Skip to main content

Full text of "An elementary Latin dictionary"

See other formats


This  is  a  digital  copy  of  a  book  that  was  preserved  for  generations  on  library  shelves  before  it  was  carefully  scanned  by  Google  as  part  of  a  project 
to  make  the  world's  books  discoverable  online. 

It  has  survived  long  enough  for  the  copyright  to  expire  and  the  book  to  enter  the  public  domain.  A  public  domain  book  is  one  that  was  never  subject 
to  copyright  or  whose  legal  copyright  term  has  expired.  Whether  a  book  is  in  the  public  domain  may  vary  country  to  country.  Public  domain  books 
are  our  gateways  to  the  past,  representing  a  wealth  of  history,  culture  and  knowledge  that's  often  difficult  to  discover. 

Marks,  notations  and  other  marginalia  present  in  the  original  volume  will  appear  in  this  file  -  a  reminder  of  this  book's  long  journey  from  the 
publisher  to  a  library  and  finally  to  you. 

Usage  guidelines 

Google  is  proud  to  partner  with  libraries  to  digitize  public  domain  materials  and  make  them  widely  accessible.  Public  domain  books  belong  to  the 
public  and  we  are  merely  their  custodians.  Nevertheless,  this  work  is  expensive,  so  in  order  to  keep  providing  this  resource,  we  have  taken  steps  to 
prevent  abuse  by  commercial  parties,  including  placing  technical  restrictions  on  automated  querying. 

We  also  ask  that  you: 

+  Make  non-commercial  use  of  the  files  We  designed  Google  Book  Search  for  use  by  individuals,  and  we  request  that  you  use  these  files  for 
personal,  non-commercial  purposes. 

+  Refrain  from  automated  querying  Do  not  send  automated  queries  of  any  sort  to  Google's  system:  If  you  are  conducting  research  on  machine 
translation,  optical  character  recognition  or  other  areas  where  access  to  a  large  amount  of  text  is  helpful,  please  contact  us.  We  encourage  the 
use  of  public  domain  materials  for  these  purposes  and  may  be  able  to  help. 

+  Maintain  attribution  The  Google  "watermark"  you  see  on  each  file  is  essential  for  informing  people  about  this  project  and  helping  them  find 
additional  materials  through  Google  Book  Search.  Please  do  not  remove  it. 

+  Keep  it  legal  Whatever  your  use,  remember  that  you  are  responsible  for  ensuring  that  what  you  are  doing  is  legal.  Do  not  assume  that  just 
because  we  believe  a  book  is  in  the  public  domain  for  users  in  the  United  States,  that  the  work  is  also  in  the  public  domain  for  users  in  other 
countries.  Whether  a  book  is  still  in  copyright  varies  from  country  to  country,  and  we  can't  offer  guidance  on  whether  any  specific  use  of 
any  specific  book  is  allowed.  Please  do  not  assume  that  a  book's  appearance  in  Google  Book  Search  means  it  can  be  used  in  any  manner 
anywhere  in  the  world.  Copyright  infringement  liability  can  be  quite  severe. 

About  Google  Book  Search 

Google's  mission  is  to  organize  the  world's  information  and  to  make  it  universally  accessible  and  useful.  Google  Book  Search  helps  readers 
discover  the  world's  books  while  helping  authors  and  publishers  reach  new  audiences.  You  can  search  through  the  full  text  of  this  book  on  the  web 


at|http  :  //books  .  google  .  com/ 


Digitized  by 


Google 


c 


Digitized -by 


Google 


Digitized  by 


Google 


Digitized  by 


Google 


r 


Digitized  by 


Google 


If-pfyO^^r^X-^ 


\ 
c 


Digitized  by  VjOOQ IC 

A I 


Digitized  by 


Google 


AN  ELEMENTARY 


LATIN  DICTIONARY 


BY 


CHARLTON    T.   LEWIS,  Ph,D. 

AUTHOR  OF 
"a  latin  DICnONABT  FOR  SCHOOLS"  AND  EDITOR  OF  "HARPERS*  LATIN  DICTIONARY" 


NEW    YOEK 
HARPER   &   BROTHERS,  FRANKLIN    SQUARE 

1894  Digitized  by  V^OOgie 


v^\' 


THE  NEW  YORK 
PUBLIC  LIBRARY 

21309\ 

ASTOR.  LENOX  AND 
TILDEN  FOUNDATIONS 

R  i©ai         L 


Copyrighti  1890,  by  Harper  &  Brothxr& 
AU  fights  ruerved. 


Digitized  by 


Google 


PREFACE. 


This  is  substantially  an  abridgment  of  my  < Latin  Dictionary  for  Schools' 
(Harper  and  Brothers,  1889).  The  vocabulary  has  been  extended  to  include  all 
words  used  by  Catullus,  TibuUus,  Propertius,  and  Tacitus  (in  his  larger  works),  as 
well  as  those  used  by  Terence,  Caesar,  Sallust,  Cicero,  Livy,  Nepos,  Vergil,  Horace, 
Ovid,  Juvenal,  Phaedrus,  and  Curtius.  On  the  other  hand,  space  has  been  saved  by 
the  omission  of  all  detailed  references  to  boo!ks  and  passages,  only  the  name  of 
the  writer  being  indicated  as  authority  for  each  word  or  phrase ;  and  by  limiting 
the  illustrative  citations  to  those  which  are  typical  or  peculiarly  instructive.  Proper 
names,  too,  have  been  excluded,  except  those  which,  because  of  peculiarities  of  form 
or  of  their  derivations,  require  special  explanation. 

In  all  other  respects,  the  plan  of  the  *  School  Dictionary,'  as  explained  in  the 
Preface  to  it,  has  been  followed,  as  far  as  the  smaller  size  of  the  present  work 
permits.  In  a  few  instances,  errors  which  have  been  detected  in  the  larger  book 
have  been  corrected  in  this ;  and  in  two  or  three  words,  vowels,  which  were  there 
left  unmarked,  are  now  distinguished  as  long,  on  the  strength  of  later  researches. 

I  take  pleasure  in  acknowledging  the  valuable  aid  rendered  me,  in  the  prep- 
aration of  this  abridgment,  by  J.  W.  Marshall,  late  Professor  of  the  Latin  Language 
and  Literature  in  Dickinson  College,  by  whom  most  of  the  illustrative  phrases  and 
passages  cited  have  been  selected. 

Charlton  T.  Lewis. 
X«w  YoBX,  September  1^  1890. 


Digitized  by 


Google 


LATIN  AUTHOES  CITED  IN  THIS  DICTIONAEY, 
WITH  THE  ABBKEVIATIONS  USED. 


Oaesar,  C.  Julius,  Gs. 

Cicero,'  M.  Tullius,  G. 

But  every  citation  not  followed 
•  by  a  reference  to  another 
writer  is  from  Cicero. 


Q.  Curtius  Rufus, 
Q.  Horatius  Flaccns, 
D.  Junius  luTenaliSy 
T.  Livius, 
Cornelius  Nepos, 


The  abbreviation  ap.  (for  apud)  may  be  read  quoted  hy, 
passage  cited  is  found  in  a  quotation  by  Cicero  from  £nniu8. 


Gu.  P.  Ovidius  Naso,  O. 

H.  C.  Sallustius  Crispus,  S. 

lu.  C.  Cornelius  Tacitus,  Ta. 

L.  P.  Terentius  Afer,  T. 

K.  P.  Vergilius  Maro,  V. 

Thus,  'Enn.  ap.  C  means  that  the 


OTHEK  ABBEEYIATIONS. 


acc,y  accusative. 

act.^  active. 

cM.j  ablative. 

abwl,,  absolute,  L  e.  without  ob- 
ject. 

<u^'.,  adjective. 

oav.,  adverb. 

Angl.  Sax.,  Anglo-Saxon. 

cf.,  confer  (compare). 

class.,  classical,  i.  e.  in  the  best 
prose. 

collat.,  collateral. 

comp.y  comparative. 

conj.y  conjunction. 

daty  dative. 

dem,  or  demonst^  demonstrative. 

rfcp.,  deponent. 

dim.^  diminutive. 

disyl.,  dissyllabic. 

dub.,  doubtful, 

e.  g.,  exempli  gratift  (for  instance). 

cUipt.,  elliptically. 

Engl.,  English. 

esp.,  especially. 

etc.,  et  cetera. 

/.  orfem.j  feminine. 

fig.,  figuratively. 

fin.,  at  the  end. 

Fr.,  French. 


freq.y  frequent,  frequentative. 

f%U.f  future. 

ffen.j  genitive. 

gen.,  general. 

Germ.,  German. 

Gr.,  Greek. 

i.  e.,  id  est. 

imper.y  imperative. 

imperf.y  imperfect. 

impen,^  impersonal 

inch.^  inchoative. 

inded.^  indeclinable. 

indef.,  indefinite. 

ind.  or  indiCj  indicative. 

inf.y  infinitive. 

intens.^  intensive. 

interrog.,  interrogatirely. 

ifUraru.^  intransitive. 

Lat.,  Latin. 

late,  in  writers  after  livy. 

lit.,  literally. 

m.,  masculine. 

meton.,  by  metonymy. 

n.  or  neut,,  neuter. 

neg.y  negatively. 

nom.j  nominative. 

num.,  numeral. 

06/.,  object 

old,  in  writers  before  Cicero. 


opp.,  opposed  to. 

orig.,  originally. 

P.  OT  party  participle. 

jMEM.,  passive. 

perf.y  perfect. 

perb.,  perhaps. 

plur.y  plural. 

pleonast,  pleonastically. 

poet.,  poetical,  poetically. 

po8U,f  positive. 

praep.y  preposition. 

praegn.,  pregnant,  pregnantly. 

pra€8.y  present. 

prob.,  probably. 

pron.y  pronoun. 

prop.,  in  a  proper  or  original 

sense, 
prov.,  proverb, 
proverb.,  proverbially. 
tW.,  relative, 
res  p.,  res  publica. 
subj.y  subjunctive. 
sfthst.f  substantive. 
«ttp.,  superlative, 
syn.,  synonymn. 
trisyl.,  trisyllable, 
usu.,  usually. 
v.,  vide. 
«oc.,  vocative. 


*  An  asterisk  before  a  word  means  that  it  is  not  found  in  use,  but  is  assumed  to  account  for 
some  derived  form. 

[  ]  Remarks  in  square  brackets  relate  to  etymology.  Forms  printed  in  capitals  are  references 
to  the  Table  of  Roots  at  the  end  of  the  volume. 

=  The  sign  of  equality  before  a  Greek  word  means  that  the  preceding  Latin  word  is  borrowed 
from  that  form  in  Greek. 

(...)  A  form  in  the  vocabulary  is  enclosed  in  a  parenthesis  to  show,  if  a  substantive  in  the 
nominative  case,  that  it  is  used  only  in  other  cases ;  if  an  adjective,  that  it  is  not  used  in  the  positive 
degree ;  if  a  verb,  that  it  is  not  used  in  the  present  system.  Forms  of  incorrect  orthography,  found 
in  some  school-books,  are  enclosed  in  parentheses,  with  reference  to  the  correct  form. 

—  A  dash  in  place  of  the  genitive  of  a  substantive,  or  of  one  of  the  principal  parts  of  a  verb, 
indicates  that  this  case  or  this  system  is  not  in  classical  use. 


Digitized  by 


Google 


ELEMENTARY  LATIN  DICTIONARY. 


L  A.  a.  as  an  abbreviatioD,  (1)  for  the  prae- 
Domen  Aulas.  (2)  for  AbsolTO,  on  the  voting-tab- 
let of  a  judge ;  hence  C.  calls  A  littera  salutaris. 

(3)  for  Antiquo  on  a  voting-tablet  in  the  Gomitia. 

(4)  a.  d.  for  ante  diem.  (6)  A.  V.  C.  or  a.  n.  o. 
for  anno  urbis  oonditae,  or  ab  urbe  condita.  (6)  in* 
the  Tusculan  Disputations  of  Cicero  probably  for 
Auditor. 

2.  a  (before  consonants),  ab  (before  vowels,  b, 
and  BODne  consonants,  cap.  f,  n,  r,  si  abs  (usu.  only 
before  t  and  q,  esp.  freq.  before  the  pron.  te),  old 
ai^  praep.  with  M.^  denoting  separation  or  depart- 
ure (opp.  ad). 

L  L  i  t^,  in  space, /rom,  awaiffrom^  out  of.  A,. 
With  motion:  ab  urbe  proficisci,  Cs. :  a  supero 
mari  Flaminia  (est  via),  Uadt :  Nunc  quidem  pau- 
htlum,  inquit,  a  sole,  a  Uttfe  out  of  the  tun :  usque 
a  mari  sapero  Romam  proficisci,  €Ul  the  way  from  ; 
with  names  of  cities  and  small  islands,  or  with 
domo,  home  (for  the  simple  M, ;  of  motion,  away 
from,  not  out  of,  a  place);  hence,  of  raising  a 
siege,  of  the  march  of  soldiers,  the  setting  out  of 
a  fleet)  etc :  oppidum  ab  Aene&  fngiente  a  Troift 
oonditum :  ab  Alesift,  Os. :  profectus  ab  Orico  cum 
claase,  Gs. ;  with  names  of  persons  or  with  pro- 
nouns :  cum  a  vobis  discessero :  videat  forte  hie 
te  a  patre  aliquis  exiens,  i.  e.  from  his  hou$e,  T. ; 
(praegn.):  a  rege  munera  repudiare, /rom,  tent 
iy,  K. — ^B.  Without  motion.  1.  Of  separation  or 
distance :  abesse  a  domo  paulisper  maluit :  tum 

.  Brutus  ab  Romft  aberat,  S. :  hie  locus  aequo  fere 
spatio  ab  castris  Ariovisti  et  Gaesaris  aberat,  Gs. : 
a  foro  longe  abesse:  procul  a  castris  hostes  in 
collibas  coDstltenmt,  Gs. :  cum  esset  bellum  tam 
prope  a  Sicilift ;  so  with  fwmeraU  to  express  dis- 
tance: ex  eo  loco  ab  milibus  passuum  octo,  eifflU 
milet  diatant,  Gs. :  ab  milibus  passuum  minus  duo- 

2  bos  castra  posuemnt,  len  than  two  miles  off,  Cs. ;  so 
larely  with  substantives :  quod  tanta  machinatio 
ab  tanto  spatio  Instmeretur,  so  far  away^  Gs. — 2. 
To  denote  a  side  or  direction,  etc.,  a<,  on,  tn;  ab 
aoistrft  parte  nudatis  castris,  on  ths  left,  Gs. :  ab 
1 


ea  parte,  qu&,  etc.,  on  that  side,  S. :  Gallia  Geltica 
attingit  ab  Sequanis  flumen  Rhenum,  on  the  side 
of  the  Sequani,  L  e.  their  country ^  Gs. :  ab  decuma- 
n&  portA  castra  munita,  at  the  main  entrance,  Gs. : 
crepuit  hinc  a  Glyceric  ostium,  of  the  house  of  G., 
T. :  (comua)  ab  labris  argento  circumcludunt,  on 
the  edges,  Gs. ;  hence,  a  f  route,  in  the  van  ;  a  late- 
re, on  tA«  Jlank  ;  a  tergo,  in  the  rear,  behind ;  a 
dextro  comu,  on  the  right  wing  ;  a  medio  spatio, 
hddf  way.— n.  Fig.  A.  Of  time.  1.  Of  a  point 
of  time,  after:  Caesar  ab  decimae  legionis  cohor- 
tatione  ad  dextrum  comu  profectus,  immediately 
after,  Gs. :  ab  eo  magistratu,  after  this  office,  S. : 
reoens  a  volnere  Dido^  fresh  from  her  wound,  V. : 
in  Italiam  perventum  est  quinto  mense  a  Gartha- 
gine,  i.  e.  after  leaving,  L. :  ab  his,  i.  e.  after  these 
words,hereupon,  0. :  ab  simili  clade  domo  profugus, 
i.  e.  after  and  in  consequence  of,  L. — 2.  Of  a  period 
of  time,  from, since,  after:  ab  bora  tertift  bibeba- 
tur,  from  the  third  hour :  ab  Sulla  et  Pompeio 
consulibus,  since  the  consulship  of:  ab  incenso  Ga- 
pitolio  ilium  esse  vigesumum  annum,  since,  S. : 
augures  omnes  usque  ab  Romulo,  since  the  time  of: 
iam  inde  ab  infelici  pugnft  ceciderant  animi, /rom 
(and  in  consequence  of),  L. ;  hence,  ab  initio,  a 
principio,  a  prime,  at,  in,  otfrom  the  beginning,  at 
first:  ab  integro,  anew,  afresh:  ab  .  .  .  Ad,  from 
(a  time) ...  to :  cum  ab  horft  septimft  ad  vespe- 
rum  pugnatum  sit,  Gs. ;  with  nouns  or  adjectives 
denoting  a  time  of  life :  iam  inde  a  pueritift,  T. : 
a  pueritift :  a  pueris :  iam  inde  ab  incunabulis,  L. : 
a  parvo, /rom  a  little  child,  or  childhood,  L. :  ab 
parvulis,Gs. — ^B.  In  other  relations.  1.  To 
denote  separation,  deterring,  intermitting,  distinc- 
tion, difference,  etc., /rom;  quo  discessum  animi 
a  corpore  putent  esse  mortem :  propius  abesse  ab 
orto :  alter  ab  illo,  next  after  him,  V. :  Aiax,  heros 
ab  Achille  secundus,  next  in  rank  to,  H. :  impo- 
tentia  animi  a  temperantift  dissidens :  alieno  a  te 
ammo  fuit,  estranged;  so  with  adjj.  denoting /rM, 
strange,  pure,  etc. :  res  f  amiliaris  casta  a  crnore 
dvili :  punim  ab  humane  oultu  solum,  li^  i(PPPi- 

Digitizedby^  -^^'^'^^ 


dam)  vacuum  ab  def ensoribus,  Cs. :  alqm  pudicum 
servare  ab  omni  facto,  etc.,  II. ;  with  ntbstt. :  im- 
punitas  ab  iudicio :  ab  armis  quies  dabatur,  L. ; 
or  verba :  haeo  a  custodiis  loca  yacabant,  Cs. — 2. 
To  denote  the  agent,  6y;  qui  (Mars)  saepe  spolian- 
tem  iam  evertit  et  perculit  ab  abiecto,  6y  the  agency 
of:  Laudari  me  aba  te,  a  laudato  viro :  si  quid  ei 
a  Caesare  gravius  accidisset,  at  Caesar's  handsy 
Gs. :  vetus  umor  ab  igne  percaluit  solis,  under^  0. : 
a  populo  R.  imperia  perferrc,  Cs. :  equo  lassus  ab 
indomito,  H. :  volgo  occidebantur :  per  quos  et  a 
quibus  ?  by  whose  hands  and  upon  tohose  orders  f 
f actus  ab  arte  decor,  artifietal^  0. :  destitutus  ab 
spe,  L. ;  (for  the  sake  of  the  metre) :  correptus  ab 
ignibus,  0. ;  (poet,  with  all,  of  means  or  instr.) :  in- 
tumuit  venter  ab  undA,  0. — ^Ab  with  abl,  of  agent 
for  the  dal.y  to  avoid  ambiguity,  or  for  emphasis : 
quibus  (civibus)  est  a  vobis  oonsulendum :  te  a  roe 
sostrae  oonsuetudinis  monendum  esse  puto.  —  3. 
To  denote  source,  origin,  extraction,/7W7i,  of:  Tur- 
nus  ab  Aricift,  L. :  si  ego  me  a  M.  Tullio  esse  di- 
cerem :  oriundi  ab  Sabinis,  L. :  dulces  a  fontibus 
undae,  V. — ^With  verbs  of  expecting,  fearing,  hop- 
ing (cf.  a  parte), /rom,  on  the  part  of:  a  quo  qui- 
dem  genere,  indices,  ego  numquam  timui :  nee  ab 
Komanis  vobis  uUa  est  spes,  you  can  expect  nothing 
from  the  Romans^  L. ;  (ellipt.) :  haec  a  servorum 
bello  pericula,  threatened  by :  quem  metus  a  prae- 
tore  Romano  stimulabat, /ear  of  what  tlie  praetor 
might  doj  L. — With  verbs  of  paying,  etc.,  solvere, 
persolvere,  dare  (pecuniam)  ab  aliquo,  to  pay 
through^  by  a  draft  on^  etc :  se  praetor  dedit,  a 
quaestore  numeravit,  quaestor  a  mensa  publicft, 
by  an  order  on  the  quaeUor :  ei  legat  pecuniam  a 
filio,  to  be  paid  by  his  son:  scribe  decern  (milia)  a 
Nerio,  pay  by  a  draft  on  Nerius^  H. ;  cognoscere 
ab  aliqua  re,  to  know  or  learn  by  means  of  some- 
thing (but  ab  aliquo,  from  some  one) :  id  se  a  Gal- 
licis  armis  atque  insignibus  cognovisse,  Cs. ;  in 
giving  an  etymology :  id  ab  re  .  . .  interregnum 
appellatum,  L — Rarely  with  verbs  of  beginning 
and  repeating :  coepere  a  fame  mala,  L. :  a  se 
suisque  orsus,  Ta.— 4.  With  verbs  of  freeing  from, 
defending,  protecting, ^om,  against:  ut  a  proeliis 
quietem  habuerant,  L. :  provincia  a  calamitate  est 
defendenda:  sustinere  se  a  lapsu,  L.  —  5.  With 
verbs  and  adjectives,  to  define  the  respect  in  which, 
tn  rdation  to,  with  regard  to,  in  retpect  to^on  the  part 
of:  orba  ab  optimatibus  contio :  mons  vastus  ab 
naturfi  et  humano  cultu,  S. :  ne  ab  re  sint  omissio- 
res,  too  neglectful  of  money  or  property^  T. :  posse 
a  facundift,  in  the  matter  of  doquenee,  T. ;  cf.  with 
laborare,  for  the  simple  abl.,  inf  for  want  of:  la- 
borare  ab  re  frumentaria,  Cs.  — 6.  In  stating  a 
motive, /rom,  out  of  on  aeeount  of  in  eonsequenee 
of:  patres  ab  honore  appellati,  L. :  inops  turn  urbs 
ab  longinqn&  obsidione,  L. — 7.  Indicating  a  part 
of  the  whole,  of  out  of:  scato  ab  novissimis  uni 


2  abdioo 

militi  detracto,  Cs. :  a  quibus  (captivis)  ad  Se* 
turn  missus  (Regnlus).'--8.  Marking  that  to  wh      ^ 
anything  belongs :  qui  sunt  ab  es  disciplina :  i. . 
stri  illi  a  Platone  et  Aristotele  aiunt. — 9.  Of  a  side 
or  party :  vide  ne  hoc  totum  sit  a  me,  makes  for 
my  view:  vir  ab  innocentia  clemcntissirous,  m 
favor  of — 10.  In  late  prose,  of  an  office :  ab  epi- 
stulis,  a  secretary f  Ta, 

ybte.  Ab  is  not  repeated  with  a  following  pron. 
interrog.  or  relat. :  Arsinoen,  Stratum,  Naupactum 
. .  .  fateris  ab  hostibus  esse  captas.  Quibus  au- 
tem  hostibus  ?  Nempe  iis,  quos,  etc.  It  is  often 
separated  from  the  word  which  it  governs :  a  nul- 
lius  umquam  me  tempore  aut  comraodo:  a  minus 
bono,  S. :  a  satis  miti  principio,  L. — The  poets  join 
a  and  que,  makine  dque  ;  but  in  good  prose  que  is 
annexed  to  the  following  oM.  (a  meque,  abs  teque, 
etc.):  aque  Chao,  V.:  aque  mero,  0.  — In  com- 
position, ab'  stands  before  vowels,  and  h,  6,  d,  i 
consonant,  /,  n,  r,  s ;  aba-  before  c,  q,  i  ;  b  is 
dropped,  leaving  as-  before  p;  d-  is  found  in 
dful,  afore  (inf  fut.  of  absum) ;  and  au-  in  au- 
fero,  aufugio. 

abaotus  [P.  of  abigo],  driven  away,  driven  off: 
nox  abacta,  dnven  back  (from  the  pole),  i.  e.  al- 
ready turned  toxoards  dawn^  Y. :  abacta  nulla  con- 
scientia,  restrained  by,  H. 

abacus,  I,  m.,  a  table  of  precious  material  for 
the  display  ofpUUe^  C. ;  luv. 

abalienatio,  Inis,/.  [abalieuo],  in  law,  a  trans- 
fer of  property,  scde,  cession^  C. 

ab-alieno,  &vl,  fttus,  are,  to  convey  away,  make 
a  formal  transfer  of,  sell,  alienate :  agros  vectiga- 
lis  populi  R. :  pecus.  —  Fig.,  to  separate,  remove^ 
abstract :  ab  sensu  reram  animos,  abstracted  their 
thouglUs  from,  L. :  deminnti  capite,  abalienati  iure 
civium,  deprived  of  It.  —  In  p a r t i c,  to  alienate, 
estrcaige,  make  hostile,  render  disaffected:  abalienati 
soelere  istius  a  nobis  reges, /rom  us,  by  his  wicked- 
ness :  aratorum  numerum  abs  te :  periurio  homi- 
nes suis  rebus,  N. :  totam  Africam,  estrange,  N. 

Abanteus,  adj.,  of  Abas  (king  of  Argos) :  Argi, 
0. 

Abantladea,  ae,  m.,  a  con  or  descendant  of 
Abas  (king  of  Argos),  0. 

abavuB,  I,  m.  [1  AY-],  a  grandfather's  grand- 
father, C. ;  an  ancestor  (rare),  C. 

(abcido),  a  false  spelling  for  abscTdS. 

Abdera,  orum, «.,  a  town  of  Thrace,  proverbial 
for  narrow-minded  people,  C,  L. 

abdioatio,  onis,/.  [1.  abdico],  a  formal  laying 
down^  voluntary  renunciation^  abdieatum :  dictatu* 
rae,Ii. 

1.  ab-dioo,  AvT,  fttus,  are,  to  disown,  disavow, 
reject:  ubi  plus  mali  quam  bom  reperio,  id  totum 


Digitized  by  V^OOQIC 


abdioo  I 

-uico  atque  eicio:  abdicari  Philippum  patrem, 
— With  M  and  obL^  to  give  up  an  oMce  hifure  the 
.j(d  term  expiret^  retigny  abmeaU  (cf.  depono,  to 
iST  down  an  office  at  tbe  expiration  of  the  term): 
dictaturft  se  abdicat,  Gs. :  Be  consalatu :  respondit 
sedilitate  se  abdicaturum,  L. — Once  abtol,  (of  con- 
suls), to  abdieaie,  resign^  G. — With  ace. :  abdicato 
magistratu,  S. :  causa  non  abdicandae  dictaturae, 
lb 

2.  ab-^oo,  dixl,  — ,  ere,  in  augury,  to  forbid 
htf  an  unfavorable  omen,  reject  (opp.  addico),  0. 

abditofl^  adj.  [P.  of  abdo],  hidden,  concealed, 
secret :  Tirgo,  locked  up,  H. :  sub  terram :  ne  ea 
omnia  . . .  ita  abdita  iatuisse  yideantur,  ut,  etc., 
hidden  beyond  di»covery :  copias  abditaa  constitu- 
untf  in  ambush,  Cs. :  secreta  Minervae,  mi/sterioiut, 
0. :  latet  abditus  agro,  hidden  in,  H. :  (sa^tta)  ab- 
dita iutos  Spiramenta  animi  rupit,  buried,  V. — ^As 
nibet.  H.,  hidden  placet,  Ta. :  abdita  renim  (a  Greek 
idiom  for  abditae  res),  abiinue  matters,  H. 

ab-dd,  idl,  itus,  ere  [2.  do],  to  put  away,  remove, 
set  aside:  impedimenta  in  sflvas,  Cs. ;  often  with 
se,  to  go  away,  betake  onesdf:  se  in  oontrariara  par- 
tem terrarnm :  se  in  Menapios,  to  depart,  Cs. :  se 
domum.  —  Praegn.,  to  hide,  conceal,  put  out  of 
tight,  keep  secret:  amici  tabellas:  pugnare  cupie- 
bant,  sed  abdenda  cupiditas  erat,  L. :  sese  in  sil- 
Tsu,  Cs. :  se  in  tenebris :  ferrum  in  armo,  0. :  alqm 
intra  tegimenta,  Cs. :  abdito  intra  vestem  ferro,  L. : 
ferrum  curvo  tenus  hamo,  up  to  the  barb,  0. :  ar- 
gentum  Abditum  terris,  H. :  caput  casside,  to  cover 
vith,  O. :  ToltOs  f  rondibus,  0. :  hunc  (equum)  abde 
domo,  Ut  ?um  rest,  V. :  se  litteris :  lateri  ensem, 
buried,  V. :  sensQs  suos  penilus,  Ta. 

abdomen,  inis,  n.,  the  belly,  abdomen :  abdomi- 
ne  tardus,  unwieldy,  luv. — ^Fig.,  gluttony^  greed: 
iosaturabile :  abdominis  voluptates. 

ab-daco^  diixl,  ductus,  ere  {imper.  sometimes 
abdiice,  T.),  to  lead  away,  take  away,  carry  off,  re- 
move, lead  aside:  filiaro  abduxit  suam,  has  taken 
away  (from  her  husband),  T. :  cohortes  securo, 
Cs. :  squalent  abductis  arva  colonis,  drafted  (for 
tbe  war),  V. :  ipsos  in  lautumias ;  (poet.) :  tollite 
me,  Teucri,  quascumque  abducite  terras  (i.  e.  in 
terras),  Y. :  pluteos  ad  alia  opera,  conduct,  Cs. :  ca- 
pita retro  ab  ictu,  draw  back,  V .  —  E  s  p.,  to  take 
home  (to  dine) :  turn  me  convivam  solum  abduce- 
bat  sibi,T. — To  take  (prisoner),  arrest:  hunc  abdu- 
ce,  Yinci,  T. :  e  foro  abdnci,  non  perduci,  arrested 
for  debt,  not  enticed  (by  a  love-adventure).  —  To 
take  apart,  lead  aside  (for  a  private  interview):  lu- 
gurtham  in  praetoriuro,  S. — To  carry  away  ford' 
ily,  ravish,  rob:  filia,  vi  abducta  ab  tibicine:  so- 
ceros  legero  et  gremiis  abducere  pactas,  steal  be- 
trothed damsels  from  their  bosoms,  V. ;  in  jurid. 
lang. :  anf  erre  et  abducere,  to  take  and  drive  away 
(tuferre  of  inanimate  things,  abducere  of  living 


t  abeo 

beings),  C. — Fig.,  to  lecul  away,  separate,  distin- 
guish :  animum  a  corpore :  divinationem  a  coniec- 
turis. — To  seduce,  alienate:  legiones  a  Bruto :  equi- 
tatum  a  consule :  servum  ab  avo. — From  a  study, 
pursuit,  or  duty,  to  withdraw,  draw  off,  hinder:  a 
quo  studio  abduci  negotiis:  aliquem  a  quaestu: 
ab  isto  officio  incommode. — To  bring  down,  reduce, 
degrade :  ad  banc  hominum  libidinem  me. 

Abella,  ae,/.,  a  town  of  Campania,  Y. 

ab-eo,  ix,  itarus,  ire  (abin'  for  abisne,  T.),  to  go 
from,  go  ateay,  go  off,  go  forth,  go,  depart :  ab 
urbe :  ex  eorum  agris :  ex  conspectu,  out  of  sight, 
Cs. :  mater  abit  tempio,  O. :  abire  fugft,  to  flee,  V. : 
in  angulum  aliquo,  T. :  uude  abii,  Y. :  exsulatum 
Tusculum  abiil,  L. :  si  periturus  abis,  to  your  death, 
Y. :  sublimis  abiit,  ascended,  L. :  telo  extracto  prae- 
ceps  in  volnus  abiit,  collapsed,  L. :  quo  tantum  mihi 
dexter  abis  ?  whiUier  so  far  to  the  right  f  Y. :  nemo 
Don  donatus  abibit,  witlhout  a  gift,  Y. :  abeas  par- 
vis  aequus  9\\xinn\A,  show  yourself  favorable  as  you 
go,  H. :  quae  dederat  abeuutibus,  Y. :  sub  iugum 
abire,  L. :  abi,  nuntia  Romanis,  etc.,  L. ;  of  things : 
cornus  sub  altum  pectus  Mt,  penetrates  deeply,  Y. : 
sol  .  .  .  abeunte  curru,  as  his  chariot  departs,  H. 
—  In  p a r t i c,  to  pass  away,  disappear,  vanish, 
cease,  die  :  a  vitA :  iUuc  quo  priores  abierunt,  Ph. ; 
of  time,  to  pass  away,  elapse,  expire :  abiit  illud 
tempus :  tota  abit  hora,  H. ;  of  other  things : 
abeunt  pallorque  situsque,  pass  away,  0. :  inopia 
praeceps  abierat,  S. :  in  aera  sucus  corporis,  0. — 
Of  change,  to  pass  over,  be  transferred:  abeunt  il- 
Inc  omnia,  unde  orta  sunt,  return :  in  avi  mores  at- 
que instituta,  i.  e.  restore,  L. ;  hence,  to  be  changed, 
be  transformsd,  be  metamorphosed  (poet) :  in  villos 
abeunt  vestes,  in  crura  lacerti,  0. :  comae  in  sil- 
vas  abeunt,  0.  —  F  i  g.,  to  depart  from,  leave  off, 
turn  aside:  ut  ab  iure  non  abeat:  ne  longius 
abeam,  wander  from  the  point :  ad  istas  ineptias, 
have  recourse  to :  illuc,  unde  abii,  redeo,  set  out,  H. 
— To  retire  from  an  office:  cum  magistratn  abis- 
set :  abiens  magistratu,  L. — Of  a  consequence  or 
result,  to  turn  out,  come  off  (of  persons) :  ab  iudi- 
cio  turpissime  victus:  neutra  acies  laeta  ex  eo 
certamine  abiit,  L. :  impune.  Ph. :  ne  in  ora  ho- 
minum pro  ludibrio  abiret,  i.  e.  lest  he  should  be 
made  ridiculous,  L. :  ne  inrito  incepto  abiretur,  L. 
— To  turn  out,  end,  terminate  (of  things) :  mirabar 
hoc  si  sic  abiret,  T. — To  get  off,  escape:  quem  ad 
modum  illinc  abieris,  vel  potius  paene  non  abieris, 
scimus,  how  you  came  off  thence,  or  rather  came 
near  not  getting  off. — ^In  auctions,  not  to  be  knocked 
down  (to  one) :  ne  res  abiret  ab  Apronio,  i.  e.  that 
he  may  purchase, — To  be  postponed:  in  diem,T. — 
The  imper.  abi  is  often  a  simple  exclamation  or 
address,  friendly  or  reproachful :  abi,  virum  te 
iudico,  go  to,  I  pronounce  you  a  man,  T. :  Non  es 
avarus :  abi ;  quid,  etc.,  well,  H. :  abi,  nescis  ine- 

Digitized  by  V^OOQIC 


abequito  i 

fleare  hominefl,  begone^  T. ;  in  imprecatious :  abin 
hiDO  in  malam  rem  ?  (L  e.  abisne  f ),  vfiil  you  go 
tmd  be  hanged  f  T. :  in  malam  pestem. 

ab-equito,  avi,  — ,  ftre,  to  ride  away  (once): 
Sjracusas,  L. 

aberam,  abesse,  see  absum. 

aberratio,  onia,  /.  [aberro],  a  reliefs  diversion 
(rare) :  a  dolore,  a  molestiis. 

ab-err5,  avI,  — ,  are,  to  wander  out  of  the  way^ 
lose  the  toay^go  astray:  taurus,  <|ui  peoore  aberras- 
Bet,  L. — Fig.,  in  word  or  deed,  to  go  astray^watider  : 
Bed  tamen  tiberro^  find  diversion  ;  usu.  with  ab,  to 
miss:  a  propoBito:  num  aberret  a  coDiecturft  opi- 
nio, varies  from  a  reasonable  guess, — To  wander  in 
thxnighlt  turn  away :  animus  aberrat  a  sententia 
Buspensus  curis  maioribas :  a  miseria. 

abfore,  abforem,  see  absum. 

ab-hino,  adv,  of  time,  ago,  since,  before  now, 
U8U.  with  ace.  of  duration :  abhinc  mensis  decem 
fere,  T.,  C,  H. ;  very  rarely  with  abl. :  comitiis  iam 
abhinc  diebus  triginta  factis,  i.  e.  before  that  time: 
quo  tempore  ?  abhinc  annis  quattuor. 

abhorrenfl^  ntis,  adj,  [P.  of  abhorreo],  incon- 
gniousy  inappropriate:  yestrae  istae  lacrimae,  L. : 
oratio. 

ab-horreo^  ul,  — ,  §re,  to  shrink  back  from,  have 
an  aversion  for,  shudder  at,  abhor :  omnes  asper- 
nabantur,  omnes  abhorrebant,  shrank  (from  him). 
—  In  weakened  sense,  to  be  averse^  be  disinclined 
to,  not  to  wish:  a  nuptiis,  T. :  a  caede:  a  quo 
mea  longissime  ratio  Toluntasque  abhorrebat. — 
I  n  g  e  n.,  to  be  remote  from,vary  from,  differ  from, 
be  inconsistent,  be  out  of  harmony  with,  not  to  agree 
with:  tem^ritas  tanta,  ut  non  procul  abhorreat  ab 
insanii,  differs  little  from:  abhorrens  ab  noroinum 
pronuntiatione  os,  inec^ble  of  pronouncing,  L. : 
consilium  quod  a  tuo  scelere  abhorreat,  is  not  con- 
nected with:  ut  hoc  ab  eo  facinus  non  abborrere  vi- 
deatur,  to  be  unlike  him :  quorum  mores  a  suis  non 
abhorrerent,  were  not  uncongenial,  N. :  orationea 
abhorrent  inter  se,  are  contradictory,  L. :  nee  ab 
ipsA  canea  Sesti  abhorrebit  oratio  mea,  will  not 
be  unfavoiuible  to:  tarn  pacatae  profectioni  ab- 
horrens mos,  not  accordant  with,  L. :  abhorrens 
peregrints  aoribus  carmen,  strange,  Cu.  —  To  be 
free  from:  Gaelius  longe  ab  ista  suspicione  ab- 
norrere  debet 

abloiS  (a  usu.  long  by  poeitlon)  or  abUcid, 
iScI,  iectus,  ere  [ab+iacioj,  to  throw  from  one, 
east  away,  throw  away,  throw  down  :  abiecit  hastas, 
has  given  up  the  fight:  in  proelio  .  .  .  scutum: 
anna,  Cs. :  se  ad  pedes :  ego  me  plurimis  pro  te 
supplioem  abieci,  to  many  in  your  behalf:  vastifi- 
cam  beluam,  dash  to  the  earth :  se  aUecit  ezanima- 
tus,  he  threw  himself  down  as  if  lifdess :  si  te  uret 
Bareina,  abicito,  throw  it  away,  H. ;  of  weapons,  to 


ablttdico 

discharge,  cast,  throw,  fling :  priusquam  telum  abi- 
ci  possit  (al.  adici),  Cs. :  tragnlam  intra  munitio- 
nem,  Cs.  —  Fi g.,  to  east  off,  throw  away,  give  ftp: 
(psaltria)  aliquo  abiciendast,  must  be  got  rid  of 
T. :  salutem  pro  aliquo. — ^I  n  partic^^to  throw 
off,  cast  aside,  give  up,  abandon  :  consilium  belli  f  a- 
ciendi :  petitionem,  to  resigfi  one^s  candidacy:  abL- 
cio  legem,  /  reject  the  technical  defence:  abiectis 
nugis,  nonsense  apart,  H. — To  cast  tiown,  degrade, 
humble, lower:  suas  oogitationes  in  rem  tam  humi- 
lem:  hie  annus  senatus  auctoritatem  abiecit. — 
With  se,  to  give  up  in  despair:  abiiciunt  se  atque 
ita  adflicti  et  exanimati  iaoent. — To  throw  away, 
sell  for  a  trifle,  sell  cheap:  agros  abiciet  rooecha, 
ut  omatum  paret.  Ph. 

abiecte,  adv.  with  eomp.  [abiectus],  ditptrited- 
ly,  abjectly :  casum  et  dolorem  ferre ;  towly,  mean- 
ly: quo  abiectius  nati  sunt,  etc.,  Ta. 

abiectio^  dnis,/.  [abicio],  a  casting  dawn;  only 
fig. :  debilitatio  atque  abiectio  animi. 

abiectaa,  adj,  with  comp.  [P.  of  abide],  low, 
crouching:  in  herbis  olor,  i.  e. dying,  0. — Fig., of 
speech,  low,  common,  without  elevation :  verba. — 
Of  rank  or  station,  low,  common,  mean:  familia 
abiecta  atque  obscura. — Cast  down,  dispirited,  de- 
spondent :  apparitor :  abiecto  Bruto  (  pecuniam  ) 
muneri  misit,  as  a  gift  to  Brutus  in  his  distress, 
N. :  animus  abiectior:  abiectiores  animi.  —  Con- 
temptible, vUe,  low :  abiecti  homines  ac  perditi. 

abiegnuB^  adj.  [  abies  +  GEN- ],  of  fir-wood, 
deal :  trabes.  Her. :  equos,  i.  e.  the  wooden  ftorae 
before  Troy,  Pr. :  hastile,  L. 

abiea,  etis,/.  (poet  abl.  abiete,  irisyi,  obL  abie- 
tibus,  quadiisyl.),  the  fir-tree,  silver-fir:  nigra,  V. : 
enodis,  0. :  patriae,  V. — ^E  s  p.,  tlie  wood  of  the  fir- 
tree,  fir,  deal :  sectil,  V. — ^M  e  t  o  n.,  something  made 
of  fir,  a  ship:  uncta,  V. ;  a  lance:  long&,  V. 

abigo,  egT,  &ctu8,  ere  [ab+ago],  to  drive  away, 
drive  off:  alqm  rus,  T. :  mercatorem,  H. :  muscas. 
— ^E  8  p.  of  cattle,  etc.,  to  drive  away  (as  plunder), 
carry  off:  pecus:  partum  sibi  medicamentis,  to 
force  a  birth. —  F  i  g.,  to  drive  away,  repel,  expd  .* 
rauperiem  epulis  regum,  H. :  curas,  H. 

abilcio,  see  abicio.    abin',  see  abeo. 

abitid,  onis,/.  [abeo],  a  departure,  T. 

abitna,  lis,  m.  [abeo],  a  departure,  removal: 
post  abitum  huius  pestis :  excruciarier  eius  abitu, 
T. — An  outlet,  way  of  essit,  passage  out :  abitum  cu- 
stode  coronant,  V. :  vehicula  sepserant  abitus,  Ta. 

ab-iddloo,  ftvl,  atus,  ft  re,  of  a  judge  or  tribu- 
nal, to  give  judgment  against,  deprive  by  a  judicial 
dei^Mon,  adjudge  away:  ob  iniuriam  agri  abiudi- 
cati,  i.  e.  taking  away  their  land  by  an  unjust  de- 
cision, L. :  res  ab  aliquo.  —  Hence,  formally  to 
deny :  ratlonem  Teritatis  ab  boo  ordine :  liberta- 
tem  sibl 


Digitized  by  V^OOQIC 


abiuDgo 

ab-inngo,  ianxl,  idnctus,  ere,  to  unifoklf^  loose 
/nwt  AorMt.*  iuvencum,  V.  —  Fig.,  to  remove, 
pari  :  abtoncto  Labicno  yehementer  timebat,  tDoa 
i^prehenshe  for  Labuuus^  cut  off  from  him,  03. 

ab-iuro,  &▼!,  fttua,  are,  to  deny  on  oath,  abjure: 
credittim,  S. :  abiuratae  rapinae,  V. 

ablatas,  P.  of  aufero. 

ablef^tio,  5nis,/.  [ablego],  a  tending  away, 
tending  o^(rare):  iuventutis  ad  bellum,  L. 

ab-legOb  avi,  §tus,  are,  to  tend  off^  send  out  of 
the  way,  banish,  send  into  exile :  aliquo  mibist  hiuc 
ablegandus,  T. :  ab  urbe,  L. :  a  fratris  adventu  me 
MegaLt,\.e.  prevents  me  from  being  present:  magna 
pars  ablegati,  toere  got  rid  of,  L. ;  (with  sup.  ace.) : 
paeros  venatum,  L. — ^E  s  p.,  to  distniss  (from  office 
or  employment) :  honestos  homines :  consilium. 

ab-ligoxxlo  (-urio),  IvI,  — ,  Ire,  to  consume  in 
dainty  living,  wute  in  feasting  (rare) :  patria  bona, 
T. 

ab-lndo,  — ,  ere,  to  play  out  of  <«rw.— F  i  g. 
(once) :  baec  a  te  non  multum  abludit  imago,  is 
nU  very  unlike  your  ease,  H. 

ab-lnd^  lul,  latus,  ere,  to  wash  away,  remove  bv 
muhing:  Aeneae  quaecamque  obnoxia  morti,  all 
that  is  mortal,  0. :  ablut&  caode,  blood,  V.— F  i  g. : 
perturbatio  animi  placatione  abluatur,  removed 
by  propiiiaiion:  perinria,  0.— 7b  wash,  deanee  by 
washing :  pedes  alicuius :  manOs  unda,  0. :  me 
flamine  vivo,  V. 

ab-nego,  avi,  ataa,  are^  to  refuse,  deny  (poet.) : 
tibl  coniugium,  V. :  nee  comitem  abnegat  (sc.  se), 
H.  :  nummoB,  deny  receipt  of,  lu. :  medicas  adhi- 
bere  mantts  ad  volnera,  Y. :  Abnegat  inceptoque 
haeret,  refuses  and  abides  by  his  purpose,  V. 

abnorxniB,  e,  adj.  [ab+ norma],  deviating  from 
rule,  irregular  (once) :  abnormis  sapiens  crassft* 
que  Minerva,  i.e.ofno  school,  H. 

ab-xmo,  nul,  nuitflrus,  ere,  to  refuse  by  a  sign, 
deny,  refuse,  reject,  decline:  plebs  abnuit  dilectum, 
L. :  regi  pacero,  & :  nihil  studio  meo :  imperium, 
refute  obedience  to,  L. :  omen,  not  to  accept,  Y. :  lin- 
guam  Romanam,  disdain,  Ta. :  nee  abnuerant  me- 
Uoribus  parere,  L. :  abnuit  Ampycides,  denied  (the 
story),  0. :  non  rccuso,  non  abnuo. — P  r  a e  g  n.,  to 
refuse  a  reguest;  henoe,  to  forbid:  bello  Italiam 
concurrere  Tencria,  V. :  illi  de  ullo  negotio,  to  deny 
kim  anvtMng,  S.— F ig., not  to  admU  of,  to  be  un- 
favorable  to  :  quod  spes  abnuit,  Tb. :  quando  im- 
petas  et  subita  belli  locus  abnuerct,  Ta. 

abnato,  — ^  — ,  are,  intent,  [abnuo],  to  forbid 
with  emphasis  (old) :  quid  te  adirier  abnutas,  i.  e. 
forbid  eqjproaeh  to  thee,  Enn.  ap.  G. 

aboleo,  ole?l,  olitus,  ere  [2  0L-],  to  destroy, 
aboUsh,  efface, put  out  of  the  way,  annihilate:  ma- 
gistratnm  alioui,  L. :  nefaudi  viri  monumenta,  Y. : 


5  abmmpo 

dedecus  armis,  Y. ;  of  animals  dead  of  the  plague: 
viscera  undis,  to  diestroy  the  (diseased) /aA,  Y. 

abolesco,  olSvI,  — ,  ere,  incept,  faboleo],  to  de- 
cay gradually,  vanish,  disappear,  cue  out:  nomen 
vetustate,  L. ;  tanti  gratia  f  acti,  V. 

abolltio,  onis,/.  [aboleo],  an  abolition:  tribu- 
torum,  Ta. — An  annulling:  sententiae,  Ta. 

abolla,  ae,/.,  a  manUe,  doak,  lu. ;  (prov.) :  fa- 
cinus  maioris  aboUae,  of  higher  grade,  lu. 

ab-dmlnor,  fttus,  aii,  dep. ;  orig.  of  bad  omens, 
to  deprecate,  wish  to  nullify :  quod  abominor,  which 
may  God  avert  I  0. :  bene  facitis,  quod  abomina- 
mini,  you  do  well  to  deprecate  it,  L.  —  M  e  t  o  n.,  to 
abhor,  detest,  execrate:  aliquid,  L.:  parentibus  abo- 
roinatus  Hannibal,  H.:  clade  abominandam  curiam 
f  acit,  caitses  to  be  dreaded  as  of  bad  omen,  L. 

Abonginefl,  um,  m.  [ab+origo],  the  first  an- 
cestors of  the  Romans,  L.,  S. 

abortid,  onis,  /.,  the  procuring  of  an  untimdy 
birili,  abortion :  uierces  abortionis. 

abortivus,  cuij.,  prematurely  bom :  Sisyphus, 
H. — Neutr.  plur.  as  subst.,  premature  births,  lu. 
—  Me  ton.,  tluU  which  causes  abortion:  aborti- 
vum,  lu. 

aborta%  tts,  m.,  an  untimely  birth,  T.,  C. 

ab-rado,  rftsl,  rasus,  ere,  to  scrape  away,  shave 
off:  supercilia  penitus. — Fig.,  to  take  away  by 
force,  extort,  snatch :  alii  unde  aliquid  abradi  po- 
test, wlio  can  be  robbed  of  anything,  T. :  nihil  a 
Caecina  litium  terrore. 

abreptua,  P.  of  abripio. 

abripid,  ripul,  reptus,  ere  [ab+mpio],  to  take 
forcibly  away,  snatch  away,  tear  from,  force  off: 
puella  ex  Attica  hinc  abrepta,  stcleti,  T. :  filios  e 
complexu  parentum :  alqm  de  convivio  in  vincla 
atque  in  tenebras:  (milites)  vi  fluminis  abrepti, 
Gs. :  aliquem  ad  quaestionem :  iam  intro  abripie- 
re,  shall  be  dragged,  T. :  sublatis  signis  se,  to  run 
away,  L.— Of  property,  to  dissipate,  squander:  quod 
ille  compersit  miser,  id  ilia  univorsum  abripiet, 
will  snatch  away  in  a  lump,  T.— Fig.,  to  carry  off, 
remove,  detach :  tempestate  abreptus :  (filium)  si 
natura  a  parentis  similitudine  abriperet,  L  e.  made 
unlike  Aim.    • 

abrogati5,  onis,/.  [abrogo],  rqoca/  (once),  G. 

ab-xogo,  av!,  atus,  Are,  of  a  law,  to  repeal,  an- 
nul, abrogate:  plebiscitum,  L. :  leges  censere  ab- 
rogandas:  alicui  magistratum,  to  depose  from:  im- 
perium regi,  L. :  de  abrogando  Q.  Fabi  imperio, 
L. :  quibua  abroges  fidem  iuris  iurandi  responde, 
refuse  credence  on  oath  :  minium  scriptis  meis,  to 
detract  from,  0. 

abrotonmn  (habr-),  I,  n.,  =  a^porovov,  an 
aromatic  plant,  southem^sood  (a  medicine),  H. 

ab-nixnpos  rflpl,  ruptus,  ere.  to  ^recJcoffJ>reak 

Digitized  by " 


abmptlo  i 

atoay^  iear^  f*mdy  hursi,  sever :  angues  crinibus,  0. : 
sua  quaeque  puppcs  abrumpuut  vincula  ripis, 
break  off  their  hawsers  from  the  bank,  V. :  ingemi- 
nant  abruptis  nubibus  igne8,/rom  tlu  rent  clouds, 
Y. :  abruptis  prooellis,  6y  the  sudden  outbreak  of 
storms,  y. :  ad  terras  abrupto  sidere  nimbus  It, 
i.  e.  breaks  through  the  sky,  V. — F  i  g. :  (legio  Mar- 
tia)  se  prima  latrociiiio  Antoni  abrupit,  first  freed 
itself:  vitam,  to  break  the  thread  of  life,  V. :  fas, 
to  violate^  V. :  medium  sermonem,  to  ifUerrupt,  V. : 
omnibus  inter  yictoriam  mortemve  abruptis,  since 
all  but  victory  or  death  toas  excluded,  L. :  dissimula- 
tionem,  to  throw  off  the  mask,  Ta. 

abruptid,  onis,  /.  [abrumpo],  a  breaking  off: 
corrigiae. — F  i  g. :  ista  (of  a  divorce). 

abruptofl^  adj,  [  P.  of  abrumpo  ],  broken  off, 
cut  off. — Of  places,  ste^, precipitous,  inaccessible: 
locus  in  pedum  mille  altitudinem,  L. :  petra,  Gu. — 
Subst. :  vastoB  sorbet  in  abruptum  fluctfls,  into  the 
o6y«f,  v.— F  i  g. :  contumacia,  rugged,  Ta, :  per  ab- 
rupta,  i.  e.  defiantly,  Ta. 

abfl,  see  a. 

ab8-oedo»  oessi,  cessus,  ere,  to  give  way,  go  off, 
move  away,  retire,  withdraw,  depart :  a  moenibus, 
L. :  mihi  ne  abscedam  imperat,  T. :  inde,  L. :  pro- 
cul,  0.— Of  troops,  to  march  away,  retire,  depart : 
longiuB  ab  urbe  hostium,  L. :  Spai*tA,  N. :  absoedi 
non  posse  ab  boste,  L. — Of  things,  to  disappear : 
quantum  mare  abscedebat,  tanto,  etc.,  the  farther 
ike  sea  receded  from  view,  L. — F  i  g.,  of  a  purpose  or 
oflSce,  to  desist  from,  abandon,  give  up :  muneribus, 
L. — To  get  out  of  reach:  Diauam  Abscessisse  mihi, 
0. :  tecto  latere,  to  get  off  unhurt,  T.— Of  conditions, 
etc.,  to  pass  away,  disappear :  ab  eo  ira  abscedet, 
T. :  somnus;  0. 

abaoessio,  onis,/,  <Uminution  (once),  C. 

abaoeaaua,  Qs,  m.,  a  going  away,  departure,  ab- 
sence: Rutulum,  y. :  continuus,  Ta. 

abacidifjEwr/.  of  absddo. 

Ahaddi,  perf.  of  abscindo. 

abaoido,  cidl,  cisus,  ere  [abs+caedo],  to  aU 
off,  hew  off:  caput,  L. :  cervicibus  f ractis  caput 
abscidit. — Fig.,  to  cut  ojf,  separate,  divide:  absci- 
8US  in  duas  partis  exercitns,  Cs. — To  cut  off,  take 
away  violently:  alia  spe  undique  abscisA,  L. :  om- 
nium rerum  reepectum  nobis,  L.:  quia  abscideram, 
because  J  had  broken  off  abruptly, 

ab-aoind5,  sddl,  scissus,  ere,  to  tear  off,  break 
away,  break  off:  tunicam  a  peotore,  tore  down: 
umeris  abscindere  yestero,  y. :  abscissa  comas, 
tearing  her  hair,  Y. — Esp.,  to  divide,  part,  sepetrate 
(poet.):  pontus  Hesperium  Siculo  latus  abscidit, 
y. :  Oceano  dissociabili  terras,  H. :  inane  soldo, 
H.— F  i  g.,  to  cut  off,  hinder  :  reditOs  daloXs,  H. 

abaciaio,  onis,  /.,  in  rfaet,  a  breaking  off,  in- 
\        terruption,  Her. 


abaoltttua 

abaciaaua,  P.  of  abscindo. 

abaciaua,  adj.  [P.  of  abscido],  cut  off,  severed: 
caput,  H. — M  c  t  o  n.,  steep,  precipitous :  saxum,  L. 

abaoondlte,  adv,  [absconditus],  of  style,  ob- 
seurdy,  abstrusely,  G.  —  Of  thought,  profoundly : 
disseri. 

abaconditna^  adj.  [P.  of  abscondo],  concealed, 
secret,  hidden :  gladii ;  iusidiae. — As  subst. :  non  ob- 
Bcurum  neque  absconditum,  i.  e.  no^  hard  to  see  or 
to  grasp. 

aba-condo,  condl,  conditus,  ere,  to  put  out  of 
sight,  hide,  conceal :  alqd  foveis,  y. :  quas  (volu- 
cres)  alvo,  0. :  Ante  tibi  Eoae.  Atlantides  abscon- 
dantur . . .  quam,  etc.,  i.  e.  let  the  Pleiads  hide  from 
you  {set)  at  dawn,  before,  etc.,  y. :  Phaeacum  ab- 
scondimus  arces,  leave  out  of  sight,  Y. :  galea  fa- 
ciem  abscondit,  lu. — F  i  g.,  to  conceal,  hide,  make  a 
secret  of:  quod  ab  istia  et  absconditur :  banc  ab- 
soondere  furto  fugam,  y. 

abaena,  entis,  acff.  [P. of  absum], absent:  quod 
is  non  absens  reus  f actus  esset:  absenti  senatui 
plausns  est  datus :  absentem  alqm  condemnare ; 
absens  peril,  away  from  you,  0. :  nobis  absentibus : 
ilium  absens  absentem  auditque  videtque,  Y.: 
postulo  ut  mihi  tua  domus  te  praesente  absente 
pateat,  i.  e.  whether  you  are  at  home  or  not,  T. :  ab- 
sente nobis  turbatumst,  in  our  absence,  T. :  plebs 
tribunes  plebi  absentes  Sex.  Tempanium  M.  Asel- 
lium  fecit^  i.  e.  cUthough  they  did  not  appear  as  com- 
petitors, L. — ^Poet  of  places:  Romae  rus  optas, 
absentem  rusticus  urbem  toUis  ad  astra,  H. — As 
sidtst.,  an  absent  person :  minitari  absenti:  absen- 
tem defendere. 

abaentia,  ae,/.  [absum],  absence  (rare):  con- 
fer absentiam  tuam  cum  meA :  legati,  Ta. 

ab-aimilia,  e,  adj.,  unlike  (once):  falces  non 
absiroili  forma  muralium  falcium,  Gs. 

ab-aiato^  stiti,  — ,  ere,  to  withdraw  from,  de- 
part, go  away :  toto  luco»  Y. :  limine,  Y. :  ab  sig- 
nis  legionibusque,  Gs. :  ab  ore  scintillae  absistunc, 
btirst  forth,  Y. — F  i  g.,  to  desist,  cease,  leave  off:  ne 
absiste,  do  not  give  up,  Y. :  modo  vos  absistite,  do 
not  interfere,  O. :  si  non  absisteretur  bello,  utdess 
an  end  were  put  to  the  war,  U :  bello,  H. :  nee  .  .  . 
continuando  abstitit  magistratu,  L. :  ferro,  from 
battle,  y. :  benefaoere,  L. :  mover!,  Y. 

abaolute^  adv.  with  «iip.  [absolutus],  complete- 
ly, perfectly,  fully,  absolutely:  beati:  partibus  ut 
absolutiasime  utamur.  Her. :  yivere,  purely. 

abaolutio,  6nis,/.  [absolve],  in  law,  an  acquit^ 
tal:  virginum :  sententiis  decern  absolutio  confici 
poterat,  would  have  mads  the  acquittal  complete. — 
Perfection,  completeness:  rationis:  inoratore. 

abaolntna,  adj.  with  sup.  [P.  of  absolvo],  eosn/- 
^ete, finished:  vita:  absolutissima  argumentation 
Her. — Unconditional:  neoessitudines. 

Digitized  by  V^OOQlC 


abaolvo 

ab-aolTo.  solvi,  aolatus,  ere. — Fig.,  to  id  free^ 
rdeatt,  dueharge:  a  Fannio  iudicio  se  absolTere, 
to  dwid  the  auit  ofFanmu$ :  donee  se  cacde  bostis 
abtoirat,  i.  e^from  dUgrace^  hy  killing^  etc.,  Tr. — 
E^p^  judicially,  to  acquit^  dedare  innocent ^  absolve: 
Gitisa  oognita  possunt  mitlti  absolvi:  pecuniam 
06  absolvendum  accipere,/(>r  an  acquittal:  nemo 
absoWIt,  voted  to  acquit:  honeste  absolvi,  to  be  €U>- 
qtailed  mihout  bribery :  alqm  comitiis :  iudicio  ab- 
solvi :  alqm  maiestatis,  on  a  capital  charge :  te 
improbitatis :  culpae,  0. :  ambitu :  regni  suspicio- 
ne  oonaulem,  from  sutpieion  of  aspiring  to  the 
throne^  L. :  de  praeraricatione  absolutofl :  cedo  in- 
vidiae,  dammodo  absoWar  cinis,  i.  e.  provided  my 
imtegrity  be  recognized  after  deaths  Ph. :  bomi- 
neni  Veneri  absolvit,  sibi  condemnat,  abeolva  him 
from  obligation  to  Venue,  —  To  pay  off,  eatiefy^ 
pay.  banc,  T. — To  complde,  bring  to  au  end:  de 
Gatilinae  coniaratione  paucis  absoWam,  S. — In 
gen.,  to  complete^  Jtnieh^  bring  to  an  end:  tectum : 
opera,  Cs. 

al>-flOinis»  eulj.f  deviating  from  the  right  tone, 
di»e*>rdant,  inharmonious :  vox:  quidam  voce  ab- 
soni. — Fig.,  not  in  accordance^  nnsuitaUey  incon* 
fiUent,  ineongruoue:  nihil  fidei  divinae  originia, 
L. :  dicentis  f ortunis  dicta,  not  in  keeping,  H. 

al>-aorbed^  bul,  ptus,  ere,  to  swallow  down^  de- 
vour :  placentas,  H. :  decies  solidum,  i.  e.  Hie  value 
of  a  miilionj  H. — To  ^figjidf,  swallow  up^  overwhelm  : 
ueeanus  vix  tot  res. — To  engross:  absorbet  (tribu- 
natus)  oratiooem  meam,  i.  ^.JiUs  exdusivdy. — To 
import :  res  ad  victnm. 

abap-f  see  asp-. 

abaqne,  praq>,  with  ahL;  prop.,  apart  fromy 
away  from ;  hence  in  conditional  clauses,  apart 
from  (in  thought),  but  for,  were  it  fiot  for :  abs- 
que eo  esset,  yidissem,  etc.,  were  it  not  for  Atm,  T. : 
absque  una  hac  f oret,  but  for  this  one  thing,  T. ; 
(absque  for  sine  is  late  and  vulgar). 

abateiiiiiia»  adj.,  abstaining  from  drink,  tem- 
perate, abetemious,  moderate :  gaudet  mens  abste- 
mios  undis.  0. :  abstemius  herbis  vivis,  H. 

abfi-tergeo,  tersX,  tersus,  ere,  to  wipe  off,deanse 
by  wiping:  volncra,  T. :  oculos  amiculo,  Cu. — To 
wipe  away,  remove  by  wiping:  fletum,  i.  e.  tears: 
quasi  f uligine  absterea. — M  e  t  o  n.,  to  strip,  break 
ojf:  remos,  Cu.  —  Fig.,  to  remove,  banish,  drive 
of,  expd  :  senectutis  molestias :  luctum. 

aba-terreo,  rul,  ritus,  6re,  to  frighten  off,  drive 
away:  canis  a  oorio  numquam  absterrebitur,  H. : 
ipsa  solitudine  absterriti,  L.  —  Fig.,  to  deter  (by 
fear) :  Chremetem,  T. :  homines  a  pecuniis  capien- 
dis :  teneros  animos  vitils,  H. 

abatinana,  tis,  atfj,  [P.  of  abstineo],  abstinent, 
temperate,  moderate  :  esse  abstinentem,  continere 
cupiditates:   oculos  abstinentes  habere:  animus 


abamn 

abstinens  pecuniae,  H.  —  Esp.,  ^aste^  continent: 
Hippolytem  dum  f ugit  (Peleus)  abstinens,  H. 

abBtinentar,  adv.,  nnedjishly,  modestly  (rare): 
versatus. 

abatinentia,  ae,  /.  [  abstinens  1  abstinence, 
starvation :  abstinenti&  vitam  finire,  Ta. — Bdf-re- 
straint,  integrity:  in  Papinio  fuit  hac  abstinentia, 
in  the  case  of  Papinius :  tentata  eius  est  abstinen- 
tia a  Diomcdonte,  N. :  pro  abstinentia  krgitio  vi- 
gebat,  S. :  exccllebat  abstinentia,  N. 

abatlneo,  tinuT  (tentus),  ere  [abs+teneoj/to 
keep  back,  keep  off  hold  back :  vix  a  se  mantis :  vim 
uxore  et  gnato,!!. :  ferrum  quercu,  0. :  Gemltus, 
screatus,  suppress,  T. :  facis  iniuriam  illi,  qui  uon 
abstineas  manum,  by  not  keemng  your  hands  off, 
T. :  milites,  restrain,  L. :  militem  direptione,  L. : 
militem  a  praeda,  L. :  ab  uno  eo  (agro)  ferrum  ig- 
nemque  abstineri  iusslt,  L.:  duobus  oronc  ius  belh, 
refrained  from  exercising  against  them  the  rigfUe 
of  war,  L. :  eorum  finlbus  vim,  L. — E  s  p.  with  se, 
to  keep  onesdf  from,  refrain,  abstain:  ab  eis  se 
vitiis :  his  se  armis,  L. — Intratis.,  to  refrain  (of.  se 
absiinere),  abstain :  neque  facto  uUo  neque  dicto, 
S. :  proelio,  Cs. :  pugn&,  L. :  maledictis :  tactu,  V. : 
caelo,  0. :  a  ceteris  coniurationis  causis :  ne  a  mu- 
lieribus  quidem  atque  infantibus,  Cs. :  aegre  absti- 
nent, quin  castra  oppugnent,  L. :  ut  seditionibus 
abstineretur,  L. :  non  tamen  abstinuit,  hold  his 
peace,  Y. 

ab-ato,  — ,  are,  to  stand  off  (rare) :  longius,  H. 

abatractna,  F.  of  abstrabo. 

aba-traho^  trftxl,  tractus,  ere,  to  drag  away, 
draw  off,  pull  away,  detach :  me  a  Olycerio,  T. : 
liberos  ab  allquo,  Cs. :  banc  (navem)  remulco,  by 
means  of,  Cs. :  iumenta,  L. —  F  i  g.,  to  draw  away, 
divert,  withdraw,  exclude,  cut  off:  me  ab  illft  cogi- 
tatione :  manibus  abstracta  piis :  alqm  a  roalis :  a 
rebus  gerendis :  omnia  in  duas  partes,  torn  cuun- 
der,H. 

aba-trudo,  trflsT,  trOsus,  ere,  to  thrust  away, 
push  into  concealment,  hide,  conceal:  se  in  silvara : 
semina  flammae  abstrusa  in  venis  silicis,  Y. : 
se  latebrft,  Ta. :  in  prof  undo  veritatem. 

abatruana,  adj.  with  comp.  [P.  of  abstrudo], 
hidden,  concealed,  secret :  nummus :  dolor :  terra, 
0. :  homo,  reserved,  Ta. :  disputatio  abstrusior, 
more  prof  ound. 

abatali,/>0r/.  of  aufero. 

ab-aum,  aful  (not  abful),  ftfutarus  (aforem, 
&fore),  abesse,  in  general,  to  be  away  from,  be  ab- 
sent :  dam  abs  te  absum,  T. :  qui  nulla  lege  abes- 
sem,  i.  e.  si9iee  my  exile  was  unlawful:  Athenis,  N. : 
hinc  abesto,  stand  off.  Ph. :  omnia  quae  absunt, 
unseen  things,  Cs. :  Unus  abest,  is  missing,  V. :  nee 
Teucris  addita  luno  Usquam  aberit,  will  ever  cease 
to  follow  them,  V. :  barba  dum  aberat,  i.  e.  until  the 

Digitized  by  V^OOQIC 


AbBumo 

beard  grew^  0. — With  distance  in  space  or  time : 
ab  urbe  abesse  milia  pasBuum  dacenta:  longe:  pro- 
cal,  S. :  cuius  aetas  a  senatoriA  gradu  longe  abes- 
set,  vdw  far  too  young  for :  a  quibus  paucorum 
dierum  iter,  Cs. :  profectus  mensis  tris  abest,  three 
months  ago^  T. :  neo  longis  inter  se  passibus  ab- 
sunt,  V. :  quod  abest  longissime,  and  that  ia  far 
from  the  truth:  tantum  abest  ab  infamia,  ut, 
etc. :  neque  longius  abesse  quin  proxima  nocte 
.  . .  exercitum  educat,  L  e.  nor  vhu  the  time  more 
remote^  Gs. — ^In  the  phrase :  tantum  abest  ut . .  . 
ut,  so  far  from  .  .  .  that^  etc. :  tantum  abest  ut 
gratiam  quaesisse  videar,  ut  simultates  intellegam 
suscepisse,  /  am  so  far  from  being  shown  to  have 
courted  popularity,  that,  etc. :  tantum  abest  ab  eo, 
ut  malum  mors  sit,  ut  yerear,  ne,  etc.  —  Hence,  to 
be  away  from,  be  free  from :  a  culpa :  ab  eius 
modi  crimine. — To  be  removed  from,  be  disinclined 
to :  ab  istis  studiis :  tantum  aberat  a  bello,  ut,  etc., 
he  was  so  averse  to  war,  that,  etc. :  ab  hoc  consilio 
afuisse,  took  no  pari  in,  Os. :  ceteri  a  periculis 
aberant,  avoided,  S. :  paulum  a  fuga  aberant,  were 
almost  ready  to  flee,  S. — To  be  removed  frotn,  be  dif- 
ferent from,  differ:  qui  longissime  a  te  afuit,  i.  e. 
)iad  Vie  largest  majority :  abest  virtute  Messallae, 
is  far  inferior  to,  H. —  To  be  unsuitable,  be  inap- 
propriate: scimus  musicen  abesse  ab  principis 
persona,  N. — To  be  wanting:  quaeris  id  quod  ba- 
bes, quod  abest  non  quaeris,  T. :  nusquam  abero, 
Y. :  ratus  pluribus  curam,  omnibus  afuisse  fortu- 
nam,  that  most  had  been  negligent,  aU  unsuccess- 
ful, Cu. :  Donee  virenti  canities  abest  Morosa,  H. : 
curiae  nescio  quid  semper  abest  rei,  H. — Hence 
with  a  negative  or  paulum  (not  parum),  followed 
by  quin,  not  much,  little,  nothing  is  wanting  that, 
etc. :  Deque  multum  abesse  ab  eo,  quin,  etc.,  Cs. : 
paulumque  afuit  quin,  Cs. :  legatos  baud  procul 
afuit  quin  Yiolarent,^^^  came  very  near,  L. — Abes- 
se alicui  or  ab  aliquo,  to  be  wcmiing  to,  fail,  not  to 
help:  longe  alcui,0. :  longe  iis  fratemum  nomen 
populi  R.  afuturum,  Cs. :  quo  plus  intererat,  eo 
plus  aberat  (tua  virtus)  a  me,  i.  e.  the  more  it  would 
have  helped  me,  the  more  it  failed  me:  iussis  mora 
abesto,  0. :  neo  dextrae  erranti  deus  afuit,  V. : 
remo  ut  luctamen  abesset,  90  that  the  rowing  was 
without  effort,  V. 

ab-sumo,  sumpsT,  sumptus,  ere,  to  take  away, 
diminish,  use  up,  consume,  exhaust :  satietatem 
amoris,  T. :  absumet  heres  Caecuba,  H. :  mensas 
malis,  V. :  malls  membra,  to  tear  to  pieces,  V. :  la- 
crimis  absumitur  oninis,  wastes  away,  0. :  rebus 
patemis  absumptis,  H.---Often  of  time,  to  spend, 
consums :  omne  id  tempus  consultando,  L. :  tempo- 
ra  cum  blandis  verbis,  i.  e.  time  and  smooth  words, 
0. :  inter  has  cogitationes  biduo  absumpto,  Cu. — 
To  destroy,  ruin,  consume,  kiU:  cum  ille  et  curft 
ct  sumptu  absumitur,  T. :  animara  leto,  V. :  ungu- 
la  in  quince  absumitur  unguis,  is  lost  in,  0.— -Of 


d  abator 

persons,  to  kill,  destroy:  multi  ferro  ignique  ab- 
sumpti  sunt,  L. :  qui  gurgitibus  absumpti  sunt,  L. 

absurde,  adv.  [absurdus],  inharmoniously  :  ca- 
nere, — Absurdly,  irrational^:  fictum  :  dici  potest. 

ab-Biirdiia»  adj.  with  eomp.  and  sup.,  out  of 
tune,  discordant,  harsh :  vox. — ^F  i  g.,  incongruous, 
inconsistent,  silly :  ratio,  T. :  absurdissima  manda- 
ta :  bene  dicere  baud  absurdum  est,  not  without 
merit,  S.:  quid  absurdius  dici  potest? — WorthUsSj 
stupid:  ingenium  baud  absurdum,  S. 

abundansy  tis,  adj.  with  comp.  and  sup.  [P.  of 
abundo] ;  of  rivers,  etc.,  overflowing,  full :  si  am- 
nis  abundans  Exit,  V. :  abundanlissimus  amnis. — 
¥ig., possessing  in  abundance,  rich,  abounding,  over- 
flowing .•  (via)  omnium  rerum,  N. :  vir  laudibus : 
abundantior  consilio.  —  Masting  in  abundance, 
abimdant,  more  than  enough:  pecunia. 

abundanter,  adv.  with  comp.  [abundans], /W- 
ly,  eopiously  :  dicere. 

abundantia,  ae,  /.  [abundo],  plenty,  fullness, 
abundance :  omnium  rerum :  ilia,  quae  erat  in 
abundantia,  libido  permanet,  the  same  as  when  they 
were  rich — Profusioti,  lavishness,  Ta. 

abunde,  adv.  [  abundus  ],  in  profusion,  mors 
than  enough,  abundantly,  amply:  facundus,  S. : 
abunde  magna  praesidia,S.:  favere,0.:  cui  gratia, 
fama,  valetudo  contingat  abunde,  H. :  terrorum  et 
f  raudis  abunde  est,  there  is  more  than  enoitgh,  V. 

ab-undo,  avi,  — ,  &re,  to  overflow,  stream  over, 
of  a  river  or  lake :  aqua  Albana,  L. :  Amasenus, 
V. — ^Esp.,  to  flow  in  profusion:  rursus  abundabat 
fluidus  liquor  (of  a  dropsy),  V. — F  i  g. :  Neu  desis 
operae  neve  immoderatus  abundes,  overdo,  H. — 
"M.  et  on.,  to  abound,  liave  in  large  measure,  be  rich 
%n,posses8,  enjoy:  examine  multo,  V.:  auxilio :  ora- 
tionis  copia :  quod  his  ex  populis  abundabat,  the 
surplus  population  of  these  nations,  L. :  egentes 
abundant,  are  rich. 

abuaio,  onis,  /.  [abutor] ;  in  rhetoric,  the  im- 
proper use  of  a  word,  C. 

ab-usque  or  ab  VLBqne,  praep.  with  abl,  aU 
the  way  from :  ab  usque  Pachyno,  V. :  a  Tiberio 
usque, /rom  the  time  of,  Ta. 

abusus,  tis,  m.  [abutor],  an  abusing,  using  up, 
once,  C. 

ab-utor,  lisus,  1,  dq>.,  to  use  up,  consume, 
spend,  exhaust:  omni  tempore:  in  prologis  scri- 
bundis  operam  abutitur,  uses  up  his  time,T. — ^Esp., 
to  make  use  of  for  a  purpose,  apply,  turn  to  ac- 
count :  ignoratione  tuft  ad  hominis  miseri  salutem. 
— ^Implying  censure,  to  abuse, misapply,  misuse:  le< 
gibus  ad  quaestum :  per  turpitudinem  (divitiis),  S. : 
quousque  tandem  abutere  patienti&  nostra,  out- 
rage: hac  lenitate  me^prmime  upon, — Eap.,  of 
words,  to  misapply,  force,  0. 

Digitized  by  V^OOQIC 


AbydenuB 

Abj^den1lfl^  adj.j  of  Ahydia,  a  town  in  Myna : 
sqoSfO. 

ao,  see  atque. 

Academia,  ae,/.,  iha  gymnaritan  near  Athens^ 
vkere  I'lato  taugJU, — Me  ton.,  the  doetrinea  of 
FiatOy  the  Aeadame  fkUoaophy;  the  phUoxmhers 
of  the  Acadenw  ;  a  place  near  ruieoli^  where  Cicero 
itrote  the  Acadaniea  ;  Cicero's  villa  at  Thieculum  ; 
a  trtalite  on  the  Academic  philoeophy^  the  Acade- 
ouca, 

AoademiouB,  adj.^  of  the  Academy^  Academie: 
fibri,  L  e.  Academica. — As  wbtL :  Academioufl^ 
I,  Ilk,  an  Academie  philoeopher ;  Aoademioa, 
dnxm,  ffi.,  the  title  of  Cicerone  treatiee  on  the  Aea- 
denue  philoeophy, 

AcademuB,  I,  m.,  a  mythical  hero  of  At/iene : 
silTae  Academi,  L  &  Academia,  H. 

acalanthifl,  idls,/.,  a  small  bird)  the  ffold-Jinchf 
tkteOe-jSnch^V. 

acanthus,  l,  rmutf.,  a  plant,  bear*»foot:  mollis, 
v.,  O. ;  fem.f  an  Egyptian  thorn:  semper  fron- 
dens,  V. 

Acamanlone,  adj,y  of  Aeamania  (a  country 
of  western  Greece) :  coniuratio,  L. 

AobazTiB  (AgbamsX  I,  m.,  tlu  local  title  of 
the  Arabian  kings  of  Edeeea:  rex  Arabum,  Ta. 

acoed5  or  ad-oedo^  oessi  (perfeyne,  aocSstls, 
T.X  cessams,  ere,  to  go  to^  come  to^  come  near,  draw 
near,  {^iproaeh,  enter :  ad  flammam  inprudentius, 
T. :  ad  oppidum,  Cs. :  ad  hastam,  to  attend  an  auc- 
tion, K. :  ad  numerom  harum,  joine,  0. :  in  oppi- 
dum :  iUo :  qao,  8. :  quocumque,  S. :  iuzta,  0. : 
proxime  deos  accessit  Clodios :  propios  tribunal, 
Co. :  urbem,  Y. :  Scyllaeam  rabiem  scopulosque, 
Y. ;  (poet^) :  delubris,  0. :  regno,  shares,  O. :  sacris, 
takes  part  in,  0. :  accede,  come  here,  0. :  deici  nuUo 
modo  potaisse  qui  non  aocesserit ;  (impers,) :  quod 
ea  proxime  accedi  poterat — E  s  p.,  to  approach  in 
a  hostile  manner,  attack:  acie  instructft  usque  ad 
castra  hostium  accessit,  Gs. :  ad  urbero,  S. :  ad  ma- 
num,  to  come  to  dose  quarters,  N.  —  Fig.,  to  come 
war,  approach:  baud  invito  ad  aurls  sermo  mi 
accessit  tuos,  T. :  ubi  accedent  anni  et,  etc.,  wJien 
the  years  shall  come,  in  which,  etc.,  H. — £sp., 
to  come,  happen,  ^o£?;  voluntas  vostra  si  ad 
poetam  acoesseritjT.:  dolor  accessit  bonis  viris. — 
With  the  idea  of  increase,  to  be  added:  ut  ad  cau- 
sam  novum  crimen  aocederet :  ad  eas  navTs  acces- 
serant  sex,  Gs. :  Medis  adcessere  Libues,  S. :  tan- 
turn  fiduciae  Pompeianis  accessit,  their  confidence 
ro9e  so  high,  Gs. :  hue  accedebant  conlecti  ex  prae- 
donibos,  these  were  joined  by,  Gs. ;  (poet)  :  in  tua 
damna,  O. — Sep.  with  a  clause  or  neuter  pron.,  rep- 
resenting a  clause,  as  subject :  ad  faaec  mala  hoc 
mihi  aeoedit  etiam:  haec,  etc.,  T.:  accedet  etiam 
nobis  mad,  index  est,  etc. :  accessit  etiam,  quod 


9  aooenraa 

ilia  pars  equitatfis  se  cum  its  coniunxerat.  Gs. :  eo 
accedebat,  quod  iudices  dati  non  erant :  hue  adce- 
debat,  quod  exercitum  habuerat^  etc.,  S. :  hue  ao- 
cedit,  quod  occultior  vestra  cupiditas  esset ;  with 
ut:  accedit,  ut  eo  facilius  animus  evadat:  ad  Ap- 
pii  senectutem  accedebat,  ut  caecus  esset :  acce- 
debat, ut  tempestatem  ferreut  facilius,  Gs. :  ad  hoc 
detrimentum  accessit,  ut  prohiberentur,  etc.,  Gs. 
— To  cusent,  accede,  agree,  approve,  accept:  ad  eius 
condiciones :  ad  hoc  consilium,  N. :  suadentibus, 
Ta. — (In  appearance  or  character),  to  come  near, 
approach,  resemble,  be  like :  homines  ad  Deos  nullft 
re  propius  accedunt  quam  salutem  hominibus  dan- 
do  :  proxime  ad  nostram  disciplinam  illam:  Anto- 
nio Philippus  proxime  accedebat. — To  enter  upon, 
undertake:  ad  bellonim  pericula:  ad  amicitiam 
Gaesaris,  Gs. :  ad  vectigalia,  to  undertake  the  col- 
lection  of:  ad  causam,  the  airection  of  a  lawsuit : 
ad  invidiam  levandam:  has  naturae  partis,  take 
up,  describe,  Y. :  ad  rem  p.,  to  enter  on  tlte  service 
of  the  state:  huic  ego  causae  actor  accessi,  entered 
upon  as  prosecutor. 

acoeleratio,  Onis,/.  [accelero],  a  hastening: 
orationis  enuntiandae.  Her. 

accelero,  or  ad-celer5,  avT,  atus,  ftre. — 
7Vaw«.,  to  hasten,  speed,  quicken,  accelerate:  iter, 
Gs. :  gradum,  L. :  cetera  adcelei-antur,  Ta.  —  Iti- 
trans,  to  make  haste:  accelera,  signifer,  L. :  adce- 
leramus,  Y. :  si  adcelerare  volent :  ad  id  quod 
natura  cogeret,  N. :  quantum  accelerari  posset,  as 
fast  as  possible,  L. 

accendo,  or  ad-cend5,  cendi,  cSnsus,  ere 
rad+*  cando,  act.  of  candeo],  to  kindle,  set  on  fire, 
ImM  :  faces :  ignem,  Y. :  flamma  ter  accensa  est, 
flashed  up,  0. :  accensus  ad  sacrificium  foculus, 
L. :  f ocoB,  0. — M  e  t  o  n. :  lumina  (of  the  stars), 
Y. :  acoensis  comlbus,  L  e.  bundles  of  twigs  at- 
tached to  the  horns,  L. :  aestCLs,  tJie  noonday  heat, 
Y. — ^F  i  g.,  to  kindle,  inflame,  fire,  excite,  arouse,  stir, 
awcUlcen,  stimulate,  provoke,  encourage,  exasperate, 
embitter :  vim  venti,  L. :  dictis  virtutem,  Y. :  alqm 
ad  dominationem,  S.:  accendis,  qua  re  cupiam  ma- 
gis  illi  proximus  esse,  you  inflame  my  desire  the 
more,  H.  :  discordiam,  L. :  animos  in  hostem,  Y. : 
studia  ad  consulatum  mandandum,  S. :  bonum  in- 
genium  contumelift,  S. :  accensus  laudis  amore,  0. : 
certamen,  L. ;  (poet) :  animos  hello,  to  war,  Y. ; 
{absol.) :  pariter  accendit  et  ardet,  0. 

aocensed,  — ,  census,  ere,  to  reckon  to,  count 
among  (rare) :  accenseor  illi,  am  reckoned  one  of 
her  attendants,  0. 

1.  accenBUs,  T,  m.  [P.  of  accenseo],  an  attend- 
ant of  a  magistrate,  apparitor,  orderly,  0.,  L. :  Ne- 
roni:  Gabinii. — Plur.  accensi,  orum,  nu,  unarmed 
supernumeraries  of  a  legion,  ready  to  fill  vacancies  : 
accensi,  minimae  fiduciae  manus,  L. :  velati. 

2.  aoeeii.u«,P.of^Wf»n^<^o.v^oogjg 


acoeptio 


10 


aooipio 


acoeptio^  OniSj/.Jhoapio],  a  taking,  receiving, 
aeetptifig :  f  iiimenti,  S. :  donatio  sine  acoeptione. 

aocepto,  &vl,  fttus,  &re,yr^.  [accipio],  to  take, 
receive :  humo  acceptante  occultum  opas,  Cu. 

acceptnm,  I,  n.  [ accipio  1  the' receipt,  in  ac- 
count-books the  credit  side :  alqd  in  acceptum  re- 
ferre  (alicui),  to  carry  to  the  credit  tide,  pan  to  one^s 
credit:  codex  accepti  et  expensi,  ledger:  tabulae 
accept!  et  expensi :  ex  aoceptis  et  datis  apparere, 
fiom  the  receipts  and  payments, 

acceptUB,  adj.  with  comp.  and  sitp.  [P.  of  ac- 
cipio], vfelcotne,  acceptable,  pleasing,  dear;  with 
dot. :  plebi,  Gs. :  res  populo  R. :  munus,  N. :  ac- 
ceptior  illi  liber  erit  sanguis,  0. :  dis  acccptissimus 
illius  aevi,  0. :  acceptissimus  militum  animis,  L. 

aocersd,  see  arcesso. 

accessio,  onis,  /.  [  aooedo  ],  a  coming  to,  ap- 
proach ;  henoe,  is  suo  labore  saisque  accession  i- 
bus  consequebatar,  ut,  etc.,  by  his  personal  appeals, 
i/isits,  —  P  r  a  e  g  n. ;  a  b  s  t  r.,  an  increase,  enlarge- 
ment, addition :  accessionee  fortunae  et  dignitatis : 
paucorum  annorum;  concr.,  an  addition,  attg- 
ment,  contribution,  reinforcement,  appendix:  quad- 
raginta  militum :  nummorum :  alqd  accessionls 
dare,  conferre,  by  way  of  addition :  decumae,  an 
addition  to  a  tax :  tibi  etiam  accessio  fuit  ad  ne- 
cem  Platoris  Pleuratus,  i.  e.  you  added  the  murder 
of  Pleuratw  to  tfiat  of  Plator, 

acceaaoa,  as,  m.  [acoedo],  a  coming  near,  ap* 
woach :  ad  urbem  nocturnus :  ad  urbero  aooessus 
honiinum  multitudine  florebat,  i.  e.  wu  escorted  by : 
ventorum,  V. — M  e  t  o  n.,  a  way  of  approach,  pas- 
sage, entrance :  omnem  accessum  lustrans,  V. : 
alium  navibus  accessum  petere,/or  the  ships,  L. 

AcoianuB,  adj.  [Accios],  of  the  poet  L.  Aceius. 

1,  accido^  cidi,  — ,  ere  [ad  +  cado],  to  fall 
upon,  fall  to,  reach  by  falling :  ut  tela  missa  a 
Gallis  gravius  acciderent,  Cs. :  tela  ab  omni  parte 
aocidebant,  L. — Of  persons,  to  arrive,  come  :  de  in- 
proviso,  had  come  unexpectedly,  S. :  alqd  simulare, 
quo  inprovisus  gravior  aocideret,  that  his  attack 
might  oe  a  surprise,  and  more  formidable,  S. — 
£  8  p.,  to  fall  before,  fall  at  the  feet :  ad  genua  nc- 
cidit  Lacrumans,  T. :  ad  pedes  omnium. —  Of  the 
senses,  to  eirike,  reach,  come:  nihil  quod  ad  oculos 
animuraque  accident :  ad  aurls  tuas :  unde  nee  ad 
nos  nomen  famaque  eius  accidere  posset,  i*eaeh, 
L. :  auribns,  L. :  animo,  T. — Absol.,  to  come  to  Vu 
ears,  come,  be  heard,  be  reused:  clamor  deinde  ac- 
cidit  noYus,  L. :  concitatior  accidens  clamor  ab  in- 
crescente  oertamine,  L. :  ut  vox  etiam  ad  hostes 
accideret  f  with  ace,  and  inf.),  L. — To  befit,  become, 
suit  (poet) :  istuc  verbum  yere  in  te  accidii,  was 
true  of  you,  T. — ^Fig.,  to  come  to  pass,  happen,  oo- 
fur,  fail  out,  takepiacs,  befall  .*  res  eo  gravius  ferre, 
quo  minus  merito  aocidissent,  Ca. :  si  quid  mail 


aocidiBset,  S. :  cum  tantum  periculi  accidisset,  Gs. : 
quae  victis  acciderent  enumeravere,  the  fate  of  the 
conquered,  S. :  si  gravius  quid  accident,  t/  any  co" 
lamity  occur,  Cs. :  casu  accidlt  ut :  sic  accidit,  uti, 
eta,  thus  it  happened,  that,  Cs. —  Pleonast.  in 
narrations :  accidit  ut  esset  luna  plena,  Cs. :  neque 
saepe  accidit,  ut,  etc.,  Cs. — Of  what  is  fortunate  or 
welcome :  quid  optatius  populo  R.  accidere  potuit, 
quam,  etc.?  interea  aliquid  accident  boni,  T. — 
E  s  p.,  si  quid  cui  aocidat,  or  si  quid  humanitus  ac- 
cidat,  if  anything  ehoidd  happen  to  one  (euphemist. 
for  die):  si  quid  mihi  humanitus  accidisset :  si  quid 
ei  gravius  a  Caesare  accidisset,  i.  e.  if  Ccesar  should 
put  him  to  death,  Cs. :  si  quid  aocidat  Romanis,  if 
the  Romans  are  destroyed,  Cs. — To  end,  mult,  turn 
out :  contra  opinionem,  disappoint  us,  Cs. :  peius 
victoribus  quam  victis  accldisse,  Cs. 

2.  acoidd,  cidl,  cisus,  ere  [ad+caedo],  to  cut, 
cut  at,  cut  into,  cut  down,  fell  (rare) :  arbores,  Ca. : 
accisa  omus  ferro,  V. :  accisis  crinibus,  with  shorn 
hair,  Ta. — Po e  t,  to  consume :  dapes,  V. —  F i  g., 
to  impair,  weaken,  shatter :  Latinorum  etsi  pariter 
accisae  copiae  sint,  L. :  accisae  Volscorum  res,  L. 
— ^As  adj.,  accisua,  impaired,  ruined,  disordered, 
overthrown,  destroyed:  res:  robur  iuventutls,  L.: 
opes,  H. 

aocingo,  nxT,  nctus,  ere,  to  gird  to,  gird  on,  bind 
on,  put  on  with  a  girdle,  gird  round :  lateri  ensem, 
V. ;  pass. :  accingitur  ense,  girds  himsdf,  V. :  quo 
(ense)  fuit  accinctus,  0. — Met  on.,  to  arm,  equip, 
furnish,  provide :  paribusque  accingitur  armis,  V. : 
gladiis,  L.  —  F  i  g.,  accingere  se  or  accingi,  to  gird 
oneself  prepare,  make  rwdy,  be  ready  :  adcingere, 
make  yourself  ready,  T. :  accingere !  to  your  work,  ■ 
0. :  accingendum  ad  earn  oogitationem  esse,  L. : 
ad  consulatum,  L. :  in  hoc  discrimen,  L.  —  With 
Or.  ace. :  magicas  accingier  artis,  to  have  recourse 
to,  V. :  accingar  dicere  pugnas,  V. — Poet:  ac 
cingunt  omnes  operi,  address  themselves,  Y. 

aocio  (ad-c-),  civi,  citus,  Ire,  to  call,  summon, 
send  for,  invite:  si  accierit,  accurram:  Aenean  ao- 
ciri  omnes  Exposcunt,  V. :  ex  Latio  fortissimum 
quemque,  S. :  acciti  ibant,  they  went  at  t/ie  sum- 
mons, S. :  in  regnum  Romam,  summoned  to  reign 
at  Rome,  L. :  bello  acciti  reges,  V. :  alqm  filio  doc- 
torem. — Supin.  ace. :  auxllia  accitum  mittit. 

accipio,  cfipX,  ceptus,  ere  [ad+caplo],  to  take 
wWiout  effort,  recdvCy  get,  acciBpt.  —  Of  voluntary 
taking,  to  take,  accept,  take  into  possession,  receive  : 
obsides,  Cs. :  divitias,  N. :  aliquid  a  patre,  inJierit, 
N.:  suspitio  acoeptae  pecuniae  ob  rem  iudican- 
dam  (of  a  bribe) :  pecuniam  per  Voloatium,  by  t?ie 
hands  of:  alqm  gremio,  V. :  milites  urbe  tectisve, 
L.:  sucos  ore  aut  volnere,  0.  —  Fig.:  oculis  aut 
peotore  noctem,  Y. — To  admit,  let  in:  armatos  ia 
arcem,  Lw :  alqm  in  amicitiam :  (parentes)  in  civi- 
tatem,  to  citizenship,  L. — To  take  under  protection : 
Digitized  by  V^OOQIC 


aooipio 


11 


aooommodate 


(Tif^ein)  aooepi,  acoeptam  aerrabo,  T. :  taedft  ac- 
ceptt  iugali,  i.  e.  toedded,  0. — To  receive  (u  a  guat^ 
eniertain,  welcome:  Laurentea  Dymphae,  accipite 
Aeoean,  Y. :  quam  DdoB  orantem  aocepit,  0. : 
(eoffl)  in  vestram  fidem,  into  your  confidence. — 
InNiieally,  to  enieriaiuy  deal  wiik,  treat:  indigois 
iBodia,  T. :  quo  te  modo  aocepisaeni,  nisi  iratus  es- 
fciii :  earn  male  acceptum  . . .  ooegit,  etc.  (of  a  de- 
feated enemy),  N. — In  busines,  to  collect  (money) : 
a  praetore  pecuniam.  —  acceptOB,  P.,  received^ 
colUeUd:  aocepta  pecunia.  —  Esp.  in  the  phrase, 
rvferre  acceptam  (alqd),  to  credit^  give  credit  for: 
ampUus  sestertium  ducentiens  acceptum  heredita- 
tibus  rettuli,  entered  to  the  credit  of  inheritance^  i.  e. 
owe  to  bequate:  alcui  yitam  suam  referre  accep- 
tam, acknovUedge  that  he  owee  hie  life,  etc. :  salatem 
imperi  uni  omnes  acceptam  relaturos,  Gs.  —  In 
lav :  sponaionem  acceptam  f acere,  to  discharge  the 
bondf  acknowledge  payment  of  the  epowtio. — Of  in- 
Toluntaiy  taking,  to  receive^  get,  be  the  recipient  of 
take,  tubmU  to,  euffer,  bear  :  volnera  tergo,  V. :  gra- 
Tiore  volnere  accepto,  Cs. :  cam  semel  accepit  bo- 
lem  (leo),  has  felt  the  power  of  H. :  hunc  metum, 
i.  e.  take  this  risk,  T. :  oontumeliaro,  T.  —  E  s  p.  of 
places,  to  admits  take  in,  receive,  open  to  :  Stropha- 
dam  me  Htora  primum  Accipiunt,  Y. :  nullae  eum 
urbes  aodpiunt,  nulla  moenia,  L. :  ilium  unda  ac- 
cipit  sinu  Tasto,  Y.  —  F  i  g.,  of  perception  and 
thought :  quae  accepi  auribus,  T. :  mandata  auri- 
bu3:  quern  ipse  accepi  oculis  animoque  sensum, 
hone,  etc.,  the  impression  I  received. — I n  gen.,  to 
tate^  hear,  attend  to^  perceive,  understand,  learn : 
Accipe  DUDC  Danaum  insidias,  listen  to,  Y. :  sicut 
e^  aocepi,  as  I  have  heard,  S. :  ut  accepi  a  seni- 
bus :  accipite  .  .  .  Toterem  orationem  Archytae : 
qaae  postea  aociderant,  Cs. :  reliquos  ne  famU  qui- 
dem  acceperunt,  have  not  heard  of  them,  Cs. :  si  te 
aequo  animo  ferre  aocipiet,  T. :  hoc  sic  fieri  solere 
aocepimua :  ex  parente  ita  accepi,  munditias  ma4 
lieribus  convenire,  S. :  ut  celeriter  acciperet  quae 
tradebantur,  understood,  N. — Absol.  .''non  rccte  ac- 
cipis,  T. :  Tolenti  animo  de  ambobus  acceperant, 
hadeagerly  welcomed  news  ofboth,S. — In  partic, 
of  a  word  or  pledge,  take:  accipe  daque  fidem,  i.  e. 
rzjf^uuige  solemn  assurances,  Y. — Praegn.,  to  take, 
iutermty  explain:  ad  contumeliam  omnia,  to  re- 
gard as  an  insult,  T. :  his  in  mains  acceptis,  being 
txaggerated,  L. :  hoc  in  bonam  partem,  take  kindly : 
alqd  durius:  facinus  seTere  accipere,  with  dis- 
pleasure: aliter  tuom  amorem  atque  est,  T. :  aequo 
animo,  S. — Acdpere  aliquid  in  omen,  to  regard  a 
thing  as  an  omen,  accept  the  omen:  id  a  plerisqiie 
in  omen  magni  terroria  acceptum,  L.;  but  accipere 
oraen,  to  receive  as  a  (favorable)  omen,  L. — With 
elUps.  of  omen:  Aocipio,  adgnoscoque  deos,  /  ac- 
cept {the  omen)  and,  etc.,  Y. — To  accept,  be  satisfied 
with,  approve:  doa,  PamphiJe,  est  decem  talenta. 
Pom.  Acdpio,  T. :  *equi  te  esse  feri  similem,  dico.' 


Ridemus  et  ipse  Messius,  *  accipio,'  I  allow  it,  ex- 
actly so,  H. :  ab  hoste  armato  condicionem,  Gs. — 
2h  take  vpon  one,  undertake,  assume,  undergo:  hel- 
ium, quod  novus  imperator  noster  accipiat,  m 
which  . .  .  succeeds  to  the  command:  causam :  eos 
(magistratQs) :  indicium  (of  the  defendant),  stand 
tlte  trial:  indicium  accipere  pro  Qulnctio,  i.  e.  agree 
for  Q.  to  stand  trial. 

aocipiter,  tris,  m.  [8  AG-  and  P£T-],  a  bird  of 
prey,  falcon,  hawk :  sacer  (as  a  bird  of  augury),  v . 

aooiBua,  aif;.,  P.  of  2  accldo. 

1.  aocitna,  P.  of  accio. 

2.  (acoitns,  Vls),  m.  [accio],  a  summofts,  call; 
only  a6/.  sing. :  istius,  at  his  summons:  genitoris,  Y. 

acclamatlo  (ad-o-),  onis,/.  [acclamo],  a  call- 
ing, shout,  exclamation:  acclamatione  impediii: 
adversa  populi :  adclamationes  raultitudinis,  L. 

acolamo  (ad-c-),  ftvl,  fttus,  &re,  to  call  to,  shout 
at,  exclaim:  hostis  omnibus,  qui  acclamassent : 
populus  cum  risu  acclamavit,  ipsa  esse :  (provin- 
cia)  cui  acclamari  solet:  ne  acclaraetur  times? 
cunctis  servatorem  liberatoremque  addamanti- 
bus,  applauding,  h. 

acclaxo  (ad-o-),  ftvl,  — ,  ftre  [ad+clarus],  in 
the  language  of  augurs,  to  make  clear,  reveal,  dis- 
close: uti  tu  signs  nobis  certa  addaraasis  (for  ad- 
clarayeris),  L. 

acolinatna  (ad-c-),  adj.  [P.  of  acdino],  recum- 
bent, curved:  colla,  0. :  (vitis)  Xeme, prostrate  on, 
0. 

acclixila  (ad*C-),  e,  adj.  [GLI-],  leaning  on,  in- 
clined to :  genitor  .  .  .  trunco,  Y. :  serpens  surarao 
adclinia  mftlo  Colla  movet,  0.— Fig.,  inclined,  dis- 
posed to :  f alsis  animus,  H. 

acolind  (ad-c-),  AvT,  atus,  &re  [CLI-],  to  cause 
to  lean  on,  stay  upon :  se  in  ilium,  0. :  castra  tu- 
mulo  sunt  acclinata,  L. — Fig.,  with  se:  baud  gra- 
vate  se  ad  causam  senatQs,  inclined,  L. 

acoHvls  (ad-c-),  e  (once  acclivua,  0.),  adj. 
[CLL],  up-hill,  ascending,  steep:  leniter  addiTis 
aditus,  Cs. :  trames,  0. :  tumulis  adclive  solum, 
sloping  in  knolls,  Y. 

aooliTitaa»  fttis,/.  [acdivis],  an  ascent,  rising 
grade,  acclivity :  pari  acclivitate  collis,  Cs. 

acclivns,  see  acdivis. 

accola,  ae,  m.  [COL-],  he  who  dwells  near,  a 
neiglibor :  pastor,  accola  eius  loci,  L. :  Cereris  (i.  e. 
her  temple) :  Tiberis  accolis  fluviis  orbatus,  tribu- 
taries, Ta. 

acoolo  (ad-o-),  colul,  — ,  ere,  to  dwdl  near,  be 
a  neighbor  to:  ilium  locum :  fluvium:  sainim,  Y. 

accommodate,  adv.  with  comp.  and  sup,  [ac- 
commodatus],^fy,  suitably,  in  accordance:  ad  ve- 
ritatera:  ad  commune  indicium  acoommodatiua: 
ad  naturam  aocommodatissime.    ,     ^  ^  ^ ,  ^ 

Digitized  by  VjOOQ  Ic 


aooommodatio 


la 


aooQso 


accommoditio  (adc-),dnU,/.  [aooommodo], 
an  adjustment^  aeconunodation :  sentenUarum  ad 
inTentioDem.  —  Camplaiaancef  regard:  magistra- 
tuum. 

accommodatns  (adc-),  adj,  with  comp.  and 
tup.  [P.  of  accommodoji^te/,^,  suitable,  adapted, 
appropriate  to,  in  accordance  with:  locus  ad  in- 
flammandos  calamitosorum  animos:  contionibus 
seditiose  concitatis  accommodatior :  reliqua  illis 
(navibus)  essent  aptiora  et  accommodatiora,  Gs. : 
exemplum  temporibus  suis  accommodatissimum. 
— P  r  a  e  g  n.,  acceptable,  useful :  mihi  maxime. 

aocominodo  ( ad-c- ),  a.vl,  atus,  Are,  to  fit, 
adapt,  put  on^  <ip[iy  •'  coronam  sibi  ad  caput :  la- 
ter! enseiD,  V. :  insignia,  Cs. — ^Fig.,  to  adjuU,  adapit, 
make  Jit  for,  aceommodate  :  puppla  ad  magnitudi- 
nem  fluctuum,  Cs. :  oratio  multitudmis  est  auribus 
accommodanda. — £  s  p.,  to  attribute,  ascribe  as  fit- 
ting: efiigiem  dis,  Cu. — To  apply,  bring  forward : 
testis  ad  cnmexL, produce  suitable  witnesses:  se  ad 
rem  p.,  devote  onesdf:  ad  alicuius  arbitrium  et  nu- 
tum  totum  se,  L  e.  comply  with  ;  cf.  ut  ei  de  babi- 
tatione  accommodes,  i.  e.  comply  with  his  wish, 

aocommodtiB  ( ad-c-  ),  aefj.,  fit  for,  suitable 
for :  valles  f raudi,  V. 

accredo  (ad-o-),  crsdidi,  — ,  ere,  8,  to  accord 
belief  believe  fully:  tibi  nos  adcredere  par  est,  H. 
— Absol. :  vix  adcredens. 

acoreaoo  (ad-o-),  crSvl,  cretus,  ere,  to  grow 
progressively,  increase,  become  greater:  flumen  su- 
bito :  amicitia  cum  aetate  adcrevit,  T. :  invidia,  H. 
—  Me  ton.,  to  come  gradually  into  being,  arise, 
grow  up:  dictis  factisque  vana  fides,  L. —  To  be 
attached  to,  bestowed  on :  unde  etiam  trimetris  ac- 
crescere  iussit  (iambus)  Nomen  iambeis,  cum  senos 
redden t  ictus, !.  e.  {the  quickness  of )  the  iambus 
caused  the  verse  of  six  feet  to  be  named  trimeter,  H. 

accretio,  onis,/  [accresco],  an  increase  (once) : 
lumiuis,  i.  e.  the  waxing  o|  the  moon. 

aocubatio,  collat  form  of  accubitio. 

aooubitio,  onis,  /.  [accubo],  a  lying,  reclining 
(at  meals) :  epularis  amicorum ;  absol. :  accubitio. 

accubo  (ad-o-),  — ,  ftre  [CVB-],  to  lie  at,  lie 
beside :  Furiarum  maxima  iuxta  accubat,  Y. :  ne- 
mus  accubat,  stands  near,  V. :  (cadus)  nunc  Sulpi- 
ciis  accubat  horreis,  H.  —  £  s  p.,  at  table :  in  con- 
viviis,  recline. 

aconmbo  (ad-o-),  cubul,  cubitum,  ere  [CYB-], 
to  lay  oneself  down,  lie  beside :  mecum,  T. :  cum 
suis,  N. — ^Esp.,  to  recline  at  table:  in  conrivio:  in 
epulo :  epulis  divQm,  V. ;  tU>soL  :  ut  vir  adcumbe- 
ret  nemo. 

aooiunnlate  (ad*c-),  adv.  with  sup.  [accumu- 
lo],  abundantly,  copiously:  alqd  facere:  aocumu- 
latissime  largiri,  Her. 


aootunnlator  (ad-o-),  dris,  m.,  one  who  heaps 
up:  opum,  Ta. 

accnmtild  (ad-o-),  avi,  &tus,  are,  to  heap  up, 
increase  by  heaping,  amass:  auget,addit,  accumulat 
(pecuniam). — Fig.,  to  add,  increase,  multiply:  ca- 
ras,  0.  —  To  corner  abundantly :  alcui  summum 
honorem,  0. :  quibuB  non  suae  redditae  res,  non 
alienae  adcumulatae  satis  sunt,  L. — To  load,  cover  : 
animam  donis,  Y. 

accurate,  adv.  with  comp.  and  sup.  [accuratus], 
carefully, precisely,  exactly,  nicely:  causam  dicere : 
accurathia  ad  aestus  vitandos  aedlficare,  Gs. :  oc- 
curatissime  eius  avaritiam  accusare,  N.:  Saltern 
accurate  (sc.  me  fallcre  debebas),  you  might  at  least 
have  taken  pains,  T. 

accuratio,  onis,  /.  [accuro],  exactness,  careful- 
ness (once) :  iu  inveniendis  rebus  mira. 

accuratus  ( ad-o-),  adj.  with  comp.  and  sup. 
[P.  of  accuro],  carefully  wrotight,  efaboratefinished, 
exact:  commentationes :  adcuratissima  diligentia: 
dilectus  accuratior,  L. 

accuro  (ad-o-),  ftvl,  fttus,  are,  to  give  dose  at- 
tention to,  be  careful :  alqd,  S. ;  with  ne,  T. 

accurro  (ad-o-),  currl  or  cucurri,  cursus,  ere, 
to  run  to,  hasten  to:  ad  praetorem :  Maiius  adcurrit 
auxilio  suis,  to  help,  S. :  accurrunt  ad  tempus  tu- 
tores. — Fig.,  of  ideas, jw««i/  themselves,  arise,  C. 

accursus  (ad-o-)i  fls,  m.,  a  running  to,  coming 
to :  Remi,  0. :  tot  provinciarum,  Ta. 

accusabillB  (ad-o-X  e,  adj,  [accuse],  that  may 
be  prosecuted,  criminal:  turpitude  (once). 

aocusatid,  Onis,^.  [aocuso] ;  in  judicial  lang., 
afoi-mal  complaint,  tnMctment,  accusation,  prosecu- 
tion :  accusatio  crimen  desiderat,  i.  e.  must  contain 
a  charge :  oonflare,  devise  :  relinquere,  abandon  : 
accusation!  respondere,  to  defend  against,  —  In 
gen.,  a  complaint,  accusation :  Hannibalis, against 
Hannibal,  L.  —  M  e  t  o  n.,  <A«  office  of  prosecutor  : 
ut  tibi  potissimum  accusatio  detur.  —  The  bill  of 
indictment,  accuser's  speech :  accusationis  libri,  i.  e. 
the  orations  against  Verres. 

accusator,  Oris,  m.  [accuse],  the  accuser,  pros- 
ecutor, plainiiff:  acres  atque  acerb! :  sui  capitis, 
L. — M  e  t  o  n.,  an  accuser,  betrayer :  suus,  N. 

aocusatorie,  adv.  [accusatoiius],  as  a  prosecu- 
tor,in  an  accusing  manner:  dicere:  agerecum  alqo. 

accusatoiiuSt  o^'.  [accusator],  o/'aprosactt/or, 
relating  to  a  prosecution,  making  a  complaint :  lex : 
animus :  spiritus,  h. 

accuao,  avi,  fttus,  ftre  [ad + causa],  to  call  to 
amount,  make  oompfaint  against,  reproach,  blame, 
accuse:  alqm  ut  hostem :  aiqm  graviter,  quod,  etc., 
Gs. :  cum  diis  hominibusque  aocusandis  senesce- 
ret,  L. — Supin.  ace. :  me  accusatum  advenit,  T. — 
Me  t o  n.,  of  things,  to  bkimf,^^<f^f^t  with,  throw 
Digitized  by ' 


18 


Aohaei 


At  hlanu  on:  forttmas  vestras:  culpun  aliouius. 
— Ib  law,  to  call  to  aeeoutUf  bring  to  trials  proteeuU, 
aeene,  arraign,  indiet:  aoousant  ii,  qui  in  forta- 
Dashuius  iiiTaserant:  ambitils  alteram:  ante  ao- 
ttnun  reram  aocuaari,  for  prmiiouJ offencea,  N. : 
aoenaatos  capitis,  promaUea  eoqntaUy,  N. :  earn 
eeitls  propriisque  criminibiifl :  crimine  Pario  aoca- 
suas,  of  treaaon  in  the  matter  of  Faroe,  N. :  ne 
qoid  accusandas  sis,  vide,  T. :  de  pecuniis  repetun- 
dis:  inter  sicarios  et  de  yeneficiis:  Lysandram, 
qnod  .  .  .  conatus  esset,  etc.,  N. 

1.  aoer,  eris,  n,  [2  AC-],  the  mapU-trte,  0. — 
£s  p^  the  wood  of  the  mapU-tree,  maple,  0. 

2.  acer,  acris,  ftcre,  a^.  with  eomp.  and  eup. 
[2  AC-]  ;  to  the  senses,  Jiarpy  piercing,  penetrat- 
ing, cutting,  irritating,  pungent:  oculi:  favilla  non 
acris,  no  longer  glowing,  0. :  acrior  voltus,  keener 
look,  O. :  acrem  flammae  snnitum,  Y. :  acri  tibi&, 
H. :  canes  naribus  acres,  0. :  acetum,  H. :  stimuli, 
V. :  sol  acrior,  fetre,  H. :  stomachus,  irritated, 
H. :  hiemps,  aevere,  H. :  Aufidus,  impetuoite,  H. — 
Of  mind,  etc,  vioUnt,  vehefnent,  consuming,  bitter : 
odium :  dolor,  Y. :  sappiicia. — Of  intellectual  qual- 
ities, subtle,  acute,  patetrating,  sagacious,  shrewd : 
animus :  ingeniom :  memoria,  ready.  —  Of  moral 
qualities,  active,  ardent,  eager,  spirited,  keen,  brave, 
zealous:  milites:  inarmis,Y. :  aoerrimos  armis, 
V. :  acer  equis,  spirited  charioteer,  Y.  —  Violent, 
hasty,  quick,  hot,  passionate,  fierce,  severe  :  cupidi- 
tas :  pater  acemmus,  enraged,  angry,  T. :  acres 
eontra  me:  toIius  in  hostem,  H. :  virgines  in  iu- 
Tenes  unguibns,  H. :  leo,  N. — As  suAst. :  ridiculum 
acri  f  ortias  magnas  secat  res,  more  effectually  than 
snerity,  H.  —  Fig.:  prima  ooitiost  acerruma,  i.  e. 
most  critical,  T. :  amor  gloriae,  keen :  pocula,  eaD- 
f€Msive,  H. :  eoncursus,  (X  :  ^ug^i  impkuous,  Y. : 
(tos)  rapit  vis  acrior,  an  irresistible  impulse,  H. : 
regno  Arsacis  acrior  est  Qermanorum  libertas, 
rM>re  formidable,  Ta. 

acerbe,  adv,  with  comp,  and  sup,  [  acerbus  ], 
bitterly. — Only  f  i  g.,  act,,  harshly,  severely,  cruelly, 
tharply^  inimically:  diripere  bona:  cogi  in  sena- 
tum :  acerbius  in  alqm  invchi :  acerbissime  dicere, 
Cs.  —  Pass.,  painfully,  grievously,  with  sorrow: 
acerbe  ferebaro,  si,  etc. :  tuli  acerbe  me  adduci, 
etc. :  acerbius  inopiam  ferrc,  too  severely,  Cs. 

aoerbitafl^  fttis,/.  [acerbus],  bitterness,  harsh- 
ness, sourness:  fructOs  magna  acerbitate  permix- 
tos  f erre,  i.  e.  public  rewards  bringing  also  bitter 
trials.  —  Fig.,  harehnets,  bittemeas,  rigor,  teverity, 
hostility,  hatred:  severitatem  in  senectute  probo, 
acerbitatem  nullo  modo :  patria,  L. :  virus  acerbi- 
tatis,  the  poison  of  malice:  nomen  vestrum  odio 
atque  aoerbitati  futurum,  an  object  of  bitter  hatred, 
— Fiur.,  grief,  sorrow,  pain,  angttish,  affliction  :  la- 
crimas  inmeisacerbitatibuseffudisti:  omnlsacer- 
bitates  perf erre,  Cs. 


aoarbo^  — ,  are  [acerbus],  to  aggravate,  make 

vrse  (rare) :  f  ormidme  crimen,  Y. 

aoerbofl^  adj,  with  comp,  and  sup,  [2  AC-]. — ^In 
taste,  harsh,  biter,  unr^ :  u  va,  Fh.  —  M  e  t  o  n., 
to  the  senses, harih,  sharp,  bitter:  friguSj  H. :  re- 
citator,  of  harsh  voice,  H. — KeuLpiur.  as  adv,: 
aoerba  sonans,  Y.  —  F  i  g.,  of  character  and  con- 
duct, rough,  harsh,  violent,  rigorous,  crabbed,  severe, 
repulsive,  hard,  morose:  acerbus  odistis  et  fugis, 
H. :  occupat  spedem  tacitumus  accrbi,  morose, 
H. :  convicium.  Ph. — Neut.  plur.  as  adv.:  acer- 
ba  fremens,  chafing  with  rage,  Y.  —  Of  things, 
events,  etc,  premature,  crude,  unripe :  virginis  au- 
res,  0. :  f  unus,  Y. :  mors,  0.  —  Grievous,  bitter, 
severe,  oppressive,  burdensome,  distressing :  dilectus, 
a  rigid  conscription,  L. :  aoerba  fata  Romanes 
aguntjH.:  volnus,  Y.:  imperium  acerbius,  N.:  lues 
tus :  mors  acerbissima. — Subst. :  quidquid  aoerbi 
tBi,allthe  bitterness  (of  death),  Y. :  tot  acerba,  Y. 

aoemufl^  adj.  [1  Acev],  of  maple  wood:  trabes, 
Y. :  mensa,  H. :  eolium,  Y. 

acerra,  ae,/  [I  acer],  a  casket  for  incense: 
plena  turis,  H.,  Y.,  0. 

acerxime,  adv.,  sup.  of  acriter. 

aoersecomeB,  ae,  m.,=:  aKtpotKofiriQ,  unshorn, 
\,e.  ever  youthful, — ^As  subst.,  a  young  favorite.  In, 

aoervalis,  e,  adj.  [acervusj,  only  as  subst,,  a 
conclusion  by  accumulation,  sorties,  C. 

acervatim,  adv.  [acervus],  by  heaps,  in  heaps : 
se  de  vallo  praecipitare, BA,  —  Fig., briefiy, con- 
cisely, summarily:  reliqua  dicere. 

aoervo,  &vl,-- ,&i*e  [acervus],  to  heap  up,pile  up: 
cumulos  hominum,  L. — ^Fig.,  to  multiply :  leges,  JL 

acenma,  I,  m.,  a  mass  of  similar  objects,  pile, 
heap:  acervus  ex  sul  generis  granis:  Bcutorum, 
Y. :  aeris  et  auri,  H. :  morientum,  0. :  magnum 
alterius  frustra  spectabis  acervum,  your  neighbor's 
abundant  crop,  Y. — F  i  g.,  a  multitude,  mass,  great 
number,  quantity:  cemo  insepultos  acervos  civium: 
facinorum,  scelerum.  —  Poet:  caedis  acervi,  Y. 

—  Absol.:  ingentis  spectare  acervos,  enormous 
wealth,  H. :  quid  habet  pulchri  constructus  acer- 
vus, accumulated  hoard,  H. :  quae  pars  quadrct 
acervum,  completes  the  fortune,  H.  —  E  s  p.,  in  dia- 
lectics, 1. 1.,  a  seeming  argument  by  gradual  ap- 
proximation: elusus  ratioue  ruentis  acervi,  de- 
feated by  the  argument  of  the  vanishing  heap,  L  e. 
a  sorites,  H. 

acesco,  — ,  — ,  ere  [aceO ;  2  AC-],  to  turn  sour, 
sour,  H. 

acetmn,  I,  n.  [2  AC-],  vinegar :  acre,  H. :  re- 
tus,  spoiled,  H. :  saxa  inf uso  aceto  putrefaciunt,  L. 

—  Fig.,  wit,  shrewdness:  Graecus  Italo  perfusus 
aceto,  ll. 

Achaei,  drum,  m,,  the  inhabitants  of  the  district 
of  Achaia, 

Digitized  by  VjOOQIC 


14 


aote 


of  (^  kivffs  of  Ferna :  dives,  H. 

AohaemeninOk  adf.  [Acfaaemenes],  Perncm, 
Parisian:  urbes,  O. :  costam,  H. 

Aohaiae  (poet  Aohaiafl^  quadrityl\  adis,/., 
a  (?reeit  troman,  0.  • 

AchaicnOk  adj,^  Achaean^  Grecian :  m&nus,  Y. : 
ignis,  H.:  homines. 

Aohai%  idis  or  idos,  o^*.,/.,  Oreeian:  urbes, 
0. — As  ntbst.  for  Achaia,  Greece^  0. 

AchaiUB^  adj.^  Oreeian :  castra,  V.,  0. 

AoharnanuBt  adj,^  of  Aehamae  (an  Attic 
deme),  N. 

Aoheloiafl,  adis,  or  Aoheloi%  idis,/.,  daugh- 
ter of  Aehdous,  0. — Plur.^  the  Sirem, 

Acheloiufl^  adj.f  of  the  river  Achdotu:  pocula, 
fresh  water,  V. :  GalUrboe,  daughter  of  Achdouiy 
O. 

Acheron,  tis,  m.  (Y.,  H.),  or  Aoheruns,  untis, 
m.  or  /.  (C,  N.),  =  'A'^ptaVy  a  river  of  the  lower 
world. — Hence,  the  infernal  regUmn,  Y. 

AcheruBins  (-unsius),  adj,,  of  the  Acheron 
in  Bmttium  :  aqua,  L. — Of  the  under-world,  Enn. 
ap.  C. 

AohiUeSi  is  (poet,  also  el  or  l;  ace,  ea;  voc. 
e ;  all.  I),  m.,  =  'AxiXXevd  a  Grecian  hero, 

AohiUeus,  adj.,  ofAchiUee,  Y.,  0. 

Achivufl,  adj.,  Achaean,  Grecian,  0. — Hur.  as 
tubst.,  the  Greela. 

Acidalia,  ae,/.,  an  epithet  of  Venue,  from  the 
fountain  Acuhlia  in  Boeotia,  Y. 

adduB,  adj.  with  eup.  [2  AC-],  eour,  add,  tart: 
sorba,  Y. :  inula,  H. — Fig.,  eharp, pungent,  die- 
agreeable  :  duobus,  to  the  two,  H. 

acies,  el  (old  form  e :  ace.  aciem,  di»i/l.  Y. ;  plur. 
only  nam.  and  acc.),f  [2  AC-J,  a  eharp  edge,  point, 
cutting  part:  sccurium:  falcis,  Y. — Fig.:  horum 
auctoritatis,  the  edge,  i.  e.  ffflciency.  —  M  e  t  o  n.,  of 
sight,  sharpneu  of  visu»i,keen  look:  aciem  oculo- 
rum  ferre,  Cs. :  f ugere  aciem :  cum  stupet  acies 
f ulgoribus,  the  sig?U,  H.  —  Brilliancy,  brightneee : 
neque  tum  stellis  acies  obtunsa  videtur,  Y. — 
C  o  n  c  r.,  ^Ae  pupil  of  the  eye :  acies  ipsa,  quft  cer- 
nimus. — Poet.,  the  eye:  hue  geminas  nunc  flecte 
acies,  Y. :  hue  atque  hue  acies  circumtulit,  Y. — In 
war,  the  front  of  an  artny,  line  of  battle,  battle-ar- 
ray: triplex,  i.  e.  ^  legion  in  three  ranks,  Cs. : 
duplex,  Cs. :  medift  acie,  Cs. :  exercitfls  nostri : 
aciem  instniere,  Cs. :  extra  aciem  procurrere,  Cs. : 
neque  in  acie,  sed  alio  more  bellum  gerendum,  S. 
—  Of  a  line  of  ships :  products  longius  acie  (na- 
Tium),  Cs, —  ThebixUU-array,  an  army  in  order  of 
battle:  hostium  acies  oemebatur,  Cs.:  nnius  cor- 
poris duae  Bcies  dimicantes,  two  divitiant  of  an 


army:  prima,  the  van,  L. :  tertia,  Cs. :  novissima, 
the  rear,  L.  —  Of  cavalry:  equitum  ades,  L. — 
Poet:  Yolcania,  a  Hne  of  fire,  Y. — A  battle,  m- 
gagement:  w  acie  Pbarsalici:  in  acie  vincere,  Cs. 
— F  i  g.,  of  mind,  aeuteness,  sharpness,  force,  power  : 
mentis :  animi. — A  verbal  contest^  disputation,  die- 
cuseion,  dthate:  in  aciem  prodire. 

acinacea,  is,  m.,  a  scimitar,  short  sabre,  H.,  Cii. 

acinua,  l,  m.,  and  -um,  I,  ft.  (acina,  ae,/.,  Ct.), 
a  small  berry:  acini  vinaceus,  a  grape-stone :  ari- 
dum,  H. 

aoipenser,  eris,  m.  [2  AC- + pinna],  a  sea-fish, 
(esteemed  a  dainty  dish),  C,  H.,  0. 

aolys  (aclifl),  ydis,  /,  a  email  javdin  with  a 
strap,  Y. 

acoenonoetna,  i,  m.,  =  dKoivovofiroct  without 
common-sense,  lu. 

aconitnm  (-ton),  T,  n.,  a  poisotunts  plant, 
wolf*s-bane,  aconite,  0.,  Y. — Yo^t,, poison:  luridn, 


0. 


acquiesco,  aoqnird,  see  ad-qui-. 

Acragaa,  antis,  m.,  =  'Ajc/oayac*  Agrigentum, 
Y. 

aoratophoron  (-umX  l|  *>•>  =  dKparo^6pov,  a 
vessel  for  unmixed  wine. 

aoredula,  ae,/.,  an  unknown  ammoL 

aoricnlna,  adj,  dim.  [2  ficer],  irritable :  senex. 

acrimonla,  ae,^.  [2  acer],  sharpness,  pungen- 
cy ;  only  fig.,  seventy,  acrimony,  energy :  ad  resi- 
stendum:  causae. 

Acriaidnena»  adj.,  of  Acrinus,  Y.,  0. 

Acrisionladea,  ae,  n.,  a  descendant  of  Acri- 
sius,  i.  e.  Ferseus,  0. 

Acrisius,  I,  m.,  a  king  of  Argos,  Y.,  0. 

acriter,  adv.  with  comp.  &crius,  and  sup.  ficerri- 
me  [2  acer],  s/uirply,  fiercely :  caedunt  acerrime 
maleficium  vindicare. — ^F  i  g.,  of  the  sight,  keejdy 
intueri. — Of  the  mind,  keenly,  sharply,  accurately 
intellegere :  acrius  vitfa  quam  recta  videre,  has  a 
keener  eye  for. — Of  will,  passion,  action,  zealously, 
eagerly,  earnestly  :  agere :  elatrare,  H. :  pugnare : 
acrius  cupere,  Cu. — Implying  reproach,  jooMuma/^- 
ly,  furicmly,  severdy :  inimicus:   minari  :   exac- 
stuat  acrius  ignis,  the  fire  of  passion,  0. 

aoroama,  atis,  n.,  =  dKp($afta,an  entertainment 
for  the  ear  ;  meton.,  a  reader,  musician,  story- 
teller, buffoon :  actor  et  acroama :  acroama  audire. 

acroasifl,  is,  /.,  =r  djc/ooatrtc,  prop.,  a  hearing  ; 
hence,  a  discourse,  lecture,  C. 

Aorooerannia,  drum,  n.,  =  rd  *AKpoMpauviat 
a  rocky  promontory  of  ^JArus,  H.,  0. 

1.  aota,  ae,/.,  =  <bn^,  the  sea^ore,  sea-beach : 
in  actft  iaoere  :  in  boI&  actft,  Y. — ^Meton.,  plur., 
a  holiday,  life  of  ease  (at  the  sea-shore) :  eius. 
Digitized  by  V^OOQIC 


acta 


15 


aoatus 


2.  acta,  dram,  n. ;  see  actum. 

Act^Don,  onis,  m.,  =  'Axroiwv,  ffrandson  of 
Cmdmus^  O. 

Actaeofl^  adj,,  prop,  of  Acte  (the  coast  of  At- 
tica).— Hence,  AUie,  Athenian,  V.,  0.—Suh8t,plur,y 
Actaei,  drum,  m.,  Uu  people  of  AtHec^  N. 

Acttaoua,  adj.,  of  AcHum:  Phoebus,  var- 
flapped  at  AcUum,  0. 

Actiaa,  adis,  adj.,/.,  =  'Acrcaci  Athenian,  V. 

actio,  dnis,/.  [1  AQ-],  a  putting  in  motion; 
h«Dce,  o  performing,  doing,  action :  virtutis  laus 
iQ  actJone  consistit,  in  deeds. — ^E  s  p. :  gratiarum, 
a  rtndering. — Of  an  orator  or  player,  a  rendering, 
declamation:  oonsulis.  —  Pitblic  acte,  offlcial  con- 
duet,  achieoemenie  :  radicitus  evellere  omnls  actio- 
nes  tuaa :  celebrare  actiones,  make  their  policy 
popular,  L. :  Ciceronis,  S. :  tribunicia,  a  measure, 
L  —  A  suit  at  la^,  action,  procees :  actionem  in- 
Btitaere:  causae:  actionem  intendere,  to  bring 
suit:  hac  actione  uti,  this  form  of  action:  lenior. 
—  Permission  to  bring  a  suit :  actionem  dare  ali- 
coi :  alterfl,  at  the  second  trial. 

actito^  &vl,  — ,  kre,freg.  [ago],  to  conduct  often, 
U  engaged  in,  act  in:  causas :  tragoedias. 

Aotiimi,  I,  n.,  =  'Aktiov,  a  promontory  of 
Aeamama,  C,  h. 

Acting  adj.,  of  Aetium:  ludi,  V.,  H. 

actor,  oris,  m.  [1  AG-],  a  driver:  pecoris,  a 
tkrpherd,  0. — An  agent ^  doer, performer,  actor: 
hone  actorem  auctoremque  habebant,  teorker  and 
counsellor,  N. :  orator  verborum,  actorque  rerum : 
publicus,  manager  of  public  property,  Ta. — In  law, 
an  accuser,  corr^ainant,  plaintiff,  prosecutor:  huic 
ego  causae  .  . .  actor  accessi :  constitutus,  offlcial 
prosecutor. — Be  who  delivers  an  oration,  the  speak- 
er, C. — A  player,  actor ;  tertianim  partium :  alie- 
nae  pereonae :  suorum  carminum  actor,  L. 

actaazia,  ae,/  [actuarius ;  so.  navis],  a  swift 
boat. 

aotiiaziola,  ae,/.  dim.  [actuaria],  a  row-boat, 
barge. 

actoailiUi»  adj.  [ago],  easily  driven,  swift :  na- 
Tigia,  Ga. :  naves,  L. 

actum,  I,  n.  [P.  of  ago],  a  deed,  transaction, 
proposition,  decree,  law:  alcuius:  acta  Gaesaris. 
— /fur.,  acta,  a  register  of  public  events,  records, 
icumal:  ex  actis  alqd  cognosse. 

actnosi^  adv.  [actuoeus], /xunona^y,  eagerly 
(once). 

actiloaii%  a^.  [ago],yW;  of  life,  active:  par- 
tes (orationis) :  yirtus. 

1.  aetm^  P.  of  ago. 

2.  aotao^  tls,  m.  [1  AG-l  a  driving,  impulse, 
setting  in  motion:  actu  inflecttt  feram:  Fertur 


magno  mons  acta,  with  a  mighty  impulse,  Y.  — > 
Me  ton.,  a  right  of  way,  right  to  drive  through, 
C. — ^E  8  p.,  a  recital,  ddivery :  fabellarum,  L. :  car- 
minum, eapremve  gestures,  L. — A  part  of  a  play, 
act:  modo,  in  quocumque  fuerit  actu,  probetur: 
primo  actu  placeo,  T. :  Iiic  restat  actus,  i.  e.  this 
crownifig  achievement:  cognoscere  in  actu  (opp. 
legere),  i.  e.  to  see  done,  0. 

aotutmn,  culv.,  immediately, forthwith :  aperite 
ostium,  T. :  mortem  actutum  f uturam  puto :  actu- 
turn  in  Italia  fore,  L. 

acnleatuSt  a^.  [aculeus],  with  a  sting. -^ 
Hence,  stinging,  sharp :  litterae. — Cunning,  subtle: 
sophismata. 

aonleas,  I,  m.  [acus],  a  sting:  apis. — Meton., 
a  point,  L. — Fig.,  a  sting,  spur,  goad:  severitatis 
vestrae :  orationis  meae :  ad  animos  stimuIandoB, 
L. 

acumezi,  inis,  n.  [acuo]. — Prop.,  a  point: 
stili :  lignum :  sine  acumine,  0. :  commiasa  in 
unum  tereti  acumine  crura,  i.  e.  united  in  a  taper- 
ing tail,  0.  —  Fig.,  of  the  mind,  etc.,  acuteness, 
keenness,  sharpness :  ingeniorum :  ingenii,  N. :  ar- 
gutum  iudicis,  H. :  admovere  acumina  chartis,  H. 
— ^P  o  e  t.,  plur.,  tricks,  pretences :  meretricis,  H. 

aouo,  ul,  Qtus,  ere  [2  AC-],  to  sharpen,  whet, 
point,  make  sharp:  stridor  serrae,  cum  acuitur: 
ferrum  in  me,  Y. :  sagittas  cote  craenta,  H.  — 
Fig.,  of  the  tongue,  to  sharpen,  exercise, practise : 
linguam  causis,  H. — Of  the  intellect,  to  s/iarpen, 
quicken,  arouse,  discipline,  improve:  multa  quae 
acuant  mentem :  illos  sat  aetas  acuet,  will  nudee 
them  keen,  T. — To  stimulate,  spur  on^  stir,  arouse, 
incite,  encourage,  kindle:  ilium:  ad  crudelitatem  te: 
alqra  verbis,  V. — To  increase,  embitter,  strengthen, 
ezasperate:  iram  hosti,  L. :  stridoribus  iras,  V. 

aotiSt  lis,/.  [2  AC-],  a  needle:  volnus  acu  puno- 
tum :  pingere  acu,  to  embroider,  V. 

acute,  adv.  with  oomp.  and  sup.  [acutus],  sliarp" 
ly  :  hence,  of  sound,  shrilly,  in  a  high  key :  sonare. 
— Fig.,  shrewdly,  with  discernment,  pointedly:  re- 
spondere:  conlecta  crimina:  acutius  tractare :  acu- 
tissime  scripta. 

aontuliia»  a^.  dim.  [acutus],  rather  keen :  con- 
dusiones. 

aontum,  adv.,  see  acutus. 

aoutUB,  a^.  with  eomp.  and  sup.  [P.  of  acuo], 
sharpened,  pointed,  sharp,  eiUting:  sudes,  Cs. :  fer- 
rum, H. :  aures,  poinlea,  H. :  acuta  leto  Saxa  (L  e. 
ad  letum  dandum),  H. — F  i  g.,  to  the  vsenses,  shirp, 
pungent,  shrill:  sonus  acutissimus,  highest  treble: 
aera,  shrill,  H. :  stridor,  H. :  sol,  oppressive,  H. : 
morbus,  violent,  H.  —  Sidtst. :  acuta  belli,  violent 
calamities,  H. — Adv. :  resonare  acutum,  shrilly,  H. 
—  Of  the  senses,  keen.,  sharp:  oculi:  nares,  i.  e. 
rigid  cmmmcm^,  ^S^l^,  e?6(^^^ 


ad 


16 


ad 


ducermag^  p$Mtratinffy  inidUgml^  aoffociouB,  cun- 
fdng:  si  qui  acutiores  in  oontione  steterunt:  ho- 
minum  genus :  studia,  i.  e.  requiring  a  keen  mind: 
homo  ad  fraudem, N. — Ad», :  acutum  fyscni^keen- 
Is,  H. 

adt^o^.  with  aec.  [cf.  Eng.  at]. — Of  approach 
(opp.  to  ab^as  tn  to  ex).  I.  In  s  p  a  c  e,  to,  toward: 
retorquet  oculos  ad  urbem :  una  para  vergit  ad 
septentriones,  Cs. :  tendens  ad  sidera  paUnas,  V. 
— ^F  i  g. :  ad  alia  yitia  propenaior,  more  indined  to. 
— Eap.,  ad  dextram,  ainistram,  or  laevam,  to  or  on 
the  right  or  lefl:\Ui9A  dextram,  T. :  alqd  ad  dex- 
tram conspicere,  Cs. :  non  rectft  regione  . . .  sed 
ad  lae^am,  L. — Designating  the  goal,  to,  toward: 
ad  ripam  convenire,  Os. :  vocari  ad  cenam,  H. :  ad 
se  adferre:  reticulum  ad  narls  sibi  admovebat 
(cf.  accedit  ad  urbem,  he  approathee  the  city  ;  and, 
accedit  provinciae,  it  is  added  to  the  province). — 
Ad  me,  te,  se,  for  domum  meam,  tuam,  suam  (in 
T.  freq.):  eamus  ad  me,  T.  —  With  gen.^  ellipt.: 
ad  Dianae,  to  the  temple  of,  T. :  ad  Oastoris  curre- 
rc.  — Used  for  dot. :  Ittteras  dare  ad  aliquem,  to 
write  one  a  letter  (cf.  litteras  dare  alicui,  to  give  a 
letter  to  one) :  domum  ad  te  soribere :  ad  primam 
(epistulam)  scribere,  to  answer. — ^Hence,  librum  ad 
aliquem  mittere,  scribere,  to  dedicate  a  book  to  one, 
— In  titles,  ad  aliquem  signifies  to,  addreued  to. — 
With  names  of  towns,  ad  answers  to  Whither?  for 
the  simple  aec.,  i.e,to  tlte  vieinitg  of  to  the  neigh 
horhood  of:  ad  Aquinum  acoedere,  approach:  ut 
cum  suis  oopiis  iret  ad  Mutinam. — Of  hostile 
movement  or  protection,  against  (cf .  adversus) :  ve- 
niri  ad  se  existimantee,  Cs. :  ipse  ad  hostem  yehi- 
tur,  N. :  Romulus  ad  regem  impetum  facit  (cf .  in), 
L. :  clipeos  ad  tela  protecti  obiciunt,  V. :  ad  hos 
casfls  provisa  praesidia,  Cs. — In  war,  of  manner  of 
fighting:  ad  pedes  pugna  yenerat,  imu /om^A<  out 
onfoot^  L. :  equitem  ad  pedes  deduoere,  L. :  pugna 
ad  gladios  venerat,  L.  — Emphatic  of  distance,  to, 
even  to,  all  the  way  to :  a  Salonis  ad  Oricum  portQs 
.  .  .  occupavit,  Cs. :  usque  a  Dianis  ad  Sinopum 
navigare.  —  Fig.:  deverberasse  usque  ad  neoem, 
T. :  virgis  ad  necem  caedi. — Of  nearness  or  prox- 
imity in  gen.  (cf.  apud),  near  to^  £y,  at,  dose  by :  ad 
forla  adsistere :  lanum  ad  infimum  Argiletum  fe- 
cit, L. :  quod  Romanis  ad  manum  domi  supple- 
mentum  esset,  at  hand,  L. :  errantero  ad  flumina, 
V. ;  and  ellipt :  pecunia  utinam  ad  Opia  maneret  I 
—  Of  persons:  qui  primum  pilum  ad  Gaesarem 
duxerat,  Cs. :  ad  me  fuit,  at  my  house:  ad  inferos 
poenas  parricidi  luent,  among. — So,  fig.:  ad  om- 
nia nationes  sanctum,  in  the  judgment  of,  Cs. :  ut 
esset  ad  posteros  monumentum,  etc.,  L. :  ad  urbem 
esse  (of  a  general  outside  of  the  walls) :  ad  urbem 
cum  imperio  remanere,  Gs. — With  names  of  towns 
and  verbs  of  rest :  pons,  qui  erat  ad  Genavam,  Cs. ; 
and  with  an  ordinal  number  and  lapis:  sepultus 
ad  quintum  lapidem,  N. — IZ.  In  time,  about,  tow- 


ard: domum  reductus  ad  vesperum,  toward  < 
ing. — Till,  untU,  to,  even  to,  up  to:  usque  ad  hano 
aetatem :  ad  multam  noctem :  amant  ad  ^uoddam 
tempus,  until:  quem  ad  finem?  how  long:  ad 
quartam  (sc.  horam),  H.  —  Hence,  ad  id  (so.  tem- 
pus), till  then:  ad  id  dubioe  servare  animos,  L. — 
At,  on,  in,  by:  ad  horam  destinatam,  ett  tfte  ap- 
pointed hour:  frumentum  ad  diem  dare.  —  IIT. 
In  number  or  amount,  near,  near  to,  almost^  about, 
toward  (cf.  circiter) :  talenta  ad  quindecim  co^gi, 
T. :  annos  ad  quadraginta  natus. — Adverb. :  occi- 
sis  ad  hominum  milibus  quattuor,  Cs. :  ad  duo  mi- 
lia  et  trecenti  occisi,  L.~Of  a  limit,  to,  unto,  even 
to  (rare) :  (viaticum)  ad  assem  perdere,  to  the  last 
farthing,  H.:  ad  denarium  solvere.  —  Esp.,  ad 
unum,  to  a  single  one,  without  exception :  omnes  ad 
unum  idem  sentiunt :  exosus  ad  unum  Troiano8,y. 
— IV.  In  other  relations,  with  regard  to,  in  respect 
of,  in  relation  to,  as  to,  to,  tn«'  ad  honorem  ante- 
eel  lere  :  nihil  ad  rem  pertinet — ^E 1 1  i  p  t. :  rectene 
an  secus,  nihil  ad  nos :  Quid  ad  praetorem  ?  quid 
ad  rem  ?  i.  e.  what  difference  does  it  mahef  H. :  qui- 
bus  (auxiliaribus)  ad  pugnam  confidebat,  Cs. :  ad 
speciem  omatus,  ad  sensum  acerbus:  mentis  ad 
omnia  caecitas :  ad  cetera  paene  gemelli,  H. :  fa- 
cultas  ad  dicendum. — With  words  denoting  meas- 
ure, weight,  manner,  model,  rule,  etc.,  aooo^ting  to^ 
agreeably  to,  after:  taleis  ad  certum  pondus  exami- 
natis,  Cs. :  ad  cuistls  lunae  describit  annum,  L. : 
canere  ad  tibiam:  carmen  castigare  ad  unguem, 
to  perfection  (see  unguis),  H. :  ad  istorum  normam 
sapientes :  ad  specus  angustiae  vallium  ( i.  e.  ad 
specuum  similitudinem  angustae  valles),  Cs. — 
With  the  cause  or  reason,  according  to,  at,  on,  in 
consequence  of  for,  in  order  to:  ad  horum  preces 
in  Boeotiam  duxit,  on  their  entreaty,  L. :  dictis  ad 
fallendum  instructis,  L. :  causae  ad  discordiam,  to 
produce  dissension,  T. :  ad  facinora  incendere,  S. : 
ad  speciem  tabernaculis  relictis, /or  appearance, 
Cs. :  ad  id,  for  this  use,  as  a  means  to  that  end,  L. : 
ad  id  ipsum,/ar  that  my  purpose,  L. :  delecto  milite 
ad  navis,  marines,  L. :  puer  ad  cyathum  statuetur, 
H. :  biiugi  ad  f  rena  leones,  yoked  in  pairs  with  bits, 
V. :  res  quae  sunt  ad  incendia,  Cs. :  ad  oommuoem 
salutem  tttiUu&— -In  comparison,  to,  compared  with, 
in  comparison  with:  terra  ad  universi  caeli  com- 
plexum:  nihil  ad  tuum  equitatum,  Caesar. — ^V.  In 
adverbial  phrases,  ad  omnia,  withal,  to  crown  all: 
ad  omnia  tantum  advehi  auri,  etc.,L. — Ad  hoc  and 
ad  haec,  moreover,  besides,  in  addition:  ad  hoc,  quos 
. . .  postremo  omnes,  quos,  etc.,  S.  —  Ad  id  quod, 
beside  that  (rare):  ad  id  quod  .  .  .  ind^itate 
etiam  Romani  accendebantur,  L.  —  Ad  tempus,  at 
a  definite,  fxed  time,  C,  L. ;  at  a  fit,  appropriate 
tim£,  h. ;  for  some  time,  for  a  short  time,  L. ;  ac- 
cording to  circumstances.  —  Ad  praesens,  for  the 
moment,  for  a  short  time, — Ad  locum,  on  the  tpot : 
ut  ad  locum  miles  esset  paratus,  L. — Ad  verbiun. 

Digitized  by  V^OOQIC 


17 


moni  for  ward,  UitraBif, — Ad  sammain,  ok  ike 
rkoie,  ffemsralfy,  in  genaral ;  in  a  word^  in  tkort, 
C^  H. — Ad  extremum,  ad  ultimain,  ad  postremum, 
ai  the  end,  finally,  a<  last ;  of  pUce,  at  the  extrem- 
ihf^ai  the  top,  at  the  end:  ad  extremum  (teli^  unde 
fcrram  ezstabat,  L.;  of  time,  at  hut,  Jinallv :  ad 
extremam  iocipit  philoeophari :  of  orier,  Jkudli^, 
lattltf,-  to  the  Uut  degree,  auite,  h.  —  Quern  ad 
finein?  to  what  limit  f  how  jar  f  how  long? 

Note. — a.  Ad  rarely  folloirs  ita  aee. :  quam  ad, 
T. :  quos  ad,  0.:  ripam  ad  AraxU,  To. — ^b.  In  com- 
poaition,  ad-  stands  before  Toirels,  h,d^f,h,%  con- 
Boamnt^  m,  n,  q,  v,  and  mostly  before  t,  r,  t ;  ac- 
before  c  /  but  very  often  ad-  before  d-,  er-,  and 
CM-  /  mg-  or  ad-  before  g  ;  ap-  or  ad-  before  p  ;  at- 
before  t ;  but  a-  or  ad-  before  gn,  tp,  ee,  et, 

adactio,  Onis,/.  [adigo],  a  compelling,  exaction 
(once) :  ioris  iurandi,  L. 

adactns,  F.  of  adigo. 

ad-aeqne,  adv.,  in  like  manner,  eo  abo,  L. 

ad-aequo,  ftvl,  fttua,  ftre,  to  make  equal,  equal- 
ise, level  with :  cum  Tirtute  fortunam :  cum  faml- 
liarisaimis  eius  adaequatus,  regarded  as  hi*  efual: 
raolibufl  ferme  (oppidi)  moenibus  adaequatia,  on 
a  level  with,  Gs. :  tecta  solo,  to  level  with  the  ground, 
L. :  operibus  quidquaro,  produce  anything  emud, 
L. :  se  virtote  nostris,  Cs. — To  attain  to,  reach  hy 
eqnaUing,  with  ace. :  cursum  alicuius,  to  keep  up 
witK,  Gs. :  ut  muri  aUitudinem  aoervi  armorum 
adaeqoaient,  Gs. — With  elHps.  of  object:  adae- 
quare  apnd  Gsesarem  gratift  (sc.  Aednos),  Gs. 

adaiiianteii%  adj.  fadamas],  ?iard  at  eteel,  ad- 
amasitine,  not  to  be  brokefi  (poet.)  :  nares,  0. 

Mflfl'm^"^*""*>  acf/,,  =:.aiaftdvnvost  hard  ae 
eteel,  inJUaMe:  clavis,  H. :  tunica,  a  coat  of  mad, 
H. :  iuga,  Pr. 

adnina^,  antis,  m.,  si  Adaftac,  adamant,  hardest 
iron,  steel:  soltdo  adamante  oolumuae,y. — Fig., 
of  character :  in  pectore  adamanta  gerere,  O. 

ad-amOt  &▼!,  &tu8,  &re,  to/all  in  love  with,  eon^ 
ceive  desire  for,  desire  eagerly:  cum  signa  pulcher- 
rima  Tidisse^  adamavit:  agros,  Gs. — Met  on.,  to 
admire  exceedingly^  approve:  patientiam:  Plato- 
nem,  N. 

ad-aperid,  end,  ertns,  Tre,  to  throw  open,  open 
wide,  lay  open:  cunicutum,  L. :  ianuam,  0. — ^Fig., 
to  open,  expoee:  ad  criminationem  aures,Gu. — To 
diseioee,  reveal,  expoee:  quae  velanda  erant,  L. 

adapertillflb  e,  adj.  [adaperio],  that  may  he 
opened:  latus  tauri,  0. 

adapertii%  a^j*  [  P.  of  adaperio  ],  open,  wide 
open  :  era,  O. 

ad-aqnor,  — ,  arl,  ig?.,  to  obtain  water,  fetch 
water  (once) :  adaqnandi  causa,  Gs. 

ad-angeob  aaxl,  auctns,  ere,  to  increase  hy  odd- 


crowd   together: 


ing,  augment :  ne  tua  duritta  adauota  sit,  T. :  ma- 
lefida  aliis  nefariis :  crimen,  magnify, 

adaugeaoo,  — ,  — ,  ere,  inch,  [  adaugeo  ],  to 
grow,  ina'ease :  stridor  scopulonim. 

ad-bibo,  bibi, — ,  ere,  to  take  in  hy  drinking: 
ubi  adbibit  plus  paulo,  lias  dt-utik  a  little  too  much, 
T. — Fig.,  to  drink  in,  listen  eagerly  to:  puro  peo- 
tore  verba,  H. 

ado-,  see  aco-. 

ad-denaed,  — ,  — ,  ere, 
eztremi  addeusent  acies,  V. 

ad-denao,  — ,  — ,  ftre,  in  some  edd.  of  V.  for 
addenseo. 

ad -died,  dixl,  dictus,  ere,  to  give  anent. — ^In 
augural  lang.,  to  he  propitious,  favor :  nisi  aves  ad- 
dixissent,  L. :  in  Tcrmmi  fano,  L. — In  law :  alicui 
aliquid  or  aliquem,  to  atcard,  adjudge,  sentence: 
bona  alicui. — Esp.,  of  a  debtor  assigned  to  his 
creditor  UU  the  debt  is  paid :  addictus  Hermippo. 
—  Absol. :  proliibeudo  addictos  duel,  those  ad- 
judged hondsmenfor  debt,  L. — Iron ic. :  Fufidium 
.  . .  creditorem  debitoribus  suls  addixisti,  you  have 
a^udged  the  creditor  to  his  debtors. — In  auctions, 
to  award,  knock  down,  strike  off:  alcui  meas  aedls : 
bona  Babiri  nummo  sestertio:  bona  alicuius  in 
publicum,  to  confiscate,  Gs. — In  gen.,  to  sell,  make 
over:  regna  pecuni& :  nummo  (  fundiim ), /(/r  a 
penny,  H. — Fig.,  to  devote^  consecrate:  senatus, 
cui  me  semper  addixi :  roe,  V. :  Nullius  addictus 
iurare  in  verba  magistri,  H. :  sententiia  addicti, 
wedded  —  To  give  up,  sacrifice,  sdl  out,  betray, 
abandon :  pretio  habere  addictam  fidem :  libidini 
cuiusque  nos  addixit:  gladiatorio  generi  mortis 
addictus,  destined;  hence,  poet.:  Quid  faciat? 
crudele,  suos  addicero  amoi-es,  to  betray,  0. 

addiotio,  5ni8,/.,  an  award,  adjudging  (rare) : 
bonorum. 

addiotofl,  P.  of  addico. 

ad-disoo,  didicT,  — ,  ere,  to  learn  in  addition, 
gain  knowledge  of:  cottidie  aliquid :  regimen  cari- 
nae  flectere,  O. 

additamantoiii,  l,  n,  [addo],  an  accession: 
inimioorum  meorum,  i.  e.  reinforcement, 

ad-do,  didt,  ditua,  ere  [  do  ],  to  put  to,  place 
tgifon,  lay  on,  join,  atta^:  album  in  vestimentum, 
i.  e.  appear  as  a  canMate,  L. :  turrim  moenibus, 
O.:  me  adde  fratemis  sepulcris,  lay  me  too  in 
my  brother's  tomb,  O. :  nomina  (alcui),  confer,  0. : 
frumentis  labor  additus,  i.  e.  a  blight  falls,  V.-^ 
Hence,  fig.,  to  hring  to,  add  to:  netum  ingenio 
muliebri :  addere  animum  (animos),  to  give  cour- 
age, embolden:  mihi  quidem  addit  animum,  T.: 
animos  cum  damore,  0. :  verba  virtutem  non  ad- 
dere, impart,  bestow,  S.:  iram,  O.:  viresqne  et 
comoa  pauperi,  H. :  ducioribus  faonores,  V. :  spa- 
Digitized  by  VjOOQ  IC 


18 


mantia  addit  Frena  ienB^puta  oit>  V. :  vaiibus  ad- 
dere  calcar,  apply  the  tpar,  H.-^E  8  p.,  to  add  by 
way  of  increaie^joitiy  annex:  tibi  dleculam  addo? 
ffive  a  further  rttpUe^  T. :  yerbam  si  addideris,  if 
you  say  anotlier  vsordy  T. :  adirount  dtviti,  addant 
paupei-i,  increase  t/te  poor  marC$  liiHe,  T. :  addam 
I^bienum,  will  name  L.  too :  addita  alia  insuper 
ignomiuia, L. :  contumeliam  iniariae.  Ph. — Poet : 
noctem  addens  open,  ffiving  also  the  night  to  the 
work,  y. :  numerum  divorum  altaribas  addit,  i.  c. 
adde  one  to  their  numlWy  V. :  inceoto  addidit  iote- 
grum,  confounds  with,  H. :  periturae  addere  Ti-oiae 
Te,  involve  you  aUo  in^  V. :  addit  opus  pigro,  gives 
more  work^  H. :  nugis  addere  poiidus,  make  much 
of  H. :  laborem  ad  cottidiana  opem,  Cs. :  ad  ter 
quinos  annos  unum  addiderat,  was  sixteen  years 
oldy  0. :  multas  res  novas  in  edictum,  make  essen- 
tial additiotis  to^  X. :  addunt  in  spatia, !.  e.  add 
course  to  course^  outdo  themselves^  Y. :  gradnm,  L. : 
addtdit,  ut,  etc  (of  an  addition  to  a  picture),  0. — 
Introducing  a  supplementary  thought,  add  to  this, 
consider  alsOj  remember  too,  moreover  .  .  .  .*  adde 
istuc  sermones  hominum:  adde  hos  praeteroa 
casfls,  etc.,  H. :  adde  hue  quod  meroem  sine  f  acis 
gestat,  H.  —  Poet:  Imperiuroque  peti  totius 
Achai'dos  addit,  0. :  Addit  etiam  illud,  equites 
non  optimos  fuisse :  satis  naturae  (vixi),  addo,  si 
placed  gloriae. 

ad-dooeo,  — ,  — ,  ere,  to  teath  in  addition 
(onoe):  artes,  h  e.  iitfw,  H. 

ad-dablto,  avl,  Atus,  Are,  to  entertain  a  doubt, 
incline  to  doti>t,  hesitate,  be  uncertain :  panlisper 
addabitavit,  an,  etc.,  was  in  doubt  whether,  etc.,  L. : 
illud  addubitat,  utrum,  etc,  leaves  in  doubt,  N. : 
parumper,  an,  etc.,  Gu. :  re  addubitata,  left  unde- 
cided. 

ad-dnoo,  dfkxl,  ductus,  ere  (imper,  adduce  for 
adduc,  T.—Perf  addaxU  for  addflxistl,  T.),  to  lead 
to,  bring  to,  bring  along  (usu.  of  persons ;  cf .  ad- 
fero,  of  tilings) ;  quos  Maecenas  adduxerat  umbras, 
broiigfU  along,  H. :  eos  ad  roe  domum  adduxit : 
lugurtham  vinctum  Romam,  S. :  in  iudicium. — 
Poet :  dextris  adducor  litora  reriais,  reach,  0. — 
Rarely  of  things :  aquam  adduxi,  brought  into  the 
dty :  carmen  ad  umbilicum,  to  finish,  H. :  seduli- 
tas  adducit  f  ebrls,  brings  on,  H. :  Dicas  adduotum 
propius  frondere  Tarentum,  the  woods  of  Tarentum 
btHJught  nearer  (Borne),  H. — Esp.,  to  bring  by 
drawing,  draw,  puB,  stretch:  tormenta  quo  sunt 
adducta  Yehementins :  adduoto  area,  Y  :  funes, 
Cs.:  adduotia  laoertis,  6dfi<  (in  rowing),  Y.:  oolla 
parvis  laoetils,  to  embra/es,  0.-^Hence,  fig.:  ha- 
benas  amicitiae,  to  tighten, — Of  the  skin,  to  draw 
up,  wrinkle,  oontraet:  adducit  cutem  roacies, 
wrifUdee  the  skin,  O. ;  cf.  sitis  miseros  adduxerat 
artflB,  Y. — ^F  i  g.,  to  bring  tOy  bring  into,  bring  un- 
der: ad  suam  auctoritatom:  rem  in  extremam 


discrlmen :  me  in  naoessitatem,  L.  —  7b  brist^, 
lead,  prompt,  move,  induce,  prevail  upon,  persuade^ 
incite:  te  ad  facinus:  me  in  summam  exspectatio- 
nem :  in  spem,  S. :  ad  sosoipieudum  bellnm,  Cs. : 
ad  credendum,  N. :  adduci,  ut  capite  operto  sit : 
hoc  nondum  adducor  at  fadam :  quibus  rebus  ad- 
ductus  ad  causam  aooess€rim  demonsferavi :  neces- 
sitate adductuB,  Os. :  adducti  indices  sunt . . .  po- 
tuisse,  etc.,  were  led  to  bdieve  that,  etc 

adducte,  adv.  [adduce],  strictly^  severely  ;  only 
comp. :  adductius  regnari,  Ta. 

adduotusy  <m^.  [P.  of  adduco  ],  strict,  severe  : 
Nero,  Tu. :  servitium,  Ta. 

(adpedo),  edi,  feus,  ere,  to  eat  away,  gnaw  at, 
consume:  iecur,  L:  favos,  Y.~*Meton.,  of  fire, 
to  consume:  flamma  postibus  haesit  adesis,  Y. — 
Of  water:  lapides  adesoa,  worn  by  water,  H. — 
Fig. :  adesa  pecunia,  used  up  :  fortunae,  Ta. 

Adelphi,  orum,  ==  'AStkpol,  Hie  Brothers  (a 
comedy),  T. 

adempUo,  dnis,/.  [adimo],  a  taking  away,  de- 
priving :  civitatis,  of  citvsenship:  bonorum,  Ta. 

ademptas,  P.  of  aTdlmo. 

1,  ad-eo,  il  (rarely  Ivl),  itus,  ire,  to  go  to,  come 
to,  come  up  to,  approach,  draw  near :  ad  eum  ?  T. : 
ad  istum  fundum :  ad  arbitrum,  to  submit  a  cause 
to  a  referee :  in  conventum :  in  ius,  to  go  to  law  : 
ad  praetorero  in  ius:  eccum  video, adibo,  T. :  cau- 
tus  adito,  draw  near,  H. :  an  quoquam  mihi  adire 
licet  ?  S. :  Gades  mecum,  to  accompany  to,  H. : 
ambos  reges,  S. :  qu&  (fama)  sol  ft  sidera  adibara, 
i.  e.  woe  aspiring,  Y. — Supin.  abl. :  munimentum  a 
planioribus  aditu  locis,  easy  of  approach,  L.— Eap., 
to  approach,  address,  accost,  ap^y  to :  aliquot  me 
adierunt,  T. :  vatem,  Y. :  deos. — To  assail,  attack, 
approach:  oppida  castellaque  mumta,SL:  viram, 
Y. — ^F  i  g.,  to  enter  on,  undertake,  set  about,  take  in 
hand:  ad  causas:  ad  rem  p.,  to  take  i^fice. — To 
undergo,  submit  to,  expose  oneself  to :  ad  extreroum 
vitae  periculuro,  Cs. — With  ace. :  periculum  capi- 
tis :  adeundae  inimicitiae  pro  re  p. — Of  an  inherit- 
anoe,  to  enter  on,  take  possesion  of:  hereditatem : 
hereditas  adita. 

2.  ad-eo,  adv,  I.  To  designate  a  limit,  to  this, 
thus  far^  so  far^  as  far. — Of  space,  fig-:  postreroo 
adeo  res  Tedxit,  finally  it  comes  to  this,  T.--Of  Ume, 
so  hng  (<u),  so  long  (till):  nusquam  destitit .  .  . 
orare  usque  adeo  donee  perpulit,  T. :  usque  adeo 
in  periculo  fuisse,  quoad,  etc. — ^In  comparison,  in 
the  same  degree . . .  m  wAmA  ;  so  very,  so  much  , . . 
as  (comic):  adeon  esse  infelioem  quemquam,  ut 
ego  sum  ?  T. :  gaudere  adeo,  quasi  qui  cupiunt 
nnptia8,/iMf  Kke  those  who  dtsn^  marrUige,  T. — 
II.  To  give  emphasis,  so,  so  tnu^so  very,  to  such 
a  degree:  neminem  adeo  infatoare,  ut  orederet, 

Digitized  by  V^OOQIC 


19 


adfeetiui 


de. :  adeoqae  inopift  est  coactus  Hannibal,  ut, 
etc:,  L.:  usque  adeo  ille  pertimuerat,  at,  etc. : 
aileoiie  est  f  undata  leviter  fides,  ut»  etc.,  L. :  Kon 
ol)taiifla  adeo  gestaraus  pectora  Poeni,  I  e.  not  wo 
UmU  bvi  thai  we  htoWf  V.  —  Hence,  adeo  non  ut 
. . .  adeo  nihil  ut  .  .  .  «o  littU  Uyai,  to  far  from 
. . .  thai:  adeo  nihil  moveniut  quemquam,  ut,  etc, 
had  so  Utile  effect^  etc.,  L. :  qui  adeo  non  tcnuit 
irazB,  ut,  etc,  wan  90  far  fi-om  curbing  hit  anger 
tket^  etc.,  L.  —  £  s  p.,  atque  adeo,  and  even^  yet 
morCf  or  reUker^  I  rnay  even  say,  etiU  further :  in- 
sector,  poBco  atque  adeo  flaglto  crimen:  ducem 
. . .  intra  moeni»  atque  adeo  in  senatu  videmus. — 
Eodiiically  after  an  emphatic  word  (cf.  quidem), 
fvm,  indeed^  jiut,  predtefy :  Haec  adeo  iam  Bpe- 
raada  foerunt,  even  tkuy  V. :  nulla  adeo  ex  re  fit, 
etc,  anutfrom  mo  oat(««  whatever,  T. — Often  to  be 
translated  bj  and^  andjuet,  etc :  idque  adeo  hand 
sdo  mirandamue  sit,  Cs. :  id  adeo,  si  placet,  eon- 
siderate,/i(i<  thai:  id  adeo  malum  ex  provocatione 
natam,  LL — ^After  a  pers.  pron.:  Teque  adeo,  te 
ooasule,  in  no  c^neulate  but  yours,  V. :  Tuque  adeo, 
tkoH  eki^y,  V. — ^With  <t  or  nui,  if  indeed,  if  truly ^ 
eeen  if:  8L  Num  illi  molestae  haec  sunt  nuptiae  f 
Da,  Nil  Hercle:  aut  si  adeo,  etc,  or  even  if  they 
are  a»,  T.— With  adverb*:  magis  aideo  id  facilitate 
qiiam  eulpft  me&  oontigit:  nunc  adeo, /orf Aim(A, 
V. :  iam  adeo,  at  this  motnent,  V. :  inde  adeo,  ever 
itMtf,  T. :  hinc  tideo^juet  at  this  point,  V. :  sic  adeo, 
tkiu  it  iff  thai,  V. :  Vix  adeo  adgnovit,  seareely  even 
rwognixd,  V. — With  adjectives,  indeiedy  even,  very, 
fuUy  (cf.  Tei):  Trfa  adeo  inoertos  soles  errarous, 
thne  wkaU  wacys,  V. :  Qninque  adeo  urbes,  no  less 
ikoM /he,  V. :  Malta  adeo  geltd&  se  nocte  dedere,  Y, 
— With  the  ^np.  sive,  out,  etsijor  isuieei,  «r  ratker, 
or  evfls,  etc :  tn  virom  me  aut  liominem  deputas 
adeo  esse  f  «m»  a  kmman  being  f  T. :  ratio,  qu& . . . 
are  adec^  qui,  etc,  or  rather  :  et  si  adeo,  and  if 
tven^  Vw->-Wlth  the  imperative,  for  emphasis,  now, 
I  pray:  propera  adeo  puemm  toUere  hinc  ab 
iann&, T. — Rarely  with  other  moods:  ibo  adeo,  T. 
—Poet.,  imdetd,  trmly,  so  very,  so  entirely:  eias 
fratrem  repperisse,  adulesoentem  adeo  notMlem,  so 
very  moUe,  T. :  nee  sum  adeo  informia,  nor  an^  I 
so  very  wMy,  V.-*BegittniDg  a  clause  giving  a  rea- 
son, JO,  ikm  (prop.  elTipt.,  to  suck  a  degree  is  it  true 
thai,  so  irme  was  ii  thai,  etc.) :  adeo  quanto  renim 
miuoa,  tanto  minos  enpiditatis  erat,  indeed,  the  less 
there  was  of  property,  the  less  of  greed,  L. :  adeo 
prope  omnia  senatns  Hanniballs  erat,  sudi  was  the 
prepomderauee  of  Hanmbats  party  in  the  Senate, 
L — So  introduciDg  a  parenthesis:  adeo  eivitates 
eae  perpeCao  in  Booianot  odio  certavere,  L. — With 
a  negative  after  ne .  .  .  quidem  or  quoque,  still 
2aK,Ta. 

adep%  ipia,  esmrn.,  ike  soft  fat  ofwom-runtsmat- 
ing  aw5Mflfe,/s4— M  e  to  n. ;  Caasi  adipea,  «9f7N*- 
lenee. 


adaptftOi  dais,/,  [adlpisoor],  an  obtaining,  at- 
tainment: boni;  alicuius  commodi. 

ad-aquito,  avi,— ,  &re,  to  ride  to,  gaUop  to, 
ride  up :  ad  nostros,  Gs. :  in  primos  ordlnes,  Ou. : 
quo,  L. :  portis,  L. :  ab  sals,  L. 

adefldfun,  better  ades  dum  (imper,  of  adsum 
with  dum),  eome  to  me,  stand  by  me  (once),  T. 

adesus,  P.  of  adedo. 

adfabilis  (aff-),  e,  adj,  [ad-for],  approachable, 
courteous,  affable,  kind,  friendly :  in  sermone  om- 
nibus :  nee  dictu  adfabilis  uUi,  V. 

adfabmtaa  (aiT-),  fttis,/.  [adfabilis],  courtesy, 
affability:  sermonis. 

adfabra  (aff-),  adv,  [ad+faber],  cunningly,  in 
a  workmanlike  manner :  (deus)  factus. 

ad-fatlm  (  aff-),  adv.  [  2  FA-  ],  satisfactorily, 
sufficiently,  abundantly:  satiata:  parare  oommea- 
tum,  S. :  vesd  seminibus. — ^With  gen,  part. :  ha- 
betis  adfatim  lignorum,  L. :  pecuniae,  L. 

(adfatus  or  aff-),  Os,  m.  [ad-for],  an  accosting, 
tpeaking  to  ;  only  abl.,  V. 

adfaotatio  (aff-),  Onis,  /  [adfecto],  a  daimr 
ing :  Germanicae  originis,  Ta. 

adfactio  (aff-),  dnis,  /.  [  adfido  ],  a  rdaiion, 
disposition:  ad  res  rellquas. — Esp.,  a  temporary 
state,  pertitrbation :  animl. — A  frame,  state,  consti- 
tution: animi:  corporis. — ^Fig.,  of  the  stars, /xmi*- 
tioti,  aspect:  astrorum:  csi&Xu—^Ine&naiion, partir 
ality:  animi,  Ta. 

adfeoto  (aff-),  ftvf,  fttus,  kre,freq.  [adficio],  to 
strive  after,  strive  to  obtaiti,  aspire  to,  pursue,  aim 
at:  imperium  in  Latinos,  L.:  honorem,  S.:  Gal- 
lias,  Ta. :  immortalitatem,  lay  claim  to,  Cu. — E  s  p., 
to  ding  to,  dierish:  spes  easdem,  0. :  ad  dominas 
▼iam,  win  a  way  into  favor  with,  T. :  hi  gladiatoris 
animo  ad  me  adfectant  viam,  set  upon  me,  T. — To 
enter  upon, pursue:  dominatto  quod  iter  adfectet 
yidere,  what  career  it  is  entering  on:  viam  Olym* 
po,  V. —  To  lay  hold  of,  grasp  :  (na vem)  dextrft,  V. 
— Fig. :  morbus  adfeetat  exercttum,  attacks,  L. — 
To  in/luenee,  win  over:  eivitatis  formidtne,  S. 

1.  adfectos  (aff-  ).a<f;\[^P.  of  adficio  ],  fur- 
nished, supplied,  endowed, provided, gifted :  audncift, 
T. :  virtutibus.  —  P  r  a  e  g  n.,  affeded,  impaired, 
weakened,  infirm:  animi«  discouraged,  L. :  gravi 
morbo:  ita  adfectus.  ut  si  ad  gravem  valetudinem, 
etc  —  Fig.,  disordered,  embarrassed,  impaired: 
opem  rebus  adfectls  orare,  L. :  res  familiaris,  L. 
— In  time,/<ir  advanced,  near  an  end:  bellum  ad- 
fectum,  et  paene  confectum. — Disposed,  constitut- 
ed, ino&ned,  affected,  minded:  quonam  modo  te 
ofFendam  adfectam,  in  what  mood,  T. :  sic  adfecti, 
ut,  etc:  eodem  modo  erga  amicos. — Fig.,  die- 
posedfjU,  adapted:  ad  suum  munus  f ungendum. 


adfeio  90 

diapontion^  mood:  an!m!:  dubiis  adfeetibus  erra- 
re,  in  vacillating  tnoods^  0. :  adf ectu  tactto  laetari, 
rapture^  O.^-A  detirty  fcmdiuu  for:  opes  atque 
inopiam  pari  adfectu  ooncupiscuot,  Ta. :  si  res 
similis  alfectibus  esaet,  lu. 

ad-faro  (aff-),  attull  Udtr\  adlatus  (all-),  ad- 
feiTe  (aff-X  lo  6rwt^,/e^A,  carr^^  corwejf,  take^  de- 
liver :  magnam  partem  ad  te,  T. :  RCTphos  ad 
praetorem:  Curio  pondus  auri:  nuntium  ei:  do- 
num  in  Capitoliam :  litterae  ab  urbe  adlatae,  L. : 
litteras  a  patre :  hue  sojphos,  H. :  adfertnr  mu- 
raena  in  patinft,  m  aervea^  H. :  peditem  ako,  Y. : 
ad  oonsules  lecticA  adfertur,  L.*-Poet.,of  a  per- 
son: te  qui  vivum  castis  attolerint,y. — Esp., 
with  pron,  re/lez.y  to  bettdce  onetdf^  go,  come:  hue 
te  adfers,  V.:  urbem  Adferimur,  V. :  te  verus  mihi 
nuntius  adfers  ?  i.  e.  pre$mt  yovandf  in  your  true 
pereouy  V. — ^Adf erre  mantis,  to  lag  on^tue  foree, 
do  violence :  pro  se  quisque  mantis  adfert,  Je/ende 
himedf  foreihly. — ^Freq.  with  dai.^  to  lay  hands  on, 
attack^  aeaail:  domino:  pastoribus  vim  et  mantis. 
— With  dot.  of  thing,  to  do  violenee  to,  i.  e.  ro6, 
plunder  J  pillage:  templo :  eis  rebus.  —  F  i  g.,  to 
Iring,  introduce,  carry,  convey  to,  apply,  employ, 
uee,  exert,  exerciee:  genus  sermonum  adfert  exile, 
i.  e.  employe :  quod  ad  amioitiam  populi  R.  adtu- 
lissent,  i.  e.  Had  enjoyed  be/ore  the  alUance,  Cs. :  in 
re  militari  nova,  i.  e.  to  reorganisse  the  army,  N. : 
non  minus  ad  dicendum  auotoritatis,  quam,  etc. : 
auctoritatem  in  indicium,  exerciee:  bellum  in  pa- 
triam,  0. :  Iris  alimenta  nubibus  adfert,  bringe,  0. 
— ^E  s  p.,  vim  alicui,  to  employ  force  againet,  compel : 
ut  filiae  suae  vis  adferretur,  eompuUion:  praesidio 
arroato,  attack,  L. — To  bring  tuUnge,  bHng  word, 
carry  newe,  report,  announce:  baud  vana  adtulere, 
L. :  ad  Scipionem  perductus,  quid  adferret,  ezpro- 
mit,  esadaitu  what  newt  he  brought,  L. :  calamita- 
tem  ad  aurls  imperatoris :  subito  adiatum  pericu- 
lum  patriae:  inimico  nuntium,  notify:  ad  illam 
attuILsse  se  aurum  quaerere:  attuferunt  quieta 
omnia  esse,  L. :  rebellasse  Etruscos  adiatum  est, 
L. :  calamitas  tanta  fuit,  ut  earn  non  ex  proelio 
nuntius  adferret— 7b  carry,  produce,  cause,  ooca- 
eion,  impart,  render,  give  :  agri  plus  adferunt  quam 
acceperunt:  detrimentum,  Cs.:  vobis  populoque 
R.  pacem :  suspicionem  multis :  parricidae  aliquid 
decoris,  to  lend  luetre :  difBcultatem  ad  consilium 
capiendum,  Cs. :  aliquid  melius,  suggest:  aliquid 
oratoriae  laudis,  a^tom;  quod  iniquitas  loci  adtu- 
lisset,  i.  e.  the  consequences,  Cs. :  tempus  oonloquio 
non  dare  magnam  pacis  desperationem  adferebat, 
Cs. :  natura  adfert  ut  eis  faveamus,  etc.,  brings  it 
about :  ( id  )  volvenda  dies  attulit,  V.  —  To  bring 
foitoard,  cMege,  assign :  causaro,  T. :  nihil  adfe- 
runt, qui  negant,  etc,  say  nothing  to  the  point: 
rationes  cur  hoc  ita  sit :  aetatem,  to  plead  in  ex- 
cuse: cur  credam  adferre  possum.  —  Aliquid,  to 
contribute,  help,  assist,  be  of  use:  idhil  ad  oommu- 


nem  fractum:  Tide  si  quid  opts  potest  adferre 
liuic,  T.:  precibus  aliquid  attulimus  etiam  noe, 
have  been  of  some  assistemce  by. 

adflold  (aff-),  fScT,  fectus,  ere  [ad -i- facto],  to 
do  to,  treat,  use,  manage,  handle :  exercendum  cor- 
pus et  ita  ad6ciendum,  ut,  etc. :  quonam  modo  ille 
vos  TiTus  adficeret,  qui,  etc^  i.  e.  how  lootdd  he  treat 
you  if  alive,  etc. :  ut  ea,  quae  per  eum  fCaesarem) 
adfecta  sunt,  perfects  rei  p.  tradat,  which  he  ftas 
been  conducting,  —  To  treat,  affect,  visit,  fkimish  : 
me  carA,  affUet,  T. :  exercitum  stipendio,  pay  off: 
alqm  honoribus,  to  honor:  morte,  cruciatu,  cnice, 
to  kill,  torture,  crucify:  civTs  iniuriJL,  outrage: 
ilium  pretio,  reward,  V. :  magnft  difficultate  adfi- 
ciebatur,  was  brought  into  great  embarrassment, 
Cs. :  adficitur  beneficio,  is  benefited:  poen&  adficie- 
tur,  will  be  punished  *  verberibus  adfecti,  scourged, 
Cu. — To  move,  influence,  affect,  impress:  ut  ita  ad- 
ficerentur  animi,  ut  eos  adfid  vellet  orator :  varie 
homines,  L.  —  To  attack,  afflict,  oppress,  weaken, 
impair :  ut  prius  aestus,  labor,  corpora  adficeret, 
quam,  etc.,  ll :  Damasicthona  volnus  Adficit,  O. — 
To  qualify,  characterize,  describe  (with  words): 
dolorem  verbis. 

ad-flgo  (aff-),  fixl,  fixus,  ere,  to  fasten,  attach^ 
c^fix,  annex :  Utteram  ad  caput :  alqm  cuspide  ad 
terram,  L. :  Minervae  talaria :  Prometheus  adfixus 
Caucaso :  alqm  terrae,  L. :  lecto  te  adfixit,  con- 
fined, H. :  flammam  lateri  turns,  V. :  (apes)  ad- 
fixae  venis,  attached  (bj  their  stings),  V. :  adfixa 
est  cum  f route  manus,  pinned  fast,  0. :  clavum 
adfixus  et  haerens  Nusquam  amittebat,  dung 
firmly  to  the  lielm,  V. 

ad-fingo  (aff-),  finxi,  ftctus,  ere,  to  form  as  cm 
addition,  make  bmdse,  attach,  affix,  append:  pars 
corporis  sine  necessitate  adficta. — Fig.,  to  add, 
contribute,  bestow  in  addition:  tantnm  (discipulo), 
ut,  etc.-— E  s  p.,  to  add  falsely,  invent  besides  :  ad- 
fingere  aliquid,  quo  fadant,  etc. :  ut  intelligatis, 
quid  error  adfinxerit :  nihil  opinione  ad  aegritudi- 
nem :  addunt  ipsi  et  adfingunt  ramoribus,  etc.,  Cs. 

ad-flnla  (aff-X  e,  adj.  (abl.  Tnl,  C. ;  once  Ine, 
T.),  adjoining,  bordering  on '  fundo :  gens  MaurL*, 
Ij. — ^F  i  g.,  rSated  by  marriage :  Hesio  nobis,  T. — 
Hence,  subst.  adfmia,  is,  m.  and  f,  a  connection 
by  marriage:  si  me  alienus  adfinem  Tolet,  wants 
to  marry  into  my  family,  T. :  adfinem  reppulisti. 
— Connected  with,  sharing,  accessory  to,  implicated 
in :  turpitudini :  sceleri :  illarum  rerum,  T. :  huius 
suspitionis. 

adfinitaa  (aff-),  fitis,/.  ^adfinisj,  rdationsliip 
by  marriage:  inter  iios,  T. :  m  aflSnitatem  alcuius 
penrenire,  N. :  adfinitatibus  ooniuncti,  Cs. 

adfim&ana  (aff-X  antis,  P.  of  adfinno. 
adfirmate  (aff-),  adv.  [adfirmo],  with  solemn 
assurance*  promittere. 

Digitized  by  V^OOQIC 


21 


adfiilg«o 


adfirmatio  (mS-^Oxaayf,  [adfinno],<m  <^r- 
maiiony  tuaeveratum^  toUmn  auuranee:  religiofla: 
de  reliquis  ciritatibus,  Cs. :  multa,  Cu. 

ad-finad  (aff-X  &vl,  fttua,  arei»  to  tirmffthm, — 
Fig.,  Ho  e<m^rm,  meovrage:  Troianis  spem,  L.— 
Me  to  n.,  to  confirm^  tiMtntotn,  anery  potUi»dy  ai- 
•ari,  ffiv€  toiemm  otmrance  of:  nihil :  rem  pro  oei^ 
to,  L. :  86  plus  non  datunm :  Corneliam  id  bellum 
g^asae^L.:  de  altera:  ut  adfirmatar,  Ta. 

adfunu,  adj.  [P.  of  adfigo],  jWtteti;  aitaehed: 
mlhi  esae  adfixum,  to  keep  dotte  to  me:  In  aeperri- 
mia  saxulis :  causa  in  animo,  impressed, 

adflatas  (ait>),  Qs,  m.  [ad-flo],  a  blowing  on, 
Ireexe^  btast,  breath :  ex  terra :  vaporis,  L :  adflatu 
nocent,  bg  the  effluvia^  0. :  frondes  adflatibaa  (apri) 
ardent,  by  his  breaUk,  0. — F  i  g.,  inapiration :  divi- 
nos:  furoris. 

adffiotatio  («ff-X  <>nis,/.  [%dS\QUy\ physical 
pain,  tortnre. 

adflicto  (aff-),  ftvi,  fttns,  &re,/r«g.  [adfligo],  to 
break  to  pieces^  destroy,  shaUer,  damage^  u^ure: 
qui  Catuli  monumentum  adflisit:  navia  tempeetas 
adfllctabat,  Cs. :  quod  (naves)  in  vadis  adflictaren* 
tur,  toere  broken  in  the  shalhwSj  Cs. — F  i  g.,  to  ertuhf 
pnt  an  end  to:  eiasdem  furorem. —  To  trotible^  dia- 
qvkt,  distress,  harass :  homines  gravius  adflictan- 
tur:  adflictatur  res  p.  —  With  pron.  rejlex.,  to 
grieve^  be  greatly  trottbled:  ne  te  adflictes,  T. : 
cum  se  Alcibiades  adflictaret — Pass.:  adflictari 
iamentariqae :  de  aliquft  re :  morbo,  L. 

adfixctor  (aff-),  oris,  m.  [adfligo],  one  teho 
strikes  down;  fig.,  a  subverter  (once):  dignitatis. 

adflictaa  (  aS-  ),  adj.  with  comp.  IP.  of  adfli- 
go], cast  down,  miserable,  unfortunate,  overthrown, 
vretched,  distressed':  adfiictum  erezit :  ezcitare  ad- 
fiictos:  amidtia:  fortunae  reliquiae':  adflictiore 
coaditione:  res  suae,  ruined,  S. — Dejected,  discour- 
aged, desponding:  Sulla:  adflicti  animi  fuit:  ad- 
fiictua  Titam  trahebaro,  Y. :  aegritudine. — Aban- 
doned, bam,  low,  vile  :  homo. 

ad-flis5  (aff-X  ^^^  ictus,  ere,  to  dash  at,  strike 
upon,  throw  down,  overthrow:  statuam:  monumen- 
tum :  si  quo  adflictae  casu  oonciderunt  (aloes),  Cs. : 
ad  quoa  (scopulos)  adflictam  navem  videres. — 
Heton^  to  damage,  injure,  shatter:  tempestas 
naves  adflizit,  ita  ut,  etc.,  Cs. — F  i  g.,  fo  ruin,  dam- 
age, injure,  harass,  distress,  overtfirow:  senectus 
me:  ad  adfligendum  eqnestrem  ordinem,  humilixU- 
ing:  qni  (milites)  cnm  uno  genere  morbi  adflige- 
reotur,  were  decimated:  cum  reflavit  (fortuna),  ad- 
fligimur,  we  are  shipwrecked:  amissi  eius  desidcrio 
adflictas,  distretsed,  Cu. :  vectigalia  bellis  adfligun- 
tur,  suffer:  causam  susceptam,  1.  e.  abandon  a 
caiue  once  tmdertaken. — To  cast  down,  dishearten : 
animos  metQ. 

ad-flo  (  aff-  X  A^^i  — 1  ^^  ^  ^^^  ^  breathe 


upon:  terga  tantum  adflante  vento,  L.:  me  ful- 
minis  ventis,  blasted  with,  V. :  qui  (odores)  adfla- 
rentur  e  floribus :  taurorum  adflabitur  ore,  i.  e. 
scorched  by  the  breath,  O. :  (pennarum)  iactatibua 
adflata  est  tellus,  is  fanned,  O. :  Ho6  necat  adflati 
tabe  veneni,  jEx>uomnM  breath,  0. :  quidquid  aurae 
fluminis  adpropinquabant,  adflabat  verier  frigoris 
vis,  the  nearer  ,  ,  .  the  keener  blew,  L. :  velut  illis 
Canidia  adflasset,  H.  — Fig.,  to  inspire:  adflata 
est  numine  . . .  dei,  V. :  te  adflavit  £  tribus  soror, 
a  P^ru  has  in/lamed  thee,  O. :  gregibus  amores, 
Tb. — To  breathe  on,  impart  by  breathing:  laetoa 
oculis  adflarat  (Venus)  honores,  breathed  charms 
upon,  V. — To  waft  towards  (only  fig.):  sperat  sibi 
auram  posse  aliquam  adflari  voluntatis,  some  ititi- 
motion  of  good-will ;  cf.  cui  placldus  leniter  adflat 
amor,  i.  e.  if  propitioits,  Pr. 

adflnens  ( aff-  X  eotis,  adj.  with  eonuK  [P.  of 
adfluo],^wt»i^,  abounding,  abtmdant,  rich,  copious, 
affluent,  Humet*ous,  plenttjful :  omnium  rerum  ad- 
fluentibus  copiis :  adfluentior  amicitia :  paucl  opi- 
bus  et  oopiis  adfluentes:  homo  vestitu,  iii,/toi9tn^ 
garments.  Ph. :  domus  scelerum  omnium  adfluens. 
— As  subst.  n. :  ex  affluenti,  profusely,  Ta. 

(  adfluenter  ),  adv,  [  adfluens  1,  lavisldy,  abun- 
dantly ;  only  camp, :  adfluentioa  naurire :  vivere, 
N. :  adfluentius  solito  convivium  inire,  Ta. 

adfluentia  (aff-X  fte,/.  [adfluo],  a  flowing  to  ; 
hence,  fig.,  effluence,  abundance,  copiousness  :  rerum 
omnium:  munditiem,  non  adfluentiam  adfectabat, 
e3oti'avagatu!e,JiJ. 

adfluo  (aff-X  fltlxl,  flaxus,  ere,  to  Jhw  to,  flow 
touHirds,jKow  bv:  amnis  utrisque  castris  adfluens, 
L. — ¥\Q.,  to  glide  quietly:  nihil  rumoris  adfluxit, 
i.  e.  was  heard. —  To  stream  towaids,  in  philos.,  of 
ideas :  cum  inflnita  imaginuro  species  a  deo  ad- 
fluat;  and  of  pleasure  as  streaming  upon  the 
senses,  C. — Of  time:  adfluentes  anni,^iotf^  on, 
H.  —  M  e  t  o  n.,  of  a  multitude,  to  throng^ock, 
pour:  comitum  adfluxisse  numerum,  V. — To  flow 
in,  abound:  voluptatibus :  cui  cum  domi  otium 
atque  divitiae  adfluerent,  S. 

ad-for  (aff-X  fttus,  &rl,  d^,,  only praes.  ind,  ad- 
fatur,  adfamini;  imperf  adfftbar  (once);  imper, 
adf  Are ;  infln,  adf  Arl ;  part,  adf atus.-—!  n  g  e  n.,  to 
speak  to,  say  to,  address,  accost :  Pyrrham,  0. :  hos 
adfabar,  V. :  hostem  supplex  adfare  superbum, 
v.:  licet  enim  versibus  iisdem  mihi  adfari  te, 
quibus,  etc — Esp.,  to  invoke:  deos,  V. — To  the 
dead,  to  bid  a  last  farewell :  sic  positum  adfati  dis- 
cedite  corpus,  V. :  te  adfari  extremum,  V. 

adfore,  adforem,  adfoi ;  see  adsum. 

(adfulgeo  or  aff-X  u^sT,  — ,  ere  (orAjperf  stemX 
to  sJdne  upon,  beam,  glitter,  appear  bright,  be  radi- 
ant :  voltus  tuns  Adfulsit  populo,  II. :  caeli  arden- 
tis  species  adfulserat,  L.  —  Fig.:  Hoc  senatas 

Digitized  by  VjOOQIC 


adftudo  i 

consulto  facto,  lux  quaedam  adfulsisse  ciritati 
▼isa  est,  li. :  cum  Saixiiniae  recipiendae  spes  ad< 
fulsit,  datoned^  L. 

ad-fundo  (aff-X  ^^^h  ^^^^  ere,  to  pour  tn^o, 
adminlsUr:  alicui  veiienum,  Ta. :  Rhenuro  Ooeano, 
Ta.  —  Pom.,  to  fall  down^  prostrate  oneself:  Am- 
plecti  pedes  adfusaque  poacere  vitam,  0. :  adf usae 
lacent  iximwXo^  prostrate  upon  the  tomby  O. — To  be 
spread  out  (of  troops) :  ut  eqaitum  tria  milia  cor- 
nibus  adfunderentur,  Ta. 

adfutunUk  -P-  of  adsum. 

ad-g-,  see  agg-.        ad-gn-,  see  agn-s 

ad-haereo.  — ,  — ,  Sre,  to  deave^  adhere^  stick 
to:  vincto  in  corpore,  din^  to^  0. :  lateri  qnft  pec- 
tus adhaeret,  joins,  0. :  quibus  ( saxis  )  adhaere- 
bant,  L. :  lentis  adhaerens  bracchiis,  U. :  mantis 
oneri  adhaerentes,  i.  e.  /roaen,  Ta^ — ^F I  g.,  to  ding 
to,  be  atieuhed:  cui  cants  . .  .  cognomen  adbaeret, 
adheres,  H. — 7b  hang  wi,  keep  dou^  be  attached: 
lateri  adhaerere  grarem  dominum,  ll 

ad-haeresoo,  haesi,  haesus,  ere,  inch,  [adhae- 
reo],  to  deave,  stick,  adhere:  tragula  ad  turrim, 
Cs. :  summusquo  in  margine  versus  adhaesit,  i.  e. 
i0(u  added  on  the  verge  cf  the  tablet^  O. :  adhaere- 
scere  ad  columnam  (Maeniam),  to  be  pilloried  as  a 
fraudulent  dd>tor :  in  me  tela  adhaeserunt :  era- 
terae  limns  adhaesit^  H. :  f ronte  cuspis  adliaesit, 
O. :  nactiia  lioo  litiis  adbaesi,  remained,  0. :  in 
bis  locis.— Pig^  to  ding,  adhere:  ad  quaracun- 
que  discipUnam:  iusUtiae  bonestatique,  to  be 
devoted:  oraUo  ita  libere  fluebut,  ut  uumquam 
adhaeresceret,  never  faUered,  —  To  oorretpond  to, 
accord  toith,  fit,  suit :  omnia  ad  vestrum  studium. 
— To  hang  on^  trail  after,  be  the  last :  tenesne  me- 
morift  te  extremum  adbaeaisse  ?  hung  on  the  end, 
i.  e.  teere  chosen  last. 

adhaealo,  dnis,/,  an  adhering,  dinging  (once). 

ad-llibeo»  ul,  itus,  Sra  [babeo],  to  hold  toward, 
turn  to,  applg,  odd  to:  mauQs  medicas  nd  volnera, 
y. :  ad  panem  adbibere,  eat  iDith :  manOs  genibns 
adhibet,  i.  e.  ckups,  0. — P  i  g.,  to  furnish,  produce, 
bring  forward,  apply,  bestow,  administer:  parti 
corporis  scalpellum :  oratio,  quae  lumen  adbibere 
rebus  debet :  (oratio)  ad  volgus  adbibenda :  alicui 
voluptates:  oratorem,  call  to  on^s  aid:  animuro, 
give  dose  attention,  V. — ^E  s  p.,  to  bring  to,  summon, 
employ:  fratrem  adhibet,  Cs. :  adhibitis  amicis,  S. : 
leges,  ad  qnas  (sc.  defendendas)  adhibemur,  we 
are  summoned:  adbibebitur  heros,  dicM  be  brought 
upon  tlu  stage,  H. :  aliquem  in  partem  periculi,  0. 
— Witb  ad  or  in  consilium  (coDoilium),  to  summcn 
for  cowud,  consult :  ueque  bos  ad  concilium  ad- 
bibendos  censeo,  Cs. :  illis  adbibitis  in  consilium : 
(plebes)  Dullo  adhibetur  consilio,  Cs. ;  cf.  adhibitis 
omnibus  Marcellis,  qui  tum  erant. — Adbibere  ali- 
quem cenae  or  epulis,  to  invite  to  dinner,  invite  to 


9  adiaoeo 

a  bimguet,  entertain:  adblbete  Penatls  et  patrios 
epulis,  etc.,  V. :  convivio  neminem,  L. :  alteris  Te 
mensis  dcum  (when  tutelary  gods  were  invoked), 
H. :  mulieres  in  oonvivium^ — To  treeU,  handle,  act 
towards  :  viotu  qoam  libemlissime  adhiberi :  aJqm 
severius. — Adbibere  aliqnid,  to  put  to  use,  apply, 
use,  employ  for,  use  in :  modam  quemdam :  adhi< 
bit&  andaoift  et  virtute,  eaUing  to  their  aid,  Cs. : 
belli  neoessitatibos  patientiam,  L. :  coram  in  vale- 
tudine  tuendft,  N. :  fidem  in  amicorum  perieuUs : 
modum  vitio,  to  set  bounds:  memoriam  contume- 
liae,  to  retain  in  memory,  K. — E  s  p.  in  phrase,  ad- 
hibere  vim,  to  employ  compmtnen,  cotnpd :  si  banc 
vim  adhibes,  quid  opus  est  iudicio?  —  Poet.: 
Munitaeque  adhibe  vim  sapientiae,  storm  the  de- 
fences of  wisdom,  H. 

ad«hiniil5,  IvI,  — ,  ire,  to  neigh  to,  whinny  to  : 
equo,  0.-*P  i  g. :  ad  orationem,  i.  e.  eicpressed  de- 
light. 

adhortatiOi  Onis,/.  [adbortor],  an  emeostrage- 
ment,  ahortation:  nostra:  clamore  conprobatay 
L.:  invioem,  L. :  mutua,  Cu. — Plur,,  L. 

adliortator,  Oris,  m.  [adbortor],  otie  who  en- 
courages :  operis,  to  the  work,  h, 

ad-hortor,  fiUis,  &rl,  to  encourage,  exhort,  stim- 
ulate, rouse,  urge:  milites:  me  ad  Rabirium  de- 
fendendum :  Boios  de  re  frumentarift,  Cs. :  adule- 
scentes,  ut  turbulenti  veliut  esse:  adbortor,  pro- 
pereut,  T. :  in  bellum.  To. 

ad -hue,  adv,  of  time,  until  now,  heretofore, 
hitherto,  as  yet :  sicut  adhuc  fecerunt,  speculabun- 
tur :  unde  est  adhuc  bellum  tractum,  nisi,  etc.,  all 
this  time:  adhuc  ignota  precatur  flumina,  hUherto, 
V. :  qui  me  passus  est  usque  adhuc  facere,  etc., 
always  till  now,  T.  —  £  s  p.,  to  this  poittt,  to  tids 
place,  hitherto,  thus  far:  adhuc  ea  dixi,  cur,  etc., 
up  to  this  point :  satis  adhuc  nullum  emolumen- 
tum  vidistis,  long  enough  already,  L. :  erat  adhuc 
inpudens,  qui  tcncret,  so. — Adhuc  non,  or  neque 
adhuc,  not  as  ytt,  not  to  this  time:  nihil  adhuc, 
nothing  as  yet,  or  not  at  all  as  yet:  numqnam 
adhuc,  never  as  yet,  never  yet:  maximis  iniuriid 
adfecti,  adhuc  non  venenmt:  Cui  neque  fulgor 
adhuc  nee  dum  sua  forma  receesit,  Y. :  quft  pugn& 
nihil  adhuc  exstitit  nobilius,  N. — For  ctiam  nunc, 
yet,  still:  adhuc  tranquitla  res  est,  it  is  still  quiet, 
T. :  exercitus  ignotus  adhuc  duci  suo,  L. :  si  quis 
adhuc  precibus  locus,  Y. — Colloq.  and  late,  stUI, 
besides,  in  addition :  et  adhuc  adfluebat  omnis  in- 
ventus, Ta. :  melius  quldcm  adhuc  ene  civitatea, 
etc.,  etiU  better  is  the  condition  of  etc.,  Ta. 

ad-iaoe5,  cui,  — ,  ere,  to  lie  at,  lie  tiear,  attain, 
border  upon,  touch,  bound:  Tuscus  ager  Romano 
adiacet,  L. :  adiacet  undis  moles,  0. :  gentes,  quae 
mare  illud  adiaoent,  N. :  Etruriam,  U :  (regio)  ad 
Aduatucos,  Cs. :  adiaoentia,  the  neighborhood,  Ta. 


as 


adhmotiw 


adioid  (prononneed  adiidd  X  >^  MOtufl,  ere 
[ai+imoM>],  to  throw  io^eatt  to^fiUtg  at^  put^ffid 
to,  mi  fMar.*  borddi  Dam^io  md  summam  tncici 
■diecto;  AdiecCoque  cavae  sappleniur  soDgoixie 
Tcnae,  O. :  telnm  ex  loois  superiortbus  ip  litus,  to 
kmrlj  Cfl. :  aggere  ad  munitiones  adiecto,  throvm 
ip  before^  Gs.— F  i  g^  of  the  eyes,  to  oaU,  throw  : 
ad  omnia  Testra  cupiditatis  oculos :  oculum  here- 
ditati.— Of  the  mind,  to  turn,  direct, /x:  ad  vir. 
poem  animum,  T. :  consilio  onimam,  L. — Esp., 
to  add  hy  way  of  inereane^  ntperadd:  ad  belH- 
oun  landem  lu^gaA  gloriam:  morem  ritftsque 
Mcronim,  to  uutUute  oMo,  V. :  adici  damorem  (iu- 
bet),  *o  be  raised  bendety  Ta. :  Adieeere  plus  artis 
Athenae,  emUribuUd  (to  my  education)^  H. — To 
edd  a  new  thought:  hue  natas  adice  seplem,  O. : 
efi  radios  capitis  aspici  persuasio  adici t,  Ta. — To 
do  in  addition:  qai  ad  id  adetcerat,  at,  etc.,  added 
the  offence  o/*,  etc.,  L.— In  auctions,  1 1,  to  add  to 
a  bed:  liciti  sunt  osque  adeo . . .;  super  adiecit 
Aeschrio,  madt  a  hig/ter  bid. 

adlectlo^  Onis,/  [adidol  an  annexation,  addi- 
tion :  popnli  Albani,  L. :  innberali  adiectione,  i.  e. 
ijr  grudgi$tgUf  adding  (to  his  offerX  L. 

adlgo^  6gl,  ftctus,  ere  [ad + ago],  to  drive,  urge, 
bring  hg  force,  take  (to  a  plaee) :  pecore  ex  longin- 
qnioriboa  vicis  adacto,  Gs.— -Of  peiaons :  te  adiget 
borsum  insomnia,  T. :  aliqaem  fulmine  ad  umbras, 
V. :  Italiam  tos  ?  V. :  arbitrum  ilium  adegit,  com- 
pdled  to  come  before  an  arbiter. — Of  things :  tigna 
iUtucis,  to  reun  in,  Cs. — E  s  p.  of  weapons,  to  drive 
kome^  plunge,  thrtut :  ut  telum  adigi  non  posset, 
reach  ite  mark,  Cs.:  Tiribus  ensis  adaotaS,y. — 
Poet.:  alte  Tolnus  adaetum,  injlicted,  V. — Fig., 
to  dfine,  urge,  force,  compel,  bring  (to  a  oondition 
or  act):  me  ad  insaniam,  T. :  vertere  morsQs  Exi- 
guam  in  Cererem  penuria  adegit  edendi,  T. :  adao- 
tia  per  vim  gubernatoribus,  preteed,  Ta. — P  o  e  t : 
In  fadem  prorae  pinus  adaeta  novae,  brought  into 
the  farm  of  a  ehip,  Pr. — ^Adigere  aliquem  ius  iu- 
raodufli,  or  ad  his  iurandum,  or  iure  iurando,  or 
Sacramento  (obL),  to  put  on  oath^  bind  by  oath, 
cauee  to  take  an  oath,  ewcar:  omnibus  ius  iurandum 
adactia,  Cs. :  ad  ius  iurandum  populares,  S. :  pro- 
vindam  in  sua  verba  ius  iurandum,  Cs. :  populum 
iure  iurando,  L. :  adiorat  in  quae  adactus  est  ver- 
ba, i.  e.  taket  the  oath  under  compuleion,  L. 


e  adido. 

»A§wiiu%  smi,  gmptus,  era  [ad+emo],  to  take 
away,  take  from,  deprive  of:  Multa  ferunt  anni 
eodunoda,  Mnlto  reeedentes  adimunt,  H. :  metum, 
T. :  adimere  acgritadinem  hominibua,  to  free  men 
from  oorrow,  T. :  qui  das  adimisque  dolores,  H. : 
alcoi  dntatem,  to  deprive  of  civil  righte:  a  Syra> 
cosania  quae  iUe  dies  rdiquerat:  Quid  Caecilio 
daWt  RomanuB  ademptum  Vergilio  ?  i.  e.  grant  to 
Casciliue,  gel  deny  to   Vergil,  H. :   Qui  adimunt 


diviti,  rob,  T. :  adimara  cantare  sevens,  wHl  forbid 
to  write  vereet,  H.  —  Of  persons,  to  enateh  away, 
carry  off:  banc  mihi  adimet  nemo,  T. :  puellaa 
adimia  ieto,from  deatk,  H. :  ademptus,  dead,  H. 

adipatai^  adj.  [  adeps  ],  fat,  greaty,  —  Ptnr. 
neut.  as  eubet.,  paetry  prepared  with  fat:  livida, 
lu.-^f  discourse,  ooarwe,  groat :  dicUo. 

adlpiBOor,  adeptus,  I,  dep,  [ad+apfsoor],  to 
come  up  with,  arrive  at,  reach,  overtake :  Romani 
adept!  fessos,  L. — F  i  g.,  to  attain,  get,  obtain,  ae- 
quire,  reach :  senectutem :  banc  victoriam,  Cs. : 
tuam  amicitiam,  N. :  ius  nostrum,  L. :  rerum  adep- 
tus est,  Ta. :  adept!  sunt,  ut  dies  festos  agitare 
possent:  iis  adipiscendi  magistratOs,  they  ihould 
take  public  office:  crimen,  0. — P. pate, :  prope  iam 
adeptam  victoriam  retinere,  S. 

1.  aditiu»  P.  of  1  adeo. 

2.  aditua,  as,  m.  [1  adeo],  a  goin^  to,  drawing 
near,  approach,  acoete :  urbis  uno  aditu  atque  ad- 
ventu  captas :  temptare  aditds,  seek  to  approach, 
v. :  viri  mollis  aditOs  novisse,  how  to  approach 

Ctly,  V. — A  privilege  of  admittance,  aeceae :  fad- 
aditOs  ad  eum  privatorum :  aditum  petentibus 
oonveniendi  dare,  an  opportunity  of  converting,  N*. : 
sermonis  aditum  cum  Cicerone  habere,  Os. :  In  id 
sacrarium. — C  on  c  r.,  a  way  of  approach,  entrance, 
avenue,  entry:  primo  aditu  vestibuloque  prohibere: 
aditu  carentia  saxa,  inacceatible,  0. — ^Hence,  a  way 
of  approa^  meaiu  of  reaching:  ad  causam:  ad 
huias  modi  res. 

ad-indlod,  M,  atus,  ftre,  to  make  a  judicial 
award,  grant,  award,  adjudge:  regnum  Ptole- 
roaeo :  alcui  magistratum,  Cs. :  alqd  Italis  adiu- 
dicat  armis,  ad!it  to  the  Roman  ErMpire  (poet,  of 
Augustas ),  H. :  causam  aloui,  to  dedde  in  on^t 
favor. — M  e  t  o  n.,  to  atcribe,  attign,  impute :  mihi 
salulem  imperi. 

adiuarOi  for  adiuverO,  see  adiuvo. 

adltimentiim,  I,  n.  [for  adiuvamentum ;  adiu- 
vo], a  means  of  hdping,  help,  aid,  support,  assist' 
once:  adiumenta  et  subsidia  consulatOs:  adiu- 
menta  rerum  gerundamm,  natural  advantages: 
ignaviae,  S.:  nihil  adlumenti  ad  pulchritudinem, 
no  artificial  end,  T.:  mihi  esse  adluroento  in  causis. 

adlnnctio,  5nis,/.  [adiungo],ayofmn^,  union, 
conjunction:  homim  ad  hominem  naturae.  —  In 
rhet,  the  connection  of  a  predicate  with  several  sub- 
jects, C. — An  addition  to:  virtutis. 

adiunotor,  oris,  m.  [adiungo],  he  who  adds: 
Galliae  ulterioris,  i.  e.  Pompey. 

adiiinotiu,  adj,  with  comp,  [P,  of  adiungo], 
dotely  connected, joined,  united:  quae  huius  causae 
adiunctiora  sunt :  huio  fundo  praedia. — As  suJbsL, 
n.,  a  characteriatic,  adjunct,  estenticd  attribute :  in 
adiunctis  morabimur,  H.  t  pietatis  adiunctum.— > 
Plur.,  coUateral  circumstances. .  ^  ^  ^ ,  ^ 
Digitized  by  VjOOQIC 


34 


adiiuigOt  find,  ftnetos,  ere,  tofaOtn  on^J<nn  ft>, 
kameu:  plostello  mares,  H. :  ulmis  Tites,  V. :  re- 
mos  lateribas,  Ta.  —  F  i  g.,  to  /mh,  aUaeh :  ad  im- 
perium  populi  R.  Giliciaui :  (  arbes  )  consilio  ad 
amicitiam,  wm  wter  by  wm  managemmt^  N. :  se 
▼iro,  v. :  agroe  populo  R. :  urbem  in  societatem, 
Lb :  imperium  . . .  quod  amicitift  adiungitar,  en- 
forced  by  friendtihipy  T. :  comitem  eia  adiunotum 
ease  Volturdum :  ut  se,  rege  Armenioram  adiunc- 
to,  renovarit,  ^aifitfi  <u  a  friend:  multas  sibi  tri- 
bOa :  alqm  beneficio,  bind^  T. — To  add^JQin^  amiez, 
cuaociate:  ad  gloriam  .  .  .  divinitus  adiuncta  for- 
tuna. — E  8  p.,  to  tubjoin :  aliquod  dictum  de  vene- 
no :  his  adiungit,  quo  fonte,  etc,  Y.  —  To  attach^ 
apply^  dirtety  confer :  animum  ad  studium,  T. :  su- 
apicionem  ad  praedara,  conned  with :  honos  populi 
R.  rebus  adiungttur :  hue  aoimum,  T. — Melon.,  to 
bring  dote:  lateri  castrorum  adiuncta  (classis),  V. 

ad-luro^  ftvl,  — ,  are,  to  meear  to  in  addition^ 
attest  batidety  add  to  an  oath :  praeter  commune  ius 
iurandum  haec,  L. — To  add  an  oath^  awear  to^  con- 
firm by  oath :  omnia :  adiuras  id  te  non  esse  fac- 
turum :  in  quae  adactus  est  verba,  L. — To  call  to 
witnetSy  attest,  swear  by:  Stygii  caput,  V. :  te,  Ct. 

adiiito^  ivi,  — ,  &re,/rey.  [adiuvo],  to  help  xeal- 
outly^  serve,  aid,  assist  ( old  or  late ) :  senem,  T. : 
funus,  to  aid  in,  T. :  eis  (pueris)  onei*a  adiuta,  help 
them  carry,  T. :  id  adiuta  me,  T. 

adiutor,  6ris,  m.  [adiuvo],  a  helper,  assistant, 
confederate:  alcuius  honoris:  cuius  honori  sem- 
per adiutor  fuerit,  Os. :  his  adiutoribus  in  re  ge- 
renda  uti :  ad  res  gerendas,  L. :  quis  adiutoribus, 
and  vnth  their  aid,  S. — ^E  s  p.,  an  aid,  €uljtttant,  as- 
sistant, deputy,  secretary :  dato  adiutore  Pharnaba- 
xo,  N. — In  the  theatre,  a  secondary  actor,  support : 
in  soena  constitit,  nuliis  adiutoribus,  loiih  no  sub- 
ordinate actors.  Ph.  —  Hence,  fig.:  haberes  Mag- 
num adiutorem,  posset  qui  ferre  secundiis,  H. 

adiutrix,  Icis,/.  [adiutorj,  the  that  hdps,  a  fe- 
male assistant :  matres  filiis  adiutrices  solent  esse, 
T. :  Bcelerum. 

adiutUBb  P.  of  adiuvo. 

ad-invo,  itlvl  (adiuero,  old  for  adittverO),  iiltus, 
&re,  to  help,  assist,  aid,  support,  further,  sustain: 
fortis  fortuna  adiuvat,  T. :  roaerorem  orationis 
meae  lacrimis  suis :  sua  sponte  eos,  N. :  pennis 
adiutus  amoris,  0. :  in  his  causls :  alqm  ad  per- 
cipiendam  virtutem :  si  quid  te  adiuero,  poet  ap. 
€.:  ut  alqd  oonsequamur,  adiuvisti:  multum  eorum 
opinionem  adiuvabat,  quod,  etc.,  Cs. — With  ellips. 
of  obj.,  to  be  of  assistance,  hdp:  ad  verum  proban- 
dum :  non  raultum,  Cs. :  quam  ad  rem  hnmilttas 
adiuvat,  is  convenient,  Cs.^8upin.aec.:  Nectanebin 
adiutum  profectus,  N. — P. pass. :  adiutus  a  I>emo- 
Bthene,  N. — ^Fi  g. :  clamore  miiitem,  cheer,  L. :  ad- 
iuvat hoc  quoque,  this  too  is  nsefttl,  H. :  curft  ad- 
iuvat illam  (formam),  sets  off  Ms  beauty,  0. 


ad-labor  (>ll-)t  apras  sum,  I,  dq>.,  to  glide  torn- 
ards,  fioWf  glide,  iide  :  vico  adiapsa  sagitta,  V. : 
oris,  arrise  at,  V. :  auriB,  raoeA,  Y . :  ouire  cresoenti 
adlabitur  aesta,  rolls  tm  as  the  Hde  rises,  Y. :  ex- 
trinsecus :  ex  ooculto,  L 

ad-laboro  (all-),  — , — ,  are,  to  labor,  toil:  ore 
adiaborandum  est  tibi,  nt,  etc.,  H.  —  With  doL,  to 
add  to  by  labor:  mjrUi  nihil  adlabores,  H. 

ad-laciimo  (  all- ),  — ,  — ,  Are,  to  shed  tears 
thereat,  weep  (once) :  luno  adlacrimans,  Y. 

adlapsus  (all-X  tis,  m.  [adlabor],  a  gliding  up 
to,  stealthy  approach  ;  plur, :  serpentium,  H. 

ad-latro  (all-),  — ,  are,  to  bark  at. —  Fig.,  to 
rail  at,  resile:  magnitudinem  African!,  L. 

adlatuma,  adlatus,  PP,  of  adfero. 

adleoto  (all-),  — ,  kce^freq,  [adlicio],  to  allure, 
entice :  ad  (agrum)  f ruendum :  vanitatem,  court. 

adlegatio  (all-),  onis,/  [1  adlego],  a  sendistg^ 
despatching:  ad  istum. 

1.  ad-lego  (all-),  ivi,  Stus,  &re,  to  send  on 
business,  despatch,  eomnUssum,  depute,  charge :  te 
ad  illos :  homines  aobitls :  a  me  adlegatus  senex, 
instigated,  T. 

2.  ad -lego  (all-),  Sgl,  Sctiu,  ere,  to  select^ 
choose,  elect :  augurea  de  plebe,  L. 

adleTamentom  (all-),  l,  n.  [adlevo],  a  mitiga- 
tion,  relief:  sine  nllo  adlevamento. 

adlevatlo  (all-),  Onis,  /.  [adlevo],  an  allevia- 
tion :  doloris  diutumitatcra  adlevatio  conaoletur. 

ad-levo  (all-),  ftvl,  Stus,  are,  to  lift  up,  raise, 
set  up:  oculos,  Gu. :  (laqueis)  adlevatl  (milites), 
S. :  cubito  artHs,  O.  —  Fig.,  to  lighten,  ctlieviate, 
comfort,  console:  aerumnam  dictis:  adievatum 
corpus  tuum,  reeovered  from  nekness:  adievor. — 
To  diminish  in  force,  iessen:  adversarionim  oon- 
firmationem. 

ad-lido  (all-),  iSxl,  lectns,  ere  [Ad-hlacio],  to 
allure,  entice,  attract,  persuade,  infiuence:  multo- 
rura  opes  ad  miserioordtam :  somnos,  O. :  bomi- 
num  Btudia :  ad  amicitiam  (siroilitudo). — F  i  g.  of 
the  magnet :  fcrrum  ad  se,  attracts. 

ad-lido  (all-),  Ilsl,  Ilsus,  ere  [ad-f-laedo],  to 
strike  upon,  aash  against:  ad  scopulos,  Cs. — ^F  i  g., 
to  ruin. 

ad-ligo  (all-),  &vT,  &tu8,  ftre,  to  bind  to,  tie  to : 
reliquos  ad  palifm. — Esp.,  to  bind  up,  bandage: 
volmiR,  L. — 7h  fetter,  shadide:  adligari  se  patitur, 
Ta.— 7b  holdfast:  adligat  anoora  (navts),  Y. — 
Fig.,  to  hinder,  detain,  keep  back:  illi  filium,  i.  e. 
keep  at  home,  T. :  popolom  .  .  .  novo  qoaestionis 
f^enere,  to  hamper:  pains  inamabilis  nnda  Adligat 
(sc.  eos),  keeps  imprtsoned^  Y. — 7b  bind,  oblige,  lay 
under  wiga/ion :  .n]qm  beneficio:  nuptiis  a()ri(:a- 
tus :  lex  omhis  udligat :  f  urti  se  adlignt,  convicts 
Digitized  by  VjOOQIC 


adUno 


25 


admUoeo 


kiautf/^  T. — To  w^ntpi,  aceute:  adligatum  Oppia- 
mei  nomen  esse. — Of  words:  ver^  oerlA  lege 
TBsQs,  Inf  afiaoed  metrioal  form. 

ad-lind  (all-),  — ^  — ,  ere,  to  besmear:  incomp- 
ta  (versibus)  signom,  L  e.  to  eraae,  H.  — Fi  g.,  to 
flttocA,  impart :  sordes  sententiis. 

adlimifl^  P.  of  adlido. 

adlooutio  (all-),  Onis,/.  [adioquor],  a  comoU 
iag^  comforting :  Qu&  solatus  es  adlocutione  ?  Ct. 

adlocntns,  P.  of  adioquor. 

acQoqiiinm  (all-),  I,  n.  [adioquor],  an  exhorta- 
fHMt,  eneoutHtgement:  benignum,  U — PUur,^  aolaces : 
aegrinioniae,  H. 

ad-loqnor  (all-),  ctktus,  I,  dep.^  to  speak  to,  ad" 
drmsj  aalute^  greet :  hominem,  T. :  huno  claviger 
adloqaitar,  O. :  patriam  maestft  voce,  Gt — ^E  a  p., 
to  exhort,  rouse:  milites,  L. 

ad-lndd  (all-),  flsl,  — .  ere,  to  play,  sport,  joke, 
jot,  do  sportivelg :  ad  id,  T. :  vane  et  copiose :  ad- 
ladtt  (Iqo  Tauro),  0. :  nee  plura  adludens,  dwdling 
longer  on  the  jest,  Y. :  qui  occupato  adiuserit,  jes/^ 
vHh  him  whUe  busy,  Pb. :  Omnia  quae  fluctds  ad- 
ladebaot^  Ct. — Fig.,  of  the  waves,  to  play  against, 
dash  upon :  mare  litoribus  adludit :  adludentibus 
undis,  O. 

ad-lud  (aU-X  ul,  — ,  ere,  to  Jhw  near  to,  wasli 
agaitist,  bat/te:  non  adluuntur  a  mari  moenia: 
urbs  man  adluitur,  L. :  mare,  quod  adluit  (Ita- 
Kam)  infra,  V. — Fig.,  to  beset:  (Massilia)  barba- 
riae  flactibas  adluitur. 

adluTTies  (aU-),  — ,  obL  O,/.  [8  LV-],  an  inunr 
daOon,  L.  dub. 

adlHTfio  (all-),  onis,/.  [3  LV-],  an  inundation, 

ad-matarOi  — ,  — ,  Are,  to  mature  (once) :  se- 
ditionem,  Cs. 

ad-metior,  roensus,  lii,  dip.,  to  measure  out : 
tlbi  fnimentuin. 

adminioulo,  Are  [adminiculam],  to  prop:  vi- 
tern  (once). 

admlxiiotiliiin,  l,  n.  [MA-,  MAN-}. — In  vine- 
jard9,  a  stake,  prop:  vites  adminieula  adprehen- 
dunt:  adminiculorum  ordtnes. — In  gen.,  a  sup- 
port, stay:  ipsis  adminiculis  prolapsis,  (he  limbs, 
L:  corporis,  Cu.  —  Fig.,  hdp,  aid:  id  senectuti 
suae  adminiculum  fore,  L. 

ad  -  miniatez;  tri,  m.,  one  voho  is  at  hand  to 
hdp,  an  assistant,  minister,  helper:  administris  ad 
ea  sacriiicia  Dmidibus  utuntur,  Cs. :  oonsiliorura, 
S.  —  Esp.,  a  4o0l,  instt'ument,  pandar:  Naevi: 
istios  cupiditaturo. — An  engineer,  attenda»U:  opus 
et  admlnistros  tutari,  S. 

ad-ministra,  ae,  /.  [administer],  a  female  as- 
sistant,  handmaid. — ^Fig. :  artes  administrae  Tir- 
totia. 


admioistratio,  onis,/.  [administro],  aid,  hdp^ 
co-operation:  liuniiuum. — JJirection,  management^ 
administration :  mundi :  tormentorum,  Cs. :  por- 
tas,  Cs. 

administrator,  Oris,  m.  [administro],  a  tmrn- 
ager,  conductor :  belli  gerendi. 

ad-ministro^  avi,  Atus,  ire,  to  manage,  control, 
gttide,  superintend,  execute,  regulate,  ride,  direct: 
provinciam :  rem  p.,  C,  L. :  bellum,  Cs. :  per  ho- 
mines honestissimos  leges:  legatlones  per  Dio- 
nem,  K. :  alqd  privato  consilio,  Cs. :  inter  vineas 
sine  periculo^  pursue  their  work  without  peril,  S. 

admurabillB,  e,  adi,  with  comp,  [admirorl,  ad- 
mirable^ VHmderful:  ciementia:  m  dicendo  homi- 
nes.— E  s  p.,  ftrange,  like  paradox, 

admirabilitas,  &tis,  /.  [  admirabUis  ],  admir- 
aileness:  magna. 

admirabiliter,  adv.  [admirabilis],  wondetful- 
ly,  admirably :  laudari. — ParadoxicaUy :  dicere. 

admirandus,  adj.  [I\  of  admirer],  to  be  tooH- 
dered  at,  admirable^  wottderful :  homo :  admiran- 
dum  in  modum,  N. :  spectacula,  Y. 

admiratio,  dnis,  /.  [admirer],  admiration, 
wonder:  admiratione  adfici:  admirationis  pins 
habere  quam  gloriae.  —  Flur.,  expressions  of  ad- 
mirtUion,  applause:  admirationes  in  oratoribus 
efficere:  copiose  sapienterque  dicentis:  sui,  N. : 
viri,  L. —  Wonder,  surprise,  astonishment:  roihi 
admirationem  moveri:  in  admirationem  versus 
(rex).  It, :  tarn  ancipitis  sententiae,  L. 

admirator,  dris,  m,  [admirer],  an  admirer: 
Stmonidis,  Ph. 

ad-miror,  atus,  arl,  dep,,  to  regard  with  wonder, 
admire :  eorum  iugenia,  T, :  ilium,  V. :  euro  in 
his,  N. — To  regard  with  wonder,  wonder  at,  be  as- 
tonished: stultitiara,  N. :  quicquam,  T. :  in  uno 
homine  tantam  esse  dissimilitudinem,  etc.,  N. : 
hoc  maxime  te  ausum  esse,  etc :  de  roultitudine 
indoct&:  admirantium  unde  hoc  exstitisset:  ad- 
miror,  quo  pacto,  etc.,  H. :  admiratus  sum,  quod 
.  .  .  scripsisses  :  admiratus  cur,  etc — Pass. :  quo 
magis  pra vitas  eortim  admiranda  est,  S. — To  gate 
at  passionately,  strive  after,  desire :  nihil :  Nil  ad- 
miran prope  res  est  una,  etc,  to  be  excited  by  noth- 
ing,E. 

ad-miaoeo,  scul,  xtus  (mistus),  «re,  to  add 
so  as  to  form  a  mixture,  mix  with^  admix :  adraixto 
calore:  ille  (a«r)  roulto  calore  admixtns  est: 
aquae  calorem. — Fig.,  to  mingle,  mix  in  with: 
liuic  generi  orationis  Ulud  alteram :  vei-sHs  admi- 
soeri  orationl  —  To  add,  join,  mingle,  merge  in, 
scatter  through :  antesignanos,  among  the  cavalry, 
Cs. :  Btirpem  admisoeri  Phrygiaro,  that  a  Phrygian 
stock  is  mixed  (  with  ours  ),  V. :  his  Antonianos 
milites,  Cs. — To  implicate,  mix  uj[>:  ne  me  admi* 
sceas,  T. — ^With  se  or  pass,,  to  mix  oneself  up,  in- 


admlSMuiiui 


26 


admovtto 


terfere^  meddle:  ne  te  admisoe,  T. :  ad  id  ooDailittm 
admiscear  ? 

admissariaSf  l,  m.  [admitto],  a  staUion, 

ad-misaum,  I,  n.  [admltto],  a  volantary  faulty 
trespass,  crime :  nuUo  admisso :  tale,  L. :  gentis 
dolosae,  0. :  Poppaeae,  Ta. 

adnuBBUB,  P.  of  admitto. 

admistio^  adnustui^  see  adinixtio,  admixtua. 

ad-mitto^  mlsl,  missus,  ere  (admUtier,  old  for 
admitti,  \.\  to  send  to,  let  go,  let  loose^  let  come^  ad- 
nUi^  give  access:  te  ad  meas  capsas  admisero :  do- 
mum  ad  se  filium,  N. :  lovis  arcanU  Minos  admis- 
suSy  H.  —  E  8  p.,  to  give  access,  grant  an  audience, 
admit,  receive :  domus  in  qnam  admittenda  multi- 
tudo :  admissus  est  nemo :  spectatum  admissi,  H. : 
vetuit  queraquam  ad  eum  admitti,  N. — Alqm  ad 
consiliam,  to  take  into  conference,  consult :  neque 
ad  consilium  casus  admittitur.  —  In  numemro 
alqm,  to  enroU  among:  horum  in  numerum  nemo 
admittebatur  nisi  qui,  etc,  K. — ^Alqm  ad  offioium, 
to  admit  to :  nemo  ad  id  officium  admittitur,  nisi, 
etc.,  N. — Of  a  horse,  to  let  go,  give  reins:  admisso 
equo  inruere :  equo  admisso  accurriti  at  full  ^ieed, 
Cs. :  per  oolla  admissa  volvitur,  i.  e.  over  tlie  neck 
of  the  galloping  steed,  0.:  admisso  passu,  with 
quickened  pace,  0. :  ubi  se  admiserat  undo,  had 
gathered  force,  0. — Fig.,  of  words  or  thoughts,  to 
(et  come, grant  admittance,  receive:  nee  . , .  ad  ani- 
mum  admittebat  (with  aec  and  inf),  did  not  enter- 
tain  the  notiofi,  L. :  animi  nihil  auribus  (abl,)  ad* 
mittebant,  L. :  si  placidi  rationem  admittitis,  hear 
calmly,  lu. — Of  an  act  or  event,  to  let  be  done,  al- 
low, permit:  sed  tu  quod  cavere  possis  stultum 
adniittere  est,  T. :  non  admittere  litem. — Hence, 
of  birds  which  give  a  favorable  omen,  to  be  pro- 
pitious, favor:  ubi  aves  non  admisissent,  L. — Of 
an  unlawful  act,  to  incur  the  blame  of,  become 
guUtg  of , perpetrate,  commit:  ea  in  te  admisisti 
quae,  etc. :  Tu  nihil  admittes  in  te  formidine  poc- 
nae,  H. :  quantum  in  se  facinus,  Gs. :  dedecus : 
flagitium :  pessimum  facinus  peiore  exempio,  L. 

admiztid,  onis,/.  [admisceo],  a  mingling. — 
Fig.,  association,  union. 

admiztufly  P.  of  admisceo. 

ad-modtun,  adv. ;  prop.,  to  the  proper  limit, 
to  full  measure  ;  hence,  with  numerals, /«&,  quite, 
at  least,  no  less  than  :  nootu  turres  admodum  GXX 
exdtantur,  full,  Cs. :  equites,  mille  admodum,  a 
round  thousand,  Cu.;  no  more  than,  just,  only 
(late),  Cu.— Of  degree,/Wfy,  highlg,  eompletdy,  en. 
tirdg,  altogether,  very:  admodum  antiqui:  admo- 
dum amplum  et  exoelsum:  neque  hi  admodum 
sunt  multi,  N. :  admodum  pauci :  natio  admodum 
dediOi  religionibus,  Cs.— E  a  p.,  with  words  express- 
ing time  of  life,  as  puer,  adulescens,  iuvenis,  senex, 
etc. :  admodum  tum  adulescens,  then  a  mere  youth: 


non  admodum  grandis  natn :  paer  admodum,  L. 
— With  negatives,  just,  at  all,  u^tever:  litteranina 
admodum  nihil  scire :  equestris  pugna  nulla  ad- 
modum f uit,  L. — With  adw. :  raro  admodum  ex- 
clanunt — With  verbs:  admodum  mirabar  quam 
ob  rem,  etc. :  alqm  admodum  diligere ;  delectare. 
—  As  an  emphatic  affirmative,  yes,  certainly,  of 
course:  advenis  modo?  Fa.  admodum,  T. 

ad-moUor,  Uus,  Iri,  d^.,  to  bnng  hither :  ra- 
pes, Cu. 

adomoned,  nul,  nitus,  ere,  to  bring  to  mind, 
remind,  sugaest,  put  in  mind  of:  te :  (me)  equo- 
rum,  O. ;  alqm  foederis,  L. :  admonitus  re  ipsft 
recorder  quantum,  etc.:  deorum  ira  admonuit, 
aroused  Atm,  L. :  de  quo  (proeUo)  vos :  de  mori- 
bus  civitatis,  S. :  illud  te  esse  admonitum  voio,  / 
want  you  reminded  of  that:  necessitas  . . .  admo- 
net  esse  hominem,  reminfk  one  that  he  is,  etc. : 
quae  pars  absit,  O. — Supin.  ace :  admonitum  veni- 
mus  te. — ^Esp.,  to  remind  of  a  debt,  dun:  potestas 
admonendi.  —With  a  view  to  action,  to  warn,  ad- 
monish, advise,  urge^  wggest,  ordet^  bid:  ad  the- 
saurum  reperiendum :  me  ut . . .  deplorarem,  etc. : 
admonendi . . .  ut  morem  servaretis,  L. :  hunc  ad- 
monet,  iter  caute  faciat,  Cs. :  ut  eum  suae  libidines 
faccre  admonebant:  Matrem  ratibus  depellere  tae* 
das,  V. :  casu  admoniti,  omnia  paravemnt,  Cs. — 
To  goad,  urge  on  (poet.) :  telo  biingos,  V. 

admonitio,  onis,  /.  [admoneo],  a  suggestictn,. 
reminding:  via  admoniiionis.  —  An  exhortation^ 
admonition :  in  consilio  dando. 

admonitor,  oris,  m.  [admoneo],  an  admomMher^ 
exhoHer:  admonitore  egere:  operum,  to  labor,  0. 

admonitam,  I,  n.  [  admoneo  ],  a  reminding^ 
warning,  C,  0. 

(admonitus),  — ,  m.  [admoneo],  a  reminding^ 
suggestion,  request. — Only  abl.  sing. :  admonitu  Al- 
lobrogum :  tuo.  —  Reproof:  acrior  admonitu  est, 
more  violent  for  the  reproof,  0. 

ad-morBUfl,  P.  [ad+mordeo],  bitten,  gnawed: 
stirps,  y. :  bracchia  colubris,  Pr. 

admotid,  Onis,  /.  [admoveo],  an  application : 
digitorum,  to  the  chords. 

ad -moved,  mOvl  (admorunt,  V.),  mOtus,  §re, 
to  move  to,  move  towards,  biHng  up,  bring  near,  car- 
ry, conduct,  drive:  fasciculum  (florum)  ad  narls: 
ora  ad  ora,  0. :  exercitum  ad  urbem,  L. :  scalis  ad- 
motis,  applied,  Cs. :  labra  poculis,  apply,  Y. :  an- 
guls  curribus,  harness,  O. :  manOs  operi,  apply,  0. ; 
but,  manfts  nooentibus,  punish,  L. :  aurem,  give 
dose  attention,  T. :  plutis  aurfs,  to  bring  more  hear- 
ers, H.:  iam  admovebat  rex  (sc.  agmen),  Cn. — 
F  i  g.,  to  apply,  direct  to :  orationem  ad  sensQs  in- 
flammandos :  stimulos  homini,  ^oaif:  lene  tormen- 
tum  ingenio,  H. :  nbt  apes  est  admota  recurslks,  is 
brought  nearer,  0. :  adplicant  se  et  propius  admo- 


admnglo 


d7 


adomo 


feat,  i.  e.  enUr  wU^  do9e  intimaof  .*  ramis  admotft 
pnoe,  by  repmUd  mtjppUealtum^  Ph. 

ad-mnglo,  — ^  — ^ Ire,  to  hw  1o^  beB&»  to:  tau- 
ro,0. 

adxnummratiot  Snis,/.  [admurmuro],  a  mur- 
murittff,  murmur  :  resin, :  senatOs  f requentis  : 
grata  contionis. 

ad-muimurOi  AvT,  fttos,  ftre,  to  murmur^  mur- 
mur at:  valde:  cum  esset  admarmuratum :  ad- 
luarmurante  Senata. 

adniscor,  adnatos,  adn5sco,  see  agn-. 

ad-nato,  — ,  — ,  Are,  to  twim  up :  certatini,  Ph. 

ad-nocto  (ann-),  nSxul,  nexus,  ere,  to  tie  to, 
kimd  to,  foMtan  on,  aUa^  atmex :  scapha  adnexa : 
ntis  adnexa  vinculis,  L. :  rebus  praesentibus  f  u- 
turas:  magnis  domibus  adnexa,  o^m,  Ta. — 7b  m^- 
join^addyT^ 

(adnexns  or  ann-),  — ,  m.  [ad-necto],  a  conr 
nectian,  as90ciatioH ;  aduexu  gentium  florere,  Ta. 

adnians  (ann-),  P.  of  adnitor. 

ad-nitor  (ann-),  olxus  or  nbus,  (2^.,  to  lean 
agtttfvit,  lean  upon:  ad  aliqnod  tam(|uam  admini- 
culum :  aduixl  haatis,  Y.  —  F  i  g.,  to  ttike  pains, 
make  an  effort,  exert  oiutei/,  etrive :  acrius  ut,  etc., 
& :  pro  ae  quisque,  ut,  eta,  L. :  ad  ea  patranda, 
Sl  :  de  triumpbo :  pro  ullo,  L. :  ad  versus  earn  ac- 
donem,  L. :  mecum,  S. :  hoc  idem  de  intercessori- 
bus,  L. :  adnitente  Crasso,  S. :  si  paululum  aduita- 
tur,  makee  an  additional  effort,  L. 

ad-nizoB  (ann-X  P*  ^^  adnitor. 

ad-od  (ani^X  ^^^  — >  ^^  ^  ewini  to,  swim  up 
to:  orU,  v.:  oavibus,  L :  uavis,  Cs. :  adnabunt 
thjnni,  H. — ^Fig. ;  ad  urbem,  approach, — To  swim 
Uiide:  equia,  Ta. 

ad-noto^  avl,  *-,  Are,  to  observe,  retnark :  Ad- 
Botabant  periti,  et&,  Ta. :  adnotatus  est  (with  tn- 
fin.).  Til 

ad-nnniero  (ann-X  &vl,  &tus,  ftre,  to  add,  join, 
count  among:  his  libris  adnumeraodi  sunt  sex. — 
To  count  out, pay  down, pay:  argenturo,  T.:  alqd 
Aprooio. — Fig.,  to  count  out:  non  adnumerare  ea 
(verba)  lectori,  sed  appendere:  tibi  sua  omnia, 
deiiver  by  items,  —  To  reckon,  consider :  in  grege 
adnu  merer. 

ad-nnntio  (ann-),  — ,  — ,  fire,  to  announce, 
make  known. — Passn  with  aec,  and  inf.,  Cu. 

ad-nnd  (ann-),  ul  (adnuerunt^  trisyL,  H.),  — , 
ere,  to  nod  to,  make  a  sign  :  sibi :  adnueniibus  ac 
Tocantibus  suis,  L. — To  signal,  hint:  an  destrin- 
geret  gladinm,  i.  e.  to  ask  by  a  sign,  Ta. :  ut  consi- 
derem,  Co. — To  ghe  assent,  signify  approval,  prom- 
ise, grant:  hoc  ratam  .  • .  Adnuit,  et,  etc.,  confirmed 
bif  a  nod,  v.:  cum  semel  adnuisset,  had  promised, 
K. :  id  toto  capHe :  quos  iste  adnoerat,  pointed 


out:  coeptis,/avor,  V. :  adnuite  nutum  Campanis, 
grant  your  eyaproval,  L. :  ni  pater  adnuisset  Rebus 
Aenaeae  potiore  dactoe  Alite  muros,  H. :  ubi  pri- 
mam  Teilere  signa  Adnuerint  superi,  V. 

adoleo^  olul,  — ,  €re  [2  0D-,  OL-J,  to  turn  to 
vapor  ;  hence,  to  bum  in  sacrifice  :  Verbenasque, 
V. :  luDoni  iussos  honores,  tne  prescribed  burnt- 
offeringSf  Y. :  altaria  taedis,  to  fire  tip,  Y. :  flammis 
Penatis,  to  fill  with  sacred  fires,  V.— P  o  e  t.,  to  de- 
stroy  by  fire:  ut  leves  stipulae  adolentur,  O. 

adolMoena,  adoleaoentia,  see  adules-. 

1.  ad-olaaoo  (adnl-),  olOvl,  ultus,  ere,  to  grow 
up,  come  to  maturity,  ripen  :  sensim :  simul  atque 
adolererit  aetas,  as  sooti  tu  his  age  is  mature,  H.— 
Fig.,  to  grow,  mature,  become  great:  ingenium 
brevi  adolerit,  S. :  postquam  res  p.  adolevit,  S. 

2.  adoleaoo^  — ,  — ,ere,  inch,  [adoleo],  to  burn, 
blaxe  up,fiame :  adolescunt  ignibus  arae,  Y. 

Adonis,  is  (dot.  AddnidI,  G. ;  voc.  AdOni,  0.), 
m.,  a  youth  beloved  by  Venus,  Y. 

adopexlOi  erul, ertus,  ire,  to  cover,  cover  over: 
capite  adoperto,  L. :  Purpureo  adopertus  amictu, 
Y. :  lumina  somno,  buried,  0. 

adoptatio,  onis,/.  [adopU>],an  adopting,  adop- 
tion :  tiliorum :  adoptatione  in  regnum  pervenis- 
8e,a 

ad^tiOi  ^nis,/.  [adopto],  a  taking  as  a  child, 
adoption:  ius  adoptionis:  dare  filium  in  adoptio- 
nem,  L. 

adoptiTOflf  a^,  [adopto],  of  adoption :  sacra, 
obtained  by  adoption:  nobilitas,  0.  —  Of  fruits, 
grafted,  O. 

adopto,  &▼!,  &tU8,  ftre,  to  take  by  choice,  select, 
choose,  adopt:  alqm  sibi  defensorem  sui  iuris :  eum 
sibi  patronum. — £  s  p.,  to  take  into  a  family,  adopt 
as  a  child:  eum  adoptavit  heredemque  fecit,  N. : 
alqm  in  regnum,  as  successor  to  the  throne,  S. — 
Poet. :  fac  ramus  ramum  adoptet  (b?  grafting),  0. 

ador  {nofn,  and  ace.),  n.,  a  grain,  spelt,  H. 

adorea  (not  -ria),  ae,/.  (adoreusj,  a  prize  of 
valor  (anciently  a  gift  of  gram). — Heucc,/»-atM, 
glory:  alma,  H. 

adoreufl^  adj.  [ador],  of  spelt:  liba,  Y. 

ad-orior,  ortus,  IrT,  dep.,  to  approach  as  an  ene- 
my, fail  upon,  assaU,  assault,  attack:  a  tcrgo  Milo- 
nera:  hominem  tumultuosissime :  tribunum  gla- 
diis :  impeditos,  Cs. :  urbem  vi,  L. :  oppugnatio 
eos  atrocior  adorta  est,  L. —  To  accost,  a£ire8s: 
oesso  hunc  ndoriri,  T.  —  To  attack,  undertake,  en- 
gage in :  nefas,  Y, — ^With  if^n, :  dominam  dedu- 
cere,  Y. :  Tirginem  perlicere,  L.. 

ad-oxno^  avi,  Atus,  are,  to  provide,  fu^mish,  fit 
out,  equip,  make  ready:  forum  omatu:  opnientia 
armorum  bellum,  L.  :|mvl|;  Cs^^titionem  con- 


28 


sulata?,  to  prepare:  testium  copiam:  maria  das- 
aibus :  haec  adornant  ut  lave^  wtpart  for  her 
bath,  T.  —  To  decorate,  embdliah  :  insignl  alqm 
veste,  L. 

ad-oro,  avl,  fttus,  fire,  to  call  tmon,  entreat,  emp- 
plicate,  implore :  preoe  namen,  Y. :  adorati  di,  ut 
bene  eveniret,  L. :  maneat,  adoro,  Pr. :  pacem  deum, 
i.  e.  (he  favor  of  the  godi,  L. — To  reverence^  honor, 
vorehip:  Pboebum,  0. :  sanctum  sidua,  V. 

adp-,  see  app-. 

ad-quiefloo  (aoqa-),  evi,  ere,  to  become  quiet, 
come  to  rest,  reef,  rtpoee :  trls  horas :  somno,  Ga. : 
anno  septuagesimo,  to  die,  N.  — Fig.,  to  become 
quiet,  be  at  rest,  have  peace:  ci vitas  adquiescens: 
rem  famillaFem  adquiescere,  i.  e.  u  no^  eeized,  L.--> 
To  be  content,  be  eatisfied,  find  pleasure :  in  tuo 
ore  vol  tuque :  Clodii  morte. 

adquird  (aoqn-X  quislvl,  quisltus,  ere  [ad  + 
quaero],  to  get  in  cuidition,  obtain  betides,  accumu' 
late :  nihil :  novoa  amioos,  S. :  armis  opes,  L. : 
pauca  (verba),  L  e.  add  (to  the  language),  H. :  de 
possessione  detrahere,  adquirere  ad  fidem,  add  to 
your  credit:  adquirendi  votum,  lust  for  gain,  lu. : 
virls  eundo,  gather  force,  V,  —  Poet.,  to  wtain, 
gain,  win :  sibi  famam,  Ph. :  Tires  bello  arnicas, 
for  war,  0. 

ad-rado,  — ,  bus,  ere,  to  scrape,  cut  short,  shave  : 
conspexit  Adrasum  quendam,  dose  shaved,  H. 

adrectus  (arr-),  acfj.  with  comp.  fP.of  adrigo], 
uprighty  erect,  standing :  constitit  in  digitoa  adrec- 
tus,  v. :  squamae,  Y. :  Tollit  se  adrectum  (equus), 
roars,  Y.  —  M  e  t  o  n.,  steep,  predpitotis :  pleraque 
Alpium  adrectiora,  L. — F  i  g.,  on  the  stretch,  excited, 
eager :  mentes  Iliadum,  Y. :  amborum  acies,  Y. 

ad-repo  (arr-),  rSpsI,  — ,  ere,  to  creep  to^  steal 
up:  ad  istius  amicitiam,  tnatnuote  himself:  in 
spem,  ut,  etc.,  H. 

Adrla,  etc.,  see  Hadria,  etc. 

ad-rideo  (arr-),  risl,  rtsus,  Sre,  to  laugh,  smile 
at,  laugh  with,  smile  upon :  alqd :  cum  dixisset 
.  .  .  arrisissetque  adulescens:  cum  risi,  adrides, 
0. :  omnibus,  T. :  ut  ridentibus  adrident,  on  those 
who  smile,  H. — To  be  pleasing,  please :  mihi:  qui- 
bus  haec  adridere  velim,  H. 

ad-rigo  (arr-),  exX,  ectus,  ere  [ad+rego],  to  set 
up,  raise,  erect :  comas,  Y. :  adrectis  auribus  (of 
horses),  0. — F  i  g.,  to  roitse,  encourage,  animate,  ex- 
cite: eos  oration e,  S. :  spes  adrectae  iuvenum,  Y. : 
adrectae  stimulis  irae,  V. .  certamen  animoe  ad- 
rexit,  S. :  adrecti  ad  bellandum  animi,  L. :  His  ani- 
mum  adrecti  dictis,  Y. :  adrige  aurls,  Pamphile, 
prick  up,  T. :  adrectis  auribus  adsto,  i.  e.  csttenHve, 

ad-ripio  (arr-),  ipul,  eptus,  ere  [ad+rapio],  to 
snatch,  catch  hurriedly,  grasp,  seise  :  telum :  arcils, 


0.:  manum,  H. — To  seise,  lag  hold  of:  alqm  me- 
dium, T.:  quern  adripait, /mm  6iif<tofiAoW,H.:  alqm 
coma,  0. :  adreptus  de  pecuniis  repetundis,  arrest- 
ed for:  abeuutes  magistratu,  L. — To  take,  appro- 
priate, seise,  embrace:  facultatem  laedendi:  sibi 
imperium,  usurp,  Cs. :  tempore  adrepto,  Y. :  impe- 
dimentum  pro  occasione,  L.:  (tellurem)  velis, 
make  haste  to,  Y. :  aliquid  ad  reprehendendum : 
gestHs  aliunde:  cognomen  sibi  ex  ima^uibus: 
roaledictum  ex  trivio :  tu  mihi  id,  etc^  seize  (as  a 
reproach)  to  me,  etc  —  To  seise  t^pon^  learn  with 
avidity :  haec :  (litterarum)  studinm,  N. :  celeriter 
res:  litteras  adripui. — To  ridicule,  attack, satirize: 
primores  populi,  H. :  Nomentanum  mecum,  H. 

adrisio  (arr-),  Onis,  /.  [adrideo],  a  smile  of  ap- 
proval. Her. 

ad-r5dd  (arr-X  s^i  suSi  ere,  to  nibble  at,  gnaw: 
mures  coronam  adrosere,  L. :  rem  p. 

adrogans  (arr-),  antis,  a€^\  (P.  of  adrogo),  as- 
suming, arrogant,  haughty :  si  essent  adrogantes : 
Ghloe,  H. :  in  praeripiendo  populi  beneficio,  Cs. — 
With  dot. :  minoribus,  Ta. 

adroganter  (arr-),  adv.  with  eomp.  [adrogans], 
presumptuously,  arrogantly,  haughtily:  scribere: 
facere,  Cs. :  consulere,  Ta. :  nihil  dicam  adrogan- 
tius. 

adrogantla  (cirr-),  ae,/.  [adrogans],  assump- 
tion, presumption,  arrogance:  sine  adrogantifi  gra- 
vis :  ingeni. — Pride,  haughtiness :  eius :  in  ooulo- 
quio,  Cs. :  in  adrogantiam  compositus,  i.  e.  with 
haughty  indifference,  Ta. 

ad-rogo  (arr-),  ftvl,  atus,  fire,  to  add,  associate 
with:  consuli  dictatorera,  L. —  7b  appropriate, 
daim:  sibi  sapientiam:  quantum  mini  adrogo: 
sibi  cenanim  artem,  H. :  alqd  ex  aliena  virtute 
sibi,  S. — P  o  e  t :  alicui  aliquid,  to  adjudge  to,  con- 
fer upon  :  chartis  pretium,  H. :  optatum  peractis 
imperiis  decus,  granted,  H. :  nihil  Don  armis,  i.  a 
think  everything  must  yield  to,  H. 

ad-•o^  see  asc-. 

adseola  (aaa-),  ae,  m.  [for  adsecula],  a  fol- 
lower, attendant :  praetoris,  1^. 

adBectatlo  (ass-),  onis,  ^.  [adsector],  a  wait- 
ing on,  attendance :  in  petitionibus,  personal  soli- 
citation. 

adseotator  (ass-),  oris,  m.  [  adsector  ],  a  di- 
ent,  follower  :  vetus. 

ad-sector  (ass-),  &tus,  &n,  d^.,  to  wait  upon, 
follow  ;  of  clients,  C. ;  of  a  bore,  H. 

adsecula  (ass-),  ae,  m.  [adsequor  ],  a  follow- 
er, sycophant :  alcuius :  humilis,  lu. 

adainsio  (ass-),  onis,/.  [adsentior],  an  as- 
sent, agreement,  approval:  popularis ;  plur. :  ordi- 
nis. — An  acceptance  as  real,  C. 

adsensor  (aa»>),  i 

Digitized  by  ^ 


d9 


1.  adsMWOfl  (au-),  P,  of  adsentio. 

2.  adsensni  ( ass- ),  aa,  m.  [  adsentio  ],  an 
9gnenient^  amenta  approwd,  approbeUion :  omnioin 
idsensu  iudicare:  partis  adsensibos  implent,/r<2. 
jS  their  dtUjf  by  a»0i/,  O. — An  ueeq)tanee  as  real^ 
C. — P  o  e  t^  «»  echo :  nemorum,  Y. 

adaentatlo  (asa-),  Onia,/.  [ad8eiitor],/a^- 
6?ry,  adulation:  parasitonim :  erga  principera,  Ta. 
^Plur.,  C,  L. 

adaentatiiinenla  ( aaa- },  ae,  /.  dim,  [  adsen- 
Utk>],  a  bit  offlaUery. 

adaentator  (aas-),  6ri8,  m.  [adsentor],  a 
JlaiUrer^  fawner:  peuidoaus:  muUerum:  regit,  L. 

adaentatoxie  (aas-),  adv.,famningly. 

ad-sentio  (  ass- ),  sSnsT,  s^nsas,  Ire,  to  agree 
withj  astent,  of^mrve :  AdseDsere  omnes,  Y. :  eias 
Tolantatibus :  de  alila  rebus,  L.:  multa  .  .  .  ad- 
sensa,  adenowUdged  at  real:  si  tibi  non  sit  adsen- 
earn. 

ad-aentfor  (ass-),  sSnsus,  Irf,  dep.^  to  give 
aaent^  approve^  agree  tbith :  orones  adsensi  sunt,  L. : 
damori  vestro:  Sulpido:  iltud:  cetera  Crasso: 
adsentior  tibi,  ut,  etc. 

adaentor  (ass-),  atua,  art^/re^.  [  adsentior  1 
to  anaent  eotuUmtly,  jlatter,  faim :  iu  adsentanai 
(dc  causa)  facere,  T. :  (adulator)  adversando  ad- 
sentetur :  liuic,  T. :  qui  ipse  sibi  adsentetur : 
Omnia,  in  everything^  T. :  nihil. 

ad-aeqncM:  (aas-),  secatus,  I,  dep.^  tofoUow 
up,  overtake^  come  vp  with:  adsequere,  retine,  T. : 
m& — F  i  g.,  to  gain,  reach^  attain :  Iionoris  gradOs : 
merita:  alqd  scelere.— 2b  effect^  aecompii»h:  alqd 
Terbo :  nihil,  nid  ut,  etc. :  non  solum,  ne,  etc — Of 
time,  io  inertake:  istam  diem,  I  e.  compUU  his 
wn-k  by  thai  day. — To  reach,  comprehend^  wider- 
eland:  alquid  coniecturft :  animo,  Cu. 

1.  ad-sevo  (a«a-),  — ,  situs,  ere,  to  plant  at, 
eel  near:  pdpulus  adsita  Limitibus,  H. :  adsitae 
arbore8,Ct. 

2.  ad-s«i6  (aaa-),  senil,  sertus,  ere,  to  claim, 
lay  daim  to,  appropriate  (poet.) :  laudes,  0. :  roe 
caelo,  \,e,aM  of  heavenly  origin,  O. :  lovem  slbi 
patrem,  Cu. :  Ttrginem  in  serritutem,  ae  hie  slave, 
L. :  i^)>eraU  illam  causa  manu,  declare  freed  by 
formal  process,  T. 

adaertor,  6ris,  m.  T  2  adsero  ],  one  who  claims 
(as  roaster):  pudlae,  L— -4  defender,  advocate,  0. 

ad-aenrio  (aaa-),— ,  — ,  ire,  to  help,  assist, 
strengthen  (once) :  contention!  vocis. 

ad-aexvo  (am-),  ftvl,  fttns,  &re,  to  watch  over, 
heep^preeervey guard:  tabulae  neglegentius  adser- 
Tatae:  navls:  portas,  Gs.:  cura  adservandum 
▼inctnm,  hne  him  kept  under  close  auard,  T. :  ins : 
Yitrubiam  in  caroerem  adservari  iuflsit,  cast  into 
and  kqft  in^lj. 


(aaa-),  Onis,  /.  [  adsideo  ],  a  sitting 


adaeaaor  (aaa-),  dris,  m.  [adsideo],  an  assist- 
ant, aid. 

adaeaaaa  (aaa-),  Qs,  m.  [  adsideo  1  a  sitting 
by:  Turpior  adsesttu  meo, /rom  sitting  by  me,  Pr. 

adaeveranter  (aaa-).  adv.  with  comp.  [adse- 
vero],  earnestly,  emphatically  :  loquL 

adaeveratio  (aaa-),  onls,  /.  [adsevero],  a  ve- 
hement assertion^ protestation:  omni  adseTeratione 
adfirmo,  most  solemnly:  magnft,  Ta. 

adaerero  (oai^),  fivl,  itus,  ftre  [ad+seTerus], 
to  affirm,  insist  cm,  maintain,  assert,  aver:  se  an 
Oppianioo  destitutum :  ulla  de  re :  utrum  adseve- 
ratur  in  hoc?  le  this  seriously  maintained f-^ To 
show, prove:  originero,  Ta. 

adaldeo  (aaa-),  9di, — ,  ere  [ad+sedeo],  to 
sit  by,  sit  near :  ibi,  L. :  nobis :  huic :  pullis  (avis), 
H. :  valetudini,  attend,  Ta. :  babes  qui  Adsideat, 
H. :  inseno,  i.  e.  is  to  be  classed  with,  H. :  in  carcere. 
— 7b  sit'with  (in  counsel  or  office):  Lentulo:  in 
tribunali,  Ta. — To  settle,  remain :  in  Tiburti :  rure, 
Ta. — To  invest,  fay  siege  to:  muris,  L. :  adsidendo 
artiorem  annonam  faciebat,  L. :  muros,  Y. 

ad4udo  (aaa-),  Sdl,  — ,  ere,  to  take  a  seat,  sit 
down,  resume  on^s  seat:  adsidamus,  si  yidetur: 
peroi-avit,  adsedit,  Burrexi  ego :  Adherbalem,  took 
a  seat  beside,  S. 

adaidne  (aaa-),  a<&.  with  sup.  [adsiduus], 
continually,  constantly,  uninterruptedly:  ubi  sum 
adsidue,  T. :  canere :  venire,  Y. :  voces  audire : 
adsiduissime  mecum  fuit. 


adaiduitaa  (aaa-X  fttis,^.  ^adsiduus],  con- 
stant attendance:  roedici:  adsiduitatem  tibi  prae- 
buisse:  valuit  adsiduitate,  had  injluenee  by:  ali- 
cuius  in  rem  p.,  unremitting  service:  adsiduitate 
perficere  ut,  etc.,  by  persistence,  —  Constancy,  fre- 
quent  recurrence :  roolestiamm :  dicendi. 

adaidana  (aaa-),  adj.  [ad+SED-,  SID-],  at- 
tending, continually  present,  busied:  filiua  in  prac- 
du8,  occupied :  uffncoltie,  diligent :  dominus,  a</«ri- 
tive  to  his  business :  in  oculis  hominum,  habitually, 
L. :  hostis,  persistent,  L. :  custos,  faithful,  L. : 
campus,  Assiduis  pulsatus  equis,  by  the  constant 
tread,0, :  incus,  untiring,  Iu. — Me  ton.,  continual, 
tmceasing,  unremitting :  labor.  (7s. :  bella :  nubes, 
0. — IHur.,  substanticU  cUixens,  solid  tnen,  tax-payers 
(opp.  proletarii). 

adaignatio  (aaa-),  onis,/.  [adsicno],  an  as- 
signing, allotting :  agrorum:  novae  adsiguationes. 

ad-ngno  ( aaa-  ),  avi,  fttus,  ftre,  to  mark  out, 
allot,  assign,  award:  ad  agrum  adsignandum,  L. : 
agruro  militibus.  —  To  aUot,  assign,  appropriate : 
apparitores :  equiti  alqd,  L. — To  commit,  irUrusi : 
quibua  deportanda  Bomam  luno  erat  Adsignatii, 


80 


BitotipptAvm 


the  Uuk  of  trantportvug^  L.-*17b  ateiiht,  atkibute: 
id  homini :  facta  gloriae  eius,  Ta. :  culpae  fortu- 
nam,  impute  mie/ortune/or  etime, 

adailio  (aw-),  — ,  Ire  [ad+salio],  to  leap  at, 
tpring  upon:  moenibua,  0:  tactus  Adailientis 
aquae,  dcuMuff  up^  O. — To  past  suddenlif:  ad  ge- 
nus illud  orationis. — To  anauit:  viaro,  Ta. 

ad-simiUi  (ass-),  e,  a^j.,  like,  nmUar:  sai, 
0.:  spongiis:  fratribus,  0. 

adslmulatidi  duis,/.,  a  feigned  anaU,  Her. 

adsimnlatas  (ass-),  adj,  [  P.  of  adsimulo  ], 
feigned,  pretended,  fietUiom :  ▼ittus:  consuetudo, 

ad-stmnlo  (ass-,  -simllo),  avT,  ftUis,  are,  to 
make  like,  liken,  compare  :  convivia  f reto,  0. :  for- 
roam  bipenni,  Ta. :  ia  huiuant  oris  speciem,  Ta. — 
To  copy,  imitaie:  litterae  lituraeque  adsimulatae, 
extociCy  copied:  iubas  capitis,  V. — To  counterfeit, 
oMume  the  form  of:  adsimulavit  anum,  0. :  for- 
mara  adsimulata  Camerti,  V.  —  To  counterfeit, 
feign,  pretend:  uuptiaa,  T. :  odium,  0::  furere: 
ab  dextera  venire  me,  T. :  amicum  me  Tirginia,  T. : 
quasi  exeain,  T. 

ad-sisto  (ass*),  astiti  or  adatiti,  — ,  ere,  to 
etand  by,  take  a  stand  near,  attend:  accede,  adaiste: 
Id  oonspectu  patris,  i.  e.  appear^  Cs. :  ad  forls : 
divinis,  H. :  lecto,  0. :  ad  epulas  regis,  serve. — To 
station  oneself,  take  a  stand:  propter  hunc,  T. : 
contra  copias  in  ponte :  quern  super  adsistens,  Y. : 
Astitit,  rose  (to  speak),  0. :  ut  rectus  (talus)  ad- 
sistat,  stand  erect. 

adsitus,  P.  of  1  adsero. 

ad-soled  (ass-^  — ^  — ,  6re  (only  dd  personX 
to  be  aeeuslomed,  be  wont,  be  usual:  quae  adsolent 
eigna  esse  ad  salutem,  T. :  praebere  vestigia  aui, 
L. :  ludos,  tanta  pecunia,  quantft  adsoleret,  facien- 
dos,  L. :  ut  adsolet,  as  is  usual. 

ad-sono  (ass-),  — ,  — ,  lire,  to  resound,  re- 
spond: plaagentibus  Echo,  0. 

ad-sp-,  see  asp..  ad-st-,  see  ast-. 

adsuefaoio  (assue-),  f §cl,  factus,  ere  [adsue- 
tus+facio],  to  accustom,  habituate,  inure:  quorum 
sermone  adsuefactl  qui  erunt :  scelerum  exercita- 
tione :  a  pueris  disciplinft,  Cs. :  pedites  open,  L. : 
ad  supplicium  plebem,  L. :  equos  eodem  remanero 
vestigio,  Cs. :  imperio  parere. 

ad-suesco  (assae-),  6vl,  etus,  ere,  to  eueus- 
totHy  habituate:  pluribus  mentem,  H. :  animis  bella, 
make  familiar,  V. :  caritas,  cul  adsuescitur,  one 
becomes  accustomed,  L. — P.  pass.,  habituated,  aecus* 
tomed:  mensae  ertit,  V.:  homines  labore  adsiduo 
adsueti:  praedae  adauetus  amore,0.:  Bomanis 
Gallici  turoultOs  adsuetis,  L. :  invia  ao  devia  ad- 
sueti, L. :  in  omnia  iura  adsuetos,  L. :  muroe  de- 
fendere,  Y. :  Graecari,  H.— /i«^raM.|  io  beeome  ac- 


customed: ad  homines,  Cs. :  fremitum  voce  -vin* 
cere :  votis  vocari,  Y. :  demittere  se,  0. :  quieti  et 
otio,  Ta. :  genus  pugnae,  quo  adsueraut,  L. :  sic  ad- 
suevi. 

adsnetado  (assna-),  inis,/.  [adsuetus],  cus- 
tom, habit:  longa,  0. :  mali,  L. :  voluptatum, Ta. 

adsuetos  (assae-)^  o^'.  [P.  of  adsuesoo],  ac- 
customed, customary,  familiar:  oculis  regio,  L. : 
onus,  0. :  antra,  O. :  Longius  adsueto  videre,  fur- 
ther than  usual,  0. ;  see  adsuesco. 

adsulto  (ass-),  ftvl,  atus,  t,Te,freg,  [adsilio],  to 
leap  at,  attack^  assault :  latera,  Ta. :  tergis,  Ta. 

adsultos  (ass-),  lis,  m.  [ad+2  SAL-],  an  at- 
tack, assault.^Onlj  abl.  plur. :  yariis  adsultibua, 
Y. :  adsultibus  uti,  Ta. 

ad-sum  (assum),  adful  (afiP-),  adesse  (adsiet 
for  adsit,  T.;  adfore  for  adfutarura  esse),  to  be  at, 
be  present,  be  at  hand:  quia  adea  praesens,  T. : 
vos,  qui  adsunt :  coram,  Y.:  ad  portam :  ante  ocu- 
los,  Y. :  portis,  Y. :  ducibus^  i.  e.  aooompany,  0. — 
To  be  at  hand,  stand  by,  assist,  support,  aid,  help: 
amioos,  ad  banc  rem  qui  adsient,  T. :  omnes  quos 
videtis  adesse :  dux  suis  aderat,  Cs. :  flentibus  ad- 
sunt Humani  voltds,  show  sympathy  with,  H. :  ad- 
sis,  o  Tegeaee,  favens,  be  near,\. :  (testes)  adsunt 
cum  adversariis:  promissi  testis  adesto,  0. — 
Hence,  to  come,  appear :  iam  hie  adero,  am  coming 
immediately,  T. :  hue  ades,  Y. :  cum  hostes  ades- 
sent,  L. — In  law :  ad  indicium,  to  come  into  court : 
edixit  ut  adesset  senatus  f requens,  convene :  adesse 
in  Capitolio  iussit  (i.  e.  senatum). — Fig.,  to  be 
present,  be  at  ham:  proeli  tempns,  8. :  aderat 
ludicio  dies,  L. :  cum  iam  partus  adesset,  0. :  quod 
adest  Componere,  existing  drcumetances,  H.:  ut 
securitas  adsit:  hominum  quis  pudor  paulum 
adest,  T. :  vim  adfore  verbo  Crediderat,  Y. :  quan- 
tus  adest  viris  Sudor,  H. :  adesse  animo,  to  be  pres- 
ent in  mind,  give  attention :  adeste  animta,  be  of 
good  courage. 

ad-sumo  (ass-),  sampsi,  sfimptus,  ere,  to  take 
to  oneself,  receive:  socios,  L.:  dignos,  H.:  umeris 
alas,  0. :  eos  in  societatem,  L, :  sacra  Gereris  de 
Graecift :  socius  adaumitur  Scaurus,  S. :  voluptas 
adsumenda  est:  equus  pugnae  adsumit  amorem, 
gathers,  O. :  laudem  sibi :  Adsumptum  paijfem  fa- 
teri,  i.  e,falsdy  claimed,  0. — To  take  bendes,  obtain 
in  iButdition:  pennas,  O.:  Butram  tibi,  invite  be- 
eides,  H. :  ventis  alimenta,  to  gather  for,  0. :  ne 
qui  (socii)  postea  adsumerentur,  L. — ^F  i  g.,  to  take 
in  additio9i,  add  to  :  dioendi  copiaro :  robora,  gr^w 
in  strength,  0. — In  logic,  to  state  t/ie  minor  premise. 
— In  gramm. :  Adsumpta  verba,  epithets. 

adsumptio  (ass-),  onis,  f  [  adsumo  ],  accept- 
ance, adoption. — In  lo^  the  minor  premise. 

adsumptivus  (  ass-  \  aefj,  [  adsumo  ]. — In 
rheL,  extraneous^  extrinsi^ 

Digitized  by  VjOOQIC 


81 


adTanlo 


«d-sii5  (aM-)i  — ,— ,€re,  to  $tw  on,  patch: 
moeptis Adsuitur  pftonns,  H. 

ad -sorgo  (am-X  surrexl,  sarKctos,  ere,  to 
rm  Y^,  rtae,  ttand  up :  ftdsurgite :  querellia  Haud 
iwtis,  Y. :  arbore  flttctum  Yerberat  adsurgens, 
nwu/  to  Ike  oan,  Y. :  adsurgentis  dextrft  Aeneae, 
ioteerinff^  Y. :  quantus  in  cKpeura  adsutgat,  against 
rA«  (enemy's)  diidd^  Y. :  ex  roorbo,  i.  e.  recover,  L. ; 
aktii  in  curiam  venienti,  to  W»  (out  of  respect  to) : 
Tiro  chorus  omnis,  Y. :  Tmolius  adsurgtt  quibus, 
i.  e.  yidd»  the  palm,  Y. :  decedi,  appeti,  adsurgi,  i.  e. 
to  meet  wM  mgn»  of  respect:  cam  adsurrectum  ei 
DOQ  easet,  L. — Poet:  tnrres,  Y. :  septem  in  ulnas, 
seseti  ells  Mgh^  Y. :  adsurgens  flucta  Orion,  Y. : 
adnxrgunt  irae,  Y. 

ad>t-,  see  att-.     advlaxifl^  ntis,  m.,  see  adalor. 

adulation  Cnis,/.  [adulor],a/atontn^..*  canum. 
^Flatiery,  cringmg  courtesy:  in  amicitiis  pestis 
. . .  adulatlo :  potentium,  Cs. :  in  Augustam,  Ta« 

adulator.  Oris,  m.,  a  sffcophani.  Her. 

adolatorituik  adj.,Jtaiterwff:  dedticas,  Ta. 

adnleacens  (not  adol-X  ^^^^  U^-  o^  adolesco], 
adj.  with  comp.,  growinff,  near  maiurity,  young, 
youthful :  admodum :  adulesoentior  Academia, 
yonnger:  homines,  Cs.:  filia.  —  As  subst.,  m,  and 
/,  a  yovth,  young  man  or  woman  (between  pueri- 
tia  and  senectus) :  adulescentes  bonft  indole  prae- 
diti:  optama,  T. :  Brutus  adulescens,  Jvntor,  Ca. 

adnleacentia  (not  add-),  ae,/  [adulescens], 
yoiU/i:  mea:  ineunte  adulescentia. —  louih,  young 
men:  laeCator. 

adnlefloentola,  ae,  /.  dim,  [adulescens],  a 
young  maiden,  littie  girl,  T. 

adnieaoentnliis,  l,  m.  dim^  [  adulescens  ],  a 
very  ^oung  man:  ab  ada]escentulo,,^t>m  boyhood, 

a— PEw.  -•  staia. 

adulo,  — ,  — ,  fire,  to  fawn  upon :  sanguinem,  to 
wipe  off  fawningty.  Ace.  ap.  0. 

adulor,  fttu^,  art,  dep,^  to  fawn :  f erarum  agmen 
adulantam,  O. — To  fawn  upon,  flatter,  cringe:  ora- 
Dis:  aperte  adulantem  vldere,  to  detect  an  open 
JtaUerer:  plebi,  L. 

adulter,  tera,  adj,  [ad +2  AL-1,  adtdteroust  «n- 
d^aste :  coniunx,  0. :  crines,  seauctive,  H.  —  As 
mlmL,  m.  and/.,  an  adulterer,  adulteress:  sororis, 
adulterous  seducer  of:  Lacaena,  i.  e.  Helen^  H. — 
A  paramour,  seducer,  H. 

advltexinna,  a<^'.  [adulterl/o^/oi^ec^  counr 
terfeit:  nummus:  signa,  a/a&eaeo/. 

advltezinm,  i,  n.  [adulter],  adultery,  C,  V.,  0. 

adnltero,  ftvl,  fttus,  Are,  to  commit  adultery,  0. 
— TVofUL,  to  mtMle:  adulteretur  et  oolomba  mi- 
loo,  H. —  To  falsify,  corrupt:  ius  otiile  peounii, 
for  a  bribe:  iudidum  veri. 


adnltmi^  adj.  [1  adolesco],  grown  up,  mature^ 
adtdt,  ripe :  vii^o :  orinis,  Ct. :  fetus  (of  beee),  Y. : 
vitium  propago,  mature,  H. :  aetas :  rei  p.  pestts, 
inveterate :  res  nondum  adultae,  L. 

adumbratid,  5nis,/.  [adumbro],  a  sketch,  out- 
line, 

admnbratna,  atff.  [ P.  of  adumbro],  sikdehed, 
diodowed,  in  outline :  dii :  imago  glorine. — Appar- 
ent, feigned,  unreal:  oomttia :  Pippae  vir, pretended 
kusoand:  indicium, /cliVtotM  information. 

adumbro,  ^vl,  ttuj*,  ftre  [  ad  4-  umbra  ],  to 
sketch  in  shadow,  outline,  represeiU  vaguely:  res 
expressa,  non  adumbrata. — To  imitate,  copy,  Cu. 

aduncitaa,  atis,  /.  [aduncus],  hookedness:  ro- 
strorum. 

ad-uncus,  ai^,,  bent  inwards,  hooked:  unguis; 
nasus,  aquiline,  U. :  ferrum,  barbed,  0. 

ad-urged^  — ^  — ,  ere,  to  pursue  closely :  volan- 
tem  Remis,  H. 

ad-ttro,  ussi,  flatus,  ere,  to  set  on  fire,  kindle, 
scorch,  parch,  bum,  singe :  hoc,  T. :  panis  adustus, 
scorched,  H. :  ossa  flammis,  H. :  sine  gemitu  adu- 
runtur,  endure  burtUng. — To  nip,freeze^  blast:  ne 
frigus  adurat,  Y. :  Poma,  0. — Of  love,  to  bum,  in^ 
ftamc:  te  Yenus,  H. 

ad-naqua  or  ad  uaqna, />ra«p. — ^Poet,  dH 
the  way  to,  as  far  as:  coluronas,  Y. — As  adv. :  ad 
usque,  qui,  etc.,  wherever,  0. 

aduBtUBt  adj.  [P.  of  adurol  with  comp.,  sun- 
burnt, brown :  hominum  color,  L. :  alqd  adustioris 
coloris,  L. 

advecticltiB  (uot  -titias),  adj.  [adveho],  vn- 
ported:  vinum,  S. 

adTeoto,  — ,  — ,  &Te,freg.  [advelio],  to  ketp 
bringing,  import  continually:  copiam,  Ta. 

adTectaa^  tls,  m.  [advefao],  a  bringing  hither: 
deae,  Ta. 

ad-veho,  vexl,  T$ctus,  ere,  to  bring  hither, 
carry  to,  conduct:  ex  agris  Romam:  sive  diem 
advexerit  annus,  H. — Pass.,  to  be  brought,  arrive: 
ista  quae  advecta  est,  T. :  citato  equo  adrectus, 
rode  up  at  full  speed,  L. :  cisio  ad  nrbem :  adveo- 
tum  Aenean  dassi,  arrived  with  a  fleet,  Y. 

ad-velo,  — ,  — ,  are,  to  veU,  wreathe :  tempora 
lauro,  Y. 

advena,  ae,  m.  and  /.  [ad  +  BA-,  YEN- la 
stranger,  foreigner,  immigrant:  advena  anu8,T,: 
possessor  agelli,Y. — ^Fig. :  in  nostra  patria  ad- 
venae,  i.  e.  unskilled  in  our  own  department.  — > 
Strange,foreign,  alien:  exerdtus,  Y. :  grus,  migreh 
tory,VL.i  SlWW,  of  a  stranger^  0, 

ad*vaido,  v€nl,  ventns,  Ire,  to  come  to,  reath, 
\  arrive  at:  Delphos:  hue,  T. :  in  provindam: 
I  classem  adveniens  profligaverim,  ^UJjP^J^^  a^ 


adTentiolus  £ 

rivals  Cs. :  ixiihi  adFenienti  dextram  porrigere,  at 
my  approach:  arbem,  V. — With  9upin,  aoe,:  tne 
aocuBatum  advenit,  T.:  Numidiae  partem  tunc 
ulcro  adventuram,  toill  come  into  poueation^  S. — Of 
time,  to  come,  arrive:  ititerea  dies  advenit. 

adTanticlui^  ac^'.fadTenio], /oref^  gtranffe^ 
accidental:  auxilia. — Foreign,  extraordinary :  pe- 
cunia :  f ructus,  incidental,  L. 

adventOi  — i  — >  &re,  intent,  [advenio],  to  ad- 
vance, press  forward,  march  on,  approach :  Caesar 
adventare  nantiabatur,  Cs. :  adventans  senectus : 
ad  Italiam :  Romam,  S. :  adventante  dea,  at  her 
coming,  Y. :  adventante  urbi  clade,  as  diecuter  drew 
near,  L. :  Parthis,  Ta. :  tempus  adventat. 

advantUB,  as  (gen,  adventi,  T.),  m.  [ad+BA-, 
VEX-],  a  coming,  approach,  arrival:  meus,  S. : 
iegionum,  Cs. :  noctumus  ad  urbem :  in  urbem 
sociorum :  consulis  Romaro,  L. :  nisi  eius  adven- 
tus  appropinquasset,  N. :  Huius  in  adventum  hor- 
rere,  at  the  prospect  of  his  coming,  V. :  adventum 
pedum  audire,  the  approaching  tramp,  V. :  lenire 
(malorum)  adventum,  aUeviate  them :  mali. 

advenazltui  (advor-),  adj,  [adversor],  oppo- 
site, hostile,  contrary:  duces:  raultitudinis  temeri- 
tati :  rebus  nox,  unfavorable,  Cs. :  oratori  opinio, 
injurious,  —  As  eubstt.  m.  and/.,  an  opponent,  ad- 
versary, enemy :  aoerriraus :  multitudo  adverSario- 
rum,  K. :  mulierum :  adversaria,  a  female  oppo- 
nent.—  Plur.  n.,  the  opponent's  arguments,  C— 
Memoranda,  a  temporary  note-book:  negligenter 
scribere. 

adTersatriz  (advor-),  Icis,/.  [  adversator], 
an  opponent :  in  e&  re  mihi,  T. 

adversio,  onis,  /.  [advcrto],  direction,  employ- 
ment: antmi. 

adveraor  (adTor-),  satus,  ftrl,  dep,  [adversus], 
to  resist,  withstand,  oppose:  adversante  natura: 
par  in  adversandum,  i.  e.  <ible  to  resist,  L. :  legi : 
huius  libidini. — With  quo  minus,  C. 

adTersTzm  (advor-),  adv.  and  praep.,  see  2 
adversus. 

1.  adversus  (advor-),  adj.  with  sup.  [P.  of 
adverto],  turned  towards,  fronting,  facing,  before, 
in  front:  intueri  solem:  adverso  sole,  in  ihiesiun- 
light,  Y.:  dentea,  fro7tt-teet/i :  collis,  Cs.;  Ibat  in 
adversum  hostem,  0. :  adversi  raedarium  occidunt, 
the  men  in  front :  in  adversum  os  volnerari,  Cs. : 
procella  Velum  adversa  ferit,  in  front,  V. :  adverso 
oolle  evadere,  directly  up  the  hiU,  & :  adversi  spa- 
tiis,/act9i^  one  another  with  intervals,  V. :  adverso 
flumine,  up  stream,  Y. :  adversissiml  venti,  directly 
ahead,  Cs. :  pugnantia  secum  Frontibus  adversis, 
things  incompatible,  H. — ^As  subst.  advamnm,  I, 
ff.,  the  opposite  direction:  hie  ventus  adversum 
tenet  Athents  proficisoentibus,  N. :  in  adversum 
Romani  subiere,  directly  to  the  hillf  L.-*Fig.,  op- 


I  advooata 

posed,  contrary,  hostile,  adverse,  unfavorable,  un- 
propitioiu:  fortuna:  mentes  mihi:  .bellum,  a 
faccrto-face  quarrel,  H. :  adversft  patrum  volun- 
tate,  li. :  res,  misfortune,  calamity,  H. :  casus,  N. : 
adversae  rerum  uudae,  a  sea  of  troubles,  H. :  Mars, 
i.  e.  defeat,  Y. :  annus  f rugibus,  L. :  valetudo,  i.  e. 
sickn^,  L. :  adversft  uocte,  L  e.  since  the  night  was 
unfavorable,  Cs. :  qui  timet  his  adversa,  tlie  oppo- 
site fortune,  H :  quis  omnia  regna  advorsa  sint, 
odious,  S.— As  sidtslt.  1.  advarsua^  X,  m.,  an  enemy^ 
opponent :  vir  popuU  partium,  an  opponent  of  the 
aemocrats,  S.  —  2.  advarsum,  I,  n.,  misfortune, 
calamity,  disaster:  uti  Advorsa  eius  per  te  tecta 
sient,T.:  nihil  adversi  exspectare:  si  quando  ad- 
versa vocarent,  if  misfortune  should  require,  Y. 

2.  advantiB  or  advarsum  (advor-),  adv. 
and  praep.  [adverto].  I.  As  adv.,  opposite,  in  op- 
position: advorsum  ire,  to  go  to  meet  (him),  T. : 
adversus  resistere,  N.  —  II.  As  praep.  with  ace., 
opposite  to,  before,  facing :  paries  adversus  aedea 
publicas,  L. :  vestigia  te  adversum  spectantia,  tow- 
ards, H. — £  B  p.,  in  the  presence  of,  before,  face  to 
face  with:  adversus  populum  R.  defendere:  ad- 
vorsum pedites  hostium,  S. :  gratum  adversum  te, 
in  your  eyes,  T. — To,  towards,  in  answer  to :  alqm : 
adversus  ea  consul  respondit,  L. — Compared  with^ 
in  comparison  to :  bella  adversus  tot  decora  populi 
R.,  weighed  against,  L.  —  Towards,  in  respect  of^ 
against:  quo  modo  me  gererem  adversus  Caesa- 
rem:  est  enim  pietas  iustitia  adversus  deos. — 
Against,  in  opposition  to:  advorsum  animi  tui 
libidinem,  T. :  adversum  leges,  rem  p. :  adversus 
se  missos  exercitus,  L. :  quos  advorsum  ierat,  S. 

advert5  ( advorto ),  U,  sus,  ere,  to  turn  to^ 
turn  towards,  direct:  In  partem  lumina,  0.:  ag- 
men  urbi,  Y. :  terns  proraro,  Y. :  classem  in  por- 
tum,  L.:  hue  carinam,  O.:  Scythicas  advert! tur 
oras,  steers  to,  0. :  proram,  to  tum  landward,  Y.  : 
laeti  advertuntur  harenae,  Y.  —  To  direct,  tum  : 
hue  mentem,  Y. :  malis  numen,  your  power  to 
(avenge  my)  wrongs,  Y. :  animum  adverte,  attend: 
animum  in  eum :  monitis  animos  advertite  veatris, 
0. ;  adverte,  give  heed,  Y. :  animis  advertite  ve- 
stris,  Y. — Animum  adverto  is  often  used  like 
animadverto,  as  verb  trans. :  postquam  id  animum 
advertit,  Cs. :  animum  advortit  inter  saxa  ooeh- 
leas,  S. :  quam  rem  vitio  dent,  T. :  magnas  esse 
copias  hostium,  etc.,  Cs. :  tunc  esset  hoc  animum 
advertendum :  quft  re  animum  adversft,  Cs. 

ad-vasparascit,  — ,  ere,  impers.,  it  approaches 
evening,  is  twilight:  cum  advesperasceret. 

advigil5,  ftvl,  — ,  fire,  to  watch,  be  watchful: 
ad  custodiam  ignis :  nepoti,  Tb. :  si  advigilaveris, 
T. 

advooata,  ae,/.  [advooo],  one  called  to  aid,  a 
supporter :  non  desiderat  fortitude  advocatam  ira- 
cundiam. 

Digitized  by  V^OOQIC 


Advoomtip,  <>^i^/.  [advooo],  a  nrntmaninff  at 
eeunMei:  maxiiiinruni  rcrum  ndvociiKones,  i.  e.  con- 
mltaiionM :  iti  a(ivocatioiiibii«,  i.  e  «t  on  advocate. 
—The  advocaieay  contntd^  bar,  bodff  of  jiltaden :  ca: 
iagenis  L. — A  ddatffor  fonmiUalion^  C. 

advooitOi^  I,  m.  [advooo  j,  oru  called  to  aid. — 
In  law,  a  friend  who  tnpportM  a  party  in  a  trial, 
an  attendant,  admMer:  ademe  adrocatos  nobis,  T. : 
in  adrocati  looo :  adcsse  sioe  advocatia,  L  e.  wUhr 
oitf  7iU  gttard — A  pleader,  advocate^  Ta.— F  i  g.,  an 
aid^  helper:  ad  investigandum. 

ad-vooo,  avi,  &tud,  ftre,  to  call,  tunmum,  intfiU: 
coatiooeiu :  coinplures  senatorii  ordinis,  Ca. :  eo 
ttiiatuiD,  S. :  populum  ad  tribuuuro,  L. :  Ut  norU 
quibud  advoceris  GaudiU,  to  what  fdeastiret  you 
art  invited,  H.:  viroe  in  consilium.-* In  law,  to 
call  oA  a  cotuuellor  or  wineta:  amioos:  aliquot 
mihi  Aniicos,  T. :  viros  boiioa;  aderat .  . .  advoca- 
bu,  tumnwnedfnend9.—To  collect,  recaU:  aiiimum 
ad  se. — To  call  upon,  invoke:  deum,  Ct. :  deo3,  L. 
—To  call  to  aid,  employ:  arma,  V. :  arils,  0. 

advolataa,  Qs,  m.  [  advolo J,  an  approach  by 
fyiny:  tristi  advolatu  (onoe),  C.  poet. 

ad-volQi  ftvl,  fitua,  &re,  to  fiy  to,  fly  towards: 
avis  ad  avea. —  To  hasten  to:  Lariuo  Komain: 
ebasem  adroUtarani  esse,  Ca. :  Aeneae,  V. :  ad 
arbeni:  roatm. 

ad-volvd^  voIrT,  volmus,  ere,  to  roll  to,  roll  tout- 
ardgy  brinff  by  rolling:  congeata  robora  foci!<,  V. : 
oruofl  montibofff/rom  the  moun/atfi«,  V. — To  fall 
prostrate  before:  genibus  oinuium,  L. 

advoramn,  advorto^  etc. ;  see  adver-. 

adjtain,  i,  n.,  =  o^vrov.  —  Usu.  plur.,  the  in- 
mo^  raceu,  holiest  place :  ady tt  iiicolii,  H. :  penc- 
tral'ia,  V. :  inoa,  the  inmoet  part  of  a  tomb,  V. 

aedaflk  is,/.  ;  aedea^  aediuro,/. ;  see  aedia. 
aedicmla,  ae,  /.  dim.  (aedes),  a  mnall  temple, 
diapel,  niche,  C,  L. — Mur.,  a  small  dwellinff,  T.,  C. 

aedifioatio,  onta,  /.  [aedifioo],  the  process  of 
bmhRng:  tnientii^sa. — A  buiUUng,  structure,  edi- 
fiee :  omnia.— iVfir. ;  privatae,  Ta. 

aadifioatianciila,  ae,/.  dim,  [aedifioatio],  a 
Uttte  building. 

aedlficator,  ori^  m.  Taediflco],  a  builder: 
Bondi. — One  fond  of  building  :  nemo  mtnut,  N. 

aedUlciiUD,  I,n.  [aedifioo],  a  building,  edifice, 
structure:  aedificiia  incensis,  Ca. :  exstniere. 

aedifioo^  ftvl,  atus,  ftre  [  aedifex ;  aedes  +  2 
FAC-],  to  bnild,  erect  a  building:  ad  aestOs  vitan- 
dofi,  (U. :  a^ificandi  descriptio, /)/an;  diruit,  aedi- 
fieat,  H. — To  build,  eonstruct,  erect :  urbem :  naTes, 
C*. :  alia  (aedifida),  S. :  eqnuin,  a  ioooden  horse^ 
y. :  aHnm  caput,  L  a  headdress,  lo.— 2b  build  up, 
nen  p. 

8 


3  aegre 

a^^mioltia  (  not  -tiua ),  adj,  [  aediKs  ],  of  an 
aedUe:  oittnus. — As  subst.,  m.,  one  who  has  b^t  an 
aedile. 

ae^BIlai  is,  m.  [aedes],  a  eommissioner  ofbuUd- 
ings,  aedile,  magistrate  for  public  works, 

aadilltaa,  iX\»,  /.  [  aedllis  ],  the  office  of  an 
aedile,  aedileship:  aedllitatem  petere:  aedilitate 
fungi. 

(aedDitluaX  see  aedilicius. 

aedia  or  aedaa,  is  ( ace.  plur,  usu  aedb ),  /. 
[AID-],  a  dwelling  of  tlu  gods,  temple,  sanctuaiy 
(usu.  a  single  edifice  without  partitions,  while  tern- 
plum  is  a  larger  structure):  Mitiervae:  acdl^  sa- 
eras  incendere :  in  aede  soiiare  (of  poeina),  to  be 
recited  in  the  temple,  H. :  vacua  Roman  is  vati- 
bu?,  i.  c.  the  Library  in  the  Palatine  Temple  of 
Apollo,  H. — E  s  p.,  a  private  chape/,  sanctuary  in  a 
dwelling :  decora,  U,^Sing.,  a  room,  aparintent, 
Cu. — Plur.,  a  dwelling  for  men,  house,  /iubitatiofi  •: 
mntrona  in  aedibua,T.:  regiae:  ex  aedibiia  Ce- 
tbegi  alqd  ferre:  dorous  salutantnm  totis  vomit 
aedibus  undaro,  i.  e.  from  all  paiis,  Y. :  ciivae 
aedes,  tlte  vaulted  mansion^  Y. — ^Poe  t,  the  cdls  lot 
becsXV. 

aedltlmiia  (-tuiniia),  adj.,  old  for  aedituus. 

aodltona,  1,  m.  [aedes +2  TV-],  a  custodian  of 
a  temple,  sacristan,  C. :  quails  Aedituos  babeat 
virtus,  i.  e.  poets,  H. 

Aegaeua,  adj.,  Aegean:  mare,  aequor,  the 
Aegean  sea,  Grecian  archipelago,  V.,  0. — ^Aa  subst. 
»k,  tlie  Aegectn  sea, 

aeger,  gra,  gnun,  adj.,  unwell,  ill,  sick,  diseased, 
suffering,  feeble:  uxor,  T. :  homines  morbo:  aegro 
corpore  esse :  volneribtis,  K. :  pedibus,  S. :  anhe- 
litus,  sliortness  of  breath,  V, :  sues,  V. :  seges,  V. 
— As  subst.,  a  sick  person:  aegro  adhibcre  medici- 
nam:  non  acgris  facultas  quietis  datur,  C;«. — 
Troubled,  dejected,  diMcmpered,  agitated:  animus, 
S. :  acgris  animis  leguti,  i.  e.  dittsatisfed,  L. :  mor> 
tales,  i.  e.  miseri,  V. :  animus  avaritia,  S. :  ends, 
v.:  aeger  animi,  despondent,  L.  —  Of  the  sute, 
weak,  frail,  feeble :  rei  p.  pars :  acgri  aliquid  in  re 
p.,  L.  —  Causing  pain,  unfortunate :  amor,  V. : 
luclus,  0. 

aegil^  idis,  /.,  the  shield  of  Jupiter,  with  the 
head  of  Medusa  borne  by  Minerva,  V.,  H.  —  At 
shidd,  defence,  0. 

aegre,  adv.  with  comp.  aegrius,  and  tup,  aeger. 
rime  [aeger], /wtn/W/y,  distressingly:  audire,  T.: 
aegrest,  it  is  annoying,  T. :  ferre,  to  feel  distr»s. — 
With  dij^culty,  hardly,  scarcely:  divelli:  bellum 
sum!  facile,  aegerrime  desinere,  S. —  With  grief, 
rductantly,  unwillingly:  carere,  to  suffer  for  want 
of:  baud  aegre  pati,  without  impatience,  L :  ha- 
ben  (with  a^.  atul  m/^J^^^  ^^  V^OOglC 


a«fr«too  I 

••griioo^  — ,  — ,  er«  [aeger],  toftUmek:  sol- 
licitiidine,  Ta.—  To  grow  vone^  be  exatperaUd: 
violeiitia  medendo,  V. 

aegrimdnla,  ae,/.  [aeger],  anxiefy^  iroMe,  C, 
H. 

aegritudo,  dinis,^.  [aeger],  sieknefi,  grief ^  a/- 
fiidion^  ntelaneMg:  in  aninio:  ira  et  aegritudo 
perinixta,  S. :  acHor :  lenior. 

aegrotatld,  6nis,/.  [acgroto],  eickneUf  disease: 
in  corpore :  animi,  a  morbid  date, 

aegroto,  &▼!,  — ,  Are  [aegrotns],  to  be  rick,  lan^ 
guitifi^pine:  graviter:  morbo,  H. — Of  cattle,  U. — 
To  BHjfer :  animus  aegrotat :  animi  yitio,  H. 

aegrotUBp  adj.  faeger],  nck^  dinated:  corpus, 
H. :  leo,  H. — As  8ul>st.^  a  uicipernn^  invalid:  con- 
slUa  aegrotis  damus,  T. :  aegroto,  dura  anima  est, 
spes  esse  dicitur :  animus,  T.,  C. ;  res  p. 

Aegyptiiifli  adj,^  Egyptian,  C,  N. — Aa  mbtt, 
an  JSgyplian,  Cs.,  C. 

a^noBp  I,  m.,  sr  oZXtvoc,  a  dirge,  O. 

aemnlatid,  5nis,  jjf  [aemulor],  rivalry,  emtda- 
Hon,  competition :  inter  alquos,  S. :  gloriae,  L. : 
honoris,  Ta. :  vitiosa. — Ptur.,  Jcalotuies,  C. 

aemulator,  dris,  m.  [aemulor],  a  xeaiom  imita- 
tor, CAtoiiis. 

aemtdfitiUy  lis,  m.,  rivalry,  jealowy^  Ta. — 
Fiur.,  Trt. 

aamulor,  &tus,  Ail  faemulus],  to  rival,  vie  with, 
emulate,  strive  to  exca:  etus  instituta :  Agamem- 
nonem,  N. :  studio,  L. :  virtutes,  Ta. — To  envy,  be 
jealous  of:  iis  qui,  etc. :  mecum,  L. :  inter  se,  Ta. 

aemnlnfl,  adj,  [2  IC-,  AIC-^,  striving  eametHy 
after,  emulating,  rivalling,  vytng  witli,  emuhuit: 
laudls :  studiorum :  itinerum  Berculis,  L.  —  En- 
vious, jealom,  grudging,  malicious :  Triton,  V. — 
Aawubst.,a  rival:  alqm  tamquam  aemulum  remo- 
vere.  —  Of  things,  Availing,  comparable,  similar: 
tibia  tubae,  H. :  Carthago  inperi  Romani,  S. 

▲eniiafli  affi-  [Aeneas],  of  Aeneas,  V.,  0. 

aenetta  (alien-),  atff.  [aes],  of  copper, of  bromae: 
galea :  aeneus  ut  stes,  i.  e.  in  a  statue,  H. :  prolef>, 
the  age  of  brass,  0. :  hie  mnrus  aOneus  esto,  a  bul- 
vark  (of  character),  H. 

aenigma,  atis,  n.,  =r  alvtyita,  a  figure,  allegory, 
C. 

aenlpes  (ahen-),  edis,  adj.  [aSnus+pes], 
bronse-footed,  0. . 

aenus  (ahen-),  ac{f.  [aes],  of  copper,  of  bronze: 
thorax,  V. :  lux,  lustre,  V. — As  suM.  n,,  a  brazen 
vessd,  kettle:  Tyrium,  a  dye-kettle,  0. — Fhir.,  for 
warming  water,  V. — Strong, firm:  manus,  H. 

Aeolioa,  acH,  X  Of  Aeolus,  the  god  of  the 
winds:  venti,  To. :  viigo,  i. e.  Ame  or  Canaee,^^ 


2.  Of  the  Aedians:  pueUa,  i.«.  8t^p^9,  H.:  Iwra, 
0. :  plectniiD^  Pr.  % 

aequabillBp  e,  adj.  with  eomp,  [aequo],  li)^, 
simitar,  eqttal,  uniform:  ins:  praedae  partitfo: 
satio.  —  Consistent,  equable^  constant,  unvarying  : 
nihil  ea  iurisdictiun^aequabilius:  fortuna,  without 
vicissitude :  pulveris  vis,  permanent,  S. :  fama,  S.— 
Of  %iy\t, sustained:  orationis  genus. 

aequabUitiflt  fttts, /.  [ aequabilis],  equalUy, 
uniformity,  evenness:  motHs :  yitae. — r  ig.,  equity, 
impartiality :  decemendi :  iuris.  —  Of  stjie,  ii»£- 
formity:  orationis. 

aeqaabiliter,  adv,  with  comp.  [  aequalnlis  ], 
equally:  praedam  dispertire:  frumentum  emere  ab 
civitatibus. — Indiseriminatelu  :  in  rem  p.,  in  priva- 
tos  .  .  .  inrucbat — Uniforrmy,  unvaryingly:  mare 
conglobatar :  omnes  eitint  eiiis  modi :  aequabilius 
res  humanae  se  liabcrent,  S. 

aeqnaeTOfl^  adJ,  [aequus  +  aevum],  of  equal 
age :  rex,  V. 

aequalla,  e,  ot^'.  with  eomp,  [aequo],  equal,  like, 
even,  on  apar:  tirtntes  inter  se:  els  genus,  elo- 
quentia,  aetas  aequalin,  S. — Of  the  same  age,  equal- 
ly old:  chorus  aequalis  Dryadum,  V.  —  As  subst., 
a  contemporary,  fellow :  aequali  suo  inservire,  T. : 
dilexi  senen>,  ut  aequalem :  Aristides  Themistocli 
(jgen.),  N. — IJving  at  the  same  time,  contemporary, 
coeval,  and  fiiAs/.,  a  contemporary:  Ennio :  tempo- 
ribus  illis  scriptor,  L. — Coeval,  eoextstcfU :  benevo- 
lentia  ipsius  aequalis  aetati,  as  old  as  hitnself: 
urbis  mortal!  oorporl,  lasting  only  as  long  as,  L. : 
aeqiuili  tecum  pubesoeret  aevo,  V.  —  Uniform^ 
level,  even,  steady :  loca,  S. :  terra  ab  omiii  parte, 
0. :  aequali  ictu  freta  scindere,  0. :  sonitus  .  .  . 
aequalior  accidens  auiibus,  L. :  nil  aeqoale  homini 
f  uit  IIU,  no  consistency,  H. 

aequalitaai  fttis,/.  [aequaKs],  equality^  sani- 
larity,  likeness:  fimtema:  vesXtsu^^ Equality  of 
civil  rights,  Ta. 

^  aaaualiter,  adv,  with  eomp.  [aequalis],  evenly^ 
equably:  dealivis,  uniformly,  Cs. :  ingrediens :  ster- 
nere  undam,  O.^^Equally,  equitably  :  distribuere : 
aequalius  duci  parebant,  Ta. 
\  aeqtianlmltaai  &tis,  /.  [  aequus  +  animus  ], 
gtstpd-will,  kindness,  T. 

aeqnatiio,  onis,/.  [aequo],  an  equal  distribu- 
tion, community :  bonorum:  iuris,  L. 

aequatofl,  adj.  [  P.  of  aequo],  letfei,  levelled, 
even :  agri  planities :  (mensam)  tersere,  O. :  aequa- 
tis  procedere  velis,  with  even  sails,  i.  e.  before  the 
wind,  y. :  aequatis  rostris,  side  by  side,  V. 

aaqtia,  eidv,  with  eomp.  and  sup.  [aequus], 
equally,  in  like  manner,  just  as,  in  an  equal  degree^ 
to  the  same  extent:  Utin  omnes  eadem  aeque  sto- 
deant,  T. :  honore  non  aeque  omiura  mnt;  aequo 

Digitized  by  VjOOQ  IC 


«eqqiU|nltafl  I 

k(]gae,  Cs. :  Dovi  aeqae  omnia  iecum,  T. :  jiiai 
i^ue  amiooa  et  iiosniet  ipsos  diligamus,  our 
frietidM  ag  outtdveB :  quod  .  . .  aeque  neglectnm 
poena  eenibusque  nocebit,  H. :  id  quod  Aeque 
pauperibud  prodest,  locupletibus  aeque,  H. — Aeque 
...  ac,  at .  .  .  cu  /  as,  as  much  as :  hebes  aeque 
ac  pecus,  Att  ap.  G. :  iiumquam  aeque  ae  modo, 
never  so  rntich  as  of  late,  T. :  qui  illia  aeque  ^c  tu 
ipse  gaudei-et:  iumenta  aeque  nitiila,  ac  si,  etc., 
«i  jusi  as  good  amditioit,  N.  —  Aeque  .  .  .  quaro, 
as ...  as^  as  well .  .  .  as:  optatum  aeque,  quam 
ut,  etc,  a*  aecffaable  as,  etc.,  L; :  Expalluit  aeque 
quam  puer  ipse  deus,  0.  —  Kllipt. :  nihil  est 
aeque  qnod  faeiam  lubena,  jo  ^uerffiUy,  T. :  qui- 
bi»  noB  aeque  eat  cognitus,  not  so  well  knoion :  Ca- 
milliia  aeqoe  procpero  eventu  pngnat,  L. — Juttly, 
eqailably:  lex  aequissiroe  acripta:  societatem 
aeque  tueiuB :  ferro  qoam  fame  aequius  perituros, 
hater,  ^ 
aeq[aililMita%  itia,/.  [aeqnuflH- libra],  eqm- 

fOUtS. 

e,  adj.  [aequinootium],  egut- 
caeli  furor,  CL 

aeqoittciotinm,  l,  fi.  [aequus+nox],  Uu  equi- 
nn  :  dies  aeqainoctii :  Temun,  L. 

aeqnlpero,  &vi,  atua,  ftre  [aequus+par],  to 
compare,  liken :  cum  fratre  gloriam :  lovis  equie 
dictatorera,  L. — To  equal,  come  up  to,  rival:  alqm 
bbore,  X. :  arbem  dignitate,  N. :  voce  magiatrum, 
?. 

aequltaBt  atls,  /.  [aequus],  uni/ormiti/,  even,- 
ness  ;  with  auimi,  calmness,  repose,  equability,  equate 
imily:  animi  in  morte,  calmness:  iiovi  moderatio- 
nem  anlmi  tai  et  aequitatem :  ut  animi  aequitate 
piebem  oontlneant,  Cs. :  raira  populi  R,,  itidijer- 
enee. — Equality,  equal  Hghts  :  iniquissima. — Equi- 
ty^ faimess,  fiMmanSly,  kindness:  pro  aequitate 
contra  iua  dicere:  belli,  in  war:  iustitia  et  aequi- 
tas,  N. :  aeqiutate  rem  p.  curare,  moderation,  S. : 
defensioiiia :  oondidonum,  Cs. 

aeiiac^  Asi,  Uua,  &re  [aequus],  to  make  equal, 
equalise  :  auaa  opea  cum  potentisaimia  aequari,C8. : 
niimeram  (corponim)  cum  naviboa,  V. :  fortunam 
antroia,  L. :  teeta  caelo,  fxuse,  V. :  illi . . .  amorem, 
reiumM  equal  tote,  V. :  imperium  terris,  animos 
Olnnpo,  extend,  V. :  aolo  aequandae  aunt  dictatu- 
rae,  ^balUked,  L. :  nocii  ludum,  i.  e.  play  all  night, 
V. :  Ibant  aequati  numero,  i.  e.  kept  step  to  the 
*ong^  V. :  aequato  omnium  peiieulo,  Cs. :  aequato 
If  arte,  L. :  ear  noii  omnia  aequantur  f  l  e.  equally 
vested  M  the  two  parties,  L. :  eaelo  te  iaudi^Mia, 
raise,  V. :  laborem  Partibua  iustis  (abL),  tUstribute 
eqnaUjh  ^-  -  focdera  cum  rifpdia  aequata  Sabinis, 
L  e.  made  on  eqwd  termsif  U«  —  7b  place  oh  an 
equality  wiSK  eompare:  scelera  cum  aliis. — Of 
pisLcea^  to  make  lafk,e9feii, smooth:  UM9am,Ca.:  area 


aequanda  eyiindro,  V. :  pumice  omnia,  Ct :  ae!em, 
i.  e.  make  as  long  as  the  enemy\  L. :  nee  tamen 
aequari  frontes  poterant,  L.  —  To  become  equal, 
equal,  eome  up  to,  attain,  reach:  illis  se:  caelum, 
to  reach,  O. :  cum  sulooa  aeqnant  sata,  i.  e.  p-ow 
as  high  as  the  ruhes,  V. :  facta  dictis,  i.  e.  speak 
worthily  of  the  achievements,  L. :  lacrimis  laborer, 
lament  adequately,  Y. :  regum  opea  animis,  i.  e. 
rival  by  his  spirit,  V. :  duoem  passibus,  keep  pace 
wUh,  V. :  sagitta  aequana  ventos,  as  swift  as  the 
winds,  V. :  Yellera  nebulaa  aequantia,  i.  e.  as  fine 
as  miU,  0. :  munia  oomparis,  i.  e.  draw  even  with 
hermaie,'E, 

aequor,  oris,  n.  [aeqUus^,  an  even  surface^  level : 
catiiporam  aequora :  campi,  V. :  Libyci  aequoris 
harcnae,  V. — In  ending  a  lonjt  poem :  inmensum 
spatiis  confecimus  aequor,  V.  —  Esp.,  t/ie  sea, 
ocean:  Aegaeum,  0. :  ingeus,  H. :  saeva  aequora, 
v. :  aequora  cingentia  terras,  O. :  vastum  maris, 
v.:  teilus  et  aequora  ponti,  V.  —  Poet.,  of  the 
l%ber:  sternere  aequor  aquis,  smooth  the  turf  ace 
teith  his  waters,  V.  * 

aequoreui^  adj.  [aequor],  of  the  sea,  marine: 
rex,  Nqahme,  0. :  Britanni,  islanders,  O. :  genua, 
i.e./«/*.V. 

aequnin,  I,  n.,  a  plain,  level:  in  aequo  campi, 
iM-^Fairness, Justice:  utiUtas  iusti  prope  mater  et 
acqui,  11. :  eas  (iniurias)  gi«vias  aequo  habere,  to 
fed  too  deeply,  8. :  potua  lai'gius  aequo,  H. :  aequo 
violentior,  O. 

aeqttvui,  adj.  with  comp.  and  sttp.  [2 IG-,  AIC-], 
even, plain,  level, Jlat:  locus:  acquiore  loco  consti* 
terat,  Cs. :  campus,  V.  —  Equal :  ex  provinclA 
aequam  partem  sumere:  scquitur  non  pnssibua 
aequis,  V. :  Abietibns  iuvenes  acqui,  as  tall  as,  V. 
— Even  with,  on  a  Uvd  with:  eive  loquitur  ex  in- 
feriore  loeo,  sive  ex  aequo,  i.  e.  an  the  floor  of  the 
Senate:  pede  congredi  aequo,  i.  efface  to  face,  Y, 
— Favo§xtble,  advantageous:  locus  ad  dimicnnduro, 
Ca.:  locus  sui8,N.:  temfMB.'^J*<avorable,fiiefidly, 
kind,  humane:  nobis:  pun- is  RiuxtmiB, propitious, 
H. :  teroplum  non  aequae  Palladis,  ttnpropitious, 
V. :  a6r  non  aequus,  unwholesome,  V. :  non  aequa 
fata,  hard,  O.  :  aequi  iniquique, /HrndSr  andfoeg^ 
L. — Eqtuil,  proportionate, like:  utiiiam  esaet  mihi 
pars  aequa  amoria  tecum,  i.  e.  that  I  had  a  fair 
returfi,  T. :  aequJi  manu  disoedere,  after  a  drawn 
battle,  SL :  aequo  Marte  pugnare,  indecisive,  h. : ' 
aequura  volnus  utrique  dedit,  0.— Of  persona, 
fair,  equitable,  impartial :  praetor:  aequissiroua 
itidex.--Of  thlnf^f  emitabU,  reasonable,fair,  lumor- 
able:  postulatio :  id,  quod  aequisaimum  est^  ut, 
et&:  quae  Uboram  aeire  acqmim  est  adulescen- 
tem,  T. :  aicnt  aequHm  est,  dicamus,  etc :  ex  aequo 
et  bono  iure  rem  iudieari  oportere,  equitably  aud 
kindly:  fit  reus  OMgta  ox  aequo  et  bono,  quam  ex 
iure  gentium,  S. :  durus  eat  praeter  aeouomqne 

Digitized  by  VjOOQIC 


aor 


86 


et  bonaro,  exceitMy,  T. :  id  non  fieri  ex  aequo  et 
bono,  in  a  spirit  of  moderation^  T. :  qui  neque  ins 
neque  boiium  ntque  aequom  sciunti  /mm  no  aenm 
of  right  or  rtaton^  T. :  istuc  aequi  bouique  facio, 
T. :  si  tu  aUquam  partem  aequi  bouique  dixeris, 
if  tfou  propose  an^Mng  reammable^  T. :  auimus 
nieus  totum  istuo  aequi  boni  facit,  i.  e.  i»  content 
with :  *  melius  aequius,*  i.  e.  quid  melius  et  aequius 
sit  iudicatur. — Equable^  calm^  composed^  tranquil: 
Borti  pater  aequus  utriqiie  est,  V. :  oculis  aspicere 
aequis,  V. :  auimus :  Aequam  Scrrare  mentero, 
H. :  aequo  animo,  wiih  equanimity^  patietUfy,  ealm- 
///,  toifh  indifference :  alqd  ferre  aequo  animo :  emo- 
ri :  servitutem  tolerai-e,  S. :  alqd  uuimo  aequiore 
ferre :  animo  aequissimo  nummos  adfert :  aequis- 
simis  animis :  audite  meutibua  aequis,  impartial' 

aer,  fteris^  aec.  Sera,  m.,  =  drip^  the  air,  atmoB" 

pftare,  skyy  esp.  1M  lower  air:  nudus  in  aere,  in  the 

open  air :  aera  vincei^  summum  arboris,  i.  e.  t/ie 

eummit,  V. — A  mietf  vapor:  densus, H. :  obscurus, 

♦V. — Thetoeather:  crassus:  purus. 

aeraria,  ae,/.  [aerarius],  a  mine. 

aerarium,  i,  n.  [  aerarius  ],  part  of  the  temple 
of  Saturn  at  Rome^  in  which  the  pubUe  treaenre 
wa*  kept,  the  treasury:  referre  (pceuniam)  in  aera- 
rium :  pecunia  data  tibi  ex  aerario. — ^Hcuce,  the 
public  Ireaeureyjinaneee :  cum  effudisset  aerarium : 
commune,  N. :  pecunia  utl  ex  aerario,  Cs. :  ratio- 
nes  ad  aerarium  referre,  to  render  an  account  to 
the  treasury, — Here  tlie  public  arcliives  and  the 
standards  were  Icept:  tabulae  testimenti  .  .  .  ut 
in  aerario  ponerentur,  Cs. :  signa  ex  aerario 
prompta,  L. :  aerarium  sanctins,  a  fund  reserved 
for  extreme  public  necessity^  Cs.,  C. :  privatum,  a 
special  fund,  ^,:  militare,  Ta. 

1.  aerarlUBp  aiff,  [  aes  j,  of  copper,  of  bronxe, 
made  of  copper  ;  lience,  of  copper  money :  fabula, 
a  twopenny  story,  —  Of  mines :  stmcturae,  Cs. — 
Of  money ^  pecuniary  :  ratio,  the  inite  of  exchange, 
current  value  of  coin,  —  Of  tine  public  treasury : 
tribuni,  in  charge  of  diebursements, 

2.  aerariuBp  I,  m.,  a  resident  who  pays  a  poll- 
tax,  but  cannot  vote  nor  hold  office.  The  censors 
could  degrade  citizens  to  this  class ;  hence,  aern- 
rium  alqm  faoere,  L. :  alqm  in  aerariis  relinquere : 
qui  te  ex  aerariis  exemit. 

aeratii%  adj,  [aes],  </  bronze:  cuspis,  0. — 
jntled  with  brome:  lecti,  Jiaving  bronze  feet: 
naris,  with  a  bronze  beak,  Cs. :  acies,  in  armor,  V. 
: — Supplied  with  money^  lieh  (once) :  tribuni. 

aereuBp  adj.  [aes],  of  copper,  of  bronze:  signa, 
L. :  clipeus,  Cu. :  vectes,  V. :  clipeua,  V. :  puppis, 
1.  e.  vcith  bronze  beak,  V. 

aerifer,  fera,  fenim,  adj.,  bearing  bronze,  i.  e. 
carrying  cymbals  {once):  manus,0. 


L 


aerlpSa,  edis,  adj»  [aes  +pea],  with  feet 
bronze:  cenra,V.:  tauri,  0. 

aeritis  (quadrisjl.)  or  aerefUi,  adJ,, pertaining 
to  the  air,  aerial:  swie?,  i.  e.  tfu  clouds,  V. :  vola- 
tUs  avium :  cursus,  through  the  air,  0. :  aerias  ten- 
tasse  domos,  tfte  heavens,  H. :  met,  i.  e.  gathered 
from  dew,y, — JUsing  aloft,  aerial,  lofty,  high: 
Alpes,  v.,  0. :  Phaeacum  arces,  i.  e.  i/u  mountain 
topSfV.:  quercuSjV. :  cupressus,  Ct. 

aerugo,  inis,/.  [aes],  rust  of  copper,  verdigris, 
-Ruety  gold,lM.- 


-P  o  e  t.,  a  corroding  passion  : 
auimos  aerugo  Cum  imbuerit^ 


mera,  etivy]  H. 
avarice,  H. 

aerumna,  ae,/.  [of.  Ira],  toil,  hardship,  distress^ 
trouble,  tribiUation:  alqm  expedii*e  his  aerumn^, 
T. :  rem  p.  servare  aerumna :  multae,  U. :  mors 
aerumnarum  requies,  S. 

aenunnosim,  aeff.  with  sup,  full  of  trouble, 
miserable,  wretcfied,  distressed:  salum:  pater:  fe- 
lix  et  aerumnosus :  aerumnosissima  mulier. 

aeSi  aeris,  n.,  crude  metal,  Ixise  metal^  copper : 
uU  aere  pro  nummo,  Cs. :  aeris  metalla,  V.  — 
Hence,  bronze,  an  alloy  of  copper  and  tin:  ex  aere 
statua. — As  symbol  of  indomitable  courage:  aes 
triplex  Circa  pectus,  U. ;  of  durability :  monumen- 
tum  aere  percnnius,  H. :  quae  (acta)  ille  in  aes 
incidit,  i.  e.  engraved  on  a  copper  tablet  for  deposit 
in  the  aerarium:  in  aere  incidere:  oera  legum, 
i.  e.  t<tblets  inscribed  with  the  laws. — Flur.,  teorks 
of  art  in  bronze,  bronzes :  grata  aera,  H. :  aera 
voltum  simulantia,  a  bust,  H* :  aere  ciere  viros,  a 
trumpet,  V. :  aeris  cornua  flexi,  0. — Hur.,  cymbals^ 
H. :  aei-a  micantia  cerno,  i.  e.  arms  of  bronze,  V. : 
spumns  sails  aere  ruebant,  with  the  prow,  V. :  in- 
quinavit  aere  tempus  aureum,  1.  e.  degeneracy,  H. : 
aes  exigitur,  i.  e.  money,  H. :  mcret  aera,  earns 
money,  H. :  gravis  aere  dextra,  V. :  danda  aera 
militibus,  L. :  octonis  refercntes  Idibus  aera,  i.  e. 
carrying  the  teacliei'^sfees,  IT. — ^Esp.  in  the  plu-ases, 
aes  alienum,  another's  money^  i.  e.  debt :  aes  alie- 
num  suscipere  amicorum,  assttme:  in  aere  alieno 
esse:  conflnre,  S. :  aere  alieno  premi,  Cs.:  di»9oI- 
vere,  discharge:  solvere,  S.:  te  aere  alieno  libe- 
rare :  ex  aere  alieno  laborare,  to  be  oppressed  by 
debt,  Cs. :  nexus  6b  aes  alienum,  bound  for  debt,  L. 
— Henco,  libr&que  et  aere  liberatus,  released  from 
the  debior^s  bond,  L. — Aes  mutuum  reddere,  bor- 
rowed money,  S. — ^Aes  suum,  one^s  own  money  ;  meo 
sum  pauper  in  aere,  I.  e.  I  am  poor,  but  not  in  d^t, 
H. — ^Fi  g.  (colloq.) :  te  in  meo  aere  es^e,  i.  e.  at  my 
service.  —  The  ^mit  of  the  coin  standard  (cf  .  as) : 
aes  grave,  the  old  heavy  money,  a  pound  of  copper  : 
denis  roillibus  aeris  gravis  reos  condemnat,  L. — 
And  aes  aloue  and  in  the  gen.  sing,  (cf  assium) : 
aeris  miliens,  tridens,  C,  L.— Fig.,  wages  earned: 
antma  aera  habes,  L. ;  hence,  military  service : 
istiuB  iiera  ilia  Vetera,  < 

Digitized  by  ^ 


le 


«6Miilatttm 


87 


aestiM 


UBflonlitmii,  I.  n.  [aesculus],  afareU  o/oaka, 

aesonleofli  adj.  [mscuIus],  of  thA  oak:  frona, 
0. 

aeflcnlim,  I,  /.,  the  JtaUan  oak  ( with  edible 
leoms):  niaxuma,y.:  rigida,  H. 

Aaaopinfli  adj.  [Aesopus],  Aaopian:  fibulae, 
likt  Aem>p\  Ph. 

aestafli  &ti8>/..  summer :  aestate  ineunte :  ini- 
ti,  Cs. :  media,  midsummer:  summa,  the  height  of 
ttmuner:  aestatm  extretniim,  S.  —  Me  ton.,  ine 
mmmerair:  liquida,  V. — Summer  heat:  aestatem 
ptti,  S. :  ignea,  H. 

aestiliBr,  era,  eram,  atff.^  heat-bringing^  eaudng 
hat:  canb,  V. 

aesttmabili%  e,  adj.  [aestimo],  tBorthg  of  ai- 
Uan. 

aestimatio,  onis,/.  [aestimo],  the  determina- 
tim  of  value,  value,  valuation^  appraiaement :  aeiiti- 
Dutione  factft,  Cs. :  potestas  aestimationia  haben- 
dte :  f  nimenti,  the  determination  of  a  rate  of  duty  : 
ent  Atheuis  quasi  poenae  aestimatio,  i.  e.  a  com- 
mutation. — Esp.,  in  law,  litis  or  litiura  aestima- 
iio,  a  valuation  of  tine  matter  in  dispute,  assessment 
of  damages^  lex  de  inultarum  aestimatione,  t/ie 
cottunutaiion  offiius  in  kind,  L. :  posBessionum  et 
lenim,  i.  e.  an  appraisement  of  real  and  personal 
otatc  Cs. :  praeditt  in  aestimationem  accipere,  to 
eteept  at  the  appivisement :  aestimationea  Tendere, 
L  e.  property  received  at  a  Itigh  appraisement : 
lestinMiioiiera  accipcre,  to  suffer  injury  (by  taking 
piopcrtjr  at  too  higli  a  valuation). — ^Fi  g.,  a  valu- 
ation, estimation:  lionoris,  L. :  necta,  Tn. :  propria 
Tirtutis,  intrinsic  worth. — Esteem:  aestimatione 
dignus. 

aeatfmator,  Oris,  m.  [aestlmol  one  who  values, 
on  appraiser:  fnimenti. — Otie  who  esteems:  sui, 
Ca. :  incantior  fidei,  L. 

aastimo  (older  aestumo),  &vi,  fitus,  fire,  to 
determine  the  value  of,  estimate,  value,  rate,  ap- 
praise: argentam:  quanti  haec  signa  aestimen- 
tur¥:  mandpia  tanto  pluris,  L. :  tritici  modios  sin- 
gnWis  temis  denariis:  haec  aestimate  pecunia, 
aihna/e  in  money:  a  liquid  tenuissime,  at  t/ie  loweet 
fywe:  sestertitim  ad  tridens  litem:  Catoni  se- 
ttertium  oeto  milibus  lis  aestiroatA  est,  damages 
ere  oMeessed  against:  ea  lis  L.  talentis  aestimata 
est,  X. :  arbitri,  qui  litem  aestument,  Cs.  —  In 
criminal  law:  litem  aestimare,  to  assess  a  penalty: 
in  litibns  aesttmandis:  de  pecuniis  repetundis 
litem;  also, /o  commute  a  fine:  nt  lis  haec  capitis 
ae^timtretur,  thai  this  eapital  charge  be  commuted : 
Kte«  maiestatis.  —  Fig.,  to  estimate,  value,  rate, 
weipk,  hold,  esteem :  expendunt  et  aestimant  volnp- 
tates,  they  weigh  and  rate  their  pleasures :  sicut 
tgo  existimo,  according  to  my  estimate^  S. :  Volgus 


ex  Teritate  panoa  aestimant,  value  according  to 
trutii:  aliqnem  ex  artificio  comico,  according  to 
his  art  as  a  comedian:  amidtias  non  ex  re,  sed  ex 
commodo,  S. :  ▼irtutem  annis,  according  to  age,  H. : 
aliqnid  per  ae,  according  to  its  own  importance,  L. : 
aliquoa  pro  sociis,  non  pro  hostibus,  to  regard  as, 
Cu. :  quanti  est  aestimanda  virtus  ?  valued:  mag- 
ni  pecuuiam,  atta^  great  value  to  :  alqd  parvi,  L. : 
alqd  minoris,  N. :  maximi  alqd:  sapientiam  non 
magno :  aestimare  aliquid  vlti,  as  dear  as  life, 
Cu. :  ilU  multo  gravius,  Cs. :  levins  tempestates, 
Cs.:  iuste aliquem, Cu. 

aaaiiwa,,  Omm,  n.  [aestivns;  so.  casira],  a 
summer  camp,  summer  resort :  praetoris,  a  pleasure 
camp. — M e  to  n.,  time  spent  in  a  summer  camp,  a 
campaign :  aestivofum  tenipus,  season  for  military 
operations,  S.  —  (8c.  loca  X  summer  pastures  for 
cattle,  —  Poet:  morbi  corripiunt  tpta  aestiva, 
whole  pastures,  i.  e.Jloeks,  V. 

aestivtis,  adj,  [aestas],  of  stmimer,  as  in  sum- 
me7;9Hmmer-iike,  summer:  tempus,  Ob.  :  dies:  sol, 
V. :  aura,  H. :  umbra,  0. :  per  aentlvos  saltOs, 
sutnmer  pastures,  L. :  aves,  summer  biixls,  L. — Ad- 
verb. :  aestivum  tonat,  lu. 

aestaarium,  T,  n.  [aestus],  a  tract  overfowed 
at  high  tide,  salt  marsh :  itinera  coucisa  aestuariiSi 
Cs. — An  inlet  oftlie  sea,  Cs. — A  bay,firtlt,,  Ta. 

aeatuo,  &vl,  Atus,  ftre  [aestusl,  of  6i*e,  to  rage, 
butti :  Aestnat  ignis,  V.  —  To  he  warm,  be  hot, 
bum,  glow :  ager  aestuat  herbif,  V. :  erudirc  iu- 
ventutem  algendo,  nestuaudo :  sub  pondcre,  0. — 
Of  the  sea,  to  i-ise  in  waves,  surge:  Maura  semper 
unda,  H. :  gurges,  seetlus,  V. ;  cf.  nebulft  specus, 
i.  e.  smokes,  V. — To  undulate,  swell,  be  tasted,  luave : 
in  os8ibus  umor,  Y. — F  i  g.,  of  passion,  to  burn,  be 
excited,  be  in/amed:  aestuare  illi,  qui  dc<ierant 
pecuiiiam :  quae  'cum  aestuans  agitnret,  S. :  in 
corde  pudor,  V. :  rex  in  ill&  Aestuat, /or  her,  O.— 
7b  waver,  vacillate,  hesitate,  be  in  doubt :  dubita> 
tione :  Aestuat  et  vitae  disconvenit,  U. 

aestiioae^  adv.  with  comp.  [acstuosus], ^?oi0- 
inglyt  hotly :  inarsit  aestuosius,  11. 

aestuosaa,  adj,  [aestus],  burning  hot, glowing: 
via :  Syrtes,  H. — In  violent  ebullitiun :  f reta,  il. 

aeatua,  Qs,  m.  [AID-],  an  agitation,  glow,  heat, 
rage  of  fire:  furit  aestus  ad  auras,  V. :  quia  oleam 
momorderit  aestus,  H. :  labore  et  aestu  languidi, 
S. :  ad  aestQs  vitandos  aedificarc,  Cs. :  Aestibus 
fnediis,  in  midday  heat,  V. :  Caniculae,  H. :  side- 
reu.««,  0. :  ulceris  aestw,  fever:  aegri  aestu  febri- 
que  iactantur. — Poet,  summer:  medio  in  aestu, 
0.  —  Of  the  sea,  a  /leaving,  swell,  surge :  f ervtt 
aestu  pelagus ;  cf.  expultant  aestu  latices,  boil  up, 
V. :  aeqiioris,  breakers,  V. :  ingreditur  f erven tes 
aestibus  undas,  O.  —  7%c  waves,  billows,  sea :  del- 
phines  aestum  secabant  V.:  iwiritiij^eftTf^tQs' 


aatoft 


98 


maximos  in  ooeano  effioere,  tide$:  ininueiit^  aesto, 
at  low  tick,  Ca. — F  i  g. :  qnantos  aestiks  habet  ratio 
coiDitiorum,  tidet  o/paation:  dTUis  belli  aeatus, 
H. :  qua9i  aeatua  iDgeni. — Irretolutiony  unteriain' 
ty^  hmtation:  qui  tibi  aestus,  qui  error:  amor 
irarum  fluctuat  aeatu,  V. :  aestOs  graves,  H. 

aetas,  iitis  {gen,  phtr.  -turn ;  sometimes  -tiam, 
L.),/.  [for  older  ae vitas],  the  life  ofman^  age^  life' 
time^  yeam:  amicitia  cum  aetate  adcrevit,  T. :  acta 
netaa  hoiieste:  expecteraus  Tartessiorura  regis 
aetatem,  i.e. «  life  at  hiig:  satis  aetatis  habere, 
to  be  old  enough :  aetatis  quod  reliquum  est  nieae, 
tJie  reti  of  my  life:  vix  ullum  diaeriroen  aetatis, 
L. :  tertia,  i.  e.  century^  O.-^Age,  time  of  life:  dum 
aetas  prohibebit  (sc.  te  scire),  T.:  ab  ineunto 
aetate, /ro»i  Am  entrance  ixto'life:  prima,  MtVii- 
hood:  puerilis,  Cs.:  aetatis  flos,  yoitsthful  vigor: 
puius  aetas  a  seuatorio  gradu  longe  abesset,  i.  e. 
youth:  propter  aetatem  eius,  Cs. :  qui  aliquid 
aetatis  babebant,  i.  e.  t/ie  yoiith :  quarta,  ue,  the 
fourth  yeary  V. :  rcspice  aetatem  tuam  (i.  e.  se- 
iiectutem),  T. :  lam  adfectiis  aetate :  xnorbo  atque 
aetate  oonfectus,  S. :  exacta  aetate,  t»  old  age, 
L. :  aetatis  excusatio,  plea  of  age^  Cs. :  id  aeta- 
tis duo  filii,  of  HuU  age:  cum  id  aetatis  filio: 
cum  illud  esset  aetatis:  ad  hoc  aetatis  a  pneritia, 
8. — Of  plants :  adolescit  frondibus  aetas,  V. — Of 
slieep :  par  aetas,  haedi,  0. — M  c  t  o  n.,  a  Rpace  of 
time,  age,  period,  generation,  time:  heroicae  aeta- 
tes:  aetas  succedit  aetati:  nee  ulla  umquam 
aetas :  aetatis  suae  primi,  N. :  Veniet  lustris  la- 
bentibus  aetas,  cum,  etc.,  Y. :  prior,  0. :  crastina, 
the  future,  H.-— -Of  tlte  four  ogee  of  the  vwld  (the 
golden  age,  silver  age,  etc.),  0. — litne,  the^ight  of 
time,  advancing  age:  te  aetas  mitigabit:  fugerit 
invida  aetas,  H. :  omnia  fert  aetas,  V. — Men  of  an 
age:  cum  vestrft  etiam  aetate,  toUh  young  men: 
V09,  acrior  aetas,  O  iuvencs,  0. :  militaris  fere 
aetas  omnis,  L. —  The  age,  men  of  the  age:  nos 
dura  Aetas,  H.:  Inventum  omnis  quern  credidit 
actus,  etc.,  V. — ^In  aec.  of  time :  me  aetatem  censes 
velle,  etc»,  forever f  T. :  an  abii|  iam  a  milite? 
lam  duduni,  aetatem,  an  age,  T. 

aetatnla,  ae,/.  dim*  [aetas],  a  tender  age, 

aeternltaa,  fttis,/.  [aeternus],  eternity,  endlene- 
ne»,  immortality:  tempiis,  pars  aetemitatis:  ani- 
morum.  —  Fig.,  immortality,  enduring  renown: 
mibi  aeternitatem  donare :  ad  raemoriam  aetemi- 
tatis, for  perpetual  remembrance, 

aetemo,  — ,  — ,  &re  [aeternus],  to  perpetuate, 
immortalize:  virtutes  in  aevom,  H. 

aetemum,  tubst,  and  adv.,  see  aeternus. 

aetemna,  adj,  [  for  •  aevitemus  ],  of  an  age, 
lasting,  enduring,  permanent,  endlese:  inter  nos 
gratia,  T. :  hostes,  L. :  sollicitudo,  S. :  vincula : 
audaciae  monumentum:  ignis,  the  veekdfire, — Of , 


aU  time,  everhtting,  eternal,  petpdued,  inunoi^Skl: 

deus:  rerum  Potesti.s,  Y.:  meutes:  supplieia: 
ignes^  i.  e.  the  heavenly  bediee,  Y. :  puer,  Baeehtu, 
0. :  Te  ex  aeterno  patientem  mortis  efficere,/>-«» 
iiivnorial  make  morttd,  0. :  urbs,  i.  e.  Rome,  Tb. 
— Neut.  as  eubet.,  perpetuity :  urbs  in  aetemum 
condita,  L.  —  Adverb, :  aetomum  salve,  forever^ 
V. :  vivere,  0. :  latrans,  perpetually,  Y. :  servire, 
H. :  aetemo,  0. 

aether,  ens,  m.,  =  al^p,  the  upper  air,  sky, 
firmament:  rex  aetheris  luppiter.Y.:  liquidus,  H.: 
mantis  ad  aetbera  tollens,  0. :  aethera  recludam, 
Juavenly  thingtt,  0. :  fama  super  aethera  notus,  V, 
— Air,  atmoepfiere :  liquidum  trans  aethera  vectus, 
Y. :  gelidus,  Y. :  aethere  in  alto  (opp.  the  lower 
world),  Y. — P  e  r  s  o  n.,  Heaven,  i.  e.  Jupiter  :  pater 
omnipotens  Aether,  Y. 

aethexitia,  adj,,  s=  ai^ipioc,  of  the  upper  air, 
Juavetdy,  ethereal,  cdeetial:  post  ignem  aetberia 
domo  Subductum,  H. :  arces,  0. :  aura,  Y. :  setnine 
ab  aetberio  (equi^  ofceUetieil  breed,  Y. :  tumultus, 
a  tliunderttorm,  O. 

Aethlopa,  opis,  m,,  =  AlBio^l  (bumt-face),  an 
Ethiopian,  negro  :  stipes,  a  blockhead  of  a  negro. 
— Aaj.,  EthiojHon :  lacfts  (plur\  0. 

aetbra,  ae,/.,  the  ether,  sky,  air:  Sliderea,  Y. 

aevitaa,  atis,/.  [aevnm],  old  for  aetas,  a^, 
time  of  life,  XII  Tabb.  ap.  C. 

aeTum  or  (older)  aevom,  I,  n,,^edilltr,  never- 
ending  time,  eternity:  aetemum,  0. :  in  aevum,/<!>r 
all  time,  H. — £  s  p. ,  period  of  life,  lifftime,  life,  age  : 
in  armis  ngere :  in  silvis  exigere,  Y. :  extentutn, 
proloftged,  H. :  natura  aevi  brevis,  S. :  meum,  m^ 
age,  H. :  aevo  apta,  things  suitable  to  tfteir  yearx, 
U. :  maximus  aevo  (i.  e.  natu),  0. :  flos  aevi,  the 
bloom  of  life,  O, :  aequale  tecum  aevum,  Y. :  oc- 
ciilto  arbor  aevo,  i.  e,  vith  no  signs  of  age,  H. — Old 
age:  aevo  confectus,  Y. :  annis  aevoque  soluti,  O. 
—  Age,  generation,  period :  Livi  scriptoria,  H. : 
venturi  inscius  aevi,  the  future,  Y.:  in  omne  no- 
bilis  aevum,  H. :  durare  in  hoc  aevi,  to  our  own 
times,  0.  —  The  age,  men  of  the  age:  veniens,  pos- 
ierity,  H. — Time:  aevi  vetustas,  Y. :  vitiaia  den- 
tibus  aevi  omnia,  0. 

Afar,  Afra,  Afruro,  adj.,  African, — As  tuhsi.y 
m,,  an  African :  dints,  i.  e.  Hannibal,  H. :  te  Af ris 
praefioere:  discincti,  Y. 

aff-k  see  adf-.        afore,  aforem,  see  absum. 

Africa,  ae,/.  [a  Carthaginian  word],  Libf/a,  the 
Carthaginian  territory,  C,  S. ;  the  province  of 
AfHca,  C. — Africa  (the  continent),  S. 

Afrioanu%  adj.  [Africa],  of  Africa,  African  : 
bellnm :  possessiones,  N. — Flur.f.  as  srubsL,  arum 
(sc.  ferae),  pantlters,  L. 


ry\i^i^*™= 


ctkse,  I  e./rom  tke  mnUAwmtr  H.  —  Ab  wbit,^  m, 
{m  Tentnsj^  ih*  mmikweU  wind,  V.,  H. 
mf^ifld,  onifl,  m^  a  driver^  hottler,  L.,  Cu.  —  A 

age,  agite^  imper.  of  ago,  freq.  as  intenj.^  eome^ 
goto  ;  see  ago. 

agellQlus,  I,  m.  <&n.  [agellua],  a  very  tmall 
JuUi,  Ci. 

ftCftl^"^  I»  m..dim.  [ager],  a  imatf  eite^«^  little 
JSdd:  Ageili  pauluin,  T. :  agelli  stngulorum. 

agema,  atts,  n.,  ^  aytifta^  thejlawer  of  the  (Ma- 
oedoniaii)  oava/ry,L.,Gu. 

Agenor,  oris,  m.,  a  X*tii^  of  Pkoenieia  :  Ageno- 
m  wvh^  i.  e.  Carthage^  V. — Ageuore  natus,  L  e. 
CW«tu«,0. 

aganfl^  entis,  04^.  [P^  of  ago],  ejfedtine^  power- 
Jul:  imagmefl. 

mger,  gri,  m,,  prodvetwe  Icmd^  afidd^farm^  te- 
lete^  arable  land,  pasiure  :  agniia  mercari,  T. :  fer- 
tili9,  fnictuosaa :  agri  solum,  tke  hare  ground^  Gs. : 
agros  findere  aareulo,  H. :  conserere,  V. :  agri  ter- 
minoa,  of  an  ettate,  H. :  situs  agri,  ofthefarm^  H. 
^A  territory,  dittritt,  domain:  Hirptoua:  Helve- 
tin?,  Ca. :  his  ciritaa  data  agerqae,  L. :  Apollinis, 
tke  domain  of  ApoUefe  temple,  V. —  E  s  p. :  nger 
Bomanua,  tJie  Roman poueetione  in  land:  publicus, 
ptMic  domain:  privatoa  a^roa  publicil  pecunia 
coeroere,  private  eitaiee, — Tkejieldt,  the  open  coun- 
try, the  eountry:  neque  agri  neque  urbis  odium, 
T.:  homines  ex  agris  ooncarrunt :  per  agros  per- 
qoe  viaa,  0. :  domas  qui  prospicit  agros,  U. :  mille 
pedea  in  fronte,  treoentoa  in  agnim  dare,  i.  e.  m 
dtptk,  B.^A  plam,  valley,  ehampaiyn  (opp.  mon- 
ies) :  campmtria,  L. :  montea  agitiaque  salutat,  O. 

aggmno  (ad-g-),  — ,  — ,  ere,  to  groan  at,  lament 
Offer  (poeL) :  malis,  O. 

aggar,  ens,  m.  [ad4-GES-],  a  mam,  hmp,  eol- 
kctkm,  pile  :  aggere  paludem  explere,  Cs. :  longias 
etat  ag«;er  petendus,  Cs.:  fossas  aggere  conplent, 
V.~^  heap  ofrubbieh,  pile  ofatonm,  bank,  mound, 
dam,  pier,  iioode,  wall,  dike,  mole,  rampart :  agge- 
ribus  niveia  iDformia  terra,  with  emm^rifte,  Y. : 
proelta  mjaoent  Aggeribua  marorum,  V. :  moKri- 
qae  aggere  tecta,  a  etoekade,  V. :  aggeribua  ruptis 
amnis  exit,  dSoma,  V.;  muniti  a^jj^sre  portOa,  a 
hreabeater,  O. :  viae  agger,  a  eawieway,  V. — Poet : 
aggeres  Alpini,  1.  e.  mtnmtainM,  V.—A  funeral  pile, 
O.—A  platform  (for  a  speaker),  0.  —  In  war,  a 
nwmd  erected  before  a  betieyed  city  to  eustain  bat- 
ttriny  cnginee:  vinels  ad  oppidum  actis,  aggere 
iacto,  Os. :  aggerem  iaeere,  8. :  promorcre  ad  nr- 
bem,  to  bring  near  to  ike  city,  L. ;  usn.  of  wood ; 
bence,  nt  agger,  tormenta  flamroam  coociperent, 
Cf. :  aggerem  ae  Tineas  incendium  hausit,  L.  — 
H  g. :  eaaet  agger  oppttgntndae  Italiae,  a  rampart 


\  agiUa 

for  attacking, -^Freq.  of  motinds  or  terraces  fn 
Rome,  built  for  defeuoe,  and  afterwards  used  as 
promenadea,  a  boulevard,  terrace:  raaximaa  (Ti&r- 
quinii):  (Servios)  aggere  circumdat  urbem,  L.: 
Aggere  in  aprico  spatiari,  H« — A  mound  to  protect 
a  aamp:  aegea  aggere  cingit,  V. 

1.  aggaro  (ad-g-),  gessi,  gestus,  ere,  to  bring 
tqf,  carry,  eonv^  to  :  adgeritur  turonlo  tellus,  V. : 
quadmutea  patriraonio,  to  keep  adding.  Ph. :  pro- 
bra,  Ta.:  aggenintiir  inaootibua  periculoaa,  Ta. 

2.  aggero,  avi,  — ,  ire  [  agger  1,  to  make  a 
mound  of,  heap  up,  pile:  Cadavera,  V. ;  Laurentis 
praemia  pugnae^  V.— Fig.,  to  pile  up,  inereaee, 
Btimulate:  iras  dictis,  Y. — To  fill  with  earth:  spa<t 
tium,  Cu. 

aggestna  (ad-g-X  Os,  m.,  a  bringing  in,  collect- 
ing :  oopiarutti,  Ta. :  pabuli,  Ta. 

age^omero  (ad-g-),  — ,  — ,  &re,  to  wind  on, 
add  by  wiftding :  ae  lateri  nostro,  attach  themsdvee, 
V. :  cuneis  se,  throng  to  the  battalions,  V. 

ageJutiiid  (ad-g-)t  —>  — 1  Are,  to  glue  to,  atick 
on,  lig. :  prooemium. 

aggraveaoo  (adg-),  — ,  — ,  ere,  to  inereaee  in 
weigfU,grow  violent:  ne  morbus  adgravescat,  T. 

aggraTO  (ad^«),  — ,  ntus,  ftre,  to  tnake  heavy, 
—  F 1  g.,  to  embarraee  further,  inereaee  in  oppree- 
mveneee  :  rea,  L. :  dolorem,  Cu. :  curam  eurft,  Pb. 

aggredior  (ad-g-),  gressus,  l,  dep,  [ad+gra- 
dior],  to  approach:  aliquo.  —  Esp.,  to  approacJi, 
apply  to,  adareee:  legates  aggreditur,  S. :  iudicera, 
to  iftjtuenee:  mortalea  pecunia,  with  bribee,  S. :  Ve- 
nerem  dictis,  to  aeeoet,  V. :  astute,  make  advances, 
T. — 7\>  go  agamet^faU  upon,  attack,  aeeault :  eos 
impeditos,  Cs. :  milites,  S. :  bene  comitatum :  alqm 
ferro,  O. :  muram  scalis,  S. :  comminus,  0. :  ad- 
greasi  inidunt  vincula,  attacking,  Y. — Fig.,  to  tet 
about,  undertake,  aeeume,  begin,  attempt,  try :  de 
qaibaa  dicere  adgrediar:  avellere  Palladium,  Y. : 
oppidum  oppagnare,  Cs. :  mollire  iropetum,  L. :  ad 
crimen :  ad  pethionem  oonsulatfls,  to  become  a  can- 
didate: ad  faciendam  iniuriam :  ancipitem  cau- 
sam :  maiora,  S. :  alift  vift,  try  another  way,  T.  — 
lb  lay  daim  to,  teite  (poet.) :  magnos  honores,  Y. 

aggrago  (ad-g-),  avi,  atus,  kre,  to  add  to  a 
flock,  bring  together  in  a  flock.  —  Fig.,  to  atta<^ 
Join,  indude:  te  in  nostrum  numerum,  count  you 
oneofue:  se  ad  eorum  amicitiam,  Joyn«(f  their  al- 
liance, Cs. —  To  connect :  filium  ad  patris  interitum, 
i.  e.  to  imolieate  in,  —  To  colleet,  bring  togdher, 
make  one  body:  se:  eodem  naufragos. 

aggraaalo  (adg-X  Onis,/.  [aggredior],  an  ao- 
eault ;  fig.:  prima,  the  introduction  (to  a  speech). 

aggreaaa%  R  of  aggredior. 

agfUa,  e,  adj.  [1  AG-],  nimble^  quick,  agile,  live- 


40 


num,  H.:  Quae  drcomyoliUs  agilis  tbjmftf  H.: 
remud,  0. :  rota,  0. 

agUitaii  atU,/.  [agilis],  nimblmim,  aHhUj^, 
quickMu:  naTium,  L.:  roCanim,  Cu.-— Fig.:  nap 
tunie,  a  pliahU  Umper, 

agitiblll^  e,  adj.  [aglto],  mmhf  moved,  HgfU: 
aer,0. 

■gititld,  dnifl,/.  fagito],  numemeiU,  motion, 
agiiaiiim :  fluctaoin :  leoticae,  L. :  linguae :  armo- 
rum,  \u  —  Fig.:  mentis.  -^  Pmtmt,  proteaUion ; 
atudiorum :  roagnarum  rertioL 

■gfttitor,  dri0,  m.  [acito],  a  driver:  aaellif  Y. : 
eqiiof  um  Achillifl,  i.  e.  ekarioleer,  V. — Eap.,  a  eom- 
petUor  in  the  eirene,  C. 

aglte,  imper.plw\  of  ago. 

Agito,  Avl, atnt, kre^/reg.  [ago], t0  9eiin noUrU 
motion,  drive  onward,  move-,  impel,  urge:  (Harena) 
magna  vi  agitata,  & :  greges,  dnve  to  paalure,  Y, : 
equum,  V. :  iugales  (dracoues),  0. :  (trireniem)  in 
portu  agitari  iubet,  rowed  aoout,  N.  —  To  hunt, 
cfiase, pursue:  aquiln  alias  avis  agi tans :  dammas, 
O. :  cenros  in  retia,  0.  —  F  i  g.,  to  drive,  urge  for- 
ward, prene,  support,  innei  on :  agrarium  legem : 
hoc  uiium  ogitaro,  esse,  etc.,  kem  preming  tfue  one 
point:  paoein  an  bellum,  S. — 7b  attend^  kem,  ed- 
Arate :  Dionysia,  T. :  festos  dies.  —  7b  etmree, 
obey,  carry  out,  exerciee:  praeoepta  parentis  roei, 
S. :  secreta  consilia,  L. — Of  time,  to  pam,  tpend  yi- 
tarn  sine  cupiditate,  8. :  apud  aquam  noctem,  S. 
— Abeol.,  to  live,  abide,  be:  Varius  atque  incortus 
agitabat,  B. :  pro  niuro  dies  noctlsque,  remaitt,  S. 
— To  move  to  and  fro,  $tir,  agitate,  ehake,  dieturb, 
to9$ :  corpora  htic  et  illuc,  S. :  hastam,  braudieh, 
0. :  scintilla  agitata  {vem\*'),f aimed,  0. :  habenaa 
manibus,  wield,  0. :  caput,  nod,  0. :  mare  ventoruro 
vi  ngiiari :  freta  incipiant  agitata  tumesoere,  Y. : 
Zephyris  agitata  Tempe,  H. :  agitata  numina  Tix)- 
iae,  lotted  on  tbe  sea,  v. :  agitantia  f umos  Nubila, 
toeeing  up  spray,  0.  —  F  i  g.,  to  etir,  route,  agitaU, 
atimulate,  excite,  goad:  hunc,  T. :  plebem,  L. :  mens 
agitat  molem,  antmatee,  V.  —  To  vex,  disquiet,  dis- 
turb, dlstrest :  nationes :  Furiis  agitatus  Orestes, 
V. :  rebus  agitatis,  m  timee  of  disorder :  metu  at- 
que libidiiie  divorsus  agitabatur,  was  distracted  by, 
8. :  te  agitet  cupido,  H. :  fidem  aut  gentis,  to  dis- 
turb the  loyalty,  etc.,  V.  —  7b  insult,  ecoff,  rail  at, 
deride, revile:  rem  roilitarem:  meafastidia  verbis, 
H. :  (poeinata)  expertia  frugis,  H. :  ea  belle  agita- 
ta ridentur,  neatly  mocked  —  7b  prosecute,  occupy 
oneself  with,  engage  in,  keep  going,  stir :  cuncta, 
ketp  active,  8. :  mutas  ai-te»,  V. :  iocos,  0. :  eo  modo 
agitabat,  ut,  etc.,  so  conducted  himself,  S. :  scaenis 
agitatus  Orestes,  i.  e.  represented,  V. — To  pursue, 
consider,  deliberate  on,  meditate:  secum  multum, 
8. :  haec  mecum,  H. :  in  animo  bellum.  Lb :  agita- 
re  coepit,  si  posset,  etc.,  L. :  ut  mentc  ogitaret,  bel- 
lum renovare,  N.  —  7b  discuss^  debate,  sift,  investi- 


gate: omtori  omnia  tnetata,  agitata,  t  e.  si/ppd^ 
discussed:  omnia  ex  tabulis,  by  the  aecounls:  me- 
natus  de  seoessione  plebis  agitat,  h.  —  Impers, : 
Romae  de  facto  agitari,  there  were  discussions,  S. 

icemen,  inis,  n.  [ago],  tJuU  which  is  driven, — > 
In  gen.,  a  multitude,  throng,  host,  troop,  crowd, 
number,  band:  perpetuum  totius  Italiae:  ingens 
muHerum,  L. :  puerile,  of  boys,  V. :  Eumenidum 
agmina,  V. :  navium,  a  line  of  ships  (for  a  break- 
irater),  L. :  gnuiifernm,  ants,  O. :  agmina  eervl 
fuga  glomerant,  V.:  (stellanim)  agmina,  O. — 
E  8  p.,  an  army  on  the  march,  column :  inedium 
hostium,  tlie  centre,  L. :  novissimum  hostium  .  .  . 
nostrum  primum,  rear,  van,  Cs. :  extremum,  rear 
guard,  Cs. :  confertissimo  agmine  contendere,  in 
dose  array,  Cs. :  oertum  agminis  locum  tenere, 
place  in  tlu  column:  transverso  agmine,  by  a 
Jtank  movement,  h, :  agmine  tacito,  i.  e.  without 
signals,  L. :  agmine  quadrato  accedere,  tn  solid 
column :  quadrato  agmine  inoedere,  tn  a  square, 
S. — An  army,  host,  troops  (cf.  exercitus,  acies) :  in- 
stnicto  agmine,  L. :  agmina  curru  Proterit,  V. : 
hoiTentia  pilis,  H. :  ooniurata  undique  pugnant 
Aginina,  0. :  venti,  velut  agmine  facto,  as  if  for 
battle,  V. :  agmen  ageiis,  t/te  naval  line  of  battle^ 
v. :  rudis  agniinum,  i.  e.  tn  fwir,  H.  —  A  course, 
train,  line,  stream,  succession :  leni  fluit  agmine, 
V. :  immensum  aquarum,  V. :  agmine  loiigo  for* 
raicae,  tn  a  long  line,  O. :  agmine  remorum  oeleri, 
witJi  a  quick  stroke  of  the  oars,  V. :  extremae  ag- 
mina CHudae,  nwvements,  V. :  agmine  certo,  in  a 
straight  litie,  V. — Of  an  array,  a  passage^  progress, 
mardi :  de  castris,  de  agminibus  . .  .  dicere :  id 
agmine,  on  the  march,  8. :  in  agmine  principes 
facti,  to  lead,  8. :  educenda  dictio  est  medium  in 
agmen,  before  the  public. 

agna,  ac,/  [agnus],  a  ewe  lamb,  H.,  V.,  0. 

Agnalia,  ium,  n,,  see  Agonalia. 

agnaaoor  (ad-gn^),  Uus,  to  be  bom  in  addi- 
tion Q,  e.  after  a  father's  will  was  made) :  constat 
agnascendo  rumpi  testamenturo ;  see  aguatua. 

agnatio  <adg->  dnis,/.  [agnaaoor],  consan- 
guinity on  tfu  father's  side:  iura  agnationnm. 

1.  agnatua,  P.  of  agnascor. 

2.  agnatua  (ad-g-).  I,  m.  [agnascor],  a  rdch 
tion  on  the  father^s  side,  C, — Plur.,  chilaren  born 
after  the  father  has  made  Ids  will,  Ta. 

agmna,  ac,  /.  [  agnus  ],  the  flesh  of  a  lamb^ 
lamb,E. 

agiiitio,5nis,/.  [agnosco],  a  knowing,  knowl- 
edge: animi. 

agnoaoo  (ad«gn-  or  ad->n-X  i^ovl,  nitua,  ere, 
to  recognise,  identify,  make  out :  ilia  reminii^^ndo: 
nomine  audi  to  virum,  L. :  veterem  araicum,  V. : 
non  agnoscendum  os,  O. :  hominem,  Pli. :  Aupiati 
laudeSyjDratM  appropriate  to  Augustus,  H.:  aocipiO/ 
Digitized  by  V^OOQIC 


41 


Dosooqae  deot,  acce/d  th$  omen^  and  diieem  the 
^d  of  ike  jKN&)  V. :  adgnoecuut  BpoHa  inter  se, 
I  ^^  by  the  apoih  tdeuiify  tht  dtad^  V . :  Ipse  cei'te 
agDCMcet,  witf  rteoyniu  (the  picture  I  drevr  of 
hiro):  rirtos  cum  siium  lamen  agnovit  in  alio,  a/»- 
preciated, — To  dedare^  rtcoffniu^  acJaunoledffe  as 
on^sown:  milii  tantum  Iribui  quanlum  nee  agno- 
SCO  neo  poatnlo,  admii  at  dm  to  me :  queni  ille 
Datum  non  agnorat,  eU  hu  birth,  N. :  prolem,  0* : 
Bie  dticem,  L.-^i\i«.  .*  cuitia  (Iovi«)  oraculo  ad- 
gooBcor,  at /<M  •on,  Cu. — To  aeknovMgB  ae  true^ 
neognite,  ament  to,  approve  :  me  non  esse  inopem : 
faeti  gloriam :  crimen. — Wilh  ez,  to  acquire  knowl- 
edge  bjf^  know  through :  Deum  ex  operibua  eiua : 
ignoeco  ex  me^from  m^  own  experience, — To  tin- 
intafid^  mark,  perceive  tlie  meamug  of:  verbum: 
eemiiam,V.:  8onitum,y. 

i^nfli  I,  m.y  a  lamb:  villa  abundat  haedo 
t^o :  ara  avet  spargier  agno,  H.,  V.,  0. 

ago^  igl,  ftctus  (aU  in/,  pan.  agier),  ere  [1  AG-], 
to  put  in  motioHj  move^  lead,  drive,  tend,  coftduct : 
bos  Romam  actai,  L. :  capellas,  V. :  pecns  visere 
monila,  H. :  ante  se  Thynm,  N. :  in  exsiHani,  L. : 
Iris  nabibua  acta,  borne  on,  V. :  alqm  in  crucem,  to 
erueify:  Iliom  aget  Fama,  will  carry,  H. :  quo 
liiac  te  agia  t  whither  are  you  gotny  ^  T. :  ae  pri- 
maa  agebat,  etrode  in  front,  V. :  capeilaa  potum, 
y. — Pro  V. :  agas  aaeiluin,  i.  e.  if  you  canH  afford 
oa  oz,  drive  an  au.-—'PaHt.,  to  go,  tnardi:  quo 
muliitudo  agebatnr,  L. :  citiua  agi  vellet  agmen, 
mtfrcA  on  quicker,  L. :  raptim  agininc  aeto,  L. — 
£b  p^  to  wive  away,  carry  off,  £eal,  rob,  plmtder  : 
pecons  pniedaa,S.;  freq.  wilb/e}T«,/o  rob,  plun- 
der: ferre  agere  plebem  plebii^que  rea,  li.:  rea 
sociorain  fern  agique  vidit,  L. —  To  cluuCf  pursue^ 
hutt:  aproB,  V. :  cervum,  V.  —  Fig.:  dum  liaec 
criinina  agam  oatiatim,  track  out  from  houte  to 
houae:  ceteroB  ruerero,  agerero,  T. :  palanila  Troaa, 
T. — To  move,  pren^  puih  forward,  advance,  bring 
vp:  multa  undique  portari  atque  agi,  Ca. :  vineis 
ad  oppidnm  actia,  puehed  forward,  Ga. :  moles, 
Oi. :  cloaca  maxima  aub  terram  agenda,  to  be  ear- 
tied  under  ground,  L.:  cuiiioulos  ad  aerarium, 
drive:  per  glaebas  radici.bus  aeiis,  0.:  pluraa  in 
cutem  radices  egerit,  etruck  deep  root,  0. :  vera 
Ijl^oria  radioes  agit:  teliua  Fissa  agit  nmw,  opene 
in  feturea,  O. :  in  litus  navia,  beached,  L. :  navem, 
to  aleer,  H. :  currOa,  to  drive,  0, :  per  agmen  limi- 
tem  ferro,  V. :  via^,  make  way,  V. :  (sol)  amicum 
Tenapus  agen^,  bringing  the  welcome  hour  (of  sun- 
ael),  H. — To  throw  out,  ttir  up:  spumaa  ore,  V. : 
^puniaa  in  ore:  se  laetaa  ad  auras  Pnlmes  sgit, 
<^on/«  up  inio  the  air,  V. — Animam  ngere,  to  ex- 
pire: nam  ei  agere  animam  et  efflaro  dicimna; 
ct  et  gestiim  et  animam  ageres,  i.  e.  exert  youredf 
in  yetturing  etnd  ri$k  your  life. — Fig*,  to  lead, 
mcf,^dlr;.(poemata),  animam  auditoria,  H. — 


'  To  move,  impel,  excite,  urge,  prompt^  induce,  fyyuee, 
drive:  quae  te  Mens  agit  in  facinus?  0.:  ad  ilia 
te,  H. :  eum  praeoipitem :  viros  ape  praedae  diver- 
SOB  agit,  leade  aatray,  S. :  bonitas,  quae  null  is  caai- 
bus  ngitur,  N. :  quemcunque  inscitia  veil  Caecum 
agit,  biindet  H. :  quibus  actus  fatis,  Y. :  aeu  te  dis- 
cus agit,  oceupiee,  U. ;  nos  exquirere  terras,  V. : 
desertas  quaerere  terras  agimur,  V.  —  To  pursue 
for  hartn,  pereecnte,  disturb,  vex,  attack,  auaif: 
raginam  BtimuUs,  V. :  agentia  verba  Lycamben, 
H. :  diris  agam  voa,  H. :  quam  deus  ultor  agebat, 
0, — To  pursue,  eatry  on,  think,  refiect^  ddiberatt^ 
treat,  rmreseni,  txhibii,  exercise,  practise,  act,  per- 
form, adiver,  pronounce :  nihil,  to  be  idle :  omnia 
per  nos,  in  person:  agendi  tempus,  a  turn  for 
action :  induatria  in  agendo :  apud  primos  agebat, 
fonglU  in  the  van,  S. :  quae  contiuua  bella  agi- 
mus,  are  busy  with,  L. :  (pes)  natus  rebus  agen- 
dis,  the  metre  appropriate  to  dramatic  action,  U.: 
Quid  nunc  agimua?  wftat  shall  we  do  nowf  T.: 
quid  agam,  habeo,  i.  e.  /  know  what  to  do,  T. :  quid 
agiturf  /lOw  are  youf  T. :  quid  agia,  dulciaaime 
rerum  ?  i.  e.  how  09*0  youf  H. :  vercor,  quid  agat 
Iiio,  what  is  to  become  of:  quid  agia  ?  wluit  do  yon 
meanf  nihil  agia,  it  is  of  no  wie,T.:  nihil  agia, 
dolor,  quamvia,  etc. :  cupis  abire,  sed  nihil  agis, 
usque  tenebo,  uou  cannot  succeed,  H. :  ubi  b]andi> 
tiis  agitur  nihil,  0. — Es  p.,  hoc  or  id  agere,  to  give 
attention  to,  mind,  heed:  hociue  agia,  an  non  ?  are 
you  attending  f  T. :  id  .quod  et  agimt  et  moliuntur, 
ilteir  purpose  and  aim :  qui  id  egeruut,  ut  gentcm 
conlocarent,etc.,  aimed  at  thin :  sin  autera  id  actum 
eat,  ut,  etc.,  if  it  was  their  aim :  suromA  vi  agen- 
dum esse,  ut,  etc.,  L. :  certiorem  eum  fecit,  id  agi, 
ut  pona  disaolveietur,  it  was  planned,  N. :  Hoc  age, 
ne,  etc.,  take  care,  H. :  alias  res  agis,  you  are  not 
listening,  T. :  aliud  agens  ac  nihil  eius  modi  cogi- 
tans,  bent  on  other  jUane :  animadverti  eum  alias 
res  Bgere,  paid  no  attention:  vides,  quam  alias  res 
agam  us,  are  otherwise  occupied:  popiilum  aliud 
nunc  agere,  i.  e.  are  indiffcraU. — To  petform,  do, 
transact:  ne  quid  negligenter:  suum  uegotium, 
attend  to  his  own  busineu :  neque  satis  constabat, 
quid  agerent,  what  they  were  at,  Cs. :  agentibus 
divina  huroanaque  consulibus,  busy  with  auspices 
and  affair*,  L. :  per  Ktteras  agere,  quae  cogitas, 
carry  on,  N. :  (bellum)  cum  feminis,  Cu. :  couven* 
turn,  to  hold  an  assise:  ad  conventus  agendos,  to 
preside  at,  Cs. :  census  actus  eo  anno,  taken,  L. — 
Of  public  transactions,  to  manage,  transact,  do,  dis- 
cuss, speak,  deliberate:  quae  (res)  inter  eos  agi 
coeptae,  negotiations  begun,  Cs. :  de  condicionibus 
pacis,  treat,  L. :  quorum  de  poenA  agebatur,  L. — 
Hence,  agere  cum  populo,  of  magistrates,  to  ad- 
dress the  people  on  a  law  or  meamre  (of.  agere  ad 
populum,  to  propose,  bring  before  i/ie  peofJe) :  cum 
populo  de  re  p. — Oif  a  speaker  or  >?riter,  to  treat, 
discuu,«ar,-aU:  id  qu«J^a^^^^|^lU» 


per  quartum  iam  volumen,  L. :  haee  dam  agit, 
during  this  speech^  H. — In  law,  to  plead,  proseeute^ 
advocate :  lege  agito,  ffo  to  law,  T. :  canaara  apud 
iadicea :  aliter  causam  agi,  to  be  argwd  on  other 
ffroundt :  earn  de  bonis  et  de  caede  agatur,  in  a 
canae  relating  to,  etc. :  tamqoam  ex*  ajngraphi 
agere  cum  populo,  to  litigaie:  ex  aponso  egit: 
agere  lege  in  liereditatem,  aue  for:  crimen,  to 
trreee  mi  aeetimtion :  partis  lenitatis  et  miserioor^ 
diae,  to  plead  the  canae  of  mereg :  ii  per  qiios  agi- 
tur,  the  counsel :  causas,  i.  e.  to  practise  law  :  me 
agente,  while  I  am  counsel :  ii  apud  quos  agitur, 
the  Judges  ;  lience,  of  a  judge :  rem  agere,  to  hear : 
reos,  to  prosecute,  L. :  alqm  fnrti,  to  aoense  of  theft. 
— Pan.,  to  be  in  suit,  be  in  question,  be  at  stake: 
non  capitis  eius  res  agitur,  sed  pecuniae,  T. : 
aguntur  iniuriae  sociorum,  agiturvis  legum. — 7b 
represent,  act, perform,  of  an  orator:  cum  digni- 
tate. — Of  an  actor :  fabulam,  T. :  partia,  to  as- 
sume a  part,  T. :  Balllonem,  the  character  of:  ge* 
stum  agere  in  scena,  appear  as  actors :  oanticum, 
L. — Fig.:  lencm  mitemque  senatorem,  act  the 
part  of,  L. :  noluit  hodie  agere  Roscius :  cum 
egerunt,  when  they  have  finished  acting:  trium- 
phum,  to  triumph,  0. :  de  classe  popuii  R  trium- 
plium,  over,  etc. :  ex  Yolscts  et  ex  Etrurift,  over, 
etc.,  L.:  noctu  vigilias,  keep  waieh:  alta  ailentia, 
to  be  buried  in  silence,  0. :  arbitria  Tiotoriae,  to  ez- 
erase  a  conqueror^s  prerogative,  Ott. :  paenitentiam, 
to  repent,  Gu. :  oblivia,  to  forget,  0. :  gratias  (poet, 
grates)  agere,  to  give  thanks,  thank:  maximaa  tibi 
gratias:  alcui  gratins  quod  fedsset,  etc.,  Os. :  gra- 
tes parenti,  O.  —  Of  time,  to  spend,  pass,  viae,  Uve 
through:  cum  dis  aevom:  securom  aevom,  H. : 
dies  festos,  celebrate :  ruri  Titam,  L. :  otia,  V. : 
quartum  annum  ago  et  octogesimum,  in  my  eighty- 
fourth  year :  ver  magnus  agebat  orbis,  was  expe- 
riencing,  V. — Pass. :  mensia  agitur  hie  Septimus, 
postquam,  etc.,  going  on  seven  months  sifwe,  T. : 
bene  acta  vita,  w^l  spent:  tunc  principlum  anni 
agebatur,  L. :  raelior  pars  acta  (est)  diei,  tt  past, 
V. — Abseil.,  to  Uve,  pass  time,  be:  ci vitas  laeta 
agere,  rejoiced,  S. — M  eton.,  to  treat,  deal,  confer, 
talk  with:  quae  (patria)  tecum  sic  agit,  jd^mk^.* 
haec  inter  se  dubiis  de  rebus,  V. :  OalliaR  quidam 
egit  cam  Gimone,  ut,  etc.,  tried  to  persuade  C,  K. : 
agere  varie,  rogando  altemis  suadendoque  coepit, 
L. — With  bene,  praeclnre,  male,  etc,  to  deal  well  or 
ill  with,  treat  or  use  well  or  ill:  praeclare  cum  eis : 
facile  est  bene  agere  cum  eis. — Pass,  impers^  to  go 
well  or  ill  witli  one,  be  well  or  badly  off:  intelleget 
secum  esse  actum  pessime:  in  qutbus  praeclare 
agitar,  si,  etc.,  who  are  well  off,  if,  etc. — P  o  e  t. : 
Tros  Tyriusque  mihi  nullo  disorimine  ngetur,  will 
be  treeied,  V. — Pass.,  to  be  at  stake,  be  at  hazard, 
be  concerned,  be  in  peril:  quasi  mea  res  minor 
agatur  quam  tna,  T. :  in  quibus  eorum  caput  aga- 
tur:  ibi  rem  frumentariam  agi  cement^  L.:  si 


sua  res  agerelar,  if  his  inUrssis  were  tuvo/cM^ 
agitur  pars  tertia  niundi,  is  at  risk,(k:  non  agit^e- 
de  vectigalibua,  3^— P  raegn.,  to  finish,  eompUtk: 
only  pass. :  actA  re  ad  fidem  pronius  est,  after  it 
is  done,  L.  I  iocundi  act!  labores, /nm<  ;  ad  impe- 
diendam  rem  actam,  an  accomplished  fact,  L. — 
P  r  o  V. :  actum,  aiant,  ne  agas,  i.  e.  oonH  waste 
your  efforts,  T. :  acta  agimus:  Actaa  est,  it  is  all 
over,  all  is  lost,  T. :  iam  de  Servio  actum  rati,  1*. : 
II eta  haee  res  est,  tt  lost,  T. :  tanti  mobilitate  sese 
Numidae  agunt,  behave,  S. :  ferocius  agunt  equites, 
L. :  quod  nullo  studio  agebant,  beeauss  they  were 
careless,  Gs. :  ctim  simolatione  agi  timoris  iubet, 
08. — Imper.  as  interj.,  come  tww,  well,  tip  .*  age,  da 
veniam  filio,  T. :  en  age,  rampe  moras,  V. :  agito 
(luin,  L. :  age  porro,  tu,  cur,  etc.  ?  age  vero,  con- 
siderate, etc :  age,  age,  iam  daoat :  dabo,  goad,  T. : 
age,  sit  ita  factum. 

AgonaUs,  e,  adj.,  of  the  festival  Agonalia  (in 
honor  of  Janus,  on  Jan.  9th) :  lux,  0. 

agoniuin,  I,  n.,  a  victim,  beast  for  sacrifice^  O. 
— I^lur,  for  Agonalia  (see  Agoualis),  0. 

agrirhlflk  a^y.  Imager],  pertaining  to  land:  lex, 
a  law  for  the  divuion  of  land,  G.,  I* :  laiigitio,  a 
gratuitous  land-grant^  L. :  agrariam  rem  tentare, 
to  agitate  for  a  distribution  of  land  by  law.^-As 
subst. :  Agriili,  drum,  m.,  the  agrarian  party,  sup' 
porters  of  agtxirian  laws,  C,  L — agraria,  ae,  f, 
(sc  lex),  an  agrarian  law,  G. 

agreatifl^  c,  adj.  with  comp.  [agerl  ofthefidds, 
belonging  to  the  country:  palmae,  wild:  poma,  V. : 
frande?,  H. :  bestine:  pabes,y.t  pnedti,  from  the 
fidds,  L. — &dMt.  agreatU,  is  (gen.  plur.,  -turn,  V., 
0.),  m.,  a  eonntrymau,  peasant,  rustic:  agreatls  in 
spem  rnpinarum  impellere:  convcntus  agrestlnm, 
assembly  of  the  rftral  population :  agrestlbus  in 
urbem  accepti8,L.:  agrestis  imagine,  <i»  the  form 
of  a  peasant,  O. :  numlna  agrestum,  worshipped  by, 
V. :  agrestem  confertnm  in  arta  tecta,  ths  ooimfry. 
folk  crowded,  etc.,  L. — Of  a  moose:  agrestero  pel. 
lere,  the  ntstie,  H. — P  r  a e  gn.,  wild,  unefdHmated: 
silva,  0. :  baeiihim,  rude^  O. — Rustic,  rude,  wmeulti- 
voted,  clownish,  bootish,  coarse,  wild:  homo:  vita; 
esercittts  oonlectus  ...  ex  agresti  luxarift»  i.  e. 
profiigate  boors:  Gyclops,  H.:  qnas  (causas)  agre- 
stioribus  Musis  reliqaerant  (of  the  language  of 
the  bar):  genus  hominum,  S. :  voltus,  brutiA,  O. : 
asperitas,  H.:  barbaria,«tifttrt/fa0ef:  Latiuro,  U. 

agrioola,  ae,  m.  [ager+GOL-],  a  htubandman, 
agricuhurist,  ploughman,  farmer,  peasant:  adsidui : 
diligentisftimus :  f ortunati,  V. — ^P  r  a  e  g  n. ,  a  rustic, 
boor,  clown,  G. — P  o  e  t. :  caelitis,  rustic  deities,  Tb. 

agrloultio^  agrionltor,  agiioultoni,  prop, 
written  agri  cultio,  etc 

agrlpeta,  ae,  m.  [ager+PET-],  «  colonist,  one 
who  seeks  land  to  eMvat^  C./ 

Digitized  by  >^J 


AgyioDS  4 

.igyieHB,  — ,  9oe,  Agylea  (trisylX  an  epithet 
W.ApoUoy  <u  guardian  of  etmtiM,  H. 

ill  or  a,  xnitrj. — Of  distress  or  pity,  ah  !  alas  f 
H,— Of  reproach  or  admouitioo,  oA /  oh/  V. — Of 
saiprise,  Ohf  leeef  H, 

thenellfl^  aheniis.  see  aSn-. 

li  :=  at,  interj^  ala$^  only  0.  (once). 

aienB  (disyl.),  ntia,  P.,  see  aio. 

aio^  V.  defect,  [for  *ag-iO|  AG-];  in  Wdypraee, 
mi.  aio,  ai^  alt,  ftiunt ;  tuiff.  aios,  Aiat ;  imperf 
iiebam  throughout,  colloq.,  aibam  (disyl.) ;  part. 
liens  (C.  twice),  to  tay  yeSy  astetit^  affirm:  negat 
qus  ?  nego :  ait  ?  aio,  if  one  says  no,  I  say  no  ;  if 
yo,  /  say  yes,  T. :  Diogenes  ait,  Antipater  negat : 
It  quibtis  creditam  non  sit  negantibus,  isdem  ere- 
ditur  aientibus :  ne  faciam  Omnino  versOs  f  aio, 
/«y  so,  H. — I  n  ge  n.,  <o  asserf,  e^rm^  aver,  say, 
idiy  relate:  crimen  ais  te  metuiMe :  Tarquinium  a 
Cicerone  inmissuro  aiebant,  S. :  nescto  quid  velle 
kqui  te  uebas  mecam,you  im»v  saying,  H. :  quem 
secum  aianl  portare  Penatis,  tl^ey  say,  V,i  a  me 
deceptuA  ait  Hirtium  et  Gaesarem  (anx  esse). — With 
attraction :  vir  bonus  alt  esse  pamtus,  H. :  '  buno- 
one,'  aiebat,  *  qoem,*  etc.,  L. :  '  loris  non  uteris,' 
tio,  H. :  '  0  te  felicem,'  aiebam  tacitus,  said  to  my- 
tdf  H.:  secum  ait,  0.:  Talia  dicenti,  'tibi*  ait 
*reirocamina'  corvus  *Sint  precor/  0. :  Causa  op- 
ttmast,  nisi  quid  pater  ait  aliud,  T. :  Haec  ait,  V. : 
Sic  ait,  et  dicto  citius  tumida  aequora  placat,  V. : 
Tita  Titalis,  ut  ait  Ennius,  to  adopt  the  phrase  of: 
tti  mos  Tester  ais,  H. :  ut  ait  in  Syiiepbebis,  as 
(the  author)  says. — ^Aiunt,  ut  aiunt,  quem  ad  mo- 
dnm  or  quod  aiunt,  in  quoting  a  current  phrase, 
as  they  say,  as  is  said,  as  the  saying  is :  ut  quimus, 
aiaot,  quando,  ut  Tolumus,  non  licet,  T. :  se  Massi- 
liam,  ut  aiunt,  non  in  haeo  castra  conferet :  Iste 
daudufi,  quem  ad  modara  aiunt^  pilam :  conspexit, 
at  aiunt,  Admsum  quendam  vacuft  tonsoris  in 
ambri,  fl. :  ain  tu  ?  (for  aisne)  ain  tute?  ain  tan- 
dem ?  am  yeio  ?  a  oolloq.  phrase,  expressing  sur- 
prise, do  you  really  meanf  indeed  f  reaUyf  is  it 
poudbief  often  only  an  emphatic  whatt  Ain-tu 
tibi  hoc  incoinmodum  cvenisse  iter  ?  T. :  ain  tan- 
dem ?  inquit,  num  castra  vallata  non  habetis  ?  L. : 
ilern,  quid  ais,  scelus  ?  vohat  do  you  mean  ?  T. : 
Quid  tu  aiii,  Gnatho  ?  nam  quid  habes  quod  con- 
temnas  ?  what  say  you  f  T. 

Aiua,  I,  m.  [aio],  the  speaker;  in  full,  Aius  Lo- 
cutios,  L.,  or  Aius  Loquens,  G. ;  a  deity  supposed 
to  have  notified  the  Romans  of  a  coming  invasion 
^  the  Gauls. 

i}B,ae,f.  [for  *azla;  dvn.  of  axis],  a  ving: 
squila  suspensia  demissa  lentter  alls,  L. :  strideo- 
t«s,V.  —  Fig.:  mors  alia  circurayolat  atris,  H. : 
fonrt,  Tb. :  iocunda,  Pr. :  fulminis  ocior  alls,  V. : 
timor  addidit  slasyle.  ipeedyY. — Of  sails:  velo- 


I  Albttla 

mm  pandimus  alas,  V, — In  man,  the  arm^,  L.: 
aliquid  sub  alft  portare,  H. — Of  an  army,  the  wingti 
usu.  including  the  cavalry  and  the  auxiliaries,  0., 
L.  —  A  division  of  cavalry:  Gampanorum,  L.: 
mille  ferine  equitum,  L. — Poet. :  Dum  ti^pidant 
alae,  while  the  troops  are  in  hot  pursuit,  Y. 

alaoer  (m.  alacris,  T.,  V.),  oris,  ere,  adj.  with 
comp.  [AL-J,  livdy,  brisk,  quick,  eager,  excited,  glad, 
Jiappy:  quidve  es  alacris?  why  so  excited f  T.: 
Yidebant  Gatilinam  alacrem  atque  laetura,  active 
and  joyotts :  ex  alacri  atque  laeto  erat  humilis 
atque  deraissus:  (Dares)  alacris  stetit,  in  high 
^rits,  V. :  alaoer  gaudio  arma  capiebat,  tit  high 
glee,  L. :  miles  animis,  fresh,  h. :  alaciiores  ad 
pugnandum,  Gs. :  ad  rem  gerendam,  N. :  equus, 
G. :  clamor,  L. :  alacrior  clamor,  Ta. — Poet. :  vo- 
luptas,  a  lively  pleasure,  V. 

alaoriti%  atts,  /.  [  alacer  ],  liveliness,  ardor, 
eagerness,  alacrity,  cheerfulness,  encouragement: 
quantam  niihi  alacritatem . .  .  concursus  adferret : 
alacritate  ac  studio  nti,  Gs. :  ingens,  Ta. :  animi, 
Gs. :  rei  p.  defendendae :  mira  ad  pugnandum : 
canum  invenando. — Joy,  delight:  inanis  alacritaa, 
id  est,  laetitia  gestiens :  clamor  alacritate  perfect! 
operii  sublatus,  in  their  delig/it,  L. 

alapa,  ae,  f.,  a  box  on  the  ear,  blow  with  the 
open  liand:  aupam  sibi  duoere,  Ph. :  ridera  Ma- 
iiiercorum  akpns,  mock  slaps  (on  the  stage),  lu.— 
Given  in  the  ceremony  of  emancipation,  hence: 
multo  maioris  alapae  mecum  veneunt,  i.  e.  freedom 
sdls  higlier,  Ph. 

alaria,  e,  aclj.  [ala],  of  the  wing  (for  alarius) : 
cohortcs,  L. 

aXariim,  adj.  [ala],  of  tJie  wing  (of  an  army); 
cohortes,  Gs. :  equites,  L.,  Ta.  —  Plur.  as  subst,^ 
auxiliary  troops:  ad  speciem  alariis  uti,  Gs. 

alatiiB,  adj.  [ala],  winged,  Jiavivg  wings  (poet): 
plantae  (of  Mercury),  V. :  equi,  0. 

Alauda,  ae,  m.  TGeltic],  a  soldier  of  the  legion, 
Alauda  (lark),  which  Caesar  raised  in  Gaul,  G. 

albatna,  adj.  [albus],  white -robed,  clothed  in 
white :  epuli  domiiuis :  natalis  (dies),  II. 

alMli%  ntis,  a^;.  [  P.  of  albeo  ],  whiienkng, 
wlUle:  spumae,  0.:  tempera  canis,  0. :  ossa,  Ta.  . 

albeo,  — ,  — ,  8re  [albus],  to  be  white:  campi 
ossibus,  v.,  0. :  albente  caelo,  at  daion,  Gs. 

albeaoo,  — ,  — ,  ere,  inch.,  to  become  white^ 
whiten :  mare  albesclt :  fluctus  vento,  V. :  albe- 
scens capillus,  H. :  flammarum  tractus,  brightens^ 
v.:  \\\x,dau}ns,y. 

alblod,  — ^1— ,  ftre  [albus],  to  he  while:  prata 
pniiuis,  H. :  albicans  litus,  Gt. 
albida%  ac{j.  [albus],  whitisli,  white:  spuma,  0. 
Albiila,  ae,/.,  old  name  of  thej^^&l^. 


■Iboltiii  4 

albnltui,  adj.  dim,  [albos],  wkUith:  oolumbus, 
Cl 

album,  l^  n.  [albus],  white  eolor^  whiUnmt:  in- 
signia albo,  V. :  eolumnas  poUre  albo,  L.  —  M  e- 
ton.,  a  white  tablet  an  which  the  Pontifex  Maxi- 
mus  registered  tfie  principal  evente  of  the  year  (cf. 
Annates  maximi):  in  album  referre,  to  enter  i»ij 
C,  L. — A  list  of  nanue:  aenatorium,  the  roll  of 
eenatore^  Ta, 

albosi  adj.  f  white  (without  lustre,  opp.  ater ;  cf. 
Candidas,  opp.  niger) :  color :  hedera,  V. :  plum- 
bum, i.  e.  tin,  Cs. :  parma,  L  e.  wutdorned,  V. :  cani- 
ties, 0. :  vitis,  britony^  0. :  pallor,  |9r/u»(/y,  H. :  lapis, 
marbUy  H. :  pedibus  venire  albis,  i.  e.  with  chalked 
feet  (as  of  slaves  for  sale),  lu. :  Stella,  propitiouay 
fi. :  Notus,  deary  li.-— Pro  v. :  avis  alba,  a  white 
bird  (i.  e.  a  rarity) :  filius  albae  gallinae,  a  white 
haCe  eouy  1.  e.  a  eon  of  fortune,  lu. — Ater  an  albus, 
black  or  wliitCy  i.  e.  I  eare  not  wJio  or  wIuU:  unde 
ilia  scivit  ater  an  albiis  nascerer,  Ph. :  is  qui  albus 
aterve  fuerit  ignoras. — Equis  albis  praecurrere 
alqni,  ffi'eatly  to  eurpau  (in  allusion  to  the  trium- 
phal chariot),  H. 

alce%  is,/.,  the  elky  Gs. 

Alcides,  ac,  m.,  a  deaeendant  of  Aleeue  ;  esp. 
hiM  grandeon  IfetrtUeey  V.,  H. 

Alcinoua,  T,  m.,  a  king  of  the  Phaeaciane :  in- 
ventus Alcinui,  i.  c.  voluptuarieSy  H. :  Alcinoi  sil- 
vae,  i.  e.fruit-tree$y  V. 

aloydn,  onis,  or  aloyone,  §^, /.,  =  oXcvwi', 
tlie  kingfutfieTy  V. 

alea,  ae,/.,  a  game  with  dice:  in  nleft  teropus 
oonsuinere :  exeix:ei*e  aleam,  Tu. :  ludittir  pernox, 
lu. — Chance^  liatardy  risky  fortune^  venture:  dubia 
imperii  servitiique,  L. :  dare  in  aleam  tanti  casQs 
se  i*egnumquc,  tet  at  risk,  L. :  periculosac  plenum 
opus  aloae,  H. 

aleator,  oris,  m.  [alea],  a  player  with  diee^ 
^gameeter, 

aleatoriUBp  adj,  [aleator],  of  a  gameeter: 
damna,  in  gaming* 

alec,  see  allec. 

JUeotd  (All-),  — ,  ace,  to,/.,  ='AXi}cnir,  om of 
the  tfireefnriee  (only  iiom.  and  acc,\  V. 

aleo,  on  is,  m.,  a  gameetery  Ct 

alOB,  alitis,  gen.plnr.  ftlitiim,  and  poet,  llituum, 
adj.  and  nubst.  [alaj.  I.  Adj.y  winged:  avis:  deus, 
i.  e.  Afercuiyy  O. :  minister  fulmhiis  (i.  e.  aquila), 
H. :  (Venus)  purpureis  ales  oloribus,  borne  on  the 
wings  of  briglU  swansy  H.  —  Quick,  haetyy  rapid, 
swift:  rutili  tres  ignis  et  alitis  Austri,  V.:  passus, 
O.—II.  Subst.  m,  and/.,  a  bird:  fulvus  lovis*,  i.  e. 
aquila,  V. :  Phoebelus,  the  raven,  0. ;  albus,  the 
swan,  H. :  Aetheria  lapaa  plaga  lovls  ales,  V. : 
regia,  0.~£  s  p.,  in  augury,  alites  are  birds  whose 


I  aUbl- 

flight  is  ngntfieamt  (ef..oeoen,  a  bird  whose  soM  ^ 
18  regarded  in  augury).  —  Hence,  auguryy  oni^  ^ 
sign:  lugubriSyH. :  potiore  alite,H. — ^Alcs  caiio-^*' 
rus,  a  swan  (of  a  poet),  H. :  ICaeonii  carminis,  i.  e.  « 
the  singer  of  a  Maeonian  (Homeric)  song,  H.  ^ 

alg;a,  ae,/.,  sea-weed,  H. — Pro  v.  of  worthless- 
ness :  proiecta,  V. :  inutilis,  H. 

algeo,  alst,  — ,  6re,  to  be  cMyfed  odd:  si  alge- 
bis,  tremes :  erudiunt  iuventutem  algendo :  sudavit 
et  alsit,  H.:  algentis  manus,  O. — Fig.:  probitas 
laudatur  et  alget,  left  out  in  the  cold,  lu. 

algasoo,  alsT,  — ,  ere,  inch,  [algeo],  to  catch 
cold:  ne  ille  alserit,  T. 

alsidasi  a^f.  [algeo],  cold:  nix,  Ct 

algor,  oris,  m.  [algeo],  cold,  chiUinees:  corpus 
patieos  algoris,  8. 

alias,  adv,  [orig.  aecplar.f,  of  alius],  of  time, 
at  another  time,  some  ot?ur  timty  at  other  timet: 
Nil  oriturum  alias,  nil  ortum  talc  fatentes,  H. :  et 
alias  et  in  consuktHs  petitione  vincebar:  nom- 
quam  ante  alias,  L. :  non  nmquam  alius  ante,  L. 
— ^E  s  p.,  repeated :  alias  .  . .  alias,  at  one  time  . .  . 
at  anoUur  ;  once  . .  .  another  time  ;  sometunee  ,  .  . 
sometimes  ;  now  .  ,  .  noio,  C. :  cum  alias  bellura  in- 
ferrent,  alias  inlatutn  defenderent,  Cs. ;  cf.  alias 
. . .  plcrumque:  interdum  .  .  .  alias,  C— With  a 
case  of  aliuF,  or  with  aliter,  at  one  time  one  .  , ,  at 
another  time  anoUur  ;  now  in  one  way,  now  in  an- 
other:  illi  alias  aliud  isdem  de  rebus  iudicant,/MM 
different  judgments  at  different  times :  (deos)  non 
semper  eosileiii  atque  alias  alios  solemus  .  .  . 
prccari,  different  gods  at  different  times:  alias 
aliter :  alias  in  aliam  rem.  —  With  sacpe,  at 
many  other  times,  often  besides:  quod  cum  saepe 
alias,  tiun  nupcr:  fecimus  et  alias  saepe,  et  uuper 
in  Tusculano. — Raro  alias,  L. — Non  alias,  never 
besides,  at  no  other  time:  Non  alias  caelo  cecide- 
runt  plura  sereno  Fulgnrn,  Y. :  non  alias  militi 
familiarior  dux  fiiit,  L. — Non  alias  .  .  .  quam,/br 
no  ot/ier  reasott,  in  no  other  way  than,  Ta. 

alibi,  adv.,  elsewhere,  sotnewhere  else,  at  another 
place  (cf.  alio  loco) :  Catulo  alibi  reponamu3,^/?M<2 
anotlur  place  for :  a\\h\  servaturi  auferuntur,  Ta. 
— ^E  s  p.,  alibi . . .  alibi,  in  one  place ...  in  another; 
here  .  ,  .  there:  alibi  preces,  alibi  minao  audicban- 
tur,  L. ;  cf.  Hie  segetes,  illic  veniunt  felicius  uvae, 
Arborei  fettis  alibi,  V. :  alibi  .  .  .  deinde,  Cu. — 
With  alius  or  aliter,  one  here,  anot/ter  there  ;  one 
in  tJiis,  the  other  in  tfuU  manner:  exprobrantes 
suam  quisque  alius  alibi  militia m,  L. :  pecora  di- 
versos  alium  alibi  pascere  iubet,  L. :  alias  ...  ce- 
tera, tn  some  parts  . . ,  tJa  rest,  Cu. — With  a  nega- 
tive, nowhere  else,  in  no  other  place:  Nee  turn 
pracsentes  alibi  cognoscere  divos,  V. :  nusquam 
iilibl  -^  Alibi  quam,  indicating  comparison,  dee- 
where  than,  ooij^mfgn\g^^(A  neg.,  now/tei^  eUe 


aUMW 


46 


allBMIltlUII 


■»  tK  .*  ne  ■libi  qaam  in  armis,  L. :  muqaam  alibi 
liiKam  in  armis,  L. — With  inteirog.:  num  alibi 
i^l^oam  in  Capitolio?  L.  —  If  e ton.,  oiAerwm,  in 
•  aometJ^ng  «2»e,  in  another  matter^  in  olha'  tItingBy 
f  n  other  rupecU :  nee  spem  salutia  alibi  qimm  iu 
I  pice,  L. :  alibi  qiiaro  in  innocentifl  apem  habere, 
}  L—EUew?ter^,  with  tome  oiher  penon:  alibi  ani- 
DOS  amori  deditus,  T. :  alibi .  . .  alibi . . .  invenio, 
I    in  MMie  anthon  , , ,  in  oUuny  L. 

aUcnbi,  ado.  [oM  aljqudbl],  at  ang  fiaee^  wmt- 
nkcrf,  anywhere:  uUnam  hie  prope  adsit  alicubi, 
T.:  liic  aiicubi  in  Crustumenio. 

alicnndei  atb,  [  ali-  +  cnnde  (  ande )  ],  ftcm 
tomewhere,  from  any  place :  Tenire,  T. :  decedere. 
— Ucton. :  non  qnaeaiyii  procul  aiicunde, /tiom 
my  other  m>urce :  alieunde  sumere,/rom  Aomeftodfy, 
T.:  alicunde  obiectns  labor, /rom  anything,  T. 

■llenatio,  dnis,/.  [alieno],  of  property,  a  trana- 
ffr,  Murrender:  sacrorum,  i.  e.  a  tranefer  of  the 
mn-ed  riiee  to  another  getu. — F  i  g.,  a  separation^ 
^mation,  breach:  consulum:  patnii,  Ta. :  amici- 
Uie :  tua  a  roe. — Deaertion :  ezercitCLs,  Cs. 
■lienatii%  P.  of  alieno. 
aHifcwig^tia  ae,  m,  [nlieaua+GEN-],  one  bom 
u  a  foreign  land^  an  alien. — As  ac[j.fjbreign^  of 
notfur  land:  homo:  bostcs:  teaiets. — As  enbet,: 
qsid  alienigenae  loqui  aoleant :  ipse  alienigena,  N. 
alieno,  ftvT,  Atus,  Are  [alienos],  to  makeetrange, 
make  another^  tranji/er,  make  over, part  with:  de 
T«ctigalibus  alienandia :  a  Tobis  alienari  (sc  res) : 
parvu  pretio  ea. — To  make  eubjeet  to  another,  give 
1^  lou  :  urlM  niazima  alienata,  i.  e.  subjected  to  a 
foreign  poteer,  S. :  pars  insulae  alienata,  L. — Figi, 
to  alienate,  estrange,  set  at  variance :  omnium  suo- 
ram  volnutaies,  Cs. :  quae  alienarat:  omuls  a  se 
boDOA :  a  dictatore  mililum  animos,  L. :  voluntate 
alienati,  S. :  me  falsa  suspicione  alicnatum  esse, 
ati-anged,  S. :  gentium  regem  slbi,  L. — Pass,  with 
sb,  to  liare  an  aversion  for,  shritik  from  :  a  falsi 
adsensione  alienatos  esse. — To  alienate,  deprive  of 
reason^  nuike  delirious,  drive  mad:  alienatus  ani- 
mo,  L. :  alienatft  mente,  Cs. :  alienato  ab  sensu 
toimo,  L. :  alienatus  ad  libidinem  animo,  L. 
aUennm,  l,  n.,  see  aliSnus. 
-alleniia  [aliosjj.  I.  Adj,  with  comp.  and  sup., 
o/awother,  helongmg  to  another,  not  one^s  own,  for' 
tign,  alien,  strange:  res:  puer,  (he  child  of  an- 
^her,  T. :  mos,  T. :  menses,  of  other  dimes,  V. : 
pecuniae :  in  altenis  finibus  decertarc,  Cs. :  salus, 
»/  others,  Os. :  alienis  manibus,  by  the  hands  of 
others,  L. :  insolens  In  re  alienft,  in  dealing  wUh 
either  men*s  property:  mills  ridens  alienis,  i.  e.  a 
f erred  laugh,  H. :  mulier,  another  mmi^s  wife: 
fllieni  Tiri  aermonefl,  of  another  woman^s  husband, 
L. :  Testigia  Tin  alieni,  one  not  my  hnsbarui,  L. : 
JsAnia,  intended  for  another,  V. :  alienam  perso- 


nam ferre,  to  eusunu  afeUse  character,  L. :  oomua, 
i.  e.  those  of  a  stag,  O. :  alieno  Harte  pugnare 
(eqnites),  i.  e.  on  foot,  L. :  aes  alienum,  another's 
money,  i.  e.  dd>t :  aes  alienum  alienis  nomiuibus, 
diebis  contracted  on  the  security  of  otlters,  S. :  recte 
facere  alieno  metu,/«ir  of  anotlier,  T. :  crevit  ex 
metu  alieno  audacia,  atiothtr's  fear,  L. :  sacerdo- 
tiura  gcnti  baud  alienum, /<m*«^  to,  L.  —  Alien 
from,  not  related,  not  allied,  not  friendly,  strange : 
ab  nostri  famllli,  T. :  omnia  alienlssimls  crcdide- 
runt,  to  utter  strangers,  Cs. :  nc  a  litteris  quidem 
nlienus,  not  unversed  \n. — Strange,  unsuitable,  in- 
congruous^ inadeouate,  inconsistent,  unseasonable, 
different  from :  aignitiitis  allcuins:  ncqne  aliena 
eonslli  (domus),  not  inconvenient  for  consultation, 
S. :  ill!  causae:  alienum  maiestato  suft:  aliena 
huius  ezistimatione  suspicio:  domus  magis  his 
aliena  mails, /rver/rom,  H.:  alienum  a  viti  mcfi, 
T. :  a  dignitate :  non  alienum  esse  videtur,  propo- 
nere,  etc.,  Cs. :  non  alienum  videtur, .  .  .  docere, 
N.  —  Averse,  hostile,  unfriendly,  unfavorable  to : 
rCaesar)  a  me :  voluntates,  unfriendliness :  mens, 
hostility  S. :  alieno  a  tc  animo :  a  causa  nobilita- 
tis,  opposed  to:  a  Murenft  null!  re  alienhs,  in  tw 
respect  unfriendly:  alienum  ^is  rationi bus,  <fan- 
gerous  to  %i$ plans,  S. :  alieno  esse  animo  in  Gae- 
sarem,  Cs. :  alieno  looo  proelium  oommittunt,  un- 
favorable, Cs. :  alienissimo  sibi  looo  oonflixlt,  N. 
— Of  time,  unfUtina,  inconvenient,  unfavorable,  un- 
seasonable:  ad  iudicinm  oorrumpendnm  tempus: 
ad  oommittendum  proelium  alienum  esse  tempus, « 
Cs. :  alieno  tempore  defendisse :  alicnore  aetale, 
at  a  less  suitable  age,  T. — Of  the  mind,  estranged, 
diaordered:  illis  aliena  mens  erat,  qui.  etc.,  8.— > 
II.  Substt. :  alieniiB,  \,m.,one  of  another  house,  a 
stranger  to  the  family ,  foreigner,  alien:  eioctus  ad 
alienos  *  alienum  post  mortem  expetunt,  a  for* 
eigner:  in  alienos,  in  sues  inruebat:  heres  hie 
alienior  institutus  est,  this  more  dietant  relation. 
— alieDum,  I,  n^  the  propeHy  of  a  straitger,  an- 
othev^s possessions:  alienum  appetcre:  alieni  appe- 
tens  sui  prof ugus,  S. :  necessitas  ex  alieno  prae- 
dandi,  L. :  exstruere  aedificium  in  alieno :  aliis 
sua  eripere,  aliis  dare  aliena. — Plur,:  aliena  ut 
cures,  the  affairs  of  strangers,  T. :  aliena  ut  melius 
videant  quam  sun,  T. :  aliena  ao  nihil  profutura 
petere,  unmeiiahle  things,  S. :  ima  petit  volvens 
aliena  vitellus,  the  foreign  matters,  U. :  aliena  \<h 
qui,  to  talk  strong  Jy,  0. 

aligar,  gera,  gemm,  adj.  [ala+GES-],  bearing 
wings,  win^:  amor,V. :  aginen,  i.  e.  of  6trdi«,  Y. 

allmdntariua,  adj., pertaining  to  nourishment: 
lex, /or  distributing  food  among  the  poor,  Cael.  ap. 
C. 

alimentam,  I,  n.  falo],  nourisJunent,  nutriment, 
aliment :  corporis :  alimentum  famae,  Ta. — Plur., 


ulinmilim  4 

0* :  ]«.crimfteei  ftUmenta  fuere,  tear^  wer^hiM/fodt 
O. — The  return  due  to  parente  from  cfuldren^  C— 
Fig.,/bo<^.'  vitiorum,  0. :  addidit  alimenU  ramo- 
ribuB,  tuppori,  L. 

alimdnium,  T,  n.,  ftourishmenty  ewUHanee,  Ta. 

alio,  adv.  [old  dai.  of  alias],  to  aiwiher  place, 
to  another^  dnewJiere. — Of  place:  profectus  alio, 
T. :  translatoa  alio  roaerebifl  amores,  U. :  alio 
traduci,  L. :  Arpiiiumne  mibi  eundum  sit,  an 
quo  alio,  to  eome  other  place:  Romam  aliove  qao, 
L. — Of  persons  or  things :  illi  suam  animum  alio 
conferunt,  T. :  alio  narrata  referunt,  0. :  vocat 
me  alio  vestra  cxspectatio,  to  another  wbject :  alio 
properare,  S. — Of  purpose  or  design:  hoc  louge 
alio  spectnbat,  liod  a  very  different  purpose,  N. — 
Alio  . .  alio,  in  one  wau ,  .  .  in  anot/ur ;  hii/ier 
,  .  .  thif/ier  (cf.  hue  .  . .  lUuc):  alio  res  fauiiliaris, 
alio  ducit  Immanitas. — Alius  alio,  etxch  in  a  differ- 
ent way,  one  in  one  toay  .  .  .  anoUier  in  another  :  et 
cetert  qiiidem  alius  alio :  dilapsi  passim  alii  alio. 
— Willi  a  negative  and  ^Kam,  or  in  questions  with 
fdni:  plebem  nusqnnm  alio  natam  quam  ad  scr- 
yienduin^/or  noUung  eke^  L. :  quo  alio,  nisi  ad  noB 
confugereut?  L. 

alloqui  (less  correctly  alioquin),  adv.,  in  an- 
otlier  toay,  in  other  retpeeUiffor  the  reetj  otherwiee  : 
alioqui  acceptam  dis  bostiam  esse,  L. :  vitiis  pau- 
cis  Mendosa  natura,  alioqui  recta,  H. :  triurapha- 
tum  de  Tiburtibus,  alioqui  mitia  victoria  fait,  i.  e 
.  aUJwugh  in  other  reepeet*  the  victory  toos,  etc.,  L.— 
If  e  t  o  n. ,  t»  general,  in  any  ca»e,  eUwayt :  ira  cuiot 
alioqui  potens  non  erat,  Gu. :  validua  alioqui  sper- 
nendis  honoribus,  Ta. — With  et . . .  et ;  cum  . . . 
turn,  etc,  both  in  general . .  .  and,  in  other  retpectB 
. .  .  and:  et  alioqui  opportune  situm,  et  transitus 
eA  est  in  Labeates,  L. :  mors  Haroelli  cum  alioqui 
misei-abilis  f  uit,  turn  quod,  etc,  U 

aUorBnm,  adv.  [contr.  for  allo-rorsum],  in  an- 
other direction,  in  another  manner,  in  a  dijfferent 
tente:  aliorsum  atqiie  ego  feci,  T. 

alipefl»  edia,  a<(/.  [ala+pea],  with  wingi  on  tlte 
feet,  wiug-footed. — Of  Mercury :  alipedis  de  stirpe 
dei,  0. :  mactatur  Aliped!  vitulus,  i.e.  to  Mercury, 
0.— P o e  t.,  ewifi, fleet,  quick:  equi,  V. 

atiptes  or  alipta,  ae,  m.,  s=r  oXciimic,  ofM  who 
anoitUed  wrestlert,  a  wreetling-tnaeter,  C,  lu. 

aliqua,  adv,,  by  any  toay,  in  any  direction,  atiy 
fshither:  aliquA  evolare:  evadere,  h,-^In  nonie 
way, somehow:  id  aliqua  reftciaoere,  T. :  nocere,  V. 

aliquam,  adv.  laee.f  of  aliqul ;  so.  partem!  ^^ 
9ome  dufiyree,  mmewhat,  pretty,  moderately,  to  a  de^ 
g}-ee. — With  diu  (often  aliquamdiu),  awhile,  for  a 
while,  fn'  eome  time:  allquam  diu  iaoolumiat  ibi 
certatum,  & :  nlqm  tenere,  L. :  cunctati  aliquam 
diu  8unt»  deind^  etc,  L. :  aliquam  diu  pugnae  ste- 


tii,  tandem,  etc,  L. — ^Wkh  muAt,  a  good  mm^^t. 
vettrura  aliquam  mulU.  \ 

aliq[aamdi€,  see  aliquam.  >>j 

aliquando,  adv.  [ali-+qaando],  of  time,  a/ i 
9ome  titne  or  other,  once;  at  any  ti/ne,  ever:  quia 
civis  meliorum  partium  aliquando?  inlucescet  ali- 
quando  ille  dies :  si  aliquando  esset  osurus :  Sere, 
veruni  aliquando  tamen,  6ii^  yet  once:  Forsitan 
aliquis  aliquando  eius  modi  quidpiam  fecerit — Si 
forte  aliquando  or  si  aliquando,  if  at  any  time,  if 
ever,  if  once,  if  at  one  time^  if  one  day:  si  quid  liu- 
ius  simile  forte  aliquando  evenerit,  T.:  quod  ai 
aliquando  raanus  lata  plus  Taluerit,  etc--Of  an 
indefinite  past,  or  future  tme,  once,  formerly,  eome 
day,  hereafter:  quam  concedis  adhue  artem  om* 
niuo  uou  esse^  sed  aliquando,  etc. :  aut  quisquam 
nostri  misereri  potest,  qai  aliquando  vobis  ho- 
stis  fuit?  S. — He  ton.,  tometunett,  now  and  iJ\en: 
utilitatem  aliquando  cum  honestate  pugnare: 
sitne  aliquando  mentiri  boni  viri?  baud  senaper 
errat  fama;  aliquando  et  elegit,  Ta.^^ o li o q^ 
onfe,  for  once,  on  tlue  occaeion,  now:  nostit) 
more  aliquando,  non  rhetorico  ioquamur,  now 
in  our  own  way:  dioendum  enira  aliquando  est, 
etc.,  I  mutt  for  once  my  it.^-ln  requests  or  wishes, 
at  length,  now  at  last :  audite  quaeso,  indices,  et 
aliquando  miseremini  sociorum :  ut  (luppiter)  ali- 
quando f  ulmina  ponat,  O. — Implying  de\Ay,flnal/y, 
at  lengtli,  now  at  Uut :  quibus  ( quaesUouibus ) 
flnem  aliquando  fecit:  aliquando  tandem  hue 
animum  ut  adiangas  tnom,  T. :  tandem  aliquando: 
aliquando  iam,  now  est  length. 

aliquantisper,  adv.,  for  a  moderate  period,  a 
while,  for  a  time,  for  some  time :  Quor  non  ludo  hunc 
aliquanUsper  f  T. :  ooncedas  aliqnoaliquanti8per,T. 

aliquanto,  adv.,  by  tome  little,  in  a  degree,  some' 
what,  ratlier :  aliquanto  liberius  refutare:  plus 
cogitare:  aliquanto  felicior  fuit:  carinae  aliquanto 
planiores  quam,  etc,  mwh  flatter,  Gs. :  maior  ali- 
qunnto  nunienis,  S. :  ad  mams  aliquanto  certamen 
redit,  L. :  aliquanto  ante  quam :  post  autem  ali- 
quanto surrexit,  some  time  afterwards:  terra  etsi 
aliquanto  specie  differt,  etc :  intra  legem  et  qui- 
dem  aliquanto,  considerably. 

aliquantnluin,  I,  n.,  a  little,  trifle:  adferre,  T. 
— ^As  adv.,  somewliat,  a  little  :  tibi  parec,  T. :  de-. 
flcxit  de  spatio  consuetude  maiorum. 

1.  aliquantuin,  I,  n.  [nent.  of  aliquantus],  a 
little,  some,  a  considerable  amount,  something  :  ex 
cottidianis  suroptibus :  auri :  itineris,  Gs. :  muri, 
L. :  equorum  et  armorum,  S. 

2.  aliquantum,  adv.,  somewhat,  in  some  dar 
gree,  connderMy,  not  a  little:  oommotus:  ill  ius 
eonatOs  reprimere:  modum  ezcedere,L.:  intell^ 
gere. — With  covt^ :  ad  rem  avidior,  T. :  praedi 
spe  maior,  h. 

Digitized  by  V^OOQIC 


•HqmmtiMt  «{r^  of  -mii  indefinite  qimntUj, 
MBDie,  tonndtrable,  moderaU:  sigoorura  tiamenis, 
8. :  timor  «liqujintai|  Md  BpeB  anpUor,  S. :  spA- 
L. 


aliqoi,  aliqaa,  aliqnod,  ffen.  alicfliiis,  dot.  and 
abl,  plur.  aliqula  or  allquibus,  pronotn.  adj.  tndff. 
[ali-  +  qoi]«  aome^  auy:  si  est  aliqui  seiisiis  in 
morte  praeclaroram  vifonini:  evadit  in  aliquod 
magnum  maluin^  T. :  s'tgniftcatio  yirinti^ :  atiqiiam 
failaciain  portare,  T. :  uomen  Palaroedis,  anif  itt- 
mor  of  tke  namf,  V. — As  tntbtt, :  Mliqut  Oppiaiu- 
cam  gratis  conderonaTit :  ex  eo  quod  aliqni  feoerit. 
— E  8  p.,  mine  one,  one  or  another :  ut  aliquam  pro- 
ducteiD  nioram,  T. :  Iiaec  altquft  ex  parte  hal)ere : 
ad  aliquod  oppiduin  venire :  non  cupiditate  aliquA 
inductuji.  Bed,  etc :  non  fine  aliqu&  spe :  ire  in 
aliquas  terras,  eome  other  eoyntrite:  mercaturas 
facere  aut  aliquam  ob  causani  navigare,  for  any 
other  pwrpoae. — ^P  r  a  e  g  n.,  aomey  cormderaJble,  im- 
portatU :  quod  Italiam  sine  allqno  volnere  cepis- 
sent,  without  eerioua  /ow,  Cs. :  nianca  sine  oliquA 
aecessioDe  firtus,  imper/eet  without  eome  addition : 
aliquod  nomenque  decu^qtie,  i.  c.  no  mean,  V. — 
With  numerals :  tres  aliqui  aut  quattuor,  eome 
three  or /our. 

aliqoid,  adv^  9omewhatj  in  wnething^  in  any- 
tkinff,  at  attain  tome  degree^  to  eome  extent :  succen- 
sere:  in  me  oifendere:  officere  aliquid  libertati 
vestrae,  L. 

aliqiil%  aliqna,  aliquid,  noniw  and  aee,plur.neut. 
aliqua,  dot,  aliqals  or  aliquibus,  pron.  inde/.,  eome 
one,  anjf  one,  anybody^  one  or  another  ;  neut.^  eonu- 
thing,  anything,  L  As  pron,  eubtL :  Qnom  ex  te 
esact  aliqois,  qui  te  appellaret  patrero,  T. :  aliquid 
f aoerem,  ot  hoe  ne  f aoerem,  T. :  demersae  sunt 
leges  alicuius  opibus:  si  te  aliqui  tintterunt: 
unusqaiK|iie  aliquid  fmudans  se,  L. :  Buno  aliquis 
dicat  roihi :  Qaid  tu  ?  H. :  Si  qua  tibt  sponsa  est 
. . .  Haee  tibi  sive  aliqaa  eat,  O. :  inslgiie  aliquid 
facere,  T.:  esse  aliquid  naturft  pnlehmm:  in  quo 
est  aliquid  extremam,  any  «MdL— With  tmiM,  tome 
one  fiMR,  aoBw  one:  ad  anum  aliquem  eonfugie- 
bant :  sin  ahqnis  exeellit  unus  e  multis.— Partit. : 
aliquis  ex  barbatis  litis:  suorum  aliquis:  princi- 
piim  aliquis^  Ta. :  cum  aliquibus  principum,  L ; 
aliquid  ciedito  esse  eaosae,  be  eure  there  ia  aome 
reouMt^T. :  falsi:  virinm.— With  a/toiia»<29,  em- 
phasizing the  indefiniteness :  quia  dieo  aliquid 
aliquando:  si  qui  feeerint  aliquid  aliquando.-^In 
oonditional  clauses :  si  aliquid  dandum  est  volup- 
uti:  si  aliquem  nacti  sumus,  cuius,  etc:  nisi 
aiicui  sttomm  negotinra  darat,  N.— In  negative 
daoses :  ne  aliquid  vm  timeretis :  ne  aliquia  dicat, 
etc.,  N< — Collect  with  a  pfur,  perh. :  aperite  ali- 
quis actutum  ostinro,  T. — With  aliua,  aliud,  aome 
other,  any  other,  aonuthing  dae,  anything  eUe:  dum 
allud  aliquid  flagiti  confieiat,  T. :  per  aUnm  ali- 


quem tfr  ipsum  uldaei. — P ra egn^  aomebody^ « 
thing^  eonaiderabte,  important:  atque  fac,  ut  roe 
velis  esse  aliquem,  to  be  aomebody :  si  vis  esse  ali- 
quis, lu. :  Meas  ease  aliquid  pntare  nugas,  Ct. : 
Eat  aliquid  ...  A  Diomede  legi,  O. :  est  aliquid 
Uuius  sese  dominum  fecisso  laoertae,  lu. :  dicere 
aliquid,  to  aay  aomething  worth  the  while:  adsequi 
aliquid,  to  eteeomptiah  aomething, — So,  in  colloq. 
lang.:  fiet  aliquid,  aomdhing  {great)  will  happen, 
T. — One  atul  another,  a  few,  aome:  dixerat  aliquia 
leniorem  seutentiam,  ut  prime  Marcellus,  Cs. : 
dicet  aliquis,  noli,  etc  —  II.  As  adj.  (cf.  aliqui): 
nus  quibus  est  alicunde  aliquis  obieotus  laboS|  T. : 
ut  aliquis  meius  adiunctis  sit  ad  gratiam. 

aliquo^  adv,  T  aliqui  f  old  dot.  ],  to  aome  piace, 
aomewhere,  anywhitlier :  quae  aliquo  abicienda,  T. : 
eum  aliquo  impellere. — P ra egu.,  aomewhere  elae, 
to  any  other  place  (cf.  alio  quo) :  dum  proficiscor 
aliquo,  T. :  ab  eorum  oculis  aliquo  coucederes. 

aliquot,  indef*  nvnL  inded.,  aome,  several,  afew^ 
not  many^a  number:  dies,  T. :  aliquot  nbacorum: 
aliquot  de  causls,  Cs. :  aliquot  me  adierunt,  T. : 
aliquot  occidere,  multos  ferro,  etc. 

aliquotiSnji  or  aliquotieBp  adv,  [aliquot], 
aeveraf  timea^  at  different  timea :  causam  agere : 
nudissc :  defensus  aliquotiens,  N. :  in  campum 
descendere,  L. 

alii^  alid,  old  for  alius :  quod  non  fortior  ausit 
alia?  CU:  Quid  est  alid  liberulitas?  Ct 

alltar,  adv,  [alls],  in  another  mansur,  otharwiae^ 
v*  any  other  way,  differently.  —  With  atque,  ae, 
quam  or  ut,  otherwiae  than,  different  from  what : 
sed  aliter  atque  oatenderam  facio:  aliter  ac  noa 
▼ellemua:  de  quo  tu  aliter  sen  lias  atque  ego: 
aliter  quam  velim :  alitor  ut  dixi.^— Non  or  liaud 
aliter^no^  otherwiae^  juat  aa;  with  quam  ai,  ac  m, 
quean  eum,  quam^  exactly^  juat  aa.  if:  Non  aliter 
quam  si  mat  Karthago,  V.:  profectus  furtim, 
baud  aliter  quam  si,  etc.,  L. :  baud  aliter  quam 
cum,  etc.,  O. :  Non  aliter  quam  qui  iembum  subi- 
git,  v.— Non  aliter  nisi,  by  no  other  meana,  on  no 
other  condition,  not  otherwiae,  exeqd:  qui  aliter 
obsistere  fato  fatetur  «e  non  potuisse,  nisi,  etc^ 
Without  a  comparative  clause  expressed,  oilier^ 
wiae,  in  another  manner,  i$i  other  reepeeta:  tu  si 
aUter  existtmes,  nihil  errabis :  non  f uit  faciendum 
aliter:  Ergo  non  aliter  poterit  dormire?  lu.:  ali- 
ter haud  facile  impel  11  posse,  S* :  baud  aliter  Ru- 
tulo  Ignescunt  irae,,/iMl  so,  V. :  Deque  Mordaoes 
aliter  diffugiunt  sdlioitudines,  i.  e.  by  oilier  meana, 
H. :  fieri  aliter  non  potest,  T. :  fieri  non  potuit 
aliter.-— P  r  a  e  g  d.>  otherwiae,  in  the  contrary  man- 
ner:  rerum  aliter  evenire  multo  intellegit,  T. :  ne 
aliter  quid  eveniat,  providere,  otherwiae,  &. :  dia 
aliter  Tiaum,  V. :  aliter  cunrans  bracubia,  in  the 
oppoaite  direction^  0. :  qui  aliter  fecerit,  who  wUl 
not  do  tliot,  S.  — With  eaae,  to  i^  <>/L«  ^^«*< 

Digitized  by  VjOOQTC 


48 


naluref  be  differently  eonatituUdj  be  othenoUe  Ji»- 
voted:  ego  isti  iiilo  sum  aliter  ac  fui,  T. :  verum 
longe  alicer  est,  uiliil  horum  est. — Othsrwue^  ebe^ 
in  any  other  caee :  ius  enim  semper  est  qimesUam 
aoquabiie:  neque  eniin  aliter  easet  ius:  aliter 
sine  populi  iussu  nullt  eariim  renini  oonsuli  ius 
est,  S.:  aliter  non  Tiribus  uUis  Yincere  poterls,  Y. 
-—Like  alius,  distributivelf,  in  one  way  .  . .  t it  <m- 
other:  aliter  cum  trranno,  aliter  cum  amico  vivi- 
tur :  aliter  ab  allis  digeruntur,  one  in  one  way,  an- 
other in  another  :  aliter  apud  alios  ordinatis  mi^- 
stratibus,  L. 

alinm  (allitun),  T,  ti.,  garlic :  edere,  H. 

aliunde,  adv.,  from  anotlur,  from  anotlver 
eotirce,  from  eUewhere :  *  adsumplo  aliunde  uti 
bono :  non  aliunde  pendere :  aliunde  quani :  Qui 
aliunde  stet  semper,  aliunde  sentiat,  mpporte  one 
jx^^rly^  tympathizee  with  the  other,  L. :  afiis  aliunde 
est  periculum,  different  peopte  are  in  diffn-ent  dan- 
gert,  T. :  qui  alii  aliunde  coibaut,  L. 

aliiMi  a,  ud  (gen,  alius ;  or  m.  alii,  /.  aliae,  all 
rare,  alterlus  is  used  instead:  dot,  alii ;  itom.plur, 
alii,  rarely  all),  adj.pronom.  [2  Alr'],attother,other^ 
different:  in  alii  eau8ft(opp.  in  hacT^f  ^^s^'t  civi- 
tatibus:  coudemnatus  aliis  criminibus:  utrum 
banc  actionem  habebls  ...  an  aliam  quaropiara : 
ne  quam  aliam  quaerat  oopiam,  T. :  si  alius  legem 
tulisset,  any  one  dee:  (hoc)  allum,  non  roe,  exco- 
gitasse,  eome  one  dee:  num  quid  est  alind  ?  Quid 
aliud  tibi  vis  ?  T.  \  Sed  qnis  nunc  alius  audet  prac- 
ferre?  etc.,  lu.— >Alia  omnia  (not  omnia  alia), 
everything  dee:  alia  omnia  falsa  sunt,  yirtus  una, 
etc :  aliaeque  volucres  et  Proone,  and  in  particu- 
lar^ V. — P  r  a  e  g  n.  (indef.  won,  understoodX  9(mie 
other,  any  other,  eomeboay  elee,  eomethiffg  dee: 
etiam  si  melius  aliud  fuit,  tamen,  etc. :  utar  pout 
alio, si  invenero  melius,  eomething  dee:  siti  magis 
quam  ali&  re  accenditur,  S. — Hence, '  alio  die  *  di- 
cere,  of  the  augur,  who,  deeming  tlie  omens  un- 
favorable, postponed  the  Gomitia  to  eome  other 
day, — In  comparisons,  other  than,  different  from : 
alium  esse  censes  nunc  me  atque  olim,  T. :  potest 
aliud  mihi  ac  tibi  videri:  alia  atque  antea  senti- 
ret,  N. :  lux  longe  alia  est  soils  ao  lydmorum,  ie 
very  different :  nihil  aliud  nisi,  nothing  dee  but, 
only:  amare  nihil  aliud  est,  nisi  eum  diligere,  etc., 
ie  eimply:  ut  nihil  aliud  nisi  de  hoste  cogitet:  si 
provincia  alii  quam  Mario  traderetar,  8. — Nihil 
aliud  quam,  nothing  elee  than,  only  :  hoetes  quidcm 
nihil  aliud  quam  perfusis  vano  tlmore  Romania 
abeunt,  L. :  is  intromissus  . . .  nihil  alind  quam 
hoc  narrasse  fertor,  L.  —  So,  quid  aliud  quam? 
what  dee  than  f :  quibus  quid  alind  quam  admone- 
mus  dves  nos  eomm  esse,  L.:  num  quid  aliud 
praeter  hasce  insidias  ? :  aliud,  praeterqnam  de  quo 
retulis8ent,dicere,L. — In  distributive  clauses,  alius 
• . .  alius ;  aliud  .  .  .  aliud,  etc.,  one  ,  ,  ,  another, 


i  Uii 


the  one , ,  ,the  other:  alios  exclttserant,  alios  |«]«> 
cerunt :  ut  alias  • . .  aaferretur,  alius  .  .  .  oocide- 
retur. — Plur.,  eome  . . .  othere:  quid  potes  dicera 
cur  alia  defendas,  alia  non  cures :  cum  alii  foosas 
complereut,  alii  defensores  vallo  depellereut,  Cd. 
—  Partim,  pars,  or  quidain  often  corresponds  to 
alius :  principes  partim  interfecerant,  alios  in  ex- 
siliuin  eiecerant,  N. :  nos  alii  ibimus  Afros,  pars 
Scythiam  veniemus,  Y. — Also  with  aliquis :  putat 
aliquis  esse  voluptatem  bonum ;  alius  autera  po- 
cuniam.  —  Sometimes  aliud  ..  .  aliud,  simply,  one 
thing  ,  .  .  another,  different  (Hinge :  aliud  est  male 
dicei^,  aliud  accusare :  longe  aliud  esse  virgiiiea 
rupere,  aliud  pugnare,  L.  —  Connected  by  atgue 
or  -que,  the  one  and  the  other;  now  thie,  tiow 
that ;  different:  eadeni  res  . . .  alio  atque  alio  ela- 
ta  verbo:  milites  trans  flumen  aliis  atque  allis 
locis  traiciebant,  L. ;  cf.  alias  delude  alias  morne 
causos  faoere,  S. — In  abridged  expressions :  f oce- 
runt  alii  quidem  alia  quam  multa,  different  men 
have  done  very  many  different  thinge :  alius  ex  alia 
parte, /^-om  different  quartere:  dies  alios  alio  de- 
dit  ordine  Luna  ^elicls  operum,  Y. :  quo  facto 
cum  alius  alii  subsidium  ferrent,  one  to  another^ 
Cs. :  alius  alio  more  viventes,  each  in  a  different 
way,  S. :  cum  alii  alio  mittei*entur,  in  different  di^ 
rectione,  L. — Alius  ex  alio,  super  alinm,  post  altuni, 
one  after  another :  ut  aliud  ex  alio  incidit,  T. :  alias 
ex  aiiis  nectendo  moras,  L. :  nos  alia  ex  aliis  in 
fftta  vocnmur,  Y. — Me  ton.,  praegn.,  of  another 
kind,  different :  nunc  hie  dies  aliam  vitam  defert, 
alios  mores  postulat,  T. :  Huic  aliud  mercedis  erit, 
Y. :  longe  alia  mihi  mens  est,  & :  aliusqne  ei  idem 
Nasoeris,  H. — Hence,  of  a  vote :  in  alia  omnia  ire 
(sc.  vota),  to  go  againet  (a  motion),  vote  the  other 
way.  —  With  ipeam :  iuveuis  longe  alius  ingenio, 
quam  cuius  siroulationem  induemt,  L. :  non  aliA 
qunm,  H. — With  eomp,  abl,  (poet):  Neve  putes 
alium  sapiente  bonoque  beatum,  H. :  alius  Lvaip- 
po,  H. — Of  that  which  remains  of  a  whole,  t/ie 
reet,  the  remainder  (for  reliquus,  ceteri) :  .aliae  na- 
ves, Y. :  (venti)  praeter  lapyga,  H. :  ex  aliia  ei 
roaximam  fidem  habebat,  Gs.':  inter  primos  atrox 
proelium  fuit,  alia  raultitudo  tei-ga  vertit^  L. ;  cf. 
ut  omittam  leges  alias  omnls.— j1  aeeoii€l,tfte  other 
(of  two),  another:  els  (Catoni  et  Caesar!)  gloria 
par,  sed  alia  alii,  8. :  duas  (leges)  promulgavit, 
unam  .  .  .  aliam,  Gs. :  duo  deinceps  reges,  alius 
aliA  vi&,  civitatem  auxerunt,  eaeh  in  a  different 
way,  L. :  alias  partes  fovere,  the  other  eide,  Ta. : 
alius  Achilles,  a  eeeond,  Y. — With  a  enbet.,  express- 
ing tlie  species,  beeidee,  aleo :  virginitate  aliisque 
caeremoniis  venerabilis,  and  other  (claims  to  re- 
spect, namely)  obeervancee,  L. :  Inde  alias  animas 
Deturbat,  the  reet,  the  ehadee,  Y. 

al-1-,  in  words  compounded  with  ad,  see  adt-. 

aUeo  (IMOI),  «cls,  n,,affd^^au^,  BL 

Digitized  by 


AUeoto 


49 


altar 


AUeoto^  see  AJecto. 

Aing««i«^  e,  acfi-  [  AUia  1,  of  the  rwer  AUia 
(where  the  Romans  were  defeated  by  the  Gauls) : 
dies,  the  battle  day  of  AUia  (July  18,  a  dies  nefa- 
stes),C.,L. 

Allifanim^  adj.,  of  AUifae  (a  town  of  Sam- 
mom)  :  ager. — Plur.  n.  as  mbtL,  large  driiddng- 
etpe  made  at  AUifae^  H. 

alllnm,  see  alium. . 

Allobrox;  ogis,  aec  oga,  m.,  one  of  the  Alio- 
kroget^  a  varUke  people  of  OaitL — ^M  e  t  o  n.,  a  bar^ 
6arkXft,  lu. 

almns, adj.  [1  AL-XnouritkirMffruUfulffood- 
fjmng  (poet) :  Ceres,  v. :  ager,  V. — F i g.,  kind, 
mktUnu,  ^Tuntiful,  favorable :  Fides,  Eon.  ap. 
C:  Venus,  H. :  adorea,  H. 

alnnSk  if  /•  [I  ^^]j  ^  alder:  crassis  paludi- 
bos  alni  Nascuntur,  V.  —  P  o  e  t,  a  boat  (of  alder- 
wood)  :  cavatae,  Y. :  undam  levis  innatat  alnus,  V. 

alo^  alal,  altus  or  alitus,  ere  [  1  AL-  ],  to  feedy 
mofuriekf  eupport^  SKStoin,  maiMtam:  altus  mter 
tnna,  L. :  canes  ad  Tenandam,  T. :  exercitum : 
nagnom  numemm  equitatOs,  Gs. :  quos  lingua 
perinno  alebat,  S. :  publico  all,  at  the  publie  eoet, 
N. :  amniB  imbres  Quern  super  notas  afuerc  ripas, 
kate  fUedj  H. :  infelix  minuendo  corpus  alebat, 
I  e.  wntriihed  kunrnlf  by  hie  own  flesh,  0. :  panico 
Tetere  ali,  Gs. :  ignem,  Gu. :  flammas,  0. :  statu- 
nm,  Gs.  —  F  i  g.,  to  nouruA,  cheriahy  promote,  t»- 
trecuey  eirengthen :  honos  alit  artes :  in  qua  alta 
at  eloquentia :  civitatem,  i.  e.  came  to  proepery  Gs. : 
nolo  meis  impensis  illorum  all  luxuriam,  N. :  Yol- 
Dos  Tenia,  Y. :  si  diutius  alatur  controversia,  Gs. : 
po^Um,  H. :  spem  sententiis :  iDgenium :  bellum. 

aloe^  es,/.,  =  dXdii,  the  aloe. — ^F  i  g.,  bittemeta : 
plus  aloes  quam  mellls,  lu. 

alpha,  It.  inded,y  z=  aX^,  the  first  letter  of  the 
Greek  alphabet:  hoo  discunt  ante  alpha  et  beta, 
L e.  before  the  alphabety  la, 

AljanoM,  adf.  [  Alpes],  of  the  Alpe^  Alpine: 
rigor,  O. :  nives,  Y. :  gentes,  L. 

(almuX  ^-  ['^S^]*  ^^i  ckHly  (only  eomp.  n. ) : 
intio  nihil  alsius. 

altarla,  inm,  n.,  plur.  [altus],  a  high  altary  altar 
for  taerijiee  to  the  great  gods  :  ab  altaribus  f  uga- 
tiu:  altaribus  admoius,  L. :  amplexus  tremulis 
altaria  pahnis,  O.:  En  aras  duas  altaria  Phoebo,  as 
high  altars  to  PhoebuSy  Y. :  castis  adolet  dam  alta- 
ria taedis,  i.  e.  Mocrifiees,  Y. :  unmt  altaria  flam- 
iMe,Tb. 

alt^  adv.  with  con^.  [altus],  highy  on  high,  from 
eioHy  hflilg :  omentum  alte  toUens  pugionem: 
dextram  alte  extuHt,  Y. :  puer  alte  cinctus,  H. :  se 
toUere  altios :  altius  praecincti,  H.  —  H  e  t  o  n., 
defpy  deeptfyfar:  ferram  hand  alte  in  corpus  de- 


soendlsse,  L. :  alte  volnus  adactum,  Y. :  frigidus 
imber  Altius  ad  Tivum  persedit,  Y. :  sulcus  altius 
impressus.  — Fig.,  highly,  loftily:  alte  spectare: 
altius  se  eiferre. — beaiy, profoundly:  altius  aspi- 
cere :  aliquid  repetendum  altius.— Aom  afar,  re- 
motdy:  alte  petitum  prooemium,/ar-/<ifoAea  .*  ora- 
tio  tam  alte  repetita:  altius  expedire, /rom  the  bo- 
ginning,  Ta. 

alter,  tera,  terum,  gen,  teif  us  or  terius,  dot.  altert 
(/.  rarely  alterae),  nronom.  atfj,  [2  AL-],  one,  an- 
other, the  onsy  the  other  (of  two) :  necesse  est  sit  al- 
teram de  duobus :  altera  ex  duabus  legionibus,  Gs.: 
alter  oonsulum,  L. :  in  alterft  parte  fluminis  legatum 
reliquit,  on  the  other  side^Cs. :  ut  consules  alter  am- 
bove  cognoscerent,  one  or  both:  absente  consulum 
altero  ambobusve,  L.  —  Alter  .  .  .  alter,  the  one 
. .  .the  othery  the  former  . . ,  the  latter:  curemus 
aequam  uterque. partem;  ut  alterum,  ego  item  al- 
teram, T. :  quorum  alter  exercitum  perdidit,  alter 
▼endidit:  nee  ad  vivos  pertineat,  nee  ad  mortuos; 
alteri  nuUi  sunt,  alteros  non  attinget :  quoram  al* 
ten  adiuvabant,  alteri,  etc,  Gs. :  qui  noxii  ambo^ 
alter  in  alteram  causam  eouferant,  L.— Unus  . . . 
alter,  one.,,  the  other:  Ph  Una  iniuria  est  tecum 
. . .  altera  est  tecum,  T. :  uni  epistulae  respond!, 
yenio  ad  alteram. — 0pp.  to  other  distributiye 
words :  alter  gladiator  habetur,  hie  autem,  etc. :  la- 
teris  alter  angulus  ad  orientem  solem,  inferior  ad, 
etc.,  Gs. :  ne  alterater  alterum  praeoccuparet,  N. : 
uterque  suo  studio  delectatus  contempsit  alterum : 
neutrum  eorum  contra  alteram  iu?are,  Gs. — ^Esp., 
as  a  numeral,  the  second,  next  (cf.  secundus):  pri- 
me die .  . .  alter  dies  . .  .  tertius  dies :  proximo, 
altero,  tertio,  reliquis  oonsecutis  diebus:  sire  ite- 
ram  Sulla  sive  alter  Marius :  alteris  Te  mensis  ad- 
hibet  deum,  i.e.at  the  dessert,  H.  — So^  altera  die, 
the  next  day :  altero  die  quam,  on  the  next  day  aftery 
L.  —  With  praepp. :  qui  tum  regnabat  alter  poet 
Alexandream  conditam,  next  after:  Fortunate 
puer,  tu  nunc  eris  alter  ab  illo,  the  next  after  him, 
Y. — ^In  compound  numbers :  litteras  altero  vicen- 
simo  die  reddidit,  on  the  ttoenty-second  day. — Of  a 
number  collectively:  hos  libros  alteros  quinque 
raittemus,  a  second  series  of  five:  Aurea  mala  decern 
misi ;  eras  altera  (sc  decern)  mittam,  Y.  — lu  the 
phrase,  uuus  et  alter,  unus  atque  alter,  unus  alter- 
que,  the  one  and  the  other. — ^Usu.  of  an  indef.  num- 
ber, one  and  another,  a  couple,  one  or  two :  Unus  et 
item  alter,  T. :  unum  et  alteram  diem  desiderari : 
versus  paulo  concmnior  unus  et  alter,  H. — Rarely 
of  a  definite  number,  two :  unus  et  alter  dies  inter- 
cesserat — ^Alteram  tantum,  asnutch  m&re,  as  much 
again,  tioiee  as  much :  altero  tanto  longior,  N. :  nu- 
mero  tantum  alteram  adiecit,  L.  —  Of  quality  or 
character,  a  second,  another y  i.  e.  very  like:  Verres, 
alter  Orcus :  alter  ego :  amicus  est  tamquam  alter 
idem,  a  second  sdf. — The  one  of  twOy  either  of  two 
(for  alterater) :  non  uterque  sed  alter :  sine  alte- 


altaroatlo 


60 


alQta 


ris  veBtrum  vivere,  L.  —  Me  ton.,  ono^W  (for 
alias) :  ?icti8  non  ad  alterius  praescriptum  impe- 
rare,  Ca. :  si  nullius  alteriuB  nos  pudet,  wAody  ehe, 
L. — Hence,  a  neighboTf/dlousereaiure:  ex  inoom- 
modis  Alterius  sua  ut  conparent  commoda,  T. :  ni- 
hil alterius  causA  faoere. — 27ie  other^  the  opponU: 
alterius  factionis  principes,  thi$  leaden  of  the  cp- 
potite  party f  N. — Different^  changed:  quotiena  et 
specula  Tideris  alterum,  H. 

cdteroatid,  Anis,  /.  [alteroorj,  a  debate,  diecm- 
«ton,  alternate  dieeouree:  Lentuh  et  Caninii :  mag- 
n&  de  re  cum  Velleio :  altercatione  oongredi,  L. 

altered,  ftvl,  — ,  *re,  to  wrangle:  cum  patre,  T. 

alteroor,  itus,  ftrl,  dep,  [alter],  to  alternate  in 
dieeumon^  diepute,  wrangle :  cum  Vatinio,  Cs. : 
inter  nos,  L. :  in  altercando  par,  a  match  in  de- 
bate,— Poet. :  Altercante  libidinibus  pavore,  H. 

altemLi,  adv.  [altemus],  aUemately,  by  turns: 
rogando  alternis  suadendoque,  now  regtieeting,  now 
persuading,  L. :  altemls  fidens  ao  diffidens,  L. 

altemo,  &vl,  — ,  &re  [altemas],  to  do  by  turfts, 
interchange:  vices,  to  exchange  parte,  0.:  alter- 
nant! potior  sententia  visa,  heettating,  V. :  alter- 
nantes  proelia  mi8cent,^A<  by  tume,  V, 

altemufl,  a^.  [alter],  one  after  the  other,  alter- 
nate, in  turn,  reciprocal:  ex  duabus  orationibus 
capita  altema  recitare:  alternis  trabibus  ao  saxis, 
beanu  alternating  with  stones,  Cs. :  pes,  H. :  alterni 
si  congrediamnr,  every  other  one  ofuSy  V. :  in  hoc 
altemo  pavore,  i.  e.  panic  alternately  in  citha* 
army,  L. :  fratrem  alterna  morte  redtmere,  by  dy- 
ing and  reviving  with  him  in  turn,  V. :  alternis 
paene  verbis  laudans,  with  almost  every  other 
word,  L. :  amant  altema  Camenae,  responsive  song, 
y. :  altemis  aptum  sermonibus,  dialogue,  H. — Of 
▼erses,  alternate  hexameter  and  pentameter,  elegiac : 
pedes  altemos  esse  oportebit:  canere  altemo  car- 
mine, 0.  —  In  courts  the  parties  took  turns  in 
challenging  judges ;  hence,  altema  consilia  reice- 
re,  to  reject  by  turns:  reiectio  iudicum  altemoram. 

alter-uter,  utra,  utrum^^m.  alterutrlus  (rarely 

X*ate,  altera  utra,  etc.),  pronom,  adj.,  one  or  the 
,  either  this  or  that,  one  of  two  :  necesse  erat 
altemtram  esse  hostem :  ut  si  in  alterutro  peccan- 
dum  sit,  malim,  etc. :  ne  alteruter  alterum  prae- 
occuparet,  N. 

altloinotua,  adj.  [alte+oinotus],  high-girded, 
i.  e.  active^  brny.  Ph. 

altilla,  is,  a^.  [I  Ah-],  fattened,  fat.-^Aa  subst. 
f,  a  fattened  bird:  satur  altilium,  H.:  anseribus 
par,Iu. 

altisontis,  CK^'.  [alte+sonus],  of  lofty  sound: 
luppiter:  Maro,Iu. 

altitonaxi%  ntis,  a^j.  [  alte  +  tonans  ],  high- 
thundering:  pater,  L  e.  Jupiter. 


altitudo,  dinis,  /.  [altus],  height,  altitude: 
aedium :  montium :  muri,  N. :  altitudines,  heights, 
I/. :  in  altitudinem  pedum  LXXX,  Gs. — ^M  e  t  o  n., 
depth:  spelunca  infinitft  altitudine:  maris,  Cs. — 
F i  g.,  height,  devotion,  loftiness:  oraUonis :  gloriae : 
animi,  nobleness,  L.  —  Depth,  reserve:  animi,  i.  e. 
serenity :  ingeni,  secrecy,  S. 

altivolins,  ntis,  a(Q.  [alte+volans],  high-Jiv- 
ing, soaring  (poet.) :  altivolantes,  as  suost.,  birde^ 
Enn.  ap.  C. 

altor,  Oris,  m.  [alo],  a  nourisher,  sustainer^  fba^ 
terfeUher:  omnium  rerum :  altore  reoepto,  O. 

altzi^  Icis,/.  \9\Uyv\,  a  foster-mother,  cherisher^ 
sustainer :  eorum  terra  altrix  dicitur :  Ulixi,  V. : 
altricis  limen  Apuliae,  H. — A  wet-^urse,  O. 

1.  altum,  T,  n.  [altus],  height:  ordo  edltus  in 
altum :  genitum  demisit  ab  alto,  i.  e.froni  heaven, 
V. — M e  t  o n.,  depth,  the  deep,  the  sea:  terris  iacta- 
tus  et  alto, v.:  in  altum  Vela  dabant,y. :  urget 
ab  alto  Notus,  Y. :  aditus  ex  alto :  naves  in  altum 
provectae,  Cs.:  in  altum  rapi  (of  a  river),  Ix — 
Fig.:  imbecillitas  in  altum  provehitur  iraprudenfi^ 
into  deep  water:  ex  alto  repeili^  far-fetched:  quid 
causas  petis  ex  alto  ?  V. 

2.  altum,  €uh.  [altns],  deeply  :  dormire,  lu. 
altus,  adj.  with  comp.  and  sup.  [  P.  of  alo  ], 

nourished,  grown  great,  high,  lofty,  tau:  attior  illis^ 
taller,  0. :  montes,  V. — Me t o n.,  deep :  attissimao 
radices :  altissima  flumina,  Cs. :  altior  aqua^  Cs. : 
volnus,y. — ^Fig.,  high,  elevated,  lofty:  altissimua 
dignitatis  gradus :  rex  aetheris  luppiter,  Y. :  Cae- 
sar, H. :  Itoma,  0. :  te  natura  altum  genuit :  qui 
altiore  animo  sunt :  alta  sperare,  greatness,  Li. — 
Of  the  countenance,  proud,  stem,  disdainful  j  Re- 
iecit  alto  dona  Yoltu,  II. — Deep,  prof fnmd :  som- 
nus,  H. :  quies,  V. :  dissimulalio,  Cu.  —  Ancient, 
old,  remote :  altior  memoria :  genus  alto  a  sangui- 
ne Teucri,  y. :  Sarpedon,  y. 

aluoinor  (not  hftlttcinor,  hallQ-^,  fttus,  ftrl,  dep., 
to  wander  in  mind,  talk  unreaaotuMy,  ramble  in 
thought:  suspioor  huno  alucinari:  epistulae  no- 
strae  debent  interdum  alucinari,  induce  in  vagus 
digressions :  quae  alucinatus  est 

alumna,  ae,/.  [alo],  a  foster-daughter^  pupil : 
aquai  dulcis  alumnae  ( of  frogs ) :  civitatis  quasi 
alumna  eloquentia. 

alumnus,  I,  m.  [alo],  (ifoster-son,  ward,  nurs- 
ling :  Carus,  y. :  dulcis,  Bf. :  hos  ustls  praestet 
tibi  alumnus,  i.  e.  this  wilt  be  your  reward  for 
bringing  him  up,  0. :  legionum,  brought  up  in  the 
camp,  Ta. :  coram  agrorum  alumni :  (nee  sentient) 
dulces  alumni  grave  tempus,  H. :  alumno  numine, 
0. — ^Fig. :  ego  itaque  pads,  ut  ita  dicam,  alum- 
nus :  Platonis,  disciple :  disoiplinae  meae^ 

aluta,  ae,/.,  a  soft  leather  prepared  with  alum: 
alutae  tenuiter,fiQn|^ta§,i^¥HlfcqM>n.,  a  «Aod- 


)^Bl8^<f^Li«n3^6° 


alvariiun 


61 


ambigo 


laiehei:  niTea,  0. :  nigra,  lo.-^^  P^'^'^i  poueh: 
tamida  superbos  alutfi,  lu. — A  patch  on  me  face, 
0. 

alvaxliiin  or  alveiilum,  I,  fi.,  a  beehive  :  lento 
alFearia  (quadrisyl.)  vimine  texta,  V. 

alveolus,  I,  m.  dim.  [  alveus  ],  a  tray,  trough^ 
hasin:  ligneus,  Pb.,  L.,  Ta. — An  oil  jai\  lu. — A 
iiee-board,  C. — The  bed  of  a  email  river,  Ca. 

alvetifl,  I,  m.  [  aWaa  ],  a  hoQoWy  cavity,  excava- 
tion :  vitiosae  ilicis^  V. — E  8  p.,  of  a  river,  a  bed, 
thaimd  :  flumiDia,  V. — M  e  t  o  n.,  a  trough,  tray : 
fluitans,  L. — Of  a  ship,  a  hold,  hull :  alvei  navium, 
S. — A  email  ship,  boat :  accipit  alveo  Aeneam,  V . 
— A  balhroom,  with  a  aUp  at  the  bottom,  which  the 
bather  could  uae  aea  seat :  in  balneum  venit  .  .  . 
Qt  in  alveam  descenderet. — A  bathing-tub,  baUtr 
bi6  .•  alTeus  impletur  aquis,  O. — A  bee-hive,  Tb. 

alTiia,  I,  /.  [  AL-  ],  the  belly,  paunch,  bowels, 
womb:  pnrgatio  alvi:  spem  in  alvo  oontinere: 
matris,  H. :  in  snam  sua  visoera  eongerit  alvum, 
jfoiTurdk,  0.— 77U  hold  (of  a  ship),  Ta. 

Alyattea,  el,  m.,  ='AXvarn;c>  a  king  ofLydia, 
father  of  Croetue  :  regnuni  Aljattei,  H. 

ainabniii>  e,  adj.  with  comp.  and  sup.  [amol 
worthy  of  love,  lovdy,  amiable,  attractive :  filiola 
tna :  inaania,  H. :  frigus,  refreshing,  H. :  carmen, 
a  pleasant  song :  amabiUor  Velia :  amabiliasimiiB 
modas  amicitiae. 

amabiliter,  adv.  with  comp.  [amabilis],  loving- 
ly, pleasantly,  ddigTufuUy  :  in  me  cogitare :  ludere, 
H. :  spectet  amabilius  iuvenem,  0. 
amandatio,  Onis,/.  [amando],  a  sending  away. 
a^mando^  avl,  Atus,  ftre,  to  setid  away,  remove  : 
earn  in  altimas  terras :  hominem  quo  ? 
amandtifl,  adj.  [P.  of  vmo\, pleasing:  vox,  H. 
amanai  ntis,  adj.  with  eomp.  and  sup,  [P.  of 
sm6]^fond,  loving,  affectionate:  homines  amantes 
tai:  cires  patriae:  tui  amantior:  nos  amantissi- 
mi  tui. — As  subst.,  m.  and  /.,  a  lover,  one  in  love: 
Amantiom  irae,  T. :  aliud  est  amatorem  esse,  aliud 
amantcm,  to  be  susceptible, .  ..to  be  in  love. — F  i  g., 
friendly,  kind,  affectionate :    nomen    amantius : 
amaDdssima  verba. 

amanter,  adv.  with  comp.  and  «up.  [  amans  ], 
lovingly,  affectionately,  amiably:  meum  adventum 
Tidere :  amantius  (facere),  Ta. :  quocum  amantis- 
sime  vizerat 

amaracnw^  i,/.,  :=  AftdpoKoct marjoram:  mol- 
lis, y. :  Suave  oiens,  Gu 

amarantiifl^  l,  n.,  =  afiapavrocj  the  amaranth, 
0.,Tb. 
amaiitiefl^  — ,  aee.  em,f.,  bitterness :  dulcis,  Ct. 
amaror,  oris,  m.  [amarus],  biltemess  (poet.),  V, 
amama^  adj.  with  eomp.,  bitter,  ptmgent:  sail 


oes,  v. :  calices  amariores,  Ct. :  Doris,  i^  e.  the 
brackish  sea,  V. — ^Fi  g.,  bitter,  afflicting,  sad:  casAs, 
0. :  amores  dulcea,  V. — Plur.  n.  as  subst.,  bitter- 
nesses, bitter  things :  amara  Temperat  risu,  H. : 
curarum,  H. — Bitter,  caustic,  severe:  dicta,  0. — 
Eelentless:  hostis,  V. — Morose^  ill-natured:  mulie- 
res,  T. :  amariorem  me  senectus  facit. 

AmazyUiak  idis  or  idos,/.,  aec,  Amaryllida; 
voc.  Amarjlli,  =  'A/iopvXXic,  a  shepherdess,  Y. 

amata,  ae,/.  [amo],  a  bdoved  toomon  (once),  L. 

Amathnaia,  ae,/.,  Venus  (worshipped  at  Ama- 
thus  in  Cyprus),  Gt.,  O. 

amator,  Oris,  m.  [amo],  a  lover,  friend:  noster : 
urbis,  H. :  antiquitatis,  K. — A  lover,  one  fond  of 
wometi :  adulter  an  amator :  vinosus,  amator,  H. 

amatorie^  adv.  [amatorius],  amorously:  (epi- 
stula)  scripta  amatorie. 

aiiiatO]iiia»  aefj.  [amator],  loving,  amorous, 
amatory:  Yoluptas:  poOsis. 

amatii%  P.  of  ama 

Amazon,  onis,  /.  [  Scythian  1,  an  Amazon. — 
Plur.,  Amazons,  a  tribe  of  warlike  women  on  the 
river  TTiermodon:  Threiciae,  V. :  ezsultat  Ama- 
zon, V. 

Amazonia,  idis,/.,  an  Amazon,  Y. 

Amazoniua^  atfj.,  Amazonian :  securis,  H. 

ambaotoa,  I,  m.  [Celtic],  a  vassal,  dependant: 
circum  se  ambactos  clieutesque  habet,  Cs. 

(ambagea,  is),  /.,  only  abl.  sing,  ambage,  and 
plur.  ambagea,  um  [ambi-f-1  AG-],  a  going 
around,  roundabout  way:  variarum  ambage  via- 
rum  (of  the  labyrinth),  O. :  doloa  tecti  ambages- 
que  resolvit,  V. — ^Fig.,  of  speech,  digression,  cif^ 
cumlocution,  evasion:  ambages  mihi  narrare,  T. : 
per  ambages  et  longa  exorsa  tenere,y. :  pueris 
dignae,  L. :  missis  ambagibus,  without  circumlocu- 
tion, H. :  positis  ambagibus,  0. — A  riddle,  enigma, 
dark  saying :  immemor  ambagum  auarum,  0. : 
tacitae,  a  dumb  show,  L. :  e&  ambage  Chalcedonii 
monstrabantur,  Ta. :  per  ambages  effigies  ingenii 
sui,  an  enigmatical  symbol  of,  L. 

ambedd,  §dl,  esus  [  ambi  -f- 1  edo  ],  to  eat 
around,  waste,  consume :  flammis  ambesa  Robora, 
V. :  ambesae  mensae,  V. :  quidquid,  Ta. 

ambi-,  abbrev.  amb-,  am-,  an-,  insepar. 
prep.,  around,  round  about,  only  in  composition ; 
before  vowels  usually  amb-;  ambages,  ambedo, 
etc. ;  but  amicio  (for  amiicio) ;  once  amp- :  amp- 
ulla ;  before  consonants,  am- :  amplector,  amputo ; 
or  amp- :  Ampsanctus ;  but  before  e,  q,  h,  /,  an- : 
anceps,  anf  raotus,  anquiro,  etc. 

ambigo,  ere,  only  present  stem  [ambi-f-ago], 
to  go  about,  go  around,  avoid:  patriam,  Ta. — F  i  g., 
to  hesitate,  waver,  (ftw^,  .6d^t»^^,.^fyrt>-  ius, 


ainbl£(iio 


(0 


unbmo 


quod  ambigitur,  of  which  there  ia  a  doubt:  Quale 
quid  sit,  ambigitur,  is  uncertain:  adspici  volu- 
crem,  non  ambigitur,  cannot  be  doubted,  Ta. :  ne 
quis  ambigat  deoua  earn  habere,  Ta. —  To  argtie^ 
dispute,  contend,  debate :  de  vero :  cum  eo :  de  quo 
(fuudo)  nihil  ambigebatur,  there  vku  no  dispute, 

ambigue,  adv.  [ambiguus])  equivocally,  doubt- 
fidfy:  loqui:  scribere:  nee  amibigue  victus,  de- 
cisively, L. :  certare,  Ta. 

ambignitaSk  fttis,  /  [ambiguus],  ambiguity, 
equivocalnesSf  double  sense:  norainis :  verbi,  L. 

amblgaaOk  acff.  [  ambi  +  1  AG-  ],  going  two 
ways,  wavering,  uncertain :  per  ambiguum  f a?orein 
gratiam  Tictoris  spectare,  by  ehowing  equal  favor 
to  both  sides,  L. :  Proteus,  assuming  different  forms, 
0.:  Ambiguam  tellure  nova  SaUmiua  futuram, 
i.  e.  the  name  would  be  of  double  application,  H. — 
F i  g.,  wavering,  vacillating,  uncertain,  doubtful:  si 
dudum  fuerat  ambiguom  hoc  mihi,  T. :  baud  am- 
biguus  rex,  L. :  Ambiguum  Clymene  precibus 
PhaSthontis,  an  irft  Mota  magis,  uncertain  whether, 
O. :  imperandi,  Ta. — Of  speech,  obscure^  dark,  am- 
biguous:  verba:  oracula.  —  Of  character,  uncer- 
tain, not  trustworthy,  doubtful :  fides,  L. :  domus, 
y.  —  As  subst.n.,  doubt,  uncertainty,  a  dark  say- 
ing :  servet  in  ambiguo  luppiter,  H. :  ambiguorum 
complura  sunt  genera. 

ambid  (imperf.  ambibat,  0.,  L.,  Ta.),  ItI  and  il, 
Itus,  Ire  [ambi-Heo],  to  go  round,  go  about :  terrara 
lunae  cursus:  Siculae  fundamina  terrae,  0. — To 
surround,  encircle,  encompass :  ambitae  litoiti  ter- 
rae, 0. :  Thracam  ambiat  Hebrus,  U. :  moenia. 
Quae  flammis  ambit  amnis,  V. :  yallum  armis,  Ta. 
— Fig.,  to  canvass  for  votes:  sineulos  ex  senatu, 
S. :  ambiuntur,  rogantur  cives. — To  secure  by  can- 
vassing,  win  by  solicitcUion,  entreat,  solicit,  cowi : 
senis  amicos,  T. :  oonnubiis  Latinum,  V. :  te  prece, 
H. :  nuptiis  ambiri,  to  be  sought  in  marriage,  Ta. 

Ambtoxiz;  Igis,  m.,  a  chief  of  the  Eburones,  Gs. 

ambitlo,  Onis, /.  [ambio],  a  going  about, — 
E  s  p.,  of  candidates  for  office,  thi  soliciting  of 
votes  (by  lawful  means) :  mea  me  ambitio  cogita- 
tione  abstrahebat :  tanta  exarsit  ambitio,  ut,  etc., 
L. :  Quid  de  nostris  arobitionibus  loquer?  —  A 
striving  for  favor,  courting,  flattery,  adulation : 
ambitione  adducti:  in  Scipione  ambitio  maior, 
vita  tristior :  Platouem  magnft  ambitione  perduxit, 
ostentatiously,  N. :  ambitione  relegatft,  wiihcnd  flat- 
tery, H.:  ius  sibi  per  ambitionem  dictum, /avortV- 
iam,  L. — A  desire  for  honor,  thirst  for  popularity : 
ambitio  honorumque  oontentio :  mala,  S. :  misera, 
H. :  inaniSfH. :  funerum,  pomp,  Ta. 

ambitiose,  adv.  with  eomp,  [ambitiosus],  am- 
bitiously, ostentaHou^y:  de  triumpho  agere :  petere 
regnum,  L. :  ambitiosius  faoere,  quam,  etc. 

ambltiosaa,  adj.  with  comp,  [  ambitio  ],  sur- 


rounding, encompassing,  entwining :  laaoivia  hede- 
lis  ambitiosior,  H. — Fig.,  ambitiotis,  eoneiUatary, 
eager  for  honor,  solicitous  of  favor:  pro  nato  ma- 
ter, 0. :  in  Oraecos :  malis  artibus,  Ta. :  ita  ambi- 
tiosus ut  omniB  salutet :  rogationes :  mors,  ostent^t- 
tious,  Ta. :  ornamenta,  excessive,  H. — Competed  for, 
soug/it  in  rivalry:  honor,  0. 

1.  ambitoa,  F,  of  ambio. 

2.  ambitoa,  Us,  m.  [  ambio  ],  a  going  round, 
moving  about,  revolution:  aquae  per  amoenos 
agros,  H. :  saeculorum,  Ta. — ^F  i  g.,  of  speech,  cir- 
cumlocution: circa  unam  rem  ambitOs  facere,  Lu 
— M  e  t  o  n.,  a  circuit,  dreumferenee,  border  :  castra 
lato  ambitu,  Ta. — In  rhet.,  a  period :  Terborum. — 
£  s  p.,  a  suing  for  office,  canvassing  for  voles  (usu. 
by  unlawful  means):  legem  ambitOs  flagitasti: 
accusare  alqm  ambitOs :  ambitQs  largitiones,  N. 

ambo,  ambae,  ambo,  <tec,  m.  ambo  or  ambos, 
num.  [cf.  ambi-],  both  (of  a  pair  or  couple) :  duae 
res  . . .  quae  ambae :  (duo)  senatores,  qui  ambo : 
ut  eos  ambos  fallam,  T. :  ambo  florentes  aetatibus. 
Arcades  ambo,  V. :  Se  satis  ambobus  Teucrisqoe 
venire  Latinisque,  V. — For  duo :  partis  ubi  se  via 
findit  in  ambas,  the  two,  Y. 

Ambraoia,  ae,/.,  a  town  of  Epirus,  Cs.,  L.,  O. 

ambrosia,  ae,  /.,  =  auppoffia,  ambrosia,  sus- 
tenance of  immortal  life,  food  of  the  gods :  ambro- 
si&  deos  laetari :  orator  ambrosii  aleudus,  i.  e. 
divine. — P  o  e  t. :  (equos)  ambrosiae  suco  saturos, 
0. :  ambrosift  Contigit  os  fecitque  deum,  O. :  am- 
brosiae odor,  V. 

ambroaitiak  adj.,  =  dfippooioQ,  divine,  ambro- 
sial: comae,  V. 

ambnbaia,  ae,/  [SyriacJ,  a  Syrian  girl,fltUe- 
pHayer  and  dancer :  ambubaiarum  collegia,  U. 

ambulatio,  5ni8,/.  [ambulo],  a  walking  about, 
walk:  pomeridiana. — A  walk,  place  for  walking. 

ambulatftmotila,  ae,  dim.,  f.  [ambulatiol,  a 
short  walk,  little  promenade. — A  portico :  tecta. 

ambulo,  ftvl,  atus,  fire  [am-  (for  ambi)  -HBA-], 
to  walk,  walk  about,  take  a  walk :  ambulando  con- 
trivi  diem,  T. :  in  sole:  satis  ambulatum  est. — To 
go,  travd,  march:  biduo  septingenta  milia  pas- 
suum. — To  traverse:  roaria:  vias,  0. :  in  ius  am- 
bula,  go  to  law,  T. — Of  gait,  to  march  around,  strut 
about :  superbus,  H. :  tunicis  demissis,  H. 

amb-nro,  UssI,  astus,  ere  [ambi+uro],  to  bum 
round,  ecorch,  singe,  consume  :  hie  ( Verres)  socio- 
rum  ambustus  inoendio :  Terret  ambustua  Phae- 
thon  avaras  Spes,  H. — Jestingly :  tribunus  ambu- 
stus, singed:  libris  Ambustus  propriis,  on  a  funeral 
pile  of  his  own  books,  H. :  torris,  i.  e.  stiU  burning, 
V. — M  e  t  o  n.,  to  injure  by  cold,  benumb :  ambusti 
vi  frigoris,  Ta.  —  Fig.,  P.  pass.,  singed,  injured, 
damaged :  fortunarum  mearum  reliquioa :  damna- 
tione  ooUegae  prope  ambustu 

Digitized  by'   " 


^"iS^bg 


le 


88 


flT^f^lT"■|  l,  m^  pmpU  ItaHan  ttarwort^  Y . 

a-mena,  ends,  adj.  with  eomp,  and  tup.  [ab+ 
mens],  cvt  of  (m^a  »rnwi^  mad^frafdic^  dittrcKted: 
arms  amens  capio,  Y. :  homo  amentiflsimas :  metu, 
L :  magnitndine  periculi,  Gu. :  animi,  V. :  malls 
oor.L. — yoolithj  stupid:  aroentissimum  Consilium, 
multo  amentiores :  furor,  Ot 

amentatiiflk  cidj,  [amentum],^mMAe(2  mth  a 
ftrap:  hastae. 

amentia,  ae,/.  [amens],  want  of  rMwon,  mad- 
iMft,  9enadeune8$:  Quor  meam  senectutem  huius 
BoUicito  amentift?  T.:  amentift  atque  audacia  prae- 
ditus:  tanta  tIs  amentiae,  L. — FoUt/:  si  quern 
amentia  yerset,  H. 

amentam,  l,  n.,  a  strap,  thong :  epistula  ad 
amentum  deligata,  Cs. :  amenta  torquent,  Y. 

Amenniu^  adj,  [Ameria],  of  Anuria  (in  Um- 
bria):  munioepa  retinacula,  lot^^  tmgtfor  tying 
upvtiics,  Y. 

amea^  itis,  m.  [1  AP-],  a  fork  for  spreadinff 
nda:  levis,  H. 

axnethystiirafl,  adj.,  =  Afit^wrrtvoi:,  of  the 
amdhytt,  violet  -  colored:  amythjstina  (sc.  vesti- 
menta),  violet  cloaki,  lu. 

amethystoi^  I,/.,  =  Afii^wrroct  an  amethyst, 
0. 

amfraotna,  see  anfractus. 

arnica,  ae,/.  [1  amicus  ],  a  female  friend,  T., 
0.,  lu. — A  mistreuj  eoncubine,  0.,  T. 

aznice^  adv,  with  sup.  [amicus],  in  a  friendly 
:  facere :  cum  illo  amioissime  vivere. 


amiciob  — ^  ictus,  ire  [am-  (for  ambi-)  +iacio], 
to  throw  aroundy  wrap  about:  quo  (pallio)  amictus 
est:  Telis  amicti:  nube  umeros  amictus,  H. — 
Fig.,  to  cover,  wrap,  surround:  quidquid  cbartis 
unicitur,  H. :  ulmi  amicti  vitibus,  0. 

amicitia,  ae,/.  [amicus], /nem&Asj^.*  Per  no- 
stnm  amicitiam,  T. :  inter  aliquos:  esse  in  amid- 
tiA  cum  aliquo,  N. :  iungere :  parere,  N. :  dedere 
8eanucitiaealicuius,Cs.:  intima  alicuius,  N. :  iura 
amidtiae:  deficere  ab  amidtift  alicuius,  N.  —  A 
league^  alliance:  qui  amicitiam  fecerant,  Cs.:  po- 
puli  R,  Sl  :  yetustior  amicitia  ac  societas,  L. — 
Jf^iends,  a  eirde  of  friends:  adflicta:  ex  intima 
eins  amicltift,  Ta. :  paroet  amicitlis. 

L  amiotua^  P.  of  amicio. 

2.  amlotna^  Qs,  m.  [amicio],  a  throwing  on, 
throwing  around;  hence,  amictum  imitari  alicuius, 
ttf^  of  dress* — Heton.,  an  outer  garment :  sta- 
tnam  esse  eiasdem,  amictus  declarat :  duplex,  of 
double  tejEture,  Y. :  Phrygius,  ue.the  Ti'ofan  chla- 
m3«,Y. — Poet:  nebulae, V. 

amioiila,  ae,/.,  dhn.  [arnica],  a  loved  one,  mis- 
trm:  de  amionlft  rizatus. 


amiculmil,  I,  n.  [amido],  an  outer  garment, 
mantle,  doak :  amicae :  purpureum,  L. 

amictilna^  I,  m.,  dim.  [2  amicus],  a  pet  friend, 
crony:  mens :  quae  censet  amioulus,  U. 

1.  anucnB,  adj.  with  comp.  and  sup.  [AM-], 
loving, friendly,  kind, favorable:  tribuni  nobis  ami- 
ci :  tyranno,  N. :  luto  bus,  H.  :  mihi  nemo  amidor 
Attico :  rex  amicissimus  rei  p. :  erga  te  animo 
esse  amico,  T. :  male  numen  amicum,  unfriendly, 
Y. :  coniunctissimuB  et  amicissimus. — Fig.,  of 
things,  kindly,  pleasing,  acceptable,  favorable:  im- 
bres,  V. :  eidua,  propitious,  H. :  voltus,  0. :  portds, 
of  friends,  Y. :  tempus,  wdeome,  H. :  nihil  est  mihi 
amicius  solitudine :  Brevitas  mihimet  amicissima : 
Nee  dis  amicum  est  te  Abire,  is  it  pleasing,  H. 

2.  amiona^  I  {gen.plur.  amlcQm,  T.),  m.  [1  ami- 
cus], a  loved  one,  lovitig  one,ffiend:  communia 
esse  amicorum  inter  se  omnia,  T. :  tria  paria  ami- 
corum :  novus,  vetus :  patemus  ac  pemecessarius : 
niimeri  maioris  amici,  the  most  of  his  friends,  0. — 
A  patron,  p'otector:  potens,  H. :  magnus,  lu. — A 
companion,  colleague:  fugam  exprobravit  amico, 
0. — Of  the  state,  a  friend,  ally :  Deiotarus  ex  ani- 
mo amicus :  a  senatu  populi  R.  amicus  appellatus, 
Cs.  — Of  a  prince,  a  coutisellor,  courtier,  minister: 
regis,  Cs. :  reges  ex  amicis  Alexandri,  N. 

a-migro,  — ,  — ,  are,  to  migrate:  Romam,  L. 

Aminaeoa  (-ana),  a^j-t  of  Aminaea,  a  town 
of  the  IHceni  :  vites,  a  favorite  kind  of  vine,  Y, 

amiaaid,  6nis,/.  [ftmitto],  a  losing,  loss:  oppi- 
dorum:  dignitatis:  liberorum. 

amiaamn,  l,  n.  [amitto],  a  loss:  amissa  recipe- 
rare.  Cs. 

1.  amiaaQa^  P.  of  amitto. 

2.  amiaana,  tls, m.  [amitto],  a  loss:  Siciliae, N. 
amita,  ae,/.,  a  father's  sister,  C,  L.,  Ta. 
a-mitto,  Isl  (amisti,  for  amisisti,  T.),  Issus,  ere 

[ab+mitto],  to  send  away,  dismiss, part  with:  abs 
te  filium,  T. — To  let  go,  let  slip:  praedam  ex  ocu- 
lis,  L. :  praedam  de  manibus :  clavum,  Y. — ^F  i  g., 
to  loose,  let  slip:  occasionem,  Cs. :  tempus :  fidem, 
to  break  one's  word,  N.  —  M  e  t  o  n.,  to  lose :  consi- 
lium cum  re,  T. :  litem :  classes :  pecuniam,  S. : 
patrimonia,  S. :  optimates,  the  support  of  the  aris- 
tocrats, N. :  Si  reperire  Tocas  amittere  certius,  to 
bemore  assured  that  s/ie  is  lost,  0.:  colores,  H.:  ani- 
mam,  S. :  vitam :  filium. 

amnioola,  ae,  m.  and  /.  [amnis+COL-],  thaf 
grows  near  a  river  :  salioes,  O. 

amnicvluak  I,  m.,  dim.  [amnis],  a  rivulet,  L. 

amnia,  is  {abl.  amne  or  amni,  Y.,  H.,  L.))  m. 
[8  AC-,  AP-],  a  river:  Tiberinus,  L. :  si  amncs 
exaruissent :  navium  patiens,  L. :  tadtumus,  H. : 
secundo  amni,  downrstream,  Y. — ^Fig. :  abundan- 
tissimus  amnis  ^Hiu^.^l^^^^j^f^ ruunt 


amo 


64 


ampleotor 


de  montibas  amnes,  Y. :  Oceani  amnis,  the  oeean- 
ttream,  Y. — Of  water  in  vessels:  aquai  Fumidus 
amniBy  the  ttreaniy  V. :  fusus,  V.  —  A  river-god: 
Convocat  amDis,  0. :  domus  magni  Amnis,  0. 

amo,  ftvl,  atus,  are  [AM-|,  to  love:  magis  te, 
quam  oculos,  T. :  unice  patnam :  dignus  amari, 
Y. :  noil  diligi  solum,  verum  etiam  amari :  a  suis 
et  amari  et  diligi :  nescio,  ita  mo  di  araent,  to  hdp 
me  the  gods^  T. :  sic  roe  di  amabunt,  ut,  etc,  T. : 
quam  se  ipse  amans  sine  rivali  I  in  lave  with  him- 
eelf:  nisi  nosmet  ipaos  valde  amabimus.  —  To  be 
in  love,  have  an  amour:  roeum  gnatum  rumor  est 
Amare,  T. :  insuevit  exercitus  amare,  S.  —  F  i  g., 
to  hvey  be  fond  o/^Jind  pleaetire  in:  voltum)  inces- 
sum  alicuius :  litteras,  N. :  ea,  quae  res  secundae 
amant,  S. :  nemus,  H. :  amat  ianua  limen,  i.  e.  is 
constantly  closed^  H. :  focos,  i.  e.  to  make  homee,  Y. : 
Litus  ama,  keep  dote  to^  Y.  —  With  infin,:  Uic 
ames  did  pater  atque  princeps,  H.  —  Amare  ali- 
qucm,  to  be  obliged  to,  be  under  obligation^  have  to 
t/iank:  ecquid  nos  amas  de  fidicinS  istac?  T. :  et 
in  Attilii  negotio  te  amavi :  bene  facis,  merito  te 
amo,  T. — Colloq.,  amabo  or  amabo  te  (never  vos, 
etc.),  /  e/iall  be  under  obligation  to  you^  and  in  en- 
treaties, be  so  goody  -^fwoy,  I  entreat  you :  id,  ama- 
bo, adiuta  me,  T. :  cura,  amabo  te,  Ciceronem  no- 
strum :  amabo  ut  illuc  transeas,  T. :  amabo  te,  ne 
improbitati  meae  adsignes,  etc. :  ego  me  amavi, 
teas  wdl  satisfied  toiUh  myself,  —  Met  on.,  amare 
with  tit/.,  to  oefondy  be  vontf  be  accustomed:  cla- 
roore,  voltu,  aiiis  omnibus,  quae  ira  fieri  amat,  S. : 
Aurum  perrumpere  amat  saxa,  H. 

amoenitaB,  atis,  /.  [amoenus  ],  pleasanttiessy 
ddightfulnees :  hortorum:  cuius  (domtls),  N. :  ur- 
bium,  L. :  vitae,  Ta. — Plur. :  litorum. 

amoenna,  adj,  with  comp.  and  mp.  [AM-], 
pieasanty  delightful^  charming :  locus  :  loca,  S. : 
piorum  Concilia,  V. :  vireta  nemorum,  V. :  rus, 
H. :  latebrae  dulces,  etiam,  si  crcdis,  amoenae,  de^ 
lightfU  in  themselves^  H. :  amoenissima  aedificia, 
Ta. :  templum  fontibus,  L.^— iVur.  n,  as  subst,, 
pleasant  places :  per  amoena  Asiae :  amoena  lito- 
rum.—Of  abstr.  things :  vita,  Ta. :  ingenium,  Ta. 
— Of  dres9,  luxurious^  showy :  cultus  amoenior,  L. 

amolior,  Itus  sum,  Irl,  dep,  [ab+molior],  to  re- 
uiovcy  move  away:  obstantia  silvarum,  Ta.:  vos 
amolimini,  take  yourselves  off,  T. :  onera,  L. — F  i  g., 
lo  avertyput  awaVy  remove:  dedecus,  Ta. :  nomen 
in^Mmy  jpnU  out  of  consideratioti^  L. :  uxorem,  Ta. 

amomnm  or  'On,  lyn.,=zdfjuaftov,an  aromatic 
shrub,  used  in  making  balsam:  Assyrium,  V.,  0. 

amor,  oris,  m.  [AM-],  love,  affection,  strong 
friendly  foeUng:  amor,  ex  quo  amicltia  nominata: 
amor  erga  me:  amores  iiominum  in  te:  patrius, 
for  a  son,  Y. :  f ratemas,  for  a  brother,  Os.— E  s  p. 
•f  Mzual  love:  in  amore  haec  sunt  vitia,  T. :  an- 


cillae,  H. — Plur.,  love-adventures :  Solis,  O. — PI  g., 
an  eager  tletire, passion :  consulatQs  amor:  amici- 
tiae :  vini,  L. :  auri,  Y. :  habendi,  Y. :  scribendi, 
H. :  tantus  amor  casus  oognoscere  nostros,  Y. :  in 
long^m  ducis  amores,  my  desire  (for  a  song),  Y. — 
Me  ton.,  mosi\y  plur.,  a  beloved  object,  one's  love: 
Pompeius  nostri  amores:  suos  addioere  amores, 
0. :  primus,  my  first  husband,  Y. — A  cha)'m  to  exr 
cite  love :  matri  praereptus  amor,  Y. — P  e  r  s  o  n. : 
Amor,  the  god  of  love^  LovCy  Cupid:  Paret  Amor 
dictis,  Y. — Plur.,  Cupids,  Loves :  nudi,  0. :  lascivi, 
H. 

amotio,  Onis,/.  [amoveo],  a  putting  etway. 

a-moveo,  ovi,  otus,  ere  [ab-|-moveo],  to  move 
awayy  take  away,  remove :  testem  abs  te,  T. :  vir- 
gas  a  civium  oorpore :  alia  ab  hostium  oculis,  L. : 
ilium  ex  istis  locis.  —  E  s  p.,  with  pron.  reflex.,  to 
take  onesdf  off,  retire,  withdraw  :  bine  te,  T. :  e 
ooetu  se,  L.  —  To  get  away,  cdfstraet,  steal:  boves 
per  dolum  amotas,  H. — To  remove  by  banishment, 
banish :  amotus  Cercinam,  Ta. :  iudicio  senatOs, 
Ta. — ^F  i  g.,  to  lay  aside,  set  aside,  get  rid  of:  amoto 
metu,  T. :  amoto  ludo,  jesting  apart,  H. :  bellum, 
avert,  L. :  odium,  invidiam. 

amphibolia,  ae,/.,  =  ofi^ipokia,  ambiguity. 

AmphiotyoneSk  um,  m.,  the  asseml^  of  the 
confederated  Oreek  States,  Amj^ietyons,  C.,  Ta. 

Amphidn,  onis,  m.,  =:  'Afi^iuw,  a  son  of  Jupi- 
ter, Y.,  H.,  0. 

ampUtheatmm,  I,  n.,  =  Aft^i^tarpov,  an  am- 
phitheatre, oval  building  for  puMic  spectacles,  Ta. 

amphora,  ae  (gen.  plur.,  in  common  lang.,  am- 
phorilm)^/.,  =  dfx^opivc,  a  large  oblong  vessel  for 
liquids,  with  a  lu^ndle  on  each  side,  flask,  jar,  flagon, 
tntcher :  amphora  coepit  institui,  H. :  deripere 
horreo  amphoram,  i.  e.  the  vnne,  H. — Me  ton.,  ati 
amphora  (a  liquid  measure,  nearly  equal  to  1  galls. 
Engl.):  vini.— Ships  were  measured  by  amphorae, 
as  with  us  by  totis:  navem,  quae  plus  quam  tre- 
oentarum  amphoranim  esset,  L. 

Amphrj^situi,  adj.,  of  Ampkrysus. — Poet,  of 
Apollo :  vates,  the  Sibyly  Y. 

Amphr^sas  or  Amphrf  soa,  l,  m.,  =  'A/i- 
fpvabQ,  a  small  river  of  Thessaly,  Y.,  0. 

ample^  adv.  with  comp.  and  sup^  [amplus], 
largely,  brocuUy,  abundantly y  epaeiouAy,  extensively: 
exornare  triclinium:  oohortem  donis  amplissime 
donavit,  Gs. :  militibus  amplissime  (agri)  dati. — 
F  i  g.,  liberally,  magnifleently,  splendidly,  handsome- 
ly: amplissime  triumpharc:  quam  amplissime 
efferri,  in  the  greatest  pomp  ;  see  also  amplius. 

ampleotor,  extis,  I,  dep.  [am— Hplecto],  to  twine 
around,  encircle,  encompass,  embrace:  manibus 
saxa,  to  grasp,  L. :  ansas  acantho,  Y. :  urbes  muro, 
H. :  illam  in  somnls,  T. :  me:  Nox  tellurem  ampleo- 
titur  alls,  owra^«j*,y^i^^f^[i^  mind,  to 


■mptaBO 


66 


funpUns 


wAraet^  vndentami^  comprehendf  me  thnnigh: 
oomia  oonsilio. — ^In  Bpeecn,  to  comprehend  in  die- 
dOROfi,  diaeuas  partiadarfy^  handle^  treat:  quod 
(trgumentum)  verbis:  ree  per  scripturam:  concU 
mds  TersibaSfV. — To  turn  up^  treat  eummarUy: 
omnia  oratores:  omnia  oommuniter,  L. — To  com- 
prehend Wider  a  name  :  alqd  virtutis  nomine. — To 
aHbraee  with  love^  tdeem^  vcXue,  honor^  ding  to: 
qaem  (filinm)  mibi  videtur  amplecti  res  p. :  amore 
possessiones :  hoc  so  amplectitur  Mno^piqueekim' 
tdf  on,  H. :  rem  p.  nimium  (of  one  who  robe  the 
treasury )l— Of  military  operations,  to  cover,  occupy: 
qaindecim  milia  passuum  circuitu,  Cs. :  Brigan- 
tiom  partem  victoria,  Ta. 

amplexd,  — ,  — ,  ftre  (rare  for  amplexor): 
anctoritatem  amplexato. 

amplezor,  atns,  &rl,  dep,  iniena.  [amplector], 
to  embrace:  mitto  aroplezari,  T. :  mimicum. — 
F  i  g.,  to  be  fond  of,  vahte^  etteem :  me :  otium. 

1.  amplexam,  P.  of  amplector. 

2.  amplexofli  Qs,  m.  [  amplector  ],  an  encirc- 
Umg^  ettrrowuHng,  circuit:  serpentis  amplezu: 
ezuit  amplezOs,  ti^  embraee,  0. :  Occopat  (ser- 
pens) loDgis  amplexibus  illos,  0. :  oceanus,  qui 
orbem  terrarum  amplezu  finit,  L. — E  s  p.,  a  loving 
anbraee,  careu:  Cum  dabit  amplezQs,  V.:  alqm 
impedire  amplezu,  O. :  tenere  alqm  amplezu,  Ta. 

ampUfioatio^  onis,  /.  [  amplifico  ],  an  extend- 
ing, enlarging:  pecuniae:  rei  familiaris.— F i g. : 
honoris. — ^In  rhet,  an  ornate  deacription,  amplifi- 
cation. 

ampUficator,  Oris,  m.  [amplifico],  one  who  en- 
large*, a  decorator,  ampHfier :  rerum :  dignitatis. 

amplifice,  adv.  [amplificus],  aplendidly:  Testis 
decormta,  Ct. 

amplifloo,  ftvT,  &tus,  i&re  [ ampins + facto],  to 
broaden,  eadaid,  enlarge,  inereaae,  make  wide,  give 
apace  to  :  urbem :  urbs  amplificanda,  L. :  divitias : 
Testrfs  iodiciis  amplificatam  (auctoritatem) :  Ae- 
duomm  anctoritatem  apud  Belgas,  Os. — In  rhet, 
to  make  conapiewma,  amplify,  render  impreaaive: 
rem  omando :  orationem. 

amplio,  ftvl,  fttus,  are  [aroplus],  to  widen,  exr 
tend,  inereaae,  enlarge,  amplify:  rem,  H. :  serviiia, 
Ta. — ^In  law,  to  delay  a  judament,  adjourn,  reaerve 
a  deeiaion  (by  the  technical  word  amplius) :  cau- 
sam:  potestas  ampliandi.  —  With  ace  person,  to 
defer  om^a  bu»ineaa,piut  off  the  caae  of:  bis  amplla- 
tus  tertio  absolutus  est  reus,  L. 

ampUtado,  inis,/.  [amplus],  wide  extent,  width, 
amplitude,  breadth,  aiwe,  bulk:  simulacrum  modicft 
ampUtudlne :  urbis,  L. :  soli,  Ta. :  amplitudines 
boQomm. — ^F  i  g.,  greatneaa :  animi :  rerum  gesta- 
rum,  N. — Dignity,  grandeur,  conaequenee:  in  qui- 
bos  summa  est:  Aeduoe  in  amplitudinem  dedu- 


cere,  Gs. — ^In  rhet,  c(^aiouaneaa  of  easpremion :  Fla- 
tonis. 

ampliuflk  indad,  [oomp.  n.  of  amplus],  orig.  a 
neut.  acfj,  used  with  indef.  subjj.,  or  substantively ; 
also  as  adv, ;  and  with  numerals,  etc.,  without 
grammatical  construction.  I.  As  cu{j, — ^Witb  »i- 
def.  aubjj.,  nihil,  quid,  hoc,  etc.,  more,  further,  be- 
aidea,  in  addition :  quid  faciam  amplius  ?  T. :  Num- 
quid  nam  amplius  tibi  cum  illft  fuit?  T. :  quid  a 
me  amplius  dicendum  putatis?:  Quid  tibi  mea 
ars  efficere  hoc  possit  amplius  ?  T. :  nee  rei  am- 
plius quicquam  fuit,  T. :  nihil  amplius  dicam  quam 
victoriam,  etc. :  et  hoc  amplius  censeo,  make  thia 
further  motion:  nihil  amplius,  that  ia  all:  Exce- 
dam  tectis,  an,  si  nihil  amplius.  obstem  ?  i.  e.  if  I 
can  do  no  more,  0. — H.  As  auoat,,  more,  a  greater 
amount,  larger  aiun :  acdilis,  hoc  est  paulo  amplius 
quam  privatus,  aomething  more:  nescio  an  am- 
plius mihi  nogoti  contrahatur :  si  sit  opus  liquid! 
non  amplius  urn&,  H. :  at  ego  amplius  dico,  make 
a  broader  €taaertion :  Segestauis  imponere  amplius 
quam  ferre  possent:  amplius  frumenti  auferre: 
si  amplius  obsidum  velit,  dare  poUicentur,  Cs. : 
alii  plures  (uxores)  habent,  sed  reges  eo  amplius, 
i.  e.  aa  many  more  aa  they  are  able  to  have,  being 
kinga,  S. :  at  ne  quos  amplius  Rhenum  transire 
pateretur,  no  more,  Cs.— E  s  p.,  with  comp,  abl.  of 
space,  time,  and  number:  uti  .  .  .  non  amplius 
quinis  aut  scnis  mllibus  passuum  interesset,  no 
greater  apace,  Cs. :  ab  CapsS  non  amplius  duum 
millium  intervallo,  S. :  cum  iam  amplius  horis  sex 
contincnter  pugnaretur,  longer  than,  Cs. :  amplius 
uno  die  morari,  S. :  non  amplius  duobus  milibus 
habere,  more,  S. — III.  As  adv.,  more,  further,  be- 
aidea,  beyond:  ut  esset  amplius  populo  cautum, 
give  further  aeeurity:  non  luctabor  tecum  am- 
plius: vadari  BxapMuB,  to  exact  additional  bail:  quo- 
niam  amplius  arma  valuissent,  S. :  neo  amplius 
armis,  sed  votis  .  .  .  exposcere  pacem,  no  longer, 
V. :  nee  se  celare  tenebris  amplius  . . .  potuit,  V. : 
in  illo  exercitu  cuncta  fuere  et  alia  amplius,  S. : 
felices  ter  et  amplius,  H. :  neque  amplius  potesta- 
tem  faciundam,  nisi  de  eo  indicaret,  S. — ^E  s  p.,  in 
court,  in  postponing  a  cause:  amplius  pronuntiare. 
— IV.  Idiomat,  mostly  with  numerals,  more  than : 
amplius  viginti  urbes  incenduntur,  more  than 
twenty,  Cs. :  amplius  annos  triginta  tribunus  fue- 
rat,  S. :  me  non  amplius  novem  annos  nato,  N. : 
noctem  non  amplius  unam,  V. :  non  amplius  milia 
passuum  decern  abesse,  Cs. :  spatium,  quod  est 
non  amplius  pedum  sexcentorum,  Cs. :  amplius 
sestertium  diioentiens :  amplius  centum  cives : 
cum  mills  non  amplius  equitibus,  S. :  binas  aut 
amplius  domos  continuare,  i.  e.  occupy  two  or  more 
reaadeneea  mcA»S.:  medium  non  amplius  aeqnor 
Puppe  secabatur,  not  more  than  half-way,  0.  r  at 
reioiendi  quidem  amplius  quam  trium  iudicum. . . 
potestas  (the  phrase  ^^m<^^^^^»t. 


ampins 


06 


an 


ed  aB  a  nam.):  non  ampUos  qoam  tetna  milia . 
ezpenBnm,  N. 

amplna^  a<&*.  with  eomp.  and  mp.  [  am-  ( for 
ambi-)  +PLErj,  of  large  extent^  great^  ampUy  tpa- 
eiautj  roamg:  domus,  Y. :  civitas,  Cs.,  C. :  porticfU, 
y.:  ter  amplam  Gerjonem  .  .  .  compescit,  H. : 
amplum  et  ezcelsum  signum,  broad  and  tall:  ool- 
lis  castris  parum  amplus,  not  broad  etiough^  S. : 
amplissima  curia. — M  e  t  o  n.,  abundant^  numerous^ 
great^fuUy  eopiom^  large:  res  familiaris:  divitiae, 
H. :  dimiBsis  amplioribus  copiis,  the  greater  part 
of  the  troope,  Os. :  ampliores  copias  expectare, 
iarger  reinforcements^  Os. :  ut  is  amplior  numerua 
esset:  commeatus  spe  amplior,  S.:  amplisaima 
pecimia. — Fig.,  ample^  great^  atrong^  violent :  mor- 
bus amplior  factus.  T. :  metus :  spes,  S. :  pro  am- 
plissimis  mentis  (honos). — Of  external  appear- 
ance, etc.,  magnificent^  epundid,  glorious :  praemia : 
f unus,  N. :  res  gestae,  S. :  honores,  H. :  occasio 
calumniae:  orator,  eminent:  munus  aedilitatis 
amplius :  ut  ampliore  quam  gerebat  dignus  habe- 
retur  (sc  potestate),  S.  i  f unere  ampliore  efferri, 
L.:  monumentum  quam  amplissimum  facere: 
mihi  gratiae  verbis  amplissimis  aguntur,  in  the 
homdwmest  terms, — ^In  opinion  or  judgment,  iUus^ 
triousy  noble^  renownedj  distinguished,  glorious :  fa- 
milia:  Etruscae  gentis  regem  amplum  Tuscis 
ratus,  a  proud  thing  for,  L. :  sibi  amplum  esse 
urbem  ab  se  captam  frequentari,  L.:  par?i  et 
ampli,  small  and  great,  H. :  amplissimo  genere  na- 
tus,  Os. :  honos  et  nomen :  ut  quisque  est  genere 
oopiisque  amplissimus,  Os. — E  s  p. :  amplissimus, 
most  honorable  (of  a  high  office  or  an  illustrious 
man):  amplissimum  collegium  decem?irale:  res  ge- 
stae: vir.---Of  an  orator,  copious;  see  also  amplius. 

Ampsanotus  (Am-),  I,  m,  [see  ambi-],  dllhalr 
lowed  (sc.  lacus),  a  lakeofJtaly,  noted  for  pestifer- 
ous exhalations. — Poet.:  yalles  (of  the  entrance 
to  the  infernal  regions),  Y. 

ampulla,  ae,/.  fambi+olla],  a  vessel  for  li- 
miidSf  toith  two  handles,  a  flask,  bottle,  jar,~-0{  in- 
flated discourse,  swelling  words,  bombaai :  proicit 
ampullas,  H. 

ampuUor,  — ,  — ,  i.n,  dep,  [  ampulU  ],  to  talk 
bombast^  H. 

ampntatio,  Anis,/.  [ampato],  a  pruning^  lop- 
ping  off:  sarmentorum. 

am-puto,  &Tl,  atus,  are,  to  cut  around,  cut 
away,  lop  off^  prune:  yitem  ferro:  quicquid  est 
pestiferuuL— Fig^  to  curtail,  shorten,  diminish: 
amputata  inanitas,  removed. — ^In  rhet :  amputata 
loqul,  disconnectedly, 

Bmwroa,UaBnxggL),ne,f,szSLfUpyii,  the  waste 
in  pressing  olives,  dregs  of  oil,  V . 

Am^olae,  ftrum,  /.,  =  'AfivieKat.  I.  A  town 
of  Laconia,  O.-^U,  A  town  of  Latiwn^Y, 


Am^laeoa  [  Amydae,  I.  ],  of  Amydae^  La^ 
oonian,'^, 

amygdalum,  I,  n.,  ;=  dftvySaXoy^  an  almond, 
almond  kernel,  O, 

amyvtifl,  idis,/.,  =  d/ivart^^  the  emptying  of  a 
cup  at  a  draught,  a  bumper,  H. 

an,  conj,  I.  Prop.,  in  a  disjanctire  qaestioo 
introducmg  the  latter  clause ;  in  Engl,  represeoted 
by  or  and  the  interrog.  form  of  the  clause. — ^After 
utrum,  in  direct  questions:  utrum  has  corporifl 
an  Pjthagorae  tibi  roalis  virls  ingeni  dan  ? :  at- 
rum  superbiam  prius  commemorem  an  cnidelita- 
tem  ? :  utrumne  iussi  persequemur  otium,  an,  etc, 
H. — ^In  indirect  questions,  whether . .  .or:  ioteUe- 
gere  utrum  pudor  an  timor  yaleret,  Os. :  quaero^ 
utrum  Clemens  an  inhumanissimus  yideatur :  agi- 
tamus  utrumne  ...  an,  etc.,  H. — ^Af  ter  enclitic  -ne 
in  direct  questions :  yosne  Domitium  an  yos  Domi- 

tius  deseruit  ?  Os. :  uter  . .  .  isne,  qui an  ille, 

qui?  etc. — Annon  (an  non)  in  the  latter  clause 
simply  negatives  the  former :  hocine  agis  an  non  f 
T. — ^Indirect,  whether . , ,  or:  agitur  liberiue  yiya- 
mus  an  mortem  obeamus:  quaeso  sitne  aliqoa 
actio  an  nulla. — Rarely  annon:  Roga  y^tne  an 
non  uxorem,  T.»  After  a  clause  without  oorrel. 
interrog.  particle,  in  direct  questions :  ipse  percus- 
sit  an  aliis  occidendum  dedit  ? :  eloquar  an  nleam  ? 
y. — So  with  -ne  pleonast :  obtrectatum  esse,  Ga- 
binio  dicam  anne  Pompeio,  an  utrique  ? — By  ^/ml 
of  yerb,  an  becomes  simply  disjunctive  between 
two  words :  cum  Simonides  an  quis  alius  pollice- 
retur :  cum  id  constaret,  iure  an  iniuriA  eripiendos 
esse  reos,  L. — Indirect :  yivat  an  mortuus  sit,  quia 
curat?:  hoc  quaeramus,  yerum  sit  an  falsum? — 
With  eUipB.  of  verb :  neque,  recte  an  perperam 
(sc.  fiat),  interpreter,  L. ;  cf.  discrimine  recte  an 
perperam  facti  confuso,  L. — The  former  interrog. 
clause  is  often  implied  in  a  previous  affirmation, 
and  the  clause  with  an  expects  a  negative  answer : 
quid  enim  actum  est?  an  litteria  pepercisti?  {was 
it  as  I  have  saidf),  or  did  you,  eta,  i.  e.  you  surely 
did  not,  etc. :  at  Pompeii  voluntatem  a  me  abalie- 
nabat  oratio  mea.  An  ille  quemquam  plus  dile- 
xit?  or  rathe}':  sive  vetabat,  *an  hoc  inhonestum 
.  .  .  necue  sit  addubites?*  (where  an  addubites 
asks  a  direct  question,  and  hoc  ...  sit  an  indirect 
question  dependent  on  it),  H. :  quas  Kalendas  la- 
nias  expectasti  ?  an  eas,  ad  quas,  etc  ? :  an  Scipio 
Gracchum  interfecit,  Oatilinam  .  .  .  nos  perfere- 
mus  ?  or  (if  what  I  have  said  be  questioned)  while 
Scipio  slew  .  .  .  are  we  to  tolerate  Catiline  f — After 
a  question,  with  num,  an  introduces  a  new  ques- 
tion, correcting  or  denying  the  former,  or  rather: 
num  iniquom  postulo  ?  an  ne  hoc  quidem  ego  adi- 
piscar  ,  ,  .^  or  rather  am  I  not  even  to  get,  etc., 
T. :  num  Homerum  coegit  obmutescere  senectus  ? 
an  stttdlomm  agitatio  vitae  a^qaaluL  fuit?  or  i 

Digitized  by ' 


anabftthra 


57 


anfraotuft 


met  rather  f  etc.— Sometimes  the  former  interrog. 
cbuee,  to  be  sapplied,  expects  a  negative  answer, 
and  the  clause  with  an  is  an  implied  affirmation : 
a  lebna  gerendis  senectus  abstrahit  ?  Quibus  ?  an 
lis,  etc. :  ande  ordiar  f  an  eadem  atUngam,  quae, 
etc. — So  often  annon foriaUnoitof  hem  quo 
fretufl  aim  .  . .  annon  dixi,  et&,  T. :  annon  sensi- 
stis  triamphatnm  hodie  de  Yobis  esse?  or  have 
WW  not/  etc.,  L.  —  Ellipt:  cuium  pecus?  an 
Jleliboei  ?  Meiiboeus'Sy  I  tuppote^  Y* — ^IL  Me  ton., 
without  disjunctive  force. — ^With  expressions  of 
doubt,  ignorance,  uncertainty,  the  former  interrog. 
clause  is  regularlj  omitted,  the  latter  with  an  ex- 
pressing the  belief  or  opinion  of  the  speaker,  / 
know  nci  but^  1  incline  to  think^  leu^ct,  perhme^ 
probably:  hau  scio  an  quae  dixit  sint  vera,  T. : 
res  nescio  an  maxima,  L. :  dubito  an  Apronio  data 
sit  meroes:  baud  sdam  an  ne  opus  sit  quidem, 
etc^  pomily  it  may  not  be  desirable:  is  mortuus 
est,  nescio  an  antequam,  etc:  Qui  scis,  an,  quae 
iat>eam,  sine  vi  faciat»  T. — In  indirect  questions, 
^tether:  quaesivi  an  misisset:  quae  in  discrimine 
faenint,  an  uUa  poet  banc  diem  essent,  L. — With 
aa  repeated:  animo  nunc  hue  nunc  fluctuat  illuo, 
an  sese  mncrone  .  . .  Induat . . .  Fluctibus  an  ia- 
dat,  y. :  temptare  an  sit  Corpus  an  illud  ebur,  O. 

anabathxa,  drum, »., = dvafia^pof  raieed  seats 
(in  a  theatre).  In. 

AnagnfniiB^  adj^  ofAnaynia  (a  town  of  La- 
thim). — JMet, :  ADsgninam,  an  estate  near  Ana- 


anagnostea^  ae,  m.,  =  ivayvvarnCf  a  reader, 
one  who  reads  <Uoud(lAi,\eGior):  noster. 

analeptzia,  idia,  a  thoulder-pad  (to  improve 
the  figureX  O. 

anapaeatlca,  orum,  fi.,  =  ivairaurrucd,  ana* 
paestie  verses  (once ;  al.  anapaestos). 

anapaostofl^  o^f.,  ^  <ivdira«9roc :  pes,  Mtfono- 
paest  (a  metrical  foot,  w  w  ^). — ^As  subst,  m,  (sa 
pesX  ff*^  anapaest,  — As  subst.  n.  (sc.  carmen),  a 
poem  in  anapaests. 

znam,  anaUs,/.,  a  duek:  anatum  ova:  flavialis, 
wild^tuek,  O. 

anatlciila,  ae,/.  dim.  [anas],  a  duckling. 

anatoclamna,  l,  m.,  =s  iLvaroKwpbQf  interest 
i^xm  interest,  eompound  interest. 

aocepa,  dpitis,  abL  cipiti,  adj.  [an-  (for  ambt-) 
+CAP-],  that  has  two  heads,  two-headed:  lanus, 
0. :  acomen,  two-peaked,  0. — ^H  e  t  o  n.,  double,  two- 
nded:  aecuris,  two-edged,  0. :  bestiae  quasi  anci- 
pites  in  ntrftque  sede  viventee,  amphibtous:  anci- 
piti  oontentione  district!,  on  both  sides:  ancipiti 
prodio  pagnatam  est,  t  e.  both  in  front  and  <»  the 
rear,  Gs. :  andpiti  premi  perioulo,  N. :  periculom 
anceps  (eratX  Sl :  ancipitem  pngnam  hostibus  fa^ 
ceve^  le.by  horse  andfoot^  Ta. :  metus,  et  a|>  dve 


et  ab  hoste,  twofold,  L. :  munimenta, /oommp  both 
ways,  L.  — F  i  g.,  double,  twofold  •  propter  ancipitem 
faciendi  dicendique  sapientiam:  ius,  the  uneer- 
tainty  of  the  law,  H. —  Wavering,  doubtfid,  uncer- 
tain, unfixed, ambiguoue,  undecided:  fortuna  belli: 
oraculum,  L. :  proelium,  L. :  Mars,  indecisive,  l^. : 
helium  ancipiti  Marie  gestum,  L. :  fides,  Cu. — 
Ellipt:  sequor  hunc,  Lucanus  an  Apulus,  an- 
ceps  (sc.  ego),  I  e.  of  uncertain  origin,  H. — ban- 
gerous,  hazardous,  perilous^  critical:  locus :  viae, 
0. :  periculum,  Ta. :  quia  revocare  eos  anceps 
erat,  L.— As  subst.  n.,  danger,  hazard,  peril:  faci- 
lius  inter  ancipitia  darescunt,  Ta. 

AnohTaea»  ae  {abl  Anchisft,  V.),  m., = A7X(<^C> 
father  of  Aeneas,  V.,  0. 

Anchiseiu^  aefj.  [Anchises],  of  Anehises,  V. 

Anchisiadefly  ae,  m.  patr^  son  of  Anchises, 
Aeneas,Y. 

anoile,  is  {aen.plur.  -Ilium,  Ta.,  once,  -iliorum, 
H.),  n.,  a  small  oval  shield,  Y. ;  usu.  the  shield  said 
to  have  faUen  from  heaven  in  the  reign  of  Numa, 
and  on  the  preservation  of  which  the  prosperity  of 
Home  teas  declared  to  depend,  H.,  V.,  L.,  0. 

ancilla,  ae,/.  dim.  [ancula,  a  female  attend- 
ant], a  maid-servant,  handmaid:  aere  empta,*T.: 
ancillarum  comitatus :  mulier  ancilla,  S. 

anoillariflk  e,  adi.  [  ancilla  ],  o/*  a  female  ser- 
vant :  artificium,  a  handmaid*s  service. 

anoUlula,  ae,/.  dim.  [andlla],  a  yo%mg  female 
slave,  handmaid:  ex  Aethiopift,  T. — Fig.:  elo- 
quentiae. 

anoora,  ae,  /.,  ^  Ayievpa,  an  anchor :  dente 
Ancora  f undabat  naves,  v. :  ancoram  iacere,  to 
cast  anchor,  Cs. :  tenere  navem  in  ancoris,  N. :  ad 
anooram  constitit,  lay  at  anchor,  Cs. :  toUere,  to 
weigh  anchor,  Cs.:  praecidere,  to  cut  the  cables: 
alii  resolutis  oris  in  ancoras  evehuntur,  i.  e,push 
against  the  anehois,  L. — ^F  i  g. :  ancora  non  tenet 
ulla  ratem,  0. 

ancorale,  is,  n.  [ancora],  an  anchor-cable:  an- 
coralia  incidunt,  L. 

anoorariiiak  adj.  [ancora],  of  an  anchor :  f  u- 
nes,  cables,  Cs. 

andabata,  ae,  m.,  a  gladiator,  who  fought 
bUndfold. 

androgyniu^  l,  m.,  =  dvipdywog,  a  man  - 
woman,  hermaphrodite. 

anellua  ( ann- ),  l,  m.  dim  [  anulus  ],  a  little 
ring,R. 

anethum,  T,  n.,  =r  dfyij^ov,  eUU,  anise:  bene 
olens,  V. 

anfraotBB,  tis,  m.  [am-  (for  ambi-)  +FRAO-], 
a  recurving,  turning,  bending  round:  quae  (figura) 
nihil  indsum  anfractibus  habere  potest :  soUs,  a 


anglportmii 


68 


atili^H^^ 


flt  nullus  anf  ractus  interoederet,  Cs. :  longior,  N. : 
litorum,  L. — Fig.,  of  style,  drcurrdoeuHon^ prolix- 
ity,— Intricacies :  iudiciorum. 

angiportnm,  i,  n.,  or  anglportoa,  Qs,  m. 
[ANG'  +  portus],  a  narrow  street^  lane^  alley:  viae 
angiportusque :  ia  solo  angiporta,  H. :  in  angi- 
portis,  Ct. 

ango,  — t  — ,  ere  [  ANG-  ],  to  draw  close,  press 
tight,  squeezey  compress,  throttle,  choke:  sanguine 
guttur,V. ;  Tussis  sues  angit,  V.  —  Fig.,  to  tor- 
mail,  torture,  vex,  tease,  trouble :  cura  angit  homi- 
nem,  T. :  angebat  spiritus  virum,  L. :  meum  pec- 
tus, H. :  animos,  L. :  consulis  animum,  L. :  si  ani- 
mus .  .  .  neque  tot  curis  angeretur:  cruciatu 
timoris  angi :  veliementer  angebar,  virum  esse, 
etc. :  angebatur  animi,  quod,  eta :  de  Statio  ma- 
numisso  angor. 

angor,  oris,  m.  [  ANG-  ],  a  strangling,  suffoea- 
tion :  gens  aestu  et  angore  vexata  (i.  e.  by  dust 
and  ashes),  L.  —  F  i  g.,  anguis/i,  torment,  trouble: 
ut  dilTert  anzietas  ab  angore :  pro  amico  capien- 
dus :  confici  angoribus,  by  mdanehioly, 

angulcomus  ^quadrisyl.),  adj.  [anguia  + 
ooma],  with  snaky  hair  (poet) :  Gorgon,  0. 

angniculufl,  X,  m,  dim,  [  anguia  ],  a  small  ser^ 
pent. 

angoifer  (trisyL),  era,  erum,  aiff.  [anKui8+ 
FER-],  serpent-bearing  (poet.) :  caput,  0. :  Gorge, 
Pr. 

anguigena,  ae,  m.  [anguis+GEN-1,  engendered 
of  a  serpent,  i.  c.  spnmg/rom  dragons*  teetli,  0. 

anguilla,  ae,/.  dim.  [anguis],  an  eel,  lu. 

angoinetui,  o^^'.,  of  serpents,  snaky:  Gorgonis 
comae,  0. 

angolnus  (trisyl),  adj.  [anguis],  of  serpents, 
snaky:  capillus,  Ct. 

angoipes  f trisyl.),  cdis,  a<fi.  [ anguis +pe9], 
serpent-footed  (poet.) ;  of  giants,  0. 

angalB  (disyl.),  is  {obL  angue ;  rarely  anguT),  m. 
and/.  [A}iG-'],  a  serpent,  snake:  os  cinctom  angui- 
bus :  tortus,  0. :  cane  peius  et  angui  vitare,  i.  e.  most 
anxiously,  H. — E  s  p.,  in  fable  as  an  emblem :  of 
terror,  the  snaky  head  of  Medusa,  0. ;  of  rage,  tlie 
serpent-girdle  of  Tisiphone,  0. ;  of  art  and  wis- 
dom, the  serpent-team  of  Medea,  0. ;  of  Ceres,  0. 
— P  r  o  V. :  latet  anguis  in  herb&,  a  miake  in  tJie 
grass,  V. — M  e  t  o  n.,  of  a  constellation,  of  Draco, 
the  Dragon,  V.,  0. ;  of  Hydra,  the  Hydra,  water- 
serpent,  0. ;  Hie  serpent  held  by  Anguitenens,  0. 

Angttitenens,  entis,  m.  [anguis +teneo1,  sei*- 
pent-ltolder,  the  constellation  Serpent-bearer,  C. 

angnlatui,  atff.  [angulus],  with  comers,  angi*- 
lar:  corpuscula. 

angnlQS,  I,  m.  [1  AC-],  an  angle,  comer:  ad 
pares  angulos  fern,  at  right  angles:  huius  lateris 


alter,  Cs. :  eztremus,  the  farthest  comer,  O. :  proxi- 
mus,  H.  —  Met  on.,  a  secret  place,  nook,  corner^ 
lurking-place:  in  angulum  aliquo  abire,  T. :  pro- 
▼inciae :  Ille  terrarum,  H. :  puellae  risas  ab  angu- 
lo,  H. :  ut  de  his  rebus  in  angulis  disserant. — Of 
a  little  country-seat :  Angulus  iste,  H. — F  i  g. :  ad 
omnis  litterarum  angulos  reTocare,  i.  e. /leMy  cIm- 
eussions. 

anguste,  adv.  with  comp.  and  sup.  [angustus], 
narrowly,  within  a  narrow  space,  Josely:  sedere, 
in  dose  quarters :  angustius  so  habere :  angustis* 
sime  Pompeium  continere,  Os.  —  F  i  g^  concisely  :  ' 
scribere. — M  e  t  o  n.,  pinchingly,  stintingly :  re  f ru- 
mentarift  uti,  Cs. :  frumentum  angustius  provene- 
rat,  i.  e.  more  sparingly,  Cs. —  With  difficuUy:  xz 
milia  transportare,  Cs. 

angustia,  ae  {sing,  very  rare),  and  augOBtlae. 
Erum,/.  [angustusj,  narrowness,  straitness:  iti- 
neris,  Cs. :  loci,  S.  —  M  e  t  o  n.,  a  narrow  piace^ 
narrow  part,  neck,  defile,  strait :  Graeciae :  angti- 
stiae  saltibus  inclusae,jE>aM,  L. — Of  WmQ,shorin/a8: 
ut  me  temporis  angustiae  coegerunt:  angustiae 
quas  natura  nobis  dedit  (sa  temporis).  —  Fig., 
scarcity,  want, poverty:  aerarii;  pecuniae  publicae: 
rei  f rumentAriae,  Cs. :  pro  angustia  rerum,  Ta. : 
ex  meis  angustiis  illius  sustento  tenuitatem. — 
Difficulty,  distress,  perplexity  :  in  angustias  addud: 
cum  in  his  angustiis  res  esset,  Os. :  petitionis. — 
Narrowness,  nucmness :  pectoris  tui :  orationem  in 
angustias  compellere,  narrowness  of  view :  verbo- 
ruin,  verbal  triking. — Of  style,  brevity,  suednetmess: 
angustia  conclusae  orationis. 

augusto,  — ,  — ,  &re  [angustus],  to  make  nar- 
row, straiten :  iter  corponm>  acervis,  Ot. 

angustom,  I, ».  [  angustus  ],  a  narrow  place: 
viarum,  T , :  res  adducta  in  angnstum,  brought  into 
narrow  limits, — F  i  g.,  a  critical  condition,  embar- 
rassment, difficulty,  danger :  rem  esse  in  angusto 
vidit,  Cs. :  in  angustum  venire. 

angaatua,  adj.  with  comp.  and  sitp.  [ANG-], 
narrow, strait,  contracted:  iter,S.:  fines,  Cs.:  rima, 
H. :  mare,  a  strait .'  angustissima  portus,  Cs. — 
F  i  g.,  short,  brief:  dies,  0. :  spiritus,  breathing. — 
Ne^y, pinching, stinting:  pauperies,H. :  Te&, pov- 
erty, lu. :  cum  fides  totft  Italift  esset  angustior, 
shaken,  Cs. — Critical, difficult:  rebus  angustis ani- 
mosus,  H. — Of  character,  narrow,  base,  little,  petty: 
animus :  defensio  angustior,  less  honorable.  —  Of 
thought  or  argument,  narrow,  trifiing,  subtle,  hair- 
splitting: concertationes :  interrogatiunculae. — Of 
style,  brief,  succinct :  oratio :  quae  angustiora  pa- 
rietes  faciunt,  i.  e.  less  discursive  than  tn  the  forum, 

anhelituflk  fis,  m.  [anhelol,  a  difficulty  of 
breathing,  panting,  puffing,  deep  breathing  :  a  lasso 
ore,  0.:  vini,  drunken  revUing:  sublimis,  H.: 
aeger,  Y. — ^M  e  t  o  n.,  etn  o&o^iofk  t{ajM>r ;  terrae. 

Digitized  by  VjOOC 


aiLhelo.  ftvl,  &ta8,  fire  [anhelas].— /n/rayi«.,  to 
brtothe  with  diffiadhf^  9<'*P't  P^'^'^i  P^ff '  con^^g^i^ 
uibelaiiteixi  domum,  T. :  anhelabat  sub  vomere 
taania,  O. — Me  ton.,  of  fire,  to  roavy  eratk:  for- 
Dsdbus  ignis  anhelat,  Y. — TVofu.,  to  breathe  out^ 
exkde^  b^athe  forth:  anhelati  ignes,  0. :  verba 

anhelata  graTias. — F  i  g.,  to  breathe  <nU,  pant 

After  :  sceliis :  crudelttatem  ex  pectore,  Her. 

aiilielii8k  a^,  [  see  AN-  \  out  of  breathy  short 
of  breathy  patding^  J'H^^i  Qoeping  (poet) :  senes, 
V. :  cursus,  that  eatue  panting^  0. :  tussis,  Y. 

anicnla,  ae,/.  dim,  [anus],  a  lUUe  old  vtoman^ 
TToiiTiy,  T. :  minime  Buspiciosa. 

Afileniria,  e  (C,  L.),  or  Anlenns  (Y.),  a^j^ 
[  Aaio],  of  the  Anio, 

aziili%  e,  adj.  [anus],  of  an  old  woman  :  Toltus, 
v.:  passos,  O. — Old-womanieh^  anile^  tiUy:  inep- 
taae:  fabellae,  H. 

aniHtaii,  atis,/.  [anilis],  the  old  age  of  a  wom^ 
or:  cana,  Cl 

aniliter,  adv.  [anilis],  like  an  old  woman  :  di- 
cere. 

anima,  ae,/.  [AN-],  atr,  a  current  ofair^  breeze, 
bnaih,fcind:  impellunt  animae  lintea,  H.:  ignes 
acimaeque,  Y.  —  E  a  p.,  the  air ;  utnim  (auirous) 
sit  ignis,  an  aniina :  semina  terrarum  animaeque, 
V. — Breath :  animain  oompressi,  T. :  animaoi  re- 
cipe, take  breath,  T. :  animam  puram  conservare : 
icimas  foTent  illo,  corred  their  breath,  Y. :  inspi- 
nnt  graves  animas,  0.:  anima  amphorae,  the 
fianea  of  wine.  Ph. — M  e  t  o  n.,  life :  animam  ex- 
eunguere,  T. :  deponere,  N. :  Tomere,  Y. :  de  libe- 
roram  anima  iudicandum  est:  anima  nostra  in 
dnbio  est,  S. :  Mortalls  animas  sortiri,  H. :  et  ani- 
mam agere,  et  efflare  dicimus,  to  give  %tp  the  ghott  : 
Don  eodera  tempore  et  gestum  et  animam  ageres, 
I  e.  exert  yourself  in  gesturing  to  the  point  of  death, 
—Pror. :  quid,  si  animam  debet?  is  in  dAtfor 
Aw  life  f  i.  e,for  everything,  T. — P  o  e  t,  of  a  dear 
friend :  animae  dimidium  meae,  H. :  animae  pars, 
H. — A  life,  living  being,  soul, person:  egregias 
animas,  quae,  etc.,  Y. :  animae  qualea  nee  candi- 
diores,  etc.,  H. :  magnae  animae,  Ta. — The  shades, 
departed  spirits,  manes:  tu  piaa  laetis  animas  re- 
ponis  Sedibos,  H.:  animam  sepulcro  Condimus, 
T. —  77ie  rational  soul,  mind:  rationis  consilique 
particeps :  decent  Don  interire  animas,  Cs. 

anbnSbDia,  e,  atfj.  [anima],  enlivening,  animat- 
img:  natara  (of  Uie  air;  al.  animalis). 

aniiiiadvenlo,  5nis,/.  [animadverto],  investi- 
feiion,inqmry:  nostra  in  civem  est,  L. — Percep- 
tion, notice,  observation  :  hoc  totam  est  animadver- 
sionis :  excitaoda  anlmadversio,  ut  ne  quid  temere 
agamos,  self-hupeetion. — Reproach,  censure:  eifu- 
gere  animiulTerBioDem :  in  Apronium. — ChasHse- 
memt,  pumshmeni :  patema :  Dolabellae  in  servos : 


vitiorum. — ^E  s  p. :  censorum  (usu.  called  nota  cen- 
soria) :  animadversiones  censoriae. 

animadveiBor,  oris,  m.  [animadverto],  a  om- 
sor  (once) :  vitiorum. 

animadverto  or  -vorto  or  (older)  animum 
adverto  (constr.  as  one  word),  tl,  sus,  ere  [ani- 
mum-Had  verto],  to  direct  the  mind,  give  attention 
to,  attend  to,  consider,  regard,  observe :  tuam  rem, 
T. :  eadem  in  pace:  sed  animadvertendum  est 
diligentius  quae  sit,  etc. :  animum  advertere  de- 
bere,  qualis,  etc.,  N. :  ad  mores  hominum  regen- 
dos,  L. :  illud  animadrertisse,  ut  ascriberem,  etc. :  - 
consul  animadvertere  proximum  lictorem  iussit,  to 
call  attention  to  the  consul's  presence,  L. — To  mark, 
notice,  observe,  perceive,  see,  discern :  horum  silen- 
tiura :  puerum  dorroientem :  quod  quale  sit : 
Postquam  id  vos  velle  animum  advorlerom,  T. : 
innocentes  illos  natos,  etc.,  N. :  haec  .  .  .  utcum- 
quc  animadversa  aut  existimata  erunt,  whatever 
atteidion  or  consideration  be  given,  L. :  his  anlmad- 
versis,  Y. :  illud  ab  Aristotele  animadversum,  the 
fact  observed  by.  —  To  attend  to,  censure,  blame, 
chastise, punish:  ea  ab  illo  animadvortenda  iniuria 
est,  deserves  to  be  punished,  T. :  0  f acinus  animad- 
Tortendum,  worthy  of  punishment,  T. :  vox  ...  in 
qufl  nihil  animadvei'ti  possit,  there  is  nothing  cen- 
surable: neque  animadvertere  .  .  .  nisi  sacerdoti- 
bu8  permissum,  Ta. :  verberibus  in  civis,  S. :  si  in 
hunc  animadvertissem :  cum  animadversum  esset 
in  indices. 

animal,  fills,  abl.  anim&ll,  n„  [anima],  a  living 
being,  animal :  omne:  providum:  perfidiosum: 
sanctius  his  animal,  0.:  Cum  prorepserunt  primis 
animalia  terris,  H. 

animalia,  e,  adj.  f  anima  ],  of  air,  aerial :  na- 
ture. —  Of  life,  vital:  cibus.  —  Animate,  living : 
intellegentia :  exemplum. 

animana,  antis,  adj.  \P.  of  1  animo},  animate, 
living:  decs. — Subst,,  a  living  being,  animal:  ani- 
mantium  genera. — -Of  man:  baud  petit  Quem- 
quam  animantem,  H. 

animatlo,  onis,  /.  [1  animo],  an  animating. — 
M  e  t  o  n.,  a  living  being  (once). 

anlmatua,  adj.  [P.  of  2  animo],  disposed,  wi- 
dined,  minded:  sic  ut,  etc. :  ut  in  amicum :  insulae 
bene,/atH>ra6^,  N. :  animatus  melius  quam  para- 
tus. 

1.  animo,  fivl,  fitus,  are  [  anima  ],  to  etUiven, 
quicken,  animate :  stellae  divinis  animatae  menti- 
bus. — P  o  e  t. :  guttas  in  angues,  0. 

2.  animo,  avi,  fitus,  fire  [animus],  to  dispose, 
inspirit :  ita  pueros :  Mattiaci  solo  ac  caelo  acrius 
animantur,  are  inspirited,  Ta. 

animoae,  adv.  [  animosus  ],  spiritedly,  eoura- 
geoudy,  eagerly:  id  fecerunt:  vivere,  tfui^jMfufsR^ 

^  Digitized  by  V^OOgie 


anlmoftiis 


00 


1.  animSsoBi  adj.  [anlma],/W{  of  airy  airy: 
guttura,  through  tohteh  the  breath  paueSj  0. — FuU 
of  life:  8igiia,Pr, —  VioUnt:  Euru8,V. 

2.  anlznosoBt  adj.  with  comp,  [  animus  ],  fuU 
of  courage^  bold,  spirUedy  undaunted :  pugnis :  ani- 
roosior  senectus  quam  adulesceutia,  sAounr  more 
courage:  (equorum)  pectus,  V.:  Rebus  angustis 
animosuB  appare,  H. — Proud:  parens,  vobis  ani- 
mosa  creatis,  of  hamng  borne  you^  0. — Bold,  au- 
daeioue :  corruptor,  Ta. 

fluiiYiiilii^  ae,  /.  dim,  [anima],  a  breete. — A  bit 
of  life:  mibi  quidquam  animulae  instill  are. 

anixnaSk  I,  m.  [AN-1  the  rational  soul  (cf.  ani- 
ma, the  physical  life) :  oumanus :  Corpus  animum 
praegravat,  H. :  deos  sparsisse  animos  in  corpora 
humana:  discessus  animi  a  oorpore:  permanere 
animos  arbitramur.  —  Fig.,  of  beloved  persons, 
90uly  life :  anime  mi,  T. — Of  the  mind,  the  mental 
powers^  intelligence^  reason^  inUUeet^  mind:  meoum 
in  animo  vitam  tuam  oonsidero,  T. :  animo  medi- 
tari,  N. :  oonvertite  animos  ad  Milonem,  atteiUum : 
revocare  animos  ad  belli  memoriam:  perspicite 
animis  quid  velim :  in  dubio  est  animus,  T. :  ani- 
mus, cui  obtunsior  sit  acies,  whose  discernment:  et 
animus  et  consilium  et  sententia  civitatis,  the  whole 
intelligence  of  the  community:  cui  animum  inspi- 
rat  vates,  Y. :  omnia  ratione  animoque  lustrari. — 
Of  bees :  Ingentis  animos  angusto  in  pectore  ver- 
sant,  V. — OftJi^  memory:  Scripta  ilia  dicta  sunt 
in  animo,  T. :  an  imprimi,  quasi  oeram,  animum 
putamus? — Conedoueneee^  recollection^  eelfpoeees- 
don :  reliquit  animus  Sextium  acceptis  volneribus, 
Os.:  Una  e&demque  via  sanguis  animusque  se- 
quuntur,  V. :  timor  abstulit  animum,  0.  —  With 
conscius  or  conscientia,  the  eonecienoe:  quos  con- 
scius  animus  exagitabat,  S. :  suae  malae  cogita- 
tiones  conscientiaeque  animi  terrent. — Opinion^ 
judgment^  notion,  bdief:  meo  quidem  animo,  in 
my  judgment:  maxumi  Preti  esse  animo  meo,  T.: 
ex  animi  tui  Bententi&  iurare,  to  the  best  of  your 
knowledge  and  belief  —  77u  imagination^  fancy : 
cerno  animo  sepultam  patriam:  fingite  animis, 
sunt,  etc. :  nihil  animo  videre  poterant. — Feding, 
sensibility^  affection^  inclination^  passion,  heart : 
Qtio  gemitu  conversi  animi  (sunt),y. :  animum 
offendere :  animus  ubl  se  cupiditate  devinxit,  the 
character,  T. :  alius  ad  alia  vitia  propensior:  tan- 
taene  animis  caelestibus  irae  ?  Y. :  animo  concipit 
iras,  0. :  mala  mens,  malus  animus,  bad  mind,  bad 
heart,  T. :  omnium  mentis  animosque  perturbare, 
Cs.:  animum  ipsum  mentemque  hominis:  mente 
animoque  nobiscum  agunt,  Ta. :  bestiae,  quarum 
animi  sunt  rationis  expertes. — Disposition,  indina- 
tion :  mens  animus  in  te  semper :  bono  animo  in 
populum  R.  videri,  well  disposed,  Cs. :  Neo  non 
aurumque  animusque  Latino  est,  both  gold  and  the 
disposition  (i.  e.  to  give  it),  Y. :   regina  quietum 


Accipit  in  Teucro6  animum  mentemque  benignam, 
a  kindly  dispontion,y, — Esp.,  in  ^e  phnuie  ex 
animo, /rom  the  heart,  in  earnest,  deeply,  nnoerely  : 
ex  animo  omnia  faoere  an  de  industrift  ?  /rom  im- 
pulse or  with  some  design,  T. :  sive  ex  animo  id  &% 
sive  simulate :  ex  animo  dolere,  H. — ^In  the  loeeU. 
form  animi,  with  verba  and  adjj,:  Antipho  me 
excruciat  animi,  T.:  exanimatus  pendet  animi: 
iuvenemque  animi  miserata  repressit,/H/^w^  him 
in  her  Iieart,  Y, :  anxius,  S. :  aeger,  L. :  infelix,  V. : 
integer,  H. — ^Meton.,  disposition,  character,  tem- 
per :  animo  es  MoUi :  animo  esse  omisso,  T. :  ani- 
mi molles  et  aetate  fluxi,  S. :  sordidus  atque  animi 
parvi,  H.— F  i  g.,  of  plants :  sllvestns,  wild  nature, 
Y. — Courage,  spirit  (freq.in  plur,):  mihi  adders 
animum,  T. :  nostris  animus  augetur,  Os. :  clamor 
Romania  auxit  animum,  L. :  mihi  animus  accen- 
ditur,  S. :  Nunc  demum  redit  animus,  Ta. :  Pallas 
Dat  animos,  0. :  in  hac  re  plus  animi  quam  con- 
sili  habere :  tela  viris  animusque  cadunt,  O. :  bono 
animo  esse,  to  be  of  good  courage:  bono  animo  fac 
sis,  T. :  satis  animi,  courage  enough,  0. :  magnus 
mihi  animus  est,  fore,  etc.,  hope,  Ta — ^F  i  g^  of  the 
winds :  Aeolus  mollit  animos,  the  violence,  Y. — Of 
a  top :  dant  animos  plagae,^v«  it  quicker  motion, 
Y. — Haughtiness,  arrogance, pride:  vobis . . .  Sub- 
lati  animi  sunt,  your  pride  is  roused,  T. :  tribuni 
militum  animos  ac  spiritOs  capere,  bear  the  arro- 
gance and  pride,  etc. — Passion,  vehemence,  wrath  : 
animum  vincere :  animum  rege,  qui  nisi  paret  Im- 
perat,  H. :  (Achelous)  pariter  animis  inmanis  et 
undis,  0. — In  the  phrase  aequus  animus,  an  even 
mind,  calmness,  moderation,  equanimity:  concedo 
.  .  .  quod  animus  aequus  est — Usu.  M.  :  aequo 
animo,  with  even  mind,  contentedly,  resignedly,  pa- 
tiently:  aequo  animo  ferre,  T.:   non  tulit  hoc 
aequo  animo  Dion,  N. :  aequissimo  animo  mori : 
alqd  aequo  animo  accipit,  is  content  to  believe,  S. : 
opinionem  animis  aut  libentibus  aut  acquis  remit- 
tere :  sententiam  baud  aequioribus  animis  audire, 
L. — Inclination, pleasure:  Indulgent  animis,  O. — 
£  B  p.,  animi  cau8a,/ar  the  sake  of  amusement,  for 
diversion,  for  pleasure:  (animalia;  alunt  animi  vo- 
luptatisque  causa,  Cs. :   habet  animi  causft  rus 
amoenum:  animi  et  aurium  causa  homines  ha- 
bere, i.  e.  employ  musidans. — Will,  desire,  purpose^ 
design,  intention,  resolve:  tuom  animum  intellege- 
re,  purpose,  T. :  persequi  lugurtham  animo  arde- 
bat,  S. :  hostes  in  foro  constiterunt,  hoc  animo,  ut, 
etc.,  Cs. :  habere  in  animo  CapitoUum  omare,  to 
intend:  fert  animos  dioere,  my  plan  is,  O. :  nobis 
erat  in  animo  Ciceronem  mittere,  it  was  my  pur- 
pose: omnibus  unum  Opprimere  est  animus^O.: 
Sacra  lovi  Stygio  perficere  est  animus,  Y. 

Anio,  enis,  m,,  a  tributary  of  the  T^bsr,  Y.,  H., 
C. 

1.  annaHii,  e,  cufj.  [annus],  rdatit^  to  a  year : 
lex,  which  faced  the  age  r 
Digitized  by ' 


61 


ante 


2.  f^t^pgn*^  is,  abL  annall,  m,  [1  annalis ;  sc. 
nber],  a  record  of  evetita,  ehromdeB^  annah, — ^The 
PoBtifex  MaximuB  each  year  used  to  record  public 
crents  on  tablets,  called  Anualee  Maziml ;  hence 
fairtoiical  works  are  called  Annales :  scriptum  est 
in  tao  annali :  in  annali  suo  scriptum  reliquit,  N. : 
in  nono  mnnali,  Hu  fdtdh  book  of  armaU :  haec 
monumentis  annalium  mandantur. 

an-ne,  see  an  and  2  -ne. 

anneotOb  annezoBi  see  adn*. 

anaionluflk  cuff,  [annus],  of  a  year^  yearling: 
▼irgo.N. 

anmtor,  see  adnitor. 

annivenarius  [annus +Terto],  returning  ev- 
ery year,  annual,  yearly  :  festi  dies :  arms,  annual 
warm,  L. 

azmo^  azmodo,  see  adn-. 

an-non,  see  an  and  non. 

ffn"^"i»,  ae,/.  [annus],  the  year^e produce :  vec- 
ti^l  ex  salarift  annonft,  out  of  the  annwd  eupply^ 
h.  —  Means  of  aubmtenee,  provisions,  com,  grain, 
crop:  Tom  annona  carast,  is  dear,  T. :  caritas  an- 
nonae,  scarcity:  perfugia  nostrae  annonae,  re- 
sources  of  our  market:  vilitas  annonae,  abundance. 
—  M  e  t  o  n.,  /A«  price  (ot  grain),  market :  iam  ad 
deDarios  quinquaginta  in  singulos  modios  annona 
perreoerat,  Cs. :  vetus,  former  prices,  L. :  anno- 
nam  lerare,  to  rdisve  seareUy :  ad  Tarietates  an- 
nonae faorreum,  a  storehouse  against  Jluctuaiions  in 
prict,  L. — Fig.:  Yiiis  amioorum  est  annona,  the 
market  price,  U, 

annosuB*  adj.  [annus], /u//  of  years,  aged,  old: 
anus,  O. :  bracchia  (ulmi),  Y. :  omus,  Y. :  comix, 
H. 

anndtiinu^  ad^.  [annus ;  cf .  diutinus],  a  year 
Ud,  of  last  year:  naves,  Gs. 

myiiMKfca^  animmerd^  axmno^  see  adn-. 

flpwTiM,  I,  m.  [1  AC-],  a  year  (orig.  ten  months, 
from  Martins  to  December ;  after  Numa,  twelve) : 
annoa  sexaginta  natus  es,  T. :  se  annum  posse  vi- 
Tere :  ad  annum  octogesimum  pervenire,  N. :  an- 
nos  habere  quattnor,  to  be  four  years  old:  anni 
fogaoes,  H. :  piger,  H. :  anni  breves,  H. :  initio 
anni,  L. :  anno  exeunte :  extreme  anno,  L. :  proxi- 
mus,  S. :  flolidus,  a  f%dl  year,  L. :  gravis  annis, 
with  age,  H. :  pieno  anno,  at  the  dose  of,  H.  —  In 
adverb,  uses :  anno  senatum  non  habere,  during  a 
year,  L. :  m&ximam  uno  anno  pecuniam  faoere : 
ter  in  anno,  eadi  year:  ter  et  quater  anno,  H. : 
matronae  annum  eum  luxerunt,  a  whole  year,  L. : 
fadendum  cat  ad  annum,  a  year  hence :  prolatae 
in  annum  tea,  for  a  year,  L. :  differs  curandi  tem- 
pos in  annum  ?  H. :  provisae  f rugis  in  annum  C!o- 
^iti,for  a  year,  H.:  in  unum  annum  creati, /or  a 
single  year,  L. :  inter  tot  annos,  during  so  many 


years:  per  tot  annos:  per  hos  annos:  arva  per 
annos  mutant,  every  year,  Ta. :  omnibus  annis, 
every  year,  H.  :  omnes  annos,  perpetiudly,  H. : 
post  aliquot  annos,  some  years  kUer:  abhiuc  duo 
annos,  two  years  ago.^^'iieion.,  a  season:  nunc 
formosissimus  annus,  now  the  year  is  most  beauti' 
ful,  Y. :  pomif er,  H.  —  The  produce  of  the  year  : 
nee  arare  terram  aut  exspectare  annum,  Ta. — The 
age  required  for  puMie  office  (see  annalis):  anno 
meo,  i.  e.  as  soon  as  I  was  eligible. — In  astronomy : 
magnus,  the  period  in  which  the  signs  complete  a 
circuit. 

annutui,  acff.  [annus],  of  a  year,  lasting  a  year : 
tempus  :  qui  (magistratus)  creatur  annuus,  Cs. : 
reges,  N. :  cultura,  H. :  labor,  a  whole  year's  toork: 
signorum  oommutationes,  during  the  year. — Year- 
ly,  annual:  Sacra,  Y. 

anquiro,  sivi,  situs,  ere  [am-  (for  ambi-}  + 
quaero],  to  seek  on  all  sides,  look  about,  search 
after:  aliquera:  omnia,  quae  sunt,  etc — Fig.,  to 
inquire  dUigenily,  examine  into:  alqd:  conducat 
id  necne:  quid  valeat  id,  anquiritur:  de  alio. — 
E  8  p.,  to  conduct  a  judicial  inquiry :  de  perduel- 
lione,  L.  —  To  prosecute  (with  ^en.  or  abL  of  the 
punishment) :  cum  capitis  anquisissent,  L. :  pecu- 
nift  anquirere, /or  a  fine,  L, 

ansa,  ae,/.,  a  handle,  haft:  canthari,  Y.:  po- 
culi,  O.^The  catch  of  a  shoe-string,  H.— Fig.,  an 
occasion,  opportunity :  reprehensionis :  sermonis 
ansae,  dews:  ad  reprehendendum. 

anser,  eris,  m.  [cf.  Engl,  gander],  a  goose; 
sacred  to  Juno,  C,  L,  H. 

ante,  adv.  and  praep.  [  ANT-  ].  I.  Adv.,  of 
space,  before,  in  front,  forwards :  ante  aut  post 
pugnandi  ordo,  L. :  positum  ante  pullum  Sustulit, 
served^  H. :  non  ante,  sed  retro. — Usu.  of  time,  be- 
fore, previoudy :  nonne  oportuit  Praescisse  me 
ante,  T. :  fructus  ante  actae  vitae :  ante  feci  men- 
tionem:  ut  ante  dixi:  ut  saepe  ante  fecerant: 
non  filius  ante  pudicus,  hitherto,  lu. :  multis  ante 
saecuiis,  many  centuries  earlier:  paucis  ante  die- 
bus  :  biennio  ante :  paulo  ante,  a  little  while  ago : 
ante  aliquanto:  tanto  ante  praedixeras. — ^Followed 
by  quam,  sooner  than,  before :  ante  quam  ad  sen- 
tentiam  redeo,  dicam,  etc. :  memini  Catonem  anno 
ante  quam  est  mortuus  disserere :  ante  quam  ve> 
niat  in  Fontum,  mittet,  etc. :  ante . . .  Ararim  Par- 
thus  bibet  .  .  .  Quam  .  .  .  labatur,  etc.,  Y. :  qui 
(sol)  ante  quam  se  abderet,  vidit,  etc. :  ante  vero 
quam  sit  ea  res  adlata:  nullum  ante  finem  pug- 
nae  quam  morientes  fecerunt,  L.  —  Rarely  with  a 
suhst. :  neque  ignari  sumus  ante  malorum,  earlier 
ills,  Y. :  prodere  patriam  ante  satellitibus,  to  those 
who  had  been,  etc,  L. — ^IL  Fraep.  with  ace.,  before, 
— ^In  space:  ante  ostium:  ante  fores,  H. :  ante 
aras,  Y.  —  Of  persons :  causam  ante  eum  dicere, 
plead  before  his  bar:  ante  ipsum  Seiupini :  ante 

Digitized  by  VjOOQIC 


ora  patram,  Y. :  ante  ocuIob  Testros:  togati  ante 
pedes,  (u  iervaniSy  lu. :  equitatum  ante  se  mittit, 
Os. :  ante  signa  progreesus,  L. — Fig. :  pone  illam 
ante  oculos  viam,  recall:  omnia  sunt  posita  ante 
oculos,  made  dear, — Of  esteem  or  rank,  before: 
facundia  Graecos  ante  Romanos  fuisse,  S^ :  me 
ante  Alexandrum  .  .  .  esse,  superior  to,  L. :  lulus 
Ante  annos  animum  gerens,  superior  to,  V. :  ante 
alios  gratus  erat  tibi,  more  than,  0. :  (virgo)  longe 
ante  alios  insignis  specie,  L. :  f eliz  ante  alias  virgo, 
v. :  ante  omnis  furor  est  insignis  equarum,  V. : 
longe  ante  alios  aoceptissimus  militum  animis,  L. : 
maestitia  ante  omnia  insignis,  above  all  things,  L. : 
dulces  ante  omnia  Musae,  V.  —  In  time,  be/ore: 
ante  brumam,  T. :  ante  lucem  venire :  ante  noo- 
tcm,  H. :  ante  lucemas,  lu. :  ante  me  scntentias 
dicere,  S. :  tot  anuis  ante  civitatem  datam :  ante 
id  tempus  duces  erant,  untUy  V, :  neque  umquam 
ante  hunc  diem,  never  till  now,  T. :  iam  ante  &>cra- 
tem,  be/ore  the  time  of:  qui  honos  togato  habitus 
ante  me  est  nemini,  before  my  time :  Ante  lovem, 
v. :  ante  Helenam,  H. :  per  hunc  castissimum  ante 
regiam  iniuriam  sanguinem  iuro,  L. :  ante  mare  et 
terras,  0. :  ante  cibura,  H.  :  Hoc  discunt  omnes 
ante  alpha  et  beta,  before  learning  ABC,  lu. :  ante 
istum  praetorem,  before  hie  praetorahip :  ante  banc 
urbem  conditam,  before  the  founding  of  this  city : 
ante  Epaminondam  natum,  N. :  ante  te  cognitum, 
8. :  ante  conditam  condendamve  urbem,  i.  e.  buiU 
or  planned,  L. — Poet.,  with  gerund:  (equi)  ante 
domandum,  before  they  are  broken,  V.  —  E  s  p.  in 
phrases:  factus  est  (consul)  bis,  primum  ante 
tempus,  before  the  lawful  age:  Filius  ante  diem 
patrios  inquirit  in  annos,  before  the  destined  time, 
0. :  Sed  misera  ante  diem,  prematurely,  V. :  dies 
ante  paucos,  a  few  daye  sooner,  L. :  nobis  ante 
quadrennium  amissus  est,  four  yeare  ago,  Ta. — 
Ante  diem  (abbrev.  a.  d.)  with  an  ordinal  number 
denotes  the  day  of  the  month,  reckoned  inclusive- 
ly, e.  g.,  ante  diem  quintum  (a.  d.  V.)  Kalendas 
Apriils  means,  by  our  reckoning,  the  fourth  day 
before  the  calends  of  April:  ante  diem  XIIL  Ka- 
lendas Januarias,  the  2Qth  of  Dec. :  ante  diem 
quartum  idQs  Martias,  the  3a  day  before  the  Ides 
of  March,  t/te  I2th  of  March,  L.  —  The  entire 
phrase,  as  the  name  of  the  day,  may  be  preceded 
by  a  praep. :  in  ante  diem  quartum  KaL  Dec.  di- 
Btulit:  caedem  te  optimatium  contulisse  in  ante 
diem  V.  KaL  Nov^  to  the  28/A  of  Oct, 

antea  (archaic  antidea,  L.),  adv.,  before,  ear- 
lier, formei'ly,  aforetime,  previously :  antea,  cum 
equester  ordo  i'udicaret :  ac  fuit  antea  tempus, 
cum,  Gs. :  cum  antea  semper  factiosus  f uisset,  N. : 
si  numquam  antea  cogitasset,  tamen,  etc. :  semper 
antea  .  .  .  turn :  clipeis  antea  Romani  usi  sunt, 
deinde  scuta  fecere,  formerly  , . .  afterwards,  L. : 
Quis  tuum  patrem  antea,  quia  esset,  quam  cuius 
gener  esset,  audivit  ? 


3  antahao 

AnteK^anem,  m^  transl.  of  npoKOm^,  Proeyon^ 
the  forerunner  of  the  dog  (Sirius),  tester  dog-star, 

ante-oapio,  cdpl,  ceptus,  ere,  to  obtain  before^ 
receive  before:  anteoepta  informatio,  an  innale 
idea. — ^Esp.,  to  seise  beforehand,  prsoeeupy  :  quae 
bello  usui  forent,  S. — To  anUHpaie:  noctem,  S.  : 
ea  omnia  Inxu,  S. 

antecedena,  entis,  adj.  [P.  of  anteoedo], /ore^ 
going,  preceding  :  hora. — ^In  philosophy,  the  ante- 
cedent:  causa. — JPlur.  as  subst.^  the  premises  (of  ' 
reasoning). 

ante-ced5,  essi,  — ,  ere,  to  go  before,  get  the 
start,  precede :  ad  explorandum,  L. :  antecedentem 
scelestum,  H. :  magnis  itineribus,  Gs. :  legiones. — 
F  i  g.,  to  precede :  si  huic  rei  ilia  antecedit,  is  a  lo^ 
ical  condition  of:  haec  (dies)  ei  antecessit,  T. — To 
have  precedence  of,  excd,  surpass:  quantum  natura 
homlnis  pecudibus  antecedit :  eum  in  amiciti&,  N. : 
scientift  reliquos,  Cs. :  aetate. — To  be  eminent,  ex- 
cel: honorc. 

ante-cello,  — ,  — ,  ere  [2  CEL-],  to  be  promi- 
nent, distinguish  oneself,  excel,  surpass,  be  superior  : 
longe  ceteris :  ubertate  agrorum  terris :  omnibus 
glori&:  vestrae  exercitationi  ad  honorem,  with 
respect  to  lumor :  perigrinam  stirpem,  Ta. :  omnes 
fortunft,  Ta. :  militari  laude. 

anteoeptua,  P.  of  antecapio. 

anteoeaaio,  6nis,/.  [anteoedo],  apotn^  6«/bre, 
preceding. — M  e  t  o  n.,  an  antecedent. 

antecuraor,  oris,  m.  Fantecurrol. — ^Prop.,  a 
forerunner  ;  onlypluT.,  tne  vanguard, pioneers,  Cs. 

ante-eo,  ivl  or  il,  — ,  ire  (anteit,  disyl.,  H.,  0. ; 
anteirent,  trisyl.,  V. ;  anteat,  O. ;  antlbO,  Ta. ;  an- 
tissent,  Ta.;  antisse,  Ta.),  to  go  before,  precede: 
strennus  anteis,  H. :  ubi  anteire  primores  vident, 
L. :  Te  semper  anteit  Neoessitas,  H. :  praetoribus. 
— F  i  g.,  to  take  precedence  of,  surpass,  excel :  erum 
sapientift,  T. :  aetatem  meam  honoribus,  L. :  aetate 
illos:  candore  nives,  V. :  iis  aetate. — To  anticipate, 
prevent,  avert :  damnationem  anteeit,  Ta. :  pericu- 
lum,  Ta. — To  resist :  auctoritati  parentis,  Ta. 

ante-ferOb  tull,  Ifttum,  ferre,  to  bear  in  front, 
carry  before:  quod  fasces  anteferrentur,  Cs. — 
Fig.,  of  estimation,  to  place  before,  prefer:  alqd 
commodis  suis :  paoem  bello :  te  Grais,  fl. 

ante-fixna,  adj.  [ante+hgo],  fastened  before: 
truncis  arborum  antefixa  era,  i.  e^  shiUs,  Ta.  — 
Plur.  n.  as  subst,,  little  images  on  the  front  of  a 
house  or  temple,  L. 

antegredior,  essus,  I,  dep.  [ante+gradtor],  to 
go  before,  precede:  solem.  —  In  time;  cum  ante- 
gressa  est  honestas :  causae  antegressae. 

ante-habeo,  — ,  — ,  ere,  to  prefer :  quieta  tur- 
bidis,  Ta. :  incredibilia  veris,  Ta. 

ante-hao  (disyl,  H.),  adv,  of  time,  before  this 

Digitized  by  V^OOQIC 


anteliioantis 


68 


antiitiU 


Hmgy  befcTt  now,  formerly^  hitherto:  fecit,  T.: 
aacehac  uti  solebai,  etc. :  antehao  nefaa  (erat) . . . 
dam,  eta,  H. — Before  that  tims^  earlier^ previoualy  : 
flMpe  ontehac  fidem  prodiderat,  S. 

antelnoantifl,  adj,  [ante+lax],  before  lights 
before  dawn  :  tempofl :  oenae,  huHng  au  night, 

uxte-mexidlaxiTia,  <«(/.,  before  mid-day ,  of  the 
forenoon:  sermo:  ambulatio. 

ante-mitto,  prop,  written  ante  mitto. 

antenma  or  antenna,  ae,  /.  [  ante  +  TA-, 
TEX-],  a  ship's  yard:  antemnas  ad  malos  destina- 
re,  Cs. :  antemnae  gemunt,  H. :  oomua  antemna- 
nim,V. 

ante-ooonpatiOb  onis,/.— In  rhet,  an  antieir 
palion  (of  objections). 

aiita*pM^  edis,  m^  the  forefoot,  C.  (poet). 

ante-inlanTifl,  i,  m.,  a  soldier  of  the  first  two 
rajtib,  in  front  of  the  triariij  L.  . 

ante-pond^  posal,  positus, ere,  to  set  before: 
propognacula  anteposita,  Ta. :  equitum  Iocob  sedi- 
libns,  Ta. — Fig.,  to  prefer,  value  above :  araicitiam 
omnibiis  rebus :  gloria  f ormuHs  anteponenda  est : 
gloriam  potentiae,  S. — In  tmesis :  mala  bonis  po- 
ait  ante. 

ante-qnam,  see  ante. 

antea^  lum,  m.,  rows  (of  vines),  Y. 

ante  aignanun,  l,  m.  [ante+sisnurol  a  leader 
s  battle:  in  acia — Fbir.  m.  as  sfMsL,  the  soldiers 
whofostghi  in  front  of  the  standards,  Cs.,  L. 

(ante-sto]^  see  anti-stA. 

antestor,  fttus,  &rl,  cUp.  [an-  (for  ambt-)  +te- 
stor],  in  Uw,  to  eaU  as  a  witness,  summon  to  testify 
(the  summoner  said,  licet  antestari?  the  sum- 
moned offered  his  ear  to  be  touched) :  Licet  ante- 
itari  ?  Ego  rero  Oppono  auriculam,  H. — I  n  g  e  n., 
to  call  to  witness,  invoke :  te. 

ante-venid^  veni,  Tentus,  Ire,  to  come  before,  get 
the  start  of,  anticipate :  exerciUiro,  S. :  consilia  (ho- 
stiuro),  thwart,  S. :  ne  .  .  .  Anteveni,  V. — Fig.,  to 
ezeeed,  surpass,  exed:  per  virtutem  nobilitatem,  S. 

ante-vorto  (-vor-),  tl,  — ,  ere,  to  take  a  place 
before,  go  before,  precede :  turn  antevertens,  tum 
subsequena. — F  i  g,,  to  anticipate :  huic,  T. :  mihi. 
— To  prefer,  place  before:  omnibus  consiliis  ante- 
rertendum  ezistimaTit,  ut,  etc.,  that  ihispian  must 
be  adopted  in  preference  to  others,  Cs* 

aw^hiaa^  ae,  m.,  an  unknown  sea-fish,  O. 

antiolpatio,  onis,  /.  [  anticipo  ],  a  preooneep- 
tkm,  preconceived  nation:  deoruro. 

anticipo^  ft^T,  atus,  ftre  [ante+CAP-;|,  to  take 
before,  anticipate:  rei  roolestiam:  antlcipata  via 
est,  traveled  more  quickly,  O. 

antuma,  a(/-  [ANT-],tii/fwrf,/or«ioi<:  pars; 
see  also  antiquus. 


antldea,  adv.,  see  antea. 

antidotnm,  I,  n., =<ivri^orov,  a  remedy  against 
poison,  Fh. 

antaquaria,  ae,  /.  [  antiquus  ],  a  female  anU- 
quarian  (once),  lu. 

antlquailaa,  I,  m.,  an  antiquarian,  Ta.,  0. 

antique,  adv.  with  comp.  (^antiquus],  like  the 
ancients,  in  the  old  fashion :  dicere,  H. :  antiquius 
perroutatione  mercium  uti,  the  old  method  of  bar- 
ter, Ta. 

antiquitaa,  &tis,f.  [antiquus^,  age,  antiquity: 
generis.  —  Ancient  time,  antiquity :  factum  ex 
omni  antiquitate  proferre. — Ancient  events,  the  his- 
tory of  ancient  times,  antiquity:  tenenda  est  omnis 
antiquitas :  antiquitatis  amator,  N. — Men  of  for- 
mer times,  the  ancients:  antiquitatis  memoria: 
antiquitas  melius  ea  cemebat  —  Venerableness, 
reverend  character  :  eius  f  ani. 

antiqultaa,  adv.  [antiquus!  in  former  times, 
of  old,  anciently,  long  ago :  Belgas  Rbenum  anti- 
quitus  traductos,  Cs. :  tectum  antiquitus  constitu- 
tum,  N. :  insita  pertinacia  familiae,  L. :  panicum 
paratum,  long  before,  Cs. 

antiquob  &▼!,  atus,  are  [antiquus],  of  a  bill,  to 
refect,  not  to  pass:  legem  antiquari  passus  est: 
legem  tribOs  autiquarunt  (opp.  iuserunt),  L. 

antaqima  ( -ions ),  aofj.  with  camp,  and  sup, 
[ante],  ancient,  former,  of  old  times:  tua  duritia, 
former  severity,  T. :  causa  antiquior  memoria  tuft: 
patria,  L. :  urbs,  V. :  antiquae  leges  ct  mortuae. 
— Flur,  m.  as  subst.,  the  ancients^  ancient  writers : 
antiquorura  auctoritas :  traditus  ab  antiquis  mos, 
H. — Old,  long  in  eaaetenee,  aged:  hospes,  T. :  ge- 
nus, N. ;  Graiorum  antiquissima  scripta,  H. :  anti- 
quissimum  quodquo  tempus  spectare,  i.  e.  long- 
established  rights,  Cs. :  antiquum  obtinere,  to  hoid 
fast  an  old  custom,  T. :  morem  antiquum  obtines, 
T.  —  Fig.,  old,  venerable,  reverend,  arUhoritative : 
fanum  lunonis :  teropla  deum,  H. :  longe  antiquis- 
simum  ratus  sacra  faoere,  etc.,  a  most  venerable 
custom,  L. :  antiquior  alia  causa  (amicitiae),  more 
original. — (Hd-fishioned  :  (cives)  antiquft  virtu  te, 
T. :  homines :  vestigia  antiqui  officii.  —  Comp., 
more  desirable, preferable:  ne  quid  vita  ezistimem 
antiquius :  antiquior  ei  f  uit  gloria  quam  regnum : 
id  antiquius  consul!  fuit,  was  of  more  pressing  im- 
portance, L. 

antiatea,  itis,  m.  and  /.  [  ante -f- STA- 1,  an 
overseer  of  a  temple,  lUgh-priaU,  priest  of  a  nte  or 
a  god :  caerimoniarum :  sacri  eius,  L. :  lovis,  N. : 
sacrorum,  lu.  —  Fern.  (  for  antistita ) :  adsiduae 
templi  antistites,  unremitting  attendants  cU,  L.— 
M  e  t  o  n.,  a  master  :  artis  dioendi. 

antiatita,  ae,  /.  [antistes],  a  female  superin- 
tendent (of  a  temple  or  worship),  high  -priestess : 
fani :  Phoebi,  0.  ,     ^ ^^ .  ^ 

Digitized  by  VjOOQ IC 


ftOtlfltO 


64 


apioatas 


antisto  (not  antes-),  steti,  — ,  are  [ante+sto], 
to  atand  be/ore^  only  fig.,  to  ezcd^  ntrpoM,  he  tupe- 
rior:  quanto  antistaret  eloquentia  innooentiae, 
N.:  si  (quaeritur)  ratio  .  .  .  Pompeius  antiatat: 
alcui  aliquft  re. 

Antoniaater,  tri,  m.,  a  tervile  imUator  of  the 
orator  Antoniue. 

AntoniuB,  a  genliJU  name. — ^As  a^,^  of  the  tri- 
umvir Antoniue :  leges. 

antrum,  T,  n.,  =  dyrpovt  <i  ^v'*  eavemy  grotto 
(poet) :  gelida  antra,  V. :  sjlvestria,  0. :  Pierium, 
H. — M  e  t  o  n.,  a  hollow :  exesae  arboris,  V. :  clau- 
suro  (of  a  sedan),  lu. 

anolariua,  i,  m.  [anulos],  a  maker  of  rings, 

annlus,  l,  m.  dim.  [1  anus],  a  rtng.ftnger-ring, 
teal-ring^  eignet-ring :  de  digito  anulum  detraho, 
T.:  gemmati  anuli,L.:  sigilla  anulo  imprimere: 
equestris  (as  worn  only  by  knights),  H. :  anulom 
invenit  (i.  e.  equea  factus  est). 

1.  anna,  x,  m.  [AS-]. — ^Prop.,  a  ring;  hence, 
the  fundametit. 

2.  anua^  as  (rarely  -uis,T.),/.,. on  old  woman^ 
matron^  old  wife^  old  maid:  prudeus,  H. :  pia,  0. : 
lunonis  anus  templique  saoerdos,  aged  prieeteea^ 
V. :  delira.  —  £  s  p.,  a  female  aootheayer^  eibyl^  H. 
— As  adj.y  old:  cerva  anus,  0. :  cbarta,  Ct 

anzii,  adv.  [anzius],  anxiouely:  ferre  alqd,  S. 

anadetafl^  &tis,/.  [anxius],  anxieig,  solicitude: 
animi,  O. :  perpetua,  lu. 

amdfer,  fera,  ferum,  adj.  [  anxius  +  FEE-  ], 
bringing  anxiety ^  distressing  :  curae,  C.  poet. 

anzitiido,  dinis,/.  [anxius],  trouble^  distress. 

anzius,  adj.  [ANG-],  of  a  state  or  mood,  anx- 
iouSj  troubled^  solicitous!  neo,  qui  anxii,  semper 
anguntur :  mentes,  H. :  suam  Tioem,  magis  quam 
eius,  L. :  animi,  S. :  animo,  S. :  erga  Sdanum,  Ta. : 
de  curis,  Cu. :  pro  regno,  0. :  inopift,  L. :  furti,  0. : 
ne  bellum  oriatur,  S. — Causing  anxiety,  trouble- 
sonUy  afflicting :  aegritudines :  curae,  L. :  timor,  V. 
— Prudent,  catUious:  et  anxius  et  intentus  agere, 
Ta. 

apage,  inter;.,  =r  dvayt,  aieay  with  thee  /  6^- 
gone/  away!  off  with!  (comic  andcoUoq.):  apage 
te,  T. :  apage  sis,  T. 

apeliotes,  ae,  m.,  ^  iLtrnXi^rni,  the  east  wind. 
Ct 

aper,  aprl,  m.  [2  AP.],  a  wild  boar:  ingens: 
spumans,  V. — As  a  delicacy,  H.— P  r  o  ▼.  of  folly : 
liquidis  inmisi  fontibus  apros,  Y. 

aperio,  erul,  ertus,  Ire  [ab+2  PAR-],  to  un- 
cover, lay  bare:  caput :  aperto  pectore,  toith  bared 
breast,  0. ;  ingulo  aperto,  with  his  throat  cut,  0. : 
partus,  brina  to  ligfU,  H. :  apertae  pectora  matres, 
with  bared  breasts,  0. — To  open,  uncover,  imdose, 
make  visible,  discover,  display,  show,  reveal:  ostium, 


T. :  foils,  0. :  sociis  viam,  Y. :  f eno  iter,  B. :  lo- 
cum .  .  .  asylum,  as  an  asylwn,  L. :  speeds,  Ta. : 
his  unda  dehiscens  Terram  aperit,  disdoseSf  Y. : 
aperitur  Apollo,  comes  in  sight,  Y. :  nondiim  ape- 
rientibus  classem  promunturiis,  L  e.  while  ihsfieei 
was  still  hidden  behind  them,  L. :  omnia  quae  latue- 
runt :  f atis  on,  for  the  utterance  of,  Y. :  f enestram 
ad  nequitiam,  T. :  annum,  to  begin,  Y. :  f uste  ca- 
put, i.  e.  to  cleave,  lu. — Of  places,  to  lay  open,  ren^ 
der  accessible:  Troiam  Achivis,  Y. :  armis  orbem 
terranim,  L. :  gentis  ao  reges,  Ta. — ^Fig.,  to  dis- 
pose, unveil,  reveal,  make  hiown,  unfold,  essoin, 
e3q)ose:  hominum  mentis:  fabulae  partem,  T. : 
coniurationem,  S. :  locum  suspicioni :  casils  apo- 
rire  futuros,  to  disclose  the  future,  0. :  ooacti  ae 
aperiunt,  show  what  they  are,  T. :  ne  semet  ipse 
aperiret,  betray  himself,  L. :  dum  se  ipsa  res  ape- 
riat,  y. :  quid  cogitaret :  quia  sim,  L. 

aperte^  adv.  with  eomp.  and  snp.  [  apertns  ], 
openly,  manifestly :  vincere,  in  open  fyhty  O. : 
odisse :  alqd  venale  ostendere,  without  disguise,  H. 
—  Of  language,  trithout  reserve,  plainly,  clearly: 
tibi  fabulari,  T. :  apertius  dicere :  apertissime  ex- 
plicare. 

apertUB,  adj.  with  comp.  and  sup.  [P.  of  ape- 
rio], without  covering,  uncovered:  magna  corporis 
pars,  Os. :  locus:  naves,  not  decked:  caelo  inveo- 
tus  aperto,  unclouded,  Y. :  aperta  sercna  prospi- 
cere,  Y. — Unclosed,  open,  not  tJaU :  nihil  non  istius 
cupiditati  apertissimum :  (militea),  without  breast^ 
works,  Os. :  aditus  ad  moenia,  L. :  aequor,  0. : 
latus,  exposed,  H. :  Alpes,  i  e.  a  way  through^  Y. : 
noBtros  latere  aperto  adgressi,  on  the  exposed  dank, 
Gs. — ^P  o  e  t :  Mars,  an  open  fight,  0. — As  subsL  n^ 
the  open,  a  dear  space :  per  apertum  f  ugientes,  H. : 
castris  in  aperto  positis,  L. — F  i  g.,  open,  avowed, 
plain,  dear,  manifest:  latrocinium:  simultates: 
pericula,  Y. :  rabies,  H. :  quis  apertior  in  iudicium 
adductus?  more  plainly  guilty :  rivi,  common  (opp. 
Pindaricus  fons),  H. :  magis  magisque  in  aperto 
esse,  to  be  evident,  S. :  agere  memoratu  digna  pro- 
num  magisque  in  aperto  erat,  easier,  Ta.  —  Of 
character, /ranA;,  open,  candid:  pectus:  oognovi 
te  apertiorem  in  dioendo. — OtUspoken,  cmdcMOUs: 
ut  semper  fuit  apertissimus. 

apez,  icis,  m.  [1  AP-],  the  extreme  end,  point, 
sutnmil,  top :  lauri,  Y. :  montis,  0. :  sublimis  (of  a 
headland),  lu. :  levis,  a  tongue  offiame,  Y. — A  hat, 
hdmet,  crown :  regum  apices,  H. :  summus,  the  top 
of  tlie  hdmet,  Y. :  hino  apicem  Fortuna  Sustulit, 
the  crown,  H. :  dialis,  the  fiamen's  hat,  i.e.the 
priestly  office,  L.  —  Fig.,  the  highest  omamsnt: 
apex  est  senectutis  auctoritas. 

aphraotns,  l,  /*.,  =s  AApasroc  (  uncorered ),  a 
ship  without  a  deck,  open  whmL 

apioatoflt  atfj.  [apex],  wearing  a  fiamenU  esp : 
DiaUs,  0. 

Digitized  by  V^OOQIC 


apis  6 

api%  ifl  (ffen,  jdur.  apiam,  later  apom),/.,  a  be$ : 
apis  acoleas :  czamen  apum,  L. :  melliferae,  0. : 
glabrae,  H. :  parcae,/ru^a^  Y. :  sedula,  hugy^  0. : 
bsidant  floribus,  V. 

apiBOor,  aptas,  I  [ AP-],  to  reaek^  attain  to^  get, 
ftin  .*  deorum  vitam,  T. :  maris  apiscendi  causa  : 
spes  apiscendi  summi  honoris,  L. 

aptnin,  l,  n.  [apis],  pardey^  with  the  fragrant 
leaves,  V. :  rivax,  that  wng  rcmolfu  gretn^  H. — ^A 
parsley  wreath  was  the  prize  in  the  Isthmian  and 
Xemean  games,  lu. 

apliistre^  is,  n.,  ss  d^Xiirrov,  on  wnuimtni  of 
SDoa  on  the  item  of  a  Mp:  victae  triremis,  lu. 

apooleti,  drum,  m., = <Ssr6cXi|rot,  a  eommisdon 
cf  tke  Aetolian  Uagtte,  executive  eommitiee^  L. 

apodj^teiliilli,  I,  n.,  =  avotvnipiov^  an  tm- 
drmttg-room  (in  a  bath-house). 

ApolUnaxla,  e,  adj.  [ApoUol  o/ApoUo^  eaertd 
fo  ApoUo:  laurea,  H. :  aedes,  L. :  ludi,  in  honor 
of  ApoUo. 

Apollo,  fniB,  m.,  ApoUo. — Po e  t. :  nautis  ape- 
ritor  Apollo,  i.  e.  the  temple  of  ApoUo,  V. 

apologa%  I,  m.,  =s  droXoyoc,  a  fable  after  the 
maftner  of  Aeeop,  an  apologue, 

apqproegmenoii,  !,«.,  =  arovpoiiyivov ;  in 
philos.,  that  vhieh  ietohe  rejeeted* 

apotbeoa,  ae,/.,  =  dvo^imit  a  rq^mtory^  store- 
iouee,  magazine,  warehouee^  C. ;  esp.  for  wine,  H. 

apparite  (adp-X  ado,  [apparatus],  ernntftuove- 
Ijf:  edei-e  et  bibere. — Of  speech,  eUtborat»if,  nice- 
ly: eonpositum.  Her. 

apparatio  (adp-),  dnis,/.  [apparo],  a  prepar- 
ing: munerum. — ^Fi  g.,  of  an  ov^Uiv^  preparation, 

1.  apparatus  (adp-V,  adj.  with  oomp,  and  tup. 
[P.  of  apparo],  preparea,  ready. — Of  persons :  ad 
cansam. — Of  things,  si^jplied^  furnished :  domus 
omnibus  apparatior  rebus. — H  e  t  o  n.,  magnificent^ 
eplendid,  ewnptwnu :  epulae,  L. :  ludi  apparatls- 
simi. — Elaborate^  nice :  oratio,  Her. 

2.  apparatus  (adp-),  fts,  m.  [apparol,  a  pre- 
paring^ pt-ovi^ng^  preparation  ^  getting  ready  :  ope- 
ns :  strepere  apparatu  belli,  L. :  belli  apparatOs. 
—  Apparatui,  tooU,  irnplemente^  engines^  euppliet^ 
material,  inttruments :  ingens  belli,  L, :  apparatus 
et  munitiones,  military  engines,  N. :  oppugnandar 
ram  urbinm,  L, :  auzillorum  apparatus,  L. — Mag- 
idfieenee,  tplendor^  pomp,  state:  prandioram :  Per- 
aoos  odi  apparatus,  H. :  apparatu  regio  uti,  N. : 
ladonim.  —  Of  siTle,  diapiay^  daftoration:  dicere 
Dollo  apparatu. 

apparens^  ntts,  a^,  [P,  of  appareo],  vieible, 
ikonifett:  tjmpana,  O. 

appareo  (ad-p*X  ^^  Hflrua,  Sre,  to  appear, 
eome  in  sight,  make  an  appearance:  ille  nusquam 


(  appallo 

apparet,  T. :  Apparent  rari  nantes,  are  seen,  Y. : 
huio  question],  at  this  trial:  in  his  (subselliis): 
de  sulcis,  0.  —  "Rap.,  to  be  evident,  be  apparent, be 
visible,  be  seen,  show  oneself,  be  in  public :  f ac  sis 
nunc  promlssa  adpareant,  T. :  ubi  campus  Leonti- 
nus  appareat,  what  there  is  to  show  for:  nihil  ap. 
paret  in  eo  ingenuum:  (iambus)  apparet  rarus, 
occurs,  H. :  apparet  vetus  cicatrix,  0. :  Rebus  an- 
gustis  Fortis  appare,  show  thyself,  H. :  non  appa- 
rere  labores  Nustros,  are  not  appreciated,  H. — 
Fig.:  res  adparet,  is  plain,  T. :  apparuit  causa 
plebi,  the  reason  was  clear,  L. :  apparebat  atroz 
cum  plebe  certamen,  was  evidently  on  Jutnd^  L. :  ut 
ad  quandam  rationem  virendi  (membra)  data  esse 
appareanL — Impers.^  with  sidfj.  dattse,  it  is  evident^ 
is  manifest :  cui  non  apparere,  id  actum  esse,  ut, 
etc.,  L. :  adparet  serrom  huno  esse  domini  paupe- 
ris, T. :  quid  senserit  apparet  in  libro,  etc :  Nee 
apparet  cur,  etc.,  H. :  quas  impendere  iam  appare- 
bat omnibus,  N.  —  To  appear  as  servant,  attend, 
serve:  sacerdotes  dlis  apparento,  lictores  consu- 
libus,  li. :  sepiem  annos  Philippo,  N. :  loris  ad  so- 
lium, Y. 

apparitio  (adp-),  dnis,  /.  [appareo],  a  senh 
ing,  service,  attendance:  longa.  —  Meton.,  p/un, 
domestics,  servants, 

apparitor  (adp-),  Oris,  m.  [appareo],  a  serv- 
ant, jniblie  servant  J  lictor^  deputy,  secretary, 

apparS  (ad-p-),  ftvf,  atus,  ftre,  to  mrepare, 
make  ready, put  in  order, provide :  cenam,  T. :  con- 
riviam :  dapes,  H. :  aggerem,  Gs. :  spatium  adpa- 
randis  nuptUs  dabitur,  T. :  ad  liostes  belium,  L : 
crimina  in  alquem :  dum  adparatur,  T. :  hoc  fa- 
cere,  Cs. :  pedes  apparat  ire  Oomminus,  Y. 

appeliatiS  (adpO,  bxA%,f,  [2  appello],  an  ad- 
dreseing,  accosting:  appellationis  causa,  &.— ^n 
appealing  to,  appeal:  ooU<^e,  ue.  of  one  of  the 
decemmri  from  the  me^crity,  L, :  tribunorum,  to 
the  tribunes:  toUendae  appelUtionis  causa;  the 
i-ight  of  appeal^  h.  —  A  name,  title,  appellation: 
iuanis :  reguin. — A  pronunciation  :  litterarum. 

appellator  (sdp-),  oris,  m.  [2  appello],  one 
who  oppeaU,  an  appellant, 

appellitOb  — ,  atus,  are, /r^.  [2  appello],  to 
name  liabitually,  call  usually,  Ta. 

1.  appello  (ad-p-),  pull,  pulsus,  ere,  to  drive 
to,  move  up,  bring  along,  force  towards :  ad  litora 
iuvencos,  0. :  (turiis)  ad  opera  Gaesaris,  Cs. :  post- 
quam  paulum  appulit  unda  (sc.  corpus),  0.  —  Of 
vessels,  to  bring  in,  land,  put  in :  ad  earn  ri||^am 
navis :  in  Italiam  classem,  L. :  classis  est  Pach y- 
num  appulsa :  Emporiis  classem,  Ij.  :  appellit  ad 
eum  locum,  lands,  Cs. :  hue  appelle,  bring  to  here^ 
H. :  ad  insulam,  L. —  To  drive  to,  put  ashore  at : 
me  vestris  deus  appulit  oris,  Y. :  nos  tempestns 
oris,  Y. :  alios  ad  ^liam  appu' 

Digitized  by 


appello  i 

ei  qui  essent  appulsi  nayigiU :  triremis  terrain  ap- 
puUt,  Ta. — ^F  i  g. :  animum  ad  scribenduni,  brinff, 
T. :  rationes  ad  aoopulos,  doth  againti :  mentem 
ad  philosophiam. 

2.  appello  (adp-),  ftyl  {per/.  tM.  appell&s- 
818  for  appcU&veris,  T.),  &tU8,  &re,  to  addrettt,  tpeak 
iOf  apply  to^  aeeott :  patrem,  T. :  Timm,  0. :  mili- 
tes  alius  alitim  laeti  appellant,  S. :  a  Viridomaro 
appellatus,  Oa. :  ne  appellato  quidem  eo,  without 
tpeakinff  to  kim^  Ta. :  nomine  8pon8UiD,  L. :  homi- 
nem  verbo  graviore :  crebria  noa  litteris,  write  to 
often:  legates  snperbios:  centnriones  nonainatiin, 
08. —  7b  eafl  uporiy  npplif  to,  entreaty  request^  beg^ 
advite:  tos:  qui  deus  appellandas  est?:  quern 
appellct,  habebat  neminem :  quoa  appellem  ?  S. : 
de  proditione  alqm,  approach,  tamper  leUh,  L. :  ap- 
pellatus  est  a  Flavio,  ut . ,  .  vellet,  N. — In  lair,  to 
call  upon,  appeal  to :  a  praetore  tribunos :  regem, 
L. :  praetor  appellatur :  de  aestimatione  appella- 
re,  G). — To  make  a  demand  upon,  dun, press:  me 
ut  Bponsorem:  appellatus  es  de  pecunia:  merce- 
dein,  claim,  lu. — 7b  sue,  complain  of,  accuse,  sum- 
mon :  ne  alii  plectantur,  alii  ne  appellentur  qui- 
dem. —  To  call  by  name,  term,  name,  entitie:  me 
istoc  nomine,  T. :  multi  appellandi,  called  by  name: 
alquoa  hoc  looo,  mention :  te  patrem,  T. :  unum  te 
eapientem :  quem  nautae  adpellant  lichan,  0. : 
victorem  Achaten,  V. :  id  ab  re  interregnum  ap- 
pellatum,  L. :  rex  ab  suis  appellatur,  Cs. :  appel- 
lata  est  ex  viro  virtus. — To  utter,  pronounce :  no- 
men:  litteras. 

appendlcula,  ae,  /.  dim,  [appendix],  a  p^y 
addition, litUe supplement:  causae. 

appendix,  ieis,/.  [appendo],  an  addUion,  ton- 
tinuation :  maioris  muneri?,  L. :  Etrued  belli,  L. 

appendo  (ad-p-),  dl,  ens,  ere,  to  weigh  out : 
ei  aurum :  tibi  sua  omnia :  ut  appendantur,  non 
nuroerentar  pecuniae :  auro  appenso,  L.  —  Fig.: 
▼erba,  i.  e.  weigh, 

Appenninlcola,  ae,  m.  [GOL-],  an  inhabitant 
of  the  Apennines,  V . 

Appenxunigena,  ae,  acjf,  [6EN-] :  Thybris, 
bom  on  the  Apennine*,  0. 

appetens'(ad-p-),  entis,  a^.  with  comp,  and 
sup.  [P.  of  appeto],  striving  after,  eager  for,  desir- 
ous o/.*  gloriae;  alieni,  S.:  nihil  est  appetentius 
similium  sui :  appetentissiroi  honestatis.  —  £  s  p., 
absoL,  grasping,  avarieiom :  homo. 

appetenter  (adp-),  adv.  [appetens],  greedily, 
gratingly. 

appetentia  (adp-),  ae,  /.  [appetens],  desire, 
longing:  laudis:  effrenata. 

appetitio  (adp-X  dnis,/.  [appeto],  a  grasping 
at :  soils. — F  i  g.,  an  earnest  longing,  desire,  strong 
inelination:  naturalis:  principatUs. 


I  appono 

1.  appetitna  (adp-),  P.  of  appeto. 

2.  appetitua  (adp-),  as,  m.  [appeto],  a  long^ 
ing,  eager  desire:  vebementior:  voluptatis:  ut  ap* 
petitds  rationi  oboediant,  the  appetites, 

appeto  (ad-p-),  IvI  or  il,  Itus,  ere. — Trans,,  to 
strive  for,  reach  after,  gra^  at :  (solem)  manibua : 
salutari,  appeti :  mare  terram  appetens :  mnnitio- 
nibus  loca,  talcing  in,L. — Esp.,  to  fall  t^xm,  attack^ 
assault,  assail:  umerum  gladio, Cs. :  oculoe  roetro, 
L. :  ferro  corpora,  V. :  ignominiis. — F  i  g.,  to  strive 
after,  long  for,  desire,  week,  court:  populi  R.  ami- 
dtiam,  Cs. :  bona  natnrft :  inimicitias  potentiomm 
pro  te :  nihil  sibi :  agere  aliquid.  —  Intrans,,  to 
draw  nigJi,  approach,  be  at  hand:  dies  appetebat^ 
Cs. :  nox,  L.:  fatum,  Cu. 

appingo  ( ad-p- ),  — ,  — ,  ere,  to  paint  upon 
(very  rare) :  Delphinum  silvis,  fluctibus  aprum,  H. 
— Fig.,  to  add,  subjoin:  alquid  novi. 

Appiua,  I,  m,,  a  family  name  in  the  gens  Clau- 
dia.—  As  adj.,  Appian:  via,  the  Appian  Way^ 
from  Borne  to  Capua.  —  Called  Appia  via,  h1  : 
Appia,  H.,  C. 

applaudo  (ad-p-),  si,  sua,  ere,  to  strike  upon, 
beat,  dap :  latus,  Tb.  s  applauso  corpora  palmis,  O. 

appUoatio  (<idp-),  onis,  /.  [applioo],  an  in- 
dinatUm:  anlmi. — 7%e  relation  of  a  client  to  his 
patron,  dientship:  ius  applicationis. 

applioatua  (adp-),  tuff,  [P.  of  applico],  eU- 
tacfted,  dose,  cmnexed:  minor  (ratis),  L. :  colli  Leu- 
cas,  L. — ^Fi  g.,  indined,  directed :  ad  se  dillgendum, 
indined  to  self-love:  ad  allqnam  rem. 

applioo  (adp-l  &vl  or  ul,  ftlus,  are,  to  Join, 
oonneet^  atUkh,  add:  ooipora  oorporibua,  preu 
dosdy,  L.:  nt  ad  honestatem  applicetur  (volup- 
tas). — Fig.,  to  apply,  direct,  turn:  animum  ad 
alqd,  T. :  se  uniraus  applicat  ad  alqd :  se  ad  vos, 
T. :  ad  alicuius  se  familiaritatem :  se  ad  philoso- 
phiam: adplicant  se,  cusociaie  together:  rotis 
amicas  aures,  to  give  attention,  H.  —  M  e  t  o  n., 
to  bring,  ptt,  place  at^  apply  to:  Capulo  tenus  en- 
sem,  drives  to  the  lull,  V . ':  ad  eas  (arbores)  se^ 
lean  against,  Ca. :  «e  ad  flammaro,  draw  near:  flu- 
mini  castra,  L. — To  drive  to,  cUreet  to:  regionibus 
angues,  0. :  boves  illuc,  0.  —  £  s  p.,  of  ships,  to 
direct  to,  bring  to:  navim  ad  naufragum:  ad  ter<> 
ram  naves,  Cs. :  Ceae  telluris  ad  oras  Applioor, 
O.:  applioor  ignotis  (terris),  0.:  oris  (te),  V.: 
cla88em  in  Erythraeam,  L.  — Intrans.,  to  arrive, 
put  in,  land:  quocumque  Htore  applicuisse  naTea, 
L. :  quo  appllcem?  Enn.  ap.  C. 

apploro  (ad-p-),  ivi,  — ,  are,  to  bewail,  deplore^ 
weep :  applorans  tibi,  H. 

appono  (ad-p-),  posul,  positus,  ere,  to  p^d  at^ 

place  by,  lay  besuie,  set  near :  appositne  menBae, 

0. :  machina  adpoeita:  notam  ad  ver^nm:  statio 

portae  apposita,  L. — E  8  p..  to  serve,  sH  before :  pa- 

Digitized  by  VjOOQIC 


apporrectus 


67 


apto 


telUm :  appbsitis  (Tinls),  H. :  iis,  qobd  satis  esset : 
his  exta,  U-^To  pnt  iipon,  applif:  epposltft  veU- 
mr  ianua  Uuro,  O. :  scalis  appositis,  againat  the 
walis^  L. :  candelam  Talvis,  to  »el  on  Jire,  lu.  —  Ih 
put  awttif,  latf  down:  rastros,  T.:  hunc  (pnenim) 
inte  ianoam,  T. — To  add^  give  in  addition  (poet) : 
Ktas  illi  Apponet  annos,  H.  —  Fig.,  to  appoint^ 
mtiffn^  dm^tuUe:  costodem  TuUio  me:  accusator 
■pponitar  civis:  magister  oonsulibus  appoaitus, 
L :  alqm  custodiae,  Ta. :  appoeitum,  ut,  etc.,  it 
mas  beMm  ordered^  Ta.— To  set  on,  instigate:  oa- 
kmniatores:  alqm  qui  emeret. —  To  set  down, 
ddem^  regard,  consider,  aeoouwt :  poatulare  id  gra- 
tiae  adponi  aibi^  T, :  (diem)  lucro,  H. 

apporrectiui  (ad-p-),  adj.  [ad+ponigo], 
^eteked  out  at  hand:  draco,  0. 

apporto  (ad-p-X  &vl,  fttus,  are,  to  carry,  con- 
vof,  bring  along:  quid  nam  apportasf  T.:  virgi- 
aem  secum:  signa  populo  R.  —  Fig.:  ne  quid 
mall,  T. :  ail  viti  tecum:  nuatlum  tibi,T. 

appoflco  (ad-p-),  — ,  — ,  ere,  to  demand  be- 
odes:  taleota  duo,  T. :  plus,  H. 

apposite  (ad-p.),  ode,,  fitly,  suitably,  appro- 
priatelg  :  dlcere  ad  persuasionem. 

appositafl  (adpp-),  adj.  with  eomp.  and  sup., 
wUigvous,  neighboring:  castellum  flumini,  Ta.: 
Demua,  O. — Fig.,  bordering  upon:  audacia  fiden- 
^^—-FU, proper,  snitable,  appropriate:  homo  ad 
aadaciam :  multo  appositior  ad  f erenda  signa :  ar- 
gamentatio  appositissima. 

appreoor  (ad-p-),  atus,  Aii,  dep.^  to  pray  to, 
9onhip:  deoa,  fi. 

appreheado  (ad-p-),  dl,  sus,  ere,  to  seise,  take 
hold  of:  aliae  (aUMoi)  alias:  (me)  paUio,T. :  intra 
moenia  hostia,  S. :  Hispanias :  quicquid  ego  ap- 
prehenderam,  i.  e.  took  up  as  an  argument 

apprame  (ad-^),  adv.,  first  of  all,  in  the  high- 
est digrte,  ddefy:  in  vita  utile,  T.:  boni,  N. 

apprimo  (ad-p-X  press!,  pressus,  ere,  to  press 
dote:  dextram  alcuius,  Ta. :  scutum  pectori,  Ta. 

approbatio  (adp-),  onis,/.  [approbo],  an  ap^ 
prosaL,  approbation:  approbationes  movere:  in- 
geni  bonunom,  L.  —  A  proving,  proof:  assump- 
tionis. 

approbator  (adp-),  Oris,  m,  [approbo],  one 
who  approves:  profectionis. 

approbo  (ad-p-),  ftti,  Stns,  ftre,  to  assent  to, 
fawr,  approve:  id  si  non  fama  adprobaf,  T. :  ora- 
lionem,  Os. :  falsa  pro  veris :  approbata  sententia : 
ita  fieri  oportere :  dis  approbantibus :  illud  cla- 
iBore. — To  make  aeeeptabte,  obtain  approval  for: 
iddid  oiBcinm :  rudimenta  Paulino,  served  accept- 
Mf  to,  etc,  Ta. :  opus,  Ph. :  in  approbandA  excu- 
latioae.  in  making  good  his  excuse,  Ta. 


appromitto  (ad-p-),  — ,  —,  ere,  to  protnise  be- 
sides, join  in  a  promise. 

appropero  (ad-p-),  avi,  atus,  ftre.— TVaiw.,  to 
fiosten,  accelerate :  opus,  L. :  intercisis  venis  mor- 
tem, Ta, :  portas  intrare,  O.-^Jntrans.,  to  liasten, 
make  haste :  ad  facinus :  approperate ! 

appropinquatio  (ad-p-X  unis,/.  [appropin- 
quo],  an  appj'oach,  drawifig  near:  mortis. 

appropinquo  (ad-p-X  &vl,  atus,  are,  to  corns 
near,  approach,  draw  nigh :  ad  aquam :  finibus 
Bellovaoorum,  Gs.:  suspicio  adlata  hoftem  appro- 
pinquare,  N. :  cum  locis  esset  adpropinquatum, 
Os,— Fig.:  hiemps,  Cs. :  imperii  oocasus:  illi 
poena,  nobis  libertas:  primis  ordinibos,  i.  e.  to  be 
near  promotion  to,  Cs. :  ut  videat,  L  e.  to  come  near 
seeing. 

appugno  (ad-p-X  »^»»  — ,  *ro,  to  fight  against, 
attack,  assault :  castra,  Ta. :  classem,  Ta. 

1.  appulsuB  (ad-p-X  -P.  of  1  appello. 

2.  appalaiui  (ad-p-X  as*  m.  [1  appello].— Of 
ships,  etc,  a  landing,  bringing  to  land,  approach: 
litorum,  L.  :  paraU  adpulsui  f rons,  Ta.  —  Plur. : 
faciles,  Ta.— In  gen.,  an  approach,  action,  infiu^ 
enee:  adpulsu  soils  :  frigoris. 

aprioatio,  Onis,  /.  [apricor],  a  basking,  sun- 
ning. 

apricor,  — ,  arl,  dep,  [apricus],  to  sun  oneself, 
bask  in  the  sun. 

BpxiouB,a^„exposed  to  the  sun,  warmed  by  sun^ 
thine,  sunny:  hortus:  campus,  H.  —  As  subst,: 
in  apricum  proferre,  to  bring  to  liglU,  H.— Poet, 
delighting  in  sunslUne:  arbor,  0. :  mergi,  V. :  flo- 
res,H. 

ApxiUfl,  is,  adj.  [aperio],  of  April:  mensis: 
Nonae. — As  subst.,  April,  0. 

aptatoa,  adj.  [P,  of  apto],^,  suitable. 

apto,  adv.  with  sup.  [aptus],  closely,  fitly,  suit- 
ably, rightly  :  cohaerere :  (pilleum)  capiti  reponit, 
L.:  inter  se  quam  aptissime  cohaerere. — Fig., 
fitly,  suitably,  properly,  duly,  rightly:  quid  apte 
««♦•  casura  fcrre:  equite  apte  locate,  L.:  adire, 


fiat: 


opportundy,  0. :  ad  rerum  dignitatem  loqui :  fabri- 
cato  ad  id  apte  ferculo,  L. :  ut  pendeat  (chlamys) 
apte,  becomingly,  0. 

apto,  avT,  atus,  are  [aptus],  to  adapt,  fit,  apply, 
adjust :  lacei-tos,  V. :  dextens  enses,  H. :  nervo 
saglttas,  V. :  habendo  ensem,  for  wielding,  V. — 
With  abl :  se  armis,  L. :  ensem  vagina,  V.  —  To 
accommodate,  adapt:  Nolis  bella  Aptari  citharae 
modis,  i.  e.  be  cdebrated  in,  H. :  fidibos  modes,  H. 
— To  make  ready,  pr^re:  arma,  L. :  pinum  ar- 
mamentis,  0. :  silvis  trabes,  in  the  woods,  V. :  for- 
tunae  te  responsare  (i.  e.  ad  responsandum),  H. : 
idonea  bello,  H. :  ad  arma  aptanda  pugnae,  L. : 
se  pugnae,  V.  Digitized  by  V^OOgie 


aptos 


ts 


Aim 


aptni^  P.  and  adj.  [P.  of  •apo;  cf.  apiaeorl. 
I.  As  party  f€utened^j<nned^fitted^  bounds  aiieu^ua: 
gladium  e  setft. — Kig.,  depending  upon^  armnff 
from :  causae  aliae  ex  aliia  aptae :  ex  verbis  ius : 
vita  apta  virtute:  rudentibus  fortuna,  dependent 
on  cables.  —  Jfttied  together,  connected,  joined:  apta 
dissolvere . . .  dissipata  conectere :  omnia  inter  se 
apta  et  oonexa.  —  Poet.,  adorned,  fitted :  caelnm 
stelHs,  studded,  Y,  —  IL  As  adi.  with  comp.  and 
sup.,  suited,  suitable,  proper,  ready,  fit,  appropriate, 
adapted,  eonformable:  locus  ad  insidias  aptior: 
castra  ad  bellum  ducendum  aptissima,  G. :  ^nera 
dicendi  aptiora  adulesoentibus :  dies  sacrificio,  L. : 
portQs  puppibus,  O. :  amicis,  servieeahle^  H. :  pinus 
antemnis  ferendis,  O. :  formas  deus  in  omnes, 
easily  changed  into,  O. :  aptior  persona,  quae  loque- 
retur :  apta  (ficus)  legi,  0. :  saltQs  eligit  aptos, 
promisif*g,  O.:  lar,  satis/aetorg,  H. :  exercitos, 
ready  for  battle,  L.  —  Of  style :  oratio. 

apnd,  older  apnt,  praep.  with  aec.,  vfith,  at,  by, 
near.  I.  Of  persons,  before,  in  the  presence  of,  to  : 
apud  alquem  sedere:  me:  alquem  apud  aliquos 
vituperare:  cansam  apudiudicesdefendere:  verba 
apud  senatum  fecit.  —  Among,  toith:  quae  apud 
eos  gerantur,  cognoscere,  Cs. :  apud  quos  consul 
fuerat:  apud  exercitum  esse.  —  At  the  house  of: 
apud  me  sis  volo,  T. :  apud  Doroitium  cenare: 
apud  quern  erat  educatus,  in  tehose  family:  apud 
ae  in  castris,  at  his  quarters,  Cs.  —  F  i  g.,  with,  in 
*he  view  or  mind  of,  among,  over,  in  the  opinion 
of:  Itane  parvam  mihi  fidem  esse  apud  te?  T.: 
apud  Helvetica  nobilissimus,  Cs. :  apud  alquem 
multum  valere,  N.  —  In  the  power  of,  in  tlie  pos- 
session of,  with  esse:  omnis  graUa, potentia,  honos 
. . .  apud  eos  sunt,  S. :  par  gloria  apud  Hannibalem 
. . .  erat,  L. :  erat  ei . . .  apud  me  relicuom  pauxil- 
lulum  Nummorum,  a  balance  due  him,  T. :  (signa) 
deposita  apud  amicos, — With  pron.  refUx^y  at  home, 
w  one^s  senses,  sane  (coUoq.) :  non  sum  apud  me, 
T. :  fac  apud  te  ut  sies,  T.  —  In  the  tcritings  of: 
apud  Xenophontem  Cyrus  dicit:  apud  quosdam 
acerbior  in  conviciis  narrabatur,  Ta.  —  In  the  time 
of,  among:  apud  maiores  nostros. — IL  Of  place, 
at,  near^  in:  apud  forum,  T.:  apud  Tenedum 
pugna  navalis:  nuntius  victoriae  apud  Cannas, 
L. :  apud  oppidum  morati,  Cs. :  non  apud  Anie- 
nem,sed  in  urbe.  —  Fig., of  time:  apud  saeclum 
prius,  T. 

aqua,  ae  ( poet,  also  aqu&l,  V. ),  /.  [8  AC-  ], 
water:  aquae  pluviae,ram-i0a^.'  gelida:  plnvia- 
lis,  0. :  aquae  fons :  deterriroa,  most  unwholesome, 
H. :  perennis,  L. :  fervens,  boiling :  in  aquam 
ruere,  into  th$  river,  L.:  aquae  ductus,  an  aque- 
duct: aquae  iter,  the  rigid  of  way  for  water: 
medicamentum  ad  aquam  iutercutem,  againtt 
dropsy. — Esp.,  in  phrases:  qui  praebet  aquam, 
the  Mst,  H. :  unctam  convivis  praebere  aquam, 


grsasy  waUr,  H. :  aqua  «t  ignis,  L  e.  fAtf  i 
of  life;  hence,  alicui  aquft  et  ieni  interdici,  io 
be  excluded  from  civil  society,  be  banMed. — Me- 
ton.,  the  sea:  ad  aquam,  on  the  coast:  naviget 
alia  linter  aquft,  L  e.  treat  other  themes,  O. — A. 
brook,  ad  aquam,  Cs. — Bain:  comix  augur  aquae, 
H. :  aquae  magnae  bis  eo  aono  fuerunt,  L — Mnr^ 
waters,  a  watering-place,  baths:  ad  aquaa  venire, 
i.  e.  to  JBaiae. — A  water^oek:  ex  aquft  mensurae^ 
measures  (of  time)  by  the  water^oek,  Cs. — ^P  r  o  ▼. : 
aqua  haeret,  i.  e.  there  is  a  hitch,  I  am  at  a  toes. 

aqnariuB,  adj.  [aqua],  of  water,  watery:  pro- 
vincia,  of  aqueducts. — As  subst.  m.,  a  water-eajrier^ 
lu. — A  conduit 'matter,  Gael.  ap.  0.  —  7%b  eon- 
stellation  Aquarius,  the  water-carrier. 

aquatious,  adj,  [aqua],  growing  in  waier^ 
aquatic:  lotos,  0.  —  bringing  rain:  Anster,  O. 

aquatlli%  e,  ai^.  [aqua],  lieing  m  footer,  aquat- 
ic: bestiae. 

aquatic^  Mis,/,  [aquor],  a  watering,  obtaining 
water  :  aquationis  caus&,  Cs.  -^A  ss^jply  of  water, 
watering-place:  hie  aquatic. 

aquator,  onis,  m.  [aquor],  a  water-carrier,  Gs., 
L. 

aquila,  ae,/.,  an  eagle:  suspensis demissa  alis, 
L. :  f ul va,  V. :  feroces,  H. :  ales  lovis,  V. — P  r  o  v. : 
aquilae  scnectus  (because  it  was  fabled  to  renew 
its  youth),  T. — In  war,  an  eagle,  standard  of  a 
legion  (carried  by  the  senior  centurion  of  the  first 
cohort):  decimaeIegionis,Cs.:  argentea. — Poet: 
locupletem  aquilam  tibi  adferre,  i.  e.  the  office  of 
first  centurion,  Ju.  —  In  architecture,  an  ornament 
of  the  pediment,  Ta. 

aqnlUfer,  ferT,  m.  [  aquila  +  FER-  ],  an  eagle- 
bearer,  standard-bearer,  firsi  centurion  of  the  first 
cohort  in  a  legion,  Cs. 

aqoilo,  Onis,  m.,  the  north  wind:  ventns,  N. : 
densus,  V.:  impotens,  H.:  vtctus  Aquiloiiibns 
Auster,  0.  —  P  r  o  v. :  agi  aquilone  secundo,  tofiy 
before  the  wind,  i.  e.  to  be  extremely  prosperous,  H. 
— The  north:  ad  aquilonem  conversus. 

aquilonina,  adj.  [aquilo],  northern,  northerly: 
regio. 

AquinaB^  &tis,  ac(j.,  ofAquinum :  fucus,  H. 

aquor,  fttus,  &rl,  <fep.  [aqua],  to  fetch  water: 
aegre,  Gs. :  flumen,  unde  aquabautur,  L. — Si^n. 
ace. :  miles  aquatum  eg^ressua,  S.,  L. — Of  bees,  V. 

aquoBUB^  adj.  [aqua],  abounding  in  water, 
rainy,  moist,  watery :  campus,  L. :  hiemps,  rainy 
witUer,  V.:  nubes,' rain -clouds,  0.:  languor,  i.  c 
dropsy,  H. :  Piscis,  rainy,  0. 

aquula,  ae,/.  dim.  [aqua],  a  little  water,  small 
stream. 

ara,  ae,/.  [AS-],  a  structure  for  eaerifiee,aitar : 
ex  .ril  .ume  T»be^  T^c^j^^tjJ^^E.p,  of 


Aattm 


eo 


AnyntiiBi 


altars  to  the  Penates,  in  the  impluvis,  while  the 
lAres  had  a  focus  in  the  atrium ;  hence,  arae  et 
foci,  haarth  and  home,  aUan  andjires :  regis  arae 
focique:  de  vestris  aris  ao  foeis  decemite:  pro 
iris  atque  focis  suis  cemere,  SL  — Supplicants  fled 
to  the  altars  for  protection:  cum  in  aram  con- 
fngisset:  eo  ille  oonfogit  in  arftque  oonsedit,  N. 
—  An  oath  was  confirmiBd  by  laying  the  hand  on 
the  altar:  qui  si  aram  tenens  iuraret,  crederet 
nemo:  iurandae tuum  per  nomen  arae,  H. :  Tango 
aras,  et  numina  testor,  V.  — F  i  g,fpro(eciionj  re/- 
uge^Adter:  aram  tibi  parare,T.:  ad  aram  legum 
conf ugere :  ara  sepulchri,  a  funtral  pile,  Y. :  se- 
pulchrales  arae,  O.  —  The  Attar  (a  constellation) : 
pressa,  i.  e.  lovo  in  the  south,  0.  —  A  momtment : 
ara  virtntis. 

Arabfl^  abis,  adj.,  Arabian.  —  Ptur.,  the  Arabe. 

aranea,  ae,/.,  =apdY^,  a  tpidef:  antiquas 
exercet  teias,  0. :  invisa  Mincrvae,  V, — A  spider't 
tee6,  cobteeb  :  summo  pendet  tigno,  0. 

aranaola,  ae,/.  dim.  [aranea],  a  smaU  tpider, 

aranedoius  a(fj.,JuU  of  epiden*  webt;  Situs, 
Ct. 

aranenm,  d,  n.  [aranea],  a  cobweb,  Ph. 

aranenflk  l,  m.,  =  iipaxyn^  a  npider,  Ct 

Aratens  (Arati-),  adj^  of  the  poet  Aratue: 
carmina. 

aratio,  Snis,  /.  [aro],  a  filoughing,  eulliuation 
of  the  aoii,  agrtadture:  quaestaosa.^-^  plottghid 
Jidd,  arable  land,  pMie  farm :  fructuoeae. 

arator,  oris,  si.  [aro],  a  piUnighman,  G. :  mlra- 
tnr  arator  tauros,  O. :  neqne  gaudet  igni,  H. :  cur- 
Tus,  bending  to  the  ploueh,  V. :  taurus  arator,  0. 
— A  cuUivaior  of  public  lande:  aratorum  penuria. 

aratrnm,  I,  n.  [aro],  a  plough ;  subigere  terram 
aratrls :  imprimere  aratrum  muris,  i.e.to  deetroy 
utUrhh  H.:  aratrnm  circumduoere,  to  mark  the 
houndariet  (of  a  colony) :  urbem  designat  aratro^ 
V. 

arbiter,  tri,  m.  [ad+BA-,  VA-],  a  epeetaior, 
beholder,  hearer,  ege-wilneee,  totouw;  oedo  quem- 
lis  arbitmm,  T. :  ab  arbitris  remoto  loco :  arbi- 
tris  proeul  amotis,  S. :  arbitros  eieit,  L. — ^Poe  t : 
locus  maris  arbiter,  L  e.  commanding^  IL — ^In  kw, 
kevho  hmn  anddeddeea  eanee,  an  umpire,  judge^ 
arbiter:  Me  cepere  arbitrum,  T.:  quia  in  banc 
ren  fait  arbiter! — A  judgt,  arbitrator,  umpire: 
inter  Aeademiam  et  Zenonem :  pugnae,  H. :  oon- 
eordiae  eivium,  mediator ^  L. — A  govenwr,  lord, 
ruler,  maeter :  armorum  (Mars),  0. :  bibeadi,  H. : 
fiadriae,  ruler,  H. :  elegantiae,  Ta. 

arbitra,  a«,/.  [arbiter],  afemmk  witaete,  H. 

X.  arbltritaa,  R  of  arbitror. 

2.  (  arUtratii%  lis,  m. ),  only  abl.  [  arbitror  jj, 
mediation^  arbitration  :  cuius  arfoitratu  de  negotiis 


oonsuleretur,  &.-^Will,  pleasure,  free-wUl,  choice: 
(sententias)  ezposui  arbitratu  meo :  suo  arbitratu 
vendere. 

arbitTium,  I,  w.  [arbiter J.  In  law,  aftSfment, 
decision  of  an  arbitrator:  ludicium  est  pecuniae 
oertae:  arbitrium  incertae.— </u^m€»/,  o/>mum, 
decision:  vestrum,  T. :  de  te  faoei-e  arbitria,  pass 
judgment,  H. :  arbitria  belli  pacisque  agere,  L. : 
opinionis:  usus,  Quern  penes  arbitrium  est  lo- 
quendi,  H. — Mastery,  dominion,  authority,  power, 
ufia,  free -mil,  choice,  pleasure:  in  eius  arbitrium 
venire :  ad  suum  arbitrium  imperare,  Gs. :  (loris) 
nutu  et  arbitrio  regi :  rerum  Romanarum,  Ta. :  ad 
arbitrium  tuum  testis  dabo,  all  the  witnesses  you 
require:  quid  suo  fecerit  arbitrio,  L.:  popularis 
aurae,  dictation^  H. :  id  arbitrium  negavit  sui  esse 
oonsilii,/or  his  consideration,  N. :  optandi  Mune- 
ris,  O.  —  An  eqapraisement,  apportionment:  eius 
arbitrio  sezagena  talenta  quotannis  sunt  conlata, 
N. :  satis  vendendi,  L  e.  monopoly,  L. :  arbitria  f u- 
neris,  easpenMes  (fixed  by  an  arbiter). 

arbltro«  avi,  — ,  are,  coUat  form  of  arbitror,  to 
consider,  brieve,  suppose:  deesse  arbitrato  *deo. 
mm.' — I\us. :  ut  bellum  oonfectum  arbitraretur : 
teneri  ab  adversariis  arbitrabantur  (portus),  Cs. 

arbitror,  Atus  sum,  an,  dep.  [arbiter].--In  Uw, 
of  witnesses,  to  testify  on  information  and  belief, 
depose  to  on£s  best  Icnovdedge:  ut  'arbitrari'  se 
dioeret,  eUam  quod  ipse  vidisset :  fratrem  mor- 
tuum  inde  arbitrari,  L. :  arbitrerisne  6«aipronium 
in  tempore  pugnam  inisse?  In  your  judgment,  dUd, 
eta,  L. :  in  consilio  arbitror  me  fuisse,  cum,  etc., 
L. — In  gen.,  to  be  of  an  opinion,  beiieoe,  consider, 
think:  arbitror,  oertum  non  scimus,?.:  si  huno 
noris  satis,  Non  ita  arbitrere,  not  merely,  T. :  ut 
arbitror,  in  my  judgment:  non  arbitror,  /  think 
not:  arbttratus  id  belium  celeriter  oonfici  posse, 
Cs. :  non  satis  tuta  eadem  loca  sibi  arbitratus,  N, 

arbor,  poet  also  arbofl^  oris,  /.  [1  AL-.  AB-], 
a  tree:  multae  istarum  arborum :  ingens,  V,  i  fe« 
llx,  frui^-bearing,  L.:  abietts  arbores,  ^f*.^rMi,  I^. 
—Poet:  lovia,  the  oak,0.:  Phoebi,  the  laurel, 
0. :  Herculea,  the  poplar,  V. :  mali,  a  mast,  V. ; 
arbore  fluctlls  Veriierat,  the  oar,  V« :  Phrizeam 
peUit  Pelias  arbor  ovem,  t/ie  ship  Argo,  0. ;  arbori 
infelici  suspendito,  on  the  galmss, 

arboretti^  adj  [arborlo/a  tree:  frondes, 0. ; 
umbra,  0, :  fetus,  fruit,  \, :  coma,  foliage,  Pr, : 
comua,  branching,  V. 

arbastam,  \,  n.  [arbor],  a  place  where  trees  are 
planted,  plantation,  vinetfard  planted  with  trees,  C. 
v.,  H.— P/«r.,  trees,  shrubs,  V„  0. 

arbiiataa,  adj,  [arbor],  set  with  trees:  ager. 

arbateflB,  adj.  [  arbutus  ],  of  the  arbutus:  ffr> 
tns,  fruit,  O. :  virgae,  V. 


arbutm 


70 


aiciui 


tu8^  trild  Hrawbeny :  dant  artmta  si  Wad,  V. — The 
arbuhu,  Urawberrif'trH  :  f roDdeDtia,  V. 

arbutus,  I,/.  [1  AL-,  AR-],  the  wild  Hrawbeny^ 
tree,  arbvtue,  V.,  H.,  0. 

iroa,  ae,/.  [ARC-],  a  place  fw  9afe' keeping, 
cheat,  box:  ex  oleft  facta:  cui  vestis  putrescat  in 
arc&,  H. — A  mofuy-hox,  coffer,  eafe:  nummos  oon- 
templor  in  area,  H. :  ferrata,  on  ironed  money- 
cheat,  lu. :  arcae  nostrae  oonfidito,  rdy  upon  my 
puree. — A  emaUpriaon,  ceil:  in  areas  conici. — A 
coffin,  L. — A  bier:  cadavera  locabat  in  arcft,  H. 

Arcadicua,  adj.,  Arcadian:  urbs,  L.  —  He- 
ton.,  ruttic,  etupid:  iuvenis,  lu. 

aroano,  adv,  [arcanus  ],  eea^etly,  in  private: 
cum  alquo  oonloqui,  Ca. :  legere. 

iroanoa,  at^.  [area!  eeeret,  truaty,  aUeni :  nox, 
0. — Hidden,  doae,  aeera,  private,  concealed:  consi- 
Ua,  H. :  Littera,  0. :  senstts,  Y. :  sacra,  myateriea, 
H. — Poet,  of  Ceres,  H. — As  aubat.n.fa  secret, 
myatery:  nox  arcanis  fidissima,  O. :  aroaiii  Fides 
prodiza,  H. :  si  quid  arcani  fuerit,  L. :  prodere, 
lu. :  latorum  arcana,  V. :  lovis,  aecret  decreea,  H. 

Aroaa,  adis  ( ados,  0. ),  adj.,  Arcadian :  rex, 
Evander,  V, — As  aiubet.,  an  Arcadian,  C,  0. 

aroed^  coI,  — ,  ere  FARC-],  to  ahtU  «p,  endoae: 
alvus  arcet  quod  recipit:  famulos  vindis,  conjme: 
arcebant  vincula  palmas,  Aompered^V.-^Fig.,  to 
confine,  raatrain:  audaciam.  otii  finibus. — To  pro- 
hibit acceaa,  ketp  away,  hold  off,  keep  at  a  diatance : 
hostium .  oopias :  somnos,  0. :  voigus,  H. :  ferro 
contumeliam,  avert  by  the  aword,  L. :  hunc  a  tern- 
plis :  a  munimenUs  vim,  L. :  aliquem  ab  amplexu, 
0. :  eum  ab  illeoebris  peccantium,/»*o/«c<,  Ta. :  te 
illis  aedibos :  agro,  L. :  Virginiam  matronae  sa- 
cris,  L. :  aroeor  aria,  0. :  patriis  peoatibus,  to  ban^ 
iah,  0. :  aliquem  funesto  vetemo,  to  protect,  H. : 
Aenean  periclis,  V. :  progressu:  huno  (oestrum) 
pecori,  to  keep  off  V. :  arcuit  Omnipotens,  averted 
(the  blowXO. — 7b  hinder,  prevent :  quae  (dicta) 
clamor  ad  aures  Arcuit  ire  meas,  0. :  alqm  alqd 
ad  urbis  oonferre,  Ta. :  illos,  quin  ascendant,  L. : 
coUis  aroebat,  ne  adgrederentur,  L. 

1.  aroeatttua,  P.  of  aroesso. 

2.  (aroeantna,  fls),  m.  [arcesso],  a  calling  for, 
aiimmona  ;  only  abl.  aing. :  ipsius  arcessitu  venire. 

aroeaao  or  colloq.  aooaraOk  ivi,  itus,  ere  {paaa. 
sometimes  arcessIrlV,  vitena.  [accedol,  to  cause  to 
come,  call,  aefid/or,  tnvite,  avtnmon,  fitch :  ab  ara- 
tro  areessebantar:  sacra  ab  exteris  nationibus 
arcessita:  ex  oonUnenti  aocersi,  Os. :  Qabinium, 
S. :  Agrippam  ad  se  aroessi  iossit,  K. :  plaoere 
patrem  arcessiri,  L. :  Ityn  hue,  0. :  8i  melius  quid 
(yini)  babes,  aroesse,  order  it  brought^  H. — ^F  ig. : 
(quies)  molli  strato  arcessita,  i$witid^  L. — ^E  s  p.  in 
law,  to  aummon^  arraign  before  a  court^  accuae, 


proaeeute:  huno  boo  iudicio:  alquos  eodem  cri- 
mine  in  periculum  capitis:  alqm  capitis:  pecu- 
niae captae,  S. — M  e  t  o  n.,  of  time :  iustum  pugnae 
tern  pus,  to  anticipate,  Y.  —  Of  mental  objects,  to 
bring,  fetch,  aeek,  derive:  ex  medio  res,  H. :  arces- 
situm  dictum, /ar-/c/cA«£ 

arolietypa%  adj.^  =  dpf)firvwot,  Jirst  snade^ 
original :  Cleanthae,  L  e.  statues  of  CUanthes,  lu. 

Axohlaoo^  adj.,  made  by  Archias  (a  cabinet- 
maker) ;  hence,  diap,  common :  leoti,  H. 

Archiloohxua,  adj.,  like  Archilochua. — ^Hence, 
aevere:  edicts. 

arohiina{;ini%  I,  m.,  s=  apx^fioyupoc,  a  head- 
cook,  lu. 

arohipirata,  ae,  m.,  =  dpx^wtiparnt^  a  pirate 
captain,  0.,  L. 

arohitector,  fttus,  ftrl,  dep.  [  architectus  ],  to 
build,  conatruet.  Her. — ^Fig.,  to  devise,  invent:  vo- 
luptates. 

arohiteotiira,  ae,/.  [architectus],  the  art  of 
building,  architecture. 

arohiteotoa,  I,  m.,  =r  Ap^riKriav,  a  master- 
builder,  architect. — Met  on.,  an  inventor,  deviser, 
contriver,  author,  maker :  legis:  soeleris. 

arohon,  ontis,  m.,  =  Apxiav,  the  highest  magis- 
trate of  Athens. 

Aroitanena  (A^q^t-),  ntis,  adj.  [arcu8+ 
teneo],  holding  a  bow,  bow-hearing  :  deus,  Apollo. 
— As  subsL :  Apollo,  Y. — ^As  a  constellation,  the 
Archer. 

axota,  see  art$. 

Arotophylaz  (acisX  m.,  a  constellation,  Bootes. 

Arctoa,  I  (  ace.  Arctofi,  Y.,  0. ),  /,  the  Great 
Bear  (Ursa  Major) :  geminae,  t/M  two  Beara,  0. : 
gelidae,  Y. :  Arcton  exoipere,  to  be  eaqiosed  to,  look 
towards,  the  north,  H. 

aroturoa,  I,  m.,  =:  ipKrovpoc  (bear-ward),  the 
brightest  star  in  Bodtea,  Y. 

arotiuk  see  artus. 

aronataa  (  arquu- ),  atff*  [  arcus  ],  bow-  like, 
arched  (rare) :  currus,  L. :  curvamen,  of  the  rain- 
bow, O. 

aronla,  ae,/.  dim.  [area],  a  email  box,  casket: 
muliebres.-^Fi  g.,  treasures  (of  language). 

arena,  Os  {^en.  \,  once,  G.),m.  [ARO-],  a  6  v: 
intentus  in  me :  adductus,  Y. :  arcum  tendere,  H. : 
tela  Direxit  arcu,  H. :  pluvius,  the  rainbow,  H. : 
arcus  sereno  caelo  intentus,  L.:  nubibus  areas 
iaoit  oolores,  Y. — Po e t :  niger  aquarum,  0. :  in- 
mensos  saltu  sinaatur  in  arcQs,  O. :  sinus  cnrvos 
falcatus  in  arcOs,  bays,  O. :  EiBciens  humilcm 
lapidum  compagibus  arcum,  on  arch,  0. :  via  quin- 
que  per  arcOs,  cirdes  of  the  earth,  0. :  ad  arcum 
sellae,  Ta. 

Digitized  by  V^OOQIC 


71 


srgiuik0iitor 


axdea,  ae,/.,  (he  hirw^  V. 

ardeliob  onis,  m.  [cf.  ardor],  a  hmybody^  Ph. 

ardena^  entis,  a^,  with  eomo.  and  $up.  [P.  of 
aideo ],  giowing^y  fi^t  ^^  o^Ja^tf ;  eaeluni,  L. : 
(lona)  ardeatior  iliia,  O.:  sagittae,  H.:  ocuH, 
tforklxmg^  V. :  imdiis  Incis  nubea,  gUaammg^  V. : 
■pea  aorOyV. :  ardentis  Falerai  Pocula,,/6ery,  H. : 
■ti  faneea,  L. — Bntnimg^  arduU :  iuvenis  ardentis 
inimi,  L.:  studia  aaoram:  miserere  ardentia 
(amore),  O. :  avaritia:  oratio,  unpamAoned:  orator. 

ardantor,  ad».  with  ctunp.  [ardens],  hotly,  ar^ 
ietdljfj  vektmttUly :  cujpere :  ardeatias  sitire. 

ardao^  ST,  sas,  dre  [8  AR-J,  to  be  &n  fin^  huniy 
Uazty  be  humed:  septem  tabernae  arsere,  L. :  arsu- 
las  oomas  obuabit^  V. :  hospes  Paene  arsit,  H. : 
■rsuri  ignibiis  artOs,  0. — ^F  i  g.,  to  JUuih^  tparkle, 
Aine:  ardebant  oculi. — Of  colors:  Tjrio  inurice 
laena,  V. — Of  passion,  eta,  to  bum^  glow^  be  in- 
jtamed,  be  afire:  cum  ifuror  arderet  Antonii:  in- 
placabilis  ardet,  V.:  amore:  Iracundift,  T. :  cum 
bello  Italia  arderet :  ir&,  L. :  in  ilium  odia  cWium 
ardebant :  furore,  L. :  studUs  equorum,  with  teal 
for  racing,  H. :  animi  ad  wlciscendum  ardebant, 
were  full  of  fury,  Cs, :  in  anna  magis,  V. — ^P  o  e  t., 
with  inf.,  to  detire  ardently  :  mere  utroqae,  0. — 
Esp^  to  be  afire  with  loee^  bum  with  love:  captis 
mentibns,  O. :  non  alia  magis,  H.  —  Poet,  with 
ace. :  Alexin,  Y. :  adulter!  Crines,  H. 

ardescOi  arsi,  —^  ere,  inch.  [  ardeo  ],  to  take 
fire,  kintUe,  be  infiamed:  ne  longus  ardesceret 
axis,  O. :  ut  imagine  Largior  arserit  ignis,  H. — 
F  i  g.,  to  gleemi,  light  up  :  ardescunt  ignibus  undae, 
O. :  Toltu,  ooulis,  Ta.---Of  passion,  to  be  infiamed, 
take  fire,  grow  furiom  :  in  iras,  O. :  f  remitusqne 
ardescit  equorum,  growe  furiowt,  V. :  arsit  Tirgine 
npt4,H.:  ardescente  pugnft,  Ta. 

Lrdor,  6ri«,  m.  [8  AR-],  a  burning,  flame,  fire, 
heat :  caeK :  solts  ardores,  8. — F  i  g.,  of  the  looks, 
firt^ briglitnete,  animation:  oculorum:  voltuum. 
— Of  feelings,  etc.,  heat, eagemese,  zeal:  mentis  ad 
glo/am:  animi,  L.:  ardorem  compescere,  Tn. : 
edeiidi,  O. — E  s  p.  of  lore :  pulsus  residerat  ardor, 
O.  f  pnellae,  H.~ Hence,  the  beloved,  fiame :  tu  pri- 
mus illi  eris,  O. 

ardmun,  I,  ft.  [arduus],  a  eteep  place,  steep: 
ardua  eradere,  L. :  in  ardua  montis  ite,  0. :  per 
an*'Mim  scandere,  H. — ¥ ig.,  difficulty:  nil  morta- 
Hbdd  ardoi  est;  H. 

aidnoB,  ae[i>  [AL-,  ABS>H-\  eteep:  ascensus, 
Cs. :  ria.— P  o  e  i.,  high,  elevated,  Vifty  :  aether,  0. : 
ceryix  equi :  sese  anduus  infert,  i.  e.  on  hie  eteed, 

V. :  Ardaua  arroa  tenens,  high  in  the  air,  V. — 
Fig.,  diffiadt,  arduoue,  hard,'  nihil  arduum  sibi 
esse,  Oa. :   facto,  L. :   ▼icioria,  O. :   Tirtutis   via 

arduae,  H. :  ardnom  Tidelur,  res  gestas  soribere, 

&:  re«i  hardahipe t  rebos  in  arduis,  H. 


area,  ae,  /.  [  8  AR-  ],  ground  (for  a  house),  a 
building  -  eite :  Pouendae  domo  quaerenda,  H.: 
lovis  templique  dus,  L.  —  An  open  epaee,  court, 
play^grcimd:  campus  et  areae,  H.  —  A  race* 
ground,  0. — A  threahing-fioor :  Libjcae  (as  prov. 
of  abundanoeX  H. :  frumentum  ex  area  metiri. — 
F  i  g.,  a  field  for  effort:  scelerura. 

arena,  arenaceufl,  see  har-. 

arena,  entis  [P.  of  areol,  dry,  arid,  parc/ted 
(poet.):  saxa,  0.:  rivus,  v.:  harenae,  H. — 
Parched,  thirtty:  Ora,  0.:  fauces  siti,  L.:  sitts, 
parching,  0. 

are5,  ul,  — ,  ere  [8  AR-],  to  be  dry,  be  parched 
(poet.) :  aret  ager,  Y. :  fauces  arent,  0. 

Areopagua  (Ario-),  I,  m.,  Mara*  Hill  at 
Athena,  on  which  the  highaat  court  eat. 

areeod^  — ,  — ,  ere,  inch,  [areo],  to  become  dry, 
dry  up:  lierbae:  lacrima:  aresoens  unda,  Ta. 

aretalogua,  I,  m.,  =  (ipcraX((yoc,  a  prattler 
about  virtue :  mendax,  lu. 

argentirlus,  a<(;.  [argentum].  of  moru;y;  cnra, 
care  of  money,  T. :  taberna,  a  baitker'a  ah<w,  L. — 
As  aubat.  m.,  a  money  -  clianger,  banker,  0.  —  As 
atibat.f.  (sc.  taberna),  a  banking-houae,  bank,  L. — 
(So.  ars)  the  buaineaa  of  a  banker:  argentariam 
facere.  —  (Sc.  fodina)  a  ailver-mine,  L. 

argentatUB,  adj.  [ATg^nium],  plated  with  aUver: 
milites,  with  aUueroi  ahielda,  L. 

argenteos,  adj.  [argenturo],  ofailver,  made  of 
ailver :  aquila :  vusa,  U.  —  As  anbat.  (sc.  nummi), 
ailver  coina :  numerus  argenteorum,  Ta. — M  e  t  o  n., 
adorned  with  ailver :  scaena:  acie9,L. — Of  a  ailver 
color,  ailvery:  niveis  pennis  Ales,  0. :  anser,  Y. — 
Of  the  ailver  age  :  proles,  O. 

argentiim,  l,  n.  lARQ-],aUver:  puntm, lu. :  cae- 
laturo,  wrought:  factum  atqne  signatum,  wrought 
and  coined:  fulgens,  Ct. — Silver ^te,  ailver  work : 
Ridet  arsento  domus,  H. :  expositum  in  aedibus. 
— Coined  ailver,  ailver  money:  argenti  pondo  xx 
milia,€s. — ^In  gen.,  mon^.*  aduumerare,  T. :  ar- 
genti  sitis,  H. :  uere  solvere,  S. 

argestes,  ae,  m,,s:rdpyiaTiiCt  Ihe  weet-aouth- 
west  tmid,  0. 

Argi,  orum,  m.  [Argos],  the  Argivea,  Oreeka,  Y. 

argllla,  ae,/.,  =  opviXXoc,  white  clay, potter's 
earth,  marl:  ex  argilU  nctus:  fusilis,  Os. :  uda,  H. 

argitia,  idis,/.,  a  vine  with  white  grapea,  Y. 

argumontatid,  Cnls, /.  rarguroentor].  — In 
rhet,  a  proving,  reaaomng.  — If  e  t  o  n.,  proof 

argnmentor,  fttus  sum,  itrl,  dep.  [argumen- 
tum  ],  to  adduce  proof:  quo  peoania  pervenerit : 
facult&s  argumentandi.  —  To  adduce  in  P'^>of: 
ilia  quae  sunt  graria :  mnlia  proibiibiUter,  L. — To 
draw  a  conchmon :  de  eius  Tolantaie.  ^  ^ ,  ^ 

Digitized  by  VjOOQ  IC 


72 


argnmentam,  l,  n.  [argaol  an  argunynd^  tvi- 
dtnee^groundyWpportf  proof:  Dthenium  siue  argti- 
metito  daninare:  ad  huiua  innooeDtiam :  fabella 
sine  argumento,  untupported  atofy:  argumento  sit 
dades,  L. :  libertatis,  Ta. :  argumenti  sumebant 
looo,  non  posse,  etc.,  aceepied  aa  a  proof,  Oa,  —  A 
iifftij  markf  token,  ^ndenee:  argumenta  atque  in- 
dicia sceleris :  animi  laeti  argumenta,  indication$, 
0. :  non  sine  argumento  male  dicei*C}  i.  e.  plausible 
,  ground,  —  Of  a  composition,  the  matter,  content*, 
ntbfeet,  tfteme,  burden,  argument :  f abuIaO)  T. :  ar- 
gumentiim  narrare,  T. :  argumento  fabulam  serere, 
upon  a  theme^  i.  e.  a  pilot,  L. :  ex  ebore  perfecta 
argumenta,  tuAjeda  modeled:  (craters)  longo  cae- 
laverat  argumento,  0. :  ingeus,  Y. 

arguo,  ul,  tltus,  ere  [  ARG- 1  to  make  known, 
tihovi,  prove,  manifest,  diedoae,  declare,  betray:  ge- 
nus areuitur  voitu,  0. :  Degeneres  animos  timor 
arguit,y. :  amantera  silentium  Arguit,II. — Paee. 
re/lez.,  to  betray  onesdf:  Laudibus  arsuitur  vini 
vmosus  Homeiiis,  H. — To  accuse,  complain  of,  iii- 
form  against,  charge,  blatne,  denounce:  servos: 
ambigue  dictum,  censut^,  H. :  quid  arguis  ?  What 
is  your  accusation?:  ea  culpa  quam  arguo,  L. : 
facinoris :  sceleris :  culpae  rcgem,  L. :  occupandae 
rei  p.  argui,  Ta.:  me  timoris,  v.:  te  hoc  crimine: 
quo  (crimine)  argui  posset,  N. :  id  quod  me  arguis : 
de  quibus  verbo:  civis  Romanes  necatos  esse: 
pulsum  (me  esse),  V. :  me  patrium  temerasse  cu- 
bile  Arguit,  0. :  animalia  mensis  Arguit  imponi, 
cengured  ths  practice,  0. :  oocidisBe  patrem  argui- 
tur. 

argutatio^  onia,/.  [arguto],  a  creaking:  lecti, 
Ct 

argute,  adv,  with  comp,  and  sup,  [argutusj,  in- 
geniously, impressively,  subtly  :  respondere :  dicere 
argutius:  argutissime  disputare. 

argQUae^  &rum,/.  [argutus],  liveliness,  anima- 
tion :  digitorum,  lively  movements.  —  Fig.,  bfnglU- 
ness,  aaUetiess,  subtlety,  loit :  Hyperidi.  —  Shrewd- 
ness^ cunning :  alqd  persequi  suis  argutiis. 

arguto,  — ,  — y  &re,  to  prattle,  prate:  mihi 
ignes,  Pr. 

argutnlu%  adj.  dim,  [argutus],  somemhai  sub- 
tle: libri. 

argutua,  adjj.  with  comp,  and  sup.  [P.  of  arguo], 
extive,  quick,  expressive,  lively :  manus :  oculi :  ca- 
put (of  a  horse),  graceful,  V, — To  the  hearing, 
piercing,  sharp,  shrill  (  poet. ) :  hirnndo,  chirping, 
V. :  ilex,  rustling,  V. :  nemus,  ecJioing  with  song, 
y. :  Keaera,  melodious,  H. :  serra,  gt'ating,  V. : 
pecten,  rattling,  V.  —  Of  style,  explicit,  detailed: 
litterae. — Of  omens,  distittet,  dear,  striking:  argu- 
tissima  exta :  omen,  Pr. — Sagacious,  acute,  witty, 
bright:  in  sententiis  argutior:  poema  arigutius: 
acumen,  H. — CuHnir^,»y,  artful:  calo,  H. 

argyraapidMt  um,  m.  plur.,^6pyvpdawUsc9 


soldiers  with  silver  shields,  a  mteet  body  of  Mdce^ 
donian  infantry,  L.,  Cu. 

arldulua,  adj.  dim,  [  aridus  ],  somewhat  dry  : 
kbellae,  Ct. 

aridua,  adj.  with  wup.  {|S  AR-],  dry,  arid^ 
parched:  materies,  Cs. :  folia:  tellus  leonum  no- 
trix,  H. :  nubila,  rainless,  Y.  — As  tubst. «.,  a  dry 
place,  dry  land:  naves  in  aridum  subduoere,  Cs. : 
(urbores)  humi  arido  gignuntnr,  S. —  Of  feelinf^, 
making  dry,  burning :  sitis,  O. :  f ebris,  V.  —  Of 
sound:  fragor,  a  dry,  cracldittg  noise,  Y. — With- 
ered, shrivSlea:  crura,  O.:  uutes,  H. — Mea^re^ 
scanty, poor :  Tictus :  vita.  —  Fig,,  of  style,  ary, 
j^une,  poor,  unadorned:  genus  sermonis :  Iibri 
aridissimi,  Ta. — Of  a  man,  dry,  stingy:  pater,  T. 

ariea  (poet,  arids,  disyl.),  ietis,  fn,,  a  ram,  C, 
Y.— Meton.,  M«i2am  (a  constellation), O.  —  ul 
battering-ram:  ab  ariete  materia  defendit,  Os.: 
arietibus  aliquantum  muri  discussii,  L. — A  break- 
water :  (sublicae)  pro  ariete  subiectae,  Cs. 

arieto  (arietat,  trisyl.,  Y.),  ftvl,  Itus,  ftre  [aries], 
to  strike  violently,  ram  ;  in  me,  Att  ap.  C. :  in  por- 
tOs,  Y. :  hi  terrara,  Cu. 

ariola,  arlolor,  etc.,  see  hario-. 

ariata.  ae,/.  [2  Aa],  the  top  of  an  ear,  beard 
of  com:  munitur  vallo  aristarum:  tenerae,  Y. — 
An  ear  ot  grain :  pinguis,  Y.  —  Of  spikenard,  O. : 
solae  aristae,  i.  e.  oidy  crops  of  grain,  Y. 

arlthmetica,  Orum,  n.,  =  (ipid/iiiruea,  arith- 
metic, 

anna,  Orum,  n,  [1  AR-],  implemmts,  outfit,  h%- 
struments,  tools :  cerealia,  for  makisuf  bread,  Y. : 
(coloni)  operis,  O. :  omne  genus:  annorum,  Ga.: 
Conligere  anna  iubet,  the  ship^s  tackle,  Y. — Armor 
fitted  to  the  body,  defensive  armor  (the  shield,  coat 
of  mail,  helmet,  etc) :  arma  his  imperata,  galea, 
cUpeuro,  ocreae,  lorica,  omnia  ex  acre,  L.:  auro 
caelata,  L. :  Lausum  super  anna  ferre,  on  his 
shield,  Y. :  caelestia,  quae  ancilia  appellantur,  L. : 
se  collegit  in  arma,  covered  with  Att  shield,  Y.  — In 
gen.,  implements  of  war,  a}'mSf  weapons:  alia  ad 
tegendum,  alia  ad  nocendum:  belli,  T.:  pugnis, 
dein . . .  Pugnabant  armis,  H. :  arma  capere :  ferre  ' 
posse,  Cs. :  aptare,  L. :  induere,  0. :  armis  accingi, 
Y. :  vocare  ad  arma :  ad  arma  ooncurri,  Cs. :  armis 
ud :  in  armis  esse,  under  arms,  Os. :  cum  alqno 
armis  dimicare,  N. :  deponere,  Cs. :  amittere,  Y. : 
deripere  militibus,  H. :  ad  bellum  polliceri,  L. : 
armorum  atque  tek>nim  portatSones,  R  — Fig., 
means  of  protection,  defence,  weapons:  pnidentiae: 
mihi  Stertinitts  arma  ( i.  e.  praeoepta  )  dedit,  H. : 
contra  Borean,  i.  e.  covarittg,  0, :  quaerere  conscius 
arma,  i.  e.  ways  of  attaekmg  me,  Y. :  silent  leges 
inter  arma,  in  war:  oedant  arma  togae :  externa 
erat,  foreign,  L. :  dviUa,  Ta. :  inferre  Italiae,  N.: 
ad  horrida  promptior  arma,  O. :  oompoaitia  armiS) 

Digitized  by  VJjOOQLC 


78 


ni 


H. :  Atnift  Tinimqne  cano,  V. :  in  ama  feror, 
i-:tf{2e,  V. — A  ride,  party  in  wtr :  isdem  in  armia 
fvir^Soldien,  tro^jm:  noatro  supplkio  Uberemus 
Ronana  arma,  L. :  machina  Feia  armis,  V. :  auxi- 
liiria,  auxUiary  troopt,  0. 

amiaiiuucay  ae,/.,  =<fcp^afui{a,  a  cohered  Per- 
MB  ckarioi  (eap.  for  women  and  cbiklren),  Cu. 

armamenta,  ^vrxm,  n.  [anno],  impUmenU, 
lOaui/s. — E  8  p.,  the  egiapnieni  of  a  thip,  tackle : 
aneorae  reUquaeqoe  armamenta,  Ca.:  demenda, 
L:  aptmri  pinnm  armamentis,  O. 

annamentizium,  I,  n.  [armamenta],  an  ar- 
laaij  armory:  publica:  armamentaria  caeli,  lu. 
— M  e  t  o  D.,  a  dockyard:  Atheniensibua  faoere. 

axmazimii,  I,  n.  [arma],  a  doeet^  cAm^,  eafe: 
iftaediboa. 

annatara,  ae,  /.  [  anno  1  armor^  tquipmmU : 
leria,  Ca. — Me  ton.,  armed  men^  troops:  levia, 
}i^  infantry,  C,  Gb. 

1.  aimatiu^  <m^'.  with  tup.  [P.  of  armo],  arm&i, 
tifiipped,inarme:  oonanliarmatuaobetitit:  plebea, 
&:  classes,  V. :  oohora,  Ta. :  milia  armata  quin- 
qqagenta,  eoldierSj  Cs. :  quasi  armatissimi  f uerint : 
licibas,  L. :  nrsi  unguibas,  O. — As  andftt.  m.,  armed 
wn,  eoUierw:  in  eo  k)oo  contoeati:  daoem  milia 
umatonuBB,  N. — Fig.,  under  arma:  animum  re- 
tiiere,  hoUUity.-^FumiAed,  equipped,  provided: 
puati,  armaii  animis :  apoliia  Latreua,  0. 

2.  (aniiatii%  lis),  m.  only  obL  ring,  farmo], 
vnwr,  etfariprnmi:  hand  dispari,  L.  —  Me  ton., 
mmedmenytroope:  graviore,  L. 

annentalla,  e,  a^.  [armentmn],  of  a  fterd,  one 
vfaherd:  equa,  V. 

annentailm,  l,  m.  [annentom ],  a  herdmum, 
neatkerd:  Afer,  V. 

azmentinii,  I,  n.  [aro],  cattle  for  pioughitiy, — 
In  gen.,  neai  cattle,  horned  cattle,  oxen:  greges 
annentomm  reliqnique  peooris :  boa  armenta  (ae- 
qoilnr):  baeera,  0.:  armentum  aegrotat  in  agiia, 
H.— Me  ton.,  a  drove^  herd,  of  horses:  bellam 
Inec  armenta  minantnr.  V.— Of  stags :  hos  (oenros) 
tota  armenta  sequuntnr,  V.  —  Of  seals :  immania 
(Keptani)  Armenta,  the  momtroue  eea-herd,  V. 

annite;  era,  emm,  at^,  [arma+FER-l,  arme- 
hearing,  armed^  warlike :  Minerya,0. :  Leieges,  0. 

azniiger,  ex%  m.  [arma+GJBS-],  one  who  bears 
erm  (late),  Co. — An  armor-bearer,  eMeld-bearer 
(poet.):  regis,  0.:  lovis,  i.  e.  aqaila,  V. 

ttmlgara,  ae,/.  [anniger],  a  female  armor- 


,0. 

ttmOla,  ae,/.  [amras],  a  bracelet,  armlet,  arm- 
fwy:  anreae,  h, 

•nninitiia,  adj.  [  armilla  ],  decked  with  braee- 
tdt:  canea,  Tr, 


AnniltutnuB,  I,  n.,  a  place  in  Rome,  where 
the  feetival  Armiltutrium  (consecration  of  arms) 
wae  celebrated,  L. 

ar^plpotena^  entis,  a<ff.  rarma+poten8],/K>w- 
erful  in  arms,  valiant,  warlike :  Mara,  V. 

annl80liu%  adj.  [  arma  +  SON-  ],  resounding 
with  arms:  Pallas,  Y, 

atmo,  ftvl,  atits,  are  [arma],  to  furnish  with 
weapons,  arm,  equip:  multitudiuem :  milites,  Ca. : 
ut  quemque  casus  armaverat,  S. :  mands  armat 
aparua,  V. :  in  dominoa  armari :  in  proelia  f ratres, 
y. :  Archilochum  rabies  armavit  iambo,  H. :  ar- 
mari, to  take  arms,  Oa. — £  s  p.,  to  fumisli^fit  out, 
equip :  navem  aumptu  auo :  ea  quae  aunt  uaui  ad 
armandaa  navla,  Cs. :  armata  clasaia,  L. — Poet. : 
calamos  veneno,  V. :  equum  bello,  for  war,  V. — 
F  i  g.,  to  arm,  equip,  furnish,  strengthen,  help  : 
quibus  eum  (accuaatorem)  rebus  aiTDaret,j9roo/<: 
ae  iroprudentift  alicuius,  N.:  irft,  O.:  nngia,  with 
nonaense,  H. — To  maee  to  arms,  excite,  rou$e,  stir: 
regem  aidversns  Romanoa,  N. :  dextram  patris  in 
filiam,  L. :  tos  in  fata  parentis,  movee  you  to  kill, 
O. :  Arcadas  dolor  armat  in  hostes,  V . 

Annorioae  (Arem-),  &rum,/.  adj,  [Geltio], 
maritime:  dyitaiOB,  of  northwesterti  Oaid,Oi, 

annua,  I,  m.  [1  AR-1,  the  shoulder:  ex  nmeris 
armi  fiunt,  O. :  leporis,  li. :  equi  fodere  calcaribos 
armos,  tlie  ride^  T. :  basta  per  armos  Acta,  the  up- 
per «f7l»,  V. 

Bxbj  &vl,  atus,  ftre  [2  AR-],  to  plough,  till:  ter- 
ram :  in  fundo,  T. :  piger  optat  ararc  caballua  (i.  e. 
rather  than  carry  a  rider ),  H.  —  P  r  o  v. :  arare 
litus,  to  teaste  labor,  0.  —  In  gen.,  to  adtivate: 
quae  homines  arant,  navigant,  etc.,  i.  e.  SMCcese  in 
agriculture,  etc.,  B. :  quicquid  arat  Apulua,  obtains 
by  cultivation,  H. :  in  Sicilift. — Of  a  ship,  to  plough : 
aequor,  V. :  aquas,  0. — Of  Alecto :  f rontem  rugia, 
V. 

arqnitenens,  aee  ardtenens. 

arrabo,  Onia,  m.,  =  ipfrnptHw,  eamest-ntoney,  a 
pledge,  security:  relicta  arraboni,  as  security,  T. 

arrepo^  arrideo^  airogo,  etc.,  see  adr-. 

axB,  artia,/.  [1  AR-], practical  skill:  manus  et 
ars:  arte  laboratae  vestes,  V. — Esp.,  skill  in  a 
sperial  pursuit,  a  profestiony  burinees,  art :  musics, 
poetry,  T.:  magica,V. :  (  artes  )  militares  et  im- 
peratoriae,  L. :  civiles,  polities,  Ta. :  dicendi,  ora- 
tory: belli,  L. :  arte  canere,  O. — Poet.:  artes 
Infra  se  poaitaa,  i.  e.  inferior  ability,  H< — Science, 
learning,  knowledge:  Oraecae:  optiroae,  N. :  in- 
ventor artium  (Mercuriua),  Ca.  —  TTieory,  general 
principles:  alqd  ad  artem  et  ad  praeoepta  revo- 
care. — A  work  of  art :  exquiaitae :  clipeua,  Didy- 
maonia  artes,  V. :  Quaa  (artis)  Parrhaaius  prottilit, 
H.  —  Conduct,  practice,  ^raeter :  yeteres  revo- 
cayit  artis,  anrient  tftrft^^H.^^artis  bonae  fiama, 


aite 


74 


Sw:  arteB  ezimiae:  Nihil  istac  opus  e»t  arte,  sed 
eis  . . .  Fide  et  taciturnitate,  the  iervice  I  want  it 
not  cookery,  but,  etc.,  T. :  artium  Gratarmn  fades, 
chamUfiff  mannertf  H. — Cunning,  artifice,  ttrata" 
ffcm,  trick,  fraud,  deceit :  arte  tractare  vinfhi,  T. : 
capti  artie,  L. :  novas  artls  versare,  V. :  nocendi, 
tneatu,  Y. :  dolosae,  O. :  arte  ducis  elasi,  Ta. — An 
elementary  treatise,  irutruetion-book :  praecepta  in 
artibuB  relinquere :  artem  soindes  Theodori,  In. 

arte,  adv.  with  eomp.  and  ntp.  [artus],  doidy, 
fatt, firmly:  continere  alqd,  Cs. :  aclem  statuere, 
8. :  tigna  artius  inligata,  Gs. :  qnam  artissime  ire, 
S.  —  Fig. :  dormire,  wundly:  alqm  colere,  i.  e. 
stingily,  S. 

art^ria,  ae,/.,  =  iprripla,  the  windpij)e,^An 
aiiery. 

arthriticaa,  adj.^  =apdpiTtK6t, gouty:  cocus. 

articulatim,  adv.  farticulos],  piecemeal,  Poet 
ap.  C. — Distinctly,  in  dear  sequence:  dici. 

axtioulaa,  l,  m.  dim.  [2  artus].  a  Joint,  knuckle: 
crura  sine  articulis,  Cs. :  quo  iungitar  capiti  cer- 
vix, L. :  sarmentoruDi.  — £ s p.,  f^^^^'i  ^  fingers: 
labella  abstergere  articulis,  Ct.-^Fig.,  of  discourse, 
a  part,  mcnibei'.  —  Of  time:  in  ipso  articulo  tern- 
pons,  at  the  nick  of  time :  in  ipso  articulo,  T. 

artiliBa^  icis,  m.  and  /.  [  ars+FAC-^  a  master 
of  an  art,  professional  man,  artist,  oHificer  (used 
of  a  sculptor,  musician,  actor,  etc.) :  artifices  im- 
probi,  i.  e.  quacks,  L. :  dicendi,  an  orator:  morbi, 
fcofer,  Tb.— ul  maker,  builder,  author,  contriver: 
roundi:  operum,  L.:  figurae,  0.:  caedis,  0. — A 
trickster,  cunnina  deceiver,  cheat:  Artificifl  scelus, 
i.  e.  the  vficked  device,  Y. ;  cf.  artificis  scelus,  i.  e. 
artifex  scelestus,  Y. :  0  artificem  probum !  T. — 
Apposit.,  a  fnaster,  skilled,  clever,  ingenious,  dexter- 
ous :  artifices  manlls,  0. :  talis  negoti,  S. :  ad  cor- 
rumpendum  ingenium. — Artistic :  boves,  Pr. 

artificioae,  adv.  with  comp.  and  stip.  [artificio- 
bus],  skilfully,  artistieaUy,  in  an  orderly  manner: 
dicere:  id  artificiosius  efficere:  artificiosissime  fa- 
cere,  Her. 

artificioaua,  adj.  with  eomp,  and  sup.  [artift- 
cium],  full  of  skill,  skilful,  artistic :  rhetores  ar- 
tificiosissimi.  —  Skilfulfy  torought,  artistic:  opus: 
est  artificiosius  (with  inf.),  Rw^-^ Artificial :  ge- 
nera divinandi :  raemoria,  Her. 

artifiolum,  I,  n.  [  artifex  ],  a  profession,  trade, 
employment,  art :  tenue :  opera  atque  artificia,  Gs. 
— Tluory,  system:  de  iure. — Skill,  knowledge,  in- 
genuity :  singulare :  eubematoris,  Gs. — Art,  craft, 
cunning,  art\fice,  trick :  alqm  artificio  pervertere: 
vicisse  artificio,  Gs. :  simulationis.  —  A  toork  of 
art:  arUfici  cupidus:  haec  opera  atque  artificia. 

artiTia,  see  2  arte. 

arto, ilv1,&tuB,&re  Fl  tirtxa],to eoniract,straiten: 
artato  f reno,  tb. :  in  nonoribus  omnia  artata,  L. 


artolaganna,  i,  m.,  =  iproXayaifov,  a  knui  o/ 
cake, 
artopta,  ae,/.,  =  dprowr^g^  <i  breadpan,  lu. 

1.  artua  (not  arctns),  adj.  with  eomp.  and  9tip, 

LI  ARr],  dose,  strait,  narrow,  confined,  sh^ori: 
quei :  saltus,  L. :  eompages,  Y. :  nexus,  O. :  UigR, 
narrow,  H. :  oonvivia,  L  e.  eroiwded,  H. :  artiorea 
silvae,  denu,  Gs.:  custodia,  Ta. — As  subsL  n.^  a 
ndirrow  place,  naa-row  passage :  in  arto,L.:  ia  ar^ 
tius  coire,  Gu.  —  Fig.,  sti*aitened,  scatUy,  snsdsU^ 
dose,  binding:  vincula  amoris  artissima:  ▼incu- 
lum  ad  asuingendam  fidem:  commeatas,  L. — As 
subsL :  ne  spem  sibi  ponat  in  arto,  diminish  eacpec- 
tation,  0.:  desilire  in  artum,  into  straits,  U. — 
Needy,  indigent, stiHtitened:  artis  in  rebus,  O. — As 
subsi. :  ne  in  arto  res  esset,  L.  — Of  sleep,  <i0^.' 
artior  somnus. — Narrow,  frugal:  animus,  H. 

2.  artua,  uuro,  m.plur.  [1  AK-},  joints :  dfgi- 
torum :  dolor  artuum,  gout. — M  e  t  o  n.,  M«  limbs .' 
artubos  omnibus :  arsuri,  i.  e.  the  body,  O. :  per 
artfis  Sudor  iit,  Y. :  singulos  artOs,  eoA  Umb,  Ta. : 
aniro&  seducere  artiis,  Y. 

anila,  ae,/.  dim.  [ara],  a  small  aUar. 

arundifer,  arundo^  see  harun-. 

ariiiqpez,  aruapiouma,  see  hanisp-. 

BXvmBL,s.t,f., grease,  fat,  lard:  pingai8,Y. 

arvuxn,  T,  n.  Tarrus],  an  arable  fidd,  euUivaied 
land,fidd,fiouglud  land,glebe:  optima,  Y.:  arvo 
8tudere,S.:  fundus  ArTopaacatenim,H.:  fertQia, 
L.  — Fhir.,  fields, plaisu,  country,  regions:  Skmla, 
Y.:  Qu&rigatarTaNilii8,H.— Poet:  Neptunia, 
the  sea,  Y.^^A  shore,  coast:  anra  tenebant,  Y. 

arroa,  aey.  [2  ABr],plottghed,areMe:  agri. 

arz,  ards  (jdur.  only  nom.  and  ace.),f.  [ARC-], 
a  castle,  citaak,  fortress,  stroughoid :  (monteni) 
murus  arcero  efficit,  Gs. :  munire  arcem:  areem 
tradunt,  N. :  hostium,  L.  —  In  Rome,  prop.,  the 
southwest  summit  of  the  Capitoline  hill ;  in  gen., 
the  CapitoUns  hill,  the  Capitol:  aroem  habere,  L. : 
de  arce  capti  nuntii,  L. ;  where  auguriee  wene 
talcen :  deductus  in  arcem,  L. ;  often  with  Capito- 
Uum,  G. — Hur,,  of  the  seven  hills  of  Rome :  bea- 
tae,H. — Poet:  roe  in  arcem  ex  urbe  remoTi, 
refuge  (u  e.  his  villa),  H.  —  P  r  o  v. :  arcem  faoere 
e  cloacft,  a  mountain  of  a  molehill. — ^P  o  e  t :  snm- 
mft  in  arce,  at  t/u  very  top,  0. :  Paruasi,  0. :  Quae 
pater  ut  summft  vidit  Satumius  aroe,  O. :  caeli 
quibus  adnuis  aroem,  Y. :  Dexterft  sacras  iacula- 
tus  arces,  H. — F I  g.,  a  protection,  rrfuge,  bulwark: 
omnium  gentium:  arces  libertatis  tuendae,  L.: 
caput  atque  arcem  totius  belli,  head  and froni,h,: 
legis. 

ia,  assis,  m.  [2  AG-],  one,  a  whole,  imt^  y  henoe 
(late),  ex  asse  heres,  of  the  entire  estate, — E  s  p., 
t/u  unit  of  money,  orig.  one  pound  of  copper  ;  re- 
Digitized  by  V^OOQIC 


75 


•ftPMT 


faed  by  depreciations  to  half  aa  ounce ;  a  p&my  : 
mtm  dare :  Tilis,  H. :  ad  assem,  U>  ths  latt  copper^ 
R:  assem  negat  datanim,  afarihmg, 

ascea  (aooia),  ae,/^  on  axe, 

tscendo  (adao-X  scendl,  scCnstis,  ere  [ad  + 
acmdo],  to  mouni,  dimb^  tucend^  Hale^  go  up :  hi 
eqium :  in  caelum :  ad  Gitanas,  L. :  Delphos,  to 
D^ii,  L. :  navem,  T. :  iugum  raontis,  Gs. :  illuc, 
Q.:  si  rooDS  erat  ascendendus,  Gs. — Fig.,  to  me, 
sMt9</,  OBcend,  reacA ;  virtate  in  altiorem  locum : 
ii  honores :  super  nobiles,  i.  e.  to  wrpamt^  Ta. : 
gndaiim  ascenders  vocem,to  become  louder:  gra- 
cious magistratuum :  summum  locum  ciyitatis. 

aaomiaio  (ad-ao-),  dois,/.  [asoendo],  a  ritmg, 
— Fig. (oDce):  oratorum, TM'oi^rran. 

1.  aaoenaoa  (adao-),  P.  of  ascendo. 

2.  aacenana  (adao-),  lis,  m.  [ascendo],  a 
ahnbing^  aaeent:  primes  prohibere  ascensu,  Gs. : 
^cilis,  L. :  mollioris  ascenstts  Tia,  L. :  fastigia 
isenso  supero,  V. — ^Fi  g.,  a  rimng:  ad  civiuitem, 
t9  cUizauh^. — A  way  up^  approaek^  a$eeni :  agger 
ueensum  dat  Gallis,  Gs. :  arduus :  in  ctrouitu,  i.  e. 
vmdmg,  Gs. :  riget  Tmolus  in  ascensu,  O.-^P  i  g. : 
iavirtute  multi  sunt  aacensQs. 

aaola,  ae,/,  see  ascea. 

aado  (ad-acid),  — ^  — ^  Ire,  to  recehe^  adopts 
aiecl:  socio8,V. :  centurionem,  Ta. 

aaciaoo  (ad-ao*),  scin,  sdtus,  ere,  to  tak$  to 
mndf^  adopiy  accept :  leees :  alia  (ciTitate)  ascitft, 
ly  accepting  citumMp  «sewherty  N. :  si  non  esset 
(dTis),  asciacendum  faisse,  ought  to  be  made  one: 
iocios  sibi  ad  bellum,  Gs. :  in  ciritatem  et  patres, 
L :  inter  patricios,  Ta. :  alqm  civem :  (Aenean) 
{leneram  urbi,  V. :  superis  asdtus  Gaesar,  0. — 
To  atneiate  with  onadf^  take  into  eueociation^ 
vctpt,  win  ever:  alquem  ad  sceleris  foedus :  ho- 
nine«,  S. :  Toluntarios  ad  spem  praedae,  L. :  6pem 
Aetolum  in  armis,  m  the  alliance^  Y. — To  receive^ 
(cle,  appropriate^  <itdopt,  approve :  sacra  a  Oraects : 
Coroniden  sacris  urbis,  ada  by  adoption,  O. :  ritfts, 
L :  nora  verba,  H. :  Tacuitatem  doloris,  to  eeek  ae 
a  good.  —  To  daim^  atpire  to^  lay  claim  to :  impe- 
tiarn,  L. :  mihi  sapientiam. 

aacitiia  (ad-ao-X  <»(/•  [^-  o^  Asciscol  adopted^ 
foreign,  aetumed:  miIites,Gu.:  lepor,  K. 

aaciibo  (ad-acr-),  Ipsl,  Iptus,  ere  [ad+scri- 
bo],  to  write  tfi  addition^  add:  ad  extremum  al- 
qind:  in  lege,  'ai  quid,'  etc. :  nomini  r^is  titulum, 
Co. —  To  enroHf  entiatf  enter  in  a  liet:  ascriptus 
Hencleensis :  Pnteolos  ascriptl  ooloni,  «n  the  col- 
<M3f  o/P.,  L. :  ciTitatibus  ascriptl :  se  in  civitatem : 
in  mitetibus  ascriptus:  militiae,Ta. — To  inaeribe 
Oatc):  marmori  Praxitelem  (i-  ^«  eius  nomen),Ph. 
—  To  appoint,  amgn :  ^Iqm  tutorem  liberis  (by 
^):  tutorem  his  rebus  (by  decree):  ascriptus 


poenae  dies,  Ph. — F  i  g.,  to  impute,  axeribe,  attrib- 
ute: inoommodum  alcui,  hold  retponeible  for:  so- 
oium  me  tuis  laudibus,  aeeigne  me  a  thare  in:  aibi 
exemplum,  to  refer.  Ph.  —  To  numJber  in  a  dam^ 
indude  among  :  Satvris  poetas,  H. :  nationes  Ger- 
manis,  Ta.  —  To  add,  join:  ilium  sibi  conlegam : 
ad  hoc  genus  narrationes :  me  in  talem  numerum. 

aaoiiptioiua  (ad-aor-),  a^.  [ascribo],  received 
by  enrolment  (once) :  oiTes. 

aaoriptio  (ad-aor-),  Onis,/.  [ascribo],  an  ad' 
dition  in  writing,  G. 

aaoriptor  (ad-acr-),  oris,  m.  [ascribo],  one  who 
adde  hit  name,  a  Kupporter :  legia :  tuus. 

aaoriptoa  (ad-aor-),  P.  of  ascribo. 

aaalla,  ae,/.  dim,  [asina],  a  email  ehe-au:  tur- 
piSjO. 

aaallna,  I,  m.  dm.  [asinus],  a  little  aet,  ate^s 
colt :  tardus,  V. :  onusUis  aura 

aailua,  l,  m.,  a  gad-Jly,  horte-Jly,  V.  ^ 

aaintia,  l,  m.,  an  ate,  G.,  L. — ^F  i  g.,  an  ate,  6tocik- 
A^ck/,  (/o^.*  germanus. 

aaotaa»  I,  m.,  =  douroc,  a  libertine, 

aaparagna,  x,  m.,  =  doTcapec^oc,  a^paragut,  lu. 

aapargo  (adap-),  see  2  aspergo. 

aq;)aotabilia  (adap-),  e,  a<(/.  [aspecto],  vieible, 

aapaoto  (adap-),  &vi,  fttus,  ire,  intent,  [aspi- 
cio],  to  look  at  attentivdy,  gate  iipon .-  me,  T. :  sta^ 
bttla,  y.-— Of  places,  to  look  towarda,  overlook: 
colliB  adspeotat  aroes,  7.— F  i  g.,  to  heed:  iussa,  Ta. 

1.  aapeotoa  (adap-),  P.  of  aspicto. 

2.  aapectua  (adap-),  lis  (dat,  aspectCL  Y.), 
m.  [aspicio],  a  teeing,  looking  at,  tight,  view,  glance, 
look:  uno  aspectu  Intueri  eoe :  situs praeclarus  ad 
aspectum :  aspectum  amittere,  tight :  civium :  in 
aspectu  popuU  positum :  te  aspectu  ne  subtrahe 
nostro,  v.:  Mortalls  aspectOs  rellquit,  V. — Ap- 
pearance, look :  urbis :  multitudinis,  Gs. — Atp^, 
mien,  eowntenanee :  homints:  horridiores  aspectu, 
Gs. :  ut  ipso  aspectu  inicere  admirationem,  N. 

aapello  (aba-),  — ,  — ,  ere  [abs+pello],  to 
drive  away :  ab  liac  me,  T. :  a  leto  numine  aspel- 
lor,  Att.  ap.  G. 

aapar,  era,  erum  (poet.,  cM,  pHur.  aspris,  Y.), 
adi,  with  comp.  and  tup.  [ab+spes],  toithout  hope, 
aaverte,  calamUout,  troublevome,  cruel,  perilout: 
tempora :  oppugnatio,  Gs. :  mala  res,  spes  multo 
asperior,.  S. :  yenatus,  Y. :  fata,  Y.  —  As  tubtt. : 
aspera  multa  pertulit,  fiardahipt,  H.  —  Of  nature 
and  character,  rough,  harth,  hard,  violent,  unkind, 
cruel:  homo  natura:  luno,  Y.:  iuvenis  monito- 
ribus.  H. :  asperrimi  ad  coudidonem  pads,  L. :  re- 
bus non  asper  egenls,  Y. :  cladibus  asper,  exat- 
perated,  O. :  doctrine  asperior:  fores,  i.  e.  of  a 
crud  mittrett,  H.:  Asperior  tribulis  (Galalea), 

Digitized  by  V^OOQIC 


76 


astotno 


more  unfeding^  0. — WiH  Mvagt^  fierce:  (anguis) 
siti,  v. :  Ucta  leo,  H. :  f acetiae.--Of  climate,  hareh, 
mwtre:  caelo  Germanta,  Ta.:  hiemps,  S.:  aaper- 
rimo  hiemis,  in  ihi  dtpth^  Ta.  —  Of  style,  Kareh: 
oratio.  —  Rough,  unewn  :  regio :  loca,  Cs. :  nira 
dumia,  V. :  rubu8,p>*tdWy,  V. :  aeqnora  yentia,  H. : 
pocula  Bignis,  i.  e.  vtrougtd  in  relief,  V. :  frona  cor- 
nu,  0. :  capilli  ^.  e.  hirsuii),  H. :  maria,  «<ot*my,  V. : 
viuum,  haritky  T.:  pronuatiationU  genua,  rough: 
littera,  i.  e.  (he  letUr  r,  0. 

aspere,  €uiv,  with  comp,  and  mip,  [aaper],  hareihr 
/y,  eeverdy^  sternly  :  in  homines  invehi :  asperius 
scribere :  ius  dicere,  L. :  asperrime  loqui,  harsldy. 
— Coarsely:  Testitus. 

1.  aepergo  (ads-),  ersi,  ersus,  ere  [ad + spar- 
go],  to  scatter^  strew  upon,  sprinkle^  spatter  over: 
guttam  bulbo:  pecori  virus,  V, —  To  sprinkle 
toUh,  besprinkle,  bespatter,  bedew:  aram  sanguine: 
sanguine  mensas,  0. — ^Fig.,  to  throw  upon  in  ad'- 
ditwn,  fasten  on  besides,  <^fflz:  viro  labecttlain:  ge- 
nen  orationis  sales :  Aebutio  seztulam,  otvet  as  a 
sprinkling  (of  an  inheritance).  —  To  defile,  spot, 
taint,  asperse,  stain:  Titae  splendorem  maculis: 
patrem  suspicione,  L. :  aspergi  infamia,  K. 

2.  aapergS  (adap-,  -argo),  inis,/.  [1  asper- 
go],  a  sprinkling,  besprinkling:  aquarum,  O. :  ten- 
guia  aspergine  tinierat  herbaa,  O.  —  TheU  which 
is  sprinkled,  drops:  salsa  spumant  aspargine, 
spray,  Y. :  caedis,  the  sprinkled  blood,  0. 

asperitaa,  atis,  /  [aaper],  unevenness,  rontgh- 
neu :  viarum :  looorum,  S. :  omnia  aaperitatea  su- 
pervadere,  the  obstacUs,  S. :  soni,  harshnesSy  Ta. : 
f rigorum,  severity,  Ta. — F  i  g.,  roughness,  hars/mess, 
severity,  fierceness,  coarseness :  naturae:  avnnculi, 
N. :  verborum,  0. :  aspcritatis  corrector,  H.  — 
Coarseness,  roughness,  austeritu :  (Stoioorum): 
agrestis,  H.  — Adversity,  difflemty:  asperitates  re- 
rum:  belli, S. — Harshness,  rudeness:  contentionis : 
Terborum,  0. 

aapematio,  onis,  /.  [aspemor],  disdain,  con- 
tempt: ratiouis. 

aepemor,  &tus,  arl,  d^.  [ab+spemor],  to  dis- 
darn,  reject,  despise :  familiam,  T. :  vos  animo :  con- 
silla,  L. :  Toluptatem  ratione :  yelut  diis  aspeman- 
tibus  placamina  irae,  L. :  f urorem  a  suis  aris : 
alqra  militiae  dare,  refuse,  Ta. :  baud  aspematus 
TuUius,  consented,  L. :  non  aspemante  senatu,  with 
the  consent  of:  a  philosopbo,  to  be  averse, — Pass. : 
hand  aspernanda  precare,  V. 

aeparo,  ftvl,  dtua,  are  [asper],  to  make  rough: 
aquilonibua  undas,  Y. :  sagittas  ossibus,/wtn^,Ta. : 
pugionem  saxo,  to  whet,  Ta. — ^Fig.,  to  exdte,  exas- 
perate: huDc  in  saevitiam,  Ta. :  iram,  Ta. 

aapenid^  onis,/.  [  1  aapeigo],  a  ^[rrinklmg: 
aquae.~Of  colors  on  a  tablet :  fortnita. 

a«p«»iu,  P.  of  1  aapergo. 


aapioio  (ad-ap-),  ezi,  eotus,  ere  [ad+ftpecio] 
to  look  at,  look  upon,  behold,  look:  ilioo,  T.  :  potc 
stas  aspiciendi :  inter  seae,  one  another  :  £ius  for 
mam,  T. :  eorum  forum,  L. :  nos,  Y. :  alqai  in.  acie 
toface,lf, :  nee  servientium  litora  aspicieates,  7to 
in  sight  of,  TsL. :  pennns  exire  per  ungues,  O.  :  und< 
aliqua  fori  pars  aspici  potest:  quasi  eum  aspic 
nefas  esset. — To  observe,  examine,  inspect:-  opus 
0. :  in  Boeotift  res,  L.  —  Of  places,  to  look  to^  Hi 
toward:  terra  quae  Noricum  aspicit,  Ta. :  Ltumen 
to  see  the  light,  i.  e.  live :  lucero,  to  be  bom  :  lucem 
to  go  abroad.  —  Fig.,  to  observe,  consider^  te^iffh. 
ponder:  qui  aspexit,  quantum,  etc.,  H. :  ^spioe 
faetentur  ut  omnia,  Y.:  si  quid  loquamur,  H. : 
qaantaa  ostentant  vires,  Y. :  primordia  gentia,  O. 
— To  regard,  respect:  eum  militee  aspiciebant,  N. 
—To  investigate:  l^gatus  ad  res  aspiciendas,  ll 

arairatio  (ads-),  onis,/.  [aspiro],  a  breathing 
on,  blowing  upon :  aSris. — i  i  g.,  a  rough  breathing, 
aspirate.  —  Exhalation,  evaporation:  terrarum. — 
Infiumee:  caeli. 

aapiro  (ad-sp-),  &vl,  atua,  &re  [ad+spiro],  to 
breathe  at,  blow  upon:  adspirant  aurae  in  nocCem, 
freshen,  Y. :  pulmonea  aspirantes,  eathaling^  — 
Poet:  ventoa  eunti,  smds  favorabls  breezet^  V. : 
dictis  amorem,  imparts,  Y. :  amaracus  ilium  Flo- 
ribus  adspirans  complectitur,  breathing  (odors)  on 
him,  Y. :  adspirare  et  adesse  choris,  aceompantfy 
H.  —  Fig.,  to  strive  for,  seek  to  reach,  aspire  to, 
draw  near:  bellica  laude  ad  Africanum,  to  rival: 
ad  aiienam  causam,  to  maddle:  ad  eum :  in  cu- 
riam: equia  Achilkfl,  Y .-^To  favor,  help  (poet.) : 
adapirat  f  ortuna  labori,  Y. :  coeptis  meia,  O. 

aapia,  idis,/.,  an  asp,  viper. 

asportatio,  Onis,/.  [asporto],  a  canying  away 
(once):  signorum. 

aaporto  (aba-p-),  ftvl,  atus  [abs+porto],  to 
carry  away,  carry  on,  transport,  remove:  (simula- 
crum) e  signo :  ex  Sicilia  litteras :  sua  omnia  Sa- 
lamina,  N. :  (rehiculis)  regum  res,  L. :  ad  virum 
uxorem,  L. :  hino  comttem  Greiisam,  Y. 

aapreta,  6nun,  n.  [asper],  rough  places,  L. 

1.  assa,  ae,/  [aasus,  ac  nutrix],  a  dry  nurse, 
In. 

2.  aaaa,  Oram,  M.,jD2ifr.,  see  assus. 

aa-ae-»  in  words  compounded  with  ad,  see  ad-ae-. 

aaaer,  eris,  m.  [ad+2  sero],  a  stake,  post:  cu- 
spidibus  praefixi,  Cs. :  longi,  L. 

aa-si-,  aa-att-,  in  compounds  of  ad,  see  ad-s-. 

aaaa%  adj.  [for  arsus ;  8  AR-],  roasted:  mergi, 
H. — As  SHOsL  «.,  a  roast,  roast  meat:  vitnlinom. 
— Plur.,  H. — Heuoe,  aol,  a  basking  in  the  aua  with- 
out anointing. 

aat,  eottj.,  older  and  poet  for  at 


r^^r^t 


astipvlAtor 


77 


at 


tme  on,  (once):   adsternuntar  8epalcro»  ihanm 
t^iaelves  aoum  vpon^  O. 

afitipolator  (ads-),  Oris,  m.  [astipulor]. — In 
Uv,  an  auociaU  in  aeeepiin^  a  verbal  contract. — 
Bence,  an  auutaniy  hdper  (in  a  trial). — I  n  gen., 
A  follower  (in  opinion):  eorum  (Stoicorum). 

aBtipnlor  (ad-ot-X  itus,  ftrl  [ad+stipulor]. 
—In  law,  to  Join  the  principal^  in  accepting  a  ver- 
hd  contract, — Hence,  f  i  g.,  to  agree  wit\  humor  : 
eoisuli,  Ij. 
aatitL  I.  Perf,  of  adsista— IT  Perf,  of  asto. 
astttno  (ads-),  ul,  atus,  ere  rad+fitatuo],  to 
jUcty  9tation :  reum  ad  ledum,  Ucr. 

a-«t5  (ads-),  iti,  — ,  are  [ad+sto],  to  stand  aty 
kkepiace  near  :  acoesai,  astiti,  ttood  hy^  T. :  astat 
tcliinua,  it  at  hand,  H. :  portis,  V. :  hie,  T. :  procul, 
0.:  sedibus,  0. :  ad  Acbillis  turaulum :  in  con- 
spectu  meo :  ante  aras,  0. :  aupn  caput,  Y. :  cum 
^re,  T. :  adstante  totA  Italiii,  looking  on:  adrec- 
a  auribiM,  V. — To  ttand  np,  aiand  erect :  squamiii 
i^antibus,  V.  —  To  exiitt,  remain^  be  in  exiaienee : 
idstante  ope  barbarica :  sedea  relictae  adstant 

aatrepo  (ad-st-),  — ,  — ,  ere,  to  make  a  noise 
It  rtKund  in  retponee :  adstrepobnt  volgna,  Ta. — 
To  auent  loudly^  appland :  clamore^  Ta. :  baeo 
dioentifTa.:  etAem,  approve  Umilg^TtL 

astiicte,  adv.  [astrictus],  rigidly^  by  ttriet  met- 
neal  rules  :  numerosa  oratio. 

aatzlctiu;  adf.  with  comp.  [  P.  of  astringo  ], 
irtuni  together,  narrow :  limen,  O. — F  i  g.,  spaiing, 
parsunoniovs :  pater,  Pr. :  auctor,  Ta.  —  Of  lan- 
guage, narrow^  concise^  compact:  verborum  com- 
prefaensio :  eloquentla :  numeria  astrictior  panlo. 
astringo  (ad^st-),  inil,  ictus,  ere,  to  bind  on^ 
tie  fasty  fasten  to,  bind  up:  ad  statuam  astrictus: 
TiQcala,  O. :  hederft  adatringitur  ilex,  twined  voith^ 
H. :  cortex  aatrictua  pioe,  fatitened^  H. :  CerTioe 
adstricta,  wiih  a  haUer  round  his  neck,  lu. :  non 
utricto  8O00O,  hose  (i.  e.  in  style),  H. :  rotam  mul- 
to  f  aCBamine,  ^iecks,  la. :  comae  astrictae,  O. : 
femim  Aatrictum  mora,  i.  e.  rusted^  0. :  ventis 
placiea  astricta,/r(M»i,  0.:  (calor)  venas  (terrae), 
V. — F  i  g.,  to  bind,  put  under  obligation,  oblige : 
popalum  lege:  alqm  religione:  alqm  condicioni- 
bus ;  militea  ad  forroulam,  Cs. :  ad  adstringendam 
fidem :  tibi  fidem,  T. :  f  raus  aatringit,  non  disaol- 
vii  perinrium, /zoi  the  guilL — To  occupy,  confine 
(the  attention) :  illis  studio  suorum  astrictia,  S. : 
iQgurtha  maioribos  astrictus,  S.—  To  check,  repress: 
lingua  astricta  roercede. — To  fix,  confirm:  offici 
senrituteni  testimonio. — To  embarrass^  bring  into 
ttraits:  milites,  L.  —  Of  language,  to  bind,  limit: 
orationem  nameris. — 7b  compress,  abridge:  bre vi- 
ler argumenta. 

sstrologia,  ae,/.,  =  aaTpoKoyia,  the  science  of 
the  heavetdy  bodies,  astronomy. 


astfOlogOS,  I,  m,,  =  dorpoKoyoif  an  astrono- 
mer: novua. — An  astrologer,  C,  lu. 

astram,  I,  tt.,  r=  dorpov,  a  heavenly  body,  star, 
eonsteUatioti :  aatri  reditus :  Caesaris,  the  comet  of 
B.0. 48,  V. :  natale,  H.— iYwr.,  the  stars,  sky,  heav- 
en :  oculoi  sub  aatra  tenebeX,  fixed  on  the  sky,  V. : 
noz  caelum  sparsemt  astris,  0. — Poet :  sic  itur 
ad  aatra,  i.  e.  to  immortality,  Y. :  animum  edudt 
in  astra,  H. :  Quem  pater  intulit  astris,  0. 

astmd  (ad-st-)i  Ax',  tlctus,  ere  [ad+struo], 
to  build  in  additidn,  add  to  (a  structure) :  super 
oontignationero,  quantum  . .  .  (tanturo)  adstmze- 
rnnt,  Cs. —  To  add,  confer  besides:  consulari  al- 
quid  aliud,  Ta. 

1.  astu,  n.  inded,,  =  Aarv,  a  city,  T.,  C,  N. 

2.  astn,  see  astus. 

astupao  (adiSt-),  — ,  — ,  Sre,  to  be  amaxed  at : 
sibi,  O. 

•stiiSk  ils,  m.  ( 8  AC-  ],  adroitness,  craft,  nm- 
wing, — Ustt.  abl.  svtg,  (of  manner) :  rem  tractare, 
cunningly,  T. :  Id  sollerti  f  urtim  astu  cepisse,  0. : 
▼ersare  doles,  Y. :  Punico,  L. — A  stratagem :  ho- 
Btium,  Ta. :  astfts  oppugnationum,  Ta. 

astute,  adv,  [astutus],  craftily,  cunningly :  ab 
eft  labefactarier,  T. :  reticere  alqd. 

astutia,  ae,  /.  [astutus],  adroitness,  shrewdness, 
craft,  cunning :  intellegendi,  Pac.  ap.  0. :  ad  rem, 
T. :  confidens. — Plur,,  tricks,  cunning  devices: 
Hem  astutias,  T. :  tollendae. 

astutus,  adj,  with  eomp.  [astus],  VMiry,  shrewd, 
sagacious,  eoqtert :  ratio :  me  astutiorem  fingere. — 
Crafty,  cunning,  sly,  artftd:  homo:  volpes,  H. : 
gens,  Ta. 

asumbolus  (asym-),  adj.,  =  dcvftPoXog,  not 
contributing,  scot-free,  T. 

asylum,  I,  «M  =  acvXov,  a  place  of  refuge, 
sanctuary,  asylum :  templa,  quae  asyia  Graeci  vo- 
cant,  L. :  in  iilud  asylum  conf ugere :  lunonis^  Y. : 
asylum  aperire,  L. :  statuere,  Ta. 

ajqrmbolusi  see  asumbolus. 

at  or  (rarely)  ast,  conj.,  but  (introducing  a  con- 
trast to  what  precedes).  I.  In  a  transition,  but, 
but  on  the  other  hand,  but  meanwhile:  oomminus 
pugnaturo  eat ;  at  Germani  impetus  gladiorum  ex- 
ceperunt,  Gs. :  alius  alii  varie  ...  At  Gate,  eta, 
S. :  paret  Amor  dictis  ...  At  Yenus,  etc.,  Y. :  ap- 
pellatus  est  Atticus  ...  At  ille  . . .  respondit,  N. : 
At  regina,  etc.,  Y. — Sometimes  at  simply  empha- 
sizes a  word :  Bellona,  si  hodie  nobis  victoriam 
duis,  ast  ego  templum  tibi  Yoveo,  J  for  my  part, 
L. — £s p.,  interrupting  the  thought:  metuebat. 
At  buno  liberta  divisit,  etc.,  H. :  dapibua  epulamur 
opimis.  At  subitae  adsunt  Harpyiae,  Y. :  at  quem 
ad  modum  cornipisti?:  at  quam  caeca  avaritia 
est ! :  hue  armati  tendunt ;  at  tu,  pate^  ^Ip^  Jiiuc 

Digitized  by  VJv 


Atabnlus 


78 


atqtie 


aroe  liofltes,  L. — After  a  negative  daaae,  at  some- 
times iatroduoes  a  qualification  (a  contradiction 
would  require  ted  or  verwn) :  non  placet  Antonio ; 
at  placnit  Serrilio,  and  yet:  quoniam  .  . .  at  tu  tuo 
I  supplicio  dooe,  etc.,  yet  at  lead^  L. :  si  te  nulla 
movet .  .  .  imago,  At  ramum  agnoscas,  V.— £  s  p., 
after  m,  eto.,  introducing  a  qualification,  but  yet, 
neverthdesiy  yet:  quod  si  se  abstulerunt,  at  exemp- 
lum  reliqaerunt:  si  oblivisci  non  possumas,  at 
tacere :  quod  si  nihil  relinquitur  ...  at  ego  ad 
deos  conf  ugiam,  L. — Introducing  a  manor  premise, 
M  (it  is  also  true  thatX  wno :  at  nemo  sapiens  est 
nisi  fortis,  ergo,  etc — Repeated  with  emphasis :  si 
non  virtute  ...  at  sermone,  at  humanitate  eius 
delectamini :  at  est  bonus,  at  tibi  amicus,  at,  etc., 
H.— ^Beginning  a  discourse :  At  o  deorum  quicquid 
. .  .  Quid  iste  fert  tumultus  ?  H. — H.  Introducing 
a  direct  opposition,  Imt^  but  an  the  contrary:  iste 
civis  Romanos  (coluit)?  at  nullis  infestior  fuit: 
brevis  vita  ...  at  memoria  sempitema :  ut  videre 
piratum  non  liceret?  At  contra  .  . .  hoc  iucun- 
dissimum  spectaculum,  etc :  illi  delubra  decora- 
bant..  . .  at  hi  contra,  S. :  apud  nos  ...  At  apud 
illos  e  contrario,  N. :  at  etiam  sunt  qui  dicant,  but 
there  are  even  wme^  etc :  an  sine  me  ille  vicit  ? 
At  ne  potuit  quidem,  but  it  was  not  even  ponible : 
esto,  nihil  laudis  adeptus  est  .• .  .  at  vero,  etc.,  but 
assuredly. — Introducing  an  objection:  quid  tan- 
dem te  impedit?  Mesne  maiorum?  At  persaepe, 
etc.,  i.  e.  surdy  iwi^for,  etc. :  at  non  est  tanta  .  .  . 
credo,  sed,  etc.,  but,  it  will  be  urged:  at  valuit 
odium,  fecit  iratus  .  . .  Quid,  si,  etc,  but^  it  may  be 
said,  etc — Strengthened  by  enim  or  enim  vero,  but 
indeed^  but  surdy :  at  enim  non  fuit  ab  Oppianico 
const! tutus,  but  no,  for  (it  is  objected),  etc. :  At 
enim  vero  nemo  de  plebe  consul  fuit,  but  most  as- 
suredlyy  it  is  objected,  L. — In  an  ironical  objection : 
at  vero  Pompei  voluntatem  a  me  alienabat  oratio 
mea:  At,  puto,  non  ultro  . . .  Me  petiit?  0. 

AtabolUB,  I,  m.,  the  southeast  wind,  SiroecOj  H. 

atat,  inter;.,  see  attat. 

ataviis^  I,  m.  [  ad  +  avus  ],  a  fffond/athsr^s 
grandfather,  0. — An  ancestor,  forefather:  atavis 
potens,  y. :  atavis  editus  regibus,  H. 

AtallanuB,  adj.,  of  Atdla  (a  town  of  Cam- 
pania), C. :  fabella,  a  kind  of  farce,  first  eMbited 
at  Atdla,  L. — As  suhst.f,  a  comic  farce,  L. 

ater,  tra,  trum,  a^.  [AID-],  black,  coal-black, 
gloomy,  dark  (ct  niger,  glossy-black) :  panis,  T. : 
carbo,  T. :  alba  et  atra  discernere :  noctes,  Ta. : 
tempestas,  V. :  mare,  gloomy,  H. :  lictores,  clothed 
in  Mack,  H. :  oorvus  atro'  gutture,  Ct.  —  F  i  g., 
black,  dark,  gloomy,  sad,  dismal,  unfortunate:  ti- 
mer, V. :  mors,  H. :  fila  trium  sororum,  H. :  "alae 
(mortis),  H.:  serpens,  V. — Esp. :  dies  atri,  wn- 
Ivicky  days  (marked  in  the  calendar  with  coal): 
si  atro  die  faxit  inscieus,  probe  factum  esto,  L. — 


Malevolent,  maHctous^  virulent :  versus,  H. :  dens, 
poisonous,  H. 

Athenae,  ftrum,  /.,  ='A^$vai,  Athens^  C,  Xj., 
H.,0. 

athlata,  ae,  m.,  =  dSXtiHis,  a  wrestler,  athle€^ 
combatant  in  jpMic  games:  se  ezercens  in  curri- 
culo :  athletarum  studia,  H. 

atomna,  l,/^  =  Srofio^f  an  indivisiNe  partici^ 
atom, 

atque  or  (only  before  consonants)  ac,  oo9tf. 
[ad+que],  «nrf  (like  -que,  it  connects  words   or 
thoughts  which  form  a  whole,  but  unlike  -q^te 
gives  prominence  rather  to  what  follows,  and    is 
rarely  repeated).    I.  Copulative.    A.  Connecting 
single  words  and  expressions,  and,  as  well  as^  to- 
gether with:   restituam  ac  reddam,  T.:   infamia 
atque  Indignitas  rei,  Cs. :  honesta  atque  inbonesta, 
S. :  parere  atque  imperare  iuxta,  L. :  acies  in  spe- 
ciem  simul  ac  terrorem  constiterat,  Ta. — P  o  e  t. 
tor  et .  .  .  et:  Atque  deos  atque  astra  vocat  eru- 
delia  mater,  V. — Very  rarely  after  one  or  more 
words  of  its  phrase:  heder&  Gaudere  pullft  atque 
myrto,  H. — In  the  phrases :  unus  atque  alter,  one 
and  another,  one  or  two,  S. :  alius  atqiie  alius,  otte 
and  another,  successive :  alift  atque  alift  de  causa, 
L. :  etiam  atque  etiam,  ageun  and  again,  repeated- 
ly :  semel  atque  iterum :  iterum  atque  iterum,  V. : 
hue  atque  illuc,  hither  and  thither :  longe  atque 
late,  far  and  wide. — Adding  an  emphatic  expres- 
sion, and  in  fact,  and  that  too,  and  even,  and  in- 
deed, and  in  particular :  iter  in  provinciam  nostram 
atque  Italiam,  Cs. :  dis  inmortalibus  gratia  atque 
ipsi  lovi:  hebcti  ingenio  atque  nullo:  res  tauta 
atque  tarn  atrox,  S. :  Fy.  oognoscitne  ?    Ch.  Ac 
memoriter,  yes,  and  tliat  too,  etc,  T. :  uno  atque 
eo  perexiguo  tempore,  and  that  too:  atque  eo  ma- 
gis,  and  so  mudi  the  more:  atque  id  eo  magis,  and 
that  the  more,  Cs. :  duabus  missis  oohorUbus,  at- 
que his  primis,  etc,  Cs.  —  With  adeo  or  etiam  : 
consilium  atque  adeo  amentia,  afui  in  fact :  cupide 
accipiat  atque  etiam  bene  dicat,  and  even,  T. :  at- 
que  adeo  etiam,  and  even,  L.  —  B.  Connecting 
closely  related  thoughts,  mtd  so,  and  even,  and .  .  . 
too  (usu.  beginning  the  clause):  atque  eccum! 
and  there  he  is  too/  T,:  African  us  indigens  mei  ? 
Minime  .  .  .  ac  ne  ego  quidem  illius,  and  I  too  am 
not:  Punic&  rellgioue  servata  fides  est,  atque  in 
vincula  omnes  coniecit,  L. — After  a  word  in  its 
clause :  fun  us  atque  imagines  ducant,  etc,  H.-« 
Adding  an  emphatic  clause :  exsules  adlicere  coe- 
pit:  ac  tantam  sibi  auctoritatem  oomparaverat, 
etc,  Cs. :  vos  pro  llbertate  non  . . .  nitemini  ?  at- 
que eo  vehementius,  quod,  etc.,  S. — With  a  nega- 
tive :  si  fidem  habeat  .  .  .  ac  non  id  metuat,  ne, 
etc,  and  does  not  rather,  T. :  quasi  nunc  id  agatur, 
quis  .  .  .  ac  non  hoc  quaeratur :  ut  civem,  ac  nou 
potius  ut  hostem. — Adding  an  adversative  clause, 

Digitized  by  OOOQIC 


ttt^ttl 


70 


ftttonttts 


ad  j/et^  attd  ne99rthda$:  Quibns  nune  sollicitor 
Rbas !  .  .  .  atqae  ex  me  hie  natiu  non  est,  T. : 
Doi  dicere  pro  nobis  poesuot ;  atqae  haec  a  nobis 
petnnt  omnia:  nitiil  praeterea  est  magno  opere 
d»endana.  ac  tamen  . . .  pauca  etiam  nunc  dicam. 
—la  transitions,  etc. :  locum  delegerunt.  ac  pri* 
BO  adveotu,  etc.,  Cs. :  Atqoe  ea  di versa,  dam  ge- 
nDtar,  V. :  Atqoe  hie  tantos  Tir,  N. :  nomen  el 
op  Alpiam  inditom  tranagressum,  L. — II.  After 
vwda  of  comparison,  a»^  than^  than  a$:  nihil 
acque  atque  illam  vim  requirit:  neqae  mihi  par 
noo  cum  Lucilio  est  ac  tecum  fait :  pariter  ac  si 
iMKtes  adessent,  S. :  castra  movere  iuxta  ac  si  ho- 
ettt  adessent,  S. :  protnde  ac  de  hominum  est  yitA 
aerita :  cum  totidem  navibus  atque  erat  profeo- 
tBi,  N. :  similiter  atque  ipse  eram  oomrootus :  fit 
liSad  atque  existimaiis :  aliter  causam  agi  atque 
itte  existimaret:  non  secus  ac  si  meus  esset  f ra- 
ter: simulacrum  contra  atque  antca  fuerat  con- 
wtere:  siinul  atque  adsedisti:  liaud  minus  ac 
iflKi  facia nt,  V. :  Non  tuus  hoc  capiet  Tenter  plus 
le  meus,  H. 

at-qm  (at^qnin),  conj,,  btU  womehow,  hvt  in 
(mxf  wtM,  but  yei,  however^  and  yely  and  neverihden : 
■odum  statoarum  baberi  nullom  placet?  atqui 
Ubeatar  neoesse  est:  milii  numqnam  renerat  in 
sentem  optare  . . .  atqni  fuit  optandum :  narras 
fix  credibile.  Atqui  sic  habet,  H. :  atqui  sciebat, 
E — E 11  i  p  t. :  bunc  ego  non  diiigam  ?  . .  .  atqui 
.%  accepimus,  etc.,  {a  Mtrange  doctrine)  but  m,  etc. : 
atqui  non  Massica  Munera  noouere,  but  it  tool  not 
{iA  TOO  might  suppose),  V. 

atramentimi,  I,  n.  [aterl  a  black  liquid:  atra- 
menti  effosio :  sutoriuin,  btaehing  for  leather  (a 
poisonoas  liquid). — Ink^writingAnk  :  labem  remit- 
nint  Atramenta,  H. 

atritiUi»  ttdj.  [ater],  dothtd  in  black:  plebes, 
Ta. :  equi  (of  the  son),  Pr. 

Atride%  ae  (  voc.  -da,  H. ;  -de,  'B..\  nu  pair,, 
nn  of  AtreuB, 

atileiisifl»  is,  m.  [atrium]^  a  iteward^  chief  aer- 
fant. 

atTiolmii,  I,  n.  dim.  [atrium],  a  small  hall,  ante- 
fkamber. 

atrinm,  I,  it.  [AID-],  a  room  which  coniaint  the 
dearth,  fore-court^  hall,  principal  room,  H. — Phir,, 
of  one  room  (poet.) :  longa,  V. :  marmore  tecta, 
0. — In  a  temple  or  palace,  the  main  haR:  Uber- 
tatis :  reglam,  L. — An  auction  room :  roiscrare  in 
atria,  lo. :  atria  auctionaria. — JHur.,  a  dweUing, 
iotue  (poet):  atria  restra  raent,  O. 

atrooitafl^  fttis,  /.  [tXTO(i],fierceneM,  harshness, 
enonnitjf:  ipsius  faoti:  soeletis,  S.:  poenae,L.' 
Barbariijf,  moerity,  rigidOy :  animi  ista  taa. 

atrooiter,  adv.  with  con^.  and  «u/>.  [  atrox  1, 
farcdif,  cruiUy^  harshly,  indignantly:   minitan: 


agitare  rem  p.,  S. :  atrocios  in  alqm  saeTlre,  L. : 
atrocissime  agituf. 

atro:^  Ocis,  adj.  with  comp.  and  st</>.  Jater], 
savage,  fierce,  toild,  cruel,  harsh,  severe :  Tydides, 
H. :  luno,  V. :  odium  exeroebat  alrox,  0. :  animus 
Gatonis,  resolute,  H. :  odii  Agrippina,  in  hatred, 
Ta. — Grud,  horribU,  violent,  raging,  perilous :  res 
tarn  atrox :  lex :  hora  Ganiculae,  U. :  facinus,  L. : 
spectaculum,  Ta. :  pugna  atrocior,  L. :  atrocissi- 
mum  crimen. —  Violent,  bitter:  genus  orationis. 

1.  attaotii%  F.  of  attingo. 

2.  attaotaa»  — ,  m.  [attingo],  a  touch,  eontaet 
(only  abl.  sing.):  Volvitur  attactu  nuUo,  V.,  0. 

attagen,  enis,  m.,  =■  Arrayriv,  the  heath-cock,  H. 

Attalioua,  adj.  [Attains],  of  Attalus  (king  of 
Pergamus) :  condiciones,  I  e.  rich,  H. 

at-tamen,  conj.,  hut  nevertheless,  H. 

attat  (atat),  intetj.  of  surprise,  8o  !  hey-day,  T. 

attegia,  se,/.,  a  hut :  Haurorum,  In. 

attemperate  (adt-),  <^v.  [ad+tempero],  op- 
portufuly,  m  the  nick  of  time  (once) :  evenit,  T. 

attempto  (adt-),  or  atteqto  (adt-),  ftvi, 
fttus,  are  [ad+tempto],  to  make  tried  of,  tamper 
Vfith,  seek  to  infittence,  solicit:  praeteriri  omnino 
fuerit  satius  qtiam  attemptatum  deseri:  omnium 
inimicos:  Cnpuam  ab  illft  manu  attemptari. — To 
attack,  assail :  alqm  vi,  Ta. :  ne  sun  fides  insidiis 
attemptetur :  iura,  L  e.  attempt  to  sfioke,  H. 

attendo  (adt-),  tendi,  tentus,  ere  [ad  -htendo], 
to  stretch  toioard,  direct. — With  animum^  give  at- 
tention, attend  to,  consider,  give  heed:  cum  animum 
attendens, on  careful  observation^ :  animos  ad  ea: 
quid  Telim,  T. :  sermo  agresti  an  urbano  propior 
esset,  L. — With  ellips.  of  animum :  postquam  at* 
tendi  Magis,  T. :  audi  atque  attende :  versum,  lie* 
ten  to:  stuporem  hominis,  mark:  hostium  res,  S. : 
de  necessitate:  Tersfls  pars  attenditur:  illud  a  se 
esse  concessum :  adtendere,  quae  res,  etc,  S. :  at- 
tendite  num  aberret:  quid  petam  aequo  animo 
attenditc,  T. 

attente  (adt-),  adv.  with  comp.  and  swp.  [at- 
tentusl,  earefidly,  considerately,  heedfully:  ofttcia 
fungi,  T.:  audire:  attentiusauditum:  attentissime 
audiri. 

attentio,  5nis,  /.  [attendo],  application^  otteH' 
tiveness:  animi. 

attento»  see  attempto. 

attentus  (adt-),  adj.  with  comp.  and  sup.  [P. 
of  attendo],  attentive,  intent,  engaged:  animus  in 
spe,  T. :  Caesaris  aurls,  H. :  index :  me  attentissi- 
mis  animis  auditis:  attentissima  cogitatio. — In- 
tent on,  striving  after,  eareftd,  assiduous:  nimis 
attentus,  H. :  facere  attentiorem :  attentiores  ad 
rem,  more  frugal,  T. :  in  i-e  hereditaria :  quaesitis^ 


80 


ftttVMlO 


attenuate  (adt-),  adv,  [attenuaius],  of  style, 
cf/'y/y,  without  ornament :  dicere. 

attenuatio  (adt-X  onis,/.,  a  leaaemng:  snspi- 
tionis,  Her. 

attenuatna  (adt-),  adj.  with  nip.  [P.  of  atte- 
quo],  enfeebled^weak:  amore,  O.:  fortuna  attenua- 
tissiina,  Her. — Of  discourse,  tkin^  drtf:  oratio. 

attenuo  (adt-),  AvT,  fitus,  ftre  [ad+tenuo],  to 
make  thin^  attenuate^  lesseUy  diminish:  iuveiinm 
corpora,  0. :  sortes  attenuatae,  the  tablets  had  di- 
minished (a  sign  of  adversity),  L. — Fi  g.,  to  reduce^ 
impair,  lessen,  duninisk,  vfeaken :  insignem,  to 
alKise,  H. :  (legio)  proeliis  attenuata,  Gs. :  caede 
▼ires,  L. :  bellum  ezpectatioue,  make  lets  formida- 
ble :  voragioe  ventris  opes,  waite,  0. :  curas,  0. 

aUero  (adt-),  trivi  (atterui,  Tb.)i  tntus,  ere 
[ad+tero],  to  i*ub  against,  rub  away,  wear:  attri- 
tas  hareDas,  0. :  lierbas,  to  trample,  V. :  Cerberus 
atterens  Caudam,  i.  e.  fawning,  H.  —  Fig.,  to  de- 
stroy, waste,  impair,  injure:  alteros,  S.:  (Grerma- 
nos),  i.  e.  exhaust  by  exactions,  Ta. :  magna  pars 
(exercitus)  temeritate  ducum  attrita  est,  S. :  opes, 
S. 

attestor  (adt-),  — ,  4rf  [ad + tester],  topt^ve, 
confirm :  hoc.  Ph. 

attezo  (adt-),  — ,  teztus,  ere  [ad+texo],  to 
weave  to,  join  closely:  loricae  ex  cratibus  attexun- 
tur,  Cs. :  barbarorum  agris  attexta  ora. 

attilce,  adv,  [Atticus],  in  the  Attic  style, 

AttiOUfl,  eu(j,,  =r  'Arruedc,  Athenian,  Attic, 

attineo  (adt-),  tlnul,— ,  ere.  I.  Trans.,  to 
hold  fast,  detain,  delay:  quam  attinendi  dominates 
sient,  how  retained,  T.  ap.  C. :  Romanos  spe  pacis, 
S. :  dextram  vi,  Ta. — II.  Jntrans.,  to  stretch,  reach: 
Bcjthae  ad  Tanain  attinent,  Cu« — F  i  g.,  to  belong 
to,  concet*n,  relate  to,  be  of  consequence :  ea  nil  quae 
ad  te  attinent,  T.:  quod  ad  te  attinet,  as  far  as 
you  are  coneerntd,  T. :  quod  ad  me  attinet, /or  my 
part:  tamquam  ad  rem  attineat  quicquam,  H.: 
quid  attinebat  quaeri  de  eo,  etc.,  of  what  conse- 
quence was  it  ? :  uec  victoribus  mitti  attinere  puto, 
of  any  importance,  L. :  Te  nihil  attinet  tentare,  <hes 
you  no  good,  H. :  dicere  quae  nihil  attinent,  mat- 
ters of  no  concci-n,  H. 

attingo  (adt-),  tigl,  tftctus,  ere  [ad + tango], 
to  touch,  come  in  contact  ^dth:  prius  quam  aries 
murum  attigisset,  Cs. :  telas  putris,  to  handle,  V. : 
Maenalon,  set  foot  on^  0. :  men  to  aquam :  pedibus 
terram,  N. — To  ioucfi,  strike,  lay  hands  on,  seize: 
illam,  T. :  (fanum),  to  violate:  si  Vestinus  attinge- 
retur,  wei-e  aUacked,  L. :  herbam,  erop,Y,^To  ap- 
proacJi,  reacJi,  arrive  at,  attain  to:  Italiam :  lumi- 
na,  i.  e.  life,  V. :  arces  igneas,  i.  e.  divine  honors^ 
H.—-Of  places,  to  be  near,  bofder  07i,  adjoin^  touch: 
(regio)  Ciliciam :  eorum  fines  Nervii  attingebant^ 
Cs.— Fig^  to  touc?i,  affect,  reach:  dignitatem  tuam 


eontumeliA:  quoe  ea  infamia  attingeret^  L. — Qf< 
speech,  to  ioudi  upon^  mention,  refer  to:  quern 
slmul  atqueatUgi:  genera  breviter:  tantiun  mode 
summas,  N. :  ea,  tamquam  volnera,  L. — To  under^i 
take,  enter  upon,  engage  in,  take  in  hand,  naan- 
age:  causam  Murenae:  forum,  L  e.publie  ajfain: 
Graecas  litteras:  poeticam,  N. :  arma,  to  ttrns 
themsdvesj  L. :  alqd  extremis  digitis,  i.  e.  have  liUle 
experience  in,  —  To  reach,  attain:  auctoritatem 
loci :  haec. — 7b  come  in  contact  with,  fte  reialad  to^ 
belottg  to,  resemble:  cfBoiis  populum:  Res  gerere 
.  .  .  Attingit  solium  lovis,  the  administration,  of 
the  state  borders  on^  etc,  H. 

attoUo  (adt-),—.—,  ere  [ad+tollo],  to  Uft 
up,  raise  up,  raise,  elevate:  natum«  0.:  pallium 
(i:  e.  accingere),  T. :  f racto  cnire  planum,  H. :  ami- 
oum  ab  humo,  Y. :  oculos  humo,  0. :  ocaloe  con- 
tra, i.  e.  look  in  the  face,  0. :  mare  ventis,  Ta. :  ad 
lumina  lumen,  0. :  manHs  ad  caelum,  L. :  attolitur 
unda,  V. :  capita  caelo  (of  trees),  V. :  in  aegrum 
se  femur,  to  rise  upon,  V. :  se  in  auras,  0. :  fluTio 
se,  out  of  the  river,  V. :  ex  strage  se,  L. :  se  ab 
casu,  L. :  in  caelum  attoUi,  to  rise,  Ta. :  attoIUfe  se 
Lacinia,  comes  into  view,  V. — Of  buildings,  to  erect, 
raise  :  aroemque  aitoUere  tectis,  by  means  of  {high) 
roofsy  y. — To  raise,  lift  up,  devote,  exalt:  animos. 
v. :  vires  iu  milite,  Pr. :  ad  consulatos  spem  ani- 
mos, L :  alqm  praemiis,  Ta. :  iras,  to  rise  in  anger 
(of  a  serpent),  V. :  privati  homiuis  nomen  supra 
principis,  Ta. :  alouius  progeniem  super  cunctoe,  Ta. 

attondeo  (adt-),  tondl,  tdnsus,  ere'[ad+ton- 
deo],  to  sfiave,  shear :  vitem,  to  prune,  V. :  Tirgulta, 
to  crop,  y. — F i  g. :  laus  attonsa,  d^predaied  (poet.). 

attonltus  (adt-),  adj.  [P.  of  attono],  thunder- 
struck, stunned,  astounded:  magna  }^tb,  struck  with 
ten'or,  L. :  animi,  y. :  talibus  visis,  V. :  turbine 
rerum,  0. :  miraculo,  L. :  domus,  awe -struck^  V. : 
voltQs,  Ta. — Inmired,  frensied :  Baocho  matrea, 
y. :  rates,  H. — Fhmiic,  demented:  Proetides,  O. 

attono  (adt-),  ul,  itus,  are,  to  thunder  at,  afmi, 
terrify:  mentes,  0.:  Attonitus  est  oommitti  po- 
tuisse  nefas,  0. 

attorqnao  (adt»), — ,  — ,  Sre  [ad+torqueo], 
to  hurl  upwards:  iaculum,y. 

attraho  (adt-X  tr&xl,  tractus,  ere  [ad+traho], 
to  draw,  puU:  lora,  0. :  arcum,  O.  —  To  attract : 
ferrum  aid  se. — To  drag  before,  hale:  adducitor 
atque  adeo  attrahitur :  tribunos  ad  se,  L. :  quos 
(canes)  f  ugit^  attrahit  una,  carries  along,  O. :  atr 
tractus  ab  alto  Spiritua, dftiwn  de^,y. — ^Fig.,  to 
draw,  allure,  lead:  me  ad  hoe  negotium:  alqm 
Romam:  discipulos,  0. 

attrectatus  (adt-),  — ,  abl.  0,  m.  [attrseto],  a 
handling,  feding,  Pac  ap.  0. 

attrecto  (adt-),  avi,  atas,  &re  [ad+tracto],  to 
touch,  ftandle:  signum.  L.:   Penates,  y.:   Ubros 

Digitized  by  VjOOQIC 


•ttfifeVIO 


81 


anotoritu 


m  libufl.  — ^/HM.  o/ee.:  ACremn  ftttreetatam  ad- 
M  H. — To  bu9ff  tmaeif  with:  feralia,  Ta. :  quae 
4  i  obtineret,  Ta.-^7b  /ay  hM  of^  appropnaU: 

«  Lttribao  (adt-X  w'l  tltu9,ere  [ad+tribuo],  to 
M  i^n,  idiot,  medte  over:  hifl  (gladiatoiibus)  equos, 
tti  :  legioni  eqnites,  Gd. :  cui  sit  Apulia  attributa 
W  a  proTince):  buie  Rniiliimy  placet  under  hie 
mmiandy  d. :  pecuniam  redemptori :  pecunia  at- 
Ibuta,  numerata  eat. — 7b  give  in  tharge^  eommU, 
mijCde^  iniruti  :  no8  traddandoe  Cetfaego :  ei  sacra 
oania,  L.  —  Fig.,  to  eonfer,  bedow,  a«t^  give: 
^m  (timorem)  mihi  natuim  attribuit:  caram 
Ikminio,  L. — To  eUirHnUe^  a»anhe^  impute:  si  nni 
Mribuenda  culpa  sit:  alqd  Utteria. — To  add:  ad 
wissioaem  amiconim  miseriam. 

attiibatid  (adt-X  Onis,/.  [attribuo],  an  ae^ 
mfnment  (of  a  debt)i — In  grammar,  a  predicate^ 
^tribute. 

attribatum  (adt-),  I,  n.  [attribuo],  ia  gram- 
oar,  an  attribute,  predicate, 

attritoa  (adt-X  adj,  with  comp,  [P.  of  attero], 
nbbed^  mom  awag:  ansa,  V. :  mentum  paulo  at- 
aidns. — ^F  i  g.,  hardened,  impudeni  :  f rons,  In* 

an  (  ban  X  ifderj^  of  pain  or  surprise  (  ante- 
aa88.X  Oh!  t.— Of  remonstrance,  rww  1  T. 

ancepfl^  npis,  m,  [avis-l-CAP-l  a  bird-catcher, 
fouder:  callidus,  0. ;  a  povitrg-deaier,  H. — ^Fig., 
•  enapper-^p,  carper  :  s.vllabarum. 

{axiotSi),  adv.  [auctus],  bounti/uUg,  only  eomp, : 
loctius  Bi  f  eoere,  H. 

aiictid^  onis,/.  [AVG-l,  an  inareaee:  fnimenti, 
Ta. — A  tale  bg  inereaaing  bide,  av^ion^  vubUe  eale : 
■uctionem  consUtnere:  vendere,  to  Aom  ;  fortunae 
legiae,  L. :  in  auctione  vSnirCk 

aactidnariiu^  at^.  [aoetio],  of  an  auction: 
itria:  tabulae^  eolo/oi^tMi, 

anctioiior,  fttna,  arl  J^auctioX  to  hold  a  public 
wU^  sell  bg  auction:  qui  auctionatus  sit:  hasta 
postta :  difficnltates  auctionandi,  Os. 

anctito^  — ,  — ,  axe,/req^  to  increase  greatlg: 
pecnnias  faenore,  Ta. 

anctinOk  adv.,  see  aucte. 

anoto^  — ^  — ,  ^x%freq.  [augeo],  to  ifiereaee 
noidkjproaper:  te  lupiler  auctet,  Ct 

aoctor,  6rtis  m^  rmrely/.  [AYG-],  a  promoter, 
producer,  fatker,  progenitor:  auctores   generis: 
mihi  Tantalus  anctor,  O.:  auctore  ab  illo  ducit 
ori^nem,  H.:  sanguinis,  Y.-^il  builder,  founder 
Troiae,y.:  anetor  posuisset  in  oris  Moenia,  0. — 
A  truatwortkg  writer,  autkoritg:  satis  certus,  L. 
TaUe  bonos :  indicia  prolerre  Herodoto  auctore 
eamunis,  H. :  reram  Romanamm,  an  hietorian 
aoctorai  eitare,  L. :  sunt  qvl  male  pugnatum  ab 
his  anctoroa  iint,  i  c  w^  Msnf,  L.-*^n  origina- 
0 


tor,  performer,  doer,  caute:  iuiuriae:  auctorem 
odimus,  acta  defendlmus :  culpam  auctores  ad  ne* 
gotia  transferuDt,  S. :  nee  auctor  facluori  deerat, 
JLi. :  Tolneris,  O. :  muueris,  the  giver,  0. :  quis  ele- 
gOB  emiserit  auctor,  who  toot  the  flrvt  to  produce, 
H.  —  A  retpontible  person,  autkoritg,  narrator, 
teaefier :  in  philosophift,  Gratippo  auctore,  versaris, 
as  gour  teacher:  hoiuiuibus  auctoribus  uti,  cite  at 
enUhoritiet:  crlminis  ficti,  0. :  auctorem  rumorem 
habere :  non  sordidns  Naturae,  H. :  de  cuius  morte 
Thucydidem  auctorem  probamus,  N.— ^  voucfter, 
guarantor,  teeuritg:  gravis  roagnae  rei  (i.  e.  testisX 
L.:  non  si  mihi  lupplter  auctor  Spondeat,y.: 
auctores  sumu.*,  tutam  ibi  maiestatem  fore,  etc., 
we  vouch  for  it,  L :  nnbit  nuUis  auctoribus,  with 
no  atte&titig  witneetet:  quod  a  malo  auctore  emis- 
set,  i.  e.  a  teller  without  title:  auctor  benefici  esse, 
L  e.  hold  hinuelfretpontiNe  for  :  mulier  sine  tutore 
auctore,  a  guardian  at  voucher.  —  Ah  example^ 
model:  Latinitatis:  dicendi  Pkto:  tui  facti,  pre- 
cedent; habeo  auctorem,  quo  facias  hoc,  U.-^A 
counteUoTi  odviter,  promoter:  publici  consili,  i.  e. 
a  ttatetman:  mei  reditus:  audeudi,  who  advite 
boldnete,  Y. :  meritorum  auctore  relicta,  deterting 
the  prompter  of  gour  expioitt,  0. :  auctor  est,  ut 
agere  incipiat,  advitet:  mihi  ut  absim,  auctor  est: 
te  auctore  quod  fecisset,  under  gour  injiuenee,  T. : 
me  duce  et  auctore,  bg  mg  influence  and  advice : 
idne  estis  auctores  mi  hit  Do  gou  advise  itf  T. : 
Ille  populis  f uit  auctor  transferre,  etc.,  0« :  regem 
populus  iussit,  patres  auctores  facti,  i.  e.  ratified 
it,  L. :  id  sic  rotum  esset,  si  patres  auctores  fie- 
rentfL. 

aQOtdramentam,  l,  n.  [auctoro],  earnest  - 
moneg  (late). — F  i  g.,  a  pledge,  guarantg :  servitude, 

auctoritan,  &tis,  /.  [auctor],  origination,  pro- 
duction: eius  (facti  X — Power,  authorUg,  suprem- 
acy :  in  re  p. :  populi  R. :  legum  dandarum :  lega- 
tes cum  auctoritate  laxii^T^,  plenipotentiaries. — A 
deliberate  judgment,^  conviction^  opinion,  decision^ 
resolve,  will:  in  orationibus  auctoritates  consigna- 
tas  habere:  omissis  auctoritatibus,optnionii aiuie; 
antiquorum:  senatQs:  senatQs  vetus  de  Baccha- 
nalibus,  decree:  respondit  ex  auctoritate  senatils 
consul,  L. :  legati  ex  auctoritate  haec  rcnuntiant 
(sc.  senattis),  Os. :  ad  ea  patranda  senatQs  aucto- 
ritate adnitebatur,  bg  decrees,  S. :  populi  R. :  cen- 
soria:  collegii  (pontificumX  L. —  Warrant,  assur-  .i 
anee,  trustworthiness :  in  tcstimonio :  somniorum : 
cum  ad  Tanitatem  accessit  auctoritas. — Responsi- 
bilitg,  aceountabilitg :  quam  ego  def ugiam  auctori- 
tatem  consulatfU  mei. — A  voucher,  teeuritg :  cum 
publicis  auctoritatibus  convenire,  eredetitials :  auc- 
toritates praescrlptae,  attesting  signatures:  aucto- 
ritates  principum  conllgere,  responsible  names. — 
In  law,  a  prescriptive  title  (to  property),  HglU  bg 
postession:  usus  et  auctoHtas  iunjliV^^r^u^ 

Digitized  by ' 


.ejfibgr" 


•uotoro  ( 

bofltem  aeterna:  iare  aactoritatis. — An  exampU, 
modd,  preeedmt :  omnium  auperiorura:  alicuius 
auctoritatem  sequi:  totius  Italiae  auctoritatem 
sequl,  Cs.  — *  Ou>im/,  advice,  ptmuuum:  omnium 
qui  coQSulel>antur :  ut  vostra  auctoritas  Meae 
auotoritati  adiutrix  sit,  T. :  quorum  auctoritas 
apud  piebem  plurimum  valeiit,  Cs. :  quorum  auc- 
toritas pollebat,  S. :  auctoritute  su&  alqm  coramo- 
vere.~Of  persoDS,  inJlitertM^  weigJU,  dignity^  repur 
tatioHj  authority :  tauta  iu  Mario  f uit,  ut,  etc. : 
auctoritatem  habere  apud  alqm :  aleui  auctorita- 
^m  addere,  L. :  facere,  to  create :  ia  re  milttari, 
preetigcy  Cs. :  a  tantft  auctoritate  approbata,  by  a 
perBon  so  inJluentioL — Of  things,  imporlanoe,  eig- 
uifieaneey  forces  wdghi,  power ^  worthy  eonsequenee: 
Quliius  (legis)  apud  te:  in  hominum  fidelitate: 
huius  auctoritatem  loci  attingere,  dignity. 

(anotoro,),  — i  ftto«,  «^re  [auctor],  to  biitd,  obfige 
(only  pass.):  ferro  necari  Auctoratus,  i.  e.  hired  as 
a  gladiator^  H. :  pignore  auctoratus  alcui,  bound, 
L. 

attotmnnallfl,  Ruotaininu,  see  aut-. 

1.  (auctas),  adf,  [P.  of  augeo],  abundant,  am- 
ple (only  conw,) :  honore  auctiores,  richer  in,  Cs. : 
maiestas  . . .  Ruction,  L. 

2.  auotUB^  Os,  m.  [augeo],  increase,  accession  : 
fluminum,  Ta. :  (civitatem)  maxumia  auctibus 
cresoere,  L. :  imperii,  Ta. 

aucupium,  %  n,  [auoeps],  bird-catching,  fowl- 
ing: hoc  novomst  auoupium,  a  new  kind  of  fowl- 
ing, T,:  aucupia  omne  gi^nw,  game -birds,  Ct — 
Fig.:  delectationis :  vcrborum,  a  quibbling, 

ancupor,  fitus,  &r1,  dep.  [auceps],  to  be  a  bird- 
catcher,  c/uue,  hunt,  strive  after,  cat^:  tempus: 
epistulis  matris  imbecillitatem :  utilitatem  ad  di- 
cendum:  nimorem:  verba. 

audaoia,  ae,/.  [audax],  daring,  courage,  valor, 
bravery,boldness,intr€pidihf :  inbello,S. :  audaciae 
egere,  S. :  rairaoulo  audaciae  obstupefecit  hostis, 
L. :  si  verbis  audacia  detur,  if  I  may  speak  boldly, 
O. — Daring,  audacity,  presumption,  temerity,  inso- 
lence: bominis  inpudens,  T. :  Tnnt&  adfectus  au- 
dacia, T.s  (vlr)  Bummft  audaci&,  Cs. :  consilium 
plenum  audaciae :  intolenindaj  S. :  in  audaoes  non 
est  audacia  tuto,  0.:  quautas  audacias,  daring 
deeds:  non  humanae  ao  tolerandae  audaciae  (ho- 
minum sunt). 

audaoter  (rarely  audaoiter),  adv.  with  comv. 
audacius  and  sup.  audftcissime  [audax],  boldly, 
courageously :  te  roonere,  T. :  subsisterc,  Cs. :  au- 
dacius dlsputabo :  dictatorcm  creare,  with  confi- 
dence, L. — Form  audacitcr :  de  aliqua  re  laturum 
-esse,  L. — Rashly,  audaciously,  desperately:  multa 
facta:  audioius  exsultare:  scelera  audacissime 
facere. — Form  audacHer:  facere:  negare,  L. 

I  ftcis,  a^.  irith  comp.  and  sup,  [I  AY-], 


daring,  bold,  eourtageeiusly,  spirited:  poeta,H. 
dacissimus  omni  De  numero, 0. :  viribus,  V. :  pi 
liis  Liber,  H.:  ad  faoiuus  audacior:  coasiliuiny| 
paupcrtas,  H. ;  nialae,  V.  —  A  ndacious,  rash^ 
sumptuous,  foolhardy,  violent:  homo,  T.:   u.i| 
tiosus  et  audax,  H. :  de  improbis  et  audacil 
animus,  S. :  audacissimus  ex  omnibus :  omnia 
peti,  H. :  facinus,  T. :  lioc  (factum)  audacius 
impudeutius :  volatus,  0. :  supra  vires  ad  coiil^ 
dum,  L. — As  subst. :  audacium  scelus. 

andena,  entis,  ae(;.  witli  ron^.  and  sup,  [^ :  ol 
audeo],  dating,  bold,  intr^nd,  courageous  :  auil  eli- 
tes deua  ipse  iuvat,  0.:  Tu  ne  cede  malis  led 
contra  audentior  ito,  Y. :  audentissimos  quis^ue 
miles,  Ta. 

(andenter),  adv.,  only  comp.,  boldly,  fearlessly, 
ras/Uy:  audeutius  progredi,Ta. 

andentia,  ftc, /.  [audens],  daring,  boldness: 
privata  cuiusque,  Ta. 

aadeo,  ausus  sum  (subj.perf.  aus!m),  ere  [I 
AV-],  to  venture^  dare,  be  bold,  dare  to  do,  rith: 
tantum  faciuns,  T. :  nihil :  f raudem,  L. :  ultima, 
desperate  measures,  L. :  proelium,  Ta. :  pro  vita 
maiora,  Y. :  res  est  andenda,  L. :  ausum  Talia 
deposcunt,  him  who  dared  so  much,  0. :  ausurum 
se  in  tribunis,  quod,  etc.,  tM  dealing  with  ti-ibunes, 
L. :  multo  dolo  audebantur,  L. :  audendum  dextr&, 
now  for  a  daring  deed,\.:  nil  muttire,  T. :  alqd 
optarc:  loco  cedere,  S. :  sapere  aude,  have  the 
resobUion,  H. :  vix  ausim  credere,  0. :  ad  auden- 
dum impudentissimns :  si  audes,  fac,  eta:  nee 
quia  audent,  sed  quia  necesse  est,  pugnare,  L.: 
Auctor  ego  audendi,  Y. :  audendo  potentior,  1^. : 
longius  ausuri,  Ta.  —  Of  style:  feliciter,  fi. — 
Poet:  in  proelia,  to  be  eager  for  battle,  V. 

andiendUB,  adj.  [P.  of  audio],  to  be  heard, 
worth  hearing:  si  quid  loquar,  H. 

audiena,  ntis,  adj.  [P.  of  audio]. — As  stAst.,  a 
hearer,  listenet*:  animis  audientium :  cum  adaensu 
audientium  agere,  L. 

andientia,  ae,/.  [audio],  a  hearing,  attention: 
facit  ipsa  sibt  audientiam  oratlo,  covimMnds :  ao- 
dientiam  orationi  facere. 

audio,  I VI  or  il,  ItU8,Ire  [2  AY-],  to  hear:  quae 
vera  audivi,  taceo,  T.:  verbum  ex  te,  T. :  de  te  ex 
te,  your  account  of  yourself :  ista  de  maioribos: 
ab  ipso,  H. :  eum  querentem,  N. :  boo  roaiores 
natu  dicere:  a  maioribus  natu  mirari  solitum, 
etc.:  Audiet  civis  acuisse  femim,  H. :  Bibulus 
nondum  audiebatur  ease  in  Syria:  Cur  ita  credi- 
derim  audi,  II. :  audi  Quid  fenit,  H. :  id  ex  eo  au- 
divi, cum  diooret,  etc. :  do  Psaltrift  bac  audivit,  T.: 
illoe  de  quibns  audivi :  quin  iu  lioc  audi,  listcHf  T.: 
audin'  (for  audisne  ?),  do  yom  heart  T. — Supin,  aec.: 
vocat  (roe)  hie  auditum  scripta,  EL — 8upin*  obL :  0 
rem  auditu  crudelem.— P.;w«t.  .*  oui  non  aunt  audi- 

Digitized  by  VjiOOQlC 


andltio  C 

I  Demostheuis  yigiline :  non  uni  militi  sed  unirer. 

\  audiantar,  L. :  Audita  arboribus  fides,  H. :  nu- 

A  advertitis  cursum,  already  hnwon  by  r«pori,  V. 

VSubat,:  nihil  habeo  praeter  auditum,  heamay: 

|fert  audita,  what  lie  had  heard,  0. —  To  listen  to, 

f  attenlioH  to :  etsi  a  vobis  sic  audior,  ut,  etc. : 

di,  luppiter,  et  tu,  lane,  L. — To  hear,  be  tattght 
L  learn  from:  te  annum  iam  audientein  Gratip- 
Vm :  audiendam  sibi  de  ambito,  i.  e.  mwA  exam- 

!  t/ie  charge:  de  pace  audisse,  entertained  pro- 
i/ji,  L. :  dolor,  inveetigate,  V.  —  To  liiiten  to, 
'  an  eary  regard^  hear^  grant:  di  nieas  preces 
jidiverant:  neque  preces  audiri  iuteIIegit,Cs.:  si 
»}»nsi8set  aaditad  preces,  L. :  Audiit  et  genitor  In- 
ti)iiuit,y.:  paellas  Ter  vocata  audis,  H. — To  hear 
miih  amenl,  aecepL,  agree  vnih,  approve^  yield  to, 
grant,  ailoto:  fabulas:  turn  id  audirem,  si,  etc.,  / 
9ould  aeaent  to  U,  if,  etc. :  audio,  nunc  dicis  all- 
<[nidy granted:  non  audio,  Ida  not  admit  it, — To 
obey,  heed:  sapientiam:  roe,  L.:  te  tellus  audit 
Hiberiae,  H. :  neque  audit  currus  haben;is,  V. — 
In  the  phrase,  dicto  audiens  esse,  to  obey:  sunt 
ili  quidera  dicto  audientes:  dicto  audientes  in 
tantft  re :  dicto  audiens  esse  huic  ordini :  TuUio 
iobere  popnlum  dicto  audieiitem  esse,  L.:  dicto 
audiens  fait  iassis,  X. —  7b  be  eailed^  be  named,  re- 
ported^  regarded:  si  curas  esse  quod  audis,  H.: 
Id  audire,  to  bear  that  name,  Y. :  bene  aadire  Telle, 
tobenraieed:  bene  a  parentibus :  male  audies,  yov 
riU  be  in  bad  rqoHle,  T. :  insuetus  male  audiendi, 
X. :  minos  oommode  aadire,  ue,to  be  injured  in 
reputation. 

au^tio^  5nifl,  /.  [  audio  ],  a  hearing,  liidening 
to  :  fabellaniro :  hoc  solum  auditione  expetere,  by 
heaitay, —  Talk^  nanor,  report^  fietn:  levis,  Cs. : 
si  aocepisaent  famft  et  auditione,  esse,  etc. :  fictae 
auditiones :  falsae,  Ta. :  auditionibus  pennoti,  Cs. 

auditor,  oris,  m.  [audio],  a  hearer,  atuUtor: 
attentus:  scriptorum,  U.  —  A  pupil,  tcholar,  die- 
ciple:  Zenonia. 

anditoxliixii,  T,  n.  [auditor],  a  lecture-room^  Ta. 

1.  aaditiia,  P.  of  audia 

2.  ancBtoa,  fts>  m.  [audio],  the  hearing,  aenee 
of  hearing:  audita  percipi,  tier.:  semper  patet. 
—A  heatwg^  lietenhig:  auditu  oompertum  habere, 
Co. :  plurium  audita  acdpi,  Ta. 

aaliBro,  abetoll,  ablfttus,  auferre  Fab+fero],  to 
take  awag^  hear  off,  carry  off,  vitharaw,  remove: 
istaec  iotro,  T. :  e  proelio  auferri:  mnlta  domum 
nani :  liberi  per  deleetfls  aufenintur,  Ta. :  caput 
domino,  Y. :  Ille  aibi  ablatus,  robbed  of  hie  own 
formy  O. :  illi  Tertiee  erinem,  taken  from  her  head, 
v.:  aaferri  e  oonspecto,  to  disappear,  L.  —  Of 
waves,  wind,  etc,  to  carry  away,  waft,  bear,  whirl : 
ilqaem  ad  soopulum  e  traaquillo,  T. :  auferor  in 
soopalos,  Ol:  in  ailTam  pennis  ablata,  Y. —  To 


)  angiiralia 

carry  off,  snatch  away,  rob,  tteal:  a  nobis  hoc,  T. : 
ab  hoc  abaci  vasa  omnia :  pecuniam  de  aerario. 
— 7o  sweep  away,  destroy,  kill,day:  abstulit  mors 
Achillein,  H. :  quidqaid  mora  aufert,  L. :  alqd 
Mulciber  abstulerat,  had  consumed,  O. — Fig.,  to 
carry  off,  gain,  obtain,  get,  receive :  intiltum  uum- 
quam  id  auferet,  T. :  paucos  dies  ab  aliquo :  ut  in 
foro  statuerent  (statuas),  abstulisU,  i.  e.  have  pre- 
vailed.—  To  carry  away,  learn,  understand:  hoc 
non  ex  priore  actione,  posse,  etc. — To  get  off,  «- 
cape:  baud  sic  aufereiit,  T. — 7b  take  away, snatch 
away,  remove:  hi  ludi  dies  quindecim  auferent, 
take  up:  iinperium  indlgnis, /rom  the  unworthy, 
L. :  conspectum  eius  contioui,  deprives,  L. :  vitain 
senibus:  spem:  fervorem,  L. :  roetQ9,Y.:  somnos, 
H. :  me  velut  de  spatio, /roni  my  subject,  L. :  for- 
tassis  et  istinc  abstulerit  aetas,  wUlfree  me  from 
them,  H. :  poilicitationes  aufer,  away  with,  T. : 
aufer  Me  voltu  terrere,  desist,  H. 

aufiigio^  f ugi,  — ,  ere  [  ab  +  f agio  ],  to  flee 
away,  run  away,  escape:  die  roilii,  aufugistin  ?'T. : 
propter  furtura :  ex  eo  loco,  L. :  aspectum  paren- 
tis, jff««/i*ow. 

angeo^  auxl  ^nuxitis  for  auxeritis,  L.),  auctus, 
€re  [AVG-],  to  increase,  augment,  enlarge,  spread, 
extend:  in  augends  re,  accumulating :  iudusLriam, 
T.  :  bencToIentiam :  vim  morbi,  L. :  uumerum : 
annos,  0 :  copias,  S. :  flammam,  feed,  0. :  volu- 
crum  turbam,  to  be  clianged  into  birds,  0. :  lem  bo- 
nis rationibus:  grati&  posscssiones,  K. :  (dona) 
meis  renatibus,  i.  e.  offered  additional  gifts,  V. ; 
teiTam  imbribus,  to  efirich :  secando  vomus,  Cu. : 
amnis  imbribus  auctus,  0.:  aucto  in  barbarum 
cognomento,  lengthened,  Ta.  —  Supin,  aec. :  licen- 
tiara  auctum  properatis,  S.  —  F 1  g.,  to  magnify, 
exalt, praise,  extol:  quae  vellet:  munus  suum:  \io- 
stium  Tim. — 7b  exaggerate:  fama (proelium)  mul- 
tis  auxerat  partibus,  had  exaggerated,  Cs. :  multi- 
tudinem,  Cu. :  aucta  est  apud  hostes  fama,  Ta. — 
7b  furnish  abundantly^  enridi,  load:  bonis  aucti- 
bus  (ea  omnia)  auxitis  L.  (old  prayer) :  te  scientift : 
auctus  praed&:  senectus  augeri  solet  consiiio: 
augeatur  isto  honore  is  vir:  damno  auctus,  enriched 
by  a  loss,  T.  —  7b  honor,  advance:  te  augcndum 
putavi:  honoribus  auctus,  U. 

augMOO,  — ,  — ,  ere,  titc&.  [augeo],  to  grow,  in- 
crease:  uva  calore  solis  augescens :  roihi  augescit 
aegritiido,  T. :  tantis  incrementis,  L.:  corpora 
lente,  T. :  ceteris  auimi,  S. 

augur,  uris,  iw.  and  /.  [ avis + GAR-],  a  seer, 
soothsayer,  diviner,  augur  :  inolitus,  L. :  lovis,  i.  e. 
a  member  of  the  College  of  Augurs:  Apollo,  V.: 
Quod  si  non  desipit  augiir  ( i.  e.  the  poet ),  H. : 
Yana  vox  auguris,  0. — Fern.:  aquae  augur  An- 
nosa  comix,  H. 

augurilio,  e,  adj.  [augtir],  of  divination,  sooth- 
saying: libri  :  insignia,  of  an  augur,  L. — As  subst. 


aQeamtio  84 

n.,  ihi  part  of  the  camp  where  the  general  took 
augwriee:  ante  augurale,  To. 

aitisiiratld,  unis  [auguro],  a  divining  (by  au- 
gury): ex  passeribns. 

augtirato,  see  anguro. 

1.  auguratua*  P,  of  auguro  and  of  auguror. 

2.  augnratcui,  fls,  m.  [augurorj  the  office  of 
augur:  insigne  auguratOs:  auguratu  praeditus, 
Ta. :  scientia  auguratils. — Plwr.y  Ta. 

auguxium,  I,  m.  [  augur  ],'fA€  obeervanee  of 
omenSy  interpretation  of  omens^  divination^  augury : 
in  aroe  augurium  agere:  capere,  L.:   alcui  dare 

St  Apollo),  V. — An  omen^  aign^  event  interpreted 
augury:  Kemo  augurium  venisse  fertur  vol- 
tures,  L:  dare,  V. — A  predtdion^forecaet:  augu- 
ria  rerum  futurarum:  coniugis,  0.:  saeclorum 
futuronmj,/orc6oflKw^.'  tu  rite  propinques  Augu- 
rium, i.  e.  the  fidjilment^  V. 

augnxlas,  adj,  [  augur  ],  of  an  angttr^  of  the 
pt'ofeesion  of  augur :  ius. 

augnro,  firl,  atus,  fire  [augur],  to  act  as  augur^ 
take  the  auguries  of  consult  by  attgury :  sacerdotes 
salutem  populi  augtiranto. — Abl.  absol,  impers.: 
augurato,  after  augury,  i.  e.  under  the  sanction  of 
augurieSyh, — To  imagine^  con jedurCy  forebode:  si 
quid  veri  mens  augurat,  V.  —  To  consecrate  by 
auguries:  in  augurato  templo. 

augnror,  fitus  sum,  ArT,  dq>.  [au^r],  to  ad  as 
augury  augury  predict,  foretell :  alcui  ex  alitis  in- 
volatu :  ex  passerum  numero  belli  anuos :  Critiae 
mortem :  pugnao  fortunam  cantu,  Ta. :  (diem)  non 
procul  auguror  esse,  0. — To  surmise,  imagine,  con- 
jedure,  suppose :  contentos  auguror  esse  dcoa,  0. : 
quantum  ego  opinione  auguror. 

auguste,  adv.  with  oomp,  [augustus],  reverent- 
ly :  venerari :  dici  augustius. 

1.  augOBtuSy  adj,  with  eomp,  and  sup,  [augeo], 
consecrated,  sacred,  reverend:  Eleusis:  fons. — Ven- 
erablcy  nvnestie,  magnificent,  noble:  templa,  L.: 
moenia,  Y. :  mens,  O. :  forma m  augustiorem,  L. : 
Tir,  L. :  augustissima  Testis,  L. 

2.  Augustas,  I,  m.  [1  Augustus],  a  cognomen 
given  to  Odavius  Caesar  m  emperor;  his  majesty, 
— Hence,  As  adj.,  of  AttgttatuSy  of  the  emperor,  iw- 
perieU:  caput,  O.:  mensU,  the  month  of  August 
(Sextilis),Iu. 

aula,  ae  (gen.  aulai,  V. ),  /.,  =  «rfXr/,  a  court, 
fore-eonrty  yard:  immanis  ianitor  aulae,  I.  e.  Cer- 
berus, H. :  medi&  in  mulft,  0. — For  cattle,  H. — An 
inner  court  of  a  house,  haU,Y. :  leotus  genialis  in 
aula  est,  H. — A  palace,  residenee,  royal  court:  illft 
3e  iaotet  in  aula  Aeolus,  in  las  rdidence,  V. :  in- 
videndus,  H. :  laeta  Priami,  H. :  disoors,  i.  e.  the 
courtiei's,  Ta.:  puer  ex  aula,  a  page,  H. — ^Poet, 
of  the  cell  of  the  qiteen-bee:  aulas  et  cerea  regna 


I 


.  St? 


veStagantyY, --^Prineely power, royalty:  anctori 
aulae. 

aulaeuxn,  I,  n.,  =iab\aia,  embroidered  sir 
tapestry, — A  curtain,  canopy:  suspensa  aulaea^  I 
superba,  V. — The  €U}*tain  of  a  theatre  (lowei 
to  show  the  stage,  and  drawn  up  to  hide  it) 
laeum  tollitur :  premitur,  H. :  mittitur,  is  dropp 
Ph. — ^The  figures  seemed,  as  it  rose,  to  lift  it :       . 
Purpurea  intexti  tollant  aulaea  Britanni,  Y. —  *A 
covering  for  beds  and  sofas,  tapestry:  aulaeis 
superbis  conposuit,  V.:    Cenae  sine  aulaeis 
osiro,  H. :  piclae  aulaea  togae,  the  vast  folds,  I\P, 

aulious,  I,  m.  [aula],  a  cowtier. — Plur.,  N.    J 

auloedus,  X,  m.,  one  who  sings  to  the  flute,     { 

aura,  ae  (al,  V.),/.,  =:  avpa,  the  air  (in  motioii), 
a  breeze,  bn-eath  of  air,  wind,  blast:  me . . .  omniess 
terrent  aurae,  V. :  ▼entosi  murmuris  aurae,  V. : 
rapida,  0. :  flammas  exsoscitat  aura,  the  breathy  O. 
— ^Fig.,  a  breath  of  air,  wind:  ramoris:  famae, 
y . :  spf i,  L. :  voluntatis  defensionisque,  infiuence  : 
fallax,  i.  e.  the  fickle  wind  of  favor,  H. :  popularis, 
popular  favor,  C,  L.,  H. :  aura  favoris  popularis, 
L. :  gaudena  popularibus  anris,  V. :  aura,  non  con- 
silio  ferri,  the  favor  of  the  mob,  L. :  divinae  parti- 
cula  aurae,  i.  e.  ^  soid,  H. — Sn^  asr,  atmosphere, 
vital  air  (poet.) :  auras  Vitales  carpis,  V. :  vcsci 
aura  Aetheria,  to  live,  V. :  captare  naribus  auras, 
to  snuff  the  air,  V, :  Ubertatis  anram  oaptarc,  a 
hnpe,  L. — Hetght,  heaveUy  tlte  upper  air :  adsurgerc 
in  auras,  V. :  telum  contorsit  in  auras,  tgawards, 
V. :  Stat  ferrea  turris  ad  auras  (poeL  for  ad  altaX 
rises,  V.  —  The  %ipper  world:  Eurydice  superaa 
veniebat  ad  auras,  V. :  pondus  ad  auras  Expulit, 
i.  e.  was  ddivered  of,  0. — Daylight,  publicity  :  om- 
nia ferre  sub  auras,  to  make  known^  V. :  f ugcrc 
auras,  to  hide,  V. — An  odor,  exhaUUion :  illi  Dnlcis 
compositis  spiravit  crinibus  aura,y.:  unde  anri 
aura  refulsit,  spilendor,Y. 

aurarla,  ae,/.  [aurum],  a  gotd-mine,  Ta. 

auratui^  adj.  [aurum],  adorned  wiUi  gold,  cov- 
ered with  gold,  gilded,  golden :  tecta :  tempora,  teiih 
a  lielmd  of  gold,  V.:  vestes,  O.t  milites,  with 
shields  of  gold,  h.:  monilia,  0.:  peUis,Ot. 

aureolus,  adj,  dim.  [aureue],  golden :  malum, 
Gt.'^Jieftdgent,  splendid:  libellus:  pedes,  Ct. 

aureus  (poet  anrea,  aureS,  aurels,  disyl.X  adj. 
[aurum],  of  gold,  golden :  imber,  T. :  corona  (a 
military  distinctioa),  L. :  vis,  of  turning  into  gold, 
O. :  nummufl,  a  gold  coin,  piece  (  worth  $5.10  or 
£1  ]a.).-^As  subsL  m.  (so.  nummus),  L.,  Gu. — 
Golden,  oimamented  with  goldy  gilded:  sella :  cin- 
gula,  v. :  CQSpis,  O. :  Pactolus,  with  golden  sand, 
V.  —  Pi  g.,  glittering  like  gold,  golden :  color,  O. : 
YenvByWitli  golden  hair,  Y.:  luna,0.:  oaesarieSfY. 
— Beautiful,  golden,  magnifieenty  excellent :  aether, 
0. :  mores,  fi. :  vaedvionfM^^^^^  mmuy  H. 

Digitized  by 


86 


Aetas,  tiU  goldm  age^  O. :  tempus,  H. 


adj.   [  aiirum  4*  ooma  1,  gcidm^ 

fetus  (arborisX  with  gcldm  fcitagt^  V. 

^uxicnla,  ae,  /.  dvai.  [aaris],  iht  exienuU  ear^ 

'  mordicua  aaferre :   Oppono  auricularo,  H. : 

culft  infimft  xnollior,  the  ear-lap:  Praeceptiim 

ftculis  instillare,  H. :  molles  Auricutae,  sensiUve 

[mzlfer,  era,  erum,  adj,  [aurum+l  rER.],^oW. 
'ing:  arbor,  L  e.  bearing  golden  apples:  amuis, 
Tagus,  0. 

knxifez;  icia,  m.  [aomm+FAC-],  a  golfbmitli, 

amiga,  ae,  m.  and  /.,  a  charioteer^  driver,  Y. : 

tarigae  ex  proelio  excedunt,  Cs. — Fem. :  aurigam 

sororem,  V. — An  ottUr,  groom,  V.— TAtf  Wagoner 

(a  oooatellatioD),  C — A  pilot,  0. 

aiizigeiia,  ae,  m.  [aurum +6EN-],  tpmngfrcm 
fold  (of  Peneafi),  0. 

amiger,  era,  erum,  adj.  [aurum+OES-],  gold- 
bearing  :  taari,  with  gilded  home,  G.  poSt. 

amifl,  18,/.  [2  AV-],  the  ear  (as  the  organ  of 
bearing) :  aurTs  adhibere,  to  be  attentive:  admovere 
urciD,  to  listen,  T. :  tibi  plurla  admovere  auns, 
bring  more  hearers,  H. :  erigere :  applicare,  H. : 
praebere  aurem,  to  give  attention,  listen,  0. :  auri- 
bus  acdpere,  to  hear :  bibere  aure,  11. :  alqd  aure 
Etsarrat,  i.  e.  in  the  ear,  0. :  in  aurem  Dieere  pue- 
n>,  i.  e.  aside,  H. :  ad  aurem  admonere:  in  aure 
(fictare,  lo. :  Cynthius  aurem  Yellit  (as  an  admoni- 
tk>nX  V. :  auribus  Yari  8erviunt,/a/^er,  Cs. :  in  au- 
rem utraroria  dormire,  to  sleep  soundly,  i.  e.  be  un- 
eoncemed,  T.  —  Plur.,  the  ear,  critical  judgment, 
*Mte:  offendere  aures:  elegantes:  alcius  implore, 
to  satisfy:  in  Maeci  descendat  aures,  H. — The  ear 
rf  a  plough,  earth-board,  V. 
anzitalofl^  I,  m.  dim.  [auritus],  an  ass.  Ph. 
anntiUk  adj.  [  auris  ],  vtiih  ears,  having  large 
ears,  long-eared:  feporea,  V. — Listening:  quercus, 
n. 

atironi,  ae,/.  [AVS-l,  the  morning,  daum,  dag- 
break :  nibescebat  stelhs  Aurora  f ugatis,  V. :  ad 
primam  auroram,  L.  —  Me  ton.,  the  goddess  of 
morning  (Gr.  'n«c),  V.,  0.— 2%e  3xst,  Orient :  Au- 
rorae  popuH,  V. :  Eiirus  ad  Auroram  reoessit,  0. 

annuii,  I,  n,  [AYS-],  gold:  auri  pondus :  auri 
▼enae:  carior  auro,  more  precious  than,  Ct. — 
Pro  v.:  raontls  auri  polliccri,  T. —  TTie  color  of 
ffold,  golden  lustre,  brightness :  spicae  nitidum,  0. : 
•Dguis  cristifl  praesignis  et  auro,  0. — 77ie  Golden 
Ape:  redeant  in  aurum  tempora  priscum,  H. :  ar- 
gentea  proles,  Auro  deterior,  0.  —  An  ornament, 
implement,  or  vessel  of  gold:  plenum,  a  golden  gob- 
Id,  y. :  andllae  oneratae  anro,  golden  jewellerg,  T. : 
faule,  neeklaee,  O. :  aesUYom,  a  light  ring  for  sum- 
mer, In. :  f ulynm  maudunt  sub  dcotibus  aurum,  a 


golden  bit,  Y. :  auro  potiri,  the  golden  Jleece,  O.— 
Coined  gold,  money:  auri  iodigere:  Auri  sacra  fa- 
mes, Y. :  otium  non  venale  auro,  E,-^A  gilded 
yoke,Y. 

atuoultator,  driS|  m.  [auscuico],  a  hearer. 

aoeciilto,  ftvi,  ttus,  ftre  [*  auseulta  for  auricu- 
la], to  Iiear  with  attention,  listen  to,  give  ear  to : 
auseulta  pnucis,  T. :  populum,  Ct. :  lamdudum  au- 
sculto,  have  listened  long,  H. :  quod  super  est  auda- 
ciae,  T. — To  heed,  cfieg:  seni,  T. :  mi  hi  auseulta. 

aiiaim,  see  audeo. 

auspex,  icis,  m.  and/,  [avis + SPEC-],  an  in- 
terpreter of  omens  given  bg  birds,  diviner,  augur, 
sooUtsayer:  Providus,  H.  —  An  author,  founder, 
director,  protector,  favorer :  auspices  legis :  divia 
Auspicibus  ooeptorum  operum,  Y. :  auspice  Mu8&, 
H.:  Nil  desperandum  auspice  Teucro,  H. — Plur., 
at  a  marriage,  the  responsible  witnesses,  persons  who 
gave  away  the  bride:  nuptiarum  auspices:  nubit 
nullis  auspicibus. 

auflpioato,  adv.  [auspicatus],  after  taking  the 
auspices:  urbem  condere:  instruere  aciem,  L. — 
In  good  time,  auspiciously :  hue  me  attuli,  T. 

aaapioatoa*  adj.  with  comp.  and  sup.  [P.  of 
auspicor],  inaugurated,  consecrated  by  enupices: 
locus:  impetas  Koatros,  U. :  oomitia,  L. — Fortu^ 
nate,  favorable, auspicious:  Yenus  auspicatior:  au- 
spicatissimum  initium,  Ta. 

anspioiimi,  I,  m.  [auspex],  divination  by  the 
Jlight  of  birds,  augury  from  birds,  auspices:  co- 
mitia  auspiciis  iropedire :  auspicia  habere,  author- 
ity to  take  the  auspices^  L. :  observare,  L. — A  sign, 
omen,  divine  premonition,  indication  by  augury : 
optimis  auspiciis  ea  geri :  alitem  auspicium  fecia- 
se,  L. :  melioribus  auspiciis,  under  better  omens, 
Y. :  cui  (diviti)  si  libido  Fecerit  auspicium,  i.  e.  an 
impulse,  H. — Since  only  the  chief  in  command 
could  take  |lie  auspices  for  the  army,  command, 
guidance,  auHiorily:  ductu  auspicioque  eius  res 
gerere,  ll :  tuis  Auspiciis  coufecta  duella,  H. :  II- 
lius  auspiciis  moenia  Tiota,  0. :  maioribus  ire  au- 
spiciis, i.  e.  o/  Jupiter  hinuelf  Y. — JUght,  power, 
incli$iation,wiU:  meis  ducere  vitam  Auspiciis,  Y. : 
populum  paribus  regamus  Auspiciis,  Y. 

auspioor,  fttus,  firl,  dep.  [nuspex],  to  te^ee  the 
auspices  :  tripudio :  auspicari  posse,  L. :  auspican- 
di  gratift,  Ta. ;  see  also  auspicate. 

auater,  trf,  m.  [AYS-],  the  south  wind:  portua 
ab  austro  tutus,  Cs. :  vehemens:  turbidus,  H. : 
pluvius,  0. :  frigidus,  Y. :  floribus  austrum  inmisi, 
have  exposed  to  the  parching  blast,  Y. — The  south 
country,  the  south:  in  aqutlonis  austrive  partibua: 
mundus  Libyae  devexus  in  austros,aoti<A  of  Libya, 
Y. 

austere^  adv.  [austerus],  severely,  morosely: 
agit  mecom  Cato.         ^ ^ ,.^^^  ^^  V^OOglC 


anstdnw 


86 


aiifltenifl»  adj.  with  comp.,  =  avanipSc^  9evere, 
riffidy  moroee :  austero  more  ac  modo  :  uusterior 
et  gravior. — Of  stjie :  suavitas,  teriow :  poemata, 
H. — BurdcMome  :  labor,  H. 

auBtrilio,  e,  adj.  [  auster  ],  aouthem :  regio : 
ciDgulus,  the  tortHd  xone :  ora :  polus,  0. 

auatxiniuiy  o^;.  [auster],  totUhem:  calores,  V. 

austmi,  I,  n.  [audeo],  a  bold  deed^  reckU»  act: 
fortiii  aiisui,  V  :  auao  potiri,  to  succeed  in  boldnetSf 
V. :  ausi  paenitet,  0. 

auBiia»  jP.  of  audeo. 

aut,  conj.y  introducing  an  antithesis  to  what 
precedes,  or:  omnia  bene  sunt  dioenda  .  .  .  aut 
eloqueutiae  nomen  relinquendum  est :  quibusnam 
manibus  aut  quibas  viribus,  Cs. :  cita  mors  venit 
nut  victoria  laeta,  H. :  ruminat  berbas  aut  sequi- 
tur,  V. — So  introducing  successive  alternatives: 
quo  iure  aut  quo  mure  aut  qiiA  lege,  or  , , ,  or: 
Uispanorum  aut  Gallorum  aut  Threcum  mille. — 
Introducing  two  alternatives,  aut .  .  .  aut,  eitJier 
.  ,  ,or:  ubi  enlm  potest  ilia  aetas  aut  calescere, 
aut  ref rigerari  ? :  per  unam  aut  vivam  aut  moriar 
sententiam,  T. :  aut  morte  aut  victoria :  ne  imma- 
nitas  aut  extitisse  aut  non  viiidicata  esse  videatur : 
neque  enim  sunt  aut  obscura  aut  non  multa  post 
coromissa :  nihil  est  tam  aut  fragile  aut  flexibile, 
quam,  etc.  —  Introducing  three  or  raoi-e  clauses: 
aut  equos  Alere  aut  canes  ad  venandum,  aut  ad 
phtlosophos,  T.~With  two  pairs  of  disjunctive 
claujies :  ne  aut  de  Laelii  aut  do  huius  generi  aut 
arte  aut  glorift  detraham.  —  Praegn.,  adding  an 
emphatic  alternative,  or  surdy^  or  at  least :  quae- 
ro,  num  ininste  aut  improbe  fecerit,  or  at  least  un- 
fairly: profecto  cuncti  aut  magna  pars  fidem 
mutavissent,  S. :  quid  ergo  aut  huno  prohibet,  aut 
etinm  Xenocratem,  etc. :  aut  libertatem  aut  certe 
inpunitatem  adeptus,  L. — ^Emphatic,  or  dse^  other- 
totM,  in  the  contrary  case:  Redduc  ^xorera,  aut 
quam  ob  rem  non  opus  sit  cedo^  T. :  nunc  manet 
iiisontem  gravis  exitus:  aut  ego  veri  Vana  feror, 
V.  —  Correcting  what  precedes,  or^  or  rather,  or 
more  accurately :  de  hominum  genere,  aut  omnino 
de  animalium  loquor. — Beginning  a  sentence: 
Aut,  ita  qui  sentiet,  non  apertissime  insaniat  f  or 
is  not  rathei\  etc. — With  potius:  erravit,  aut  potius 
insanavit  Apronius? — Neque  .  . .  aut  (for  neque 
.  . .  neque):  nee  coniugis  umquam  Praetendi  tae- 
das  aut  haec  in  foedera  veni,  V. :  nee  litore  tenus 
adcrescere  aut  resorberi,  Ta. ;  cf.  non  eo  dico,  quo 
niihi  veniat  in  dubium  tua  fides^  aut  quo,  etc. 

autem,  eon/.,  nn  adversative  particle  which 
regularly  follows  an  emphatic  word,  or  two  or 
more  closely  connected  words,  Intt,  on  the  other 
luindy  on  the  contrary^  however:  hostium  vim  sese 
perversurum  putavit,  pervertit  autem  suam :  cum 
hie  Roscius  csset  Aroeriue,  T.  autem  iste  Roscius 


Romae :  moleste  enim  tulerat .  • .  ego  autem  xi|| 
rooleste  fero.  —  In  contrasted  conditions,  «t .  . 
autem;  si  or  Mm  .  ,  ,  sin  autem:  si  non  Yeu 
quid  attinet  ?  si  autem  venit,  quid  attinuit  ?  —  |i 
a  condition  in  contrast  with  a  preceding  negatif 
or  question:  nobiscum  neo  animo  certe  est 
corpore.  si  autem  domi  est  —  Ellipt. :  T/L 
Ego  non  tangam  meam  ?  CA.  Tuam  autem,  f  urt 
fer  ?  YourSj  say  you  f  T. :  peril,  quid  hoc  auten 
roali  ?  T. — In  exclamations :  ecoe  autem  alteniJn^ 
T. :  eccui  autem  non  proditur  revertenti  ?  —  Inf  a 
correction  or  explanation:  num  quis  testis  Porit- 
humium  appellavit?  Testis  autem?  non  accusa- 
tor?:  In  Africam  transcendes.  Transeendcs  ati- 
tern  dico,  L. :  ab  hostibus  captae.  quibas  autem 
hostibus  ?  nempe  iis,  etc. — ^In  a  transition,  Imt^  and 
now:  atque  haec  in  raoribus.  de  benevolentia 
autem,  quam,  etc:  de  inferendft  quidem  iniurii 
satis  dictum  est.  praetermitteiidae  autem,  etc. — 
Introducing  a  parenthesis :  quod  ritium  eflfugere 
qui  volet  (orones  autem  velle  debent)  adhibebit, 
etc.  —  Resuming  a  thought:  honestum  autem  id, 
quod  exquirimus. — ^Adding  a  new  circumstance  or 
a  climax :  tulit  hoc  graviter  filius ;  augebatur  aa- 
tcm  eius  molcstia,  etc:  magnus  dicendi  labor, 
magna  res,  magna  dignitas,  summa  autem  gratia. 
— In  a  syllogism,  to  introduce  the  minor  proposi- 
tion, nowj  but,  G. 

authepsa,  ae,/,  =  aw&«\f/j|c,  an  urn,  boiler. 

autor,  antoritaa,  see  aucto-. 

autunuiiUs  (not  auct-),  e,  adj.  [autumnos],  of 
autumn^  autumnal :  aequinoctium,  L. :  pruna,  Pr. 

1.  aatamnuB  (not  auct-),  T,  m,  [A V-],  autwnn : 
gravis,  C?'. :  pomifer,  H. :  letifer,  sickly,  lu. :  per 
autumnos,  H. :  inaequales,  changeaUe^  0. 

2.  autUmnuB,  adj.^  autumnal,  of  the  autumn: 
f rigus,  0. 

autumo,  avi,  — ,  &re  [alo],  to  say  aye,  assert, 
aver,  affirm,  say:  facturum  automat,  T. :  insanom 
(cum),  H. 

auxiUSriB,  e,  adj.  [auxilium],  aiding,  helping, 
assistant,  auxiliary :  uudae,  0. :  dea,  i.  e.  Lucina, 
0, :  carmen,  in  aid  of  /ason^  0. :  acra,  sounded  to 
drive  away  an  eclipse,  0.  —  Of  troops,  auxiliary: 
cohortes,  C^. — As  subst.  sing,  and  plur.,  an  auxilia- 
ry soldier,  Ta. ;  auxiliary  troops,  Cs. — Hence,  sti- 
pendia,  the  pay  of  auxiliaries,  Ta. 

auxiliariUB,  adj.  [auxilium],  assistant,  auxilia- 
ry: coI)oi*s:  cquites,S. 

auadliator,  Oris,  m.  [auxilior],  a  Jidper :  hand 
inglorius,  Ta. 

aiucillor,  fttus,  ftrT,  d^.  [auxilium],  to  give  Mp, 
aid,  assist,  succor:  facultas  auxillatidi,  Cs.:  alcui 
nil,  T. :  mihi,  8. :  (podagram)  aquis,  to  cure,  0. 

atucUitun,  I,  n.  [  AVC-  ],  help,  aid,  assistance, 
tuppoii,  twccorj.  a^d  jij^xi^i^)^^^. :  plurimis 


87 


averto 


^  Jfe :  ab  alquo  expetere :  Jaboram,  meant 


t    saaioff 

^    ^-  ^>  , 

r  Gran'^ife^,  V. :  auxilia  portare,  & :  magna  duo 
L  the  t.'  y^vrett  o/oid^  L. :  Mittat  ut  auxilium  sine 
5  chatki^inr^  mtxiliary  troopt^  auxiliariea:  barba- 
a  cha  A  odventicia :  Pompeio  mittere :  cogere,  V. : 
r-  Atf^ci  in  mediam  aciem  coniectis,  Ca. — Military 
^  Of  ^  troops:  infirma,  Cs. 

i  .  ^are,  adv.  with  eomp.  [avarus],  greedUy^  covet' 
^%(^y  •Hngily:  preiium  statuere  arti,  T. :  nihil  fa- 
c:^idum:  imperitare  victis,  L. :  avarias  bellare,  L. 
^▼aritta,  ae,  /.  [  araruB  1  inordmat$  desire, 
p.mtl,  avarice,  eoveUjueneta :  gloriae,  Cu. :  hians  et 
-^Aiiineus,  gaping  and  eager:   aniens:   claeseni 
ritiH  perdere :  animas  aeger  araritiA,  6. :  pro- 
da,  S. — /Y»r. :  omues,  every  kind  of  aeffiafinevu 
.vanU|  adj.  with  camp,  and  sup.  [1  AY-],  eager- 
degirom,  grasping :  roare,  H. :  Tenter,  rav^yioiK, 
i| :   laadia,  H. :  pecuniae,  Ta. :  avArae  Spes,  too 
^AibitiouSj  H. :  praeter  laudem  nulliua,  eager  oti!y 
N  r  glory^  H« :  Agrioola,  asalowt,  Y . — Avatieious, 
a  veiousy  pennrioue  :  meretrix,  T. :  homo  roiniroe : 
qi  antum  dificordet  parcna  avaro,  H. :  in  rapacltate 
»  idk>r  f :  homo  aTarisaime :  Htus,  Y. :  Troia,  0. — 
i  )  eubet.^  a  mtser,  eovetous  men:  Semper  avarus 

aveho^  Texl,  Tectos,  ere  [ab+veho],  to  carry 
oiT,  take  away:  quos  turbo  alias  avexerat  oras, 
V. :  dona  domos,  L. :  equites  Aegyptum,  L. :  citato 
equo  ex  proelio  avectus,  L. :  Greditis  avectos 
hostes  ?  have  sailed  away,  Y. :  avectua  ab  suis, 
rode  ateay,  L. 

avello  (vclU),  rolsus  or  vulsus,  ere  [ab+rello], 
to  tear  away,  rend  off^  pluck,  snatch  away:  pom  a 
ex  arboribnis  r\ :  alqd  a  corpore :  f  i-ondes,  0. :  le- 
porum  avulsos  arraoe  edere,  H. :  avolsum  umeris 
caput,  Y. :  tnineiB  corpora,  0. :  tibi  mavis  pre- 
tium  arellier?  H. :  sibi  avelli  iubet  spiculum. — 
To  tear  away,  remove  hy  force :  ab  eA  sese,  T. :  de 
niatris  hunc  eomplexu :  ut  sperem  posse  avelli,  he 
Mfparaied,  T. :  neque  avelli  po^sunt,  leave,  the  place, 
v.:  coroplexa  avulsus  luli,  Y. — To  pluck  away, 
rtaate :  hunc  convitio  a  tanto  errore. 

avena,  ae,  /.,  oats,  Y. :  steriles  avenae,  wild 
oais,y.:  si  avenam  videris,  i.  e.  weeds. — An  oat- 
strav,  straw  (in  a  shepherd's  pipe) :  structis  cnntat 
aveniii,  O. — Hence,  an  oaten  pipe,  pastoral  pipe: 
tenui  Muaam  meditaris  avenft,  Y. 

1.  aveo  (hay-),  — -,  — ,  Sre  [AY-],  to  wish  for, 
kmg  after,  desire  earnestly,  crave:  avena  Ponere 
signa  praeceptia,  H. :  propins  accedere,  0. :  scira 
quid  agas.— Of  things:  aret  (ara)  Spargier  agno, 
U. :  parto  quod  avehaa,  H. 

2.  (aTed),  see  (haved)L 

AvemaUak  ^i  odj.  fAvernusl  of  Lake  Aver- 
nw:  aquae,  H. :  nymphae,  0. :  Sibylla,  Pr. 


ATdmiiB,  adj.,  ss  dopvoc  ( prop.,  birdJess,  be- 
cause its  exhalations  destroyed  life ).  —  Hence 
(  with  or  without  hicus ) :  Avernus,  a  lake  near 
Ctunae,  the  fabled  entrance  to  the  lower  world,  C, 
Y,  \j,—Of  Lake  Avernus:  freta,  portus,  Y.— 0/ 
the  lower  world,  infernal:  stagna,  Y. :  luno,  i.  e. 
Froserpirui,  O. — Plur.  n.,  the  region  about  Aver- 
nus, v.,  O.-'T/te  lower  world,  Y. 

averro,  — ,  — ,  ere  [ab + verrol,  to  sweep  away : 
carft  piscTd  mensA,  L  e.  to  clear  the  {Jislinionger^s  ) 
table  at  a  high  price,  H. 

a-Terrunco,  — ,  — ,  Are,  in  religion,  to  avert : 
dii  averruncent:  averruncandae  deum  irae  victi- 
mas  caedere,/of'  averting,  L. :  prodigia,  L. 

1.  averaor,  atus,  ArT,  dep,  intens.  [averto],  to 
tw-n  from,  turn  away,  shHfik  from  :  aversari  ad- 
vocati  et  iani  vix  ferre  posse:  haerere  homo, 
averaari. — 7b  repulse,  scorn,  dedine,  shun,  avoid: 
tilium,  L. :  aspectum  alcius,  Ta. :  scelus,  Ou. :  pre- 
cea,  L. :  honorem,  0. 

2.  aTeraor,  Oris,  tn.  [averto],  a  tkief,  embezzler : 
pecuniae. 

aversns,  adj.  with  sup.  [P.  of  averto],  turned 
away,  turned  back,  on  the  back  side,  behind,  back- 
wards: et  adversus  et  aversus  impudicus  es: 
nversum  hostem  videre,  tlie  backs  of  tfie  enemy, 
Cs. :  ne  aversi  ab  hoste  circumveuirentur,  shut 
off  in  the  rear,  Os. ;  quern  aversum  transfixit,  in 
the  back,  N. :  aversos  boves  caudls  in  speluncam 
traxit,  L. :  porta,  in  tlie  rear,  L. :  porta  aversis- 
sima,  farthest  back,  L.  —  Plnr.  n,  as  snbst.,  the 
hinder  part,  back:,  per  aversa  urbis  fuga,  L. :  in- 
snlae,  L. — F  i g.,  withdrawn :  milites  a  proelio,  Cs. — 
Disindincd,  alienated,  unfavorable,  opposed,  averse, 
hostile:  a  Musis:  aversissimo  a  me  animo  esse: 
a  propoaito,  L. :  aversii  auribus  questa«  to  deaf 
ears,  L. :  Deae  mens,  Y. :  amici,  H. — ^With  <iat. : 
nobis,  Ta. :  mercaturls,  H. :  lucro,  not  greedy  of,  H. 

a-verto  ( avor- ),  ll,  sus,  ei-e,  to  turn  away, 
avert,  turn  off,  remove :  flumina :  se :  a  DohibellA 
pecuniam :  iter  nb  Arari,  turtied  aside,  Cs. :  a 
ceteris  in  se  oculos,  attracted,  L. :  eo  itincre  se, 
Cs. :  Capuft  Hannibalem,  L. :  ItaliA  regeni,  Y. :  in 
fugam  clossem,  L. :  ab  bominibus  ad  deos  preces, 
L.:  rcgnum  Libycas  oras,  Y. — Peus.:  aversa  est 
Xata  lovis,  turned  away,  0. :  a  iudicibus  oratio 
revertitur. — Poet.,  with  ace,,  to  turn  from,  shnn: 
fontes  avertitnr  (equus),  Y. — 7h  turn  away,  retire, 
withdraw:  avertens  roseA  cervice  refulsit  (sc.  seX 
Y. :  prora  avertit,  Y. — To  carry  off,pfm*Unn,  steal, 
embazle :  pecuniam :  a  stabulis  tauros,  Y. :  prac- 
dam  domum,  C«. :  pellem  Colchis,  Ct. — Fig.,  to 
turn,  divert,  withdraw,  keep  off:  a  me  animum :  ut 
nee  vobis . . .  averteretur  a  certaminc  animus,  L. : 
Hannibalem  ab  incepto,  L. :  Sabinos  (sc.  a  pugnA), 
L. :  sanos  sensOs,  to  charm,  inflame^^^^^^  a^t^ 


^▼•to. 


88 


h9pdbaf 


"Wird  off,  turn  away:  morbos,  H. :  hoc  omeD :  An- 
toni  oonatuB  a  re  p. :  periculum  victimft,  Ph. — To 
alienate^  ettrange :  auimos,  S. :  legiones  a  C.  An- 
toni  scelere :  civitates  ab  eius  amicitia,  Ga. 

aveto  (hav-),  inUrj.,  see  (haveo). 

avla,  ae,/.  [avus],  a  grandmotJi/er  :  anus,  Cu. 

aviarinm,  I,  n.  [avis],  a  pouUry-yard^  C— 
Plur. :  inculta,  th/B  tnld  haunts  ofbii'dsy  V. 

avide,  adv,  with  comp.  and  mtp.  [avidusl  eager- 
fy,  greedily :  adripere  htteras :  pransns,  H. :  avi- 
dius  so  in  voluptates  mergere,  L. :  avidissime  ex- 
spectare  alqd. 

avidltaa,  fttis,/.  [avidns],  eagemeu  fwy  avid- 
ity,  longing,  vehement  deeire:  animi,  Gu. :  cibi: 
sermoDis :  legendj.  —  Chreed  of  gain,  oovetoutnen, 
avarice :  ingeni :  iuflammati  aviditate. 

avidos,  adj,  wilh  eamp^  and  mp,  [1  AV-],  tong- 
ing  eagerly,  deeirom,  eager, greedy:  libidines:  por- 
ca :  amplexus,  0. :  oursOs,  V. :  cibi,  T. :  laudis : 
potentiae,  S. :  novarum  rerum,  L.:  ad  pugnam, 
L. :  f  uturi,  H. :  avidi,  mne-^nbbers,  H. :  avidior  glo- 
riae :  avidissima  caedis,  0. :  avidi  committere  pug- 
nam,  0. :  in  pecuniis :  in  direptiones  manus,  L. : 
Volcanu8,/cry,  H.:  legiones,  ca^er /or  hattle,TA. 
— E  8  p.,  greedy  of  gain,  avaricious,  covetous :  pater, 
T, :  animus :  manUs  heredis,  H. :  ad  rem  avidior, 
T. :  gens  avidissima,  Cu.  —  Voracious,  ravenous, 
gluttonous :  avidos  f unus  Exanimat,  H. :  canes,  0. : 
oonvivae,  H. :  mare,  insatiable,  H. :  ignis,  0. 

aviB»  is  {obL  avi  or  ave),/.  [8  AV-],  a  bird: 
cantas  avium :  Velaiur  avibus,  i.  e.  eloihed  with 
feathers,  0.  —  Collect. :  Candida  venit  avis,  the 
iirds,  y. — M  e  t  o  n.,  nnoe  omens  were  taken  from 
birds,  a  sign,  ometi,  portent :  malft  ducis  avi,  H. : 
Ite  bonis  avibus,  0. :  secundis  avibus,  L. 

avitiis,  o^p.  [avus],  of  a  grandfather,  ances- 
tral: possessiones :  nomen,  0.:  solium,  V.:  ma- 
lum, hereditary,  h. :  nobilitas,  Ta. 


avin^  a<ff.  [ab+¥ia],  out  of  theway,^^  ^  ^^^ 
trackless,  untrodden :_  vii'gulta,  V. :  monti  _  Jl 


itinera,  by-ways,  S.— /Yur.  n,  as  subst,,  unfreq^Qih^^ 

places,  solitudes :  avia  oursu  Bum  sequor,  V, ^h 

Avia,  0.:  nemorum,  trackless  woods,  0. — M^d  \^'*si 
a  way,  impassable :  avia  oommeatibus  loca,  f,  L— 
P  o  e  t,  of  persons :  in  rooutes  sese  avius  ab<)f  jji; 
by  a  pathless  route,  V. :  volat  avia  longe,  far  ^^id 
of  the  way,  Y.  Jj 

aTOoatio,  Cnis,/.  [avoco],  a  dtvertian,  distrdwt^ 
tion :  a  oogitandil  molestifi.  [  | 

a-TOOd^  ft VI,  fttus,  ftre,  to  call  off,  call  awa^: 
populum  ab  armis,  L.:  partem  ezercitfis  ad  h^ 
lum,  L. :  pubem  in  aroem  obtlneudam,  L. — F  i  i  ^ 
to  call  off,  withdraw,  remove:  a  rebus  occult  is 
philosopbiam :  ad  Antiochum  animos,  L.  —  j  ''o 
call  off,  divert,  turn:  aliquem  ab  aliquA  re  v  o- 
luptas  avocat :  Pompeium  a  Oaesaris  coniun  ^ 
tione :  quos  aetas  a  proeliis  avocabat :  avoca  ri 
ab  spe,  L. 

a-TOlo,  ftvl,  fttQrus,  lire,  to  fly  away:  sublime  r. 
per  umbras,  Gt — Tojiee,  hasten  away:  nescto  qu<  k 
hinc:  citatis  equis  Bomam,  L. :  iuvenis  avolat  ips  \ 
v. — ^Fig.,  to  flee  away,  vanish:  voluptas  avolail: 
me  hinc  arolaturum,  quit  this  world  entirely, 

avonouliuii  I,  m.  dim»  [avus],  a  maternal  unde, 
mother*s  brother:  tuus :  eius,  L. :  magnus,  a  great- 
uncle, 

avus,  I,  m.  [1  AV-],  a  grandfaHier:  huius; 
maternus,  L. — Of  bees,  a  grandsire^  V. — An  an- 
cestoy,forefatIier  :  paternus,  H. :  avi  atavique,  V. 

asda,  is,  m.  [1  AG^],  an  axle,  axle-tree:  faginus, 
y. :  ab  nxibus  rotarum, L. — A  cltariot,  car,  wagon: 
tonan8,y. — Hur.,  a  wagon,  O. — 77w  axis  (of  the 
world  ) :  caeli.  —  The  pole,  C,  Y.  —  Tlie  heaven : 
Btellis  aptus,  y. :  longus,  0. :  sub  axe,  under  the 
open  sky,  Y, — A  region,  clime:  hesperius,  tlu  wot, 
O. — A  board,  jplank:  trabes  axibus  religare,  Cs. 


Babylo,  onis,  m.,  a  Babylonian,  i.  e.  Kabcb,  T. 

baca  (not  bacca),  ae,/.,  a  small  round  fruit, 
berry :  bioolores,  0. :  lauri,  y . :  ebuli,  y. :  oleae, 
an  olive:  olivae,  H. :  bioolor  Minervae,  the  olive, 
0. :  bacae  amarae,  i.  e.  of  the  wild  olive-tree,  0. : 
silvestres,  y. — A  fruit  of  a  tree:  (arborum): 
rami  bacarum  ubertate  incurvesoere. — A  peati: 
Onusta  bacis,  H. :  aoeto  Diiuit  baoam,  H. 

baoatofl,  adj.  [baca],  set  with  pearls,  Y, 

bacoaxia  (baooh-),  &ns, /.,  =pdKKapic,  a 
plant  whose  root  yielded  a  fragrant  oil,  Y. 

Baooha,  ae,/.,  =  BaKxt,  a  Bacchante. 

baoohabundiu,  adj.  [bacchor],  raving,  riot- 
ous: agmeUjCu. 


Baoohanal,  illis,  t».  [Bacchus],  a  place  dedicated 
to  Bacchus,  L. — Plur.,  the  feast  of  Bacchus,  revd- 
ries  of  Bacchus,  L.,  C. :  vivere,  to  live  riotously,  lu. 

bacohantos,  urn, /l  [F,  of  bacchor],  bacchan- 
tes, piiestesses  of  BaccMu:  Bacchantum  ritu,  O. 

bacohatio,  onis,/.  [bacchor],  plur.,  orgies, 
revelries:  nocturnae. 

Baooheua  (-ohaiiiaX  or  BaoohicuB,  09 
BaochiUB,  adj.,  =  B^kycioc,  or  Boicxuroc*  or 
BoKxtoc,  Bacchus,  of  BaeiXus :  sacra,  O.:  ululatus, 
0. :  serta,  0. :  Baccheia  dona,  i.  &  wine,  Y. 

baoohor,  fttus,  ftri,  d^  [Bacclius],  to  eelebraU 
the  festival  of  Bacchus,  rave  like  Bacchae,  ret»d: 
quanta  in  voluptate,  emUt:  in  vestra  cajede:  non 
Digitized  by  V^OOQIC 


80 


tattanw 


»  Huiofl  Bd6iii8,  H.:  per  arbein,  fwm»  in  frtimf^ 
\      v.:  Faina  per  arbem,  rtina  vsildy  V.— With  aee, : 

Grande  carmen,  lo. ;  cf  .  Euhoe  baochantea,  raising 
k  the  cry  of  Bacehtu,  Ct. — Poet:  virginibus  bac- 
r  cbata(i«gft)»>-e.yrf9ii«ii/erf6y  <A«r«r«&,V.:  Bao- 
t  diatam  iagis  Naxon  legimus,  i.  e.wiih  vine -dad 
I      kilU,  v.:  bacchante  vento,  holdirig  revdfy,  H. — 

Of  extraTagance  in  language :  f urere  et  baochari. 

BaochiiBk  I,  m.,  =  Ba«^oc,  (he  ton  of  Jujnier 
and  SemeU,  the  god  of  wine,  of  intoxieation  and 
ini^firation. — Hence,  me  erjf  or  invocation  to  JSac^ 
ckue  (lo  Baocbe !) :  andito  Baccho,  Y. — The  vine: 
Bacchus  amat  coUea,  V.:  fertilis,  H.-^Wine: 
molto  hilarans  oonyivia  Baccbo,  V. :  verecundua, 
in  moderaUony  H.:  pocula  Bacchi,  V. 

baoifer,  fera,  feram,  aty.  [baoa+1  FBB-], 
hearing  olioee:  Pallas,  O. 

bBCilltun,  I,  n,  dim.  [  baculus  ],  a  vand,  C. : 
dextram  subiens,  lu.— E  s  p.,  a  lictor^e  rod^  0. 

Bactrloflk  adj.,  ofBaciria  (in  Asia),  0. 

bacnlmn  (or  poet,  baonlus,  m.,  0.),  l,  n. 
[BA-],  a  tticky  daff^  walking-eOek :  bticulo  susttnet 
artOx,  O. :  baciilo  oculos  alcai  tundere :  baculo 
iDQixna,  O.:  bacolum  qoem  lituum  appellarunt, 
L — A  eceptre:  auream,  Cu. 

Baiae  (  disji. ),  ftrnm, /.,  a  wUenng-'iilaee  in 
Campania:  Baias  iactnre,  i.  e.  luxurioue  holidaye. 

baialo^  — ^  — ,  are  [baiulus],  to  carry  (of  a 
heavy  burden) :  sarcinas,  Ph. 

baiultuife  I,  m.,  a  porter^  carrier, 

balaena  (ball-),  ae,  /,  =  ^oXoiva,  a  whale,  0. 

bilaJMk  ntis,  m,  and  /.  [P.  of  balo],  a  bleater, 
eheep  (otHypUr, ;  poet  for  oves),  V. 

balamui,  i,  /,  =  ^ovoq  ( prop,  an  aoom ; 
hence),  a  fragrant  tiW,  bennnut,  H. 

balatro^  oois,  m.,  a  babhter^jeater,  buffoon^  H. 

balitcui,  Os,  m.  [balo],  a  bleating:  Palatum 
exercere,  V. :  tener,  0. :  aegri,  0. 

balba%  adj.  [BAL-,  BAR-],  ttammering,  attU- 
tering  :  Demosthenes :  os,  H. :  verba,  Tb. 

balbutio,  — 1  — ,  Ire  [balbus],  to  etammer^  etut- 
ter^  epeak  thildiehly  :  perpauca:  de  natura:  ilium 
Balbutit  Scaurum  (i.  c.  balbutiens  appellat),  H. 

balineam  or  balneum,  i,  ft.,  or  balnaae, 
&ram,/.,  =:i3aXivciov,  a  baih^  baihing^pHaee :  ba* 
lineaque  enervaverant  corpora,  L. :  balineum  cal- 
fieri  iubere:  e  balneo  exire:  in  balneoa  venire, 
Her. :  balnea  vitat,  H. 

baliata,  see  balk       baUaena,  see  bala-. 

ballista  or  baliata,  ae,/.,  an  engine  for  hurU 
ing:  balistae  emiasiones  lapidam  habent :  aaseres 
bftllistis  missi,  Cs. :  porta  ballistis  instructs,  L. 

balnea,  balnaae,  see  balneum. 


balnearlua,  a^,  [balneum],  of  bathe,  at  bathe: 
fur,  Ct — Piur.  n.  as  «n6«^.,  a  oatii,  bath-room. 

balneator,  oris,  m.  [balneum],  a  bath^keeper. 

balneolnm,  l,  n.  dim.  [balneum],  a  email  bath, 
lu. 

balnenm,  see  balineum. 

balo,  avl,  — ,  ftre  [  BAL-,  BAR-  ],  to  bleat,  0. : 
balantea  hostiae,  i.  e.  oves,  Enn.  ap.  C. :  pecus  bo- 
lans,  lu. 

balaanram,  l,  n.,  s:  fiaXuaftov,  the  baUam-tree: 
balsami  umor,  Ta. — ^JFYur.,  a  fragrant  gum,  baUam, 
v.,  Ta. 

baltens,  l,  m.  vlur.  poet  baltea,  drum,  n.  [cf. 
Engl,  belt],  a  girdle,  belt,  sword-belt^  shoulder-band, 
baldric:  auro  caelatus,  0. :  (phnretram)  cii*cum- 
plectitur  auro  Balteus,  a  guiver-bdi,  Y. :  verutum 
in  balteo  defigitur,  Cs. :  quotiens  rumoribus  ulci- 
scnntur  Btiltea,  i.  e.  aveitge  strappings  by  slattdere, 
lu. 

barathrum,  l,  n.,  =  Papa^pov,  an  abyss,  chasm, 
gulf  pit :  inmane,  V. :  imus  barathri  gurges,  Y. : 
barathro  donare  alqd,  i.  e.  throw  away,  H. — ^Of  a 
greedy  man :  barathrum  macelli,  an  abyss  of  the 
buic/ur's  staU,  H. 

berba,  ae,/.  [Engl,  beard],  tlie  beard:  pro- 
missa,  hng,  L, :  inpexae  barbae,  Y. :  prima,  In. : 
barbam  tondere:  ponere,H. :  metire,  lu. :  rcci- 
dere,  0. :  submittere,  Ta. :  barbam  vellere  alicui, 
to  pluck  one  by  the  beard,  H. :  sapientem  pascere 
barbam,  i.  e.  to  study  the  Stoic  philosophy,  H. : 
barba  maiore :  maxim&  barb& :  incipiens,  0. :  dig- 
nus  barba  Maiorum,  i.  e»  like  an  old  Roman,  lu. — 
Rarely  of  animals :  luporum,  H. 

barbare,  €idv.  [barbarus],  ruddy,  incorrectly: 
loqui. — Ro^tgUy,  cruelly :  Laedens  oscula,  H. 

barbaria,  ae  (nom.  also  -lea,  ace.  iem),/.  [bar- 
barus  ],  a  strange  land,  foreign  country  ( opp, 
Greece  and  Italy):  barbariue  helium  iiiferre: 
Quid  tibi  barbariem  .  .  .  numerem  ?  0. :  Graecia 
barbariae  conlisa,  i.  e.  Phrygia,  H. :  quae  barbaria 
India  vastier.  —  Rudeness,  savageness,  barbarism  : 
ista  quanta  barbaria  est,  savage  state  of  society : 
inveterata :  domestica,  corrupting  influence. — An 
uncivilised  people :  quale  bellum  nulla  barbaria 


barbariona,  adj.,  foreign,  strange:  supellez, 
L. :  aatante  ope  barbaricJl,  Eastern^  Enn.  ap.  C. : 
ope  barbarica  Yictor,  with  Eastern  hordes,  Y. 

barbariea,  see  barbaria. 

barbariamua,  l,  m.,  =  PapPapuxfioc,  *^n  «m- 
propriety  ofspeec/i,  barbarism,  Her. 

barbarua,  adi.  with  (poet)  comp.,  =  ^fiapoq, 
of  strange  speech,  speaking  jargon,  unintelligtble  : 
lingua,  S. :    sum,  quia  non  iutellegor  ulli,  0.  — 


baitMtalns 


00 


teUlgwo 


nor  Roman:  mixta  Oraiis  turba,  0.:  regeff,  H. : 
geiites,  the  Oermaru. — As  wbtt, :  multa  miiia  bar- 
baroruiD,  L. :  apud  barbaroa  in  honore :  barbaro- 
mm  soli  Germani,  etc.,  Ta. :  quae  tibi  virginurn 
barbara  serviet  f  H. — Of  things :  carmen,  PAry- 
<;ian  (opp.  Dorium),  H. :  Prora,  0. :  tegmina  cru- 
rum,  V. — Like  a/oreiffner^  rude^  tmculHvated,  iff  no- 
raniy  uneivilixed:  homines:  supcrstitio. — Savage^ 
crvd^  barhai-om,  fierce :  in  edictis:  pirata:  con- 
suetudo :  mos,  H. :  sacra  suo  barbariora  loco,  0. 
—As  tmbst. :  exsultat  barbaruSf  the  barbarian^  0. 

barbatnlttB,  adj.  dim,  [baibatus],  loith  a  small 
beard:  muUi:  iuvenes,  i.  e./oppwA. 

barbatUB,  adj.  [barba],  liaving  a  beard,  beard- 
ed: luppiter:  hirculus,  Ct. :  equitare  Si  quern  de» 
Iiectet  barbatum,  a  grovon  man,  H. :  nondum,  i.  e. 
fohOe  a  boy,  lu. :  bene  unus  ex  barbatis  illis,  i.  e.  the 
oldJiomaM(\y\\o  wore  full  beards). — ^Of  animals  or 
fishes :  muUi :  hirculus,  Ct.  —  As  subet.,  a  goat,  Ph. 
— Since  the  Stoics  wore  long  beards:  magister, 
teacher  of  philosophy,  lu. 

barbltos,  I,  m.,  a  lyre,  lute:  die  Latiuum,  Bar- 
bite,  Carmen,  H. 

barbula,  ac,  /  dim,  [barba],  a  Uttle  beard, 

barditus  or  baxitUB  (baxr-),  I,  m.,  the  war- 
9ong  of  the  Germans,  Ta. 

barduB,  adj.,  =  fipadvQ,  stupid,  duU, 

baria,  idos,/.,  ^  fiapis,  a  small  rouhboat,  Pr. 

barituB,  see  barditus. 

bard,  onis,  m.,  a  simpkton^  blockhead. 

baxTUB^  T,  m.  [Indian],  an  elephant,  H. 

bascauda,  ae,  /.  [  cf.  Engl,  basket  ],  a  teoven 
mat,  dish  holder  of  basket-vtork,  lu. 

baaiatio,  Onis,/.  [basic],  a  kissing,  kiss,  Ct. 

baailica,  ae,/,  =  j3o<riXiic^  (sc.  <rrod),  a  porti- 
co, basilica;  in  Rome,  a  public  building  ^ssedfor 
a  merchants'  exchange  ana  for  the  courts,  batUica : 
basilicas  spoliis  ornare :  neque  enim  turn  basilicae 
crant  (B.C.  212),  L. 

baaid^  avi,  &tus,  are  [basium],  to  kiss :  oculos, 
Ct :  alqm  multa  basia,  Ct. 

basia,  is,  /,  =  fiaaiQ^  a  foundation,  base,  sup- 
port, pedestal:  villae:  (statuft)  abiecta  basini 
manere:  Scipionis,  i.  e.  of  his  statue, — A  base: 
trianguli. 

baaium,  I,  n.,  a  kiss :  da  mi  basia  mille,  Ct. : 
basia  iactare,  to  throw  kisses  oftlu  hand,  Ph.,  lu. 

batillum  (vatilluin),  I,  m.  dim.,  a  fire-pan, 
chafing-dish :  prunae,  H. 

battuo  (batu-),  — ,  — ,  ere^  to  beat  (vulgar). 
heite,  adv.  [beatus],  Aoppi/y:  vivere:  est  mihi 
bene  nc  beate,  quod,  etc.,  ut 
beatitifli  atis,  or  baatitadOb  inis,/.  [beatus], 


feUeity  (each  word  coined  by  C.  and  used  but 
once), 
beataxn,  l,  n.  [beatus],  happiness,  felicity. 

beatUB,  acfi*  with  comp.  and  sup.  [P.  of  beo], 
happy,  prosperous,  blessed,  fortunate :  beatus,  ui 
unum  hoc  dcsit,  T. :  Beatus  ille,  qui,  etc.,  U. :  nihil 
est  ab  omni  Parte  beatum,  H. :  beatissima  vita: 
res  p.,  L. :  quo  beatus  volnere,  H. :  dici  beatus, 
0. :  quicquid  scripsere  beati,  exulting,  H. :  DiTitiis, 
H. — As  subst. :  quod  est  optabile  omnibus  bonis 
et  beatis :  beatius  arbitrantur,  think  it  a  lutppier 
lot,  Ta. — Opulent,  wealthy,  rich:  mulier :  Phyllidis 
parentes,  H. :  Persarum  rege  beatior,  H. :  homines 
non  beatis8imi,/ar/rom  WcA,  N. — Fig.,  of  things, 
rich,  abundant,  excellent,  splendid,  magnificent :  ga- 
zae,  H. :  arcea,  H. :  sedes,  ofhapfnness,  Y. :  beatis- 
simum  saeculum,  most  pi'ospet'ous,  Ta. 

bellanai  ntis,  m.,  see  bello. 

bellator,  oris,  m.  [  bello  ],  a  warrior,  soldier^ 
fig/ding  man:  do  re  p. :  primus,  L. — ^E  8  p.  in  ap- 
position for  an  adj.,  warlike,  ready  to  fight,  martial, 
valorous :  bellator  Turnua,  V. :  deus,  tlie  war-god 
Mars,  y. :  equus,  spirited,  V. :  bellator  equus,  the 
war-liorse,  Ta. ;  cf.  feroci  Bellatore  sedens,  lu. 

bellatriz;  Icis,/  [bellator],  a  female  warrior; 
freq.  in  apposition  for  an  a^.,  tsarlike,  skilled  in 
war,  serviceable  in  war:  Penthesilea,  V. :  Mineira, 
0. :  bellatrix  iraoundia,  warlike  rage. 

belle,  adv.  with  sup.  [  bellus  ],  prettily,  neatly, 
well :  belle  ot  festive  (in  appUuse) :  sc  habere,  to 
be  well:  minus  belle  habere,  to  be  not  quite  well: 
bellissime  esse :  hoc  non  belle,  a  fault,  H. :  cum 
hoc  fieri  bellissime  posset,  would  have  served  the 
purpose  perfectly:  cetera  belle,  everyt/ting  else  is 
well  enougli. 

belliooBUB,  adj.  with  comp.  and  sup.  [bellicus], 
warlike,  martial,  valorous,  given  to  fighting :  gen- 
tes:  b^llicosissimae  natlones:  naturft  gena,  &: 
provinciae,  Cs. :  quod  bellicosius  fuerit,  would 
have  been  a  greater  achievement,  L. :  bellicosior 
annus,  a  more  warlike  year,  L. 

bellicum,  I,  n.  [  bellicus  ],  the  war  -  trumpet, 
war-signal ;  only  with  canerc,  to  call  to  arm*,  sig- 
nal for  the  onMt:  rootus  novus  bellicum  canere 
coepit :  bellicum  me  cecinisse  dicunt,  began  Itoxtil- 
i^««t.— Of  style:  canere  quodam  modo  bellicam, 
sounds  like  a  trumpet. 

belliCOB,  adj.  [belluml  of  war,  military:  bel- 
licam rem  adniinistrare :  disciplina :  laus,  military 
glory,  Cs. :  caerimoniae,  L. :  casOs,  the  chances  of 
war:  tubicen,  O. :  naves,  Pr. —  Warlike, fierce  in 
war :  Pallas,  0. :  virgo,  0. 

beUiger,  era,  erum,  adj.  [bellum+OES-],  war- 
like,  marticU,  belligerent :  ensis,  0. :  gentes,  0. 


belliserob  — ,  itus, 

Digitized  t 


balllpoteiiB 


dl 


«ar,  leage  war :  nee  caaponantes  benum,  sed  bel- 
Hgerantcs,  i.  e.  tit  eomes/,  Enn.  ap.  0. :  cum  for- 
tana:  tomultoatom  Terias  qaam  belligeratain,  L. 

bellipotexu^  ntis,  atfj,  [  bellum  +  potens  1, 
miff/Uy  in  battle^  Enn.  up.  C. — Subtt.,  u  e.  Mars,  V. 

bellow  avi,  &tum,  ftre  [  bellum  ]» to  wage  rear, 
cany  on  toar,  war:  cum  Aetolis:  adversum  pa- 
trem,  N. :  pro  Samnitibus  adversua  Romanos,  L. : 
ad  bellandum  profecti,  Ta. :  bellura  a  consulibus 
bellatuna,  eondwied,  L. :  cum  mulierculis  bellan* 
dum. — JSupin.  ace. :  AgesUaum  bellatum  mittere, 
K. — P,  as  ntbMi. :  quem  (deum)  adesae  bellantibus, 
warrwr^TtL — To  Jiaht^  contend :  quem  prohibetit 
anni  bellare,  O. :  bellante  prior  (boste),  triumphr 
inff  over,  H. 

Bellona,  ae,  /  [bellum],  the  goddeu  of  war, 
titter  of  Mart,  L.,  Vl,  H.,  0. 

bellor,  — ,  arl,  dep.,  to  waryfiyhi  (rare  for  bel- 
lo) :  pictb  ai-mis,  V. 

bellna,  see  belua. 

beUnm,  old  and  poet,  daellmn,  I, ».  [DVA-, 
DY I-],  war.  —  Form  dnellum :  agere  rem  duelU, 
C.  (lex) :  purum  piumque,  L.  (old  record) :  victoria 
duelli,  L.  (oracle):  Pacem  duello  miscuifc,  H. — 
Form  bellum :  Germanlcum,  againgt  (lie  Oet*mant, 
Ci. :  Sabinum,  L. :  regium,  againtt  kings :  civile, 
Ci. :  Helvetiorum,  against  the  H.,  Gd. :  Pyrrhi : 
com  lugurtlia:  cum  Samnitibus,  L. :  adversua  Ve- 
stinos,  L. :  contra  patriam :  in  Peloponnesios  ge- 
rere,  N.:  in  Asia  gerere:  gerere  apud  Mutinam, 
K. :  civifcati  bellum  indicere*:  patriae  facere :  pa- 
rare,  L. :  parare  alcui,  against,  N. :  decemere  ali- 
cui :  indicere,  L. :  facere  alicui :  sumere,  to  under- 
take,  Sw :  facere  atque  instruere,  carry  on:  difficul- 
tates  belli  gerendi,  Cs. :  Hannibale  duce  gerere, 
L. :  trahere,  to  protract,  L. :  bellum  non  inferre, 
sed  defenders  not  aggressive  but  de/entive,  Cs. : 
depouere,  to  diteoniinue,  S. :  velut  posito  bello,  L. : 
positis  bellls,  V. :  oomponere,  to  end  by  treaty,  S. : 
sedare,  N. :  oonficere,  to  end  succett/uUg:  finire,  to 
irrminaie,  L. :  f  utura  bella  delere,  make  impotti- 
hit:  legere,  to  read  about:  consentire,  to  ratify  a 
dfdaration  of  war,  h.:  ad  privatum  deferre,  to  give 
the  command  in :  mandare  alcui,  L. :  alcui  bellum 
gerendum  dare:  bello  iroperatorem  praeficere: 
alqra  ad  bellum  mittere:  ad  bellum  proficisci: 
bellum  in  Gallifl  coortum  est,  broke  out,  Gs. :  exor- 
tum.  L. :  spargi  bellum  nequibat,  be  waged  by  de- 
Uukmentt,  To.  —  In  expressions  of  time,  manner, 
etc.— Belli  {toe.  case),  in  war,  during  war :  magnae 
res  belli  gerebantur ;  usu.  with  domi :  belli  domi- 
que,  & :  rel  belli  rel  domi :  in  bello,  in  war-time, 
L:  in  civil!  bello:  in  Yolsco  bello,  L. :  bello  Ro- 
manoram:  res  bello  gestae,  during ^war,  L.:  res 
pace  belloque  gestae,  L. :  princeps  pace  belloque, 
L. :  bello  doEsiqae,  L  :  omnibus  Punids  bellis : 


victor  tot  intra  pauoos  dies  bellis,  L. :  mos  int«r 
bellum  natus,  L. :  iustum,  righteous,  L. ;  also,  reg- 
ular warfare  (opp.  populabundi  more)^  L. :  belli 
eventus,  the  retmt :  belli  exitus :  bella  incerti  exi- 
tfls,  indecisive,  L. :  fortuna  belli,  the  chances  of  war, 
L. :  varia,  L. :  belli  artes,  military  skill,  L. :  iura 
belli,  the  law  of  war:  genus  belli,  the  character  of 
the  war,  —  Me  ton.,  of  animals  or  things,  %oar: 
parietibus  bellum  inferre :  pbilosophiae  . . .  bel- 
lum indicere :  ventri  Indioo  bellum,  H. :  mlluo  est 
bellum  cum  corvo.^^Afeudy  private  hottilUy:  cum 
eo  bellum  gerere  quicum  vixeris :  hoc  tibi  iuven- 
tus  Romana  indicimus  bellum,  L. — P  ersonified 
(for  laiius) :  sunt  geminae  Belli  portae,  etc.,  V. : 
Belli  postes  portasque,  H. — Flur,,  an  army:  Ne- 
reus  Bella  non  transfert,  0.  —  BatUs :  bello  ezoe- 
dere,  S.:  laus  eius  belli,  L.:  Actia  bella,  V. — A 
history  of  a  war :  gaudebat  Bello  suo  Puuico  Kae- 
vius. 

bellu%  adj.  with  sup.  dim.  [for  *bonu1ns,  from 
bonus]. — Of  persons,  jJr«f/y,  handaome,  neat,  pleas' 
ant,  fine,  agreeable :  puella  bellissima :  fac  bellus 
revertare,  in  good  spirits :  homines,  gentlemen,^ 
Of  t\\m^,cfioice,fine,  nice,  charming:  pietatis  si- 
mulatio :  pueris  locum  esse  bellissimum :  non  bella 
fama,  undesirable,  II. :  quara  sit  bellum,  cavere 
malum,  what  ajbie  thing:  frons  ac  voltus,  cheer* 
ful :  epistula :  fama,  H. 

belua  (not  bellua),  ae,  /.,  a  beast,  wild  beast, 
monster :  fera :  saeva,  H. :  Lemae,  the  Ilydixi,  V. : 
in  usu  beluarum:  quantum  natura  homiiils  pecu- 
des  reliquaque  belua,  lower  animals.  —  £  s  p.,  the 
elephant,  T. :  beluarum  manQs,  Gu. :  Oaietula,  lu. 
— Fig.,  a  beast,  brute:  age  nunc,  belua, T. :  in  hac 
inmani  belu&,  in  the  case  of:  taetra. 

beluoBiu,  adj.  [belua], a6oum^/9i^  in  monsters: 
Oceanu.s,  H. 

bene,  adv.  with  comp.  meliua,  and  sitp.  opU- 
me  [bonus ;  for  ♦  bone]. — Of  manner,  well,  better, 
best  •  ager  bene  culius :  olere,  agreeably,  V. :  suc- 
cedere,  prosperousli/,  T. :  optione  vcndcre,  dear : 
emere  honorem,  eheapiy,  V.:  habitare,  in  good 
style,  N. :  optime  video  Davum,  tnost  opportune- 
ly, T. :  Optimo  suos  nosse,  thoroughly,  N. :  mo- 
nere,  advise  well,  T. :  nuntias,  your  news  is  good, 
T. :  putas,  aright,  T. :  partes  descriptae,  cteeurats- 
ly:  melius  cemere:  melius  inperatum  est,  there 
was  better  generalship,  L. :  pugnare,  successfully, 
S. :  naturft  oonstituti,  we//  endowed:  instituti,  edu- 
cated: de  re  p.  sentiens,  jEM/Wo/f« ;  sentiens,  with 
good  intentions :  animatus,  favorable,  N. :  quod 
bene  cogitasti,  laudo,  your  good  intentions :  consu- 
lere,  to  plan  well,  & :  Si  bene  quid  de  te  menu, 
have  served  you,  V. :  vivere,  correctly :  mori,  with 
honor,  L. :  ea  bene  parta  retinere,  honorable  ac- 
quisitions, S. :  iura  non  bene  servarc,  faiihfuUy, 
0.-In  paitleular  ph^8^ji[i^l|3^tj]g)gi  vales, 


bene  dioo 


n 


bene  est^  i.e,  lam  glad:  optnmest,  very  wU,  T. : 
beoe  est,  nil  ampUos  oro^  /  am  taHMjiei,  H. : 
inrmt  bene  soUs  esse  maritis,  are  well  off^  H.  : 
spero  tibi  melius  ease,  thai  you  art  better :  mihi 
bene  erat  pullo,  L  e.  /  enjoyed  a  meal  t^MMs  H. : 
bene  habet^  it  it  well:  bene  dicere  baud  absurdam 
est,  S. :  alcai  bene  dioere,  to  pratM:  rertere  Ad 
bene  dioendum,  I  e.  etdoyy^  H. :  nee  bene  nee  male 
dicta,  eheera  wjt  imprecation*^  L. :  Bene  dixti,  you 
are  rights  T. :  bene  audire,  see  audio:  bene  agere 
cum  aliquo,  U>  treat  weff,  T. :  Di  tibi  Bene  f aciant, 
do  you  aood^  T. :  bene  sane  f  acis,  sed,  etc.,  many 
ManJb,  htty  etc. :  Bene  factum,  /  am  glad  of  it,  T. : 
bene  facit  Silius  qui  transegerit,  /  am  glad  tJuU : 
bene  facta  male  locata  male  facta  arbitror,/am>ri.* 
Quid  bene  facta  iuvant,  V. :  bene  factorum  reoor- 
datto,  good  deed*  :  bene  gratia  facti,  V . :  bene  gesta 
res  p^  wdl  adminittered:  oocasio  rei  bene  geren- 
dae,  a  chafiee  of  sueceat^  Gs. :  nee  (res)  gesturos 
melius  eperare  poterant,  L.:  qui  de  me  optime 
meriti  sunt,  have  done  nu  excellent  service:  de  re 
p.  bene  mereri,  to  be  uae/iU  to  the  etate:  bene  me- 
litus  dvis :  quod  bene  verteret,  turn  out  wdl,  L. : 
Bi  Tortant  bene  Quod  agas,  bring  out  well,  T. :  bene 
Pericles  (sc.  dixit) :  melius  hi  quam  nos  (sc.  facie- 
bant) :  quod  (imperium)  si  (ei)  sui  bene  credide- 
rint  civea,  did  wdl  to  intrwtt  to  him,  etc,  L. :  me- 
lius peribimus  quam,  etc.,  it  mil  be  better  Jor  ue  to 
pertehy  L.  —  Of  intensity,  ««ry,  quite:  sermo  bene 
longus :  fidum  pectus,  H. :  lubenter,  T. :  penicus, 
very  intimately :  notus,  widely^  H. :  bene  plane 
magnus  (dolor)  videtur,  exceedingly :  bene  ante  lur 
oem  venire, «oi7ie  time:  mane,  very  early:  tutus  a 
perfidift,  eniirdyy  L.:  scelerum  si  bene  paeuitet, 
nearfily,  H. 

bene  dioo^  bene  dictum,  bene  Cacld, 
bene  factum,  see  bene. 

beneficentla,  ae,/.  [beneficus],  kindneu^  prae- 
tiealgood-mlly philanthropy:  quid  praestantius  be- 
neficentia  ? :  adversus  supplices,  Tn. 

beneficlaxii,  drum,  m.  [  beneficium  1,  soldiers 
exetnptfrom  common  labor,  a  body-guard,  Cs. 

beneficium,  I,  n,  [bene +2  FAC-],  a  favor, 
benefit,  service,  kindness:  Pro  maleficio  beneficium 
reddere,  T. :  alcui  dare :  apud  bonos  beneficium 
conlocare,  lay  under  obligation:  lugurtham  bene- 
ficii^  vincere,  S. :  in  regem :  crga  me :  Abe  quivis 
homine  beneficium  accipere,  T. :  adfici  beneficio : 
beneficio  sum  tuo  usus,  have  received  from  you :  be- 
nefici  memor  esse,  S. :  beneficio  tuo  salvus,  thanks 
to  you :  nostri  consulatus  beneficio,  by  means  of: 
hoc  beneficio,  by  this  means,  T. :  sortlum  beneficio 
incolurais,  by  the  lucky  turn  of,  Gs. :  alqd  per  be- 
neficium civitatibus  ooncedere,  as  a  favor:  (alqd 
illis)  in  benefici  loco  deferendum,  offered  as  a  kind- 
ness: codptatio  oollegiorum  ad  populi  beneficium 
transferebatur,  i.  e.  t^  power  to  choose  was  vested 


in:  in  beoefidis  ad  aerariom  dektos  est,  i.  e.  eun&mg 
thoae  who  had  done  service  to  the  state:  ne  qua  ta- 
bula benefid  figerelar,  no  man  posied  as  privileged, 
— An  honor,  distinction^  9ffi^  promotion :  benefi- 
cio populi  R  omatus :  vestris  beneficiis  praeditos : 
quae  antea  dictatorum  f  nerant  beneficia,  in  the  gift 
of,  L. :  beneficia  Tostra  penes  optomos  f orent,  S. 

beneflcns  (not  benif-),  adj,  with  wp,  [benc+ 
2  FAG-I,  generous,  liberal,  serviceable,  bmejicent, 
bountiful:  viri:  in  amicum:  Toluntas:  nt  ii  sint 
benefloetitissiinl 

beneTole  (not  beniv-),  adv,  [bencTolus],  kind- 
ly: fieri :  praesto  esse  alcuL 

beneTOlen%  ntis,  <Hff.  with  eomp,  and  fujx, 
friendly^  kind:  illi  benerolens,  T. :  benevolentior 
libi :  officium  beneTolentissimL 

benevolentia  (not  beniv-X  <^/  [benevolas], 
goodwill,  benevolence,  kindness,  favor,  friends/tip  : 
ad  benerolentiam  coniungendatn :  beiievolenttam 
capere :  animps  ad  benevolentiam  adlicere :  alqm 
benevolentiil  complecti :  quae  benevolentiae  esse 
credebant,  likely  to  conciliate,  &:  tna  erga  me: 
sua  in  Aeduos,  Cs. :  cum  alquo  benevoiaiti&  cer* 
tare,Ta. 

benevolvB  (not  beniv-),  adj.  [beoe+l  VOL-], 
wdlrwishing,  kind, bountiful, friendly:  alcui  esse: 
animus :  servi,  devoted  — For  cony,  and  sup.,  see  ^ 
benevolens. 

benig;ne^  adv.  with  comp  and  tup,  [benignns], 
in  a  friendly  manner,  kindly ^  benevolently,  eourte^ 
ouslyy  benignly :  facece,  T. :  viam  monstrare,  cour- 
teously :  audire :  respondere,  S. :  adloqui,  L. :  arma 
capere,  cfieerfully,  L.:  plurimis  benigne  fecisti, 
luive  renderei  kindness :  qnibus  benigne  videbitur 
fieri,  wlio  shall  appear  to  receive  favors :  benigne 
dicis,  you  are  very  kitul,  T. :  benigne  ac  liberaliter 
(ironical),  kind  atul  generout :  *  At  tu  quantum  yis 
tolle.'  '  Benigne,*  no,  I  thank  you,  H. — Abundant- 
ly, liberal/y,  frfdyf  generoudy :  quod  opus  sit  be- 
nigne praebere,  T. :  praedam  ostentat,  in  abund- 
ance^  S. :  benignius  Deprome  roeruro,  H. 

benignitae,  fttis^.  [benienus],  kindness,friend' 
liness,  courtesy,  benevotenee,  oenignity :  me  sura  ma 
cum  benignitatc  auditis :  benignitate  adducti  alqd 
concedere :  defim,  L. — Kindness,  liberality,  bounty, 
favor:  ubi  meam  Benlgnitatem  sensisti  in  te 
claudier?  T. :  deorum  benignitate  auctae  fortunae: 
benlgnitatem  comitate  adiuvabat,  L. :  me  beuigni- 
tas  tiia  Diuvit,  H. 

bemgnne,  adi.  with  eomp.  [benc+GEN-],  kind, 
goodf  friendly, puoMtig, favorable,  benignant:  ani- 
mus in  alqm,  T. :  numen,  H. :  oratio :  benigniora 
verba,  L.  —  Beneficent,  obliging,  liberal,  brntnteous: 
fortuna  mihi.  H. :  benigniores  quam  res  patitur : 
vini  somnique  benign  us,  a  hard  drinker  and  a  lover 


b«> 


08 


UliaiiniB 


H. :  eornu,  H. :  ingeni  Benigna  vena  eat,  H. :  prae* 
da,  O. :  messes  terra  benigoa  daret»  Tb. 

bed^  &tT,  fttus,  ftre  [cf.  boons],  to  make  happy^ 
fflaiiden^  bleu  :  te,  (frahfif^  T. :  caelo  Mosa  beat,  re- 
teanU,  H. :  Mnnere  te,  H. :  Latittm  divite  liDguA, 
H. :  O  £ictam  bene,  beasti,  lam  delighted,  T. 

bemllos  (beryl-),  T,  m.,  =  pnpvWoCt  the  beryl^ 
lu. — A  ring  leitk  a  herifl^  Pr. 

bes,  bessis,  m.  [for  ^bi-assi-s],  two  thirds:  te- 
nas  factum  bessibus,  l  e.  at  two  thirde  of  an  as 
per  hundred  each  monthy  eigHptr  cent,per  annum. 

bestia,  ae,/.,  a  beast,  animal:  fera  bestia,  N. : 
tametsi  bestiae  sunt  (canes):  bestiae  toI acres, 
birds  :  mntae,  L. :  ad  bestias  mtttere  alqm,  to  fight 
vith  (in  the  public  spectacles) :  mala,  Ae  odor  of 
the  aniqfUs  (cf.  capra),  Ct, 

besttaxiiiBk  I,  m.  [bestia],  one  who  fights  with 
wild  beasts  (in  the  shows) :  duoenti. 

bestiola,  ae,/.  dim.  [bestia],  a  small  animtd^ 
little  Using  creature. 

1.  beta,  ae,/.,  a  beet  {k  vegetable),  C,  Ct 

2.  beta,  «.,  tiuM.,  the  Greek  letter  B,  In. 
XAf^praep.  insep,  [DVA-],  fwtee,  double. 

bibUotfaeea,  ae  (rarely  6r.  aee.  -6c<3n,  0.),/* 
=  )3t/3X(o3qici|,  a  library,  room  for  boohs :  abdo 
roe  in  bibliotbecam. — A  library,  collection  of  books. 

bibo,  biU,  -— ,  ere  [BI-],  to  drink:  vinam,  T. : 
mella  diluta,  H. :  lac,  to  suck,  0. :  geinma,/rom  a 
jzwdUd  cicp,  y. :  caelato  (sc  pocuIoX  lu. :  Quod 
iuftst  ei  dan  bibere,  to  be  given  her  to  drink,  T. :  ut 
bibere  sibi  tuberet  dari,  L. :  lovi  bibere  miulstra- 
re :  sitis  exsttncta  bibcndo,  0. :  ab  tertfa  horft  bi- 
bebattir:  Graeoo  more  (i.  e.  propinando):  Xan- 
thum,  1.  e.  water  from,  V. :  Caecubam  uvam  (i.  e.  vi- 
nnm).  H. — P  ro  t.  :  aut  bibat  aut  abeat  (at  a  feast). 
— W  ith  the  name  of  a  river,  to  visits  rea^frequent, 
dwell  in  the  region  of:  si  Hebrura  blbamus,  V. : 
Arsrim  Partfans  bibet,  Le.the  Parthians  will  come 
to  Oermang,  V.:  Extremum  Tanain  si  biberes, 
Ljoe,  IL — ^"Bibere  aqnas,  i.  e.  to  be  drowned,  O. — 
)leton.,  to  take  in,  absorb,  imbibe:  sat  prata  bi- 
berant,  have  been  watered,  V. :  (terra)  bibit  nroo- 
rem,  absorbs  moisture,  Y. :  Amphora  f  nmum  bibere 
institute,  H. — Of  the  rainbow:  bibit  ingens  arcus, 
V.  —  Fif;.,  to  receive,  take  in,  drink  in:  longum 
aroorem,  V. :  Pngnas  bibit  aure,  H. :  aniroo  Bangui- 
nem,  thirst  for:  Hasta  bibit  cruorero,  drew,  Y. 

bibuluB^  a(fj.  [bibol,  given  to  drink,  dritikinp 
frteig  :  potores,  u. :  Falerni,  H.  —  Of  things,  at 
sorbent,  thirsty:  harena,V. :  lapis,  V.:  talaria, 
moistened,  O. :  bibuUs  tinguebat  murice  lanas,  0. 

biceps  cipitis,  adj.  [bi-  + caput],  with  two 
heads,  two-headed :  pu^la :  lanus,  0. :  partus,  Ta. : 
Pamasoa,  with  two  summits,  0. 


bioolor,  ons,  ac^.  [bi^+oolor],  of  two  colors^ 
two-colored:  equus,  V. :  baca,0. 

Bioomiger,  gen,  m.  [bi-+comiger],  the  two- 
homed,  L  e.  Bacchus,  O. 

blconiii^  e,  adj.  [bi-+comu],  with  two  horns, 
two  -  homed :  caper,  0. :  fauni,  0. :  f  urcae,  two- 
pronged,  V. :  luna,  \.e,the  new  moon,  H. :  Rhenus, 
with  two  mouths,  V. 

Isioorpor,  oris,  adj.  [  bis-  +  corpus  ],  of  two 
bodies :  manua,  of  a  eentaitr,  C.  po^L 

bldens,  entis  (abl.  enti  or  entc ;  gen.  jHur.  en- 
tium  or  entum),  adj.  [bi-+den8],  with  two  teeth: 
forfex,  two-bladed,  Y. — ^As  svbst.  m.,  a  heavy  hoe, 
mattock  with  two  iron  teeth:  glaebam  frangere 
bidentibus,  V. :  bidentis  amans,  i.  e.  agriculture^ 
lu. — Fern.,  an  animal  for  sacrifice:  intonsa,  Y. : 
mactant  bidentis  Cereri,  V. :  caede  bidentium,  H. 
— ^  sheep.  Ph. 

bldental,  ftlis,  n.  [  bidens  ],  a  place  stmck  by 
lightning  (consecrated  by  a  sacrifice) :  triste,  H. 

bidnum,  I,  n.  [bi-+d!es],  a  period  of  two  days, 
two  days :  ooncedere,  T. :  biduist  Haec  'sollicitudo, 
is  a  matter  of,  T. :  omnino  biduum  supererat,  re* 
mained,  Cs. :  eximere  biduum  ex  mense :  biduum 
cibo  86  abstinere,  N. :  supplicationes  in  biduum 
decretac,  L. :  uno  die  longior  roensis  aut  biduo: 
eo  biduo,  during  those  two  days ;  eo  biduo,  after 
those  two  days,  Cs. :  biduo  ante :  biduo  post,  two 
days  later,  Cs. :  biduo  quo  haec  gesta  sunt,  Cs. : 
bidui  vi&  abesse,  two  days*  marai,  Cs. :  biduum 
aut  tiiduum  abesse,  two  or  three  days. 

bienninm,  l,  n.  [bi-+annus],  a  period  of  two 
years,  two  years:  per  biennium:  ad  alqd  bieunium 
sibi  satis  esse,  Cs. :  provinciam  obtinere,  for  two 
years :  comitia  biennio  habita,  in  the  last  two  years, 
L. :  post  biennium,  after  two  years'  delay :  biennio 
prope :  biennio  ante :  eo  biennio,  Cs. 

bifaiiam,  adv.  [bi-+l  FA-],  on  two  sides,  1.  e. 
twofold,  double,  in  two  ways,  in  two  parts,  in  two 
places,  seveixUly :  divisis  copiis,  L. :  aequaliter  dis- 
tributa :  ingressi  hostium  fines,  L. :  gemina  rieto- 
ria  duobus  bifariam  proeliis  parta,  L. 

bifer,  era,  erura,  adj.  [bi-  +  l  FER-],  bearing 
twice :  biferi  rosaria  Paesti,  blooming  twice  a  year, 

bifidna,  adj.  [bi-+2  FID-],  eUft,  parted,  split: 
pedes,  0. 

biforlfl,  e,  adj.  [  hi-  +  foris  ],  with  two  doors, 
folding :  valvae,  0. :  cantus  ( tibiae  ),  i.  e.  of  the 
double  tibia,  V. 

bi-foniiata8»  adj.,  of  two  forms,  double:  im- 
petus, C.  (poet.). 

bilonnia,  e,  eidj.  [bi-*f  forma],  of  double  form, 
two-formed,  two-shaped:  Minotauru8,y. :  lanus,  O.: 
paUr,  i.  e.  Chiron,  0.-J•Jj|.J^^^.^Jg^fJr^H. 


bifirons 


94 


bU 


fal-frona,  ontis,  acfj.,  with  two  foreheaeU,  teith 
two  faces:  lanuSyV. 

biftzrous,  adj.  [bi-+f ureal  having  tvooprottgz, 
two-pronged:  ramus,  two-forked,  0. :  valli,  L. 

Inga,  ae  (verj  rare),  and  bigae,  Arum,/,  [for 
biiugae],  a  span  of  kones^  pair,  two  horses  harness- 
ed to  an  open  car :  raptatus  bigis,  V. :  bigis  in 
albis,  with  white  horses^  V. :  citae,  Ct — Sing. :  ha- 
benae  bigae,  Ta. 

bigatus,  acfj,  [bigae],  bearing  the  figure  of  a 
two-horse  car:  argentum,  L.— Henoe,  as  ««&«^.,  a 
stiver  coin  stamped  with  a  harnessed  span  of  horses : 
quingenti,  L.,  Ta. 

biiugia^  e,  adj.  [  bi-  +  iugum  ],  ^foked  two  to- 
gether: equi,  V. :  biiugam  CJolla  lyncflm,  0. 

bilugUB,  adj,  [bi-  +  lugumj,  yoked  two  together: 
leones,  V. :  oertamen,  a  dtartot-raee^  V. — Plur,  as 
subst.  m.  (sc.  equi),  two  horses  yoked  abreast :  .tclo. 
Adtnonuit  biiugos,  V. :  desiluit  biiu^s,  L  c  from 
hi$  chariot^  V. 

bl- libra,  ae,/.,  two  pounds:  bilibria  farris 
emi88e,/or  ttoo  pounds  of  com  each,  L. 

bilibris,  e,  adj.  [bilibra],  of  two  pounds;  hence, 
cornu,  lioUUng  twopinis^  BL 

bilin^fl,  e,  a^.  [bi-+lingua],  two-tongued, 
speaking  a  jumble  of  languages:  Canusini  moie,  H. 
— ^Fi  g.,  double-tongued,  hypoa-Uical^false :  Tjrii,V. 

bilia,  is,  ahl  II  or  le,/.,  bile:  aut  pituita  ant 
bllis :  purgor  bilem,  H.— Fi  g.,  anger,  wrathy  choler, 
indignation:  bilem  commoYere:  mihi  Bilem  mo- 
vere,  H. :  bile  tumet  iecur,  H. :  splendida,  FI. :  bi- 
lem eflfundere,  to  vent,  lu.  —  Atra,  black  bile,  i.  e. 
melancholy,  dejection :  nigra. 

bilix,  Icis,  adj.  [bi-  4-  LAO-,  Lia],  with  a  double 
thread:  lorica,  V. 

biluBtrlB,  e,  adj.  [bi-+ lustrum],  titat  lasts  ten 
years :  bellum,  0. 

bi-maris,  e,  adj.^  between  two  seas:  Corintlius, 
H.:  Isthmos,  0. 

bi-maritU8, 1,  m.,  the  /tusband  of  two  wives,  a 
bigamist  (once). 

(bi-mater,  tris),  a^.,  having  two  mothers  (only 
ace,  sing.),  of  Bacchus,  0. 

bimembris,  e,  adj.  [  bi-  +  membrum  ],  witli 
double  members:  puer,  half  man,  ftalf  beast,  la.— 
Of  the  Centaurs:  forma,'0.  —  i^Mr.m.  as  «<&»«., 
the  Centaurs:  nubigenoe,  V.:  germani,  0. 

bimiBtxis,  e,  adj.  [bi'+mensis],  of  two  months: 
stipendium,  L. ;  porous,  two  months  old,  H. 

bimnliiB,  adj.  dim.  [bimns],  only  two  years  old: 
puer,  Gt 

bimufl,  adj,  [bi-+hlems],  of  two  winters,  of  two 
ywu^^  two  years  old:  morum,  fl. :  faonos,  O. :  sen- 
teuUAy  a  commission  for  two  years,  Plane,  ap.  0. 


tnni,  ae,  a  (gen.  blnQra),  num.  distr.  [DVA-], 
two  by  two,  two  to  ea^  two  each,  two  at  a  time:  ex 
praediis  talenta  bina,  eveiy  year  two  talents,  T. : 
censores  binos  in  singulas  civitates :  si  uuicuique 
bini  pedes  adsignentur,  two  to  each :  turres  bino- 
rum  tabulatorum,  Gs. :  binos  imperatores  sibi  fe- 
cere,  S. :  Garthagine  quot  annis  annui  bini  regea 
creabantur,  N. :  inermes  cum  binis  vestimentis 
exire,  L. :  reges,  two  at  a  time,  Ta. :  Bina  die  sic- 
cant  ovis  ubera,  i.  e.  twice,  V,  —  For  duo,  dottble, 
two,  in  pairs  (usu.  with  plur.  tantum) :  binae  (ti^ 
terae),  two:  bina  eastra:  binae  hostiuro  copiae: 
inter  binos  ludos :  biuis  centesimis  faeneratas  est: 
binos  (scyphos)  habebam,  a  pair,  two  of  like  farm: 
bina  hastilia,  V. :  arae,  O. :  fetus,  Y. :  si  bis  bina 
quot  essent  didicisset,  tioiee  two, 

binoctium,  l,  n.  [  bi-  +  nbx  ],  a  space  of  two 
nights,  TtL. 

(binomlnl^  e),  adj.  [bi-+nomen],  bearing  two 
names,  only  gen,  sing. :  Ascanius,  0. 

BioneuB,  adj.  [Bio],  ofBion  (a  Greek  philoso- 
pher), i.  e.  witty,  satirical:  sermones,  H. 

bipalmi%  e,  adj.  [bi- +palmus],  two  q>ans  long: 
spiculum,  L. 

bipartilto  or  bijpertito,  adv.  [bipartitus],  in 
two  parts,  in  tieo  divisions,  in  two  ways :  classcm 
distribuere:  signs  inferre,  to  attack  in  two  divisions, 
Gs. :  equitcs  emissi,  L. :  ita  bipartito  f ueruut  nt 
Tiberis  interesset 

bi-partitUB,  adj.,  divided:  genus. 

bl-patena,  adj.,  urith  double  opening:  portae, 
foldifig,  V. :  tecta,  with  doors  on  both  sides,  V. 

bi-pedallB,  is,  ac(j.,  of  two  feet,  measuring  two 
^eet:  trabes,  two  feet  t/iick,  Gs.:  modulus,  two  feet 
'ong,E. 

bipexmifer,  era,  erum,  adj,  [bipennis + 1 FER-], 
bearing  a  two-edged  axe :  Lycurgus,  O. 

bipennlBk  e,  adj.  [bi-+penna],  with  two  edges, 
two-edged:  ferrum,  V. — As  subsLf,  (sc.  secaris), 
with  ace.  em  (onoe  -im,  0.),  a6/.  I  (ouce  e,  Tb.),  a 
two-edged  axe,  double  axe,  battle-axe:  oorreptA  bi- 
penni,  V. :  lata,  0. :  ilex  tonsa  bipennibus,  H. : 
formam  bipenni  adsimulare,  Ta. 

bi-peB,  pedis,  adj.,  two-footed,  biped:  equi,  V. : 
asellus,  lu. — Plur.  m,  as  subst.,  bipeds,  men. 

bireml%  e,  adj.  [bi-+remu8],  vfifh  two  oars, 
two-oared:  scapha,  H. —  With  two  banks  of  oars: 
lembi,  L. — ^As  subst.  f,  a  galley  with  two  blanks  of 
oars:  bireraes  impulsae vectibus, Gs. :  Phrjgiae,V. 

\Ab,  adv.  num.  [  DVA-,  D VI-  ],  twice,  at  two 
times,  on  ttoo  occasions :  non  semel  sed  bis :  bis  ac 
saepius,  N. :  Ms  mori,  H. :  bis  consul,  twice  a  con- 
sul: tkte  bis  terre  (litteras)  acoepi,  two  or  three 
times:  Quem  bis  terve  bonnm  miror,  H.  —  Me- 
ton.,  doubly^  twofold,  in  fw>wm.in  a  twofold 
Digitized  by  VjOCJglC 


f: 


bisoloiu 


06 


bonne 


r;  bis  facero  atulte,  T. :  bis  improbtu :  Tar> 
tarns  Bis  patet  in  praeoeps  tantam,  quantus,  etc., 
twice  at  mndi  as^  etc.,  V.*— With  expressions  of 
time:  bis  in  die,  twee  a  day:  bis  die,y. — With 
cardinal  numbers,  twice :  bis  mille  equi,  H. :  bis 
sex  loci,  v. :  bis  doo,  Od— With  distrit>utires :  bis 
bina,  twice  two:  sestertiurn  bis  niiliens:  quot  an- 
nis  Bis  senoe  dies,  V. :  bis  octoni  anni,  O. :  bis 
denis  navibas,  V. :  bis  quiuoe  silet  dies,  Y. 

bl-snlcnBt  adj.^  having  two  fnrrowe^  forked^ 
cloven :  lingaa,  O. :  pes,  0. 

bitnmen,  iuis,  n.,  mineral  pitchy  Ifitumen :  ni- 
grum, V.,  H. :  tenax,  0. 

bitominenfl^  adj.  [bitumen],  of  bitumen: 
Tires,  0. 

hMaB,  adj.  [bi- +Tia],  of  two  ways,  having  two 
approaehee  :  fauces,  V. — As  ntbtt.  n.,  a  place  where 
two  roade  meet :  portae,  the  fork  at  tJu  gate,  V. :  ad 
biWa  oonsistcre,  L. 

Idaesnflfe  adj.,  =  pKaia6Q,  lUpittg:  lingua,  0. — 
Piur.,  ttammerere,  i.  e.  drunken,  In. 

blanda^  adv.  with  eomp.  and  etqo.  [  blandns  ], 

fitteringly,  eoothingly,  eourteously:  bominem  ad- 
ui,  T. :  rogare:  exeepti  hospitio,  Ll:  blandlus 
peiere:  blandissime  adpellare  hominem. 

blandiena,  entis,  m.  [  P.  of  blandior  ],  a  fiaU 
terer,  Ta. 

blandiloqnentia,  ae,  f  [  blande  +  loquens  ], 
fawning  rpeecJi,  £nn.  ap.  G. 

blandimentnni,  I,  n.  [  blandior  ],  flattering 
worde,  blandiehment,  complimentary  tpeech,  flat- 
tery: Ibi  blandimentum  sableyavit  mctum,l^a. — 
Vs\i.phsr.:  blandiroenta  ptebi  ab  senatii  data,  L. : 
adrersos  plebem,  Ta. — F  i  g.,  an  allurement^  pleae- 
ure,  charm :  voluptatis :  Titae,  Ta. :  sine  blandi- 
mentis  cxpellunt  famem,  seasoning,  Ta. 

blandior,  Itus,  Iif,  d^.  [  blandus  ],  to  fawn, 
soothe,  caress,  fondle,  coax :  cessit  tibi  blandienti 
Cerberus,  H. :  modo  blanditur,  modo  .  .  .  Terret, 
0. :  miht  per  Pompeium :  patri  ut  duceretur,  etc., 
L. :  Totis  suis,  i.  e.  believes  what  he  wishes,  0. — To 
flatter,  makejlatiering  speeches,  be  complaisant :  qui 
litigare  se  simulans  blandiatur :  paTidum  blandita, 
tiimdly  coaxing,  0. :  miiii :  eis  subtiliter :  patruo 
800, 0. :  ne  nobis  blandiar,  i.  e.  to  speak  plainly,  lu. 
— Fig.,  U>  please,  soothe,  gratify :  quam  voluptas 
sensibua  blandiatur.  —  To  entice,  alhtre,  invite : 
igooscere  Titiis  blandientibus,  Ta. :  suA  blandttar 
popolus  ambrft,  0. 

blanditia,  ae,/  [blandus],  a  caressing,  fond- 
ness^  Jiattering,  Jtattery :  in  aroicitiil  pestis  .  .  . 
blanditia:  popularis.  —  Plur.,  flatteries,  blandish- 
ments, aUwrements  :  btandltiis  voloptatem  explore, 
T.:  (beneyolentiam)  blandltils  oonligere:  mulie- 
bres,  L. :  pueriles,  O. :  Perdere  blanditlas,  to  watte, 
0.— F  i  ^  enticement,  ^arm  :  Tolttptetom. 


bUmditna,  o^  [  P.  of  blandior  ],  agreeable, 
charming:  ro8ae,Pr. 

blandus,  adj.  with  comp.  and  sup.  [MAL-],  of 
smooth  tongtie, flattering,  fawning,  caressiftg :  homo 
blandior,  T. :  arnicas :  adfabilis,  blandus,  N. :  ca- 
nes, V. :  adrersus  alqm :  in  publico,  L. :  blandus 
fidibus  Duoero  quercQs,  H. :  chorus  doclft  prece 
blandus,  H.  —  Fig.,  flattering,  pleasant,  agreeable, 
enticing,  alluring,  charming,  seductive :  oratio:  vo- 
ces, V. :  preces,  H. :  verba,  O. :  iulecebrae  volup- 
tatis :  manus  Non  snmptuosa  blandior  ho8ti&,  not 
more  acceptable  with  a  costly  victim,  II. :  caudae, 
0. :  otiuin  consuetudine  in  dies  blaudius,  L. :  vo- 
luptiites,  blandissimae  dominae,  most  seductive. 

blatero,  --,  — ,  ire  [BAL-,  BAR-],  to  talk 
foolishly,  babble,  prate :  cum  magno  clamore,  U. 

blatta,  ae, /.,  a  moth:  lucifuga,y.:  vestis, 
Blattaruiu  epulae,  H. 

boarina  or  bovariaa,  a«jfj.  [bos],  of  neat  cat- 
tle :  forum,  the  cattle  market,  C.,  L. :  arra,  Pr. 

bdbua»  dat.  and  M.  plur.  of  bos. 

Bocohar  (-oar),  aris,  m.,  a  king  of  Mauretania, 
L. :  Gum  Bocchare  lavari,  a  Moor,  lu. 

BoeotiaB»  adj.,  Boeotian :  mocnia,  of  Tfiehes,  0. 

Boeotn%  adj.,  Boeotian :  tellus,  0. — Plur.  m. 
as  tubst.,  tlis  Boeotians  (proverbial  for  stupidity), 
L.,H. 

boletna^  I,  nu,  ss  ^XinfCt  a  mushroom,  hu 

bolna,  I,  m.,  =  fiuXoc,  a  throw  (of  dice,  etc.) ; 
hence,  a  haul,  piece  of  luck:  mihi  ereptus  c  fauci- 
bus,  a  i^toice  btt,  T. 

bombns^  l,m,,  =  fiofiPoc^  a  hollow  sound,  hum- 
ming, buzzing :  raucisonus,  Ct. 

bomb^oinna^  adj.  [borobyx],  silken,  lu. 

bomb^  ycis,  m.,  s=  ^ofifivK  ( sillc  -  worm ),  a 
silken  gaiTnent :  Arabius,  Pr. 

1.  Bona  dea,  the  goddess  of  chastity  and  fer^ 
tUity,  C,  0.,  lu. 

2.  bona,  drum,  n.,  see  bonus. 

bonitaa,  &tis,/.  [bonus],  goodness,  excellence: 
agrorum,  Gs. :  ingeni :  naturae.  —  Of  cliaracter, 
goodness,  honesty,  intearity,  uprightness,  virtue, 
blameUssness :  fidem  alicuius  lx)uitatemque  lau- 
dare:  potestatem  bonitate  rettnere,  N. — Goodness, 
kindfuss,  friendliness,  benevolence,  benignity  :  nihil 
est  tam  populare  quam  bonitas :  odium  bonitate 
leu  ire:  mXMtsXis,  kind-heartedness,^.',  hereditates 
bonitate  consequi,  N. — Parental  love,  tenderness  : 
in  suos:  erga  homines:  facit  parentes  bonitas, 
uon  necessitas,  Ph. 

bonna,  adj.  ^old  doonus],  good;  as  con^  in 
use  melior,  ons  [of.  uaXXov],  better;  as  stm. 
optinina  [2  AP-,  OP- J,  best:  vir  bonus,  morally 
good, perfect;  rarely  Ig^niiSgj^ri^^rorura  bono* 


) 


"bonxm 


t 


rum  numero  haberi,  honeti:  qHem  voles  ▼inim 
bonum  nominator  producam,  rhpedabU:  bone 
aocUsator,  lumorabU:  eooer  eiua  tj^r  multam  bo- 
nus est:  vir  optimus,  mott  w<trihif^  optimus  olim 
VergiUua,  H.:  iudej^jtmi:  imperatpr,  nkilfid^  S. : 
consul,  L.:  opifez,  H. :  pater  faroiliaa,  thrifty,  N. : 
8ervu8,/atlA/W;  vir,  a  good  kutband,-lj. :  custos, 
T. :  civia,  a  good  ct/uen.— Of  the  goda :  \.fata  boat- 
que  divi,  H. :  pater  optime  (luppiter),  0. :  in  tem- 
plo  lovis  Optimi  Mazimi :  0  di  boni,  graeiom 
gods :  o  mihi.  Manes,  este  boni,  propUiout,  V. — 
Of  things,  good,  of  good  qualUg,  weU-made,  vm/uI  : 
scyphi  optimi,  most  artistic:  agrum  Meliorem 
nemo  habet,  more  fertile,  T. :  nummi,  eun-eiU : 
yKMXA,goodlooks,0,\  Ji^sifgi^ixo, prosperous :  tem- 
pe8ta8,}fn«  weather:  ova  suci  mQ\\ot\%,fifu Jlavor, 
H. :  sietfiSy  ifie prime  of  H/e:  melior8en8us,^ee7t«r: 
raentem  vobis  meliorem  dnri,  more  sense,  T. :  bo- 
nam  deperdere  famnm,^ooc?  nmne,  H. :  otinm,  val- 
uable, S. :  optimae  fabulae :  esse  meliore  condi- 
cione,  better  off:  essespebonA:  meliora  responsa, 
more  favorable,  L. :  aronis  Doctus  iter  melius,  less 
injurious,  H.:  meliore  Tempore  dienm,  more  op- 
portune, H. :  librorum  Copia,  ample^  H. :  meliorem 
railitem  id  certamen  fecit,  L. :  vobis  eadem  quae 
niihi  bona  malaqiie  esse,  S. :  bona  bello  Oornus, 
vsefnl,  V. :  pecori  bonus  alendo  (mons)  erat,  L. : 
eloqui  copiose  melius  est  quam,  etc. :  optimum 
visum  est  captives  deportare,  L. :  constituerunt 
optimum  esse  domum  reverti,  Gs. :  optumum  factu 
credens  ezercitum  augere,  S. :  hoc  vero  optimum, 
ut  is  nesciat,  etc.  —  In  particular  phrases,  with 
venia:  bonA  venia,  with  (your)  kind  permissioti, 
6^ (your)  leave:  abs  te  hoc  bonA  veniA  cxpeto,  T. : 
oravit  bonA  venia  Quirites,  ne,  etc.,  L. — With  jmix; 
cum  bonA  pace,  or  bonA  pace,  without  dispute: 
alteri  populo  cum  bonA  pace  imperitare,  bg  com- 
mon consent,  L. :  omnia  bonA  pace  obtinere,  L. — 
With  res:  bonae  res,  comforts,  luxury, prosperity : 
bonis  rebus  morte  privarl:  omnibus  optirois  rebus 
usus  est,  N. :  bonis  Rebus  agit  laetum  oonvivum, 
in  luxury,  H. :  de  bonis  rebus  in  vita,  de  malis,  of 
moral  good  and  eviL  —  With  ars:  bonae  artes, 
lumorahle  conduct,  S. :  artis  bonae  famam  qnae- 
rere,  an  honorable  acfiievement,  S. :  bonarum  ar- 
tlum  studia,  liberal  studies:  optimarum  artium 
Rtudia,  the  highest  ctUtttre, — With  fdes:  bona  fides 
or  fides  bonA,  good  faith,  sincerity,  fairness :  polli- 
ceor  hoc  vobis  bonA  fide :  ego  defendi  fide  optimA, 
in  perfect  sincerity:  ad  fidera  bonam  pertinere, 
notum  esse,  etc.,  equity:  quidquid  dare  facere 
oportet  ex  fide  bonA  (in  a  judicial  decree). — With 
pars:  metior  pars,  the  bdter  party,  party  in  the 
right :  maior  pars  (  senatfts )  meliorem  vicit,  L. : 
gratia  melioris  partis,  the  optunates,  L. :  (fait)  me- 
liorum  partium,  of  the  artstoeracy:  bona  pars,  a 
large  part,  good  slutrs:  bonam  roAgnamque  par- 
tem ad  te  attatit,  T. :  aermoDis :  liominum,  H. : 


8  Bom»onts 

meltor  pars  aeta  diei,  mostyV. :  in  optimam  psrti 
accipere,  fTiotf  kindly:  in  optimam  partem  eogi 
sci,  most  favorably.^— Wlih.  mores:  boni  moK 
morality,  an  upright  life :  propter  eius  suavissin 
et  optimos  mores:  ex  optimo  more. — With  M 
mus,  good  spirits:   bono  animo  es,  cheer  up,  1 
hoc  animo  meliore  feme,  more  cheerfully,  O. :  b 
num  animum  habere,  L. :  bono  animo  dioere,  kiii 
ly:  bono  animo  in  popuhim  R.  rideri,  frietfd^ 
Os.  —  With  ius:  iure  optimo,  tot^A  entire  juMik 
deservedly:  quod  ei  optimo  iure  contigit. — i 
s}d)st.,  of  persons,  a  good  man:  nee  cuique  boa 
mali  qiiidquam  evenire  potest:  Qui  meliorem  ti 
cet  in  ius,  a  better  man,  H. :  da  locum  melioribm 
your  betters,  T. :  apud  bonos  beneficinm  conlocanl 
Fortes  creantur  fortibus  et  bonis,  H. — Plur.,  m 
better  dasses,  aristocracy,  rich :  meam  cnusam  oiaJ. 
nes  boni  susceperant :  bonis  invidere,  S. :  coroi-i 
tantibus  omnibus  bonis,  N. :  bonorum  consuetude^  i 
of  gentlemen:  boni,  my  good  friends,  H. :  me  «»• 
sulit,  *0  bone,*  good  friend,  H.:  '0  bone,  ne  te 
Frustreris,'  my  good  fellow,  H. :  optimus  quisque, 
every  good  man,  all  the  good:  sua  eonsilia  optimo 
cuique  probare:   dolor  quern  optimus  quisque 
suscipit :  optimo  cuique  pereundum  erat,  all  end- 
netit  dtizats:  optimo  et  nobilissimo  cuique  omtio 
gratissima,  the  patricians :  imperium  semper  ad 
optumum  quemque  transfertur,  tits  best  man  in 
each  case,  S. :  qui  (aditus  laudis)  semper  optimo 
cuique  maxime  patuit — Of  things :  bonuin,  a  good 
thing:  siAiimum  bonum,  the  chief  good,  end  of 
being:  nihil  boni  nosti,  nothing  useful:  gaude  isto 
tam  excellenti  bono :  maximum  bonum  in  celeri- 
tate  ponerc,  advantage,  S. :  gratiam  bono  publico 
quaerere,  by  a  public  service,  L.  —  P  r  o  v. :  cui 
bono?  for  whose  advantage f — Plur,:  tria  genera 
bonorum,  maxima  animi :  bona  tolerare,  prosper- 
ity, T. :  bona  mea  deripere,  my  property. — With 
aequum,  fairness,  equity:    neque  bonum   atque 
acquom  scire,  T.:  alqd  aequi  bonique  impetrare: 
istuc  Aequi  bonique  facio,  regard  cufair,  T. 

boo,  — ,  — ,  Are  [BOV-],  to  cry  out,  resound,  0. 

boreal  ae,  m.,  =  fiopkaiQ,  the  north  wind:  sae- 
vus,  Gt. :  ventus,  N.  —  The  yortli:  Boreae  finiti- 
mum  hitus,  H. — ^As  a  god,  0. 

bordiu  or  boriias,  adj.,  ^fiopnoc,  northern: 
axis,  0. 

boa,  bovis,  gen.  plur,  bourn  or  bovum,  dot.  bo- 
bus  or  bfibuB,  m.  and/.,  =  /3ovC)  on  ox,  bull,  cow: 
umeris  sustiuere  bovem :  enectua  arando,  H. :  fe> 
mina,  L.:  eximiA,  Li:  torva,V.:  boves  vendere: 
cura  boum,  horned  cattle,  V. :  iuga  demere  Bobos 
fatigatis,  H. :  est  bos  oervi  figurA,  eta,  a  wild  ox, 
Gs. — Pro  v.:  olitellae  bovi  sunt  impositae,  the 
saddle  is  on  the  wrong  horse :  Optat  ephippia  bos 
piger,  envies  the  horse^  H. 

Bosponu^  It  m.,  ssBMnropoc  [heifer*s  ford, 


Digitized  by  V^OOQIC 


bcnauius 


97 


K-^Jsnue^WB  pumge;  ef. Oxford).    I.  Tht  wtraU  of 
^etsConttanlinople,  H. — H.  (Sc.  GimmeriusX  the  Cim- 
t:  kHerftOH  Bot^fonu^  C,  0.,  Pr. 
■^■^    bovaiioflk  see  boarius. 
^7      bovfllua,  adj.  [bos],  of  homed  cattle^  of  neat 
y  doUU:  grex,  L.  (in  old  formala). 

boviflk  gen.  of  bos. 
:>:  •    braca,  ae, /.  (very  rare),  and  braoae  (braoo»), 
•    ftnim,  /.,  trowaers^  breechee  (of  the  Oauls,  e(c.X  O., 
:  Pr.,Ta.,Iu. 

bracatos  ( braoo- ),  adj.  [  bracae  1,  wearing 
;      hreeehee:  Dationes:  bracatorura  pueri,  Soye  from 
:     Omtd^  la. :  bracatae  cognationis  dedeous,  even  to 
barbarian  kindred, 

braoobiolnm*  I,  n.  dim.^  a  email  arm^  delicate 
-  arm:  teres  pneliulae,  Gl 

bracchlum  (brieh-),  l,  n., = Ppaxi*>v,  thefore- 
onu,  heser  arm :  bracchia  et  laoerti,  0. :  (f eininae) 
nudae  bracchia  et  lacertos,  Ta. — I  n  g e  n.,  /A«  arm  : 
'  bracchium  fregisse:  diu  iactato  bracchio  scutum 
emittere,  Cs. :  collo  dare  braochia  circum,  V. : 
bracchia  Cerrici  dabat,  H. :  Bracchia  ad  superas 
extullt  auras,  V. :  iuventus  horrida  bracchiis,  H. : 
matri  bracchia  tendere,  0. :  tendens  ad  caelum 
bracchia,  O. :  diversa  bracchia  dueens,  i.  e.  eepa- 
ralivg  uiddg^  V. — P  r  o  v. :  dirigere  bracchia  con- 
tra Torrentem,  to  ewUn  against  the  current^  Fu. — 
Of  gestare:  extento  bracchio. — Of  the  Ojclopes 
at  work:  bracchia  tollunt  In  numeru^,  keeping 
iime,  V. — ^F  i  g. :  aliquid  levi  bracchio  agere,  to  do 
negligently:  me  molli  bracchio  obiurgas,  gently: 
Praebuerim  sceleri  bracchia  nostra  tuo,  lend  a 
hand,  0. — U  e  t  o  n.,  of  animals,  the  dawe  of  craw- 
fiA^  0. — The  dave  of  the  constellaiions  Scorpio 
and  Cancer,  V.,  0. — Of  trees,  the  branchee :  in  ra- 
mo8  braochia  crescunt,  0. — Of  the  vine,  V.— -4n 
arm  of  the  sea:  nee  bracchia  porrexerat  Amphi- 
trite,  0. — A  fhip^s  yard:  iubet  intendi  bracchia 
velis,  V. — A  leg  (of  a  pair  of  dividers) :  duo  ferrea 
bnicelua,  O. — ^In  fortifications,  an  outwork :  brac- 
chio obiecto,  L. :  muro  bracchium  iniunxerat,  a 
line  of  ccmmunieaiionj  L. :  bracchiis  duobis  Pi- 
raeum  Athenis  iungere,  valley  L. 

bractea  or  brattea,  aeyf^metallie  foil,  gold- 
leaf:  tenuis,  O. :  crepitabat  bractea  vento,  the 
golden  leaves,  Y, 

bracteola,  ae,  /.  dim.  [  bractea  ],  gold-leaf  a 
JUm  of  gold,  lu. 
brasoica,  ae,/.,  eahbage,  Pr. 
brattea,  see  bractea. 

brevi,  adv.  [abl.  of  1  brevis],  in  a  little  while, 
in  a  short  time,  soon:  brevi  pogtea,  soon  after: 
brevi  post,  L; :  uti  equos  brevi  moderari  consue- 
lint^  soon,  Cs. :  fama  brevi  divolgatur,  S. :  tarn  bre- 
vi rem  crevisse,  L. :  cunctatus  brevi,  after  a  little 
7 


delay,  0.  —  Briejty,  in  few  words:  id  peroarram 
brevi :  definire :  reepondere  litteris. 

breviloqnena^  entis,  adj,  [  brevis +loqaor], 
brief,  sparing  of  words, 

brevlSf  e,  adj.  with  eomp.  and  sup.  [BR£0-]. — 
In  space, shoi't :  via,  V. :  brevier  via,  N. :  cursus 
brevissimus,  V.:  brevius  iter,  0. :  tarn  brevis  aqun, 
so  narrow  a  stream,  0. :  soopulus,  small,  0. :  bre- 
vibus  Gyaris,  lu.  —  Of  stature,  short,  snuill,  low: 
index  brevior  quam  testis :  (puella)  longa  brevis- 
que,  0. — Of  height:  ut  pleraque  Alpium,  sicnt 
breviora,  ita  adrectiora  sunt,  lowet\  L. — Of  depth, 
shallow :  vada,  V. :  puteus,  lu. — Plur.  w.  as  subst., 
sluillow  places,  shallows,  shoals:  Eurus  In  brevia 
urget,  V. — Of  the  line  of  a  circle :  ubi  circulus 
spatiu  brevissimus  ambit,  makes  the  shortest  path, 
0. — Fig.,  of  life:  vitae  curriculum:  vitae  brevis 
cursus:  fila  vitae  breviora,  0. — Little,  small :  bre- 
vibus  implicata  viperia,  H. :  caput,  H. :  alvus,  V. : 
folia  breviora,  H. :  census,  H. :  sigillum,  O.^As 
subst.  n. :  scis  In  breve  te  cop,  i.  e.  to  be  rolled  up 
closely  (of  a  book),  H.  —  Met  on.,  of  time,  short, 
brief  little,  short-lived :  tempus:  brevissimum  tem- 
pus,  L. :  anni,  H. :  occasio,  T. :  omnia  brevia  tole* 
rabilia  esse  debent:  vitae  summa  brevis  (gen.), 
H. :  littera,  a  short  vowel:  syllaba,  a  short  syllable, 
H.:  dactylus,  qui  est  e  longft  et  duabus  brevibus: 
aut  omnia  breviora  aliquanto  f uere,  aut,  etc.,  occu- 
pied a  shorter  time^  L. :  flores  i-osae,  short-lived, 
H. :  QexiVi,  frugal,  H. :  ira  furor  brevis  est,  H. — Of 
discourse,  short,  binef,  concise:  narratio:  Grass! 
oratio:  quam  brevia  responsu!:  cum  se  breves 
putent  esse,  brief:  brevis  esse  laboro,  Obscurus 
fio,  H. :  breve  facere,  to  be  brief:  in  breve  coactae 
causae,  L. :  tam  in  brevi  spatio,  in  so  short  time, 
T. :  bi-evi  spatio,  a  little  while,  S. :  spatio  brevi,  H. : 
brevi  tempore  ad  nihilum  venire,  in  a  little  while. 

brevitas,  &ti8,/.  [1  brevis].— Of  space,  sliort- 
nets:  brevitas  nostra,  small  stature,  Cs. :  spati,  Cs. 
— M  e  t  o  n.,  of  time,  shoi-tncss,  brevity :  diei,  i.  e.  the 
short  days:  temporis:  vitiie:  in  eftdem  brevitate 
qua  bestiolae  reperiemur. — Of  discourse,  brevity, 
conciseness :  orationis :  tanta  in  dicendo :  Est  bre- 
vitate opus,  ut  currat  senteutia,  H. :  brevitatis 
causa.  —  Of  pronunciation:  pedum,  syllabarum: 
brevitates  in  son  is. 

breviter,  adv.  with  comp,  and  sup.  [1  brevis], 
shortly;  hence,  of  style,  briefly,  in  brief,  in  few 
words,  concisely,  summarily :  multa  breviter  dicta: 
rem  breviter  oognoecite:  respondere:  disserere, 
S. :  adfari,  Y. :  brevius  dicere  (opp.  pturibus  ver- 
bis) :  omnia  Pacuvio  breviter  dabit  ( in  a  few 
words'),  lu. :  agam  quam  brevissume  potero.— Of 
pronunciation :  Mn '  breviter  dicitur,  is  pronounced 
short. 

BnaSSB,  idos,/.,  a  daughter  of  Brises,  i.  e.  Hip- 
podamia,  H.  ^.^.^.^^^  ^^  ^^OOglC 


Bittttinioiui  96 


Britannloufl,  adj.,  JBrUantUc,  Brituk 
ike  Brituk  Channel:  lingua,  Ta. :  balaena,  lu. 

Britannus,  adj.^  of  Britain:  cauBidici,  lu.: 
esseda,  Pr. 

Bromiufl^  I,  m.,  s=Bp^/uocy  <>  eumame  of 
Bacehue,  0. 

brnma,  ae,/.  [for  ♦brevuma,  tup,  of  brcTis], 
the  ekoriest  day  in  the  year,  the  winter  eoUtiee : 
ante  bramam,  T. :  solstitiae  brumaeque,  tke  winter 
time,  winter:  iners,  H.:  sub  extremnm  bruniae 
imbrem,  ifie  last  rain  of  winter,  V. :  per  bnimam, 
H. :  brumae  tempore,  lu. :  hibeniae  frigora  bru- 
mae,  Tb. :  hibernae  tempora  bruniae,  Pr. 

brfunalia,  e,  adj.  [bruma],  of  the  winter  aoleiice: 
dies :  signum,  i.  e.  Capricorn,^  Wintry,  of  winter: 
tempus :  horae,  0. :  irigus,  Y. 

brutOfli  adj,  [2  OAR*],  heavy,  inert,  immovable: 
teUus,  H.-.i)t4  intensible,  irrational.  Her. 

bubile,  is,  n.  [bos],  a  ttailfor  oxen.  Ph. 

bub5,  onis,  m.  [BOV-,  BV-],  an  owl,  Jtomed 
owl:  ignavus,  0. :  profanus,  O.—Once/. ;  sola,  V. 

bubnlcaa,  I,  m.  [bubulusl  an  oxdriver,  kerda- 
man,  V. — A  ploughman,  C,  0.,  lu. 

buboliiB,  adj.  [ bos],  </  neat  cattle,  of  oxen: 
fimuni,  L. 

babiu,  dat.  and  abl.  plur,  of  bGs. 

bnooa,  ae, /.  [BV-l,  the  cheek  (internal): 
flueutes  buccae :  ambas  Iratus  buccas  inflet,  H. : 
bucc&  foculum  excitat,  i.  e.  by  blowing,  lu. :  quid- 
quid  in  buccam  venit,  i.  e.  what  eomee  vppertnott, 
— A  mouther,  deelaimer :  Curtius  et  Matho  buc- 
cae, lu. — A  trumpeter :  notaeque  per  oppida  buc-^ 
cae,  lu. 

baccina,  buooinator,  see  bQci-. 

buooula,  ae,/.  dim.  [bucca],  tke  beaver,  mouth- 
piece of  a  helmet:  bucculas  tergere,  L. :  fracta  de 
cuspide  pendens,  lu. 

buceni%  adj.,  =  povKtpu^,  ox-fiomed:  ar- 
menta,  0.  -^ 

bnoina  (not  bucc-),  ae,/.  [for  ^  bovicina ;  bos 
+ 1  CAN-],  a  trumpet,  ^ont.— For  military  signals : 
bucinft  datum  signum,  L. :  bucinarum  cantus :  bel- 
lo  dat  signum  Bucina,  V. :  ad  tertiam  buoinam,  at 
the  thiixl  watch,  h. — ^For  calling  an  assembly :  bu- 
cina datur,  homines  concurrunt,  a  trwnpet-^alL — 
Poet:  Bucina,  quae  conoepit  ubi  aera,  etc.,  i  e. 
Triton*8  horn,  O. — Fig,:  f  oedae  bucina  f  amae, 
dander'e  trumpet,  lo. 


boolnator,  Oris,  m.  [bacina],  a  trumpeter,  Oa. 

buooUoua^  adj.,  =s  povKoXuc6ct  pattoral,  bueo- 
lie:  modus,  O. 

buotila  (boc A  ae,/.  dim,  [bos],  a  heifer,  young 
cow,  y. :  ex  acre  Myronis,  tke  braun  hafer. 

biilo,  Onis,  m.  [BV-],  a  toad,  V. 

bolbaa,  l,  m.,  r=  poXpo^,  an  onion  (in  a  play 
on  the  name  Bulbus),  0. 

buleateriOD,  n.,  s=  fiovktwiipwv,  a  tenale- 
houee. 

bulla,  ae,/.,  a  water-bubble,  bubble:  perlucida, 
0. — A  boee,  knob  (upon  a  door):  bullae  anreae. — 
A  ttud  (in  a  girdle) :  noUs  fnlserunt  dngula  bol- 
lis,  V. — An  am\ilet  worn  upon  tFie  neck  by  boys  of 
free  birth  {mostly  of  gold):  sine  buUft  Tenerat: 
filio  bullam  relinquere,  L.— -Orig.  an  Etruscan  cus- 
tom ;  hence,  Etruscum  aurum,  lu. :  bnll&  dignis- 
slme,  i.  e.  childisli,  lu. — On  the  forehead  of  a  pet 
8tag.O. 

biillatiia»  adj.  [bulU],  wearing  a  bulla :  beres, 
i.  e.  still  a  child,  lu. 

bumacitllB,  I,  /.,  =  fiovfiaarot,  a  grape  pro- 
ducing  large  clusters,  V. 

buxiiy  is,  ace  im,  m.,  a  plough -beatn,  crooked 
timber  holding  the  ploughshare,  V. 

buataaxiuflk  adj.  [bustum],  of  a  place  for  burn- 
ing ifte  dead:  gladiator,  who  fought  at  a  funared 
pUe.      0 

buBtum,  I,  n.,  ajiptce*bf  burning  and  bttrying, 
fimeral  -  pyre :  semiustaslBusta,  V.  —  A  mound, 
tomb:  bustum  everterQ^:  Catibna^ ingens  terrene 
ex  aggere,  V.";  a  place  in  Rome  was  named  bosta 
Gallica,  the  tomb  of  the  Oauls,  h. :  civilia  busta  (of 
Philippi),  Pr.— iY«r.,  of  a  single  tomb :  Nlni,  O. 
— F  i  g.,  of  Tereus :  so  vocat  bustum  miserabile 
nati,  0. :  bustum  legum,  I  e.  one  who  anmUled  tke 
laws. 

boxifer,  l,  adj,  [buzus+l  FEB-],  bearing  box- 
trees :  Gytorus,  Ct. 

biuram,  I,  n.  [buxusl  ^  %oood  of  ike  boz^rte, 
box-toood:  torno  rasile,  v. :  ora  buxo  Pallidion, 
0. — An  instrument  of  box,  flute, pipe:  inflati  mur- 
mur buxi,  0. — A  top:  volubile,  V. — A  comb:  cri- 
nes  depectere  buxo,  0. :  caput  intactum  buzO|  la. 
— A  writing4ablet :  Volgare,Pr. 

baxna,  T,  /.,  =  vv^o^,  the  box-tree :  densa  f  oUis, 
0. :  perpetuo  Yirens,  O.^-A  pipe,  flute:  tympana 
vox  buxusque  Tocant,  Y. :  longo  fonunine,  O. 


Digitized  by 


Google 


oabttlliui 


09 


oado 


0. 


caba]lill»  I,  m.,  a  nag,  padt-hone^  haek^jade: 
▼ectari  caballo,  H. :  Gorgonens,  i.  e.  Peffonu,  lu. 
— P  roT. :  optat  anire  caballas,  i.  e.  tsanU  a  change^ 
H. 

cachlimatlo,  0m8,/.[cachinDo],  vioieni  lauffh- 
tar,  exeeuive  langhUr. 

cachizino,  — ,  — ,  are,  to  laugh  alovd^  laugh 
immoderatdy. 

ca^hfn'^^ffL  t,  ITU,  a  loud  laugh^  immoderate 
laughter^  jeenng :  cachinnum  sustulisse:  ioUere, 
H. :  perversus,  0. :  rigidus,  meering,  lu. — Of  the 
se^aplathiftg:  leni  resoDant  plaogore  cachiuui, 
Ct, 

caco»  avi,  atufl,  ftre,  to^o  to  stool, — Supin.  aec., 
H. — ^With  acc.y  to  pasty  void,  Pb. :  cacata  charta, 
smeared  wilh  refuse,  Ct. 

caooetlie%  is,  n.,  szcaiedif&cc, «  ^x^  liabity  bad 
wndUum:  scribendi,  an  incurable  passion^  lu. 

cacnmen,  inia,  «.,  an  extremity,  powii  I'm^* 
top,  Mummil :  inoDtia,  Ct :  rupia,  L. :  arboris,  V. : 
niobroea  caeamina,  V. :  praeacuta  (  ramonim  ) : 
tmnulum  cacumine  rupit,  O.:  videsne  cacumen 
illud?  peaky  L. :  Exaerit  e  tepida  molle  cacumea 
hamO,  O. 

cacumind^  — ,  — ,  &re  [cacumen],  to  make 
pointed,  sharpen :  summas  auils,  0. 

cadaver,  eria,  n.  [1  CAD-],  a  dead  bo<fy,  corpse, 
coroatt.-  aqua  cmda?eribas  inquinata:  Unctam 
oleo,  H. :  Informe,  V. :  paene  in  ipsis  cadareribus 
deoatue,CflL:  ho6tiumcadaTera,SL:  dtlapsatabo, 
v.— F  i  1^  of  a  worthleBS  man,  a  carcass :  eieotum 
petebam  t — M  e  t  o  n.,  ruins :  tot  oppidam  cada- 
ren,  Snip.  ap.  C. 

cadaTerooiu,  adj,  [  cadaver  ],  like  a  eotpse, 
ghttstUf,cmUnarous:  facie8,T. 

CadmeiiB,  adj.,  of  Catbnus,  Cadmean,  Theban: 
TjTOs,  Pr.  —  Ab  suist.f  (sc  arx),  the  citadel  of 
Thebes,  f(. 

Cadmeifl,  idis,  /  adj,  [  Cadmus  ],  of  Cadmus, 
Tkebeas:  domus,  an,  matres,  0.  —  As  suhst.,  a 
daughter  of  Cadmus,  Semele,  O. 

oadoy  oecidi,  casQrus,  ere  [CAD-l,  to  fall,  fall 
damn,  daeend:  lacmroae  cadunt  gaudio,  T, :  (apes) 
praecipHea  cadont,  V. :  caelo  cedderunt  sereno 
Folgora,  V. :  a  mento  cadit  maHus,  O. :  de  mani- 
bu8  arroa  oeeidiaseDt :  vela  eaditnt,  are  furled,  V. : 
AUmb  atqoe  cadant  imbree,  Awn  a  greater  height, 
y.—To  fail,faU  down,  fe&  proi^raie,  fall  over: 
De  illc  eeeiderit,  hae  had  a  fall,  T. :  Teiut  si  pro- 
lapsus ceddiaset,  L.:  prolapsa  in  volnus  mori- 
boada  eeodit^  L. :  in  pectus  pronua,  0. :  easura 
moe&ia  Tronm,  0. :  caaarae  aroes,  Y.— Of  beaven- 


ly  bodies,  to  set,  go  down,  fall,  sink:  iuxta  solem 
cadentero,  V. :  qu&  (nocte)  Orion  cadit,  H. :  oriens 
mediasre  cadensve  Phoebus,  0. :  primis  cadenti- 
bus  astris, /uKfi^,  i.  e.  at  dawn,  V.—lh  fall  off, 
fall  away,  fall  out,  drop  off,  be  shed:  barba,  Y. : 
Prima  (folia)  cadunt,  H. :  gregibus  lanae  cadunt, 
0. :  poma  ramis,  O. :  eiapsae  roanibus  oecidere 
tabellae,  0.— Of  a  stream,  tofaU,  empty  itself:  in 
sinum  maris,  Ll — Of  dice,  to  be  thrown,  fait,  turn 
up:  illud,  quod  eecidit  forte,  T. — Of  ahadows,  to 
oe  thrown,  fall  (poet):  cadunt  de  montibus  um- 
brae, V. — To  fall  dead,  fall,  die,  be  slain :  in  acie : 
Civili  acie,  0. :  pauci  de  nostris  cadunt,  Cs. :  plurea 
Saguntini  cadebant  quam  Poeni,  Ll  :  ante  diem, 
prematurely,  V. :  suo  Marte  (i,  e.  sua  manu),  0. : 
iustft  If orte,  H. :  femineo  Marte,  0. :  a  tanto  viro, 
0. :  a  centurione,  Ta. :  In  pio  officio,  0. :  in  patriA 
cadendum  est,  tee  m;ust  perisli, — Of  victims,  to  be 
slain,  be  offered,  be  saerijieed,  fall  (poet) :  Multa 
tibi  cadet  hostia,  V. :  Si  tener  cadit  haedus,  H. : 
Viotima  vota  cadit,  0. — Of  a  woman,  to  yield,  Tb. 
— F I  g.,  to  come,  fall  under,  fall,  be  subjeet,  be  ex- 
posed: sub  sensuro:  in  conspectum,  to  become 
tfisible:  si  regnum  ad  senritia  caderet,  into  servile 
hands,  L. :  sub  imperium  Romanorum :  in  delibe- 
radonem :  in  suspieionem  alicuius,N. — To  belong, 
be  in  eioeordance,  agree,  refer,  be  suitable,  apply ^  fit, 
suit,  become:  non  cadit  in  boa  mores  ista  suspitio : 
cadit  ergo  in  bonam  virum  mentiri  ? :  Heu,  cadit 
in  quemquam  tanturo  scelus?  V.:  sub  eandem 
rationem.— Of  time,  to  fall  upon:  in  alienissimum 
tempus:  in  banc  aetatem. — To  fall  due:  in  earn 
diem  cadere  nummos. — 7b  befall,  fall  to  the  lot  of 
happen,  come  to  pass,  occur,  restut,  turn  out^  fall 
out:  mihi  peropportune :  insperanti  mihi  oecidit, 
ut,  etc. :  Sunt  quibus  ad  portaa  eecidit  custodia 
Borti,  V. :  Ut  iliis  . . .  voluptas  cadat,  H. :  verba 
cadentia,  uttered  at  random,  H. :  verba  si  Gracoo 
fonte  cadent,  be  derived  from,  H. :  vcrebar  quor- 
sum  id  casumm  esset,  how  it  woiUd  turn  out: 
praeter  opinionem,  N.:  si  quid  adversi  caderet, 
L. :  fortuito  in  melius  easura,  Ta. :  curare  Quo 
promissa  cadent,  how  fulfilled,  H. :  Vota  cadunt, 
are  fulfilled,  Tb. :  tibi  pro  vano  benigna  cadant, 
Pr. :  Quo  res  cumque  cadent,  V. :  si  non  omnia  . 
caderent  secunda,  Cs. :  ut  inrlta  promissa  eius 
caderent,  L.:  libertas  in  servitutem  cadit:  in 
hnnc  bominem  ista  suspitio:  ad  inritum  cadens 
spes,  turning  out  to  be  vain,  L. — To  lose  strength, 
fall,  perish,  be  overthrown,  drop,  decline,  vanish, 
decay,  cease:  cadentem  rem  p.  fuletre:  tna  laus 
pariter  cum  re  p.  ceeidit:  virtute  Neronis  Anne- 
niiis  eecidit,  H. :  non  tibi  ira  oecidit,  L. :  animus, 
to  fail,  h. :  cadere  animis,  to  4M«^^'^MYr>eeci- 

Digitized  by " 


r^/t  n 


i\Qfi 


caddoeator 


100 


caedo 


dere  illis  animi,  0. — To  fail  (in  speaking), /after.* 
orator  cadet. — Causa  cadere,  to  lite  the  eavte :  ca- 
dere  in  iudicio:  Ut  cecidii  fortuua  Pbrjrgum^O. — 
Of  the  countenance  or  features:  tibi  tamen  ocull, 
voltus,  verba  oecidissent,  i.  e.  aqprtaaed  terror. — 
Of  words :  Malta  renaseentur,  quae  lam  oecidere, 
faUen  into  dieme^  H. — Of  theatrical  representa- 
tions, to  faii,  be  condemned:  cadat  an  recto  stet 
fabula  talo,  H. — Of  the  wind,  to  abate^  mbnde^  die 
away:  cadit  Eurus,  O.:  yenti  vis  omnis  cecidit, 
L.— -Of  words  and  clauses,  to  be  terminated^  end^ 
doee:  Yerba  melius  in  syllabas  longiores  cadunt: 
similiter  cadentia,  having  tJke  eame  mdinffe. 

cadaoeator,  Oris,  m.  [cadaceus],  a  bearer  of  a 
eadwxua^  herald,  messenger  of  tntce,  L.,  Gu. 

oaduoeos,  I,  m.,  =  KtipvKtMV,  a  heralds  staff 
f orig.  an  olive  branch),  the  token  of  a  peaceful  em" 
bassy:  caduceo  omatus:  oratores  cum  caduceo 
mittere,  L. :  caduoeum  praeferentes,  L. 

oaducifer,  I,  o^^*.  m,  [caduceus+1  FER-], 
bearing  a  herali^s  staff:  Atlantiades,  Mercwry, 
0. — ^As  sivhsi^  Mercury ^  0. 

caduoius  adj.  [1  CAD-l,  that  faUs,  that  has 
fallen^  faiHng^f alien:  frondes,  V. :  lacrimae,  0. : 
poma,  Pr. :  lignum  In  domini  ciiput,  H. :  fulmen, 
hurled^  H. :  bello  caduci  Dardanidae,/a/20n  in  toar, 
V. :  iuvenis,  destined  to  die^  V. — Inclined  to  faU^ 
that  easily  falls '  yitis,  quae  naturft  caduca  est. — 
F  i  g.,  frail,  fleeting,  peiHshabU,  transitory,  vain: 
res  humanae :  fragile  et  cadacum  (opp.  stabile  et 
firm  urn):  tpee,  futile,  0.:  preoea,  ineffectual,  0. — 
In  law,  lapsed,  vacant,  having  no  heir :  hereditates ; 
hence,  doctriuae  possessio  quasi  caduca. — ^As  eubst. 
n.^  property  without  an  heir,  an  unowned  estate: 
dulce,  lu. 

cadnrcuni,  T,  M.^Prop.,  of  the  Cadurci  (in 
Gaul) ;  hence,  linen  (fi*om  Gaul) :  niveum,  a  white 
bed-cover,  la. 

cadas,  I,  m.,  =  Kaioi,  a  large  vessel  for  liquids^ 
wine-jar^  jug :  vina  cadis  onerare,V. :  fragiies.O. 
-^Wine  (poet.):  Chius,  H.,  Tb.~-4  funeral  ufn: 
aSnus,  V. 

oaeoitaB,  fttis, /.  [caecas],  blindness:  horri- 
bilis. — F  i  g. :  mentis  ad  omnia :  animi. 

caeco,  ftyl,  atus,  are  [  caecus  ],  to  make  blind, 
blind:  largltione  mentis  imperitorum:  ut  (animi 
ncies)  ne  caecetur  erroribus :  caecata  mens  subito 
terrore,  L. :  pectora  serie  caecata  laborum,  0. — Of 
style :  celeritate  caecata  oratio,  made  obscure. 

Caeoubufl,  acfj.,  of  Caecubum  (a  plain  of  La- 
tium,  famous  for  wine):  vina,  H.  —  As  subst,  n., 
Caecuban  wine,  H. 

oaeoias,  adj.  with  (once  in  H.)  comp.  [SGA-], 
not  seeing,  blind :  qui  caecus  annos  multoa  fuit: 
corpus,  the  blind  part^  back,  8. — Pro  v.:  ut  si 
Caecus  iter  monstrare  velit,  H, :  apparet  id  qui- 


dem  etiam  caeco,  a  blind  man  can  see  thai,  L. — 
Fig.,  of  persons,  mentally  or  morally  blind,  blinded: 
non  solum  ipsa  Fortuua  caeca  est,  sed  eos  eflScit 
caecos,  etc.:  mater  caeca  crudelitate:  cupidine, 
S. :  amentiA:  qoem  mala  stultitia  Caecum  agit, 
H. :  mens,  Ta. :  ad  has  belli  artes,  L. :  Hjpsaei 
caecior,  H. — Of  wolves :  quos  ventris  £xegit  cae- 
cos rabies,  bUttd  to  danger,  Y. — M  e  t  o  n.,  of  pas- 
sions :  avaritia :  praedae  cnpido,  0. :  amor  sui, 
H. :  festinatio,  L. :  timor,  Ph.  —  P  r  a  e  g  n.,  blind, 
at  random,  vague,  indiscriminate,  aimlau :  caecae 
suspitionis  tormentum :  caeca  regens  filo  vestigia, 
V. :  consilium,  r€uh:  casus. — Not  seen,  not  diseern- 
ible,  invisible,  concealed,  hidden,  obscure,  dark:  val- 
lum, Cs. :  fores,  private,  V. :  tabes,  0. :  volnus,  m 
the  back,  v. :  domds  scelus,  V. :  viae,  hUnd  ways, 
Tb. :  res  caecae  et  ab  aspectas  iudicio  remotae : 
fata,  H. :  eventus,  V. :  tumultus,  secret  contra- 
cies,  V. :  stimuli  in  pectore,  0. :  murmur,  mt^Ud, 
V.  —  Obstructing  the  sight,  dark,  gloomy,  thick, 
dense,  obscure :  nox,  Ct. :  caligo,  V. :  in  nubibus 
ignes,  i.  e.  deepening  the gloom,Y. :  domus,  without 
windows:  pulvis,  V.:  acervus,  dtaotic,  O.:  quan- 
tum mortalia  pectora  caecae  Kootis  fattbeni !  i.  e. 
dissimulation,  O. :  exspectatio,  i.e.  of  an  uncertain 
resuU :  crimen,  that  cannot  be  proved,  L. 

caedes  (old  oaedls,  L.),  is,/.  [2  SAC-,  SEC-], 
a  cutting-down :  ilex  per  caedes  Duett  opes,  gathers 
vigor  by  the  blows,  H. — A  killing,  slaughter,  car- 
nage,  massacre :  civium:  magistratunm :  'designat 
oculis  ad  caedem  unumquemque  nostrum:  lam 
non  pugna  sed  caedes  erat,  Cu. :  ex  medi&  caede 
eifugere,  L. :  homines  Caedibus  detemiit,  H.: 
magnA  caede  f actA,  N. :  caedem  in  aliquem  ffeuxre, 
S. :  caedes  et  incendia  faoere,  L. :  stemere  caede 
viros,  V. :  saeva,  O. :  arma  MilUibus  sine  caede 
Derepta,  without  a  battle,  H. :  Nullum  in  caede 
nefas,  in  killing  (me),  V. :  studiosus  caedis  ferinae 
(i.  e.  ferarom),  0.:  btdentinm,  H. — Heton.,^Kr- 
sons  slaughtered,  the  iJain:  caedis  aoervi,  V. :  pie- 
nae  caedibus  viae,  Ta. :  par  utrimqae,  L.  —  27te 
blood  shed,  gore :  tepidft  reccns  Caede  locus,  V. : 
caede  madentes,  0. :  permixta  flumina  caede,  Cl  : 
uod  mare  Non  decoloravere  caedes  ?  H. — A  mw- 
rous  attack :  nostrae  iniuria  caedis,  on  us,  V. 

oaedo,  ceddi,  caesns,  ere  [2  SAC-,  SEC-],  to 
cut,  hew,  cut  down,  fell,  cut  off,  cut  to  pieces  :  aiix)- 
res:  robur,  0.:  silvas,  Cs.:  marus  latius  quam 
caederetur  ruebat,  L. :  lapis  caedendus :  securibus 
vina  (frozen),  V. :  oomam  (vitisX  '^^  •  d^^i^  mon- 
tis  fodisse  meduUis,  Ct.  —  P  r  o  v. :  ut  vineta  ego- 
met  caedara  mea,  i.  e.  attack  my  own  interests,  H. 
—  To  strike  upon,  knock  at,  heat,  strike,  cudgd: 
ianuam  saxis :  verberibos  te,  T. :  virgis  ad  neoem 
caedi :  flagellis  Ad  mortem  caesus,  H. :  nudatos 
virgis,  L. :  servum  sub  f  urcm,  L. :  caesae  peotora 
palmis,  i.  e.  beating,  0. :  in  iudicio  testibus  caedi- 

Digitized  by  V^OOQIC 


qu< 
der 


caelaiiMo 


101 


Casres 


tar,  i.  e.  it  premed, — Of  men,  to  ttrike  fnorte%,  iU//, 
murder:  illi  dies,  quo  Ti.  Gracchus  est  caesus: 
caeeo  Argo,  0. — ^Poet.,  of  blood:  caeso  sparsuros 
saDguine  flammani,  $ked,  V.  —  Of  battle,  to  day^ 
davghUr^  cut  to  pieeet,  vangvUk^  destroy :  eierci- 
tus  caesus  f ususque :  infra  arcem  caesi  captique 
maiti,  L. :  passim  obvii  caedebantur,  Cu. :  iugen- 
tem  cecidit  Antiochuni,  H. :  placare  ventos  virgiae 
caesAf  V. — Of  animals,  to  daugJUer  (esp.  for  sacri- 
fice) :  greges  armentorum :  boves,  O. :  deorum 
mentis  caesis  hostiis  placare :  yictimas,  L. :  binas 
bidentia,  V. :  Tempestatibus  agnam,  V.  —  Fig.: 
pignus  caedere  (in  law),  to  dedare  the  forfeiture 
of  a  security^  confiscate  a  pledge:  non  tibi  ilia  sunt 
caedenda:  dum  sermones  caedimus,  c/top  toordt^ 
chat,  T. :  Caedimur,  cudgd  one  another  (with  com- 
pliments), H. 

caelamen,  inis,  n.  [caelo],  a  bau-rdUf:  clipei 
caelamina,  0. 

caelator,  oris,  m.  [caelo],  an  artitan  in  batao- 
rdievo,  carver,  engraver,  C. :  curvus,  lu. 

oaelatiUto  P.  of  caela 

caeleba  (not  ooel-X  libis,  adj. ,  unmarried,  mngle 
(whether  bachelor  or  widower) :  censores :  (ego), 
H. :  Tita,  the  life  of  a  bachelor,  H. :  platanus,  I  e. 
mthaut  a  vMtf,  H. :  sine  palmite  truncus,  0. 

(oaelea),  itis,  o^f.  [caelum],  heavenly,  edeatial 
(not  in  worn,  dng.) :  agricolae,  Tb. :  regna,  O. — 
/Yur.  m.  as  mb^.,  the  gods,  C,  Gt :  rex  caelitum, 
H. :  cedere  caelitibus,  0. 

caeleatia  (not  ooeU),  e  {abl.  dng.  -tl ;  rarely  -te, 
0. :  gen^rdwr.  poet,  -lam,  V.,  0.),  adj.  [caelum],  of 
Aanwn,  frovn  heaven,  of  the  heavens,  heavenly,  edes- 
Hal:  aqua,  rain^  H. :  plagae,  O. :  aerii  mellis  dona, 
V. :  prodigia,  L. — Fiur.  n.  as  ntbst.,  the  heavenly 
bodies. — ^F  i  g.,  divine  :  numen,  0. :  irae,  L. :  origo, 
v.:  sapientia,  H. :  auzilium,  of  the  gods,  0. — Ffur. 
m.  as  siUnt,  the  gods:  in  conciKo  eaelestium :  mm- 
tia  cadestes  ita  relle,  L. :  invisns  caelestibus,  V. : 
bis  Bex,  the  twdve  great  gods,  0. :  magnitudo  cae- 
lestiuDi,  the  dimne  majesty,  Tn. — Hur,  n.  as  subd.^ 
heavenly  objects,  divine  things:  baec  caelestia  sem- 
per spedato :  tentare,  experience,  i.  e.  be  ddfied,  U. 
~  Celestial,  divine,  godJike,  magnificent^  pre-emi- 
nent: legiones:  quem  prope  caelestem  fecerint, 
L:  qoos  Elea  domum  reducit  Palma  caelesUs, 
^imfied,  H. 

caeUoola,  ae  {gen.  phsr,  -colOm,  V.X  m.  [cae- 
lum-I-OOL-],  a  deUy,  god  (poet) :  caelicolae  vita, 
V. :  potentes,  0. :  couTivla  caelicolarum,  lu. 

caeUfnr,  era,  erum,  adj.  [  caelum +  1  FER-], 
supporting  the  heavens^  poet  of  Atlas,  V. 

caelo,  avi,  &tus  [caelum,  a  chisel ;  see  2  SAG-, 
SEC.],  to  engrave  in  rdief,  make  raised  teork,  earve, 
engrave  (usu.  in  silver  or  copper) :  speciem  ai^en- 
to:  galeas  acre :  eaelata  in  auro  facta,  V. :  flumina 


Argento,  0. :  scuta  auro,  L. :  calvam  auro,  emboss, 
L. :  si  quicquam  caelati  aspexerat,  engraved  work. 
— ^Rarely  of  wood-carving :  pocula  Fagino,  caela- 
tum  opus,  V.  —  Fie.,  to  adorn,  finish:  Caelatum 
novem  musis  opus,  oy  the  muses,  U. :  caelatus  stel- 
lis  Delphin,  decked,  0. 

caelum,  I,  n.  [2  CAY-],  the  sky,  heaven,  heavens, 
vatUt  of  heaven:  caelum  teri-a  maiiaque:  quod  te- 
git  omnia  caelum,  0.  :  aliquod  caeli  signum,  sign, 
constellation:  in  caelo  regere,  H. :  portae  de  caelo 
tactae,  druck  by  lightning,  L. :  caelum  terraraque 
miscere  (of  violent  winds),  V. :  de  caelo  demiseis, 
i.  e.  of  divine  descent,  L. :  albente  caelo,  at  break 
of  day,  Cs. :  vesperascente  caelo,  in  the  evening 
twilight,  N. — In  augury:  de  caelo  servare,  to  ob- 
serve the  dgns  of  heaven  :  de  caelo  fieri  (of  celestial 
signs),  to  appear, — ^P  row.:  quid  si  nunc  caelum 
ruat?  (of  a  vain  fear),  T. :  delabi  caelo,  to  drop 
from  the  sky  (of  sudden  good-fortune):  caelum 
ac  terras  miscere,  to  throw  everything  into  ctmfu- 
sion,  L. :  findere  caelum  aratro  (of  an  impossibili- 
ty)! ^- — ^^  *  pJfty  o»i  the  name  Caelius :  caeli  spa- 
tium,  the  breadth  of  the  sky  (or  of  the  grave  of 
Cadius),  V.  —  A  sky,  dime,  tone,  region :  caelum, 
sub  quo  natus  essem,  L. :  Caelum  non  animum 
mutare,  H. — 77k«  air,  sky,  atmosphere,  temperature, 
climate,  weather :  foedus  annus  intemperie  caeli, 
L. :  caeli  spiritus  iucundus:  caeli  morem  prae- 
disoere,  V. :  duoere  animam  de  caelo,  the  open  air: 
Germania  aspera  caelo,  Ta. :  salubre :  serttum, 
V. :  palttstre,  L. :  foedum  irobribus,  Ta. — Fig.,  of 
well-being,  heaven,  the  height  of  honor^  prosperity, 
happiness :  Gaeaar  fertur  in  caelum,  protW  to  the 
skits :  vos  ad  caelum  efferre  ruroore  secundo,  H. : 
collegam  de  caelo  detraxisti,  deprived  of  his  posi- 
tion :  in  caelo  sum,  i.  e.  very  happy:  caelum  acce- 
pisse  fatebor,  0.  —  Of  things :  omnia,  quae  tu  in 
caelum  ferebas,  extolled 

caementnni,  I,  n,  [caedo],  an  unhewn  stone, 
quan-y-^tone :  in  caemento  valere :  in  insulam  cae- 
menUi  convexit:  caementa  non  calce  durata,  ce- 
mented with  mortar,  L. :  caementorum  usus,  Ta. 

caena,  caenaoulom,  oaeno^  see  cen-. 

caenoBUfl^  adj.  [caenum],  muddy,  foul:  gur- 
ges,  the  Styx,  lu. 

caenum  (not  coenum),  l,  n.,  dirt,  filth,  mud, 
mtr«.*  indices  caeno  obliti:  Turbidus  (Acheron) 
caeno,  V. :  caeno  eveUere  plantam,  H. :  oorpore 
infames  caeno  mergere,  Ta, — ^Fig.,^^  dirt,  un- 
deanness:  alqm  opponere  labi  illi  atque  caeno, 
vilefdlow  :  plebeium,  Vi£  unclean  mob,  L. 

oaepe  (cepe),  n.  (only  nom.  and  aee. ;  nom, 
once  cepa,/.,  0.),  an  onion,  H.,  lu. 

Caeres,  itis  or  etis,  adj.  [Caere],  of  Caere:  po- 
pulu8»  L. :  domus,  V.— The  people  of  Caere  were 
Roman  citizens,  but  withoutjot^^^^^^ 


oaartmonla 


102 


oaloe«flMixtiim 


the  roU»  ofimperfeet  eiiisunship,  to  itM^  Bomtmt 
might  be  degraded  by  the  eenaor^  H. 

oaerimdnia  (paere-), ae,/. [1  CER], a  relig- 
t'ottf  ueage^  eaered  fite,  religioue  ceremony :  maxi- 
mae :  legationis  caerimoniam  poUuere :  ludos  cum 
oaerimoniA  facere:  caelestes,  L. :  eorum  gravissi- 
ma,  Gs. :  libri  caerimoniarum,  the  ritwU^  Ta. — 
M  e  t  o  n.,  a  holy  dread,  atee^  reverence,  veneration 
(expressed  in  forms):  sacra  summft  caerimonift 
conficere. — Sacrednete,  eanctiiy :  legationis. 

caenileus,  aJJ.  Tfor  *  caeluleus,  from  caelum], 
like  the  $ky,  azure,  btue,  dark  blue,  dark  green :  co- 
lor, Cs. :  oculi,  Ta. :  glacies,  V. :  aquae,  0. :  di,  of 
the  eea,  0. :  frater  (lovis),  Neptune,  0. :  currus,  of 
Keptune,  V. ;  Thjbris,  V. :  angues,  V. :  guttae,  0. : 
scutulata,  a  blue  checked  garment,  lu. :  Germania 
pubes,  blue-eyed,  H. :  pauis.  mouldy^  lu. :  cucumis, 
Pr. — Dark,  gloomy,  $able,  dim,  pitchy  (poet) :  vit- 
tae,V. :  imber,  V. 

oaeruliaSi  adfj.  [  for  *  caelulus,  from  caelum  ], 
azure,  blue,  dark  blue,  eerulian :  caeli  templa :  ma- 
ter (AcbillisX  i.  e.  Thetis,  H. :  color,  0. :  colla,  V. : 
undae,  Tb. — Plur.  n.  as  tubsi. :  UAlere  in  caerula 
caeli,  the  depths,  O. :  caerula  Terrunt,  the  blue  (sea), 
V. — Dark, gloomy,  black, dim:  bacis  caerula  tinus, 
O. :  coma  (Tmoli),  dim,  shadowy,  0. 

oaeaailefli  — ,  ace.  em,  /.,  the  hair^  Itead  of  hair, 
locks  (only  sing.). — Of  men :  decora,  V. :  flava,  lu. : 
pectes  caesariem,  H. :  nmeroe  tegens,  0. :  promissa, 
L.  —  Of  women :  nitida,  V. :  Oaesariem  excussit, 
O.— Of  the  betad :  longae  barbae,  0. 

caeBim,  adv.  [caedo],  by  etitting  (in  battle),  with 
the  edge :  petere  bostero,  L. :  ensem  deiecit,  L. — 
Fig.,  of  discourse, in  short  douses:  dicere. 

caesiias,  adj.  [2  SAC-,  SEC-],  cutting,  sharp 
(only  of  the  eyes) :  oculi  Minervae ;  beoce,  cat- 
eyed,  gray-eyed :  virgo,  T. :  leo,  Ct. 

oaespes  (not  cSspes),  itis,  m.  [caedo],  a  turf, 
cut  sod:  non  esse  anna  caespites,  neque  glaebas. 
— For  an  altar :  vivus,  H. :  Dis  focos  de  caespite 
ponit,  0. :  ara  e  caespite  facta,  Ta. :  Sepulcrum 
caespes  erigit,  Ta.  —  A  cot,  hut,  hovel:  spemere 
caespitero,  H.  —  A  bed  {of  plants):  uno  toUit  de 
caespite  silvam,  V.  —  A  grassy  afield,  green  field, 
turf:  de  caespite  virgo  Se  levat,  O. 

caestOB  (not  cestus),  Os,  m.  [caedo],  a  gauntlet, 
boxing-glove  for  pugilists,  usu.  a  strap  of  bulPs  hide 
loaded  witJi  balls  of  lead  or  iron,  wound  around  the 
hands  and  arms:  pugiles  caestibus  contusi :  mani- 
bus  induoere  caestQs,  V. 

oaesua,  P.  of  caedo. 

oaetra  (oetra),  ae,/.  [Spanish],  a  short  Span- 
ish  shield,  Y.,  L. :  brevis,  Ta. 

oaetritoflfe  adj.  [caetra],  armed  with  a  eaetra, 
shield-bearing:  oohortes,  Cs.,  L. 


(oalamlater),  tri,  nk  [calamus],  a  tube  of  iron 
for  curling  the  hair,  ewiing-iron,  crisping  •  pin  : 
calamistri  vestigia^ — ^F  i  g.,  of  style,  artificial  orna- 
ment, C,  Ta. 

oalamistratiu^  adj.  [calamister],  curled  with 
the  curling-iron,  crisped,  curled:  coma:  saltator, 
i,  e.  effeminate. 

oalamitaa,  atis,/.  [SCAL-],  loss,  if\jury,  dam- 
age, mischief,  harm,  misfortune,  calamity,  diseuter  : 
ipsa  nostri  fundi  calamitas,  bane,  T. :  ut  quaedam 
calamitas  pervadere :  in  calamitate  fructuum,/at/- 
nre:  ita  eam  oppressit  calamitas,  T. :  rei  p. :  pri- 
vata :  in  calamitate  esse,  distress,  S. :  calamitates 
perferre,  Cs.  —  Poet.:  nee  repulsam  tua  sentiret 
calamitas,  you  in  your  misfortune.  Ph. — ^E  s  p.,  the 
misfortunes  of  war,  disaster,  overthrow,  defeat: 
magnam  calamitatem  acocpisse,  Cs. :  Cannensi  ca- 
lamitate aeceptft :  magna  clades  atqne  calamitas, 
S. :  ilia  apud  Leuctra,  N. :  insignis,  Gs. 

oalamitoae,  adv.  rcalamitosu8],iifi/<>rfimafc/y, 
exposed  to  disaster :  virere. 

calamitosufl,  adj.  with  comp.  and  sup.  [cala- 
mitas], causing  loss,  damaging,  ruinous,  destructive, 
disastrous,  pernicious,  calamit&us :  pestis  tempe- 
stasque:  calamitosissimum  bellum:  plebi  incen- 
dlum,  S. :  quid  (hac  clade)  calamitosius  t — Suffer^ 
ing  damage,  unfortunate,  miserable,  unhappy  :  agri 
vectigal :  calamitosum  est  bonis  e^erti,  calamito- 
sius cum  dedecore:  faraa:  oocurrere  calamitosis, 
to  succor  t/u  unfortunate. 

calamtis,  l,  m.,  =:  cdXa/ioc»  a  reed,  cane:  caUt- 
mi  palustres,  0. :  dispares,  0. — Me  ton.,  of  objects 
made  of  reeds,  a  reed  pen :  bonus :  transrecsus,  H. 
—  Poet:  levi  calamo  ludere,  to  tiifie.  Ph.  —  A 
reed-pipe,  reed:  calamo  trivisse  labellum, V. :  agre- 
stis,  V. :  curvus,  Ct :  hians,  Pr. — An  arrow  :  ca- 
lami spicula  Gnoeii,  H. :  levis,  0.:  Per  calamos 
venatriois  puellae,Iu. — A  fishing-rod:  calamo  sa- 
lientes  ducere  pisces,  0. — A  lime-twig  for  snaring 
birds,  Pr. — A  straw,  stalk,  blade:  lupini,  V. 

calathiooias,  l,  m.  dim,  [calatlius],  a  small 
wicker-basket:  Wrgati, Ct 

calathus,  I,  m.,  =  raXa3oc«  a  wicker -basket, 
hand-basket  (for  flowers,  wool,  etc.) :  calathi  Mi- 
nervae, work-baskets,  Y.,  0. :  oalathis  peracta  re- 
ferre  Vellera,  lu.  —  A  cheese-basket,  Y. — A  wine- 
cup,  Y. 

calcar,  ftris,  n.  [1  CEL-,  CALC>],  a  spur :  eon- 
citat  calcaribus  equum,  L. :  calcaribus  subditis, 
Cu. :  equi  fodcre  calcaribus  arraos,  Y. — ^Fi  g.,  stim- 
ulus, ineitement :  alter  f rents  eget,  alter  calcaribus : 
vatibus  addere  calcar,  H. :  inmensum  gloria  calcar 
habet,0. 

oaloatDa»  P.  of  calco. 

oaloeamentam  ( oaloli^ ),  t,  n.  [  oaloeo  ],  a 

Digitized  by  V^OOQIC 


oaleeo 


108 


oalleo 


(oaloao),  — ,  Atoft  [odoeoB],  to  /wmUk  mih 
$hofj  put  <m  tkoeij  thoe:  caloeati  eC  restid :  cal- 
oeandi  pedes,  Pb« 

caloeolaflto  I,  m.  dim,  [caloeus],  a  little  khoe. 

oalceofl^  I,  m.  [1  CEL-,  CALC-],  a  thoe,  half- 
boot  (oovering  the  whole  foot):  calcei  hablles  et 
apti  ad  pedem :  laxus,  H. :  pede  maior  subvertet, 
minor  oret,  H. — ^Because  senators  wore  a  peculiar 
half-boot:  calceos  mutare,  i.  e.  to  become  eenator, 

oalcid^  caloiamentiim,  see  oalce-. 

oaldtro^  — ,  — ,  ftre  [1  calx],  to  kick,  0,— Fl g., 
to  rentt,  be  refractory:  calcitrat,  respuit. 

Calco^  &yT,  itos,  &re  [  1  calx],  to  tread,  tread 
upon,  tratnpte:  exstructos  morientum  acervos,  0. : 
<^cata  Tipera,  trodden^  0. :  in  foro  calcatur,  L. : 
pede,  Ta. :  Hac  ager  dulcesqae  undae  ad  plenum 
calcentur,  packed  in,  Y. :  dnei^es  ossaque  legio- 
num,  Ta.— F  i  g.,  to  trample  upon,  euppreu  :  hostem, 
la.:  libertas  nostra,  L. :  amorem,  0.  — Of  space, 
to  tread,  past  over:  calcanda  semel  via  leti,  H. :  du- 
mm  aequor,  the  frozen  tea,  O. 

calcolnat  l,  m,  dim.  [  2  calx  ],  a  email  stone, 
pebble  :  coniectis  in  os  calculis.  —  Sinff,  collect. : 
dumosis  calcalus  arvis,  in  the  fiddt,  Y. — A  ttone 
uted  in  reckoning:  calculis  subductis,  computed, 
catt  up, — A  counter  uted  in  piaying  drauglUt,  0. 
— F  i  g. :  amicitiara  ad  calcufos  70care,  hold  to  a 
ttrict  aceounl:  si  ad  calcalos  eum  res  p.  vocet,  L. 
— A  voting-pdfUe,  ballot :  calculus  ater,  i.  e.  for 
€ondemnati4fti,  O. :  ad  illos  calculos  revertamur, 
L  e.  tlicte  principlet  of  action. 

caldior,  caldiui.  see  calidus. 

oalefiicto  or  calfaoio  (  -fioio),  ffici,  factas, 
ere,  pott,  caleftu,  fieri  [  caleo  +  facio  ],  to  make 
warm,  make  hot^  heat:  ad  calefaciendum  corpus: 
igne  focum,  O. :  balineum  calfieri  iubebo :  cale- 
facto  vi9L,fhuhed,  V.—F  i  g.,  to  exeUe  (poet.) :  cale- 
factaque  oorda  Uimultu,y. — To  vex,  trouble  (ool- 
loq.):  ealfaoe  hominem:  alqm  luculente. 

cale&ctd,  — ,  — ,  are,  intent,  [calefacio],  to 
heat,  make  hot:  lignis  ahennm,  H. 

oalefSMtoflh  oaleflo^  see  calef acta 

Calendae,  see  Kalend-. 

caleo^  ui,  — ,  5re  (P.  fut.  calitflrus,  0.)  [3 
GAL-],  to  be  warm,  be  hot, glow:  ut  calere  ignem : 
terrae  sole  ^alentes,  H. :  tare  calent  arae,  V. : 
igmbuB  arae,  O. :  sole  caknte,  Tb. :  spoliant  calen- 
tia  membra,  while  tUU  warm,  V. :  febre,  lu.  — 
Fig.,  to  ^£ow,  be  routed,  be  warmed,  be  injtamtd: 
inridendo  calebat:  ab  recenti  pugnft,  L. :  feminft, 
to  become  enamoured  of,  H. :  scribendi  studio,  H. : 
dam  ftnimi  spe  calerent,  Co. :  desiderio  Coningie 
abrepti,  O.— 7b  be  troubled,  perplexed.'  te  istic 
iara  cftlere  polo:  alio  mentis  roorbo,  to  labor  vnr 
drr,H. :  cales  venenis  officina,/tiin«  (like)  a  labo- 


ratory, H. — To  bt  driven  hotly,  bt  urged  on  teal- 
oudy:  indicia  calent:  satis  calere  res  Rabrio  visa 
est,  i.  e.  ripened:  Veneris  bella  calent,  rage,  Tb. 

oalesoo,  ul,  — ,  ere,  inch.  [  caleo  ],  to  grow 
warm^  be  heated:  calesoere  apricatione:  unda  ca- 
lescit,  O.— F  i  g^  to  become  excited,  glow,  be  inflamed 
(poet.),T.:  flamm&  propiore,0.:  agitante  illo 
(deo),  to  be  tnepired,  O. 

calfacio^  oalfido^  see  calefacio. 

oallandnim,  see  caliendrum. 

calidus  and  (poet.)  oaldus^  adj.  with  comp.  TS 
CAL-],  warm,  hot :  omue  quod  est  calidura :  caii- 
dior  quam  aCr :  cruor,  0. :  de  pectore  fluraen  (san- 
guinis), V. — Plur.  n.  as  tubtt. :  Frigida  pugnabant 
calidis,  cold  with  heat,  0. — Sing.f.  as  tubtt.,  warm 
water :  lavi  calid&,  Ta.  —  F I  g.,  Jiery,  rath,  eager, 
tpiriied,  fierce,  impattioned,  tiliement:  equus  anl- 
mis,  of  a  fiery  tpif-it,  V. :  redeinptor,  H. :  iuventft, 
H. — ineontiderate,  hatty,  rath:  Vide  ne  nimium 
calidum  hoc  sit,  T. :  consilia :  consilia  calidiora, 
L. :  Caldior  est,  too  quick  of  temper,  II. 

oaliendrum  (oalian-),  i,  n.,  =  KoXXvvrpoy^  a 
high  head-drett  of  f  alee  hair,  H. 

caliga,  ae,/.  [1  GEL-,  GALG-],  a  t/we  of  leather, 
half-boot,  toldier^t  boot,  C. :  offeiidere  tot  caligas, 
L  e.  booted  toldiert,  lu. 

caligatufl^  adj,  fcaliga],  wearing  toldiert*  boott; 
hence,  in  liob-naued  boott,  roughthod,  lu. 

caligindsuA  adj.  [caligo],  mitty,  dark,  obteure, 
gloomy:  caelum:  Stella.  —  Fig.,  dark,  obteure: 
nox,  U. 

1.  oaligo,  inis,/.  [2  CAL.1  a  thick  air,  mitt, 
vapor,  fog :  picea,  V. :  atra,  V. :  noctem  eadein 
caligo  obtiuuit  (i.  e.  nebula),  L. :  Boreas  caligiue 
tectus,  L  e.  dtttt  and  doudt,  0. — M e to n.,  darknese, 
obtcurity,  gloom :  cum  altitude  caliginem  oculis 
obfudisset,  i.  e.  had  catited  ditzinett,  L. :  in  tanta 
caligine,  L. :  obscura:  caeca,  V.:  inter  caliginis 
umbras,  O. :  caligo  ac  tenebrae,  Cu. :  quod  vide- 
bam  .  .  .  quasi  per  caliginem. — Mental  darknett, 
conffttion,  ignorance :  ilia,  quam  dixi :  caeca  men- 
tem  caligine  consitus,  Ct  —  Calamity,  affliction, 
gloom :  caligo  bonorum,  tenebrae  rei  p. 

2.  oaligo,  — ,  —,  are  [1  caligo],  to  tteam,  reek, 
darken:  caligans  (Centaurus):  (nnbes)  uraida 
circum  Galigat,  V. — ^M  e  t  o  n.,  to  M  dark,  gloomy  : 
caligans  nigr&  formidine  locus,  V. :  sitae  caligan- 
tesque  fenestrae,  ditey,  lo. 

callx;  ids,  m.  [2  GAL-],  a  cup,  goblet,  drinking* 
vettel:  maximi  calioes:  maiores,  H.:  plebeii,  lu. — 
M  e  t  o  n.,  wine,  H. — A  eooking*vettel,pot,  0. 

called^  — ,  — ,  (ire  [  callom  ],  to  be  callout ; 
hence,  f  i  g.,  to  be  experienced,  be  tkilfkd,  be  verted: 
in  ea,  qnorum  nsu  calleret,  L.  —  to  know  by  «e- 
periefice,  be  MIM  •".^^w  ^<A«  ^"^P^f^  ?A  ' 


oaUide 


104 


Mix 


dertCand:  illias  BenBUin,  T. :  iara :  nrtMnas  rusti- 
casque  res  pariter,  L. :  BODum  didtis  et  aure,  H. : 
Duram  pauperiem  pati,  to  know  Acno,  H. :  depren- 
dere,  lu. :  quo  pacto  id  fieri  soleat  calleo,  T. 

oallide,  adv,  with  eomp,  and  nip.  [oallidus], 
dcUfuUy,  ahrewdfyf  etpertfy:  hoo  intetlegere,  T. : 
faoere:  dieere:  venari:  cailidiua  interpretari, 
Ta. :  callidissime  dioere :  de  f utaris  conioere,  N. 
— Cunningly y  craftily:  accedere:  vitia  sua  oocul- 
tatis,  S. 

oaUiditas,  fttis,/.  [callidus],  tkrewdnett,  skill, 
readiness,  aptness  (rare):  ingeni,  N. :  fori,  Ta. — 
Cunmng,  era/t,  slyness,  artfidness:  calliditas  po- 
tins  quam  sapientia :  calliditate  Poenos  superare : 
Graeca,  L. :  servi  CalUditates,  roffueries,  T. 

oallidofl,  adj.  with  comp,  and  rap.  [  calleo  1 
practised,  s/irewd,  aeperi,  experienced,  adroit,  skd- 
ful,inffenious,prudentf dexterous:  agitator:  naturft 
niliil  callidius :  Stamina  euspendit  callida  (i.  e.  cal> 
lide),  O. :  Gallidus  huic  signo  ponebam  milta  cen- 
tum, a  co}inoisseur,  U. :  Ycterum  iudex,  H. :  oalli- 
dus  Condere  furto,  H«:  foramina  callidiaaimo 
artificio  fabricari :  inventum,  N. :  iunctura,  H. — 
Crafty y  canning,  artful,  sly:  ostendi  quam  sis  cal- 
lidus,  T. :  in  isto  artificio  callidior:  gens  non 
astuta  neo  callida,  Ta. :  ad  f raudem :  auceps,  O. : 
consilium,  T. :  ius :  liberalitas,  calculattna,  N. : 
malitia  inimici,  L. :  iuris  interpretatio,  subtle. 

Calliope,  fis,  or  Calllopea,  ae,/, = KaXkiStni 
or  KaXXiowcia  (fine-voiced). — T/te  Muse  of  epic 
poetry,  V.,  H.,  0.,  lu. — ^M  e  t  o  n.,  poetry,  0. 

calllB^  is,  m.  and  /.  [  1  C£L.,  CER-  ],  a  stony 
footvfay,  foot-path,  monntain-path, pctss,  defile:  in- 
viis  caliibus,  L. :  angustus,  V. :  suum  servare  cal- 
lem,  O. :  deviae,  L. :  vix  singulis  perrii,  Cu. — A 
mountain -pasturage,  alp:  Italiae  callls  praedari: 
per  occultos  calles,  V. 

oallosoflk  adj,  [callum],  hard-skmned^  callous: 
ova,  H. 

callum,  I,  n.  [2  CEL-,  CER-],  a  Itardskin,  thick 
skin:  mibi  est  calciamentum  solorum  callum: 
dissiluit  percusso  lammina  callo,  O. — F  i  g.,  insen- 
sibility, callousness:  quasi  callum  obducere  dolori, 
vetustatis. 

1.  oalOp  •—)  &tus,  ftre  [  1  GAL-],  to  call  together, 
summon^  convoke  (only  of  religious  assemblies); 
hence,  a  calatis  Gaviis,  by  the  assembled  gens  Gavia. 

2.  oal5,  5ni8,  m.,  a  servant  in  the  army,  soU 
dier's  servant,  Gs. :  turba  calonum,  L. — A  low  ser- 
vant, drudge :  plurea  calones  Pascendi,  H. 

calor,  oris,  m.  [  8  GAL-  ],  warmth,  heat,  glow : 
uva  calore  solis  augescens :  Dilapsus  (in  death), 
v.:  ficus  prima  calorque,  the  burtting  heat  (of 
August),  H. :  annuae  calorum  varietates :  ferre 
aequos  calores,  0.:  mediis  caloribus,  in  the  midst 


of  summer,  L. :  oaloret  anstrini,  V.-^-F  1  g.,  thejht 
of  love:  trahere  oalorem,  O.-^IHur^,  H.,  Pr. 

oaltha,  ae,/.,  a  yeUow  flower,  marigold,  Y. 

calumnia,  ae,  /.,  trickery,  artifice,  Aieanery, 
cunning:  cum  omni  calumnift  senatOa  aactoritas 
impediretur :  triumphare  calumnia  pauoorum,  8. : 
res  extracta  variis  calumniis. — A  pretence,  etfoeion, 
subterfuge:  in  istft  calumni&  delitescere:  ne  qua 
calumnia  adhibeatur. — A  misrepresentation,  falee 
statement,  fallacy,  cavil:  cifugere  aliouius  calnm- 
niam. — A  false  accusation,  malicious  charge,  false 
pi'oseeution :  de  teroplis  spoliatld,  L. :  causam  ca- 
lumniae  reperire :  ab  alquo  per  calumniam  alqd 
petere. — A  perversion  of  justice,  bad  faith  in  an 
action  at  law:  personam  calumniae  civitatt  inpo- 
nere,  the  character  of  a  malicious  prosecutor  :  ca- 
lumniae aocusationem  relinquere. — A  conviction 
for  malicious  prosecution :  calumniam  eff ugere : 
calumniam  fictis  eludere  locis.  Ph. :  calumniam  in 
eum  iurare,  to  swear  that  the proseattion  is  in  good 
faith,  L. 

calumniator,  dris,  m.  [calumnior],  a  trickster, 
malicious  prosecutor,  false  informer,  perverter  of 
law:  scriptum  sequi  calumniatoris  esse:  calum- 
niatores  apponere:  egens:  Galumniator  ab  ove 
cum  petcret  canis,  Ph. 

oalunmior,  iltus,  ftrl,  dep,  [calumnia],  to  accuse 
falsdy, prosecute  unjustly:  calumnlandi  quaestus, 
of  a  false  informer:  calumniando  omnia  suspecta 
efficere,  L. :  iacet  res  isto  calumnlante  biennium. 
—  To  depreciate,  misrepresent,  calumniate,  slander: 
te :  id  unum  calumnintus  est  rumor,  Ta. :  sed  ca- 
lumniabar  ipse,  i.  e.  I  kept  imagining  accusations: 
Giilumniari .  .  .  Quod  arfoores  loquantur,  cavU,  Ph. 

calva,  ae, /!  [calvus],  the  scalp,  bald  head:  cal- 
vam  auro  caelare,  Ll 
oalvitium,  I,  n.  [calvos],  baldness,  a  bald  spoL 
calvufl^  adj.  [SGAL-],  bald,  hairless,  lu.,  Ph. 

1.  cabc,  cis,/.  [CEL-,  CER- J,  tlie  heel:  (forls) 
calcibus  insultare,  T. :  uti  pugnis  et  calcibus :  fer»> 
rata,  the  spur,  V. :  nudis  calcibus  anguem  premere, 
lu* :  quadrupes  calcibus  auras  Verberat^  i.  e.  th^ 
fore 'feet,  V. :  caloe  petit,  kicks,  H. :  ferire,  O.  t 
calces  remittere,  to  kick,  N. :  aut  die  aut  aocipe 
calcem,  take  a  kick,  lu. :  calcemque  terit  iam  caloe,, 
i.  e.  presses  dose  in  his  footsteps,  V. — P  r  o  v. :  ad- 
vorsum  stimulum  calces  (sc.  iactare),  to  kick 
against  the  pricks^  T. 

2.  calx,  CIS,/.,  s=:  xoX^f  limestone,  lime  :  in  In- 
salam  calcem  convexit:  caeroenta  calce  durata, 
L.  ^  F  i  g.,  the  goal  of  the  race  -  course  (  anciently 
marked  with  lime):  ad  ealoem  pervenire:  ad  car-, 
ceres  a  calce  revooari,  i.  e.from  the  end  to  the  be- 
ginning: video  ealoem,  ad  quam  cum  sit  decui^ 
sum. 

Digitized  by  V^OOQIC 


105 


oandldatoB 


,mtjf.j==  Kapb&pOy a  boat  wiih  ortMi 
deck  (in  Pontas),  Ta. 
camella,  ae,/.  (ftm.  [camera],  a  ffobletj  cup^  0. 
camellia^  I,  m.,  =r  KOfifiXos,  a  camel,  C,  H.,  L. 
Camena,  ae, /.  [1  GAS-],  a  Mme:  acceptua 
novem  Cameiiis,  H. :  amant  alteraa  Gamenae,  V. : 
Daania,  AptdioHy  he,  of  JScraee,  H. :  veteres,  0. : 
Mirabar,  quidnam  mane  miaissent  Camenae,  Pr. : 
CameniB  lacum  sacravit  (Numa),  L. — Me  ton., 
poeiry,  a  poem,  wng:  sammft  dicende  CameDft, 
H. :  patria  scripta  GamenA,  0. :  meae,  Tb. 

camera,  ae,  /.,  =  ca/urpa,  a  vauU^  an  arched 
roof^  arch:  lapideis  fornictbus  iuncta,  S. :  si  came- 
ram  pereusti,  hii  the  ceUinff,  H. 

Camerintiflfe  I,  a  cognomen  in  the  Sulpician 
{•ens,  L. — Hence,  Gamerinoa  curare,  i.  e.  to  court 
the  nobility,  lu. 

camixma,  I,  m.,  =  Kdfuvoc,  afiamaec,  emeUing- 
fwmaee,  forge :  pleni,  O. :  semper  ardens,  lu. — 
Poet,  d[«  forge  of  Vulcan  wuler  Aetna,  V. — A 
fitmaeefor  heating  an  apartment,  H. — Mre:  ca- 
roino  luculento  uti :  ramoa  ureate  camino,  H. — 
Pro  v.:  oleum  addere  camino,  i.  e.  to  aggravate 
the  nil,  n. 
cammania,  l,  m^  =  icanfiapogt  o  Muter,  lu. 
campester,  tri?,  tre,  adj.  [campus],  of  a  level 
field,  even,  fiat,  levd :  loci,  Ga. :  iter,  L. :  raunltio- 
nes,field'Vork$,  Ga. :  Scjthae,  dwelling  on  plaint^ 
H. :  )ioisX\A,  fighting  on  die  open  plain,  L. — Flur,  n. 
as  tubet, :  paoca  campeatrium  inaederunt,  little  of 
the  levd  country,  Ta. :  ludua. —  Of  the  Campua 
Martius:  arma,  ueed  in  the  gamee,  H. :  oertamen, 
\.e.ofthe  eomitia,  L. :  gratia,  among  the  voters,  L. 
—As  tubet.  n,  (sc.  velamentum),  a  wrettUng-apron 
(worn  by  athleteaX  H. 

campua^  I,  m.  [  SGAP-],  a  plain,  field,  open 
anmiry,  level  place:  caropi  patentee :  virentea,  H. : 
aeqoor  eampi,  V. :  in  aequo  caropi,  L. :  oampoa 
peragrmntes :  redennt  iam  gramina  caropia,  H. : 
canipt  fmmenti  opulenti,  L.:  pigri,  H.:  planua 
lateqae  patens,  O. :  in  campo  aui  facere  poteata- 
tem,  m  the  open  field,  N. :  ut  ignea  in  campo  ob- 
stare  qoeratiir,  in  the  open  plain,  H. :  agroa  cum 
nib  opimia  campia :  tantum  campi,  ao  vaet  a  plain, 
V. :  A8ris  in  campia  latis,  U9.  the  Elyeian  fidda, 
V. :  campia  atque  Neptuno  super,  on  land  and  sea, 
fl.— Eapw,  a  graaey  plain  in  Rome,  along  the  Tiber 
(dedicated  to  liars;  hence  called  Gampus  Mar. 
tins),  the  place  of  auenMage  for  the  people  at  the 
oomitia  centnriata,  L. :  quorum  audaciam  reteci  in 
Ctmpo:  Descendat  in  Gampum  petitor,  H. :  con- 
gqlaribos  oomitiis  conaecratus;  it  was  uaed  for 
garnet,  exercise,  and  military  drilla ;  hence,  cam- 
pua noster:  ladere  in  campo,  H. :  uti  Et  ludia  et 
poat  dedsa  negotia  Gampo,  fl. :  Qnantos  Tirilm 
Campus  aget  gemttOs  (at  the  funeral  of  Marcel- 


lus),  v.— -4  levd  mrfaee  (of  a  sea,  a  rock,  etc., 
poet.):  campi  liquentea,  V.:  campua  aquae,  0.: 
inmoti  attollitur  unda  O&mpus  (i.  e.  saxum),  Y. — 
F  i  g.,  a  place  ofadtion^fidd,  theatre,  arena  :  aequi- 
tatia :  magnua  in  re  p. :  campus  Per  quem  mag- 
nus  equoa  Auruncae  flezit  alumnus,  i.  e.  the  kind 
of  compoeilion  practised  by  Lucilius  [satire),  lu. — 
The  eomitia  lield  in  the  Gampus  Martius:  fors 
domina  Gampi. 

(oamur,  ura,  urumX  adj.  [GAM-],  crooked, 
turned  inwards  (once) :  cornua,  V. 

oamoai  X,  m.,  =r  iei|/«dct  <>  curb,  used  as  an  in- 
strument of  torture :  civis  tradere  camo,  H.  dub. 

oanalifl^  ia,  m.  [2  SAG-,  SEG.],  a  pepe,  groove, 
channel,  canal,  passage  for  a  fiaid,  conduit :  ilignia 
potare  canalibua  nndaro,  troughs,  V. :  canalibus 
aqua  inmissa,  ditches,  Gs. :  (aedes)  canal i  uno  dis- 
cretae,  L. 

canoelli,  orum,  m.  dim,  [cancer  (late),  a  lat- 
tice], a  lattice,  enclosure,  grating,  grate,  balustrade, 
bars,  railings,  bar  tii  a  court  of  justice:  fori,  the 
barrier  in  public  spectades. — F  i  g.,  boundaries,  lim- 
its: extra  hoe  cancellos  egredi:  forenses. 

oancer,  cri,  m.  [2  GAN-+GVR-],  a  a-ab,  sea- 
crab,  river-crab:  litoreus,  0.  —  The  Crab  (in  the 
zodiac ) :  sidus  Gancri,  V.,  0.  —  P  o  e  t. :  cancri 
bracchia  videre,  to  visit  the  far  south,  0. :  ferve- 
bant  bracchia  cancri,  i.  e.  tlu  sun  was  in  Cancer, 
0. — A  malignant  tumor,  cancer,  0. 

oandela,  ae,/.  [GAND-],  a  wax-light,  taUow- 
candle,  taper:  brevis,  lu. :  candelam  apponere 
valvis,  to  sd  fire  to  the  doors,  lu. — A  cord  covered 
with  wax  (which  preserved  it  from  decaj) :  fasces 
candelia  involuti,  L. 

candelabrum,  x,  n.  [  candela  ],  a  cafuffedick, 
chanddier,  lamp-stand:  e  gemmis  perfectuin. 

candeil%  entia,  adj,  [  P.  of  candeo  ],  shining, 
daxding,  white,  bright :  luna :  umeri,  H. :  cygnus 
candenti  corpore,  V. :  Phoebus,  resplendent,  V. : 
ortus,  Tb. :  candenti  elephauto,  i.  e.  ivory,  V.: 
lilia,  O. :  de  candentibus  atra  facere,  to  make  white 
black,  0. — Glowing,  white-hot :  fa  villa,  V. :  carbo : 
lammina,  0. :  lamna,  H. 

candeo,  ul,  — ,  ere  [GAND-],  to  be  briUiarU,  be 
glittering,  s/iine,  glitter,  glisten :  ubi  canderet  Te- 
stis, H.  —  F i g.,  to  glow,  be  hot:  aer  fenroribus 
ustus  Gandnit,  0. 

candeaco,  — y  — ,  inch,  [candeo],  to  become 
bright,  grow  white,  begin  to  glisten :  aer  solia  ab 
ortu,  0. :  caput  cania,  Tb. — To  begin  to  glow,  grow 
red  hot :  currOs  candeacere  sentit,  0. 

candldatorlus,  adj.  [candidatus],  of  a  candi- 
date for  office :  munus. 

candldatUfl^  I,  m.  [candidus],  a  candidate  for 
offic*  (clothed  in  a  white  t<^^^gria^  « 


candldnliui 


IM 


candidate  for  the  praeionhip:  oonsuUris:  aediliUs 
aloui  candidato  data:  mimia  candidatonim :  tri- 
banicii,  L. :  officiosissima  natio  candidatoram. 

candidultis,  adj,  dim,  [candidus],  ehining 
white:  dentes:  porcus,  lu. 

oandiduB,  adj.  with  comp,  [candeo],  shining 
white^  clear^  hrigJU:  luna,  V. :  Btellae,  H. :  Taurua 
(the  constellation),  V. :  Daphuis,  V. :  Gupido,  Cl  : 
avis,  i.  e.  the  lUork^  V. :  candidior  cygnis,  V. :  ag- 
nns,  Tb. :  equi,  Ta. :  altft  nive  candidum  Soracte, 
H. :  nive  candidiores  equi,  0. :  pOpulus,  the  white 
or  eilver  poplar^  V. :  lilia,  V. :  foliam  nivei  iigu- 
8tri,  0. :  tentoria,  0. ;  vestia,  L. — P ro v. :  Candida 
de  nigris  facere,  to  make  black  wlUtCy  0. :  nigrana 
ia  Candida  vertere,  lu.  —  Splendid,  f air ^  beautiful, 
comely :  Dido,  Y. :  puer,  H. :  puella,  Gt. :  cervix, 
H. :  ora,  0. — P  o  e  t,  of  the  winds :  Favonii,  clear- 
ing, H. — Clothed  in  white:  pom  pa,  0.:  Gandida 
sententia,  i.  e.  a  white  stone  counted  for  acquittal, 
O.  — F  i  g.,  unblemislied^  pure,  guileleee,  honest,  vp- 
right,  sincere,  fair,  candid,  fratik,  open :  index,  H. : 
Maecenas,  H. :  ingenium,  U.  —  Happy,  fortunate, 
prosperous :  fata,  Tb.  :  dies,  0.  —  Of  discourse, 
clear,  perspicuous,  artless:  genus  dicendi. 

candor,  oris,  its.  [GAyD-l,  a  dazzling  whiteness, 
lustre,  clearnefs,  radiance,  brightness,  brilliancy, 
splendor :  solis :  candore  notabUis  (via  lactea),  0. : 
caeli :  nivalis,  V. :  candore  nives  anteire,  V. :  can- 
dore tunicarum  f  ulgens  acies,  L. — Fairness,  beauty 
candore  mixtus  rubor :  candor  huius  et  proceritas. 
—  Fig.,  brilliancy,  splendor:  fucatus.  —  Candor^ 
integrity,  sincerity,  openness,  frankness  (poet.):  si 
vestrum  memi  candoi*e  favorem,  0. :  Candore  noto 
reddas  iudicium,  Ph. 

oanens,  ntis,  adj,  [P.  of  caneo],  gray,  grayish, 
hoary,  white:  Ganens  molli  plumfl  senecta,  V. : 
lilia,  O. :  leto  canentia  lumina,  dull,  V. 

oaneo^  ul,  — ,  ere  [canus],  to  be  gray,  be  hoary 
(poet,  and  late):  Temporibus  canebat  senectus, 
v. :  canet  in  igne  cinis,  0. :  gramina,  V. :  mons 
oUvfi,  lu. :  canent  insignes,  grow  old,  Ta. 

oanephorofl,/.  nom^plur.  oe,  ace.  6s,  =  cavj^ 
^6poq,  a  basket-carrier. — Mur.,  two  statues,  ran-e- 
serUing  maidens  carrying  bask^  on  their  heads,  0. 

canesoo,  — » — ,  ere,  inch.  [  caneo  ],  to  become 
hoary,  grow  gray,  whiten :  pabula  canescunt  (ca- 
lore),  0. — Fig.,  to  grow  old:  (quercus)  canescit 
saeclis.^— Of  style:  cum  orado  canesceret,  toa« 
grotoing  feeble. 

oanicula,  ae,  /.  dim.  [canis],  tfte  dog -star, 
Siritts :  flagrans,  H. :  exoritur. 

Caniniua^  a,  a  Roman  gens. 

oaninus,  adj.  [  canis  ],  of  a  dog,  earnne:  ster- 
•cus,  lu. — F  i  g. :  verba,  i.  e.  cutting,  0, 

canifl,  is,  m.  and/.  [2  CAY-],  a  dog:  ater  alie- 


nus,  T. :  acer,  H. :  oanes  Tenatiei :  obBcena,  shame' 
less,  Y. :  Echidnea,  i.  e.  Cerberus,  O. :  caeraleU 
canibus  resonantia  saxa,  the  barking  mouths  {of 
Scylla),  Y. :  Infemae  canes,  the  dogs  of  Hecate,  H. 
— Sing,  collect. :  trudit  multa  cane  Apros,  a  pack, 
H. — ^P  row.:  cane  peius  et  angui  vitare  aliquid, 
H. :  canis  a  corio  numquam  absterrebitur  uncto, 
will  never  be  frightened  from  the  greasy  hide,  H- : 
canis  timidus  vehementius  latrat  quam  mordet, 
his  bark  is  worse  than  his  bile,  Cu. — F  i  g.,  a  term 
of  reproach,  dog,  T. ;  of  a  backbiter,  U. ;  of  a 
miser,  H. ;  of  parasites:  multa  canibus  suis  (opus 
esse). — Me  ton.,  the  constellation,  the  Dog  (canU 
maior,  or  Sirius;  and  canis  minor,  or  JProcyon): 
adverso  cedens  Canis  occidit  astro,  i.  e.  goes  down 
backwards,  Y. — In  pkiy,  the  worst  throw  (of  dice), 
dog-throw  (opp.  Yenus),  0.,  Pr. 

caniBtnim,  I,  n.,  =  Kavaorpov,  a  basket  of 
reeds,  plaited  basket,  G.,  Y. 

canitiefl,  ace.  em,  abl.  €,/.  [canus],  a  gray  color, 
grayish-white,  hoariness  (poet,  and  late):  lupi,  O. : 
rigidis  htrta  capillis,  O. — Meton.,  ^m^  hair: 
Ganitiem  deformat  pulvere,  Y.  — Of  the  beard: 
inculta,  Y. —  Oray  hairs,  old  age:  Ganitiem  sibi 
promiserat,  Y. :  Donee  virenti  canities  abest,  H. : 
usque  ad  canitiem,  Ta. 

canna,  &^ /i  =  Kdyva,  a  reed,  cane  :  palustris, 
0. :  septenis  fistula  cannis,  0. — ^Meton.,  a  reed- 
pipe,  flute,  0. — A  small  vessd,  gondola,  lu. 

Cannenaia,  e,  adj.^  Cannensian,  of  Cannae 
(in  Apulia,  where  Hannibal  routed  the  Romans) : 
pugna,  L. :  acies,  L. :  clades,  L. — Hence,  fig.:  te 
pugna  Gannensis  accusatorem  sat  bonum  fecit, 
i.  e.  the  proscription  of  SuUa  (in  which  many  emi- 
nent advocates  had  perished). — ^Of  a  revel :  Gan- 
nensis pugna  nequitiae. 

cano,  cecini,  — ,  eve{P.perf  supplied  by  canto) 
[1  CAN-].  I.  Intrans.,  to  utter  melodious  notes, 
make  music,  sing,  sound,  play, — Of  men :  celebrare 
dapes  canendo,  O. :  tibicen  sine  tibiis  canere  non 
possit :  harundine,  0. :  imitari  Pana  canendo,  Y. : 
Movit  Arophion  lapides  canendo,  H. :  ad  tibidnem 
de  virtutibus,  etc.:  ululantl  yoce  more  Aaiatico 
canere,  to  chant,  use  sing-song^ — P  r  o  v. :  non  cani- 
mus  6uvdis,  preach  to  the  deaf,  Y. — Of  birds,  etc : 
galli  victi  silere  solent,  canere  victores,  to  crow: 
gallina  cecinit,  interdixit  hariolus  (a  bad  omen), 
T.— Of  the  owl,  to  Aoof,  Y.— Meton.,  of  instru- 
ments or  a  piece  of  music,  to  sound,  resound,  be 
played:  canentes  tibiae:  cum  in  conviviis  sym- 
phonia  caneret:  maestae  tubae,  Pr. — Of  signals, 
to  sound,  be  sounded,  resound:  serael  bisnc  sig- 
num  canat  in  castris,  L. :  repente  a  tergo  aigna 
canere,  8. :  Signa  canunt,  Y. :  classicum  apud  eos 
cecinit,  L. :  receptui  canere,  to  somnd  a  retnat,  Cs.: 
Hasdrubal  receptui  propere  cecinit,  L. :  nisi  reoep- 


107 


oaniM 


revooftnteet  reoeptui  oanente  senatu. — ^11.  TVant. 
with  coffHoU  aee.,  to  ting^play^  rthtarue^  recUe^  com" 
pom:  id  carmen:  in  earn  carmina  inoondito,  L.: 
▼ersns:  verba  ad  oertoe  modos,  O.:  praecepta, 
H. :  indoctam,  H. :  Haec  super  arTonim  cultu,  V. 
— Of  frogs:  Teterem  querellam,  croaked^  V. — 
P  r  0  7. :  Gantilenam  eandeni  canis,  ever  the  old 
ittne^  T. — ^With  definite  o^'.,  to  mng^  celebrate  in 
aong^eitiffo/tpraiee:  Tirorum  laudes:  suas  laudes, 
L. :  regee  et  proelia,  V. :  Quas  strages  Turnus 
Ediderit,  v. :  Herculem,  Ta. :  Liberum  et  Musas, 
H. :  plectTO  graTiore  GigantaSi  0.:  arma  virum- 
que^y.:  (fama)  facta  atque  infeota  oanit,  trumpets, 
V. — Vrov.i  Tana  surdis  auribua,  L. — Of  oracles 
or  dirinere,  to  give  reeponee  (in  verseX  propheey, 
foreitil,  predict,  utter:  horrandas  ambages,  V.: 
/era  fata,  H. :  Arttfids  scelus,  V. :  liaeo  quae  nunc 
fiunt:  Sibylla  quae  senis  fata  canit  pedibus,  Tb. : 
te  mater  auctumm  caelestium  numerum  cecinit, 
L. :  quae  none  usu  Teniunt,  N. :  Hoc  signum  co* 
cinit  miflsunun  creatrix  (sc.  se),  V. :  quaeque  diu 
latuere,  O. :  oednere  Tates,  idque  carmen  perve- 
nerat,  etc,  L. — Of  signals,  to  blow,  eowid,  give: 
tobicines  signa  canere,  give  the  signal  for  battle, 
Sl  :  clasBicum  apud  eum  cani  iubet,  Os. :  bellicum, 
call  to  arm»  :  Gallos  adesse,  eignaUed,  V. — P  o  e  t : 
(budna)  cednit  iussos  reoeptOs,  0. 

oanor,  oris,  m.  [  1  CAN- "],  tune^  mmnd^  $ong, 
melotUf  (poet  and  late):  mulcendas  natus  ad 
aares,  0. :  aeris,  V. :  lyrae,  O. 

canonu^  adj,  [  canor  ],  of  melodg^  melodtoue, 
harmonioue:  quiddam  habere  canorum,  a  melo- 
dioftit  voice :  modi,  lu. :  vox  .  . .  nee  canora,  not 
ting-eong:  nugae,  mere  jingling,  H. — Sing.  n.  as 
siAet.,  mdody,  charm  (in  speaking) :  illud  in  voce. 
— Producing  melodg,  sounding  mdodiou^y,  musical, 
euphonious :  orator :  chorus,  song  and  dance,  In. : 
Aeolides,  i.  e.  Uisenns,  0. :  animal  (gal  I  us) :  aves, 
V. :  olor,  Pr. :  fides,  H. :  aes,  i.  e.  tubae,  V. 

CflntJJTPff^^,  Inis,  n.  [canto],  an  incantation,  Pr. 

eanteiliUk  see  canthsrius. 

cantharifl,  idis,  /.,  =  cavdapic,  iht  Spemuih 
fyj  eaniharides :  eantharidis  v\B,power  of  poison: 
cuitharidum  sud,  O. 

cantbaraa,  I,  m.,  a  wide  drinking-vessd  toith 
handles,  tankard,  pot,  H.:  parvulus,  lu. :  gravis,  V. 
—A  seaJUk,  O. 

cantberiiu  or  oanterioji,  x,  m.  [Celtic],  a 
ffdding  :  albu  —  P  r  o  v. :  minime,  sis,  can  then  urn 
ID  fossan,  do  not  (put)  tJte  hack  in  the  ditch,  i.  e.  act 
perverselg,  L. 

canticnni,  I,  n.  [cantus]. — ^In  comedy,  a  musi- 
cal monologue,  recitative,  monody:  nostl  canticura : 
agere,  L. — A  song :  chorus  canticum  Inaonuit,  Ph. 
—In  an  orator,  sing-song, 

oantllena,  ae,/.  [cantilo,to  trill],  a  hackneyed 


sang,  old  song :  cantilenam  eandem  canis,  ever  the, 
olcTsong,  T.—^Silly  talk,  trite  prattle,  gossip  (oolloq.) : 
sua :  ex  scholis,  a  trite  formula* 

cantio^  Onis,  /.  [  1  CAN-  ],  an  incantation, 
charm,  spell, 

cantito,  — ,  &tus,  fire,  freq,  [  canto  ],  to  ting 
often :  ut  habeas  quicum  oantites,  to  practise  mtmc 
toith,  T. :  carmina  in  epulis. 

cantiunonla,  ae,/  dim,  [oantio],  an  alluring 
strain. — Ptur,:  (Sirenum). 

oanto,  &vl,  atus,  Sire.  freq.  [cano].  I.  Intrans., 
of  men,  to  produce  melodious  sourias,  sound,  sing, 
play :  Pamphilam  Cantatum  provocemus,  T. :  sal- 
tare  et  cantare :  Arcades  ambo  £t  cantare  pares, 
y. :  cantando  victus,  y. :  non  est  Gantandum,  i.  e. 
there  is  no  occasion  for  Jiction,  lu. :  structis  ave- 
nis,  O. :  ad  chordarum  sonum,  N. :  tibiis,  N. :  ad 
manum  histrioni,  to  accompany  the  actor,  L. :  gal- 
lis  siguum  dedisse  cantandi,  to  croic^Ot  Inatni- 
menta,  to  sound,  resound :  Gantabat  f  anis,  cantabat 
tibia  ludis,  0.  —  II.  Trans.,  with  cognate  aec.,  to 
sing,  play,  recite :  Hymenaeum,  T. :  liaec  versibus 
isdem,  drawl,  lu. :  Nil  praeter  Calvum  (i.  e.  Galvi 
carmina),  H. :  cantatum  carmen,  an  incantation,  O. 
—With  definite  obj.,  to  sing,  celebrate,  praise  in  song: 
amicam,  U. :  pi*oelia  virgin  urn,  II. :  Ty  thia  (sc.  cer- 
tamina),  H. :  deum,  Tb. :  cantarl  dignus,  V. — To 
reiterate,  liarp  upon,  warn  against :  hanira  mores, 
T. :  istum  (Jaesarem :  tot&  cantabitur  urbe,  become 
a  byword,  H, — To  use  enchantments,  practise  incan- 
tations, enchant,  charm:  cantando  rumpitur  anguis^ 
y. :  cantata  Luna,  exorcised  by  magic,  Pr. 

oantor,  Sris,  m.  [1  GAN-l,  a  singer,  poet:  Om- 
nibus hoc  vitium  est  cantoribus,  H. :  formularum, 
one  who  harps  on:  Thamyras,  Pr.  —  A  eulogist: 
Euphorionis :  Cantorum  oonvicium,  hired  applaud- 
ers,  daque.  —  A  reciter  (of  verses),  ador,  player: 
donee  cantor  '  vos  plaudite  I*  dicat,  H. 

cantnot  fis,  m.  [1  CAN-],  a  musiecU  utterance, 
singing,  song:  cantus  vooum:  Sirenum:  cantu 
tremulo  (i.  e.  voce  anili),  H. :  cantu  solata  labo- 
rem,  y. :  in  dicendo  obscurior,  mu8ie€U  play  of 
voice.  —  With  instruments,  a  playing^  music:  vo- 
cum  et  nervorum:  citharae,  H. :  tubarum,  L.: 
strepuerunt  cornua  cantu,  y. :  bestiac  cantu  flee- 
tuntur,  by  music.  —  Of  birds  and  insecta :  avium 
citharaeque,  H. :  seros  exercet  noctua  cantas,  y. : 
CantQs  lusciuii,  Ph. :  gallorum,  crowing:  sub  galli 
cantum,  at  cock-crow,  H. :  ales  caotibus  £vocat 
Auroram,  0. :  cantu  rumpcnt  arbusta  cicadae,  y. 
—  Esp.,  an  oracidar  song,  incantation,  charm: 
veridicos  edere  cantQs,  Ct. :  cantflsqde  artesque 
magorum,  0. :  cantu  commotae  Umbrae,  y. 

caiiiia,  adj.  [2  GAS-],  white,  hoary:  aqua, 
foamy,  0. :  nix,  H. :  montes,  y. :  pruina,  hoar- 


capftoitas 


106 


oapio 


criniB,  0. :  caput,  Gt.  —  Plur,  m.  as  mt&if.  (sc  ca- 
pilliX  gray  hairs:  falsi,  0.:  honorati,  O.  —  OW, 
Aoory,  venerable:  fides,  of  ancieni  times,  V. :  se- 
nectus,  Gt 

oapacitas,  atis,/.  [capax],  space  for  holding, 
capacity:  in  animo, 

oapax,  ads,  acf}^  with  comp,  and  stip,  [GAP-], 
containing  much,  wide,  large,  spacious,  roomg,  capa- 
cious: conchae,  H.:  capadores  scjphos,  H.:  pha- 
retra,  0.:  urbs,0.:  drcu8capaxpopuli,0.:  animal 
mentis  capadus,  0. :  dbi  vinique  capacissimus,  L. 
— F  i  g.,  susceptible,  capable  of,  good,  able,  apt.  Jit 
for :  avidae  et  capaces  (aures) :  ingenium,  great, 
0. :  animi  ad  praecepta,  0. :  imperii,  Ta. 

oapedo  (capudo^  oapp-),  inis,/.  [GAP-],  a 
bowl  used  in  sacrifices* 

capeduncula,  ae,/.  dim,  [oapedo],  a  small 
dish  used  in  sacrifices. 

oapella,  ae,/.  dim,  [caper],  a  she -goat,  V.: 
graciles,  O. — A  piece  of  statuary,  G. — Cajpdla,  a 
star  in  Auriga :  sidus  pluviale  Gapellae,  0. :  sig- 
num  pluviale,  0. 

caper,  prt,  m.,  a  he-goat,  goat:  vir  gregis,  V., 
H. :  bicopnis,  0. — The  odor  of  the  arm-pits:  trux, 
0.,Ct.,E.-^A  wild  goat,  0. 

capeaso,  IvI  or  il,  Itilrus,  ere,  desid,  [capio],  to 
seize  eagerly,  snatch  at,  lag  /lold  of:  cibum  denti- 
bus :  arma,  V. :  principlum  libertatis  capesseiidae. 
— Of  places,  to  strive  to  reach,  bdake  onesdf  to, 
repair  to,  resort  to:  medium  locum:  tui-rts,  V. — 
F  i  g.,  to  take  hold  of  with  zeal,  take  up,  take  in 
Iiand,  undertake,  enter  upon^  engage  in,  execute, 
manage:  bellum,  L. :  pugnam  manu,  Ta. :  iassa, 
to  execute,  V. :  recta  capessens,  with  upright  pur- 
pose,  H. :  partem  decoris,  L. :  maffistratOs,  Ta. : 
audncia  ad  pericula  capessenda,/actn^,  L. :  capes- 
sere  rem  p.,  to  enter  political  life. 

capillatUB,  adj,  with  comp.  [capillus],  having 
hair,hairg:  bene,  with  a  fine  head  of  hair:  oapil- 
latior  quam  ante :  eapillato  oonsule,  i.  e.  in  the 
olden  timCf  lu. 

capillus,  I,  m.  [caput].— iSKri^.  collect.,  the  hair 
of  the  head,  hair:  passus,  T. :  involare  alcui  in 
capillum,  T. :  pexus :  horridus :  capiUo  esse  pro- 
misso,  long,  Cs. :  longus,  N. :  horrens,  Ta. :  niger, 
H. :  f ulvus,  O. :  capillum  promisisse,  L ;  candente 
carbone  sibi  adurebat  capillum,  the  beard—Ot  the 
cony:  cuniculi,  CL-—Ftur.,  hairs,  the  hair:  erant 
illi  compti  capilli :  uncti,  H. 

capio,  cepi  (capsis,  old  foi-  ceperis,  G.),  captus, 
ere  [GAP-],  to  take  in  /land,  take  hold  of,  lag  hold 
of,  take,  seize,  grasp:  flabellum,  T.:  sacra  manu, 
V. :  pocula,  H. :  baculum,  0. :  pignera,  L. :  mani- 
bua  tympanum,  Gt :  lora,  Pr. :  arma  capere  alii, 
seixed  their  aims,  S. :  ensem,  0. :  tela,  0. :  omnia 
arma  contra  illam  pestem,  i.  e.  contend  in  every 


way:  Manliura  arma  cepisse,  had  begun  hoMiHesi, 
S. :  capere  arma  parabat,  was  on  the  point  of  at- 
tacking, 0. — Of  food,  to  take,  partake  of:  Cibum 
cum  ek,  T. :  lauti  cibum  capiunt,  Ta.  —  To  take 
captive,  seize,  make  prisoner:  belli  duces  captoe 
tenetis :  unus  e  filiis  captus  est,  Gs. :  capta  tria 
rollia  peditum,  L. :  alquos  Byzantii,  N. :  captos 
ostendere  ciWbus  hostes,  H. :  Num  capti  (Phryges) 
potuere  capi  ?  could  they  not,  when  taken,  be  taken 

ionce  for  all)?  V. :  casus  est  enim  in  capiendo 
sc.  praedones). — To  catdi,  hunt  down,  take:  pro 
se  quisque  quod  ceperat  adferebat:  cenrum.  Ph. : 
ilia  pro  lepuscnlis  capiebaritur,  patellae,  etc. — To 
win,  captivate,  diarm,  allure,  enchain,  endave,fa9ci- 
nate :  ut  te  redimas  captum  (i.  e.  amore),  T. :  qui- 
bus  (rebus)  ilia  aetas  capi  ac  deleniri  potest :  te 
pecunia  captum :  quern  snft  cepit  humanitate,  N. : 
liunc  capit  argenti  splendor,  H. :  duloedine  Tocia, 
0. :  (bos)  herbft  captus  viridi,  V. :  oculis  captis. — 
7b  cheat,  seduce,  deceive,  mislead,  betray,  delude, 
catch:  Aut  qu&  yift  te  captent  eadero  ipsos  capi? 
T. :  eodem  captus  errore,  involved  in :  suis  mise- 
rum  me  cepit  ocellis,  Pr. :  carmine  formosae  ca- 
piuntur,  Tb. :  me  dolis,  S. :  capi  alcuius  dolo,  N. : 
alqm  amicitiae  mendacis  imagine,  0. — To  defeat, 
convict,  cast,  overcome  ( in  a  suit  of  dispute ) :  no 
tui  consultores  capiantur :  in  capiendo  adversario 
versutus  (orator). — To  harm,  lame,  mutilate,  maim, 
disable,  impair,  weaken :  oculis  et  auribus  captus, 
blind  and  deaf:  membris  omnibus  captus:  altero 
oculo  capitur,  loses  an  eye,  L. :  capti  auribus  metu, 
L. :  lumine,  0. :  numquam  erit  tam  captus  eque- 
ster  ordo :  capta  re  p.  —  P.  pass.,  of  the  mind, 
deprived  of  sense,  siUy,  insane,  crazed,  lunatic,  mad: 
mente  esse  captum :  virgines  captae  furore,  L. : 
capti  et  stupentes  anlmi,  L.  —  To  choose,  sded^ 
elect,  take,  pick  out,  adopt,  accept :  iudicem  populum 
R,  L. :  Me  arbitrum,  T. :  inimicos  homines,  make 
enemies,  T. :  sacerdotem  sortito :  Flaccus  flamen 
captus  a  Lidnio  erat,  L.  —  Of  places,  to  occupy, 
dioose,  select,  take  possession  of,  enter  into:  loca 
capere,  to  take  up  a  position,  Gs. :  castris  locum 
capere :  locum  extra  urbem  editum  capere,  N. : 
locum  editiorem,  S. :  capto  monte,  Ga. :  Aventi- 
num  ad  inaugurandum  templa,  L. :  montes  fogfi, 
for  refuge,  L. :  tumulum,  V. :  terras  captas  de- 
spectare  videntur  (  cycni ),  to  be  settling  down  on 
places  sdected,  V.  —  To  take  by  force,  capture, 
storm,  reduce,  conquer,  seize:  pauca  (oppida),  S. : 
Troia  capta,  L.:  quod  (agri)  de  Gampanis  cepe- 
rant :  castra  hostium,  N. :  oppida  manu,  V. ;  cf. 
oppressa  capt&que  re  p. :  patriam  suam,  L. — To 
reach,  attain,  arrive  at,  betake  oneself  to :  insulam, 
Cs. :  oti  ilium  portum. — Of  property  or  money,  to 
take,  seize,  wrest,  receive,  obtain,  acquire,  get :  agros 
de  hostibus :  ager  ex  hostibus  captus,  L. :  prae- 
das,  N. :  ex  hostibus  pecuniam,  L. :  cape  cedo, 
give  and  take,  T.  ^  de  w^p^lQ^i^ter  gloriam. 


eaplo 


100 


oftpra 


N. :  ex  calamiute  populi  R.  nomen  oapere,  Os.  : 
regnum  Tiberinus  ab  illia  Gepit,  ntcoeeded  to^  0. — 
With  peevniamy  to  take  iUtgaUy^  exactt  extort^  ae- 
c€pt  a  iribe,  take  blaebnail :  contra  leges  peeuniam 
cepisse  ? :  pecuniae  per  vim  atque  iniuriam  captae : 
aperte  pecunias  ob  rem  iudicandam :  alqm  pecu- 
niae captae  areesaere,  S. — 2b  take^  inherit^  oUain^ 
acquire,  geL,  accept :  morte  testamentove  alcuios 
alqd  capere:   a  ciribus  Romania  bereditatea :  si 
capiendi  loa  nullum  uxori,  lu. — To  collect^  reeewe^ 
obtain  :  ex  eia  praediis  talenta  argenti,  T. :  stipen- 
dium  lure  belli,  Cs. :  ex  quo  (castro)  taleuta,  N. — 
F  i  g.,  to  take,  eeize,  obtain,  get,  enjoy,  reap :  Fruc- 
Uim,  T. :  fnict&s  auctoritatis :  f ructum  vestri  in 
me  amoria:  alquid  ex  ea  re  oommodi?  T.:  utili- 
tates  ex  amicitift. — To  take,  aemme,  acquire,  put 
ou:  gestOs  roltOsque  novoa,  T.:  flguras,  0. — To 
take,  aaeume,  adapt,  cultivate,  cheritIi,po88eta:  peti- 
tons  personam:  patris  vim:  patrium  animum. — 
To  undertake,  ateume,  enter  upon,  accept,  take  up: 
provinciam  duram,  T. :  consulatum :  honores,  N. : 
rerum  moderamen,  0. :  rem  p.,  S. :  magistratum, 
L. — ^With  dot.  of  person,  to  obtain /or,  eeeure/or: 
patres  praeturum  Camillo  ceperunt,  L. — To  begin^ 
enter  tipon,  undertake :  belUim :  labores,  T. :  augu- 
nam  ex  arce,  L. :  aliud  initium  belli,  i.  e.  toar  on 
a  new  plan,  Gs. :  conatOa  ad  erumpendum,  L. :  nee 
vestra  capit  diacordia  finem,  V. :  ad  impetum  ca- 
piundum  spatium,  to  take  a  start,  L. :  somnum, 
fail adeep. — Poet. :^ Unde  nova  ingressQs  expe- 
rientia  cepit?  L  e.  woa  dmead,  Y. — To  eeiie,  em- 
brace, take  (an  opportunity):   si  quam  causam 
oeperit,  T. :  tempus  ad  te  adeundl. — 7b/orm,  eoti- 
ceiee,  entertain,  come  to,  reach  :  sensum  verae  glo- 
riae:   ex  lucri  magnitudine  oonieoturam  furti: 
consilium  un»  tecum,  T. :  consilium  hominis  for- 
tonas  evertere:   consilium  equitatum  demittere, 
Ga.:  consilium  ut  exirem:  legionis  opprimendae 
consilium,  Gs. — 2b  take,  derive,  draw,  obtain :  de 
te  exemplom,  T. :  exemplum  ex  aliquft  re.  •—  2b 
take,  entertain,  conceive,  receive,  be  e^Uijeeted  to,  suf- 
fer, experience:  miaeriam  omnem,  T. :   angorem 
pro  amioo :  ex  huiua  inoommodia  molestiam :  in* 
famiam  sine  volaptate:  invidiam  apud  patres  ex 
largitione,  L. :  timorem,  V. :  voloptatem  animi. — 
With  a  feeling  as  tybj.,  to  seize,  overcome,  poeaeae, 
occupy,  ajfeet,  take  poeeeedon  of  move:   Gupido 
oepit  miseram  nunc  me,  proloqui,  etc. :  ut  caperet 
odium  illam  mei^  T.:  nos  oblivio  oeperat:  Romu- 
lum  cupido  oepit  urbia  condendae,  L. :  animum 
cara  oepit,  L. :  meae  si  te  oeperunt  t^a  laudis, 
V. :  dementia  cepit  amantem,  V. — Of  injury  or 
Ums,  to  auffer,  take,  be  nd^eeted  to :  calamitatem : 
inoommodi  nihU. — ^E  s  p.,  in  the  formula  by  which 
the  senate,  in  great  emergencies,  gave  absolute 
power  to  magistrates :  videant  ne  quid  res  p.  de- 
triment! capiat :  senatus  docrevit,  darent  operam 
copsnles,  ne  quid,  etc.,  S.— To  take  in,  receive,  hold, 


contain,  be  large  enough  for :  capit  alveus  amnea, 
0. :  terra  feras  cepit,  O. :  quid  turbae  est  I  Aedes 
nostrae  vix  capient,  scio,  T. :  unft  domo  iam  capi 
non  possunt:  Nee  iam  se  capit  unda,  V. :  Kon 
tuus  hoc  capiet  venter  plus  ac  mens,  U. :  tot  do- 
mQs  locupletissimas  istius  domus  una  capiet  ?  will 
swallow  up. — 2b  contain,  hold,  suffice  for,  be  strong 
enough  for,  bear :  earn  amentiam :  nee  capiunt 
inclusas  pectora  flammas,  0. :  iram  Non  capit 
ipsa  suam,  0. :  Nee  te  Troia  capit,  is  too  small  for 
your  glory,  V.— 2b  take,  receive,  hold,  comprehend^ 
graep,  embrace:  gratia,  quantam  maximam  animi 
nostri  capere  possunt:  ille  unus  veram  speciem 
senatCli  cepit,  L 

oapiB,  idid,/.  TGAF-],  a  bowl  with  one  handle, 
used  in  sacrifices,  L. 

capistratua,  at^j.  [capistrumi  hametsed:  In 
capistratis  tigribus,  in  a  chariot  drawn  by,  etc,  0. 

oapistnim,  I,  n.  [GAP J,  a  halter :  mollia,  Y. : 
frenare  ora  capistris,  0. — Fig. :  maritale,  lu. 

capital,  ftlis.  n.  [capitalis],  a  capital  offence, 
crime  punishable  by  death  or  eieile  (  civil  death  ) : 
quique  non  paruerit  capital  esto,  G.  (lex):  prae- 
sidio  deoedere  apud  Romanes  capital  esse,  L. :  in 
sella  R^is  consedisse  capital  foret,  Gu. :  capitalia 
ausi  plerique,  L. 

oapitale,  is,  fi.  (late  for  capital),  a  capital  of- 
fence, Ta. 

oapitalifl,  e,  o^'.  with  comjp,  [  caput  ],  of  the 
head,  chief ,  foremost^  pre-eminent,  distingutslied : 
Ingenium,  0. :  ille,  a  unriter  of  the  first  rank:  erat 
capitalior,  quod,  etc.,  more  distinguished. — In  law, 
of  life,  involving  life,  capital:  accusare  alquem  rei 
capitalia,  of  a  capUal  crime:  cui  rei  capitalis  dies 
dicta  sit^  L. :  reus  rerum  capitalium :  flagitia,  T. : 
noxa,  L. :  indicium  trium  viromm  capitalium,  wAo 
had  charge  of  the  prisons  and  of  executions. — F  i  g., 
deadly,  pernicious,  irreconcilable,  bitter:  flagitia, 
outrageous,  T. :  hostis,  a  deadly  enemy:  ira,  H. : 
oratio,  dangerous :  nulla  capitalior  pestia. 

oaplto^  onis,  in.  [caput],  0710  that  has  a  latge 
head,  big-headed. 

Capltolinii%  adj,  [Gapitolium],  of  the  Capitol, 
Cfapitoline:  clivus :  ludi,  L. :  querous,  a  crown  of 
oak  awarded  in  the  Capitoline  aamet,  lu. — Plur, 
m.  as  subst.,  the  directors  of  the  OapitoUne  games, 

Capitolium,  I,  n.  [caputl  the  Capitol,  temple 
of  Jupiter,  at  Rome,  G.,  L. — The  hul  on  which  the 
Capitol  stood,  L. :  Gapitoli  inraobile  saxum,  V.,  U. 

oapitalaUm,  04/.  [caput],  by  luads,  summari- 

oapltolimi,  I,  n.  dim.  [caput],  a  little  head, 
darling,  pet :  lepidissimuro,  T. 

oapra,  ae,/.  [caper],  a  ehe-goat,  G. :  consimilis 
I  cprU  figure Q. :  Ur^^l^c^^^^^^  in 


oaproa 


110 


oapat 


Auriffa^  V. :  iasana  Caprme  sidera,  H. — l%e  odor 
of  the  armpiU:  olidae  caprae,  H. 

oaprea,  ae,/ [capra],  a  tnld  she-ffoat,  roe^  H., 
v.,  0. — P  r  o  V. :  lungentur  capreae  lupis,  i.  e.  the 
imponihle  mil  occur^  H. 

capreolua,  i,  m.  dim.  [caprea],  a  wild  goaty 
c/iomoiSy  roebwk,  V. — ^M  e  t  o  n.^  p^w.^  short  pieces 
of  timber  for  supports^  props,  stays^  Ca. 

Capricornuflk  hnL[  caper  +  coma  ],  Capri- 
com,  a  sign  of  the  iodiac,  G. :  tyrannus  uudae,  H. 

caprifiousy  I.  /  [  caper  +  ficus  ],  the  wild  fig- 
tree:  magna,  T. :  erutae,  H.,  Pr. 

caprigenus,  adj.  [caper +GEN-],  of  the  goat 
kind. — Plur.  as  subst,^  goats :  caprigeu&m  peous,  V. 

oaprimulgUB,  I,  m.  [caper +MARG-],  a  milker 
of  goats,  countryman,  Ct. 

oapxinua,  adj.  [caper],  of  goats:  grex,  L. :  pel- 
lis. — Pro  V. :  rixari  de  lan&  caprina,  about  trifles^ 

oapripea^  pedis,  adj.  [caper + pes],  goai-footed 
(poet):  Satyri,H.:  Panes,  Pr. 

oapsa,  ae,  /.  [  capio  ],  a  repository,  box,  booh- 
ease,  (1 :  delatae,  H. :  aperta  (for  waste  -  paper), 
H. :  angasta  (of  a  school-boy's  satchel),  lu. 

oapsula,  ae,/.  [capsa],  a  small  box,  casket,  Ct 

capta,  ae,/.  [P.  of  capio],  a  female  captive,  T. 

oaptatio,  odis,  /  [  capto  ],  a  reacIUng  after, 
catching  at:  verborum. 

oaptator,  oris,  m.  [capto],  one  who  eagerly 
reaches  after,  who  grasps  at :  aurae  popularis,  a 
demagogue,  L. — A  legacy-hunter,  H.,  lu. 

oaptio,  dais,  /.  [capio],  a  deceiving,  deoqfttion, 
fraud,  deceit :  in  parvolft  re. — A  fallacious  argu- 
ment, sophism,  quibble,  catch:  istius  generis  captio- 
nes:  dialecticae:  quanta  in  Terbis.-^^n  injury, 
loss:  mea  captio  est,  si,  eta 

oaptlose,  adv.  [  captiosus  ],  insidiously,  deceit- 
fully: interrogare. 

oapttdsua,  adj.  with  comp.  and  sup,  [captiol, 
fallacious,  deceptive:  societas.  —  Sophistical,  mts- 
leading:  quo  nihil  capttosius  potest  did:  captio- 
sissimum  genus  interrogataonis :  captiosa  soWere, 
detect  sophisms. 

oaptlunonla,  ae,  /  dim,  [  captio  ],  a  quirk, 
sophism,  fallacy. 

oaptiva,  ae,/.  [captions],  a  female  captive, 
woman  prisoner,  O. 

oaptivitaa,  Mis,/  [captivus],  servitude,  cap- 
tivity: monstrata  oomminus,  shoton  to  be  impend- 
ing, Ta. :  urbis,  capture,  Ta.— Pfwr.  .•  nrbiam,  Ta. 

oaptivus  (-voe),  adj.  [CAP-],  taJcen  prisoner, 
ce^ive:  cives:  servi:  mnltitudo  serrorum,  L. : 
pubes,  H.:  matrefl,0.— Cy  captives:  sedes:  San- 


guis, y. :  hicerti,  0.  —  Caught,  taken:  pisoes,  O.: 
ferae,  0.  —  Captured,  plundered,  taken  as  spoil, 
taken  by  force:  naves,  Cs.:  pecania,  L.:  ve«tb, 
V. :  portatur  ebur,  captiva  Corinthus,  H. :  caelam, 
0. :  captiva  mens,  i.e.by  love,  0.— *As  subst.  m^  a 
captive,  prisoner :  sine  eis  captivis:  ut  ex  captim 
comperit,  Cs. :  vendere  captivum,  H. :  captiro  Tie- 
tor  potitus,  0. 

capto,  AvI,  atus,  ftre,  freq.  [capio],  to  strive  to 
seixe,  lay  hold  of,  caich  at,  snatch,  chase,  hunt,  ce^ 
ture:  fugientia  Flumina,  H. :  simuUcra  fugada, 
0. :  laqueis  fecas,  V. :  naribus  auras,  V. :  aurtbus 
afira,  listen  eagerly  for,  V.:  captata  Hesperie, 
watched  for,  O. — Fig.,  to  strive  after,  long  for,  do- 
sire  earnestly,  caiclt  at^  grasp:  solitudines:  quid 
cum  ilio  consili  captet,  T. :  plausfLs :  risQs,  pro- 
voke :  populi  suif  ragia,  H. :  incerta  pro  certis,  SL : 
nubis  et  inania,  H. :  tempus,  (^jportunity,  L. :  oo- 
casionera,  to  watch  for,  L. :  prendique  et  prendere 
captans,0.:  laedere  aliquem.  Ph. — 7b  watch  for 
craftily,  lie  in  wait  for,  entice,  allure :  quft  via  te 
captent,  T. :  emolumento  alqm:  hostem  insidiis, 
L.  —  To  court,  plot  for :  testamenta  senum,  H. : 
Coranum,  lu. —  To  take  up,  begin:  ubi  captato 
sermone,  etc,  O. 

1.  oaptUB,  I,  m.  [P.  of  capio],  a  prisoner,  cap- 
tive: inludere  capto,  V. :  ex  captorum  numero,  L. : 
palam  captis  gravis,  H. 

2.  oaptaa,  Os,  m.  [capio],  comprehension,  ca- 
pacity, esp.  with  ut  est:  ut  captus  est  servonun, 
non  malus,  i.  e,for  a  slave,  T. :  civitas  ampla  atqae 
florens,  ut  est  captus  Germanorum,  by  the  German 
standard,  Cs. :  prudentes,  ut  est  captus  hotuinom. 

oapado,  inis,  see  cap^do. 

oapulOB,  I,  m.  [capio],  that  which  is  grouped,  a 
handle,  holder  :  aratri,  0. — 77ie  hilt  of  a  sword,  C. : 
capulo  tenxis,  V. :  insidens  capulo  manus,  Ta. 

oapnt,  itis,  fu  [CAP-],  the  liead:  Capilius  dr- 
cum  caput  Reiectus,  T.:  caput  obnubito,  L. :  capi- 
tis nives,  H. :  capite  operto:  aperire :  velare,  ll : 
abscindere  oervioibus:  capite  demisso:  attollere, 
0. :  extollere,  to  become  bold:  breve  (equi ),  H. : 
ooronatum  (bovis),  Tb. :  per  caput  pedeeque  ire, 
heels  over  head,  Ct :  dux  cum  exercitu  supra  caput 
est,  i.  e.  is  ready  to  fall  upon  us,  & :  capita  oon- 
ferre,  to  lay  heads  togdher,  i.  e.  <o  confer  in  seerel, 
L. :  caput  aut  oollum  petere,  strike  at  the  vital 
parts:  haec  alias  inter  caput  extulit  urties,  towers, 
1.  e.  exeds,  V. :  aliena  n^otia  Per  caput  saliunt, 
run  through  the  head,  i.  e.  the  mind,  H. :  capitis  la- 
bor, mental  exertion,  H. — Met  on.,  the  head,  top, 
summit,  pointy  end,  extremity :  iocur  sine  capite 
(of  a  saorifico),  L. :  in  extis,  0. :  Ugnomm,  Cs. : 
oornu  duxit,  dt>nec  cunrata  coirent  oapita,  the  eiub, 
V.  —  The  origin,  source,  spring,  head  (of  a  river), 
L.:  cput  unde^rum^it  ^i^5^J^^Ui.  «p«. 


carbaaens 


111 


oareo 


nrbibus  exit,  my  mmrct  wrings  mwrng  grtai  etfiet, 
y. — T%9  mouthy  embouehwe  (rare) :  multis  eapiti- 
bas  in  Oceanam  influit,  G8.-~Of  plants :  didocere 
terram  ad  capita,  the  rootty  Y. :  papavera  deroiaere 
caput,  the  headtj  Y. :  capitum  ittgatio,  braneha  (of 
the  Tine).  —  Of  moantains,  the  tummit:  capita 
aspera  montia,  V.  —  Of  penons,  a  head^penon: 
ridicalttm  caput  I  T. :  carum,  V. :  duo  haec  capita 
taetenima:  ignota,  L. :  di  oaptti  ipsiaa  reaenrent, 
for  himadf^  Y. :  capiti  cane  talia  Dardanio  rebua- 
que  tttis,  L  e.  for  Aeneaa  and  youneff  V. :  Perfi- 
dam,  H. :  de  aacrando  cum  bonis  capita  alcuius, 
L. :  ut  capat  lovi  sacraretur,  L. — With  numerals : 
capitom  Helvetiorum  milia  CGLXIIIt  tottU,  Cb.  : 
nullum  caput  Proserpina  f ugit,  H. :  in  capita,  to 
each  jxrmm^  L. ;   cf.  bus  Triginta  capitum  fetAs 
enixa,y. — Fig., /t/e,jpAvnca/  life:  Capitis  peri- 
culum  adire,  to  risk  life,  T. :  caput  obiectare  pe- 
ricUs,  v. :  capitis  poena,  capital  pumielwnaii^  Cs. : 
certaroen  capitis  et  famae :  ut  capite  dimices  tuo, 
L. :  caput  offerre  pro  patria :  patrlum  tibi  crede 
caput  (i.  e.  patris  Titam),  0. :  aocusatus  capiUs  ab- 
solvitur,  of  a  capital  crimen  N. :  Sthenium  capite 
damnare. — CVvw  life^ptrmmaUtif,  ctvU  riff ht$y  liber- 
ty and  cUizenehip  :  capitis  causae,  involving  citizen- 
Hop :  iudicium  capitis :  capitis  deminutio,  /ots  of 
ciml  riffhtMj  Cs. — P  o  e  t :  capitis  minor,^.~-Of  per- 
sons, a  leader,  chief  guide:  con<ntandorum  Grae- 
coram :  capita  nominis  Latini,  heads,  ^liefe,  L. :  ut 
Be  Suevorum  caput  credant,  cs^^^n^tf,  Ta. :  capita 
coniurationiB  securi  percussi,  L. :  illic  est  huic  rei 
caput,  oHthor,  contriver,  T. :  ab  illo  fonte  et  capite 
Socrate :  corpori  valido  caput  deerat,  leader,  L. : 
ipsum  Ezpumare  caput,  the  great  man  himself  ^^  H. 
^A  head,  diief,  capital :  Thebae  totius  Graeciae, 
frwt  city,  N. :  Koroa,  orbis  terrarum,  L. :  castellum 
eios  regionis,  principal  place,  L. :  Romam  caput 
Latio  esse,  L. :  ius  nigrum,  cenae  caput,  principal 
dish:  fundus,  vestrae  pecuniae,  chief  source  of  in- 
come: caput  esse  artis,  deoere,  the  note,  charaeteris- 
tie:  ad  consiHum  de  re  p.  dandum  caput  est  nosse 
rem  p^Jirst  quaUfioaiion:  caput  litteranim  cum 
alqao,  reason  for  eorrmponding :  Epicuri,  chief 
daigma:  caput  belli  et  summa,  V.— In  writings,  a 
dmnon, paragraph,  chapter?  legis:  caput  Annia- 
nam  de  hereditatibus,  passage  m  the  will  of  A.— 
Of  monej,  theprineipat  sum,  capUcJ,  stock :  quibus 
ille  de  capite  dempsisset,  reAced  their  debts:  de 
capite  dedudte  alqd,  L. :  Quinas  hlc  capiti  meroe- 
des  exseeet,  eaelorl  sbefyper  centum^  H. 


carbaaen%  o^f. 
Utien:  vela:  sinus. 


fcarbasus], 


I,  ofoarbasus,  ofjine 


,  \,f.,phir.  carbasa,  Oram,  n.,  =  Kop- 
Teate^,fme  fiax^iiM  linen,  Ct — Hence,  a  garment 
ofJSne  Unen,  v.:  carbasa,  O. — A  sail,  canvas 
(poet),  v.:  carbasa  dedueere,  0. — As  adj. :  car- 
basa lioa,  embroidered  doth,  Pr. 


carbatlira%  see  carpa-. 

carb5,  dnis,  m.  [CAR-],  a  coal,  cJiarcoal:  can- 
deus:  carbone  adurcre  capillum,  burning  coals: 
In  carbone  tuo  ponere,  on  your  altar  fire,  lu. :  cre- 
t&  an  carbone  notati  ?  i.  e.  with  white  or  black  f  H. : 
Proelia  nibric&  picta  aut  carbone,  drawn  wiUt,  red 
chalk  or  coal,  H. — Prov. :  carbon  em  pro  thesau- 
ro  inrenire,  i.  e.  to  be  deceived  in  one^s  Iwpe,  Ph. 

carbtmoulaak  X,  m.  dim,  [carbo],  a  wnaH  coal. 
Her. 

oaroer,  eris,  m.,  a  prison^  jail :  in  caroerem 
duci :  carcerem  ref  ringere,  L. :  eff  undere :  priva- 
tU8,L.:  vindex  scelerum :  vincla  carceris  rumpere, 
i.  e.  of  the  body.  —  P  o  e  t,  of  the  cave  of  Aeolus, 
v.,  0.  — Esp.,  the  Roman  state-prison:  inferior 
career,  L. ;  cf.  TuUianum. — M  e  t  o  n.,  as  a  term  of 
reproach,  Mii^W,  scape-gallows,  T. — The  barrier, 
starting-place  in  t/ie  race-course:  effusi  carcere  cur- 
ras,  v. :  cum  carcere  uterque  Emicat,  0.  —  Usu. 
plur. :  cum  carceribus  seso  effudere  quadrigae, 
V. :  carceribus  missi  curras,  H. — F  i  g. :  ad  caroe- 
res  a  calce  rerocari,  i.  e.  to  begin  life  anew. 

oarohestnm,  S,  n.,  =:  Kapxhoiov^  a  Greek  drink- 
ing-eup^  oblong  beaker  with  /landles,  only  plur,: 
Bacchi,  V. :  manu  mixta,  0. 

oardacea,  urn,  m.  [carda  (PersianX  warlike], 
a  dass  of  Persian  soldiers;  ace.  Cardacas,  N. 

oardiacua,  adj.,  =  KapiioKoi',  of  tJie  heart,  of 
the  pit  of  the  stomach :  amicus,  with  heart -Imrfi, 
lu. — As  subst.,  one  who  lias  stomadi-ac/ie^  C,  H. 

card5,  inis,  m.  [  CARD-  ],  a  hinge,  pivot  and 
socket  (of  door  or  gate) :  postis  a  cardine  vellit, 
y. :  (ianua)  movebat  Cardines,  H. :  facili  patue- 
runt  cardine  yalrae,  lu. :  veniato  cardine  Egredi- 
tur,  opening  the  door,  0.  —  In  astron.,  a  pole:  Ex- 
tremusque  adeo  duplici  de  cardine  vertex  Dicitur 
esse  poluB,  C,  0. — A  boundary,  limit :  intra  eum 
cardinem  (imperii),  i.  e.  Mount  7'aunM,  L. — F  i  g., 
a  turning-point,  aisis  (poet.) :  tantus  rerum,  V. 

oardaii%  I,  m.  [3  CAS-],  the  thistle,  wild  thistle, 

y.  _  ^ 

oare,  adv,  with  comp,  [carus],  dearly,  at  a  high 
price :  emit  carius,  eta :  poema  emere,  H. 

oaraotmn,  I,  n.  [carex],  ajleld  of  rushes,  sedgs- 
pht,Y.^ 

oareo  (P.  vraes,  gen.  plur.  carentum,  y.),  uT, 
ittlrus,  dre,  to  oe  without,  be  free  from,  be  da^iute 
of:  illam,  T. :  culpft,  T. :  dolore:  vitiis,  H. :  com- 
muni  sensu,  H. :  morte,  to  be  immortal,  H. :  suis 
flguri,  i.  e.  exempt  from  transformation  into,  O. — 
To  do  without,  deprive  oneself  of  deny  oneself,  re- 
frain, abstain  from :  cibo,  Cs. :  lubidinibus  baud 
facile,  Sb :  amicorum  facultatibus,  N. :  satiatis  iu- 
cuodlus  est  carere  quam  frui,  abstinence,  —  Of 
places,  to  hold  aloof  from,  not  to  go  to,  be  absent 
from:  foro:  proTincift  domoque:  patrift,  N.— Of 


oarex 


112 


inanimate  subjeetSf  to  be  wUhmtt^  be  void  of ^  be  free 
from,  idant :  tempora  carent  crimine :  nee  lacrimis 
caruere  genae,  V . :  Quae  caret  ora  cruore  nostro  ? 
H. :  aditu  carentia  saxa,  inaeeeasibU,  0. :  numerOf 
to  be  eounilesSj  H. :  Lux  caritura  fine,  0.  —  To  be 
dqyrived  of  want,  have  lost  (not  of  the  necessaries 
of  life) :  patriA,  T. :  ut  Latio  careat,/at/  to  reach, 
y. :  consuetudine  amiooruin :  commodis  omnibus : 
Tate  sacro,  not  to  be  celebrated  by,  H. :  caret  omni 
Maiorum  censu,  hoe  dimpated,  ui. :  tui  carendum 
quod  erat,  T. :  Virque  mihi  dempto  fine  carendus 
abest,  0. — To  feel  the  want  of  mis8:  carere  signi- 
ficat,  egere  eo  quod  habere  velis :  non  caret  is  qui 
non  desiderat :  in  carendo  patientia. 

oarex,  icis,/  [S  CAS-],  a  reedffran,  aedge,  V. 

Cavloa,  ae,  a  dried  fig,  Carianfig,  Q,,  0. 

caries,  aee.  em,/.  [1  GAR-],  decay,  dry-rot:  te- 
k  (of  a  ship),  0. 


carina,  ae,/.  [1  GAR-],  a  ked  (of  a  ship) :  ca- 
rinae  planiores,  Gs. :  carinas  fixerant  vadis,  L. — 
P  o  e  i,  a  vesael,  booty  ship :  statio  male  fida  carinis, 
V. :  Trahunt  siccas  carinas,  H. 

Cannae,  arum,/.,  the  Keels,  a  quarter  in  Borne, 
v.,  L.,  H. 

cariosna,  adj.  [caries],  full  of  decay:  dentes, 
Ph. — ^Fi  g. :  scnectus,  dnei  up,  0. 

oaris,  idis,/.,  =  icapic,  a  kind  of  sea-crab,  0. 

cariatla,  drum,  =  jmpiarta,  a  family  festival, 
feast  of  harmony  andlove^  0. 

caritaa,  &tis,/  [carus],  deamess,  costliness,  high 
price:  annonae:  rei  f rumentariae :  annus  in  sum- 
raft  caritate  fuit  —  Fi  g.,  regard,  esteem,  affection, 
love :  caritatem  oonciliare :  inter  natos  et  parentes : 
erga  patriam,  L. :  caritatem  parare,  Ta. :  patriae 
et  suorum,  affection  for :  liberam,  L. :  necessitudi- 
nis,  arising  from:  omnis  omnium  caritates  patria 
una  complexa  est,  kinds  of  affection, 

carmen,  inis,  n.  [1  GAS-],  a  song,  poem,  verse, 
oracular  response,  propJiecy,  form  of  incantatioti, 
tune,  air,  lay,  straiti,  note,  sound  (Tocal  or  instru- 
mental) :  canentes  carmina,  L. :  Garmine  vocali 
clarus,  0. :  lyrae,  Pr. :  per  me  concordant  carmi- 
na nervis,  0. :  ferale,  V. :  cygnorum,  0. :  citharft 
carmina  divides,  H. :  barbaricum,  O.  —  Esp.,  a 
composition  in  verse,  poem,  poetry,  verse,  song :  can- 
tQs  et  carmina,  melodies  and  words :  Maeonii  car- 
minis  alite,  U. :  tragicum,  H. :  carmina  Livi,  H. : 
Lydis  remixto  carmine  tibiis,  H. :  famosum,  abus- 
ive, H. :  canere,  to  compose:  pueris  canto,  H. :  oon- 
dere,  H. :  contexere :  fingere,  H. :  docere,  H. :  ad 
umbilicum  adducere,  H.  — Lyric  poetry:  Garmine 
tu  gaudes,  hie  delectatur  iambis,  H.:  Garmina 
compono,  hie  elegos,  H. — A  jio^iie  inscription: 
carminibus  templorum  aditQs  exomare:  tumulo 
superaddite  carmen,  V. — A  passage  from  a  poem, 
poetical  extract:  audiens  tarn  grande  caroMti: 


EuripSdeum  illud. — An  oracular  responMe,  propke- 
cy,  prediction  :  Cumaettm,y. :  in  Ubris  SibyUiuis, 
L. — A  charm,  ineantoHon :  Garminibus  Circe  so- 
cios  mutavit  UUxi,  V. :  venefioae  Scientioris,  H. : 
Auxiliare,  0. — A  form  of  speech,  ceremonial  phrase, 
formtda  (in  religious  or  legal  observances) :  quae 
(verba)  longo  effata  carmine,  L. :  diro  quodam 
carmine  iurare,  L. :  cruciatQs  carmina :  lex  bor- 
rendi  carminis  erat,  of  a  dreadful  form,  L. :  Appti 
Gaect  carmen,  a  proverbial  saying :  magisti-i,  a 
school-task  for  the  memory :  sacrum,  L. 

Carmentalia,  e,  adj.,  of  Carmentis:  flamen: 
porta,  near  tlte  temple  of  Carmentis,  L. 

Carmentlflk  is  (V.,0.),  or  Carmenta,  ae  (L.), 
/.  [1  GAS-],  a  goddess  of  prophecy,  mother  ofEpan- 
der. 

oamifex  or  camufex,  ficis,  m.  [caro  + 
2  FAG-],  an  executioner,  hangman:  camificum 
cruciamenta :  iacens  Inter  carnifices,  lu. :  suus, 
his  destroyer :  tuus,  employed  by  you :  0  caniifex, 
scoundrel. — A  tormentor,  murderer :  meus,  T. :  ci- 
vium,  butclier :  ad  vexandam  plebem  creatus,  L. 

camifioina  (camuf-),  ae,/.  [carnifex],  the 
rack,  torture,  torment,  buteheiy:  camificiaam  su- 
bire :  in  camificinam  duci,  L. 

caxnifioo^  — ,  — ,  ftre  [carnifex],  to  cut  to  pieces, 
mangle:  camificari  (hostes)  iacentes,  L. 

card,  carnis  (nom.  camis,  L.),/.  [GRV-],  ^/fieaA  : 
camem  Latinis  petere:  alicui  camem  dare,  L. : 
lacte  et  came  vivere,  Gs. :  ferina,  tf^nuon,  S. :  iners, 
tastdess,  H. :  viscera  et  cames,  tn^ces  of  flesh,  O. : 
putida,  i.  e.  an  offensively  stupid  person. 

carpatintui  (carb-),  atfj.,  =  Kop^anvoQ,  of 
coarse  leather,  rustic :  crepidae,  Gt 

oarpentum,  I,  n.,  a  carriage,  c/tariot  (oorered, 
with  two  wheelsX  L.,  0.,  Ta,,  lu.,  Pr. 

oarpd^  psT,  ptus,  ere  [GARP-],  to  pick,  pluck, 
pluck  off,  cull,  crop,  gather  :  flores,  H. :  roaam,  V. : 
raanibus  f rondes,  V. :  f rumenta  manu,  V.  —  2h 
take  (as  nourishment),  crop,  pluck  off,  browse,  graze 
on:  gramen,  V.:  pabula,  O. :  (apis)  thyma,  H. : 
Invidia  summa  cacumina  carpit,  0. :  (prandiam) 
quod  erit  bellissumum,  pick  dainties,  T. — To  tear 
off,  tear  away,  pluck  offpuU  out  (poet.) :  inter  oor- 
nua  saetas,  V. :  vellera,  to  spin,  Y. :  pensum,  H. : 
ex  oollo  coronas,  to  pull  off,  H.  —  F  i  g.,  to  pluck, 
snatch :  flosculos  (orationis) :  luctantia  oscula,  to 
snatch,  0. — To  enjoy,  seiee,  use,  make  use  of:  breve 
ver,  0. :  diem,  redein,  H. :  auras  vitalls,  Y. :  quie- 
tem,  V. — 7b  gnaw  at,  fear,  blame,  censure,  carp  at, 
dander,  calumniate,  revile:  maledico  dente:  mili- 
tum  vocibus  nonnihil  carpi,  Gs. :  alquem  sermoni- 
bus,  L. :  opus,  0. — To  weaken,  enfeeble,  wear  away, 
consume,  desbroy:  regina  oaeco  carpitur  igni,  Y. : 
invidia  carpit  et  carpitur  una,  0. :  Tot  tnoe  labo- 


118 


f&d  wjmy  v^on,  ^Mthtn^  karmm:  ogmen 
noram,  Ob.  :  Tiret  RomRiuM,  L. :  eztremit  igminlfl, 
L  —  To  etd  to  pifeet,  divide.*  carpenda  membiia 
minutioribitt  oralio:  in  multos  partis  exaroitum, 
L.'^To  take  a/Mrt^  mmgU  emt:  ta  non  animadver- 
ts in  ounMS^aed  «arpes  ut  velis :  carpi  paucos  ad 
ignomiiiiaiii.*^  ^  go^Ureaduponypam  over,  nam- 
gote^  mil  through^  take  otu^ewag,  viam,  V. :  aopre- 
mom  iter  (L  e.  iDori),  H. :  gjnim,  to  go  in,  a  darde^ 
T. :  mare,  O. :  Garpitar  acdivifl  tramee;  O. 

ouptiiii,  ode.  [  carpo  ],  Inf  pieeee,  by  detached 
pertMy  in  parte^  eeparaUiy,  piecemeal:  res  gestas 
psfscribere,  S. :  pugnare,  in  a  dettUtory  manner^ 
L:  eoiiTeiiire  carptira  partes,  ^rt«lua%tii  detack- 
made,  L. :  aggredi,  L. :  dimissi,  Ta. 
oazptor,  Oris,  m,  [carpo],  a  carver^  lu. 
caxruflk  \n^ya  vagon  for  freight^  baggage- 
Kogon  (with  four  wheela),  Os.,  L. 

canmoula,  ae,  dim,  [caro],  a  bit  of  JUth: 
TitoHna. 

camik  adj»  widi  conux  and  enp,,  dear,  predom, 
valued,  eeteemed,  beloved:  meo  eordl  cario,  T. :  dis 
caras  ipsis,  H. :  apud  ezercitum,  Cs. :  cariores  Sa- 
binas  Tiris  feeit^  L.:  parentee:  perfugae  minume 
can,  leatt  valued,  S. :  care  pater,  V. :  pignora  nati, 
0. :  f rater  cariiainwia :  habet  me  se  ipso  oariorem : 
nihil  apod  animum  carios,  S. :  corpus  meo  mibi 
carias,  0. :  ei  cariora  omnia  qoam  deous,  & :  si 
nobis  Tivere  can  (Tolumus),  to  each  other  (sc.  inter 
nos),  H. — Preeiowt,  dear,  coetly,  of  a  high  price: 
amor,  T. :  annona  in  macello  carior :  nidor,  H. : 
hareoae,  coniammg  gold,  0. :  f ramentum :  (agrnm) 
cariasimis  pretiis  emere,  very  high. 

oua,  ae,/.  [SCAD-],  a  tmaU  house,  cottage,  hut, 
cttbtH,  Aed:  casae  aratorum :  habitare  cases,  V. : 
casae  stramentia  teetae,  Cs. :  in  casis  habitare,  L. : 
Aedificare  casaa,  to  build  baby-hoveee,  H. — ^P  r  o  ▼. : 
ita  fogias  ne  praeter  casam,  i.  e.  run  beyond  the 
kidmg-plaee  (in  the  game  of  hide«nd-6eek),  T. 

eaaoii%  a4i'  P  0A6-],  M:  qnos  cascos  appel- 
lat  Ennius. 

oiMiii^I,m^dbMM^Os.:  abondare  laete :  Pin- 
gnu,  V. 

c«ri%  ae,  /.,  s  maaia^  vaQd  oniiamon,  T.^-A 
jregrant  vMrtto,  tnuereonf  V  • 

oiirida.  MBff  [1  cania],  a  helmet  (of  metal): 
iarea,V^Pr. 

1.  o«Ml%  idis,/.  [SCAD-],  a  hdmet  of  metal: 
mulionee  cum  eaflnmbaa,  Cs. :  eqninis  FuWa  iubis, 
0.:  caelata.  In. — ^Poet:  aetas  patiens  cassidis, 
lt,ofwar^hL 

a.  oaMd%  is,  m.  [SCAD-j,  a  htmHng-net,  tnare, 
toil:  viM>  caaae,0.— UeiL^r. :  (cerrot)  caasibus 
agitate,  T. :  ponere,  C^^A  epidir'e  web :  in  foribos 
koasaeirV. 
8 


nu,  acfi.  [  I  CAR.],  empty,  void,  hollow: 

nux,  a  HtU-thm,  H. :  canna,  hoaow,  0. :  sanguine, 
bhodlete :  lumlne,  t  e.  dead,  V. :  lominia  enais.^ 
Fig.,  vain,  empty,  ueeUee,  futile,  fruitleee:  quid- 
dam  :  votn,  V. :  fertilitas  terrae,  0. :  ia  oaaaum 
preces  mittorc,  vainly,  L. 

Caatalta,  ae, /.,  =  KacrraXm,  a  fountain  on 
Pamaeeue,  taeroito  Apollo  and  the  Afutet,  H. 

Castalini^  tuff.  rCastalia],  OaetaUan,  of  Cob- 
taUa :  antrum,  L  e.  the  oracular  cave  at  Delphi,  O. : 
arbor,  Pr. :  umbra,  Tb. 

oaatanea,  ae,/.,  the  ekeetwuMree,  V. — A  cheat- 
nut,  v. :  costaneae  nuoes,  V. 

oasta^  adv,  with  eomp.  and  tup.  [castus], /ncrd^y, 
^Mtleeely,  without  stain,  virtuoudy :  virere:  tueri 
Tiriginem.  —  Pioudy,  rdigioudy :  haec  tribuenda 
deoram  numini :  castios  sacra  facere,  L. :  castis- 
slme  colere  deoe:  placare  deos,  0. 

oastellanna,  a^,  [cnstellum],  of  a  fort,  of  a 
cadle :  triumphi,  for  the  capture  of  a  castle,  — 
IHur.  m,  as  siU>st.,  the  occupants  of  a  castle,  S. 

oaatellatim,  adn,  [  castellum  ],  in  fortre&ses, 
like  fortresses:  dissipati,  L  e.  tn  garrisons,  L. 

oastellum,  l,  n.  dim.  [castnim],  a  cadle,  fort, 
dladd,  fortress,  stronghold:  crebra,  Cs. :  castellia 
ab  ingressione  propulsari :  multa  capere,  S. :  mon- 
tana  castella,  V. :  castella  communit,  towers  (on  a 
wall),  Cs. :  castella  ftLCts^ posts  (for  guards),  Cs. — 
Poet.:  Korica  Castella  in  tumulis,  i.  e.  mountain 
homes,  V. — ^Pi  g.,  a  shelter,  stronghold,  defence,  ref- 
uge: latroeinii:  oastellum  omnium  sceleitim,  L. 

Caatigatlo,  onis,/  [castigo],  a  correcting,  cor- 
rection, censure,  reproof:  castigatio  oonturoelift 
▼acare  debet:  tadta,  L:  castigationibus  adfici: 
verborum,  L. 

oaatigatOTi  Oris,  m.  [castigo],  a  corrector,  ro' 
prover:  lacrimarum,  L. :  minorum,  H. 

oasttgataa,  adj.  [R  of  castigo],  small,  con- 
tracted: pectus,  O. 

castigd,  avT,  fltus,  iire  [castus+l  ACr-],  to  set 
right ^  correct,  chadise,jouinMh,  blame,  reprove,  chide, 
censure,  Jlnd  fault  witn:  pueros  rerberibus:  seg- 
niores,  Cs.:  castigando  proflcere,  L.:  Castigandi 
potestas,  Cu. :  littens  castigari,  ut,  etc.,  Cs. :  in 
hoc  me  ipse  castigo  quod,  etc. :  moras,  V. :  Titia^ 
lu.  —  To  correct,  amend,  polish :  carmen  ad  un- 
guem,  H. :  amicae  rerba,  lu.  —  To  hold  in  cheek, 
restrain :  quid  ilium  credis  faotunim,  nisi  eum . . . 
castigasf  T. :  castigatus  animi  dolor. 

oaatlmonia,  ae,  /.  [castus],  purity  of  morals, 
morality,  C. — ^E  s  p.,  chastity,  eibstinence:  Tirorum 
ac  mulierum:  decern  dierum,  L. 

oaatttafl»  atis,  /.  [  castus  ],  ;n*rify,  dtattUiy: 
feminamm:  metuens  alterius  Tin,  H^*  jnmLTa. 

Digitized  by  VliDOgiC 


114 


OAStor,  Oris,  m.,  ssKOffTwp,  the  caUor^  beaver^ 
0, ;  aee.  castora,  Im 

omaltaKmun,  el,  n.  [1  castor],  eaH&reum^  a 
g^rong-mnelling  aeerdion  of  the  beaier  :  viix>8a,y. 

oastra,  see  oastram. 

oastrenaiBi  e,  adjj.  [castra],  of  the  eamp^  in  the 
camp :  ratio :  latrociniam,  i.  e.  open  rebdfion  :  cod- 
silium,  L. :  iurisdictio,  Ta. :  pensa,  Pr. 

oastro,  &vl,  atus,  &re,  to  emamdaU,  lu.,  Ga.— 
Fig.,  to  enervate:  rem  p.  (censored  as  low  by  C). 

castnim,  I,  n.  [8GAD-],  a /<niijled  place,  ctutle, 
fort,  fortretf:  ei  Gmnium  dederat  in  Phrygift 
castrum,  N. — Plur.  oastra,  drum,  n.,  a  military 
camp,  encampment  (regularly  a  square  surrounded 
by  a  trench,  and  a  wall  with  four  gates) :  stativa, 
permanent :  hibema,  L. :  navalia,  an  encampment 
to  protect  a  landing,  Cs.:  nautica,  N. :  biua: 
quinis  castris  oppidum  drcamdedit,  Cs. :  locum 
castris  antecapere,  S. :  capere  locum  castris,  L. : 
castra  metari,  Cs. :  locare,  S. :  communire,  Cs. : 
movere,  to  decamp,  Cs. :  castra  castris  oouferre, 
L. :  castra  castris  oonrertere,  Cs. :  castris  se  te- 
oere,  Cs.:  ex  castris  abire,  S. — Me  ton.,  a  day't 
march  (since  a  camp  was  pitched  each  evening) : 
secundis  castris  pervenit,  L. :  alteris  castris,  £.: 
quintis  castris,  Cs. — HUitary  service:  castris  uti, 
non  palaestra,  N. :  in  castris  usum  habere,  Cs. — 
F  i  g.,  a  reeling-place,  abode  (poet) :  oerea,  beehivee, 
T.  —  A  camp,  army  (of  contending  parties  or 
sects) :  Hos  castris  adhibe  socios,  Mcure  a»  aUiee, 
T. :  Epicuri :  nil  cupientium,  the  party,  H. 

oastoSk  adj,  with  camp,  and  sup.  [  2  CAD-  ], 
morally  pure,  unpolluted,  tpotle89,guutlea$,  virtuoue  : 
mentes:  vita  castissima:  quia  hoc  adulescente 
castior  ?  Y. :  populus  frugi  castusque,  H. :  se  ca- 
stes senrare:  castissima  domus:  signs, />roo^<  <^ 
innocence,  0. :  res  familiaris  casta  a  cruore  civili. 
--^Flur,  m,  as  wiAei,:  probrum  castis  inferre. — 
Chade,  unpolkUed,  mrtuoue,  continent:  (roulieres) 
oaatiores :  Minerva,  H. :  roatres,  Y. :  poeta,  Ot. : 
ius  matrimonii :  voltus,  0. — Pioiu,  religioue,  holy, 
eaered:  Aeneas,  H.:  sacerdotes,  Y.:  qui  castam 
oontionem  defendo,  i.  e.  auspicato  in  loco :  verbe- 
nae,  H. :  crines,  0. :  laurus,  Tb. :  nemus,  Ta. — 
Free  from  avariee,  dieintereited:  homo :  castissl- 
mus  homo. 

oaa€^  aebf,  labLot  casus  ],  by  chance,  catuaU^, 
by  accident,  accidentally:  casu  Bomae  esse:  id 
evenit  non  temere  neo  casu :  sive  casu  sire  oonsi- 
lio  deoruro,  Cs. :  aocidit  casu  ut,  etc.,  N. :  casu  te 
sortiri  amicum,  H.:  si  Pallerem  casu,  H.:  casu 
tenebant  bracchia  nati,  0. 

oaaula,  ae,/.  dim,  [casa],  a  cottage,  hut;i\L 

oamvLB,  as  (dot.  casu,  Cs.),f?t.  [1  CAD-],  a  fall- 
ing, falling  down,  fall:  nivis  casus  terrorem  adie- 
dt,  L :  Antiqui  memor  casOs,  0. :  graviore  casu 


DeddoBt,  H. :  casuque  f nit  miserabiie  carmen,  tn 
hi*  fall,  0. :  conctdit  casu  gravi.  Ph. :  altior.  In. : 
loci  casus,  i.  e.  dettruetion  (by  an  earthqaake>,  O. 
—Fig.,  of  time,  the  etui:  sub  csffum  hiemis,  V.— 
A  lorn,  fall,  overthrow,  rum,  faUure:  ex  nosCio 
casu  banc  vitae  viam  pertioiesoere:  ingredi  sine 
casu  aliquo,/aZM  etep:  gravis  casus  in  servitiam 
ex  regno,  S.:  urbis  Troianae^  Y.«^Of  events,  an 
occurrence,  event,  aeddent,  ^anee,  emergency  :  novi 
castis  temporum :  in  eiusmodi  casu,  tueh  an.  enur- 
gency,  Cs.:  ad  talem  casum  perfugium,  I^:  si 
quos  locus  aut  casus  ooniunxerat,  S. :  adversi,  ee- 
cundi,  N. :  magno  accidit  casu,  Cs. :  rariores  :  du- 
bii,  H. — A  chance,  occasion,  opportunity:  lioc  ipso 
tempore  et  casu,  Cs. :  casfU  mortis  habere :  prae- 
clari  facinoris  casum  dare,  8. — An  advene  event, 
misfortune,  miehap,  misehanoe,  accident,  calamity: 
meum  casum  tam  horribf lem :  ne  minimo  quidem 
casu  {dot.)  locum  relinquere,  Cs. :  sive  alius  casus 
lecto  te  adflxit,  H. :  Saturnini  atque  Graoehonim 
casus,  i.  e.  death,  Cs. :  cum  tantum  senatoram  sui 
quemque  casds  absumpsissent,  L. :  Bomilcaria,  S. : 
insontis  amici,  fate^  Y.  —  In  gram.,  a  case  (of  a 
noun). 

oatagnplni%  .ot^'.,  ts  Koraypa^,  painied, 
variegated:  Thyne,Ct. 

Catanutaa,  l,  m.  [old  for  Ganymedes],  Gany- 
mede, the  cup-bearer  of  Jupiter, — ^Ab  an  expression 
of  contempt  for  Antonius. 

cataphraotea^  ae,  m.,  =  Kca'a^paxnic,  a  coat 
of  mail  with  iron  ecalee,  Ta. 

cataphraotaa,  adj.,  7=^  tutrapftaxroQ,  mailed, 
wearing  coats  of  maiL — Flur,  m,,  mailed  eoldiert, 
L.,Pr. 

oataploB,  I,  fik,  =  KordwKovg,  a  landing:  ille 
Puteolanus,  arrival  at  PuteoU. 

oatapulta,  ae,/.,  s  KarawfXnie*  a»  emgiinefor 
hurling  nUsmles,  catapult:  per  tabulate  dispositae, 
L. :  saxa  ex  catapultis,  Cs. 

oatanuita,  ae,/.,  ~  KarappiumtQ^  a  drembridge^ 
porteullie,  L. 

oataata,  ae,  /.,  r=  Koravrame,  a  eeajfoH  on 
whith  davee  were  exposed  for  sale,  Tb. 

oata,  adv,  [oatus],  sagaeioudy,  dexterously, 

cateia  (trisyl.X  ae,/.  [Celtic],  a  barbed  ^pear^ 
Y. 

1.  oatella,  ae,  /  dim,  [catulus],  a  femede 
pf^fpg^  young  bitA^  lu. 

8.  oatalla,  ae,/  dim.  [oateoa],  a  Httle  cAotn, 
H.,  L. 

oataUna^  I,  m.  dim,  [catulus],  a  little  dog^  puppy, 
tohelp,  C,  lu. :  Some,  catelle,fei;  H. 

oateoa,  ae,/.  [CAT-],  a  chaki, fetter,  shadOe: 
ferrea,  Cs. :  cateni  vinetos,  Ta. :  ooUo  inserta  ca- 
tena, Cu. :  firma,  L. :  stridor  iraetae  oatenae,  Y. : 

Digitized  by  V^OOQIC 


115 


dooasae  catenim  Laribns,  L  e.  to  have  hem  a  Aave^ 
H. — ^Usii-^tfr.;  alqm  vincire  catenis,  O.:  in  ca- 
teiuu  oonioere  alqm,  Ga. :  catenaa  inioere  alcui : 
alqm  in  eatenis  Bomam  mitterei  JL :  catenas  alcui 
ezsolvere,  Ta. :  rumpere  catenas,  H.— F  i  g.,  a  con- 
Mhrainiy/eUeTf  barrier,  bond:  belaa  oonstricta  le- 
gum  sacrataram  catenia:  yalid&  teneamur  catena, 
Tb. :  mille  adde  catenae,  dautee  of  obligation  (in  a 
bood),£L 

oatenatufli  atfj.  [catena],  Gained,  feUered: 
Britannua,  H. :  iauitor,  O. :  tabema,  fattened  with 
a  chain,  In. 

oaterva,  ae,  /.,  a  crowd,  troop,  throng,  band, 
mob  (of  men) :  iuvenam,y. :  cum  caterva  sua  ve- 
nire :  atipatorum,  S. :  catervae  teatium :  magnas 
Graecorum  implere  catervas,  I  e.  add  to  the  num- 
her  of  Grecian  foete,  H.  —  P  o  e  t. :  Avium,  Jlocke, 
V. — A  body  of  Kld&ere,^  troop,  company,  band: 
conducticiae  catervae,  N. :  f algentes  aere,  V. :  Ly- 
dae,  H.:  florentis  aere  catervas,  infantry  (opp. 
eqaite8),y. :  equitum  turmae  peditumque  cater- 
vae, H. — A  company  of  actors^  troop :  tota :  cater- 
vae atque  concentus,  I  e.  ^  dramatic  ehorue, 

oatervatiiii,  adv,  [caterva],  in  companies,  by 
troope  :  dare  sUagem,  V. :  incurrere,  in  dieorderly 
eqmde,^'.  eurrere,  L. 

oaUiedra,  ae,  /^^radi^po,  a  chair,  etocl, 
cutMoned  eeat,  arm-chair:  Discipuiarum,  H.— ^ 
Utter,  eedan  chair,  lu.— ^  teaeher'e  eeat,  profeteor^e 
chair,  lu. 

oatilhis,  I,  m.  cSm.  [catinus],  a  tmeUl  dieh,  plate 
of  earthenware,  H. 

catiini%  1,  m.,  a  deep  vesed  of  earthenware, 
bowl,E,'^Apot,E.,la. 

catoninm,  I,  n.  [xarui],  the  lower  world  (in  a 
play  on  the  name  Cato). 

oatiilm%  I,  m.  dim,  [catua,  a  9ki],a  yomg  aiii- 
fna2,  wkdp:  catoloa  ferae  Celent^H.;  ol  a  lion, 
H^  Y.,  O. ;  of  a  cat,  Ph. ;  of  a  wolf,  Y. ;  of  a  bear, 
O. ;  of  a  serpent,  Y.  —-4  yowng  dog,  pappy:  in 
eane  quam  ia  catalo:  csaibua  catuloa  aimills  No- 
iam,Y. 

catufl^  adj.\\  GA-l  dear-eighted,  intetUgeni, 
eegaeioM,  wiae:  Aeli«s  Sextua,  Enn.  ap.  G. :  cuHOs 
bominma  Yoce  fomasti  eatas,  H. :  eatua  quan- 
tomvia  rustioQa,  ahrewd,  H. :  iaculari,  H. 

canda  or  (low)  coda  [cf .  caudex,  codex],  ae, 
f.,  a  taU:  leonis:  pavonis:  Delpblnum  caudae, 
7.:  picta  (of  a  peacock),  BL:  tenaisfjma,  the 
tmaUeetpari^ 0. — ^P r o v. :  caudam  traher c, i.  e.  to 
be  moeted,  BL:  coda  iUa  Verrina.— 75i^  privy 
■  r,H. 

,  icia,  m,  (cf.  eauda], «  trunk  afa  tree, 
etock,  atem:  caudidbos  sectis  (in  graftingX  ^^"^ 
UeiQiLtablockhMd,T.i  aee  also  codex. 


h 


oavlaa^  ftnim,  /.,  a  pamage,  eniranee  (of  a 
sheepfold),  Y. 

eanUs  or  oolia,  m.  [2  OAY-],  a  etalk,  etem  of 
a  flani:  (dictamni),  Y. — ^Esp.,  a  cabbage  -  etaUr, 
cabbage,  eoUwort,  G. :  teneroe  caulea,  H. :  Gole  su- 
burbano  Dulcior,  H. 

canpo  or  (low)  oop5,  Onis,  m.  [CAP-],  a  pettv 
tradetman^  huckster,  innkeeper :  ad  cauponem  de- 
vertere :  Perfidus,  H. :  copo  de  vi&  Latina. 

oanpdna,  ae,  /.  [oaupo],  a  retail  shop,  inn, 
tavern,  G.,  H. 

oanponor,  &rT, — ,  <2(sp.  [canpo],  to  irajftc  in, 
trade  in :  belium,  Enn.  ap.  G. 

cauponnla,  ae,/.  dim.  [caupona],  a  small  inn, 
little  tavern. 

Caunia  (Y.)  or  Corua  (Cs.,  Y.),  I,  m.  [SCY-1 
the  northwest  wind 

oanaa  (oaoMa),  ae,/  [  1  GAY-],  a  cause, 
reason,  motive,  inducement,  occasion,  opportunity: 
te  causae  inpellebant  leves,  T. :  obscura :  accedit 
ilia  quoque  causa :  causa,  quam  ob  rem,  etc.,  T. : 
satis  esse  causa,  qu&  re,  etc.,  Gs. :  si  causa  nulla 
est,  cur,  etc.:  causa  quod,  etc.:  ea  est  causa,  ut 
cloacae  subeant,  etc.,  L. :  quid  causae  est  quin : 
nulla  causa  est  quin :  causa  quo  mhius,  B. :  is,  qui 
causa  mortis  fuit:  morbi,  Y. :  noe  causa  belli  su- 
rous,  L. :  rerum  oognoscere  causas,  Y. :  Yera  ob- 
inrgandi  causiK  T.^Poet. :  Bacchus  et  ad  culpam 
causas  dedtt  (i.  e.  culparum  causa  fiiit),  Y. :  oon- 
surgere  in  arma,  Y. :  quae  rebus  sit  causa  novan- 
die,  Y. :  meo  subscribi  causa  sepulehro,  i.  e.  of  my 
death,  0.  —  In  phrases :  cum  causa,  wUh  good 
reason:  sine  causA,  without  good  reaaon^  sine  ulla 
apertft  causA:  his  de  causia,  Gs.:  qui  de  oaus& 
qu&  ex  causa :  ea  causA,  S. :  ob  eam  causam,  Gs. 
ob  eam  ipsam  causam:  quam  ob  causam,  X. 
propter  eam  quam  dixi  causam:  in  caus&  haec 
sunt,  are  respionsible:  vim  morbi  in  caus&  esse, 
quo,  etc.,  L. :  non  paucitatem  .  .  .  causae  fuisse 
cogitabant,  to  have  been  tlie  cause,  Gs. — ^E  s  p.,  a6/. 
with  gen.  or  possess,  aeff.,  on  account  of  for  the 
sake  of:  alqm  honoris  causft  nominare,  with  due 
respect:  omnium  nostrum  causft:  vitandae  suspi^ 
tionis  causft:  meft  causa,  T. :  meftpte  causft,  T.: 
vestrft  reique  p.  eausft:  veatranun  aedam  templor 
rumque  causft;  cf.  quod  illi  semper  sni  causft 
feeerant:  additur  illius  hoc  iam  causA,  quicum 
agitur.^M  e  t  o  b.,  oa  apology,  exams :  non  cauaam 
dico  quin  ferat,  eta,  T. :  causae  nequiquam  nectis 
iaanlfl^  Y. — ^P  o  e  t^ :  Et  geminaa,  causam  laorimie^ 
aacraverat  aras,  I  &  a  piaee  to  weq),  V.-^A  feigned 
cause,  pretext,  pretence:  fingit  causae  na  det,  T. 
BBorae  eausas  faeere,  reasone  for  the  delay,  & 
eausaa  innecte  morandi,  Y. :  interre  causam,  Gs. 
belLandi,  X« :  per  causam  exercendorum  remigum, 
under  t/ie  pretext, Gs. .^j^^r^g^u^^^f y>elU. 


116 


L. :  gntiain  per  banc  causam  conciliare.'— In  law, 
a  cau8e^  judicial  procat^  lawtmt:  causam  agere: 
pabUcam  dioere :  prof erre :  perdere :  toMre,  0. : 
causae  actor  accesei:  cauaam  dicere,  to  defind 
(oneself  or  as  adTOcate):  Unguam  causis  acuere, 
for  fleading^  H. :  extra  causam  esse,  wii  to  the 
ftwnt:  plura  extra  causam  dixisse :  atoue  peracta 
est  causa  prior,  i.  e.  the  heating  before  the  decision^ 
0.  —  A  mdsy  porty^  faction^  cauee :  condemnare 
causam  illam:  et  causam  et  hgninem  probare, 
Os. :  puMica,  thB  common  ^»eal^  O.— j4  rdaHon  of 
frietubhip^  connection:  omnes  causae  et  neoessi- 
tudines  veteres :  quae  mihi  sit  causa  cum  Gaesare. 
— A  condUion,  ttatey  mtuation,  rdatUn^  position : 
num  enim  aliA  in  causa  M.  Gato  fuit,  alift  ceteri, 
etc. :  in  eftdem  cau8&  f uerunt,  Gs. :  in  meliore 
causa.  —  A  commistion^  6unnen  tmdertaken^  em- 
ptoyment:  cui  senatus  dederst  publioe  causam,  ut 
mihi  gratias  ageret :  super  tali  causft  eodem  missi, 
N. — In  rhet.,  aconereUquetitioi^  oomefor  diteutdon. 
oaiuaiiiui,  I,  m.  [causal— In  the  army,  on« 
whopleadt  Hi-healthy  an  invalid. — Ptur.y  L. 

oauBidioiiB,  I,  m.  [ causa + DIG-],  a  pleader^ 
advocate^gpedal  pleader yC,\  purpura  vendit  Gau- 
sidicum,  lu. 

oauaor,  Atus,  arl,  dep.  [causa],  to  allegt  aa  a 
reaifon,  make  a  preitxt  of  plead^  pretend:  omnia 
Visaque,  0. :  looum  inmeritum,  H. :  animi  pertur- 
bationem,  L. :  negotia,  Ta. :  numquid  oausare  quin 
abeas  victus  ?  hme  you  anything  to  plead  fi  cau- 
satus  consulere  reWe^  pretending^  h, :  Gausando  in 
longum  ducia  amores,  you  make  pretexte  for  putr 
ting  ojf^  V, 

oaiuwa,  see  caosa. 

oansnla,  ae,/.  cKnt.  [cansa],  a  petty  lawemL 

oante,  adv,  with  eono},  and  «up.  [cautus],  eau- 
tioudy^  prudently,  carefuUy:  iter  facere,  Gs. :  di- 
cere, guardedly:  cautius  adcuro,  ne,  etc.,  T.:  cur 
olivum  Sanguine  Gautius  vitat?  H. :  Gautins  te 
credere  Harti,  V. :  quam  cautissime  narigare. 

cantei^  is,  or  (in  plur,)  ooteOi/.  [1  GA-],  a 
pointed  rock^  crag:  obnoxia  ventis,  Tb. :  saxa  et 
cautes  timere,  Gs. :  durae,  V. :  scrupulosae  cotes : 
durae,  Y. :  iuviae,  Gu. 

oaatim,  adv*  [eautas],  eautioudy,  varUy^  T. 

oantlo,  OnSs,/.  [1  GAY-],  warineet,  precaution, 
caution,  keedfkilneee,  cireumipection :  horum  vitio- 
rum  una  oautio  est,  nt  ne,  etc. :  tua  cautio  nostra 
oautio  est,  i.  e.  your  eafety:  ne  resciscat  cautiost, 
L  e.  one  muet  take  eare,  T. :  ei  niihi  ne  corrumpan- 
tur  cautiost,  I  mtut  take  care,  T. :  habet  multas 
cautiones,  i.  e.  (the  subject)  hae  many  dMruUiee : 
quae  cantionem  non  faabebant,  could  not  be  guard- 
ed agoMMt.'^ln  law,  eecmHy,  bond,  warranty,  bail : 
chlrographi,  m  writing:  huno  omni  cautione  de- 
vinxQTtLi,  pix^ 


oaator,  oris,  m.  [caveo],  an  tnnirer,  averter: 
alieni  pericali. 

oantQfl,  adj.  with  con^.  and  m^.  [P.  of  caTeo], 
careful,  circumspect,  teary,  cauttoue,  provident: 
cautus  est,  ubi  nihil  opust,  T. :  in  periculis :  in 
verbis  serendis,  H. :  lupus,  ily,  H. :  monuerunt,  ut 
cautior  esset:  ad  praesentius  malum  cautiores, 
L. :  adrersus  f raudem,  L. :  erga  bona  sua,  Gu. : 
cautum  dignos  adsumere,H. :  consilia  cautiora: 
manus,  0. :  oanttssima  senectus,  Ta.-*j8Ss^tf,  aeeure: 
nummos,  H. :  quo  mulieri  esset  res  cautior,  curap 
Tit  ut,  etc.,  made  more  secure. 

oaTatoa,  aefj,  [P.  of  cavo],  hollow  (poet.): 
alnos,  Y. :  sub  rupe  cavatA,  Y. 

oavea,  ae,/  [2  OAY-],  an  endoeure,  cage,  stall, 
den,  coop,  beehive,  birdcage,  0.,  Y.,  H.,  Gu.  —  In  a 
theatre,  die  audttorittm,  mectator^s  seats,  benches: 
ingens,Y.:  prima,  the  front  seats:  in  ultima, 
among  the  lower  classes. — A  theatre,  G. 

oa^eo  (vnper.  cave  for  cavS,  T.,  H.,  0^  Pr.X 
c&vl,  cautus,  Sre  [1  GAY-],  to  be  on  one's  guard, 
take  care,  take  heed,  beware,  guard  against,  avoid: 
Faciet,  nisi  cavco,  T. :  erunt  (molesti)  nisi  cavetis. 
Gautum  est,inquit:  non  fuisse  difficile  carere,  to 
take  precautions,  Gs. :  cum  animnm  attendisset  ad 
cavendum,  N. :  metues,  doctusqne  cavebis,  H. — 
Gave,  look  otUf  be  careful  /  T.,  H. :  ab  istoe  caren- 
dum  Inteliego,  T. :  ab  emptionibus,  Os. :  caveo  ab 
homine  impure :  monent,  ut  ipeis  ab  invidift  cavea* 
tur,  L. :  sibi  cavit  looo,  i,  e,  got  out  of  the  iMty,  T. : 
cares,  ne  videat,  etc., T. :  cavet  ne  emat  ab  invito: 
cavere  necubi  iiosti  oportunus  fieret,  & :  ne  sim 
spemenda,  Exempio  caveo^  am  warned  bg,  O. :  ca- 
vendum  est,  ne,  etc. :  non  admissum  .  .  .  venio, 
sed  cautum  ne  admittant,  to  prevent,  L. :  quod  ut 
ne  accidat  cavendum  est  —  Beware  of,  take  eetre 
not,  be  sure  you  do  not:  cave  dixeris,  T. :  cave 
faxis  Te  quioquam  indlgnum,  H. :  oave  sis  men- 
Uaris :  cave  rc^  te,  H. :  armia  oononrtant  arma 
cavete,  Y. :  oaveri  foedere,  at,  etc.,  that  provision 
should  be  made:  cavisse  decs  -ut  libertas  defend! 
posset,  L.«— With  aee.,  to  guard  against,  be  aware 
of,  beware  of,  provide  against,  keep  dear  of:  tu, 
quod  cavere  poMis,  stultum  admitterest,  T. :  ear 
boo  non  caves?:  cavebat  Fompeius  omnia,  ne, 
eto. :  Valium,  Os. :  hunc  tu  oaveto,  H. :  hoc  cave- 
rat  mens  provida,  had  prevented^  H. :  Fata  cavens, 
Y. :  oavenda  est  etiam  gloriae  cupiditas:  Quid 
qulsque  vitet,  numquam  homini  satis  Gantum  est, 
H. :  in  quibus  cave  vereri  (L  e.  noli) :  caveret  id 
petere  a  populo  R.,  quod,  eto,  S. :  occursare  ca- 
pro  caveto,  Y. :  commisisse  cavet,  quod,  etc.,  H. 
— In  law,  to  take  care  for,  provide,  order,  decree, 
dispose  of  stipulate:  cum  ita  caverent,  si:  altera 
(lex)  ipsis  sepulcris  eavet :  de  quibaa  (agria)  foe- 
dere  cautum  est :  sibi  se  prtvatim  nihil  oavere,  to 
stipulate,  L. :  si  cautum  enet  jBQM9^4PI0iiinin  n<x^ 

Digitized  by ' 


117 


ease  ^einiOB.  —  With  ub,  to  make  oneteff  tecurt^ 
procure  bail^  take  mtrefy:  obsidibus  inter  Be,  Ob.  : 
nisi  prias  a  te  cavero,  ne  qiuB  ampliiiB,  etc. :  nb 
sese  caveat  nemmem  eue  acturam,  etCi,  take  ee- 
cmrily:  qaid  ita  FUtio  Bibi  oaTere  non  venit  in 
mentem.— 7b  fnabe  eeeure,  gwe  eecurity^  guaroxUee^ 
C. :  (dvitates)  obsidibuB  de  pecaoia  carent,  0%, : 
qaoniam  obBidibiu  cavere  inter  se  non  poissint, 
Ga. — With  «fa/.,  to  keep  from^  protect^  have  a  care 
for,  make  eafe,  take  care  of:  quod  regi  amico  ca- 
vet,  non  reprehendo :  melius  ei  carere  volo,  quam 
ipse  aiiis  solet:  aliis  cavit,  non  cavet  ipsi  sibi,  0. 

caTonui,  ae,  f,  [cavuB],  a  koUow^  caviiy^  eaee, 
emem^  ffrotto^  hole:  terrae  cavemae :  curvae,  rocky 
wmlttfV,'.  caecae,0.:  naviom,  Ao/dt. — JHur^^ree- 
ervoirSjCu, 

cavillatlo^  6niB,  /.  [  cayillor  ],  a  jeertng,  rail- 
lery^ 9eoffimg,  irony,  GL :  inter  consuleB,  L. 

cairillator,  dris,  m.  [cavillor],  ajeeter,  eatnUer, 

cavillor,  atus,  arl  [  cavilla,  raillery  ],  to  Jeer, 
mock,  eriiicUe,  tatiriie^jest:  cum  ipso:  togam  eius 
praeCextam :  tribunos  plebls,  L. :  in  eo,  aestate 
grave  ease,  etc — To  reaeon  captiously,  quibble,  L. 

ca^o^  ftvl,  &tu8,  &re  [  carus  ],  to  make  hoUow, 
koUow  outt  excavette:  (scopull)  pars  cavatur  Fluc^ 
dbos,  0. :  naves  ex  arboiibus,  L. :  arbore  llntres, 
V. :  pannam  gladio,  i.  e.  to  pierce  through,  0. : 
Tegmina  tuta  cavant  capitum,  holloa  out,  i.  e.  bend 
around^Y, 

cacwua,  adj,  [2  GAV-I,  hollow,  excavated,  con- 
cave:  concha,  Y.:  bucina,0.:  cavernae,y.:  trunci, 
H. :  saxa,  H. :  qu&  cava  sunt  (pocula),  on  the  in^ 
tide,  0. :  tempora,  arched,  0. :  lumina,  sunken,  0. : 
ombra,  emedoping,  V. :  flumina,  deat'ehatinelled, 
v.:  imaeo  formae,  unsubstantial,  v.— As  subsL 
nu,  a  hde:  Tutos  (of  a  mouse),  H. — Plur. .-  artt, 
Ph. — ^As  subU.  n.,  an  opening,  hole:  murum  ere- 
bris  cavis  aperuit^  per  quae,  etc.,  loop-holes,  L. : 
Inrentos  cavis  bufo,  Y. :  nuces  cavis  abscondere, 
E 

'Ce  or  -o  (not -cce,  -cc\  an  enclitio  partide, 
vith  demonstratiTe  force  (like  colloq.  Engl  here, 
there,  with  this  or  that)  appended  to  many  pronom. 
words. — ^Form  -ce :  hice  fold  for  hie),  hoiusce ;  see 
hie. — ^Form  -c ;  Bee  bie,  haee,  illio,  istic,  nanc,  sic, 
etc. — Form  -ci-,  where  the  enclitic  -ne  follows; 
see  hicine,  sicineb 

1.  cedo^  cesBl,  oessus,  ere  [  1  GAD-  ],  to  go 
from,  give  jSaoe,  remove,  wUkdraw,  go  away,  do- 
pari,  retire:  oedam  atque  abibo:  ex  ingrat4  civi- 
Ute :  patrift :  earinft,  Gt. :  per  ora  ^hominum),  i.  e. 
(0  he  seen,  H. :  Sidlift  sibi  omni  cedi,  to  be  evacuat- 
ed, L. :  cedere  f oro,  to  leave  the  exchange,  i.  e.  6e 
hankrupi.  In. :  alieui  hortoram  possessione,  i.  e.  to 
eeie,asngn:  ut  posBesBionibiu  cederent:  loco  ce- 
dese,  io  retreat,  N. :  ex  acie,  abandon,  L. :  locum 


ex  quo  cesBerant  repetunt,  L. :  oedenteB  inBeqni, 
the  retreating  enemy,  Gs. — ^Fi  g.,  to  pass  away,  go 
from^  drop  out,  vanish:  vita,  die:  e  vit*:  borae 
quidem  cedunt  et  dies,  elapse:  memorlA,  be  for- 
gotten, L. :  flducia  cessit  Quo  tibi,  diva^  luei  t  Y. 
— To  come  to,  fall  (as  a  possession),  to  fall  to  the 
lot  of,  accrue:  ut  is  quaestus  hmo  cederet:  quae 
captae  urbi  cessura  forent,  L.:  regnorum  cessit 
Pars  Heleno,  Y. :  undae  cessenint  pisdbus  babi- 
tandae,  O. :  summa  rerum  in  dncem  cessit,  Tb.  : 
aumm  in  pauoorum  praedam  cessisse,  L. :  quod 
cedit  in  altera  iura,  H. — To  restdt,  happen  j  turn 
out,fall  out,  work:  gesta  quae  prospere  ei  cesse- 
nint, ufere  successful,  N. :  neque  itisidiae  prospere 
cessere,  S. :  prout  prima  cessissent,  in  proportion 
to  his  success  at  the  outset,  Ta. :  Qu&  Parcae  sine^ 
bant  Gedere  res  Latio,  Y. :  neque  si  male  cesserat, 
neque  si  bene,  H. — ^With  in  and  ace.,  to  take  the 
place  of,  supply  the  toani  of ,  be  a  iubeliiute  fort 
poena  in  vicem  fidei  cesserat,  L. :  victoribus  foif- 
tuna  in  sapientiam  ees8it|  Ta. :  epulae  pro  stipen- 
dio  cedunt,  are  taken  in  commuUxHon,  Ta.  —  To 
yield,  give  place,'  quasi  locum  dare  et  cedere:  pete 
cedentem  aera  disco,  H. :  in  tutum,  L.  i  cedere 
nescius,  H. :  pars  cedere,  alii  insequi,  S. :  hue 
omnis  aratri  Oessit  amor,  i,e.to  warUke  zeal,  Y. — 
With  dot.,  to  yidd  to,  retreat  before,  submit  to,  be 
overcome  by:  Yiriatho  exercitfls  nostri  imperato- 
resque  cessenint :  hosti,  N. :  comites,  quibus  ensis 
et  ignis  Cessenint,  i.  e.  who  were  unharmed,  0. : 
fortunae,  S. :  loco  iuiquo,  non  hosti  cessum,  L. : 
Tu  ne  cede  malls,  succumb,  Y. — To  yidd  in  rank, 
be  inferior:  nullft  re  cedens  caelestibus:  virtute 
nostns,  Gs. :  laudibus  lanificae  artis,  0. :  in  re 
nuUft  Agesilao,  N. :  ut  non  multum  Graecis  cedo- 
retur,  were  not  inferior. — To  comply  with,  yield  to, 
obey,  conform  to:  auctoritati  viri:  oessit  tibi  blan- 
dienti  Gerbenis,  H. :  deae,  0. :  Gedo  equidem,  / 
comply,  Y. — To  grant,  concede,  allow,  give  up,  yidd, 
permit :  aliquid  amicitiae :  currum  ei,  L. :  cessit 
patribus,  ut  in  praesentift  tribuni  crearentur,  L. 

2.  cedo^  plur,  oette,  old  inyper.,  hither  with  it, 
give,  bnna  here:  Puerum,  mini  cede,  T. :  senem, 
bring  hither,  T. :  cedo,  quaeso,  codicem :  cedo  ta- 
bulas. — ^E  s  p.,  let  us  hear,  tell,  say,  ^oeak,  out  with 
it:  cedo  istuo  tuom  consilium,  T. :  unum  cedo 
auctorem  tui  facti :  cedo,  quoium  puerum  hie  ap- 
posuisti  ?  T. :  cedo  igitur,  quid  faciam,  T. :  cedo, 
cui  cognitor  factus  sit,  etc :  cedo,  si  oonata  pere- 
git^  what,  if,  etc,  lu. :  cedo  dum,  en  umquam  au- 
disti,  etc?  come  now,  T.  —  Parenthefc.,  let  me,  by 
your  leave :  ego,  statim,  cedo,  inquam  et  quid,  etc 
— lx>ok  at,  mark,  behold/  cedo  mihi  leges  Atinias: 
illius  contionem. 

oedni%  I,  /.,  ss  KsSpoCf  the  cedar,  juniper,'-^ 
Hence,  cedar  wood:  odorata,  Y. :  effigies  Antiquft 
ex  oedro,  Y. — M  e  t  o  n.,  cedar  oil  (used  to  preserve 


118 


books  from  moths) :  can&ina  linenda  oedro,  i.  e. 
worih^  of  pnaervaHot^  H. 

Celaend,  118|/m=  KeXaiyiu,  one  of  ike  Harpiea 
dira,  Y. :  (uxor)  nummos  raptura  Oelaeno,  like  a 
harpy,  lu. 

oelatuflk  P.  of  celo. 

oeleber  {moK,  Celebris,  Her..  Ta.,  Ca.  \  bris, 
bre,  cu^j'  with  «<p.  [  1  CEL-  ],  /requerUed,  much 
vieiied^  thronged,  crowded,  pcpuloua,  abounding: 
forum :  in  celeberrimo  urbis  loco :  nemo  audierat 
tarn  celebri  loco :  celeberrimo  virorum  conveotu 
eratalatio,  1.  e.  of  a  great  muUvtude:  mei^is  un- 
aae,  0. :  celeberrima  fontibus  Ide,  0. — Honored, 
renoumed,  distinguithed,  celebrated,  famom:  dies 
omni  caerimoniarum  genere,  L. :  Daedalus  iugenio 
artis,  0. :  quisque  iogenio,  Ta. :  dies  celeberrimi, 
mott  tolemn:  res  tot&  SidUa  celeberrima:  nomen 
ad  posteroB,  L. :  Diana, H. — Numerom, frequent: 
▼erba  celeberrima,  often  repeated,  0. 

oalebratio,  Onis, /!  [celebroj,  a  numeroue  as- 
tembiage,  concouree:  hominum  coettts  et  celebra- 
tiones:  ooUidiana. — A  festival:  lodorum. 

oelebrattui,  ctdj,  with  oomp.  and  eup,  [  P.  of 
celebro  ],  frequented,  thronged,  much  visiim:  fo- 
rum, S.  —  Customary,  usual,  frequent :  alqd  in 
Graeco  sermone. — ^/rite,  familiar,  notorious:  res 
celebratissimae  omnium  sermone :  caedes  omnium 
sermone  celebnita.  —  Solemn,  festive,  brilliant : 
dies,  S. :  supplicatio  celebratior,  L. — Famous,  re- 
noumed: dux  factis  fortibus,  L.:  Nomine  quam 
pretio  celebratior  ara,  0. 

oelebxltas,  fttis,/.  [celeber],  a  great  number, 
multitude,  throng,  crowd,  large  assemJbly,  concourse : 
odi  celebritatem :  in  maximft  celebntate  vivere : 
in  Baiarum  ilia  celebritate,j!;Mi&^ici^y;  frcquentis- 
8im&  celebritate  laetari :  in  celebntate  versari,  to 
live  in  society,  N. — Frequency,  repetition :  iudicio- 
rum :  periculoram,  Ta. — A  festal  celebration,  solem- 
nity :  supremi  diei,/or  the  dead, — Fame,  renown : 
causa  celebritatis :  sermonis. 

celebrS,  ftvT,  fttus,  lire  [  celeber  ],  to  frequent, 
throng,  crowd,  fUl:  viae  multitudine  legatorum 
celebrabantur :  genus  spectaculi  omni  frequently 
hominum :  alqm  magistratum,  Tb. :  silras,  0. : 
coetum  celebrate  faventes,  V. — To  do  frequently, 
practise,  engage  in,  reiterate,  dwell  upon,  repeat : 
ad  eas  artes  celebrandas:  modus  transferendi 
verbi,  quem  iucunditas  celebravit,  made  frequent : 
popularem  potestatem,  kept  in  the  foreground,  L. : 
seria  ac  iocos  cum  allquo,  L. — To  cdebrate,  solem- 
nize, keep:  festos  dies:  (dies)  celebratus  per  om- 
nem  Africam,  S. :  natales,  H. :  coniugia,  V. :  exse- 
quias,  L. :  tot&  oelebrante  Sioili&  sepultus  est,  N. 
*-To  fUl  wiik,  cause  to  resound :  contionee  oonvicio 
cantorum :  ripas  carminei  0. :  cuius  nuntiis  oele* 
brantur  aures  meae,  i.  e.  are  fUkd,  —  To  make 


known,  publish  abroad,  proclaim:  factom  esse 
consuiem  Murenam:  quoid  Tocibos  malediet]M]iie 
celebratum  estw—- 2^  ?umor,  praise,  celebrate  weith 
praise,  celebrate  m  song  :  Caesaris  laudes :  f ortiioa 
res  ounctas  celebrat,  S. :  talia  carminibus,  Y. :  se 
remque  p.  haeo  faeiundo,  to  make  renowned,  S. : 
Yictoriam  fam&,  Ta. 

oeler,  eris,  ere,  adj.  with  eomp.  and  <HP-  [  1 
CEL-],  swiff,  Jleet,  quick,  speedy:  sagitta,  H. : 
Diana,  0. :  turbo,  Y. :  venti,  H. :  naris,  Ct :  canis, 
Tb. :  pedes,  Fr, :  reraedia,  swift,  N. :  sequi  Aiax, 
H. :  excipere  aprum,  H. :  lussa  deae  celeres  pera- 
gunt,  0. :  iacolo  celer,  Y,:  oderunt  Sedatom  oele- 
res,  lively  people,  H. :  fata  celerrima,  Y. :  mens,  qua 
nihil  est  celerius:  oratio,  hurried:  consilium,  T.: 
motus,  Gs. :  lapsus,  0.  —  Bash,  hasty,  precipitate : 
consilia,  L. :  Mors^  Tb. :  desperado  rerurn^  JL 

Celeres,  urn,  m.,  the  knights,  the  ancient  naoae 
of  the  equestrian  order;  given  by  Bomnlos^scc 
to  Livy,  to  (he  king's  body-gttai'd :  trecentos  anna- 
tes ad  custodiam  corporis,  quos  Celeres  appellaTit, 
L. :  tribunus  Celerum,  L.:  Geler,  chief  of  t/ie  guard 
of  Romulus,  0. 

celeripes,  pedis,  adj.  [celer+pes],  swift  of 
foot. 

celerltaa,  atis,/.  [celer],  swiftness,  quickness, 
speed,  celerity:  horum  ( equitum ),  Cs. :  reditiis 
eius :  belli  celeritatem  morari :  in  re  gerundft :  ia 
castris  capiendis,  Cs. :  veneni,  the  quick  effect :  in- 
credibili  celeritate  fama  perfertur,  Cs. :  celeritate 
uti,  N. :  celeritate  opus  est :  ne  susciptamus  nimias 
oeleritates:  animorum:  calliditas  ct  celeritas  iu- 
geni,  quickness  of  device,  N. :  orationis :  dicendi. 

oelexiter,  cwh.  with  comp.  and  sup,  [  celer  J, 
quickly,  swiftly,  speedily,  in  haste,  immediatdy, 
promptly:  concilium  dlmittit,  Cs.:  antecellere 
omnibus :  navigare :  si  erat  celerius  recipiendum, 
Cs. :  mens  celerrime  multa  simul  agitans :  quam 
celerrime  potuit,  Cs. 

celexiosoiile,  adv.  dim.  [celer],  rather  too 
qmddy.  Her. 

celero,  — ,  — ,  ftre  [  oeler  ],  to  quicken,  hasten, 
accelerate:  fugam  in  silvas,  Y.r  haec  celerans, 
swift  in  obeying  thus  order,  Y. :  celerandae  victo- 
riae  intentior,  Ta. — To  make  haste,  be  quick,  GL, 
Ta. 

oella,  ae,  /.  [2  CAL-],  a  place  of  eonoealmeni, 
store-room,  cell,  graneny:  penaria:  Falemae,  Y.: 
avitae,  H.— Hence,  aliquid  in  oellam  dare,<oyi<»-- 
nuA  household  stores  :  cellae  nomine,  as  haus^wid 
supplies. — A  chamber,  closet,  cabinet,  hut,  cot:  me 
in  cellam  c(mcludam,  T. :  servorum  in  eeUis  lecti : 
angustis  electa  cadavera  cellis,  mean  abodes,  H. — 
Flur.,  the  cells  (of  bees^  Y.  —  A  sanctuary  (of  a 
templeX  ^rine  (where  the  image  stood) :  Conoor- 


119 


1.  (coUa^  ere)  [1  CBIi.],  to  iMb,  only  inoom- 


2.  (oeUOb  ere)  [S  GEL*]»  to  me,  tower,  only  in 
P.  oelsofl,  and  in  eompoundk. 

oellnla,  ae,/.  dtm.  IceWtkJfatmattttore^room^T. 

oelo,  aTl,  Atus,  are  [2  CAL-],  to  hide/rom,  keep 
ignorcuU  of,  eoneeal  from :  te  partum,  T. :  yo8 
eelaTi  quod  nunc  dicam,  T. :  te  sermonem :  iter 
omnis,  N. :  hominea,  quid  lis  adait  oopiae. — Pate., 
to  be  kept  in  iffnoranee  of:  noene  hoc  oelatos  tam 
diu,  T. :  quod  te  oelatum  Tolebam :  id  Alcibiadee 
celari  non  poiuit,  N. :  de  armU  celare  te  noluit  ? : 
de  illo  veneno  celata  mater. — With  aec.  of  person 
oolj,  to  keep  ignorant,  dude,  hide  from:  lovia  nu- 
men:  emptores:  oelabar,  excludebar. —  To  eonr 
eeal^  hide^  coper,  keep  eeeret:  tam  iusperatum  gaa- 
dium,  T. :  aententiam :  factum,  Y. :  sol  diem  qui 
Promis  et  oelas,  H. :  ToltiU  manibup,  0. :  crudelia 
coosUia  dnlci  formi,  Gt. :  periuria,  Tb. :  sacra  alia 
terrae,  in  the  earth,  L, :  plerosqae  ii^  qui  receperant, 
celant,  Gs. :  aliquem  silvis,  v. :  diu  celari  (virgo) 
non  potest,  T. :  Gelata  virtus,  H. :  parte  tcrtift 
(annorum)  celatA,  Gs.:  quod  celari  opus  erut: 
celabitar  anctor,  H. :  tempus  ad  celandum  ido- 
neiim :  non  eat  celandum,  no  eeeret  ie  to  he  made 
o/ii,S. 

oeloae;  Ocia,/  [1  GEL-],  a  swift  ^eaiiing  ehip, 
entter,  ffoeht,  L. 

celsnii^  adj.  with  eomp.  and  eup.  [P.  of  2  cello], 
raiaed,  elofaUd,  Hfled,  towering,  high,  loftjf :  (deus 
homines)  celsos  et  ereeloa  constituft:  in  cornua 
eemis,  O. :  naves,  V. :  iurres,  H. :  si  oelsior  (ibtoX 
0. — Fig^  %&,  lofig,  tieeaM,  great:  oelsus  et 
erectaseC 'omnia  panra  dacena:  celsissima  sedee 
d^nitatit.  —  Uaughtg,  promd,  kigh-epiriied:  tura 
igaoranlem,  ereetem  et  oelsum :  celsi  et  spe  fero- 
oes,  L. :  Bamnes,  U. 


oena  (not  ooena,  caena),  ae,  /.,  a  dinner,  prin- 
apai  meal  (  aneiently  taken  at  noon,  afterwards 
later):  oenanm  ars,  H. :  eaput  cenae :  eenae  pa- 
ter, H. :  eenae  deum,  H. :  Pontificum,  H. :  ante- 
locinae,  laaHng  edl  night:  amplior,  In.:  dubia, 
perplexing  (by  variety),  T. :  magna,  H. :  munda, 
H. :  prior,  L  a  a  preeioue  invitaUon,  H. :  tic  oena 
ci  ooqoebatnr,  ut^  etc,  N. :  ducere,  to  prolong,  H. : 
prodooere,  EL:  inter  oenam,  at  table:  ad  eenam 
Teniat,  H.:  inviUre  ad  oenam:  rocatus  ad  ee- 
nam :  redire  a  oena:  ingena  eena  sedeCi,  i.  e.  eom- 

oenaoiiliiiii,  I,  n,  [oma],  an  ^tpperetor/h  'upper 
room,  garret,  attie:  Koma  oenaculis  sublata:  mu- 
tat  oenacala,  kU  hired  garni,  H. :  venit  in  oena- 
eQU,Ia. 

oenitio^  onia,/  [eena],  a  dimng^room  :  rapiat 
ocnatk)  solem,  L  e.  have  a  eunny  exposure,  lu. 

oenatna»  P.  of  oena 


oinito^  — ,  — ,  hre^freg,  [ceno],  to  dine  oflen^ 
dime  habitMoUg :  foris;  apud  alqm. 

ceno,  ftrf,  fttus,  &re  [cena],  to  dine,  take  a  meal, 
eat  dinner:  spes  bene  cenandi,  lu. :  bene,  frugal!- 
ter:  lauto  paratu,Iu.:  apud  Domitlum:  un&:  cum 
cenatum  esset,  L. — P,perf,,  cenatus,  having  dined, 
after  dinner :  cum  cenatus  cubitum  isset :  te  ce- 
natum occidere:  milites  cenatos  esse  in  castris 
fubet,  S. :  amet  scripsisse  (verslis)  cenatus,  H. — 
7b  make  a  meal  of,  eat,  dine  upon .  aves,  H. :  ap- 
nim,  H. :  patinas  omasi,  H. :  pisces,  H. :  ostrea,  lu. 


consul,  oensus,  ere,  to  tax,  aetese,  rate, 
eatinuUe:  oensores  populi  aevitates:  censento:  ne 
abeeni  oenseare :  milia  octoginu  civium  censa  dU 
euntur,  L. :  quid  le  vivere,  quid  in  parte  civium 
oenseri,  si,  etc,  L. :  census  eqaestrem  Summam 
nummoram,  aimeed  with  a  knights  estate,  H. :  mi- 
lites Bcribere,  capite  ceneos,  asssssedfor  their  per^ 
sons,  I  e.  paging  only  a  poU-tax,  8. :  frequentia 
oonvonit  oensendi  causft,  to  attend  the  eenmts:  ar^ 
bitrium  formulae  censendi,  the  scheme  for  taking 
the  eensMs,  L. :  sintne  ilia  praedia  oensni  oensendop 
subject  to  the  census. — Of  a  provinoe :  quinto  quo- 
que  anno  Sioilia  tota  oenseturv— With  the  person 
aasesaed  aa  subject,  to  value,  make  a  return:  in 
quA  tribu  ista  praedia  oenauiati  ? :  Est  inter  oomi- 
tes  Marcia  oensa  suas,  is  assasedfor,  I  e.  counts  as 
one,  0. — In  gen.,  to  value,  estimate^  weigh:  si 
oensenda  nobis  res  sit:  nuxilio  vos  dignoa  oenaet 
senatua,  L. — To  esteem,  appreeiate,  veiue:  ut  ma- 
neat,  de  quo  censeria,  amieua,/or  whose  sake,  0. : 
un&  adimo  victoria  Metius  censebntnr,  Ta.  —  Of 
senators,  to  be  of  ofinion,  propose,  vole,  move,  give 
judgmetU,  argue,  insisl,  urge  :A)ic,  inquit  ei  (rax), 
quid  cenaea?  tam  ille  . . .  censeo,  etc.,  I  move,  L, : 
ita  cenaeo  deoemendum :  Appius  imperio  consu^ 
lari  rem  ageadam  oensebat,  L :  eas  leges  omnia 
censeo  per  vim  lataa :  qui  cenaet  eos  .  .  .  morte 
ease  multandoa :  aententia  quae  oensebat  redden- 
da  bona,  L. :  de  eA  re  ita  censeo,  uti  consules  dent 
operam  uti,  etc :  oenaeo  ut  iia .  • .  ne  sit  ea  rea 
fraiidi,  si,  etc :  qui  cenaebat  ut  Fompeiua  profici- 
aoeretur,  Ga.:  Fabiua  eensnit . . .  oocuparent  patres 
auum  munua  faoere,  U-r-Ironic:  vereamini 
cenaeo  ne . . .  nimia  aliquid  severe  statuiase  videa- 
mini,  I  c  </  course,  you  wUl  not  be  afraid,  etc : 
miaereamini  censeo,  I  advise  you  to  be  merciful,  S. 
—  £  1 1  i  p  t. :  die  quid  oenaea  (i.  e.  deoemendum), 
L. :  senati  decretam  flt^  aicut  ille  oeneuerat,  S. — 
Of  the  Senate,  to  resolve,  decree:  cuius  supplicio 
senatua  sollemnis  religiones  expiandas  saepe  ccn- 
suit:  senatua  Gaelium  ab  re  p.  removendum  cen- 
suit)  Cb.  :  quae  bona  reddi  imtea  censuerant  (i.  c 
reddendaX  L. :  nuntient,  velle  et  ceusere  eos  ab 
armis  disoedere,  etc,  & :  ita  censuerunt  uti  consul 
rem  p.  def enderet :  cum  vero  id  senatus  f  requena 
censuisset  (sc.  faciendum^^^^J^lum  Samnitibua  et 


lao 


pfttres  oensaerunt  et  populus  iussit,  apcriiui  the 
SamniteSf  L. — lb  fwoipe^  be  ofopinum^  determme, 
decide^  vote^propotey  niggeeiy  admee :  erant  qui  cen- 
serent  in  castra  Cornelia  recedendum,  Cs. :  nunc 
Burgendum  censeo,  /  move  toe  a<(joum :  ego  ita 
oenseo,  legates  Romam  mittendop,  L. :  neque  eum 
locum  quern  ceperant,  dimitti  censuerant  oportere, 
CSs. :  Hasdrubal  ultimam  Hispaniae  oram  ignaram 
esse  . . .  oensebat,  believed^  L. :  oenseo  ut  satis  diu 
te  putes  requiesse :  plerique  oensebant  ut  noctu 
iter  f acerent,  Cs.  —  E 1 1  i  p  t. :  sententiis  quarum 
pars  deditionem,  pars  eruptionem  censebat  (i.  e. 
laciendam),  Ca. :  ita  uti  censuerant  Italici,  deditio- 
neni  faoit,  S.—  Of  commands :  non  tarn  imperaTi 
quam  censut  sumpttks  deoemendos,  etc^  mid,  not 
M  «n  ordeTy  but  <m$  an  opinion  thiUy  etc :  ita  id 
(foedus)  ratum  fore  si  populus  censaisaet,  L.— Of 
advice:  idem  tibl  oenseo  faciendum :  si  videbitur, 
ita  censeo  facias  ut,  etc. :  Quam  soit  uterque  libens 
censebo  ezerceat  artem,  H. :  ibi  quaeratis  socioe 
censeo,  ubi  Saguntina  clades  tgnota  est,  L. :  ita 
faciam  ut  frater  oensuit,  T. :  Disce,  docendus  ad- 
hue,  quae  censet  amiculus,  H.— I  r  o  n  i  o. :  si  qua 
putes  .  .  .  magnopere  censeo  desistas,  /  ttnmgly 
adviee  you  to  give  vp  that  idea.^^^  opinions  and 
Tiews,  to  be  of  opinion^  think,  beUeve,  hold:  Plato 
mundum  esse  factum  censet  a  deo  sempiiemum : 
nemini  censebat  fore  dubium  quin,  etc. :  sunt  qui 
nullum  censeant  fieri  discessum :  oportere  delnbra 
esse  in  urbibus  oenseo. — ^E 1 1  i  p  t :  si,  Mironermus 
uti  censet,  sine  amore  iocisque  Nil  est  iucnndum, 
Hr— I  n  g  en.,  tojudye,  thinky  beHeve,  euppoeey  imoff- 
iney  expect :  Quid  te  f uturum  censes  ?  T. :  neque 
Tendundaro  censeo  Quae  libera  est,  T. :  eo  omnem 
belli  molem  inclinaturam  censebant,  L.:  Caesar 
maturandum  sibi  censuit,  thxmffhJt  he  aught  (i.  e.  ra- 
eolved)  to  haeien^  Cs. :  impudens  posttilatio  visa 
est,  censere  . . .  ipsos  id  (belluro)  advertere  in  se, 
to  imaginey  L. :  Qui  aequom  esse  censeant,  nos  a 
pueris  ilico  nasoi  senes,  imagine  that  «m  ought  to 
bey  T. :  civis  civibus  parcere  aequum  censebat,  N. 
—In  questions,  censes  f  Do  yon  thinky  ^you  evqh 
poeef  continue  dan  Tibi  verba  censes?  T. :  adeo- 
ne  me  delirare  censes  ut  ista  esse  credam  ? :  quid 
censes  munera  terrae?  . . .  Quo  spectanda  modo? 
H. :  An  censemus?  ^r«tM  tonmpoM^^-Ellipt.: 
quid  ilium  censes?  (so.  faoere?)  T. — Abeol.,  as  an 
approving  answer :  Ph,  ego  nis  ibo  . . .  Fa,  Cen- 
seo, T. :  recte  dicit,  censeo,  T. 

oensor,  oris,  m.  [cf .  censeo],  (he  title  of  a  Roman 
magistratey  instituted  B.C.  448.  Tbe  censors  were 
two  in  number  (usually  patricians  of  hij^h  rankX 
elected  in  the  Comitja  Curiata,  originally  every 
five  years.  Their  duties,  which  they  swore  to  per- 
form without  favor  or  enmity,  were  to  make  a 
census  of  the  people,  giving  the  age,  property,  and 
class  of  each  person ;  to  exercise  general  control 
over  public  morals,  with  power  to  degrade  any 


dliien  to  a  lower  rank,  to  expel  seoatora,  and  de- 
prive the  equites  of  horses  and  rings ;  to  admin. 
ieter,  under  direotiaii  of  tbe  Senate,  the  public 
finances,  to  construct  and  keep  in  repair  public 
buildings,  roads,  and  aqueducts,  and  to  fumiah 
victims  for  the  sacrifices :  Papirium  Sempronium- 
que  censui  agendo  populus  suffragfis  praefecit; 
censores  ab  re  appellati  sunt,  L. :  video  anim&d- 
vertisse  censores  in  iudices :  cum  Satuminum  cen- 
sor notasset :  qui  eum  ex  senatu  censor  eiecerat : 
quem  censores  senatu  moverant,  S. :  quem  censo- 
res aerarinm  reliquisse  se  subscripserunt.  —  M  e- 
ton.,  the  title  of  a  magittrate  in  a  colony  orprov- 
inccy  whoee  duties  were  eimilar  to  those  of  the  eentor 
at  Rome:  censores  in  Sidlift  creati :  iurati  censo* 
res  coloniamm,  L. — ^Fig.,  a  severe  judge  ofmorah, 
censureTy  critic :  pertristis:  castigator  censorque 
minorum,  H. 

GBuadxiuB,  adj.  [censor],  of  the  censor,  cenaori- 
al:  tabulae,  the  lists:  Ux,  relating  to  public  build- 
ings: locAtXOy  a  farming  of  revenue:  iudidum  no- 
tioque :  animadversio  atque  auctoritas :  nota,  L. : 
ignoroinia :  opus,  a  faidt  punished  by  the  censor  : 
homo,  who  had  been  censor, — Rigid,  severe:  gra- 
vitas. 

oensora,  ae, /,  [censor],  the  cffice  of  eenoor^ 
censorship:  tristis,L.:  ad  censnram  petendam: 
magistra  pudoris.  —  P  r  o  v. :  Dat  veniam  corvis, 
vexat  censura  columbas,  lu. — Fig.,  a  judgment, 
opinion :  facilis  censura  cachinni,  lu.. 

1.  OQnsm^  P,  of  censeo. 

2.  06I1A1UI,  fis,  fiu  foenseo],  a  registering  of 
eitigens  and  property  by  the  tensorsy  oenmsy  etp- 
praisement :  oensum  habere :  agere,  L. :  censo 
prohibere,  to  exclude  from  the  list  of  eitisens. — A 
eountingy  numbering:  eorum,  qui  domum  redie- 
runt,  Cs. — TTu  register  of  the  eensuSy  censor's  liat*. 
— A  fortune,  estate,  weatih,  riches,  property^  posses- 
sums:  homo  sine  censu:  in  senatoribus  cooptan- 
dis  neque  censOs  neque  aetates  valuisse :  Ars  illi 
sua  census  eni^  his  fortune,  0.:  Tulli,  lu.:  exiguus, 
H. :  cultus  maior  censu,  beyond  your  means,  H. — 
Yo^X,y  rich  presents,  gifts,  0, 

oentaoreom,  i,  fu,  s  tcsmawpHov  [Centauras ; 
because  used  by  Chiron  to  heal  the  foot  of  Hercu- 
les], the  centaureiumy  a  msdidnal plant  of  Thtssaly, 
V. 

CeiitaitiieiiB,a4^.[CeBtauni8],o/'(Atf  Centaurs: 
rixa,  H. 

1.  Centavnui,  T,  m.,  a  Ceniaur,  a  fahted  men- 
ster,  half  man,  half  horse,V,yU,y  O.'-Esp,,  Chiron, 
H. — A  ship^s figure-hsadyY* — A  so^Uhsm  eomstsl' 
lotion, 

2,  Centaonui,  i,  A  lA^  ehqt  Centawr,  V. 
oentenua,  ntmt.  distrib.  [centum],  one  hundred 

times,  one  hsmde^/id^^^^^^Sh^^^^  rare): 


ISl 


Diqiie  «rbore  flaetom  Verbent^  with  a  kimdrtd 
oarty  y.  —  Ptur.^  mm  kumdred  wk:  iUos  ceoleni 
qnemqiie  sequuntar  iuTenos,  Y. :  pflditi  in  singu- 
1m  dftti  oenteni  (dentfUX  L.-*Witb  muU^tUc  :  HS 
deeiens  oentenamiliaDumaraBse:  Dedeiis  eentena 
(m.  milia  sestertiam)  due,  H. 

centeai]ini%  nmn.  ortHn,  [oentom],  the  Atrn- 
^h^dth:  lux  ab  interitn  Clodii.  — As  ntbat,/.  (sc. 
pars),  the  hundredth  party  one  per  centum :  binis 
cent^mis  faenerari,  at  t%ooper  cent,  (a  monthX  i.  e. 
twenty-fovr  per  cent,  (per  annum). 

centfcem  cipttis,  adj.  [centum + caput],  Aim- 
dred-headed:  belua,  L  e.  Cerberoa,  H. 

oentiens  or  oqnttq%  adv.  [oentom],  a  hundred 
time$:  idem  dictamat,  T. :  seatertium  oentiena  (ac. 
oenteBa  milia),  i.e.ten  fmtffonf. 

Ofmtimnmia,  adf,  [  centum +manu8],  with  a 
kmdred hands (ipoei.):  QyM,n,,0, 

emito,  Onis,  m.  [2  CAN*-],  a  raff  cusfiion,  patch- 
work quilt  (as  a  defence  against  missiles),  Gs. 

centmn  or  C,  num.  indecLf  a  hundred:  anni : 
dies :  viciens  centum  milia  passuum,  Cs. — I  n  d  e  f ., 
a  kundredy  numjfy  couHtieaa :  mihi  si  linguae  oen- 
torn  aint,  Y. :  centum  puer  artium,  H. 

oiitnnigwnitnfi%  adf.  [  centum +gemino8], 
of  muUifU  form:  Briareus,  I  e.  wUh  a  hundred 
armM,y. 

eentamvirallBi  e,  adf.  [centamTiri],  of  the 
iudicium: 


oeotmnTixi  (Cvlri)  or  centmn  yrtxi,  Oram, 
Ilk,  the  hundredmei%  a  tpeeial  jury  of  three  from 
tack  tribe^  dyaeen,  amsuumy  to  fry,  yimdtr  a  quaestor , 
itnpartaut  dml  suits,  eipeeiaUy  eonoemmg  ifiherit- 
auets:  causam  apud  cenUim?iroa  agere. 

centnncnln%  l,  m.  dim.  [1  cento],  a  doth  of 

oentnxia,  ae,/.  [centum],  a  division  of  a  hun- 
dred, century^  eompany:  centuriae  tres  equitum, 
L. :  milites  einsdem  centuriae,  Cs. :  pecus  excrci- 
toi  per  centurias  dlstribuere,  S. — A  division  of  the 
people,  century  (the  constitution,  ascribed  to  Ser- 
Tias  Tollius,  divided  the  people  according  to  wealth 
into  198  centuries),  L.  They  voted  by  centuries 
in  the  oomitia  centuriata :  praetor  oenturiis  cunc- 
tis  renuntiatus:  praerogativa.  —  A  division  of 
land,  tract. 

oentoziatim,  adv.  (^eeatoria],  by  eompanies: 
iuare,  Ce. — ^  eentunes^  in  eemiuries:  citare  po- 
pabuD,  L. :  descriptis  ordinibua. 

1.  centiiiiatiui»  adj.  [P.  of  1  eentorio],  divided 
into  centuries:  comitia  centuriata,  the  assemNed 
teniuries  of  the  people  (held  in  the  Campus  M artius 
to  cbooee  the  higher  magistrates,  to  deicree  war  or 
',  ete.):  quod  ad  popalum  ceotnriatis  oomitiis 


tuUt:  oomitiis  centnriatis  alqm  consulem  renni^ 
tiare :  lex,  sanctioned  by  the  Comitia  Centuriata, 

2.  centorlatiifl^  Qs,  m.  [1  centurio],  a  division 
into  cetUuries :  ad  centuriatnm  convenire,  L. 

3.  oentnri&tiuiy  ns,  iti.  [2  oenturio],  the  office 
of  centurion. 

1.  centnrlo,  ftvl,  &tu8,  ftre  [oenturia],  to  divide 
into  centuries,  <usiffn  to  companies,  organize  (of  in- 
fantry): homines  oentnrian:  iuventutem,  L. :  oen- 
turiati  pedites,  L. 

2.  oentniiS,  Onis,  m.  [oenturia],  a  commander 
of  a  century,  captain,  centurion  (next  in  rank  to 
the  tribunes  of  the  leffion),  C,  S.,  L.,  H. :  prfmi 
pili,  of  the  first  maniple  (of  the  triarii),  the  first 
centurion  of  the  legion,  S.  —  Plur. :  priroorum  or- 
dinuro,  \.e.thesix  centurions  of  the  first  cofiort,  Ob.  • 

centarionatofl^  fis,  m.  [2  centurio],  an  election 
of  centurions,  Ta. 

oennla,  ae,/  dim.  [cena],  a  little  dinner:  he- 
sterna. 

cepa,  see  caepe. 

oera,  ae,/.  [8  0ER-],t9aa::  flngere  e  ceril:  ca- 
lamoe  oer&  ooniungere,  Y.  —  M  e  t  o  n.,  plur.,  the 
wax  cdls  (of  bees),  V.  —  A  writing-tablet,  leaf  of 
wood  covered  with  wax:  ex  illis  tabulis  cerilve  re- 
cltata,  L. :  vacna,  0. :  prima,  the  first  leaf  H. :  ex- 
treroa. — A  seal  (of  wax),  C,  0. — A  waxen  image, 
leax  figure,  family  portrait:  veteres,  lu.,  S. 

Ceraniion%  l,  m.,  =  Kepa/iecc<$c  (of  pottersX 
afield  near  Athens,  in  which  eminent  citizens  were 
buried 

cerarlum,  I,  n.  [cera],  a  seal-tax,  fee  for  sealing. 

cerastei»  ae,  m.,  =  xtpdanic,  a  Jaorned  serpent, 
Pr. 

oeraano,  I,  /.,  s=  Kipaaoc,  a  cherry-tree,  Y.^ui 
therry:  dulces,  Pr. 

oeratna^  a^j*  [oera],  covered  wUh  wax,  waxed: 
tabellae :  pennae,  cemented  with  wax,  H. :  taedae^ 
of  wax,  0. 

Cerbenxs  (-ros),  i,  m.,  =  Kipfitpoc,  in  fable, 
Cerberus,  who  guarded  the  entrance  of  Hades,  a 
dog  with  three  heads,  Y.,  0. ;  or  with  many  heads 
(oenticepe),  H. 

ceroopithecna,  I,  m.,  =  cc/ocoirt^coc,  a  long- 
tailed  ape:  sacer  (in  Kgypt),  lu. 

oercumi*  l,  m.,  =  KkpKovpo^,  a  light  vessd  (of 
Cyprus),  L. — A  sea-fish :  f  erox,  0. 

cerd5,  onis,m.  [idpSoc],  a  workman  of  the  low- 
est class,  III. 

Cerealis,  e,  adj,  [  Ceres  1,  of  Ceres :  nemus, 
sacred  to  Ceres,  0. :  papaver,  V. — Of  grain,  cereal, 
agricultural:  rounera,  0. :  herbae,0.:  culmu8,Y.: 
arma,  i.  e.  implements  for  grinding  and  baking^  Y. : 
solum,  i.  e.  the  cake  laid  on  tlie  ground,  Y. — Plur, 


19S 


n.  at  9ub8L :  Gerealift,  tAs/mthai  of  Cwn,  C,  0^ 
I 

oerebrdsii%  oc^'.  [cerebrum],  hotrhMcUd,  pat- 
nanatey  hasty:  unua,  S. 

oerebnun,  I,  n.  [2  CEL-],  ilu  brain :  Dimmi- 
nuetur  tibi,  T.,  V.  —  Undentanding :  Putidius,  H. 
—  Anger^  choler ;  o  te  cerebri  Felicem  I  L  e.  your 
hot  temper,  H. 

Cere%  eris,/.,  ihs  daughter  of  Saturn,  goddeu 
of  agricuUure,  V .,  H.,  0. :  Deserta,  secludedy  V. — 
Me  ton.,  bready  fruit,  com,  grain,  food :  fruges 
Cererem  appellamus,  0.,  T.,  v.,  H.,  O. 

1.  oereufl^  adj:  [cera],  vfaxen,  of  wax:  nihil: 
effigies,  H. :  neque  proponi  cereus  opto,  offered  for 
$ale  in  {a  statue  of)  wax,  H. :  castra,  1.  e.  htmeu- 
comb,  V. :  regna,  realms  of  bees,  V. —  Wax-colored: 
pruna,  V.  —  Pliant,  soft :  bracchia  Telephi,  H.— 
Fig.:  cereuB  in  yitium  fl^ti,  easily  persuaded,  H. 

2.  oereua,  I,  m.  [1  cereus],  a  wax-light,  taper. 
ceximonia,  see  caeriinonia. 

cerintha,  Ae,f,,ihe  wax-floioer,  eerinilu,  V. 

oemo^  crovl,  certus,  ere  [2  CfiR^jL  to  separate, 
part,  sift:  in  cribris  omnia  cavis,  0. — Fig.,  of 
the  eight,  to  distinguish,  discern,  make  out,  perceive, 
see:  si  satis  cerno,  T. :  acutum,  H. :  ecu  lis  oerni, 
N. :  quae  cemere  et  videre  non  possumus :  haec 
coram,  to  witness,  Cs. :  coram  letum,  Y. :  acies  a 
nostris  cernebatur,  Cs.:  Venus,  nulli  oernenda, 
invisible,  0. :  neque  miBceri  omnia  cerneres,  S. : 
oemis  ut  insuUent  Rutuli  ?  V. :  cernebatur  novis- 
simos  illorum  premi  vehementer,  Cs. — To  see  men- 
tally, discern,  perceive,  comprehend,  understand: 
eas  (res)  ingenio :  ea  quae  erant  vera :  amorem, 
T.:  cerno  animo  acervos  civium:  fortis  animus 
cemitur,  shoum  itself — To  decide,  decree,  determine, 
resolve:  quotcumque  senatus  creverit  popul usque 
iusserit:  priusquam  id  sors  oemeret,  L. :  certa 
sorte,  after  the  lot  was  decided,  L. :  Ferro  oon  auro 
▼itam  oemamus  utrique:  cemere  ferro^  V. :  potius 
germauum  amittere  crevi  quam  tibi . .  .  deeseem, 
Ct. :  pro  patria,  S. — In  law,  with  heretUtat&m,  for- 
mally to  declare  oneself  heir  to,  accept,  enter  upon : 
quam  hereditatem  iam  crevimus:  bereditatem 
regni,  L.  —  Fig.:  f ratris  amorem  cum  reliqua 
hereditate  crevisse. 

oernnuB,  adj.  [2  CEL-1  stooping  forwards, 
headforemost:  quadrupes,  V, 

(cero),  see  ceratus. 

oeroma,  atis,  n.,  =  Ktiputfia,  an  ointment  for 
wrestlers :  femineum,  lu. 

oerdmatloua,  adj.,  =  lOfptafiaTucSg,  smeared 
with  vHix  ointment :  collum,  lu. 

oerxitua,  adj,,  crazed,  frantic,  mad,  H. 

oertamen,  inis,  n.  [  certo  ],  a  decisive  contest, 
measuring  of  forces,  struggle^  strife,  dispute,  dissen- 


sion, rhii>*alry,  compstiHon :  inter  olariBsimos  duces: 
de  urbis  ^iDosaetsione :  cum  i^qo :  regni,  L. :  no- 
strum :  oertimnina  domi  finita,  civil  dissensions,  L. : 
inter  mortalls  viine  an  virtute,  etc.,  S. :  certamlna 
divitiarum,  H.— ^  battle,  fight,  struggle,  combat^ 
engagement:  ubi  ree^od  oertamen  venit,  S. :  iu  oer- 
tamine  ipso,  L. :  medfo  in  certamine,  V. :  ita  vario 
certamine  pugnatum  est,  such  were  the  changing 
aepeets  of  the  battle,  Cs. :  humanum,  between  men^ 
L. :  pari  certamine  geri,  with  equal  numbers,  Ca. : 
pugnae,  0. :  navale,  ¥• :  non  temptato  certamine, 
L. :  me  in  oertamina  poscere,  challenge,  Y.  —  A 
trial,  raee,  matdi,  contest,  struggle :  gladiatorium : 
Instituit  celebri  certamine  ludos,  0.:.  celebrata 
sancto  certamina  patri,  Y.:  caraQs,  0. :  equus  cer- 
tamine primus,  H. :  ponam  certamina  classis, 
make  a  nuitch,  Y. :  Yelocis  iacuU  certamina  ponit, 
Y. — M e ton.,  rivalry,  competition,  emulation,  am- 
bition, zeal:  honoris  et  gloriae:  pugna  mediocri 
certamine  commissa:  olli  certamine  summo  Pro- 
cumbunt,  Y. :  magni  certaminis  dimicatio,  L. — A 
prize:  tanU  certaminis  heres,  0. 

oertatim,  adv,  [2  certo],  m  rivalry,  emuloudy, 
zealously,  with  competition :  quem  amamus,  vie  in 
loving :  saxa  mittere,  S. :  cantat  nauta  atque  via- 
tor, H. — Earnestly,  zealously,  eagerly:  umeria  in- 
fundere  rores,  Y. :  Actaeona  clamant  (comiieB), 
0. :  Delphi  toti  eji  urbe  ruentes,  Ct. :  conlucent 
ignibus  agri,  rival  one  another  in  splendor,  Y. 

certatto,  onia,/.  [2  oerto],  a  eompetitionj  con- 
test, strife,  rivalry:  inter  eos  honesta,  honorable 
rivalry :  iniqua,  unfair.  —  A  dispute,  discussion : 
relinquitur  virtuti  cum  voluptate  certatio :  omisafi 
multae  cert^tione,  the  demand  of  a  fine,  L. 

oerte,  adn.  with  comp.  [  certus  ],  really,  surely, 
assuredly,  actually,  certainly,  as  a  fact :  f uit  oerte 
id  aequum:  ea  eerie  vera  sunt,  admitted  fads: 
qui  certius  explorata  referant,  L.:  Si  reperire  vo- 
caa  amittere  certius,  0. :  o  dea  certe,  Y. :  Certe 
edepol  nutricem  video,  T.  —  Esp.,  in  answers: 
estne  hie  ipsus  f  et  oerte  is  est,  T. :  num  is  est 
Cluentius?  certe  non  est  —  In  confirmation,  n/o 
doubt,  of  course,  certaifdy :  venerat,  ut  opinor,  haec 
res  in  indicium.  Certe :  atqui  vis  in  foro  versata 
est.  Certe,  admitted.'-Ot  belief,  without  doubt, 
with  assurance,  confidently,  surely,  certainly:  iste 
certe  statuerat  non  adesse :  de  casu  Cottae  certius 
ex  captavis  cognoscit,  Cs. — ^With  scio,  to  have  no 
doubt,  be  sure:  ex  litteris  certe  scire  potuistis: 
(legiones)  comprobaturas  esse  oerte  scio. — 
Ironic:  Regium  oerte  genus  Maeret,  no  doubt, 
H. :  credo  fore  qui . .  .  inponant,  certe  quibus  vi- 
detur,  etc.,  fnen  who  no  doubt  think,  etc.,  S. — ^Ro> 
strictive,  at  least,  yet  certainly,  but  surely:  Si  non 
ipsft  re  tibi  istue  doiet,  simulare  oerte  est  hominia, 
T. :  res  fortasse  verae,  oerte  graves :  desilite,  milt, 
tea  .  .  .  ego  ce^e.^mejt^  officium  praestitero,  Cs. : 


oflfto 


128 


oecmMtiui 


qw  quid  sii  beatios,  mihi  ceiie  in  meiUeia  Teoire 
DQO  potest :  si  tibl  f ortooa  non  dedit ...  at  natu- 
IE  oerte  dedit :  maior  haec  praeda,  sed  ilia  impu- 
dentia  certe  non  minor :  hoc  vero  edictum  certe 
silenUo  non  potest  praeteriri:  vestrae  quidem 
oeite  Titae  prospidam,  Cs.  ( qmdem  emphasizes 
the  preceding  word,  while  oerte  belongs  to  the 
whole  danae):  bona  femina,  locaples  quidem 
eerie :  sed  alias  nbi  sit  animus ;  oerte  quidem  in 
te  est  (quidem  emphasises  oerte). 

1.  oerto,  adv.  [certus],  with  certainiyy  eertaitdy, 
tiKreiy,  of  a  truth,  xnfatA^  rtaUy :  nihil  ita  exspec- 
tare  quasi  eerto  futuram:  ego  rus  abituram  me 
esse  certo  decrevi,  T.— With  fcto,  /  ibiow  fu/ly,  it 
is  beyond  doubt :  hoc  eerto  scio,  aiebat,  etc.,  T. : 
haee  omnia  facta  esse  oerto  scio. 

2.  cefto,  ftvT,  fttus,  kre,fr«o,  [oertus],  to  maUh, 
vie  with,  fighi,  eoniend,  ttriffffu,  eombal,  do  battle : 
srmis  cnm  boste,  an  veneuiit  t :  piignia,  calcibus : 
proelio,  S. :  da  salute,  Ta. :  de  ambiguo  agro  hello, 
U:  acie,Y. :  animis  iniquis,  V. :  in  Bruti  salute 
certatur:  maxima  ▼!  certatur,  S.  —  Fig.,  to  cori' 
tend, Umggle, strive:  inter  se  qno  lure  certarent: 
in  centumTirali  iudicio :  provocatioiie,  L. :  si  quid 
8c  iodioe  oertes,  H. :  foro  si  res  oertabitur  olim,  be 
tried,  H. :  cui  (multae)  certandae  cum  dies  adve- 
niaset,  L. :  oertata  lite  deorum  Ambracia,  the  suhjeU 
o/  arifitratum,  0. :  qulcum  omui  ratiooe  certan- 
dom  sit:  (carmioa)  certantia  iudioe  Tarp&,  recited 
ia  eonmtition,  H.  —  To  contend,  eompde,  wreette, 
ttmggU,  strive,  vie,  mat^h:  cursa  cum  aequalibuSi 
SL:  si  nantae  certarent,  quis  eorum  potissimum 
gubemaret:  die,  mecum  quo  pignore  oertes  (in 
musicX  ^«  •  Carmine  vilem  ob  hircum,  H. :  solus 
tibi  certat  Am  jntas,  is  your  otdy  HvaJ,  V. :  Oertent 
et  cjcnis  ululae,  V. — ^With  inf. :  Phoebum  supo- 
rare  canoido,  Y. :  aequales  certat  superare  legendo 
(violas),  O.:  inter  se  eruere  quercum,  V. :  praeilas 
cenantes  agere,  with  all  their  might,  S. :  Avidi 
gloriae  certan  tee  murum  petere,  striving  to  outdo 
one  another,  S. — ^Fi  g.,  to  compete,  vie,  emulate,  ri- 
val: Benedictis  si  certasset,  T. :  cum  civibus  de 
rirtttte,  S. :  cum  aliorum  improbitate :  oontumacift 
adversus  nobiles,  L. :  vobiscum  de  amore  rei  p. : 
Tirtate  oportere, non  genere  certari. — Po e t :  Tiri- 
dique  certat  Baca  Venafro,  H. :  decerpena  Certan- 
tem  uTam  purpurae,  H. :  (buno)  tergeminis  tollere 
honoribos  (i.  e.  tollendo),  H. 

oertimi,  I,  fi.,  and  oertmn,  adv. ;  see  oertus. 

carton  adj,  with  eomp,  and  sup.  [P.  of  cemo], 
del€rmin0d,  rm)lved,Jixea,  settled,  purposed,  certain: 
«  eoosUia,  T. :  Gerta  res  est,  T. :  illos  ad  certam 
mortem  addooere :  omnia  experiri  oerturost  prius 
quaro  pereo,  it  is  determuud,  T. :  ita  f aoere  oer- 
tamst,  T.:  certom  est  omnia  dicere:  cum  diceret 
■bi  certom  esse  discedere,  that  he  had  resolved 
mihi  abiarare  certius  est  quam  dependere,  /  have 


dstermmsd  retthsr^  eta — Of  persons,  determined, 
resolved,  bent:  certa  mori,  Y.:  certi  non  cedere, 
0. :  certtts  eundi,  Y.,  0. — Determined  in  thought, 
sure,  proved,  true,  established,  certain :  ut  mi  haec 
certa  attuleris,  T. :  cum  ad  has  suspiciones  certis- 
simae  res  aocederent,  Gs. :  crimen ;  oertum  esse 
ratus  quod  acceperet,  S. :  nee  quicquam  certi  re- 
spondes  mihi,  T. :  id  parum  oertum  est,  L. :  neque 
certi  quid  esset  explorari  poterat,  Cs. :  neque  cer- 
tum  inveniri  poterat,  Cs. :  si  quicquam  humane- 
rum  certi  est,  L. :  oertum  habere,  to  regard  as  eer- 
tain:  pro  oerto  habetote  tos  decernere,  be  assured^ 
S. :  pro  certo  poUioeor  boo  Tobis :  id  ponere  pro 
certo,  L. :  quot  caesa  miiia  sint,  quis  pro  certo 
adfirmet?  L. :  pro  certo  creditur  (Catilina)  fecisse, 
etc,  S.  —  Of  persons,  informed,  assured,  certain  : 
oerti  sumus  periisse  omnia ;  Anchisen  facie  Oer- 
tum, Y. :  futurorum  certi,  0. :  Quantum  potest  me 
certiorem  face,  inform  me,  T. :  qui  oertiorem  me 
sui  oonsili  fecit :  Caesarem  certiorem  faciunt,  sese 
non  facile  prohibere,  etc.,  Cs. :  milites  oertiorea 
facit,  paulisper  intermitterent  proelium,  tm^mcte, 
Cs. :  ubi  do  eius  adventu  Belvetii  certiores  facti 
sunt,  C^. :  facttis  certior,  quae  res  gererentur,  Cs. 
— Definite,  precise,  certain,  specified,  particular :  ad 
cartas  res  oonficiendas  certos  homines  delectoe 
habebat,  for  special  purposes  special  agents :  con- 
cilium in  diem  certam  indicere,  Cs. :  certum  pre- 
tium  missionis  conatituere:  imperatorem  certum 
depoacere :  signum,  agreed,  Gs. :  domicilium,y£ze<f  : 
sunt  certi  denique  fines,  Quos  ultra,  etc.,  H. — De- 
termined  only  m  thought,  certain,  nameless,  not 
specified:  de  oertft  causa  nondum  facere:  oerto- 
rum  hominum  avaritia :  expositis  oerlis  rebns,  a 
few  points,  *-  Of  persons,  trustworthy,  consiststit, 
firm:  amicus  oertus  in  re  incerta  oemitur:  homo 
oertus  et  diligens:  honestissimus  et  certissimus: 
hoatis  nee  spe  neo  animo  certior  (i.  e.  firmior),  L. : 
pectus,  Y. :  illud  ex  hominibus  certis  reperiel>am: 
certissimus  auctor  (Phoebus),  Y. :  certi  accusato- 
ris  ofBcinm.  ^-  Of  things,  settled,  fixed,  assured, 
established,  trustworthy,  certain :  certius  argumen- 
turn  odi:  cum  ilia  certisslma  argumenta  atque 
iudicia  soeleris,  tnm  multo eertiora  ilia,  conclusive: 
certiores  nuntii,  more  trustworthy  news,  Cs. :  vecti- 
galia  populi  R.  certissima :  quod  salutis  certa  lae- 
titia  est,  nasoendi  inoerta  oondicio:  certisuma 
▼ictoiia,  complete,  Cs. :  oonviria,  constant,  H. :  cer- 
tiorem capessere  f  ugam,  more  decided,  L. :  certam 
quatit  improbus  bastam,  sure  of  aim,  Y. :  certo 
subteroine  Parcae,  inexorable,  B. :  si  certa  pestis 
adesset,  sure  destruction,  S. 

cenila,  ae,/.  dim.  [cera],  a  bit  of  wax  used  in 
erasing:  miniata. 

oenuwa,  ae,/.,  white-lead,  ceruse,  0. 

oenuwituflk  a^j.  [oerussa],  colored  with  white- 
lead,  painted  white:  buocae. 


5l?tT£edbyV^OOgie 


194 


oanra,  ae,/.  [oervna],  a  Mndy  O.-^In  gen. 
(poetX  a  deer^  T,,  V.,  H.,  0.,  Ct,  Tb. 

oervioal,  ftlis,  n.  [cenrix],  apUlaw,  boUter,  lu. 

oervicula,  ae,/.  dim.  [cervix],  a  «i7iaZ/  neck. 

oerTinxMf  adj,  [cenrus],  of  a  deer:  pelli8»  H. : 
Tellera,  0. :  senectus,  i.  e.  ffreat  age,  lu. 

oenriz;  Icis,/.  F*  CEL-+VI-],  a  head -joint, 
neek,  nape:  rosea,  v.:  sabacta  ferre  iugum,  H. : 
nadare  cervioem,  L. :  erersae  cervices  taae,  T. : 
caput  et  cemoes  tatari :  parentis  Fregisse  cerri- 
cem,  H. :  cervices  securi  sabicere,  i.  e.  to  commit  a 
eapUal  crime :  cervices  Roscio  dare,  i.  e.  eubmii  to 
be  judtctaUtf  murdered  by  R. :  praebenda  est  gla- 
dio,  lu.  —  Fig.,  the  neck,  ehoutders:  Imposuistis 
in  cervicibus  nostris  dominum:  dandae  cervices 
erant  cnidelitati  nefariae,  mntst  submit. — Theneek, 
throat, life:  a  cervicibus  nostris  est  depulsus  An- 
tonius :  etst  bellum  ingens  in  cervicibus  erat,  tm- 
petuUnffy  L. :  velut  in  cervicibas  liabere  hostem, 
L :  qui  tantis  erunt  cervicibus  recuperatores,  qui 
audeant ?  etc.,  who  ehaU  have  thejierceneuf 

cervus,  l,  m.  [1  CAR-],  a  ttag,  deer:  bos  cervi 
figura,  Cs. :  f ugaz,  H. :  surgens  in  oomua,  V. : 
Oeior  cervis,  H. — In  war,  a  ntructure  of  eharp 
itakee  (lilce  boms),  chevaux-de-friee,  Cs.,  L. 

ceftpes,  see  caespes. 

oessatio,  onis,  /.  [  cesso  ],  inactivity,  idlenemy 
absence  of  oceupatton:  otiosa. 

oessator,  dri8,m.  [cesso],  a  lotterer,  idler:  in 
Utteris :  de  libris :  nequam  et  cessator,  H. 

oessid,  onis,/.  [1  cedo].— In  law,  a  giving^: 
in  iure,  i.  e.  in  open  court. 

oesBO,  avi,  fttus,  kve^freq.  [1  cedo],  to  be  remie$, 
delay,  loiter,  cease  from,  stop,  give  over:  paulum,, 
T. :  odiosa  cessas,  you  are  ddaying  shamefuUy,  T. : 
in  suo  studio:  ab  apparatu  operam  nihil  cessa^ 
turn,  L. :  Qnidquid  apud  durae  cessatum  est  moe- 
nia  Troiae,  whatever  delay  there  was,  Y. :  audacla, 
to  lack  spirit,  L. :  quid  cessas  ?  Tb. :  quor  cessas  ? 
T. :  cessas  in  vota?  V. :  ego  nunc  mihi  cesso,  i.  e. 
to  my  hurt,  T. :  pultare  ostium,  T. :  mori,  H.— ^f 
persons,  to  be  tnadtW,  be  idle,  be  unoeetqfisd,  do 
nothing:  cur  deos  cessare  patitur?  si  quid  oessare 
potes,  y. :  Dum  cesaant  aliae,  O. :  oessare  et  lu- 
dere,  H. :  Cessatum  usque  adhue  est,  T. :  Semel 
hie  cessavit,  played  truant,  H.  r  amovi,  to  have  /«- 
sure  for,  Pr. — Of  things,  to  be  at  rest,  rest,  be  stiU, 
be  inactive,  be  unused,  pause,  cease,  stopf  quid  ita 
oessarunt  pedes?  Ph. :  Cessat  opus,  0. :  oessat  ira 
deae,  L. :  cessasse  ferunt  aras,  i.  e.  remaitted  tm> 
»o>ught,  0.:  Cessantem  arophoram,  L  c.  hug  un- 
opened, H. :  cessaturae  casae,  0. :  tonsas  cessare 
novalls,  to  lie  fallow,  V.  •  cessat  voluntas  ?  i.  e.  does 
he  hesitate  f  H. :  Cessata  tempora  cursu  Corrigit, 
makes  up  for  lost  time,  O.-^Supifi.  ace,  i  cessatum 
duoere  curam,  lay  at  rest^  H. 


Oestrocpliattdoiie,  e8,/.,a:Kf<rrpo<r^y^ovir,  a 
military  engine  for  hurling  stones,  L. 

cetaxium,  l,  n.  [oetos],  ajlsh-pond,  H. 

cetarioa,  a(fj.  [oetos],  of  sea -fish:  ludi,  Ta. 
dub. — As  subsL  m.,  a  fishmonger,  T. 

oete^  see  cdtos. 

oetera,  ads.  [accplur,  of  ceterus],/or  the  rest, 
otherwise,  in  all  else:  praeter  nomen  oetera  igm* 
rus  populi  R.,  S. :  hastile  cetera  teres  praeterquam 
ad  extremuro,  L. :  bac  in  re  onA  dissimiles^at  ce- 
tera paene  gemelli,  H. :  cetera  Graius,  Y.:  cetera 
similes  Batavis,  nisi,  etc.,  Ta. :  egregius  cetera,  Ta. : 
cetera  parce,  puer,  beUo,  Y. 

oereroqiii  (not  -quinX  adv.  [ceterus+qui],/or 
the  rest,  in  other  respects,  otherwise  :  non  poiSta  «► 
lam  suavis,  verum  etiam  ceteroqui  doctua. 

1.  oetenun,  I,  ff.,  see  cetems. 

2.  oetenun,  adv,  [aec  n.  sing,  of  ceterus],  fo^ 
the  rest,  in  other  respects,  else,  Merwise  :  f  oedera 
aliaaliis  legibus,  ceterumeodem  modo  omnia  fiunt, 
L.:  brevier  via  per  loca  deserta,  cetemm  diemm 
erat  fere  decern,  N.  —  In  transitions,  now,  besides, 
for  the  reel,  T. :  Ceterum  ex  aliis  negotiis,  etc.,  SL 
— Restrictive,  but,  yet,  notwithstanding,  stiti,  on  the 
other  hand:  id  quidem  (helium)  spe  omnium  se- 
rins fuit:  ceterum,  id  quod  non  timebant,  etc.,  L. : 
multa  cetemm  levia,  S. :  multum  laboris  suscipere, 
cetemm  maxume  tutos  esse,  S. — Otherwise,  else,  in 
the  opposite  event:  non  enim  oogitaras;  ceterum 
Idem  hoc  melius  invenisses,  T. 

(oetems),  adj.  [2  CA-,  CI-],  the  other,  remain- 
der, rest:  oraatus:  regie  cultu,  N. :  cohortes  vete- 
ranas  . . .  cetemm  exercitum  locat,  S. :  multitudo, 
S. :  aetas,  Y. :  mums  supra  ceterae  modum  altitu- 
dinis  emunitus,  L. :  inter  ceteram  planitiem  mona, 
S. :  pro  ceterft  cius  audaclA :  una  iugi  aqufi,  ceter& 
pluvi&  utebantur,  S. :  vos  curis  solvi  ceteris,  T. : 
amici,  Cs. :  praestare  ceteris  animalibus,  S. :  cete- 
ramm  reram  pmdens :  non  abhorret  a  cetero  sce- 
lere,  L.  —  Idiomat  (with  the  genus  instead  of 
the  species),  the  others,  besides,  also:  Ipse  (consul) 
vocat  pugnas,  sequitur  turn  cetera  pubes,  Y. :  hi 
ceteroram  Britannorum  fugacissimi  (i.  e.  omnium), 
Ta. — ^As  subst.  m.,  the  others,  all  the  rest,  everybody 
else:  ceteri  nihil  suspicantes  dant  (ius  iurandumX 
Cassius,  etc.,  S.  —  As  subst.  n. :  cetemm  omne  in- 
censum  est,  tfu rest,  L. :  de  cetero, <»/'o'*  Ihe  rest : 
nil  egregie  praeter  oetera  studebat,  T. :  ad  oetera 
addidemnt,  falsam  numemm  deferri,  eta,  Cs. :  in- 
ter oetera  trisUa  eius  anni,  L. :  Cetera  de  genere 
boo,  adeo  sunt  muUa,  etc,  H. :  ut  omittam  cetera. 
— Sspl, et  cetera  or  oeteraque,  and  the  rest,  and 
the  like,  andsofoiih:  <mm  scriptum  ita  sit ...  et 
cetera :  ut  illud,  *  Agaa  asellum  *  et  cetera. 

cetoa,  n.,  =  r^roc)  a  sea^monster,  plur. 
niacetcY.       -,-^^;,^^,^^\^oogl(> 


vts 


oStra,  oetritoflk  tee  caet-. 

oea,  aeh,  [oe+re],  «,  like  M^jtrnt  at:  genas 
omne  natantum,  ceu  naafnga  corpora,  fluctus 
Proluil,  /tie,  V. :  Dims  per  urbes  Af  er  Ceu  flam- 
ma  per  taedas,  etc.,  H. :  cea  nubibos  areas  iacit 
eolores,  Y.— Followed  by  hand  aliter,  V. ;  by  ac, 
V. :  aliae  torpes  horrent,  oeu  Gum  venit  viator,  <u 
when,  v. :  lupi  oea  raptorea,  V. :  pars  vertere  ter^ 
g%  Geu  qnoodam  petiere  nle^jtut  aa^  Y.-^At  ify 
at  it  wer€jjvMt  a»  if:  per  aperta  volans^  oeu  liber 
habenis,  Aequora,  Y. :  cea  cetera  nosquam  Bella 
forent,  V. 

ceTOO^  — ,  — ,  ere,  to  move  the  haunchoy  lo. 

chalcaspldea,  dum,  m.,  ='yaXie^iri^c£,  with 
braztn  Aields  (a  diTision  of  the  Macedooiao  armjr), 
Ta. 

Chaldaeufli  adj,^  ChaKdaeani  grez,  of  tooth- 

chalybSna,  adj,  [chalybs],  o/eted:  massa,  0. 
olialybSk  y  bu»  n^  ss  xaXv^»  <M  •  ▼olaifioas, Y. 
ohannJi,  es,/.,  ss  xxmni^  a  teaJUh^  0. 

(chaosX  ^^  chfiby  only  aec.^  n.,  s  x^^>  ^  ^*^ 
formed  world,  voidf  empty  mace :  ingens,  inaae, 
0. — The  formUn  man  ofwiieh  the  nntMiw  wcte 
made,  ehmoe:  a  chao,  einee  the  ereeUioitt  Y. 

ohara,  ae,/,  a  wild  cabbage,  Gs. 

chaxlstla  (car-X  Orum,  n.,  =s  x<V'<'^a>  afee- 
tkat  offamiiy  peaee,  held  February  20M,  0. 

Chaxiteflk  um,  /.,  s=  XdfHtBC,  the  Charitetj 
Graea^O. 

Charon,  ontis,  m.,  =7  XApw^,  the  fenymim  of 
the  Lower  World,  G.,  Y. 

diarta,  ae,/.,  =  xopri^c*  <»  W  o/^  Egyptian 
papynae,  pemer :  quodcamquo  semel  chartis  inle- 
Terit,  H. :  chartas  et  scrinia  posco,  H. :  dentata, 
rnnooth,  lu^-A  writing,  paper :  chartae  obsolue- 
nxot,  the  recordi :  ne  cbarta  nos  prodat :  finis 
chartaeqoe  viaeque^  H. :  tribas  chartis,  books,  Gt : 
61  chartae  aileant, /wem«,  H. 

obartaUi,  ae,  /.  dun.  [cbarta],  a  little  paper, 


CharyMi^  is  laee.  im  or  in,  abl,  I),  /^  ss  x&- 
po^dtCt «  wMr^ool  between,  Italy  and  Sicily,  penoni^ 
fitd  oM  afemaU  maneter,  lu. :  implacata,  Y.— Fig., 
a  dettroyert  boooram,  O.,  H. 

Glietee,  2nim,  /.,  =:  TCtiXat,  the  arms  (of  Scor- 
pio, which  extend  into  Libra,  hence),  Libra,  Y. 

chetydnu,  I,  m^  =  x^vipoc,  a  fetid  water- 
mpent,  Y^  O. 

cbel j%  — t  A^  chelyn,  voe,  chely,  /^  s  xA«c 
(tortoiseX  a  eheU,  lyre,  harp,  0. 


OihillOToili%  ae^  nu,  ^X'^^*^VX'ICt  ^  commander 
of  1000,  Go. 

oliillarolni%  I,  m.,  =  xtkUtpxoc  (commander  of 
1000).— -In  Persia,  the  chancellor  of  state,  N. 

Chimaera,  ae,  /.,  ^  xjiuaipa^  a  fabulous  mon- 
ster, C^  v.,  H.,  O.—A  ship  in  thejleet  ofAeneas,Y, 

ChimaexUera,  a^f.  f  [Ghimaera+1  FER-], 
producing  the  Chimaera,  0. 

o]]arographti]ii,  I,  n.,  =r  x^'P^VP^^^^t  ^  hand- 
writing, hand:  quo  me  teste  convincas?  an  chi- 
rographo?:  chirographum  primorom  imitatas  est, 
— An  autogn^i  Gaesaris  cbirographa  defende- 
re:  falsa  chirograpba,/orymei. 

(ohironomon),  — ,  ace,  -l&nta,  adj.,  =  xcipovo- 
fuiv,  moving  the  hands  signiJieanUy,  gesturing,  lu. 

chiriirgla,  ae,  /.,  =r  x^'P^pyj^  surgery :  chi- 
rurgiae  taedet,  i.  e.  violent  remedies. 

Cbxam,  a4;.,sXioc.  Chian,  of  C7Aiot.— As  subsL 
n.  (sc  yinamX  Chian  wine  (a  sweet  wineX  H. 

Oblamydatiiflk  a^.  [chlamys],  tn  a  mUiiary 
doak. 

ohlamya»  ydis,^.,  ss  xXa/Avc,  a  Grecian  upper 
garment  ofwool^ military  doak,  state  mantle:  cum 
chlamyde  status :  Tyria,  O. :  Pallas  chlamyde  con- 
spectus, Y, — In  g e n.,  a  doak, mantle,  Y^  H^  0. 

ohoTagtnro,  I,  m.,  ssxopoysoy*— Pro  p.,  stage 
eppearatus,  scenery  and  costumes;  hemoe, pomp: 
gloriae.  Her. 

choranlea^  ae,  m.,  s=  xopai&hiSf  a  Jlute-player^ 
wlio  accompanied  the  choral  danee^  lu. 

ohorda,  ae,/.,  =5x>¥^4>  ^'oKd^y  <>  etrit^  (of  a 
musical  instrument):  chordae  intentae:  resonat 
(vox)  chordis  quattuor  ima,  i.  e.  most  acute,  H. : 
Verba  socianda  chordis,  by  the  lyre,  H. :  queruUe, 
0. 

ohorea  ( rarely  chorea  X  ao,  /,  =xop«»«»  « 
dance  in  a  ring,  dance  to  music,  Y.,  H.,  0.,  Tb.,  Pr. 

ohoreuA  or  -iua,  I,  m.,  =  x"^^^*  ^  choree, 
trochee  (a  metrical  foot,  —  ^, 

ohoroBi  I,  nu,  =:  x^P^*  ^  dance  in  a  ring,  ^oral 
dance,  dance:  Nympharum  leres  chori,  H. :  cboros 
agitare,  Y.— ^  troop  of  dancers,  band  of  singers, 
chorus,  choir:  comissationis :  Fhoebi,  v. :  cano- 
rus,  la. — In  tragedy :  actoris  partis  chorus  Defen- 
dat,  H. — Poet.,  of  the  deified  daachters  of  Atlas: 
Pleladum,  Hi — A  multitude,  band,  troM,  crowd: 
inventatis:  philosophornm :  Tstom,  BL:  noster 
(}.  e.  MasarnmX  0. :  la8ciTas,Tb. 

chromlfl,  is,/.,  =  xpofuc,  a  sea-fish,  0. 

ohrjhK>lithoa.  I,  m.,  =r  xfnw<SXidoc,  chrysoUU, 
topaz,  0. 

seorfish  with  a  golden  spot  over  each  eye,  0. 


oibaxla,  Oram,  n. 


'riment. 


id6 


tfie^MO&yjDrooinofU, /br»,  rabhn^foidtr:  eitn  ribi 
Bint  ooDgesta  cibaria,  i.  e.  a  bare  comptUnee,  H. — 
Of  Boldiere :  trium  mensum,  Cs. :  4ecem  dieram 
cocta,  L. :  menstrua,  mtnUhly  wpplies:  aiiBeribits 
cibaria  publioe  locantur. 

Qlbarlu%  atff,  [ctbus],  ffiven  <u  nUiimfj  made 
as  OH  aUawance:  pania,  l  e,  the  bread  earved  to 
elavee. 

olbdrluii],  I,  n.,  =s  KtPvpiovt  a  driaking-cup,  H. 

oibaa,  I,  m.^/ood^  fnehtale^  mitrunent^  fodder: 
Gibum  capiet  cum  e&,  T. :  advoreua  famem,  non 
lubidini  erat,  S.s  suavitatem  cibi  Beatire:  sumerer 
N. :  tantam  cibi  et  potionis  adhibcDdam :  faciUi- 
muB  ad  concoquendum :  se  cibo  iuvare,  Cs. :  ani- 
maUs,  nourishment  m  the  air:  celare  cibiB  fallaci- 
bus  hamos,  bait^  0. :  dcditi  sorono  ciboque,  Ta. : 
clbus  omnia  in  ilk)  Causa  cibi  est,  causes  hunger^ 
0. — P  r  o  Y. :  £  flammft  petere  cibum,  i.  e.  to  snaUh 
vidualsfrom  ajimeral  pyrt,  T. — ^F  i  g.,/ood^  nonr- 
ishmeni,  sustenance:  humanitatiB:  flammae,  0. 

oioada,  ae,  /.,  ths  cicada^  tree^cridctfj  Y. :  ex- 
fipectate  cicadas,  i.  e.  wail  for  summery  lu.    - 

oioatrix,  Icis,/.,  a  sear,  cicatrice:  dcatritiLs 
Buas  Ostentat,  T. :  plagam  accepit,  ut  declarat  ci- 
catrix: adversae,  tootifMb  in  front:  ostentare  cica- 
tricea  advorso  pectore,  S. :  ubi  primum  ducta  cica- 
trix, when  the  wound  began  to  heal  over,  L.  -—  In 
plants,  a  mark  ofincisiony  V.-- In  a  shoe,  the  seam 
of  a  patchy  lu. — ^Fig. :  refricare  obduotam  iam  rei 
p.  cicatrioem,  to  open  the  wound  afresh, 

oioer,  ens,  n.,  the  chickpea,  H. 

oiohoreum,  l,  n.,  =  luxoptta,  chiccoiy,  endtve, 
H. 

Oioonia,  ac,/,  a  stork,  H.,  0.,  lu.,  Ph. 

oiotir,  uris,  cuJ/m  <am0.*  bestiae. 

oiouta,  ae, /.,  A^mZocX;  (given  to  crimioals  as 
poisonX  H. — tlur.,  H. — Used  as  medicine,  H. — 
A  flute  of  hemlock  stalks,  shepherd^ s  pipe,  V. 

ddarta,  is,/.  [Peraian],  a  diadem,  tiara,  Cu. 

Oie^  dvl,  cttuB,  Sre  fl  CI>],  to  cause  to  go,  move, 
stir,  drive:  natura  omnia ciens  et  agitans :  animal 
motu  cietur  buo  :  imo  aequora  f undo,  stirs  up,  V. : 
alquos  e  municipiis,  Ta. :  puppes  siniatrorsum  ci- 
tae,  H.— In  law :  ciere  erotum,  to  divide  the  inherit- 
ance.— ^F 1  g^  to  put  in  motion,  rouse,  disturb  :  aurae 
dent  ^mare),  L. :  tonitru  caelum  omne  ciebo,  V.— 
To  cau  by  ncune,  name,  call,  invoke  :  magna  supre- 
mum  Toce  ciemus,  L  e.  utter  the  last  ifwoeaUon  to 
the  Manes,  V. :  numina,  0. :  triumphum  nomine, 
i.  e.  to  caU  lo  triumphe !  L. :  patrem,  i.  e.  show  otie^s 
free  birth,  L.  —  To  summon,  rouse,  sUr,  eodl:  ad 
arma,  L. :  aere  viros,  V. :  ad  sese  alqm,  Ot. :  ille 
cieri  NareiBBum  postulat,  Ta. — 7b  coil  upon  for 
fidp,  invoke,  appeal  to :  noetumoe  manes,  Y. :  ripe- 
reaa  aororeB^  tie  Fkuies^  (k:  foedera  et  dMa,  L.— 


To  excite,  stimulate,  rouse,  enliven,  produce,  i 
occasion,  begin :  motlUi :  tinnitOs  aere,  Ct :  fletaa, 
V. :  murmur,  Y. :  pugnam,  L. :  pugnam  impigre, 
Ta. :  bellum,  L. :  belli  simulacra,  Y. :  tumultum, 
L.:  Martem,Y. 

oiliciuai,  I,  ff.,  =  KiXictov,  a  covering,  original^ 
Ig  of  CUician  goafs  hair,  used  by  soldiers  and  sea^ 
men,  C,  Ii. 

CfliBBa,  ae,  a^.f,  =  KiXcotra,  Oilieian:  spica, 
of  crocus,  O.,  Pr. 

Cilbc,  ids,  a€{j,,  =:  KiXt^,  CUician :  Taurus,  O. 
— Ptur.  m.,  the  Cilicians. 

cimex,  ids,  m.  [SCI-],  a  bug,  Ct.  —  As  a  term 
of  reproch,  H. 

clnaedoB,  I,  m.,  s=  xlvaiSoc,  one  who  practises 
unnatural  lust,  lu.,  Ct. — As  adj,  with  comp.,  wan- 
ton, unchaste :  cinaediorem,  Ct 

clnoinnatoB,  adj,  [cincinnus],  with  curled 
hair,  wearing  ringlets:  consul 

cincinnao,  I,  m.,  ^  cinwoc,  curled  hair,  a  lock 
of  hair,  curl:  cindnnorum  fimbriae. — Fig.,  in 
rhetoric,  artiflcial  ornament:  in  poStae  cincinniB 
offenditur. 

1.  olnotufl^  P.  of  dngo. 

2.  dnotiM,  08,  m.  [  dngo  1,  a  girding :  Gabi- 


nus,  a  manner  of  girding  the  toga:  incinctas 
dnctu  Gabino,  L. :  cinctu  Gabino  Insignia,  Y. 

dnotutas,  adj,  [2  ductus],  girded,  giH  (rare) : 
Luperd,  0. :  Cetnegi,  i.  e.  the  ancients,  E. 

oinerarloB,  I,  m.  [cluis],  a  Iiair-curler,  Ct. 

oingo^  xl,  Inotu8,ere,  to  go  around^  surramtd, 
encompass,  envii^on,  gird,  wreathe,  crown :  Cingatur 

imens)  corpore:  ooron&  consessus  cinctus  est: 
navis)  aggere  cingit  harenae,  Y. :  os  cinctum  ser^ 
pentibus.  —  To  surround  with  a  girdle,  gird  on, 
gird  ;  esp.  pass,  with  abL,  to  be  girded,  be  encircled: 
saoerdotes  PellibuB  cincti,  in  leather  girdles,  Y. : 
Hispano  dngitur  gladio,  L. :  dngor  fulgentibus 
armis,  Y. :  ense  latus  dngit,  0. :  cinctas  resoWite 
Testes,  0. :  inutile  ferrum  CTmgitur,  Y. :  cinctae 
ad  pectora  vestes,  0. :  puer  alte  cinctUB,  L  e.  f^atfy, 
H. — Pass.,  to  gird  onesdf,  make  readv,  prepeare: 
Cin^tur  in  proelia,  Y. — To  eneir^  with  a  garland, 
crown:  tempera  pampino,  H. :  tempora  ramia,  Y.: 
de  tenero  flore  caput,  0.---0f  places,  to  surrrmnd, 
eneirde,  invest,  enclose:  dvitas  cincta  Gallomm 
gentibuB :  flumea  oppidum  cingit,  Cs. :  urbe  por- 
tuB  ipse  dngitur :  mare,  quo  cingi  terrarum  orbem 
fides,  boun£d,  Ta. :  dnxerunt  aethera  nimbi,  cov- 
ered, Y. — Fig. :  diligentius  urbem  religione  quam 
ipsis  moenibu8,/>Wt/y. — In  war,  to  surround,  for- 
tify, invest,  beset,  besiege:  castra  vallo,  L. :  equHa- 
tus  latent  ciugebat,  Cs. :  urbem  obsidione,  to  6e> 
siege,y.  —  Fig.:  Sicllia  multlB  undique  cincta 
periculiB,  beset:  flammft  Ee^am,  mve£^  its  the 

Digitized  by  V^jOOv  IC 


ISB 


Jkrt  of  lo9€,  v. — 2b  eteort^  aeeompaiw:  regi  pne- 
tor  et  uaua  ex  pnrparatU  latus  cingebant^  L. : 
cincta  Tirgo  matrum  caterri^  O. 

dnsnla,  5niiii,  n.  Mngo],  a  ffMU,  heU:  anrea, 
y. :  pueri,  a  twonUeU,  V.— Of  beasts,  0. 

einsiilii%  I,  m. — ^Prop.,  a  gMUe^  a  tone  (of 
the  earth). 

dniflc^  tois,  m.  [dois+FLA-],  a  hatr-curler, 
H. 

dniB^  erifl,  m.,  <uA«i,  H.  —  Esp.,  of  a  corpse, 
At  aaksa :  filii  sui :  Libabat  cineri,  V. :  dum  modo 
absolvar  dnis,  i.  e.  after  my  death,  Ph. :  Poet  cine^ 
rem  dneres  ad  pectora  pressant,  after  burning  the 
corpie,  O. — Phtr. :  ad  dneres  parentis,  V. :  matris, 
H. — Of  a  burned  dtj,  the  oAm:  in  dnere  urbis 
oonsules  f aturi :  cineres  patriae,  Y.  —  F  i  g.,  (ie- 
wtrudum^  ruin^  annihilalum:  patriae:  deflagrati 
imperi :  abi  omne  Verterat  in  f  umum  et  cinerem, 
i.  e.  had  consumed,  H. 

qlnnamqni  (-monX  i»  fk,  ss  cit^vo^ov,  einna- 
moMf  O. :  dnnanion,  Pr.  —  Flur.,  In^nehee  of  the 
cutnaniiimrtree,0, 

otppuB,  I,  m. — ^P  r  o  p.,  a  pale,  slake,  poet,  pillar. 
— ^H^ioe^  a  pillar  at  a  grave,  H.— i^ur.,  in  war,  a 
hdmark  ofeharpened  tiakee,  cketfouat-de^friae,  Gs. 

oixca,  adv,  and  vraep.,  later  for  circum.  I. 
Ade.^  ofiundy  rouna  about,  aU  around,  near :  gra- 
inen  erat  drca,  0. :  ripae  Responsant  circa,  Y. : 
ex  roontibos  qui  circa  sunt,  which  are  around,  L. : 
led  non  paaai  sunt  ii,  qui  circa  erant,  wJio  were  at 
hand,  N. :  mnltarum  drca  civitatum  inritatis  ani- 
mia,  the  surrounding  totms,  L. :  corpora  multa 
Tiram  drca,  Y. :  farre  ex  agris  drca  undique  con- 
Tecto,  off  <tround,  L. :  cum  circa  omnia  hostium 
essent,  L. — ^IL  Praep.  with  ace,  (sometimes  after 
or  separated  from  the  eiee.), — In  space,  ahout, 
nromsd^  on  the  side  of,  surrounding,  encompassina  : 
quam  (Hennam)  circa  sunt  flores :  ligna  contufe- 
mitt  drca  casam,  N. :  aes  triplex  Circa  pectus,  H. : 
qaem  drca  tigres  iacent,  0.  —  Around,  about, 
mnong^  through:  Romulus  legates  drca  Tidnas 
gentes  misit,  L. :  drca  domes  ire,  L. :  circa  dvi- 
tates  mtserat  nuntios,  L. — In  the  region  of,  near 
to,  near  bg:  urbis  drca  Capuam  occupare:  circa 
litenmm  poenit  castra,  in  the  neighborhood  of,  L. 
— In  vague  designations  of  a  place,  in,  at,  about : 
Circa  ▼trcntis  eampos,  H. :  cum  amor  Sacyiet  drca 
ieour,  H. :  quadridaum  circa  rupem  consumptum, 
L. :  drca  unam  rem  ambitus  f acere,  L. — Of  per- 
BOBS  as  attendants,  around,  with,  attending,  aecom- 
nanging:  canes  quos  drca  se  haberet:  trecentos 
niTenei  drca  se  habebat,  L.-^In  time,  about: 
drca  eandem  boram,  L. :  Circa  lustra  decern,  H. 
-^Ib  aumerieal  designatioBS,  abovt,  nearfy,  almost : 
diea  quingentos  Romanomm,  L. — ^F  i  g^  about,  in 
lio:  ctica  adfectatioiidin  origiols,  Ta. 


otroainoexiiun,  i,  n.  [drca+moerus,  i.  e.  mu- 
ms], the  space  about  a  wall,  on  both  sides  of  a  wall 
(as  a  definition  of  pomerium),  L. 

Circe,  ae  (Y.,  H.),  or  «s  (0.,  Iu.X  aec.  Ciroam 
and  Ciroen,  C. ;  abl.  Circ&,  H.^/.,  daughter  of  the 
Sun,  a  sorceress, 

OiroenBia,  e,  aiH.,ofthe  Circus:  ludi,  the  con- 
tests in  the  Circus  Maxiraus  (ludi  magni),  C,  L. — 
As  subst, :  magni  droenses,  v. 

Oiroino,  — ,  — ,  ftre  [circinus],  to  make  round, 
round:  easdem  circinat  auras,  i.  e.  traverses  in  a 
cirde,  0. 

ciroiJinBt  I,  m.,  s  giprnvoQ,  a  pair  of  compasses : 
flumen  Dubis,  ut  cirdno  drcumductum,  Cs. 

oiroltor,  adv,  and  praep,  [dreus].  I.  Adv,  of 
duration  or  distance,  with  numerals,  about,  not  far 
from:  diebus  cirdter  qnindedm  perrenit,  Cs. : 
horft  drdter  did  quarU,  Cs.:  drdter  OCXX 
naves,  Cs. :  drdter  pars  quarta,  S.:  drdter  duum 
milium  intervallo,  S. :  cirdter  parte  terti&  (armo- 
rum)  celat&,  Os. :  milia  passum  ex  eo  loco  drdter 
quinque,  Cs. :  decern  cirdter  milia  ab  hoste  abes* 
se,  L. — II.  Praep.  with  aec.,  of  time,  about,  near : 
circiter  meridiem,  Cs. :  cirdter  Idils  Septembrls : 
cirdter  Kalendas  lunias,  S. :  octavam  drdter  ho- 
ram,  H« 

olroltia,  see  drculus. 

oironeo,  circnitld,  see  circum-. 

1.  oirouitUB*  P,  of  drcumeo. 

2.  oiroaitQS  or  oiroiiinitiis,  Qs,  m.  [  drcu- 
meo], a  going  round,  circling,  revolving,  revotu* 
tion;  solis.  —  A  dreuit,  compass,  wag  around: 
quod  interiore  spatio  minorem  circui'tum  habe- 
bant»  Cs. :  panro  circuitu  locum  petere,  L. :  in  dr- 
cttitu  ascenstts,  Cs. :  omnem  pererrat  Undiqua 
clrcuitum,  Y. :  drcuitu  cunrantem  bracchia  longo, 
0.— F  i  g.,  in  rhet.,  a  period:  verborum. 

ciroulator,  5ris,  m.  [drculor],  a  peddler,  hawk' 
er:  auctionum,  Asin.  ad  C. 

cironlor,  fttua,  ftrl,  [drculns],  to  form  a  circle, 
gather  in  a  company:  ludex  circulans,  i.  e.gossip' 
ping:  totis  castris,  Cs. 

clroolnB,  I  (ace.  plur.  circlos,  Y.),  m.  dim,  [dr- 
eus], a  circiUar  figure,  cirde:  qui  kvkXoq  Chnece 
didtur :  muri  exterior,  L.-^£ s p.,  in  astronomy,  a 
drcular  course,  orbit :  stellae  circulos  suos  confi- 
ciunt :  ubi  drculus  axem  ambit,  L  e.  o^  the  pole,  0. 
— A  cirde,  ring,  necklace,  hoop,  chain:  Fle^s 
obtorti  auri,  Y.:  crinis  subnectit  auro,  Y. — A 
cirde,  coning,  social  gathering:  in  ciroulis  vdli- 
cant:  in  drculum,  N.:  circulos  conaectari:  per 
drculos  locuti  sunt,  Ta. :  sermones  serentinm,  L. 

oircmn  [ace.  of  circus],  adv.  and  praep.  L 
Adv.,  arouna,  round  about,  aU  around:  Arboiibus 
clausi  drcum,  Y. :  quae  circnm^e8Bf»)H)!P«ef7i)  Os.  \ 


128 


portis  ciroum  omnibiifl  inttanl;,  Y. :  drcum  tntae 
sub  moenibus  urbis,  nmnd  ab(mi  vnder  tks  toaiUy 
y. :  Gentibus  circumqae  infraqae  reliciis,  O. : 
circom  Undique  oonvenere,  on  all  ddet^  V.--^I. 
JPraejx  with  €uc,  (somedmes  foUowing  its  case), 
arotmd,  cUxmt^  all  around:  terra  circum  axem  se 
convertit:  novas  circum  feliz  eat  hostia  f rages, 
v.:  circam  caput  Depoeuit  radios,  0.  —  A&ut, 
upon^  around^  near:  capillus  ciroum  caput  Reieo- 
tus,  T. :  flexo  circum  tempora  comu,  0. :  flumina 
circum,  on  the  borders  of  the  rivideiSy  Y, :  turba 
circum  te  stante,  II. :  Circum  claustra  f  remunt,  V. 
—  Among^  around,  throiwh,  to:  circum  villulas 
nostras  errare,  in  our  viUaa  around:  circum  Me 
vectari  rara  caballo,  H. :  pueros  oircum  amicos 
dimittit,  to  frienda  aroiund:  ducebat  eos  circum 
ci^itates :  dimissis  circum  munieipia  litteris,  Os. : 
circum  oram  raaritimam  misit,  ut,  etc.,  L. :  oras  et 
Utora  circum  Errans,  Y.— >^  the  neighborhood  of^ 
aro/und,  about^  at,  near  by  :  templa  circum  foram : 
arbes,  quae  circum  Gapuam  sunt — Of  attendants, 
with,  attending^  aecompanying :  pauoae,  quae  cir- 
oum illam  essent,  T. :  Bectora  circum,  Y. :  Circum 
pedes  liomines  habere,  i.  e.  <2civm. — IXL  In  com- 
position, the  m  before  vowels  was  not  pronounoed, 
and  is  often  omitted;  dreum  with  many  verbs 
forms  a  loose  compound,  and  tmesis  is  frequent 
in  poetry  (see  circumago,  circumdo,  etc).  Some 
edd.  have  circum  verto,  circum  volito,  etc. 

Circum-ago,  6gf ,  &ctus,  ere,  to  drive  in  a  circle, 
turn  round. — In  tmesis :  (navem)  fluctus  Torquet 
agens  circum,  Y. ;  quocuroque  deus  oircum  caput 
egit,  i.  e.  fiaa  made  A»»  vag^  V. — ^F  i  g.,  of  time,  with 
M,  orpoM.,  to  roll  on^  pate  away,  be  eperU :  circume- 
git  se  annus,  L. :  prius  circumactus  est  annus, 
quam,  etc.,  L. :  annus,  qui  solstitiali  circumagitur 
orbe,  L.  —  7b  tum^  turn  abouty  wheel  around: 
equos  f renis,  L. :  aciem,  L. :  se  ad  dissonos  cla- 
mores,  L. — Fig.:  quo  te  oircumagas?  whither 
wHlvou  turn?  lu. — Pom.,  to  be  draped  about,  be 
led  from  ploM  to  place:  nil  opus  est  te  Circumagi, 
i.  e. elroutoith me, H. — Fig. :  nee  alieni  momentis 
animi  ciroumagi,  be  tvoaged,  L. :  oircumagi  ad  nu- 
tOs  Hannibalis,  be  driven,  L. 

Olroum-aro,  fivl,  — ,  fire,  to  plough  around^  L. 

droumoido^  cidl,  dsus,  ere  [circum +caedo], 
to  cut  around,  cut,  clip,  trim:  ars  agricolaram, 
quae  circumcidat :  gladiis  caeepites,  Cs. — ^F  ig.,  to 
cut  ojf,  diminish,  abridge^  cireumaeribe,  get  rid  of, 
aboheh:  multitudinem :  impensam  funerl,  Ph.: 
drcumcisis  quae  in  quaestum  reperta,  Ta. 

otroitmciBua,  atff.  [P.  of  circnmoido],  cut 
aroundy  cut  off,  atetp,  preeipiloug,  inaeeewible  f 
saxum:  Henna  ab  omnl  mdita:  coUis  ex  omni 
parte,  Ca. 

Olroumoludo^  si,  sus,  ere  foircam+claudo],  to 
$hMi  tfs  eucloee,  eurround:  neduobvs  droumclade- 


retnr  exerdtlbns,  Ob.  :  (oorana)  ab  labris  argento^ 
to  mrrownd  wUh  a  rim  of  miser,  Os.:  OaUlSna 
consiliis  meis  circumolanM,  hemmed  in, 

oirotiin-oolS^  — ,  -^  ere,  to  dwell  round  ^bout, 
dwdl  near:  sinum  maris,  L. :  paludem,  L.  ^ 

Oiroom-onrso,  — ,  — ,  %,te,freq.,  to  run  around, 
run  about:  Hac  iliac  drcumcursa,  T. :  hinc  illinc^ 
Ct. 

circtim-do,  dedt,  datus,  are,  to  place  around, 
cause  to  suiTound,  set  around:  moenibus  ignes 
circumdatosque  restinximus:  exerdtum  hostium 
castris,  L. :  lectis  aulaea  purpura,  Cu. :  collo  dare 
bracchia  circimi,  Y. :  obsessum  te  dicis,  sarmenta 
circumdata:  custodias:  arraata  circumdatur  R. 
legio,  L. :  exercitu  circumdato,  S. :  turris  toto 
opere  circumdedit,  Cs. :  cancelli,  quos  mihi  ipse 
circumdedi :  maiora  vincula  vobis  quam  captivis, 
L. :  egregiam  faroam  pad  circumdedit,  L  e.  con- 
ferred, Ta. — To  eurround,  encompass,  endoee,  en- 
circle: portum  moenibus,  N.:  regio  insulis  dr- 
cumdata:  canibus  saltOs,  Y. :  domum  spatio,  Ta.: 
(aurum)  circnmdatum  argento :  stola  drcumdata 
palla,  H..:  circumdata  corpus  amictu,  0. :  chlamy- 
dem  cireumdata  limbo,  Y. — E  s  p.,  in  war,  io  tur- 
round,  encompass,  invest,  besiege:  castris  oppidum, 
Cs. :  vallo  atque  fossa  moenia,  S. :  oppidum  ooro> 
na,  L. :  exiguis  finibus  oratoris  munus,  have  dr^ 
cumseribed. 

oirotun-dxico,  dtlxl,  ctus,  ere,  to  lead  around, 
draw  around:  aratrum:  suo  iussu  circumdud 
exercitum,  L. :  cohortibus  longiore  itinere  circum- 
ductis,  Cs. :  agmen  per  invia  circa,  L. :  praeter 
castra  hostium  circumducit,  marclies  around,  L. — 
With  ttm  ace. :  alquos  sua  praesidia,  Cs.  —  In 
tmesis :  altaria  drcum  Effigiem  duoo,  Y. :  drcum 
in  quaestOs  ducere  Asinura,  Ph. 

oirotun-eo  or  clrcaeo^  Ivl  or  il,  circumitos  or 
circuitus,  Ire,  to  go  around,  travel  aroimd,  marcA 
around:  flagrantis  aras,  0. :  fores,  N. :  urbem,  L. : 
manibus  trunci  modum,  to  surround,  0. :  circumi- 
tis  iiostium  castris,  Cs. :  \Uknm,  surround,  0. :  oleis 
pacalibus  oras,  encircles,  0. :  qu&  re  drcumirent^ 
make  a  circuit,  N. — To  go  atvund,  visit,  in^Mct: 
praedia :  sancios,  Ta. :  vigilias,  S.  —  In  war,  to 
surround,  endrcle^  enclose,  encompass:  urbem  muro 
circumiri,  Cs. :  multitudine  circumiri,  N. :  ab 
iisdem  acies  a  sinistra  parte  erat  circumita,  Cs. 
— Togo  around,  canvass:  aciem,  solicit,  Cs. :  ordi- 
nes,  Cs. :  senatum,  L. :  veteranos,  ut,  eta :  cir- 
cumibat  docebatque,  L.— Fig.,  to  surround,  en^ 
compass,  encircle,  enclose:  totius  bdii  fluctibus 
circumiri :  ne  superante  numero  drcumiretur,  Ta. 
— To  deceive,  impose  tqpon,  cheat,  circumvent:  Sio 
drcumiri,  T. . 

cizoniifc-eqiiitd^  — >  — ^  fire,  to  ride  arownd: 
moenia,L. 

oironm-teo^  tnU,  1 

Digitized  by  ^ 


oiiomiTOOto 


129 


oiromnpoiio 


carry  around:  nUatIt  tIbo  poeoUun  . . .  oirouro- 
fereUir,  L. :  Banguinem  ia  pateria,  S. :  oodioem : 
hoc  atqae  hue  aciea  circumtulit,  V.:  oculos,  to 
ead  arottnd,  O, :  fA  ut  circumferatur,  retolve, — 
Fig.,  to  spread  around:  bellum,  L. :  arma  ad 
nrbu,  L. :  circa  templa  ignes,  L. — In  religion,  to 
luMtraU,  purify :  Idem  ter  socios  pura  circnmtulit 
unda,  carried  around  water  of  purification^  V. 

circum-fleotd,  flfixl,  flexas,  ere,  to  bend,  turn 
about  (of  a  charioteer) :  longos  cureOs,  V. 

ofrouin-flo^  — ,  — i  ire,  to  blow  around:  ab 
omoibus  ventis  invidiae  circumflaii,  to  be  aseaiied, 

ciromn-fluOb  flaxl,  — ^  ere,  to  flow  around:  la- 
toa  drcomflait  unda,  O. :  Spuma  circumfluit  lictQs, 
0.  —  Fig.,  to  omerflow,  hone  abundance,  be  rich: 
omnibiis  oopiis :  giorift :  circurofluere  atque  abun- 
dare. — Of  diction :  ctroumfluens  oratio,  too  oopioui, 

drCQinflaiifl,  adj.  [drcaiiifluo],,/Coimf>^  around, 
dreumfluent:  amnis,  0.  —  Flowed  around,  sur- 
wmtded  with  water :  insuU,  0. :  campi  Tigre,  Ta. 

dronmlbrinena,  acff.  [circum  +  forum], 
around  the  forum^  tdnnU  the  market  -place :  aes, 
debt*  (at  the  bankers).  —  Frequenting  tnarkete: 
pharmacopola. 

cixcimirfiindo^  f adl,  f  asus,  ere,  to  pour  around : 
mare  drcomf  usum  voH^floming  around,  L. :  gens 
dnmmfusia  invia  flnminibus,  O. :  circurofu8o  in 
aeie,  drcwnwanbient,  0. :  circumfnsa  nubes,  V. — 
To  Mummnd,  enoompamy  eoner^  envelop:  terram 
drcomfundit  a£r :  (mortuuno)  cer&,  N. :  terra  cir< 
eamfosa  mari,  encompaesed by. — In  tmesis :  circum 
dea  fodtt  amictu,  Y. — Ptus.  or  reflex.,  of  a  throng, 
topreu,  crowd  around,  throng,  tftrround,  ding:  a 
tergo  se,  L. :  cireumfunduntur  hostes,  Gs. :  equites 
tb  lateribua  drcumfnsi,  L.:  hostes  undiqne  dr- 
comf osi  erant,  B. :  (Nymphae)  drcumfusae  Dia- 
nara  Gorporibus  texere  aula,  turrounding,  O. :  cir- 
eumfofla  iurb*  lateri  meo,  h. :  drcomfundit  eques 
(se.  leX  Ta.  —  Poet:  iuveni  circum funditur,  i.  e. 
dimge  to  Atm,  0. — ^Fig. :  undique  drcumfusae  mo- 
leitiae:  periculum,  ab  circumfusia  nndique  volup- 
tatibua,  L.  —  7b  endoee,  emfinm,  eurround,  over- 
whdm:  drcamfoana  praesidiorum  oopiis:  circum- 
fosoa  bostiam  ooncarau,  N.  —  Fig.:  drcumfusi 
caligiiML 

cirouoii'SOiiiOf  "^i  *-— }  0Ky  to  roar  around: 
drcumgemit  nrsoa  orile,  H. 

cixonm-gastS,  — ',  — ,  ire,  to  carry  around: 
epistiilam. 

drcvuiipgiredior,  greasua,  I,  dep.,  to  go  about, 
eurround:  exerdtum,  S. :  terga,  Ta. 

oirovm-iBOedk  — ,  — ,  ere,  to  lie  around,  border 
upon :  (Ljoaonia  et  Phrygia)  Europae,  L. 

oJicrnntoto  or  -lioiOb  i^f  Sectua,  ere  [circum 
+iado],  to  tkrom  around,  catt  about :  TaUum,  L. : 
9 


foaaam  vertldbua  iia,  L. :  oircumieeti  multitndine 
hominum  moenibus,  Ca. :  quod  anguis  vectem  cir- 
cumiectua  fuiaset,  had  wound  Heel/ around:  extre- 
mitatem  caeli  rotundo  ambttu. 

1.  dronmiectcui,  adj,  [P.  of  circuroicio],  lying 
around,  surrounding:  aedificia  muris,  L. :  silvae 
itioeri,  L. :  lucua,  Ur— P/t«r.  n.  as  eubet.,  the  neigh- 
borhood, Ta. 

2.  (cironmiaotns,  ils),  m.  [circumicio],  a  coat- 
ing around,  surrounding,  encompassing  ;  only  abl. ;. 
(aether)  terram  tenero  circumieotu  amplectitur, 
with  soft  embrace,  C.  poet. :  arduo. 

oiromniiolo^  see  circumicio. 

ciroom  inioio^  — ,  — ,  ere,  to  throw  up  aU 
around:  vallum,  L. 

oironmitio  or  circuitio^/.  [circumeo],  a  gO' 
ing  round,  patrolling,  L. — ^F  i  g.,  a  circumlocution, 
indirection :  nil  circumttione  usua  ea,  T. :  quid 
opus  eat  circumitione :  drcumitione  quidam  deoa 
loUena. 

ciromn-llgo^  fivl,  itue,  ire,  to  bind  to,  fasten 
around:  natam  hastae,  V. —  To  bind,  encompass, 
surround:  femim  stuppft,  L. :  circumtigatua  angui. 

circum-litas,  P.,  spread  over,  smeai'ed  around, 
besmeared:  taedia  aulfura,  0. :  mortui  cera:  snxa 
musco,  covered,  H. :  (Midas)  auro,  bathed  in  gold,  0. 

(oircum-lno),  — ,  — ,  ere,  to  flow  around:  Rhe- 
nu9  tergum  insulae  circumluit,  Ta. :  quo  (mari) 
pars  arcis  circumluitur,  L. 

oixoumluviOb  6nia,/.  [circum + luo],  ihe/orma* 
tion  of  an  island  (by  floods) :  circumluvionum  iura, 
the  law  of  title  to  alluvial  lands. 

olroum  -  mlttd,  mXsi,  roissua,  ere,  to  send 
around:  legationea  in  omnia  partis,  Gs. :  filium 
cum  roanu,  L. :  milites,  L. :  acapbaa,  L. :  iugo  cir- 
cummissus  Ydena,  L. 

circTUn^nuniOb  Ivl,  Uua,  Ire,  to  wall  around, 
fortify,  secure:  eoa  vallo  fosaaque,  Cs. :  paene  ut 
ferae  circummuniti,  hemmed  in,  Gs. 

oiroummuxiitiOb  ouis, /.  [circammnnio],  an 
investing,  cireumvallation :  oppidi,  Cs. 

ciroumpAduitis^  adj.  [circum + Padua],  aboiU 
the  Po  :  carapt,  L. 

olroum -plaudOb  — ,  — ,  ere,  to  applaud  all 
around:  manibas,  0. 

olroninpleotor,  — ,  I,  dep,  [droum+plecto], 
to  da»p,  embrace,  surround,  tneomvass:  ooniunc- 
tionea  motu  undique :  domini  patnmonlum :  pha- 
retram  auro,  V. :  (collem)  opere,  Ga. 

oixouxn-pUoo,  ivi,  itua,  ire,  to  wind  around: 
anguem  vectia :  belna  drcumplicata  aerpentibua. 

oiroum-pdno,  posul,  — ,  ere,  to  set  around, 
plaee  around:  nemus  atagno,  Ta. :  piper  catiHifl, 
fi. :  alquoa  curuli  sua^i^M^y^Wfel^ie 


ctron  pipot  BOO 


180 


drinkififf 


olroampotatio,  dnis, /.  [  poto  ],  a  d 
aroun<i,  drinking  in  tum^  6.  (XII  Tables). 

circtonretltiui,  P.  [  circom  +  rete  1,  endowed 
with  a  netf  ensnared:  freqaentift  populi  K. 

oirouin-rodo,  — ^  — ,  ere,  to  gnaw  around. — 
Fig.:  diidum  enim  drcumrodo,  quod,  etc.,  I.  e. 
haite  long  hentated  to  utter :  Dente  Theonino  dvc- 
cumroditur,  i.  e.  is  dandered,  H. 

cirotim-Baepid  (not  -sep-),  saepsi,  saeptus, 
Ire,  to  hedge  round,  fence  around,  encircle,  endose : 
circumsaeptus  lectis  hominum  viribus :  armatls 
corpus,  L.  —  In  tmesis :  Glassis  Aggeribus  saepta 
circum,  V.  —  Fig.:  yob  Isdem  ignibus  oirouro- 
saeptL 

oircum-BOliido,  — ,  — ,  ere^  to  rend  around, 
ttrip {once):  aliquem, L. 

olxoiim-scribo,  Ipsl,  Iptus,  ere,  to  encircle,  eir- 
cumscribe,  endoee  in  a  ring  :  orbem :  Tirgulft  stan- 
tern :  Tiiga  r^m,  L.  —  F  i  g.,  to  define,  eneompats, 
endote,  limits  bound,  dreunutribe:  nullis  terminis 
ius  suum :  genus  brevi  ctrcumscribi  potest :  uno 
genere  genus  boo  aratorum,  to  con^rAend  in  one 
date,  —  To  contract,  hem  in,  drewnteribe,  hinder, 
restrain,  confine,  limit:  praetorem:  de  circum- 
scribendo  adulescente  sententia :  insolentia  in  cir- 
cumscribendis  tribunis  plebis,  Ga.  —  To  deceive, 
cheat,  drcumvent,  entrap,  ensnare,  defraud:  iiiter- 
rogationibus  circumscripti :  adulescentulos,  cner- 
reach:  Pupitlos,  lu. — To  caned,  annul,  invalidate, 
make  void,  set  aside:  omni  tempore  Sullano  circum- 
scripto:  circumsoriptis  iis  seotentUs,  quas  posai. 

cirotuUBOripte,  adv.  [  circumscriptus  ],  in  pe- 
riods :  dicere :  complecti  singulas  res. 

circumsoriptld,  onis,  /.  [  circumscribo  ],  a 
boundary,  nrde,  limit,  outline,  contour,  drcuit,  com- 
pass: terrae:  temporis.  —  In  rhet.,  a /^enW; 
verborum. — F  i  g.,  a  deedving,  cheating,  overreach- 
ing, defrauding :  adulescentiuro :  aperta. 

clrcttmooriptor,  5ris,  m.  [circumscribo],  a  de- 
frauder,  decdver,  cheat,  C. :  ad  iura  Tocare  Circum- 
scriptorem,  lu. 

(^OtixUBOriptQ%  adj.  [P.  of  circumscribo]. — 
In  rhet,  in  periods,  perioaie  :  Terborum  ambttQs. 

cironin-Beoo,  — ,  — ,  lire,  to  att  around:  ali- 
quid  serrulft,*  to  saw  around 

oironm-seded,  s6dl,  sessus,  ^re,  to  sit  around, 
surround,  besiege,  blockade,  invest,  enoompaas,  beset : 
Mutinam :  te  in  castello :  oppiduro,  S. :  in  castello 
ciroumsederi,  N. :  opem  ciroumseasis  ferre,  L.^* 
Figi  to  surround,  beset,  besiege:  a  quibus  me  cir- 
cumsessum  videtis :  circumsessum  blanditiis,  L. : 
circumsederi  urbem  ab  invidia  finitimorum,  L. 

(oixcvniBepid),  see  circumsaepio, 

oirouniBeMdS,  onis,/.  [circumsedeo],  a  hostile 
encompassivg,  besieging. 


oiicnmsaflMuik  P.  of  oinamsedeo. 
oirotimHudd,  — ,  — ,  ere,  to  besiege:  Plistiani, 
L. :  oppidum,  S. 

oirotimBUld,  — ,  — ,  Tre  [vircum  +  salio],  to 
leap  around,  dance  around:  circumsilit  Morborum 
omne  genus,  lu. 

oironm-Bisto,  stetl  or  stia,  — ,  ere  (in perf,  like 
circumsto),  to  take  one^s  stand  around,  surround, 
^and  around:  hominem,C8. :  cum  singulas  binae 
naves  circumsteterant,  Cs. :  curiam,  L. :  sex  licto- 
res  circumsistunt :  circumstitvrunt  Tiatores,  Ta. 

oirouxn-sono,  — ,  — ,  ftre,  to  sound,  resound  on 
every  side:  locus  circumsouat  ultt1atibus,u,/S220(i^ 
L. :  ad  ciroumsonans  claoior,  L.  —  To  surround 
with  sound,  make  to  resound,  fiU  with  sound:  aurls 
vocibus  nndique :  clamor  faostes  circumsonat,  L. : 
murum  armis,  V. :  Soythio  circumsonor  ore,  O. 

oiroum-fMnaa,  adj^  sounding  around,  fiSing 
with  sound:  turba  canum,  barking  around,  O. 

circnxnspeotio,  onis,  /.  [oircumspicio],  fore- 
siglU,  drcumspeotiony  caution:  aliqoa. 

oircunuipecto,  avT,  ftlus,  &re,  i^itens.  [circum- 
spicio],  to  look  about  with  attention,  search  around, 
look  after:  bestiae  ut  in  pastu  circumspectent: 
ora  principum,  L. :  omnia:  mare  et  silTaa,  Ta.: 
qu&nam  ipse  evaderet,  L. :  alius  aliuro,  ut  pToe> 
Hum  ineant,  circumspectant,  L.  — Fig.,  to  look 
abofU:  circumspectans  oratio:  oircumspectantes 
defectionis  tempus,  on  the  lookout  for,  L. 

1.  cirotunspectufl,  adj.  [P.  of  circumsplcio], 
toell  considered,  guarded :  verba,  0. 

2.  oiroiimapeota%  Us,  m.  [circumspicio],  a 
looking  about,  regarding :  ut  distineret  regem  ab 
circumspectu  rerum  aliarum,  consideration,  L. — A 
view  around,  outlook:  facilis  est  circumspectus, 
undo  ezeam :  eo,  unde  circumspectus  esset,  L. 

clroumBpioio^  6xt  (perf,  circumspeztl,  T.), 
ectus,  ere  [circum +8peciol,  to  look  about,  east  a 
look  around,  observe,  see:  circumspicio ;  nusquam 
(sc.  te  video),  T. :  ooniunx  ubi  sit,  O. :  nee  snspicit 
nee  circumspiett:  nusquam  circumspiciens  aut  re- 
spiciens,  L. — Fig.,  to  exercise  foredght,  be  cautious,  ' 
take  heed:  esse  circumspiciendum  diiigenter,  ot,  i 
etc. — To  view  on  all  sides,  survey:  sua  circurospi- 
cere  quid  secum  portare  posset^  Cs. :  amictOs,  to  | 
review^  0. :  turris  circumsplcit  undas,  eotnmands, 
0. — To  descry,  gd  sight  of  discern:  saxum,  V. — 
F  i  g.,  to  view  metitdliy,  survey,  ponder,  weigh,  con- 
sido':  consilia  animo,  Cs.:  circumspectis  rebus 
omnibus:  prooellas  quae  impendent:  ctrcumspi- 
cere,  quibus  necesse  sit,  etc. :  animo,  qui  sint  exi- 
tQs  rerum :  quosnam  consules  faoemnt,  L. :  usque 
cone  te  diligls  et  magniftce  dronmsplcts  ?  are  you 
so  haughty  f -^7^  hok  ahout  for,  seek  for  :  tecU 
.0  woeMum,  L.^.lM.m|i,{i5l5.^^g 


CliWIBlBtO 


ISl 


oiterior 


ctromnHitOh  stetl,  — ,  ftre  (in  ptrf,  like  dreum- 
nstoX  to  ttand  around^  take  jMoe  around:  spe 
praedae  addueti  eireamsteteraDt,  Os* :  cireumstant 
properi  aurigae,  V. :  oircumstantes  sUTBe,  0. — 7b 
tmmmmi,  eneampoMB^  enardis  mHqaem,  V. :  (pup- 
pim)  circamsletit  aequor,  0. :  Benmtum :  flellam,  U 
— To  9nrr<nmdy  be$ttj  betiege:  tribanal :  tribanum, 
L. :  regis  tecta,  T.— F  ig.,  to  dand  atomtd,  threat* 
en^beal  hand:  ancepsque  terror  drcumatabat,  L. : 
ado  meomm  CircaiiBstare  odia,  Y.— 7b  eurroundy 
encon^Kua,  oeeujnf,  take  poeaeanon  of:  cum  nos  un- 
diqoe  fata  droouistent:  ance^M  proelium  B.  dr- 
cumsteteraty  L. :  me  circumBtetit  horror,  V. 

circiiin-strepo,  tins,  ere  [drcum+strepo],  to 
make  a  tioiee  eawMdj  din  ab<iu :  damore  seditio- 
sorum  drcumatrepitur,  Ta.— 7b  ehout  clamoroudy 
around:  atrodora,  Ta. 

drciun  -  tero,  — ,  — ^  ere,  to  crowd  aroumd: 
bunCyTb. 

circiim-teziii%  adj.,  immh  around:  Tdamen 
aca]itho,V. 

cireiiin-tono,  ul,  — ^  &re,  to  thunder  around: 
Hunc,  H. 

elicmn^vado,  vfef,  — ,  ere,  to  attack  on  every 
fide,  eneom/Kus;  heeel :  naved,  L. — Fig.:  terror 
cum  dreomTaeaiset  adem,  had  otferwheSned,  L. 

circmn-TagiiB,  adj.,  teaiidering  about^  Jtovsing 
around:  ooeanua,  H. 

drcum-TallS^  &▼!,  &tu9,  ftre,  to  surround  voUh 
a  wdt,  circumvaUate,  blockade,  inveet,  eneompaee: 
drcamrallare  loci  natura  prohibebat,  Cs. :  castra, 
L :  Tot  re«  drcumTallant,  betet,  T. 

circiiinTeotio,  Onis,/.  [circumTeho],  a  carry- 
tug  around — SoUs,  the  circuit,  revolution, 

dzomBTeotar,  — ,  in,  dip.  \  drcomyeho  ],  to 
ride  abomiy  mil  around:  oram,  L— -Poet,  to  go 
through,  describe :  BnigaXe^N, 

dronm-Telior,  Tdctas,  l,  to  ride  around,  eaU 
around:  dasae  ad  Bomanum  agrum,  L. :  naribus 
drcnmveeti  mitttes,  Oi.:  per  infima  divi,  L. :  col- 
libofl^  Oi. :  Brandisii  promunturiam,  L. :  cireum- 
TeheoB  Peloponnesum,  N. :  banc  oram,  Ta. 

diciiUi-Telo,  — ,  — ,  ire,  to  veil,  envelop,  en- 
fold: aurato  drcumvelatur  amictu,  0. 

circiim-Teiiio,  vSDT,7entus,lre,  to  come  around, 
ht  around,  endrde,  eneompaee,  eurround:  circUra- 
Tenti  ftammi,  Cs. :  Cocytos  circumrenit,  V. :  plar 
nitiee  loda  paulo  superioribas  circamventa,  S. : 
fiogulas  urbU,  to  go  from  city  to  eity,  S.^7b  eur- 
rmaui,  eneompem,  brnet,  iwveet :  nofltroe,  Os.  t  oon- 
solem,  N. :  inaontla,  S. :  legio  drearaYenta,  L. — 
Pig.,  to  eneompaee,  heeet,  oppreee,  dietreee,  agtiet, 
overthrom:  drevmYenCua  morbo  te:  aHquem  per 
arbitmm,  i  e.  I»  fay  hoU  of:  potentta  aliculus  opi- 
boa  dfeaaiTeairl:  falsis  erimiaibaa,  S. :  ab  inimi- 


da,  S. :  aenem  drcumTenlunt  iticommoda,  H.— 7b 
deceive,  cheat,  defraud:  circumrentua  pecuaift:  per 
inaidiaa  ab  eo  ciroumveni,  betrayed  into  an  an^ueh, 
Ca. :  fenore  drcumTenta  pleba,  L. 

Oiromn-Tmrto^  — <,  — ,  ere,  to  turn  around,  re* 
vclveon:  rota  cireiunrertitur  axem,  O, 

droum-vestio^  — ,  — ,  ire,  to  clothe,  cover  over. 
— Of  language :  ae  circumveatire  dictia,  0.  poet. 

oirotim-ToUto,  ftvl,  ^,  ire,  to  fly  around: 
lacQa  circumvolitavit  htrundo,  V. :  thyma,  H.  : 
circumvolitantca  alifeea,  Ta. 

oirotun-volo,  fi?I,  atua,  &re,  to  fly  around: 
praedam,  V. :  mora  atria  circumvofat  alia,  H. : 
Spem  auam,  hie  prey,  0. 

cir6iim'>TOlTO^  — ,  — ,  ere,  to  roll  around,  re- 
volve through:  magnum  aol  drcumrolvitur  an- 
num, V. :  rota  perpetuum  drcumvolvitur  azem,  0. 

CironOt  1,  m.  [  OVRr  ],  a  ciretdar  line,  circle : 
lacteua,  the  Milky  Way, — An  endoeurefor  atldetie 
gamee,  raco-eouree,  ring:  longo  deoedere  ciroo,  V. : 
munera  circo  looantur  In  medio,  V. :  maritimua 
(at  Anagnia),  K-^Eap. :  Ctrcna  Maximua,  an 
oval  dreue  between  the  Palatine  and  Aventiae  lalle, 
with  room  for  100,000,  C,  L.,  O. ;  often  called 
Ciroua,  G. :  Fallax  ( aa  the  ivaort  of  eoothaayers 
and  jugglera),  H.— The  Circoa  FlaminiuB,'C. ; 
called  Oireas,  0. 

oirta,  ia,  /;,  ssmI/mc,  a  eea-bird,  into  which 
Seylla  woe  changed,  0, 

oimui,  I,  m.,  a  lock,  curl,  ringlet,  tuft  of  hair, 
IVL.-^ A  fringe  (on  a  tunic).  Ph. 

ois,  P^^-  [2  ^^-]*  ^^  ^**  ^^'  ^^  Tiberim 
redire,  L :  Kuphratem :  da  Rhenum  incolunt,  Ca. 

Cis-alpinus,  adj.,  on  (hie  eide  of  the  Alps,  Cie- 
alpine :  Gallia,  C.,  Ca.,  L. 

fisinin,  I,  n.,  a  light  two-wheeled  vehicle,  cabrio- 
let, 

Gi»-rhenaniui,  a4j.  [da+JEtheaus],  <m  thie  eide 
of  the  Rhine:  Germani,  Ca. 

data,  ae,  f.,  =  tdani,  a  woven  baeket,  wicker- 
work  baekel,  box,  T.,  C,  Ct,  Tb.,  0.— For  booka,  lu. 
-^A  money-eheet:  effracta,  H. 

clatolla,  ae,/.  dim,  [ciata],  a  ematt  cheat,  box,  T. 

oUtema,  ae,/.,  a  cietem  (for  water),  Ta. 

clstophomft  (-os),  I  (^en,plur.  Um,  L.),m.,= 
Ktaro^Spoc,  an  Aeiatic  com  atamped  with  a  data, 
wortli  about  four  drachmae, 

oitata%  oifj,  with  comp.  and  $up,  [P.  of  2  citol, 
quick,  rapid,  apeedy,  awift,  in  haate,  at  full  epeea: 
equo  citato,  at  full  gallop,  Cb.  :  ora  citatorum 
equorum,  V. :  nautae,  Pr. :  citato  gradu,  L. :  axe, 
lu. :  citatiore  agmine,  L. :  dtatiasimo  agmine,  L. 

oitertor,  Aria,  and  dtimua,  adj.  comp.  and  n^. 
[etter  from  da],  on  thia  aide:  dterior  provincia, 


oithara 


182 


oiTto 


Cs. :  Hlsptnift,  C,  N.— JV^rr^,  neset:  (stella)  ulti- 
ma a  caelo,  citima  terns. — F  i  g. :  humana  et  cite- 
riora  ooDsident :  ut  ad  haec  citeriora  ▼eniam. 

oithara,  ae,  /.,  =  Kt^dpa,  the  cUhara,  eiihemj 
ffuUar,  InU^  V.,  H. :  citharae  peritus,  Ta.  —  The 
mime  of  the  cithdra,  art  of  jlfxying  on  the  lute: 
Apollo  citharam  dabat,  V.:  citharam  docere 
alqm,  Pr. 

oithaziata,  ae,  m.,  =  vt^api^c,  a  pUyer  on 
the,  ciiharcu 

oithaxiatrla,  ae,  /.,  sr  KtdapivrpuM,  a  female 
plainer  on  the  cUhara,  T. 

Cithariao^  — ,  — ^  are,  v.  n.,  ==  m^apiKvf  to  play 
on  the  cithara,  N. 

oitbaroedna,  i,  m., = xt^ap^oc,  one  who  dnge 
to  the  accompaniment  of  the  eiiharaj  C,  H. 

oltimiia»  see  citerior. 

1.  oito  (old  oito),  adv,  with  comv.  dtins,  and 
eup,  citiBsime  [citusL  quidcly^  epeeduy^  toon :  abi, 
T. :  disoere :  dicta  Percipere,  H. :  taoitus  citiua 
audies,  T.:  obrepere  earn  (senectutem)  oitios 
quam  putavissent :  non  via  oitius  proeredi  ?  Pb. : 
dicto,  H. :  SeriuB  aut  citius,  tooner  or  uUer,  0. :  se 
in  carriis  citlssime  reclpere,  Gs. — Comp.^  aooiier^ 
rather :  oitius  dixerim,  iactasse  se  aliquos :  Eripiet 
quivis  oculos  citiua  mihi,  quam,  etc,  H. — ^Wlth  a 
negative,  not  eoon,  not  easily :  Haud  oito  mail  quid 
ortum  ex  hoc,  T. :  neque  verbis  aptiorem  cito 
alium  dixerim. 


2.  oito,  fivl,  &tU8,  &re,  intene,  [oieo],  to  put 
"  ,  only  in  J\  perf. ;  a 


xn 
quick  motion^  route^  excite^  only  in  i^  petf. ;  see 
citatus. — Ih  vrge^  adl,  eummon:  patres  in  curiam 
citari,  Ij.  :  centuriatim  populuro,  L. :  iudices :  citari 
nominatim  unum  ex  iis,  etc.  (for  enrolment),  L. — 
In  law,  to  cally  eummon :  citat  reum :  citat  accusa- 
torem . . .  citatus  aocusator  non  respondit :  omnes 
abs  te  rei  capitis  citantur. — To  call  to  witnemf,  call 
tipon,  appeal  to :  quos  ego  testis  citaturus  f  ui,  L. : 
numina,  O.^Fig.,  to  call  forth^  exeiie:  motus 
(  animi )  opinione  dtetur.  —  7b  appeal  to,  qitote, 
cite:  quamvis  cttetur  Salamis  testis  victoriae: 
quos  (libros)  auotores,  L. — To  mention  by  name^ 
fiamcy  mMUion,  proclaim^  announce:  Graeci,  qui 
hoc  anapaesto  citantur :  victorem  Olympiae  citari, 
N. :  paeanem,  to  reiterate :  io  Bacche,  call  out^  H. : 
cltarier  ad  suum  munus,  invoked^  Ct 

oitra,  adv.  and  prctep.  [citer].  I.  Adv.,  on  this 
sidejOn  the  hither  side:  (dextera)  nee  citra  mota 
nee  ultra,  neither  this  teay  nor  that^  0. — On  this 
side,  nearer :  id  a  capita  aroessere :  saepe  etiam 
citra  licet,  not  so  far  :  paucis  citra  milibus,  L. — 
Fig.:  citra  quam  debuit,  less  than,  0. — II.  Praep, 
with  ace,,  on  this  side  of:  esse  citra  Rhenum,  Cs. : 
citra  Leucadem  stadia  GXX :  dtra  fiumen  inter- 
cepti,  L. :  natus  maro  citra,  H. :  ezercitum  citra 
flumen  eduoere.— .fiS^or«,  short  of:  nee  a  postremft 


sjilab&  dtra  tertiam,  before  the  third  ^UAle.— 
Fig.,  of  time,  before,  wUhin:  dtra  Troiana  tem- 
pora,  0. — Short  of,  inferior  to,  leiihin,  leas  ikon  : 
Nee  virtus  citra  genus  est,  mtworthy  of  the  family, 
0. :  citra  neoem  oonstitit  ira,  O. :  oitra  fidem,  i.  e. 
reason  for  distrust,  Ta. :  fines,  Quos  ultra  dtraque, 
eta,  H. — Without,  aside^  from,  except:  citra  spe- 
dem,  not  ornamental,  Ta. :  dtra  Caledoniam  (Bri- 
tannia), Ta. 

oitreoa,  adj,  [citrus],  of  the  cUrus4ree,  of  cit- 
rus-wood:  mensa:  sub  trabe,  H. 

oitro,  adv,  [dot.  of  citer],  to  this  side  ;  only  in 
the  phrase  ultro  dtroque,  ultro  et  dtro,  or,  ultro 
dtro,  hither  and  t?uther,  this  im^  and  that,  here 
and  there,  to  and  fro,  backwards  and  forwards,  re- 
dproeaUy :  ultro  citro  oommeantibus :  ultro  citro- 
que  mitti,  Cs. :  dat&  ultro  citroque  fide.  L. :  inpli- 
cati  ultro  et  citro  oflSdis. 

oitOB,  a^.  [P.  of  cieo],  otiicir,  swift,  rapid: 
classis,  H. :  navis,  0. :  mors,  H. :  inoeMus,  S. :  via, 
L. :  quadrigae,  Y. :  solvite  vela  citi  (i.  e.  dto),  V. : 
dtus  denatat,  H. :  ite  citi,  0. :  equo,  Ta. :  remis,  Ta. 

oiviona,  adj.  [civisl,  of  citizens,  civil,  civic: 
iura,  H. :  rabies,  U. :  bella,  O. :  aima  pro  trepidis 
reis,  i.  e.  defence,  0. :  corona,  the  civic  crown  (of 
oak-leaves,  given  for  saving  the  life  of  a  dtizen 
in  war),  C,  L. 

oivflis,  e,  a€(j,  with  comp,  f  civis  ],  of  citizens, 
dvil,  civic :  bdlum :  discordia,  S. :  acies,  0. : 
aestus,  H. :  victoria,  N. :  mos  oonsuetudoque : 
clamor,  L. :  quercus  (I  e.  corona  dvica),  V. — As 
subsi.  n. :  si  quioquam  in  vobis  civilia  esset,  sense 
ofptblie  duly,  L. — ^In  the  phrase  ius  civile, />ri- 
vate  rights,  the  law  (kb  protectmg  dtizens):  sit 
erg«)  in  iure  civili  finis  hie:  neque  naturall  neque 
d  vili  iure  descripto :  de  iure  dvili  si  qais  novl  quid 
instituift,  the  CUnl  Law:  quod  agas  mecnm  ex  iure 
civili  non  babes :  civile  Ius  evolgavit,  a  code  oj 
procedure,  L. :  inteream  si .  .  .  novi  dvilia  iura, 
legal  process,  H. — X  e  t  o  n.,  of  the  state,  relating  to 
public  life, political, public,  state  :  BOwniiA,  political 
science:  mersor  civiiibus  undis,  Ht^^Civil  (opp. 
military):  offioia:  munera,L.:  res,  L. — Fig^ 
courteous, polite,  dvil,  affakie,  urbane:  quid  enim 
civilius  illo  ?  0. :  sermo  minime,  L. :  ingenium, 
Ta. :  parum  dvile,  unbecoming  a  private  dtizen,  L. 

(nvQiterj  adv.  (dvilis],  dtizenrlike,  as  becomes 
a  private  citizen:  vivere :  vim  facere :  cenare,  with 
decent  hospitality,  lu.:  fixeroet  plus  quam  civili- 
ter  iras,  excessively,  0. 

chriM,  is,  abl,  -vl  or  -ve,  m.  and  /.  [  2  CI- 1,  a 
dtisen  (opp.  peregrinus^ :  Bomanus :  bcnus  et  f  or- 
tis :  impii :  dves  cum  civibus  de  virtute  cwtabant, 
S. :  Attica,  T. :  Romana :  O  dves,  oives  I  my  fd- 
low-diizens,  H. :  Irepidos  dvis  exhorior,  O. :  omnes 
dves  toi:  unperare  oorp^^t^^^  dvibus  suis, 


:e^^6\^.* 


188 


olarlUs 


tubfeeiM.  —  Fig.:  ciyis  totfos  mundi,  a  tUkm  of 
tkeworltL 

civitii^  itis  (ffen,  vlur,  -fttium  or  -fttum),  /. 
[ciris],  the  eondition  of  a  citkeiij  eUizenahip,/ree' 
dom  of  the  citify  nunSbenihip  in  tlie  eommunUy : 
populi  R.:  donare  al^m  civitate:  asciscere  in 
dvitatem,  L.:  recipere  ia  civitatem:  relinquere 
atqoedeponere:  retinere:  eripere  nobkKHvitatem, 
obUtin  hijf  forte:  quibiui  dvitaa  erepta  eM^wreeUd: 
furari:  ios  ctYitatis:  oommunio. — A  eommttnity 
of  cUuenM,  bodjMjoliiie,  tiaie :  aaota  civitate  mag- 
nitudine  urbis,  L. :  oiWtati  persuasit,  ut,  etc,  Cs. : 
pennota,  S. :  io  triomphe  dicemus  civitas  omnis, 
H. :  dvitates  condere :  Helvetia,  Cs. :  aequissimo 
iure :  administrare  civitatem :  oomitia  tot  civita- 
turn. — F I  g. :  nt  iam  mundas  una  eit 

olades  (oladis,  L.X  i^,/ [1 CEL-],  degtntdum, 
injury,  miadiirf,  harm^  mufortuM^  discuter^  lou^ 
dkriment^  ealamiiif:  importuna  civitatifl:  Lucti- 
fica :  magna,  S. :  captae  urbis,  L. :  agrum  omni 
belli  clade  penrastat,  L. :  orbs  sine  Hilonin  clade 
numqoam  oonquietura,  toitfuntt  ruining  MUo  :  pri- 
▼atae  per  domes,  the  losses  of  paHictuar  famdies, 
L. :  Cladibos  paaoere  nostrts,  0. :  Troiae  Fortuna 
tristi  elide  iterabitur,  H. — In  war,  a  disaster^  de- 
featj  overthrow,  diseomJUurSy  massacre;  magnam 
cladem  in  oongressu  faoere,  SL :  accipere  cladem, 
io  be  beaten,  L. :  magnam  poputo  R.  cladem  attu- 
lit :  Don  Yolnns  saper  volnas  sed  multiplex  olades, 
L. :  illios  noctis,  V. :  sine  clade  victor,  i.  e.  tnthoiU 
lots,  H. — A  pesl,  plague  :  in  ipsos  Erumpit  clodes, 
O. — A  loss,  maiming :  dextrae  mands,  L. — A  de- 
eiroger,  seourge,  pesi  :  Libyae,  V .  —  Oom^ion  : 
Hoc  foDte  denvmta  olades,  eta,  H. 

dam  [2  OAL-],  ado,  and  praep.  I.  Adv., 
eeeretig, prieatefy,  covertly,  in  secret:  Si  sperat  fore 
clam,  wU  not  be  found  out,  T. :  tum  id  elam,  he 
kept  it  a  secret,  T. :  vel  vi,  vel  clam,  Tel  preoario, 
by  framd,  T.:  Sychaeum  Clam  ferro  superat, 
eteedikUy,  V. :  eai  te  oommisit  alendum  Olam,  0. 
— ^n.  Pitup.,  mthout  ihe  knowledge  of,  nnknown 
te. — With  eM. :  clam  vobis  salutem  fagft  petivit, 
Ce. — ^With  ace.  (  old  ) :  olam  evenire  patrem,  T. : 
Neqne  adeo  clam  me  eat  quam,  etc.,  nor  am  I 
ignorant^  T. :  Non  clam  me  haberet,  etc,  conceal 
from  me,T. 

damator.'drifl,  m.  [clamo],  a  bawler,  deeUnmer, 

Clamito^  ftVT,  fttns,  ftre,  freq.  [clamo],  to  cry 
9JUmd,  bawl,  eoeiferate:  (passer)  vano  damitans. 
Ph. :  quid  clamitas  ?  T. :  haec,  L. :  He  sycophan- 
Um,  eali,  T. :  clamitans,  *  Indignum  facinus,'  T. : 
eiamitaa :  *  qoo  uaqne  ista  dieis  V\  *  ad  arma,*  cla- 
mitana,  L. :  falsa  esse  ilia :  liberum  se  .  .  .  esse, 
Ga.:  ebmitabat  aodiret  matrem,  Ta. — Paes.  im^ 
pete. :  '  Thalassio  ferri '  damitatnm,  L. — F  i  g.,  to 
prodaim,  reeeal^ betray:  supercilia  damitare  oalli- 
.  ditatem  videntar. 


olimo,  ftvl,  &tu8,  are  [  1  GAL-  ],  iittrans.,  to 
call,  cry  out,  shout  aloud,  complain  aloud:  Non 
clamas  ?  non  insanis  ?  T. :  de  pecunift :  anseres, 
qui  clamant :  (  dcada  )  clamare  occoepit.  Ph. — 
JVane,,  to  call  aloud,  call  upon,  proclaim,  declare, 
invoke:  comites,  0.:  ora  clamAntia  nomen,  0.: 
morientem  nomine,  Y. :  Saturnalia,  L. :  se  causam 
crimenque,  V. :  alquem  furem,  H. :  clamare, 
'  Adeste  cives  * :  '  Persephone,'  clamant,'  0. :  *  Ha- 
ter, te  appello,*  H. :  indignisslme  Factum  esse,  T. : 
dignam  rem  esse :  damare  coeperunt,  sibi  ut  ha- 
beret hereditatem.  —  Fig.,  to  prodaim,  declare: 
eum  beatiorem  fuisse  quam,  etc :  ( tabulae )  se 
corruptas  esse  clamant:  quid  euim  restipulatio 
damat  ? 

clamor,  oris,  m.  [1  CATi-],  a  loud  call,  shout, 
cry:  clamorem  audivi,  T. :  toUere:  ad  aethera, 
V. :  prof  undere :  oompesoe,  H. :  magnus,  6. :  in- 
gens,  v. :  nauticus,  V. :  it  clamor  eaelo,  V.  —  A 
friendly  shout,  aedamation,  apjplause:  secundus, 
V. :  ooronae,  H. — A  hostile  caU,  clamor,  shout,  0. 
— Of  birds  or  insects,  a  cry,  sound:  irruum,  mer- 
gonim,  v. :  apum,  V. — A  noise,  sowtd,  echo:  sco- 
puli  clamorem  dedere,  V. :  montium,  H. 

olamoana,  atff.  [clamor],  damorous,fidl  of 
noise:  pater,  lu. :  circus,  resounding,  lu. :  Fhasma 
Catulli,  the  noisy  farce,  *  the  Olutst,'  lu. 

olanoQlum,  adv.  and  praep.  [clam].  Z.  Adv., 
secretly,  privatdy:  mordere,  T. :  id  agere  inter  se, 
T. — II.  Praep.  with  ace.:  clanculum  Patres,  in 
secret  from,  T. 

clandestinna,  ae(j.  [clam],  secret,  hidden,  con- 
cealed, clandestine:  scelus:  nuntii  legationesque, 
Gs. :  foedus,  L. :  colioquia  cum  hostibus. 

clangor,  oris,  m.  [  1  GAL-  ],  a  sound,  clang, 
noise :  tubarum,  V. :  dangorem  f  undere  (of  birds), 
G.  pottt. :  oonsonus  (pennarum))  0. :  cum  magno 
dangore  volitare,  L. 

dare,  adv.  with  comp,  [clarus],  brightly:  ful- 
gens,  Gt.  —  Clearly,  distinctly,  plainly :  eemere : 
dicere,  H. :  clare,  *  tuemini,'  iiiquit,  Gs.  —  F  i  g.,  t7- 
hMrioudy,  hotwrably,  splendidly:  darius  exsplen- 
desoebat,  N. :  darius  indicant  Laudes,  H. 

.  OlareOb  — ,  — ^  §re  [clams],  to  be  bright,  shine 
(of  the  stars),  G.  po«t  —  Fig.,  to  be  renowned,  be 
iUustriotts :  viri  gloria  daret,  Enn.  ap.  G. 

dareaco,  — ,  — ,  Sre,  twcft.  [dareo],  to  grow 
bright,  Ta. — Fig.,  to  become  aucUble,  sound  clear: 
sonitQs  armorum,  V. — To  become  illustrunts,  grow 
famous:  facinore,Ta. 

clarigatio,  Onis,/.,  a  fine,  ransom  (for  trans- 
gressing limits),  L. 

dartnoim%  adj.  [  clarus +SON-],  dear-sound' 
ing,  Umd:  vox,  Gt. :  aurae,  G.  poet 

claritas,  atis, /.  [gl^uf J.b7€5ei>»  ^^«««. 


cUurltudo 


184 


tpiendor;  henc«,  of  tound,  eleameta:  in  vooe.— 
Of  repaUtion,  edeMty,  reruwm^  fame,  splendor: 
Dum  te  daritatis  paenitebat?  pro  tut  cl&ritate: 
olaritate  pnieBtantes,  K.:  Herculia,  Ta. 

daiitudo,  inis,/.  [clarus],  brighiness:  deae 
(i.  e.  lunaeX  Ta.— /fetiown,  celebrity,  spUndoTj/ame: 
summa,  S.:  tanta,  S. 

olaro,  — ,  — t  are  [clarus],  to  make  bright,  ex- 
hihit,  G.  poet.  —  Fig.,  to  tUustmte^  make  famous, 
H. 

clartia,  adj.  with  comp,  and  sup.  [1  CAL-1  clear, 
bright,  shining,  brilliant:  lux,  open  dag:  clarissi- 
ma  luce  laetari :  mundi  luraina,  V. :  luccrna,  H. : 
nox,  Ta. :  pater  clarus  intonat,  in  the  clear  sky,  V. : 
clarissimae  gemmae :  vitrum,  0. :  purpura  rum  ai- 
dere  clarior  usus,  H. :  argento  delphines,  V. :  gem- 
mis  corona,  0. :  aquilo,  clearing^  V. — Clear,  loud, 
distinct:  clariasima  vox :  clarior  vox,  Os. :  plangor, 
0. — Fig.,  clear,  manifest,  plain,  evifUnt,  inielligtble : 
haec  certa  et  clara  adferre,  T. :  omnia  non  prope- 
ranti  clara  certaque  erunt,  L. :  luce  clariora  con- 
silia :  id  qnod  est  luce  darius :  somno  clarius,  O. 
— Brilliant,  celebrated,  renowned,  illustrious,  honor- 
able, famous,  gloriotts:  viri:  oppidum:  glorift  da- 
riores :  vir  darisBimus :  pax  clarior  quam  bellum, 
li. :  ad  memoriam  imperium,  L. :  faeundia,  S. : 
clarissima  civitas,  N. :  agendia  causis,  H. :  bello, 
Ta. :  ex  doctrina :  ob  id  factum,  H. :  Troianoque 
a  sanguine  Acestes,  V. — Notorious, noted, marked: 
minus  clarum  putavit  fore  quod,  etc. :  populus 
luxurift,  L. 

claBslirius,  adj*  [dassisl  of  the  navy :  oentu- 
rio,  captain  of  a  ship,  Ta. — Plur,  m.  as  subst^  ma- 
rines, naval  forces,  Os.,  N. 

claasioola,  ae,/.  dim.  [classis],  a  flotiHa,  little 
fleet. 

olasalcmn,  l,  n.  [dassicus],  afieid  signal,  trum- 
pet-call:  cecinit,  L. :  cani  iubet,  Cs.:  dasaico  ad 
contionem  convocat,  L. :  classica  sonant,  V. :  ex- 
citatur  classico  miles,  H. :  necdum  audierant  in- 
flari  classica,  trumpets,  V. 

clauious*  adj.  [classis],  of  the  fleet,  of  the 
navy :  milites,  marines,  L. :  bella,  navcU,  Pr. :  legio, 
Ta. — Plur.  m.  as  subst.,  marines,  Ta. 

clasflia,  is  (abL  e ;  rarely  I),/.  [\  CAL-],  a  doss, 
great  division  (of  the  people,  formed,  according  to 
property,  by  Serviua  Tullius),  L. :  prima  classis  vo- 
catur . . .  turn  secunda  classis,  etc. — F  i  g. :  quintae 
classis  videri,  i.  e.  of  the  lowest  rank. — 7%c  citizens 
under  arms,  an  army :  Hortinae  classes  (i.  e.  co- 
piae),  V. — A  fleet :  nomina  in  classem  dare,  L. : 
maximas aedificare  classes:  classis omandaecausfi, 
L. :  facere,  Gs.:  classe  navigare,  by  skip:  penatis 
Glasse  vefao  mecum,  V. :  dassibus  valent,  Ta. 

clatra,  Oram,  n.  (Pr.),  or  clatri  (-thri),  Orum, 
m.  (H.),  =  KKijI^pa,  a  lattice,  grate,  bars. 


(olavdeo),  see  3  olaado. 
claudicatio,  onis,/.  [claudico],  a  limping,  C, 
daudlco,  — ,  — ,  &re,  v.  n.  [claudus],  to  limp, 
halt,  be  lame:  ex  volnere. — ^Fig.,  to  halt,  waver,  be 
wanting,  be  defective :  tota  res  daudicat :  in  ullo 
officio :  si  quid  in  nostr&  oratione  claudicat. 

1.  olaudo  (oludo),  si,  sus,  ere  [CLAV-],  to 
shut,  dose,  sliut  up:  forem  cabicuU:  portaa,  Os. : 
rivos,  to  dam  up,  Y. :  dausae  f ot%B,  Tb. :  ostia, 
Gt. :  ocelloe,  Pr. :  clausae  hieme  Alpea,  L. :  pupu- 
las :  lumina,  V. — ^Fig.,  to  shut,  close :  dorous  clausa 
pudori :  aurls  ad  voces :  f  ugam  hostlbus^  to  cut  off, 
L. :  clausa  oonsilia  habere,  i.  e.  to  conceal :  deum 
clauaum  pectore  habere,  0. :  animam  laqueo,  i.  e. 
to  end  one*s  life,  0. —  5fb  dose,  end,  conclude:  lu- 
strum, H. :  opus,  0. :  epistulam,  O. :  agmen,  to 
bring  up  the  rear,  Cs.— 7b  sliut  in,  endose,  encom- 
pass, surround,  imprison,  hide^conflne :  quae  (urbs) 
loci  natur&  clauderetur :  stabulis  armenta,  V. : 
claudens  textis  cratibus  pecus,  H. :  rlvus  clausua 
ripis,  L. :  nemus  claudit  Silva,  0. :  (apes)  in  arbore 
inani,  0. — 7b  encompass,  invest,  besiege,  bhekade: 
portus  custodift  clauses  teneri,  Cs. :  urbem  obsi- 
dione,  N. :  multitudine,  N.  —  To  s/iut  in,  hem  in: 
bine  Tusco  claudimur  amni,  are  hemmed  in,  Y. : 
nemvnim  saltas,  Y. :  tibi  clauduntur  rete  capreae, 
0. — To  dose,  limits  restrict:  Nolo  tibi  ullum  com- 
modum  in  me  claudier,  i.  e.  that  you  be  deprived 
of,  T. :  nee  ita  claudenda  est  res  familiaris,  ut,  etc : 
numeris  sententias,  to  express  in  poetical  form : 
pedibus  verba,  i.  e.  to  compose  verses,  H. 

2.  olaudo,  — ,  — ,  ere  [CLAY-].  — Prop.,  to 
limp  ;  hence,  f  i  g.,  to  falter,  hesitate,  stumbU:  etiam 
si  (vita)  ex  aliqu&  parte  clavderet :  quid  est  cur 
claudere  orationem  malint  ?  :  si  altera  parte  clau- 
det  res  p.,  L. 

claudtia^  adj.  [CLAY-],  linking,  halting^ lame: 
deus :  altero  pede,  N. :  pes,  H. :  para  terpentia,  Y. 
-~P  r  o  V. :  daudua  pilam,  the  lame  man  (holds  fast) 
the  balL'—¥  i  g.,  crippled,  xmperfeet,  defective  :  na- 
ves, L. — Of  language:  oanniua  altemo  veran,  i.  e. 
degies  (the  alternate  verses  short),  0. —  Wavering, 
untrustworthy :  pars  officii  tui,  0. 

clanstra,  drum,  n.  [claudol  a  lock,  bar,  bolt : 
revellere  claustra:  rumpere,  v.:  portanim,  L. : 
sub  daustris  rei  p.  positum  rectigal. — A  harrier^ 
bcnmds  :  obstantia  rumpere  daastra  (the  barriers 
of  a  race  -  course),  H. — A  gate,  dam,  dike:  Lu- 
crino  addita,  Y. :  portfls  claustra,  tntranee,  Gu. — 
A  barricade,  bulwark,  key,  defence,  fortreu^  waif, 
bank:  ut  terra  dauatra  looorum  teneret:  urbs 
velut  claustra  Etruriae,  L.:  raontinro,/>aa8e«,Ta.: 
Aegvpti,  the  key  to  £ifypt,  L.:  claustra  contrahe- 
Te,h  e.  the  line  of  eireumvallationy  Ta. — 'A  har- 
rier, hinderanoe:  iata  nobilitatis. 


claurtmm.  J,gn,.^§lg<>4^(5t!^g«< 


it.  form  of 


185 


qUvomw 


claiutn,  a  harrUr^  Mndranae:  obicitur,  i.  e.  a 
cAaist,  Ol — A  fnyniitr  fortrett,  key,  point  of  eonr 
trol:  iam  perdomitorum,  Gu. 

clausula,  ae,  /.  [  claudo  ],  a  eUae^  condutiouy 
end:  in  quo  (mimo),  a  fitting  end:  epiaiulae. — In 
rhet,  i^  dote  ofapmod, 

ftlawOTwi^  f,  n.  [claudo],  on  eneUmire :  in  clauso 
linqaere,  in  eonfinement,  V. 

clausQfl^  adj,  [P.  of  claudo],  eloae,  reserved,  Ta. 

clava,  ae,/.  [1  CEL-],  a  knotty  branch,  rough 
tiict,  cudgely  duB:  sternentes  agmina  c1av&,  v.: 
male  mulcati  davia:  Herculea,  Vt,-^AfoU  (for 
exerdse). 

davariiiiB,  I,  n,  [clavus],  money  given  tc  tol- 
dkn  to  buy  ghoe^taiU,  Ta. 

davidila,  ae,/.  dim,  [clavus],  a  tendril. 

1.  clavlger,  gera,  gerum,  adj.  [clara+GES-], 
ehA-bearing  :  Volcani  proles,  i.  e.  Periphetet,  0. — 
Of  Hercules,  the  dvb-bearer,  O. 

2.  olavi§;er,  geri,  m.  [clavis+GES-],  tJu  key- 
bearer  (of  Janus),  0. 

clavia.  is  {abL  vl  or  ve),/.  [CLAV-],  a  key: 
horreorum  clavea :  clavXs  portis  imposuit,  L. :  por- 
uram.  In. :  adulterinae  portarum,  false  keys^  S. : 
cUvis  adimere  (uxori),  to  divorce. — A  bolt:  clavls 
portis  imponere,  L. — An  inttrument  for  driving  a 
top:  adunca  trochi,  Pr. 

clavns,  I,  m.  [CLAV-],  a  nail:  clavi  ferrel,  Cs. : 
clavos  figentes,  L. :  elavo  ab  dictatore  fixo,  L. :  ex 
hoc  die  clavum  anni  movebis,  i.  e.  reckon  the  be- 
ginning of  the  year :  tamquam  clavo  clavum  ei- 
ciendom :  beneficium  trabali  clavo  figere,  with  a 
epike,  L  e.  fo  dinch:  Necessitas  Clavos  traballs 
Oestans,  H.  —  A  rttdder,  fieim:  clavum  ad  litora 
torqaere,  V.  —  Fig.:  davnm  tantl  imperi.  —  A 
purple  wtripe  (on  the  tunic,  broad  for  senators, 
narrow  for  the  eqnites) :  lati  clavi,  L. :  latus  cla- 
▼U3  (absurdly  assumed  by  the  praefect  of  a  vil- 
lageX  H. — P  o  e  t,  a  etriped  tume :  rautare,  U. 

demena,  entis  {ahl.  -tl ;  rar^y  -te,  L),  adj.wMh 
comp.  and  tup.,  mild,  calm^ gentle:  cleroentissimus 
amois,  O. — ^Fi  q^  eabn,  quid,  gentle,  tranquil,  kind  : 
vita,  T. :  capio  me  esse  clementem :  satis  in  dispu- 
tando. — MUd,  forbearing,  indttlaent,  compaeeionate, 
merdful :  animo  dementi  in  lUam,  T  :  iudtces : 
Tiro  clenens  misero  peperd,  H. :  vir  ab  innooen- 
tift  clementiaaimus:  legis  interpres,  L. :  castigatio : 
deaoentior  aententia,  L,^-Mtigatod,  qualified:  ru- 
mor, & 

dementer,  adv.  with  romp  [clemens],  quietly, 
jdaddfy,  tranquilly,  calmly :  si  quid  est  factum 
dementer:  hominem  accepit. — By  degreen, gradu- 
ally: iaga  dementius  adire,Ta. :  editum  iugum,Ta. 
-^With  forbearance,  mildly,  with  indulgence:  ius 
dieere,  Oa. :  dudis  militibin,  i.  e.  without  plunder- 


dementia,  ae,  /.  [demeus],  moderation,  nUld- 
n4ts,forbea7'ance,  benignity,  clemency,  merey:  de* 
mentia  in  eoa  uti,  Gs. :  nihil  magno  viro  dignius 
clementiA:  vtctoris:  roonimentum  clementiae 
suae :  clementiA  conoordiam  ordinum  stabiiiri,  L. 

depo,  psl,  — ,  ere  [CLEF-],  to  eteal  (rare) :  sa- 
cram  qui  clepsit  (for  depserit):  si  quis  clepsit, 
etc.,  L.  (old  law). 

clepsydra,  ae,  /.,  ^  KXexjnidpa,  an  inelmmeni 
for  meaeuring  time  by  water,  water-glaee,  water- 
dock,  depeydra ;  used  to  mensura  the  time  of  a 
speaker ;  hence,  craa  erso  ad  clepeydram,  by  the 
dock  (of  exerdses  in  declamation):  ad  clepsydram 
latrare  dooere,  to  rant 

cliens,  entis  {gen.  plur,  -entlum ;  rarely  -entum, 
H.),  m.  [for  cluens,  F.  of  clueo],  a  pervonal  dtpend- 
an4,  client  (a  freeman,  protected  by  a  patron ;  he 
received  from  him  an  allotment  of  land  or  of  food, 
and  accompanied  him  in  wnr) :  Koscii :  Gliens  ami- 
cus hospes  nemost  vobia  ?  T. — A  client,  retainer, 
follower :  coegit  dienils  suos,  Cs. — A  companum, 
favorite:  iuvenum  nobilium,  H. — Of  nations,  «ti6- 
jeet  aUiee,  dependanta,  vamale,  Cs.  —  Fig.:  cliens 
Bacohi,  under  the  protection  of  Baechve,  H. 

clienta,  ae,/.  [cliens],  a  female  client,  H. 

dientela,  ae,  /.  [cliens],  dientship,  patronage, 
protection,  the  relation  of  a  client  to  Jm  patron :  in 
clientelam  Nobis  dedit  se,  T. :  in  cuius  fide  sint  et 
dientdft,  whoee  clients  they  are. — IHur.,  diente,  de- 
pendants: amplissimas  clientdas  accipere  a  maio- 
ribus :  provinciales :  esse  Pompei  clientelas  in  pro- 
vincifi,  bodies  of  dients,  Cs. — Of  nations :  magnae 
(Aeduorom)  erant  dientelae,  allies,  dependants,  Cs. 

dientnliis,  l,  m.  dtm.  [cliens],  a  poor  client,  Ta. 

oUnatus,  adf.  [CLT-],  bent,  sunk,  C.  poet 

Clio,  as,/.,  =  KXciw,  the  muse  of  History,  H., 
0.,  lu. — A  daughter  of  Oceanus,  V. 

Olipeatus,  a^f.  [clipeus],  armed  with  a  shidd, 
shiddrbearing :  agmina,  V.:  seges  virorum,  0. — 
Plur.  as  subsL :  ad  versus  dipeatos,  L. 

cUpens  (clup«),  i,  m.,  or  cUpeam,  X,  n. 
[GLEP-],  a  round  shield  of  metal:  speciem  in- 
clusit  in  clupeo :  maxlmis  dipeis  uti,  K. :  clipeos 
ad  tela  sinistris  obicere,  V. — P  r  o  v. :  clipeum  post 
volnera  sumere, \.^.toad  too  late, 0. — Poet. :  dei 
(Phoebi)  clipeus,  i.  e.  the  tiun*s  disk,  0. — A  fnetallic 
tablet  for  a  rdief,  medalHon:  argenteum,  L. 

clitellae,  &rum,/.  [CLI-],  a  pack-saddle,  sump- 
ter-saddle:  clitellis  alqd  apportare:  clitellas  pone- 
re,  H. :  mihi  imponere.  Ph. 

olitellailiui,  adj.  [clitellae],  bearing  a  pack- 
saddle:  mulua,  C  L.,  H.,  Ph. 

diwsns,  adj.  [divus],  hUly,  full  of  hiUs 
(poet.):  rus,  V. — Ststp,  arduous:  'Juatiua  (via), 
lu.:  Olympus.  0.       digitized  by  ^^OOglC 


oUns 


186 


oootflls 


ollTUS  or  olxvos,  I,  m.  [CLL],  a  <WtWty,  ^cpe, 
atcerUt  Hill,  eminence :  CUtob  deorsum  voraum  est, 
T. :  adveraus  cliYum,  up-hill^  Cs. :  erigere  in  pri- 
II106  agmen  dtvos,  the  fooi-hilU,  L. :  Yiribas  ute- 
ris per  cUtOs,  H.  :  arduus  in  yailes  cliTUs,  deeeeni^ 
0. :  Capitolinus,  tUe  higher  road  to  the  Capitol^  part 
of  Sacra  Via,  C,  Cs. ;  called  Sacer,  H.  — P  r  o  v.  : 
ciivo  Budamus  in  imo,  toe  care  but  beginning^  0. — 
A  dope^ pitch:  meosae,  0. 

oloaca,  ae,  /•  [  2  CLV-  \  a  canal  for  watte 
liguidaf  eewer^  dram,  C. :  alqd  in  cloacam  iacere, 
H. :  maxima,  the  great  eewer  draining  the  Aven- 
tinej  Capitoline,  and  Palaiime  hille,  L. 

Cloaoina  or  Cluacina,  ae,/.  [2  CLV-],  the 
purifier  J  a  mmame  of  Venue^  L. 

Olotho  (  only  nom.  and  ace. ),  =  KX«i»3w,  the 
epifiner^  one  of  the  three  Pareae^  0.,  lu. 

Clnaoina,  see  Cloacina.    oludo,  see  claudo. 

dueo,  — J  — ,  6re  [1  CLV-],  to  hear,  be  epoken 
of  be  eaid  (old) :  ignis  duet  mortalibus  clam  din- 
sus,  AtL  ap.  C 

oltLnla,  m.  and  /.,  a  buttock,  haunch, — Phr,, 
L.,  III. :  sine  clune  palumbes  (tlie  choicest  parts), 
H. 

clupeust  see  dipeus. 

Cn.,  written  for  the  praenomen  Gnaeus ;  e.  g. 
Cu.  Domitius  Alienobarbus. 

Cndsius  (Onoa-),  a({/.,  =  KvutautCt  of  Ouwt», 
the  ancient  capital  of  Crete  ;  hence,  castra,  of 
Minoty  0. :  regna,  V. :  Stella  Coronae,  i.  e,  of  Ari- 
adne, y. :  calami  splcula,  Cretan,  H. 

coaoervatlo,  Onis,  /.  [ooacervo]. — ^I  n  r  h  e  t., 
an  accumulation  (of  proofs,  etc.) :  universa. 

coaoervd,  avl,  fitus,  ftre  ^oom-  +  acenro],  to 
heap  together,  heap  up,  collect  tn  a  mate :  pecuuiae 
ooacervantur :  tantam  vim  emblematum:  cada- 
vera,  Cs. :  hostium  cumulos,  L. :  agros,  to  amase. 
— ^F  i  g.,  to  multiplg,  heap  :  argumenta :  luctQ^,  0. 

coaoeaoOb  acuT,  — ,  ere,  inch.  [cora-+acesco], 
to  become  acid,  eour:  ut  vinum,  sic  aetas  vetustate 
coaeesoit — Fig.,  to  deteriorate,  become  corrupt. 

coaotor,  dris,  m.  [cogoj,  a  collector  (of  money) : 
perquiritur  a  coactoribtis. — In  an  army,  the  rear- 
guard: ooactores  agminis,  Ta. 

coacta,  drum,  n.  [coqo],  felted  clothe,  Cs. 

1.  ooaotna,  P.  of  oogo. 

2.  (ooaota%  Us),  m.  [oogo],  eompulmon,  eon- 
ttraint  (only  M.  eing,):  coactu  Istius,  under  com- 
pidsion  from  him:  civitatis,  Cs. :  meo. 

ooaedifloo,  — ,  fttus,  are  [  oom-+aedifioo  ],  to 
build  up,  buUd  upon:  campum:  loci  coaedificatL 

ooaeqao,  ftvi,  Atns,  ftre  [  com- +  aeqno  ],  to 
make  equal,  make  even,  level :  montes,  S. — F  i  g.,  to 
equalize,  drag  down :  ad  libidines  tuas  omnia. 


ooagmentatid^  dnis,  /.  [  ooagmento  ],  a  Join- 
ing, connection,  union :  corporis :  non  dissolubitis. 

coagmento,  &?T,  &tus,  ire  [  coagmentum  ],  to 
join,  cement  together,  eorifiect:  trabes,  Os.:  opus 
SQum  (natura). — ^F  i  g.,  to  connect :  verba :  (verbo- 
ruro)  concursns  coagmentatus :  pacem,  to  conclude, 
^  coagmentam,  I,  n.  [cogo],  a  joining  together, 
joint:  inter  coagmenta  lapidum,  Gs. 

ooagnlum,  I,  n.  [cogo],  an  agent  of  eoagtda- 
tion,  rennet,  runnel,  0. — Curde :  liquefacta  coagula 
lacte,  0. 

coaleooo^  aluT,  alitos,  ere,  inch.  [  com- + 1 AL-], 
to  grow  firmly,  etrike  root,  increaee,  become  etrong : 
ilex  ooalnerat  inter  saxa,  had  eprung  up,  S. :  in 
cortice  ramus,  0.  —  F  i  g.,  to  unite,  agree  together, 
ooaleace:  Troiani  et  Aborigines  facile  coalaermit, 
S. :  cum  patribus  animi  plebis,  L. :  multitndo  eoa- 
lesoere  in  populi  unius  corpus  poterat,  L.:  rem 
coalescere  concordiA,  be  a^fitled,  L.:  oonoordia 
coalueraut  omnium  animi,  L. :  pace  coalescente, 
becoming  eetabliehed,  L. :  coalescens  regnum,  re- 
covering strength,  L. :  ooalita  libertate  inreveren- 
iieL,foUered,  Ta. 

ooangOBtS,  — ,  — ,  ftre  [  com-+angustu8  ],  to 
limit,  restrict :  legem. 

coarctatid,  coaioto^  see  coart.. 

ooarguo,  ul,  — ,  ere  [oom--farguo],  to  over- 
whelm vfith  proof,  refute,  silence,  expose,  convict, 
prove  guilty :  refelli,  coargui  putat  esse  turpissi- 
mum:  tot  testibus  coargui:  Lentulum  diasimu- 
lantem  ooarguunt  sermonibus,  S. :  ut  coram  ooar- 
guebantur,  fassi  omnes,  L.:  aliquem  avaritiae: 
commutati  indicii.  —  To  prove,  demonstrate,  «Aow, 
estaUish,  ei^aose,  refute:  fuga  laboris  desidiam 
coarguit:  crimen  suspicionibus :  improbitatem : 
Laoedaemoniorum  tyrannidem,  K. :  quam  (legem) 
usus  coarguit,  has  proved  injudicious,  L. :  domini 
aures,  betrays,  0. :  Osos  non  esse  Germanos,  Ta. 

ooartatio  (ooarot-X  dnis,/.  [coarto],  a  ermed' 
ing, pressing  together:  plurium  in  angusto,  L. 

ooarto  (-aroto),  ilvi,  fttus,  are  [com- + arte], 
to  press  togeUier,  compress,  contract,  confine  :  angu- 
stae  fauces  coartant  iter,  L. :  in  oppidts  coartatus. 
— F  i  g.,  to  abridge,  shorten  :  consulatum,  Ta. :  iter, 
0. — Of  discourse,  to  abridge,  compress:  haec 

ooooinaa,  a^j.  [coocum],  scarlet. '  laena,  lu. 

ooccnm,  I,  n.,  =;  kokkoq,  a  berry  yieidtna  a 
scaHet  dye  :  rubro  oocco  tingere,  irilh  scarlet,  H. 

coclea  ( cochlea  ),  ae, /.,  =  coxXtac,  a  snail: 
inter  saxa  repentes,  SL :  Axva,  H. 

Coclea,  itis,  m.  rSCA-+oculus],  one -eyed. — 
E  s  p.  surname  of  Horatios,  who,  in  the  tear  with 
Poj'senna,  defended  a  bridge  alone,  L.,  C,  V. 

OOOtilla,  e,  adj'  [coquo],  bwmod;  latercull, 
Cu.:  m\xn,of  burned  bricks,  6. 


Digitized  by  VjOOQlC 


187 


oooiy%  P.  <Kf  ooquo.       oooiu,  see  ooqniM. 

CbcftxiB  (-ob),  T,  m^  =  KwKvr6c  (lamenta- 
tionX  a  river  of  the  lower  WwrH  C,  V^  H. 

o5da,  ae,/.,  see  canda. 

oodeat;  icis,  tit.  (for  caudez),  a  Moek:  Godice 
mleao,  O. — A  log  for  pumahxng  davee,  tioeka :  in- 
mandns,  Pr. :  reaidens  in  codioe,  lu.  —  A  bhek 
eawn  inio  iahUU^  book^  wriUngy  mamteeripi,  doett' 
meiU  (in  leaves ;  of.  ToImneR,  a  roll) :  mnltos  co- 
dices impIeTh:  fakus. — ^Esp.,  an  aeoouni-book  : 
accept!  et  erpensi,  a  ledger :  in  codicis  extremft 
cert, ike  lent  tablet:  referre  in  codicem. 

CodiclUi,  orum,  m.  dim.  [  codex  1  a  writing- 
tablet,  note-book :  sententias  in  codicillos  referre. 
— A  note,  bUlet,  C. :  codicillos  ferre  cum  praecep- 
to,  Ta. — A  petition,  Ta.  —  An  imperial  rescript, 
patent,  Ta. — A  will,  testament,  Ta. 

(coelebs,  coelo,  ooelnm),  etc.,  see  cael-. 

coSmo^  emi,  Sroptus,  ere  [com-H-eino],  to  pur- 
chaae,  bug  up,foreUall:  multa,  T. :  carronim  nu- 
menim,  Ca. :  res  pretiosas :  frumentum,  lu. 

ooeiiq>tio,  Onis,  /.  [co«mo].-^In  law,  a  form 
of  mmrriage  bg  a  pretmded  sale,  transferring  the 
voman,  with  her  eUate,  to  the  man  (in  manum). — 
A  fetitiotu  marriage  (to  free  an  heiress  from 
special  burdens). 

coemptii%  P.  of  coema 

(ooeoa),  see  cena.    (ooennm),  I,  see  caenunw 

ocriiOt  iTl  or  il,  itufl,  Ire  [ootn-+eo]f  to  go  Uh 
gethtr,  eome  together,  meet,  assemble,  eoUeet:  in 
Firaeo,  T.:  matronae  ad  Ventoriam  frequentas 
ooSont^  L. :  quo  popolas  coibat,  H. :  eertis  diebos 
(ad  ooDcilium),  Ta. :  miiia  crabronHm,  O. :  popuU 
legatkmibus  coeunt,  6v  their  repressntatises,  Ta. — 
To  come  together  in  battle,  meet,  eneounter :  inter 
se,  y. :  agmina,  Gu. :  cetera  turba  ooit,  foitts  t» 
the  attack,  O.—To  come  together^  be  united^  gather, 
unite,  combine:  ooeundi  in  unom  spatiura,  L.: 
manns  coit  omnia  in  unum,  V. :  qui  unft  ooierant, 
C& :  ut  ooSat  par  lungaturque  pari,  H. :  amnes  in 
artios  eo^unt,  Ga. :  membra,  O. :  coit  formidine 
sanguis,  congeals,  V. :  digiti  co0ant,^rroio  together, 
0. :  Tolnera  ooiere  mea,  have  dosed,  Pr. :  Inier  se 
capita  (arcfUi),y. :  ut  placidis  co^ant  immitia,  H. : 
TDemini  nobis  verba  ooisse,  to  have  been  exchanged, 
Pr. — Fig.,  to  unite,  win  together,  assimilate,  com- 
bine, agree, aUg  oneself,  conspire:  cum  hoc:  princi- 
pes  tarn  una  coierunt,  Gs. :  in  foedera  dextrae, 
V. — Of  a  marriage  contract :  taedae  quoque  iure 
ooissent,  O. :  conubio,  nuptiis,  Gu. :  cum  captivft, 
Cu. :  Hac  gener  atque  socer  co^ant  meroede  suo- 
mra,  i.  e.  in  the  marriage,  V. — ^With  societaietn,  to 
enter  into  partnership,  make  a  compact,  become  art 
alig,  aasoeuite,form  a  league:  societatem  laboris : 
com  Obesare  societatem :  cam  Lacedaemonils,  N. : 
socieialem  soeleris :  ad  cam  rem  societas  coitur. 


(oospio),  ooepi,  coeptus,  ere  [com-+l  AP-], 
to  begin,  commence:  non  Prius  olfecissem,  quaro 
ille  quioquam  eo^peret  f  T. :  mecum  cogitare,  T. : 
cum  ver  esse  coeperat:  Fluctus  coepit  albesoere^ 
V. :  oppugnare,  Gs. :  alia  fieri  coepere,  S. :  cum 
Lacedaemonils  pugnari  coepit,  N. :  urbanus  ha^ 
beri,  H. :  res  agi  coepta  est :  ante  petitam  esse 
pecuniam,  quam  esset  coepu  deberi:  obsidione 
coepti  premi  hostes,  L. :  beilo  premi  sunt  coepti, 
N. :  mitesoere  disoordiae  intestinae  coeptae,  L. : 
si  quioquam  hie  turbae  ooeperis,  T. :  iilud,  quod 
ooepimus,  videamus:  ilia  quae  coepta  sunt  ab 
isto :  ooeptum  bdlum  f  oret,  8. :  se  non  ante  ooep- 
turum,  quam,  etc.,  L. :  perge  quo  ooepisti  (sa  ire): 
dimidium  facti,  qui  coepit,  habet,  H. :  ita  coepit 
tyrannus  (sc.  dicere),  L. :  Ilioneus  placido  sic  pec- 
tore  coepit,  V. :  coepit  cura  talia  rates  fsc.  fari)^ 
V.  —  P.  coeptus,  bq^n,  commenced,  unaertaken : 
consilium  fraude  coeptum,  L. :  iussis  Garmina 
coepta  tuis,  V. :  quaedam  (animalia)  modo  coepta, 
in  process  of  creation,  0. :  mors,  soug/U,  0,  —  Of 
things,  to  begin,  be  b(^n,  take  a  beginning,  com- 
mence, originate,  arise:  post,  ubi  silenUum  coepit 
.  .  .  verba  facit,  etc,  S. :  cum  deditio  coepit,  S. : 
pugna  coepit,  L. 

coepto^  — ,  — ,  &re,  intens.  [  coepio  ],  to  begin 
eagerlg,  begin,  undertake,  attempt:  contingere  por- 
tUs,  G.  (poet.):  appetere  ea.  quae,  etc :  quid  coep- 
tas,Thraso?  T.:  insidias,ta. 

ooepttun,  I,  n.  [coepio],  a  work  bmun,  ban- 
ning, undertaking :  neo  taedia  coepti  tflla  mei  ca- 
piaro,  O. ;  audax,  L. :  audacibus  adnue  coeptis^ 
V. :  temere  ooepta,  L. :  coeptis  meis,  0. :  ne  ennn- 
tiare  coepta,  L 

1.  co6ptQ%  P.  of  coepio. 

2.  (ooeptaSt  Qs),  m.  [coepio],  a  beginning,  tm- 
derlaking, — Only  piur,:  suos. 

ooto>ao^  cul,  cttus,  ere  [com-+arceol,  to  en* 
dose  on  aU  sides,  hold  together,  surrotma,  encom^ 
pass:  (mundus)  omnia  correct:  Vitta  ooercebat 
capillos,  0. :  virga  oo^roes  turbaro,  H.  —  To  re* 
strain,  confine,  shut  in,  hold,  repress,  control:  (am- 
nis)  nullis  cofircitus  ripis,  L.:  Buoina  coilreuit 
( undas  ),  0. :  frenisque  co6rcoit  ora,  O. :  vitem 
ferro  amputans  ootfrcet:  (operibus)  intra  muros 
coflroetur  hostis,  L. :  (mortuos)  Styx  oodrcet,  V. : 
Tantalum  oo«roet  (Orcus),  H. :  Messapus  primas 
acies,  controls,  V.—- F  i  g.,  of  discourse,  to  control, 
confine,  restrain,  limit :  ( nos  )  quasi  extra  ripaa 
difSuentes. — 2h  hold  in  cheeky  curb,  restrain,  tame, 
correct :  cupiditates :  procacitatem  hominis  mani- 
bus,  N. :  suppUciis  delicta,  H. :  in  praetore  co($roen- 
do  fortes :  quibus  rebus  cofirceri  milites  soleant, 
Gs.:  pueros  fuste,  H.:  animum,Ta.:  co^roendi  ius 
(in  contione),  of  maintaining  order,  Ta. :  cannen, 
quod  non  llulta  dies  ooSrcuit,  corrected,  H. 

oo^roitio,  Onis,  /.  [  co^rceo  ],  a  restraining, 


188 


tettraitU^  eon^nUnion,  ehtutitemmU:  ootffeitionem 
inhibere,  L. :  magtstratas,  on  the  part  of  the  maff- 
ieiratet,  L. :  sine  co6rciilonibua  agere,  Ta. 

ooSrdtaB,  P.  of  coerced. 

ooetcui,  Os,  m.  [for  coitiu],  a  coming  together: 
amnium,  Cu. — An  oaeanbleMe^  crowd,  company:  in 
omnl  coetu  concilioque :  soTlemues  ludorum :  noc- 
iumi,  L. :  socios  in  coetum  Advocat,  V. :  coetu 
solute,  0. :  coetibus  alqd  saucire,  Ta. :  divious 
auimorum. — B  s  p.,  a  festival^  feaat :  coetum  cele- 
brate faveiites,  V. 

cogitate,  adv.  [  oogito  ],  wik  refedwn^  con- 
eiderately:  quae  scripsisset. 

OOgitatld,  onis,/.  [cogito],  a  thinking,  consid- 
ering, deliberatiug,  'Owught,  reflection,  meditation^ 
imagination:  cogitatio  in  se  ips&  vertitur:  coni- 
mentatio  et  cogitatio:  acerrima  et  attentissima : 
simplices,  magnas,  Ta. :  timoria  praeteriti :  occur- 
rit  cogitatio,  qualis  animus  sit. — The  facultg  ojf 
thought,  reaeoning  power :  (homo)  particeps  cogi- 
tationis :  esse  ingenio  et  co^itatione  nulla,  of  no 
intellectual  force. — A  thought,  opinion,  judgment, 
renotution,  design, plan, project:  omnes  meas  cogi- 
tationes  in  rem  p.  conferebam :  mandare  litteris 
cogitationes  suas:  multaeet  graves:  sapientiores: 
saeva,  Ta. :  reliqua  belli,  i.  e.  plans  for  continuing 
the  war,  Os. :  minor  intervenit  maiori,  L. 

Cdgitatum,  I,  n.  [cogito],  a  t/iought,  reflection, 
notion,  idea:  acutius  imperatoris,  N. — Usu. plur. : 
cogitata  proloqui,  T. :  eloqui :  patefacere,  purpose, 
N.:  sapientiura. 

c5gitataa,  adj.  [P.  of  cogito],  ddibetate :  iniu- 
ria:  verbum. 

cdgito,  &▼!,  iltus,  &re  [com-+Bgito],  to  consider 
thorougldy, ponder,  weigh,  '^^f^  upon,  think :  etiam 
atque  etiam,  T. :  animo,  T. :  rationem :  roaiores 
vestros,  Ta. :  te  video,  non  oogito  solum :  Scipio- 
nem,  to  call  to  mind:  quid  agam,  T. :  in  quanta 
oalaroitate  aia,  S. :  quo  loco  sis :  quantum  in  illo 
seeleris  f uerit :  tantum  sibi  esse  permissum,  quan- 
tum, eta :  haec  posse  aocidere,  Gs. :  quern  gentes 
OBStiorem  cogitavenint  ? :  de  nobis.  —  To  feel,  be 
inclined,  be  disposed:  humaniter  in  me:  si  quid 
amice  de  Bomanis  cogitabis,  are  frtemdly  to,  N. : 
Karthago  male  iam  din  oogtuns,  hosHls  in  disposi' 
tion.  —  To  have  in  mind,  intend,  meditate,  design, 
plem, purpose,  mean:  hunc  iu  aedls  Recipere,  T. : 
si  liberi  ease  cogitaretis :  ex  fumo  dare  luoem,  H.t 
nihil  nisi  caedes :  quid  mali  cogitari  potest,  quod, 
etc:  mecum  rem,  Cu.:  latere  arbitrabantur  quae 
cogitaverant,  their  purposes,  N. :  quid  Cantaber 
oogitet,  H. :  scelus,  Iu. :  quid  oogitet  Auster,  V. : 
ut  altquid  acquireret,  Os. :  ut  haberet,  quft  f ugeret, 
kV. :  ne  quam  occasionem  dimitteret,  Gs. :  dies  ac 
loctes  de  pemicie  &\\\,  plotted  for :  de  nostro  iiHc- 


ritu :  ia  Pompeiamim  oogitabam  (sc  ic^;  eo  die 
cogitabaro  in  Agnanino  (sc.  manere). 

cdgoita,  ae,^.  [1  oognalus],  a /rma&  relation, 
kittswoman :  ne  m  cognatam  pecoes,  T. :  tuae,  T. 

odgnatiOb  tois,/.  [1  oognatus],  blood-reUHon- 
ship,  kindred,  connection  by  birth:  f rater  noster 
cognatione  patruelis :  te  maiime  cognatione  atttn- 
gebat:  oognationem  iatervenisse,  8.:  propinqu& 
cognatione  Hannibal!  iunctus,  L. :  nulla  tibi  cum 
isto :  deorum  (L  e.  cum  dis).  —  Conor.,  kindred, 
relations,  persons  allied  by  descent :  homo  magnae 
cognation  is,  Gs.:  dedeous  oognationis. — ^Fig.,  re- 
lationship, iusodation,  connection,  agreement,  kin- 
dred, resemblance,  affinity:  quibus  (poetis)  est 
maxima  cum  oratoribus :  studionim  et  artium :  an 
potest  propior  ulla  esse  quam  patriae  ? 

1.  odgnataa,  adj,  room*+6£N-],  sprung  from 
the  same  slock,  related  by  blood,  kindred:  mihi :  pa- 
tres,  Oie  relationship  of  ourfat/iers,  V. :  per  cog- 
nata  corpora  supplex,  cu  a  kitisman,  0. :  anguilla 
cognata  oolubrae,  Iu. — Of  a  kinsman,  of  kindred: 
latus,  0. :  pcctora,  0. :  nrbes,  V. :  sanguis,  V. : 
eaelom,  0. :  faba  P/thagorae  (alluding  to  the  doc- 
trine of  transmigration),  H. — ^ig-i  kindred,  coit^ 
genial,  related,  connected,  like,  simuar:  alqd  roeo- 
tibns  nostris :  vocabula,  H. 

2.  oognatas,  I,  m.  [  1  oognatus],  a  kinsman, 
blood-relation :  his  proxtmus,  T. :  araici  cognatique 
alcius:  est  tibi  mater,  Cognati?  H.:  cognatonim 
aliquis,  Iu. 

cognltiOb  Onis,/.  [oom-4-GNA-],  a  becoming 
aequainted  with,  aequirimg  knowledge,  knowledge, 
acquaintanee:  rerum:  animi:  orbis:  cogiiitione 
atqne  hospitio  dignos. — A  conception,  notion,  idea  - 
deorum  innatae  cognitiones. ' —  In  law,  a  judicial 
exanuniOtion,  inquiry,  eognixanoe,  trial:  ipsius  cog- 
nitio  de  existtmatione :  captorum  agrorum :  vacan- 
tium  miUtiae  munere,  L. :  inter  patrem  et  filium, 
L.:  dies  cognitionis,  the  day  of  trial:  centurionum 
Gognitio  de  milite,  Iu. :  tribuni,  a  decree,  Iu. — Ree^ 
ognition,  discovery:  oognHio  facta  esse  filium  na- 
tum,  T. :  de  cognitione  ut  oertum  sciam,  to  make 
sure  of  the  discovery,  T. 

cognltor,  Oris,  m.  [cora'+GNA-]. — ^In  law,  an 
advocate,  attorney:  cognitorem  ascribit  Sthenio: 
qui  cognitor  est  datus:  qui  cognitorcs  homines 
honestos  daret,  was  represented  by :  iuris  sui :  ire 
domum  iube,  fi  comitor  ipse,  H. — I  n  g  e  n.,  a  de- 
fender,  protector :  hoc  (Caesare)  auctore  et  cogni- 
tore  huiusce  sententiae. — A  witness,  voucher. 

oognitus,  a^.  with  comp.  and  sup.  [P.  of  cog- 
noficojjtnown,  acknowledged,  approved :  res  plane: 
homo  virtute  cognitA :  oognitiora  (mala),  O. :  haec 
esse  cognitissima,  Gt :  nulli  cognitius,  0. 

oognoman,  inis,  n.  [com-+6NA-],  a  smnuBme, 
second-name,  famity-Home  (a^e^  jip,  j^e  name  of 

Digitized  by ' 


laa 


oolm^rto 


the  gens  to  dkHngaish  the  fvtally) :  T.  ManliuB, 
qui  Galli  torque  deirmcto  cognomen  (so.  Torquati) 
invenit:  sapientb:  Grassus  oognomine  Dives: 
Mercuriale  ImpoBuere  mibi  cognoineo,  H»:  natio- 
nis  inagis  quam  generia  uti  cognomine:  Diodes 
estyPopillus  oognomine:  duo  quorum  alteri  Capi- 
toni  cognomen  est:  cognomen  cui  Africano  ex 
Tirtnte  f  uit,  Gs. :  Tardo  cognomen  piugui  damus, 
«e  caU  the  slow  tnau  ttupid^a, — I  n  g  e  n.,  a  fiame: 
locos,  Hesperiam  Grai  cognomine  dicunt,  Y. :  Ghao- 
nio3  cognomine  campos  a  Chaone  dixit,  Y. :  priaca 
locorum,  Pr. 

cofpadmentmii,  l,  n.  [rare  or  kte  lor  cogno- 
men], a  gumame:  cognomento  qui  Qiooruvh^  per- 
hibetur,  Poet.  ap.  G. :  Puteoli  cognomentum  a  Ne- 
rone  adipiscuntur,  Ta. — A  ncum :  (Rhenum)  verso 
cognomento  Yahalem  dicere,  Ta. 

cognominatcUk  a<{f.  [oognoroen],  tifnonymout 
(once):  rerba. 

( cdgnomiziis,  e\  only  abiU  ting^  cognomine, 
adj.  [  cognomen  ],  like-namedy  of  the  $ame  name  : 
oognomine  Insubribus  pago,  hearing  tlie  same 
name,  L. :  gandet  cognomine  terra,  Y. 

cognoBCO^  gn6Tl  (often  oontr.,  cdgndsU,  cdg- 
nurd,  cognosse,  etc.),  gnitus,  ere  [oom-+(g)no9cdj, 
to  became  aequaitUed  vnih,  acquire  knovAedge  of, 
aseertem,  Itam^  perceive,  unaerMtand ;  per/,,  to 
know:  regiones,  Gs. :  domOs  atqne  villas,  S. :  am- 
aem,  Y.:  qnam  (antiquitatem)  habuit  oognitam, 
N. :  cas^  uostros,  Y. :  miserias  sociorum :  quis 
sim,  ex  eo,  S. :  per  exploratores  montem  teneri, 
C±. :  f  urto  postridie  cognito :  quibus  ( scriptis  ) 
cognitis,  after  reading,  K. :  id  se  a  Gallicie  armis 
cognoviase,  knew  by  ihar  weapons,  Gs. :  fide  oogni- 
t&,  isMied,  N. :  ab  his,  non  ionge  oppidam  abeise, 
Cs^ :  aed  Metello  experimentis  cognitum  erat,  ge- 
BOS  infidom  esse,  S. :  qoem  plane  petditam  cogno- 
rmt :  vos  fortis,  S. :  aliter  ac  sperarat  rem  pi  se 
habentem,  N« :  alqm  magni  animi :  alqm  paratis- 
simo  animo :  tandem  qui  siem,  T. :  id  socordi&ne 
an  casu  acciderit,  S. :  cognito,  vivere  Ptolemaeam, 
L. — ^Poet.:  casus  multis  hie  cognitus,  experienced 
bu.  lu. — Supin.  aec,:  promissa  eiiis  cognitum  ex 
praesentibus  misit,S. — Sujnn.abl. :  pleraque  digna 
cognita.  —  To  recognize,  acknowledge,  identify:  In 
eft  re  ntilitatera  meam,  T. :  alii,  ne  coj^nioscerentnr, 
ad  necem  rapiebantur :  inter  cetems  Yeturiam,  L. : 
ostendimus  Gethego  signum,  cognovit :  signa  sua, 
S. :  cognoscenti  simtlis  fuit,  teemed  to  recognize 
him,  O. :  pecus  exceptum  est,  quod  cognovissent, 
identified,  L. :  neque  currentem  se  cognoscit,  is  like 
himself,  V. :  euro  Syracusis,  to  identify.—  To  seek  to 
ibunp,  inquire  into,  investigate,  examine:  Yerres 
cogDosoebat,  Yerres  indicabat :  accusatfonem  cau- 
saroqne:  numenim  militum:  de  agro  Gampane: 
de  bereditate. — 7b  eriiieise,  apprecUde:  at  neque 
spectari  neque  oognoeci 


ise,  appreci0t»:  at  neq 
(fabula)  potuerit,  T. : 


et 


cognoseendi  et  ignoscendl  peccati  locus,  T.-^To 
reconnoitre,  ^jd^,  act  ae  aeoiU:  qualis  esset  natura 
mentis,  qui  cognoscerenti  misit,  Gs, 

OOgo,  co9gI,  eoietoi,  ere  [com- + ago],  to  drive 
together,  eoUed,  crowd,  bring  togeiher,  summon,  conr 
gregate,  convene:  certe  cogit  is  qui  congregat  ho- 
mines :  coaoti  sont  si,  etc :  pecos,  Y. :  talenta  ad 
qnindemm  GoSgi,  eolleeted,  T.:  peounias,to  exact: 
pecvniam  a  ciTitatibat,  to  extort :  ad  indicium  fa- 
miliam,  Gs. :  eonoilio  eoacto^  Os. :  (equites)  ex  La- 
tic,  levy,  8. :  copias  in  nnam  locum,  Gs. :  ingeos 
ooaota  vis  navium  est,  L. :  milites  in  proyinoiaro, 
L. :  ad  militiam  aliquos,  8. :  auxilia  nndtqae,  Y. : 
senatum,  to  convene,  L. :  cogimur  in  senatam :  co- 
guntur  senatores  gratia :  in  senatum  acerbe  cogi, 
to  be  summoned:  ovXs  stabulis,  Y.  —  Of  fluids,  to 
thicken,  condense^  curdle,  coagulate,  gather :  caelum 
in  quo  nubes  co^ntnr:  in  nubem  cogitur  a6r,  Y. : 
frigore  mella,  VT :  lac  coactum,  0, —  To  contract, 
narrow,  straiten :  saltus  in  artas  coactus  fauces, 
L. :  amnem  in  tenuem  alvum,  Gu. — To  force,  drive, 
press:  quercum  cunels  coaotis  scindere,  Y. :  vitis 
m  snlcum,  Y. — With  agmen,  to  bring  up  the  rear^ 
L. :  ut  nee  agmen  cogamns,  are  the  last :  stellae, 
quarum  agmiua  cogit  Lucifer,  0.  —  Fig.:  in  an- 
gustum  meae  coguntur  oopiae,  my  resources  are 
brought  into  straits,  T. :  me  defensionis  in  seroiho- 
rae  curriculum,  restrict.  —  To  urge,  force,  compd, 
constrain :  coactus  legibus  Earn  uxorem  ducet,  T. : 
tarn  vehemens  fni  quam  cogebar:  vis  cogendae 
milltiae,  L. :  huic  l^es  cogunt  nnbere  hanc,  T. : 
Orgetorigem  causam  dicere,  Gs. :  lugurtham  spem 
salutis  in  f  uga  habere,  S. :  vi  ut  rediret,  T. :  ut  vos 
eum  condemuetis :  vi,  ut  eos  paterentur,  etc.,  Gs. : 
senatus  cogitur  ut  decemat,  ut,  etc. :  ingratiis  ad 
depngnandum  omnes,  N. :  ad  proelia,  Y. :  alquem 
in  deditionem,  L. :  et  sds  in  breve  te  cogi  (of  a 
book),  are  rolled  up  tightly,  H. :  finitumos  armis 
sub  imperium  suum,  S. :  quod  vos  vis  cogit,  id, 
etc.,  T. :  quod  sua  quemque  mala  cogebant,  L. : 
quid  non  mortalia  pectora  cogis?  Y. :  ad  id,  quod 
natura  cogeret,  accelerare,  N. :  quidquid  cogebat 
ventris  furor,  lu. :  Invitus  feci,  lex  cofigit,  T. :  *  non 
licet.*  At  causa  cogit:  vagi  qnas  nox  coegerat 
sedes  habebant,  S. :  nullo  cogente,  spontaneously, 
0. :  lacrimae  coactae,  forced,  Y. :  laerimae  coac- 
tae,  uncontrollable,  0. :  nihil  feci  nisi  coactus,  on 
compulsion:  coactus  metu. — 7b  conclude:  ex  qui- 
bus id  cogitur. 

Oohaere]i%  ntis,  adj.  [P.  of  cohaereo],  adjoin- 
ing, continuous:  aedifieia,  Ta.  —  Pig.,  consistent: 
apta  inter  se  et  cohaerentia :  non  cohaerentia  i^ier 
se  dicere,  inconsistent  assertions. — Harmonious: 
oratio. 

cohaerentia,  ae,/.  [cohaereo],  a  eoherence, 
connection:  mnudL 


ooluMreo,  haesi, 


^^b«/fJ«?e)§r«^i 


oohaereaoo 


140 


oollyxtain 


to  ^ififf  together^  he  united^  cohere:  mundus  apte 
oobaeret  —  To  conrist  of,  be  compoeed  of:  alia 
quibas  oohaererent  homines.  —  In  thought,  to  be 
eontieietit,  agree  toaether:  Non  oohaerent,  T. :  haec 
naturft  oohaerentia:  sermo  non  cohaerebit,  wiU 
have  no  oonsieteni  meanifUf.-^Th  hold  together,  re- 
main, exist,  maitUain  itself:  qui  ruunt  nee  oobae- 
rere  poeaunt :  virtutea  sine  vit&  beatft  cobaerere 
non  possunt.  —  To  eUng  dosdy,  adhere,  be  «o»< 
neded  toith,  cleave  to,  be  in  eonUut  fsith:  deztera 
ligno  cobaesit,  O. :  aoopnioque  adfixa  cohaeait,  O. 
— ¥  i  g.,  to  be  dosdy  eonneetid  with,  be  in  harmomg 
triih,  be  consistent  with :  oohaerens  eiim  omni  oor- 
pore  membrum. 

oohaeresoo,  — ,  — ,  ere,  inch.  [  oohaereo  ],  to 
hang  together,  cohere:  atomi  inter  Be. 

oo]iere%  edia,  m.  and/.  [oom-+here8l,  a  co- 
heir, felloio-heir,  sharer  in  an  inJieritance,  u. :  filio 
coberedes  alquos  adiungere :  esse  alicui,  H. 

cobibeo,  ul,  (itus),  6re  rooin-+babeo],  to  hold 
together,  hold,  contain,  conjuu,  embraee,  comprise: 
omnia  naturas:  Scjllam  caeeia  oobibet  spelunca 
latebris,  V. :  nodo  crinem,  H. :  marem  cohibent 
(ova)  yitellum,  H. :  auro  lacertos,  to  encirde,  0. : 
braccbium  togft :  partetibus  deos,  Ta.  —  To  hold, 
keep,  keep  back,  hinder,  stay,  restrain,  stop :  muris 
Turnuro,  Y. :  ventoa  in  antris,  0. :  oervos  area, 
i.  e.  to  kill,  H. :  nee  Stygi&  cobibebor  and&,  H. :  ab 
aliqu&  re,  L. :  cobiberi  quo  minus, etc., Ta. — Fig., 
to  stop,  to  hold  in  check,  restrain,  limit,  confine,  con- 
trol, iceip  back,  repress,  tame,  subdue  :  motQs  animi : 
eius  furorem :  iras,  V. :  bellum,  L. :  non  tu  te  co- 
hibes  ?  control  yoursdf,  T. :  manOs,  animum  ab 
auro :  suas  libidines  aliberis. 

oo-honestdb  Avi,  fttus,  Are  [oom-+hone8to],  to 
honor  in  common,  do  honor  to,  honor, grace:  exse- 
quias :  Btatuas :  aliquid  virtute,  L. :  funus  lauda- 
tione,  Ta. 

oo-horreBo5,  homil,  — ,  ere,  inch,  [com-+hor- 
resco],  to  shudder,  shiver :  cquidem  cohorrui :  ex 
quo  (sudore) :  quod  litterae  tuae  adferrent,  etc. 

oohora,  rtis  (a<».  cortem,  C),  f.  [com- + HER-], 
a  court,  enclosure,  yard,  pen,  cattle-yard,  0. :  babes 
cortem  in  Palatio,  i.  e.  your  house, — A  crowd,  mul- 
titude, company,  throng,  train:  gigantum,  H. :  fra- 
trum  stipata,  Y. :  impura,  vUlanous  mob :  febriuro, 
H.  —  In  the  army,  a  company,  division,  cohort  (the 
tenth  part  of  a  legion,  or  aiz  centuriae,  about  860 
men),  Cs. :  cum  cohortibus  expeditis  ire,  S.  —  A 
train,  retinue,  body  of  attendants,  staff,  suite :  prae- 
tbria,  the  body-guard  of  the  governor:  praetoris: 
HetelU:  tota  tua  ilia:  laudat  Brutum  laudatque 
cohortem,  H. :  cf.  soortorum  praetoria. — Awaliary 
troops,  allies,  S. 

oohortati^  Gnis,/.  [cohortor],  an  exitorting, 
inciting,  exhortation,  encouragement:  militum,  N. : 


legionis,  Os. :  iadioom  ad  hooeste  iudicandom : 
coiicitatuB  cohortati<me  alioaiuB  ad  alqd.  —  Piur^ 
Cs.,  C. 

OO-bortor,  fttus,  ftr^  dep.  {^  com-  +  hortor  ],  to 
animate,  encourage,  <idvise,  tneUe,  exhort,  admonish  : 
hac  (eloquentift)  cohortamur:  vim  habere  ad  oo- 
hortandum :  vos  ad  libertatem  recaperandam : 
noBtri  oohortati  inter  se,  Cs. :  tob  ut  essetis  sereri : 
(Curionem),  magno  sit  animo,  Cs. — Of  a  command- 
er, to  exhort,  encourage,  address:  cohortatus  suos 
proelium  commisit,  Cs.:  exercitum  ad  pognain, 
Cs. :  oohortes,  ut  rem  ad  manOs  adduoerent,  Ta. : 
ne  labori  sueoombant,  Cs. 

OO-lnqnlno,  — ,  — ,  ftre,  to  pollute,  contaminate: 
matres  coinquinari  regum,  Att.  ap.  C. 

OOitlo,  6nis,  /.  [co€o],  a  coming  together,  meet- 
ing: prima,  T. :  absterrere  singulos  a  coitionibua, 
L. — A  conspiracy,  plot,  coalition :  suspitio  cottio- 
nis:  coitiones  tribunorum  adversus  inventutem, 
L. :  coitlonem  facere. 

ooitiw,  lis,  m.  [oom-+l  I-],  sexual  union,  O. 

oolaphui,  X,  nu,  r=  KoKafoc,  a  blow  with  the 
fist,  cuff,  box  on  the  ear:  quingentos  colaphos  in- 
fregit  mihi,  T. :  colaphum  incutimus  senro,  lu. 

colajE,  acis,  m.,  ajlatterer:  parasitus  colax,  T. 

ooleno,  ntis,  m.  [F,  of  oolo],  one  who  reoertt: 
rellgionum  colentes,  reUgums  men, 

oollphia  (coll-,  OOl^-),  drum,  fk,  =  naXufui, 
Jleshrcakes  (food  for  athletes),  lo. 

oolis,  see  caulis. 

ool-l-  (for  com-U),  see  conU 

oolllfl,  iB,  m.  [2  CEL- 1,  an  elevation,  hioh 
ground,hiil:  iogum  collis,  us.:  aequaliter  decu- 
yiB,  Os. :  leniter  adcIiviB,  Cs. :  altuB,  0. :  celsus, 
Y. :  septem  colles,  i.  e,  Rome,  H. :  Bumma  oolCum 
insederant,  Ta. 

coUooo,  oolloqnor,  etc.,  see  conlo-. 

collum,  i,n.,the  neck :  in  oollum  invasit,  fell 
upon  the  neck:  collo  dare  bracehia  circnm,  v. : 
matemum,  0. :  complect!  laoertis,  0. :  paenam 
collo  sustinere :  colla  fovet,  i.  e.  rests,  Y. :  in  la- 
queum  inserere :  laqueo  pressisse,  H. :  aptare  vin- 
cula  collo,  0. :  colla  servitio  adsuescere,  Y. :  caput 
et  collum  petere,  to  ^rike  at  vital  parts:  cameli 
adiuvantur  proceritate  collorum :  sibila  colla  at- 
toUens  (serpens),  Y.  —  Fig.:  eripe  turpi  Colla 
iugo,  H.:  obtorto  collo  ad  subsellia  reduoere: 
alcui  collum  toi-quere,  drag  to  prison,  L. :  posutt 
oollum  in  PuWere  Teucro,  i.  e.fell,  H. — T?te  neck  , 
(of  a  flask  or  bottle),  Ph. ;  (of  the  poppy),  Y.  ' 

OoUyblul,  I,  m.,  =  «$XXv/3oc,  exchange^  agio.— 
J%e  rate  ofexchaasge, 

OoU^um,  1, «.,  =s  KoXXv/Mov,  a  liquid  eyo-sahts.    j 

Digitized  by  VjOOQ  IC 


oolo 


141 


OOlo^  ooliil,  caltas,  ere  [COL-],  to  tiU,  Und^ 
cart  for,  cuUivaie :  agram,  T. :  agroe,  Cfl. :  oolendi 
cansA  in  «gro ease:  agti  qai  ooluntnr :  hortoe,  V.: 
arbores,  H. :  f  rnetfla,  V. :  f  rages,  O. :  Pater  ipse 
ooloidi  V. — To  frmmU,  dweuin,  §iay  tn,  inhMt, 
obidgy  itwe^dmU:  oolitar  ea  pars  (urbis):  urbem, 
V. :  regnaniy  0. :  arra  gelidumque  Anienera,  and 
the  bemkt  of,  V. :  Rheni  ripam,  Ta. :  angais  Stagoa 
ooUt,  haunts,  Y. :  proximi  Oattia  Usipii  oolunii 
Ta. :  circa  ripam  Rhodant,  L. — Fig.,  of  the  gods, 
to  frtqueniy  chmak,  care  for,  protect,  mtard,  wUeh 
over:  quaa  covdidit  arces,  Ipsa  colat,  V. :  nymphis 
oolentibus  undas,  0. :  luno,  quae  Veioa  oolis,  L. : 
urbem,  L. :  terras  hominumque  genus,  H.  —  To 
honor,  revere,  reverence,  worehip:  Mercurium,  Os. : 
deoe  patrios:  Muaarum  delubra:  sacra:  o  oolendi 
Semper  ei  cuiti,  H. :  colebantur  religiones  pie,  L. : 
numioa,Y.:  caerimoniaBsepoIorornra:  saerarium 
summa  caerlmonift,  N.  —  To  honor^  eeteenn,  love, 
adhere  to,  eUerisJi :  DOS  ooluit  maxime,  T. :  a  qui- 
bos  diligenter  videmur  coli :  hunc  virum,  S. :  po6- 
taram  nomen :  in  amicis  colendis :  plebem  Roma- 
nam,  L. :  alqm  litteris,  N. :  nee  illos  arte,  nee  opu- 
lenter,  S. — To  attend  to,  drese,  clothe,  adoi-n,  etc. : 
formaroqae  augere  colendo,  by  attire,  O. — 7b  cuUi- 
vatCy  cheriah,  eeek,  practise,  dwote  oneself  to^  follow, 
observe:  etudia:  fidem  rectumque,  0.:  ius  et  fas, 
Ll  :  memoriam  alicuius :  bonos  mores,  S. :  pieta- 
tern,  T. :  ius  bonumque,  S. :  orationis  genus :  pa- 
trias  artea,  0. — To  experience,  lies  thnmgh,  pass, 
tpend:  vium  illam:  Yitaro  inopem,  T. 

oolooashun,  l,  *s  =  coXocdoiov,  on  Egyptian 
hean,  marsh-Hly,  V. 

ooloiia,  ae,/.  [oolonus],  a  countrywMian,  0. 

oolonla,  ae,  /.  [oolonusj,  a  colony,  colonial 
iomt,  settlement:  inoolumis:  m  coloaias  mittere, 
L.:  oolooiaa  oonstituere:  in  colonias  deduci. — 
Persons  sent  out  for  setUement,  a  colony,  colonists, 
planters:  ooloniam  deducere  aliquo:  ooloniis  de- 
docendifl  tresTiri,  S. :  trans  Rhenum  oolontas  mit- 
tere, Gd. :  Italiam  ooloniis  oecopare. 

OOlSnlotm^  adj.  [colonus],  colonial:  oohortes, 
i.  fc  levied  from  colonies,  Cs. 

CQlomu,  1,  m.  [COL-],  a  husbandmanf  tiller  of 
ike  soil:  opUmus,  parciaslmus :  Pauper  ruris,  tf.: 
mandere  vestros  colonos,i.  e.  oxen,  O. — A  farmer, 
peaeant:  naTis  suia  colonis  implere,  Cs.:  qui  co- 
nous  haboit  conductum  f  undum. — A  setUer,  colo- 
mst:  cokmoB  novos  ascribi:  Chersonesum  oolonoe 
mittere,  K.:  Tjrti  tenuere  ooloni  (urbem),  Y.: 
nfbem  Aerisioneia  f undasse  oolonts,  1.  e.  Ay  briny- 
imy  as  mUlers  subjects  of  Aerisius,  Y. 

color  (old  c61oa,S.,  L. ), oris,  m.  T 2  CAL-], 
color.  Am,  tint :  niTis,  0. :  caerulens,  Cs. :  Tyrios 
mirare,  H. :  flores  mille  coloram,  0. :  color  in 
pomo  eat  ater,  0. :  Yarioa  mentiri  oolores,  Y. :  souu 


lectiasimis  ooloribus  distinguunt,  Ta. :  oolorem 
duoere,  to  acquire  color,  Y. :  Ducere  purpureum 
colorem,  0.  —  The  naturcU  color,  complexion,  tint, 
hoe:  qui  color,  vestitue  ?  T. :  forroke  dignitas  co- 
loria  bonitate  tuenda  est:  Yerus,  T. :  fucatua,  H. : 
egregins :  Num  eius  color  pudoris  signum  indicat, 
T. :  routem  ooloree  ?  chanye  color,  H. :  eius  crebra 
cokMris  mutatio :  la  voltu  color  eat  sine  sanguine, 
0*^Con^»lexion^Jinetint, beauty:  nimium  ne  erode 
colori,  Y. :  quo  fugit  Yenus,  heu,  quove  color  ?  H. 
—  Fig.,  external  form,  state,  condition,  position, 
outward  show,  appearance :  civitatis :  Omnis  Ari- 
stippum  decuit  color,  L  e.  accommodated  himself  to 
every  condition,  H. :  oornicula  Furtiris  nudata  co- 
loribus,  stolen  pomp,  H. :  caeli,  aquect,  lu. — Of  dic- 
tion, character,  fashion,  cast,  oowring,  etyle :  oma- 
tur  oratio  quasi  colore  quodam:  tragicus,  H. : 
operum  oolores,  H. :  Claris  coloribus  picta  poSsis. 
— I^endor,  lustre,  brillianey:  nuUus  argento  co- 
lor est  Abdito,  H. :  amissos  colores  referre,  H. — 
A  pretext,  pla^48ibility  :  causae,  lu. 

colorata%  adj,  [P.  of  coloro],  colored:  arcus. 
— Swarthy,  dusky  :  ludi,  Y. :  voltus,  Ta. 

coloro,  &vT,  l&tu.«,  are  [color],  to  give  a  color  to, 
color,  tinge,  dye :  corpora. — ^F  i  g.,  of  style :  oratio- 
nem  ilforam  (iibrorum)  tactu  quasi  oolorari. 

coloa,  see  color. 

coloasoa,  I,  m.,  =  Ko\otr(f6c,  a  gigantic  statue, 
colossus,  lu. 

coluber,  bri,  m.  [1  CEL-],  a  serpent,  snake,  Y. ; 
of  the  Hydra,  0. ;  of  Medusa,  0. ;  of  AUecto,  Y. 

oolnbra,  ae,/.  [coluber!  a  female  serpent,  ser- 
pent, snake,  H.,  0.,  lu.— Of  the  hair  of  the  furies, 
O. ;  of  Medusa,  O. 

oolnbriier,  fera,  feram,  ae^,  [cohiber+FER-], 
serpent^bearing  :  monstrum  (i.  e.  Medusa),  0. 

oolum,  T,  n.,  a  vessel  for  straining,  colander,  Y. 

oolunba,  ae,/.  [2  OAL-],  a  dove,  pigeon,  C. : 
Yolucris,  Y.,  H.,  O. :  Cy thereiades  ( as  sacred  to 
Yenus),  0. 

colmnbimui  [columba],  of  a  dove,  of  a  pigeon : 
pulli :  OYuro,  H. 

ooliunbafl,  I,  m.  [2  CAL-],  a  male  dove,  cock' 
pigeon,  Ct.,  H. 

columella,  ae,  /  dim,  [columna],  a  small  col- 
umn, pillar,  C. :  pedum  in  altitudinem  quinque,  Cs. 

COlumen,  inis,  n.  [2  CfiL-],  a  pillar,  column  : 
fax,  quae  magnum  ad  oolumen  Yolabat,  like  an 
ascending  column:  excelsum,  a/Mdssto/;  Phrtgiae 
oolumina  (of  mountains),  Ct.  —  Fig.,  of  persons, 
the  crown,summit,  first,  chief:  amioorum. — A  sup- 
port, prop,  stay :  familiae:  reram  mearum,  H. 

columna,  ae,  /.  [  2  CEL-  ],  a  column,  pillar, 
post:  columnam  efficere:  columnao  tempia  susti- 
nent:    ad  perpcndiculjUi^^ggc^^umnaa  exigere.— 


OOll 


14Z 


Poet:  ne  pede  proroas  Stantem  eolumnam, L e. 
datro^  the  cityy  H. — ^E  s  p. :  Golamiui  Maenia,  in 
the  Foram  Romanam,  beside  which  eat  the  tree- 
viri  capitales ;  hence,  ad  oolnmnam  pervenire :  ad 
eolumnam  adhaereaoere,  Le./(Ul  into  the  ftantk 
ofthejailei'M. — As  the  sign  of  a  bookseller's  shop : 
non  ooncessere  columnae,  H.— Since  pillars  were 
set  up  for  landmarks:  Ck>lamnae  Protei  (i. e.  fines 
Aegjpti),  y. :  Hercolis  oolumnae,  I  e.  Galpe  and 
Abyla,  Ta. 

ooliunnariuin,  I,  ft.  [columna],  a  duty  on  pU- 
Ian  in  buiiding*^  pillarJax,  Gs.,  C. 

oolnmtts,  adj.  [for  ♦  conilnus,  from  corylus], 
of  the  hazel^  of  ham-wood:  verna,  V. 

ooltis  (tis  or  I),  ahl.  cold  or  colQ,/.  (m.  Gt,  Pr.), 
adiitaff:  tua,  V,,  0.,  lu. 

ool^liia,  see  cOllphia. 

\r,  praap.y  old  form  of  1  cam. 
,  ae^/.,  =  K<{/if|,  the  hair  of  the  head^  hair  : 
calamifltrata :  flava,  H. :  intonsa,  V. :  deciderint 
comae,  H. :  composatae,  0. :  comas  religata^  H. : 
positu  variare,  0. :  scisAa  comam,  V. :  laniata  oo- 
mas,  0. :  aurea,  the  golden  fleece. — Foliage^  leaves 
(poet) :  redeunt  Arboribua  comae,  H. :  hjacinthi, 
V. — 2%e  woolonparefunent,  Tb. — Sunbecana,  rays, 
Ct 

oomSjiBf  antis,  adj,  PP.  of  oomO,  lire,  from  co- 
ma], hairy y  long  -  haired,  covered  vfUh  hair  :  oolla 
equonim,  V. :  saetae  hircorum,  bristling  hair^  V. : 
galea  ( i.  e.  cristata),  plwned,  V.  —  Hairy,  leafy: 
Stella,  a  cornet^  0. :  sera  oomans  narcissus,  late  in 
putting  forth  leaees^  V . 

•comata,  ae,  adj.f,  [coma],  long-haired:  Gallia, 
Transalpine  Gaul:  silva,  in  leaf  Ct 

1.  oom-bfbo  (con-b-),  bibi,  — ,  ere,  to  drink 
up^  absorb,  imbibe:  oombibunt  guttara  saoos,  O. : 
venenum  oorpore,  H.— 7b  repress,  conceal:  lacri- 
mas  meas,  0. — To  absorb^  take  up,  swallow,  engulf: 
ara  cruorem  Conbiberat»  0. :  Combibitur  Erasinus 
in  arvis,  0. :  Conbibit  os  maculas,  i.  e.  became 
^tted,  0. — F  i  g.,  to  drink  in,  acquire :  artes. 

2.  oombibo  (oonb-),  Onis,  tn.,  a  pot -com- 
panion. 

combiiro  (oonb-),  flssl,  Ostus,  ere  [PVR-],  to 
bum  up,  coneume:  subsellia :  navls,  Cs. :  legatum 
virum :  puerum. — F  i  g.,  to  ruin :  alqm  iudicio. 

oombu8ta%  P.  of  combQro. 

oom-edOi  edi,  esus  or  estus,  esse  or  edero,  to 
eat  up,  eat,  consume,  devour  :  quid  oomedent  ?  T. : 
(venenum)  comeetum :  haec  porois  comedenda  re- 
linquea,  H. — To  waste,  dissipate,  qtend,  squander: 
nummos :  patrimonium :  nobilitas  oomesa,  ruined, 
lu. :  Hunc  comedendum  nobis  propino,  L  e.  that 
we  may  feast  at  his  expense,  T. 

,  itis,  m,  and  /.  [com-+l  I-],  a  compan- 


ion, aseoeiate,  comrade,  partaker,  sharer,  ^ 
omnino  sine  comite  veniase,  quite  alone :  Comiutt 
secutt  sunt  rirginero,  T. :  eius  Rubriua :  o  socS 
comitesque,  H. :  cui  fides  Achates  it  oomes«  Y.o 
Yictoriae  Pompei,  an  aesodate  in,  Gs. :  eius  ameih* 
tiae:  mortis,  0.:  patemae  fugae,  L.:  data  sua 
comes  Minervae,  0. :  oomitem  sororem  SpreWsti, 
V.~— ^  guardian,  tutor:  Illi  me  oomitem  in  anna 
pater  misit,  V. :  custos  comesque  luli,  V. — An  at, 
tendant,  retainer,  dqtendant:  Brundisium  ducuU| 
H. :  duoeudus  et  unus  £t  comes  alter,  H. :  comites 
roazistratuum,  retinue:  eius:  cornea  Neroois,  one 
of  Nero* s  train,  H. — ^F  i  g.,  of  things,  a  companion, 
attendant,  concomitant,  associate,  consequence  :  mul> 
tamm  delioiarom  saltatio :  eventCU  rerum  comites 
consiliorum :  artes  virtutis :  culpam  poena  premit 
comes,  H. 

comMwitlo,  oome— ator,  see  oomiss-. 

oomestoa,  P.  of  comedo. 

oometea,  ae,  m.,  =z  Ko/i^nfCy  ^^  comet,  0.,  T. : 
sidus  cometes,  Ta. 

oomlce,  adv.  [comicus],  in  the  manner  of  eon^ 
edy :  res  tragicas  tractare. 

comiou%  adj,,  =  Kw^icdc,  of  comedy,  comic,  m 
comic  style:  po<$ta:  artificium:  res,  the  material 
of  comeify,  H. — Rapreeented  in  comedy:  senes: 
adule8ceas.-*As  eubst,  m^  a  comic  poet,  writer  of 


cdminna,  see  oomminua. 

oomia,  e,  adj.  with  eomp,  eourteoua,  offabie, 
kind,  obliging,  friendly,  loving:  homing :  illo  osa 
sum  benigno  et  comi,  T. :  quis  Laelio  oomior  ? : 
oonviva,  H. :  bonis,  Ta. :  erga  aliquem :  in  uxorem, 
H. :  comi  hospitio,  L. :  victus,  courteous,  Ta. 

oomiaaabondiia,  adj.  [comissor],  reveiHng, 
riotoudy:  incessit,  L.:  ezercitns,  Gu. 

oomiaaatid  (oomeaa-),  onis,/.  [comissor],  a 
Bacchanalian  revel,  revelry,  G.,  L. 

oomiaaitor  f  coneaa-),  oris,  m.  [comissor],  a 
reveller,  iioter:  baud  commodus,  T. :  comisaato- 
rum  conspectus :  commissatores  coniurationia. 

oomiaaor  (oomm-),  fttus,  ftrl,  dm.,  =  kw^Cm, 
to  revel,  make  merry,  hold  camivat:  ad  f  ratrem, 
L. :  in  domum  alicuius,  H. :  comissantium  curm, 
of  revellers,  L. — Supin.  ace. :  Phaedriam  intromit- 
tamus  comissatum,  T. 

CO]liita%  fttis,  /.  [comis],  courtesy,  kindnat, 
friendliness,  affability,  gentleness  :  illius :  oomitate 
condlta  gravitas :  invitandi,  L. :  curandi,  Ta. 

1.  oomitatnak  ae(j.  with  comp.  [P.  of  oomito], 
attended,  escorted,  aoeon^fonied:  parum,  with  few 
attendants:  bene:  puero  ut  uno  eseet  oomitatior, 
that  his  train  was  inereetsed  by,  etc. 

2.  oomitatnat  fiSi  m.  [comitor],  an  aeeort, 
train,  retinue,  suite :  delicatus  anoiUarum:  profit 

Digitized  by  V^OOQIC 


OCHMiter 


148 


ooinip0nd>triat 


dsci  cam  m^ao  ocMnitatn :  praedoBb :  eqaitnm : 
giadfis  ipse  oomiUitiiB  habet^  Ta. :  Irae  Intidiae- 
qae  det  oomitatos,  V. — F  i  g.  i  <|uid  Uuito  virtatitm 
comiuta  (opus  est)  si?  eta — A  company^  hand^ 
troops  cniwdy  wtarm:  Allobrogum  oomitatlU  do* 
prefaendere,  Le.ihe  AUobroget  and  tAHr  train^  S. : 
magnum  oomitatum  drcumventum  interficere,  L. 

cdmiter,  cuio^  eintrteoudtf^  offMy^  kindly :  me 
adiuTare,  T. :  qui  erranti  oomiter  monstrat  Tiam : 
munera  missa  legatut,  L. :  eictpitur,  0. :  invitare 
iuvenes,  L. :  maiestatem  populi  R.  oomiter  oonser- 
raDto,  wUh  (hte  courtety  (in  a  treaty). 

ocmitia,  dram,  n.  [piur,  ol  oomitium],  the 
Roman  peomU  in  aneniiyy  comiHa  euriata^  of  the 
patriciana,  neld  in  the  comitium,  mainly  to  ratify 
or  veto  decrees  of  the  senate :  comitia  ficrent  regi 
creando,  L. ;  later  only  for  taking  the  auspices,  G. 
— Centuriata,  the  general  asaerMy  of  the  Roman 
peopU  (uau.  in  the  Oampus  Martius,  instituted  by 
ijerrios  Tollias,  and  continued  throughont  the  re- 
public): oonsularia, /or  electing  tongtde:  edioere 
oomitia  conaulibus  creandis,  L.«-Tributa,  usu.  in 
the  Foram,  but  for  choosing  magisimlea  often  in 
the  Campus  Kartius,  C,  L. — Tribonicia,  for  eled* 
ing  tnbunet  of  the  fiii^hr,  quaestoria. — An 
dedion  :  oomitiis  f  actis. 

comitialifl^  e,  adj.  [oomitia],  of  an  election^ 
proper  for  comiiia:  dies,  L. :  biduum,  Cs. :  mensis. 

comitlatiifli  Qs,  m.  [comitia],  an  auembly  of 
the  people  in  the  eomUia:  maumus:  inataleB. 

oonatttnm,  l,  n.  [com- + 1-],  a  place  of  aaeembly^ 
flace  of  meeting:  in  oomitio  esse  Spartae,  i.  e.  Vte 
Iphorkmn^N. — Ssp.,aj92aM<u^'oif^»olAe^bnim, 
m  which  the  Comitia  curiaia  were  hM^  the  comi- 
titoM,  G^  Cs.,  L^  Ta. ;  see  also  oomitia. 

oomito^  avi,  &tas,  are  [comes],  to  accompany^ 
attend^  foBow  :  nostros  gradOs,  O. :  vestigia,  0» — 
F.  pose. .-  (roulier)  viris :  Achate,  V. :  uno  aut  al- 
tero  amioorum,  Ta. 

oomitcn;  itus,  hn  [comesl  to  join  ae  an  at^ 
tendant^  accompany,  aUcnd,  foUou> :  eos,  Gs. :  ho- 
stiam,  V. :  iter  alicuius,  Y. :  gressum,  Y. :  lanige- 
ne  comitantur  oves,  Y. :  magnft  oomitante  cater- 
Ti,  wUhy  Y. :  intrayit  paucis  ooraitantibus  urbem, 
0.:  loculis  oomitantibus  ire,  teiih  purees,  lu.— 7b 
aUend  to  the  grave:  alqm  comitante  exerdtu 
hama  re,  N. :  supremum  honorem,  Y. — F  i  g.,  of 
tVmgs,  to  foUoWy  accompany,  attend:  mentibus 
Tirtus  comitatur:  huic  viiae:  eUam  si  nulla  co^ 
mitetnr  Infamia :  nirabis  comitantibus  Desilit,  0. : 
eomitante  opinione,  Ta. 

oom-iiiaoiilo^  Atl,  fttns,  Are,  to  epoi,  $tam,  pel- 
hde^  dtfSie  :  tCDgnine  mantts,  Y. — ^F  i  g.,  to  diegraee, 
itaht:  se  ambitu:  se  cum  lugurthft  miscendo,  S. 

oom-ttan^pidarifl,  is,  m.,  a  edlAer  ofiheeame 
fie^mpltf  brtmher  in  etrmM^  Ta. 


oommeatus  (oonin-),  Gs,  m.  [ooromeo],  a 
going  to  andfro,paaeing  back  and  forth :  dodbus 
commeatibus  exercitum  reportare,  t.  e.  in  two  iripe^ 
Gs. — A  leave  ofaheence^fwrUmgh :  totius  aestatis : 
sumere,  L. :  in  oommeatu  esse,  to  be  on  furlough, 
L. :  liberi  oommeatOs  erant,  L.^^A  train,  cotwoy^ 
ampply' train:  magni,  C%. — /Vovmonc,  ei^apUcij 
eloree,  a  market:  maximi,  Gs.:  commeatu  et  pu- 
blico et  privato  prohiberi :  spe  amplior,  S. :  com- 
meatu nostros  prohibere,  Gs. :  ex  montibus  invectl, 
L. :  oonmeatibus  paratis,  S. :  frumenti,  L. :  rel 
frumentariae  commeatfisque  causA  moratur,  eup- 
plies  of  tear,  baggage,  Gs. 

oom-memlni  (oonm-),  isse,  defect.,  to  reeoUed 
dearly,  remember  well:  hominem :  sic,  T. :  me  mi- 
serum  (fuisse):  Hac,  si  commeraini,  die,  0. 

commemorabilia  (conm-),  e,  ac(j.  [comme- 
more],  worth  mentioning,  memorable:  pietas. 

oommemoranduBi  atfj,  [P.  of  commemoro], 
memorable:  iudicia. 

commemoratld  (conm-),  onis,  /.  [comme- 
moroj,  a  reminding,  conunemoraiing,  remembrance^ 
mentioning :  istaec,  T. :  uominis  nostri :  fortitu- 
dinis :  adsidua  flagitiorum :  sua :  posteritatis,  by 
posterity. 

com-memoro  (oonm-),  Avi,  atus,  are,  to  re- 
call  to  memory,  call  to  mind,  be  mindful  of.  keep  in 
mind,  remember  :  quid  dizerim.  —  To  bring  to 
mind,  remind  of,  recall :  quid  commemorem  pri- 
mum  ?  T. :  ea  (facta),  S. :  ad  commemorandam 
amicitiam  missi,  L. :  rem  commemorando  renora- 
re.  —  To  make  mention  of,  recount,  relate :  causas, 
Gs. :  societatem :  alias  (  urbis  )  capias  esse :  se 
pemoctasse  cum  Socrate,  K. :  qoalis  e^  in  hmic 
fuerim,  T. :  de  alcuius  memoriA :  de  Alio,  N. :  al- 
quae  in  regibus. 

oommendabflla,  e,  adj.  [commendo],  worthy 
of  praise,  commendable:  merito,L.:  apud  Africa- 
num,  L. 

oommendatiohiB  (not  -titius),  adj.  [commen- 
do], eonunendatory :  litterae,  letters  of  reeommen' 
datum,  an  introduction :  tabellae. 

commendfitio,  Snis,/.  [commendo],  a  eommii- 
ting,  commending,  recommending,  recommendation  : 
mea :  tua  fides  fiduciam  commendationi  roeae  tri- 
bult,  i.  e.  to  the  ti-ust  I  commit  to  you,  S. :  ad  ceteros. 
—  Fig.:  si  commendatione  oculorura  anlmis  tra- 
derentur,  i.  e.  were  known  by  means  of  sight.  —  A 
direction,  suggestion :  quae  a  natura  nostri  facta 
est  noh\i.-^&eellence,  worth,  praiee,  a  reeammen- 
dation :  istos  Don  commendatio  aliqua  conlunxit : 
maiorum:  probitatis:  tanta  orationlB,  N. 

(oommendatltiiui),  see  oommendaticius. 

commendatriz,  icis,  /.  [  commendo  ],  fAof 
which  commends :  lex  virtut^^y  ^^  q  qq  [q 


144 


ooanmenditofli  atfj,  with  eomp,  and  «t^  [P. 
of  oommeodo],  comrMmM,  rceommmdedf  aceepta- 
bUf  apprwed:  cui  ciWUs  sit  huiuB  studio  oommen- 
datior :  a  roe  oommendatissimi 

oommendo  (conm-),  ftvl,  atus,  ftre  [ooin-+ 
1  mando],  to  commit  for  proteetiony  tn/rtia^,  oonfidey 
dtpont  toUh :  Oratorera  meam  Sabino.  —  Fig.,  to 
ifUrust^  eommUf  confide:  me  tuae  fldei,  T.:  histo- 
riam  immortalitati :  Tita  monimetitis  ad  memoriam 
oommendata.  —  E  s  p.,  of  the  dying,  to  commend 
(sarvivora  to  others) :  parentes  suos,  Os. :  tibi  mo- 
rions nos  oommendavit  senex,  T. :  tibi  suos  testa- 
mento  liberos. —  To  commend^  reeommdnd^  ask  fa- 
vor for,  make  agreeabU^  render  aectptable^  ffraee : 
se  Gaesari,  Cs. ;  Orestillam,  S. :  civem  Dationibus : 
adseculae  isUus  a  meretriculA  oommendatt:  (vi- 
num)  quod  me  oommendet  amicae,  H. :  te  iufimo 
ordini :  se  tonsft  cute,  H.  ^ 

oommentariolum,  f,  n.  dim.  [oommentarius], 
«  short  treaHte^  brief  commentary. 

ooxnmentariaSk  I,  m.  (so.  liber),  or  oonunen- 
tarlmn,  I,  n,  (sc.  vol  amen)  [commentor],  a  note- 
bookf  noteSf  memorandum :  rectta  oommentarium : 
quod  de  apparatibus  belli  fecerat,  L. — Piur,,  me- 
moirs, records:  quos  scripsit  (Caesar)  renim  sua- 
rum,  i.  e.  ^  works  upon  the  GaUic  afid  civil  toan : 
rex  volvens  oommentarios  Numae,  L. 

oommentatlo,  onis, /*.  [commentor],  a  dUigeni 
meditation,  study,  careful preparaium :  mortis :  f e- 
rendi  doloris. — Plur. :  accuratae  ac  meditatae. 

oo]miientatu%  atfj.  [P.  of  1  commentor}, 
thought  out ;  neut,  plur.  as  sttbst.^  mental  composi- 
tions: sua. 

oommentioias  (not  -tltius),  at^.  [commini- 
Boor],  thought  out,  devised,  fabricated,  invented, 
new  :  nomina. — Feigned,  pretended,  ideal,  imagi- 
nary:  dvitas  Platonis:  di:  crimen, false, 

1.  oommentor,  fttus,  Art,  intens,  [commini- 
scorl,  to  meditate,  think  over,  study,  deliberate, 
weigh,  prepare  (  mentally ) :  commentandi  causa 
oonvenire,  ddiberation :  aliquid :  causam :  f uturas 
mecum  misertas :  de  populi  R.  Ubertate.  — £&  p., 
of  preparation  for  a  speech :  paratus,  cum  com- 
pluris  dies  oommentatus  esset  —  Of  writings,  to 
prepare, produce,  compose,  write:  mimos. — 2h  de- 
daim,  exercise  in  specJcing, practise  oratory:  com- 
inentabar  deolamitans  cum  H.  Pisone:  cottidie: 
pro  meo  iure  in  vestris  auribus.  —  To  meditate, 
purpose:  quod  te  oommentatum  esse  declarant 

2.  oommontor,  Oris,  m.  room-+l  MAN*], a 
deviser,  discoverer :  UYae,  i.  e.  Baoohus,  O. 

oonunentaiii,  l,  n.  [oorominisoor],  an  inven- 
turn,  fiUnieation,  pretence,  Jietum,  falsAood  :  ipels 
ooromentum  placet,  T. :  opinionum  commenta  delet 
dies :  miraculi,  L. :  milla  rumorum,  0. 


oommentaflt  aeff,  [P.  of  commlnisoor],  dMasd^ 
invented^  feigned,  fietttums:  funera,  0. :  crimen,  L. 

oom-meo  (oonm-),  Avl,  atus,  Are,  to  go  and 
come,  pass  to  and  fro,  move  bcKk  and  fortK,  go 
about :  ultro  citro :  tuto  ab  hostiura  incursu,  Cs. : 
qua  riA  omnes  oommeabant,  N. :  illo  man,  T&. :  ad 
ea  furta  quae  reliquisses. — 7b  eome,have  recourse, 
make  frequent  visits,  frequent :  hue  raro  in  arbeni, 
T. :  mlnime  ad  eoe,Gs. :  quo  omnes  cum  mercibua 
oommeabant :  illius  litterae  ad  nos. 

oommeroium  (oonnip),  I,  n.  [eom-+merx], 
commercial  intercourse,  trade,  traffic,  commerce: 
mare  et  lingua  commercia  prohibebant,  S. :  portiiB 
per  commercia  cogniti,  Ta. :  lezati  prohibit!  oom- 
meroio,  L.  —  The  right  to  traae,  mercantile  inter- 
course,  privilege  oftr<0o:  oommeroium  in  eo  agro 
nemini  est:  Latinis  popuUs  commercia  inter  ae 
ademerunt,  L. — Intercourse,  commtmicatum^  eorret- 
pondenee :  plebis,  with  the  commonalty,  L.— F  i  g., 
correspondence,  communion,  fellowship:  cum  Mu- 
sis: cum  virtute:  sermonis,  L.:  loquendi  audien- 
dique,  Ta. :  belli  commercia,  treaties,  V. 

oom-maroor  (ccmm*),  Atus,  an,  dep.,  to  buy 
up,pur^uue:  arma,  tela,  S. 

com-mereo  (conm-),  ul,  itus,  dre,  to  merit 
fully,  deserve,  incur,  earn:  aliquam  aestimatlonem : 
ut  caperet  odium  illam  mei,  T. :  poenam,  O. — To 
commit,  be  guilty  of,  perpetrate  :  culpam,  T. :  alqd, 
T.,0. 

oom-mereor  (oonm-),  itus  sum,  Ari,  dep.,  to 
commit,  be  guilty  of:  numquam  quicquam  erga 
me,T. 

oom-motlor  (oonm-),  roAnsus,  Itl,  dq».,  to 
measure:  aiderum  ambitOs  inter  se  numero.  *- 
F  i  g.,  to  meaeure,  proportion :  negotium  cum  tem- 
pore. 

oommeto  (oonm-),  — ^  — -,  Are,  freq,  [oom- 
meo],  to  visit  KabittwUy:  ad  muUercuIaro,  T. 

oom-migro  (oonm-),  AvI,  Atus,  Are,  to  remove, 
migrate,  enter :  hue  habitatum,  T. :  bno  vknaiae, 
T. :  in  tuam  (domum) :  Roman,  L. :  e  Germania 
in  Oallias,  Ta. 

oommilitlnm,  I,  a.  [ com* + militia],  a  cam- 
paigning togettier,  comradeship:  in  oommilitium 
asctsoere,  Ta. — F  i  g.,  fellowship,  O. 

com-milito,  onis,  m.,  a  comrade,  fdUmhooldier, 
C. :  commilitones  adpellans,  Cs.,  L. 

oomminitld,  onis,  jf.  [comminor],  a  threaten- 
ina,  menacing:  orationis  tamquam  armorum. — 
JPlur,:  Hannibalis,  L. 

oom-mlngo^  minxl,  mictua  (minctoa),  ere,  to 
pollute,  d^:  tectum  potus,  H. :  oommieta  lupa, 
Ct :  suavia  salivA,  CL 

oouMnlnxaoor  (oonn^),  meatua,  I,  dep.  [1 
MAN-],  to  devise,  invent,  wnlnve:^^  adYersna 


140 


tale  alqd,  L. :  v«etigal,  L.  *-  ^  dmrimfsMify  eon^ 
triwe^  inmni^/ngn:  alquid,  T. :  bm  me  hoc  oooh 
mepfaim  potet:  deoe  nihil  ageptig:  oociuTei\tia 
Doeeio  quae:  crimen  ex  re  fortuiU,  L. 

«)oiiMnlaor  (oonm-),  fttaa,  ill,  li^  l9  tAi'M<Mi 
immaeeT  pognam,  L. :  inter  ee,  L. 

oom-minno  (oooin-X  al,  tttns,  ere,  to  divide 
mfo  vHoU  parity  break,  erumble,  crutA^  eplit :  sca- 
les, S. :  anulam.  —  7b  totM,  dunimsh :  argent! 
pondus,  H. :  opee  civitatta. — F  i  g.,  to  weaken^  im- 
pair^ violaU:  offldam. — 7o  hunme^  redHce^  ctimA, 
itmuiimiej  proeirate :  alqm:  laerirais  comminuSre 
meie,  cverfome,  O. :  Ylres  ingenii. 

oommlnna  (not  coin  inus),  adv,  [com- + manus], 
tit  eloee  etmttat,  hand  to  fiand,  at  claee  quarters : 
acriter  instare,  S. :  eminus  hastia  out  comminus 
gladns  uti :  unum  ense  ferit,  0. :  oomrainua  emt- 
noe  petunt,  L. :  locus  pugnondi,  Cs. :  oonf crre  sig- 
na,  L. :  falcati  enses,  for  hoM-to-hand  JSghtiiw, 
V. :  in  aproe  ire,  0. :  cervos  obtruncant  ferro,  v. : 
arra  Inseqoitur,  V. — F  i  g.,  al  eloee  guariere^  hand 
Jo  hand:  agamua. — Ni^  at  hand,  near  to,  near : 
aspidt  Qetaa,  0. :  monstttttA  captivitate,  Ta. 

oom-misoeo  (oonm-l  miscui,mlxtus  (mistus), 
#re,  to  fiMX,  minffle  to^etMr,  inierminffk:  ignem 
einn  nrbis  ineendio:  frusta  eoramixta  mero,  V. : 
Ghio  note  si  oommixta  Falenri  es^  H. :  f  umus  in 
auras  Gommixtus,  V. — F!  g.,  to  vnite,  bring  iogeth' 
er,jom^  mingU:  nnmqoam  temerltas  cam  sapien- 
lift  oommis^tnr:  terrorfbns  Oommixtus  clamor, 
V. :  Italo  commtxtns  sanguine  SilTius,  i.  e.  of  an 
MaBttntmolker,V, 

oonuniaeratlG^  Qnis,/.  [commiseror]. — In 
r  h  e  t.,  on  appeal  to  compamon,  C,  Her. 

com-miseresoo  (oomn-X  — <>  — « ^^%  inch^ 
to  eomnueerate,  kave  tj^mpathy  wiih, — Impere,: 
ipeam  Bacchidem  eius  commiseresceret,  even  Mae- 
chi»  would  pity  him^  T. 

com-misMor  (oonm-),  &tus,  an,  (%».,  to  com- 
muerate, pity,  bewail:  lortunam  Graeciae,K. :  cum 
eommiseiari  coeperit,  to  appeal  for  pity. 

onmmiwrfo^  dnls,/  [eommitto^  «  begieumff 
of  a  conieat^  omml:  ab  ipeA  oommiasione  perseqni. 

ornninTiiimm,  I, «.  [oommitto]^  on  undarlakmg, 
enierprioe:  audaeter  comroissttm  oorrigere,  li.^^A 
tratuyrettion,  offence,  faxdjt^  crime:  sacrum :  turpe, 
H. :  ooDunissi  praemia,  O. :  poena  commissa  laere, 
ofencet,  V. — A  teeret,  truei:  enuntiare  commissa: 
commissa  celare,  N. :  tacere,  H. :  retinere,  H. 

oommiasunw  ^  /•  [oommitto],  a  Joining  to- 
^«<A«r,  joint,  aeom,  jvndMre,  commisture:  molles 
digitorum:  mirabiles  ossium :  plateornm,  Ga. 

oamadamaa,  P.  of  oomaitto. 

ooiift-»itt«o  (oooiiii^K-*,  — ,  tie,  ftr  tnake 
mfi,meaom:  labi  aaodalio  fli^t|  T« 
10 


com  - mitto  (ooiii»- ),  mm,  missus,  en.    Z. 

To  brina  toyd/ier,^in,  eontUnei  put  iogetkmr,  eonr 
neet,  unite:  comiuissis  operlbus,  L.:  fidibusqiie 
commissa  Moenia,  O. :  domus  plumbo  commissa, 
patched,  lu. :  commissa  inter  se  munimenta,  L. : 
▼iam  a  Plaoenti&  Flaroiniae,  li. :  qua  naria  fnmti 
committitur,  ie  joined,  0.:  manum  Teocris,  to  at- 
tack, v. ;  commissa  in  unum  crura,  0. — To  briny 
together  injight,  match,  aet  together^  eet  on :  Aenean 
Butulumque,  make  them  fight,  I  e.  deecribe  their 
contest,  lu. :  eunudio  Bromiuro,  lu. — Tojoin^  com- 
mit, enter  on,  fight,  engage  in,  begin:  proelii  com- 
mittendt  signtim  dare,  G6.:  proelium  statim,  K.: 
puguam  oaestu,V. :  ut  proelium  coinmitti  posset, 
S. :  commidso  proelio,  when  the  gluing  began,  Gs. : 
cum  equitatu  proelium,  Gs. :  nxae  committendae 
causa,  L.  —  Of  contests  in  the  games:  nondum 
commisso  spectaculo,  L. :  quo  die  ludi  committe- 
bantur :  ludos,  T. — Of  a  criminal  trial :  iudicium 
inter  sicarios  hoc  primum  committltur. — To  fight, 
carry  on,  wage:  puguam  navalero:  proelia  per 
quatriduum,  L— IL  7b  deliver,  intrutt,  eonaign, 
place,  commit,  yield,  resign,  trust,  expose,  abandon: 
me  toae  iide  Idat),  T.:  suoe  alcui  fiberos,  T.: 
honor  creditns  ac  oommissns:  alcui  calceandos 
pedes,  Ph. :  quibus  tota  commissa  est  res  p. :  quia 
commissi  sunt  eis  magistrates:  imperium  alicui, 
N. :  caput  tonsori,  H. :  sulds  semtna,  V. :  verba 
tabellis,  0.:  se  theatro:  se  pngnae,  L.:  pelago 
ratem,  H. :  se  mortis  pericnlo:  se  civilibus  fluctl- 
bus,  N. :  tergum  meum  Tuam  in  iidem,  T. :  se  in 
id  oondare :  rem  in  casnm,  L. :  cum  senatus  ei 
eommiserit,  ut  videret,  ne,  etc. :  de  extstimatione 
suft  alcui :  ei  oommisi  et  credidi,  T. :  universo  po- 
pulo  neque  ipse  oommittit  neqns,  etc :  venti,  qui- 
bus neoessario  oommittendnm  existimabat,  Gs.— 
Fro  v.:  ovem  lapo  eommisti,  T.— 7b  practise, 
cesnmit,  perpetrate,  do,  be  guilty  of:  qui  nihil  com- 
miserint:  quod  mox  mutare  laboret,  H. :  fadnus: 
deliotttaiY  Gs.:  nil  n^andum,  O.:  nefarias  res: 
f  raudem,  H. :  multa  in  decs  impie :  quidquid  son- 
tra  leges:  aKquid  adversas  populura,  L.:  quasi 
oommiftteret  contra  legem,  o/fwuf;  cum  veri  simile 
erit  aliquem  oomraississe.-^With  ut  (rarely  cur  or 
qud  re),  to  be  in  fault,  giwe  eccaaion,  be  guilty,  tn- 
cur  (ustt.  with  nag,):  non  comautlet  hodie  iterum 
ut  vapulet,  T. :  dvem  oommittere,  ut  morte  mul- 
tsndus  sit,  incur:  eommittendum  non  putabat,  ut 
did  posset,  etc,  that  he  ought  not  to  incur  the  re- 
proach, etc,  Gs. :  negare  se  eommissuntro,  oor 
sibi  quisquam  imperium  finiret»  L. :  neque  com- 
missum  a  se,  quft  re  timensl,  Os.— -Poet,  with 
inf :  infelix  oommittit  saepe  repelli,  ineura  re-- 
pulae,  0. —  7b  incur,  become  liable  to:  multsaii 
devotlonem  capitis,  ttteimvdL*— Henee,  oominisrfaSi 
foffeited,  eoi\fiacated  (as  a  penalty):  bersditsMi 
Veneri  Eiydnae  commissa :  dvitas  obUgata  spoils 
siooe  flommissi,  a  broken  coaenaaU^  L.  OQIC 


146 


oommuKtiM,  P.  of  oommiioeo. 

oommodei  <tdtf.  with  eomp.  and  wm,  [commo- 
due  1  dvly^  prttpeHy^  eampletefy^  tighUyy  twff,  bM- 
fyUfyf  neatly:  saltare,  N. :  multa  dicta:  oogitare, 
T.  t  non  minus  commode,  jutt  aa  weUj  Cs. :  oora- 
modias  feoisfient,  ai,  etc.—  Oonvenientfyy  wiHtabft/^ 
cpportmtdy^fitiy^  cpUy^  appropiriatdy  :  mkgis  com- 
mode quam  strenne  navigayi :  quo  oommodissime 
Talles  transirl  pomit,  Cs. :  Hoc  ego  commodius 
quam  tu  vivo,  H. :  finge  aliquid,  eontutmily. — In 
a  frietMUy  rnanneTf  pleatantlyy  kindly  :  loqui,  T. 

commodltafl,  atis,/.  [commodus], /E^nes^y  con- 
venience^ a  fit  occasian^advantaffe^  henefit:  si  corri- 
gitur,  quot  commoditates  vide,  T. :  ad  faciendum 
idonea :  maximas  commoditates  amicitia  coniinet: 
cum  commoditas  iuvaret,  L.  —  Of  persons,  com- 
plaiaaneey  cowieeyy  forbearance :  magnam  mi  ini- 
cit  suft  oommoditate  curam,  T. :  Yiri,  0. — Of  dis- 
oour8e,^tiett,  adequacy^  appropriateneBs :  commo- 
ditati  ingenium  (est)  impedimento. — Dexterity: 
corporis  aliqua  commoditas. — ConveniencBj  ease: 
ob  commoditatem  itineris,  L. 

commodo,  &vi,  atus,  &re  [oommodus],  to  eerve 
with,  accommodate,  grant,  iupply,  lend:  alqd  ilii, 
T. :  quioquid  possit  commodari :  testis  f alsos,  to 
fumiehf  S. :  nomen  suum  alicui :  suas  vires,  aliis 
eas  commodandOy  minuere,  L.:  peocatis  veniam, 
Ta. :  culturae  aurem,  to  Imd  an  ear  to,  H. :  illia 
benignis  usus  est  ad  oommodandum,  their  eourteey 
in  Imding:  aicui  aurum. — Of  time,  to  grants  al- 
hto:  rei  p.  tempus,  L.— -  To  pleaae,  be  kind,  be 
obliging, eerve,  favor:  si  tuam  ob  causam  cuiquam 
commodes :  publioe  oommodasti. 

1.  commodnm,  I,  n.  [  oommodus  ],  a  eonveni- 
ent  opportunity,  favorable  condition,  eonvenienee: 
menm :  cum  erit  tuum,  when  it  ehall  be  convenient 
for  you:  spatium  ad  dioendum  nostro  oommodo 
habere,  at  our  eonvenienoe:  quas  (uavte)  sui  quis- 
que  commodi  fecerat,  Os. :  auo  ex  commodo  pug- 
nam  faoere,  S^ :  oopiaa  per  oommodum  exponere, 
iM'-^Advantage, profit, gains  ex  inoommodis  Alte- 
rius  sua  ut  oomparent  commoda,  T. :  oommoda 
vitae,  the  goode  of  life:  matris  servibo  commodis, 
inUreate^  T. :  amiciiiaB  ex  oommodo  aestumare,  S. : 
valetttdinia :  in  publiea  peooem,  H. :  populi  oom- 
moda, N. :  hoc  oommocU  est,  quod,  etc,  there  is 
tftu  eai^faction,  etc.:  commodo  rei  p.  facere,  to 
the  adv€Mtage  of:  ai  per  oommodum  rei  p.  posset, 
coneietently  wiA  the  intereete  o/,:L.  —  A  reward, 
pay,  stipend,  salary,  wages  for  public  service :  pro- 
YindalibuB  commodia  depoaitis,  emoluments:  tri- 
bttoatOs.  —  A  loan:  forum  commodia  hospitum 


.  X  oommodnln,  adv,  [oommodus],  just,  just 
then,  just  now  (co^kif.):  oommodum  Enim  egeraro 
diUgentissime,  had  Just  been  arguing:  id  cum  hoc 
agebam  oommodum,  wot/Mt  talkif^  of,  T, 


modom  discesseras,  cum  Trebativs  venk : 
dam  cum  redisset 

oommodus,  ocff.  irfth  eom/>.  and  «tm.  [cam-+ 
modus],  with  due  measure,  fuU^  complete,  of  fsA 
weight:  cyathis  commodis  nusoeBtar  pocute,  H. — 
Of  things,  suitabkyJU,  eomvement,  opportune,  earn- 
modious,  easy,  appropriate,  fanofiile,  frieadlg: 
curationi  omnia  commodiora,  L. :  eeges  oommoda 
Baccho,  V. :  hoc  meae  oommodum  famae  arbitror, 
T.:  lex  omnibus,  h.i  commodissima  belli  ration 
Cs. :  ad  curaOa  Testis,  0. :  loiigius  oeterum  oom- 
modius  iter,  L.;  commodissiuius  in  Britanniam 
transiectos,  Cs. :  tempus,  opportune,  T. :  coouno> 
diore  iudicio.— In  the  phrase  oommodum  est^tf 
pleases, is  agreeable:  si  id  uon  oommodum  e9t,T.: 
indices  quos  oommodum  ipsi  fuit  dedit. — Of  per- 
sons, serving,  useful,  serviceable,  pleasant,  agreeahle^ 
obliging,  neighborly^  friendly,  polite,  affabie,  gentle : 
Gatone  commodior :  aliis  inhumanus,  isti  uni  oom- 
modus: meis  sodalibus,  H.  —  Poet.,  of  iambic 
verse :  spondees  in  iura  patema  reoepit  Oommo- 
dus, kindly,  H. 

comHDidUor  (oonm-),  itus,  in,  d^,  to  set  in 
motioti,  wield:  dolnm,  Caecil.  ap.  C. 

oommone-faoio  (oonm-),  f ec^  factos»  pom, 
-ftO,  -factusj  -facieodus,  -fieri  [oommoneo-ffacio], 
to  recall,  bring  to  ndnd:  istius  turpem  praeturaio. 
•—  2h  remisui,  put  in  mind,  admonish,  unpnoM 
upon:  te  propter  magnitudiuem  provindae  esse 
commonefaciendum :  qoemque  benefici  sui,  S.: 
tui  soeleris  oommonefieri;  quae  a  Dumnorige  sini 
dicta,  Cs. :  sanxisse  Augustum,  Ta. :  eum,  ut  ata- 
tur,  etc 

oom-moneo  (comn-),  ul,  itus,  ere,  to  remind, 
put  in  mind,  impress  upon,  bring  to  recollection  : 
ut  commoneri  nos  satis  ^t :  quod  vos  lex  coramo- 
net:  de  avaritift  tuft  commoneri:  quam  id  mihi 
sit  facile,  exempla  commonent,  T. 

oom-monatro  (oomn*),  ftvi,  fttus,  ftrc,  to 
show,  point  out  distinetly:  parentis  mihi,  T. :  com- 
monstrarier  Mi  istnm  volo,  T. :  aurum  alicui: 
viam. 

oommoratlo^  ^^f  [oommororl  a  iarryimg, 
lingering,  sc^fcmrmn^.-^Iii  r  h  a  t,  a  aweUing  mi. 

ooimmoirfitii%  I\  of  oommoror. 

Com-morlentes,  — ,  companions  in  death  (a 
lost  play  of  Plautus),  T. 

oom-moror  (oonm-),  fttus,  ftii,  dep.,  to  tarry, 
linger,  abide,  sogoum,  remain,  tiay :  ilfic  tarn  dlu, 
T. :  dies  XX  Y  in  eo  loco,  Gs. :  Romae :  apud 
alqm :  commorandi  natura  devorsorium  nobis  de- 
dit :  paulnlum,  S. — ^Of  discourse,  to  linger,  insist, 
dwell:  ut  in  eftdem  commoretur  sentenlift :  Ipsa 
Veritas  oommorarioogit. 

oommdtio,  tais^/.  [eomsMveo],  a  rswiiy,  ex- 
citement, agitati^ffo^gc^tm^f^^  ioconditatis 


147 


in  corpora:  animoram:  tempenintia  modenlriz 
commotlomiin,  of  tk§  pamona, 

oommotiiiiiotda,  ae,  f,  dim.  [commotio],  a 
UttU  dtttHrhaneBy  dighi  indispotiHon, 

oonunotiifl^  adj,  with  comp.  [P,  of  commoveo], 
motfed,  excited^  arouted:  genus  (dicendi)  in  agendo : 
animas  commotior :  oommotius  ad  omnia  turban- 
da  ooQsilium,  L. 

com-moveo  (ooiiiii-)i  movl  (commorat,  T. ; 
commdritjH.;  conimdssem,  oommosset,  commOsse, 
C),  rootus,  Sre.  I.  To  put  in  violent  f notion^  move^ 
^ke,  9tir  :  alas,  Y. :  qnis  sese  commovere  pHOtest  ? 
can  ttir:  oommovere  se  non  sunt  ausi,  N. :  si  se 
commorffit»  undertook  om/tHng^  L. :  ha«tam  se 
commmMe,  mooed  apontaneo^uUf,  L.— Fig.,  to 
agitate^  diaorder^  ttir^  tou^  shake,  digturhy  unUttle, 
eDcUe,  dia^uiot:  omnls  nos,  T.:  vdiemeiLter  me: 
commoTeri  necesse  est,  it  mtut  make  an  trnpree- 
$ion:  si  quos  fnga  Gallonim  oomrooTeFOt,  Os. : 
qui  me  oommoiit,  flebit,  provoke,  H. :  Keptunus 
graviter  oommotus,  V. :  pol  ego  istoe  oommovebo, 
aromte,  T. :  parriddanim  teln, provoke:  commotus 
habebitur  (L  e.  mente  captusX  eraud^  fi. :  sed  tu 
at  vitiia  tuis  oommoyeare,  be  affected:  aliquem 
nimia  longinquitate  locorum :  oonmotus  ir&,  S. : 
admooita  oomroota  ministrae,  O. :  Neque  commo- 
▼etur  animus  in  ea  re  tamen,  T. :  yidi  euim  vos  in 
boc  nomine,  cum  testis  diceret,  coromoTeri :  in  hac 
commotus  sum,  i.  e.  in  hve^  T. :  ut  me  neque  amor 
CommoTeat  neque  oommoneat,  ut  servem  fidem  ? 
T. :  eommoto  omnium  aere  atleno,  i.  e.  crtd^  being 
tkakeny  Ta.— Of  abstr.  things,  to  rouee^  etir  up,  ez- 
ait,  produce,  generate :  tumiStum  aut  bellum :  alqd 
Dorae  dissensionis:  inyidiam  in  me:  suspicio  in  ser- 
vos commorebatur :  dolovem :  aleui  miserioonHam. 
—In  diseoutse:  nova  qnaadtm,  to  atart  nam  doe- 
trinea,  adduce  no9eliiaa.-^IL  To  remove,  earrg  away, 
diiplace,  atart,  aet  m  tnotion,  move,  drive,  impel, 
rmtae:  laaguentem:  ooluranas:  castra  ex  eo  loco, 
detampT  maeaiyaatin  motion,  L. :  koatem,  dialodge, 
L.:  banc  (cervam  \  kant,  V. :  namoMim,  i.  e.  to 
turn:  sacra,  take  ^rom  the  ahrinea  (inreKgious 
senrioes),  V. :  comnoia  tremortbus  orbis  Flumina 
prosiIioDt»  eiartcd,  0. :  glaebam  in  agro,  to  atir  a 
tiod.'^Vig.j  to  move,  drive  back,  didodge,  refiUe, 
confute:  ooavellera  ea,  quae  oommoyeri  non  poe- 
sunt :  corana  dispixtationia. 

<^*MMiiiM^  IB,  ft,  [eommums],  that  wAuA  ia 
eanvaumz  utoommunibas  pro  eommunibus  utatur: 
eommunia  \anidMa,piMacUg,  H. :  sed  ne  commiinia 
80I119  ooeopet,  l&s  aoU  credit  for  common  aefticM- 
mcnia,  O.:  ias  ststnere  communi  diyidondo.-*^ 
comatumiihf,  atate:  Milyadam:  gentts  Peksgae,  O. 
^n  the  phrase  in«omraoiie,/oi*  eommoin  uae,fcr 
eH,for  a  eomnum  idijcbt,foT  tkegeneral  aduaiUage: 
eoDsafera,  T.:  eonl^rre:  yocajre  honores,  equally 
upanpairiekma  andpldmam,  h, :  qaodoamqoe  est 


lucri,  halvee  /  Ph. :  haeo  in  commune  aocepimus, 
m  getieral,  Th, :  in  commune  Sueb!  yocentur,  i.  e. 
all,  Ta.— I  n  r  h  e  t.,  phir.^  commonplacet :  quae  ad 
causam  nihil  pertinent 

communioatio,  Onis,/.  [communico],  a  mak* 
ing  common,  imparting,  eommunieaiing :  ciyitatis : 
utllitatum. — I  n  r  h  e  t,  a  eonaultation  of  the  hear- 
era, 

oommiinlod  (oonmp),  &▼!,  fttns,  fire  [commu* 
nis],  to  divide  wt^  eommunieate,  impart,  ahare: 
alqd  cum  proximis:  vobiscnm  praemia  laudis: 
civitatem  nostram  vobiscura,  L. :  causam  ctvium 
cum  servis,  S. :  At  sua  Tydides  mecum  communi- 
cat  acta,  O. :  cum  finitimis  ciyitatibos  consilia,  to 
eonault,  Cs. :  cum  plebeis  magistratibus,  L. :  ea 
quae  didioorant,  cum  oivibus  suia  oommunicare : 
alqd  cum  alio,  Os. :  de  sooietate  inter  se  multa : 
quos  inter  res  communioata  est:  sibi  communioa- 
tum  cum  alio,  non  ademptum  imperium,  L. :  tibi 
gloria  cum  Crasso  communicata:  nonne  prius 
communicatum  oportuit?  T  :  communicandae 
laudis  causft  loquor :  (res)  adversas  partiens  com* 
municansque  leviores :  gloriam,  Ta. — To  share  in, 
take  part,  partake,  participate  in :  provinciam  cum 
Antonio:  qui  sibi  cum  iUo  rationem  communica- 
tarn  putat,  regards  that  man^a  cause  aa  his  own. — 
7h  join,  unitej  add,  connect :  peconias  ex  suis  bonis 
cum  dotibus,  Cs. :  id  cum  meft  laude. 

ScommuslcorX  itus,  ftrl,  dep.  [for  communi- 
,  to  impart,  share:  cum  alquibus  spem,  L. 

1.  oom-munio  (conm-),  Ivi  (ivlsti  or  isti), 
Uu8,  Ire,  to  fortify  on  all  sides,  secure,  barricade, 
intrench :  castella,  Cs. :  castra,  L. :  suos  locos,  S. : 
loca  castellis  idonea,  N.  —  Fig.,  to  make  sure^ 
strengtJun  *  testimoiiiis  causa  communita :  ius. 

2.  communlo,  onis,  /  [communis],  a  com- 
munity,  mutual  participation,  felfowahip :  inter  al- 
quos  fegis :  sanguinis :  litterarum :  parietum,  Ta. 

communis  (comn-),  e,  adj.  with  comp.  [liy-]» 
common,  general,  universal,  public :  omnia  inter 
eos :  communis  natos  habent,  offspring  in  common, 
v.:  unum  et  commune  peridum  Ambobus  eric, 
v. :  paries  domui  communis  utrique,  O. :  altcrum 
nobis  cum  dis,  alterum  cum  beluis,  S. :  quid  est 
tarn  commune  quam  spiritus  vivis? :  pemides  adu- 
lescentium,  T  :  vitium  non  proprium  senectutis, 
sed  commune  yaletudinis :  utriusque  popnli  finis, 
S. :  Oraeoiae  causa^  of  Oreeee  as  a  whole,  O. :  om- 
nium gentium  bellum :  ius  gentium,  K. :  vita,  the 
etutoms  of  aodety:  communi  sensn  caret,  a  sense 
of  propriety,  H.:  fama,  rumor:  proyerbia,/amtA> 
iar:  herbae,  the  common  pasture,  H. ;  locti,  public 
places :  loci,  ^commonplaces,  passages  treating  a  gen^ 
eral  topic. — Pig.,  of  manners,  accessible,  familiar, 
courteous,  condescending,  affable:  Oatone  commu- 
nior:  communis  infimis,  par  principibus,  N.  —  In 
r  h  e  t :  exordium,  ^jiMrf^  op 


conmuuiitaB 


148 


commfinitafl,  fttis,/.  [eomraanis],  eonununUy^ 
9odety,/tllomhip,frietuUif  intereourwe:  nulla  cum 
deo  homini:  deorum  et  homiDum:  virtutes  quae 
in  communitate  cernuntur.  —  CcurUtf/f  condeieen- 
fion,  affabiUty,  N. 

oommiinlter,  ad».  [commnnia],  together^  in 
commonJoinifyfgeneraUy :  omnia  cum  Chrysogono 
possidet :  ira  urit  utrumque,  H. :  haec  omnia  com- 
muniter  cum  oonlega  (ac  facta  sunt). 

oommnnitio,  onis,/.  [1  communio]. — ^Prop., 
Toad-making ;  hence,  in  r  n e  1,  on  approa^ 

commmiitiw,  P.  of  communio. 

oom-munniiror,  &tus,  &i1,  dq>.^  to  murmur  in 
company :  secum  ipse. 

OommutabiUs  (oonm-X  e,  oc^*.  [commuto], 
mtltiject  to  change^  €hangwbU:  cera:  oommatabilis, 
yarius,  multiplex  animus :  ratio  yitae. — I  n  r  h  e  t : 
exordium,  tgopropriale  to  either  party, 

commiitatlo  (oomn-X  Oois,/.  [commuto],  a 
changing^  ehangcy  alteration :  tempestatam  atque 
caeU :  temporum :  magnae  rerum,  Cs. :  tanta,  S. 

ooaormato  (canin-),  ftvi,  fttus,  Are,  to  alter 
•wholly^  change  entirely:  signa  rerum:  quae  com- 
mutantur  fiuotque  contraria:  leges. ^Fig.:  ad 
oommutandos  aoimos. — 2b  change^  exsehange^  inter- 
change, replace,  substitute,  barter,  trqffic:  eandem 
rem  dicere  oommutatis  verbis :  locura^  T. :  capti- 
yos :  conmutatis  ordinibus,  reformed,  S. :  consilio 
commutato :  proprium  (verburo)  proprio :  posses- 
sion is  inyidiam  pecnniA:  studium  belli  gerendi 
agricuUur&,  Cs.  —  To  exchange  words,  discourse, 
converse :  tecum  unum  yerbum,  T. :  tria  Verba  in- 
ter yos,  T. 

1.  oomo,  cOmpsI  (msl))  comptu8,ere  [com-+ 
emo],  to  comb^  arrange,  braid,  arese:  compti  ca- 
plUi :  crines,  Tb. :  caput,  Tb.  —  To  adorn,  array, 
deck  :  sacerdos  comptus  oliva,  wreathed,  Y. :  pueri 
eompti,  H. 

2.  (oomo,  — ^  *-,  are),  see  comans. 
oomoedla,  ae,  /.,  ss  KunufiSiaf  a  eomedy:  co- 

moediam  f acere,  T. :  agere,  T. :  scribere :  antiqua : 
yetus,  H. 

oomoadiifl^  a^»,  =3Kw/c^oc«  of  comedy ^  comic: 
natio,  given  to  acting,  lu. — ^As  subst,  m.,  a  comedian, 
comic  actor,  0^  lu. 

Oom50a%  adj.  [coma],  with  long  hair :  f  rons, 
Ph. 

compaotio,  dnis,/.  [compingo],  a  joining  to- 
gether: membrorum. 

(oompaotimi,  or  conpectnm,  i),  n.  [com.+ 
paciscor J,  an  agreement,  only  abl,  us^, :  compacto, 
according  to  agreenyaU,  by  concert:  oonpecto  res 
acta,L. 

OOiiipiotii%  P.  of  compiago. 


(ooiip-),iSi/,[com-+PAO-],«/e>tia- 
ing  togdher,  joint,  structure:  fiffieere  lapidom  ocm- 
pagibus  arcum,  0. :  lazae  laterum,  V . :  arUe,  Y. : 
compagibus  aquani  acdpere  (of  a  8hip),L.:  aca- 
torum,  Ta. — Fig.:  in  his  compagibus  corporis, 
bodily  structures. 

compagOb  inis,/.  [rare  for  compages],  a  join- 
ing, joint,  fastening:  cerae,  0. :  fixa  tabemac,  lu. 

oom-par  (oonp-),  paris,  a<(f.  (obL  I ;  poet,  also 
e),  like,  eqiuU  to,  corre^onding :  consilium  consilio, 
L. :  tribuni  tribunis  compares,  L. :  conublum,  L. : 
compari  Harte  concurrerat,  L.^-As  subst,  m.,  a 
yokefellow,  mate,  H. — A  consort,  Ct,  0. 

oonparabiUa  (oonp-)^  e,  adj,  [%  comparo], 
to  be  compared,  coa^rahle:  species:  mors  triiuu 
yirorum,  L. 

oompaxate^  adv,  [2  coraparo],^  eon^Karistm, 
compasiHedy:  quaerere. 

1.  oomparatid  (conp-),  Onis,/.  [1  comparol, 
a  preparing,  providing  for,  preparation:  novi  bel- 
li :  yeneni,  L. :  dioendi. — A  procuring,  gaining,  oo 
ptiring:  testinra:  yoluptatis:  criminis,  i.  e.  o/"  M« 
materials  for  an  accusation, 

2.  oomparatid  (oonp-),  5nis,/.  [2  comparo], 
a  comparing,  comparison,  inquiry  oy  comparison  : 
de  duobus  honestis  utrum  honestms :  alqd  in  coro- 
parationem  rcferre,  to  challenge  comparison,  Ta. — 
A  relation,  aspect :  es^^em.  inter  se.  —  An  agree- 
ment, contract :  provincia  sine  oomparatione  datsi, 
L. — ^In  r  h  e  t :  criminis,  a  defence  by  a  compari- 
son. 

oomparatiTua,  adj,  [2  comparo],  of  compari- 
son, comparative :  ludicatio. 

oom-paroo,  see  comperoo. 

Oom-pii0O  (ooiip>),  Ql,  — ^  %re,  to  be  eeident^ 
appear,  be  plain,  be  vtsiUe:  yestigia,  qolbos  exitOs 
eonim  compareant:  ut  a  nature  incobata  oompa- 
reant,  may  be  seen, — 2h  be  present,  be  at  hattd,  ex- 
ist: signa  et  dona  onmia:  quorum  exigua  pars 
comparet,  remains,  Lk :  noa  eomparens  para,  not 
found,  O. 

1.  oom-paro  (oonp-*),  ftvl,  Stus,  «re,  to  pre- 
pare, make  ready,  set  tn  ordtr,  fwrnish,  provide : 
ad  magnitudinera  frfgomm  sibi  remedium :  se,  to 
get  retSly:  se  ad  iter,  L. :  se  ad  omnia  casfte,  Gs. : 
insidias  Habito :  dolum  ad  capiendo^  eos,  L. :  in 
aocnsatione  oomparanda  elaborsrez-aoousatorem 
filio  8uo:  fngain,  Cs. :  domioilium  ibi,  U:  iter  ad 
regem,  N. :  Mlnm :  exercitOs :  dassem,  K. :  tem- 
pore ad  compamndum  dato,  N. :  a&  ita  me  oompa- 
rem,  Non  perpeti,  e^plmoe^r^fsdf  in  a  condition, 
T. :  in  Adati  ire:  Capnam  molem  oontra  rem  p. : 
subaidium  mihi  diligentlam.  — Wig,,  to  earrcasge, 
appoint,  ordain,  estaSiA,  constitute:  natarA  hoc  ita 
eomparatirai  est^  ut,  etc,  L. :  mora  maionim  com- 
p.i.tiuD  «.t,at^^^|^f^<^U^|)^  comprntom 


149 


oompMlor 


eB^  quod  ia  Biorbis,  ete. :  quae  le^^bUB  oonpftvata 
flint,  Sb :  sic  faimus  semper  oomparati,  ut,  eto. — 
To  procurej  ffety  fwrthem^  4fbtain^  prqwre^  make^ 
coiled  :  aurum,  T. :  faces  ad  inflammandam  ur- 
betn :  sibi  in  Gallift  auctoritatem,  Cs. :  (gloriam) 
ex  belllcis  rebus,  Gs. :  cum  annus  Imbres  oompa- 
rat»  H. :  (tribunos)  ad  interoessionero,  to  gain  over^ 

2.  comparo  (oonp-),  avi,  fttum,  ftre  [comparl 
to  brinff  together  om  equaU^  conauet^  j^t'*!  nuUd, 
unite^join:  dooom  dono  contra,  to  eet  in  oppour 
tion^  T. :  ea  inter  se:  priore  oonsuUtu  inter  se 
conparati,  L^ —  To  bring  together^  malch^  oppose; 
nt  ego  cum  patrono  comparer:  Sctpio  et  Hanni- 
bal, velut  ad  supremam  oertamen  oomparati  duces, 
L.  —  Fig^  <o  count  equal,  regard  m  equaly  ranJk 
with:  auctoritate  cum  his  comparandus:  an  duces 
da^boa  oomparari  (poterant)?  L. — lb  compare: 
bomo  sinulitudines  comparat:  causae  inter  se 
oomparmndae:  ut  copiae  oopiis  conparentur  nu- 
mero^  L.:  se  turbae,  BL:  homiuem  cum  homine: 
€astorem  com  Domitio :  cum  illorum  superbia  roe, 
S. :  ne  oomparandus  hie  quidem  ad  iUumst,  T. : 
nihil  comparandi  causa  loquar,  /  tptU  inttUute  no 
comparimm:  comparando,  quam  similis  esset^  etc., 
6y  eonetdering,  L. :  comparat,  quanto  plures  deleti 
sint  homines,  etc,  4how§  in  comparison.  —  Of  col- 
leagues in  office,  inter  se,  to  agree  together  (in  the 
divisioa  of  duties),  come  to  an  agreement :  inter  se 
compararent  Claudius  Fulviusque,  utri  obsidenda 
Capua,  L. :  inter  se  decemviri  conparabant,  quos 
ire  ad  bellum  oporteret,  L. :  provinciaa,  L. 

oom-paaoo  (oon-),  — ,  ere,  to  feed  togetkcTj 
feed  in  common:  ius  est  compascere. 

com^paflcmu^  eul^^  of  common  patiuraget  com- 
mon:  ager. 

oompectimi,  see  compao-. 

eompedei^  see  compes. 

compellatio^  Onis,/.  [2  compello],  an  accoet- 
ing^  Her, — A  reprimand,  reproof 

X,  oom-ptflo  (oonp-X  pull,  pulsus,  ere,  to 
drive  together,  drive  ta  a  Codg,  coUtd,aetemMe:  ar- 
mentum  in  speluneam,  L. :  gregea  ia  unum,  V. : 
pecus  totiufl  proTioeiae:  (navis)  in  portum,  Cs. : 
adrersarkw  intra  moeaia,  N. — To  drive,  force  :  bel- 
lom  JledulUam,  direct,  L. :  (hostes)  eo,  ut,  etc.«  N. : 
Pompetum  domum  suam :  (imaginem)  virgft  Nigro 
gr^  H. — ^F  i  g.,  A»  drive,  bring,  move,  impel,  incite, 
urge,  compel,  force,  constrain:  ci?em  domum  v'l  et 
anais:  aid  arma:  in  huoc  sensum  oompellor  iniu- 
riis:  in  eandem  meium,  L. :  atquem  iussa  oefanda 
pati,  O.:  oeteraa  nationes:  periculis  compulsus: 
sngustus  rei  frumentariae,  Od. :  metu,  L. 

2.  oompello  (oonp-X  hwi,  itus,  are  [I  com- 
peHo],  to  aecoet,  mddreat :  alqm  voce,  Y . :  Hersiliam 
iusns  Toctbns:   Tauream  nominei  L.:   Danaum 


verbis  amicis,  V.  —  To  addreas  reproat^uUg,  re- 
proof chide,  rebuke,  upbraid,  abute,  take  to  taek^ 
call  to  account:  ne  compellarer  inultus,  H.:  Hac 
ego  si  oompellor  imagine,  challenged,  H. :  eum  fra- 
tricidam,  K. :  pro  cunctatore  segnem,  L. :  magn& 
compellans  voce  cucullum,  calUng  (him)  eudkoo,  H. 
—  To  aummon  (to  answer  a  charge),  arraign^  <te- 
ettee:  Oiceronem  edicto:  hoc  crimine  ab  inimids 
oompellabatur,  N. 

oompendiailtia  (oonp-),  cuff,  [compendium], 
<Aor^,  easy:  via  ad  gloriam. 

oompendlum  (conp-),  I,  n,  [com-+i>endo], 
gain,  profit:  alquem  cum  compendio  dimittere: 
in  quaestu  compendioque  versati :  oompendii  sui 
causA :  suo  private  compendio  servire,  C&. :  priva- 
tum oonpendinm  (eos)  in  bostem  acuebat,  L. — 
Fi  g.,  shortnem,  a  ehort  wag:  mentis,  a  short  cut, 
O. :  per  compendia  maris  adseqni  alqm,  Ta. 

oompensatld  (oonp-),  dnis,/.  [oompenso],  a 
recompense,  equivalent,  compensation  :  hac  uti  con- 
pensatione  ut,  etc. 

com-penso  (ooni>-),  avi,  atus,  Are,  to  balance, 
make  good,  compensate,  counterbalance:  cum  uno 
versiculo  tot  volumlna  laudum :  laetitiam  cum  do- 
loribus :  bona  cum  vitiis,  H. :  damna  ab  Isto  aeta- 
tis  fnictu  compensata,  nmde  up:  tot  amissis  te 
unum,  O. :  pecuniam  compensari  pedlbus,  numeif 
is  an  equivalent  for  nearness  (in  the  purchase  of 
land). 

oompeioo  f-pnoo),  persi,  — ,  ere  [com-+ 
parco],  to  save,  hoards  lag  up  :  alqd,  T. 

oomporendinitnn  as,  m.  (0.),  and  oompe* 
rendinatlo,  Onis,/.  (Ta.)  [oomperendino],in  law^ 
an  adjournment  over  one  entire  judieial  dag  (re- 
quired by  law  after  pleading  and  before  judgment). 

comporendino^  ftvi,  atus,  ftre  [com^+perea- 
dinus],  to  adjourn  over  an  entire  dag,  eitefor  the 
third  judicial  dag  :  istum  compecendiaatum  iudi- 
care,  i.  e.  awaiting  judgment:  ut  ante  primos  ludoc 
comperendinem,  I  e.  reach  the  end  of  the  pleading, 

oompexio^  pen,  pertua,  ire  [1 FAB^],  to  obtain 
knovslea^  of,  find  out,  ascertain,  team:  oerto,  T. ; 
nihil  de  hoc :  de  scelere  filii,  N. :  aliquid  ex  muU 
tis :  nihil  tesUbus,  nihil  tabalis :  ut  postea  ex  cap- 
tivis  comperit,  Cs.  :  nil  ad  Pamphilum  attinere, 
T. :  banc  gentem  Clusium  inde  veniese,  L. :  oertis 
auctoribus,  oopias  abesse,  etc.,  Cs.:  id  misericor- 
di&ne  an  casu  evenerit,  S. :  unde  causa  (sit),  Ta. : 
f acinus  manifesto  compertom :  oculis,  L. :  omnia 
falaa  comperta  sunt:  oompertus  stupri,  i.  e.  de-^ 
tetied  in,  L. :  flagitii,Ta. :  nondura  oomperto  quam 
regionem  hostes  petisseni,  L. :  compertus  publi- 
cam  pecuniam  avertisse,  Ta. 

oompellor  (oonp-),  pertus  sum,  iri,  dep.  [for 
comperiol  to  aseeriatn,  learn,  find  out:  ab  hoc  me 
falli,  T. :  lietellum  sapientem  virum  f uisse,  B. 


oomp^KtoM 


.  [P.  of  oomperio],  atwiainsd, 
\  de  his  daobus  habuerint  oom- 


oonmertofl, 

dearly  Known:  quod 

pertuiq :  nobis  ea  res  parum  oomperta  eat,  S. — 
As  tvbtt,  n. ;  de  his  baud  facile  oonpertum  narra- 
verim,  exact  in/artnaiion^  S. 

(oompefl  or  oon-pei^  pedis),/,  afeUer^  mHoc- 
kU  (for  the  feet ;  usu.  phir.) :  habendae  oompedes, 
muti  be  i0orn^  T. :  ille  ex  oompedibus :  conipedi- 
bus  Tincire  alqm,  lu.  —  Sing,  (onlj  abL):  durA, 
H. :  magna,  lu. — ^F  i  g.,/<^^v»  bandt,  bande^  chains  : 
corporis,  o/thephyncaiU/e :  corapedes  eas  (urbes) 
Graeciae  appellare,  L. :  grata,  H. :  oivali,  H. 

oompeao5,  pescul,  — ,  ere  [PARC-],  to  cor\fine^ 
hold  in  cheeky  rqarett,  curb^  retti-ain :  eqaam  f  reoo^ 
Tb. :  ramos  fluentes,  L  e.  to  prune,  Y, :  bracchia, 
0. :  mare,  H. — F  i  g.,  to  mppreet,  reprcae^  reKtram^ 
check,  cubdue :  sitim  andft,  0. :  clamorem,  H. :  ri- 
sum,  H. :  ammum  frenis,  H. :  vim  suam  ardorem- 
que,  Ta. :  mores  dissolutos  vi,  Ph. :  culpam  ferro, 
i.  e.  by  kiUing  dieeated  memhen  of  thejlock,  Y. 

competitor,  5ris,  m.  [oompeto],  a  rivals  oppos- 
ing candidate,  competitor :  a  quo  es  victus:  inter 
dimicantes  oompetitores,  L. 

OompetatriJ^  ids,/,  [competitor],  a  female 
competitor:  scaena,  a  dtaptay  of  gamu  by  a  rival 
candidate. 

oom-peto  (oonp-),  — ,  *^  ere,  to  coincide 
with,  happen  at  the  $ame  time  :  teropora  cum  exitu 
Othonis,  Ta.—- 7b  be  adequate,  be  mitable,  bcJU  :  ad 
arma  capienda,  L. :  neque  oculis  neque  aurifa^s,  Ta. 

oompilatio,  Onis,  /  [compilo],  a  pillaging, 
plundering/  sportively  of  a  ooUeetion  of  docu- 
ments, a  compilation:  Chresti. 

oompilo,  ATI,  &tU8,  ftre^  to  plunder,  pillage, 
ri/e,  rob/  fana:  st  malui  compUari  quam  venire: 
bortos :  te,  H. :  Orispini  sorinia,  H. :  ipsum  (lo- 
▼em),  Ph.  I  ab  iure  oonsultts  sapienttam,  eteal. 

oomplngo  (oonp-),  pegl,  pftotas,  ere  rcom-+ 
pangol,  to  join  together,  frame,  make  by  joining/ 
only  A  perf.:  septem  compaeta  cicutis  Fistula, 
v.:  harundinibus  compaeta  fistula,  O.— Fig.,  of 
the  Stoic  philos.:  tam  compositom  taroque  con- 
pactum.-* 7b  confine,  lock  t^,f oaten  in.  se  in 
Appuliam.— F  i  g. :  oratorem  in  indicia  oompingi, 
limited, 

oompltilla,  iOrura  [compitum],  n.,  a  festival 
in  honor  of  tlu  Lares. 

oompltalioiufli  atifj,  [compitalia],  of  the  Com. 
pitalia  t  ludi :  dies. 

COmpitam*  I,  n.  [1  PAT-],  a  crossing  of  roads, 
place  cohere  roads  cross/  Anagninum.  —  Plur.,  a 
cross-way,  cross-roads^  comer,  L. :  in  oompitis  auc- 
tionari:  frequentia,  H. 

^^oom^l«,e6),placitus,.re.to;>^^,: 


)  1 

160  ookplM 

ooiiHi»liil5v  — ,  ftti\s.  Are,  to  leeeiy  make  eesi 
rase:  domum.  \ 

complaotiMr  or  ocnipleotor,  plexus,  i,  dd 
[PARC-,  PLEG-],  to  dasp,  embrace,  grasp :  mcli 
rem,  T. :  patrem :  nepotes,  V. :  dextram  euntl 
V. :   pedes,  Y. :  membra  lacertis,  O. :  inter  non 
inter  se,  L. :  Te  oomitem,  Y.  —  7b  mra^,  dam 
seize,  encirde,  surround,  compass,  enclose :  (  vitim 
clavioulis  quicquid  est  naota  comptectitur :  ami 
racus  ilium  Floribns  oonplectltur,  Y. :  spatium,! 
indude  (in  fortifications^  Cs. :  Ruris  quantoii 
aratro  Gonplecti  posses,  i.  e.  plough  around,  0.\ 
quoad  stans  complecti  posset,  grapple,  N. :  dextil 
hofltem,Y. — Fig.,  of  sleep,  to  seiee  upon,  enfoUi 
sopor  oomplectitur  artds,  Y. :  me  somnus. — Ti 
grasp  mentally,  comprehend,  understand:  animua 
oogitatione:  alqd:  animo:  cum  oonplector  animo, 
reperio,  etc.:  genus  iudiciorum:   formam  anirai] 
to  consider,  Ta.  —  7b  comprise,  expren,  dietcn^ 
repreeeni,  esplain,  indude,  sum  up,  comprehend:^ 
facta  oratione :  hoc  uno  complector  omnia :  cauis^ 
ipsA  sententiA,  sum  up  in  the  motion  itsdf.-^ 
Poet.:  est  talis  complexa  preces,  summed  up  kef 
wishes  in,  O.  —  In  philos.,  to  draw  a  condiuion^ 
make  an  inference,  C. — 7b  emhrace,  tfolne,  honor, 
care  for:  eum  beoeficio:  te  benevoIentiA :  can- 
tate  clvis,  L. :  cunctam  rem  p.  res  tuae  gestae 
complexae  sunt,  have  extended  to. — 7b  enuiraee, 
indude:  omnis  omnium  caritates  patria  una  com- 
plexa est :  quo  uno  roaleficio  scelera  omnia  com- 
plexa esse  videantur. — 7b  seize,  lay  hold  of,  take 
possession  of:  (philoBophiae)  vis  cum  est  idoueam 
complexa  naturam. 

oomplementum,  T,  n.  [oompleo^,  that  whuh 
Jills  up,  a  complemfcnt:  numerorum  (mania  quae- 
dam  verba ) :  accusationum,  that  gives  them  fuU 
weight,  Ta. 

oompleo  or  oonpleob  6vl  (complSmnt,  oom- 
plSase),  etus,  ere  [com-+PLE-],  to  fill  up,  Jill  ftiQ, 
fin  otU,  make  full,  cram,  crowd:  bostes  fossam 
complent,  Cs. :  cum  sanguis  os  oculosque  comples- 
set :  metu,  ne  compleantur  navigia,  L. :  oompletis 
omnibus  templis :  non  bene  nrnam,  O. :  sarraenUs 
fossam,  Cs.:  Italiam  ooloniis:  looa  milite,  Y.r 
navis  serpentibus,  N. :  Dianam  coronis,  to  cover 
the  statue:  oonviviumque  vicinorum  oottidie  ood- 
pleo:  cum  completus  iam  mercatorum  career 
esset  —  In  milit  lang.,  to  con^ete  (a  number  or 
body), make  ftdl, fill  up:  legiones  in  itinere,  Cs.: 
oohortis  pro  numero  mtlitum  couplet,  S. — 7b  man, 
JUl  with  men:  olassem  sociis,  L.t  naves  oolonis, 
Cs. — 7h JUl,  satiate,  satisfy:  cibo:  omnium  reruin 
copiA  exercttum,  etmlied,  Cs. — Fig.,  of  light, 
sound,  etc.,  tofiK,  make  full:  mundum  luoe^/owf . 
lunae  comua  lumine,  V. :  roce  nemus,  H. :  vox 
agmina  coroplet,  resounds  through,  Y. :  completi 
sont  animi  (vostri)  me  obsistere,  etc.,  it  has  been 

Digitized  by  V^OOQ  IC 


m 


(Aol,  eta:  ckmor  omnia 
rodbiis  complete  L.:  omnki  vini  odore.-— Poet., 
of  lame :  totom  quae  gloria  oonpleat  orbem,  0. — 
Of  feeling  or  passion,  toJQl:  reliquos  bona  spe, 
Cs. :  aliquem  gaudio:  omnia  lacta,  &— 7b  eom^ 
plde,  aceomp&h^  fi^fi^  ptrftct^  finitik :  Annuas 
exactis  oonpletur  menslbos  orbis,  Y. :  nt  ante  me- 
diam  noctem  (sacrum)  conpleretur,  L. :  vitam. — 
Poet:  tempora  Parcae  Deblta,V. — Of  time,  to 
JSniihj  campUtey  live  tharotig\p<u$ :  centum  annos: 
qulnque  saecula  Titae  suae,  O. :  viz  unius  horae 
tempos,  L. 

oompletcUk  a^,  [P.  of  eompleo],  compUie^  per- 
fect: Terborum  ambitus. 

ooiiiplttzio(ooap-X  Gnis,/.  TPARa,  PLSC-], 
a  eombmaHmifamoeuUiam  ciimulata  bonoram.— 
Of  discoorse,  a  tummmg  «^  eomprdunnoii  r  bre- 
▼is  totius  negotii. — A  MoUemee^  period^  uprernhn: 
mira  verbonim.— >Iii  philosophy,  a  conetidoH  in  a 
tyUogitm. — ^In  rhetorio,  a  diUmma, 

X  oompleaniflt  P.  of  complector. 

2.  complaxaa  (oon-),  lla,  fit.  [PABC-,  PLSa], 
a  marroMM&nff,  ewompaiunff,  encirelinff,  em&rae^ 
iftg,  embrace,  dagp^  gratp:  (mundud)  omnia  com- 
piexu  Stto  oontinet:  alqm  de  couipleztt  parentam 
rapera:  divelli  a  parontam  eomplexu,  &:  com* 
plezum  aecipere,  L :  complexnm  armorura  son 
(olerabant,  «mm  emnbaly  Ta. :  quia  te  nostris  oon- 
plezibus  aroet?  V.:  (quefoum)  complezibua  am- 
bit, afirmpuKp^  0. :  longis  amplexibus  iJloa  necat 
lot  a  serpentX  O.  —  F 1  g.,  embrace^  qffeeiion,  love, 
ioeom:  res  p.  alqm  suo  sinu  oomplexuqae  reci- 
piet :  genus  (hominura)  de  eomplexu  eius  et  sinu, 
his  chSien  and  boMtn  friendt. 

com-plico  (coup-),  iTi,  &tus,  are,  to  fold  to- 
gether^ fold  up :  epistularo. — F  i  g.,  to  fold,  roU  up: 
aiiimi  coroplicata  notio^  involved. 

oomploratld  (conp-),  dnia,  /.  {oomploro],  a 
loud  complainty  conceited  VKiiling^  lamentttUoti: 
ItmenUbilis  multerum,  L.:  sororis,  L.:  sui  pa- 
triaeqne,  bewaUing^  L. 

comploratUB  (oonp-),  Qs,  m.  [compToro],  a 
loud  moaninff^  cofMrted  voaUing^  lamentcUion :  f a- 
miliamm,  L. :  conpkiratu  prosequi  mortuos,  L. 

oom-ploro  (conp-),  &▼!,  fttns,  ftre,  to  bewail^ 
lament  laudlg :  penates,  0. :  mortm  comploraren- 
Uir,  Jm  :  morte  ooroplomtft :  oomplorata  res  est  p., 
dt^fHtired  of  L. 

oom-pliires  (oonp-),  a  or  ia;  gen.  ium,  adj., 
more  than  one,  not  a/w,  mmto^  a  ntambeTf  many  : 
flcriptores  ante  noa,  N.s  malieres,  T.:  boni,  S.: 
scypbonim  paria :  loca,  L. :  Compluris  alios  prae- 
tereo,  H. :  ratibus  oomplurifous  factis,  Ca.— B  a  p., 
as  enbtL,  aewy «/,  man^ (peitons  or  things):  Oraeoia 
institutiottibos  emdiii;  oomplucea  faciont  impe- 


iun :  (ea)  oonpldribua  narrat^t,  S. :  einsdem  g»> 
naris  complura,  Cs. 

oompluflOiiU  (conp-),  ae,  a,  acfj»  dim.  [com- 
plures],  a  good  many,  not  a  fe^e :  dies,  T. 

ooa>pon5  (oonp-X  posul  (-oo8lvl,Ta.)t  positoi 
(•postus,  v.),  ere,  to  bring  together,  plaee  together^ 
collect^  unite.  Join,  eonneet,  aggregate:  in  quo  loco 
erant  ea  composita,  quibus,  etc. :  aridum  lignum, 
H. :  duos  amantes,  Pr. :  genus  dispersum  monti- 
bua,  V,— 7b  pack  up  (tor  a  journey) :  quae  tecum 
simul  Ferantur,  T. :  aum  tota  doinus  rued&  com- 
ponitur  una,  hx. — To  oppose,  coitple,  pair,  match: 
uti  non  Gompositum  melius  (par  sit)  cum  Bitbo 
Bacchius,  H. :  pugnantta  secum  Froutibus  adver- 
sis,  H. :  Epicharis  cum  indice  composita,  confront- 
ed,  Ta. — To  compare,  contrast :  parra  magnis,  V. : 
Hetelll  dicta  cum  factis,  S. — To  compose  (of  partsi 
bring  together,  compound,  make  up,  mix,  eonstrud: 
exercitus  conpoeitus  ex  variis  gentibus,  S. :  Hber 
ex  orationibus  oompositus:  venena,  0. — To  con- 
struct, build,  frame,  create:  cuncta  (of  the  creator): 
urbem,  Y. :  (pennas)  compositas  parro  curramine 
fleetit,  shaped,  0.  —  To  eompaes,  write,  construct, 
make:  hoe  de  argento:  interdietum:  quieqoam 
ctasae,  H. :  carmen :  oratio  ad  ooneiliandoe  aninxM 
oonpoeita,  L. :  res  gestas,  history,  H.  —  7b  plsM 
aright,  put  away,  take  doum,  lay  aside  :  (teropus)  ad 
oomponenda  aimamenta,  L. :  anna,  H. :  exerettu  in 
hibemaculis  oonpoaito,  S. :  Conpoaito  Scirone,/»i< 
out  of  the  way,  O.— 7b  store  t^  put  away,  coUeet : 
opes,  y. :  quae  mox  depromere  posaim,  Ii.-~7b 
lay^  atfjust,  arrange :  oomposito  et  dalibuto  capiUo : 
togam,  to  lay  in  proper  folds,  U. :  torum,  0. :  rol- 
tOs,  0. — Of  the  dead,  to  aefjust,  lay  out,  ooUeot,  in» 
urn,  inter,  bury:  cinerem,  O. :  omnia  (meos),  H.: 
tomulo  eodero,  0. :  toro  Mortua  componar,  0.^- 
7b  lay  at  rest,  compose,  quiet,  still:  aquas,  0. :  tba- 
lamis  se,  Y. :  placidft  conpostus  pace,  v. :  diem 
oonponet  Vesper,  conduct  to  rest,  V. — 7b  compose, 
pacify,  allajfj  settle,  calm,  appease,  quiet,  tranquil-. 
Umc,  reeoneue:  averaos  amleoa,  ff. :  neque  potest 
oomponi  inter  eas  gratia,  T. :  si  bellum  conpoeitom 
foret,  SL  :  uti  omnea  controveraiae  oomponantur, 
Ga. :  lites,  V. :  turbatas  aeditione  res,  L. :  id  fieri 
non  potuit,  utcomponeretnr.-— 7b  dispose,  arrange, 
set  in  order,  deviee^  prepare:  (equites )  Conpo^ti 
nuroero  in  turmas,  arrayed,  V. :  quod  adest,  H. ; 
oonpoeiUl  re  p. :  neodum  oompofiitis  conailiis,  L. : 
aciea,  to  fortn,  Ta. :  ex  sententift  omnibus  rebus 
eonpoeitis,  S. :  auapieia  ad  utilitatem  ret  p.-^To 
agree  tg^m,  appoiwi,fix,  contrive,  conspire  to  make : 
res  compositast,  T. .  dies  composita  rei  gerendae 
est,  L. :  paeem,  L. :  susurri  Gompositft  repetantur 
bora,  II. :  omnes  Gonpositae  le^es,  V. :  ita  causa 
componitur,  ut,  etc. :  conpositis  niter  se  rebus,  5. : 
conposito  iam  consilio,  L. :  quos  dimitterent,  quos 
retinerent,  L. :  ooraponuat  Oallofl  oondre^J^:  ut 

Digitized  by  VjOC 


15B 


oompositam  cma  Marcio  ermt,  L.  -^  2b  /«%«,  m- 
V0nt,  devtMCy  contrive:  crimen,  Ta. :  risum  mendMi 
ore,  Tb. :  ruiDorem,  To. :  in  adrocantiain  oomposi- 
ta0,  oammMg  the  appearance  cf^  Tiv. 

com-porto  (bonp-),  fivT,  l&tus,  Are,  to  bring 
tKy  carry  together ,  toSeel^  accuimdaie,  gaUur:  ar- 
gentum  ad  ee:  eo  framentutn  ex  AsiA,  Cs. :  arma 
in  templum :  ad  aggerem  caespitibus  conportan- 
die,  Oa.  :  auram  domum  regiam,  S. :  citliaras  in 
uQum,  H. :  semper  recentb  praedas,  Y. 

oom-poa  (oonp-),  potis,  adj.  [com-+POT-], 
maeter  o/,  powerfm  over^  poeeemng^  participating 
in :  animi,  eane,  T. :  mentis :  sui,  L. :  rationis  et 
oonsili :  eius  doni,  sharing  tn,  ll :  huiua  urbis : 
me  conpotem  voti  faoere,  grant  my  wish,  L. :  voti 
sententia  compos,  i.  e.  the  expreuion  of  joy  in  sue- 
eeeSf  H. :  aniroo  et  scientiA :  corpore  atque  animo^ 
L. :  praeda  ingenti,  L. 

oompoBlte  ( oonp- ),  adv  with  con^,  [  com- 
pono  ],  in  an  orderly  manner^  orderly^  regiiarly^ 
properly;  dicere:  casum  rei  p.  miserati,  & :  com- 
positius  cuueta  agere,  with  deliberationy  Ta. 

oompOBltlo  (oonp-),  onis, /.  [oompono],  a 
pouting  togetheTy  connecting^  arranging^  ctm^poei' 
tion :  ungueotomm :  membrornm :  aimt,  of  Ike 
calmdat. — A  matching :  gladiatorum.^-Fi  g.,  con" 
neetum^eohcrcnoefeyciem:  di8cipliDae.-^il  drawing 
t^,  conyaoeition:  iaris.-*Iii  rhet.,  a  proper  con- 
neettonj  arrangement :  apta.—* iln  aceommodationj 
agreement^  compact :  compositionis  auctor :  legates 
de  oompositione  mitti,  Os. 

oomposlto  ( oonp-),  adv,  [P.  ahl.  of  oompo- 
no],  by  agreement^  by  conspiracy^  by  preconcert: 
Composito  fkctam  est.  quo  modo,  etc.,  T. :  compo- 
sito  fecisse,  ut,  etc.,  N.:  nimpit  vooem,  as  had 
been  arranged^Y. 

oompoaitor  (coop-),  Oris,  m.  [oompono3»  a 
maker y  composer:  compositor  aut  actor  (of  dis- 
course): operum,'0. 

oompoaltnna  (oonp* ),  l,  n.  [  compoao  J,  an 
agreement^  compact  *  ex  composito  orta  vis,  L.,  Cu. 

oompoflitoft  (oonp^  -postnii),  adj.  with 
coeap,  aud  swpt,  [P.  of  compono],  well-ordered^ 
orderly,  regtdar.  Neo  magis  oompoaitum  qaio- 
quam,  T. :  aorior  impetu  quam  oompositior  ullo 
ordine  pugtia  fuit,  L. :  litteralae  ocmpositissimae: 
Yoltus,  peacefti,  TtL,*^Fitfy  dupoeed^  prepared^  JUy 
qualified^  ready:  at  nemo  umquam  oompositior 
ad  iudicium  venisse  videatar:  oratio:  res  pw:  in 
ostentationem  (virtntum),  L. :  in  maestitiam,  with 
a  tad  aspect^  Ta. 

oom-potatlo,  Onis,/,  a  drinking  together, 

oom-potor,  Oris,  m.,  a  drinking-companion. 

oom-potnz,  Icis,/.,  a  drinJang-compaman^  T. 

oom-pranaor.  oris,  m.,  a  boon  companion. 


oompnoatia^  Cnii,  f*  (eoiapioeorj,  a  gessa^ait 
eapplieaiion:  soUemnis  deoram,  L. 

oom-preoor  (oonp-%  fttasi  ArT,  dtp,,  to  pray 
to,  supplicate,  implore:  deos,  T.:  caelestiim  fideoiy 
Ct. :  Gjtbereia,  compreoor,  aosis  Adsit,  0. 

oom-prehando  (oonp^),  or  comprendo^  dl» 
BUS,  ere,  to  hind  together,  unite :  eas  navls  f  unibua, 
L. — To  take  hold  of,  seiae,  catck,  gratp,  c^pprekend: 
quid  (opus  est)  manibus,  si  nihil  comprehendeo- 
dum  est?:  oomprehendunt  utmmque  et  orant, 
Gs. :  oomprensa  mantis  eif ugit  imago,  V. :  forcipe 
Hnguam,  0. — To  include:  drcnitus  rupis  XKXII 
stadia  comprefaen^t,  Ob. — To  attach,  seize,  lay  hold 
of,  arrest,  catch,  apprdiend,  capture:  hone  pro 
moecho,  T. :  hostem :  fures,  Ot :  iiotores,  L. :  alqm 
in  farto:  alqm  in  fogA,  Os. — To  detect,  diaeoetar: 
adulterium:  res  indicio. — Of  places,  to  oocsga^ 
seise  tqfon:  aliia  comprehensis  ooUibns  munitioBea 
perfeoerunt,  Gs.^-Of  fire:  ignem,  to  catch,  CX: 
flamma  comprehensA  naves  sunt  combustee,  Ga. : 
ignis  robora  comprendit,  Y. :  avidis  corapreuditur 
ignibus  agger,  0. :  comprehensa  aedificia,  L.  — 
Fig.,  to  take  in, grasp, perceive, con^ehend:  opi- 
nionem  nentibus:  omnia  animis:  sensn:  alqd 
memoriA,  AoUL— 7b  comprise,  express,  describe,  ra^ 
count,  narrate:  breviter  comprehensa  sententia: 
alqd  brevi :  aliqoid  diotis,  O. :  (species)  namero^ 
to  enumerate,  Y. :  nnmeram,  to  redeon,  0. — To  m- 
dade,  bind^  embrace:  nraltos  amicitia:  onmibiis 
officiis,  per  patrem,  totam  praefectursm. 

oomprehanaThfUa  foonp-),  e,  adj.  [compre- 
hendo],  conceivable,  inldligible. 

oomprahenalo  (oonp-),  onis,/.  [compreben- 
do],  a  seizing,  laying  hold  of:  sessio,  comprehen- 
sio ;  soQtium,  arrest. — F  i  g.,  a  comprehension,  per- 
ception, rerum. — A  combining:  consequentium 
renim  cum  primis.  —  In  rhet,  a  periodic  form 
of  epeeeh,  period. 

oomprehanaoa  (-prensoa),  P.  of  oompre* 
hendo. 

oomprendo,  see  comprebendo. 

(oompraaaa),  adv.  [comprimo],  M^Sfi  nusdnet-^ 
ly  :  only  comp. .  oompressius  loqui. 

oompreaaid  (oonp-),  Onis,  /.  [oompiifflo], 
concise  apression,  condensation  *  reninu 

1.  oompraaaa%  P.  of  oomprimo. 

2  (oompreaana,  as),  m.  [oomprimo],  a  com- 
pression (only  abl.  sing,) :  semen  oompressu  auo 
diiBndit  (terra).— ^a  emhracf,  T. 

oom-prlmo  (oonp-),  pressl,  pressos,  ere,  to 
press  together,  brmg  together,  compress,  dose  :  (diei- 
tos)  compresserat  pognumque  feoerat:  labra,  H. : 
oculos  (of  the  dead),  O. :  roarem,  Ph. :  oidSnea  (of 
the  army),  to  dose,  L.-*- To  embrace,  T.,  L. — ^P  rov. : 
oompresiis  manibus  sodere,  with  the  hands  foUsd, 

Digitized  by  V^OOQIC 


lOB 


ttarb,'  aninmin,  fo  koU  the  brtnik^  T. :  manOs,  to 
ketp  of^  T. :  gressum,  V. — To  km  baekf  aupprea^ 
wihhoHoomceal:  fnunentam:  oelictoi  lunam, 
L.  — Fi £^  to  rutromf  hinder^  cheeky  repre$t,  curb, 
«i6dMtf;  libidines:  voluptates:  aiiimos:  oonatOB 
alionim,  L. :  furores :  Sddttionem,  L. :  voce  m%na- 
qne  Marmura,  0. :  amor  compressus  edendi,  i.  e. 
miiufed,y. 

oompgDbattS^  Onia,  /.  [oomprobo],  tguproba- 
iion^ofpromal:  honeatatis. 

oompKobatOK^  Oris,  m.  [oonprobo],  an  up- 

oom-probo  (ooinp-),  ftvf .  Miia,  ftre,  to  approvey 
amuU  to,  jonctiofs  aekfujmUdgt :  eeDteDiiam :  (bel- 
luin)ab  omnibufl  oomprobatur :  orationem  omnium 
adseDBQ,  L. :  alqd  pablioe,  K. — To  prove,  eetablM, 
atteatj  make  good,  thow,  confirm,  verify.  Vindicate: 
nee  hoc  oratione  aolnm,  aed  Tita :  coraprobat  ho- 
minis  eonsiliom  forinna,  Gs. :  conprobato  eorum 
iodidoi,  & :  interiUi  (serri)  esse  ab  hoc  comproba- 
torn  Yeiieniiro. 

oompromlmmm,  t  n.  [oompromitto],  dm  affree- 
menl  to  abide  6y  the  award  of  an  arbiter;  laoere : 
indicium  dc  coropromisso  facere. 

oom-promitto  (oonp-),  misl,  mieaua,  ere^  ^ 
agree  to  abide  by  the  award  of  ar^  arbiter^ 

oomptns  (ocMnt-X  adf,  with  eontp.  [P.  of  1 
oomo],  m  order,  emoothed,  adorned  t  in  comptum 
oonas  religate  nodnm,  H. :  lUTenes,  with  hair 
brmehed,n^O,^t\g^otsty}t,  ornate,  embemOed: 
oratao :  oomtior  oratio,  Ta. 

ooiiipiihni%  P»  of  ooropello. 

ooiiipiiiictii%  P.  of  compungo. 

oom-pongo  (oonp-X  nil,  nctus,  ere,  to  prick 
tercrdg,  eting, prod, puncture:  collum  dolone,  Ph. : 
compunctos  noLis  Threlciis,  tattooed — Fig.,  to 
prick,  goad:  se  suis  acuroinibus. 

oom-pttto  (oonp-),  &▼!,  fttus,  ftre,  to  eum  up, 
reckon,  compute:  computarat^  peeoniam  imperai-at. 
—Fig.,  to  count:  fadcA  tua  computat  annos,  i.  e. 
reeeale^  IvL 

oon-k  see  1  cum. 

odnamen,  inis,  n.  [conor],  an  effort,  exertion, 
etmggle:  magno  conamine,  0. :  suropto  posita  co- 
namine  ab  hasU,  O. :  conamina  mortis,  attempte 
at  euSeUle,  0. — A  eupport, prop:  adiutis  aliquo  co- 
nimine  neiris,  0. 

oonita,  drum,  ft.  [1  oonatus],  an  undertaking, 
attempt, venture, haiard, plan:  perfioere,  Os. :  Car- 
thaginiensinm,  L :  peragere,  lu. 

1.  OQiiatii%  P.  of  conor. 

2.  ooaatni^  Qs,  m.  [eotior],  an  attempt,  effort, 
undertaking,  enterprite,  endeavor:  a«dax,  L. :  hoc 


eonata  deatiterant,  Os. :  princeps  ad  conatum  enr- 
clifls  conparandi:  conatom  Antoni  reppnlemnt; 
de  wp^  oonatnqne  depnlsus:  oompressi  tnos  eona. 
tfka:  multis  fn»tra  oonatibas  captis,  L. :  in  mediis 
conatibns  aegri  Snccidimus,  V. — Effort,  eatertiony 
etruggle,  endeavor:  quo  maiore  conatu  aguntur: 
ad  hoetes  magno  oonatu  profeotus,  L.  —  A  begw^ 
ning,  undertwang:  in  ipso  conatu  remm  circome-* 
git  se  annus,  L. :  tantis  fatam  conatibns  obstat, 
O. — Fig.,  an  impulee,  inclination,  tendency:  cona- 
tum hatere  ad  pastQs  capessendos. 

Oon-oao$,  fttf,  fttns,  Are,  to  Mie  with  ordure, 
cover  withJUth :  totam  regiam,  Ph. 

oon-caadifl,  ium,/.,  an  abattie,  barricade  ^f 
felled  treee:  latera  concaedibus  munitus,  Ta. 

<M>n-o«Xe£aoio^  f (kd,  factus,  ere,  to  warm  tkoe\ 
oughly:  braoohium:  (concuisto  corporum)  ooa- 
caiefacta. 

OOn-oalMOd^  lul,  -*,  ere,  to  grow  hot,  glow: 
corpora  ardore  animL— F  i  g.  (of  lore),  T. 

oon-oallMOQ^  oaUuI,  ere  [calleo],  to  grow 
hard:  manus  opere  .  .  .  animus  usu. — Fig.,  <o 
become  inuneibie :  locus  animi  ooncalluit. 

oonoavo,  — ,  fttus,  Are,  to  make  hollow,  round, 
curve:  bracchia  in  arclls,  0. 

COn-ca^Ofl,  a((j.,  hollow,  concave,arched,vaidted, 
bent,  curved:  aera,  0.:  altitudines  speluncarum: 
saxa,  y. :  bracchia  Cancri,  0. 

oon-oedc^  oessi,  cessus,  ere.  I.  Intrane.,  to  go 
away,  pose,  give  way,  depart,  retire,  withdraw,  re- 
move: bidnom,  T. :  tempus  est  ooncedere,  T. :  su- 
peris  ab  oris,  V. :  ad  Manes,  V. :  huc«  T. :  Istuc, 
T. :  aliquo  ab  coram  ocnlis:  rus  hinc,  T. :  O&rtha* 
ginem  hi  hiberaa,  L. :  Argos  habitatum,  N. :  !n 
hanc  turbam,  to  Join,  H. :  tumor  et  irae  Gonoessere^ 
are  gone,  V. :  ipsae  oonoedite  silrae  (i.  e.  ralete), 
V.  —  F  i  g.,  *>  yield,  eubmit,  give  way,  euccumb :  ut 
roagnitudini  medicinae  doloris  magnitudo  conce- 
deret :  iniuriae,  8. :  open  roeo,  0. :  naturae,  i.  e  to 
die,  S. :  hoetibus  de  victoriA  oonoedendum  esse,  L» : 
concessum  de  victoriA  credebant,  L. — 7h  give  jiaee, 
be  inferior,  give  precedence,  yield,  defer:  concedat 
laurea  laudi :  dignitati  eorum :  unis  Suebis,  Gs. : 
raaiestati  viri,  L. :  aetati,  S. :  magistro  tantulum 
de  arte :  Nee,  si  muneribus  certes,  concedat  lollas, 
V. — To  iubmit,  comply,  accede:  Ut  tibi  coneedam, 
T.:  concessit  senatus  postulationi  tuae:  Gaesar 
.  .  .  eonoedendam  non  putabat,  Os.  —  To  a$mu, 
concede:  mlhi,  T. :  liceat  concedere  yeris,  H.— «2b 
grant,  give  aUowanee,  pardon,  allow :  aiienis  pec- 
catis :  cul  (ntio),  H. — To  agree,  consent,  aeeeni,  ac- 
quieece,  go  over  to:  in  gentem  nomenque  imperan- 
tium,  to  be  merged  in,  S. :  in  paucorum  potcutium 
iu8,  8.:  in  deditionem,  L.  —  H.  Trans,,  to  grant, 
concede,  allow,  consign,  resign,  yield,  vouchsafe,  con- 
firm •  de  tuo  iure  paujul^mj^-j'.  ^pj^^aximos 


oonodstavo 


IM 


Agroa :  hoc  podori  meo,  nt,  etc. :  amiois  qnioqutd 
YeUnt :  nihil  mihi,  0. :  md  ccMMOrtem  aepalohro,  Id 
9u  thare^  V. :  liifl  liberUttem,  Gs. :  orimen  gimtiae 
conoedebas,  oMuudfor  tkt  mike  of  favor:  pecca- 
ta  alcui,  to  pardon  him:  natarae  fonnam  itli,  ae- 
hMvMge  that  it  pouettm^  O. :  oonoessit  in  inw 
Ipse  . . .  genitor  (klydona  Dianae,  gave  over,  V. : 
'raedtocribua  ease  potftiB,  U. :  hiric  ne  perire  qutdem 
tadte  conceditor:  ut  ipsi  conoedi  non  oporteret, 
tl,elUi.,iweonee8$iom^i(nUdbemadejCa.:  Quomifai 
fortunam,  si  noa  ooncediUir  nil  ?  H. :  faiia  nnm- 
quam  ooncesaa  moveri  Camarina,  forldddeti  to  be 
retnoved^  V. :  ilia  ooncedia  lem  esse :  culpam  ines- 
80  ooncedam :  concedatiir  profecfco  verum  esse,  ut, 
etc.:  concede  tibi  ut  ea  praetereas:  beatoe  esse 
deo6  sumpsisti,  concedimus :  valuit  plus  is,  con- 
coAo^ffrarUed:  quoniam  legibus  non  concederetur, 
permitted  by  law,  N.  —  To  grant  ae  a  favor,  for- 
hear,  give  up,  forgive,  paixlon :  petitionem  alicui, 
from  regaid  to :  peccata  liberum  miaerioordiae : 
nuic  filium,  N. :  quod  (peecatum)  niai  ooooedaa,  H. 

oon-celabrOy  &▼!,  atua,  are,  to  aUmui  in.  nrnn- 
here,  frequent,  celebrate,  eoUmmee:  funua,  L.:  at 
rem  conoelebrandam  puuvit :  dapes,  0.  —  To 
honor,  praiee:  genium  choreis,  Tb. — To  proeeeute 
eaaerly:  studia  per  otium. — To  publish,  prodaim, 
eetebrcUe:  virtutis  concelebranaae  caus&:  fam& 
▼ictoriam,  Ca. 

oon-oenatio  (not  -coen-),  onis,/,  a  tupping 
together,  companionship  at  taJbie, 

ooncenti5,  bm&,f  [con-+l  OAK-],  a  tinging 
together,  harmony :  clarissima. 

ocmoantii%  as,  m.  [ood-+1  CAN-],  a  concert, 
eymphony,  fiarmony,  harmonioue  name:  oonoen- 
tam  servare:  vocis  Ijraeque,  0. :  avium,  V. :  oon- 
oentibus  aera  mulcent,  0. :  tubarum  ao  eomuum, 
L. — A  choir,  cliorue  of  eingers^-^Fig.,  concord, 
agreement,  ^tarmony,  unanimity:  actionura:  virtu- 
tis, Ta.  :  quid  nostrum  conoeotum  divldat  audi,  H. 

oonceptid,  6ni8,/.jroon-+CAP-],  a  eonctpHon, 
beeoming  pregnant.  —  F  i  g.,  ^  compoeing,  drawing 
up  i^i  formulas). 

1.  concaptns,  P.  of  ctocipio. 

2.  conceptUB)  us,  m.  [concipio],  a  conceiving, 
eonoeption:  hominum. 

oonoeipd,  psi,  — ,  ere  [coro-+carpo],  to  tear 
in  pieces,  rend :  epistulas:  librum^L. 

oonoartatio,  ftnis,/.  [concerto],  a  dupiito/ton, 
ditpute,  controversy:  ooncertationom  plenae  dispu- 
tationea :  oonoertationia  studiam. 

oonoertator,  oris  [concerto],  otmi^Ao  competes, 
a  rival:  Corbulonis,  Til. 

ooncertatoriiu^  adj,  [concertator],  controver- 
sial: genus  (dicendi). 

OOn-oertO^  ivi,  Atus,  are,  to  contend  warmly. 


dispute  Msaiously:  alquid  cam  ere,  T. :  proeKo,  Ca. 

—  To  dispute,  debate:  com  ApolUoo  de  tripode: 
ano  Terbo. 

oonoeMio^  6nia,/.  [concede],  a  grantina^  con. 
ceding :  nostra :  agronim.-— I  n  r  h  e  t,  a  pUa  of 
eonfesnon  and  excuse, 

1.  conoaaaiis,  adj.  [P.  of  concedo],  law/id, 
permitted  (rare) :  Hartem  oonoessis  animalibos 
placant,  Ta. — Ftur,  n,  as  subtt. :  abhorrere  a  naa- 
iorum  concessia,  i.  e.  the  liberty  followed  by,  etc.: 
concessa  petere,  lawful  oi^feets,  V. :  amare,  O. 

2.  (oonoaflMMk  Os),  m.  fconoedo],  a  eonoesmon, 
permission,  leave  ;  only  aoL  sing. :  Caesaria  oon- 
oeaau,  Oa. :  oonceMu  oramum. 

conoba,  ae,  /.,  s  c^rx*)*  ^  bivalve,  sheU-Jtsh, 
mused:  equalentea,  V.:  cavae,  O.:  marinae,  O.: 
viiea,  H.  —  A  miuesel'shdl .  oatrea  in  conohis  sais, 
O. — Sheila  were  used  as  trampeia;  henoe,  poet., 
the  trumpet  of  the  Triton,  V.,  0. ;  also  as  vessels 
to  hold  ointment,  H. ;  or  ealt,  H. ;  or  wine,  la. — 
A  pearl:  Mnnera  f^rt  UK  conchas,  O. :  lucida,  Tb. 

—  A  dye  extracted  from  ahell-fish :  concha  8ido- 
nide  tincta,  0. 

oonoM^  is,/.,  ss «o7xoCf  <>  «>orse  bean,  la. 
oonoh^liata%  ae§.  [conchjllum],  of  a  purple 
color,  dyed  purple:  peristromata. 

oonoh^Iilllli,  I,  n.,  :±s  royyvXiov,  a  MU-fUh, 
C. ;  a  purple  shelLjkh,  Gt  -— fi  sp^  on  oyator.*  ex- 
structa  mensa  condiyliis :  miaoere  concShylla  tar- 
dis,  S.— M  e  t  o  n.,vurpk  color,  purple  :  Testis  oon- 
chylio  tincta.  — /Yiir.,  purple  garments,  purple: 
Coa,Iu. 

1.  oonoido,  cidi,  — ,  ere  [cadoj,  to  fall  topath- 
er,fail  down,  tumble, fall  to  earth:  conclave  illud 
concidit :  urbs  uno  incendio :  pinus  bipenni,  Pli. : 
ad  terram,  V. :  sub  ouere,  L. :  concidere  miratur 
arator  tauros,  O. — To  fall  dead,  be  slain,  faB:  om- 
nes  advorsis  volneribus  conciderant,  S.  :  sparo 
percussus,  K. :  in  proelio  :  yictima  taunis  Conci- 
dit, 0.  — F  i  g.,  to  decline,  fall,  be  overthrown,  fedl, 
be  defeated,  decay,  perish,  go  to  ruin,  waste  away, 
cease :  ooncidiint  venti,  subside,  H. :  falsum  crimen 
concidit :  made,  to  shrivel,  0. :  concidit  augnria 
domus,  H. :  concidit  (Phocion)  maxime  uno  cri- 
mine,  quod,  etc.,  N. :  scimus  fidem  concidiase,  was 
proirated:  praeclara  nomina  artificum:  omnia 
ferocia,  L.:  senatOs  auctoritaa:  mente. 

2.  ooncido,  cidl,  cXsus,  ere  [oom-+caedo],  to 
cut  up,  cut  through,  cut  to  pieces,  rtnn,  destroy: 
nervos:  navTs,  L«:  magnoe  scrobibus  montis,  to 
break  up  mounds,  V.  —In  battle,  to  cut  to  pieces, 
cut  down,  destroy,  kiU:  multitudinem  eorum,  Cs.: 
ab  insciis  conciduhtur,  N. — 7b  cut  up,  beat  severe- 
ly, eudgd  soundly:  virgia  plebem:  pngniai.  In.: 
concisua  plurimia  velneribaa— Pig.,  of  diaooutae, 
to  divide  mismtely,  medbe  ffxigmentm  :  s 

Digitized  by  VjOOQiC 


156 


OQUOlplQ 


—7b  strike  down,  prodraU^  niM,  dmtny^  ammd: 
•Qdoritaleiii  ordinis :  AntoDium  deoretas :  Timo- 
crmten  totis  volumimbtts,  to  con/tde, 

coii>«i«d.  flee  1  coBclo. 

concillabtiliun,  l,  n.  [concilio],  a  place  of  oi- 
9embly^  public  exchange^  market-place^  ll,  Ta. 

oonciliatiOy  Snis,  /.  [^conciUo|,  a  connecHotij 
tmion^bond:  generis  hommum:  civilis. — ^Fig.,  a 
eoneiliaHng^maJcingfriendlifjgainmg  over:  oouci* 
liationis  causa.  —  lu  rbet,  a  gaining  over,  coti- 
ciliadng  (of  a  judge  or  audience). — I  n  p  h  i  1  o  s., 
tfit  inelinaiumj  longing:  bominia  ad  ea,quae,  etc. : 
natarae. — An  acquiring^ procuring^  winning:  gra- 
tlae. 

ooncUiator,  dris,  m.  [concillo],  he  loAo  jugoti- 
atet,  a  promoter  :  nuptiaruin,  N.:  proditionia,  L. 

oonciUatrioulat  ae,  /.  dim,  [conciliatrix],  a 
mtnz  0/41  matchmaker:  blonda. 

ooDOillitiUE^  Ids,  /.  [coDctliator],  one  wAo 
mediates,  a  promoter:  aaiioitia&— Esp.,  a  media" 
trizy  procureu  :  blanda. 

oonoflifttiM>  acfj,  with  eomp.  [P.  of  condlio], 
endeared,  heUned:  Hamilcari,  L.:  sibi,  Co.:  ad 
rem  accipiendam  fiat  condliatior. 

concillo,  avi,  &tuB,  fire  [  concilium  ],  to  bring 
together^  unite,  reconcile,  make  friendly,  %Din  over, 
condUate :  nos:  inter  nos  legiones  sibi  pecunia: 
homines  inter  se:  homines  sibi  conciiiari  amicio- 
res,  N. :  civitates  amicitia  Caesari,  Cs. :  primori- 
bus  se  patrum,  L. :  arma  quae  sibi  conciliet,  eeeke 
at  aOita,  Y. :  deoe  homini,  0. :  r^es,  N. :  aniroos 
hominum :  mihi  sceptra  loveroque,  i.  e.  the  throne 
through  the  favor  of  Jupiter,  V. — To  procure,  pur- 
ehoM,  obtain,  acomre^  win,  gain :  prodi,  male  con- 
ciliate, you  baa  bargain,  T. :  BS  viciens  ex  hoc 
uno  genere,  to  extort :  pecuniae  concillandae  cau- 
82. — ^Fig.,  to  cauae,  bring  about,  procure,  meditUe, 
acquire,  make,  produce:  pacem,  T. :  favorem  ad 
Tolgum,  L. :  quocum  mihi  amicitiam :  vestram  ad 
me  andiendum  benevolentiam :  maiestatem  nomini 
Bomano,  L. :  otium,  N«— To  commend:  artes  suas 

ooncillTiiii,  1,  n.  [com-+l  CAL-],  a  meeting, 
rendez90u$:  Gamenantm  cum  Egerii,  L. — A  col- 
ieeOon  of  people,  meeting,  attembly:  pastorum: 
divinum  animorum :  amoena  piorum,  Y. :  f era- 
ram,  O. — An  amemNy  for  eoiuuUatum,  couneU: 
silTcstria,  Gs. :  ocmciiiam  advocare :  oogere,  Y. : 
dimittere,  Cs. :  iodicere,  L. :  venit  oonoUio  de  me 
agendi  dies:  sanctum  Patnim,!!. — Fig^abond 
ofuniony  tie:  mihi  tecum,  0. 

OODOinzMC  adv.  [  condnnus  \  neatly,  with  rhs' 
torieal  art:  rogare:  distribota,  with  eound  judg^ 


oonoinn1tii»>  Ates,  or  ooiiolnnitSdo^  inis,  / 


[oondmms].— I  n  r  h  e  t,  ^fmmetry  of  ayle,fiiiuk, 
elegance, 

ooooiimo,  ATI,  fttus,  Are  [condnnus],  to  cauae, 
produce ;  quantum  mail,  Ph. 

concinims,  adf.  with  comp,,  neat,  pretty,  ele- 
gaeU,  pleanng,  itylieh:  Samos,  pretty,  E. :  tecto- 
rium. — Of  style :  oratio :  poSma :  versus,  H.— Of 
persons;  helluo:  alii  concinniores :  in  brevitate 
respondendi,  apt  in  repartee,  N. :  condnnus  ami- 
ds  ut  videatur,  courteoue,  H. 

OOQOfno^  dnul,  — -^  ere  [com-+cano],  intrane,^ 
to  eound  in  concert,  eing  harmoniouely :  condnunt 
tubae,  L. :  oondnit  albns  olor,  0. — ^F  i  g.,  to  agree, 
harmoniee,  accord:  inter  se:  cum  alquo:  oonci- 
neotls  odlegas  audhe,  h.^Tran».,  to  wng,  ctUbrate 
m  mmg,  magnify:  haec flebilibos  modis  condnun- 
tur :  laetos  dies,  H. :  Oanmna,  Gt :  laudes  Ioti, 
Tb.— 7b  ting  prophetically,  propheeys  omen,  Pr. : 
(tmanti  omina,  0. 

1.  oonola  or  oonoieo^  citI,  dtus,  ire  or  dre 
r  com-+deo],  to  bring  together,  call  together,  eol* 
leat:  bomines,  L.:  multltudinem  ad  se,  I^:  nunc 
condenda  ptebs,  L.-^To  move  vioUnUy,  shake,  etir 
up:  ooncituB  imbribus  amnis,  0. :  naris  condta, 
O.:  coodta  Tormento  saxa,Y.:  hostem  condtus 
auf ert»  alfvU  fpeed,  V.— F  i  g.,  to  rouee,  excite,  $tir 
up^ provoke,  inspire,  instigate:  quantas  turbas,  T. : 
inter  eos  iram  banc,  T.:  Etruriam  in  arma,  L.: 
bdlum,  L. :  imnaBi  oondtus  IrA,  Y. :  pulso  Tbyias 
concka  tympano^  H. :  tnsano  oondta  carsu,  0. 

2.  (oonoio,  Onis),  see  contio. 

oonoipio,  cSpl,  ceptns,  ere  [oom-+capiol  to 
take  hold  of,  take  1^  take  in,  take,  receive:  inde 
pabula  terrae  concipmnt,  Y. :  concipit  Iris  aquas, 
draws  up,  0. :  terra  Conoepit  lacrimas,  0. :  prae- 
cordiis  conceptam  mortem  continere:  conceptum 
motu  ipnem  ferre,  kindled,  L, :  ubi  silices  Cond- 
piunt  ignem,  0. :  flammam,  Cs. :  Bucina,  quae 
concepit  aSra  (by  blowing),  0. :  quem  mens  mea 
concipit  ignem  ?  0. — To  conceive,  become  pregnant: 
cum  concepit  mula:  ex  illo,  0. :  id,  quod  conoepe- 
rat:  alqm  ex  alqo:  quem  pluvio  I)ana6  conoepe- 
rat  auro,  0. :  omnia,  quae  terra  concipiat  semina : 
concepta  crimina  portat,  the  fruit  of  sin,  0. — 
Fig.,  to  imagine,  conceive,  think:  quae  concipiun- 
tur  anbno :  aliquid  animo,  L. :  aethera  mente, 
grasps  in  imaginaHon,  O. :  qnicquid  condpitur 
nefas,  H. — To  understand,  comprehend,  perceive  : 
prindpia  rerum  ammo:  alqd  fieri  oportere:  lueos 
illic  esse,  O.-^To  adopt,  harbor,  entertain,  con- 
ceive: inimidtiae  ex  aedilitate  oonoeptae,  Cs.: 
raente  furores,  0. :  spem,  0. :  aoribus  oupiditatem: 
malum  aut  soelus:  flagitittm  cum  allquo:  duds 
tu  oondpe  curam,  i.  e.  assume,  Y. — To  draw  up, 
comprise^  express  tsi  words,  compose:  sicut  verbis 
concipi««r  more  "OWWfefS^TC^felWgfd"*  ">• 


oonotalo 


166 


OOIKKKiaO 


imndmn,  L. :  verba,  qaibua  gratis  agit,  aformy  O. : 
coDceptis  yerbifl  peierasae:  foedus,  V.:  sammas, 
to  r^fort  definitdvy  L.  —  To  promuXgaikB^  d&eUre 
formaUy^  phrate  (in  religiouB  rites) :  vota  aacer- 
dos,  0. :  Latinaa  (ferioa)  sacnimque  rite,  L. 

oonciaio,  Onis,/.  [2  ooaddo]. — In  rhet,  a 
dividing  into  short  datuea, 

ooaoisiis,  tuy.  [P.  of  8  concldo],  cbmpt^  dwrt^ 
eoncite:  sententiae:  Thnajmndiw^  in  thfU, 

ooncitatid,  Onis,/.  [concito],  a  qttiekminff^ 
qui^  movement:  remorum,  L. — Fig.,  «  mohnt 
pastion:  animi:  animorum,  L.  —  An  ogUation^ 
iedilion,  tumult:  plebi  contra  patres:  multitadi* 
niSjCs. 

ooooitator,  Oris,  m.  [ooneito],  a  mover^  twdter^ 
ring 'leader^  agitutor:  tmiiia  (oontionia):  turbae 
ao  tumultua,  L. :  tabemariomm. 

oondtatiM,  adj.  with  eomp.  and  sup.  [P.  of 
ooDclto],  rapid^  noiftj  quick:  equo  oondtato  vehl- 
tar,  «t/uil  speed,  N. :  quam  ooDcitatisaimoB  equos 
inmittere,  L. :  oonvenio  caeli  eoncitatior.— F  i  g., 
roused,  excUed,  vehsmeiU^  ardaU  :  oontio :  oonciU" 
tior  clamor,  L, 

ooneito^  ivi,  ftttts,  krt^/req.  [concio],  to  put  in 
quick  motion,  rottse,  excite,  urge,  drive,  incite,  spur, 
agitate,  disturb :  equum  ealcaribns,  L. :  equum  in 
aliquem,  N. :  equos  adversos,  L. :  navis  maximll 
celeritate,  L. :  telum  ex  insidiis,  brandi^es,  V. : 
agmen,  0. :  eyersaa  Earns  aquas,  O. :  gravis  pin- 
▼ias,  0. :  se  in  f ugam,  lo/ee  keadtong,  L. — ^Fig., 
to  rouse,  urge,  impel,  motte,  injbtence^  stir^  instigate, 
goad,  stimtaate:  te  ipsuro  animi  quodam  impetu 
ooncitatnm :  clvts :  alqm  iniuriis,  S. :  irft,  L. : 
aspectu  pignorum  suorum  concitari,  Ta. :  servitia, 
8. :  multitudinem,  N. :  suos,  Cs. :  concitatus  ad 
philosophiam  studio :  (Oalliam)  ad  nostrum  auxi- 
lium,  Cs. :  Ad  arma  cessantis,  9. :  exercitum  ad- 
versus  regem,  L. :  vos  captam  dimittere  Troiara, 
O. — To  rouse,  excite,  cause,  occasion,  produce,  stir 
up:  facultas  seditionis  condtandae:  nova  conci- 
tari mala  videbam :  odium  erga  Romanes,  N. : 
bellum  pro  Veiente,  L. :  in  te  invidiam :  tumul- 
tarn,  Oa. 

concitor,  Oris,  m.  [  concio  ],  he  who  rouses,  a 
stirrer  up :  belli,  L. :  voigi,  L. 

ooncitUB,  P.  of  concio. 

oonclamatid^  onis,/  [oooclamo],  a  hud  shouts 
aecUmuUion :  exercitiis,  Cs.— /Ymt.,  outcries,  Ta. 

oon-clamo.  ivi,  atus,  Are,  to  erg  out  together, 
shout,  make  acclaim :  ad  qaomm  casum  gaudio, 
L. :  *  procul  este,*  Conolamat  vates,  V. :  a  me  con- 
servatam  esse  rem  p.:  oeeasionem  amittendam 
Don  esse,  Cs. :  docendam  ad  sedes  simulacrum, 
y. :  quod  Mithridates  ae  veiie  dixit :  laetum  paea- 
na,  y :  uti  aliqui  proderet,  Cs. :  conolamantibus 
omnibus,  imperaret  quod  vellet,  Cs. — In  phrases, 


ad  arma,  to  call  to  arms,  signal /or  an  attack  :  nt 
ad  arma  cottdamareCor,  L. :  oonclamatum  ad  amMi 
est,  L. — Vasa,  to  gioe  the  signal  for  packing  up, 
i.  e.for  decan^ng  (ellipfc.  for  oonelamare,  ut  vmsn 
colligantur) :  lubet  vaaa  roilitari  more  ooDciamari, 
Cs. :  coBclamatis  vaais,  Cs. —  To  call  for  hdp: 
sodos,  0. :  duros  agreetls,  V. — To  call  toudlg,  erg 
violently,  shout,  exaaim :  Italiam,  V. :  quid  ad  se 
venirent,  Cs. :  conelamat  vii;go,  cries  out,  O. — Of 
the  dead,  to  call  repeatedly  by  name,  lament,  bewail : 
suos,  L. — Pro  v.:  iam  oonclamatum  eat,  all  i* 
lost,r. 

oonolave,  is  (a5/L  vl),  n.  [com-+cIavi8],  a 
room^  chamber,  suite,  apartment:  ultimis  in  aedi- 
bus,  T. ;  of  a  sleeping-room,  C. ;  a  dining-hall,  H.: 
pro  conclavibus  plopinae  sunt,  dining-hauls. 

oondado,  si,  sus,  ere  [com-+claudol,  to  shut 
up,  dose,  imprison,  enclose,  conjlne:  bestias :  mul- 
titudinem :  me  in  oellam  cum  illA,  T. :  illam  ali- 
qao,  T. :  locum  suieo,  y. :  Saave  locus  voet  reso- 
nat  oonduaus,  H. :  oondosum  mare,  Cs. — ¥  \  g.,  to 
include,  compress,  restrain,  limit,  restrict:  tot  raa 
in  unum  diem,  T. :  omnia  fere,  quae  sunt  conolusa 
nunc  artibus,  dispersa  et  dissipata  quondam  fue- 
runt :  Ut  hue  ooncludar,  be  sluU  up  to  this  (mar- 
riage), T. :  me  miserum,  T. :  (orator)  concludatur 
in  ea,  quae,  etc.  — Of  language,  to  compress,  include^ 
condense,  comprise:  uno  volumine  vitam  viromm 
oomplurium,  N. :  ea  (vis)  verbis  interdicti  noa 
concludltur. — 7b  end,  dose,  conclude:  f acinus  cm- 
delitate  perfectum  atque  oonclusum.  —  In  dia. 
course,  to  end,  finish,  condude,  complete:  huius 
generis  orationem :  crimen  (the  discussion  of)  the 
diarge :  sententias,  to  round  off:  versum.  —  In 
philos.,  to  conclude,  infer,  make  an  inference,  argue, 
demonstrate:  ex  rebus  concessis  quod  veils:  argu- 
mcntum :  quo  modo  concludatur  ratio :  summum 
malum  esse  dolorem,  etc :  hoc  modo. 

oonduM,  adv.  [condudo],  with  rhetorical  fin- 
ish :  dicere. 

oondualOb  Onis  [  condudo  ],  a  shuttieig  t^x, 
shutting  in,  siege,  blockade:  diutina,  Cs. :  in  hac 
conclusione,  during  this  siege,  N. — ^F  i  g.,  a  condu- 
don,  end:  muneris.  —  In  discourse,  a  eondudon, 
dose,  peroration:  orationis.  —  A  period,  oompiete 
sentence:  verborum.  —  A  condusion,  it^ferenee: 
mea:  rationis. 

oonoLufllimoala,  ae,  /.  dim,  [eondosio],  a 
captious  eondusUm, sophism:  minutulae. 

conolfisom,  I,  n.  {P.  u.  of  ooncludo],  a  condu- 
sion (of  a  syllogism),  inference. 

oon •color,  col5ris,  adj.,  of  the  same  color: 
cum  fetu  albo  sua,  y. :  nmerat  sinister  dextro,  O. : 
populus  festo,  i.  e.  dothsd  m  wkUe,  O. 

con-coquo,  c5xT,  coctus,  ere,  to  digest:  con- 
chas.— Fig.,  to  endure,  suffer,^ 

Digitized  by^ 


conipQVfUpi 


157 


oaBQnnro 


toUraie:  eiiu  iaU  odU :  alqm  senatoreiD,  L. — Jb 
rtvolvt  m  ndndf  think  tQMMt,  tof^^  9*^/^  ^P^n^ 
conader  tetU:  tibi  diu  oooooqueudam  eU,  utruua, 
etc :  coDsilia,  eoueocty  U 

OODCOffdia,  M,/.  [oonoort],  am  ogretrng  t9^ 
gdker^  tmton,  harmomf^  wmoord:  oonoordi&  parrae 
res  creseimt,  S. :  oinum :  eqaites  mnoordift  oon- 
iunctisaimi:  (oonaUiis)  oopulare  oonoordiam,  L.: 
reoonciliatio  ooDOordiae :  iiiter|MreB  oooeordke,  L. : 
nnplUe  plenae  coneordiae:  cam  PirithoOf  lelU 
eoneordift,  Theseus,  a  Immtifid  friaubkip,  0. :  dis- 
oofa  coooordia  fetibos  apta  est,  Ukenem  in  differ* 
emetf  0. :  reram  discon,  H. :  lenim  agendarnm.— 
FevBoiLjtkegoddtmo/  Caneord,(X,h.,l\L 

ooncordlter,  adv.  with  eomp,  and  «t^.  [can- 
cors],  harmomoudy^  amicablj^^ in  karmanff ;. exigit 
aiiDos,  0. :  ooncordioa  helium  gerere^  L. :  quicum 
ooQCordissime  Tixerat 

ooDOordo^  SyI,  fttus,  are  [ooncorsl,  of  persons, 
l9  ayrttj  be  umted^  be  of  one  mini,  harmonize: 
cum  ilia,  T. — ^F  i  g.,  to  ^  eontietetU^  be  in  harmony, 
agree:  cum  eius  iodicia  opinioDeeqiie  concordant: 
canntoa  nerris,  O. 

oonoorai  cordis,  eid,  dT,  a^.  with  eup.  [com- 
+cor],  of  persons,  of  the  eame  mindy  united,  agree- 
tag,  coneordani,  harmomoue :  Parcae,  V. :  anlmi, 
L. :  eft  gratift,  T. :  cum  concordlssimis  fratiibus : 
secum  ipse,  L. :  mihi  coniunx,  Ta.  —  Fig.,  Aar- 
moMibitt,  uniied,  amicable:  amiottia:  sonus,  0. : 
cmtatis  statas :  pax,  0. :  regnum,  L.  —  Poet: 
fffena  ingo  concord  Unej  peacefully,  V. 

ocm-creclo,  didi,  ditas,  ere,  to  inimU,  contign, 
commit:  rem  suam  alicoi:  quibus  obeessoa  mu- 
ros,  y. :  altcat  nugas,  H. :  snatum  Tentis,  Ct. :  no- 
bis, to  make  me  your  confidant,  Pr. 

oon-oramo^  ftrl,  atos,  &re,  to  bum  up,  eon* 
ntme:  tIvos  igni,  L.:  domos,  L. 

oon  -  orspo^  pol,  pitus,  arci  to  rattle,  creaky 
grate,  eound,  reeound,  daeh:  ostium  concrepuit 
aba  te,  i  e.  /  heard  your  door  open,  T. ;  scabilU : 
nmltitado  armis,  Cs. :  ooncrepuerc  arma,  clashed, 
L. :  Aeriferae  ooncrepuere  manOs,  etruck  the  eymr 
halt  together,  O. :  simul  ac  decemviri  concreptierint, 
mapped  their  fingere :  cvrobala  concrepuere  dco, 
Pr. — P  o  e  t,  to  rattle,  etrike  upon :  aera,  0. 

con-CTMOO^  crevi  (concresse,  0.),  cretus,  ere, 
to  grow  together,  harden^  oondenae,  curdle,  aUffen, 
cot^ieal:  Concrescunt  in  flumine  crustae,  Y. :  rigi- 
do  rostro  Ora,  etiffen^  0. :  Gorgone  conspecla,  to 
hepetrified,0.i  Goncreta  radix, /roKti,  V. :  (aqua) 
nire  pruinaqae  concrescerei :  Frigora  can  ft  con- 
creta  praini|  M^ened  by,  V. :  ooncretos  sanguine 
crinis,  dotted,  VT:  a6r  conoretus  in  nubU  cogitur: 
nanus  concretus  in  Avtt^  ehortened,  Pr.-*-To  take 
form,  grow,  inereaee:  mundi  orbis,  Y. :  initia  unde 
omnia  concreta  sint. 


OOOontio^  dnis,  /.  [concreeco],  a  compacting, 
eondenting,  congealing  i  corporum. — Matter,  tub' 
etance:  morialis. 

oooorwtnm,  I,  n.  [  concretas  1,  hardneee,  solid 
matter:  nihil  ooncreti  )wkbert»-^nard  frott,  etiff 
froet  (sc  geluX  V. 

OonoretOfl,  ac^.  TP.  of  concresco],  condensed, 
hardened,  thick,  hard,  etiff,  curdled,  congealed,  clot- 
ted: nihil  sU  animis  ooncretam :  aUr;  spuma,0.: 
lac,  y. :  sanguis  O. :  glacies,  L. — ^F  i  g.,  thick,  dim : 
lam^n.—Inioeterate :  labes,y. :  Malta  dio,  inveter- 
ateetfile^Y.:  dolor,  0. 

Oononbina,  ae,/.  [CVB-],  a  concubine,  C,  Ta. 

ooxicubinufl,  l,  m,  [CVB-],  one  who  lives  in 
coucidnnage,  Cu.,  Ta.,  Ct 

OOlKmbitii%  as,  m.  [CyB-l,  a  lying  together, 
concubinage:  ferarum  rita,  L.,  0.,  Y.,  H.,  Tb. 

oonottbiiu,  dMJr.  [OYB-J,  of  lying  in  sleqf,-^ 
Only  in  the  phrase,  concubia.  node,  in  the  first 
deep^  C,  Ta. :  roovare  conoubift  nocte,  to  march 
early  in  the  night,  L. 

oononloo,  ivl,  fttus,  are  [  com-  +  oalco  1,  to 
tread  upon,  tranuple:  yirum.^-Fi  g.,  to  tread  down, 
trample, abuse,  aespise,  contemn:  latum  conculcan* 
dum  putaverunt :  huic  conculcandam  Italiam  tra- 
dere:  lauream:  rem  p.  conculcatam  ridere. 

oonownbo^  cubnl,  cubitus,  ere  [OYB-],  to  Ue 
together,  He  wi^  cohMty  T.,  C,  0.,  lu.,  Pr. 

oon-otiplSna,  entis,  oejf.,  very  desirous :  regni, 
Emi.  ap.  G. 

oononpiaoo^  cuplvl  {vpie,  cuplstl,  etc.)»  Uus, 
ere,  tncA.  [com-+cupio],  to  long  for,  he  very  de- 
sirous of,  covet,  aspire  to,  strive  after :  alqd :  pecu- 
nlam :  naec  ad  insaniam :  domum  aut  villam,  S. : 
tribunes  plebis,  L. :  eioquentiam,  Ta. :  maiora,  N. : 
alqd  tale,  H. :  mundum  omare :  quo  magis  con- 
cupiscei'et,  Ta. 

oon-curro,  curri  or  cucurri,  cursus,  ere,  to  run 
together,  a8semble,flock  together:  concurrunt  libra- 
rii:  licet  concurrant  omnes  pbilosophi,  un»^€.*  tre- 
pidae  comites,  Y. :  summa  cum  expectatione  con- 
curritur :  undique  ex  agris.  N. :  mi  obviam,  T. :  ad 
hos,  Cs. :  ad  mortem :  aa  Perdiccam  opprimen- 
dum,  unite,  N. :  ad  Tocem,  Y. :  in  arcena,  V. :  con- 
curritur  undique  ad  incendium  restinguendum : 
ex  proximis  castellis  eo  concursum  est,  Cs.  —  To 
meet,  dash  together,  clash,  strike  one  another:  ne 
prorae  eonenrrarent,  L^ :  conctttrit  dextera  laeme, 
H. :  aspere  concurrunt  litteraa— To  eome  together 
in  fight,  engage  in  combat,  join  batik,  fi(^:  eqiii- 
tes  inter  se,  Cs. :  inter  se  in  modum  iustae  pugnae, 
I*. :  intfr  sese  paribus  tells,  y« :  cum  hoc,  N. :  cen- 
tttrio  cum  centurione  coneuirendam  sibi  esse  scie- 
bat,  L. :  adversus  fessos,  Ja  :  In  aliquero,  S. :  audet 
viris  concurrere  Tirge,  Y. :  CQmn4q^l^Jl^Xi•  0.: 

Digitized  by ' 


ooaoomtio 


168 


enm  infestis  flignif,  & :  ex  inskiiii,  Attodb,  L. : 
mihi  Boli,  V. !  utrimqne  magno  damora,  S. :  con- 
curritur,  the  fighi  beaim^  H. :  ooDemrentis  belli 
minae,  of  the  ovtbreak  ofwar^  Ta.-- Jb  tnak«  ha$te, 
run  far  help :  ad  AquiUam. — ^F  i  g.,  to  meet^  ammut, 
eoineide^  corupirey  happen :  multa  eonourrant  aimtti, 
T. :  saepe  concurnmt  aliquorum  inter  ipaos  oon- 
tentiones. 

ooncuraatio,  onia,  /  [ooacuno],  a  rumtmp 
together,  thronging  :  multa  (populi) :  peroontan- 
tium. — A  ooUmon,  eonJUei:  incideDtium  alionim 
in  alios,  L. :  utriusque  exerdtOa,  Ca. :  proelii,  N. 
— A  running  about,  going  to  and  fro :  huiug  con- 
cureadones :  (mulieram)  inoerta,  L. :  decemviralis, 
a  travelling  over  the  provineee, — A  skimUehing, 
tmft  movemeni  (of  troops):  maior  qnam  y\B,  iL, 
Gu. — F  i  g.,  coinadenee^  oorretpondmui  :  quae  oon- 
curaatio Bomniorumf 

ooooimator,  oris,  m.  [oonoorao],  o  Mrmither : 
boetiSjL.:  pedea,  L. 

oonotmdOy  Snia,  f  (^concntToj,  a  eoneurrefieey 
concourse:  atomoruin:  crebra  Tocum. — Fig-,  in 
rhet,  an  emphatie  repetition :  in  eadem  verba. 

oononiao,  — ,  — ,  §Te,freq,  [ooncurro],  to  run 
to  and  fro,  run  aboult,fy  around:  urbe  totft :  dies 
noctlaque:  per  Tiam,  L:  ooncursant  praetorea, 
travd  about:  in  his  admlniatrandia  rebus  quam 
maxime  ooncursari  iubet,  GB.^"With  aec^to  ramble 
about,  viritt  traverse,  frequent :  donios  omnium: 
provinciam :  roortalium  lectos.  —  To  fighi  irregu- 
tarlg,  skirmish:  in  proelio,  L.:  ad  concursandum 
inter  saxa  apUor  (cohora),  L. 

oonotirmuik  Us,  m.  [concurro],  a  running  to- 
gether, eoncourse,  throng,  mob,  ttanuU :  hominum : 
ooncura&s  faoere:  magni  doroum  ad  Afranium 
fiebant,  Cs. :  in  forum  a  totft  urbe,  L. :  ingena,  V. : 
undique,  H. :  in  oppido. — An  assault,  onset,  attack, 
charge :  exercitas,  Cs. :  acerrimo  concursu  pugna- 
re,  N. :  lit  noetris  ooncureibus  insonet  aether,  0. : 
ooncnrsOs  philosophonim  sustinere,  assaidts:  caeli, 
thunder,  0. — F I  g.,  a  dashing  together,  encountering, 
meeting,  concourse,  oolUsion:  nubila  Excutiant  con- 
curaibus  ignes,  O. :  fortuftds  (atomorum) :  ut  utra- 
que  (navis)  ex  concursu  laborarent,  Cs. :  navium, 
L.:  asper  Terborum,  a  harsh  combination, — A 
combination,  union,  coineidenee:  studiorum:  eala- 
mitatum. 

ooncoBSiuk  P.  of  oonoutio. 

oon-onatoditm^  P,,  dosdg  wUehed^  oarsfuUy 
guarded:  a  draoone,  0, 

oonontiOb  cuasi,  cosaas,  ere  Feom-+qnatio],  to 
strike  together:  frameas,  Ta.— 7b  shake  viotenUy, 
shake,  agitate, smite,  shock:  templa  aonita, T. :  ter- 
ra ingenti  motu  conouaaa,  L. :  ooeratos  meesibus 
agroe,  0. :  nEM)enia,  0. :  caput,  O. :  manum,  to  wave, 
O.:  TOMnnsavaMftokrmndi^Ot:  lora,  V. :  ea frena 


furenti  concutit,  with  euch  a  bit  drives  her  m  A^ 
frenxg,  V. :  maiore  cacfainno  Concutitur,  lu. — R 
perf* :  mugitibus  aether,  V. :  coma,  0. :  quercus, 
V. :  patuere  fores,  O. — F  i  g.,  to  shake  out,  searehy 
ransack,  etanm^:  te  ipaum,  num,  etc,  H. :  fecnn- 
dum  pectiia,  i.  e.  exhamt  your  ingenuity,  V.  —  To 
shake,  shatter,  cause  to  waver,  tmpatr,  disturb,  ^oek^ 
distract:  rem  p. :  regnum,  L :  opes,  N. :  concuMo 
iam  et  paeae  fracio  Hannibale,  L.  —  7b  ^ake, 
agitate,  exdte,  terrify,  alarm^  trouble:  quod  faotnm 
primo  popolaris  coniurationis  concusserat,  S.: 
caau  ooncusaua  acerbo,  V. :  ae  concussere  ambae, 
spurred  themselves,  lu. :  casu  animum  concoasus 
amici,  V. :  Quone  malo  mentem  ooncussa?  H. 

eon-daooro^  — t  — ,  ftre,  to  grace,  applaud^ 
honor:  ludos  soenicoe,  T. 

oondamnatio,  Onis,/.  [condemno],  a  convie- 
tioH,  condemnation  :  Oppianlci. 

oondamnator,  oris,  m.  [condemno],  a  prose- 
cutor: Claudiae,Ta. 

OQndamno^  ftvl,  atua,  are  [oom«+damno],  to 
convict,  condenm,  sentence,  fnd guilty:  omnea  sina 
dubitatione  condemnant:  reum:  alquem  iudicio 
turpissimo:  hunc  sibi, /or  his  own  benefit:  arbl- 
trium  pro  socio  ooodemnari,  in  an  arbitration  on 
the  partnership :  alqm  ambitOs:  alqm  capitis^eo- 
pUally:  ioiuriaruQi:  pecuniae  publicae:  renim 
capitallum,  S. :  sponsionis :  eodem  crimine  Sopa^ 
trum:  quadruple  condemnari,  be  mulcted:  alqm 
de  aleft :  de  pecuniis  repetundia.  —  To  condemn^ 
blame,  disapprove:  factum  iudicio  amicorum :  ali- 
quem  inertiae:  summae  inlquitatis  condemnari, 
Cs. :  hominem  de  litteris  conruptis.--Of  a  prose- 
cutor, to  convict,  prosecute  successfully,  prove  guilty  : 
hoc  crimine  ilium :  alqm  f  urti :  istum  omnium  sen- 
tentiia:  iniraieum. 

OOn-daiunuik  adj.,  dense,  dose,  thick,  crowded: 
ades,  L. :  puppes  Iltore,  V. :  columbae,  Y. :  vallis 
arboribus,  thieJdy  covered,  L. 

oondloio  (not  conditio),  onis,/.  [com-+DIC-], 
an  agreemetit,  stipulation,  conation,  compact,  pron- 
osUion^  terms,  demand:  pads :  non  lespuit  coaoi- 
donem,  Cs. :  ne  si  pax  fieret,  ipse  per  condicionea 
traderetur,  S. :  de  condicionibus  tractat,  X. :  his 
condidonibus  oonpositft  pace,  L. :  ex  quA  condi- 
done,  in  conseguenee  of,  L. :  Acdpe  sub  oertft  con- 
didone  preoes,  0. :  sub  condldone,  conditionatlu^ 
L. :  eft  enim  condidone  aoceperas :  neque  ullft 
condldone  addud  ut,  etc. ,  terms .  his  condidonibus 
erit  quisquam  tam  stultus,  etc :  iniquft  condidone 
causam  dicere,  at  a  dieadvantage :  turbam  prooo> 
rum  Condidone  f ugat,  by  her  terms,  O. :  hao  con- 
didone, ut,  etc. :  mihi  d  haec  condicio  consulatQs 
data  est,  ut,  etc,  if  the  consulship  is  given  on  con- 
diiion,  etc :  fedt  pacem  his  condidonibus,  ne 
qui,  etc,  N. :  iam  vero  ietft  condidone  dum  mini 

Digitized  by  V^OOQlC 


169 


oondono 


lioeai  neiisare,  etc :  Gui  sit  oondkio  aine  pnlTore 
palmae,  iMa  amnrance,  H.  ^-ul  marru^fe^  amiraei 
of  marrioffe^  nuUch :  axoria :  oondicionem  filiae 
quaerendam  esse,  L. :  Aooepit  oondicionem,  t?u 
rtioHon  o/muiret$,T.:  hinc  licet  condiciones  le- 
gfm,  pick  vp  lo99  aid»€iditrm,^^^i  ^ttaaoBypomHon^ 
Mtuaiion,  eondOum,  rank,  P^<*^y  tircumttonen:  li* 
beromm  populonim:  miMra  vitae:  oandicionem 
ferve:  infirma  senromm:  tolenbilis  aervitutis: 
ooDdicione  meliore  esse :  testium :  usi  eft  condicio- 
ne  fortiinae,  at,  etc. :  GoDdicione  super  communi, 
the  tommon  danger^  H. :  Attalicae  condiciones,  i.  e. 
eiwrmow  weaUk^  H. :  servi  condidonis  huius,  Ta. 
—  Of  thiDgs,  a  Hhtation,  ccmditum,  nature^  mode, 
mamur:  agii:  yXtiki^  manner  of  living :  yivendi, 
H. :  abflentiae,  Ta. :  mortis,  the  licMUy  to^  V. 

oon-^oo,  dixl,  dictus,  ere,  to  agi'ee^  make  an 
engagemmtj  covenant^  promise:  patri  patrato,  L. : 
eic,  Ta. :  cum  mibi  condixiflse^  L  e.  had  promited 
todmemthme, 

oondimeiitiiiii,  I,  n.  [condio],  tpiee^  eeawrdng : 
cilH. — ^F  i  g^  epi^  ornament,  eeammmg:  amioitiaie : 
senncHiiim  facetiae:  oondimenti  Don  nihil  habere. 

oondlOb  itT,  Itus,  Ire  fcondtis  (oldX  a  butler j, 
to  make  Mvory,  maaon^  epict,  cdnedet :  faof^os :  ius 
male  condltum,  H. :  puuDentaria,  lu.  —  To  make 
fragrant:  unguenta. —  To  embalm:  mortaos. — 
Fig.,  to  cMvate^  ornament ,  teaeon,  *p^i  foften^ 
temper:  orationem:  vitia,  to  ui  off:  tristitiam,  to 
weiHgaie:  graritatem  comitate:  ista  condlta  iu- 
cnndfos,  more  amiable, 

ooiidlflcipiilata%  lis,  m.  £coDdis^alus],  com^ 
panionahip  in  echool^  N. 

oon-diflolpiiiliu^  I,  m.,  a  eehool -mate^  fellow- 
pmpU:  mens:  generoai,N. 

con-diaoo,  didicff,  — ,  era,  to  learn  wU,  learn 
Hkorovgkhf:  modes,  H. :  crimen  a  teneris  annis, 
O. :  sopplieare :  panperiem  pad,  H. :  qui  pecuniae 


1.  (conditio),  5nis,  see  oondido. 

2.  ooncCtio,  onis,/.  [ condio  1  a  preserving: 
frugam. — A  ^pidng^  aeatoning :  cxborum. 

X.  oonditor,  dris,  m.  foondo],  a  maker,  bmlder, 
fraanery  eetabHther,  founder ^  amier^  eoenpUer :  ar- 
da,  V. :  eniuB  (oppidi),  SL :  urbia,  L. :  noster,  L. : 
exH  Oooditor  arbe  sua^  0. :  Boouuii  anni,  i.  e.  ou- 
thor  of  the  Faeti^  O. :  oarminum.  On. :  Bonani 
htria,  L. :  commnnis,  tke  mwmtaal  creator^  lu. 

2.  ooiiffitor,  5ris,  m.  [condio],  a  eeaeoner^  piek- 
ier:  negotti  (a  pon ;  cf.  1  oon<Htor). 

1.  oonditii%  adt-  [P'  of  oondo],  doee,  hidden^ 
eeeret:  praecordia,  H. 

2.  ootUStJUt,  adj,  with  eoenp,  [P.  of  condio], 
eeaaoned^  eawory:  oondltiora  fadt  haec:  pyxis, 
dmi  of  dntge,  In.  — F  ig.,  of  disooune»/x>&i^ 


oimamewled:  sermo :  oratio  tepore  condltior :  nemo 
suavitate  condltlor. 

oondo^  didi,  ditos,  ere  [oom-+do],  to  put  to- 
geAer,  make  by  joining,  foind,  eetablieh,  bmldy  eet- 
tie:  oppida,  H. :  nrbem :  urbs  oondito  vi  et  armls, 
L. :  ante  Romam  conditam,  before  the  foundation 
of  Borne:  post  nrbem  oonditam :  gentem,  V. :  op- 
tato  conduntur  Thjbridis  alveo,  they  eettle,  V.-*7b 
erect,  make,  eonttruet,  butid,  found:  aram,  L. :  se- 
pulcrum,  H. :  moenia,  Y. — To  compoee,  write,  tele- 
brate,  treaty  detcribe:  conditam  ab  Livio  potftft 
carmen,  L. :  po^ma :  festa  numeris,  0.  —  To  et- 
tablieh,  found,  be  the  avthor  of,  produce,  make: 
aurea  saecula,  Y. :  collegium  novum,  L. — To  put 
away,  lag  by,  lay  tip,  store,  treasure:  pecuniam: 
f  ructOs :  (pocula)  condita  servo,  Y. :  quod  mox 
depromere  possim,  H. :  Sabinum  testft  levi,  H. : 
mella  puris  amphoris,  H. :  messis,  0. :  (piratas) 
in  carcerem,  to  imprison:  captives  in  vincula,  L. : 
sortes  eo :  litteras  in  aerario :  se  (aves)  in  foliia, 
Y. :  domi  conditus  consulatus,  i.  e.  safe:  omne 
bonum  in  visceribus  medullisqtie. — To  preserve, 
pickle:  coma  in  fa6ce,0. — 7b  inter,  bury:  mor- 
tuos  cerft  drcumlitos :  animam  sepulcro,  Y. :  to 
humi,  Y. :  fratemas  umbras  tumulo,  0. :  patrem. 
Ph. :  fulgura  publica,  i.  e.  things  blasted,  lu. : 
tempora  Notis  condita  fastis,  i.  e.  recorded,  H. : 
longos  Oantando  soles,  to  bury,  dispose  of,  Y.: 
diem  colllbus  in  suis,  H. :  l&strum,  to  con^fflete, 
dose  (by  ofTering  sacrifices) :  idque  conditum  IQ- 
8trum  appellavit,  L. — To  conceal,  hide,  secrete,  sup^ 
press:  Sibylla  condita:  aetas  condet  nitentia,  K: 
caelum  umbrft,  Y. :  aiiqntd  iocoso  f  orto,  make  away 
with,  H. :  ydtnm  aeqoore,  0. :  ensis,  sheathe^  U. : 
ferrum,  Ph.:  ocolos,  skmt,  O.:  lumina,  Y.:  se  in 
viscera  (terrae),  O. :  per  omnia  se  portas,  retire, 
Y. :  Numidarura  turmas  medio  in  saltu,  place  in 
ambush,  L.^^To  strike  deep,  plunge,  bury:  in  gur- 
gitis  ima  sccptrum,  0. :  digitos  in  lumina,  0. : 
Pectore  in  adverso  ensem,  Y. :  telnm  iugnlo,  0. : 
stimulos  caecoa  in  peotore,  0. 

oondooafiEUsid^  f€cl,  factus,  ere  [oondoceo-f 
facio],  to  train,  teaeh,  instruct,  disdplins:  bdwiB: 
animum,  ut,  eta 

condolesco^  lal*  — »  Sre»  inch,  n.  [Gom.4-do> 
leo],  to  fed  severe  pain,  suffer  much,  be  in  dietress, 
aehe :  latus  ei  condoluisse :  pes :  paput,  Tb. :  temp- 
tatum  frigore  corpus,  H. 

oondonatio,  onis,/.  [condono],  a  giving  eneay: 
bonorum  possessionumque. 

OOn-donq,  ftvl,  atus,  are,  togive,preseni,  ddiver, 
surrender,  abandon  :  apotheeas  bciminibus :  bete* 
ditatem  alicui,  to  adjudge,  —  To  remit,  acquit  of: 
peounias  creditas  debitoribus. — With  two  aees.: 
Argentum  qnod  babes,  oondonarous  te,  T. :  habeo 
alia  multa  quae  nunc  condonabitur,  T. — ^Fig.,  to 
gins  up,  render,  surrender^  ^^Jffbrmwii^  A- 

Digitized  by '" 


1«0 


V€i0:  aliquid  dieionl  alioaim:  Iniiat  TiUm  matris 
crudelitati:  codbqU  Achaiam:  seqne  vitamqne 
8uam  rei  p.,  S.:  suum  dolorem  «ia8  Yolantati,  Cs. 
—  7b  parcim^  rmnU^  inmiook,  forbeor  to  j»imit4: 
Crimea  nobifl :  uti  soelus  condoiiaretur,  & :  altering 
labidini  male  facta,  uo^mii  of  imhtiffeice  to,  S.: 
trig  f ratres  non  solum  sibi  ipek,  aed  etiam  rei  p., 
i.  e./ar  the  $ake  of:  ttbi  condonatas  est  ille:  fill- 
iim  sibi,  L. :  Diyitiaoo  frairi  (DamDorigemX  Gs. 

oon-doxmld^  — ,  — ,  ire,  to  fall  qmU  adeep,  Cu. 

oon-dtioo,  dUxI,  ductus,  ere,  to  draw  together^ 
anemhle,  coUectj  gamer,  unite :  exercitum  in  Mnum 
locum,  Cs. :  viginti  milia  peditum,  lev}f,  L. :  clie'n- 
tes  eodem,  Cs. :  milites  Id  unum,  S. :  vineas :  cor- 
tice  ramos,  graft,  0.  —  F  i  g-i  lo  unite,  combine  : 
propositiouem  et  adsumptioaem  in  unum.  —  To 
nire,rent,  borrow,  emplog:  navis  conducta,  T. :  in 
Paiatio  domum:  conductA  tellure,y.:  nummos, 
H. :  pecuniam,  lu. — To  hire,  bribe,  employ,  induce : 
qui  ab  eis  conduccbantur,  ut,  etc. :  vidua  mercede 
conducta,  N.:  consulem  ad  caedera  faciendam: 
pictorem  magno  pretio:  operae  conductae,  hired 
workmen. — To  undertake,  contract  for,  farm:  co- 
lamnam  faciendam:  praebeuda,  quae  ad  exerci- 
tum opus  essent,  to  undertake  the  tuppUu,  L. : 
siccandam  eluviem,  lu.  —  To  contribute  to,  be  of 
use,  be  profitable,  profit,  eerve:  ad  yitae  commoai- 
tatem :  maxime  rei  p. :  neque  homini  iniuste  facta 
oonducunt :  proposito,  H. :  conducere  arbitror  au- 
ris  tuas  circumsonare,  etc.,  that  it  it  utefuL 

oonductioiuft  (not  -titius ), «4/.  [condaco], 
hired,  mercenary  :  exeroitus,  N.  :•  catervaei  N. 

pondnotlOk  5nis,  /  [eonduoo],  a  bringing  to- 
gether, reeapOulaiion,  C  — ^  hiring,  farming: 
(fundi) :  (yectigalium),  L. 

oonduotor,  5ri8,  m.  [condnco],  a  hirer,  leseee, 
farmer,  tenant.-^Plur,,  Os.— ^  contractor:  ope- 
rls. 

oondaotuni,  I,  n.  [conduco],  mmething  hired, 
the  subject  of  a  lease:  alqd  habere  conduct!,  a 
hired  eqxtrtntent, 

(eonduottui,  l),  m.  [P.  of  conduce]. — Only 
plur,,  hirdinge :  operae  conductorum :  conduct! 
ptorant  in  funore,  H« — Mercenary  soldiers:  con- 
ductorum III  (milia),  N. 

oon-dtiplloo,  ftyl,  — ,  &re,  to  double:  quod 
boni  promeritus  fueris,  T. :  tenebrae  conduplican- 
tur :  patrimonia,  lu. 

oonecto  (not  connecto),  — ,  nexus,  ere  [com- 
+necto  ],  to  bind  together,  connect,  entwine,  join, 
unite,  link:  omnia  inter  se  conexa:  (apes)  pedi- 
bus  oonexae  ad  limina  pendent,  V. :  nodes,  O. — 
Fig.,  to  connect:  amidtia  cum  voluptate  conectl- 
tor:  discrimini  patris  filiam,  to  involve  tn,  Ta. — 
In  discourse,  to  connect,  join,  conmose:  illud  ex 
phiribus  oontimiataB  oooeotitur:  Verba,  H.  —  In 


phiios.,  to  eondude,  in^er:  omne,  quod  ipeum 
ex  se  conexum  sit^  every  tdentieal  propimiion, 

conezum,  I,  m.  [conecto],  a  necessary  conse- 
quence,  inevitable  inferenoe:  ratio  conexL 

oonexiw  (not  oonn«X  o4j.  [P.  of  cooeeto],  md- 
joining:  aedificia,  Ta. 

con-fabnlor,  Atus,  ftrl,  dep.,  to  converse,  have  a 
talk  (old). — Supin.  ace. :  ad  eam  accedere  Confa- 
bttlatum,  T. 

con-farreo,  — ,  fttus,  fire,  to  marry  by  tJu  cerv- 
many  of  the  cake  (confarreatio,  the  offering  of  a 
cake  of  spelt,  of  which  the  parties  partook) :  oon- 
farreandi  adsuetudo,  Ta. :  confarreatis  parentibua 
genite,  Ta. 

OQBrGitSliM,e,at{i,f  associated  by  fate:  res. 

odnfeotio,  ooifl,  /.  [conficio],  a  finishing,  prv^ 
paring,  composing,  eon^plsHng:  huius  libri :  anna- 
fium:  tributi,  L  e.  on  exaction,^— A  consumpOtmr 
escarum,  a  chewing. 

oonfeotor,  oris,  m,  (eoofieiol,  an  aeeoa^piisker^ 
finisher:  negotiorum,  ehargi  tr affaires:  bellL*- 
A  destroyer,  consumer:  omnium  ignis. 

oonfbotas,  P.  of  confida 

odnferolo,  fre  [oom-+faroio],  see  confertus. 

con-fero,  contull,  conlfttus  (ooll-]|,  couferre.  Z. 
To  bring  together,  coUeot, gather,  unite,  join:  ligna 
circa  casam,  N. :  undique  conlatis  membris,  fi. : 
signis  in  unum  locum  conlatis,  Cs. :  dentes  in  oor- 
pore,  jotn,  0. :  capita,  2ay  heads  together :  gradum, 
to  walk  together,'V, ^^7o  pay  in,  contribute:  aes, 
0. :  alqd  in  tuam  statuam :  aurum  in  publicum, 
L. :  mnnera  ei,  N. :  tributa  quotannis:  (peeontam) 
ad  statuam:  ad  honorera  iuum  pecunias:  sextan* 
tes  in  capita,  li.*- 7*0  bring  together ymateh,  set  in 
opposition,  oppose,  set  together :  cum  Fonteio  f er- 
rum  ac  rnanu^  contulerunt:  conlatis  signis  exer- 
citOs  superare :  arma  cum  aliquo,  N. :  caaira  com 
hoste,  L. :  castris  Scipionis  castra  conlata  habare, 
Cs. :  pedem  cum  pede,  to  fight  foot  to  foot,"L,: 
pede  conlato,  L. :  non  poesum  magis  pedem  oon- 
ferre  (in  court):  gradum,  L.:  pe^ctora  luctantia 
nexii  pectoribus,  0. :  manwn  Aeneae,  Y. :  inter 
sese  oertamina  belli,  Y.c  oonlato  Marte,  O.:  me* 
cum  confer,  tiitij^g^  vrith  me,  0. :  Utes,  to  quarrel, 
H.«-F  i  g^  to  hrmg  together  in  thought,  compare, 
contrast:  conlerte  Verrem:  ai  oooferendum  ex- 
emplumst,  eitsd^  T. :  f aeiem  moraque  duarum,  O. : 
nee  quiaquam  iuventuftis  oonf erri  poiuit,  U :  omnia 
summa  diligentia  conlata  sunt :  hanc  pacem  cum 
iilo  bello:  cum  Dracone  nostras  leges:  cum  Ulo 
te  dominandi  cuplditate:  vitam  inter  se  utriusque: 
parva  magnis:  nil  iucundo  amioo,  H. — To  consutty 
confer,  consider,  deliberate,  talk  over :  alqd  cbram : 
cum  aliquo  sermones,  umte  in  :  consilia  ad  adule- 


161 


Ti.:  inter  not,  qaid  fiais:  quid  tnimanmi  HUpt^ 
Du  enet,  L. — 7b  eompnu^  aMdg^,  eandenm,  mtm 
%^  make  hrUf:  Academiam  in  quattuor  (tibros) : 
at  in  pauca  oonferam :  sua  verba  in  doos  verstUii 
0.— To  join  in  mootng,  promm  vmiUdl^  :  cur  eoim 
Doo  oonfertia,  ne  sit,  etc.,  u—XL  To  bmr,  ean% 
tfMiMy,  dxred^  take^  hri$%g:  oopiaa  in  provinciam : 
qoos  CNodem  audita  clades  oontulerat,  L. — With  m, 
to  betake  Ofmadfy  tumy  have  reeourte :  quo  me  mi- 
ser oonferam?:  se  suaque  omnia  in  oppidum, 
Cb.  :  quo  se  foaa  acies,  L :  se  in  f iigam :  me  in 
gregem  sicariorum,  ^otfi. — ^Fig.,  to  enati^e,  trane- 
jorm,  tHm^  metamorphote :  aliquem  in  saxum,  0. : 
oorpae  in  albam  ▼olucrem,  0.  —  To  hring^  tutn^ 
dirtet:  verba  st  ad  rem  conferentur,  be  cKaiwed 
for  deede,  T. :  saspiUonem  in  Oapitonem. — With 
M,  to  devote  onetelf^  <^pphf^  enffa^e:  me  ad  potitifi. 
cem :  se  ad  stadium  scribendi :  se  in  salutem  rei 
p.— 7*0  detote^  appljf,  employ^  direct,  eonfer,  bettow 
ypoitf  ffive,  laid,  grant,  tranefer:  cum  maxima 
monera  ei  ab  regibus  oonferrentur,  N. :  f ructum 
alio,  T. :  tempos  ad  obliTionem  belli :  orationem 
ad  miserioordiam :  curas  in  rem  p. :  pecunlam  in 
rei  p.  terapuSf/yr  tome  aerviee :  f ructum  ingeni  in 
proximam  quemque:  Quid  damnatio  confcrt? 
avail,  lu. — To  refer,  aeeribe^  attribuie,  impute,  ae- 
•iffH,  throw  blame,  lay  to  the  eharpe  of:  species 
istas  hominom  in  decs :  mortis  illius  invidiam  in 
L.  Flaocam:  culpam  in  me,T.!  in  aiterum  cau- 
sam,  throm  the  blame,  L. — 7b  trantfer,  ataign,  re- 
fer, put  off,  defer^  poatpone:  expugnationem  in 
nunc  annum,  JU :  omnia  in  mensem  Martium : 
alqd  in  Iongioc<NB  diem,  Gs. :  eo  omnem  belli  ra- 
tiouem  conferre,  to  tranefer,  Cs. 

confertliii,  ado,  [oonfertus],  in  a  eompaet  body, 
doaely:  sese  recipere,S.:  pugnare,  L. 

ooofertofl*  adj.  with  eomp.  and  sup.  [P,  of  con- 
fercio],  preeted  eUm,  eromded,  thick,  denee :  cum  ita 
oonferu  unt  omnia,  at,  etc. :  plures  slmuT,  L. : 
agmen,  Y.-^Ciote,  eompaet,  in  doee  array  :  at  con- 
ferti  proeliarentar,  Os. :  via  inter  oonfertas  navls, 
L. :  oonfertoa  In  proella  andere,  V. :  oonfertiores 
steierant,- Lw :  oonfertissima  aciee,  Cs.:  quam 
maxame  ^^^-^Stuffed,  fiUed  fvU,fidl:  turbft 
templa,JL:  cibo:  yita  volapCatibua 

6oid&r9%tM,  ferbal,  — ,  ere,  tncA.  [com- +fer- 
veo],  to  begin  to  boil,  grow  hot, — ^Fig. :  mea  cum 
eonferboit  ira,  H. 

oonfeflsio,  5nis,  /.  [oonflteor],  a  eonfemon, 
aeknawUdgmaU :  soa:  senrorum:  confessionlbus 
ipsias  patefacta  parriddia;  f gnorationfs :  capCae 
peooniae^  calpae,  L. :  ea  erat  conf essio  caput  re- 
ram  fiomam  eaee^  L. :  tadta,  L. 

o5nfc— wi,  a4j.  [P.  of  oooilteor  ],  eonfeeeed: 
reQB,wkfO  pleade  giiilif,0,:  gladiatoret.— iYttr.  m. 
as  mboL,  eriminaU  who  ham  wnfemed:  de  oonfes- 
Ms  siqipliciiiai  somere,  &  •—  (hmfemed,  aeknawl' 


#4^  eeriedn:  quam  confeesam  rem  redimere 
conetur :  dea,  manifed,  V. :  Toltibus  ira,  O. :  oon« 
fessam  amplectitor,  m  her  true  form,  O. — Ai 
eubet,  n.  .*  in  confesao  esse,  atkuovMfed,  Ta. 

odnfestiiii,  ode.  [com-+FEK-],  immediiddy^ 
epeedily,  without  delay,  forthwith,  enddenly :  res 
gerenda:  consequl:  hue  advolare:  rex  patres 
consulebat,  L. :  deletA  materii,  L. :  alacres  ad- 
mittier  orant,  V. :  ineliuatur  acies,  L. 

oonflcienB,  ntis,  atfj.  with  tup.  [P.  of  oonficio], 
efieient, producing :  causae:  civitas  conficientissi^ 
ma  littei-aruin.  —  Plur.  n,  as  aubU. :  (  bonorum  ) 
cohficieiitia,  the  aourcea, 

oonfioiOb  fed,  fectus,  ere  [  com- +  f acio  ],  to 
metke  ready,  make,  prepare,  bring  about,  complete, 
aceompliah,  execute,  contummaie,  fulfil:  soccos  sua 
manu :  vestem :  tabulae  licteris  Oraecis  oonfectae, 
written,  Ca. :  libri  Graeco  sermone  confecti,  com- 
poaed,  N. :  iibrum  Graece,  N. :  tabulas,  to  keep 
aecounta:  nuptias,  T. :  bcllo  oonfecto,  ended,  8.: 
duella,  U. :  factnus :  eaedem,  N. :  maudata  brevi, 
S. :  spes  confivieudi  negotii,  Cs. :  quibus  rebus 
confectis,  S. — 7b  aettle,  3oae,finiah:  cum  ApellA 
de  cohimnis:  de  negotio. — 7b  paaa  over,  aeeom^ 
pliah,  traverae,go  over,  make:  magno  itiuere  con* 
fecto,  06. :  iter  anno,  N. :  ubi  confecti  cursAs,  V. : 
inmensum  spatils  aequor,  V. :  tecta  facturi,  ut 
mille  possuum  conficiatur,  covered — 7b  diminiah, 
leaaeii,  weaken,  aweep  away,  deatroy,  kill,  aubdue, 
wear  mU,  conaume:  Atheniensis,  N. :  provincias: 
exercitOs,  L.:  me  (sica)  paene  con  fecit,  killed: 
dentes  escas  conficiunt,  grind:  cibam,  L. :  elbos, 
to  digeat:  fame  confici:  patrimonium:  suam  rem. 
— P.  perf,  impaired,  weakened,  overcome,  reduced, 
exhauatei:  equus  senlo,  Enn.  ap.  C:  aetate,  S.: 
aevo,  V. :  malis  res  p. :  ▼oliieribus,  Gs. :  curft,  T. : 
confectus  et  saucius :  (captives)  ignominiis,  worn 
out,  h. — 7b  prqfare,  fromda,  procure,  bring  togeth- 
er:  tribum  neoessanis  suis,  Utc  votea  of:  armata 
milia  centum,  Gs. :  pauziUulum  nummorum,  T. : 
pecunlam  ex  illft  re:  conficiendae  pecuniae  ratio- 
ues. — F  i  g.,  to  produce,  cauae,  make,  bring  about^ 
effect :  aliquid  gnato  mali,  T, :  mot&s  animorum : 
aniipum  mitem,  renders,  causae  conficiunt,  are 
efficient. — Of  time,  to  complete,  finiah,  end,  apend, 
paaa:  sexaginta  annos:  noctis  partem  ibi:  hieme 
oonfect&,  Gs.:  vitae  cursum. — 7b  ahow,  deduce: 
ex  alqu&  re  alqd :  ex  quo  oonficitur,  ut,  etc. :  id 
quod  conficiatur  ex  ratiodnatione ;  see  also  con5ou 

oonfiotio^  Onis,/.  [oonfingo],  a  fabricating : 
criminis. 

ooiifiotiifl»  P.  of  oonifaiga 

oonfidenflt  entis,  acg,  with  aup.  [P.  of  confi- 
de], bold,  daring,  cottfident:  senex,  T. — Shamdeaa, 
audacioua,  impudent:  Homo,  T. :  tumidusque,  H. : 
astutia:  iuvenum  conftdentissime,  Y. 

Digitized  by  ViOOQlC 


108 


oonndenter,  aduf.  with  wn^,  and  9up,  [oonft- 
dens],  loidLy^  daringly^  vfilh  inirqddUy:  dicere 
GonfidentiuA. — Audacioiulyf  impudmUfy^  T. :  oonfi- 
deotissime  reBisteiis,  Her. 

oonfidantla,  ne,  /.  [confidens],  €09\/ldenee, 
boldness:  oonfldentiam  e(  Yocem  defiuMe. — Auur- 
aneCf  audacity^  impudenos :  ingens^T.:  quA  oonfi- 
denti&  dicant. 

oon-ndo,  fisut,  snm,  ere,  to  (nutt  confide,  rely 
upon,  believe^  be  assured:  vestrae  virtuti :  causae 
Buae:  cui  (equitatui),  Cd. :  fidei  Romaiiaei  L.: 
Mario  parum,  S. :  sibi  confisi,  I'elyinff  oh  themselves^ 
Gb.  :  si  mihi  ipse  oonfiderem,  dared  trust :  suae 
Tirtutiy  L. :  yiribos,  Ga. :  dls  iiimortalibtiB,  S. :  suis 
militibuB,  L. :  auxtliiB  de  salute  urbis,  Gb.  :  corpo- 
ris  firmitate :  (oratio)  oonfidere  videbatur  invidift, 
to  be  founded  on:  naturft  loci,  Gb.  :  alio  duce,  L. : 
Bocio  Uiixe,  0. :  praeBidio  legionum,  Gs.— 7*0  be 
confident,  be  assured:  ilium  Salvom  adfuturum 
esse,  T. :  mei  rationem  offlci  esse  persolntam : 
(Romanos)  re  frumentarift  intercludi  posse,  Gs. : 
principetn  se  fore,  S.:  neo  hoetibus  dlutumum 
gaudium  fore,  L. — To  be  confident,  have  confidence: 
nihil  nimis :  satis,  S. :  adflictis  melius  oonfidere 
rebus  {abl.  absol,),  V. 

Oon-figo,  fixl,  flxuB,  ere,  to  Join,  fasten  to- 
gether: trauBtra  trabibus  conflxa  clavis,  Gs. — To 
pierce  tlirovgh,  transfix:  capras  sagittis:  confixi 
ceciderunt,  K. :  Gonfixl  a  sociia,  V. — F  i  g. :  eius 
sententiis  confixus,  i.  e.  rendered  powerless :  duoen- 
tis  confixuB  senatl  consultis. 

oon-findo,  — ,  — ,  ere,  to  deave,  splil:  pontua 
couBcinditur  aere,  Tb. 

coa-fingd,  finxl,  ftotus,  era,  io  fashion,  fabri- 
cate, invent,  devise,  feign,  pretend:  laorumae  oou- 
fictae  dolls,  T. :  oausaa  ad  discordlam,  T. :  crimen: 
oaosam,  L. :  id  oogitatum  esse. 

oon-finla,  e,  <»{;.,  bordering,  contemUnous,  ad- 
joining,  contiguous:  ager,  L. :  hi  Senonibus,  Ca. : 
potentiori,  8. :  caput  ooUo,  0. :  litora  prato,  O.— 
Fig.,  nearly  rdated,  Uke,  similar:  carmina  studio 
veetro^  0. 

Oonfinitliii,  1,  n.  [oonflnis],  a  confine,  common 
boiundary,  limit,  border:  Treverorum,  Gs. :  6er- 
maniae  Raetiaeque,  Ta. :  in  vicinltatibus  ct  con- 
finiis  aequua,  in  questions  of:  triplicis  oonfinia 
mundi,  O. — ^Fig.,  a  confine,  boundary:  breve  artis 
et  falsi,  Ta. — ^Usu.  plur, :  lucls,  noctis,  dawn,  0. : 
oum  luce  dubiae  noctis,  i.  e.  tmlighi,  O. :  mensum, 
0.:  mortis^Tb. 

oon-fio^  — ,  fleil,  ootlat  form  for  confloior,  to 
be  brought  together:  ex  quo  summa  meroediB  con- 
fieret,  might  be  raised,  I*  —  To  be  arranged,  be  ac- 
complished, be  brought  about :  id  difficilius,  Gs. : 
quS  ratione  quod  instat  confieri  possit,  V. 

oonlumaUOi  OnU,/.  [ponfirmo],  a  securing, 


esiahUsking,  confirmmg:  auctoritatia :  Ubertatis. 
—In  rhet^ an  adducing  cf  proofs, G,^-~A  con- 
firmation, aamranetf  eneovragement :  animi,  Gb.: 
mea :  perf  agne,  by  a  rouges,  Gs. 

oonfXrmator,  dris,  m.  [oonflrmo],  he  who  as- 
mares:  pecuniae, a iNrBTy. 

OonfimiattUL  a<{;.  with  comp  [P.  of  confirmo], 
encouraged,  confident,  courageous,  resolute :  animus : 
confirmatiorem  exercitum  etRocve^Os^^Eatablished, 
certain :  quod  eo  confirmatius  eiit,  si,  etc 

oon-firmo,  avi,  fttus,  &re,  to  make  firm,  maJke 
strong,  establish,  strengthen:  vires  nervosque,  Gb.: 
confirmandi  causft,  Gs. — ^F  i  g.,  io  strengthen,  estab- 
lish, reinforce,  confirm:  ao,  to  recover:  valetudi- 
nem :  cum  civitatibus  paoem,  Gs. :  societatem,  & : 
suam  manum :  sese  auxiliis,  Cs. :  Galliam  praeai- 
diis:  regnum  Persarum,  N. :  decretum,to  ratify: 
acta  Gaesaris.-*-  To  confirm,  animate,  in^rit,  cheer, 
encourage,  make  bold:  anioioa  verbis,  Gs. :  confirm 
mato  auimo,  iubet,  etc,  S. :  timentes,  Gb.  :  diffiden- 
tem  rebus  suis :  territoB,  S. ;  sese,  Gs. :  eos  multa 
pollicendo,  uti  pergereut,  to  persuade,  S. :  gladiato- 
res  spe  libertatis,  Gs. :  oonfirmaut  ipBi  se,  one  an- 
other. —  To  confirm,  strengthen  (iu  purpose  or 
fidelity):  Oppiaiiicum  aocusatorem  filio:  confir- 
mandorum  horoinum  causa,  Gs. — To  corroborate, 
prove,  demonstrate,  support,  establish :  nostra  argu- 
mentis :  hoc  visum  (esse),  Gs. :  hoc  de  omnibus : 
crimen  commenticium :  bis  confirmatis  rebus,  Gs. 
— To  assert,  affirm,  protest,  give  assurance,  assure 
solemnlu:  ut  possum  confirmare:  hoc,  quod  Intel- 
lego:  de  re  taut&  nihil  frustra,  Gs. :  illud  iure  iu- 
rando  daturum,  etc.,  Gs. :  fidem  inviolatam  fore, 
S. :  hoc,  vitam  mihi  prius  def uturam,  etc. :  inter  se, 
Gs. :  iure  iurando  oonfirmari  oportere,  ne,  etc,  C-s. 

oonfialo,  OqIs,  /.  [confido],  confidence^  assur- 
ance: animi. 

oonfisiut  P.  of  oonfidoL 

oonfiteor,  feBsns,  An,  d^  [oom—hfateorl,  to 
adlnuneie(^,  confess,  own,  enfow,  concede,  aiow, 
grant :  confitere,  T. :  eonfitentem  andire  alqro  : 
non  infitiando  oonfiteri  videbantur:  Oonfonoaa 
manOs  tendens,  in  «Nrr«itil«r,  O. :  BceloB:  iimoreni 
nutrioi,  0. :  se  victoa,  Ob.  :  se^  revmd,  O. :  deun, 
V. :  ae  hostem :  hoc  de  atatuis :  boo  oonfiteor  iure 
Mi  obtigisse,  T.:  sese  plurimum  ei  debere,  Ga.: 
largitiouem  factam  esse:  O  cui  debere  aatutem 
oonfiteor,  O. — F  i  g.,  io  reveal^  manifest^  show :  oon- 
fessa  voltibus  iram,  0. 

odnf&za%  P.  of  eonfigcv 

oon-flagro,  &▼!,  fttns.  Are,  to  bum,  he  wnsumod, 
be  on  fire:  impedimenta  oonflagrare,  Gs. :  daaaie 
inoendio  oonflagrafaat:  urbem  oonflagisre  velle: 
urbs  inoendio  oonflagrata.  Her. — Fig.,  to  bs  in* 
famed,  bum:  amoria  flammi.  —  7b  6e  destroyed, 
OS  exhausted:  ubi  tonflagraaBent  Sididniy  L.*^7b 

Digitized  by  V^OOQIC 


168 


oooniiido 


be  cendemnedy  be  eomewnedf  flagitioiiim  invldift: 
inTidtft  Hierooytni,  L. 

odnlESotstos,  P.  of  oonflictor. 

oonfliotio,  Onis,  /.  [coDfligol  a  eoUiehn,  eon- 
Jtict:  causanim:  renim  contrartaram. 

oonfiicto^  ftvl,  fttuB,  ftre,  tntou.  [confllgol  to 
come  in  eonfiict^  eolUde:  cum  malo,  T. :  per  scelera 
rem  p^  to  niwt,  Ta. 

cdpilictor,  fttiis,  art,  <2g9i  [confligo],  to  struggle^ 
wrettUy  conflict^  erif/age,  be  afflicted:  cum  ingeniis 
dusmodi,  T. ;  cum  adrers&  fortunfi,  N, :  inopia, 
Os. :  morboy  N.:  difficultatibus,  L. :  tempestattbus, 
Ta.— 7b  contend^  truggle,  litigate:  honestiore  iu- 
dicio,  bff  a  more  rtptUable  proeem:  iniquiasimiB 
verbis,  on  a  numt  tanJ^atV  itnte, 

1.  cosffiotttfl^  P.  of  eonfliga 

2.  (cdofiictiu,  as),  m.  [confligo],  a  striking 
together  (only  aU.  wig.):  lapidum.— ^  westUng, 
etntggle:  corponim. 

con-I^G^  flixl,  flictas,  ere,  to  come  into  cotUeion, 
datk  together:  illae  (nares)  inter  se  incitatae  con- 
flixerunt,  Cs.— 7b  be  in  conflict^  contend,  f^ht,  com- 
bat: armis:  angasto  marl,  N*. :  mana  cam  hoste: 
cum  Antonio,  8.:  cum  rege  secundo  proelio,  L. : 
adversus  dassem,  N. :  Adversi  ventl  Confligunt, 
V.  —  Fi  g.,  to  6e  engaged^  be  at  war:  causae  inter 
se  ooofligant:  mens  sana  cam  amentit. — 7b  dis- 
pute, ttmlend:  levfore  actione:  universA  ratione 
com  Testra  oonfligendum  poto.— Wkh  om,,  io  set 
f'n  etrong  eontraet:  cum  seripto  factum. 

oon-llG^  ftvl,  fttns,  ftre,  to  blow  up,  kindle,  light : 
incendtam,  L.:  falces  conflantur  in  ensem,  are 
emelted^y. — Fig.,  to  kinMe,  infiame:  mihi  invi- 
diam: civile  bellum  conflatum  tnS  operft:  seditio- 
nem. — 7b  bring  togdlhgr,  make  up,  compose,  get  tip, 
raise:  exereittim :  pecaniam :  aes  alienum  grande, 
& :  accnsationem :  tudfcia  domi,  L.  —  7b  bring 
abota,  effect,  aeeomplish,  procure,  produce,  cause,  oc- 
casion: qnibus  ex  rebus  oonflatur  et  efficHur  id, 
etc: :  ex  Male  priDdpio  funiKaritas  Conflatast,  T. : 
consensus  paeneconflatus^imttef:  alicoi  negotium: 
in  se  tftDtum  ertmen. 

confiaenii^  entis,  m.  [P.  of  confluo],  a  place  of 
tcntofls  eonjhienee, Junction,  forks:  ad  confluentem 
Hosae  et  Rheni,  Cs. :  ad  oonfluentes  conlocat,  eta, 
Ik 

oonpfliio^  flftxl,  — >,  ere,  io/ow  together,  run  to- 
getker:  ibi  amnes  oonflnunt  in  unuro,  U:  (portOs) 
in  exita  eoofluunL— F  i  g^  tojloek  together,  crowd, 
throng,  wtommUs^  hegathared:  ad  eum,  Gsu :  ad  eius 
triremefn,  N. :  Boraan,  8. :  pluces  ad  haec  etudia : 
ut  ad  DOS  pletmeqoe  (causae)  eonfluaot. 

oaKt4(Mo,  lodi,  fbsaus,  eiei^Propi.,  to  dig 
mp,digomr;  hence,  to tran^ttab,pieree:  ibiquo 
pagnaBS  coofoditurj  R:  aliquot  irolneribus,  L.: 


oonfossus,  V. :  alqm  harpe,  0.— F  i  g.,  to  trans/h: 
tot  iudiciis  confossi,  i.  &  hopelessly  eoneided,  L, 

odnfore,  t»t/:  room-+fore,  iuffut,  of  sum], 
only  impers.,  thatUwiUbe  aeeon^ished:  et  spero 
eonf ore,  L  e,  <a  succeed,  T. 

confonnatio,  Snis,  /.  [oonformo],  a  sgmmet- 
rieal  forming,  conformation,  shape,  form,  fashion : 
liniaroentorum :  vocis,  expression :  doctrinae,  i.  c. 
culture.-^¥  I  g.,  an  idea,  notion,  eoneqttion  :  animi : 
ut  res  eonforroatio  quaedam  notaret.— *In  r he  t, 
rhetorieal finish,  eUxJboraiion:  sententiarum. 

con-«5nn3.  avi,  atus,  are,  to  form,  fashion, 
shape:  mundus  a  natura  conforroatus. — Fig,,  to 
fashion,  educate,  modify,  form:  rocntem  cogita- 
tione:  mores;  vocem  hortatn:  liberos  Bibi,Ta.: 
se  ad  alcuius  Tohintatem,  to  conform. 

oonfatmna^  P.  of  confodia 

oon-fragomuik  adj,,  broken,  rough,  uneven: 
loca,  L. :  viae,  L. — Plur,  ti.  as  subst. :  inter  conf m- 
gosa  (sc  loca),  L. 

con-fremo,  ul,  — ,  ei^  to  resound,  murmur 
loudly:  confremuere  omnes,  0. 

OOn-fricOb  *vlf  Atus,  are,  to  rub  vigorously: 
caput  uDguento. 

confringo^  frfigl,  fractus,  ere  [com*+frango], 
to  break  in  pieces,  sfuUter:  forls  caedeudo^  L. :  di- 
gitos. — Fig.,  to  defray,  crush:  oonsilia. 

oon-lagia,  fttgli  — » ere,  to/as,  take  refuge,  run 
for  succor:  domum,  T, :  ad  te,  V. :  ad  anim  in 
exsilium:  Phylen,  N.:  in  naves,  Cs.:  ad  limina 
supplex,  0.  — Fig.,  to  take  refuge,  have  recourse, 
resort:  ad  vim :  ad  Etruscorum  opes,  L, :  ad  meam 
fidem :  ab  lure  ad  ferrum,  appeal:  illuc,  ut  neget, 
etc. :  habebam  quo  confugerem. 

oonlngiiiiii,  I,  n.  [com- +2  YVGA,  a  place  of 
refuge,  refuge,  shelter,  O. 

oop-fDodo,  f Qdl,  f Osus,  ere,  to  pour  together, 
mangle,  mix,  blend:  ius  confusum  sectis herbia,  H. : 
(veneaum)  in  pooulo  confusum :  Gomque  tuis  la^ 
orlmis  nostras,  O. :  (Alpheus)  Siculis  confundUur 
undis,  mti^et,  V.— 7b  jnour  out:  oruor  in  fossam 
oonfusus,  H.— Fig.,  to  nUngle, unite,  join,  combine, 
blend:  vera  cum  fal«is:  vis  toto  confusa  mundo: 
res  p.  ex  tribus  generibus  confuse:  duo  popuU  in 
unum  oonfusi,  U :  Diversum  confuse  genus  pan- 
thera  camelo,  le,the  giraffe,  H. :  Rnsticus  urbano 
conf  usus,  H.— P  o  e  t :  proelia  eum  Marte,  H.— 7b 
confound,  confuse, JumbU  together^  disorder:  signa 
et  ordines  pediUim  atqae  equitum,  L. :  foedus,  to 
vudate,  V. :  Iroperiuui,  promissa,  pieces  In  unum, 
mti^l^  together,  0.:  fasque  nefasque,  0.:  mare 
caelo,  lu. :  ora  fractis  in  ossibus,  I  e.  make  undis- 
tinguishable,  O. :  voltum  Lunae,  to  obscure,  0.— To 
disturb,  disconcert,  confound^penlez:  confusa  me- 
moriajL.:  lRatiAum,U.^To diffuse, eufft»e,ftpi^iEd 


1«4 


oimt:  dbofl  In  Teuam  oonfunditur,  diffu»t%  %Mf: 
aliquid  in  totam  orationem. 

oonfnae,  cuSn,  with  ttmnp,  [confuaus],  C9t\ftt9ed- 
fyfin  tUaorder:  loqui:  agere:  eonfusiua  acta  res. 

oonfuaio^  onis,/.  [confuscui],  a  inifiglin^,  mta»- 
ing^hlmdina:  yirtutum. — A  coit/owMtii^  cotiju- 
don,  disorder :  temporum:  auff ragiorum :  vitae: 
oris,  L  6.  a  bltuh^  Ta. 

odiifiisii%  iufi.  with  eontp,  [P.  of  oonfando], 
mwffledf  €on/u9Mf  perplexed^  ditorderlu:  stragea, 
v.:  oratio:  verba,  0.:  auffragium,  U:  clamor, 
of  dtmbt/vl  oHffin^  L.  —  DUordered,  confutd : 
mens,  V.:  aaimo,  L.:  varii  imagine  rerum,  V. : 
animi,  L. :  os,  hlvuhing^  0. :  oonfusior  facies,  Ta. : 
ez  recenti  morso  animi,  L. 

oonfato,  ftvl,  fttus,  ftre  rcom-+FV-],  io  cheeky 
repren^  dampen^  nqupre$»^  diminiah:  dolorcs  roe- 
moriA:  audaciam. — To  put  down^put  to  iilenee, 
confute,  refute,  overthrow :  verbts  aenem,  T. :  die- 
tis  coufatabitur,  T.:  ai^menta :  verba  rebna,  L. 

oon-latao^  — ,  — ^  ere,  to  eohaint  with,  Ot 

oon-gelo^  ftvl,  &ta»,  &re,  io  freexe  together,  con- 
geal: cum  duro  lingua  palato  Crongelat,  etiffens, 
0. :  alqd  oongelat  a^re  tacto, iepetrined,0.'--^\g., 
to  grow  eUf:  oongelaase  amicum  ono. — 7b  freeze, 
make  eitiff:  in  lapidem  rictOa  aerpentia,  0. 

oon-f^mlno^  ftvl,  fttus,  are,  to  redouble,  muUi- 
ply:  ensibos  ictOa,  V.:  8ecurim,j9(y,  V. 

oon-gemo,  ul,  — ,  ere,  to  eigh  deeply:  conge- 
muit  senatuB :  (omus)  supremum  Congemnit,  v . 

conger,  grl,  m.,  ssyoyypoc, «  eea-eel,  conger-eel, 
T. 

congeries  ace,  em,  aU,  S,/.  [oom-+GES-],  a 
heap, pile,  mate:  dispoeita,  i.  e.  chaoe,  0. :  Congerie 
e  medi&,  the  mine,  0. :  lapidum,  L. :  summa  siU 

oon-gexo^  gead,  geatus,  ere,  to  bring  together, 
cdReet,  hetm  yp,  throw  together:  vim  aurl  in  reg- 
nnm :  undique  quod,  etc.,  N. :  congestis  undique 
aaocis,  H. :  tarea  dona,  V. :  Tiaticnm :  coneeatia 
annia,  0.:  in  auam  sua  Tisoera  alrum,  0. :  Midae 
In  OS  grana:  scuta  illi  (virgini)  oongesta,  L. — To 
make, build, con$truet,  erect, pile:  aram  sepulcri  ar- 
boribus,  V. :  oongestum  caeapite  culmen,  thatched, 
y. :  loons  quo  oongessere  palumbes  (sc.  nidum), 
y.*-F  ig.,  in  diaconrse,  to  bring  together,  eompriee, 
maaei  operarios  omnes :  (turbam)  in  hunc  sermo- 
nem.— 7b  heap  i^,  pile,  aeeumulate,  impoee,  load: 
ad  alqnem  omnia  omaroenta:  beneflda  in  all- 
quern,  L. :  apes  in  unum  Te  mea  oooeesta,  centred, 
0. :  mafedieta  in  aliqnem :  iuveni  tnumphos,  Ta. 

oongestioiQa,  acfj.  [congero],  heaped,  piled  up, 
thrown  together :  agger  ex  materift. 

1.  oongestui,  i*.  of  congera 

2.  (oongesta^  fU),  m.  [com-4>Gfi6-],  a  brtng- 


ing  together,  heaping,  acewmdoHon  (only  eiiLeing^i 
oopiarum, Ta. :  avium:  lapidum, Ta. 

oongtarluin,  l,  n.  [congiusL  a  kargem  io  the 
poor  of  a  congiue  io  each  man  (of  oil,  etc.) :  con- 
giariis  multitndtnem  delenlre. — A  largeu  m  mon£gt 
gift,  dietribution :  ab  Antonio:  plebi,  Ta. :  moli- 
tum,Cu. :  muIta,L. 

OOiigiu%  I,  m.,  a  meaaurefor  liquida,  aix  aexta- 
rit  (nearly  six  pints  English) :  olei,  L. 

coa-jBllaoid,  — ,  — ^  Sre,  to  freexe,  congeal:  aqua 
conglaciaret  f  rigoribus. 

Oonglobati5,  onis,  /.  [conglobo],  a  crowding 
together:  fortuita  (militum),  Ta. 

oon-globo,  avl,  fttus,  ire,  io  gather  into  a  baB, 
preaa  together  in  a  maaa,  roll  ^  :  mare  oongloba- 
tur  undique:  terra  nutibus  suis  oonglobata:  se 
in  unum,  L. :  in  forum,  L. :  proditores  conglobaU, 
m  a  compact  body,  L. :  conglobatae  beluae,  L. — 
Fig.:  definitiones  conglobatae,  accumulated. 

OODf^utinatio^  onis,/.  [conglutino],  a  cement' 
ing,  joining :  verborum.  —  A  unioti,  compound : 
recens. 

oon-glutino^  sn,  fttus,  ftre,  io  join  together, 
unite,  cement  :  amores  nuptiis,  T.  —  7b  compoee^ 
unite,  frame  together :  horainem :  amiciUaa :  £x 
his  conglutinatus,  oompoaed, 

oon-gnLtulor,  fttus,  Arl,  dtp.,  to  wiahjoy,  con- 
gratulate :  libertatem  dvitati  reatitutam,  L. 

OOngredior,  gresans,  T,  dep.  [oom-+gradior], 
to  come  together,  meet,  have  an  interview :  Gongre- 
dere  actutum,  T. :  ubi  oongressi  sunt :  coram : 
cum  eo  ad  conloquium,  L. :  in  itinere,  Ga.  —  lb 
meet  in  atrife,  fgkt,  contend,  engage,  join  battle: 
cum  finitimis  proelio,  Gs. :  acie,  L. :  cum  fortiore, 
N. :  ueque  bostem  secum  oongressum,  L. :  corn- 
minus,  L.:  contra  Gaesasem:  Achilli,  T. :  locus 
ubi  congress!  aunt :  cum  vellet  congrederetur,  Gs. 
—  Fig.,  of  advocates,  to  atrive,  contend:  tecum: 
meoum  criminibus,  jotn  iaaue  on  tlte  chargea. 

congregaUli^  e,  a^.  [congr^o],  mdal,  gre 
garioua  :  apium  examina. 

ooncpragatlo,  onis,/.  [congrego},  umon,aociety, 
aaaoeiation:  hominum. 

oongrego,  ftn,  atus,  are  [com-+grex],  to  col- 
lect t»  a  flock,  awarm  :  apium  examina  congregan- 
tur. — To  eoUed,  caaemhle,  unite,  join,  aaaoeiate :  ho- 
mines :  familiae  congregantur :  ae  unum  in  locum 
ad  curiam :  homtnem  in  hnne  nnmerum :  ae  cum 
aequalibus.^-Pa«.,  to  aaamrMe  :  nnum  in  locum : 
armati  loois  patentibas  congregantur,  L. :  in  nrbe, 
Ta. — ^P  r  o  V. :  parea  cum  paribus  fadllhna  congre- 
gantur, birda  of  a  feather. 

oongreflftlo^  teia,/.  [oom-+ORAI>- J,  «  fNM^ 

tfi^,  inlervieiw,  conference,  aaaoeiation,  aocaeiy  :  no- 
stra.:   oongres8tope^di|^tt8|^^i^^  oongreeaio^ 


168 


prohibere:  in  odngrenioiiibus  lftiiiiUanim,m/«- 
mtiiiar  cireUg:  imuia  et  f«miiiae. 

1.  congreMmSt  P.  of  eongredior. 

2.  oonsraMnUj  tks,  m.  [com- + GR  AD-],  a  meet- 
inff,  as9em6ly,  con/erentey  eonvtnaiion,  interview: 
congreasttm  tuum  fagiunt:  ad  congressum  eias 
perrenire:  cum  illis  eermone  et  congressu  ooq- 
hmgi :  oongressu  aequalium  prohibitus,  L. :  sibi 
cam  deft  oongreMtts  nocturnoe  esse,  L. — A  joitir 
inffbaUU^wuet,€neounUrJiffkl:  ante  congressum : 
cum  his  navibus  dassi  oongressus  erat,  & :  mag- 
nam  dadem  id  oongressu  faoere,  S. :  Tris  uno  con- 
gressa  (ferit),  V. :  alcuius  durior,  Ta. 

ottugmen%  entis,  tuff,  [P.  of  congrao],  a^ree^ 
img^fit^  appropriaU,  ntitMe,  coruiatent^  conffruoui : 
cam  lis  naiura :  actio  menti :  genus  dicendi :  mo- 
tas,  appropriate  gettvre^  L. :  baec  duo  pro  con- 
gnientibas  sumere:  congruens  videtur  aperire, 
etc.,  Ta.  —  Symmdrieal^  eoneisUnty  harmoniovs: 
concentos :  clamor,  L. :  (alquis)  cum  e&  disciplinft. 
— Phtr.  n,  as  mbtt, .-  eongruentia  his  disserere,  Ta. 

coiiiprnenter,  adv.  ^congruens],  agreeably^ 
JStty^  tmtabijf :  naturae  Tivere :  ad  alqd  dicere. 

cOD^mo,  ul,  — f  ere,  to  eoineid^^  ^igree:  dies 
com  solis  ratkme :  «t  ad  metam  eandem  soils  dies 
eoDgraerent,  L. — Fig.,  to  eoinddey  wrreepond^  be 
ntitedf  be  adapted^  offrie^  oecordy  euUy  Jit :  alcuius 
cum  moribus,  to  be  congenial:  dicta  cum  scriptis, 
U :  inter  se :  sermo  inter  omnes  oongniebat,  L. : 
oroni  causae  orationis  genus :  ad  equestrem  pug- 
nam,  Ta. — To  agree^  harmoniu^  accord^  be  in  har^ 
mong,  be  like:  inter  nos,  to  be  in  communieation^ 
T. :  de&m  sententiae,  N. :  fingu&,  moribus,  L. : 
animi  corporum  doloribus  oongruentes,  affected 
by:  in  eum  morem,/o&im}^,  L. :  eae  res  in  unum 
congnienteSj/NKM^tn^  to  one  eondusion^  L. 

odnicio  or  ooicio  (coniici6X  i6(A,  iectus,  ere 
room-  +  iacio].  I.  To  throw  together,  unite,  coL 
tect:  sardnas  in  medium,  L. — Fig.,  to  draw  a 
comdwdoiL,  conclude,  infer,  conjecture,  gtieea :  sexa- 
ginta  ut  conicio,  T. :  eum  regnum  ei  oomroississe, 
K. — In  augurj,  to  propheeg,  foretdl,  divine,  inter' 
pret:  de  matre  samndA  ex  oraculo:  mate  oon- 
iecta :  quae  tempestas  impendeaL — H.  To  throw, 
east,  vrge,  drive,  hurl,  thruat,  put, place:  tela,  Cs. : 
tbyrsos,  O.:  pila  in  bostes,  Os.:  alqm  in  caroe- 
rem :  reliquos  in  f ugam,  G& :  serpentls  in  vasa, 
y.:  cnltros  in  gnttura,  0.:  se  in  signa  manipu- 
losqne,  Ga. :  se  in  f  agam :  se  in  pedei,  to  take  to 
ofie'<  heelt,  T. :  se  intro,  T. :  spolia  igni,  V.:  faoem 
hireni,  V. :  (tacnlun)  inter  Ilia  eoniectnm,  0.-~ 
Fig^  to  bring,  direct,  turn,  throw,  urge,  drive, 
force:  me  in  laetitiam,  T. :  (Oatilinam)  ex  insldiis 
in  latrocioiam:  se  in  noetem,  to  eommU:  naves 
hi  noetem  conieeCae,  tklaged,  Gs. :  se  mente  in 
▼ersum,  io  applg:  oratioocm  in  clarissimos  riros: 


pecuniam  in  propylaea,  eguander:  calpasa  in  unum 
▼igilem,  U :  malediota  in  eius  Titam :  crimen  in 
qua  tempora,  L. :  omen  in  illam  provindam :  haec 
in  eoaleum  odduntor,  L  a  mm  endure  the  reiek : 
querelas  absenti,  Tb.:  petltioDeB  ita  ooniectae, 
aimed:  id  sub  legis  yincula,  L. — To  throw,  place, 
put,  include:  verba  in  interdictum:  plura  in  ean- 
dem epistulam. 

oonieotio^  Gnis,/.  rcom-4>IA-],  a  hurling, 
throwing:  telorum. — Fig.,  a  putting  together, 
comparing  :  annonae  et  aestimationis. — A  conjee-' 
ture,  interpretation:  sbmniorum. 

ooniaoto^  ft vl,  fttua,  &re,  freq,  [conido],  to  tn- 
fer,  conjecture,  gueet.*  alqd :  rem  eventu,  L. :  de 
miperio,  Ta. :  eum  Aegyptum  iter  habere,  Gs. :  ex 
eo  quid  senUant,  L. :  yaletudinem  ex  eo,  quod, 
etc.,  Ta. 

tenieotor,  5ria,  m.  [conido],  a  diviner,  seer, 
aoothaager. 

oonieotnra,  ae,  /.  [conido],  a  eot^oeture,  gueee, 
induction,  inference:  ex  uno  de  ceteris:  oonlectu- 
ram  f acere :  ex  voltu  coniecturam  f acere,  quan- 
tum, etc. ;  num  aberret  a  coniecturft  suspitio,  L  e. 
reaimMe  inference:  ooniectQrft  nihil  iudicare: 
res  non  coniecturft,  sed  oculis  teneri :  mentis  divi- 
nae^  L.  —  In  augury,  a  eonduaion  from  omens, 
divining, soothsaying:  somnil:  futuri,0. 

coniecturaUflk  e,  o^f.  [ooniectura],  belonging 
to  conjecture,  conjectural:  causa. 

1.  oonieotiifl*  P.  of  conido. 

2.  coiiieotii%  Us,  m.  [oom-+IA-],  a  throwing, 
casting,  prcjeeting,  hur&ng :  lapidum  conieetu 
f  racta  domus :  terrae,  L. :  telorum,  N. :  venire  ad 
tell  coniectum,  within  reach,  L. — ^Fig.,  a  turning, 
directing  :  in  me  animorum  oculorumque. 

conifer,  fera,  fenim,  ac(i,  [conos+FEB-],  6€ar- 
ing  conical  fnUt :  cyparissi,  V. 

odnipw;  gera,  geram,  cuff,  [ooDtts+gero],  bear- 
ing eomial  fruit :  pinas,  Gt 

(ooniloio),  see  conido. 

odniatuiy  P.  of  conitor. 

oonitor  (not  conn-),  nisus  or  nixus,  i  [com-+ 
nitor],  (2^.,  to  put  forth  all  one's  strength,  tnake  an 
^ori,  strive,  struggle,  endeavor :  omnes  conisi  bo- 
stem  avertunt,  L:  valido  oorpore:  dextrft,  V.: 
omnibus  copiis,  L. :  uno  animo  invadere  hostem, 
L. :  sese  ut  eriaant— Tbjprett  t^xm,  press  toward, 
struggle  toward,  strive  to  reach:  summft  in  iugum 
▼irtute,  Gs. :  in  unum  locum,  U— 7b  labor,  be  in 
labor:  Spera  gregis  conixa  rdiquit,  V. — Fig.,  to 
endeavor,  struggle:  ut  omnes  intellegant:  ratio 
conixa  per  Be,putting  forth  her  own  energy:  ad 
oonrincendum  eum,  Ta. :  omnibus  copiis,  L. 

ooningilia,  e,  a^j.  [  ooniunx  ],  of  marriage, 
conjugal:  di,Ta.:  amgfpllfe  by V^OOg IC 


166 


oonliiifitio,  Onis,/.  [contact)].— ^Prop.,  a  ami- 
tuction;  henoe,  th$  etymological  eonneetion  of 
words, 

ooniasator,  oris,  m*  [  ooiii-  +  IV-  ],  om  who 
vnitst:  amoris,  G(. 

ooningiiliA,  e,  adj.  rooniugtum],  cf  marriage^ 
eonnubiaf:  lioedus,  O. :  lesta,  0. 

ooningiiuii,  I^  n.  [com- -J- IV-]. — ^Pro  p.,  a  conr 
neetiotiy  union  ;  hence,  marriage^  wedlock :  Tulliae : 
liberale,  T. :  coalugii  dos,  O.—Of  animals,  V. — A 
hu^nd,  v.,  Pr.— ^  mfe,  V. 

oon-iugo,  ftvl,  atus,  are,  to  join^  unite:  amici- 
tiam,  to  form  :  cooiugata  verba,  etymologically  re- 
lated. 

coniunote,  adv.  with  comp,  and  sup.  [conian- 
go],  in  connection^  conjointly ^  at  the  same  time: 
ooniuncte  re  verboque  risus  moveatur:  elat^ro 
aliqaid,  i.  e.  condUionaUy  :  agere. — In  frimdehip^ 
intimately :  ooniuncte  vivere,  N. :  coniunctius  vi- 
vere :  conionetisfllme  Vivere. 

coniSnctim,  ach,  [oonlungo],  unitedly^  in  com- 
mon,  jointly^  together :  pecuniae  conlunctim  ratio 
habetur,  Cs. :  petere  auxilium,  N. :  rogationes  ac- 
cipere,  L. 

oonionotid,  Onis,/.  [oom-+IV-],  a  connect- 
ing, uniting^  union^  agreement :  hominum :  adfint- 
tatis :  yeatra  equitumque :  mecum  gratiae. — Mar- 
riage, relationehip,  affinity :  sanguinis :  fratrum : 
adfinitatis. — FHendmip^  intifnacy:  Caesaris:  pa- 
terna. — In  phi  I  as.,  a  connection  of  idM$.^^ln 
grammar,  a  cor^unetion. 

oonivnotiiiii,  I,  ^.  [  oonhingo  ].  —  In  rh et, 
connection, 

ooniunotuflk  ae^.  with  comp.  and  tup.  [P.  of 
coniungo],  connected:  ratis  coniuncta  crepidine 
sazt  Expositla  Boalis,  V.--Of  places,  at^ointhg,  bor- 
dering t^pon,  near,  doite:  loca  cash-is,  Cs. :  Paphla- 
gODia  Ciippadooiae,  N.  —  Oonnected  by  inarriage^ 
married:  dieno  viro,  V. — United  by  relatioftehip, 
asaociatedy  eSlied^  kindred,  intimate,  friendly :  ci- 
Tium  omnium  sanguis,  kindred:  cum  aliquo  vin- 
culis  adfinitatis:  equites concordift  coniunctissimi: 
sanguine,  S^:  propinquitatibus  adflnitatibosque, 
Cs. :  quis  mibi  debet  -esse  cooiunetior  ? :  ab  stirpe 
Atridis,  V. :  inter  se  oonianctissimi :  Pompeium 
coniunetam  (sa  nbi)  non  offendit,  N. :  sontibus, 
Cu. :  populo  R.  civitas,  Os. :  in  re  p.,  i.  e.  of  the 
same  party^-^V  i  g.,  conneeiedj  pertaining^  accord- 
ant, agreeing^  conformable:  esse  qniddam  inter 
nos:  nihil  cum  vlrtute:  iuetitia  Intellegentiae : 
ranitati  eoniunotior  qtiam  libenUitati :  HMdo  aoe- 
lere :  oonstantia  inter  augures,  harmonioiit. 

oon-iiing5,  iHnxl,  ianctus,  ere,  to  fasten  togeth- 
er, connect,  join,  unite,  gather  :  calamos  oerft.  V. : 
earn  epistulam  cum  hac :  huic  (navi)  alteram,  Cs. : 
dextrae  deztram,  O.^-Fi  g.,  to  join^  unite,  asnci- 


ate:  cohortes  cam  «xerettn,C&:  alquem  cum 
deorum  laude,  i.  e«  put  on  an  equality  with  :  cum 
reo  criminum  societate  ooniungi:  noctom  diei, 
€idded,  Cs. :  arma  finitimis,  L. :  se  in  negotio :  vo- 
calls,  to  contract :  belluro,  to  wage  in  concert :  ne 
tantae  nationes  coniungantur,  Cs. :  passAs,  walk 
together,  O. :  dictis  facta,  to  add,  Ta. :  abstinen- 
tiam  Qibi,  to  persist  in,  Ta. — To  compose,  compound, 
make  up :  e  duplici  genere  voluptatis  couiunctus : 
conubia  Sabinorum.  —  To  connect,  unite,  attach, 
ally :  se  tecum  adfinitate,  N. :  tota  domus  conio> 
gio  ooniungitur:  alquam  alcui  matrimonio,  L. : 
coniungi  Poppaeae,  Ta. :  (enm)  sibi,  Cs. :  Auso- 
nios  Teucris  toedere,  V. :  amicitiam :  societatem, 
S. :  bellum,  to  unite  in:  cum  amicit  iniuriani. 

ooninnz  or  conloac,  ingis,  m.  and/ [com- + 
rV-li  <i  married  person,  consort,  spouse,  hueband^ 
wife:  coniuges  et  liberi :  roulier  cum  suo  coniuge: 
quo  coniuge  felix  ferar,0. :  mea:  avara. — Of  ani- 
mals, the  female,  O.-^A  betrothed  bride,  V^  Tb.,  O. 

.  OODifkratid,  Onis,  /.  [coniuro],  a.  uniting  in  an 
oath,  sworn  imion,  alliance :  nobilitatis,  Cs. :  de 
bello,  L. :  (mulierum),  common  understanding,  T. 
— A  conspiracy,  plot,  secret  combinatum:  Catilinae, 
S. :  impia,  L. :  ooniuratlonem  patefaoere:  ooniu- 
rationis  partioeps :  nefanda  in  libtdinem,  L. :  de- 
serendae  Italiae,  L. — A  confederacy,  band  of  conr- 
epi%*cAoTs:  perditoram  hominum. 

OoniuratUfl^  adj.  [P.  of  coniuro],  bound  togeth- 
er by  an  oath,  associate,  allied,  con^ring :  homines : 
Agmina,  0. :  rates,  of  allies,  0. :  in  proditionem, 
L. — ^Poet.,  with  inf.:  Graecia  coniurata  rumpere 
nuptias,  H. :  caelum  rescindcre,  V. — Plur.  m,  as 
subd.,  conspirators :  manus  coniuratorum :  de  con- 
iuratis  deoemere,  S. :  quos  ooniuratos  haberet 
dimittere.  i.  e.  Am  new  levies,  L. 

oon-iuro^  ivl,  atus,  are,  to  swear  together,  smear 
in  a  body  (of  a  levy  en  masse) :  nt  iuniores  Italiae 
ooniurarent,  Cs, — 7b  swear  tether,  combine  under 
oath :  omne  Ooniurat  Latium,  V. :  inter  se  nihil 
acturos,  etc.,  Cs.  —  Poet.:  res  (sc.  cum  alters), 
combine,  H. — E  s  p^  to  form  a  conspiracy,  plot,  con- 
spire :  non  defenderem,  si  coniurasset :  inter  se, 
S. :  cum  aliquo  in  omne  flagitium,  L. :  contra  po- 
pulum  R.,  Cs. :  adversus  rem  p.,  L. :  de  iuterfi- 
ciendo  Pbmpeio :  ut  m  te  erassaremur,  L. :  quo 
stuprum  inferretur,  L. :  patnam  ineendere,  S. 

ooniu^  see  coniunx. 

ooniw^o  (not  conn-),  — ^  ere,  to  shut  the  tues^ 
blink:  somno:  altero  oeuk>. — Of  the  eyes,  to  dose, 
shut,  be  heavy:  coniventes  ocult :  (oculis)  somno 
coni  ventibus. — ^F  ig.,  to  be  dull,  drome,  be  languid  : 
blandimenta,  quibus  eopita  virtus  ooniveret. — To 
lease  ufmotiped,  aserlook,  connive,  wink:  quibua- 
dam  in  rebus :  in  tantis  aoeleribus. 

conbtoa,  P.  of  conitor.     ^  ^  ^ ,  ^ 

Digitized  by  VjOOQ  IC 


167 


eon-labefiuyto  (ooU-X  -^i  **-*»  <^  ^  eowntUe^ 
hrmk  down:  Yastnm  onus  (montisX O. 

con-labeno  (ooll-X  fuAua,  fiett^/MiM.,  to /far// 
A>  p'eMi,  0Oi2/a/iM,M  rvtiiei;  ul  (navis)  oonlabefie- 
let,  03. — F  i  g. :  a  Themistoele  eonlab^factus,  ovar- 
ikrawn^N. 

oon-labor  (ooU-),  Uipras,  r,  to  fall  ioffether, 
fall  in  mtfw,  erwnbU:  moenia  c(mla{»Ba  ruinft 
ssui,  L. :  urbes  moia  terrae,  Ta. :  pofltquam  oon- 
Up«i  eineres,  V. — Fig.,  to  faUy  sink:  conlapBa 
membra  referre,  V. :  sMto  doiore,  O. :  inter  ma- 
ntis alduiUy  Cu. 

oon-laoeratos  (ooU-X  «<ff.,  torn  to  pieeea: 
corpus,  Ta. 

oonlaczimatiS  (ooU-),  onis, /.  [conlacrlmo], 
a  tj/mpalKeiie  yse^ng. 

conlaoiimo  (ooll-,  -laoromo),  &vl»  — ,  &re, 
to  wm  in  Bympatkjf,  lameni  togeUier^  T,,  C. — To 
boBoil:  easam  meum :  casum  siium,  L. 

ocm-laotea  (ooU-^  -tiaX  ^e,/.  [co0i-+1ao- 
teofl],  a  fotter-ntler^  lu. 

oonlapsiUi  P.  of  conUbor. 

oonlatio  (oott-X  ftnis,/.  [conlatos],  a  Mng- 
inff  ioffdher,  kotiile  meeHnff^  eouidon:  signoram. — 
A  c(mtrihUion,  eoUeetion:  deeimae^  L.:  exempli 
oonlationibiis,  Ta. — ^F  i  g.,  a  compariion,  nmiUtude. 
— ^In  philoB.:  xtLtiomaj  the amaiojfif. 

oonlatiui  (ooU-),  P.  of  eonfero. 

oonhradatio  (ooH-),  6m§,  f  [  oonlando  ], 
warmpraist,  eulogy:  hominis. 

oon-lando  (coll*),  avi,  fttus,  &re,  to  prixe 
highlffy  extol  T  ftlium,  T. :  factum  lois:  inilitom 
rirtutem,  L. :  alqm  magnifioe^  L. :  me,  H. :  conlan- 
datis  militibua,  Us. :  oonlaudandus,  quod,  etc. 

ccmleota  (ooll-),  ae,/.  [eonlectuej,  a  conirihi' 
tion,  eolleetion  :  a  con  viva  exigere. 

ooolaoticliM  (ooU-;  not  -titiua),  um,  ^idj. 
[eooleeiiiflJf^^AAvi  t»  hMte,  huddled  together: 
exereitua^ 

coDleotlo  (ooU*),  Oniit  /.  [conlectua],  a  eel- 
Ueting^gatAering:  (membrorum). — Fig.,  in  rhet, 
a  eumming  up^  reeapilulalion, 

conleotiu  (ooll-),  P.  of  oonligo. 

oonlesy  or  oollaga,  ae,  m.  [com- +8  LEO-J, 
apartner  in  qfiee,  colleague, amociaie,  aneeeor:  m 
oengurft:  impeciif  Ta. :  conlegan  habere:  post  rae 
•edet,  H. :  dax  delectus  eet,  duo  coilegae  dati,  N. 
-^An  oMeodate,  companiofi^  fellow:  Epicort  aapien- 
tiae ;  a  fe/low-^nember  (of  a  club),  C. ;  a  fahw- 
actor,  lu. 

comegkuii  or  oollegiiixii,  l,  n.  [conlega], 
auodaiion  in  ojlee,  eotleague^p:  expertus  mihi 
coiicordi  eollegio  vir,  L. :  consul  per  tot  collegia 
expertus,  L. — An  official  todg,  oiknw/mmi,  boards 


benfkj  college,  gwUdf  eorporation,  eociebg,  ttnlen, 
eomptmg:  oensorom:  praetoruro:  pontificuro: 
augurum:  mercatomm,  L.:  ambubataruro,  H.: 
tribuni .  . .  pro  ooUegio  pronuntiant,  in  the  name 
ofthebodg.U 
OOD^ibertaB  (ooU*),  T,  m.,  a  feUow-freedman, 

(oon-libet,  oonlnbat,  or  collibet),  buit  or 
bitum  est,  dre,  impers.,Uj^aMee,  ie  agreeable  (only 
perf  system) :  si  conlibuisset,  H. :  quae  victoria 
bus  conlubuissent,  S. :  si  quid  ooulubitumst,  T. : 
simul  ac  mihi  conlibitam  est 

oonlieio  (ooll-),  — ,— .  ere  [com-+lacio],  to 
mieleadj  beguue  :  rae  in  breve  tempus,  T. 

oonlido  (ooU-),  IXsT,  lUus,  erfi  [ooro-+laed9], 
to  daahtofdeceSf  shatter,  batter^  crush:  vasa  conlisa: 
umorem :  anulus  ut  fiat,  colliditur  aurum,  O. :  col- 
liduntur  inter  se  naves,  Cu. — Fig.:  Graecia  bar- 
bariae  ooiilisa  duello,  dashed  upon,  H. 

oonlig&tio  (ooU-X  $nii>,/.  [2  conUgo]«  a  can- 
nection,—Plur.j  C— Fig.,  a  bond,  union:  causae 
rum  omnium :  artior  societatis. 

1.  oonligo  or  ooUico,  Ugl,  iSctus,  ere  [com- 
+2  Iego]^--Of  things,  to  gather,  collect,  aseembU, 
bring  together  t  atipulam,  T.:  radioes  palmarum: 
linrom  ovo,  L  e.  clear  the  wine,  H. :  horto  olus,  0. : 
de  vitibuB  uvas,  0. :  fructOs,  H. :  aarmenta  virgul- 
taque,  Gs. :  aerpentia,  N. :  viatica,  H. :  oonlectae 
ex  alto  nobea,  heaped  together,  Y. :  sparsos  per 
colia  eapillos  in  nodum,  0. :  nodo  sintls  conlecta 
flueptes,  V. :  pulrerem  Olympicura,  i.  e.  to  cover 
hxmedf  wilh,  H. :  equos,  to  cheek,  0. :  sarcinas 
oonligere,  to  put  in  order  (before  battleX  S. :  vasa, 
to  ptuk  up  (for  a  march) :  vasa  silcntio,  L. :  arma, 
to  take  up  the  oare,  V. — Of  persons,  to  collect,  at' 
semble,  bring  together:  exercitus  conleetus  ex  seni- 
bus  desperatia :  milites :  reliquos  e  fug&,  X. :  con- 
lectA  iuvenum  manu,  L.-^7b  contract,  draw  t^ 
compreee,  collect,  eoneenlrate:  in  spiram  tractu  se 
oonfigit  anguis,  V. :  orbem,  L. :  apicem  conleetus 
in  unum,  O. :  se  in  arma,  concealed,  V. — To  gather, 
repair:  in  quo  (rei  p.  naufragio)  conllgendo:  nau- 
fragia  fortunae.^-Fjig.,  to  gather,  coUect,  acquire, 
incur:  irum,  H.:  niroonim  ventoe:  baec  ut  con- 
ligeres,  declamasti*  eompom:  vestigia  Pythagoreo- 
rum :  repente  auctoritatem,  Gs. :  famam  clemen- 
tiae,  L.:  invidiam  orudelitatis  ex  eo:  sitim,  V.: 
frigus,  H. :  agendo  vires  ad  agendum,  L. — To  col' 
leei^cotnpoee, recover:  se:  sui  oonligendi  facultas, 
rallying,  Gs. :  se  ex  timore,  Gs. :  animos,  L. : 
priusquam  conligerentur  animi,  U :  meiitem,  0. : 
ubi  conlectum  robur  (tauri),  V.  —  In  thought,  to 
galher,  collect,  consider,  deduce,  infer:  pancitatem 
inde  hoetium,  L. :  haec  pueris  esse  grata :  sic  con- 
lige  mecum,  H. :  qualia  in  illft  decor  f uerit,  0. : 
Nerelda  sua  danina  mittere,  O. :  ex  quo  ducenti 
anni  oonUguntur,  are  reckoned,  Ta,QQgi^ 


188 


2.  oonJigo  (ooU-X  avi,  itog,  are,  (o  Hnd  to- 
ffether^  He^  eormed^  bmdf  tie  up:  maoae^  He  the 
fmeoner^e  hande:  eum  miaeris  modia,  T.:  soiitis 
lotu  piloram  oonligatis,  Ob. — ^IHg.,  to  tmt/,  cotn&tfM, 
connect:  homines  inter  se  sermonm.yinolo:  (res) 
inter  se  oolligatae :  annonim  memoriam  imo  libro. 
— To  restrain^  cheeky  etop^  hinder:  impetum  furen- 
tia :  Brutom  in  Graeoift. 

oon- lined  (ooll-),  Avl,  fttas,  &re,  to  direct 
etraiffht,  aim  aright:  hastam  aliquo :  aliquando. 

con-lino  (ooU-X  — ^  — ,  ere,  to  betmear,  deJUe, 
jEx>2/u/tf.'  crineapulyere,  H. 

conllquefkotUB  (coll-^,  P.  [oom-+Ilquefio], 
diseolved^  melted:  (veuenum)  in  potione. 

conlxaoB  (ooll-),  P.  of  conlido. 

Oonlooatl5  (ooUp),  onis,/.  [conloco],  an  ar- 
rangement, collocation :  aidenim. — In  rhet. :  ver- 
borum :  argumentorum. — An  endowing,  giving  in 
marriage:  filiae. 

oon-looo  (coll-),  avi,  ittts,  ftre,  to  eet  right,  ar- 
range, etation,  lag, put, place,  net,  eet  up,  erect:  sine 
tumultu  praeaidiis  ooniocatis,  S. :  rebas  oonlocan- 
dia  tempus  dare,  Ca. :  lecticae  oonlooabantur :  ae- 
dea  ac  domicilitiin :  chlamydem,  ut  pendeat  apte, 
0. :  earn  in  lectulo,  T. :  in  navi :  Herculem  in  oon- 
cilto  eaeleatium :  in  hia  locis  iegionem,  Gs. :  inai- 
diatorem  in  foro:  iuvenem  in  latebria,  V. :  tabulas 
in  bono  lumine:  supreme  In  monte  saxuro,  H.: 
aigna  in  aubaidio  artiua,  S. :  oolonoe  Oapuae :  ae 
Atbenia,  eettle:  oculoa  pennia,  0. :  ibi  praeaidium, 
Ga.:  exeroitum  in  provinciam,  S.:  comltea  apod 
hoapites,  to  quarter:  ante  aunm  fundum  inaidtaa: 
caatra  contra  populum  R. :  oobortia  advorsum  pe- 
ditea,  S. :  inter  mulieree  filium. — 7b  give  in  mar- 
riage: Quocnm  gnatam,  T. :  allcui  filiam,  N. :  flliam 
in  familift:  propinquaa  auaa  noptom  in  aliaa  civi- 
tatea,  Ga. — Of  money  or  capital,  to  lay  out,  inveet, 
advance,  place,  empicy:  in  eft  provincift  pMSOuniaa: 
Qt  in  eo  fundo  doe  conlooaretnr :  patrimonium 
auum  in  rei  p.  aalute.  -«  F  i  g.,  to  place,  aet,  eiation, 
di^Mee,  order,  arrange,  occupy,  employ,  put:  aedi- 
litaa  recte  collooata :  ut  rebua  contoeandia  tempus 
daretnr,  Gs. :  verba  oonlocata,  i.  e.  fc>  arrange  in 
eenUnoee:  res  in  tato  ut  oonlocetur,  T. :  aese  in 
meretrici&  Tit&,  employ:  in  animis  ▼eetris  trium- 
phoa  meos :  adalesoenttam  suam  in  amore,  spend: 
alqm  ad  Pompeium  interimendam :  aenatum  rei 
p.  eustodem. —  To  inveet,  etore:  apud  istam  tarn 
multa  pretia  ac  munera :  (ot  pecunia)  sio  gloria  et 
quaerenda  et  oonlocanda  ratione  est. 

con-locnpleto  (ooll-),  &vi,  — ,  ftre,  to  make 
very  rich,  ennch :  te,  T. 

oonlooutio  (ooU*),  Onis,/.  [conloquor],  a  conr 
vereation,  conference,  talk:  hominum:  familiaria- 
aimue  cum  alquo. 

(oonloqueoSi  utis),  m.  [P.  of  oonloqtiorj,  one 


who  coMfertee  ;  only  plur, :  oonloqiientibiu  difflct. 
lea,  i.  e.  avoiding  ifUerviewt,  L. 

oonloqutttin  (ooll-),  I,  n.  [oonloquorl  a  con- 
vereation,  conference,  diecouree:  eo  ad  conloquinm 
venerunt,  Gs.:  in  Antoni  oooloquium  venire:  de 
pace  in  conloquium  venire,  S. :  per  oonloquia  de 
pace  agere,  Gs. :  in  oonloquio  esse,  N. :  occulta 
habere  cum  aliquo^  L. :  crebra  inter  ae  habere,  G^. : 
petere,  0. :  alterius :  deorum,  V. :  oonloquia  ami- 
oorum  absentiom,  le.by  letter. 

oon-loquor  (ooll-X  cfttus,  I,  to  talk,  eonverve, 
confer,  parley,  hold  a  conversation  :  mecum,  T. : 
cum  homine:  per  Procillam  ( interpretam )  cum 
eo,  Gs. :  cum  eo  de  partiendo  regno,  N. :  inter  noa : 
de  re  p.  multum  inter  se :  conloquar,  will  talk  (with 
him),  T. :  ad  se  conloquendi  gratift  venire,  S.:  ex 
equis,  Gs. :  inimioos  cognosoere,  conloqui:  quas 
(res)  tecum  conloqui  ?olo,  talk  over,  N. 

oonliibet^  see  oonlibet 

oon-lnoeo  (ooU-),  — ,  — ,  9re,  to  thine  bright- 
ly, be  brilliant,  gleam,  glow :  sol,  qui  conlucent : 
conlucent  ignes,  V. :  lampades  undique,  0. :  (can- 
delabri)  fulgore  conluoere  templum :  moenia  flam- 
mis,  y. :  orani4  luminibas,  L. :  qui  (mare)  a  sole 
oonlucet — ^Fig.,  to  thine,  be  retj^endent:  vidi  con- 
luoere omnia  f urtis  tuis :  oonluoent  floribus  agri, 
O. :  totua  reste,  V. 

oon-ludo  (ooll-),  rt,  — ^  ere,  to  play  together, 
tpoH  with .  paribus,  H.— P  o  e  t. :  videbta  in  aquft 
conludere  plumas,  move  tportivdyy  V. — Fig.,  to 
have  a  tecret  understanding :  tecum. 

ooa-luS^  lul,  ~,  ere,  to  moisten,  wet:  oro,  O. 

oonlusio  (ooU*),  onis,/.  [oonludo],  a  secret 
usiderttandhg,  eoUiision:  cum  deoumania. 

oonlnoor  (ooU-),  Oris,  m.  [conludo],  a  feffow- 
gambler:  auua.— -4  playmate:  infana  cum  conlu- 
sore  catello,  lu. 

oon-luatro  (ooll^),  &vl,  ttua,  ire,  to  ilhemmt^^ 
brighten,  enlighten:  aol  omnia  luce oonlustrans :  iu 
picturis  coulustrata,  bright  lightt. — ^Fig.,  towrMy, 
scrutiniu,  review :  omnia  oculia :  onnota  equo,  Ta. 

'  Oonluvles,  — ,  aW.  6,  wakings,  ojfscourings^ 
dregs  (late  for  conluvlo) :  magna,  Ta. :  rerum,  Ta. 

oonluvio  (ooU-X  Onis,  /.  Tconluo],  wa»kings^ 
sM>eepings,  dregs,  impurities,  effseourings :  mizto- 
rum  omnia  generia  animantium,  L. :  ex  hac  conlu- 
riono  discedere :  gentium,  a  vUe  mivlnre,  L. :  om- 
nium soelenim. 

oon-m-v  see  corom-. 

oon-necto,  oon-nez»,  see  cone-. 

con-ni-,  see  conI%        oon-nfi))-,  aoe  conab-. 

oonopeum,  &  (Iu.),  or  odndpinm,  I  (H.,  Pr.\ 
ft.,  a  gauze  net,  mosquito-curiaitit  canopy:  turpe, 


109 


oonaoientia 


oonor,  fttus,  &1I,  I0  undertake  mdeavor^  uUemplj 
<yy,  venhar€y  mik,  otm,  make  an  effoH,  ^^^t  make 
tnal  of:  (mulieres)  dam  oonantur,  annus  est,  T. : 
aadax  ad  conaodum :  conari  desistis :  oonari  con* 
soescere,  N. :  ego  obTiam  oonabar  tibi,  was  going 
to  find  yoUf  T. :  quicquam  Fallaciae,  T. :  id  quod 
ooaantur  consequi,  their  ende:  tantam  rem,  L. : 
multa  Btulte,  N. :  plurima  f rustra,  V. :  Ter  couatus 
utramque  Tiam,  V. :  id  ne  fieret  otonia  conanda 
esse,  Lb :  ius  suum  exsequi,  C:i. :  rem  labefactare : 
haec  delere :  f  rustra  loqui,  0. :  f rustra  dehortando 
impedire,  K. :  si  perrumpere  possent,  Cs. 

oon-p-f  see  comp-. 

ooaquaaro,  see  oonqulrd. 

conqnaaMUo^  onis,/.  [oooqaa88o]|  a  ehatUr- 
itifft  diUurbanee:  Taletudinis  oorporis. 

oon-qnaasob  — ,  Atus,  ire,  to  ehake  eeverefy: 
jkppulia  terrae  motibus  oonquassata.-*Fig.,  to 
di^ter^diaiurb:  nationes. 

ooo-qneror,  qoestua,  I,  d^.,  to  complain,  60. 
mtZ,  lametUy  deplore:  Tooe  ali&,  T.:  temporis  ad 
oonquerendum  parum :  Ck>nquerar  an  sileam  ?  0. : 
fortuoam :  bonorum  direptiones :  patria  in  se  sae- 
Titiam,  L. :  ignaris  nequiquam  auris,  Ct. :  multa 
conquest!,  0.:  pauca  de  fortunA;  ad  saxa  haeo, 
make  theee  eomplaitUe  :  bis  de  rebus :  apud  patres 
Tim  dictatoris :  alqd  pro  re  p. 

conquestio^  Onis,  /.  [conqueror],  a  complain- 
ing^  beteailing^  complaint :  Sulpicii :  in  senatu  ha- 
bitae. — I  n  r  b  e  t.,  an  appeal  to  tympathy, 

1.  OQnqaestiiflk  P.  of  oonqueror. 

2.  (oonquestiUK  Qs),  »k  [conqueror],  a  violent 
complaint;  only  cM,  ting,:  libero^  U 

oon-quleacob  quiSvl  (conquiCsti,  G. ;  conqui^s- 
se,  L.  )«  quiStus,  ere,  to  find  reel,  reU^  repciey  be 
itBe,  be  tnadive :  ut  ne  ad  saxa  quidem  mortui  con- 
qatescant:  ante  iter  confectom,  to  halt,  Cs. :  sub 
armis,  Os. :  ex  laboribus.«-7byo  to  fioep^  take  re- 
pom,  take  a  nap:  meridie,  Os.— Tb/MiMe  (iu  speak- 
mg):  in  conquiesceiido. —  To  pauee,  atop:  nunk 
quam  ante,  qnam,  etc. :  nee  oonquiesse,  donee,  eta, 
L — To  atop,  pauae,  reat,  ceaae,  be  in  r^poae  :  quando 
illios  sica  oonquie?itt:  navigatio  roeroatorum,  w 
doaed:  imbre  conquieseente,  L. :  Italia  a  deleotu, 
orbs  ab  annia.  —  Fig;.,  to  reat,  be  at  peace,  et^oy 
tran^iUity:  nee  nocte  nee  interdiu,  L.:  auree 
coiivicio  defeasae :  in  nostris  studiis. 

oonqniro^  qulslvi  (slerit,  C),  quISItas,  ere 
[com-+qaaeTo],  to  aetk  for^  hunt  up,  aear^  out, 
proettre,  bring  together,  coUeet :  toto  flumine  navls, 
Gt. :  iubet  omnbi  oonqniri :  qoam  plurimum  peoo- 
ris  ex  agris,  & :  Diodomm  tola  prormoit :  qnoe 
potttit  (oolonos),  N. :  bis  ut  oonquirereni  (so.  ho- 
mines) impersTit,  Gs. :  pecuniam*  L.  j  quen  quis- 
que  notum  habebat,  Gs. :  triuniTiii  sacris  conqui- 
mdis,  L.  —  Fig.,  to  seek  after,  aaanhfor,  go  in 


queat  of:  soaTitatee  undique:  voloptates,  Gs. :  iit- 
terae  oogitatlone  oonquirendae :  artis  ad  alqm  op- 
primendum,  Ta. :  omnia  oontra  senslls :  aliquid 
scelerifl,  to  seek  to  commit, 

oonqniflitld,  dnis,/.  fconquiro],  a  aeeking  out, 
aaarch  for,  bringing  together,  procttring^  colUeting  : 
diligentissima,  Ta. :  piaeulorum,  L. :  pecuniarum, 
Ta. — A  levying,  levy,  conacription :  durissima :  in- 
genuorum  per  agroe,  L. 

oonquisitor,  5ris,  m.  [oonquiro],  a  recruiting 
officer,  preaa-^aptain,  G. :  retentis  oonquisitoribus,  L. 

oonqmaltiu,  a<fj,  with  aup.  [P.  of  oonquiro  J, 
aought  out,  choaen,  meet :  coloni :  conquisitissimis 
epulis. 

oon-r-k  see  oorr-. 

odn-Mi«ptiui  (not  cGnseptus),  P.,  fenced 
round,  hedg«i  in:  oger:  locus  cratibus,  L. — As 
aubat,  n.,  a  fenced  place,  endoaure,  L.,  Gu. 

OOnMdutatio^  Gnis,/  [consaluto],  a  greeting, 
mutual  aalutation :  forensis :  inter  exercitQs,  Ta. 

Oon-salutOk  ftvl,  atus,  fire,  to  greet,  aalute  cor- 
eRally :  inter  se :  regero  (multitudo),  L. :  eum  dic- 
tatorem,  greet  him  a«,  L. :  earn  Yolumniam. 

con-saneflo5^  nul,  — ,  ere,  to  recover,  be  healed 

oon.«>ngnlnfWii>  atff^  of  the  aame  blood,  re- 
lated by  blood,  kindred,  fraternal :  homines,  Ga. : 
Acestes,  hia  lanaman,  V. :  umbrae,  of  her  brothara, 
0. :  turba,  the  family,  0. — As  aubat,  n^,  a  brother, 
C. ;  /.,  a  aiater,  Ct  — Plur,,  kindred,  kinamen :  a 
senatu  appellati,  Gs. 

oonwrngnlnttii  m,  Atis,/.  [consanguineus],  Hn- 
dred,  relationahip :  misericoraia  consanguinitatis, 
L. :  ooDsangttinitaie  propinquns,  V. 

oonsoeleratiui,  adj.  with  «u/).  [P.  of  conscele- . 
ro],  vficked,  depraved  •  pirata :  mens :  mentes,  L. : 
impetus :  exsectio  linguae :  oonsceleratisaiml  filli. 
— Flur,  m.  as  aubat.,  vtretchea,  vtUaina:  in  consce- 
leratos  poenae :  consceleratorum  manus. 

oon-aoelero^  &▼!,  &tus,  ire,  to  atain  with  guilt, 
pollute,  diahonor,  diagraee :  oculos  yidendo,  0. : 
domuro,  Gt. 

oonaoendo^  endl,  ^nsus,  ere  [com-+8cando], 
to  mount,  aacend,  dimb :  Tallum,  Gs. :  equos,  L. : 
aethera,  0. :  rogum,  V. :  in  equos,  O.  —  7h  go  on 
board,  embark :  navem :  puppim,  0. :  aequor  na- 
▼ibuB,  to  go  to  aea,  V. :  in  navis,  Gs. :  in  pbaselum : 
veHm  consoendas,  ad  meque  venias :  ab  eo  loco, 
aet  aail:  Thessalonioae  conscendere  iussi,  L. — 
Fig.:  laudis  carmen,  to  riae  to,  Pr. 

oonaoensio^  Snis,  /  [oonscendo],  an  en^rk- 
ing:  in  navls. 

odnooensofli  P.  of  oonscendo. 
oonaoientia,  ae,/.  [oonscio],  jom/  knowledge, 
conaciouaneaa,  common  knowledge,  privity,  cogni' 


170 


OOnMOtMllUI 


wanee:  oonscientiaecoDtagio:  alqminoonscieDtUun 
adsumere,  Ta. :  a  coDseientiae  auapitlone  abeaae : 
perfugit,  Buam  contoientiam  neUiena,  L. :  con- 
scientiae  eius  modi  facinoniin:  bomiiraiii :  pla- 
num, L. — ConseioummM,  knotdedg^^ /Mm^^  9m9e: 
nostra :  sua,  L. :  virium  noatraruin,  L. :  puloher- 
rimi  f acti :  acelerum  tuoruoif  Gs. :  sprotorum  (deo- 
rum),  h.  I  de  culpa,  S. :  oouscieotia,  quid  abesaet 
▼irium,  deti-aotavere  pugnang,  L. :  inerat  cou8«ien- 
tia  derisul  fuiase  triumphuni,  he  was  keenlif  awat^^ 
Ta.  —  A  sense  of  right^  moral  sense^  conscience: 
recta,  a  good  conscience:  egregia,  L. :  bonae  con- 
Bcientiae  pretiuni,  of  set f  •  approval^  Ta. :  Abacta 
nu11&  couscieiitiA,  scruple^  H. :  generis  liumani,  the 
moral  judgment,  Tiu :  mala,  S. — A  good  conscience, 
self -approval:  maxiini  acstimare  conseientiam 
mcDtia  suae :  ia  gravi  fortuna  CQ00cieiitia  sii&  iiiti. 
-^A  sense  of  guilt,  retnorse:  fuga,  et  soelcria  et 
coDscientiae  testis :  oouscieatia  convietus :  angor 
oonscientiae:  mentem  vastabat,  S. ;  aiiimi.«-With 
ne,  guiltgfear,  Ta. 

oon-soindo,  idf,  issus,  ere,  to  tear,  rend  to 
pieces:  conscissft  veste,  T. :  epistulam :  ipsam  ca- 
pillo  conscidit  (i.  e.  illius  capillum),  T. — F  i  g.,  to 
tear  to  pieces,  calumniate :  me :  advocati  sibilis 
oonscissi,  hissed  at. 

oon-«oio,  — ,  — ,  Tre,  to  he  oon»eiom,fed  gwUy : 
nil  cotiscire  sibi,  H. 

oon-floiflcdk  scTvl  (-sclsse,  L. ;  -sdsset,  C),  scT- 
tns,  Ire. — Of  public  acts,  to  approve  of,  decree,  de- 
tertnine,  resolve  upon:  Senatus  oensuit,  conscivit 
ut  bellum  fieret,  L.  (old  formula) :  bellum,  L. :  fa- 
oinos  in  se  foedum,  L.-*-7b  adjudge,  apprapriaie : 
mortem  sibi,  to  commit  suieide:  neoera  sibi :  exsi- 
lium  nobis,  L. :  mortem  (sa  aibiX  L. :  more  ab 
ipsis  conscita,  L. :  cousciscenda  mors  Toluntario. 

o5niioiaBHfl,  P,  of  conscindo. 

odiUK»tii%  P.  of  conscisco. 

OonftOiufl,  adj.  [com-H-Bcio],  knowing  in  com- 
mon, conscious  with,  priny^  participant,  accessory, 
witnessing:  tarn  multis  consoiis,  when  so  many 
knew  it,  N. :  tarn  audacts  facinoris,  T. :  alius  alii 
tanti  facinoris  conscii,  S. :  horum  eram  conscius : 
ante  actae  vitae,  L. :  flagitiorom :  peoeati,  H. :  bu- 
mina  yeri,  V. :  quorum  nox  oonscia  sola  est,  0. : 
qui  fuere  el  consdi,  T. :  mendacio  meo:  conscram 
iili  f acinori  f  uisse :  ooeptis,  0. :  couubiis  aether, 
V. :  roihi  in  privatis  omnibus  oonacius :  his  de  re- 
bus Piso :  res  multis  consoiis  quae  gereretur,  N. : 
Quo  neo  conscia  fama  sequatur,  tfuU  knows  me, 
V. :  conscia  agraina  iuogunt,  of  aiUss,  V.  —  As 
SiUkst.,  a  partaker,  accessory,  accomplice,  confidant, 
witness :  conscius  omnis  abest,  0. :  ipsi  tui  con- 
scii,  socii :  meorum  consiliorum :  illos  (equos)  con- 
Bcios  putant  (deonim),  Ta. :  conscia,  the  confidante, 
H.  —  Knowing,  oonseiom:  alicuiiw  iBturlaa  sibi, 
Cs.:  sibi  nuUius  culpae:  mens  sibi  oonscia  recti, 


v. :  Inpus  audaeis  faeti,  V. :  mihl,  numqsam  me 
nimis  cupidum  f uisse  vitae :  ego,  quae  mihi  sum 
conscia,  hoc  scio,  T. :  virtus,  V. :  partim  oonscii 
sibi,  aKi,  €fi/c.,from  a  sense  of  gtsilt,  S. :  quos  con- 
scius animus  exagitabat,  guUty,  S. 

oonaoribillo^  — ,  *-*,  Are,  dim,  [conscribo],  to 
mark  by  beating,  mark  with  welts :  manas,  Ot. 

oon-flozibo,  IpsI,  Iptus,  ere,  to  write  together^ 
write  in  a  roll,  enroll,  enlist,  levy:  milites :  exerci- 
tOs,  Cs.:  cohortis,  S.:  sex  milia  familiaruni,  L.: 
cum  vicatim  homines  conscriberentur  (L  e.  for 
briber}').  —  To  put  together  in  writiug,  draw  up, 
compose, write:  edictum:  legem:  condiciones, ll : 
epistula  Oraecis  litteris  conscripta,  Gs. :  pro  salu- 
taribus  movixienL^ prescribe:  qui  esset  optimns  rei 
p.  status :  de  quibus  ipse  oooscripst.  —  To  write 
over,  cover:  oonscripta  vino  mensa,  0. :  conscrip- 
tum  laorimis  epistolium,  Gl 

odnBoriptio,  ftnis,  /.  [conscribo],  a  record,  r«- 
port:  falsae  qaaestionunif/ofyftf  (i^osi^tORa. 

oonaoiiptlia,  I,  m.  [P.  of  conscribo],  one  en' 
rolled :  patres  eonscripti  (i.  e.  patres  et  conscripU), 
fathers  and  eUd,  i.  e.  the  senate :  oonscriptos  in 
novum  senatum  appellabani  lectos,  L. :  '•  Patres 
conscript! '  (addressing  the  senateX  & :  pater  oou- 
scriptus :  conscript!  officinm,  o/a  senator,  H. 

con-seoOb  cut,  ctus.  Are,  to  cut  to  pieces,  cut 
up:  membra  fratris,  0. 

oonseoratio,  Onis,  /.  [  consecro  ],  a  religious 
dedication,  consecration:  dornQs. — An  apotheosis, 
Ta. — An  execration,  denunciation :  capitis:  legia, 
bylaw, 

oonaeoratiuii  adj,  [P,  of  consecro],  hallowed, 
holy,  sacred:  locus,  G& 

OonaecrOb  &v1,  atus,  &re  foom.+sacro],  to  ded- 
icate, devote,  offer  as  saered,  consecrate:  agros: 
locum  oertis  circa  terminis,  L. :  lucos  ac  nemora, 
Ta. :  Gaesaris  statuam,  Gs. :  candelabrum  lovi : 
Sidliam  Gereri :  fratribus  aras,  S. — To  honor  eu  a 
deity,  place  among  gods,  deify,  glorify:  Liberam : 
beluae  numero  oonseoratae  deonim :  Aeacum  di- 
vitibus  insults,  eonshn,  i.  a  immortaliae,  U.  —  To 
doom  to  destruction,  dtnoU,  make  accursed,  execrate  : 
caput  eius,  qui  contra  ftoerit:  tuum  caput  san- 
guine hoe,  L.— lb  surrender:  esse  (se)  iam  con- 
seoratum  Miloni,  to  the  vengeance  of  —  Fig.,  to 
devote,  attach  devotedly,  asenbe  as  sacred:  oertis 
quibuadam  sententiis  quasi  oonsecrati:  uiilitas 
(artis)  deorum  invention!  consecrata:  (viros)  ad 
inroortalitatis  memoriam.  —  To  make  imnydrtal, 
immortaUse:  ratio  disputandi  (Socratis)  Platonis 
roeroorii,  oonaeci«U:  ampUssimis  monumentis 
memoriasa  nominis  tui, 

odiMeotiziii%  euff.  [oonseetor],  that  follows 
logicaUy,  consequent :  illud  minime.  —  /Vmt.  n,  as 
subst,,  fonc/«naiu^m^^«i^^Qgj^ 


ntTJiMotwtio 


171 


ouM<ot&tto^  6ni8,  /.  [oonaeetor],  m  eoffer 
ptmui^tirimnff  ttfter:  eoociniiitatis. 

conpoctitriT,  Icis»  /.  [oooseetator],  an  eager 
jmnutr^adhertni:  TolupUtis. 

oonaaotid^  6ma»/  [oonMoo].  a  euUinp  up, 
cieaving  topiecit:  aHoorurn:  eias  (materiae),  t.  e. 
iht  art  of/atMouingi 

Oon-MCtor,  atus,  irl,  dep^  to  foUow  eagerly, 
attend  eorUmualig,  go  after :  nos,  T. :  rivuloa. — 7b 
foUom  up,  perweaUe^  cnate,  purtue,  overtake,  hwd : 
ooetis,  Cs. :  per  castella  militcs;  Ta. :  iu  montibos 
peoora,  L. :  alqm  olamoribus. -—Fig.,  <o  parwtie 
eagerly,  etrwe  after^foUow^  emtdate,  imUaU:  dolo- 
rem  ipsiim:  ambraa  faUae  gloriae:  verba. 

odnaeoutio,  oois,/  [consequor],  an  effect^  eon. 
ceoMCMCtf.*  consecutioiiem  adfert  voluptatia,  hait 
pteatwre  em  a  couaegMonee  .*  causat  reram  et  opn- 
secutiooes  videre* — In  rh^i.^  order^oormecHon: 
rerborum. 

odoBedx,  per/,  of  oousido. 

oon-aeneaod^  nul,  — ,  ere,  tnM.^  to  grow  old 
together^  grow  old,  become  grag:  otio  rei  p. :  IIU 
OBsft,  O. :  sooerorum  in  arnUs,  H. :  insontem  in 
ezsilto,  L.— To  woite  oiKiy,  mnk,  dedine:  in  fiu- 
tria  greauo  maerore^— Fig.,  to  km  reepeet:  nuUo 
adveraario.  —  To  decay,  degenerate,  grow  obeolete, 
deeUne:  illis  annis  omnia  oonsennerant,  S. :  qaam- 
via  coDsenaerint  vires :  lex,  L. :  invidia :  alcuius 
cognomen. 

ooDMiuddi  5nis,  /.  [  conaentio  ],  an  agreetM 
together^  agreement^  mnammUg,  common  aecord: 
noraqoam  maior  populi  R. :  ratio,  plena  oonaen- 
eionia  omnium :  omnium  omni  in  re :  taiita  Gal* 
liae  oonsenaio  fult  libertatla  vindioandaet  Ca. :  na- 
turae, harmony. — A  plot,  combination,  oon^raey: 
insidianim:  magna  multorum,  N.:  aperta,  Ta.: 
globoB  consenaionifl,  i.  e.  of  contpiratore,  K. 

1.  QoaawmoM,  P.  of  oonaentio. 

2.  oSnmSmmamt  fa,  m.  [contentio],  agreement, 
aeeordamee,  vnanimiiy,  eoncord :  veeter  in  oauaft: 
dritatiam  do  meis  meritis :  ai  omnium  oonaensna 
naturae  vox  eat :  eonaensv  omuinm  locnm  delege- 
rant^  Os. :  optimatnm,  K. :  civitatia,  L. :  Optimo 
in  rem  p.  eonaenau  libertatem  defendere:  legionia 
ad  rem  p.  reciperandam :  temptatae  defectionia, 
L:  omnium  veatrun  oonaenau,  at  you  all  agree, 
Cs.:  omnium  oonaen«u,  wumhnaualy,  C%,i  Poeeor 
consensu  Laelnpa  magno,  beeel  with  de»nand$  for, 
0. :  apnd  Chattoa  in  eonaenaam  verUt»  hoe  become  a 
general  cualom,  Ta. :  maiores  natu  oonaenau  legn- 
toa  miaerunt,  withane  accord,  Ge. :  munoa  consensu 
iopingwit,  L. — A  pht,  conapiraey:  audacium.— 
Agreement,  hamwny :  omnium  doetrlnarum. 

cdnsentaneafl^  adj.  [oonsentio],  agreeing,  ae^ 
cording,  tmted,  becoming,  meei,JU,  proper :  cam  iis 
littcria:  mors  eiua  vitae :  aotiones  virtuti :  oonsen- 


taneam  eat  in  iia  senanm  inease,  w  reamnaUe: 
quid  oonsentaneum  «t  el  dioere,  qui,  etc. — Ffur. 
H.  as  eubet,  conemrrent  dremMtancet :  ex  conaen* 
taneia  (argnasenta  dncere). 

OdilM«iitl5ii%  entis,  oSUL  tl  or  te,  a€ff,  [  P.  of 
oooaentio],  agreeing,  etecordani,  %enanimoue:  sena^ 
toa :  reram  oognatio :  hominum  oonsentiente 
auotoritate  oontenta:  elamore  oonaentlenti  pug- 
nam  poacnnt,  L. 

Oon-aentiS,  sSnsI,  sSnsus,  Tre,  Uragree,  aecord, 
harmonite,  aaeeri  unitedly,  determine  in  common, 
decree,  nnUe  t^Don :  hunc  oonsentinnt  gentes  pri- 
marium  fnisse:  populo  R.  oonsentiente,  with  the 
approval  of:  oonsensit  et  senatus  bellum,  1.  e.  hoe 
decreed  war,  L.;  de  amicitiae  ntilitate:  vestme 
mentes  cum  populi  R.  voluntatibus :  snperioribus 
iudioiis:  virtute  ad  communem  salutero:  ad  con- 
servandam  rem  p. :  in  qua  causa  omnes  ordines :  in 
hoc,  L. :  in  formara  luctDs.  L. :  consensa  in  poste- 
rn m  diem  contio,  called  by  content,  L. :  senatus 
consult  oonsensit  ut  bellum  fieret,  L.  (old  formula): 
bellum  erat  consensum,  L. ;  consensisse,  ne  dioe- 
rent  didatorem,  L. :  poaseesiones  non  vendere.— 
To  agree.  Join,  plot  together,  conepire,  take  part : 
factum  defendite  veatrum,  Gonsensistis  enim,  O. : 
cum  Belgis  reliquis,  Gs. :  belli  fadendi  causft :  ad 
prodendam  Hannibali  urbem,  L.  —  To  accord^ 
agree,  harmonize  with,ft,9mt:  in  horoine  omnia 
in  unum  oonaentientia,  tn  on  harmonioue  whole,  U: 
cum  voltus  Domitii  cum  oratione  non  consentiret, 
Gs.:  inter  se  omnes  partes  (eorporis)  consentiunt: 
his  principiia  rellqua  consentiebant :  suis  studlisi 
approve,  H. ;  ratio  nostra  oonsentit,  pugnat  oratio. 

ooiiflequenA,  entia,  adf,  [P.  of  oonsequor],  ae- 
cording  to  reaeon,  correspondent,  eniiable,  JU :  in 
verbis  quod  non  est  oonsequens :  conseqnens  esso 
videtur,  ut  scribaa,  eto,,  ^ting.-^Following  logi» 
ealiy,  conaegueni  :  alteram  alteri.— Aa  aubH,  n^  a 
conaequanoe,  condutAon  :  f alsnm.— /¥i«r. :  vestra. 

oooaequentia,  ae,  /.  [consequor],  a  eonec' 
quence,  natural  euecettion :  eventorum. 

odn-aeqnor,  secfltus  (sequatus),  I,  dep.,  tofcl^ 
low,  follow  up,  prete  upon,  go  after,  attend,  accom. 
pany,pur9ue:  litteras  suas  prope,  L.:  se  coniecit 
mtro,  ego  consequor,  T.:  hos  vestigiis. — To  fol- 
low, pureue  (as  a  foe):  copias,  Gs.:  (alitem)  pen- 
nis,  O. :  face  lactatA  Oonsequitur  ignibus  ignes, 
makrn  a  circle  of  fire  (to  the  eye),  O.— In  time,  to 
foUow,  come  after:  Gethegum  aetate:  has  res 
oonsecuta  est  mutatio,  N.:  eius  modi  sunt  tempe- 
states  eonsecutae,  uti,  etc.,  Gs. :  reliquis  oonsecu- 
tis  diebua:  silentium  est  oonseoutum.*-  To  aver- 
ttike,  reach,  come  up  with,  attain  to,  arrive  at :  huno 
fugientem :  columbam,  Y. :  rates,  0. :  ad  vespe- 
ram  oonsequentur :  reliqui  legati  sunt  oonsecut!, 
came  np,  N.:  (telum)  Gonsequitur  quooumque 
petit,  kite,  0. — ^F  i  g.,  to  follow,  copy,  imitate,  adopi^ 


179 


cb^:  GhryBippum  Diogenes  oonieqneiis :  Neoes- 
sest  oonsilia  oonsequi  ooBsimtlia,  T.:  mediftm 
eonBili  viam,  L.  —  7b  follow^  «rmm,  rendl,  be  tUe 
cofuequencey  arite  from:  ex  quo  oaedes  eeset  re- 
strum  coosecuta :  dictum  inTidia  oonseouta  est,  N. : 
quia  libertatem  pax  oonsequebatur:  illud  natura 
oonsequi,  ut,  etc.  —  7b  reaeK,  ovfriakey  obtain^  ac- 
quire^  ffdf  aUam :  opes  quam  maximas :  honores : 
earn  rem,  Ga. :  fructum  amplissimum  ex  vestro 
iudicio :  omnia  per  senatum :  suis  mentis  inpuni- 
tatem :  gloriam  yictoriis,  N. :  in  hao  pernicie  rei 
p.  gratiam:  multum  in  eo  se  oonsequi  dioebat, 
quM,  etc.,  that  it  wm  a  great  advatdage  to  him^ 
N. :  perverse  dicere  perverse  dioendo,  acquire  had 
habUa  of  epeaking. — To  reach,  come  to,  otfertakCf 
9trike :  matrem  mors  oonsecutasti  T. :  tanta  pro- 
sper! tas  Caesarem  est  consecuta,  ut,  N.— 7b  be- 
come Uke,  attain,  come  up  to^  equal:  aliquem  maio- 
rem.  —  7b  attain  to,  underetand,  perceive,  learn, 
know;  plura,  N.:  omnia  illorum  oonatQs:  facta 
memoria :  tantam  causam  diligentlft :  quid  oopia- 
rum  haberes. — Of  speech,  to  attain,  be  equal  to,  do 
Juetice  to:  laudes  eius  verbis:  omnia  verbis. 

1.  odn-sero^  sdvl,  situs,  ere  [com-+l  sero],  to 
eow,  plant :  agros :  ager  diligenter  oonsitus :  ager 
arbustis  oonsitus,  S. :  pomaria,  Ta. :  Ismara  BStc- 
oho  (i.  e.  vino),  V. :  arborem,  L. :  porous  consita, 
Tb.— Fi  g^  to  mrinkle,  strew  (poet) :  orebris  freta 
consita  terris,  v.:  caeeft  mentem  caligine  oonsi- 
tus, Ct 

2.  oon-flero,  semi,  sertnm,  ere  rcom-+2  sero], 
to  eonntet,  entmne,  tie,  join,  JU,  bind,  unite:  Lorica 
oonserta  hamis,  V. :  Gonsertnm  tegumen  spinis, 
pinned  together,  V. :  sagum  fibulA,  Ta.  —  Fig. : 
exodia  oonserta  fabelli8,L. — To  join,  bring  togShr 
er:  latus  lateri,  0.:  siuils,  Tb.  —  With  manum, 
manOe  (rarely  mantf  V,  to  fighA  hand  to  hand,  join 
battle:  signs  oontuht,  manum  oonseruit:  oonse- 
rundi  manam  copia,  S. :  manOs  inter  se,  L. :  con- 
sertis  deinde  manibus,  L. :  dextram,  V. :  manu 
oonsertum  alqm  attrahere,  L. — ^F  i  g. :  ibi  ego  te 
ex  iure  manum  oonsertum  voco,  Itummon  you  to 
a  tried  face  to  /ac«.— With  pugnam  or  prodium: 
pugoam,  L. :  pugnam  inter  se,  L. :  proelium  corn- 
minus,  L. — In  other  connections :  sicubi  oonserta 
navis  sit,  woe  grappled,  L. :  cum  levi  armaturft, 
L. :  belli  artia  inter  se,  employed  in  fight,  L 

oonaerte,  ado,  [consertus],  in  cUm  connection: 
omnia  fieri. 

odnsertaflk  P,  of  2  consero. 
oonserTa,  ae,/.  [conservus],  a  {femaie)feaof¥y 
dave,  T.— P  o  e  t. :  oonservae  fores,  O. 

ooDBervanSk  antis,  atff,  [P.  of  conservo],  pre- 
servative :  eius  statCLa. 

odnBervatid,  Onis,  /.  |^  conserve  ],  a  keeping, 
preeerving:  civium:  deoorui:  frugum. 


odnserrator,  oris,  m.  [eonservo],  a  keeper, 
preaerver,  defender  :  patriae :  urbis. 

oon««6nrd^  &vl,  &tu8,  &re,  to  retain,  keep  aafe, 
maintain,  preserve,  ^re:  te,  T.:  dvls:  omnis, 
Gs.:  rem  familiarem  diligentift:  simulacra  aras- 
que,  N. :  civis  incolumis :  animum  integrum :  in- 
columis  ab  eo  oonservatus  est^  left  unpuniehed,  Gs. 
— ^F  i  g.,  to  keqt  intact,  preserve  inmolate,  guard, 
observe:  ius  legatorum,  Gs. :  ius  iurandum:  disci* 
plinam :  voluntatem  mortuorum :  maiestatem  po- 
puli  R. :  pristinnm  animum  erga  alqm,  L. 

oon-Mrvn%  l,  m.,  a  feUow-slave,  T.,  G.,  H.,  Ta. 

oonaetaor,  oris,  m.  [oonsido],  one  who  sits  bg, 
an  asseswr,  associate, — In  court:  accusatoris. — ^Aft 
a  feast,  G. — In  public  shows :  paaperem  oonsesso- 
rem  fastidire,  L.,  G. 

oonseMiui,  Us,  m.  [consido],  a  collection  (of 
persons),  a«sfm%;  meorum  iudicum:  consessu 
roaximo  agere  causam:  consessum  cUmortbus 
implore, v.:  a  consessu  plausus  datus:  se  heros 
Gonsesstt  medium  tulit  {dot,  for  in  oonseasiun), 
V. :  theatrales  gladiatoriique :  in  ludo. 

odmdderate,  adv.  with  eomp,  and  sup,  [oon* 
sidero],  eonsideratdg,  deliberatelg  :  agere :  id  face- 
re  :  alqd  consideratius  faoere,  Gs. :  quid  fed  noa 
consideratissime  ? 

conuderatlo,  onis,  /  [considero],  contempla- 
tion, consideration :  naturae :  aocurata. 

oonsIderatnfl»  adj.  with  eomp.  and  «ic^  [P.  of 
considero],  maturely  re/leeted  vfwn,  deliberate,  con- 
siderate :  excogitatio  f adendi  aliquid :  considera- 
tius consilium :  verbum  oonsideratissimum.— 0»r- 
cum^feet, cautious, considerate :  index:  unt  in  re: 
tardum  pro  considerate  vocent,  L. :  quis  conside- 
ratior  illo. 

oonaidero,  ftvi,  fttus,  Sre,  to  look  at  dosdy,  re- 
gard  attentivdy,  inspect,  examine,  sftrvey:  candela- 
brum :  spatium  victt  hoetis,  0. :  alqnem,  S. :  Nom 
exciderit  f errum,  0. — ^F  i  g.,  to  consider  maturely, 
refieet  m/wh,  contemplate,  meditate:  mecum  in  ani- 
mo  vitam  tuam,  T. :  neglegentiam  eius :  pericula, 
S. :  aliquid  ex  su&  naturft:  his  de  rebus  cum  Pom- 
ponio :  de  qu&  (intercessions) :  id,  de  quo  oonside- 
retur,  inquiry  is  made:  cum  vestris  animis :  quid 
agas :  quid  in  alios  statuatis,  8. :  oonsiderandum 
est,  ne  temere  desperet :  ait  se  oonsiderare  velle. 

oon-ttdOi  sSdl  (rarely  sidf ;  cAnSIderant,  L.,Ta.), 
seesus,  ere,  to  sit  down,  take  seats,  be  seated,  settle: 
poeitis  sedibus,  L. :  eonsidunt  armati,  Ta. :  in  pra- 
tnlo  propter  statuam :  in  arft,  K. :  examen  in  ar- 
bore,  L. ;  ante  fooos,  0. :  mensip,  at  the  tMes,  V. : 
tergo  tauri,  O. :  in  novam  urbem^  enter  and  settle, 
Gu.:  ibiconsiditur:  triariisubvexilltsconsidebant^ 
L.—- In  assemblies,  to  take  place,  take  a  seat,  eit, 
hold  sessions,  be  in  session:  in  theatro:  in  looo 
consecrate,  hold  court,  Gs.:  a)Kr4ije,.iudices,  con- 


178 


oooslplo 


•edittis:  Benior  Index  coosedii,  0.-*»  IHi  meem^ 
pUeh  a  eamp,  tak^  pod^  atation  ammeif:  ad  oon- 
flaentls  iii  ripia,  L. :  Bub  radicibus  moDtium,  S. : 
trans  flumen,  Gs.:  prope  Cirtam  baud  longe  a 
man,  S. :  ubi  Tallis  spem  praesidi  offerebat,  Ca. : 
cam  coborto  in  insidiU,  L.:  ad  insidias,  L. — To 
9dtU,  take  up  an  ohod/t^  tiay^  make  a  home :  in  Ubio- 
rum  finibufl,  Cs. :  trans  Khenum,  Ta« :  in  hortis 
(rolacres),  IniUdy  H. :  Aosonio  portu,  find  a  home^ 
v.:  GreUe  (locat),  V.— 7b  tettU,  nnk  down,  sink 
tn^gne  way^wwhside^fall  in:  terra  ingentibus  ca- 
Temis  consedit,  L. :  (Alpes)  iam  licet  conaidant ! : 
in  ignb  Ilium,  V. :  neque  conaederat  ignla,  O. — 
Fig.,  to  Mttiey  $ink,  be  buried:  iuatitia  caiaa  in 
mcnte  oonaedit:  oonsedit  utriuaque  nomen  in 
qoacatat^  eank  out  ofnodoe:  Gonaediaae  urbem 
locto,  aimk  t»  grief,  V. :  praeaentia  aatia  oonaede- 
rant,  i.  e.  qmel  woe  oMnred^  Ta.— 7*o  abate,  nUmde, 
citmtnM,  be  appeaeed,  die  out:  ardor  animi  cam 
oonaedit:  terror  ab  neoopinato  Tiao,  L.«^f  dia- 
cwtney  to  eondude,  end :  varie  diatincteqae. 

ooa-ognd^  ftvl,  fttoa,  ire,  to  eeal^  aign^  subecribe, 
set  teal  io :  tabulaa  aigiiia :  laudatio  oonaignata 
creta. — ^F  i  g.,  to  attest^  eeriifg,  eetiMiak,  ifouekfor  : 
aenatOa  indicia  pablicis  popuU  R.  litteria  oonaig- 
nata :  auctoritatea  noatraa. — To  note,  intcr^  reg- 
ieter,  record:  litteria  aliquid:  fundos  oommenta- 
riia. — Fig.:  qoaal  oonaignatae  in  animia  notionea, 


odnsUiaviofli  I,  m.  [oonailium],  a  tounadlor, 
advieer:  fidelia:  ad  bellam,  L. — An  interpreter, 
mjnitter:  (aogur)  Ioti  datua. 

oonsUiator,  oris,  m.  [oonailior],  a  eounuUor: 
malefieofl,  Ph. 

coDSlllo,  ado.  [aU,  of  oonailium],  intentionaOg, 
dedgnaUg,  purpoeebf:  aea  forte,  aeu  oonailio,  L. : 
oibem  Adferimur,  Y. 

OODBilior,  fttaa,  arl  [oonsilinm],  to  take  conned, 
eonndt:  conailiandi  caoaft  oonloqai,  Ga.:  ruraus, 
Ta. :  ooDailiantiboa  dina,  H. :  haec  conailiantibua 
eia,  comMering,  Ga.  -^  7b  eounad,  adviee :  bonis 
amice,  H. 

ooQsUiiim,  I,  fi.  room- +2  SAL-l  a  council, 
bwfy  o/eouneellort,  diiberatipe  aeeembfg:  aenatum, 
orbia  terrae  oonailium :  aenatOa :  lovia,  H. :  conai- 
fiom  Tiribos  parat,  L. :  publicum,  L  e.  a  court  of 
putice:  bac  re  ad  oonailiam  delatft,  a  council  of 
war,  Gs. :  aine  oonailits  per  se  solus,  wWiout  ad- 
vitere,  L. :  Ilia  Numae  ooniunz  conaiHumque  fuit, 
counaeRor,  0. — Deliberation,  consultation,  coneukr- 
img  together,  couneel:  rapere  unft  tecum,  T. :  aum- 
mis  de  rebua  habere,  Y. :  qoaai  Tero  oonaili  ait 
rea,  ac  doo,  etCL,  a  queetionfor  dieeueeion,  Gs. :  ar- 
bitrium  negavit  aui  eaae  con8ili,/or  hem  to  decide, 
N. :  qoid  efficere  possia,  td  oonaili  est^ybr  gou  to 
"  r:  nihil  quod  maioris  oonsili  easet :  noctiir- 


na,  &:  fai  consilio  est  aedilibas,  admitted  to  the 
eouneeli,  Io.-— ^  condueion,  determination,  reeolu^ 
tion,  meaiure,plan,purpo9e,  iniention,  deeigntpoHf 
eg:  unnm  totius  GalUaa,  Gs.:  caliidum,  T. :  arca- 
num, H. :  salaberrima,  Ta. :  adeaodao  Syriae,  Ga. : 
consili  participea,  S.:  auperioria  temporia, /orm«r 
policg,  Ga. :  oonailium  ezpedire,  reedve  promptlg, 
L :  certua  conaili,  in  purpose,  Ta. :  incertua  conai^ 
Iii,  T.,  Go. :  Gonailia  in  meliua  referre,  change  her 
policg,  y. :  quod  conaillum  dabatur  ?  resource,  V. : 
unde  oonailium  af uerii  culpam  abease,  L. :  eo  oon* 
ailio,  uti,  eta,  thdr  object  being,  G:t. :  quo  conailio 
hue  imna  f  T. :  omnea  uno  conailio,  teith  one  ao- 
cord,  Ga. :  cum  sno  quisque  oonailio  uteretur, /mr* 
stied  his  own  course,  Ga. :  publioo  factum  oonailio, 
bg  the  state,  Gs. :  alqm  interfioere  publico  conailio, 
i.  e.  bg  legal  process,  Ga. :  prirato  conailio  exercitl&a 
coroparare,  on  their  omn  account :  audax,  L. :  fide- 
le :  aapiens,  O. :  plenum  aoeleria.— In  phraaea  with 
alters  or  st*scipsre,  to  form  a  purpose,plany  resolve^ 
decide,  detenmne  :  neque,  quid  nunc  oonaili  capiam, 
acio,  De  virgine,  T. :  legionis  opprimendae  oonsi- 
lium  capere,  Ga. :  obprimundae  rei  p.,  8. :  hominis 
fortunaa  evertere:  ex  oppido  profufpne,  Ga. :  con- 
allium  oeperunt,  ut,  eto. :  capit  oonailium,  ut  nocte 
Iret,  L.^-With  imre,  to  form  a  plan,  resolve,  con- 
spire,  determine:  inita  sunt  oonailia  urbia  delen- 
dae :  iniit  oonailia  reges  toUere,  N. :  oonailia  inl- 
bat,  quern  ad  modum  diacederet,  Ga. :  de  recupe* 
rand&  libertate  oonailium  initum,  Gs. — ^With  est, 
it  is  intended,  I  purpose :  noD  eat  oonailium,  pater, 
Idorit  mean  to,  T. :  non  fuit  oonailium  otium  oon- 
terere,  S. :  ea  uti  deaeram,  non  eat  oonailium,  S. : 
quibua  id  oonaili  fuisse  eognoverint,  ut,  etc.,  who 
had  formed  (he  plan,  etc.,  Gs. :  quid  sui  conaili  ait, 
oatendit»Gs.-~Inwar,aj»2m,d(nftM,i(rato^0m:  oon- 
ailia cuiuaque  modi  Gallorum,  Ga. :  tali  conailio  pro- 
fligavit  hoatIa,N.:  Britannorum  in  ipaos  Teraum, 
Ta.:  te oonailium Praebente, H. — Ooimsd, advice: 
recta  oonailia  aegrotia  daroua,  T. :  fidele :  lene,  H. : 
oonailio  uti  too,  take gour  advice:  consilium  dedi< 
mus  Bullae,  u^  eta,  la.  —  Understanding,  fudg' 
ment,  wisdom,  sense,  penetration,  prudence,  disers' 
lion:  neque  oonsili  satis  habere:  a  cousilio  prin- 
cipum  dissidere:  res  forte  quara  conailio  melius 
gestae,  S. :  Simul  oon^ium  cum  re  amiati  ?  T. : 
pari  oonailio  uti :  Tir  oonaili  ma^l,  Ga. :  plua  in 
animo  oonuli,  L. :  caterrae  Gonailiis  lurenis  rerio- 
tae,  H. :  tam  nulli  consili,  T. :  tam  expers  conaili : 
misce  atultitiam  conailiia  brevem,  H. :  oonallii  ino- 
pes  ignes,  indiscreet,  0. :  tis  consili  expers,  H. 

oon-BimiliBk  e,  a<(^*.,  entirdg  similar,  verg  like : 
ludus,  T. :  laus :  causa  consimilia  earum,  quae, 
etc. :  formae  morea  consimilea,  T. :  f ugae  profeo- 
tio,  Ga. :  rem  gerere,  conaimilem  rebua,  etc. 

oonalpio^  — i  — ,  ere  [oom-|-aapio],  to  be  sane^ 

be  of  sound  mind:  mentibua,  L.  duhowi^r^  i  /> 

•^  Digitizeci  by  VjDOQ  IC 


174 


c6n*«isto^  BtitI,  Btitnt,  ere,  to  wtand  Ml,  dtrnd, 
halt,  9top,  take  a  tiand^poti  ommif:  hio,  T.:  Ubi 
▼eni,  T. :  oonBisttmos,  H. :  Tiatores  oonsistere  co- 
gant,  Gs. :  besdae  cantu  fleotnntur  atqne  oonsietuiit : 
in  oppidU :  ire  modo  odiie,  interditm  conebtere^  H. : 
in  muro,^«t/ooltii^,  Gsw :  ad  anm,  0. :  ante  domam, 
0. :  in  aede,  O. :  cum  boo,  at  the  nde  of:  limine, 
0.:  rotacon8tititorbia,<(o0(/j^/;y.— 7bi<^Toio 
hard,  become  oolid:  frigore  oonetitit  unda,  has  been 
/rogeriy  O. :  sanguis.—- 7b  take  a  ttancl,  take  pan- 
turn,  ouutM  ofi  iUHtude^  etemd  forth,  ml  immlf: 
in  scaenft,  Ph. :  in  oommunibua  anggeetta:  medift 
harena,  V. :  in  digitoe  adrectua,  V. :  inter  duas 
acies,  L. :  qnocumqne  modo,  in,  whalever  aUttude^ 
0. :  quales  qaercQs  Gonstiterunt,  ttand  up  in  a 
body,  V.—Of  troope,  to  etand,  form,  halt,  make  a 
halt,  take  powtum,  be  potted,  make  a  aland:  in  eu- 
periore  acie,  Cs. :  in  flactibns,  Os. :  pro  caatris, 
form,  S. :  pari  intervallo,  Ga. :  a  fugft,  L. :  in  oi^ 
bem,  Gs. :  quadratam  in  agmen  (acies),  Tb. :  naves 
eorum  nosCris  adversae  conatitenint,  Gs.  -—  To 
abide,  atay,  eetde,  tarry,  have  a  place  of  bneineit: 
negotiandi  causft  ibi,  Gs. :  loeus  consistendi  in  Gal- 
lift,  Gs. :  Latio  oonsistere  Tencros,  room  for,  V. : 
primft  terri,  on  the  very  dwre,  V. :  ede  nbi  oonais- 
tas,  III. — F  i  ff.,  to  paaae,  dwell,  delay,  stop :  in  uno 
nomine:  pauiisper.-*-2fb  be  firm,  atand  tm^taken, 
be  steadfatt,  eoiUiniue,  endure,  eubeiat,Jlnd  a  footing : 
mente :  in  dicendo :  in  quo  (viro)  culpa  nulla  po> 
tuit  oonsistere,  rett  t^pott;  Quos  (finis)  ultra  eitra> 
que  nequit  oonsistere  rectnm,  H. :  si  probibent 
oonsistere  vires,  O.—- 7b  agree:  oum  Aristone  ver- 
bis oonsistere,  re  dissidere.  ^-Th  be,  exist,  oeeur, 
take  place:  vix  binos  oratores  laudabiles  oonatitis- 
se:  sed  non  in  te  quoque  oonstitit  idem  Exitus, 
O. :  ct  unde  culpa  orta  esset,  ibi  poena  consisteret, 
fall,  L. :  ante  oculos  rectum  pietasqoe  Gonstite- 
rant,  elood  forth,  0.— 7b  eomitt  in,  eonriet  of,  de- 
pend upon :  pars  victOs  in  lacte  oonsistit,  Gs. : 
(rem  p.)  in  unius  animft :  in  ant  virtote  spes,  Gs. : 
causa  belli  in  personft  tuft. — 7b  come  to  a  wtand, 
stand  still,  stop,  cease  t  omnia  administratio  belli 
consistit,  Gs. :  natura  oonaistat  neoeese  est :  con* 
elstere  usura  debuit:  bellum,  L.:  infraotaque  cob- 
sUtit  ira,  O. 

oonsitid^  5ni8,/  [1  consero],  a  sowing,  plant- 
ing. 

odnsitor,  Oris,  m.  [1  consero],  a  sower,  planter : 
uvae  (!•  e.  Bacchus),  O.,  Tb. 

oonoitora,  ae,/.  [1  consero],  a  sowing,  plant- 
ing: agri. 

odnsittUk  P.  of  1  consero. 

oonsobzina,  ae,  /.  fconsobrinus],  a  (female) 
cousiftrgerman,  first  coimn,  G.,  N. 

oonaobrinus,  I,  m.  [oom-+8oror],  a  mother' t 
sister's  son,  cousin^german,  first  toasin :  Boater,  T. : 
avuncuU  filiua. 


oonflooiatiS^  Onis,/.  [oonsodo],  a  wAm,  a» 
sseiatisn:  hominum:  gentaa,  U 

ooiisodi&tn%  atff,  with  «t^.  [/*.  of  oonsocio], 
united,  itarmonious:  dt,  L.:  eonsociatiasima  vo- 
luntas. 

oon- socio,  &vl,  fttus,  ftre,  to  make  common^ 
share,  associate,  join,  unite,  connect :  regnum,  L. : 
animos  eorum,  L :  tJmbram  (arbores),  H. :  (aide- 
ni)  consociata,  0. :  cum  amicis  iniunam :  cum  ma> 
leflco  Usiim  ullius  rei,  Ph. :  omnia  cum  iia,  L. : 
rem  inter  se,  L. :  se  in  oonsilia. 

OOiuiolabilifl,  e,  adi.  [consolor],  that  may  be 
consoled,  to  be  comforted:  dolor. 

oonflolatlo^  <)nis^/.  [oonaolor],  a  consolinff^ 
consolation, comfort:  nti  consolattone :  non  egere 
oonsolatione:  seneotutem  nnUft  oonsolatione  per- 
mulcere:  Utterarum  tuamm:  malorum:  conaola^ 
tionibns  levarL—- ^  consolatory  dLsoourse:  Gioezo> 
Ti^M,'^ An  encouragement,  aUaoitttion:  timoria. 

oonsSlator,  oris,  m.  [consoler],  a  comforter, 

oonadlatorius,  adj.  [oonsolator],  comforting: 
Utterae,  of  condolence. 

odn-aSlor,  fttus,  ftri,  doK,  to  encourage,  animate, 
console,  cheer,  comfort :  alqm,  Gs. :  alqm  in  mise- 
riis:  Piliam  rods  verbis,  m  my  name:  alqd  con- 
solandi  tui  gratia  dicere:  me  ipse  illo  solacio, 
quod,  etc :  se  per  litteras :  consolando  invero,  T. : 
offlcia  consolantium :  quo  consolante  doleres  ?  who 
would  console  you  f  O. :  consolatus  rogat^  enamrag- 
ing  him,  Gs.— 7b  mitigate,  allesiate,  ttghien,  relieve, 
soothe:  doloris  diuturnitatem :  brevitatem  vitae 
posteritatis  memorift :  desiderium  tui  spe. 

oon-flono^  ul,  -*,  are,  to  sound  together,  smmi 
aloud,  re-echo,  ring,  resound:  plausu  Gonsonat  ne- 
mus,  V. :  adsensu  populi  Regia,  0. :  consouante 
olamore,  by  acclamation,  L. 

odn«ono%  adj.  [com- +S0N-1,  sounding  togeth- 
er, harmonious:  clangor,  0. — Fig.,  accordant, fit, 
suitable  :  putare  satis  consonum  fore,  a,  etc. 

con-adplOk  — ,  Itus,  ire,  to  lull  to  sleqt,  stuffy, 
— Pass. :  somuo  oonsopiri  sempitemo :  a  Luna. 

con-ion^  Bortis,  m,  and  /.  I.  A^^  having  a 
common  lot,  of  the  same  fortune:  pectora  (L  e.  so- 
rores),  0. :  sanguis,  a  brother\  0. :  tecta,  common^ 
v.:  casOs:  f ratres, /wWiiert :  socius,  H.  —  H. 
SubsL^  a  sharer,  co-heir,  partner,  associate,  colleague, 
comrade:  consortes  mendicitatis :  thalami,  wife, 
0. :  frater  et  censors  censoris,  co-heir,  L. :  in  lu- 
cris :  me  consortem  nati  concede  sepulchro,  V. — 
A  brother,  sister :  Bemus,  Tb.:  lovis,  0. :  suus,  0. 

OOlMOitio^  Anis,/  [oon8ors],/«UpweUjDt,  com- 
munity, partnership,  association:  honuuia:  socia- 
bilis  inter  rrgva,  L. 

odnflortliiai,  1,  n.  [consors],  fellowship,  parHc- 


176 


P,. 


1.  ooiupectaSi  adj,  with  amtp,  [P,  of  oonspl- 
cio],  visihle,  in  full  view  :  tumnlas  nosti,  L. — Strik- 
ififf^  SttingfdJked^  anmetU^  noteworthy^  remarkahle : 
Pallas  in  armis,  Y. :  herae  In  auro,  H. :  supra  mo- 
dam  hominis  priTati,  L. :  nc  conspecfcior  mors  fo- 
ret,  Ta. :  supplidum  eo  conspectius,  quod,  etc., 
n^No/^L.:  crimen,  ^2arin^,  la. 

2.  odiiBpeotii%  lis,  m.  room--f  SPECH  a  tee- 
ing^ loot,  eighty  vteir,  ranffe  o/mght^power  o/vuion  : 
casnmsDC  in  oonspcetum  animus :  quo  longisaime 
oonq>eciam  ocuU  ferebant,  U:  oonspectu  urbis 
frai:  Dan  mi  in  conspecturo,  T.:  psene  in  con- 
specta  ezerdtflB,  hefom  the  eyet^  Cs. :  conspectu  iu 
medio  oonstitit,  be/ore  all  eye$f  Y. :  illam  e  con- 
spectn  amisi  meo,  T. :  in  conspectum  venire,  N. : 
ex  faomiaum  oonspectu  niorte  deoedere,  K. :  4(mons) 
in  conspeeta  omnium  excelsissimus,  Cs. :  conspeo* 
tum  f ogit,  notice,  0. — Pre$eiuey  proxmityy  counte- 
nanee,  eight :  sdoiore  meum  conspectum  inrisum, 
T. :  hoic  Testrum  oonspectaro  eripere,  hoHtehfrom: 
missis  iu  conspectu  oeddere  lapides,  U :  f  requens 
Tester,  i.  e.  yoir  ememhUipneince:  procul  a  oon- 
specia  imperii:  Telut  e  conspectu  toll!,  Ta. — 
Appearmnoe:  animi  partes,  quarum  est  conspectus 
inlustrior:  conspectu  suo  proelium  restituit,  L.-*- 
F ig.,  a  fnenteU  view,  gktnee,  tumeg,  coimderaUoa^ 
eomiemplatiKm:  in  oonspectu  animi:  ut  ea  ne  in 
eonspecta  quidem  relinqnantur:  me  a  conspectu 
malomm  avertere,  L. 

cdnspeiiKO^  si,  sus  (sparsus,  Pb.),  ere  [com-+ 
spargo],  U)  sprinkle,  mouten^  betprinkle,  beepatter, 
threw:  bumum  aestuantem,  Pb. :  me  lacrimis. — 
Fig. :  (oratio)  conspersa  quasi  Tsrboram  floribus. 

conspemiBi  P.  of  conspergow 

coniqiiGleiidiuik  a^,  [P.  of  conspicio],  worth 
ueing,  worthy  of  attention,  dislinguielied:  Hjas : 
lormA,  O. :  cden  equo,  Tb. :  opus,  L. 

coamplclo,  sp«tl,  spectus,  ere  [SPEC-],  to  look 
ai  aUen&oely,  get  tight  of,  detery,  perceive,  oUerve, 
fx  eyee  upon:  te  in  iore:  procttl  Tehicuhim  e 
monte:  milites  ab  hostibos  oonspiciebantur,  Os. : 
Iqcus  ex  insa1&  conspidebatm',  N. :  inter  se  con- 
specti,  Ll  :  conspeetis  luminibus  crebris,  L. :  locum 
hisidils,  eepy,  Y. :  mgas  in  specuk),  0. :  conspeotos 
horrere  nrsos,  ai  the  tight  of,  0. :  si  illud  signum 
forum  conspiceret, /bm  towiarde:  (flHum)  spoHa- 
tam  omni  dignitate:  loca  multitudlne  completa, 
C«. :  alqm  humi  iacentem,  L. :  hunc  cupido  lu- 
mine,  Ct. :  nostros  victores  flumen  transisse,  Cs. : 
frondere  Pbilemona,  0. — To  look  at  with  admira- 
tion, gaze  upon,  observe,  contemplate:  alqm  cum 
egn^^  stirpe,  L. :  alqm  propter  novitatem  qma- 
tfis,  N. — Pota,  to  aitraet  attention,  be  eonepieuons, 
be  noHoed,  be  dUtingmahed,  be  admired:  yehi  per 
ubem,  eonspid  yeUe:  se  quisquo  eonsplci  prope- 


rabat|  S. :  maxime  conspectus  ipse  est,  currn  in- 
veetus,  L. :  formosissimus  alto  caelo,  aJdne,  0. : 
infestis  oenlis  omnium  oonspioi,  be  a  markfor^^ 
F  i  g.,  to  perceive,  diacem  :  eum  mentibus. 

eonsplcor,  fttns,  ftrf,  dfep.  [com-+SPEC-],  to 
get  sight  of  descry,  see, perceive:  his  te  regionibus, 
T. :  id  conspicati  sese  receperant,  Cs. :  ignis,  N. : 
hunc  conspicatae  naves,  Cs. :  perterritos  hostls, 
Cs. :  Tarquinium  ostentantem  se,  L. :  te  in  f undo 
Fodere,  T. :  quae  res  gererentur,  Cs. :  cum  Hetel- 
lus  conspicatur,  L  e.  dttains  a  view,  S. 

conspioniu,  a4j.  [com-+8PEa],  in  view,  irfei- 
ble,  apparent,  obvious:  res,  0.:  late  vertex,  H. : 
signum  in  proeliis,  Fh.—StrikitM,  conspicuous,  die- 
tinguislted,  illustrious,  remarkable,  eminent:  am  bo, 
0. :  duces,  Ta. :  monstnim,  In. :  RomanLs  conspi- 
cuum  eum  facere,  L. :  cllpeo  gladioque,  0. :  fide, 
0. :  equi  form&,  Ta. 

conspiraiifl^  ntis,  adj.  [P.  of  conspire],  accord- 
ant, harmonious:  horum  consensus :  consilium. 

ooiuipiratio,  Oais,/  [conspiro],  an  agreement, 
union,  unanimity,  concord,  harmony:  bominum: 
bonoruin  omnium :  civitatum,  Ta. :  amoris :  in  re 
p.  bene  gerend&. — A  plot,  combination,  conspiracy: 
hominum  contra  dignitatem  tuam :  ista  Sardorum, 
body  of  conspirtdors:  mtlitaris,  Ta. 

oonsplratas,  adj,  [P.  of  conspiro],  conspiring, 
agreeing,  in  conspiracy :  his  oonspiratis  f actionum 
partibus,  Ph. :  pila  coniecerunt,  in  concert,  Cs. 

oozi-«piro,  avi,  &tus,  are,  to  blow  together,  sound 
in  unison:  adsensu  couspirant  comua  rauoo,Y. 
— F  i  g.,  to  harmoniu,  accord,  be  unanimous,  utiite, 
cofnbme:  populo  R.  conspirante :  ad  auctoritatem 
defendendam :  cum  alquo.  —  To  plot,  conspire, 
combine:  priusquam  plures  clvitates  conspirarent, 
Cs. :  in  iniuriam,  L :  ne  ferrent,  etc.,  L. 

oon-ftponsor,  Oris,  m.,  a  joint  surety. 

oon-ftpao^  — ,  tins,  ere,  to  ^  upon,  bespatter: 
oonspuitur  sinQs,  \.^he  slobbers,  Iu. — To  betprin-^ 
kle,  cover:  nive  Alpis,  H. 

oonspQt^  — ,  itus,  hre,freq,  [oonspuo],  to  spit 
t^fon,  insult  grossly:  nostros. 

oon-stabilio^  IvI,  — ,  ire,  to  confirm,  establish, 
make  firm  .*  tuam  rem,  T. 

Odnstails,  antis,  ac(j.  with  comp.  and  sup.  [P. 
of  constoJ,^rm^  unchangeable,  constant,  immovable, 
uniform,  steady,  fixed,  stable,  invariable,  regular, 
persistent  9  cursQs:  constanti  voltu,  L.:  aetas, 
mature:  pax,  uninterrupted,  L.:  fides,  E.^Oon- 
sieient,  harmonious  •  oratio :  nihil  did  oonstantios: 
oonstans  pamm  memoria  bnins  sinni,  L. :  hani- 
spicum  voce,  unanimous:  mmores. — ^Fig.,  trust- 
worthy, sure,  steadfast,  constant,  ftsithj^,  unchang- 
ing: amid:  iiiimid,N. :  omnium constantisdmas: 
oonstantior  In  Titiis.  H.  i     mr\n i  f> 

^     Digitized  by  VjOOQIC 


oonstantor 


175 


oonotanter,  adv.  with  eonw.  and  tup,  [oon. 
Btans],  j^r??i^,  immovably ^  Mlmduy^  eonMlantly^  rmo- 
Udefy,  in  suscepta  causi  permanere:  Titiis  gaa- 
dere,  H. :  ab  hoatibus  pugnari,  Gs. :  manere  in 
perapiouis  constantius :  cura&s  constaotiagime  ger- 
vara.  —  Harmonioudif,  evenly,  uniformly,  oonm$- 
tently:  sibi  coQBtanter  oonvenienterque  dicere: 
non  oonstantissime  dici :  oonstanter  omnea  nun- 
tiaveraDt  manOs  oogi,  unanimMuly,  Ga.—  With 
vAf-poweuion,  Headily,  calmly,  tranq^iiUy,  eedatdy: 
ferre  dolorera :  constanter  fit, 

oSnstantia,  ae,  /.  [constena],  Headmen,  firm- 
new,  constancy,  perseverance :  dictonim:  vocis  at* 
que  Tolttls,  N. :  quantum  haberet  in  ae  boni  coo- 
atantia,  discipline,  Cs. :  Nee  aemel  offenaae  cedet 
oonatantia  formae,  H. — Fig.,  agreement,  harmofty, 
symmetry,  consUtency :  dictonim  atque  factorum : 
ea  constantiae  cau&&  defendere, /or  consistency*s 
sake :  promissi,  adherence  to. — I^rmrust,  steadfast- 
ness, constancy,  aelf -possession:  veatra:  eorum: 
bine  conataiitia,  illinc  furor :  firmamentum  con- 
atantiae  eat  fidea :  anlmi,  O. — In  the  Stoic  philoa., 
sslf-possessum,  placidity  .*  sunt  tres  constantiae. 

oonstantius,  see  constanter. 

oonstat,  see  ooiiato. 

oonstematlOi  5nia,  /.  [2  oonstemo],  dismay, 
consternation,  alarm,  duiuriance:  aubita,  L. :  rau- 
liebria,  L. — Mutiny,  sedition:  volgi,  Ta.:  Bua,Cu. 

1.  oon-stemo^  atr&vl,  atrfttus,  ere,  to  strew 
over,  bestrew,  thatch, floor, pave,  spread,  cover:  altae 
Gonaternunt  terram  f rondea,  V. :  contabalattonem 
lateribaa,  Ga. :  omnia  constrata  telia,  8. :  late  ter- 
ram tergo,  cover,  V. :  conatratum  claaaibua  mare, 
bridged,  lu. :  ratem  pontia  in  modum  humo  iniectft, 
L. :  navia  conatrata,  covered,  decked:  Tehiculum : 
nt  omnea  oonatratae  (navea)  eliderentur,  Ga. — To 
throw  down, prostrate:  aigna,  L. 

2.  oonstemd,  hvl,  fttna,  ftre,  to  confound,  per- 
plat,  terrify,  alarm,  affright,  dismay:  animo  oon- 
etemati,  6s. :  hoatia,  etc.,  L. :  constemati  Timorea, 
O. :  metu  aervitutia  ad  arma  constemati,  driven  in 
terror,  L. :  oonaternatae  cohortea,  panie^rieken, 
h. :  consteroatus  ab  aede  suo,  L. :  equos,  L. :  Gon- 
sternantur  equi,  0. 

oon-stipd,  ftvl,  &tua,  are.  to  press  together, 
crowd  closely:  numerum  hominum  in  agrum:  se 
sub  vallo,  d. 

constiti,  perf.  of  oonsisto  and  of  consto. 

odnstltao^  ul,  atus,  ere  [com-+stataol  to  put, 
place,  set,  station:  eo  (Helretios), /e  their  abode, 
Gs. :  impedimenta,  put  away,  L. :  bominem  ante 
pedes :  vobis  tauram  ante  araa,  Y.-^To  plaee,  sta- 
tion, post,  array,  form,  draw  up:  legionem  passi- 
bus  GG  ab  eo  tumulo^  Gs. :  oohortes  in  fronte,  S. : 
aperto  litore  navis,  Gs. :  legiones  contra  hostem, 
Gb. :  exercitum  contra  tos  :  exadTersum  Atheuas 


apud  Salamina  claasem,  N.— 7b  Aoft,  castes  to  hall 
step:  agmen  paulisper,  S.:  noTitate  rei  signa,  L 
— To  form,  constitute:  legiones,  Ga. :  legio  oonsti- 
tuta  ex  veterania.  —  To  erect,  set  up,  build^  eon. 
struct,  flar^  found:  turrls  duaa,  Ga. :  oppidum,  Cs. : 
▼ineaa  ac  testudines,  N. :  locia  certia  horrea,  Cs. : 
moenia  in  terra,  0. :  doroicilium  aibi  Magnesiae, 
N. — Fig.,  to  put,  set,  place:   vobia  ante  oculos 
aenectutem.  —  To  prepare,  make,  establish,  effect, 
constitute:  amicitiam:  aocusationem :  yictoriam: 
ius  nobis,  civltati  legem :  iudidum  de  pecnniis 
repetundis :  indicium  capitis  in  se. — To  designate, 
sdeet, assign, appoint:  accusatorem:  testis:  locus 
ab  iudicibns  Fausto  non  est  constitutus,  i.  e.  a 
trial:  alqm  apud  eos  regem,  Gs. :  legibus  agrarits 
cumtores :  patronum  causae :  constitutus  impersr 
tor  belli  gerundi.— 7b  eslablisk,  set  in  order,  organ' 
ite,  manage,  administer,  regulate,  arrange,  dispose: 
legiones,  Gs. :  civitates :  maiestatis  constituendae 
gratia,  S. :  mores  clritatis,  L. :  his  constitntis  re- 
bus, after  making  these  arrangements,  Gs. :  regnum 
ei,  N.  —  7b  flx,  appoint,  determine,  define,  decide, 
decree:  ad  constitntam  non  venire  diem,  L. :  tern- 
pus  constitutumst,  T. :  finis  imperi  singulis,  8. : 
pretiam  f rumento :  conloquio  diem,  Gs. :  tempos 
ei  rei,  Gs. :  in  hunc  ( diem )  constitutae  nuptiae, 
T. :  tempos  in  postemm  diem,  L. :  grandiorem 
aetatem  ad  consulatum :  bona  possessa  non  esse 
constitui:  constitueudi  sunt  qui  sint  in  amicitift 
fines. — 7b  appoint,  fix  by  agreement,  settle,  agree 
i^)on,  concert :  Tadimonia  oonstitota :  tempore  ao 
loco  oonstituto,  S. :  die  constituta,  on  the  day  op- 
pointed,  Gs. :  venturum  ad  me  domum,  T. :  (diem) 
com  legatis,  Gs. :  pactam  et  constitutam  esse  com 
Manlio  diem :  cum  quodam  hospite  Me  esse,  etc^ 
T. :  cum  hominibus  quo  die  praesto  essent :  ami- 
cae,  make  an  appointment,  lu. :  sic  constituunt, 
9ueA  is  their  cttstom,  Ta. :  introire,  S. :  in  diem  ter- 
tium  constituunt,  S. :  quid  agi  plaoeat  inter  se, 
Gs. — 7b  determme,  take  a  resohUion,  resolve:  ut 
aute  constitoerat^  Gs. :  his  constitntis  rebus,  hav- 
ing formed  this  resolution,  Ga. :  bellum  cum  Ger- 
mania  gerere,  Gs. :  desciscere  a  rege,  N. :  Quae- 
rere,V. :  oonstitutum  esse  Pompeio  me  mittere: 
quid  vectigalia  Britannia  penderet,  Ga. :  ut  Aqnini 
manerem :  nt  arbitri  darentur,  Gs. :  optimum  esse 
reverti,  Gs. — 7b  decide,  arbitrate,  judge,  decree:  de 
controTersiis,  Gs. :  de  hoc  solos,  K« :  sententUs 
dictis,  oonstitount  nt,  etc.,  Gs. 

oonstitfitlo^  Onis,/.  [constitooj,  a  disposition, 
constitution,  nature:  nrma  corporis.  —  A  defini- 
tion: summi  boni. — Fig.,  in  rhet,  the  issue, point 
in  dispute,  G. — A  regulation,  order,  arrangement: 
rei  p. :  senatfis,  L.:  auctor  constitntionis,  Ta. 

oomrtltatlllii,  I,  n.  [constitotos],  on  agreanent, 
appointment,  compaet:  ne  congresso  quidem  et 
oonstituto  expenri,  by  arbitration:  factum  oun 

Digitized  by  V^OOQIC 


coDstttntus 


177 


oonsoatado 


senris,  at  Tenirent:  ad  ooDBtitotam  venire :  alcuiut 
ooofiUtuUs  Did,  Ta.  :  constitatam  habere  oum  po- 
dagr*. 

Coiistltutu%  adj.  [P.  of  oonstituol  eontiiiuted, 
arranged,  diapoud:  bene  corpus :  Tin  Dene  naturi. 

Con-fltO|  stiti,  statanifl,  ftre,  to  agree^  aeeard,  be 
omtUieHtf  corresponds  JU :  oonstetne  oratio  cum 
re:    humanitati  tuae:    ut  idem  omnibua  aermo 
oonnet,  L. :  sibi,  to  be  eontistent :  mihi,  H. :  sibi  et 
rei  iudicatae :   auri  ratio  constat,  the  account  is 
correct. — To  ttandfirm^  be  immovable:  priusquam 
oonstaret  acies,  doied  their  ranks^  L. — ^F  i  g.,  to  be 
JSmt,  be  unmoved,  abide^  be  unchanged,  last,  perse- 
vere, endure:  uti  numerus  legionum  constare  vide- 
retur,  Cs. :  utrimque  constitit  fides,  kept  faith,  L. : 
dom  sanitas  constabit,  Pb. :  animo  constat  senten- 
tia,  V. :  inente :  auribus,  L. :  Burama  omnia  con- 
stant, remain  the  eamt,  O. :  cuQCta  caelo  sereno,  a 
nerfeeUy  serene  skg,  V. :  non  in  te  constitit  idem 
Exitus,  with  a  different  result  in  your  ease,  0. — To 
be  certain,  be  oscertMned,  be  known,  be  settled,  be 
estaUis/ted:  quae  opinio  constat  ex  litteris,  is  sup- 
ported bg:  praeoeptori  Terborum  regula  oonstet, 
6€  familiar  to,  lu. :  cum  hoc  constet,  Siculos  pe- 
tisse :  dam  baec  de  Oppianico  constabunt :  quod 
inter  omnis  constat,  as  eeergbodg  knows:  constare 
res  incipit  ex  eo  tempore,  L  :  momenta  per  cur- 
sores  nuntiata  constabant,  Ta. :  quod  nihil  nobis 
constat,  we  have  no  posiHve  information,  Cs. :  ante 
quam  plane  constitit:  Caesarem  esse  bellum  ge- 
sturum  ooDStabat)  there  was  no  doubt,  d. :  mihi 
Tirtutem  cuneta  patravisse,  became  satisfed,  & : 
omnibus  constabat  oportere,  etc.,  were  convinced, 
Cs. :  quae  (maleficia)  in  eo  constat  esse,  certainly 
are:  inter  Hasdrubalem  et  Magonem  constabat, 
fore,  etc,  L. :  in  fontis  vitium  venisse,  0. :  apud 
animum,  utrum,  etc.,  L. — To  be  fixed,  be  determined, 
be  resolved:  quae  nunc  animo  sententia  constet, 
V. :   mihi  quidem  constat,  ferre,  etc.,  I  am  re- 
solved: Deque  Bruto  constabat,  quid  agereut,  had 
fully  decided,  Gs. :  probarentne  parum  constabat, 
could  uol  decide,  S. — To  exist,  be  extant,  remain : 
si  ipsa  mens  constare  potest:  ut  ad  alterum  R 
Utterae  constarent  intc^rae.  —  To  cotmst  of,  be 
composed  of:  conventus,  qui  ex  variis  generibus 
consUret,  Gs.:  Asia  constat  ex  Phrygiii,  Mysia, 
etc :  (virtus)  ex  hominibus  tuendis :  (ius)  e  duici 
olivo^  H. :  pecuniae  reditua  constabat  in  urbanis 
possessionibus,  loow  derived  from,  K. :  domOs  amoe- 
nitas  silvft  constabat,  N. — To  dqpend,  be  depe»utent : 
Tictoriam  in  cohortium  virtute,  Gs. :  suum  pericu- 
lam  in  alienft  salute,  Gs. — To  stand  at,  cost :  prope 
dimidio  minoris :  quanti  subsellia  consteut,  lu. : 
navis  gratis:  quot  viromm  morte  constare  victo- 
riam,  Cs. :  constat  leviori  belua  sumptu,  lu. 

oonstrdtaji^  P.  of  1  constemo. — JPtur,  n,  as 
pontlnm,  the  board  roofs,  L. 
12 


odn-stringo,  strinxl,  strtctus,  ere,  to  bind,  fet- 
ter, shackle,  cKain :  hnnc  pro  moecho,  T. :  (alqm) 
quadrupedem,  i.  e.  hands  and  feet,  T. :  trahere  con- 
strictoe  curru,  H. :  Tu  non  constringendus  (as  in- 
sane) ? :  corpora  vinculis :  iilum  laqneis :  constrio- 
tus  camroarus  ovo,  i.  e.  sauced,  lu. — Fig.,  to  bind, 
fetter,  restrain:  beluam  legum  catenis:  coniura- 
tionem  horum  conscientiA:  fidem  religione:  orbem 
terrarum  legibus. — Of  discourse,  to  condense,  com- 
press :  (sententia)  aptis  constricta  verbis. 

oonstructio,  onis,/.  [construo],  a  putting  to- 
gether, building,  construction:  hominis. — Fig.)  in 
discourse,  ajTangement :  verbonim. 

odn-8truo,  straxi,  strUctus,  ere,  to  heap  togeth- 
er, pile  up,  aecmnulate :  acervos  nummorum  apud 
istuin :  omnibus  rebus  pecuniam :  divitias,  H. : 
mella,  V. :  dentes  in  ore  construct!,  arranged: 
constructae  sunt  dape  mensae,  heaped,  Gt  —  7b 
make,  erect,  build:  mundum:  aedificium:  sepul- 
crum  saxo,  L. :  nidum  sibi,  0. 

odnstuprator,  oris,  m.  [constupro],  a  debawh- 
er,  L. 

oon-stttprd»  avl,  Atus,  ftre,  to  violate,  ravish, 
debauch,  defile :  matronas,  L.  —  Fig.:  oonstupra- 
turn  indicium, /mrcAoMof  by  debauchery. 

Cdiurailia,  ium,  n.,  the  festival  of  Coneus,  L. 

oon-snasor,  oris,  m.,  a  strenuous  counsellor, 

oonsnefaolo,  fuel,  f actus,  ere  [oonsaetus+ 
facio],  to  accustom,  inure,  habituate:  Ea  ne  roe  ce- 
let,  tilium,  T. :  filium  recte  facere,  T. :  Oaetulos 
ordines  habere,  S. :  nil  praetermitto,  consuefacio, 
/  keep  (him)  at  it,  T. 

odn-Bueaoo,  su$vi  (-suestl,  -suSmnt,  etc,  G., 
Cs. ;  -sudnius,  Pr.),  suetus,  ere,  to  accustom,  inure, 
habituate :  consuetus  in  armis  Aevom  agere :  qui- 
bus  oousiietl  erant  ferramentiSf  L. :  consueti  equi 
evadere,  S. —  To  accustom  onesdf,  form  a  habit, 
familiarixe  oneself:  Rhenum  transire,  Gs. :  in  te- 
neris,  V. :  Quam  male  consuescit,  qui,  etc,  what 
a  wicked  custom,  etc.,  0. — V%n.  perf  system,  to 
be  accustomed,  be  wont,  have  a  habit :  peierare  con- 
suevit:  obsides  accipere,  non  dare,  Gs. :  alquo  ire, 
Gs.:  reges  tollere,  H.:  cum  eo  vivere,  N.:  quod 
plerumque  aocidere  consuevit,  as  %oas  usually  the 
earn,  Gs. :  pro  magnis  officiis  consuesse  tribui,  Gs. : 
eo  (equo)  quo  consuevit  uti :  quo  consuerat  Inter- 
vallo,  sequitur,  at  the  usual  distanee,  Gs. :  ut  oon- 
suesti :  quern  ad  modnm  consuerunt :  sicuti  fieri 
consuevit,  is  wont,  8. — To  cohabit:  illft,  T. :  mulie- 
res  quibuscum  iste  consuerat 

oonsnetudo,  inis,  /.  [  consuetus  ],  a  custom, 
habit,  usSi  usage,  way,  practice,  familiarity,  experu- 
enee,  tradition,  precedent :  exereitatio  ex  qua  con- 
suetude gignitur:  consuetudine  quasi  alteram  na- 
turam  effid :  a  maioribus  tradita,  the  traditions : 
popoli  R.  hanc  esse  con8aeCadipenvjaA^.r>Cto.: 

Digitized  by  VjOOQlC 


oonmietas 


178 


itineriB,  way  of  marehi$tff^  G«. :  non  est  meae  con- 
sudtudinis  rationem  reddera:  maior  tumaltus, 
quam  populi  R.  fert  consaetudo,  Ca. :  oonsuetudU 
nem  tenere:  oottidianae  vitae^T. :  yitae  sermonia- 
qae  nostri,  dailjf  life  and  tpeeeh :  communis  sen- 
ses :  in  proverbii  consuetudinem  Tenit,  a  familiar 
proverb :  in  consuetudinem  lioentiae  venire,  60- 
came  tued  to,  Gs. :  Gallica,  toay  of  Hfe^  Cs. :  sor- 
tium,  way  of  catting^  Ta. :  mala,  U. :  (lingu&)  lou- 
ginqua  consaetudine  uti,  long  familiarity^  Cs. : 
bene  facere  iam  ex.  oonsuetudine  in  naturam  vor- 
tit,  by  practice,  S.  :  in  oonsuetudine  probari,  gen- 
erally :  ex  oonsuetudine,  ae  usual,  S. :  pro  mea 
oonsuetudine,  according  to  my  citstom :  oonsuetu- 
dine SU&  civitatem  servare,  character,  Cs. :  consue- 
tudine  pro  nihilo  habere,  familiarity,  S. :  praeter 
eonsuetudinem,  unexpectedly:  in  castris  praeter 
consaetudinem  turottTtuari,  unueual  disorder,  Cs. 
— Customary  right,  common  law, usage:  retus  ma- 
iorum :  oonsuetudine  ius  esse  putatur  id,  etc. :  ut 
est  consuetude.  —  In  gram.,  a  usage,  idiom,  form 
ofspee^:  Terbum  nostrae  oonsaetudinis. — Social 
intercourse,  companionship,  familiarity,  converses 
turn:  cum  hominibus  nostris  oonsaetudines  iun- 
gebat :  victQs  oum  multis :  dedit  se  in  consuetu- 
dinem: oonsuetudine  deTinctus,  T.  — An  amour, 
illieU  love:  parra,  T.:  hospitae,  T.;  cf.  cum  Ful- 
▼ift  stupri,  S. 

odnsuetuB,  adj,  with  sup.  [P,  of  oonsuesco], 
used,  accustomed,  usual,  ordinary,  wonted,  customa- 
ry, familiar:,  amor,  T.:  membra,  V.:  aurae,  0. : 
lubido,  & :  pericula  consueta  habere,  S. :  tibi  finis, 
0. :  consuetissima  cuique  Verba,  0. 

oonsii],  ulis,  m.  [com- +2  SAL-],  a  consul;  the 
highest  magistracy  of  the  Roman  republic  was 
vested  in  two  consuls,  chosen  annually :  ordtna- 
rins,  for  the  full  term  (opp.  sufifectus,  to  fill  a 
vacancy),  L. :  designatus,  ^eet :  consules  creantur, 
Gs. :  me  oonsulem  fecistis :  ne  sufficiatur  consul, 
chosen  to  fill  a  vacancy:  Consulis  imperium,  V. — 
In  dates,  defining  the  year;  usu.  abl.  absol. :  Mes- 
salft  et  Pisone  consulibus,  in  the  consulship  of,  Cs. : 
a.  d.  y  Kal.  Apr.  L.  Pisone  A.  Gabinio  consulibus 
(i.  e.  the  2Sth  of  March),  Cs. :  nobis  consulibus : 
Consule  TuUo,  H. :  Bibuli  consulis  amphora,  H. : 
XL  annts  ante  me  oonsulem :  ante  vos  consules : 
post  L.  Sullam  Q.  Pompeiura  consules.  —  8ing. 
collet.,  the  consuls,  supreme  magistracy:  eo  (iure) 
oonsulem  nsurum,  L. :  legatisque  ad  oonsulem 
missis,  L. :  nullius  earum  rerum  oonsuli  ius  est, 
S. — In  the  title,  pro  oonsule  (abbrev.  proooB,),  plur. 
pro  consulibus,  a  vice-consul,  deputy-oonsul,  magis- 
trate with  consular  powers  ;  orig.  given  to  a  gen- 
eral sent  to  command  an  army:  pro  consule 
Quinctium  subsidio  castris  mitti,  L. :  non  oportere 
mitti  privatum  pro  consule.  —  Also,  to  a  consul 
whose  military  oommaud  was  prolonged  beyond 


his  term  of  office :  ut  cam  Philo  oonsulatu  abisaet, 
pro  consule  rem  gererei,  L.  —After  6ulla*8  time, 
the  consuls,  when  their  year  expired,  assumed  the 
chief  magistracy  in  provinces  designated  by  the 
senate,  as  pro  consulibus :  litterae  a  Broto  pro 
oonsule:  ex  litteris  Bruti  pro  oonsule:  qui  pro 
consslibus  sint  ad  urbem,  Gs. ;  see  also  proconsul. 
— A  proconsul:  mortuus  Claadius  consul  erat,  L. : 
quaestor  obtigit  (Cato)  consul i,  N.  —  Poet.:  non 
unius  anni,  i.  e.  not  by  election,  but  by  nature,  H. 

oonsalaxlB^  e,  adj,  [consul],  of  a  consiU,  eon- 
sular :  aetas,  of  eligibility  (the  43d  year) :  comitia, 
for  the  choice  ofconsid:  oflicium :  fasces,  L. :  lie- 
tor,  H. :  legatus,  Ta. :  res,  foorthy  of  a  consul,  L. : 
provinciae,  assigned  to  retiring  consuls,  Cs.  — Of 
consular  rank,  who  has  been  consul:  homo :  vir. — 
As  subst.,  an  ex-consul,  one  of  consular  rank^  C. ; 
an  imperial  legate,  Ta. 

oonsolariter,  ddv,  [consularis],  as  becomes  a 
consul:  acta  vita,  L. 

oonsiilatiis,  Qs,  m  [consul],  the  office  of  consul, 
consulate,  consulship  :  honorum  popnli  finis  est  con- 
sulatus :  quo  pluris  est  universa  res  p.  qnam  c»n- 
sulatus,  & :  consuiatum  petere :  ipsi  consulatilm 
petenti,  as  a  candidate,  S. :  mandaro  alicui,  &  :  adi- 
pisd :  gerere. — The  consul's  term  of  office,  consular 
year,  consulate:  in  consulatu  sno,  Gs. :  quinqne 
oonsulatOs  gesti,  L. 

oonsolo,  lul,  Hum,  ere  [com- +2  SAL-l,  to  meet 
and  consider,  refiect,  deliherate,  take  counsef,  consult^ 
take  care,  have  regard,  look  out,  be  mindfid  :  tern- 
pus  consulendi,  T. :  ad  consulendum  potestas,  L. : 
ut  animi  trepidarent  magis  quam  oonsulerent,  L. : 
praesidium  consulenti  curiae,  H. :  inpensius,  V. : 
in  longitudinem,  to  take  thon*ghifor  the  future,  T. : 
in  commune, /or  the  common  good,  T. :  in  medlam, 
V. :  de  salute  suorum :  ut  iUoram  solitudo  mu- 
nita  sit :  custodi  et  consule  longe  (with  ne),  Y. : 
ut  urbi  satis  esset  praesidii,  consultum  est :  famae 
tuae :  reoeptui  suo,  Gs. :  rei  p.,  S. :  timori  magis 
qnam  religioni,  Gs. :  mi  consultum  optime  esse, 
T. :  rerum  summae,  O. :  male  patriae,  N.  —  To 
take  a  resolution,  resolve,  conclude,  determine,'  de 
uxore,  S. :  de  nullis  qnam  vobis  infestins,  L. :  gra- 
vius  in  eum,  S. :  in  humiliores  libidinose,  L. :  in 
deditos  durius,  Ta. — To  consult,  inquire  of,  ask  for 
advice,  counsel  with,  apply  to,  queiion :  spectatas 
undas,  quid  se  deceat,  0. :  pro  te  hos :  si  publice 
consuletur,  Ta. :  collegium  oonsuU  iussit,  nam, 
etc.,  L. :  consults,  qualem  Optet  habero  viram, 
ashad,  0. :  te  id,  ask  your  opinion  of  it,  —  Stwin, 
ace, :  ut  esset,  quo  consultum  plebes  veniret,  L. — 
To  consult  (a  god,  an  oracle,  etc) :  Apollinem  de 
re :  deam  auguriis,  L. :  Phoebi  oracula,  O. :  de  ee 
ter  sortibus  consultum,  atrum,  etc.,  Ob.  :  epirantia 
exta,  v. :  numen  nunc  eztis  nunc  per  aves,  L. : 
oonsultus  vates,  Y. — 2b  take  eomud  (of  a  lawjerX 

Digitized  by  V^OOQIC 


ooimdtatio 


179 


oak  admee:  de  iure  ci?Ui  consuli:  qui  ooiualnn- 
tor,  L  e.  akiUed  m  the  law  :  lioet  ooDsulere  ?  (a  for- 
mula of  asking  adTioe):  oonsulere  licebit?  €k>ii- 
sale,  B.—To  nfn'  to  (an  authority,  a  legislative 
bodj,  ete-X  comniit :  senatam,  S. :  senatum  de  foe- 
dcre,  Ob.  :  popnlum  de  eius  morte :  plebem  in  om- 
nia (trikmni),  L.  —  To  ddUteraU  upon^  eonaOtr: 
rem  online,  L. :  consnlere  et  ezplorare  rem :  quid 
agant,  Gs.  —  To  oAruie,  eounad^  reoammnd:  tun 
oonaulis  qiiicqnara  ?  T.  —  To  reaolve  upon^  dder- 
mme,  decide:  potestaa  oonsulendi  quid  relis,  T. : 
pessime  istuc  in  te,  T. :  suae  vitae  durius,  i.  e.  com- 
mil  addde^  Cs. :  quae  reges  male  consuluerint,  8. 
— In  the  phrase,  boni  consulere,  to  regard  favor- 
ably,  take  in  good  part :  tu  haec  oonsule  roissa 
boni,0. 

consultation  dnis, /.  [2  eonsulto],  a  mature 
ddkberation,  conkderalion,  eoruultation :  Nulla  tibi 
hie  est,  T. :  de  eius  oonsultatioiie  quaerimus :  per 
aliquot  dies  tenuit  ea  consultatio,  ne,  etc.,  L. :  qui 
irent,  L. :  prolataudls  consultationibus,  S. — A  tub- 
Jed  of  amtuUation :  de  consultationibus  suis  di- 
sputare.  —  In  philos.,  a  general  principle  (opp.  a 
particular  case),  C. — An  a»hing  of  advice^  inquiry: 
respondere  oonsultationi  meae. 

coosoltei  ado.  with  comp.  [1  oonsultus],  ddib- 
eraidg^  eownderaULg:  gesta,  I* :  aTidius  quam  oon- 
sultius  properare,  Ta. 

1.  oonsoltOi  ad»,  \M,  of  consuHum],  ddiher^ 
aieUfypMrpoedy,  deeignedlg:  nihil  eonsulto  fuisse: 
multa  praetereo:  bellum  tnhere,& :  longior  insti- 
tuitar  oratio,  Gs. :  vires  extenuare,  H. 

2.  oSnsiilto,  ftvl,  atns,  ftre,  freq.  [oonsulol,  to 
rejlectf  eonaider  nuUurely,  contiulty  take  countef,  de- 
liberate: de  officio:  inter  paucos  de  summit  re- 
rum,  L. :  de  bello  in  oonviviis,  Ta. :  cum  aliquibus, 
Cn.:  super  re  magnJL,  Ta.:  tempus  consultando 
abeumere,  L. :  ad  cam  rem  consultandam,  L. :  con- 
doeat  id  necne :  quid  in  illis  statuamus,  8. :  quid 
opus  facto  sit,  L. — ^With  dot.,  to  take  care,  have  a 
care  :  rei  p.,  & —  To  comuU^  advite  loith^  a$k  eoun- 
id  of:  senes  ad  oonsultandum  aroessunt,  L.: 
alqro,  Tb. 

oonsnltor,  oris,  f?i.  [oonsulo],  one  who  giim 
counael,  a  omtnaeUor,  advteer :  in  proelio^  S. :  copi- 
dine  atque  irS,  pessumis  consultoribus,  grassari, 
S.  —  ffe  who  oike  eountd,  a  contuUer^  dient :  sui : 
consultor  nbi  ostia  pulsat,  H. 

odnflaltnae;  ids,/.  [1  consultor],  ahe  who  has 
a  earefor^  a  provider:  utilitatum  (natura). 

,  I,  fi.  {oonsulttts],  deHberaiioHy  oon- 
oonsiilto  opus  est,  S,^-A  decree,  deei- 
don,  reaohUionf  plan.'  consulta  sapientium:  con- 
snlta  cum  illo  Integra  habere,  plema,  S. :  occulta, 
L. :  dam  oonsolta  petis,  rei^MmBee,  Y. :  tua  magna, 
decreet,  Y. :  senatils,  a  decree  of  the  eenate:  hono- 


rifica  in  eos  (Aeduos),  Cs. :  consulta  patrum,  H. : 
ne  senattis  consultum  SicuU  homines  facere  pos- 
sent,  of  the  couneiL 

oonsulttu,  adj.  with  9up.[P,  of  consulo],  well 
conaidered,  weigh^  deliberaieaypon^  maturely  pon- 
dered: ipsi  omnia:  consulta  ad  nos  deferunt, — 
Knowing,  akilful,  experienced,  practiaed,  learned 
(esp.  in  Taw)  :  non  magis  iuris  quam  iustitiae  fuit : 
consultissimus  vir  iuris,  L. :  insanientis  sapientiae, 
H. :  naturft,  non  disciplina. — As  aubat.  m^  a  lawyer, 
oounaeUor:  ex  isto  genere  consultorura:  eris  tu, 
consultus  modo,  rusticus,  H. — ^Esp.,  with  turn  or 
iure:  iuris  consultorum  auctoritas:  qui  tibi  uni 
est  iure  oonsultus. 

(ooa'>mim),  see  confore. 

con-sninmo,  ftvl,  fttus,  &re  [com-+summa], 
to  aecompliah,  eompleie,  fniah,  perfect :  eam  rem, 
L. :  quae  consummatur  partibus  una  dies,  i.  e.  an 
interialarv  day,  O. :  oonsummata  eius  belli  gloria, 
i.  e.  the  glory  offtmahing,  L. 

oon-«amo,  sQmpd  (-sQmpstT,  Pr.),  stlmptus, 
ere,  to  we  up,  eat,  devour:  pabulum,  Cs.:  multa: 
fruges,  H. :  mensaa  accisis  dapibus,  Y. — Fig.,  to 
eonaume,  devour,  waate,  equander,  annihilate,  de~ 
atroy:  nihil  est  quod  non  consumat  vetustas:  om- 
nem  roateriam,  O. :  harundo  Oonsumpta  in  ventos, 
waated  away,  Y. :  omnibus  fortunis  socionim  con- 
suroptis,  Cs. :  aedls  incendio,  L. :  viscera  fero  mor- 
su,  0. — Of  time,  to  apend,  paaa,  eonaume:  aetas  in 
bellis  consumpta :  nox  in  exinaniundft  nave  consu- 
mttur:  partem  diei,  Cs. :  tempus,  L. :  dies  per  du- 
bitationem,  S.:  precando  Tempora  cum  blandis 
verbis,  to  waate,  0. — To  uae,  employ,  apend,  exhauat : 
materiam  fieti,  O. :  Oonsumptis  precibus  transit  in 
iram,  O. :  pecuniam  in  agrorum  emptionibus,  to 
lay  out :  in  armis  plurimum  atudit,  N. :  in  re  un& 
curam,  H. :  si  quid  consili  Habet,  ut  oonsumat 
nunc, uaeit  «dl,T,:  multa  oratione  consumpti, S. 
"rTouaevp,  exhauat,  impair:  (actio)  oonsumpta 
superiore  motu :  consumptis  viribus,  Cs. :  con. 
sumpta  membra  seneotft,  O. :  cum  terras  oonsump- 
serit,  a^ra  tentet,  aooured,  0. — To  deatroy,  kill:  si 
me  vis  morbi  consuropsisset:  fame,  Cs.:  morbo, 
N. :  hie  tecum  oonsumerer  aevo,  Y.  ^ 

oonsomptio,  6ni8,  /.  [  consume  ],  a  waating^ 
eonaumption:  sui. 

odnBtimptor,  oris,  m.  [consume],  a  consumer, 
deatroyer:  omnium  ignis. 

oon-snrgo,  surrexl,  eurrCctus,  ere,  to  riae,atand 
up,  ariae,  atart  up,  riae  in  a  body,  lift  oneadf:  con- 
Burrexisse  omnes  ilH  (seni):  honorifioe  consurgi. 
tur  (impera.) :  ex  insidiis,  Cs. :  ubi  triarii  consur- 
rexerunt  integri,  L. :  tonsis,  Y. :  In  consilium :  ex 
consilio,  Os. :  In  plausfls  consurrectum  est,  Ph. : 
toro,  O. :  ad  bellum,  L. :  in  ensero,  Y. :  studiis, 
eagerly,  V.:  temo  oM«^^r«.yr^^^  .d 


OOaBQITMitiO 


180 


oontMttplor 


Bcythiam  Oonsargit,  ti  ^evaUd^  V. :  oonsargunt 
querctts,  yrow  tip,  V. — 7b  arittf  tpring  up^  origin 
note:  GoDsargant  venti,  V. :  Ronnam,  0. 

oonsmeotid,  On»,/.  [oonaargo],  a  danckng 
np  (to  ezprefls  afisent) :  iudicnm :  omnium. 

Conmxs,  I,  m.  [perli.  from  condo],  an  aneieni 
deittfy  god  of  teeret  plaru^  L.,  0. 

oon-susiinro^  — ,  — ,  are,  to  tohittper  ti>gether: 
cum  illo,  T. 

oon-tabeaoob  tabal,  — ^  ere,  to  watte  away, 

oontabnlatio^  onis,/.  [oontabulo],  a  ttrueture 
of  ptanka^jlooringyjioor^  ttory^  Gs. 

con-tabuld,  &vi,  atus,  are,  to  Jtoor  over^  build 
in  ttoriet:  turrls,  Gs. :  turres  contabulatae,  L.: 
murum  turribus,  cover  with  towere  in  atoriee^  Gs. : 
mare  molibus,  bridge  over,  Gu. 

1.  oontAotOflk  P,  of  contingo. 

2.  oontftotiuii  Ha,  m.  [oom-+TAG-],  a  Umck- 
ing^  touchy  eontad:  contactu  omnia  foedant,  Y.: 
sanguinis,  0. :  potens,  effectual^  0. :  viriles,  0. — A 
contagion,  infection:  volgati  contactu  in  homines 
raorbi,  L. :  aegrorum,  L. — F  i  g. :  oculi  a  contactu 
dominationis  inviolati,  Ta. 

oontaglo,  onis,/.  [com-+TAG«],  a  touching, 
contact,  touch:  pulmonum:  oontagioue  Romano- 
rum,  L. :  contagio  naturae  valet,  conneetion, — A 
contact,  contagion,  infedion:  pestifera,  L.<— F  i  g., 
an  infection,  poUution,  vidoue  companionMhip,  par- 
iieipation,  contamination:  ne  quid  ex  oontagione 
inoommodi  acclpiant,  Gs. :  ubi  contagio  quasi  pe* 
Btilentia  invasit,  S. :  at  seditionibus  velut  ex  oon- 
tagione castra  impleantur,  L. :  dedit  banc  contagio 
labero,  lu. :  criminis,  L. :  oonacieotiae :  SBpectOs : 
contagiones  malorum,  quae  manaverunt,  etc 

( oontagiiim,  l),  ti.  [com-+TAG-],  infection, 
contagion,  taint  (otAyplur.,  notn,  and  <tcc» ;  poet) : 
mala  vicini  peooris,  V. :  Nulla  nocent  pecori,  H. : 
terrae  oontagia  fugit,  O. :  per  incautum  seipant 
Tolgus,  v.— F  i  g. :  lucri,  H. 

oontaminattut,  acli.  vrhh  sup.  [P.  of  contami- 
noj,  polluted,  contaminated,  impure,  vile,  defied, 
statnM,  degraded:  se  ut  contaminates  abactos 
esse,  L. :  paw  dvitatis,  L. :  superstitio:  grex  vlro- 
rum,  H. :  flagitiis  contaminatissimus. — Ptur.  m. 
as  wbst.:  contaminati,  abandoned  youthe,  Ta. — 
Plur,  n.  as  eubet.,  adulterated  things, 

oontamino^  avi,  atua,  &re  [  contamen,  collat. 
form  of  contagio],  to  bring  i$Uo  contact^  mingle, 
blend, unite:  Graecas  (fabulas),!,— To  corrupt, 
defile:  spiritum.—- F i g.,  to  corrupt,  defile,  pollute, 
9tain,  spoil,  taint:  gaudium  aegritudine,  T. :  se 
Titiis :  sanguinem  suum  lege  (Ganuleia),  L. :  veri- 
tatem  mendacio :  sese  maleficio :  se  praeda,  L. : 
contaminati  facinore,Gs.:  tot  parricidiis :  iudida. 

oonteotus,  P.of  contego. 


oon-tego^  tSxI,  tSctus,  ere,  to  cover,  roof  burg : 
piscatorias  (navls),  Gs. :  locum  lintds,  L. :  caput 
amictu,  Y. :  se  corbe :  spoliis  oontectum  corpus, 
L. :  humo,  0. :  cum  anna  omnia  contecta  essent, 
Gs. :  sedes  ramia  contecta,  shadowed,  Gu. :  in  ali- 
quo  ramorum  nexa  contegi,  Ta.:  qui  (tomnlns) 
corpus  contexerat— >7b  eoneeal  by  covering,  cover, 
hide,  eoneeal:  partla  corporis:  iniuriam,  T.:  Ubi- 
dines  f ronte :  Gontegat  lumina  cortex,  efface,  O. 

oon-temero^  ftvl,  — ,  &re,  to  pollute,  violate: 
torum,  0. 

oontemnendna,  a<(f.  [P.  of  oontemnoj,  despic- 
able, contemptible,  trijiing,  unworthy  of  notice  :  uos : 
principes  minime :  (orationes)  non  contemnendae, 
respeetahle:  in  dicendo:  copiae  numero,  Gs. 

oon-tenmo,  tempst  (-temsl),  temptus  (-tem- 
tus),  ere,  to  value  little,  esteem  lightly,  contemn,  de- 
spise, disdain,  disregard,  defy:  ea,  quae  plerique 
expetunt:  exercitum  prae  Gallicanis  legionibus: 
paucitatem  eorum,  L. :  paucitatem  in  hoste,  Cm.  : 
tuom  Gonsilium,  T.:  parra  ista,  L. :  opes,  Y.: 
moi'tem:  Antoni  gladios,  lu.:  contempta  fontis 
lura  maerens,  the  outrage  upon,  0. :  lippus  inungi, 
H. :  ipsum  vinci,  regard  as  a  trifle:  (amplitude 
auimi)  eminet  contemnendis  doloribus :  contemn! 
se  putant  (senea):  tenuissimum  quemque:  no- 
atroa,  Ga. :  contemnSre  miser,  H. :  Othone  con- 
tempto,  tit  defiance  of,  H. :  se  non  contemnere,  to 
have  a  high  estimate  of:  nee  (Batavi)  tribntis  oon- 
temnuntur,  are  humi&ated,  TtL :  quae  res  illia  con- 
temnentibus  pemicii  fuit,  N.  —  7b  slight,  ^peak 
contemptuously  of,  disparage:  Numquid  biabea 
quod  oontemnas?  any  fault  to  find  f  T. :  Murenae 
genus:  populi  voces,  Sic,  H.  —  Fig.,  to  defy,  be 
safe  from,  not  to  fear,  to  make  light  of,  disregard: 
(insulam)  dedit  contemnere  ventos,  i.  o.  sheltered, 
Y. :  contemnere  ventos  (  vitis )  Adsuescant,  Y. : 
raediam  Gbarybdim,  lu. 

oontemjplatiOk  onis,  /.  [contemplor^,  a  view- 
ing, surveying,  contemplation  :  caeli,— F  i  g.,  a  re- 
Jleetum,  contemplation,  smrvey,  review:  naturae: 
virtutom,  Ta. :  vis  contemplatione  dignissima. 

oontemplator,  Oris,  m.  [contemplor],  an  ob- 
server, one  who  rejteets  upon:  caeli. 

1.  oontemplataa,  P.  of  contemplor. 

2.  ( oontemplattut,  as),  m.  [contemplor],  a 
consideration,  contemplation,  —  Only  abl^  sing, : 
mall,  0. 

contemplor,  fttus,  &rf,  d^,,  to  geae  at,  view  at* 
tenHvely,  suney,  behold,  observe,  contempiate:  satis 
ut  cootemplata  modo  sis,  T. :  Gontemplator  item, 
cum,  etc.,  Y. :  unumquemque  vestrum :  oonlis  pol- 
cfaritudinem  rerum:  volturo,  T.:  litaras  oodicts: 
nummos  in  arcft,  H.— Fig.,  to  consider,  regard, 
contemplate:  id  animo  quod  oculis  non  potes:  ali- 
quid  secom :  causam :  ompi  acie  ingeni,  r^ect 

Digitized  by  VjOOV^IC 


coutesnptiDi 


181 


OOIlt6IO 


contemptim  (-t«mt-X  ^^-  foontemno],  etm- 
(emfiuoudy^  dighJ^ngly^  Mcom/ulfy:  de  Romanis 
loquentes,  L. :  audire  minas,  L. :  snooedentes  ad 
cutra  Romana,  L. :  vagari,  Ta. 

oontamptid  (  -temt-  X  onis,  /.  [  com-  +  1 
TEM-],  a  dapuinfff  duregard,  wniempi^  teom^  dU' 
dmn:  renim  humananim :  laborum:  deonim,  L.: 
mortia.  On. :  hoatibus  in  contemptionem  Tenire,  to 
he  detpisei  6y,  Cs. :  haec  res  illis  contemptionem 
ad  omnia  attulit,  in  the  sight  ofaU^  Cs. 

ooatemptor  (-temt-X  ^^j  m.  [1  oontemp- 
tos],^  vho  disregards^  a  contemner^  despiser:  di- 
▼dm,  Y. :  saperQm,  0. :  famae,  L. :  sui,  regardUss 
(frith  prodigus  alieni),  Ta. :  ferri,  0. :  nostri,  0. : 
lads  animus,  cartUss  of  life,  V. :  animus,  a  dis- 
dttin/ui  spirit,  S. 

contemptrut  (-temt-),  Ids,  /.  [contemptor], 
she  who  disregards,  a  despiser :  RaperQm,  0. 

1.  contemptus  (-temt-X  adi,  with  comp.  and 
sup.  r  P.  of  contemno  ],  despised,  despicable,  mn- 
temptiUe,  vile,  abject :  homo :  vita :  iare  viderer, 
S. :  res,  fl. :  vox  contemptior :  oontemptissimo- 
ram  consalum  levitas :  per  sordem  exercitui,  Ta. 

2.  oo&temptiu  (-temt-),  Os,  m.  [oom-+l 
TEM-],  a  de^gising,  contempt,  scorn :  alumnae,  the 
slight  done  to,  O. :  hunc  apparatum  sequebantur 
coDtemptJla  omnium,  L. — A  being  despised,  slight 
received,  disgrace:  coutemptOs  patieiitior  buius, 
0. :  oontemptu  tutus  esse,  insignificance,  L. :  Gallis 
prae  magnitudine  oorporum  suorum  brevitas  no- 
stra contemptui  est,  <m  object  of  contempt,  Cs. 

con-tendo,  dl,  tus,  ere,  to  stretch,  bend,  draw 
tigkt,  strain  :  areuniy  V. :  tormenta :  vincls,  V. : 
ilui  rian,  O. — To  aim,  draw,  make  rsadg:  nervo 
equino  tdum,  V. — To  aim,  shoot,  hurl,  dart,  throw  : 
Mago  hastam  (i.  e.  in  Magam),  Y. :  tdum  in  auras, 
V. — Fig.,  to  str€an,  stretch,  exert:  nervos  aetatis 
meae:  animum  in  curas,  0.:  ad  hunc  cursum 
(L  e.  ad  huius  imperium),/oi&io  teaJUnuig,  Y.— 7b 
j^jieefor,  press,  pursue,  prosecute,  hasten,  exert  one- 
sdf:  id  aibi  contendendum  existimabat,  Cs. :  hunc 
(locum)  oppugnara  oontendit,  tealoudg  lays  siege 
to,  Cs. :  summa  ▼!  tranacendere  in  hoatium  navis, 
Cs. :  in  Britanniam  proficisci,  Cs. :  litora  cnrsu 
petere,  Y. :  voce  nt  populus  hoc  exaudiat :  remis, 
ut  earn  partem  insaUe  caperet,  Cs. :  ne  patiamini 
imperatorem  eripi:  quantum  maxima  poesein, 
eoDtenderem :  oonio  quantum  Lynoeua,  reach  with 
the  sight,  H.— 7b  march,  press  om,  seek,  jour^ug 
hastily,  hasten  :  in  Italiam  magnb  itineribus,  Cs. : 
hoc  magno  cursu,  Cs. :  ad  castia,  Cs. :  Lacedae- 
monero,  N. :  ad  summam  laudem  maximis  labori- 
bos :  quo  oontendimns,  penrenire :  nocte  un&  tan> 
turn  itlneria. — 7b  measurs  together,  compare^  con- 
trast: cansas  ipsaa:  leges:  id  cum  defensione 
nostra:  ostro  vellera,  £— 7b  measure  strength^ 


strive,  dispute, Jighl,  contend,  vie:  ptoelio^  Os. :  ma* 
gis  Virtute  quam  dolo,  Cs. :  rapido  enrsu,  Y. : 
Moriboa,  H. :  f rostra,  Y. :  iactu  aleae  de  libertate, 
play  for,  Ta. :  is  liceri  non  destitit;  illi  oontende* 
runt,  kq[ft  bidding  (at  an  auction) :  tecum  de  ho- 
nore:  cum  magnis  lagionibus  parvft  manu^  S.: 
cum  victore,  H. :  humUitaa  cum  dignitate:  Neo 
cellia  contende  Falemis,  compete  wiih,  Y :  contra 
populum  R.  armis,  Cs. :  contra  vim  morbi :  de 
potentatu  inter  se,  Cs. :  non  iam  de  vita  Sullae 
oontenditur,  the  dimute  is:  proelio  eauestri  inter 
duas  acies  contendebatur,  Cs. — To  demand,  ask, 
solicit,  entreat,  seek :  a  me  (ut  dicerem),  qui,  etc. : 
a  Pythio  ut  reuderet :  a  militibus  ne,  etc.,  Cs. : 
hie  magistratus  a  populo  summA  ambitione  con- 
tenditur:  ne  quid  contra  aequitatem. — 7b  cusert, 
affirm,  insist,  protest,  maint<tin,  contend:  hoc  con- 
tra Hortensium:  hoc  ex  contrario:  oontendam, 
eum  damnari  oportere:  audebo  hoc  contendere, 
numquam  esse,  etc :  illud  nihil  nos  .  .  .  sdentes 
f ttisse,  L. :  quae  contendere  poasis  Facta  manu, 
you  might  swear,  O. 

oontente,  adv.  with  eomp.  [1  contentusl,  ear- 
nestly,  with  exertion,  vehemently:  pro  se  dioere: 
ambulare  contentins. 

oontentio,  «nis,/.  [com- +2  TA-],  a  stretch- 
ing, straining,  exertion,  tension,  effort,  struggle.* 
rods:  studiorum:  ferre  tantam  contentionem : 
dicendi:  honorum,/or  honors:  Ubertatis,  L. — A 
contest,  contention,  strife,  JigfU,  dsqnite,  controversy: 
contentiones  proeliorum:  magna  belli:  in  re  pe- 
cuniari& :  tanta  mecuro :  contentiones,  quas  Aedui 
secum  habuissent,  Cs. :  adversus  procuratores,  Ta. 
—  A  comparison,  cofUrast:  hominum  ipsoruro: 
fortunarum. — I  n  r  h  e  t.,  formed  speech,  oratory,  C. 
— A  contrast,  antithesis,  C, — Stress:  vocis,  i.  e.  the 
arsis, 

1.  OOntentaa^  aefj.  [P,  of  contendo],  stretched, 
strained,  tense,  tight,  on  the  stretch:  eontento  fune, 
H. :  corpora  (opp.  rcmissa):  contentft  cervice 
(boves),  Y. :  eontento  poplite,  i.  &  kneeling,  H. — 
Fig.,  eager,  intent:  eontento  cursu  Italiam  petere: 
mens  Exiliis  oontcnta  suis,  0. 

2.  oontentas,  adj,  [P.  of  oontineo],  content, 
satisfied, pleased:  domo  suit:  vestrft  fortunft:  his 
ad  beate  yivendum  virtus :  peditatu,  Ca :  paucis, 
H. :  Yiverem  uti  contentus  eo  quod,  etc.,  H. :  sola 
Dianft,  Y. :  quod  mihi  crediderunt :  ne  iutersimus 
armis,  L. :  artis  edididsse,  0. :  non  lacessi,  Cu. 

oon-terminiuit  o^'.,  boidering  upon,  ae(ioin- 
ing,  neighboring,  bounding :  gens,  Ta. :  morua 
fouti,  0. :  Sybaris  nostris  oris,  0. — Aa  subst.  n, : 
contermina  Scythiae,  the  regions  adjacent,  Ta. 

oon-tero^  trivl,  tritua,  ere,  to  grind,  bruise, 
pound,  wear  out :  infamia  pabula  suds,  0. :  ma- 
nOs  paludibns  emnniendis,  Ta. :  ailicem  pedibus, 
lu. :  viam,  Pr. — ^F  i  g.,  of  time,  to  consume,  spend. 


contezreo 


183 


oontineo 


foatie^  tue^  patHj  mnjilcy :  Titem  in  qiiaerendo,  T. : 
f  rustra  tempas :  ambuUndo  diem,  T. :  diei  brcvi- 
Utem  conviTiis:  otiiim  BooordiisS. — To  exhavH, 
tngrou^  expend:  se  in  musids:  oonteri  iu  caasis: 
operam  f  rostra,  T. — To  detiroy^  aholiah^  annihi^ 
late:  iniurias  quasi  obUvtone,  obliterate:  dignita- 
tem virtutiB,  make  ineiffrnJieanL 

oon-terreo,  ul,  itus,  ere,  to  terrify,  fri^hten^ 
tvhdue  hy  terror:  ioqaacitatem  vol  to:  aspectu 
oonterritas,  Y. :  ingenium  eo  facto,  L. :  rex  peri- 
colo  conterritofl,  L. :  GampanoSf  ne  bellom  Romani 
inciperent,  L. :  pulso  pedom  oonterrita  tellos,  Y. 

conterritua,  P.  of  conterr^o. 

con-testor,  fttus,  an,  dep,y  to  eall  to  vtUneee, 
invoke,  appeal  to:  deos,  ot  res  feliciter  eveniret, 
Gs. :  caelum. — Of  a  suit  at  law,  to  irUroduce,  eet  on 
foot, set  at  iseue :  litem. — Pass,:  lite  contestata. — 
F  i  g.,  to  prove,  atteit, — F,  poet. :  contestata  vii-tus. 

con*texd,  xuf,  xtus,  ere,  to  toeave,  efUvnne,joif^ 
bind:  (onum)  villis  contextis:  haeo  direotfl  ma- 
teria iniecta  contexebantur,  Cs. :  simulacra,  quo- 
rum contexta  viminibus  membra,  etc.,  Cs.  —  To 
eompoeeyocmatruet, put  together:  trabibus  contextus 
acernis  equus,  Y.  —  Fig.,  to  deviee:  crimen. — To 
recount,  recite :  longius  hoc  carmen,  quote  further : 
allquos  tanto  cursu,  ut,  etc.,  fast  enough,  Iu. 

oontezte,  ad»,  [contexo],  in  doee  connection. 

1.  oonteztos,  adj.  TP.  of  contexo],  tooven  to- 
ffether^  ehtety  eonneetea^  contimums:  voluptates: 
historia  eorum  temporum,  N. 

2.  conteztOfl,  Qs,  m.  [ com- + TEC-],  connec- 
tion, coherence :  rerum :  orationis.  —  llie  context, 
eegucl:  (alia)  in  contextu  operis  dicemus,  Tu. 

oontioeaoo  (-oiaoo),  ticul,  — ,  ere,  inek  [^oom- 
+taceo],  to  become  etiU,  cease  9pedking,fall  eilent: 
conscientia  convictus  conticuit :  subito^  0.  —  7b 
keep  eilenee:  paulisper,  L. — To  be  eilenced,  cease, 
be  hus/ud:  sermo:  de  tuis  laudibus:  conticuit 
Ijra,  H.:  undae,  0.— Fig.,  to  become  still,  cease, 
stop,  abate:  cum  indicia  conticnissent :  actiones 
tribuniciae,  L. :  furor,  L. 

contignatid,  onis,/.  [contigno],  ajhor,  storey, 
Cs. :  tertia,  L. 

con-tigno^  — ,  Uus,  &re  [com-+tignum],  to 
join  teit/i  beams,  furnish  with  joists,  Cs. 

OOntiguuB,  adj.  [  com-  +  TAG-  ],  bordering^ 
neighboring,  adjoining,  near,  dose.*  domos,  0. ; 
Aventino,  Ta. :  tibi,  0. :  missae  hastae,  within 
reach  of,  Y. 

1.  oontinenB,  entis,  acff.  with  eomp.  and  sup. 

{'P.  of  contineo],  bounding,  limiting,  endosing: 
itas,  i.  e.  of  the  continent,  L. :  param  locuples 
oontinente  rip&,  H. — Bordering,  neighboring,  eon- 
tiguous,  near,  adfeicent :  silvae,  Cs. :  fundus  f undo 
eius :  aer  mari :  ripae  collis,  Cs. :  cum  Cilicia. — 


Holding  together,  cohering,  conneded,  eonitmunts, 
uninierrupied :  silrae,  Cs.:  grex,  L.:  agmen,  L.: 
ruinae,  L.:  terra,  N.<»Fi  g.,  in  ^me,foUowiRg^  next, 
consequent  upon:  continentibus  diebus,  Gs. :  mo- 
tus  sensui  iunctus  et  continens :  tiroori  perpetuo 
ipsum  malum  continens  fuit,  L. — Continual,  con- 
secutive, uninterrupted :  contiueuii  labore  omnia 
superare,  Cs. :  imber  per  noctem  totam,  L. :  e  oon- 
tinenti  genere,  in  unbroken  descent:  continenti 
impetu,  without  a  pause,  Cs. — In  character,  conti- 
nent, moderate,  temperate:  hoc  nemo  fuit  magis 
continens,  T. :  continentior  in  vitfl  quam  in  pecu- 
nift,  Cs. :  Epaminondas,  N. :  contincntissimi  ho- 
mines. 

2.  oontinenB,  ntis,/.  [1  continens ;  sc.  terraj, 
a  mainland,  continent:  iu  oontinentem  legatis 
missis,  Gs. :  ex  continenti,  Cs. :  in  continente,  Cs.: 
oontinentis  regio,  L.  —  Fig.,  in  rhet,  the  thief 
point :  continentia  causarum. 

oontlnenter,  adv.  [1  continens],  eonthnxumdy, 
witMout  interruption :  bellum  gerere,  Cs. :  tot& 
nocte,  Cs. :  biduum  lapidibus  pluit,  L. :  sedere,  in 
a  row,  Ct, — ^F  i  g.,  temperately,  moderatdy:  virere. 

contiiientia,  ae,  /.  [I  continens],  a  restraint, 
abstemiousness,  continence,  temperance,  moderation : 
exemplum  continentiae,  T. :  hinc  continentia  (pug- 
nat),  illinc  libido :  iliius  in  Tictu. 

oontined,  tinul,  tentus,  ere  [com-+teneo],  to 
hold  together,  bound,  limit,  comprise,  enclose,  sur- 
round, environ :  ut  trabes  arts  contineantur,  Cs. : 
oppidum  pons  continebat,  made  a  connection  with, 
Cs. :  hibema  miRbus  passuum  G  continebantur, 
were  comprised  within,  Cs. :  loci  naturA  oontiuen- 
tur,  are  shut  in,  Cs. :  artes  inter  se  oontinentur, 
hang  together :  Zonarum  trium  contentus  fine,  O. 
— To  keep  together,  keep  in  a  body:  uno  in  looo 
leglones,  Cs. :  navis  ibi,  Cs. :  exercitum,  L. — To 
shut  in,  hem  in,  surround,  hold:  munitionibus  oon- 
tineri,  Cs. :  angustissime  Pompeium,  Cs. — To  hold 
fast,  keep,  hold  in  place,  retain:  qood  reoepit: 
merces  (opp.  partiri) :  (naTes)  copulis  contineban- 
tur, Gs. :  parU  a  maioribus,  Ta. — To  keep,  detain, 
shut  in,  hold,  restrain,  rqtress  t  manOs,  kegt  hands 
off,  T. :  undo  manum  oontiiuit?  H. :  sub  pellibus 
milites,  Gs. :  nostros  in  castris,  Gs. :  ora  f renia. 
Ph.:  rentes  carcere,  0.:  antmam  in  dioendo:  se 
domi,  to  stay:  suo  se  looo,  Gs. :  agrioolam  si  con- 
tinet  imber,  keeps  in  doors,  Y. :  suis  intra  munitio- 
nem,  Cs. :  alqm  dextrft  prehensum,  Y. :  deprensum 
hostem,  0. :  gradum,  to  halt,  Y.  —  To  comprise, 
contain,  eomprehend:  in  se  vim  caloris:  genitalia 
corpora  mundus,  O.— F  i  g.,  to  hold  together,  keep, 
retain :  rem  p. :  fielgas  in  officio,  Cs. :  ceteros  in 
armis,  L. :  eius  hospitio  contineri,  N. — To  hold 
back,  detain,  repress,  check,  curb,  stay,  stop,  subdue: 
adpetitiones  animi:  insolentiam  suam:  Etruriam 
terrore,  L. :  animum  a  consuetft  libidme,  S. :  hos 

Digitized  byVjOOC 


188 


oontloiutbiindus 


flomina  oootinebant,  Gi. :  mftnam  iaTentus  ICetn 
deorum,  H. :  se  male,  0. :  vix  me  oontineo,  qiitn, 
etc,  T. :  Don  poese  milites  oontineri,  quin,  etc., 
Cs. :  Tix  ooutineor,  refrain^  T. :  Quae  vera  aadivi, 
ktep  to  myaelf^  T. :  libroB,  keep  hack :  odia  tacitis 
none  discord iia  oontinentiir,  are  confined  toitkin  the 
limiiB  of, — To  eomprehend^  embraoey  inelvde^  eom^ 
priae:  liber  oontinet  res  gestas  regum,  N.:  (co- 
toitia)  rem  militarem  ooDtiDent  (i.  e.  in  their  juris- 
diction), L. :  fabula  continet  aestito,  H. :  quo  more 
caerimonia  condnetor,  eonnaUy  Gs. :  quae  maxime 
rem  continerent,  the  prineipal  pomUf  L. :  fomm, 
in  quo  aeqnitas  eoniiuetiir. 

1.  ccmtiiigOb  tigf,  tictos,  ere  [com-+tangol  to 
tovehy  rmcA,  take  nold  of,  eeixe:  divae  vittas,  V. : 
taunim,  O. :  dextras  oonsulum  (in  greeting),  L. : 
dbum  rostris :  f uiiem  roano,  V. :  terram  osculo, 
L. :  roe  ignl,  teoreh,  V, :  (numroos)  yelut  sacrum, 
to  meddle  vnth,  H. :  ut  neque  inter  se  contingant 
trabes,  Cs. :  ut  contingant  (milites)  inter  se,  Uand 
dote  togetheTy  Gs. :  granum,  i.  e.  taeie^  H. :  aquas, 
0.  —  To  touchy  adjoin,  border  on,  reaeh^  extend  to : 
ripas,  Gs. :  turri  contingcnte  Tallnm,  Gis. :  agrum, 
L. :  ripae  flnminis,  Gs. — To  reaek,  attain,  eome  to, 
arrire  at,  meet  itrith,  etrike :  metam  cursu,  H. : 
£phjren  pennis,  O. :  Italiam,  V. :  auras,  to  come 
into'ihe  air,  O.  :  avem  ferro,  tohU,Y.i  aurts  fan- 
do,  wilh  ace.  and  inf^  0.  —  Fig.,  to  Umdi,  teixe 
vpon,  affect:  quos  publica  contingebat  cure,  L. : 
conXacti  artOs,  tevsed  (by  disease),  V. :  quam  me 
libido  Gontigit !  If  eft,  O.  —  To  be  connected  toith, 
he  related  to,  touch,  concern  :  tarn  foede  interemp- 
tos  amidtift,  L. :  sanguine  caelum,  lu. :  deos  pro- 
pios,  have  more  ready  aeeen  to,  H. :  haec  consulta- 
tio  Romanos  nihil  contingit,  ooneeme  not,  L. —  To 
pofftUe,  Mlain,  defile,  infeet,  taint,  corrupt  (mostly  P. 
perf) :  (Gallos)  contactos  eo  scelere,  L. :  contacta 
miias  r:ibie  inyenum,  L.:  (equi)  nullo  mortali 
opere  oontacti,  Ta. :  labelUs  Pocula,  lu.  —  To  at- 
tain^ readt,  arrive  at:  naturam  sui  similera. — 7b 
happen,  befall,  fall  out,  come,  take  place,  turn  out, 
eome  to  paae,  occur :  tot  propter  me  gaudia  illi 
ooDtigisse  laetor,  T. :  si  hoe  contigit  nemini :  quam 
rem  pauds  contigisse  docebat,  Gs. :  quod  ei  merito 
oontigit :  cui  Omnia  contigerant,  O. :  Quod  satis 
est  cui  contigit,  H. :  speciosae  (opes)  contigerant, 
he  had  a  reepedMe  fortune,  Ta. :  ubi  quid  melius 
ooDtingit,  H. :  oeleriter  anteoellere  omnibus  conti- 
git: Non  cui  vis  homini  contingit  adirc  Gorinthum, 
Am  Me  luck,  H. :  lovis  esse  nepott  Gontigit  baud 
uni,  0. :  utinam  Gaesari  contigisset,  ut  esset,  etc. 

2.  con-ttngo  (-gao),  — ,  — ,  ere,  to  tnet,  moiat- 
en:  (lac)  sale,  to  sprinkle,  Y. :  corpus  arourcft,  V. 

oontiiraatioy  dnis,/.  [oontinuo],  a  continuance, 
prclonffotion:  roagistratils,  L. — A  aeriee, amiinua- 
Uxm^  tueeetdon  :  rerum :  imbrium :  in  (rebus)  pera- 
gendis,L. — ^In  rhet, a^wrioc^;  verborum. 


1.  oontiiiuo,  adv.  [continnus],  immediat^y, 
forthtoith,  atraiffhtway,  directly,  without  delay: 
mors  continue  ipsam  oocupat, jua^  afterwarda,  T. : 
Hand  mora,  continue  matris  praeoepta  facessit, 
y. :  Ut  vel  oontinuo  patuit,  H. :  Egoraet  continuo 
mecum,  /  immediately  aaid  to  n^df  T. :  spem 
continuo  adulescens  superavit,  eu  aoon  aa  he  grew 
up :  continuo  ut  vidit. — By  conaequence,  ruceaaari- 
ly,  of  course:  Gontinuo  sic  ooUige,  quod,  etc.,  draw 
the  immediate  inference,  lu. :  non  continuo,  si  .  • . 
sum  sicarius,  it  doea  not  follow  that:  forsitan  non 
continue,  sed  certe,  si,  etc. :  si  malo  careat,  oon- 
tinuone  fruitur  summo  bono  ? 

2.  oontinao,  avi,  fttus,  &re  [continuus],  to 
join,  make  eontinuotu,  connect,  unite :  (aSr)  marl 
continudtusest:  aediRcia  moenibus,  L. :  Suionibus 
gentes  continuantur,  border  upon,  Ta. :  domes,  to 
ered  in  rowa,  S. :  f  undos  in  agro,  to  biiy  contiffuoua 
traela:  quae  (atomi)  aliae  alias  adprehendentes 
continuantur,  combine:  pontem,  ^nttA,  Ta. —  To 
make  coniinuoua,  carry  on  uninterruptedly,  extend, 
prolong,  draw  out,  continue :  die  ao  nocte  continu- 
ato  itinere,  Gs. :  diem  noctemque  itinere  continu- 
ato,  L. :  magistratnm,  S. :  alcui  consulatum,  L. : 
dapes,  aerve  diah  after  diah,  H. :  (libertas)  ad  hoc 
tempus  contiuuata  permansit:  paci  confestim 
oontinuatur  discordia  domi,  follow  dose  upon,  L. : 
damna  damnis,  Ta. — Of  Ume,  topaaa,  occupy :  diem 
noctemque  potaudo,  Ta. 

oontinaua»  ac(j,  [com- +2  TA-],  loining,  con- 
necting, uhinterrupted,  continuoua,  unbroken  :  Leu- 
cada  coutinuam  iiabuere  ooloni,  L  e.  a  peninsula, 
0. :  ignis  proxima  quaeque  et  deinceps  continua 
amplexus,  L. :  roontes,  H. :  montium  iugum,  Ta. — 
Of  a  person :  Nerva  principi,  neareat,  Ta. — F  i  g.,  of 
time,  auccesaive,  coniinuoua:  continuft  nocte,  the 
following  night,  0. :  ex  eo  die  dies  continues  quin- 
que,  Gs. :  mensis  octo :  aliquot  annos  continues, 
trithout  intemqjtion, — Of  events,  in  unbroken  auc- 
cesaion,  coniinuoua :  bella,  L. :  cursus  proeliomm, 
Ta. :  incommoda,  Gs. :  iter,  Gu. — Of  persons, /wr- 
aiatent,  unremitting:  aocusandis  reis,  Ta. 

contio  (not  c6ncio),  dnis,/.  [for  conventio]^a 
meeting,  aaaembly,  conuocation,  gaihering,  audience : 
advooat  oontionem :  habere,  L. :  populi,  S. :  mili- 
tum,  Gs. :  plebem  ad  oontionem  vocare,  L. :  ut 
omnis  oontio  audire  posset :  rem  in  contione  age- 
re  :  laudare  alqm  pro  contione,  before  the  people, 
S. :  pro  contione  edixit,  publidy,  h. :  oircumf usa 
turlMt  in  contionis  modum,  L. :  oontio,  quae  ex  im- 
peritissimis  constat  —  ^  discourse,  onUion, public 
address,  Jiarangue,  apeedi :  oontionem  apud  milites 
habere :  hesterna :  libera,  L. :  in  Gaesarem,  Gs. : 
contra  Antonium :  de  roeft  salute :  in  oontionem 
ascendere,  to  come  forward  to  speak:  (populus)  me 
in  oontionem  vocavit,  demanded  a  speeeli, 

oontidn&bimdiui^  adj,  rcontiop^i:]^ 


OOntlfkwaUM 


184 


OCMitlft 


in  pMie^  harangmng^  prodaiminff  :  haeo  prope, 
L. :  velut  oontionabundiiB  interrogabat,  Ta. :  faaec 
propalam,  L. 

oontl5niUfl|  e,  adi.  [oontio],  of  a  popular  09- 
aembly^  mob^like^  vmgar:  prope  clamor,  Wee  a 
nbob*B  :  hirudo  aerarii :  senex,  a  demagogue^  L. 

conti5nariu8|  adj.  [contionor],  of  a  public  at- 
aembly,  rnob-like :  popultig. 

contionator,  oris,  m.  [coutionor],  an  harang- 
ueTj  denuigogue^  agiUUor, 

oontidiior,  fttus,  &tf,  dep.  [contio],  to  meet,  eon- 
vene^form  an  anembly:  singuli  uuiveraos  oontio- 
nantes  timeat,  L.  —  To  make  a  speech^  deliver  an 
oration^  harangue^  address,  declaim  :  ex  turri :  cum 
es  nudus  contionatus :  apud  milites,  Cs. :  haec  ve- 
lut contionans,  L. :  caterra  contionata  est,  *huic/ 
etc.,  dedaimed:  contionatus  est,  non  siturum,  etc., 
declared  before  the  people. 

oontinnoiila,  ae,/.  dim.  [contio],  an  harangue, 
petty  speech:  in  contiunculas  detnidi. 

con-torqneo,  torsi,  tortus,  ere,  to  turn,  tvfist, 
twirls  swing,  tehirl^  brandish,  t9t«^  hurl :  globum 
celeritate :  proram  ad  undas,  V. :  silvas  insano 
vortice,  V.— -Of  weapons :  hastam  viribus,  0. :  spl- 
cula  lacertis,  V. :  hastam  In  latus,  etc.,  Y. :  exous- 
sae  contorto  verbere  glandes,  the  sling,  0. — ^Fig., 
to  turn,  injtuence:  (auditor)  ad  remiasionem  animi 
est  oontorqnendus. — Of  utterance,  to  hurl  forth, 
throw  out:  verba. 

OOntx>rt6,  adu,  with  comp.  [contortus],  perplex- 
edly, perversely :  dicere:  oontortius  concludi. 

contortion  6nis,/.  [com- +TARC-],  a  whirling : 
dexterae,  Her.  —  Intncaey,  complication :  contor- 
tiones  orationls. 

oontortor,  6ris,  m.  [com--f-TARC-],  a  wrester, 
perverter :  legum,  T. 

oontortuluo,  atff.  dim.  [contortus],  somewhat 
perverse:  conclnsiimculae. 

oontortus,  adj.  [F.  of  contorqueo],  vehement, 
energetic:  oratio. — Involved,  intricate :  res. 

contra,  €ulv.  and  prcup.  [eomp.  of  com-;  see 
1  cum].  I.  Adv,,  of  position,  in  oppotiti^m,  op- 
po9iie,face  to  face,  in  front,  on  the  other  side:  sig- 
num  contra  animo  finivit,  Le.  mentally  drew  a  line, 
L. :  stare,  lu. :  ulmus  erat  contra,  in  front,  0. : 
consistere,  to  make  front,  Cs. :  poeita  Hispani&, 
opposite,  Ta. :  intueri,  in  the  face,  L. :  oscula  non 
pervenientia  contra,  so  as  to  meet,  0.— Fi  g.,  of  ac- 
tions, in  turn,  in  return,  back,  on  the  other  hand, 
likewise:  Audi  nunc,  in  turn,  T. :  Mettins  TuUo 
gratulatur,  contra  Tallus  Mettium  adloquitur,  L. : 
at  tibi  contra  Evenit,  ut,  etc.,  you  have  your  re- 
ward, H. :  cui  latrans  contra  senex  (i.  e.  respondit). 
Ph. :  si  scias  quod  donum  huic  dono  contra  com- 
paret,  what  counter-gift,  T. :   Faoere  contra  huic 


aegre,T.:  tibi  contra  gntiam  Referre,  T. — Of 
opposition  or  strife,  in  opposition,  on  the  other 
side:  obniti  contra  sufficere,  to  have  strength  to  re- 
eist,  v. :  pugnare,  0. :  voeiferans,  L. :  pauca  accipe 
contra,  H. :  contra  feriundt  copia,  meJdng  a  amn- 
ter-attack,  S. :  quid,  si  da  litteris  oorruptis  contra 
venit?  as  his  accuser:  est  contra  tadicatum,  an 
adverse  decision:  lioere,  to  compete,  Gs. :  nihil  qaod 
contra  peterent,  to  crnnpetsfor:  qui  contra  feoerit, 
the  transgressor. — ^With  verbs  of  saying,  in  oppoei- 
turn,  on  the  other  side,  in  answer:  cum  contra  die- 
turns  Hortensius  esset,  as  opposing  counsel :  contra 
qui  dicit,  the  opponent :  cum  nemo  contra  diceret, 
denied  it :  nihil  contra  disputabo  priusquam  dixe^ 
rit,  make  no  objection :  quid  contra  reus  f  says  in 
reply :  contra  dicentibus  inimicis,  Gs. :  quid  contra 
dicerem  meditabar,  how  to  reply:  id  quod  contra 
diceretur  refellere,  the  objections:  quod  in  ea  causi 
contra  dicendum  est :  dicitur  contra,  nullum  esse 
testamentum,  the  objection  is  made:  respondit  nee 
contra  dici  quin,  etc.,  there  was  no  ohjeetion,  L. — 
Reversely,  in  an  opposite  manner,  the  contrary^  the 
opposite :  in  stultitia  contra  est,  with  fools  the  re- 
verse is  true:  quod  contra  est,  S. :  utrumque  con- 
tra accidit :  alia  probabilia,  contra  alia  dicimus, 
improb€J>le:  cognoscere  quid  boni  utrisque  ant 
contra  esset  (L  e.  roali),  S.  —  On  the  contrary,  on 
the  other  hand,  conversely :  tu  contra  obicies :  Ro- 
manus  conserere  pugnam  vellc,  contra  eludere 
Poenus,  L. :  iusta  omnia  decora  sunt,  iniusta  con- 
tra indeoora:  ut  hi  miseri,  sic  contra  illi  beatt 
quoB,  etc :  imperavi  nihil,  et  contra  patribus  pa* 
rui,  but  on  the  contrary :  non  enim  tua  culpa  est 
.  . .  contraque  summa  htus :  at  contra :  sed  con- 
tra :  contra  autem :  falso  queritur  quod,  etc :  nam 
contra,  etc.,  S. :  quin  contra,  nay  on  the  contrary, 
L. — ^Followed  by  atque  or  oc,  contrary  to,  different 
from,  otherwise  than:  simulacrum,  contra  atque 
ante  f uerat,  ad  orientem  oonvertere :  contra  atque 
esset  dictum,  Cs. :  si  haec  contra  ac  dioo  essent 
omnia:  contra  ac  ratus  erat,  S.:  contra  quam  fas 
erat,  contrary  to  the  divine  law :  contra  quam  ipse 
censnisset,  contrary  to  its  own  resolution. 

II.  Praq>.,  with  aoc.  (in  prose  before  its  case, 
except  sometimes  a  rd.  pron.),  of  position,  before, 
against,  facing,  towards,  opposite  to,  contrary  to, 
over  against :  insniae  latus  est  contra  Galliaro,  Gs. : 
pacatis  contra  insulam  suam  terns,  L. :  Carthago 
Italiam  contra,  V. — Opposite,  towards,  against,  fac- 
ing, over  against:  contra  vos  in  contione  consiste- 
re, to  face  you:  a  f route  contra  hostem,  Cs. :  Al- 
banos  contra  legionem  conlocat,  L. :  quos  agmina 
contra  Procurnint,  V. ;  contra  banc  Romara  altera 
Roma,  a  rival  to. — F  i  g.,  in  answer  to,  in  reply  to  : 
contra  ea  facturos  clamitabat,  etc.,  Cb.  :  contra  ea 
aiebat,  etc.,  L. :  contra  postulata  nuntios  mittit, 
S. :  Quae  contra  breviter  fata  est  vates,  V. — With 
valere,  to  weigh  against^  counterbalance,  avail 
Digitized  by  V^OOQIC 


185 


oontrwltts 


agamd  :  hac  ratio  oontrm  oniiie  iui  iorandoin  valet : 
oontrmne  laenim  nil  Tftlere  Pauperis  ingeniam  f  H. 
— Of  oppoflttioQ  or  strife,  affomat,  wiih,  in  hoMity 
to^oM  the  etumy  of:  contra  Oaesarem  gerere  bel- 
lom :  anna  contra  senatum  tuU :  armis  contendere 
contra  populum  R.,  Gs. :  contra  Crustaminos  pro- 
fectos,  marched  agamtt^  L. :  nihil  se  contra  Sequa- 
nos  consili  inire,  take  lumtile  measuree  againd^  Cs. : 
contra  salotem  urbis  incitari :  paratus  contra  eum : 
agere  contra  faominero,  p/(0a(/ o^atfu^ ;  nihil  satis 
firmum  contra  Metellum,  S. :  contra  difBcultates 
prondere,  S. :  vi  contra  yim  resistere,  L. :  defenato 
contra  vim :  contra  me  sentire,  hM  an  unfavora- 
bU  opinion:  quem  contra reneris  antea, /or  wlioee 
advertanf  you  were  eowuel:  pugnandum  contra 
roorbam :  (provinciam)  contra  Gaesarem  retenturi, 
«  the  enemy  of:  eae  res  contra  no«  fadunt,  make 
ogaimd, — Ayainat,  m  oppomtion  to^  a$  the  opponent 
of:  tibi  contra  nos  dicendam  putes:  contra  iuris 
coosaltos  dicere,  ayainet  their  opimone:  contra 
caput  dicere,  to  plead  ayainU  life :  contra  Epicu- 
ram  dictum  est,  in  reply  to:  consuetude  contra 
decs  dbputandi,  i.  e.  ayainet  the  existence, — Jyainet, 
ff^urioiua  to,  unfavorable  to,  to  the  diaadvemtaye  of: 
nihil  contra  me  fecit  odio  mel :  aliquid  contra  Cae- 
saiem  Pompeio  suadere:  contra  se  ipse  misericors, 
to  hit  own  if^uryt  Ph. :  contra  valetudinis  commo- 
dum  laborare. — E  s  p.,  of  offences,  eiyainet,  in  vio> 
ItHon  of:  pecuniam  contra  leges  auferre :  contra 
fas :  contra  ins  gentium,  L. :  contra  verecundiam, 
t»  ditr^ard  of:  contra  rem  p.  feeiase,  to  have  been 
yuUty  of  treason  :  vim  earn  contra  rem  p.  lactam 
decemere,  L. :  contra  morem  faoere :  quod  contra 
legem  esset:  contra  fldem.  —  Of  opposition  in 
thought,  €onir€try  to,  oppoeite  to^  the  reeerae  of: 
sed  miht  contra  ea  videtur,  t/te  contrary  eeema  true^ 
S. :  contra  ea  Caesar  putabat,  otherwiae,  Gs, :  con- 
tra ea  benigne,  on  tlie  other  hand,  L. :  cuius  a  me 
corpus  crematum  est,  quod  contra  decuit  ab  illo 
meum  (sc  cremari),  whereaa:  quod  contra  oporte- 
bat  deticto  dolere,  correctione  gaudere,  while,  on 
the  contrary, — With  an  abstract  noun,  cotUrary  to, 
beyond,  againat:  contra  omnium  opinionem  (L  e. 
contra  ac  rati  erant),  Cs. :  contra  opinionem  lu- 
gurthae,  againat  t/te  eapeetation,  S. :  cetera  contra 
spem  salva  invenit,  L. :  contra  timorem  animi 
praemia  sceleris  adeptus,  8. 

contractio,  onis,/.  [com-+TRAG-],  a  draw- 
ing together,  contraction:  digitorum:  supercilio- 
rom:  frontis. — Fig.:  anlmi  in  dolore,  dejection. 
—A  shortening,  ahortneaa :  paginae :  sjtlabae. 

contractituioula,  ae,  /.  dim,  [  contractio  ],  a 
trifiing  dejeelion,  aadtieaa:  animi. 

oontraoto^  are,  see  contrecto. 

ooixtract(i%  adj.  with  camp.  [P,  of  contraho], 
drawn  together,  compreaaed,  contracted,  ahort,  nar^ 
row,  reatrietcd,  Umitid:  narea  oontractiores  habent 


introitfls :  cuticula,  wrinkled,  lu. :  frons,  H. :  vesti- 
gia vatum,  the  narrow  path,  H. :  ipsos  in  usQs  lo- 
cus, too  fiarrotffi  v.  — Fig. :  ambitus  verborum, 
brief:  studia  contraction,  mor^  limited:  pauper- 
tas,  atinted,  H. :  Contractus  Icget,  in  retirement,  H. 

oontri-dioo,  dizl,  dictus,  ere,  to  apeak  againat, 
contradict:  sententUs  aliorum,  Ta. :  contradicen- 
tibus  inimicis,  Cs. 

oon-traho,  trftzl,  tractus,  ere,  to  draw  together, 
collect,  aaaemble:  exercitum  in  unum  locum,  Cs.: 
copias  eo,  N. :  navibus  coaotis  contractisque,  Cs. : 
viros,  y. :  undique  fontia,  0. :  utrumque  ad  col- 
loquium, L. :  contrahe  quidquid  animis  vales,  caU 
to  your  aid,  V. — To  draw  doae,  draw  in,  control, 
ahorten,  narrow,  leaaen,  abridge,  diminiali :  pulmo- 
nea  se  contrahunt:  braccliin,  V. :  frontem,  to 
wrinkle:  voltum,  0.:  contractum  caput,  bowed, 
H. :  castra,  Cs. :  vela,  to  ahorten,  H. :  umbras,  0. : 
mare  contrahitur,  ia  narrowed,  0. :  contracta 
aequora  sentire,  to  encroach  on,  H. :  tempora  veris, 
to  ahorten,  0. :  tempestas  contrazit  caelum,  nar- 
rowed, H. :  contracto  frigore  pigrae  (apes),  i.  e.  atiff 
with  cold,  y. — F  i  g.,  to  bring  about,  aeoonipliah,  exe- 
cute, contract,  cauae, produce:  amicitiam:  negotium 
mihi :  numinis  iram  mihi  (arte),  O. :  bilem  tibi, 
lu. :  causam  certaroinis,  L. :  porca  contracta,  due 
(in  expiation). — To  tranaad,  contract,  bargain, 
condude:  cum  rege  rationem,  an  account:  aes 
alienum :  ex  rebus  contraheudis :  rerum  contrac- 
tarum  fides,  of  contracta :  res  inter  se,  L. :  cum 
altero,  deed, — To  draw  in,  lessen,  check,  restrain: 
animos :  appetitOs :  cupidinem,  H. 

OOQtririe,  adv*  [contrarius],  in  oppoaite  waya, 
in  a  diffa-ent  manner:  scriptum  esse:  relata 
verba:  dicere, Ta. 

oontrarinin,  I,  n.,  see  contrarius. 

oontrirlnfli  aeff,  [contra]. — Of  position,  lying 
over  against,  opposite :  ripa :  collis  huio,  Cs. : 
Phrygiae  tellus,  O. :  contrario  ictu  transfixus,  by  a 
blow  from  the  opposite  direction,  L. :  volnera,  in 
front,  Ta.  —  Opposite,  contrary,  opposed,  conflict^ 
ing:  defendere  contrariam  partem:  inter  se  pug- 
nantia  studia:  disputare  in  contrarias  partis,  on 
both  aidea  :  huius  virtutis  vitiositas :  iura  omnibus 
aliis:  aestus  vento,  O. :  ex  orationibus  capita 
altema  inter  se  contraria :  contrario  motu  atque 
caelum,  oppoaite  to  that  of  the  aky. — As  aubat,  n., 
the  oppoaite,  contrary,  reverse:  contrarium  est .  . 
ut  frigus  calori,  the  antithesis:  lex  imperans  ho- 
nesta,  prohibens  contraria:  si  ea  volt  ...  sin 
autem  contraria,  etc,  N. :  vocant  animum  in  con- 
traria, in  opposite  directions,  Y. :  in  contraria  ver- 
sus, transformed:  vitia  quae  sunt  virtutum  con- 
traria, the  opposites:  ex  contrario,  on  the  contrary, 
on  the  other  nand,  Cs. :  hoc  ex  contrario  contendo: 
e  contrario,  N.  —  HostUe,  inimical,  antagonistic : 
Tibi,  Ph.:  Utoralito^^^y^^  undis  ignis,  0. 


contreotetio 


186 


QQIlilinQO 


oontrectatio  (oontraot-),  6nl8|  /.  [oontreo- 
to],  a  touching^  corUad :  eqaae. 

oontrecto  (contraoto),  ftvT,  atus,  Sre  [com- 
+tracto],  to  touchy  handle^  come  in  wniad  vfith, 
feel:  pectora,  0.:  (liber)  contrectatus  manibas 
Tolgi,  H. :  contrectata  pudicitia,  ffioiatedy  Ta. :  cor- 
poB  oculis  volgi  contrectandum,  Ta.— Fig.,  to  turn 
over^  dwell  upon :  mente  varias  voluptates. 

oon-tremiscov  mul,  — ,  ere,  ine?L,  to  tremble, 
shake,  shudder  :  tota  mente :  metu,  S. :  omne  Con- 
tremuit  nemus,y. — ^Fig.:  cuins  niimquam  fidea 
oontremuit,  wavered:  pericalum,  shudder  at,  H. 

oon-tremo,  — ,  — ,  ere,  to  tremble,  quake:  cae- 
lum tonitru  contremit,  Pac.  ap.  G. 

oon-tribuo^  tribul,  tribOtus,  ere,  to  unite,  in- 
corporate, associate,  enroll  together:  cum  Oscensi- 
bu8  contributi,  Cs. :  Phocenses  iis  contribuenint, 
L. :  C!orinthum  in  anticum  gentis  ooQcilium,  L. : 
urbes  ad  condendam  Megalcn  contributae,  L. — To 
join  in  giving,  contribute,  add:  aliquid,  0.:  pro- 
priua  tecum  annos,  share,  Tb. 

oontristOb  ftvl,  atus,  ftre  ^com-+tri8ti8],  to 
sadden,  make  gloomy,  doud,  dtm,  darken:  frigore 
caelum,  Y. :  (Aquarius)  annum,  H. 

oontiitas,  adj.  [P.  of  contero],  worn  out, 
trite,  common :  praecepta :  proverbium  vetustate. 
— Worthless:  praemium. 

controirerBia  (-voniia),  ae,/.  [controversus], 
a  contention,  quarrel^  question,  dispute,  controversy, 
dAate  :  privata :  rem  in  controvergiam  rocare :  re 
in  controversiam  deductfl,  Cs. :  in  controversiam 
venire:  dirimere  controversiam:  sedare:  heredi- 
tatis :  de  loco,  Cs. :  verb! :  non  erat,  quin  verum 
dicerent :  nihil  controversiae  f uit,  quin,  etc.,  L. : 
Bine  controvorsia,  indisputably. 

oontroverBiOBUS,  adj.  [controversia],  much 
controverted:  res,  L. 

oontrdvexvaa,  adj.  [contro-  (cf.  contra) + ver- 
sus], disputed,  qwattionable,  undecided:  ius:  res: 
anspicium,  L. — l>ispHtations :  gens  naturft  (dub.). 

oon-tmcido,  &\l,  atus,  are,  to  cttt  to  pieces,  cut 
down,  pttt  to  the  sword:  corpore  contrucidato. — 
Fig.:  rem  p. 

oon-trtido,  bI,  sus,  ere,  to  thrust,  crowd  togeth- 
er: aliquos  in  balneas. 

oontabenialis,  is,  m.  and/.  [com-+taberna], 
a  tent-companion,  messmate  (usu.  ten  men  and  a 
decanus  in  one  tent),  C,  Ta.,  Cu.— ^  perstmal  fol- 
lower, attendant :  Pompeio. — A  comrade,  compan- 
ion, associate,  colleague :  tui :  meus  in  consulatu. 

oontubeminm,  l,  fi.  [com-+tabenia],  com- 
nanionship  in  a  tent,  the  relation  of  a  general  and 
fUs  personal  follower:  oontubemi  neoessitudo: 
patris,  S. :  alqm  contubernio  aestimare,  by  intimate 
eompanionsldp,  Ta. :  militum,  with  the  soldiers,  Ta. : 


mnliebris  mWtitLe,  eoneubinage, — Of  animals,  a 
dwelling  together.  Ph.— Of  slaves,  marriage,  Cu. — 
A  common  war- tent >*  deponere  in  contubernio 
arma,  Cs. — An  abode  of  slaves,  Ta. 

oon-tneor,  uitus,  6rl,  dep.,  to  look  on,  gaze 
upon,  behold,  survey  :  contueroini  os,  look  him  in 
the  face:  alqm  oculis:  id  novum  contnena,  observ- 
ing this  novelty,  N. — Fig.,  to  contemplate,  regard: 
a  contuendis  malis  avocare  aliquem. 

(  OontoittlB,  Us  ),  m.,  a  beholding,  —  Only  abl. 
sing. :  parricidanim,  Cu. 

contumaoia,  ae,/.  [contumax],  inJUaabilitu, 
contumacy,  obstinacy,  stubbornness :  ilia  tua :  in 
voltu,  L. :  responsi :  adversus  principem,  Ta. — 
Jflrmness,  constancy :  libera. 

oontmnioitM;  adv.  with  eomp.  [oontumax], 
obstinately,  stubbondy  :  soribere :  omnia  agere,  L. : 
contumacius  se  gerere,  N. 

oontumax,  Acis,  adj.  with  eomp.  rcom.+  l 
TEM-],  insolent,  unyieldmg,  obstinate,  sHff-neeked: 
quis  contumacior  ? :  animus,  Ta. :  voltus,Cu.: 
lima,  Ph. 

contamella,  ae,/.  [com-+l  TEM-],  inamU, 
abuse,  affront,  reproach,  invective,  contumely:  ei 
facere  oontumeliam,  T. :  contumelias  dicere,  L. : 
improboram :  tam  insignem  in  me  aocipere,  T. : 
tantft  adfectus:  tant&  aooeptA,  Cs. :  contumeliam 
reroanere  in  exercitu  sinere,  diegraee,  S. :  addere 
contumeliam  iniuriae,  Ph. :  contumelias  perferre^ 
Cs. :  graves,  H. :  verborum :  a  quibus  contumelift 
perfugae  appellarentar,  Cs. :  ingenium  contumelift 
adoensum,  S. :  quam  sine  oontumelia  describo.— > 
Person.:  Contumeliae  f anum.  —  Fig.,  if^wry, 
assault,  violenee:  naves  factae  ad  contumeliam 
perferendam,  violence,  Cs. :  praebere  ora  contume* 
liis,  to  the  blows,  Ta. 

contumelioae,  adv.  with  eomp.  and  «t^.  [con- 
tumetiosus],  abusivdy,  insolently :  hoc  dioere :  con- 
tumeliosius  facta  iniuria,  T. :  oontumeliosissime  ei 
male  dicere. 

contumeUoBUBk  adj.  with  eomp.  [oontumelia], 
full  of  abuse,  reproachful,  abusive,  insulting :  con- 
tumeliosis  vocibus  prosequi,  Cs. :  in  ediciis :  te 
esse  dlcunt  contumeliosum,  quod,  etc. :  oratio : 
quod  contumeliosum  in  eos  foret,  si,  etc,  S. 

con-tamuldv  — ^  — ,  Are,  to  cover  with  a 
mound,  inter,  bury :  contumulari  humo,  O. 

oon-tandov  tudi,  tflsus  or  tansus,  ere,  to  beat, 
bruise,  grind,  crush, poiund,  break  to  pieces:  pugi- 
les  caestibus  contusi :  Yos  sazis,  H. :  pectus  icto, 
0. :  flos  nulto  oontusua  aratro,  Ct :  contusi  inter 
saxa,  L. :  nails  a  f ronte  resimas,  to  flatten^  O. : 
radicibus  oontusis  equoa  alere,  Os. :  herbas,  Y. — 
Of  gout:  (oberagra)  articulos,  racA^d^  H. — ^Fig., 
to  break,  crush,  destroy,  subdue,  put  down,  baffle, 
elteck :  populos  f  erocis,  Y. :  ^an^ [b^m,  L. :  opes 


187 


oohtmiIo 


coQtnsae  (opp.  auctae),  S. :  praedoois  a^idaciam : 
regnm  minas,  H. :  animoB,  Ta. 

ooiitan8ii%  P.  of  contuodo. 

contiirbatid,  5nis,  /.  [  contorbo  ],  confution^ 
ditquiet,  canttemation :  mentis:  est  metus  exou- 
tieus  cogitata. 

conturbatiu,  adj.  with  amp.  [P.  of  contur- 
bo],  distraeUd^  ditordered^  corfuted^  ditqttiettd : 
oculus :  homo :  discedit,  in  cwifittum  :  m  sori- 
bendo  conturbatior. 

con-turbo,  &vT,  &ttis,  are,  to  confuse^  duturb^ 
deraugey  disorder,  confound:  ordines  (militam),  Sw : 
rem  p.,  S. — F  i  g.,  to  disturb,  diamtiet :  mlhi  Ratio- 
nes,  i^t  my  flans,  T. :  te. — Esp.,  in  business, 
with  a/^.  of  rationes,  to  confound  tuscounts,  fail, 
be  insoivent,  be  bankrupt :  me  conturbare  oportet? : 
S5c  Pedo  conturbat,  lu. 

oontofs  I,  m.,  ;=  Koi/r«$f ,  a  pole,  pike :  conti  bini 
a  ppora  prominentes,  L. — As  a  weapon,  V. :  contis 
praeGxa  capita,  Ta. — A  boat-hook,  Y. 

oontojraa,  P.  of  contundo. 

oonnbialis  (not  connll-),  e,  adj,  [  connbiam  ], 
ofwedioek,  amjugal:  iura,  0. 

contkbtom  (not  conntt-),  n.  [oom^+nnbo], 
marriage,  vedloek  (as  a  civil  institution;  cf.  con- 
iogiam,  the  personal  union),  0. :  per  oonubia  6ae- 
tatoB  flccum  miscuere,  S. :  natae,  V. :  nostra,  toith 
nu,  O. :  Pjrrhtn'  conubia  senras  f  V. :  conubiis 
ambire  Latinnm,  i.  e.  for  Ms  daughter's  hand,  V. 
— The  right  of  intermarriage:  conubia  plebei  cum 
patribus  sancire:  patrum  et  plebis,  L. — Sexual 
union,  O, 

coxitia,  I,  m.,=z  Kufvocy  a  cone.-  coni  forma. — 
The  apex  of  a  helmet,  V. 

oon-valefloo^  lul,  ere,  inch,,  to  recover,  regain 
health,  grow  strong,  gain  stre^^h :  ilico :  ex  mor- 
bo:  de  volnere,  0. :  hoc  spatio,  Cs.:  in  dies :  ignis 
convalait,  O. :  ut  convalescere  civitas  posset : 
mens,  O. :  opinio  de  aliquft  re  convaluit,  Cu. 

con-TaUlfl,  is,  /.,  a  valley,  ravine,  ddL,  C. : 
magna,  Cs. :  interiectae  eoUibus  convalles,  L. :  de- 
pressae,  V, 

oon-vaao^  ftvl,  — ,  ftre  rcom-+vasa],  to  pack 
together,  pack  up  :  atiqnid,  T. 

oonveoto^  — ^  — ,  are,  freq.  [  conveho  ],  to 
carry  together,  heap  together/  recentis  praedas, 
V. :  ligones  ex  agris,  Ta. 
oon-veotor,  oria,  m.,  a  fellow-passenger, 
con-Telio,  TgxT,  vSctus,  ere,  to  carry  together, 
eoHeet,  store  :  framentnm  ex  regionibus  in  urbem, 
Cs.:  frumentum  Gapuam,  L.:  lintribus  in  eam 
insulam  materiem:  ex  ante  convecto  sufficere, 
prerious  stores,  L. — Pass,,  to  be  carried  rapidly, 
fy:  per  auras,  v. 


oon-vello,  yeni,  toIsos  or  tuIsus,  to  tear  away, 
pluck  vp,psUl  off,  wrest,  rend:  veotibus  saxa  tur- 
ris,  Cs. :  gradOs  Castoris :  acsculum,  V. :  glaebam 
vomere,  Ct. :  repagula :  signa,  to  pluck  up  (in  de- 
camphigX  L. :  simulaoniiQ  e  sacrario :  ab  humo 
siWam,  V. :  robora  suft  terrft,  0. :  Roma  convolsa 
sedibus  suia :  alqd  duro  ferro,  cut  off,  V. — To  tear 
to  pieces,  cleave,  rend,  dismember,  shatter,  break: 
dapes  dente,  0. :  Convolsum  remis  aequor,  Y. : 
(nares)  oonvolsae  undis,  shattered,  Y. — Fig.,  to 
shake,  ehatter,  destroy,  overthrow,  nullify :  consue- 
tudinero :  si  eam  (opinionem)  ratio  conrellet :  rei 
p.  statum :  acta  Dolabellae :  fata,  0. :  fidem,  Ta. 

oonvenae,  ftraro,  m,  and  /.  [  com-  +  BA-, 
YEK-],  assenMed  strangers,  refugees,  vagabonds: 
convenas  congregasse :  convenarum  plebs,  U 

conveniens,  entis,  adj.  \P,  of  oonvento], 
agreeing,  consistent,  corresponding:  hunc  super- 
bum  habitum  convenientes  sequebantur  contemp- 
tUs  aures,  etc..  It, :  recta  et  conrenientia  nature 
desiderat:  sibi  convenientia  iinge,  H. :  nihil  de- 
cretis  eius :  omnia  inter  se. — F  i  g.,  fit,  becoming, 
appropriate,  suitable:  Sit  bene  conveniens  toga. 
0. :  dies  cum  populi  voltu,  0. :  oratio  tempori,  L. : 
Reddere  personae  convenientia  cuique,  H. :  Yenus 
annis  nostris,  0. :  ad  res  secandas :  gratulatio  in 
e&  vlctoriS,  L. — Harmonious,  wdl'disposed:  pro- 
pinqui  optime. 

oonrenienter,  adv.  [  conveniens  ],  fitly,  suit- 
ably,  conformably,  consistently:  dici:  cum  ea  (na- 
ture) vivere:  naturae,  H.r  ad  fortunae  statum 
loqui,  L. 

oonvenlentLay  ae,/.  [conveniens],  agreement, 
harmony,  symmetry  :  naturae :  rerum  in  amicitia : 
naturae  cum  extis. 

oon-veniOy  v§nl,  ventus,  ire,  to  come  together, 
meet,  assemble,  gather,  come  in  a  body :  ex  provin- 
ciil,  Cs. :  ad  Caesarem  gratulatum,  Cs. :  ad  eum 
defendendum,  S,:  Romam  Italia  tola  convenit: 
unum  in  locum,  Cs. :  in  consilium  f requentes :  in 
unum,  S. :  dvitates,  quae  in  id  forum  convenirent, 
i.  e.  had  their  seat  of  jtistice  in :  clam  inter  se : 
uno  in  loco. —  7b  address,  accost,  meet,  visit,  obtain 
an  interview  loith :  Pamphilum,  T. :  Yerrem :  euro 
in  itinere,  Cs. :  per  Gablnium  ceteros,  S. :  ut  se 
conveniri  nolit :  conveniundi  patris  tempus,  T. : 
aditum  petentibus  conveniendi  non  dabat,  N. — 
F i  g.,  to  come,  fall:  in  mannm,  under  tutelage  (see 
manus),  C. — To  come  to  a  decision,  be  concludea,  be 
agreed  on,  be  settled:  si  in  eo  manerent,  quod  con- 
venisset,  Cs. :  condioiones  non  convenerunt,  N. : 
id  convenerat  signum,  Ij.  :  id  modo  non  convenie- 
bat,  quod,  etc.,  on  that  point  only  there  was  no 
agreement,  h. :  pax  conrdnit,  S. :  in  eas  oondicio- 
nes  cum  pax  conveniret,  L. :  quod  (signum)  con- 
venerat, Cs. :  Haec  fratri  meoum  non  oonveniunt, 
T. :  quod  tempus  inter  eos  coinmitumdi  proeli 


Qonr^mtitikxm 


188 


coDTeneratf  Os. :  qui  ( iadex )  inter  ad^emrios 
conveniasct :  paoem  ooni^eatani  f nistra  f uisse,  8. 
— Impers.^  it  ts  agreed^  w  $eUUd:  oonTeilit,  reUqua 
belli  perfecta,  u  gmeraUy  <U9tried,  L. :  quibua 
ooDSuliboa  interierit  non  convenit,  N. :  pacto  oon< 
yfinit,  ut,  eto.,  L. :  omnia  exercitus,  at!  oonvenerai, 
deductus,  etc.,  S. :  tibi  cum  bonis  dvibus :  oonve- 
niat  miht  tecum  neoesse  est,  ipsum  fecisse,  etc., 
you  and  J  mtui  need»  agreey  tkat,  eta :  quern  ad 
modum  (aedes)  traderetur:  inter  oonsnles  satis, 
L.:  sae^ia  inter  se  oonvenit  ursis,  there  ie  har- 
mony^  lu. — Tofit^  he  adapted  to:  ad  pedem  apte: 
Dicitur  toga  convenisse  Menandro,  to^  we//  on^  H. 
— 2b  he  fit^be  euiiabU,  become^  caneiet,  (^Pfiyt  he- 
Umgy  he  appropriate:  conveniunt  mores,  T. :  Non 
bene  conveniunt  ICaiestas  et  amor,  agree^  0. :  in 
hunc  ordinem:  ad  mazimam  partem:  ad  num- 
mum  convenit,  agi-eee  to  a  farthing:  natura  homi- 
nis  cum  uni versa :  quid  posterius  priori  non  con- 
venit?: viris  laborem  convenire,  S. :  Kon  hoc 
conveniet  Ijrrae,  H. :  Baud  convenit^  ire,  etc.,  T. : 
quid  vos  sequi  conveniat:  confestim  te  interfec- 
tum  esse  convenit:  quo  sidere  terram  Vertere 
Conveniat,  y. :  sit  tibi  curae  Quantae  conveniat 
Munatius,  as  dear  as  he  ovg/U  tohe^R. 

oonventioius,  adj.  [  1  oonventus  ],  of  assem- 
hling^  for  attendanee  ;  hence,  aa  eubsL  n,  [ao,  aes^ 
money  paid  for  attending  an,  assembly, 

oonventioiiliiiii,  l,  n,  dhn.  [  %  couTentaa  1,  a 
petty  assembly f  association:  hominum. — A  plaee 
of  assembling  :  oonventicala  exstruere,  Ta. 

conTentiov  6nis, /.  [com-+BA-,  VEN-],  an 
agreement^  compact^  oonventUm^  L.,  Ta. 

conventom,  I,  tu  [1  conventus],  an  agreement^ 
company  contract,  convention :  stare  conventis : 
testes  conventorum,  L. :  pacti  et  conventi  formu- 
la: Ck>nventum  et  pactum,  a  marriage  eontract 
and  settlement,  lu. 

1.  oonventufl^  P,  of  convenio. 

2.  conventufl,  Us,  m.  [com-+BA-,VEN-],  a 
meeting^  assembly,  throng:  comitum,  T. :  virorum 
mulierumque :  primo  conventu,  S. :  conventu  pro 
solitudine  abuti:  natum  ConventQs  trahit  in  me- 
dios,  V. :  ridetur  ab  omni  C!onventa,  H. — A  eon- 
gress^  council:  civitatium,  L. :  Arcadum,  N. :  gen- 
tis,  L. — A  trading  company,  corporation :  in  pro- 
vinda  conventQs  magni :  Syracusanus :  Ck>rdubae, 
Ca. — A  judicial  session,  court  of  justice:  agere 
conventum,  to  hold  a  court :  ad  conventQs  agendos, 
Cs. :  per  conventOs  ire,  lu. — An  agreeing,  agree- 
ment :  ex  conventu,  by  agreement :  clamare  omnes 
ex  conventu,  wUh  one  accord. 

oon-verbero,  avi,  atus,  Are,  to  strike,  beat:  os 
Sttum,  Cu. 

oon- verro  (-▼orro),  I,  — ^  ere,  to  sweep  together : 
alqd  sabuli,  Gu.— 7b  gaUier  in, gain:  hereditates. 


oonveirsatio^  Onis^/.  [oonverso], /omi/tar  in- 
tercourse, association  (isLto):  mortslium,  Ta. 

oonveniov  onis,/.  [com- + VERT-],  a  tumit^ 
round,  revolving,  rswdution:  caeli:  mensium. — 
Fig.,  a  subversion,  alteration,  change:  rerum: 
tempestatum:  rei  p. — In  rhet:  in  extremum, 
rq>etitum  at  the  end  of  a  douse:  orationis,  the 
rounding  of  periods, 

oonverso,  — ,  — ,  ftre,  freq,  [  conversus  ],  to 
turn  around:  animus  se  ipse  conversaua. 

oon  •  Tersor,  fttus,  arl,  to  abide,  frequent :  in 
re§p&,Cu. 

oon-Terto  (-▼ortoX  ^  sus^  ere. — Thins.,  to 
turn  round,  cause  to  ttirn^  turn  btick^  reverse,  direct: 
in  infimo  orbe  luna  convertitur :  vox  Herculem  con- 
vertit,  L. :  ter  se,  0. :  vias,  V. :  caeli  conversa  per 
auras,  wheeledf  Y. :  conversae  acies  nituntur,  face 
to  face,  y. :  conversis  in  eam  partem  navibus,  Gs.: 
haec  (sica)  conversa  est  in  me :  conversa  cuspide 
montem  Impulit,  cotn/M/  tfte  spear  and  struck,  Y. : 
se  in  Phrygiam,  N. :  ad  hunc  se,  Gs. :  ooHa  ad 
freta,  O. :  legiones  ab  itinere  ad  suam  poientiam, 
withdraw  . . .  to  reinforce,  Gs. :  tigna  contra  vim 
fluroinis,  Gs. :  aspectum  quo  velleot.— Of  an  army, 
to  wheel,  turn,  ^ange  the  direction  of:  conversa 
signa  in  bostes  inferre,  change  front  and  charge^ 
Gs. :  signa  ad  hostem  converti,  to  face  the  enemy^ 
Gs. :  sese,  to  retreat,  Gs. :  conversis  siguis  redire, 
L. :  itinere  oonverso,  by  a  fiank  movement,  Gs. : 
acies  in  fugam  conversa,  routed,  Gs.:  oonvorso 
equo,  S. — Intrans,,  to  return,  turn  away:  ad  pe- 
dites,  S. :  in  regnum  suum,  S. ;  ad  uxorem  Sil  vlam, 
Ta.  —  Fig.,  trans.,  to  turn,  direct,  throw  back: 
risum  in  ludicem:  haec  ad  sues  quaestds:  ani> 
mum  ad  curam,  L. :  se  ad  timorem:  subitam  con- 
verter in  iram,  0. :  animos :  aculeum  testimoni 
sui :  omen  in  ipsum,  Y. :  se  ad  eos,  to  their  si^k 
port,  N. :  omnium  ora  in  me  convorsa  esse,  S.— 
To  attract,  Jlz,  rivet,  draw:  volgi  ora,  H. :  animoe, 
L.— 7b  change,  alter,  transform,  turn,  convert^  per- 
vert: se  ex  homine  in  beluam :  tellus  Indnit  con- 
versa figuras,  0. :  rem  p.,  to  bring  into  disorder: 
animum  avaritift,  S. :  civitatis  lingua  convorsa 
conubio  Numidarum,  S. :  castra  castris,  to  change 
continually,  Gs. :  conversa  numina,  alienated,  Y. : 
casQs  conversi,  w?ueh  undergo  a  change  of  form  : 
ad  salutem  convorti  hoc  malum,  T. :  ludl  ad  funus 
civitatis  conversi:  id  ad  salutem,  N.:  Deum  in 
hominem,  T. :  in  classem  nymphas,  Y, :  praemia 
in  pestem,  S. :  amicitiae  se  in  graves  inimicitias. 
— To  translate:  aliqua  de  Graecis :  libmm  in  La- 
tinum. — Intrans^y  to  changSf  turn,  be  changed,  go 
over,  G. :  imperium  in  superbiam,  & :  ad  aUquem, 
to  the  support  of:  ad  sapientiora,  Ta. 

oon-vestio^  Ivl,  Itus,  ire,  to  clothe,  cover,  envel- 
op: herbis  prata  conveatirier :  domus  luds  oon- 

vestita,  surrounded:  omnia  bedecft ^^^ ,  ^ 

Digitized  by  VjUOQIC 


ooaToxns 


180 


ooorlor 


GoavoxaM,  adj,  [oonyeho],  vauiUd,  archtd^ 
rotmded^  cqnmz,  eoneave  :  caelum,  O. :  trames  sil- 
▼ae,  V. :  foruuina  terrae,  0.-— As  wb§i,  n.,  a  vauU^ 
arcA,  hollow:  in  oonvezo  nemoniin,  Y. :  caeli  con- 
Texa,  the  vaulted  areh^Y.:  ut  convexa  revisant, 
return  to  the  mr^  V. — Jndinedf  dojnng^  iteep :  ver- 
tex ad  aequora,  O. :  iter,  0. 

convioiator  (ooinrit-)i  ^^8,  m.  [convicior],  a 
railer,  revUer, 

convioior  (oonirit-),  ataa,  &rl,  d!».  [convi- 
ciam],  to  revtUy  repi-oaeh^  taunt,  rail  a<,  L. 

oonvioiiim  (not  -vltium),  I,  n.  [com-+VOC-], 
a  loud  noutf  ay,  elamor,  outcry:  cum  mazimo 
convitio:  alcui  fit  a  senatu :  caDtoram :  Humanae 
coiiTicia  linguae,  uttetaneet,  0. — Of  frogs,  Ph. — 
WranffUnfff  altercation,  contention  :  aures  oonvitio 
defessae. — jbnporittnitu:  alqd  oonvitio  efflagitare. 
— A  violent  disapprooation,  contradiction:  om- 
nium vestrum :  grave :  BenatQa. — Reproach,  abuee, 
reviiing,  intuU:  scurrae:  oonvicio  consulis  cor- 
repti,  Cd. :  acerbior  in  conviciis,  Ta. :  pueris  con- 
vicia  Ingerere,  H. :  tranaire  a  conviciis  ad  tela, 
Ta. :  nemonim  convicia^  picae,  aeolde,  0. 

conviotldidiiifl,/.  [com-+VIV-],  wnipanion' 
tMp,  intercourse,  intinuuy,  C. — A  eon^nion:  oon- 
victiones  domesticae. 

oonviotor,  driB,  m.  Foom-  +yiV-],  a  table  com- 
pankm^  nutmwte,/amMar  friend,  H.,  G. 

1.  comrlotna,  P.  of  convince 

2.  conTiotnOk  lis,  m.  [com-+VIV-],  a  living 
together,  intimacy,  eoeial  tntercourte:  tinmanns: 
loDgi  convictibus  aevi,  O. — A  banquet,  feast:  con- 
viGtibas  indalgere,  Ta. :  sobrii,  Ta. :  omnis  Con- 
victos  . .  .  De  Ratilo,  the  talk  of  every  dinner,  la, 

oon-viiioo^  vfd,  vlctus,  ere,  to  overcome^  eon- 
viet,  refute^  expose:  me  teste:  paulatim  convictus 
veris,  L. :  oonvicti  malctantur,  when  eowncted,  Ta.  : 
te  amentiae:  convicti  maleficii  servi:  facinoris, 
8. :  manifestis  criroinibus :  iudicio  legatornm,  S. : 
coDscieniift:  in  hoc  scelere:  aliquid  fecisse  con- 
vinci,  L. — 7b  prove  ineonteetably,  show  clearly,  dem- 
oMtrate,  expose:  oonvincam  si  negas:  inanditum 
facinus  voce  convinci :  haec  po^tarum  porteuta : 
tTaritiam,  Gs.:  convicta  ( praedla  X />re>vA/  to  he 
iA6Len:  quod  apnd  patres  convictum,  Ta.:  quod 
sive  fateris  sive  convinceris:  ne  convincas  esse 
Hlom  taom,  T. :  nihil  te  didicisse. 

con-TiMh  — i  — ^  ere,  to  shine  tqfton,  G.  poet 

(oouvittum),  see  oooviciom. 

convlya*  ac,  m,  and  /.  [com-+VIV-],  a  table 
companion,  guest :  ridere  convivae :  satur,  H. :  f re- 
quens,  O. :  ebrios,  O. :  promissns,  promised  guest, 
lo. 

coniriTilli^  e,  «(f.  [oonvival  of  a  gue^,  festal, 
co9tvivial:  oblectamenta,  L. :  fabulae,  Ta. 


oonviTitor,  Oris,  m.  [convivor],  a  host,  enter- 
tainer, master  of  a  feast,  U.,  L. 

oonvivium,  I,  «•  [com-+VIV-l,  a  meal  in 
company,  social  feast,  entertainment,  banquet :  egit 
vitam  in  conviviis,  T. :  muliebria:  omare:  in  con- 
vivio  saltare :  If  utua  convivia,  V. :  capilli  propter 
convivia  pexi, /or  company,  hx.-^Ouests  at  t^le: 
vinosa,  0. 

ooa^ivor,  &tus,  ftrl,  dep»  [oonviva],  to  banquet, 
revel,  carouse  together :  urebro,  T. :  in  publico,  de 
publico. 

conTOoatio,  Gnis,  /.  [convoco],  a  convoking, 
calling  together,  assembling  :  popuh  R. 

Oon-TOOO,  avT,  iltus,  ftre,  to  call  together,  con- 
voke, assemble,  summon :  milites :  senatum  in 
aedem :  principes  Treviromm  ad  se,  Gs. :  principes 
pen^  Laecam,  S. :  convocato  consilio,  Ga. :  ad 
coiitionem,  L. 

oon-TOlnero»  ilvl,  &tam,  are,  to  wound  severe- 
ly: iumenta,  Cu. 

Ocm-'TOlo,  tvl,  fttus,  are,  to  fly  together,  come 
hastily  together,  run  together:  populus  convolat, 
T. ;  ad  rostra :  ad  sellas  oonsuluro,  L. 

oonvolana,  F.  of  oonvella 

oon-TOlvOi  volvl,  volatus,  ere,  to  roU  together, 
roll  up,  roll  round:  se  (sol):  Lubrica  terga  (colu- 
ber), v.:  pennis  convolvitur  Ales. — To  fasten  to- 
gether, interweave,  interlace:  testudo  convoluta 
omnibus  rebus,  quibus,  etc.,  Gs. 

oon-Tomov  — ^  — ,  ere,  to  betpew,  vomit  vgpon: 
mensas:  maritum,  lo. 

ocmTtilnero»  see  convolnero. 

oonvolsiis,  P,  of  convello. 

ooapexio,  rul,  rtus,  ire  [com- +operio],  to  cover, 
cover  over,  overwhelm,  bury:  Gyrsilum  lapidibus: 
ab  exercita  lapidibus  cooperiri,  L. :  atra  nube  oo- 
opertum,  Ta. — P,  pass,,  buried,  involved,  covered: 
sceleribus :  miseriis,  S. :  famosis  versibus,  H. 

oooptatio,  anis, /.  [cooptoj),  an  election  to 

fee,  appointment,  choice :  coUegiorum :  censoria, 

the  censors:  in  Patres,  L. 

ooopto,  ftvl,  fttus,  ftre  [coro-+opto],  to  choose, 
electa  admit  by  election,  appoint  to  office  :  senatores : 
novum  senatum :  tribunos  plebis,  L. :  atqm  tribu- 
num,  U :  magistnim  equituro,  L. :  in  conlegium 
(augurum) :  in  locum  auguratQs. 

ooorior,  ortus,  Irl,  dep,  [oom-+orior],  to  come 
forth,  stand  vp^  arise,  appear,  rise,  break  forth  : 
ignes  pluribus  simul  locis,  L. :  bellum  in  Gallift, 
Os. :  certamen,  0.:  seditio  coorta,  L. — To  arise, 
break  out,  bi^  :  tanta  tempestas  coorta  est,  Gs. : 
ventis  coortis,  V. — To  rise  in  opposition,  stand  up 
in  hostility,  rise,  break  forth:  Romani  ooorti  pug- 
nam  edlderunt,  L. :  adeo  infenaa  e^t/;()^]|fffLj>lebs, 


oophinus 


190 


ooram 


ut,  etc.,  L. :  coortoe  voces  sunt,  L. :  ooorti  in  pag- 
nam,  L. :  in  agmen,  Ta. :  ad  beilum,  L. :  adversua 
alquos,  L. 

cophinuBk  I  m.,  =  kS^voq,  a  hathdy  lu. 

oopia,  ae,/.  [com'+ops],  an  abundance^  ample 
mppity^ptejity:  fhimenu,  Os. :  navium  magna,  Cs. : 
bona  librorum,  H. :  nullft  ferramentorum  copift, 
in  the  scarcity  of^  Gs. — Refourcef^  wealthy  mppiieSy 
riehe8j  prosperity  :  domesticis  oopiis  ornare  oonvi- 
vium:  (civitas)  copiia  locupletior:  circumflaere 
omnibus  copiis :  se  eonim  copiis  alere,  Cs. :  FasU- 
diosam  desere  copiam,  H. :  inopem  me  oopia  fecit, 
0. :  bonam  copiam  eiurare,  i.e.to  daim  exemption 
a« /)Qor. '(roilites)  mizti  copiia  et  laetitia,  sharing 
supplies^  Ta. :  copia  narium  (i.  e.  luxus  odorum), 
H. :  copia  ruris  honorum  opulenta, H. — Person., 
the  godikee  of  plenty :  beata  pleno  cornu,  H. :  dives 
meo  bona  Copia  corau  est,  0. — A  mtdtitude^  nwm- 
ber^ plenty,  abundance,  throng:  (principum)  in  ca- 
stris,  Cs. :  Tirorum  fortium :  latronum  in  ei  regio- 
ne,  S. :  quae  sit  me  circum  copia,  lustro,  Y. — A 
force,  army,  body  of  men:  eft  copia  ciritatom  op- 
pressurus :  ex  omni  copia  singulos  deligere,  Cs.-— 
Usu.  plur,,  forces,  troops,  an  army,  men:  armare 
quam  maximas  copias,  S. :  cum  omnibus  copiis 
exire,  in  a  body,  Cs. :  pedestres,  N. :  omnibus  co- 
piis contendere,  ioith  the  whole  army,  Cs.— ^F  i  g., 
ftdness,  copiousness,  mitltititde,  abundance:  rerum 
copia  verborum  copiam  gignit:  dicendi  copift  va- 
lere :  ubertas  et  copia,  fulness  in  expression, — Abil- 
ity, power,  might,  opportunity,  facilities,  means  : 
facere  civibus  consili  siii  copiam :  qui  speotandi 
faciunt  copiam,  T. :  fandi,  V. :  aocietatis  oonian- 
gendae,  S. :  Ut  sibi  eius  faciat  copiam,  give  access 
to,  T. :  sit  tibi  copia  nostri,  povier  over,  0. :  facta 
est  copia  mundi,  the  world  was  open,  0. :  quibus 
in  otio  vivere  copia  erat,  S. :  nee  te  Adfari  data 
copia  matri,  V. :  tecum  sine  metu  ut  sit  copiast, 
T. :  si  copia  detur,  veniam,  0. :  dona  pro  copift 
portantes,  as  each  is  able,  L. :  pro  rei  copift,  S. : 
ludi  additi  pro  copift  provinciali,  L. 

oopiose,  adv.  with  comp,  and  sfip,  [copiosns], 
in  great  abtmdance,  copiously,  abundanUy,  plenti- 
fully :  comparare  pastum :  profectus  erat,  richly 
provided:  omatus,  by  a  large  majority :  Capito- 
fium  copiosius  ornaturo. — Of  discourse,  copioti^y, 
fully,  at  length:  ab  eo  cultura  laudatur:  cauaas 
def  endere :  invectus  est  copiosius  in  istum :  oopto- 
sissime  dicere. 

oopioftUB,  adi.  with  eomp,  and  n^.  [oopia], 
furnished  abundantly,  well  suppUsd,  having  abun- 
dance,  rich,  copious,  plentiful,  aioufukng:  familiae: 
via  copiosa  omniumque  rerum  abundans,  N. :  sta- 
tiva,L.:  patrimonium:  Tictus:  fit  causa  oopiosior, 
stronger:  copiosissimum  oppidum,  Cs.:  tu  rebus 
omnibus:  a  framento  locos:  homines:  domus: 
Brutiidius  artibus,  Ta. — Of  disooune,  rtcA,  eopi- 


con^ 
association. 


ous,  affluent,  eloquent :  non  oopiosus  homo  ad  di- 
cendum :  oratio :  •  homo  copiosissimus. — Abundant^ 
profuse:  liquor  (putei).  Ph. :  rerum  varietas,  Ph. 

oopis,  idis,  /.,  s=  Koric,  a  ^rt,  curved  sword, 
yataghan,  Cu. 

c5po,  onis,  m.,  see  caupo. 

oopula,  ae,  /.  [  com-  +  AP-  ],  a  band,  rope, 
thong,  tie,  fastening :  copulft  vinctus,  N. :  Copula 
detrahitur  canibus,  0.  :  copulis  continebantor 
(naves),  grapnel-hooks,  Cs. — A  bond,  tie:  inrupta 
tenet  (of  love),  H. :  talium  virorum  (of  friend- 
ship), N. 

oopnlatio,  Onis,  f  [  copulo J,  a  coupling, 
neeting :  atomorum  inter  se. — ^F  i  g.,  assodatit 

odpulatno,  adj.  with  eomp.  [P,  of  copulo], 
joined,  united,  connected:  quaedam  (opp.  simpli- 
cia) :  verba :  nihil  copulatius  quam,  etc. 

oopnlo,  ftvl,  fttus,  ftre  [copula],  to  couple,  bind, 
tie  together,  join,  connect,  unite:  hominem  cum 
l>eluft :  altera  ratis  huic  copulata  est,  L. :  copulati 
in  iuB  pervenimu9,/a<»  to  face,  —  Fig.,tojoin^ 
connect,  unite :  verba :  voluntates  nostras,  to  tmite: 
concordiam,  L. :  futura  cum  praesentibus :  se  cum 
inimico :  naturae  copulatum  somnium. 

coquo,  o5xI,  coctus,  ere  [  COC-  ],  to  cook,  pre- 
pare by  cooking,  bake,  boil,  roast,  parch,  ste^,  mdt, 
heat:  cena  et  coquebatur,  N. :  cibaria,L. :  coctus 
dbus,  S. :  venena,  L. :  aere  cavo,  O. :  liba  in  foro, 
0. — 7b  bum,pareli,  bake,  dry  up:  glaebas  aoli- 
bus,  y. :  flumiiia,  V. :  obsonia  ( L  e.  putrefacite  X 
H. :  cruor  coquitur  veneno,  0. — To  ripen,  make 
tncUure:  mitis  vindemia,  Y. :  poma  cocta. —  To 
digest:  cibus  confectus  iam  coctusque. — 7b  pre- 
pare ^  fire:  Telum  solidum  robore  cocto,  fire- 
dried,  V. :  rastra,  to  forge,  lu. — F  i  g.,  to  elaborate, 
think  out,  mature, plan:  consilia  secreto,  L. :  hel- 
ium, L.  —  7b  vex,  harass,  <Rsquiet,  diUurb :  quae 
(cura)  nunc  te  coquit,  Enn.  ap.  C. :  quam  irae  co- 
quebant,  Y. 

coquus  (ooqnoai  cooiu),  T,  m.  [COC-],  a 
cook :  coqui,  T.,  C,  L. 

cor,  cordis  (  no  gen.  plur, ),  n.  [  CARD- ],  the 
heart :  sine  conle  esse :  gemitils  alto  de  corde  pe- 
titi,  O. — JPlur.,  persons,  soiUs  (poet.) :  fortissima, 
Y. :  aspera,  Y. — F i g.,  tfie  heart,  soul,  mind:  meo 
Cordi  carior,  T. :  stupor  cordis :  cor  tangere  que- 
relft,  H. :  nequeunt  expleri  corda  tuendo,  Y. :  ex- 
cute  Corde  metum,  0. :  ferocia  corda, /liHottf  ton^ 
per,  Y. — ^E  s  p.,  dot.  predie.,  with  esse  and  dot,  of 
person,  to  be  at  heart, pleaoe,  be  agreeable:  uterqne 
utriquest  cordi,  is  dear,  T. :  quae  vivis  cordi  fuisse 
arbitrantur,  loved  while  alive,  Cs. :  id  eo  roihi  ma- 
gis  est  oordi,  quod,  etc. :  cui  tristia  bella  cordi, 
Y. :  adeo  exsiiiiguere  vestigia  urbis  cordi  est,  they 
are  so  bent  oit,  L. 

odrajii,  adv,  and  praep.  [o9<Pxb$?]s    I*  Adv, 

Digitized  by 


fd'Sb^^ 


oorbla 


191 


COIOOO 


in  the  praenet^  before  the  eyee,  in  the  fa/et,  openly, 
face  to  face:  ooram  in  ob  te  Iftudare,  T.:  coram 
me  pnesente  dioere :  se  ipse  coram  offeri,  i.  e. 
before  the  toldien,  h. :  Teni,  H. :  adgnoecere  Toltlls, 
V. — I^reeetU,  in  pareon,  penonaUy  :  illam  hue  ad- 
dacam,  T. :  adesse,  V. :  fidem  dare  cum  ipso  coram 
dace,  L. :  aadire,  H. — H.  Prcup,  with  ahl,,  in  the 
face  of  before,  in  the  preeenee  of:  genero  dicere : 
coram  amicis  verba  habere,  S. :  populo,  H. :  la- 
trone,  lu. :  te  coram,  H. :  Germanico  ooram,  Ta. 

CorblB,  is,  m.  aud  /.,  a  basket:  messoi-ia:  ari- 
stas  Corbe  tulit,  O. :  de  corbibus  mala,  lu. 

oorlnta,  ae,/.  [corbia],  a  ehip  ofbitrden, 

ooicodilii%  I,  m.,  see  crooodilus. 

oordatns,  ae^.  [cor],  wiee,  prudent,  judicioue: 
egregie  homo,  Eon.  ap.  G. 

oordax,  acis,  m.,  =  K6p9a^  (a  wanton  dance) ; 
of  the  trochee,  the  dancing  metre, 

CcnintliiiiB,  adj.,  of  Corinth,  CorintMaH,  T., 
C^  L. :  aes,  a  eoetfy  bronze,  an  alloy  of  gold,  eilner, 
md copper:  vasa:  opus:  Gorinthm  (sc.  vasa),  L. 

Cdtintlnw  (  -ob  ),  l,  /.,  =  ILoptt^,  Corinth, 
T,,  C,  v.,  H. :  nobilis  acre,  0. :  captiva,  an  entire 
Corinth,  i.  e.  a  mats  of  bronze,  H. 

coriiiiii,  T,  n.  [SC AL-l  skin,  hide,  leather  ,•  bo- 
vis,  Ta. :  (animantes)  conis  tectae :  (turrls)  coriis 
intezeran^  Os. :  sciita  ex  coriis,  S. — Prov. :  canis 
a  corio  numquam  absterrebttur  uncto,  i.  e.  habits 
Mtiek  dooely,  H. 

oomeolnfl^  adj.  dim,  [  1  corneas  ],  homy^  of 
horn:  iDtroitus  (auris). 

1.  oomeiifl»  adj.  [comn],  of  horn,  homy:  ro- 
strmn :  areas,  O. :  porta  Bonmi,  V. 

2.  cornenfl,  atfj.  [1  comosl  of  the  eomeUree: 
Tirgulta,  V. — Of  eomd-wood:  bastilia,  V.,  0. 

oomicen,  cinis,  m.  [comu+1  OAX-],  a  horn- 
blower,  trumpeter,  comet-player,  C,  S.,  L.,  In. 

oormcnla,  ae,/.  cKm.  [comix],  a  little  crow,  H. 

comioiiliini,  X,  n.  dim.  [comu],  a  little  Iiom,  a 
homrehaped  ornament  (on  a  helmet),  L. 

conaiger,  gera,  geram,  adj,  [coma  +  GES- ], 
kan/ing  home,  horned  (poet):  ceryi,  0.:  fluvius, 
the  river-god^  V. — ^As  sibil,  m^  the  river-god  Nt^ 
miciue,  O. 

oomipeo,  pedis,  o^fjcoma+pes],  horn-foot- 
ed, hoofed  {^oet.):  eqai,V.,Ct.,0. 

oonuz,  Icia,/.  [1  CAL-,  CAR-],  a  crow:  gar- 
rula,  O. :  Annosa,  H. :  novera  saecula  passa,  0. : 
sinistra  (a  favorable  omen),  Y, — ^Pro  v. :  cornicum 
oculoa  oonfigere,  L  e.  catch  a  weaed  aaleep, 

oomn,  ils  {ace.  comum,  T.,  0.),  n.  (once  m.,  C.) 
[1  GAR-],  a  horn,  antler:  (animantes)  comibus 
armatae:  taari,  O.:  oornu  ferit  (caperXV.:  hic- 
tantar  oomibos  faaecUyV.— Ab  a  vessel:  bilibre, 


H. — As  a  funnel :  inserto  latices  tnf  undere  oornu, 
V. — With  eopia,  the  Itom  of  plenty  (an  emblem  of 
abundance) :  beata  pleno  Copia  cornu,  H. :  dives 
meo  Bona  Copia  cornu,  O. — A  homy  eubetanee, 
horn  (poet.) :  solido  sonat  ungula  cornu,  V. :  ora 
cornu  indurata  rigent,  i.  e.  by  t/ie  growtli  of  homy 
bille,  0. — A  projection,  protuberance,  horn,  point, 
end:  flexum  a  comibus  arcum  Tendit,  i.e./rom 
tip  to  tip,  0. :  Coraua  antemnaram,  tips,  Y. :  coiv 
nua  cristae,  the  cone  ( supporting  the  crest ),  V. : 
galeae,  L. :  per  novem  comua  lunae,  mont/is,  0. : 
septem  digestus  in  coraua  Nilus,  branches,  O. :  in- 
ctusaro  comibus  aequor,  capes,  0. :  in  cornu  sede- 
re,  at  the  end  (of  the  tribunal),  L. — Of  an  army, 
the  wing,  extremity,  side:  dextnim,  sinistrum,  Cs. : 
equitatnm  in  comibus  locat,  S.  —  A  bow :  Par- 
thum,  v. — A  bugle-horn,  horn,  trumpet :  misit  cor- 
nua,  tubas :  Aerea  cornua,  V. :  Berecyntium,  H.— 
The  sides  of  the  lyre  (one.  two  boras  holding  the 
strings),  C. — ^In  a  constellation,  TTie  Horn  :  Tauri, 
0. :  Aries  cum  comibus.  —  F  i  g.,  a  salient  point, 
chief  argument :  coraua  commovere  disputationis. 
— The  wing,  flajdc."  qui  quasi  coraua  duo  tenuerant 
Caesaris,  i.  e.  were  his  main  dependence. — I\noer, 
courage,  strength,  might:  addis  cornua  pauperi,  H. 

1.  oomum,  I,  n.  [1  cornus||,  ilte  cornel -berry, 
cornel -cherry,  V.,  H.,  0. — A  javelin  (of  cornel- 
wood),  0. 

2.  ooriiiim,  I,  ft.,  see  ooroo. 

oomiut,  I  {cUd,  wmVL,  0.),/.  [1  GAR-I,  a  cornel 
cherry-  tree^  V. — Comd-wood,  0. — A  javelin  (of 
comel-wood),  V.,  O. 

corolla,  ae,/.,  a  little  crown  or  garland,  Ct.,  Tb. 

oorollariom,  X,  n.  [corolla]  (prop.,  a  garland), 
a  gift,  present,  douceur,  gratuity :  sine  corollario 
discedere:  nummorum. 

oorona,  ae,  /.,  s  Kop&vtif  a  garland,  chaplet, 
wreath:  coronam  habere  in  capite:  virtute  parta: 
laurca,  L. :  Necte  Lamiae  oorooam,  H. — Worn  in 
offering  sacrifice :  Insignis  gemmis,  V. :  tenuis,  lu. 
— A  crown,  diadem :  duplex  gemmis,  Y. :  species 
coronae,  0. :  aureae,  Ta. — A  chaplet  (as  a  badge 
of  captivity) :  sub  coronft  vendere,  to  sell  as  slaves, 
Cs. :  sub  coronft  vSnlre,  L. — 27ie  Northern  Crown 
(a  constellation) :  Gnosia  Stella  Coronae,  Y.,  0.— 
A  circle,  assembly,  crowd,  multitude,  audience,  spec- 
tators, ring :  vox  in  coronam  effuoditur :  armato- 
ram :  clamor  coronae,  H. — A  surrounding  army, 
besiegers,  line  of  siege:  milttum,  Gs. :  coroni  val- 
lum defendit,  a  cirde  of  defence,  L. :  spissa  viris, 
Y.—'An  edge:  angusta  muri,  Cu« 

cor5niriiifl|  adj,  [  corona  ],for  a  crown :  aa- 
mm,  crown  monny  (levied  for  a  victorious  general). 

corono,  avt,  atos,  Are  [corona],  to  furnish  with 
a  garland,  crown,  wreathe:  sedebat  corooatus : 
templa,  O. :  deos  fragili  myrto,  H. :  vina^- l  epu- 

Digitized  by  VjOOV  Iv^ 


ooiporatiia 


192 


oomunpo 


fignis) :  pestes,  i/i,  V.— 0/ 
0. :  dapes,  0. — Corporeal^  t 


lae  inibant  coronati :  alqm  f  ronde,  H. :  ooronatas 
malobathro  capillos,  H. :  coronari  Olympia,  to  be 
crowned  hi  the  Olympic  oamee,  H. — To  wrround, 
eneompaae^  eneloee^  eneireU^  thut  in :  castra  sugge- 
stA  humo,  Pr. :  8ilva  coronat  aqoas,  0. :  omnem 
abitum  custode,  V. 

oorporatno,  adj,  [corpus],  materialy  ientihU, 

oorporeus,  adj.  fcorpus],  of  the  bocb/yphyeical: 
!S,  i/i,  V. — OfJUeKtfieehly:  umerus, 
'^  \  ntbetantial :  res. 

corpus,  oris,  n,  [I  CER-],  a  body  (Hving  or  life- 
less) :  solidum  et  suci  plenum,  T. :  requies  animt 
et  corporis :  ingenium  sine  corpore  exeroere,  S. : 
corpus  sine  pectore,  H.:  Corporis  ezigui,  o/tmall 
framej  H. :  dedit  pro  corpore  nummos,  to  escape 
fiogging^VL.i  adrerso  corpore,  in  front:  oorpore 
totu  intorquet,  mth  aU  hie  miffht,  Y . :  gravi  salu- 
bris  corpori,  i.  e.  atomachy  H. :  volgatum,  proaii- 
tuted,  L. — Plur.y  for  nnff,  (poet.) :  cruciata  corpora 
demittite  nocti,  0. :  Saneuine  in  corpora  summa 
vocato,  tfie  ekin,  0. — Fleui :  ossa  subiecta  corpori : 
corpus  amisi :  f ecisti  tantum  corporis,  Ph. :  pars 
versa  est  in  corporis  usum,  to  eerve  aeJUahy  0. — 
A  lifdeee  body,  corpee^  trunk:  per  eorum  corpora 
transire,  Cs. :  occisorum,  S. :  corpore  ambusto : 
ne  corpus  eiciatur.  —  Subetance^  matter^  reality 
(poet) :  Spem  sine  corpore  araat,  0. :  metuit  sine 
corpore  nomen,  0. — A  person^  itidividual:  tuum 
corpus  domumque  custodire:  deleota  yfram  cor- 
pora, V. :  excepto  corpore  Tumi,  V. :  corpora  ve- 
stra,  coniugom,  etc.,  l  e.  you  <md  your  wivee^  L. : 
liberum  corpus  habere,  retain  civil  riahte,  S. :  de> 
fuDcta  corpora  vit&  heroum,  ehadee^  V.—Of  ani- 
mals :  corpora  magna  bourn,  headSf  V. :  septem 
ingentia  (  cervorum ),  V.  —  A  maes^  body^  frame^ 
eyetem,  structure,  community^  corporation  :  corpus 
navium  viminibus  contextum,/ram«ioorA;,  Cs. :  to- 
tum  corpus  coronft  militum  dngere,  etnieture,  Os. : 
rei  p. :  civitatis,  political  body,  L. :  sui  corporis 
creari  regem,  L. :  Romani  iuris,  L. — A  part,  par- 
tide,  grain :  quot  haberet  corpora  polvis,  O. 

oorpaaculuin,  l,  n.  dim.  [  corpus  ],  a  puny 
body:  quantula  bominum,  lu. — An  atom,partide. 

corradd  (conr-),  si,  sus,  ere  [com-+rado],  to 
scrape  together,  rake  up :  Minas  alicunde,  T. :  ei 
munus  hoc,/or  her,  T. :  omnia  (for  sale),  T. 

ooxrectio  (oonr-),  Onis,  /.  [corrigo],  an 
amendment,  improvement,  correction:  philosophiae: 
oorrectione  gaudere.— In  rhet,  a  restatement, 
rqtetition  in  better  language. 

oorrector  (oonr-),  dris,  m.  [corrigo],  an 
amender,  improver,  reformer:  civitatis:   Correc- 
tor !  T. — A  censor,  reprover :  asperitatis,  H. :  no- 
Bter :  Bestius,  i.  e.  a  preacher  of  morals,  H. 
'  oorreotiu,  P.  of  corrigo. 

oorrepo  (oon-r-),  psi,  — ,  ere,  to  creep,  ^ink: 


in  aliquam  oner&riam. — ^F  i  g. :  in  dameta,  to  take 
to  the  bush  (l  e.  unintelligible  arguments). 

(oorrepte),  adv.  [correptos],  «W%.— Onlv 
eomp.:  (syllaba)  correptins  exit,  i.e.  in  a  ^ort 
vowel,  0. 

oorrepttui,  P,  of  corripio. 

oorxlgia  (oonr-),  ae,/.,  a  shoe-tie,  shoe4atcheL 

conlgo  (oonr-),  rdxl,  rectus,  ere  [com-  +rego], 
to  make  straight,  set  right,  bring  into  order:  cor^ 
rectis  ceris,  smoothed  out,  0. :  cursum  (navia),  L. 
— F  i  g.,  to  improve,  amend,  correct,  reform,  rettore  : 
gnatuin  mi,  T. :  te :  (peccata)  refellendo,  T. :  oon- 
recta  Mari  temeritas,  S. :  mores  aliorum :  Quicquid 
corrigere  est  nefas,  H. :  paterer  vos  ipsft  re  oon- 
rigi,  quoniam  verba  oontemuitis,  S. :  moram  oderi 
cursu,  make  up  for,  0.:  quod  oecidit,  id  arte  at 
conrigas,  make  the  best  of  it,  T.— 01  discourse: 
corrige  sodes  Hoc,  H. :  nosmet  ipsos. 

corripio  (oonr-),  ripul,  reptus,  ere  [com-+ 
rapioj,  to  sevte,  snatch  up,  grasp,  eoUeet,  take  hold 
of,  arrest:  quos  oorripi  atque  interftci  iusstt^  Cs. : 
aroum  manu,  V. :  fascibus  conrepUs,  S. :  me^  to 
start  up,T.:  9,  somno  corpus,  V. :  Fiumina  cor- 
reptos torquentia  mentis,  carried  away,  V. — To 
carry  off,  take  as  plunder,  snatch  away :  in  corri- 
piendis  pecuniis :  effigiem,  V.  —  To  attack,  teize, 
catch,  swe^,  carry  away :  flamma  Corripuit  tabu- 
las,  V. :  morbi  Corpora  corripiunt,  V. :  imbev 
(segetes), 0. — To  contract, shorten:  numina  oorri- 
piant  moras,  0. — To  hurrv  over,  make  haste  over: 
viam,  V. :  campum,  V. — 7b  quicken :  gradom,  H, 
— F  i  g.,  to  reproach,  reprove,  chide,  btame  :  omnes 
convicio  Lentuli  correpti,  Cs. :  correptos  voce  ma- 
gistri,  H. :  huno  dictis,  0. :  oorrepti  consules  cum 
pereunctarentur,  under  tkie  rebuke,  L. —  ^  jeue 
upon,  attack:  bunc  plausus  Corripuit,  Y. :  cor* 
repta  cupidine,  0. :  militiA  (i.  e.  miiitiae  studioX 
V. :  imagine  visae  tormsie,  fascinated,  0. 

oorroboro  (oon-r-),  avi,  atus,  are,  to  strength- 
en, mvigoratey  make  sti^ong,  corroborate:  vox  cum 
se  corroborant:  cum  is  iam  se  oorroboravisset, 
i.  e.  was  grown  up. — Fi  g.,  to  encourage,  fortify, 
strengthen:  virtutem:  audaciam  hominis. 

corrodS  (oonr-),  si,  bus,  ere  [com-+rodo],  to 
gnaw,  gnaw  to  pieces:  scuta:  ossa,  lu. — To  wear 
away  (of  a  file) :  ferrum,  Ph. 

oorrogo  (conr-),  ftvl,  fttus,  are  [com-+rogol 
to  bring  together  by  entreaty,  collect,  drum  up,  oi- 
tain  by  soliciting  :  suos  necessaries  ab  atriis:  con- 
venerunt  conrogati :  auxilia  ab  sociis,  L. :  vela 
cum  antemnis  ex  navibus,  L. 

corrngo  (conr-), — ^,— ,  are  [com-+rugo3,  to 
wrinkle,  corrugate:  nares,  i.  e. produce  loathing,  H. 

ooxnunpo  (con-r-),  rapl,  niptus,  ere,  to  de&iro^, 
ruin,  waste:  frumentum  in  area:  (frumeatiun)  in- 
Digitized  by  V^OOQIC 


i(m 


cendio,  C& :  ooria  igiii,  C^. :  ungues  deiitibap,  to 
bUe,  Pr. :  se  suasque  apes,  S. :  opportuniutes,  to 
lotCy  S. — To  athiUeraie,  corrtq^^  mar^  ty^vrf,  9poU: 
pnndiain,  T.:  aqua  facile  oonrumpitur:  aquaruni 
fontes,  S. :  Corrupto  caeli  tractu,  poUoned^  V. : 
umor  corruptus,  /ermaUedy  Ta. :  lacrimis  ocelloB, 
ditfiffwrty  0. — F  i  g.,  to  corrupt^  seduce,  entice,  mi^ 
fetui:  mulierem,  T. :  (milttes)  licentia,  8. — Toffttin 
by  ffi/te,  bribe,  buy  over :  alios,  X. :  centurioneSi 
locum  ut  desererent,  S. :  indicem  oecunift:  doiiis, 
& :  Ck>rruptu8  Tanis  reruni,  detuaed,  H. — 7b  cor- 
rupt, adtOterate,  febify,  spoil,  mar,  pervert,  de- 
grade: iudiciaro,  Le.  bribe  tJie  judges:  ad  senten- 
tias  iudicum  oorruinpendas :  mores  civitatis : 
acoeptam  (  nobiliutem ),  8. :  nutricis  fidem,  O. : 
Bonen  eoram,  SL :  multo  dok>re  oorrupta  voluptas, 
mbUiere^  H. :  gratiam,  tofor/eii,  Ph. 

comio  (conr-X  ul,  — ,  ere  [com-H-ruol  to  fall 
together,  foM  down,  fall,  tumble,  sink:  aedes  cor- 
raerant:  adducta  fnnibus  arbor,  0.:  igne  rogns, 
0.:  paene  risa:  exspirantes  corruerant,  L. :  quo 
loco  eorraetat  iota  (Horatia),  L. :  in  voItiuB,  V. : 
tibi  victima,  Pr. — F  i  g.,  to  faU,  dnk,fedl,  go  domn : 
si  uno  meo  fato  et  tu  et  omnes  mei  ooiiruiatis : 
tamquam  inexeroitati  hitinoam,  break  down. — 7b 
nan,  destroy:  in  quo  me  corruerit  genere,  Ct. 

omiupta^  <x^*  ^ith  comp.  [  oorruptuB  1,  per- 
wndy:  iodieare :  corruptius  tiamti,  i.  e.  wnaer  teas 
restraint.  Til 

eormptela  (conr-),  ae,  /  [eomiptus],  a  cor- 
rupting, corruptwm,  seduction,  bribery :  mores  hac 
corruptela  depravati :  via  comiptelae,  L. :  molie- 
nim:  serrL— ^  seducer,  mideader:  llberOm,  T. 

oormptid  (conr-),  dois,/.  [oorrumpo],  a  cor- 
rupting, bribery:  militum,  Ta.  ^^ Illness,  unsound- 
ness: corporis. — ^Fig.:  opinionum. 

oouuptor  (oonr-X  oris,  m.  [corrumpo],  a 
nudeader,  seducer,  briber:  iuventutis:  (Biatrouae), 
H. :  tribus :  amicitiae,  a  violator,  Ta. 

cormptnac  (oonr-),  Icis,/  [corruptor],  on« 
v^  seduces  :  Um  comiptrice  proviocia. 

oocntptiui  (oonr-),  adj»  with  comp,  and  sup, 
[P,  of  eorrumpe],  spoiled,  marred^  corrupted,  bad: 
hordeam,  Cs. :  iier  factum  eormptios  imbrii  H. — 
¥ig,,badf  comqid:  mores,  &:  quia  oorruptus, 
qui  ?  etc; :  iudex,  H. :  iudida :  oonsuetudo,  per- 
serse:  conruptissiflMim  fMculum,  Ta. 

(oon^  cdrtiB,/.),  see  oohors. 

cortex,  icis,  m.  and  /.  [1  OAR-],  the  bark,  rind, 
Ml,  hulL — Of  plants :  obduountnr  cortice  tninci : 
Kutis  ex  cortice  factis,  Os. :  Ora  cortioibus  hor- 
renda  cavatis,  masks,  V. :  Sompta  de  cortice  grana, 
the  hull,  0.-7^  bark  of  the  cork -tree,  cork: 
astrictus  piee,  H. — P  r  o  v. :  nare  sine  cortice,  i.  c. 
to  need  no  more  asmManet,  B. :  tu  levior  cortice,  H. 

ooitina,  ae,/.,  a  kettle,  ealdron,  tlte  tripod  of 
18 


ApoUo,  in  the  form  of  a  caldron,  Y  .—The  primiem 
ofApoUo:  reddidit  voeem,  0.»^  circle  of  hear^ 
ert,Ta. 

oonilu%  I,/.,  see  uorylus. 

Corns,  T,  m.,  the  northfsest  wind;  see  Ganrus. 

cdrnflod^  — ,  -*,  are  [corascus],  to  move  qukk- 
ly,  vibrate,  sliake,  brwidieh,  weave,  tremble  (poet) : 
duo  Gaesa  manu,  V. :  tcluro,  V. :  Jiiiguas  (colu- 
brae  ),  0. :  frontem,  toss,  lu. :  Cunctauti  telum, 
brandishen  at,  Y.-^To  be  in  quick  motion,  Jtit,JltU' 
ter,  shake:  apes  pennis  coruscant,  V.:  (colubrae) 
lingua,  0. :  ubies,  trembles,  lu.— 7b  flash,  glitter, 
gleam,  eorjiecate:  flamma  inter  nubis  coruscat: 
(apes)  fulgure,  V, 

oornaous,  adj.,  in  wa/ving  motion,  waving,  vi- 
brating, tremulous  :  siWae,  V. :  ilices,  V. — Flash- 
ing, gleaming,  glittering :  ignis,  H. :  vis  fnlminia, 
C.  poet. :  sol,  V. :  radii  (solis),  O. :  PyrrbuS  talis, 
V. :  ci'istis  capita  alta  corusci,  V. 

ooryna,  I,  m.  [  i  GAL-  ],  a  reami:  loquak,  O. : 
ovantes  gutture  corvl,  V. :  hians,  H.— As  a  bird 
of  omen :  Oscen,  H. :  Delius  in  corvo  latuit,  0.— 
Pro  V. :  in  vriioe  corvos  paaeere^  to  be  hanged,  U. 
— A  grappling-iron,  Co. 

Corybantes,  ium,  m.  plur.,  s  XopvfiavriQ,  the 
priests  of  Cybele,  who  served  her  with  noisy  muitic 
and  wild,  armed  dances,  H.,  O.'—Sing. :  de  conviv& 
Corybanta  videbis,  lu. 

Corybantinfl,  atfj.,  of  the  Corybantes:  aera,  V. 

oorycns  (oorl*),  l,  m.,  ^  KwpvKo^  (p^'op-*  ^  *ock 
of  sand  for  athleUs),  a  maant  ofexkrdss,  sUseipline: 
laterum  et  vocis. 

coryletnm  or  oomletom,  i,  «i.  [corylus],  a 
hazd-thicket,  hasd-copse,  0. 

corylus  or  oomlns,  \,f,  a  hazd^tree,  filbert" 
tree,  V.,  0. 

Corymblfer,  ferl,  adj.  m.  [corymbus+FER-], 
bearing  dusters  of  ivy^berries :  Bacchus,  0. 

oorymba%  I,  m.,  ss  iro/ovfi/3oc«  a  duster  of  isy- 
berries,  cluster^  garland,  V.,  O.,  Pr,,  lu. 

coryphaeus^  I,  m.,ss  sopv^aloi:,  a  leader,  chief, 
head:  Kpicureorum. 

cor^tos  ( gor^-,  -tus ),  I,  tn.,  s  y^pvroc,  a 
quiver,  V.,  0. 

COS,  cotis,/.  [1  GA-],  a  flint -done,  whetskme, 
grindstone:  novacula  cotem  discissunis,  L. :  era- 
enta,  H. :  subigunt  in  cote  secures,  V. -^  F  i  g. : 
iracundiam  fortitudinis  quasi  cotem  esse:  faugar 
vice  cotis,  H. 

oosmetfifl^  ae,  m,,  =  aov/i^Cf  <>*(  adomer, 
slave  of  the  wardrobe.  In. 

cosmoe,  m.  jphir.,  s  xovpoi  (only  nam,\  the  ten 
oaundllors  of  state  in  Crete, 

OCta.  ac,  /..  a  Hb:j^  -^^^^Q^  ^  = 


IM 


orebvMOo 


Tern^ni  deripiant  ooiUa,  V. :  latenim  ooetaa  ver. 
berat,  0.~iYtfr.»  a  tide,  wall:  aheni,  Y. 

COBtom,  I,  n.,  =  vooroct  an  Oriental  aromatic 
plarU,  E.,0.,Fr, 

odtM^  ium,/.,  see  oautes. 

oothiimitii%  adj.  [oothornui],  with  ths  eo- 
thumuBf  buslcmed^  tragic  :  deae,  0. 

oothuxnus,  I,  fit.,  =  vo^opvoct  a  high  Orecian 
thoe:  cum  pallA  et  ootliurnis. — A  kusid  hunting- 
boot  covering  the  foo/jV.  —  A  btukin^  high  $hoe 
vfom  bi/  tragic  actor$^  H. :  grandes  oothumi,  i.  e. 
tragedy^  H. :  Sophocleus,  the  mum,  V. :  GecropiuB, 
i.  e.  tragedy  like  that  of  Athenit,  H. :  cunctis  gra- 
▼iora  oothurnis,  lu. 

ootidlannsi  ootidie^  see  ootudi-. 

oottana,  drum,  see  cottona. 

oottidiano,  adv.  [oottidianus],  daily:  in  fornm 
desoendere. 

oottidiSxiiiA  or  ootidlanua  (not  quot-),  atfj. 
[oottidie],  of  every  day,  daily  :  f ebris,  T. :  curae : 
peocata:  oonsuetado,  Cs. :  agger,  made  each  day, 
Gs.:  Bumptu8,N. :  usua  et  oultua  corporis,  S.-— 
JSvery  day,  daily,  utual,  ordinary,  common :  f or- 
iDae,T.:  Verba. 

oottidia  or  ootidie  (not  quot-X  odv,  [quot-+ 
dies],  daily,  everyday:  minari :  castra  mo?ere,  S. : 
summa  et  cotidle  maiora  praemia. 

oottona  (-ana),  Oram,  n.,  =  K&rrava  [Sjriac], 
email  Syrian  Jigs,  lu. 

ootumuc,  Icis^/.,  a  quail,  0.,  lu. 

Cotyttia,  6rum,  n.,  =  Korvrrut,  the  festival  of 
Coiytto  (goddess  of  lewdness),  H. 

CouB,  adj,,  of  Cos,  Coan :  purpurae,  H. :  ve- 
fltiB,  Pr. :  Venns,  a  picture  by  AfdUs.^^ITeut,  as 
wbet.  (so.  vinum),  Coan  wine,  H.  —  Plvr^  Coan 
garments,  H.,  0. 

ooTxnaiiiui  (ooTlnn-),  l,  m.  fcovlnus,  a  war- 
diarlot,  Celtic],  a  driver  of  a  scythe-chariot,  Ta. 

ooza,  ae,/,  the  hip,  lu. 

orabrOt  Onis,  m.  [GRAP-],  a  hornet,  Y.,  O. 

oramba,  es,  /.,  =  xpafipti,  a  kind  of  cabbage, 
— P  r  o  V. :  repetita,  warmed  over,  i.  e.  an  old  story, 
lu. 

orapola,  ae,/.,  =s  Kpatirakiiyexcesnve  drinking, 
intoxication:  oonvivii:  crapulae  plenus,  L.:  era- 
pulam  edormire :  crapula  graves,  Cu. 

artJ^adv.,  to-morrow:  ras  eras  ibo,  T. :  saga 
flumentur :  donaberis  haedo,  H. :  eras  mane,  early 
to-morrow  morning:  eras  est  mihi  ludicium,  T. — 
In  tfie  future,  hereafter  (poet) :  Quid  sit  f uturum 
eras,  H. :  neo  quod  sumus,  Cras  erimus,  0. 

craaae,  adv.  [crassiis],  thickly,  grossly,  rudely: 
oompositum  poiSma,  H. 


onualtfido^  inia,/.  [crasans],  tkiekness:  parie- 
tam  pedes  V,  Cs. :  in  quo  ( libraraento  )  nulla : 
fomicum,  L. :  stipifiea  feminia  i^rassitudine,  Gs.— 
Density:  aeris. 

oraaana,  adj.  [CART-],  soiUd,  thick,  fat,  gross, 
stout:  unguentum,  H. :  cruor,  V.:  ager:  (homo), 
T.:  toga,H.:  ^\vim,0.'^7^ick,  dense,  heavy:  a6r: 
caelum. — Fig., stolid,  dense:  Bosticus  crassa  Ml- 
nerrft,  H. 

oraatinna,  adj.  [  cras  ],  of  to-morrow,  to-mor^ 
row^s:  dies :  GjnUiius,  0. :  lux,  V. :  bora,  V.:  tem- 
pera, H.:  in  crastinum  diflen-e,  tUl  to-morrow: 
pervenire,  N. 

oratar,  dris  {ace,  -^rai  m.,  s:  Kpar^p,  a  miximg' 
vessel,  wine-bowl,  punch4iowl  (  poet ) :  Sistitur  ar- 
gento  crater,  O. :  yertant  crateras  allnoa,  Y,:  uniae 
capaz,  holding  three  gallons,  lu.  — X  6010/;  fuso 
crateres  oUvo,  V. — The  Bowl  (a  constellation),  0. 

oratera,  ae,/.,  =  aparifp,  a  mixing-vessel,  miw- 
bowl,  punch 'bowl:  pulcherrimae :  yeta8,H.:  dat 
Grateram  Aeneae,  0.-*^  bay  near  Baiae. — The 
Bowl  (a  constellation). 

(oratia,  is),/.  [GART-],  wicker-work,  a  hurdle: 
terga  snis  rari  pendentia  crate,  kitchen-rack.  In. : 
cratis  texant  virgis,  V. :  Glaudens  textis  cratibos 
peous,  H. — A  harrow:  Timineae^  V. — A  hwrdle 
(for  drowning  criminals):  crate  supeme  iniecta, 
L-»In  war,  faseitics,  Gs. — 77u  ribs  of  a  shidd 
umbonum,  V.— ^  i^tn^,  rib  (poet):  pectoriai  V. 
lateram,  0. :  spinae,  the  joints  of  the  backbone,  O. 
farorum,  honey-eomb,  V. 

creation  Onis,/.  [ereo],  an  electing,  appoint, 
ment,  choice:  roagistratoum. 

oraator,  Oris,  m.  [  oreo  1,  a  creator,  author,  be- 
getter, founder:  urbis:  AcbilUs, /oM^r,  0. 

oraatiVK,  Icis,/.  [creator],  she  who  produeea,  a 
mother:  diva,  V. 

oreber,  bra,  brum,  adj.  with  eomp.  crebrior, 
and  sup.  crdberrimns  [1  GER-],  thick,  dose,  pressed 
together,  frequent,  wtmerons,  npeated:  arborea, 
Gs. :  (venae)  oorpore  iqteztae :  oreberrima  aedifi- 
cia,  Oa. :  ignes  quam  creberrimi,  8. :  vigilias  po- 
nere,  S. :  tanto  crebriores  iitterae,  Gs. :  crebri 
oecidere  caelo  lapides,  L. :  f  nnale,  i.  e.  matty  torc^ 
bearers:  8onitus,y.:  densis  iotibus  heroa  pulaat, 
v. :  iactOs,  H.:  inpetoa,  8. :  amplexlls,  O. :  anhe- 
litus,  quick,  V. — Crowded,  abmmhnt,  abounisng: 
harandinibus  lucus,  O. :  prooellis  Africua,  V. :  in 
eo  creber  f uisti,  you  often  said:  in  scribendo  esaem 
crebrior  quam  tu. 

orebra,  adv.  [pUtr.  n^  of  creber],  often,  in  qiwiek 
succession  :  pede  terram  f erit,  V . 

orebraaoo,  bral,  -»,  ere  [creber],  to  become 
frequent,  inereaae,  epread  eAroad:  crebreacnnt 
optatae  aorae,V.:  horror.  Y.:  senna  Y.:  seditlo^ 

Digitized  byVjOOQlC 


oitbritM 


IM 


orapttns 


Ta. :  crebreadi  vivere  Agrippam,  U  u  ffentyaUy 

crSMtim,  &ti«,  /.  [ereber],  thicknm,  dounm^ 
frtquency:  litierarum. 

orabro^  <n2v.  with  eomp,  crdbriafl^  and  $tff,  crd- 
berrimS  [ereber],  in  qutek  mfCMSMcm,  rmniadly^ 
often^  freqvindly^  many  timei  :  niri  ease,  T. :  cmn 
crebro  int^ri  defessis  auccederent,  Ga. :  personare 
aaiem,  H. :  alqm  nominare :  crebriua  mittas  lit- 
teras:  crebriua  qnam  ex  more,  Ta.:  cfeberrlme 


cred«ndii%  orMoiiB»  PP.  of  credo. 

oredibilifl,  e,  adj\  [credo],  to  be  beluved,  worthy 
ofMirf^  Ukdy^  erediSfe:  Hocine,  ut,  etc.,  T. :  cn- 
roen :  narrationea :  magnam  narrna,  vix  credibile, 
H. :  non  eat  eredilnle,  qu!d  a!t,  etc.:  patiens  aupra 
qnam  caiquam  eredibile  eat,  S. :  credibili  maiora, 
vuretRbiy  ffreai,  0. :  vix  eredibile  dictu,  Ca. 

credibilitei;  ath,  [credibilia],  credibly, 

creditoi;  Orif,  m.  [  credo  ],  a  erodiior:  earn 
cceditoribiia  auia  agere :  vem  oreditori  aoWere,  L. : 
Damaaippi,  H. 

credltiiiiit  I,  M.  [eredo],  a  loan:  eolrere,  L. : 
abiurare,S. 

credos  didl,  dltua,  ere  rCRAT-+2  BA-],  to  give 
Of  a  loan,  lend,  make  a  loan:  pecuniaa  creditaa 
aolTcre :  qulbua  peeuniaia— To  commit,  eoneian, 
mtnui:  alcniua  fidel:  mihi  Buom  animiim,  T. : 
militi  anna,  L.:  ae  auaque  omnia  alieniasimia, 
Ca.:  pennia  ae  cae1o,y.:  te  aequo  Uecum  aolo, 
on  fair  ground,  V.:  arcana  Ubris,  H.  —  Poet: 
non  ita  Creditum  Poacia  Qalntilium  deoa,  not  on 
tMck  temm  intnuted  to  them,  H. :  In  aolea  audent 
ae  germina  Credere,  V. — ^F I  g.,  to  trtmt,  eonjtde  in, 
have  eon/dmee  in:  vlrtnti  atioram,6.:  auia  mili- 
tiboa,  L.:  nuniam  eolori,  V.:  aKia  (^ncia)  nuUe 
creditor,  H. :  campo,  open  fighi,  Y.  —  To  hdune, 
gae  crtdenct,  tmai:  istue  tibi,  T. :  Clu«f6ae  Iniu- 
rato:  experto  ciedite,  quaotua,  etc,  «fM  who  knowe 
by  experience,  V. :  ne  cui  de  te  plua  quam  tibi  ere- 
das,  H. :  mihi  cnede,  tqnn  my  word:  certe  erede- 
BDor,  ait,  ai,  etc,0. :  ora  non  credita,  0. :  (Gamaor 
dim)  non  erodifea  Teueria,  V.— 7b  belieoei  hold  tme, 
admit:  quid  iam  eredaa?  T.:  quia  hoe  oradatY 
0.:  ne  quid  de  ae,  8.:  nee  ait  mihi  credere  tan- 
Uun  !  wtndd  Icotdd  dieeredU,  Y. :  dvitatem  bellnm 
faeere  aoaam  vix  erat  credenduro,  Ca.:  inridet 
credentea,  beUeuere,  0. :  rea  credi  non  poteat :  arte 
Sinonta  Credita  re8,V. :  ant  veraa  furor,  ant  credi- 
taa, O. — To  be  of  opiwion,  fhink,  believe,  euppooe, 
imagine:  timeo  ne  affnd  credam  atque  aliud  nun- 
tiea,  T. :  id  qnod  rolant,  Ca. :  fortem  crede,  H. : 
ae  SygTOrum  «ap«t,Ta.t  pro  eerto  eraditur  va- 
ciiam  4omum  feeiaae,  6.:  divinitate  creditft  Car- 
mentae,  L. :  Crtaaam  non  ignaram  fniaee,  6. : 
caelo  eredidfaiws  lovitn  Begnare^  H. :  vietoa  ere- 


derea,  one  might  have  imagined,  L. :  Crediderim, 
would  fain  beUeve,  Y. :  in  rem  fore  credena,  cz- 
peding,  S. :  quem  (Atbii^peperiaae  Limnate  ere- 
ditur,  0. :  credi  poaaet  Latonia,  be  taken  fo%\  0. : 
Credo  inpctrabo  ut,  etc,  leuppoae,  T. :  ai  te  inter- 
fici  iuaaero,  credo,  erit  verendum,  etc :  quod  Pom- 
peiua,  credo,  non  audebat,  etc,  Ca. :  non  enim, 
credo,  id  praecipit,  ufc,  etc,  I  canH  suppote  lie 
meant  to  teach,  etc. 

orednllt&a,  atia,  /.  [  credulua  ],  ready  belief, 
credulity,  rath  oonfidinee:  patria,  O. :  aua,  0. 

oredulus,  adj,  [  credo  ],  that  eaaily  believet, 
crmhUoue,  eaty  of  Sdief,  confiding^  unnumecting : 
aenea :  nimis :  te  fruitur  creduloa  aureA,  fit. :  piacia 
in  unda,  0. :  illia,  Y. :  poatero  (diei),  H. :  in  vitium, 
0. — Tnuiful,  creduloue,  eimple:  Credula  rea  amor 
eat,  O.—AuUy  bdieoed:  f  ama,  Ta. 

oremo,  ftvl,  atua,  are  [  2  CAR-  ],  to  bur%  con^ 
mane  by  ire:  igni  creroari,  Oa. :  urbem,  L.:  her. 
baa,  0. :  Visa  (eat)  omatum  flammft  cremari,  to  be 
ablaze  in  her  head-  dreee,  Y.  — -  Of  the  dead :  igni 
volttit  creroari :  corpora  lignia,  Ta. :  crematoa  ex- 
citare  mortuoa,  H.--Of  aacriiicea,  0. :  apolia  loW, 
ae  an  offering,  L. :  dona,  Y. 

oremor,  Oria,  m.,  a  thick  vegetable  Juiee,  O. 

ereo,  ftvl  (creftaait  for  creftverit,  C),  Stus,  ire 
fl  CER-],  to  bring  forth,  produce,  make,  create, 
beget,  give  origin  to  :  Aenean,  L. :  f ortea  creantur 
fortibua,  H. :  rapor  omnia  Bea  creat,  0. :  quicquid 
mortale  creamur,  who  are  bom  to  die,  0. — P.  perf, 
with  abl,,  eprungfrom,  begotten  by,  bom  o/(poet.) : 
Yolcani  atirpe,  V. :  Haift,  (he  eon  of,  0.— To  make, 
chooee,  elect:  oonaulea  creantur  Caeaar  et  Servi. 
Haa,  C^. :  patrea,  L. :  lex  de  dictatore  creando,  L. : 
interregem,  L.:  dncem  gerendo  bello,  jL:  In  eo 
numero  creari,  S.:  augur  in  locum  Germanicl 
creari,  Ta. :  quoa  (eonaulea)  cum  Gracchua  crea* 
ret,  presided  at  the  deetion  of. — ^F  i  g.,  to  produce, 
prepare,  cauae,  occasion:  aliquid  Sthenio  periculi : 
luxuriam :  errorem  creat  aimilitudo. 

crepida,  ae,  /.,  ss  ^fni^ict  a  oandal,  sole  with 
Mtrape,  half^ehoe,  Oredan  shoe,  C,  L.,  H.,  Cu. 

or9plditii%  aey,  [crepida],  wearing  Mandak. 

ereindo,  inia,/.  [crepida^,  a  foundation  of 
mmaonry^  bate:  tamqnam  crepidine  quadam  aufti- 
neri— ^  eavaeway^  mole,  pier  :  omnea  urbia:  aaxi, 
Y.:  baud  faciliori  aacensu,  L.:  magnae  molia, 
Cu. ;  Nulla  erepido  vacat  (to  beg  on),  lu. 

orepttOi  — •  — ♦  ire,  freq.  [  erepo  \  to  rattle, 
creak,  crackle,  clatter,  rwUle,  rwnble,  chatter,  mur- 
mur: tenui  roatra,  0.:  grnndine  nimbi,  Y.:  ere* 
piiana  ealit  grando,  Y. :  aiatrum  crepitaua,  Pr. : 
incudibua  enaea,  to  ring,  Y. :  f ulvo  auro  rami,  O. 

Icr6pitii%  QSf  m.  [  crepo  ],  a  rattlimg,  creaking, 
clattering,  clashing,  filing:  dentium,  Mattering : 


IM 


fulmine  Dissultaai  crepitus,  V. :  annonmi,  L. ; 
plaganim :  nuiteriM  flagraiitis,  eroMwff^  L. 

orepo^  ul,  has,  Href  CREP-1  I.  To  rattle, 
erackj  creaky  rustle^  clatter^  tinlde,  jingle^  chink: 
fores  crepuenint  ab  eft,  T. :  crepet  laurus  adusta, 
0. :  crepante  pede,  H. :  nubes  subito  motu,  O. : 
sinQs  ci'epantes  Chirbaaei,  Y.  —  H.  To  cause  to 
9(mndy  break  out  into:  sonum,  H. :  manibus  faastos 
sonos,  Pr. — F  i  g.,  to  eat/  noiaUyy  make  ado  about, 
boatt  of,  fiarp  on,  prattU, prate :  sulcos  et  viocta, 
talk  furrows,  etc.,  U. :  roifiUam,  H. 

orepnndia,  Orum,  n.  [crepo],  a  child*^  raUU, 

orepOBOulum,  I,  n.  [creper,  gloomy],  twilighi, 
duakf  tha  evenifw  twilight :  sere,  O. :  crepasculo 
solotus,  :Ph.  -^  Dimtieet,  obecuiHly^  dark :  iter  per 
opaca  crepuscula,  0. :  dubiae  lucis,  0. 

CreSi  etis,  m.,  =  Kp^c,  a  Cretan,  C,  Os.,  0. 

cr«aod^  crevi,  cretus,  ere,  tneA.  [  1  OEK*],  to 
come  into  being,  tpring  up:  crescit  seges,  0. — P. 
perf^  with  abl.,  arisen,  descended,  bom,  produced 
(poet) :  roortali  semine,  0. :  Alcanore,  Y. :  ab  ori- 
gine  e&dem,  0. :  Troiano  a  sanguine,  V. — To  rise, 
grow,  grow  up,  thrive,  increase,  swell,  enlarge:  ut 
(ostrea)  cum  luiiA  pariter  crescant :  (caulis)  crevit 
in  agris,  H. :  cresoe,  paer,  0. :  Liger  ex  ninbus 
credent,  teas  swollen,  Cs. :  in  f  rondem  crines,  to 
grow  into,  0. :  manils  in  unguis,  0. :  Oresoeret  in 
ventrem  cucumis,  swell,  Y. ;  Crescit  hydrops,  H. : 
ut  cliTo  crensse  putes,  0. :  non  mihi  crevisse  ami- 
cos,  increased  in  number :  crescentls  abstulit  an- 
nds*,1.  e.  A«r  prime,  0.— F 1  g.,  to  grow,  increase,  be 
enlarged^  be  strengthened i  plagae  crescunt,  T. : 
hostium  opes  animique:  vires,  L.:  vim  crescere 
▼iotis,  y. :  (rem)  maximis  auctibus  cresoere,  L. : 
primo  pecuniae,  deinde  imperi  cupido,  S. ;  inopia 
omnium,  L. :  crescetis,  amores,  V. :  Crescit  amor 
nummi,  lu. :  usque  ego  posterft  Crescam  laude 
recens,  H. :  Crescit  velut  arbor  Fama  Marcelli,  H. : 
crescente  vento,  Ct :  Aspera  crescit  hiems,  0. — 
To  rise,  be  promoted,  proeper^  become  great,  attain 
honor :  ex  .quibus  poasein  crescere :  laboribus  pu- 
bes  crevH,  in  gloiy,  H. :  de  multis,  at  the  expense 
of:  dignitate,  gratia,  N. :  ex  nostro  maerore,  to 
take  courage,  0. :  date  creeoendt  oopiam  (iis)  qui, 
etc.,  T. :  orescendi  in  curift  occasio,  L. 

GrMlus  (Cress*),  adj^ = Kpiimoc,  Oretan,Y.,  O. 

CreMa,  acff,  /,  =  Kpfjotra,  of  Crete,  Cretan, 
V. — ^As  stiet.,  a  Cretan  woman,  0.,  IvL.-^Of  pipe- 
day  :  nota,  made  with  ^alk,  i.  e.  of  a  lucky  day,  H. 

orSta,  ae,  /.  [Creta],  Cretan  earth,  pipe 'day, 
duUk,  as  a  cosmetic,  H. ;  for  seals,  C. ;  for  cement, 
y. ;  eaten  by  serpents,  Y. :  rapidus  cretae  Oaxes, 
turbulent,  Y. :  cretft  notati,  i.  e.  with  a  mark  of 
approval,  H. 

cretatn%  adj.  [creta],  marked  with  cAoft.*  fa- 
sciae :  bos  (as  an  offering),  la. 


orMo^  9nis,  /.  [2  OBR-],  a  fomuU  aeetptemce 
of  an  inheritance. 

orStosus,  aclf,  [creta],  aboundivg  in  ehalk: 
rura,  0. 

oretnla,  ae,/.  dim.  [oreta],  white  day,  used  for 
sealing :  signum  in  cretulft. 

cretas,  P.  of  cresco. 

orev^  perf,  of  cemo,  and  of  crescG. 

ozibnun,  I,  ti.  [2  C£B-],  a  sieve,  riddle,  C,  O. 

orimen,  inis,  n.  [2  CER-l,  a  judgment,  charge, 
aeeusalion,  reproach  :  crittini  ovedidiSfe,  T. :  fidem 
criminibus  facere,  L, :  respondere  criroiiiibus : 
falsis  criminibus  circumventus,  calumnies,  S. :  fic- 
tum,  0. :  cui  crimina  noxia  cordi,  scandals,  Y. : 
sermones  plenl  criminum  in  Patres,  slanders,  L. : 
sceleris  maximi :  ubi  est  crimen  quod  reprehendi- 
tis  ?  i.  e.  the  point  of  the  accusation :  crimine  verso 
Arguit,  etc.,  throwing  back  the  charge,  0. :  sciebas 
tibi  crimini  datum  iri  ?  would  be  made  a  reproach  /  : 
Non  tibi  crimen  ero,  O. :  Orimen,  amor,  vestrom, 
a  reproach,  Love,  to  you  (i.  e.  to  Cupido  and  Ye- 
nus),  Y. :  crimen  inferre,  oiferre :  in  quos  crimeo 
inteudebatur,  L. :  esse  in  crimine,  to  stand  charged 
with :  Cum  tanto  commune  viro,  shared,  0. :  sine 
crimine,  bhmdess,  H. :  poateritatis,  the  reproach, 
0. :  quae  te  mihi  crimina  mutant?  danders,  Pr. — 
A  crime,  fault,  offence:  meum,  L. :  crimine  ab  uno 
Disce  omnis,  Y. :  cui  f  rigida  mens  est  Criminibus, 
numbed  by,  lu. :  sere  crimina  belli,  provocations, 
Y. :  malorum,  the  source,  Y. — iYwr.  tor  sing. :  video 
tuum,  mea  crimina,  volnus,  0. :  impressA  signat 
sua  crimina  gemma,  the  recital  of,  0. 

onminatid,  on  is,  /.  [orimtnor],  a*  aeeusationj 
complaint,  calumnv:  criminatione  in  me  uti:  tua: 
speciosa,  L. :  ab  sliquo  adUtae. 

orimlnator,  fins,  m.,  an  aeemer,  slanderer  :  in 
alios,  Ta. 

oiimlnor,  Stns,  Stl,  dep.  [crimen],  to  accuse  of 
crime,  complain  of,  impeack,  calumniate:  mo  tibi, 
T. :  apud  alqm  nos:  alios  apud  populum,  L. —  To 
complain  of,  charge,  dcntmnce :  potentiani  meam 
invidiose:  neselo  quid  de  ilift  tribu:  (amidtiam) 
a  me  violatara  esse :  GarthaginiensTs  ante  tempus 
digresaos,  S. 

cnmlii5sS,  adv.  with  comp,  rcriminoeas3f  **^ 
proachfuUy,danderoudy :  de  Dello  loqui,  S. :  acta 
res  est :  criminosios  dicere. 

oximinosii%  a^.  with  comp,  [  crimen  3t  hring- 
ing  acaisations,  reproachful,  calumniating,  slander' 
ous:  nomen :  id  mihi  criminoeum  esse^ «  rcproo/di: 
orationes,  L. :  iambi,  H. :  criminoaior  oratio,  Her. 

orinali%  e,  «{^'.  [crinis],  of  tha  hair,*  Titfca,  Y.: 
aitmrn,  Y.— As  sibtt.  ik,  a  hair-pin :  cuiram,  O. 

etinU,  is,  m.  [2  CBL-],  the  hair,  hair  of  the 

Isniare, 


head:  demisso  oriiie^ 

uigitizi 


igit^ed  by 


197 


OnMBtlM 


O.:  molieri  praebere  haeo  in  crislSA,  haif^money : 
prmesectis  crinibua,  Cb.  :  crinibufi  pasaia,  L, ;  torti, 
Ta.:  aolatis  erinibus,  H. :  splendidus  oatro  Crinia, 
a  loek^  0. :  nigro  CriDe  decorus,  H. :  longua,  0. — 
The  tail  (ottk  comet),  V. 

ciinitus,  oflj.  [crinia],  covered  with  Aatr,  Aatry, 
with'JUming  locks,  long -haired:  lopas,  V. :  dra- 
eoDibaa  ora,  O. :  galea  tripHci  iabA,  V. 

criao  (cxino),  Svl,  — ,  are,  to  move  the 
AoimcAeKjIa. 

oxisplBiiloaiu,  adj.  [criapua+sulco],  rottffh- 
furrowing,  serpentine.  Poet.  ap.  C. 

crispo^  — ,  itaa,  &re  [crispua],  to  nring,  bran- 
dUh  :  Bina  raanu  hastilia,  V. 

Oii^Ems,  a^.  [SCARP-  ],  having  curled  hair, 
curfy-headed,  T.  —  Curled,  uneven,  waving,  wrink' 
led:  parietea  abiete  criapl^  finn.  ap.  C. — Quiver- 
ing, tremulout:  pecten,  lu. 

crista,  ae,/.  [S  GEL-],  a  tuft,  comb,  crett,  lu.— 
Of  a  lapwiDg,  (X :  angaia  oriotia  praeaigniB,  a 
golden  creat,  O. :  criatia  aureua  deus,  0. :  iUi  aur- 
gant  crisUe,  he  earrim  hie  head  high,  lu.-— Of  a 
helmet,  a  creai,j)lume,  L. :  equina,  Y. 

cristito%  adj,  [criala],  tuf^  creeled:  ales, 
O. :  draco,  O. — Creied, plumed:  eaaaia  pennia,  0. : 
galeae,  I.. :  Achillea,  V. 

ciitioiia,  I,  ni.,  s=  rpincoc,  a  judge,  critic,  C,  H. 

crooenfl^  a4j.  [crocus],  of  saffron,  saffron-col- 
ored, yeUow,  golden:  odorea,  V. ;  flores,  V. — Saff- 
ron: Tithoni  cubile,  V. :  amictus,  0. :  fetus  (visci), 
V. 

orodmifl,  adf.,  =r  cpoccvoc,  of  saffron :  tunica, 
aaffron-eolored,  Ct — As  mbtt.  n.,  saffron-oU,  Pr. 

cxooodihui  (C,  H.,  lo.)  or  ooroodilas  (Ph.), 
I,  m.,  =r  cpiMc^c^oCt  a  crocodile. 

crooota,  ae,  /.,  s  KpoKuro^,  a  saffron-colored 
dress,  court  dress  (for  a  woman). 

GTOcm%  1,  m.,  =  jcpococ,  or  oroetun,  1,  n.,  =s 
Kpoteov,  the  crocus,  saffron :  paaci  crocum  ruben- 
tem,  y. :  redolent  croci,  0.  i  Spirantes,  lu. :  cro- 
cum floreaqae  perambalaft,  a  parfumed  ntagty  H. 
— Saffron-color:  picta  oroco  veatia,  V. 

crotalistxia,  ae,/.,  a  castanet  dancer,  Pr. 

Ciotalmn,  I,  ».,  =cp^aXov,  a  rattle,  beU,  Cas- 
tanet. 

cmciaiiieiitiixii,  I,  n.  [cmdo],  torture,  tor- 
ment: eamificam. 

1.  cniciatn%  P.  of  emda 

2.  oniciatii%  m.  f  cmdo^  torture,  torttmU,  a 
torturing^  exeeution:  m  oruciatnm  abripifT.:  in 
eoa  cmciatas-  edeie,  Ob.  :  in  dolore  cruciatuque 
moriens :  animi  cruciatOa  et  oorporia. — Piur.^  in- 
struments of  torture  :  laminae  ceterique  cruciatOs. 

cnaoio. &▼!,  fttaa,  Are  [enix\,toput  to  the  rack, 


torture,  torment :  fame  cruciari :  tribuooa  cruciaii- 
do  occidit,  L. :  cum  cruciabere  Sanguine  aerpentis, 
0. — Fig.,  to  affict,  grieve, torment :  gi-aviter  adu- 
lescentolum,  T. :  ae:  crucior  miser,  am  on  the 
rack,  T. :  crucior  bolum  mihi  ereptum,  T. 

cradeU%  e,  adj.  with  comp.  and  si*p,  [crudus], 
rude,  unfeeling,  hard,  unmereiftd,  hard  •  liearted, 
cruel, severe,  farce:  mulier:  in  calamitate  hominis : 
cenatus  in  conserrandA  patria:  in  eos:  in  pa- 
triam :  gratuito,  S. :  eoquid  crudelius  ? :  crudelior 
in  noB  Te,  H. :  tanto  amori,  Pr. :  cmdeliasimi  ho- 
stes :  parricidae,  S.  —  Of  things,  cruel,  pitiless, 
harsh,  bitter :  bellum :  rea  andito :  poena  in  dves : 
facinora,  & :  ame,  of  blood,  V. :  rerber,  O. :  cm- 
dele,  saoB  addicere  amores,  0. :  amor  U.nn,  farce, 
v. :  crudelior  mena,  O. :  manfls  crudelissimae. 

orudelit&a,  atis,/.  ^cnidelis],  harshness,  sever' 
itg,  cruidty,  barbarity:  in  homines:  in  immanitate 
punlenda :  erga  nobiles,  N. :  alicuins  crudelitatem 
horrere,  Os. :  ease  singalari  crudelitate :  crudeli* 
tatem  exeraere  in  vivo :  ultima,  extreme^  L. 

orudiliter,  adv.  with  oomp»  and  wp,  [cradelis], 
erueUy,  fiercely,  in  a  cruet  manner,  0. :  excruda- 
tus,  Cs. :  yictoriam  exereebant,  8. :  crudelius  fac- 
tum :  amare,  0. :  supplicium  crudelisaime  aumere. 

orudeaoo^  dul,  — ,  ere,  in^  [oradus  ],  to  in- 
creaae  in  violence,  be  aggravated,  grow  worse:  ooe- 
pit  crudescere  morbus,  V. :  aeditio,  Ta. 

crndita%  Atia,  /.  [  crudas  ],  an  overloading  of 
thsetomaeh 

oradna*  adj.  with  com/).  [GRV.],  bloody,  bleed- 
ing, trickling  with  blood:  Tolnera,  0. :  exta,  L. — 
With  full  stomach,  stuffed  with  food,  dyspeptic :  qui 
de  conviviia  auferantur  crudi :  pili  ludere  inimi- 
oum  cnidis,  H. :  (homo)  orudior :  bos,  H.^-'Uhripe, 
immature,  crude,  raw :  poma :  equa  marito,  U. : 
servitium,  too  new, Ta. — JPVesh^  vigorous:  eeneotus, 
v.,  Ta.  —  Unprepared,  immature,  raw,  crude :  cae- 
stus,  of  raw  hike,  V. :  rudis  cortlce  crude  hasta, 
y. :  pavo,  undigested,  lu. :  quia  crudus  f uerit; 
hoarse. — Fig.,  rough,  unfeeling,  cruel,  merciless: 
ille  precantem  defodit  Crudus  humo,  0. :  ensis, 
y. :  tyraimis,  IiL 

omento,  avi,  fttus,  are  [  cruentus  ],  to  make 
bloody,  spot  with  bloody  itain,  cause  to  bleed:  raanlls 
sanguine,  N. :  mensam  sanguine,  L. :  gladium  in 
pugni,  S. :  Os,  0.:  oruentati  redeuot)  O^^Fig.,  to 
wound:  haec  te  cruentat  oratto. 

cmentua,  euj^.  [GEy-],  epotted  with  blood, 
bloody,  stained:  sanguine  ci?ium:  sangnine  fra- 
temo,  H. :  cadaver :  yehiculum,  L. :  manus,  S.-— 
Plur.  n.  as  eubsL  :  gaodena  fiellom  cruentis,  in 
gory  deeds,  H. — Delighting  in  blood,  bloodthirsty, 
cruel  (poet.) :  Mars,  H. :  bello  cruentior  ipao,  0. : 
dens,  of  satire,  H. :  cos,  pitiless,  H.  —  Blood*  red^ 
red:  mjrta,  y.  ^^^.^^^  ^^ \^OOgie 


ommena 


198 


oultooft 


ommena  (^^minaX  ae,/.  [SCRV-],  a  money- 
hag^purw:  non  deficiente  cramens,  H.,  la. 

cmor,  Oris,  m.  [CRV-J,  bloody  blood$hed,  gore,  a 
stream  of  blood:  iiiimicL  recentissimus :  ci-uore 
omnia  conpleri,  S. :  cruor  emicat  alte,  0.:  viperi- 
nus,  H. :  siccabat  Teste  cruore?,  blood^aim,  V. : 
arma  uncta  cruoribos,  H. — ^F  i  g.,  Uoodshed^  mur- 
der: civilis:  httmanus,  0.:  arma  Nondum  expia- 
tis  uncta  cruoribus,  H. 

cruppellarii,  drum  [Celtic],  among  the  Qaiiln, 
armored foot-^oldUrB,  Ta. 

oroa,  flrifl,  n.  [  1  GEL-],  the  kg,  shank,  shin: 
crura  suffringera :  dimidiam,  broken,  lu. :  medium 
impediit  cms  PetHbus,  H. :  (equus)  iactat  crura, 
Y. — ^Tbe  legs  of  crucified  criminals  were  broken ; 
heuce,  prov. :  perire  eum  non  posse,  nisi  ei  crura 
f  racta  essent,  he  ihat  ie  bom  to  be  hanged,  etc. — 
A  foot:  Laeva  crura  Ltlybaeo  premuntur  (poet. 
plur.),  0. — Plur.,  props,  piUars :  ponticuli,  Ct. 

oruata,  ae,/  [CRV-],  a  hard  surface,  rind, 
shell,  crust,  bark:  fluminis,  a  crust  of  ies,  Y»-^In- 
laid  work,  efiosing,  embossed  leork,  stucco,  mosaic: 
eis  (vasis)  orustae  detrahebantur :  capaces  Helia- 
dum  crustae,  chased  engx,  lu. 

oruatulum,  l,  n.  dim.  [crustum],  small  poetry, 
eonfectionerg :  pueris  dare  crustula,  H.,  lu. 

cruatam,  T,  n.  [CRV-^,  a  hard  loaf,  cake,  poe- 
try: Crustis  Tiduas  venan,  H. :  fatale,  V. 

crux,  ucis,/.  [GVR-],  a  gaUows,  frame,  tree  (on 
which  criminals  were  impaled  or  hanged),  G. — A 
cross:  (mereri)  cruoem,  T. :  cruci  suffixi :  in  cru- 
oem  acti,  S. :  Non  pasces  ia  cruoe  corvos,  H. :  pre- 
tium  sceleris,  lu. — Toriuref  trouble,  misery,  destruc- 
tion: quaerere  in  malo  cruoem,  T.— Golloq.:  i  in 
malam  crucem !  go  and  be  hanged,  T. 

otypta,  ae,/.,  s  Kphimn,  a  vault,  cavern,  lu. 

oxyBtallinum,  I,  n.,  =  i^wrraKKivov  (sc.  vas), 
a  cryatalline  vase :  grandia,  lu. 

oxyataUoa,  I,/.,s=  rpvirraXXof,  a  crystal:  ima- 
go Solis  orjstallo  inolusa,  Gu. :  aquosa,  Pr. 

oubicularia,  e,  adj,  [cubiculum],  of  a  ^eqnng- 
^lamber:  lectus. 

oubioxilaxiii%  m.  [cubiculum],  a  chamber-ser- 
vatd,  valet^le-chambre, 

oublotiluin,  I,  n.  [cubo],  a  room  for  reclining, 
sleeping -chamber,  bedchamber:  altum:  exire  de 
cubiculo :  prinoipum  feminartim,  Ta. 

CUlnle,  is,  n.  [CVB-l  a  place  of  rest,  couch,  bed: 
sunm :  filiae :  ( Fennis  )  cubile  humus,  Ta. :  pa- 
triuin,  0. — 77ie  marriage  bed:  Tidnum,  0. :  sociare 
cubilia  cum  alqo,  contract  marriage,  O. — A  nest, 
lair,  hole,  kennel;  of  the  vulture,  lu. ;  of  dogs. 
Ph. ;  of  wild  beasts,  G. :  (alcibus)  sunt  arbores 
pro  cubilibtts,  Gs. ;  of  the  mole,  V. ;  of  bees,  Y.— 


Poet:  Solis,  H.-— F I  g. :  avaritiae  cubilia  Tidere, 
the  very  lair:  (pecuniae),  resting-place, 

cubital,  ftlis,  n.  [  cubitum  ],  a  cushion,  elbow- 
cushion,  H. 

cubitali%  e,  acff,  [cubitum],  of  a  cubit,  L 

cubito,  ftvl,  — ,  are, /reg.  [  cubo  ],  to  lie  down 
often,  be  accustomed  to  lie:  tecum  semper. 

oubitam.  I,  n.  (rarely  oubita%  i,  m.)  [CYB-], 
the  dbow :  cubito  adnixa,  Y. :  cubito  presso,  H. : 
in  cubitum  se  reponet,  lean  upon,  H. :  cubiti  fran- 
git  Ossa,  0.:  ferit  (me)  cubito,  joy*,  lu. —  The 
arm:  cubiti  sinuantur  in  alas,  0. — As  a  measure, 
a  forearm,  elf,  cubit:  cubitum  nullum  procedere. 

ouba  ul  («*y-  cub&ris,  Pr.),  itum,  are  [GYB-], 
to  lie  down,  recline:  in  lecticft:  argenteia  lectis, 
Gu. :  in  sponda,  H. :  in  faciem  (opp.  supinus),  lu. 
—To  lie  asleep,  eUep:  cubitum  Ire. — To  rtdine  at 
table:  nemo  gustavit  Cubans:  Cubans  gaudet,  H. 
— 7b  He  sick,  be  sick:  haeo  cubat,  ilia  valet,  O. : 
trans  Tiberim,  H.  — Of  places,  to  siope:  Ustica 
Cubans,  H. 

onbna,  I,  m.,  =  r^jSoc*  o  mass,  guonHiy  :  modi- 
cus,  0. 

1.  ououllua*  1,  m.  [2  GAL-],  a  hood,  cowl,  cap 
on  a  doak,  lu. 

2.  ououUua  (-uIob),  1,  m.,  a  cuckoo,  H. 
ououmia,  eris,  m.,  a  cucumber,  Y. 
cuourbita,  ae,/.  (prop.,  a  gourd),  a  cupping- 
glass  (from  its  form),  lu. 

cud5,  — ,  — ,  ere,  to  strike,  beat,  pound,  knock. 
— P  r  o  ▼. :  istaec  in  me  cudetur  faba,  i.  e.  I  shall 
smart  for  that,  T.  —  To  hammer,  stamp,  coin: 
argentnm,  T. 

oiilaa,  fttis,  jwwi.  interrog.  [2  GA-],  whence  f  of 
wfuMt  country  t  from  what  place?  quis  et  cuias, 
L. :  cuiatem  se  esse  diceret 

ouioulmodi,  adv.  [euphon.  for  cuiuacuius- 
modi ;  gen.  of  quisquisH- modus],  of  whatever  kind, 
of  what  sort  soever:  cuicuimodi  es:  sunt 

ouiua  (old  quoioa),  acj^'.  [  2  G A-  ].— I  n  t  e  r- 
r  o  g.,  of  whom  f  whose  f  virgo  quoiast  f  T. :  cuium 
pecus  ?  an  Meliboei  ?  Y.— R  e  1  a  t,  ofwhom^  whose : 
is,  cuia  res  sit 

ouluadam  modi,  ouiua  modi,  ouiuaqua 
modi^  see  quidam,  quis,  quisqufi. 

culoita,  ae,/,  a  bed,  cushion^ piUow. 

(culeua,  I,  m.),  see  onUeus. 

culeae,  ids,  m.,  a  giyU,  midge,  H. 

oulina,  ae,/  [2  GAR-],  a  kitchen:  yetns,  H.— 
A  table,  food:  praebens  cu1inam,H.:  nidor  coU- 
nae,  lu. :  magna,  splendid,  lu. 

culleUB  (cQleus),  I,  m.,  =  roXcoc  (Ion.  Kov\t6Q)i 


a  leather  bag^  sack  for.lii 

^*  Digitized  by  ^  "* 


tr 


Parriddes 


onUami 


199 


were  sewed  up  in  bftgs  and  drowned :  insutuB  in 
eakum,  C,  lu. 

oolmui,  mifl, «».  [for  colomen],  tht  top^  wmmU^ 
roo/^  ffMe:  meme  calmina  villae,  0. :  tuguri,  Y . : 

I      eedis,  L. :  culmina  honainuiD,  deomm,  i.  e.  o/homm 

I  and  ten^dmy  Y. ;  Alpioin,  Ca. :  aommum  hominis, 
tkt  crmon  o/ths  head,  L. :  inane  fabae,  tk»  UaJUtt 

I  tlalk^  O, — ^F  i  g.,  the  wmmit^  hmgkt^  poini  of  eubnu 
natitm  :  f oiiunae,  L. :  rait  a  onlmine  Trota,  Y. 

culmiia,  1,  m.  [2  CEL-1  a  $ialk^  tiem^  itraw^  G. : 
Cerealis,  Y. :  Romuleus,  the  thatched  roof  of,  Y. : 
toTum  stemere  culmo,  la. :  ita  culmo  surgeret 
(Geres)  alto,  i.  e.  the  grain^  H. 

culpa,  ae,  /.  TSGARP-],  a  fault,  error,  blames 
ffuUl,  failure,  defect:  delicti:  omnes  culpue  istius 
aTaritiae,  maiestatis,  crudelitatis  :  quicquid  buius 
factamst  cuIpA,  T. :  In  culp&  est,  to  hlame^  T. :  non 
est  ista  mea  culpa,  sed  tempomm :  qui  in  eadem 
culpa  %mi,thare:  in  quo  est  tua  culpa  nonnulla, 
you  are  not  without  fault:  a  culpft  vacuus,  S.: 
conscia  eulpae,  0.:  ne  penes  ipsos  culpa  esset 
cUdJa,  L. :  culpa,  quae  te  est  penes,  T. :  extra  cul- 
pam  esse :  elus  rei  culpam  in  roultitudinem  conie- 

I  cenint,  Gs. :  suam  culpam  ad  negotia  transferre, 
S. :  in  culpa  ponere  aliqoem :  Si  mora  pro  culpA 
est,  O. :  tua  aetas  emovit  culpas,  H. :  fata,  quae 
nuinent  culpas,  H. — Person.:  ludus  erat  culpft 
potare  magistra  (L  e.  a  game  in  which  the  loser 

'  must  drink),  H. :  Gulpam  Poena  premit  comes, 
H. — ^Poei.:  Huic  uni  succumbere  eulpae,  temp- 
tationyY. — Unehattitif:  Yirginuro,  H. :  hoc  prae- 
texit  nomine  culpam,  Y. — Bemieeneee,  neglect :  rem 
facere  culpa  minorem.  H. — The  nUschievoua  tiling, 
nuMchief:  oontinuo  culpam  (sc.  ovcm  aegram)  ferro 
compcsce,  Y. 

calpataOi  a<g,  [P.  of  culpo],  blamable,  deunh 
tug  rqnroach:  Paris,  Y. 

oolpd,  &▼!,  atas,  are  [culpa],  to  rqfroaeh, 
blame,  eenture,  reprove,  dimpprove,  condemn:  quoe 
colpavi,  O. :  culpatur  ab  lUis,  H. :  faciem  deae, 
O. :  ▼erslks  daros,  H. :  culpetne  probetne,  0. :  de- 
fendere  (amieum)  alio  cnlpante,  H.  —  7b  throw 
blame  upon,  J!nd  fault  wBtih,  compUin  of:  arbore 
nunc  aquas  Galpante,  H. :  culpaatur  calami,  H. 

cnlte,  orum,*!.  [1  oultus],  o|!itfi<a^ns^/02ab  of 
grain:  nitentia,Y. :  pinguia,Y. 

cnlte^  adv.  with  comj^  [cultus],  degantlg:  lo- 
qui,  0. :  cultius  dicere,  Ta. 

ooltellTUk  I,  m.  dim,  [  culter  1,  a  email  knife, 
H.,  lu. 

colter,  tn,  m.  [  1  GEL-  ],  a  knife,  butcher'e 
knife :  ab  lanio  eultro  adrepto,  L. ;  used  in  sacri- 
fice, Y. :  tonsorii,  rasoore:  cultros  in  guttura  Goni- 
cit,  0. :  sub  cuItro,  L  a  f  n  eadtreme  peril,  H. 

cnltioii  onifl,/.  [GOL-],  a  tfuAtM^ion,  pr^ra- 
(ion:  igii,  agriculture. 


OQltor,  dris,  m.  [GOL-],  a  eultivator,  tiller: 
agri,  L. :  vireutis  agelli,  H. :  vitis,  a  vine-dreeeer,^ 
A  huabandman, planter,  farmer:  ut  agercultorem 
desiderare  videretur:  (loca)  oultoribas  frequenta* 
bantnr,  S. :  frequens  cultoribus  popalus,  L. — An 
inhabitant^  dweller:  terrae,  8. :  coUis,  L. :  nemo- 
rum,  Y. :  ooUis  Heliconii,  Gt. :  aquaruui,  0. — ^F 1  g., 
a  foeterer,  eupporter,  diompion :  bonorum,  L. : 
imperi,  L.:  veritotis:  belli,  S.  —  A  worehipper, 
rwereneer:  deorum,  H. :  religionum,  L. 

onltria^  Icis,/  [cultor],  a  cultivator:  rerum 
quas  terra  gignlt  augendarum.— ^ /emaZe  inhabi- 
tant: nemorum,  Y. — Fig.,  a  wormpper:  cultrix 
haec  aetas  (i.  e.  me  colens),  0. 

cultura,  ae,/.  [GOL-],  a  cultivating,  care,  culti- 
vation: agri,  Gs. :  agri  deserti  a  cultura  homi- 
num :  vitis :  non  uUa  est  oleis,  not  needed,  Y. — 
Agriculture,  tillage,  huebandrjf:  longior  annua,  H. 
— Fig.,  care,  culture,  cultivatum:  animi :  culturae 
commodare  aurem,  H. — An  lionoring,  courtittg: 
amici,  H. 

1.  oultaOk  aeff.  with  eomp.  and  eup,  [  P,  of 
oo\o],euUi»ated,  tilled:  ager  cultissimus ;  fundus, 
H. :  materia :  cultiora  loca,  Gu. — F  i  g.,  neat,  tvfy, 
weU-dretted:  bene  puella,  0.:  femina  cultisaimaf 
0.  —  Polished,  elegant,  cultivated:  animi :  cultiora 
tempora,Gu.:  cannina,0. 

2.  OQltlus  tks,  m,  [GOL-],  labor,  care,  cultiva- 
tion, culture:  agricolamm:  agrorum,  L. :  fructum 
edere  sine  cultu  hominum:  corporis:  frequens, 
constant,  Y. :  praediscere  patrios  cultQs,  traditional 
m^hode  of  kutbandry,  Y.— P  i  g.,  trainiftg,  educa- 
tion, culture:  malo  cuitn corruptos :  animi,  mental 
diedpline:  pneritiae,  meane  of  education,  8. :  ho- 
nestarom  artium,  Ta. :  Recti  cultfis,  H. :  Quis  ne- 
que  moe  neque  oultus  erat,  civiUMation,  Y. — Style, 
care,  way  of  life,  cultivatioti,  dvilieation,  refinement, 
luxury:  a  cultu  provindae  abesse,  Gs. :  huroanus 
ctvilisque:  (sequar)  cultOs  artlsque  looorum,  O.r 
Ittbido  ganeae  ceterique  culttu,  fUetipation,  8. :  in 
neutram  partem  cultfts  miser,  i.  e.  neither  by  glut- 
tony nor  by  etingineee,  H, — An  honoring,  reverence, 
adoration,  veneration  :  deorum :  cultu  venerantur 
numina,  0. :  sui,  Ta. :  mens,  for  me,  Tn^-^AtHre, 
dreet,  garb  :  miserabtiis,  8. :  forma  Tiri  miseratfda 
cultu,  Y. :  yirilis,  H. :  Dianae,  0. :  nulla  cultQs 
iacUtio,  diMfloM  in  armor,  Ta. :  cultOs  dotales, 
bridal  array,  Ta. 

cnlullua,  T,  m.,  a  large  drinking-veeael,  beaker, 
bowl:  aurei,  H. :  alqra  muttis  urgere  culullis,  H. 

onlua,  T,  m.,  the  fundametU,  Gt. 

1.  com  (with  jMra^iroM.,  and  with  unemphatic 
relat.  pron.,  *oum  endit. ;  in  compounds,  oofll-), 
praep.  with  abL  [for  « scorn;  SfiG-],  with,  together 
with,  in  the  company  of,  in  eonneetton  with,  along 
with,  together,  and:  cum  yeteribva^mi«r¥IK^<x>B* 

Digitized  t 


'gIiftS'^^«»&^* 


900 


iungere,  Cs. :  anteft  cnm  uxore,  turn  sine  e& : '  si 
cenas  mecom,  in  my  homsy  H. :  errar«  cum  Pla- 
tone:  cam  lacte  errorem  saxtsse:  qui  unum  ma- 
gistratum  com  ipsis  habeant,  Cs. :  foedera  quibus 
etiam  oum  hoste  devinoitiir  fides:  sentire  eom 
r^e,  on  the  Me  of^  L. :  Tolentibus  cum  magnis 
dis :  ▼ivitur  cum  lis :  cum  quibus  aroicitias  iunze- 
rant,  L. :  ut  te  di  cum  tuo  inoepto  perduint,  T. : 
oracio  habenda  cum  multitudine:  Ita  cum  Gaesare 
egit,  Cd. :  agere  cum  oivlbus :  quid  mihi  cum  istft 
diligeotia?:  tempus  cum  oouiuratis  coDSultaodo 
abenmunt,  L:  quibuscum  bellnm  gerunl,  Ca.: 
cum  Volscis  aequo  Marte  discessum  est,  L. :  cum 
coniuge  distractus :  cum  Gatone  dissentire :  hauc 
rationem  dicendi  cum  imperatoris  laude  compara- 
re :  voluptatem  cnm  cupiditate  deliberare,  against, 
— ^Of  time,  aty  toithy  aJt  Hw  same  time  wUh^  at  the 
time  of:  cum  primft  luce  domum  venisse :  pariter 
cum  occosu  solis,  S. :  cum  sole  reliquit,  Y. :  exit 
cum  nuntio  Grassus,  Gs. — With  abl.  of  circum- 
stance, manner,  etc.,  vnthy  in,  under^  in  the  midst 
ofy  among^  to^  at :  cum  ratione  insanire,  T. :  cum 
dis  bene  auTantibus  arma  capite  (i.  e*  dis  adfuvan- 
tibus),  L. :  cum  summft  rei  p.  salute:  magno  cum 
periculo  provinciae,  Gs. :  magno  cum  gemitu  clvi- 
tatis :  speculatus  omnia  cum  ourft,  L. :  illud  cum 
pace  agemu8,/»ed<»/ii%.*  bona  cum  venia  andia- 
tis:  cut  sunt  inauditae  cum  Delotaro  querelae 
tuae?  iha  retnomiraneeB  you  made:  servHte  fidem 
oum  hoste,  the  faiik  pUdged  to, — ^Es  p.,  after  idan : 
tibt  mecum  in  eodem  est  pistiino  vivendum  (i.  e. 
in  quo  vivo) :  in  eisdem  flagttiis  mecum  versatus. 
— In  the  phrase,  cum  eo,  with  the  circmnMtancey 
under  the  condUion :  sit  sane,  sed  tamen  cum  eo, 
credo,  quod  sine  peccato  meo  fiat:  oolonia  missa 
cum  eo,  ut  Antiatibus  permitteretur,  si,  etc.,  L. — 
Witli  primity  with  theforemoeiy  eminently ^  etpeeial- 
ly:  homo  cum  primis  locuples. — ^With  an  ordinal 
number,  of  inorease,  "fold:  ager  effidt  oum  octavo, 
cum  decimo,  eight/old. — ^Praegn.,  wit?i,  poeeees^ 
ingy  holding,  wearing,  owning:  baud  magnii  cum 
re,  Enn.  ap.  G. :  iuvenes  cum  equis  albia,  i^xm  : 
consul  cum  volnere  gravi,  L. :  cum  tunica  pulU 
sedere:  vidi  Gapidinem  oum  lampade,  holding: 
cum  eisdem  suis  vltiis  uobilissimus,  vi(A  all  hie 
fauUe, — In  oompounds  eom-  was  unchanged  be- 
fore 6,  jD,  m,  and  in  comes  and  its  derivatives;  m 
was  usu.  assimilated  before  r,  sometimes  before  /, 
but  was  usu.  dropped  before  n;  before  other  oon> 
sonants  m  became  n,  but  conicio  was  written  lor 
coniicio.    Before  a  vowel  (or  A)  m  was  dropped. 

2.  cum  or  (earlier)  quom  (not  quum),  conj. 
[1  GA-].  I.  Prop.,  of  time  (cum  teraporale), 
constr.  with  tncKe.  in  an  mdependent  assertion ; 
with  mebj.  in  a  subordinate  statement. — Fixing  a 
point  of  tame,  when,  at  the  time  when :  Lacnimo, 
quom  in  mentem  venit,  now  that,  T. :  auditis,  oum 
ea  breviter  dtcuntur :  eo  cum  veuio :  Postera  oum 


lustrabat  terras  dies,  V. :  com  contionem  habait: 
cum  proximo  fiomao  fui :  cnm  Italia  vexata  est: 
cum  Stellas  f ugarat  dies,  V. :  quom  noo  potest 
haberi,  cupis,  T. :  tempus  cum  pater  iao^wt :  eo 
tempore,  cum  ueceese  erat:  memtni  noctis  illius, 
cum  pollicebar:  tunc,  cum  adempta  sunt  anna^ 
L. :  etiam  turn,  cum  verisimile  erit,  latratote,  not- 
until:  oum  peioraro,  turn  requiratis :  com  a^om 
dedero,  tum  invadiie,  L. :  sese,  oum  opua  esaeii 
signum  daturum,  Gs. :  sua  bona,  cum  causae  di- 
cendae  data  facultaa  sit,  tum  se  experturum,  L. — 
Fixing  or  .defining  a  period  of  time,  when,  while, 
during  the  time  mat,  ae,  ae  long  as,  after :  Alium 
esse  censes  nunc  me,  atque  olim  quom  dabam  ? 
T. :  risum  vix  tenebam,  cum  comparabas,  eta : 
tum,  cum  ilium  exteLininari  volebam,  putabam, 
etc :  Hasdrubal,  cum  haec  gerebantur,  apud  8y- 
phaeum  erat,  L. — Of  repeated  action,  when,  whai- 
ever,  at  times  when,  as  often  m,  always  .  .  .  when, 
if:  omnea,  quom  valemus,  recta  consilia  aegrotia 
damns,  T. :  cum  permagna  praemia  sunt,  est 
causa  peccandi:  Gum  furit  .  .  .  Plx>fuit  aestOs 
avertere,  V. :  cum  oogniti  sunt,  retSnent  caritatem: 
cum  rosam  viderat,  tum  inoipere  ver  arbitrabatnr, 
never  until. — In  clauses  stating  a  fact,  the  point 
or  period  of  time  fixed  bj  the  main  sentence  (cum 
inversum),  when,  at  the  time  when,  and  at  this  time, 
and  meanwhile,  and  yet :  longe  iam  abieraro,  quom 
sens!,  T. :  dies  nondum  decem  intercesserant,  cnm 
filius  necatur :  Vix  ea  fatus  erat,  cum  scindit  se 
nubes,  Y. :  multum  diei  processerat,  cum  etiam- 
tum  eventus  in  incerto  erat,  S. :  nondum  luoebat, 
cum  scitum  est:  iamque  hoc  facere  apparabant, 
cum  matres  procurrerunt,  Gs. :  Et  iam  phalanx 
ibat . . .  flammas  cum  puppis  Extulerat,  Y. :  anni 
sunt  octo,  cum  interea  invenitis,  etc :  cum  interim 
milites  domum  obsidere  coeperunt:  nondum  cen- 
tum  anni  sunt,  cum  lata  lex  est. — ^Describing  a 
time  by  natural  events,  when,  uMe,  as  soam  as: 
ipsi,  cum  iam  dilucesceret,  dedocantnr:  cum  lux 
adpropinqoaret—^In  narration,  describing  the  oc- 
casion or  circumstances  of  an  action  (cum  histori- 
cum),  tohen,  on  the  oeeasion  that,  under  the  etreum^ 
stanees  thai,  while,  after. — ^With  imperf:  Magi- 
stratus  quom  ibt  adesset,  occeptast  agi,  T. :  Marios, 
cum  secaretur,  vetoit  se  adligari :  Gaesar  cum  ab 
Iioste  non  amplius  abesset . . .  legati  revertuntur, 
Gs. :  heri,  cum  vos  non  adessetis :  cum  ad  tribum 
Polliam  ventum  est,  et  praeco  cunctaretur,  <  cita,* 
inquit,  etc.,  L. :  Socrates,  cum  XKX  tjranni  essent, 
pedem  port&  non  extulit,  as  long  as:  vidi,  Oum  tu 
terga  dares,  0. :  is  cum  mterrogaretur .  .  .  reepon- 
dit. — ^With  maximeyjust  aSyprmsely  when  :  Oaesar, 
cum  maxime  furor  arderet  Antoni,  exercitom  com- 
paravit:  cum  maxime  agmen  explicaretur,  ado- 
riuntur,  L.  —  With  perf. :  hie  pagus,  oum  domo 
exisaet,  Gassium  interfeoerat,  Gs. :  cam  donios 
vacuas  f ecissenti  iunguntur  nimtiicLJL:  cum  far 


20t 


nnra  exi^Ua^isset,  oaTigabat  Byracu8t8.^0f  re* 
peated  oocAsions,  «Aok,  vAm^mt,  on  eveiy  oeauion 
that,  aa  ofltn  «i — With  imptrf. :  dispersos,  com 
lonj^ns  prooedMeot,  adoriebalur,  Gs. :  saepe,  earn 
ftliqaeni  Tideret,  etc,  on  9mviuf,  N.  .*  Dumquam  eal 
oonspectna,  oum  veniret  -^With  ipbiperf. :  Cum 
eohorMs  ex  aoie  proeuottrriiaenft,  NumUlae  eif  ugie- 
bant,  Os.:  qui  cum  in  eon  vi Worn  Teoissetf  quan- 
tam  obfait  nraiti8,coni  feoiseeat,  eto.—- Desoribiiig 
a  time  named  in  the  prineipal  aenteocev  wkaiy  tuek 
that,  in  lekieh :  Si  nllum  f  uit  tempus  quom  eco 
fuerim,  etc.,  T. :  fait  antea  tempug,  oum  Gftlli 
superarent,  Cs, :  Tigeaimo  anno^  cum  tot  praetores 
in  proTinci&  fuissent:  eodem  anno,  cum  omnia 
iiifida  essent,  L. :  biduum  supererat,  cum  frumen- 
turn  metiri  oporteret,  in  tokuJiy  Cs. :  f uit  cum  arbi- 
trarer,  etc :  audivi  cum  diceret,  etc. — II.  Me  ton., 
of  identical  actions,  when^  in  that,  by  the  fact  thai : 
Qui  quom  hunc  accusant,  Naevinm  accusatii,  T. : 
quae  earn  taoea,  nulla  esse  conoedis :  'qaod  cum 
fadt,  iudicat,  etc :  senatum  intueri  videor,  cum  te 
▼ideor,  I* :  Joco  ille  moiuji  est,  cum  ex  urbe  eat 
depobua :  quod  earn  dederia,  illud  dederis,  ut,  etc : 
ilia  eoeiera,  cum  eius  domom  eTertistt  (which  you 
oommitted)  in  vprwUMff:  pui^gatlo  est  oum  lao* 
torn  oonoeditur,  culpa  removetur.<-*-Iik  hjrpothesis, 
assmning  a  fact,  when,  if:  ad  cuitts  fidem  confu- 
giet,  cum  per  eioa  fidem  laeditur,  etc— Contrary 
to  fact,  when,  if,  if  at  nuh  a  time :  haec  neque 
com  ego  dicerem,  neque*  cum  tu  aegares,  magni 
moment!  nostra  esset  oratio :  quod  esset  iudioiutn, 
cum  ires  . . .  adsedissent  ? — ^Explainiiig  a  feeling, 
etc,  that^  became,  for:  Dis  habeo  graUam,  Quom 
adfuemnt  liberae,  T. :  gratulor  tibi,  cum  tantum 
ralea. — As  connective,  correl.  with  turn,  while^ 
when  ;  cam  .  .  .  tum,  as  . .  .  «q,  both  . . .  tuid,  and 
beddee,  whUe  . . .  e^pedally:  Quom  id  mihi  place- 
bat,  turn  omnes  bona  dicere,  T. :  cum  omnes  eo 
convenerant,  turn  navium  quod  ubique  f uerat  co$- 
gennt,  Cs. :  qui  cum  multa  providit,  tum  quod  te 
consulem  nou  Tidit:  movit  patres  cum  causa,  tum 
aoctor,  L. — In  the  adrefb.  phrase  eum  maxlme, 
with  diipe.  of  predicate,  m  the  tngheet  degree,  moei: 
hanc  Aroabat,  ut  quom  maxime,  tum  P4mpiulus, 
a»  fmuh  a$  ewer^  T. :  ea,  quae  iiunt  /sum  maxima, 
i.  e.  at  thvi  very  moment :  sed  cum  maxime  tamen 
Ik>c  8ignificabat,/>re(»td[y  thi$:  quae  raultos  iam  an- 
Dos,  et  nunc  cum  maxime,  cupit — HL  Praegn., 
giving  a  cause  or  reason  ( cum  causale ),  wun, 
Unee,  because,  inavnuch  as,  seeing  that,  in  t/iat,  in 
mew  of  the  fact  that:  baud  invito  sermo  mi  acces- 
Ht  tuoe,  Quom  .  .  .  intellcgo,  T. :  Deod  quaeso  ut 
sit  superstes,  Quom  yeritost  faoet^  ete.,  T. :  an 
pater  familiarissimis  suscensuit,  cum  Sullam  lau- 
darent?/or  predsing:  quae  cum.  ifta  slbt,  videa- 
mua,  etc :  earn  longinqua  Instet  militia,  commea- 
turn  do,  Lk, :  cum  taata  multtludo  tela  oonicerent, 
potestae  erot^  etc,  Cs. :  cum  easet  egens,  ooepit, 


etc :  Caesar  earn  oonstituisset  hlemare  in  conti- 
nent!, obsides  imperai,  Cs.**-^  often  nunc  cum, 
mne  that^  since:  ub  faat :  nunc  veto  oum  sit  unue 
Pompeina<-Often  with  praeoertim,  mpedaUy  since, 
mors  than  all  when ;  nam  puerum  non  toUent .  . . 
Pracsertim  quom  sit,  etc,  T. :  cum  praesertim  vob 
aliam  miseritis.^— With  gwippe,  since  endoUlyfmnee 
ofeowrse:  nibil  est  virtnte  amabilius  . . .  quippe 
eum  propiter  virtutem  diligamua,  etc  — In  eon* 
timstB,  whemy  wkUs,  whereas,  white  on  tlie  contrary^ 
and  yei  (cam  adversativiMn) :  iinem  faciam  dioun* 
di,  quom  ipse  finem  non  facit  ?  T. :  quo  tandem 
ore  mentionem  facitis  .  .  .  cum  fateamini,etc: 
com  maximia  eum  rebus  liberares  . . .  culpam  re- 
linquebas:  simulat  se  confiteri,  cum  interea  aliud 
machinetur. — In  concessions,  when,  although,  not- 
withstanding  (  cum  ooncessivum  ) :  nil  quom  est, 
nil  defit  tamen,  T. :  pecuniam  facere  cum  posset^ 
non  statuit:  cum  aquae  vim  vehat  ingentem 
(Druentia),  non  tamen  navium  patiens  est,  L. : 
patrem  meum,  oum  proscriptus  non  esset,  ingula- 
stis :  quam  causam  dixerat,  cum  annos  ad  quin* 
quagiota  natus  esset  ? 

omnba  or  oyxnba,  ae,  /,  =  Kvpipri,  a  boat, 
«ifc}^,  vessel,  C,  V.,  0.,  lu. — ^E  sp.,  the  boat  in  which 
Charon  transported  the  dead,  H. :  fermgiDea,  V. — 
F  i  g.  7  Noii  est  ingenii  oymba  gravanda  tol,  1.  c. 
meiUe  not  with  themes  above  your  powers,  Pr« 

oumera,  ae,  /.  [  CAM*  ],  a  i^eeptacle  for  ecm^ 
granary  (made  of  woven  twigs),  H. 

ouminttm  ( oym- ),  l,  n.,  =  xvfuvov,  cumin : 
exsangue  (its  decoction  produced  paleness),  H. 

cumque  (not  cunque),  adv.  [2  cum + que], 
whenever,  always:  mihi  cumque  vocanti  (i.  e.  quo- 
tienscumque  voeavero),  H. 

ciunulate,  adv*  with  comp.  and  «vp.  [cumula* 
tus  ].  in  rich  abundance,  abundantly,  copiously : 
omnia  plana  facere:  praeroia  persolvere:  cumu- 
latius  augere :  curoulatissime  referre. 

GfanmlatOB,  aefj.  with  comp  [F,  of  cumulo]^ 
heaped,  increastfd,  augmented:  roensura  cumula* 
tiore :  gloria  cumulatior,  L. — Filled,  full,  complete^ 
perfect:  augere  quod  cumulatum  videbatur :  virtus. 

omnolS,  ftvl,  fttus,  lire  [cumulus],  to  hsap,  ao- 
cumulate,  pUe:  anna  in  acervum,  L. — Tofiufull, 
fill,  load,  pile,  cover .-  locum  strage  muri,  L. :  cu- 
mulatae  nore  ministrae,  0. :  altaria  donis,  V. : 
struem  rogi  odoribos,  Ta.-^Fig.,  to  augment,  in- 
crease,  heap,  amass,  accumulate:  invidiam,  L. :  aes 
alienum  usuris,  L.:  gloriara  eloquentift.— 7b^/, 
overload,  overwhelm,  crown,  complete :  alqm  laude : 
civitas  oumulata  tois  hiiuriis :  meum  cor  cumula* 
tur  irft:  alio  soelere  hoc  scelus:  ad  omnuUmdum 
gaudium:  Quam  (veniam)  oumulatam  morte  re- 
mittam,  1.  e.  «m^  by  my  death  do  a  greater  favor  in 
retum,\.  Digitized  by  V^OOg IC 


908 


oumnliis,  I,  m.  [  2  GAY-  ],  a  heap,  pile,  mam, 
aeaunulatioH :  Gailoruni  camuli,  i.  e.  of  t^n,  L. : 
armoram  oumulos  ooaoervare,  L. :  ftqaamm,  O. : 
harenae,  Y. :  inseqaitur  cumulo  aquae  roona,  foL- 
hum  with  0$  mam,  Y.  —  F  i  g.,  a  mam,  aeeummk^ 
Hon  :  acervatanim  leguro,  L. — M  e  t  o  n^  a  muytUtt, 
overphu,  aeeanofi,  addition,  ineream  :  at  ad  illam 
praedam  damnatio  Roscii  Telut  cumulus  aooedat: 
roeroedis :  dierum,  additional  number:  aooeaseriut 
iu  cumalunif  a*  an  addilioH:  aliqoem  eumulum 
arUbus  adf  erre :  perfidiae,  O. :  cladis,  a$  the  crown 
of  woe,  0.:  gaudit 

cftnabola,  drum,  n.  [cunae],  a  eradU.  G. :  in 
cunabulis  oonsules  factt,  i.  c.  by  noble  birth, — The 
edU  (of  bees),  Y. — The  cradle,  earliest  abode :  gen- 
tis  nostrae,  Y. 

oimae,  arum,/.,  a  cradle:  in  cums  vagire: 
Ilium  primis  cunis  Educat,  from  infancy,  0. :  cu- 
narum  labor,  chUd'e  work,  0. — Of  birds,  a  neet,  0. 

cnnctabimdaa  (oont"),  <u(j,  [cunctor],  Un- 
gering,  loitering^  delaying:  niilites,  L.,  Ta. 

ouiiotana»  a<(/.  [P.  of  cunotor],  dilatory,  pro- 
craatinating :  natura  ac  senecta  cunotantior,  Ta. : 
de  rebus,  Ta. 

onnotanter,  adif.  with  eomp,  [canotor],  elowly, 
with  delay,  L.,  Ta. :  venia  data  cunctantius,  Ta. 

cunotitid  (oont-),  Onis,/.  founctor],  a  dday- 
ing,  lingering,  tarrying,  delay,  hesitation,  doubt: 
cunctatione  otiam  araittere:  superiorum  dierum 
SabinI,  Gs. :  maior  invadendi,  h. :  insita  ingenio 
raeo,  L. :  propior  constantiac,  Ta. :  abiect&  cunc- 
tatione :  sine  canctatione :  de  morte  hominis,  lu. 
— /Yttr.,Ta. 

ounctator  (cont-),  Arts,  m.  [cunctor],  a  de- 
layer, loiterer,  lingerer  :  ex  acerrimo  bellatore  fac- 
tus,  L. :  ( Fabium )  pro  cunctatore  segnem  com- 
pellabat,  delihcrate,  L. :  naturS,  Ta. :  populus,  L. 

Cimotor  (oont-X  atus,  &rl,  dep,,  to  delay,  linger, 
loiter,  hesitate,  doubt:  cunctando  restituit  rem, 
Enn.  ap.  G. :  cunctando  bellum  gerebat,  L. :  omnia 
si  cunctor  amitto:  qui  cunctatus  fuerit,  L.:  dolo 
an  Tere,  S. :  militibus  cuncUntibns,  Desilite,  in- 
quit,  etc.,  Gs. :  alius  alium  ezspectantes  cunctaml- 
ni,  S.  :^diutius  in  vita :  inter  metum  et  irain,  Ta. : 
super  tanta  re,  Ta. :  Gunctatusque  brevi,  after  a 
moment  of  fiesitation,  0. :  (apes)  partis  cunctatur 
in  omnis,  i.  e.  threatens,  Y. :  propius  aooedere,  & : 
anna  capere,  L. :  cunctamiui,  quid  faciatis  ?  S. : 
Don  cunctandum  quin  deoertaret,  Gs. :  cunctatur 
amnis,  lingers,  Y. :  corripit  Gunctantem  (ramum), 
reluctant,  Y. — Pass,  impers, :  non  est  cunctandum 
proftteri,  etc. :  nee  cunctatum  apud  latera^  Ta. 

ounctus,  adj.  [contr.  for  con-illnctas],  all  in  a 
body,  aU  together,  the  wliole,  oH,  entire  :  ordo :  seoa- 
tus  populusque,  L. :  Gallia,  Gs.:  plebes,  9. :  terra : 
oppida,  Gs. :   quin  cuncti  Tivi  caperentur,  Gs. : 


cuncti  aut  magna  pars  Sicoensium,  S. :  aiuilia  rei 
p.  eunotis  senattks  sententiis,  by  a  unaninwus 
vote:  cunctis  lectl  na^ibus,  i.  e.  some  from  every 
ship,  y.'^Mur.  n,  as  smbsl. :  cunota  agitare,  every- 
thing at  ones,  Q.:  Gioero  cnncta  edoctus,  <Atf  vAo/« 
story,  S. :  Inter  cuneta^  at  all  timm,  H. :  cuncta 
tibi  fatebor,  Y. :  ab  his  oriantur  ooncta,  the  uni- 
verse, O. :  oanota  sub  imperium  aecepit,  i,em  the 
Roman  world,  Ta.— With  gen. :  hominum  cuncti, 
0. :  cunota  lerrarum,  everything  on  earthf  H. : 
cuncta  campomm,  Ta. 

cuneitlztt,  adv.  [cuneatus],  in  the  form  of  a 
wedge :  hostes  oonstiterunt,  Gs. 

ouii«ataa»  <m{^'.  with  comp  [  cuneus  ],  like  a 
wedge,  wedge-shaped:  collis  acumine  longo,  O. : 
iugum  mentis  in  dorsum,  L. :  forma  scuti  ad  imum 
cuiieatior,  L. 

cuaeolua^  I,  m.  dim.  [cuneus],  a  little  wedge, 

onnawi,  l,  m.  [1  GA-],  a  wedge:  cuneoa  inse- 
tens:  cunets  soindebant  lignum,  Y.:  iamque  la- 
bant  ounei,  i.  e.  t^  i^*?  ^  ^  ^^^  ^'  -  Bnt^^'nia 
in  cuneum  tenuatur,  Uke  a  wedge,  T^-^A  wedge- 
shaped  body  of  troops,  wedge:  cuneo  facto,  <X : 
rupere  cuneo  viaro,  L. :  cuneis  ooactis,  Y. :  ados 
per  cuneoB  oomponitur,  Ta. :  Maoedonius,  the  pha- 
lanx, L.— ^  division  of  seats  in  a  theatre  (widen- 
ing  from  the  stage),  V.,  Iu.^i%(r.,  the  spectators. 
Ph. 

onnionlOMUS  aeg,  [cunicalus],  etbounding  in 
rabbits:  Geltiberia,  Ct 

ctmioulaflk  l,  m.  [Spanish],  a  rabbit,  cony,  Ct 
— A  passage  underground,  mine,  exeavation :  cuni* 
culos  agere  ad  acrarium :  cuniculis  ad  aggerem 
actis,  Gs. :  per  cunlculum  Gallorum  ascendit :  in 
arcem  agi  coeptus,  L. — ^F  i  g. :  ea  (res)  oeculte  cu- 
niculis oppugnatur,  1.  e.  6y  secret  devices. 

CUiillua,  I,  m.,  the  female  pudenda  (avoided,  as 
obscene,  G.),  —  A  fanale:  belli  Gausa,  H.  —  An 
unchaste  woman,  H. 

oupa,  ae,/.  [CYB-l  a  cask,  tun,  barrel:  taeda 
refertae,  Gs. :  vioum  de  cupft. 

onpad-,  see  cupped*^ 

CapenonOk  T,  m.,  a  priest  of  the  Sabinm,  Y. 

cupide,  adv.  with  comp.  and  stip.  [  cupidus  ], 
eagerly,  sealoudy,  passionatdy,  vehemently,  ardent- 
ly, gladly:  alienos  (agros)  appetere:  cupidius 
agnaen  insequi,  Gs. :  cupidissime  populi  amicittam 
adpetere,  Cs,—Amhitioudy,  in  a  partisan  ipirit: 
nihil  agere :  quid  a  senatu  fit  ? 

Capidineu^  acfif  of  Cupid:  tela^  0. :  sagit- 
tae,0. 

onpldlti^  fttis  {gen,  pbtr.  -tfttum,  rarely  ^ti- 
tlum,  G.),  /.  [capidus],  a  longing,  desire,  passion, 
eagemem:  ainris  oonndere  propter  cuplditatem: 
insatiabUis  reri  Tidendit  peeunlae,  Gs. :  libertatia: 

Digitized  by  VjOOQIC 


OBIitdO 


906 


pagnandi,  N.:  mUHani,  aealj  d,:  ad  reditom: 
popnlaris^  a  demagogue*  amiiiifm.'^Etcemiffe  cCf- 
atre,  /naC,  paadon:  vita  difliuDcta  a  oupiditate: 
caeca  dominatruL  animi :  niala,  T. :  co^rcere  omuls 
cttpidiutea :  ardena  in  cupiditatibiia,  &— ^twrtos, 
cfqMUy^  ewekmaum:  nisi  ipsos  caecos  redderet 
cupiditas. — An  olfjed  o/detire:  alicuius  ex  fauci- 
bus  capiditatem  en^re.-^Partimnshiptpai'iialUjf^ 
um/aimeu :  cupiditatis  atque  inioiiciiiarum  suspi- 
cio:  diasimalatio  cupiditatis:  cupiditas  ao  stu- 
dium,  partialUjf  and  prejudice^  L. :  omni  carens 
cupidltate,  etc.,  i.  e.  wUhoui  perfonal  fMng, 

X,  cii|»do,  inis,/.  (poet  also  m. )  [GVP-],  a 
denre^  wm^  longingy  eagemem^  pamon :  cepit  me 
proloqiii :  urbis  ooudendae,  U :  somni,  S. :  gloriae, 
S. :  cupidinibus  statuere  modum,  H. :  si  Tobis  ou- 
pido  Gerta  sequi,  resolve^  V . — Exeemve  dmre^  pot- 
non^  greed:  sordidus,  H. :  Respoiiiiare  cupidimbus 
Fortis,  H. :  honoris,  S. :  pmedae  caeca,  0. :  (oppi- 
di)  potiundi,  S. :  (rerum)  inmodica,  L. :  ferrl,  pot- 
nonfor  hioodthed^  V. :  an  sua  cuique  deus  fit  dira 
capido,  hit  ingphration^  Y. — Love,  desire^  lust :  tur- 
pis,  V. :  Tisae  yirginis,  0. :  femiDeus,/or  a  woman^ 
O.:  muliebriSjTa. 

2.  Cupido,  inis,  m.,  the  god  oflme^  Cupid^  son 
of  Venus,  C,  V.,  O.,  n.  —  Fiur.:  mater  Cupidi- 
num,  H. 

oupida^  adj.  with  comp.  and  sup,  [  C VP-  ], 
longing^  denring^  dmroue^  eager ,  zealous^  wishing, 
loving^  fond:  eius  Tidendi,  T. :  bellandi,  Cs. :  te 
audiendi :  tui,  devoted  to :  oontentionis  cupidiores 
qaam  veritatis :  cupidissimus  litterarum,  X. :  cu- 
{Mdissiuus  omnibus,  eager  for  battle,  Os. :  moriri, 
O. :  tuaa  componere  laudes,  Tb. :  in  perspicienda 
rerum  naturft. — Mxeeasivdy  detirotu,  patsUmats, 
^ff^7  9T^yy  l*itt/vl^  covetout:  animum  cupidum 
inopi&  incendere,  T. :  cupidos  moderatis  antefcrre : 
emit  homo :  pecuniae :  rerum  noyarum,  Cs. :  ani- 
mi rixae,  H. — Amorous,  loving,  longing:  amantes, 
O. — Poet :  Eurjdicem  cupidis  amplectitur  ulnis, 
0.  —  Avarieimu,  covetout:  homo. — Prejudiced, 
partisan, partial:  quaestores  vehementer  ( Verris) : 
multi  cupidi  tut  sunt,/KirfiMfM;  cupidior  index. 

oiipieil%  enUs,  adj.  with  tup.  [  P.  of  oupio  ], 
dmrovt,  longing,  eager:  iiovarum  rerum,  Ta. : 
liberonim,  Ta. :  cupientissim&  plebe  consul  fac- 
tns,  at  the  eameti  desire  of,  S. 

ciipiOb  I VI,  Itus,  ere  [CVP-],  to  long  for,  desire, 
with:  Qui  cupic,  i.  e.  is  possessed  hy  a  master-pas- 
sion, H. :  omnibus  cupientibus  ad  castra  couten- 
dit  Cs. :  naptias,  T. :  domum  alius,  alius  agros,  S. : 
triumpfauro :  cupio  omnia  quae  vis,  vour  vnskes 
art  mine,  H. :  imperia  minime  cupiun(ia,  S. :  corde 
cupitos,  Enn.  ap.  C. :  banc  visamque  cupit  potitur- 
que  cupita,  0. :  quidquid  capitum  foret,  L. :  Emori, 
T.:  audire:  Ttdm,  qui  aodeat  4ieere :  quid  pos- 


sent  pempici,  Gs. :  baberi  formosus,  H. :  me  esse 
clementem :  me  non  mendacem  putari :  et  se  cupit 
ante  Tideri,  Y. :  ut  peooot  etc. :  cuperem  ipse 
adesset  (i.  e.  vellem),  Y. — To  he  well  disposed,  he 
favorcdde,  favor,  19mA  wU,  he  interested  for:  ipsi 
Gljoerio,  T. :  Helvetiis,  Cs. :  quid  ego  Fundanio 
non  cupio  ? — With  eaiusA  (alcuius),  to  be  at  the  ser* 
vice  of,  he  devoted  to,  he  sealom  for :  alquem  su& 
causa :  qui  te  neque  velle  sua  causO,  nee,  si  cupias, 
posse  arbitrantur :  cuius  causA  omnia  cupio,  to 
whom  I  am  wholly  devoted, 

onpitor,  dris»  m.  [cupio]^  one  who  desires:  in- 
credibilinm,  Ta. 

oupitna^  P.  of  cupio. 

ouppedia  ( o€p-  X  ae,  /  [  cuppes,  dainty  ], 
dainttnest,  liekerishnets, 

cuppedinarius,  l,  m.  [cuppes],  a  maker  of 
daintletf  confectioner,  T, 

oupresMtum,  I,  n.  F  cupressus  ],  a  grows  of 
cypress-trees,  cyprets  wood. 

cmpvaa&am,  adj.  [cupressus  ],  of  cyprets,  of 
cypress  wood:  signa  lunonis,  L. 

onpressiler,  fera,  ferum,  ac(f.  [  cupressus  + 
fEK-jy  cypress-hearing :  Erymanthus,  0. 

CUpresSQS,  l  (abl  0,  Ct,  0.),/,  =  Kwapiaaoc, 
the  cyprets  (an  evergreen  tr*ee,  sacred  to  Pluto) : 
impulsa  Euro,  H. :  funebris,  H. :  feralis,  Y. :  metas 
imitata,  i.  e.  cone-thaped,  0.  —  A  box  of  cyprets 
wood:  levis,  H. 

our  or  (older)  quor,  adv.  [quoi+rei].  L  In- 
to r  r  o  g.,  whjt  ^  wherefore  f  for  wliat  reason  /  quor 
amat?  T. :  Me.  Non  pnossum.  Ck  Quor  non  ?  T. : 
cur  ego  plebeios  magistratQs  . .  .  video  ?  etc.,  L. : 
Obsequium  ventris  mihi  perniciosius  est  cur  ?  fi. 
— ^ImpIying  dissatisfaction :  Sed  quid  ego  ?  quor 
me  excrucio  ?  T. :  Cur  me  querelis  exauimas  tuis  ? 
H. :  Eheu  me  miserum,  quor  non  aut  istaec  mihi 
Aetas  et  formast,  etc.,  T. :  cur  ego  tecum  non 
sum  ? :  quor  simulas  igitur  ?  T. :  cur  enim,  inquies, 
etc.-->With  potential  suhj.,  in  excuse  or  deprecat- 
ing censure:  cur  aliquos  amitteret?  etc.,  Cs. :  ^at 
propinquis  placuit.'  Cur  non  placeret,  cum,  etc. 
— ^Implying  a  logical  conclusion:  aniino  si  isto 
eras,  our  non  cecidisti, etc.,  N.— II.  Relat.,/or 
what  reasoUf  wherefore,  why,  to  what  purpose,from 
what  motive:  duae  causae  sunt,  cur  tu  debeas, 
etc. :  causa  nulla  est,  cur :  Est  vero  cur  quis  no- 
lit,  etc?  if  there  any  reason  why?  0.:  quid  est, 
cur  tu  sedeos  ? :  ne  cui  sit  vestrum  mirum,  cur, 
etc.,  T. :  demiror,  cur  dicas,  at  your  saying. — On 
account  of  which,  by  reason  of  which,  wherefore, 
that  :  Quid  obstat,  quor  non  fiant,  T. :  Erat  nihil 
cur  properato  opus  esset:  en  cur  arator  factus 
sit:  quid  sibi  (Caesar)  vellet,  cur  venirett  etc., 
what  did  he  ttant,  tluU  he  thotdd  come  for  it  f  eta. 


com 


204 


inff  ihat^  eta,  H. :  superest,  cur  vivere  BOBtioeftm, 
proles, /or  whote  $ake,  0. 

oura,  ae,  /.  [  CAV-  ],  troMt,  eart^  aUerUum, 
paitviy  industry^  dUigence^  ex^ertion:  magnft  cum 
cur&  tueri,  Os. :  in  aliquft  re  curam  ponere :  c6n- 
sulam  in  re  p.  costodienda :  sandos  cum  curft 
reficere,  S. :  cura  adiUTat  (formam),  art  teU  off^ 
0. :  lentiB,  cuUure^  V. :  bourn,  rearing,  V. :  eo 
maiore  cura  illam  (rem  p^  admmistrari,  S. :  in  re 
un&  consumere  curam,  H. :  give  cnra  illud  Bive 
inquisitio  emt,  friendly  interest^  Ta. :  Garaque  fini- 
timoB  Tincere  maior  ^rat^  fnor$  preuinff  bmainrng^ 
0. :  nee  sit  mihi  cura  roederi,  nor  Id  mi  try^  Y, : 
TOB  curia  Bolvi  ceteriB,  T. :  difficilis  tenim  ailena- 
mm,  manaff€ment:  Iranarum  rerum,  o^tenttoti  to^ 
S. :  deer  urn,  servieey  L. :  Caesaris,  H. :  peculi,  V. : 
de  publica  re  et  privata :  tamquam  de  SamnitibuB 
caram  agerent,  aa  if  the  btunneu  in  hand  wert,  etc., 
L. :  non  tam  pro  Aetolis  cura  erat,  quam  ne,  etc., 
L. — In  dot.  predicat, :  Gurae  (alcui)  esse,  to  be  an 
object  of  {one's)  care^  to  take  care  of  attend  to,  6«- 
etow  paine  upon  :  poilicituB  est,  Bibi  earn  rem  cnae 
futuram,  shotdd  be  hit  6tMtfMM,  Gs. :  rati  seBe  dis 
curae  esse,  S. :  nulliua  salus  curae  pluribua  Jtuit : 
Quin  id  erat  curae,  that  tsjuet  how  Ivku  occupied^ 
H. :  dumque  amor  est  curae,  0. :  magis  vis  morbi 
curae  erat,  L. :  Gaesari  de  augenda  meft  dignitate 
curae  fore:  de  ceteris  senatni  curae  fore,  S. :  pe- 
titionem  suam  curae  liabere,  S. :  curae  sibi  habere 
certiorem  facere  Atticum,  etc.,  N. — Adtninistra- 
Hon,  charge^  oversigJit,  command^  office :  rerum  p. 
minime  cupiunda,  S. :  navinm,  Ta. :  legionifl  ar- 
mandae,  Ta. :  tempora  curarura  remissionumqae 
divisa,  Ta. — Poet.,  a  guai^ian^  overseer:  fidelis 
harae,  i.  e.  the  swine-herd  Mtmaeus^  0. — Studgy  re- 
flection :  animus  cum  iiis  habitans  curls :  cura  et 
meditatio,  Ta. — A  result  of  study,  work :  reoens, 
0.:  inedita,  0.:  quorum  m  manfts  cura  nostra 
▼enerit,  Ta. — A  means  of  healing,  remedy:  dolo- 
ris :  Ilia  fuit  lacrimis  ultima  cura  nieis  (of  sleep), 
Pr. — Anxietyy  solicitude^  concern,  dtsquiet,  trouble, 
grief  sorrow :  maxima :  gravisslma :  cottidianft 
cura  augere  animum,  T. :  curae  roetdsque :  neqne 
curae  neque  gaudio  locum  esse,  S. :  gravt  saucia 
cura,  V. :  edaces,  H. :  de  conioge,  0. :  quam  pro 
me  curam  gerls,  V. :  curae,  quae  animum  divorse 
trahunt,  T. — The  care  of  love,  anxiety  of  love,  love: 
iuvenum  curas  ref erre,  H. :  curft  removente  sopo- 
rem,  O. — A  loved  object,  mistress:  tua  cura;  Lyoo- 
ris,  y. :  iuvenura,  H. :  Venerit  iustissima,  worthiest, 
V. :  tua  cura,  palunibes,  V.— Pe r  s on.,  Care,  H. : 
Gurae,  Cares,  Anxieties,  V. 

ourabiUa^  e,  acfj.  [euro],  requiring  treatment, 
serious :  viudicta,  lu. 

ouralium,  !,».,  =  KopaKXiw  {kov^\  coral,  O. 
-—Plur.,  0. 

ourandufl,  ouraii%  PP.  of  curow 


(onrite,  o^'.),  onlj  comtp.,  carefully,  dUigwUy: 
coratiuB  disBerere,  Ta. :  1^,  beiwem  the  Unes^  Ta. 

oSratlo,  onifl,  /.  [euro],  a  caring  for,  admiirie- 
tration,  oversight,  care,  management,  charge:  cor- 
poris: Taietudinis. — Public  duty,  adnUnisiratum, 
charge,  office :  muneram :  Bacronim,  L. :  rei  p.,  L. : 
regia :  altior  fastigio  buo,  L.  :  regni,  the  regency, 
Cb. — A  means  of  healing,  remedy,  cure:  morbis 
curationeB  adhibere:  inter  primam  curationem 
ezspirare,  the  first  dressing,  L. 

oiirator,  oris,  m.  [euro],  he  who  takes  cliorge, 
a  manager,  overseer,  sttperintendent^  keeper,  com- 
miesioner,  delegate:  iirbis  Indorumque:  Tiae  JPla- 
miniae :  fidoB  negotionim,  S. :  rei  p.,  S. :  maris 
refictendis:  legibus  agrarii8.^il  guardian^  cura* 
tor,  tmetee:  a  praetore  datUB  (to  an  incompetent 
perBon),  H. 

curatuxa.  ae,/.  [euro],  care,  treatment,  T. 

ouratai,  adj.  with  sup  [P.  of  euro],  carefully 
regarded,  anxious:  curatissimis  precious  prote- 
gere,  Ta. 

curculio,  Onifl,  m.  [G VR-],  a  corn-worm,  weevil^ 
V. 

Cureteflk  um,  m.,  =r  Kovp^rcc,  ancient  priests 
of  Cybele  in  CreU,  V.,  0. 

Curetia^  idis,  /.,  cuff.,  of  the  Curetes  ;  hence, 
Cretan :  terra,  0. 

curia,  ae,  /.  [SGV-],  a  court,  curia,  assoeiation 
(each  of  tlie  three  patrician  tribes  contained  ten 
curiae),  L. — A  house  for  the  religious  services  of  a 
curia  :  prisca,  0. — A  senate-house,  place  of  meet- 
ing of  the  senate  (usu.  the  Guria  Hostllia  built  by 
TuUus  Hostilius),  L. :  (curiam)  incendere,  C.,  S., 
v.,  0. :  Pompeia,  built  by  Pompey  :  Syracusis : 
Troiae,  0. :  Saliorum,  the  official  building  of  the 
Salii  on  the  Palatine  Hill. — ^F  i  g.,  the  senate .-  sum- 
mum  auxilium  omnium  gentium :  alqm  in  cariam 
introducere,  L. :  Martis,  i.  e.  the  Areopagus,  lu. — 
As  emblem  of  law:  stante  urbe  et  curift:  pro 
curia  inverslque  mores  t  H. 

oiizialia,  is,  m.  [curia],  a  member  of  the  same 
curia :  in  suos  curialls  hospitalis. 

curiatiin,  adv.  [  curia  ],  by  curiae :  populum 
consulult. 

curiatoa,  a^.  [curia],  of  the  curiae:  comitia, 
the  assembly  of  patrician  tribes,  voting  by  curiae : 
\tx, passed'by  the  curiae,  L. 

ciirio,  5nis,  m.  [curia]],  the  priest  of  a  curia: 
maxim  us,  over  all  the  curtae,  L. 

(ciiiloae),  adv.  [curiosus],  carefully,  atteniivdy. 
-^Comp. :  curiosius  animadvertunt  ea. — Curiows- 
ly:  conquirere. 

0Uii5fiitaa»  atis,  /.  [  curiosus  ],  eagerness  for 
knoioledge^  itiquisUiveness. 

euxidonfli  m^,  frith  comp,  and  sup.  [cura],  6#- 

Digitized  by  V^OOQIC 


M5 


tlomnff  eart^  ptnH9Uiin»ff^  ears^  SHgetd,  AottgkH^ 
ftU^ detoied^  aUenHve:  in  oroni  historic:  ad  iave- 
stigAndum  curiodor.— -Jk^ntriiy  M^vrfil^t  curiom, 
inqMimiim:  nemo,  T. :  in  re  p. :  euriosiMiiiii  ho- 
mines :  oealL— IMdSKeMiM^  pffidam^  cMrfOM,  pry^ 
mff,  inguiaitiife:  patere  ma  esse  ourkMum :  homa 

oturia  (qniris),  Itis  [Sabine],  a  $pear^  0. 

card  (old  forms,  coeret,  coerarl,  coerandl,  CX 
AtI,  jitag,  are  [cura  1  lo  care  fo}\  take  pains  witk, 
be  ioliciioui  for^  look  to^  attend io^  regard:  diligen- 
ter  praeceptura,  N. :  magna  di  curant,  parva  ne- 
glegunt :  alienam  rem  8U0  periculo,  S. :  te  curastl 
molliter,  have  taken  tender  care  of^  T. :  corpora, 
refretk,  L. :  membra,  H. :  genium  roero,  inaulge^ 
H. :  curat!  cibo,  refrethed^  L. :  prodigia,  $ee  to^  i.  e. 
avCTf,  L. :  nihil  deoa,  V. :  praeter  animam  nihil : 
altud  cora,  L  e.  dotCt  be  anxious  about  thot^  T. :  in- 
Tentam  tibi  curabo  Pamphilum,  T. :  res  istas 
scire :  leones  agitare,  H. :  verbo  verbum  reddere, 
H. :  crinls  solvere,  0. :  ut  natura  diligi  procreatos 
non  curaret :  utres  oti  fierent,  S. :  cura  ut  valeas, 
take  tare  of  your  health:  omnibus  rebus  cnra  et 
pro%''ide,  ne,  etc :  Ourandura  inprimis  ue  iniuria 
fiat,  lo. :  iam  curabo  sentiat,  quos  attentarit.  Ph. ; 
hoc  diligentius  quam  de  rumore :  quid  sint  conu- 
bia,  O. :  euraski  probe,  made  preparations^  T. : 
eurabitur,  il  shall  be  seen  to,  T. :  neo  vera  virtus 
Curat  reponi  deterioribus,  H.  —  With  ace.  and 
gemndivf,  to  have  done^  see  to,  order  :  pontem  f a- 
ctundum,  Gs. :  pecuniam  solvendam :  f ratrem  in- 
terfidendum,  N.  —  7h  administer^  govern,  preside 
over,  command:  bellnm,  L.:  se  remque  p.,  3.: 
provinctara,  Ta. :  ubi  quisque  legatus  curabat, 
commdmded^  & :  in  eA  parte,  S.  —  7b  heal,  cure: 
cum  neqne  curari  posset,  eta,  Cs. :  adulescentes 
gravios  aegrotant,  tiistias  ourantur :  aegram^  L. : 
aliquem  herbft,  H. :  volnns,  L. — Fig.:  provtn- 
ciam :  reduviam.— -STo  attend  to,  aefjusi,  settle,  pay : 
(nummos)  pro  signis:  pecuniam  pro  frnmento 
legatis,  L. :  me  oui  inssisset  caratnrttm,pay  to  his 
order:  Oviae  cnranda  sunt  ifi3  G. 

cuitiouloni,  Ij  n,  dim,  f  currus  ],  a  small  ear, 
chariot,  racing  ear:  quaurigarum  curriculum: 
Gurricalo  pulverero  Gollegisse,  H. :  elfundit  habe- 
nas  Curricnio,  lu. — A  wagon :  in  amnem  praed- 
pitare  curricula,  Gu. — A  running,  course :  Gnrri- 
culo  perenrre,  ai  fidl  speedy  T.  —  A  race:  se  in 
onrriculo  eiercentes:  equontra,  L.^A  race- 
ground,  raee^eourse:  in  eodem  curriculo  esse.^ 
F i g, a  course,  eareer :  vitae :  Boctis,  V. :  oonsue- 
tudinis :  haee  curricula  mentis* 

cuxro^  cucunT,  corsns,  ere  [1  GEL-  ],  to  run, 
move  quiekfy,  hasten :  propere,  T. :  per  totum  con- 
clave pavidi,  H. :  fugiens  hostem,  H. ;  Plus  ho- 
mine,  with  superhuman  speed,  0. :  ad  vocem  prae- 
oeps,  0. :  eoadem  eursfls:  eurritur  ad  praetovium. 
—With  aee, :  qui  stadium  ourrit,  rtm$  a  rmes:  iter 


aequore,  V. :  aequor.  V.-— P  r  o  v. :  currentem  in- 
eitare,  to  spur  a  ts'dling  horm:  asellum  currere 
dooeas,  i.  a  you  labor  to  no  purpose^  H. :  per  flam- 
mam,  to  go  through  fire,--!?  o  e  t,  of  rapid  motion, 
to  mil,  fiyyhadeiL,  move  rearidly:  per  omne  mare, 
H. :  meroator  ad  Indos,  H. :  medio  ut  liraite  cur- 
ras,  loare,  0.->-OI  tilings,  to  run,Jhm,  roll,  spread, 
eademd:  amnes  in  aequora  eurrunt,V. :  flomina, 
O.:  currente  rotA,  H.:  rubor  per  ora,y.:  livis 
cun-entia  vina,y.  —  Fig.,  to  run,Jlow,  tr^  ad- 
vance, nwve,  pass  away:  proclivi  currit  oratio: 
versus  incomposito  pede,  H.:  nox  inter  pocula 
cur  rat,  Pr. :  Aetas,  H. — Witb  ace.,  to  run,  traverse: 
eosdem  cursQSi  adopt  the  same  policy,  —  Poet: 
Talia  sa^*la  currite  (i.  e.  currendo  eificite),  V. 

ounrvoi^  tie,/,,  a  hedge -^Mtrrow,  i.  e^  cuckold, 
III. 

oamiflk  Us  (dot,  O,  gen.  plur.  Urn,  V. ),  m.  [1 
GEIL-],  a  chariot,  car,  tMtn,  wagon,  C,  Y. — Plur., 
of  one  wagon  (poet),  V. :  non  curribos  utere  no- 
stcis,  0.  —  A  triumpJud  car,  C.,  H.,  0.  —  A  war- 
chariot,  Cs. :  inanis,  V. :  curru  proellari,  Ta. — A 
triumfh,  G. — A  team  of  Iiorses,  tpan  f poet) :  ne- 
que  audit  currus  habenas,  Y. :  curru  dat  lora  se- 
cundo,  V. — A  ship,  boat  (poet),  Ct. — A  pair  of 
small  wheels  under  the  beam  of  a  plough,  Y, 

OUraim,  cuiv.  [  curro  ],  quickly,  swiftly,  hastily, 
speedily:  agmine  acto,  L. :  dioere  aliena :  pergere. 

onrsitOt  ^,  — >  ire,  fi'eq.  [curso],  to  rtm,  about, 
run  hither  and  thither:  sursum  deorsum,  T. :  hue 
et  illuc,  H. — Of  atoms,  to  vibrate:  casa  et  temere. 

onno,  — ,  — ,  Are,  frvg.  [curro],  to  rtm  Mther 
and  thither,  nm  constatUly:  ultra  et  citro:  ad 
istam,  T. :  per  foros :  cursari  nirsum  prorsnin,  T. 

onraor,  oris,  m.  [1  CEL-],  a  runner,  raoer,  com- 
petitor: Ut  cursor  frena  retentat  equi,  0.  —  A 
cowner,  post,  N. :  per  disposltos  cursores  nuntiare, 
Ta. — A  lackey,  errand-boy :  Gaetulus,  lu. 

ounuflk  fls,  m.  [  1  GEL-  ],  a  running,  course, 
way,  march,  passage,  voyage,  jwimey :  cursum 
quom  institeris,  T. :  navium,  Gs. :  ingressus,  cur- 
sus,  accubltio :  curau  cum  aequalibus  certare,  S. : 
cursu  oontingere  metara,  H. :  se  curau  miratur  in 
ipso,  0. :  quique  pedum  cursu  valet,  V. :  hue 
magno  cursu  Intenderunt,  atfuU  speed,  Gs. :  cursu 
Troas  agebat,  V. :  carsu  in  hostem  feruntur,  ad- 
vance at  a  run,  L. :  cursum  in  medios  dedtt, 
rushed,  Y, ;  eif  uso  cursu,  L. :  eodem  cursu  conten- 
dere, tight  onward,  Gs. :  tam  brevi  tempore  tantos 
cursCks  oonficere:  curanm  direxit,  quo  tendebat, 
X. :  iterare  cursQs  reKctos,  H. :  Hnno  morem  cur- 
stks  docuit,  sort  of  race,  Y. :  Gursibus  decemere^ 
in  racing,  V. :  Quo  cursu  deserta  petiverit, /t^A/, 
V. :  in  hoc  medio  corsu,  i.  e.  halfway  across,  Gs. : 
seonndisstmo  rente  cursum  tenere.--Of  things,  a 
course,  way,Jlow:  stell^n^^  bT*^^  *"~  flomina 


owto 


006 


cunOs,  nu>9emaUy  V. :  CursibuB  obllquU  fluens, 
O.-^A  pamage:  curaam  ezspedare,  i.  e.  a  fair 
wind. — ^Poet. :  et  vi  ctirsus  in  altum  Vela  vooet, 
V.—- Fig.,  a  <x>i(rM, progrea^  direeUon^  vfa^y  pa*- 
M^  aeeetSf  tuecatUm :  renim :  Yitae :  quem  dede- 
rat  cunam  fortona,  V.:  temporum:  oontinaiu 
proeliorum,  Ta. :  ▼ocis  per  omnia  aonoa :  invecttts 
oontezere  curea,  \,e,ui  a  breathy  lu. :  In  euraa 
meua  dolor  est,  i.  e.  iMpermamnty  (X :  reoto  depeU 
lere  oarsu, /rom  vtr/«e,  H. 

oorto,  &vl,  atiia,  are  [  curtas  ],  to  lAorfm,  eon- 
iume:  Qaantulum  suramae  curtabit  qnisque  d!e- 
runi,  H. 

onrtns,  adj,^  ihorterudy  mutilated^  broken,  ehori : 
vasa;  In. :  testa,  0. :  temone  iugum,  lu. :  ludaei, 
i.  e.  Hreiimicited^  H. :  equua>  cattratedj  Pr. :  miilos, 
vfith  cropped  tail,  H. — Fig.,  lenened,  impaired,  de-^ 
feetive,poor:  ree,  H.:  sententia:  fides  patriae, 
la. — Of  disoonrse,  inoompttte. 

onruliB  (curr-X  e,  a4j,  [currus],  of  a  chariot : 
equi,  the  horeee  provided  at  the  puhUe  eo^for  the 
gamee,  L. :  sella,  the  cui^tile  cAatr,  official  chair  (of 
consuls,  praetors,  and  curule  aediles),  C,  L. :  ebur, 
a  tfurone  of  ivory,  Ta.  —  As  tmhst.f,  the  eunUe 
chair,  Ta.:  summas  donare  curulls  (sc  sellas), 
magvUracieit,  lu. — Occupying  the  curule  chair,  of 
curule  rank:  aedilis,  L.:  aedlUtas:  ebur  (i.  e. 
sella),  the  eonttdahip,  H. 

{cnrwSanBn,  inisX  a.  [curvo],  a  bending,  bend, 
ffaulting  (only  abl.  eing,,  nam.  and  ace.  piur.) :  pa* 
triae  enrvamina  ripae,  0. 

ourratura,  ae,/.  [ourvo],  a  bendi  rotae,  I.  e. 
the  rim,  0. 

ounro,  ftvl,  &tus,  ftre  [curvus],  to  crool\  bend, 
bow,  cui've,  round:  Gurvarl  mantis  et  crescere  in 
unguis,  0. :  flexile  cornu,  0. :  lances,  I  e.  6y  ite 
weight,  H. :  Fronte  curvatos  imitatus  ignis  lunae, 
the  faming  tickle,  H. :  cnrvata  in  montis  faclem 
unda,  rolling,  V. :  curvato  gurgite,  arched,  V. :  Nee 
curvarent  Aeacon  anni,  eauae  to  ttoop,  0. :  currata 
sents  membra,  Ta. — ^Fig.,  to  make  to  yield,  bend, 
move:  te,  H. 

ourviui  (-vos),  acg,  FCVR-],  crooked,  atrved, 
betU  :  aratrum,  V. :  liami,  0. :  faloes,  V. :  rates, 
Pr. :  litora,  Ct:  flumen,  vtru&'n^,  V.:  aequor, 
awellinq,  0. :  arator,  atooping,  V. :  caeUtor,  lu. — 
As  amat.  n. ;  curvo  dignosoere  tectum,  (moral) 
crookedneaa,  H. 

OWqfUi^  \dAA,f.^a  point, pointed  end,  blade,  head: 
asseres  ouspidibus  praefilzi,  Gs. :  acuta  teli,  0. :  pro 
longft  cuspide  rostrum,  aword-blade,  0. — A  apear, 
javeUn,  lanee,  V.  r  tremenda,  H. — A  trident  (of 
KeptuneX  0. :  triplex,  0. — A  aetptre  (of  Aeolus^ 
V. — A  ating  (of  a  soorpionX  0. 

onstodla,  ae,jf.  [enstos],  a  watching,  watch, 
guard,  eeuna,proteetioti:  Ada  canum:  dura  matmm, 


09^raight,  H. :  naWam,  Cs. :  ilia  (se.  pontisX  N. :  mil- 
quid  private  cnsiodiA  continere:  suae  custodiae 
oausft  habere,  aa  a  body-guard,  Cs. :  navis  ad  cu- 
stodiam  posita,  Cs. :  fida  iustitiae :  fidelis  memoriae 
rerum  gestarum,  L. :  masni  oensfls,  lu^— ^  gward^ 
weOeh,  aentinel  (mostly  ^vr.) :  colonia  meis  cuato- 
diis,  Tigiliis  munica :  (testis)  yi  custodiisque  reU- 
nere. — Sing,  collect. :  custodiam  eo  suis  VI  milia 
hominum  reliquerunt,  Cs. — A  auarded  pUace^ 
gftardJiouae,  watch-atation :  haec  (urbs)  mea  est 
custodia:  in  hac  custodift  et  tamquam  speoulft: 
familias  in  custodiis  habere. — A  watching,  guard- 
ing, cuatody,  reatraint,  ward,  confinement :  eius.  Lb : 
in  hostium  custodias  numerum  cirium  includere : 
ipsos  in  custodiis  habere,  & :  in  Iiber&  custodia, 
i.  e.  under  arreat  tnthout  impriaotwunt,  aurveil" 
lance,  L. :  In  liberis  custodiis,  S.  —  Fig.:  (elo- 
quentiaX  saepta  liberali  custodift. — A  place  ofconr 
jinement, priaon,  hold,  keep:  in  custcxiift  necatur, 
Cs. :  te  in  custodiam  dare. — F  i  g. :  corporis  custo- 
diis se  liberare. 

OuatodiOb  UI,  Itus,  Ire  [custos],  to  watch, pro^ 
teet,  keep,  defend,  guard:  provinciam :  tuum  cor- 
pus :  me  dvitatls  oculi  custodiunt :  custodiri  su- 
spects, be  garriaoned,  Ta.:  castra,  ne  quia  elabi 
posset,  L. :  ne  qua  manus  se  attoUere  possit,  V. : 
ut  ebibat  heres  custodis?  hoard,  H.:  quanto  ae 
opere  oustodiant  bestiae,  are  on  the  vnUch  :  dili- 
gentissime  te  ipsum :  templum  ab  Hannibale,  N. 
•—7b  keep,  preaerve,  regafii,  heed:  alqd  animo  et 
memorta:  dicta  litteris. — 7b  hold  bctek,  preaerve^ 
keep:  multorum  te  oculi  non  sentientem  ciisto- 
dient :  aliquem,  ne  quid  auferat,  watch, — To  hold 
in  cuatody,  hold  agative:  duoem  praedonum:  bo> 
▼em,  V. 

Oiwto%  ddis,  m.  and  /.  [SCV-],  a  guard,  watch, 
preaerver,  keeper,  overaeer,  protector,  defender,  at- 
tendant :  corporis,  a  bodyguard,  L. :  nostri,  Ca. : 
portae :  pontis,  N. :  cum  custodibus  venire,  under 
guard,  Q,:  gregis,y.:  pecuniae  quam  regni  me^ 
lior,  L.:  puellae,  O.:  custos  Quoi  eommendavi 
filium,  tutor,  T. :  custodis  eges,  a  guardian,  H. : 
Virtutis,  H. :  del  custodes  urbis :  rerum  Caesar, 
JEL— Of  dogs,  v. :  finis  custode  tueri,  outpoata,  Y. 
•— ^  keq)er  of  the  ballot^toz,  i$utpector  (in  charge 
of  the  voting-tablets):  tabellarum:  tribUs  nuUo 
eustode  sortitua.-^^  watch,  ^y:  Dumnorigi  cu- 
stodes ponit,  ut,  etc,  Gs. :  custodem  Tullio  me 
apponite:  num  nam  hie  relictu*s  custos,  Nequis 
oiam  curset,  etc.,  T. — A  jailer,  keqoer:  praefectus 
custodum,  {^f  jailer,  N. :  te  sub  custode  tenebo, 
H. — ^F  i  g.,  a  keqper,  guardian :  dignitatis  (fortitu- 
de^ :  sapientia  totlus  hominis. — A  reeqptadc,  aafe, 
holder:  ebumea  Telorum,  ^ver,  0. :  turis,  on  t'ji- 
cenae4H)x,0, 

outibnla,  ae,/.  dim.  [cutis],  ike  akin,  lu. 


oyathns 


107 


pelliB,  lu.— ProT.:  curare  eatem,  l«.  to  make 
much  of  anaeify  H. 

qyathnSi  X,  m^  s  cvo^ac*  ^  cim^  dnnhng-^up^ 
gUu:  cyatlKM  sorbillans,  T.Ji.,  lu.^^  metmare^ 
Ike  liikpart  of  a  mxtarhu,  H. 

cjbaeiUk  adj,  [Ki>Pn\  round-hufledj  with  9wdl' 
inff  body:  navb,  a  mereKarU-veesd :  de  cybae&  re- 
epondere  (sa  navi). 

Cybel0  and  (poeL)  Cybebe,  es,/.,  a  Phrygian 
ffoddaa^worMppedMmotharoftheffods:  Cybele, 
v.,  O.,  Ct. :  Cvbebe,  V.,  Ct,  Pr^  Ph. 

o^ola%  adifl,  /.,  sr  cvcXaCi  o  dreular,  white  or 
jNtfTife  «la^ro6e,  wiih  a  border^  Pr.,  lu. 

o^eltoiu,  a<(f.,  =r  KvcXicoc,  o/  a  ey^^is.*  scrip- 
tor,  a  cyeUepoef,  fme  of  the  auihm  of  the  cycle  of 

Cjolopflk  6p>a  (<i^-  -opem  or  -Spa),  m^s= 
KvcXm'^  (roand-eve),  a  Cydope,  otteof  thejfabiuo^ie 
giants  om  the  coiut  of  'SicUy,  C,  v.,  H.,  0.,  lu.: 
Cjclopa  nitare,  to  imttaU  hy  pantomime^  H. :  mo- 
▼eri,  H« — Plur^j  in  later  fable,  the  aseietants  of  VtU- 
can  at  hie  forge  under  ActnOy  V. 

cyonios  (0^91^-),  <»&'•)  ss  kvkvuoc,  of  a  swan : 
Toz  et  oratio,  Le.  the  lad  speech. 

Cfomam  or  0^8011%  l,  m.,  s  K^cypc,  M«  awon  ; 
celebrated  for  its  singing,  esp.  when  dying;  con- 
secrated  to  Apollo;  a  bird  of  good  omen,  V. ;  at- 
tached to  the  chariot  of  Venus,  0.*— P  r  o  ▼. :  cer- 
tent  cjcnis  olalae^  Y.— ^  singer :  Diroaeus,  L  e. 
Pindar,  IL 


oylindnis,  dri,  m.,  s  cvXct^oc,  a  cylinder. — 
A  cylindrioal  stone  for  lepeUing,  roller ,  \. — A  pre- 
cious  stone  in  the  form  of  a  cylinder,  lu. 

CfyUinfi,  ^s,  and  ae, /l,  a  monntetin  of  Arcadia, 
sacred  to  Mercury,  V.,  O. 

Cyllenlna,  adj.,  of  CyUene:  proles,  i.  e.  Mer^ 
ctiry,  V. :  ignis,  tne  planet  Mercuiy^  V. — As  subst. 
m.,  Mercury^  V.,  0. 

oymba,  see  cumba. 

oymbaluni,  l,  n.  {gen.  phtr,  Cjmbalam,  Ct),  = 
ctMi/SoXov,  a  cymbal ;  two  hollow  pleUes  of  brass, 
which  ring  whm  struck  together  (used  in  festirals): 
cum  domus  cymbalia  persooaret,  V.,  O.,  Cu,  Iu« 

oymhinm,  I,  n.,  =  cvfi/SiW,  a  small  drenMng" 
vessel^  eup,  bowl,  V. 

oynions, adf.,:sKwu:6cj  Cynic:  instituUo,  the 
Cynic  philosofJiy,  Ta.— As  suhsL  m.,  a  Cynic  phi- 
loscpher,  Cynic,  0.,  H.,  lo. :  nudus,  I.  e.  J)iogenes, 
lo. 

07llOO«p]udll%  t,  m.,  rs  Kwocc^Xoc,  an  ape 
Willi  a  dog's  head 

Cynosttra,  ae,/.,  =  Kwoeovpa  (dog's  tall),  the 
Lesser  Bear  (a  constellation),  C,  0. 

ojpaxiaanm,  T,/,  s  Ktnraptaeo^,  a  cypress4ree. 
— Jnitr. :  coniferae,  V. 

oytlsni^  I,  m.,  =  cvrKToy,  a  kind  of  dooer, 
shrubby  clover,  V. 

CytOTJaoq^  a4j*^  of  Chorus,  Cyforian:  pec- 
ten,  i.  e.  of  boxwood^  0. 


D. 


Dacicil%  I,  ffk,  a  gold  coin  of  Ihmitian,  eon* 
queror  of  the  Ikwiems,  lu. 

daotyliouB,  cufj.,  =  ^ocrvXue^Ci  dactylic:  nu- 
merus. 

dactylui^  I»  f^^i «  faxrvkoQ  (a  finger),  a  dactyl 

d— dmlq«»  adj.,  s  Jai^oXoCf  ekilful,  emsning: 
Circe,  W.-^AHfJUy  contrived,  skilful:  tecta,  V. 

Dima,  ae,  m.,  a  sUts^s  name,  H. 

damiorgiiB  (dem-),  1,  m.,  =  dfifiiovoyot  (Dor- 
ic, caff),  a  magistrate,  one  of  ten  eottncilfors  of  the 
Achaean  league,  L. — A  comedy  by  TurpUius. 

<i— tiw  ( not  dAma),  ae,  /.  (  poet  also  m. ), 
[  DOM-  ],  a  deer,  buck,  doe,  antdape,  chamois  (  a 
general  name  for  the  deer  tribe),  v.,  H.,  0.,  lu. — 
Venison:  nil  damma  sapit,  lu. 

danmitio^  onis,  /  [  damno  ],  oondemnation, 
eonmctum:  \uLac  damaatioiiem  duel  non  oportere: 
reoTum  acerbisairaae:  damoaUonem  anteire  Tene- 
00,  Ta. :  ambitto :  tantae  pecuniae,  to  so  large  a 
fais:  hae  pecuniae  tibi  darnnstioni  esae  debennt. 


damii&toiiiiSy  acfj.  [damno],  damnatory,  con^ 
demnatory:  iudicium. 

damuitai,  adj.  with  comp,  [  P.  of  damno  ], 
condemned,  under  sentence,  convicted:  contra  dam- 
natum  dicere:  ut  damnati  in  integrum  restitnan- 
tur :  exsilium  damnatis  permissum  est,  S. — Rep' 
rebate,  abandoned:  manOs,  Pr. :  quis  te  damna- 
tior? 

damno^  ftvl,  atus,  are  [  damnum  ],  to  adjudge 
guilty,  condemn,  convict :  ream :  damnarent  an 
absolverent :  delicta  mariti,  i.  e.  believe  him  guilty, 
0. :  causa  damnata,  decided  unfavorably:  contra 
edictum  fecisse  damnari :  ambitfls  damnatus,  Gs.: 
furti :  00  crimine  damnari :  Clodio  interfecto,  eo 
nomine  erat  damnatus,  Cs. :  ezistimatione  dam- 
natus, by  public  opinion:  de  maiestate  damnatus: 
damnatus,  quod  praebuisset,  etc.,  L. :  ducent  dam- 
natum  domum,  wiU  condemn  and  drag  home  (as  a 
f  raudnleni  debtor),  T. :  daiAnatum  poenam  le^ui 
oportebat,  if  convicted,  Cs.—  7b  sentence,  doom: 
cpitis,  C:  octupU  damnari,  «,^jta^yg^te« 


aas 


capltalis  poenu,  L. :  falm  dmmnati  orhnitte  mbv- 
tts,  V. :  longi  laboriB,  H. :  teiti&  parte  agri,  L. : 
morti,  L. :  a  Popilio  docem  roilibiis  aeris,  i.e,  prose- 
cuted by  P.,  and  Jitud,  L. :  gladiatorum  dare  €en< 
turn  Damnati  paria,  i.  e.  bound  6y  the  toiUy  H. — To 
condemn,  Harney  dieappt'oveyr^eet:  nimios  amorea, 
0. :  facto  daiDDaDdua  in  uno,  0. :  saa  lumina,  the 
evidence  of,  0. :  consilium,  Cu. — To  consecrate,  de- 
vote, condemn  <u  a  sacrifice :  caput  Oreo,  Y. :  Quern 
damnet  labor  (so.  leto),  V.-^With  voti  (poet,  afeo 
vo(is)y  to  ffrant  one's  ;9ray«r  (and  tbaa  eanet  fulfil- 
ment of  a  vow) :  dixit  Banc  demam  se  voti  ease 
damnatnm,  K.:  ut  damnarentur  ipsi  votorunii  L. : 
damnabis  tu  quoque  vetis  (agrioolas),  Y. 

danmose^  <'idv.  [damnoaas],  rutMiid^,  dmtrme- 
tivdy :  bibimus,  i.  e.  «o  a«  to  ruin  the  host,  H. 

damnosaoi  adj,  with  comp,  and  9up,  {  dam- 
num  1,  injvriottSy  deetrficHvey  pemUious:  ingenia, 
L,:  Venus,  H.:  Kbido,  H.:  artes,0.:  belluni  Bo- 
roanis,  L.:  discordia  damoosior  rei  p.,  L.:  res 
di^mnosissima  divitibos,  L. :  virtbi  duobin,  0. : 
canes,  the  worst  cast  of  the  dice,  Pr. :  dies,  tiaUy  the 
dsstroyety  H. :  pagina  muha  daronosa  papjro,  t.  e. 
costly y  lu. — As  stist,  m^  aprodigal^  T. 

danuiTim,  I,  n.  [  8  DA-  ],  huH,  harm,  deamagey 
it^uryy  loss:  hoc  lucri  quantum  el  damni  adpor- 
tet,  T. :  damna  aleatoria :  civitatum  damna :  amissi 
corporis.  Ph. :  cohortium,  Gs. :  post  damnum  sio, 
etc.,  after  yonr  ruiny  H. :  aliena  levare  Damna, 
misfortuneSy  0. :  damnum  eius  inieriCu  fecerutit, 
suffered:  damna  ferenda  arbitrari!  accipere,  H. : 
pati,  to  put  up  withy  L. :  Damna  tulit,  sufferedy  O. : 
ex  quft  (pace)  ad  rem  p.  damna  pervenerint,  S. : 
cum  damna  damnis  oontinuarentur,  defeatSy  Ta. :. 
naturae,  natural  defect,  L. :  egestas  facile  habetur 
sine  damno,  i.  e.  hits  nothing  to  foscy  S. :  nee  slbi 
darono  foret,  H. :  Lingua  fuit  damno,  0. — A  lost 
object  ( poet ) :  mater  circum  sua  damna  volans, 
her  stoim  brood,  0. — A  fine,  mtdct,  penalty :  dam- 
num inhibere,  L. :  tanto  damno  senatorem  cogere: 
eos  morte,  damno  coeroent  (leges). — In  law :  dam- 
num iniuria  (datum),  i.  e.  damage  wrongfully  done, 
trespass:  ab  Sabellio  multam  lege  Aquilift  damni 
iniuria  petere :  infectum,  not  suffered,  L  e.  threat- 
ened; hence,  satis  dare  damni  infecti  aficut,  to 
give  security  against  loss, 

(daps),  dapis,  /  [8  DA-],  a  solemn  feast,  sacri- 
ficial feast.'  adhibiti  ad  dapem,  L.:  obligatam 
redde  lovi  dapem,  H.:.  pro  grege  ferre  dapem,ybr 
the  protection  of  thefhck,  Tb. — A  feast,  banguet, 
meal,  viands,  victuals  .*  amor  dapis,  H. :  humana 
dnpe  pavit  equas,  0. :  cremaatur  dapes,  Y. :  dapl- 
bus  mensas  onerare,  Y« 

daUio, OnU,  f[lDk-],a  ghring.-  legam, the 
prerogatim  of  legtstation^^J^  right  to  wmreg^ 
right  of  alienation,  L. 


dator,  Oris,  im.  [1  DA*],  a  giver:  laetitiae  Bac- 
chus, V. 

1.  dS,  adv. ;  flee  susque  deque. 

2.  de,  pratp.,  with  aU,  —  Of  separation,  in 
space,  from^  away  fromy  down  from,  out  of:  de 
finibus  suis  exire,  Cs. :  decedere  de  provincia :  qui 
de  castris  processerant,  S. :  ferrnm  de  manibus 
extorsimus :  de  muro  se  deiecerunt,  Cs. :  de  iugia, 
quae  ceperant, funduntur,  L. — Fig.,  from,  away 
fromy  out  of:  exire  de  vitft:  de  priscis  Latinia 
capta  oppida,  L. :  de  sententift  deiectus. — In  time, 
of  immediate  sequence,  after^  directly. (^fter:  sta- 
tim  de  auctione:  diem  de  die  proepeotana,  eUtg 
after  day,  L.-«Of  duration,  ditring,  in  the  course 
of  at,  by :  de  nocte :  mult&  de  nocte,  late  at  night : 
de  medi&  nocte,  Gs. :  de  tertlft  vigillA,  in  the  third 
niglU-watch,  Gs. :  adparare  de  die  convivium,  in 
open  day,  T. :  medi&  de  luce,  H. :  navlgane  de 
mense  Deoembri,  in  December.  —  Of  origin  or 
source,  of,  fromy  from  amongy  out  of  proceeding 
from,  derived  from:  caupo  de  via  Jjatinft:  nescio 
qui  de  circo  maximo :  homo  de  scholft :  aliquis  de 
ponte,  L  e.  a  beggary  lu. :  Priami  de  stirpe,  V. : 
recita  de  epittulS  reliqua :  hoc  audivi  de  patre : 
discere  id  de  me,  T. — Ot  the  whole,  of  fromy  from, 
among,  out  of:  hominem  misi  de  cemitibaa  naeis : 
pereussus  ab  uno  de  iliis:  quemvis  de  iis  qui 
esaent  Idonei :  accusator  de  plebe :  unus  de  lega- 
tis :  partem  solide  demere  de  die,  H. :  expers  par- 
tis de  noetrift  bonis,  T. :  si  quae  sunt  de  eodem 
genere :  cetera  de  genere  hoc,  H. — Of  nuOerial, 
of  out  of  from :  solido  de  marmore  templum,  V. : 
de  tempio  caroerem  fieri :  de  scurra  divitem  fieri 

?osse:  fies  de  rhetore  consul,  lu. — £sp.,  of  a 
und  out  of  which  oosts  are  taken:  potat,  olet 
unguenta,  de  laeo,  T. :  de  suo :  stipendlana  de  pu- 
blico statuit,  L. :  non  solum  de  die,  sed  etiam  in 
diem  vivere,  on  the  day*s  resources. — Of  oause,/br, 
on  account  of,  by  reason  of,  because  of  from, 
through,  by:  quft  de  causA,  Cs. :  oertis  de  cauais : 
de  quo  nomine  ad  arbttnim  adtsti :  de  gestn  Intel- 
lego  quid  respondeas :  incessit  passu  de  vohiare 
tardo,  O.:  de  Attieae  febrieuU  valde  dolni. — Of  - 
measure  or  standard,  according  to,  after,  ta  eueord- 
ancewith:  De  eius  consilio  velle  se  facere,  T. :  de 
amicorum  sententift  Komam  conftigit:  de  more 
vetusto  rapuere  faces,  V. — Of  relation,  of,  about, 
coneemingyin  respect  to:  multa  narrare de  Laelio: 
senatufl  de  bello  acoepit,  learned  of  S. :  Consilium 
flummifl  de  rebus  habere,  Y. :  legatl  de  pace  ad 
Caesareih  Tenetant,  Cs. :  de  bene  vivendo  dispu- 
tare :  de  me  experior,  in  my  own  ease,— I  n  gen., 
tfi  referents  A>,  wt<4  respek  tOs  cmoemu^^  tst  the 
matter  ^:  aon  est  de  veneno  oelata  mater: 
Aedois  de  iniuriis  satiataoere,  for,  Os. :  quid  de 
bis  fietl  plaoeat,  Sw :  conoeasum  ab  nobilttate  de 
oonsnle  plebeio,  I*. :  nt  acdanMiald^^obia  f ato- 

Digitized  by ' 


809 


ram  flit:  de  argento  aonmiitm,  a«ybr  ih€  manejf, 
T. :  de  beneT<dentia,  primam,  etc. :  de  SamnitiboB 
trinmphare,  over,  —  In  adrerbUl  expresakxiB,  de 
iDtegro,  oiiMp,  afrahj  onee  more:  ratio  de  integro 
ineonda  est  mibi,  T. :  de  iutegro  funus  iani  sepul- 
to  filio  facere. — De  improTiso,  unexpectedly:  ubi 
de  ioprovisost  interventam  mulicri,  T. :  de  impro- 
▼iso  Tenire,  Gs. — De  transverse,  unezpeetedly :  de 
tnTerso  L.  Oaesar  at  ▼eniara  ad  se  ro;^at. 

dea,  ae  {dot.  and  abl.flur.  deftbus,  C.),/  [dens], 
a  goddese :  di  dcaeque,  T. :  ab  love  ceterisque  dis 
deabasqiie  peto :  bellica,  Minerfta^  O. :  venatrix, 
i.  e.  Diana,  O. :  siderea,  i.  e.  N^hi,  Pr. :  triplices, 
Le,tke  Faii^  0. :  novem  deae,  Ute  Muks,  O.  :  The- 
Bpiades  deae,  0. 

de-albo^  — ,  fttus,  ftre  [de+albus],  to  whiten, 
whitewa^  platter  :  eolomnas. 

deambnlatiob  dnie,/.  [deambulo],  a  walking 
abroad^  pnanena^ng^  T. 

de-ambfilo,  — ,  fttnm,  ftre,  to  walk  abroad^ 
take  a  walk,  promenade.  —  Supin,  aee,:  eamus 
dearabulatam :  Abi  deambulatnm,  T. 

da-amo^  — ,  — i  ftro,  to  be  in  love  with :  te,  lam 
freatfy  obUged  to  you,  T. 

de*azinata8,  P.,  disarmed:  exerdtus,  L. 

da-bacchor,  atus,  arl,  dep^^  to  rave,  revel  wildly: 
satis,  T. :  quA  parte  debaccbentar  igues,  roffe,  H: 

daballator,  oria,  m,  [debello],  a  conqueror, 
tubAter:  ferarum,  Y. 

de-bellob  ftvT,  atns,  ftre,  to  fighx  out,  fight  conv- 
pUtely.fimeha  war:  cam  Ferentanis  uno  secundo 
proelio,  L. :  debellari  eo  die  enm  Samnitibus  po- 
toisse,  L.:  proelioque  uno  d6bellatum  est,  L.: 
quasi  debellato,  at  if  the  war  were  over,  L. :  rixa 
snper  ixiero  debellata,  fought  ofd,  H.  —  7\>  van- 
mM,tubdue:  superbos,  Y.:  debellata  India,  C: 
bostem  clamore,  Ta. 

(dabanSi  ntis),  m.  [P.  of  debeo],  a  debtor  /  only 
plur, :  fides  debentium,  L. 
'  debe<x  nl,  Uus,  ere  [for  dehibeO ;  de+habeo], 
"io  withhold,  keep  back:  alqd  tibi  absienti :  tibi  hoc 
video  noD  poese  deberi,  i.  e.  you  will  not  content  to 
remain  my  creditor, — 7b  owe,  be  in  debt :  illis  qui- 
bas  debtii,  T. :  ut  ilH  qnam  plurimi  deberent,  S. : 
qui  se  debere  fateantnr  (1.  e.  debi  tores  esse),  Gs. : 
(argentam)  Baccfaldi,  T. :  pecnniam  Cluvio :  pecu- 
niam  pro  dome:  grandem  pecuniaro,  S. :  Quid  si 
aniinam  debet,  it  over  head  and  eart  in  dit,  T. : 
pecimb  iamditt  debita :  legionl  f rtimentuin  deberi 
•ciebat,  Gs. — With  ace.,  to  owe,  be  under  obligation 
to  ^Mv,  be  bound  to  render:  hoc  tibi  pro  servitio, 
T. :  d  res  p.  gratiam  debet:  patriae  quid  debeat, 
what  are  hat  dutiet,  H. :  dies  Longa  videtur  opus 
debentibus,  t»  labmrt,  H.:  nil  oaelestibua,  Y. : 
Karis,  quae  debes  YergiUttiii,  art  retpontibU  foTy 


H.^Witb  inf.,  to  be  bound,  be  under  obligaHon, 
ought,  mutt,  thould:  ferre  contra  patriam  arma 
debueruDtf:  Africam  sorte  obtinere,  C& :  hoc  re- 
scribere,  H. :  KUinmne  ne  iniquitatis  condemnati 
debere,  si,  etc.,  Gs. :  dici  beams  Ante  obitum 
nemo  debet,  0.:  Nee  quft  debebat  (sc.  aroare), 
aronbat,  wUhin  the  boundt  of  duty,  0. — Pott,,  to 
be  due,  be  owing:  Yeneri  reliquum  terapus  deberi 
arbitrabatur :  hoc  nanc  Laus  Uli  debietiir,  11. — 
To  be  bound,  he  destined,  be  fated,  owe  by  fate: 
fatis  iuvenescere  debent  geniti,  0. :  Urbein  ceriio 
debere  nepotes,  ea*e  dettined  to  ftmnd,  0. :  ventis 
ludibriuin,  H.:  cui  regnuro  Roroanaque  tellus  De- 
bentiir,  Y. ;  Debemus  morti  nos  nostraque,  H. : 
Omnia  deL>entuf  vobis, 0. — Fig., to  owe, be  indebt- 
ed for,  have  to  thank  for:  beneficiuro  Maximo: 
vobis  omnia,  Gs. :  quantum  cuique  deberet,  N. : 
Priami  plurima  natis,  Y. :  fac  me  multia  debere, 
am  under  obligations:  tibi  nos  debere  fatemar, 
Quod,  etc,  0. 

debiliBk  e,  acfj.  with  eomp.  [de+habilis],  lame, 
disabled,  crippled,  infirm,  debilitated,  feeble,  frail, 
weak:  senex:  merobris  omnibus:  Ille  umero, lu.: 
equi,  L. :  Membra  metu,  T. :  ferrurn,  Y. — F  i  g., 
disabled,  tveak,  helpless,  feeble :  parte  animi:  duo 
corpora  esse  rei  p.,  unum  debile:  praetura:  in- 
genSo  debilior,  Ta. 

debiUtaa,  fttis,  /  [debilis],  lameness,  debility, 
infirmity,  weakness,  hdplessness :  linguae :  pedum, 
Ta. :  subita,  L. :  debilitate  carere,  lu. :  a  se  de- 
bilitates repellere.  Pin, — Fig.,  toeakness:  animi. 

debUitatiOb  Onis,/.  [debilito],  a  laming,  weak- 
nett:  animi. 

debilito,  ftvi,  fttns,  ftre  [dehilisl  to  lame,  crip- 
ple, maim,  debilitate,  unnerve,  disable,  weaken :  de* 
bilitati  inter saxa,  Lb :  oorpore  debilitantur  (aaucii): 
vim  ferro :  opes  adversarionim  debilitatae,  N. : 
Debilitaturum  quid  te  petis  munus,  0. — P  o  e  t. : 
oppositis  pnmicibus  mare,  i.  e.  datliei,  H. — F  i  g., 
to  weaken,  break,  eruth,  cripple,  disable:  hunc  de- 
biliUtum  viderem:  recitatis  iitteris  debiiitatus, 
disheartened:  debilitati  a  iure  cognoscendo,  hetp- 
lett  to  discern :  membrum  rei  p.  debilitatum :  ani- 
mum  luctu :  senectus  Debilitat  virls  animi,  Y. : 
versus. 

debitio^  Onis,/.  [debeo],  an  owing,  indebted- 
ness: pecuniae  etgratiae:  dotis. 

debitor,  Oris,  f?i.  [debeo],  a  debtor :  credltorem  \ 
debitoribus  suis  adaicere:  causft  debitorum  sn- 
sceptft,  Gs. :  aeris,  H. — ^F  i  g. :  vitae  tibi  suae,  in- 
debted for,  0. :  manet  officio  tuo,  i.  e.  bound  to 
fnlfil,0. 

debitnm,  T,  n.  [debeo],  what  it  owing,  a  debt.* 
debita  consectari :  Fundanio  solatum  esse :  debi- 
to  fraudari.-^Fig.:  morbo  naturae  debitum  red- 
dere,/)ay  the  debt  to  nature,  i.  e.  die,  N. :  (beneficiis) 
ut  debiUi  uti,  r^ve  ^m^^OOglQ 


aio 


debttOB,  adj.  [R  of  debeo],  due,  mtnnff,  appro- 
priate^ beoonrng:  honores  quasi  debitoB  repetere, 
ae  a  right,  &:  praemia,  Y.:  alimenta,  0.:  Kjm- 
pbis  corona,  vweed^  H. :  debit&  sparges  lacrimft 
favillam,  H.— i>oonMd,  deeHned,  fated :  Pergania, 
V. :  Debtta  iara  te  maneant,  the  law  of  fate,  H. : 
morti,  L. :  fatis,  V. :  hoetis  mihi  debita  Progne,  O. 

de-oanto,  fivl,  fttus,  &re,  to  sing  off,  keep  ting- 
ing:  miserabiles  elegos,  H.  — 7b  repeat  often, 
harp  on,  prattle  of:  mihi  pervolgata  praecepta : 
Nenia,  H. — To  have  done  v/ith  tinging.*  iam  de- 
cantaverant,  i.  e.  were  through  with  lamenting. 

de-cedo,  cessi  (t»/.  decesae,  T.),  cessus,  ere, 
to  go  away,  depart,  withdraw,  retire:  do  alterft 
parte  (agri),C3. :  de  praesidio:  ex  Gallia  Romano  .* 
e  paatu  decedere  campis,  V. :  Africa,  S. :  praesi- 
dio, L. :  naves  suo  cursu,  i.  e.  went  out  of  their 
coui^ee,  Cs. — To  retire,  withdraw,  retreat,  fall  hack, 
abandon  a  position  :  nisi  deoedat  atque  exercitum 
deducat,  Cs. :  inde,  Gs. :  Italift.  —  Of  a  provincial 
magistrate,  to  retire,  surrender  (oflSce) :  de  pro- 
Tinct&  decessit :  ex  Syria :  provincia :  te  decessu- 
rum  f iilssc :  Romam,  S. :  Romam  ad  triumphum, 
L. — To  give  place,  make  wag,  retire,  yield:  servo 
in  via  Decesse  populum,  T. :  serae  nocti,  i.  e.  at  Ike 
approach  of,  V. :  calori,  to  escape  from,  V. :  cani- 
bus  de  via,  avoid:  his  omnes  decedunt,  avoid,  Cs. 
^Fig.,  to  depart,  disappear,  die:  de  vita:  ex  in- 
gratorum  horoinum  conspectu  morte,  N. :  cum 
pater  familiae  decessit,  Cs. :  in  paupertate,  N.— 
Jb  depart,  go  off,  abate,  subside,  cease :  f ebres,  N. : 
nuntiatum  est  aestum  decedere,  L.:  De  summa 
nihil  decedet,  he  wanting,  T. :  de  causa  periculi 
nihil:  quaestioni  materia  decessit,  L.:  I>dcedet 
iam  ira  haec,  T. :  neque  Decedit  aerata  triremi 
cura,  H. :  postquam  invidia  decesserat,  S. — P  o  e  t. : 
sol  decedens,  setting,  V. :  lux,  Urde  decedere  visa, 
0.:  decedentia  Tempora,  ;Nunf>^  seasons,  H.— 7b 
depart  from,  give  up,  resign,  forego,  yield,  swerve: 
de  suis  bonis :  de  meo  iure :  de  sententia :  de  foro, 
to  retire  from  publie  life,  N,:  de  scena:  de  officio 
decessnm,  L. :  iure  suo,  L. :  poema  si  paulum  snm- 
mo  decessit,  has  fallen  shoH  of,  H. :  cum  (senatus) 
nihil  a  decretis  deoesserit — To  depart,  deviate :  de 
via,  i.  e.  from  rigid :  institute  suo,  L. :  fide,  L.— 
7b  give  way,  yield:  deoede  peritis,  be  guided  by, 
H. :  ubi  nou  Hymetto  Mella  decedunt,  are  not  in- 
ferior, H. 

deoem  (often  written  Z),  num. :  roinae,  ten, 
T. :  horoinum  milia,  Cs. :  anni :  deoem  novem,  Cs. : 
decem  et  ooto,  Cs. :  de  tribus  ei  decern  f undis :  de- 
cern primi,  the  presidetUs  of  a  colonial  senate.-^ 
Aft  a  round  number :  vitia,  i.  e.  a  dozei^  H« 

P«0«mber,  bris,  bre,  a4j,  [decem],  of  the  tenth : 
mensis,  the  tenth  month  (from  March),  December 
(of  81  deys),— As  mibsL  m.  (sc  mensis),  C,  Ln 
H.,  0.— Ppet:  Hie  tertius,  the  third  full  year. 


H. ;  cf.  me  qnater  vndenos  implevisse  Decembrea, 
H.  — Hence,  of  December:  a.  d.  VIII  Kalendas 
Decembrts :  Nonae,  II. :  Idlbus,  L. :  libertas,  i.  e. 
of  the  JSatumalia,  H. 

deoempeda,  ag, /.  [decem + pes],  a  tenrfoct 
pole,  measuring-rod,  0.,  H. 

deoempedator,  Oris,  m.  [decempeda],  a  land- 
measurer,  land^urveyor. 

deoemplex,  icis,  aefj.  [decem  +  PARC-],  icn- 
/o^:  numerus  hostium,  X. 

deoem  piimi,  onim,  m^  the  heads  of  the  ten 
decwriae  forming  the  senate  in  a  colony  or  mtmia- 
pal  town. 

deoem-scalmna,  adj\,  ten-thowled,  having  ten 
oars:  actuariola, 

decemvir,  see  deoemvirL 

deoemviralis  (xviralla),  e,  a^.  [deoemviri], 
deeemviral,  oj  the  decemviri:  leges,  of  the  7\Behe 
Tahles,L.:  anuus:  odium, L.:  collegium. 

decemvirataa  (zviratoe),  as,  m.  [decem- 
viri], the  deeemvirate,  office  of  a  decemvir:  honor 
decemvirattls :  perpetuus,  L. — Plur.,  L. 

deoem  Tiri  or  deoemviri  (zviri),  am  or 
(in  L.)  6rum,  m.  I.  Flur.,  a  commission  often  men, 
coiUge  of  ten  magistrate^,  decemviri,  decemvirs, — 
1.  The  composers  of  the  Tkoelve  Tablet  (chosen 
B.C.  461) :  ut  xviri  maxima  potestate  sine  provo- 
catione  crearentur. — 2.  A  tribunal  for  ded^j^ 
causes  involving  liberty  or  cUieenMp,  called  de- 
cem viri  stlitibus  iudicandis. — 3.  A  commission 
for  distributing  public  lands;  le^bus  agrarils 
curatores  constituti  sunt  .  .  •  xvin:  decemviros 
agro  Samniti  creare,  L.— 4.  A  college  of  priests  in 
<Xaige  of  the  Sibylline  hooks:  decemviri  sacro- 
rum,  L. :  sacris  faciundis,  L. — ^11.  Sing. :  decem- 
vir or  xvir,  a  member  of  a  decemviral  college:  ut 
is  xvir  sit :  lulius  decemvir,  L. 

deoena,  entis,  acy.  with  comp.  [P,  of  deoet], 
seemly,  becoming,  decent,  proper,  fit :  amictus,  0. : 
motus,  H. :  quid  verum  atque  decens,  Q. :  (habi- 
tus) decentior  quam  sublimior,  Ta. — SymMnOrieal, 
wdl-formed,  beautiful,  noble:  malae,  U.:  Venus, 
H. :  qua  nulla  decentior,  0. 

decenter,  adv,  with  ctmp.  [decens],  becoming' 
ly,  decently,  properly,  fidy:  Singula  quaeque  locum 
teneant  sortiu  decenter,  H. :  maesta,  0. :  ^ulsare 
decentlus,  H. 

deoentia,  ae,/.  [deoeos],  eomelinsss,  decency. 

(deoeo,  cul),  — ,  — ,  ere  (only  tdpers.)  [DBC-1, 
to  be  seanly,  be  eomefy,  become,  beseem,  behoove,  be 
fitting,  be  suitable,  be  proper:  dobitabant  quid  de- 
oeret*:  quid  deceat  et  quid  aptnm  sit  personis: 
neo  scit  quod  angnrem  deeet:  Arta  deoet  coml- 
tem  toga,  H. :  omnis  Aristippam  color  deeuit,  H. : 
civiUtem  quia  deceat  8tMs,^^*r9f)^^^l^  ^P^ 

Digitized  byVjU\J*7Ev: 


211 


d«oido 


riri,quaiD  86  alien*  deoeani:  ista  deoent  umeroe 
gesUmioa  nostroa,  0. — Jmpen,:  heia,  baud  sic 
decei,  T. :  fedsti  ut  decaerat,  T. :  minus  severe 
quam  decuit:  nude  minime  decuit  vita  erepta  est, 
S. :  perge,  deoet,  V. :  ita  uti  fortis  decet  MHites, 
T. :  ita  nobis  decet,  T. :  exemplis  grandioribus 
decait  uti :  Kuoc  decet  caput  iropedire  mjrto,  H. : 
banc  macalam  noe  decet  £cf  ugere,  T. :  oratorem 
irasci  minime  decet :  me  Soeptra  tenere  decet,  0. 

deceptaflk  P.  of  dedpia 

de-cemo^  cievi  (often  decreram,  decrSrim, 
etc),  cr^toa,  crp. — Officially,  to  decide^  determine^ 
vrmtoumee  a  dednon,  jud^e,  decree,  resolve^  vote: 
inter  qune  iara  decreverat  decreturaque  routabat, 
alias,  etc. :  si  caedes  facta.  Idem  (Druides)  decer- 
nant,  i.  e.  pan  judgment,  Cs. :  non  decrevi  solum, 
Bed  etiam  at  tos  decerneretis  laboravi :  qui  ordo 
deercTit  invitos,  on  eampuldon:  dierum  viginti 
supplicationem,  Cs. :  vindicias  secundum  servitu- 
tem,  in  favor  ofdaoery,  i.  e.  restore  the  ^ave  to  hU 
master,  L. :  triumphum  Africano :  praemtum  servo 
libertatem,  S. :  tres  legates :  id  quod  senatus  me 
aactore  decrevit:  provinciae  privatis  deoemuntur, 
Os.:  mek  diligentiA  patefactam  esse  coniuratio- 
nem  decrevistis :  *feapplicium  sumendnm  decreve- 
rat, had  voied,  S. :  aenatas  Romae  deerevit,  ut,  etc., 
L. :  mea  sententia  tibi  deeemit,  ut  regem  reducas, 
etc. :  senattts  deerevit,  darent  operam  consoles, 
at,  etc^  S. :  ita  censeo  deoemendum :  aoerbissime 
d«cemitar,  On :  in  parricidas  rei  p.  decretam  esse, 
S.:  libece  decemendi  potestas,  of  voting  freely, 
Os^ — Ib  gea.t  to  decide,  determine,  JudgefJ!x,Mei- 
tie:  rem  dubiam  deerevit  vox  opportune  emissa, 
L :  atri  uiris  imperent,  sine  magnft  elade,  L. :  Duo 
talenta  pro  re  nostra  ego  esae  decrevi  satis,  T. :  in 
quo  omnia  mea  posita  esse  deorevi :  mihi  decre- 
tam est,  with  ace.  and  inf.,  J  am  fully  convinced, 
Ta, :  alqm  hostem,  to  pnfdaim  an  enemy:  omni* 
bus  quae  postnlaverat  decretis,  S. :  pauci  ferooius 
decemunt,  hmst  o»  harsher  measures,  S. — Of  bat- 
tle, to  decide  hg  combat,  fghl  out,figkt,  combat,  coi^ 
tend:  Samnia  Bomanusne  Italiam  regant,  decer- 
namos,  L. :  gladiatorium  certamen  ferro  deoerni- 
tor:  ne  armia  deeematur:  ooruibus  inter  se,  V. : 
acie,  L. :  dasse  decreturi,  N. :  iutegriore  ezerdtu, 
N.:  laceasere  ad  decemendum, L.  —  In  gen.,  to 
contend,  compete,  struggle:  decemite  criminibus, 
nox  ferro  decreturi,  Lu :  cursibus  et  crudo  caestu, 
T. :  de  salute  rei  p. :  pro  me&  famA. — To  decide, 
ddermine^form  a  purpose,  resolve:  num  quis  quio- 
qoam  deeemit  invitus  ? :  Bhenum  transire  decre- 
verat, Cd.:  deeretumst  pati,  T. :  certum  atque  de- 
eretum  est  non  dare  signum,  L. :  aetatem  a  rei  p. 
procnl  habendam,  S. :  praetoris  imperio  parendum 
esse:  hie  deeerstt  ut  miser  sit:  quA  suit  opem 
ferrentfL. 
deceipo^  psi,  piosi  ere  [de+carpo],  to  pluck 


off^  tear  awag^  break  off, pluck,  erop^  gather:  poU 
lice  florem,  0. :  poma  manu,  0. :  ficum,  lu. :  Undi- 
que  decerpta  oliva,  H. :  fetQs  arbore,  V. :  oscula 
rostro,  snatch,  Ct — F  i  g.,  to  pluck  off,  take  away : 
animus  dccerptus  ex  mente  divinft,  drawn :  ne 
quid  iocus  de  gravitate  decerperet^  detract.~~To 
eiyoy:  ex  re  fructOs,  H. :  nihil  sibi  ex  idt&  laude 
centurio  decerpit. 

deoMtatio,  Onis,/.  [decerto],  a  decisive  strug^ 
gle :  renim  omnium  consulibus  conmiissa. 

de-oerto,  ftvl,  atus,  ftre.  —  In  battle,  to  go 
through  a  eotitest,  Jighl  out:  pari  condicione  belli 
secum,  Gs. :  proello,  JIgkt  a  decisive  battle,  Cs. : 
proeliis  cum  acerrimis  nationibus :  vi  contra  vim : 
armis  pro  me&  salute :  ferro  in  ulUma,  O. :  manu : 
de  imperio  in  Italift. — ^I n  gen.,  to  contend, strive, 
ditpute,  vie :  non  disoeptando  deoertandum,  armia 
fuit  dimicandum :  cum  consulibus :  Africus  Deoer* 
tans  Aquilonibus,  H. 

daoeMio^  Gnis,  /.  [decedo],  a  going  euoay,  de- 
parture:  tua:  tarda. — A  withdrawal,  retirement 
(from  office):  molesta. — A  decrease,  diminutionj 
abatement :  de  summft :  capitis. 

deoeflsor,  dris,  m.  [decedo],  a  retiring  officer, 
predecessor,  C.,  To. 

deoessna,  Us,  m,  [deoedo],  a  going  away,  dcm 
parture :  Dlonysii,  K. — A  withdrawal,  retirement 
(from office):  Bruti. — A  subsidence, ebbing:  aesitU, 
Cs. — Decease,  death :  amicoruoL 

deoet.  see  deceo. 

1.  deold5,  cidi,  — ,  ere  [  de  +  eado  ],  /o  fall 
down, fall  off,  fall  away:  auguis  deoidit  de  t^u« 
lis,  T. :  poma  ex  arboribus :  e  flore  guttae,  0. :  ex 
equia,  N. :  equo,  0s» :  in  terrna  sidua,  0. :  in  pu- 
teuro  auceps,  H. :  in  turbam  praedonum  hio  f u. 
giens,  H. :  in  praeceps»  0.  —  To  fall  down  dead, 
sink  down,  die :  Deddit  exanimis  vitamque  reli- 
quit  in  astris,  V. :  nos  ubi  decidimus.  Quo  pater 
Aeneas,  mused  to  that  bourne,  li  <—  F  i  g.,  to  fall, 
drop,  fail  away,  fail,  sink,  perish  :  quantft  de  spe 
decidi!  T. :  a  spe  societatis  Prusiae,  L. :  ex  astris; 
toto  pectore,  out  of  one's  affections,  Tb. ;  in  hano 
fraudem:  ficta  omnia  eeleiiter  tamquam  flosculi 
deddunt:  non  virtute  hostium  sed  amicorum  per^ 
fidia  decidi,  N. 

2.  deoid5,  cldT,  ci3tts,ere  rde*f  eaedo],  to  cut 
off,  cut  away:  virpim  arbori,  Ta.:  Te  decisa  dex* 
tera  quaerit,  V. — P  r  o  v. :  pennaa,  to  clip,  H»—-Fi g., 
to  decide,  dOertnine,  settle,  terminate,  put  an  end  to: 
sine  me:  pro  se:  rebua  actia  atque  decisis:  de> 
eiaa  negotia,  H. :  quid  iis  ad  denarinm  solveretnr: 
de  rebus  omnibus.^- To  agree,  come  to  an.  ogres' 
ment,  adjust,  compound,  compromise:  de  totA  re 
cum  Boseio:  cum  accusatore:  decidere  iactu  coe- 
pii  cum  ventis,  by  throwing  overboard  (the  cargo), 
lu.:  iniu8er.«ng..la^^,^e,U5^gig 


deciens 


818 


Acoootft- 


deoiens  or  deciefl^  num,  adv.  [  decern  ],  ten 
Hmea:  HS  dedena  centena  milia:  deciens  centena 
dedisses  Huic  parco  ( sc.  HS ),  H. — E 1 1  i  p  t.  (sc. 
centena  milia),  a  nvulion:  HS  deciena  et  octln- 
genta  milia,  i.  e.  1,800,000  sesterces :  supra  CCC 
usque  ad  deciens  aeris,  L. —  Ten  timet,  many  times^ 
often :  carmen  castigare,  H. :  haec  decies  repetita, 
H. :  lectis  tabellis,  lu. 

decima,  see  decuroa. 

decixnaiina,  see  decumanus. 

deoixnam,  adv.  [decimus],/or  the  tenth  time^  L. 

deoimns  or  (older)  daonmnis  atfj.  [decern], 
the  tenth  (of  a  series) :  mensis,  T. :  lioiu  diei :  sep- 
tuma  (dies)  post  deoamam,  ue^the  aeventeenth^  V. : 
legio,  Cs. :  unda,  0. :  cum  decumo  efficit  ager,  i.  e. 
tenfold, — 7i^  tenth  (part;  L  e.  one  of  ten  equal 
parts):  vix  deoum&  parte  die  reliquft^  &:  pars 
praedae,  L, 

deoipio^  cdpT,  ceptus,  ere  [de + capio],  to  catchy 
enenare^  enti-^  beffuUe,  elude^  deeetvCt  cheat :  eo  de- 
ceptus,  quod  neque,  etc,  Cs. :  etsi  minlme  decere 
videtur  decipi:  Croesum:  deoeptus  a  me:  per 
conloquium  decepti,  Cs. :  per  fas  ac  fidem,  by  the 
pretence  ofL,:  in  primft  spe  decepti,  L. :  cupi-* 
dine  falso,  H. :  specie  recti,  H. :  amor  deceptam 
morte  fefellit,  bereavedy  V. :  dulct  laborum  decipi- 
tur  sono,  is  beguiledy  H. :  diem,  0. :  Decipiam  ac 
non  veniam,  T. :  ab  tergo  et  super  caput  decepere 
insidiae,  i.  e.  were  hidden^  L.  —  Fig.,  to  deceive^ 
dude:  exspectationibua  decipiendis:  oculos,  qui 
dedpit,  inoitat  error,  0. :  specimen  Istud  virtutis 
deceptum  imagine  deooris,  i.  e.  caUed  forth  by  a 
faUe  nation^  etc,  L. 

dapisld,  dnis,/  [ 2  decide],  a  dediMn^  mttie- 
meiUy  agreement :  Roscii:  nostra  de  aequitate: 
alcui  decisione  satisfacere. 

deol&piatio,  dnis,  /.  [  declamo  ],  practice  in 
public  speaking^  oratorical  exerdee^  declamation: 
in  cottidiana :  ut  declaroatio  fias,  a  theme  for  de- 
clamatory exerciseSy  lu. — Loud  talking^  noisy  talk : 
volgaris. 

deolamator,  Sris,  m.  [declamo],  a  speaker  for 
shotOy  eheutionist^  dedaimer:  de  ludo:  Vagellius, 
the  ranter,  lu. 

deolamatoxiusy  a^,  [declamator],  dedama- 
tory^rhttorieed:  opus:  studium,  Ta. 

deolisnito,  &vl,  atus,  are,  fi-eq.  [declamo],  to 
practise  declamation^  declaim :  cum  risone :  cau- 
sas,  to  plead  for  practice, — To  talk  violently,  btvs- 
ter:  de  aliquo. 

de-olamo,  &\i,  fttus,  are,  to  practise  pMie 
speaking^  exercise  in  oratory,  declaim :  ad  fluctum : 
Komae,  H. :  declamare  dooes  ?  are  you  a  rhetor  f 
lu. — To  speak  vnth  violence,  dedaim,  bluster:  ve- 
hementissime  contra  me:  aliquid  ex  ali&oratione. 


dooliratld,  onis,  /.  [declaro],  a  making  deoTy 
disclosure,  declaration:  voluntatis  a  populo:  aino- 
ris  tui. 

de-olar5,  Avf,  iltus,  ire,  to  disdose,  make  evi- 
dent, reveal :  praesentiiim  saepe  divi  suam  decla- 
rant :  ducis  nave  declarata  suis,  N. — To  announce, 
pi^odaim,  declare  (as  cliosen  to  office):  hominis 
voce  declaratus  consul:  ad  bellum  Gallicum  al- 
quos  consules,  L. :  dedaratns  rex  Numa,  L. :  tri* 
bunatum  roilitarem,  S. :  Yictorem  magna  prae- 
conis  voce  Cloanthum,  V. — F  i  g.,  to  make  dear, 
manifest,  demonstrate,  reveal,  disdose,  prove,  show^ 
explain :  ut  declarat  cicatrix :  tot  signis  quid  velit : 
volatibus  avium  declarari  res  futuras  putant: 
gaudia  voitu,  Ct. :  omnia  per  nuntios  oonsnli,  S. : 
se  non  terrorem  inferre:  quoiusque  ingenium  ut 
sit,  T. :  his  lacrimis  quft  sit  pietate :  utrum,  etc., 
Cs. :  quanti  fecerlt  pericula  mea,  S. — Of  language, 
to  egrets,  mean,  signify :  verbum  quod  satis  de- 
clararet  utrasque  res :  propriam  cuiusque  (generis) 
vim  dcfiuitione :  alqd  Latine. 

deolinatio,  onis,/.  [decline],  a  bending  aside, 
turning  away,  averting  :  tuas  petitiones  parva  de- 
clinatione  effugi:  atomi:  corporis,  Cu. — Fig.,  a 
turning  away,  avoiding,  awndanae:  a  malis  natura 
decUnamus;  quae  declinatio^  etc :  laboris.  —  In 
rbet.,  a  dighi  deviation  (from  the  direct  argu- 
ment) :  a  proposito :  ad  amplificandora. — A  nyee- 
tion,  qualification  (of  a  word  or  phrase). 

deoUnd,  ftvl,  atus,  are  [CLI-],  to  bend  aside, 
turn  away:  ad  dexteram  de  vift:  si  omnes  atomi 
declinabunt  (i.  e.  oblique  ferentur) :  via  ad  mare 
declinans,  L. — 2b  defect,  turn  awa^:  agmen,  L.: 
cursQs,  O.^Tb  avoid,  evade,  s^iun  :  urbem :  ictum, 
L. — To  lower,  dose,  lit  sink:  duld  Inmina  somno, 
V. — Fig.,  to  turn  aside,  deviate,  turn  away,  di- 
gress :  de  statu  suo :  a  religiono  offid :  aliquantu- 
lum  a  proposito :  ut  eo  revocetur  unde  hue  decli- 
navit  oratio:  quantum  in  Italiam  dedinaverat 
belli,  L. :  paulatim  amor,  decreases,  O. — To  turn 
aside,  cayise  to  differ:  mulier  dedinata  ab  aliarum 
ingenio,  differing,  T.— 7b  turn  off,  ascribe:  adversa 
in  inscitiam  Paeti,  Ta.  —  To  turn  from,  avoid, 
sfiun :  (oratio)  dedinnt  impetum :  laqueos  iudici : 
vitia :  societate  culpae  invidiam,  Ta. 

decHvla,  e  (neut.plur.d&cllvUL;  once  dedlva, 
0.),  adj,  [de+clivusl,  tWtm'n^  downwards,  dop- 
ing :  in  declivi  loco,  Cs. :  vallis,  Cs. :  latitudo,  t.  c 
a  broad  depression,  S. :  Olympi,  0. :  arvum  Aesu- 
lae,  H. :  flumina,  0. :  via,  0. :  iter  senectae,  0.— 
Neut,  as  subst.,  a  dedivity,  dope:  haec  declivia 
cemebantur,  Cs. :  per  dedive  sese  redpere,  Cs. : 
per  declive  ferri,  0. 

deoHvitaflk  &tiB./  [declivis],a  slope,  decHvity, 
Cs. 

deooota,  ae,  /.  [  deooctus ;  sc  aqua  ],  wafer 


boiled  down,  a  i 


le 


d66O0tOr 


218 


d«oarro 


daoootoz;  oris,  m.  [  deodquo  ],  a  tpendthrift^ 
ruined  man,  bauknqft. 

deooctno,  acfj.  IP,  of  decoquo],  W/m,  mellow: 
EoaYitos  (olmUMisX 

de^^lor,  Oris,  oc^'.,  deprived  of  color,  dieeolored, 
faded:  Mnguis :  Indus,  ewarthy,  0.,  Pr. :  here*, 
colored^  dark.  In. :  decolor  fuliffine,  lu. :  sanguine, 
ttmnedj  O. — F  i  g.,  degenenUe^  depraved :  aetas,  V. : 
fama,  O. 

deooldritio^  Onis,/.  [deooloro],  a  diieeolonng : 
ex  aliquA  contagione. 

de-coloro,  Avi,  — ,  ftre,  to  discolor^  stain :  mare 
(caedes),  H. 

de-coqapi  coxT,  coctus,  ere,  to  boil  atoatf,  boil 
doten,  diminit/i  by  boUing :  pars  qaarta  (argenti) 
deoocu  erat,  lo&t  (in  testing),  L. :  musti  umorem, 
V. — To  boH,  cook:  bolus,  H. :  ardenti  aeno,  la. — 
Fig.,  to  mm  oneedf  beioma  bankrupt :  tenesne 
ineiiiori&,  te  deooziase  t 

dacor,  Oris,  m.  [  DEC-  ],  eomelinete,  elegance, 
grate,  beauty,  dwrm,  ornament :  Mobilibusque  de- 
cor naturis  dandus,  H. :  sign  a  decoris,  V. :  ovibus 
soa  lana  deoori  est,  0. :  imperii,  Ta. :  oris,  Ta. — 
An  ornament,  decoration :  iactura  decoris,  0. 

daodre^  adv.  [decomsl,  nUtablg,  properly,  be- 
eomingljf,  decoroudy:  ea  faoere:  res  p.  gesta,  & : 
f onnata  species,  worthily. 

dacorOi  ftvl,  fttus,  Are  [decus],  to  adorn,  embd- 
lith, gract,  beautify,  decorate:  te,  H. :  quem  deoo- 
ntum  vidifltis,  arrayed  in  epoiU,  h. :  oppidum  ex 
pecnniA  soA  monumentis:  dissignatorcin  lictori- 
bus,  aurroundt,  H. :  nostris  decoratus  insignlbus, 
L. — Fig.,  to  decorate,  distinyuith,  honor:  quam 
(rem  p.):  bene  nummatum  decorat  Suadela  Ve- 
Dusque,  H. :  me  lacrumis :  animas  supremis  Mu- 
oeribus,  y. :  alquem  honoribus :  delubra  pietate, 
S. :  Kec  prave  &ctis  decorari  veribus  opto,  H. 

decomm,  X,  n.  [decorus],  seemlinese,  propriety. 

deodnifl^  oiff,  fdecor],  becoming,  fitting,  teemly, 
proper,  ndtable,  aeeoroue :  color  deo :  virginitati, 
L:  ad  omatum:  decorus  est  senis  sermo:  si- 
lentinm,  H. :  Daloe  et  decorum  est  pro  patria  mori, 
H.:  decorum  erat  ipsis  capessere  pugnam,  L. — 
OmamenUd,  adorned,  fine,  beautifd,  handsome: 
aedes,  H. :  galeae  ensesque,  V. :  arma,  S. :  palae- 
stra, nobte,  skilful,  H. :  duetores  ostro,  V. :  Medi 
pharetrt,  H.:  deaformft,0. 

deorepitiifl*  adj.,  very  old,  decrepit:  Eiiau- 
cfaus,  T. :  anas,  T. :  decrepitA  (aetate)  mori. 

de-crSooOb  cr§Ti,  cretus,  ere,  to  grow  less,  be- 
come fewer,  decrease,  diminish,  wane,  shrink:  non 
mihi  abeenti  decrevisse  amicoe:  ostreae  cum  luna 
ptriter  decrescunt:  decresoentia  flumina,  H.:  cor- 
noa  decrescant,  diseyipear,  0. :  tantum  animorum 
nobis  in  dies  deerescit,  L. 


deoratnm,  l,  n.  [decerno],  a  decree^  decision, 
ordinance,  vote,  resolution :  Hoc  decreto  eum  con- 
sul senatu  prohibuit,  in  pursuance  of,  Cs. :  decreta 
▼endere :  reoito  decretum :  decurionum :  decretum 
fit,  uti,  etc.,  S.  —  A  resolve,  determination,  plan : 
inter  haec  decreta,  & :  decretum  consulis  subvor- 
tere,  Sw — A  principle,  doctrine,  dogma, 

d€Oit%tam,  P,  of  decerna 

deonma  or  dedma,  ae,/.  [deelrous ;  se.  pars], 
a  tenth  part,  tithe,  land-tax :  hordei :  Sardiniae  bi> 
nae  decumae  f  rumentae  imperatae,  L. :  alquid  sibi 
decamae  dare:  decumas  Tendere:  prtndia  decn- 
mae  nomine,  L  e.  a  feast  under  the  name  of  tithes 
to  the  gods. 

deotunanus  or  decimanua,  adj.  [decimus], 
i^the  tenth  part,  of  tithes:  ager,  that  page  tithes: 
f rumentum,  a  tithe  of  the  produce.  —  Collectino 
tithes,  farming  titlies:  roulier,  a  tithe-farmers 
wife. — As  mibei.  m.,  a  tUhe-farmer,  tax-collector. — 
Poet:  acipenser,/^  for  a  tax-co9eetor,  L  e.  of  the 
largest  sise,  LnciL  ap.  C — Of  the  tcnik  cohort,  iu 
the  phrase,  porta  decumana,  the  main  entrance 
of  a  Roman  camp,  where  the  tenth  coliort  of  the 
lecion  was  stationed,  Gs^  L. — Hur.  m.  as  sstbsL, 
smdicrs  of  the  tenth  legion,  Ta. 

deomnataa^  ium,  atff.  [decimus],  subject  to 
tithes,  tributary:  agri,  Ta. 

deoiunbo,  cubui,  — ,  ere  [GVB-l  to  lie  down, 
recline :  prior  dccumbas,  take  place  (at  table),  T. : 
in  triclinio,  to  fall,  sueeum/},  yield  (of  gladiators)  ^ 
honeste. 

deomnua,  see  decimus. 

decaxla,  ne,/.  [decem ;  cf.  centuria],  a  division 
of  ten,  deeuria,  decade :  hence,  in  gen.,  a  division, 
company,  class,  deeuria  (of  judges,  summoned  by 
the  praetor  to  try  causes  ) :  iudicum :  senatoria : 
tertia  equitum,  Ta. 

deooriatio,  ouis,/.  [1  decurio],a  dividing  into 
decuriae:  tribuliuro. 

daotulatvui,  Qs,  m.  [decurioj,  a  dimding  into 
dccutiae:  ad  decuriatum  oon venire,  L. 

1.  ddooxlo,  AvT,  Atns,  Are  [deeuria],  to  divide 
into  decuriae:  decuriatl  equites,  L.  —  To  divide 
into  companies,  enroll  in  dubs  (for  bribery):  cum 
▼icatim  homines  deouriarentur :  improboe. 

2.  deOQilo,  5nis,  m.  [deeuria],  the  chief  of  a 
deatria,  comtnander  of  a  deeuria  of  cavalry,  Cs. — 
A  member  of  a  municipal  senate:  decurionum  de- 
cretum, Cs. 

de-cnrro,  cucurri  or  curti,  cursus,  ere,  to  run 
down,  hasten  down,  run,  hasten :  rus,  make  an  exeut^ 
sion:  de  tribunal!,  L. :  summA  ab  arce,y. :  iugis^V. : 
Monte  decurrens  amnis,  H. :  tuto  mari,  to  sail,  0. : 
pedibus  siods  super  sum  ma  aequora,  0. :  ad  na- 
VI.,  0..:  ia  mare,  L-3V»,^nm  oti^js^^^^^A. 


d6omiUi 


214 


traverte:  septingetita  milia  passaum  deenraa:  de- 
curao  Bpatio:  decuras  noTissima  meta  est,  patted, 
0. — E  s  p.,  of  troops,  to  marth,  effect  a  movemetUy 
move,  manauvre:  crebro,  L. :  ex  monttbus  in  Tal- 
lem,  Os. :  ab  arce,  L. :  incredibili  celeritate  ad  fla- 
men,  Cs. :  in  amis,  L.— Of  a  formal  procession, 
to  mareh,move:  exeroitum  decucurisse  cum  tripu- 
dils  Hispanorum,  L.:  oircum  aoceosos  rogoa,  V. — 
Of  ships,  to  land,  come  to  Umd:  Syracusas  ex  alto, 
L.— F  i  ^,  to  come,  come  away,  haeUn  :  omnium  eo 
sententiae  deounrenint,  ut,  etc.,  L. :  decurritur  ad 
lenioiem  sententiam,  ut,  etc.,  L. :  eo  decursum 
eat,  ut,  etc,  the  condueion.  wu  reached^  L.  —  To 
poM,  travene,  run  over,  pate  throvgh:  aetate  de- 
carsa:  inceptum  una  decurre  laborem,  Y. :  ista, 
quae  abs  le  breviter  decurea  sunt,  treated,^To 
betake  onadf,  have  recourte:  ad  haec  extrema 
iura :  ad  miseras  preces,  H. :  alio,  H. :  decurritur 
ad  illud  extremum,  S.,  C,  Cs. 

1.  deoorsiifli  P.  of  decurra 

2.  deounUk  ^y  m.  [deourro],  a  running  down, 
downward  eourte,  deteeni:  aquarum,  0.:  rapidus 
(amnium),  Y.--^  deieent, attack:  subitus  ex  colU- 
bus,  L. :  in  litora,  Ttu-^An  evolution,  mancewtre: 
ittstus,  L.:  legionum,  Ta.— -4  rmminff  in  armor 
(at  a  festivalX  L.  — Fig.,  a  eourte,  career:  mei 
temporis:  si  forensium  rerum  labor  decursu  bo- 
norum  constitisset,  L  e.  after  every  grade  of  office, 

de-oiixtatii%  acf}^  etd  off,  curtailed,  mutilated, 
—Of  style:  quaedam  deourtata. 

deca%  oris,  n.  [DEC-],  gr^ice,  glory,  honmr,  dig- 
nity, tplendor,  beauty:  eius  decus  sustinere:  Te- 
rum  decus  in Tirtute  positum  est:  regium, S. :  mu- 
Uebre,  chattily,  L. :  casti  pudoris,  0. :  sine  decore 
perfugere,  in  dithonor,  8. :  decus  enitet  ore,  Y. : 
Inmemores  decoris  pectora  tuudunt,  beaiUy,  0. — 
An  ornament,  glory,  boatt,  decoration,  adornment, 
honor:  decora  fanonim:  senator  decus  iudicio- 
ruro:  senectutis:  equitum  Maecenas,  H.:  super 
positum  capiti,  L. :  Pilnmno  quos  ipsa  decus  de- 
dit,  Y. :  imperatori  decori  esse,  a :  Yitis  arboribus 
deoori  est,  Y.—Mortd  dignity,  worth,  virtue,  Aon- 
or:  virtutis:  pnbticum,  of  ike  ttate,  Ta.:  civita- 
tis:  Oblitus  decoris  sui,  v.:  Yirtus,  fama,  decus 
BiTitiis  parent,  H.— i^nr.,  deede  of  honor,  honora- 
ble achievementt,  exploitt:  cum  multo  referret  sua 
decora,  L. :  militiae  decora,  L. :  nunc  vestra  de- 
cora recensete,  Ta.  —  Ohriout  ancettort:  longa 
decora  praeferentes,  Ta. 

decuaso,  ftvl,  fttus,  &re  [decussis  (decem+asX 
a  coin  stamped  with  x  ],  to  divide  mmwiee  (in 
tne  form  of  an  X),  decuttate, 

deonasaSi  P*  of  decutio. 

deovtio,  cussi,  cussus,  ere  [de-fquatio],  to 
thake  off,  ttrike  down,  cart  off:  ense  caput,  a: 
lilia,  0. :  summa  papaTentm  capita  baoulo^  L, : 


mella  foliis,  Y. :  silvis  bonorem  (i.  e.  fnmdem), 
H. :  turres  f  ulminibus  decussae,  L. :  ariete  decuaai 
muri,  L. 

(de-deoeoX  cul,  — ,  ere,  to  be  unteemfy,  miabe- 
come,  ditfigure,  duigraee  (only  Zd  pert,;  mostly 
impert,) :  ut,  si  quid  dedeoeat,  Titemus :  neqae  ta 
Dedecet  myrtus,  H. :  preces,  quorum  me  dedeoet 
usus,  0. :  Oratorem  simulare  non  dedecet :  Quam 
nee  ferre  pedem  dedecuit,  H. 

dedeoorp^  avi,  ttus,  are  [dedecus],  to  disgrace, 
dishonor,  bring  to  thame:  familiam,  T. :  Be  flagi- 
tiis,  8.:  urbis  auctoritetem:  neque  dedecorant 
tua  de  se  iudicia,  H. 

de-deconxB,  a^/^  ditikonoring,  dttgraeeful: 
maioribus  suis,  Ta. 

de*deotia»  6ris,  n.,  ditgraee,  dithonar,  infamy, 
thame:  sumptOs  eflfusi  cum  dedecore:  indicia 
operta  dedecore:  domus  plma  dedecoris:  vitam 
per  dedecus  amittere,  dithonorably,  8. :  ob  tanttim 
dedecus  amens,Y.:  nihil  est  detestalHlius  dede- 
core.— A  caute  of  thame,  ditgraee,  blemuh^  re- 
proach,  dithonor:  tantum,  Cs.:  dolw  meos  re- 
strum  dedecus  haberetur :  prodere  visum  dedecus, 
e3^)o$e  the  unnatund  feature,  0. :  quod  tantum 
evenire  dedecus  potest?:  si  una  hnic  dedecorist 
parum,  T. :  ampla  domus  dedecori  domini  fit:  na- 
turae. Ph.— ^  deed  of  thame,  outrage,  ditgraceful 
act:  Omni  dedecore  infamis:  in  dedecora  incur- 
runt :  Dedecorum  pretioeus  emptor,  H. 

dedicatlQ,  onis,  /.  [dedico],  a  conteeratum, 
dedication:  sacerdotis:  templi:  aedis,  L. 

de-diod»  avI,  fttus,  fire,  to  dedicate,  eonteerate, 
tet  apart:  templa  Romae:  aedem  Caatori:  aedis 
Satumo  dedicata,  L. :  simulacrum  lovis :  Aridas 
frondes  Hebro.  catt,  H.— Fig.,  to  honor  with  a 
dedication:  ut  Fides,  ut  Mens,  quas  in  Capitolio 
dedicatas  videmus  (i.e.  quarum  aedes):  lunonem, 
L. :  Te  Concordia,  dedicat  aede,  0.— 7*0  dedicate, 
interibe:  alcui  librum.  Ph.— 7b  return,  ^>eeify, 
litt  (property) :  haec  praedia  in  censum. 

de-dignor,  atus,  ftrl,  <2^.,  to  r^eet  at  \m- 
worthy,  ditdain,  toom,  refute  :  alquos  maritos,  V. : 
virum,  0. :  genibus  procumbere  lovis,  O. :  Tenire, 
Ta.:  sollicitare, 0. 

de<UacQ»  didid,  — >  ere,  to  wnkam,  forget: 
multa:  haec  Terba:  disciplinam  populi  R.,  Cs.: 
loqui :  amare,  0. :  (amor)  dediscitur  nso,  0. 

deditioiiu^  I,  a<$.  [deditus],  turrendtred:  qui 
si  deditidus  est,  a— -«ur.  m.  as  tubtt^  pritonert 
of  war,  captivet:  Tcstri,  h. :  multitudo  deditkio- 
rum,  Cs. 

deditlQ^  ikns,/  [dedo],«  giving  ^^  narrender, 
capitulation:  de  deditione  agere,Cs.:  omnia  in 
dediUonem  acoepit,  Cs. :  Cretenaibua  spem  dedi- 
tionis  adimere:  ad  deditnnem  inpellecei  a:  de- 
Digitized  by  V^OOQ  IC 


316 


dUkmis  oondido,  C&,:  in  deditiooem  Tenire,  to 
wrrmder^  Gs. :  omiasft  deditioM,  S. :  ad  Roroanog, 
U :  eonim  deditionem  TiTonim  hosti  faeere,  L. : 
dediiioaes  oofaortium,  Ta. :  aui,  Cu. 

deditaa»  adj.  [P.  of  dedo^  pkfm  t^,  wrrei^ 
dtrtd:  senatam  paenituit  dedtti  prindpis.— jRf»r. 
m.  as  tmUk,  primmen  of  loar,  ctqMivet:  inoolumi- 
Utem  dedilis  polliceri,  Os. :  adrogantor  in  deditoe 
ooDsulere,  Ta.— F  i  g>,  gwm  ttp^  adtkcUd,  dnot^d^ 
engasied  in^  mtger^  a$nducm^  diUgent :  opUmia  y  iris : 
nimia  equestri  ordini :  studio  liUerarum :  animus 
libidini:  haio  lodicra,  L.:  ¥entri  atque  soiudo, 
S.:  quaestui  atque  Bainptai,  &:  vita  Titiis:  in 
mal&  adolteri,  Ct. 

dd-dOb  didl»  ditos,  ere»  io  giv  atoav^  give  up, 
surrenier,  ddiver^  eontign,  yield,  abandon,  render: 
Andllaa^  T. :  te  in  piairinuni,  T. :  aliquem  kosti- 
bos  in  cruciatutn,  Cs. :  servum  ad  suppliciuro : 
neci,  Y. :  milii  iurencum  iratae,  H. — In  war,  to  de- 
Iher  up,  turrender:  illas  res  dedier  mibi  exposco, 
L.  (old  form.):  Icgati  ad  dedendas  res  roissi,  L. : 
se  suaque  omnia  Caesar],  Cs.:  se  in  arbitrium 
popali  K., L. :  sese  sine  fraude, Cs. — Fig.,  to  give 
vp,  tfidd,  devote,  dedicate,  turrender,  con$ign,  aban- 
don,  apply:  Davo  istuo  negoti,T. :  aurls  suas  poe- 
tis:  animum  sacris,  L.:  se  peiiitus  mnsicis:  se 
amiciciae  eomm,  Cs. :  se  lotos  Ubidinibus :  dede 
neci,  V. — P.  per/,,  in  the  phrase,  deditft  operft, 
pvrpoteiy,  on  pttrpoMj  dmgnedly,  intentionally: 
Quasi  dediUk  operft  doroi  erent,  T. :  has  ad  te  lit- 
teras  inisi:  dedttft  operi  propnlsa  pecora,  L.: 
operideditft:  facere. 

Ae-doceo,  ere,  UI,  ctus,  to  eauM  to  unlearn,  un- 
teach,  teach  the  opposite  of:  aliquem  ceometriam : 
(virtus)  populnm  falsis  Dedoeet  uti  vocibus,  H. : 
cum  a  2^none  fortis  esse  dididsset,  a  dolore  de- 
doctua  est:  ut  coercend!  magis  quam  dedooendi 
esse  videantur. 

de-doleo,  ul,  §re,  to  eeam  grieving,  0. 

d«-dvoov  dflxl,  ductus,  ere  {imper.  deduc,  C. ; 
deduce,  T.),  to  leadoMay,  draw  out,  turn  ande,  tU- 
9erif  bring  out,  remove,  drive  ojf,  draya  down:  aio* 
rocs  de  via :  earn  contionari  conantem  de  rostris, 
drag  doim,  Cs. :  aliquem  ex  ultiinis  gentibus: 
summft  vestem  ab  or&,  0. :  Cantando  rigidas  mon- 
tibos  otnoa,  V. :  canendo  oomua  lunae,  i.  e.  bring 
to  UM  (from  eclipse)*  0. :  dominam  Ditis  thala. 
mo,  V. :  tota  carbasa  malo,  i.  e.  unfurl,  0. :  febrls 
cotpore,  H. :  molUunt  olivoe,  ut  eiephanti  deduci 
poisent,  L. :  rivoa,  t  e.  to  dear  out,  V. :  aqua  Alba- 
na  dedacta  ad  utilitatem  agri,  conducted  of:  iro- 
brea  deducunt  lovem,  i.  e.  Jupiter  dmoende  in,  etc., 
H. :  crinis  pectine,  to  comb,  0. :  vela,  0. :  deductae 
est  faUada  Lunae,  Pr.:  bnnc  ad  militero,  T. :  suas 
tcsOb  umero  ad  pectora,  Q. :  in  mare  undas,  0. : 
alqm  in  coospeciuro  (CaesarisX  Cs.:  ab  augure 
dcdnctBi  in  aroem,  U:  aliquem  in  caroerem,  & 


mediA  sulcum  deducis  barenil,  i.  e.  are  dragged  to 
execution,  lu. — Of  troops,  to  draw  off,  lead  offunth- 
draw,  lead,  conduct^  bring :  nostros  de  valle,  On, :  ab 
opere  legioiies,  Cd. :  fiiiibus  Attali  exercitum,  L. : 
praesidia,  Cs. :  legionibus  in  hibema  deductis,Cs. : 
in  aciem,  L. :  neque  more  militari  vigiliae  dedu- 
cebantur,  S.«-Of  colonists,  to  leadfoHh,  conduct: 
coloni  lege  luli&  Capuam  deduct!,  Cs. :  roilites  in 
colonias :  triumvir  colonils  deducendis,  S. :  illi  qui 
initio  deduxerant,  ttu  fonndere,  N. — Of  ships,  to 
draw  out  (from  the  dock):  ex  navalibus  eorum 
(iiavem),  Cs. :  Deducunt  socii  navis,  V. — To  draw 
down,  launch :  oelooee  viginti,  L. :  neque  multum 
abesse  (uavls)  ab  eo,  qutn  paucis  diebus  dedud 
possent,  Cs. :  uavls  litore,  V. :  carinas,  O. :  dedu- 
cendua  in  mars,  eet  adrifi,  lu.  •—  Ih  bring  into 
port :  navis  in  portum,  Ca.— In  weaving,  to  draw 
out,  epin  out :  poUioe  filum,  0. :  fila,  Ct. :  stamina 
colo,  Tb. — ^Poet:  vetas  in  tela  dedudtitr  argu- 
iiientum,  u  irUerwoven,  0.  -—  Of  personal  attend- 
ance, i  n  g  e  n.,  to  lead,  conduct,  eeoort,  aceompany : 
te  domam:  me  de  domo:  deducendi  sui  causA 
populum  de  foro  abducere,  L. :  quem  luna  solet 
deducere,  lu. :  deducam,  wiU  be  hit  eteort,  H. — To 
conduct  a  young  nuin  to  a  public  teacher :  a  patre 
deductus  ad  Scnevolam. — Of  a  bride,  to  lead,  con- 
duet  (to  her  husband):  uui  nuptam,  ad  quero 
virgo  dedncta  sit,  L. :  domum  in  cubiculum,  to 
take  home,  T. :  quo  primum  virgo  quaeque  deduc- 
ta  est,  Cs.— 7b  lead  in  procettion,  conduct,  thow: 
deduci  superbo  triumpho,  H.— In  law,  to  eject,  ex- 
clude, pa  out  ofpottetsion  (a  claimant  of  land): 
ut  aut  ipse  Tullium  deduceret  aut  ab  eo  deduoe- 
retur:  de  fundo  deduci. — To  eapel,  exdttde  :  alqm 
ex  possessione,  L. — To  tununon,  bring  (as  a  wit- 
neffl):  ad  hoc  iudiciuro. — To  take  away,  tubtract, 
witfubtiw,  deduct,  diminith :  cibum,  T. :  addendo 
deduoendoque  videre,  quae  reliqui  summa  fiat: 
de  capite,  quod  usuris  pemumerainm  est,  L.— 
F  i  g.,  to  bring  down,  lead  away,  divert,  withdraw, 
brwg,  lead,  derive,  deduce,  reduce  :  alqm  de  animi 
lenitate:  alqm  de  fide:  me  a  verA  acousatione: 
mos  unde  deductus,  derived,  H. :  nomen  ab  Anoo, 
0. :  alqm  ad  fletum :  rem  ad  anna,  Cs. :  ad  bu- 
rn um  maerore,  bowt,  H. :  ad  sua  flagra  Quirttes, 
tubdue  under,  lu. :  in  eum  casum  deduci,  Cs.: 
rem  in  controversiam,  Cs. :  rem  hue,  ut,  etc,  Cs.  * 
audi,  quo  rem  deducam,  what  I  have  in  view,  H.: 
Aeolium  carmen  ad  Italos  modes,  transfer,  H. : 
in  patriam  deducere  musas,  V. — To  mislead,  to- 
duce,  entice,  induce,  bring,  uutigate:  adulescenti- 
bus  oratione  deduct!^  Cs.:  a  quibus  (inimicis) 
deductus,  Ct^. — To  spin  out,  string  out,  compose 
(poet.):  tenui  deduota  po($mato  filo,  H. :  mille  die 
versOs,  H. :  nihil  expositum,  lu. :  carmen  in  actOs, 
H. —  To  remove,  expd,  cure:  corpore  fcbrls,  H. : 
haeo  (vitia)  deducuntur  de  corpore,  I  e.  men  try 
to  remove. 


Digitized  by  V^OOQIC 


doonotio 


916 


dednotio,  Onto,  /.  [  dedaoo  ],  a  leading  away, 
eonduding  off:  rirorum  a  fonte :  Alban&e  aqaae. 
—Of  colontats,  a  leading  forih^  etiablithingy  eolo- 
nizing:  in  iiitoa  agros:  tnUituni  in  oppida. — In 
law,  an  ^eetum^  expvitixm :  poBtulaRse,  ut  moribus 
deductio  fieret — A  <HmintUu>n,  aMradum,  dedue- 
Hon:  ne  qua  dednctio  fieret:  ex  omni  pecunift. — 
F  i  g.,  an  inference^  coune  of  reaeomng :  rationis. 

deductoa,  ati^.  [P.  of  deduool  lowered^  unam- 
bitiomy  modett  (poet.) :  carmen,  V . :  vox,  Pr. 

de-erro,  &vX,  are,  to  toander  atoay^  go  astrag, 
lo$e  the  wag :  in  itinera :  caper  deerraverat,  V. : 
aors  deerrabat  ad  parum  idoneo8,/etf  upoti  inv- 
proper  pereoru^T^ 

dSfatigatlo  or  defetigitio,  «nia,/.  [defati- 
co],  a  wearging,  tiring  oul^  wearineu,  fattgtte,  ex- 
hauition:  membronUB:  boettam,  Cs. :  defetiga- 
tione  caedere  desistere :  mifleriarum. 

de*fotigo  or  defetigo,  &▼!,  Atos,  ftre,  to  wearg 
otUj  Hre^  fatigue,  exhauat:  se,  T. :  exercitum  itine- 
ribus,  Cfl. :  opus  faciam  iit  defatiger,  T. :  diuturni- 
tate  belli  defatigati,  d, :  indices :  numqoam  de- 
fatigabor  ante,  quam,  etc. 

defection  ouiiJ,  /.  [  deficio  ],  a  failing,  failure, 
want,  lack,  dieappearance :  virium:  auimi  roei, 
despondency :  solis  et  lunae,  edipee, — A  defection, 
tleurtion,  rebellion,  revolt :  facta  datis  obaidibua, 
Cfl. :  in  defectione  esse,  L. :  Pompei :  conscientia 
defectionis,  Ta.:  a  rectft  ratione.  —  JBxhauetion: 
manifesta,  Ta. :  defectionem  fugere,  i.  e.  tedioue 
prolongation. 

defector,  Oris,  m,  [deficio],  a  deeerter,  apoatate: 
patris  sui,  Ta. 

1.  defeotuSt  ^'-  [  P*  of  defioio  ],  weak,  worn 
out,  enfeebled:  defecto  poplite  labena,  0. :  corpus, 
Ta. :  amor,  0. :  annis.  Ph. 

2.  defisotiia,  Ua,  m.  [defioio],  a  falling  away, 
detertion,  revolt:  Spartanorum,  Go.  —  A  diminu- 
tion, failure:  aquarum,  L.  —  An  obeeuration, 
edipee:  solis,  V. — Hur.:  eius  (lunae). 

defend5,  dl,  sos,  ere,  to  ward  off  repel,  avert, 
keep  off:  bell  urn,  Gs. :  ad  defendendos  ictfis,  Cs. : 
solto  ardores:  frtgus,  H. :  vim,  Ca. :  furorem,  V. : 
crimen,  to  answer,  L. :  ignem  a  tectis,  0. :  solsti- 
tium  pccori,  V. :  aestatem  oapelHs,  H. — To  defend, 
guard, protect,  cover:  aroicos,  Gs. :  se  armi?,  GS. : 
oppiduro,  Gs. :  scribam  apud  praetores :  illnm  de 
ambitu :  scelus :  oomrounem  sahitem :  vioem  rhe* 
tons,  to  euetain,  H. :  aedes  Vestae  rix  defensa  est 
(sc.  ab  inoendio),^reMrt;«(i^  L. :  aper,  quam  Defen- 
dit  palus,  protect  V. :  Defendens  ptocfs  mare, 
H. :  se  Boaqne  ab  its,  Gs. :  gladio  se  a  multitudine, 
8. :  proTinciam  a  metu  calamitatis :  myrtos  a  f ri- 
gore,  V. :  ab  inoendio  lapis  defendit,  Gs. :  sese 
adversus  populnm:  aactoritatem  contra  omnls: 
quae  (navis)  defenderet  ne  provincia  spoliaretur : 


paucto  defendentfbns,  Gs. :  ntrum  moeotbiis  de- 
f  enderent,  an,  etc,  make  a  ttand  at,  N. — Of  speech, 
to  defend,  n^oport,  maintain,  ineist,  allege  in  de- 
fence: cum  idem  defenderet  quod  Aocius:  me  id 
maxime  defendisse,  ut,  etc,  have  chiefiy  etriven 
for :  id  reote  factum  esse  defendes  ? :  eos  omnia 
liberoa  esse :  quae  cur  non  cadant  in  sapientem. — 
To  refute,  repel:  crimen :  noxiam,  T. 

defSsifllo^  *n»«»  /•  fdeftondol,  a  defending^  de- 
fence :  urbis,  Gs. :  defensionis  locom  relinquere : 
defensionem  in  novo  consiHo  parare,  & :  criminis : 
contra  crimen :  causae  suae:  scripta:  pro  Gorae- 
lio,  N. :  ad  istam  orationem  bravis. 

defeneito,  *vl,  — ,  are,  freq.  [defense],  to  de- 
fend often,  practise  defending :  causas :  senten- 
tiam. 

defemiS,  ftvl,  itus,  ire,  intene.  [defendo],  to  de- 
fend  diligently,  protect :  alios  ab  hosttbus,  S. : 
umeros,  0. :  sua,  Ta. :  dum  defensamus  (sc  ar- 
mentum),  O. :  defensantes,  the  guards,  Ta. 

defensor,  Oris,  m.  [defendo],  an  averter,  pro- 
lector  against :  necis :  calamitatum. — A  defender^ 
protector,  advocate:  quern  defensorem  paro,  T. : 
tribuni  defensores  mei :  illius,  H. :  culpae,  apolo- 
gist, lu. :  iuris :  causae :  oppidum  vacuum  ab  de> 
fensoribus,  without  a  garrison,  Cf, :  muros  defen- 
soribus  nudare,  L.  —  Fig.,  of  things,  plur.,  the 
guards  (sublicae)  of  a  bridge,  G^. :  nee  defensori- 
bus  istis  Tempus  eget  (sc.  telis),  V. 

de-faro^  tull,  Utus,  ferre,  to  bring  away,  carry 
off,  take  down,  carry,  take,  remove:  quae  (dolia) 
amnis  defert,  V. :  secundo  Tiberi  deferri,  L. :  ra- 
malia  arida  tecto,  0. :  argentum  ad  earn,  T. :  litte- 
raa  ad  Gaesarem,  Gs. :  natos  ad  flnmina,  V. :  Ger- 
mani  ad  castra  Romanorum  delati,  Gs. :  aurum  in 
aerarium,  L. :  acies  in  praeceps  deferri,  L. :  defe- 
ror  hospes,  drift,  H. :  praeceps  in  undas  deferar, 
shall  throw  myself,  V. :  alqm  in  barathrum,  Gt. : 
puerum  hue,  T. :  himc  sub  aequora,  i.  e.  submerge, 
O. :  hue  impetus  illam  (hastam)  Detulerat,  drwe, 
V. :  qnod  (iaculnm^  detulit  error  in  Idan,  O. — To 
drive  away,  drive  aown,  drive,  force:  una  (navis) 
delsta  Oricum,  Gs. :  (  Labienus  )  lougius  delates 
aestu,  Gs. :  quern  tempestas  in  desertum  litas  de- 
tulisset. —  Fig.,  to  bring,  lead,  carry:  fortunae 
pignora  in  discrimen,  L. :  hac  re  ad  consilium  de> 
latft,  into  consideration,  Gs.— •?<>  bring,  give,  grant, 
confer,  allot,  offer,  transfer,  driver :  ad  hunc  totiua 
belli  summam  deferri,  Gs. :  omnia  ad  unum :  sibi 
a  Gaesare  regnum  civitatis  deferri,  Gs. :  bonores 
mihi:  de  pace  deferenda  hostibus,  L. :  si  quid 
petet,  ultro  Defer;  H. :  Delatls  capsis,  i.  e.  deposited 
(in  a  public  library),  H. — To  give  aeeouni  of,  re- 
port, announce,  signify,  state:  rem,  Gs. :  falsura 
numerum  equjtam,  Gs. :  nostra  consilia  ad  adver- 
sarios :  defertiir  ea  res  ad  Osesarem,  Gs. :  haeo 
Senecae,  Ta. :  id  Oarthaginem,  N. ;  ad  Gaesarem, 

Digitized  by  V^OOQIC 


217 


deOiiitQB 


me  pAenitere  oonmH  mei :  armari  classem,  V. :  de- 
latum  eat  ad  voa,  quem  ad  modura  fecerit — In 
beginning  a  proaecutton,  with  nometiy  to  report 
one's  name  (to  the  praetor),  mUei,  impeaek^  oom- 
piain  of,  aeeu$e:  nomen  huiua  de  parricidio:  de 
pecuniis  repetaudU  uomen  cuiuspiam:  Sopatro 
eiusdem  rei  nomen,  bring  the  tame  charge  against 
SopaUr:  cur  tibi  nomen  non  deferrem? — ^With 
crtgneMj  to  lodge  an  acctuation :  quod  crimen,  cum 
primum  ad  me  delatum  est :  criinina  in  doroinum 
deUturum  se  esse. — With  caiisam  (poet),  to  pre- 
9enl,  report :  ai  iustae  defertur  causa  querelae,  lu. 
— In  gen.:  quae  apud  voa  de  me  deferunt,  the 
charges  theg  make. — To  register^  return^  enter  for 
registry  (in  the  public  archives) :  horum  (iudlcam) 
nomina  ad  aerarium :  censum  Romam :  in  bene- 
ftclls  ad  aerarium  delatos  est,  reeommeiuied  among 
the  hemefidaries  of  the  state:  senattks  consuUum 
factum  ad  aerarium,  L. :  senatQs  consulta  in 
aedem  Gereris,  L. :  alqd  in  oensum,  to  reham  for 
eppnutaly  L, 

de-fervaaoo^  ferrl  and  f erbol,  — ^  ere,  to  cease 
raging,  cool  down,  be  aliaged^  be  amuaged:  duro 
deferreecat  ira :  Spersbam  iam  defervisse  adule- 
aoentiam,  T. :  cum  cupiditates  deferbuissent : 
quasi  defenrerat  oratio. 

defiMSiB%  odL  [  P.  of  def etisoor  ],  toom  oW, 
v€ary,  exhausted:  verberando,  T.:  diuturnilate 
pugnae,  Cs. :  volneribus :  bello,  S. :  cum  integri 
defessts  auooederent,  Ca. :  Aeueadae,  V. :  aocusa- 
lio,  ejfete. 

defetigo,  see  defatigo. 

de-fetisoor,  fessus,  l,  dep,,  to  become  tired,  grow 
wearg,  faint:  Xeque  defetiscar  experirier,  T. 

deficld,  fdol,  fectus,  ere  (fuLptrf,  defexit,  old 
form,  in  U— /\ut.,  usu.  deflcior ;  dSfit,  T^  £nn. 
tp.  a,  v.;  defierl,  T.;  defiet,  L.)  [de+facio].— 
/a/roiu.,  to  teiihdraw^  revolt,  desert,  fall  off:  civi- 
tates  quae  defecerant,  Ca. :  milites  ne  deficerent, 
S.:  ab  Aeduis,  Cs.:  a  re  p. :  a  patribus  ad  ple- 
bem,  to  go  over.  L. :  ad  Poenos,  desert,  L.  —  Of 
things,  to  be  wanting,  be  absent,  fail,  cease,  disap- 
pear, be  lost,  run  out:  non  frumentum  deficere 
poterat,  Cs. :  ex  arboribns  frons,  Cs. :  ne  (mihi) 
vox  Tiresque  deficerent :  non  deficiente  cmmenft, 
n.:  ne  Defioeret  navis,  be  overwhelmed^  V. :  quod 
plena  luna  defecisset,  was  eclipsed:  ignero  Deficere 
ridebat, dging  oHt,Y. :  quft  deficit  ignis,  ceases  to 
destroy,  V. :  Deficit  an,  t«  ejehausted,  0. :  nil  apud 
me  tibi  defieri  patiar,  T. :  Lac  mihi  non  aestate 
noTum  defit,  V. :  nunqoamne  causa  defiet,  cur, 
etc  ?  L. — Of  persons,  to  fail,  sink,  faint,  be  in- 
sugleient,  be  missing:  quod  multi  GaHicis  tot  bellis 
defeoeraot,  had  been  hst^  Cs. :  siquid  deficias,  i.  e. 
need  aid,  T. :  deficientibus  animis,  L. :  0  dubiis  ne 
deficc  rebus, /at/  (me)  in  perpUxttg,Y. — To  fail, 
be  bankrupt:   Hatho  deficit,  In.:   te  memorare, 


cease,  Tb. — ^Fi  g.,  to  withdraw,  depart,  forsaire,  (m 
parted,  abandon,  desert:  a  virtute:  si  utilitas  ab 
amiciti&  defecerit. — To  fail,  be  wantina,fall  short: 
animo,  be  disheartened,  Cs. :  ne  un&  pTagft  accepta 
patrea  deficerent :  in  limine  primo,  V. :  illis  legi- 
bus  populus  R.  prior  non  dcficict,  si  prior  defexit, 
etc^ prove  false,  violate,  L.  (old  form.):  neque 
comminus  pugiiando  deficiebant,  Cs. — Trans.,  to 
leave,  desert,  fail,  abandon  (of  things):  cum  vires 
nostros  deficerent,  Cs. :  me  Leontina  ci vitas :  me 
vox,  latera  deflciant,  si,  etc. :  cum  deficit  orbem 
(8oI),  u  eclipsed,  0. :  sol  defcctus  lumiue,  Tb. :  si 
quem  proles  defecerit  omnis,  i.  e, perish,  V. :  cum 
aquilifer  a  viribus  deficeretur,  Cs. :  mulier  ratione 
deficitur :  animo  defici,  Cu. :  defecta  vigore  cervix, 
0. :  nee  me  deficiet  rogitarc,  etc.,  nor  will /fail,  Pr. 

de-flgo,  fixl,  ftxus,  ere,  to  fasten,  Jix,  set,  drive, 
set  up, plant:  cnicem  ad  civium  supplicium  defigi 
iubes :  sudes  sub  aquA,  Cs. :  asseres  in  teiT&  defi- 
gebantur,  Cs.:  sicam  in  corpore:  cultrum  in 
corde,  L. :  telluri  hastas,  V. :  terrae  defigitur 
arbos,  V. —  To  J!x,  fasten,  render  immovable :  de- 
fixa  caelo  sidei-a,  H. :  aciem  in  his  vestigiis,  Ta. : 
defixa  relinquit  aratra,  at  rest,  V.  —  F  i  g.,  to  fz, 
fasten,  centre:  alqd  in  mentibus  vestris:  omnia 
rei  p.  subsidia  in  hoc  iudicio  defixa. — To  turn  in- 
tently, fx,  direct:  in  cuius  possessiones  oculos: 
Aeneas  defixus  lumina,  V. :  in  eo  roentem :  cunts 
in  rei  p.  salute :  Libyae  defixit  lumina  remis,  V. : 
defixi  ora  tenebant,  in  rapt  altentioti,  V. — To  strike 
nuUionless,  stupefy,  astound,  astonish :  oronis  admi- 
ratione,  L. :  omnium  aninios,  L. :  silentio  defixi, 
L. :  ob  metum  defixus,  Ta. :  Defixis  oculis  torpet, 
H. — To  declare  unalterably:  quae  augur  vitiosa 
defixerit. — To  bewiicJi,  encliant :  nomina  cerft,  0. 

de^fingo,  nxl,  — ,  ere,  to  disfigure,  deface,  mvdi 
die :  Rheni  luteum  caput,  H. 

dS-flnio,  Tvl,  Itns,  Ire,  to  bound,  set  bounds  to, 
limit,  terminate,  define:  fundi  extremam  partem 
oleae  ordine :  orbem  terrarum  (loca) :  huius  gene- 
ris orationem,  bring  to  an  end.  —  Fig.,  to  limit, 
define,  explain:  genus  brevi  definiri  potest:  unum 
hoc  definio,  tantam  esse,  etc.,  this  only  I  dedare^ 
etc  —  Tb  fix,  determine,  establish,  appoint :  aedls 
sibi :  ut  suus  cuique  locus  erat  definitus,  Cs. :  ante 
quem  diem  iturus  sit,  Cs. :  cum  esset  omnibus  de- 
finita  mors.  —  To  limit,  bound,  restrict,  confine: 
amicitiam  paribus  oflSciis  ac  voluntatibus. 

deHnite,  adv.  [definitus], />reci«e/y,  explieiUy, 

definitio,  Gnis,/.  [  definio  ],  a  limiting,  define- 
ing,  definition,  explanation:  hominum  et  tempo- 
rum:  iudiciorum. 

defiiiitlTiifl»  adj.  [definio],  definitive,  explanO' 
lory:  conatitutio:  causa. 

definitao*  adj.  [P.  of  definio],  limited,  precise^ 
definite:  q«^tion«m^|.n«,^:  ^^^gj^ 


ma 


(dsfio),  d§fit,  etc.,  rare  pusive  for  defictor. 

defuniB,  P.  of  deflgo. 

deflagration  Onis,  /.  [deflagTo]|,  a  burning  up, 
eonflagration:  futura  caeli.  —  Fig.:  deflagratio- 
nem  Italiae  minari,  destruction, 

deflagro,  &vX,  atus,  ire,  to  bum  dovmy  be  con- 
9unied  by  Jive :  incensa  domos  deflagraTit:  aedes, 
L. :  Faua  flarama  deflagrate. — Fig.,  to  perish,  be 
destroyed:  commuui  incendio:  delagrare  omnia 
pati,  L. :  in  cinere  deflagrati  imperi, — To  bum  out, 
be  allayedf  subside:  denagrare  iraa  vestras  posse, 

de-fleoto,  fl6zl,  flexua,  ere. — TVans.,  to  bend 
<iside^  turn  away,  divert :  tela,  T. :  amnid  in  alium 
cursnm :  ad  Romauos  ciiraum,  L. :  novam  viam, 
to  build  tlie  road  in  another  direction^  L. — F  i  g.,  to 
turn  away,  lead  astray:  lumina,  0.:  priDcipea  de 
via:  ad  verba  rem,  i. e.  interprei  literally:  te  de 
curricnlo  petitionis,  to  wUJidraw. — Iwtrans.,  to  turn 
aside, deviate,  digress:  de  apatio:  de  recti regione: 
a  veritete. 

de-fleo,  Svl,  Ctus,  (Sre,  to  weep  over,  lament,  de- 
plore, bewail :  meum  discessura :  haec  satis  diu 
defleta  sunt :  Numam,  0. :  membra  deflete,  i.  e. 
the  dead,  V. :  Haec  ubi  deflevit,  uttered  this  la- 
metU,  V. 

deflextuit  P.  of  deflecto. 

d»>floreaoo^  ml,  — ,  ere,  to  drop  blossoms,  fade, 
wither,  decay,  decline:  flos  tenai  carptus  angiii,  Gt 
^-Fig.:  deliciae  deflorescunt:  cum  seoectA  res 
defloruere,  L. 

de^fluo,  flfixl,  fluxus,  ere,  to  Jhw  down:  (Rhe- 
nns)  In  plurts  defluit  partis,  Cs.:  Defluit  saxis 
umor,  H. :  in  Tibcrim  Orontes,  lu.  —  To  glide 
down,  sUde,  /ally  descend:  iam  ipsae  defluebant 
ooronae :  pedes  vestis  defluxit  ad  imos,  V. :  toga 
defluit  male  laxus,  hangs  carelessly,  H. :  secundo 
amni,  to  swim  down,  V. :  coliors  relictis  Ad  terram 
defluxit  equis,  dismounted,  T. :  iu  lattis  a  dextro 
armo,  0. — F  i  g.,  to  fiow,  come,  past  gradually :  a 
necessariis  artificiis  ad  elegantiora :  ad  levls  ami* 
citias  defluxit  oratio :  ne  quid  in  terram  defluat, 
be  lost:  multoque  merces  tibi  defluat  aequo  Ab 
love,  ^10  to  thee  in  abundance,  H. — To  fiow  out, 
run  dry :  Rusticus  cxspecUt  dura  defluat  amnis, 
H. — ^I>'  i  g.,  to  cease,  vanish,  pass  away,  disappear,  be 
lost:  ex  Qovem  tribuuis  unus  defluxit,^  desert- 
ed: ubi  per  aocordiam  vires  defluxere,  S. :  nuUus 
defluat  inde  color,  Tb. :  Defluxit  numerus  Satur- 
nius,  become  obsolete,  H. :  tibi  vacuo  exaaimo,  to  be 
forgotten,  Pr. :  comae,  0. 

de-fodio,  fodi,  fossus,  ere,  to  dig  deep,  dig  up, 
make  by  digging:  gpecus,  T.:  terram,  H.  —  To 
bury,  cover  with  earth:  tbesanrum  defossum  esse 
sub  lecto:  signum  in  terram,  L.:  novaoulamin 
oomitio :  alqm  humo,  0. :  iaoent  defossa  talenta. 


V. :  abdita  ac  defossa  (sc.  loca),  i.  e.  eaves,  Ta.~- 
To  hide,  conceal,  cover:  defodiet  (aetas)  condetqae 
nitentia,  H. :  Defossa  in  loculis  sportula,  Iu. 

delbra^  fut.  inf,  of  desum. 

defSrmatlon  6niB,/.  [2  deformo],  a  defonmmg^ 
disfiguring,  defacing:  tantae  mdestatis,  L. 

de-formlo,  e,  adi\  with  comp,  [de  +  forma}, 
misshcmen,  deformed:  deformem  esse  natum.^- 
FormJusSy  toithout  shape:  animae,  0. —  Unsightly, 
ugly,  hideous,  loathsome:  qui  senes  ac  deformes 
erant :  iumenta,  Cs. :  agmen,  L. :  barundo,  Y. : 
campus  Leontinus,  <2efo/a<0.'  acgrimonia,  H.:  de- 
formior  species  civitetis. — Utdtecoming,  humiliate 

X  oratio  sibi,  L. :  obsequium,  Ta. — Mur,  n.  aa 
.,  disgracefm  conduct :  deformia  meditari,  Ta. 

defonnitafli  fttis,/.  [defonnis],  ugliness,  de- 
formity,  hideousness :  insignia  ad  deformitatem 
puer:  in  tant&  deformitate,  L.  —  Fig.,  baseness, 
vileness,  turpitude:  animi :  fugae :  ludicra,  i.  e.  M« 
disgrace  of  appearing  on  the  stage,  Ta. 

1.  de-lormd,  ftvi,  atus,  are,  to  bring  into  sktgte, 
form,  depict,  describe  :  quem  supra  deformavL 

2.  deformo,  ftvl,  iitus,  ire  [  de  +  forma  ],  to 
bring  out  of  shape,  deform,  disfigure,  spoU,  mar  : 
deformatus  corpore :  aerumnis  deformatus,  & : 
voltum,  v.:  parietes  deformatos  reliqnit — ^Pig., 
to  mar,  spoil,  deteriorate,  disgrace,  dishonor  :  homo 
vitiis  deformatos :  deformandi  huius  caus&dicere: 
imago  viK  deformata  ignominift :  victoriam  dade, 
L. :  domum,y. 

defoaano,  P.  of  defodia 
.  de-fraudd  or  defrudo^  ftvi,  atos,  ftre,  to  de- 
fraud,  overreach,  cheat :  insuper  (me),  T. :  Sooni 
genium,  i.  e.  by  self-denial,  T. :  alquem  ne  andabatft 
quidem :  ne  brevitas  defraudasse  aurls  videatur. 

de-frenatti%  adj.,  unrestrained:  cursu,  O. 

de-frico,  cul,  cJitus,  are,  to  rvh  off,  rub  down, 
rub  hard:  dentem,  0.,  Ct. — ^Fi  g. :  sale  multo  Ur> 
bem,  i.  e.  cause  to  smart,  H. 

defrlngo,  frSgT,  fractus,  ere  [de+frango],  to 
break  off,  break  to  pieces :  ex  arbore  pUntas,  V. : 
ramum  arboris :  ferrum  summ&  ab  hajtA,  Y. 

defrndo,  see  def  raudo. 

defiratmn,  I,  fu  [de+FYR-],  must  boiled  down, 
Y. 

dS-ftigldb  fflgl,  — ,  ere,  to  run  off,  fiee  assay, 
make  an  escape:  ripa,  quo  sinistrum  oomu  defa- 
git,  L.:  inturias  fortunae  defugiendo  relinquas, 
i.  e.  by  death. — F  i  g.,  to  fiee  from,  shun,  avoid,  es- 
cape from :  proelium,  Cs. :  contentiones :  indicia. 
— 7b  decline,  shtink  from^  shun:  aueCoritatem 
consulatQs  mei :  sin  timore  defugiant,  06. 

defuncta%  P.  of  defungor. 

dafando,  f adi,  f dsus,  ere,  to  pour  doton,  pour 

Digitized  by  V^OOQIC 


219 


mti  :  odorem,  V. :  Tinam,  to  Aeaniy  H. :  pelvis,  lo 
tmpty^  la.  —  Esp.,  in  libatioiis:  te  prooeqoitur 
mero  Defuso  pateris,  H. 

da-fongor,  fftnetuA,  I,  to  have  doitu  wUK,  aeguU 
mutelfof,  duehargej  per/arm^ finish:  omni  popu- 
lari  ooncitattone :  periculis:  bonoribus:  proelio, 
L. :  uDiiu  poenft,  L. :  laboribus,  H. :  defuncta  oor- 
pora  vitS,  dead,  Y. :  terra,  0. :  parro  viciu,  to  be 
eotUetU  vfith^  Ga. :  deftmctum  bello  barbiton,  din* 
ckarffodfrom  aervtoe^  H. :  Def anctus  iaro  sam,  i.  e. 
out  ofdanfftr,T.:  utinam  bic  sit  roodo  0efano- 
tam^'ihat  tkia  were  the  end,  T.— 7b  dU^  Ta.,  Co.,  O. 

AHaXSL\xm,adj.,exha9t9ted:  puelIa,Ct. 

de-gener,  is,  adj.  [de+ genus],  inferior  to  an- 
calort,  degenerate :  Neoptolemum,  V. :  bi  iam  de- 
generes  sunt,  mixti,  L. :  dignitate  forroae,  Ta. — 
Unworthy:  patrii  non  d^gener  oris,  i.  e.  inheriting 
a  foiker'%  doqiumxt,  0. :  patriae  urtis,  0. — ^F  i  g*, 
UKuoortKg,  dtgeoMrate^  ignoble,  ba$e:  Afer,  L :  ho* 
stts:  d^neres  amnios  tiraor  arguit,  V.:  voltus, 
Ta. :  preoes,  Ta. :  ad  pericula,  Ta. 

degeneratnin,  i,  n,  [P,  of  degenero],  baeeneu, 
degenoracy:  in  aliis,  L. 

dagenoo^  ftvl,  atus^  ire  [  dcgener  },  to  be  in- 
farior  to  emeettors^  dedine,  be  degenerate:  a  vobis : 
Pandione  nata,  depneras !  0. :  Macedones  in  Sy- 
K»  degeneranint,  L. — F  i  g.,  to  faU  off,  decline,  de- 
ffem/BTote:  utconsuetudo  eum  degenerare  non  sine- 
Mt :  ab  hae  Tirtute  maiorum :  a  gravitate  pateruA: 
a  parentibns,  L. :  in  Persarum  mores,  L. :  ad  thea- 
traics  artes,  Ta. :  in  perpetiendis  suppliciis,  Ta. — 
Poet,  with  aee*,  to  dithonor,  di$gra«e,  fall  ehort 
of:  banc  (personamX  0. :  propinquoe,  Pr. :  fiquus 
degenerai  palmas,  L  e.  ha»  lost  the  victorious  spirit, 
O. 

dego^  dggi, — ,  ere  [de+agn],  of  tbne,  to  tpend, 
pass:  cam  uno  aetatem,  T. :  inter  feras  aetatcm : 
expertem  sine  crimine  vitam,  Y. :  otia  !n  thalamo, 
Ct. :  vita,  quae  cum  yirtute  degatur :  aetatis  de- 
gendae  ratio:  laetos  deget,  lives,  H. 

de-grandlnat,  impen.,  it  etope  hailing,  0. 

de-gr«TO^  — ,  Atus,  are,  to  weigh  down,  over- 

rrr,  burden :  caput,  0. :  circumventum  cornu, 
onere  degravati,  Ph. — Fig.,  to  drag  down, 
burden,  incommode:  peritos  nandi  rolnera  degra- 
vant,  L. :  gremiam,  0. 

dSgredlor,  gressus,  I,  dep,  [de+gradior],  to  go 
down,  march  down,  daeend:  paulum  ex  eo  loco, 
Cs. :  ex  aroe,  L. :  monte,  S. :  in  aequum,  Ta. :  ad 
pedes,  to  alight,  dismount,  h. 

de  -  gnumlo^  — ,  — ^  Ire,  to  grunt  out,  do  his 
gnmHngtFiu 

de-giurto^  ftti,  Itos,  ftre^  to  taste:  inde  (se.  de 
sanguine),  &— P  o  e  t :  (lanoea)  summum  degustat 
volnere  oorpas,  i.  e.  grim,  Y.  —  F  i  g.,  to  ^  as  a 
V,  taste,  Iry,  make  trial  of,  test:  genus  hoc 


exerdtationam :  ex  qaft  (oralioDe)  pauoa :  altqoid 
ex  eitts  sermone  speculae,  obtain  a  gleam  of  hope: 
latum  oonvivam  tuum. 

de-hlno  (monosjL,  Y.,  0.),  adv.,  from  this  time, 
henceforth,  hereafter,  for  the  future:  nunc  dehinc 
spero  aetemam  inter  nos  gratiam  Fore,  T. :  ne 
exspectetis  argumentum,/or  the  rest,  T. :  Tarqui- 
nium  quacanque  dehinc  vi  possim,  exsequi,  L.— 
Hereupon,  afterwards,  next,  then:  Eururo  vocat, 
dehinc  talis  fatur,  Y. :  absistere  bello  ooeperant, 
H. — In  enumerations,  then,  next:  bellum 
scripturus  sum,  primura  quia  .  .  .  dehinc  quia, 
etc.,  8. :  post  eos  . . .  dehinc,  & :  primum  .  . .  de> 
bine,  Y. — In  sueeession:  ut  spcciosa  dehinc  mira- 
cula  promat,  i  e.  make  impressive  by  proper  order, 
VL,^^Henee,  accordingly:  nic  dies  alios  incites  po- 
stulat,  dehinc  postulo,  etc.,  T.    . 

de^hisodb  — ,  — ,  ere,  to  part,  divide,  nUit  open, 
gape,  yawn :  vel  tellus  mihi  dehiscat,  V. :  terrae 
dehiscunt,  Y. :  rimis  dehisoit  cumba,  0. :  dehiscens 
interrallis  hoetlum  acies,  L. 

dehonestimentnm,  i,  n.  [  dehonesto  ],  that 
which  disfigures,  a  blemiah,  msgrace,  dishonor: 
oris,  Ta. :  nullum  insigne,  Ta. 

de*honestO,  — ,  — ,  are,  to  disgrace,  dishonor: 
famam,  L. :  proavum  infami  opera,  Ta. 

de-hortor,  fttus,  arl,  dep.,  to  advise  to  the  coiu 
trary,  dissuade:  me :  me  a  Tobis, /rom  your  cause, 
S. :  me  ne  darem,  T. :  plura  scribere  me,  S. 

deido  or  delicio,  iSd,  iectns,  ere  [de+iaclo], 
to  throw  down,  hurl  down,  predmtate,  prostrate, 
rate,  fdl,  cut  down,  tear  down,  destroy:  alqm  de 
ponte  in  Tiberim :  alqm  de  saxo  (Tarpeio),  L. :  a 
cervicibns  iugum :  se  de  muro,  leap,  Gs. :  saxi  de- 
iectae  vertice  caprae,Y.:  se  per  munitionea,  leap 
over,  Cs. :  venti  a  monttbus  se  deiciunt,  L. :  volne- 
rato  equo  deiecCus,  Gs. :  statuas  veterum  bomi- 
num:  naves  deiciendi  operis  roissae,  to  destroy, 
Gs. :  monumenta  regis,  H. :  mnros,  L. :  ut  omnes 
Hermae  deicerentur,  X. :  deiectA  turn,  Cs.:  caput 
uno  ictu,  Y. :  libellofi,  to  tear  down :  sortXs,  to  cast, 
Gs. :  deiectis  \wsr\mh,shed,  Pr. — Poet,  with  dot. : 
Gynn  leto,  Y. — Pro  v. :  de  gradu  deici  (orig.  of  a 
gladiator),  to  be  thrown  off  one*s  balance,  i.  e.  lose 
one's  head. — To  drive  out,  dislodge,  expel:  nostri 
deieoti  snnt  loco,  Cs. :  praesidium  ex  saltu,  Gs. : 
Gallomm  agmen  ex  rupe  TarpeiA,  L. :  praesidium 
GlatemA. — To  drive  out,  turn  out  of  possession^ 
aeet,  dispossess :  nnde  sis  deiectus :  ex  eo  loco.—* 
Jroas. ;  deici,  to  be  driven  out  of  one's  course  :  na- 
ves ad  inferiorem  partem  insulae,  Cs. :  classis 
tempestate  vexata  ad  Belearls  insulaa  deicitur,  L. 
—  Tb  lay  low,  strike  down,  kill,  slay,  daughter: 
paucis  deiectis,  Gs. :  quern  telo  priraum  Deicis  ? 
Y. :  (viperam)  Deioe,  crush,  Y. :  super  iuvencum 


ctotooOo  S 

pren  .*  in  pectora  mentam,  0. — ^F  i  g.,  to  cad  dbmi  .* 
oottloB :  voltum,  V. :  deieotus  ocukm,  trith  dounu 
east  eyes,  V. :  Deiecto  in  humum  voltu,  0.-— 7b  re- 
tmnte^  averts  (Uvert^  Ivm  awai/,  repel:  huno  metum 
Sioiliae  damnatione  iBtiofl:  oculoe  a  re  p. :  quan- 
tum mail  de  humana  oondicione:  Titia  a  se  ratione : 
eum  de  sententia. — To  prevent  from  obtaimn^^ 
deprive^  rob  of:  de  posseaaione  imperi  tos,  L.  : 
principatu,  Gs. :  e&  ape,  Gs. :  deiecta  ooniuge  tan- 
to,  y. :  uzore  deiecta  (ae.  oonlugio),  Ta. :  hoc  de- 
lectOi  after  Ms  fall^  N. — In  electiona,  to  defeat^ 
dUappoini^  prevent  the  choioe  of:  me  aedilitate : 
eiufldem  pecunia  de  honore  deici:  civia  optimus 
praetura  detectua :  deteotia  honore  per  ooitionem, 

deieotid,  Gnia,/.  [deiciol. — In  law,  an  Section, 
dUpoaaeseion :  deiqptionem  faoere. 

1.  deieotoa,  atfj,  [P.  of  deicio],  thrown  down  ; 
hence,  of  places,  hw^  waOun^  dtpreeted  :  loca,  Ga. 
—Fig.,  east  down^  defected,  dispirited:  haud  de- 
iectua,  V. 

2.  deiectm^  Oa,  m.  [deicio],  a  throwing  down, 
feUing^faU:  arborum,L:  gravia  undarum,  0.— 
A  dedivity^  descent:  oollia,  C^. — Ptur,:  ooUia  de- 
iectOa  habebat,  Ga. 

delero  (not  -iOrd),  &vl,  atua,  are  [*deierua ;  de 
-fias],  to  take  an  oath,  swear:  peraancte,  T.:  ne- 
roinem  tradidiaae,  etc.,  N. 

deilcio,  aee  d6ici6.  dein,  aee  deinde. 

delnoeps  (diayl,  VL.\adv.  [dein+GAF-].~-In 
space,  one  after  another^  in  order^  in  succession : 
cum  deincepa  ex  primia  yerauum  lltteria  aiiquid 
conectitur:  prima  Gurone  eat,  ao  deinceps  duae 
Syrt^  S. :  tree  deincepa  turree  prociderunt,  L. — 
I  n  t  i  m  e,  oiM  after  another^  successively^  in  imme- 
diate succession:  duo  deinceps  regea  civiutem 
auzerunt,  L. :  at  deincepa  qui  accuharent  cane- 
rent,  etc. :  ut  alios  alii  deincepa  ezciperent,  Ga. : 
Redde  quae  deincepa  riaiati,  H. :  deinceps  fuit 
annua,  quo,  etc.,  the  very  ntxL — I  n  o  r  d  e  r,  m  reg' 
tUar  order,  continuously,  without  interruption :  de 
iuatitiS  dictum  eat:  deinceps  de  beneficentift  dica- 
tur :  annates  Enni  ut  deinceps  legi  possint :  cae- 
dem  tjranni  ostendit,  i.  e.  goes  on  to  rdate,  L. : 
prima  causa  dicta  . . .  deincepa  inde  multae. — In 
an  enumeration,  next,  next  in  order:  primum  eat 
offieiuro,  ut,  etc.,  deinceps,  ut,  etc. :  prindpes  pa- 
rentes  . . .  prozimi  liberi . . .  deinceps  propinqui : 
qui  primus  eorum,  qui  aecundua,  qui  deincepa 
moriturus  esaet :  tum  deincepa,  L. :  poatea  dein- 
ceps, L. 

deinde  (in  poetry  two  ayll),  or  dein  (in  poeir 
ry  one  By  11.),  adv.  [de-{- local,  auffiz  -im -{-demonstr, 
•de].-*I  n  space,  then,  next,  t/tereafler,  thence :  via 
interest  peranguata,  deinde  paulo  latior  pateacit 
campus,  L. :  duo  binis  pedibus  indsim,  dein  mem- 


K)  d^leetetto 

bratim,  etc. :  iuxta  Hermanduros  Narisd,  ac  dein- 
de ICarcomanni,  Ta. — ^I n  t  im  e,  theree^ter,  afier^ 
wards,  then,  next,  immediately  :  compluria  occide- 
runt,  deinde  se  in  oastra  receperunt,  Gs. :  latae 
deinde  leges,  L. :  alia  deinde  alia  loca  petere, 
roam  from  place  to  place,  S, :  unguibua  et  pugnis, 
dein  fustibua,  Pngnabant,  H.:  deinde  factundi 
lieentia,  of  r^eating  the  ofence,  S. :  primum  suo, 
deinde  omnium  ex  conspectu  remotis  equia,  Cs. : 
.  .  .  deinde  .  . .  deinde  .  .  .  post .  .  .  tum  rero: 
deinde  postea :  post  deinde,  T. :  deinde  postremo : 
deinde  ad  extremum.— Of  future  time,  next,  the 
next  time,  then :  quas  ad  te  deinde  litteras  raitte- 
mua :  Quae  nunc  deinde  mora  eat?  any  longer,\, 
— Adding  a  new  fact  or  argument,  afterwards, 
next  in  order,  then,  besides,  also :  deinde  etiam  ve- 
reor,  ne,  etc :  primum  .  .  .  deinde  (three  times) : 
primum  .  .  .  deinde  (eight  times)  .  .  .  poatremo, 
G. :  excellente  tum  Gr^so,  deinde  Phllippo,  post 
lulio,  in  the  second  rank. — Tlien,  therefore,  natu- 
raUy,  of  course:  qnalis  nostra  virtus  fuerit,  talem 
deinde  fortnnam  urbis  fore,  L. 

de-labor,  lapsus,  T,  dep.,  to  fall,  sink,  sHp  damn, 
glide  down,  descend :  in  mare  (fiumen),  H.:  medios 
delapsus  in  hostis,  V. :  gradibus,  by  the  steps,  O. : 
signum  de  caelo  delapsum:  de  manibus  cirinm 
delapsa  anna :  ex  equo,  L. :  ab  astris,  V. :  per 
auras,  O. :  caelo,  V. :  Olympo,  0. :  capiti  (i.  e.  de 
capite),  v.:  flumen  in  mare,  R. — Fig.,  <o  come 
down,  sink,  descend,  fall,  slide,  stoop,  eowhscend:  a 
sapientium  familiaritatibua  ad  volgaris  amicitias 
oratio  delabitur:  eo,  ut  diceret,  etc.:  ad  aequiCa- 
tem,  incline:  in  idem  genus  raorbi :  in  hoc  yitium: 
eo  magis  delabor  ad  Glodiam,  I  indine  to  Clodia, 
— Of  sounds,  to  descend,  be  derived:  ab  his  delapsa 
plura  genera  (vocum). 

de-lamentor,  — ,  arl,  dep,,  to  lammt,  bewail: 
natam  ademptam,  0. 

delapsusi  P.  of  delabor. 

de-laaeo,  -*,  — ,  are,  to  toear^out,  tire:  Fa^ 
bitim,  H. 

deiatlo,  Onia,  /.  [de+TAL-],  an  accusation^ 
detmnciation :  noroinia,  an  indictmetit:  ne  haec 
mihi  delatio  detur :  aodus  delationis,  Ta. 

delator,  6ria,  m.  [de+TAL-],  an  informer,  de- 
nouncer :  criminum,  L. :  amici,  lu. :  cum  plena 
litora  multo  Delatore  forent,  lu. :  maiestatia,  of 
hightreason,  Ta. 

delatofli  P,  of  defero. 

delectabilia,  e,  a4j.  [deiecto],  deUghtfyl^ 
agreeable:  dbua,  Ta. 

delectamentom.  i,  n.  [  deiecto  ],  a  delight^ 
amusement,  sport :  aibi  me  pro  deleotamenfeo  pu- 
tat,  T. :  deltxstamenta  puerorum. 

deleotatio,  onia,/.  [deiecto],  a  delighting,  de- 

light,  pleasure,  amusement.  *^^H/^i^f<Ppt**i  B^^^^  ^^ 

Digitized  by  vJrOO^lC 


fm 


T.:  ocaloram:  ridendi:  ooDYivionim :  mira  in 
oognosoeodo :  suae  delectationia  eauaft. 

dSlaoto^  arl,  atos,  kre,  tfitou.  [  de+lado  ],  to 
ailmre,  attraei^  ddighl^  charm,  pUtutj  eHiertain,  m- 
tertBt:  haec  stadia  delectant  domi:  volunt  deleo- 
Ure  poetae,  H. :  me :  delectari  multis  rebus :  im- 
periOi  Gs. :  criminibus  inferendis :  iarobis,  H. : 
berba  spe  delectat  agrestis,  0.:  ab  eo  delectari 
facilius  qiiam  decipi :  in  boc  dclector,  quod,  etc. : 
me  magis  de  Dionjsio  delectat :  quam  deleetabat 
earn  d^ecdones  soils  praedicere :  Aediflcare  casas 
S  qaem  delectet,  H. :  Vir  bonus  did  detector,  H. 

1.  deleotaa,  adj.  [P.  of  1  deligo],  picked, 
choice,  $ded,  chotm:  legio,  Os. :  iuventus,  V. : 
eqnites,  & :  cum  delectis  tentare  omnia,  picked 
nwR,  S. 

2.  deleotan,  fts,  m.,  see  dileotns. 
delagatio,  dnis,/.  [del^],  an  aatiffmnefd  (of 

debt),  tnbtHiuium, :  a  raancipe. 

1.  de-lego,  ftvl,  atus,  &re,  to  tend  aunty,  de- 
tpatch:  Plemintom  in  TuMianum  ex  senatas  con- 
solto,  L. :  studioflos  Catonis  ad  iltud  volumen,  re- 
fer, N. — To  commit,  give  in  eharffe,  confide:  nee 
anciilis  delegantur  ( infantes  X  Ta. —  To  atiiffn, 
treaufer,  refer:  (rem)  ad  senatiim,  to  refer,  L : 
delegate  triumTiris  ministerio,  Ta. :  obsidlone  de- 
legata  in  curam  coll^gae,  L. :  Quinto  delegabo,  si 
quid  aeri  meo  alieuo  superabit. — F 1  g.,  to  attribute, 
imput€,  awribe:  hoc  crimen  optimis  nominibus: 
omne  rei  gestae  decus  ad  Volumnium,  L. 

2.  delego^  see  deligo. 
delemmentimi,  I,  n.  [deleniol  a  btandiehmerUf 

aUurement:  animis  obicere,  L. :  delenimenta  vitio- 
nun,  i.  e.  effamnaU  luxuriee,  Ta. 

de-lenio,  Ivl,  Itus,  ire,  to  toothe,  aoften,  ^arm, 
captivate,  entice,  cajole,  faaeinate:  se  donis :  mili- 
tes  blande  appellando:  Midan  carmine,  0.:  in- 
stramento  voluptatum  militum  animos,  L. :  dolen- 
tem,  U. :  dolorem  remediis,  Ph. 

delenitor,  driti,  m,  [delenlo],  a  toother,  charm- 
er: cuius  (iudicis)  orator. 

deleo^  Sri  (delerat,  C. ;  d§l6sset,  L.),  Stus,  6re 
[de+LI-],  to  eroJie,  efface,  obliterate,  blot  out:  epi- 
stulas :  cum  tabulas  prehendisset,  diglto  legata 
delevit:  Non  delenda  carroinn,  H*:  tabellas,  0. : 
tabnlaa,  lu. — In  gen.,  <o  aboliah,  dmtroy,  annihi- 
late, overthrow,  raze,  extinffuith :  urbis :  ante  Gar- 
thaginem  ddetam,  S. :  VoUoum  nomen,  L. :  sepul- 
crom :  dispersis  ao  pene  deletis  hostibus,  Gs. : 
eopias  moUis  proeliis:  homines  morte  deletes: 
Carionem:  toto  animante  deleto. — Fig.,  tojinieh, 
pia  OM  mi  to,  eztinguieh,  aboliah,  annid  -  belta: 
decreta:  ad  delendam  priorem  ignominiam,  L. : 
morte  omnia  deleri:  omnia  improbitas  delenda: 
operis  famara,  0. :  leges  una  rogatione.— 7b  bht 
ont,  obliterate,  efface:    memoriam    discordianim 


oblirione:  soapicionem  ex  animo:  tarpiiadinem 
f  ugae  virtate,  Gs. 

deltoia^  lets,/,  [delco],  a  deetroyer:  imperi. 

deliberibandiu,  acfj.  [dellbero],  pondering, 
reflecting:  relut  dclibei-abundus,  in  a  brown  etwty, 
L. 

deliberation  <Vnis,/.  [delibero],  a  deliberation, 
coruultation,  consideration:  de  re  p. :  haec  deli- 
beratio,  quemnam,  etc. :  habet  res  deliberationem, 
needs  consideration:  consili  capiendi,  upon  the 
measure  to  be  adopted:  fuerit  ista  eius  deliberntio, 
for  him  to  consider,  L. :  disceptationes  delibera- 
tionum,  i.  e.  in  ddiberaiine  assemblies, 

deliberatiTafl,  adj.  [delibero],  ddiberative: 
genus  (rerum),  stibjects  requiring  deliberation: 
causa. 

deliberator,  dris,  m.  [delibero],  one  who  pof^ 
ders,  a  delayer :  11  le,  that  man  of  Kesitation. 

deliberatofli  adj.  with  comp.  [P.  of  delibero], 
resolved  upon,  determined:  Deliberatft  morte  fero- 
cior,  H.:  neqiie  ill!  quicquam  deliberatius  fnit 
quam,  etc. 

de-Uberd^  ftvi,  &tum,  ftre  [de+ libra],  to  weigh 
well,  consider  maturely,  deliberate,  ponder,  meditate, 
take  counsel,  consult,  adviss  t^xm :  re  deliberata, 
Gs. :  hoc,  T. :  de  summft  reram,  Gs. :  de  bello : 
quid  intersit  su& :  amplius  deliberandum  censeo, 
T. ;  diem  ad  deliberandum  sumere,  Gs. :  cum  cu- 
piditate,  take  eomnsei  of:  deliberont,  dum  fingere 
nesciunt,  Ta. :  delibemtur,  incendi  plaoeret  an  de- 
fend!, Gs. :  neque  roaueatis  aut  abeatis  deliberari 
potest,  L  e.  there  can  be  no  hesitation,  h. — To  con- 
sult (an  oracle) :  Dclphoe  deliberatum  missi,  N. : 
deliberanttbus  Pjthia  respondity  N. — To  resolve, 
determine:  eerie  statuerat  ac  deliberarerat  non 
adesse :  si  iam  tibi  deliberatum  est  quibus,  etc. : 
sic  habuisti  cum  animo  deliberatum,  reicere,  etc. 

de-Ubo^  ftvl,  fttus,  ftre,  to  take,  eniou,  phck, 
gather:  flos  delibatus  popnW,  the  picked  flower : 
omnis  undique  flosculos,  cull:  nomm  honorem, 
L. :  oscula,  V. :  artis,  0. — 7b  take  away,  detract, 
subtract,  remove:  de  biude  homiuis  quicquam: 
alqd  de  honestate. 

de-lllnro,  — ,  fttus,  are  [de+4  liber],  to  take 
off  the  rind,  bark,  pod :  (iirborum)  delibratis  ca- 
cuminibus,  Gs. 

delibuta%  at(f.  [de + LI-],  anointed,  besmeared, 
stained,  defied:  roedicamentis :  capillus:  atro 
cniore,  H. — Fi  g. :  gaudio,  unctuous  with  joy,  T.     i 

delioate,  adv.  [dclicatus],  d^Ueaidy,  elegantly, 
luxuriously  :  vlrere :  recubans :  odiosa  multa  fe* 
cit,  N. 

deUoatao*  adj.  with  comp.  and  sup.  TP.  of 
•  dSlicO,  to  clear  up],  aUnring,  charming,  pleasing, 
Might/Hi,  /«»«m»^^.^,5|^p^  J3gg4eliowiW 


strao  Htore :  bortali,  Ph. :  pneronini  comitatna : 
delicatiores  in  cantu  flexiones:  poella  delieatior 
haedo,  tofltTy  Ct  -^  Qwea  to  plecuurey  UuMtioWy 
geminate:  pueri:  iurentus:  capella,  Ct. — Nice^ 
aqumnmh,'  tarn,  quam  Ute :  fastidium. 

deUciae,  arum,/,  [de+1  LAC-],  a  ddighi, 
fleaxure^  charm,  aUuremeiU^  Iwa/ry,  voln^j^ttinu- 
neta:  deliciarum  causa:  delidis  dii&uentes:  Ion- 
gissime  a  talibus  delieUs  abesse:  amores  et  hae 
delioiae  quae  vooaLniw,  pUaturm .'  muliebres,  Ta.  : 
educationis,  tmdemetiy  Ta. :  tibt  in  deliciia  fuit,  a 
favorite:  in  deliciia  viperam  itiam  habere:  non 
talium  animus  deliciarum  egens,  H. :  Nee  tibi  de- 
liciae  faciles  contingent,  no  cheap  boon,  O.^A 
favorite,  delight,  darling,  eweetheart,  beloved:  ve- 
strae,  Antonius :  Volcatius,  tuae  tuorumque  deli- 
ciae :  Ck)rjdon  ardebat  Aiexim,  Delicias  domini, 
V. :  delicia?  hominis,  a  preciotu  fellow  !  lu. 

deliclolae,  anim,/.  dim.  [deUciae],  a  darling  : 
nostrae,  Tulliola. 
delioiaxn,  i,  n.  [de + 1  LAO-],  a  swethe^,  Ph. 

deliotum,  I,  n.  [de+LIG-],  a  fauU,  offence, 
tretpate,  crime,  tranagremon,  vn'Ong,  defect:  de- 
lictum admiflisae  in  me,  T. :  maiore  oomraisso  de- 
licto, Gs. :  leve :  leriora,  Ta. :  distinctlo  poenarum 
ex  delicto,  Ta. :  quo  delictum  maius  est,  eo  poena 
est  tardier :  delicti  oonscientia,  8. :  animus  delicto 
obnoxius,  S. :  defendere  delictum,  H. :  quibus  (de- 
lictia)  ignoTiase  velimus,  H. :  sua,  O. 

1.  deUffOp  ICgT,  iSctua,  ere  [de+1  lego],  to 
choose,  pick  oiti,  eeleet,  elect,  dengnate,  tingle  out : 
ad  eas  res  conficiendas  deligi,  Ca. :  quoa  Romae 
relinqueres:  ex  civitate  fortisaimum  quemque: 
ex  legionibua  fabros,  Cs. :  delect!  Latfo,  Y. :  me- 
limela  Ad  lunam  delecta,  H. :  ordine  ab  omni 
Centum  oratorea,  Y. :  atbi  domicilio  locum,  Ca.  : 
alqm  sociura  aibi  imperi,  L. :  Yertumnum  aocium, 
O. — To  pick  out,  separate,  remove  9  aenes  ac  fesaaa 
aequore  matrea,  Y. 

2.  de-llgo,  ftvl,  jltaa,  ftre,  to  hind  together.  He 
vp,  hind  fa^,  fetter,  make  font :  hominem  deligari 
iubet:  naviculam  ad  ripam,  Cs.:  epistulam  ad 
amentum,  Ca. :  deligati  ad  palum  iuvenea,  L. 

(de-lino),  — ,  litua,  ere,  to  rub  off,  remove:  ex 

qua  (oolumna)  tectorium  delitum  ait 
dd^linquo,  llqui,  llctua,  ere,  to  fail,  he  wanting, 

fall  short,  trespass,  err,  commit  a  fault,  do  wroruf, 

transgress,  offend:  quod  populi  ad  versus  P.  R. 
^  deliqnerunt,  L.  (old  formula) :  ut  condemnaretur 
oefUua  si  pater  detiquisset  f :  quid  tanto  opera  de- 

diut  ? :  in  viUl:  si  quid :  iracundtft,  S. :  per  ambU 
ry  omem,  S. :  paulum,  H. :  ut  nihil  a  me  deUctam 
-de].-A^ :  maiora,  quam  quibus  ignoaoi  posset,  L. : 
intereat\j  quae  duo  deliquerant,  Ta. 
campus,  Km^qmoo^  licul,  — ,  ere,  to  melt  awa^^  dis- 


solve, melt:  Hyrie  flendo  delieutt,  0.--Fig.:  qui 
nee  alacritate  futtili  geetiens  deliquescat 

delirfitio,  5Dis,  /.  [deiirol,  giddiness,  at2Ssien, 
follg,  dotage,  madness:  incredibilia. 

deliro,  — ,  — ,  are  [delirua],  to  he  crazy,  be  do- 
ranged^  he  silly,  dote,  rave:  decipi  tam  dedecet 
quam  delirare :  timore,  T. :  in  extia  totam  Etro- 
riam  delirare :  Stertinium  deliret  acumen,  H. : 
quicquid  dellrant  reges,  whatever  folly  the  kings 
commit,  H. 

delirium  acfj.  [de+lira],  silly,  doting,  crazy: 
aenex :  anua :  mater,  H. 

delitesod,  aee  delitlacfi. 

de-litigo^  — ,  — ,  are,  to  scold,  rail:  tumido 
ore,  H. 

delitiflco  (-efloo),  tnl,  — ,  ere  [de+latesco], 
to  hide  away^  conceal  onesdf,  lie  hid, lurk:  beatiae 
ut  in  cubilibua  delitiacant:  hoatea  noctu  in  silvia, 
Ca. :  ailva,  0. :  ut  eo  roitteret  amicos,  qui  deliti- 
acerent. — To  skulk,  seek  shdter:  in  istft  calumnift : 
verbum  unura,  ubi  delitiacam. 

delitii%  P,  of  delino. 

delphizras,  1  (C,  H.,  lu.^  or  (poet)  delphin, 
inla  (v.,  0.,  Pr.),  m.,  a  dolj^in.—'The  Dolphin,  a 
conatellatioo,  0. 

delubmm,  T,  n.  [de + 8  L  Y-],  a  place  of  deans- 
ing,  temple,  shrine,  softetuary .«  audita  ex  delnbro 
vox,  L. :  delnbrum  ciua  in  oppido  dedicavenint : 
ex  alto  delubri  culmiue,  Y. :  deorum  delnbra. 

de-liido,  aT,  ana,  ere,  to  play  false,  mock,  deceive, 
make  sport  of,  delude:  in  hac  re  me  deludier,T. : 
deludi  Toamei  a  tribnno  patiemini  ? :  dolia  me,  T. : 
animum  reaponao,  Y. :  qua  (Hnguft)  aum  deluaa, 
0. :  quae  aopitoa  deludunt  aomnia  aensCba,  Y. : 
quein  apea  deluait,  Ph. 

delumbo,  — ,  — ,  &re  [de+lumbua],  to  ener- 
vate, ufeaken :  aententiaa. 

delusua,  P.  of  delude. 

de-madeaco,  madul,  — ,  ere,  to  ffocome  wet,  be 
moistened,  0. 

de-mando^  &vl,  &tua,  Are,  to  give  in  duirgs^ 
intrust,  commit:  pueri  unius  curae  denuuidaban- 
tnr,  L. :  curam  (aauoiorum)  legatia,  L. 

da-mano,  — ,  — ,  ftre,  tojlow  down,  glide  down, 
Ot 

da^mena,  entia,  at^.  with  oomp.  and  m^Ky  ovt 
of  OM^s  senMs,  insane,  demsnted,  mad,  raiviftg,  fool- 
ish, distracted:  Adeon  est  deroens?  T. :  nnm  quia 
eat  igitur  tam  deroens,  qui^  etc. :  quid  est  milm 
dementiua,  quam,  etc.?:  Athamante  demeatior: 
deroens  ludicio  volgi,  sanus  tuo,  H. :  in  tranqiuilo 
tempestatem  adversam  optare  dementis  est :  non 
tiicui  deroen$i,  Y. :  omnia  demena  Cradis,  foolishly, 
O.:  manus,  Tb. — Distracting,  vileLfoob^  redt- 

Digitized  by  V^OO^IC 


»8 


lm$:  tfiscordift, y . :  fltrepitna, H. :  niiDM^H.:  ra- 
tio, N.:  cftuaa  Bid  dementiflnmt  oonsUL 

damemmiii,  I,  n.  [demensus],  tm  n^owanee^ 
ration  (of  sUvee),  T. 

demensiiflk  P,  of  demetior. 

dementer,  ado.  (demeus], jfoolishlff  madly: 
res  tam  demeiiter  credita :  amoribus  uti,  0. 

dementia,  ae,  /.  [demens],  imamty^  fnadnm$, 
dairaeiionf  fiiljf :  ut  est  Dementia,  to  mad  u  Ke^ 
T. :  O  banc  demeotiam,  T. :  ezspectare  .  .  .  sum- 
mae  dementiae  esse  iudicabat,  Cs. :  per  demen- 
tiam  cnncta  agere,  S. :  quae  te  dementia  oepit  ? 
y.:  solve  me  dementift,  H.:  eios  dementias  oon- 
temnere,  folHea. 

de-meieo^  ul,  — ^  ere,  to  detervt  wdl  of: 
Grimiiiete  meo,'0. 

de-mereor,  itas,  Srt,  <lsp.,  to  deurve  wU  of^ 
Inf  vmder  obUffotion,:  benefioio  dvitatem,  U;  dum 
daneremur,  lAHa  we  try  to  oblige^  Ta. 

de-mergo^  si,  bus,  ere,  to  Hnk,  wbrnerge, 
pUaiffe,  dip,  immene^  bury :*^pnt:  demersis  ro- 
stris,  y. :  in  Tusci  demersus  fluminis  nndis,  0. : 
naTea,  L. :  orbes  (of  the  sun),  i.  e.  to  tet^  0. :  dapes 
in  alvum,  0. — Fig^  to  plvmge,  cant  down,  lower, 
o^trwhdm:  animus  caelestis  quasi  demersus  in 
terram:  quem  extulerat,  demergere  est  adorta 
(fortuna),  N. :  patriam  demersam  extuli:  demer- 
sae  Iqges  alicnius  opibus:  plebs  aere  alieno  de- 
mersa,  L. :  domus  ob  lucrum  Demersa  exitio,  H. 

demems,  P.  of  demergo. 
,  P.  of  demeth.  ' 


(de^metlorX  mfinaus,  frt,  dep.,  to  meamtre  ojf, 
mEomut  ouL — Only  F.  perf. :  Terba  vetbis  quasi 

de-meto,  messul,  messos,  ere,  to  mow,  reap,  cut 
of,  ffotker,  crop,  harrmt:  tempera  demetendis 
f roctibas  accommodata :  deroeaso  f ramento,  Cs. : 
alicaraa  agros:  poliice  florem,  to  pluck,  y. :  huic 
ense  eapot,  to  behead,  0. 

de-metor,  see  dl-m6tor. 

demlgratiOb  6ni8,  /.  [demigvo],  an  emigra- 
tion, H. 

de-mlgro^  ivi,  Mas,  ftre,  to  migrate,  emigrtde, 
move,  depart^  remove,  go  away:  ex  his  aedifidis, 
Cs. :  in  nrbem  ex  agris,  L. :  In  alias  terras :  ad 
Marcellnm :  aliquo:  hinc,  i.e.to  die:  demigrandi 
caosa,  Gs. :  ex  hominnm  Tita  ad  deorum  religio- 
nem. — ^Fi  g.,  to  remove,  be  driven :  de  meo  statu : 
slrnmae  ab  ore  improbo  demigranxnt 

de-miitno,  ul,  atus,  ere,  to  make  smalUr,  lemen, 
dammJi:  deminutae  copiae,  Cs,:  militum  Tires 
iDopia  fmmenti  deroinuerat,  Ob.  :  de  bonis,  i.  e.  to 
afiMto  tfi  part:  praedia. — Fig.,  to  tahe  eaeay, 
<Aate,  leuen,  redute,  remit,  impair:  de  htrins  prae* 


sidiis :  ne  quid  de  legibns  eorum,  Gs. :  de  sui  in 
AeduoB  benevolentift,  Cs. :  quicquam  ex  regiA  po- 
teetate,  L.;  alieui  timer  studia  deminuit,  Cs. : 
partem  allquam  iuris :  nihil  eius  (maieetatis),  L. : 
imperium  populi  B. — With  capite,  to  deprive  of 
eitigenthip:  roulier,  quae  se  capite  numquam  de- 
minuit, I.  e.  by  marriage:  deminuti  capite,  en- 
daved,  L. 

deminutio  (^Hm-),  5ni6,/.  [deminuo],  a  dtmi- 
nution,  decrease,  leuening,  abatement:  Inminis: 
ciTium:  Tectigalinm:  ae  bonis  priratorum:  pro- 
Tinctae,  of  the  term  of  <Mee. — In  law :  datio  de- 
minutio,  the  right  of  aHenation,  right  to  convey 
(all  or  part  of  an  estate),  L. — Fig.:  libertatls 
yestrae,  an  encroachment  upon  .•  sui,  a  eacrifice  of 
dignity,  Ta. — E  s  p.,  in  the  phrase,  capitis  deminu- 
tio,  the  loee  of  eivil  rights,  forfeiture  of  freedom, 
civil  death,  Cs.  •' 

de-miror,  — ,  ail,  dep.y  to  wonder,  be  amazed: 
(haec  Tos)  sperasse  me  consule  adsequi  posse 
demiror:  hoc,  qui  potueris,  etc.,  I  cannot  imagine, 
T. :  Quid  sit,  etc.,  T. :  cur,  etc 

demiase,  adv,  with  comp.  and  sup.  [demissus], 
low:  demissius  volabat,  0. — Fig.,  humbly,  mod- 
estly, abjectly,  meanly  :  senUre :  haec  demississime 
exponit,  Cs. 

demiaalo,  onis,  /.  [demitto],  a  letting  down, 
sinking,  lowering :  storiarum,  Cs. — ^F  i  g.,  d^eetion  : 
animL 


_i%  adi,  with  comp  [P.  of  demitto].-* 

Of  places,  lovaered,  sunken,  low-lying,  low :  looa,  Cs. 
— Drooping,  fallmg,  hanging  down,  low :  Demissis 
umeris  esse,  T. ;  labia,  T. :  si  demissior  ibis,^^ 
too  low^  0. :  demlsso  capite :  demisso  voltu,  S. : 
demisso  crine,  0. :  Dido  voltum  demissa,  y.— 
F 1  g.,  downcast,  deeded,  dispirited,  low :  animus : 
demissA  voce  loqui,  y. :  nihilo  dcmissiore  animo, 
L. :  videsne  ilium  demissum? — Lowly,  humbls, 
unassuming,  shy,  retiring:  roultum  demissus 
homo,  fi. :  sit  apud  yos  demissis  hominibus  per- 
fugium.—- Of  stjle,  modest,  reserved:  orator  orna-' 
mentis  demissior. — Humble,  poor :  qui  demissi  in 
obsoui-o  vitam  habent,  S. 

de*imtig5,  — ,  — ,  are,  to  make  mild:  oottidie 
demitigamur,  grow  more  lenient. 

de-mitto,  ralsT,  missus,  ere,  to  send  down,  let 
downy  drop,  lowo',  put  doion,  IdfaU,  sink :  lacrimas, 
shed,  y. :  ubera,  let  down,  Y. :  ancilia  caelo  de- 
missa, L. :  latum  clavum  pectore,  H. :  Mala  geni- 
turn  derolttit  ab  alto,  y. :  ab  aethere  currum,  0. : 
anrls,  H. :  crinem,  0. :  tnnicaro,  H. :  se  ad  aurem 
aliouius,  bend:  se  ob  assem,  stoop,  H. :  vallis,  qua 
se  demlttere  rivi  Adsuerant,  O. :  (matres)  de  mu- 
ris  per  manOs  demissae,  letting  themsdves  down, 
Ob.  ^  da  caelo  demiBsos,  1.  e.  of  heavenly  origin,  L. : 
torn  demM  populo^faiK^^i^jg^gj^l'j.  ca^ 


SM 


down^  oast,  throwy  thruti^  plunge,  drw*  :  Demiasa 
tempestas  ab  Euro,  H. :  per  peetora  tela,  O. : 
equum  in  flomen :  in  earn  locum  demissus,  S. : 
ICanla  deam  ad  imos,  V. :  hoatem  in  ovilia,  H. : 
ferrum  in  ilia,  0. :  soblicas  in  terram,  Ga. :  hue 
stipites,  Ob.  :  nummum  in  loculos,  iopntj  H. :  fes- 
sas  navis,  i.  e.  from  the  high  «mu,  V. :  narem  se- 
cundo  amni  Scodram,  L. :  puteum  alte  Ib  Bolido, 
nnjb,  V. :  corpora  SCjgiae  nocti,  O. :  aliquem  Oreo, 
V. :  ferrum  lacubus,  0. — Of  troops,  to  send  dounij 
lead  down:  in  loca  plana  agmen,  L:  in  inferio- 
rem  campum  equites,  L.  — With  «i,  to  descend, 
march  down:  cum  se  pars  agminis  in  convallem 
demisisset,  Cs. :  in  aequum  locum  sese,  Cs. — F 1  g., 
to  cast  doion,  depress,  let  sink,  let  fall:  quA  se 
(incipit)  molU  iugum  demittere  clivo,  Y. :  demis- 
sis  in  terram  oculis,  L. :  voltum  metu,  0. :  anU 
mos :  mentes,  V. :  ne  se  admodum  animo  demit- 
terent,  Cs. :  hoc  in  pectus  tuum  deroitte,  impress, 
S. :  voces  in  peetora,  L. :  dicta  in  aurls,  Y. :  Seg- 
nins  inritant  aniinos  demissa  per  aurem  (i.  e.  in 
animum),  received,  H. :  me  penitus  in  causam,  to 
engage  tn:  me  in  res  turbulentissimas,  to  meddle 
wtth  :  eo  rem  deraittit,  si,  etc.,  concedes  so  much. — 
F,pass.,  derived,  sprung,  descended  (poet) :  ab  alto 
Demissum  genus  Aenei,  H. :  ab  love  gens,  Y. : 
lulius,  a  magno  demissum  nomen  lulo,  Y. 

denunrgaa*  see  damiurgus. 

demo,  dempsT,  deroptus,  ere  [de+emo],  to  take 
atoay^  take  off,  subtract,  remove,  withdraw :  haec 
(epistala)  ad  turrim  adhaesit .  . .  dempta  ad  Oice- 
ronem  defertur,  Cs. :  semper  alqd  demcndo :  Can- 
dae  unum  (piluro),  H. :  aurum  sibi,  T. :  qoibus  ille 
de  capite  dempsisset,  had  reduced  the  principal 
(of  their  debt) :  de  oapite  medimna  DC :  securis 
de  fascibus :  partem  de  die,  H. :  fetOs  ab  arbore, 
0.:  fetus  arbore,  0.:  illi  pharetraa,  0.:  quae 
dempsistis  vitae  tempora,  0. :  Tires  sibi,  lay  aside, 
O. :  Deme  supercilio  nubem,  H. :  Yincla  pedibus, 
O. — ^Fig.,  to  remove,  take  away:  metum  omnem, 
T. :  curas  his  dietis,  Y. :  ex  dignitate  popuH,  L. : 
fldem,  withhold,  Ta. :  ut  demptum  de  vi  magistra- 
tOs  populi  libertati  adioeret,  what  was  taken  away, 
L. :  mihi  et  tibi  molesUam,  T. :  plus  yirium  patri- 
bus,  L. :  silentia  f urto,  L  e.  disdose  the  theft,  0. : 
quantum  generi  demas,  detract,  H. — To  count  cut, 
exetpt:  crimina  Phoci,  0.:  dempUs  corporis  to- 
Inptatis,  without :  dempto  auctore,  apart  from,  L. : 
dempto  fine,  without  end,  0. :  si  demas  velle  iuvare 
deos,  except  the  disposition  of  the  gods  to  help,  0. 

de^molior,  Itus,  in,  <%>.,  to  throw  dowti,  tear 
down,  raUy  demolish:  banc  (domum):  atatuas: 
signum:  tjrannidis  propugnacula,  N.  —  Fig.,  to 
aSoliJi,  demolish,  destroy:  Bacchanalia,  L.:  aevi 
prioris  Robora,  O. :  iua,  L. 

demolitld^  5nis,/.  [demolior],a  tearing  down, 
demolishing :  ea  (atatuarum) :  atgnorum. 


damonstratiS^  Onla,/  [demonatro],  a  skoie- 
ing,  pointing  out^  deser^ation:  geatua  aententiam 
demonatratione  deoiarans:  oonveraam  habere.— 
An  exposition,  explanation  :  buius  generis:  quem 
ad  modum  quidque  fiat — Demorutrative  oratory, 
eulogy, 

demon8tratavn%  adj.  [demonstro],  detig- 
nating,  demonstrative:  genus  (oratlonis),  a  bran^ 
of  rhetoric  employed  in  depicting  a  person, 

demonstrator,  oris,  m.  [demonstro],  one  who 
points  out,  an  indicator,  guide:  uniua  cuiusque 
sepeliendi. 

de-monstro,  avi,  &tus,  are,  to  point  out,  indL 
eaie,  designate,  show:  figuram  digito:  ubi  habitet 
(mihi)  demonstrarier,  T. :  itinera:  quid  ubique 
eaaet :  fiiiTa,  i.  e.  to  deliver  possession  (of  land) :  de- 
monstrant  astra  aalebraa,  Pr. — F  i  g.,  to  detonate, 
indicate,  show,  prove,  demonstrate,  esttMish :  audisti 
quam  villam  deroonatravit  f  T. :  alterius  peocata : 
istiuscupiditatem:  causa  illiademonatrati:  earam 
(navium)  modum  formamque,  Ga. :  aibi  nihil  esse 
reliqui,  Cs. :  culpam  in  te  fuiase :  quanta  praedae 
faciendae  facultaa  daretur,  si,  etc,  Cs. :  qu&  iste 
oratione  usus  esset:  verba  demonstrantia  ea, 
quae,  etc.,  expressing,  —  To  mention,  ^peak  of, 
name^  describe:  cum  essent  in  quibus  demonstrari 
angustiis,  Cs. :  res,  quam  ante  deroonstravi :  cum 
esset  Caesar  in  hibernis,  ita  uti  supra  demonstra- 
vimus,  Cs. :  naves,  de  quibus  supra  demonstratum 
est,  Ca. :  quem  missum  in  Hispaniam  demonstra- 
tum  est,  Cs. :  flumen,  quod  esse  post  castra  de- 
monstratum est,  Cs. 

(de-moiior),  mortnua,  l,  to  die  off,  die  (oat  of 
a  number):  aaoerdotea  demortui  aunt  novique 
saffecti,  L.:  ex  vetemm  nomero  senator:  emere 
in  demortui  locum:  in  demortui  locum  oeDsor 
aufBoitur,  L. 

de-moror,  itua,  an,  dep.,  to  retard,  detain,  de- 
lay: voa :  hoate  iter  demorante,  Ga. :  Teucroa  ar- 
mia,  restrain  from  batik,  Y.  i  fando  Auatroa,  Y. : 
annoa,  i.  e.  I'emain  aline,  Y. :  mortalia  ama,  L  e. 
await,  Y. :  nihil  demoratua,  Ta. 

demortaiuk  P.  of  demorior. 

de-moTeo,  muvl,  mutna,  ere,  to  move  away, 
put  away,  remove,  expel,  drive  out :  demoveri  de 
loco :  ex  poaaeasione  rem  p. :  hoatcs  gradu  demoti, 
driven  back,  L. :  vestri  facU  praeiudicio  demotus, 
forced  to  yidd,  Ca.  — Fig.,  to  drive,  r^pd,  divert,  ' 
tum  away:  a  meia  oculia  tuoa,  T. :  aliquem  de 
verft  aententiA:  ab  ae  aceleria  auspicionem:  te 
lucre,  H. —  To  discharge,  remove  (from  office): 
alqm  praefecturft,  Ta. :  Genturionea,  Ta. ;  aee  also 
dimoveo. 

dempta%  P.  of  demo, 

dimusitiifv  adj,  [  de  +  mugio  ],  beUowit^^  r^ 


>8' 


825 


de*iiiiiloeo^  — t  -^,  9re,  to  Mhyyke  down,  stroke 
emtmmngUf:  tibi  capot^  T. :  doraum^Ii. 

demnin,  adv.  [de  with  «up.  ending],  at  lenffth, 
at  Uat,  not  tiU  tha^put,  preeudy,  only:  is  demuni 
est  tustos  triumphtts :  is  demum  mihi  vivere  vide- 
tar,  qui,  etc.,  no  one  but  him^  S. :  exsilium  quantum 
demam  a  perpetnft  peregrinatione  dilfert?:  sci- 
seiundo  co  demum  pervenit,  ut,  etc,  L. :  placidft 
ibi  demnm  morte  quievit,  V.  —  Witji  nwic,  now^ 
mom  at  lenffth,  at  loit,  not  till  now :  nunc  demum 
intellego :  nunc  demum  resoribo  iis  litteris,  quas, 
etc— With  turn,  then  at  length,  then  indeed,  net  tUl 
then:  turn  demum  ilia  omnia  victa  ridebantur, 
cam,  etc :  tnm  demum  inpulm  Latini,  L. :  Turn 
demum  stagna  rerisuntyV. :  quod  si  conTcnerit, 
tnm  demum  deoebit,  etc. — With  niodo,  only  now, 
not  till  now :  modone  id  demnm  senstl  ?  Do  you 
juet  b^in  to  see  f  T. — With  ibijjwt  there:  Ibi  de- 
mum ita  aegre  tulit,  etc.,  T. — with  eic,  to  at  laxt, 
thu* finally:  Sic  demum  socios  oonsumptft  nocte 
reviso,  V.— With  aid.  of  time,  Jtu^,  not  till,  at  last : 
decimo  demum  pugnavimns  anno,  0. :  quarts  vix 
demum  exponimur  horft,  H. :  his  demum  exactis, 
T. — In  assurance,  in  fact,  in  very  truth,  aseuredly, 
certainly,  indeed:  ea  demum  firma  amicitia  est,  S. : 
ea  sunt  enim  demum  non  ferenda  in  mendacio, 
quae,  etc 

de-muneror,  — ,  htl,  dep.,  to  fee,  bribe:  ancil- 
las.T. 

de-sumnnjo,  — ,  — ,  Are,  to  mutter  over :  car- 
men,0. 

demvtatiQi  Onis,/.  [demnto],  a  degeneracy, 
ptrveruon :  morum. 

de-mnto^  &vi,  fttus,  are,  to  change,  alter:  placi- 
tam  *  instituto  flamtnum  nihil  demutari,*  Ta. 

denaiios  {gen,  plur.  -iftm;  rarely  -iGruro), 
ae^.  [deni],  contaitdng  ten  eadk  ;  hence,  worth  ten 
(sases) :  nummus,  a  silver  coin,  originally  of  ten, 
afleneards  of  sixteen  asaes  {aboni  So.,  $0.16):  pen- 
dere  denarios  nummos  quadringenos,  L.— As  subst, 
(sc  nammus) :  denarii  treoenti :  ad  denarios  L  in 
sinpiloa  modios  annona  pervenerat,  Cs. :  ad  de- 
narium  solvere,  to  pay  in  silver:  spea  denarii,  of 
money. 

de-nairo^  — ,  — ,  &re,  to  tell^  relate,  narrate: 
Haec  illi,  T. :  matri,  nt,  etc,  H. 

de-natog  — ,  -^,  Are,  to  ewim  down:  Tosco  al- 
Teo,H. 

de-negOb  &▼!,  &tas,  Are,  to  reject,  refuse,  deny: 
denegaodi  pudor,  T.:  conloquia  denegata,  Cd. : 
mihi,  to  eay  no :  quod  antea  petenti  deuegaaset, 
Ga:  quod  iracandiae  denegavisti:  hooorem  ho- 
mini :  operam  rei  p. :  se  oommissorum  mihi  Gna- 
tam  uxorem,  T. :  dare,  H. :  deneget  esse  miser,  Pr. : 
ilia  meam  mihi  se  iam  den^gat,  Pr. 

ae,  a  (gen.  dAnOm,  C;  dAnOrum.  L.), 
15 


num.  distrib,,  ten  each,  ten  at  a  time,  by  tern  :  uxo- 
res  habent  deni  inter  se  communis,  Gs. :  nzorea 
denas  habere,  S. :  pueri  annorum  septen&m  de- 
ntxsL^'Ten  (poet  for  deoem) :  Bis  denis  oonsoendi 
navibus  aequor,  Y. :  Ante  quater  denos  annos,  O. 

denloallB,  e,  adj,  [de+nex],  jwtj-i/^tn^  yVom 
deaili :  f eriae,  a  service  for  purijlcatton^  after  a 
death  in  the  household 

denique,  adv.,  and  thenceforward,  and  there- 
after, at  last,  at  length,  finally,  lastly,  only,  not 
until:  denique  Hetuebant  me,  T. :  Metui,  quid 
futurum  denique  esset,  T. :  post  biennium  denique 
appellas :  octavo  denique  mense,  Gd. :  mortuo  de- 
nique, not  till  after  his  death. — With  nunc,  now  at 
last,  only  now,  not  till  now :  nunc  denique  incipiunt 
credere — With  turn,  then  at  last,  only  thni,  not  till 
then :  turn  denique  nomen  referemus :  tum  deni- 
que interficiere,  cum,  etc  —  In  enumerations,  be^ 
sides,  thereafter,  finally,  lastly,  in  fine :  ut  nomen 
deterrent,  ut  aocusatorem  compararent,  denique 
ut  pugnarent:  proximo,  altero,  denique  reliquis 
consecutis  diebus. — Followed  by  postremo,  G. — In 
a  summary  or  climax,  in  a  word,  in  shoft,  in  fact, 
briefly,  to  sum  up,  in  fine,  even,  I  may  say:  lit  ad 
pauca  redeam  . . .  Haec  dejiique  eius  fuit  oratio, 
T. :  nobis  est  domi  inopia,  mala  res  . . .  denique 
quid  reliqui  habemus  ?  £L :  omnia  sua  iura,  com- 
moda,  totam  denique  libertatem :  non  curia,  non 
domus,  non  denique  haec  sedes  honoris :  denique 
liaec  fuit  altera  persona,  in  a  word,  N. :  Denique 
sit  quidris  simplex,  H. :  Titavi  denique  culpam, 
Non  laudera  merui,  merely,  H. — Ironical,  in  fine, 
forsooth^  indeed:  ii  denique,  qui  tum  concursa- 
baut,  Roscio  obicient,  etc — Restrictive,  in  fine,  at 
least,  certainly:  nostros  praesidia  deducturos  aut 
denique  iudiligentius  servsturos,  Gs. :  eosdem  (li- 
beros)  bonS  aut  denique  aliqua  re  p.  perdere :  Ke 
uummi  pereant ...  aut  denique  faraa,  H. 

de-n5niiiid^  avi,  atus,  are,  to  call,  name:  (ab 
Lamo)  Lamiae  denominati,  H. 

de^nonno,  — ,  •— ,  are  rde+ norma],  to  diefig* 
ure,  make  irregular:  (angulus)  agellum,  H. 

de-noto^  ftvl,  Atus,  Are,  to  mark  out,  point  out, 
specify,  indicate,  designate:  civis  Romance  tnid- 
dandos:  Icilios  denotante  senatu,  L. —  Fig.,  to 
take  note  of,  mark,  observe  closely:  denotandis 
hominum  palloribua,  Ta. :  res,  quas  non  habeat 
deuotataa. 

densi  dentis,  m.  [ED-],  a  tooth :  dentibns  in 
ore  constnictis :  eorum  adversi  acuti . . .  intimi, 
qui  genuini  vocantur, M^/ron^  teeth  . .  .  grinders: 
puer,  noodum  omni  dente  reuato,  In. :  dentis  ex- 
acait  sus,  tusks,  V. :  viperei,  0. :  ebumei,  dejpkaudi: 
Indi,  ihs  dejphanCs,  0. :  gemmae  et  denies  Indi, 
tvory,  0. :  Libyous,  iewy,  Pr.— .^  tooth,  point,  spike, 
prong,  tine,fiuke:  aratri,  V.:  |f0^^^p3*e)f 


286 


0. :  Snseoti  peetine  denies  0.  e.  iniectus  dentibus 
peeten),  0. :  tenax  (anoonie^,  V. :  curvus  Saftunii, 
the  pruninff- hooky  V.  —  Fig.,  a  toaih:  maligno 
dente  carpunt,  of  hatred:  in^idaa,  H. :  ator,  H. : 
TbeoninoB,  i.  e.  JatuUrous  ionffue^  H. :  tangere  sin- 
gula dente  aaperbo,  ariitocratic  daifUine$»t  H. : 
dentes  aevi,  0. 

(denseX  odv,  [densus],  doBsljf^  in  qtiiek  nicee§- 
9iorL  —  Only  comp.:  idem  apud  alios  densius: 
Nulla  subeunt  mihi  tempora  densius  istis,  0. 

denaeob  — ,  — ^  6re  [densus],  to  make  thiek^ 
thickerijpaekf  doee^prets:  farilla  corpus  in  an  urn 
densetur,  O. :  luppiter  Denset  eranl  quae  rara, 
y. :  peetine  opus,  0. :  Aginina  densentur  campis, 
v. :  hastilia,  hurl  a  thower  o/,  T. ;  ictOs,  Ta. :  iu- 
▼enum  densentur  funera,  H.:  densetur  caelum, 
darkeiUy  0. 

densob  — ^  i^^^^,  ftre  [densus],  to  make  (hick, 
thicken,  preUf  vaek,  doee:  oatervas,  Y. :  densari 
ordines  iussit,  L :  scutis  super  capita  densatis,  L. : 
corpus  in  unum  densatur,  O. :  obtent&  densantur 
Docte  tenebrae,  V. :  male  densatus  agger,  L. 

densuB,  ac^.  witb  comp.  and  «u/>.,  thick,  doee, 
compact,  dense,  crowded:  silra:  deusiores  siWae, 
Gs. :  densissimae  silvae,  Gs. :  densum  umeris  vol- 
giis,  H. :  IHus,  eandy,  0. :  oaligo,  V. :  densissima 
OCX,  pitch-dark,  0.:  pingae,  j^-m,  Y.:  Austri, 
dottdy,  Y.  —  Poet,  with  aW.,  thickly  set,  covered, 
full:  loca  siWestribus  saepibus  densa:  specus 
▼irgis  ao  viroine,  0. :  fious  pomis,  0. :  traroea  ca- 
ligine  opac&,  0. — I  n  space,  thick,  doee,  eet  doee : 
densissima  castra,  Cs. :  apes,  Y. :  rainistri,  0. : 
densior  suboles,  Y. :  nee  scnu  densi  Deponunt, 
tohen  thronging,  Y.  —  In  time,  thick,  fremtent, 
eonlinuoue  (poet):  ictOs,  Y.:  tela,  Y.:  plagae, 
H. :  araores,  Y. 

dentalla,  turn,  n.  [dens],  (he  thare-beam  (of  a 
plough),  Y. 

dantatns,  adj.  [dens],  having  teeth:  serrula: 
male,  0. — Foliahed  with  a  tooth  :  charta. 

de-niibo,  llpsi,  tlptus,  ere,  to  marry  dway,  go 
away  in  marriage :  in  uUos  thalamos,  O.  —  To 
marry  beneath  ont^e  rank:  in  domum  Blandi. — 
Ofamoek  marriage:  in  modum  solemnium  con- 
f  ugiorum,  Ta. 

de-nudo,  avi,  atus,  ftre,  to  layhare^  make  naked, 
dentide,ufieover:  denudatis  ossibns :  nedenudeter 
a  pectore.— Fig.,  to  diadoee,  reveal,  detect,  betray, 
es/poee :  indicia  sua,  L. :  mihi  suum  consilium,  L. 
— To  etrip,  plunder :  suo  (ornatu )  earn  (scientiam). 

denuntiatio,  onis,/.  [denuntio],  an  indieation, 
announcement,  dedaration,  proclamation,  threat: 
denuntiationi  parere:  oalamitatum:  belli:  testi- 
rooni,  a  ewnmone  to  teeti/y:  pericult,  a  menace, 
Cs. :  terroris,L. :  sentitflB,  an  ordinance,  h,:  Cati- 
linae:  paocoram,  an  uniyenae  ci?itatis,  L. 


de-nuntiob  ft^  AtoSt  &r^  *o  announce^  declare, 
denounce,  mmace,  threaten,  isUimate,  order,  com- 
mand: iniranntias  mihi:  popnlo  R.  servitutem: 
ab  amico  timer  denuntiari  solet  ? :  sese  procura- 
torem  esse:  eos  cayendos  esse:  quid  de  summa 
rei  p.  sentires :  mihi,  ut  ad  te  scriberem :  ante  de- 
nuntio, absUneant,  etc. :  venisset,  si  esset  denun- 
tiatum. — In  public  life,  to  announce,  intimate^  dt^ 
darefpronou$iee, proclaim,  direct,  order,  command: 
bellum,  quod  denuntiatum  indiftumque  non  esset; 
se  non  neglecturum,  etc,  Cs. :  se  scire  quae  fie- 
rent,  Cs. :  populo,  Aemilium  pugnasse,  etc.,  L. : 
Grallonio,  ut  excederet  Gadibus,  gave  orders,  Ca,  : 
per  yicos  urbXsque,  ut  comiueatQs  expedirent,  L. : 
ei  senatus,  ne  oppugnaret,  etc. :  venerant  denun- 
tiatum Fabio  senatOs  verbis,  ne,  etc.,  L. :  Gallicis 
populis,  multitudinera  snam  domi  contineant,  L. : 
ceiiturionibus  exsequi,  Ta.  —  In  religion,  to  por- 
tend,  threaten,  foretell,  warn,  direct:  quibus  por- 
tentis  magna  populo  R.  bella  denuntiabantnr : 
Celaeno  tristis  denuntiat  iras,  Y. :  a  deo  denunUa- 
tum,  ut  exeamus  e  yita.  —  In  lav,  to  give  formal 
notice:  iudici :  domum,  to  serve  notice  at  the  house  : 
testimonium  eis,  summon  them  as  vninesses:  in 
iudiciuni,^v«  notice  to  attend:  fratres  saltern  ex- 
hibe :  *  non  denuntiayi,*  /have  not  summoned  them  : 
de  isto  f  undo  Caecinae,  to  serve  notice  of  an  action  : 
in  foro  denuntiat  fundum  ilium  suum  esse,  makes 
daim. — F  i  g.,  of  things,  to  give  notice,  make  knoten^ 
signify,  indicate:  terra  adventOs  hostium  multis 
indiciis  ante  denuntiat:  ilia  arma  non  periculum 
nobis  denuntiant:  Caenileus  (color)  pluviam  de- 
nuntiat, Y. :  hoc  data  arma  denuntiant,  Ta. 

denuo^  adv.  [de+novol,  once  more,  a  second 
time,  anew,  afrah,  again :  Etruria  rebellans,  L. : 
Sioilia  censa  denuo  est:  recita  denuo:  lube  mi 
denuo  Respondeat,  T.  —  In  turn,  again  (ooUoq.) : 
metuo  ne  denuo  Miser  exeludar,  T. 

denoflk  adj.  [for  *dec-nus;  of.  deoem,  Sita], 
tlie  tenth:  luna,  0. 

de-onero,  ftvl,  fttns.  Are,  to  unload,  disburden: 
ex  illius  invidia  aJiquid  et  In  te  traicere. 

deonmn  or  deonoB,  adv,  [de+vorsum,  voi^ 
sns].  —  Of  motion,  downwards,  down:  pondere 
fem.>-With  sursum,  up  and  down:  Ne  sursum 
deorsum  cursites,  T. :  naturis  sursum  deorsum 
oomroeantibus.— Of  position,  down,  below  :  dxvoa 
deorsum  vorsum  est,  right  down  before  you,  T« : 
Nostin  porticum  hac  deorsum  f  T. 

depaolioor,  see  depedscor. 

de^pifloo^  pftvl,  pSstus,  ere,  to  feed  down,  feed 
of,  give  for  food:  saltas,0.:  luxnriem  segtBtam, 
V. — To  feed  upon,  grate,  consume  :  agros :  ( tinri) 
summa  Lycnei,  Y. :  saepes  Hyblaeis  apibos  florem 
depasta  salicti,  Y.— -Poet:  depasto  altoria,  liU 


dspasoor 


227 


dopono 


Inxaties  stilo  depascenda.  —  To  dedv^^  watte : 
poBsessionem  Aoademiae. 

de-pasoor,  pftstus,  l,  dep.,  to  eat  up,  feed  on^ 
coMume:  morau  artiis,y. :  piscis  I>epastus  riva- 
ria.  III. — 7b  woiUy  dekroy:  artfls  depasdtar  fe- 
bria.  V. 

depecXflcor,  pectna,  or  d^paolscor,  pactus, 
I,  dep.^  to  bargain  for,  agree  upon :  tria  praedia 
gibi:  cum  iUo  partem  0uam. — To  make  an  agree- 
ment: cam  eifl,  tir,  etc. :  ad  oondidonem  eius,  aa- 
tent, — ^F  i  g.,  to  bat-gain,  make  a  bargain  :  depecisci 
morte  cnpio,  i.  e.  am  content  to  die,  T. :  cur  non 
hoDeetissimo  (pcriculo)  depecisd  velim  P 

de*pectd^  — ,  pexus,  ere,  to  comb  off,  comb 
down^  cotnb :  crinis  buxo,  0. :  depexus  crinibus, 
O. :  vellera  foliiSjV. — To  comb  <hwn,Jlog,  curry 
(colloq.).T. 

depectOBk  P.  of  depecisoor. 

depecnlator,  Oris,  m.  [depeculor],  a  plunder- 
er,  embesder:  aerari :  ftuus  (i.  e.  eoram). 

depeonlor,  itus,  ftri  [cf.  peoulium],  to  deapoU, 
plunder,  drip:  delubra:  ApoUonium  argento. — 
To  embesde,  acquire  by  fraud:  laudem  famlliae. 

de-pello^  pull,  pulsus,  ere,  to  drive  out,  drive 
aicay,  remove,  ejqid,  put  out,  put  off,  turn  aside : 
Tenientem  in  forum  virum  vi :  de  Falerno  Anse- 
res :  earn  de  prorincia,  N. :  alqm  urbe,  to  banish, 
Ta. :  ab  aria  et  focis  ferrum  flammamque:  tantam 
molem  a  oerricibus  nostris :  f renum  ore,  H. :  tela, 
avert:  depulerant  Aurorae  lumina  noctem,  0. : 
quo  solemua  OTium  depellere  fetOs,  to  drive  down, 
V. — In  war,  to  drive  out,  ejspd,  dislodge:  defenso- 
res  vallo,  Cs. :  tnde  vi  depelli,  S. :  ex  his  regionibus 
praesidia,  N.  —  To  thrust  out,  remove,  ditplaee: 
principes  depulsi  loco:  iterum  ab  eodem  gradu 
depulsos  est,  N. — To  wean:  a  lacte  agnos»  V. :  de- 
pulsi haedifV.:  lacte  depulsus  leo,  H. — Fig.,  to 
avert,  put  away,  drive  off,  remove:  cibo  fames  de- 
pulsa  est:  frigus,  H. :  morbos,  Gs. :  pestem  augu- 
rio,  V. :  mortem  f ratri,  0. :  ab  se  mortem  opinione 
mortis:  ratibus  taeda8,V.:  curas  vino,  Tb.:  cri- 
men :  auditiones  falsas,  Ta. — To  depose,  remove : 
alqm  tribunatu:  alqm  senatu, Ta.:  alqm  de  pro- 
TineiA,  N. — To  deter,  divert,  dissuade,  drive,  force: 
alqm  de  susoeptft  causi :  de  spe  depulsus :  magna 
spe  depulsus,  L.:  sibi  turpitudinem :  te  ex  ill& 
ratione  ease  depulsum :  Caesar  a  superioribus  con- 
biliis  depulsus,  Gs. :  aliqaam  recto  cursu,  H. 

de-pendeo^  — ,  — ,  fire,  to  hang  from,  hang  on, 
hang  down:  ex  umeris  nodo  dependet  amictus, 
V. :  galea  ramis,  V. :  serta  teetis,  0. :  laqueo,  L. : 
Licia  dependent,  0. — Fig.,  to  be  dependent  on, 
wait  for:  Dependet  fides  a  veniente  die,  0. — To 
depend,  be  derived:  '  augurium  *  dependet  origine 
▼erbi,  O. 

de-pmdo^  dl,  — ,  ere,  to  pay:  dapendendum 


tibi  est,  quod  mihl  spopondisti.  — Fig.,  to  pay, 
render:  rei  p.  poenas. 

d6*perd5,  didi,  ditus,  ere,  to  destroy,  ruin :  su- 
tor  inopift  deperditus,  i.  e.  impoverished.  Ph. :  de- 
perditus  alqua,  desperately  in  love  with,  Pr. :  in 
alqua,  Gt:  fletu,  exhausteii,  Gt. —  To  hse:  bona, 
houestatem :  tantum  eius  opinionis,  Gs. :  usum  lin- 
guae, 0. :  alquid  de  libertate :  alquid  SammA,  H. 

de-pereo^  il,  itnrus,  ire,  to  go  to  ruin,  perish, 
die,  be  lost,  be  undone:  tempestate  deperierant  tin- 
yes,  Cs. :  exercitCLs  magna  pars,  Cs. :  qui  deperiit 
minor  uno  mense,  H. :  sens  hominum  vitio  depc- 
ritura  fuit,  0.— 7b  be  desperately  in  love:  aniore 
mulierculae,  L. :  hanc,  T. :  alqm  amore,  Gt. 

depexn^  P,  of  depecto. 

depiotao,  P.  of  depingo. 

de-pingo,  pinxl,  pictus,  ere,  to  dqfnct,  portray, 
paint,  draw :  pugnam,  K. — F  i  g.,  to  portray,  repre- 
sent, describe,  imagine,  conceive:  probe  horum  fac- 
ta, T. :  vitara  huiusee:  minute  quaedam  nimium- 
que  depicta,  too  elaborately  dejined:  quidris  cogi- 
tetione,  U  a  to  imagine, 

de^plango^  nxl,  — ,  ere,  to  bewail,  lament  (by 
beating  the  breast,  ete.) :  palmis  Deplanxere  do- 
mum,  0. :  deplangitur  Ardea  pennis,  O. 

de-ploro,  ftvl,  atus,  ftre,  to  toeep  bitterly,  moan, 
wail,  lament,  complain:  lamentabili  voce :  de  isdem 
rebus  esse  dolentlus  deplorandum. — With  ace,,  to 
bewail,  lament,  deplore :  ad  saxa  haec :  damnatio- 
nem  illam:  domum  inoensam:  deplorati  publico 
luctu,  L.:  quae  de  altero  deploreiitur :  multe  de 
Gnaeo.  —  7b  give  up  for  lost,  abandon,  resign : 
suam  quisque  spem,  L. :  deploratur  in  perpetuum 
libertas,  L. :  vote  (coloni),  0. 

de-plno,  uT,  — ,  ere,  to  rain  down :  Multus  nt 
in  terras  deplueret  lapis,  Tb. 

de-p5no^  posuT  (-poslvl,  Gt.),  posituB,ere,  to  lay 
away,  put  aside,  set  down,  lay,  place,  set,  deposit : 
lectic&  paulisper  deposita :  corpora  sub  ramis  ar- 
boris,  y. :  mentum  in  gremiis  mimarum :  onera 
iumentis,  Gs. :  depositis  armis,  Cs. :  arroa  umeris, 
y. :  anulos,  L. :  argenti  poudus  defossa  terra,  H. : 
plantas  sulcis,  y. :  Onus  naturae,  i.  e.  to  give  birth 
to.  Ph. —  7b  lay,  wager,  stake,  bet :  vitulam,  y. — 7b 
lay  up,  lay  ande,  put  by,  deposit,  give  in  ^rge, 
commit, conjlde,  intntst :  gladium  apud  te:  tebu- 
las  apud  Pompeium,  Gs. :  (peeunias)  in  publicft 
fide,  L. :  liberos  in  silvis,  Cs. :  HS  LX  in  publico, 
Cs. :  saucios,  Gs. — P,  pass. :  depositus,  laid  down, 
despaired  of,  aiven  up,  dead  (because  the  recent- 
ly dead  were  laid  on  the  ground) :  lam  prope  de- 
posiuis,  certe  iam  frigidus,  i.  e.  dead,  0. :  Deposi- 
tum  me  flere,  O. :  parens,  y. :  rei  p.  pars. — F  i  g., 
to  lay  down,  lay  aside,  put  away;give  up,  resign,  get 
rid  of:  atudia  de  roanibus :  ex  memorii  insidias : 
personam  aocusatoris :  certamimi,  I^^^^y^,  0.  i 

Digitized  by  '    " 


depopnlatio  2! 

timorem :  imperiam,  Ob.  :  proyinciam :  nomeo,  0. : 
sitim  in  und&,  quench^  0. :  prius  aniiiiam  quam 
odium,  L  a  to  dttf,  N. :  clavum,  to  Um  ihs  rank  of 
tenatoTy  H. — To  depotU,  intrutt^  commit:  populi 
iu8  in  yefltrft  fide:  quae  rimoaft  deponuntur  in 
aure,  H. :  aliquid  tutis  auribus, H. — 7h  fix^ direct: 
in  Damalin  oculos,  H. 

dSpopnlatio^  onia,  /.  [depopulor],  a  laying 
UHutBf  manmdinffj  pilloffinff :  agrorum:  aedium: 
ad  depopulationem  profecti,  L. :  Iter  Antonionim 
quid  habuit  nisi  depopulationes  ? 

depopulator,  Oris,  m.  [depopulor],  a  maraud- 
eTjpiUaffer:  fori. 

de-populor,  fttus,  arl,  dep.^  to  lay  wasie^  ravage^ 
plunder  J  pillage  :  Ambiorigis  finis,  Os. :  agros,  L. : 
extrema  agri  Romani,  L. :  doinoa,  fana:  omne 
mortalium  genus  (of  pestilence),  Ta. — P.  pass. : 
depopulatia  agris,  laid  toaste^  Cs. :  regiones,  L. — 
I'o  wattey  destroy  (poeL) :  Cerealia  dona,  0. 

de-portO,  avl,  fttns,  are,  to  carry  down^  carry 
offy  Uuce  away :  f nimentum  in  castra,  Cs. :  ex 
Sicilia  litteras  in  Verrem :  ossa  eius  ad  matrein, 
N.:  partem  exercitfis  eo,  Cs. :  oranem  exercitum 
ex  Hispania,  evaauUty  L. —  To  tramporty  banieh 
for  life,  exile:  in  insulam  deportari,  Ta.:  ItaliA, 
Ta. — Of  masistrates  quitting  a  province^  to  bring 
liomCy  take  along j  carry  away :  signa  ex  urbibus : 
victorem  exercitum :  mhil  domum. — Fig.,  to  carry 
off,  bring  homey  britig  away,  derive^  acquire :  trium- 
phum  tertium:  crimen  Romam  ex  provinciA:  ex 
Asit  dedecus. 

de-pofloo^  poposci,  — ,  ere,  to  demand,  require, 
request  eamdtly,  caU/or:  unum  ad  id  bellum  im- 
peratorem  deposci:  imperatorem  Caesarem:  sibi 
navis,  Cs. :  pericula,  Ta. :  sicut  semper  depoposci- 
mns,  Cs. :  omnibus  pollicitationibus  deposcunt, 
qui  belli  initium  faciant,  Cs. — To  demand^  requevt^ 
claim  (a  duty  or  office):  sibi  id  muneris,  Cs. :  tibi 
partis  istas:  sibi  procurationem  incendendae  ur- 
bis. — To  demand  (for  punishment):  aliquem  ad 
mortem,  Cs. :  alqm  morti,  Ta. :  Pompeium  inter- 
flciendum :  auctorem  culpae,  L. :  ausum  Talia,  0. : 
altera  me  deooscere  putabatur,  to  demand  my 
death, — To  eaU  OMt,  challenge :  Yolsoos  sibi,  L. 

depoaitniii,  I,  n.  [depositus],  a  depoeity  truet, 
bailment :  reddere  depositnm. — ^F oe t :  arra  iussit 
Fallere  depositum,  i.  e.faU  of  a  harvest,  0. 

depoaitiii^  P.  of  depono. 

depraendS^  see  deprebendo. 

depravate.  adv,y  corruptly,  perverady:  iudi- 
care. 

depravatid,  onis, /.  [depravo],  a  dUtorOon: 
quaedam(membivHnim):  oris. — Y ig,y  a pervernon, 
corrupHony  vitiation:  anlmi:  oonsuetucUnum:  no- 
Btttky  perversity. 


8  d«pr«h«iido 

depravOb  — ,  fttus.  Are  [de+prayns],  to  dU- 
torty  disfigure:  quaedam  contra  naturam  depra- 
yata.  —  F  i  g.,  to  perverty  seducs,  corrupty  dq/rave, 
spoil:  nil  est  Quin  male  narrando  possit  depra- 
varier,  T. :  at  ea  quae  conrigere  yolt,  depiayare 
videatur :  (Campanos)  nimiae  rerum  omnium  oo> 
piae  deprayabant:  deprayatos  Pompeios  inyidia, 
Cs. :  magna  pars  gratia  deprayata,  S. :  plebem 
consiliis,  L. :  solent  domestici  depravare. 

dapreoabundaB,  adj,  [deprecor],  earnestly 
entreating,  Ta. 

ddprecatio,  Onis,/.  [deprecor],  an  overHng  by 
prayer,  appeal,  intercession, plea,  apology:  periculi : 
quae  deprecatio  est  ei  reliqua,  qui,  etc. :  aequitatis, 
on  the  ground  of :  pro  illis,  Cu. :  deprecatione  deo- 
rum  commoveri,  ths  sanction  of  an  oath :  adgre- 
diar  ad  crimen  cum  ilia  deprecatione,  sic  at,  etc. — 
In  rhetoric,  a  deprecation,  aefereniial  remonstrance, 

depreoator,  Oris,  m.  [deprecor],  an  averlcr, 
intercessor :  miseriarum :  pro  illius  periculo. — An 
advocate,  mediator :  sui :  apud  consulem  depreciu 
tor  yobis  adero,  L. :  salutis  meae :  ut  eo  depreca- 
tore  a  Sequanis  impetrarent,  Cs. :  uti  dcprecatori- 
bus  Remis,  Cs. 

de-preoor,  atus,  irf,  dep.,  to  avert  by  prayer, 
deprecate,  plead  against,  beg  to  escape,  seek  to  avoid : 
ailam  ab  sese  calamitatem :  a  me  patriae  queri. 
moniam:  nallum  genus  supplici:  mortem,  Os.: 
inimici  imperinm,  S. :  sui  periculi  deprecandi  fa- 
cultas,  Cs. :  ignominiam,  L. :  primum  deprecor,  ne 
me,  etc. :  unum,  ne  se  armis  despoliaret,  Os. :  non 
deprecor,  quin,  etc.,  Ct :  illam,  L  e.  curse,  Ol — To 
pray,  plead  with,  apply  to,  solicit,  offer  a  plea : 
quem  deprecarere  ? :  patres,  ne  festinarent  deoer- 
nere,  L. :  erraase  reg^ra  deprecati  sunt,  plead  in 
excuse,  S. :  pro  filio  patres  deprecamur :  neque 
ilium  se  deprecari,  quo  minus  pergat,  L. :  rogei, 
deprecetur :  merui,  nee  deprecor,  inquit,  V. — Su- 
pin,  ace,:  ad  me  deprecatum  venire. — 7b  prety 
for,  intercede  in  behalf  of:  moltonim  yitam  a 
SuIlS :  quos  ad  pacem  deprecandam  raiserat :  me 
a  yobis. 

de-prehondo  or  deprendo  (-praendo),  di, 
BUS,  ere,  to  take  away,  seize  upon,  catch,  anaich  : 
deprehensus  ex  itlnere  Magius,  Cs. :  oomitatQs  in 
ponte,  S. :  litterae  deprchensae,  intercepted,  L. : 
nayls,  to  seize,  CS. :  Argolico  mari  deprensos,  i.  e. 
storm-stayed,  V. :  Deprensis  statio  tutissima  nau- 
tts,  y. :  in  aequore  nayem  (Auster),  0. — To  catth, 
overtake,  surprise,  apprehend,  deteit,find  oftU,  dis- 
cover: deprenendi  in  manifesto  scelere:  sineduce 
deprehensis  hostibas,  Cs. :  Deprendi  miserom  eat, 
H. :  qui,  cam  venenam  dare  yellet,  deprehensus 
est:  factum:  factnora:  (yenenuro)  datam,  L.: 
Agrioota  nantio  deprehensus,  surprised,  Ta. — To 
eonfitte,  catch,  bring  into  a  strait:  flaroina  Cnni 
deprensa  f remunt  silyiflu  I  j^,  jsoj^fi/n^d^  V. :  yiae 

Digitized  by  ^ 


'^d^S^""-'- 


depreliMifllo 


889 


deiigo 


deprensus  in  aggere  serpens,  V. — ^Fi  g.,  to  eompre- 
kend^  pereehfe^  undentand^  detoet^  diteoiwr,  diteem, 
c&terve:  tea  magnas  in  miniroU  rebus:  aloiiias 
factnora  ocalis,  opinione :  quid  si  me  stultior  ipso 
deprenderisf  H.:  In  feris  deprensa  potentia  mor- 
bi,  0. — To  bring  into  a  draii,  endKoran:  depre- 
bensnm  me  plane  Tideo :  se  deprehensum  negare. 

drarehensio,  Snis,  /.  [deprebendo],  a  catch- 
ing^  Steoverjf  :  manifestei  yeneni. 

depiehensiui  (-prensiui),  P.  of  deprebendo. 

deprendo,  see  deprebendo. 

deproflSii%  adj.  witb  eomp,  and  wp,  [P.  of 
deprimo],  tMmhaty  low:  domus:  oonvalhs,  V. : 
flibra)  depressior  orbe,  Tb. :  locus  duodecim  pe- 
des hum!  depressus,  S. :  vox  depressissima,  Her. 

depilmo^  pressT,  pressas,  ere  [de+premo],  to 
preu  doant,  weigh  down^  9ink  down^  depre$t:  ter- 
ram:  ad  mentum  depresso  sapercilio:  depresso 
anitro,y. — To  tink  (in  water):  partem  navium, 
Gs. :  earinam,  0. :  classis  depressa.  —  Fig.,  to 
prtn  down^  depress,  overwhelm:  improbitate  de- 
pressa Veritas  emergit:  alinm,  I*:  bostem,  L.: 
preces,  to  mlmee,  N.  —  To  depredait,  disparage: 
meam  fortnnam. 

(de-proelior,  — ,  aril),  dip. — P.  praee.,  warring 
violemilg:  Tentoe  aeqnore  Deproeliantis,  H. 

de-promo^  prdrapsi,  promptus,  ere,  to  draw 
oMl,  Oram  forth,  Imng  out,  ftUh:  pecuniam  ex 
terario :  tela  pharetris,  V. :  venenum  sino,  Ta. — 
F  i  g.,  to  draw,  derive,  dtain  :  e  quibus  locis  argn- 
menta :  alqd  yd  a  peritis  vel  de  libris. 

de-properob  — ,  — ,  ftre,  to  hasten,  prtpare 
koMtUg:  coronas,  H. 

depflo,  — ,  — ,  ere,  io  knead. 

depndet  uit,  6re,  impers.,  to  cease  to  shame: 
depoduit,  shame  has  departed,  0. 

depvgifl  Cdep^gis),  is,  a<(/.  [puga],  withoiU 
InUtodcs,  thin  buttochM,  H. 

de-pu|piO^  ftvi,  Atus,  are,  to  fight  decisivelg, 
fight  out,  join  battle,  combat:  signis  conlatis,  L. : 
ade  instructA,  Cs. :  cum  civibus :  ad  depugnan- 
dum,  X.:  ante  depagnabitur :  depugnatum  cum 
Gallis  est,  U  —  Fig.,  to  contend,  quarrel:  unum 
par  qaod  depagnet :  depugnare  parati,  H. 

depnldo,  Onis,/.  [de+1  PAL-],  a  driving  of, 
driving  awag,  repelling^  warding  off:  mail :  ser^ 
Titutis. — A  defence,  answer  (to  a  charge),  C— ^ 
■  lowering^ sinking:  laminum. 

depnloor,  Cris,  m.  [de+1  PAL-],  a  destroyer: 
dominatils. 

depalmu^  P.  of  depello. 

de-pQto,  ftvl,  Atus,  Are,  to  cut  off^  prune :  um- 
bras (i.  e.  nimos),  O. —  To  reckon,  estimate^  esteem, 
fOTuider :  meam  esse  operam  parvi  preti,  T. :  malo 
se  dignum  depntaL 


dereote,  adv.  witb  eomp.  [derectus],  directlg^ 
straight:  dicere:  derectius gubemare. 

derScto,  adv.  [derectus],  directly,  straight: 
trabls  inicere,  Cs.:  deorsus  ferri. — Fig.,  simply, 
directly,  unambiguously :  dicere:  arma  petisse, L. 

dereotoA  (direotiis),  atf;,  [P.  of  derigo], 
straight,  direct,  level,  upright, perpendicular:  (iter) 
simplex  et  derectum:  tuba  derecti  (aeris),  0.: 
fossam  derectis  lateribus  ducere,  Gs. :  iugum  emi- 
nens  in  mare,  C«. :  Henna  ab  onrni  aditu  drcum- 
dsa  atque  derecta  est — As  suhst.  n.  .*  in  derectum 
nitentes,  straight  forward,  L. — Fig.,  straightfor- 
ward, direct,  simple,  plain,  right:  yivendl  via :  ra- 
tio :  senex :  denuntiatio  belli,  L. 

dereliotio,  onis,  /,  [derelinquo],  an  abandon^ 
ing,  disregard,  neglect :  communis  utilitatis. 

dereliotofl.  adj.  [P.  of  derelinquo],  solitary, 
deserted:  angulus  provinciae :  solum. 

de-rellnqao^  Uqul,  llctos,  ere,  to  forsake  whol- 
ly, abandon,  desert :  Graoohum  a  l^lberoDe  derelic- 
tum  videbamus :  arationes :  ab  omni  fortunA  de- 
relict! :  filium  privatum  derellquerat,  S. :  oppida 
pro  derelicto  babere,  abandoned,  ownerless, 

de-repente,  adv.,  suddenly,  on  a  sudden :  ab 
eA  sese  avellere,  T. :  rabere,  G.  po6t. 

de-repo,  rSpsI,  — ,  ere,  to  crawl  down,  sneak 
down:  ad  cubile  suis,  Pb. 

direptii%  P.  of  deripia 

de-ridad,  si,  sua,  Sre,  to  laugh  at,  laugh  to 
scorn,  scoff  at,  deride,  mock:  omnis  istos:  te,  H. : 
derisum  esse  credo  hominem :  alqd,  H. :  derisus 
semel,  hooted  off:  derideat  Aetbiopem  albus,  lu. : 
merito,  T. :  deridet,  cam  iubet,  ete.,  he  is  mocking, 
— Supin.  aec. :  ultro  derisum  advenit,  T. 

de-iidioiilnii^  a^.,  very  laughable,  ridiculous: 
deridiculum  esse  se  reddere,  etc.,  L.  dub. — As 
subst.  n.,  an  obieet  of  ridicule,  laughing  stock,  mock- 
ery: deridioulo  esse,  Ta.:  per  deridiculum  audi- 
tur,  Ta. :  corporis,  IwHerousness,  Ta. 

(de-rigesco),  dSriguT,  or  dIriguT,  — ,  ere,  inch.^ 
to  become  stiff,  grow  rigid,  fix,  curdle  (only  perf. 
system):  formidine  sanguis  deriguife,  V.:  deri- 
guere  ocuU,  were  fixed,  V. :  birsutae  comae,  0. 

deilgo  or  derego  or  dirlgo,  rdxl,  rAotus,  ere 
fde+rego],  to  lay  straight,  set  straight,  arrange, 
lay  out :  baec  directA  materiA  iniecta  oonsteme- 
bantur,  Cs. :  cratis,  Cs. :  derexerat  finem  Philippo 
veterem  viam  regiam,  L. :  opera,  Cs. :  vices,  L. — 
To  draw  up,  form  (a  line  of  battle) :  adem,  Cs. : 
Derexere  acies,  V.  —  To  direct,  send,  aim,  drive, 
steer:  ab  iisdem  (Etesiis)  cursQs  (navium)  deri- 
guntur:  iter  navis,  0.:  quA  te  ducit  via,  derige 
gressum,  V. :  ex  vestigio  vela  ad  castra,  Cs. : 
equum  in  ipsum  consulera,  L. :  dentis  in  ing^uina, 
0. :  cursum  per  auras  in  luoos,  Y. :  alquo  cursum : 


decipio 


280 


d— oripta 


navem  eo^  N. :  huo  greesain,  Y.  — •  Of  weapons, 
to  otm,  direct^  diteharffs:  spicula  cornu,  V.:  tela 
arou,  H. :  tela  Corpus  ia  Aeacidae,  V. :  bastam 
in  te,  0. :  Ilo  hastam,  Y.  —  F  i  g.,  to  direct^  ffuide^ 
define^  limits  regulate:  noeas  cogitationes  noa  ad 
illam  Cynosuram :  ad  quae  (exempla)  oratio  dei^ 
gatur  mea :  yitam  ad  rationis  norraam :  ad  tllius 
similitudinem  manuiu:  omnia  yoluptate:  utilita- 
tem  honestate:  (divinatio)  ad  veritatem  saepissime 
derigit,  pfdnts  the  way. 

deripiOb  ripul,  reptus,  ere  [de+rapio],  to  tear 
off,  tear  away,  uuUch  away,  remove  violently,  puU 
aown :  cothumos,  Y. :  de  nianu  Ccreris  Yictoriam : 
▼estein  a  pectore,  0. :  yelaroina  ex  umeris,  0. :  ei 
yitae  omainenta  deripi :  spolia  Laiinis,  Y. :  signa 
derepta  postibus,  H. :  ensem  yagina,  O. :  dextram 
ense,  Y. — Fig.:  quantum  de  mek  auotoritate  de- 
ripuisset 

derioor,  oris,  m.  [derideo],  a  moeker,  teoffer: 
semper  eris,  H. :  populi,  lu. :  imi  lecti,  H. 

1.  daruma,  P.  of  derideo. 

2.  demtUL  OS,  m.  [  derideo  ],  mockery,  eeom^ 
deiiition :  facile  ad  derisum  stulta  leyitas  ducitur, 
Ph. :  derisui  fuisse  triumphum,  Ta. 

derivatid,  Cnis,/.  [derivo],  a  leading  off,  turn- 
ing away:  (lacas),  L. — Pltir.:  fluminum. 

darivo^  ftvl,  &tU3,  ftre  [de+rivus],  to  lead  off, 
turn  away:  aqua  ex  flumme  derivata, Cs. — Fig., 
to  draw, derive,  bring:  nihil  in  suam  domum  inde: 
Hoo  fonte  deriyata  clades,  H.  —  To  divert,  turn 
aude,  tranM/er:  in  nie  iram  senis,  T.:  derivandi 
oriminis  causi:  partem  in  Asiam  curae:  alio  re- 
sponsionem  suam. 

darogitidb  Onis,/.  [derogo],  a  partial  abroga- 
turn,  limitation  (of  a  law). 

da-xogo,  ftyl,  fttus,  Are.~In  legislation,  to  re- 
peal in  part,-  reatrict,  modify:  neque  derogari  ex 
nao  (lege)  aliquid  lioet :  de  lege  aliquid  derogare. 
— I n  fien.,to  take  away, detract, duninith, impair, 
withhold:  de  magniflcentia  qulddam:  de  testinm 
fide:  si  quid  ex  hac  (aequitate):  fidem  alioui: 
certam  derogat  yetustas  fidem,  L. 

da-roaua,  P.,  gnawed  away,  nibbled:  olipe!  a 
muribus. 

da-ruOb  nil,  — ,  ere,  to  take  away,  detract:  cu- 
malum  de  laudibus  alicuius. 

da-mptna,  adf,  with  eomp.,  broken, precipiiout, 
tteep :  angustiae,  L. :  in  deruptiorem  turoulum,  L. 
— Piur,  n.  as  e»ibet.,precipicea,  L. 

da-aaavio,  ir,  — ,  ire,  to  ravefurioudy,  rage  :  in 
aequore,  Y. :  pelago  hiems,  Y. :  tragicft  in  arte,  H. 

de-Boando,  dT,  sus,  ere,  to  dimb  down,  oome 
down,de$eend,/all,nnk:  iixeq}io,to€Uight:  roonte, 
S.:  de  palatio:  caelo,  H.:  e  caelo,  lu.:  vertioe 
montis  ab  alto,  Y. :  ab  Alpibus,  L. :  aroe  Mouoeci, 


Y. :  per  oliyum,  (X :  In  oampom :  in  yentrem,  I 
60  eatm,  H. :  caelo  in  nndas,  Y. :  ad  nayicuUi 
Ad  mare,  H. :  Sacrft  yift,  H. :  aotscitatum  deos  di 
scendunti  L, :  luppiter  hieto  descendet  imbri,  Y, 
0  testa . . .  Desoende  (I  e.  ex  apotlieca),  H. — To  j 
down^go,  come  (to  business,  etc.):  in  forum  am 
lucem :  ad  forum,  L.  i  f uge,  quo  descendere  gesii 
H. :  de  palatio:  hodie  non  desoendit  Antouiud 
quod  non  descenderet  tribjmus,  L. :  in  causam,  li 
engage, — Of  troops,  to  mardt,  down :  ex  superioribtti 
locisinplanitiem,Cs.:  quft  (so.  de  monte),  S. :  iudi 
(so.  de  arce),  L. :  in  aequum,  L. :  omnibus  copiis  in 
campum  descensum  est,  L.:  ad  iaeyaro,8. :  praeda4 
turn  in  agros  Romanos,  L. :  descensum  in  aciem  e^tjl 
the  battle  began,  L. :  in  certamen :  Ad  pngnam  rbeK 
torici  ab  umbr&,  lu. — To  tink  down, penetrate  :  fer- , 
rum  alte  in  corpus,  L. :  toto  in  ilia  ferro,  O. :  toto. 
corpore  pestis,  Y. :  in  iudicis  auiis,  U.  —  F  i  g.,  t9\ 
go  down,  descmd,  mnk,  penetrate:  verbum  in  pec> 
tus  altius,  S. :  cura  in  aniroos  patrum,  L. :  descen- 
dere ad  ipsum  Ordine  perpetuo,  follow  the  line 
of  dcBcent,  0.  —  To  lower  oneaelf  deecend,  9toop, 
yield,  agree  to:   senes  ad  ludum  adulescentiura 
descendant:  ad  calamitatum  societates:  ad  eius 
modi  consilium,  Cs. :  ad  ultimum  rei  p.  auxilium, 
L. :  preces  in  omnis,  Y. :  yidete,  quo  descendam. 

deaoSnaio,  5nis,/.  fdescendo],  a  deeeending: 
Tiberina,  the  sail  down  the  2V>er, 

deaoanaua^  lis,  m.  [descendo],  a  descent,  way 
down:  quft  illi  descensus  erat,  S. :  facilis  descen- 
sus Ayerno,  Y. :  difficilis  et  artae  viae,  L. 

de-acnaoo,  in,  Itus,  ere,  to  withdraw,  leave^ 
revolt  from,  desert,  go  over:  ab  Afranio,  Cs. :  a 
populo:  quibns  invitis  descitum  ad  Samnites 
erat,  L. :  aperte,  L.  •^  I  n  g  e  n.,  to  depart,  deviate, 
withdraw,  faU  off,  be  unfaithful:  a  se  ipse:  cur 
Zeno  ab  hac  antiquft  institutione  desciyerit :  a  Qa> 
turft,  N. :  a  yitft,  kill  onesdf 

da-aoribo,  Ipsf,  Iptus,  ere  ( often  confounded 
with  discribo ),  to  copy  off,  transcribe,  write  cut, 
write  down :  a  te  librum  (i.  e.  a  tuo  exemplo) :  de- 
scriptam  legem  adferunt,  the  draft:  in  foliis  car- 
mina,  Y. :  in  cortioe  Carmina,  carve,  Y. :  ius  ab 
antiquft  gente,  copy,  adopt,  L. — To  sketch,  describe^ 
draw,  d^ct,  r^irisent:  formas  in  harenft:  caeli 
meatOs  i-adio,  v . — F  i  g.,  to  represent,  ddineate,  de- 
scribe:  res  yerbis  describenda:  dignus  describi, 
qnod  mains  ao  fur,  etc.,  H. :  yolnera  Parthi,  H. : 
cum  pluvius  describitur  arena,  H. :  facta  yersibusi, 
N.:  YotivS  descripta  tabella  Yita  senis,  H. — To 
define,  prescribe,  fix,  assiffn:  iurafinium:  rationem 
totius  t>elli :  classls  ex  ceusu,  L. :  vices  (poetae), 
H. :  in  quattuor  urbanas  tribils  libertinos,  L. :  in 
duodecim  mensis  annum,  L. :  vecturas  f rumenti 
finitimis  civitatibus,  Cs. :  suum  cuiqne  munus. 

daacxipta,  adv,  [  descriptus  ],  tn  an  orderly 
manner:  digerere. 


Digitized  by  V^OOQIC 


d6>OriptiO 


m 


.  otrifl  (often  oonfaanded  with  di- 
Kriptio),^.  [deaeribol,  a  marking  oirf,  ddintation^ 
oopy,  tranmertjot^  draft:  eaeli,  etrentf :  Ubulanim : 
ilqd  d€scriptioiiibas  ezplieare. — Fig., gryraMU" 
te^ion,  deiinettiifm,  deaetydum:  aedilloandi, /»2ast ; 
ferroram:  regionom,  lopot^rrapA^.*  nomlnis,  d^ni- 
fton.  —  ji  proper  digpoiition^  wdtr^  arrtmgemmt : 
rin  descriptiooU  atque  ordinis  (in  oratione):  oen- 
tarianim  dASfliumqae,  L. :  temporum.  —  In  the 
sense  tUUrUnUion,  divisionj  the  proper  form  is  dU 
scriptio. 

d.eac]ipta%  adj.  with  eomp.  [P.  of  describe], 
pTMseljf  ordered,  properly  arranged:  materies 
orationis:  ordo  verborum:  Datura  nihil  est  de- 
scriptiua. 

de-sec6h  cul,  ctus,  ftre,  to  cut  off,  cut  away: 
aaris,  Gs. :  cervice  desectS,  L :  particulam  un- 
dique,  H. :  hordeuro,  Cs. :  desecta  cum  stramento 
^ef^es^  H :  Desectum  gramen,  0.  — F  i  g.,  to  pnme 
off^  rrjtet:  illud  (prooemium). 

de-oero^  rul,  rtus,  ere,  to  l&aa^fwnahe^  aban. 
dofL,  deteri,  give  up  :  exercitum,  Cs. :  castra,  L. :  ca- 
stelUs  desertis,  Ob.  :  f  ratrem,  V. :  thalamoe  pactos, 
V. :  Mensa  deserit  toros,  w  removed  from^  0. : 
RAro  scelesiiiin  Deseruit  poena, /ai^  to  follow  tip, 
li. :  qui  noti  desenieram,  revolted^  N.  —  Fig.,  to 
leave,  tleaert,  abandon^  foraahe^  leave  in  the  lureh: 
hoc  timet,  Xe  deseras  se,  T. :  me  in  his  malis,  T. : 
noQ  deserit  sese,  armat  familiam,  etc.,  Os. :  suum 
itis:  desertanim  rerum  patrocinium  soscipere: 
qoae  faciebam,  ea  ut  deseram,  the  coune  of  eon- 
dmet,  S.:  inceptum,  Y. :  vitae  reliquum:  yiam 
rirtatis,  H. :  deseror  coniuge,  0. :  desertus  suis, 
Ta.  —  E  8  p.,  in  Uw :  vadimonium  mihi,  to  forfeit 
kis  reeoguiganee:  vadimonia  deserere  qnam  iUuro 
exercitum  malaenint — Of  things,  to /ai/,/orsiiike: 
tempos  quAin  res  matorius  me  deseret,  8. :  donee 
te  deseret  aetas,  H. :  nisi  me  lucerna  deseret: 
foenndia  deseret  hone,  H. :  deserts  (natura)  dese- 
ret ignis,  Ui  die,  0. :  leo  desertus  viribus,  rh. :  a 
fortuDi  deseri,  Cs. :  a  tribuniciS  voce. 

desertor,  Oris,  m.  [desero],  one  whoforaakee,  a 
demi^:  amioonim:  communis  utilitatis  ant  salu- 
tid.  — In  war,  a  runaway,  deaerter^  Cs.,  L.,  Ta.  — 
Poet.:  Amoris,  0. :  Asiae,  V. 

desertuflk  a^.  with  eomp,  and  tup,  [P.  of  de- 
sero], deeertfd,  daert^  tolitary^  lonely,  waste:  anei- 
portu9,  T. :  anus,  T. :  planities  penuria  aquae,  S. : 
loea,  Cs.:  urbes:  via:  portOs,  V. :  vetustas,  long 
(fifatt^H.:  reditus  desertior:  nihil  desertius:  orae 
desertlssimae :  solitudo. — Plur,  n.  as  tubst.,  desert 
plaees,  deserts,  wastes:  Libyae  deserta,  V. :  fera- 
rara,  the  lonely  haunts,  Y. 

de-aervid^  — ,  — i  Ire,  to  serve  sealously,  be  de- 
voted, be  mibjed,  be  of  service:  cnivis  desenriant: 
Tobis  operi  deservire :  si  oiBcis,  si  operae,  si  vigi- 
liae  deserviunt  amicis :  divinis  rebus. 


(daaes),  idis,  a^,  [de+SED-],  inadiive,  indolent, 
idle:  sedemus  desides  domi  mulierum  ritu,  L. : 
longi  pace  desides,  Ta.  —  Fis.:  nee  rem  Boma- 
nam  tarn  desidem  umquam  fuisse,  L. 

deflideo^  sddl,  — ,  fire  [de+sedeo],  to  sit  long, 
sit  idle,  remain  inactive:  totum  diem,  T. :  aquila 
ramis,  Ph. 

dettderabUifl,  e,  a<y,  [desidero],  wanted,  de- 
sirable:  niiiildesiderabileconcupisount:  suisvitiis 
desiderabilem  efflcere  avum,  i.  e.  missed,  L. :  prin- 
cep?,  Ta. 

deiideratid^  dnis,/.  [desidero],  a  desiring, 
longing,  missing:  (voluptatum)  dub. 

deaidttratoa,  P.  of  desidero. 

dettderium,  l,  n,  [  cf.  desidero  ],  a  longing, 
ardent  desire,  wish,  want,  grief,  regret :  Athenarom, 
T. :  ttrbi8,Aom€>fdhu!M.<  ooniunctissimi  yiri :  tarn 
cart  capitis,  H.:  pectora  din  tenet  desiderium, 
Enn.  ap.  C. :  Ita  magno  desiderio  f ult  ei  filius,  T. : 
Desideri  pocula,  love-potions,  H. :  desideria  imperi- 
tonim  comroovere :  lidelia,  IT. — Want,  need,  neees- 
sity:  cibi  naturale,  L.:  hae  maniis  suffecero  desi- 
derio meo,  Cu. — A  request,  petition:  desideria 
militum  ad  Gaesarem  ferenda,  Ta.  —  F  i  g.,  of  a 
person,  a  desire,  longing:  Nunc  desiderium,  cara- 
que  non  levis,  H. :  valete,  mea  desideria. 

dettderob  §▼!,  Stns,  ire  [cf.  considero],  to  long 
for,  ask,  demand,  call  for,  msh  for,  desire,  require, 
expeet:  me,  T.:  tribuni  imperium,  Cs.:  ea  (bene- 
floia),  8. :  quod  satis  est,  H. :  ullam  rem  ad  se 
inportari,  Cs.:  alqd  ex  vobis  audire:  ab  milite 
modestiam,  Cs.:  desiderando  penddre  animis :  nul- 
1am  aliam  meroedem  laborum :  Oapitolium  sic  or- 
nare  ut  templi  dignitas  desiderat — To  miss,  ladt^ 
feel  the  want  of:  alqm,  T. :  quid  a  peritioribns 
rei  roilitaris  desiderari  videbatur,  Cs.:  alqd  in 
oratione:  Sextilem  totnm  mendax  desideror,  am 
waited  for,  U. :  viiis  adulesoentis. — To  lose:  at 
(exercitus)  ne  unum  quidem  militem  desiderarit: 
in  eo  proelio  CC  milites,  Cs. — Pass.,  to  be  missing, 
be  lost,  be  wanting:  ut  nulk  navis  desideraretur, 
Cs. :  perpaucis  desideratis  quin  ouncti  caperentur, 
almost  every  one,  Cs. :  neque  quicquam  ex  fauo 
desideratum  est. 

desidia,  ae,  /.  [deses],  a  sitting  idle,  idleness, 
inactivity,  sloth:  ab  industrift  ad  desidiam  avo- 
cari :  pro  labore  deeidia,  8. :  Utrocinia  desidiae 
minuendae  causft  fieri,  Cs. :  improba  Siren,  H. : 
invisa  prime  desidia  postremo  amatur,  Ta. :  (to- 
bis  sunt)  desidiae  cordi,  Y. 

desididana,  a^'.  with  sup,  [desidlal,  slothful, 
indolent,  lazy,  idle:  Qui  nolet  fieri  oesidiostts, 
amet,  0. — Causing  idleness,  making  lasy:  inlece- 
brae  cupiditatum :  desidiosissimum  otium. 

de-aido,  sidl,  —,  ere.— Of  places,  to  aink,  set- 
tle down,  fall:  ut  multis  locis  ^0rr^4^^i?nt: 

Digitized  by 


983 


ad  Manls  imoa,  V. — ^Fig.,  to  deUrioraU:  dasiden- 
tea  morea,  L. 

dengnfttio,  ftoia,  /.  [deaigno],  a  marking  out, 
apedficaiion  (cf.  disaignatio) :  peraonaram  et  tern- 
porum. — A  demgnaiion  to  office:  annua,  of  eon- 
t«/!t»Ta. 

design&tor,  see  diasignator. 

Maignfttaa,  P,  of  deaigno. 

dS-aigno,  avi,  jltua,  ftre,  to  mark  out,  point  out, 
trace,  designate,  define  (often  confounded  with  dis- 
aigno) :  urbem  aratro,  V. :  moenia  fosaft,  V. :  tem- 
plo  loviB  finis,  L. :  cireo  designatus  locus  est,  L. : 
Europen,  depicts  ( in  a  web ),  0.  —  F  i  g.,  to  point 
out,  mark,  denote,  designate,  describe,  represent, 
brand:  haec  verbis  deaignata :  liac  oratione  Dum- 
norigem  deaignari,  Cs. :  oculia  ad  caedem  unum- 
quemque  nostrum:  quern  (mnndum)  deum. — To 
appoint,  choose,  elect  (to  office) :  consul  ea  deaig- 
natus :  comitiia  deaiffnatus  aedilia :  sperans  ai  de- 
aignatus  foret,  etc.,  S. — P.perf.,  elect,  chosen  (to 
an  office):  consul:  tiibnni  plebis :  xvir:  praetor.-— 
Of  a  child  unborn :  designatus  civis ;  see  dissigno. 

desiliOi  ilul,  ultus.  Ire  [de+  salio],  to  leap  down, 
dismount :  de  navibus,  Ca. :  de  raeda :  ex  equis, 
Gs. :  ab  equo,  V.:  ourru  ab  alto,  0.:  bliugis,  V.: 
aitis  turribus,  H. :  in  mediae  undaa,  O. :  ad  pedes, 
to  dismount,  Os. :  deailite  commiiitones,  jump  onfer- 
board,  Gs. :  Besiluit,  dismounted,  0. — P  o  e  t. :  unde 
loquaces  Lymphae  dealliunt,  H. :  aetheriA  domo 
(of  lightning),  Pr. — ^Fig.,  to  Imp  headlong,  venture 
Medlessly :  in  artum,  H. 

dMino,  aiT  (rare ;  d^stitl  is  used  instead),  ai- 
tns,  ere,  to  leave  off,  give  over,  cease,  desist,  forbear : 
laoessere,  T. :  de  compositione  loqui,  Cs. :  f urere : 
indicia  aevera  Romae  fieri  desierunt:  ut  auctor 
Besinat  inquiri,  0.:  artem,  ^'w  up:  yersfis,  V. : 
plora,  sag  no  more,  V. :  dominam,  abandoti,  0. : 
Teterea  orationea  a  plerisque  legi  sunt  desitae: 
contra  eos  desitum  est  disputari :  tunc  bene  de- 
slnitur,  0. — To  cease,  etop,  end,  dose,  make  an  end, 
have  done:  deinde  desinet  (sollcitudo),  T. :  liben- 
ter  desino:  beliura  sumt  facile,  aegerrume  desi- 
nere,  S. :  quo  (puero)  ferrea  primum  Besinet  gens, 
at  whose  birth,  V. :  desierant  imbres,  O. :  ut  Besi- 
nat in  piscem  mulier,  end  in,  H. :  desine  quaeso 
communibus  locis :  querelarum,  H. :  A  te  princi- 
pium,  tibi  desinet  (carmen),  V.— Of  speech :  de- 
sinendi  modus :  Vix  bene  desierat,  0. :  Ah  desine, 
cease,  T. :  Besine,  iam  conclaroatumst,  T. :  ilia, 
quae  similiter  desinunt,  etc.,  like  endings. 

dMlplena,  entis,  adj.  [P.  of  desipio], /oo^u^ 
sUlg:  adrogentia:  ita  desipiens,  qui,  etc 

dealpio,  — ,  — ,  ere  [de+sapio],  to  be  void  of 
understanding,  be  siUg,  act  fooling :  licet  me  de- 
sipere  dicatis :  si  non  desipit  augur,  H. :  Bulce  est 
desipere  in  loco,  to  trifie^  H. 


da-ateto,  atiti,  atitua,  ere,  fo  Imo#  o^  MOM,  ^ 
c/veTy  desist  from:  de  quft  (patitione)  ne  aliqnid 
iurarea  deatitiati :  de  petiftione,  L. :  a  defensione, 
Ga. :  ab  oppugnatiooe,  S. :  litibua,  T. :  hoc  conato, 
Gs.:  auaoeptft  eansA:  inoepto,  L.:  ter  in  primo 
destitit  ore  aonus,  stuck  in  my  throat,  O. :  pognae, 
v. :  hoc  peroontarier,  T. :  oonari  ac  velle :  peco. 
niam  poUioeri,  Gs. :  sub  occaaum  soils  destiterant 
(i.  e.  interficereX  Gs. :  non  deaistam,  give  up  my 
purpose,  H. 

deflitna,  P.  of  desina 

de-8olo,  ftvl,  &tus,  &re,  to  leavs  alone,  forsake, 
abandon,  desert :  agros,  V. :  desolatae  terrae,  O. : 
desolatus  servilibua  ministeriis,  deprived  of  Ta« 

despeoto^  — ,  — ^  ftre,  intens,  [despicioj,  to  look 
down  upon :  terras,  Y.,  0. :  Palantis  homines  pro- 
cul,  0. — To  overlook,  command:  quos  despectant 
moenia,  V. — To  despise:  liberos,  Ta. 

1.  deapeotuft,  adj,  with  sup,  [P.  of  deapido], 
contemptible,  scorned :  maxime  natura  eiua,Ta.: 
despectissima  para  servientium,  Ta. 

2.  despaotns,  As,  m.  [despicio],  a  looking 
down  upon,  view,  prospect :  ex  oppido  in  campum, 
Gs. :  ex  omnibus  partibus  deapectits  habere, 
points  of  view,  Ga.— ./In  object  of  contempt:  nt 
(rea  R.)  Treyeria  despeotui  sit,  Ta. 

desperanter,  adv,  [despero],  hopelessly,  de- 
spairingly: loqui  seoum. 

deaperatlo,  5nis,/.  [despero],  hopdessness,  de- 
spair :  summa,  Os. :  ad  desperationem  adducti, 
N. :  a  desperatione  iram  accendit,  L. :  desperatio- 
nes  eorum,  qui,  etc.:  vitae:  nimis  celer  rerum, 
L. :  magna  pacis,  Gs. 

deaparfttna,  atfi.  with  eon^.  and  sup.  fP.  of 
deapero],  given  up,  despaired  of,  irremediable,  des- 
perate :  res  p. :  desperatas  pecunias  exigere : 
fuga. — ^Proy. :  desperatia  adhibere  medicinam: 
haec  nunc  multo  deaperatiora :  deaperatiasimum 
perf ugium.  —  Without  hcpe,  desperate :  homines, 
Gs. :  senes. 

de-apero,  ftvl,  fttus.  Are,  to  be  hopeless,  have  no 
hope,  d/upair  of,  give  up  .*  de  se :  de  pugnA,  Cs. : 
de  toto  ordine :  de  aumraa  rerum,  L. :  honores : 
rem  p. :  vitam :  yoluntariam  deditionem,  L. :  sire 
restituimur,  sive  desperamur:  Nil  desperandum 
Teucro  duce,  H. :  desperatis  nostris  rebus,  Ga. : 
desperatus  ab  omnibus:  non  despero  fore  ali- 
quern  aliquando,  qui,  etc. :  quae  Besperat  tractata 
nitescere  posse,  H. :  diffideiis  et  desperans  rebus 
tuis:  suis  fortunis,  Ga.:  saluti:  sive  habes  ali- 
quam  spem  de  re  p.  sive  desperas :  hostibus  eoque 
desperantibus,  quia,  etc.,  Ta. 

deaplQatid,  dnis,/.  [1  despicatus],Mm/enip^— 
Only  plur.,  sentiments  of  contempt. 

1.  dHplcata^  orf^^^jri.^^  [de+SPEC], 


dented:  nos   nostramqne   adule- 

abent  despieatam,  T.  —  Contemptible, 

despicatiBsiroiis  homo. 

2.  (dei^iloatiia»  lis),  m.  [de+SPEC-],  am- 

terr^ — Onl j  dot. :  despioatui  dnci,  to  be  despUed, 

desplclens,  entis,  adj.  [P.  of  despicio],  con- 

temptuout:  tarn  aui,  of  to  little  edf -esteem. 

desplcleiidiifli  a^.  [P.  of  despicio],  contempt- 

despicientia,  ae,  /.  [despiciens],  a  detpUing, 
contempt:  rerum  humanaruro :  animi. 

deaplcid,  eil,  ectus,  ere  [de+specio],  to  look 
down  ypon:  de  vertioe  moQtia  in  Tallls,  0. :  colles, 
qaA  despici  poterat,  in  the  range  of  view,  Gs. — 
With  ace.  (Bome  read  dispido  in  these  passages) : 
gentis  et  urbis :  aethere  summo  mare,  V. :  omne 
nemus,  O. — ^Fig.,  to  be  inattentive,  be  off  guard: 
simnl  atque  ille  despexerit. — With  ace.,  to  look 
down  vpon,  despise,  disdain:  omnis:  a  populo  R. 
dcsptci :  divitias :  ignobilitatem  lugurthae,  S. : 
despecta  paucitate  impetum  faciunt,  Ce. :  neque 
nilum  laborem  despiciens,  refusing,  Cs. :  Despec- 
tos  tibi  sum,  V. :  homines  despecti :  huic  despecto 
salati  fait,  N. — 7h  disparage,  express  contempt  for: 
Gaesaris  copias,  Gs. 

de-spoliOb  &VI,  fttus,  are,  to  rob,  plunder,  de- 
ipoit:  se  armis,  Gs.:  ut  cum  Siculis  despoliaretur: 
despoliari  triumpho,  L. 

de-flponded,  spondl,  sponsus,  ere,  to  promise 
to  give,  promise,  jJedge :  librum  alicut:  Komanis 
imperiam  Orientts,  L. — To  promise  in  marriage, 
beiroth,  engage :  ei  filiam  siiam :  rirgo  despoosa 
nni  ex  Curiatiis,  L. :  tibi  lanthen,  O. :  Desponsam 
eise  dicito,  call  it  an  engagement,  T. :  intus  de- 
tpondebitur,  T. — ^Fig.,  to  betroth:  spes  rei  p.  de- 
tpondetur  anno  consuIatOs  tui,  i.  e.  is  linked  with, 
— To  give  up,  yield,  lose:  animos,  be  despondent,  h. 

de-spunS,  — ,  — ,  are,  to  skim  off,  skim :  foliis 
nndam  aSnl,  V. 

de-spno,  — ,  — ,  ere,  to  spit  oiU,  spit  upon :  ubi 
despui  religio  est,  L. :  in  mollcs  sibi  sinCLs,  Tb. — 
7b  rejeet,  abhor  :  preces,  Ct 

de-atillo  or  di-«tillo,  — ,  — »  ftre,  to  drip, 
trickle  down  :  destiilat  ab  inguine  virus,  V. :  Illius 
puro  destillent  tempora  Nardo,  Tb. 

destination  onis, /*.  [destino],  an  assignment: 
partium,  L. — A  resowe,  determination :  baud  du- 
taa,  Ttu:  destinationis  oertus,  resolute,  Ta. 

destinatam,  I,  n.  [destinatos],  a  mark,  target, 
Ll,  Gu. — ^F  i  %.,  a  plan,  purpose:  copias  ad  destina- 
tnm  edaut,  L. :  tuis  destinatis  adversari,  Ta. :  de- 
stinata  dare,  the  dispositions  (of  a  wiil),  Ph. 

deatlnatna,  adj.  [P.  of  destino], /»»/,  deter- 
mined,  destined,  inemtdude :  sententiae :  hora  mortis : 
Orci  finis,  H. :  destinatos  obdura,  resohttdy,  Gt. 


8  desQdo 

deatln5,  kv\,  fttos,  ftre  [STA-],  to  make  fast, 
make  firm,  bind, fix,  stay:  antemnaa  ad  males, 
Gs. :  rates  ancoris,  Gb. — F  i  g.,  to  ^  in  mind,  de- 
termine, resolve,  design,  assign,  devote,  appoint,  op. 
propriate:  eum  ducem,^  their  minds  on  him  as, 
etc.,  L. :  quae  agere  destinarerat,  Gs. :  morte  sol* 
vinci,  L.:  thalamis  removere  pudorem,  0.:  operi 
destinat,  detailed,  Gs.:  qui  locus  non  erat  alicui 
destinatus  ? :  roe  arae,  Y. :  eorum  alteri  diem  ne- 
cis :  tempore  locoque  ad  oertamen  destinato,  L. : 
si  destinatum  in  aniroo  est,  L. :  sibi  destinatum  in 
animo  esse,  sommittere,  etc.,  he  has  determined,  L. 
— 7b  aeleet,mean  to  choose:  omnium  consensu  de- 
stinari,  L.:  quod  tibi  destinaras  trapezepiiornm, 
meajtt  to  buy.  —  7b  appoint,  fix  upon,  designate: 
imperio  Numam,  O. :  regnum  sibi  Hispaniae,  L. : 
provinctam  Agrioolae,  Ta. :  marito  uxorem,  H. : 
se  coUegam  oonsulatui,  Ta. :  destinari  imperio, 
Ta.:  alqm  eonsulem,  L. —  7b ^  upon,  aim  at: 
alquem  locum  oris,  L. 

destiti,  jD^.  of  desisto. 

destituo,  uX,  atus,  ere  [de +statuo],  to  set  down, 
set  forth,  put  away,  brvig  forward,  leave  alone: 
alios  in  convivio  (in  mockery) :  ante  tribunal  re- 
gis destitutus,  L. :  ante  pedes  destitutum  causam 
dicere,  L. — 7b  leave,  abandon,  forsake^  fail :  cum 
alveum  aqua  destituisset^  L. :  ut  quemque  dcsti- 
tueret  vadum,  lost  his  footing,  L. — ^F  i  g.,  to  for- 
sake, abandon,  desert,  betray  :  ab  Oppianico  desti- 
tutus :  f unditores  incrmis,  Gs. :  eundem  in  septem- 
viratu :  defensores,  L.:  alicuius  consiliis  destitutus : 
morando  spem,  L. :  destituti  ab  oroui  8pe,  L. :  si 
destituat  spes,  alia  praesidia  molitur,  L.:  deos 
Mercede  pactA,  i.  e.  defraud  of  t/ieir  stipulated  re- 
ward, H. 

deatitntidi  onis,  /.  [destituo],  an  abandon- 
ment^ desertion,  disappointment :  destitutione  iratL 

destltutna,  P.  of  destituo. 

destxictus,  adj.  [P.  of  destringo],  severe,  rigid. 
— Only  eomp. :  destrictior  accusator,  Ta. 

de-Btxlngo,  in  XT,  ictus,  ere,  to  strip  off:  tunica 
ab  umeris  destricta  est.  Ph. — 7b  unsheathe,  draw  : 
gladios  in  rem  p. :  gladiis  destrictis  impetum  fa- 
cere,  Gs. :  ensem,  H. :  in  se  destrictis  securis,  bran- 
dished, L.  —  7b  touch  gently,  graze,  skim,  skirt 
(poet):  Aequora  alls,  0.:  corpus,  0. — Fig.,  to 
criticise,  censure,  satirise :  mordaci  carmine  quem- 
quam,  0. :  alios  oontumelia.  Ph. 

de-stmo,  dxl,  actus,  ere,  to  tear  down,  rase, 
demolisli :  navem :  moenia,  Y. — F  i  g.,  to  destroy, 
ruin,  weaken:  id(hisXL.:  senem,0.:  ho8tem,Ta. 

de-snbito  or  M  snbito,  adv.,  on  a  sudden, 
suddenly:  bolus  ereptus  e  faucibu8,T. :  funus  or- 
natum. 

de^Qdd^  — ,  — ,  ftre,  to  sweat,  make  great  eaer* 
tion:  in  his  (sc.  exercitationibus  ingen^[^ 


detnieliMtiu 


d84 


detaskabllls 


dMae&otaB,  wfi'  [  desuetua  +  f Actos  ],  es- 
tranffed:  muUitudo  a  ooationibus. 

dasuetudo,  nis,/.  [desuetus],  dimue,  want  of 
pracHee:  armorum,  L.:  desuetutliDe  tardi,  0. 

d6-8netnfl,  adj.^  dintsed,  laid  aside,  unfamiliar, 
cvi  of  iMe,  obsolete :  arma  diu,  V :  res,  L. :  desueta 
sidera  cerno,  0. :  verba,  0. — Out  of  practice,  unae- 
customed,  unused:  triiimphia  Agmina,  Y. :  corda 
(amori),  v. :  Samnis  clamorem  pati,  L. 

desultor,  oris,  m.  [de+2  SAL-],  a  vaulter, 
eircus-rider:  desultorum  in  modum,  L.  —  Fig.: 
amoris,  i.  c.  inconstant,  0. 

deBultdxios,  adj,  [desultorl,  of  a  vaulter: 
quasi  desultorius,  like  a  circits-rider's  horse, 

de-Biun.  f uT,  esse  (in  poetry  dee-  is  one  svU. ; 
perf,  defuerunt,  trtsyl.,  O. ;  fui,  inf,  dSfutQrum 
esse  or  defore),  to  he  awajf,  be  absent^  fail,  be 
wanting,  be  missing:  quasi  desit  locus,  T. :  Non 
ratio,  yerum  argeutum  deerat,  T. :  si  forte  desit 
pecunia:  conlectis  omnibus  una  Defuit,  V.:  Qui 
lacriment  desuiit,  0. :  omnia  deerant,  quae  usui 
erant,  Gs. :  cui  omnia  ad  usum  defuissent,  Cs. : 
nihil  tibi  a  me  defuit,  toas  vithKeld:  in  qua  (causa) 
oratio  deesse  nemiiii  possit:  Verba  animo  desunt, 
O. :  quantum  sentendae  deesset  animi,  Cs. :  Ncu 
desint  epulis  rosae,  H. :  hoc  ad  fortunam  Caesari 
defuit,  Gs. :  id  rebus  defuit  unum,  i.  e.  to  complete 
our  misery,  Y. :  nee  defuit  audentia  Druso,  Ta. : 
Deest  iam  terra  f  ugae,  to  fly  to,  Y. :  ut  neque  in 
Antonio  deesset  hie  ornatus  orationis :  quas  sibi 
res,  quo  minus  in  foro  diceret,  defuisse :  ne  tibi 
desit?  lest  you  come  to  wantf  H. ;  cf.  quod  non 
desit  habere,  i.  e.  enough,  H. —  To  fail,  be  wanting^ 
abandon,  desert,  neglect :  nee  rei  p.  nee  araicis :  ne 
tibi  desis,  betray  yourself:  dignitati  suae :  senatu 
reique  p.,  Gs. :  Timotheo  de  famft  dimicanti,  N. : 
hulc  rei,  Gs. :  operae,  H. :  ne  tcmpori  deesset,  lose 
the  opportunity,  L. :  occasioni  teroporis,  Cs. :  nos 
consules  desumus,  are  in  fault. 

dMumo,  Umpsl,  — ,  ere,  to  take,  choose,  seleet : 
tibi  hostis,  L. :  sibi  vacuas  Athenas,  H. — To  as- 
sume, undertake:  sibi  consules  adservandos,  L. 

de-Buper,  adv. — Of  motion, /rom  above,  from 
overhead:  (alqm)  yolnerare,  Gs. :  nemus  imroiuet, 
Y. — Of  rest,  above  (poet) :  imposuere  togas,  0. 

de-snrgo,  — ,  — ,  ere,  to  rise:  cenA,  H. 

de-teg5,  exT,  ectus,  ere,  to  uneover,  expose,  lay 
bare,  unroof:  aedem,  L. :  Caci  detecta  regia,  Y. : 
iuga  montium  detezerat  nebula,  L. :  caput  puer 
deteetus,  wUh  bare  head,  Y. :  ossa,  0. :  detecta 
corpora :  arcana  prof  ana  manu,  0. — ^F  i  g.,  to  dis- 
cover, disclose,  reveal,  betray,  detect :  cladem,  L. : 
culpam,  0. :  detecta  omnium  mens,  Ta. :  alqm, 
Cu. :  forraidine  detegi,  to  be  betrayed,  Ta. 

de-tendo^  — ,  sus,  ere,  to  unstretch:  taberoa- 
culis  detensis,  struck,  Gs. :  tabernacula,  L. 


detantna,  P.  of  detioeo. 

de-torgao  (piur.  once  detergunt,  L. ),  si,  bus, 
ere,  to  wipe  off,  wipe  away:  lacrimas  pollice,  O. : 
nubila  caelo,'i.  e.  to  eUar,  H. — To  wipe,  cleanse: 
volnera  mappft,  lu. :  cloacas,  L.  —  To  strip  off, 
break  off:  remos,  Gs. :  asseribus  pinnas,  L. — Fig., 
to  sweep  off,  get  (colloq.) :  prime  anno  LXXX. 

deterior,  ius,  a4j.  comp,  with  sup.  deterrimus 
[  de  ],  lower,  worse,  poorer,  meaner :  tempus,  less 
favorable :  status :  vectigalia  sibi  deteriora  face- 
re,  Gs. :  muraena  came,  H. :  aetas,  Y. :  quo  (pe- 
ditatu^  erat  deteriore,  i.  e.  in  which  he  was  weaker, 
K. :  video  raeliora,  I>etertora  sequor,  0. :  proles 
Auro  deterior,  0. :  in  deterius  mutare,  Ta. — JPtur. 
m,  as  sub^.,  the  degenerate,  H. — Hur.  n,  as  subst. : 
pronus  deterioribns  princeps,  Ta.  —  Sup. :  ilium 
esse  quam  deterrimum,  T. :  genus  rei  p.  ex  bono 
in  deterrumum  oonrersum :  color,  Y. :  aqua,  H. : 
homo  omnium  deterrimus :  patronus. 

detexinfl^  adv.  [deterlorl,  worse,  less:  scripta: 
interpretari,  unfavorably,  Ta. :  si  placeant  spe 
Deterius,  H. :  nilo  detenus,  nevertheless,  H. 

detarmlnatio,  5nis,  /  [determmo],  a  bound- 
ary, condasion:  mundi:  orationis. 

da-tanninob  Avi,  Atus,  are,  to  enclose,  bounds 
limit,  prescribe :  regiones  ab  oriente  ad  occaaam, 
L. —  To  fix,  settle,  determine:  spiritu,  non  arte, 
ends  (his  sentences) :  Omnia  doterminat  annus,  C. 
post. 

da-tar6.  trivl,  trltus,  ere,  to  rub  away,  wear 
away:  detritae  aequore  oonchae,  0. :  pedes  (via), 
Tb. :  a  catenA  coUum  detritum,  Ph.— Fig.,  to  les- 
sen, weaken,  impair:  laudes  Gaesaris  culpa  ingeni, 
H. :  Exiguis  (  rebus )  aliquid,  lu. — To  Jile  away, 
prune:  sibi  multa,  H. 

da-tarrad,  ul,  itus,  fire,  to  frighten  off,  deter, 
discourage, prevent,  hinder:  reliquos  magnitudine 
poenae,  Gs. :  testis  verbis :  pavidam  ense,  O. :  de- 
territis  tribanis,  L.:  in  deterrendft  liberalitate . 
adulescentis  a  dioendi  studio :  a  proposito,  Gs. :  ab 
pcrsequendo  hostis,  S. :  a  turpi  meretricia  amore, 
H. :  Stoiooe  de  sententift :  reges  proelio  deterren- 
tur,  8. :  Silvestrts  homines  Gaedibus,  H. :  hominem 
verbis,  ne  auctionetur ;  multitndinem,  ne  f rumen- 
tum  conferant,  Gs. :  Suessiones  quin  cum  his  con- 
sentirent,  Gs. :  sapientem  qno  minus  rei  p.  consu- 
lat :  eius  Ubidines  commeroorare  pudore  deterreor: 
agere  metu  deterrebar. — To  avert,  keep  off:  ut  vis 
a  censoribus  nuliius  auctoritate  deterreri  quiverit, 
L. :  nefas,  0. — To  repress,  control:  (iras)  neque 
Deterrct  ensis,  H. 

detarsos,  P.  of  detergea 

detastabllis,  e,  a^.  with  eomp,  [deteetor], 
execrable,  abotruHolUe,  dtteeUMe:  omen :  nihil  esse 
tam  detestabile  quam  voluptatem :  exemplum,  L.: 
detestabilior  immanitas.     .     r^r^^tr^ 

Digitized  by  VjOOQ  Ic 


285 


detiimaatiun 


deteotandnii^  €uff,  [P.  of  deftostor],  exeertAU: 
f irnos,  Ta. 

detestation  finis,  /.  [detestor],  the  invocation 
of  a  cyrm:  eft  detestatione  obstricti,  L. :  dire,  H. 
-^An  tmeriing  by  meriflee,  deprecation  :  soeleram. 

detestatna,  adj,  [P.  of  detestorj,  aecuned, 
haUfuL,  abomifyabU:  detestata  omnia  eius  modi  re- 
pudiianda  sunt :  bella  matribus  Detestuta,  H. 

de-testor,  fttos,  ftrl,  dSep.,  to  erne,  exeeratCj 
abominate:  (te)  tamquam  auspiciam  malum :  om- 
nibus predbos  Ambiorigem,  Cs.:  caput  euntis 
liostili  preoe,  0. :  cannen  detestandae  familiae 
oompositum,  for  an  imprecation  on  the  hovee,  L. : 
exitum  belli. — To  caUaown  upon^  denounce:  peri- 
cula  in  caput  eonim,  L. — To  averts  ward  off ^  depre- 
cate: a  roe  patriae  querimoniam :  memoriam  con- 
sulatas  tut  a  re  p. :  invidiam :  boc  omen. 

de-texd,  — ^  xtus,  ere,  to  weaue,  plait :  aliquid 
Timinibus,  V. :  fiscellam  vimine,  Tb. — ^F  i  g. :  de- 
texta  prope  retexantur,^nMA«dl 

detlneo^  tinul,  tentus,  9re  [de+teneo],  to  hold 
off,  keep  back,  detain^  cheek :  a  quo  inoepto  me 
ambttio  detinuerat,  S. :  me  detinuit  morbus,  T. : 
cirium  numeram  tam  bonis  rebus:  contionibus 
detinenda  plebs,  L. :  roe  bis  oris,  V. :  nisi  quid  te 
detinet,  if  you  have  time^  H. :  me  Oretft  oompede 
Hyrtale,  U. :  noTissimos  proelio,  Cs. :  amor  me 
Hartia  in  arrois  detinet,  V. :  in  eft  lesatione  de- 
tentus,  Ta. — ¥  I  g^  to  hinder,  prevent^  delay :  Gal- 
Ixae  vietoriam,  Cs. :  se  nonum  ad  diem,  to  prolong 
hie  Ufe.TfL.  —  Qlt  time,  to  lengthen, fill :  tempus, 
0.:  euntero  sermone  diem,  0.— 7b  keep,  occupy, 
engage,  buey:  in  alienis  negotiis  detineri:  Nos 
FkUas  deuoet,  O. 

de-tondeo^ — ,  tOnsus,  6re,  to  ehear  off,  cut 
off,  dip,  Aear:  criuls,  0.:  detonsae  frigore  fron- 
des,  i.  e.  etripped  off,  0. 

da-tono^  nl,  — ,  ire,  to  thunder  doten^  thunder : 
(Inppiter)  ubi  detonait,  0. — To  have  done  thunder- 
ing: nubem  belli,  dum  detooet  omnis,  Sustinet, 
akauet  He  rage,  V . 

detdiunifl,  P.  of  detondeo. 

de-torqueo^  si,  tus,  ere,  to  bend  aaiJe,  turn  off, 
turn  away,  tuntj  iSreet:  ponticnlum:  Ora  dextra 
eqoorum,  V. :  lumen  ab  illft,  0. :  volnus,  averted, 
V. :  alqd  in  dextram  partem :  ad  regem  curstls, 
y. :  oervioem  ad  oscula,  K.^-To  twiet,  diMtort,put 
cmto/ehape:  partes  corporis  deiortae. — Of  wonis: 
paroe  detorta,  H. — F  i  g.,  to  turn  aeide,  divert,  per- 
vert: animos  a  Tirtute:  quae  (voluntas  testium) 
nuUo  negotio  flecti  ao  detorqueri  potest :  te  alio 
pravum  (I  e.  ad  aliud  vitium),  H. — To  dialort,  mie- 
npreeent:  calnmniando  omnia  detorquendoque 
SQspecta  efficcre,  L. :  verba  prave  detorta,  Ta. 

detiaotatio,  detraotator,  see  dfttrecia-. 


detnu>tidk  Onis, /*.  [detrehol  a  taking  away, 
wreeting,  withdrawal,  removal:  (Praxitelia  capita) 
efficinntur  detraciione,  cutting  away:  alieni:  oibi, 
apurgittg, 

detraoto,  see  ddtrectd. 
detraotor,  oris,  m.  [de-^TRAG-],  a  dieparag^ 
er:  sui,  Ta. 

detractOB,  P.  of  detraho. 

de-traho,  traxi,  tractus,  ere,  to  draw  off,  take 
down,  pull  doum,  take  away,  remove,  withdraw, 
drag,  bring :  soccos  detrabunt  (servi),  T. :  detrac- 
tis  insignibus  imperetoris,  Cs. :  vestem :  pcUem, 
H. :  slquem  in  indicium :  ducem  ad  certaraen,  L. : 
de  digito  anulum,  T. :'  de  liis  (mulis)  stramenta, 
Cs. :  Hannibalem  ex  Italift,  L. :  vestem  tibi,  T. : 
anulos  liberis  snis :  illi  coronam,  H. :  me  mihi,  0. : 
tegumenta  scutis,  Cs. :  frenos  equis,  L. :  altft  ilice 
virgam,  0. — To  remove,  withdraw,  take  away,  de- 
prive,  etrip,  rob :  detmctis  cohortibns  duabus,  Cs. : 
eidem  Anneniam :  illi  Haerentem  capiti  coronam, 
H. :  animis  errorem,  0. :  ex  tertift  acic  singulas 
cohortis,  Cs. :  ut  (reroigum)  pars  ab  nostris  detm- 
heretur,  i.  e./rom  the  •hipe,  Cs. :  aliquid  ab  homine. 
— Fi  g.,  to  pull  down,  drag  down,  Itnoer :  conlegam 
de  caelo:  regum  roaiestatem  ab  summo  fastigto 
ad  medium,  L. — To  withhold,  divert:  tantum  tem- 
pus  ex  re  militari. — To  lower  in  estimation,  dispar- 
age, detract:  detrahendae  dignitatis  gratis :  de  se: 
de  absentibus  detrahendi  causa  dicitur :  de  ipso, 
qui  scripsit,  detrahi  nihil  volo :  quod  tibi  ille  de- 
trahit :  multum  ei  detraxit,  quod,  etc.,  N. 

detreotatio  (detraot-)»  Onis,/.  [detrecto],  a 
declining,  refuting:  militiae,  L. :  sine  detrectatio- 
ne,L. 

detraotator  (detract-),  dris,  m.  [detrecto],  a 
dimimaher,  disparager :  laudum  suarum,  L. 

detreoto  or  de-traot6^  avl,  fttus,  ftre,  to  de- 
dine,  refuse,  reject,  shirk:  militiam,  Cs. :  pericnla, 
Ta. :  certamen,  L. :  iuga,  V. :  vincla  pedum,  Tb. : 
alcuius  iussa,  Ta. :  num  consulto  detrectarent,  L. 
— ^F  i  g.,  to  lower  in  estimation,  depreciate,  dispar- 
age: bonos,  S.:  virtutes,  L. :  bene  facta  maligne, 
0. 

detximento8a%  adj.  [detrimentum],  hurtful, 
detrimental :  discedere  detrimentosum  esse,  Cs. 

detrimentom,  l,  n.  [de+l  T£R-],  that  winch 
is  worn  away:  ergsstuli  detrimenta  (of  men), 
wrecks  of  the  work -house,  Cu.  — VFear  and  tear, 
loss,  damage,  detriment:  exercitOs,  Cs.:  militum, 
Cs. :  cxistimationis,  N. :  de  te  fieri  detrimeiitl  nil 
potest,  T. :  detrimenta  communia :  Detrimenta 
ridet,  losses  (of  property),  U. :  adferre,  to  cause, 
Cs. :  magnis  inlatis  detrimentis,  Cs. :  accipere,  to 
suffer :  militum,  Cs. :  res  p.  detrimentum  fecit :  in 
bonum  vertere,  Cs. :  sine  inagno  rei  p.  detrimento: 
alia  facinora  praedae  nu^is  quam  detrlmBpio>fore, 


detiitiui  Z 

S. :  amlcitiam  populi  R.  sibi  non  detrimento  erne, 
Cs. :  quae  detrimento  nobis  esae  posaint — ^E  a  p., 
in  the  formula,  by  which  unlimited  power  was  in- 
trusted to  magistrates :  dent  operam  oonsules,  no 
quid  res  p.  detriment!  capiat,  Cs. :  ne  quid  detri- 
menti  res  p.  accipiat — Tke  lou  of  a  haUle^  defwt^ 
overcrow:  tot  detrimentis  acceptis,  Cs.:  parru- 
lum,  Cs. 

detritOB,  P.  of  detero. 

de-trudo,  si,  sus,  ere,  to  thrust  away^  thrutt 
dbion,  push  dovon^fnuh  off^  strip  off:  in  pistiinum : 
in  solidam  acumina  (  pedum )  terram,  0. :  caput 
sub  Tartara  teio,  V. :  sub  ioania  Tartara,  0. :  na- 
vis  scopulo,  v. :  scutis  tegumenta,  Cs. :  vi  tempe- 
statum  Cythnum  insuUm  detrusus,  driven^  Ta. — 
To  drive  aioay,  didodae^  dispossess :  Quinctius  de 
saltu  a  servis  vi  detruofitur :  alii  f urcis  detrudeban- 
tur,  L. :  finibus  hostem,  V. — F  i  g.,  to  drive^  hringy 
reduce:  me  de  mea  sententia:  ex  quanto  regno  ad 
quam  fortunam,  N. :  in  luctum  detrusus. — To  put 
off, postpone:  oomitia  in  mensem  Martium. 

de^txiuioo,  avi,  atus,  are,  to  lop,  cut  off:  arbo- 
res,  L. :  caputs  0.  —  To  muiHate,  maim,  behead: 
gladio  detruncate  corpora,  L. 

detru8n%  P.  of  detrudo. 

de-turbo,  avi,  atus,  are,  to  tJirust  dovm,  heat 
dovon,  expel,  overthrow,  tear  down,  hurl,  strike  down : 
ex  turribus  propugnantis,  Cs. :  ex  praesidiis  Mace- 
donas,  L. :  lapidibus  coniectis  deturbati,  dislodged, 
Cs. :  nitentis  per  ardua  hostis,  L. :  Treboninm  de 
tribunali,  Cs.:  aedificium:  In  mare  praectpitem 
puppi  ab  alta,  V. :  caput  orantis  terrae,  V. :  ate- 
tuam. — F  i  g. ,  to  dispossess,  drive  out,  deprive :  alqm 
de  sanitate:  de  fortunis  deturbandus :  possessione 
deturbatus. 

de-tknz,  flncis,  m.  [de+uncia],  eleven  twelfths: 
habet  Gillo  deunoem,  lu. :  heres  ex  deunoe. 

de-uro,  ussT,  ostus,  ere,  to  bum  up,  consume, 
destroy:  deusti  plutei  turrium,Cs. :  vicum,  L. — Of 
frost :  hiems  arbores  deusserat,  L. 

deuB,  I  (nom.  plur,  dl,  dil,  rarely  del ;  gen.  deO- 
rum  or  deum,  poet  also  divdm  or  divQm ;  dot,  dis, 
dils,  and  later  dels),  m.  [DI V-],  a  god,  deity :  deo- 
rum  inmortalium  numen:  consilio  deorum,  Cs. — 
In  ejaculations :  di !  T. :  dl  boni !  T. :  di  inmorta- 
les !  T. :  Pro  di  inmortales !  T. :  per  decs  inmor- 
talls!:  di  magni!  O. :  di  vostram  fidem!  T.:  pro 
deflm  fidem  I  T. :  Pro  deftm  atque  hominum  fidem ! 
T. :  pro  deClm  inmortalium !  T. — In  wishes,  greet- 
ings, and  asseverations :  di  bene  vortant,  T. :  uti- 
nam  ita  di  faxint,  T. :  quod  di  prohibeant,  T. : 
quod  di  omen  KyertBHiij  the  gods  forbid:  di  melius 
duint,  T. :  Di  meliora  piis,  Y. :  di  meliora  velint, 
0.:  di  meliora  I  god  forbid!:  di  melius,  0.:  Di 
tibi  omnia  optata  ofterant,  T. :  Ut  ilium  di  deae- 
que  perdant,  T. :  Di  tibi  male  fadant,  T. :  Ita  me 


6  deTMtloiiliim 

di  ament,  T.:  cum  dis  volentibas,  by  the  god^ 
help:  dis  voientibus,  S. :  si  dis  placet,  anH  pUam 
the  gods^  T. :  di  homlnesque,  i.e.aUthe  world  :  dis 
hominibusque  invitis,  in  tpite  of  everybody. — 7%e 
divine  power:  deum  ire  per  omnTs  Terras  (dicunt), 
v. :  Incaluit  deo,  0. — A  goddess  (poet) :  duceiite 
deo  (sc  Yenere),  Y. :  Audentis  deus  ipse  iuvat  (so. 
Fortuna),  0. — Of  persons,  a  god,  divine  being  :  te 
in  dicendo  semper  putavi  deum :  Plato  quasi  deus 
philosphorum :  deus  ille  magister,  Y. :  deos  quo- 
niam  propius  oontingis,  the  powers  that  be,  R. : 
deus  sum,  si  hoc  ita  est,  my  fortune  is  divine,  T. 

de-utor,  — y  Htl,  dg?.,  to  maltreat :  victo,  K. 

de-vasto,  — ,  atus,  ftre,  to  lay  waste,  devastate: 
fiuls,  L. :  Marsos,  L. :  agmina  ferro  devastata,  O. 

de-veho,  v3xl,  vSctus,  ere,  to  carry  down,  carry 
off,  convey,  take  away:  (carinas)  carris  iunctis 
milia  passuum  a  castris  XXII,  Cs. :  legionem 
equis,  Cs. :  maximos  oommeatfis  Tiberis  devexit, 
L. :  devecta  cremate  sarmenta,Y. :  aurum,  lu. : 
(triticum)  ad  marc,  L. — Pass.,  to  go  away,  go  down, 
descend:  ego  Yeliam  devectus:  arma  in  yillam 
devecta  Tiber! :  flumen,  quo  frugea  devehantur,  L. 

de-Tell6,  see  divello. 

de-velo,  — ,  — ^  are,  to  unveil^  uncover:  Ora 
sororis,  0. 

de-veneror,  atua,  arl,  dq^,,  to  reverence,  worship^ 
deos  preoe,  0. — To  avert  by  prayer:  somnia,  Tb. 

d6-V8ilio,  vSnl,  ventarus,  Ire,  to  come,  arrive, 
reach :  alquam  in  partem,  Cs. :  ad  eam  necesaario : 
in  victoris  manQs :  in  eum  locum,  L. :  in  Scythiam, 
0. :  quo,  H. — With  ace. ;  devenere  locos  ubi,  etc., 
Y. :  speluncam  eandem,  Y« — ^Fig.,  to  reach,  arrive, 
come:  tantum devenisse  ad  eum  mali,  T. :  ad  iuris 
studium. 

de-Tsrbero^  &vi,  — ,  are,  to  thrash,  cudgel 
soundly:  homines  usque  ad  necem,  T. 

de-veroor  (-iroraor),  atus,  irl,  dep.,  to  tarry, 
put  up,  lodge  as  a  guest :  Athenis  apud  eum : 
apud  Ninnios,  L. :  hac  in  dome  tarn  diu:  domi 
suae:  parum  laute. 

deverodflolixiii,  i,  n.  dim.  [  deversorium  ],  a 
small  lodging-place.  *^ 

devenSrlam  (d«¥or»>  divera-X  i,  n.  [de- 
versor],  an  tnn,  loaging-ltouse:  commorandi:  ho* 
spitale,  L. :  flagitionim  omnium :  nota,  H. 

deverttonlnm  (di▼6rt^  derort-X  T,  n.  [de- 
verto],  a  by-road,  Inhpath,  side-way :  quae  deverti- 
cula  quaesivisti  ? :  tfbi  ad  ipsum  veni  devorticu- 
lum,  T.  —  An  inn,  lodging-house,  tavern:  omnia 
loca  deverticuli  protraherentur,  L. :  nrbis  deverti- 
cula  pererrare,  low  haunts,  Ta. — F  i  g.,  a  deviation, 
digression:  deverticula  amoena  quaerere,  L. :  a 
deverticulo  repetetur  fabula,  lu.  —  A  refuge,  re- 
treat, lurking-place:  fraudis  eMn4^]:^ni. 

Digitized  by  ^ 


dmv^tto 


287 


dbVQVO 


de-rerto  or  diTOito,  tl,  -^-^  ere,  to  htm  oioay, 
tttm  tuide^  turn  in,  put  up,  betake  <madf,  go  to 
lodge:  Tia  devertiti  tmn  the  way,  L. :  ad  coponem : 
eius  dornum :  in  Tillam  Pompei. — ^Fig.,  to  digren: 
redeamus  illuc,  nnde  devertimua :  iude,  L. 

devertor  or  davortor,  sua,  0,  dep  [oollat 
form  of  deyerto],  to  turn  atoay,  turn  anok,  turn  m, 
P^  «p,yo  to  lodge:  itineris  causa:  locus  quo  de- 
Terterelur:  qua  nulla  Castaliam  molli  devertitur 
orttta  clWo,  V. :  apnd  alquos,  L. :  domum,  T. — 
fi^to  betake  oneedfy  reeorty  have  recourse :  meas 
adartea^O. 

devexofl,  adj,  [de^eho],  indiningj^  eloping^ 
ahdving^  eteep:  lucus  a  Palati  radice  In  novam 
Tiun :  mundua  in  Austros,  V. :  amnis,  V. :  haec 
declina  et  devexa,  Os. :  arra,  0. :  Orion,  1.  e.  tow- 
arde  hie  aOHng,  H. :  raeda,  on  itt  way  down,  lu. — 
Poet.:  flnit  devezo  pondere  cervix,  bent  under 
the  toad,  V. — ^F  i  g.,  mimed,  prone :  aetas  a  labor!- 
bus  ad  otium. 
deriotoflk  P.  of  deyinoow 
de-Tinolo,  nxl,  nctus,  ere,  to  bind  fast,  tie  up, 
fetter^  danip :  aliquem  fasciis:  opercults  plumbo 
devinctis,  L.  —  Fig.,  to  bind  faet,  unite  eloedy, 
oblige,  lag  under  obHgatioti:  (Italiam)  omnibus 
Tinclis  derinctam  tenere:  ab  isto  donis  devinciri : 
Hispania  beneficiis  deviucta,  Gs. :  snos  praemiis : 
le  com  aliquo  adfinicate :  Coniugio  liberal!  devino- 
toa,  T.  aetenio  deyinctus  amore,  V. — In  rhet., 
to  comprise^  condense:  verba  coroprehensione. 

de-vlDod^  vld,  ylctua,  ere,  to  conquer  con^tUte- 
Ig,  oeercome,  subdue :  Galiiani,  Os. :  CSftpuam :  Poe- 
noe  elaaae :  deTictI  regea,  H. :  deviotA  Asia,  V. : 
devicto  (mihi)  restart,  0.:  devicta  bella,  vie- 
torioudy  concluded,  V.  —  Fig.,  to  supersede,  over- 
power: a  quo  ipsius  victoriae  condicio  devicta 
est :  bonam  publicum  privat&  gratift  devictnm,  S. 
de-vinctafl|  atfj*  with  comp,  [P.  of  devincio], 
devoted,  strongly  attached:  studiis  a  pueritiA :  alcui 
me  devinctior,  H. 

devitfttlo,  onis,/.  [devito],  an  avoiding:  le- 
gionom. 

de-vitOi  Avlf  fttua,  ftre,  to  ovoid,  skun:  procel- 
1am  temporis :  Quae  (mala),  T. :  repulsam,  H. 

devini^  (uj;.  [de+via],  off  the  road,  out  of  the 
wag,  devious:  iter,  a  bf-wag:  oppidum:  calles, 
L:  rura,  O.  —  Retired,  sequeetered:  Anagnini: 
gens,  L. :  mihi  devio  libet,  etc.,  wanderii^  in  by- 
wags,  H. :  avis, \,e,ihs solitary  owl,  0.  —  Plur,  n. 
ts  subsL,  bg^ways,  Tb. — ^F  i  g.,  inconstant,  erroneotts, 
ineomistent,/ooli^:  quid  tarn  devium,  quam  ani- 
mus eius,  qui,  etc. :  in  consiliis. 

de-TOOO^  htU  &tu8,  ftre,  to  call  off,  call  away, 
recall:  earn  de  provincift :  ab  tamulo  auos,  L. :  ex 
praesidiis,  L. :  refixa  sidera  caelo,  H. :  lovem  ad 
auxiliam,  L. — ^F  i  g.,  to  call  off,  allure,  bring  down : 


philosophiam  e  caelo:  auas  fortunas  in  dubium, 
to  endanger,  Oa. 

de-TOlo,  — ,  fttflrufl,  ftre,  tojty  down:  Iris  per 
caelum,  V. :  sibl  de  caelo  devolatura  in  sinum  vic- 
toria, L. — ToHy  away:  turdus  devolet  illuo,  ubi, 
etc.,  H. — To  nasten  down,  hasten  away,Jty:  prao- 
cipites  pavore  in  forum,  h. :  ad  florentem  aliam 
(amicitiam). 

de-TOlTO,  volvf,  volQtus,  ere,  to  roll  down: 
saxa  in  musculum,  Cs. :  Aurataa  trabes,  V. :  toni- 
tnia  (i.  e.  balls  to  make  scenic  thunder^  Ph. :  cor- 
pora in  humum,  O. :  magnos  corpora  moutls,  O. : 
fusis  mollia  pensa,  i.  e.  to  spin  off,  Y. :  monte 
praecipiti  devdutus  torrens,  tumbling,  L. :  scalis 
devolvi,  Ca :  iumenta  cum  oneribus  devolveban- 
txiT,/ell  headlong,  L.  — Fig.,  to  roll  forth:  per 
audads  nova  dithjrambos  Verba,  H.:  ad  spem 
inanem  pacia  devoIuti,«iifii;.-  devolvere  retro  ad 
stirpem,  creqf>  back,  L. 

de-voro,  avi,  &tus,  ire,  to  swallow,  gulp  down, 
devornr,  consume:  id  quod  devoratur:  Pro  epulis 
auras,  0. — To  ewdllaw  up,  ingulf,  absorb :  devorer 
tellttris  hiatu,  0. :  vel  me  Gbarjfaldis  devoret,  0.— 
To  seiu  greedilg,  swallow  eagerly,  devour:  spe 
praedam:  spe  devoratum  lucrum. —  To  repress, 
suppress,  check:  laorimaa,  0.^-7b  conaume,  waste: 
pecuniam:  benefida  Gaesaris.^-Fig.,  to  swallow, 
bear  patiently,  endure :  hominum  ineptias:  mole- 
stiam. — To  accept  eagerly,  ei^oy:  illos  libros:  ver- 
bum  (voluptatia) :  eius  oratio  a  multitndine  devo- 
rabatur. 

deTonor,  deyorto^  see  dSver-. 

devoitiiim,  l  [deverto],  a  by -way:  devortia 
itinenim,  Ta.  (aL  div-). 

d•▼otic^  5ni8, /.  [devoveo],  a  vAf-vaerifiee, 
offering:  eius  devotionis  convictus:  vitae:  capi- 
tis.— A  cursing,  exeeraiion,  outlawry:  eius  devo- 
Uonis  memoria,  N. :  in  quibus  (pilis)  scripts,  N. — 
A  formula  of  execration,  Ta. 

deTOtna,  adJ,  [P,  of  devoveo],  bowed,  devoted, 
accursed:  arbos,  H.:  periuria,  Ot.  —  Devoted,  at- 
tached, faUhful :  tibi  cliens,  lu. — As  suibst.:  cum 
DO  devotis,  faithful  followers,  Cs.— F  i  g.,  givett, 
abandoned:  vino,  Ph. 

de-Torao,  v5vT,  vStus,  ere,  to  vow,  devote, 
offer,  saerijlee:  Harti  ea,  quae  bello  oeperint,  Gs. : 
Dianae  alqd  pulcherrimum :  gnatam  pro  mutft 
agnft,  H. :  se  ipsos  dis  pro  re  p. :  se  pro  patrift, 
L. :  se  aris,  V. :  auspicio  se :  devota  morti  pecto- 
ra,  H.  —  Fig.f  to  devote,  give  up,  attach:  vobis 
animam  banc,  V. :  suos  annos  soli  tibr,  0. :  se 
amicitiae  alicuius,  Gs. — To  mark  out,  destine,  ap- 
point, doom :  Annio  hostiam :  pesti  devota  f uturae 
Phoenissa,V. — To  curse,  execrate:  se,  N. :  natum 
suum,0.:  suas  artis,  O.— To  bewitch  (poet):  ali- 
quem traiectis  lania,  0.  .     r\r\n i  i> 

^  ^   Digitized  by  VjOOQLC 


daxteUa  ^ 

deztella,  ae,  /,  dim.  [  dextra  ],  a  Utile  ri^ht 
hand:  Q.  filius  Uhus  est  dextella. 

dexter,  tera,  terum,  and  tra,  tnim,  adf.  with 
comp.  dexterior  and  sup,  dextimus,  to  the  rtght,  on 
the  riffht  eide^  right  (opp.  IaevQ0,  sinister) :  manus : 
umeri,  Gs. :  latus,  H. :  hostium,  Gs. :  oomum,  T. : 
oornu,  Gs. :  acies,  L. :  dextris  adducor  litora  remis, 
rowing  to  the  right,  0. :  Quo  tantum  dexter  abis  ? 
90  far  to  the  rights  V. :  Lyncea  dexter  Occapat,  on 
the  right,  V. :  Dextera  Sigaei  ara  est  sacrata,  on 
the  right,  0. :  dexteriore  parte,  0. :  Neu  te  dexte- 
rior (rota^  decUnet,  0.:  apud  dextimos,  on  the  ex- 
treme right,  S.  —  Handy,  dexteroue,  tkilfkd,  oppor- 
tHHey  mitable:  Marias  soripti  dexter  in  omne 
fj^nus,  0. :  quTs  rebus  dexter  modus,  V. :  tempus, 
H. — Of  good  omen,  favoreibUt  propitious:  dexter 
stetit,  H. :  dexter  adi,  Y. :  tempus,  H. 

dextera  or  dextra,  ae,/.  [dexter,  so.  manns], 
the  right  hand:  Gedo  dextram,  T. :  eins  dextram, 
prendit,  Gs. :  per  dexteram  te  istam  oro :  dexterae, 
quae  fidei  testes  esse  solebant:  fidem  dextrft  dare, 
N. :  si  Pergama  dextrft  Befendi  possent,  i.  e.  by 
valor,  V. :  ut  suft  urbs  periret  dexterft,  L  e.  6y 
civil  war,  U. :  rubens,  H.  <--  The  right  side  :  bine 
ab  dextera  Venire,  T. :  erat  ab  dextrft  rapes  aspe- 
ra,  & :  dextra  sinistrft  omnibus  oocisis,  on  every 
side,  & :  dextrft  iaeyfique,  0. :  oonoede  ad  dex- 
teram, T.  — •  Tfie  hand:  omne  sacrum  rapiente 
dextra,  H. — F  i  g.,  a  pledge  of  friendship :  quae 
(Graecia)  tendit  dexteram  Italiae. 

dextere  and  dextrft,  adv,  with  comp,  [dex- 
ter], dexterously,  skilfully:  obeundo  offlcia,  L.: 
nemo  dexterius  fortuua  est  usus,  played  his  cards 
better,  H. 

dexterlta%  itis,/.  [dexter], dexteri^j  aptness: 
ad  omnia  ingeni  dextehtas,  L. 

dextimiifl,  sup.  ot  dexter. 

dextra,  jitraep.  [abL  of  dextera],  on  the  right 
of:  dextrft  viam  stratam,  L. 

dextrorsum  or  dextronraa,  adv.  [dexter + 
yorsus],  towards  the  right  side,  to  the  right:  dex- 
trorsum  abire,  H. :  dextrorsus  pergere,  L. 

1.  di,  plur.  nom.  of  deus.    2.  di-^  see  8  dis-. 

diadema,  fttis,  n.,  =:  SMtfta,  a  royal  head- 
dress, diadem:  conlegae  diadema  imponere:  tu- 
turn,  H. 

diaeta,  ae,/.,  =  ^lotra,  a  regular  mods  ofliv^ 
ing,  diet:  diaetft  oanirL 

1.  dialectlca,  ae,/.  [sc.  ars],  dialectics,  logic 

2.  dialectlca,  drum,  it.  [  dialecticus  ],  logical 
discussio7i,  dialectics, 

dialectice,  adv.  [dialecticus],  logically,  dialec- 
tically:  disputare:  dicta  multa. 
dialectioni^  adj.,  =  iuiKamKdt,  belonging  to 


8  dioo 

disputation,  dialectic:  captionefl.-»As  subst.  m.,  a 
dialectician,  logician, 

Dialls,  e,  adj.  [divas,  for  divftlis],  of  Jupiter: 
flamen,  the  priest  of  Jove,  L. :  Flamen  ad  haec 
(sacra),  0.  — As  subst.:  Dialis  (sc.  flamen),  0. — 
Of  thejlamen  Dialis  i  coninnx,  O. 

dialogna,  t,  m.,  ^  SiaXoyoc,  a  discussion,  treats 
ise  in  conversational  form,  dialogue, 

Diana  or  folder)  Diana,  ae,/.  [for  *  Div&nal, 
the  goddess  of  light  and  of  the  moon  (identified  with 
"Aprc/iic) :  ad  Dianae  venire  (sc.  templum),  T.,  C, 
v.,  H.,  0. :  quern  urguet  iracunda  Diana  (i.  e.  an 
epileptic),  H. — 7%^  moon:  noctumae  forma  Dia- 
nae, 0. 

(dlarimn,  I),  ft.  [dies],  a  daily  ration  (only 
plur.):  diariis  militum  ceferitatem  incitat:  cum 
servis  diaria  rodere,  H. 

dibaphua,  I,/,  =  diPa^g  (prop,  double  dyed), 
a  purple  robe,  magistrate's  state-robe. 

dica,  ae,/,  ^  iimi,  a  lawsuit,  judicial  process, 
action :  omnibus  dicis  diem  distulit,  a^oumed  all 
anions. — In  the  phrases :  dicam  scribere,  to  bring 
an  action :  tibi  scribam  dicam,  against  thee,  T. : 
iuiuriarum  mihi  scriptam  dicam,  T. :  Dicam  tibi 
inpingam  grandem,  bring  a  heavy  action,  T. :  sor- 
tiri  dicaa,  to  select  the  jury  by  lot. 

dioaoita%  fttis,  /.  [dicax],  biting  wit,  raillery. 

dioatid,  Onis,  /.  [1  dicoj,  a  formal  dedaroHon 
(in  changing  one's  citizenship). 

dicax;  ftcis,  acff,  with  comp,  [DIG-],  talking 
sharply,  satirical,  sarcastic,  acute,  witty:  Demo- 
sthenes:  Satjri,  loonAm,  H. :  dicacior  naturft,  L. 

dichorSiiB,  I,  m.,  =  ^txopeioc,  a  double  trochee. 

(dido),  onis,/  [  DIG- 1,  dominion,  sovereignty, 
authority,  sway,  control,  rule  (only  sing. ;  no  nom.) : 
Oram  Romanae  dicionis  fecit,  brought  under,  L. : 
regna  virQm  dicioni  permissa:  civitates  in  dicio- 
nem  popuU  R.  redactas,G8. :  se  dedere  in  dicionem 
populi  R.,  L. :  Delates  in  ius  dicionemque  reoepit, 
L. :  sub  illorura  dicione  esse,  Gs. :  nationes,  quae 
in  eorum  dicione  sunt :  terras  omni  didone  tenere^ 
y. :  dicione  premere  populos,  V. — Influence^  con- 
trol, jurisdiction,  authority:  res  p.  in  pauconim 
ins  atque  dicionem  concessit,  S. :  sub  dicione  eius 
magistratOs  (sa  otdnsorts),  L.:  contra  dicionem 
alicuius:  istum  in  suft  potestate  ac  dicione  tenere. 

dicing  gen.  rDia].--0n1y  in  the  phrase  dids 
causa, /or /brm^<  sake,  for  the  sake  of  appearance : 
iilis  aliquid  dicis  causa  dare:  quae  (pioWndae) 
iis  dicis  causfi  datae  erant,  N. 

1.  diod^  avl,  utus,  are  [^'dicns;  Dia],  to  dedi- 
cate, consecratr,  devote  :  donum  (lovi)  dicatum :  ara 
oondita  atquu  dicata,  L. :  tibi  aram  dicatnra  iri, 
L. :  tcmplum  lovis,  O.,  L. :  tcmpla  sibi  (patri),  V. : 


dioo 


288 


dioto 


aOaek.'  hanc  operam  tibi,  T. :  <Uem  ttbi :  se  Oras- 
fio :  seBemifl  in  clientelam,  Gi. :  se  alii  civitatl,  to 
beeomt  afreedmhen:  in  aliam  se  oivitatero. — 7b 
inUiaUj  tnauffuraie  :  ill!  acie  nova  signa,  Ta. 

2.  £co,  dixl,  dictiis  ( imper.  die ;  per/,  often 
sjnc  dixtl;  P.  praes,  aen,  plur,  dlcentam  for  dl- 
centium,  O.),  ere  [DIC^],  to  My,  tpeak,  utler^  t^ 
metUionj  relate^  affirm^  deeUtre^  ttate,  antrt:  ille, 
qnem  dixi,  nufdioned:  stuporera  horoinis  vel  di- 
cam  pecudis  attendite,  or  rather:  neque  dicere 
qnicquam  pensi  babebat,  S. :  in  aurem  Bicere  ne- 
scio  qoid  puero,  whisper,  H. :  Quid  de  qnoque  viro 
et  cui  dicta,  H.:  qnam  tertiam  esse  Galliae  partem 
dizeramufl,  Cs. :  dico  eins  adyentu  copias  instruc- 
tas  f uiflse :  derectos  se  a  Tobfs  dicnnt,  Cs. :  qni 
dicerent,  nee  toto  eos  adituros,  nee,  etc.,  L. — Pau.  : 
de  hoc  Verri  dicitar,  haliere  eum,  etc.,  it  is  rqjorted 
to  Verres  that,  etc. :  dicttnr,  ad  ea  referri  omnes 
nostras  oogitationes,  they  say:  quam  (partem) 
GaUos  obtinere  dictnm  est,  fhave  remarked,  Cs. : 
nt  supra  dictum  est,  S. :  sicut  ante  dictum  est,  N. : 
Facete  dictum,  smartly  said,  T.:  multa  facete 
dicta :  centum  pagos  habere  dicuntur,  Cs. :  qui 
primos  Homeri  libros  sic  disposuisse  dicitur :  ubi 
dicitar  dnxisse  Semiramis  urbero,  0.  —  Sujnn. 
aJbL:  dictn  opus  est,  T. :  nil  est  dictu  facilius,  T. — 
P  r  o  V. :  dictum  ac  factum,  no  sooner  said  than  done, 
T.  —  To  assert,  affirm,  maintain :  quem  esse  ne- 
gas,  eandem  esse  dicis. — Of  public  speaking,  to 
pronounce,  deliver,  rehearse,  speak:  oratio  dicta 
de  scripto:  sententiam:  qui  primus  sententiam 
dixerit,  ffoted:  sententiae  dicebantur,  the  question 
was  tmt:  testimonium,  to  give  evidence:  causam, 
to  mead:  ina,  to  pronounce  Judgment :  ad  quos? 
be/ore  whom  (as  judges)  ? :  a4  ista  dicere,  in  rej^ 
to:  dixi  (in  ending  a  speech),  1  have  done, — To 
describe,  relate,  sing,  celebraie,  tell, predict:  maiora 
bella  dicentur,  L. :  laudes  Phoebi,  H. :  Alciden 
poerosque  Ledae,  H. :  te  carmine,  V. :  Prima  dicte 
mihi  (kunena,  H. :  yersOs,  V. :  carmina  fistula, 
accompany,  H. :  cnrsum  mihi,  foretell,  V. :  fata 
Quiritibus,  H. :  hoc  (Delphi),  O.  —  7b  urge,  offer : 
non  causam  dico  quin  ferat,  /  have  no  objection,  T. 
—7b  pronounce,  utter,  articulaie:  cum  rho  dicere 
neqniret,  etc. — 7b  call,  name:  me  Caesaris  mili- 
tem  did  yolui,  Os. :  cui  Ascanium  dixere  nomen, 
L :  Quem  dixere  Chaos,  O. :  Chaoniamque  omnem 
Troiano  a  Chaone  dixit,  V. :  Romanes  sue  de  no- 
mine, V. :  Hie  ames  did  pater,  H. :  lapides  Ossa 
reor  did,  O. :  dictas  a  Pallado  terras  Linquit,  0. — 
ProT.:  did  beatus  Ante  obitum  nemo  debet,  0. 
—7b  name,  appoint  (to  an  office) :  se  dictatorem, 
Cs. :  magistrum  equitum,  L. :  arbitrum  bibendi, 
B. — 7b  cqjpoint,  set  apart,  fix  i^xm,  settle:  pecu- 
niam  omnem  siiam  doti :  hie  nnpUis  dictust  dies, 
T. :  ^em  operi :  dies  conloquio  dictus  est,  Cs. : 
locum  oonsdis,  L. :  legem  his  rebus :  foederis 
aequas  lege?,  V. :  legem  tibi,  H. :  legem  sibi,  to 


give  sentence  tq^on  oneself,  0. :  eodem  Numida  iner- 
mis,  ut  dictum  erat,  accedit,  S. — In  phrases  with 
potest:  non  did  potest  quam  flagrem  dcsiderio 
urbis,  ii  is  beyond  eaqn-ession  :  quantum  desiderium 
sui  reliqnerit  did  vix  potest,  can  hardly  be  told — 
7b  tdl,  bH  admonish,  warn,  threaten:  qui  dice- 
ret,  ne  disoederet,  N. :  Die  properet,  bid  her  hasten, 
V. :  die  Ad  cenam  veniat,  H. :  Tibi  ego  dico  an- 
non  ?  T. :  tibi  equidem  dico,  mane,  T. :  tibi  dici- 
mus,  0. :  dixi,  /  have  said  it,  i.  e.  you  may  darnid 
iwon  itf  T. :  Dixi  equidem  et  dtoo,  //iav0  said  and 
I  repeat  it,  H.  —  7b  mean,  namdy,  to  wit:  non 
nuUis  rebus  inferior,  genere  dico  et  nomine :  Cae- 
sari,  patri  dico :  cum  dico  mihi,  senatui  dico  popu- 
loque  R. 

diorotmn,  I,  n.,  s  Jicporov,  a  galley  with  two 
banks  of  oars, 

dlctamnus,  l,  /.,  =  iutrcuivoc,  dittany  ( an 
herb),C.,V. 

diotata.  Crura,  n.,  things  dictated,  lessons,  ex- 
ercises: orationem  tamquam  dictata  perdiscere: 
haec,  H. — Precepts,  rules,  lu. 

dictator,  oris,  m.  [dictoj. — In  Rome,  a  dicta' 
Unr,  chief  magistrate  witli  unlimited  power  (in 
great  emergencies,  superseding  ordinary  magis- 
tracies) :  lex  de  dictatore  lata,  Cs. :  nomen  dicta- 
toris  sustulisti :  creandi  dictatoris  mentio,  L. — In 
otlier  cities,  a  dieteAor,  absoltUe  ruler:  Lanuvii: 
dictatorem  Albani  Mettium  creant,  L. 

dlctatoriiis,  a^,  [dictator],  of  a  dictator,  dic- 
tatorial: stilus:  maie8ta8,L.:  iuyenis, i. e. <A« Mti 
of  the  dictator,  L. 

dlotatura,  ae,/.  [dictator],  the  office  of  a  dic- 
tator, dictatorship:  perpetua:  dictatura  se  abdi- 
cat,  Cs. :  abdicata,  inita,  L. 

dlctio,  5nis,  /.  [  DIC-  J,  a  saying,  speaking, 
uttering,  delivery:  iestimoni,  i.  ^the  right  of  giv- 
ing testimony,  T. :  causae,  a  pleading,  —  £  s  p.,  in 
the  phrase,  luris  dictio,  the  adtninistralion  of  jus- 
tice: ut' luris  dictionem  cum  ferro  conferatis: 
praetnrae  iuris  ^cWo,  juriMHetion. — Style, diction: 
oratoriae:  popularis:  dictioni  operam  dare,  ora- 
tory.— A  conversation,  eoUoquy,  TtL.-^An  oracular 
response,  prediction,  L. 

diotito,  ftvl,  &tua,  ftre,  intens,  [dioto],  to  say 
often,  declare,  maimiarn,  assert,  itteist:  non  es 
Quem  semper  te  esse  dictitasti  ?  T. :  qui  ita  dicti- 
tatfiis  esse  metuendum,  etc. :  si  te  populus  sanum 
dictitet,  H. — To  olead  frequently:  causas.— 7b 
allege,  pretend,  ojfer  as  a  pretext :  ut  dictitabat, 
Cs. :  dictitabant  se  egere,  etc,  Cs. :  Romulum  in- 
sepultum  perisse  dictitans,  L. 

dicto,  ftvl,  &tus,  lTe,freq.  [2  dico],  to  dictate, 
sttggest,  remind:  tu  idem,  qui  iliis  orationem  dic- 
tayisses,  put  in  their  mouths :  Mercemur  servum 
qui  dietet  nomina  O.QC..^noj[|ei^latorpq0i  H. :  Ti- 


diotmn 


840 


dlM 


roni  (opp.  ipse  eoribere) :  dacentos  yeraOs,  H. : 
Haec  tibi  dictabam,  (addressed)  to  yoM,  H. :  Car- 
inina,  memini  quae  mihi  OrbUiiim  dictare,  H. : 
Carmina  dictant,  i.  e.  eompote,  H. :  Non  unus  tibi 
rivalis  dictabitur  heres,  appointed^  dm^natedy  lu. : 
quod  tu  numquam  rescribere  poesis,  i.  e.  direct  the 
charge  (on  his  books),  H. 

dlotum,  I,  If.  [DIO-1,  eometMng  said,  a  eaying, 
wordy  auerii^m,  remark:  mihi  Scripta  ilia  dicta 
sunt  in  animo,  T. :  quod  dictum  graviter  ferebant, 
Os. :  Metelli  dicta  cum  factis  couposuit,  S. :  fero- 
cia,  L. :  inurbanura,  H. :  dicti  studiosus,  i.  e.  of 
poetry^  Eun.  ap.  C. :  birsuta  sua  dicta,  i.  e.  hooke, 
Pr. — P  r  o  V. :  dictum  sapienti  sat  est,  T. :  res  dicta 
secuta  est,  0. :  dicto  citius,  on  the  word,  V. :  dicto 
prope  citius,  hr^A  saying^  maxima  proverb :  Gato- 
nis. — A  witttf  eaying,  boMTuU :  quae  salsa  sint  ea 
dicta  appellantur :  in  te  dicta  dioere :  adytis  haec 
tristia  dicta  reportat,  prophecieSy  V.  —  An  order, 
command:  exercitus  dicti  audicus,  Cs. :  dicto  pa- 
ruit  consul,  L. :  dicto  parens  Cupido,  V. :  contra 
dictum  suum  pugnare,  L. — A  promise^  asiurance: 
Don  dicto  capti,  N. 

diotris,  P.  of  dico. 

di-do,  dididi,  diditus,  ere,  to  give  out,  epread 
abroad,  dineminaie,  distribute,  scatter  (poet) :  dide 
ac  dissice,  Caecil.  ap.  C:  dum  munia  didit  (sc. 
servis),  H. :  Biditur  per  agmina  rumor,  V. :  tua 
terris  didita  fama,  V. 

di-^ucOt  daxi,  ductus,  ere,  to  draw  apart,  part, 
^it,  separate,  sever,  sunder,  divide,  undo,  rdax: 
digitos :  risu  rictum  Auditoris,  H. :  nodes  manu, 
0. :  arva  et  urbis,  V. :  fores,  Ta. :  scopulos  (Han- 
nibal), lu. :  vestem,  lu. — To  divide,  distribute,  dis- 
perse, scatter :  diductis  nostris  paullatim  navibus, 
Cs. :  acies  diductam  in  cornua,  L. :  chores,  V. : 
snas  copias  propter  extguitatem  non  facile  diduci, 
Cs. :  diducta  manu  hostium,  6. :  ut  hostem  didu- 
cerent,  Ta. —  Fig.,  to  part,  sever:  cum  diducaris 
ab  alquo:  vastius  diducuntur  verba,  are  pro- 
nounced separately:  Diductoe  (amantis)  cogere, 
H.*-7b  divide:  assem  in  partis  centum,  H. :  di- 
ducta dvitas  at  civili  bello,  divided  into  parties, 
Ta. :  animus  varietate  rerum  diductus,  distracted, 

diduotio,  Onis,  /.  [didnco],  a  divergence,  op- 
posite conclusion:  rationis. 

didnotas,  P.  of  diduoa 

diecula,  ae,/  dim.  [dies],  a  Uttls  whUe^  rmpiU, 
T.,C. 

dies,  gen.  diel  or  did  (rarely  diei,  disjl.,  T.,  or 
dil,  v.),  m.;  sometimes  in  sing./.  [DIV-],  a  dag, 
civil  dag :  Quae  tot  res  in  unum  condusit  diem, 
T. :  eo  die,  Cs. :  in  posterum  diem,  Os. :  pauoos 
dies  ibi  morati,  Cs. :  alter  et  terUus  dies  absumi- 
tur,  Ta. — Fem.  (in  prose  only  of  a  fixed  term) : 
diebos  YXX,  a  qu&  die  materia  caesa  est^  Cs. : 


posters  die,  & :  suprema,  H. :  atra,  Y. :  tfJrda,  O. 
— In  phrases :  paucis  aute  diebus,  a  ffm  dags 
earlier,  S.:  paucis  post  diebus,  S.:  postrillie  eius 
diei,  the  next  dag,  Cs.:  post  diem  tertiilm  elos 
diei,  tfie  next  dag  but  one,  h. :  diem  ex  dieiexspec* 
tabam, /rom  dag  to  dag:  diem  de  die  pros|)eciana, 
h. :  in  dies,  everg  dag,  Cs.,  C. :  in  diem  rapfo  ririt, 
L. :  cui  licet  in  diem  dixisse  Vixi,  etc.,  m—Abi 
die,  in  a  dag,  in  one  dag,  V. ;  rarely  die  (L  e.  cottidie 
or  in  diem),  dailg,  V. — In  dates:  ante  diem  XII 
EaU  Nov.,  the  twentg -first  of  October:  in  ante 
diem  V  Kal  Dec,  tiU  Kovember  28.-4  «<  dag, 
appointed  time,  term :  hie  nuptiis  dictus  est  dies, 
T. :  pecuniae,  C.,  L. :  lis  oertum  diem  oonyeniendi 
dicit,  Cs. :  die  certo,  S. :  negotio  proxumum  diem 
constituit,  S.:  conloquio  decrctus,  0.:  ad  diem 
praestitutum  yenire,  L. :  die  tuo  exspectabam,  etc., 
gour  fever  dag :  supremus  vitae :  obire  diem  su- 
premum,  die,  N. — Fem,  (only  sing.):  deportandi 
dies  praestituta :  certa  eius  rei  coustituta,  Cs. : 
stata,  L. :  ubi  ea  dies  yenit,  Cs. :  praeteriUl  die, 
qua,  etc.,  Cs. :  esse  in  lege,  quam  ad  diem  pro- 
scriptiones  flanL  —  In  the  phrase,  diccre  diem, 
with  dot.,  to  impeach,  lag  an  accusation  against  .- 
diem  mihi,  credo,  dixerat :  Bomitium  Silano  diem 
dixisse  scimus. — A  dging-dag,  time  to  die,  destined 
time  (poet.) :  Stat  sua  caique  dies,  Y. :  Hio  dolor 
ante  diem  Pandiona  misit  ad  umbras,  prematuro- 
Ig,  0.  —  A  nattaral  dag,  dag  (opp.  night)  :  cam 
hora  diei  decimil  yenire:  quantum  scribam  die 
(opp.  noctibus),  in  the  dagtirne:  die  et  nocte  con- 
coqui,  in  a  sittgle  dag  and  night:  multo  deniqae 
die,  late  in  the  dag,  Cs. :  in  diem  (somnom)  extra- 
here,  Ta. :  exercere  diem,  vtork  bg  daglight^  Y. : 
curr&s  rogat  In  diem,  for  a  dag,  0. :  diem  noc- 
temque  procul  navem  tenuit,  a  dag  and  a  night, 
N. :  Saturnalia  diem  ao  noctem  clamata,  alt  dag 
and  all  night,  L. :  diem  iioctemque,  uninterrupted- 
Ig,  Cs. :  Dies  noctlsque  me  ames,  T. :  dies  noctlsque 
iter  faciens,  X. :  uoctis  ac  dies :  et  noctis  et  dies. — 
With  iter,  of  distances,  a  da^s  march,  dag's  jour- 
neg:  huius  silvae  latitude  novem  dierum  iter  ex- 
pedite patet, /oreerf  marches,  Cs. :  quinque  dierum 
iter  aberant,  L. — D<^/break,  dag:  cum  die,  O. : 
ante  diem,  H.  —  An  anniversary:  quo  die  ad 
Aliam  pugnatum,  a  clade  Aliensem  appellarunt, 
L. :  diem  meum  scis  esse  III  Non.  Ian.,  birthdag. 
— M  e  t  o  n.,  a  dag's  work,  event,  dag  :  is  dies  bo- 
nestissimus  nobis  fueral  in  senatu:  dare  illiua 
diei  poenas :  ille  dies  Etruscorum  fregit  opes,  C^ : 
imponite  quinqua|jlnta  annis  magnum  diem,  Ta. 
—.4  time,  ^9ace  of  time,  period,  interval:  diem  se 
ad  deliberandum  sumpturumt  Cs. :  diem  tempus- 
que  forsitan  ipsum  leniturum  irsA,  L. :  ut  aexenni 
die  pecuniae  solyantur,  Cs.:  in  longiorem  diem 
conlaturus,  a  later  dag,  Cb,  :  perexigua,  a  brief 
interval',  nulla,  0.:  (indutiarum)  dies,  the  term, 
L. :  messis,  season,  Y. :  Optoma  aevi,  period  (L  e. 

Digitized  by  V^OOQIC 


Mi 


yoM),  y. :  Sole  dies  referente  sicoOB,  Moaon,  H. : 
dieni  adhiere  aegritodinem  hominibuB,  T. :  diem 
feetum  lUmee  per  triduum  agi,  a  fetiiviU^  L. : 
malum  in  diem  abitt,  io  m  /kt^e  time,  T. :  noa 
in  diem  Tirimus, /or  tk$  momad.-^IAghi  of  day^ 
dajfii^  (poet.) :  Inmiiaaa  quo  diee  terreat  um- 
bras, 0. :  Tolumina  f nmt  Inf ecere  diem,  O. :  ortens 
oeddnusque  dies,  tki  Stud  and  the  Wat^  i.  e.  the 
world^O.  —  Personified,  the  ffod  of  day,  0,^^ 
Ftnu:  Venus  primo  Gaeio  ei  Die  nata. 
Diespiter,  iris,  m.  [cf.  Aic  irar^p],  Jftpiter,  H. 

(dilfamo),  — ,  atos,  are  [dis-+fama],  to  make  a 
•amdal  of  dtmdge:  adulterium  diffamatum,  0. : 
praTa,Ta. — To  malign:  viros  procadbus  scriptis, 
Tk. 

d]lfereIltU^  ae,/  [difterol,  a  difference,  diwer- 
n'fy.*  bonesti  et  deeon:  in  prindpiis. — A  epedee: 
(opp.  genus). 

dUiferd.  distult,  dll&fcns,  ferre  [d{8-+fero],  to 
tarry  apart,  itpread  abroad,  eeatter,  dieperse,  eepa- 
rate:  venti  magnUudine  ignem,  Cs. :  Nubibi,  V. : 
rodentia  (EurasX  H. :  in  rersum  ulmos,  i.  e.pfant' 
ed,  V. :  M ettum  in  di versa,  tore  to  piecee,  V. — P  i  g., 
to  di$traet,  JSequiet,  disturb,  confound:  (Orationei 
te,  T. :  differor  doloribus,  T. — To  spread  abroad, 
pMish,  report,  circulate:  male  oommissam  liber- 
tatem  populo  K.  sermonibus,  L. :  ruraores,  T. :  ce- 
leri  rumore  dilato,  N. :  alqm  rumoribus,  maix  no- 
torious, Ta. :  alqm  drcura  pucllas,  Pr. —  To  dtfer, 
put  off,  postpone,  adjourn,  protract,  delay :  rem 
ootidie:  bellum:  iter  in  praesentia,  Cd. :  pleraqne, 
H. :  radimonia,  to  adJoHm  court.  In. :  dutalit  !ra 
sitim,  O. :  difTerri  iam  bora  non  potest :  diem  de 
die,  L. :  impetus,  i.  e.  make  no  rask  attacks,  Ta. : 
qoaerere  distuli,  H. :  nibil  dilaturi,  quin,  etc.,  L. : 
in  postenmn  diem:  vim  doloris  in  postenim:  in 
aliud  tempus,  Gs. :  (diem  edicti)  in  a.  d.  IV  Kal. 
Dec. :  cnrandl  tempus  in  annum,  H. :  id  ad  cm- 
delitatis  tempns:  quas  (legationcs)  partim  distulit 
Tarraeooem,  till  he  showd  reach,  L. :  ooatentiooem 
totam  post  bellum,  L. :  Differ ;  habent  comrooda 
morae,  0. :  differendnm  negat,  says  there  muet  be 
no  delay,  L. — Of  personal  objects,  to  put  off,  get 
rid of,kegpoff,keq^:  me  in  tempos  aliud:  differri 
non  posse  adeo  condtatos  animos,  Ij.  :  decumum 
quos  distulit  Hector  in  annum;  V. :  vivacem  anum, 
L  e.  to  poaipom^  her  dealh,  O. :  bi  repulsi  in  spem 
impetfandi  tandem  bonoris  dilatt,  L.:  legati  ad 
novos  magistraifls  dilati,  L. — Intrans,  (only  praes, 
tyt^fBi),  to  differ,  vary,  be  different :  verbo  differre, 
re  esse  uouro :  paulnra :  q«id  enim  differty  bara- 
throne  Dones  quioquid  habes,  an  ?  etc,  H. :  a 
vobts  vestitu:  multum  a  GallicA  cuusuetudlne, 
Cs. :  at  in  nulla  re  (domiis)  dilEerret  ooiusvis  ioo- 
pis  (acL  a  domo),  N. :  bi  (populi)  omnes  lioguft 
inter  se  diffemnt^  Gs. :  non  multum  inter  summos 
et  mediocrls  viros:  cogitatione  inter  se:  (occa- 
16 


sio)  oum*  tempore  boc  diftert:  pede  oerto  Differt 
sermoni  sermo,  H. :  tragico  differre  colori,  H. 

differtixfl,  acff.  [di8-+fardo],  etuffed,  crammed, 
crowded,  swarming:  provincta  differta  eziictori- 
bus,  Cd. :  corpus  odoribus,  Ta. :  differtum  fontm 
populumque  (I  e.  forum  differtum  popiilo),  H. 

difflcillA,  e,  adj.  with  com/>.  and  stip.  rdi^+ fa- 
ct lis],  hard,  difficult,  troublesome,  impracticable,  fa- 
boriotis,  perilous :  res,  T.:  facilia  ex  diffidlUmis 
redigere,  Gs. :  opus:  locus:  in  locos  diffidlls  abire, 
S. :  valles,  G.s. :  oppidum  diilidii  a.«K;eusu :  tronsi- 
tu8,  Gs.:  aditQs,  H. :  tempus  anni  diffidllimum, 
Gs. :  difficili  rei  p.  tem^re, peril:  casus  difficilior, 
S. :  difflcilioribns  usi  tempestatibus,  Gs :  adversns 
(res)  ferre  di£9cilo  esset :  non  fuisse  difficile  en- 
vere,  Gs. — ^Prov. :  difficile  est,  crimen  non  pro- 
dcre  voltu,  0. — With  supin,  abl. :  diffldle  facto  est 
non  probare :  quo  de  genere  diffldle  dtctu  est. — 
As  etibet,  n, :  pati  vel  diffldllima,  the  greatest  hard- 
ships: in  difficili  esse,  em6arraaierf,  L. :  ex  difficili 
pctenda,  O. — Hard  to  manage,  obstinate,  captious, 
morose,  surly :  parens  in  Uberos:  Diffidtem  oflvu- 
det  garrulus,  H. :  senes:  avunculus  difficiilima 
naturft,  N. :  diffidli  bile  tomet  iecur,  H. :  Penelope 
prods,  H. :  predbus,  0. :  terrae,  intractable,  V. 

difSdliter,  aeh,  with  eomp.  and  sup.  [difficilis], 
with  difficulty:  a  vero  intemosci:  difflcdius,  con- 
fieri,  Gs.:  quae  diffidilime  praecaveutur, 

difflonltas,  Stis  (gen.plur.  -t&tinm,  L.),/.  [dtf. 
fluills],  difficulty,  trouble,  Setress,  poverty,  waiU, 
embarraMement:  discendi:  navigandi,  Gs. :  factuii- 
di  pontis,  Gs. :  loci,  S. :  veoturae :  summa  navium : 
rei  f  rumentariae,  Gs. :  nummaria,  scarcity  of  mon- 
ey: iiomesHetL,  distressed  circumstances:  iu  agen- 
do: res  ad  receptum  difficultatem  adferebat,  Gs.: 
ad  consilium  eapiendum,  Gs. :  contra  tantas  diffi- 
cultates  providere,  & :  erat  in  magnis  Gaesaris 
difficultatibus  res,  ne,  eta,  Gs.  —  Obstinacy,  cap- 
tiousness,  morosensss  :  difficultatem  exsorbuit 

dUBciilter,  adv.  [diffidlis],  with  difficulty, 
hardly:  fiebat^  Gs. :  haod  difficulter  persoasum 
Latinis,  L. ;  see  diffid liter. 

dJiridanter  [diffldensl,  distruMfuUy,  diffident- 
ly: diffidenter  attiiigere  aliquid:  agei*e,  L. 

dlffidentia,  ae,/  [diffideos],  mistrust,  distrust, 
diffidence:  fldentlae  contrarium  est:  rei,  S. :  non 
tam  diffidentifi,  futura  quae  imperavisset,  quam, 
etc.,  & 

diirido,  fisus  sum,  ere  [dts.+fido},  to  distrust, 
be  d^dent,  be  distrustful,  despair:  iaeet,  diffidit: 
sui,S.:  sibi  aliquft  ratione:  dns  Add:  suis  rebuit, 
Gs. :  exerolttti,  8. :  summae  rd,  Gs. :  annis,  V. : 
cur  U.  Valerie  non  diffideretur,  L. :  me  posse 
(tutum  esse) :  Gaesarem  fidem  servaturum,  Gs. 

difflndo,  fidf,  fissus,  ere  [dis-+iindol  to  cleave 
asunder,  ^plit,  divide:  saxo  difflsso:  difflsa4^nat^^ 


M3 


H. :  tempora  plnmbo,  T. :  porUs  nnmerilmt,  L  e. 
to  open,  H. — ^F  i  g.,  to  ddraet :  nihil  hino  difflndere 
possum,  can  deny  no  pari  of  i<,  H.— To  rmder 
uteUn:  omen  diem  diffidit,  i.  e.  compdUd  acffoun^' 
mentfh. 

diffingd,  — i  — J  ere  [di«- + fingol,  to  tramform^ 
remodel,  make  anew:  ferram  iDcude,  H,  —  Fig.: 
alqd^  alter,  U. 

difflMOS,  P.  of  dii&ndo. 

diffimu,  R  of  dilBdo. 

difllteor,  — ,  6rl  [dis+fateor],  to  ditavow, 
deny:  opas,  0. 

diffluo,  flQxI,  — ,  ere  [di8-+fluo],  iojtow  in  dif- 
ferent  directions,  flow  away:  in  plurls  partis 
(Khenus),  brancheBy  Gd. ;  cf.  nos  quasi  extra  ripas 
difflueatls  coercere. —  To  he  ditiolvedi  iecur,  L.: 
sudore,  Ph. — To  be  abandoned  to:  luxurift  et  la- 
scivia,  T. :  delictis :  vires  tempos  ingenium  difflu- 
xere,  waated  away,  S.  —  In  rhet.:  diffluens  ac 
solutum,  looee^  not  periodie, 

diffngio»  f ilgl,  — ,  ere  [dis- + f agio],  to  fly  ajMii, 
flee  in  mferent  direetione,  ditperm,  eeatter:  metu 
perterriti  diffugimus:  Diffugimus  yIsu  exsangiies, 
V. :  diffiigiiin.t  steliacy  0. :  nives,  ditappeary  H. : 
sollicttodines,  H. :  in  vicos  passim  suos,  L :  omnis 
campis  diffugit  arator,  V. 

diffngiiim,  I,  n.  [dis +2  FYO-],  a  dUpenion, 
•^Plur, :  proximorum,  Ta. 

dlfiimdOb  fadi,  fOsas,  ere  [ dis- +f undo],  to 
spread  by  pourinp,  pour  out^  pour  forth  :  sanguis 
in  omne  corpus  diffunditur:  turn  freta  diffundi 
iussit,  O.:  Tina  iterum  (console)  Taaro  diffusa, 
bottled,  H.:  in  alqm  venenum,  i^feely  0,-^To 
wreadj  eoattery  diffuee^  extend:  toto  caek>  luce 
diffosjl :  signa  caelo,  H. :  rami  late  diif unduntar, 
Gs. :  dederatque  comara  diffundere  Tentis,  V. — 
Fig.,  to  epready  diffuet,  eeatter ,  extend:  error  late 
diffosus:  flendo  iram,  to  temper^  O.:  doloriem 
suum  flendo,  to  give  wnt  to,  Q, :  oblivionem  sen  si- 
bus,  H. :  a  quo  diffunditur  gens  Per  ^tium, 
branches  out^  V. :  Uudanti  animam  in  arma  cm- 
ore,  pours  out,  v. — To  cheer  up,  gladden,  exhila- 
rate: animos,  0.:  Tolttls,  0.:  ut  et  bonis  amici 
quasi  diffundantur :  lovem  diffusum  uectare,  0. 

diffnse,  adv,  with  eomp.  [diffusus],  in  a  seal- 
tered  manner:  res  dictae. — Copiously,  fully :  di- 
cenda  diffasius. 

diffusuo,  atfj.  [P.  of  diffundo],  ^aread  abroad, 
extended,  wide  :■  pUtanus  diffusa  ramis. — Fig.: 
ius  civile,  proUx:  vocis  genus,  protracted 

diffatutUA,  aS^.,  exhausted  by  indulgenee,  Gt. 

dlgamma,  atis,  n.,  ss  Hyafifui,  the  diyamma: 
tuum,  your  letter  F  (for  fenus),  i.  e.  your  tnterest- 
book. 

di-gero,  gessi,  gestus,  ere,  to  force  apart,  sep- 


arate,dhide,dislribuU:  In  < 
GerberuB,  O. :  Nilos  septeoi  in  oornua,  I 
novem  yolncrls  in  belli  difcerit  annoa/j 
prels  to  mean  years,  O.^To  di»tributh,  t 
duipose,  set  m  order:  quaa  (tabulas):  f 
oodioem:  ospillos,  O. :  carmina  in  nun 
— F  i  g.,  to  distribute:  poeiiam  in  omnia,  1 
pora,  0. :  annum  in  totidem  species,  Ta.4 
ranytjset  in  order,  distribute:  rem  p.  beii 
data :   omina,  itderprets :  ias  civile  In  i 
quid  quoque  anno  actum  sit,  fi. 

digestlOb  onis,/.  [digero],  an  enttmeration. 

digitnln^  I,  m.  dim.  [digitus  1,  a  little  finger, 
T. :.  aniculae  oollum  digitulis  oblidere. 

digitiu,  I,  m.  [DIG-],  a  finger:  de  digito  ana- 
lum  dctraho,  T. :  digitos  impellero,  ut  SOTiberent: 
Indioe  moostrare  digito,  H. :  illam  digito  uno  at- 
tingere,  to  touch  gently,  T. :  alqd  extremis  digitia 
attingere,  to  touch  lightly  :  attingere  caelum  digito, 
to  be  exceedingly  happy:  digiii,  per  quos  numerare 
solemus,  0. :  in  digitis  suis  singolas  partis  causae 
oonstitucre :  si  tiios  digitos  novi,  slnll  in  recktmr 
ing:  si  digitis  concrepuerit,  5y  a  snap  of  the  fin- 
ger :  digitura  ad  footis  intenderc,  to  point :  qui 
digito  sit  Itcitus,  bid  at  an  auction:,  digitis  nu tu- 
que loqui,  by  signs,  0. :  digito  cooipesce  labcllom, 
hold  your  tongue,  lu. :  monstror  digito  praetereun- 
tium  fidicen,  H. :  demonstravi  digito  Galium* — 
Pao  v.:  ne  digitum  quidem  porrigere,  not  to  move 
afatger.-^A  toe:  oonstitit  in  digitos  adrectusi  V. 
— A  finger^ s  breadth,  tt^A  (the  sixteenth  part  of  a 
pes),  Gs. :  clavi  digiti  pollicis  crassitudine,  Gs. — 
Pro  v.:  digitum  trausversum  non  discedere, 
swerve  a  Anger's  breadth:  ab  ai^nto  digitum  dis- 
cedere :  digitis  a  morte  remotua  Quattuor,  lu. 

di-gladior,  atus,  Art,  dq>.  [gladios],  to  fight  for 
life  and  (kath,  contend  fiercely  :  cives  inter  se  sids. 
—Fig.:  de  alqua  re:  digladientur  ilU  per  me 
licet 

onis,/.  [ dignor ],^bfior,  ranis:  de 


[dignor], 
dignatione  laborat :  pnncipum,  L. :  principis,  Ta. 

^Bgne,  adv,  with  con^,  [dignnsi,  wortkilg,  fitly, 
becomingly:  laudarl  satis  digne:  mioriara  perse- 
qui :  Martem  soribere,  H. :  Peocare  cmoe  dignius, 
H. 

digiiitis,  fttls,  /.  [dignus],  worth,  merit,  desert^ 
character:  tantum  apnd  me  dignitas  potest,  Gs.: 
honofl  dignitate  impetratus:  oonsularis,  a  daim 
to  the  consulship:  pro  dignitate  laodare.— »(?r«o/- 
ness,  majesty,  dignity,  grandeur,  authority,  rank, 
distinction,  eminence,  reputatioit,  honor:  oonsulis: 
snmroa  in  te :  personarum :  vostra,  S. :  oelsiasima 
sedes  dignitatis.  — Setf-  respect,  personal  dignity, 
honor :  apud  alium  prohifaiet  dignitas,  T. :  agere 
cum  dignitate:  neqne  soam  pati  dSgiiitatem,  at, 
etc.,  Gs. :  corporis,  presence,  N. — One  in  high  cjftce, 
an  eminent  man,^<^i^^' ^9^;ft^^t  Aproniua, 


848 


telapldo 


noTa^fignilu  puUleaai :  cam  difcnitates  abesfent, 
L.— Of  things,  worthy  valuej  ejeedlmee :  plena  dig- 
nitatis dontis:  portus  at  urbem  dignitste  aequi- 
parct,  N. :  Tcribonvn. 

digno^  — k  — ,  ftre  [dlgnus],  to  deem  worthy: 
cQDCCas  BominevG.  po9t.:  laude  dtgnsrl:  obnisgio 
Veneris  dignate,  y. 

digiiMr,  &tii8,  fill,  dep.  [dignns],  to  deem  wfnihf, 
houoTy  doffti,  eoHdetoendL  tali  me  honore,  V. : 
quaecumque  (loca)  adventu,  Ta.:  alto  te  fuuere, 
V. :  Bis  septem  ordinibus  qaam  ( sunimam  )  lex 
uignatar  OUionis,  requirm  for  a  kiuglU^  In. :  Ver- 
ba conectere  di^er,  thaU  I  atoop,  H. :  Cui  se  viro 
dignetur  iungere  Dido,  V. :  inter  amabilla  ponere 
Toe  choros,  H. :  si  quern  dignabitur  Lata  virum, 
ofttplM,  0. :  f ugientem  baud  est  dignatus  Steroere, 
diadaified^  V, :  alite  verti,  0.:^ambire  pulpita,  H. 

dignoflk  at^'  ^^^  comjx.  and  tup,  [BKC-l 
worthy,  daervingy  meritoriout,  de»erv^,  mitabfe^ 
filing^  beeoming^proper :  quod  te  dignumst  facere, 
T.:  Tir  maloribos  suis  dignlssimus :  adsentstio, 
quae  ne  libera  quidem  digna  est :  O  fons,  Dulci 
digne  mero,  H;:  quod  dignum  meraorift  visum, 
Osl  :  quioquid  dignum  sapiente  bonoque,  H. :  di- 
cere  CinnA  digna,  V. :  dignum  factis  suis  exitium 
inrenit,  8w:  digna,  quol  oommittas  roulierem,  T.:. 
Tidetar,  qui  imperet,  dignus  esse :  digna  res  est 
obi  tu  nenros  intendaa  tuos,  wmih  yomr  ytmoit  «x- 
erHotk^  T. :  dignos  ease,  eonim  agram  Bolanum 
esse  (L  e.  at  eorum  esset),  L. :  una  perire,  O. :  oon- 
cedere,  Ct:  fuiase  coniunz,  O. :  amari,  V. :  legi,  H. : 
digna  res  Tisa,  at  simulaorum  pingi  iuberet,  L. : 
qoidquid  putabit  dignum  esse  memoriae.  Ph.:  Di 
tibi  id  quod  dignus  es  dtiint,  T. :  amicus,  dignus 
huic  ad  imitandurti:  si  dtgna  poena  pro  facds 
eoram  reperitar,  &:  Dignum  praestabo  me  pro 
laude  merentis,  H. :  oausa,  L. :  dignior  heres,  H. : 
dignas  graUs  persolrei^  V. :  digna  gloria  rnris, 
V. :  id,  cum  ipse  per  se  dignns  putaretur,  impe- 
tmrit:  ex  malft  eooscientift  digna  timgteyjmt  ret- 
ribution, S. :  dici  ut  dignumst,  at  w  proper^  T. : 
quid  minus  est  dignum  quam  videri,  ete. :  rem 
miuas  aegre  quam  dignum  erat  tulisse,  L. :  eerius 
qaam  dignum  populo  Ri  fait :  ut  probae  dignum 
est,  0. :  cum  auctoribus,  quibus  dignius  credl  est, 
L  —  With  wpin,  abL:  nihil  dignum  dictu,  L. : 
di«na  relatu,  0. :  agere  digna  memoratu,  Ta.^As 
cite. :  noils  OMiiumelia  est,  qaam  faoit  dignus : 
diligere  mn  dignos:  exenplum  ab  dignis  ad  in- 
'iigaos  tmnsfettnr,  & :  dignis  ait  esse  paratns,  i.  e. 
(to  help)  the  dmrvwg,  H. 

digradlbr,  VfsuMj  I,  dep.  [dis-+gnidior],  to  go 
mrf.  g»  eumnder^  eeparate,  party  go  awag^  depart : 
Ho9  digrediens  adfabat,  at  parting^  V. :  deni  dl- 
grediens,  9tq>ping  mide,  & :  lona  tdm  oongrediens 
com  aole,  lum  digrediens:  Digrediraur  paulum, 
0. :  ttttmqaaas  est  a  ikie  digiessas:  a  paiontibus, 


S. :  ab  nuntiis,  L. :  ex  eo  looo,  Os. :  belto  e  tanto, 
V. :  domo^  8. :  ambo  in  sua  castra  digressi,  8. :  in 
urbem  ad  capesseudos  magistratfts,  Ta. — F  i  g.,  to 
go  ande,  deiiatef  depart :  nostro  oflScio,  T. :  de 
causa:  a  causa. — To  digren:  ab  eo,  quod  propo- 
sueris :  unde  hue  digressi  sumus :  ab  epistula  di- 
gressa  est  oratio :  Post  hino  digressus  iubeo,  etc., 
V. 

digrestflo,  Onis, /.  [digredior],  a  parting,  eepa- 
rating:  nostra. — Fig.,  a  digremon:  a  propositft 
orations. 

1.  digrenraa,  P.  of  digredior. 

2.  digressus,  ils,  m.  [  digredior  1,  a  parting, 
eeparatitig^  departure :  meus :  amici^  lu. 

(di-gnmnio),  see  degmnnio. 

diL     1.  JVom.jE)^ur.of  d^us.— 2.  Oen,  of  dies. 

dilndloatiOk  onia,  /.  [diiudioo],  a  judging,  de- 
ciding, 

di«iadio5^  avi,  atus,  are,  to  diUimgweh,  know 
apart,  diecem, perceive  the  difference :  vera  et  falsa : 
vera  a  falsis :  inter  has  seutentias.  —  To  judge, 
diacem,  decide,  determine:  dicam,  quod  roilii  in 
mentcmst,  tu  diiudica,  T. :  Aliena  melius  quam 
sua,  T. :  verbis  controversias :  litem,  H. :  neque 
diiudicari  posset,  uter  uti-i  auteferendus,  Gs. :  diiu- 
dicaUi  belli  fortuua,  Gs. 

ditunot-,  diimiso,  see  dislun*. 

di*labor,  kpsas,  T,  dep.,  to  fall  agunder^  go  to 
pieeee,  mdt  enoag,  diuotve :  glades  dilapsa:  nix, 
L. :  Volcanus  (i.  e.  ignis),  H. :  Fibrenas,  et  divisus 
aequaliter  rapidequo  dilapsus,  flowina  apart :  un- 
guis in  quinos  dilapsa  unguis,  divided,  O. :  (Pro- 
teus) in  aquas  dilapsus  abibit,  melting,  V, :  dlla- 
bente  aestu,  retiring,  1^a. «-  7b  move  apart,  fiee, 
eeeape,  ecatter,  diepene:  exercitns  dilabitur,  8.: 
intellegebat  (coptas)  dilapsuras,  N. :  ab  signis,  L. : 
vigiles  e  stationibus  dilapsi,  L. :  in  sua  quemque 
dikbi  teota,  L.— 7b  fall  to  pieee9,4eeag,  tumble: 
(aedes)  vetustate  dilapsa,  L. :  cadavera  tabo,  V. : 
corpora  foeda,  0. :  fax  in  oineres,  H. — ^F  i  g.,  io  go 
to  decay,  go  to  ruin,  perish,  be  lost:  male  paita 
male  dilabuntiir,  light  come,  Ught  go,  poet.  ap.  G. : 
ne  omnia  dilabantur,  si  unum  aliquod  effugerit: 
divitiae,  S. :  vectigalia  publica  negligentia  dilabe- 
bantur,  L. :  de  mca  memoria,  vanuh:  dilapso  tem- 
pore, in  the  lapee  of  time,  S. 

di-laoero,  svl,  atus,  are,  to  tear  to  pjeeee,  tear 
apart :  dominum,  0. :  corpus  tormentis,  Ta.— F  i  g., 
to  tear  to  piecee,  waete :  ad  dilacerandam  rem  p. : 
opes,  0. :  acerbitatibus  dilaceratus,  Ta. 

di-laiil5»  avi,  atus,  are,  to  tear  to  pieeee,  nrnti- 
late:  (cadaver)  canibus  dilsniandnm:  alqm  tor- 
mentis, Ta. :  membra,  0. 

di-lapldo,  — ,  — ,  are,  to  throw  atoay,  eqttander^ 

'  *^°«*  •»»°?^  Jfed  by  V^OOgie 


\  ' 


844 


dilapsni,  ^.  of  dilAbor. 

di-l«rglor,  Itas,  Iii,  dep.,  to  give  liberaHy,  lav- 
Uh:  omnia  quibUB  voluit:  foedera  sociis,  Tn. 

dDatlo^  6ni8, /I  [diS'+TAL-],  a  putting  of, 
postponemertty  dday:  vel  minime  temporis:  comi- 
ttorum :  nulla,  L. :  per  dilutiones  belUim  geri,  L. 

dDato,  Avl,  atud,  ftre,  freq,  [dilatus],  to  tpread 
out,  dUaU\  broaden,  ttreiehj  enlarge,  extwd:  ma- 
num:  funduin:  castra,  L.:  rictOs,  0. — Fig.,  <a 
epread,  amplify,  dilate,  extend:  orationem:  haec: 
gloriam :  litteras,  to  pronounce  broadly, 

dilator,  oris,  ma  [di8-+TAL-],  a  delayer,  dila- 
tory pertotty  Em 

dilatiia,  P.  of  diifero. 

di-laudOk  to  dittinguith  by  praite,  eulogize: 
librae. 

-1.  dneotiu»  adj.  [P.  of  diligo],  hved,  bdoved, 
dear:  Maecenas,  H.:  SuperiB,0.:  8orori,y. 

2.  dfleotaa  or  delSotai»  Qs,  m.  [dis-  or  d6 + 
1  LEG-],  a  ehoomng,  picking  out,  edeetwg,  telecHon, 
choice,  distinction:  ad  quod  delectus  adhibetur: 
iudicum:  dignitatis:  non  dilecta  allquo  ducitur 
ad  iudicandum:  sine  ullo  delectu:  coire  nnllo 
dilectu,  inditcriminately,  0,  —  A  levy,  recruiting, 
enrollment,  conscription,  draft  (of  soldiers,  etc.): 
per  legatos  delectura  habere,  Gs. :  delectu  totft 
Italift  babito :  qoam  aoevrinmay  L. :  mlssas  ad  di- 
lectQs  ageodos,  Ta. :  perditissimorum  dvium. 

dillgfma,  entif ,  adj,  with  eomp.  and  st^  [P.  of 
diligo],  indutlriouM, . careful,  amidaoue^  attentiMe, 
diligent,  accurate,  eerupmaue,  faithfml:  diligentia- 
eimi  aiutores :  homo,  thrifty :  servi :  in  re  here- 
ditaria: in  oetentis  animadvertendis:  diligentior 
ad  dassera  omandum:  omnis  offici  diligentissi- 
mus :  yeritatis,  N. :  equis  adsignandis.— Of  things, 
laborious,  fai^ftd:  relaUo  eonsulis:  scripturar 
oonquisitio,  Ta. 

dilige&ter,  adv.  with  comp,  and  sup.  [diligens], 
industriously,  attentively,  d&igenAy,  aniduouely: 
iter  facere,  Os. :  omnia  agere :  percipite  quae 
dicam:  diligentius  (libelH)  sunt  t«o6nditi:  quos 
diligentissiroe  conAervaTit,  Os. 

diligentia,  ae,  /.  [diligens],  attenUveness,  ear- 
newness,  diligence,  industry,  amduity,  care,  faith- 
ftdness:  non  roediocrem  diligentiam  adhibere, 
Os. :  Bumma  in  re  p. :  erga  pecuuiam,  Ta. :  Tostra, 
T. :  qua  diligentift  fuerit ! :  nihil  de  dillgentifl  re- 
mittere:  dignitatis,  rf^Mirrf/or. — JEeonomy^  frugat- 
ity:  res  familiaris  debet  conservari  dillgentia. 

dxligo^  l6xT,  lOctus,  ere  [di8-+2  lego],  to  single 
out,  value,  esteem, prise,  love:  alqm :  se  ipse :  inter 
Be :  civitates  eum  diligebant,  Gs. :  magno  dilectus 
amore,  V. :  Lalage,  Bilecta  quantum,  etc.,  H. :  te 
in  fratrifl  looo,T.— ProT.:  Solus  est  quern  dili- 
gant  di,  i.  e^fortunt^e  favorite^  T. :  Diligitur  nemo, 


hIbI  eol  fortana  aecvnda  est,  O.— 3 
ai^firs  to,  be  content  wth,  esteem,  ap^ 
rem:  kxsam:  obsenrantiam  hoininiB: 
ingenia :    alcuius    consilia : 
mediooritatam,  H. 

di-lorioa^  —,  itus,  ire,  to  tear  opent 

di-ltioeo,  — ,  — ,  ere,  to  be  dear.  A* 
diluoere  id  quod  erat  ooepit,  L. :  rea  patV 

dilQOMOO^  iQxI,  — ,  ere,  inch  [  dil« 
grow  light,  begin  to  shine,  dawn:  Omn^n  crede 
diem  tibi  diluxisse  supremom,  U. — Impers. :  ciim 
iam  diluceseeret :  iam  dilnoesoebat,  com,  «tc,  L. : 
diluxlt 

dSlnolde,  adv,  [dilucidus],jp/atnfy,  evidently, 
distinctly:  expedire  ludicibus,  T. :  expiicare:  re- 
spondeo. 

dQuoidnflk  a^,  with  eomp.  [diluoeo],  dear,  dis- 
tinct, evident :  oratio :  omnia  dtlucidbra  facientos. 

dUuOQlam,  I,  n.  [diluceo],  daybreak,  dawn. 

dfladiniii,  I,  n.  [  dis +Iudus  ],  a  resting  -  tune, 
intermission.^'Plur,,  H. 

di*lttO^  ul,  atuB,  ere,  to  wash  away,  dissolve,  di- 
lute, wash,  drendi :  ne  aqua  lateres  dilaere  posset, 
Cs. :  sata  laeta,  V. :  unguenta  lacrimis,  O. :  diltita 
labella  guttit,  tnoitUnsd,  CL^Jh  dissolve,  tanper, 
dilute,  miXf  ^^-  ^^^num,  L.:  favoa  laete,  V.: 
melU  Falemo,  H.— ^  i  g.,  to  weaken,  lessen,  itnparr, 
extenuate:  res  letlB  crimen:  molesttas  omnis: 
boram  mero,  O.:  quae  Popilius  obieoerat,  L.: 
unaqoique  de  re. 

dilutaa,  adj.  [P.  of  diluo],  thin,  weak,  dHuie.^ 
Comp.  :  dilntius  poturi  (sc.  vinum). 

dlluTies,  — ,  aec.  em,/,  [diluo],  an  inundation, 
Jlood,  dduge  :  ten,  H. 

dildvium,  I,  «.  [  diluo  ],  an  inundation,  food, 
dduge  :  Oiluvio  miscens  (telhirem),  Y^  O. — ^ig., 
desolation,  destruction  :  illud,  V.,  lu. 

cHmaAhli,  &ram,  m.,sshfiAxah  mounted  in- 
fantry, dragoons,  Ou. 

di-misS,  St!,  — y  fire,  to  spread  abroad:  ad 
existimatSonem  hominum  latins. 

dimenaio,  onis,/.  [d{s-  +  l  MA-],  a  msasur- 
ittg  :  quadrat!. 

dimanawii  P.  of  dimetior. 

di-mitior,  mfinsuB,  Iii,  dax  and  pass^  to  meas- 
ure, measure  out,  lay  out :  syAabaa :  oaehim  atqoe 
terram :  campum  ad  oertameii,  V. :  poaitGa  aide- 
rum,  Ta. :  digitis  peccata  sua,  to  count  ojf.-^Pass^ 
/b  be  measured,  be  planned^  be  adapted  (onljr  perf 
system) :  a  quo  essent  ilia  dimensa  atque  descrip- 
ta :  opere  dimenso,  laid  out,  Gs. :  tjgna  dimeDsa 
ad  altitudinera  fluminis,  Gs. :  oertis  dimenaoa  par- 
tibus  orbis,  V. 


)&Sb^€^- 


dkoiofttio 


M5 


fo  mMnnv  otrf,  mark  out :  eomm  cunHfl  dimeUti 
cognonmitftr—fViaiv  to  ^  mrati^r«j  ouly  bt  marhad: 
locttm  ctstm  dimetori  iu8ii(»  L. :  dimeUta  tignft 
(aL  demetataX 

dimlcmtlo^  ooifl,  /.  [  dimioo],  a  fighty  combat, 
lintggU^  emcamUer  :  maxima,  Ot. :  bellam  rogonti 
dlmicatione  geritnr,  L. :  prionim  dimicadonum 
f ractus,  Ob.  :  proelii :  univenae  roi,  a  petural  tfii- 
gagemaU^  l*.-^A  eombatinff,  ttruggling^  eontaty 
rwalry  :  erepti  sine  dimicatione :  in  rem  p. :  oum 
dimicatio  propoelta  elt,  L:  Titae  dimicationea, 
perilouM  eantaia  :  capitifl. 

di-mlooi  avl  (dlmiouisae^  0.),  atus,  Sre,  to  fight, 
druggUf  contend :  armis,  Ob.  :  armia  cum  aliquo, 
X.:  pro  sua  quiaqoe  patria  ferro,  L. :  in  acie,  in 
the  openJUld,  Cs. :  equitatu,  N. :  pro  te :  anclpiti 
proelio  dimicatur,  Cs. :  adversus  se  tam  exiguis 
copits,  N. — To  ttrtiggle,  strive,  contend  :  omni  ra- 
tione:  dimicantes  competitores,  riv<d  candidates, 
Ll — 7b  be  in  oonjlict,  be  in  peril,  nm  a  risk,  risk, 
hazard:  de  capite, de  fami :  de  vita  gloriae  causa, 
to  be  in  mortal  peril:  de  repulsa,  L  e.  6«  m  danger 
of  defeat^  Gs. :  capite  tuo,  U 

dimidiatiui,  adj.  [  dimidiom  ],  halved,  divided 
ta  the  middle:  menais :  partes  yersiculorum. 

dunidiimi,  f,  n.  [dimidiusl,  the  half:  Tlxdum 
dimidium  dixeram,  was  hanug  half  through,  T. : 
at  ne  minus  dimidiura  ad  ilium  perveniret :  quos 
dimidio  redderet  stultiores,  bg  half:  Hibemia  di- 
midio  minor  quam,  etc.,  Gs. :  Maior  diraidio,  H. : 
minus  dimidio  hostium  quam  antea  occisum,  L. 
— P  r  o  ▼. :  Dimidiam  fact!,  qui  coepit,  habet,  well 
begun  is  half  done,  H. 

dioddiiiBt  a(ff.  [dis-+medius],  liolf,  otu  half: 
pro  dimidia  parte :  rex  dimidiae  partis  Eburonuni, 
Cs.— F i  g.,  of  descent :  dimidius  patrum,  dimidius 
p]f\MB,halfpatrician  and  half  tMeian,  L. — Broken 
til  two,  broken:  cms,  lu. :  voItQs,  mutilcUed,  lu. 

di-miniio,  see  dimminuO. 

^imJMrf;^  onis,  /.  [  dimitto  ],  a  sending  out, 
tending  forth:  libertorum  ad  provincias. — A  dis- 
mimng^diseharge:  propugnatorum. 

1.  dlnttasiiflk  P.  of  dimitto. 

2.  (diilii«Ri%  ils),  m.,  a  dditeranee.^' Only 
dsL :  bane  quaestionem  dimissui  sperant  f  uturam 
(dnb.). 

^mltto,  misl,  missas,  ere,  to  send  different 
«ayi,  send  out,  send  forth,  send  about,  scatter,  dis- 
tribute: littems  circam  municipia,  Cs. :  litteras 
per  proTindas,  Cs. :  certoe  per  litora,  V. :  nuntioe 
tota  civitaie  Aeduorum,  Cs. :  legatos  quoqtie  vcr- 
8ani,  Cs. :  dimissos  equites  pabulandi  causft,  Cs. : 
aoimuro  ignotas  in  artlj>,  directs,  O. :  aciem  (i.  c. 
oculos)  partis  in  oronls,  O. :  per  provincias,  to  send 
despatches,  L. — 7b  break  up,  dissolve,  dismiss,  dis- 
eharge, disband:  senatom:  attxili%S.:  exerdtum. 


Cs. :  plarfs  mafiQs,  Cs. :  nondum  oonvivio  dimisso, 
broken  u^  L.  -*-  7b  send  awag,  let  go,  discharge, 
dismiss,  rtleaas:  himo  ab  se:  nxorem,  divorce: 
Allium  inoolumem,  Cs. :  impunitiim,  8. :  me  in- 
castigatum,  H. :  equos  (to  fight  on  foot)»  Ta. :  be- 
luam  inclusam,  let  loose:  hostem  ex  manibus,  Cs. : 
eum  e  manibus  (i.  e.  eius  libnira),  lag  down :  nun- 
tios  ad  Centrones,  CB. :  Manlium  Faesulas,  S. :  ab 
armis  Ascanium. — 7b  rdinqui^  leave,  desert,  give 
^  abandon,  omt,  let  sl^:  iooam,quem  oeperant, 
Ob.  :  captam  Trolam,  O. :  fortimas  morte:  patri- 
moninm:  speratam  praedam  ex  manibus,  Cs.: 
quantum  dimissa  petitia  praestent^  H. :  kis  tribtt- 
ta,  remit,  Ta. — F  i  g.,  to  renounts,give  up,  abandon, 
forego,  forsake,  let  go,  lote,  leave:  rem  frustra  ten- 
tatam,  Cs. :  oocasionem  rei  bene  gerendae,  Cs. : 
tantam  f ortnnam  ex  manibus,  Cs. :  nullam  tem^ 
pus,  quin,  etc :  oondidones  paois,  Cs. :  snum  ius : 
in  amicitiis  dimittendis:  quaestionem:  fugam, 
means  of  flight,  V. :  ooeptum  iter,  0. :  iniuriam 
inultam :  iracundiam  rei  p.  dimittere,  sacrifice,  Cs.: 
oblito  pectore  cuncta,  Ct. :  dimissa  in  discrimen 
dignitas,  exposed,  L. 

dtmminno^  — ,  — ,  ere  [dis-+minuo],  to  break 
to  pieces,  shatter,  break :  tibi  caput,  T. :  Dimmi- 
nuetur  tibi  cerebrum,  T. 

di-moTeo^  dvl,  dtus,  ere,  to  move  asunder,  part, 
put  asunder,  separate,  divide :  terram  aratro,  V. : 
glaebas  aratro,  0. :  auras,  V. :  dnerem  foco,  0. : 
rubum,  i.  e.  creep  through,  H.  —  7b  separate,  dis- 
perse, scatter,  dismiss  :  nmentem  polo  umbram,  V. : 
obetantis  propinquos,  IT. :  turbam,  Ta. — 7b  move 
away,  separate,  remove:  rem  p.  de  suis  possessio- 
nibus:  alquoe  a  p!ebe,S.— Fig. :  alqm  numquam 
dimoveas,  ut,  etc.,  entice  enoag,  in  ardsr  to,  etc.,  H. 

Dindymene,  6»,f.,  =  Atvivfifivfi,  Cghele,  H. 

di-nO(K)Ob  — ,  — ,  ere,  to  know  apart,  distin- 
guish,  discern:  vera  bona,  lu. :  (gemiiios)  inter 
se  similes,  0. :  civem  hoste,  H. :  dominum  et  ser* 
vum  delidis,  Ta. :  curvo  rectum,  H. 

dannnieratid^  9nis,/.  [dinumero],  a  counting 
over,  reckoning  up,  enumeration:  noctiom  ac  die- 
rum. — As  a  figure  of  speech,  0. 

di-nmiMro^  !▼!,  itus,  are,  to  count,  reckon, 
enumerate,  compute:  Stellas  regis  annoe:  tem- 
pera, V. :  generis  gradiis,  O. — 7b  count  out,  pay: 
yiginti  minas,  T. 

dioa06sl%  is,  /.,  =s  iioiiaiats,  a  governor's 
jurisdiction,,  distrid, 

dioecetea,  ae,  m.,  =;  Bioiiatrh(t  ^"^  <^9erseer  of 
the  revenue,  rogal  treasurer, 

Dion^sia,  onim,  n.,  =r  A40iaw«a»  ths  festival 
of  Bacc/ius,  the  Bacchanalia,  T. 

didta,  ae,/,  ^*8uini  [two-eared],  a  two^ 


246 


dlplOBia,  atis,  n.,  =  ^iirXtf^,  a  tetter  of  reo* 
<mfnendati(m^  Utter  of  av/Uwriiy^  C,  Ta. 

1.  Dira,  ae,  /.  [dlru«],  a  pvry,  V.^Plur.,  the 
An«,  goddeuee  of  retfenge  and  remorse^  V. 

2.  (dira,  ae), /.  f  dinia],  a  bad  omen  (only 
jrfttr.) :  dirae,  aicut  cetera  au^picia,  etc. — A  ctiree^ 
execration :  Diris  agam  tos,  H.  :  compositae,  Ta. 

3.  dira,  5rum,  n.,  see  dirua. 

^roota,  adv.  with  comp,  [dlrigo],  in  a  etraight 
Une^  precUelg,  ejoadfy:  ad  perpendiculum,  Gs. :  di- 
rect! us  gubemare:  dicere. 

direoto,  diriotiui,  tee  derect-. 

1.  diremptus,  P.  of  dinmo. 

2.  diremptua>  a^«t  "*•  [dirimo]|  a  etparadon. 
direptio,  onis,  /.  [  diripio  ],  a  pluudering,  pit- 

laging^  eaek :  Bocioram:  fanoram;  urbis,  ()3. — 
Flur,:  aratorum. 

direptor,  ^ris,  m.  [diripio],  a  plunderer: 
nrbis. 

direptna,  P.  of  diripio. 

diribao,  — ,  itus,  ere  [di8-+babeo],  to  separate, 
eort,  canvaee  (  ballots  ) :  dum  de  te  tabellae  diri- 
beantnr:  diribitae  tabellae. 

diiitattid,  Onis,/.  [diribeo],  a  eeparation^  aort- 
ing,  canvoM  (of  ballots). 

dlribltor,  Sris,  m.,  a  9ortet\  canvataer  (of  bal- 
lots): tabellarum. 

1.  dirigdi  rdzl,  rectus,  ere  rdis-+reffo],  to  i/m- 
tribute,  ecatter:  volnera  (i.  e.  tela),  V. — To  lay  oul, 
arrange  in  lines:  regiones  urbis:  vicos,  L  e.  the 
rows  of  houses,  L. 

(2.  dizlgo),  see  derigo. 

diximOt  Sml,  ^mptus,  ere  [  di8-+eiD0  ],  to  take 
apart,  part,  separate,  divide,  cut  off:  diniiri  (oor- 
pu9)  distrahive ;  dirimit  Suebiam  montinm  iugiim, 
Ta. :  urbs  flnmine  dirempta,  L. :  a  continenti  ur- 
bem,  Cu, :  si  quern  dirimit  piaga  solis,  whom  the 
torrid  gone  parts  (from  us),  V. :  infcstas  acie?,  inis 
(i.  e.  iratos),  to  stand  between,  L. — ^Flg.,  to  break 
ojf,  inttirriJA,  disturb,  put  off,  d^ay :  proelium  di- 
rimitur,  Cs. :  proelium  nox  diramit,  S. :  proelta 
voce,  V. :  yeDerunt  ad  dirimendum  bellum,  L. : 
certamina,  0. :  oontroTersiom,  to  end:  rem  arbi- 
trio,  O. — To  separate^  €hssolve,  break  off:  coniunc- 
tionem  civium :  caritas  dirimi  non  potest,  etc. : 
dirempta  pax,  L. :  couubium,  L.  —  To  inierrypt, 
disturb,  break  up:  conloquium,  Gs. :  ut  concilia 
populi  dirimerentur,  L. :  actum  est  niiiil,  nox  dire- 
mit. — To  destroy,  frttstrate,  bring  to  nauglit:  au- 
spicium,  L. :  rem  susceptam :  consilium,  S. 

diripIS,  ul,  eptus,  ere  [di8-+rapio],  to  tear 
asunder,  tear  in  pieces :  Cum  diripereris  equis,  O. : 
membra  roanibos  uefandi8,0. :  dapes,  V.^Tb  lay 
waste,  ravage,  spoil,  plunder,  pillage:  bona  eorum, 


Ot, :  oppidum,  Ob. :  captas  urbis;  L. :  dirlpiendas 
clvitatas  dare,  Gs. :  direpta  domus,  V. :  praadas 
imperatorea  oum  paucis  dlripiebant,  seiitd  and 
divided,  S. :  aras,  strip,  V. :  roella,  steal,  V* — To 
tear  away,  snatch  away:  Vagina  eoseoi,  Y. :  di- 
repta leoni  Pellis  erat^  O. 

^KHtaa,  fttis,  /  [  dirus  ],  misehirf,  misforiunr, 
calamity:  inTecta  casu,  G.  po^L — Fiercet^est,  cruei- 
ty :  omnI  diritate  taeterrimus :  quanta  in  alquow 

di-rompo  or  dia-rumpo,  rUpI,  niptus,  ere,  to 
break  to  pieces,  break,  sliatter :  partem  (  nubia  ) : 
homo  diruptus,  tfiat  has  a  rupture:  dirupi  me 
paene,  nearly  bursts  my  lungs:  Disnimpor,  T. : 
disrumparis  licet:  plausu  dinimpi. — ^Fig.,  to  break 
offi  stmder,  sever:  amicitlas  olTensione:  huroani 
generis  societatem. 

di-mo,  rul,  rutus,  ere,' to  tear  asunder,  over- 
throw, demolish,  destroy :  maceriam  lube  dirui,  T. : 
urbem :  muros,  N. :  nova  diruunt,  alia  aedificant, 
S. :  post  dinita  Pergama,  O. — To  scatter,  diq>erse^ 
destroy:  agmina  vasto  impetu,  H. :  omnia  Bac- 
chaualia,  L.  —  Esp.,  to  dqnive  (of  payX  )*»'»• 
aere  dirutus  est,  his  pay  was  stopped:  homo  dini- 
tus,  bmikrtipt. 

diruptua,  P.  of  dirumpo. 

dirua,  adj,  with  comp.,  ill-omened,  ominous, 
boding,  portentous,  fearful,  awful,  dread:  coroe- 
tae,  v.:  quibus  nihil  dirius:  roortalibus  on»en, 
0.:  tempus:  exsecratio,  L. — Plm*.  ».  as  subst.: 
in  dira  incurrimus:  Dira  canere,  0.:  dira  alcui 
precari,  Tb.  —  Dreadful,  cruel,  fierce,  fdl,  reUnt- 
less  :  sorores,  tlu  furies,  V. :  Dea,  i.  e.  Circe,  0. : 
Hannibal,  H.:  mens,  V.:  hvdru,  H,  —  Dreadful, 
dire,  horrible,  awful :  dapes,0.:  venena,  Q. :  hel- 
ium, v.:  cupido,  insane,  Y. :  sollicitudines,  H. : 
superbia,  0. :  Temporibus  dins,  in  the  reign  of 
terror^  lu. — Fturi\  n.  as  adv. :  dira  fremeii8,/m^- 
fully,\, 

dirutua,  P.  of  diruo. 

1.  dia,  dltis,  neut.  due,  adj.  with  comp,  dltior 
and  sup,  dltissitnus  [DIV-],  WcA,  wealthy,  opulent, 
piH>viaed,  abounding  :  dis  quidem  esses,  T. :  Gra- 
tini  huius  ditis  aedes,  T. :  domitp,  H. :  patre  ditf, 
N. :  Mycenae,  H. :  delubra  donia,  O. :  stipondia, 
L. :  res  p.  bonis  exoniplls  ditior,  L. :  dmn  tie  sit 
te  ditior  alter,  H. :  apud  Helvetios  ditissimus,  Cs. : 
terra,  Y. :  Bovianum  armis,  L, 

2.  IMa,  Itis,  m.  fDI Y-],  orig.  deity;  hence,  Jupi- 
ter of  the  infernal  regions,  G.,  Y.,  6.,  Ttk. — Of  the 
Geltio  ffod  of  night,  Gs. :  atri  ianua  Ditis,  i.  c.  of 
the  Mtulerworld,  Y. :  domina  Ditis,  i.  e.  Proserpina, 
Y. 

3.  dla-  or  iSl-,praep.,  insefiarable  [DYA-],  dis- 
before  e,  p,  g,  s,  t,  dl-  before  d,  g,l,m,n,  r,  and  r 
(but  usn.  dimminuG,  sometimes  disi-umpo),  dif-  be- 
fore/.   Befoi'e  a  vowel  dis-  becomes  dir- ;  before 

Digitized  by  V^OOQIC 


dts 


947 


fl  coD8oa«ot,  sometiiaes  dl,  aometioMS  dii-.  lacio 
makes  dUlcid  or  dissiviu.— iln<iMi(?r,  apart^  oioay,  in 
dijferent  dirtdiona  ;  pee  dilBndo,  diaoedo,  dimttto, 
di^'ido,  etc. — Beiveen^  among^  thro/ugh  /  see  dino- 
8CO,  diiudico,  diligo,  etc. — F  i  g.,  not^  un-  (reversing 
or  negaUv'mg  the  primitive) ;  see  diffldo,  displiceo, 
dissoHdeo,  etc. — JSxeeedingly,  tUieriy  ;  see  differtus, 
dlUudo,  disperea 
4.  di8»  see  deiis. 

dis-oedo^  cet^^I,  eeuot,  ere,  to  go  apart ^  pari 
OMimdery  dunde^  teparate^  ditperm^  scatter  .*  ex  hao 
fngft  auxilia  disoeeeerant)  Ca, :  ligDatioiiifl  cau8& 
in  sUtss,  0*, :  at  sodalitates  decutiaiiqae  discede- 
rent:  cam  diaoedere  populam  ioitisseot  tribuni, 
L,:  in  duas  partis,  &:  cam  terra  discessisBet: 
caeiuro,  cpew  :  scaena  at  vereis  disoedat  f  ronti- 
bttfi,  open,  v.— 7b  go  awtg,  dtpart,  leave  :  petebat 
at  discedere  lioeret,  Os. :  misere  discedere  qiiae- 
rens,  H. :  ab  exercitn,  Gs. :  a  seals  latere :  e  Gal- 
III :  ex  eontione,  Cs. :  de  foro :  tempio,  0. :  longius 
ab  agmine  discedl,  Col  :  de  coUoqoio  discesBum, 
L. :  in  loca  occulta,  & :  ad  arbeni,  V. :  ex  castris 
domain,  Cs. :  domoe  saas^  N. — Of  troops,  to  march 
of,  nuarch  a»ag,  decamp  :  disceesit  a  Brundisio, 
Csu:  ex  hibertilA,  Gs. :  Tarraoooe,  Cs. :  ab  signis, 
to  leave  the  atandard,  Cs. :  exercitus  ab  sigiiis  dia- 
oessit,  diebanded^  L. :  ab  amis,  to  lajf  dowti  tfteir 
amiff,  Cs. :  in  itinei-e  ab  eo,  daert,  Cs.  —  From  a 
battle,  to  get  away,  come  away,  come  off,  be  left,  re- 
main :  se  supeiiores  discessisse  existimare,  Cs. : 
victor  discessit  ab  hoste,  H. :  yictas,  S. :  graviter 
▼olDeratus,  S. :  at  inanes  disoederent:  aequA 
raann,  S. :  aequo  Harte,  L. :  sine  detrimento,  Cs. 
— From  a  trial  or  straggle,  to  come  off  get  off  be 
lejt,  remain  :  iit  spoltis  ex  hoc  iudicTo  omati  di- 
soeiiant:  se  siiperiorero  discessunim:  Ilberatiis, 
N.:  si  iatiua  linec  iniuria  inpunita  discesserit: 
polchre,  T. :  tarpiasime :  a  iodicio  capitis  maximfi 
glorti,  N. :  Dtsoedo  Atcaeas  puncto  illius«  he  votes 
me  an  Aleaew,  H. — Fig.,  to  depart^  deviate,  swerve 
from,  leave,  /oraake,  give  up,  abemdon  .*  nihil  a 
BUtu  naturae :  a  fide :  a  soA  senteiitia,  Cs. :  ab 
omicts  in  magiift  re  peccantibus. — To  pom  away, 
fHUiiah,  ceaae :  audivi  qiiartanam  a  te  discessisse: 
ex  aiiimo  illius  mcmoria :  bostibus  spes  potiuadi 
oppidi  disoessit,  Cs. :  ubi  has  sollicitudines  diacea- 
sere,  L. — In  the  phrase,  in  sententiam  discedere, 
to  adopt  a  view,  pass  over  to  a  party,  vote  for  a 
meature  :  senatns  in  Catonis  sententiam  discesait, 
SL:  senatus  in  alia  omnia  discessit:  in  banc  sen- 
tentiam ut  discederetur,  L. :  illud  SC,  quo  num- 
quam  ante  discessura  est,  Cs. —  To  leave  in  l/iouglU, 
depart :  cum  a  vobis  discesserim,  i.  c.  except  yon  : 
at  cum  ab  illo  discesserint,  me  habcant  proximum. 

dlaoeptatlo,  dnin,  /.  [dtscepto],  a  diepnte,  die- 
ptitalum^  debate,  diaeuitioH,  disquisition :  cum  qui- 
bus  omnis  nobia  diaceptatio  est :  (causa)  in  discep- 


tatione  Teraata :  privata:  ilia  disoeptatio  tenebat, 
quod,  etc.,  the  point  in  dispute  was,  L. :  iuris :  di- 
cendi :  verborum,  L. 

diaoeptator,  oris,  m.  [diacepto],  an  umpire, 
arbitrator,  judge  .*  criminia :  populo  B.  discepta- 
tore  uli  *.  de  auo  iure  ad  Caeearem  diaceptatorem 
venire,  Ga. :  inter  patrem  et  filium,  L. 

diaoeptitnac,  Tcis,/.  [diaoeptator],  an  arbi' 
trator  :  dialectica  veri  et  falai. 

dlflOeptOy&vI,  fttus,  &re  [dls.+capto],  to  decide, 
determine,  jutfge,  arbitrate,  sit  at  umpire :  haec 
iuate':  causara  in  foro  dicere  diaceptante  te :  exer- 
oitu  diaceptante,  L. :  inter  populum  et  regem  in 
re  praeaeuti,  L. :  eorum  contruveraUa :  eoa  ad  di- 
sceptandum  ad  amiooa  vocare, /or  arbitration,  h. 
— To  debate,  dispute,  discuss,  strive  :  erat  non  di- 
aceptando  deoertandum:  cum  palaeatritia  aequo 
iure:  de  contraversiia  iure  apad  ae  potiua  quam 
inter  ae  armis,  Cs. :  de  foederum  iure  verbis,  L. : 
de  iure  publico  armis :  si  coram  de  condicionibua 
disceptetur,  Cs. :  ut  coram  Iraperatoro  disceptare- 
tur,  L. — F  ig^  to  be  at  stake  :  in  uno  proelio  omnis 
fortuna  rei  p.  disceptat. 

dis-oemo,  crSvI,  cretua,  ere,  to  separate^  act 
apart,  mark  off^  botmd,  part,  (Uvide  :  muro  di 
scern!  a  nobis :  dlscrimina,  quibua  ordlnes  disceme- 
rcntur,  L. :  mons,  qui  finis  eorum  discemeret,  S. — 
Poet:  ( saxum )  telas  auro,  to  interweave  wUh 
gold,  v. :  limes  litem  ut  discerneret  arvis,  i.  e. 
keep  away,  Y. — P.  per/,,  divided,  separated  :  urbea 
magno  inter  se  spatio  discretae,  L. :  ubi  discretaa 
insula  rumpit  aquas,  0. :  aedes  piorum,  retired,  H. : 
septem  in  ostia  Nilus,  0. :  nee  mors  discreta  fuis- 
set,  nor  had  we  been  divided  in  death,  0. — F  i  g.,  to 
distinguish,  discern,  know  apart :  alba  et  atra :  in- 
sidiatorem  et  petitum  inAidiis,  L. :  diem  noctemque 
caelo,  V. :  fas  atque  nefaa,  H. :  auos,  Cs. :  quid  sit 
eiasdem  generis :  pecuniae  an  famae  minus  parce- 
ret,  S. :  nee  dlscernatur,  iussu  iniussu  pugnent,  L. 

difloerpo^  psi,  ptus,  ere.  [di8-+carpo],  to  tear 
in  pieces,  rend,  mangle,  mutilate :  animus  nee  divi- 
di  ucc  discerpi  potest:  diacerptum  regem  mani- 
bua,  L. :  membra  graia,  H. — Poet.:  aurae  Omnia 
discerpunt,  Aca^tor,  V.  —  Fig.:  divolso  et  quasi 
discerpta  contrectare,  treat  in  fragments:  alqm 
dictis,  Ct. 

discesoiot  Onia,  /.  [discedol  a  sepaixUion,  di* 
viaton  :  Si  eveniat  discessio,  a  divorce,  T. — Of  the 
senate,  a  division, formal  vote:  senatus  consnl- 
tum  de  BUpplicatione  per  diacessionem  fecit :  sine 
ull&  varietate,  a  unanimoits  vote  :  quiunquam  di- 
scessio  facta  nun  esset,  no  vote  was  taken. 

1.  diaoeaaufl,  P,  of  discedo. 

2.  diaoessiia,  as,  m.  [di8-+l  CAD-],  a  going 
asunder,  parting  :  non  longinquus  inter  nos:  caeli. 


i.  e.  lightning. — A  going  away, 

Digitized  D\ 


/ 


918 


difloora 


withdrawal:  tuns:  ftb  urbe:  o  vitft:  latronis: 
meas,  6anuAm«iU  .*  disoessa  mugire  boves,  Y. : 
boHb  aoceasfls  discessQsqae. — A  mareMng  aitoy, 
nuitvlUnff  ojf!,  deeampinff  :  BelgBtrum,  C«. 

diMldinm,  I,  n.  [dis-+2  SAG-}  a  partihig, 
atparatioH,  dimfffwmemty  dimenmon^  dUwra  :  inter 
1108,  T. :  nil,  quod  sit  ditddio  dignum,  dtvarce^  T. : 
Gupido  Si  tibi  diacidii  eet,  0. :  iDanento  memoriA 
in  diflcidio  foederuin,  L, :  civile,  Ta. :  belli.  — 
IHur.  :  amioorum :  adfinicutum,  Ta. 

difloinotoi^  a4j,  [P,  of  discingol  ungirt^  wUh- 
out  the  s^'dU  :  discincU  ludere,  in  toou  <lr«ft,  t  e. 
at  AMC,  H. — VoUiptmmy  effeminate^  dinolute  :  Af ri, 
v.:  nepoSjU. 

di-0Oindo,  cMl,  cUsns,  ere,  to  tear  otMmder^  cttt 
apart,  cleave,  dmde^  rendy  tear  :  Vestem,  T. :  tuiii- 
oam :  purpureos  amictfks  mana,  Y. :  labram,  T. : 
artfis,  Y. :  novaculA  eotem,  L. :  amicitiae  diacin- 
deiidae,  rt«2e/y  broken  off. 

diB-cingo»  nxl,  nctus,  ere,  to  wtgirdy  deprive  of 
the  girdle  :  ocnturiones  discinctos  deatitui  iussit, 
i.  e.  to  loae  tlieir  mantlee^  h. :  dlscincta  tunicft,  H. : 
Afros,  i.  e.  etrip  utterly,  lu. :  neque  ego  discingor, 
i.  e.  relax  in  n^fiiendfy  offleee, 

dlBdipliiia,  ae,  /.  [dlscipulus],  indruelion,  tu- 
ition^ teaching,  training,  edaiation  :  puerilia :  adu- 
leacentls  in  discipliuam  ei  tnidere :  te  in  discipli- 
nam  meam  tradere:  in  disciplinam  (Druidum) 
oon  venire,  d. :  res,  quarum  est  disci plina,  the  ob- 
jects of  inttntetion  :  quae  (inconimoda)  pro  disci- 
plinft  et  praeoeptis  habere  possent,  Cs. — Learning, 
i'nowledge,  science,  discipline,  culture  :  homo  (sum- 
niA)  discipllDa ;  a  pueris  nuUo  officio  ant  disciplin& 
adduefacti,  Gs. :  luilia  plena  Omecarum  disci pli- 
narum :  his  discipUnis  institiitus :  miliibie,  tactics  : 
bellica :  niilitaris,  military  discipline,  L. :  oocidere 
non  disciplinA,  sed  impetu,  Tu. :  uavalis :  rei  p., 
statesmansfiip :  vetus  regum,  seventy :  familiae 
gratis :  maionim,  S. :  certa  virendi,  orderly  way  : 
populorum,  the  art  of  governing:  phnosopiiiao,  a 
system:  tres  trium  disciplinanim  prlncipes. — A 
custom,  habit:  Nam  disciplinast  eis,  derounerarier, 
etc^  T. :  imitari  avi  mores  discipHnaroque :  fami- 
liae.—  A  school:  itinera  disclplinarum :  philoso- 
phorum  disciplinae,  sects,  T. 

diaoipula,  ae,/.  [discipulus],  a  female  scholar, 
disciple,  H. 

dlooipulus,  I,  m.  [  disco  ],  a  learner,  scholar, 
pupil,  disciple,  student,  follower :  Num  immeinores 
discipuli  ?  Have  the  pupils  forgotten  (their  lesson)  ? 
T. :  Platouis :  laboris  et  fori. 

disoismu,  P,  of  discindo. 

discludo^  si,  sus,  ere  [dis+olaudo],  to  hep 
apart,  divide^  shut  off :  Neroa  ponto,  Y.:  quibus 
(tignis)  disclusjs,  kdd  asunder,  Gs. :  iram  et  cupi- 


ditatem  locis,  to  eutign:  moratts  rcoboria,  rdax  the 

/MUA,Y.  \ 

disoltumu,  P.  of  dlsohtdo. 

diaoo^  dldid,  — ,  ere  [DIG-],  to  leam^  learn  to 
know,  acquire,  become  aeouainted  with :  litteras : 
ins  civile :  dialectica  ab  atiquo :  id  de  me,  T. :  vii^ 
tutem  ex  me,  Y. :  quae  illi  litteris,  ego  militando 
didici,  S. :  per  laborem  usom  militlae,  8. :  omnis 
crimlne  ab  uno,  Y. :  txnde  ius  eivile  discatar :  quae 
(artes)  non  sine  otio  diaoaDtur:  Pater  ease  diaoe 
ab  illia,  T.:  aenatai  parere:  miaeria  aaocurrere, 
Y. :  ittstitiam  et  non  temnere  divoa,  Y. :  Litavicum 
ad  aollicitandoa  Aeduoa  profectura,  Ga. :  nihil  ease 
foadina  sertitute:  quid  ait  vivere,T.:  hoc  quam 
nihil  ait:  quantum  in  Etrurii  belU  eaaet,  L.:  Unde 
ait  infamis,  O. :  qui  diaount,  pupHs,  Gs. :  illo  diaoen- 
di  cauaA  proficiaci,  to  study,  Gs. :  voluntaa  diaoendi : 
diacebant  fidibus  antiqai  ^accanere). — ^Poet.,of 
things,  to  be  taught:  Nee  aiaoei  mentiri  lana  colo- 
rea,  Y.— 7b  stut^  for  aetimg,  present,  produce  (on 
the  atage):  haa  partis,  T. :  Novas  (fabukaX  T. 

dls-oolor,  Oris,  adj,,  of  another  color^  not  of 
the  same  color  :  auri  per  raraoe  aura,  Y. :  nntrooa 
roeretrici,  different  in  dress,  H.:  Teatia  fatia  disookx- 
alba  meia,  O. — Party-colored,  of  different  colors  : 
signa :  miles,  black  and  i$hite  (in  dranghtaX  O. 

dis-conireiiio,  — ,  — ,  ire,  to  disagree,  be  huxm- 
sistent :  vitae  ordine  toto,  H. — Impers.  :  eo  dis- 
oonvenit  Inter  Heque  et  te,  H. 

diaoordia,  ae,  /.  [discors],  disunion,  disagree- 
ment, dissension,  vaiiance,  discord  :  confingis  cau- 
saa  ad  discordiam,  T. :  ctvilis,  8. ;  facultas  disoor- 
diae  concitandae :  duas  ex  una  civitate  diacordia 
feoerat,  L. :  perfecta  tibi  bello,  Y. :  fi-atnim,  O. : 
inter  ipsos,  L. :  crga  alqra,  Ta. :  non  aedebantur 
dlsoordiae :  tacitae :  incertac  mentis,  ineonmatena/, 
O. :  Idae  et  Pliocbo,  Event  filia,  the  subject  of 
strife,  Pr. — Mutiny,  rebellion,  Ta, — Person.,  the 
goidess  of  discord,  Y. 

diaoordiomia,  ae^.  [diMeoTdvs],  full  of  discord, 
intractable,  quarrelsome :  volgus,  S. 

diflOordOb  — ,  — ,  Are  [diaoors],  to  be  at  vaW- 
anee,  differ,  quarrel:  inter  ae,  T. :  cupiditates  in 
nnimis  cUscordant:  animus  secum  dtscordana:  pa- 
tria,  Ta. — Poet.,  to  be  unlike,  be  opposed:  quantum 
discordet  parous  avaro,  H.:  Si  disoordet  cquea, 
protests,  H. — 7b  mutiny,  IW. 

dls-oors,  cordis,  <M{f.  [dls+cor], — Of  persons, 
discordant,  disagreeing,  inharmonious,  at  variance  : 
homines  ambitione :  ad  alia  discordes  in  uno  con- 
sentirc,  L. :  gens,  L. — Po e L :  Tanais  discors,  i.  c. 
tfis  Parihians,  H. :  fetus,  hybrid,  0. — Inconsistent, 
warring,  eontrady^ry,  inharmonious:  inter  se 
reaponaa,  L. :  semina  rerum,  O. :  venti,  Y. :  renim 
Concordia,  H. :  aymphonia,  U. — Unlike,  discordant, 
different :  ora  8op9,  Y. :  luMtea  muiibus,  Cu. 
Digitized  by  V^OOQIC 


949 


dlflor«pi]|%  Mftb,  P.  of  discrepo. 

diBorepantla,  ae,/.  [discrepo],  dueordante^ 
dinunilarily,  ditcnpaney  :  rerum,  Terborum. 

disorapatlQ^  5nia,  /.  [  disertpo  ],  a  duagr^^- 
ment^  ditpttU  .•  inter  oonsiiles,  L. 

dis-orapob  uT,  — y  ftre,  to  cRffer  in  wttnd^  he  dit- 
fordantyfml  to  harmtmm  .*  (fide»)  paohiin.— Fi  g., 
to  duoffree,  be  tneotuutent^  be  differeniy  vary^  differ^ 
he  «t  odde  .*  si  qnid  diMiepei:  qtiM  inter  ooiile- 
gas  discrepare  videatis :  tree  duces  diaerepantcs, 
prope  ni  defeoerint,  U:  nee  maltum  diecrepat 
aetas,  Y. :  nulla  in  re :  in  eo  inter  ae :  oratio  vei^ 
bis  discrepat,  sententiis  oongniena :  de  oeterii  re- 
bos:  ab  aliorum  iudiciis:  facfcam  a  seutentift 
legis:  facta  cum  dictis:  eibi:  Vino  acinac«s  di- 
screpat, H. :  Priino  ne  medium  discrepet,  H. — To 
be  dupiued^  he  in  ftteelion  :  Causa  Intend!  diacre- 
pat,  O. — Itnpere,  :  cum  de  Icgibua  conveniret,  de 
Ifttore  tantura  diicreparet,  L. :  inter  auctored :  nee 
discrepat,  qnin,  etc^  L :  cum  liaud  ferme  discrc- 
paret,  quin,  etc^  hareBy  a  doubt  remained^  Gs. 

diaoretiiB,  P.  of  diaoemo. 

di-floiibd,  acrlpaX,  aortptus,  ere,  io  dietribute^ 
divide,  apporUott,  aeeigu:  (aigentum)  illis,  T. : 
civitatibna  pecuniarum  summas:  urbis  partlfl  ad 
iocendia:  duodena  in  singulos  homines  iugera: 
pretio  inra :  Sedea  diaeriptae  piomm,  H. :  militi- 
bas  in  l^ionea  diacriptia,  L. :  diacriptla  per  faml- 
llam  ministeriia,  Ta. :  non  melius  potuit  discribere, 
L  e.  calcuUUe, 

dlflcrimen,  iuis,  n.  [dia-+2  CER-I  that  which 
parte,  an  intervening  epaee^  ittiervalf  aiatanoet  divi- 
tion,  eeparation  :  cum  (maria)  pertenui  discrimine 
tepararentur:  diacrimina  costis  spina  dabat,  z»aW- 
A/,y. :  fiuem  atque  initiiim  Incis  exiguo  discrimine 
iuternoecaa,  Ta.  —  Poet.:  Fossarumque  morae, 
Wti  dlHcrimina  parva,  i.  e.  the  brink  of  death,  V. : 
lenue  leti,  Y^ — ^F  i  g.,  a  dietinction,  dyferenee,  die- 
erwUnaiion  :  hoc  inter  gratiosos  oivis  atque  foi"- 
il3 :  sine  discrimine  armatoa  inermis  caedunt,  L. : 
Discrimen  obacurum  solutis  Crinibus,  i.  c.  of  eez, 
H. :  sui  alienique,  L. :  diWnarum  humanarumque 
reram,  h, — ^P  o  e  t. :  septem  diserimiaa  voeam,  the 
»nea  intervale  (of  the  scale),  Y. :  parri  discriroinis 
umbrae,  dighiUf  varying  (of  color),  0.^-^  deeieive 
point,  turning  -poind,  erUieml  moment,  detemnna* 
lion,  dedeion  .•  res  in  id  discrimen  addoota  est :  in 
di^rimine  est  humanum  genua,  utrum,  etc.,  L. : 
belli,  Cu. :  haec  haud  In  rnagno  ponam  discrimine, 
regard  ae  of  great  moment,  L. — Poe  t. :  discrimine 
aperto,  the  tmt,  0. — A  deeiawe  moment,  crime,  perU, 
ruk,  danger,  haeard  :  in  ipso  discrimine  periculi, 
L :  in  summo  rem  esse  discrimine,  Gs. :  salus  so- 
ciorom  summom  in  discrimen  Tocatur :  In  yeteris 
f'trtanae  discrimen  adducitnr:  patriae:  res  p.  in 
discrimen  committenda,  L. :  quae  multa  vides  di- 


scrimine tali,  Y. :  discrimine  Titae  Goniugium  pe- 
tere,  O. :  ire  obriam  discrimini,  Ta. — A  deeieive 
batHe:  Tehemens,Gu. 

dlicrlmlno,  ivl,  fitus,  Ire  [  discrimen  ],  to  di- 
videj  paH,  eeparate  :  Etniriam  discriminat  Gassia : 
late  agros,  Y. :  rigiliarum  somnique  tempora,  op- 
poriion,h, 

disoripti$,  oiiis,  /.  [discribo],  a  divieion,  die- 
tribution,  apportionment,  aeeigriment :  ciritatis: 
populi :  poesessionum :  per  urbem  caedis  (cf.  de- 
Bcriptio). 

dift-omcld,  — ,  Stus,  ire,  to  rack  to  pieeee,  tor- 
/tire.— Only  pom,  :  Bruturo,  Gassium  discruclatos 
necare :  Discrucior  animt,  am  distracted,  T. :  di- 
scrucior,  fundum  a  Gurtilio  possideri. 

diflonmbo,  cubul,  cubitus,  ere  [CVB-l,  to  lie 
down,  recline  at  table:  discubuimus  omnes,  took 
our  placet :  toris  pictis,  Y. :  discumbere  iussus, 
invited  to  dinner,  lu. :  discumbitar. — To  lie  down 
to  eleqt :  oeuati  discubuerunt  ibidem. 

dis-cuplo^  — ,  — ,  ere,  to  desire  greatlg,  long  : 
se  vendere,  Gt 

dl«-oarr5,  carrl  and  cucurri,  cursus,  ere,  to 
run  different  wage^  rtm  to  and  fro,  run  about^  wan- 
der, roam :  in  muria  armata  ci vitas,  Gs. :  deus  in 
montibus  alUs,  0. :  circa  vias,  L. :  per  omnis  siU 
vas,  0. :  Olli  discurr6ro  pares,  Y. :  ad  rapiendas 
virgines,  L. :  in  muroe  discurritnr,  Y. :  ad  suff ra- 
gium  ferenduffi,  L. :  praedatum  Romam,  L. : 
(Nilus)  septem  diacurrit  in  ora,Y. :  fama  toti 
urbe  discorrit,  Cu» 

1.  dlBOursus,  P.  of  discurro. 

2.  dlAOuniia,  fls,  »i«  [discurro],  a  running  to 
and  fro,  running  about,  etraggling  :  continere  ab 
discursu  militem,  L. :  vallem  discursibus  impleat^ 
0. :  subito  discursu,  a  double  flank  tnovemeuty  Ta. 

di«Oil%  I,  m.,  3s  SioKoc,  a  quoit :  pete  ceden<« 
tern  a^ra  disco,  H. :  Indoctus  disci,  H. :  discum 
audire  quam  philosophuin  malunt 

dtaowMHB,  P.  of  discutio. 

diaoutio,  cusd,  cussus,  ere  [dis+quatio],  to 
strike  asunder,  dash  to  pieeee,  ahatter  :  columna  ad 
imum  f  ulmine  discussa  est,  L. :  arietibus  aliqnan- 
tum  muri,  L. :  latericium,  Gs. :  tempera  ictu,  O. : 
nubls,  0. :  discussae  iubae  capiti,  Y. :  snxa,  Iu.-» 
To  break  up,  scatter,  disperse,  dissipate,  remove,  dis- 
pel: coetfks,  L.:  discussa  est  caligo:  discuss! 
nive,  Gs. :  nmbras,  Y. :  somnum  sibi  lymphi,  Pr. : 
soporem,  Gu.  —  Fig.,  to  remove,  eeaiter,  daitrog, 
suppress:  caedem:  canctationem  eius:  earn  rem 
litterae  discusserunt,  L. :  periculum  conailip. 

disaite,  adv.  with  sup,  [disertus],  dearlg,  <2t>- 
quentlg,  expreeelg :  hoc  scribere :  disertissime 
scriptum,  L. 

diaertas,  atfj.  with  eomp,  and  m^^jyqi(^di0- 


260 


eertus;  P.  of  diasero],  akUfiil,  char,  devery  well- 
apoken,  fiueni  :  homo,  T. :  disertos  cogiiosse  me 
nonnullos:  adulescens:  ad  Tinum:  callces  quem 
non  fecere  disertum?  H. :  laudare  disertos,  men  af 
adhurty  lu. :  disertior  Socrates :  dUertissimus  po^- 
ta:  homo  nostrac  civitatis. — Of  discourse,  dear  : 
oratio :  disertissima  epistula. 

diaioio  or  dlMJolo  (diaiicio),  iSel,  iectus,  ere 
[dis+liicio],  to  tlirow  <unindet\  drive  OMunder^teal' 
ter,  dUperfey  break  vp,  tear  to  pieces  :  lute  disiectis 
moenibus,  L. :  disiecta  spaitio  urbs,  L. :  nubU, 
O. :  ostcndcns  disiectis  vohiera  merobris,  i.  e.  the 
wounded  bodif  with  limbs  torn  off^  0. :  disicc  cor- 
pora ponto,  V. :  rails,  V. :  passim  navis,  L. :  dis- 
iecti  membra  po^tae,  H. —  To  rout^  disperse^  scat- 
ter :  ea  (  phalange )  disiecta,  Cs. :  quos  mcdios 
cohors  disiecerat,  S. :  barbarorum  copiis  disiectis, 
N. :  pulsos  in  fiigam,  Ta. — To  dash  to  pieces^  min^ 
destroy:  arcem  a  f undamentis,  N. :  moenia  urbium 
disiecta,  dilapidated,  N. :  dide,  dissice,  Gaecil.  ap. 
C. — F  i  g.,  to  thwart,  overthrow,  frmtrate,  hrirtg  to 
naught:  pacem,y.:  conaUia ducis, L. 

diflieotuB,  P.  of  disicio. 

XdiBiuncteX  o^v.  [disianctus],  separatdv,  with- 
Old  eonnection,~-Oti\y  comp.  :  disiuuctius  dici. 

diftiunctio  or  diiunctlo,  dois,/.  [disiungo], 
a  separation  :  moorura.— X  variation,  deviation  : 
animorum:  sententiac. — A  loaical  opposition. — 
In  r h e  t,  tugndeton^  a  succession  of  clauses  with- 
out eonnedives. 

difliunctus  (dliunc-),  adj,  with  eomp.  and 
sup.  [F.  of  disiungo],  parted,  separcUe,  distant,  re- 
nutte:  disiunctissimae  terrae:  Aetolia  procul  a 
barbaris  disiuncta  gentibus. — Fig.,  apart,  dijfer- 
ent,  remote,  disconnected,  strange  :  rita  maxirae  a 
cupiditate:  homines  longe  a  nostrorum  gravitate: 
nihil  est  ab  eS  cogitatione  diiunctius:  ratio,  quae 
disiuncta  coniungat,  oppoaiies, — Of  discourse :  eon- 
curstts,  abrupt, 

dlB-lungo  or  diinngo,  Qnxl,  Qnctus,  ere,  to 
unyoke  :  iumenta :  Ikm  disionctus,  H. :  fessos  iu- 
vencos,  0.  —  To  disunite,  sever,  divide,  separate, 
part,  remove  :  (fons)  munitione  diiunotus  a  man : 
lugurthae  Boochique  r^^um  (flumen^  S. :  equi- 
tatus  a  laevo  comu  diiunotus,  L. :  Italls  longe  dis- 
iungimur  oris,  V.—F  i  g^  to  separate,  part,  divide, 
estrange:  eos  (oi-atorem  et  philosophum) :  ilium 
ab  illfl,  T. :  populum  a  senatu :  alqm  a  oorpore : 
honesta  a  commodis :  yeterem  aroicitiam  siba  ab 
Romanis,  i.  e.  old  friends,  L. 

difl-palatns,  adj.,  straggling,  astray  :  in  agris, 
N.:  iiDultitudo,  N. 

di»-par,  aris,  adi.,  unlike,  dissimilar,  different, 
unequal,  iU-matched:  disparcs  mores  disparia  stu- 
dia  sequentur :  pari  gratia  sed  genere  dispari,  Cs. : 
certabant,  ipsi  pares,  ceterum  opibus  disparibus, 


S. :  rebus  et  ordinc,  in  enhjeftt  emd  arranffemen\ 
H.:  male  dispari  inicere  manOs,  one  no  match  for 
him,  H. :  habitus  animorum,  L. :  disparibus  Kep. 
tern  compacta  cicutis  Fistula,  Y. :  his  alii :  iiui- 
trona  meretrici,  H. :  quicquam  dispar  sni  atqne 
dissimile :  mos  in  dispar,  towards  another  spedes, 
H. :  transfertur  in  mqlta  disparia. 

diapar&tiim,  I,  n.  [disparo]. — ^I  n  r  h  e  t,  a  di- 
rect opposition. 

dis-parllia,  e,  a^,,  dissimilar,  different :  ad- 
spi ratio  terrarum. 

dis-paro,  ilvT,  &tus,  &re,  to  pojf,  separate,  di- 
vide: eos  disparandos  coraTit,  Cs. :  (clasps)  iu 
ut,  etc. 

dispeotas,  P.  of  dispicio. 

dis-pello,  pull,  pulsus,  ere,  to  drive  asunder, 
scatter,  disperse:  pecudes  dispulsae:  per  undas 
nos,  V. :  aiquos  aequore  turbo,  V, — F  i  g.,  to  drive 
away,  dispd :  sole  dispulsa  nebula,  L. :  ab  animo 
caliginem  :  tenebras  calumniae,  Ph. 

dif pendiuni,  I,  n.  [dispendo],  expense,  cost,  loss  : 
sine  suo  dispendio,  T. — Plur,,  rr. — ^F  i  g. :  morae, 
loss  of  time,  V. 

dispensatlo,  5nis,/.  [dispenso],  management, 
charge,  diredixm,  superintendence,  provision,  stew- 
ardship :  aerari :  anuonae,  L. :  inopiae,  Cs. :  regia. 

diapeiuiator,  oris,  m.  ^dispenso],  a  steward, 
attendant,  treasurer,  C.:  dispeusatpre  Armigero, 
Iu. 

dlBpenso,  AvI,  atus,  ire,  to  diAurse,  pay  out : 
qui  dispensat,  the  steward.  In. :  nlqiiem  eligere  ad 
dispensandiuii  pecuniam,  as  paymaster,  N.  —  To 
distribute,  dispense,  share:  oscula  suprema  natos 
per  omnis,  0. :  inrenta  iudicio :  rem :  dispensari 
laetitia  inter  eius  (populi)  anlmos  potuit,  L.: 
mortalia  fata,  0. :  consilium  dispenaandae  victo- 
riae,  i.  e.  the  fruits  of  victory,  L. — F  i  g.,  to  manage, 
husband,  adjjust :  (domesticas  res) :  fllnm  cande- 
lae,  to  trim,  Iu. :  (annum)  intercalaribns  mensibua 
interponendis,  L. :  recte,  H. 

dla-perdo,  didi,  — ,  ere,  to  spoil,  ruin  :  posses- 
siones :  carmen,  V. :  me  (puella),  0. 

dia-pereo,  il,  — ,  Ire,  to  ^  to  ruin,  be  widone^ 
perish:  fandum  populi  R.  disperire  pati:  tui  la- 
borea,  Ct — E  s  p.  coUoq.,  in  exclamations :  dispeni, 
peril  miaara,  ifs  all  oner  with  me,  T. :  dispeream, 
ni  Sommoaaea  omnia,  may  I  die,  but,  etc^  H.,  Cl 
Pr. 

dispargo  or  diapargo,  al,  sua,  ere  [dia-4- 
apargo],  to  scatter,  ^tread  abroad,  dUqfferae:  tibi 
cerebrum,  T. :  per  agroa  passim  oorpaa :  mem- 
bromm  oolleotio  dtaperea :  diaperaa  inmittit  silvis 
incendia,  V. :  quae  (duo  milia  eToeatoruro)  tota 
acie,  Ca. :  in  omnia  partia  dispersa  multitudo,  Cs. 
— B  8  p.,  P.  perf,  scattered,  straggling :  ut  homines 
disperai  vagarentur:  disj^raor  XMUt^)  aubito 


261 


adoftns,  Gb.  :  clbpeni  a  iuis  pan  oedere^  eto^  S. — 
To  be^nrM-ie,  bipaiUr  ;  oerebro  Tiain,  T.— F  i  g., 
to  aeaiier,  eondud  witkoui  order f  duperte:  partis 
arguroeDtandi  ooofiue :  bellam  tam  longe  Uteque 
dispenum:  plebU  vis  disperaa  in  multitudine, 
itiUwut  orffammiion,  &:  vitani  in  auras,  V.— To 
gprtad  abroad:  falaos  ruOMires,  Ta. 

^BspexvS,  ado.  [dfaperaiis],  hen  arid  there,  oe- 
taahnalfy:  dictae  res:  muitis  in  locis  diota. 

dlspenlo,  oniB,  /.  [dispergo],  a  destruction : 
urbis  (dub.). 

ffispexBtLfl,  P.  of  dispergo. 

dispeitlo,  Ivl,  Itus,  Ire  [dis-+partio],  to  die- 
tribute,  divide  :  inter  manipulos  f UDditores,  S. : 
pecuniam  iudicibus :  exercitum  per  oppida,  L. : 
mensam  servis,  N.:  portas  tribuiifs,  assign^  S. — 
Fi g.,  lo  dimde^  apportion:  tempora  vdupCatis  hi- 
borisqne:  initia  vitae  atqne  riutas  homlnibus: 
tot  in  cams  dispertiti  aniui,  dielraeted,  L, 

dispevtior,  — ,  in,  dep.  [di!i-+partior],  to  die- 
tribute,  xtpportion:  belli  administratioDem  inter 
se,  L. :  alqd  in  infinitum,  i.  e.  rejhe. 

dljq;>ertitlo,  5nis,/.  [dispertio],  a  destruction: 
urbis  (dub.). 

dispido,  spexl,  spectus,  ere  [SFEC-],  to  deserif, 
discern^  perceive,  make  out,  diettnguiek,  detect  (by 
the  sigbt):  ne  scintillam  quidem  ullam  ad  dispi- 
ciendum  reliquerunt:  acie  mentis:  catuli,  qui 
iam  dispecturi  sunt:  summo  ab  aethcre  terms, 
0. :  dispecta  est  et  Thule,  Ta. — ^F 1  g.,  to  perceive, 
diecem,  discover,  detect  (by  the  mmS\ :  libertatem 
ex  serritute:  verum:  quorum  nihil  cum  dispe- 
xisset  caecata  mens,  L. :  quid  velit :  quod  spe- 
rem. — To  consider,  rejtect  upon,  look  about,  regard: 
iam  aliquid  dispiciam,  T. :  res  Romanas  :  iusidia- 
torem,  L. 

diq>Uoeo,  ul,  itua,  ere  rdii>-+p!aoeo],  to  dis' 
piease,  be  unaaHefaetortf :  mini :  si  displicebit  vita, 
T. :  verbum  vehementer  displicet,  /  disliks  ex- 
tremefy:  mihi  non  displioet  (propulsare,  etc),  / 
atn  inclined:  totus  displieeo  mihi,  am  discontent^ 
ed,  T. :  cum  mibimet  dispKcerem,  wasfret/uL 

(dift-plodoX  — ,  Osus,  ere,  to  burst,  cause  to  ex- 
plode.— Only  />.  per/, :  displosa  vesica,  H. 

di*-poiio,  posiil,  poaitus,  ere,  to  place  hers  and 
there,  array,  eSsifibute,  set  in  order,  arrange,  die* 
poee:  Homeri  libras :  ocdines  in  quinconoem,  Gs. : 
oomas«  O. :  ends  per  berbam,  V.  — •  In  military 
operations,  to  set  in  order,  arrange^  draw  up,  ar^ 
rag^  poet,  assign:  sio  erant  disposita  praeakiia, 
at,  etc :  cosiodias,  Gs. :  aciem,  Gu. :  per  dispoaitoa 
equos  pervenire,  bg  relays,  L. :  tonnenta  in  muris, 
CL :  nav^  in  litorei,  Gs. :  praesidia  cis  Rhenam, 
Cs. — F  i  g^  to  arrange,  cuyust,  order,  ditpose :  in 
omatu  (orationis)  lumina:   consilia  in  omnem 


fortunara  ita  disposita,  L. :  diem,  in  watches,  Ta. : 
modod,  0. 

diqpoattd,  adv,  [dispontus],  orderly,  methcdi- 
eo/Zy;  aocusare  latum. 

dlsposltid,  Cnis,  /.  [dispono],  a  f^egular  diepo- 
stlion,  arrangement :  argnmentomm. 

1.  dloposltus,  P.  of  dispono. 

2.  (dlsposiins,  GsX  m.,  a  <Usposition,  arrange- 
ment— Only  oW.  sing, :  civilium  renun,  Ta. 

di*>piiA«t,  — ,  ere,  impers.,  U  skames,  is  shame- 
ful: &o  mihi  data  esse  verba,  T.  . 

dispulsiiflk  P.  of  dispello. 

diqjyotatio,  onis,  /.  [disputol  an  argument, 
diseuswion,  debate,  (Wprnte:  roagis  facilis  qnam 
neoess^ria:  isti  disputationi  flihil  est  loci:  in 
utramque  partem,  Q&. — Plur,,  G. 

diqmtitor,  ofis,  m.  [disputoj^  a  disputer, 
disputant:  subtilis. 

dlB-pQto,  ivl,  atus,  ire,  to  weigh,  examine,  in- 
vestigate, treat,  discuss,  explain :  de  singulis  sen- 
tentiis  breviter:  ad  id:  malta  de  sideribus,  Gs. : 
do  omni  re  in  contrarias  partes :  esse  in  utramque 
partem  disputatam,  Gs. — To  argue,  maintain,  in- 
sist: palam:  copiose:  non  ita  dispute,  such  is 
not  my  argttment:  qui  contra  disputant,  oppo- 
nents: pro  omnibns  et  contra  omnia:  isti  in  eo 
disputant,  0>ntaroinari  non  decere  fabulas,  T. : 
nihil  contra:  contra  te:  quod  disputari  contra 
nullo  pacto  potest,  cannot  be  disputed:  quid  desi- 
derem,  non  quid  riderim,  the  question  is,  etc. 

disquiro,  — ,  — ,  ere  [dis--f-quaero],  to  inquire 
diligently,  investigate :  mecum,  H. 

disqiiitttid,  Onis, /.  [disqniro],  on  inquiry, 
ineeetigatiofi:  in  magnis  disquisitionibus :  in  dis- 
quisttionem  venit,  ne,  etc,  L. 

dismmpo,  diamptUB,  see  dirumpo. 

dift-saepio  (not  -sSpid),  psi,  ptus,  ere,  to  paH 
off,  separate,  divide:  limitibus  omnia  certis,  0. — 
F  i  g. :  tenui  muro  alqd. 

di«-«imino,  avi,  fttus,  are,  to  spread  abroad, 
disseminate:  omnia  in  memoriam  sempiternam :. 
malum. 

dissensid,  6nis,/.  Tdissentio],  dijh-ence  of, 
opinion,  disagreement,  dissension,  discord,  strife: 
regum,  S, :  inter  eos  magna :  parva  est  mihi  te- 
cum dissensio?:  amicorum  disiuiictio  disscnsio- 
nem  facit :  alqd  dissensionis  oommovere :  civilis : 
huius  ordinis,/rom,*  etc. — Plur. :  ci\'ium  :  quft  ex 
re  nascuntur,  Gs. — Fig.,  of  things,  disagreement, 
incompatibility:  utilium  cum  honestis. 

1.  dissenaas,  P.  of  dissentio. 

2.  (diaaanaus,  Os),  m.  [dissentio],  dissension. 


disBantanens,  adj.  [diese^tio],  dieoffrerinff, 
contrary :  alcui  rei. 

dis-flentid,  seuBl,  sSnsosi,  Ire,  to  Sfir^  diatmt^ 
disagree^  be  at  oddty  corUradid^  quarrd:  a  te  die- 
senUens  senator :  ab  iudioio  omnium :  in  hoo :  a 
ccterarum  gentium  more:  inter  fe:  qui  dissen- 
tiunt :  nisi  quid  tu  BiBsentis,  H. :  tarn  Talde  r^li- 
quiim  tempu8  ab  illo  die  dissensisse :  oondicioni- 
bus  foedis,  H. — To  be  ntdike,  differ,'  affectio  a 
se  ipsa  dissentietis,  incofme^eni. 

( dtMerenisco  \  §tI,  — ,  ftre,  inek,  impert. 
[did + serene],  to  clear  up,  grow  dean  cum  un- 
dique  disserenasset,  U 

1.  dl«-sero,  — ,  — ,  ere,  to  piatU  here  mid 
there:  taleae  intermissifl  apatiiB  disaereliantur, Ca. 

2.  dis-serd,  rul,  rtus,  ere,  to  examine,  argue, 
diwun,  tpeak,  harangue,  dieeouree,  treat:  mecum : 
piuribus  verbis  sit  (|isserendum :  pkiloeophlae 
pars,  quae  est  disserendi:  de  omnibus  rebus  In 
oontrarias  partis:  pro  legibus,  U:  aoBtra  ista: 
permulta  de  eloquentift  cum  Antonio:  haec  subti- 
liiis :  alquae  in  oontione  hiuuscemodi  verbis,  & : 
libertatis  bona,  Ta. :  nihil  esse  in  auspiciis. 

dissertio,  onis,  /.  [2  dissero],  a  gradual  de- 
itrttction,  abolition  .*  iuris  humani,  L.  (dub.). 

disserto,  ftvT,  fttus,  Sive,/req.  [dissero],  to  die- 
cuet,  debate^  treat:  vim  Rom'anam, Ta.:  rectius  de 
alquA  re,  Ta. 

diflsideo,  edi,  — ,  ere  [dis-+8edeol  to  ttU 
apart,  be  remote:  sceptris  quae  (terra)  libera 
nostris  Dissidet,  V. :  quantum  Hypanis  dissidet 
Eridano,  Pr. — Fig.,  to  be  at  variance,  dutagree, 
differ:  non  consiliis,  aed  armis:  dissidentibus 
consulibus:  a  populo  R.:  a  Pompeio  in  tantis 
rebus:  leviter  inter  se:  cam  Cleantlie  multis  re* 
bus :  virtus  dissidens  plebi,  H. :  Pissidet  et  varlat 
sententia,  0. :  Medus  luctuosis  Dissidet  armis,  ia 
distracted,  H.— Of  things,  to  be  unlike,  be  dissim^ 
ilar,  differ,  disagree:  scriptum  a  sententit:  yerba 
cum  sententift  scriptoris :  si  toga  dissidet  impar, 
L  e.  eiU  awry,  H. 

diudgnatid,  6nis,  /.  [dfssigno],  an  arrange- 
ment (v.  I.  for  designatio). 

diaugnator  (not  deslg-),  Oris,  m. 
an  undertaker,  manager  (at  a  funeral), 

dia-aigno,  ftvi,  &tu8,  are,  to  unseal,  disclose: 
Quid  non  ebrietas  dissignat ?  H.  —  Fig.,  to  ar- 
range, dispose,  regtdate,  set  in  order  (only  v.  1.  for 
designo). 

diaailio,  ul,  — ,  ire  [di8-+8alio],  to  leap  <Mim- 
^^ifiy  opart,  burst,  break  up,  ^it:  mucro  ictu 
dissiluit,  v.:  aera  (sc  frigore),  V.:  Haec  loca 
convolsa  ruina  Dlssiluisse  ferunt,  V. :  Caput  dis- 
siiire  nenia,  H. — Fig.,  to  be  broken,  be  dissolved: 
Gratia  fratrum  geminornm  dissiluit,  H. 


dia-atmllla,  e,  a^j.  with  eomp.  and  sup,,  unlike, 
dissimilar,  different:  duo  dtsaimUia  genera,  leuo- 
num  et  latronum :  dissimilis  est  rolHtum  causa  et 
tua:  liac  In  re  una  MuHum  disslmilee,  H.:  quod 
est  non  dissiroile  atqne  Ire,  etc:  haec  sunt  con- 
silla  non  dissimilia,  ac  si  qots,  eta,  L^ :  tui :  san- 
guis dissimillimorum  sui  oivivm:  homo  tnm  sui 
dissimilis,  not  himsHf:  sui  disiimilior  fieri  coti- 
die:  dissimillima  l^is  ea(lex):  bomini,qui,eu:.: 
huic  iudicio  ilia  contontio :  tarn  fortilws  austs,  V. : 
et  inter  se  dissimiles  et  aliorum. 

diaaimilitar,  adv.  [dissimilis],  differently^  in  a 
different  manner:  efficere  voluptates:  oppidum 
situm,  S. :  baud  dissimiliter  navibus  Tagis,  L. 

diaaimilitudo,  iuis,/.  [dissimilis],  unlikeness, 
difference,  iUssimUUude:  temporis:  studiorum. 

diiaimnlantar,  adv,  [dissimulo],  dissembUng- 
ly,  secretly:  verba  ooncluaa :  adservari,  L. 

dlaaimnlantta,  ae,/.  [dissimulo],  a  tUssen^ 
bUng. 

diMimulatio,  onis,/.  [dissimulo],  a  disgms- 
ing :  sui,  Ta.— ^  ditsernbUng,  eonceaknent^  dsmn^ 
ulation:  dissimulatione  tecta  improbitas:  cupi- 
ditatis,  irony. 

diaaimulator,  oris,  m.  [dissimulo],  a  dissemr 
bier,  concealer:  alcuius  rei,  SL:  opis  propriae,  of 
my  own  influence,  H. :  amoris,  0. :  alienae  culpae, 
Ta. 

dta-aimul5,  avT,  Stus,  are,  to  make  unlike,  dis- 
guise: tauro  dissimulante  deum,  concealing  the 
divinity,  0. :  se,  to  assume  another  fonn,  O. :  ca- 
pillos  Dissimulant  plumae,  L  e.  take  the  place  of, 
0. — To  dissemble,  hide,  conceal,  keep  secret :  etsi  ea 
dissimulas,  pretend  that  it  is  not  so,  T.:  dlssimu- 
latus  amor,  T. :  neque  dissimulari  tantum  scelus 
poterat :  rem  diutius,  Gs. :  oocultam  febrem,  H. : 
gaudia,  0. :  se  scire,  etc :  quin  delecter :  de  con- 
iuratione,  S. :  quae  rebus  sit  causa  novandis,  Y. : 
Ridens  dissimulare,  pretend  not  to  take  my  mean' 
ing,  H. :  dissimulant,  rqiress  their  fedings,  Y. — 
To  disregard,  pass  unnoticed,  ignore:  Aeolla  sine 
supplicio  dissimulata,  Ta.:  consdentii  belli  Sa- 
crovir  dlu  dissimulatus,  Ta. 

diaaipabilla,  e,  aeff,  [disdpo],  that  may  be  dis- 
persed: Ignis  et  aer. 

diaaipatio,  Onis,/.  [dissipo],  a  scattering,  dis- 
persing i  civium:  praeoae,  i.  e,  plundering. — De- 
strudion,  anmhilation:  oorporum.-^In  rhet., 
the  ttse  of  contrasted  adverbs  of  place  in  parallel 
clauses. 

diaatpitna,  «kff-  [P-  of  dissipo],  scattering, 
incoherent:  oratlo:  olssipata  ooneetere:  In  in- 
struendo  (orator). 

dlaaipo  or  diasitpo,  Svl,  Stus,  fire  [di8+ 
*8upo,  throw],  to  spread  abroad,  scatter,  disperse: 
ignis  se  dissipavlt,  L. :  fratris  memb^ :  dtssipatos 
igi  ize    y  g^ 


bomines  oongngare:  Tcnamm  per  oan,  0.:  in 
mille  curias  dUsipaU  res  pb, L.— 7b  diipene^ra^ 
teaUer^pMi  toJUgkl:  ordinet  pttgnantaum,  L.:  in 
fugaiii  dis^ipnri,  L. :  obliquo  latrantid  ictu,  0. — 
In  P.  perf.^  diaordtr^  teatiered:  dissipata  fuga, 
L :  cursus,  L.  —  To  aemoluhj  overthrow^  destroy, 
t^uandcTf  dunpaie :  fltatuam :  ignis  cuncta  didtl- 
pat:  a  maioriboa  posaessiones  relicCas:  rem  fami- 
iiarem. — ^F i g.,  to  dUpene^ ipread  abroad^  circulate, 
du»eminatey  toojlter :  famam :  sermones  hiiiusmo- 
di,  roe  ease  deduetam,  etc.:  diBaipatum  pasaini 
beUoni,  L. — To  drive  away:  Cants,  H. 

dlitiiOOlaWHa,  e,  adj.  [dissociol  teparating^ 
dividing:  0<jikniu,  H. — IrrtooncilaMe :  res,  Ta. 

dlflflooi&tio,  onis^y.  [didsocio],  a  separation : 
§piritiEs  oorporisqne,  *». 

dis-flooio,  £ti,  atiM,  lire,  to  put  out  of  union, 
diijoiH,  dittmite:  Dissociata  locia  concordi  pace 
ligarit,  O. :  montes  ni  dissocientur  opaca  Valle, 
H. — Fig.»  to  separate  in  sentiment,  disunite,  set  at 
varianeej  estrange :  amicitias:  homines  antea  dis- 
sociatos  conligavit :  oopias,  divide  in  factions,  Ta. : 
disertos  a  docds :  cauaaro  suam,  to  isolate,  Ta. 

dissolubilia,  e,  a^j.  [di-ssolvo],  that  mag  be 
dissolved^  lUssoluble :  ooagmentatio :  animal. 

fli— alfito,  adv,  with  eonyx  [diaaolntua],  looselg, 
diseomnectedlg :  dicere.  —  Fig.,  /odfy,  negHgentlg, 
cardesdg:  decumas  vendere:  alqd  factum. 

diMOlntio,  doifl,  /  [diasolvo],  «  e^mshing, 
destroying,  breaking  np,  dissoltttion:  naturae,  i.  e. 
death.  —  Fig.,  an  abolishing,  dtstruetion:  legiim 
omnium:  imperii,  Ta. — A  refutation:  criminum. 
— In  r  b e t.,  a  wani  o/ conneetum,  asyndeton,  C. — 
Of  character,  looeeness^  effeawnacy,  dissoUiteness : 
aoimi:  indicioram. 

dlMfilfJtw.  ae^.  with  comp,  and  sup.  [P.  of 
dtnolvol. — Of  discourse,  di/gointed^  loose,  iiseon- 
ntUed,  C.— I  n  r  h  e  t,  as  suhit.  n.,  asyndeton,  C. — 
Fig.,  of  character,  lax,  remiss,  negligent,  careless, 
dmdute^  abandonsd:  oegli^re  ...  est  dissoluti, 
etc :  in  tantis  rei  p.  periculis :  omnium  homiaum 
dissolatissimns:  liberalitas  dissolutior:  Graeoo- 
rum  consuetado:  mores.  Ph.:  luxu  mens,  Ta. 

dU-sol^o,  solvi,  solatos,  «re^  to  take  apart, 
disunite, part,  destroy:  opus  suum  natura  dissol- 
rit:  pontem,N.:  nAvem,Pb. :  animus,  si  est  har- 
monia,  dissoWetur. —  To  take  to  pieces,  analyse: 
Qaem  (versum),  H. — To  pay,  discharge:  aes  aVie- 
num  dissolutnm:  orone  quod  debuit:  pecuniam 
pro  iis  rebus,  Cs. :  poenam :  damna.  —  To  free 
from  debt:  dissolvl  nullo  modo  possnftt. — rig., 
to  dissolve,  abolish,  abrogate,  anntd,  destroy :  amici- 
tias :  societatem :  religiones,  L. :  leges  Gaesarls :. 
iudida  pnblica:  regiS  potestate  diraolutfi,  N. : 
rem  p.,  L.:  frigus,  H.:  mortalinm  mala,  S.:  ple- 
rosque  senectus  dissolrit,  S.-^7b  refatt,  reply  to. 


answer i  oriminatio  tota  dissoluta  est:  (orimina) 
iadicio.  —  To  release,  disengage:  Dissolvi  me,  ut, 
etc.,  T. 

dl«*Mniil%  adj,,  dissonant,  discordant,  eon- 
fused:  ciuRKwes,  L. :  iUis  Tooes,  L. :  questus,  Ta. 
— Diaagresing,  dijfersnt :  gentes  sermone,  L. :  ab 
Romani  re,  L :  exereitas  Unguis,  Ta. 

dis-aon,  rtis,  adj^  of  a  different  fate,  not  in 
eommon  :  ab  omni  milite  gloria,  O. 

dls*silid«5b  su&sl,  BuAsus,  ire,  to  advise 
t^n&t,  dissuade,  oppose  by  argmnent,  resist,  ob- 
ject :  cum  ferret  legem,  dissuasimus  noe :  dissna- 
dente  Yerclngetorige,  Cs. :  quam  (legem) :  pacem, 
L.:  captivoe  remittendos:  de  captivis:  suis  hel- 
ium, 0.~^8upin,  ace. :  multis  dissuaaum  prodeun- 
tibus,  L.— P  o  e  t. :  Hinc  dissuadet  amor,  O. 

dlMQiaia^  dnis,/.  [SVAD-],  a  remonstrance, 
dissuasion  :  rogationis  elus. 

diivaaaor,  oris,  m.  [SVAD-  ],  an  objector,  re- 
monstrant, opponent :  consili !  legis,  L. 

diMmlto,  -->  — ,  ki^freq,  rdissilio],  to  leap 
apart,  fly  in  pieces,  burst  asunder  :  dissuftant  n- 
pae,  y. — ^F  i  g. :  f uhnino  Dissultant  crepitOs,  V. 

dis-mio^  — ^  Qtus,  ere,  fo  rip  open:  dtssuto 
sinu,  torn  open,  O.-^F  i  g. :  amicitiae  dissuendae, 
i.  e.  gently  severed, 

dlMupd,  see  dlssipa    dissutna,  P.  of  dissuo. 

dla-taadet,  — ,  — ^  ere,  impers,,  it  is  wearisome, 
is  disgusting  :  cum  hoc  distaedet  loqui,  T. 

diatimib  ntis,  acfj.  [P,  at  disto].— In  spaoe^  re- 
mote^ far  opart,  far  away,  distant:  tarn  distanti- 
bus  in  locis :  spatio  distante,  O. :  legio  millo  pas- 
suum  interrallo,  at  a  distance,  L.:  loco  ripae,0.: 
trabes  inter  se  Unos  pedes, Cs.*— Fig., ^fi^^ren/, 
unlUce,  remote  :  a  severitate  comitas :  exactis  mi- 
utmiim  distantia,  H. 

diatantta,  ae,/.  [disto],  remoteness,  dtsereity: 
inter  eos  morum. 

dla*tend5,  dl,  tus,  ere,  to  stretch  asunder, 
stretch  out,  extend,:  braccliia,  0. :  novem  lugcri- 
bns  distentus,  O. :  hostinm  copias,  U  ^  7b  swdi 
out,  distend,  stuff,  JUt :  liorrea,  Tb. :  ubera  lacte, 
V. —  7b  lUvide,  separate:  copias  hostium,  L. — 
Fig.,  to  divide,  distract,  perplex:  in  duo  bella 
ouras  hominum,  L. :  animos,  L 

1.  diatentua,  adj,  with  eontp.  [P,  of  distendo], 
distended,  full :  lacte  capellae,  v . :  distentius  uber, 
H. 

a.  dlatentna,  adj.  with  sftp.  [P. of  distitieo], 
engaged^  busied,  occupied:  negotiis:  distentissimus 
de  Buthrotiis :  mens. 

dla-tamilnd^  Avi,  fttiia,  lire,  to  divide,  /tmil, 
pari:  (stellas)  interraUum  binas  distenniniit,  C. 
poet.:  (fluraeii)  Dahas  Ario-tqueJ^Qgi^ 


354 


distindte^  adt.  [dtstinctas],  wtk  tfreMmi^  di9- 
iinetfy,  clearly:  dioere:  ooncisa  brevltas. 

distlnotio,  Onis,  /.  [STI6-],  a  dittingHithinff, 
diacrimination :  rerum  inter  ea:  reri  a  fulso: 
poenanini  ex  delicto,  Ta. — A  (fi^erowe,  ditlineium, 
variation  :  ia  visis :  lunae :  eiuedem  verbi  eaepiug 
positi,  in  m«antii^.— In  grmni.,/nm6^«a/toM. 

1.  distlxiotiUK  a<ff,  with  oomp.  [F.ot  ^attin- 
giio],  teparijUedy  separate^  dtMlinct:  genera  delte- 
torum:  acies  diflUnctior,  ex  pluribua  paitibus 
constans,  L:  oonoeotus  ex  distinctis  souis. — 
Jkcoratedj  adorned^  ttudded^  impremve:  pocula 
geromiB :  herbae  fioribus,  0. :  orutio  expolitione : 
lu  utroque  geuere  Gato,  emment. 

2.  (  difltiiiotas,  as  X  m.  [  STIG-  ].  —Only  M, 
dng.ytarietff  :  pinnarum/l^a. 

disttxiea,  tinui,  lentiis,  ere  [dU-f  teoLOo],  to 
keep  atunder^  aeparafe^  /m»I'^,  hold  back:  UgQa 
biiiis  utrin^que  fibalis  distinebantur,  C^:  duo 
freta  Isthmos,  0. :  alqrii  a  domo,  H. :  bostcro 
Agger,  V. — To  keep  baek^  kinder,  detain^  occttpy^ 
'  engage,  employ,  divert :  manOs  hostinm,  Ge. :  oopias 
Caesaris,  kepi  from '  uniting,  Os.:  Volsooa,  L. :  in 
multitudine  iudicionim  distineri :  diatincri  litibaa, 
N.:  ad  omnia  tuenda  multifarian  diatineri^L. — 
To  hinder,  delay,  fnU  off,  prevent:  paceni:  victo-' 
nam,  Cs.:  rem  distinebat^  quod,  etc.,  L.— Fig.,  to 
diMiraci,perplex  ,*  distineor  dolore :  factiones  aena- 
tum  distinebant,  L. 

di-Btlngao,  nxT,  iictU9,  crc,  to- separate,  divide, 
part :  onus  includum  numcro  eodem,  0. :  qui  ta- 
bulft  distinguitnr  und&y  la,:  qui  not  disttdxit, 
eata&lished  the  divimon  (of  ranka  in  the  theatre), 
lu. — f\g.,todittiHgui^€li$criminate,^ieciJy:  ea 
(ei'imina):  servos  numero:  voluntaCem  a  faoto, 
L. :  vero  falaum,  H. :  qoid  intersit,  non  distin- 
guitar. — To  mark,  di^inguiehy  make  eoftepieuone, 
eet  off,  decorate,  adorn:  urbs  deiubris  dittincta: 
pocula  gemmis :  raeemoa  colore,  H. :  varietatibus 
distinguendo  opere,  L. :  nigrana  medio  frontem 
distinctus  ab  albo  Harpalus,  I  e.  made  eovapicttoue 
by  tlie  coiUrad,  O. 

di-sto,  7-,  — i  &re,  to  ^Umd  apart,  be  separate, 
be  dietani  :  quantum  tignorum  iunctura  diatabat, 
Gs. :  Nee  longo  distant  (  regna )  curaii,  y.  l  inter 
se,  Os. :  noa  amplius  pedum  milibus  II  i^b  oastris 
castra  distabant,  Os.:  tanto,  O. :'foro  nimium  di- 
stare  Oarlnas,  U. — In  tim^ :  quantum  ab  Inaplio, 
H. —  2h  differ,  be  diffe}'erU,  be  unlike:  quantum 
distet  argumentatio  ab  re:  ultima  distant,  O.: 
Sorjidus  a  tenui  victu  distabit,  I^.:  stoica  dogmata 
A  bynicis  tunicft  distantia,  lu. :  Paulam  distat 
inertiae  Oelata  virtus,  H. :  aera  lupinis,  H. :  facta 
minis,  0. — Impers.,  there  is  a  difference,  it  makee  a 
difference,  is  vnportani  :  ut  distare  aliqvid  yidea- 
tur,  ittrum,  etc. :  Stultiti&ne  erret,  nihilum  distabit^ 
an  ira,  H. 


dto-torqueo,  rtl,  rtos,  ere,  to  turn  awry,  twiut, 
distort  /  oe,  T. :  oculoa,  H. 

dtetortio,  5ni8,/.  [  distorqueo  ],  a  distorting, 
contortion:  raembrorum. 

distortus,  adj.  with  comp.  and  sup.  [P.  of  dia- 
torqueoj,  distorted^  misshapen,  deformed,  dwarfish  : 
electa  Imguft :  crura,  H. :  si  dlstortissimi  (sapien- 
tes)  sint. — Fig.:  nuUum  (geuus  enuntiaudi)  di- 
stortius,  more  perverse, 

diatraotio,  Onis,/.  [dis+traho],  a  pulling 
asunder,  dividing:  humaitorum  animorum. — F i  g^ 
dissension,  discord,  disagreement:  cum  tvraunis 
(opp.  societas). 

difltraotas,  F.  of  distraho. 

dia-traho,  axl,  actus,  ere,  to  pull  asunder,  tear 
in  pieees,part,  divide:  (corpus)  quod  distrahi  non 
possit :  corpus  passim  distrahendum,  L. :  turbatis 
distractus  equis,  V.:  aciem  eius  distrahi  pati, 
broken^ Cs. — To  sdl  in  parcels:  agixw,  Ta. —  To 
tear  away,  draw  away,  part,  separate,  remove :  ab 
eis  membra:  illara  a  me,  T. — ^Fig., 7o  divide,  dis- 
tract, petplcx:  haec  opinione:  anirai  in  contrarias 
senteutias  distrahuntur:  res  p.  distracta,  L. :  amo- 
rem,  T. :  rem,  to  frustrate,  Cs.-:  fam&  distrahi,  i.  e. 
to  be  in  iU  repute,  Ta. :  controverslas,  to  adjv^: 
voces,  L  e.  fo  leave  a  hiatus. — 7h  part,  disconnect, 
estrange,  alienate :  sapientiam  ab  eft  (roluptate): 
a  me  servatorero. 

dia-tribiio,  ut,  Qtiis,  ere,  to  divide,  distribute, 
apportion,  spread :  id  (dimidium  minae),  T. :  partis 
Italiae :  oopias  in  tris  partis,  Gs. :  (milites)  circum 
familias,  quartered,  Ga. :  Numldis  hibema  in  proxi- 
mis  urbibus,  L. :  pecunias  exerdtai,  G& :  pecuniam 
in  iudices :  ex  captivis  tpto  exercitu  capita  singula 
praedae  nomine,  Gs. :  leges  in  x>mnis  terras  distri- 
butae. 

diatribute,  adv.  with  eomp.  [  distributos  ], 
orderly,  methodieally :  ecribere:  distributiofl  trao- 
tare. 

di8tiibatio,oniB,/.  [distribno],  a  dioMon,  dis- 
tribution: invidiae  et  crimiiium:  qnadrip^ta 
aocusationis.-— I  n  r  h  e  1,  the  resolution  of  a  state- 
ment or  idea  into  several 

diatiitmtiia,  P.  of  distribuo. 

diatzlctas,  adj.  with  comp.  [P.  of  dietringo], 
drawn  in  opposite  tdays,  hesitating :  districtus  esse, 
quod,  etc.  —  Harassed,  distracted,  busy:  indicio: 
ancipiti  conteutione :  labore  vita :  omni  Sollicitu- 
dine,  H. :  a  causis  districtior. 

di-striago,  nxl,  ctua,  ere,  to  draw  asunder, 
stretch. outs  radiU  rotarum  districti  pendent,  V. 
— To  make  a  diversion  against,  dUtract  the  atten- 
tion of:  ad  distringendoe  Romanos,  L. :  oopias 
i-egias,  L. 


dJAtaibtttio 


855 


diToraiM 


distorbatlo,  dni«,/.  [disturbo],  d$Uru€fion: 
Curiiithi. 

dlA-torbo,  iri,  atna,  ire,  to  drive  anmder^  sepa- 
rate by  violeTue,  throw  into  dRmjrder,  didnrb  :  rl- 
distis  cotttioneni  gladiis  dlsturbari:  Bortls. — To 
demoHsK^  daitnfy :  ad  disttirbandas  nuptias,  T. : 
ignia  cnncta  disturbat:  opera,  Cb. — Pig.,  to  frus- 
trate^ thwart,  rwin  :  Titae  Bocietatem :  legem. 

ditesco,  — ,  — ,  ere,  inch,  [1  dis],  to  grow  rich^ 
H. 

ditliyTBiiibicilfi,  adj.^  =  Si^vpafipu:6it  dUhy- 
rambie:  po^ioa. 

dithyiamboji,  l,  m.,  s  dMpafifiot,  a  dilhy- 
rwnb^  tUthyrambic  poem^  C. :  audaces,  U. 
ditiae,  anim,/[l  di»],  wealthy  richa,  T. 
(ditlp),8eedicia 

ditlor,  ditiwdnrao,  etm^.  and  m^.  of  1  dia. 
dxto,  ill,  atas,  ire  [I  dis],  to  enrich :  ditandi 
es  hoBte  militia  cum,  L. :  me,  H. :  ditari  atodebat, 
L. — Fig.:  cum  Itngna  Gatonis  Sermonem  dita- 
Tcrit,  H. 

diu,  adv,  with  eomp.  dl&tius,  and  9ftp.  dtfitisaime 
[DIV-ldy  ditiy,  all  day:,  dlu  noctuque,  eoidimtaUy^ 
S. — AU  day,  a  long  time,  lottg  while,  long  :  Hand 
diust,  T.:  diu  oonaultum:  ad  podea  iacoil:  Ut 
docai  te  aaepe  diaque,  H. :  diu  atque  acriter  pug- 
Datum  eat,  Gi.:  neo  diutiua  vixit  qoam  locuta  eat: 
suaiinere  impetlkay  Os. :  ubi  se  diatina  dud  iiitel- 
lexii,  put  off  inJelimtely^  Ob.:  paulum  diutiua 
abeaae,  a  Uttie  too  long,  L. :  Deque  illia  diutius  eA 
(Tictoria)  uti  licuisaet,  ii :  (Gato)  qui  senex  dlutiasi- 
me  f  uisaet,  Cs. :  quam  diulissime  virerc :  satis  diu 
naturae  Vixi,  long  enough :  cur  tarn  diu  loquimur  ? : 
mm  diu.  dum  urbis  moenibus  continebatur,  m  long 
a$  :  ne  tarn  diu  quidem  doroiuus  erit,  dum,  etc., 
eren  long  enough,  etc. :  tecum  f uit,  as  Iwig  as  : 
nnmquam  quicquam  iam  diu  Ml  evcnit,  this  long 
time:  audivimuB  hoc  iam  diu:  Neque  diu . . .  liuc 
oommigranmt,  Umg  ago,  T. 

dtuiniis,  adj,  [BIT-],  of  the  day,  by  day  :  fur: 
laboreB :  itinera,  Cs. :  merum,  i.  e.  drinking,  H. : 
curma,  i.  e,  Ae  ^rioi  of  the  sun,  0. — Iktuy,  of 
one  day,  of  each  day:  aetatis  fata,  i.  e.  of  only 
one  day,  O. :  cibua,  rations,  L. :  mercede  dium§ 
conductuB,  H.— 'As  sithst,  n.,  an  account 'hook, 
day  -  hook :  loDgum,  lu.  —  Flur.,  (Raries,  records, 
minutes,  Ta. 

ditu,  adj.  [for  1  dWuBJ,  godlike^  divine,  womhip- 
ful,  €ulorabU :  Camilla,  v.:  profunduro,  0. :  seu- 
teiiiia  Catonis,  H. — For  mo  dius  fidius,Bee  fidius. 
diutinii^  adj.  [diu],  of  long  duration,  lasting, 
long:  roaaaionea  Lemni,  T. :  aervitua :  labor,  Ga. : 
militia,  L. 
dintiii%  dlvtiMliiie^  oomp.  and  «^  of  diu. 
dHLtuiuitii^  itia,/.  [diotamns],  kngth  of 


time,  long  duration,  durability  t  dtutnmitate  ex* 
atingui:  temporis:  pacis, Cs.:  memoriae. 

diatumtis  (diu-,  0.),  adj.  with  comp.  [din],  of 
long  duration,  lasting,  long:  usus :  pax :  quies,  S. : 
labor:  non  potes  esse  diutumns,  i.e. ^v^ur/xnoer. 
— Comp. :  molestiae,  of  longer  duration  :  Hie  vel- 
lem  diutumior  esset,  longer-lived,  0. 

diva,  ae,/  [  1  divus  ],  a  aoddess,  L.,  V. :  divi 
divaeque,  L. :  mca,  i.  e.  my  baoved,  Cl 

di*Taxioo,  — ,  itUB,  are.  to  spread  asunder^ 
stretch  apart:  in  eft  (statu*)  hominem. 

di  -  Telld,  Telll,  toIbub  or  rulaus,  ere,  to  tear 
apart,  rend  asunder,  tear  in  pieces,  separate  violent- 
ly, tear:  res  a  natnrft  oopulatas  errore:  corpus, 
V. :  mordicuB  agnam,  H. :  uodos  roanibus,  witie^ 
v. :  divulsa  remiB  Unda,  0. — To  fear  away,  wrench 
off,  wrestf  tear,  separate,  remove:  ab  eis  membra: 
IiberoB  a  parentura  complexu,  S. :  dulci  amplexn 
divelli,  V. :  ramum  tmnco,  0.— Fi  g.,  to  tear  apart, 
destroy,  sunder,  distract:  comnHxIa  civium:  rem 
divolsam  conglutinare :  amorem  querimotiiis,  H. : 
divellor  dolore. — To  remove,party  sever,  estrange: 
Me  (a  te),  H. :  ab  eo  divelli :  sapientiam  a  volup- 
tate. 

di-vendOb  — ,  ditas,  eve,  to  seH  out,  sell  piece- 
meal, retail:  bona,  Ta.:  rectigalia:  divendita 
praeda,  L. 

di-Tarbaxo^  — ,  atus,  Are,  to  strike  asunder,  eut^ 
cUave,  Aside:  aagittA  auras,  V. :  flactOs,  Go. 

di-verbliim,  l,  n.  [rerbum],  a  diaiog^u,  colloquy 
(in  a  comedy). — Ptur.,  L. 

diverse  or  divozM,  adv.  with  comp,  hi  differ- 
ent directions,  different  ways,  hither  and  thither: 
divorsius  oonddere,  S.:  discedore,  N. — Fie.: 
animum  trahere,  T. :  de  c&dem  re  dici,  variaiMy, 

di^enitas,  Atis,/  [diversus],  contrariety,  dis^ 
agreement :  mira  naturae,  Tu. :  inter  exercitum  im- 
peratoreroque,  Ta.  —  Variety,  difference:  eupplici, 
Ta.:  consiliorum,  Ta. 

divonor  or  dev«mor,  dris,  m.  [deverto],  a 
guest  t  caupo  cum  quibusdam  diversoribus. 

diweraoxiimi,  see  deversorium. 

di^emts  or  diTonnui,  adj.  with  sup.  [P.  of 
dtverto;  dis+Terto],  turned  different  ways,  oppo- 
site, contrary :  in  dlversum  iter  equi  concitati,  L. : 
iter  a  proposito,  Cs. :  dirersam  aciem  in  duas  par- 
tie  constituit,  with  a  douUe  front,  Cs. :  dno  (cin- 
guli)  maxime  inter  ae  dirersi  (i.  e.  the  two  polar 
circles ) :  procurrentlbus  in  diversa  terris,  Ta. : 
auditis  dirersi  rnlle  mugitibus,  from  opposite 
qttarters,  O.  —  7\tmed  away,  apart,  separate:  di- 
Tenri  pugnabant,  separately,  Cs. :  iam  antea  diversl 
audistis,  individually,  S. :  dlvcrei  dissipatique  in 
omnis  partis  fugere,  Cs. :  f uga,  L. :  dirersi  con- 
BulcB  diBcedunt,  L. :  quo  diyersuB  abis  ?  away,  V. : 


diT«rtifim  206 


dlvlnwi 


\ 


in  locis  maitme  divenis,  very  widdy  aeoaraUd: 
regio  ab  se,  remotely ^  L. :  diveraiflainiifl  locis,  L.< 
diverao  itinere,  by  a  ntU-path^  Cs. — As  tuUt,  n,  t 
ex  diverso  caeli, /rom  another  quarter^  Y. :  ex  di- 
verao Teniemus,  from  differexd  directiotit,  Y. :  di- 
versa  seqiientes,  other  purtuUM,  U.^-Jtemole,  J^ar- 
dtttarU :  Aesar,  I.  e.  m  a  far  country,  0. :  exsilia, 
V. — F  i  g.,  differetUy  diverge,  oppotite,  contrary,  con- 
flieting:  naturae  studia:  inter  se  mala,  S. :  con- 
silia,  Cs. :  Est  huic  diveraam  vitio  vitium  prope 
maiufi,  H. :  reges  diversi  pare  ingeniam,  alii  oor- 
pas  exeroebantj/mmitN^  oppotUe  touran,  S. :  fata 
duorum,  Y. :  utrum  ...  an  ...  in  diveramn  auc- 
tores  trahaiit,  there  U  a  conflict  of  authoritiee,  L. : 
a  te  totus  di versus  CBt,  dieaenta  entirely:  par  in- 
genio,  roorum  diversus,  Ta. :  indices  per  diversa 
implacabiles, /or  opposite  reaeont.  To. — UnaetHed, 
irretolute^dietraeted:  Metu  ac  ltbidioe,S.:  animi, 
Ta.:  diversi  inconstantia  voigi,  Tb. — Different, 
wdike,  dteetmilar,  distinct:  genera  belloram:  filii 
longissinie  diversa  ratio  est :  flumina  diversa  locis, 
Y. :  ab  bis  divorsae  litterae,  & 

di^ertinin,  see  divortium. 

di^erto,  etc.,  see  devert*. 

di^es,  itis,  with  eonm.  and  tup.  (no  neut.p^ur., 
nom,  or  aec\  acfj.  [DI V-],  WcA,  wecdthy,  opulent : 
homo  divitissimus :  solos  sapientls  esse  divites: 
ex  mendicis  fieri  divites :  Crassus,  cum  cognomine 
dives  turn  copiis :  asrifi,  H. :  antiqno  censu,  H. : 
triumphis,  Y. :  pecoris,  Y.:  optttn^Y. :  artium,H. 
— As  mbet.  m, :  adimunt  diviti,  T.---Of  tilings,  rich, 
aumpttunu,  costly,  epUfidid, precious:  divitior  mihi 
videtur  esse  amicitia:  Capua,  Y.:  racnsae,  H.: 
lingua,  H. :  templum  donis,  L. :  Africa  triumphis, 
Y.:  cultus,  O. — Abundant,  plentiful,  fruUfnl: 
vena  (poetae),  H. :  copia  flendi,  0. :  stipendia,  L. 

dl-vezo,  — ,  — ,  lire,  to  pull  asunder,  destroy^ 
violate :  reliquias  meas  divexarier,  Pac.  ap.  €. : 
agroe  civium. 

diTidd,  vTsi (divisse, H.),  visus,  ere  rYID], to 
divide,  force  asunder,  part :  Europam  Libyamque 
(unda) :  hunc  securi,  H. :  frontem  ferro,  Y. :  insii- 
laro,  L. :  Gallia  est  divisa  in  partis  trfs,  Gs. :  divi- 
sum  senatum  (esse),  Gs. :  Hoc  iter,  i  e.  yave  two 
days  to,  H. :  ut  ultima  divideret  mors,  part  (the 
combatants),  H. :  gemma,  fulvum  quae  aividit  au- 
rum,  \,e,is  set  in  gold,  Y. —  To  divide,  distribute, 
apportion,  share:  bona  viritim :  Yinum,  Y. :  equi- 
tatum  in  omnis  partis,  Cs. :  regnum  inter  lugur- 
tham  et  Adherbalem,  S. :  (pecuniam)  iudicibus : 
agnim  cuique,  L. :  in  singulos  niilites  trecenos 
aeris,  L. :  bona  publicata  inter  se,  N*. :  praerala 
mecum,  0. :  in  dividendo  plus  oifensiooum  erat, 
L. :  Bividite  (sc  armaX  0. :  sedes  adhuc  nulla  po- 
tentift  divisae,  appropriated,  Ta.  —  To  break  up, 
scatter,  destroy  :  concentum,  U. :  muros,  Y. :  ven- 
tis  fomcnta,  H. — To  separate^' divide, part^  remove: 


agnim  Hdvetium  a  Oermanis,  C^. :  qui  locos 
Aegyptum  ab  Africa  dividit,  SL :  Scythes  HadHi| 
Di  visus  obiecto,  H. :  divisa  a  corpore  capita,  L. : 
Divider  (i.  e.  ab  uxors),  O. :  parens  quem  nunc  Ar. 
dea  DiviiUt,  keqm  avmy,  Y. — Fig.,  to  part,  divide, 
distribuie,  apportion,  arrange:  annum  ex  aeqtio, 
0.:  tempora  curarum  remissionumque,  Ta. :  ani- 
mum  hue  illuc,  Y. :  cithara  carmina,  i.  e.  siftg  by 
turns,  H. :  sententiam,  to  divide  the  question  :  di- 
visa sententia  est :  sic  belli  rationem  esse  divisaro, 
ut,  etc.,  regtdated,  Cs. :  ea  (negotia)  divisa  lioe 
modo  dioebantur,  etc.,  S. — To  separate,  dietin^ish : 
legem  bonam  a  mala:  bona  diversis,  H. 

dividnus,  a^,  [YID-],  divisible:  omne  ani- 
mal.— Divided,  separated :  dividuom  face  (totum). 
divide  up,  T. :  raunus,  II. :  aqua,  0. 

divinatio,  unis,/.  [divino],ffitra«Mibtts  lemotrl- 
edge,  propheUe  inspiration,  foresight,  divination : 
ut  nihil  divinatione  opus  sit :  quantae  divinationis 
est,  scire,  etc :  si  divinatio  appellanda  est  bonius, 
N.  —  In  law,  a  proceeding  to  determine  wlto  shall 
conduct  a  prosecution, 

divlae^  ad»,  with  eomp.  [divinus],  by  divine  in- 
tqfiration,  prophetically :  plura  praesensa.  —  Ad- 
mirably, divinely, 

divinitai^  Stis,/.  [divinus],  ^sdftsad;  tSvinity: 
stellis  divinitatem  trlbuit:  post  mortem  (Romnli) 
credita,  L.  —  The  power  of  divining,  divinaOou : 
mentis.-*i>miM  quality,  exetilenee,  of  the  orator. 

diVl]]ita%  adv,  [  divinus  ],yrom  heaven,  by  a 
god,  by  divine  influenee,  from  a  deity,  by  inspira- 
tion :  alqd  factum :  super  ripas  Tiberis  eflTusua,  T^ : 
multa  providi :  illis  Ingcnium  (datum),  Y.  —  Di- 
vinely,  admirably,  excellently :  iui-a  comparata. 

ffi^dno^  avi,  atus,  are  [divinus],  to  foresee,  di- 
vine^ foretell,  predict,  prophesy,  espect,  dread,  con- 
jecture: haec:  nihil  boni,  L.:  animus  divinan«. 
prophetic,  0. :  permulta  a  Soorate  divinata :  de 
cxitu,  N. :  se  rediturum :  non  mitiorem  in  se  ple- 
bem  futuram,  L.:  quid  in  castris  obycnisset^  L.: 
vis  divlnandi :  Divinare  mihi  donat  Apollo,  H. 

diviniiflk  a^.  with  compi  and  sup,  [divus],  of  a 
god,  of  a  dmty^  divine:  numen :  stirps,  Y. :  origo, 
L. :  sine  ope  diviua,  Cs. :  animos  esse  divinoa,  L  e. 
of  divine  origin:  religiones,  L.:  causa  divinior: 
divinissima  dona,  i.  e.  most  worthy  of  a  deity:  rem 
divinam  facere,  worship,  T. :  rem  divinam  tnre  ac 
vino  fecisse,  L. :  rebus  divinis  praeesse,  religion, 
Cs. :  acere  divina  humanaque,  religious  and  secular 
duties,  h, :  divina  humanaque  Divitiis  parent,  the 
whole  world,  H. :  omnium  divinarum  humanarutn 
reram  oonsensio,  i.  e.  union  in  all  interests  and  fil- 
ings: divina  humanaque  soelera,  som/e^  and  out- 
rcMc,  L. :  rerum  divinarum  et  humanarum  scientta, 
physics  and  morals:  dtvinum  Ins  et  humanam, 
wUural  and  positive  law:  (homines)  soli  dirino- 

Digitized  by  V^OOQIC 


957 


do 


ram  eapMM,  lu.  —  IHnnefy  intphred,  prcphOk: 
ammns  dmnior:  cam  ille  potiuB  divinus  faerit, 
K.:  Ttttes^H.:  pofita,  V.:  f atari  Sententift,  H. : 
Imbrium  atis  imminentiam,  H. — As  mbtt.  m.,  a 
aooiAmiferyprophti:  Descioqoi  illedivintts:  divine 
tu,  ioaugura,  ll :  adeisto  diviDis,  imk^  ihe/oriuni» 
ttUer^  H. — OodUike^  tuperhummn,  Mbmrabley  exed- 
lent .'  geoQB  bomtnam :  legkmee  :  fides :  senatus 
admunnuratio :  qui  (ratione)  nihil  est  in  homine 
diviDios:  domua,  i.  e.  ti»pma(,  Pb. 

divifllo,  onid,/.  [VID-],  a  divtsion,  diUr^uium: 
agri :  orbis  terrarunif  S. — F I  g.,  a  rhetorical  dhi- 
tion. 

diTisor,  oris,  m.  fVID-],  otie  who  di^iibuteB  : 
Italiae.  —  £  s  p^  a  aUtrUiter  of  bribes^  election 
agent :  divorsum  indicia. 

1.  diYUiUb  P.  of  dirido. 

2.  (divimu,  ftsX  m.  [divido],  a  diviaion,  di»- 
trihtttian^  —  Only  dot,  mng,  :  bona  divisui  ftiere, 
I* :  divisui  facilis  Macedonia,  eaaly  divided,  L. 

^▼itiaa,  arom,/.  [dires],  rtehee,  wealth :  pos- 
Bessores  divitiis  augere :  divitiis  incambere  reper- 
tis,  Y. :  exstraetae  in  altum,  H. :  certamina  divi- 
tiaram,  rtpolriee,  H.  —  Prov.:  supero  Crassum 
diritiis,  am  richer  than  Craeem,  —  IVcasuree^  or- 
namenie  :  temploin  inclatam  divitiis,  h. :  demite 
divitias,  0. — ^F  i  g.,  ncAfiMt,  eopioutneee,  qffliience  : 
ingeni:  oratioois. 

diYOlgitos  (dlTQlg-X  ^j'  ^^b  ^P*  [^«  o^  ^^' 
TolgoX  wideepread,  common:  divulgata  veris  ante 
habere,  Ta.:  magistratus  divolgatissimus,  made 
common, 

di-Tolgo  or  di-TOlgo,  ivl,  atus,  are,  to  mead 
at/u>nff  the  people^  make  common^  pMiehy  Seiray, 
divulge:  libnim:  consilium  Domiti,  Cs. :  res  ge- 
stas  qao  modo  actae  forent,  S. :  de  te  iam  esse 
perfectam.  —  To  make  common^  degrade:  tempus 
,  ad  omnium  libidines  divolgatum. 

diTolsoB,  P.  of  divello. 

diTortiiim  ( diTer- ).  1,  n,  [  dis-+VERT-  ],  a 
WTting^pointofeeparation^fork:  ad  divortia  nota, 
v.:  itloenim,  L.:  aquarum,  a  water-shed:  inter 
Europam  Asiaroque  (1>  «•  the  Hellespont),  Ta. — A 
divorce,  diemdtttion  of  marriage  (by  agreement) : 
subitum :  cum  mima. — ^Fig., a  divinoiif  difference: 
doctrinaram  divortia. 

(divnxiif  i),  n,  [1  divusl  the  skjf,  —  In  phrases 
with  eub  :  sub  divo,  under  the  tky,  %n  open  air :  sub 
diTo  carpere  somnos,  V. :  mori,  H. :  Sub  divum  rap 
pere,  eipooe^  lay  bare^  H, 

1.  divas,  I,  cud,  [DIV-],  of  a  deity;  hence,  god- 
like, divine:  lulius,  det/Sfla .  creatrix,  Y. 

2.  diwSy  i  {ffen,plur,  dlvom  or  divfim;  rarely 
diTorum),  m.  [1  divas],  a  god,  deity,  divine  being; 
ii  divas  (i.  e.  ApoUoX  L.^  Div«i  quern,  etc.,  fiU: 

17 


Mortalin'  deouit  violari  volnere  divuro  *  Y. :  boni 
divi,  H. :  praesentid  oognoscere  divos,  Y. :  divom 
pater  atque  hominum  rex,  Y. :  pro  divom  fidem, 
T. :  praesens,  a  god  among  men,  H, 

do  (old  eubf.  diiis,  duir,  dnitit,  etc.X  dedl,  datus, 
are  [1  DA-],  to  hand  over,  deliver,  give  up,  render, 
fumi9li,pay,  BHrrmdn*:  die  quid  vis  dari  tibi,T. : 
pretium :  Apronio  quod  poposcerit :  pecuiiiam 
pnietori:  pecuniaro  ob  ius  dicendum:  pecunias 
eis  f aenoH :  abrotoiium  aegro,  odmiHteter,  H. :  ob- 
sides,  Cs. :  ad  sepulturam  corpus :  manibus  lilia 
pleiiisi,  by  handfuU,  Y. :  ne  servi  in  quacstionem 
dentur :  catenis  monstrum,  H. :  obsldibus  quos  da- 
bant  acceptifl,  offered,  L. :  cai  Apollo  citharam  da- 
bat,  toot  ready  to  give,  Y. :  Da  noctis  mediae,  da, 
etc  (sc  cyathos),  i.  e.  wine  in  honor  of  H.  —Of 
letters,  to  intrnat  (for  delivei7),  eend:  litteras  ad 
te  numquam  habni  eui  darero,  by  whom  to  tend: 
ut  ad  ilium  det  lilteras, may  write:  tum  datae  sunt 
(epistulaeX  cum,  etc.,  wa$  written:  ad  quas  (litte- 
ras) ipso  eo  die  dederam,  anewered, — To  give,  bo- 
ttow,  preeent,  grant,  confer,  make  a  preeent  of:  dat 
nemo  largius,  T. :  vasa  legatis  muneri  data,  T». : 
roultis  beneficia,  S. :  Os  bomini  sublime,  O. :  cra- 
tera,  quem  dat  Dido,  a  preeent  from,  Y. :  divis 
Turn,  offer,  H. :  nmnus  tnritamen  arooris,  0. :  pre^ 
tium  dabitur  tibi  femina,  0. — To  give  up,  eurrei^ 
der,  yidd,  ahandon,  devote^  leave:  diripiendam  ur- 
bera:  (flltam)  attaribus,  lu.:  Siculos  eorura  legibus: 
summam  certaminis  oni,  0. :  dant  tela  locum,  let 
paee,  Y. :  dat  euntibus  silva  locum,  makee  way,  Y. : 
ut  spatium  pila  coioiendi  non  daretur,  left,  Cs. : 
tribus  horis  exei^itui  ad  quietem  datis,  Cs. :  amori 
ludam,  H. :  unum  pro  multis  dabitur  caput,  Y. : 
MIlie  ovium  morti,  H. :  se  rei  fnmiliari :  sese  in 
cruciatum :  se  vento,  Gs. :  da  te  populo. — With 
manme,  to  offer  (for  fetters),  i.  e.  to  eurrender,  yidd: 
qui  det  roanus  vincique  se  patiatnr:  donicum  vioti 
manils  dedlssent,  N. :  dat  permotus  roanQs,  yidde, 
Cs. :  do  manOs  scientiae,  U. — To  grant,  give,  con- 
cede, yidd,  reeign,  furnish,  afford,  preeent,  award, 
render,  confer:  dee  veniam  oro,  H. :  Si  das  hoc, 
admit,  H.  :*  pluiis  sibi  auras  ad  reprehendendum : 
facultatem  per  provineiam  ttineris  faciundi,  Cs. : 
hostibus  occasionem  pugnandi,  8. :  imperium  Gae- 
sari :  mihi  honorem  :  datus  tibi  plausus,  H. :  dex- 
tram  iuveni  (as  a  pledge),  Y.:  senatus  utrique 
datur,  a  hearing,  3. :  si  verbis  audacia  detur,  O. : 
peditibus  suis  hostis  paene  vietos,  turn  over,  S. :  • 
nnam  ei  cenam,  entertain  at  dinner,  T. :  Dat  som- 
nos adimitque,  Y. :  Dat  veniain  somnumque  dies, 
i.  e.  leave  to  rest,  H. :  Qua  data  porta,  Y. :  Das  ali* 
quid  famae,  make  a  concession,  H. — To  permit,  suf- 
fer, allow,  let, grant:  Da  mihi  contingere,  etc.,  0. : 
Di  tibi  dent  classem  reduoere,  H. :  cur  Non  datur 
audire,  etc.,  Y. :  da,  femina  ne  sim,  O. :  date  vol* 
nera  lymphis  Abluam,  Y. :  ille  dedit  quod  non  . . . 
et  ut,  ete.,  d  »«  »/«.  Wy^  0^055.^  ^^bU 


do  % 

111  ras  dant  «eie,  ita,  f^,^juKt  aa  circum$tanee$  per- 
mil,  T. :  Multa  melitts  se  noote  dedore,  MueeeeJ,  V. 
—  7b  ^Mrty  give  yp,  concede^  mrrmulerj  forpiue  : 
da  hunc  populo,  ipare/ar  the  mike  of:  non  id  pe- 
tttlanttae  suae,  aed  Verginio  datum,  L. :  aanguini 
id  dari,  that  eoncemon  u  made^  h, — To  rtUaae,  let 
pOj  give  <nU^  relax,  tpread:  curru  lora,  V. :  frena, 
0. :  in  altum  Vela,  eel  tail,  V. :  relrorsum  Vela, 
turn  back,  H. :  ooaveraa  domum  lintea,  U.-^Me- 
ton.,  fo  $et,  put,  place,  bring,  cauee:  ipsiim  gestio 
Dari  mi  in  coiiapeotum,  T. :  ad  eundem  numerum 
(milites),  Cs. :  corpora  in  rogos,  0. :  oqIIo  braccbia 
circum,  V. :  braccbia  Cervid,  H. :  multom  cruoria, 
thed,  0. :  in  laqueum  Tcstigta,  lu. :  te  me  dextera 
Defensum  dabit,  V.  —  With  ee,  to  preeerU  oneself, 
pUmge,  ruth :  In  roediaa  aese  aciea,  V. :  aaltu  sese 
in  flaviam,  Y. — To  bring  forward,  eauee,  produce, 
gield,  preeent,  tnake,  dieplay  (poet) :  quas  turbas 
dedit,  T.:  omnea  Dant  cuneum, /orm,  V.:  terga, 
turn,  V. :  aetaa  Terga  ded\i,paaiedaway,  O. :  Vina 
dabant  animoa,  0. :  ex  f umo  lucem,  H. :  partu  pro- 
lem,  v.:  liberos,  Ct.:  aegetes  frumenta  datiirae, 
H. :  ore  colorea,  V. :  patientiae  documentum,  Ta. : 
Ludentis  apeoiem,  H. :  spectacula  Marti,  H. :  Da 
mihi  te  talem,  0.  —  To  repreeenl  (on  tlie  stage), 
produce,  bring  out :  Menandri  Pbasma,  T. :  fabu- 
lam. — 7b  impoee,  auign,  apportion,  allot,  appoint, 
in/iict:  eibi  damnum :  finem  laborum,  grant,  Y. : 
If omina  ponto,  H. :  Yolnera  ferro,  0. :  genti  meae 
data  moenia,  fated,  Y. :  dat  negotium  Oallia,  uti, 
etc.,  Gs. :  quae  legatis  in  mandatia  dederat,  G«. : 
hospitibna  te  dare  iura,  are  the  lawgiver,  Y. :  detur 
nobis  locus,  amgned,  H. :  Tolnera  hosti,  O. :  Haec 
data  poena  diu  ▼iventibus,  impoeed,  lu. :  dnt  (auri. 
bus)  posse  moveri,  tnakee  nuwable,  O. — To  excite, 
moaken, produce!  aibi  minus  dubitationis,  Gs. :  rt- 
sflsque  iocosque,  H. :  ignis  (amorisX  0.— F  i  g.,  of 
expression,  to  give  eaqn-eerion  to,  give,  utter,  an- 
mounee:  in  me  indicium:  legem,  enact:  ei  consi- 
lium :  dabitur  ius  iurandum,  Te  esse,  etc.,  PU  take 
my  oath,  T. :  fidem,  0.  :  signum  recipiendi,  Gs. : 
raaponsa,  Y.:  cantQs,Y.:  Undis  iura,0.:  requiem- 
que  modumqne  remis,  O.  —  £  s  p. :  noraen,  to  give 
in,  L  e.  eidiet,  Gs.— 7b  tell,  conmiunieate,  relate,  in- 
form (poet.):  quam  ob  rem  has  partiis  didicerim, 
paueis  dabo,  T. :  iste  deus  qui  sit,  da  nobis,  Y. : 
Sen  Aeneas  eripuisse  datur,  0. — 7b  applg,  beatow, 
exerciee, devote:  paululum  da  mi  operae, attend,  T. : 
imperatori  operam  date,  Gs. :  Tirtuti  opera  danda 
eBt.---Of  a  penalty,  to  give,  undergo,  suffer,  endure: 
oonsules  poenas  dederant,  S. :  Teucris  det  sangui- 
ne poenas,  atone  with  his  life,  Y.  —  With  verba,  to 
give  (mere)  vfords,  attempt  to  deceive,  pretend,  mis' 
lead,  cheat:  Quoi  verba  dare  difficilest,  T. :  verba 
dedimus,decepimu8.— ^With  dat,predic,  to  ascribe, 
impute^  attribute,  reckon,  regard:  quam  rem  Title 
dent,  T. :  laudem  Roscio  culpae :  quae  tu  eommi- 
•isti  Yerri  crimini  daturus  sum. 


dooeo,  ui,  ctua,  dre  [DIG-],  to  cause  to  ksum^ 
make  aware,  teach,  iiuirutt,  inform,  show,  prore^ 
convince,  tell:  atudioaos  discendi :  at  doctti  te»  H. : 
omnia,  T. :  faloes,  quaa  captiri  docuerant,  faoere, 
had  Aown  (how  to  make),  Ga. :  Munua  et  oflS<aum, 
U. :  popuios  orbemque,  describes,  Y. :  quod  de 
lacu  Albano  docuiaaet,  U :  te  litteras :  me  lutnc 
causam :  pueros  elementa,  H. :  Motus  doceri,  U. : 
puerum  Romam  portare  doCendum  Artis,  H. : 
Rullum  tacere :  asellum  currera,  H. :  Socratem  fidi- 
bus  (sc  canere) :  alqm  docendum  curare  annis, 
L. :  resonare  Amaryliida  Silvas,  Y. :  docemur  do- 
mitas  habere  libidines :  equi  variare  gyros  doeen- 
tur,  Ta. :  Graece  loqui  docendus :  qui  doceant, 
nihil  factum,  etc.,  Gs. :  similom  (errorum)  cunctam 
insanire,  H. :  de  his  rebus  doceri :  senatum  de 
caede  fratris,  S. :  eum,  qui  vir  Roscius  fuerit:  tos 
quem  ad  modum  acta  defenderet. — P  o  e  t. :  docuit 
post  exitus  ingena,  jDrovorf  (tlie  truth  of  the  omen), 
Y.--^f  a  play,  to  teach,  rmearse,  produce,  exhibit: 
mnltas  (fabulas) :  praetextas,  H. — 7b  be  a  teacher^ 
give  instruction:  apudalqm:  meroede. 

dochmitUi,  !,  m.,  =r  i&xt^oct  the  dochmim  (a 
foot  in  verse,  ^  _i  i.  w  i.). 

docillB,  e,  adj.  [doceo],  easUg  taught,  teaehahle, 
tractable,  docile:  alqm  docilem  faoere:  equorum 
genua,  L. :  te  masistro  Amphion,  H. :  ingenium, 
N. :  equus  tenera  docilis  cervioe,  H. :  ad  banc  sen- 
tentiara:  imitandis  Turpibus  omnes,  In.:  modo- 
rnm,  H. :  pravi,  H.  —  Iradable^  manageable:  ca- 
pilli,  O.^InteUigibU:  ueOs,  Pr. 

dooilitas,  atis,/.  [docilis],  teachableness,  docil- 
itg:  bumana:  ingenii,N. 

(docte),  adv.  [  doctus  ],  only  comp.  and  sup^ 
learnedly,  cleverly,  skilfully  :  luctamur  doctiua,  H. : 
litteris  doctisaume  eruditus,  S. 

doctor,  oris,  m,  [DIG-],  a  teacher,  instructor  : 
sapientiae :  ThalUe,  fl. 

dootnna,  ae,  /  [  DIG-  ],  teaching,  instruction, 
learning:  puerilis:  sumere  doctrinam  quandam 
iuventuti,  a  lesson  :  Yirtutem  doctrina  paret,  H. 
— Science,  erudition,  learning  :  animos  doctrin& 
excolere :  studiis  doctrinae  dediti :  doctrina  excel- 
lens :  auctor  doctrinae  eius,  L. :  malae  doctrinae : 
id  fecit  doctrina,  X. 

dootas,  adj.  with  comp.  and  sup.  [P,  of  dooeo], 
learned,  skilled,  versed,  experienced,  trained,  clever  : 
vir :  adulescentes  doctissimi :  abs  tc  abire  doctior, 
T. :  ex  disciplinS  Stoicorum :  mulier  litteris,  S. : 
fandi  doctissima,  Y. :  Docte  sermones  utriusque 
linguae,  H. :  dukis  modes,  H. :  sagittas  tenders 
Sericas,  H. :  tibiis  canere,  Ta. :  ludere  doctior,  H. : 
ad  malltiam,  T. :  ad  delinqnendum  doctior,  0.— 
As  fu^  m,  :  doctus  in  ae  semper  divHiaa  habet. 
Ph. :  doctorum  eat  lata  conaaetudo,  the  learned: 
docti  aoQua,  a  man  o/  culture,  H.— Zeormd^  sage,    \ 

Digitized  by  V^OOQIC 


docaawntmn 


969 


tkiiftd,'  maiiQfi,  O.:  fiontes,  i.  e.  a  poei^s,  H.; 
voces  Pythagoreorum :  ora,  O. — Taxight :  doct& 
prcce  blandos,  i.  e.  the  preteribed  farm  of  tunpli- 
eaUony  H. 

docmnentam,  l,  n.  [DIC-1  a  Uwm,  example, 
t7ut<aux,  pattern^  warning,  evidence,  proof,  tpeei- 
rwn.'  virtutis  (Rutilius):  fidei  dare,  L.:  quarum 
rerum  maxuma  doeamenta  haec  hnbeo,  quod,  etc., 
S. :  adTcraas  aliquid,  L. :  satis  ego  documenti  in 
omnis  casus  sum,  L. :  dederas,  quara  contemneres 
popularls  insauiiis,  maxima :  quantum  in  bello 
fortima  posset,  ipiii  essent  dooumento,  C«. :  se  do- 
earoeoto  futurum  niram  . . .  an,  L. :  dooumentnm 
esse,  nc^  L. :  ne  rem  Perdere  quis  relit,  H. :  ad 
praecaTeodaa  simitls  cladls  docamento  esse,  L. : 
tnnsfagis  docamentum  esse,  L. 

Dodona,  ae,/.,  a  dty  ofSpirue^  with  an  orade 
ofjupiur  in  an  oak-grove,  C,  N.,  V.,  0. 

dodrana,  antis,  m.  [de+quadrans],  a  quarter 
off,  three  fcurtht,  nine  iwdflht :  aedifici  rdiquus : 
heres  ex  dodrante,  to  three  fourthe  of  the  eetate^ 
^- — Of  land,  thi'ee  fourihi  (of  a  iugerumX  L. 

dddzantailua,  a4j.  [dodransl,  of  three  fourths: 
tabulae,  under  a  law  cancelling  three  fourths  of  all 
debts. 

dogma,  atis,  ».,  =  doy/ia,  a  pliilosophic  tenet, 
doctrine.'  Testra  dogmata:  stoica,  lu. 

dolabra,  ae,  /.  [1  dolo],  a  maUoek,  pickaxe  : 
ad  sabraendam  muram,  L. :  munire  castra  dola- 
bri,Io. 

dolaii%  entia,  adj.  with  comp.[P.  of  doleo], 
touting  pain,  distressing.'  alia  (dicere)  illis  dolen- 
tia,  S.:  nil  dolentios,  O.^Aj/Ucted  :  lenire  dolen- 
tem,  to  comfort  the  sufferer,  V. ;  dolentem  Delenit 
osuSfH, :  dolentes,  t£;  f»o»m«rt,  O. 

dolenter,  adv.  with  comp.  [dolena],  painfully, 
riihpain^  with  sorrow  :  hoc  dicere :  dolentius  de- 
plorari. 

doleo.  HI,  itarus,  ere  [D  AL-],  to  feel  pain,  suffer, 
^  in  pain,  adie :  facere  quod  tuo  viro  oculi  do- 
leant,?.:  pes  oculi  dolent:  Auriculae  sorde  do- 
lentcs,  H. — To  grieve,  deplore,  lament,  be  sorry,  be 
^ctedj  be  hurt,  take  offence  :  nescis  quam  doleam, 
T. :  dolent  gaudentque,  V. ;  pro  glorig  imperi,  S. : 
0  nnroquam  dolituri,  incapable  of  feeling,  V. : 
eansa  dolendi,  the  smart,  0. :  id  factum :  trta  exer- 
citQs  interfectos:  Bionis  mortem:  Quid  dolensf 
V. :  Quaerere  quod  doleam,  a  grievance,  0. :  se  a 
stiia  superari :  liberos  abstractos,  Cs. :  me  victam, 
v.:  Tinci,  H.:  rebus  contrariis:  clade  aoeepta, 
I*.:  nostro  dolorG,y.:  in  volnere:  in  amore,  Pr. : 
pro  gloria  imperi,  a :  de  Hoiiensio :  rapto  de  f  ra- 
tre,  B.:  ex  eommutatione  reram,  Cs.:  ex  me: 
quod  beaefieium  sibi  extorqaeretur,  Gs. :  doliturus, 
81  plaeeant  spe  deterins  aostri,  H.— Of  things,  to 
pxepaisk^t^glset,-  Ut  hoe  tibi  doleret,  ut  mihi  do- 


domcwtloiia 


let,  T.:  nihil  cuiquam  dolult— //»;>««,,  U  pains, 
gwes  sorrow,  one  is  grieved:  tibi  qnia  super  est 
dolet,  T. :  si  egebis,  tibi  dolebit,  Oaeo.  ap.  C. :  do- 
let  dictum  (esse)  adulesoenti,  etc.,  T.— Pro  v. :  cui 
dolet  meminit,  the  burned  child  dreads  the  fire. 

doUolum,  1,  n.  dim.  [doHum],  a  smaU  cask,  L. 

dollum,  I,  n.  [  DAL-1.  a  large,  wide  -  mouthed, 
globular  jar  .•  Relevi  dofia  omnia,  T. :  inane  Ijm- 
phae,  H. :  c/nici,  lu. :  de  dolio  haurire,  i.  e.  fiew 
wine. 

1.  dolo,  avi,  atus,  are  [DAL-],  to  chip  with  an 
aee,  /lew  :  robur :  stipes  falce  dolatus,  Pr. :  robore 
dolatus.  —  To  cudgel,  bdabor,  drub  :  f uste,  H.  — 
Fi  g.,  to  rough-hew,  hack  out  /  opus. 

2.  dolo  or  dolon,  6nis,  m.,  s=  doXuv,  an  iron- 
poiniedstaff,pike,  sword-stick  :  saevi,  V.— ^1  etinq, 
Vh.—Thefor^topsaU,  L.  ^' 

dolor,  oris,  m.  [DAL-],  pain,  smaH,  ache,  suffer- 
tng,  anguish  :  Laborat  e  dolore,  T. :  differor  dolo- 
ribus,  T. :  corporis :  cum  dolore  emori :  de  cor- 
pore  fugit,  Y.-^  Distress,  grief,  tribulation,  affUc- 
tum,  sorrow,  pain,  woe,  anguish,  trouble,  vexation, 
mortification,  cliagrin  :  (est)  aegritudo  crucians : 
animi:  dolorem  ferre  moderate:  dolore  probibeor 
pronuntiare,  Cs. :  magnis  doloribus  liberatua :  pre- 
mit  altum  oorde  dolorem,  V. :  finire  dolqres,  the 
torments  of  love,  H. :  speciem  doloris  voltu  ferre, 
Ta. :  Est  lactura  dolori  Omnibus,  0. :  magno  esse 
Qermanis  dolori  Arioviati  mortem,  Cs. — Indigna- 
tion, wrath,  animosity,  anger,  resentment :  suum 
dolorem  condonare,  Cs. :  veniam  iusto  dolori  date : 
ingenuus :  dolor  quod  suaserit,  H. :  repulsae,  on 
account  of,  Cs. :  iniuriae,  L. :  coniugis  amissae,  0. 
— F  i  g.,  a  grief,  objeet  ofg^ief:  Tu  dolor  es  faoi- 
nusque  meura.  O.— I  n  r  h  e  i.,feeUng,  pathos. 
dolos^  ado.  [dolosns],  eraftUy,  deceUftdly. 
doloaua,  a4j.  [dolus],  craflu,  cunning,  deceit^ 
ful:  muIier,H.:  gens,  0.:  consilia:  Ferre  iugum, 
H. :  taurus  (Jupiter  in  disguise),  H. :  volpes,  Ph. : 
cims,  treacherous,  H. 

dolua,!,  m.  [cf.  ^oXof],  a  device,  artifice,  con- 
tnvawse  ;  in  the  phrase,  dolus  malus,  wilfid  wrong, 
fraud,  malice  :  Dolo  malo  haec  fieri  omnia  T  • 
in  vi  dolus  malus  inest,  the  crime  of  violence  im- 
plies malice.-^ Guile,  deceU,  deception,  cunning, 
trtckery:  quom  nil  obsint  doli,  T. :  dolls  atque 
fallaclis  contendit,  S. :  ne  cui  dolus  necteretur,  L.  • 
dolo  divom  viota,  V. :  ad  pemitiem  elus  dolum 
quaerere,  8. :  dolo  factum  negat  esse  suo,  i.  e.  any 
fault,  H. :  dolo  pugnandum  est,  dum  quis  par  non 
est  armia,  N. :  conailio  ettam  additus  dolus  L.  • 
dolis  instructas  et  arte,  V.— ^  snare:  tendit  Wr- 
dis  dolos,  H. :  doli  fabricator  £peo6,  Y, 

domablUa,  e,adj  [dorooj,  tamable,  yielding: 
Oantaber,  H. :  nulla  flammft,  O.  -» *^        v 

domestlona,  aeff.  [domus],  of  the  house  :^i^ 


rietes:  Testitus,  to  wear  in  the  home.'  tempus, 
^Mnt  at  home :  domesticufl  otior,  i.  e.  at  home^  H. 
-^  Of  the  family y  domettie^  familiar ^  honaehofd: 
homo :  lecCus :  cum  Metellis  qsus  :  clades,  L. : 
iVLdlcium,  of  their  own  famiUeejCA,:  ioed^famify 
alliance f  L. — Plur.  m.  as  eubet.,  the  memben  of  a 
family y  inmatee  of  a  hottsehold:  Antoni :  inter 
domesticos  infida  omnia,  L. — DomesHcy  noHve^  pri- 
vate^ internal :  opes,  Cs. :  forenses  domesticaeque 
res :  bellum,  eivU^  Gs. :  malum :  facta  celebrare, 
of  their  own  country ^  H. — Plur,  as  aubet.:  alieni- 
genas  domesticis  anteferre.  —  Proper^  personal^ 
one's  own:  ipsorum  inoommodum:  periculum: 
Furiae)  in  himedf 

domtoilimn,  I,  n.  [domus+2  CAL-],  a  habiia- 
tion^dwellinfff  domicile^  abode:  dorafcilium  Romae 
habere :  domidlia  regis :  locum  domicilio  deUgere, 
Cs. — ^F  i  g.,  a  teaty  hmne^  dwdling-place :  honestis- 
simum  Benectatis :  mentis :  sermonum  domiciliam 
in  aaribus  eius  oonlooare :  lovis. 

domlna  (domna,  Ct.),  ae,/.  [dominusl  a  mis- 
tresSf  dame^  lady,  she  who  rules  (esp.  in  the  nouse) : 
rem  dominae  indicavit :  famulae  dominaeque  suo- 
rum,  0.:  iuncti  currum  dominae  subiere  leones 
(i.  e.  Oybele),  V. :  Ditis,  wife,  Y.—V  i  g.,  a  mistress, 
lady:  Fors  domina  campi:  humanarum  rerum, 
Kortunar:  voluptatesblandissimae dominae:  Roma, 
ir.— ^  sweetheart,  Tb.,  Pr.— Poet:  hasta,  thai 
which  conveys  ownership,  the  auction  spear,  lu. 

dominant  antis,  a({;.  [P.  of  dominor],  nding, 
bearing  sway ;  hence,  nomina,  used  in  a  literal 
sense,  H. — As  subsL  m.,  a  ruler :  cum  dominante 
sermones,  Ta. :  avaritia  doroinantium,  Ta. 

dominatiS,  Onis,/.  [dominor],  rule,  dominion, 
reiffn,  lordshxp,  tyranny,  despotism,  suprema^: 
SuUae :  servi :  iniusta,  L. :  dotninationis  certamen, 
S. :  ad  dorainationem  adcensua,  S. — Plur. :  novae. 
— Control,  supremacy :  omnium  rerum:  iudicio- 
rura:  regia  in  indiciis:  rationis  in  libididem. — 
Flu7\,  riders:  anae,Ta. 

dominator,  5ris,  m.  [dominor],  a  ruler,  lord. 

dominatnx;  Icis,  /.  [  dominator  ],  a  female 
ruler,  tnistress :  animi  cupiditas. 

dominatno,  lis,  m.  [dominor],  rule,  command, 
sovereiynty,  mastery,  tytinny :  regtua :  fit  in  domi- 
natu  serTitus:  in  superbissimo  dominatu  esse: 
legiones  ad  saam  dominatam  oonvertere,  Gs. — 
F  i  g.,  mastery,  control:  permittls  iracundiae  domi- 
natum  animL 

dominium,  l,  n.  [dominus],  a  feast,  banquet: 
huius  argento  dominia  vestra  omari. 

(dominoX  — » — t  ire  [dominus],  to  rule  ;  only 
pass.:  dorous  quam  dispari  Dommare  domino! 
Poet.ap.C. 

domtnor,  Stus,  ail,  dep.  [dominnsl  to  be  lord, 
be  in  power,  have  dominion,  bear  nde,  domitiMr: 


Aleiandriae :  lubido  dominandi,  8. :  iadicum  ordo 
dominabator,  L. :  Urbs  multos  dominata  per  an- 
noa,  V. :  femina  dominatur,  Ta. :  in  fortutiis  bomi- 
num:  in  exercitu,  L. :  in  adversarios,  L.:  inter 
quos,  etc.,  Gs. :  summa  dominarier  aroe,  Y. — To 
rule,  be  supreme,  prevail^  extend:  Pestis  io  moeni- 
bus  urbis,  O. :  inter  nitentia  culta  arenae,  V. : 
nusquam  latius  mare,  Ta.  —  Fig^  to  rule,  be  jw- 
preme,  reign,  govern:  longinquitate  poteetas  (sc. 
oensura)  dominans,  L. :  senectus  si  dominatar  in 
suos. 

doinlnna,  I,  m.  [2  DOM-],  a  master^  possessor, 
ruler,  lord, propri^r,  owner:  aedium,  T. :  aerros, 
Quo!  dominus  ouraest,  T. :  neo  imperante  domino: 
fugitivi  ab  dominis :  Gontemptae  rei,  H. :  bonus 
adsiduusque,  householder. — A  master,  lard,  ruler, 
commander,  chief, p9\)prielory  owner,  despot,  tyrant: 
oondicio  omnium  gentium  domini :  summi  doroini 
numen:  populi,  quem  Graeci  tjrannum  Tocant: 
dominum  Aenean  in  regna  recepit,  Y.  —  Fig.: 
gravissimi  domini,  terror  ac  metus :  rel  f uturus, 
who  must  decide:  nee  prosunt  domino  artes,  0.: 
Urget  non  lenis,  i.  e.  passion,  H. :  vitee  necisqoe, 
arbiter,  lu^^Ths  maxUr  of  a  feasi,  entertainer, 
host,  G. :  dominorum  invitatio,  L. — The  matter  of 
a  public  show,  G. — A  title  of  the  emperor,  master. 
Ph. 

domiporta,  ae,/.  [domna +porto],  the  homes 
carrier,  snail,  Poet  ap.  G. 

domitOb  — y  — ,  are,  freq.  [  domo  1,  to  tame, 
break  in :  boves,  V. — P  o  e  t :  currOs,  £rive,  V. 

domitor,  oris,  m.  [2  DOM-1  a  tamer,  breaker: 
equorum.*— Ji  siMuer,  vanquisner,  conqueror:  ar- 
morum:  Persarum:  maris,  ru^,y. 

domltrix,  Icis,  /  [domitor],  a  tamer,  subduer: 
equorum,  V. — Poet :  ferarum  clava,  0. 

1.  domitor  P.  of  doma 

2.  (domitaa,  tis),  m.  [domo],  a  taming;  only 
abUsing.:  quadrupedum. 

domo,  ul,  itus,  ftre  [  2  DOM-],  to  domesticate, 
tame,  break,  subdue,  master:  feras  beluas:  pecus, 
S. :  viCulos,  y.  —  7b  subdue,  vanquish,  overcome, 
conquei',  red»tce:  gentis  barbaras:  hostis  Yirtute: 
omnia  circa  se  domita  armis  habere,  L. :  quae  ta 
cumque  domat  Venus,  H. :  ilium  Gura  domat,  V. : 
domita  fluminis  r't,  h. :  Ulos  longa  domant  ieiunia, 
destroy,  0. :  domitas  habere  libidines :  virtus  om- 
nia domuerat,  S.:  spiritum,  H. :  prelo  UYmm,  press, 
H. :  partem  tergoris  f erventibus  undis,  boil  soft,  0. 

domna,  gen,  f^  or  (older)  i,  loeat.  doinl,  rarely 
dom5,  domul;  ilat.  domul  or  domd;  eM.  domo^ 
rarely  domtt ;  pher.  nam,  domlis ;  gen,  (rare)  doind- 
rum  or  domuum ;  doL  and  M.  doroibos,  f.[\ 
DOM-],  a  house,  dsseUsng-house,  building,  mansion, 
palace:  Gaeearia :  te  pater  doma  sua  eieeit :  thet- 
tram  ooniunctmn  domui^  Os. :   Ponendae  domo 


Digitized  by  V^OOQIC 


donaximn 


261 


area,  R :  paries  domui  coaununis  utrique,  0. : 
tecU  domonim,  V. :  ad  praetoria  domum  ferre: 
ID  domoa  atqae  in  teeta  refugiebant,  L. :  ex  ilia 
domo  emigrabat:  in  domo  sua  faoere  myateria, 
N. — A  homey  dwdUng^  abode^  residence:  una  domus 
erat :  cum  Bomae  domus  eius,  uxor,  liberi  essent : 
adulescentiae  prima:  In  privata  domo  furtum. — 
I  n  ge  D.,  a  buildinffy  edifice,  structure,  abode  (poet.) : 
labor  ille  domQs,  the  £abyrinth,  V. :  OsUa  domOs, 
grotto,  y. :  aperite  domos,  eaves  (of  the  winds),  0. : 
si  lex  . . .  nidia  domus  opportuna,  nte,  V. :  animae 
novis  domibus  Wyunt,  i.  e.  bodies,  0. — A  household, 
family^  house:  unast  domus,  T. :  domu3  te  nostra 
tola  salatat:  felix:  in  singulis  domibus  factiones, 
Cs. :  multae  higubres  domUs,  L. :  Tota  domus  duo 
sunt,  0. :  Stat  fortuna  domQs,  Y. :  Cecropia,  H. — 
Adverbial  uses,  loeai.,  domi,  at  home,  in  the  house : 
Xuptiaa  domi  adparari,  T.:  includit  se:  manet: 
apud  me  ponere :  Est  mihi  pater,  V. :  domi  suae 
derersari:  id  domi  tuae  est:  domi  Gaesaris  de- 
prehensus. — Form  domo  (rare):  domo  se  tenuit, 
N. — Aee.,  home,  homewards,  to  the  house:  Abi  do- 
mum, T.:  Tiros  domum  renisse:  domum  reditus 
erat  eius  modi :  Ite  domum  saturae,  V. :  domum 
meam  venire:  nnutiat  domum  fill:  cum  omnea 
domos  omnium  concursent:  ut  suas  quisque  abi- 
rent  domoe,  Li — AbL,/rom  home,  out  of  the  house: 
me  in  Capitolinm  domo  ferre :  exire  domo  mea. — 
F i  g.,  a  native  country,  own  city,  home,  abode:  hie 
qaaerite  Troiam,  Hie  domus  est  vobis,  V. :  Hie 
domus,  haec  patria  est,  V. — Of  a  school  or  sect : 
remigrare  in  domum  reterem:  plurimum  domi 
atqoe  in  reliqui  Gallia  posse,  Os. :  homo  virtute 
domi  suae  princeps :  belli  domique,  in  war  and 
peace,  S. :  domi  militiaeque,  at  home  and  in  the 
field:  nallnm  factum  aut  milttiae  aut  dorai :  im- 
peria  domum  ad  senatum  renuntiare:  (reditus) 
prins  in  Galliam  quam  domum :  (Galli)  ut  domo 
Kmigrent,  Ga. :  legatua  domo  missus:  Qui  genus? 
unde  domo?  v.:  Domi  habuit  nnde  disoeret,  a< 
hand^  T. :  id  quidem  domi  est 

(donaximn,  l\  n.  [donum],  a  place  of  o[ 
temple,  sanctuary,  altar.  —  Only  plur. :  alta, 
ooQtingimus  manibus  donaria,  0. 

donatio,  Onis,  /.  [dono],  a  presenting,  giving, 
donation :  bonorum :  ex  praedi.  —  A  gift,  dona- 
tion :  ante  oculos  rersantur  donationes. 

donativnm,  I,  n.  [dono],  a  largess,  distribution 
of  money  to  the  army,  Ta. 

donec^  eonj,  [shortened  from  donicuml  as  long 
as,  while:  Donee  canities  abe8t,H.:  (efephanti) 
nihil  trepidabant,  donee  ponte  agerentur,  L. :  do- 
nee quisquam  supersit,  L —  Until,  till  at  length : 
hand  desinam  Donee  perfecero  hoc,  T.:  neque 
finis  fiebat,  donee  populus  senatum  coegit,  etc. : 
donee  re^t^  silentium  f uit,  Lk :  canit,  Cogere  do- 
nee oTis  lossit  Vesper,  V. :  Danuvius  plnils  popu- 


los  adit  donee  erumpat,  Ta. :  coma  duxit,  donee 
eoirent  capita,  V. :  moveri  vetuisse  puerom,  donee 
experreotus  esset,  L  e.  before,  L.— With  usque,  all 
the  time  until:  usque  adeo  donee,  T. :  usque  eo 
timui  donee  ad  reiciendos  iudiees  TOnimus:  eo 
usque  rivere  donee,  etc.,  L. :  usque  Sessuri,  donee 
cantor '  Vos  plaudite '  dicat,  H. 

ddnicmn,  eonj.,  until,  till:  beUum  persequi, 
donicum  vieissent,  N. 

dono,  ftvit  fttue,  ftre  [donum].  I.  Ih  give  as  a 
present,  present,  bestow,  grami^  vonchsmfe,  confer: 
non  pauca  suis  adiutoribus:  praedam  militibus, 
Gs. :  uxorem  cum  dote,  H. :  (aurae  mandata)  nu* 
bibus  donant,y. :  caput  lunoni,  <200o^  O. :  mer- 
cedes  oonductoribus,  remitted,  Gs. :  arma  Lauso 
Donat  habere  umeris^  Y. :  f rui  paratis,  H. — F  i  g., 
to  give  np,  sacrifice:  amlcitias  rci  p. — To  forgive, 
pardon,  remit :  alcui  aes  alienum:  Gulpa  preci- 
bus  donatur  saepe  suorum,  0. :  noxae  damnatus 
dona  tar  popolo  K,for  the  sake  of  the  people,  L. 
-~II.  To  present,  endow,  gift:  oohortero  donis, 
Gs. :  eum  coron& :  a  Gaio  dvitate  donatus  est,  Gs. : 
Laurea  donandus  Apollinari,  H. :  non  donatus, 
without  a  gift,  Y. :  ego  te  quid  donemf  T. 

donnm,  I,  n.  [  DA-]|,  a  gift,  present:  regale: 
deonim :  proximos  donia  oonnipit,  bribes,  & :  emit 
earn  dono  mihi,  T. :  (virtus)  neque  datur  dono,  ne- 
que accipitur,  S. :  Defensi  tenebris  et  dono  noctis, 
darkness  and  the  boon  of  niaht^  Y. — A  present  to 
a  deity,  votive  offering,  sacAfiee :  donum  v  eneri  de 
Sthenii  bonis :  turea,  of  incense,  Y. :  ultima  dona, 
obsequies,  O. 

dormio,  IvT,ltum,Tre,,to  sleep:  dormiunt:  istos 
oommovebo,  T. :  In  nive,  camp  out,  H.  —  Supin, 
ace, :  dormitum  ego  (eo),  H. :  dormitum  diraitti- 
tur,  H. — Pass,  impers. :  minimum  dormitur  in  illo 
(lecto),  lu. — Pro  V. :  non  omnibus  dormio. — ^Fig., 
to  rest,  be  eU  ease,  be  inactive,  be  idle :  quibus  bene- 
iicia  dormientibus  deferuntur. 

donnito,  ftvT,  — ,  are,  intens.  [dormio],  to  be 
sleepy,  be  drowsy,  fall  asleep :  ad  lueem  graviter : 
Aut  dormitabo  aut  ridebo,  H. :  lam  dormitante 
lucemft,  I  e.  g<MMg  out,  0. — ^F  i  g.,  to  nod,  drowse, 
be  dull :  quandoque  dormitat  Uomerus,  H. :  dor- 
mitans  sapieutia. 

doranm,  i,  n.,  or  (old)  dorsos,  i,  m.,  the  back 
(ot  a  beast  of  burden) :  impositi  dorso,  on  horse- 
back, Y. :  gravius  dorso  onus,  H. :  tauri,  O. — A 
back,  ridge:  dorsum  esse  eius  iugi  aequum  .  •  . 
silvestrem,  Gs. :  in  dorso  (mentis)  urbs,  L. :  prae- 
rupti  nemoris,  dope^  H. :  speluncae,  i.  e.  rock,  Y. : 
Saxa  . . .  Dorsum  inmane,  cliff,  Y. :  duplici  aptan* 
tur  dentalia  dono,  projecting  irons^  Y. 

doo^  Otis,/.  [1  DA-],  a  marriage  portion,  douf- 
ry:  dos  est  Decern  talenta,T. :  filiae  nubili  dotem 
oonfioere:  uxorem  cum  dote  peeunia  donat,  H.-* 


DoMomiifl  9< 

Poet:  Pauperiem  sine  dote  qoaero,  apotMf ,  H. 
— Plur,:  quaesitae  sanguioeyV. — A  ffifi^prment, 
offeritig,  eidowmnU,  ialeniy  quality :  artem  Terbo- 
rum  dote  locupletasti :  dotem,  quam  in  dvilibos 
malia  aoceperant :  Goniugi,  a  wedding  pre$erU^  0. : 
Dos  est  magna  pareotium  Virtus,  H. :  dotes  in- 
genii,  0.  ,  ,      * 

Prmftnnwii,  i,  m.,  a  down  (in  Plauttts),  H. 

dotalia,  e,  acf;.  [dos],  of  a  dowry,  yitfen  <u  a 
portion,  dotal :  praedia:  regia^V. :  agri,  H. 

dotatoo,  adj,  with  tup.  [P.  of  doto],  well  en- 
dowed, gifted,  frovided:  Aquilia:  coniaiiz,  H.: 
Chione  dotatissima  form&,  0. 

ddto,  avT,  &tiis,  are  [dos],  to  endow,  portion : 
sanguine  Troiano  dotabere,  V. :  funeribus,  0. 

draohma  or  dragma  (old  draohumaX  ae, 
/!,  =  hpaxjiiiy  a  draJima,  draehtn  (a  Greelc  coin, 
worth  $0.19  or  9K),  T.,  C,  H. 

draod,  9ois,  m.,  =  dpagwv,  a  Merpent,  a  large 
tgrpent,  dragon:  patrimonium  circumplexus,  quasi 
draeo :  squainosus,  V. :  cristatus,  O.-^A  condeUa" 
tion,  0.  (poet.). 

draoonigeiia,  ae,  /.  [draco +6EN-],  dragon- 
bom :  urbs,  i.  e.  Thebet,  0. 

dragma,  see  draohma. 

dromaa,  adis,  m.,  =  ipoyiaQ,  a  dromedary^  L., 
Cu. 

Dmidea,  um  {Pb.\  or  Droidae,  arum  (C, 
Ta.),  m.,  the  Druide,  prieste  of  the  Oatds, 

Dryadea,  urn, /.,  =  A/ma^ec,  wood-nymphe, 
dryads,  V.,  O.,  Pr. 

dubie,  adv,,  doubtfully,  uncertainly  [dubius] : 
signum  datum :  gauderc,  0. — ^Usu.  with  a  negative 
(haud,  less  frequently  non  or  neoX  withtnU  doi4l4, 
certainlyyunqueeiionably :  non  dubie  nuntiabatur, 
etc. :  neo  dubie  ludibrio  esse,  etc.,  L. :  baud  dubie 
iam  victor,  S. 

dabitabUla^  e,  a4j,  [dubito],  doubiftU,  to  be 
doubted:  verum,  0. :  virtus,  0. 

dabitan%  atj^,  [P.  of  dubito],  wavering,  irres- 
olute,— Plur.  m.  as  eiubet,  t  dubitantes  oogit,  Cs. 

dubitanter,  adv.  [dubito],  dovbttngly,  with 
doubt:  dicere.  —  Hesitatingly,  with  hesitation:  il- 
ium rocepisse. 

dubltatld^  dnis,/.  [dubito],  uncertainty,  doubt, 
perplexity:  in  oausft :  in  eft  dubitatione  omnium : 
dubitationem  adrerre:  eo  sibi  minus  dubitationis 
dari,  quod,  etc.,  Cs. :  sine  ulU  dubiUtione,  i.  e.  cer- 
tairdv:  omnem  dubitationem  adventHs  legionum 
expellere,  Cs. :  iuris  (i.  e.  penes  quem  esset  ins) : 
de  omnibus  rebus:  quidnam  esset  actum:  nulla 
fuit,  quin,  etc.  —  A  doubt,  question,  considering: 
indigna  homine. — A  wavering,  hesitating,  hesitan- 
cy, irresolution,  delay:  belli:  aestuabat  dubiu- 


dablna 

tione:  inter  dubitationem  et  moras  senatfls,  S.: 
nulla  interposita  dubitatione  legiooes  edacit,  Cs. : 
sine  ulla  dubitatione,  unhesitatingly:  angunt  me 
dubitationes  tuae. 

dabito,  avi,  fttus,  ftre,  freq.  fdubins],  to  water 
in  opinion,  be  uncertain,  be  in  doubt,  be  perplexed, 
doubt,  question :  ut  iam  liceat  non  dubitantem  di- 
cera:  de  indicando:  de  quA  (legione)  non  dubi- 
taret,  hadfuU  confidence,  Cs. :  de  armis  dubitatum 
est :  si  dubitatum  est,  utrum,  etc.,  L. :  haec  non 
turpe  est  dubitare  philosophos:  Hoc  quis  dubi- 
tet  ?  0. :  si  quod  illorum  dubitabitur :  res  miuime 
dubitanda :  dubitati  tecta  parentis,  0. :  qualis  sit 
f uturus  (eventus  belli),  Cs. :  quid  fecerit :  hone- 
sturone  factu  sit  an  turpe :  Recte  necne,  etc.,  H. : 
si  dubitet  an  turpe  non  sit,  inclines  to  think:  du- 
bito an  hunc  primum  pousun,  perhaps,  N. :  an  dea 
sim,  dubitor,  0. :  non  dubiut,  quin  sit  Troia  peri- 
tura,  has  no  dovht:  neque  dubitare,  quin  liberta- 
tem  sint  erepturi,  Cs. :  qui  potest  dubitari,  quin, 
etc.:  non  dubito,  fore  plerosque  qui,  etc.,  K. : 
baud  dubitans  Romanes  abituros,  L. :  aut  vinoere 
aut,  si  fortuna  dubitabit,  etc.,  waver,  L. — To  delib- 
ci'ate,  consider,  ponder :  dubitate  quid  agatis :  re- 
Stat  ut  hoc  dubiterous,  uter,  etc. :  percipe  Quid 
dubitem,  meditate,  V. :  an  sonlls  mergeret,  O. — 
To  waver,  be  irresolute,  hesitate,  delay :  illi  nubere, 
&:  omnia  ventre  metiri:  tiansire  flumen,  Cs. : 
baud  dubitans,  without  hesitation:  eos  hostis  ap- 
pellare  dubitamus  ? :  non  dubitaturus  quin  cede- 
ret :  turn  dubitandum  non  existimavit,  quin  pro- 
ficisceretur,  Cs. :  quid  dubitas  ?  Cs. :  perterritis  ac 
dubitantibus  ceteris,  S. :  nee  res  dubitare  reuut- 
tit,0. 

dabtnik  adj.  [DVA-],  momng  two  ways,fiHctu- 
atsng:  fluctibtts  dubiis  volvi  coeptam  est  mare, 
L. — ^F  i  g.,  ^wavering  in  opinion,  doubting,  doubtful, 
dubious,  uncertain:  animnm  in  causa  dabiom  fa- 
oere :  visi  ab  dubiis,  qnlnaro  essent,  L. :  spemque 
metumque  inter  dubii,  V. :  dubius,  vert>ia  ea  vin- 
oere magnum  Quam  sit,  wdl  awars  how  hard  it 
is,  v.:  dictator  minima  dubius,  bellom  patres 
iussuros,  L. :  mentis,  0. :  sententiae,  L. — Wdverii^ 
in  resolution,  ii-resoltUe,  undecided,  hesitating  :  dubii 
confirmantur,  Cs. :  dubio  atque  haesitante  lugur- 
tha  incolumes  transeunt,  S. :  hostibus  dubiis  in- 
stare,  S. :  spem  dedit  dnbiae  menti,  V. :  consilia, 
Ta. :  quid  faciat,  0. :  Mars  errat  in  armis,  V.— 
Doubted  of,  uncertain,  dotAtful,  dubious,  undder- 
mined:  fortuna  scaenica,T. :  quae  dubaa  BtDt,ea 
sumi  pro  certis :  haec  habere  dubia,  to  leave  in 
mtesiion:  salus:  victoria,  Cs. :  proelia,  Ta. :  baud 
dubius  rex,  sen  .  .  .  seu  .  .  .,by  a  dear  title,  L : 
auctor,  unknown,  O. :  gens  dubiae  ad  id  volants- 
tis,  L. :  lux,  i.  e.  twilight,  O. :  sidera,  lu. :  caelum, 
i.  e.  overeant,  V. :  lanugo,  hartRy  visible,  O. :  se- 
quitur  annus  J^a^dd^,u^(3©gl^  *"^"'^ 


att 


dooo 


,  L. :  fortanain  inter  dubia  iiiimenre»  Ta. : 
hora,  i.  e.  IA«  umceriainfiUurey  H. :  dubia  oena,  i.  e. 
perpUemg  with  warUtiff  U. :  an  dubium  id  tlbi 
est?  it  it  not  eertainf  T. :  ut  de  ipsiui  facto  du- 
bliiin  esse  Bemiai  poaait :  hoc  nemini  dubium  est, 
quid  iudicarit :  luatitift  dubium  Yalidiane  poCeotior 
arniis,  0. :  kaud  dubiumst  mihi,  quia  poasim,  etc., 
T. :  Don  ease  dubium,  quia  poasent,  etc,  Cb,  :  pe> 
riiaae  rae  uoft  baud  dubiumat,  T.:  iu  dubium  vo- 
oare,  to  mil  in  gue^tion:  uon  quo  mibi  veoiat  in 
dubium  tua  fides,  is  qutationod:  Dum  iu  dubio  eat 
animus,  in  dmtbt,  T. :  ut  in  dubio  poDeret>  utruro 
...  an,  etc,  L. :  sine  dubio,  eertaifdy :  cum  te  to* 
gatia  omnibus  sine  dabio  anteferret . . .  sed,  etc, 
doMUm  .  .  .  6ic< .'  procnl  dubio,  L.  —  Douhtftd^ 
dmlnoHM^  preoarioiu^  danfferot^  critical^  eUficuU^ 
advenes  fortuna  (oppi  secunda):  res,  8.:  mona 
asoensu,  Pr. :  scire  bunc  lumen  rebus  noatris  du- 
biis  f uturum,  I* :  dubiis  ne  defioe  rebus,  our  notd^ 
V. :  tempora,  H. :  aeger,  th€  man  in  danff^r  of 
death,  O. :  Ifea  in  dubio  yitast,  t*  t»  dang^,  T. : 
libertas  et  anima  nostra  in  dubio  eat,  S. :  euas 
fortunas  in  dubium  non  devooatumm,  Cb. 

duceni,  ae,  a,  ffm,  ntlm  [ducenti],  num,  diUr,^ 
two  hundred  eadi^  two  hmdrtd:  talenta:  milia,  L. 

dnoenteslmus,  a^.  [ducenti],  the  two  hun- 
dredth :  lapis,  Ta. :  annus,  Ta. — As  rubat.  f,  (sc. 
pars),  one  two  hundredth^  a  half  per  cent,  (as  a 
UxX  Ta. 

dnoenti,  ae,  a,  or  CC,  gen.  tftm  (tftrum,  K-X 
ntuit.  [duo-Hcentum],  two  hundred:  sestertia,  S. : 
milia,  S. :  habere  ducentoa  servos,  I  e.  very  many, 
H. 

dncentieiis  (-ieaX  adv.  num.  [ducenti],  two 
hundred  times,  C. — P  o  e  t,  many  timeSj  Ct. 

ducOb  an  (daxtl,  Ct.,  Pr.),  uctns,  ere  [0V&], 
to  lead,  eonduct,  guide,  direct,  draw,  bring,  fetch, 
eKort:  aecum  mulieroulas:  vix  qii&  singuli  earn 
ducerentur,  G:«. :  Curru  Victorem,  U. :  ducentedeo, 
under  the  eouduet  of,  Y. :  mucronem,  from  the 
eeabbardyV.x  ferrum  vaginl,0.:  bracciiia  (of  the 
bow),  bmd,  v.:  sora  docitur:  ductus  Neptuno 
aorte  sacerdoe,  for  Neptune,  V. :  pondtis  aratri, 
draw,  O. :  reraoa,  row,  O. :  lanas,  tjnn,  0. :  ubera, 
miik,  O. :  frena  manu,  govern,  O. ;  ilia,  i.  e.  be 
broken-winded,  H. :  os,  make  wry  facet:  te  magna 
inter  praemia,  to  great  glory.  V. :  sibi  quiaque 
docere,  trahere,  appropriate,  S.  —  Of  a  road  or 
patli,  to  lead,  conduct:  qua  te  ducit  via,  V.:  iter 
ad  urbem,  0.:  via  quae  sublicio  ponte  ducit  ad 
laniculum,  Lb  —  With  tte,  to  betake  onewlfgo:  se 
duxit  fonts,  T. — Of  offenders,  to  take,  arrest,  lead 
away,  drag,  earry  off:  in  ius  debitorera,  L. :  duci 
in  carcerem:  ad  mortem:  Fuficium  duci  iussit, 
to  be  imprisoned:  ductnm  se  ab  creditore  in  er- 
gastulum,  Gs. — Of  a  wife,  to  lead  home,  take,  mar- 
ry: mapem  (uxorem)  domnm^  T,:  uxorem  filiam 


Scipionis:  filiam  Orgetorigis  in  matrimonium,  Ca. : 
ex  qu&  domo  in  matrimonium,  L.:  tibi  dueitur 
uxor,  V. :  qui  ducat  abest,  the  fnidegroom,  0. : 
Conlegam  Lepidum,  wedded,  H.— Of  a  commander, 
to  lead,  guide,  cause  to  move,  march:  locia  apertis 
exercitum,  Cs. :  oohoras  ad  eam  partem,  etc.,  Os. : 
sex  legiones  expeditas,  led  forward,  Cs. :  navem 
contra  pmedones:  per  triumphnm  alquem  ante 
currum  (of  a  prisoner):  qunm  in  partem  aut  quo 
consilio  duoerentur,  nuirrA,  Cs. :  ducit  quam  proxi- 
me  ad  hostem  potest,  moves,  L.  —  To  lead,  com- 
mand, be  commander  of:  quft  in  legalione  duxit 
exercitum :  primum  pilum  ad  Caesarem,  in  Cae- 
sar^ s  army,  Cs. :  exercitus  partem  ipse  ducebat, 
S. :  agmina,  V. — To  lead,  be  leader  of,  be  the  head 
of,  be  first  in:  familiam:  ordines:  toros,  0. — To 
take  in,  inhale,  drink, quaff,  imbibe:  spiritum :  tUra 
naribus,  H. :  pocula,  H. :  somnos,  V. :  ab  ipso 
an i mum  ferro,  H.  —  7b  produce,  form,  construct, 
make,  fashion,  shape,  mould,  east,  dupose:  parietem 
per  vestibulum  sororis,  to  erect:  muroe,  H. :  val- 
lum ex  castris  ad  aquam,  Cs. :  voltOs  de  marmore, 
V. :  aera,  H. :  (litteram)  in  pulvere,  draw,  O. : 
mores,  Iu. :  alapiim  sibi  gravem,  Ph. :  epos,  spin 
Old,  H. :  carmen,  0. :  Pocula  duoentia  somnos,  H. — 
Of  processions,  etc.,  to  conduct^  marshal,  lead,  ac- 
company: funus:  triumphos,  y. :  chores,  H.:  Iu- 
dos  et  inania  honoris,  Ta. —  To  receive,  admit, 
take, get,  assume:  ubi  primum  ducta  cicatrix  (i.  e. 
obducta),  L. :  rimam,  0. :  colorem,  V. :  pallorem, 
to  grow  pale,0.'.  Canentem  senectam,y.:  nomina, 
H. — Fig.,  ^o  leady  guide,  draw,  conduct:  quo  te 
sapientia  duceret,  H. :  Ad  strepitum  citbarae  ces- 
satum  ducere  curam  (i.  e.  ut  cessat),  H. :  Trtste 
per  augurium  pectora,  i.  e.  fill  with  forebodings, 
V.  I  totum  poema,  carries  off,  i.  e.  makes  acceptable, 
H. :  series  rerum  ducta  ab  engine  genti8,/o//ir>wetl, 
V. — To  draw,  deduce,  derive:  ab  aliquft  re  totius 
vitae  exordium :  ab  dis  inmortalibus  priucipia: 
genus  Olympo,  V. :  utrumque  (amor  et  aroicitia) 
ductnm  est  ab  amando. — To  lead,  move,  incite,  in^ 
duce,  allyre,  charm:  me  ad  credendura:  ducit  te 
species,  H. :  Quo  ducit  guk,  H. :  lumina  in  erro- 
rero,  0. :  si  quis  earum  (statuaruro)  Iionore  duei- 
tur.—  To  mviead,  cheat,  deceive:  me  istis  dictis, 
T. :  lino  et  hamls  piscis,  0. — In  time,  to  draw  out, 
extend,  protract,  prolong,  spend:  bellum,  Cs,:  in 
ducendo  bello  tempus  terere,  L. :  longas  in  fletum 
voces,  y. :  rem  prope  in  noctem,  Cs. :  ut  ita  tem- 
pus duceretur,  ut,  etc. :  vitam,  live  long,  V. :  ubi 
se  diutius  duci  intellexit,  put  off,  Cs. :  aetatem  in 
litteris,  spend.  —  To  calculate,  compute^  reckon : 
quoniam  XC  medlmnam  duximus.  —  To  reckon, 
consider,  hold,  account,  esteem,  regard:  eum  homi- 
nem,  T. :  filium  adsistere  turpe  ducunt,  Cs. :  peri- 
cula  parvi  esse  ducenda :  ea  pro  falsis  ducit,  S. : 
si  quis  despicatui  dueitur:  deorum  numero  eoe 
ducunt,  Cs. :  mode8tia^m.^m^<g>nscientiam,  construe 


dnoto 


9M 


a«,  Sl  :  nil  rectum  nisi  qaod  plaooit  Bibi,  H. :  Sio 
equidem  duoebam  animo  f uturum,  Y. :  omnia  tua 
>  in  te  posita  esse:  quae  mox  usu  fore  ducebat, 
m^OBOted^  S. — To  regard,  eare  /or,  have  retpect  to 
(only  with  ratumem) :  suam  quoque  rationem  du- 
ceife,  ofWe  own  advantage:  non  ulUus  rationem 
8ull  conimodl 

/Tducto,  ivi,  fttujt,  hre^/re^.  [duoo],  to  lead,  draw, 
wndnct :  restitu,  T. :  exercitum  per  loca,  S. — To 
take  home,  accompany:  meam  (ancillamX  T. 
^  ductor,  5ri8,  m.  [DVC-],  a  leader,  commander^ 

chief,  general,  officer:  exercitilB:  itineris,  guide, 
L. :  Danaam,  Y. :  Ductores  ^iaventoti8)|  ringlead- 
ere  (in  games),  Y. :  classis^/n^of,  Y. 

1.  duGtofly  P.  of  duco. 

2.  duota%  08,  m.  [  DYG-  ],  a  leading,  conduct- 
ing :  aquae :  aquarum :  muri :  oris,  lineamenU, — 
Military  lead,  cottduel, generaUhip,  command:  rem 
ductu  suo  gerere:  se  ad  doctum  Pompei  applicare. 

dadmn,  adv,  [diu+dnm],  a  short  time  ago, 
little  while  ago,  not  long  tinee,  but  now :  quae  tu 
dudum  narrasti,  T. :  quod  tibi  dudum  videbatur: 
BerolSn  reliqui,  V. — Be/ore,  formerly,  of  old,  once : 
nt  dudum  ad  Demosthenem,  sic  nunc  ad  Grassum 
pervCnimus:  Incerttor  sum  quam  dudum,  T.:  baud 
talia  dudum  Dicta  dabas,  Y. :  quam  dudum  ?  how 
long  ago?  T. :  iam  dudum,  (hie  longtime;  see  iam. 

duellum,  see  bellum.        dulm,  see  do. 

daloe,  adv.  with  comp,  and  tup,  [dulcis],  agree- 
ably, charmingly,  delightfully :  ridens,  H.,  Ct :  dul- 
cius  canere,  Pr. :  historia  scripta  dulcissume. 

dnloedo,  inis,  /.  [  dulcis  ],  eweetnete,  pUaaant- 
neee,  agreeablenees,  deRghifulneBt,  charm :  f nigum, 
L.:  dulcedine  sensum  movere:  orationis:  tocis, 
0.:  amoris,  Y.:  inertiae,  Ta. :  bibendi,  Cu. 

dnloesoo,  — ,  — ,  ere,  tncA.  [dulcis],  to  become 
sweet :  uva  dulcesdt. 
.    dtilcictilUB»  adj,  dim.  [dulcis],  sweetish:  potio. 

dulcis,  e,  adj,  with  comp.  and  sup,  [GYOR-], 
sweet :  (animal)  sentit  et  dulcia  et  amnra :  vinum, 
II. :  duicior  uva,  0. — As  subst.  n.  :  Dulce  dedit,  a 
sweet  drink  (i.  e.  mulsum),  0. — F  i  g.,  agreeable,  de- 
ligh/fid,  pleasant,  charmi7tg,  dear,  soft,  flattering  : 
orator:  nomen  libertatis:  po^mata,  H. :  auditu 
nomen,  L.:  amores,  H.:  Dulce  est  pro  patrift 
mori,  H. :  cui  patriae  salus  duicior  quam  conspec- 
tus f uit :  dulcissima  epistula. — As  subsi.  n. :  Duloe 
satis  umor,  a  delighi,  Y.—  Of  persons, /ncmi/y, 
pleasant,  agreeable,  charming,  kind,  dear:  amici: 
amicitia  duicior:  liberi,  H.:  dulcissime  Attice: 
dulce  decus  meum,  H, :  quid  agis,  dulcissime  re- 
rum?  H. 

dulciter,  adv,  [dulcis],  agreeably,  sweetly,  pleas- 
antly: sensus  movetur. 

dnloitudo.  inis,/  [dulcis],  sweetness. 


1.  doan,  eukf.  of  time,  the  wkife,  a  whiU,  now, 
yel^-Only  as  enclitic;  see  etiamdum, nondum, ni- 
hlldum,  etc. — With  imper.  (ooiloq.):  Soeia  Adea- 
dum,  panels  te  toIo,  vtop  a  moment,  T. :  abidam, 
T. :  facitodum,  T. :  age  dam,  T. :  agedum,  eonferte, 
etc.,  come  now:  agite  dam,  L. :  o^odam,  T. 

2.  dliiii,  eonj.  [1  dvm],  whUe,  whilsi,  at  t/te  Hme 
that,  during  the  time  in  which,  where  :  dam  conan- 
tnr,  annus  est,  T.:  dum  de  bis  dispnto  iudidis: 
dum  ea  conquimntur,  ad  Rhennm  oontenderant, 
Gb.  :  Haeo  canebam,  Gaesar  dum  Fulminat,  Y. : 
haeo  dum  genxntor:  dum  oa  parant,  L.:  dam 
tempuB  teiitar,  repente,  etc.,  L.:  dum  Appium 
omo,  Bubito^  etc.:  ne  betlum  differretur,  dom 
aeger  conlega  erat,  L. :  dam  is  in  aliis  rebus  erat 
occupatus :  qui,  dum  asoendere  oonatus  est,  yinit 
in  periculum :  dum  oeulos  hostium  oertamen  arer- 
terat,  eapitur  mums,  L. :  dum  ad  se  omnia  trahant, 
nihil  relictum  esse,  L. :  at,  dum  sine  periculo  lice- 
ret,  excederet,  Gs. :  dum  intentus  in  earn  Be  rex 
totus  averteret,  eta,  L. :  ilia,  dum  te  fugeret,  non 
vidit,  Y. — Of  a  period  <yf  time,  while,  aU  the  time 
that,  as  long  as :  TixH,  dum  Tixit,  bene,  T. :  dam 
ego  in  Sicilift  sum,  nulla  Btatua  deiecta  est :  baec 
civitas  dum  erit  laetabitar:  causae  innecte  mo- 
randi,  Dum  desaevit  biemps,  Y.:  dum  longius 
aberant  Galii,  posteaquam,  etc.,  Os. :  dum  auxilia 
sperastis,  postquaro,  etc.,  L. :  se  duces,  usque  dum 
per  me  licuerit,  retinuisse.— Of  immediate  succes- 
sion, to  the  time  wlien,  all  the  time  till,  until:  at 
me  maneat,  dum  argentum  aufero,  T. :  Tityre, 
dum  redeo,  pasce  capellas,  Y. :  mausit  usque*  ad 
eum  finem,  dum  indices  reiecti  sunt :  non  exspec- 
tandum  sibi,  dum  penrenirent,  Gs. :  Multa  passus, 
dum  conderet  urbem,  Y.:  differant  in  tempus 
aliud,  dum  defervescat  ira. — In  restrictive  clauses, 
as  long  as,  if  so  be  thtU,  provided  that,  if  onfy  :  dom 
res  maneant,  verba  fingant :  oderint,  dum  metoant: 
laborem  pati,  dum  poenas  caperent,  & — With  modo 
(often  written  dummodo):  mea  nil  re  fert,  dam 
patiar  modo,  T. :  feram  Hbenter,  dum  modo  vobis 
salus  pariatur:  quftlibet,  dam  modo  tderabiU, 
condioione  transigere.— With  tamen :  firmissimum 
quodque  sit  primiim,  dum  illud  tamen  teneatur, 
etc. — With  ne,  so  long  as  not,  provided  thai  not,  if 
only  not :  dum  arator  ne  plus  decuma  det :  peo- 
cate,  dum  ego  ne  imiter  tribunes,  L. 

dumeta  (dumin-X  Gram,  n.  [  dumns  ],  thorn' 
bushes,  a  thorn -hedge,  thicket:  saeptum  dumetb 
sepulchrum :  tondere  dumeta,  Y. — ^Fi  g.,  ifUrieaey, 
obscurity :  Stoicorum :  in  dumeta  conrepere. 

dummodo  or  dum  modo^  see  2  dum. 

dumoftus  (dumm-),  <^&'.  [dumu8],>W/  of 
thorn-hushes,  bus^y :  rupes,  V. :  saxa,  O. 

dumtaxat  or  dum  tumt  (not  dani-),  adv. 
[ dum  +  taxo J.  —  Prop.,  white  one  examines ; 
{.•nee,  to  Ou  «^-f. -gJH^^t^O^C"  ^'^  " 


806 


dozitia 


ikU:  boe  racte  domtazat:  Bini  isU  pulohriom 
dum  taxat  aspectu.— ^Sfrtc^/y  q)9akinff^  prwMy^ 
nol  morty  oniSy,  'if'vhfy  "MreTy;  oogitaus  cosQb 
dumUuuU  hamaDOs:  species  awn  Uxat  obiciiur 
quaeiiam :  peditaiu  dumtaxat  ad  speciem  utitur, 
equites,etQ.,  Cs.:  sesoentoe  equites  dumtaxat  scri- 
bere,  L. — StrieUjf  ^ieaking^  <U  least:  in  iuo  dum 
tazat  periculo :  eo  nomine  dum  taxat  (I  e.  oerte) : 
sit  qoidris  simplex  dumtaxat^  H. 

(dvmiia,  IX  m^  a  thom4mtk^  6raM6(c  •— Only 
plvr^  a  ikulut:  e  dumis  emlnens :  silvestres,  V. 

dno^  ae,  o  {jen.  duGnim,  duftrum,  often  duttm ; 
aee.  mate,  dace  and  duo),  num.  [  DYA- 1  two :  po- 
cula :  menses :  milia  nummttm :  duo  quiAque  corn- 
scant  Gaeea  manu,  two  mc^V. — The  tmo^  both: 
duo  consules:  Roscii:  nocuh  sua  culpa  duobus, 
O. :  qui  duo  populi,  L. 

doodeoieiiB  (-iesX  ^^'  ^^^"^  l'^^'  duodecim], 
tweive  times. 

dnodecim  or  XTT,  nian,  [  duo  +  decern  }, 
iyedve:  dies:  Tabulae,  the  laws  of  the  Tw^ve 
Tabfee:  cetera  in  xii  (sc.  Tabulis) :  post  xii,  nnc« 
t/te  eu<M€tment  of, 

dnodfloimH^  tu^,  nuin,  onL  [  duodecim  ],  the 
twelfth:  legio,Gs. 

An^%ASmn  ae,  a,  o^.  nvm.  <U»tr.  [cf.  duodecim], 
twelve  each,  twdpe  apieee  :  uxores  habent  deni  inter 
se  communis,  Gs. :  in  singulos  homines  iugera : 
Per  dnodena  astra,  twelve  each  year,  V. :  signs,  O. 

dno-de-qnadrageslmiui,  adj.  num,  ord.,  the 
thirty-eighth  :  anno,  L. 

dno-de-qnadraglnta,  num^  thirty^ht, 

diio-de-qtiinqiifigesimuB»  adj.  num.  ord.^  the 
forty-eiffhth :  anna 

duo-de-trioieiia»  adv.  nttm.,  twenty-eight  times, 
HS  (ac.  centena  milia). 

dno-de-trlginta  or  duo  de  xxx,  adj.  num., 
twenty^ht :  castella,  L. 

dno-de-viceiii,  ae,  a,  aeff*  mim.  distr.,  eighteen 
each:  denarii,  L. 

dno-de-Tigliiti,  mtm,,  eighteen :  pedes,  Os.,  0. 

dao-at-TicMbnani,  Orum,  m.,  soldiers  of  the 
twenty-eeeond  U^ion^  Ta. 

duo  -  et  -  ▼iCMiimuik  ^j-y  the  twenty  •  second : 
legio,Ta. 

(duaviratiiB  or)  H  Tiratos,  ace.,  urn  [duo- 
Tiri],  the  office  of  a  duumtfir:  II  viratum  gerere. 

duo  Tin,  duorlri  or  H  viri  (less  correctly 
duiiiiiTiriX  onm,  m.,  a  board  of  two  persons,  an 
extraordinary  criminal  court,  duumviri  (selected 
by  Tullos  fiostilius  to  try  Horatius),  L. ;  (by  the 
people  to  tiy  Ifanlius),  L. ;  (to  try  Rabirios),  0. : 
sacrorum,  keaters  of  the  Sibylline  boohs,  L. :  na- 
Talea,  to  build  ana  equip  a  fieet^  L. :  ad  aedem 


faciendam,  to  build  a  tenuplcj  h.-^A  board  of  coh- 
nial  magtUrateSf  Cs.  —  Each  of  the  duo  viri  is 
called  II  vir  or  duumvir,  L. 

daploz,  icis  (abl.  id ;  rarely  ice,  H.),  acf;.  [duo + 
PLEC-],  twofold,  double :  murus,  Os. :  vallum,  Cs. : 
rates,  in  double  rows^  Cs. :  dorsum,  consisting  of  two 
boards,  V. :  pannus,  doubled,  H. :  ficus,  cloven,  H. : 
amiculum,  of  two  thicknesses,  K. :  gemmis  auroque 
corona,  of  twofold  material,  V. :  Latonae  genus, 
the  two  children,  Y. — Twice  as  long,  twice  as  great, 
double:  stipendium, Gs. ;  modus:  dedecus. — Two, 
a  dunce  of  two  :  duas  esse  vias  dupliclsque  cursQs: 
opinio. — Poet,  a  pair,  both:  palmae,  Y. — Com- 
plex^  compound:  duplicis  iuris  Natura,H.--Pig., 
double-tongued, deceitful:  Ulixes,  H. 

duplioaiiufl,  I,  m.  [  duplex  ],  a  soldier  under 
double  pay,  L. 

daplloiter,  adv.  [duplex],  in  two  ways,  in  two 
senses,  for  two  reasons:  dici :  delectari. 

duplioo^  iivl,  fttus,  &re  [duplex],  to  double,  mul- 
tiply by  two,  repeat :  numerum  obsidum,  Cs. :  oo- 
piae  duplicantnr,  L. :  duplicato  eius  dici  itinere, 
Cs.:  verba. — Of  words,  to  compound:  ad  dupli- 
canda  verba,  L. — To  double,  enlarge,  cnwrnent,  in- 
crease: sol  decedens  dnplicat  umbras,  V. :  dupli- 
cata  noctis  imago  est,  0. :  bellum,  Ttu—To  double 
up,  bow,  bend:  duplicato  poplite,  Y. :  virum  dolore, 
V. :  duplicata  volnere  caeco,  0. 

duplufl,  aclf.  [DYA-+PLE-],  double,  twice  as 
large,  twice  as  much:  intervalla:  pecunia,  L. — As 
subst,  n.,  the  double,  twice  as  much :  dupli  poena :  in 
duplum  ire,  have  a  (new)  trial  for  twice  tlie  amount, 

dupondiufl,  I,  m.,  ti.  [duo-hpondus],  two  asses, 
two-pence:  tuus. 

durabilifl,  e,  aclf.  [duro],  lasting,  0. 

dnratufl,  F.  of  duro. 

diire^  adv.  with  comp.  [  durus  ],  hardly,  stiffly, 
awkwardly:  pleraque  Dicere,  H. :  durius  incedit, 
0. :  quid  fusum  durius  esset,  H. — HarsMy,  rough- 
ly, sternly,  rigorously:  dicere:  suae  vitae  durius 
oonsulere,  i.  e.  kill  themselves,  Cs. :  aocipere  hoo. 

durefloo,  ruT,  — ,  ere,  inch,  [durus],  to  grow 
hard,  harden :  durescit  umor :  campus,  Y. :  ora- 
que  duruerant,  0. :  dareeceiite  materia,  Ta. 

dOYitSflk  atis,/  [durus],  harshness:  orationis. 

dUxiter,  adv.  rdurus],  rougldy,  coarsely :  vitam 
agere,  T.— F i g.,  harshly,  sternly:  Factum,  T. 

duxltia,  ae  (^acc,  duritiem,  0.,  Ct.),/.  [durus], 
hardness:  Duritiam  tacto  capere  ab  aere,  0. :  fern, 
Ct.:  pc\\\s,0.— Tig., ha^-dness, austerity:  duritiae 
student,  Os.  •  virilis:  consuete,  S. — Absence  of  feel- 
ing, insensibility:  animi  sicut  corporis :  duritiftfer- 
rum  ut  superes,  0.  —  Harshness,  strictness,  rigor: 
tua  antiqua,  T. :  Dnritiae  agi  reus,  0.-^  Oppressive- 
ness:  imperii, Ta.:  cagH,mi]f^a|qug^^ie 


duritlMi 


M6 


^ftoHnm 


(dmlties),  see  doritia. 

dnro,  avi,  atus,  Are  [durus].  I.  7Vans.ytomake 
hard,  harden^  wlidify :  f amo  uvam,  dry,  H. :  calor 
durat  (terramX  V. :  caementa  calce  durata,  L. :  boIo 
nives,  H. :  undam  in  gUciem,  TtK — ^F  i  g.,  to  harden 
with  me,  make  hardy,  inure:  membra  animumque, 
H. :  umeros  ad  volnera,  V. :  hoc  se  labore,  Os. : 
adherens  mala  duratus,  L. — 7b  render  hard,  make 
VMendble,  dull,  blunt:  ferro  (luppiter)  duravit  sae- 
cula,  H.  —  To  bear,  endure,  reitist:  laborem,  V.: 
Vix  durare  carinae  Possunt  Aequor,  H. — II.  In- 
trant., to  grow  hard:  Turn  darare  solum  Coeperit, 
V. — To  be  inttred,  be  patient,  wait,  persevere,  endure, 
hold  out:  bic,  T. :  in  labore  sub  pellibus,  L. :  Du- 
rate  et  vosmet  servate,  V.  —  Pom.  impert.  .•  rec 
durari  extra  tecta  poterat^  I*  -^  To  hold  out,  con- 
tinue, last,  remain :  totidera  per  annos,  V. :  duret 
geutibus  odium  sui,  Ta. :  duraote  origtois  vi,  Ta. : 
eadem  horam  durare  probantes,  H. :  durando  sae- 
cula  vincit,  V. :  in  banc  saeculi  lucem,  to  survive, 
Ta. :  durant  coUes,  i.  e.  extend,  Ta. 

dorufli  adj,  with  comp.  and  9up.,  hard  (to  the 
touch) :  silex,  V. :  f errum,  H. :  bipennes,  H. :  cutis, 
0. :  corpus,  impenetrable,  0. :  dumeta,  i.  e.  rough, 
0. :  gallina,  tougli,  H. — As  aubst.  n. :  nil  extra  est 
in  nuce  duri,  7io  skeU,  H. — Hard,  liareh,  of  a  taste : 
sapor  Bacchi,  V.  —  Of  a  sound,  C.  — F  i  g.,  rougJi, 
rude,  uncultivated :  oratione  et  rooribus :  poeta 
durissimus :  durior  ad  haec  studia :  virtus,  Ta. : 
gens  duro  robore  nata,  V. :  componere  versus,  H. 
—  Hardy,  vigorous,  rottgh :  Spartiatae :  in  armis 
genus,  L. :  vindemiator,  H. :  ilia  messonim,  H.  : 
iuvenci,  0.  —  Harsh,  rough,  stem,  unyielding,  un- 
feeling, pitiless,  insensible,  obstinate:  pater,  T.:  se 
durum  agrestemque  praebere:  durior  Diogenes: 


index  durior:  duri  hominis  vel  potias  vtx  iiominis 
videtur :  nos  dura  aetas,  H. :  Os,  shameless,  impu- 
dent, T. :  ore  durissimo  esse :  f errum,  crud,  V. : 
aures,  V. :  flectere  (me)  Mollibus  lam  dunim  im- 
perils, H. — Of  things,  Kard,  severe,  tmlsome,  oppres- 
sive, distressing,  burdenaonu,  adverse:  provincia, 
T. :  fortuna :  hiemps :  venatus,  O. :  duriasirao 
tempore  annl,  inclement,  Gs. :  valetudo,  H. :  dolo- 
res,  y. :  iter,  V. :  pixjeiia,  V. :  Durum :  sed  levtus 
fit  patieiitii^  etc.,  H. :  hi,  si  quid  erat  durios,  oon- 
currebant,  a  difficulty,  Gs. :  si  nihil  esset  darius, 
Cs. — Flw,  n.  as  subst^  hardships^  diffiadHesc  Sio- 
cis  omnia  dura  deus  proposuit,  H. :  multa,  V. :  ego 
dura  tuli,  0. 

duumvir,   duumviratns,   duumviri,   see 

duovir-. 

dua;  duels,  m.  and/.  [DVC-I,  a  leader,  conduct- 
or, guide :  itineris  pericunque,  S. :  locorum,  L. :  iis 
ducibus,  qui,  etc.,  guided  by,  Cs. :  Teucro  duce,  H. : 
Hac  (bove)  duoe  carpe  vias,  0. — Of  troops,  a  com- 
mander, general-in- chief:  Helvetiorum,  Gs. :  ho- 
stium,  S. — A  lieutenant-general,  general  of  division 
(opp.  imperator),  Cs.  — In  gen.,  a  commander, 
ruler,  leader,  chief,  head,  autkor,  ringleader,  adviser, 
promoter:  ad  despoliandum  Diane  templum:  roe 
uno  togato  duoe:  optimae  sententiae:  femina 
factl,  V. :  dux  regit  examen,  H. :  armenti  (I  e.  tau- 
rus),  O. :  Te  duce,  while  you  are  lord,  H. — ^F  i  g.,  a 
guide,  master,  adviser,  eouneeUor:  natura  bene  Vi- 
vendi :  Sine  duoe  uUo  pervenire  ad  banc  improbi- 
tatem :  quo  me  duce  tutor  (i.  e.  magister),  H. 

dyiuuitMt  ae,  m.,  =:  iwaornQ^  a  ruler,  prince, 
petty  monarch,  C,  Cs.,  N.  — Of  the  triumvirs  at 
Kome,  C. 


e^^a^.,  see  ex. 

1.  ea,  see  is. 

2.  ea,  adv,  [abl.f  of  is;  sc  vi&],  on  that  side, 
that  way,  t/iere:  eft  proximo  accedi  poterat:  eft  in- 
trommpere,  Cs. :  transitum  eft  non  esse,  L. 

eadem,  adv,  [abL  f.  of  idem ;  so.  vift],  by  the 
same  way:  ventum  est,  eftdem  qn&,  etc. :  revertens, 
L. :  escendens  descendensque,  S.  —  At  the  same 
time,  likewise,  T. 

eapropter,  adv.  [for  propter  -  eft], /or  that 
reason,  therefore. — Followed  by  quod,  T. 

eatenua,  adv.  [abl.f  of  is+tenus],  so  far,  so 
long,  to  such  a  degree :  eatenus,  quoad,  etc :  verba 
pei-sequens  eatenus,  ut,  etc. 

ebenuB,  see  hebenus. 

e-bibo,  bl,  — ,  ere,  to  drink  up,  dreAn  :  quid 
ebibent  ?  T. :  ubera  lacttmtia,  0.~P  o  e  t. :  Nesto- 


ris  annos,  i.  e.  a  glass  to  ea^  year,  O. :  haec,  spend 
in  drink,  H.-*Of  things,  to  suck  in,  absorb  :  amnls, 
0. 

e-blandior,  Uus,  M,  dep,,  to  persuade  hyjiat- 
lery,  obtain  by  coaxing :  eblandire,  effice  ut,  etc : 
omnia,  L. — r.pass. :  eblandita  suffragia. 

eblletaflk  fttis,  /  [ebrius],  drtmk^nness,  inton- 
cation:  ut  inter  ebrietatem  et  ebriositAtem  interest: 
in  proelia  trudit  inermen,  H. :  si  indnlseria  ebrie- 
tati,  Ta. 

ebxloaitaa,  fttis,/.  [ebriosus],  habi^  drunk- 
enness. . 

ebrioaufl)  a^,  with  comp.  f  ebrius  1,^'vcn  fo 
drink, sottis/L — As  subsLm^  a  drunkard^  ^^FuU 
ofdrink^  drunk:  ebriosos  Bobriis  (insidiarit  ma- 
giatra  ebriosior,  Gt :  aoina,/»«€y,  Gt. 

««*»*  -^J^JfM  «^  (with  d,*): 


•balUo 


867 


edepol 


quom  ill  eris  ebrius,  T. — ^htll  of  drinky  drunk^  «n- 
Uxdeakd:  semper:  iacebat  ebrius,  «oatd!0ieuiHlrMfiJt 
— PluT,  as  mib$t. :  domus  plena  ebriornin.— Fig. : 
Regina  foitunft  duld,  intoxieaUd,  IL :  pueri  ooelli, 
imtancaied  with  Iwe,  Gt 

e-bulllo^  — ,  — ,  Ire,  to  boil  over:  quod  (die- 
tiim)  solet  ebollire. — ^With  ace,  :  yirtutes,  i.  e.  with 
pkritam  about  virtw^  etc 

ebQltun,  I,n.  [AMBR-],  Dane^worty  chear/Mert 
V. 

ebar,  oris,  n.,  ivory:  ex  ebore  factum:  puer 
quale  Lucet  ebur,  V.:  ebur  coemere,  workt  in 
ivory :  maestuin,  Mtatut^  of  ivory^  Y. :  Inflavit 
ebur,  hUw  the  tibia^  V. :  ense  vaouum,  vcabbard^ 
0. :  curule,  cAair,  H. — An  dtphant^  lu. 

ebumaolrui,  adj.  dim.  [  ebumeus  ],  of  ivory : 
fistula. 

ebnmeas,  adj.  [ebur],  of  iv^ry:  dentes,  de- 
phant^  tueks:  siguum :  colla,  white  at  ivory^  O, 

ebunniBy  adj.  [eburj,  of  ivory :  scipio,  L. :  lecti, 
H. :  ensis,  with  ivory  hdt^  V. 

eo-,  an  indefpart.^  onlj  in  compounds. 

icastor,  iiUerj.  [old  iriterj,  S + Castor],  by  Cas- 
tor, T. 

eocam,  i.  e.  ecce  earn ;  see  ecce. 

ec-ce,  adv.  demonc^r.  «•  Calling  attention,  lo/ 
mel  behold!  there/  look/  ecce  autem  video  senem, 
T. :  Eoee  processit  Caesaris  astrum,  Y. :  adspice 
ToItOs  Ecce  meos,  O.— Esp.,  to  announce  the 
presence  of  an  object,  here^  lo :  Ecce,  Areas  adest, 
0. :  Ecce  me,  T. :  ecce  tuae  litterae  de  Yarrone. — 
In  a  transition,  emphatically  introducing  a  new 
object  or  tluHight :  ecce  tibi  alter :  eoce  ex  inpro- 
▼iso  lugnrtha^  S. :  ecce  autem  repente  nuntiatur: 
haee  dnm  agit,  ecce,  etc^  H. :  ecce  aliud  miraou- 
lum,  L. — Combined  with  a  pron.pere,  (old  and  col- 
loq.) :  eceum  Ipsum  obviam  (L  e.  eoce  eum),  here 
heit,^.'.  eocam  ipsam  (i.  e.  eoce  earn), T. :  ecooe 
(L  e.  eoce  eos),  T. 

aooere,  interj.  [ecce + rem], look /  lo/  there /  T. 

eccnm,  ooocmk  see  ecce. 

ecdicna,  I,  m.  [cc^ucoc],  a  syndiCy  eolieUor  of  a 
community. 

eclatiu^  aofero,  eofor,  ecfiitao,  etc.,  see  eff-. 

eohend%  idis,/,  s;  ixtvnki  the  eueking-fkhy 
remora,  O. 

echidna,  f^f^  =  cx<^ya,  an  adder,  viper.-^-Ot 
the  hair  of  a  Fury,  0. :  Lemaea,  the  Lemaean 
hydra,  O. 

Bohidneofl^  adj.,  of  Echidna  (a  monster,  moth- 
er of  Cerbems):  canis,  Cerbeme,  0. 

•chinas,  t,  m.,  a?  ivtvoCf  a  tea-urehtn,  H.,  lu. 
—  A  vetvel  for  the  taSie,  skp-bowly  rtnsing'Jbowl : 
Vilis,H. 

•ClOga,  ae,  /.,  ss  IxXoy^,   a  eeUetiony   ehort 


poem,  edoffue  (often  as  a  title  of  Y.'s  Bnoolio 
poems). 

eologarii,  Orum,  m.  [ecloga],  edect  paeaagee, 

eo-qnando,  adv,  interrog.,  ever,  at  any  time : 
eoqvando  te  rationem  redditurum  putasti  7 :  quo- 
tiens  hoc  agitur,  ecquandono  nisi  ?  etc. :  quaero 
ecquando  oreatt  sint,  etc.,  whether  ever. 

•o-qtd,  eoquae,  ecqua,  or  ecquod  (no^m.),  jwwi. 
interr,  adj. — Direct,  it  there  anyf  Anyf  ecqui  pu- 
dor  est  ?  ecquao  religio :  ecquae  seditio  umquam 
fuit  ?  hospitem  ecquem  hic  babes  f  T. :  ecqno  de 
homine  hoc  audivistis?  —  Indirect,  w/ul^^r  any: 
quaerere  ecquo  modo  condemnare  possent. 

ecqoid,  adv.  interrog,  [neut.  of  ecquts].— Direct, 
at  all}  ecquid  te  pudet?  T. :  ecquid  vides,  quos, 
etc. :  ecquid  sentitis  ?  etc,  L. :  Ecquid  animos  ex- 
citat  Hector?  Y. — Indirect,  wJiether,  if  at  all:  pe- 
tisde,  ecquid  banc  rem  valere  oportcat. 

eoqiiinam,  quaenam,  quodnam  (ho^^tl  or  dot.), 
pron.  vnien-og.  adj.  [ecqui + nam].— Direct,  /« there 
anyf  anyf  ecquodnam  principium  putatis?  etc. 
—Indirect,  whet/ier  any,  tf  any  :  dubium,  ecquae- 
nam  fieri  possft  acoessio. 

eoauis,  ecquid  (no  yen.),  pron.  interrog.  —  Di- 
rect, fa  tlkere  any  one?  anyf  any  onef  anybody f 
anything f  ecquis  audivit?:  eoquis  est,  qui .  .  .?: 
eccui  non  proditur?:  ecquid  respondetur? — In- 
direct, whet/ier  any  one,  if  anybody:  hue  evasit 
.  .  .  Ecquis  cum  e&,  T. :  experiri  ecquid  valerent. 
—  As  adj.  (for  ecqui). — Direct,  anyf  Ecquis  erit 
modus  ?  Y.  —  Indirect,  wtutfier  any :  respondeat, 
ecquis  populus  defecerit,  L. 

•oqnUnam,  quidnam  (no  gen.  or  dot.),  pron. 
interrog.  etihst,  [ecquis + nam]. — Direct,  any  onef 
anybody  f  Ecquisnam  tibi  dixerit,  etc.  —  Indirect, 
w/iet/ter  any  one:  iuterrogare,  ecquosuam  posset 
nominare. 

eoquo,  adv.  interrog.  [ecqui],  to  any  point  f  to 
any  result  f  ecquo  te  pro?ehere  ? 

ecnleoa  (equu-),  I,  m.  dim.  [equus],  a  younq 
Jioree,foal,  colt :  in  equo  quam  in  eculeo. — A  email 
egueetrian  statue:  eculeos  argenteos  aufert.  —  A 
rack,  torture-liorse :  facti  in  eculeo  quaestio  est 

ecus,  see  equus. 

edacltas,  atis,/.  [edtix],  gluttony:  morbus  eda- 
citatis. 

edaz,  acis,  acff.  [ED-],  greedy,  voracious,  glut- 
tonous, rapacious:  hospes:  dominns,  H. — Devour- 
ing, destructive:  ignis,  V. :  imber,  H. :  curae,^rnaii?- 
ing,  H. :  tompus  rerum,  0. 

edendiun,  I,  n.  [P.  of  1  edo],  victuals,  food: 
penuria  edendi,  Y. 

edepol,  interj.  [old  interj.  e+deu8+ Pollux! 
by  Pollux:  Bene  edepol  narras,  T. :  Certe  edepol, 

T-  Digitized  by  ^OOgie 


edera  2 

(edaxm,  ae,/.),  see  hadera. 

e-diod,  dlx^  dictus,  ere  {imper.  edice  for  6dlc, 
V.).--Of  a  mtgistrate  or  officer,  to  deektre,pubH»h, 
make  knoum^  proeUum^  order^  mtabliMK,  decree^  or- 
dain :  edictft  die :  diem  comitiie,  L. :  diem  ad  con- 
▼eniendum  miliUboB,  L. :  iuetitium :  senatum  in 
diem  postenim,  a  $emon  o/,  L. :  ut  eenatus  ad  ve- 
etitum  rediret :  edicto,  do  quis  ioioMU  pugnaret, 
L.:  cum  edizissent,  eenatas  adesaet:  eociis,  arma 
capessent,  V. :  sese  iudicium  noa  daturum.  —  Of 
the  praetor,  to  atuumnoe  a  policy^  make  an  iiuzu- 
ffttraladdreu:  est  tibi  edicendum  quae  sis  obser- 
vaturus. — 7b  make  known^  announcet  declare,  <qh 
point,  eetablieh,  order,  ordain,  warn:  Hoc,  H.:  ne 
vir  ad  earn  adeat,  T, :  uti  turba  veniant,  H. :  no- 
strum esse  filium,  T. :  mergos  suavis  assos  (esse), 
H. :  iuBsus  quae  sciret  edicere,  S. :  quid  repreheu- 
dere  Soipio  solitus  sit :  herbam  Carpere  ovis,  V. 

edlotam,  i,  n.  [edico],  a  prodamaHon,  ordi- 
nance, edict,  manifttto  (of  a  magistrate  or  general- 
in-chieO  •'  consul  praetor  nova  edicta  proponunt : 
civem  edicto  eicere:  proconsulis,  L.:  rex  £dicto 
▼etuit  ne  quis,  etc.,  H.  —  E  s  p.,  of  the  praetor,  an 
edict,  inavgural  address  (declaring  the  principles 
on  which  he  will  administer  justice}:  praetoris 
edictum  legem  annuam  esse :  finem  edicto  praeto- 
ris adferunt  Kal.  Ian. :  in  edictis  praetoriis  pni- 
dens,  i.  e.  learned  in  the  law  cu  defined  by  iucceedve 
praetors:  iudicium  ex  edicto  dare.  —  An  order, 
command:  tuom,  T. 

e-cUooo,  didici,  — ,  ere,  to  learn  thoroughly, 
learn  by  heart,  commit  to  memory:  aliquid  eius 
modi,  some  such  phrases :  po^tas :  numerum  ver- 
suum,  Cs. :  diebus  ediscendi  fasti,  I  e.  a  calendar 
to  learn  by  luart —  To  learn,  study:  btam  artem 
(iuris) :  ritQs  pios  populi,  0. :  modos  vitae,  H. : 
quem  ad  modum  tractandum  bellum  foret,  L. :  tri- 
stia  posse  pati,  0. :  edidici,  quid  Troia  pararet, 
i  e.  nave  ejqperieneed,  0. 

e-diasero,  rul,  rtus,  ere,  to  setfo^ih  in  full,  re- 
late at  length,  dtcell  iipon,  unfold,  explain,  tell: 
eadem,  L. :  res  gestas,  L. :  mihi  haec  vera  roganti, 
y. :  in  edisserendo  subtilior :  edisseri  a  nobis  quae 
finis  familiae  fiat. 

e-dif»erto,  — ,  — ,  Are,  intms,  [e-disscro],  to  set 
forth  in  full,  explain,  relate:  quae  edissertando 
minora  vero  fecero,  L. 

editicius,  a^.  [editus],  set  forth,  proposed : 
iudices,  a  list  of  proposed  jurors  (to  be  reduced  by 
the  challenges  oi  the  accused). 

editio,  onis,/  \%  edo],  a  statement,  aeoouni: 
tam  discrepans,  L  —  In  law,  a  designation  :  tribu- 
um  (from  which  judges  should  be  taken). — A 
piblisliing:  libri.Ta. 

(editum,  I), «.  [editus]. — Only  plur. — Heights, 


dwaHom :  montium,  Tk,  Qvu—^Commands,  orders  : 
Tbaomaotidos,  0. 

editus,  adj.  with  eomp.  [ P.  of  2  edo].  —Of 
places,  elevated,  high,  lofty :  locus :  mons  in  inmen- 
sum,  S. :  (campus)  austro,  i.  e.  exposed,  V. :  tamo- 
lua  editior,  Os.— Fi  g. :  viribus  editior,  stronger,  H. 

1.  ed5,  edi,  esus,  ere,  or  6sse  (est  for  edit; 
esses,  esset,  for  ederes,  etc,  V.,  H.,  O.,  lu. ;  Sstnr, 
O.^Bulbj, :  edit  for  edat,  H. ;  edint,  a)  [ED-],  to 
eat,  consume:  de  symbolis,  T. :  ut  biberent,  qno- 
niam  esse  nollent:  ut  edint  de  patellfi,  i.  e.  offer- 
ings to  the  gods :  amor  edendi,  hunger,  V.  (cf .  eden- 
dum).-^Prov.:  multoe  modios  salis  simul  eden- 
dos  esse  (in  a  long  friendship). — Of  things,  to  eat 
up,  consume,  destroy :  ut  mala  culmos  fisset  robigo, 
V. :  oarinas  lentos  vapor  (t  e.  flamma),  V. — ^Fi  g., 
to  corrode,  consume,  divotir:  si  quid  fist  animum, 
H. :  Nee  te  tantus  edat  tadtam  dolor,  V. 

2.  6-dOb  did!,  ditus,  ere,  to  give  out,  put  forth, 
bring  forth,  raise,  set  up :  animam,  i.  e.  <m  :  vitam, 
to  end:  spiritum:  clamorem,  tt/t^;  vooes:  que- 
sttis,  0.:  Maeander  in  sioum  maris  editur,  dis- 
charges, L. :  oixlo  editus  in  altum. — To  bring  forth, 
give  birth  to,  bear,  produce,  beget :  partum :  quem 
partu  edidit,  V. :  geminos,  0. :  Electram  Atlas 
Edidit,  V. — P.  pass. :  in  luoem,  C.  po0t :  parto, 
0. :  de  flumine,  0. :  Maecenas  atavis  regibos,  H. 
— To  produce:  (tellus)  Edidit  species,  O.:  utnim 
alios  terra  ediderit,  L. — 7\>  put  forth,  publish:  de 
re  p.  libros :  delere  lioebit  Quod  nou  edideris,  H. 
— To  set  forth,  publi^  relate,  tell,  utter,  announce, 
declare,  disdoee:  quid  in  magiatrata  gesserint:' 
carmen  post  rem  actam  editum,  L. :  bominis  no> 
men,  H. :  veros  ortQs,  0. :  mea  fata  tibi,  O. :  ora- 
culum:  haec  ex  oraculo  edita  tibi:  ilium  iactura 
per  inane,  0. :  auotorem  doctrinae  falso  Pythago- 
ran,  L. :  (hunc)  filium  ediderim,  am  tneUned  to  call 
him,  L. :  opinio  in  volgus  edita,  spread  abroad, 
Cs. :  in  volgus  edit,  profectum,  etc.,  N. :  editia 
hostium  consiliis,  dividged,  L. — To  give  out,  pro^ 
midgate, proclaim, ordain:  verba:  iudicium:  man- 
data  edita,  L. :  quid  fieri  vellet,  L. — To  daignate, 
name:  hosUae,  quibus  editum  est  diis,  cacsae,  L. : 
iudices  editi  (cf.  editicii) :  sibi  eum  edidit  socium. 
— To  bring  forth,  show,  display,  produce,  perform, 
bring  about,  cause,  inflict :  oves  nullum  f nictum 
edere  possent :  oontemptus  hostis  croentom  certs- 
men  edidit,  L. :  ingentem  caedem,  L. :  trepidatio- 
nis  aliquantum,  L. :  fsxknv^  perpetrate :  (scelus) 
in  me :  munus  gladiatorinm,  embU.  L. :  exemplum 
severitatis :  in  te  exempla,  make  an  example  of 
you,  T. :  In  eoe  omnia  exempla  craoiatllsqiie^  Ob. 

e-dooeo^  ont,  ctus,  Sre,  to  teach  thoroughly,  in- 
struct, inform,  apprise:  oausam  meam  hnperilos: 
inventutem  mala  fncinora,  S. :  cuncta  edoctus,  S. : 
vir  omnis  belli  artis  edoctus,  trained  tii,.L. :  Ad- 
vectum  Aenean,  Y, :  edoctus  tandem  deos  esse, 

Digitized  by  VjOOQIC 


•dolO 


960 


•ffoio 


L.:  alqiKM,  quae  did  vellet,  Ga.:  id  imde  (titX 
edooe,  T. :  ante  edocti,  quae  interrogati  proaim- 
tiarent,  Gb.  :  ut  tot  ciadibua  edocti  croderent,  etc, 
L. :  Phanium  edocebo,  Ne  quid  Yereatar,  T. :  gea- 
tern  caslkfl  aperire  fataros,  O. :  ordine  omnia,  L. : 
acta,  S. — Of  things,  to  ieiteh,  thow^  prove :  fama 
edocaerat,  riam  tantum  Alpla  esse,  L. :  edocuit 
ratio  .  . .  ut,  etc. :  avaritia  superbiam  edocuit,  S. : 
avaritia  deoe  neglegere  edocuit,  S. 

e-ddo,  AtI,  — ^  are,  to  hew  out^  toork  oui,fiu$h  : 
quod  iusseras  edolavi. 

e-domo^  ul,  itus,  &re,  to  conquer^  aubdrte: 
(Roma)  edomito  sustulit  orbe  caput,  0. — To  over- 
come^ ntbjed  :  natura  ab  eo  edomita  doctrinS :  lex 
edomuit  nefaa,  H. 

e-donnio^  m,  — ,  ire,  to  sleep  out^  deep  off: 
cumque  (vinolenti)  edormivenint,  etc :  crapulam. 
— Poet. :  Iliouam,  i.  c  to  slea>  tkroitgh  the  part 

edormiflco,  ere,  inch,  [edormio],  to  deep  out^ 
deep  off:  hoc  yilli,  T. 

education  dnis,/.  [2  edaco],  a  rearin^^  trains 
wff,  edueaiion :  puerilia :  educationia  deliciae,  Ta. : 
fei-as  Later  se  edncatio  conciliet. 

educator,  Sris,  m.  [2  educo],  a  foBter^f other, 
C. — A  tutor,  pedagogue^  Ta. 

ednoatrix,  ids,/,  [educator],  a  nwne:  earum 
(rerum)  Bapientta. 

1.  e  -  doco,  dQxI,  ductus,  ere,  to  lead  forth, 
draw  out,  brUig  off,  take  away:  eos  nobiscum: 
(medicam)  tecum,  L  c  to  your  province :  impedi- 
menta ex  castris  educi  lussit,  carried,  Cs. :  gla- 
dium,  draw,  Cs. :  gladiis  eductis :  cor  post  tela 
edocta  ref  rixtt,  0. :  ex  urna  trls :  corpore  telum, 
V. :  navis  ex  porlu,pt4^  to  »ea,  Cs. :  eqnos  ex  Ita- 
lia, export,  L. :  me  eduxi  foras,  went  out,  T. — In 
lav,  to  bring,  mmmon  (before  a  court) :  Sthenium : 
in  ius  ipeuro :  ad  consules.  —  Of  troops,  to  lead 
forth,  march  out,  conduct,  take  away :  exercilum 
in  expeditionem :  praesidium  ex  oppido,  evacuate, 
Cs. :  ab  nrbe  exerdtnm,  Cs.,  L. :  copias  e  castris, 
Cs. :  oq>ia8  castris,  Cs. — To  mtme  mU,  tMnh  out, 
march  away:  ex  hibemis,  Cs. :  tribns  simul  por* 
tts,  L. :  ad  legionem  Pompel  duplid  acie  eduxit, 
Gb.  :  in  aciem,  L. — Of  children,  to  bring  vp,  rear  : 
adalefloentuloe  libere,  T.:  quern  eduxeris,  eum 
vestire:  paer  in  domo  e  parro  eductus,  L. — To 
bear,giee  lArik  to  (poet) :  alqm  tibi,  V. — To  raiee, 
lift  up,  draw  vp:  signa  (on  a  stage  curtain),  O. : 
(roe)  Bub  aaras,  O. — To  rear,  er^  build:  turns 
lub  astra  Edocta,  Y.:  molem  oaelo,y. — ^Fig.,  to 
aaU:  viris  in  astra,  H. 

2.  edvoo^  4tI,  ituB,  ire  [DVC-1,  to  bring  vp, 
rear,  train,  educate :  una  a  pneris  eduoU,  T. :  apud 
alqnem :  illnm  primis  cunis,  0. :  are  dicendi  ea 
educat,  deuelope:  educata  buius  nutrimentis  elo- 


qoentia.— 7b  produce,  euppori,  raiee:  quod  pon* 
tuB,  quod  terra  eduoat,  O. :  herbas,  0. :  Tractus 
uter  lepores  eduoet,  H. 

ed^lls,  e,  adj,  [ED-],  edibU:  capreae,  H. 

e-duro,  — ,  — ,  &re,  to  laet,  continue,  Ta. 

e  -  duni%  «(/.,  very  hard:  pirus,  V.  — F  i  g., 
crud:  08,0. 

eftiroid  (-feroid), --,  fertus,  ire  [ex+fardo], 
to  etuff.fiU  out :  interralla  Baxis  eifarduntur,  Cs. 

efritnm  (aof-X  I|  ^  [effatus],  an  utterance, 
axiom. 

eff  atns,  P.  of  efiPor. 

effectlo,  onis,/.  [ex  4- 2  FAG- J,  a  performing, 
practising :  artis :  recta. — I  n  p  h  1 1  o  s.,  on  efficient 
cause. 

effeotor,  oris,  m.  [ex +2  FAG-],  an  effecter^ 
producer,  cause  :  stilus  dicendi. 

efiiBOtziac  Icis,/  [e£Fector],  a  producer,  cause: 
voluptatum. 
effeotum,  I,  n.  [P.  n.  of  effido],  an  effeeL 

1.  eflfootus,  P.  of  efficio. 

2.  effoctoflk  Qs,  m.  [ex+2  FAC-],  an  effecting, 
execution,  accomplishment,  performance:  peccare 
sine  effectu,  i.  e.  an  outward  act :  operis,  L. :  opera 
in  effectu  eraiit,  nearly  done,  L. :  spei,  L. — An 
operation,  effect,  result:  (berbarum)  efifectum  ri- 
dere :  eloquentiae :  sine  ullo  effectu,  L. :  Huic 
effectu  dispar  amnis,  O. :  effectfis  impedire.  Ph. 

effeminate,  tulv.  [effeminatus],  effeminately, 

effeminatoflt  adj,  with  eup,  [P.  of  effemino]f 
womanish^  effeminate:  ne  quid  effeminatum  sit* 
languor  effeminatissimus :  vox  stupris  efifemiuata* 

effemind,  ftvl,  atus,  are  [ex+femina],  to  make 
feminine,  represent  as  feminine:  eum  (a^rem). — 
Fig.,  to  make  womanish,  effeminate,  enervate:  ti- 
rum  dolore :  corpus,  S. :  animos,  Cs. 

efferatuft  (eof-),  adj,  with  eomp.  [P,  of  2  effe- 
ro],  wild,  savage,  fierce :  multa:  mores  efferatio- 
res,  L. 

efferitaa  (eof-),  &tis,/.  [^erua],  wildness,  bar- 
barism :  omnem  ecferitatem  expuli. 

1.  efford  or  eofero,  extull,  elatus,  ferre  [ox+ 
fero],  to  carry  out,  take  out,  bring  forth,  take  away, 
remove  :  tela  ex  aedibus :  extra  aedls  puerum,  T. : 
frumentum  ab  Ilerdft,  Cs. :  signa  portis  efferri 
yidit,  L. :  pedem,  escape,  V. :  p«dem  porta :  sese 
tectis,y.:  Furium  longius  extulit  oursus,  L. — To 
carry  out  foi*  burial,  bear  to  the  grave,  bury :  Ec- 
fertur,  T. :  filium:  eum  quam  amplissime:  extulit 
earn  plebB,  i.  e.paid  his  funeral  expenses,  L. :  auua 
Ex  testaroento  data,  H. :  Per  funera  septem  Effe- 
ror,  i.  e.  with  a  seven-fold  funenU,  O.  *—  7b  bring 
forth,  bear, produce:  quod  agri  efferant:  aliquid 
ex  sese :  cum  ager  cum  decumo  extuliaaet^  ten- 


•ffero 


270 


fM:  (Italia)  genus  acre  Tiram  Bztttlit,  Y.— To 
lift  upf  eUvaU,  raise :  hos  in  muium,  Cs. :  para 
opens  in  altitudinem  tarns  elata,  Gs. :  pulvis  ela- 
tus  laoem  aufert^  L. :  dextrs  ensem,  V. :  caput 
antro,  0. :  Lucifer  Extulit  Os  sacrum,  ntM^  V. : 
ubi  ortus  Extulerit  Titan,  V.—F  i  g.,  to  tet  forth, 
gpread  abroad,  uUer,  pMuh,  proclaim,  express  : 
verbum  de  verbo  expressum,  translate  literaily,  T. : 
si  graves  sententiae  inconditis  verbis  efferuntur : 
in  volgum  disciplinam  efFerri,  Cs.:  hoc  foraa: 
Dedecus  per  auras,  O. :  in  volgus  elatum  est,  qn& 
adrogantta  usus,  etc,  Os. — To  carry  away,  trans- 
port, excite,  elate :  me  laetitia.— -i'.  pass, :  milites 
studio,  Cs. :  tu  insoleotia. — To  bury,  ruin,  destroy  : 
ne  libera  efferatur  res  p.,  L. :  ne  meo  unius  f une- 
re  elata  res  p.  esset,  L. — To  bring ovt^  expose:  me 
ad  gloriam :  alqm  in  odium,  Ta.  —  To  raise,  ele- 
v<jUe,  exaU,  laud,  praise,  extol:  horoinem  ad  sum- 
mum  imperium :  quemque  ob  facinus  pecunift,  S. : 
patriam  demersam  extnli :  consilium  summis  lau- 
dibus,  Gs. — With  se,  to  rise,  show  oneself,  appear: 
quae  (virtus)  cum  se  extulit,  etc. — 7b  lift  up,  elate, 
puff  up,  inflate,  inspire :  animum  (fortuna)  flatu 
suo,  L. :  alqm  supra  leges,  Ta. :  quod  ecf eras  te 
insolenter :  sese  audacift,  S. :  se  in  potestate,  be 
insolent  i*i  office :  (fortunati)  efferuntur  fere  fasti- 
dlo :  adroganti&  elati,  Os. :  ad  iustam  fiduciam,  L. 
— To  support,  endure:  laborem :  malum  patiendo, 
do  away  with, 

2.  effaro,  avi,  atus,  are  [efferus],  to  make  wHd, 
make  savage,  barbarize,  brutalize :  terram  immani- 
tate  beluarum  efifcrari :  speciem  oris,  L. :  gentes 
inmanitate  efFeratae :  efferari  militift  animo?,  L. : 
Thebanos  ad  odium  Romanorum,  exa^>erate,  L. 

efTarta^  a^,  [P.  of  effarcio],  crammed,  rich : 
arva  Asiae,  poet.  ap.  C. 

eiferufl,  adj.  [ex+ferusl  very  loild,  fierce,  sav- 
age:  Dido,V. :  mensOaci,V.:  facta  tyrauni,  V. 

efCBnresoo,  ferbul,  — ,  ere  [  ex  +  feiTcsco  ], 
inch.,  to  boil  up,  boU  over:  aqiuie  effervescunt  ig- 
nibus. — F  i  g.,  to  ferment,  effervesce,  rage :  undae 
comitiorum  ut  mare:  si  cui  nimium  efferbuisse 
videtur  bulus  vis :  incautius,  Ta.  —  To  liglU  up, 
glow  :  Sidera  toto  caelo,  0. 

ei*fervo,  — ^  — ,  ere,  to  boil  up,  boil  over :  in 
agros  Aetnam,  y. :  apes  ruptis  costis  (boum), 
swarm  out,  V. 

efletom  aty.  [ex + fetus],  jtMst  bearing,  exhaust- 
ed, worn  out :  aetas  parentum,  & :  corpus :  vires, 
y. :  saeclis  senectus,  y. :  viri  senectus,  undiscem^ 
ingoftruth,Y. 

nffloioiti%  iUs,  /.  [efficax],  sffMeney:  corpo- 
ris. 

(effloadterX  adv.  [efficax],  ^ficaesomsly,  effeo- 
tuaUy. — Only  eomp. :  efficacius  agere,  Li :  obligari, 
Ta. 


effloi;^  ftcis,  adj.  with  comp,  and  sup.  [ez+ 
2  FAC-1,  effleaeiaus,  effectual,  powerful,  effidesU: 
scientia  (magica),  H. :  ad  mnUebre  ingenium  pre- 
ces,  L. :  necessitas  efflcacior  quam  ratio,  Co. :  in 
quibuB  (rebus)  peragendis  continuatio  efficaciflm- 
ma,  L. :  amara  Gurarum  eluere,  H. 

effldeno,  entis,  ad^.  [  P.  of  efficio  ],  effective^ 
efficient,  producing,  active:  res:  Tirtus  efficiens 
utilitatis,  the  producer:  ea,  quae  sunt  efficientia 
vdiuptatum. 

effloienter,  adv.  [efficiens],  efficiently. 

effloientia,  se,  /.  [  efficiens  ],  efficient  power^ 
^icieney,  influence :  eius  (solis). 

efficio  (aoficio),  feci,  fectus,  ere  fex+facio], 
to  make  out,  work  out,  bring  to  pass,  bring  about, 
effect,  cause,  produce,  make,  form,  execute,  Jihish, 
complete,  accomplish:  mi  has  nuptias, T. :  effectum 
dabo,  rU  attend  to  it,  T. :  quibus  efPectis,  Gs. : 
facinora :  omni  opere  effecto,  Os. :  Mosa  insulam 
effidt  Batavonim,  Gs. :  unam  ex  duabus  (legionl- 
bus),  Os. :  unum  consilium  Gralliae,  unite  in  pur- 
pose, Gs. :  quantum  viribus  efficene  potuerunt,  as 
far  as  their  strength  permitted,  Gs. :  milites  ala- 
criores  ad  pugnandum,  Gs. :  hunc  (montem)  murus 
aroem  eiBcit,  Gs. :  inritum  Quodcumque  retro  est, 
i.  e.  undo,  E. :  comraeatfls  ut  portari  poesent,  Gs. : 
ut  intellegatis :  elfice,  coeamus  in  unum,  O. :  ne 
cui  molesti  sint  publicani:  efficiemus,  ne  nimis 
acies  vobis  cordi  sint,  L.:  ut  effici  non  posset, 
quin  eos  oderim :  quo  is  magis  ingenio  suo  gaude- 
ret,  h. :  se  ad  effictendi  utilitatem  referre,  useful 
application. —  7b  produce,  bear,  yield:  qui  (ager) 
plurimum  efficit:  ager  efficit  cum  octavo:  quoad 
se  efficere  posse  arbitrabantur,  make  a  profit. — Of 
number  and  amount,  to  make  out,  make  aijn,  amount 
to,  come  to :  ea  (tributa)  vix,  in  fenns  Pompei  quod 
satis  sit,  efficiunt:  quibus  coactis  XIII  coborUs 
efficit,  Cs. :  ad  duo  milia  boum  efifecta,  L. — 7b 
make  out,  ^w,  prove :  quod  proposuit:  animos 
esse  roortalls :  ita  efficitur,  ut,  etc.,  iifoUows. 

effiota%  P.  of  effingo. 

effigiee,  ace.  em,f.  [ex+FIG-],  a  copy,  imita- 
tion, eomUerpart,  HkenesSf  semblance,  effigy:  deus 
hominis :  deorum,  O. :  quem  cuperent  evextere, 
eius  effigiem  servare,  his  mere  ^JPgy.^-^An  image, 
statue, figure:  avorum  ex  cedro,  v. :  Neronis,  Ta.: 
Saxea  baochantis,  Gt :  Lanea,  H.-^Fi  g^  an  image, 
ideal,  symbol,  eapremon:  consiliorum  ac  virtutum 
effigiem  reliiiquere:  reliquit  effigiem  probitatis 
suae  filium,  the  image:  sui  ingeni,  symbol,  L. :  ad 
effigiem  insti  imperi  scriptus :  ut  res  ipsas  rerun 
effigies  notaret 

efflngo^  f  r  xl,  fictus,  ere  [ex  -f  flngo],  to  stroke : 
manQs,  0. —  7b  wipe  dean,  wipe  out:  spongiis 
sanguinem.— -7b  form,  fashion,  mould:  in  tabali 
oris  Hniumenta :  sui  dissimilia :  casQs  in  auro,  y. : 

Digitized  by  V^OOQIC 


iffHnCttfllifiT 


271 


gressfkB  evntis,  timtafe,  Y. — ^F  i  g.,  to  esmrmt,  rept^ 
9tnl^  portray :  nostras  mores  in  alienis  personis: 
msgnitndo,  quae  ilia  possU  elBngere,  i. «.  contain 
the  r^rmeniaiumM, 

elllaeitatid^  5nU,/.  [effl&gito],  an  urffent  ioUe- 
UaiioH  :  ad  sodetatem :  intempestWa,  Ta. 

(efBagitatnfl,  Qs),  m.  [efflagito],  an  urgent  to- 
lintation.—-On\j  €tbl.  tinff. :  roeo. 

efflagito»  arl,  fttus,  are  [ex+flagito],  to  de- 
mand urgently,  request  earnestly^  eolicUy  insist :  tri- 
bonicia  potestas  efflagitata  est:  notum  ensem,  Y. : 
ab  dodbos  signum  pugnae,  L.:  epistulam  banc 
dBagitarant  <»dicilii  tui,  required:  a  Dolabellil, 
ut  se  mitteret:  a  multis  eflAagitatus,  dixit,  etc. 

elllxgo^  flixl,  — ,  ere  [ex+fiigo],  to  strike  dead^ 
kill, destroy:  ad  effligendum  Pompeium. 

efllo,  an,  fttos,  &re  [ex +flol,  to  blow  out^  breathe 
out,  exhale:  ignis  faucibus,  Y. :  qaem  animam 
efflaniem  reliquisset,  his  last  breath :  (  anguem  ) 
Abicit  efflantem,  dying, 

offloraaoo  (aof-),  ml,— , ere  [ex+floresoo], 
tndL,  to  bloom,  fiourish,  abound  t  ex  rerum  cogni- 
Uone  efllorescat  oratio :  (  utilitas  )  ecflorescit  ex 
amidti& :  (aetas)  ingeni  laudibus. 

elBao  (ecf-),  flftxl,  — ,  ere  [ex+fluo],  to  Jhw 
out, Jlow  forth,  run  out:  cum  sanguine  vita:  ne 
qua  levis  efflaat  aura,  escape,  0. :  Effluxere  umae 
manibus,  dipped  from,  0. — F  i  g.,  to  tranxpire^  be- 
tome  known:  Utrumque  hoc  falsum  est;  effluet, 
T.:  effiuunt  multa  ex  vestrd  disdplinft. — To  drop 
out, pass  away,  disappear,  vanish:  ex  lis  (intimis), 
be  aduded:  ex  animo  tuo,  to  be  forgotten:  quod 
totum  eiBaxerat  (sc.  ex  meroorift  meft). 
aSiiTiiim,  I,  ft.  [effluo],  an  outlet :  lacas,  Ta. 
eSbdio  (eatf-,  eof-),  fodi,  foesus,  ere  [ex + 
fodio],  to  dig  out,  dig  up,  mine,  excavate:  ferrum : 
ope/,  O. :  stgniim,  L. :  de  limite  saxam,  lu. :  terram, 
L. :  effossis  eonim  doraibus,  ransacked,  Cs. :  portOs, 
I  e.  make  by  digging,  V. :  oculi  illi  ecfodientur,  will 
be  torn  out,  T. :  singulis  effossis  ooulis,  Os. 

(allbr  or  eofor),  fitus,  &i<T,  dep.  defect,  [ex+ 
for],  to  tpeak  out,  say  out,  utter,  tell:  effatur  talia 
sapplex,  V. :  0  ▼irgo,  effare,  V. :  Indpit  effari,  V. : 
Haec  effatos  pater,  Enn.  ap.  C. :  Sto  effata,  Y. : 
celanda  effando,  L.  —  Pass. :  Non  potest  ecfari 
quantum,  etc.,  G.  poSt. :  rerba  longo  effata  car- 
mine, expressed,  L.-— Of  augurs,  to  define,  set  apart, 
consecrate:  ad  templum  effandum:  loeus  tempio 
effatus  f  nerat,  L. — In  argument,  to  state  a  prop- 
osition: quod  ita  effabimur, /onnii/a/«. 

effrenata^  ado.  with  eomp,  [effrenatus],  unre- 
strainedly ,  violently :  indtari:  effrenatius  in  adem 
innipere. 

efEronitio^  Anis,/.  [effrenatus],  unbridled  im' 
petuosity:  impoteaUs  animL 


affr«natnfl»  a^lf.  with  eomp  [ex4*frenatus], 
unbridled,  without  a  rein :  equi,  h. — F  i  g.,  ungov- 
emed,  unrestrained,  unbridled:  homines  secundis 
rebos:  libido  effrenatior,  L.:  cupiditas:  effrena* 
tier  Tox :  ecf renati  Hbidine. 

etbexMM,  acff.  [ex-f  frenuml,  unbridled:  eqous, 
L. — F i  g.,  unrestrained:  gens,  V. :  amor,  0. 

effringo^  fregl,  f rftctus,  ere  [ex+frango],  to 
break  off,  break  open :  foils :  valvas :  (ianuftj  ef- 
f  ractft :  clausa,  S. :  cerebrum,  V. 

efiugid  (ecf-),  fttgl,  — ,  ere  [ex+fugio}.— 
Intrans.,  tofiee  away, get  away,  escape:  hue  foras, 
T. :  e  proelio :  ad  regem,  Cu. :  Numquam  hodie 
effugies,  Y. :  vift  Nolam  ferente,  L. :  ne  quid 
simile  paterentur,  L. — Trans.,  to  flee  from,  escape, 
avoid,  shun:  pericula:  mortem,  Cs. :  equitatum, 
Cs. :  vincula,  H. :  haec  morte  effugiuntur :  peti- 
tiones  corpore  effugi,  i.  e.  barely:  beatus  futnra 
effugisse,  the  evil  to  come,  Ta. — To  escape  the  notice 
of  ,  be  disregarded  by :  nihil  te  effugiet:  nullius  ret 
cura  Romanes  effugiebat,  L. :  meas  effugit  nun- 
tius  aurlfl,  Y. 

efiilgium,  I,  n.  [ex+2  FVG-],  a  fleeing,  flight, 
escape,  avoidance,  way  of  escape,  means  of  flight: 
mortis:  pennarum,  by  means  of:  naves  perltis 
nandi  dedissent  effugium,  L. :  ad  effugium  navem 
habere,  L.:  in  publicum,  L. :  reperire  effugium 
malo,  PIi. :  poenas  ob  nostra  reposcent  Effugia,  Y. 

effulgeo,  si,  6re  (once  ere,  Y.)  [ex+fulgeo],  to 
saline  out^  gleam  forth,  flash  out:  nova  lux  oculis 
effulsit,  Y. :  Faleriis  ingens  lumen  effulsisse,  L. : 
auro,  Y.-*F  i  g. :  effulgebant  Philippus  ac  Alexan- 
der, L. :  audadfi  aut  insignibus  effulgeus,  Ta. 

efftiltas,  P.  [ex+fultus],  pi-o/pnf,  supported: 
stratis  Yelleribus,  Y. :  foliis,  V. 

effimdo  (eof-),  fadi,  fosus,  ere  [ex +f undo], 
to  pour  out,  pour  forth,  shed,  spread  abroad:  lacn- 
mas :  flettls,  Y. :  pro  re  p.  san||piinem :  fluroen  in 
Propontidem  se  effundit,  1$. :  JS'os  effusl  lacrimis, 
Y. — To  pour  out,  pour  forth,  drive  out,  cast  out^ 
send  forth :  telorum  vis  ingens  effusa  est,  L. : 
Ascanio  auxilium  castris  apertis, /or  A8canius,y. 
—  To  hnrl  headlong,  throw  down, prostrate :  equus 
o^nsulem  effudit,  L. :  effusus  eques,  Y. :  ipsum 
portis  sub  altifl,  Y.— -Of  a  multitude,  to  pour  out, 
spread  abroad:  sese  multitudo  ad  oognoscendum 
effudit  (sc.  ex  urbe),  thronged,  Cs. :  omnibus  portis 
ad  opem  ferendara  effundi,  L. :  effuso  exerdtu, 
scattered,  S. :  quae  via  Teocros  effundat  in  aequum, 
i.  e.  by  what  way  can  they  be  forced,  Y. —  To  bring 
forth,  produce  abundantly :  herbas :  Auctumnus 
f rages  effaderit,  H. — To  lavish,  squander,  waste: 
patrimonium  per  Inxuriam:  sumpt&s:  Effusus 
labor,  wasted,  Y.  —  7b  empty,  exhaust,  discharge: 
mare  neqoe  effunditur :  earcorem  in  forum :  mc- 
cos  nummonun,  H. — Fig.,  to  pour  otU.  a 
Digitized  by  VjOOQK 


272 


frmiy^  apend,  vent,  exkcnmt:  vobis  omni*,  qnfte 
sentiebam :  talis  voces,  V. :  camiiii%  0. :  vox  in 
turbam  efFanditur :  questOs  in  a<Sra,  0. :  f urorem 
in  alqm :  omne  odium  in  aazili  spem,  L. :  qaan- 
tumcumque  virium  habait,  L»:  Tirls  in  uno,  O. — 
To  giv€  up,  let  go^  abandon^  reeiffn:  gratiara  bo- 
minis  :  animam,  V. :  manibua  omnis  elf undii  ha- 
benas,  V. — With  ee,  to  abandon  onetel/^  give  up, 
yidd,  indulge:  se  in  aliquft  libidine. — P,  pan,, 
ahandoned,  giveti  up :  milites  in  licentiam  effnsi, 
L. :  in  nos  suavissime  effiisus  (Pompeius),  teithout 
reserve:  in  adulationem,  Ta. 

effuse^  adv.  with  eomp.  [effusasl/ar  epread, 
in  dieorder^  at  random:  ire,  S. :  fugfentes,  L. :  ae- 
qui,  L. :  effusius  praedari,  Ij.  —  F  i  g.,  pro/ueelg, 
lavisMy,  extravagantly:  donare:  vivere:  animus 
exsultat :  hospitiis  effusius  indulgere,  Ta. 

effoflio^  onis,/.  [ex+FV-],  a  povring  forth, 
outpouring,  ehedaing:  atramenti:  aquae.  —  A 
thronging  out:  hominum  ex  oppidis.  —  Profu- 
sion, lavwuiess:  pecuniarum  effusioncs:  effusto- 
nea  fieri,  extravagant  displays :  liberalttatem  effu- 
aio  imitatur. — &travagance,  abandonment :  animi 
in  laetiUft :  ipsius  in  alios,  unreserve. 

effuaiis,  adj.  with  comp.  and  eup,,  poured  out, 
extensive,  vast,  broad,  wide:  late  mare,  H. :  loca, 
Ta.:  incendium,  L. — Relaxed,  slackened,  loosened, 
dishevelled:  quam  potuit  effusissimis  habeiiis,  L. : 
comae,  0. :  (nymphae)  Gaeaariem  effusao  per  col- 
la,  y. :  cursu  effuso,  at  full  speed,  L. — Straggling, 
disorderly^  scattered,  dispersed:  agmen,  L. :  turba, 
V. :  f uga,  L. — F  i  g.,  unreserved,  profuse,  lavish  :  in 
largitioneeffusior:  suroptus:  opes,  L. :  Ucentia,L. 

efiTuUo,  — ,  Itus,  Ire  [FV-],  to  blab,  babble,  prate^ 
chatter:  ista:  levls  verstks,  H. :  de  mundo:  ex 
tempore :  foris,  to  tell  tales  out  of  school,  T. 

effdtno  (eof-),  — ,  fltus,  ere  [ex+futuo],  to 
exhaust  by  indulgence:  ecfututa  latera,  Gt 

e-gelidiiB  (ecg-),  ad^.,  chilly,  chill,  cold:  flu- 
men,  V.  (al.  et  gelido). — Lukewarm,  tepid:  Notus, 
0.:  tepores,  Ot. 

egens,  entis,  oe^'.  with  eomp.  and  «t^.  [P.  of 
egeoj,  needy,  necessitous,  in  want, poor:  egena  re- 
Hctast  mtsera,  T. :  egentes  abundant :  delectus 
egentlum,  Cs. :  nil  magnae  laudia,  not  craving,  Vf: 
non  rationis,  not  destitute  of,  Y. :  nihil  illo  q^n- 
tius :  egentissimus  ganeo :  egentissimis  largiri,  L. 

•genui^  adj.  [egeo],  needy,  neeessiUms,  in  want, 
destitute:  in  rebus  egenis,  V.:  omnium  corpora, 
L, :  aquarum  regio,  Ta. :  castcllum  oommoatu,  Ta. 

•geo,  ul,  — ,  ere  [EG-1,  to  be  needy,  be  in  want, 
be  poor,  need,  want,  uuk,  have  need:  egebat  7  immo 
loouplea  erat:  Semper  avartu  e^t,  H. :  omnibua 
rebus,  Os. :  medicinft :  auxilio,  S. :  auapioia  non 
egent  interpretatioue:  auzilt,  CSa.:  audadae,  S.: 
ewn  classis  egeret  ( Aeneas  ),¥.:  ai  quid  moni-| 


toria  egea  tu,  H. :  tantoU  quanto  eat  opaa,  H.— 
To  be  without,  be  destitute  of,  not  to  have:  quibus 
(rebus)  noe  aappeditamnr,  c^  ille,  aenatu,  etc : 
auctoritate  semper  eguit^ 

^g«rdk  geaai,  geatua,  ere,  to  carry  out,  bring 
out,  take  away,  remove,  diseharge:  oumulata  bona, 
L.:  praedam  ex  hoatium  tectia,  L.:  fluctOs  (e 
naTi),  0.:  tantum  nivis,  L.:  aquam  vomitu,  Cu.: 
egeritur  dolor,  is  assuaged,  0. — To  empty,  make 
desolate:  avtdis  Dorioa  castra  rogis,  Pr. 

egeatas,  atis,/  [egens],  in^ence,  penury,  ne- 
cessity, woftt :  summa :  domestica :  in  egestate  per- 
manere,  Cs. :  mortali8,y. :  egestates  tot  egentissi- 
morum  hominum:  frumenti,  S. :  curae  mortalis, 
human protection,y.:  pabuli, S. — ^Fig.:  animi tui, 
meanness. 

ego  (old  and  late,  ego),  gen,  mel ;  dat.  mihl, 
oftener  mthi  or  ml;  aee.  and  abl.  m% ;  phw.^  nom., 
and  aec.  nds ;  gen.  noetrftm ;  gen,  obj.  usn.  nostii ; 
dat.  and  a6/.  ndbis ;  pron.pers.  [cf.  iyw,  l/cl,  rwc], 
/,  me,  we,  us  (expressed  only  for  emphasis  or  where 
distinction  or  contrast  is  auggeated) :  his  de  canais 
ego  exsttti,  eta :  ai  Yobia  videuir,  iudioea,  ego  ad- 
fero,  etc :  nt  noe . . .  aic  ille :  para  met,  H. :  Para 
melior  mei,  0.:  mei  imago,  V.:  amantes  mei: 
causa  restituendi  mei :  omnium  nostriire  Titae : 
unus  quisque  nostrilm :  odium  nostri :  mihi  defe- 
rens: mihi  carior:  nova  mi  faciea  aargtt,  V.: 
nobia  tradiu :  nobia  certandum  est :  me  audiase 
snspicatur :  me  accuset :  0  me  miserum :  nos  di- 
cere  oporteat :  contra  noa  dicendum :  uti  me  de- 
fensore:  me  consule:  me  digna  vox:  prae  me 
tuli;  quid  nobis  laboriosius  ? :  nobis  absentibus: 
nobiscum  actum  iri. — With  special  emphasis :  ego 
idem  dixi :  ab  eodem  me  confici :  me  ipsum  egis- 
se :  nemo  erit  praeter  unum  me :  noe,  nos  oonsulea 
desamua:  Me,  me,  io  me  oonveitite  ferrum,y. — 
lu  dat.  pleotiast.,  to  ausgeat  the  spealcer^a  interest 
or  feeling  (ethical  dative) :  quid  enim  mihi  Pauli 
nepos  quaerit,  /  should  like  to  know:  Quid  mthi 
Oelaua  agit?  H. :  hic  mihi  qniaquam  miaericor- 
diam  nominat?  must  I  hear  f  etc,  S. — With  ab 
or  ad,  my  house,  our  house:  quia  a  nobia  egredi- 
tur  ?  T. :  venit  (Pompeiua)  ad  me  in  Gumanum ; 
cf.  apud  me,  at  home,  V. — ^With  the  prwp.  cum, 
alwaya  written  mecum,  nobiacum,  see  1  cum. — 
/Ywr.  for  sina., often  in  official  language, or  poet:  > 
nobis  oonaulibtts:  Noa  patriae  finis  linquirouj 
(  opp.  tu  ),  y.  —  Henoe,  absento  nobis,  in  my  ah- 
senoe,  T. :  insperanti  nobis,  Ct. :  nobis  mereuU,Tb. 

egomet,  aee  -met 

egredlor,  greasus,  l,  (ftp.  [ex+gradior].  I.  In- 
trans.,  to  go  out,  come  forth,  march  out,  go  awmf: 
ad  proeliuro,  Ob.  :  per  medias  hostinm  stationed, 
L. :  extra  finis :  ex  aula  finibua,  Ga. :  e  portu,  set 
sail:  a  ndMS  foma,  T.:  portia,  Ga.:  RomA:  fat 
urbe  egreaaia  tumulus,  just  outside,  Y,:    unde 


Digitized  by  VjOOQ I 


378 


elabormtna 


ennt  egreasi,  Gk :  cam  flenalam  egressam  tScH, 
mifoumed,"^  To  dUembark^  land:  ex  naW,  Oi.: 
ratibus,  0. :  ad  egredienduro  looos,  Gs. :  in  ter* 
nm. — To  ^  yp,  dunby  mount,  ascend:  Boalia,  8. : 
ad  aammain  roontis,  S. :  in  tamulum,  L. :  altiua^  0. 
—  Fig.,  io  diareUy  deoiaU:  a  proposito.  —  H. 
TVosu.,  io  go  beyond^  pau  cut  of,  leave:  mtinido- 
nes,  Gb.  :  flumen,  S. :  arbem,  L. — ^F  t  g. :  roodunif 
to  traneffrem,  Ta. :  praeturam,  to  reeHh  a  higher 
honor  ikan^itu 

egrecie,  adv.  with  comf.  [j^regius],  excellently, 
emimentfy,  marpamngiy,  apUnaidly,  aeeidmyly,  «tn- 
ymlarly:  Btudere,  T. :  feoerat  hoc:  Yinoere,  brill- 
itmify,  L. :  Dizeris,  H. :  oordatus,  Enn.  ap.  G. : 
faetus :  munitam  oppidom,  Ga. :  Tictoria  parta,  L. 
— C^ntp.  .*  egregiua  oenat,  lu. 

egregins,  aefj.  [ex  +gpex],  eeleet,  extraordinary, 
ditiinffttiMhad,  mvrpamng,  eaoeeUent,  eminent :  inge- 
nium  ad  miseriaa,  T. :  diligentia :  facta,  S. :  Tir : 
senataa,  U :  par  conaalum,  L. :  corpus,  i.  e.  in 
heatfty,  H. :  ■ileDttam,  maniellout  reserve,  H. :  vir- 
tiiB,  Ca.:  in  artibus,  S.:  forma, V.:  bello,  Ta.: 
conianx,  V. :  antmi,  V.  —  Aa  tidtet,  n. ;  ut  alia 
egregia  tua  omittam,  S. :  publicum,  gkry,  Ta. 

1.  egreMua,  P.  of  ^(redior. 

2.  egressiia,  Hs,  tn.  [  egredior],  a  going  out, 
going  away,  egreee,  dqiaHure :  Tcatrom  egreaaum 
ornaodo:  aroet  egreaau  (ventoa),  O. :  egreaafks 
eina  explorat,  traaea  hie  movemenU,  S. — A  dUem- 
harking,  landmg:  optimum  ease  egreaaum,  (jS. — 
An,  enqftying,  mouth  (  of  a  river ),  O.  —  F  i  g.,  a 
digrtanon:  libero  egreaau  memorare,  L  e.  to  ea^po- 
tiaie  «|MMi^Ta. 

ellMii,  interf^  hat  what/  (in  delighted  aur- 
priae) :  ehem,  tun  hic  eraa  ?  T. 

eheu,  inter}.,  ah  !  aloe  !  (in  I^ln  or  grief),  T. : 
Eheu  sceleris  pudet,  H. :  eheu  me  miaerum,  S. 

tiho,intefj,,  look  lure/  look  you/  holla/  eoho/: 
Eho  tu,  emin  ego  te  ?  T. :  £bo  tu  inpudens,  T. — 
With  eneUt.  dtan.,  tee  here  now,  jutt  look  here/: 
efao  dum  bone  nr,  T. 

1.  m,pron,per9^  doL  of  ia. 

2.  ei,  intefj.,  oA  /  aloe  /  .*  Ei,  vereor  nequid, 
etc.,  T. :  Ei  nihi,  quod,  etc.,  O.,  V.,  Gt.,  Tb. 

eia,aeeh«ia. 

e-iaoQlor,  fttos,  ftrt,  dep.,  to  thoot  cut,  throw 
out:  aquaa,  0.:  ae  in  altum,  0. 

elcio  (pronouDced  but  not  written  S-iicio),  iSd, 
iectus,  ere  [ex+iacio],  to  coat  cut,  thrtut  out,  drive 
<iwty,put  out,  eject,  apel:  linguam :  eiecto  armo, 
duloeated,  Y. :  ex  aenatu  eiectus :  hunc  de  civi- 
tate:  a  auts  dia  penatibua:  flnibu8,S.:  cadavera 
cellia,  H. :  in  exailium  Gatilinam. — To  drive  into 
exUe,  banieh:  a  me  eiectoa:  rerocemua  eieotoa: 
l^uininm  eieotom  accipere,  from  exile,  V. — 
18 


With  ae,  to  rttah  out,  aally  forth  :  ae  ex  caatria,  Oa. : 

ai  ae  eiecerit  aecumque  suos  eduxerit:  ae  foraa, 
L. — Of  ahipa,  etc.,  to  bring  to  kmd,  land:  navia, 
Gs.,  L. — To  nm  aground,  coat  aahore,  strand,  wreck : 
navIa  in  litore,  Ga.:  clasaem  ad  insulas,  L. — Of 
persons,  P.  perf,  wrecked,  ahiptereeked :  hanc  eiec- 
tam  recepieae,  T. :  commune  litus  eiectis :  eiectum 
litore  Excepi,  V. — Fig.,  to  «zpe/,  drive  away,  free 
cneadf  from:  aollicitudines :  amurem  ex  animo: 
memoriam  ex  animis,  L.— With  u,  to  break  fortli, 
break  o*it:  voluptatea  ae  eiciunt  universae. — To 
hoot  (off  the  stage),  condemn,  refect,  disapprove: 
cantorum  ipsoruro  rocibua  eiciebatur:  quod  tum 
exploaum  et  eiectum  eat 
eidem,  dot.  of  idem. 

iieotamentum,!,  n.  [eiecto],  refuse,jetsam. — 
Ptur. :  cetera  maris,  Ta. 

eieotld,  $nis,  /.  [eicio],  a  easting  out,  banish- 
ment, exile. 

eiaoto,  fivT.  fttus,  hTe,freq.  [eicio],  to  coat  out, 
throw  up :  harenaa,  0. :  cruorem  Ore,  V. 

eieotus,  P,  of  eicio. 

eiero  or  eiuro,  avl,  atua,  ftre  rex+IY-],  to  re- 
fuse  upon  oath,  reject  by  oath,  abjure:  id  forum 
aibi  iniquum  eierare,  make  oath  that  the  tribunal 
is  prejudiced:  me  iniquum :  bonam  oopiam,  i.  e. 
make  oath  of  insolvency.  —  To  resign,  abdicate : 
maglstratum,  Ta.—-  7b  renounce,  e^^ure:  eiuratft 
patria,  Ta. 

(alicid),  aee  eicio. 

eiulatio,  5nis, /*.  [eiulo],  a  wailing,  lamenting: 
lugubris :  non  virilia,  H. 

einlatiui,  plur.  nom.,  us,  m.  [eiulo],  a  wailing, 
loud  lamentation :  Pliiloctetae. 

eiulo,  — ,  — ,  are  [2  ei],  to  waU,  lament, 

iluro,  aee  SierO.      iiiui,  pron,  pars.,  gen.  of  ia. 

eiusdem  modi,  eina  modi,  see  modus. 

e-labor,  elapsus, !,  dep.,  to  slip  away,  glide  off, 
fail  out,  get  off,  escape:  anguia  ex  columnft  elap- 
sus,  L. :  ffexu  sinuoao,  V. :  haec  elapaa  de  mani- 
bua  noatria :  elapsae  manibus  talxillae,  0. :  quic- 
quid  incidit  faatigio  muaculi  elabitur,  Gs. :  cuspia 
super  galeam  elapsa  eat,  dipped,  L. :  ignis  frondla 
elapaua  in  altas,  eraat  up,  \. :  elnpaoa  in  pravum 
artOa,  i.  e.  didoeated,  Ta.  —  To  dip  off,  gH  dear, 
escape :  ex  proelio,  Gs. :  telia  AchiTom,  v. :  inter 
tnmultum,L.:  mediia  Achiris,  V. — Fig.,  io  dip 
away, be  lost,  escape:  animua  elapaua  eat  JB^cchidi, 
i.  e.  became  estranged,  T. :  rei  statua  elapaua  de 
manibua.  —  To  get  off,  get  dear,  escape:  ex  tot 
criminibua:  omni  auapicione.— 7b  dip, fall, glide: 
in  aenritutem,  L. 

elaboratna,  adj.  [  P.  of  elaboro  ],  highly 
wrought,  Jinished,  labc^^^j^^-^eoamuitas: 


•laboio 


274 


•ligo 


non  elabontus  pes,  I  e.  a  mmjpiU  ttrtdn^  H. :  alqs 
in  verbis,  Ta. 

e-laboro,  ftvl,  atus,  ftre,  to  labor^  endeatfor^ 
struggle^  make  an  effort^  take  pains :  in  ea  scien- 
tift:  in  hoc,  ut  omnes  inteliegant:  ut  prosim 
causis :  ut  (in  roe)  esse  possent,  mihi  est  elabo- 
ratnm. — To  take  jMtne  with^  nmrk  out^  elaborate: 
non  dapes  elaborabuut  saporem,  H.:  quioquid 
elaborari  potuerit  ad  beiievulcntiam  concilian- 
dani :  elaboratum  industria. 

e-lamentabilifl»  e,  a((j.^  very  lamentable, 

e-langUMOO,  langul,  ere,  tit«A.,  to  grow  faint^ 
fail^elaeken^  relax:  alienft  ignavi&,L.:  proelium 
elanguerat,  Cu. :  diflFerendo  elanguit  res,  L. 

elapsna,  P.  of  elabor. 

elate,  adv,  with  wmp,  [elatos],  h/tilg^proudfy: 
loqui :  elatius  se  gerere,  N. 

elatio,  onis,/.  [elatus],  a  transportf  exaltation, 
devotion:  animi:  orationis. 

e-latro,  — *  — ,  &re,  to  bark  otrf,  vUerfiercdg: 
quod  placet  Acriter,  H. 

elatos,  a4j.  {P.  of  effero],  exalted,  lofty,  high : 
animus :  verbn,  highrsoundirtg :  animis  superbis, 
y. :  insula  opibus,  N. 

eleote,  adv,  [electus],  with  selection. 

eleotio,  dnis,  /.  [electus],  a  choice,  selection : 
verborum :  condicionum,  of  aUemativeSy  L. :  lega- 
torum,  Ta. 

eleotnim,  I,  n,,  =:  fiKaerpov,  eledrum,  an  aUoy 
of  gold  and  silver:  liquidum,  V. :  attooitus  pro 
Electro,  his  plate,  lu. — Amber,  a  foml  gum  fivm 
the  Baltic  sea,  0.— Pf»r. ;  Pinguia,  V. 

1.  eleotas,  a€(j.  with  oomp.  and  sup.  [P,  of 
eligo],  picked,  select,  choice,  excdlent :  sexaginta 
(milia  armata),  picked  troops,  Cs. :  mllites,  Os. : 
exercitfis,  Ta. :  eleotistima  verba :  scripta,  C(. — 
As  eubet.  m.  .*  cum  electo  populariuro,  Ta. 

2.  (electus,  Us),  m,  [eligo],  a  choice. — Only  abl. 
sing. :  necis,  0. 

elegans,  antis,  atff.  with  eomp,  and  eup.  [for 
diigQos,  P,  of  eligo],  accustomed  to  select,  fastidi' 
ous,nice,  delieate:  heia,  ut  elegans  est!  T. :  qui 
se  elegantls  dici  volunt:  elegantissimus  po^ta,  N. 
— 8dect,  choice^  neat,  finished,  tastejfvly  elegant:  a 
te  elegantiora  desidero :  elegantissimae  familiae : 
opus:  genus  (iocandi). 

eleganter,  adv.  with  eonux  and  sup.  [elegans], 
with  good  judgement,  tafArftdty,  neatly,  findy,  grace- 
fully, elegantly:  lautiores  aooepti:  acta  aetas: 
causam  dioere :  psallere  et  saltare  elegantius,  S. : 
elegantitts  faoturos  dixit,  si,  eta,  becomingly,  L. : 
elegantius  loca  cepisse,  judiciously,  L. :  loqui  ele- 
gantissime. 

elegantia,  ae,  /  [elegans],  taete,  propriety,  re-  \ 


finement,  grace,  elegance:  Attica,  T.:  Indorom: 
?erborum  Latinorum:  cum  sommA  elegantiA  vi- 
vere:  convi?ionun,  Ta. 

elegeia,  ae,/.,  r=  jAfye/a,  an  elegy,  degiae  song: 
elegeta  cantet  Amores,  O. 

eleg^  Orum,  m.,  =r  iktyot,  degiae  verses^  ^V9i 
H.,  Tb.,  Pr.,  0.,  Ta.,  lu. 

Bleleides,  — ,/.  [Eleleus],  the  Baccluu,  O. 

Bleletis,  — ,  m.  [iXcXcv,  the  cry  of  the  Bac- 
chantes], a  surname  of  Bacchus,  0. 

elementum,  %n.,a  first  principle,  eimple  sub- 
stance, dement :  elemento  gnitulor  (1.  e.  igni),  lu. — 
Plur.,  (X,  0. — Plur.,  the  first  principles,  rucUments: 
puerorum:  prima,  H.:  sueUiVis,\.e.ofctUture,0. — 
The  beginning,  origin:  prima  Romae,  O. :  capidi- 
nis  pravi,  H. :  vitiorum,  lu. 

elenohus,  I,  m.,  =  iXeyxoc,  a  cosify  trinket,  ear- 
pendant,  lu. 

elephantiiflk  I  (very  rare  in  nom.  dng.},  and 
(mostly  nom.  sing.)  elepb&s  or  elephans  (an- 
tis), m.,  =:  iXi^Q,  an  dej^umt :  prooedebat  ele- 
phantus  in  pontetn,  L. :  elephans  albas,  H. :  vires 
elephanti.— P/tir. :  Indici,  T.^Ivory,'y. 

e-levo,  — ,  atus,  &re,  to  lift  up,  raise:  contabu- 
lationem,  Gs. — ^P  o  e  t :  aura  elevat  prece9,'«irm« 
aioay,  Pr.-^Fig.,  to  lighten,  alleviate:  aegritudi- 
nem. — To  make  light  of,  lessen,  diminish,  impair, 
trifie  with,  diuforage,  attract  from:  causas  offen- 
siouum :  quoa  esset  ab  eo  obiectom :  res  gesus, 
L. :  aegritudinem :  alqm :  elevabatur  index  indi- 
ciumque,  L. 

elioio,  licuT,  — ,  ere  [ex+lacioj,  to  draw  out, 
entice  out,  lure  forth,  bring  out,  dteit:  hostem  ex 
paludibus,  Cs. :  omnis  citra  finmen,  Gs. :  hosteio 
ad  proelium,  L. :  praemiis  ex  dvitatibus  optimum 
quemque. — 7b  ai^  down,  evoke,  raise,  conjure  up: 
caelo  te,  luppiter,  0. :  inferorum  animas.  —  To 
draw  forth,  extract,  produce :  vocem:  terra  elicit 
herbescentem  ex  eo  (semine)  viriditatem :  femim 
e  cavemis :  lapidum  conflictu  ignem :  cadum,  H. 
— F  i  g.,  to  extract,  dicit,  excite,  bring  out :  causas 
praesensionum :  miserioordiam,  L. :  ad  ea  elicien- 
da  lovi  Elicio  aram  dicavit,/or  interpreting,  L. 

Slleios,  I,  m.  [ex + LAG-],  a  surname  of  Jupi- 
ter, as  god  of  ometis,  L.,  0. 

eBdo^  si,  BUS,  ere  [ex-hlaedo],  to  strike  out, 
dash  out,  tear  otU,  force  out,  squeeze  out:  auriga  e 
curru  eliditur :  nubibus  ignis,  0. :  spuma  elisa, 
dashed  up,  V. :  herbam,  0. :  nervis  morbum,  EL— 
To  dash  to  pieces,  shatter,  crush :  caput  saxo,  L. : 
fauces,  to  strangle,  0.:  navl^  Cs. :  anguls,  to 
strangle,  V. — F  i  g.,  to  break  down,  destroy  :  nervos 
virtutis :  aegritudine  elidi. 

eligo,  Ifigl,  lectns,  ere  [ex+1  lego],  to  pludt 
out,  root  out:  stirpes  ^^f^tf^lpf^  digendte 


,,*(S0(5§r 


eUmino 


275 


em 


sunt :  berbas,  Go. — F  i  g.,  to  root  wU :  superstitio- 
nis  stirpes. — To  pick  ou/,  eAooM,  eleet^  telect,  tiftffle 
Ota  :  iudices  ex  civitatibos :  quemvia  media  turba, 
E, :  formas  quasdam  nostrae  pecuniae,  have  a 
preference  for,  Ta. :  a  multis  commodissimum 
quodqae,  Jrom  many  atUhora:  equos  numero 
omni,  V. :  feras,  Ta. :  ad  minima  malorum  eli- 
genda:  urbi  oondendae  locum,  L. :  utrum  velis 
factum  esse  necne :  fictum  Esse  lovem  roalis,  an, 
etc.,  O. :  baud  temper  errat  fama,  allquando  et 
elegit,  i.  e.  makes  a  true  »deeiion,  Ta. 

elimino,  — ,  — ,  ftre  fex+Ilmen],  to  pnU  out 
of  doort :  dicta  foras,  to  hlah^  H. 

e-limS,  avi,  atus,  ftre,  toJSe  off,  polish^  JinUh: 
catenas,  O.  —  Fig.:  ratioues  ad  tenue  elimatae, 
minuldy. 

eUngniii^  e,  a4j,  [ex + lingua],  tongueUes,  voUe- 
las^  9peechle$a :  testis :  ex  elingui  facundum  con- 
sulem  habere,  L. :  Fannius. 

elira%  P.  of  6lldo. 

eli^  icis,/.  [ex+1  LAC-1  an  ariifieial  waters 
courwe,  ditch:  prospexit  ab  eUce  perdix,  O. 

elims,  adt.  [ex+LIC-],  thoroughly  boiled, 
Hdhed:  assis  Miscueris  elixa,  H. :  venrex,  lu. 

ellam,  for  en  illam ;  see  en. 

ellebonui  (liell-),  i,  m.,  or  eUebonun,  i,  n,, 
=  HKkifiopoQ,  hellebore  (a  remedy  for  mental  dis- 
eases) :  Expulit  elleboro  morbum,  H. :  triste,  Ct 
^Flur, :  graves,  V. 

ellnm,  for  en  ilium ;  see  en. 

e-looo,  &vT,  fttus,  ftre,  to  lei,  farm  out:  fan- 
dum :  gens  ekicata,  tributary, 

dootltio^  onis,/.  [ex +4  LAO-],  oratorical  de- 
livery, elocution, 

elogiiiin,  I,  fi.,  =  IXeycMv,  an  tUterance,  ehort 
toying,  maxim:  Solonis. — An  epitaph:  in  sepul- 
chro  rei  p.  incisum.  —  A  clause  (in  a  will):  de 
testamento. 

elooutn^  P,  of  eloquor. 

eloqaenBk  &ai\B,  adj.  with  «t^.  [P.  of  eloquor], 
eloquent:  disertos  se  vidisse  multos,  eloquentem 
neminem :  homo  eloquentissimi :  auctores,  Ta. 

eloqaentla,  ae,  jf.  [eloquens],  eloquence: 
summa :  quS  eloquentift  praeditus. 

eloqniwii,  I,  n.  [eloquor],  expresnon,  utterance, 
tpuch:  insolitum,  H. :  tona  eloquio,  Y.^-- Elo- 
quence: £loquio  virum  Molliet,  0.:  eloquio  Ne- 
stora  Tinoere,  0. 

e-loqnor,  dlocatos,  I,  dep^  to  tpeak  out,  apeak 
plainly,  utter,  pronounce,  declare,  state,  express: 
Eloquar  an  aileam?  V.:  cogitata  pnieclare:  id 
quod  sentit :  unum  elocutus,  ut  tenerent,  etc.,  Cs. : 
(tratum  elocuta  oonsiliantibus  Iimone  dlvis '  llion, 
Ilion,*  H. :  culpetne  probetne,  0. :  quidnam  pro 
magnitodine  rerum :  ornate,  copiose. 


a-looeo,  axl,  — ,  €re,  to  shine  out,  shifie  forth, 
gleam:  inter  flammas  circulus  elucens:  Elucent 
aliae  (apes),  Y. — Fig.,  to  shine  out,  be  apparent, 
be  cofispicuous,  appear,  be  manifest:  scintilla  in- 
geni  eluoebat  in  puero :  in  eo  ingenium :  virtuti- 
bus  (Pausanias),  N. 

a-luotor,  fttus,  ftrl,  tlep.,  to  struggle  out,  force 
a  way  out :  aqua  oronis,  Y. :  velut  eluctantia 
verba,  i.  e.  uttered  with  effort,  Ta. — ^F  i  g.,  to  sur- 
mount, overcome:  locorum  difficultates,  Ta. :  tot 
eluctandao  manOs,  L. 

e-luoubro,  Avi,  fttus,  ftre,  to  work  out  at  night, 
toil  over :  librum,  Ta. :  causae  tamquam  elucu- 
bratae,  well  prepared. 

eluoubror,  fttus,  arl,  dep.  [elucubro],  to  work 
out  at  nig/U,  toil  over :  epistulam. 

e4a€l6^  si,  bus,  ere,  to  stop  playing,  cease  to 
sport:  litus,  quft  fluctus  eluderet. -> Tb  parry, 
elude,  avoid:  quasi  rudibus  eius  eludit  oratto  (i.  e. 
in  a  sham  fight):  elusa  volnera,  0. — To  escape, 
'avoid,  shun :  oeleritate  navium  nostros,  Cs. :  Orsi- 
lochum  fugiens,  Y. :  Satyros  sequentis,  0. :  contra 
eludere  Poenus,  avoided  a  Jight,  L. — To  make  vain, 
frustrate :  bellum  quiete,  quietem  bello,  L. :  his 
miraculis  elusa  fides,  i.  e.  denied,  L. — To  delude, 
deceive,  cheat :  eludendi  oocasiost  senes,  T. :  elusa 
imagine  taurl  Europa,  0. :  eludebas,  cum,  etc.,  you 
were  making  a  pretence,  —  To  mock,  jeer,  make 
sport  of,  trifle  with,  insult :  quamdiu  furor  tuus 
no6  eludet?:  ilium  vicissim:  per  licentiam,  L.: 
gloriam  eius,  L. :  alqm  oontumellis,  L. 

e-lugeo,  Qxf,  — ,  fire,  to  have  done  mourning : 
quid,  cum  eluxerunt,  sumunt?  L. — 7b  mourn  for, 
be  in  mourning  for:  patriam. 

elumbifl,  e,  adj,  [ex+lurobus;  prop.,  weak  in 
the  loins'] ;  of  an  orator,  without  energy,  To. 

e-luo,  ul,  atus,  ere,  to  wash  off,  cleanse  by  wash- . 
ing:  corpus,  0. — To  wash  away,  remove  by  wash- 
ing: macula  elui  non  potest:  ut  sanguis  eluatur. 
— F  i  g.,  to  wash  away,  remove,  blot  out,  get  rid  of: 
libidinem  sanguine :  eluitur  scelus,  Y. :  aroicitiae 
remisslone  usOs  eluendae :  amara  curarum,  H. 

elosiw,  P.  of  eludo. 

(elatns),  adj,  [P.  of  eluo],  watlked  out,  watery, 
— Only  eomp, :  inriguo  nihil  est  elutius  horto,  H. 

Siuriwt,  — ,  em,  ft,/,  [ex +8  LY-],  an  overflow, 
inundation :  eluvie  mons  est  dednctus  in  aequor, 
0. :  maris,  Ta. :  eluvies  iter  morabantnr,  Gu. — A 
leashing  away,  discharge:  oonducere  Siocandam 
elu  viem,  removal  of  sewage,  lu. — F  i  g.,  of  a  ruinous 
lair:  civitatis. 

eluvlOi  on  IS,/,  [ex +3  LY-],  an  overflow,  tn- 
undation:  aquarum:  terrarum. 


tibi,  therms  for  you,  TL)igitized  by 


«i^^' 


•manoipo 


376 


e-manolpo  or  emancupo^  Avi,  &tu8,  ftre,  to 
put  out  of  the  paternal  atUhoriiy^  declare  frte, 
emancipate:  filium,  L. :  filium  in  adoptionem. — 
To  give  up,  eurrender^  abattdon :  (senectas)  si  ne- 
mini  einancipata  est :  emancipatus  f eminae,  H. 

e-manoi  ftvl,  Stus,  are,  to  flow  out:  fons  unde 
emanat  aqaal :  ex  quo  fonte  virus  emauat,  Cu. — 
Fig.,  to  epring  out,  ariee, proceed,  enuincUe:  alio 
ex  fonte  praeceptores  emanavenint — To  spread 
abroad,  eiiend:  mala  latius. —  To  become  Imotpn, 
come  out:  oratio  in  volgus:  indicia  coniurationis 
Romam  emanarant,  L. :  quae  suspicio  iude  ema- 
navitf  quod,  etc,  L. :  multis  indiciis,  fratrem  ne 
adsurrexisse  quidem,  L. 

e-maturescoi  nil,  ere,  inch,,  to  ripen,  to  grow 
mild,  be  mitigated:  ira  Gnesaris,  O. 

emaz,  acis,  atfj.  [EM-],  eager  to  bug,  fond  of 
buying:  non  esse  emacem  vectigal  est:  nemo 
minus,  N. :  domina,  0. 

emblema,  atis  (abljftur.  matls),  n.,=llfip\fffia, 
embossed  work,  ^fiirf^  raised  ornaments:  pocula 
cum  emblemate. — tessellated  work,  mosaic:  yer- 
mlculatum. 

embolinm,  I,  n.,  =  ififi6\u)p,  an  interlude. 

emendabilis,  e,  acfj.  [emendo],  rtparable,  ect- 
pable  of  correction :  error,  L. 

emendate,  adv,  [emendatus], /aii2r/en/y, /wr- 
fectlg:  loqui. 

emendatio,  Gnis,/.  [emendo],  a  correction, 
amendment,  improvement:  philosophiae. 

emendatx>r,  6ris,  m.  [emendo J,  a  corrector, 
amender:  civitatis:  nofiter. 

emendatrix,  ids,/,  [emendator],  she  who  cor- 
rects, a  reprover  :  Titlorum  lex. 

emendatua,  adj.  [P,  of  emendo],  correct, 
fatdtless,  perfect :  mores :  vir,  H. :  locutio :  car- 
mina,  H. :  emendata  maxime. 

e-mendo,  ft?T,fttu8,are  [ex+mend\im],to/rM 
from  faults,  correct,  improve,  amend:  civitas 
emendari  solet  contiiientiA  principum :  consuetu- 
dinem :  res  Italas  Legibus,  H. — To  correct,  revise : 
annalls  suos.  —  To  atone  for,  compensate  for : 
vitia  emendata  virtutibus,  N. :  facta  priora  novis, 
0. :  arte  fortanam,  H. 

emenana,  P.  of  emetior. 

e-mentior,  Itus,  Irl,  dep.,  to  tpedk  falsdy,  K^, 
f^9^  folbrieate,  falsify,  pretend:  in  historiis: 
quantum  sit  ementita  opinio,  i.  e.  had  ert^:  au- 
spicia :  ementiundo  invidiam  conflare,  & :  vanitas 
ementiendae  stirpis,  L. :  me  beneflcio  obetrictum 
esse :  natam  e  terrft  sibi  prolero,  L.— P.  pass. : 
de  omentitis  auspiciiSj/oii^PM^  lying.^Aa  subsL  n, : 
ementita  et  falsa. 

e-mercor,  atus,  &rl,  dtp,,  to  buy  iip,  brU>e: 
hostes,  Ta. :  avaritiam  praefecti,  Ta« 


e-mereo,  ul,  itus,  ere,  to  obtain  by  service^ 
eajm,  merit,  deserve :  vinim,  0. :  bonores,  Pr. : 
eroeruit  vocis  habere  fidem,  0.  —  To  serve  out^ 
complete  (a  term  of  service):  spes  eroerendi  sti- 
pendia,  L. :  homines  emeritis  stipendlis,  disdiarged 
veterans,  S. :  tempus  (magistratiis)  emeritum  ha- 
bere :  emeritis  medii  temporis  annis,  O. — F  i  g. : 
tamquam  emeritis  stipendiis  libidinis:  emeriti^ 
exiret  cursibus  annus,  O. 

e-mergo,  si,  sus,  ere,  to  bring  forth^  bring  ta 
light,  raise  up:  e  guigite  voitOs,  Gt.:  sum  viaus 
emersus  e  flumine.  —  Fig.,  to  extricate  onrndf, 
raise  oneself  up^  rise:  ex  mails  se,  N. :  emersus • 
ex  tenebris :  velut  emerso  ab  admiratioDe  aaimo, 
L.  —  Jntrans.,  to  come  forth,  come  up,  eome  out, 
arise,  rise,  emerge  :  equus  emersit  e  flumine :  de 
paludibus,  L.:  ex  Antiati  in  Appiam,  to  egeape: 
aves,  quae  se  in  mari  mergerent :  quae  cum  emer- 
sissent:  sonus  (solis)  emergentis,  Ta. — Fig.,  to 
extricate  oneself,  rise,  escape,  come  forth,  free  one- 
self, emerge, get  dear,  appear:  quft  ex  vitA  emeiBit : 
ex  patemiis  probris:  ex  omni  saevitii  fortanae 
(  virtus )  ememura,  L. :  inoredibile  est  quautam 
civitates  emerserint,  devoted  themselves:  Haud  fa- 
cile emergunt,  quorum,  etc,  become  famous^  lu. : 
depressa  Veritas  emergit:  res,  unde  emergt  non 
potest,  T. :  ex  quo  magis  emergit,  quale  sit,  etc. 

e-meiitaa,  a<^'.,  that  has  finished  work,  past 
aertrtee.*  equi,0.:  aratrum,0.:  acua,  Iu.^/Yt4r.  m. 
as  subsi.,  discharged  veterans,  Tu. 

emeraiia,  P.  of  emergo. 
MnMor,  mensus,  in,  dep.,  to  measmre  out: 
spatium  oculis,  V.  —  To  pass,  pass  over,  traverse: 

tot  inhospita  saxa,  V. :  iter,  L. :  longitudinem 
Italiae,  L. :  spatium  pcdibus,  Ta. — P.  pass,,  passed 
through,  traversed:  multo  maior  pars  itineris,  L.: 
Emenso  Olympo,  V. — To  survive:  tres  princlpes, 
Ta.  —  P. pass.:  emensae  in  luoem  noctea,  lived 
through,  0. — To  impart,  bestow:  aliquid  patriae, 
H. :  voluutatem  tibi. 

e-metOi  — *f  — i  ere,  to  mow  away,  mow  down: 
plus  frumenti  agris,  H. 

e-xnioo^  cul,  cfttu^  ftre,  to  spring  out,  paring 
forth,  break  forth,  leap  up:  Emicat  ex  oculis  flam* 
ma,  O. :  scaturiges,  U :  sanfiruis  in  altum,  O. :  te- 
lum  nervo,  0. :  in  currum,  V. :  saxa  tormento,  L. : 
caroere,  to  escape  from,  O.-^To  stand  out,  profed: 
scopulus  alto  gurgite,  O.  —  F  i  g.,  to  A«  prominent, 
be  conspicuous:  verbum  emieait  decorum,  H.:  cla- 
ritate  rerum,  Gu. 

e-mlgro,  ftvl,  — ,  Are,  to  move,  depari,  emigrate : 
ex  ills  domo :  domo,  Gs. :  e  vitA. 

emineni^  entis,  a({f.  with  comp.  [P.  of  emineo], 
standing  out,  proieding,  prominent,  high,  lofty : 
oculi:  promunturia,  Gs. :  saxa,  8.:  genae  leniter: 
trabes  eminentiorea.  Gs. :  per  inaeqii^^m^r  eminen- 


6iiiln6iitla 


277 


nnptaB 


tia  ropis,  irregtdar  apun^  L.  —  Fig.,  prominerUy 
distinefive :  Bpedes,  quae  nihil  hab^t  eminentis. 
— £muunl,  tuttinguithed :  eminentior  eloquentia, 
Ta. :  oratorea,  Ta. — Hur,  m.  aa  nUmt.:  ainistra 
erga  eminentia  ioterpretatio,  Ta. 

eminentiat  ae^/.  [eminens],  a  diatineHtfe feature, 
cfnupienout  part :  nulla. — Tkt  lighU  (in  painting). 

emineo,  ul,  — ,  ere  [ex + 2  MAX-],  to  ttand  cui^ 
prcjtdL,  reaek  ypmard:  eminene  et  procul  videri, 
<X :  vetaatae  radioea,  S. :  haata  in  partia  ambaa, 
O. :  ingum  in  mare,  Ca. :  ex  terra  in  altitudinem 
xzx  stedia,  Cu. :  belua  ponto,  0. :  at  per  coataa 
f errtun  emineret,  L. :  ades  extra  proelium,  L. — 
Fig.,  to  6e  prwninetti,  ttand  out,  he  eorupictunu : 
quomm  eminet  andacia:  ex  ore  crudelitaa:  pri- 
rata  ioter  publicoa  honored  studia,  L. :  aupra  ce- 
tera, L. :  desperatio  in  Yoltu,  L. :  vox  eminet  una, 
M  dUtineliy  heard,  O. — To  di$tinffuiah  oneeelf,  be 
eminent:  inter  omnia  in  omni  genere  dicendi :  tan- 
turn,  L.:  altiua,N. 

^<»"«  ado,  [ez+manua]. — Of  fighting,  a2oo/, 
beifond  amord  reach,  at  a  distance,  a  ^ar*9-ihrow 
off:  eminua  telis  pugnabatur,  Ca. :  sauciari,  S. : 
oertaie,  Ta« :  Dryopem  ferit  iiaata,  Y. :  faces  in 
aggerem  iaciebant,  Cs. :  fer  opem,/roi7i  afar,  0. 

e-miror,  — ,  art,  dep.,  to  gase  at  in  wonder,  Btand 
aghoMt  at :  aeqaora,  H. 

^miiiafiqm,  I,  n.  [emitto],  an  outlet,  drain, 

emiflsariraa^  l,  m.  [emitto],  a  eeout,  epy, 

enussid,  onia,  f  [emltto],  a  projecting,  hurl- 
ing: telorum  graviorea  eroissionea  habere.  —  A 
letting  go,  releasing  :  aerpentia. 

emiasuSf  P.  of  emitta 

e-mitto^  misl,  mlaaua,  ere,  to  send  out,  send 
forth:  eaaedarioa  ex  ail  via,  Ca. :  equitatu  cmisao, 
Cs. :  pabttlatum  emittitur  nemo,  Cs.  —  7b  drive, 
force,  hurl,  east,  discharge:  aculeoa  in  horainem: 
pila,  Ga. :  faaatam  in  finis  coram,  L. — 7b  drive  out, 
expel:  aba  te  emiaaua  ex  arbe:  hoatem.— 7b  send 
out,  publish:  tabalaa  in  provinciaa:  aliquid  die- 
num  noatro  nomine:  emiaaua  (liber),  H.  —  To  ut 
go,  let  loose,  rehase,  drop,  let  out :  hominem  e  carce- 
re :  scutum  manu,  abandon,  Cs. :  ex  lacu  Albano 
aqua  emiaaa,  L. :  animam,  ea^re,  K.— 7b  let  slip, 
suffer  to  escape:  emiaaua  hoatia  de  manlbua,  L. : 
hostem  manibua,  L. :  alqm  anb  iugum,  i.  e.  on  con- 
(Mtion  of  passing  under  the  yoke.  It, -^  To  set  free, 
emancipate  (uau.  with  mani4) :  emiaaaat  manu,  T. : 
domini  eoram  quoa  manu  emiserat,  L. :  quin  emitti 
aequom  aiet^  T. :  libr&  et  acre  liberatum  emittit 
(of  a  debtor),  L. — With  se  or  pass.,  to  start,  break 
forth :  tamquam  e  caroeribus  emiasua  sis :  utrum 
armati  an  inermea  emitterentur,  evacuate  (the  city), 
L. — F  i  g.,  to  utter,  give  utterance  to :  vocem :  ,semel 
emissum  verbum,  H. :  argimienta.  —  7b  let  slip, 
hse :  cmisaa  de  manibus  res,  Ou  opportunity^  L. 


emS,  6ml,  Smptus,  ere  [EM-],  to  buy, purpose: 
domum:  mulierem  a  sectoribua:  bene,  cheap: 
male,  dear :  care,  H. :  tabemaa  in  publicum,  for 
the  public,  L. :  fundum  in  diem,  on  credit^  », : 
quanti  emptaat,  T. :  emit  tanti,  quanti  voluit,  eta : 
ant  non  minoria  aut  pluria :  bona  doobua  miUbua 
nummuro.  —  Fig.,  to  buy,  buy  up,  purchase, pay 
for,  gain,  acquire,  procure,  wtain:  apem  pretio, 
T. :  fidem:  ludicea,  to  bribe:  Te  aibi  generum 
Tethjs  emat  undi8,y. :  me  dote,  0.:  pulmenta 
laboribua  empta,  H. :  percussorem  in  alqm,  Cu. 

a-moderar,  — ,  — ,  arl,  dep.,  to  moderate:  dolo- 
rem  verbis,  0. 

e-modulor,  — ,  — ,  ftrl,  dq>,,  to  sing^  celebrate : 
Muaam,  O. 

emollmentuiii,  I,  see  emolamentum. 

e-molUo,  il,  Ttus,  ire,  to  make  soft,  soften: 
areas,  L.  —  Fig.,  to  soften,  make  mild,  enervate: 
mores,  0. :  exercitum,  ll :  quoa  nondum  pax  emol- 
lierit,  Ta. 

emolTimentum  (emoU-X  I,  n,  [ex+MAL-], 
gain,  profit,  advantage,  benefit :  nullum  ad  Seaman- 
drum  venturum:  nullo  emolumento  impelli  in 
f raudem :  ut  quam  maximum  emolumentum  novis 
sociis  esset,  L. :  emolumenta  communia. 

e-moneo,  — ,  — ,  ere,  lo  admonuK:  te  ut  con- 
sequare,  etc.  (dub.). 

a-morlor,  — ,  I  (old,  Irl,  T.),  dep,,  to  die  off,  die, 
decease:  miserabiliter:  emori  aatiua  est,  T. :  maxi- 
roo  cum  dolore :  per  virtutem,  S. :  ante  emoriar, 
quam,  etc.,  0.  —  Fig.:  quorum  laus  emori  non 
potest, ^poM  away:  amor,  0. 

eonoveo^  movl  ( emostia,  L. ),  m5tus,  Sre,  to 
move  out,  move  away,  remove,  expel,  dislodge :  rout- 
titudinem  e  foro,  L. :  cis  VoUurnum  emovendi, 
L. :  magno  emota  tridenti  Fundamenta,  stirred, 
y. — F  i  g. :  pestilentia  ex  agro  Romano  emota,  L. 
(old  form.) :  dictia  curae  emotae,  Y. 

empirloua,  I,  m.,  =  IfimipiKot,  a  physician 
guided  by  experience,  empiric, 

emporium,  I,  n.,  =  f^frdocov,  a  place  of  trade, 
market-town^  market,  mart :  Pnteolanorum. 

emptio^  Onia,  /.  [  EH-  ],  a  buying,  purchase : 
falsa :  bonorum :  mancipiorum,  Ta. — A  purchase, 
thing  bought :  illae  emptionis. 

emptito,  &vl,  atus,  are  [  emo  ],  to  buy,  pur- 
chate:  operam,  Ta. 

emptor,  dris,  m.  [ EM- ],  a  buyer,  purchaser: 
bonorum:  emptorem  reperire:  faians,  H.:  Dede- 
coram  pretiosus,  who  pays  dearly  for,  H. 

emptom,  I,  n.  [emplus],  a  purduae,  contract 
of  purchase:  quae  ex  empto  aut  rendito  contra 
fidem  fiunt,  in  buying  and  selling, 

emptus,  P.  of  emoligitized  by  VjOOglC 


emnlseo 


378 


•aloiTero 


e-mulgeo,  — ,  ulsus,  $re,  to  drain  <nUf  aehawi : 
emulso  sero,  Ct. 

emunotiu,  F,  of  emungo. 

emnngo,  nxl,  nctiu,  ere,  to  wipe  the  nose,  blow 
the  nose:  etniingeris,  In. — ^In  the  phrase,  emunctae 
naris,  dean^noeed^  i.  e.  of  nice  diBeemment^  of  fine 
taste,  E.y  Ph.— 7b  efuai^  9windle:  emuncto  Simone, 
H.:  argento  senes,  T. 

e-muilo,  il,  Itu8,  ire,  tofortify,  eecurty  wall  off, 
itrenffiJien :  locus  arcis  in  modum  emunitus,  L. : 
oblcc  poBtes,  y.:  mnnis  supra  ceterae  modum 
altitudints  emunitus,  built  up,  L. — To  dear^make 
passable:  silvas  ac  paludes,  Ta. 

en,  interj.,  calling  attention,  or  expressing  sur- 
prise or  indignation,  lof  behold/  seel  there! :  en 
crimen,  en  causa,  cur,  etc. :  en  ego,  V.,  H. :  en 
roemoriam  sodalis:  en  causam  cur, etc:  en  hoc 
illud  est :  en  cui  Uberos  committas :  ipse  en  ilie 
incedit,  L. :  en  quid  ago  ?  V. :  en  cur,  etc — ^With 
umqwim  (often  written  enumquan:):  Gedo  dum, 
enumquam  audisti  ?  etc.,  say,  did  you  ever  f  etc., 
T.:  en  umquam  fando  audistis,  etc.,  have  yon 
never  heard)  L. :  En  umquam  mirabor,  etc.,  OA, 
shall  I  ever  t  V. — With  imper.^  come  !  here  I :  en 
accipe,  V. :  en  age  Rumpe  moras,  V. — In  crasis 
with  ilium,  illam:  elluro,  there  he  is^T.:  Ellam 
intus,  T. 

enarrabilis,  e,  adj.  [enarro],  that  may  be  ex- 
plained, vnteUigible:  textus  clipei,  V. 

e-narr5,  ftvl,  atus,  ftre,  to  extflainfuUy,  recount, 
describe,  interpret :  rem  seni,  T. :  res  tuaa  gestas : 
alcui  Bomnium. 

e-aaaoor,  natus,  I,  dep,,  to  grow  up,  grow  out, 

rut,  spring  up,  arise:  laurea  in  pnppi  enata, 
rami  enati,  shot  out,  Cs. :  in  aede  capillus,  L. 

e-nat5,  ftvl,  — ,  Are,  to  swim  away,  escape  by 
swimnung :  f racUs  enatat  exspes  Navibus,  H. : 
pauci  enatant,  Ph.— F  i  g. :  reliqui  enatant  tamen, 
ffi^off. 

enatua,  P,  of  enascor. 

e-navigo,  avi,  — ,  &re,  to  sail  away :  e  scrupu. 
losis  cotibus. — To  traverse :  unda  omnibus  enavi- 
ganda,  H. 

endo,  praep,  [old  form  of  in],  in :  endo  caelo, 
C.  (XII  Tabb.). 

endoploratii%  P.  [endoploro,  old  for  imploro], 
to  cry  for  help :  endoplorato,  ut,  etc.,  a  cry  for 
help  having  been  raised,  G.  (old  form.). 

endromla,  idis,/.,=r  tv^po/iif,  a  coarse  woollen 
doak,  at/ilete's  wrapper,  lu. 

e-neoo  or  enioo,  — ,  ctus,  ftre,  to  kill  off,  ex- 
haust, wear  out,  d^roy,  torment,  plague:  enectus 
sill :  squalore  enecti,  naif  dead^  L. :  bos  est  enec- 
tus arando,  H. :  me  rogitando,  T. :  enicas,  yon  are 


a  plague,  T.  —  Fig.:  pars  animi  inopii  eaecta, 
overcome, 
eneotii%  P.  of  eneca 

enerwatua,  a4}»  [P.  of  enervo],  umn^rt^ed, 
weakly,  effeminate,  unmanly :  homines :  ratio  et 
oratio:  sententia. 

enarvla)  e,  aef;.  [ex+nerrus],  nervsleu,  weak: 
orator,  Ta. 

enerwo^  ftvl,  fttas,  are  [ex+nerrus],  to  enervate, 
weaken,  make  effeminate,  deprive  of  vigor :  me 
enervavit  senectus :  epulae  enenraTerant  corpora, 
L. :  undis  artQs,  0. :  vires,  H. :  nt  enerretar  ora- 
tio compositione  verborum. 

eniofi^  see  eneco. 

enim,  conj.  ( usu.  after  the  first  word  in  its 
clause).  I.  In  explaining  or  specifying,  ybr, /or 
instance,  namdy,  that  is  to  say,  I  mean,  in  fart  .- 
similis  sensus  exstitit  amoris  .  .  .  nihil  est  eiiim 
virtute  amabilius:  non  Tidetur  celare  emptores 
debulsse ;  neque  enim  id  est  celare,  etc  —  In  a 
parenthesis, /or,  in  fad,  observe:  ut  antea  dixi 
(dicendum  est  enim  saepins):  Hie  tibi — fabor 
enim  .  .  .  — ^bellum  gcret,  V. — In  a  transition  to 
an  explanatory  fact  or  thought, /or,  in  fact,  now, 
really:  quod  scelus  unde  natum  esse  dicamus? 
lam  enim  ridetis,  etc. :  nihil  est  enim  tam  popu- 
lare  quam  bonitas. — Often  in  exhortations,  etc. : 
attendite  enim  cuius  modi  edicta  sinL — IX.  In 
giving  a  reason, /or,  the  reason  is  that,  because: 
toUe  hanc  opinionem,  luctum  sustuleris.  Nemo 
enim  maeret  suo  incommodo. — E 1 1  i  p  t,  giving  a 
reason  for  sometliing  implied, /or,  o/coui^,  natu- 
rally, but:  qui  multa  praeclara  dicit;  quam  enim 
sibi  constanter  dicat,  non  laborat,  ue.bui  thai  goes 
for  little,  for,  etc :  ne  tibi  desit  ?  Quantulum  enim 
summae  curtabit  quisque  dierum,  si,  etc,  i.  e.  that 
is  no  reason,  for,  etc.,  H. — ^Without  a  verb :  quid 
enim  ?  why  not  f  what  obfedion  can  be  made  f  :  quid 
enim?  fortemne  possumus  dioere  eundem  ilium 
Torquaturo  ? :  Militia  est  potior ;  quid  enim  ?  oon- 
curritur,  etc,  H. — III.  In  confirming;  tn  fatt,  ta- 
deed,  truly,  eertaitUy,  assuredly,  to  be  start:  quid 
illaa  censes  (dioere)  f  nil  enim,  nothing  at  all,  T,: 
Gaes&r . . .  interfici  iussit,  arbitratus  . . .  Ille  enim 
revocatus  reaistere  ooepit,  and  ta  fact,  Cs. :  Sed 
neque  . . .  nomina  quae  sint  Est  numerus ;  neque 
enim  numero  conprendere  refert,  and  truly,  V. : 
quis  est,  qui  velit  .  .  .  vtvere?  Haeo  enim  est 
tyrannorum  rita. — With  imper., come,  now:  atten- 
de  enim  paulisper  \ — In  replies,  of  course,  certain- 
ly, no  doubt:  A,  quid  refert?  M.  Adsunt  enim, 
qui  haec  non  probent. 

enim-TSro  or  enim  ▼ero,  €tdo,,  yes  indeed, 
yes  truly,  assuredly,  of  a  truth,  to  be  sure,  indeed: 
Enim^ero  Chremes  cruciat  adulescentulum,  T.: 
enim  vero  ferendum  hoc  quJ4Wr^A<^  ^^ :   hio 

Digitized  by ' 


fm 


enlrn  Tero  ta  ezdainaA,  etc. :  tsm  enimveio  deorum 
ira  admonuit,  etc.,  L. — In  replies :  Pa,  Inoommode 
herele.    CA.  Immo  enimTero  inf eliciter,  T. 

ani»nii,  P.  of  enitor. 

e-niteo^  tul,  — ,  fire,  to  lAtne  forth,  shine  outf 
gleam,  hriglden:  Fruges  enitent:  egregio  decus 
enitei  ore,  V. — F  i  g.,  to  shine  forth,  be  eminent,  be 
dittfdatfed,  be  distinguished:  (Athenae)  cuDCtis 
p;eiitibu8  enitebant:  tantam  suam  Tirtutem  eni- 
tuisse,  L. 

eiiiteaoo»  -nitul,  -^,  ere,  inch,  [eniteo],  to  shine 
forth,  become  bright,  be  distinguished :  ta  enitescii 
pakfarior  multo  (Barine),  H. :  bellum,  ubi  virtus 
eniteacere  poeset^  dispUsg  iieelf  S. :  eloquentiae 
glorift,  Ta. 

e-nitor,  -nlxos  or  -nbas,  T,  dep.,  to  force  a  way 
out,  struggle  upwards,  mount,  dtmb,  aseend:  pede 
aut  maun,  L. :  iu  asoensu  tion  facile,  G«. :  id  altio- 
ra,  Ta. :  impeta  capto  enltuntur,  scale  the  heiglU^ 
L. :  Enisus  arces  attigit  igneas,  U. :  Viribus  euiti 
qoarum,  by  whose  support  mouniing  up,  Y. :  agge- 
pem,  to  mount,  Ta. — To  bring  forth,  i>ear:  pliiiia 
enisa  partus  decessit,  L. :  fetfls  enixa,V. :  quem 
Pldas  enixa  est,  0.  —  To  exert  oneself,  make  an 
efforts  struggle,  strive:  tantum  oeleritate  navis  eni- 
6US  est,  ut,  etc.,  d, :  eniti,  ut  amici  aninaam  excitat : 
ab  eisdem  sttmmA  ope  enisum,  ne  tale  decretum 
fieret,  & :  gnatum  mihi  corrigere,  T. :  usui  esse 
popalo  K.,  S. :  in  utroque :  ad  dicendum. 

eoixe,  a^.  with  comp.  [  enixus  ],  slrenuouslg, 
etamestlg,  teahuslg :  cauaam  siiscipere:  Oaesarein 
iuvabat^  Gs. :  enixius  ad  bellam  adiuvare,  L. 

aiixii%  a^.  [P.  of  enitor],  stremunu,  earnest, 
zealous :  studium,  L. :  rirtus,  L. 

e-no^  ivl,  — ,  ftre,  to  swim  out,  swim  away,  es- 
cape by  swimming:  e  ooncbA :  in  terrain,  L. :  Dae- 
dalus cnavit  ad  Arctos,^w,  V. 

en5date^  adv.  with  eomp,  [enodatua],  lucidly, 
explicitly :  narrare :  enodatius  explicare. 

enoditid^  onis,/.  [enodo],  an  unfolding,  deveU 
opnunt,  explanation  :  nominum. 

enodatiu,  P.  of  enodo. 

enodlA,  e,  adj.  [ex+nodos],  free  from  knots, 
smooth  :  truDci,  Y . :  abies,  0. 

enodo,  SvT,  fttus,  are  [enodisl,  to  free  from  eh- 
seurity,  ejiplain,  elueidate,  unfold:  nomina :  prae- 
cepta. 

endmil^  e,  adj.  [  ex  H-  norma  ],  out  of  rule, 
»hapti£ss,  irregular:  spatium  terranun,  Ta. :  vici, 
Ta. — Immense,  hiuge:  gladii,  Ta. 

•  •notMOo,  notm,  — ,  ere,  to  become  known: 
qood  abi  enotoit,  Ta. 

enalger,  gera,  gerura,  atig.  [  ensis  H- 6ES- ], 
pBordrbearing :  Orion,  O. 


inato,  is,  m.,  a  two-edged  sword,  brand,  glaive: 
funestus,  G.  po<St :  later!  adoommodat  eusem,  Y. : 
vanus,  L. :  strictos,  O. 

entfa^mema,  atis,  n.,  —ivbviaiiUL,  a  condensed 
syllogism,  logical  argument,  Iu. 

e-aubo,  nflpsl,  — ,  ere,  to  marry  away,  marry 
(to  a  stranger),  L. — To  marry  out  of  one's  rank: 
filias  e  patrtbus,  L. 

enucleate,  adv,  [enucleatus],  plainly,  without 
ornament:  diuere. 

ennoleatua,  adj.  [P.  of  enuoleo],  pure,  dean : 
suifragia,/ree//tMn  tmdue  influence:  genus  dicen- 
di,  unHidomed. 

enuoleo,  — ,  — ,  are  [  ex + nucleus  ]. — F  i  g., 
to  lay  open,  explain  in  detail:  haec  nunc:  argu^ 
menta. 

e-numeratlS,  Snts,/  [enumero],  a  counting 
up,  enumerating  :  argamentorum.  — 1  n  r  h  e  t.,  a 
recapitulation. 

e-numero,  ftvl,  &tus,  Hre,  to  reckon  up,  eotmt 
over,  count  out:  id,  quod  ad  te  rediturum  putie?, 
T. :  dies,  Cs. :  quid  praeco  euumeraret,  listed. — To 
redte,  tell  at  length,  recount,  relate,  detail,  desaribe: 
istius  facta:  siipendia,  ean^Mrigns,  L.:  plurima 
fando,  Y. :  familiam  a  stirpe  ad  hano  aetatem,  N. 

en-umquam,  see  en. 

enuntiatio,  Onis,/  [enuntio].— In  logic,  a 
proposition,  enunciation. 

enuntJatom,  i,  n.  [  P.  of  enuntio  ],  a  prop' 
osUion. 

e-nunti5^  ftvl,  atus.  Are,  to  speak  out,  say,  cae- 
press,  assert:  cum  verbo  res  eadem  enuntiatur 
ornatius:  sententias  bre?iter:  plane  quid  sen- 
tiam.  —  Jh  divulge,  disclose,  reveal,  betray  :  myste- 
ria :  lure  iurando,  ne  quis  enuntiarei,  sanxerunt, 
Gs. :  sociorum  conailia  adversariis :  rem  Helvetiis 
per  indicium,  Gs. 

enuptio,  onis,  /.  [enubo],  the  right  to  marry 
(out  of  the  gens) :  gentis,  L. 

e-nutrio^  IvI,  — ,  ire,  to  bring  i^  nourish,  twp- 
port:  puerum,  0. 

1,  eo^  IvI  or  il  {Zdpers.  rarely  It,  Y. ;  inf  Ivisse 
or  Isse ),  itQrus  (  P.  praes.  iSns,  euntis ;  ger,  eun- 
dum),  Ire  [1  I-],  to  go,  walk,  ride,  sail,  fly,  move, 
pass :  In  in  malam  rem,  T. :  subsidio  suis  ierunt, 
Gs. :  qnocumque  ibat :  in  conclave :  eo  dormitum, 
H. :  animae  ad  lumen  iturae,  Y. :  It  visere  ad  earn, 
T. :  quo  pedibus  ierat,  on  foot,  L. :  eauis,  to  ride, 
L. :  quos  eunUs  mirata  iuventus,  as  they  ride,  Y. : 
Euphrates  ibat  iam  mollior  VLnd\&,  flowed,  Y. :  ite 
vinm:  ibis  Gecropios  portfls,  0.:  hinc  ibimua 
Afros,  Y. :  Exsequias,  T. :  pompam  f uneris,  0.— 
To  go,  march,  move,  advance  (against  a  foe) :  in- 
festis  signis  ad  se,  Gs. :  equites  late,  pedites  quam 
artissume  ire,  S. :  ad  jfOfi|ee^y\l,  ^versus  quem 


980 


ibfttur,  L. :  in  Gftpitolium,  aiiaek^  L.  — •  7b  _ 
tum^  be  tran9finmed:  Sanguis  it  in  sucoa,  O.— - 
F  i  g.,  to  ^o,  pasty  proceed,  move,  advance,  enter,  be- 
take Qfietelf:  in  dubiam  imperii  servitiique  aleam, 
L. :  in  lacrimas,  V. :  per  oppida  Rumor  it,  epreads, 
0. :  it  clamor  caelo,  rieee,  V. — In  the  phrase,  ire 
in  sentcntiam,  to  accede  to,  adopt,  vote  for,  folloio  : 
ill  earn  (sententiaro)  se  ituraro :  in  sententiam  eius 
pedibus,  L. :  in  quam  sententiam  cum  pedibus 
ii-etur,  L. :  ibatur  in  earn  sententiam,  the  decision 
was. — With  supin,  aee.,  to  go  abottt,  set  out,  pre- 
pare: gentem  universam  perditttro,  L. :  servitum 
Gi-aifl  matribus,  V.:  bonorum  praemia  ereptnm 
eunt,  S.  —  Impel'.,  in  mockery  or  indignation,^ 
then, go  now, go  on:  I  nunc  et  nomen  habe,  etc., 
0. :  ite,  oonsules,  redimite  civitatem,  L.— Of  time, 
to  pass  by,  pass  away :  quotquot  eunt  dies,  H. : 
Singula  anni  praedantur  euntes,  as  they  fiy,  H. — 
Of  events,  to  go,  proceed,  twn  out,  liappen :  incipit 
res  melius  ire  quam  putaram :  prorsus  ibat  res : 
Si  non  tanta  quies  iret,  continued,  V. — Of  persons, 
to  fare,  prosper,  be  fated:  sic  eat  quaecunque  Ro- 
mana  lugebit  hostem,  L. 

2.  eo,  adv.  [old  dot,  and  ahl,  oipron.  stem  I-]. 
I.  Loeat.  and  <U>1,  uses,  there,  in  that  place:  com 
tu  eo  quinque  legiones  liaberes. — F  i  g. :  res  erat 
CO  iam  loci,  ut,  etc.,  in  such  a  condition, — There- 
fore, on  that  account,  for  that  reason:  lassaro 
aibant  tum  esse ;  eo  ad  earn  non  admissa  sum,  T.: 
dederam  litteras  ad  te:  eo  nunc  ero  brevlor:  quod 
eo  Tolo,  quia  mihi^ utile  est:  quin  eo  sit  occisus, 
quod  non  potuerit,  etc. :  eo  scripsi,  quo  plus  auc- 
toritatis  haberem:  hoc  eo  facit,  ut  ille  abesset: 
quod  ego  non  eo  vereor,  ne  mihi  noceat — With 
words  of  comparison,  so  much,  by  so  much:  quae 
quo  plura  sunt,  eo  meliore  mente :  quanto  longius 
abscederent,  eo,  etc.,  L. :  eo  Mors  atrocior  erit, 
quod  sit  interfectus,  etc. :  eo  libentius  dixit,  ut, 
etc. :  quod  quo  studiosius  absconditur,  eo  roagis 
emiuet :  eo  minus  veritus  navibus,  quod  in  littore 
molli,  etc.,  Cs. :  ego  ilia  extuli  et  eo  quidem  magis, 
ne  putaret,  etc.— IL  Ikit,  uses,  to  that  place,  thith- 
er: eo  se  recipere  coeperunt,  Cs. :  eo  respectum 
habere,  a  refuge  in  thcU  quarter:  ubi  colonia  es- 
set,  eo  coloniam  deducere :  Ibit  eo  quo  vis,  etc., 
H. —  Thereto,  in  additiony  besides:  eo  accessit  stu- 
dium  doctrinae:  eo  accedebat,  quod,  etc. — To  that 
end,  with  that  purpose,  to  this  restdt :  res  eo  spec- 
tat,  ut,  etc. :  eo  maxime  incumbis :  hoc  eo  valebat, 
ut,  etc.,  N. —  To  that  degree,  to  such  an  extent,  so 
far,  to  such  a  point:  usque  eo  commotus  est,  ut, 
etc.:  eo  magnitudinis  procedere,  S.:  ubi  iam  eo 
consuetudinis  ^dducta  res  est,  ut,  etc.,  L. :  eo 
inopiae  venere,  ut  vescerentur,  etc.  —  Of  time,  up 
to  the  time,  untU,  so  long  :  bibitur  usque  eo,  dum, 
etc. :  usque  eo  se  tenuit,  quotid  legati  venerunt. 

eodem,  adv^  of  place  [  old  dat.  and  loeat,  of 


idem].  Z.  Loeat,  use ;  with  loci,  in  the  mmuplaec: 
res  eodem  est  loci  quo  reliqnisti. — IL  DeU.  uaea, 
to  the  someplace,  to  the  eame point,  thither :  dien- 
tes  suos  eodem  conduxit,  Cs. :  eodem  piratas  oondi 
imperarat :  eodemque  honores  poenasque  oongeri, 
i.  e.  upon  the  same  man,  L.  —  To  the  same  thing, 
to  the  same  point,  tliereto,  besides :  quid,  si  accedit 
eodem  ut,  etc. :  eodem  incumbunt  municipia,  are 
zealous  in  the  same  cause :  eodem  pertinere,  Ga, 

Sos  (only  nom.\f.y  s'Hwc,  the  dawn,  O. 

SouB  or  Sdofl,  adj.,  :=*E^  or  'H^,  of 
dawn,  of  the  morning:  Atlantides  abscondantur, 
I.e.  set  in  the  morning,  Y.— As  subet.  m.,  the  momr 
ing  star,  V.— 7%«  £hst,  orient,  Pr.,  O.-'Of  the  east, 
eastern,  orient,  V.,  H.,  0.  —  Flur.  m.  as  eubsL,  the 
Eaetem  warriors,  Y . 

e-pastos,  adj.,  eaten  ^ :  escae,  O. 

ephebaa,  I,  m.,  =  iftiPoc,  a  youth  (strictly  a 
Greek  from  16  to  20  years  of  age):  gr^es 
epheborum :  amans,  H. :  exoessit  ex  ephebis,  L  e. 
reached  manhood,  T. 

ephetnerio,  idis,/.,  ^i^/upic,  a  day-book, 
diary,  ephemeris,  C,  N.,  0. 

epliippiataa»  adj.  [epbippium],  rieUng  with  a 
saddle:  equites,  Ga. 

ephippimn,  !,  n.,  s=  l^mnov,  a  pad-eaddle, 
eapariaon,  rug  (as  a  rider's  seat) :  ephippiis  uti, 
Cs. — P  r  o  ▼. :  O^tat  ephippia  bos  piger,  i.  e.  enmes 
the  horse,  H. 

ephoms,  I,  m.,  =  ifofiOQ,  a  JS^rtofi  magistrate, 
one  of  the  Jive  J^iAori,  C,  N. 

epiodpaa^  acfj*,  =  iwiKmwot,  furnished  with 
oars:  phaselus,  a  roi0-6oa/. 

epioua,  adj.,  =iivm6g,  epic,  heroic :  poeta. 

epidiottooa,  atfj.,  ^'KiiivertKoz,  for  display, 
declamatory :  genus  (dicendl). 

epigramma,  atis,  fi.  {dat.plur.  -atis,  C.},  =tin'- 
ypafifui,  an  inscription  :  incisum  in  basi :  tripodera 
ponere  epigrammate  inscripto,  N. — An  epigram: 
in  eum  facere. 

epilogua,  I,  m.,  r=  iinKoyoQt  '  p^wxMon,  epi- 
logue: rhetorum. — Flur.:  miserabiliores. 

epimenia,  drum,  n.,  =siwififiyta,provinonsfor 
a  month,  rations,  lu. 

eplredia,  drum,  n.  [  liri  +  raeda  ],  traces,  lo. 
(ace.  to  others,  carts,  wagons), 

epiatola,  see  epistola. 

epiatoUmn,  I,  n.,  =  ImarSktov,  a  short  letter, 
note:  Conscriptum, Ct 

epiatola  or  epiatola,  ae,/.,=lir«rrDX4,aim^. 
ten  cornmunieation,  letter,  anstle  :  Graecis  h'tteris 
conscripta,  Cs. :  Yerris  ad  Neronem :   epistuiam 


6]rftaplilos 


981 


epttephiM,  1,  m.,  =i«ird^ioCi «  funtrol  wo- 

^ttome  (oDoe  -ma,  C),  6s,  /.,  =<inro/i4,  an 
abridgment,  qntome, 

epode%  um,  m.,  a  A;t»ui  of  iea-Juhf  0, 

Epona,  ae,/.,  the  godden  of  nnuU-drweny  lu. 

epopa^  opts,  m.,  =ls'o<fr,  a  hoopot,  0. 

epos  (onij  ace.X  n.,  =lxoc,  a  A^rou;  /)o«m,  H. 

§-p6tiu,  P.,  dhmA;  o^,  drained^  exhautted:  Ye* 
nenum :  medicameDtam,  L. :  epoto  poculo :  am- 
phora, emptv.  Ph. :  flumina,  drunk  dry^  lu. :  Ter 
fretum,  twauotped  up^  0. :  terretio  Lycus  hiatu,  0. 

epulae,  arum,/.,  viands,  tumplvovafood,  dUhet^ 
mtaU:  mensae  epulis  exstruebantur :  vino  et  epu- 
lis onerati,  S. :  exempta  fames  epulis,  Y. :  vestis, 
Blattanim  epulae,  H. :  Viscera  ( voltur )  rimatur 
epulis,  ranndcsfrrfood,  V. — F  i  ^.^food^  mpport : 
booarum  cogitationum. — A  feati,  banquet,  enter- 
taiumenit/ea$Ut  dinners :  (carmina)  in  epulis  can- 
Utata:  neque  modus  est  epularum:  regum,  H. : 
ampliflsimae,  Os. — E  s  p.,  of  religious  festivals : 
sepulcrum  epulis  oelebrare :  Yoyeram  dalels  epu- 
las  Libera,  H. 

ap«ilaxifl»  e,  adj,  [epulum],  of  a  /eaei,  at  a 
banquet:  accabitio  amioorum :  sacrificium. 

epulo^  Onis,  m.  [  epulum  ],  a  gue&t  at  a  fio^y 
feaster,  carotuer,  C. — A  boon  compamion:  Vale- 
rius.— ^E  s  p. :  Tresviri  or  Septemviri  Epulones,  a 
toUege  ofprieds  to  conduct  eacrifieial  banqueter  C, 
L. :  Manlins,  triumvir  epulo,  L. 

epolor,  fttus,  ftrt,  dqs.  [epulum],  to  feaet,  ban- 
quet, dine:  epulantur  milites:  de  die,  L. :  divisit 
ad  epulandum  militibus,  L. :  dapibns  opimis,  V. : 
Ascanium  epulandum  ponere  mensis,  aa  a  dish,  V. 

epulum,  I  (only  sing,\  n.,  a  sumptuous  meal, 
banquet,  feast,  dinner:  magnificentissiroum :  epu- 
lum populo  dare:  lovis  epulum  fuit,  L. :  epulum 
dare  alcui.  In. 

oqna,  ae,/.  [equusl,  a  mare:  nobillissimae : 
Apta  quadrigis,  H. :  Eliades,V. 

eqiie%  itis,  m.  [equus],  a  horseman,  rider: 
equiiee,  qui  litteras  attulerant,  L. :  equus  docllis 
Ire  Tiam  qua  monstret  eques,  H. :  equitem  docuere 
eub  armis  Insultare  solo,  i.  e.  the  horse  and  his 
rider,  Y, — A  horse  -  soldier^  trooper,  eavalryman, 
koneman:  equitum  milia  erant  sex,  cavalry  (opp. 
pedites),  Gs. :  equites  virique,  L.  —  Sing,  coueet.  : 
equiti  admoti  equi,  L.— ^  knight,  one  of  the  eques- 
trian order  (between  the  Senate  and  the  Plebs) : 
Romanus:  equites  Bomani:  equitum  centuriae: 
tnnna  equitum  R.,  S.  — -  J^g.  eolleet, :  omnia,  the 
equestrian  order,  O.:  Si  disoordet  eques,  tA^ipeeto- 
torsinthe  knights'  seats,  H. 

equester  (-tris,  L.X  tris,  tre,  <k^'.  [eques],  of 
a  horseman,  equestrian:  statoae. -^  O/*  cavalry: 


proelium,  Os.:  tumnltus,  L.:  copiae.  —  Of  the 
knights  of  the  equestrian  order,  eqttesirian,  /might- 
ly:  ordo:  locus:  ius:  familia:  nomen:  census 
equestrem  summam  nummorum:  anulus,fl.:  dig- 
nita8,N.:  nobilitas,  rani;,  Ta. 

equidaon,  adv,  fold  inter;,  e+quidoml.  —  In 
corroboration,  verity,  truly,  indeed,  at  all  events 
(  usu.  with  Isi  pers.  sing.  ) :  id  equidem  ego  certo 
scio,  T.:  iocabar  equidem,  T. :  equidem  negare 
non  possum,  etc.:  equidem  cum  viderem,  etc.: 
Certe  equidem  audieram,  V. :  lam  pridem  equi- 
deim  nos  amisimus,  etc.,  & :  vanum  equidem  lioo 
consilium  est,  S.:  equidem  si  nobis  religiones 
nuUae  essent,  L. — For  my  part,  as  far  as  I  am 
concerned:  equidem  me  Caesaris  militem  dici  to- 
lui;  vos  me,  etc,  Os. :  equidem  doleo,  etc. — In 
concession,  certaiiUy,  by  aU  means,  of  emirse,  to  be 
sure,  indeed,  no  doubt :  equidem  istuc  factum  ig- 
noscam,  verum,  etc.,  T. :  amo  te  equidem,  verum, 
etc. :  vellem  equidem  vobis  plaoere,  sed,  etc.,  L. 

equiniui,  a^j.  [  equus  ],  of  a  horse,  of  horses : 
saeta,  a  horse-hatr:  cervix,  H. :  nervus,  a  bow- 
string  of  horse-hair,  V. 

equlxia,  drum,  n.  [equus],  annual  races  in  the 
Campus  Martius,  in  honor  of  Mars,  0. 

eqnitabilis,  e,  a^j.  [equito],  ft  for  riding^ 
smooth :  planities,  Gu. 

equltatiu,  os,  dat,  ul  or  fl,  m.  [  equito  ],  cav- 
alry: magnus  numerus  equitatfls,  Cs. :  nuUus: 
magnos  equitatQs  exspectare,  large  bodies  of  cav- 
alry, Cs. — The  equestrian  order,  knights:  ille:  in 
equitatu  recensendo,  L. 

equito,  ftvl,  &tu8,  are  [  eques  ],  to  ride,  be  a 
horseman,  pradise  riding:  in  exercitu:  uti  mos 
gentis  est,  S.:  Exiguis  campis,  range,  H. :  ilia 
(certatio)  qua  tu  contra  Alfeuum  equitabas,  ma- 
noeuvred.— P  o  e  t,  of  the  wind,  to  ride,  career,  H. 

equuleus,  see  oculeus. 

equus  or  eoua^  I  {gen.  plur.  equ5m  or  equUm, 
v.),  m.  [S  AC-],  a  horse,  steed,  charger:  fortis: 
cquis  uti:  cadere  de  equo:  inanis,  without  a 
rider:  in  eqno,  mounted:  ex  equo  pugnare,  h. — 
Fig.:  conrigam  tarditatem  cum  equis,  turn  qua- 
drigis,  i.  e.  tnll  use  extreme  diligence:  equis,  viris 
subvenire,  vi^A  horse  and  foot,  i.  e.  with  miaht  and 
main:  equis  virisqne,  i.  e.  with  their  whole  force, 
L. — Plur.y  a  chariot  (poet.):  Semper  equos  cane- 
bat,  V.:  consoendit  equos,  0. — A  sea-horse:  bipe- 
dum  currus  equorum,  V. — 77ie  Trojayi Horse:  Tro- 
ianus :  trabibus  oontextus,  V. :  Equus  Troianus,  a 
play  of  Limus  AndronioM. — Fig. :  intus  est  equus 
Troianus,!.  e.  treason, — The  constellation  Pegasus, 

era  (not  hera),  ae,  /  [ems],  the  mistress  of  a 
house,  mistress,  lady,  T. :  errans,  Enn.  ap.  G.  — A 
mistress,  ruler ;  ei-a  Fors,  Enn.  ap.  C. :  Tritonis, 
Gt.-^  sweetheart,  O.,  JJ^^ized  by  V^OOglC 


eradioo 


aripio 


eradioo,  — ,  — ^  ^^  [ex+iftdix],  to  root  out, 
exHrpale^  aHnikUaie:  te,  T. 

e-rado,  ri,  — ,  ere,  to  tercqte  off,  shave :  genag, 
Pr. — To  €r€Ute:  Merulam  albo  senatorio,  Ta. — To 
aboUthy  eradieate,  remove:  Guram  penitaa  corde, 
Ph. :  eradenda  cupidinis  sunt  elementa,  H. :  vitae 
tempora,  eotuign  to  oblivion,  0. 

BreboB,  l,  m.,  ='£pc)3oCf  the  god  of  darkneu, 
C,  v.,  0.-7^  lower  world,  V.,  0. 

ereotaa^  adj.  irith  comp.  \P,  of  erigo],  aet  mjd, 
upright^  elevated,  lofty:  (homines)  erectos  constU 
tuit :  voltus,  0. :  prorae,  Cs. — ^F  i  g.,  devoted,  lofty, 
noble :  ceUus  et  erectus :  ingeniam,  Ta. :  si  quia 
est  paulo  erectior. — Haughty,  arrogant,  lofty  :  va- 
gantur  erecti  toto  foro :  erecto  incessu,  Ta. — In- 
tent, attetitive,  eager,  aroueed,  on  the  alert :  anirois : 
ad  libertatem  recuperandam :  pleba  expectatione, 
L. — Animated,  encouraged,  retolute:  alacri  animo 
et  erecto :  multo  aum  erectior. 

e-repOy  reps!  {pluperf  erSpsSmua,  H.),  — , 
ere,  to  crawl  over,  make  a  way  out  of:  qooa  (men- 
tia),  H. :  totum  agrum  genibua,  lu. 

ereptio,  onia,/.  [ex + RAP-],  a  forcible  ieixure, 
robbery. 

ereptor,  oris,  m.  [ex + RAP-],  a  robber,  plun- 
derer: bonorum:  Ubertatia. 

ereptus,  P,  of  eripio^         erea,  aee  h^rea. 

erga,  praep.  with  aec.,  towards,  in  respect  of,  in 
relation  to :  animia  te  erga,  T. :  Teatra  erga  me 
volantas :  erga  populum  R.  fidea,  Ca. :  favor  erga 
noa  deorum,  Ta. :  Quae  numquam  quicquam  erga 
me  commeritaat,  done  me  wrong,  T. :  odium  erga 
regem  auacipere,  N. :  erga  bona  aua  cautua,  Ca« 

ergastulum,  I,  n.,  a  workhouse,  house  of  cor- 
rection, penitentiary :  hominca  ex  ergaatulia  emp- 
ti :  ductuB  In  ergastulum,  L. — Plur.,  t/ie  inmates 
of  a  workhouse,  penitentiary  convicts :  quibuadam 
aolutia  ergastulis,  Ca. :  insoripta,  branded  gaUey- 
slaves,  lu. 

eilSO  (ergo,  0.),  subst,  and  adv.  I.  Aa  abl. 
foUowiDg  a  gen,,  in  consequence  of,  on  account  of, 
because  of,  for  the  sake  of  (old):  leaaum  funeria 
ergo  habcnto,  G.  (lex) :  doDO  militari  rirtutia  ergo 
donari,  L.  (SC.) :  illiua  ergo,  V. — II.  Aa  adv.,  est- 
aetiy,  precisely :  D,  Mihin?  8.  tibi  ergo, /mea»» 
just  you,  T. — Consequently,  accordingly,  therefore, 
then:  Unua  homo  restituit  rem  . . .  Ergo  viri  nunc 
gloria  claret:  Aristoteli  ea  prima  viaa  aunt,  ergo 
nata  eat  aententia,  etc :  itaque  ergo  incenduntur, 
etc.,  L.  —  In  a  logical  concluaion,  consequently, 
therefore:  eequis  igitur  qui  factum  improbarit? 
omnea  ergo  in  culpft :  num  ergo  dubium  eat  quin, 
etc.,  1.  e.  have  I  not  ftdly  proved,  etc — In  auccea- 
aive  inferenoea :  igitur  . . .  ergo  .  .  .  ergo  .  . .  igi- 
tur, C. — In  an  argument,  c  contrario,  dun,  there- 
fort,  so  then,  it  is  true  then  (aliraya  beginning  the 


sentence) :  ergo  ilium  maiores  in  dvitatem  rece- 
perunt ;  noa  hunc  eiciemua  ? — In  a  question  ask- 
ing an  explanation,  than,  do  you  sayP  do  you 
meanf :  ergo  in  iia  aduleacentibua  bonam  spem 
eaae  dicemua,  quoa  ?  etc :  dedemua  ergo  Uanni- 
balem  f  dioet  aliquia,  L. :  cum,  quid  ergo  ae  fa- 
cere  vellent,  percunctarentur,  L. — With  quid,  why 
thenf:  Quid  vos  malum  ergo  me  sic  luditicamioi  ? 
T. — In  the  phrase,  quid  ergo?  what  thenf  what 
follows f:  quid  ergo?  inimici  oratio  me  movit*: 
quid  ergo?  audaciaaimus  ego?:  quid  ergo  est? 
how  then  does  the  case  stand  f — In  a  command  or 
exhortation,  then,  ftow,  accordingly:  vide  ergo, 
banc  concluaionem  probaturusne  ais:  desinite 
ergo  loqui,  Ca. — In  reaaming  a  thought,  eu  I  was 
saying;  I  say,  then;  well  then:  tres  viae  sunt  ad 
Mutinam  .  .  .  trea  ergo  ut  dixi  viae — In  begin- 
ning a  speech,  then,  tune  {i.  e.  as  the  occasion  r»> 
quires) :  accipite  ergo  animia,  V. 

erldaa,  I,  m.  [er,  a  hedgehog],  a  beatn  set  with 
^nkes,  chevaux-de-frise :  obiectus  portis,  Ca. 

exlioga  (heii-X  ^^  m-  [eru8-f-2  FVG-],  a  run- 
away:  famuli,  Ct. 

erigo,  rexl,  rectua,  ere  [ex-l-rego],  to  raise  up, 
lift,  set  up,  erect,  eleveue:  arborem:  hastas,  ll: 
manu  mftlum  de  nave,  V. :  in  cUvum  aciem,  lead 
1^,  L. :  oculos :  turns,  build,  Ca. :  viUaa,  lu. :  totam 
aciem,  i.  e.  stop,  L. :  conituntur,  ut  sese  erigant,  to 
rise:  erectos  in  auras,  rising,  0. :  ubi  lumen  sub 
auras  ^n^inr,  qnings  f^Y. :  quicquid  montium 
erigitur,  Ta. :  Pho^thontiadas  .  .  .  solo  erigit  al- 
nos,  i.e.  tells  of  their  transformation,  Y.  —  Fig;^ 
to  arouse,  excite,  stir,  instigate,  animate:  mentis: 
animos  ad  audiendum:  exapectatione  senatum, 
L. :  Erigor,  et  civis  exhortor,  0.  —  To  raise  up, 
cheer,  encourage :  animum  demiaaura :  provindam 
adflictam :  rem  p.  ex  tam  gravi  casu,  L. :  ae  in 
spem,  L. :  erigimur,  we  take  courage,  H. 

erilia  (not  herllis),  e,  adj.  [erusl  of  (he  head 
of  a  family,  the  master's,  mistress  s :  filius,  T. : 
gressum  oomitantur  erilem,  V. :  pensum,  H. :  no* 
men,  0. :  sanguis,  0. :  peccatum,  H. 

Sxxnys  (not  -innys),  yos, /,  =  'BpivvCf «  P*^ry, 
goddess  of  revenge,  Remorse^.,  0.,  lu. — Plur.,  Pr. 
— Poet.:  Troiae  communia,  ^  scourge,  curse, 
V. :  feror,  quo  triatla  Erinys  (vocat),  fury,  V. 

eripiob  ipul,  eptoa,  ere  [ex+rapio],  to  tear  out, 
snatch  away,  wrest,  pluck,  tear,  take  away:  vela, 
armamenta,  oopiaa,  Ca. :  quae  nunc  hebetat  visi&s 
nubem,  V. :  omamenta  ex  urbibus :  sacra  ex  aedi- 
bus :  arma  ab  alils :  ab  igne  ramam,  O. :  vagina 
ensem,  V. ;  oonsuli  caput,  L. :  classem  Caesari, 
Ca. :  mihi  Seipio  ereptua:  ereptns  rebus  huma- 
nis,  Cu. — To  rescue,  deliver,  free  (fugitivam),Ga.: 
patriam  ex  hostium  manibus,  L.:  hos  ex  morte: 
istum  de  veatrft  aeveritate :  me^hia  jpalia,  Y. — 

Digitized  by  VJiODg^lC  j 


ezogttio  9 

With  j9n)it.  rejUt,^  to  break  away,  raciu  <mmlfy 
MM^.'  per  eos  se,  Cs. :  ex  pagna  se :  me  e  com- 
plexu  patriae :  leto  me,  V. :  te  morae,  H. — F  i  g., 
to  take  away,  match  away,  take  vudently,  removey 
deprive,  free:  (vocem)  loquentis  ab  ore,  caught  up 
tagerly,  V.:  hominis  aspiciendi  potestatera:  ut 
nsiis  narium  eriperetur,  iffos  lod,  Cs. :  erepto  se- 
menstri  imperio,  Git. :  libertatem  lictori :  diem 
Tencronim  ex  ocolis,  V. :  Tempora  certa  modos- 
que,  H. :  anni  Eripuere  iocofl,  H. :  Tatibus  Ert- 
pienda  fides,  O. :  Eripe  fugam, /lee,  V. :  Posse  lo- 
qui  eripitar,  the  power  of  speedi,  0. :  Vix  tamen 
eripiam,  veils  quio,  eta,  /  ekail  aearody  deetroy 
your  desire,  etc,  H. 

erogatio^  dnis,  /.  [erogo],  a  paying  out,  dietri- 
Inttion:  pecuniae. 

e-rogo,  ftvl,  attts,  are,  to  appropriate,  pay  out, 
pay,  expend  (usu.  from  the  public  treasury) :  pe- 
cunia  ex  aerario  erogata:  pecu.iiam  in  classem: 
in  eod  sumptiis,  L. :  ei  in  sumptum. 

errabandiui,  atfj,  [1  erro],  watidering  about, 
vagrant,  at  random:  errabundi  domos  pervaga- 
rentur,  L :  vestigia  bovis,  V. :  agiiien,  Cu. 

erraiifl^  ntis,  P.  of  1  erro. 

eiratioiUk  adj.  [1  erro],  wandering,  roving,  er- 
ratic: Deloe,  O.:  lapeu  erratico  (vitis). 

erratio,  dnis,/.  [1  erro],  a  meandering,  raffing 
about :  bac  minor  est  erratto,  T. :  nulla  in  caelo 
est,  nothing  moves  at  random. 

errator,  oris,  m.  [erro],  a  wanderer  (of  the 
Meander),  0. 

exratam,  I,  fi.  [1  erro],  an  error,  mittake,fault : 
eommune :  nullum  ob  erratum :  minimum :  errata 
offiaiB  fluperes,  S. :  errata  aetatis  meae. 

(erratns,  tU),  m.  [1  erro],  a  wandering,  wind- 
ing.— Only  abl,plur. :  longis  erratibus  actus,  0. 

1.  erro,  avl,  atus,  are,  to  winder,  stray,  rove, 
roam:  cum  vagus  et  exsul  erraret:  non  oertis 
passibus,  O. :  ctrcum  villalas  nostras :  per  urbem, 
I*.— -Paw.  impers. :  aolis  erratur  in  agris,  V.— Of 
things:  quae  (stellae)  errantes  nominarentur, 
planets:  Stellae  sponte  sua  iussaene  errent,  H.: 
ubi  flextbus  errat  Mincius,  V. :  pulmonibus  errat 
Ignis  edax,  spreads,  0. :  extremus  si  quis  super 
halitns  errat,/ai^^«rt,  V. :  errantibus  oculis,  waver- 
ing, V. :  relegens  errata  retrorsus  Litora,  V. :  er- 
ratss  dioere  terras,  0. — To  miss  the  way,  lose  one- 
self, go  astray:  qui  erranti  monstrat  viam,  Enn. 
ap.  C. :  errare  via,  V* — ^F  i  g.,  to  wander,  stray  at 
random:  ne  errare  cogatur  oratio:  errans  sen* 
tentia:  dubiis  adfeotibus  errat,  0.:  netuus  erret 
honos,  he  in  doitbt,  0. — To  he  in  error,  err,  mis- 
take, go  wrong,  go  astray :  de  nostn-s  verbis,  T. : 
tota  via,  T. :  non  tota  re,  sed  temporibus :  procul, 
S.:  valde:  cum  Platone:  errare,  si  sperent,  etc.. 


18  emcUtoa 

Cs. :  te  errantem  peraequi,  S. :  errans  in  afienos 
fetas  natura,  producing  monsters,  L. :  Teneo  quid 
erret,  T. :  errabant  tempora,  in  chronology,  0.-— 
Pom.  impers, :  si  fuit  errand  um,  0. :  si  eriulur  in 
nomine :  et  in  cognomine  erratum  sit,  L. 

2.  eiTO,  Onis,  m.  [1  erro],  a  wanderer,  vaga- 
bond: fugitivus  erro,H. — A  wanderer  in  love,ib. 

error,  dris,  m.  [cf.  1  erro],  a  wandering,  stray- 
ing, strolling  .*  ad  quos  Ceres  in  illo  errore  venisse 
dicitur:  civinra:  die  Errores  tuos,  Y.:  fioem  ro- 
gant  erroris,  0. :  pelagi  erroribus  actus,  V. — A 
going  astray,  missing  the  way:  iumenta  errore 
delata  per  quattuor  stadia,  Cu. :  (iaculum)  detulit 
eiTor  in  Idan,  O. — A  winding,  meandering,  masse, 
intricacy:  fessae  erroribus  undae,  0.:  flexus,  0. 
— ^Fig.,  a  do^tbt,  nneertainty,  ambiguity:  nomi- 
num,  L. :  errores  abetalit  ilia  meos,  0. :  viarum, 
ignorance,  L. :  Graianim  iubarum,  confusion,  Y. 
— A  going  astray,  going  wrong,  error,  mistake,  de- 
lusion: mentis:  rapi  in  errorem:  errorem  toUere: 
oui  demptus  per  vim  mentis  error,  H. :  pro  errore 
venia,  Ta. :  me  malus  abstulit  error,  infatuation, 
Y. :  quoniam  novus  incidit  error,  Pr. :  aiiquis  latet 
error,  »%are,  Y. — P  e  r  s  o  n.,  ddumou,  0. 

e-mbSeco^  bul,  — ,  ere,  inch.,  to  prow  red,  red- 
den :  saxa  erubuisse  rosis,  O.  —  To  blush  with 
sham/e,fed  ashamed:  Erubuit^  salva  res  est,  T. :  in 
alqua  re :  ernbuere  genae,  0. :  non  est  res,  quft 
erubescam,  si,  etc.,  L. :  rustic^  dote  corporis,  O. : 
engine,  Ta.:  conlegam  habere,  L.:  silvas  habi- 
tare,  Y. :  iura,  to  respect,  Y. :  te  Non  erubescendis 
adurit  Ignibus  (amoris),  i.  e.  honorable,  H. :  id  urbi 
Romauae  fore  erabescendum,  L. 

eriica,  ae,/.,  a  kind  of  cole-wort,  H.,  lu. 

e-ructo,  — ,  are,  to  heUHi  forth,  vomit,  throw 
ta>:  saniem,Y. :  gurges  Cocyto  eructat  harenam, 
Y.  —  Fig.:  sermonibus  suis  caedem  bonorum, 
make  drunken  tlireats  of. 

emdio,  ivi,  Itus,  ire  [ex+rudis],  to  educate,  in- 
struct, teach,  polish :  studiosos  discendi :  alqm  in 
iure :  filios  ad  maiorum  instituta :  alqm  discipIinU, 
N. :  eniditi  artibus  roilitiae,  L. :  me  de  re  p.,  keep 
me  informed:  te,  satis  esse,  etc. — To  teach,  com- 
municate, instruct  in :  alqm  damnosas  arils,  0. : 
percurrere  telas,  0. :  qua  possint  arte  capi,  0. : 
oculos  ut  fleant,  O. 

(erudite),  adv.  [eniditus],  learnedly,  with  eru- 
dition.^—On]y  comp.  and  «m/>.  ;  eruditius  disputare : 
litterae  eruditissime  scriptae. 

emditio,  5nis, /.  [erudio],  an  instructing,  in- 
struction :  eius. — Learning,  erudition :  praeclara. 

enxditalua,  atfj.  dim,  [eruditus],  somewhat  ex- 
perienced,  Ct. 

eniditiUi  adj.  with  comp.  and  sup,  [P.  of  era. 
dio],  instructed,  educateda^  le(mied^coomplishedf 


6raBipo 


d84 


b^formed^  tkUiedy  acperienced:  qu&s  (artis)  qui  te- 
nent  eruditi  appellantur:  Graeculus:  rebus  ge- 
8tb :  litteris  eruditior  quam  Curio :  disciplinft  iuris 
ciTilis  eruditissimus :  utilia  hooestis  misoere,  Ta. : 
minus  erudita  saecula :  aurea :  Graeeonim  oopia, 
ftdfun  of  Greek  learning, 

e-rompo,  rQpI,  ruptus,  ere.  I.  TranM.y  to  eenue 
to  breaJs  forthy  emit,  throw  otU:  Cania  erumpit 
ignis,  C.  poet. :  portia  ae  fonts,  Ce. :  unde  ae 
erumpit  £nipeus,y. — To  break  through:  nubem, 
V. :  vis  piscium  Pontum  enimpens,  Ta. — F  i  g.,  to 
powr  forthj  wreak :  in  me  atomachum :  in  eas 
(navls)  iracuudiam,  Cs. :  iram  in  liostia,  L. — ^H. 
IntraM,^  to  break  out,  buret  forth^  eaUy  forth: 
dato  signo  ex  castris,  Cs.  i  (ignes)  ex  Aetaae  ver- 
tice  eruropunt :  portis,  S. :  uoctu,  Cs. :  per  boetis, 
L. — Fig.,  to  break  out^  buret  forth:  com  ilia  con- 
iuratio  ex^latebris  erupisset:  ai  erumpunt  omnia? 
are  tUadoaed.:  erumpat  me  digna  vox :  erupit  de- 
inde  seditio,  L. :  erumpunt  saepe  vitia  in  amioos : 
ne  ifitaec  fortitudo  in  ner?um  erumpat,  L  e.  end 
in  bringing  you  to  the  atocka^  T. :  rem  ad  ultimum 
seditiouis  erupiuram,  L. 

e-mo,  ul,  utus,  ere,  to  eaet  forth^  throw  out, 
root  up^  dig  out,  take:  bamum,  O. :  sepulcris  ca- 
prificos,  H. :  segetem  ab  radicibus,  V. :  niortuum : 
aquam  remis,  to  plough  up,  0. :  ilium,  to  hunt 
down :  quemvis  media  turbii,  H. :  Eruitur  ooulos, 
hie  eyea  are  torn  out,  0. — To  root  out^  deatroy  ut- 
terly :  urbem  a  sedibua,  V. :  Troianas  opes,  V. — 
F  i  g.,  to  draw  out,  bring  out,  elieit:  mihi  qui  legati 
fuerint:  ex  quibus  (locis)  argumenta:  si  quid 
obrutum  erit :  Sacra  annalibus  eruta,  O. :  Obscu- 
rata  (verba),  reacue  from  oblieion,  H. :  memoriam 
exercitatione :  difficuUas  pecuniaria,  qu&  erui,  etc., 
to  be  freed:  hoc  mihi  erui  non  potest,  L  e.  canH  be 
talked  out  of  me, 

eruptio,  onis,/.  [ex + RAP-],  a  breaking  out, 
buratiftg  forth :  ignium :  ex  oppido,  a  aaUy^  Cs. : 
in  hostes,  L. :  ab  eruptionlbus  cavere,  Cs. 

emptaa^  P.  of  erumpo. 

exuB  (not  herus),  I,  m.  [ES-I,  the  maater  of  a 
houae,  head  of  a  family  ;  opp.  umuli,  C,  V.,  4 — 
A  maater,  lord,  owner,  proprietor:  propriae  tellu- 
ris,  H. :  fundus  pascat  erum,  H. :  tuus,  I  e.  hua- 
band,  Ct. :  caelestes,  the  goda,  Cu 

erutiUi  P.  of  erua 

•rvum  (her-),  T,  n.,  a  puUe^  bitter  cwIcA,  V.,  H., 
0. 

erythinufl,  l,  m.,  =:  Ipv^lvoQ^  a  red  aea-muUet, 
0. 

esoa,  ae,  /.  [  ED-  ],  a  diah  (  prepared  for  the 
^^^^)t  f<x>d,  vtduala,  vianda,  meat,  bait:  tempe- 
ratae  escae :  contemptissimae :  dulcis,  V. :  prima, 
eourae,  H. — ^Fig. :  Plato  escam  maloram  appellat 
voluptatem. 


esoiria,  Grum,  n.  [esca],  diAea,  plate,  la. 

Sfloendo  (ozs-X  endl,  ensus,  ere  [ex +scaQdo] 
to  dimb  up,  mount,  aaeend:  in  caelum :  in  roetrai 
quo  cum  escendlsset,  L. :  equos,  S. :  Oetam,  L. :  rw 
stra,  Ta. :  Ilium  a  mari,  to  go  up^  L. :  Delphos,  L. 

esoenaio,  dnis,/.  [ex+SCAND-],  an  aecenaionji 
mounting,  cUmbing^  going  up:  eecensionem  a  Pa^ 
sto  facere,  L. :  ab  navibus  in  terram,  a  landing^i 
L. :  quibus  (classibus)  esoensionea  in  agroa  fActae 
erant,  ineurauma,  L.  ' 

(esoensuB,  dsX  m*  [ex+SCAND-],  a  aeaiing.\ 
— Only  abL  aing. :  capta  escensu  munimeota,  by  i 
«torm,  Ta. 

efloulentufli  adj,  [esca].  Jit  for  eaiinff,  good  to , 
eat,  edible:  frustra. — Plur,  n,  an  $ubet,,food. 

esoont;  old  for  erunt ;  see  sum. 

ease,  inf.  of  sum.       esse,  inf.  of  1  edo. 

eaaedarltiB,  I,  m.  [  essedum  ],  a  fighUr  in  a 
war<hariot,  C,  Cs. 

esaednm,  I,  n.,  and  ( poet. )  eeseda,  orum 
[Celtic],  a  two-wheeled  war-chariot,  car  (of  Gauls 
and  Britons ),  Cs.,  L,  Y. ;  sometimes  displayed  at 
Rome,C.,H.,0. 

eesein,  see  sum.       eases,  esset;  see  1  eda 

est;  see  sam.       est,  estar,  see  1  edo. 

esmlo^  — ,  Itflnis,  ire,  deaid.  [1  edo],  to  deaire 
to  eatf  euffer  hunger ^  be  hungry,hunger :  esurien- 
tibus  ceteris :  num  esuriens  fastidis  omnia  ?  H. : 
est  spes  nos  esurituros  satis,  T. :  Nil  quod  nobis 
esuriatur,  0. :  divitiae,  quae  esurire  cogunt,  Cu. 

esQiitio,  onis,/.  [esurio],  a  hungering,  hunger, 
Ct 

et,  ado.  and  eonj.  I.  As  adv,,  adding  to  a  fact 
or  thought,  alao,  too,  beaidea,  moreover,  likewiae,  aa 
well,  even :  Ph  vale.  Pa.  et  tu  bene  vale,  T. :  *  tu 
tuom  negotium  gessisti  bene.*  Gere  et  tu  tuom 
bene :  et  Caelius  profectus  .  .  .  pervenit,  Os. :  et 
alia  acies  f  undit  Sabinos,  L. :  nam  et  testimonium 
saepe  dioendum  est:  qui  bellum  gesserint,  quom 
et  regis  inimid  essent :  id  te  et  nunc  rogo :  Ro- 
mulus et  ipse  arma  tollens,  L. :  amisso  et  ipse 
Pacoro,  Ta. :  spatium  non  tenent  tantum,  sed  et 
iroplent,  Ta. — ^11.  As  cofy.,  and,  as  the  simplest 
connective  of  words  or  clauses:  cum  constemus 
ex  animo  et  corpore :  dixerat  et  conripiuut  spa- 
tium, V. :  Xerxes  et  duo  Artaxerxes,  Macrochir  et 
Mnemon,  N. — After  a  negat.,  but:  portOs  capere 
non  potuerunt,  et  infra  delatae  sunt,  Cs. — After 
an  emphatic  word :  hoc  et  erit  simile,  etc.  (i.  e.  et 
hoc) :  Dana&m  et . . .  Ut  caderem  meruisse  manu 
(i.  e.  et  meruisse  ut  DanaUm  manu  cederem),  V. : 
vaeus  et  sinistrA  Labitur  ripS,  H.  —  Regularly, 
either  et  introduces  the  second  and  each  following 
word  or  clause,  or  no  connective  is  used :  Alco  et 
Melampus  «t  Tmolus,  AUo,  Metanuma  and  Tnuh 
Digitized  by  VjOOQ^IC 


Ws ;  et  ipse  bonus  vir  f  nit,  et  mttUi  Epicurei  et 
f'uerunt  et  hodie  sunt  et  in  amicitiis  fideles  et  in 
>mm  vita  constantes  et  gmves :  Signlni  f uere  et 
^orbani  Saiiciiianique  et  Fregellani  et  Lucerini 
it,  etc.  (sixteen  times),  L. :  sequebantur  C.  Carbo, 
Z.  Cato,  et  minime  turn  qaidem  Gains  f rater,  etc. 
— But  tbe  rule  is  often  violated :  consulibus,  prae- 
Loribus,  tribuuis  pL  et  nobis  .  .  .  negotium  dede- 
rat :  f uere  autem  C.  JOuelHus  P.  Decius  Mus  M. 
Paptrius  Q.  Publilius  et  T.  Aemillus,  L. :   abi, 
qtiaere  et  refer,  H. :  It,  redit  et  narrat,  H. — After 
tuiJH^plHrimij  toi  (where  no  conj,  is  used  in  Eng- 
lish) :  inultae  et  magnae  Gogitationes,  many  gre<U 
thonghU  :  plurima  et  flagitiosissuroa  facinora,  S. : 
tot  et  tantae  et  tarn  graves  civitates. — Repented, 
bf^th  .  .  .  tmdf  as  weU  .  . .  at,  oa  M«  one  htmd  .  .  . 
on  the  other,  not  only , ,  ,but  aUo :  et  haeo  et  alia: 
et  in  cireo  et  in  foio :  lovis  Et  soror  et  coniunx, 
V. :  et  publico  et  privatim:  et  est  et  semper  fuit: 
et  oratio  et  voluntas  et  auctoritas,  as  wXL  ,  ,  ,  as 
.  .  .  and, — ^The  second  or  last  et  often  introduces 
a  clioiax,  both  . . .  and  in  particular:  homo  et  in 
aliis  causis  versatus  et  in  nac  mnltum  versatus, — 
Corresponding  with  neque,  both  ,  .  .  and  not,  both 
not  .  .  .  and:  via  et  oerta  neque  longa:  nee  sa- 
pienter  et  me  invito  facit,  both  unwMy  and  agai$ist 
my  proiai  :  quia  et  consul  aberat  nee  facile  erat, 
etc,  L. — Corresponding  witii  -que,  deinde,  turn,  in- 
stead of  another  et:  et  Epaminondas  oecinisse 
dicitur,  Themistodesque,  etc :  uti  seque  et  oppl- 
dum  tradat,  S. :  tela  fauutaque  et  gladius,  Ij.  :  et  in 
ceteris  . . .  turn  maxime  in  celeritate :  et  publioani 
.  .  .  deinde  ex  ceteris  ordinibus  homines. — After 
a  negative,  uniting  two  words  or  phrases:  non 
errantem  et  vagam,  sed  stabilera  sententiam :  Nee 
ptetate  fait  nee  bello  maior  et  arrais,  V. — Uniting 
iwo  words  which  form  one  conception :  habere  ad 
CatilinAm  roandata  et  litteras :  pateris  libaraus  et 
aaro,V.:  oemes  nrbem  et  promissa  Moenia,y.: 
omnium  artium  ratio  et  diseipllna,  systsmaHe  eul- 
tivoHon:  quam  (medidnam)  adfert  longtoqnitas 
et  dies,  time  :  orescit  oratio  et  facultas  (i.  e.  dioen- 
di  facultas):  a  similitudine  et  inertia  Oalloram 
separari,  from  resembling  their  lack  of  enterprise, 
Ta. — Et  non,  and  not,  instead  of  neque :  patior, 
ludices,  et  non  moleste  fero :  exempla  quaerimus 
et  ea  non  antiqna:  uti  opus  intermitteretur  et 
milites  contineri  non  possent,  Cs. :   pro  deoore 
Untum  et  non  pro  salute,  L. :    tantummodo  in 
arbe  et  non  per  totam  Italiam,  S.:  me  ista  curasse 
e£  non  inrisisse  potius,  etc. ;   cf.  otioso  vero  et 
nihil  agent!  privato:  teraere  et  nuUo  consilio: 
heredes  sui  cuique  liberi,  et  nullum  teatamcntum, 
Ta.  —  Adding  a  general  to  a  special  term,  or  a 
whole  to  one  or  more  parts,  and  the  rest,  and  all: 
Chrjsippus  et  Stoici,  and  the  Stoics  in  general :  ad 
Tictum  et  ad  vitam :  procul  ab  Syracusis  Sicilift- 
que,  L. — Adding  a  special  to  a  general  term,  or  a 


S  «tUun 

part  to  a  whole,  and  in  particular,  and  especially: 
si  te  et  tuos  cogitationes  et  studia  perspexeris: 
tris  ^navls)  In  brevia  et  Sjrtis  urguet,  V. :  regnum 
et  dnidema,  H.  —  Adding  an  explanation  or  en- 
largement of  the  thouglit,  and  indeed,  and  in  fact, 
ana  moreover,  and  that,  and  besides :  eiTabas,  Ver- 
res,  et  vehementer  errabas :  hostis  et  hostis  nimis 
ferus :  cum  hostis  in  Italift  esset,  et  Hannibal  ho- 
stis, L. :  te  enira  iam  appello,  et  ea  voce,  ut,  etc : 
id,  et  facile,  effici  posse,  N. :  et  domi  quidem  cau- 
sam  amoris  habuisti :  pictores,  et  vero  etiam  po^. 
tae. — ^Introducing  a  parenthesis :  ad  praetorem — 
et  ipse  ita  iubebat— est  deductus,  L. — Adding  a 
result  after  an  imper.,  and  then,  and  so:  Die  qui- 
bus  in  terns,  et  eris  mihi  magnus  Apollo,  V. — In- 
troducing a  strongly  contrasted  thought,  and  yet, 
and  in  q>ite  of  this,  and .  .  .  possibly,  but  etill,  6u4  .* 
et  dubitas,  quiu  sensus  in  roorte  nullus  sit  ? :  ani- 
mo  non  deficiam  et  id  perferam :  in  amioitia  nihil 
fictum  (est),  et  quicquid  est,  id  est  verUm. — ^After 
an  expression  of  time,  introducing  a  oontempora- 
neous  fact,  and,  and  t/ien,  when,  as :  haeo  eodem 
tempore  referebantur,  et  l^ati  veniebant,  Cs. : 
eadem  hor&  Interamuae  fuerat  et  Romae:  simul 
consul  de  hosUum  adventu  cognovit,  et  hostes 
aderant,  S. — Introducing  an  immediate  sequence 
in  time,  and  then,  when:  Tantum  dSatus  et  in  ver- 
bo  vestigia  torsit,  Y. :  vixdum  ad  se  pervenisse  et 
audisse,  etc,  L. — Introduoins  the  second  term  of 
a  comparison,  as,  than,  and:  Nunc  mihi  germanu^s 
pariter  animo  et  corpore,  T. :  quod  aequo  promp- 
tum  est  mihi  et  adversario  meo:  handquaquam 
par  gloria  sequitnr  scriptorem  et  aotorem,  S. :  ali- 
tor docti  et  indocti. — ^Adversative,  but, yet:  gravis, 
severus,  et  saepius  miserioors,  Ta. :  magna  corpora 
et  tantum  ad  iropetum  valida,  Ta. 

et-enim,  oonj.,  adding  an  independent  and  em- 
phatic clause,  as  a  reason,  expianntlon,  or  corrob- 
oration, ^or,  for  truly,  and  indeed,  beoamse,  since: 
etenim  iste  non  audebat,  etc :  etenim  quid  est, 
quod  amplius  exspeotcs  ?— In  tmesi :  Et  memini- 
stis  enim,  Y.— Introducing  a  parenthesis :  legatto- 
nis  prinoeps  est  Heius  (etenim  est  primus  civita- 
tis),  no  foite,  etc-^After  a  word  (poet.):  Divinare 
etenim  mihi  donat  Apollo,  H. :  Tutus  bos  etenim 
rura  perambulat,  H. 

etesiae,  ftmm,  m,,s:lTii<nai,  JStesian  winds, 
trade-winds,  N.  W.  winds  whichprepail  in  summer 
in  the  eastern  parts  of  the  Mediterranean  Sea  : 
venti :  etesiis  tenebatur,  Cs. 

ethologus,  a4j.,  =  n^oKoyoQ,  imitating  man» 
ners,  mocking  personal  peculiarities :  mimi. 

etiam,  adv,  ( rarely  cor^. )  [  et +iam  ].  I.  0  f 
time,  now  too,  yet,  as  yet,  even  yet,  still,  even  now: 
incertus  sum  etiam  quid  sim  facturua,  T. :  cum  iste 
etiam  cubaret,  introductus  est:  Invalidus  etiamque 
tremens,  etiam  inscius  aevi,  Y. :  quamdtiu^^t^m. 

Digitized  by  VJV 


6tiWhUhlllX 


S86 


ovmdo 


how  much  longer:  non  dioo  fortaiwe  etiam  quod 
Bentio :  cuius  iam  etiam  nomen  invitua  audio,  to 
this  day. — Adding  a  fact  or  thought,  and  aUo^  and 
/nrlhimnore,  oIm^  likewue,  betidu,  and  aa  wdl: 
Ad  haec  mala  hoc  mihi  aooedit  etiam,  T. :  Uuum 
etiam  donis  istis  Adicias,  V. :  caret  epulis,  caret 
ergo  etiam  vinolentia:  quae  forsitan  alii  quoque 
etiam  fecerint:  ut  in  pace  semper,  sic  tum  etiam 
in  bello,  then  too:  non  modo  auctorttate?,  sed 
etiam  imperium. — U.  P  r  a  e  g  n.,  to  introduce  a 
stronger  statement,  cmd  even,  nay,  even :  quae  om- 
nes  docd  summa,  quidam  etiam  sola  bona  esse 
dixerunt :  satis  armati  f uerunt,  etiam  nullis  armis 
datis :  ci vitas  improba  antea  non  erat ;  etiam  erat 
inimica  iroproborum,  nay,  rather:  Immo  etiam, 
qui  hoc  occnltari  facilius  credas  dabo,  T.  —  To 
heighten  the  force  of  a  comparative,  yet,  still:  an 
quid  est  etiam  amplius  ?  T. :  die  etiam  clarius : 
ad  Alesiam  magna  inopia,  multo  etiam  maior  ad 
Avaricum,  Os. — ^UI.  M  e  t  o  n.,  in  affirmation,  cer- 
tainly, granted,  by  aU  meant,  yes  indeed,  yet :  Pa. 
Nil  aliud  dicam?  Ba,  etiam,  T. :  aut  ettam,  aut 
non  respondere:  An.  Num  quid  subolet  patri? 
Oe<>  nil  etiam,  nothing  at  all,  T.  —  Now,  what  f 
pray  t :  Etiam  oaves,  ne  videat  te  aliquis  ?  are 
you  on  your  guard,  pray  f  T. :  is  roihl  etiam  glo- 
riabitur  ?  etc.,  it  he  going  to  boost  after  thit  f — At 
imee,  forthwith,  now:  Vide  etiam  sodes,  ut,  etc., 
T. :  etiam  tu  hinc  abls  ?  T. — In  the  phrase,  etiam 
atque  etiam,  again  and  again,  eonttantly,  repeated- 
ly, persistently:  etiam  atque  etiam  cogita,  T. : 
etiam  atque  etiam  argumenta  cum  argumentis 
compararet  promissa  adfirmare,  L. :  adspice,  H. — 
IV.  With  enclitic  particles. — With  dum,  Mtherto, 
even  till  now,  stiU,  even  yet :  neque  etiam  dum  scit 
pater,  T. :  cum  poteris  igitur  ( vent ),  quoniam 
etiamdum  abes.— With  num,  still,  even,  yet:  cam 
tristis  hiemps  etiamnum  saza  Rumperet,  Y. — 
With  nnne,  yet,  till  now,  still,  even  tiow,  even  to  this 
time,  even  at  this  time:  Etiam  nunc  hie  stas?  T.: 
vos  cunctamini  etiam  nunc,  quid  faciatis  ?  S. :  du- 
bitate  etiam  nunc,  si  potestis :  homo  tribunatum 
etiam  nunc  spirans,  L. :  nullo  etiam  nunc  usu  rei 
militaris  percepto,  till  that  time,  Os. :  sparsis  etiam 
nunc  pellibus  albo,  V.*^With  si,  even  if,  although, 
albeit :  Etiam  si  dudum  fuerat  ambiguum.  Nunc 
non  est,  T. :  ego  etiamsi  omnia  dixero,  nequaquam, 
etc. :  etiam  si  lex  faciat  potestatem,  tamen  existi- 
ment,  etc — With  twnn,  even  then,  even,  at  the  time, 
till  that  time,  till  then,  still:  etiam  tum  patrem  in 
hominum  uumero  putabat:  etiamtum  Agricola 
Britanniam  obtinebat,  Ta. :  quod  acres  sint  etinm 
tum,  cum,  etc.,  even  at  times  wJten. — With  tune, 
even  at  that  time,  even  yet:  Haanibalem  armis 
etiam  tunc  invictum  voluptate  vicit 
( etiamdTtm,  etUmnam,  etiamnimo,  eti- 
~,  etiamtum),  see  etiam  IV. 
~,  eonj.   I.  Introducing  a  concession,  though, 


although,  albeit :  Etsl  scio  ego  meum  ius  esse . . . 
ego  tamen,  etc.,  T. :  etsl  non  inlquum  est,  tamen 
est  inusitatum:  etsl  aliquo  accepto  detrimento, 
tamen,  etc.,  Cs. :  etsi  nihil  aliud  abstulissetis,  ta- 
men oportebat,  etc :  etsi  priore  foedere  staretnr, 
satis  cautum  erat,  L. :  Id  etsi  antea  iam  consecra- 
tum  esset,  tamen  tum  se  dare,  etc.,  although^  as  he 
pretended,  etc. :  etsi  non  iniquum  certe  triste  sensr 
tQs  consultum  factum  est,  L. — U.  Introducing  a 
correction  or  limitation,  although,  and  yet,  but, 
though  I  know  that:  virtutem  si  unam  amiseris — 
etsi  amitti  non  potest  virtus,  sed  si,  etc. 

en,  interj.,  =£v,  bravo/  well!  well  done.':  Sa 
nostef,  laudo,  T. :  *  eu !'  thafs  rigid,  H. 

eaini,  see  eubans. 

eilgae  (enge),  interj.,  =  e5ye,  bravo  !  weU  done! 
good!  hurrah!:  eugae  habeo  optumam,  T. — 
Ironic:  eugae,  iam  lepidus  vocor,  excellent !  T. 

euhfixM  or  enans,  antis  P.  (the  cry  of  the 
Bacchantes),  crying  euhan!  Ct.,  Pr.— Poet  with 
ace. :  euhantis  orgia  Ducebat  Phry^as,  celebrating 
the  rites  of  Bacchus  with  tlie  cry  etwan  !  V. 

Eobiis  or  Buiifl,  adis,/.,  =e&tdQ,  a  Bacchante, 
H. 

Suhius  or  Eoliu  (not  Evius),  I,  m.,  =  ESioc> 
a  surname  of  Bacchus,  C,  H. 

eiihoe  or  euoe  (disyl. ;  not  6voe),  tTUerf.^ 
=  eifot,  the  cry  of  reveUers  at  the  festivals  of 
Baeehut^  V.,  H.^  0.,  Ct 

Bumenides,  um,  /.,  z=EbutviSeQ,  the  Paries, 
0.,H.,V. 

ennnohuB,!,  m.,  =c^vo£yoc,  a  eunuch,  T.,  Cs., 
C,  lu. — Fern.,  a  comedy  of  Terence, 

euoe,  see  euhoe. 

euiipuB  (-OS),  I,  m.,  =z&9ptToc,  a  channel,  strait^ 
narrow  sea, 

evaduB,  a^.  [euros],  eaeiem,  orient :  fluctus,  V. 

euroflk  I«  m.,  =cd/)oc»  the  southeast  wind,  H.— 
Plur.,  v.,  0. — The  east  wind  :  Eurus  ad  Auroram 
rocessit^  0.  —  Wind  :  Rhipaeus,  V. 

e-vado,  si  (evAstl,  H.),  sus,  ere,  to  go  out,  come 
out,  go  forth  :  ex  balineis :  oppido,  S. :  undis,  V. : 
in  terram,  disembark,  L. — With  ace,  to  traverse, 
pass,  leave  b^und :  viam,  Y. :  vada,  O. :  castra, 
L:  silvaSjTa.:  amnem,Ta. — To  rise,climb,mount, 
ascend:  ex  atklitis  sedibus:  ad  summl  fastigta 
culminis,  Y. :  in  mnros,  L. :  gradfts  altos,  mounM, 
Y.  —  To  get  away,  escape  :  ex  insidiis :  ex  f agl, 
Cs.:  e  manibtts  hostium,  L.:  advorso  colle,  6.: 
nostras  manlls,  ei^ajMjY.:  loca  mortis,  0.:  angu- 
stias,  L. :  pugnnc,  v . — ^F  i  g.,  to  go  out,  pass  out^  get 
off,  come  awft%  escape:  ex  corpore:  neoem,  Ph.: 
illud  tempus,  Ta. — E  s  p.,  to  tttm  out,  beocme,  come 
to,  result,  prove  to  be,  end  in :  ex  istis  angustiis 
ista   evaserunt  deteriora  quam,  etc:  oratores: 

Digitized  by  V^OOQIC 


•▼•1^ 


987 


0V6rto 


iaveius  evasit  vere  faidolis  regiae,  L. :  eri  lenitas 
Verebar  qnonQin  evaderet,  ni&uld  end  im,  T.  :  mi- 
ramur  id,  quod  somniarimus,  evadere?  happen  *  ne 
haec  iAetitia  vana  evadat,  L. :  hucine  (benefioia), 
eud  in  tkUf  S. :  Ulaec  lioentia  evadii  in  aliquid 
malum,  T. :  in  morbos  longoe,  L. 

e-vagor,  fttus,  arl,  dep.,  to  wander  forth,  mareh 
to  and/ro,  manoeuvre  :  effuse,  L. :  ad  evagandum 
^patium, /or  evolutumMyL, — Fig.,  to  epread,  es> 
lend:  qui  appetitfis  longins  evagantor:  late  vis 
morbi.  Lb — With  ace..*  ordinem  Rectum,  tran»- 
ffrat^n. 

e-val«flOO^  IttI,  — ,  ere,  tnM.,  to  grow  tirong  :  ut 
quaeque  gens  eraluerat,  Ta.  —  Fig.,  to  grow,  de- 
tdop,  ripen  :  multa  secatura  quae  adusque  bellum 
eralcscerent,  Ta. :  nationis  nomen  evalutsse,  came 
inio  vogue,  Ta. :  tempus  in  suspicionem  evaluit, 
i.  e.  wot  tuA  at  to  eauae,  Ta.  —  With  infin.,  to 
avail :  medicari  cuspidls  ictum,  Y. :  perrincere 
sonnm,  H. 
e-valldnfl,  adj.,  very  ttrong,  mighty  :  spina. 
e-Taneoco,  nul,  — ,  ere,  tn«A.,  to  vaniah,  pau 
away,  die  away,  diecqopear  :  (vinum)  vetustate,  to 
become  vapid :  Gornua  lanae,  O. :  in  tenuem  ex 
ocnlis  evanuit  auram,  Y. — ^F  i  g.,  to  pan  away,  he 
forgotten^ perieh,  be  watted:  Ne  cum  poStft  scrip- 
tura  eranesceret,  T. :  sententiae  Aristonis  evanue- 
rant:  nimift  glorift  ingenium,  L. :  omnia  Herbaruro 
Tirtua,  O. :  bella  per  moras,  Ta« 

evanidiis,  adj,  [  YAC-  ],  vaniehing,  passing 
away:  pectora,0.:  amor, 0. 

e-vasto^  a?I,  fttus,  are,  to  lay  utterly  waste,  de- 
vastate :  urbLi,L. :  culta  evaatata  aunt  bello,  L. 
eraotoflk  P.  of  erebo. 

e-veho^  vdxl,  vectns,  ere,  to  carry  out,  bring 
forth,  convey  out,  lead  forth  :  omnia  (  algna  )  ez 
fania  evecta:  ex  plania  locis  aquas,  L.:  incaute 
se  erebentls  ezcipiebat,  rushing  out,  L.— 7b  carry 
vp:  in  collem  erehi,  L. — Pass,,  to  be  borne  forth, 
move  forth,  proceed,  advance,  sail,  drift:  evectus 
effreno  equo,  L. :  f reto  in  Oceanum  evectus,  sailed 
out,  L. :  in  altnm,  L. — F  i  g.,  to  carry  forth,  spread 
abroad,  carry  away:  e  Fimeoo  eloquentia  evecta 
est :  inter  dicendi  contentionem  inoonsultius  evec- 
tus, L. — To  Uft  vp,  raise,  devote:  alqm  ad  deoe, 
U.:  quos  evexit  ad  aethera  virtus,  Y. :  ad  oonsu- 
latum,  Ta. :  in  caelum,  lu. 

e-velld^  velll,  volsus  or  vulsus,  ere,  to  tear  out, 
pluck  out,  extract:  linguam  Catoni:  ferrum,  Gs.: 
arbor,  qaft  evolsS,  L. :  spinas  agro,  H. :  PoUicibus 
fauces,  O.:  emblems,  to  tear  oioay.  —  Prov.: 
Caeno  plantam,  H. — Fig.,  to  root  out,  extract, 
eradicate,  erase:  oonsnlea  ez  memorift:  ex  animo 
scrupalnm:  aospiciooem. 

e-venid^  veni,  ventua,  Ire,  to  come  out,  come 
forth:  Meraea  prof  undo,  pulofarior  evenit,  H. — 


Fi  g.,  to  fall  out,  come  to  pass,  happen,  befaV^  be- 
tide :  si  Ubi  evenerit  quod  raetuis  tie  accldat :  ut 
alia  Romae  eveniat  saepe  tempcstas:  ubi  pnx 
evenerat,  had  been  conduded,  S. :  ne  idem  eveniat 
in  meas  litteras,  befall:  Genucio ea  provincia  sorte 
eveuit,/!^  to,  L. :  tibi  hoc  incommodum  evenisse 
iter,  has  been  a  hardship,  T. — Impers.,  it  happens: 
evenit,  senibus  ambobus  simul  Iter  ut  essct,  T.  : 
forte  evdnit  ut  ruri  essemus :  at  tibi  contra  Eve* 
nit,  ut,  etc,  H. —  To  proceed,  follow,  result,  turn 
out,  issue,  end  (of  things):  quorsum  eventuram 
hoc  siet,  T. :  ex  sententifi,  T. :  (auspicia)  sibi  se- 
cunda  evenerint :  cuncta  prospers  eventura,  8. : 
mihi  feliciter :  bene,  S. :  oontra  ao  dicta  sint 

eventom,  I,  fi.  [P.  n.  of  evenio],  an  occurrence, 
cluinee,  event :  causae  eventorum. — l^hat  which  be* 
fidU,  experience,  fortune :  te  ex  nostris  eventis 
communibus  admonendum:  pendere  ex  alteriua 
eventis. — An  issue,  consequence,  result,  effect:  con- 
silia  eventis  ponderare:  stultitiae  poeuam  ferro 
gravius  quam  eventi. 

eventura,  5rum,  n.  [P.  n.  of  evenio],  tliat  which 
will  happen :  eveutura  precor,  I  e.  my  prayers  shaU 

eventUB,  ills,  m.  [ex+BA-],  an  occurrence,  aed" 
dent,  event,  fortune, fate,  lot:  fore  eos  eventds  re- 
rum  qui  acciderunt :  ex  eventu  navium,  Ca. :  duels, 
Y. :  qui  quosque  eventQs  exciperent,  Ci. :  impio- 
rum  f  ratrum,  L. :  eventOa  illos  meruisse,  0. — The 
issue,  consequence,  result,  end:  eventus  est  alicuiua 
exitus  negoti:  eventus  in  incerto  erat,  S.:  ad 
eventum  festinat  (  po6ta ),  H. :  cogitans  incertos 
eventOs  valetudinis :  certaminum,  L. :  belli  pro- 
sper, L.:  eius  diei,  Gs. — Pro  v. :  stultorum  magi- 
ster  est,  L.— -^  success,  good-forttme :  atque  ilii 
modo  cauti  prompt!  post  eventum  erant,  Ta. 

e-verbero,  — ,  — ,  ftre,  to  strike  violently,  beat : 
clipeum  alis,  Y. :  cineres  alls,  0. :  hastis  os,  Gu. 

e-Terg5,  — ,  — -,  ere,  to  send  out,  cause  to  me- 
ander forth:  ut  montes  evergerent  rivos,  L. 

everrioulnm,  I,  n.  [  ex  +  YAR-  ],  a  broom, 
eweep, — Only  fig.:  malitiarum  omnium,  drag* 
nd:  huiusoe  modi  (a  play  on  the  name  of  Yerres). 

e*veiTO,  verrl,  versus,  ere,  to  sweep  out, — Fig., 
to  dean  cut,  drip,  plunder:  fanum  eversum  relin- 
quere :  paratus  ad  everrendam  provinciam. 

eversio,  Onis,/.  [ex+YERT-],  an  overthrow- 
ing, subverdon :  columnae:  rerum  p. 

eversor,  oris,  m.  [ex+YERT-],  a  subverter, 
dedroyer  •  regnorum,  Y. :  rei  p. 

eversus.    1.  P.  of  everro. — 2.  P.  of  everto. 

e-vertS  or  evoxto,  tl,  bus,  ere,  to  overturn, 
i^itum,  turn  %^}side  down :  navem :  aequora  ven- 
tis,Y.:  nquns,  0. :  eversas  cervicTs  tuas  abstine. 


evosUgatns 


986 


overthrow^  ujmely  throw  dovn:  bustam  in  foro: 
atatuum:  pinum,  V.:  tecta  ia  dominum,  0. — To 
turn  outy  drive  out^  acpd^  ^eet:  papillum  fortonis 
patriis :  hunc  f  unditiu  bonis. — To  overthrow,  m^ 
vertj  datrojf :  urbis:  castellum,  H. — ¥\g.,to  over- 
throWf  rut'n,  ntbveri^  deUroy,  abolish :  proTincias : 
l^ges  Caesaris :  testamenta,  iura :  eveno  sucour- 
rere  saeclo,  V. :  disciplinam,  L. :  spem,  0. :  Cras- 
soSf  Pompeios,  ruin,  lu. 

e-vestigataa,  P.,  traced  out,  dteeoveredy  0. 

evxotns,  P.  of  evinco. 

e-Tidens,  adj.  with  comp.  and  nip,^  looking  out, 
ohviouSy  apparent,  manifest^  plain,  clear,  evident  : 
si  quid  est  evidens^de  quo  inter  omnls  conveniat: 
res,  L. :  numen,  L. :  quid  est  evidentius  ? :  evtden- 
tissimum  id  fuit,  quod,  etc.,  L. 

evidenter,  adv.  [evidens],  evidently,  mani/ett- 
ly,  obviously :  paenitere,  L. 

e'videntia,  ae,/.  [evidens]. — ^In  rhet,  c^it- 
tindness,  vivid  presentation, 

e-visilo,  avi,  atus,  Are,  to  he  vtakefvl,  he  vim- 
lant:  in  studio. — To  vtateh  over,  vyatch  through: 
tua  consilia  quam  evigilata  cogitationibus,  utith 
what  vigilance  matured:  nox  evigilanda,  Tb. :  quos 
( libros )  studium  evigilavit,  i.  e.  nocturnal  Uitdy 
produced,  0. — To  have  dotte  watching:  nobis  evi- 
gilatum  fere  est. 

e-Tilesod,  lul,  — ,  ere,  inch,^  to  become  vile, 
grow  worthlen:  cuius  criminationibua  eviliussent 
pericula  sua,  had  been  depreciated,  Ta. 

e-vinoipi  nxl,  nctus,  Ire,  to  bind  up,  wind 
around:  diademate  caput,  Ta.  —  Usu.  P.  pan.: 
evincti  bracchia  duces,  fettered:  viridi  oliva,  gar- 
landed, v.:  Puniceo  suras  cothuruo,  V.:  vitta 
crinis,  0. :  palmae,  bound  with  the  caestus,  V. 

e-vinoo,  vici,  vlctus^  ere,  to  overcome,  eongue»', 
eubdue,  vanquish,  overwhelm:  evicit  omnia  miles, 
L. :  laciimis  evicta  meis,  Y. :  blandimentis  vitae 
ericta  (i.  e.  ad  Tivendum),  Ta. :  evinci  arobitu  in 
gaudium,  to  he  forced,  Ta. :  Aeduos,  Ta. :  somnos, 
to  resist^  0. :  amnis  oppositas  e?icit  gurgite  moles, 
V.  —  7b  pass  in  safety :  remis  Charybdin,  O. : 
f return,  0.  —  Fig.,  fo  prevail  over:  solis  imago 
ETicit  nubXs,  breaks  thro/ugh,  0. :  evincit  miseratio 
superbiam,  L. :  platanus  caelebs  BWnoet  ulmos, 
supplant,  H. — To  bring  to  pass, prevail,  evincunt 
instando,  ut  litterae  darentur,  L. — To  prove,  evince: 
Si  puerilius  his  ratio  esse  evincet  amare,  H. 

evinctaa^  P.  of  e-vincio. 

e-Tiro,  &vl,  — ,  are  [ex+vir],  to  emasculate: 
corpus,  Ct. 

S-viscero,  — ,  atus,  &re  [6x4- viscera],  to  de- 
prive of  entrails,  disembowd,  eviscerate:  corpus, 
Enn.  ap.  0. :  columbam  pedibus  uncis,  mangle,  V. 

evitabiUi^  e,  adj,  [1  evito],  ovoMiad^.*  telum^O. 


1.  e-vitOk  AvI,  fttus,  ftre,  i 
Evitata  rotis,  H. :  fraxiaum,  O. :  cauaas  supicio* 
num :  tela  amiotu,  Ct 

2.  evito^  &vl,  — ,  ire  [ex+vital  to  deprive  of 
life,  hill:  Priamo  vi  vitam  evitari,  Enn.  ap.  G. 

(JBtIiuX  see  Eabius. 

evoofttor,  Oris,  m,  [evoco],  a  summoTier,  re- 
cruiter, one  who  drums  up  •  civium  perditoram. 

evooatus,  atfj,  [  P.  of  evooo  ],  called  aut.-^ 
Pfur.  m.  as  subst,,  reinlisted  veterans,  Gs.,  S. 

e-vooo,  AvI,  &tus,  &re,  to  call  out,  call  forth,  ^ 
summon^  evoke:  te  hue  foras,  T. :  miUtea  ex  hi- 
bemis  in  expeditionem,  S. :  virum  e  curia,  U : 
testis  hue:  nostros  ad  pugnam,  challenge,  Gs.: 
deus  evocatus  sacratis  sibi  finibus,  removed  by  in' 
vocation,  L. :  animas  Oreo,  V. :  centuriones,  Cs. : 
viris  fortibus  nominatim  evocatis,  Gs. :  alqm  Itt> 
tens :  nostros  ad  pugnam,  challenge,  Gs. :  ad  arma: 
ad  praedam,  Gs. :  manis :  alqm  ab  inferis :  proa- 
vos  sepulchris,  O. — Fi^,  to  caU  forth,  bring  out, 
elicit,  stir,  raise:  probitas  non  praeroiorum  roer- 
cedibus  evocata:  familiam  e  tenebris  in  tucem: 
sic  te  iis  (litterie)  evocatam,  aj^[)ealed  to  :  (cogita- 
tiones)  in  medium,  L. :  praedae  cupiditas  multos 
longius  evocabat,  led  on,  Cs. 

6-volgo  (-vulgo),  ftvl,  atus,  Sre,  to  make  com- 
nionly  known,  divwge :  civile  ius,  L. :  sic  evulgari 
iussit,  laurum  additum  (esse),  etc.,  Ta. :  evolgatus 
pudor,  i.  e.  public  exposure,  Ta. 

6-volo^  ftvl,  atus,  ftre,  to  fly  out,Jlu  away,fy 
up:  ex  quercu  (aquila):  sic  evolat  ales,  O. — To 
come  forth  quickly,  rush  forth,  hasten  oiut:  ex 
omnibus  partibus  silvae,  Cs. :  e  conspectu :  e 
poena,  to  escape:  rus  ex  urbe. — Fig.,  to  escape, fly 
away,  flee:  ii,  quorum  anlmi,  spretis  oorporibiis, 
evolant  foras .  ex  istonim  insidiis.  —  7b  nwunt, 
ascend,  rim:  altius,  reach  a  higher  rank:  sic  evo- 
lavit  oratio,  ut,  oto. 

eTolaio  (evul-),  Ms,f  [ex+2  VEL-],  apuli- 
ing  out :  dentis. 

evolaos,  P.  of  evello. 

evolutio,  onis,/.  [ex  +8  VOL-],  an  unrMng: 
poS(arum,  reading, 

evolutus,  P.  of  evolvo. 

5-volvd,  voM,  volfltus,  ere,  to  roB  cstt,  roll 
forth,  unroll,  unfold:  amnis  ...  in  mare  evol- 
vendo  terram,  etc.,  L. :  vestis  tyranni,0.:  Tolumen 
epistularum :  aquas  per  caropos,  to  ^pnread,  Oa. : 
In  nuire  se  (Xantbus),  discharge,  Y. — Pua,  ts 
glide,  creep:  species  (anguis)  evoluta  repente,  L.: 
per  humum  evolvuntur,  Ta. :  ad  aures  raiiitom 
dicta  ferocia  evolvebantur,  spread,  Li— Of  books, 
to  unroll,  read, peruse,  study:  diligenter  libmm: 
fasios,  H. :  poStai.— 7b  roU  out,  qrin  ostt:  fuaos 
meoe  (of  th«  FatesX  0.--Fi&.  to  «i/b«,  makt 

Digitized  by  VjOUQIc 


cbsr,  diteUm,  rtMol:  anlrol  sai  notionem:  natu- 
nun  reram :  leriein  fatl»  O. :  haec,  invod  over,  V. 
— 7b  /re«,  crfnoa^  Mtrip:  me  ex  his  turbis,  T. : 
eTolutus  intfegumeBtis  diMimulationia. — 7b  drive 
Ojf,  r^pd:  istoe  ex  praedA,  L.  —  7b  produce^  dt- 
wiop:  exitom  criminis:  Qoae  poetquam  evolvit 
(dew),  O. 

e-vomo^  Hi,  itas,  ere,  to  9pew  out,  vomitforih : 
eas  (conchas) :  partem  maria  ore,  0.  —  To  spew 
cut,  ejtdy  expdy  dufforge :  quod  (urbs)  tantam  po- 
stern evomaerit :  Faucibiu  f umum,  V . — F  i  g.,  to 
wenl^dugorge:  iram  in  eoe,  T. :  in  me  orationem. 

e-Tulso,  see  evolgo. 

eralflio,  evnlBns,  see  Svol-. 

ez  or  (only  before  consonants)  e,  praep,  with 
abL,  out  of ^  from  within  (opp.  in).  I.  In  space, 
mU  of,  from:  stgna  ex  urbe  tollere:  solem  e 
mundo  tollere:  ex  hoc  fondculo  tantumdem  su- 
mere,  H. :  ex  Aetbiopift  Ancillula,  T. :  ex  urbe 
sicarii :  eiua  ex  Africa  reditus :  ex  Hispania  qui- 
dam,  C^  :  puer  ex  au1&,  H. — P^m,  down  from, 
from  off:  ex  speluncfl  saxum  in  crura  eius  inci- 
disse:  equestribus  proeliis  saepe  ex  equis  desi- 
liont,  from  harmbaek,  Gs. :  cecidisse  ex  equo  dici- 
tar. — Upfrom^  tdtove,  out  of:  ooUis  paululum  ex 
planitie  editua,  Ga. :  globum  terrae  eminentem  e 
marl — I n  gen.,  from,  down  from,  at,  in,  upon : 
ex  cruce  Italiam  cemere:  ex  equo  pugnare:  ex 
loco  superiore  oonsptcatus,  etc.,  Cs. :  ex  hoc  loco 
Terba  fecisti:  ex  vinculis  causam  dicere,  L. — 
Esp.,  in  adverbial  phrases:  ex  itinere,  on  the 
march,  wilhotU  halting,  S. :  ex  f  uga,  during  the 
fight,  Os. :  portus  ex  adverso  urbi  posttus,  oppo- 
eite,  L. :  erat  e  r^one  oppidi  oollis,  over  against, 
Cs. :  ex  omni  parte  perfectum,  eniiretg :  aliqiia  ex 
parte  ineommodis  mederi,  in  mme  meature :  im- 
petiis  ex  maxima  parte  servorum :  e  vestigio,  ttid- 
Jetdjf, — II.  In  time,  of  succession, /rom,  imme- 
diaidg  after,  directly  after,  after,  following :  Gotta 
ex  consabUa  est  profectus  in  OaJliam :  tanta  vili- 
tas  annonae  ex  inopla  oonsecuta  est:  ex  magfiis 
rupibus  BActuB  planitem,  Gs. :  Aliam  rem  ex  alift 
cogitare,  T. :  alia  ex  aliis  iniquiora  postulando,  L. : 
diem  ex  die  exspectabam,  day  after  day, — Of  dii- 
nUon,  from  .  .  .  onward,  from,  since,  beginning 
at:  ex  ea  die  ad  hanc  diem :  ex  eo  die,  quo,  etc : 
ex  oerto  tempore,  after  a  fixed  date:  ex  aeterno 
tempore:  Motum  ex  Metello  oonsule  (bellum),  H.: 
oetavuB  annus  est,  ex  quo,  etc,  nnce,  Ta. :  Romae 
vereor  ne  ex  Kal.  Ian.  magni  turoultHs  sint,  after. 
^With  the  notion  of  escape  or  relief,  from  and 
after,  from:  se  ex  labore  reficere,  Gs. :  ex  illo 
metu  mortis  recreatus :  animus  ex  miseriis  reqiiie- 
vit,  8. — Bsp.,  in  phrases:  ex  tempore  effutire, 
offhand,  wtihout  refieetion:  ex  meo  tempore, /or 
my  conveniemee:  in  quibus  (quaestionibus)  ex  tem- 
pore olBdam  quaeritnr,  aetirdimg  to  ciratmttaneee : 
19 


ex  intervallo  conseqHi,  after  a  while:  ex  tempore 
aliquo. — III.  Fig.,  of  the  point  of  departure, 
away  from,  from,  out  of,  of:  amicitiam  e  vita 
tollunt :  e  f  undo  eiectus,  diepoaeeseed  of:  agro  ex 
hoete  capto,  L. :  ex  populo  K.  bona  accipere,  S. 
— ^Partitive  uses,  of  a  whole  or  class,  of,  out  of, 
from  among,  among:  alia  ex  hoc  quaestu,  i.  e. 
trade,  T. :  non  orator  unus  e  multis,  i.  e.  no  com- 
mon: aoerrimus  ex  omnibus  sensibus:  ex  primo 
hastato  (ordioe)  legioni:),  one  of  the  first  division, 
Gs. :  multum  ex  ripi  colere,  Ta. :  altitudo  pup- 
pium  ex  navibu?,  C^.  —  Of  the  means,  out  of  by 
means  of,  with:  ex  ineommodis  Alterius  sua  ut 
conparent  commoda,  T: :  ex  caede  vivunt :  largiri 
ex  alieno,  L. ;  cf.  ex  iure  hestemo  panem  vorent, 
dipped  in,  T. — Of  the  origin  or  source,  from,  out 
of,  bom  of  arising  from:  bellorum  causae  ex  rei 
p.  contentione  natae:  ex  pertinacift  oritur  seditio: 
ex  animo  amicus,  heartily. — ^E  s  p.  with  verbs  of 
sense,  inteliigenoe,  etc:  quA  re  negent, ex  me  non 
audies :  ut  ex  amicis  acceperam :  ex  quo  intelle* 
gere  posset:  ut  ex  lis  quaeratur:  video  ex  litte- 
ris.--<)f  the  material,  of,  out  of:  statua  ex  acre 
faota:  (homo)  qui  ex  animo  oonstet  et  oorpore: 
milites  mixti  ex  conluvione  gentium,  L.  —  Of  a 
oondition  or  nature  which  is  ohauged, /t'om,  out 
of:  di  ex  hominibus  facti :  ex  exsule  consul :  duas 
ex  unA  civiute  disoordia  fecerat,  L. — Of  the 
cause,  from,  througli,  by,  in  conseouence  of,  by 
reason  of,  on  account  of:  gnivida  e  rarophilo,  T. : 
mfirmus  ex  morbo :  e  vi&  languere :  ex  gravitate 
loci  volgari  morbos,  L.:  ex  ilia  ipsa  re,  for  that 
very  reason :  e  quo  efficitur,  non  ut,  etc :  ex  hac 
clade  atrox  ira,  L. :  ex  legato  timor,  Ta. — /rom, 
after,  on  acconni  of:  cui  postea  Africano  cogno- 
men ex  virtttte  fuit,  S. :  nomen  ex  vitio  positum, 
0. :  urbero  e  suo  nomine  Roroam  iussit  nomlnari. 
— Of  measure  or  rule,  cuxotxUtig  to,  after,  in  con- 
formity with,  in  pursuance  of,  by:  ex  aliarura  in- 
gentis  me  iudlcet,  T. :  dies  ex  praeceptis  tuis  ac- 
tus :  ex  consuetudine  8u&,  C», :  e  virtute  vivere : 
ex  senates  sententift:  ex  Benientih,  satisfactorily, 
T. :  ilium  ex  artificio  comico  aestimabat. — Esp.,  in 
the  phrases,  ex  re,  according  to  the  fact,  to  the  ad- 
vantage, to  profit :  oratio  ex  re  et  ex  causa  habita : 
Non  ex  re  istius,  for  his  good,  T. :  garrit  Ex  re 
fabellas,  apt^  H. :  quid  tam  e  re  p.  fuit  f  for  the 
public  benefit :  ex  usu,  ocfvanto^eoiit;  ex  usu  quod 
est,  id  persequar,  T. :  rem  ex  usu  Oalliae  accidisse,  ^ 
Gs. :  e  re  natA,  according  to  circumstances,  T. — Of 
manner,  mostly  in  adverb,  phrases:  res  ex  libidine 
magis  quam  ex  vero  celebrarc,  arbitrarily  .  .  . 
justly,  S.:  dicam  ex  Animo,  outright :  ex  compo- 
sito,  by  agreement,  L. :  ex  facili,  with  ease,  Ta. — 
IV.  In  compounds,  ex  stands  before  vowels  and 
h,  and  before  e,  p  (except  epoto,  epotns),  q,  s  (ex- 
cept escendere,  escensio),  t ;  et  {  sometimes  ec ) 
before  /;  A  before  b,  d,  g,  i  con 

Digitized  by^ 


•■'G^b^p' 


ezaoerbo 


290 


exlex),  m,  n,  tf.    For  exs-,  ex-  alone  is  often  writ^ 
ten  (exanguis  for  exsanguis,  etc.). 

ez-aoerbo,  ftvl,  itus,  ftre,  to  extuperaie,  irritate^ 
provoke:  ut  ira  exacerbarentur  animi,  L.:  contu- 
meliia  hostes,  L. 

ezaotio,  onis,/.  [ex+1  AG-],  a  driving  otU^ 
easting:  (reguro).— -4  driving,  conduct,  tupervis- 
ion :  openira  publicorum. — F  i  g.,  «  colleding,  ex- 
action :  pecuoiae :  earum  (pecuniaram),  L. :  f ru- 
menti,  Ta.  —  A  tax,  tribute,  impoet:  acerbissiina 
capitum  atque  ostioram,  poU  and  hearth  tax. 

exactor,  oris,  m.  [ex-Hl  AG-],  a  driver -out, 
expdUr:  regum,  L.— Fig.,  a  detnawUr,  exactor: 
BuppUci,  an  executioner,  L. :  promissorum,  L. :  cum 
ipse  ut  exactor  circumiret,  oversee)^  L. — A  collector 
of  taxes,  tax-gatlterer,  Cs.,  L. 

ez&otOB,  aty,  with  wmp,  [P.  of  exig^],  precise, 
accurate,  exact:  numerus,  L.:  fides,  0.:  morum 
exactior,  0.— P/ur.  n.  as  eubst. :  sociis  exacta  re- 
ferre,  V. 

•z-aoa5,  ul,  atus,  ere,  to  sharpen,  make  point- 
ed: valloe,  v.:  spicula,  V.  — Fig.,  to  sharpen, 
make  keen,stimdaU,  exeiie, inflame:  mucronem  in 
nos:  iogeni  aciem  ad  bona  diligenda:  plurimos 
Ir»,  N. :  animos  in  bella,  H. :  exaouct  sapor  pala- 
tum, 0. 

eac-adversnm  (-▼orsom)  and  ez-adver- 
■ns  (-voraua),  adv,  and  praep,,  over  against,  op- 
posite.—Aa  adv. :  pistrilla,  et  exadvorsum  fabrica, 
T. :  exadvorsum  ei  loco  Tonstrina  erat,  T. — As 
preup.  with  ace. :  exadrersus  eum  locum :  exad- 
versum  Athenas,  N. 

ezaediflcatio,  onis,  /  [exacdifico],  a  finish- 
ing, complfiiivg  (of  a  building).— F  i  g. :  posita  in 
rebus  et  verbis^. 

6X-aedifiOO,  flvT,  fttus,  ftre,  to  finish  building, 
complete,  erect,  build,  construct :  oppidum,  C«.:  do- 
mos,  S.:  terapla  deum,  L.:  mundum.  —  Fig.,  to 
fini^  complete:  opus. 

ezaequatio,  Onis,/.  [exaequo],  a  likening, 
uniformity  (of  dress,  eta),  L. 

ez-aequo,  &vl,  fttus,  ftre,  to  make  equal,  place 
on  a  level,  equal:  se  cum  inferioribus :  tironi  sese 
exaequari  sinere,  L. :  militibus  exaequatus  oum 
imperatore  labos,  S. :  iura  pretio,  le.tosdl  alike. 
— To  equal,  attain  equality  with:  facta  dictis,  tdl 
worthily,  S. :  tetricas  Sabinas,  0. 

ezaeresimtiB,  adj.,  =  i^atpiotfiog,  that  may 
be  taken  out,  to  be  omitted:  dies,  intercalary, 

ez-aestuo,  avi,  atus,  fire,  to  boil  up,  foam  up, 
ferment :  exaestuat  mare,  L. :  unda  ima  vertici- 
bus,  V. :  mens  ira,  V. :  ignis  (amoris),  0. 

ezaggeratto,  Onis,^.  [exaggero].— Only  fig., 
devotion,  exaltation :  animl 

ez-aggero^  ftvl,  fttus,  ftre,  to  heap,  pile,  load. 


fit:  planitiem  aggestS  humo,  Ga.:  tpatium,  Co. 
— To  heap  up,  aceumulaie :  fortunas:  opes,  Pfa. 
— F  i  g.,  to  exalt,  amplify,  haghien,  magnify^  exag- 
gerate :  sextttlam  suam  nimium,  i.  e.  «aiim  too 
m;uch:  animus  virtutibus  exaggeratus:  oratio  ex- 
aggerata :  beneficium  verbis :  virtutem. 

ezagitator,  oris,  m.  [exagito],  a  severe  critic, 
censurer:  rhetorum. 

ez-aglto,  ftvl,  fttus,  ftre,/r<7.,  to  rouse,  keep  in 
motion,  disquiet,  fuirass,  perseaUe,  disturb,  torment, 
vex  :  Istius  iniuriis  exagitatt :  ab  Suevis  exagitati, 
Cs. :  rem  p.  seditionibus,  S. :  di  exagitent  me.  Si, 
etc.,  H.:  quos  egestas  examtnbat,  H. — To  rail  at, 
censure,  criticise,  satirixe,  raUfy:  hi  oonvicio  oonsu- 
lis  conrepti  exagitabantur,  Cd. :  cum  Demosthenes 
exagitetur  ut  putidus :  exagitabantur  omnes  eios 
fraudes. — To  stir  up,  irritate,  rouse,  excite,  stimu- 
late, incite :  senatum  criminando  plebem,  S. :  dis- 
putationibus  exagitattis  orator :  volgum,  S. :  mae- 
rorem :  furores  corde,  Ct. :  vis  hominis  exagitanda, 
S. :  manes,  Pr. 

ez-albeaco,  buT,  ere,  inch,,  to  turn  pale :  metu, 
£nn.  np.  C. :  in  principiis  dicendl 

ezalo.  see  exhale. 

1.  ezamen,  inis,  n.  [ez+1  AG-],  a  multitude 
fiying  out,  swarm :  apium :  vesparum,  L. :  cum 
prima  sui  ducent  examina  reges,  V. — A  multitude, 
croud,  thoal,  swarm:  examinibus  suis  agros  ope- 
rire,  L. :  iuvenum,  H.:  servorum. 

2.  ezamen^  inis,  n.  [ex-f2  AG-],  ifie  tongue 
of  a  balance:  aequato  examine  lances  Sustiuet, 
V. — Fi  g.,  a  weigfUng,  consideration:  legem,  0. 

ezamlno,  ftvl,  fttus,  are  [2  examen],  to  weigh: 
(a€r)  tamquam  paribus  examinatns  ponderibus: 
ad  certum  pondus,  Cs. — ^Fig.,  to  weigh,  ponder, 
consider,  examine,  try,  test :  omnia  verborum  mo- 
menUs,  non  rerum  ponderibus :  verborum  ponde- 
ra :  male  verum,  H. 

ezanolo  (not  -antlO),  avI,  fttus,  ftre,  to  exhaust, 
suffer  through,  endure:  tot  belli  annea,  G.  poet : 
multa,  quae  oorpore  exanclata  atque  animo  pertu- 
li ! :  omuls  labores. 

ezangnlB,  see  exsanguis. 

ezanimatio,  5ni8,/.  [exanimo],/ai»/iMv,  ter- 
ror: metum  subsequens:  in  exanimationes  ind- 
dere. 

ezanimatofl,  P.  of  exanimc. 

ezanimls,  e,  acfj,  [ex-Hanima],  lifdess,  dead: 
(columba)  Decidit  exanimis,  V. :  .ut  exanimem  la- 
bentem  ex  equo  Scipionem  vidit,  L. :  artQs,  0.— 
F  i  g.,  breathless,  terrified,  diemayed:  legiones  vice 
unius,  irt^  suspense  for  the  fate  of,  etc.,  L. :  Audiit 
exanimis,  v.:  metu,  H. 

ezanlmo^  ftvl,  fttus,  ftre  [exanimns],  to  put  out 
of  breath,  tire,  fatigue^  weaken,  ahenuL—OnXj 
Digitized  by  VjOOQIC 


^OOgl 


201 


poMs.:  Qt  cam  milites  exanimarentar,  Gb.— 7b 
breathe  forik:  eziliier  verba. — To  tUprive  of  life, 
kiUj  wear  ctU:  taxo  se,  Gs.:  volnere  exaDimai'i 
nimio  gaadio,  L. :  oircumveDti  flamma  exaniman- 
tar,  Oa. — ^F  i  g.,  to  deprive  of  9df'jtotaemon^  terrify^ 
offUate^  9tun,  vear  out,  tUiheartm:  me  metu,  T. : 
te  metQs  exanimant  iudiciorum :  me  quet^lia  tuia, 
H. :  avidoa  f anas  Exanimat,  H. :  exanimatus  Pum- 
philus  amorem  indicat,  out  of  hU  tnU,  T. :  cum 
exanimatus  ipse  adcurrit :  Troia  agmina,  V. 

exaniiniu*  adj.  [  ex  +  aoima  ],  UfeUm,  dead: 
iaT6ols,V. :  strata  corpora,  euiTMei,  L. 

(exantlo),  see  exanelo. 

ex-ardMCO,  Srsl,  arsns,  ere,  inch.,  to  bUae  out, 
kindle^  take  fire:  roateriee  facilis  ad  exardeseen- 
dum. — Fig., ia  be  kiruBed, be  inflamed,  break  out, 
be  exa^fferated,  be  proifoked,  x^e :  iracandiS  ac 
stomacho :  dolore,  Gs. :  infestius,  L. :  Haud  secus 
quam  taurus,  0. :  ad  spem  llbertatis :  ad  bellom, 
L. :  Talibas  dictis  in  iras,  V. :  ex  qao  exardescit 
amor :  ambitio,  L. :  violentia  Tami,  V. :  importa- 
nitas  seeleris :  altercatio  ia  contentionem  auimo- 
rum  exarsit,  L. 

ex-areocob  ml,  — ,  ere,  inch,,  to  dry  up,  become 
dry:  amnes :  fontes,  Gs. — Fig.,  to  dry  up,  wither, 
perieh:  exustus  flos  siti  veteris  ubertatis  exaruit : 
Tetustate  exaruit  (opinio). 

ex-axmo^  — i  — ^  &re,  to  diearm :  cohortes,  Ta. 

ex-aro^  ftvl,  Atos,  are,  to  plough  out,  dig  up,  dig 
out :  sepulcra :  puerum.  —  To  raite,  product,  ob- 
toia  by  tiUage,  harveKt :  tantum  labore  suo  fru- 
menti:  decern  medimna  ex  iugera  —  Fig.,  to 
mark  on  tablelewith  the  etyle,  write,  note,  §et  tiown : 
prooemium. —  2b  furrow,  wrinkle:  Gum  ragts 
Fn>ntem  aenectus  exaret,  H. 

ex-aipero^  avl,  atus,  Sre,  to  make  rough, 
roughen .-  exasperato  fluctibus  mari,  L. :  f return, 
0. — Fig.,  to  irritate,  provoke,  exaeperate:  durati 
tot  malis  exasperatiqve,  Ij.  :  animoe,  L. 

ex-aaotord,  titi,  Atus,  ftre,  to  diecharge  from 
ternee,  reUam  from  ike  military  oath  :  exercitus 
T«lat  exauctoratus  morte  ducis,  L. :  milites  exanc- 
torati,  L. :  se,  L  e.  toguU  the  eervice,  L. :  exaucto- 
rati  tribuni,  AiaUtfred,  Ta. 

ex-audio^  Ivl,  Itus,  f  re,  to  hear  clearly,  dittin^ 
g^dth,  diecem,  hear:  voces :  sonitum  remorum, 
Cs. :  voces  mulienim,  L. :  maxim&  voce,  ut  omnes 
exaadire  possint,  audible  to  aU. — 7b  hear,  perceive, 
uitierttand,  attend  to,  regard:  multa :  Non  exau- 
diti  sanguis  vatia,  0. :  monitor  non  exauditns,  un- 
huded,  H.:  exaadi,  voltOsque  attolIe,^««  heed,  0. 
—7b  Ueten  to,  heed,  regard, grant:  preoes  et  vota : 
dirae  exauditae  ab  omnibus  dis,  L. 

•x-^ugao^  — ^  ^  ere,  to  increaee  greaily,  con- 
furm:  opinionem  mihi  animo^  T. 


ezanguratio^  onis,  /.  [exauguro],  a  de§eerau 
ing,  profaning  s  saoeUonim,  L. 

ex-augnro^  — ■,  — ,  Are,  to  deteerate,  make  pro- 
fane: fana  sacellaque,  L. 

ex^oaeoo,  AvI,  &tus,  are,  to  blind,  make  blind: 
no& — 7b  put  out  of  tight :  Flumiua  excaecata, 
loet  underground,  0. 

exoandoaoentia,  ae,  /  [  excandeaoo  ],  kind' 
ling  wrath,  an  outbreak  of  anger,  Gs. 

ex-oandaaoo,  dul,  — ^  ere,  tnM.,  to  grow  hot, 
kifidle, — Fi  g.:  nisi  it€  excanduit  fortitudo. 

ex -canto,  — ,  atus,  Are,  to  charm  forth,  en- 
chant:  sidera  excantata,  H. :  paellas,  Pr. 

ex-oarnlfloOb  — ,  Atus,  ftre,  to  tear  to  pieeee, 
butcher :  me,  L  e.  torment,  T. :  Anaxarohum. 

ex-oavdb  — -,  fttus,  ftre,  to  hollow  out:  ex  anft 
gemmft  trulla  exoavata. 

ex-oedo,  cessi  ( exoftssis  for  excSsseris,  T.  X 
ceflsus,  ere,  to  go  out,  go  forth,  depart^  retire,  with- 
draw: abiit,  exoesstt :  metu,  L. :  quoquam  ex  istoc 
loco,  T. :  ex  tenebris  in  laoem:  ex  itinere,  Gs. : 
acie,  Gs.:  bello,  S. :  urbibus,  L.:  urbem,  L.— 7b 
projeet,  reach  :  rapes  auattuor  stadia  in  altitudi- 
nem  excedit,  Go. — 7b  be  in  exoeee:  ut  nulla  pars 
excederet  extra,  i.  e.  destroy  the  balance  of  Uie 
whole.  —  F  i  g.,  to  go  out,  depart,  leave,  withdraw, 
dieappear:  aniroi  cum  ex  oorpore  excessissent : 
palmft, yidd  the  victory,  V. :  excessit  e  vita,  died: 
Quom  e  medio  excessit,  T. :  excessit  quinquageai- 
mo  anno,  Ta. — Of  things :  cura  ex  corde  excessit, 
T. :  cognomen  memoria  excessit,  L.  —  7b  po  6e- 
yond,  exceed,  pam,  extend,  attain,  pam  over:  post- 
quam  excessit  ex  ephebis,  T. :  ex  pueris :  ad  pa- 
tres  etiam  et  ad  publtcam  querimoniam  excessit 
res,  L. :  insequentia  excedunt  in  eum  annum,  qui, 
etc.,  L. :  paululum  ad  enarrandum,  etc,  digreee, 
L. :  eo  laudis  excedere,  quo,  etc,  attain  euehfame, 
Ta.  —  7b  iurpate,  eiieeed,  overtop^  tower  above : 
summam  octoginta  milium,  L. :  fidem,  belief  0. 

excellent  entis,  a^.  with  eomp,  and  enp.  [P. 
of  excello],  towering,  prominent,  duting^defCed,  mu- 
perior,  eurpatdng,  esuxUent:  animus  ac  virtus: 
vir  virtute :  inter  tot  unns :  studium,  C». :  eycnus, 
ofeurpamng  beauty,  V. :  nihil  illo  excellentius  in 
vitiis,  K. :  excellentissima  virtus,  Gs. 

exoellenter,  adv.  with  comp,  [excellens],  esM^ 
lently,  exceptionally  well:  quae  gesta  sunt:  pro- 
nuntiare,  K. :  se  excellentius  gerer& 

exoelleiitia,  ae,  /.  [excellens],  euperiority,  exr 
eellence:  animi. — Plur,:  (in  amicitift). 

excello  {praet,  exoellet,  Gu.),-^,  celsus,  ere  [2 
GEL-],  to  be  eminent,  be  tuperior,  turpaee,  excel:  qui 
(artifex)  excellit:  haee  (flagitia)  quae  exceliunt, 
your  mott  eon^rieuoue  crimet :  super  ceteros,  L. : 
ceteris:  ingenio  scientiftque:  dignitate  principi- 
bus:  in  omnigeoereartium.     «     r^r\ni^ 

®  Digitized  by  VjOOQIC 


(6Z0elM)i  adv.  [exoeleusl  tfi  an  devaUd  tone, 
loftily. — Only  comp. :  excelsius  dicere. 

ezoelsitUk  fttis,/.  [excelsus],  loflmeu,  ateend- 
ency:  aDimL 

ezoelstui,  adi.  with  eomp.  and  sup.  [P.  of  ex- 
cello],  elevated,  lofty,  high :  locus,  T. :  mona,  Cs. : 
vertex  mentis,  V.:  gigntim:  in  excelsiore  loco: 
cornu  excelsius,  Ca. :  mons  excelsissimus,  Os. — As 
nAat^  ft.,  a  height :  simulacrum  in  exoelso  oonlo- 
oare :  ab  excelso,  0. — ^F  i  g.,  high,  lofty,  diitingiHeh' 
ed,  excellent,  noble:  te  natura  excelsum  genuit: 
animus :  gloria,  Ta. :  orator  quodam  mode  excel- 
sior :  excelsissima  sedes  dignitatis. — As  eubet.  n., 
an  elevated  etation:  in  exoelso  aetatem  agere,  S. : 
excelsa  sperare,  L. 

exoenaio,  see  eaoensio. 

ezceptio,  onis,/.  [ex+GAP-],  an  exception, 
rettynction,  limitaiion :  sine  ulift  exceptione:  im- 
peritare  nullia  exoeptionibus,  i.  e.  tnth  abeohUe 
power,  Ta. :  in  lege.— E  a  p.,  in  law,  a  Umitaiian 
(in  a  declaration  or  complaint),  C— ^  protest,  ob- 
jection, C,  Ta. 

ezoepto^  ftTi,  atus,  tire,freq.  [exdpio],  to  take 
otU,  take  vp,  cakh:  barbatulos  de  pisctnft:  bos 
(milites),  Cs. :  auras,  to  ennffup,  V. 

exoeptns,  P.  of  excipio. 

eac-oemo,  — ,  cretus,  ere,  to  eift  out^  eeparate, 
part :  ex  captorum  numero  excreti  Saguntini,  L. : 
excreti  a  matribus  haedi,  V. 

exoerpo^  psi,  ptus,  ere  [ex+carpo],  to  pick 
out,  extract :  semina  pomis,  H. — ¥  i  g.,  to  pick  out, 
choose,  edect,  gather :  ex  ipsis  (malis),  si  quid  in- 
esset  boni:  nomina  ex  tabulis,  L. — To  take  ont, 
leave  out,  except,  omit:  eo  de  numero :  me  iilorum 
numero,  H. :  id,  quod  bonist,  T. 

ezcessns,  Ha,  m.  [  1  CAD-  ],  a  departure,  de^ 
mise :  e  vitft :  Romuli. — A  digression,  Ta. 

ezcetro,  ae,  /.,  a  snake,  serpent,  dragon,  C. 
poet. — In  reproach,  of  a  woman,  L. 

eacoidiam  (ezsci-),  i,  n.  [2  SAC-],  overthi-ow, 
demolition,  subversion,  nUn,  dettruction :  urbis,  L. : 
Troiae,  Y. :  gentis,  Ta. :  arces  excidio  dare,  V.  : 
petit  urbcm  excidiis,  V. 

1.  exoidOb  cidi,  — ,  ere  [ex4-cado],  to  fallout, 
drop  doion,fall  away:  sol  excidisse  nuhi  c  roundo 
videtur :  dentis  Excidcre  videre,  H. :  roihi  Excidit 
cera,  from  my  hand,  0. :  Paliiiurus  Exciderat 
puppi,  y. :  in  flumen  (sc.  e  rate),  L. :  Tinclis,  to 
elip  OtU,  V. :  ut  cuiusque  sors  exciderat,  fell  out, 
L. — ^Fig.,  to  fall  out,  fall  away,  elip  out,  eecape: 
verbum  ex  ore  huius:  scelus  ore  tuo,  0.:  quod 
▼erbum  tibi  non  excidit  fortuito:  vox  per  auras 
Excidit,  y. :  in  ritium  libertas  excidit,  sinks,  H. — 
To  pass  away,  be  lost,  perish,  disappear,  be  forgot- 
ten :  neque  verendum  est,  ue  quid  exddat :  virtus. 


)2  exolpio 

cum  semel  excidit,  etc.,  H. :  excidit  omnis  lueiiis, 
0. :  arcis  memoria,  L. :  animo,  y. :  miht  ista  ezet- 
derant, /^<f/or^o<f0ii:  oogitatio,  cum  mihi  exci- 
disset :  excidit,  ut  peterem,  etc,  i.  e.  I  forgot^  O. — 
Of  persons,  to  be  deprived  of,  lose,  mm,  forfeit^  fail 
to  obtain :  ems  uxore  excidit,  T. :  magnis  excidit 
au9i8,0. :  regno,  Cu. 

2.  excido,  Idl,  laus,  ere  [ex+caedo],  to  cut 
out,  cut  off,  hew  out,  cut  down :  arbores,  Cs. :  exdsa 
arbor :  columnas  rupibus,  y. —  To  raze,  demolish, 
lay  waste,  destroy:  aedia :  Troiam,  Y. :  Sogambros, 
Ta. — F i  g.,  to  drive  out,  extifpate,  banish:  tempos 
ex  animo :  vitium  irae,  H. :  causas  bellorum,  Ttt. 

ex-oieo  and  ex-oio^  Ivl,  Kus  and  itua,  ire, 
rarely  Gre  {vnperf  exdbat,  L.),  to  call  out,  summon 
forth,  roiiee:  consulem  ab  urbe,  L.:  animas  se- 
puloris,  y. :  artifices  e  Oraecift,  Cu. :  Andocbam  in 
Oraeciam,  L. :  ydscos  ad  expugnandam  Ardeam, 
L. :  principibus  Bomam  excitis,  L. :  molem  (L  e. 
tempestatem )  in  undis,  excite,  V. :  aonitu  exdti 
(i.  e.  e  somno),  S. :  excivit  ea  caedes  Bructeros, 
Ta. — To  call  forth,  excite,  produce:  molem,  i.  e. 
high  wavee^  Y. :  alcui  lacrimas,  Ta. — ^Fig.,  to  rontse, 
awaken,  distut^,  excite,  frighten^  terrify:  exdta 
anus,  Eun.  ap.  C. :  dictatorem  ex  somno,  L. :  hor- 
ribili  sonitu  exciti,  S. :  conscientia  mentera  exci- 
tam  vastabat,  S. :  concursu  pastorum  excitus,  L. : 
omnium  civitatium  vires,  Ta. :  Hinc  aper  exeltoji, 
0. — 2h  stir  up,  excite:  terrorem,  L. :  tumnltum,  L. 

exclndd,  see  exscinda 

excipio,  cSpifCeptus,  ere  [ex -Hcapio].  Z.  To 
take  out,  withdraw:  alqm  e  marl :  clipeum  sorii,  Y. 
— F  i  g.,  to  rescue,  release,  exempt :  servitute  exeep- 
tus,  L. :  nihil  libidini  exoeptum,  Ta.  —  To  except, 
make  an  exception,  ttipulate,  reserve:  hosce  homi- 
nes :  raentem,  cum  venderet  (servom),  H. :  de  anti- 
quis  neminem :  cum  nominatim  lex  exdperet,  ut 
liceret,  etc. :  lex  cognatos  excipit,  ne  eis  ea  potestas 
mandetur:  foedere  esse  exceptum,  quo  minus 
praemia  tribuerentur :  omnium,  exceptis  vobis 
duobus,  eloquentissimi :  Exceptor  quod  non  simul 
esses,  cetera  laetus,  H.  —  II.  To  take  up,  catchy 
receive,  eaptftre,  take :  sanguinem  patera:  ae  in 
pedes,  i.  e.  iprii^  to  the  ground,  L. :  filiorum  po- 
stremum  spiritura  ore :  tela  miasa,  u  e.  wetrd  of 
(with  shields), Cs.:  (terra)  virum  exoeperit :  ambo 
benigno  voltu,  L. :  reduces,  welcome,  Y. :  aliquem 
epulis,  Ta. :  equitem  conlatis  signis,  maet,  Y. :  suo- 
ciso  poplite  Gygen,  toound,  Y. :  speculator  exoeptus 
a  iuvenibus  mulcatur,  L. :  servos  in  pabulatione, 
Cs. :  incautum,  Y. :  aprum  latitantem,  H. :  aves, 
Cu. :  exceptus  tergo  (equi),  seated,  Y. :  Sucrooem 
in  latus,  takes,  i.  e.  s/om,  Y. — Of  places:  Priaticus 
campus  eos  exoepit,  ihey  reached,  L.  —  To  come 
next  to,  follow,  succeed:  linguam  excipit  stomachus: 
alios  alii  deinceps,  Cs. :  porticus  excipiebat  Aic* 
ton,  looked  out  towards,  H. — F  i  g^  to  take  i^,  catdt. 

Digitized  by  V^OTjQlC 


ezoisio  S 

inUretpi^  obiain,  be  eapated  to^  receive,  tnevr,  meet  : 
genus  dmnatioois,  quod  snimus  exdpit  ex  divini- 
tate :  impetftB  gladioram,  Ga. :  7im  frigortim : 
fatom,  Ta.:  praecepta  ad  excipiendas  homiDum 
Tolantatea, /or  lakii^  eaptwe  :  invidiam,  N. — To 
receive,  teeleome:  excipi  cfainore:  alqm  festis  voci- 
bas,  I^ :  plausu  pavidos,  V. — Of  events,  to  befaU, 
owrtaiDe,  meet^'  qui  quosque  eventQs  exciperent, 
Cs. :  quia  te  oasus  Excipit,  V. :  excipit  eum  len- 
tioa  spe  bellum,  L. — To  oateh  up,  take  up  eagerly, 
liMten  tOy  overhear  :  maledicto  nihil  citius  excipitur : 
sermonem  eorum  ex  servis,  L. :  rumores :  hunc 
(clamorem),  G& :  alqd  comiter,  Ta. :  adsensu  po- 
poli  excepta  vox,  L. — To  follow,  succeed:  tristem 
hiemem  pesUlens  aestaa  excepit,  L. :  Hercults  vi- 
tain  Immortalitas  exoepiase  dicitur:  hunc  (locu- 
turn)  Labienus  excepit,  Ga. :  luppitei'  exoepit,  re- 
plied, O. — Toeuceeeato,  renew,  take  up:  memoriam 
illius  viri  excipient  anni  oousequentes :  tit  integri 
pugnam  excipient,  L. :  gentem,  V. 

excXaid^  ouia,/,  [ex +2  SAG-],  a  deetroj^; 
tectornm:  urbium. 

excaana,  P.  of  2  exddo. 

ezcitatii%  adj.  with  comp,  [P.  of  exdto],  Uve- 
Itf,  vehemeni,  excited:  souus :  clamor  ezcitatior,  L. : 
f ortana,  rieinff. 

ezctto^  avi,  Uus,  kve^frco.  [excio],  to  call  cut, 
eumman  forth,  bri^g  out,  wake,  route:  me  e  som- 
no:  Bopitam  mere  regem,  Gu.:  scuto  offenso  ex- 
citatus  vigil,  L. :  reum  consularem,  eummem  :  testIB 
ab  inferis :  cervum  latibulia,  Ph. — To  raiee,  stir 
up:  (vapores)  a  sole  ex  aquis  excitantur:  ventus 
harenam  huroo  excitavit,  S. — To  raise,  erect,  buHd, 
eonttrwi, produce,  kindle:  vetat  sepulcnim  e  laplde 
excitari :  aras,  V. :  nova  sarmenta  culturft  exci- 
tantur, arv /hkn^mcmI.*  ignem,  Gs.:  sopitas  ignibus 
aras  (i.  e.  ignis  sopitos  in  aria),  V. — ^Fig.,  to  raise 
i9>,  comfort,  arouse,  awaken,  excite,  incite,  stimulate, 
enlieen,  inspire:  iaoentem  animum:  animos  ad 
laetitiam :  Gallos  ad  bellum,  Gs. :  studia  ad  utili- 
tates  nostras:  sonus  excitat  omnis  Suspensum, 
startles,  V. :  hoc  maxime  ad  virtutem  excitari  pu- 
tant,  the  strongest  incentive  to  virtue,  Gs. — To  ap- 
peal to,  caU  upon,  die:  ex  annalium  monimentis 
testis:  moltos  testis  liberalitatis  tuae. — To^ound, 
eatise,  occasion,  excite,  kindle :  quantum  mail  ex  e& 
re,  T. :  quibus  f undamentis  hae  tantae  Uudes  ex- 
dtatae  sint :  ris&s :  iras,  V. 

ezcitas  and  excitna,  P.  of  excieo  and  excia 

ftyo]iiiHflt1<>,  onis, /.  [exelamo].  —  In  r h e t, 
an  exdamation,  G.,  Ta. 

esc-clamo,  ftvl,  Htns,  Are,  to  call  out,  cry  aloud, 
exdaim  :  contiones  saepe  exclamare  vidi,  applaud 
hmUg:  ilia  exdamai,  *  minume  gentium,*  T. :  La- 
tine  exclamat  nostros  frustra  pugnare,  S. :  excla- 
mavisse,  at  bono  essent  antroo,  etc. :  ut  equites 
desilirent,  L. :  Giceronem  exclamavit 


fS  ttCOTUOlO 

ezoludo,  8l  (exdastl  for  excldslstx,  T.),  bus, 
ere  [ex+daudo],  to  shut  out,  exclude,  cut  off,  rS' 
move,  Mparate  :  aliquem  e  portu :  ab  re  f  rumen- 
taria  Roroanos,  Gs. :  Gapua  impios  civls  exclusit: 
laurea  Exdudet  ictQs  (soils),  H. :  locum,  L. :  ^p 
Excluder,  ille  recipitur,  T. :  amator  Exdusus,  H. : 
alqm  colloquio,  L. — To  hatch:  ex  ods  puUos. — 
Fig.,  to  exclude,  except,  remove,  hinder,  prevent : 
trls  legates  decernit,  nee  exdudit  Pompeium: 
ilium  a  re  p. :  anni  tempore  a  navigatione  excludi, 
Gs. :  reditu  in  Asiam  excludi,  N. :  angustiis  tem- 
poris  exduduntur  omnes :  diet  tempore  exdusus, 
Gs.:  vitia,  to  render  impossible:  eorum  cupidita- 
tem :  excludat  iurgia  finis,  H. 

exoloBlo,  onis,/.  [ex+GLAV-],  a  s/iutting  out, 
exclusion,  T. 

exdustui,  P.  of  excludo. 

exoootiui,  P.  of  excoquo. 

ezoogltatid,  onis,/.  [exoogito],  a  thinking 
out,  contriving,  inventing:  excogitationem  non 
habent  difficilem,  mag  be  thought  out  without  diffi- 
cultg. 

exoogitatiui,  P,  of  excogito. 

ex-oogito,  ftvl,  &tu8,  Are,  to  think  out,  contrive, 
devise,  invent :  nihil  contra  rem  p. :  quid  mail  aut 
scderis  excogitari  potest,  etc. :  ad  haec :  multa  ad 
avaritiam  excogitabantur,  Gs.:  in  rebus  excogi- 
tandis,  N. :  excogitatum  est  a  quibusdam  ut,  etc., 
N. :  excogitat  acute,  quid  decemat 

ex-oolo,  colul,  cultus,  ere,  to  cultivate,  improve, 
ennoble,  refine, perfect:  omni  vitft  atque  victu  ex- 
cultus:  excultus  aoctrin& :  lanes  rudes,0. :  regio 
ad  luxum  exculta,  Gu. :  vitam  per  artes,  V. :  ora- 
tionem,  Ta. —  To  wonhip,  hottor:  decs.  Ph.:  te 
ipsum,  O. 

ez-ooquo,  cuxl,  coctus,  ere,  to  boil  out,  melt 
out,  dry  up:  Tarn  excoctam  (andllam)  leddam, 
dried  up,  T. :  ignis  vitium  metallis  exooquit,  0. : 
omne  per  ignis  vitium,  Y. :  ferrum,  quod  exooquit 
ignis,  tempers,  0. 

ezoors,  cordis,  aeff.  fez+cor],  without  inteUi- 
gence,  without  understanding,  senseless,  silly,  stupid: 
anus :  hoc  qui  non  videt,  excors  est :  admodum : 
turpis  et  exoors,  H. 

exorementnm,  l,  n.  [ex +2  GEB-],  an  excre- 
tion :  oris  aut  narium,  Ta. 

ez-orMOO,  — ,  — ,  ere,  to  grow  up:  m.  hos 
artOs,  Ta.:  haedi,V. 

ezcretUB,  P.  of  excemo. 

ex-omoio,  &vl,  &tu8,  &re,  to  torment,  torture, 
rack,  plague  :  servos  fame,Gs.:  vinculis  excrucia- 
turn  necare :  ipsos  crudditer,  Gs. — F  i  g.,  to  distress, 
afflict,  harass,  trouble,  vex,  torment :  meae  me  mise- 
riae  excruciant :  honore  Hari  excruciatus,  S. :  me 
excrudat  animi,  T.:  excrucior,  am  in  torment,  Gt. 


ezoubiae 


294 


ezedziimi 


ezcublae,  ftram,/.  [ex+CYB-J.a  lying  <mt  en 
ffttardf  watching^  keeping  watch:  cuius  ezcubias 
et  cuBtodias  mei  capitis  cognovi :  vigil um  canum 
Tristes,  H.— ^  waten^  wUchmen :  Yigilum  excubiis 
obsidere  portas,  Y. :  dirom  aeternae,  V. 

ezonbitor,  Oris,  m.  [ex+CYB-],  a  itatehman, 
guardf  tentmd:  (castella)  ezcubltoribus  teneban- 
tur,  Cs. 

ez-cubd,  bul,  bitum,  ftre,  to  lie  ovi  of  doott^ 
camp  out :  in  agro.  —  To  lie  out  on  guard,  keep 
watehf  watch  :  pro  castris,  Cs. :  ad  mare,  Cs. :  per 
muros,  v. :  excubitum  in  portas  cobortis  mittere, 
S. :  (Cupido  Ghiae)  Pulchris  excubat  in  geniSi 
lurke,  H. — F 1  g.,  to  watch,  be  watcJifvi,  he  vigilant, 
be  on  the  alert ;  ad  opus,  Cs. :  in  navibus,  Cs. : 
animo :  pro  aliquo. 

eac-oud5,  dl,  sus,  ere,  to  ttrike  out,  hammer 
out :  silici  scintillam,  V.  —  To  fuUeh  out :  pullos 
ex  otIs.  -^  To  forge,  mould  :  spirantia  aera,  V. : 
gladioB,  lu. — To  prepare,  make :  ceras,  V. — F  i  g., 
tooompoee:  alqd:  librum,  Ta. 

exonloo,  — ^  — ,  ftre  [ex+calco],  to  tread 
down,  ttampfirm,  Cs. 

exonltna,  P.  of  exoolo. 

ez-otirro,  cucurrl  or  cnrrT,  cursos,  ere,  to  run 
out,  nm  forth,  hapten  forwards  :  excurrat  aliqais, 
qui  hoc  nuntiet:  ad  me:  in  Pompeiannm,  tnake 
an  excureion:  excurso  spatio,  traversed,  T. — Esp. 
in  war,  to  aallg  forth,  make  an  ineurnon  :  in  finis 
Romanos,  L. :  ex  Af  ricA. — To  go  forth,  tmuefnih  ; 
animi  spretis  oorporibus  excurrunt  foras. — To  run 
out,prMect,  extend :  ab  intimo sinu  pacninsnla  ex- 
currit,  L. :  (Sioania^  in  aequora,  0. — F  i  g.,  to  run, 
epread,  ettmd,  diijiag  itsdfc  campus,  in  quo  ex* 
currere  virtus  posset :  cum  sententift  pariter,  keep 
pace  with:  ne  oratio  excurrat  Iongiu8,^/>it>/»a:. 

ezounio,  5nis,/.  [1  CEL-],  a  running  out, 
running  forth .  (  oratoris  )  moderata  eaque  rara, 
i.e.a  etepping  forwarde.  —  A  ealltf,  exeurnon,  in- 
road, invasion,  expedition :  equitatQs :  ex  oppido, 
Cs. :  finis  ab  excursionibns  tueri :  oram  infestam 
exoursionibus  faoere,  L. — ^F  i  g.,  an  outset,  opening: 
prima  orationis. 

ezconor,  oris,  tn.  [1  C£L-],  a  skirmisher, 
scoutySpy:  istius. 

1.  ezcnrsiu,  P.  of  excurro. 

2.  ezoursas,  Qs,  m.  [1  CEL-],  a  running  out, 
running  forth,  excursion:  excut-sdsqiie  brevis 
tcmptant  (apes),  V. — A  sallg^  duirge,  inroad,  in- 
vasion :  militum,  Cs. :  subiti,  Ta. 

ezouAabilifl,  e,  adj,  [excuse],  that  mag  be  ex- 
cused, excusable:  delicti  pars,  0. 

(ezousite),  adv.  [  excuso  ],  without  blame. — 
Only  eomp, :  excusatius  excipere,  Ta. 

exousatlo,  Gnis,  /  [excuso],  an  excusing,  ex- 


cuse: turpts:  iu8ta:*Aeduui  dat  veniam  ezeusa- 
tionemque  accipit,  Cs.:  iniuriae:  Pompei,  Cs.: 
excusatio  Sulpici  legationis  obeundae,  a  declining: 
aetatis:  valetudinis:  excusatio,  quA  usua  es,  cur, 
etc. :  ulla,  quo  minus  adeaaet,  etc. :  habent  ex- 
cusationem  legitimam,  exsiii  cauaft  solum  vertisse. 

excuso,  avi,  atus,  are  [ex +•  cause;  1  CAV-]. 
— With  pers.  obj.,  to  excuse,  make  an  excuse  for: 
Atticae  me :  se  de  oonsilio,  Cs. :  me  apud  Apn- 
leium :  ut  excuser  morbi  caus& :  si  index  excusetur 
Areopagites  csae,  pleads  as  his  excuse:  dixi,  cur 
excusatus  abirem,  H. :  Titium  exeusavit,quod,  etc : 
oognatione  Lidni  se,  L. :  verba  excusantia,  apolo- 
gies, 0. — To  excuse,  apologize  for :  Yarroni  tardi- 
tatem  litteraruro :  missos  ignis,  O. — To  aUege  in 
excuse, plead,  excuse  oneself  with:  propinquitatem : 
inopiam,  Cs. :  verba  excusandae  valetudini  solita, 
L. :  Philippo  laborcm,  H. — To  dedine,  refute,  ez- 
cuse  the  refused  of:  reditum  Agrippinae  ob  bie- 
mem,  Ta. :  in  c(^nitionibus  se (iudicesX  Ta. :  alcui 
rei  excusari,  to  be  relieved  of,  Ta. 

ezonaaua,  adj.  [  P.  of  excutio],  stretched  out, 
stiff:  lacertus,  0. 

esoutio,  cussT,  CU86US,  ere  [  ex  +  quatio  ],  to 
shake  out,  shake  off,  oast  out,  drwe  out,  setid  forth : 
(litteris)  in  terram  excussis,  shaken  out:  equus 
exoussit  equitem,  threw  off,  L. :  Exoutimur  cursu, 
Y. :  lectis  utrumque,  H. :  gladiis  miasUia,  parry, 
Ta. :  exoussos  laxare  rudentls,  uncoil  and  let  out, 
Y. :  ignem  de  orinibus, ^ke  off,0.:  si  excntitur 
Chlo^,  be  cast  off,  H. :  alqm  patrift,  Y. :  me  domo, 
take  myself  off,  T. :  oomantis  ccrvioe  toros,  shake, 
Y. :  excussaque  braccbia  iacto,  tossed,  O. :  lacru- 
mas  mihi,  T. :  sudorem,  N. :  excutior  somno,  am 
roused,y, — To  prefect,  throw:  teIa,Ta.:  glandem, 
L. :  f acinus  ab  ore,  i.  e.  the  poisoned  cup,  O. — To 
shake  out,  search:  te. — Fig.,  to  shake  out,  thake 
off, force  away,  discard,  remove,  west,  extort:  om- 
uls istornmdelicias:  aculeos  orationis  meae:  corde 
metum,  0.:  excussa  peetore  luno  est,  Y. :  (n^otiis) 
Excussus  propriis,  H. :  risum  sibi,  excite,  H. :  foe- 
dus,  reject,  Y.^-^To  search,  examine,  investigate, 
scrutinize:  illud  excutiendum  e8t,ut  sciatnr, etc : 
f  reta,  O. :  puellas,  O. :  quae  delata  essent,  Cu. 

exeo-,  see  exsec-. 

ez-6d8,  Sdl,  Ssus,  ere,  to  eat  up,  consume,  de- 
vour :  tibi  omne  est  exedendum,  i.  e.  take  the  con- 
sequences, T. — To  prey  tqxm,  consume,  destroy:  al- 
quem  adsidue,  consume  the  property  of,  T. :  id  vis 
aliqua  exedet :  urbem,  Y. :  Exesa  rubigine  pila, 
Y. :  exesis  partibus  versiculorum,  erased:  exesae 
arboris  antrum,  hollow,  Y. — F  i  g.,  to  congume,cor- 
rode:  aegritudo  exest  animuro :  cura  medullas,  Cl 

exedni,  ae,/.,  =  lU^pa,  a  hall  furnished  with 
seats,  parlor. 

exedxlam  (ezlie-),  l,  n.,  ^iliiSptou,  a  sitling- 
room,  parlor  :  ezedria  nova  m  j^i^li. 
Digitized  by  *  ""' 


295 


•xsroltns 


essmplar,  ftria,  n,  [  ezemploin  ],  a  inxMeripty 
copjf:  (libri). — An  imiage^  Hkmeti:  sui. — A  pat- 
UrUf  models  txtmplar,  original^  exampU:  ad  imi- 
undum  mihi  proposittim :  aniiquae  religionis :  vi- 
tib  imitabile,  H.— Plfur.  .*  Graeua,  H. 

exempliuil,  I,  «t.  [  Etf *  ],  a  tampU^  mecimm  •* 
hominum  exemplii,  i.  e.  repraentaHvea  of  the  race^ 
0. — An  imitaiian,  image^  portrttUy  draught,  tran- 
Bcriptt  eopg:  earum  (litteranimX  S.:  epistulae. — 
A  pakam^  models  origmal,  exampU,  precedent,  inci- 
dent, ease:  Biioulacruni  ab  animali  exeraplo  trans- 
fcrtur:  litterarum,  a  draft:  exeropla  ad  imi- 
landum:  naturae  et  Teritatis:  Ex  boo  numero 
(araioorum)  nobU  exempla  samenda  aant:  vir 
exempli  recti:  in  oculia  exeraplura  erat  Fabius, 
L. :  exeoaplum  a  me  petere,  L. :  qui  exemplum  et 
rectores  habebantur,  Ta. :  spinas  Tmxit  in  ex- 
eiDplain,  O.:  habuenint  virtutea  apatiuro  exero- 
pionim,  L  e.  room  to  ehow  themielv($,  Ta. :  quasi 
exempli  causA,  as  an  exampU  :  sequimur  exempla 
deorum,  0.:  sententiae  exempio  baud  salubres, 
L  e.  6y  beeommg  a  precedent^  L. :  mala  exempla 
ex  rebos  bonis  orta  sunt,  S. :  illo  exempio  oon- 
firmat,  etCL,  bg  that  instance  :  Venit  in  exemplum 
furor,  jM-wvf  at  a  lenon,  0. :  exempli  caus&  paucos 
nominari,  for  example  take  :  exempli  gmtift. — 
A  wamiMff  example,  warning,  leuon,  penaUg  :  £x- 
emplnm  statuite  in  roe,  ut,  etc^  T.:  simile  seve- 
ritatis  toae:  in  eos  omnia  exempla  crudat&sque 
edere,  Cs. :  ea  in  civitatem  exempli  edendi  facul- 
tan,  L. :  in  eum  indigna,  T. :  esse  in  exempio,  to 
$erve  at  a  warning,  0.  —  A  way^  manner,  kind^ 
nature:  more  et  exempio  populi  R.  iter  dare,  C^. : 
eodem  exempio  quo,  L. :  exempio  nubia  aquosae 
Fertttr,  aj%er  the  tnanner  of,  0. — A  tenor^  purport, 
eonUnte:  litterae  auo  exempio :  scribere  bis  eodem 
exempio:  hoc  exempio,  cu/oZZoim. 

ejcMDptofl,  P.  of  eximo. 

eac-ed,  il  (exit,  V. ;  exisse,  C. ),  itns,  Ire,  to  go 
out,  go  Jorth,  go  away,  depart,  withdraw,  retire  .*  ex 
oppidOyCa.:  e  patrii:  ab  ThAide^from  the  hoiwe 
o/,T,z  ad  me,  L  e,  to  tneit  me,  T. :  ab  urbe,  L. : 
domo  eius :  in  proTinciaro,  Ca. :  in  terraro :  Exit 
ad  caelum  Arbos,  rieet,  V. :  coltes  exire  Yidentur, 
O,:  de  viUL:  e  TitA  tamquam  e  theatro:  limen, 

n,T.:  Averaas  valha,  O. — Of  lots,  to /ail  out, 
-awn  .*  cum  de  oonsularibus  mea  pnma  sors 
exissel — To  march  out:  de  tertift  Yigilia,  Ca. :  ad 
pugnaro,  Y. :  ex  Italia  ad  bellum  civile :  praeda- 
turn  in  agros,  L.:  non  posse  clam  exiri,G8. — To 
Jlow,  gush,  pour  forth:  exire  cruorem  Passa,  0. : 
saxo  exit  ab  imo  Rivus,  0.— F  i  g.,  to  go  out,  escape^ 
be  freed  :  ex  potestate,  L  e.  to  loie  eetf-poieeeifum  : 
de  eonsilio,  de  mente :  acre  alieno :  modnm,  to  ex- 
ceed, 0. — In  time,  to  run  out,  end,  expire  :  quinto 
anno  exeante :  indutiamm  dies  exierat,  L.  —  7b 
pan  away,  perish  :  memoriA,  L.  —  To  go  forth, 


istue,  turti  out,  remit :  currente  rot&  cur  uroeua 
exit?  H. — Togo  out,  become  public  :  libri  ita  exie- 
runt :  f aroa  exiit,  N.  —  To  go  out  of  the  way  of, 
avoid,  evade,  ward  off:  tela  oculis,  V. :  vim  Tiribua, 
to  repel  force  with  force,  V. 

ezeqniae,  exequor,  see  exseq-. 

ezeroao,  ul,  itus,  ere  [ex+arceo],  to  drive,  keep 
busy,  keep  at  work,  oversee,  work,  agitate  :  tauroa, 
V. :  te  exercebo  hodie,  keep  agoing,  T. :  (Maean- 
droe)  Incertas  exercet  aquas,  Q. :  vomere  collls, 
V. :  rura  bubus,  H. :  humum  in  messeniyV. :  agros, 
Ta. :  telaa  (aranea),  0. :  arra  exercenda,  Ta. :  un- 
das  Exercet  Auster,  H. :  diem,  i.  e.  employ  in  labor, 
V. — ¥  i  g.,  to  engage  busily,  occupy,  employ,  exercise, 
(rain,  discipline:  quid  te  exercuit  Pammenes? 
copias,  Ca. :  exercenilae  memoriae  gratift :  in  bello 
alqm :  in  gramineia  membra  palaeatria,  V. :  vocem 
et  villa  in  hoc:  Litibus  lingtias,  0.:  exerceri  in 
venando:  se  in  his  dictlonibus:  ae  genere  vena- 
tionis,  Gs.:  cui  (lovi)  se  exercebit,tn  whose  honor  .* 
ceteris  in  campo  exeroentibua :  exercendi  conaue- 
tudo,  of  exercising  ourselves:  pueros  exercendi 
cauaA  producere,  lj,-^Th  practise^  follow,  exercise, 
employ  oneself  about,  make  use  of, ply:  medicinae 
exercendae  cauaii:  artem,  H. :  palaestras,  Y. : 
arma,  Y. :  vanos  in  alSra  morsOs,  0. :  acies  pueri- 
lea,  mock  fights,  lu.  —  To  follow  up,  follow  out, 
prosecute,  carry  into  effect,  practise,  administer: 
iudicium :  latam  legem,  L. :  impcria,  Y. :  cum  illo 
inimicitias,  S. :  odium  in  prole,  0. :  facilitatem 
animi:  avaritiam  in  socioa,  L.:  acerrume  victo- 
riain  nobilitatis  in  plebem,  S. :  foede  victoriam 
in  oaptia,  L. :  odium,  0. :  pacem  et  livmenaeoa, 
solsmnue,  Y.  —  To  disturb,  disquiet,  vex,  plague: 
me  vehementer:  te  exercent  numinis  irae,  Y. : 
aniraoe  hominum,  S. :  simultates  et  exercuenint 
eum  et  ipse  exercuit  eaa,  L. :  toto  exerceor  anno, 
0. :  curia  exercita  corpora,  0. 

exeroio,  see  exsaroia 

eaceroitatid,  6nia,/.  [exercito],  exercise,  prac- 
tice^ training,  diseipUne,  experience:  corpora  exer- 
citatione  recaleacunt:  incredibilia  in  armia,  Ca.: 
factum  eat  auperiorum  pugnarum  exercitatione, 
lit,  eta, Ca.:  dicendi:  (opua)  eget  exercitationcw — 
Plur.:  virtutum. 

eaceroitatos,  a<^.  with  eomp,  and  tup.  [exer- 
cito ;  freg,  of  exerceo  ],  well  exercised,  pntetised, 
versedL  trained,  experienced,  disciplined:  ad  banc 
rem,  T. :  in  re  roilitari :  auperioribua  proeliia,  Ca. : 
exercitatiores  ad  bene  promcrendum:  in  re  p.  quia 
exercitatior?:  in  roaritimia  rebua  exercttatiaaimL 
—  Troubled,  disturbed,  worried:  curia  animus: 
Syrtea  nolo,  H. 

ezercitium,  l,  n.  [exerceo],  training,  exercise: 
eqiiitum,  Ta. 

1.  exwoita..  a<(,;|P.  of  e^^^gY5JP'«K 


ezeroitiia 


2M 


experienced^  vened:  miles:  ad  omne  flagitinm, 
Ta. :  cousaetudiae  velare  odium,  Ta. :  miiitift,  Ta. : 
eloquentia,  of  a  praciued  epeaker^  Ta.  —  Vex/ed, 
haraued:  omnibus  iniquiutibus.  —  Kexaftoitt|  te- 
vere:  quid  magis  exercitum. 

2.  ezercitos,  fls  {dot,  ft,  Cs.,  L. ;  gm.pUw.  torn, 
L.)  [exeroeojt  a  dueiplined  body  ofmen^  army:  ter- 
resiris,  \u :  tiixii  L. :  pcdester,  N. :  exercitum  di- 
mittere,  T. :  comparare :  pat-are,  S. :  scribere,  L. : 
contrahere,  Cs. :  ducere :  cum  exercitu  vciiit :  ex- 
ercitum equitatumque  castiis  co&tinuit,  infantry^ 
Gs. :  exercitQs  oonveDiuQt,  S. — A  multituie^  hoit^ 
twarm^Jioek:  corvorum,  V. 

ezaro,  ezerto,  see  exser-. 

ezemis,  P.  of  exedo.     ez-lntuo,  see  elf  utus. 

ezfaalatio,  Guis,  /.  [  exbalo  ],  an  exJuilation, 
vapor:  exhalatioiies  teirae. 

ex-halo  (ezalo),  Avi,  ut^s,  &re,  to  breathe 
out  J  exhale^  evaporate :  nebulam,  f  umos,  V. :  edor- 
mi  crapulam  £t  ezhala,  i.  e.  get  eober :  animam, 
<&«,  0. :  vitam,  V. :  Hio  illic  exhalantes,  expiring^ 
0. :  (aura)  de  gelidis  exlialat  vallibusi,  riutf  0. 

ex-haurid,  hausi,  haustus.  Ire,  fo  draw  out^ 
empty^  exhaust:  sentinaro:  vinum,  drink  up:  ex- 
hausto  ubere,  V. — To  draw  oui^  make  etupty^  ex- 
hauat:  terram  manibus:  humum  Iigonibus,  H. : 
aenirium :  exhaustft  paene  pharetm,  0. :  exhaustis 
tectis,  pillaged^  L. :  reliquom  spiritum,  deatroy: 
Bomptu  exhauriri,  impoveriehed:  Quo  magis  ex- 
haustae  fuerint  (apes),  V.:  socios  commeatibas, 
L. :  facultates  patriae,  N. — F  i  g-,  lo  take  away^  re- 
move: partem  ex  tuis  (luudibus):  sibi  manu 
TJtam:  exhau3ta  vis  aeris  alteni  e:it,  cleared  off, 
L. — 7\>  exhauat^  bring  to  an  end:  ut  (amor)  ex- 
hauriri  nulla  posset  iniuria:  (multa)  sermone,  i.  e. 
to  diacusa  thoroughly:  deinde  exhauriri  mea  roao- 
data,  be  fulfilled:  labores,  endure,  L. :  pertculm, 
y. :  labor  Cui  numquam  exhausti  satis  e^t,  i.  e. 
never  finiahedy  V. :  poenarum  exbaustum  satis  est, 
inflicted^  V. :  Plus  tamen  exhausto  Fuperest,  more 
than  has  been  done^  0. :  exhaustus  clicus,  worn  out, 
lu. :  inter  labores  exhaust!,  L. 

exhaustoa,  P.  of  exbauria 

exhedrium,  see  exedrium. 

exlxarido,  avT,  fitus,  ire  [exheres],  to  diain- 
kerit:  fratrem:  filium. 

ex-heroi^  Sdis,  adj.,  diainherited :  paternonim 
bonorum  filius. 

exhlbeS  (exib-),  ul,  itus,  Sre  [ex+habeol,  to 
holdforthy  tendeVypreaenty  deliver,  give  up, produce: 
omnia  sibi  Integra :  librarium  legum :  servum :  to> 
ros,  i.  e.fw-niah,  0. :  tesCem,  Cu. —  To  ahow,  dia- 
fiay,  exhibit :  geroino  praesignia  tempora  comn, 
0. :  se  alctti  nudaR,  0. :  linguam  patemam,  i.  e. 
uae  the  language  of  her  father,  0. :  quorum  virtus 


exhibet  solidum  deous, jiroMt,  Pb. :  vias  tutaa,  i.  e    j 
render,  0. :  quid  me  puias  populo  uostro  exhibi- 
tanim  ?  what  tAow  AaU  I  make  / ;  formam  removit 
anilem,  Palladaque  exhibuit^  revealed,  O, — To  ex- 
hibit, employ,  oeeaeion,  eauaa .-  mibi  molesiiam. 

ex-hilarfttiia,  adj,,  cheerful,  merry, 

ex-horreo,  ul,  — ,  ere,  to  tremble  before,  akud- 
der  at,  dread:  mortem,  lu. 

exhorreaod,  rut,  — ,  ere,  inch,  [exhorreo],  to 
tremble,  ahudder,  be  terrified:  in  alquo:  metu: 
aequoris  instar,  0. :  voItQs  amioos,  dread,  V. 

exJiOStatio,  Onis,/.  [exhortor],  an  exhortation^ 
encouragement:  mutua,  Ta.:  ducum,  Ta. — PUir,, 
Ta. 

ex-hortor,  itus,  iri,  dep.^  to  exhort^  eneowntge: 
civiis  in  hostem,  O. :  sese  in  anna,  V. :  Materoum,     ^ 
ttt  converteret,  etc,  Ta. 

exibeo,  see  exbib-.       exioo^  see  exseoOi 

exigd,  egl,  iotus,  ere  [ex+ago],  to  drive  out, 
puah  fortfi,  thruat  out,  take  out,  eaqtel:  reges  ex 
civitate :  hostem  e  campo,  L. :  post  r^es  exactoa: 
easdem  (uxores),  divorce,  T. :  suam  (uxorem),  turn 
out  of  ^  houae  :  exigit  Hebrus  aquas, /x>wr>  into 
the  aea,  0. :  exactum  ensem  Fregit,  by  the  thruat, 
O. :  ensem  per  medium  iuvenero,  V. :  (hasta)  Cer- 
▼ice  exacta  est,  paaaed  through,  0. — To  drive  Awai[f 
hiu  off  (the  stage) :  (fabulae)  exigendae  vobis,  T. 
— To  require,  enforce,  exact,  demand,  collect :  ad 
pecunias  exigendas  legatos  misimus :  aoerbissime 
pecuniae  exigebantur:  noroina  sua:  pedituro  do- 
merum  a  civitaUbus,  Gs. :  viam,  demand  the  eott^ 
atruetion  of:  auspiciorum  adhuc  fides  exlgitur, 
further  confirmation,  Ta. — To  export :  agrorum 
fructtls,  L. — To  act  rigid:  ad  pcrpendiculum  co- 
lumnas,  aet  predady  uptnght. — Fig.,  to  require, 
demand,  claim,  exact,  inaiat :  magis  quam  rogare : 
a  teste  reritatem :  ius  iarandnm,  L. :  Has  ezegit 
gloria  poenas,  haa  coat,  lu. :  de  volnere  poenas,  O. : 
a  violatoribus  piacula,  L. :  ex  te  ut  responderes : 
id  ipsum,  ut  pereat,  O. :  a  quoquam  ne  peieret, 
lu. :  in  exigendo  non  aoerbus.~<)f  time,  to  lead, 
apend,  paaa,  complete,  fiMi,  dose  :  cum  maerore 
graviorem  vitam,  S. :  exacti  aetate  mori,  after  a 
long  life  :  banc  saepe  exact!  aetate  usurpasse  to- 
cero,  in  old  age,  L.:  per  exactos  annoe,  at  the  end 
of  every  year,  H. :  tribus  exaetis  ubi  quarta  acoes- 
serit  aestas,  V. :  spatiis  exegit  qoattoor  annum, 
O.— -7b  conduct,  auperintend  :  aedls  privatas  velut 
publicum  opus,  L. — To  bring  to  an  end,  conclude, 
Jimah,  complete  :  monumentum,  H. :  opus,  O. :  His 
demnm  exaetis,  V.— 7b  deiermine,  aaeertain,JM 
out :  sociisque  exacta  ref  erre,  diacoveriea,  Y. :  Kon 
prius  exacti  raiione  saporum,  before  he  haa  aacer- 
tained,  H. :  non  tamen  exactum,  quid  agat,  O. — 
7b  weighj  try,  prove,  meaaure,  examine,  ae^uat,  cati- 
mate,  conaider  :  ad  vestraa  leges,  quae  Laoedae- 

Digitized  by  V^OOQIC 


•sdgae 


297 


^X^a^yff^ 


mone  fiunt,  estimate  by  the  ekmdard  of,  etc.,  L. : 
cultu  ad  loxuriam  ezacto^  directed^  Cu. :  ad  cae- 
lestia  ritfU  humanos,  O.-^To  eontidei\  deliberate 
oHj  take  couMd  vpon  :  tempus  Becuin,  V. :  talia 
secam,  O. :  non  satia  exactum,  quid  agam. 

ezi^e,  ad»,  [exigunsl  nhortUf^  dightltf^  teanii' 
/y,  aparingly^  exactingly^  barely^  meagr^y:  niinis 
exigtie  ad  (»lcuIo8  revocare  amicitiam :  Fraebent 
jKuraptum,  T. :  frumentum  exigue  dierum  XXX 
habere,  Ca. :  epistula  scripta. 

exignitas,  Atls,  /.  [exiguusj,  eeantineee^  emall- 
Nen,  liUieruee,  thortnete,  vm^icieney,  eeareUy:  co- 
plas  propter  exiguttalem  non  facile  diduci,  Ca.: 
oaatrorum,  Cs. :  temporis,  Ga. 

ejdgQQB,  ad[}.  with  eup.  [  2  AO-],  etriet^  exact, 
Konty^  MtnaU,  lUUe,  petty ^  eltort^  poor,  mean,  inade- 
quate, iHa>nsiderable,  paltry :  cor :  me  Corpona 
exigai,  etc,  H. :  maa,  Y. :  oratorem  in  exiguam 
grmm  oompellitia :  finia,  H. :  caatra,  Cb.  :  toga, 
H. :  elegi,  H. :  copiae  amicoram:  cibua.  In. :  facul- 
tates,  Gs. :  cenaua,  H. :  pulvia,  a  little,  H. :  pars 
aestatis,  Ca.:  laaa:  nee  ulli  Exiguua  populo  eat 
(locua),  too  email  for,  0. :  para  exigtii^siina,  0. — 
Aa  embtt.  n.,  a  little,  trijle  :  exiguum  cam  pi  ante 
caatra  erat,  L. :  exiguo  adsueta  iuventua,  V. :  tem- 
poris,  O. :  deterere  exiguia  aliquid,  i.  e.  the  rem- 
nant. In, 

eadliJi,  e,  acH.  ffor  ^exigilia;  2  A0-],  etrict, 
narrow,  thin,  Jender,  lank,  email,  meayre,  poor  : 
cor :  femur,  H. :  legionea,  incomplete  :  digiti,  0. — 
Fig.,  thin, poor  :  aolum. — Cheerleaa,  comfortleee : 
domua,  H. —  Worthless,  insineere  :  plauaHa. — Mea- 
gre,  dry,  inadequate  :  genua  aermonia :  (dicta)  de 
rirtutia  ▼!. 

ezQitas,  atia,/.  [  exilia  ],  thinness,  meayretiess, 
letahten,  poorness  :  m  dicenda 

esdliter,  adv.,  thinly,  meaardy  :  rerba  exani- 
mata :  annates  acripti :  ad  calculoa  revocare  ami> 
cttiam,  illiberally. 

a'srfHwTw^  see  exailium.         ezim,  aee  exin. 

ezfinie,  adv.  [eximiusl^exeeedififfly, very  much, 
uncommonly,  eieaLenUy  :  "^tium  (tilexit :  cenare, 
lu. :  poHioeri  omnia,  L. 

azlmiafl^  adj.  [EM-],  taken  out,  excepted,  exempt: 
eximium  neminem  habere,  none  who  is  an  excep- 
tion,  T.:  te  ilU  unnm  eximium,  cui  eonauleret,  fuia- 
se.  —  SeUetj  choice,  dittinyuished,  extraordinary, 
uncommon,  excdimt :  iua  noatrae  civiutia:  Pompei 
Ttrtoa:  mulier  facie:  opinio  ▼irtuti8,Ca. 

eztmo,  Gml^  emptua,  ere  [ex+emo],  to  take 
out,  take  away,  remove  :  exempta  apinia  de  pluri- 
bus  una?  H.:  ex  reia  eximi:  Phraaten  numero 
beatorom,  H.  —  To  free,  release,  deliver  :  te  inde, 
Ift  yoH  off,  T. :  eum  e  vincalia :  adveutu  f ratria 
obaiUione  eximitur,  L. — F  i  g.,  to  take  away,  remove. 


banish  :  diem  ex  menae :  ex  reram  naturii  bene* 
Toleotiae  coniunctionem :  mihi  atraa  curaa,  H. : 
earn  religionem  (augares),  L. :  exempta  famea  epu- 
lia,  V. — To  excqfit,  make  an  exception  of :  alqm: 
ai  maieatatia  quaeatio  eximeretur,  Ta. — To  free, 
release,  ddiver :  alios  ex  culpi:  ae  crimirie,  L.: 
rem  miraculo,  L.:  Sjracuaaa  in  libertatera,  L. : 
alqm  morti,  Ta. :  de  proscriptorum  numero,  N. : 
agrum  de  vectigalibua,  exempt. — Of  time,  to  con^ 
Sterne,  waste,  lose  .*  horam  in  cive  liberando :  diem 
dicendo,  0. :  calumnift  dioendi  tempua. 

eadn  or  (old  and  late)  ezim  [for  exinde],  adv. 
— ^In  place,  thence,  after  that,  next  in  order,  next: 
(mare) . . .  exin  adr:  exim  ventum  £lepliantinen, 
Ta. — After  that,  thereafter,  then  :  Exin  compellare 
pater  me  voce  videtur,  Enn.  ap.  G.—  Tfun,  next,  fur- 
thermore:  inoenditque  animum:  Exin  bella  me- 
morat,  Y. :  primum  . . .  exim,  Ta. 

ez-lnanid,  IvI,  Itua,  ire,  to  empty,  make  empty, 
desolate.-  navem:  domes:  civitatea, Gs.:  gentibua 
exinanitia. 

ez-lnde,  adv.,  after  that,  thereafter,  then  :  ad 
Mundnm  exinde  caatra  mota,  L.,  Y. — After  that, 
next,  furthermore  :  pmetorea  exinde  facti,  L. 

eadflse,  infperf.  of  exeo. 

( esstimantes),  ium,  m.  [P.  plur.  of  existi- 
mo],  critics,  critical  judges. 

e:oBtimatio  (e:oBtiim-),  5ni8,  /.  [existitno], 
a  judging,  judgment,  opinion,  supposition,  decision, 
estimate,  verdict  .*  vostra,  T. :  praetoria :  omnium, 
Ga. :  tacita:  est  quidem  ista  vestra  existimatio, 
sed  iudicium  certe  parentia,  that  is  your  opinion, 
but  the  father  is  the  proper  judge  :  non  railitis  de 
iroperatore  existimationem  esse,  sed  populi  R., 
etc.  —  Reputation,  good  name,  honor,  character  : 
bonne  existimationis  causa:  homo  sine  existima- 
tione :  ofTensa  nostrae  ordiiiis :  hominuro,  regard: 
ad  dcbitorum  tuendam  existimationem,  i.  e.  credit^ 
Gs. :  ulcuius  existimationi  consulere. 

eirifitiinfttor  (esstam-),  oris,  m.  [existimo], 
a  judge,  critic  :  ut  existimatores  loqui :  iniustus 
rerum:  metuendus. 

exiBttmo  or  esistnmo,  5v!,  Stus,  are  [ex  + 
aestimo],  to  value,  estimate,  reckon:  vita  tanti 
existimata :  magni  operam  eius,  N.  —  To  appre- 
ciate, value,  esteem,  judge,  consider,  suppose,  think, 
expect :  vitae  conauetudinem,  pass  judgment  on, 
T. :  alqd  nullo  modo:  eum  avarum:  se  parem 
armia,  S. :  Fulciniua  honestua  existimatus  est :  se 
minus  timidos  existimari  Telle,  Gd. :  utcunque 
(haec)  existimata  erunt,  L. :  quern  ad  modum 
existimes,  vide,  your  habits  of  tluyuglU  :  te  non 
existimas  conflagraturum  ? :  praecavendum  existi- 
mabat,  Gs. :  disciplina  in  Galliam  translata  esae 
existimatur,  Ga. :  ita  intellegimus  volgo  existi- 
man:  Quanto  labore  gai^um^^Tv^^^^,^ 


Mdsto 


d98 


plans  sint,  S. :  atrain  ...  an existimari  iion 

poterat,  be  determined,  Gs. :  de  alqoi  caasS,  L. : 
quid  de  imperatoribus  ezistiment:  aliter  de  sa- 
piente,  qutn,  etc. :  existimari  de  ingeniis  eonim 
potest,  an  estimate  may  he  formied:  in  hoetium 
numero  existimari,  he  regarded  ae  an  enemy, 

exiflto,  see  exslsto. 

ezitiabills,  e,  adj,  [exitiam],  dentructive,  fatal, 
deadly:  bellum  civibus:  tyrannus,  L. :  telum,  0.: 
in  suos  animus,  Ta. 

exitialii,  e,  adj.  [exitium],  deairudive^  fatal, 
deadly:  exitfis:  litterae, L. :  donum, Y. 

eJitiosufl,  adf.  with  eomp.  [  exitium  ],  dettrue- 
Hve,  penUcioue,  deadly  :  coniuratio:  quod  exitio- 
sum  fore  videbam :  rei  p.  exitioeior,  Ta. 

ejitiam,  l  {yen.plur.  exitifim,  Enn.  ap.  G. ),  n, 
[ex+1  I-],  deetritdion,  ruin,  hurt,  miackief:  dig- 
num  factis  (tuis),  T. :  urbis:  Titae,  m^  S. :  Unius 
iniseri,  Y. :  omnibus  meis  exitio  fuero,  the  eauee 
of  ruin,  0. :  Exitio  dedi  Thoona,  0. :  Exitium 
superabat  opem,  destructive  power,  O. :  Exitium 
est  avidum  mare  nautis,  H. :  civitatum  adflictarum 
extremi  exidorum  exitCls:  res  Exitiis  positura 
modum,  Y. 

1.  exitus,  jP.  of  exeo. 

2.  ezitna,  Qs,  m.  [ex+1  I-],  a  going  out,  going 
forth,  egress,  departure:  omiii  exitu  interulusi, 
Cs. :  liominum  exittts  adservare,  Cs. :  ne  exitus 
inclusis  ab  urbe  esset,  L. — A  way  of  egress,  outlet, 
passage  :  angustus  portarum,  Cs. :  de  multis  nul- 
fus,  lu. :  insula  exitaa  niaritimos  liabet :  septem  e 
domo,  L. — Fig.,  a  way  out,  end,  dose,  conclusion, 
termination  :  orationis :  adducta  ex  exitum  quae- 
stio  est:  magnarum  initia  rerum  facilem  exitum 
habuerunt,  Cs. :  cnsQs  habent  in  exitu  simills 
(?erbn):  Hinc  omne  princlpium,huc  refer  exitum, 
H. :  in  exitu  iam  annus  erat,  L. :  oppugn atiotiifi, 
Cs. :  fabulae,  catastrophe  :  vitae,  N. :  tristTs  exitas 
habuit  consulatus :  causae,  quae  plurimos  exitCLs 
dant  ad  eius  modi  degi'essionem,  i.  e.  opportunities. 
--^End  of  life,  end,  death  :  Caesaris :  hie  exitus 
ilium  tulit,  etc.,  Y. :  saevus,  In.:  bonos  exitds 
habere. — A  means,  method,  vay,  device,  soltUioH  .- 
exitus  ab  utroque  datur  regi:  defensionis. — Au 
issue,  result,  event :  incertus  belli ;  huius  diei :  de 
exitu  rerum  sentire,  Cs. :  futuri  temporis,  H. : 
spei,  iiccomplisliment,  L. :  sine  exitu  esse,  withotU 
result,  L.:  ingens,  Y. :  meliores  habere  exitiis: 
(fortuna)  Belli  secundos  reddidit  exittls,  H. — 
rrov.:  Exitus  acta  probat,  the  event  justifies  the 
deed,0. 

ex-lex,  6gis,  adj.,  beyond  the  law,  houjui  by  no 
law,  lawless :  exlegem  esse  Sullam  putare :  specta- 
tor, H. 

ezodiom,  I,  n.,  ssi^6Stoy,  an  after-play,  farce, 
L. :  Dotum,  lu. 


ex-oleeoo,  oISvI,  etns,  ere,  inch.,  to  grom  mU 
of  we,  become  obsolete,  pass  away,  cease :  cam  pa- 
tris  favor  exolevisset,  L. :  exoletis  annalium  ex- 
emplis,  L. :  exolescunt  Graeci  amictiks,  Ta. :  ne 
disciplina  per  desidiam  exolesoeret,  Ta. 

ezoletUSi  T,  m.  [P.  of  exolesco],  a  boy  favorite, 

ex-oner5,  rvl,  atus,  are,  to  free^  disburden,  un- 
load, empty:  turb&  regnum,  (b:  pleuas  coloa,  O.: 
plebeni  exonerataro  praestare,  I  e.  relieved  from 
overcrowding,  L. :  multitudinem  in  terras,  Ta. — 
Fig.,  to  r^ieve,free,  discharge:  ciTitatem  metn, 
L. :  exonerati  fide  mei,  L. :  conscientiam,  Co. 

ezoptatusi  adj.  with  comp,  and  sup.  IR,  of 
exoptoj,  greatly  wished,  earnestly  desired,  longed 
for :  nuntius :  parens,  Y. :  nihil  exoptatins  ad- 
▼entu  meo :  exoptatissima  gratulatio. 

ez-optdb  avl,  atus,  are,  to  wish  earnestly,  desire 
greatly,  Umg  for:  sibi  gloriam,  S. :  Siiromttum  ad- 
ventum,  L. :  tibi  pestem,  wish  you:  te  videre :  at 
laudi  tibi  sit  tribanatus. 

exorabilie,  e,  acfj.  with  comp.  [exoro],  easily 
entreated,  influenced  by  prayer:  populus:  in  se: 
auro,  H. :  numen,  lu. :  missus  tamquam  exorabi- 
lior,  Ta. 

exorator,  oris,  m.  [exoro],  one  who  obtains  by 
entreaty,  T. 

ex-ordior,  orsus,  Til,  dep.,  to  begin  a  web,  lay 
the  waip,  prepare  to  weave:  pertexe  modo,  Anto- 
ni,  quod  exorsus  es :  ante  exorsa,  the  web  they  had 
bagfun. — Me  ton.,  to  begin,  commence,  make  a  be- 
ginning: in  bent  exordiri  ita,  ut,  etc. :  preoes,  0. : 
Unde  exordior  nariare,  T.:  turn  dicere  exorsus 
est :  de  quo  scribere  exorsi  sumus,  N. :  ab  ipsa 
re :  bellum  ab  causiK  tarn  nefanda,  L. 

exordium,  i, n.  [ex +ordo]. — 0 rig.,  the  warp 
of  a  web  ;  hence,  a  beginning,  commencement,  ori- 
gin :  mail :  a  Bruto  capiamus  exordium :  priraae 
ptignae,  Y, :  dicendi. — An  introduction,  exordium, 
proem,  preface :  quo  utar  exordio:  quae  prima 
exordia  sumat  ?  Y. 

ex-oxior  (exoritur,  Y. :  exorerentur,  L. ;  imper. 
exorere,  T.),  ortus,  Irl,  d^.,  to  come  out,  cotne  forth, 
spring  up,  rine,  appear:  Canicula  exoritnr:  exo- 
riens  sol,  Y. :  exortus  est  servus,  qui,  etc :  rex 
exortus  est  Lydiae:  Exoriare  aliquis  nostris  ex 
ossibus  ultor,  Y. — F  i  g.,  to  begin,  take  origin,  arise, 
be  caused,  be  produced:  A  Myrrhina,  T. :  bella 
aliis  ex  locis,  L. :  nullam  exoriri  moram  posse, 
Cs. :  exorta  aliquS  offensione :  Exoritur  clamor 
▼iram«  Y. :  de  Praenestinorum  defectione  fama, 
L. — To  recover  onesdf,  take  courage:  paulum. 

exornatio,  6n\»,f.  [exomo],  an  adorning,  em- 
bellishment: sine  ulli  cxomatione,  speaking  for 
display. 


Digitized  by  V^OOQIC 


exomator 


209 


•zptllo 


ezomator,  5ris,  m.  [exorno],  an  odomeTj  em- 
hdlifher:  reram. 

ez-omo,  5vl,  itus,  ire,  to  fit  out,  eguip^  fur- 
nithy  tvppfi/^  provide :  vicinitatem  armis,  S. :  Teste 
Hominem,  Ph. :  pro  rei  copia  satis  proridenterf  S. 
^To  deek^  adorn,  tmbtUiih:  yariS  veste  exorna- 
tus,  T. :  mihi  in  palaestri  locum :  triclinium  am- 
ple :  adeo  exomatum  dabo,  ut,  etc^  i.  e.  wiU  give 
him  a  dressing  down,  T.-^F  i  g.,  to  adorn,  decorate, 
§a  off,  laud:  Graeciam  aitibus:  mors  honesta 
Tttam  turpem  exomat. 

ez-dro,  avi,  itus,  are,  to  move,  presaU  ^i^xm, 
persuade  bg  entreaty,  induce,  appease:  Qui  mihi 
exoraodus  est,  T. :  alquem  ut  peieret :  deos,  0. : 
Lares  farre,  lu. :  populutn,  H. :  gnatam  ut  det, 
ore,  Tixque  id  exoro,  T. :  quae  vicinos  concidere 
bris  Exorata  solet,  in  spite  of  entreaties.  In. :  non 
exoratae  arae,  inexorable,  O.— Jb  obtain  bg  prag- 
er:  pacem  divOm,  V. 

ezorsa,  5rum,  n.  [1  exorsus],  a  beginning,  com- 
mencement :  longa,  preamble,  V. :  sua  cuique  ex- 
onia  laborem  ferent,  V. 

1.  exdrana,  P.  of  exordior. 

2.  exonufl,  Os,  m.  [1  0L-],  a  beginning,  com- 
mencement: orationis. 

X  ezortns,  P.  of  exorior. 

2.  exortas,  Us,  m.  [  1  OL-  ],  a  coming  forth, 
ridng:  solis  exortfks,  L. :  lucis,  Cu. 

ez-MOulor,  — ^  art,  dq),,  to  kiss  fondlg^  kiss 
eagerly:  manum,  Ta. 

ezooBO,  — ,  — ,  are  [exossis,  ex +2  os],  to  de- 
prive ofbimeSfbone:  (congrum),  T. 

exostra,  ae,  /.,  s  i^tiarpa,  a  movable  stage 
(in  the  theatre) :  ia  exostra,  i.  e.  without  conceal' 

exosns,  P.  [*  ex-odi],  hatvsg^  detesting:  patrios 
more),  Cu. :  pugnas  exosa  relinquo,  with  horror,  V. 

(ez-palleaooX  Inii  ere,  inch.,  to  grow  pale, 
turn  pale  (onlj  perf);  toto  ore,  0. — To  thread, 
think  from:  fontis  haustOs,  H. 

ex«patro,  avi,  — ,  ftre  (once),  tofinish,  squan- 
der in  volnptttousness,  Ct 

ex-pavefloo,  pavi,  — ,  ere,  tfu^A.,  to  be  terrified, 
fear  greatly,  dread:  ad  id,  L :  muliebriter  ensem, 
H. :  frigus,  lu. 

eaq}eotati5,  ezpeoto,  see  ex-spec-. 

ezpeotoro,  — ,  — ,  are  [ex+pectus],  to  drive 
front  (he  breast :  sapienUam  mi,  Enn.  ap.  G. 

ezpedio,  Ivl,  Itus,  Ire  [ex + pes],  to  extricate, 
ditengsge,  let  loose,  set  free,  liberate :  nodum  :  ex 
nnllo  (Uqueo)  se :  mortis  laqueis  caput,  H. :  flam- 
mam  ill  ter  et  hostis  Expedtor,  make  my  way,  V. : 
erraDtoa  nemori,  0. :  sibi  locum,  make  room,  Cs. : 
iter  pef\  rupee,  L. — To  fetch  out,  bring  forward. 


procure,  make  ready,  prepare :  vela,  0. :  Tir- 
gas  expediri  iubet:  cererera  canistris,  V. :  narfs, 
Cs. :  legiones,  Cs. :  exercitum,  L. :  se  ad  pugnaro, 
L. :  lus  auxili  sui,  exercise,  L. — To  despatch,  hurl: 
trans  finem  iaculo  expedito,  H. — Fig.,  to  bring 
out^  extricate,  release,  free:  me  turba,  T. :  impedi- 
tum  aiiimum,T. :  haererem,ni6i  tu  me  expedisses : 
Quas  (roanOs)  per  acuta  belli,  help  throuah,  H. : 
me  multa  impediverunt  quae  ne  nunc  quidem  ex- 
pedita  suoU-^Tb/w^  in  order,  arrange,  set  right, 
aeffust,  settle :  rem,  ut  poteris :  rem  frumentariam, 
Cs. :  nomiua  meA,pay:  exitum  orationis:  quod 
instat,  v.  —  To  explain,  unfold,  make  dear,  clear 
ftp,disdose,  r^ate:  pauca  tibi  dictis,  Y.:  rei  ini- 
tium,  S. :  ea  de  caede,  Ta. :  Promptius  expediam 
qaok,  etc.,  i.  e.  could  sooner  recoutU,  lu. — To  be  ser- 
viceable, be  projitable,  be  advemtageous,  be  usefid,  be 
expedient, profit:  nihil  expedire  quod  sit  iniustam : 
non  idem  ipsis  expedire  et  multitudini :  Caesari 
ad  diutumitatem  Yictoriae:  expedit  bonas  esse 
vobis,  T. :  omnibus  expedit  salvam  esse  rem  p. : 
Cb  si  ita  expedit,  velim,  etc 

expedite,  adv,  with  comp,  and  sup.  [expedi- 
tns],  without  impediment,  without  difficulty,  readily, 
promptly,  qjnehy:  explicans  quod  proposuerat: 
expeditius  navigans :  te  expeditissime  conferas. 

expeditlo,  onis, /.  [expedio],  an  etiterptise 
agaimU  the  enemy,  expedition,  campaign :  hibema, 
L. :  milites  in  expeditionem  misit,  Cs. :  in  expe- 
dttionem  proficisci,  S. :  adsuetus  expeditionibus 
miles,  Ta. :  in  expeditionibus,  marchee,  L. 

expeditoa,  adj.  with  comp,  and  snp.  [P,  of 
expedio],  nnfettei'ed,  unimpeded,  unenatmbered, 
without  a  burden :  in  Galliam  proficisci :  Sagana, 
tucked  up,  H. :  legiones,  without  baggage,  Cs. : 
expedito  exercitu  pervenit,  Ta. — Masc.  as  subst, : 
norem  dierum  iter  expedito,  a  nine  days'  forced 
mareli,  Cs.  —  Ready,  free,  prompt,  easy,  uvembar" 
rassed:  expedito  nobis  homine  opus  est:  ad  di- 
cendum. — Convenient,  at  hand,  ready,  commodious : 
lis  expedito  loco  actuaria  navigia  relinquit,  Cs. : 
via  expeditior  ad  honores:  Caesaris  victoria, 
compile,  Cs. :  reditum  in  caelum  patere  expedi- 
tissimum :  pecunia  expeditissima,  readiest. — Neut. 
as  subit. :  In  expedito  habere  oopias,  L. 

ex-pello,  pull,  pulsus,  ere,  to  drive  out,  drive 
away,  thrust  out,  peet,  expel:  plebem  ex  agris :  do- 
minum  de  praedio :  navis  ab  litore  in  altum,  L. : 
agris  expulsi,  Cs. :  finibus  expulsus  patriis,  V. : 
me  civttate:  potestate  expulsi,  N. :  Oonlatinum, 
banish :  porti  Esquilina  pecus,  drive  out,  L. :  sa- 
gittam  arcu,  slioot,  0. :  genis  oculos,  O. :  se  in 
auras  (pondus), /otca/  itself  oid,  0. :  ex  matrimo- 
nio  filiam :  te,  disown,  T. :  expulsa  filia,  refected 
(as  a  wife):  expellere  tendunt,  didodge  (in  battle), 
V. :  segetem  ab  n'dicibus,  V. :  Naturam  furcfi,  H. 
— F  i  g.,  to  force  out,  drive  out,  drive  away,  expel. 


ejcpendo 


800 


•aqiilator 


banUhy  remove:  alqm  vitS:  per  volnera  animam, 
0. :  morbum  helleboro,  H. :  Bomnum,  V. :  benefi- 
oiorum  memoriam,  Cs. 

ex-pendo,  endl,  Snsus,  ere,  to  vmgh  out,  weigh : 
ut  iam  expendantur,  non  numerentar  pecuniae. — 
To  pay  out,  pay,  lay  out,  expend:  expensam  est 
aari  pondo  centum:  nummoe  noroinibus  cerU^ 
H. — P,  perf^  in  the  phrase,  alqd  ferre  expensum 
or  pecuniam  ferre  expenaam,  to  eet  domi,  enter, 
tharge,  reckon,  account  at  paid:  minus  quam  Yeiv 
res  illi  expensum  tulerit:  pecunia  aut  data  ant 
expensa  lata  sit:  quibus  sine  fenore  pecunias  ex- 
pensas  tulisset,  i.  e.  had  Unt,  L. — ^F  i  g.,  to  *^h 
mentally, ponder,  estimate,  eontider,  jttdge,  decide: 
ea  (argumenta) :  in  iudictis  testem :  omnia  castks, 
V. :  causam  mentis,  to  decide,  O. :  quid  conveniat 
nobis,  lu. — To  pay,  eufer,  undergo :  poenas  lovi : 
SuppUcia,  V. — ToexpuUe:  scelus,  V. 

expensum,  I  [P.  ft.  of  expensus],  money  paid, 
a  paymetU :  codex  accepti  et  expensi,  receipte  and 
diabureemente :  tabulae  accepti  et  expensi. 

earoergefaoio,  fdcT,  factua,  ere  [ex-pergo+ 
facioj,  to  arouse,  ttir  tqit,  excite, 

experg^or,  perrdctus,  l,  <kp.  [ex-pergo, 
arouse],  to  be  atoakened,  awake:  si  dormis,  exper- 
giscere :  somno  experrectus,  S.  —  7b  awake,  be 
alert,  bestir  oneedf:  expergiscere,  T. :  experrecta 
tandem  virtus  viri. 

experiene,  entis,  a^,  with  txtp^  [P,  of  expe- 
rior],  experienced,  enterprising,  active,  industrious,- 
homo:  vir,  L. :  expenentiaaimua  arator:  genua 
experiena  laboram,  used  to,  0. 

eiqperientia,  ae,/ [experiens],  a  trial,  proof, 
experiment:  vcri,  0. — ^ort,  endeavor :  aegritudi- 
uem  suscipere  pro  experientia,  instead  of  effort: 
nova  hominum,  device,  V. — £aperimental  knowl- 
edge, practice,  experience:  apibus  quanta  experien- 

expeximentnm,  i, «.  [experiorl  a  proof,  test, 
trial,  experiment:  maximum:  Metello  experimen- 
tis  cognitum  erat,  esse,  etc.,  S. :  parti  exercittls  in 
experimentum  praefecit,  Ta.  —  Experience:  (vir) 
nullis  castrorum  experimentis,  Ta. 

experior,  pertus,  in,  dep.  [1  PAR-],  to  try, 
prove,  test,  experience^  endure:  hano  nunc  experia- 
mur,  T  :  eos  (imicos) :  vim  eius  (veneni)  esse  in 
servo :  eandem  belli  fortunam,  Cs. :  laborcm,  V. : 
procos  priores,  seek  to  win  back,  V. :  quidve  ferat 
Fors,  Virtute  experiamur :  quantum  audeatis,  L. : 
experiundo  scies,  T. :  experiendo  cognovi :  In  ex- 
periundo  ut  essem,  i.  e.  might  have  a  full  trial,  T. : 
exorablle  numen  Fortaase  experiar,  may  find,  lu. 
--In  perf,  to  have  tried,  have  learned,  have  esme- 
rienced,  know  by  experience:  expertus  es  istius 
perfidiam :  quod  genus  nullo  telo  traici  posse, 
'  Gs. :  metum  feoerant  expertis  Gallica  clade,  L. : 


expertus  (eum)  fidelem  in  Ganymede,  H. :  exper- 
to  credite,  quantus  adsurgat,  V. :  expertus  bellia 
animus,  Ta.  —  To  measure  strength  with,  contend 
with:  ut  interire  quam  Romanes  non  experiii 
mallet,  N. :  Tumum  in  armis,  Y. — To  try,  under- 
take, attempt,  make  tried,  undergo,  experience:  Bis 
terque  expertus  frustra,  H. :  Omnia  priusquam 
armis,  resort  to  everything  before  using,  T. :  omnia 
de  pace :  extremum  auxilium,  the  last  resort,  Cs. : 
extrema  omnia,  S. :  ^terram)  oolendo  facilem,^ni, 
V. :  iudicium  popuh  R,  submit  to,  L. :  experiar 
certe,  ut  hinc  avolem:  ut  sine  armis  reduceret, 
etc.,  N. :  vi  contra  vim  experiundnm  putavit.— 
To  try  by  law,  go  to  law:  Gaecinae  placuit  expe- 
riri :  alqiiid  summo  iure,  submit  to  trial. 

experrectus,  P.  of  expergiscor. 

expers,  tis,  adj.  [ex + pars],  having  no  part  in, 
not  sharing  in^  not  privy  to:  partis  de  nostria  bo- 
nia,  T. :  communia  iuria :  Britanui  pugnae,  Ta.— 
Destitute  of,  devoid  of,  free  from,  without:  crudi- 
tionis :  nuptiarum,  H. :  doloi-is,  0. :  (vinum)  maris, 
without  sea-water,  H. :  domus  cladis,  Cu. :  virtutis, 
v.:  vitae  para  turpitudinis  expers:  vis  consili, 
H. :  famS  atque  fortunis,  S. 

expertus,  adj,  [P.  of  experior],  tried,  proved, 
kfiown  by  experience:  vir  expertae  virtutis,  L: 
libertatia  dulcedine  nondum  experts,  L. :  miles, 
Ta. :  per  omnia,  L. — Experienced  in:  belli  iuve^ 
nes,  V. 

expetendttS,  adj.  [P.  of  expeto],  worth  striv- 
ing for,  desirable:  gloria. 

expeten%  entia,  adj.  [P.  of  expeto],  desirout, 
eager:  in  voluptatibua. 

expetitufl^  P.  of  expeta 

ex-peto,  IvT,  Itua,  Ire,  to  seek  after,  strive  for, 
aim  at,  demand,  ask:  me:  auxilium, T.:  expetita 
conloquia,  Ca. :  unum  ab  omnibus  ad  id  Inillom 
inperatorem  expeti:  poenaa  ob  bellum,  L.:/ mor- 
tem pro  vitii  civium,  meet  eagerly  :  vitam,i 
tempt  one^s  life  :  ne  legaretur  Gabiniua  ~^ 
expetenti,  at  his  request .-  Amor,  qui  me 
urere,  H. :  virum  cognoscere,  0. :  mare 
terrae  locum  expetena,  tending  towards  A 
amicus  ut  essem,  Ta. — To  desire,  long  fori 
quem  quisque  odit,  periisse  expetit:  glorifl 
tute  augeri :  hoc  scire  expeto,  T. :  vincer 
fall,  be  visited  :  ut  in  eum  expetant  clades  I 

expiatio,  Snis,/.  [expio],  satisfactu. 
ment,  expiation  :  scelerum  in  homines : 
rupti,  L.:  fanonim,jpro/)tf{a/ton,  L. — Plur,\ 

expldtus,  P.  of  expingo. 

eocpilatio,  onis,^.  [expiloL  < 
dering  .  Aslae :  sociorum.— Ai* 

expllator,  5ris,  m.  [  expilo  ],  a  ^ 

*«r  .•  don.ua.  ^ ^ ,.^^^  ^^ V^OOglC    ,' 


'tur. 


ezpUo 


801 


•sqiloratio 


•z-pilo^  ivl,  StDF,  ftre,  to  pStage,  rob^  plnnder  : 
■enrium,  & :  ad  expilandos  socios :  fanum  Apol- 
linlB :  genia  oculos,  pluck,  0. — ^F  i  g. :  ii,  a  quibas 
expilati  sumus. 

ex-pin^  — i  plctoa,  ere,  to  depict^  dueribe  to 
the  life  :  rootus  hominam  expictus. 

ezopid*  avi,  itua,  are. — ^In  religion,  to  make 
amendt  for^  atone  for,  p^t^fy^  expiate,  purge  by 
nerijke:  tua  scelera  in  uostroe  milites,  i.  e. 
avenge  :  filium  pecunia  public^,  L. :  quae  Tiolata 
sunt,  expiabuntur :  arma  Kondum  expiatis  uncta 
cruoribna,  H. — To  avert,  dewtroy  the  force  of  (an 
omen  or  carse) :  quem  ad  modoin  ea  explentur : 
prodigium,  L. :  dira  detestatio  NuIIli  expiatur  vic- 
tima,  H. — To  make  amende  for,  repair,  make  good, 
compeneaie:  anperioriB  aetatis  exempla  Oraccbo- 
mm  canbua,  Ca. :  legatoram  iniuriaa,  L. 

ejqpaxb,  see  exspira 

ex^pAmooTf  fttas,  arl,  dep.,  toJUh  out,  search  out, 
f»d  out .'  proinde  expiscare,  quasi  non  nosses,  T. : 
nihil,  to  tM^tiire  no  further. 

(nplanate),  adv,  [explanatua],  plainly,  dear- 
ly, dtetimetly. — On\ J  eonyx:  definire  rem. 

ezplanatiOb  onis,/.  [explano],  on  aq)lanaium, 
vtierpreiaiion:  religionis.  —  Plur.:  interpretuni : 
portentoram. — ^As  a  rhet  figure,  G. 

ozplanator,  dris,  tn,  [explano],  an  interpreter, 

ezplanatos,  aelf,  ^  P.  of  explano  ],  plain,  die- 
tinet :  vocom  impressio,  i.  e.  ability  to  articulate, 

esEplino^  AtI,  fttua,  ire  [ex+planus],  to  make 
plain,  make  dear,  expirnn  :  qualis  differentia  sit, 
etc :  rein  definiendo :  de  hominis  moribus  pauca, 
S. :  carmen,  L. 

ozpleo,  8vl  (ezpleris,  0.,  Y. ;  expl6Ment,  L. ; 
explteae,  Y.\  «tufl,  Sre  [PLE-1,  to  fU  tq^,  fil  fuU, 
JUlytiuff:  fossam  aggere,  Cs.:  rimas:  bovem 
frondibus,  H. :  locum  («>horte8),  G8.-^0f  number 
or  quantity,  to  Jill,  make  199,  eomfide:  numerum, 
Cs. :  ut  numems  legionum  expleretur,  L. :  ceniu- 
rial,  hone  the  full  number  of  votee,  L. :  iastam 
mori  altitudinem,  Cs.  —  To  eupply,  make  good  : 
Hia  rebva  id,  quod  Avarici  deperierat,  expletur, 
Co. :  cetera,  quae  f ortuna  minuerat^  L. :  quod  utri- 
que  defait — To  traverse,  pan  over,  go  through  : 
orbis  cursu,  V. :  urbla  erroribua,  Tb. — F  i  g.,  to  Jill 
up,  eon^dele,Jiniih,perfeetf  accomplish  :  vitam  bea- 
tam :  annum :  aupremum  diem,  Ta. :  sententias 
roollioribus  numeria. — To  supply,  make  good,  make 
up  for:  partem  relictam :  darana,  L.  —  To  fill, 
saOsfy,  sate .-  me  unum,  T. :  animum  gaudio,  T. : 
scribendo  te:  amioos  muneribus,  S. :  ut  expleti 
decederent:  animum  Ultricis  flammae,  V. -*  7b 
^  appease,  Jin,  satisfy,  glut,  sate  :  sitim :  odium  fac- 


I 


tis  dictisqoe,  L. 
Ucrimis  dolor,  O. 


aTaritiam  pecnniS:    expletur 
patrias  sanguine  poenas,  Y. — 


To  fulfil,  discharge,  execute^  perform^  aecompHA  : 
amicitiae  raunus :  meum  opus,  O. 

ezpletidb  dnis,/.  [expleo],  a  satisfying :  natu* 
rae. 

6xplotti%  aefj.  [  P.  of  expleo  ],  full,  complete, 
perfect:  rerum  oomprehensio :  undique  forma 
nouestatis. 

esEplioate,  adv.  [expUcatus],  dearly :  dicere. 

explioatio,  onis,  /.  F  explico  ],  an  unfolding, 
uncoiling:  rudentis.  —  Fig-*  ^^  unfolaing,  ex- 
pounding, expontion,  ea^anation:  rerum  facilis: 
fabularum. 

a3^>lioator,  5ris,  m.  [  explioo  ],  an  expounder, 
explainer:  rerum. 

«zplioatnx,  ids,  /.  [explicator],  she  that  ex- 
plains :  vis  dicendi,  explioatrix  orationis. 

1.  ezplioatixs,  a^,  with  eomp,  [P.  of  explico], 
spread  out :  pianissimo  in  looa —  Well  orderea: 
causa:  provincia.— iYatn,  dear:  solutio:  quibus 
(litteris)  nibil  explicatius. — Assured, certain:  ratio 
salutis  suae. 

2.  e3q>lieatiis,  As,  m.  [explico],  an  unfolding, 
exposition:  difficills  explicatfis  habere. 

(ezplioitos),  adj.  [P,  of  explico],  unobstructed, 
practicable. — Only  eomp,  :  (consilium),  Os. 

ex-pUcd,  AvI  and  ul,  atus  or  itus,  Are,  to  un- 
fold, uncoil,  unroll,  unfurl,  unclose,  spread  out, 
loosen,  undo  :  explicata  veste :  volumen :  f rondes, 
Y. :  f rontem  solUcitam,  smooth,  H. :  seria  oontrac- 
tae  f rontis,  H.  —  Refiex.,  to  extricate  onesdf,  get 
free:  te  aliqua  vift:  se  angustnm,  lu. — To  spread 
out,  stretch  out,  extend,  deploy,  display  :  aciem,  L. : 
ordines,  L. :  coiiortis,  Y. :  se  turmatim,  Cs. :  per 
obstantis  catervas  sua  arma,  II. :  forum  ad  atrium 
Libertatis :  ( in  serpente  )  orbis,.  0. — ^F  i  g.,  to  un- 
fold,  set  free,  release:  intellegentiam  tuam:  Sici- 
fiam  cinctam  periculis.  —  To  disentangle,  set  in 
order,  arrange,  regulate,  settle,  adjust,  rescue:  eius 
negotia:  rationem  salutis:  de  hortis:  consilium 
hia  rationibus  explicabat,  his  plan  was  governed 
by,  Cs. :  re  explicate :  rationes,  balance  accounts  : 
namen,  satisfy :  pecuniam:  nihilo  plus  explicet  ac 
si  Insanire  paret,  make  no  more  out  of  it,  H. — To 
explain,  unfold^  set  forth,  exhibit,  treat,  eonveg,  ex- 
press: vitam  alterius  totam:  funera  fando,  Y. : 
philoeophiam :  breviter  quae  mibi  sit  ratio:  de 
rerum  naturft. 

explodo,  si,  sus,  ere  [ex+plaudo],  to  drive 
out,  hiss  away,  hoot  off:  Aesopum  explodi  video : 
explosa  Arbuscula,  H.— 7b  r^eei,  disapprove: 
quod  turn  explosum  est:  sententias. 

explorate,  ado.  with  eomp.  [exploratns],/or  a 
certainty,  seeurdy,  surdy  :  baec  scril>o :  explora- 
tius  promlttere. 

exploratiS,  onis,  /.  [  exploro  ],  an  examtna- 

tion:  occulta,  Ta.  i      r\r\nio 

^  Digitized  by  VjOOQIC 


/ 


eaeplontor  8 

ezplorator,  6ris,  m.  [exploro],  an  eapUnrer^ 
tpy^  90(nU:  per  exploratores  oertior  f actus,  Ctf. : 
iter  hostium  ab  exploratoribus  edoctus,  Ta. 

expldratufl,  adj.  with  comp,  and  9up,  [P.  of 
exploro  1,  oMctrlamedy  etiUMUksd^  mUUJ,  eertaifi, 
wrty  mife :  lam  id  ezploratumsi,  T. :  ooosulatue : 
victoria,  Cfl. :  litterae  exploratae  a  tiinore,  i.  e. 
affording  certainty:  de  quo  mihi  exploraUim  est, 
ita  esse,  /  am  certain :  cum  esset  miiii  exploratis- 
simum  (with  ace,  and  tn/*.):  exploratam  habere 
pacem :  pro  explorato  habere  (with  <ux.  and  inf.\ 
Gs. :  exploratior  devitatio  legionum  fore  videtur, 
etc. 

ez-plor5,  ftvl,  fttus,  Are,  to  eavt»e  toJtowfortK, 
bring  out,  search  out,  examine,  investigate,  explore  : 
rem  totam :  fugam  domini :  caecum  iter,  0. :  looos 
novos,  v. :  idoneum  locum  castris,  select,  Gs. :  de 
voluntate  aid  us,  N. :  ea,  quae,  eta:  ne  quid  Coiv 
rnat,  0. :  Poetquam  exploratum  est  labare,  etc.,  0. 
— 7b  spy  out,  reconnoitre,  examine:  quo  transire 
possityOs. :  itinera  egressOsque  eius,  & :  Afrtcam: 
ante  explorato  et  subsidiis  positis,  L. :  explorato 
profectos  esse  amicos,  Ta. — Stqain,  aoe, :  explora- 
tum praemissi,  S. :  lugurtha  quid  agitaret,  explo- 
ratum misit,  S. — To  try,  prove,  investigate,  test,  put 
to  the  proof:  explorat  robora  f umus,  Y. :  regis 
animum,  sound,  L. :  cibos,  taste,  Ta. :  iusidias,  try, 
V. 
explosuB,  P.  of  explodo. 
expolio^  IvI,  Ittts,  Ire,  to  smooth^  polish,  finish, 
adorn,  embelUsh,  refine,  ^iiborate  :  nox  te  expolivit: 
Dionem  doctrints  omnibus. 

e»olitio,  Onis,  /.  [expollo],  a  smoothing  off, 
wilisfdng,iinishing,  embellishing :  urbana,  i.  e.  oj^a 
house  in  the  city. — Plur, :  utriusque  noetrQm,  i.  e. 
of  both  our  houses, — ^F  i  g. :  inest  in  numero  expo- 
litio. 

azpolitna,  adj.  with  eomp.  [P.  of  expoliol, 
polished,  smooth  :  expolitior  dens,  Gt — AfinM: 
vir  YitA. 

ex-pono,  posul,  positus  (expostus,  V.),  ere,  to 
put  out,  set  forth,  expose,  exhibit :  vasa :  argentum 
in  aedibus :  ratis  Expositis  stabat  scalis,  laid  out, 
v.:  alqd  yendidoni,  Ta. — Of  children,  to  e:^X}se, 
abandon :  Is  quicum  expoeitast  gnata,  T. :  pueros, 
L. — To  set  on  shore,  land,  disembark:  milites  ex 
navibus,  Gs. :  socios  de  puppibus  altis  Pontibus,  by 
bridges^  V. :  expositis  copiis,  Gs. :  in  Af ricft,  L. :  ibi 
Theroistoclera,  N. :  exercitum,  Gs. :  quarts  exponi- 
rour  horft,  H. :  advexi  f  ruroentum,  exposui,  un- 
loaded: exponimur  orbe  Terrarum,  are  excluded, 
0.— 7b  offer,  tender,  be  ready  to  pay:  ei  DGGG.— 
7b  leave  exposed,  eaepose,  lay  open:  ad  IctQs,  L. : 
rupes  exposta  ponto,  V. — Fi  g.,  to  exhibit,  expose, 
reveal,  publis/i,  offer,  set  forth :  causa  ante  ooulos 
exposita :  exposit&  ad  exemplum  iiostr&  re  p. — 7b 
*st  forth,  ex/tibit^  relate,  explain,  expound :  sicuti 


a  eaepximp 

exposui:  quae  adhuo  exposui:  rem  breviter: 
Africae  situm  paucis,  & :  causas  odii,  0. :  artis 
rhetoricas :  eadem  multitudini,  Gs. :  animos  rema* 
nere  post  mortem :  res  qnem  ad  modum  gesta  sit: 
quid  hominis  sit :  plura  de  alquo,  N. :  exposito, 
quid  iniquitas  loci  posset,  etc.,  Gs. 

ex-ponigo,  — ,  — ,  ere,  to  spread  out. — Only 
imper. :  exporge  f rontem  (i.  e.  exporrige),  smooth, 
T. 

exportation  dnis,/.  [exporto],  a  carrying  out^ 
exportation:  rerum:  nis  exportationibus  HS  LX 
perdidisse. 

ex-porto,  &Tl,  fctus,  &re,  to  carry  out,  bring  out, 
convey  away,  send  away,  export:  aurum  ex  Italia 
Hierosolymam:  frumentum  in  fame:  vim  mellis 
SjrracusLs :  corpora  tectis,  V. :  sua  omnia,  Cs. 

ex-pofoo,  poposci,  — ,  ere,  to  ask  oamestly^ 
beg,  request,  entreat,  implore:  quam  (misericor- 
diam) :  signum  proeli,  Gs. :  pacem  precibus,  L. : 
pacem  Tcucris  {dat),  V. :  alqd  deos,  L. :  Aenean 
acciri,  v.:  audire  labores, V. :  precibus  plebem, 
sibi  civem  donarent,  L. — 7b  demand,  require  the 
surrender  of,  daim  (as  a  prisoner,  or  for  punish- 
ment) :  ad  expoecendos  eoe  missi,  L. :  ab  Athe- 
uiensibus  exposci  publice,  N. :  alqm  ad  poeoam, 
Ta 

•xpoaitlo,  onis,/.  j^expositusl,  a  setting  forth^ 
exposition,  narration,  citation,  exptanalion :  rerum : 
sententiae  suae :  surami  boni. 


ezpositiui,  aeH*  [  P.  of  expono],  open,  l 

ble:  Sunion,  0. :  Zephjris  Lilybaeon,  0.  —  Fig., 
common,  vulgar:  nihil  expositum  deducere,  lu. 

eacpoatolation  onis,/.  [expoetulo],  a  presung 
demand:  bononim :  singulorum,  Ta. — An  ej^oetu- 
lotion,  complaint:  tua:  cum  esset  expoatalatio 
facta — Plur. :  cum  absente  Pompeio :  suae,  h. 

ex-poBtuld,  ftvl,  &ttts,  are,  to  demand  presmng- 
ly,  insist  on:  alqd, Ta. :  ut  Hiberi  decedant,  Ta. : 
Armeniam  vacuam  fieri,  Ta.  —  7b  find  fault,  dis- 
pute, eamostulate,  eon^olain  of:  iracundiaa:  com 
eo  iniuriam  banc,  T. :  nihil  tecum  de  his  reboa : 
locus  esse  ytdetur  tecum  expostulandi :  se  esse 
relictas:  our,  eta,  Ta. 

ezpoatafl^  see  expono.     ezpotoa,  see  epoto. 

expresaus,  adj.  with  comp.  [P.  of  exprimo], 
clearly  exhibited,  distinct,  mantfei,  dear,  plain,  ex- 
press :  species  deorum,  quae  nihil  habeat  express] : 
litterae  lituraeque.  —  Fig.,  distinct,  real:  signa 
virtutum:  sceleris  Testigia:  haec  expressiora: 
litterae  expressae,  articulated  with  precision. 

axpximo^  pressl,  pressus,  ere  Fex+premo],  to 
press  out,  force  out,  squeeze  forth :  (lacrimulam) 
oculos  terendo,  T. :  nubium  conflictu  ardor  ex- 
pressus :  hna  (turrls)  cottidianus  agger  expresse- 
rat,  had  carried  up,  Gs. :  expresso  spinae  curra- 
miue,  protrudittg,  0.:  sucina  solis  radiis  expressa, 

Digitized  by  V^OOQIC 


ezpiobinitlo 


808 


itio 


Ta, — To  form  6y  prmam^fcmn,  modd,  portray, 
exhibU:  anguk,  H. :  Testis  artOs  expriniens,  Ta.—- 
Fig.,  lo  wring  oMi,  exiort,  wrmt,  tlieU  :  ab  eis  tan- 
tarn  fnimenti:  Tocem,  Gs. :  deditionem  iieoessU 
tote.  Lb :  peconia  vi  expressa :  Espressa  arbuato 
eonvicia  ( in  allusion  to  tiie  wine  -  press  ),  H. :  ut 
ne^rei,  eomtrainetL^To  imitate^  copy,  represent^ 
portrojf^  detcribe,  ea^ew:  magnitudine  auimt  vi- 
tam  patris :  Hbidines  Tereibus :  Inoessas  vol  turn. 
que,  O. :  ut  Euryalum  exprimat  infans,  may  resents 
hUj  la. :  dioendo  sensa :  nemo  expresserat,  posse 
bomiDem,  eta :  quae  vis  subieeta  sit,  etc. :  orato- 
rem  imitando:  in  Platonis  libris  Socrates  expri- 
mitur. — To  render,  translate:  id  LAtine:  verbum 
de  Terbo,  T. :  fabellae  ad  verbum  de  Oraecis  ex- 
pressae. — To  pronounce,  artieulale  :  litteras  puti- 
dtus. 

exprobratlo,  onis,  /.  [exprobro],  a  reproach- 
ififfy  ^^raidinff :  heneM^T, :  cuiquam  fortunoe, 
L. 

ezpxofaro,  &vl,  atus,  are  rex+probrum],  to 
reproach  teith,  blame  for,  find  fault,  iJuirge,  up- 
braid^ rtproach:  exprobraodi  caus&  dicere:  suam 
qoisque  militiam,  L. :  beneficia  apud  roemores, 
L :  casfts  bellioos  tibi,  throw  the  blame  of:  fugam 
amioo,  O. :  ▼erberura  notas,  Ta, :  de  uxore  mihi, 
X. :  nihilo  plus  sanitatis  in  curi&  esse,  L. :  quod 
in  Tits  maneam. 

ez- promo,  prompsJ,  promptus,  ere,  to  ekoio 
forth,  diecover,  exert,  pracfiae,  exhibit,  display: 
Bupplicia  in  civft :  apparatOs  suppltcii,  L. :  vigi- 
Undt  Uborem  in  cenis. — To  give  utterance  to,  utter, 
diseUm,  express,  state  :  apud  alquem  omnia,  T. : 
maestas  voces,  Y. :  oausas,  O. :  roente  querelas, 
Cu :  quid  dici  possit :  quid  sentirent,  L, :  reper- 
tum  (esse)  specum,  Ta. 

eaqproinptii%  adj.  [P.  of  expromo],  ready,  at 
hand  .*  roalitia  atque  astotia,  T. 

ezp€gnabllis,  e,  ac(;.  [expugno],  that  may  be 
taken  by  assault,  assailable:  urbs,  L. :  arx  magnis 
exercitibus,  Ta. 


expngnitid,  Onis,/.  _ 
assault,  storming:  urbis,~Cs~: 
aedificiomni. 


lo],  a  takina  by 
lOStUis.  —  Plur. : 


eapngnator,  oris,  m.  [  expugno  ],  a  stormer, 
eapturer:  urbis. — Fig.;  pudicitiae. 

(eaep'ogna^  flcisX  ae(j,  [expugno],  victorious, 
effeduaL — Only  comp :  expugnacior  iierba,  O. 

eae-p€gnd,  ivT,  fttus,  ire,  to  take  by  assault, 
dorm,  capiwe,  retbtce,tubdne:  urbIs  per  vim,  Gs. : 
CaiMm  armis,  & :  quara  (turrim),  V. :  iuTenum 
domes,  H.:  ipeum  caput,  i.  e.  the  old  man  in  per- 
«»S  H. — To  subdue,  overcome,  break  down,  break 
throuffhfSweip  awayt  navis,  Cs.:  villas,  S.:  Phi- 
lippum  et  Kabin,  L. :  yiri  cum  cohortibus  expng- 
nati,  Ta.— Fig.,  to  conquer,  subdue,  overcome. 


l,ej> 


achieve:  nihil  quod  non  expugnari  pecnnia  possit: 
pudicitiam :  pertinadam  legatorum,  L. :  coepta, 
aecompliah,  0.:  sibi  legationem,  extort:  Spartam, 
i.  e.  rol>bed  (of  Helen),  V. :  expugnasset,  ut  dies 
tollerentur. 

expulsio.  ouis,/.  ri  PAL.],  a  driving  out, 
puleton:  Laenatis. — Muk:  civium. 

expulmor,  Sris,  m.  [1  PAL-],  a  driver  out,  ex- 
peUer:  boDorum:  tyranni,  N. 
•zpnlmia,  P.  of  expelio. 

ezpnltrix,  Icis,/  [expulsor],  she  that  expels: 
pbilosophia  vitiorum. 

expno,  see  exspuo. 

ez-porgo,  ftvl,  atus,  Ire,  to  purge,  cleanse,  pu- 
rify: me,  i.  e.  cure  of  poetic  ecstasy,  H.  — Fig. : 
expurgandus  est  senno.— 7b  clear  from  censure, 
exculpate,  vindicate,  justify,  excuse:  me,  T.:  sese 
parum,  fail  to  vindicate,  S. :  expurgaturum  (ob- 
iecta)  adseyerans,  Ta.^8upin,  abl. :  non  facilest 
expurgatu,  T. 

eacqoiro,  sivl,  sTtus,  ere  [ex  +quaero],  to  sear  A 
out,  seek  diligently,  inquire  into,  scrutinize,  inquire, 
ask:  ex  te  causas  diviuationis :  haec  nimis  a 
Graecis,  to  be  too  exacting  in  .•  Aucillas  cruciato, 
T. :  securo,  quid  peocatum  sit :  sententios,  Ca. : 
eorum  tabulus,ra««kafc;  matrem,  wcA:,  V. :  pacem 
per  aras,  implore,  V, :  itinere  exquisito  per  Divitia- 
cum,  ascertained,  Cs. :  singularls  honores,  devise: 
vescendi  causa  omnia,  S. 

ezqtdsite,  adv,  with  comp,  [exquisitus],  care- 
fully, accurately,  particularly,  excetlentiy:  de  eo 
crimine  disputare:  quae  (rationes)  exquisitius 
oonliguntur. 

ezquudtufl^  aefj.  with  comp  and  sup,  [P,  of 
exquiro],  carefully  sought  oiU,  ripely  considered, 
choice,  au^eni,  exquisite :  senteniia:  iudicium  lit- 
terarum :  munditia  nimis :  exquisitius  dicendi  ge- 
nus :  laudari  exquisitissimis  verbis. 

•x-Bacrlfico  (-crufloo),  — ,  — ,  are,  to  saeri. 
fice:  hostiis  balantibus,  £im.  ap.  C. 

63C-Ba6vlo,  — ,  — ,  Ire,  to  cease  raging:  dum 
reliquum  tempestatis  exsaeviret,  L. 

ez-flanguis  (axang-),  e  (no  gen.  or  dat, ;  in 
plur,  only  nom.),  atf;\,  without  blood,  bloodless,  life- 
less :  corpora  mortuorum :  umbrae,  V. — P^,  wan, 
exhausted,  feeble :  genae:  exsanguis  et  mortuus 
concidisti :  metu,  0. :  visu,  V. :  volneribus,  Cu. : 
senectua,  Ta. :  Calvus,  lifeless  (in  oratory),  Ta.— 
Making  pale:  cuminum,  H. 

ex-aarcid  or  exeroio,  — ,  rturus,  ire,  to  paUh, 
mend,  repair:  sumptuni  suom,  repay  their  cost,  T. 

ex-aatio,  avi,  itus,  are,  to  satisfy,  glut,  sate: 
exsatiati  cibo,  L. :  clade  exsatiata  domua,  O. :  pa- 
truum  sanguine  domOs,  Ta.        ,     ^  ^  ^ ,  ^ 

Digitized  by  VjOOV?  Ic 


ezsaturabilis 


804 


ez-iequor  or  eacequor,  cQtus,  i,  dlep.,  to  fd- 
low  to  the  ffrave:  Hunc  oroni  laude,  C.  poSt. — 
F  i  g.,  io  followj  foUow  afUr^  aeeompany^  ffo  after, 
fmrtu$:  dadem  illam  fugamque:  fatuin  illiiu, 
i.  e.  ihare:  suam  quisque  spem,  L. :  sectam  meam, 
GL—To  foUow  up^  proaeeute^  carry  out,  mfcrce, 
jper/<nmyexeeuUtaee<mipji^fvlJU:  alqd  primom, 
T. :  maDdata  regis  officia :  incepta,  L. :  lussa  di- 
vdm,  V. :  armia  iua  suum,  Gs. :  mitero  orationem : 
mortem,  i.  e.  kUl  tme&dfy  Ta. — TofoGow  «p,  invea- 
HgaUy  examine  :  veram  rationem,  T. :  8uiiim&  om- 
nia cum  cui-S  inquirendo,  L. :  quem  looaro  ipse 
captarns  esset,  L.— Tb^o  thrmtffh,  rdate^  de$ertbe. 
My,  tell:  quae  vix  verbis  exsequi  possum :  omnia, 
L. :  dona  mellis,  V. — 7h  follow  up.punith^  avenge: 
omnia  scire,  non  omnia  exsequi,  Ta. :  deorum  vio- 
lata  iura,  L. :  Tai-quinium  ferro,  L. 

ez-Bero,  mi,  rtus,  ere,  io  etreleh  out,  thruai  oui, 
putforth^  take  out:  manum  ad  mentum,  L. :  bnic- 
chia  aquis,  0. :  via  quft  se  exsereret,  cotne/orth^  O. 
— ^F  i  g. :  se  aere  alieno.— i*.  per/.,  tknui  ovi,  pro- 
irudwg,  hare,  uncovered:  dextris  umeris  exsertis, 
Os. :  Unum  exserat  lalus  pugnae,  one  breast  bared 
for  battle,  V. 

exserto,  — ,  — ,  Krcfreq,  [exsero],  to  atret^ 
out,  thruet  forth:  Ora,  V. 

ezserttts,  P.  of  exsero. 

eac-slbilo,  — ,  -p  ftre,  to  hiss  outy  hia/rom  the 
stage:  histrio  exsibilatur. 

exaicoatns,  adj.  [P.  of  exsiooo],  dried  t^,  dry, 
jejune:  orationis  genus. 

ez-siooo,  avi,  Etus,  are,  to  dry  up,  make  dry: 
arbores. — To  drink  vp  .*  vina  culuUis,  H. 

ex-slgno,  — ,  itas,  are,  to  write  out,  note  down : 
sacra  omnia  exsignata,  L. 

earailio  or  eadlio,  ilul,  — ,  Ire  [ex+mlto],  to 
spring  out,  spring  forth,  leap  up,  start  up,  bound: 
ad  te,  T. :  de  sella :  domo  levis  exsilit,  U. :  proti- 
nus,  0. :  (anguis)  in  siocum,  V. :  gaudio :  exsilue> 
re  ocnli,  started  out,  0. 

exailium  or  ezflimn,  I,  n.  [exsul],  banish- 
ment, exile:  exsili  poena:  confugere  in  exsilium: 
civiuro,  L. :  civTs  in  exsilium  eicio :  in  exilio  aeta- 
tem  agere,  S. :  esse  in  exsilio :  quendam  de  exsi- 
lio  reduoere :  revoeare,  L. :  Exsiliis  contenta  snis, 
0. :  Collecta  exsilio  pnbes, /or  exile,  V. — A  place 
ofeale,  retreat:  his  optatius  quam  patria:  Felix, 
exilium  cni  locus  ille  f nit,  O. :  diversa  quaerere, 
Y.^Plur, :  plenum  exsiliis  mare,  i.  e.  eiaies^  Ta. 

ez-Bisto  or  ezisto,  stitl,  — ,  er^,  to  step  out, 
come  forth,  em/srge,  appear:  e  latebri8,L.:  ab  in- 
feris :  (bovis)  a  media  f ronte  comu  exsisiit,  Oi. : 
nympha  gurgite  medio,  O. :  occultum  malum  ex- 
sistit,  com£s  io  light.  —  To  spring,  proceed,  arise, 
jzaequiallB  (eacequ-),  e,  adj,  [cxsequtae],  of  become,  be  produced,  turn  into :  dentes  natura  ex- 
a  funeral,  funeral:  carmina,  <^ty;^ef,  0.  Isistere:  ex  luxuria  exsistat  avaritia:  ex  amicis 

Digitized  by  V^OOQIC 


•30MiturabiHB»  c,  adj.  [exsaluro],  that  may  be 
sated:  uec  exsaturabiie  pectus,  insatiate,  V. 

ex-saturo  (exat-),  — ,  fttus,  are,  to  satisfy 
eaOate,  eate :  belua  cxsaturanda  visoeribus  meis, 
0. :  exsaturata  lubido.  Poet.  ap.  C. :  eius  supplicio 
animum :  odiis  exsaturata  quievi,  V. 

ezacendo,  ezaoenno,  see  esoen-. 

eac-acindo  or  excindo^  idl,  issus,  ere,  io  ex- 
tirpate, annVulate,  destroy  :  templum  sanctitatts : 
quae  urbs  se  exscindi  pateretur:  finis  tuofi,  L.: 
ferro  gentem,  V. :  virtutem,  Ta. 

ez-Bonbo  (eacor-),  Ipsi,  Iptus,  ere,  to  wriU 
out,  write  off,  copy :  tabulas :  exscribendi  potestas. 

eac-BCulpo  or  ezoulpo,  psi,  ptus,  ere,  to  dig 
out, cut  otU, chisel  out,  carve:  nescio  quid  e  quercn. 
—-7b  scratch  out, erase:  versOs, N.— Fig.,  to  elicit, 
extort :  ex  aliquo  verum,  T. 

ez-aeoo  or  ezeoo,  cul,  ctus.  Are,  to  cut  out, 
cut  away,  remove:  vitiosas  partfs:  linguam:  comu 
exsecto  f  rons,  H. :  tiervis  urbis  exsectis :  Lichan 
iam  matre  perempta,V.— 7b  cut,  castrate  :  alqm. 
—7b  deduct,  take  ottt,  extort:  quinas  liic  capiti 
mercedes,  H. 

ezBacrabllla  (oxecr-),  e,  acfj.  [exsecror],  ac- 
cursed: fortuna,L. — Cursing, execrating:  carmen, 
L. :  odium  in  bis  captos,  i.  e.  bitter,  L. 

ezsecratid  (ezecr-),  5nis,  /.  [exsecror],  an 
execration,  malediction,  curse :  Th yestea. — An  oath 
with  imprecation :  hunc  exsecraUone  devinxerat : 
post  execrationem  degustare,  S. 

ezsecratoa  (ezecr-),  adj.  [P.  of  exsecror], 
aecur9ed,execrcd>le, detestable:  populo  R.:  columna. 

exsecror  or  execror,  Stus,  arl,  dep.  [ex+ 
sacro],  to  cures,  utter  curses,  execrate,  abhor:  te: 
Catilinae  consilia,  S. :  terram  Ulixi,  V. :  in  se,  L.: 
haec  in  se :  ut  pereat  Atreus :  verba  exsecrantia, 
0. — To  take  an  oath  with  imprecations:  Phocaeo- 
rum  exsecrata  civitas,  H. :  Haec  exsecrata  civitas, 
having  sworn  to,  H. 

exsectid  (exect-),  onis,/.  [2  SAC-],  a  cutting 
out,  excision:  linguae:  fundi 

exaectua,  R  of  exseco. 

exsecutio,  Gnis,  /.  [exsequorl,  an  accomplish- 
iftg:  negotii,  Ta. :  Syriae,  i.  e.  atiolute  power  in, 
Ta. 

exaeoutTiBt  P.  of  exsequor. 

exaeqoiae  or  exeqtilae,  &ratn,/.  [SEC],  a 
funeral  procession,  funeral  obsequies:  convenire 
ad  exsequias  coiionestandas :  Ante  urbem  exse- 
quiae  Significant  luctum,  0. :  fertur  in  exsequiis 
matrona,  0. :  exsequiis  rite  solutia,  V. :  exsequias 
ire,  to  attend  a  funeral:  iusta  exsequiarum. 


80ft 


inimiei  exaistunt,  Gs. :  pater  •xstitit  (  Gmmf  ) 
hoias,  0. :  ezsistit  hoc  looo  quaestio  sobdiffieilis: 
exsistU  illod,  ut,  etc.) /ol^wt.  •—  To  be  visibU,  be 
mamfe&if  exieiybe:  sic  in  animis  exsistant  varieta- 
tea :  ai  exstitisaet  in  rege  fidee :  niai  Ilias  ilia  ex- 
atitlaset :  tanto  in  me  amore  exatitit :  timeo,  ne 
in  earn  exaiatam  cradelior. 

exBolntnfl,  P.  of  exaolvo. 

ez-aolv5  or  ezolvo,  aolvi,  soldtua,  ere,  to 
loo9e^  wdooee, eel  looee^  release^  deliver^  free:  te,  T. : 
Tenas,  to  open^  Ta. :  toto  paulatim  ae  corpore,  Y. 
-~Fig.,  to  aolvff  resolve:  nodurn  erroris,  L. :  obsi- 
dum,  raise,  Ta. :  faroeni,  eatiufy^  0.  —  To  release^ 
free,  set  free,  liberate:  me  vituperatione :  animoa 
retigione,  L. :  te  auspicione,  T. :  plebem  aere  alie* 
no,  L. :  coria,  V. :  alqm  poenS,  Ta. — To  dUduLrge, 
pay:  nomina  mea:  maltiplici  iam  aorte  exsoluta, 
L:  pars  multae  regi  exaolvitur,  Ta.  —  To  tUs- 
tharge,  pay,  fn/JU,  keep :  qood  promiaerat:  vota, 
L.:  iua  iurandum,  L.:  praemia,  poenaa  alicai, 
award,  L. :  gratiam  recte  factia,  L. :  culpam,  atone 
for,  Ta. :  fidem,  L. :  promiaaum  suum,  Ta. 

exflomnis  ( eacom- ),  e,  atfi-  [  ex + somnua  ], 
deq)ies8,walehful:  Veatibulum  aervatjY. :  Eubiaa, 
H. 

ex-«orbeo  or  ezorb«Op  ul,  — ,  gre,  to  suek 
out,  suek  up,  drain,  drink:  Pectora  linguis,  0.: 
civilem  aanguinem. — F  i  g.,  to  seise  areedily :  prae- 
daa. —  To  exhavst:  Wroa,  lu. —  lo  meet  eagerly, 
wdeome.'  diffieultatem. 

ex-soTB  or  exors,  aortia,  adj,,  wUhotit  lot,  not 
assiffned  by  lot:  te  Toluit  exsortero  dueere  Iiono- 
rea  ( i.  e.  praeter  ordinera ),  V".  (  al.  honorcm ). — 
Having  no  sJiare  in,  free  from,  derived  of:  dulcis 
vitae,  V. :  amicitiae,  L. :  cos  aecandi,  incapable,  H. 

ezspargo,  aee  exspergo. 

ez-R>atior  (ezpat-),  atna,  arl,  dep,,  to  wander 
from  the  way,  spread^  extend:  exspatiantnr  equi, 
0. :  Exapatiata  flumina,  i.  e.  overflmeing,  0. 

exspeotatio  or  ezpeotatio,  Onis,  /*.  ([ex- 
apecto  J,  an  awaUing,  expecting,  expectation,  kmgtng, 
desire:  caeca:  praeter  exspectationem,  ttn^^ee^ 
edly:  magna:  cum  samroa  exspectatione  populi 
R. :  exspectationlbns  decipiendis :  Funarobali,  T. : 
eventOs,  S.:  boni,  mali:  aadiendi:  crebras  ex- 
spectaUones  nobis  tui  commovea :  plenua  sum  ex- 
apectatione  de  Pompeio:  malor  exspectatio,  qut- 
bnsnam  rationibus  ea  vis  comparetur. 

eanpectatns,  a<2;.  with  snp.  [P,  of  exspecto], 
anxiousfy  expected,  longed  for,  desired,  welcome: 
cams  omniboa  exapectatuaque  veniea :  seges,  V. : 
exapectati  ad  amplisatmam  dignitatem  fratres,  i.  e. 
tkoMffht  worthy  of  the  highest  offices :  exspectatis- 
umae  litterme. — Aa  snbst.  n. :  Ante  exapectatnm, 
sooner  than  was  anticipated,  Y. 

OMpeoto  or  «aq>«€ito»  ivi,  Stna,  ire,  to  look 


Ota  for,  await,  wait  for:  diem  ex  die,  ut  atatue- 
rem :  aliua  alium  exapectantea,  S. :  eventum  pug- 
nae,  Ca. :  ultima  aemper  Exapectandi  dies  homini 
eat,  0. :  cenantea  oomitea,  i.  e.  iiU  they  have  done 
eating,  H. :  seu  me  tranquilla  senectus  Exspectat, 
H. :  exspectaudus  erit  annus,  /  mitst  wait  a  year, 
lu. :  quid  velia,  awail  your  pleasure,  T. :  iitn  vic- 
toria sit  data  regui,  Enn.  ap.  C. :  quid  liostcs  con- 
aili  caperent,  Ca. :  quam  mox  ooroiiia  edioerentur, 
L. :  dum  cognatua  veuiret,  T. :  dum  hostium  co- 
piae  augereutur,  Ca. :  exapectem,  libeat  dum  proe- 
lia  Turno  pati  ?  Y. :  exspectavere  eutn  fata,  dum, 
etc.,  respited  him,  Cu. :  quoad  ne  vestigium  quidem 
relinquatur:  si  nostri  transirent,  hostes  exspeo* 
tabant,  Cs. :  mea  lenitaa  hoc  exspectavit,  ut  id 
erumperet :  exspectaverant,  uti  consul  comitia  ha- 
beret,  L. :  exspectat-i  diutiua  non  oportere,  quin 
iretur,  there  ihimld  be  no  ddqiy  in  going,  Cs. :  Ear- 
thagtne  qui  nunc  Exspectat,  loiters,  v. :  cum  ex- 
pectaret  Aetolos  in  fidem  sunm  venturos,  L. — To 
hope  for,  lona  for,  expect,  desire,  anticipate,  fear, 
dread,  apprehend:  ubi  te  expectatum  eiecisaet 
forna,  after  waiting  in  hope  of  yonr  death,  T. : 
(rem)  avidiasime:  tinem  laborum,  Cs, :  fama  mor- 
tia  meae  exepeotata  eat,  L. :  nescio  quod  exspecto 
malum,  dread,  T. :  miaeriia  auia  reraedium  mortem, 
S. :  qui  dassem  exspeetnbant,  wltose  minds  were 
fixed  on,  Ta. :  Exspectate  solo  Laurenti,  Y. :  ex 
sua  amicitia  omnia:  a  te  hoc:  quae  (pauca)  ab 
sua  liberalitate,  Cs. :  quam  ob  rem  exapeutem  non 
fore?  T. :  te  ita  illud  defeudere:  Silvanimque 
aliae  presses  propaginia  arcda  Exspectaut,  awaii, 
(for  their  growth),  i.  e.  need,  V. 

ezspersns,  P.  [ex-sparsus],  sprinkled,  gash- 
ed: aanieque  exapersa  natarent  Limina,  Y. 

ez-spes,  adj.  (only  nom.  sing.),  without  hope, 
Jiopeless :  inops,  exspes,  0. :  enatat  exspes,  H. 

ezspiratio  ( ezpir- ),  5nis,  /.  [  exspiro  ],  a 
breathing  out,  ex/ialation :  terrae. 

ez-spiro  or  ezpiro,  avi,  atus,  are,  to  breathe 
out,  emit,  blow  out,  exhale,  give^  out :  medios  animam 
in  ignis,  0. :  flammas  pectore,  Y. :  Vis  ventorum 
Exspirare  aliqua  cupiens,  escape,  0. — To  breathe 
one^s  last,  expire:  exspirans  Adloquitur,  with  her 
last  breath,  Y. :  ubi  exspiravero,  H. :  iuter  primam 
curationem,  L. :  in  pupa,  L. :  dentibus  apri,  lu. 
— ^Fig.,  to  expire,  perisli,  come  to  an  end,  cease: 
mecum  exspiratura  res  p.  erat,  L. 

ez-splendesoo^  dul,  ere,  inch.,  to  shine  forth^ 
be  distinguished:  clarius,  N.  v 

eac-ipolio,  &vl,  jitus,  are,  to  spoil,  pillage,  plun- 
der:  urbem :  hos  vestro  auxilio,  Cs. :  virtutem  re- 
rum  selectione. 

6ac««puo,  ul,  Htus,  ere,  to  spii  out,  spit:  vina, 
In. :  hamum,  0.-->F  i  g.,  to  eqM^  banish :  miseriam 
ex  animo,  T. 

Digitized  by  V^OOQIC 


63nt0I11O 


806 


eacatMrno,  ivl,  fttns,  4re  [2  STAR-],  to  Uarrify 
greatly,  affright:  alqm  luotibus,  Gt. :  (lo)  se  ex- 
Bternata  refugtt,  0. 

ez-stiUo  or  eztSlo,  ftvT,  itus,  ftre,  to  trieJde 
axoay,  melt :  lacrumis  si  extillaveris,  T. 

ezatlmulator  (ezt-),  oris,  m.  [exstimulol  on 
incitei',  instigator:  rebellionig,  Ta. :  Vergiuii, Ta. 

ez-8timul5  (ezt-),  ftvl,  &tu9,  &re»  to  goad  on^ 
instigate,  ttimulate:  vlrum  dictis,  0.:  Tigris  Ex* 
stiroulata  fame,  0. :  fata  cessantia,  i.  e.  hatten 
death,  0. 

ezatinotid^  Odis,/.  [STIG-],  extinetum,  anni' 
hUcUion. 

ezstinotor,  dris,  m.  [STI6-],  an  extinguiefur : 
inceiidi.  —  An  annihilator,  euppreator:  patriae: 
latrocint. 

ezBtlnctas  (ezt-X  ^^'>  [^'  o^  exstioguo], 
dead:  Exstinctus  amabitur,  H. :  Amphion,  0. — 
Fiur.  m.  as  mbet, :  yiolare  exstinctos,  0. 

ez-8tlngao  or  eactinguo,  nxi  (exstiDxsti  for 
exstinxtsti,  exstinxem  for  exstinxissem,  V.),  nctus, 
ere,  to  put  otU,  quench,  extinguisfi :  lumina :  ignis 
exstinguitur,  goet  out:  ignem,  V. — To  deprive  of 
life,  kSly  destroy  :  Seni  animaiD,T. :  haDc  volnere: 
iarenem  morbo,  L. :  primo  exstingtior  in  aevo,  0.: 
intra  annum  exstinctus  est,  Ta. :  aquam  Albanam 
dissipatam  rivis,  get  rid  of  L.  (oracle).— F  i  g.,  to 
abolieh,  destroy,  annihilate,  annul:  tTrannis  insti- 
tutis  leges  omnes  exstinguuntur :  improbitas  ex- 
stinguenda  est :  exstinotae  potius  amicitiae  qiiam 
oppressac,  died  out:  exstinctis  rumoribus,  Cs.: 
nomen  populi  R. :  infamiam :  patrem  Com  genere, 
v. :  te  propter  Exstinctus  pudor,  loet,  Y. 

eac-sttxpo  ( ezt-),  &vr,  fttus,  are,  to  root  out, 
eradicate,  extirpate :  arbores,  Gu.  —  Fig.:  vitia : 
ex  aninio  humanitatem. 

ez-Bto  or  ezt5,  — ,  — ,  are,  to  etand  out,  stand 
forth,  project,  protrude,  extend  above,  tower:  (mi- 
lites )  cum  capite  solo  ex  aquft  exstarent,  Gs. : 
super  aequora  celso  eollo,  O. :  summo  pectore, 
Gs. :  ferrum  de  pectore,  0. — Fig.,  to  be  promi- 
nent, stand  forth,  be  conapi(uou»  :  quo  magts  id, 
quod  erit  illurainatum,  exstare  videatur. — To  ap- 
pear, be  extant,  exist,  be,  be  found:  auctor  doctri- 
nae  eius  non  exatat,  L. :  Sarmenti  domina  exstat, 
still  lives,  H. :  locus  exstat,  may  still  be  eeen,  O. : 
exstant  epistulae  Philippi :  video  nerainem,  cuius 
non  exstet  in  me  suom  meritum:  quem  yero  ex- 
stet  eloquentem  f  uisse,  it  it  knoum  .*  apparet  atque 
exstat,  utrum  ...  an,  etc. 

•acstraotlo  or  extructio,  5nis,/.  [exstnio], 
a  building  up,  erecting,  structure :  ea,  quae,  etc.— 
Plur.:  tectoruro. 

exBtraotnm,  I,  n.  [exstruotus],  a  lofty  seat: 
exfitructoque  resedit,  Y. 


itmo  or  eztmo,  flxl,  ftotus,  ere,  to  pile^ 
heap  up,  aeeumulale:  materiam  pro  vallo,  G«. : 
acervum  (Ubronim):  exstniotos  disiedt  montis, 
Y.:  exstructis  in  altam  diritii*.  H. :  tapetabus 
altts  Exstructus,  on  a  pits  of,  V. — To  load,  heap 
fnU^  cover:  roensae  epulis  exstroebantur :  focum 
lignis,  H. — To  build  up,  raiae,  rear,  erect,  construct : 
exstnii  Tetat  (Plato)  sepulcrum  altius  quam,  etc. : 
aedificium  in  alieno:  tumulos,  Gs. — To  JUl  with 
buildings,  build  up:  in  exstruendo  marl,  S. — F  i  g:, 
to  dqrict,  build  m  imagination  :  civitatem.  —  7b 
erect,  produce  by  labor :  animo  excellentiam  rirta- 
tum:  exstructa  disciplina. 

exauctOBt  P.  [ex-sugo],  dravm  out,  extracted^ 
dried  :  medulla,  H. :  Ossa  exsucta  medullis,  lu. 

ezHiiido  or  ezndo^  ftrl,  Atus,  ftre,  to  oa», 
exude:  exsudat  inutilis  umor,  Y. —  To  perform 
with  sweating,  toil  through^  undergo:  caueas,  H.: 
oertamen,  L. 

ex-BUgo,  see  exsuctus. 

ezaul  or  ezoL  ulis,  m.  and  /.  [2  SaL-],  a  ban- 
ished person,  icanaerer,  exile  :  capitis  damuati  ex- 
sulesque,  Gs. :  exsules  restitnti :  pauper  et  es»u], 
fwmeleea,  H. :  patriae  quia  exsol  Se  quoqae  f ugit  ? 
H. :  mundi,  0. :  nunc  vero  exsul  patri&,  domo,  S»: 
mentisque  dom&sque,  estranged,  O. 

ezBulo  or  ezulo,  ftvl,  &tum,  ftre  [exsul],  to  be 
an  exile,  be  banished,  live  in  exile:  Romae:  in 
Yolscos  exsulatum  abiit,  L. :  apud  Pruslam :  Pro- 
tei  ad  usque  columnas,  Y.  —  7\>  be  absent,  be  a 
stranger:  domo, T. :  animo. 

exBultaiui  (exult-),  ntia,  <tdj.lP.  of  exsulto], 
boastful,  vainglorious :  animus,  Ta. :  supra  mo- 
dum,  Ta. 

ezBUltatiS  (exolt-X  onis,/.  [exsulto],  a  leap- 
ing for  joy,  exultation,  L. :  Athumantis :  par,  Ta. 

eiESUltim,  adv,  [2  SAL-J,  leaping  about,  frisk- 
ingly .'  ludit  exsuUim,  H. 

ezBUltS  or  axolto^  ftvl,  — ,  ftre,  freq.  [ex- 
silio],  to  spring  vigoroudy,  leap  up,  jump  up: 
equi  ferocitate  exsultantes :  taurus  in  herbft,  6. : 
in  limine  Pyrrhus,  Y. :  exsul tant  aestu  latices,  Y. : 
exsultantes  undae,  dancing,  0.  —  F  i  g.,  to  move 
fredy,  ea^Mtiate:  campu5,  in  quo  exsultare  poesit 
oratio:  in  reliquis  (orationibus). — To  exult,  rejoice 
exceedingly,  run  riot,  revel,  vaunt,  boast :  exsultan- 
tem  te  reprimere:  insolentia,  tWt«^« ;  animis,  Y.: 
in  suam  famam  gestis,  Ta. :  quod,  etc :  in  quo 
(facto)  exsultat  oratio  roea :  copiae  per  catervas 
exsultabant,  Ta. 

ezauperabllls  (exup-),  e,  a^j,  [exsupero],  to 
be  overcome:  nou  exsuperabile  saxum,  Y. 

ezmiperantU  (eanip»X&«t/[ez8upero],/»^ 
eminence,  superiority:  virtutis. 

ez-siip^ro  or  nxvpmto,  ivi,  4tua»  &i^  to 


Digitized  by  V^OOQIC 


807 


•xtonnu 


nunuU  If),  Unw:  exsapennt  flammtet  V. —  7b 
turmoimt,pau  over :  iugum,  V. :  solum  Helori,  V. 
— Fi  g.,  to  be  et^aeriory  preuail^  be  eorupicuou»^  excel : 
si  non  poterunt  exsup^rare,  cadant,  0. :  Virtate, 
V. :  viofentia  TurnI  ex3Qperat  magis,  V. — To  sur- 
patty  exceed^  ezcel:  ezuperat  eius  stultitia  haec 
omnia,  T. :  Tarquinioa  superbia,  L. :  morum  no- 
bilitate  genus,  0. :  (summa)  operum  f undamenta 
exsuperatura,  i.  e.  exceed  the  cott  o/^  L. :  cuncta  ex- 
superana  patrimonia  census,  lu. — 7b  be  too  much 
for,  owerp09oerj  overcome:  summum  lovem,  C. 
poSL :  aeusum  oiuoem  talis  damni,  L. :  virls  meas, 
0. :  moras  (so.  scalarum),  obstaeUs,  V. 

exrardo^  — ^  — j  arc  [ex+surdus],  to  dm/eny 
dull,  blmtU:  palaUuD,  H. 

ez-raxgo  or  earargot  surrexl,  — ,  ere,  to  rim 
Mp,  rtm^get  vp^  etand  up:  earn  exsurgeret,  simul, 
etc:  exflurge  quaeao:  ex  iusidiis,  L.:  temere,  Ta. : 
aliior,  v.— ^f  the  sun,  Ta. :  preaso  tellus  aratro, 
Tb. :  cam  geminis  exsuigat  mensa  luoemis,  i.  e. 
in  fancy,  In.  —  Fig.,  to  riee  up,  nw,  recover 
ttreitffth:  auctoritate  Testri  res  p.  exsnrget:  ad- 
versus  alcuins  mentom,  Ta. 

ez*«uoitd  (•xoflO-X  &%%  fttus,  are,  to  route 
from  eleep,  awaJeen :  te  gallorum  eantus  exsttsci> 
tat — To  kUuBc:  flammas  aura,  0. :  incendium,  L. 
— ^F  i  g.,  to  elir  i^,  route  up,  excUc  :  animos :  aui- 
mnm  diotia. 

ezta,  5rum,  n.  [gup.  for  *ecista  from  ex],  tTu 
ddef  inUmal  orgoM  of  the  body^  dgnificant  orgaia 
(in  prognostication):  exta  interpretari:  dare,  L. : 
inspicere :  reddere  Marti,  V. :  lustralia,  V. :  victi- 
mae,Ij. 

ez-tabteco,  bul,  ere,  ttiM.,  to  pan  away  com- 
pLddjfy  dUappcar:  corpus  macie  extabuit,  Podt. 
ap.  G. — F  i  g. :  opiniones  diuturnitate. 

extemplo,  adv.  [ex+*tempulum,  dim.  of  tern- 
poi;],  immediaielyf  straighlwayy  forthwUh,  without 
delay:  quid  fingat  extemplo  Don  habet:  haec  ex- 
templo  in  inTidiam,  rerterant,  L. :  Dixit  et  extem- 
plo sensit,  etc,  at  once,  Y. :  prudentlam  dictatoris 
extemplo  timuit,  from  the  firety  L. :  ut  impulit 
Extemplo,  etc.,  Y. :  Postquam  adveni,  extemplo, 
etc,T. 

extemporalls,  e,  adj,  [cx+tempus],  offhand, 
on.  the  spur  of  the  moment:  audacia,  Ta. 

ex-tendo,  tendl,  tentus  or  tdusus,  ere,  to 
stretch  out,  qiread  out,  extend:  extensis  digitis: 
Buten  haren&,  stretch  prostrate,  Y. :  capita  tigno- 
niro,  Os. :  Haiores  pennas  nido,  H. :  aciem  latins, 
Cu. :  Iabellam,/Km<, la. :  fgit^rM, forge, In.:  lussit 
extendi  ctnipos,^prAid^  O. :  toto  ingeos  extenditur 
antra,  Y. :  per  extentum  funera  posse  ire,  oit  a 
tight  rope,  l  e.  to  psfform  dexterous  feats,  H.— 
F  i  g,  to  eximd,  increase,  enlarge,  leagtieH,  spread: 
agrosy  GL :  famam  f actki,  Y. :  nonen  in  uUimas 


oras,  H. :  cnpiditatem  gloriac,  L. :  extentis  itineri- 
bus,  by  forced  marches,  L. :  cursHs,  proceed,  Y. : 
faenus  in  uanras,  i.  e.  compound  intemt,  Ta.— 7b 
exert,  strain :  se  magnis  itineribns,  Cs. :  se  supra 
vires,  L. :  magis  ille  extenditur,  is  excited,  Iu.^7b 
extend,  prolong,  continue,  spend,  pass:  curas  Te- 
nientem  in  annum,  Y. :  luctOs  in  aevora,  0. :  ex- 
tento  aevo  vivere,  H. :  non  longius  qnam .  .  . 
extendi,  last,  L. 

eacteoBUS,  P.  of  extendo. 

extentua,  a(ff.  with  sup.  [  P.  of  extendo  1  ex- 
tended, extensive,  wide:  latius  Lucrino  Stagna  lacu, 
H. :  extentissima  vallis,  L. 

•zteiraatid,  dnis,  /.  [  extenuo  ],  a  lessening, 
diminution,  extenuation  (as  a  figure  of  speech). 

extennatas,  a^f.  with  sup.fP,  of  extenuo], 
trij/tittOy  faint,  weak:  vestigia,  Ct. :  oratio,  Her. : 
(copiolae)  extenuatissimae.  Brut  ad  G. 

ez-tenuo,  avT,  atus,  are,  to  make  small,  reduce, 
diminish  :  aSr  extenuatus,  rarefied:  in  aquas,  0. : 
mediam  aciem,  L.:  extenuata  acie,  S. — Fig.,  to 
(HminiMh,  lessen,  weaken,  extenuate,  detract  from : 
taudea  verbis:  cuiusque  oensHs:  molestias:  fa- 
mam belli,  L. :  vires,  H. 

(exter  or  externa,  tera,  terum),  a^.  [ex],  on 
the  outside,  outward,  of  another  country^  foreign, 
strange,-^ Only  plural  ius  nationum  exterarura: 
civitatea :  regna,  Y. ;  see  also  exterior,  extimus, 
extrerous. 

(ex-terebro),  — ,  atus,  ire,  to  extract  by  boring, 
bore  out:  an  rum. 

(ex-tergeo),  — ,  sus,  ere,  to  stHp  dean,  pluii- 
der:  fanum  extersum  relinquere. 

extezlor,  us,  adj.  comp  [exter],  outward,  outer, 
exterior:  vallus,  Ga.:  contra  exteriorem  hostem, 
Ga. :  comes  exterior,  i.  e.  on  (Jiejeft  side,  H. 

extexluA,  adv.  [exterior],  on  the  outer  side^ 
t0t(Aou<.' sitae  (urbes),0. 

extennino,  ivi,  Itus,  are  [  ex + terminus  1,  to 
drive  out,  drive  assay,  expd,  exile,  banisli:  Mai-ceUum 
ex  urbe :  oppugnatores  rei  p.  de  civitaie. — F  i  g.,  to 
drive  out,  put  away,  put  aide,  remove  :  auctorita- 
tem  vestram  e  civitate :  quaestionee  phjrsioomm. 

exteni5,  see  exstema 

extemns,  a^.  [exter],  outward,  external:  visio : 
vir  rebus  cxternis  Iaudanans,/om^  relations, — A.H 
subst,  m, :  odium  in  externos,  towards  strangers.-^ 
As  subst,  n. :  extemi  ne  quid,  H. :  ilia  externa,  out- 
ward goods.-'  Of  another  country,  foreign,  strange  : 
opibus  extemis  auxilio  confidere,  Gs.:  religio: 
gens,  Y. :  amor, /br  a  foreigner,  0. :  timer,  of  a 
foreign  enemy,  L.^-As  subst.  m. :  Arcebat  exter- 
nos finibus,  O. :  cum  extemo  se  applicare,  L. — As 
subti.  ft :  externa  Ubentius  reoordor,  f&fefgn  ex- 

'^^'  Digitized  by  V^OOgie 


exteio 


808 


^JEtrMEIIU 


eZ'tard, '— ,  -*,  ere,  to  tread  dawif  ertuh:  ni- 
ves,  0. 

ez-temo,  ul,  itoa,  ere,  to  strike  mth  terror^ 
frighten^  affright :  praeter  modum  exterreri:  ur- 
bem  nuntius  extemiit,  Ta. :  volta  legiones,  Ta. : 
propria  exterrita  voce  est,  'u^lotther  voice  through 
frighty  0. :  ImproTisa  species  exterret  utraroque, 
H.  —  i*.  perf,y  terrified^  dismayed^  paniestntck : 
repentino  periculo,  Gs. :  hosttam  inonrsu,  Gs. :  mon- 
stris,  y. :  timuitque  exterrita  pennis  A\eB,Jluttered 
in  terror^  Y. :  (anguis)  exterritus  aestu,  made  wildj 
v.:  amnis,  V. 

ezterstui,  P.  of  extergea  (extoms),  see  exter. 

ez-timefloo,  mul,  — ,  ere,  inch,,  to  be  greatly 
afraid,  fear  greatly,  await  with  fear^  dread:  equi 
repentinis  sibilia  extimescebant :  de  fortunis :  ne 
id  evenerit:  Non  extimui,  quod,  etc.,  V. :  si  filius 
▼enisset,  posse  extimesci  infectum,  Ta. :  patrem, 
T. :  adventum  nostrum :  casus  navibus  extimescen- 
dus,  Cs. :  a  quo  periculum  extimescendum  est. 

eztimtis  or  eztomus,  ae^j.  «up.  [  ex  ],  outer- 
most, farthest,  most  remote:  orbis. — Ftur,  n,  as 
subst. :  umor  Extuma  possedit,  0. 

eztinguo,  see  exstinguo. 

eztispez,  icis,  m.  [exta+SPEC-],  an  observer 
of  entraus,  diviner,  soothsayer. 

ez-toUo,  — ,  — ,  ere,  to  lift  otU,  lift  up,  raise, 
elevate:  iacentem:  caput:  pugiouem, Ta. :  in  gre- 
roium  liberorum  ex  te  genus,  Enn.  ap.  G. :  gurgite 
palmas,  Pr. — ^F  i  g.,  to  raise,  exalt :  novos,  S. :  opi- 
bus  et  honoribus  extoUi,  Ta.  —  To  raise,  excite, 
elevate :  animos :  ira  promptum  animum,  Ta. :  ho- 
minem  oratione,  S. :  se,  to  grow  proud. — To  extol, 
laud,  praise:  fortunam:  Planci  roeritum  verbis: 
Hannlbalis  fortunam,  L.  —  To  adoim,  beautify : 
hortos,Ta.:  piscinas,  Ta. 

eac-torqtied,  s7,  tus,  6re,  to  twist  out,  -wrench 
out,  wrest  away:  ferrum  e  nianibus:  honim  gla- 
dios :  dextrae  mucronero,  Y. :  in  servilem  modum 
extorti,  wrenched,  h, :  extorque,^ii<  me  to  the  tor- 
ture, T.^Tb  obtain  by  force,  extort:  ut  pecunia 
Staieno  extorta  sit:  vi  et  metu  extortum:  a  Gae- 
sare  per  Herodem  talenta :  obsidibus  summa  cum 
contnmelia  extortia, Gs. — Fig.,  to  wrest  out,  force 
away,  obtain  by  force,  tear  away,  extort:  detews 
libertatem,  S. :  suff ragium  populi  per  vim,  L. : 
mihi  hunc  errorem :  cui  sic  extorta  voluptas,  H. : 
extorsisti,  ut  ttiterer,  forced  me  to:  poSmata  (of 
the  years),  H. 

eztorxls,  e,  acfj.  [ex+terral,  driven  out  of  the 
country,  exiled,  banished,  homeless:  hiuc  extorres 
profugerunt:  agro  Romano,  L.:  patria  domo,S.: 
extorre  bine  Punicum  nomen,  driven  from  this 
land,  L. :  extorrem  populum  R.  agere  ab  solo,  L^ 

eztortor,  oris,  m.  [TARG-],  an  eiUorter :  Bono- 
rum,  T. 


eztortiu,  adj,  [F,  of  extorqneo],  deformed: 
puella,  lu. 

extra,  adv.  and  praep.  [exter].  I.  Adv,  (for 
eomp.  see  exteriiis),  on  the  outside,  without  :  extra 
et  in  tus  hostem  habere,  Gs. :  et  in  corpore  et  ex- 
tra: ilia,  quae  sunt  extra,  outward  goods. — In  the 
phrase,  extra  quam :  extra  quam  fiat,  etc.,  except 
in  the  case  that,  etc.,  G.  (lex):  /extra  quam  qui 
eorum,  etc.,  excq)t  those  of  them  who,  etc.,  L. :  ex- 
tra quam  si  nolint  fame  pcrire,  unless.  —  H. 
Praep.,  with  €u:e.,  outside  of,  without,  beyofid  • 
Iliacos  intra  mnros  peccatur  et  extra,  H. :  extra 
portam  GoUinam. — Apart  from^  aside  from,  out  of 
the  way  of,  beyond  :  esse  extra  noxiaro,  T. :  extra 
famam  noxae,  L. :  extra  ruioam  esse :  extra  coti- 
diauam  oonsuetudinem,  eonirary  to,  Gs.:  extra 
locum,  j«8^i;^  apart:  extra  gloriam,  im(Aou^  Ta. 
-—Except,  excepting,  besides  :  optumam  progeniem 
Priamo  peperisti  extra  me  (i.  e.  me  except£),  Enn. 
ap.  G.:  extra  unam  aniculam,  T.:  extra  ea  care 
vocem  mittas,  L. 

eztraotnfl,  P.  of  extraha 

ez-traho,  axl,  actus,  ere,  to  draw  out,  draw 
forth, pull  out,  drag:  telum  e  oorpore:  telum  de 
volnere,  0. :  puerum  alvo,  H. :  oonsulem  ex  tectis : 
rure  in  urbem,  H. :  senatores  vi  in  publicam,  L. : 
extractos  ad  certamen  f udit,  L. :  (eum)  turbfi  Op- 
positis  umeris,  H.  —  Fig.,  to  withdraw,  extricate, 
release:  urbem  ex  periculis  maximis:  (scelera)  ex 
tenebris  in  lucem,  L. —  To  extract,  eradicate:  ex 
animis  religionem.  —  To  draw  out,  protract,  pro- 
long: res  variis  calumniis:  certamen  usque  ad 
noctem,  L. :  somnum  in  diem,  Ta. :  exti-ahi  rem 
ex  eo  anno,  i.  e.  into  the  next  year,  L. :  dicendi 
mor&  dies,  i.  e.  waste,  Gs. :  triduum  disputationibus, 
Gs.:  extrahi  se  putare,^<<  off,  L. 

eztranens,  adj.  [exter],/rom  without,  strange: 
nullum  extraneum  malum  est:  omamenta. — ^As 
subst.  m.,  a  stranger,  L. — Plur.,  Ta. 

eztra  -  ordiQariua^  a4j.,  out  of  (he  common 
order,  extraordinarif,  uncommon :  pecuniae :  reus, 
to  be  tried  out  of  the  usual  order  :  cohortes,  sdeet. 
L. :  porta  (i.  e.  praetoria),  L. :  pefcitio  conaulatus : 
imperium :  periculum,  Gu. 

eztrarlna,  ady.  [extra],  outward,  external,  ex- 
trinsic :  res  ( opp.  in  oorpore ).  —  As  subst.  m.,  a 
stranger,  T. 

eztrelinitaa,  fttis,/.  [extremus],  the  extremity, 
end^  terminus:  mundi. — In  geometry,  the  surface. 

eztremo,  adv.  [extremus],  at  last,finaBy: 
Hamilcarem  imperacorem  feoerunt,  N. 

eztrimQiii,  adv.  [extremus],  at  last,  finally,  C. : 
liquefacta  Tabuit,  O. — For  the  last  time:  te  ad- 
fari,  Y. :  Adloquor  amioos,  O. 

eztremas»  adj.  sup.  [exter],  outermost,  utmost, 
extreme,  farthest,  last:  oppidum  Allobrogam, Gs. : 

Digitized  by  CjOOQIC 


extdoo 


809 


MTOTltini 


finis  proTinciae,  L. :  Indi,  H. :  in  codicis  extremA 
ceril :  extremi  lineft  amare,  i.  e.  to  make  love  at  a 
diUaneey  T. :  Tinitor,  i,e,atthe  end  ofkis  task,  Y. : 
cultores,  m  remotest  laruU,  Y. — The  last  part^  end 
tipy  extrmUjfy  bowidary,  SHr/aee  (with  a  subst,^  de- 
noting the  whole) :  quihua  (litteria)  in  extremis,  at 
iia  aid:  in  extremo  libra  tertio,  at  the  end  of:  in 
extremo  ponte,  Gs. :  cauda,  t^  Y, :  extremis  digits 
aliqaid  attingere. — As  subtt,  h.  :  quod  finitum  est, 
habet  extremnm,  an  end:  teretes,  praeterquam  ad 
extremnm,  «U  the  end,  L. :  mondi :  pravinciae,  Os. : 
extrema  agminis,  L.— -Of  time  or  order,  latest,  last: 
mensis  anni  Februarius :  finis  vitae,  L. :  manus 
extrema  non  acoesait  operibtts,  ^mt^ii^  tou/ekes: 
«xtr«num  illnd  est,  at,  etc.,  it  remains  only:  ad 
extremam  aetatem,  old  age^  N. :  extremo  tempore, 
at  lasty  N. :  pueritia :  extremo  Peloponnesio  bello, 
X. :  Extremus  galeaque  ImA  subsedit  Aoeste8,L  e. 
the  lot  o/^Y.  —  As  sibeL  m. :  Extremi  primorum, 
extremis  usqae  priores,  H.:  Oocupet  extremum 
scabies,  daril  take  the  hindmost,  H.— As  stibst,  fK : 
die  extremum  erat,  S. :  extremo  anni,  L. :  in  ex- 
tremum (durareX  0. :  ad  extremum  incipit  philo- 
sophari,  at  last:  testis  ad  extremum  resenratus,  to 
the  last:  Extrema  gemens,/or  the  last  tima,  V.— 
F  i  g.,  tUmoat,  highest,  greatest,  extreme :  fames,  Cs. : 
ad  extrema  iura  decurrere:  extreroae  dementiae 
est  (with  injin.),  the  height  of  madness,  S. :  in  ex- 
tremis suis  rebus,  tUmost  danger,  Gs.  —  As  sttbst, 
n. .'  audendi  extrema  cupido,  Y. :  ad  extrema  vcn- 
tum  foret,  ni,  etc.,  L. :  res  p.  in  extremo  sita,  S. : 
non  ad  extremum  perditus,  utterly,  L. — Last,  least, 
lowest,  meanest:  Haud  Ligurum,  V. :  ifga\a,fiieker- 
ing,  Y. :  extremi  ingeni  est,  qui,  etc,  U 

ez-trico,  ftvl,  atus,  ft  re  [ex+tricae],  to  disen- 
tangle, extricate,  dear,  free:  extricata  densis  Cerva 
plagia,  H. :  nummos  unde  nnde,  procure  with  d^ 
adty,  H. — ^F  i  g.,  to  unravel,  dear  up :  nihil,  Ph. 

eztrinaeons,  adv,  [exter+secus], /rom  with- 
out,  from  abroad:  obiecta  terribili  re:  spiritum 
adducere:  imminens  helium,  L. — Without,  on  the 
outside:  inaurata  (oolamna). 

ex-tnidd^  st,  sns,  ere,  to  thrust  out,  push  forth, 
drive  out,  drive  away:  me  foras,  T. :  Polluoem,  get 
rid  of:  extradi  a  senatn  in  Macedoniam :  extruso 
mari  a^ere,  shut  out,  Gs. :  meroes,  toseUoff,R, 

extxno,  see  exstnio. 

eztrtlsTis,  P,  of  extmdo. 

eztmnefactai,  adj,  [ex-tumeo+facio],  swol- 
len :  (pars  animi)  potu  (6.  &  E.). 

ex-tnndo^  tudi,  — ,  ere,  to  beat  out,  strike  out, 
forge  out :  nobis  banc  artem,  devise,  Y, :  ancilia, 
famion  in  rdief,  Y. ;  calcibus  f rontem,  crush,  Ph. : 
fastidia,  drive  off,  H. 

ez*tiirb6,  kn,  Atus,  &re,  to  drive  out,  thrust  out, 
drive  away,  thrust  away:  homines  e  possessioni- 


bus:  alqra  foots  patriis:  pravincift  exturbatus: 
caede  animas,  0. :  spem  pacis,  L. — To  drive  away 
(a  wife),  divorce:  Octaviam,  Ta. 

eac-iibero^  — ,  — ,  Are  [uberj,  to  grow  luxuri- 
antly, be  t^undant,  abotmd,  overflow :  luxuriA  folio- 
rum  exuberat  umbra,  V. :  alte  spumis  amnls,  V. : 
pomis  annus,  Y. :  ex  eruditione  eloquentia,  Ta. : 
animus  fenore,  rends,  Ta. 

exQ],  see  exsuL 

eacouloero^  Avl,  atus,  are,  to  make  worse,  exas- 
perate, embitter:  quae  sanare  nequeunt:  exnioe- 
ratus  animus. 

eznlo,  see  exsulo. 

ez-ulnld^  — ,  Atus,  are,  to  howl,  cry  out,  howl 
violently,  O. — F.  pass. :  (Bacohis)  exolulata  iugis, 
after  howling,  0. :  mater,  invoked  with  screams,  0. 

ezQltiiii,  eztdtS,  see  exsult-. 

ezundani,  ntis,  adj.  [P.  of  exundo],  overflow- 
ing, abundant :  ingenii  fons,  lu. 

ex-nndo^  ivl,  — ,  Are,  to  flow  out,  overflow: 
tura  ill  litora  exundant,  are  washed  up,  Ta. — ¥  i  g. : 
exuudat  eloquentia,  Ta. 

exao,  ut,  fltus,  ere  [4  AY-],  to  draw  out,  take 
off,  null  off,  put  off:  pharetram  umero,  0. ;  iugum, 
shake  offiL. :  caestus,  Y.— To  undothe,  divest,  free, 
put  forth  :  pellibus  membra,  H. :  ossa  lacertos- 
que,  bares,  Y. :  ex  his  te  laqueis :  se  iugo,  L. : 
unum  exuta  pedem  Tinclis,  Y. :  comua  exuitur,  0. 
— To  strip,  despoil,  deprive:  copiae  armis  exutae, 
Gs. :  se  agro  patemo,  L. — Fig.,  to  lay  aside,  cast 
off,  divest  onesdfof  put  away :  huroanitatem :  sil- 
vestrem  animum,  Y. :  mores  antiques,  L. :  tristi- 
tiam,  Ta. :  ius  fasqae,  Ta. :  hac  (pinu)  hominem, 
I  e.  turn  into  a  pine,  O. :  ex  animo  exui  non  po- 
test, esse  deos :  Leptdum,  get  rid  of,  Ta. 

exapero,  see  exsupero.    exurgo^  see  exsurgo. 

ex-uro,  ussi,  Ostus,  ere,  to  bum  out,  bum  iw, 
consume:  vivus  exustiis  est:  yicos:  classem,  v. 
— To  dry  up :  loca  exusta  soils  ardoribus,  & :  pa- 
ludem,  Y. — To  consume,  destroy :  aliis  scelus  exu- 
ritur  igni,  Y. :  comua,  O. :  exustos  flos  ubertatis. 
^To  inflame  (with  Io?e) :  deos,  Tb. 

exnstlo^  5nis,  /.  [exostus],  a  burning  up,  con- 
flagraiion :  exustiones  terraruro. 

exustus,  P.  of  exuro.     exutaa,  P.  of  exuo. 

exaviae,  Arum,/.  [4  AY-],  that  which  is  strip- 
ped off,  dothing,  equipments,  arms:  pyram  Erige 
exuviasque  omnis  super  imponant,Y. :  (coluber) 
posittB  novus  exuviis,  his  dough,  Y. :  leonis,  skin, 
Y. :  ferarum,  0. :  devotae  verticis  exuviae,  fiair, 
Gt. — JS^ioils,  booty:  locus  exuviis  nautlcis  omatus: 
?iri,  Y. :  ho8tiles,Tb. :  bellorum,  lu. :  ornatus  exu- 
viis huius. 

exaTiom, !,  n.  [4  AY],  spoUs,  booty  :  exuTio 
plenus  ab  hoste  redis,  gp^i^i,^^  ^y  V^OOglC 


fal^ 


810 


iMetiu 


F. 


tjalia,  ae,  /  [  FAG-  ],  a  bean,  horaeJtean,  C,  V., 
H.,  Cl — Pro  v.:  Istaeo  ia  me  cudetar  faba,  i.e. 
I  shall  have  to  mart  for  t/,  T. 

fabalis,  e,  adj.  [faba],  of  beans :  stipulae,  0. 

f abella,  ae,  /.  dim.  [  fabula  ],  a  Hide  hutorv, 
ehort  tlonf^  idle  tale:  yeteris  poetriae:  oommenti- 
oiae  labellae,  f ablet :  vera,  Ph. — A  ehmi  fabUy 
tale:  aniles,  U. :  narrare  fabellam  asello,  jttmcA 
to  a  stone,  H. — A  sJtort  play  ;  a  te  acta. 

1.  laber,  bil  (ffen,  plvr.  brftm ;  rarely  brSrnm, 
C),  ni.  [2  FAO-],  a  workman,  maker j  former,  smith, 
artificer,  ecarpenter,  joiner :  Marmoria  aat  eboris 
aut  aeris,  H. :  homineiu  pro  fabro  emere:  fabri 
ad  aedificandam  rem  p.,  laborers :  praefectus  fa- 
brUrn,  chief  engineer,  Gs. :  ex  legionibus  fabros 
delegit,  artisans,  Cs. :  His  fabris  crescunt  patrimo- 
nia,  i.  e.  these  smiths  add  to  their  patrimonies,  lu. : 
volans  (t.  e.  Icarus),  In. :  tignarius,  carpenter, — 
P  r  o  ▼. :  tractaot  f abrilia  fabri,  H. — A  aory,  tun- 

2.  faber,  bra,  brum,  adj,  [2  FAO-],  eotistructive, 
workmanlike :  ars,  aixhitecture,  0. 

fabre-faotua,  adj,,  skilfvlly  made,  artisHcaliy 
wrought :  ad  id  navigia,  L. :  aes. 

fabrioa,  ae,/.  [1  faber},  a  joiner^ s  shop,  smithes 
shop,  tDorksfiop:  fabricae  praeesse. — An  art,  trade, 
pursuit,  industry,  craft:  aeris  et  ferri. — Ai'cfii- 
tecture:  pictura  et  fabrica  ceteraeqne  artes. — A 
skilfid  production,  fabric,  structure :  admirabtlis 
membrorum.  —  F  i  g.,  a  crafty  device^  wUe,  trick, 
stratagem  :  ad  senem  aliquam  fabricam  fingere,  T. 

fabxloatio,  onia,/.  [fabricor],  a  structure,  am- 
struction :  bominis.  —  F  i  g.,  of  speech,  structure, 
skilful  construction. 

fabricator,  oris,  m.  [  fabricor  ],  an  artificer, 
framer,  contriver :  operis :  muudi,  0. :  opuacalo- 
rum :  doli  Epeoa,  Y. 

fabrloo,  ftvl,  fttas,  ftre  [fabrica],  to  make,  build, 
construct,  erect:  banc  (crateram),  0. :  quae  (arma) 
fabrica verat  usus,  H. :  ralem,  Ph. :  fabrioata  fago 
pocula,  carved,  0. :  Tela  manibus  fabrlcata  Cjclo- 
pum,  forged,  0. 

fabricor,  Stus,  Sn,  dep,  [  fabrica  ],  to  make, 
frame,  forge,  construct,  build :  signa ;  Capitoli  f a- 
stigium :  gladium.  —  To  pj'epare,  foiTn,  fashion^ 
constrttct :  homioem :  auimal  omne :  verba,  coin. 

fabxilia,  e,  adj.  [faberl,  of  an  artificer:  scalp* 
mm,  L. :  opera  ad  fabrilia  surgere,  V. :  dextra, 
0. :  erratum,  of  the  sculptor.  —  Flur.  n.  as  subst., 
tools,  implements:  tractaot  fabrilia  fabri,  H. 

fabula,  ae,  /.  [1  FA-],  a  narration,  narroHoe, 


account,  story,  tale  :  potfticae,  L. :  longa,  H. :  de  te 
Fabula  narratur,  H. :  et  fabula  lias,  the  common 
talk,  H. :  volgaris,  O. :  nova,  news,  lu. :  a  diverli. 
culo  repetatur  fabula,  let  us  return  to  our  story, 
lu. :  fabulae  conviviales,  amverwrfwn,  Ta.  —  An 
affair,  concern,  matter,  talk  :  quam  niihi  surdo 
narret  fabulam,  how  deaf  I  am  to  his  talk,  T. : 
quae  haec  est  fabula  f  what  does  this  mean  f  T. — 
A  fictitious  narrtUive,  tale,  story,  fiction,  fable  :  ut 
ad  fa'bulas  venlamus :  f abulia  credere :  a  f abulis 
ad  facta  venire :  non  fabula  rumor  lite  foit,  O. : 
fabulae!  tales/  T. :  fabulae  Manes  (i.e.  fabulosi), 
H. — A  dramatic  poem,  drama,  pbay:  in  prima  fa- 
bula, when  the  play  opens,  T. :  primus  fabulam  do- 
euit :  Securus,  cadat  an  stet  fabula,  H. :  neu  sit 
quinto  productior  actu  Fabula,  H.:  in  fabults 
persona. — A  fable,  story  with  a  lesson  :  fabularum 
genus.  Ph. :  quae  (res)  vel  apologum,  vel  fabulam 
contineat. — ^Prov. :  Lupus  in  fabula,  te/A;  o/ M« 
devil  (of  a  person  who  comes  while  talked  about), 
T. — A  plot,  action,  story  (of  a  play  or  poem),  H. 

fabulor,  atus,  arl,  dep.  [fabula],  to  speak^  con- 
verse, talk,  gosstip,  chat :  aperte  tibi,  T. :  noli  fabu- 
larier,  don't  be  chattering  I  T. :  quid  Galba  fabule- 
tur,  L. :  apud  alqm,  Ta. 

fabnloBUBt  adj.  [fabulal/utt  of  fables,  rich  in 
myths:  carmina,  Ou. — Cdeorated  in  fable  :  Hjda- 
spes,  H. :  palumbea,  H. 

liBU)esBO,  cdssl,  Itus,  ere,  iniens.  [facio],  to  de- 

r/i,  perform,  execute^  accomplish,  fulfil:  iussa, 
matria  praecepta,  V. — lb  bring  on,  cause,  oc- 
casion, ereaie:  audire  ei  negotium  faoessitum: 
innocenti  perioulum. — To  make  off,  go  away,  re- 
tire, dqnrt :  ut  Haec  bine  facessat,  T. :  ab  omni 
societate  rei  p. :  urbe  finibusque,  L. :  operae  fa- 
cessant,  aervitia  sileaut :  hinc  ocius,  Cu. 

faceta,  adv.  with  comp.  and  9up.  ffaoetus], 
findy,  gracefully,  neatly :  dictum,  T. — Pleasantly, 
vitttly,  facetiously :  dicere:  multa  conligere:  fa- 
cetius  eludimur:  faoetissime  dare. 

facetiae,  ftruro,  /.  [facetua],  wit,  witty  sayings, 
witticiims,  pleasantry,  drollery,  fntmor,  faediout- 
ness :  homo  f acetiis  praeditus :  omnes  facetiis  su* 
perare:  multae  facetiae  multusque  lepos  inerat, 
S. :  facetiarum  quidam  lepoa :  facie  raagis  quam 
facetiis  ridiculus. 

facetaa^  ao(j.  with  sup.  [I  FAC-],  fine,  courte- 
ous, polite,  gentle :  mulier,  T. :  quemque  facetus 
adopta,  H. :  qui  (ambulet)  facetua,  in  fine  parade, 
H. — As  subst.  n.,  elegance,  grace :  facetum  Vergilio 
adnuerunt  Garoeuae,  H. — Merry,  witty,  jocose,  hu- 
morous, facetious :  Socn^  ^^IR17^to^e9 :  facetua 

Digitized  by  ^ 


811 


^^\ff 


ene  ▼oluisti:  iooo  mortleale,  lu. :  faMliaiimiM 
poiSU :  ioeandi  genas :  inmU.*^/Yiir.  n.  m  tub§i.  : 
faeeca  innamerabUia. 

UtdSm,  ace.  em,  alX,  6,  fiom.  and  aec,  ptur.  69 
n  FAC-],  appeemmoe^  form,  figwre^  thape^  hmld, 
decora  (eqooram),  H. :  fuctem  roatatUB  eC  orn,  V. : 
parentis  Anchisae,  ikade,  Y. :  longa  qui  bus  fades 
ovis  erie,  H. :  Adparent  dtrae  fades,  appariiioMt, 
y. :  Terte  omDis  tete  in  fades,  i.  e.  try  every  ex- 
pedient^  Y. — A  faee^  vUagt,  eounienaneey  look  :  non 
DOT!  hominis  f adem,  know  by  eight,  T. :  egregia, 
of  rare  beauty^  T. :  Insignis  fade,  Y. :  fadem  eius 
ignorare,  S. :  in  fade  voltuque  Tecordia  inerat, 
£:  mea  laudata,  beauty,  0.:  adfers  fadem  no- 
ram  :  (nymphe)  Rara  fade,  0. :  nee  fadem  litore 
demoTei,  H. :  recti  fade  loqui,  boldly,  lu. :  (volu- 
cris)  armata,  beaked,  O.  —  Fig.,  extenud  form, 
look,  condition,  appearance,  atpeet :  aenatus  fadem 
secum  attulerat  P.  R. :  eoiitra  belli  fadem,  «u  if 
there  teere  no  war,  S. :  publid  oonsilii  facie,  pre- 
text,  Ta. :  nrbis,  S. :  maris,  Y. :  iioctis,  0. :  arbos 
fadem  simillima  lanro,  Y.-^^  kind,  eort,  date: 
Qune  soelemm  fades  ?  Y. :  laborum,  Y. :  scele- 
nim,  Y. :  pugnae,  Ta. 

fiicile,  adv.  with  eomp.  and  sup.  [facilis],  eaeily, 
wUh  ease,  readVy,  wit/tout  diflcuUy:  recta  consilla 
aegrotis  dare,  T. :  haec  facile  ediscere  ? :  quo  fa- 
cilius  otio  perfruantur:  id  hoc  fadUus  eis  per- 
suasit,  quod,  etc.,  d. :  facillime  fingi :  facillime 
mederi  inopiae,  Cs. — With  snperlatives  or  words 
of  superiority,  certainly,  unqueetionably,  without 
contrMUetum,  beyond  d'Upute,  by  far,  far:  facile 
hie  plus  malist,  quam  illic  boni,  T. :  doctissimus : 
pecunift  primus:  fortuitam  orationem  cogitutio 
facile  yincit. — ^With  numerals,  quite,  fidly:  here- 
ditas  facile  ad  HS  tricies. — ^With  a  negative,  not 
eatUy,  hardly:  non  facile  dixeriro, quicquam, etc. : 
hand  facile  ad  negotium  inpelli  posse,  S. :  baud 
facile  lubidinibus  earebat,  S. — ReadUy,  willingly, 
promptly^  without  hmtoHon  :  otnnes  perferre,  T. : 
Domo  laborans:  nnguibua  fadle  illi  in  oottloa  in- 
Tdlem,  T. :  loons,  ubi  fadlius  esse  possim  quam 
Astome.  —  Fleaeantly,  agreeably,  weU:  cogites, 
Qnam  tos  fadllume  agitia,  T. :  oopias  propter  exi- 
guitatem  non  fadle  diduci,  eafely,  Cs. 

fitcillSt  ^  ^J'  ^ith  comp,  and  sup,  [2  FAC-j, 
easy  to  do,  easy, without  difficulty:  res  (opp.  diflSci- 
lisj,T. :  fadlia ex difficillimis redigere, Cd. :  causa: 
cursus :  aditus,  Cs. :  somnus,  easy  to  obtain,  H. : 
saeritia,  easily  overcome,  H. :  tLune,  gentle,  0. :  iac- 
tnra,  light,  V. :  cera,  yielding,  O. :  vicCus,  eopUnu, 
Y. :  cursus  ad  deos  fadlior :  qnod  ei  f uit  fadlli- 
mum:  materies  facilis  ad  exardescendum :  haec 
ad  iudieandum  sunt  fadllima:  faciles  ad  recep- 
tvm  angnstiae,  L. :  crepido  baud  fadlior  in  asoen- 
som,  L. :  eaivis  fadle  sdtu  est,  T. :  (Cyclops)  Nee 
visa  fadlis,  Y. :  nihil  est  dicta  fadlius,  T. :  factu 


fadllimam,  S. :  materia  facilis  est,  in  te  dicta  di- 
«ere:  fadlis  yineere  ac  yind  yoltu  eodem,  L.: 
quod  illis  prohibere  erat  fadle,  Cs. :  Quis  facile 
est  aedem  oonduoere,  lu. :  terra  peoori,  suitable, 
Y. :  campus  operi,  L. :  divisui  (Kacedouia),  L. : 
hominea  bello,  Ta. — In  adverb,  phrases :  cum  exi^ 
tOs  baud  in  facili  essent,  not  easy,  L. :  ex  facili 
tolerantibus,  Ta.  —  Of  persons,  ready,  quick:  ad 
dicendum :  fore  facilem  yictu  per  saecuU  gentem, 
lead  a  happy  life,  Y. :  homines  in  bella,  Ta. :  amo- 
ri,  Tb. :  aurem  praebere  pudlae,  Pr. — Easy,  good- 
natured,  accessible,  compliant,  willing,  yielding,  eour- 
teous,  enable:  pater:  fadlem  votis  ut  praebeat 
aurem,  H.;  auris,Iu.:  mores  faciUimae :  aroicitift, 
& :  sermone,  Ta. :  in  rebus  oognoscendis :  in  suum 
cuique  tribueudo :  ad  concedendum :  in  tua  vota 
di,  O. :  impetrandae  yeniae,  L.  —  FavoraUe,  pros- 
perous: res  et  fortunae  faciliores:  vestrae  res, 
L. — Easily  moving,  quick,  nimble:  oouli,  Y. :  raa- 
nOs,  O. 

faoilitia*  Atts,/  [fadlis],  easiness,  ease,  facility, 
readiness:  in  bonis  rebus:  partiendi  spatia,  Ta.: 
posoendi,  priviiege,  Ta.  —  Willingness,  readiness, 
goodwiture,  courteousness,  affability,  accessibility: 
Patris  inepta,/oo^MA  indolence,  T. :  amicitia  ad 
omaem  facilitatera  procliyior:  in  audiendo:  ani- 
mi :  sermonis :  actio  facili tatem  siguificans. 

faoiUnSk  adv.,  eo(kp,  of  fadle. 

facinorSsai  or  faoinerosus,  adj.  with  sup. 
[fadnus],  crimhial,  villalnofts,  atrocious,  vicious: 
vita:  fauineroaissimi  sicarii:  mantis.  —  Flar.  m. 
as  subst.,  scoundrels. 

faoihuB,  oris,  n.  [2  FAC-],  a  deed,  act,  action, 
acfUevernent :  magnum,  T.:  pulcherrinium,  T. :  ne- 
farium,  Cs. :  forte,  0. :  mtrabilia  fadnora :  ingeni 
egregia  faciiiora,  S. — A  bad  deed,  misdeed,  outrage, 
villainy,  crime:  audax,  T. :  facinus  est  vincire 
civem :  facinoris  tanti  consdi,  S. :  ad  vim,  fadnus 
caedemque  delect! :  niliil  facinoris  praetermittere, 
L. :  ne  fadnus  facias:  committere:  in  se  admit- 
tere,  Cs. :  facinoribus  copertus,  & :  incendia  alia- 
que  fadnora  belli,  S. :  lenius,  H. :  libidinis,  lu. : 
maioris  abollae,  i.  e.  of  a  teadur,  lu. :  facinus 
excussit  ab  ore,  L  e.  the  poisoned  cup,  0. — Plur., 
crinwuds,  abandoned  men:  omnium  facinorum 
circum  se  stipatorum  catervae,  S. 

faoio^  f 6cl  (old  fut.  perf  f axo ;  subj.  faxim), 
factus,  ere;  imper.  fao  (old,  face) ;  pass,  ftd,  fieri ; 
pass,  imper.  fl  [2  FAC-],  to  make,  construct,  fasli- 
ion, frame,  build,  erect,  produce,  compose :  Lectulos 
faciundos  dedit,  T. :  navis :  candelabrum  factum 
e  gemmis:  de  marmore  signum,  0.:  pontem  in 
Arore,  Cs. :  (fanum)  a  civitatibus  factum,/ottnd«j; 
L. :  duumviri  ad  aedem  faciendam,  L. :  statuam 
faciendam  locare :  (valvae)  ad  cludendum  factae : 
comoedias,  T. :  sermonem :  epigramma :  verburo, 
speak:  carmina,  In. :  scutis  ex.  co^i^f^tis,  Cs. : 


^yHS^'Sg*'' 


ftl<?<ff 


B19 


fMOtito 


auri  pondera  fact!,  wrmtghl^  V. — Of  acdona,  to  db, 
perform^  tnake^  carry  o»,  execute  .•  Opus,  T. :  offi- 
cium,  T. :  Si  tibi  quid  fed  quod  plaoeat,  T. :  proe- 
littm,  join^  Cs. :  iter,  Gs. :  clamores :  clamor  fit : 
eruptiones  ex  oppido,  Gs. :  gradam :  imperata, 
Cs. :  promi88umi/ti{/E^;  iudieium:  deditionem,  S.  ■ 
fao  periclum  in  litteris,  ptU  (him)  to  tfu  te&t^  T.  * 
me  advorsum  omnia,  oppow  me  in  everytMng^  T. : 
omnia  amici  cansft :  multa  cradeliter,  N. :  initium, 
heffin :  praeter  aetatein  Facere,  teork  too  hard  for 
your  years,  T. :  perfacile  facta  ease,  conata  perfi- 
cere,  C:*. — 7b  make,  produce,  eay»e,  oeeaeion,  bring 
ahout,  bring  to  pan  :  turbam,  T. :  ignem  ex  lignis : 
iniuriam,  <^. :  caasas  morae,  S. :  dacis  admiratio- 
nem,  excite,  L. :  loxuriae  moduro,  impoee,  S. :  fu- 
eam  ex  ripa  fecit  (t.  e.  fugimt),  L. :  somnum,  tn- 
auce,  lu. :  metum  insidiarum,  excite,  L. :  silentio 
facto,  L. :  ne  qua  eiua  adrentQs  8tgni6catio  fiat, 
become  known,  Cs. :  faciam  ut  intellegatis :  facito, 
ut  sciam :  putasne  te  posse  facere,  ut,  etc.  ? :  fieri 
potest,  ut  recte  quis  sentiat,  U  may  happen:  ita 
fit,  ut  adsint,  it  happens :  faciendum  mihi  est,  ut 
exponam,  is  incumbent :  me  Facit  ut  te  rooneano, 
compete,  T. :  facere  non  possum,  quin  mittam,  etc., 
I  cannot  forbear :  di  faxint  ne  sit  alter  (cui,  etc.): 
fac  ne  quid  aliud  cures,  take  care :  domi  adsitis, 
facite,  T. :  ita  fao  cupidas  sis,  ut,  etc.,  be  eure: 
iam  faxo  scies,  T. :  nulla  res-  magis  talb  oratores 
videri  facit,  quales,  etc.  (i.  e.  ut  viUerentur)  :  hoc 
me  Flere  facit,  0. — To  make,  acquire,  obtain,  gat/tr 
er,  aceumtdate,  gain,  take,  receive,  incur,  suffer: 
rem,  T. :  praedaro,  Gs. :  pecuniam:  stii>eudia, 
earn,  S. :  corhortis, /orm,  Cs. :  corpus,  gnow  fat. 
Ph. :  viam  sibi,  force,  L. :  alqm  suum,  mn  as  a 
friend,  T. :  terram  suam,  i.  e.  conquer,  Gs. :  vitae 
lacturam,  Gs. :  naufragium :  damnum. — To  make, 
render,  grant,  give,  impart,  confer:  arbltrta,  H. : 
potestatem  dicendi :  sibi  iure  iuraudo  fidem,  give 
assurance,  Gs. :  Roraanis  animum,  itispire,  L. :  co- 
piam  pugnandi  militibus,  L. :  audientiam  orationi: 
cui  si  libido  Fecerit  auspicium,  \.  e.if  the  whim 
seize  him,  H. :  cognomen  colli,  L. :  mihi  medici- 
nam,  administer:  nobis  otia,  V. :  alcui  dolorera: 
desiderium  decemrtros  creandi,  L. — To  celebrate, 
conduct,  give,  perform,  represent :  cenas :  res  di- 
vinas :  sacra  pro  civibus :  cui  (lunoni),  make  of- 
ferings :  Titulft  pro  f rugibus,  make  sacrifice,  V. : 
cum  pro  populo  fieret :  ut  fieret,  edcre,  U  —  To 
practise,  follow :  naviculariam :  rocrcatura8.^7b 
make,  depict,  r^jresent,  assert,  say, pretend:  in  Hbro 
te  exeuntem  e  senatu :  pugnam  ex  auro,  Y. :  roe 
onum  ex  iis  feci,  qui,  etc., pretended  to  be :  ex  in- 
dustrii  factus  ad  imitationem  stultitiae,  L.:  in- 
pendere  apud  inferos  saxum  Tantalo :  Fecerat  et 
f etam  Procubuisse  luparo,  V. :  facio  me  alias  res 
agere,  make  as  i/.— 7b  suppose,  assume,  grant,  ad- 
mit (only  imper.  with  obj.  clause):  fac  audisse 
(Glauciam) :  fao  ita  esse :  fao  (me)  velle,  V.— '7b 


make,  oonstitute,  <^oose,  appoint,  render:  senatnm 
firmiorem  Testrft  auotoritate:  beredem  fiiiaro  :  ex- 
ercitum  sibi  fidum,  S. :  iter  factum  oonnipttus  im- 
bri,  H. :  hi  coosules  factt  sunt :  ex  ooriis  otres  fie^ 
rent,  8. :  Candida  de  nigris,  0. :  si  ille  factus  esset, 
had  been  chosen  (consul) :  alqm  certiorem  facere, 
inform ;  see  certus :  ne  hoo  quidem  sibi  reliqui 
facit,  ut,  etc.,  does  not  leave  himself  so  much  char- 
acter,— Pass.,  to  become,  be  turned  into,  be  made: 
fit  Aurum  ingens  coluber,  V.:  sua  cuique  deus  fit 
dira  cupido  ?  V. — 7b  put  in  possession  of^  subject 
to,  refer  to:  omnia  quae  mulieris  fuerunt,  viri 
fiunt:  omnom  oram  Roroanae  dicionis  fecit,  L.: 
dicionis  alienae  facti,  L. — 7b  value,  esteem^  regard, 
appraise,  prise:  parum  id  facio,  S.:  te  maxumi, 
T. :  quos  plurimi  faciunt :   voluptatem  minimi : 
dolorem  nihili:  istuc  Aequi  bonique  facio,  am 
content  with,  T.«7b  do  (resuming  the  meaning  of 
another  verb) :  cessas  ire  ao  facere,  i.  e.  db  oa  / 
say,  T. :  oppidani  bellum  parare :  idem  nostri  fa- 
cere, Si :  *  evolve  eius  librum ' — ^  Feci  meheroule  f 
bestiae  simile  quiddam  faciunt  (i*  e.  patiuntur) : 
aut  facere  aut  non  promisse,  Gt :  Sicuti  fieri  oon- 
suevit,  to  happen,  S. — 7b  do,  act,  deal,  conduct  one- 
self: Facere  contra  huic  aegre,  T. :  tuis  dignum 
factls  feceris,  will  act  like  yourself,  T. :   bene : 
adragauter,  Gs. :  per  malitiam,  with  malice:  aliter, 
S. :  facere  quam  dicere  malle,  <ict,  S. :  mature 
facto  opus  est,  prompt  action,  S.  —  7b  act,  take 
partf  take  sides :  idem  plebes  facit,  & :  idem  sen- 
tire  et  secum  facere  Sullam :  cum  Veritas  cum  hoc 
faciat,  is  on  his  side:  nihilo  magis  ab  adversariis 
quam  a  nobis:  eae  res  contra  nos  faciunt:  ad- 
versus  quos  fecerint,  N. — 7b  arrange,  adjust,  set: 
Vela,  spread,  V. :  podem,  brace,  V. — 7b  be  fU^be 
useful,  make,  serve,  answer,  do :  Ad  talem  f ormam 
non  facit  iste  locus,  0. :  ad  soelus  omne,0.:  Stem- 
mata  quid  faciunt  f  avail^  lu. 

faoteon,  a^*.  [FAC-+-rcoc]:  alqd  non  flocci, 
one  must  count  worthless  (a  wora  coined  in  jest)L 

faotio,  finis,/.  [2  FAC-1  a  making,  doing,  pre- 
paring:  testament!,  the  rtght  to  mahe  a  wuL — A 
taking  sides, partisansh^,  faction:  per  vim  et  fae> 
tionem :  nobilitas  faotione  magis  poHebat,  party 
organisation,  S.  —  A  eomptsny,  association,  doss, 
order,  sect,  faction,  party:  pauoorum,  Gs. :  mors 
partium  et  factionuin,  S. :  in  singulis  domibns 
factiones  sunt,Gs. :  factionum  partes,  Ph. — An 
oUgarchy,%uurping faction:  triginta illorum :  prin- 
oeps  factionis,  L. 

faotiosua,  a^.  [faotio],  partisan,  factious, 
sediliqus,  revolutionary,  oligarchical:  adulescens, 
S.:  largitores  et  faotiosi:  factionc  cum  factioso 
oertare,  S. 

factito,  &vl,.atas,  aTe,freq,  [facto],  todofrt- 
ouently,  do  habitually,  practise,  make  persistently: 
Idem  lioc,  T. :  quod  ne  Graed^qiiixbm^  f actiuve- 


818 


fatentw 


rant :  in  Scilli  faetiutom  est  hoc :  aooQsationem : 
delationem,  Tk. :  yen^^keepwriHnff^U,:  alqnem 
heredem,  rtcoffnue  as  heir. 

foctmn,  I,  ft.  [  P.  neut,  of  facio  1  a  deed,  aet^ 
exploit,  achievement:  horum  facta  aepingere,  T. : 
te  pro  istis  factia  Ulciscar,  T. :  Dimidium  facti, 
qui  coepit,  habet,  H. :  famam  extendere  factis,  V. : 
egr«g!um :  inlustria  et  glorioea :  mortalia,  of  mor- 
toZt,  H. :  tota  notissinla  Cypro  Facta,  the  etory,  0. : 
recte  ac  turpiter  factum,  Cs. :  bene  facta,  benefits  : 
recte  facta,  services^  L. — An  event :  paulo  post  id 
factum,  Ga. :  mirabile,  0. 

fagtniH  tuff,  [  P.  of  facio  },  daboraie,  finished, 
artitUe:  oratio:  argentum,  silver- tears :  negare 
Versiculos  magis  faotoB,  H. :  ad  unguem  Factua 
homo,  complete,  H. 

ftiOPla,  ae,/.  dim.  [fax],  a  little  torch,  Pr. 

fiunxltaB,  atifl  (gen.  plur,  faoultAtum,  C.),/ 
[  f acilis  ],  capafnlitif^  possUnlity,  power,  means,  op- 
portttnity,  skill,  akility:  poiStica:  ex  ceteris  rebus 
comparata :  dum  est  facoltas,  whXU  you  can,  Os. : 
sumptaom :  f ugae,  Cs. :  pariundi,  T. :  suscipiendi 
malefici :  facultatem  iudicandi  faoere :  ittneris  fa- 
ciundi,  Utme  to  ffo,CB,:  ad  dicendum :  ad  ducen- 
dorobeUuift,Cs.:  tuaindicendo:  iogenifacultates: 
bominis,  capacity:  L.  Quinctius  oblatam  sibi  facul- 
Utem  puUvit,  ut,  etc— ^  sufficient  number,  abun- 
dance, plenty,  supply,  stock,  store,  goods,  riches, 
property:  nummorum:  navium:  virorum,  Cs. : 
anquirant  ad  facultates  rerum  atque  copias,  etc. : 
matiiandis  facultatibus  et  commodandis :  ne  maior 
benignitas  sit  quam  facultates :  Italiae  facultates, 
rtmurtes,  Cs. 

facnnde,  adv.  [facundus],  doquently,  persua- 
sivdy:  adloqui,  L. :  casum  raiseratur,  Ta. 

facnndia,  ae,/.  [facundus],  eloquence,  fiuency, 
command  of  language:  tantum  posse  a  facundift, 
T. :  facundift  Graeoos  ante  Romanos  f uisse,  S. : 
praesens,  H. :  praeceps,  H. 

GaunduM,  a^j.  [1  FAC-],  speaking  easily, 
fiuentj  eloquent:  Sulla,  S.:  nepos  Atlantis,  H.: 
facandum  fadebat  aroor,  0.:  ingenia  ad  suam 
caique  leyandam  culpam,  U:  liogua,  H. :  Os,  0.: 
Toz,  0. :  Gailia,  lu.:  oratio,  S. 

ttLtGem,plur.  of  faex. 

foecula  or  ieonla,  ae,/.  dim.  [faex],  burnt 
vine-crttsl,  salt  of  tartar,  H. 

foeles,  see  feles. 

fiienebris  (fen-X  e,  «{/.  [f  aenus],  of  interest, 
of  usury:  leges,  L.:  fenebrem  rem  levare,  i.  e.  in- 
debtedness, L. :  malum,  Ta. 

ia«neratio  (fSn-X  onis,/.  [faeneror],  a  lending 
on  interest,  usury  :  pecuniae  publicae. — F  i  g.  (opp. 
beneficium). 

fiMii«rator  (fen-),  5ris,  m.  [faeneror],  a  money- 


lender^  capitalist,  usurer:  quaestOs  faeneratoram : 
crudelitas  faeneratoram,  S. :  fugati  ex  inaulft  fae> 
neratores,  U :  aoerbissimu 

fiienero^  — ,  atus,  ftre  [faenus],  to  lend  on  in^ 
terest,  invest:  faeneratum  beneficmm,  i.  e.  richly 
repaid,  T. :  ne  faenerare  liceret,  L. — To  bring  in* 
terest,  bring  profit:  Ne  non  tibi  istuc  faeneraret, 
T. 

foenexor  (len-),  Atus,  art,  dep.  [faenus],  to 
lend  on  interest :  Quid  faenerari  ? :  pecunias  suo 
nomine :  (peouniam)  binis  centesimis,  at  two  per 
cent,  (per  month). — To  waste  by  usury:  ad  faene- 
randaa  diripiendasqne  proTiucias. — To  put  out  at 
interest :  benefidum,  i.  e.  practise  for  gain. 

laenilla  [fen-],  ium,  n.  [faenum],  a  hay-loft : 
Claudes  faenilia  bruroft,  V.,  0. 

feeniun  or  fentim,  l,  n.  [FEN-],  hay:  recens, 
0. :  faenum  alios  aiebat  esse  oportere,  ought  to 
feed  on  hay,  i.  t.  are  stupid  as  oxen :  faenum  habet 
m  corau,  i.  e.  is  dangei-ous  (as  an  ox  whose  horns 
were  bound  with  haj),  H. 

&enuB  or  ienus  (not  foen-),  oris,  n.  [FEV-], 
the  profit  of  capital,  interest,  usury:  magnum: 
grande :  pecunias  eis  faenori  dabat :  renovato  in 
singulos  annoB  faenore:  faenus  ex  triento  Id. 
Quinct.  factum  erat  bessibus :  positis  in  faenore 
nummis,  H. :  faenore  omni  solutus,  H. :  pecunias 
faenore  auctitabant,  Ta. :  duas  faenoris  partes  in 
agris  conlocare,  \.e.ofthe  capital,  Ta. :  lato  fenore 
exuberat,  L  e.  wide -spread  investments,  Ta.  —  /n- 
crease,  gain,  profit,  advantage:  reddere  cum  fae- 
nore :  venit  magno  fenore  amor,  Pr. 

foes;  faecis,  /.,  grounds,  sediment,  leee,  dregs : 
poti  faece  tenus  cadi,  H.:  peruncti  faecibua  ora, 
H. :  terrena,  earthy  deposit,  0. — Burnt  tartar,  salt 
of  tartar,  H. — The  brine  of  pickles,  0. — A  wash 
for  the  face,  H.,  0.  —  Fig.,  dregs,  refuse :  ci vita- 
turn:  urbis:  in  Romuli  faece:  de  faece  hauris, 
L  ^from  bad  orators. 

fagineiui»  ae^.  [fagus],  of  beech,  beeclien:  frons, 
0. 

faginufly  aefj.  [fagus],  of  beech,  beeehen :  pocula, 

lagtui,  I,/.  [FAG-],  a  beech-tree:  sub  tegmine 
fagi,V.,C8.,0. 

lala  or  phala,  ae,  /.  [FAL-],  a  movable  tower, 
used  infighting  (in  the  oircus),  lu. 

fjalarlca  (phal-),  ae,  /.  [fala],  a  fire-brand  fas 
a  missile  in  war),  thrown  by  the  catapult,  L. ;  oy 
hand,  v.,  L. 

fiEdoaiitts,  I,  m.  [  falx  ],  a  sickle-maker,  scythe* 
maker:  inter  i9\es.no^  scythe-makers^  street. 

£aloatus»  adj.  [falx],  armed  with  scythes:  qua- 
drigae, L. :  currus,  Cu.  —  Sickle -sliaped,  hooked^ 
curved:  enses,  V. :  cag^^Q^  ^y  V^OOglC 


fideifer 


8U 


fiOoifer,  fera,  ferum,  adj,  [falz  +  1  FER-], 
tiekleiearinffj  holding  a  iCjftAe:  manus,  0. 

FalenraSp  at{j.y  Falemian :  ager,  a  dittriet  of 
Campania,  famous  for  wine,  G. :  vitis,  H. :  cellae, 
y. :  tribus,  L. — As  mtlmt.  n,  (ac  vinum),  FaUrnian 
wine,  FaUrnian,  H. 

fallaola,  ae,  /.  [  fallax  ],  deceit,  trick,  etrtijice, 
tiratagem,  craft,  intrigue  (only  plnr,  in  prose) :  ex 
fraude,  fallaciis  eonstare:  dolis  atqne  falladis 
contendifc,  8.:  sine  fuoo  ac  faUadls.-— ^i^. ;  fin- 
gant  quandam  inter  se  fallaciam,  T. :  ubi  nulla 
fugam  reperit  fallacia,  Y.:  Consilium  vertit  ad 
fallaciam,  hoe  recoune  to,  Ph. :  sumptae  Testis,  0. : 
tecti.  tfu  labyrinth,  0. :  fullucia  Alia  aliam  trudit, 
one  lie  begete  anot/ier,  T. 

fidlaoiloquuBp  adj.  [fallax +4  LA.C-],speaInng 
dfceit/tdlg,  false :  malitiae,  Att.  ap.  C. 

fallaciter,  adv.  with  eup.  [  fallax  ],  deceitfully^ 
faUely:  ne  quid  fallaciter  (fiat):  vobis  se  falla- 
cissinie  vcndiiare :  omnia  transit,  0. 

fallax,  ftcis  (gen.  plur,  falUcum,  OL),  a^.  with 
eomp. and  mp,  \\  FAL-J,  deceitful,  deceptive,  faUa- 
doits:  astralogi:  homines:  voltus,  hypocritical, 
0. :  fallacis  imago  tauri,  0. :  herbae :  cibi,  bait, 
0. :  herba  veneni,  V. :  spes :  nocendi  ratio :  cir- 
cus, H. :  fallacior  undis,  0. :  oculorum  fallacissimo 
sensu  iudicare. 

CeQIo,  fefelll,  falsus,  ere  [1  FAL-],  to  trip,  cause 
to  fall:  glacies  fallit  pedes,  L. :  alqm,  Cii. — Fig., 
to  deceive,  tricky  dupe,  cheat,  elude^ail,  disappoint : 
alquem  dolis,  T. :  falli  te  sinas  Techinls,  T. :  Nee 
sidus  regione  viae  (nos)  fefellit,  misled,  V. :  cre- 
dentem  puellam,  0.:  sui  fallendi  causa  factum, 
Cs. :  nisi  me  forte  fallo:  nisi  me  fallit  animus: 
nisi  me  omnia  fallunt,  unless  I  utterly  mistake: 
neque  eum  prima  opinio  fefellit,  Cs.:  nisi  quid  me 
fallit :  mentis  monstro,  Y. :  cum  raaxime  fallunt, 
id  agunt,  ut,  etc. :  non  in  sortitione  fallere :  ne 
fnlleret  bis  relata  eadem  res,  lead  into  error,  L. : 
ut  de  indutiis  fallendo  impetrarent,  Cs. :  numquam 
faltentis  termes  olivae,  H.:  nescia  fallere  vita, 
without  guile,  Y. :  cas  fallam,  ut  ab  illis  fallimur, 
T. — Pass,  refiex.,  to  be  deceived,  err,  mistake,  deceive 
oneself:  Falsus  es,  T. :  neque  ea  res  falsum  me 
habuit,  did  not  deceive  me,  S. :  errore  quodam  falli- 
mur: quA  (spe)  possumus  falli:  deua  falli  quo 
potuit? :  nisi  fallor,  Y. :  aut  ego  faUor,  or  I  am 
far  wrong,  H.  —  Impert.,  with  acc»,  to  mistake,  be 
deceived:  nisi  me  fallit:  nee  eum  fefellit. —  To 
violate,  break,  betray^  deceive,  disappoint:  fidem 
hodti  datam:  mcam  spem:  si  res  opiniouem 
meam  fefellerit:  mandata  mariti,  0.:  foedus  ac 
fidem,  L. :  promissum,  Cu. :  tu  faciem  illius  Falle 
dolo,  put  OH,  Y. :  retia,  avoid,  O. :  quS  signa  se- 
quendi  Falleret  error,  confound,  Y. —  To  dxeive  in 
sweanng,  swear  faJedy,  be  perjured:  si  sciens  fallo: 
81  falleret,  precatus  Deos,  ita  se  mactarent,  L. : 


expedit  matris  cineres  opertoa  Fallere,  swear  faU^' 
ly  by^  H. :  dominonim  dextims,  faith  pledged  to, 
etc.,  Y. — To  lie  concealed,  be  wusen,  escape  notice, 
remain  undiscovered,  elude:  per  biennium,  L. :  ne 
quid  falleret  Yoltumo  ad  urbem  missum,  L. :  ne 
falleret  ad  urbem  inoedens,  arrive  secretly,  L» :  qui 
natus  moriensque  fefellit,  in  obscurity,  U. :  veneno, 
infuse  undetected,  Y. :  bonus  longe  fallente  sagitta, 
Y. :  nequiquam  fallis  dea,  escape  recognition^  Y. : 
neque  hoc  te  fallit,  quam  multa  sint,  etc,  nor  do 
you  fail  to  eee :  custodes,  L. :  deos,  0. :  nee  nos 
via  fallet  euntis,  Y. :  me  nee  fallunt  iussa  lovis, 
nor  do  I  fail  to  recognise,  Y. :  nee  quicquam  eos 
fallebat,  L. :  segetis  fides  meae  Fulgeniem  Fallit 
sorte  beatior,  i.  e.  if  a  happier  lot,  though  he  knows 
it  not,  etc.,  H. :  neutros  fefellit  hoetis  appropin- 
quare,  L. :  in  lege  nulla  esse  eiusmodi  capot  te 
non  fallit:  neque  vero  Caesarem  fefellit,  qoin, 
etc.,  Ci.^7b  lighten,  appease,  silence,  beguile  :  me- 
diae sermonibus  horas,  O.:  somno  curam,  H.: 
austerum  studio  fallente  laborem,  H. 

falalparena,  ends,  eu(i.  [falsus + parens],  hop- 
ing a  pretended  father,  Ct. 

fal85,  adv,  [  falsus  ],  untruly,  unfait/ifHlfy,  de- 
ceitfully, falsdy,  erroneously:  alquem  inaimulare: 
memoriae  proditura:  nuniiari,  Cs. :  censere,  T.: 
qniescere,  i.  e.Jlnd  a  delusive  peace,  Ta. 

jalwim,  I,  n.  [  falsus  ],  an  untruth,  fiJsehood, 
fraud,  deceit :  finxisse  fiilsi  quicquam,  T. :  vera 
an  falsa  audierim,  T» :  Falsa  iurans,  0. :  falsum 
scribere :  vero  distingucre,  U. :  Acdiuis  falsis  ani- 
mus, H. 

^Edsufl^  adj.  [P.  of  fallo],  deceptive,  feigned, 
spurious,  deceitful,  false,  pretended,  ddusive,  un- 
founded:  nuptiae,  T. :  facrimula,  T. :  indices: 
testes  malitia :  spes,  misleading :  viri  species,  O. : 
crimen,  Y. :  pater,  supposed,  0. :  rumores,  Cs. :  lit- 
terne,  forged :  opprobria,  undeserved,  H. :  falsi 
SimoSntis  ad  undam  (i.  e.  simulati),  Y. — Deceived, 
mistaken :  ne  ill!  falsi  sunt  qui  expectant,  etc,  & : 
vates,  L. 

fabc,  f  alcis,/.  [F  ALC-],  a  curved  blade,  pruning- 
knife,  prunifig-hook :  vitis  incidere  falce,  Y.,  H., 
O.  —  A  sickle,  reaping-hook,  scythe,  C,  Y.,  O.  —  In 
war,  a  hook,  wall-hook:  falces  parare,  Cs.:  ma- 
rales,  Cs. — A  scythe,  war-sickle  (on  the  axle  of  a  i 
chariot),  Cu. 

f ama,  ae,  /.  [1  FA-],  a  report,  rumor,  saying, 
talk,  traditioti :  nac  famft  inpulsus,  T. :  a  Brun-     | 
disio  nulla  fama  venerat:  tristis  a  Mutina:  fama 
ac  nuntius  adferretur,  Cs. :  alqd  famS  accipere,  to 
hear  of,  Cs. :  fama  est  obscarior  annis,  Y. :  vaga, 
0. :  ut  fama  est,  Y. :  vetns  est  nt  fama,  H. :  ita     I 
fama  ferebat,  0. :  duplex  inde  fama  est,  a  twofold 
tradition,  L. :  Komae  oonstans  fama  omnium  erst,     j 
esse,  etc.,  L. :  fama  incerta  duos  equites  venisse,     | 
a  vague  ria»or,J^. ;  fi^naiOSfi^i^f fijels,  Hdenum 


•'L?rgiiizl9'?fvS?!R!^l^" 


810 


regnare,  Y. :  de  interitn  Glodi :  istlus  suspieionis : 
inoerta  aeris  aKeni,  L.— Person.^  Rumor:  Fama, 
malum  qua  non  aHud  Telocias  uUuin,  Y. :  Faroa 
tenet  domum,  etc,  0. — Public  opinion^  the  popular 
voice^  fame,  repute^  rfpatatian  :  id  8t  non  fama 
adprobat,  T. :  adversus  famam  rumoresqiic  homt- 
num,  L. :  contra  famam  omniump  Cs. :  turpis,  tV 
famy^  S. :  mala,  S. :  popaloHs,  favor  :  pudica, 
Pr. :  bona  bonorum :  bene  loquendi :  vappae  ac 
nebolonis,  U.'^Fair  famt^  reputation^  renarni^ 
fame,  ffood  repnie  :  Taa  fama  in  dubiom  ▼enieCi 
T. :  f undamentnm  est  famae  iastitia :  famae  con- 
salere,  Sb :  ingeoi :  populi  R.,  L. :  fortuna,  famS 
Buperiores :  fama  decus  Divitiis  parent,  H. :  msig- 
nam  famam  attulisse  Fabio,  glory,  L. — Ill-famey 
blame,  reproach,  scandal :  famam  in  se  transtulit, 
T. :  me  fama  atqae  invidia  vexabat,  S. :  Toierom 
malonim,  V. :  neque  famam  patieris  iualtae,  the 
ditgraee  of  remaining  unaveagei,  V, 

fameUcviB,  adj.  [fames],  suffering  from  hmi- 
ger,  famished,  starved :  alqs,  T. :  iumenta,  Iu» : 
canes,  Ph. 

UaaeB,  is  (abl.  famS),  /.  [  2  FA-  ],  hunger  :  ut 
periclam  a  fame  mihi  sit,  T. :  cum  cibo  fames  de- 
pulsa  est:  fame  confecti:  (avU)  fame  enecta, 
starved  to  death :  patientia  famis :  famcm  explere, 
sate:  cibus  adversus  famem,  S. :  extrema,  Cs. : 
dura,  H. :  levare,  to  assuage,  0. :  vetitorum  tanta 
ciborum,  O. — Famine,  dearth,  want :  in  Asifl :  in 
fame  fruraentum  exportare:  ad  famem  hunc  rei- 
cere,  turn  out  to  starve,  T. — ^Fig.,  a  violent  long^ 
ing,  greedinas,  greed,  avidity :  Auri  sacra,  Y. :  ma- 
iorum,  H. — Of  speech,  poverty  of  aspreimon,  C. — 
Person.,  hunger :  malesuada,  v.,  O. 

fawtina^  ae  (with  pater,  mater,  filius,  the  old 
gen.  familias  is  freq.)»/.  [famulus],  the  slaves  in  a 
household,  a  household  ettablishnient^  family  ser- 
vants, domestics:  famflla,  quae  constet  ex  servis 
plaribus:  emere  familiam  a  Oatone:  armare  fa- 
miliam,  Cs. :  Aesopus  domino  solus  cum  esset  fa- 
milia,  hit  one  servant,  Ph. :  Martis,  serfs  of  the 
temple:  omnera  suam  familiam  undique  oogere, 
vassals,  Cs. — An  estate,  family  propeiiif,  fortune : 
lierciscundae  familiae  causam  agere :  decem  die- 
nim  Tix  milii  est  familift,  mAi?i«  of  support,^. — 
A  houiNihM,  family  ;  genit.  (familias  or  familiae), 
with  pater,  mater,  or  filia :  pater  familias,  head  of 
a  family,  hxnuehotder  :  sicnt  unus  pater  familias 
loquor,  aa  a  plain  citizen :  pater  familiae,  Cs. : 
panci  militea  patrcsque  familiae,  Cs. :  patres  fami- 
lias, qni  liberos  habent,  etc. :  patres  familiarum : 
mater  familias,  a  mairony  mistress  of  a  hovi^old : 
mater  familiae,  L. :  matres  familiae,  Cs. :  roatribus 
familias  vim  attulisse :  matres  familiarum,  3. :  filii 
familiarum,  minors,  sons  in  tutelage,  S. — A  family, 
family  connection,  kindred  (as  part  of  a  gens): 
tanta,*  T.:   nobilissima:  familiam  dedecoras,  T. : 


dedecus  familiae:  primus  in  earn  familiam  attnlit 
consulatum  :  familia  prope  exstincta,  S. — Afaa^ 
ily^  the  members  of  a  household :  Philippi  domlls 
et  familiae  inimicissimi,  1^,*^A  company,  seet^ 
school,  troop :  sin^ulae  familiae  litem  tibi  inten- 
derent :  tota  Peripateticorum :  familiae  dissen* 
tientes  inter  se :  gladiatoriae,  S. :  Lucius  familiam 
ducit,  is  first :  familiam  ducit  In  iure  civili,  stands 
highest, 

familiaxifl,  e,  a^/.  with  comp,  and  sup.  [fami- 
lia], of  a  house,  of  a  household^  belonging  to  a  fam- 
ily, nouseliold,  domestic,  private :  res  familiares : 
suam  rem  familiarem  auxisae,  his  estate,  Cs. :  co- 
piac,  L. :  f  unus :  parricidium,  i.  e.  committed  on  a 
member  of  the  same  f amity:  Lar.  — Flur.  m.  aa 
subst, :  quidam  familiarium,  of  the  slaves,  L. — 
Familiar,  intimate^  friendly :  videmus  Papum  Lu- 
scino  familiarem  f uisse,  etc. :  amicitia,  S. :  voltus 
file :  conloquium,  L. :  iura,  rights  of  intimacy^  L. : 
familiarior  nobis  propter,  etc. :  homo  amantissi- 
mus  familiarissimuB. — As  snbst.  m.,  a  friend,  iTiti- 
mate  aequaintcmee,  companion :  est  ex  meis  inti- 
mis  f amiliaribuB :  familiarem  suum  oonloquitur, 
Cs. :  familiarissimi  eius.  —  In  augury,  one's  own 
(of  tliose  parts  of  the  yictim  which  related  to  the 
party  offering):  (haruspices)  fissum  familiare 
tractant:  ostentum,L. 

famiUirltas,  titis,  /  [familiarisj.  familiarity^ 
intimacy,  familiar  intercourse,  friendskipf  intimate 
a€qtiai7Uance :  magna  cum  eo,  T. :  intima :  ut  nihil 
sit  familiaritate  nostrft  coniunctius:  memorabilis 
Laeli  et  Scipionis :  familiaritatem  consuetudo  ad- 
fert:  hunc  in  familiaritatem  recipiebat:  e  prae- 
clpua  familiaritate  Keronls,  Ta. :  adulescentium 
familiaritates  adpetere,  S. 

famillarlter,  adv.  with  comp.  and  sup,  [fami- 
liaris],  intimately,  on  friendly  termx  :  mouere,  T. : 
cum  Boccho  agere,  S. :  loqui :  familiarius  cum 
domiufl  vivere:  cum  Yerre  familiarissime  yivere: 
huius  mortem  fert  tam  f amiliariter,  as  that  of  a 
dmrfriend,  T. 

fimoBiis,  adj.  [fama],  much  talked  of,  famed, 
celebrated,  famous^  renowned:  mora,  H. :  virsccun- 
dis  (rebus).  Ta.— •/ft/omous,  noUsfrvnts:  ad  famosas 
aooedere,  womien  of  ill  repute,  Po^t.  ap.  C. :  largi- 
tio,  S. :  Hymen,  O.-^Defamatory,  slanderovts,  scan- 
dalma:  carmen,  a  lampoon,  H. :  li belli,  libels,  Ta. 

famola,  ae,/.  [famulus],  a  maid-servant,  hand- 
maid, female  stave:  virtus famula fortunae:  fama- 
lae  lovis  aves,  Iu.—.^ti  attendant  in  a  temple:  tibi 
banc  famulam  voveo,  V. 

fEunularia^  e,  adj,  [  famulus  ],  of  servants,  be- 
longing to  slaves :  vestis :  iura,  i.  e.  slavery,  0. 

famulatiUt  \iA,m,[iamv\or],slavery,servittids: 
in  famulatu  esse :  miser  yirtutia  servientis  volup- 
tati:  vetere,  Ta.         ^.^.^^^^  ^^  V^OOglC 


fimmlor 


816 


fiwttdio 


fiunnlor,  — ,  &1I,  tbp.  [famalus],  to  be  a  dlave^ 
ierve:  alcui,Gt. 

fiunulaa^  a^j.  [  2  FAG-  ],  aervinff,  tertneeabU : 
aquae,  0. :  vertex,  0. — Aa  tubat.  m.,  a  $ervatU^  ai- 
tendant :  parare  famnlos :  famuli  operum  Boluti, 
H. :  Idaeae  matris  famuli :  sacrorum,  0. :  famu- 
lam  manus,  V. :  parentis,  i.  e.  a  demon  aUendarU, 
y. :  redemptor  cum  famulis,  tearhnen,  H. 

fanatiOTiSi  adj,  [fanum],  intpiredy  enthtuiaatic : 
oestro  Percusaas,  lu. :  carmen,  L. :  agmen,  Ta. — 
Frantic^  furious,  mad:  homo :  iactatio  corporis, 
L. :  error,  H. 

fandna^  cufj.  [P.  of  *  for],  to  be  uttered;  hence 
(opp.  nefaudus),  riffht^  juat :  respersae  fando  ne- 
f  andoque  sanguine  arae,  i.  e.  of  both  sacrifice  and 
murder^  L. — As  subst.  n.i  memores  fandi  atque 
nefandi,  riffhteouaneaa^  V.    ^ 

fantun,  I,  n.  [*  for],  a  ahrine^  aanetuary^  temple : 
Cereris :  fanum,  id  est  locus  templo  effatus,  L. : 
de  fanis  ac  templis :  propter  fani  religionem. 

far,  farris,  n.  [  1  FEE-  ],  a  sort  of  graui^  spdt 
(roasted  and  ground),  L. — Com, grain:  flara  far- 
ra,  y. — Coarae  meaiyffrita:  olus  ac  far,  H. :  Molli- 
vit  Penates  Farre  pio,  saerifieuU  mecU^  H.,  y.,  Tb. : 
torrida  cum  mic&  farra,  0. — Bread:  non  sine  farre, 
H. :  una  Farris  libra,  H. :  caninum,  coarse  bread 
for  dogs^  lu. 

faroiOk  — ,  fartus.  Ire  [FARC-],  to  stuff,  cram . 
pulvinus  ro8&  fartus. 

ijEurina,  ae,/.  [far], /our,  meal:  solida,  lu. 

fario,  fator,  see  •  for. 

fjEuragS,  inis,  /.  [fart  mixed  fodder,  mash: 
crassa,  y. — A  medtei/,  hod^e-podge  :  11  belli,  lu. 

fjEuratas,  adj.  [far],  made  of  com  :  omnia,  jor^ 
arationa  of  meal,  lu. 

fartor,  Oris,  m.  [FARC-],  a  fattener  of  fowls, 
poulterer,  T.,  H. 

fartus,  P,  of  farcio. 

fsM  (  only  nom,  and  ace.  sing. ),  n^  [1  FA-],  the 
dictates  of  rdigion,  divine  law :  ius  ac  fas  omne 
delere :  ius  ac  fas  colere,  L. :  exercere  Fas  et  lura, 
y. :  nee  te  portare  Cretlsam  Fas  sinit,  the  tUvine 
vnll, y. — Person. :  audiat fas,  L.-^ustiee,  equitg, 
righty  that  which  is  prftper:  fas  atque  nefas  Dis- 
oernunt,  H. :  fasque  nefasque  Conf usura,  0. :  ultra 
Fas  trepidare,  H. :  fas  orane  abrumplt,  obligation, 
y. — With  est,  it  is  lawful^  is  proper^  is  permitted: 
Nee  fas  esse,  voluptate  fi-ui,T. :  sicut  fas  iusque 
est,  L. :  quoad  fas  esset :  buic  leg!  nee  obrogari 
fas  est,  neque  licet,  etc. :  neque  fas  esse  existi- 
mant,  roandare,  etc.,  Cs. :  Fas  omne  est,  fidere, 
etc.,  there  is  every  reason,  Y. :  cui  litare  fas  habent, 
Ta. :  anserem  gustare  fas  non  putani,  Gs. :  me 
natam  nulli  sociare,  fas  erat,  y. :  si  hoc  fas  est 
dictu :  quid,  quod  homini  fas  esset  optare  ? :  mibi 


iussa  capeasere  fas  est,  lam  bound,  y. :  tibi  Imb 
animum  temptare,  ifou  are  permitted^  Y. 

fafloea,  liucoola,  see  fasd-. 

faaoia  (faaoea),  ae,/.  [FASG-],  a  band,  band- 
age, swathe,  girth,  fillet:  devinctus  erat  fasciis: 
lecti  cubicularis,  a  bed-girth:  Bruttia  calidi  fascia 
v\sci,pitcli  placer,  lu, — A  streak  of  doud:  nil  fa- 
scia nigra  minatur,  lu. 

faaolcnliuik  l,  m.  dxm,  [fascisl  a  small  bundle, 
packet:  epistularum:  Ubrorom,  H. — A  nosegag. 

faaofno,  — ,  — ,  are  [fascinum],  to  enchant.,  be- 
witch, fascinate:  teneros  mihi  agnos,  y. :  basia,  Gt 

fosoinum,  X,  n.,  =PaffKavov. — P  r  o  p.,  a  charm, 
enchantment ;  hence,  for  membrum  virile,  H. 

fasoiola  (Umoe*),  m,  f  dim,  [fascis],  a  small 
bandage,  H. :  purpureae  f asciolae,  ^aW6r«. 

faaoia^  is,  m.  [FASG-],  a  bundle,  fagoi,  fascine, 
packet,  parod:  sarmentorum,  L. :  comites  in  fasce 
iibelli,  lu. — A  burden,  load:  Romanus  Iniusto  sub 
fasce,  i.  e.  soldiers'  baggage,  V. :  {  apes  )  animam 
sub  fasce  ded6re,y. — Plur,,  a  bundle  of  rods  with 
an  axe,  cairied  before  the  highest  magistrates,  as  an 
emblem  of  authority:  imperi  populi  R.  fasoes: 
anteibant  lictores  cum  fascibus  bin! :  fasces  prae- 
toribua  praeferuntur :  turn  demissi  populo  fasces, 
lowered  before  the  people :  fasces  versi  (at  a  con- 
suPs  funeral),  Ta. :  Marius  cum  fascibus  laureatis. 
— F  i  g. :  cum  tibi  aetas  nostra  fascis  summttteret, 
yield  precedence. — High  office,  supreme  power  :  fa- 
scibus conreptis,  i.  e.  usurping  the  government,  S. : 
tllum  non  populi  fasces,  non  purpura  regum 
Flcxit,  y. :  si  Detulerit  fascTs  indigno,  i.e,the  con- 
sulship, H. :  fasces  meruit,  the  throne,  lu. 

fasBUfl,  P.  of  f ateor. 

faati,  drum  {aec.  pi.  fasttis,  H.),  m.  [fastus,  sc: 
dies  J,  a  register  of  judicial  daya,  court  calendar 
(orig.  kept  by  the  pontifioes,  until  Cn.  Flavins 
posted  a  copy  in  the  Forum) :  fastos  proposuit,  ut 
sciretur,  etc.,  L. — A  list  of  the  daya  of  the  year, 
calendar,  almanac,  anncUa:  cum  diem  festum  de 
fastis  suis  sustulissent. — A  register  of  events  in 
chronologiocU  order^  annals :  per  titulos  memores- 
que  fastos,  H. :  fastos  evolvere  mundi,  human  his- 
tory,  H. — Tlie  (ffidal  registers  of  the  JugJier  magis- 
trates (fasti  consulares):  enumeratio  fastorum: 
in  codicillorum  fastis:  paginas  in  annalibus  ma- 
gistratuum  fastisque  percurrere,  L. :  hos  consules 
fasti  uUi  ferre  possunt  ? — The  title  of  a  poem  on 
the  JRoman  festivals,  0. 

fastidio,  IvI,  Itus,  Ire  [fastidium],  to  feel  die- 
gust,  ahrink,  flinch,  loathe,  didike,  despise  :  infan- 
dam  tibi  Fastidienti  poculum,  H. :  omnia  praeter 
Pavonem,  H. :  pulmentarium,  Ph. — Fig.,  to  be  dis- 
dainful, be  scornful,  be  haughty,  disdain,  despise. 


scorn:  m  recte 


^^h^^i<^(y^^' 


817 


filtlffO 


faitidifly  feni,  Ph. :  e'ras  amidtiam :  riros  apertoe, 
H. :  preoes  akniiis,  L. :  si  te  bic  fastidit,  V. :  som- 
niis  DCMi  bumilb  domos  Fasddit,  Mhuru,  H. :  Nod 
fastidittts  si  titii  era,  O. :  rooorum  legere  genus, 
Ph. :  nos  in  saeerdotam  numeram  acoipere)  L. : 
se  inspiciyL. 

DastidloaS^  ocip.  with  eomp.  [  fastidiosus  ], 
tqueamUhfy^  woomfuJ&y^  diadainfuUy^  fattidioruijf : 
etomachans :  iudicare :  recipior  in  coetum,  Ph. : 
fastidiosius  ad  hoc  genus  sermouis  accedere. 

fastidioBOA  q4J'  with  comp,  and  «u/>.  [  fasti- 
diam],yu^  ^ditgutt^  iouetonuk,  dttdain/ul^  seom- 
fui :  mentes  civium :  lastidlosior  Crassus :  (litte- 
nram)  Latinaram :  dominus  terrae,  H. :  aegrimo- 
nia,'H. — yauBeom^  loaJthMome^  dUyuttinff:  copia, 
H. 

fewticUiua,  T,  n.,  noiMeo,  MiMomttAnen,  UMth- 
iitff^  duUuUy  tnenum :  cibi :  Magna  movet  stomas 
cbo  fastidia,  H. :  Teteris  quercfts,  la. :  oculorum. 
— ^Fi  g.,  dialike,  avermon^  diMffmt^  fatHdiouanm»t  ex- 
eentoe  niettbf:  ab  aliqaA  re  fastidio  quodam  aba- 
Ueoari:  est  fastidi  delicatissimi :  audiendi:  inso* 
lens  domeatioanim  rerum :  fastidio  esse  alquibus, 
Ta. :  nee  id  fit  fastidio  meo:  spectatocis  fastidia 
ferre  saperbi,  H. — Seornful  contempt^  haughiina»y 
pride:  quoram  noQ  possum  ferre  fastidium:  ef- 
f erri  fastidio  et  contumacia :  superba  pati  fastidia, 
y. :  Oderunt  fastidia  divi,  Tb. 

fEUrtic;ate^  adv,  [fastigatus],  having  a  dope  like 
a  gablt:  (tigna)  statuebat,  Cs. :  structo  tecto,  Os. 

feBtigataa^  adj.  [of.  fastlgium],  poinied^  sharp^ 
ioedge-^iaped :  testuuo,  1*. :  collis  in  modum  me- 
tae,  h. — Sloping^  descending:  collis  leniter,  Cs. 

faatigiom,  I,  n.,  the  top  of  a  gable^  gable  end^ 
pediment :  Capitoli :  fastigia  templorum,  L. :  Eva- 
do  ad  summi  fastigia  oolrainis,  Y. :  ut  haberet 
fastigiam,  t  e.  a  tempU  in  hu  honor :  ignem  ad 
fastigia  iaotant)  to  the  roof,  V. — A  tap,  height^ 
ewnmity  edge:  coUes  pari  altitudinis  fastigio,  Cs. : 
fontis,  Cs.:  muii,  Cu.  —  FUr.,  depth;  scrobibus 
quae  sint  fastigia  quaeras,  what  ahotdd  be  the 
depth  of  the  trefi3imy  Y. — A  slope^  dediuitg^  dmeeni ; 
locus  ienoi  fastigio  yergebat^  Cs. :  iniquum  loci 
ad  decliTitatem,  Oi. :  oloacis  fastigio  in  Tiberim 
dactis,  by  a  gradual  deeeeni,  L. :  scrobes  paulatim 
angustiore  ad  infimum  fastigio,  ue,  gradually  nar- 
rowing^  C& — Fig.,  a  finSh^  eonipUtum:  open 
tamquam  fastigium  inponere,  crown  the  work,-^ 
EUvaiiony  rank,  dignity:  dictaturae  semper  altius 
fastigiam  fait,  L. :  alii  cives  eiusdem  fastigi,  L. : 
mortale,  Cu. :  muliebre,  womanly  dignity,  To, : 
fortunae,  the  height^  Co. :  Quales  ex  humiU  magna 
ad  fastigia  rerum  EztoUit  Fortuna,  lu. :  summa 
sequar  fastigia  rervim,  great  outlinee,  V. 

1.  fBMtUM,  o/^.  \P^\  *^  forbidden;  hence, 
with  dite^  a  day  on  which  the  praetor'e  court  wat 


open,  JikUeial  day:  fasti  dies: 
see  also  fasti. 


fastus  (dies),  0. ; 


2.  fiEitt1i%  Os,  m.,  eeomfid  contempt,  disdain, 
hauffhitnete,  arrogance,  pride:  inest  pulchris,  0. : 
ad  fastum  parentis  Optare  sibi,  a9nbition,  H. : 
Stirpis  Achilleac  fastOs  tuHmus,  V. :  regius,  Cu. : 
erga  patrias  epulas,  Ta. :  tanto  te  in  fastu  negas, 
Cu :  omnis  odit  faatOs,  Tb. 

3.  (GmtOM,  Os),  Hi.,  see  fasti. 

fatalis,  e,  acff.  [fatam],  of  fate,  ordained  by 
deatiny,  decreed,  deetined,  fated,  fatal:  Caesaris 
mors :  neoessitas :  continuatio  ordinis  sempitemi : 
annua  ad  interitum  urbis :  deae,  the  Faiet,  O. : 
libri,  i.  e.  the  Sibylline,  L. :  tLrm,  promised  by  fate, 
V. :  lex,  i.  e.  fatum,  0. :  labor,  H. :  ora  fluminis, 
destined,  0.:  tam  fatale  est  medicum  adhibere, 
quam  convalescere. — Dangerous^  destructive,  dead- 
ly: bellum:  machina,  V. :  monstnxm,  H. :  iudex 
(I.  e.  Phris),  H. 

fatallter,  adv.  [fatalis],  according  to  fate,  by 
destiny :  omnia  definita  esse :  hastft  cadis,  0. 

fatoor,  fassus,  «rl,  dep,  [for],  to  confess,  own, 
grant,  acknowledge:  ut  non  solum  fateri,  sed 
etiam  profited  videatur:  leno  sum,  fateor,  T.: 
nuUine  faterier  audes?  H.:  da  yeniam  fasso,  0.: 
fatebor  enim,  Y. :  falsum :  rei  inopiam,  S. :  pan* 
pertatem,  0. :  Cunota  tibi  fatebor  yera,  Y. :  Ego 
me  amare  hano  fateor,  T. :  contra  rem  p.  se  fe* 
cisse :  se  debere,  Cs. :  hominum  igltur  causft  eas 
rerum  oopias  oonparatas  fatendum  est:  fateor 
petiisse  penatis,  Y. :  quae  agitet  fortuna,  Y. :  de 
facto  turpi :  de  se,  L. — Fass. :  qui  ager  publtcos 
esse  fateatur.— To  discover,  show,  indicate,  mani^ 
fest:  yoltu  fassus  Telamonias  iram,  0.:  mora 
sola  fatetur,  Quantula,  eta,  lu. 

fatieaniifl  or  fatidnna,  a<{/.  [fatom  +  1 
C AH'], prophetic:  6s,  O. :  sortes,  O. 

fatldicuBt  atfj.  [  fatum +DIC-],  prophesying, 
prophetic:  anus :  deus,  I  e.  ApoUo,  0. — ^As  svbst, 
m.,  a  prophet. 

fatlfer,  fera,  ferum,  a^j,  [fatum+1  FER-],  that 
brings  death,  death-dealingy  destructive:  arcus,  Y. : 
ferrum,  0. 

fatigatio,  Onis,  jT.  [fatigo],  weariness,  fatigue : 
equorum  atque  hominum,  L. :  laboris,  Cu. 

fittigo,  ftvl,  fitas,  &re  [«fatis  (2  FA-)+ago],  to 
weary,  tire,  fatigue,  vea^  harass,  fret:  dentem  in 
dente,  0. :  (armenta)  sole,  Y. :  pugnft  atroci  semet, 
L. :  sonitu  yicina,  0. :  lolium  tribulique  fatigant 
messis,  mar,  O. :  (sicarii)  sunt  yinclls  et  carcere 
fatigandi :  (nulites)  aestu  fatigati,  Cs. :  Daedalus, 
0.  —  Fig.,  to  weary,  fatigue,  im^^ortune,  harass, 
plague,  torment,  vex,  lay  siege  to:  prece  Yestam, 
H. :  singulos  predbus,  L. :  sapientium  animoe,  S. : 
Consiliis  aiiimum,H.:  remigio  noctejmque  diem- 


fatUoqnas 


818 


fitvUU 


que,  toear  out,  V. :  neqae  alkid  se  faiigando  nisi 
odium  quaerere,  S. :  dolis  fatigari,  S. :  denique 
saepiuB  fatigatus  lenitar,  S.:  HersUia  (Httcibus 
raptanim  fatigata  orat,  etc.,  L,^To  vex  with  rail- 
lery^  jeer,  hanier,  lu. 

fatiloquufl,  a^.  [fatum+4  'LkC'\  prophesy- 
ing^ prophetie:  alquam  fatiloquam  mirari,  a$  a 
prophetess^  L. 

fatifloo,  — ,  — ^1  ere  [*fatiB ;  2  FA-],  to  open  in 
chinks^  fall  apart^  tumoU  to  pieces:  (naves)  rioiis 
fatiscunt,  V. :  Area  ne  pulvere  victa  fatiscat,  V. : 
ianoa,  opent,  Tb. — F  i  g.,  to  grwo  weak^  beoome  «x- 
haiutedydroop^/aint:  doiieo  fatiflceret  8edUio,Ta.: 
copi&  (scriptores),  Ta. 

fatultasp  atis,/.  [fatuu8],/offy,/aft<%. 

fatum,  I,  n.  [P.  n.  of  *  fori,  an  utterance^  pro- 
phetic declaration^  orade^  preaidion  :  Apollo  latis 
f audis  dementem  invitam  ciet :  ex  fads  quae  Yei- 
entes  scripta  haberent:  Oblitus  fatorum,  Y. — 
That  which  is  ordained^  destiny,  fate :  necessitas 
fad:  fato  fieri  omnia:  plenum  superstitionis  fati 
nomen :  neque  si  fatum  f uerat,  effugisseC :  prae- 
ter  fatum^  beyond  the  natural  course  of  events: 
tibi  cura  Caesaris  fatis  data,  H. :  Quo  nihil  maius 
terris  Fata  donavere,  H. :  caeca,  H. :  insuperabile, 
O. :  fata  regunt  homines,  lu.:  fatorum  aroaoa, 
0. :  fuit  hoc  sive  meuro  sive  rei  p.,  ut,  etc. :  si 
fata  fuissent,  ut  caderem,  V. :  eo  fato  ne,  etc : 
hnio  fato  divOm  proles  Nulla  fuit,  I.  e.  will,  V. : 
fatis  contraria  noetris  Fata  Phrjgum,  V.— *Prov. : 
fata  Tiam  inyenient,  nothing  can  resist  fate,  Y. — 
Bad  fortune,  ill  fate,  calamity,  mishap,  ruin  :  exiti 
ac  fati  dies :  suum  fatura  querebantur,  Gs. :  ez- 
tremuro  rei  p.< — fcUe,  deam:  Hortensi  vox  ex- 
stincta  fato  sno  est :  fato  obire,  Ta. :  omen  fati : 
tnexorabile»  Y. :  perf unctos  iam  fato,  L. :  se  lati 
dixit  iniqui,  most  unfortunate,  0. :  fatum  proferre, 
i.  e.  to  prolong  life,  Y. :  ad  fata  novissima,  to  the 
last,  O. — Apest,'plague,ruin:  duo  ilia  rei  p.  paene 
fata,  Gabinius  et  Piso. — A  symbol  of  fate :  Attol- 
lens  umero  fata  nepotum  (represented  on  the 
shieldX  Y. :  fata  inponit  diversa  duonim,  ike  lots, 
Y.— P  era  on.,  The  Fates,  Pr.,  lu. 

fattia,P.of  *for. 

fktauB^  a^.  [fatus],  speaking  by  insjnratum; 
hence,  insane,  foolish,  silly,  simple :  fatuus  est,  in- 
sulsus,  T. :  fatuus  et  amens  es:  monitor:  bipen- 
nis,  clumsy,  lu.— As  subst.  m. :  fatuos  uon  invenit, 
/oo2i,Iu. 

fiiiioea,  ium,  /.,  the  upper  part  of  the  throat, 
pharynx,  throat,  gtUfet:  bolum  mihi  ereptum  e 
faucibus,  T. :  russae,  Enn.  ap.  0. :  fauces  urit  sitis, 
H. :  laqueo  innectere  fauces,  strangle,  0. — F  i  g., 
the  throat,  jaws:  cum  Taucibus  premeretur,  \.  e. 
was  hard  pressed:  premit  fauces  defensionis  tuae, 
throttles  z  Oatilina  cum  exereitu  faucibus  urguet, 


S.:  popuH  fauces  examerunt  libertatis  sitL*— if 
narrow  way,  narrow  inlet,  strait,  enirancet  dejile^ 
pass :  Corinthus.  podta  in  faucibus  Gkaeciae,  «f»- 
tranee:  angustissimae  poitQs,  Gs. :  in  valle  arti, 
faucibus  ntrimque  obsessia,  Xl :  Avemi,  Y. :  Hel- 
lesponti,  straits,  L. :  patefactis  terrae  faucibus. 

Fatinus,  I,  m.  [FAY-],  a  mythical  king  of  La- 
Hum,  worsf^ped  as  the  Italian  Fan,  &,  H.,  O. — 
Plur.,  the  fauns,  gods  of  the  groves,  C.,  H.,  O. 

fanste,  adv,  [faustus], /avora^/y,  beneficently: 
evenire. 

Fauatltaa,  fttis,  /  [faustus].— Ay  a  goddess. 
Beneficence,  Fertility,  H. 

faaatu%  ae^,  [FAY-J  of  favorable  omen,  weU- 
omened,  fortunate,  favorable,  auspicious,  lucky: 
*quod  bonum  faustum  felix  esset':  Udle  sit 
faustumque  precor,  0. :  omen,  L. :  i  pede  faueto, 
H. ;  dies !  T. :  nox  urbi ! 

fantor,  6ris,  m.  [FAY-],  a  favorer^  furtherer^ 
promoter^ patron:  eo  fautore  uti :  laudabit  pollice 
ludum,  applauder,  H. :  dignitatis  meae :  vetenim, 
H. :  illius  flagiii :  eius  honori  esse  fautorea. 

fkutrix,  tcis,  /.  [fautof],  a  patroness,  proiee^ 
tress:  amicitiae :  regio  suorum :  vtri,  0. :  naturam 
fautricem  habere  in  tribuendis  virtutibus,  N. 

(faux;  faucis), /.  only  abl.,  the  throat,  guBd 
(poet  for  fauces):  Arente  fauce,  H. :  elisa,  0.: 
inproba  incitatus,  voracity.  Ph. 

favens,  ntis  {jgen.  pi.  tam,  Y.),  adj.  [P.  of  fa^ 
veo  1,  favorable,  propitious  :  Adsis  favens,  Y. : 
▼enti,  0.  —  Plur,  as  subst.,  applauding  witnesses, 
applauders :  turba  faventium,  fl. :  clamor  f aven- 
tium,  L. 

faveo,  fivT,  fautdrus,  ere  [FAY-],  to  be  favor- 
aile,  be  well  disposed,  be  indined  towards,  favor, 
promote,  befriend,  countenance, protect :  illi  Tirgini, 
tike,^,:  Hetretiis,  Gs. :  favisse  me  tibi  fateor: 
honori,  Gs. :  sententiae :  Oatilinae  inceptis,  S. : 
(D^alli)  favent  faucibus  russts  osntu,  i.  e.  indtdge, 
Enn.  ap.  G. :  hac  pro  parte,  i.  e.  be  concerned  for, 
0. :  illi  aetati  favetur:  index  qui  faret,  is  partial: 
si  favet  alma  Pales,  O. :  Favete,  listen  kindly,  T. : 
o  faveas,  0. :  adseribi  fkctis  tuis  se  favet,  I  e,  de- 
sires, 0. — 7b  be  favorable,  be  propitious:  (terra) 
Altera  f rumentis  favet,  promotes,  Y. :  Dum  fsvet 
nox,  H. :  ventis  faventibus,  O. :  auspicium  favens, 
0. — With  Unguis,  to  abstain  from  ill -omened 
speedi,  keep  stilt,  be  silent :  ut  faverent  lingins  im- 
perabatur :  En  deus  est !  linguis  animisque  favete, 
O. ;  cf.  Ore  favete  omnes  et  cingite  ten^xx^  ^' 
mis,  Y. :  lingua  favens  adsit  (diei  natali),  O. :  fa- 
yete  adeste  a<K{uo  animo  (i.  e.  taoete),  T. 

faidlla,  ac,/  [FAY-],  cinders,  hot  a^es,  ^w- 
ing  ashes,  embers:  favillae plena (psnltria),  T. :  can- 
dens,  Y. :  cana,  O.-^The  ashes  of  the  dead:  Yafiis 

Digitized  by  V^OOQIC 


Favoaivs 


S19 


lalix 


amici,H.:  bibulft,y. :  yirgioea, 0.— Fig., a^tiii- 
mering  spark,  btffianinff:  Tentttri  mali,  Pr. 

Favonlno,  I,  m.  [faveo],  the  west  ^nd^  C,  fi., 
0.,  Ct. 

favor,  oris,  m,  [FAV-], /aror,  ffood-will,  indi- 
naUony  partiality :  favore  populi  duci:  exercituB, 
Ta. :  illi  favorem  humiHtas  addiderat  S. :  Vole- 
ronem  amplexa  favore  pleb?,  L. — Praiis,  approval, 
opplatt^e :  Yatum,  H. :  suis  non  rcspondere  favo- 
rem meiitis,  H.  —  Acclamalum,  applause:  quem 
faTorem  secum  in  scenam  attalit  ? :  iam  favor 
mentes  tenet,  Ph. :  magnd  palma  favore  datur,  0. 

fovdrabiliflb  e,  adj.  [favor], /avor«e/,  in  favor: 
civitaa,  Ta. — Winning  fanor^  pleating :  oratio»  Ta. 

Ikvna,  I,  m.,  a  honeycomb,  C,  Y.,  0.,  Tb. — 
P(ur.,  honey,  Y. 

fiuc  facia,/.  [1  FAC-],  a  torch,  Jlrebrand^Jlam- 
beau,  link :  faces  de  muro  eminus  iaciebant,  Cs. : 
faces  nndiqne  ex  agris  oonlectae,  L. :  ambulare 
cam  facibua,  H. :  faces  iam  acoensas  ad  Qrbts  in- 
cendium  exstioxi:  ardens:  faces  ferro  inipicare, 
V. :  dilftpsa  in  dneres  fax,  H. :  arcana,  L  e.  carried 
in  the  Elensinian  mysteries,  In.— ^  nupHal-iorek 
(carried  in  the  wedding  procession) :  novas  incide 
faces,  tibi  ducitur  uxor,  Y. :  face  nuptiali  digna, 
I  e.  of  marriage,  H. :  nuptiales :  roaritae,  O. — A 
funeral-toreh  (with  which  the  pyre  was  Icindied) : 
Fanereas  rapuere  faces,  Y. — As  an  attribute  of 
Cupid,  the  torch  of  hve,  O.,  Tb.,  Pr.— As  an  attri- 
bate  of  tlie  Fanes,  tfte  torch  of  wrath:  madefacta 
i^anguine^O. — Of  the  heavenly  bodies,  a  light,  orb: 
Fhoebi  fax,  G.  poSt— ^  Jierg  meteor, Jire- ball, 
^ooling-^tar,  comst :  visac  noctumo  tempore  faces : 
Stella  f  acem  ducens,  i.  e.  a  torch-like  train,  Y. : 
stellae,  a  comet,  L. :  faces  visae  ardere  sub  astris, 
meteom,  O. — F  i  g.,  a  torch,  light :  facem  praeferre 
pudendis,  i.  e.  mike  deeds  of  shame  conspicuous, 
Iq.  :  Btndii  m&,  guide,  O. :  aduiesoentulo  ad  libidi- 
nem  faoem  praeferre.  —  A  torch,  Jhe,  flame,  in- 
niement,  sHmidus,  cause  of  ruin,  (^ruction:  cor- 
poris facibas  inflammari  ad  cupiditates :  me  torret 
face  mntu&  Cik]ai9,  flame  of  love,  H. :  dioendi  faces, 
flaming  eloquence:  subicere  faces  invidiae  alicu- 
ias :  inde  faces  ardent  (a  dote),  lu. :  Antonios 
incendioram,  instigator:  belli,  L. 

fa-^wt  fazo,  old  for  fecerim,  fecer5;  see  facio. 

6udtnr,  oM/kms.  for  factum  erit,  L. 

febtioiila,  ae,/.  dim,  [febris],  a  slight  fever: 
iodpit:  febriculam  habere. 

febnonlosUB,  adj.  [  febricuhi  ], /evmt^  sick 
of  a  fever  :  scorturo,  Ct. 

febilBk  ^8  (^<?-  5m  or  em ;  ahl.  I  or  e),/.,  a  fever: 
ooUdiana,  T. :  febrim  habere:  febriiactari:  febri 
carere:  in  febri :  in  febrim  inddere :  Febrecalere, 
lo. :  olim  domestica,  settled,  In. :  arida,  Y. :  ter- 


tianae,  quartanae :  opclla  forensis  Addudt  febres, 
H.— P  6  r  s  o  n.,  ^A«  goddess  Fever, 

febma,  drum,  n.,  expiatory  rites^  offerings  for 
purifleation,  0. — A  festival  of  puriflcation,  cele- 
hrated  February  16th,  O. 

Febmazlaa,  adj.  [  februa  ],  of  purifying,  of 
elation :  mensis,  l/ie  month  of  the  Fdrua,  FA- 
ruaty,  C. :  Nonae,  of  February,  C,  S. 

fdoula,  see  faecula. 

leoimdltafl»  itis,  /.  [  feoundas  1,  fruitfubiess, 
fertility,  fecundity:  terris  feounditatem  dare: 
agrorum:  mulieris.  —  Person.,  the  goddess  Fer» 
ttlity,  Ta.— Fig.,  of  style,  luxuriance. 

fecundo,  — ,  — ,  are  [fecund  us],  to  make  fruit- 
ful, fertilize :  Aegyptum  harenft,  V. 

leoundaa.  aty.  with  eomp.  and  sup.  [  FEY-  ], 
fruitful,  fertile, productive:  fit  multo  terra  fecuu- 
dior:  tellus,  Y.:  fecundissima  studia,  Ta. :  fron- 
dibos  ulmi,  Y. :  lepua,  H. :  sue  .  .  .  nihil  genuit 
natura  fecundius :  Amathus  metallis,  0.  —  Rich^ 
abundant,  abounding,  overflowing,  teeming :  calices, 
H. :  legere  fecundis  coltlbus  herbas,  0.:  fecunda 
poenis  Viscera  ( Tityi ),  i.  e.  ever  renewed,  V.  — 
Making  fruitftd,  fertilizing:  imber,  Y. :  dextra, 
0.  —  Fig.,  fruitful,  fertile,  proHfie,  teeming,  pro- 
ductive^ abundant :  pectus :  labor  fecundior,  lu. : 
gens  latix)ciniis,  Ta. :  culpae  saecultv,  H. 

fel,  fellis,  n.  [ cf.  yfi\o^\,  the  gall-bladder,  gaU, 
bile:  Pectora  felle  virent,  0. :  gallinaceum:  exar- 
serat  atro  Felle  dolor,  i.  e.  rage,  V,  —  F  i  g.,  bitter^ 
nees,  animosity,  Tb.  —  Poisonous  liquid,  poison : 
vipereum,  0. :  vencni,  Y. 

files  or  faeles»  is,/  [FEY-],  a  cat:  faelem 
violare :  Fele  soror  Phoebi  latuit,  0. 

feUciBsime,  sup.  of  felidter. 

felicitas,  atis,/  [1  felix], /i?r/t/i^y,  happiness, 
felicity,  good -fortune,  luck:  in  summo  impera- 
tore  inesse  felicitatem :  incredibili  felicitate,  by  a 
toonderftd  piece  of  luck,  Cs. :  non  modo  sapien- 
tiae,  sed  etiam  felicitatis  esse:  rerura  gestarum, 
Cs. :  nisi  felicitas  in  socordiam  vertisset,  Tit, :  bo- 
nae  Felicitates,  T.:  incredibills  huic  urbi  felici- 
tates adferre. — ^P  e  r  s  o  n.,  Good  Fortune. 

lelioiter,  adv.mth  eomp.  and  sup.  [felix],/rut/- 
fuUy,  abundantly:  illic  veniunt  felioius  uvae,  Y. 
— Au^ncioudy,  fortunatdy,  favorably :  ut  ea  res 
mihi  bene  atque  feliciter  eveniret — Luckily,  hap- 
pUy,  successfidly :  vivere:  navigare:  audet,  tf: 
ob  ea  feliciter  acta,  S. :  dictum  *  feliciter,*  congrat- 
ulations offered,  lu. :  ossa  felicius  quiescant,  0. : 
bella  felicissime  multa  gessit 

feluc,  Icis  (ahl.  Id,  once  Ice,  C.\  adj.  with  eon\p. 
and  nip.  [FIB^^-X  fruitful,  prod%tetive:  arbor,  L.: 
rami  Feliciores,  H. :  Massica  Baccho,  in  vines,  Y. : 
felidor  regio,  0.:  \{mXi%,fertiliting,V^^Qfinging 


820 


ffood'luekf  of  ffood  cmen^  autptciout,  favorable^ 
rn'opUunti,  fotiunaU^  protperinay  fdieito^  dies, 
T. :  quod  tibl  mibiqae  sit  felix,  redoo,  L. :  omen, 
0. :  Sis  bonus  o  felixque  tuis  1  V. :  sententia,  O. : 
(dies)  ponere  vitein,  V. — Luchf^  hyapy^  fortunate^ 
prctperotta,  nioce$8ful :  liominem,  T. :  Polycratem 
felioem  appellabant :  ab  onini  laude  felicior :  feli- 
cissimus  omnium,  S.:  exercitus  magis  strenuus 
quam  felix,  S. :  morte,  V. :  tempora,  lu. :  arma, 
vietory^  V. :  malum,  whoUaome^  V. :  vobis  corrum- 
pendis,  auceeaa/iU,  L. — Poet:  o  te  cerebri  Feli- 
cem  1  H. :  dies  operum,  Y. :  felicior  Unguere  tela, 
sueceM/ul  tn,  V. 

lemella,  ae,/.  dim,  [femina],  a  young  female^ 
girl,  Ct. 

(fomoxi)i  inis ;  see  femur. 

fSmlna,  ae,  /.  [  FE-  ],  a  female,  woman :  pri- 
maria,  lady,  T. :  pudicissima :  decreU  super  iu- 
gandis  Feminis,  H.:  varium  et  mutabile  semper 
Femina,  V. :  feminft  duce  exurere  coloniam,  Ta. : 
tu  mihi  femina  semper,  i.  e.  unmatdy,  0. :  reparata 
est  femina,  the  female  eex,  0.  —  Of  beasts :  aliae 
mares,  aliae  feminae  sunt :  dabitur  femina  tauro, 
0. :  femina  anguis. 

femlneos^  adj.  [femina],  of  a  woman,  tooman- 
ly,  feminine,  female :  manus,  C.  po^L :  sors,  sex, 
0. :  stirps,  0. :  vox,  0. :  plangores,  V. :  femineo 
Marte  cadendus,  by  a  wmian^i  hand,  0. :  cupido, 
for  a  woman,  0. :  Kalendae,  i.  e.  thejiret  of  March 
( the  Matronalia  ),  lu. :  ceroma,  for  womeiCe  use, 
lu. —  WomanMh,  effeminaJLe,  unmanly :  rolnus,  0. : 
amor  praedae,  V. 

femur,  oris  or  inis,  n.,  the  (high,  upper  part  of 
the  thigh:  frons  non  percussa,  non  femur:  utrum- 
que  femur  tragulft  traicitur,  Cs. :  Et  corpus  quae- 
rens  femorum,  0. :  stipites  feminis  crastitudlne, 
Cs. :  ocius  ensem  Eripit  a  fcmine,  V. 

Iiii0bil%  see  faen-.        fener-^  see  f aener-. 

fenestra,  ae,/.  [1  FA-],  au  opening  for  light, 
window:  fenestrarum  angustiae:  bifores,  0.: 
iuncta,  doaed,  H.:  patulae,  O.:  animi,  i.  e.  the 
S0fiMC  —  An  opening,  loophole^  hreaeh,  orifice: 
fenestrae  ad  tormenta  mittenda,  Cs. :  ingentem 
lato  dedit  ore  fenestram,  a  6rM«A,  V. :  molles  in 
aure  fenestrae,  i.  e.  holeefor  fietga,  lu.— *Fig.,  an 
entrance,  admimion^  opportwnty,  inlet^  oecation: 
ad  nequitiem,  T. 

lenum,  fe]iii%  see  faen-. 

fers,  ae,  /.  [  fenia  ],  a  wild  beaai,  wHfl  animal: 
leo  atque  aliae  ferae,  S. :  multa  genera  ferarun, 
Os. :  formidulosae,  H. :  fera  saevit,  the  eea-montier, 
0. :  laqueis  captare  feras,  wild  birde,  V. 

(feriolterX  «*.  [  f erax  I /rui/yW/y.  —  Only 
comp. :  feradus  renata  urbs,  L. 

BnJiM,  e,  cdj,  ll  FEB.],  of  a  fmtral,  of 


funeral  riiee^  of  the  deadjun/ereal :  munera,/or 
the  dead,  O. :  cupressus,  v. :  yittae,  0. :  carmen, 
v.:  umbra,  as  of  death,  Ta.:  papilio  (often  on 
tombs,  as  symbol  of  the  soul ),  0. :  dies,  of  the 
festival  of  the  dead  (celebrated  in  February),  O. — 
Neut,plur.  as  suW.,  the  festival  of  the  dead  (on  the 
17th  or  21st  of  Febniary ),  C,  L.,  O.-^Deadly, 
fatal,  dangerous :  dona,  O. 

feraz,  acis,  adj.  with  comp.  and  sup,  [I  FER-1, 
fruit-hearing,  fruilftd,  fertile,  productive,  abound- 
ing: campus:  agri,  Gs. :  segetes,  H. — Abounding 
in,  productive  of:  Iberia  venenoruro,  H. :  Pepa- 
rethos  olivae,  0. :  Ilia  (terra)  ferax  oleo  est,  Y. — 
Fig., rich, fertile, fnUtful:  feracior in phikwophU 
locus :  nihil  est  feracius  ingeniis:  prolis  lex,  H. 

fercultun,  n.  f  1  FER-  ],  a  means  of  earrying, 
frame,  barrow,  titter,  bier:  spolia  fabricato  ad 
id  apte  fercalo  gerens,  L.:  pompanim  fercula, 
built  for  proceesiotu :  triumphalia. — A  disfi,  mess, 
course:  Multa  de  magna  cena,  H. :  fercula  septem 
cenare,  lu. 

fere,  adv.  [8  FERp],  doseiy,  quite,  entirely,  fidly, 
altogether,  just:  graudicula,  T. :  omatus  fere  miU- 
taris,  yuiU :  paria  esse  fere  peccata,  H. :  lainqoe 
Ut^juet  at  this  time^  Y. :  turn  fere. — Of  time,  in 
general,  usually,  commonly,  mostly:  ruri  fere  Se 
eontinebat,  T. :  Fit  fere,  ut,  etc. :  quod  fere  liben- 
ter  homines  id,  quod  voluut,  credunt,  Cs. :  Nigra 
fere  terra,  Y. :  quod  non  fere  ante  auctumnum 
solet,  etc.,  not  ueually,  Cs. :  non  sunt  vitioaiores, 
quam  fere  plerique,  qui,  etc — Of  degree,  nearly, 
almost,  wed-nigh,  witMn  a  little,  for  the  moet  part, 
about :  abhino  mensis  decern  fere,  T. :  quinta  fere 
hora:  tertia  fere  yigillA,  Cs. :  mens  fere  aeqaalis: 
totius  fere  Galliae  legati,  Cs. :  fere  omoes,  C& : 
mihi  fere  satis  est  quod  vixi :  tantum  fere,  almod 
only:  hoc  fere  ab  reliquis  differunt,  quod,  chiefly, 
Cs. — With  n^^atires, srarM/y,  hardly:  nee  rei  fere 
sane  aroplius  quioquam  fuit,  T. :  nemo  fere  saltat 
sobrius :  (Catone)  erat  nemo  fere  senior. 

ferendno,  P.  of  f ero. 

ferentarius,  I,  m.,  a  dam  of  light-armed  troops, 
--^Sing.  collect,,  Ta.— Pfw.,  8. 

Ferentiniuil,  I,  n.,  a  small  U)wn  of  LaHum: 
Ferentinum  ire,  i.  e.  Co  an  obeeure  viUa^^  H. 

Feretriii%  T,  m.  Tferetrum],  god  of  trophies,  a 
Mumame  of  Jupiter,  L. 

feretmin,  l,  n.  [1  FER-;],  a  Utter,  bier  (for  dis- 
play in  a  procession) :  pars  mgenti  subiere  feretro, 
Y. :  feretruro  parabant,  O. 

lexiaeb  &nim,/  TFES-],  de^  of  rsrf,  keUdmys, 
feativale:  decrevit  habendas  triduum  ferias:  La- 
tinae,  Cs.:  forensea. — Peace,  leisure:  longae,  H. 

Ieri«tii%  aeU,  [  feriae],  heepi^  koUde^  unoc- 
cupied, idle:    Deos:  a  negoftiit  pnblids 
TroeSyH. 


Digitized  by  V^OOQIC 


881 


teo 


fmnaa,  adj,  [  fera  ],  of  ftild  €mimal»  •  Toltus, 
0. :  caro,  vmimmf  ffome,  & :  vellen,  O. :  Ue,  V. : 
in  ferinas  ire  domos,  i.  e.  bodiM,  O. — Aa  nib§t,  /., 
tkeJUth  of  wUd  animali^  ffome,  V. 

leiip,  — ,  — ,  Ire  [2  FER-],  to  tirikt,  tmiU,  beat, 
knock,  €ut^  tkrud,  kU :  velut  si  re  yerA  feriant,  H. : 
ooma  ferit  ille,  buUg,  V. :  alqm :  parietem :  mu- 
rum  arietiboa,  baUer,  &:  oalce  ferttur  aselli,  0.: 
mare,  V. :  frontem,  beat  the  brow,  i.  e.  be  provoked: 
Sublimi  aidera  vertioe,  kU,  touch,  H. :  bis  spectris 
etiam  si  oculi  possent  feriri,  etc. :  feriuntque  sam- 
nios  Fubnina  monies,  H. .  tabalae  latenim  feriun- 
tar  ab  undia,  O  :  Sole  radiis  feriente  cacumina, 
0. :  ferit  aethera  clamor,  V, — To  kill  by  etriking, 
give  a  deathMow^day,  kill:  hostem :  (eum)  securi, 
b^ead:  telo  orantem  malta,  V. :  te  (marituro),  H. : 
leonem,  S. :  Frigore  te,  L  e.  cm<  yon  dead^  H. — To 
daughter^  offer,  eaerijke:  agnam,  H. :  porcum,  L. 
( old  form.  ).  —  With  foedua,  to  make  a  compact, 
csnenafd,  enUt  imto  a  treaty  (because  a  sacrifice 
was  offered  to  confirm  a  coyenant ) :  is,  quicam 
foedos  ferirl  in  Gapitolio  ylderat :  amomm  turpis- 
Bimomm  foedera  f erire,  form  ilUcU  conneetiong : 
Iang;it  opes  foedoaqae  ferit,  V. — ^F  i  g.,  to  Hrike, 
reaA,  affedt,  imprett  t  multa  In  viti,  quae  fortana 
feriat:  verba  palato,  eotn,  H. :  bhiis  aut  temis  fe- 
rire  yerbia,  make  a  hit. — To  eoun,  cheat,  gull,  trick 
(oolloq.):  Geta  Ferietur  alio  manere,  T. 

foritai^  4iia,  /.  [  ferus  ],  wildneee,  fereenm, 
roM^neu:  bduae:  taari,0  :  nimium  feritatis  in 
ilk)  est,  O. :  ex  feritate  ad  iustitiam  transduoere : 
insita,  Ta. :  neqae  ipse  mantis  feritate  dedisset, 
v.— Of  placea:  Scythicl  loci,  O. 

fimne,  adtr,  [for  *  ferimd,  ncp.  of  fere],  doedy, 
quite,  entirely,  fuUy,  altogether,  juat :  iam  f erme 
moriens  me  yocat,  jiat  dying,  T. :  quod  f erme  di- 
mm  in  tempns  cecidere  llatinae. — Of  time,  in  gen- 
eral^ tttually,  commonly:  parentam  iniuriae  Unius 
modi  sunt  ferme,  T. :  quod  ferme  evenit :  inculta 
ferme  vestiuntar  virgultis,  L. — Of  degree,  nearly, 
almost,  wdlrnigh,  about:  ferme eadem  omnia,  quae, 
etc,T.:  pars  ferme  dimidia,Lu:  aberat  mons  ferme 
milia  yiginti,  & — ^With  a  negative,  hardly,  ecarce- 
Itf:  hoc  non  ferme  sine  magnls  principum  yitiis 
erenit:  nee  ferme  res  antiqua  alia  est  nobilior, 
L :  ut  eo  nihil  ferme  qnisquam  addere  posset 

fenneiitimi,  I,  n.  [FVR-],  a  means  of  fermen- 
tation, yeaet :  pania  nullo  fcrmento^  Ta.  —  A  fer- 
mented drink,  malt  liquor,  beer,  V. — ^F  i  g.,  a  provo- 
catum:  istud  Fermentum  tibl  habe,  i.  e.jt>u^  that 
in  your  pipe,  lu, 

fero,  toll  (tetnll,  T.,  CL),  I&tus,  ferre  [1  F£R- ; 
TAL-],  to  bear,  carry,  support,  lift,  hold,  take  up : 
iliquid,  T. :  arma,  Gs. :  sacra  lunonis,  H. :  cada- 
ver umeris,  H. :  Pondera  tanta,  O. :  oneri  ferendo 
tfi,able  to  carry,  O. :  pedes  ferre  recusant  Corpus, 
H. :  in  OspitoUnm  faces :  ventrem  ferre,  to  bepreg- 
81 


nant,  L. :  (enm)  in  oculis,  to  hold  dear. — To  carry, 
take,  fetch,  move,  bear^  lead,  coftduet,  drive^  direct : 
pisciculoB  obolo  in  ceuam  seni,  T. :  Gaelo  supinaa 
manOs,  raieest,  H. :  ire,  pedes  quocumque  ferent, 
H. :  operta  lecticft  latas  per  oppidom :  signa  ferre, 

rin  motion,  i.  e.  march,  Cs. :  hue  pedem,  come, 
pedem,  «/tf*,  v. :  fenint  sua  flamiua  clnssem, 
v.:  vagos  gradOs,  0. :  mare  per  medium  iter, 
pureue,  Y. :  quo  ventus  ferebat,  drove,  Cs. :  vento 
mora  ne  qua  ferenti,  i.  e.  wfien  it  ehould  blow,  Y. : 
itinera  duo,  quae  ad  portum  ferebant,  ^  Gs. :  si 
forte  eo  vestigia  ferrent,  L. :  corpus  et  arma  tu- 
mulo,  Y.  —  P  r  o  V. :  In  silvam  non  ligna  f eras, 
coale  to  Newcastle,  H. — ^With  ee,  to  move,  betake 
oneself,  haeten,  rueh :  mihi  sese  obviam,  meet :  me 
tempestatibus  obvium:  magn&  se  mote  ferebat, 
Y. :  ad  eum  omni  studio  incitatus  ferebatur,  Cs. : 
alii  perterriti  ferebantur,  ,/Cerf,  Gs. :  pubes  Fertur 
equis,  Y. :  (fera)  supra  venabula  fertur,  springs, 
Y. :  quocumque  feremur,  are  driven  :  in  eam  (tel- 
lurem)  feruntur  pondera :  Rhenus  per  finis  Nan- 
tuatium  fertur,  ^/Coiw,  Gs. — ^P  r  a  e  g  n.,  to  carry  off, 
take  by  force,  snatch,  plunder,  spoil,  ravage :  ra- 
piunt  incensa  feruntque  Pergama,  Y. :  puer  fertur 
equis,  Y.— 7b  bear,  produce,  yield :  quae  terra 
f ruges  ferre  possit :  flore  terrae  quem  ferunt,  H. 
— To  offer,  bring  fas  an  oblation) :  Sacra  matri, 
Y.:  tura  superis,  0. — To  get,  receive,  acquire,  ob^ 
tain,  earn,  vfin:  donum,  T. :  fructtts  ex  sese :  par- 
tem praedae :  crucem  pretium  sceleris,  lu. :  Plus 
posoente,  H. — ^F  i  g.,  to  bear,  carry,  hold,  support  : 
vina,  quae  vetustatem  ferunt,  i.  e.  are  old:  Soripta 
vetustotem  si  ferent,  attain,  O. :  Insani  sapiens 
nomen  fen%,  be  called,  E.:  finis  alienae  personae 
ferendae,  bearing  an  aasumed  eharaettr,  L. :  secun- 
das  (  partTs  ),  support,  \.e,aet  as  a  foil,  H. — To 
bring,  take,  carry,  render,  lead,  conduct :  mi  auxi- 
Wvixxk,  bring  help:  alcui  subsidium,  Gs. :  condicio- 
nem,  proffer,  Gs. :  matri  obviae  complexum,  L. : 
fidem  open,  procure,  Y. :  mortem  illis :  ego  studio 
ad  rem  p.  latus  sum,  S. :  numeris  fertur  (Pindar) 
solutis,  U. :  laudibus  alqoem  in  caelum,  praise: 
(rem)  supra  quam  fieri  possit,  magnify :  virtutem 
ad  caelum,  S. :  in  mains  inoertas  res,  L.  —  7b 
prompt,  impd,  urge,  carry  away:  cnidelitate  et 
scdere  ferri,  be  carried  away :  f uriat&  mente  fere- 
bar,  Y. :  quo  animus  fert,  inclinaiion  leads,  S. :  si 
maxime  animus  ferat,  S. :  fert  animus  dicere,  tm- 
pele,  0. — To  carry  off,  take  away,  remove:  Omnia 
fert  aetas,  Y. — ^With  se,  to  carry,  conduct  i  Quem 
sese  ore  ferens  I  boaaHna,  Y. :  ingentem  sese  cla- 
more,  jMracM,  Y. — To  bear,  bring  forth,  produce: 
haec  aetas  oratorem  tulit :  tulit  Gamillum  pauper- 
tas,  H. — To  bear  away,  win,  carry  off,  get,  obtain, 
receive:  omnium  iudioio  primas:  ex  Etruscft  civi- 
tate  victoriam,  L. :  laudem  inter  sues,  Gs. :  centu* 
nam,  triblis,  get  the  votes :  Omne  tulit  punctum, 
H. :  repulsain  a  populo,  eagoerience:  Hand  inpune 


teo  81 

feres,  aMajM,  0. — To  bear^  nmport,  meet,  experience^ 
take^  put  ftp  viih,  euffer,  toferaie^  endure:  alcius 
desiderium :  voltum  atque  aciem  oculorum,  Cs. : 
multa  tulit  fecitque  puer,  U. :  iniurias  ciFium,  N. : 
qaem  ferret,  si  parentem  noo  ferret  auom  ?  6rooA:, 
T. :  tui  te  diutius  non  ferent:  dolores  fortiter: 
inittrias  tacite :  rem  aegerrume,  S. :  tacite  eius 
verecundiam  non  tulit  sehatas,  qnin,  etc,  i.  e.  did 
not  let  it  paee^  mthmd^  etc.,  L. :  servo  nubere  D?m- 
pha  tuli,  0. :  rooleste  tuliati,  a  me  aliquid  factum 
esse,  etc. :  gravissime  ferre  se  dixit  me  defendere, 
etc  :  non  ferrem  moleste,  si  ita  accidisset :  oasum 
per  laraeuta,  Ta. :  de  Leiitulo  sic  fero,  ut  debeo : 
moleste,  quod  ego  nibil  facerem,  etc :  cum  mulicr 
fleret,  homo  ferre  non  potuit :  iratus  atque  aegro 
ferens,  T. :  patior  et  ferendum  puto :  non  tulit 
Alddes  animis,  control  himtd/^  V. — Of  feeling  or 
passion,  to  bear^ eaq^erieneey  diedoee^  ekowy  exhibit: 
dolorem  pauIo  apertius:  id  obscure:  baud  clam 
tulit  iram,  L.  —  In  the  phrase,  Prae  se  ferre,  to 
manifeety  profete^  ehow^  dUplay^  declare:  cuius  rei 
facultatem  secutum  me  esse,  prae  me  fero :  noli, 
quaero,  prae  te  ferre,  vos  esse,  etc :  speciem  dolo- 
ris  voltu  prae  se  tulit,  Ta. — Of  speech,  to  report^ 
relate,  make  known,  amert,  cdebraie,  eay,  tell :  haec 
omnibus  ferebat  serroonibus,  Ca. :  pugnam  laudi- 
bus,  L. :  quod  fers,  oedo,  m^,  T.  :  quae  nunc  8a- 
mothraoia  fertur,  it  caUed,  V. :  si  ipse . . .  acturum 
se  id  per  populum  aperte  ferret,  L. :  homo  ut 
ferebant,  acerrimus,  as  they  eaid:  si,  ut  fertur,  etc, 
as  is  reported:  non  sat  idoneus  Pugnae  ferebaris, 
vtere  accounted,  H. :  utoumque  ferent  ea  facta  mi- 
nores,  will  regard,  Y. :  hunc  inventorem  artium 
ferunt,  they  eaU,  Ga. :  muUa  eius  responsa  acute 
ferebantur,  were  current:  quem  ex  Hyperboreis 
DelphoB  ferunt  advenisse :  qui  in  contione  dixisse 
fertur.— Of  votes,  to  east,  yive  in,  record,  usu.  with 
sutfragium  or  sententlam !  de  me  sufPragium: 
sententiam  per  tabellam  (of  judges) :  aliis  audien- 
tibus  iudicibus,  aliis  sententiam  ferentibus,  i.  e. 
passing  judgment,  Gs. :  in  senatu  de  bello  senten- 
tiam.-~-Of  a  law  or  resolutiou,  to  bring  forward, 
move,  propose,  promote:  le^m:  lege  latA:  nihil 
erat  latum  de  me :  de  intentu  meo  qnaestimem : 
rogationes  ad  populum,  Gs. :  te  ad  populum  tulis- 
se,  ut,  etc.,,  proposed  a  bill:  de  isto  foedere  ad  po- 
pulum :  cum,  ut  absentis  ratio  haberetur,  fereba- 
mus.  —  Impers.:  lato  ad  populum,  ut,  etc,  L. — 
With  iudioem,  to  offer,  propose  as  judge:  quem 
ego  si  ferrem  iudicero,  etc. :  iudioem  i\\\, propose  a 
judge  to,  i.  e.  ao  to  law  with,  L. — ^In  book-keeping, 
to  enter,  set  down,  note:  minus  quam  Verres  illi 
expensum  tulerit,  etc.,  i.  e.«tf  down  as  paid, — To 
require,  demand,  render  necessary,  allow,  permit, 
suffer:  dum  aetatis  tempus  tulit,  T.:  si  tempus 
ferret:  incepi  dum  res  tetulit,  nunc  non  fert,T. : 
graviora  verba,  quam  natura  fert:  sicut  liominom 
religiones  ferunt :  ut  aetas  ilia  fert,  as  is  usual  at 


that  time  of  life:  si  ita  oommodum  Testnim  fert* 
si  vestni  voluntas  feret,«/tiio&  be  your  pleasure : 
uti  fors  tulit,  S. :  natura  fert,  ut,  etc 

ferdcia,  ae,/.  [ferox],  rnidness,fiereeness,  epirit, 
courage,  bravery:  iuvenum :  Romana,  L.:  ferociam 
animi  in  voltu  retinena,  & :  equi,  Ta. — Barbarity, 
ferocity:  intoleranda:  gladiatoris. 

ferocitas,  &tis,  /.  [ferox  ],  wildness,  fiereene^ 
courage^  spirit,  intrepulity :  equi  ferocitate  exsul- 
tantes. — Fierceness,  barbarity ^  ferocity, fury:  tua: 
Troianorum. 

ferociter,  adv.  with  comp.  and  sup.  [  ferox  ], 
courageously,  valorously,  braoely:  facta  in  bello, 
L. :  ferociiis  decernunt,  S. :  ferocius  adcucurrere, 
Ta. :  ferocissime  pro  Romanft  societate  stare,  L.— 
Fiercely,  savagdy,  itisolently :  dicta :  dictae  sen- 
teutiae,  L. :  paulo  ferocius  (exagitatus). 

Feronia,  ae,/.  [Sabine},  an  early  Italian  god- 
dess of  groves  cmd  fountaws,  patroness  of  f  reed- 
men,  L,  v.,  H.,  Ta. 

forox,  dcis,  at(f.  with  comn,  and  sup,  [2  FER-l, 
wUd,  bold,  courageous,  warlike,  ^nrited,  brave,  gJi- 
lant,  fierce:  Eone  ea  ferox,  quod, etc.,  T. :  naUiri, 
S. :  gens,  warlike:  Latium,  U. :  miles,  H. :  animi, 
S. :  bello,  Ta. :  ad  bellandum,  L.:  virtus,  V. :  fe- 
rocissimi  iuvenes,  L.  —  Savage,  headstrong,  fierce, 
insolent,  cruel:  Numidae  secundis  rebus,  S. :  viri- 
bus,  L. :  mentis,  0. :  soelerum,  Ta. :  stolide,  L. : 
serpens,  Y. :  quibus  aetas  animusque  ferox  erat, 
S. :  patribtts  ferox  esse,  haughty,  L. :  victoria  eos 
ferociores  reddit:  Aetas,  ^t^  H. 

fiorramenta,  dram,  n.  [ferrum],  implements  of 
iron,  tools  shod  with  iron^  trons:  agrestia,  L. :  p«- 
ditem  super  arma  ferraroentis  oneraiv,  oxei,  Ta. : 
bona,  swords:  ferramenta  Teanum  ferre,  tools,  H.: 
nulla  ferramentorum  copia,  Gs. 

ferraria,  ae,/.  [fernim],  an  iron^mine,  Cs.,  L. 

ferratos.  adj.  [  ferrum  ],  furnished  with  iron, 
iron-shod,  ironed:  Belli  postes,  Y. :  orbes,  iron- 
bound  wheels,  Y. :  hasta,  L. :  calx,  armed  with  a 
spur,  Y. :  agmina,  i.  e.  in  armor,  II. — Mur.  m.  as 
subst,,  harnessed  soldiers,  cuirassiers,  Ta. 

forrena,  adj.  [femim],  made  of  iron,  iron: 
clavi,  Gs. :  mautks,  Ca.  :  anulus,  Ta. :  irober,  Y. : 
ager,  i.  e.  glistening  with  weapons,  Y. — ^Fig.,  hard, 
unfeeling,  hard-hearted,  cruel:  virtus:  quis  tarn 
fuit  ferretis  f :  praecordia,  0. :  os,  shameless:  pro- 
les, i.  e.  the  iron  age,  G.  poSt. — Firm,  fixed,  rigid, 
unyidding,  immovable:  in  patienti&  laboris  co^ 
pus,  L. :  vox,  Y. :  iura,  Y. :  Somnns,  L  e.  death,  Y. : 
decreta  Sororum,  O. 

fazTuginoiia,  a<(^*.  [ferrugo],  of  an  iron  gray 
color,  duSty:  cymba,Y. :  hjacintln,Y. 

ferrugOb  inis, /.  [fermm],  iron -rust,  the  color 
of  iron^,  <far^^d,,5*<^j^  «for; 


Tiridis  f emgine  barba,  O. :  obscarft  tinctae  f emi- 
gine  habenae,  O.:  Sol  caput  obscnrft  nitidum  fer- 
rogine  teut,  gloom^  V. :  Uibera,  P^^^t  V. 

fermin,  l, «.,  iron,  C,  Oa.,  H.— P  o  e  t :  gerere 
ferram  in  pectore,  i.  e.  cntdiy^  0. :  durior  ferro, 
0. :  de  duro  est  ultima  (  aetas  )  ferro,  0. :  f erro 
durafit  aaecula,  H.  — An  iron,  tool  of  iron,  iron 
impiemaU:  ferro  proacindere  campum,  plouffk- 
ihare,  0. :  ferro  ctciudimus  aequor,  V. :  feiTO  miti- 
get  agruiD,  axe,  H.:  Petita  ferro  belua,  dart,  II. : 
Adaucuro,  arrow-fiead,  0. :  hastae  brevi  ferro,  head, 
Ta. :  Deztra  tenet  ferrum,  Ht/lua,  0. :  longos  ferro 
resecare  capillo:*,  thean,  0. :  foedare  crinls  Vibra- 
tos calido  ferro,  curling -irons,  V.:  stridor  ferri 
tractaeque  catenae,  iron  chain,  V. — A  tword:  ieT- 
ro  iter  aperiundum  est,  S. :  aut  ferro  aut  fame 
interire,  Cs. :  uri  virgis  ferroque  necari,  H. :  ferro 
inter  se  eomminus  deoertare :  cemere  ferro,  Y. : 
ferro  regna  lacessere,  with  war,  V. :  huic  urbi  ferro 
ignique  minitantur,  i.  e.  with  fire  and  sword:  fe- 
ront  fermmqae  ignemque  In  Danaas  classes,  0. : 
igni  fenoqae. — ^Fi  g.,  iki  age  of  iron:  ad  ferram 
YeBtitiaab«iira,0. 

tetlll%  e,  adj,  witb  eomp.  and  st^.  [1  FER-], 
fndtfid,/ertile :  Asia :  ager,  S. :  terra,  L. :  arbos, 
V. :  Baocbus  (I  e.  vinum),  H. :  fertilior  seges,  0. : 
iaveucis  seges,  Ifv  the  labors  of,  Y. :  serpens,  i.  e. 
the  Hydra,  procMcing  suecennve  heads,  O. :  dea, 
ferHHung  (L  e.  Geres),  O. :  fertilissima  loca,  Cs. : 
ubere  eampns,  Y. :  agri  fructuum :  liominum  f ru- 
grnnque  Gallia,  L. :  peetas,protftie£to«,  0. 

fertilita%  atis,/.  [fertilisj,  yrut</Wf««§,/«rt*t 
ity,abundanee:  agronim:  loci,  Gs. :  (Rhea)  indo- 
liiit  fertiliute  sua,  0. :  barbara,  i.  e.  of  the  Oriental 


fenila,  ae,/  [2  PER-],  a  reed,  whip,  rod,  ferule, 
ttaff:  ferala  caedere,  H. :  manum  ferulae  subdu- 
cere,  lu. :  feni1&  ebrius  artOa  sustinet,  0. 

fenu,  a4i.  [2  FER-lt  «^  untamed,  unaMfat- 
ed:  beloae:  leoues,  H. :  fmettks,Y. — As  subst. 
fli..*  hastam  in  feri  alvum  contoralt,  o/ ^A«  horse, 
V. :  Pectebat  feram,  the  stag,  Y. :  ut  vidit  ferum, 
the  lion,  Ph. — ^M  e  t  o  n.,  of  places,  waste,  wUd,  des- 
ert: montes,  Y. :  silrae,  H.— F  i  g.,  wild,  rude,  unr 
cultivated,  savage,  barbarous,  fierce,  cruel:  hoetis : 
genus  hominum,  S. :  Nemo  adeo  ferus  est,  ut  non 
miteacere  poaait,  H. :  Britanni  hospitibus,  H. :  mo- 
res :  sibi  f eta  sacra  parari,  death  ^  sacrifice,  O. 

ferroiaotiUk  <«&'•  [P-  of  ferrefaciol,  made  hot, 
mdted,redhot,hot :  pix,Cs. :  iacula,  Cs. 

fervens,  entis,  adj,  witli  camp,  and  sup.  [P.  of 
ferreo  \  boiling  )u)t,  glowing,  burning,  singeing  : 
aqua:  fusili  ex  argilla  glandes,  Cs. :  volnus,  smok- 
ing, 0. :  Toltus  modeato  Sanguine, lu. — Fig.,  lu}t, 
heated,  inftamed,  vioUnt,  impetuous,  furious  :  ani- 
mus ferrentior :  rapido  ferTentius  amni  Ingenium, 


B  fertlmitlo 

H. :  fervens  ira  oculls,  sparkling,  0. :  mero  fer- 
vens,  drunken,  lu. 

fenreo,  — ,  — ,  6re  [  FYR-  ],  to  be  boiling  hot, 
boil,  ferment,  glow,  steam  :  Quaecumque  immundis 
ferrent  adlata  popinis,  H. :  stomachus  fervet  vino, 
lu. — To  be  in  a  ferment,  swarm,  throng,  sur^e: 
opere  omnia  semita  fervet,  Y. :  fervent  examina 
putri  De  bove,  0. :  Fervet  opus,  is  hotly  pressed, 
Y. — F  i  g.,  to  bum,  glow,  be  heated,  be  in/lamed,  be 
agitated,  rage,  rave  .*  usque  eo  fervet  avaritia,  ut 
eta :  Fervet  avaritia  pectus,  H. :  animus  tumidA 
fervebat  ab  ira,  0. :  equus  cui  plurima  palma  Fer- 
vet, shines,  lu. 

fervidno,  atfj.  with  eomp.  and  (late)  sup, 
[FVR-],  glowing,  burning,  fiery,  fervid:  pars 
mundi  tot&  natur&  fervida  est :  aestus,  suUry,  H. : 
aequor,  raging,  H.:  sidus,  H.:  fervidius  merum, 
H.:  diei  fervidissimum  tempus,  Cu.— Pig.,^/oMv 
ing,  fUry,  hot,  vehement,  impetuous,  violent,  hasty  : 
florente  iuventa  Fervidus,  H, :  puer  (1.  e.  Cupido), 
H. :  Fervidus  tngenio,  O. :  mortis  fratemae  irft, 
Y. :  fervidi  anlmi  vir,  L. :  genus  dioendi :  fervi* 
diororatio:  Dicta,  Y. 

fervo,  — t  — ,  ere  [FYR-],  to  boil,  be  7u>t,  glow, 
rage,  blase  (old  or  poet  for  ferveo) :  Qnom  fervit 
maxime,  T. :  videbis  fervere  litora  flaramis,  Y. : 
hostem  Fervere  caede  nova,  Y.  —  To  swarm,  be 
thronged,  be  in  a  ferment:  Marte  fervere  Leucaten, 
Y. :  cum  litora  ^rvere  late  Proeploeres,  Y. 

fervor,  Oris,  m.  [FYR-],  a  boiling  heat,  violent 
heat,  raging,  boiling,  fermenting :  mundi :  maris : 
mediia  fervoribus,  in  noontide  heat,  Y. — F  i  g.,  heat, 
vehemence,  ardor,  fury :  pectoris,  H. :  aetatis  i 
oceani :  fervore  f urentea,  Y. :  icto  Aocessit  fervor 
capiti,  i.  e.  tn/oceioo/ton,  H. 

Foflotnuiiiaa,  adj.,  of  Feseermia  (a  city  of 
Etruria) :  acies,  Y. :  versiis,  a  rude  form  of  dra- 
matic or  satiric  verse,  L. :  lioentia  (i.  e.  of  the  Fe- 
soennine  verses),  H. 

foamui,  ac^.  [2  FA-I,  wearied,  tired,  fatigued, 
exhausted,  worn  out,  weelc,  feeble,  infirm :  opere  ca- 
strorum,  S. :  fesaum  inedift  recreare :  militia  co- 
hortes,  H. :  caede,  Y. :  annis,  0. :  vomere  tauri, 
E. :  Hubos  fessi  pervenimus,  H. :  fessi  rerum,Y.: 
ab  undis,  Y. — Exhausted,  worn  (fut,  enfedtled,  fee- 
ble: volnere  corpus,  L.:  Corporis  artfts,  nVit,  *H. : 
vox  loquendo,  0, :  naves,  Y. :  res,  misfortunes,  Y. 

fostiniiui,  antis,  adj.  [P.  of  festino],  heaty,  in 
haste:  haec  festinans  scrips!  in  itinere. 

festinanter,  adv.  with  eomp.  [festinans],  hastu 
ly, speedily, quickly:  dictum:  festtnantlQ8agere,Ta. 

festinitlo,  Onis,/.  [festino],  a  hastening,  haste, 
hurry,  despatch,  speed:  tanta :  mea  tarda,  Cu. : 
causae :  omni  festinatione  properare :  tempus  f e- 
stinationis  an  oti :  ne  in  festinaUonibus  suscipia- 
ma.  nimUs  celeriut«„g,.^^^  byV^OOglC 


liastlno 


824 


fide 


fostino,  ft7i,  &tua,  ftre  rfestiniis],  to  hatten^  main 
Kaate^  b€  in  hatie,  huny^  m  guick:  quid  festinas  ? 
T. :  dies  noctlsque,  S. :  omnibus  roodis,  S. :  plura 
scripsissem,  nisi  tui  festinarent:  qnaestOs  sui 
causa :  Festinate,  viri,  V.  —  To  make  ktute  iwM, 
hatten^  hurry^  acederate^  drive^  do  gpeedUy :  migra- 
re :  abire,  S. :  ultum  ire  iniurias,  S. :  aram  Conge- 
rere  arboribus,  Y. :  nl  id  festinaret,  S. :  ad  beilam 
cuncta,  S. :  poenas,  H. :  iussa  Sibyllae,  promptly 
execute^  V. :  animo  cupienti  niliil  satis  festinatur, 
S. :  nee  Tirgines  f  estinantur,  are  not  married  early, 
Ta. :  festinatae  mortis  solacium,  premature,  Ta. : 
reeXiB,  prepare  haetifvt  0. :  mors  gladiis  festinata, 
prematurely  inflieted,  lu. 

liMtiira%  adj,  [FEX-],  hasty,  kattening,  in 
haste,  quick,  speedy:  cursu  festinus  anhelo,  0. : 
noctes  diesque,  V. 

fastiTa^  ad».  [festivus],  humorousty,  facetious-' 
ly,  wittily :  agere  fabellam :  tradere  elementa  lo- 
quendi. — In  applause :  *  belle  et  f  estiFe.' 

festiKvitaik  ^^^/  [festivus],  good-feUowhip, 
generosity:  patris,  T. — Of  speech,  htunor,  pleas- 
antry, jocoeenese :  oratio  festiritate  oonditior:  bis 
festivitatibus  abutitur,  witticisms, 

fSstiYUa,  adj,  with  eomp.  and  sup.  j^festus], 
itgreeaUe,  pieasiny,  pretty:  poeroa:  oopia  libro- 
rum,  a  fair  nwnber, — Jovial,  jocose,  agreeable, 
dear :  quibus  (paeris)  nihil  potest  esse  f  estiriuB : 
homo:  pater  festiTissime!  T.:  caput, T. — HumoT' 
oui, pleasant,  witty:  sermo:  acroama. 

lismiB,  I,  n,  [festus],  a  holiday,  festival,  fettal 
banquet,  feast:  festum  profanare,  O. :  lovi  fesUun 
parare,  O. :  fiestiB  Quinquatribus,  H. 

fMtil%  adl  [FES-],  of  holidays,  festive,  festal, 
solemn, joyful, merry:  dies:  tempus, H. :  sabbata, 
Itt. :  oonma,0. :  frons^V. :  dapei,H.:  k)ca,Ta. 

fetialiflk  c,  adj.,meaking,  negotiating,  of  an  emr 
bassy,  diplomatic:  fegatus,  L.:  caerimoniae,  L. — 
As  sulftt,  m.  (sc.  saoerdos),  a  priest  of  the  diplo- 
matic eorpe^  who  made  dedarations  of  war  and 
treatise  of  peace,  L.,  C. — Of  the  diplomatic  college, 
of  the  fetial  priests,  fetiaX :  ius :  caerimoniae,  L. 

ISttdiui  (fbet-X  adj,  [FAY.],  of  on  m  smdl, 
9iinking,feltd:  os. 

fetor  (f6et-X  oris,  m.  [FAY-],  a  bad  smeB^ 
stench:  Graecorum. 

IStun  (not  foet^X  ae,  /.  [FEY-],  a  bringing 
forth,  beartng,  breeding:  aetas  feturae  habilis^yu 
for  breeding^  Y. :  Si  fetura  gregem  suppleverit, 
V. —  Young,  offspring,  brood:  ubertas  feturae: 
minor,  0. 

1.  fetus  (not  foet-X  a^f.  [FEY-],  JOUd  with 
young^pregnanty  breeding,  with  young:  Lenta  sa- 
fix  feto  pecori,  V. :  volpes,  H. — Frtntful,  produc- 
tive: terra  frugibos :  loca  palustribos  undis,  0. — 


Filled,  fvU:  machina  armis,Y.— TTb/Aot  brought 
forth,  newly  delivered,  nursing:  lupa,  Y.:  Uxor, 
lu.— /%*r./.  as  subst,:  temptabunt  pabula  fetas, 
mothers  ofthejtoek,  Y. 

2.  fetas  (not  foet-),  as,  m.  [FEY-],  a  bringittg 
forth,  bearing,  hatching,  producing :  (bestiarum) 
in  fetu  labor:  quae  frugibus  atque  bads  terrae 
fetu  profunduntnr.  —  Young,^  offspring,  progeny, 
brood:  quae  (bestiae)  multiplicls  fettls  procreant: 
oervae  lactens,/at9n,  0. :  Germania  quos  horrida 
parturit  Fetas,  the  German  brood,  H.  —  If^U, 
produce:  roeliores  fetfts  edere:  Nutriant  fetus 
aquae,  E. :  mutatis  requiescunt  fetibus  arva,  V. : 
gravidi  (of  grapes),  0. :  Crescent!  (aibori)  adi- 
munt  fetfts,  Y.  —  Yi^.,  growth,  produe^on  :  ube- 
rior  oratorum :  animi. 

fi,  in^per.  of  fio,/M«.  of  facio. 

flbra,  ae,/.  [2  FID-],  a  fibre,  filament:  omnia 
radicum  fibras  erellere :  retunsae  radicla,  O. :  quid 
fibra  valeat,  accipio. — Entrails:  bidentes,  O.: 
Caesarum  boum,  0. :  minaces,  ominous,  Y. 

fibula,  ae,/.  [FIG-],  a  fattening,  da^  buckle, 
pin,  latehet,  bivce,  brooch :  ubi  fibuU  Testem  oo«r- 
cuerat,  0. :  aurea,  L^ :  fibula  crinem  Auro  inier- 
nectat,  Y. :  trabes  fibulis  dlstiiiebantur,  Mxices, 
Cs. :  t^men  fibul&  oonsertum,  Ta. 

fioedula  or  fioella,  ae,/  [ficus+ED-],  afig- 
psdeer^  beeafieo,  lu. 

fiotS,  adv.  [Actus],  feignedly,  fictUiously,  for  a 
pretence:  populares  esse :  reoonciliata  gratia. 

fictUie,  e,  a4j,  [FIG-],  made  of  day,  earthen, 
fietUe:  figurae:  vasa. — Subst.  n.:  Omnia  fictili- 
bus  (ponuntur),  earthen  veseds,  O. :  FlctUibus  oe- 
nare,  earthenware,  lu. :  deorum,  earthen  figures,  L. 

fictor,  5ri8,  m.  [FIG-],  a  moulder,  sculptor,  im- 
age-maker, statuary:  deoe  eA  fade  noTimua,  quft 
fictores  Toluerunt :  fandi  fictor  Ulixes,  master  of 
deceit,  Y. 

fictriz;  Ids,/  [fictor],  a  ehaper,  fashioner. 

fictam,  I,  n.  [P.  of  fingo],  a  deeeptiom,  falsehood, 
fiction :  ficta  locutus,  S. :  ficti  tenaz,  Y. :  Materia 
ficti,  0. :  ficta  rwnm,  pretences,  H. 

fiotos  (finctos,  T.),  adj.  [P.  of  fingo],/<^yud; 
Jtetitious,  false:  si  ranum  aut  finctum8t,T. :  in 
amlcitlft  nihil  Actum  est:  in  re  ficti  (opp.  in  ver&): 
imago,  0. :  di :  y ox,  falsehood,  0. :  in  rebus  fictis : 
gemitus,  0. :  ficto  pectore  fatur,  Y. — Of  a  penon : 
pro  bene  sano  fictam  vocamua,  false,  H. 

fioxi}ma,at(i.[^cQs},ofafig4ree:  tnincii8,R 

ficna,  I  (fls,  lu. ;  oW.  fica,  C,  H.X/., «  fig-tree:  , 
suspendisse  se  de  fico. — A  fg:  fisdna  fioomm:  ' 
ex  fid  grano:  prima,<A«,^  r^^^H.:  do-  j 
plex,  split,  H.  > 

(fJde),  adxf.  [fidu8],/«»«VW%.— Onlj  sup: 
quae  fidissime  proponuntur. 

Digitized  by  VjOOQIC 


fidelli 


825 


flao 


fidellB)  e,  a*Ij.  with  comp.  and  «i4j9.  [1  fides], 
truHift  truatworthy^  faithful^  tineere^  true :  medi- 
cus,  H. :  catuUa  cerva  fidelibas,  H. :  sociis  malto 
fidelioribus  utimur:  fidelis&ima  conittnx:  mttliert 
vir,  T. :  quein  sibi  fidelem  arbitrabatur,  Gs. :  ani- 
mus in  dominmn :  in  amioos,  S. — As  tubtt.  m.,  a 
trwty  penon^  confidant:  si  quern  tuorum  fidelium 
voles. — Dntsttoartliifj  ture,  aa/e,  true,  strong,  fif^ 
durable:  ager:  navis:  lorica,  Y. :  oonsilium: 
opera  Commi  fidelt,  Cs. :  silentium,  H. 

fidelitafl,  fttis,/.  \M^B\faUkfuiMn,fiddUy: 
amicorum:  tua. 

fideliter,  adv,  with  eomp.  [fideli8],/at^A/u%, 
tntaiiiy,  eeriaudy^honeiily :  in  amicttift  permanere, 
L. :  Tivere :  sua  antea  fidelicer  acta,  S. :  retinent 
commissa  (aures),  H. :  servit  fidelius  aegro,  0. 

lidena,  entis,  (tdj.  [P,  of  fidol  confident,  count- 
getme^hold:  homo:  animus:  fidens  fer  pectus  in 
bostem,  Y. :  antmi,  Y. :  animo  et  viribus,  L. 

iidenter,  adv.  with  comp.  [fidens],  confidently, 
feariady,  Mdly:  oonfirmare:  fidentlus  illi  re- 
spoDdisse. 

fidentia,  ae,  /.  [fidens],  confidence,  bddnem,  C, 
lo.      • 

1.  fides,  ffen.  (rare),  usu.  fidS  (H.,  0.),  once  fiddl 
(Enn.  ap.  C),  once  fidei  (disyl,  T.);  dot.  fide,  B., 
H.,  fidei  (dUyl.,  T.),/.  [1  FID-],  trust,  faith,  con- 
fidence, reliance,  credence,  belief:  si  ?isis  fidea  non 
est  habenda :  alcui  summam  omnium  rerum  fidem 
habere,  (^.:  habebunt  verba  fidem,  si,  etc,,  find 
acceptance,  H. :  testimonio  fidem  tribuere :  ubi 
prima  fides  pelago,  as  soon  as  they  can  trust,  Y. : 
orationi  adfert  fidem:  fidem  facit  oratio,  com- 
mands belief:  aliquamdin  fides  fieri  non  poterat, 
Cs. :  vati  8i  qua  fides,  may  be  believed,  Y. :  omni- 
bus abrogatur  fides:  imminuit  orationis  fidem: 
Multa  fidem  promissa  levant,  H. :  addat  fidem, 
ffive  credence,  Ta. :  fac  fidem,  te  nihil  quaerere, 
etc,  evince:  fides  mi  apud  bunc  est,  nil  me  istius 
facturum,  T. — In  business,  a^edit:  cum  fides  totft 
Itali&  esset  angustior,  Cs. :  fides  de  foro  sublata 
erat:  fidem  abrogare,  L.:  fides  defioere  coepit: 
nisi  fide  staret  res  p.,  opibus  non  staturam,  L. : 
quonim  res  fidesque  in  manibus  sitae  erant,  i.  e. 
entire  resources,  8.  —  H  e  t  o  n.,  trustworthiness, 
faithfulness,  conscientiousness,  credibility,  honesty, 
truth,  yood  faith:  fundamentum  iustitiae  est  fi- 
des :  fide  vestrft  f retus :  homo  antiquft  virtute  ac 
fide,  T. :  prisca,  Y. :  homo  sine  fide :  hinc  fides, 
illinc  f  raudatio :  regni :  in  fide  manere,  Cs. :  Ubii 
experimento  fidei  conlocati,  because  of  their  tried 
fiddUy,  Ta. :  praestare  fidem :  prodere,  S. :  muta- 
re,  S. :  de  pace  cum  fide  agere,  L :  periura  patris, 
perjured  faith,  H. :  omnem  tabularum  fidem  re- 
signare,  credibility :  fides  eius  rei  penes  auctores 
erit,  S. :  maiora  fide  gessit,  betfond  belief,  0. :  se- 
getis  certa  fides  meae,  faithfulness  (in  produc- 


tion), H. — Fulfilment,  faithfulness  (to  a  promise): 
Dicta  fides  sequitur,  0.:  promissa  ExMbuere 
fidem,  toere  fulfilled,  0. :  en  haec  promissa  fides 
est?  thefdfilnuaU  oftheoradef  Y.^In  the  legal 
phrase,  ex  bona  fide,  or  ex  fide  boni,  ingoodfcSth, 
with  sincerity,  without  guiie;  cf.  mala  fides,  decep- 
tion, dishonesty. — Praegn.,  a  promise,  engage- 
ment, word,  assurance,  confirmatwn:  fidem  hosti 
datam  fallere :  inter  se  fidem  dare,  Cs. :  obligare 
fidem  vMBf  plight  one's  faitli:  fidem  servare,Cs.: 
fides  iuris  inrandl  cum  hoste  servanda:  fidem 
suam  liberare, /)er/orrH  his  promise:  fidem  exsol- 
vere,  L. :  fidem  amittere,  N. :  istius  fide  ac  potius 
perfidia  decepti :  quantum  mea  fides  studii  mihi 
adferat,/>/^7i/«i  word:  oontioni  deinde  edicto  ad- 
didit  fidem,  confirmed,  L. :  fide  rerum  tradere,  toith 
accurate  knowledge,  Ta. — A  promise  of  protection, 
pledge  of  safety,  safe-conduct,  assurance,  guaranty, 
protection, guardian  care:  fidem  ei  publicam  iussu 
senatOs  dedi :  si  fides  publica  data  esset,  S. :  pri- 
vatim  praeterea  fidem  suam  interponit,  & :  fide 
acoepta  a  legatis,  vim  abf uturam,  L. :  quaere  in 
cuius  fide  sint:  in  fidem  Achaeorum  castella  tra- 
dere, L. :  in  alicuius  fidem  ac  potestatem  venire, 
Cs. :  civitas  in  Catonis  fide  locate :  alqm  in  fidem 
suam  recipere:  iura  fidemque  Supplicis  erubuit 
(Achilles),  due  to  a  suppliant,  Y. :  deftm  atque  ho- 
minum  fidem  implorabis.  —  EUipt.,  in  exclama- 
tions :  Di  vostram  fidem  1  by  the  protection  of  the 
gods  I  for  hea»en^s  sake  /  T. :  pro  detlni  fidem,  T. : 
pro  deorum  atque  hominum  fidem. — Person., 
Faith,  Truth :  Fidem  violare :  Cana,  Y. :  albo  rara 
Fides  Yelata  panno,  H. 

2.  fidea,  is,/.,  a  chord,  string  (of  a  musical  in- 
strument); hence,  plur,,  a  stringed  instrument, 
lyre,  lute,  cithern:  voces,  ut  nervi  in  fidibus,  ita 
sonant,  ut,  etc. :  canorae,  Y. :  fidibus  canere  prae- 
olare :  fidibus  Flacare  deos,  H. :  fidibus  discere : 
fidibusne  Latinis  Thebanos  aptare  modes,  i.  e.  to 
imitate  Pindaric  odes,  H. — In  sing.,  a  stringed  tfi- 
strument,  lyre  (poet.) :  Sume  fidem,  0. :  Tela,  H. : 
si  blandius  moderere  fidem,  H. — A  oonsteUaOon, 
the  Lyre:  clara,  G.  poet 

fidicen,  inis,  m.  [S  fides +1  CAN-],  a  lute- 
fXayer,  lyrist,  minstrH,  harper:  nobilis:  Latinus, 
lyric  poet,  H. :  Romanae  lyrae,  H. 

fidiolna,  ae^.  [  fidicen  ],  a  female  lute-player, 
lyrist,  harpist,  T, 

fidioulae,  iruro,  /.  dim.  [  2  fides  ],  a  small 
stringed  instrument,  small  lute:  sonantes. 

Fidlafl,  1,  m.  [I  fides],  the  god  of  faith,  a  sur- 
name of  Jupiter,  O. — ^In  the  oath,  me  dius  fidius 
or  medius  fidius,  ellipt.  for  ita  me  dius  Fidius 
invet,  so  help  me  the  god  of  truth,  by  the  god  of 
truth, 

fido,  fisus  sum,  ere  [1  FID-],  to  trust,  confide, 
put  confidence  in,  rely  upon:  nostras  causae: 


fidnoia 


836 


finso 


nocti,  V. :  pestilentiae,  L. :  paer  Bibi  fidens :  Hac 
(Cjnosur&)  fidunt  duce:  ope  equina,  O.:  pictis 
puppibus,  Ji.:  suis  rebus:  fidis  enim  manare 
poetica  mella  Te  solum,  H. 

fiduolo,  ae,  /  [  fidus  ],  truai,  confidence^  reli- 
ance^ oMuranee:  fides  tua  fiduciam  commenda- 
tioni  meae  tribuit,  S. :  humauis  quae  sit  fiducia 
rebus,  Y.:  cuius  flduci&  provindam  spoliaret: 
suarum  rerutn,  m  At*  fortune^  Gs. :  salutis,  eueur- 
ance^  L. :  vitae  nostrae,  O. :  voti,  Ta. :  unde  tanta 
fiducia  sui  victis,  L.:  Tu,  nostrarum  fiducia  rerum, 
prop,  0.  —  Self-confdence,  boldneuty  courage^  pre- 
sumption :  fiduciae  pleni  proficiscuntur,  Gs. :  ho- 
stis,  L,:  nimia,  N.  —  In  law,  a  deposit^  P^^^y 
tecttrity^  paicn,  mortgage:  fiducia  accept  &  .  .  . 
fiduciam  committere  alicui :  iudicium  fiduciae. 

fiduolariufl^  iidj.  [  fiducia  ],  intnuUdy  held  in 
tnat :  urbs,  L. :  opera,  Cs. :  iroperium,  Cu. 

fidii%  adj.  with  eomp.  and  *up.  [1  FID-],  tru$iyy 
trtutworthy^  faUkftd^  sure,  credible:  ingenium: 
ezercitus  sibi,  S. :  sodales,  H. :  ludex,  impartial, 
H. :  interprea,  H. :  fidiora  genera  horoinum,  L. :  ca- 
numcustodia:  Moau\mo,Uead/ast,h,:  (servum) 
domino  fidissimum,  L^:  Nee  tibi  fidam  promitte 
Lacaenam,  0. :  ne  quid  usquam  fidum  proditori 
esset,  no  faith  should  be  kept,  L. :  regina  tui  fidis^ 
aima,  towards  you,  V.  — Sure,  certain,  safe,  imst- 
w>rtiiy  :  aures,  O. :  spes  fidissima  TeucrUm,  V. : 
ensis,  trusty,^, :  statio  male  fida  carinis,  V.:  Nox 
arcanis  fidissima,  0. 

figo,  fixl,  fixus,  ere  [FIG-],  to  fix,  fasten,  drive, 
thrust  in,  attach,  affix, post,  erect,  set  up:  mucrones 
in  cive :  dayum,  L :  leges  in  Gapitolio :  flxit  leges 
pretio  atque  refixit,  V. :  quam  cruoem  serris  fixe- 
ras,  erected:  donioe,  build,  Ta. :  feracis  plantas 
humo,  set,  Y. :  Glaros  verticibus,  H. :  veribus  tre- 
mentia  (frusta),^  on  spits,  Y,:  mucronera  tem- 
pore, 0.:  Tims  in  venas  per  volnera,  injects: 
Testtgia,/)/afite,y. :  arma  ad  poetem  Hercults,  H. : 
olipeum  postibua,  V. :  spolia  fixa  domi  habere,  L. : 
lutenm  opus  celsa  sub  trabe,  O. :  sedem  Gumis,  to 
fix  his  abode,  lu. :  in  virgine  voUas,/se»,  V. :  fixae 
dbo  pupulae,  H. :  oecula  dulcia,  V.  —  To  pierce 
through,  transfix,  pierce  :  hunc  Intorto  telo,  V. : 
Olli  fixo  stetit  hasta  oerebro,  V.:  aprum,  lu. : 
Figar  a  saglttft,  0.— Fig.,  to  fix,  fasten,  direct, 
sets  alqd  animo:  nostras  intra  te  fige  querelas, 
lu. :  nequiUae  fige  modum  tuae,  H. :  mentem  om- 
nem  in  Milonis  oonsulatu :  mea  dicta,  take  to  heart, 
Y, — J\>  sting,  taunt,  rally:  alqm  maledictis. 

flguluB,  I,  m.  [FIG-l  a  potter,  lu. 

flgunw  ae,/.  [FIG-],  a  form,  sh4^,  figure: 
noTa  oris,  T. :  corporis  nostri :  hominis :  uri  sunt 
specie  et  figura  tauri,  Gs. :  partim  figuras  RettuUt 
antiquas,  animal  forms,  0. :  muUebris :  navium, 
Gs. :  Morte  obitfl  quales  fama  est  voUtare  figuras, 


pfuintoms,Y,  —  Beauty:  fallax,  0. :  confisa  fign- 
rae,  0. — ^F  i  g.,  a  quality,  kind,  form,  style,  nature, 
manner:  optima  dioendi:  pereundi  mille  figurae, 
ways,  0. — I  n  r  h  e  t,  a  figure  of  ^Deeeh^  amament 
of  style:  dioendi:  tres  figurae  (orationis). 

fignratua,  atfj,  [P.  of  figuro],  formed,  shaped: 
bourn  terga  ad  onus  aodpiendum :  ita  corpus. 

figuro,  ayl,  atus,  are  [figura],  to  form,  fashion, 
shape:  se:  (mundum)  ea  formi,  etc. :  in  toIucHs 
aniid,  0. — ^Fig.,  to  form,  train,  educate:  Oa  pueri 
poSta  figurat,  H. 

filia,  ae  {dat.  and  oM.plur,  filiabus,  or  filils),/. 
VP^-^adaughler:  fratris:  conlocatio  filiae:  matrc 
nlia  pulchrior,  H. :  virgo  filia :  auctus  est  filia, 
Ta. :  pinus,  Silvae  filia,  H. 

filioatasj  adj,  [filixl,  adorned  with  fern:  pa- 
terae, i.  e.  with  engraved  fern-leaves  :  lances. 

filiola,  ae,/.  dim.  [filia],  a  little  daughter:  sua: 
duce  filiola  Gurionis  (of  an  effeminate  man). 

filiolui^  I,  m.  dim.  [fiUus],  a  little  son. 

filius,  I,  m.  [F£-],  a  son:  enWa,  T. :  maior, 
minor,  L. :  maximus  natu,  Ta. :  Hard :  terrae,  L  e. 
an  unknoton  man:  fortunae,  a  child  of  fortune, 
H. ;  of.  gallinae  albae,  lu. :  filius  familias,  aee  fa- 
milia. 

filJbB;icis,/.,/dm.*  filioum  manipli,  Y. :  nrenda 
(as  a  weed),  H. 

filam,  1,  n.,  a  thread,  string:  Gaeca  regens  filo 
vestigia,  Y. :  deduoens  poUice  Slum,  0. :  Ganddae, 
wick,  lu. :  tineae,  0. :  soronim  trium,  the  thread 
of  fate,  H.,  Y.,  O. — ^Pro  v.:  Omnia  sunt  horoinum 
tenui  pendentia  filo,  i.  e.  are  precarious,  O.  —  A 
fiUet  of  wool  (on  a  priest's  capX  priesCs  fillet :  ca- 
pite  velato  filo,  L. — A  string,  cotxl,  filament,  fibre  : 
lyrae,  0. :  croci,  i.  e.  sttmien,  O, :  Fila  sectiyi  porri, 
shreds,  lu. — ^Fi  g.,  of  speech,  texture,  sort,  quality, 
nature,  style:  munasculum  crasso  filo,  of  coarse 
texture :  argumentandi  tenue :  tenui  deducta  poe- 
mata  filo,  H. :  orationis  tuae. 

fimbriae,  ftrum,  /.  [  2  FID- 1  fibres,  ^reds, 
fringe :  dncinnorum,  i.  e.  the  curled  ends, 

fimufl^  I,  m.  [FAY-],  a  reeking  substance,  dung, 
manure  (only  sing.):  saturare  firoo  pingui  sola, 
Y. :  bubulus,  L :  immundus,  mire,  Y. :  apecOs  fimo 
onerare,  Ta. 

finotUB^  see  fictos. 


findo,  — ,  fisstts,  ere  [2  FID-],  to  deave,  split, 
part,  separate,  divide  :  hoc  quasi  rostro  finditar 
Fibrenus :  rostris  terram,  Y. :  tellua,  qoam  Fin- 


dunt  flumina,  H. :  sit!  anra :  partis  se  yia  flndit  in 
ambas,  Y. :  lingua  In  partis  dnas,  O. :  lignum,  Y. 
-F  i  g.,  to  diwde:  Qui  dies  mensem  Findit,  H. 
fine,  abl.  of  finis. 


837 


flmie 


droiXf  twdi  ffmtiy:  corpora  linguS,  V.:  manlls 
niAnibus,  O.  —  To  forniy  fashion,  frames  thape^ 
mould,  moddt  make:  homiuem:  ab  aliquo  deo 
ficti:  alqd  e  cerft:  homullua  ex  argillft  fictus:  po- 
cula  de  humo,  0. :  fiii^ndi  ars,  statuary :  ima- 
gines inarmore,  Ta, —  To  set  to  rigJUs^  arrange^ 
adorn,  dress,  trim  :  crinem,  V. :  fingi  curft  niuUe- 
rum,  Pli. :  ritem  putando,  V. — Of  the  Gountenance, 
t0  alter,  change, put  on,  feign:  Toltum,  Oa.:  volttu 
liomiDum  fingit  scelua,  i.  e.  makes  men  change  eoun* 
tenanee,  T. — ^F  i  g.,  to  form,  fashion,  make,  mould, 
give  eharaeter  to,  compose:  animos:  ex  alquS 
re  me,  shape  my  course:  ea  (verba)  sicat  ceraiu  ad 
nostrum  arbitrium:  volium,  compose,  0.:  lingua 
▼ooem  ^n^i,  forms:  Garminai  11.:  finxit  ie  na- 
tura  ad  virtutes  magnum  homioem:  me  pusilU 
animi,  H. :  mea  minora,  i.  e.  disparage,  H.  —  To 
form  hg  instruction,  instruct,  teach,  train:  mire 
filium,  i.  e.  catise  to  play  his  part,  T. :  voce  patema 
Fingeris  ad  rectum,  H. :  equum  docilem  Ire  viam, 
H. — Tofvnn  mentally,  represeni  in  thought,  imag- 
ine, conceive,  think,  suppose,  egress,  sketch  otU: 
animis  iraaginem  condicionis  meae :  ex  sua  natu- 
ra  ceieros,  conceive:  utilitatum  cau8&  amicitias: 
in  suraroo  oratore  fingendo,  depicting:  ex  suft  na- 
ture cetero8,/tMf9W.'  me  astutiorem:  ne  finge,<fi> 
not  think  it,  V. :  finge,  aliquem  nune  fieri  sapien- 
iem,  suppose:  interfecti  aliqai  sunt^  finge  a  nobis, 
assume,  L. —  To  contrive,  devise,  invent,  feign,  jtre- 
tend:  fallaciaa,  T. :  causas  ne  det,  T. :  verba,  u  e. 
talk  deeeiiftdlif,  S. :  (crimina)  in  iatum:  non  visa, 
H. :  dolorem  in  hoc  cam,  la. :  malum  cirem  Ro- 
sciom  fuisse. 

linigw^  nti9,  m.  [P.  of  finio],  a  boundary,  hori- 
son,  only  plur, 

fmio,  iTl,  Has,  Ire  [  finis  ],  to  limit,  bound,  en- 
dose  within  boundaries :  popnli  R.  imperturo,  0^. : 
signnm  animo,  L.:  lingua  finita  dentibus.  —  To 
st^,  dost,  shut :  cavemas,  O. — F  ig.,toset  bounds 
to,  restrain,  ekeek:  loqui  de  eupiditatibus  finien- 
dis. —  To  prescribe,  ddermme,Jbc,  set,  appoint,  as- 
sign: sepulcris  novis  modum:  spatia  temporis 
numero  noctium,  Gs. :  mors  est  omnibus  finita: 
fsiira)  non  aliter  finiri  potest,  l  e.  has  no  definite 
boundaries,  Gs.:  finire  senatfis  oonsulto,  ne,  etc., 
L.:  de  pecania  finitur,  Ne  maior  oonsumeretur, 
etc,  L. —  To  put  an  end  to,jMish,  terminate:  hel- 
ium, Cs. :  nigris  prandia  moris,  H. :  dolores  morte: 
sitim,  H. :  ut  sententiae  verbis  finiantur,  end  mth 
verbs:  Sic  fuit  utilius  finiri  ipsi,  die. — To  make  an 
end,  come  to  an  end,  cease:  paeone  posteriore: 
rmierat  Paean,  ceased  speaking,  O, :  sio  finivit, 
di<d;Ta. 

fixii*,  is,  m.  [often/  in  sing.,  C,  V.,  H.,  0.)  [2 
FID-l  ^ai  which  divides,  a  boundary,  Umit,  bor- 
ders loci :  imperi,  S. :  hand  proeul  Argivorum  fine 
posltis  castris,  L. :  arbiter  Nolanis  de  finibns :  in- 


ter eos  finis,  quos  feci,  L. — A  mark,  starting-point, 
goal :  finihus  omnes  Prosiluere  suis,  V. :  trans 
finem  iaculo  expedito,  H. :  Solus  superest  in  fine, 
at  the  goal,  Y. — Borders,  territory,  land,  country: 
iter  in  Santonum  finis  faoere,  Cs. :  his  finibus  eieo- 
tus  sum,  Sb :  alienos  populari  finis,  L. :  Atlanteus, 
the  remote  land  of  Adas,  H. — Abl.  with  gen,,  up  to, 
as  far  as :  matres  pectoris  fine  prominentes,  Gs. : 
Fine  geufls  succincta,  0. — F  i  g.,  a  limit,  bound: 
ingeni  sui  fines :  finem  aequitatis  transire :  finem 
potentia  caell  Non  habet»  0. :  sunt  ccrti  denique 
fines,  H. :  intra  Naturae  finis  vivere,  H. — An  end, 
termination,  dose,  condusion,  period,  stop :  finem 
iniuriis  facturus,  Gs. :  orandi  finem  face,  T. :  scri- 
bcndi :  vitae :  orationi  finem  facere :  operum,  H. : 
Imperium  sine  fine,  everlasting,  Y. :  Poscens  sine 
fine  Oseola,  0. :  usque  ad  eum  finem,  dum,  etc., 
until  the  time  when :  quern  ad  finem  sese  iactabit 
audacia?  tillwltenf:  quern  ad  finem?  how  Umgf 
— An  end,  death:  invidiam  supremo  fine  domari, 
H.:  quem  tibi  Finem  di  dederint,  H. — An  end, 
extremity,  highest  point,  greatest  degree,  sttmmit : 
omnia :  fines  bonorum  et  malorum,  i.  e.  supreme 
good  and  evil:  honorum:  aeqni  iuris,  Ta. — An 
end,  purpose,  aim,  object :  domtks  finis  est  usus : 
Quae  finis  standi  *  Y. 

finite,  adv.  [finltus], within  limits,  moderately: 
avarus. 

finltimas  or  finltomufl,  acfj.  [finisl,  border- 
ing upon,  adjoining,  neighboring:  Gain  Belgis, 
Gs. :  a^r  man :  latus  Boreae,  i.  e.  bordering  upon 
the  north,  H. :  provincia,  Gs. :  Marsi,  H. :  finitimis 
inperat,  next  neigfibors,  S.:  finitimi  ac  vicini. — 
¥  i  g.,  bordering  upon,  nearly  rdated,  like,  kindred^ 
associated,  connected:  virtuti  vitium:  falsu  veris: 
po€ta  oratori:  historia  huic  eeneri:  artium  quasi 
finitima  vicinitas,  closest :  malum. 

finitor,  Oris,  m.  [finio],  a  limiter,  surveyor, 

finitns.  adj,  [P.  of  finio]. — I  n  r  h  e  t ,  rounded, 
rhythmical:  apta  et  finita  pronuntiare. 
fio^  fieri,  used  aa  pass,  of  facio ;  see  fado. 

firmuneD,  inis,  n.  [  firmo  ],  a  prop,  support: 
trunci,  0. 

firmamezitain,  I,  n.  [firmo],  a  strengthening, 
sttpport,  prop :  tigna,  quae  firmamento  ease  pos- 
sint,  Gs. — ^F  i  g.,  a  sujpport,  jfrop,  stay :  ordinum : 
accusationis :  imperi:  disciph'nae:  legionem  in 
primam  aciem  firmamentum  ducit,  as  a  support, 
L. :  firmaroenta  rei  p.,  auspicia  et  senatus. — Of  an 
argument,  the  main  point. 

firmator,  dris,  m.  [firmo],  a  eoufirmar,  estab* 
lisher:  Missus  paci  firmator,  Ta. 

finnatii%  P.  of  firmo. 

fixme,  adv.  with  comp.  and  sup,  [firmus],^rm- 
ly,  steadily,  definitely:  conciperq  anp^ps^^ustinere 
Digitized  by  ^ 


flmitui  81 

adsenstts  saoB :  Finnius  coire,  0. :  aDimum  tenere, 
Ta. :  firmiflsime:  adseverare. 

firmitij^  fttis,/.  [^rmnsj.Jirmnm,  durobUUy, 
9trengthy  vigor:  materiae,  Gs. :  gladiatoria  oorpo- 
ria. — F  i  g.,  firmnien,  tteadfattneu^  endurance^  am- 
daney:  animi:  sapientiH:  minimum  firmitatis  ha- 
bere. 

lirmitor,  adv.  [firmug],  aUadfattlyy  immovably^ 
Jixedly :  insistere,  Gs. :  in  suo  gradu  oonlocari. 

flrmitudo,  inis,  /.  [  firmus  ],  firmfuuy  dura^ 
bUityy  ttrength :  tanta  in  eis  (naTibua),  Gs. — F  i  g., 
firmneu^  constancy,  tiability :  haec  consUtutio  ha- 
bet  firmitudinem :  animi,  Gs. :  firmitudinem  aimu- 
lare,  Ta. 

finao,  avi,  atu8|  are  [  firmus  ],  U>  make  firm, 
Hrengtha^  fortify,  nutain:  corpora  firman  labo- 
re  Toluerunt :  corpora  cibo,  L. :  vestigial  V.  — 
F  i  g.,  ^o  fortify,  Urengthtn,  secure,  confirm,  assure, 
reinforce,  make  lasting:  urbem  oolonis:  locum 
munitionibus,  Gs. :  adiiOs  urbis,  V. :  aciera  subsi- 
diis,  L. :  vocem:  firmata  iam  aetate,  maUir^: 
pacem,  L. :  pro  flrmato  stare,  L. — To  strengthen 
in  resobiHon,  encourage,  animate:  animum  consi- 
lio :  nostros,  Gs. :  plebem  provocatione,  L. :  ani- 
mum pignore,  V. :  firmato  voltu,  wt/A  a  resolute 
countenance,  Ta.  —  To  confirm,  establish,  show, 
prove,  declare,  make  certain :  fidem,  T. :  id  (cri- 
men) argumentis :  foedera  (dictis),  V. 

firmiUii  adj.  with  comp.  and  sup.  [8  FER^], 
strong,  slUadfaat,  stable,  etubtring,  powerftd :  rami, 
Gs. :  robora,  V. :  flrmissimi  populi,  Gs. :  firmissi- 
ma  Tina,  V. :  mihi  placebat,  si  firmior  esses,  etc : 
parum,  H.:  area  firma  templis  sustinendis,  L.: 
adversis,  Ta. — ^F  i  g.,  firm,  fast,  constant,  steadfast, 
immovable,  trusty,  lasting,  strong,  true,  fdithful : 
nuptiae,  T. :  gener,  T. :  copiae :  conoordi  populo 
nihil  esse  firmius :  f undamenta  defensionis  finnis- 
sima :  spes :  firmior  oandidatus,  with  better  pros- 
pects: Mttertie^  trustworthf:  vir  in  susceptft  causa 
firmissimas:  firmissimus  ira,  0.:  pectus,  V. : 
(consolatio)  ad  veritatem  firmissima,  most  effect- 
ual: exercitus  ad  bellum,  L. :  contra  Metelium, 
S. :  fundus  nee  pascere  firmus,/^,  H. 

fiflcella,  ae,  /.  dim.  [  fiscina  ],  a  smaU  tooven 
basket,  v.,  O. 

fisoina,  ae,/.  [fiscus],  a  woven  basket:  ficorum : 
texatur  fiscina  virgft,  V. — A  wicker  hamper,  crib  : 
frondis,  0. 

flaooB,  T,  m.  FFASG-]. — Pro  p.,  a  wovenrbashd  ; 
hence,  a  moneyiatket,  money-bag, purse  :  fiscl  cum 
pecunia :  multus  in  area  Fiscus,  i.  e.  mitch  money, 
lu. — l^he  public  ehest,  state  treasury,  public  reve- 
nues: quatemos  HS  in  cistam  transferam  de 
fisco :  qui  flscum  sustulit.  —  The  imperial  treas- 
ury, emperor's  privy  purse  (cf.  aerarium,  the  pub- 
Uo  treasury),  Ta.,  lu. 


finUlB,  e,  oiifj.  [2  FID.],  that  may  be  cUft,  cleft: 
robur,  v.:  lignum,  V. 

ilMld,  dnis,/  [a  FID-],  a  cUaving :  glaebamiD. 

fiMtun,  1,  n.  [P.  n.  of  findo],  a  deft, fissure  (esp. 
of  the  liver) :  in  extis :  ieooris. 

fiMUfl^  P.  of  findo. 

flstuoa,  ae,  /.,  a  rammer,  ram,  beetle,  Gs. 

tiataia,ie,f,  a  pipe,  tube,  water-pipe:  fistolas 
praectdere:  ferrea,  L. — A  reed -pipe,  shepherd's 
pipe,  pipes  of  Pan  (of  reeds  differing  in  length 
and  calibre):  disparibas  septem  oompacta  cicutia, 
v. :  tibiae  oarmina  non  sine  fistula,  H. :  ebumeo- 
la,  a  pitch-pipe  (to  fix  the  pitch  for  an  orator's 
voice)! — An  ulcer,  fistula,  N. 

fistulator,  dris,  m.  [fistula],  a  piper. 

fisos^  P.  of  fido. 

fucu%  a4j.  [P.  of  t^oi^,  fixed,  faet,  immovabie: 
illud  m.ineat  et  fixum  sit:  flammae,  0.  —  Fig^ 
established,  settled,  fisDsd,  fast :  Testigia  (int^riu- 
tis)  ad  memoriam,  etc. :  noa  ita  fixum,  ut  ooDvelli 
non  lioeret :  consilium :  animo  fixum  aedere,  V. : 
illud  fixum  in  auimis  vestris  tenetote. 

fl&beUulimi,  i,  n.  dim.  [flabeUum],  a  Httle 
fan,T. 

flabellnm,  I,  n.  dim,  [flabra],  a  small  fan,  fiy- 
flap,  T.,  Pr.— F  i  g. :  seditlonis,  eTbciter. 

flablllSi  e,  adj.  [flo],  airy,  breath-Hke. 

flabra,  orum,  n.  [flo],  blasts,  breezes^  wimds,  V. 

flaooeo,  — ,  — ,  Sre  [flaoous],  to  befiaccid,fiag, 
droop:  Messala  fiacoet,  loses  courage. 

flaooeaoo^  flaccul,  — ,  ere  [flacceo],  to  wither, 
droop,  languish :  flaccesoebat  oratio. 

flaoouik  <K&'*  [uncertain], /a66y,/a^p-«iridL 

flagoUo,  — ,  — ,  ire  [flagellum],  to  scourge,  laA  .- 
parte  caudae  robora  (arboris),  O. 

flasellnm,  I,  n.  dim.  [flagrum],  a  whip,  scourge: 
fiagella  rettulit:  horribili  sectan  flagello,  H. :  ac- 
cincta  flagello  Tisiphone,  V. — A  riding-whip,  V. 
— A  thong  (of  a  javelin),  V. — A  young  bnmeh, 
vine-shoot,  V.,  Gt — The  arm  of  a  polypus,  O. — 
Fig.,  a  /ash,  sting,  goad:  flagello  Tange  Ghloen, 
H. :  Occnltum  (of  conscience),  lu. 

flagltatio,  5nis,/.  [flagito],  a  pressing  request, 
demand,  imporUmity  :  tua. 

flagitator,  oris,  m.  [flagito],  an  importunate 
asker,  dun :  pugnae,  L. :  adsiduus  et  acer. 

flagitioae,  adv.  with  sup.  [flaj^tioaus],  shame- 
fully, beuely,  infamously,  fiagitioudy:  vivere: 
imparati:  desciscere  ab  aliquo:  aliorum  amori 
flagitiosiseirae  aerxiebat. 

flagitiosaa,  adj.  with  conyi}.  and  sup.  fflagi- 
tiurol,  shameful,  disgraeefMl  infamous,  prwgaU, 
dissolute:  homo  -flagitiosissimus :  civitaa  flagiiio- 

Digitized  by  V^OOQIC 


fla§|ltlii]ii  8 

aiaima,  S. :  res :  libidines :  aoooidia  flAgitlosior, 
S. :  fama  flagitiosiflsimft,  Ta. :  pro  honestis  flagi- 
tiosa  exspectare,  dugraen/kU  aequisitiwu,  Ta. 

fl&sitiiim,  I,  n,  [2  FLAG-],  a  nhmneftd  ad,  pas- 
sumaie  deed,  ouirage,  burning  ehame,  duffraeeful 
thinff :  Flagitium  facimtis,  T. :  domestica :  flagi- 
Uis  Yita  iDqaioata :  homo  flagitiis  contaminatus : 
nihil  flagiti  praeiermittere,  L. :  tanta  flagitia  fa- 
cere  et  dioere. — A  ehamefid  thing,  ekme,  die- 
grace  :  Flagiti  principium  est,  nadare,  etc.,  Enn. 
ap.  C. :  Xonne  id  flagitium  est,  etc.,  ia  it  noi  a 
ekamef  T. :  haec  flagitia  concipere  animo,  <tUurd- 
iiiee. — A  diegraee,  raeeal^  eooundrd:  omnium  fla- 
gitiomm  ctrcum  se  habebat,  S. — Shame^  diegraee: 
factum  flagiti  plenum :  Peius  leto  flagitium  timet, 
H. :  flagitium  imperio  deroere,  L. 

flac^to,  an,  atum,  lv%freq.  [2  FLAG-],  to  de- 
mand urgenily,  require,  entreat,  eolicit,  press,  im- 
portune,  dun :  sed  flagitat  tabellarius :  ineto,  po- 
aoo,  a^ue  adeo  flagito  crimen :  consulis  auxilium : 
ne  eios  soeleris  in  te  quaestio  flagitaretur:  cum 
stipendium  ab  legionibus  flagitaretur,  Os. :  admo- 
nitum  Tenimos  te,  non  flagitatum :  a  propinquo 
sno  sooenim  soum :  id  ex  omnibus  partibus  ab  eo 
flagitabatur, Gs. :  id,  quod  ille  me  flagitat:  amicum 
Largiora,  H. :  semper,  ut  convocaremur :  (stomo- 
chos)  penia  Flagitat  refici,  H. :  quae  sint  ea  nu- 
mina  Flagitat,  V. 

flagranB,  antis,  adj,  with  eomp.  and  aup,  [P.  of 
^M!gro\,JUuning,  biiuing,  burning,  giowing:  dorous, 
0. :  telum,  V. :  Canieula,  H. :  flagrantissimo  aesta, 
L. —  OUUering,  ekining:  cUpeo  et  armts,  V. — 
F  ig.,  glowing  with  paman,  ardent,  eager,  vehement : 
orator  studio  flagranti:  in  studils  cupiditas:  tu- 
multus,  V. :  flagrantior  aequo  dolor,  lu. 

flagranter,  adv.  [flagrans],  ardentfy,  vehement- 
ijf. — Only  sup, :  flagrantissime  cupere,  Ta. 

flasrantia,  ae,/.  [flagro],  a  glow,  ardor:  oca- 
lorum. 

flagro^  iYi,  atoms,  are  [2  FLAG-],  to/ame,  blaie, 
bum  :  flagrantes  onerariae :  crineroque  flagrantem 
Kxeutere,y.:  Flagrabani  ignes,0.— Fig.,  to  be 
isifiamed  with  pateion,  hUae,  glow,  be  excited,  be 
stirred:  flagrabani  vitia  libidinis  apud  ilium:  ut 
caiusque  studiam  flagrabat,  &:  homo  flagrans 
cupiditate  gIoriae,/r«a  .*  pognandi  oupiditete,  K. : 
imroortalitatis  amorc:  Italia  flaffratura  bello: 
oonvivia  quae  flagitiis  flagrabunt :  flagrabant  vitia 
apud  ilium:  flagrante  etiam  turn  libertate, Ta.-^ 
To  be  afficted,  be  vex^  wuffer:  invidia:  rumore 
malo,  H. 

fiagmni,  I,  n.  [2  FLAG-], «  uihip,  scourge,  lash : 
eaesa  flagro,  L. :  Ad  sua  qui  domitoa  deduxit  fla- 
gra  Quirites,  i.  e.  to  servitude,  lu. 

1.  flamen,  inis,  m.  [2  FLAG-],  a  priest  (of  one 
^ii),flamen:  divis  singulis  flamines  sunto:  fla- 


0  flaTana 

minem  lovi  oreavit,  L. :  Hartialis :  flaminem  pro- 
dere :  inaugurare,  L. 

2.  flamon,  inis,  n.  [flo],  a  blowing,  blaet,  breete, 
wind,  gale:  Berecynthiae  tibiae,  H. :  ramis  sine 
flamine  motis,  0. :  ferunt  sua  flamina  dassem,  V. : 
ingens,  0. 

flaminioa,  ae,  /.  [  1  flamen  ],  the  wife  of  a 
Jlamen,  0.,  Ta. 

flAminlnm  or  flamonium,  i,  n.  [flamen],  the 
office  ofjlamen,  0.,  L. 

flamma,  ae,/.  [2  FLAG-],  a  blazing  Jire,  bUue, 
Jleune:  undique  flamm&  torrerentur,  & :  flamnuun 
concipere,  take  fire,  Cs. :  circumrenti  flamma,  Cs. : 
effusa  flamma  pluribus  locis  reluxit,  L.:  inter 
flammas  circus  elucens,  blazing  stars:  flammam 
tenebat  Ingentem,  a  torch,  Y. :  flammas  cum  pup- 
pis  Extulerat,  y. :  extremameoi-um^/iin^raZ/ortrA, 
v. :  modum  Ponere  iambis  flammft,  H. :  flammS 
ferroqoe  absumi,  fire  and  sword,  L. :  mixta  cum 
f rigore,  heat,  O. :  stant  lumina  flammft,  glare,  Y. : 
flammae  latentis  Indicium  rubor  est,  fever,  0. — 
Prow.:  E  flamma  petere  cibum,  i.  e.  suffer  ex- 
treme hunger,  T. :  Prius  undis  flamma  (sc.  misoe- 
bitur),  sooner  wiU  fire  mingle  with  water :  Unda 
dabit  flammas,  O. — Fig.,  thefiame  of  passion,  fire 
of  love,  glow,  fiame,  passion,  wrath :  amoris :  con- 
ceptae  pectore  flammae,  O. :  Digne  puer  roeliore 
flamm&,  H. :  oratoris:  ultrix,  V.  —  A  devouring 
fiame,  danger,  destruction,  ruin :  qui  ab  aris  flam- 
mam depellit :  ex  illft  flamma  evolavit :  implaca- 
tae  gulae,  i.  e.  raging  hunger,  0. 

flamfwawM  flflmwi5»w^  PP,  of  flsmmO. 

flammeoltun,  I,  n.  dim,  [flammeum],  a  small 
bridal  veil,  lu. 

(flanunetun,  I),  n,  [flammeus],  a  red  bridal 
veil :  flammeum  capere,  Gt :  sumere,  lu. :  flam- 
mea  oonterit,  i.  e.  keeps  changing  husbands,  lu. 

flammeiUi  eu{f.  [flamma], /amt9iy,^*y;  std- 
lac  nature:  lumina,  bkmng,  0. :  Testigia,  Gt. 

'flammifer,  fera,  ferum,  adj,  [flamma  4- 1 FER-], 
flame-bearing,  buming,fierg :  pinus,  0. :  vis,  quae 
me  ezcruciat,  Enn.  ap.  0. :  crinis  (stellae),  0. 

(flammo,),  Svl,  fttus,  are  [flamma],  to  kindle, 
inflame,  blaze,  bum :  flammantia  lumina  torquens 
(anguis),  V. :  aetherio  flammatus  luppiter  igni,  G. 
poet.:  omnes  fiammaverat  adrogantia, Ta. — ^Fig.: 
flammato  corde,  inflamed  with  anger,  V. 

flammnla,  ae,/.  dim,  [flamma],  a  little  flame. 

flatiMk  fls,  m.  [floj,  a  blowing,  breathing,  snort- 
ing: complere  seililia  flatu  (sc.  tibiae),  H. :  flatds 
austri,  Gt :  flatu  secundo  Garbasa  mota  sonant,  G. : 
sui  flatOs  ne  sonet  aura,  cavet,  of  his  breath,  0. — 
Fig.,  a  breath, brteze:  prospero  flatu  fortunae  uti, 
— Plur,, pride,  haughtiness:  flatHs  remittat,  V. 

flaTens,  ntis,  a^,  [P.  of  flaveo,  from  flams], 


380 


florwM 


goUen  yellow,  light  yelUnoi  cerae,  0. :  calU,  V. : 
Clytius  prima  lauugine  inalas,  V. 

flavMCo^  — ,  — ,  ere,  inch,  [flaveo],  to  become 
goiden  yellow^  turn  light  yellom :  flavescet  campus 
arisU^V.:  Stramuia,0. 

flavnfl,  a4j.  [2  FLAG-],  oolden  yellow,  reddith 
yellow,  Jlaxen- colored,  blanae:  aurum,  V. :  fiava 
comas,  0.:  arva,  V.:  Phyllis,  H. :  Tiberis,  H.: 
Tiberinus  harena,  V. 

flebilis,  e,  €tdj,  with  eomp.  [FLA-],  to  be  wept 
over,  lamentable,  deplorable:  species:  luo,  H. : 
Flebile  principlum  melior  fortuna  secuta  est,  0. : 
multis  flebilis  occidit,  NuIIi  flebilior  quam  tibi, 
H. — Caufing  teare:  ultor,  O.  —  Wearing,  tearful, 
dtdeful:  gcmitus:  vox:  aegritudo:  modi,  H. 

flebilitor,  adv,  [flebilis],  moumfutty,  doleful- 
ly: respondere:  lamentari:  gemere,  H. 

flecto,  flexl,  flexas,  ere  [FALC-],  to  bend,  bow, 
cttrve,  tunij  tw^  round:  equos  brevi,  Cs. :  de  foro 
in  CapitoHum  currOs :  habenas,  0. :  cursOs  in  or- 
bem,  O. :  iter  ad  Privemam,  L. :  flexa  In  buriro 
ulmus,  V. :  arttip,  L. :  ora  retro,  0. :  geminas  acies 
hue,  direct,  V. :  lumioa,  avert,  V. :  salignas  cratis, 
weave,  V. :  flexi  fractique  motOs,  contorted:  flexum 
mare,  a  bay,  Ta. :  (silva)  se  sinistrorsus,  Gs. :  (mil- 
Ttts)  Flectitur  in  gynim,  wheels,  0. :  flector  in  an- 
guem,  wiml  myae^  into  a  make,  0. :  Cera  multas 
Flectitur  in  f  ocies,  it  moiUded,  0. — To  turn,  double, 
pau  around:  in  flectendis  promunturiis :  Leuca- 
tam. — To  turn  from,  avoid,  turn  out  of:  viam, 
C,  L. :  iter,  V. — To  turn,  go,  divert  one's  course^ 
march,  paea:  laevo  flectentes  limine,  Y. :  ex  Gabi- 
no  in  Tusculanos  flexere  colles,  L. :  ad  Oceanum, 
L. :  ad  sapientiam,  Ta. — ^F  i  g.,  to  bend,  turn,  direct^ 
sway,  change:  animum,T.:  teneros  et  rudli :  suam 
naturam  hue  et  illuc:  Tocem,  modulate:  flexus 
Bonus,  i.  e.  melancholy:  mentis  suas  ad  nostrum 
imperium :  aliquem  a  proposito,  divert,  L. :  ani- 
mos,  quin,  etc,  L. :  antmos  ad  carmina,  0. :  Quo 
vobia  mentes  sese  flexere  via!  ?  Enn.  ap.  C. :  Ce- 
reus  in  vitium  flecti,  H. :  flexo  in  meridiem  die, 
Ta. :  vcrsils,  qui  in  Tiberium  flecterentur,  i.  c. 
might  be  applied,  Ta.  —  To  bend,  move,  persuade^ 
influence,  prevail  upon,  overcome,  soften,  appease: 
quibus  rebus  ita  flectebar  animo,  ut,  etc. :  flectere 
moIUbus  lam  durum  imperiis,  H. :  Superos,  V. : 
fata  deum  precando,  V. :  ingenium  alicuius  avor- 
sum,  S. :  si  flectitur  ira  deoram,  0. :  ad  deditionero 
aniroos,  L. 

fleo^  flevi  (flemns,  Pr.,  flSsti,  0.,  flemnt,  V., 
flSsse,  L.,  0.),  fletus,  ere  [FLA-],  to  weep,  cry,  shed 
tears,  lament,  wail:  quid  possum  aliud  uisi'flere: 
ab  eis  flens  petivit,  with  tears:  multa  fleturum 
caput!  H.:  Flebit,  shall  smart  for  it,  H.:  de  filii 
morte :  ob  nostras  (vias),  Tb. :  ab  insidiis,  Pr. : 
Troilon,  bewail,  H.:  serritutem,  Ph.:  amorem  te- 


stadine,  H. :  me  discedere,  V. :  flemns,  nl  nos  (lex) 
divideret  (i.  e.  ne),  Pr. :  multam  fleti  ad  Buperos, 
lamented,  V. :  Graecia  fienda,  0. 

1.  fletus  P.  of  flea 

2.  fi6tii%  fls,  m.  [FLA-],  a  weeping,  waiUng, 
lamenting  .•  Nemo  funera  fletu  Faxit,  Enn.  ap.  C. : 
fletus  gemitusqne:  mulierum:  cum  singultu: 
magno  fletu  auxilium  petere,  Cs. :  largus,  V. :  nul- 
lis  ille  movetur  Fletibns,  V. :  fletu  super  ora  re- 
fuse, L  e.  tears,  0. 

floxanlmoi^  adj.  [1  flexus +antmus],  moving^ 
affecting,  touching  :  oratio,  C.  poSt :  amor,  Ct. — 
-^Touched,  affected,  Pao.  ap.  C. 

fiezibiUa,  e,  a<fj.  [FALC-],  pliant,  flexible,  yidd- 
ina:  materia  rerum:  arcus,  U. — Fie., pliant, flex^ 
ible,  tractable  .*  genus  vocis,  easily  nuxUJted:  oratio : 
quid  potest  esse  tarn  flexibile,  inconstant. 

flexili8»  e,  adj.  [FALC-],  jMant,  pliaUe,flexibre: 
circulus,  chain,  V. :  cornu,  O. 

flexUoquufl^  adj.  [1  flexus +4  LAG-],  ambigu^ 
ous, equivocal:  oracufa. 

flezlOk  Onis,  /.  [  FALC-  ],  a  bending,  swcafing, 
bend,  turn, curve :  virilis  laterum. — Fig.,  a  turn- 
ifig,  indirection:  quae  deverticula  flexioueaque 
quaesisti! — A  tnodulalion^  is^teetion,  change :  vo- 
cis :  in  cantu :  modorum. 

flozlpes,  pedis,  adj.  [  1  flexus  +  pes  ],  wilh 
crooked  feet:  hederae,  e2a^9i^,  0. 

fl«xaoaii«»  a^.  [2  flexus]«/iitf  of  turns,  wind- 
ing, tortuous,  crooked:  iter  habere. 

1.  fleara%  adj.  [P.  of  fiecto],  bent,  winding: 
lacerti,  O. :  error,  0. 

2.  flexa%  Qs,  m.  r  FALC-  ],  a  bending,  turn, 
winding,  curve :  aures  habent  introitOs  multis  cam 
flexibus :  oenricis,  0. :  inplicatae  flexibua  viae,  L.: 
tardis  flexibus  errare,  V. :  pati  fiexOs  (i.  e.  flecti), 
0. :  uno  flexu  dextros  (equos)  agunt,  Ta. — F  i  g.,  a 
ttHMsition, change, ciisis:  rerum  p.:  aetatis. 

(fliotiUi»  Os),  m.  [1  FLAG-],  a  striking,  clashing. 
— Only  obL  :  scuta  Dant  sonitum  flictu,  V. 

flOb  fl&vl,  flfttos,  are  [FLA-],  to  blow:  belle  no- 
bis  Flavit  ab  Epiro  yentus :  scintillam  flando  ac> 
cendere,  L. :  inflexo  tibia  oornu  Flabit,  sound,  O. : 
classica,  Pr.:  tibia  flatur,  w  blown,  O. — To  coin, 
mmUd,  cad  :  ratio  flandae  pecuniae. 

(flooona),  I,  m.  [FLA- J,  a  lock,  Jiodc:  ilium 
flocci  facere,  to  value  a  hair,  regard  as  worthiest, 
T. :  nee  tamen  flocci  facio,  care  not  a  straw  for: 
totam  rem  p.  flocci  non  facere:  ego  Don  flocci 
pendere,  T. 

florena,  entis,  adj.  with  eomp.  and  ti^.  [P.  of 
floreo],  blooming, flmeering,  in  bloom:  cytisus,  V. : 
herbae,  V. — Abounding  ifi  flowers,  flowery :  Hy- 
mettus,  O. — Shining,  Bright :  catervae  aere^  V. — 


Iloreo 


881 


p9iU^  exedtent:  qoos  ego  florenUa  Biae  ferro  vice- 
ram  :  aactor  florentissimus,  S. :  adulescens^  d. : 
grati& :  Ambo  oetatibus,  V .  —  Plur,  as  tubat.^  the 
pro^forous,  N. — Of  thinga :  rea  p.  floreDtissima : 
modus  nullus  est  floventior,  etc. :  fortuna  irapera- 
toris :  florentis8iini&  rebus  domos  relinquere,  Gs. : 
floreotXs  res  suas  cam  lugui'thoe  perditis  miscere, 
^  :  opes,  L. :  florente  iuveiita  Fervidus,  U. :  aetate 
f  CMinaque,  in  youih/ul  beautify  Ta. 

floreo,  ttl,  — ^  Sre  [flos],  to  Moom,  hlowomyfiow- 
er:  baec  arbor  ter  floret:  imputata  floret  usque 
vinea,  H. :  narcisso  floreat  atnus,  V. :  si  bene  flo- 
reat  aunufs  0. — To  froth:  Vina  in  cellis  Florent, 
0.~7b  be  fiUedy  cimmd:  muUis  Hybla  thymis, 
O. :  autumno  Floret  ager,  i»  splendid,  V. — F  i  g.,  to 
JlouriA,  be  proeperoue,  be  in  good  repute,  be  emi- 
nent,  be  diatinfftiiehed :  in  6raeci&  musici  fiorue- 
mnt:  (magna  Graecia)  nunc  quidem  deleta  est, 
tune  florelMit :  gloria  generis  floroc :  iuvenum  i-itu 
florent  modo  nata  (verba)  vigentque,  H. :  sua  pa- 
trift  multis  virtutibus  floruit  princeps:  acumine 
ingeni :  quae  (familia)  viris  forttssimis  floruit:  in 
re  militari  Epamlnondas,  N. :  vir  in  re  p. 

floresoOp  — ,  — ^  ere,  ifhcL  [floreo],  to  bioeeom, 
JUmer^blowa :  puleium.— F i g.,  to  begin  to  flour- 
isA,  rim,  grow  into  repute:  ad  summam  gloriaro: 
hunc  floresoentem  pervertere. 

floreas*  c^.  [flos],  of  flowere,  flowery :  serta, 
Tb.:  nira,V. 

floridiiliu^  adi,  dim.  [flortdus],  e&mewhat 
blooming:  ore  fiondulo  nitens,  Ct. 

floridiu^  adj.  with  eomp,  [flos],  in  bloom,  floW' 
ering  :  pinus,  V. :  ramuli,  Ot. — Of  flowen,  flow- 
erg:  ezpones  quae  spectet  florida  et  varia:  serta, 
O.:  corollae,  Ct. — ^Fi g.,  blooming,  beautiful:  puel- 
la,  Ct. :  aetas,  Ct. :  Galatea  Floridior  pratis,  O. — 
Of  style :  Demetrias  est  floridior,  more  florid. 

floriloguOk  adj.  [flos  + 1  LEG-],  flower-euUing : 
apes,  O. 

floms,  adj.  [flos],  bright,  gleaming:  crines,  Y. 

flo%  Oris,  m,  [FLA-],  a  bloeeom,  flower  :  sepul- 
chrum  floribus  omatum  est:  reeentes,  H. :  qui 
Todores)  adflarentur  ex  floribus :  flores  rosae,  gar- 
lands,  H. :  piabant  Floribus  Genium,  H. :  orocum 
flore?:qae  perarabulet  Fabula,  the  stage  strewn  with 
flowers,  H. :  caput  impedire  flore,  H. :  floribus 
oras  explent,  i.  e.  honey,  V. :  prima  genas  vestibat 
flore  iuventas,  ths  first  down  (of  a  youthful  beard), 
V.  —  Fig.,  a  flower,  crown,  ornament, prime, b^ 
part,frahness,promue:  veteris  ubertatis:  nobili- 
tatis  ac  iuventutis:  quod  floris  in  iuventute  fue- 
rat,  L. :  Graedae,  most  flourishing  condition  :  gra- 
tia aetatis  flore  conlecta :  in  flore  virium  esse,  L. : 
flos  ipsus  (sc.  aetatis),  T.  — Of  speech,  a  flower, 
embeffishmentf  ornament :  conspersa  (oratio)  quasi 
verborum  floribus,  etc. :  eloquentiae. 


floBOUlUB,  I,  m.  ditn.  [flos],  a  liUle  flower,  flow- 
eret: Acta  omnia  tamquam  flosculi  decidunt. — 
F  i  g.,  the  flower,  pride^  ornament :  vitne,  i.  e.  youth, 
lu. :  luventiorum,  Ct. — A  flower  of  rhetoi-ic,  oma- 
meni:  flosculos  carpere. 

flnotnatio,  onis,/.  [fluctuo},  a  wavering,  vaeil' 
lotion  :  animorum,  L. 

fluctud^  ftvl,  atus,  are  [fluctus],  to  move  in 
waves,  wants,  undulate,  fluctuate:  quadriremis  in 
salo  flnctuans :  commune  mare  fluctuantibus,  waits* 
tossed:  fluctuat  Aere  tellus,  swims  in  light,  Y. — 
Fig.y  to  be  restless,  be  unquiet,  rage,  swell:  magno 
irarum  acstu,  Y. :  ira  intus,  Y. — To  waver,  hoi- 
tote,  vacillate,  fluctuate :  acies  fluctuans,  L. :  animo 
nunc  hue,  nunc  illuc,  Y. :  fluctuante  rege  inter 
spem  metumque,  L. :  fluctuans  sententia. 

flttOtuor,  fttus,  arl,  dep.  [  fluctus  ],  to  waver,  be 
in  doubt,  liesitate:  animo,  L. :  utrum,  etc.,  L. 

fluotOB,  tts,  m.  [FLY-],  a  flood,  flow,  tide,  wav$f 
billow, surge:  maximi:  sese  fluctibus  committere: 
puppes  ad  magnitudinem  fluotuum  acoomroodatae» 
Cs. :  Luotans  fluctibus  Af  ricus,  H. :  mulcere  fluc- 
tus, Y. :  revomere  salsos  fluctOs  pectore,  Y. :  qui 
(fons)  fluctu  totus  operiretur,  nisi,  etc. :  Fluctua 
ut  volutus  Ad  terras  sonat,  Y. :  ad  fluctum  de- 
clamare,  to  the  waves. — ^Prov.:  excitare  fluctCto 
in  simpulo,  a  tempest  in  a  tea-pot.  —  Fig.,  tfvr&w- 
lenee,  commotion,  disturbance:  in  bac  tempcstate 
popuU  iactemur  et  fluctibus :  rerum  Fluctibus  in 
mediis,  H. :  fluctOs  civiles,  N. :  irarum  fluctus,  Y. 

fluoiM,  entis,  adj.  [  P.  of  fluo  ],  lax,  relaxed, 
lank:  buocae. — F i g.,  tax,  relaxed,  enervated,  effem- 
inate :  Campani  luxu,  L. :  membra,  Cu. — Flowing, 
fluent:  oratio.  —  Leu,  unrestrained:  dissoluta  et 
fluens  oratio. 

fluenta,  5rum,  n.  [fluo],  a  flow,  flood,  stream, 
river:  Xanthl,  Y. :  raaca,V. 

fluentiaontiB,  adj.  [  fluenta +SON-  ],  wave- 
resounding :  litus,  Ct. 

fluldoci,  adfj.  iFLV'],  flowing,  fluid,  moist:  li- 
quor, Y :  humano  sanguine  rictfls,  0. — Soft,  slack, 
lax,  languid:  lacerti,  0.:  corpora,  L.:  calor,  de- 
composing, 0. 

flnitOb  avi, — ,  hre,freq.  [fluo],  to  float,  flow: 
Fusile  per  rictQs  aurum  fluitare  videres,  0. — P, 
praes. :  rei  p.  navem  fluitantem  in  alto  tempesta- 
tibus,  tossed:  alveus,  L.:  transtra,  Y. :  corpora, 
Ta.  — jTo  wave,  undulate:  funes  fluitabant,  i.  e. 
were  slack,  Ta. — P.  praes. :  vela  summo  fluiiantia 
malo,  0.:  vestis, ^oiwn^,  Ta. — Fig.,  to  be  uncer- 
tain, waver:  neu  fluitem  dubiae  spe  pendulus  ho- 
rae,  H. — P. praes.:  creditur  Caecinae  fides  fluitas- 
se,  Ta. :  haec  (mala)  caeca  fluitantia  sorte,  H. 

flumen,  inis,  n.  [FLY-],  a  flowing,  flood,  stream, 
running  water:  rapidus  montano  flumine  torrena, 
Y.:   languidum,H.:^.v^vo^gei|fu^(^^e,L. 


fltminotui  8 

Becundo  flumine  iter  facere,  down  stream^  Gs. :  ad- 
verso  flumine  proficisci,  up  $treain,  Os. :  flamina 
fontiB,  0. :  a  labris  sitiens  f agientia  capiat  Flumi- 
na,  H.:  Scamandri  flumina,  U. — A  river:  ut  flu- 
inina  in  oontrariaa  partis  fluzerint:  moratus  ad 
flumen,  Cs. :  flamen  est  Arar,  quod,  ete.,  Gs. :  Ta- 
nain  prope  flamen  orti,  H. :  Tiberinutn,  V. :  Hi- 
mellae,  V. — P  e  r  s  o n.,  a  river^  riverbed:  Oonve- 
niunt  fluinina,  O. :  flumine  Oange  Edita,  0. — A 
ttream^  flood:  umectat  flumine  vol  turn,  of  teara^ 
v.:  pressis  manabunt  flumina  mammis, o/ mt£k, 
v.:  Jactis,  nectaris,  0.  —  Fig-,  «  flow^  fluency^ 
Hream^  affluence :  ingeni:  orationis. 

flumlneofl,  adj,  [flamen],  of  a  river,  river-: 
aqua,  0. :  ul?a,  0. :  cygnus,  0. 

fluo,  fluxl,  fluxus,  ere  [FLV-],  to  flowy  stream, 
run:  in  contrarias  partis :  flumen  quod  inter  earn 
et  castra  fiuebat,  Cs. :  naturS:  fluzlt  in  terram 
Remi  Cruor,  E. :  sudor  fluit  undique  rivis,  V. : 
fluunt  lacrimae  more  perennis  aquae,  O.:  fluit 
ignibus  aurum,  m«to,  0. — 7b  flow^  owrflovny  run 
down,  drip :  madidaque  fluens  in  veste  JMlenoetes, 
y. :  fluentes  buccae,  dripping  :  tantum,  yidd  (of 
the  grape),  Y. :  cum  fluvius  sanguine  fluxit :  su- 
dore,  O. — To  flow^  8trea$n,  pour,  throng^  glide:  no- 
doque  sinils  conlecta  fluentTs,  V. :  ramos  compesoe 
fluentis,  spreading,  V. :  Ad  terram  fluit  devexo 
pondere  cervix,  droops,  V. :  relictis  Turba  fluit 
ca8tris,jw)Mr /or/A,  V. :  ad  terram  fluens,  sinking, 
V.  —  7b  pass  away,  fall  away,  fall  off,  vanish  : 
fluent  arma  de  manibus:  poma,  0. :  Gunota  fluunt, 
are  changing,  O. — F  i  g.,  to  flow,  spring,  arise,  come 
forth,  go,  proceed:  ex  eius  linguft  melle  dulcior 
nuebat  oratio. — To  roll,  flow,  move,  spread:  doc- 
trina  longe  lateque :  de  libris  nostris  sermonem : 
Hoc  fonte  derivata  clades  In  patriam  fluxit,  H. : 
res  ad  voluntatem  nostram  fluentes. — Of  persons : 
(Herodotus)  quasi  sedatus  amnis  fluit — Of  speech, 
to  be  fluent,  be  verbose,  be  monotonous:  efficiendum 
est  ne  fluat  oratio :  Gum  flueret  lutulentus  (Luci- 
lius),  H. — To  pass  away,  dissolve,  vanish,  perish: 
tarda  fluunt  tempera,  H.:  moUitift:  lassitudine 
yires,  L. :  voluptas  coiporis :  Spes  DanaQm,  Y. 

fluTialifl,  e,  adj,  [  fluvius  },of  a  river,  rivet*-, 
fluvial:  undae,Y.:  anas^O. :  harundo,Y. 

fluvlatillB,  e,  adj.  [fluvius],  of  a  river,  river-: 
testttdines:  naves,  £.:  pisds,Gu. 

fluviiui,  I  (fluviorum,  trisyl.,  Y.),  m.  [FLY-],  a 
river:  apud  Hypanim  fiuvium:  fluvio  Rubicone 
circumscriptus :  fluvio  flecundo  Defluere,  Y. :  fluvii 
Hibema  nlve  turgidi,  H. — Running  water,  stream : 
fluvios  praebere  recentls,  Y, 

fluzufl,  adj.  [P,  of  fluo],  flowing,  loose,  slack : 
habena,L.:  crini8,Ta.:  anna,Ta. — Fif^.,  lax,  loose, 
dissolute,  careless:  animi  aetate,  S. — Frail,  weak, 
fleeting,  transient, perishable:  res  nosXvSie,  decayed: 


3  Ibediui 

res  humanae,  S. :  corpora,  Ta. :  fides,  S. :   mens 
senio,  Ta. :  studia  inania  et  fluxa,  Ta. 

f5cale,  is,  it.  [faux],  a  neck-doth,  H. 

fooolna,  I,  m.  dim,  [focus^,  a  sacrificial  hearth^ 
flre-pan,brasier :  foculo  positoin  rostris:  accenao 
ad  sacrificlum  foculo,  L. :  bucc&  foculum  excitat, 
flre,l\x, 

foetus  I,  m.  [1  FAGO,  aflre-place,  hearth  :  Ugna 
super  foco  reponens,  H. :  ad  focum  sedens :  ex- 
struere  lignis  focum,  jm^  on  wood,  H. :  dnerem  et 
confusa  ruebant  Ossa  fociSy  the  funeral-pile,  Y. : 
Dis  tribus  focos  ponit,  altars,  O. :  Grateresque  f o- 
cosque  ferunt,  i.  e.flre-pans,  V. :  vivi  toci,flres,  Pr. 
— A  hearth,  home,  family :  domi  f ocaque  ut  me- 
raineris,  T.:  patrii:  agellus,  habitatus  quiaqae 
foci8,/amt7M»,H. 

fodico,  — ,  fttus,  &re  [FOD-],  to  dig,  jog,  poke  t 
laevum  latus,  H. — ^F  i  g. :  fodicantes  res,  worrying. 

fodio,  fodl,  fossus,  ere  [FOD-],  to  dig,  dig  up,- 
in  f undo,  T.:  fodit,  invenit  anri  aliquantum:  nu« 
mum,  Y. — To  dig  out,  make  by  digging,  excavate, 
mine :  puteos,  Gs. :  cubilia  (taipae),  Y. :  argeutam, 
L. :  murum,  uruUrmine,  O.  —  To  prick,  pierce, 
wounds  thrust,  stab :  equi  calcaribns  armos,  V. : 
ora  hastis,  L. :  militem  hastft,  Ta. :  Noli  fodere, 
jog,  T. :  aquas  (ungulft),  0.— Fig.,  to  goad,  sHng, 
disturb  :  te  stimulis. 

(foecnnd-X  see  fecund-. 

foede,  adv»  with  comp.  and  st^.  [foedu8],/otf£[y, 
cruelly,  basely,  horribly:  foedissime  stipatua  anna- 
tis :  Gaesa  manus  iuvenum,  Y. :  perine,  S. :  exer> 
cere  victoriam,  L. :  foedius  inde  pulsus,  L. 

fb6derata%  adj.  [2  foedus],  leagued,  confed- 
erated, allied:  civitates:  populus  alquos  facere: 
solum :  foederati,  aUiet. 

foedifragua,  adj.  [2  foedus + FRAG-],  leagu^e- 
breaking,  perfidious :  roent. 

foeditaa^  &tis,/.  [1  foedus], /ou/n«»,^Mtn«sK, 
hideousness,  ugliness,  deformity:  odoris,  stench :  ve- 
sUtus,  meanness :  tanta  spectaculi,  L. :  volneram, 
li. — F  i  g.,  bcuenees,  deformity,  repulsiveness :  homi- 
nis  flagitiosa :  foeditate  turpitude  deterrel 

foedo,  ftvl,  &tus,  ftre  [1  foedus],  to  make  foul, 
defile,  pollute,  disfigure,  mutilate,  mar,  deform :  con- 
tactu  omnia  f oedant  Inmundo,  Y. :  volttia  Pulvere, 
0. :  ora,  Ta. :  ferro  volucrls,  Y. :  foedati  agri,  laid 
waste,  L. — ^F  i  g.,  to  disgrace,  dishonor,  mar,  suUy^ 
desecrate:  sacella  turpltudine:  procerum  conubiis 
mixtis,  Ta. :  clade  foedatus  annus,  L. 

1.  foedus,  adj.  with  comp.  and  sup.  [  FAY- 1 
foul,  filthy,  loathsome,  repulsive,  ugly,  unseemJ^, 
detestable,  abominable,  horrible:  foedissimum  mon- 
strum :  volucris,  0. :  caput  Impexa  porrigine,  H. : 
volnus,  0. :  tergum  vestigiis  verberum,  L. :  pesti- 
lentia  homini,  <^^irw^i^e^l^^f^)f([tL  iis,  quae 


fiMdHS 


888 


foris 


eabidebantnr  oculis,  nuntiare,  L. :  res  'viau :  foe- 
dum  reUtu,  0. — ^F  i  g.,  ditgrcLceftd^  hoMe^  ditKonor- 
abUj  viU,  thamefuly  infamow,  foul :  facmufl,  T.: 
ille  foedior  in  Pompeio  aocusando, etc*:  homo,  S. : 
carmeDyH.:  faga,S.:  mon:  genus  interitOs :  mi- 
nisterial V.:  inoeptu,L. 

2.  foedna,  eiis,  n.  [  1  FID-  ],  a  league^  trta^j 
compact,  aUianeet  foedus  facere ;  pacto  iam  fo9- 
dere  provincianim :  navem  imperare  ex  foedere  r 
Ambiorigem  sibi  foeder^  adiungunt^  Ga. :  socie- 
tatem  foedere  oonfinnare :  f oedera,  quibus  inter 
se  pacisoerentar  amicitias  dvitatee,  L. :  Bomanttm, 
vntk  the  RomafUy  L. :  rnpta  foedera,  L. :  tarbare, 
V. :  contra  foedus  facere :  aequum,  L. :  iuiquum, 
L. —  A  compact,  covcneaU,  agreement,  stipuUUion, 
bargain :  foedus  fecerunt  cum  tribuno,  ut,  etc. : 
amorum  turpissimorum  foedera  ferire :  amicitiae, 
O. :  foedere  pacto  Ezeroentur,  6y  a  fixed  agreement^ 
V. :  tfaalami, !.  ^marriage  contract,  0. :  coniugiale, 
0. :  non  aequo  foedere  amare,  L  e.  withovt  return, 
V. — A  law  (poet) :  aeterna  foedera  certis  Inpo- 
suit  natura  locis,  v.:  foedere  certo  Et  premere  et 
laxas  dnre  habenas,  Y. :  potentis  Naturae,  0. :  Par- 
caniro,  O. 

(foen-),  see  ffin.  (foet-),  see  fSt. 

loliatiixii,  T,  n.  [folium],  an  ointment  of  leaves 
oftpUkenard,  nard-oU,  lu. 

folinm,  I,  n,  [FLA-],  a  Uaf(ol  a  plant):  in 
arboribus  folia:  foliis  ex  arboribus  strictis, Gs. : 
amara,  H. :  arida  laureae:  olivae,  V. :  foliis  notas 
mandat  (Sibylla),  V. — ^Prov.:  Credite  me  yobis 
folium  redtare  SibjIIae,  L  e.  goepel  truth,  lu. 

foUiCDlua,  I,  m.  dun,  [foliis],  a  email  bag,  little 
tack:  foUiculis  fnimentum  yehere,L.:  os  obvolu- 
tum  folliculo. 

foUiflt  is,  m.  [FLA-1  apairofbdlotea:  (formas) 
effici  sine  follibus:  foUe  fabrili  flando  accenderunt, 
L. :  ventoeis  follibus  auras  Accipiunt,  V. :  cavi 
(causidlci)  follea, /m^<x{  cA«eib.  lu. —  A  leathern 
moneg^g:  tenso  foUe  reverti,  lu. 

fomentom,  I,  n.  [FAY-],  a  toarm  cmplieation, 
poultice, fomentation :  fomenta  paret,  H. :  (iiiTant) 
fomenta  podagram,  H. — A  bandage:  fomenta  vol- 
neribus  nulla,  Ta. :  fomentfs  iuvas  volnera,  O. — 
F  i  g.,  a  lenitive,  mttigaOon,  alleviation  :  dolorum : 
foititndinis  fomentts  dolor  mitigari  solet:  Frigida 
curarum  fomenta,  L  e,purtuit9  vMch  chUl  the  heart 
rtith  cares,  H. 

lome%  itis,  m.  [FAY-],  kindling-vood,  tinder: 
Bapuit  in  fomtte  flammam,  Y. 

fonB,  fontis,  m.  [FY-],  a  epring,  fountain, 
wtU^  wurce  :  aquae  dulcis :  rivorum  a  fonte  de- 
ductio:  qui  fontes  aestibus  exaresoebant,  Gs.: 
locus  fontibos  abnndans:  fontinm  qui  celat  ori- 
gines,  Nilaa,  H. :  Yini,  H. :  Timavi,  Y. :  fontemque 
ignemque  ferre,  goring  vater,  Y.  —  A  mineral 


spring,  healing  walere:  fontes  Glusini,  H. — Fig., 
a  fountain-head,  source,  07-igin,  cauee:  aequitatia: 
movendi :  Scribendi  recte  sapere  est  fons,  H. :  ab 
illo  fonte  et  oapite  Socrate:  maeroris:  is  fons 
mali  huiosoe  fuit,  L. :  Pindaric!  f  on  lis  haustOs, 
i.  e.  Pindar's  verse,  H. — P e  r  s on.,  as  a  deity,  C. 

fontanus,  adj.  [  fons  ],  of  a  spring,  from  a 
fountain,  spring- :  ora,  0. :  numina,  0. 

fontlciilaB,  I,  ffk  dim,  [fons],  a  little  spring,  H. 

(for),  f&tus,  fan,  defect.  (In  use  are  fatur,  fantur, 
f abor,  f ftbitur ;  P,.perf,  f&tus ;  perf  fatus  sum  or 
cram ;  imper.  fare ;  inf  f ftrl ;  old,  f &rier,  Y. ;  ye- 
rund,  fandl,  fando ;  eupin  <M,  f&tQ ;  P.praes,  fans, 
fantis,  fantem)  [1  FA-I,  to  epeak,  say:  Nescios 
fari  pueros  (i.  e.  Infantes),  H. ;  ita  farier  infit,  Y. : 
copia  fandl,  Y. :  fandl  doctlssima,  Y. :  ne  fando 
quidem  auditum  est,  etc.,  by  hearsay:  baud  moUia 
fatu,  Y. :  fari  quae  sentiat,  H. :  Yix  ea  fatus  eram, 
Y. :  dehinc  talla  fatur,  Y. :  Fare  age,  quid  renias, 
Y. :  fabor  enim,  etc.,  wiU  prophesy,  Y. 

forabUlfl,  e,  oc/j.  [1  FOR-],  that  may  be  pierced, 
vulnerable :  nullo  ictu,  0. 

forimen,  inis,  n.  [  1  FORp],  an  opening,  aper- 
ture, orifice^  hole:  in  eo  (scuto)  foramina,  Gs.: 
tibia  simplex  foramina  pauco,  H. :  foramina  tectis 
Addidit,  0. :  foramina  quae  patent  ad  animum  a 
oorpore :  operculi  foramina,  L 

foras,  adv.  [1  FOR-1,  out  through  the  doors,  out 
of  doors,  forth,  out:  filium  foras  mittit:  se  poi;^a 
proripere,  Gs. :  Fer  dneres,  Y. :  pestem  proioeris : 
(scripta)  foras  dare,)tnf6/iiA. 

forcepa,  cipis,/.  [2  F0R-+CAP-1,  «  pair  of 
tongs,  pincers,  forceps:  yersant  tenaci  fordpe  fer- 
rum,  V. :  oompressa  forcipe  linguA,  0. 

fordua,  acfi,  [  1  FER-  ],  with  young,  pregnant : 
bos,  0.— As  subst,f  (sc.  bos),  0. 

fora,  foram,  see  sum. 

forenaia,  e,  wf;.  [  forum  ],  of  the  market,  of 
the  forum,  public,  forensic  :  oratio,  in  the  forum : 
certamen:  rhetorica:  labor:  sententia  (opp.  do- 
roestica) :  yestitu  forensi,  ta  out-of-doors  dress,  L. : 
facUo,  idlers,  L. 

forea^  see  1  foris. 

foxica,  ae,/.  [tomm],  a  public  privy,  lu. 

1.  foria,  is,/  [1  VOR-l-^ Bing,,  a  door, gate: 
quid  nam  foris  crepuit  f  T. :  ad  geminae  liniina 
prima  foris,  0. :  forem  virga  percutere,  L. :  forem 
cubiculi  clauserat:  Exolusus  fore,  H.  —  Plur., 
fores,  the  two  leaves  of  a  door,  a  folding  -  door, 
double  door,  entrance :  in  liminibus  aedium :  a  no- 
bis graviter  crepuerunt  fores,  T. :  ad  foris  adsi- 
Btere:  Invisae,  H.:  Asperae,H.:  semiapertae,  L. : 
diyae,  in  the  vestibule  of  the  temple,  Y. — A  door, 
ing,  entrance:  in  lateribus  (equi).  —  Fig.,  a 
approach:  amicitig^.^.^^^^^^QQgie 


ioaU 


884 


ftm 


2.  foris,  adv,  [I  foris],  out  a^  f A«  dborti  out  of 
doon,  abroad,  wtikoiU:  exspecUtus :  et  iatm  val- 
1am  et  foria,  N.:  te  Foris  flapere,  L  e./or  other 
people,  T. :  cenitare :  stadia  non  impediant  foria, 
tfi  public  life  :  f nictum  ferre,  i.  e.  beyond  the  eenate: 
vir  clarus:  aactoritas  rettaetar,  abroad:  Talde 
plauditur,  amana  the  people:  ecere,  foria  esse  Ga- 
binium,  L  e.  in  debt, — From  ynuunU^from  abroad: 
aut  sumere  ex  suft  vi,  aut  adsumere  foris :  auxi- 
liam  peteadum :  petita  Verba, /om^,  H. 

forma,  ae,  /.,  a  form,  contour,  fg^tre,  shape,  ap- 
pearance, looks:  homines  inter  se  formft  similes: 
liberalis :  eximia  pueri :  virgines  formft  excellen- 
tes,  L. :  formli  praestante  puellae,  0. :  formae  lit- 
teranim:  rauraiium  falcium,  Cs. :  forma  et  situs 
agri,  U. :  formae,  quas  in  pulvere  descripserat,  L. : 
clarissimorum  viroram  formae,^^reii;  igneae  for- 
mae, appearances:  forma  nostra  reliquaque  figure, 
cottntenance :  formae  deorum,  i.  e.  tfte  gods,  0. :  ursi 
Ac  formae  magnonim  luporum,  V. — Afineform^ 
beauty:  formae  morea  oonsimUes, T. :  formae  glo- 
ria, S. :  Dt  tibi  formam  dederant,  H. :  formarum 
spectator,  of  beauties,  T. :  potens,  a  beauty,  Pr.— 
An  outline,  flan,  dmgn,  sketch  :  cum  formam  vide- 
rim,  quale  aedificium  futurura  sit,  scire  possum. — 
A  model,  pattern,  stamp :  pecuniae,  Ta. :  Si  acaipra 
et  formas  non  sutor  (emat),  Uuts,  H. — F  i  g.,  shapes 
foi'm,  nature,  manner,  kind:  totiua  rei  p. :  quaai 
formae  diceadi :  forma  et  species  tyranni :  redacta 
iu  formam  provinciae,  eotuUtion,  Ta.:  scelerum 
formae,  V. — In  pliilos.,a  sort,  kind:  Genus  et 
formam  definire :  eius  (generis)  duae  formae. 

ftMmioa,  ae,/.,  an  ant, pismire,  C,  V.,  H.,  Pr. 

fozmidablll^  e,adj,  [1  formido],  eoiMff^ /aar, 
terrible,  formidable :  lumen,  O.:  (non)alli,  0. 

1.  fonnidd,  &vl,  itus,  Are,  to  fear,  dread,  be 
afraid,  be  terrified,  be  frightened:  omnia:  illins 
iracundiam :  te,  H. :  formidata  Parthia  Roma,  H. : 
quo  aatietas  formidanda  eat  magis:  plerumque 
formidataa,  intpiring  terror,  Ta. :  naribus  uti,  H. : 
f  ormidatis  auxiiiari  aquis,  hydrophobia,  0. 

2.  toaxdddi,  inia,  /.,  fearfulmess,  fear,  terror, 
dread,  awe :  tanta :  f ormidinem  suam  alquibua  ini- 
cere:  mortis,  H.:  formidinesoppooantur:  ioconi- 
modorum« — ReUgioue  dread,  reverence^  awe:  silva 
prtscjl  formidine  sacra,  Ta. :  saevi  Martis,  awe,  V. 
— P  arson.:  atra  Formidinis  ora,  V. — That  which 
produces  fear,  a  frightful  thing,  fright,  horror, 
terror:  caligans  nigrR  formidine  lucus,  V.:  defen- 
sorlbus  formidinem  ostentare,  i.  e.  to  threaten,  S. : 
quibus  formidini  essemus,  S. — A  scarecrow,  bug- 
bear: Cenram  saeptam  formidine  pennae,y.:  fu- 
nim  aviamque,  H. 

fonnidtilose  (-doloao),  <uf«.  [formiduloeas], 
fearfully,  terribly. 

Ibmudaloatui  or  fonnidoloim%  a(&'.  with 


comp,  and  (Iu/).  [2  formido],  producing  fear,  dreacL- 
ful,  terrilie,  terrific :  loca,  S. :  alqs  illi :  ailv«c.  FT. : 
belium  )lbrmidulosis8lmam.  —  Afraid,  timid,  (iff»- 
oroia.-<'exercitus  formidoloaior  hoatiuro,  Ta. 

fo:.in5,  &vl,  fttus,  ftre  [forma],  to  shape,  fashion^ 
forn,  build:  materiam,  signum  in  muliebrem  fign- 
ram :  in  Idft  Classem,  V. :  signum  e  marmore,  O. : 
fomiatua  cum  comibua,  depicted,  O.  —  Fig.,  to 
jutpe,  form,  regtdate,  diepoee,  direct,  prepare,  eotn- 
pose:  verba  aicut  cerami  ea  quae  inter  se  discre- 
pant :  consuetudinem :  I^raonam,  inoent,  H. :  pue- 
rum  dictia,  H. :  poStam,  H. :  ae  in  morea  alcuiua;, 
Li :  gaudia  taciCA  mente,  imagine,  O. 

fSxmoae^  ade,  with  comp.  [  formosus  ],  grace- 
fuUy:  saltare,Pr. :  sui^re  formoeius,  Pr. 

lonndsitafl,  Atis,/.  [formosus],  beauty. 

fonnosua  (fonnoiunia),  atfj.  with  comp.  and 


<i^  [  forma  1,  jmely  formed,  beautifid,  I 
pyramidia  (forma)  videtur  esse  formoeior:  vir- 
ginea  f ormoaissimae :  Via  f ormoaa  videri,  H. :  For- 
mosi  peooria  cuatoa  formoaior  ip8e,V.:  omnium 
aetatia  auae  formoaiasimua,  N. :  tempus  (i.  e.  ver^ 
0. :  oculis,  0.:  nihil  est  virtute  formosius. — Aa 
substnf. :  formosae  nomen  habebam,  the  beauty,  0. 

^nnula,  ae,/.  dim.  [forma],  a  form,  draft, 
contract,  covenant,  agreement,  regidation:  antiqaa 
iuris,  L. :  miiites  ex  formulS  pareti,  L. — A  ride, 
principle:  formula  oonstituenda  est:  certa  disci- 
plinae :  haec  formula  regea  tenet,  H. — In  law,  a 
form,  rule,  method^  prescription,  formula  (for 
judidal  proceeding):  pacti  et  convent!:  in  testa- 
mentorum  formulis  veraari:  antiquae:  postola- 
tionum:  sunt  formulae  de  omnibus  rebna  consti- 
tutae:  cogik\tion)afiheruleofemdenee,h, 

fiomaoalla,  e,  a^.  [f  omax],  of  ovens :'  dea,  L  e. 
the  goddess  Fornax,  0.— i%ir.  n.  aa  eubsL,  the  festi- 
val of  Fornax,  baking  festival,  0. 

fcnnioQla,  M,f.dim.  [fomax],  a  small  oven, 
little  furnace,  Iu. 

fiomax,  acia,/  [2  FOR-],  a  fumact,  oven,  kUn : 
in  ardentibua  fomacibus :  recoquunt  patrios  for- 
nacibus  ensis,  V. :  undans  ruptia  f omadbus  Aetna, 
craters,  V. — P  e  r  s  o  n.,  (^  goddess  ofo9ens,0. 

fomloataa^  a^j.  [fornix],  vaulted,  arched:  pa- 
ries :  via  (leading  to  the  Campoa  Hartiua),  L. 

fomiT,  ids,  m.,  an  arch,  vault,  ceUar:  huius 
(Verris)  in  foro  Syracusia:  camera  lapideis  fbroi- 
dbua  vincta,  S. :  adverse  fomioe,  V. :  fomioes  in 
muro  ad  ezcurrendum,  vaulted  openings  for  sallia, 
L. :  Gael!  ingentes,  Enn.  ap.  G. :  Fabius  or  Fabia- 
nus  (G.)  or  Fabli  (0.),  a  triumphal  <zreA  in  the 
Sacra  Via.^^  covered  way,  h.^-A  brothd,  H.,  Iu. 

toitn,  fOrtid  (only  nom,  and  ohL  excqyt  in  the 
name  Fora  Fortona),/  [1  FER-I,  tkenos,  hap, 
luckf  hatardf  accident:  Quod  fors  feret|  feremusi 

Digitized  by  VjOOQIC 


Ibraan 


885 


fortiiiift 


T. :  Bed  hftee^nt  fore  tulerit :  quam  sibi  sortem  fore 
obiecerit,  H. :  nti  qaosque  fore  conglobayerat,  S. : 
forte  quidam  Tiberis  effusos,  L. :  Fore  f uat  pol ! 
ma^  U  detOfT. — Vernon.yikBgodden  of  Stance: 
Fors  omnia  venat,  V. :  dea  Fore,  0. — ^E  s  p.,  Fore 
Fortuna,  GoodForintu,  with  a  temple  on  the  Tiber, 
outside  of  the  city :  aedis  Fortifl  Fortunae,  L. : 
Fortunae  Fortia  bonores,  O. :  casu  aut  forte  for- 
tune.—  Ellipt.:  for  fore  sit,  U  miffhi  happen^ 
pertAanee^  perhaps  pera4ifeniurt :  tu  fore,  quid 
roe  fiat,  parri  pendia,  T. :  £t  fore  aequaf  is  oepis- 
eent  praemia  rostria,  Ni,  etc.,  Y. :  nunc  ille  Fore 
et  Toca  f adt,  V. ;  see  also  forte. 

Gnum,  ade.  f  ellipt  for  fore  sit  an  ],  perhaps^ 

perchanciy  perottverUure :  nliquia  nie  foreitan  Pu- 

tet  non  putare  hoc  Terum,  T. :  forsan  et  haec  olim 

meminisae  iuTabit,V.:  forsan  aliquem  verum  ser- 

monem  anctorea  tndiderint,  L. 

fonBit;  adv.  [for  fore  siti/MrAa/w^  H. 

loTBitaa,  adv.  [for  fore  sit  an],  perhapt^  per- 

adventure^  U  may  he  that :  roihi  parram  habeat 

fidem,  T.:  forsitan  qnaeratia,  etc:  Foreitan  .• .  . 

quae   sint  faatigia  quaeraa,  V. :  illud  foreitan 

quaerendam  ait,  num,  etc. :  nimiam  foreitan  haec 

ilii  mirentur:  liberius  loqui  quam  foreitan  ipai 

relint :  querellae,  cum  foreitan  necesaariae  eruut, 

L.:   te  iam  tenet  altera  coniunx  Foreitan,  0.: 

multa  tulimufl  alii  spe  forsitan  recuperendae  li- 

bertatia :  illius  facto,  primo  foreitan  dubio,  etc., 

L. :  forsitan  post  paulo  morbo  interiture  vita,  S. 

fortaiiie,  adv,  [for  fortaaaisl,  perhap$^  perad- 
venture,  probably^  poenbly :  AudiaU  fortasse,  T. : 
hie  tu  fortasae  eria  diligens :  fortasse  dixerit  quia- 
piam:  iia  incommodia  mederi  fortasse  potuiase: 
res  fortaaee  reree,  certe  graves. — With  numbere, 
about:  trigiuia  fortasse  Teretls:  Fompeiua  bien- 
nio  quam  noe  fortasse  maior :  ager,  fortasse  tre- 
centis,  Aut . . .  nummonim  milibus  emptus,  H. 

fortasslB,  adv,  [for  forte  an  si  vis],  perhape^ 
probahiy^poiaibly^it  may  he  thai :  quaeretfortasais 
quispiam,  dlspHceatne,  etc. :  cum  sis  quod  ego  et 
fortaasis  nequior,  H. 

loite,  adv,  [ahl  of  fore],  hy  chance^  by  accident, 
cantaUy^aecidentaOy :  forte,  temere,  casu :  captivi, 
pare  forte  pan  consiiio  oblati,  L. :  cum  casu  Pu- 
teoloa  forte  venissem:  cum  cenaturo  forte  apud 
ViteliioB  eaaetyL. :  fit  forte  obviam  Mihi  Phormio, 
T. :  forte  erenit,  ut,  etc :  eret  forte  bmmae  tem- 
pos, L. :  quam  saepe  forte  temere  Eveniunt,  quae, 
etc^  T. :  nee  quicquam  nptim  aut  forte  temere 
egeritta,  L. — Onee^  once  on  a  Urns:  Forte  per  an- 
fTustam  Yolpecula  rimam  Repseret,  H. :  Ibam  forte 
Vii  Sacrft,  H. — Perhaps^  perehanee,  peradventure : 
»i  forte  freter  redierit  viso,  T. :  si  quis  vestrum 
forte  miretnr,  etc: :  si  forte  eo  Testigia  ferrent, 
L.:  quod  si  forte  oeciderint:  certare  sagittft  Inri- 


tat  qui  forte  velint  (1.  e.  si  qui  foiie  Telint),  V. : 
nemo  sal  tat  sobrius,  nisi  forte  insanit :  qui  me- 
tuo,  ne  te  forte  flagitent:  metuens,  ne  forte  de- 
prehensus  retreheretur,  L.:  Forte  quid  expediat 
communiter  quaeritis,  H. —  Unlem  indeed,  vnleee  to 
be  sure:  criminatio  dissoluta  est,  nisi  forte  ex- 
spectatis,  ut,  etc. :  nisi  forte  me  animus  fallit,  S. 

fortlculuBt  adfj.  dim.  [fortis],  eomewIuU  boH 
rather  brave :  forticulum  se  praebere. 

fortl%  e,  acfj,  with  comp,  and  a^tp,  [  8  FER-  ], 
strong,  powerful,  mighty:  equus:  ktus,  youthfid 
vigor,  H. :  ligna,  Cs. :  castra :  ulmi,  Y.  —  Strong^ 
vigorouM,  firm,  eUadfaet,  tUnU,  courageous,  brave, 
manly,  valiant,  tiold,feaa'lees :  vir,  man  ofhonm;  T. : 
forlis  et  constautis  est,  non  perturbari:  necessitudo 
timidos  forlls  facit,  S. :  Rebus  angustis  animoaus 
atqiie  Fortis  appare,  H. :  horum  fortissimi  sunt 
Belgae,  Qs, :  sen  quia  capit  acria  fortis  Pocuia, 
H. :  in  dolore :  ad  sanguinem  civilem,  L. :  contra 
audaciam  fortiaairous :  Scriberis  fortis,  a  hero,  H. : 
manu,  i.  e.  personally  bi-ave,  N. :  si  fortes  f ueiitia 
in  eo,  had  proceeded  with  vigor:  fugacibus,  0.: 
Trectiire  serpcntes,  H. :  aurum  Spernere  fortior, 
H. — P  r  o  Y. :  fortis  f ortuna  adiu vat,  T. — Of  things, 
strong,  spirited,  brave,  bold,  enduring,  impetuous: 
senectus  fortior:  oculi,  6o^:  animi  impetus:  ut 
paulo  fortius  factum,  Gs. :  facta,  & :  opera,  seryiiee, 
L.:  fortior  centre  dolorem  disciplina:  fortissi- 
mae  sententiae :  oretio  (opp.  placida). — As  au&af. 
n.  .*  seree  ad  f ortia  vires  (sc.  facta),  Y. :  fortem 
ad  fortla  misi,  0. 

fortiter,  adv,  with  comp,  and  svp,  [fortis], 
strongly,  powerfully,  vigorously :  utere  loris,  O. : 
arserunt  fortius  ignes,  O. — Strongly,  powerjfidly, 
boldly,  intrepidly,  vidiantfy,  bravely,  manfully :  res 
forUter  gestae :  sustinere  impetum  militum,  Cs. : 
fortius  refutare  dicendl  iioentiam :  fortiua  pugna- 
re,  Gs. :  rei  p.  partem  fortissime  auscipere :  for- 
tissime  restitit  hoati,  Gs. 

fortitadd^  inis,/.  [fortis],  strength,  force:  hir- 
coram.  Ph. — Firmness,  manliness,  fortitude,  reso- 
lution, bravery,  courage,  intrepidity :  quae  est  do- 
lorum  laborumque  contemptio,  etc. :  in  periculis : 
pro  gloria  fortitudinis,  Cs. :  domesticae  fortitudi- 
nes  (opp.  militares), />roo/<  ofvahr. 

fortnito,  culv.  [forte],  by  chance,  aeeidentdUy, 
fortuitously,  catueily :  quid  casu  et  f ortuito  f utu- 
rum  sit :  non  enim  temere  nee  f ortuito  creati  su- 
mus :  non  fortuito  aut  sine  consiiio,  Cs. 

loftnitus  (once  trisyl,  In.),  aeff.  [fore],  hap- 
pening by  chance,  casual,  accidental,  fortuitous  : 
concureio  rerum  fortuitanim:  caespes,  H.:  bo- 
nuro :  naufregiuro,  Ta. :  sermo,  Ta. — Plnr,  n,  as 
subst.,  accidents,  casualties,  Ta. 

fSxtnna,  ae,  /.  [  fore  ],  chance,  hap,  luck,  fate, 
fortune:   volublllUs  ^o^^uj^^ |j^|3grtunam 


fortniiAte  81 

quam  consilium  valere :  fortanae  rotam  pertime- 
Bcere :  secunda  Haud  adyersa,  V. :  rei  p.  f alalia : 
belli  fortunam  temptari,  Cs. — Person.,  the  god- 
deu  of/ate^  Luck^  Fortune,  T.,  0.,  V. :  Fortunae 
filius,  fo7'iune*8  favorite^  H. :  Fore  Fortuna ;  see 
fors. — F  i  g.,  ttate,  condition^/ortune,  circumstaneeef 
fate,  lot^  ^mttorty  rank :  fortunae  comniutatio,  Ca. : 
prospera  adversave:  miserior,  Cs. :  servorum:  po- 
puli  R.  conditione  socii,  fortuna  servi:  inferior 
fortunft :  si  eo  meae  fortunae  redeunt,  ut,  etc.,  T. : 
Buas  fortunas  eius  fidei  permittere,  Cs. :  cui  cessit 
triplicis  fortuna  regni,  the  lot^  0. — Goodluck^pood- 
fortune,  proeperity,  tuoeen:  0  fortuna,  ut  uum- 
quam  perpetuo  es  data!  T.:  Marcello  propter 
fortunam  saepius  imperia  mandata:  fortuna  rei 
p.  Ticit,  S.:  superbum  se  praebuit  in  fortunft:  a 
fortuna  deseri,  Cs. :  fortunam  habere,  ettceeed,  L. : 
Dum  fortuna  fuit,  V. :  Sed  fortuna  f nit,  i.  e.  is 
gone,  Y. :  Ut  tu  fortunam,  sic  nos  te  feremus,  H. : 
summum  fortunae,  H.:  quae  sit  fortuna  facilli ma, 
vfay  to  euccete,  V. — lU-luek,  nUthapy  mU/ortune, 
advenUy :  quoniam  sit  fortunae  cedendum,  Cs. : 
Troiae  Fortuna  tristi  clade  iterabitur,  H. — iVo^ 
erty,  poneuione,  good»^  fortune :  Quo  mihi  fortu- 
nam, si  non  conceditur  uti  ?  H. :  concessa  aliis, 
0.:  cum  fortuna  crevisset,  N. :  fortunas  morte 
dimittere :  fortunis  sociorum  consumptis,  Cs. 

fortunate,  cufo.ffortunatua], jDTotperoujrfy:  vi- 
vere :  gestum  esse,  L 

fortunatus,  a4j.  with  comp.  and  9up.  [P,  of 
totivmo],  prospered,  protperouiy  lucky,  happy,  fort- 
unate:  foris  aperis  fortunatus,  T. :  comitatu  no- 
bilium  iuvenum :  fortunatior  Fortuna :  Ingenium 
fortunatius  arte,  U. :  fortunatissimus  haberi :  for- 
tunatus laborum,  in  his  achievements,  V. :  res  p. : 
▼ita,  H. — P  0  e  t :  neroora,  groves  of  the  blest,  V. 
— In  good  circumstances,  well  off,  wealthy,  rich : 
gratia  fortanati  et  potentis:  insipiens:  quibus 
licet  esse  fortunatissimos,  Cs. 

fortuno,  ftvl,  fttus,  &re  [fortuna],  to  make  pros- 
perous, make  happy,  speed,  further,  proteper,  bl^ts : 
tibt  patrirooninm  dei  fortunent:  quod  faxitis, 
deo8  velim  fortunare,  L. :  tibt  horam,  H. 

fomll,  orum,  m.  dim,  [forus],  a  hook-case,  lu. 

forum,  i,  n.  [1  FOR-],  an  open  space^  public 
place,  court,  market-place  :  forum,  id  est,  vestibu- 
lum  sepulcri :  per  font  loqui,  Ta, :  Pare  forum  cele- 
brant, 0. — A  market-place,  market,  enclosure  for 
seUing,  exchange :  fora  exstruere,  Ta. :  rerum  ve- 
nalium,  S. :  cui  fora  multa  restarent,  had  many 
market-places  to  visit:  boarium,  the  cattle-market 
(adjoining  the  circus),  L.:  liolitorium,  the  vegeta- 
ble-market, L. :  piscatorium,  the  Jlsh-market,  L. — 
P  r  o  V. :  Scisti  uti  foro,  i.  e.  to  act  for  your  advan- 
tage, T.  —  A  market-place,  formn,  public  sgtiaref 
eicchange  (in  each  city,  the  centre  of  public  life) : 
Nunc  forum  quem  spectat,  i.  e.  all  the  people,  BL : 


statua  eius  (Anici)  Praeneste  in  foro  statata,  L. : 
mane  forum  pete,  H« — In  Rome,  esp.  Forum  Bo> 
manum,  or  Forum,  an  open  space  between  the  Cap- 
itoline  and  Palatine  htlls,  mrrounded  by  porticos 
and  shops :  toto  quantum  foro  spatium  est,  L. : 
adripere  ?erba  de  foro,  pick  up  in  the  street :  ca- 
ruit  foro  Pompeius,  i.  e.  was  compelled  to  avoid: 
filiam  in  foro  sua  manu  interemere:  fonimqne 
Litibus  orbum,  H. :  ut  primum  forum  attigerim, 
i.  e.  engaged  in  public  affairs :  studia  fori,  Ta. : 
forum  Mandabo  siocis,  i.  e.  affairs  of  state,  H. : 
ut  forum  et  iuris  dictiouem  cum  ferro  et  armis 
conferatis,  the  courts:  cedat  forum  castris:  In- 
sanum,  Y. :  forum  agere,  hold  court :  fori  hare- 
na,  lu. :  civitates,  quae  in  id  forum  oonvenerant, 
that  court-district :  extra  suum  forum  vadimonium 
promittere,  jurisdiction :  annos  iam  triginta  in 
foro  verearis,  in  trade :  sublata  erat  de  foro  fides : 
hunc  in  foro  non  haberemus,  i,e.he  would  have  been 
bankrupt :  Cedere  foro,  become  bankrupt,  lu. :  Fo- 
rum Augustum  (with  an  Ivor?  statue  of  Apollo), 
0. ;  called  forum,  lu.-^As  nam.  propr.  of  many 
market  and  assize  towns. — ^E  s  p. :  AppI,  a  markd- 
towH  in  Zaiium,  on  the  Yia  Appia,  C,  H. :  Anre- 
lium,  a  small  town  on  the  Yia  Aurelia,  C. 

foruB,  I,  m.  [1  FOR-],  a  gangway  (in  a  ship): 
per  foros  cursare :  laxat  foros,  Y. — A  row  of  seats 
(in  the  Circus),  L. — A  c«ff  (of  bees) :  oonplere  fo- 
ros, Y. 

fossa,  ae, /.  [fossus],  a  dUch^  trench,  foase: 
fodere  fossam,  L:  ut  aditus  fossft  cingeretur: 
▼alio  atque  fossft  moenia  oircumdat,  8.:  Tallo 
foss&que  munire,  Cs. :  cingebant  oppida  fossae,  O. : 
fossas  inplere,  Y. :  institutae  fossae,  Os. :  cruor 
in  fossam  confusus,  H. — A  river-bed,  watercourse: 
Rheni. — A  gutter,  water-way,  Y. — A  furrow  (to 
mark  foundations) :  designat  moenia  fossft,  Y. 

foaiio,  onis,/.  [FOD-],  a  digging:  reoens: 
fossiones  agri. 

ibsaor,  5ris,  m.  [FOD-I,  a  digger,  ddver,  dit^ 
er:  robustus,  V. :  Squalidus,  lu. — Poet.,  a  bump- 
kin, CU 

fosaufl^  P.  of  f odio.        fotua,  P.  of  foreo. 

fovea,  aCj/.,  a  smaU  pit:  (cadavera)  fo?eis 
abscondere,  V.  —  A  pitfeal,  pit:  belua,  quae  in 
foTeam  Incidit,  etc. :  metuit  foveam  lupus,  H. 

foved,  fovl,  fotus,  ere  [FAY-],  to  warm,  keep 
warm:  pennis  (pullos):  puUi  a  matribus  foti: 
ignes  manu,  i.  e.  keep  up,  0. :  nomen  in  marmore 
aperto  pectore,  warmea  with  her  naked  breael,  O. 
— To  cherish,  foster,  fondle,  foment :  corpus,  O.  : 
volnus  lymphft,  bathe,  Y. :  gremio  (puerum),  Y. : 
anhelans  Colla  fovet,  i.  e.  leans  ogainH  the  tret, 
Y. :  castra  fovere,  ding  to,  Y. :  hieroem  luzo,  sit 
the  vfinter  through,  Y.  —  Fig.,  to  cherish,  earees, 
lovSf  favor,  support,  assist^  eneonrage:  hano:  (du- 

Digitized  by  VjOOQ  IC 


887 


frmus 


ces)  pngiwntlfl  Bpe,  eneoyroffe,  L. :  utram  pArlem, 
L. :  fovendb  boniiiium  mfintiix^  bif  pamperinff : 
Tota  animo,  0. :  perditam  spein,  L. :  Cupidine  bella, 
proiomged  hy  OSpid**  Q^mof^  V. :  dolores,  polUaU : 
famam  inauem,  i.  e^  an  Mnfmmded  rtptUation,  V. : 
hoc  regnam  dea  gentibua  esse  tenditque  foTeique, 
fondly  ttrUm,  V . 

friotQ%  aeU.  with  comp,  [P.  of  f rango],  inier- 
rtipUdt  irr^gmar:  murmur,  Ta. — Fig.,  wiidBened, 
wmtk^  feMty  faifd :  spes  amplificandae  fortunae 
fraeiior:  toz,  Ta. 

fraemuD,  see  fren-^        frigSf  Me  fragum. 

fragiUs,  e,  oA*.  [FRAO-l  MU»/y  broken,  brittle, 
fragile:  rami,  v.:  mjrtu8,H. :  aquae, i. e. tc«, 0. : 
f  ragSlls  incende  laurcis,  araekUng,  V. —  Wtak,  per- 
tMhabU^ frail, fickU :  corpus:  res  humanae:  for- 
mae  gloria,  S. :  anni  (of  old  age),  O. :  Pediatia, 
the  ddieaU  Mim  Pediatvi,  H.— As  tubtt.  n.:  frsr 
gill  inlidere  dentem,  H. 

fraglHta%  atis,/.  [fra^liB],yra^iV^,  weaknesB, 
frailty :  naturae :  humani  generis. 

fragmen,  inis,  n.  [  FRAG- 1,  a  broken  piece, 
fragnunl:  iogens  montis,y.--Most]7/>/t<r.,/ray- 
mcnila,  rui$a,  wreck:  mucroniSfV. :  navigii,  O.: 
f  ragmina  poni  Imperet,  cAtjM,  0. 

frigmentoni,  l,  n.  [FRAG-l,  a  piece  broken 
off^  pieee,  remnant^  fremment:  iapidis:  acutum, 
U — Fiur. :  tegularum,  L. :  Ramea,  Y. 

fragor,  oris,  m.  [  FRAG-  ],  a  craehing^  crash, 
notse,  din  :  fragorem  Siva  dai,  0. :  tectorum,  L. : 
Fit  f  ragor,  a  thunder-peal,  0. :  subitoque  f  ragore 
Intonuit,  Y. :  terra  adventOs  lioetlum  quasi  f ragore 
qoodam  denuntiat 

fragoaoflk  atfj,  [fragor],  broken,  rough,  uneven  : 
tSlrme,  O.-^Craihing,  roaring  :  torrens,  Y. 

fragrans,  ntis,  adj,  [P,  of  fragro],  eweet-emelU 
ing,  fragrant :  mella,  V. :  odore  domus,  Ct. 

(  fragnin,  l ),  n.,  a  ttrawberry,  —  Only  piur. : 
liomi  nascentia,  Y. :  montana,  0. 

framea,  aAi/.  [  Germ.  ],  a  tpear.  Javelin,  Ta. : 
llartis,  lu. 

frango,  f rSgi,  frictus,  ere  [FRAG-],  to  break  in 
pieem,  dath  to  pieeee,  ihiver.  Matter,  fradure  :  ova : 
aoulos  fracins  est:  navibus  fraot&,  Cs.:  navem, 
anffer  ehipmreck,  T. :  lanua  f  rangatur,  H. :  corpora 
Ad  sazom,  Y. :  laqueo  gulam,  etratujie,  S. :  brao- 
cbiam :  Si  fractns  inla£itar  orbis,  H. :  in  arbore 
oomu,  O. :  te,  tigris  ut  aspera,  tear  in  pieeet,  H.: 
diem  meiti,  ehcrien,  H.— 7b  break  up,grind^  bruiee, 
crush  /  glaebam  Bidentibus,  Y. :  iruges  sazo,  Y. 
— To  break  (of  waves):  tamquam  fluctum  a  saxo 
frangi:  arcus  aquarum  Frangitur,  0. — Fig.,  to 
break  down,  eubdue,  overcome,  erueh,  diehearten, 
weaken,  diminith,  violate,  eoften:  alqm,  ut,  etc.: 
Danallm  f  raetae  Tires,  Y. :  qnem  teitet  inmensa 
28 


laborum  Fregerit,  0. :  proeliis  fractl,  Cs. :  te  ut 
uUa  res  f rangat  ? :  pudore :  alqm  patieotift :  oronis 
res  mea  fracta  est,  my  fortune  was  loet,  H.:  res 
f raetae,  coiomi^iet,  Y.:  Fmnnmur  fatis,  Y. :  frangi 
aspectu  pignornm  suoruin,  Ta. :  bellum  proeliis: 
praedonisaudaciam:  consilium  alicuiua :  doll  fran- 
gentur  inanes,  come  to  naught,  Y. :  foedus :  man- 
data,/ai/  in,  H. :  dum  se  calor  f  rangat,  nibeidet, 

frater,  tris,  m.  [  cf.  Engl,  brother  ],  a  brother : 
maior,  elder,  T. :  fratres  gemlui,  twin  brothert : 
gemelli,  0.:  germanus, /tm  brother:  coniurnti 
fratres,  Y.:  cum  fratre  Lycisce  (of  a  dojr),  0.: 
volo,  mi  frater,  f raterculo  too  credas  (of  a  friend) : 
Eheu  pudet  f ratrum,  i.  e.  fdlow-citixent,  H. :  per- 
fusi  sanguine  fratrum  (in  civil  war),  Y.  —  Plur., 
brethren  ( 1.  e.  allies  ) :  a  senatu  appellatt,  Cs.  -^ 
With  patruelis,  a  coutin^fret  coitein,  father' b  broth- 
er*8  eon:  hie  illlus  frater  patruelis:  Luci  fratris 
nostri  mors  (so.  patruelis). — F i  g.,  of  things:  posi- 
toB  ex  ordine  fratres  (i.  e.  libros),  O. 

fraterculuB,  I,  m.  dim,  [frater],  a  little  brother: 
Gigantis,  i.  e.  earth-bom,  lu. — Of  a  friend :  frater- 
culo  too  credas. 

fratexno,  adv,  [frater],  in  a  brotherly  manner  : 
faoere:  amari. 

frAtemitaSi  Stis,  /.  [  f  ratemus  ],  brotlterhood, 
fraternity^  Ta. 

fratema%  adj.  [frater],  of  a  brother,  brother- 
ly, fraternal:  amor,Cp. :  \\i\iA,  a  brother's:  Scelus 
fratemae  necis,  fratricide,  H. :  Mores,  of  Zethue, 
brother  ofAmphion,  H. :  uudae,  of  Neptune  (broth- 
er of  Jupiter),  0. :  invidia,  towards  a  brother,  S. 
— Of  a  kineman:  Frater  erat,  fratema  peto,  a 
eovein^e  arms,  O. — Fraternal,  doedy  allied,  friend- 
ly :  nomen  populi  R.,  i.  &  tlu  lionor  of  alliance 
with,  Cs. :  amor:  foedus,  U. :  abiungens  fratemA 
morte  iuvencum,  of  a  yokefellow,  Y. 

fratrioida,  ae,  m.  [frater +2  SAC-],  a  brother*e 
murderer,  fratricide,  C.,  N. 

fraodatio,  dnis,/.  [fraudo],  a  cheating,  deceiv- 
ing, deceit,  fraud  ;  opp.  fides :  sine  f raudatione. 

fraudator,  Oris,  m.  [fraudo],  a  cheat,  deceiver, 
defrauder :  creditoriim :  praedae,  L. 

frandatua,  P.  of  fraudo.  — Plur.  n.  as  subst., 
stolen  money,  Cs. 

fraadd,  ftvl,  fttus,  fire  [fraus],  to  cheat,  b^uile, 
defraud,  rob :  socium :  creditores :  fraudatis  lu- 
cemis,  H. :  magnA  pecnnifi  f raudari :  roilites  praeda, 
L. :  (puerum)  regno,  Y. :  amantem  spe,  0. :  f ran- 
dans se  ipse  victu  suo,  L. — To  embeszle,  purloin, 
steal:  stipendium  equitum,  Cs. 

frandiilantn%  adj.  [fraus],  duating,  deceitfd, 
fraudkdeni:  Karthngt menses :  venditiones. 

fraiUK  fraudis  (gen.  plur.  fraudium,  0.),/.  [2 
F£R-  ],  a  cheating,  deceit,  impoeitipnjfjmf:  ad 
Digitized  by  VjOOQ 


fraxinens 


888 


fnudem  callidi:  cum  fraude  fiat  iniuria:  fraus 
fidem  in  parris  sibi  praestniit,  L. :  occaaianem 
fnudis  quaerunt,  Ci.:  p«r  aummam  fraiidem: 
Litavici  fraude  perspecti,  Ca. :  quod  f Faudem 
leg!  fectaaet,  L. :  ii,  quibus  per  f raudem  full  uU 
(inperiis),  i.  e.  hav0  cUained  wrai^gftdLy^  S. :  aeae 
uedere  sine  fraude,  i.  e.  uneondiJtionaUy^  Cs. :  be- 
stiaecibum  ad  f raudem  suam  poaitum  aspernuntur, 
!#.:  exagitabantur  omnea  eiua  fraudea,  deemiioiu: 
fona  frandium.— Of  persons,  a  thnU^  deceiver^ 
fraud^  T.  —  A  bad  action^  offence^  crime:  impia: 
soelus  f rauaque :  priscae  Testigia  fraudis,  Y. :  no- 
citura  Postmodo  natis,  H. :  fraudes  inezpiabiles 
ooncipere.  —  A  9d/-deeiptum,  ddution^  error^  mw- 
take:  Inperitoe  in  f  raudem  inlicis,  T. :  in  f raudem 
deduoere :  in  fraudem  in  re  p.  delahi :  Fraude  loci 
et  nocUs  Oppresaus,  ignorance  of^  Y.  —  Injury^ 
diriment,  damage^  hurt,  harm:  Tentosa  ferat  cui 
gloria  fraudem,  Y.:  id  milil  fraudem  tulit:  esse 
alicui  fraudi  aut  crimini,  tend  to  his  injury:  ne 
Senrtlio  fraudi  easet,  quod,  etc.,  L.:  quod  sine 
fraude  me&  fiat,  f acio,  wt/Aoti/  Aam,  L.:  dies,  ante 
quam  sine  fraude  liceret  ab  armis  discedere,  S. — 
Person.,  Frauds  the  god  of  deceit, 

frajdnons,  adj,\\  fraxinus],  o/aMhwood^aMhen: 
sudes,  Y. :  trabes,  v . :  hasta,  0. 

1.  frazintuik  I,/.,  an  ath-tree,  ash,  Y.,  H.,  O.— 
An  athen  spear,  oMeti  javelin,  0. 

2.  fraxlnUB,  adj.  [  1  fraxinus  ],  of  aeh-wood, 
€uhen:  virga,0. 

fremobondtuik  adj.  [fremul,  muttering,  mur- 
muring: tanta  moles,  Att  ap.  0.:  alquis,  0. 

fremeiifl»  ntis,  P.  of  fremo. 

frWDidOMyadj.  [FR&U-],murmuring:  turba,0. 

fremltaa,  fis,  m.  [FREM-I,  a  rushing,  reeound- 
ing,  murmuring,  humming,  loud  noiee  :  Af rorum 
f remitu  terrere  me :  maris :  eorum,  qui  veniebant, 
Cs. :  ex  noctumo  f remitu,  Gs. :  si  dtsplicatt  sen- 
tentia,  f remitu  aspemaatur,  Ta.:  fremitu  Tiram 
Consonat  nemus,  Y. :  frementis  Yerba  volgi,  0. : 
equorum,  neighing,  L. :  (apum),  hummitig,  V. 

fremo,  ul,  — ,  ere  [  FREM-  ],  to  roar,  reeound, 
growl,  murmur,  rage,  snort,  howl :  (venti)  Circum 
olaustra  fremunt,  Y. :  saxa  concita  mural i  Tor- 
mento,  whiz,  Y. :  Laetittft  ludlsquo  viae,  resomid^ 
Y. :  leo  Ore,Y. :  equus^  neighs,Y. :  fremant  omnes 
tkel,  mutter :  magno  circum  olamore,  appiauded, 
Y. :  antmis,Y.:  Stabat  acerba  freroens  Aeneas, 
Y. :  rumor  de  tibicine  Fremit  In  theatro,  Ph. — 7b 
murmur  at,  grumble  because  of,  complain  loudly 
of:  consulatum  sibi  ereptum :  uno  omnes  eadem 
ore  fremebant,  Y.:  alqd,  L.,  H. — To  demand  an- 
on/y,  cry  tivreateningly :  Anna  amena  fremit,  Y. : 
Pedum  delendum,  L. 

fremor,  dria,  m.  [FREH-],  a  low  roaring^  mur. 
mur:  varius,  Y.  | 


(frendo,— ,— ,ere)  [JB.h], to  gnash, gnash 
the  teeth  (only  P.  praes,) :  leo  Freudeus,  C.  poet : 
graTiter»  V. :  tumida  f randena  Hayortiua  iri,  O. : 
frendente  Alexandra  eripi  aibi  victoriam,  Cu. 
freni,  9rum,  jDftfr.  of  frenum. 
freno  or  fraeno,  ftTi,  Atus,  ftre  [  f rennm  J  to 
furnish  with  a  bridle,  curb,  bridle  :  equos,  Y. :  equi 
f renato  est  auris  in  ore,  H. :  ora  oervi  oapistris, 
0. :  Frenato  delphine  aedens  Thetis,  0,-^To  bridle, 
curb,  restrain,  eheek:  Teotos,  Y.:  cum  hiems  gla- 
cie  curstks  frenaret  aquarura,  Y.-*F  i  g.,  <o  6rti£^ 
curb,  chedt,  resh'win^sfoeem  :  f  urorea  l^bua :  im- 
petum  (scribendi),  Ph. :  lusUtlA  gentis,  Y. :  ttaaore 
frenari,  quo  minus,  etc,  L. 

frenum  (frae-),  l,  n^pber.  fr«nl,  Grum,  m.»  or 
frfina,  Orum,  fi.  [8  FESr],  a  bridle,  curb,  hit:  fre- 
numque  (equus)  recepit,  H. :  non  frenum  depulit 
ore^  H. — Pro  v.:  frenum  mordere,  take  the  hit  in 
one^s  teeth,  \,e.resist, — Phar.:  sonipea  frena  mandit, 
Y. :  f  renoe  audire, Y. :  inhibuit  f renos,  L. :  aaellum 
docere  currere  f  renis,  H. :  f  renoa  p«U,  Ph. :  ea 
frena  furenti  (Sibyllae)  Concutit  Apollo,  Y. — ^F  i  g., 
a  bridU,  curb,  means  of  governing,  restrainty  dteek, 
limit :  Ni  frenum  aocipere  et  ricti  parere  fatentur, 
Y. :  f  uToHs :  date  f renqa  naturae,  give  the  reins  to, 
L. :  pinus,  cui  victa  remisit  Frena  rector,  ihe  helm, 
0. :  frena  iicentiae  Inioere,  H. :  caloaribua  in  Epbo- 
ro,  in  Theopompo  f renis  utt :  prosiliet  frenta  uatu- 
ra  remotis,  H. 

(frenua^  i,  m.),  see  frenum. 

frequonB,  entis,  adj.  with  eomp.  and  sup. 
[  FARC-  ].  —  Of  persons,  often,  regular,  constant, 
repeated!,  assiduous:  Gum  illis  unft  aderat  froqnens, 
T. :  erat  Romae  frequens,  much  at  Rome:  Plato- 
nis  auditor,  aMt(iiioif8  .*  ad  signa  ease,  L. :  te  andiri : 
filium  frequentiorem  prope  cum  illis  quan  aecnm 
cemebat,  L. — Of  things,  repeated,  ofUn^  freguent, 
common,  usual :  pocuU :  iambus :  fanuliaritaa,  N. : 
f requentior  fama,  L. :  rarus  f erri,  frequens  f uatium 
us  us,  Ta. — In  great  numbers,  full,  crowded,  numer- 
ous: cives  atque  socii :  f requentior  legatio,  L. : 
senatus,  S.:  senatus  f requentior:  frequentissimo 
senatu :  f requentes  venerunt,  Cs. :  hue  <iuam  fre- 
quentissiroi  oonveniant,  Os. :  frequens  redemptor 
cum  famulis,  i.  e.  with  a  throng  of  attendants,  H. : 
telrs  frequentibus  hisUro,  Y.— Of  places,/^ 
full,  eriwded,  popuUim,  much  frequenM,  well 
slocked:  frequentiasimum  theatrum:  nulla  (pne- 
fectum)  toU  lulift  frequentior :  Nnmldia,  & :  em- 
porium, L. :  ludi,  H. :  tectis  urbs,  L. :  herbis  cam- 
pus, Y. :  utra  pars  frequentior  Tiois  eeset,  L. 

froqnontatid,  5ni8,/.  [frequento],  afrequenf 
use,  crowding :  argumentoruro. 

fivquentataa,  adj.  [  P.  of  frequento  ],  full, 
rich,  abounding :  genus  (brationis)  sententiis. 

fr^qoanUr,  adv.  with  eonw,  and  it^  [fre- 

Digitized  by  V^OOQlC 


ftttquMHtla 


889 


MvolvM 


qnens],  oftm^  frtqunUhf:  adema  nobiB:  Kon 
alias  miasi  oecidere  freqoentias  ignea,  O. :  trahi- 
tione  frequeotiBsiine  ati. — In  great  numben^  by 
many:  ea  (urbis)  habitatur  f i^eqoentiBBime :  Bo- 
znam  inde  frequenter  migratum  est,  L. 

freqventtsu  ae,/.  [frequens],  on  ammbUng 
m  greai  nuanbern^  coneownej  muUitude^  ero^ 
tkrimg:  reduoi  cam  mazimft  fcequenttft:  non  usi- 
talft  frequealift  stipati  aamiu:  civiuiu:  summa 
hoouiittiii :  volgi,  N. :  Thocydidea  ita  creber  est 
renun  f  reqaentia. 

fraqineiito,  ivl,  aUis,  Sre  [fTeqaens],  to  imU 
frtqmetdly^  Jrequent^  retort  to,  do  frequently,  r*- 
peat .'  domum  meam :  arva,  V. :  Marium,  oflen 
reeort  to,  S. :  coeta  aalatantium  frequentarif  Ta. : 
*  Hjmenaee  *  frequentant,  keep  eaUing^  O. :  verbt 
translatio  freqaentata  delectationis  (caiisft).— Of 
persona,  to  aeeanbie  in  throngs,  bring  together^ 
crowd:  quoa  eum  caaa  hie  dies  ad  aeiarium  f  re* 
qoentasset, etc. :  populam:  acervatiinitaQlta:  est 
lominibiis  freqaentanda  oranis  oratio  sententia' 
rum. — ^Of  places,  to  Jill  with  a  nudiitude,jUi^  crowd, 
peopieyttoek  :  orbes  frequentari,60jMopiM/.'  Tem- 
pla  freqoentart  Nane  decet,  0. :  oontiones  legtbus 
agrariis,  to  draw  a  crowd  by  proclaiming,  etc,  L. 
— To  eeUbraU,  ke^  i»  great  numbere,  obeeree  in 
mnttitudee:  ladoe :  ad  triumphum  frequentandam 
dedttcti,  Lb :  saefa,0. 

fret£iiflte,  e,  adi.  [f  retam],  of  a  narrow  eea: 
mare,  i.  &  ^rak  of  Sicily, 

fretom,  I,  II.  (dbL  also  frettk,  m.,  C.)  (FVB-],  a 
eirail,  mmnd,  channd:  fretorum  angustiae:  freta 
inter  currentia  turres,  H. :  in  f  reto  Oceanif  narrow 
aea,  Ta. :  ISdUense,  the  Strait  of  Meenna  :  Siciliae, 
Ga. :  ab  Italift  frelo  diianctas :  actus  freto  Neptn- 
nius  Dux  (sc  Siciliae),  H. :  fretum  nostri  maris  et 
Oceanl,  t  &  <&«  Strait  of  QibraUar,  ^^The  eea: 
fretum  puppe  seeare,  0.  —  riur. :  In  freta  dum 
flurii  current,  V. :  f retis  acrior  Uadriae,  H. — F  i  g., 
a  eiraii,  narrow  eea:  perangusto  freta  dlvisa 
iara. — A  gulf  edfyee:  in  illo  aeris  alieni  tamquam 
fretu. 

1.  freCn^  a4f-  [  ^  ^^K*  1  leaning,  supported, 
rdying,  dreading,  trusting,  waring,  confident :  ma- 
Iiti4  sui^T.:  Antoat  copiis:  me&  prudentii:  iu- 
▼entA,  V. :  ferro  et  animis,  L. :  muUitudo  nuUi 
rei,  L. :  satis  f retua  esse  etiam  nunc  tolerando 
certamini  legatum,  L.:  excipi  posse  (hoalcm),  Cu. 

2.  (fretiu,  fis),  m.,  see  fretum. 

ftioo^  — ^  f rictus,  ire  [FRI-I  to  ruh,  rvb  down: 
arbore  costaa,  V.:  frictas  ocelli  Angulus,Iu. 

friotns.    r  P.  of  frico.— II.  P.  of  frigo. 

tc^S^  — ,  — ,  ere  [FRIG-],  to  be  cold,  becbilly, 
freeze :  totaa  friget,  T. :  corpus  laTant  frlgentis, 
he.  of  the  dead,  V. :  f rigent  in  corpore  virea,  V* — 
Fig^  «»  ie  twfftiwy  be  Ufelm,  be  languid, flag. 


droop:  ne  frigeas  in  bibemis:  IJbi  friget,  bno 
evasit,  haUs,  T.^Tb  be  coldly  received,  be  coldly 
treated,  be  slighted,  be  disregarded:  hisce  homines 
f rigent,  T. :  discipulus  f rigens  ad  populum :  plane 
iam,  Brute,  frigeo:  ooniio  Pompei  frigebat,  re- 
mained  unnoticed:  cum  omnia  consilia  frigerent, 
were  of  no  effect, 

frigero,  — ,  — ,  are  [frigus],  to  cool,  refresh 
with  coolness:  Frigerans  Aganippe,  Ct 

frigesoo,  — ,  — ,  ere,  inch,  [  frigeo  1  to  grow 
cold,  be  chilled  :  f rigescere  pedes  intelleget,  Ta.  : 
frigesoens  volnus,  Gu. 

frigldiiluB»  adj,  dim,  [frigidus],  chiUy,  some- 
what faint :  singult&s,CL 

friglLdvLB,  adj.  with  eomp,  and  sup.  [FRIG-], 
cold,  cool,  chill,  chilling  :  nee  ullum  hoc  f  rigidius 
flumen  attigi :  ut  nee  Frigidior  Thracam  ambiat 
Hebrus,  H. :  loca  frigidisslma,  Os. :  Praeneste,  H. : 
sub  love  f rigtdo,  H. :  vesper,  V. :  anguis  In  herbft, 
V. :  quartana,  ague,  H. :  annus,  winter,  V. :  Ilia 
StygiS  nabat  iara  frigida  cymbft,  cold  in  death,  V. : 
membra  nati,  0. :  mors,  V. :  circum  praeoordia 
sanguis,  i.  e.  dread,  Y. :  cui  frigida  m«ns  est  Cri- 
minibus,  whose  eontdenee  thiMci's,  lu. :  rumor, 
chilling,  H. :  horror,  V. — Plur,  n.  as  msbst,  .•  calida 
et  frigida,  cold  and  heal :  Frigida  pugnabant  cali- 
dis,  O.  —  F  i  g.,  cold,  indifferent,  remiss,  fed)le :  in 
dicendo :  accnsatorious  frigidtssimis  uti :  Frigidut 
Aetnam  Insiluit,  in  cold  b&od,  H. :  belto  Dextera, 
feeble,  V. :  (apes)  frigida  tecta  relinqnunt,  dull,  V. 
—  Without  force,  flat,  iitsipid,  dtUl,  trivial,  frigid, 
vain  :  calumnia :  verba  f ngidiora. 

frigOb  — ,  f rictus,  ere  [FRIG-1  to  roast,  parch, 
fry  :  fal>as,  0. :  f rictum  deer,  H. 

ixigfi%  oris,  n.  ^RIG-],  cold,  eold»ees,  coolness, 
chilliness:  patientia  frigoris:  frigus  operiri,  S.: 
opacum,  v. :  amabile,  H. :  tantam  f  uit  f ngus  ut, 
etc :  ad  magnitudinem  frigomm  remedium:  prop- 
ter frigora  frumenta  matara  non  eran^/ro^  C^ 
— The  cold  of  wiuler, winter, frmt,'  Lac  mihi  non 
f rigore  defitp  V. :  Ante  foeam,  si  frigus  erit,  T. : 
Per  medium  frigus,  H. :  loea  reraissioribus  f rigo- 
ribtts,  Cs. :  intolerabilia  frigora,  L.-^A  chill,  fever, 
ague  :  (emptatum  f  rigore  corpus,  H. :  qui  Frigus 
eonlegit,  H.—- rAtf  ooMncu  of  death,  death:  letale, 
0.:  illi  solvuntur  f rigore  raembrs,  V.  — ^  cold 
shudder:  Aeneae  solvuntur  f rigore  membra;  In- 
gemit,  etc.,  V.  —  A  cold  regiou,  cold  place  :  non 
habitabile,  O* — Fig.,  dowucsc,  imaetivity,  0. — A 
cold  recq^ion,  coolness,  indifference,  disfaeor:  ne 
qais  Frigore  te  feriat,  BL 

iiitUlii%  \  m.  dim.  [FRI-],  a  Utile  rattling  box, 
dice-box,  lu. 

frxTolllfl*  adj.  [FRI-],  trifling,  frivolous,  pitiful, 
sorry,  wordless  :  aura.  Ph. :  insolentia,  Ph. — Plur, 


frondstor 


840 


finuEMntttiiis 


fronditor,  Sris,  m.  [1  fronsl,  cm  itiho  Uript 
off  Uavetj  a  dreiBer^pruner^  Ct,  v.,  0. 

frondaob  — ,  — ,  fire  [1  frons  ],  to  put  forth 
!eave»,  be  in  leaf,  become  grem:  frondent  siWae, 
V. :  f  roiidentU  Arbuta,  V. :  Dicae  f  rondere  Taren- 
turn,  H. 

fr5ndaiOO»  — ,  — ^  ere,  inch,  [frondeo],  to  be- 
come leafy,  put  forth  leaves^  shoot:  arbores  frou- 
descere,  Ean.  ap.  C. :  alia  verno  tempore  tepefacta 
froDdeacunt :  Virga  metallo,  V. 

frondoiuik  adj.  [  1  frons  ],  covered  with  leaves, 
leafy :  neroora,  V . :  tecta,  L  e.  treea  in  full  leafy  V. : 
asa,  embowered,  O. 

frdndomam,  adj.  [1  fron8],/a^  of  leaves,  leafy: 
rami,  L.:  Yitis^Y. 

1.  froDM,  Ondia,/.,  a  leafy  branch,  yreen  bouyh, 
foliage:  saligna,  0.:  Nigra,  H.:  Neo  saturantur 
f ronde  capeuae,  V. :  via  interclusa  f  rondibus  : 
Spargit  tibl  silva  f rondes,  H.— ^1  garland  of  leafy 
bougJis,  leafy  ehaplet :  alqm  victoiia  f ronde  coro- 
net, n. :  delubra  deam  f estfl  velamus  f ronde,  V. 

X  froDM,  frdntia,/.,  the  forehead,  brow,  front: 
froDtem  contrahere,  to  knit:  Exporge  frontem,  T. : 
explicare,  H. :  ut  frontem  teuM, smite:  ferro  inter 
tempora  frontem  Dividi^  Y. :  tenuis,  a  low  fore- 
head, H. :  (bovis)  a  modi&  fronte,  etc.,  Gs. :  ovis, 
0.:  frons  turgida  comibus,  H. — TKe  brow,  front, 
eounienanoe,  esqjretnon,  face,  look:  ex  voftu  et 
fronte  amorem  perspioere:  verissima  fronte  di- 
cere,  truthful:  reliquiae  pristinae  frontis :  laeta, 
Y.:  urbana,  H. :  durior,  shamdeas,  lu. :  saivft 
fronte,  without  shame,  lu.:  tabella  quae  frontis 
aperit  hominum,  mentis  tegit  —  The  forepart, 
front,  facade,  van,  face:  castrorum,  Cs. :  ianuae, 
0. :  tabemae,  Gt. :  scaena  ut  versis  discedat  f ron- 
tibus,  Y.:  oohortls,  S. :  una  fronte  castra  muniunt, 
on/y  in  front,  C», :  recta,  the  centre  (of  an  army), 
L. :  prima,  L. :  dextra,  Ta. :  aequft  fronte  ad  pug- 
nam  procedebat,  L. :  Hille  pedes  in  fronte,  breadth, 
H. :  inpulsa  frons  prima,  vanguard,  L. :  superasse 
tantum  itineris  pulchrum  ac  decorum  in  frontem, 
L  e,  favorable  for  an  advance,  Ta.:  Fronte  sub  ad- 
versA  scopulis  pendentibus  antrum,  Y.:  a  tergo, 
fronte,  lateribus  tenebitur,tn /ronf:  a  fronte  at- 
que  ab  utroque  latere,  Gs. :  f  rontes  geminae,  i.  e. 
Vi/e  ends  (of  a  rolled  manuscript),  Tb.,  0. :  nigra, 
0. — F  i  g.,  the  outside,  exterior,  external  quality^  ap- 
pearaneet  Scauro  stndet,  sed  utrum  fronte  an 
mente,  dubitatur:  decipit  Frons  prima  multos. 
Ph. 

frontal6b  18,  n,  [2  frons],  a  frontlet,  metal  bemd 
for  the  forehead, — Flur,  (of  elephants),  L. 

fronto,  5nis,  m.  [2  frons],  one  with  a  large  fore- 
head, 

frnotabmiM,  atfj,  with  ti^.  [fructusl  abounding 
in  fruit,  fruitful,  productive,  proJUaale,  advanta- 


geous :  ager :  praedia :  locus  fractooatssimns,  Oa. : 
arationes. — ^F  i  g.,  fruitful,  advantageous,  gainful : 
virtutes  generi  hominum :  fnietaosum  est,  witli 
infin, 

1.  firaotna^  P.  of  fruor. 

2.  firuotofl,  lis  (frilctl,  T.),  m.  [1  FVO-],  etn  en- 
joying, enjoyment,  delight,  satisf action :  volupta- 
tum :  beneHcium  ad  animi  mei  fmotum  permag- 
num,  mental  enjoyment :  pecuniae  maxtmus :  fmo- 
tum oculis  ex  eius  casu  capere,  feast  their  eyes  on, 
N. — Proceeds,  produce,  product,  fruit,  crops  :  Fruc- 
tum  quem  reddunt  praedia,  T. :  ut  cum  decomo 
fructus  arationis  peroeptus  sit:  frumenta  oeteri- 
que  f ruetOs,  Ta. :  oonsita  omnia  amoenis  fnictibus, 
fruits,  L. :  calamitas  fnictuum :  ( oves  )  f nictum 
edere  ex  se,  young.-^Produee,  profit,  income,  yield: 
quae  noatros  minuit  fructfks  vUitas,  T. :  aplbus 
fmotum  restituo  suum,  Ph. :  (pecuniae)  fmctibus 
exerdtttm  alere,  interest:  fructfis  pecuniae  senran- 
tur,  it  adumulated,  Gs. :  f  uerat  ei  magno  f  ructui 
mare,  L.:  (pecunia)  ex  fructu  metal lorum,  L.: 
totius  anni :  in  f  ructu  habere,  to  regard  as  usefuL 
— Fig.,  fruit,  consequence,  effect,  result,  return,  re- 
ward, success .-  vitae :  f  ruct&s  ex  re  p.  non  laetos 
tuli:  amoris  et  iudid:  gloria  est  fructus  virtutis: 
ex  re  decerpere  f  ructOa,  H. :  Hoane  mihi  f  mctiU 
refers?  O. 

(frugeJlM,  e),  adj,  [frux],  thrifty,  temperate,  fru- 
gal, provident,  worthy  (only  comp,  and  si^x  /  see 
frugi ) :  ut  f rugalior  sim,  quam  yolt,  T. :  Yentri 
nihil  novi  frugalius,  lu. :  colonus  f rugalissimus : 
homines  frugalissimi. 

firuga]ita%  t&tis,/.  [frugalis],  economy,  tenqter- 
anee,  thriftinees,  frugality  :  frugalitatem  virtu  tern 
maximam  iudico:  fmgalitatis  existimatia — Self- 
control,  wortJi,  virtue:  summa. 

fragaliter,  adv.  [frugalis],  temperately,  thrifti- 
ly, frugally,  eoonomicaUy :  signa  domum  depor- 
tare :  vivere,  H. :  loqui. 

frugos,  um ;  see  frux. 

Irugi,  adj.  inded,  [dot,  predic  of  frux],  useful. 
Jit,  proper,  worthy,  honest,  discreet,  virtuous,  tem- 
perate, frugal  ^f or  eomp.  and  eup,  see  frugalis) : 
frugi  es ;  ubi  ?  T. :  frugi  hominem  dici :  homines 
plane  frugi  ao  sobrii:  Hominis  frugi  officium,  T.: 
frugi  dicatur,  H. :  Sum  bonus  et  frugi,  H. :  manci- 
plum,  H. — Of  things :  cenula,  lu. 

frugifor,  fera,  ferum,  adj,  [frux  +  1  FER-], 
fruit-Searing,  fruitful,  fertile  :  agri:  messes,  O.: 
arbores,  Ta. :  alimentis  insula,  L.— F  i  g.,fryitfvl, 
profitchle:  philosophia:  illud  in  oognitione  re- 
rum,!* 

finagUegai»<»lr*  [frux+l  LfiO-],/rMtt^«<A<r- 
ing  :  formicae,  O. 
Ihiitanifl»  P.  of  f  mor. 
frumentaxliu^  adj.  [  ^r^^.^iffjfj>  ^f  com, 


.%[^W^ 


fruBMiitatio 


841 


laoiw 


ng  tn  corn^  Cs. :  subsidia  ret  p.,  gronarieB : 
inopia^Cs.:  navis,  «for9>«A^  Cd. :  lex^/or  dislrib' 
uting  grain:  caoaa. — Aa  nibd.  m^  a  comrdBoUr^ 
C.,L. 

firomantatid,  dnis,  /.  [f rameiitorl,  a  pnmdigig 
of  eom^/cragiag. — Sla^,  aad^wr.,  Ob. 

frumentator,  Sris,  m.  [framentor],  a  provider 
of  corn^  pfwrduuer  ofgrtein. — Plur.y  L. :  ytLf^^for- 
agen^  L. 

frmnentor,  fttus»  &rl,  dep.  [f  rumen  turn],  to  fetch 
coTfLt  foroige^  purvey :  erat  frumentari  necesse^Cs.: 
in  proptnquo  agro,  L.:  fromentandi  causA  pro- 
gress!, Ob.  :  legione  frumeDtaiam  mi86&,  Gs. 

frwnentom,  I,  «.  [1  FVG-],  com,  grain^  har- 
tested  grain :  dierum  triginta,  enough  for,  Ga. : 
f rumenturn  ex  Aegypto  Bcmiain  mittere :  f rumentt 
aoenrufl,  H. :  advectum  ex  Campania,  L. :  teflsera 
FnimenU,  a  ticket  in  the  pMie  dietribvUon  of 
com,  III. :  hordeom  ac  frumentum,  vheatt  Ta. : 
grandia  trudant  f  ramenta,  grains  of  com,  V.—- 
Standing  com^  growing  grain  (uau.  plur,) :  luzu- 
riosa:  framenta  Id  agrU  matura,  Cs. :  /rumen tis 
labor  addatuBf  V. :  Condita  poet  f rumenta,  harvett^ 
H.:  oonlatio  fromenti,  L.:  framenta  non  serunt, 
cropt^Cs, 

frnor,  friictiia  (P.  fut.  fruitflrus,  C),  I,  dep.  [I 
FVG-],  to  derive  enhgment  from,  enjog,  ddight  im 
fraare,  dam  lieet,  T. :  ars  f ruendi,  H. :  illius  com- 
modis,  T. :  id  est  cttiusqae  propriura  quo  quisque 
fruitur:  maritimiB  rebus:  omnibus  in  vitA  com- 
raodis  una  cum  aliquo,  Cs. :  deorum  Conloqnlo, 
V. :  Bomno,  O. :  frui  paratis,  i.  e.  contentment,  H. : 
te,  jfour  wodety:  Attioo,  N. :  ingcnium,  T. :  de  ve- 
stris  Tectigalibua  fruendls:  iustitiae  froendae 
cauj& :  quem  ( florem .  aetatis )  patri  f ruendum 
pnebult,  L. :  fades  fnienda  mibi,  0. — In  lanr,  to 
hate  the  %t$e  and  er^oyment  of,  have  the  uenfmct  : 
Httic  demus  (agellura)  qui  fruatur,  T. :  certts  f un- 
dis :  agram  f ruendum  locare,  L. 

frostra,  adv.  \2  FER-],  in  deception,  in  error  : 
Ne  me  in  laetittam  f rustra  conicias,  T. :  uti  illi 
f rustra  sint,  S. :  f nistra  babitus,  disappointed,  Ta. 
— Without  effect,  to  no  purpose,  usd^y,  in  vain, 
for  nothing:  auzUium  suum  implorari:  o  f rustra 
meritoraro  oblite  meoruro,  O. :  tantum  laborem 
sumerc,  Cs. :  id  tnceptum  YolBcis  f  uit,  L. :  legati 
discessere,  disappointed,  S. :  cruento  If  arte  carebi- 
mas,  H. :  fortissima  Peetora,  V. :  Expers  belli,  O. : 
Fnutrs,  nam,  etc.,  H. — Wtthoui  reason,  causelessly, 
grovndlesdy:  te  non  f  rustra  scrlbere  solere:  dis- 
patatio  ne  frostra  haberetur :  conterrita,  Ta. 

frustratlo,  5nis,/.  [frustrorj,  a  deception,  die- 
uppoinlment,  rendering  vain :  dilatus  per  f  rustra- 
tionem,  L. :  Gallonim,  hy  the  Gauls,  K :  tantae  rei, 
L :  ranis  f mstrationibus  periculo  exempts,  Ta. 


fruAtror,  itus,  ftrl,  d^,  [frustra],  to  deceive,  di» 
appoint,  trick,  elude,  frustrate:  diflerendo  sped 
impetum,  L. :  me  ipsum :  custodes,  L. :  lugurtbaa 
Bpes  frustrata,  S. :  sat  adhuc  tua  nos  f rustrstast 
fides,  T. :  numquam  frustrata  vocatOs  Hasta  meos, 
failed  to  obey,  V. :  inceptus  clamor  frustratur 
hiantis,  u  e.  (Ues  on  their  Ups,  Y. :  Cocoeius  Tide  ne 
f rustretur.  —  Pass.  :  adeo  frustrata  spes  est,  ut, 
etc.,  L. — To  miss  the  mark,  throw  in  vain :  paud 
in  pluribus  minus  frustrati,  S. — 7b  make  vain, 
make  nselen:  parentum  gaudia  lacrimulis,  Ct: 
rami  lento  vimine  frustrabantur  ictOs,  Cu. 

frustom,  X,  n.  [2  FERr],  a  piece,  bit:  cadere 
frustum  ex  pidli  ore:  viscera  in  frusta  secant,  V. : 
semesa  lardi,  H. :  capreae^  In. :  f  rosta  rogare^ 
scraps,  lu. 

fruteac  Icis,  m.  [FVR-1,  a  shrub,  bush:  genus 
omne  f ruticum,  Y. :  texit  Ora  f rutex,  0. :  Contexit 
(asellum)  f rutice,  Ph. 

frntloatiiin,  I,  n.  [f nitez],  a  thicket,  covert,  H. 

fratioor,  tix\,'~^dep,  [fnitex],  to  put  forth 
shoots,  sprout,  become  biuhy:  arbor,  quam  frutioe- 
tur,  Tides:  fruticante  pUo,  lu. 

fratioosas,  ad(j.  \fx\ii^'\,fuUofshnAs,  buiky: 
yimina,0.:  1itora,0. 

(fk:ux),frftgis,/.  [1  YXQ-^fruU,  produce, pulse, 
legumes  (  no  nom,  sing. ) :  tosta,  0. :  ilex  MuU& 
fruge  pectts  iuTet,  H.:  terra  feta  fruglbus :  fruges 
serimus:  frugum  peroeptio:  iuTentis  frugibus: 
LenUscus  Ter  fruges  fundens:  (gens)  dnloedine 
frugum  capta,  L. :  salsae  fruges  (l  e.  mola  salsa), 
V. :  medicatae,  nu^tc  herbs,  v . — ^F  i  g.,  result,  suc- 
cess, value:  industnae:  se  ad  frugem  bonam  rece- 
pisse,  i.  e.  reformed:  expertia  f rugis  (so.  po^mata), 
worthless,  H. :  permodestus  ac  bonae  frugi,  I  e.  of 
real  merit ;  see  also  f rugu 

fuat.  see  sum. 

fSoatas,  adj.  [P,  of  fuco],  painted,  colored,  fal- 
sified, counterfeit :  internosci  omnia  f ucata  a  sin- 
ceris:  naturalis  non  fucatus  nitor:  candor:  Isdem 
ineptiis  fucata  sunt  ilia  omnia. 

fnoo,  &▼!,  atus,  ftre  [1  fucusl  to  color,  paint, 
dye:  Tellera  hjali  colore,  Y. :  color  Stercore  fuca- 
tus orocodili,  i.  e.  paint  made  of  crocodile^s  dung^ 
H. :  f  ucandi  cura  colons,  L  e.  um  <^  cosmetics,  O. 

foooana,  aeji,  [1  fucus],  pain<«f,  colored,  bcau' 
tijied,  counterfeit^  spurious:  merces:  Ticinitas: 
amicitiae. 

1.  fiioaa»  I,  m.,  =  ^vkoq,  rock-lichen,  orchil  (a 
red  dje  for  woollen  goods);  hence,  a  dye-stuff, 
red  €^,  red  color :  Lana  medicata  f aco,  H. :  po- 
tantia  Tellera  fucum,  H. :  Tjrius,  0. — ^4  reddish 
juice,  bee-glue,  Y. — ^F  i  g.,  ptitence,  disguise,  deceit, 
dissimulation:  fucum  faoere  mulieri,  T.:  Tenusta- 
tis  non  f uco  Inlitus  color :  puerilis : 


facUge.ta^  H.:  m«  (,'>^,^,'^^^^gic 


842 


a.  f6oil%  I,  m.  [FBV.],  a  dron^  Y^  Ph. 

ftienun,  ftsoro,  Bee  Bum. 

fosa,  »«,/.  [2  FVG-],  a/ewny,  «^Ai,  mnjitii^ 
away ;  adornare  f ugam,  T. :  ab  urbe  tuq)i8Bima : 
deflperata :  exerdtiU  foeda,  S. :  dant  sese  in  fu- 
gam  niUitea:  fugam  capere,  Cb.:  parare:  hostis 
daro  in  fugam,  out  to  Jlight^  Cs. :  in  fugam  coni- 
cere,  Cs. :  impellere  in  fugam :  cum  terrorem  fu- 
gamque  feciBset,  cauaed  a  panic,  L. :  fugam  ex 
ripft  fecit,  drove  (the  foe),  L. :  fugam  faciunt,  take 
night,  S. :  neque  hostium  fugam  reprimi  poase^ 
le  cheeked,  Cb.  :  opportunior  f ugae  collis,  S. :  na- 
ves eiuB  fugft  se  Adrumetum  receperunt,  after 
hiejiight,  Cb.  :  quantne  in  periculiB  fugue  proxi- 
Tnorum :  celeres  f ugae,  H.  —  Expatriation,  exile, 
haniehment:  Be  in  fusam  coniecisBe:  AriBtidi; 
exsilia  et  fugae,  TtL,^A  Jlying,  twift  eouree,  rapid 
motion,  speed  :  Rarpalyce  rolucrem  fugS  praever- 
titur  Hebrum,  V.:  facilia,  a  swift  voyage,  V.: 
(KeptunuB)  fugam  dedit,  a  ueift  paenage,  V. ; 
fugam  dani  nubila  oaelo,  Jtc$  away,  V. ;  tempo- 
mm,JUghl^  H. :  (equus)  Clara  ante  alios,  lu.— ^ 
place  of  haniehment,  re/iige:  toto  quaeret  in  orbe 
fugam,  0.~^A  meane  of  removal,  remedy:  morbi, 
H. — F  i  e.,  a  fleeing,  avoiding,  avoidance,  ahunning, 
MoatM ;  laborum:  turpitudtnis :  alia  honoris,  Aon- 
oraMe  way  of  eaeape,  L. :  leti,  H. 

fugaoiiis,  adv,  comp,  [fugaz],  timidly^  in  read- 
ineaa  for  flight :  geriiur  bellum,  L. 

ftigatiWy  P.  of  f  uga 

Ihgaa^  fleis,  adj.  witli  eon^.  and  ttg}.  [2  FVO^], 
emt  to  flee,  fleeing,  timid,  thy  :  lynces,  H. :  Gaprea, 
V. :  vir,  H. :  Pholo($,  coy,  H. :  f ugacissimus  hostis, 
L. — Fleeing,  swift,  fleet:  Lympha,  H.:  ventis  fu- 
gacior,  O. — Vig.t,/Ueting,  transitory:  haec  om- 
nia: Labuntur  anni,  H.-^With  gen,,  fleeing,  shun- 
ntng,  avoiding  :  ambitionis,  0. :  rerum,0. 

fogiendns.  adf.  [P.  of  f  ugio],  to  be  avoided, — 
JPhtr,  n.  as  tubst, :  non  f ugienda  petendis  Immi- 
scere,  H. 

ftlglens,  entis  {gen,  plvr,  f ugientum,  H.),  a^. 
[P,  of  i\k^o\,  fleeing,  fleeting :  Italia,  receding,  V. : 
\\xiXkm,  fermenting. — iYtir.  n.  as  tiiftW. :  fugientia 
eaptat,  i.  e.  what  is  hard  to  obtain,  H.  —  Fleet, 
rapid:  penna,  H. — Fig.,  avoiding,  averse  to,"  la- 
boris,  Cs. 

ftigiS,  fflgl,  —  (P.  fit.  fuglttlros,  O.,  Cu.),  ere 
[2  FVG-],  to  flee,  ny,  take  flight,  run  away,  make 
off:  e  conspectu  illco,  T. :  ego  fugio,  am  off,  T.: 
cum  roagtti  pecuniA:  a  Troift:  oppido,  &.:  e 
manibus :  ex  proelio :  longe,  H. :  Keo  furtum  feci 
neo  fugi,  run  away  (of  a  slaTe),  H. — Pro  v.:  Ita 
fagias  ne  praeter  casam,  beyond  shelter,  i.  e.  too 
/ar, T.— With  ace.:  qui  currebat  fugiens  hostem, 
H. :  me  inermem,  H. :  otIs  fugiat  lupus,  Y. — To 
become  a  fugitive,  leave  the  eotmiry,  go  into  exHe : 


ex  patri&,  N.:  A  patril,  0.:  in  exiliom,  la. — 
With  ace, :  patriam,  V. :  Teuoer  SaUmina  Cnni 
f ugeret,  H.  —  Ih  pass  quickly,  speed,  hasten,  fUt 
awety:  fugiens  per  gramina  rivus,  Y« :  aitiena  fn- 
gientia  captat  Flumina,  H. :  fugiunt  dies,  0. :  f  u- 
git  inreparabile  tempos,  V. — To  watis^  djmpptiir, 
pau  away,  perish  :  e  pratis  pruina  f  ugit,  O. :  f  o* 

?;iunt  nubes,  H. :  Fugerat  ore  oolor»  0. :  memoriane 
ugerit  in  annalibus  digerendis,  an,  etc,  L. — To 
Aeefrom,  avoid,  slum:  oonventOs  hominum,  Ga. : 
bunc  iudloem :  neminero,  L. :  Yesanum  po4$tam,  H.  - 
urbem,  H. :  vina,  0. — To  flee  from,  av<nd,get  away 
from,  escape  :  Acheronta,  H. :  Cuncta  manOa  f ugi- 
ent  heredis,  H. :  Se,  H. :  nullum  caput  Proserpina 
fugit,  spared,  H. — Fig.,  to  flee,  avoid,  shun:  ab 
omni,  quod  abhorret,  etc. :  Hoc  facito,  hoc  f ugito, 
T. :  ooDspectum  multitudinis,  Ob.  :  laborem,  Y. : 
maioris  opprobria  eulpae,  H. :  iu^idum  senatOs, 
L. :  simiii  insdcDtiA  mors  fugitur :  quod  si  curam 
fogimus,  Tirtus  fugienda  est :  esse  f ugiendam  sa- 
tietatam.«-With  ir^,,  to  avoid,  omit,  fov^ear,  be- 
ware: turpiter  faoere:  Quid  sit  futarum  eras, 
f  ttge  quaerere,  H. :  buic  triomphum  deoorare  f  u- 
gienduro  fuit — To  escape,  get  away  ftrmn,  elmde, 
forsake:  ut  (animus)  fugiat  aciero:  quoa  hand 
ulla  Tiros  vigilantia  fusit,  Y. :  tox  Moerim  fogit, 
Y. — To  escape,  escape  the  notice  of,  be  tmohserved 
by,  be  unknown  to:  vidtt  id,  quod  fugit  Lycargam : 
quern  res  nulU  fugeret :  non  fugisset  hoc  Graeoos 
homines,  si,  etc. :  huius  v'm  soientiaro :  ffligit  me 
ad  te  antea  scribere,  I  forgot:  illud  te  noa  arbi- 
tror  f  ugere,  quin,  eta 

ftlgitiiui,  antis,  adj,  [P,  of  fugito],  enoiding, 
averse  to  :  litium,  T. 

fagitiTas,  aclj.  [2  FVQ'],  fleeing  away,  fugi- 
tive :  serros,  S. :  piscis,  lu. :  argentum,  T. :  fugi- 
tlvus  et  erro,  H. :  a  dominis. — ^As  eubst,  m,,  a  run- 
away, fugitive  dave,  deserter ;  ea  res  per  f ngitiros 
hostibua  nuntiatur,  deserters,  Gs. :  f ugitiroram  in- 
Bolentia. 

ftigitOb  &▼!)  fttus,  kre,freq.  [fugio],  to  flee  ee^ 
fytflee  in  haste,  avoid,  shun  :  miserrumus  Fui  fu* 
gitando,  T. :  patrem,  T. :  quaestionero :  neoem.  Ph. 
— With  inf.,  to  avoid, forbear:  alqd  facere,  T. 

lago,  iri,  atus,  &re  [fuga],  to  eauss  io  flee,  put 
to  flight,  drive  off,  chaee  away,  rout,  diseomflt :  ho- 
mmes  inernras  armis:  hostis,  8.:  fugato  omni 
eqoitatu,  Cs. :  f ugatis  equilibns,  & :  Indootum  doo- 
tumque  f  ugat  reoitator,  H. :  astra  Phoebus,  H. : 
audaoem  f  ugat  hoc  poistam.  Quod,  ete.^  H. :  f n- 
gat  hoe  (telnm),  fadt  illud  araorem,  eto^  O. :  nisi 
me  mea  Muaa  fngaaset,  banished^  O.:  Satoino 
rege  fugato,  exiled,  Tb. 

All,  ftdnm,perf,  of  sam. 
ftilcnmen,  inis,  n.  [fuldo],  a  prop,  support, 
piUar:  Terra  nuUo  fuldmineJiin^p^ 

Digitized  by^  ^^^'^*^'^'^ 


848 


ftmnift 


liitoildkfttki»fultai,  lf^U>  prop  ^,iBetp%^  by 

frvp$t  ttay^  muppoH:  portiottm:  caelum  ▼ertioe, 

I       V. :  viUb,  nisi  f alto  m^  fertiir  ad  terrain :  praviB 

I       f  oltns  male  Ulia,  tupporUd^  H. :  f  uUua  toro  me- 

liore,  retHmg  on,  la. :  oapul  f  ultom,  bokUnd,  V. : 

I       foltoa  obiee  pQatIa,/MfefMdl  V.:  pedibua  pruioaa, 

to  pret$,  Pr.  —  Fig.,  to  ntpport^  suttain^  ftphold: 

amicom  kbeatem :  prope  eadentem  rem  p. :  ood- 

aalom  nunas  virtute:  totia  Tiriboa  falta  hoatium 

I       acaea,  L,:  reoentiboa  aubaidiia  fulto  aciea,  L.: 

eaoaft  gnTiaaUnia  rebua  eat  lulta. 

ftilonuD,  I,  ft.  [  faleio],  a  btdpoat,  foot  of  a 

uek,  O.:  ebarnam,  Pr.:  aorea  falcra,  V«— ^ 

cdimA,  bMaunge^  Pr.,  la. 

fulgens,  ntifl,  a4j.  [P.  of  f algeo],  shining,  bright^ 
ddxzding^  fflutetUnff  :  ocali,  H. :  areas,  H. :  signia 
Ckstrm,  H. :  Aere  caput,  with  gleaming  hefmet^  V. 
— ^F  i  g.,  UhuirionM^  ^ri<ni» :  imperio  Af  ricae,  H. : 
aacerdodo,  Ta.  , 

fdlgeo. falai,  — , «re  (fulgere,V.)  [2  FLAG], 
to  Jlatk^  Ughien :  ai  folaerit,  ai  tonaerit:  fulaere 
ignea  et  aether,  V.— Of  oratory:  (Periclea)  fulge- 
re  tonare  dictoa. — To  Jta»k^  glitter,  giean\  glare, 
glialm^  Mne:  purpara:  eaelo  luna  sereno,  H. : 
mieaolea  falaere  gUdii,  L:  puerl  Agmlne  ful- 
gent, v. :  Argent!  quod  erat  solia  f ulgebat  in  ar- 
mia,  lu. — Fig.,  to  thine,  glitter,  be  eontpicuoua,  be 
illuatrioua:  (virtoa)  fulget  hoaoribua,  11. :  f ulge- 
bat in  adaleaeentulo  indolea  virtutia,  N. :  quae 
aangvine  falget  lali,  la. 

(ftdgoX  ere;  flee  folgeo. 

folgOE;  5ri0,  m.  [2  FLA6-1  lightning,  a  JUuh 
of  lightnktg :  Ttbrataa  ab  aethere,  V.:  notam  ful- 
gore  dedit,  O. :  dextria  f algoribus,  C.  poet. — Flaith, 
glitter,  gUam,  brightneae,  eplendor:  (candelabri) 
falgore  oonlacere  templum:  veatis,  0.:  fumum 
ex  f uigoce  dare,  H. :  maculosoa  auro,  i.  e.  epota  of 
f^eaming  gold,  V. :  aori,  Ta. :  atupet  aciea  f  ulgo- 
ribaa,  gUtter  (of  plate),  H. :  qui  dicitur  loTia,  i.  e. 
daaUng  etar.  —  Fig.,  brightnee*,  eplendor,  glory, 
renown:  famae,0.:  honorum,  Ta. 

fajgfoa,  aris  (plur.  once  fulgora,  C,\  n.  [2 
FLAG-],/aaAtn^  Ughtning,  lightning :  inroixto  f ul- 
gara  Tentia,  0. :  de  folgurum  vi  dubitare :  f algura 
Interpretantes :  ad  fulgara  pallent,  la.:  fulgure 
terrait  orbem,  0. :  feriunt  Fulgura  roontea,  tkun- 
derbolte,  H. :  publiea  fulgara,  i.  e;  things  hUuied  by 
lightning,  lu. 

folgurallik  e,  at^.  ffulgar],  of  lightning,  of 
thmnderboUe:  libri,  ofughuUng  a$  an  omen. 

ftilgiurator,  Oria,  m.  [falguro],  an  interpreter 
of  Ughtning. 

lalgiirQ,  — ,  — ,  ftre,  impert.  [fulgur],  to  light- 
en^ (X :  loTe  f  ulgorante,  augur  ap.  0. 

follca,  ae,/  [2  FAL-],  a  coot,  0.,  V.,  0. 


ISl2go»  inla,/.  [FAY'],  eoU :  fuligine  al 

fuUgine  mgri,  V. — Blaek  paint:  madida, 


abatenil: 

poetea 
lu. 

falls,  leia,/.  [2  FAL-],  a  coot,  C.  po«t. 

lalmen,  inia,  n.  [2  FLAO-l  a  lightning  flath, 
ttroke  of  Ughtning,  ^re,  ihxmderbolt:  lovi  fulmen 
fabricati:  ictu  fulniloia  deflagrare:  falmiiie  too- 
tuji,  0. :  f ulmine  percusaua :  f ulmiiiis  ictOa  £va- 
dere,  lu. :  minister  fulminis,  H. :  coatemuere  ful- 
mina,  lu.— F  i  g.,  a  thunderbolt,  destructive  power, 
crushing  Mqw:  fulmina  fortunae  contemnere : 
diototorium,  L. :  iusturo,  lu. :  Fulmen  habent  in 
dentiboa  apri,  O. :  duo  fulmina  noatri  imperi, 
Scipionea :  verborum  meoruni,  i.  e.  resistless  might. 

folmlneiis,  a^j.  [fulmen J,  of  liahtning  :  ignea, 
O. :  ictus,  H.— F  ig.,  sparkling,  splendid,  briUiawt : 
Mnestbeaa  fin  arms),  V. — Destructive,  murderous, 
kilUng :  da  (apri),  0. :  ensis,  V. 

folmino,  — ,  — ,  are  [fulmen],  to  lighten,  hurl 
lightnings;  fnlminaoa  luppiter,  U. :  Boreae  de 
parte  truci8,y.— Fig.,  to  thwtder:  Caeaar  fulmi- 
uat  bello,  V. 

fdltura,  ae,/.  [fulcio],  a  prop,  support:  aoee- 
dit  stomacho  f  ultura,  H. 

Iiiltii%  P.  of  fulcio. 

lolTHS,  adj.  [2  FLAG-],  deep  yeUoss,  reddish 
yellow,  gold -colored,  tawny:  mater,  H. :  tegmen 
lupae,  Y. :  cassis  equinia  iubis,  0. :  Gaesariea,  V. : 
arbor  comam,  O. :  Gamera,  6^9iMb,  V. :  viigae,  Le. 
withering  stalks,  0, 

fuoMnu,  ntia,  P.  of  famo. 

fumeuai  adj.  [f umua], /Wf  of  smoke,  emoky: 
Lamina  taedis,  V. 

fumida%  a<{^*.  [fumus],  full  of  mnoke,  emoky, 
smoking:  Taeda,  v.:  altaria,0.:  amni8,V. 


ffimlfor,  fera,  femm,  adj.  [famus-hl  FER-], 
producing  smoke,  smoking,  steanUng :  ignes,  V . 

fnmifiotis,  adj.  [fuma8+2  FAG-],  emoking, 
steaming:  rougitas  (tourorum),  0. 

lumo^  — ,  — ,  ftre  [  fumua  ],  to  emoke,  eteam, 
reek,  fume:  navea:  fumare  aggerem,  Gs. :  cruor 
furoabat  ad  aras,  V. :  ara  Fumat  odore,  H. :  do- 
roiis  fumabat,  reeked  Twith  banquets^*  villarum 
culmina  fumant,  i.  c.  the  evening  meal  is  prepar- 
ing, v. :  villae  incendiis  fumabant,  L. 

fomosvui,  adj^  [furaus],/u//  of  emoke,  smoky: 
tocta,  V. :  arae,  0»^Smok«i,  emoke-dried:  imagi- 
nes :  magiatri  equituin,  lu. :  perna,  H. 

famiifl,  I,  m.  [FAY-]«  emoke,  aieam,fume  :  f umo 
excruciatua :  fumi  incendiorum  procul  videbantur, 
eoLmnme  of  emoke,  Ga. :  fumo  ai^ifieant  haad  pro- 
oal  abeaae,  L :  ater,  Y. :  Amphorae,  oldjlavor,  H. : 
plena  fumi  ao  poUinia  Goquendo,  T. :  fumum  ex 
falgore  dare,  H. :  Quae  (terra^  exhalat  fumoa,  Y»: 
omne  Yerterat  in  {umam.haa  eonettmed,  S^^ 


844 


fonilab  Ut  n*  rfonis],  a  wax  (oreh^  taper:  delec- 
Uri  crebro  fanali:  noctem  flammiA  funalia  vio- 
cant,  y. :  locida,  H. :  Lampadibus  densum,  a  ean^ 
delabrumyO. 

fonambulas,  I,  m,  [fants+ambulo],  a  rop$' 
dancer:  in  funambulo  Animum  oocupare,  T. 

fanotio,  Onis,/.  [fungor],  a  dueharffing^  per- 
foniianee^  exeeuHon  :  quaedam  vel  animi  vel  cor- 
poris :  muneris  lllius. 

fSnctiiflk  P.  of  f ungor. 

fonda,  ae,  /,  a  ding,  T.,  C,  O. :  fimdis  hoetes 
propelli  iuBsit,  Cs. :  fuiidft  mittere  glandes,  L.: 
stridens,  V. — A  caetinff-tut,  drag-net :  f uDda  Tor- 
berat  amnem,  V. 

fundamen,  inis,  n.  [8  fundo],  a  foundation: 
f undamine  magno  Res  Komana  valet,  O.^^Plur, : 
ponere  fundamina,  V. :  Si^ae  terrae,  0. :  rerum, 

0.    • 

fondamontnm,!,  n.  [2  fundo].— i7un,  afoun- 
dationt  ground -work^  hatU:  agere  fundamenta: 
prima  urbi  iaoere,  L. :  Cartbaginis  altae  locare, 
Y. :  urbis,  V. :  Albam  a  fuiidamentis  proruere, 
uUerly^  L.-— Fig.,  a  baeis^  ground,  eupport,  eub- 
ttancey  beginning :  pietas  fundamentam  est  virtu- 
turn :  iustitiae  fides. — Plur. :  consuIatOs  tui :  se- 
nectus,  quae  f andameDtis  adnleseeatiae  oonstituta 
est :  iacere  pacts  fundamenta :  col  causae  funda- 
menta iaciantur :  verecundiae. 

f undator,  Sris,  m.  [2  f undo],  a/ounder  s  urbis, 
V. 

f unditii%  atff.  with  «iq9.  [P,  of  2  f  undo],  eeiab- 
litiud, fated, firm:  fortunae:  f undatissima familia. 

fandltor,  5ris,  m.  [funda],  a  ilinger,  Gs.,  S.,  L. 
-^Sing.  collect, :  Balearis,  L. 

f unditii%  adv.  [f undus],/iioin  the  bottom^  from 
the  foiundatum:  monumentum  delevit:  Oarthagi- 
nero  sustulerunt :  evellere,  by  the  roote,  Ph.«-F  i  g., 
utterly f  entirdy,  totally,  completely:  disddiis  ever- 
ti :  amicitias  tollere  e  vitft :  dictaturam  ex  re  p. 
tollere :  occidimus,  V. :  perire,  H. :  virgo  concepit 
fiBmxa»m,profoundlyj  Gt. 

1.  Aindo,  fadi,  f Qsus,  ere  [F7-J,  to  pour,  pour 
out,  shed :  sanguinem  e  paterft :  Iiquorem  de  pa- 
terft,  H. :  vinum  inter  comua,  0. :  Tiiium  super 
aequora,  0. :  lacrimas,  V. :  pammne  Fusum  est 
Latini  sanguinis  f  eplii,  H. :  sanguinem  de  regno 
( i.  e.  propter  regnum ),  Ou. :  ingentibus  prooellis 
fusus  irober,  pouring,  L. :  fusus  labris  amnis  In- 
ficit  (i.  e.  fusa  in  labra  aqua),  Y.  —  To  make  by 
melting,  coit,  found :  quaerere,  quid  fusom  durius 
esset,  H. — 7o  pour  from,  empty,  pour:  duo  cftr- 
ehesla  Baocbo  hnroi,  V. :  pateram  vaocae  inter 
comua,  v.— 7b  pour  forth  in  abundance,  eeatter, 
catt,  hiad,  spread,  extend,  diffuee:  segetem  corbi- 
bus  in  Tiberim,  L.:  res,  quibns  ignis  excitari 
potest,  C».:   quas  (maeulas)  incuria  fudit,  hat 


ecatterod,  H. :  in  peotorn  odores,  0. :  luna  se  per 
fenestras,  V. :  ne  (vitis)  in  oranis  part|s  fandatnr, 
epread  out:  latlus  inoendium,  Cu.:  fusus  prope- 
xam  in  pectore  barbam,  Y. :  fusis  circum  armis, 
in  fuU  armor,  Y.— 7b  bring  forth,  bear,  produce 
abundantly,  yidd  richly  :  flores :  quern  Maia  f  adit, 
bore,  Y. :  te  belnam  ex  utero.  —  7b  ihrow  damn, 
caet  to  the  ground,  proetrate:  (hoetee)  de  iugis 
funduntur,  L. :  septem  Corpora  (oervomm)  humi, 
Y. :  puero  fuso,  O. — 7b  oi/erthrow,  overcome,  roui, 
vanguieh,put  tofiight:  hoetis:  Oalios  a  delobris 
vestris,  L. :  Ladni  ad  Yeserim  fusi :  quattaior  ezer- 
citOs^  L. :  omnibus  boetium  copiis  fusia,  Oa.  — 
F  i  g.,  to  pour  out,  pour  forth,  give  iq»,  teade,  Umes 
verba,  T. :  vitam  cum  sanguine,  Y. :  opes,  H. — 7b 
spread,  extend,  dieplay:  se  latius  fundet  orator, 
vfill  display  himedf:  superstitio  fusa  per  gentls. 
— Of  speech,  to  pour  forth,  utter:  inanis  sonos: 
verba  poiStarum  more :  carmen :  ore  loquelas,  Y. : 
vocem  extremam  cum  sanguine,  Y. :  prcces,  Ta. 

2.  fondo,  &vl,  fttus,  ftre  [fundus ],  to  lay  the 
bottom,  make  a  foundation,  fo^md,  b^n:  poppis 
fiindata  carinft,  O.:  sedes  Fundatur  Yeneri,  u 
founded,  Y. :  dente  tenaci  Anoora  f undabat  navls, 
fattened,  Y.  —  F  i  g.,  to  founds  eetablieh,  fix,  eon- 
firm:  imperium:  res  p.  praeclare  fundata:  legi- 
bus  urbein,  Y. :  suas  opes,  Cu. :  nitidis  fundata 
pecunia  villis,  utdl  laid  out,  H. 

ftindaa,  I,  m,  [FVD-],  th^  bottom^  Umeet  part  : 
armari  fundum  exseouit:  maria,  Cu. :  Kerens  del 
aequora  fundo,  Y. :  largitio  fundum  noo  habet, 
there  is  no  end  of  giving.-^  A  piece  ojf  land,  fann^ 
estate:  mancipio  fundum  accepi:  in  fundo  Fo- 
dere,  T.:  latis  otia  fundi8,Y.:  cultus,  H.:  nostri 
fundi  calamitas,  T. :  pulcherrimus  populi  R.  — 
Fig., a  bottom,  foundation:  Phrrgiae  res  vertere 
fundo  (i.  e.  f unditus),  Y. — In  public  law,  an  author- 
ity, approver :  nisi  is  populus  fundus  factus  esset 

fanebrla^  e,  ac(j.  [funus],  of  a  funeral,  funeral^ 
funeral:  epuluro:  eupreesijH.:  contio^ — ^Pfwr.ii. 
as  subtt.,  funeral  ritee,  C,~»Deadly,  mortal,  fatal^ 
crud :  bellum,  H. :  sacra,  i.  e.  human  offerings^  O. 

funerana,  ocj/.  [funus],  of  a  funeral,  funeroat: 
f(Kce&^  fHneral'torche8,y, :  frons,t9r4a/A  ofeyprets, 
Y." fatal:  torris,0.:  bubo^dtama^O. 

(funero),  — ,  itus,  are  [funus],  to  bury:  prope 
funeratus  Arboris  ictu,  kiued,  H. 

funeato,  &vl,  &tus,  ftre  [funestus],  to  pollute 
with  murder,  defile  with  daughter:  aras  bostiis: 
contionem  contagionecaraificU:  gentem,  dta^raec, 
lu. 

fiineatua,  adj.  with  eomp.  [funus],  causing 
death,  deadly,  fatal,  destructive,  pernicious,  caUam^ 
tous,moumfw',dHmal:  eiussecuris:  teroplisfune- 
stos  ignis  iiiferre:  tabes  vcneni,0. :  taxus,0. :  sce- 
lus,  Ph. :  f unestior  dies  pqgn%e,v-9^em  funeatam. 


S46 


foiilMmdiift 


BettataL — FUUd  mih  mUf&rtun€,  faial^  moum/W^ 
9md:  -eapilli,  O. :  manOs,  I  e.  </  a  mowmtr^  0. : 
familia  Fabi  morte,  in  numming^  L. :  annales,  i.  e. 
UtU  of  tha  deadfJj,:  littera,  mtrnminff^  O. :  oin«n, 
Pr. :  f unestum  est  a  f QrU  viro  iugulari,  f uneatiua 
ab  eo,  etc. 

fdngor,  fdiictais,  1,  dtp,  [1  FVQ-],  to  bu^  one- 
ml/^  be  engoffedf  perform,  txeeute^  lukninuier,  dut- 
duaye,  cbiervey  do:  maneribos  oorporis:  virtutis 
monere:  btrbaronim  more,  obaerve,  N. :  officio, 
perform  T  Yerniliter  offlciis,  CL:  dapibus,  haee 
done  with^  0. :  caede,  murder^  O. :  morte^  die,  0. : 
Biraalacra  functa  sepulcris,  i.  a  who  have  had  ez- 
periemee  of  Imrial,  0. :  Yioe  eotis,  eerve  at,  H. :  ter 
aeYo  functus  senez  (Neslor),  eurvwedf  H. :  Virtute 
fundi  duces,  tahoee  dtUy  u  done^  H. :  possunt  oculi 
fungi  suo  munere :  officium,  T. :  mlUtare  munus, 
N.:  a]qd  muneris  in  rem  p.,  render;  muneris  fun- 
gendi  gratia :  ad  suum  munus  fungendam. 

fimgina,  T,  m.,  =  airoyyoci  a  munhroom^fungui : 
prateujiis,  H. :  pluviales,  0. — A  eandle-wnuff^  lamp- 
black on  a  trick,  V . 

fonlcilliuik  I,  m.  (2im.  [  funis  ],  a  dender  rope, 
cord. 

fOnis,  is,  m.  [1  FID-],  a  rope,  eheet,  line,  cord: 
ancorarias,  Cs. :  pro  funibus  catenae,  Cs. :  per  ex- 
tentum  funem  ire,  the  tight-rope,  H. :  religatas  ab 
aggere,  O. :  ab  litore  funem  mmpitc,  v. :  iubet 
solTi  fonem,  V.— F  r  o  v. :  Ne  curren  te  retro  funis 
eat  rotA,  leei  the  whed  run  back  and  the  cord  come 
off,  H. :  seqiil  potins  quam  dooere  funem,  i.  e.  to 
foUow  than  to  lead,  H. 

fwillB»  eris,  n.  [  FAY-  ],  a  funeral  proeemon, 
funeral  ritee,  burial,  funeral :  funus  interim  Pro- 
cedit,  T. :  adiutare  funus,  atieful,  T.:  ezsequias 
iUiue  funeris  prosequi :  maeror  f uneris :  acerbissi- 
mum :  oelebrare,  L. :  patemo  funeri  omnia  iusta 
solrere:  militare,  L.:  tuum,  H. :  funerum  nulla 
ambitio,  Ta. :  viromm  fortium  f unera :  nee  te,  tua 
f  unera  mater  Produxi,  thee  (or  rather)  thy  funeral, 
V. — A  dead  body,  corpee  :  menm,  Pr. :  lacenim,  V. : 
senum  ac  iuvenum  funem,  H. — The  ehades  of  the 
dead,  manee,  Pr.  —  Death,  violent  deat/i,  murder: 
ICaturo  propior  fanerf,  H. :  crudele,  Y. :  qui  pa- 
trios  foedasti  funere  voltQs,  Y. :  quae  f unera  Tur- 
nus  Ediderit,  Y. :  praetexero  funera  sacris,  i.  e. 
euieide,  Y. — Fig.,  deetruetion,  ruin,  fall:  rei  p.: 
Capitoiio  Funus  parabat,  H. :  tot  funera  passi,  Y. 
— Of  persons,  a  pent,  deetroyer :  duo  ret  p.  funera. 

far,  f flris,  fit.  [  1  FER^  ],  a  thief:  noctumus : 
fnres  aerari,  S. :  magnus  ex  Sicilia,  i.  e.  extor- 
tioner.— As  a  term  of  abuse,  thief,  rascal,  rogue, 
knave:  u(  cum  fure  disputabo:  audent  cum  talla 
fures,Y. 

(foxioitor),  adv.  [furax],  ihieviehly;  onlj  st^.  ; 
domos  f  uraeissime  scrutari. 


fSritoSt  adj.  [P.  of  f arorl  in  eeeret,  by  eteaWk  : 
patri  quos  Circe  f urata  oreavit,  Y. 

foraac,  Scis,  <u(^'.  with  eup.  [  1  furor],  given  to 
Uealifig,  thievish:  servus:  furacissimae  manOs. 

fnroa,  ae,/.  [1  FOR-],  a  two-pronged  fork: 
bicomes,  Y. :  valentes,  Y. :  furcis  detrudi,  L. — 
P  r  o  V. :  Naturam  expellas  f urc&,  tamen  usque  re- 
corret,  with  violence,  H. — A  fork-thaped  prop,  ^it 
stake,  triangular  brace:  furcis  spectacula  sustinen- 
tibus,  L. :  furcas  subiero  oolumnae,  O.—- ^  wooden 
yoke  (on  the  neck  of  a  slave,  for  punishment) : 
per  circum  furcam  ferens  ductus  est :  servus  sub 
f urea  caesus,  L. :  sub  furca  vinotus,  L. :  Itrfs  sub 
furcam,  H. 

fnroifer,  eri,  m.  [furca + 1  F£R-],  a  yoke-bearer^ 
gallows  rogue,  hang-dog,  rascal,  T.,  0. 

furoiUa,  ae,/.  dim.  [furca],  a  little  fork, pUch- 
fork :  f urclIU  eztrudimur,  i.  e.  violently, 

fttrcula,  ae,/.  dim.  [furca],  a  forked  mrop: 
suspenso  furculis  ab  hoettbus  muro,  L. — Plur.,  a 
narrow  pass:  Oaudinae»L. 

InreiiB,  ntis  {gen:  plur.  ntom,  Y. ),  atff.  [P.  of 
furo],  raging,  wUd,  mad,  furious,  distract^:  in 
iambos  Misit  furentem  (me),  H. :  sponsa,  inured, 
Y. :  f urens  animi,  v. :  animis,  Y. :  flammae,  Y. 

forenter,  adv,  [furens],/iirtot»(y;  irasci. 

furfures,  um,  m.,  bran :  Furf uribus  conspersus 
panis.  Ph. 

tuiiSL,  ae,  /,  [FYR-],  a  fury,  scourge,  curse: 
furia  ac  pestis  patriae  (Clodius):  iuvenem  tam- 
quam  furiam  huius  belli  odi,  L. :  voces  furiarum 
duarum,  witches,  H.— In  plur.,  violent  passion,  rage, 
madness,  fury  (poet.):  ob  noxam  et  furias  Aiacis, 
Y. :  ubi  concepit  furias,  becmne  furious,Y ,\  Erao 
omnis  furiis  surrexit  Etruria  \ustAa,just  wrath,  Y. 
— The  three  goddesses  of  vengeance,  Furies  (Alecto^ 
Hegaera,  and  Tisiphone) :  ut  eos  agitent  Furiae : 
scelerum  Furiis  agitatus  Orestes,  Y. :  demens  ac- 
tus Furiis,  driven  mad  by,  H.  —  Avenging  spirits, 
tormenting  spirits :  furiae  Catilinae :  amens,  agi- 
tantibus  furiis  sororis  Tullia,  L. 

furialio,  e,  at{j.  [furia],  of  the  Furies,  like  the 
Furies,  furious,  ragtng,  dreadful,  fearful:  taedae: 
Alecto  furialia  membra  Exult,  Y. :  caput  Cerberi, 
H. ;  arma,  i.  e.  of  the  Bacchantes,  0. :  vox :  carmen, 
L. :  caedes,  0. :  Testis,  driving  mad,  C.  po^t. 

fnxlalitttr,  adv.  [ f urialls ], /Mmus/y,  madly: 
odtt,0. 

fnxiatus,  adj.  [P.  of  furio],  enraged,  maddened, 
wild:  mens,  Y. :  fgnes  (amoris),  O. 

ftuibuudus,  adj.  [FYR-],  raging,  mad,  fu- 
rious: homo:  taurus,  O.:  latronis  impetfks:  Dido, 
y.~^  Filled  with  prophetic  inspiration,  inspired: 
vatum  praedicUones:^^|l^(V^oOgie 


Idilo 


8M 


ftitlito 


forio,  — ^1  Atu8,  ire  [furia],  Co  drive  mad^  mad- 

den,  infuriate :  matres  equorum,  H. 

furiosa,  adv.  [f uriosus],  madfy  *  alqd  faeem 

fnxlosns,  «<(/*  ^'^  conw,  uid  jvp.  [furia],y«2{ 
ofmadnesf,  mad,  raging,  p/triom :  ego  te  non  fu- 
noBum  putem  ? :  inulier  Bcelere :  bello  Thrace,  H. : 
genus  dioendi :  inoeptum,  L. :  f urtosior  amor,  0. : 
furiosius  peccatum,  H. :  alqs  furiosisBimus :  tibia, 
maddening,  0. 

fumns,  I,  m.  [2  FOR-],  an  wen :  f amis  torre- 
bant  farra,  0. — A  bakery:  a  fumo  redeuntes,  H. 
— AJire-place:  f umoa  laudat,  H. 

(faro),  — ,  — ,  ere  [FVIU],  to  rage,  rone,  he 
out  of  onie  mind,  he  mad,  he  furioue :  valetudi- 
nia  vitio :  inquirara,  quid  sit  f  urere,  etc.,  H. :  re- 
oepto  Dulcc  mihi  f  urere  est  amioo,  plag  the  fool, 
H.:  luctu  filii,  he  distracted:  dolore,  0.:  Inachift, 
to  he  madly  in  love  with,  H. :  furebat,  se  vexatum, 
eta:  te  reperire,  is  madly  eager,  H. — Poet.: 
hone  sine  me  f  urere  ante  f  urorem,  V.— ^f  things, 
to  rage,  he  furious:  furit  musitibus  aether  Con- 
CU8SU8,  y. :  ignis  in  stipulis,  v . :  Stella  leonis,  H. 

1.  faror,  &tns,  &rf ,  dtp,  [fur],  to  steal,  purloin, 
pilfer:  alqd:  orone  genus  furandi:  in  furando 
manibus  suis  uti  (of  literary  {heft) :  (libram)  abs 
te:  dvitatem,  obtained  by  fraud:  leases  oculoe 
f urare  labori,  i.  e.  vfithdrate,  Y. :  speciem  alcuius, 
i.  e.  asstime,  Pr. :  patii  equos,  take  away  secretly, 
Y, :  furandi  melior,  i.  e.  in  stratagems,  Ta. 

2.  furor,  oris,  m.  [  furo  ],  a  raving,  rage,  mad- 
ness, fury,  passion :  cuius  furor  oonsederit :  Ira 
furor  brevis  est,  H. :  furore  impuhius,  Os. :  Catili- 
nae,  S. :  luno  acta  furore,  V. :  se  ooroitem  illius 
furoris  praebuit :  iam  hie  conticesoet  furor,  excite- 
ment, L. :  civilis,  dissension,  H. :  multitudinis :  siro- 
plexne  furor  (est)  Perdere  ?  etc.,  is  it  not  worse  than 
folly  f  lu.:  Mille  puellarum  furores, /xiwioTU /or, 
U. :  ut  tibi  sim  furor,  a  cause  of  anger,  Pr. :  maris, 
rage,  Tb. :  caeli,  Ct— Prophetic fren^,  intpiration : 
ea  (praesagitio)  furor  appellatur :  Ut  cessit  furor, 
v.:  Taticinos  concepit  mente  furores,  0.  —  Pas- 
sionate love,  eager  desire :  caeca  furore,  Ct. :  equa- 
rum,  v. :  mille  puellarum  furores,  H.  —  A  loved 
one,  flame:  sive  mibi  Phyllis  esset  Seu  quicoroque 
furor,  V.  — P  e  r  8  o  n.,  Mtf  god  of  madness,  Bage : 
inpius,  V. 

f5rtim,  €ulv.  [f nrtum],  by  stealth,  secretly,  priv- 
ily, furtively,  dandestiniy :  inter  se  asptcTebant: 
profeotus  clam  furtim,  L. :  Huno  mandarat  alen- 
dum  regi,  V. :  ilium  Educat,  0. :  senatQs  consul- 
turn  factum,  L. :  fuilim  roagis  quam  beUo,'Ta. 

furtive,  odv,  [furtiTUs],  stealthily,  secretly,  fur- 
tively: data  munera,  0. 

fSrtiTos,  adj.  [  f urtum  1,  stolm,  purloined,  pU- 
fsred:  lana,  H. :  colores,  H. :  an  noctn,  tamquam 
lurtiva  (signa)  deportabuotur?  as  if  stolen,  L,-^ 


Sservt,  hUden^  toncmled,  fisfHiH^  dastdettUux  iter 
per  Italiam:  amor,  V.:  quern  Rhea  FurtiTom 
partu  edidit,  V. 

fart5,  euh,  [  fartmn],  by  stealth,  sservtiy:  tibi 
oognita,  0.!  (obeidee)  subduxistis,  L. 

fiirtnm,  I,  n.  [1  FERr],  theft,  robbery:  doml 
fnrtum  fecit :  furtt  se  adligare,  T. :  in  farto  eon- 
prehensns,  Os. :  ubi  ores  f  urto  periere,  H.  —  A 
stolen  thing  :  oogi  f urtum  reddere :  dum  (poer) 
furta  ligurrit,  H. — A  secret  action,  crafty  deceit^ 
trick,  artifice,  stratagem:  hoatibus  panra  farta 
temptantibus,  L. :  hand  furto  melior,  Y. :  forto 
laetatus  inani,  Y.:  furtis  dedpit  hotten,  O. — 
Secret  love,  intrigue:  narrare  dulcla  furUy  Y. : 
Hoc  f  urtum  nescire,  O. :  .tanri,  Y. 

faraiioula%  I,  m.  dtm.  [fur],  a  petty,  thief,  pU- 
ferer, 

furvus,  a4;.  [  FYR-  ],  dark,  gloomy,  ssoarihy, 
black  :  Proserpina,  H. :  antra,  0. :  gens  {l  e.  Mau- 
rorum),  lu. 

fluoina,  ae,/.,  a  three-pronged  spear,  frideni: 
dant  (deo)  f uscinam :  Gracchi,  lu. 

ftiBOO^  — ,  — ,  Are  [fuscus],  to  make  swarthy, 
blacken :  ooipora  campo,  0. :  dentes,  O. 

iusoa%  adj,  [FYR-],  dark,  swarthy,  dusky,  taw- 
ny: purpura :  comix :  Andromede,  U. :  alae  (noc- 
tis),  \,^^Husky,  hoarse  :  vocis  (genus). 

fama,  adv,  with  eomp,  ffusus],  eopioudy^  dijuse- 
ly:  multa  dicere:  haec  dispntantur  fusius. 

fnsilia,  e,  <«&*.  [FY-l,  molten,  fiuid,  liquid:  au- 
ram,  O. :  argilla,  soft  day,  Os. 

InalOb  Otiis,^.  [FY-],  an  outpouring,  ^Mon: 
eius  (dei)  animi  oniYersa. 

failti%  is,  m.  [FEN-],  a  knobbed  stick,  eu^gei, 
staff,  dub:  recisos  Portare  fastis,  H. :  non  opus 
est  verbis,  sed  f ustibas :  mttlae  caput  f uste  dolare^ 
H. :  f uste  aperire  caput,  lu. :  alqm  fusti  necare, 
Ta. :  formidlne  fustis  redaeti,  H. 

fostuarinm,  I,  n.  [fustis],  a  cudgdUnff  to  death 
(for  desertion,  etc) :  fustuarium  merore :  f ostua- 
rium  mereri.  L. 

1.  fasaa»  atfj.  [P.  of  fundo],  stretched  out^  ly- 
ing, recumbent,  prostrate  :  in  herbA,  0. :  humi,  O. 
— Spread  out,  extended,  broad,  large,  ample  :  (a€r) 
f usus :  Galloram  f usa  corpora,  fuU,  L. :  crines, 
fiowing,Y,:  fosus  in  pectore  barbam,  Y.— F  i  g., 
copious,  diffuse,  flowing,  free:  genus  sermonia. — 
At  ease,  cardess :  per  moenia  Teucri,  Y. :  per  her- 
bam,Y. 

2.  fvmuM,  1,  m.,  a  ^nndU,  Y.,  Ot,  Tb.,  0.,  la.— 
Of  the  Fates,  Y.,0. 

fiitUo,  futiliB,  futllltaa,  see  futti-. 
luttila,  is,  II.  [FY-1,  a  water-vessel,  broad  above 
and  pointed  bdow^  used  inj 
Digitized  by 


ftitftllto 


M7 


ftittUis  or  fatlliB,  e,  «fr.  [IT.],  Oai  4miUy 
jxmn  out^  thai  eaimoi  eoniam :  oanes,  that  9&id 
their  exerement  through  fear^  Ph. :  glades,  hrittU^ 
y .  —  F  i  g^  HnUm^tworA^^  votn,  worihUn^  ftUUt  t 
Serros,  T. :  haruspices :  oonsiliia  habkui  non  fuU 
tilia  auetor,  y . :  aenteatiae:  laetitiae:  lingua,  Ph. 

fnttmtis  (futU-).  atift,/  [futtilisj,  y>arthle8$' 
ne$tf  enqjHnem,  vanity  :  plena  futtilitatn. 


futnSb  — *»  -",  ere,  to  Amw  carruU  eonmetiom^ 

ftstiirus,  a({^.  [P,  of  sum],  going  to  be,  yet  to  be, 
to  eome^/ttture :  res:  tempus:  pesti  devota  futa- 
rae  (Dido),  y. :  Tindicee,  expected,  L. — As  ntbtt,  n., 
thefuhtre:  ignarus  futari,  L. :  baud  igiiara  f ata- 
ri, y. :  fatura  prospicere. 

fotutiOb  onis,/.  [futuo],  topulation^  Ct 


Gt. 


gaesam  (gM-X  ^>  ^  [Oeldc],  a  heavy  ironjave- 
Uh  (of  the  Gauls),  Gs.,  L.,  y. 

galbanfw,  a<(f.  [galbanum  ss  xaXjSdyq,  the 
sap  of  a  S^an  plant],  of  galbanum:  nidor,  v. 

gidbina,  drom,  fi.  [  galbos,  greenish  -  yellovr  ], 
paie  grtem  garmenU  (se.  ▼estimenta),  la. 

galea,  ae,/.  [2  GAL-],  a  hdmet,  head-pieee  (usu. 
oC  leather):  ad  galeas  Induendas,  Gs.:  galeae 
Yirikm,  y.,  T^ — Of  bronie:  aerea,  y.:  galeae 
aeneae :  Idres,  H. 

galoatus,  adj.  [galea],  helmed,  wearing  a  hel- 
met :  Minerva.— As  aabet.  m.,  a  helmed  warrior,  In. 

galeritna,  adj,  [galerus],  wearing  a  hood,  ruttie 
w  attire,  Pr. 


eap  :  f uWos  fupi  de  pelle  galeros,  y. :  longus. 


galems,  I,  m.  [galea],  a  conical  cap  of  leather, 
fnt  eap :  f uWos  fupi  de     "       '         ••     . 
lu.— ^  wig  :  flavus,  lu. 

1.  Oalla,  ae,/.  /  see  Gallns. 

2.  galla,  ae,/.,  a  gaU-appU,  g<dl-mU  (an  exores- 
oeace  on  the  oak,  caused  by  insects),  y. 

OaOi,  oraro,  m.  I.  See  2  Oallns.— IL  7^ 
prieate  of  Oybele  (noted  for  effeminacy),  Lt,  H.,  O. 
"-In  jest  called  Gallae,  Aram,  Gt 

OalUea,  ae,/.,  a  OalHt  ehoe,  gtdoeh, 

g«]lf««,  ae,/.  [1  gallusl,  a  hen,  domettic  hen, 
0^  G.,  H.:  Galhna.  ceeiuit  (a  prodigy),  T.'— 
P  ro  r. :  gallinae  ftUus  albae,  i.  e.  of  fortune,  lu. 

gallinaoena,  odL  [gallina],  of  hnu,  offomU : 
ffdias,  a  pouliry^codt, 

gallinariua,  I,  m,  [gallina],  a  keeper  of  poultry. 

1.  gallua,  X,  m.  [1 6  AR-],  a  cock,  domestic  cock : 
gallinaceos:  gallorum  cantus,  crowing,  H.,  lu. 

2.  GaUiuv  adj.,  of  Gaul,  Oallie,  G8.--As  euhd. 
m.,  a  Oaul,  Gs.— iYiir.,  ths  Oaule,  Gs.,  G.,  L. 

ganaa,  ae,  /.,  an  ealing-houte,  eook-ahop,  ordu 
mary  (of  bad  repute) :  ganearum  nidor. — bieewo' 
Hon :  ganeis  cdiifectus :  libido  ganeae,  S.,  L.,  Ta. 

ganao^  dnis,  m.  [ganea],  a  ghUUm,  debau^ae, 
T.,G,,&,Ta.,Iu. 

ganemn,  X,  n.,  an  eating'home:  abdnctus  In 
gsneom  Aliqno,  T. 


gangaba,  ae,  m.  [Persian],  a  porter,  Gu. 
Qangetloiia,  adj.,  of  the  Oangee :  Ugris,  0. 

gauinio,  — ,  — k  Ire,  to  bark,  marl,  growl:  Quid 
illeganuit?  T.,  lu. 

Qaramantla,  idis,/.  ocf^'.,  of  the  OaramanUe: 
nymplia,  I  e.  African,  V. 

garon,  see  garum. 

gwrdOf  — >  — t  iro  [1  OAR-],  to  chatter,  prate, 
prattle,  chat :  6arri8,^u  talk  tdly,  T. :  impunitas 
garrieudi :  quioquid  In  buccam :  anills  f abellas,  H. 

garnilitas,  &tis, /.  [garnilus],  a  diatiering, 
babbling,  prating,  garruuty :  Bauca,0. 

gamUna,  a^.  [1  OAR-],  Mattering,  prattling, 
prating,  talkative,  gamUoue  :  garrulus  est,  a  chat* 
terboz,  U. :  garrula  ilia,  teU-tale,  T. :  ales  (i.e.  cor- 
nlx),  O. :  hirando,y. :  hora,  of  goetip,  Pr. :  rivus, 
0. :  lyra,  Tb. :  perioula,  exadUu  Udee  of  peril,  lu. 

gamm  or  garon,  x,  n.,  ss  yapov,  a  rich  eauee 
made  of  email  Jieh,  H. 

gandena,  entis,  adj,  [P.  of  gAndeo]joyfid,  glad^ 
cheerful:  animo  gaudenti :  Amor,y. 

gandeo,  gftylsus,  6re  [OAy-],  to  refoiee,  be 
glad,  be  joyfid,  take  pleasure,  be  pleased,  delight : 
gaudeat  an  doleat,  H. :  dubie,  0. :  si  est  uUus  gau- 
dendi  locus:  salvoiu  te  advenire,  T.:  qnem  socii 
venisse  gaodeant:  beneficium  accipere,  T.r  MotOa 
dooeri  lonicos,  H. :  gaudet  tuens  (equos),  sees  with 
deUght,  y. :  Qaudent  scribentes,  H. :  quod  erat  eo 
nomine:  gaude,  quod  spectant  oculi  te  mille,  H. : 
in  puero,  Pr. :  malis,  T. :  aequitate  iustitiaque : 
inperio  nirois,  S. :  sorte  tuft,  H. :  (Aiace)  inhumato, 
gloat  over,  H. :  de  Bursft :  hunc  scio  roea  gavisu- 
rum  gaudia,  T. :  videte,  quid  se  gavisum  dicat : 
quod  gaudere  posset,  hoc  fuit,  O. :  Gaudes,  si  ca- 
merom  percusti  forte?  H. :  mi  hi  gaudeo,  te  aroo, 
as  for  myself:  gaudet  se  attollens  Appenninus, 
y. — With  in  sinu,  to  r^oice  at  Jieart,  be  secretly 
glad:  ut  in  sinu  gaudeant:  in  tacito  8inu,Tb. — In 
salutation :  Gelso  gaudere  refer,  greet  for  me,  H. 

gandium,  I,  n.  [GAy-],  inward  joy,  joy,  glad- 
ness, ddight:  gaudmm  atque  laetitiam  agitabat, 
S. :  Prae  gaudio  ubi  sim  nesoio,  T. :  lacrimo  gau- 
dio,  T. :  gandio  compleri: 


>conti- 


848 


nere  gaudium  non  potaerunt,  quin,  etc,  L. :  nox 
gaudio  Ueta  victoribus,  To. :  gaudiam  peruniloai 
saltfiB  Buperati,  L. :  feminanim  gaudia  insignia 
erant,  eqoreinofu  of  ddight^  L. :  qaibus  gaudiU 
exsultabia?:  ^udia  quanta  fuerunt!  fl. :  mea 
gaviaunis  gaadia,  T. :  scin  me  in  quibus  aim  gau- 
diia?  T. — Pro 7.:  Gaudia  prtncipiam  nostri  aunt 
doloris,  0. — ^Person. :  mala  mentis  Gaudia,  i. e. 
Malice,  Y.  —  Seiuual  pUature,  et^oyment  (usu. 
plur.) :  pestiferum,  L. :  dediti  corporis  gaudiis,  S. : 
impermissa,  H. :  gaudia  sumit,  0. :  Gaudia  quanta 
tuli  I  enjoyed,  0. :  quanti  sibi  gaudia  oonstent,  lu. 
— A  joy,  caute  of  jew,  wuree  of  pleature,  deliffht : 
duci  false  gaudio,  T. :  eaudium  clade  foedatnm 
est,  L. :  fugiunt  tua  gaudia,  O. 

gauaape,  M.  e,  plur.  a,  n.,  s  ya 
rough  wooUen  doth:  purpureum,  H.,  O. 

gavimis,  P.  of  gaudeo. 

gaaa,  ae, /.  [Persian],  a  tretmire,  royal  treof- 
ury:  regia,  N.,  Gu. — A  treasure,  richee,  wealth: 
ab  auro  gs^Sque  regift  manfts  oohibere :  Hieronis, 
L.:  agrestis, store, y . — Plur,:  beatae Arabum, H. 

gollde,  adv.  [gelidus],  coldly,  indifferently: 
ministrare,  H. 

gelidua,  a4j.  with  eomp,  fgelu],  icy  cold,  very 
cold,  iey,  frosty:  Lirem  gelldlorem  faoit:  aqua: 
prulnae,  V. :  loca  propinquitate  montis,  L. :  Hae- 
mus,  H. :  foci,  L  e.JlreUes,  0. :  tyrannus  (i.  e.  Bo- 
reas), 0. — ^As  eubet./.  (se.  aquaX  ice-cold  water,  ice- 
water  :  foribusque  repulsum  Peif undit  gelidS,  H. : 
oalidae'  gelidaeque  minister,  lu.  —  Icy  cold,  cold, 
etijf:  corpora,  0. :  artQs,  0. :  senectS  Sanguis,  V. : 
fngore  pectus,  0. — ChiUing,  etiffening:  mors,  H. : 
metus,  0. :  tremor,  V. 

gelo^  — ,  — ,  are  [gelu],  to  freeu,  congeaL-— 
Fig.:  pavldo  gelantur  Pectore,  etiffened,  lu. 

(geluX  (tbL  gelQ, /roff,  cold,  ice :  membra  torn- 
da  gelu,  L. :  gelu  Flumina  oonstiterint,  H. :  Rura 
gelu  turn  olaudit  hiemps,  Y. :  tarda  gelu  senec- 

tU8,V. 

gemebtindtia,  adj.  [gemo],  groaning,  eighing, 
0. 

gemelllpani,  ae,  a<y.f.  [gemellus +2  PAR-], 
twin^bearing,  mother  of  twine :  dea,  0. 

gemellna,  aefj.  dim.  [geminus],  bom  together, 
twinrbom,  twin- :  f ratres,  0. :  fetus,  0. — As  eubet. 
m.,  a  twin :  gemellos  conixa  reliquit,  V.,  Ct.,  0. — 
Paired,  doMe :  legio,  fonned  of  two  legions,  Gs. 
— Beeembling,  very  like:  par  fratrum  atnore  ge- 
mellum,  H. :  cetera  paene  gemelli,  etc.,  H. 

gemeiu»  P.  of  gemo. 

gemlnatldb  onis,/.  [gemino],  a  doubling:  ver. 
borum. 

gemlnatuB,  a^.  [P,  of  gemino],  twinned, 
equal:  cacumina,  ll :  consulatQs,  consecutive,  Ta. 


gaailno^  ftvl,  Atns,  &re  [geminus],  to  doMe: 
victoriae  laetitiam,  L. :  facinus,  rqoeat,  0. :  consu- 
lattts,  rmeated,  Ta. :  nisi  caves  genynabit  (ac  fa- 
cinus),  ao  it  e^in,  T. :  sole  geminato :  ita  gejni- 
uata  urbe,  L. :  voh^iiarO. — To  pair,'cmaUe,  join, 
unite:  u( Serpep4vuribu8 geminentur, H. :  acuta 
aera,  strike  U^ethef^. 

gominiu^  qjjj^tbom  together,  twin-hom,  twin- : 
f  ratres :  sbro'res,^. :  pueri,  V. :  partus,  L. :  Nee 
gemino  bellum  Qinlitur  ab  o?o,  x,  t.  the  two^eggn 
laid  by  Leda  as  tfewttn,  H. :  Quirini,  lu. — »Ptur, 
m.  as  subet.,  twine:  geminorum  formae :  qudniain 
gemini  essent,  t^— ^Paired,  double,  twofold,  both, 
two :  lucemae  luinen :  nuptiae,  T. :  Somui  portae, 
V. :  voragines  ^finr. :  acies,  eyes,  V. :  cruor,  i.  e. 
tiso  deaths,  O. :  Chiron,  of  two  natures  (a  centaur), 
0. :  Cecrops,  i.  e.  fudf  Greek,  half  Egyptian,  O. : 
geminis  ezsurgit  mensa  locemis,  seen  dcmbU,  In. — 
Keeembling,  similar,  like:  nequitil:  DolabeUa  et 
AntonittS,  geminum  in  scelere  par:  illnd  oonsiliis 
Catilinae  et  Lentuli,  common. 

gemitna,  lis,  m.  [gemo],  a  sighing,  sigh,  groan, 
lamentation,  complaint :  ut  urbe  tota  gemiius  fie- 
rce: civium  gemitu  commoveri :  clamor  permixtus 
gemitu,  &:  GemitOs  abetine,  T.:  extremos  ciet 
gemitOs,  Y. :  ad  gemitas  volneruro,  L.  —  Pain, 
sorrow :  Danai  gemitu  atque  irS  conlecti,  Y. — Of 
things,  a  groan,  hoaree  sound:  gemitum  dedere 
cavemae,  Y. :  dat  tellus  gemitum,  Y. 

gemma,  ae,/.  [GEH-],  a  bud,  eye,  gem:  tur- 
gent  in  palmite  gemmae,  Y.— A  precious  stone, 
jewel,  gem:  gemmas  oo^mere:  pocula  gemmis 
distincta:  omatus  ronltis  gemmis:  maior,  lu. — A 
wrought  gem :  ut  gemml  bibat,  a  gMet  carved  of 
a  predoue  stone,  Y. :  signat  sua  criroina  gemma, 
seal-ring,  O. :  Aj^it  ipsorum  quos  littera  gemma- 
que,  lu. — An  eye  (of  a  peacock's  tail),  0. 

gemmaii%  ntis,  a4j.  [P-  of  gemmo],  dseksd  with 
jewels,  jewelled :  sceptra,0. 

gemmatna,  ac{;.  [P.  of  gemmo],  set  with  jewels, 
jewelled:  roonilia,  O. :  anulus,  L. :  pocula,  lu. 

gammana,  adj.  [gemma],  eet  wUh  gems,  jew- 
elled: trulia:  iuga,0. — Glittering,  jewdlsd:  cauda 
(of  the  peacockX  Pb. 

gammifer,  era,  erum,  adj.  [gemma +1  FER-], 
pi-oducing  gems  :  mare,  Pr. 

(gemmo),  — ,  atus,  &re  [gemma],  to  put  forth 
buds,  bud, gem:  gemraare  Tites  dicunt 

gemo^  ul,  — ,  ere  [GEM-],  to  aigh,  groan,  la» 
ment:  quis  tum  non  gemuit?:  cum  templa  ge- 
merent,  were  in  mourning  g  extrema  gemens,  in 
the  death  agony,  Y. :  quadrupes  soocessit  gemens 
stabttlis,  panting,  Y.-^With  aec,  to  sigh  over,  be- 
moan, bneail,  lament :  haec :  flebiliter  Itjn,  H. : 
Amyci  casum,  Y. :  casQs  urbis,  lu, :  una  voce  om- 
nium gemi :  paucis  ostendi  gfsmi$vJ(-A  arbor  fia- 
Digitized  by  VjDOV  IC 


840 


gellari  gemait  sua  robora,  0. — To  moan:  nullo 
gemit  hie  tibicina  oornu,  lu. :  Neo  gemere  oeua- 
bit  tni-tur  ab  almo,  V.:  Doctua  gemait,  Pr.— 7b 
groan^  creak:  gemens  Bosporus,  H.:  gemuit  sub 
pondere  cyraba,  V. :  gemetis  rota,  V. 

genao^  Arum,/.,  ike  eheehi:  eminentea:  ex- 
sangiies  geoas :  Eff usae  genis  lacrimae,  V. :  siccat 
genas,  O. :  mihi  prima  genas  vestibat  flore  iaven- 
ta,  V. :  Expilat  genis  oculos,  0. 

Senealosm^  I,  m.,  s  yeveoX^yoc,  a  genealoffiti, 

Seaar,  eiii  m.  [GEN-],  a  daughUr'a  kwAandy 
mm-iu'law:  Ulnm  generum  capimu8,T.:  generi 
nuptwe:  cum  sooeris  generi  non  lavantur:  suus, 
Ga. :  gener  auxiliam  Priamo  ferebat,  I  e.  vMing 
toUa  aflw<«/aip,  Y.— ^  9ifUt^$  kutband,  brothmr- 
in4aw  :  regis,  N. 

geiiMrilia»  e,  adt,  [genus],  of  a  tp$emypen€ne : 
caDMdtxHao,^~Of  iUl,  ffmenu:  quoddam  decorum. 

generaliter,  ath.  [generalis],  in  ffeneral^  gm- 
eraUy:  definire. 

ge&eratizn,  <id»,  [genua],  hy  kinds,  by  tpeeiet, 
in  dauet,  in  detail:  ab  uniyer8&  provinciS  genera- 
timque  ab  singulis  eius  partibus  dtlig^tar :  eopias 
eduxenint,  i.  e.  by  natiotUy  Cb.  :  omnibus  graiias 
agit,  to  each  appropriaidy,  Ce. :  sacra  perpensere, 
h.'-OeneiroUy,tn gmBral :  singillatim potius quam 
generatim  loqtii :  omnia  amplecti. 

generator,  6ria,  m.  [genero],  a  btgetter^  pro- 
dueer :  suus :  Acragas  equorum,  v. 

genero,  avi,  Stns,  are  [genus],  to  begnty  proere- 
ate,  engender,  produce,  create :  nominem :  quem 
generasse  Telon  Sebethide  Fertur,  V. :  Unde  nil 
niaius  generatur  ipso  (love),  springe,  H. :  generati 
a  naturi:  generatus  ab  illo,  O. :  aliam  ex  aliS  pro- 
iem,  V. :  seraina,  unde  essent  omnia  generata : 
seminata  generanUa  ranas,  0. :  generandi  gloria 
mellis,  y. :  exemplam  generaium  (opp.  aetemnm). 

(  genexoee ),  ode,  [  generosus  ],  nobly. — Only 
eomp. :  generosius  perire,  H. 

gener5sii%  acff,  with  eomn,  and  eitp,  [genus], 
of  noble  birth,  wdl-bom,  nobfe,  eminent:  stirps: 
sanguine  Teucri  Anaxarete,  O. :  nemo  generosior 
est  te,  H. :  existumo  fortissimum  quemque  gene- 
rosissimnm,  S. :  atria,  O.— O^  a  good  kind,  noble, 
ffiperior,  exceUent :  pecus,  V. :  generosum  requiro 
(vinum),  H. :  fios,  0. :  Insula  metalHs,  V. — F  i  g., 
ttoble-minded^ magnanimous, aenerous :  rex:  gene- 
rosum dioere  hunc,  lu. — NMe,  dignified,  htmora- 
ble:  ortus  amicitiae :  virtus:  forma. 

,  is,/.,  ssytvfoiC  (birth),  a  natal-star, 

inspectft  genesi,  lu. 

I  (-nieta),  ae,/.,  ihs  broom^plant,  V. 

genetiTlul  (not  geni-X  a<fj,  [genitus],  of  gen- 
eration, of  birth:  imago,  original  nature,  O. : 
nomina,  L  e.  o/  a  family,  0. 


genetviz  (not  geni-),  leis,/  [genitor],  she  that 
has  borne,  a  mother  :  Paret  dictie  genetricis,  Y. : 
magna  deQm,  Cybele,  Y. :  frugum,  i.  e.  Ceres,  0. 

ge&ialie,  e,  tulj.  [genius],  of  generation,  of 
birth,  nuptial, genial:  lectus,  <&  OrtddZ-M:  torus, 
Y. — As  mibst,  m.  (sc.  lectus) :  in  hortis  Sternitur, 
Iw. :  detracta  ea  geniali,  h,—Of  enjoyment,  pleas' 
ant,  delightful,  joyous,  agreeable,  festive,  genial: 
festum,  0. :  dies,  lu. :  hiemps,  Y. :  serta,  O. :  pla- 
tanus,  i.  e.  under  vfhieh  festivals  were  held,  0. 

genialiter,  adv,  [  genialis  ],  jotfio/Zy,  merrily, 
genially:  festum  egit,  0. 

genioulatas,  aeff.  [geniculum],  having  knots, 
knotted:  culmus. 

genista,  see  genesta. 

genitalia  e,  a^.  [genitus],  of  generation,  of 
birth,  fruitful,  generative :  quattuor  corpora,  the 
four  elements,  0. :  semina,  Y, :  arvum,  Y.  —  As 
subst,f,,  goddess  of  birth,  a  surname  of  Diana,  M. 

(genitivus),  see  genetivus. 

genitor,  oris,  m.  [  GEK-  ],  a  begetter,  parent, 
father,  creator,  sire  :  sui :  dubius,  0. :  Pelopis,  i.  e. 
Tantalus,  H. :  profundi,  Hq^iune,  0. :  Quirine  Ur- 
bis,  0. — A  source,  cause,  origin:  quae  (vocabula) 
genitor  produxerit  usus,  H. 

(genitiiac),  see  genetiix. 

genttnms,  genitoa,  PP.  of  gigno. 

genius,  T,  m.  [GEN-],  a  tutelar  deity,  genius : 
loci,  Y. :  genio  (popnli  K.)  bostiae  caesae,  L. :  eras 
genium  mero  Ourabis,  H. :  acceptus  geniis  De- 
cember (because  of  the  Saturnalia),  0. :  te  oro 
per  genium  tuom,  T. :  te  per  genium  obsecro,  H. 
^■^Taste,  inclination:  Soom  defrudans  geniom, 
T. — Ihvphetic  skill:  Nemo  mathematicus  genium 
indemnattts  habebit,  lu. 

genOb  — ^1  — t  ere  [GEN-],  to  beget,  bear. — Pass., 
to  be  bom:  si  mihi  nllus  genitur,  old  form.  ap.  C. ; 
see  gigno. 

gens,  gentis,/.  [GEN-],  a  race,  dan,  house  (of 
families  having  a  name  and  certain  religious  rites 
in  common):  Minucia:  darissima  Comeliorum, 
S. :  patres  malorum  gentium :  minorum  gentium 
patres,  L. :  gentis  enuptio,  the  right  of  mai'rying 
out  of  her  gens,  L. :  peritirus,  sine  gente,  i.  e.  of  no 
family,  H. :  roaioram  gentium  di,  of  the  highest 
rank:  dii  minorum  gentium,  of  the  inferior  or- 
ders: raaiorum  gentium  Stoicus,  i.  e.  eminent. — A 
descendant,  offspring,  representative:  deCkm  gens, 
Aenea,  Y. ;  of.  herotfs,  deQm  gens,  Ct :  (equos)  in 
spem  submittere  gentis,  Y. — A  tribe,  brvod,  crew : 
ista  Ckxiiana. — A  race,  spedes,  breed:  liumana, 
C,  H. :  haec  (i.  e.  volpes),  0. — A  race,  tribe,  peo. 
pie:  eiusdem  gentis  (esse):  Suebi,  quorum  non 
una  gens,Ta.:  exterae  gentes:  exerottus  oomposi- 
to.  ex  T.rii.  gentlbug^,^^:  J^r|^oij5{5g^J20ppi. 


890 


dum  TheBSalite,  quae  gens  miBerftt,  etc, 
/y,  Gs. :  omnee  etui  gentia  civea,  N. :  ine  gentium : 
ubicumque  terrarum  et  gentium,  tn  (he  world: 
ubinam  gentium  sumus?  on  earth:  nusquam 
gentium,  T. ;  tu  autem  longe  gentium, /ar  awap 
m  the  world:  minime  gentium,  6y  no  means^  T.^- 
Flur.f  foreign  naHxme^  foreignere :  duretque  gen- 
tibus  amor  nostri,  Ta. — A  region^  eountrg:  qui 
Gataoniam  tenebat :  quae  gena  iaoet,  etc 

gentloiu,  a4f»  [i{®°"]t  P^cuUar  to  a  nation^ 
national:  more  genuco,  Ta. 

e^entilioiiui  (-tiiuiX  <'4i-  [gentilisl  of  a  elan, 
hJonging  to  a  gen9 :  sacra,  L.:  sacriwda. 

gentnis,  e,  adj,  [gens],  of  a  dan,  of  a  gent: 
Sumunt  gentiles  arraa  manOa,  I  e.  M«  warriors  of 
the  Fabii,  0. :  domOs  donum,  Ta.  —  As  evbet,  m. 
and  /.,  a  member  of  a  gene,  one  of  the  eame  dan, 
kineman,  namesake:  gentiles  sunt,  qui,  etc.:  cum 
gentilibus  clientibusque,  L. :  deorum. — Of  a  na- 
tion, national:  solum,  fuxA'vtf,  Ta. :  utilitas,  Ta. 

gentilltas,  Stis,/  [gentilis],  the  relationship 
between  members  of  a  gena:  gentilitatis  ius:  gen- 
tiliutum  iura. 

conti,  tis  (gen.  gena,  0. ;  plur.  genua,  iUegl,  Y.), 
n,  [cf.  y6w]y  a  hue:  Fine  genfis  restem  succineta, 
O.:  aquam  genfls  tenus  alta,  L.:  genu  terram 
tangere :  dumque  virent  genoa,  H. :  genuum  iuBO- 
tura,  knee-joint,  0. :  genuum  orbis,  kn^Mfon,  0. : 
ad  genua  accidit,  T. :  genua  amplexus,  V. :  nixi 
cenibus,  on  thdr  kneee,  L. :  genibus  minor,  !.  e. 
kneding,  H. :  genua  inoerare  deorum,  L  6.  place 
tabid*  with  prayere,  lu. 

ff enaalia,  ium,  n.  [genu],  garters,  0. 

1.  geiminiu,  adj,  [GEN-],  tfmo^c,  natural t 
Tirtutes. 

a.  genninus,  adj,  [genae],  ofth$  eheek:  den- 
tea,  baek-teeth. — As  su&t,  m.  (sc.  dens),  lu, 

1.  ffe&QS,  eris,  n.  [6EN-],  a  race,  stodk,famUy, 
birth,  descent,  origin  :  haec  Indigna  genere  nostra, 
T. :  nobili  genere  nati :  amplisslmo'genere  natas, 
Cs. :  generis  socia,  sister,  0. :  genere  primus :  pa> 
tricium,  L. :  genus  unde  AtU  duxere,  V. :  fortuna 
non  mutat  genus,  H. :  plebei  generis,  L. — Adverb, 
ace,:  Qui  genus  (estis)?  Of  what  racef  V. — 
Birth,  noble  birth,  high  descent:  propter  genus 
rem  p.  tenere :  Et  genus  et  virtus,  nisi  cum  re, 
▼ilior  algft  est,  H. :  iactare  genua,  H.:  Gui  genus 
et  nomen  fuissent,  V. :  generis  praemium,  L. — A 
race,  line,  descendants,  posterity .'  liberofum  ex  te, 
Enn.  ap.  G. :  Tantali,  H, :  nefflectum,  I  e,  the  Bo- 
mans,  H. — A  deseendasU,  child,  son,  offmring :  deo- 
rum, V. :  audex  lapeti,  Promdhms,  H. :  ab  alto 
Demissum  Aeneft,  L  e.  OdaimwM,  H.  — ^  race, 
stock,  doss,  sort,  ^eeies,  genus,  kind,  rank,  order, 
dividon:  humannm:  bominum,  8.:  omnes  roor- 
tales  omnium  genenim:  inter  id  gsnns,  plebeians, 


L.:  Rowanam  i  Maoedonum,  L.:  qui  (conreotas) 
ex  variis  geoeribus  oonstaret,  Gs. :  iudicum  genos 
et  forma:  inritabile  vatum,  H.:  hominum  virile, 
sex  J  Femineum,«ex,V.:  consulare,ranik.*  militare, 
order,  L. :  eorum  hominum  . . .  genera  sunt  duo, 
Gs. — Of  animals,  a  kind,  dass,  sort,  meciet :  alti- 
TolantumyMr(it,£nn.ap.G.:  pi8cium,U.:  malefid 
generis  animalia,  &:  Diversum  confusa  genus 
panthera  camelo^  H. :  varia  genera  bestianim. — 
Of  things,  a  kind,  sort,  description,  dass,  order, 
character,  dividon:  omnia  in  suo  quaeque  genere 
naves  omni  genere  armorum  omatisaimaft,  Ob. 
cibi,  Gs. :  omne  commeatlls,  L. :  triplex  rerum  p. 
dulce  orationis:  dicendi:  praeda  omnia  generis, 
L. :  poenae  novom,  S. :  lett,  O. :  Aesopi,  manner. 
Ph.:  genera  dvkacnm:  machinae  omniam  gene- 
rum,  & :  nugae  Hoc  genus  (i.  e.  huius  generis),  H.: 
aliquid  Id  genus  soribere:  quod  genus  virtus  est: 
te  oottidie  in  omni  genere  desiderem,  in  every  way  : 
domus  in  omni  genere  dilisens :  in  aliquo  genere, 
tn  any  reiped  wuUever, — ^In  philosophy,  a  general 
term,  logical  genus :  formae  dicendi  specie  dispa- 
res,  genere  laudabiles. 

a.  ffoniu,  — t  «.,  collat  form  of  genu,  a  knee 
(only  nom,  and  ace.),  G.  potft  ' 

g^Ofpnpldm,  ae,/.,  =  yeii»ypa^'a,  geography, 

goometrM»  ae,  m.,  =  ysw/tirptfCf  o  geometer^ 
Gi,Iu. 

geSmotiia,  ae,  /.,  =  yiwfterpia,  geometry. 

geometxicnfl,  adi,,  =  yBw/ttrpueoc,  of  geom^ 
dry,  geomdrieal.'^Piur.  n.  as  subsL,  geometry. 

G^dr|;loa,  5n,  «.,  ssycMpyicd,  poems  of  Aiit- 
bandry,  the  title  of  a  poem  by  Vergil. 

gerenfl,  ntis,  adj.  [P.  of  gero],  ma$^ng^  com- 
duding :  sui  negoti  bene. — As  subd.  m. .-  negoti 
gerentes,  budness  men, 

germina,  ae,  /.  [germanus],  a  full  sister,  own 
sitter,  Enn.  ap.  C.,  V.,  O. 

gennine,  ode.  [germanus],  dneerdy:  rescri- 
here. 

Oenninioil%  a^.,  of  the  Qermans,  Oerman: 
bellum,  with  the  Germans,  Gs.,  Ta. — As  enbd.  m. 
(sc.  numrous),  a  gold  coin  of  Domitian,  lu. 

germSnitifl,  atis,/.  [germanus],  the  relation 
bdween  children  of  the  same  parents,  brotherhood, 
sisterhood:  te  moveat  germanitas:  germanitatis 
memoria,  L. :  ea  (of  colonies),  L. 

genninas,  a4j.  with  sup.  [  cf .  germen  ].~0f 
brothers  and  sisters,  fuU,  own :  mihi  animo  et 
corpore,  T. :  f rater  amore  germanus :  aoror :  hi- 
membres  (L  e.  GentauriX  0. :  soror  (of  a  nurse). 
Enn.  ap.  G.  —  As  siAd.  m.,  an  own  brother,  fdl 
brother:  O  mi  germane!  T.:  Sryx  tmu,  your 
mother^s  son,  V.  —  Oenmne,  real,  actmal,  true: 
httius  artis  magistri:  asinuse  iustitia:  ironia: 
geiinanissimus  Stoicus.  ,  ^  ^  ^ ,  ^ 
Digitized  by  VjOOQ  Ic 


851 


g9nnmiKVBaAtn^a9pnff^ojf9haoijtprMi,biid: 
tlieDl  ex  arbore,  V. :  In  novos  loles  genninA  Cre- 
dere, Y.:  generoBom,  rvM,  O. 

gennino^  — t  — ,  ire  [germeo],  to  apron/,  fturf; 
Germmat  termee  olirae,  U. 

gero^  geui,  gestus,  ere  [  GES- },  to  fteor  abaui^ 
beoTf  carry,  wear,  have,  hola,  eiutam:  vestem,  N. : 
ferarum  pellee,  Ta. :  anguls  iiimixtOB  crinibus,  0. : 
in  capite  galeam,  N.:  ftpolia  ducis,  L^:  dextri 
soeptnim,  Y. :  Yirginia  os  babitamqae,  Y. ;  oomua 
matres  Oesaerant,  i.  e.  became  cows,  O. :  tempera 
tecta  pelle,0. :  squalentem  barbam  gerens,  im/A, 
Y. :  diatenthu  uber,  H. :  Sea  tu  qnerelas  sive  geris 
iooos  (of  a  jar),  contain,  H. — To  bear,  carry ^  briny  : 
saxa  in  miiroe,  L. :  cam  pro  ee  quisqne  (terram) 
gereret»  L. — To  bear,  brwy  forth,  produce:  arbo- 
res,  O. :  m&los,  Y. :  qaos  gerit  India  lacos,  Y. : 
Terra  Tiroe  gerit,  0. — F  i  g.,  io  bear,  have,  keep, 
entertam,  ehSrvih,  experience:  pro  Doxiis  inis,  T. : 
fortem  animum,  & :  mixtum  gaudio  animum,  L. : 
Ante  annoe  animum,  Y. :  personam,  support  a 
character:  Mores,  O.:  aliquod  nomenque  decns- 
que,  Y. :  veteres  inimicitias  cum  Caesare,  Ob.  :  de 
amicttift  gerendft  libri :  in  Romanos  odium,  L. : 
aliter  atque  animo  gerebat,  respondit,  i.  e.  teith 
dvteinuiUUion,  8. — To  exhibit,  display,  aeeume:  in 
adversis  Toltam  secnndae  fortunae,  L.:  prae  se 
qoandam  utilitatem.  —  To  carry  out,  administer, 
manage,  regulate,  rule,  yooem,  conduct,  carry  on, 
«aye^  traneact,  aceomptUh,  do,  perform :  rem  p. : 
res  p.  egregie  gesta  est,  L :  magistratum :  terrft 
rem,  i.^  to  be  in  command,  L. :  se  et  exerdtum 
more  roaiorum,  S. :  male  rem,  manage  bueineee : 
dum  ea  geruntnr,  nManvAi^,  Cs. :  dum  baec  Ro- 
mae  geruntur,  happen,  S. :  etsi  res  bene  gesta  est, 
the  war,  £nn.  ap.  G. :  in  oonspectu  Gaesaris  res 
gerebatur,  the  actum,  Gs. :  occasio  rei  bene  geren- 
dae,yor  a  euceeteful  blow,  Gs. :  gladio  commlnus 
rem  gerit, ^A^  Gs.:  gestis  aequanda  pericula 
rebus,  exphUe,  lu. :  a  rebus  gerendis  senectus  ab- 
stxiXiii, public  affaire:  quid  negoti  geritur  ? :  bello 
geeto,  ll:  auctores  in  gerendo  probabiles:  a  spe 
gerendi  abesse :  intus  Digna  geri,  off  the  stage,  H. : 
geram  tibi  morem,  gratify :  gerere  mibi  morem, 
pUoM  mysdf,  T. :  ut  homost,  ita  morem  geras, 
every  man  to  his  humor,  T. :  ut  utrique  a  me  mos 
pestus  esse  videatur. — Witb  se,  to  bear,  act,  behave, 
dfpori  oneself:  nos  summissius:  truculentius  se 
quam  oeleri :  se  turpissime :  me  in  hoc  magistratu : 
ita  nos,  nt,  etc. :  se  medium  gerere,  remain  neutral, 
L. :  pro  oolonLs  se  gerere,  Saim  to  be,h.:  se  pro 
eive :  Dia  te  nunorem,  i.  e.  revere,  H. :  meque  tos- 
que  in  omniboa  rebus  iuxta,  treat  you  as  myself, 
S. :  nee  tecum  talia  geesi,  ireai  you  thus,  Y. 

Serro  (onis),  m.  [gerrae,  trifles],  a  irijter,  T. 

gmlm,  I,  m.  [GES-],  a  carrier,  porter,  H. 


gesta,  drum,  ii .  [P.  of  gero],  deeds,  acts,  achm&' 
ments:  obscuriora,  N. :  singuloruro,  L. 

gestimen,  inis,  n.  [gesto],  a  burden,  load, 
weight:  clipens  Abantis,  Y.:  gestamina  deoent 
nmeros,  arms,  O.— -^  litter,  sedan,  Ta. 

gestiens,  ntis,  adi.  [P,  of  2  gestio],  wnbridUd, 
rapturous,  exidtant:  laetitia:  animus  rebus  secun* 
dis,  L. :  hac  (eloquendi  vi). 

1.  gestio,  dnis,  /.  [  GES-  ],  a  managing,  per- 
forming: negoti. 

2.  gestio,  IvI,  — ,  Ire  [2  gestus],  to  gesticulate, 
eseprees  strona  feeling,  leap,  be  transported,  exult,  be 
Joyful,  be  dJighted:  sic,  T. :  cum  laetitia  gestiat : 
studio  la vandi,  Y. :  ? oluptate  nimtA :  otio,L. — To 
desire  eagerly,  wish  passionately,  be  eager,  thirst, 
long :  scire  ista  omuia :  divitum  Partis  linquere, 
H. :  ipsum  gestio  Dari  mihi  in  oonspectum,  T. 

gesto,  ftvl,  Atus,  ftre,/r0;.  [gero],  to  bear,  carry, 
have,  wear,  wield:  alqm  puerum  in  manibus,  T. : 
spicula  manu,  Y. :  laevi  taurorum  tergora  (i.  e. 
scutum),  0. :  electra  nuribus  gestanda  Latinis,  0. : 
Non  obtunsa  pectora,  Y. :  mercem  sine  f  ucis,  H. : 
caput  adfixum  gestart  iussit  in  ptio:  portieus  in 
qnft  gestetur  dominus,  to  air  himself,  lu. — ^F  i  g. : 
gestandus  in  sinu,  i.  e.  to  be  dearly  hved,  T.:  te  in 
ocuKs,  to  cherish,  T. — 7b  carry,  furnish,  present : 
ciboe  pugnantibus,  Ta. 

1.  gestns,  P.  of  gero. 

2.  gestas,  (to,  m.  [GES-],  bearing,  carriage, 
posture,  cUtitttde,  motion,  gesture,  movement,  a^ioti, 
sign :  vitium  in  gcstu :  gestus  mibi  est  capiundus 
noTos,  T. :  gratificatur  mihi  gestu :  gestum  roanus 
Geycis  habebat,  0. :  nee  braccbia  reddere  gestils 
(possunt),  0. — Of  actors  or  orators,  gesture,  action : 
gestum  agere :  agit  hunc  vcrsum  Roscius  eo  gestu : 
histrionis :  histrionum  gestOs. 

gesam,  see  gaesum. 

gibbus,  I,  m,,  a  hmch,  humjf:  gibbo  tumens, 
lu. — A  wen,  tumor:  in  naribus  ingens,  lu. 

Oigantens,  adj^  sz-j^ydvruo^,  of  the  giants, 
O. :  triumphus,  over  the  Chants,  U. :  tropaea,  0. 

Qiffis,  antis,  m.,  =r  yhoQ,  a  giant,  one  of  the 
fabled  sons  of  Earth  ana  Tartarus,  0. :  fraterculus 
gigantis,  i.  c.  of  obscure  birth,  lu.—Plur.,  G.,  H.,  O. 

e^gnentia,  ium,  n.  [  P.  of  ^gno  ],  productive 
things, plants:  loca  nnda  gignentiumyO/'v^etafion, 
& 

e^gno,  genul,  geoitus,  ere  [6EN-],  to  produce, 
give  birth  to,  beget,  bear,  bring  forth :  quem  loppi- 
ter  genuit :  liberos,  S. :  qui  te  gennere  (i.  e.  pa- 
rentes),  O. :  pisces  ova  gennerunt :  omnia  quae 
terra  gignat:  ut  dens  urbem  banc  gentibus  ge- 
nuisse  rideatur :  ut  in  gignendo  appareat :  quae  in 
terris  gignuntur :  nuper  erat  genitus,  0. :  paelice 
genitus,  son  of,  L. :  Dis  mmte,.et|ge^i^i|t4|sgs,  Y. ; 


Digitized  by 


De  alquo  geniti,  0. :  (vacca)  e  ten*  genita,  0.— 
F  i  g.,  to  produce^  oeeamon,  eauw,  begin :  Indus  ge- 
nuit  treptdum  oertameo,  U. :  in  hac  urbe  diceudi 
copiam :  cum  aui  geueris  initium  ab  se  gigni  vel- 
let,  tpring :  reliquae  perturbationes  omnes  gigiiun- 
tur  ex  eft,  graio  :  odia  etiam  gigni  sempiterna,  arise  : 
eas  gigni  negat,  are  created:  gigni  alicunde,  i.  e. 
to  have  a  begxnning. 
gllTtui,  adj,^  pale  yellovf :  equus,  V. 
2;ing^va,  ae,  /.,  a  gwii  (of  the  jaw) :  inermis, 
tooOdm,  lu.— P^wn,  Ct. 

^aber,  bra,  brum,  a^j,  [GLAB-],  tmooth:  eunu- 
chi,  beardleuy  Ph.— As  wbet.  m.,  a  beardless  dave,  Ct. 
Slaoialifl,  e,  atfj.  [glacies],  icy,  froxen,  fuU  of 
tee:  hiemp8,V.:  frigu8,0.:  Ooeanu8,Iu. 

glaoies^  ace,  em,/.,  ice:  aspera,  V. :  Iners,  H. : 
Lucidior  glacie,  0. :  via  lubrica  glacie,  L. :  Maeo- 
tica,  lu.—Flur,  ace, :  glacies,  iee-fidde^  V. 

^oio,  — ,  atus,  are  [glacies],  to  turn  into  ice, 
freeze:  ut  glaciet  nives  lupplter,  H. 

gladiator,  oris,  m.  [gladius],  a  tiaordsmaf^ 
gladiator, Jighter  fin  public  games):  gladiatorum 
spectaculum :  gladiatoribus  imperari :  in  ludo  ba- 
bei-e,  Cs. :  potentia  huius  gladiatoris,  cutthroat. — 
fYwr.,  a  combat  of  gladiators,  atadiatorial  exkibi- 
(ion :  rumor  venit  Datum  in  jjladiatores,  T. :  gla- 
diatoribus, at  a  sliow  of  gladiators :  gladiatoiies, 
quod  spectaculum,  etc.,  L. 

aladiatoriua,  aclf.  [gladiator],  of  gladiators, 
glcSiatoi-ial:  ludus:  pugnae:  familia,  a  band  of 
gladiators :  munus,  L. :  consessus,  spectators  at  a 
show  of  gladiators:  locus,  a  seat  in  the  show:  cor- 
poris firmitas :  animus,  i.  e.  desperate,  T.— As  subst 
n,  (sc.  auctoramentum),  tlie  hire  of  a  gladiator,  L. 
gladiatura,  ae,/.  [gUdiator],  afyht  ofgladia- 
tors,  Tn. 

gladius,  I,  m.,  a  sword:  vagina  vacuus,  draten : 
gladlis  res  geritur,  S. :  gladlos  strinxerunt,  drew, 
Os.:  gladiis  destrictis,  Cs. :  gladium  e  vagina 
eduxit:  Nudare  gladios,  0.:  cum  gladiis  sequi 
consulem:  Proxuma  quaeque  metit  gladio,  V.: 
gladiorum  impuniUs,  i.  e.  of  murder:  magna  est 
gladtoram  Ucentia.  — Prow.:  Suo  sibi  gladio 
huno  iugulo,  hoist  with  his  own  petar,  T. :  plum- 
beo  gladio  iugulatus,  i.  e.  easily  refuted, 

glaeba  ( gleba ),  ae,/.  [  GLOB- ],  a  lump  of 
earth,  dod:  glaebis  aliquem  agere:  neculli  glaeba 
uUa  agri  adsignaretur,  L. :  rastris  glaebas  f  ran- 
gere,  V. ;  Yersare  glaebas,  H. :  ornare  glaebam 
virentem,  i.  e.  an  aUar  of  turf  Ivl— Land,  soil  .- 
Sicula,  0. :  Terra  potens  ubere  glaebae,  V. :  duris 
Aequicula  glaebis,  hard  soil,  V.— -4  piece,  lump, 
mass:  sevi  ac  picis  glaebae,  Cs. 

glaebola  (kleb-),  ae,/.  dim,  [glaeba],  a  liUU 
piece  of  earth,  bit  of  land :  talis,  lu. 


g^aevnm  or  glMWii,  l,  n.  [of.  Engl,  glass, 
gloss],  anUier,  Ta. 

glandifer,  fera,  ferum,  adj,  [glans+FER-], 
producing  acorns:  quercus,  C,  0. 

glans,  glandis,/.  [GAL-],  an  acorn,  nut :  glande 
vesci :  quae  deciderant  lovis  arbore  glaudea,  0. : 
quema,  Ta.  —  An  acom-thaped  ball,  mvfsile  :  ex 
argillft  glandes  iacere,  Cs.:  glande  pugnare,  S.: 
glande  configebantur,  L. :  glandes  plumbi,  Y. 

glarea,  n»yf,, gravel:  eo  loco  pulvis,  non  gla- 
rea  iuiecta  est:  viae  glareft  substruendae,  L. :  ie- 
iuna  ruiis,  Y. 

glaredsus,  «^'.  [glarea],yW^  of  gravel  .•  saxa, 
L. 

glauCUS,  euy.,  ss  yXavKoc,  bright,  qtoMing, 
gleaming,  grayish:   aroictus,  Y.:   lumen  (oculo- 
rum),Y.:  ulva,Y.:  equa8,Y. 
gleba,  e^ebtila,  see  glaeb-. 
glestim,  see  glacs-. 

glisoo^  — ,  — ,  ere  [cf.  glaesum],  to  swell,  spread 
gradually, grow  imperceptibly:  invidia  gliscens,  L. : 
seditio,  L.:  (multitudo)  glijicit  immensum,  in- 
creases, Ta. :  numeit)  legiones,  Ta. :  gliscit  violen- 
tia  Turno,  Y. :  glisoere  alqm  pati,  to  grow  m 
power,  Ta. 

globosus,  adj.  [globus],  round  as  a  ball,  spher- 
ical, globular :  stelUe:  mundus:  saxa,L. 

globus,  1,  m.  [GLOB-],  a  round  body^  ball, 
sphere,  globe :  quae  terra  dicltur:  Lucens  lunae, 
aide,  Y. :  in  eo  (caelo)  animadversi  globi,/vi06a^ 
— A  ghbxdar  mass,  ball,  globe  :  Flammaramque 
globos  volvere,  Y.:  sanguiniis,  O.  —  Of  men,  a 
throng,  crowd,  body,  m<us,  gathering,  knot :  circa 
Fabium  globus  increpabant  dictatorem,  L. :  mili- 
tum,  Ta. :  mulierum,  L. :  nobilitatis,  clique,  8. 

glomero,  avi,  fitus,  are  [glomus],  to  wind  into 
a  ball,  gather  up,  i^oll  togdher,  collect:  lanam  in 
orbes,  O. :  terram  speciem  in  orbia,  0. :  grando 
glomerata,  L. :  equitem  docuere  gressQs  glomerare 
superbos,  i.  e.  mahe  the  horse  prance,  Y. — 7b  gather 
together,  make  a  knot  of,  collect,  crowd,  assemble: 
agmina  fuga,  Y. :  apes  glomerantur  in  orbero,  Y. 
—  To  make  by  gathering,  colled,  make  up,  produce : 
manum  bello,  V. :  tempestatem,  Y. :  noctem,  Y. — 
F  i  g.,  to  roll  up,  gather,  accumulate :  Omnia  fixa 
tuus  glomerans  determinat  annus,  C.  poet. 

glomus,  ens,  n.  [GLOB-],  a  cUw,  ball  made  by 
winding:  lanae,  H. 

gloria,  ae,  /.  [  1  CLY-],  glory,  fanu,  renown, 
praise,  honor:  Lahore  alieno  parta,  T.:  virtutem 
tamquam  umbra  seqoitur :  militaris :  bello  quae- 
ritur  gloria :  sit  in  aeternft  glorift  Marios :  gloria 
aetemi  fierent,  S.;  interdum  cumulatlor  redit,  L.: 
militavi  non  sine  gloria,  H. :  Hetello  hodie  est 
maximae  gloriae :  belli  gloni^n^i^i;if^  repperi,  T. : 

Digitized  by^  ^ 


nomiiuB  Testri:  dicendi:  veloeis  gloria  plantee, 
Iq.  :  maiorain,  S. :  penes  eosdem  glorite  eraiii, 
I  e.  a  numopol^  o/giaiy^  S. — Thirti  for  ghry^  amr 
biHon^  vainglory^ pride^  vaunting,  boasting,  vanity: 
gloria  duei :  studio  et  gloria :  gloriA  elati,  Ca. : 
Tentosa,  V. :  vana,  L. :  eenerandi  mellis,  V.  — 
Spiendor, riehnest:  runs,  v. — An  ornament, pride: 
Lapithaeae  gentis,  Caeneu,  0.:  taaras  pecoris, 
Tb. :  annentia  gloria  frootts,  i.  t^fine  home,  Ta. 

gloiians,  P.  of  glorior. 

gloriatio,  onis,  /.  [glorior],  a  glorying,  hoaat- 
ing,  exulting:  gloriatione  digna  vita. 

gloriola,  ae,/.  dim,  [gloria],  a  bit  o/ghry,  little 
fame:  nostra :  gloriolae  insigoia,  I  e.  a  petty  office, 

gloxlor,  &tu8,  an,  dep,  [gloria],  to  booA,  vaunt, 
glory,  brag,  pride  onael/:  apud  te :  gloriaadi 
(caasA)  loqai:  nee  mentitur  in  gloriando:  idem 
qnod  Cyrus :  haec,  L. :  beata  vita  glorianda  est : 
evenisse  ex  sententiA,  T. :  mibi,  se  magistrates 
adsecotum :  ae  alteram  fore  Sullam,  Gs. :  roulier- 
culam  Yincere  moUitie,  H. :  nominibos  veterum : 
victoria  insolenter,  Ca. :  decepto  rege,  L. :  sooero 
iilo,  f  A  kim  as  faihei-'in-law,  0. :  de  tuia  divitiia : 
in  eo  gloriari,  quod,  eta :  in  virtute  recte :  ad  ver- 
sos te,L. 

Sloziose^  adv,  with  comp,  and  sup,  [glorioaus], 
gloriously,  magnifieently:  triumphare:  alqd  glo- 
rioeissime  conficere. — Boastfully,  vauntingly,  pom- 
pously: exoraus  es:  mentiri:  de  me  ipso  glorio- 
sioa  praedicare. 

Kloriosns,  adj.  with  tomp,  and  sup.  [  gloria  ], 
/«&  of  glory,  gtorious,  famous,  renowned:  factum : 
glorioaiaaimum :  quae  glorioaa  modo  neque  belli 
patrandi  cognovit  (ac  eaae),  brilliant,  not  ^eotual, 
Sl  :  dies  glorioeissimua,  Ta. — To  be  proud  of,  to  be 
gloried  in:  illud  Romania  bominibus  glorioaom 
est,  ut,  etc. :  bene  de  re  p.  mereri  gloriosum  est : 
miilto  gloriosius  duxit,  si,  etc.,  N.:  dies. — Vain- 
^orious,  boasting,  haughty,  eorieeitedy  ostentatious  : 
miles,  braggart,  T. :  philosophia. 

glabo^  — ,  -—,  ere.— Prop.,  to  bark,  peel; 
hence,  to  rob  :  Beroi  nepotea,  Ct 

gluten,  inis,  n.  [  GLA-1,  glue,  beeswax :  collec- 
tmnque  haec  ad  munera,  V . :  lentam,  V. 

glutlnator,  dris,  m.  [gluten],  a  bookbinder, 

glatio  or  glattiov  IvI,  — ,  Ire  [GVOK-J  to 
saaUow,  gulp,  gorge  :  Epulaia,  lu. 

Qnaeufl,  I»  m.,  a  praenomen,  uau.  written  Cn., 
Ga. 

gnanu  (nanuiX  ^'-  [ONA-],  knowing,  skiUed^ 
praeOsed,  expert^  versed:  rei  p.:  ooniurationia, 
prieyy  Ta. :  Latanae  linguae,  L. :  gnarum,  quibua 
modia,  etc :  satis  gnaruSi  Hannibalem  tranaitOs 
nercatum,  L. :  cuatos^Ta.  —  Known:  id  Caeaari, 
Ta. :  oonspicai  eoque  gnari,  rvoognised^  Ta. 


8  gntans 

gnata,  see  nata. 

Gnatho,  dnia,  m.,  the  name  of  a  parasite,  T.— 
Hence,  a  parasite. 

gnatua,  aee  natua.       gnav**,  aee  niv-. 

gobio  (hi.),  onia,  or  gobliia»  I  (0.),  m.,  s  m^ 
^ioi't  a  gudgeon. 

Gorgo,  onia,  /.,  =r  Fopyw,  a  Oorgon ;  phtr, 
Gk)rgone8,  the  three  daughters  of  Phorcus,  Stheno, 
Euryale,  and  Medusa,  with  beautiful  faces,  snakes 
for  hair,  and  a  petrifying  look,  C,  V.,  0.,  lu. 

gor^toa,  aee  corytos. 

grabatua,  I,  m.,  s=  Kodparoc  [Macedonian],  a 
low  couch,  camp-bed,  paUet^C,  Ct 

graoilia^  e  (plur,  f  gracilae,  T. ),  adj.,  thin, 
dight,  slender,  sHm,  meagre,  lean :  virgo,  T. :  pllier, 
H. :  Indi,  lu. :  capella,  O.:  equi  hominesque,  L.: 
cacumen,  0. — F  i  g. :  materia,  a  slight  (heme,  0. 

gracilitaa,  Atis,  /.  [gracilis],  slendemess,  thin- 
nesH,  leanness,  meagreness:  corporis. — Piur.:  cor- 
poris. 

graoulua,  I,  m,,  a  jackdaw.  Ph. 

gradatim,  adv.  [  gradua  ],  step  by  step,  by  de^ 
greeSy  little  by  little, gradually:  (honores)  adsequi : 
ascendere:  respondena. 

gradatid,  onis,/.  [GRAD-],  a  dimaz. 

gradior,  greaaus,  !,  dep.  [gradus],  to  take  stepe, 
step,  \oalk, go,  advance:  gradieiido  accedere :  quas- 
dam  (bestiaa)  eaae  griulientea:  longe,y.:  lente, 
0. :  trans  alpla,  Ct :  fidenti  animo  ad  mortem : 
pariter  gresai,  V. 

GradiTua  (once  Oradn,  0.),  I,  m.,  a  surname 
o/ifor«,L.,V.,  0.,lu. 

gradua^  Ua,  m.  [  GRAD-  ],  a  step,  pace,  gait, 
walk:  gradum  facere:  Suspenao  gradu  ire,T.: 
quieto  et  placido  gradu  aequi.  Ph. :  citato  gradu, 
L. :  concito  gradu,  Ph. :  pleno  gradu,  at  a  guiek 
step,  S. :  preaso  gradu,  at  a  moderate  pace,  L. :  gra- 
dum celerare,  hasten,  V. :  oonripere,  H. :  addere, 
L. :  aistere,  V. :  aoatinere,  0. :  revocare,  V. :  re- 
ferre,  0. :  ferre  per  agmen  gradas,  charge,  0.— -4 
station,  position,  ground:  atabili  gradu  impetum 
excipere,  L. :  In  gradu  atetimua,  0. :  hostes  gradu 
demoti,  L. — Plur.,  steps,  rounds,  stairs:  in  gradl- 
bus  Concordiae  stare :  templi :  cui  (teroplo)  gra- 
dibns  Burgebant  limina,  V. :  ai  gradlbus  trepidatur 
ab  imis,  lu. — Fig.,  a  step,  stage,  degree,  grade :  ex 
aedilitate  gradam  ad  cenauram  fecit,  L.:  bunc 
gradum  md  reditQs  esse,  quod,  etc.,  towards  my 
return:  primes  gradQa  vicina  fecit  (of  love),  0.: 
gradu  poat  me  sedet  uno,  H. — An  approaeh,  ad- 
vance, progress,  march :  Quern  mortis  timuit  gra- 
dum ?  form,  H. :  imperi :  apondeus  habet  non 
ezpertem  dignitatis  gradum,  nusrth, — A  step,  de- 
gree, grade,  stage,  rank,  interval:  •  ciris  hoc  gradu : 

Digitized  by  V^OOQIC 


8M 


senatorius :  grada  amptusimo  digniasiiiniB 
BOQonim,  noUi:  totidem  gradlka  disfcamos  ab  illo, 
0. :  per  omnia  honorum  gradOs :  alttor  dignitatis : 
asoendens  gradibus  mag^tratuum :  sonorum  gra- 
das,  intervals:  peocatoram  gradOs:  oognominis, 
dutmtium,  O. :  Per  gradOa  (i.  e.  gradatim),  O. :  Hi 
plerumque  gradOs,  stoffet  (of  ruin),  Ivu^-Sdf-path 
atmUm :  de  gradu  deici,  60  dueoneerUtL^^A  poti- 
tion,  rtlatian  :  gradu  depulaus,  overthrown,  N. : 
gradum  filii  apud  te  habere,  L. 

Ghraeoe,  adv,  [Graecusl  in  the  Oreek  language^ 
inOredc:  legere:  Bcripsitnistoriam:  loqui:  scire: 
omnia  Graeoe,  lu. 

gmeoor,  atus,  &rl,  dep,  [.Graecil  to  imitate  the 
Oredce,  live  in  the  Oreek  moitner,  H. 

Qfaeoostaalfl,  ifl,/.,  =  7paiffo<yraaic,  a  buHd- 
ing  in  which  foreign  ambaeaadore  awaited  deeiaione 
o/thteenate, 

Oxmeonlns,  adj,  dim.  [Graecus],  Grecian, 
Oreek:  ineptum  sane  negotium  et  Graeculum, 
thorough  Oreek:  oontio:  liomines.— As  eubet,  m. 
and/.,  a  Oreekling,  0.,  lu.,  Ta. 

OraaouSya^/.,  =  rpaucdctofthe  Oreeke,  Oreek, 
Grecian:  res:  litterae:  lingua:  testis:  more  bi- 
bere,  i.  e.  to  drink  healthe. — ^As  eubst,  m. ;  Graecus 
apud  Graecos:  ignobilis,  L. — As  eubet.  n.,  eing., 
the  Oreek  language:  librum  e  Graeco  in  Latinum 
oonvertere.— iYur^  Oreek  writinge :  Graecalegun- 
tur. 

Griiugena,  ae,  m.  [Grains +GEN-],  a  Grecian 
hf  Ifirth,  Greek,  Pac  ap.  0.,  V. 

OkiittS  (  disyl. ),  adj.,  of  the  Greeks,  Grecian, 
Greek:  homo,  V. :  nomen,  T. :  Gamena,  II.  —  As 
subst,  m.,  a  Greek,  C,  Y.^Flvr.  :  GrM,  5nfln  or 
Urn,  m.,  the  Grecians,  Gredcs,  C,  Y. 

grameii,  inis,  fk  [8  GAR-l,  grass:  iacdre  in 
gramine,  H. :  cerrus  graminis  fmmemor,  H. :  gra- 
minis  herba,  Made  of  grass,  L. :  quocumque  de 
gramine,  pasture,  lu. :  neo  gramina  rivis  saturan- 
tur,  the  sod,  V. ;  redeunt  gramina  campis,  H<— ^ 
plant,  herb:  oerinthae^  V.:  incognita  capris  Gra- 
mina, V. 

grgminaii*,  atff,  [gramen  ],  of  grass,  covered 
with  grass,  grassy:  campus,  V. :  sedile,  V. :  coro- 
na, L. :  hastae,  i.e,of  bamboo. 

granunatioa,  ae,  f.,zsypajifiarutii,  and  granu 
matioa,  6rum,  n.,  =  ypcitfutTucd,  grammar,  phu 
lologg. 

gnunmatloiM,  o^^.,  as  ypafifuavcoc,  of  gram- 
mar, grammaiieal  :  tribCto,  i.e,  of  the  grammari' 
ans,  H.— As  subst.  m.,  a  grammarian,  philologist : 
grammaticum  se  professus:  grammatioi  oertant, 
doctors  disagree,  R, 

grinixla,  5nim,  n,  [granom],  a  storo-hmise  for 
com,  granary,  C,  H. 


gnmdaaviUk  mIf.  [grandk+aevom],  in  goeara, 
old,  aged  :  Nereut,  V. :  pater,  O. :  senes,  Ta. 

grande,  adv.  [  a.  of  grandis  ],  loudfy :  sonare, 
lu. 

grandesoo,  — ,  — ,  ere,  tficA.  [grancUs],  to  be- 
come great,  grow:  triplid  fetu,  G.  i^L 

gnmdioulna,  adj.  dim.  [grandis],  rather  large, 
pretty  well  grown,  T. 

grandifer,  era,  emm,  <M{r.  [grandis +1  FSRp], 
bearing  largely,  productive  :  anitiones. 

grandiloqaus,  I,  m.  [grandis +4  LAG-],  speak- 
ing loftily,  grandiloquent'^riur,  m.  as  sutit. :  isti, 
boasters. 

grandis,  e,  adj.  with  eon^.  [  2  GAR-  ].  —  Of 
things,  full-grown,  large,  great,  full,  edntndant: 
tumulus,  Cs. :  vas :  fetds  grandiores  edere :  ilex, 
S. :  grandiores  libri :  litterae :  cothurni,  H. :  pecu- 
nia,  a  large  sum :  faenus :  aes  aliennm,  8. :  pon- 
dus  argenti:  eleroenta,  massive,  O.^Ot  persons, 
grown  up,  large,  big,  tall :  virgo,  T. :  puer. — Ad- 
vanced in  years,  aged,  old:  homo  grandior,  T. : 
grandiorem  aetatem  ad  oonsulatum  constituere: 
non  admodum  grandis  natu:  tam  grandis  natu: 
iam  grandior  aevo  genitor,  0. — F  i  g.,  large,  great, 
strong, powerful,  weighty,  severe:  dicam  tibi  inpin- 
gam  *grandem,  T. :  de  rebns  grandioribus  dicere : 
Bupercilluro,  lofty,  lu. :  ingenium,  0. :  praemia  me- 
ritoruro,  H. :  carmen,  lu. :  alumnus,  noble,  H. — 
Flur,  n.  as  subet. :  metit  Orcus  Grandia  cum  par- 
vis,  H.:  nee  Gonamur  tenues  grandia,  H. — Of 
style,  great,  lofty,  dignified,  noble  :  genus  dleendi 
grandius:  rerum  gestarum  pnmuntiator :  causi- 
dicus :  oratores  verbis. 

granditaa,  Stis,/.  [grandis],  ^r<m<2wr,  «if6^uii- 
ify:  Terborum. 

(granditer),  adv.  [grandis],  loftily.  —  Only 
eon^. :  grandius  sonare,  O.  (dub.). 

(grandinaonla,  error  for  grandicula,  T.) 

grandOb  inis,/., hail,  a  hailstorm,  0.,Jj.,  V.,  H^ 
0. :  terrere  animos  grandinibus. 

granifer,  era,  erum,  adj.  [grannm+1  FE&-], 
grasHrbearing :  9ffBen,  of  anU,  0. 

grannm,  1,  «.  [S  GAR.],  a  grain,  seed,  small 
kernel:  f romenti :  fici:  uvae,  0.:  turem,  O.— 
Com,  grain:  ex  provinda  nullum  habere. 

graphifun,  I,  n,,  =  ypa^ov,  a  writing-stj^  0. 

graaaan^  F.  of  grassor. 

graaaator,  5ris,  m.  fgrassor],  a  disorderly  per- 
son, rioter,  foo^Mulf  bmy,  0.,  lu. 

graaaor,  atns,  Srt,  dep.  intens.  [gradior],  to  go, 
move,  ^  about:  redo  limite,  O.— 7b  loiter,  idle, 
riot:  luventus  grassaas  In  Subura,  L. :  per  omnia 
scdera,  L. — Fig.,  to  go,  proceed,  aet,  move:  ad 
gloriam  Tirlalis  ^iy-b^Hfe^^lC^g  f«^^  «~- 


fpnttmom 


856 


Smlulto 


fluidani  ntat,  L. :  eopidine  atque  Iri,  be  aduaUd 
6y,  S.:  obseqak),  maJtc  uqrprotauhm  obteqmomlyy 
H. :  cmdeliUs  in  capt&  iirbe  mfnta  est,  Co, — 
7b  advaneij  take  meaturet,  ma£r  an  attack:  ferro 
grassatur  cupido,  lu. :  in  te  hao  via,  L. :  in  poa* 
seaaionem  agri,  L. 

grataii%  P.  of  grator. 

grateb  <><^-  ^i^b  eomp.  [gratas],  wUh  pUaturt, 
agrteabiif^  gMijf^  fffiUingly :  praeterita  mtminit: 
Natalia  numecaF,  H.:  Gratiua  ex  fonte  bibuntur 
aquae,  0,^T%B^fiiUy,  graUfmUy :  alqd  faoere. 

Sratas  (no  ffen^lf.  [GBA-],  tharnkty  ihmJa^ 
ffhrinff  (eap.  to  the  gods) :  diia  gratea  agunt,  L. : 
aJqm  gmtibua  venerati  aunt,  Ta. :  gratea  tibi  ago, 
samme  Sol :  o  quaa  dioere  gratea  parem  ?  V. :  agia 
GarminibttS  gratea,  O. :  At  tibi  pro  scelere  di  Per- 
eoWant  gratea  dignaa,  pay  you,  V. 

gratia,  ae,/.  [  gratua  ],  ;Jawr,  etteem^  regard, 
Ukwff,  looe, /riendtnip,  partiality :  aetema  inter 
noa,  T. :  falaam  gratiam  inire,  eurry  favor,  T. : 
gratia  florena  bominum:  Fompei  gratiam  mihi 
conciiiari  putare :  oaan  inimioo  reditus  in  ipatiaai, 
reeoneiliaikm:  fidea  reconciliataegratiae:  ai  auam 
gratiaaa  Eomani  velinti  Ca.:  a  bouia  omnibus 
anmmam  inire  gratiam:  apad  regem  inita,  L.: 
cum  populo  R.  in  sratift  ease :  istuc  impeiro  cum 
natii,  with  a  gooa  gTrace^  T. :  aumma  inter  suoa, 
Gs. :  fratrum  geminorum,  harmony^  H. :  male 
aarta,  xwtarruptMjriendMhip^  H. :  quantum  gratia 
▼alent,  Ca. :  improba,  partiality^  lu. :  cum  gratia 
imperatoriai  to  the  aatisfaetion  of,  L. :  provincia 
multaa  bonaa  cratias  attulit,  iohma  of  fanor,^^ 
Ckaarmy  htandy^Undiwen  :  formae,  O. :  neque  abest 
faeundii  gn^tia  dictia,  O.  —  A  favor,  kindneu, 
courtety^  9ennoe,  obligtUion :  bane  gratiam  ut  eiibi 
dea,  T. :  petivit  In  loco  gratiae,  nt,  etc. :  Boocho 
delicti  gratiam  facit,  foryvotie,  8. :  pugnaturi  in 
gratiam  dads,  io  pitam,  L. :  data  in  praeteritam 
iudici  gratiam,  for  the  favor  dwwn  mm  on  the 
trial,  \j.^-ThemM,  thankjMlnet$,yratihide,  aeknowU 
eigmadt  eat  dis  gratia,  com  ita  eat,  / thank,  T. : 
veteria  atat  gratia  facti,  T. :  illi  debetur  a  me 
gratia  malor,  H. :  annonae  levatae  gratiam  tulit, 
reeeifotA,  L. :  dia  gratia,  thank  heaven,  T. :  ac  Bjro 
nil  gratiae,  n»  thanke  io,  T. :  mirificaa  tibi  apud 
me  gratiaa  ^t,  exprtaaed:  ei  gratias  egimua, 
tkardud  himt  et  non  neglexiaae  hBbeo  gratiam, 
am  yraie/y,  T. :  sibi  gratias  habere,  L. :  maximas 
vobia  gratiaa  et  agere  et  habere :  alqd  in  gratiam 
habere^  take  as  afavor,S,:  meritam  dis  inmorta- 
libns  gratiam  bonoribus  persolfere,  expreae. — A 
rttiim,  reamiial,  reeompenae  (for  a  favor) :  pro  eo 
(beaefido)  grailam  repetere,  L.:  Nee  nulla  eat 
iaaratae  gratia  terrae,  Y. :  tulieaa  potiua  imuriam, 
qoara  retanaae  gradam,  reqmied :  praeolaram  po- 
pak)  R.  refers  gra^m :  omnibus  referendS  gratii 
Brtisfaew^^fy  iwontpenae;  referre  gratiam  aliam 


non  pease,  quam,  etc.,  L. :  nt  pro  tantis  eonun 
in  rem  p.  meritis  gratiae  referantur.— P  arson.,, 
usu. phtr.,  the  graeea,  three  goddeaaea  ofhvelineaa^t 
attendanta  of  Fciua  (Aglaia,  Euphrosjne,  and/ 
r\iK\\a),}1.^8ing.eoUect,:  non  illi  Gratia  lecto,0. 
~Fig.,  a  eauae,  reaaon,  yromad,  oceaeion,  motive^ 
take, — Onlj  aU.,  usu.  after  a  yen,,  in  favor,  on  ac- 
count, for  the  eake,for:  beatiae  hominum  giatia 
generatae :  Nuptiamm  gratii  haec  aunt  facta,  T. : 
negoti  gratia  properare,  a :  dolorom  effugiendo- 
nim  gratii:  plaeandi  gratii,  &:  exempli  gratii, 
for  itutance :  verbi  gratia :  ei  gratii  Simulavi,  ut, 
etc, /or  thai  reaaon,  T. :  id  ei  gratii  eveniebat, 
quod,  etc.,  & :  qui  gratii  Te  arceaai  inaai,  auscul- 
ta,/or  whatpurpoae,  T. :  Sxdudor,  ille  recipitur, 
qua  gratia?  whyf  T.— Of  peraoos,  a  favorite:  ut 
unus  gratia  noalra  forea,  0. 

gratlfioatio,  6nt8,/.  [gratiflcor],  obliyinyneaa, 
compUdaance:  Sullana:  iopudena. 

gratifioor,  atus,  irt,  <2n>.  [mitu8+2  FAC-],  to 
do  a  favor,  obliae,  groHfy,  pUaoe :  mihi  gestu: 
Romanis,  court  ^  favor  of  L.:  populo  potestas 
honeete  bonis  gratificandi:  qui  gratifloantur  cui- 
quam  quod  obsit  illi,  do  aa  a  favor:  odiis  Seiani, 
Ta.— 7b  give  up,  aurrender,  yield,  aaerifee,  concede : 
populo  et  aliena  et  sua :  potentlae  pauoorum  li- 
bertotem  auam,  & :  qood  popali  ait,  L. 

gratli%  adv.  [obL  plur,  of  gratia],  vMoiU  re- 
ward, for  nothing, gratia:  si  non  pretio^  gratiis,  T. 

atiOBii%  ad^.  with  comp,  and  m^  [gratia], 
of  favor,  in  favor,  pcpular^  acc^UMe,  be- 
agreeable:  Pknciam  gratioaum  esae  <Ueo: 
homo  gratiosior  quam  Oalidius :  adFersarius  gra- 
tiosisainuis:  apud  Globulum  eratioaior,  in  higher 
favor:  gratiosissimos  inprovmcia :  causae:  mis- 
sio,  through  favor,  L. — That  ahotoa  favor,  obliging^ 
complaieant:  scribae  in  dando  loco:  ad  officium 
necessitudinis. 

gratii^  adv.  [for  gratiis],  out  of  favor,  throuah 
kindneaa,  without  reeompenae^  without  pay,  for 
nothing, gratuitoualy, gratia:  f rumentum  dare :  ne 
gratis  in  provincii  male  audirea:  lei  p.  serviie: 
praetor  factus  eak 

grator,  atos,  irt,  d^.  [gratua],  to  manifeatjoy, 
with  joy,  congratulate,  refoice  with,  rejoice:  aorori,  . 
y. :  toto  mihi  pectore,  0. :  Gratatur  redueea  (i.  e. 
eoa  redueea  esse),  on  their  return,  V. :  praebet  se 
gratantlbus,  Ta. :  in  Tieem  inter  se,  L. :  Nescia, 
gratentur  oonaotentume  pareniem,  O.  —  7h  give 
ihanka,  eapreaa  greftitmde:  Iliaeia  fools,  O.:  tem- 
plum  gratantea  adire,  L. :  ad  grataadum  sese  ex- 
pedire,Ta. 

gratuitSi  adv.  [gratnitns],  without  pay,  for 
naught,  grestia,  graitdtoualy :  causas  defendens: 
clTitotem  hnpertire,  for  no  particular  reaaon : 
cnidelis  erat,  wantonly,  a  .d  by  V^OOglC 


grai 

f^o 

Led,: 


Smtiiitiui 


856 


gmvU 


Sratnitos,  tuff,  [gratia],  done  wUhtndpay,  not 
for  reward,  freej  tponianeofUA,  voluntary,  ffriuui- 
tous:  liberalitaB:  amicitia:  suff raffia:  furor, Jpon- 
taneom,h,\  crudelitas, unjorovcMM, L. :  praeterita 
parricidia,  in  vain,  L. 

gratulabnndiis,  adj,  [gratulor],  oongrahdai- 
ing:  muUitudo,L. 

gratulatidt  onis,/.  [gratalor],«  mamfutaiiUm 
ofj<^f  ^Bi»h^  Joy,  eongraiulathn,  r^oicing,  jog: 
quanta :  nnius  diei :  (imago)  laureata  in  sua  gra^ 
tulatioDe,  in  his  honor:  populi,  L.:  summa  cum 
gratulatione  ciyium:  laudia  noatrae  tua:  victo- 
riae  gratulatio  ab  Remis  Labieno  fieret,  Gb.  :  hie 
parent!  suo  gratulationi  in  viotoria  fuit — Ajogftd 
festival, pMic  thanksgiving:  quaestor!  gratulatio- 
nem  deorerit:  gratae  die  immortalibua  gratula- 
tiones :  patefacta  gratulationi  templa,  L. :  dvita- 
tern  in  gratulationibus  ease,  L. 

(gratulator,  Oris),  m.  [gvatulor],  ons  who  con^ 
gratuUUes  (in  a  spurious  passage). 

Sratulor,  atus»  iri,  dep,  [gratus],  to  manifed 
joy,  be  glad,  cotigratvlats,  r^oke:  keto  Tolttt: 
tibi:  ipse  mibi  gratulatus  sum:  mihi  de  filia:  de 
iudicio  ambitOs :  ei  voce  maxima  victoriam :  tibi 
pro  amicitia  nostra,  8. :  tibi  in  boo :  qua  in  re 
tibi:  ei  recuperatam  Ubertatem  est  gratulatus: 
adventum  gratulantur  (sa  me  esse),  T. :  tibi  ing»- 
nium  non  latuisse  tuum,  0. :  mibi  quod  habitunis 
essem  amicum :  quod  abes :  tibi,  cum  tantum  va- 
les, etc. :  gratulor  Tictoriae  suae :  inter  se  cives, 
quasi  vicissent,  gratulabantur.  —  Supin.  aee. :  ad 
me  venire  gratulatum:  ad  Caesarem  gratulatum 
convenerunt,  Cs. — 7b  give  thanks,  render  thanks, 
thank :  decs  gratulando  obtundere,  T. 

gratOB,  adj.  with  comp.  and  sup.  FORA-],  be- 
loved, dear,  acceptable, pleasing,  agreeable:  factum 
ommbus :  optimo  cuiqne  oratio  gratissima :  nihil 
patri  gratius  facere :  id  gratum  accepturoque  ha- 
bendum: supplicia  eorum  gratiora  dis  arbitran- 
tnr,  Cs. :  hedeta  est  gratissima  Baocho,  O. :  conri- 
va,  wdeome,  H. :  carmina,  H. :  Gratior  pulchro  in 
corpore  virtus,  V. :  parentibus  error,  V. :  Si  quod 
adest  gratum  iuvat,  aeeeplable,  i.  e.  wUh  content,  H. 
— ^As  subst,  n, :  feceris  nobis  gratum  omnibus,  do 
us  a/avor:  gratisaimum  mihi  feoeris,  si,  etc.,  a  very 
great  favor:  quae  rebus  grata  erant,  gratiora  verbis 
facere,  L. :  Gratum  elocutA  oonsiliantibns  luuone 
divis,  something  pleasant,  H. — With  supin.  obL : 
his  gratiora  dictu  alia  esse  scio,  L.«-Of  persons : 
Yenus,  H. :  iuvenom  gcatissime  Grantor,  0 :  vates 
dis  gratissima,  O.—Jnankful,  grateful,  thtmkwor* 
thy,  deserving, procuring  thanks:  cognovi  te  gra- 
^  tissimum  omnium :  re  ipsa  atque  animo  gratissi* 
mus :  si  bene  de  me  mentis  gmtum  me  praebeo : 
erga  me :  gratissimis  animis  prosequi^  etc. :  ho- 
ram  grata  sume  manu,  H. :  quom  gratum  mihi 
esse  potuit,  le,il  might  have  procured  tne  ^mnks. 


T. :  qnam  dt  re  pnlchmm,  benefido  gratum,  tfnui* 
num  oocidere,/9ro<liM:^ve  of  gratitude, 

grayinfl»  ntis,  P,  of  gravo. 

gravanter,  adv.  [gravans],  rdudantly  :  Tenire, 
L. 

gravate,  adv.  [gravatus],  with  dUficuUy,  reluc- 
tantly, unwillingly,  grudgingly:  non  gravate  re- 
spondere:  ille  prime:  concedere,  L. 

gravattm,  a<lv.  [gravatus],  reluetantfy,  umnlU 
ingly:  socia  anna  Rutulis  iunxit,  L. 

graTatna,  P.  of  gravo. 

graTe,  ode.  [gravis],  strongly,  ranMy:  olens, 

gravedlnoaiui^  cbdj.  [gravedo],  subject  to  eolds^ 
taking  cold  easily. 

gravedo^  inis,/.  [gravis],  a  cold,  catarrh. 

gravesoo^  — ,  — ,  ere,  inch,  [gravis],  to  becosne 
burdened, grow  heavy:  fetu  nemus  gravescit,  V. — 
P  i  g-i  lo  9''o^  ^fforse :  valetudo  Augusti,  Ta. 

graviditaa^  fttis,/.  [gravidus],  jpnj^iMUMy. 

(gravidoX  — ,  fitos,  are  [gravidas],  to  load, 
impregnate:  (terra)  gravidata  seminibus. 

gravidas,  adj.  [2  GAR-],  laden,  filed,  fuU, 
swollen:  corpus^mt^toeim,  G.  poet.:  nubes,  O. : 
aristae,  loaded,  V. :  uber,  V. :  semine  terrae,  O. : 
ubera  vitali  rore :  pharetra  8ag!ttl8,H. :  urbs  bel- 
lis,  Y. :  Italia  imperiis,  Y. — Bttrdened,  pregnant, 
with  child,  with  young:  ex  te,  T.  f  de  semine  lovia, 
0.:  uxor:  pecus,Y. :  (equae)  vento,  Y. 

gravis,  e,  adj.  with  comp.  ^vior,  and  n^  gra- 
vissimus  [2  GAR-],  heavy,  wetghty,  ponderous,  bur- 
densome, loaded,  laden,  burdened:  gravi  onere  ar- 
morum  oppressi,  Gs. :  ooipus :  Ipse  gravis  graviter 
Gonddit,Y.:  bullae  aureae :  navigia,Gs.:  agmen, 
L. :  gravius  dorso  subiit  onus,  H. :  robur  aratii, 
Y. :  tellus,  Y. :  naves  spoliis  graves,  L. :  aere 
dextra,  Y. :  imbre  nubes,  L. — ^Af ter  the  as  was 
reduced  in  weight :  aes  grave,  heavy  money,  money 
of  the  old  standard  (a  full  pound  in  each  as),  h, 
— With  young,  pregnant:  saoerdos  Marte,  Y.: 
uterus,  0. — Of  sound,  deqt,  grave,  low^  bass :  sodob, 
H. :  gravissimus  sonus :  sonus  auditur  gravior, 
Y. :  f  rsgor,  0. — Of  smell  or  flavor,  strong,  ttnpleas- 
ant,  oj^nsive:  hircus  in  alia,  ranJL  H.:  ellebori, 
Y. :  odor  caeni,  Y. :  sentina,  lu. — Burdening,  op- 
premve,  serious,  gross,  ind^/estible,  unwholaume, 
noxious,  severe,  sick:  cibus:  cantantibus  umbra, 
Y. :  anni  tempore  gravissimOiMoaon;  aotumnus 
in  Apulift,  Gs. :  virus,  H. :  tempus,  weaAer,  L. : 
graviore  tempore  anni  acto,  season,  L.:  morbo 
gravis,  sick,  Y.:  aetate  et  viribus  gravior,  U: 
vino,  0. :  spiritus  gemitu,  difficult,  Y. :  oculi,  heavy, 
Y. — Fig.,  hard  to  bear,heavy,  burdensonte,  ego- 
pressive,  troublesome,  grie9om,pamful,  hard,  harsh, 
severe^  dieagresaSbie^  w^HeoMoU :  paapertas,  T. :  la- 

Digitized  by  V^OO^lC 


867 


liores :  gnvissima  hiemps,  Cs. :  Tolnus :  numquam 
Cibi  senoctatem  gravem  ease :  Appia  (via^  tardis, 
M. :  miaerior  graviorque  fortana,  Gs. :  Pcmeipum 
amicitiae,  cppre$KV6y  H. :  si  tibi  gra7e  non  erit,  a 
tnmbUi  in  Gaesarem  oontione^  kodiU,  Cs.:  ver- 
bum  gravius :  ne  quid  gravius  in  f ratrem  statue- 
rety  Cs. :  gravius  est  Terberari  qoam  necari,  S. : 
edictuin,  £ :  grayiora  (pericula),  more  serious^  V. : 
<)iio  inproTisus  gravior  accederet^  mere  formidable^ 
S.:  adversarias  imperi. — As  wbet,  vl:  0  passi 
gr^yionij  ffreaUr  hurdahipey  T. — Of  things,  tirong^ 
^eeighhf^  important^  ffrave^  in/iuential:  inperium 
gravius,  T. :  quae  mihi  ad  spem  obtinendae  Teri- 
tatis  graTissima  sunt:  gravissima  caerimonia, 
moat  toUmtiy  Gs. :  nihil  sibi  grsTias  esse  fticiea- 
dam,  quam  ut,  etc. :  exemii^ttm,  H. :  craTissima 
civitas.— Of  charaoter,  of  weight,  of  mMority,  em- 
ineniy  venerMe,  great :  animus  natu  grarior,  T. : 
anctoritate  grayiores:  omnes  grsTioris  aetatis, 
more  aettUd,  Gs.:  homo,  eober:  graTifl  Entellum 
dictis  oastigat  (i«  e.  graviter),  V. 
gncvimAme,  see  graviter. 

gnvitam,  Atis,/.  [gravis],  weighty  heavineu: 
per  loaoe  moveri  gravitate :  navium,  Gs. :  ignavft 
nequeunt  gravitate  moveri,  0. — Pregnaney^  0. — 
UnwhoUmmenem^  opprestivenese^  eeveritg^  kiatiftest^ 
duineae:  eaeli:  1oci,L. :  morbi:  sopori8,0.:  seni- 
lis, O. :  annonae,  deamete,  Ta. :  odoris,  diaagree- 
abUnattf  Ta.«-2>iMase,  Mdbtcst.*  corporis:  mem- 
broram.  —  Fig.,  keanrinemy  eUmnem:  linguae.  — 
JKsrrtiMM,  atverUg:  belli,  L. :  crudelitatem  gravi- 
tati  addidii,  L. — Of  things,  feeighly  importance: 
provinciae  GaUiae :  civitatis,  Gs. :  sententiarum : 
versus  gravitate  minores,  H.— Of  persons,  weight, 
digtdtg^  gravity,  preeenee,  in/luenee  :  inauditft  gra- 
vitate praeditus :  comitate  condlta  gravitas :  cum 
gravitate  loqui :  oris,  L. :  Incolumi  gravitate,  toith- 
out  /oM  of  dignity^  H. 

graviter,  ado.  with  eomp,  gravius,  and  eup, 
gravisslme  [gravis],  weightilg,  heavily^  ponderoue- 
ly:  tela  nt  gravius  acciderent,  Gs. :  cecidi,  0. — Of 
taae,  deqilg:  sonare:  sonat  ungula  comu,  Y. — 
Vehem^ntlg,  ttronglg,  vioUiUlg:  crepuerunt  fores, 
T. :  ferire,  V. :  adflictae  naves,  Gs.  —  F  i  g.,  vehe- 
mmtlg,  molentlg^  deeply^  eeverelg,  harthlg,  vnpleae- 
onilg^diMagreeabiy^eadlg:  aegrotare:  saucius:  se 
volnerare,  Gu. :  gravissime  terreri^ Gs.:  tibi  iratus, 
T. :  gravius  hoc  dolore  ezarsit,  Gs. :  elves  gravis- 
sime disaentientes :  tulit  hoc,  took  to  heart:  cum 
casiis  miseriarum  graviter  accipiuntur:  ilia  gra- 
vius aestimare  (i.  e.  graviora),  Gs. :  in  ilium  dicere, 
T. :  de  viris  gravissime  decemitur,  Gs. :  agere :  ut 
non  gravius  accepturi  viderentur  si,  etc,  aorrow- 
fidly^  Lb :  se  non  graviter  habere,  to  he  not  very 
iU:  BpinnB^vrith poieonom  breathy  V. — With  dig- 
nity, weightily^  impreuively,  gravely,  aeriowly,  vfith 
propriety:  his  de  rebus  conqueri:  de  vobis  illi 


eravissime  indicamnt,  i.  e.  were  greatly  injtueneed 
oy  you,  Gs. :  res  gestas  narrate :  locum  tractare. 

gravo,  ftvl,  fttas,  ftre  [gntvis],  to  make  heavy, 
had,  burden,  weigh  down,  weight,  opprete:  membra 
gravabat  onus,  0. :  poma  gravantia  ramos,  0. : 
vino  somnoque,  L. :  semper  gravata  lentiscus, 
loaded  with  fruit :  papavera  phivia  gravaBtur,y. 
— F  i  g.,  to  burden,  oppreae,  ineommode:  offidum, 
quod  me  gravat,  H. :  gravari  militift,  L. :  somno 
gravatus,  V. — To  make  more  grievoua,  aggravate, 
inereaae:  fortunam  meam,  0.:  faenore  gravatum 
aes  alienum,  L. 

gravor,  atus,  ftri,  dep.  Tpaaa.  of  grave  ],to  be 
burdened,  feel  incommoded,  be  vexed,  take  amiaa, 
bear  with  rduetanee,  regard  aa  a  burden,  heaitate, 
do  unwillingly:  ne  gravere,  T.:  gravari  coepit, 
quod,  etc :  ego  vero  non  gravarer  si,  etc :  nee 
gravatus  senex  dicitur  locutus  esse,  etc,  L. :  non 
esse  gravatos  homines  prodire  in  campum:  in 
oonloquium  venire,  to  be  loath,  Gs. :  sua  ad  enm 
postuUta  deferre,  ahrink  from  bringing,  Gs. :  tibi 
reddere  rationem,  L. :  quae  voce  gravmris,  mente 
darss  (sc dare),  V. :  Pegasus  equitem  gravatus, 
L  c  throwing  off,  H. 

gregalifl,  e,  atfj.  [grex],  of  a  Jloek,  of  the  aame 
Jlock,^^H.ew»,piur,  m.  as  wubaL,  eaniadta,  eomr 
panuma,fellowa:  tui:  gregalibus  illis  amissis.— 
Of  a  common  aoldiar:  sagulum,  L. :  habitus,  Ta. 

£;regailus,  adj.  [grex],  of  the  herd,  of  the  com- 
mon aort,  common:  milites,  j9riMte:  miles,  L.: 
eques^Ta. 

grogatiiii,  ado,  [grex],  in/oeka,  in  arowda,  in 
thronga:  dves  coniecti. 

grMntam,  l, «.,  a  2an,  boaam :  misisse  in  gre- 
mium  imbrem  aureum,  T. :  vomens  gremium  suum 
inplevit :  hostem  gremium  ante  suum  aulert,  V.— 
A  hoaom,  lap,  heart,  centre :  tern  gremio  mollito 
semen  excipit:  Graeciae.— Fie.,  a  Up,  hidxiM- 
i^aee,proleetion,affeetion:  Gaenilen8(NiliX<i9'M«, 
V . :  Quis  gremio  Enceladi  adf ert  Quantum  meruit 
labor  ?  i.  ^.paya,  lu.:  haee  sunt  in  gremio  sepulta 
consulatQs  tui:  in  fratris  gremio  oonsenesoebat : 
In  vestris  pono  gremils,  I  e.  in  your  care,  Y . 

1.  graMoa,  F.  of  gtadior. 

2.  greaaa%  lis,  m.  [ORAD-],  a  Pepping,  going, 
atep,  eourae,  way :  (endere  gressum  ad  moenia,  Y. : 
conprime  gressum,  Y. :  presso  gressu,  dowly,  0. : 
gressOs  glomerare  superbos,  Y. :  hue  dirige  gres- 
sum, i.  c  ateer,  Y. 

grex,  gregis,  m,,  a  flock,  herd,  drooe,  awarm : 
pecudes  dispulsae  sui  generis  sequuntar  greges: 
greges  armentorum:  knigeri,  Y. :  Dux  gregis, 
ram,  0. :  balantHm,  Y. :  avium,  H. :  armenta  gre- 
gesve,  0.  —  P  r  o  V. :  grex  totus  in  agris  Uuius 
scabie  cadit,  lu. — A  company,  aodety,  troop,  band, 
crowd,  throng,  aet,  <rfiytg.;.^an§ijla|gigp^ 


gmis 


808 


flimorum  bomi&om  greges :  Scribe  tui  gregis  hunc, 
i.  e.  your  tn/tmafos,  H. :  grege  facto  iDrumpere,  in 
a  hody^  S.:  ego  forsitan  propter  multitudinem 
patronorum  in  grege  adDumerer :  indocilis,  H. — 
A  company  ofadon:  alius,  T. 
gnii%  18,  see  grus. 

grflnditiui  (groniiitiMX  ^i  ">•  [gnmnio],  a 
gruiUmg:  suis. 

fprannio^  ItI,  — ^  ire,  to  grwU^  la. 

^riui  ( nom.  gniis,  Ph.  \  gruis,  m.  and  /.  [  1 
GAR-],  a  crane^  C.,  V.,  0. ;  a  delicacj,  H. 

8Ij^%  grf  pw»  "*•!  =  yp^i^f  <"•  ffnffi^  (*  fabulous 
four-legged  bird). — P  r  o  v. :  lungeutur  iam  grjpes 
equis  (of  an  impossibility),  V. 

C;abeniacmlixin  ( poet,  -naclnm,  V.  \  i,  n. 
[gubemo],  a  kdm,  rtidder :  ad  gubernaculum  ac- 
cessit:  Ipse  gubemaclo  rector  subit^  V.— P/ur., 
guidance,  diredion,  control,  ffovemment:  rei  p.: 
ereptis  senatui  gubemaoolls :  ad  gubernacuU  rei 
p.  sedere,  C,  L. 

«ib«niatid,  Onis, /.  [gubemo],  a  steering, 
pifoHng:  in  gubematione  negtegentia. — Diree- 
tion^  managemcfitj  govemmeni:  senatOs,  by  the 
unate:  summi  imperi:  civitatis. 

gubeniator,  dris,  m.  [  gubemo],  a  §Uer$manj 
hdmnnan,  pilot :  claTum  tenens:  tcientift  guber- 
natorum  oonfisi,  Gs.-— .^  diredor,  ruler,  governor : 
rei  p. :  oivitatis. 

gabematriaE^  Icis,  jT.  [guberaator],  «  cm- 
duetren,  du^edreee,  T. :  civitatum  eloquentia. 

gaherao,  ftvl,  itus^  are,  =r  KvptpvAm,  to  deer, 
pilot :  81  nautae  certarent,  quia  eorum  gubernaret 
— P  r  OT. :  e  terrft,  L  e.  vnthout  akari$$g  the  danger, 
L. :  quillbet  nautarum  iranquillo  mari  gubemare 
potest,  L.  —  7b  dired,  manage,  eondud,  govern, 
gtttde,  control :  qui  eos  guberaat  animus,  T. :  or- 
bem  terrarum:  navem  rei  p.:  omnia  pradentift: 
tormenta  gubemat  dolor:  qoooiam  ratio  non  gu- 
bemat 

gala,  ae,/  [OVOR-],  the  guild,  weaeand,  throat, 
neck :  obtortft  gulft :  laqueo  gulam  f  regere,  S.  — 
The  pcdaie,  maw,  throat,  appdite:  o  gulam  insul- 
sam :  inritamenta  gulae,  8. :  gulae  parens,  elave  to 
appdite,  E,:  inplacata,  O. :  plorante  guli,  lu. 

galdaiia,  a^.  [gula],  appdisAng,  Uauriom, 
dainty:  fictile,  i.  e.  with  dainty  food,  lu. 

gumia,  ae,  m.  [GEM-],  a  glutton,  Ludl.  ap.  C. 

gmninaaiiixii,  see  gymnasium. 

gurgea,  itis,  m.  [GVOR-],  a  raging  abyee,  whirl- 
pool.gulf:  Rheni  fossa  gurgitibus  illis  redundans: 
turbidus  caeno,  Y. :  per  medios  gurgites,  L. :  hau- 
riebantur  gurgitibus,  L. :  Stygius,  0. :  caenosus, 
the  Styx,  lu. —  Waters,  a  dream,  eea  :  Iberus,  V. : 
gurgite  ab  alto,  abyee,  V. :  Herculeos,  I  e.  the  At- 


lantie,  In.— F  i  g.,  an  abyee,  gulf:  libidiwim :  qui 
est  gurges  vitiorum :  patrimoni,  ependtkrifl. 

gurgnlio,  Oni%  m.  [GVOR^],  the  gullet,  weaaattd, 
windpipe, 

gurguatlmn,  n.  [gorges],  a  mean  dwelling, 
hovel,  hut. 

guatatoa,  Us  [gustol  the  fade,  eenee  of  taeie: 
gustatus,  qui  sentire  debet,  etc. — A  taste,  Jlavor: 
pomorum  iucundus:  (uva)  peracerba  gustaUu — 
F  i  g.,  flavor,  er\foyment :  verae  laudis. 

guato^  ftn,  &tus,  arft  [gustos ],  to  tatie^  tetke  a 
HttU  of:  aquam :  lep<H«m,  Gs. :  aliquid  de  san- 
guine, Iu*-^To  take  a  dight  m^eal,  take  hmckeott, 
eat  a  little:  quorum  nemo  gustavil  ct^Miia. — 
F  i  g.,  to  taete,  partake  of,  ei^oy:  eivileiD  saogui- 
nem:  partem  liquidaevoioptatia:  praeoepta:  aum- 
matim  rerum  oausas :  Metrodorum  ilium,  L  e.  heard 
for  a  while :  lueellum,  H. — ^P  r  o  ▼. :  piimis  labna 
gustare,  I  e.  learn  a  little  of, 

guatiia,  lis,  m.,  a  tading:  epulaa  ezplorare 
gustu,  Ta. — A  light  diah  banning  a  meal^  ante- 
pad,  whd,  rdieh:  gustOs  elementa  quaerunt,  lu. 

gQtta,  ae,/^  a  drop:  numerus  in  cadentibus 
guttis :  guttae  imbrium :  liquuntur  sanguine  gut* 
tae,  v.:  Sanguinis  in  facie  non  haeret  gutta,  L  e. 
Utieh,  lu.  —  P  r  o  T. :  Gutta  cavat  lapidem,  O.  — 
S^Mte,  tpecke :  Nigraque  caeraleis  Tariari  corpora 
guttis,  0. :  (apium)  paribua  lita  corpora  guttis,  T. 

gnttiir,  nris,  n,,  the  guUet,  throat,  neckf  fun- 
dens  e  gutture  cantos :  haesit  sub  gutture  Tolnua, 
y. :  Senile,  H. :  (Cerbems)  tria  guttura  pandens, 
V. :  magni  Gutturis  exeropluro,  ue.  of  gluttony, 
IiL— i%ir.  for  ting. :  guttura  coltro  Fodit,  O. 

gntna  (gattua),  I,  m.,  a  narrow^nedeed  ftaek, 
crud,  oUfiask,  H.,  lu. 

gymnaaiarohua,  I,  m.,  =:  yvfivanapxoct  <^ 
master  of  a  gymnaeium, 

gymnaaium  (gnmlna-,  Ct),  I,  n.,  =  yv/iini- 
Oiov,  a  Orecian  school  for  gymnadie  training, 
gymnasium,  C. ;  as  a  place  of  honorary  burial,  N. 
— A  Grecian  eehool,  high-edtool,  eoUege,  C,  h,: 
transi  Gymnasia,  the  mere  schools  (of  vice),  lu. 

gTmnlooa,  adj,,  =  yv/ivicoc,  of  bodily  eurdse, 
gymnastic:  ludi:  certamen. 

gynaeoemn  (-oiium),  I,  n,,=rYvvauBtior,  Uw 
women^s  apartments,  inner  roome,  T.,  G. 

gynaeoonitla,  idis,  /.,  =:  ywautennrt^,  (he 
women^s  apartments  (of  a  Grecian  house),  N. 

gypaatua,  adj.  with  sup.  [  gypsum  ],  covered 
with  gypsum,  plastered:  gypsati  crimen  pedis, 
chalked  for  sate  (as  a  slave),  0.,  Tb. :  manibus 
gypsatissimis  (of  an  actor  in  a  woman^s  part). 

gypaum,  l,  ru,  =7v^oc,  white  Ume  plaster, 
gypsum:  OhvjBippx,  plader  vnage».  In. 

Digitized  by  V^OOQ  IC 


880 


raund^  rwff  :  see  equi  TArUre  gyros  dooeatur,  Ta. : 
gjroe  dedere,  Y.:  aoguia  gyros  traxiti  Y.— F  i  g., 


a  dreU^  drcuU,  earmr,  wuru:  braro*  niralem  In- 
teriore  diem  gyro  trahit,  H. :  similiqne  gyro  veni- 
ent  aliorum  Tioefli  arcml  (of  timeX  Pb. :  mtionia. 


Im  I  vnUrj^  see  hahahae. 

habena,  ae,  /.  [HAB-],  a  hMer^  KalUr,  rtm: 
laera,  H. — CJsu.  jAur,  :  equorum  per  colla  Excutit 
liabenaa,  O. :  omuls  effundit  habenas,  Y. :  elf asis- 
simis  faabenis,  L.— ^  ihong^  tirap :  (turbo)  aeias 
habeni,  Y. :  metaens  pendeotis  habenae,  L  e.  <^ 
laak,  H.-^Fig^  only  ptur.^  tks  reirUy  diredion^ 
manoffenunl,  gcvemment :  regum,  G.  poilt :  Flami- 
aibua  totas  inmittite  babenas,  ^m  the  reiH»  to^  0. : 
f urit  iomiaais  Yglcanus  habebis,  Y. :  classi  inmit- 
ti(  babenas,  Y. :  laxissimas  habenas  habere  ami- 
citime:  popaIi,0.:  remm,  o/ M«  sla/0,  Y. 

haben%  ocfr*.  [P.  of  habeo],  ^mnihg,  ndk*-As 
mte-ifi. ;  inTidere  habenti,  Y. 


,  Hi  (old  perf,  nAf.  habessit  for  habaerit, 
G.X  itas,  ere  [HAB-],  to  Aove,  hM^  9ttppart^  earry, 


arma:  anulum:  arma  hie  paries  habebit, 
H. :  ooronam  in  eapite :  soooos  et  pallium :  cate- 
nas :  Faenum  in  comu,  H. :  aqullam  in  eierdtu, 
S. — To  have^  hold,  eomtain  :  quod  (fanum)  habebat 
auri :  non  me  Tartara  habent,  Y. :  qiiem  quae  sint 
habitnra  deorum  Oonclliaf  eta,  Y. :  Quae  regie 
Anchisen  habet?  Y.:  quod  habet  lex  in  se:  suam 
(notricem)  einis  ater  habebat,  Y. — To  have,  hold, 
oecttpg^  inhabit:  nrbem,  8.:  arcem:  qua  Poeni 
haberent  (se.  castra),  L. :  Hostis  habet  muros,  Y. 
— Of  relation  or  association,  to  have:  in  matri- 
monio  Caesenniam:  eos  in  loco  patrui:  uxores: 
patrein :  (legionem)  secum,  Gs. :  apis  in  iubft :  me- 
cum  acribas :  quibus  rendant,  habere,  Gs. :  conle- 
gam  in  praetnri  Sophoclem:  civitates  stipendia- 
rias,  Cs,:  oognitum  ScaeTolam:  iniraicoa  civls: 
dooa  amiciaaimos :  enm  nuptlis  adligatum :  quem 
pro  quaesiore  habuit. — To  have,  hefwndeked  mUh  : 
▼okttm  boBuro,  & :  pedes  quinque:  Angastos  adi- 
tOa,  Y. :  manicas,  Y. — To  have,  hoU  keep,  retaifi, 
detain  :  haec  cum  ilUs  sunt  habenda  (opp.  mit* 
tenda  ),  T. :  si  quod  accepit  habet :  Bibulum  in 
obaidione,  Gs. :  in  liberis  castodiis  haberi.  S. :  in 
Tinculia  habendi,  S. :  mare  in  potestate,  Gs. :  in 
custodiam  habitus,  lodged,  L. :  ordines,  preserve, 
S. :  alios  in  ea  fortuna,  ut,  eta,  L. :  exercitus  sine 
inperio  habitus,  S. :  Marium  post  principia,  Ua- 
Hon,  S. :  Loricam  Dooat  habere  viro,  givee  to  keep, 
Y. :  inclusum  senaturo. — Of  ownership  or  enjoy- 
ment, to  have,  own,  poteen,  be  master  of:  agros: 
Epicratis  bona  omnia:  in  Italia  fundum:  quod 
non  dcsit,  H. :  (divitias)  honeste,  m/oy,  S. :  (leges) 
in  monumentis  habemus,  L  e.  are  extant:  sibi 
hcreditatem :  lllam  suas  res  sibi  habere  iussit  (the 


formula  of  dlToreing  a  wife):  in  Testrft  amidtaa 
divitias,  S. :  noa  Amaryllis  habet,  ha$  my  love,  Y. : 
habeo,  non  habeor  a  Laide :  habet  in  immmis,  in 
praediis,  is  rich:  ad  habendum  nihil  satis  esse: 
amor  habendi,  Y. :  Unde  habeas,  qiiaerit  nemo, 
sed  oportet  habere.  In. — To  have,  gei,  receive,  ob- 
tain: a  me  vitam,  fortunas:  imperium  a  populo 
R. :  habeat  hoc  praemi  tua  indignitas :  granum  ex 
provinoia:  plus  dapis,  H. :  Partem  opere  in  tanto^ 
a  place,  Y. :  ffraviter  ferit  atque  ita  fatur,  Hoo 
habet,  it  reaches  him,  Y. :  oerte  captus  est,  habeil 
a.  e.  Tolneratua  est)  T.— 7b  Jind  oneself,  be,fed^ 
he  situated,  be  off,  come  off:  se  non  graTiter :  bene 
habemus  noe :  praeelare  se  res  habebat :  quo  pacio 
se  habeat  provincial  bene  habent  tibi  principia, 
T.:  bene  habet,  it  is  well:  atqui  Sic  babet»  H.: 
credin  te  inpune  habiturum  ?  escape  punishment^ 
T.:  virtus  aeterna  habetur,  a^u2e«,  8. — To  make, 
render:  uti  eos  manifestos  habeant,  8.:  paseua 
publica  infests,  L.— With  Rperfpass^  periphrast. 
for  perf.  act. :  vectigalia  redempta,  has  brought  in 
and  holds,  Co, :  domitas  libidines:  quae  conlecta 
habent  Stoici :  de  Gaesare  satis  dictum :  pericula 
consueta,  & :  neque  ea  res  falsum  me  habuit,  S. ; 
edita  facinora,  L. — 2b  treat,  use,  handle  .*  duriter 
se,  T. :  equitatu  agmen  adversariorum  male,  Gs. : 
exercitum  luxuriose,  & :  eos  non  pro  ranis  hosU. 
bus,  sed  liberaliter,  S. :  aaucii  maiore  ourft  habiti, 
L.— 2b  hold,  direct,  turn,  keep:  iter  iiac,  T. :  iter 
ad  legiones,  Gs.— 2b  hold,  pnmounes,  deliver,  utter, 
make:  orationem  de  ratione  oensoria:  oontionem 
ad  urbem :  post  liabitam  oontionem:  gratulationi* 
bus  habendis  oelebramur:  quae  (querelae)  apud 
me  de  illo  habebantur :  verba.— 2b  hoU  comfene, 
conduct,  cause  to  take  plaes:  comitia  haberi  situ* 
rus:  senatum,  Gs.:  oensum:  Gonsilium  summis 
de  rebus,  Y. — To  hold,  govern,  administer,  manage, 
wield:  rem  p.,  S. :  qui  cultus  habendo  Sit  peoori, 
Y. :  animus  habet  cuncta,  neque  ipse  habetur,  S. : 
aptat  habendo  Ensem,  Y. — Of  ranic  or  position,  to 
hold,  take,  oceuptf:  priores  partis  Apud  me,  T.: 
Statum  de  tribus  secundanum.— F  i  g.,  to  Aavt, 
have  in  mind,  entertain^  cherish,  experience,  ejehibit, 
be  actuated  bg:  n  quid  connili  Habet,  T. :  alienum 
animum  a  causft:  tantum  animi  id  audaoiam: 
plus  animi  quam  consili:  amorem  in  rem  p.:  in 
coDsilio  fidem :  gratiam,  gratias  habere ;  see  gra- 
tia.— To  have,  have  in  mind,  mean,  wish,  be  <£le  : 
haec  babebam  fere,  quae  te  scire  vellem,  this  was 
in  substance  what,  etc. :  haec  habui  de  amicitia 
quae  dicerem :  quod  huic  responderet  non  habe- 

Digitized  by  V^OOQIC 


luibUlA 


860 


bftt :  haec  fere  dicere  habui  de,  etc. :  illud  adfiiv 
mare  pro  certo  habeo,  L. — ^Prov. :  qua  digitum 
proferat  non  habet — ^With  P.  fyi,  pern.,  to  have, 
60  bound:  utrumne  de  furto  dioendum  habeas, 
Ta. :  Bi  nuno  primum  statuendum  haberemus,  Ta. 
— To  have^  have  in  mind,  know,  be  aeguainted  ivit?i, 
be  informed  of:  regis  mati'em  habemus,  ignora- 
mus patrem:  babes  consilia  nostra,  euch  are:  In 
memoria  habeo,  /  remember^  T. :  age,  si  quid  ba- 
bes, V. — ^With  in  animo,  to  have  in  mind,  purpoee, 
intend,  be  inclined :  rogavi,  ut  dieeret  quid  baberet 
in  animo:  istum  eiheredare  in  animo  habebat: 
hoc  (flumen)  transire,  Os. :  bello  earn  adiuvare,  L. 
—7b  have  in  mind,  hold,  think,  believe,  esteem,  re- 
gard, look  i^wn  .*  neque  tos  neque  deos  in  animo^ 
8. :  haec  habitast  soror,  T. :  alquos  magno  in  ho- 
Dore,  Cs. :  luniuro  (mensem)  in  metu,  6e  afraid 
of:  omnis  uno  ordine  Achivos,  all  alike,  v. :  hi 
numero  inpiorum  habentur,  Cs. :  quem  nefas  ha- 
bent  nominare :  deos  aetemos :  habitus  non  f utti- 
lis  auctor,  Y. :  cum  esset  habendus  rex :  non  nauci 
augurem :  cuius  auctoritas  magni  haberetur,  Cs. : 
id  pro  non  dicto  habendum,  h, :  sic  habeto,  non 
esse,  etc. :  non  neoesse  habeo  dicere :  eam  rem 
habttit  religioiii,  a  matter  of  eonscienee  :  ludibrio 
baberi,  T. :  duritiam  FoluptatI,  regard  as  pleasure, 
8.  -^  7b  have,  have  received,  have  acquired,  have 
made,  have  incurred:  a  me  beneficia,  Cs. :  tantos 
progressiis  in  Stoids.— With  aa/tt,  to  have  enough, 
be  content,  be  satiefied:  sat  habeo,  T. :  a  me  satis 
habent,  tamen  plus  habebunt :  non  satis  habitum 
est,  quaeri,  etc. — 7b  have,  be  charaeteriied  by,  ex- 
ereiee,  practise:  salem,  T. :  liabet  hoc  virtus,  ut, 
etc,  this  is  i^racteristie  of  merit:  locus  nihil  ha- 
bet religionis :  celerem  motum,  Cs. :  neque  modum 
neque  modestiam,  S. :  silentium  haberi  iussit,  ob- 
served, S. :  habebat  hoc  Caesar,  quem  oognorat,  etc^ 
this  vas  Caesar's  way:  omamenta  dicendi. — 7b 
have,  involve,  briny,  render,  occasion,  produce,  excite : 
primus  adventus  equitatOs  habuit  interituro :  ha- 
bet amoenitas  ipsa  inleoebras :  latrocinia  nullam 
habent  infamiam,  Cs. — 7b  ?kold,  keep,  occupy,  en- 
yage,  busy,  exercise,  inspire :  hoc  male  habet  virum, 
vexes,  T. :  animalia  somnus  habebat,  Y. :  sollicitum 
te  habebat  oogitatio  periculi :  Qui  (metus)  maior 
absentis  habet,  H. — 7b  take,  accept,  bear,  endure  : 
eas  (iniurias)  gravius  aequo,  S. :  aegre  filium  id 
ausum,  L. — 7b  keep,  reserve,  conceal:  Non  clam 
me  haberet  quod,  etc.,  T. :  secrete  hoc  audi,  tecum 
habeto. — 7b  keqt, spend, pass:  adulescentiam, S. : 
aetatem  procul  a  re  p.,  8. — With  rem,  to  have  to 
do,  be  intimate:  quocum  uno  rem  habebam,  T. 

habilifl^  e,  atf;,  with  eomp.  [HAB-],  easily  han- 
dled, manapeable,  handy,  suitable,  Jit,  proper,  apt, 
nimble,  sw^:  arma:  tigura  corporis:  ensis,  V. : 
arcus,  V. :  vigor,  Y. :  brevitate  gladii,  L. :  gens 
equis,  expert,  L. :  ita  in  eisdem  rebus,  ut,  etc.,  apt: 
calcei  ad  pedem :  ingenium  ad  res  dlversissimas 


habiiiufl,  L. :  (naTea)  velis,  Ta. :  (bos)  f etarae,^ 
Y. :  vicina  ten!  non  babiUis,  ill-mat^id,  H. :  lateri 
cUpenB,  fitted,  Y.:  capessendae  rei  p.,  Ta. 

habiUtU,  Itis,  /.  [  habilis  ],  e^vde,  abtiUy  : 
habilitates  corporis. 

habitabili%  e,  adj.  [habito],^  for  an  abode, 
habitable :  regiones :  oinguU  (terrae) :  noil  habita- 
bile  f  rigus,  0. 

(habitana,  ntis),  m.  [P.  of  habito],  an  inhabi- 
ta$U;  only plur. yen,:  habitantum, O. 

habltatid,  Onis,/.  [habito],  a  dweUsng,  habiia- 
tion:  ei  de  habitatione  aooommodare:  sumpcoa 
habitationis :  meroedea  habitationum  annoaa, 
house^ent,  Ob. 

liabititor,  5ris,m.  [habito],  a  tenant,  oen^xtnt, 
inhabitant:  (domum)  habitatoaes  conduzeront: 
tumultus  habitatorum,  L. :  testa  vidit  in  ilia  Mag- 
num habitatorem,  lu. 

habito,  «vl,  Stus,  Are,  fireg.  [habeo],  to  dweB, 
abide,  reside,  live :  in  aediculis  habitat:  inTii,<m 
the  high-road:  in  Sidlii:  Uljbaei:  lucia  opads, 
Y. :  sub  terra :  ad  Lepidum :  apud  te,  T. :  cam 
aliquo :  alibi,  L. :  hie,  Y. :  magnifice,  be  houaed: 
bene,  N. :  sic,  so  ^endidly,  lu. :  nobis  habltandi 
locum  dare :  habitandi  caosft,  Ob.  :  Rus  babitatum 
abii,  T. :  habitari  ait  in  Iun&,  that  the  moon  is  vi* 
habited:  vioorum,  quibus  frequenter  habitabatur, 
L. :  urbes  magnas,  Y. :  humilis  casas,  Y. :  aioem, 
L. :  ea  pars  (urbis)  habitatur  frequentissime:  tei- 
lus  habitata  vuris,  O.:  raria  habiuta  mapalia  teo- 
tis,  Y. :  habitandae  piadbus  undae,  0. :  proavis 
habitatas  linquere  silvas,  lu.  —  To  be  halntuallf, 
stay,  remain,  dwM,  ke^:  in  foro,  frequent :  m 
oculis,  in  public:  voltur  habitat  sub  alto  Pectore, 
Y.— F  i  g.,  to  abide,  HfMsr :  in  hac  ratione  tractan* 
da:  in  U>nis  suib, dwJl  upon :  qui  potest  babiure 
in  beatft  vitft  metus?:  quorum  in  voltu  habitant 
oculi  mei. 

habltudOb  inis,  /.  [  1  habitus  ],  condition,  ap' 
pearance:  corporis  1  T. 

1.  habitna,  aey.  with  Mmp.  [P.  of  habeo],  dis^ 
posed,  inclined :  ut  patrem  tuom  vidi  esse  Ihabi- 
tum,  T.  — WW/  kept,ftoshy,  eotpuUnt:  (virgo)  ha- 
bitior.  T. 

2.  ]iabitiia»  Qs,  m.  [HAB.],  a  condition,  state, 
plight,  ?uM,  deportment,  egopearance,  presence, 
mien :  vir  optimo  habitu :  corporis  opimi :  medio* 
cris :  oris  et  voltOs :  habitOs  corporum  varii,  Ta. : 
signa  virginal!  habitu  atque  vestitu:  Punicus, 
a^f>tU,  L. :  muliebris. — Of  things,  condition,  habit, 
appearance  :  armorum,  L.  t  temporum,  L. :  gentes 
variae  habitu  vestis,  Y.  — Of  places:  loconim, 
mtality  (of  the  soil),  Y. :  Italiae,  L — Dress,  eUtire: 
Punicus  cultus  habitusque,  L. :  ubi  Dardanios  ha- 
bitas  vidit,  Y. :  lELomtaio  {I  e,  the  toga),  E. :  pasto- 
rum,  L. :  nee  alius  feminis  quam  virb,  Ta. :  longos. 

Digitized  by  VjOOQ IC 


liao 


861 


habitfts  Bumit,  la. — ^F  i  g.,  qualUyy  naiurey  e^rae- 
Ur:  iuBtitia  est  habitus  antmi,  etc. :  rationis:  Suo 
habita  vitam  degere,  Ph. :  orationi& — A  dale  of 
feeUn^y  dupoiiHtm  :  ex  praesenti  eoe  aestimat  ha- 
bitu,  L:  quts  habitus  provineianim  t  Ta.»-lQ 
philos.,  moral  aiUttre* 

liao,  adv,  [abl. /.  of  hie;  sc.  Tift],  this  way,  on 
this  side,  here  :  hae  atque  illao  perfluo  ^i.  e.  pas- 
&im)f  T. :  Sequere  hae  roe  intus,  T. :  adire :  Hac 
nostris  erat  receptus,  Gs. :  Hac  iter  est,  V. :  Hac 
f  ogerent  Grai,  Hac  Phryges,  V. 

hic-tenus  (hac  . . .  tenas,  V.,  0.\  adv.,  as  far 
as  tkuy  to  tide  place^  so  far^  tkits  far :  Hacteuus 
crater  erat  asper  acantho,  0. :  hactenua  ia  occi- 
dentem  Gerroaniam  noriinus,  Ta. :  Hac  Troiana 
tenus  f  aerit  Fortuna  secuta,  V. :  quia  hactenua 
iassum,  heeoMse  he  was  not  ordered  to  qo  farther^ 
Ta. — Of  discourse,  thiis  far^  to  this  pointy  no  far- 
ther :  hactenus  mihi  Tideor  potuisse  dicere,  etc. : 
de  hoc  quidem  hactenus :  in  hunc  diem  hactenus, 
thtu  far  for  to-day:  sed  haec  hactenus,  so  mveh 
for  this:  Hactenus  haec,  H. :  sed  hactenus,  prae- 
serttin,  etc :  de  litteris  hactenus :  Hac  AreUiusa 
tcDus,  O.— F  i  g.,  in  time,  ttp  to  this  ttme^  thtts  far, 
to  hitfff  tiil  now,  hitherto^  no  longer:  hactenus 
quietae  staUones  fuere^  postqnam,  etc,  L. :  Hac 
celebrata  tenus  certamina,  V. — To  this  extent,  so 
muehf  so  far,  as  far:  hactenus  existimo . . .  quoad 
certlor  fieres,  etc :  haec  artem  hactenus  requirunt, 
at  omentur,  etc. :  curandus  autem  hactenus,  ne 
qaid  ad  senatum,  etc :  hactenus  consultans,  vene- 
Do  an  ferro,  etc,  Ta. 
bae^  baac,  see  hie  Baedi,  see  haedua. 
baedinii%  atff,  [faaedus],  o/'tf  kid:  pelliculaei 
baednltu,  I,  m.  dim.  [haedus],  a  little  kid,  lu. 
baedna  (not  hoedus),  I,  m.,  a  yofmg  goat,  kid, 
CL,  v.,  H.,  O.^JHur.  :  Haedl,  the  Kids,  two  stars 
in  the  hand  of  the  Wagoner  (Auriga),  C. :  pluvia- 
leSjV. — Sing.:  oriens,H. 
baered-;  see  hered-. 

baereo^  haesT,  haesQnis,  Sre  [HAES-],  to  hang, 
stick,  cleave,  ding,  adhere,  hold  fati^  be  fixed,  sit 
fastt  remain  dose  .*  lingua  haeret  metu,  T. :  terra 
radicibus  sais :  scalamm  gradOs  male  haerentes, 
holding  :  Haerent  parietibus  scalae,  T. :  in  equo, 
keep  his  seat:  pugnus  in  malft  haeret,  T. :  tergo 
rolacres  haesere  sagittae,  V. :  haerens  corona 
Crinibus,  H. :  leo  haeret  Visceribus,  V. :  os  fauce 
cum  haereret  lupi.  Ph. :  haerentes  litore  naves, 
H.:  in  limuae  eoniunx  Haerebat,y. :  greroio  in 
lasonis,  O. :  foliia  sub  omnibus,  V. :  duo  turmae 
haesere,  I  e.  failed  to  break  through,  L, :  oratio 
haeret  in  salebrft,  i.e. is  at  a  loss. — Fig.,  to  hold 
fait,  remain  attached,  be  fixed,  keep  firm,  adhere, 
inhere:  cum  illad  dictum  haerere  debeat,  hit  the 
mark:  in  te  haeret  culpa,  T. :  scrupus  in  animis : 


quae  mihi  in  Tisoeribus  haerent,  i.  e.  fixed  in  my 
heart:  mihi  in  medullis:  hi  in  oculis  haerebunt, 
i.  e.  ^  present:  in  te  culpa,  cleaves,  T.:  in  eis 
poenis,  tneur:  fama  haesii  ad  metas,  hung  back: 
haereret  ilia  rei  p.  turpitude :  infixus  haeret  animo 
dolor :  haerent  infixi  pectore  Toltas,  V. :  in  Toltu 
patris,  gau  upon,  0. :  cui  omnia  vaenum  ire  in 
animo  haeserat,  S. :  neu  quid  intercinat.  Quod  non 
liaereat  apte,  i.  e.  finds  its  place,  H. — To  keep  near, 
ketp  close,ioin,  attach  onaelffollow  :  apud  Thai- 
dem,  T. :  haeret  pede  pes,  v. :  in  tergo,  pursue 
closely,  L. — 7b  renuiin  fixed,  abide,  continue,  kea> 
at,  stick  to:  hie  haereo:  hie  terminus  haeret,  m 
ilEzed^  y. :  sedibus  in  isdem,  adhere  to  his  purpose, 
V. :  in  praetorum  tribunalibus,  loiter :  ut  boni 
quod  habeat,  id  amplectar,  ibi  haeream :  macula 
haesura,  lastina,  lo. — To  stick  fast,  be  brought  to 
a  stand,  be  embarrassed,  be  perplexed,  be  at  a  loss, 
hesitate,  be  suspended,  be  retarded:  haereo  Quid 
faciam,  T. :  haerebat  in  tabulis  publicis  reus :  in 
multis  nominibus:  physici  cum  haerent  aliquo 
loco,  etc :  haeret,  an  haec  sit,  0. :  haeres  £t  dubi- 
tas,  lu. :  Hectoris  manu  victoria  Graium  Haesit, 
i.  c  was  retarded,  V» :  tox  f aucibus  haesit,  V. : 
in  hac  difficultate  rerum  consilium  haeret,  L. 

haere%  see  heres. 

baereals.  is,  /.,  =  alpioic,  a  sect,  school  of 
thought:  ea :  Vestoriana,  i.  e.  eraft,  trade. 

baeaitana,  ntis,  atfj.  [P.  of  haesito],  stammer^ 
ing:  verba. 

baeaitantia,  ae,/.  [haesito],  a  stammering: 
linguae. 

baeaitatio,  Onis,  /.  [  haesito  ],  a  hesitating^ 
stammering :  quanta. — Fi g. :  mea,  irresolution. 

baeaito,  ftvl,  Atus,  &re,freq.  [haereo],  to  stick 
fast,  remain  fixed:  (eos)  haesitantes  premere,  Cs. : 
w  vadis,  L. — P  r  o  t.  :  in  eodem  Into  haesitare,  I  e. 
to  be  eaq)Osed  to  the  same  danger,  T. — F  i  g.,  to  hesi- 
tote:  linguft,  stammer. — To  be  at  a  loss,  hesitate, 
be  irresolute :  dubitant,  haesitant :  haesitans  in  ma- 
iorum  institutis,  not  well  versed  in :  ob  earn  cau- 
sam,  quod,  etc. :  inter  spem  et  desperationem,  Cu. 

babae  I  or  bahabae !  interj.,  ha  ha  IT. 

ballaeetCM  (baly-),  I,  m.,  =aXia/eroc>  an 
osprey,  sea-eagle,  0. 

balitaa,  Os,  m.  [halo],  breath,  exhalation,  steam, 
vapor:  eflBavit  extremum  halitum,/itt  last  breath: 
tenuis,  breete,  V. :  oris,  lu. 

bailee,  see  allec       (balluoinor),  see  ftlQc-. 

balo,  ftTi,  fttus,  ftre  [AN-],  to  breathe,  emit  va- 
por, be  fragrant :  halantes  floribus  horti,  Y. :  arae 
sertis  halant,  V. 

balticinatiov  balaoinor,  see  ftlac-. 

bama  (ama),  ae,/.,  =  dfiti,  a  water-bucket,fire^ 

^^f^^-  Digitized  by  V^OOgie 


haMorndxyaB 


M8 


hamadryaa,  adis,  /.,  =  aftaipv^Cp  a  wood- 
nymphy  hamadryady  dryad^  V.,  0.,  Pr. 

hamataa,  adj.  \h9LmvA\ furnuhedwUk  a  hook^ 
fiooked  :  unpes,  0. :  hanindo,  O. — Shaped  like  a 
hooky  hooked,  crooked:  corpora :  ensla,  O. 

hamuB,  I,  m.,  a  hook:  ferreae,  Cs. :  Lorica 
oonserta  hamis,  ofnehoorky  Y. :  pars  pulmonis  in 
hamis  Eruta,  the  barbs  (of  an  arrow),  0. :  hami 
curvi,  tahnSy  0.  —  AJuh-hook^  angle:  Occultus, 
H.:  praeroso  hamo,  after  nibbling  at  the  bait^  H. 

Hannibal  (Ann-),  aHs,  =s  'Awipact  a  Car- 
tliaginian  natne:  novus,  i.  e.  an  irreconcilable  foe: 
ad  portas  (proverb,  of  imminent  danger). 

hara,  ae,/.  [HER-]«  a  pen^  eoop^  tty:  Gaudor 
harft,  0. :  ex  hara  producte. 

harena  (arena),  ae,/  [2  HAS-],  eand:  hare- 
nam  fluctds  trahunt,  S. :  bibula,  Y, :  sterilis,  T. : 
omnis  Tagi,  i.  e.  the  gold,  la. :  nigra,  eUme^  V. : 
carae  harenae,  golden  aande,  0, :  arentes,  H.  — 
P ro  ▼. :  Quid  harenae  semina  mandas  ?  0. — Sandy 
eande,  a  eandy  place :  barenam  aliquam  emere.-^ 
IHtar.^  sandy  daert,  waste :  Librcae,  (X :  nigrae,  Pr. 
— 7%«  shorCy  beaehf  coast,  strand:  hospitio  prohi- 
bemur  barenae,  V. :  potitur  dassis  haren&,  O. — 
A  sanded  place,  ground  marked  off  for  combat, 
omphWieatre,  arena :  f ulva,  Y. :  Albana,  lu. :  cum 
et  luris  idem  oontingat  harenae,  i.  e.  to  the  gladia- 
tors, lu. 

harenaria,  ae,/.  [harena],  a  sand-pit, 

harenosua  (arSn-),  adj,  [harena],/u//  of  sand, 
sandy:  terra,  0. :  Litus,  Y. — ^As  <u&.  n., a  sandy 
plaee,S. 

liaxlolatio  (ar-),  onis,  /  [  hariolor  ],  a  sooth- 
saying, prophesying,  Enn.  ap.  C! 

hariolor  ( ar-  ),  an,  &tu8,  d(p.  [  hariolus  ],  to 
foretell, profAesy,  divine:  non  bariolans,  sed  con- 
ieetura  prospiciens :  quaestfls  causa.  —  7b  speak 
foolishly,  talk  nonsense:  hariolare,  T. :  hoc  hario- 
lor, am  dreaming,  T. 

hariolus  (ar-),  I,  m.  [HAR-],  a  soothsayer, 
prophet,  T.,  C,  Ph. 

harmonia,  ae,  /,  =  apuovia,  an  agreement  of 
sounds,  consonance,  concord,  harmony, 

harpago,  Onis,  m.,  =:  apn&pi,  a  hook^  grap- 
pling-hook,  grapple,  drag,  Cs.,  L. 

haxpe,  es, /,  =£pin},  a  sickle-shaped  sword, 
falchion,  cimeter,  O. 

Harp^a  (tri8yl.),ae,/,a  Harpy:  Celaeno.V. 
— Usu,  fiur.,  ="Af9irviac,  the  Harpies,  rapaeUms 
monsters,  half  bird  and  half  woman,  Y.,  H. 

harundifer  (ar-),  fera,  feruro,  adj.  [han]ndo+ 
1  FER-],  reed-bearing,  crowned  with  reeds  :  caput, 
0. 

harundineua  (ar-),  adj.  [hanindo],  of  reeds, 
reedy:  silva,  V. :  ctLvmcn,  a  sh^pherd^s  song,  0. 


harundinomw  (ar-),  aeg.,  abcmndmg  tn  roeds  : 
Gnidos,  Ct 

harondo  (aron*),  inis,/,  a  rmd,  earns:  longa, 
0. :  fluTialis,  Y. :  casae  ex  hamndine  testae,  L. : 
hamndinum  radices,  Ob.— A  fishing-rod:  capiat 
harandine  piscfs,  O. :  moderator  hamndinis,  O. — 
CoUoet.,  limed  twigs  for  catching  birds,  Pr.  —  A 
wreath  of  reeds:  crinis  umbroaa  tegebat  hanindo, 
Y. :  redimitus  harundioe  crines,  0. :  in  vertice 
(Priapi)  fixa  (to  frighten  birds),  H. — An  arrow- 
shaft,  arrow  :  habet  sub  hamndine  plumbum,  0.  : 
letalis,  Y. — A  reed  pipe,  shepherd's  pipe.  Pan-pipes 
(of  reeds,  joined  with  wax) :  iunctisqoe  canendo 
Yincere  harundinibuB,  0. :  tennis,  Y.:  fissa,Pr. — 
A  fiute  :  hamndine  victus,  0. — A  comb  of  reed 
(for  setting  threads  of  a  web):  stamen  secerait 
hamndo,  0. — A  hobby-horse,  cans-horse:  eqnitare 
in  hamndine,  H. 

harnapez  (ar-),  icis,  m.  [EAR- +4  SPEC-],  a 
soothsayer,  diinner,  inapedor  of  the  entrails  of  wis- 
time:  haruspices  ex  totftEtrarii:  Tjrrhenae  gen- 
tis,  0. :  ex  prodigiis  haruspices  respondiasent^  Si : 
longaemSfY. — Aprophst:  Armenius,  In. 

haruspioiiiiu  (ar-),  tuff,  [hamapex],  rdating 
to  soothsawf^,  of  dtvination:  iibrl— As  subsLf. 
(sc  ars),  ahfinaium, 

haruspicinm  (ar-),  \,  n.  [haraspex],  in^p&£on 
of  victims,  divination:  Per8icum,Ct 


liasta,ae,/[l  EAS-], a  staff, rod, pole: 
of  bet 


mineae,  reeds  of  bamboo:  foliis  intexere  hasUs, 
the  thyrsus,  Y. :  foliis  praesuta,  0. :  pura,  i.  e. 
wiihout  a  head,  Y. — A  spear,  lance,  pike,  javdin: 
eminus  hastis  utl:  erelli  iussit  hastam:  iactare: 
contendere,  to  hMiri,  Y. :  Tersa  iuTeneam  Terga 
fatigamus  baatft,  i.  e.  km  <u  a  goad,  Y. :  hastam  in 
fines  emittere  (as  a  declaration  of  war),  L. — A 
spear  set  up  as  the  sign  of  a  public  auidion  (orig. 
of  booty  taxen  in  war):  praedae  partem  sub  hasti 
vendidit,  L.:  hastA  positi,  cum  bona  Tenderet: 
hastft  positi  pro  aede:  empUo  ab  hasta:  oomtti- 
bus  sub  hasta  venditis,  L. :  qni  hastae  hnins  gene- 
ris adsueverant,  Le.to  a  fmblie  bidding  for  con- 
tracts, L. :  ius  hastae,  of  auctions,  Ta. — A  littU 
spear  (an  ornament  in  the  hair):  reeunra,  0.— 
F  i  g.yplur. :  abiecit  hastao,  i.e.lost  oowrags. 

hastatUB,  a^j.  [  hasta  ],  armed  with  a  spear: 
currGs,  Cu. — JHur.  m.  as  subst.,  the  hastati,  mtar- 
men,  first  line  of  a  Roman  army  in  order  of  battle, 
L. ;  consisting  of  ten  ordines  or  companies,  0.— 
Of  the  hastati,  of  the  first  line:  ordo,  the  tenth 
company,  L. :  cum  signifer  primi  hastati  (sc.  o^ 
dinis) :  signifer  secundi  hastati,  L. — ^As  subtL  m. 
(elllpt.  for  centurio  ordinis  hastati^  captain  of  s 
company  of  hastati :  Fulginius  ex  prime  hast&to, 
late  first  eentitrion,  Cs. 

haatile,  is,  n.  [hasta],  amear^d^fl,  jaivHtn- 

Digitized  by  VjOOQIC 


868 


hedyobnun 


<Aa/^  .*  ferram  ex  basdli,  N. :  hattiU  nii«s :  tekm 
haatili  alH^DO,L. — A  itpear Javelin :  Bina  manu 
crispaDa  haatilia,  Y. :  Torquere  hasUIia  lenta,  0. : 
curratam,  In. — Apiece  of  wood  like  a  thafl^  fritmcA, 
pole^prop:  densa,  T.:  rasae  haatilia  Tirgae,Y. 

1.  haQ  (anX interj.  (of  pain  or  grief),  Oh!  ah! 
T. 

2.  liao,  see  haud. 

hand  or  haat  (hau,  T.),  acftr.,  fiof,  not  at  all, 
by  no  means:  haud  sane  intellego,  quid,  elc. :  res 
haud  sane  difficUes :  haud  ita  iueai,  T. :  band  sic 
decet,  T. :  aliter,  Y. :  diu,  T. :  minus,  L.:  sed  haud 
fadle  dixerim,  cur,  ete. :  difliculter,  8. :  cito,  T. : 
Haud  temere  est  Tisum,  Y. :  haut  dubie  victor,  & : 
saepe,  S. :  secus,  L. :  homo  haud  inpurus,  T. :  me- 
diocris :  mirabile,  T. :  bio  se  ipsus  failtt,  hand  ego, 
T. :  hand  pol  ine  quidem,  T. :  baud  muto  factum, 
T. :  ne  ille  baud  sdt,  quam,  etc,  T. :  turn  ille  baud 
dubitavit,  etc. :  baud  mora,  uautae  torquent,  with- 
o^dday^Y. 

hand  -  dnm,  «<&.,  not  eU  all  at  yet,  not  yet: 
cum  patris  favor  hauddum  exolerisset,  L. :  hiemps 
bauddum  exacts,  L. 

hand-qiiaqvam  or  hand  qaaquam,  Ity  no 
means  tohateeerj  not  at  aU:  haud  quaquam  id  est 
diffidle  Crasso :  mediocre :  par  gloria,  S. :  certa* 
mine  ambigoo^  L. :  dictis  violentia  Tumi  Fleet!- 
tur,  Y. 

hanxlo,  banal,  hanstus  {p./uL  bausfirus,  Y.), 
Ire  [HAYS-],  to  draw  vp,  draw  out,  draw :  bausta 
aqua  de  puteo :  palmis  bausta  duabus  aqua,  0. : 
aquam,  H. :  de  dolio  sibi  baurieDdum  putet? — 
Pr  OT. :  tu  quidem  de  faece  bauris,  i.  e.  draw  from 
the  dregs,  L  e.  take  the  worsL — To  drain,  drink  yp, 
spUl,  shed:  totlens  hanstus  crater,  0. :  spumantem 
pateram,  Y. :  ad  meum  sangniDem  bauriendum 
advoiaYerunt:  cmorem,  0.:  hauriendus  ant  dan- 
dns  eat  sanguis,  L. :  alvens  baurit  aquas,  draws  in, 
O.:  inimicns  et  bauserit  ensis  (i.  e.  their  blood), 
Y. — To  tear  up,  pluck  out,  draw  out,  take,  swallow, 
desour,  consume,  exhaust:  terra  bausta,  O.:  peo- 
tora  f erro,  O. :  buie  gladio  latus,  Y. :  inguina  ictu, 
L. :  latus  eius  gladio,  Gu. :  lumen,  pluck  out,  O. : 
cineree  hanstos,  i.  e.  scraped  up,  0. :  bausto  spargit 
me  pnlvere  palmis,  gathered,  0. :  sumptum  ex  ae- 
rario,  draw:  quos  (senroe)  lacus  baurit,  engulfs, 
Ta. :  ex  parvo  (aeenro)  tantundem,  etc.,  H. :  suspi- 
nius,  fetching  a  deep  sigli,  0. — F  i  g.,  to  drink  in, 
take  eagerly,  seize  tgnm,  imbibe,  exhaust:  oculis 
if^em^  jfeast  on,  Y. :  auras,  Y. :  lucero,  eyoy  the 
light,  \ . :  dicta  auribufl,  0. :  oculis  gaudium,  L. : 
Pectore  ignea,  imbibes,  O. :  sol  orbem  Hauserat, 
I  e.  had  travmed  Y. :  Cum  baurit  Gorda  pavor, 
eduatsts,  Y.  —  7b  draw,  borrow,  take,  driedk  in, 
dense:  ilia  ex  quo  fonte  bauriam:  eodem  fonte 
baurire  landes  snas:  (legem)  ex  naturft  ipsi:  li- 
bertatem  sitiens  bansit:  calamitates:  unde  labo- 


ris  Plus  baurire  est,  H. :  sine  hoc  animo  bauri,  be 
taken  to  heart,  Y. :  meram  libertatem,  revel  in,  L.  : 
studium  pbilosopbiae,  Ta. 

1.  hauatna,  F.  of  banria 

2.  haiiatii%  Qs,  m.  [HAYS-],  a  drawing:  pu- 
teus  fscili  diff unditur  haustu.  In. :  aquae  hanstus, 
the  right  of  drawing. — A  drinking,  swallowing, 
drawing  in,  drink,  draught:  exiguis  baustibus 
bibi,  in  small  draughts,  O. :  haustu  sparsus  aqua- 
rum,  Y. :  aquae,  O. :  sanguinis,  i.  e.  stream,  0. : 
Esse  apibus  hauattto  Aetberios,  i  e.  breatli,  Y. : 
peregrinae  harenae,  a  handful,  0. :  Pindarici  fon- 
tis  qui  non  expalluit  haustQs,  L  e.  to  imitate,  EL 

haut;  see  baud. 

(havao  or  aved^  — ,  — ,  6re),  imper,  have, 
havetd  [1  AY-],  to  be  weU,  fare  wdl,  be  happy 
(only  in  salutation),  S.,  Gt. 

hebdoma%  adis,  /.,  =ipdofidc,  seven,  the 
seventh  day :  quarta  (critical  in  fever). 

hebanua  (ebe-),  l,f,  =(/^oc,  the  ebon  tree, 
O.^Ebony:  niger,  Y- 

hebeo,  — ,  — ,  fire  rhebee^,  to  be  blunt,  be  dull: 
ferrum  nunc  bebet  f  L— F  ig.,  to  be  duggisk,  be 
inaetise :  Sanguis  hebet,  Y. :  sensu,  0. :  viri,  I^ 

hebe%  etis,  atff,  with  comp.,  blunt,  duU:  tebi 
bebetiora:  ictus,  0.:  ferram,  lu.  —  DuU,  dim, 
faint:  aures  bebetiores:  color,  0. — Fig.,  duU, 
obtuse,  sluggish,  heavy,  doltish,  stupid:  sensfis: 
homo:  memoria:  dolor:  exercitus,  S. :  ad  susti- 
nendum  laborem  miles,  Ta. :  spondeus  hebetior : 
ingenio  bebeti  esse :  bebedora  ingenia. 

habeaoo,  — ,  — ,  ere,  incK  [  bebeo  ],  to  grow 
blunt,  become  dull,  lose  vigor,  faint:  mentis  acies 
bebescit :  hebescere  sidera,  Ta. :  bebescere  et  lan- 
gnere  nolumus :  hebescere  virtns,  regaSrdfor  char- 
acter declined,  S. 

hebeto^  ftvl,  fttus,  &re  [hebes],  to  make  blunt, 
dull,  blunt,  dim,  deaden,  weaken :  bastas,  L. :  fer- 
rum hoetium,  L. :  vistLs  tibi,  Y. :  sidera,  Ta. :  tau- 
rorum  flammas,  quench  the  fiery  breath,  0. :  alcui 
vistks,  Y. — Fig. :  Lethe  hebetans  pectora,  stupefy- 
ing, 0. 

heoatombe;  6s,/.,  —iKar6npti,  a  sacrifice  of 
a  hundred  oxen,  hecatomb,  lu. 

hedera  (ed-),  ae,/.  [EED-\jyy, ivy-vine  (sa- 
cred to  Bacchus,  used  m  garbnds) :  alba,  Y. : 
tabemacula  protecta  hedera,  Gs. :  doctarum  hede- 
rae  praemia  f  ronUum,  H. :  victrix,  H. — Plur.,  ivy' 
vities :  nexiles,  0.,  Y. 

hedexiger  (ed-X  gera,  gerum,  a^.  [hedera + 
(j1S&''],  ivy-bearing  :  Maenades,Gt. 

hederoaua  (ed-);  a^j,  [hedera], yWZ  of  ivy: 
antrum,  Pr. 

hedyohmm,  l,  n., = i^ivxpow,  a  fragrant  oint' 
ment,  cosmetic  balsam.  ,     ^  ^  ^ ,  ^ 

Digitized  by  VjOOQ  IC 


bei 


864 


teri 


hel,  itUefj,  (of  grief  or  fear),  ah!  voef  oh 
dear/:  HeimihilY. 

beta  (filaX  intetj,,  of  joy,  haf  ifoodt  met  T, 
— Of  eagerneM,  Aa/  eeet  qwckl  Y.,  H. 

Heliadei^  um,  /.,  =  *HXla^cc,  dattghien  of 
HeUoe,  changed  intopoplare,  0. :  nemmi  Heliadum, 
i.  e.  po^r-grovet  0. ;  their  tears  became  amber, 
henoe,  Heliadum  laorimae,  i.  e.  amber^  0. :  capaoes 
Heliadam  criwtae,  L  e.  o/  amber,  lu. 

helioa,  ae^/.,  =  ihiaiy  a  wharL 

bellebonui,  see  ellebonis. 

heUuatio  (hela-^  odIb,/.  [helluor],  a  gor- 
mandizingy  gluttony. 

hellad  (helaoX  dnis,  m.,  a  gormandixer,  glut- 
ttm^  equanderer,  T. :  |>atrimoni. 

helluor  (helnorX  atna,  ftrl,  dtp,  [hellno],  to 
gortnandixe^detfour:  cumGraecis:  meopericulo: 
tecum  simul  rei  p.  sanguine:  parum,  Ct 

helops  (elops),  opis,  m^  ss  tXXmp,  the  eword- 
Jith:  pretiosus,  0. 

helnatiOb  helaOb  heluor,  see  hellu-. 

belvella,  ae,/.  dim,  [helvna,  yellow],  a  email 
potherb, 

Helviiia,  ae,/.,  •  eu^Mme  of  Certe,  In. 

hem,  intery,  (of  surprise),  oho/  indeed/  todl/ 
vdl,  to  be  more  /  hah  / :  hero,  quid  ais,  scelus  ?  T. : 
audistin  ?  hem  Scelera,  T.,  C. 

hemeiodromiui,  I,  fm,  =  rifitpoSp6itoc  (all-day 
runner),  a  courier,  L. — Plur. :  bemerodromoe,  N. 

hemioyoUiim,  I,  n.,  =  ^fuMKunf,  a  eemidrele, 
eendeireular  recess,  teith  eeate. 

hendeoasyllabi,  Orum,m.,  =  it^e«z0rvXXa/3<M, 
vereee  of  eleven  sgUabUe,  Ct. 

hepterle,  is,/.,  ^IwriipnQ,  a  gaSeg  vnth  seven 
banks  of  oars,  L. 

(hera),  see  era. 

herba,  ae,/.  [  1  F£R-  ],  an  herb,  grass,  green 
blades,  herbage,  turf:  in  molli  oonsedimus  herba, 
v.:  abicere  se  in  herbft:  fusus  per  herbam, 
V. :  corona  ex  asperis  herbis :  herbas  omnis  con- 
diunt :  herbis  Viyis  et  urticft,  H. :  (Fennis)  victui 
herba,  Ta. :  herbae  fortes,  0. :  salutares,  0. :  her- 
bis curare  Tolnus,  L. :  fallax  venenl,  a  poisonous 
plant,  V. :  graminis,  a  blade,  V. :  f rumenti,  young 
shoois,y. — ^Fig. :  laus  velut  in  herbft  praeoepta, 
Le,g€Uhered  too  soon,  Tau^—V tot.:  adhuc  tua 
messis  in  herbft  est,  0. —  Weeds,  useless  plants: 
officiant  ne  f rugibus  herbae,  V. :  sterilis,  Gu. 

berbeaoena,  ntls,  adj.  [herba],  appearing  in 
green  blades:  viriditas. 

berbldus,  a^.  [herba], .^  of  grass,  grassy: 
campus,  L.:  £pih)s,0. 


herbifer,  fera,  femm,  acM.  [  herba +1  FER-  ], 
producing  grass,  grassy  :  colles,  0. :  Acis,  0. 

herblsradtia,  adj,  [herba+ GRAB-],  ^oii^  in 
the  grass  (of  the  snailX  G.  poSt. 

herbosna,  a<(j.  [herba],  abounding  in  graaOj 
grassy:  campus,  H.:  flumen,  with  grassy  banJas, 
V. :  moretum,  made  with  herbs,  0, 

herbnla,  ae,  /.  dim.  [herba],  a  little  herb. 

herolaoo,  — ,  — ,  ere,  tfuA.  [cf.  herctum],  to  di' 
ifide  an  inheritanee:  arbiter  zamiliae  herciscun- 
dae. 

herole,  inter},  [contr.  for  hercule],  by  Uerculet, 
amuredly,  indeed:  Puer  herclest,  T.,  G. 

herotnm,  I,  n.  [*  herdo;  cf.  heres],  an  inher- 
itance, patrimony:  herotum  ciere,  to  demand  a 
partition. 

hercule,  interj.  [voe.  of  Hercules  J,  by  Heredes, 
assuredly,  indeed:  tum  hercule  conhtear.  —  Often 
with  me:  vero  me  hercule  hoc  dicam. 

Herculea,  is  (rarely  I,  G.,  Ta.),m.,  a  son  of 
Jupiter  and  Alcmena,  and  god  of  strength,  S.,  Gil, 
a,  v.,  H.,  0.— As  iiUerj.,  by  Hercules/  assuredly, 
indeed:  yalde  hercules  vobis  laborandnm  est — 
With  me:  ego  me  hercules  hac  sum  suspickme 
percussus. 

Herculeua,  adj.  of  Hercules,  Herculean :  ma- 
nus,  H. :  coronae  arbos,  i.  e.  the  poplar,  V. :  urbs, 
built  by  Hercfdes,  O. 

here,  adv.  [for  heil],  yesterday,  G.,  H.,  0. 

hereditariua,  acfj.  [hereditas],  of  an  inherit- 
ance, inherited,  hereditary:  omamenta:  cogno- 
men: controversia. 

hereditaa,  fttis  {gen.  plur,  -titnm,  rarely  >tf- 
tium),/.  [heres],  h^rship,  inheritanes .'  nobilitas 
non  bereditate  relicta,  S. :  equum  hereditaie  pos- 
sidere. — ^it  inheritanee:  hereditatem  persequi, 
T. :  hereditates  mihi  negasti  venire :  heroditatem 
adire:  possessio  heieditatis:  de  hereditate  con- 
troversia,  Gs. :  caducae  hereditates. — ¥  i  g.,  on  m- 
heritanee,  descent:  cupiditaturo :  q>tuma  hereditas 
gloria  Tirtutis. 

herediiim,  I,  n,  [heres],  an  hereditary  estate, 
N.  

herea,  Mis,  m.  and /.  [HER-],  an  heir,  heiress: 
te  ipso  herede,  T. :  muner  f acit  heredem  ex  deunce 
Gaecinam:  In  testamento  heredes  scripti,  Cs.: 
testamento  fecit  heredem  filiam:  ex  parte  dimi- 
dift:  cur  viigini  Vestali  sit  heres?:  repentious: 
secundus,  next  heir  (if  the  first  should  die),  &: 
possessio  heredum  secundorum :  tanti  certaminis 
(i.  e.  armorum  Achillis),  0.  —  ^  sneeess&r,  after- 
growth: gemino  cervix  herede  valentior  (of  the 
heads  of  the  Hydra),  0. — Fig.,  an  heir, successor: 
eius  ( Academiae) :  regni,  L.:  Iaudi8,0. 


BOD  liemft:  heri  Tesperi;  opp.  hodie^  0.— Zoldj^, 
a  short  timt  ago,  Gt^  Pr. 

(hexilisX  M«  tnXiA, 

beroiono,  adj.^  =  i}pw7roc,  of  htron^  heroic, 
mythical:  tempora:  personae. 

heroini^  ae,  /.  {plur,  Inae,  Pr.  X  =  ipf^tnif  ^ 
demirgoddeu^  heroine^  Pr. 

h«ro%  6i8,  aec.  da,  m.,  =  4p«i»c«  ^  demi-god, 
hero:  beroum  casQs:  magnanimi  heroes,  Y.: 
Aeneas,  V. :  Laerdas  heros,  t.  e.  Ulguei,  O. — A 
herOy  itlusirioiHt  man :  noster  Gato :  cum  heroibas 
nostris  (i.  e.  Bruto  et  Oastfio). 

herdiu^  a4i^  =  VP*^t  </  <>  ^^''^i  ^^^roie :  ver- 
soB^epie:  pes. 

(hexuaX  ^e  ems. 

Hesperia,  ae,/.  [Hesperius;  sc.  terra],  the 
land  of  the  weit,  Italif,Y.,E.:  ultima,  L  e.  i$aifi, 
H. 

Hespeilii  idis,  /.,  =  'Eamplc,  of  evening,  of 
the  weU^  weetem^  V . — IHur,  as  eubtt^  the  daughterg 
of  He^perue^  guardioM  of  the  garden  with  golden 
flRpte,C.,V.,0.,Iu. 

Hespeiiiifl,  o^^*.,  of  ffefperue,  of  the  weet^  wetf- 
em,R^O.:  terra,  i.  e.  Italg,  V :  Latium,  Y. 

Hesperus  or  -o%  I,  m^  sz*'EffirtpoQ,  the  eeen- 
tii^«ter,0.,Y.,O. 

hestennis,  «&*.  [  HES-  ],  of  yeeterday,  getter- 
dag*8:  dies:  disputatio:  ins,  T. :  convmum,  L. : 
fereala,  H. :  laccfaos  (i.  e.  Tinam),  dnmk  yeeterdag^ 
v.:  LtTftoorth^ppedgetterdagyy. 

lwtaeiloo%  S,  on, /*., = IraifHKdc,  ofeomradee : 
equitum  ala  (in  the  Macedonian  armj),  N. 

hen !  interj.,  of  grief  or  pain,  oh!  ah  I  alaef: 
hen  nefas !  H. :  heu  me  miserum ! :  heu  t  miser, 
0.:  Heu  me!  H. :  Heal  heul  Y. 

hens !  inten,^  calling  attention,  ho!  ho!  tJwre  ! 
lo  !  hark  I  howM  !  Syre,  Syre,  inquam,  heus,  heus, 
Syre,  T. :  Heaa,  etiam  mensas  consumimus  ?  Y. : 
hens  tu,  Rnfia 

hexameter,  til,  adj.y  =  llhpKrpoqy  of  eix  feet, 
hexameter:  rersns. 

hexapyloii,  l,  m.,  =  llairvXov,  a  gate  of  £^- 
cute  with  tixpaae&geByL, 

heacerl%  is,/, = U4p9Cf  o  £«^y  vith  m  hanh 
ofoars^  L. 

hiaspl%  see  iaspia. 

hlitii%  Us,  m.  [bio],  on  epemmg,  aperture,  dtft: 
oris :  terrenns,  0. :  atris  innwnis  hiatibus  Hydra, 
open  mouthM,  Y. :  personae  psllentU,  lu. :  repentlni 
tenamm  hiatOa:  fontis,  L  e.  hami^  O. :  Quid  dtg- 
ran  tanto  bkta?  L^  opening  {ot  mouth )|H.: 


hio 

Sophocleos,  lu.— uln  eager  derire,  longing:  prae- 
mionun,  Ta. — Of  language,  a  hiahit, 

lubema,  Gmm,  n. ;  see  hibemus. 

hibemaonla,  Orum,  n.  dtm.  [  biberna  ],  tentt 
for  winter -quattert,  an  encampment  for  winter, 
winter  tentt:  exercitu  in  hibernaculis  conposito, 
S. :  legionibas  in  hibemacula  deductis,  Gs. :  hiber- 
nacula  aedificari  ooepta,  L. :  adrersariorum,  N. 

hibenio^  ftvl,  fttUrus,  ftre  [hibemus],  to  pate  the 
winter,  winter,  oceupg  winter-quartert:  ezeroitum 
in  agrum  hibematum  duzit,  Xj.  :  Pellae,  h. :  in 
sicoo  (naresX  L. :  quem  ad  modum  milites  hiber- 
nent:  ubi  sis  hibematurus. 

hlberans,  aefj-  [hiems],  of  winter,  wintry,  win- 
ter- :  tempus  anni :  annus,  1.  e.  winter -time,  H. : 
ignis:  grimdo,  O. :  soles,  winter  tunthine,  O.  : 
aequor,  H. :  pulris,  I  e,  a  dry  winter,  Y. :  rergens 
in  oocidentem  hibemum,  i.  e.  eonth-weit,  L. — Plur. 
n,  as  tubet.  (sc.  oastra),  wkUer-quartere :  legiones 
ex  htbemis  edacity  Os. :  hibema  aedificavtt,  L. : 
neque  f  rumen  ta  in  hibemls  erant,  winter-ttoret, 
Cs. :  dum  Terns  transierint  hibema,  i.  e.  three 
wintert,  Y. 

faiblsotini,  I,  tft.|  =  Ifiimot,  the  marth-medlow  : 
gracilis,  Y.:  Tiridis,Y. 

hibrlda,  see  hybrids. 

1.  hio  or  hio,/.  haec,  n,  h5c  or  hoc  (old,  h5ce, 
T.\  gen,  hllius  (old,  haiusce,  T.,  C.),plur.  hi  (hisce, 
T.),  /  hae  (old,  haec,  T.,  Y.),  n.  haec,  aen,  horum 
(borunc,  T. — ^With  the  enclitic  ne,  usu.  hicine ;  i.  e. 
•  hice-ne)»  pron,  dem. — Of  that  which  is  at  hand ; 
in  space,  thit . . .  here,  thit :  hae  fores, T. :  hio 
locus :  Quincti  huius  f  rater,  of  my  dient :  hie  pa- 
ries, 6. :  quis  homo  hie  est  ?  *H. — As  eubtt. :  quid 
hie  faciet,  T. :  pro  his  dicere :  huius  non  faciam, 
tha^n't  care  that,  T. — I  n  t  i  m  e,  thit,  the  pretent, 
the  current,  the  actual:  hie  dies,  T. :  tertium  iam 
hunc  annum  r^nans,  Gs. :  ad  hoc  tempus,  till 
now,  S. :  hae  quae  me  premunt  aerumnae,  S. :  Hie 
tertius  December,  H. :  hi  ignavissumi  homines,  of 
the  pretent  day,  S. — As  tubtt. :  haec  vituperare, 
the  pretent  time:  si  hoc  non  fuga  est,  what  we  are 
doing,  L. — Of  that  which  has  just  been  described 
or  named,  thit:  quae  haec  est  fabula?  T. :  hoc 
negotium,  S.:  his  de  causis:  haec  edicta:  haec 
quae  scrips!,  S. :  hoc  timore  adductus  (i.  e.  huius 
rai  timore),  Gs. — ^As  tubtt. :  hoc  agam,  tfiff  make 
it  my  butiiett,  T. :  id  egit  Sestias,  did  to :  pluris 
Hoc  mihi  eris,  to  miccA,  H. :  Nil  me  paeniteat  hu-i 
ius  patriSyMicA,  H. :  laudabit  haeo  Illius  fonnam,!  * 
tu  huius  contra,  of  the  latter,  T. :  in  his  undis  iao- 
tari :  Oooupat  hio  collem,  cumbft  sedet  alter,  O.— 
Of  the  principal  subject  of  thought :  tibi  nuptiae 
haeo  sunt  Oordi,  T. :  quidquid  huius  fed,  have 
done  in  thit  affair,  T. — In  antithesis,  of  the  prin- 
cip.1,  thoagfa  not  U.t.^Mje|^^jg^(»jg'jp.«r, 


bio 


8M 


the  one:  et  mittentibus  et  missiB  laeto,  nam  et  ilUs 
. . .  et  hi  (I  e.  mittentesX  h. :  Mullam  .  . .  lopos 
. . .  illis  (lupis) ...  his  (mallisX  H.— Of  that  which 
is  about  to  be  described  or  named,  thU^  ihsfoUouh 
ing,  the  one:  hoc  quod  sum  dicturus :  si  haec  oon- 
dicio  consulatQs  data  est,  ut,  etc :  documenta  haec 
habeo,  quod,  etc.,  S. :  Regibus  hio  mos  est,  ubi, 
etc.,  H. :  his  verbis  epistulam  misisse,  N.  —  As 
tvbet. :  haec  facere,  ut  habeas,  etc.,  T. :  Quanto 
melius  hie  qui,  etc,  H. :  hoc  modo  locutum,  8. : 
hoc  faciiius,  quod,  etc,  08.-^In  antithesis :  orator, 
non  ille  volgaris,  sed  hie  excellens,  etc ;  of.  lauda- 
tur  ab  his,  culpatur  ab  illis,  9ome  .  .  .  othen^  H. : 
Hie  atque  ille,  otte  and  another^  H. :  hie  .  .  .  hie, 
otu  . .  .  another^  H. :  Carmina  componob  hio  ele- 
gos,  cawthery  H. — Esp^  thie  moit,  myeelf:  Hunc 
hominem  tradere,  H. :  hoc  latus  (i.  c  meum),  H. 
— With  gen. :  mi  hoc  n^^oti  dedere,  ut,  etc  (u  c 
hoc  negotium),  T. :  capit  hoc  oonsili :  hoc  tamen 
boni  est,  eo  mneh  of  good:  hoc  oommodi  est,  quod, 
etc,  tha^  it  this  oomfort  —  With  tm/wn.  vetb : 
Ludscit  hoc  iam,  lo/  how  it  grow  light/  T. — In 
the  phrase,  boo  est,  that  u,  that  it  to  aay,  namely, 
I  mean  :  id  Fannius  societati,  hoc  est  Boscio,  de- 
bebat :  ad  nobilitatem,  hoc  est,  ad  suos  transisae. 
— ^In  the  phrase,  hoc  erat,  quod  .  .  .  ?  loae  it  for 
thie  thai  . . .  / ;  Hoc  erat  quod  me  per  tela  Eripis, 
ut?  etc.,V. 

2.  hio  (with  the  enclitic  ne,  written  hldne  or 
hlcin),  adv.,  in  thie  place,  here:  ego  hie  adsum,  T.: 
non  modo  hie,  ubi  .  .  .  sed  nbicumque,  etc :  hie 
dux,  hie  ezercitus ;  i.  e.  be/ore  ue  are,  Ta. :  Hie  ubi 
Deucalion  adhaesit,  etc,  0. :  hie  plus  malist,  quam 
illic  boni,  T. :  Hie  segetes,  illic  veniunt  felidus 
uvae,  v. :  hie  viciniae,  T. :  hicin  libertatem  aiunt 
esse  aequam  omnibus  J  ieit  here  that,  etc,  T. — In 
thie  affair,  on  thie  occaeion,  in  thie  particular,  here- 
in, here:  nil  pudent  hie,  Ubi  opust;  illic,  etc,  T. : 
hie,  quantum  in  bello  fortuna  possit,  cognosd  po- 
tuit,  Gs. :  hie  miramur,  hunc  hominem  tantum  ex- 
cellere  ceteris?:  hie  iam  plura  non  dicam. — Of 
time,  now,  here,  then,  next,  hereupon,  at  this  time,  at 
this  juncture:  hie  reddes  omnia,  T. :  hie  cum  uter- 
que  me  intueretur:  Hie  regina  gravem  poposcit 
pateram,  Y. :  hie  Laelius  (Inquit). 

(hloe,  baeoe^  liooe),  older  form  of  hie,  haec, 
hoc 

1.  hioine,  see  1  hie     2.  hiclnt,  see  2  hie 

h<mnall%  e,  euff.  [biems],  of  winter^  wintry: 
hiemaii  tempore:  vis :  nimbi,  0. 

blemo,  ftvl,  Atllrus,  ire  [hiems],  to  winter,  pose 
the  winler,  keep  winter-quarters :  quot  annis :  me- 
diis  in  undis,  H. :  in  Andibus,  take  up  quarters  for 
tfte  winter,  Cs. :  legionem  hiemandi  oausft  oonlo- 
care,  Cs. :  sdre  ubi  sis  hiematuras. — 7b  be  wintry, 
be  froeen,  be  stormy:  hlemantibns  aquis,  S. ;  hie- 
mat  mare,  storms,  H. 


htenui  (htonqw),  emis,/.  [cf.  ysH'^^  ^  i"^ 
ter,  winter  time,  rainy  season:  hieme  aomma,  in 
the  depUi  of  winter:  gravissimft  hieme,  Cs. :  acris, 
H. :  hiems  appropinquabat,  Gs. :  hieme  confeeta, 
Gs. :  Stridebat  hiems,  lu. :  mentis  hierae  et  aest&te 
peragrantes,  L  c  tn  all  seasons:  Sol  Nondum  hie- 
mem  contingit  equis,  V. :  vim  f rigorum  hiemum- 
queezdpere:  Est  ubi  plus  tepeant  hiemes?  H.: 
matnrae  hiemes,  Os. :  post  certas  hiemes,  H.  *. 
multas  hiemes  vidit,  lM.^^The  god  of  storms,  win- 
ter: mactavit  Hiemipecudem,y.:  gUcialis,  0. — 
Stormy  weather,  storm,  tempest:  hiemi  navigatio- 
nem  subicere,  Os. :  maritimos  cursfLs  praecludebat 
hiemjs  magnitude :  narem  ex  hieme  senrat,  N. : 
imber  Noctem  hiememque  ferens,  V. :  Eois  into- 
nata  fliictibus,  H. — Fig-t  cold,  frost:  ietalis  iu 
peetora  renit,  a  deadly  chill,  0. :  Pessima  mutati 
ooepit  amoris  hiems,  eold,  0. 

hllare,  adv,  with  eomp.  [hllams],  tkeerfutty, 
gayly,  joyfully,  merrily:  sumamus  dmn,  T.:  res 
seyeras  tractare :  hilarius  loqul 

hilaiifli  e,  adj.,  =  iXap^Ct  cheerful,  of  good 
cheer,  lively,  gay.  Withe,  merry,  iocmid,  joyful: 
Oderunt  hilarem  tristes,  H. :  voltus :  dies,  Iu. : 
umbrae,  Iu. 

hilATitafl,  fttis,  /.  [hilarisjl,  tAeer fulness,  gcfyety, 
joyousnets,  merriment,  hilarity :  hifaritatem  illam 
amisi :  hilaritatis  plenum  iudidum :  in  Laelio. 

hilard^  &vl,  &tus,  &re  [hilanisl,  to  make  cheer' 
ftd,  cheer,  gladden,  exhilarate:  Fericlis  suaviute 
hilaratae  Athenae:  anlmum,  Gt :  Hos  ubi  tuavox 
hilaraverit,  0. 

hilanilii%  a^j.  dim,  [hilaris],  cheerful,  con- 
tented. 

hilmnm,  aefj.  with  comp.,  ^katrfvX,  gay,  merry, 
blithe,  jocund,  joyful :  Hilarum  lac  te,  c^eer  up, 
T. :  convivae:  voftus:  Saturnalia:  multo  hiUrior, 
T. :  hilariores  ocnlL 

hillae^  ftrum,/.  dim.  rhira ;  HAB-],  a  kind  of 
sausage,  smoked  sausage,  H. 

SQlotae  (Bo-),  &rum,  m.,  =  BiXdrac,  the  bonds- 
men of  the  Spartans,  Hdots,  N.,  L. 

hHam,  l,n.,a  shred,  tri/le  (only  with  a  neg^ 
tive) :  neque  proficit  hilum,  a  whit,  Ludl  ap.  C. 

Illno,  adv.,  from  this  j^aee,  hence:  quae  (na) 
est  hino  in  Indiam :  bine  Romft  venire:  Illam  hine 
dvem  esse  aiunt,  T. — ^With  iam,  from  this  point 
onward,  henceforth :  roalora  iam  hino  bella  dioeii- 
tur,  L. :  iam  hino  populi  R.  res  gestas  peragto, 
L. — ^In  antithesis  to  nine  or  illine,  on  one  side . . . 
on  the  other,  here  .  .  .  there,  on  this  side  .  . .  oa 
that:  hino  iidiw,  ilUno  fraudatio,  eta :  podor  est, 
qui  Btiadeat  tUine ;  Hioc  disfuadet  amor,  O. :  hbe 
atque  ilUno  veUmribus  aoceptis,  on  each  side,!*,: 
hiao  pt^.,  Woo  Tta-^5«^gf^lnc  ^ 


liiimitaB 


Wr  bodie 


hine  ropes  mfnantar,  on  eUhar  md^  V. — From  thia 
toterce^  from  tki$  came,  henee^  en  thia  aeeouni :  hino 
sicae,  hinc  falaa  testamenU  nascuntur :  Hinc  illae 
laenimae !  thaf$  vhafa  the  matter  /  H. :  Sed  eocam 
Sjrum  .  . . !  hiDC  0cibo,/rom  him,  T. :  Hinc  canere 
iQciptam  (i.  e.  ex  his),  wul  take  my  theme^Y. — Nexty 
afterwards:  hinc  in  urbera  digressus,  Ta. 

himutufl^  Qs,  m.  piiDnio],  a  neighing :  ezaudi- 
rit  hiDQitam :  acutus,  Y. :  tollit  binnitum  equa, 
H^iYwn,  O. 

hinmilAiui,  I,  Ilk  [hiimus],  a  ymmg  etag^  young 
roAuck^  CL,  Pr. 

blOb  &TI,  mtus,  are  [  HI-  ],  to  open,  stand  open, 
gape  :  (calor)  venas  adstringit  IiiautIS,  V. :  ooucba 
hians :  floe  hiat  pratis,  Pr. :  hiaati  ore,  Cu.— 2b 
open  the  fnosUk, gape, yawn:  inoeptus  clamor  fru- 
nratar  hlantls,  Y . :  leo  inmane  hians,  Y. :  lapos 
bic  Gapius  hiet,  H. — F  i  g.,  of  speech^  to  leaps  a 
hiatus,  be  loosely  eonneded:  qui  (poetae)  saepe 
hlabant:  ooncurslU  biantes :  bianUa  loqui:  hians 
compoaido,  Ta.  —  To  gape  mth  wonder,  bs  eager, 
leng,  be  amaxed:  utrum  ea  (domtts)  patere  an  biare 
ac  poeoere  aliquld  videtur  ? :  corram  deludet  hian- 
tern,  i.  e.  the  l^a^fJtunter^  H. :  ad  magnitudinem 
praemiorum,  Ta. :  cannen  blare  lyrft,  breathe,  Pr. 

hippasoc^  «c  tts,/.,  =  Imrayuyoif  vessels  for 
carrying  horses,  ea9alry4ran^Mnis,  L. 

hippoeentauniB,  I,  m.,  =  cinroravravpoc,  a 
fabuiMtsereaiwre,half  horse  and  half  man,  hippo- 
centaur. 

bippomanefly  is,  n.,  =  Imropavkc,  a  humor 
from  a  mare,  used  as  a  drug  to  excite  passion,  Y., 
Tb.,  Pr. — A  membrane  on  thefor^ead  of  a  foal, 
used  in  love-potions,  Y.,  lu. 

hippotozotae^  ftrum,  m,,  =  linroro^irai, 
mounted  ardurs,  Gs. 

hippnnUk  I,  m.,  =cinrovpoc»a/«A(nn1cnowD), 
0. 

Mnnniu;  ^K^'^blrens],  of  a  goat:  foUes,  i.  c. 
of  goats  leather,  H] 

hiroii%  I,  m.,  a  he-goal,  buck:  ISvis,  H. — ^As  a 
prize  for  tragic  poetry :  vilis,  H. — P  r  o  ▼. :  mnl- 
gere  hiroos,  Y.  —  In  allusion  to  its  rank  smell : 
cubet  bircos  in  alls,  H. :  olet  Gargonius  bircum,  H. 

tairsatiuy  a^'-  ^^^^  eomp.  [  cf .  birtus  ],  rough, 
fhaggy,  bristly,  prickly,  hvrsute:  (aDimantium) 
aliae  spinia  birsatae:  crista  equinft,  Y. :  Hiems 
canos  birsata  capillos,  0. :  saetis  leonis  Yellera, 
0. — Y\^,rude^unpoUehed:  nihil  est  birsutius 
illis  (tonaUbiuX  0. 

l^til%  a^,  [  HORS-  ],  roughs  hairy,  Aaggy: 
anres,  Y* :  tonica, N. :  setae  in  oorpore,  0.:  capel- 
lae,  0.— F  i  g.,  rude,  unpoUshed:  Ingeninm,  H. 

hirado^  inis,  /  rjSER-],  a  leech,  Uood-eueker : 
plena  cnioria,  H. — ^F  i  g. :  aerari. 


hirandd,  inis,/.  [HER^],  a  swallow,  Y.,  H.,  0., 
lu. 

liiBoe,  liifloiiia,  see  1  bio. 

luflco,  — ,  — ,  ere,  inch,  [  bio  ],  to  open,  gape, 
yawn :  tellus,  ait,  bisce,  0.  —  To  open  the  mouth, 
mutter,  murmur,  make  a  sound,  say  a  word:  aut 
omnino  biscere  audebis?:  adversus  dictatoriam 
vim,  L. :  quotiens  sinit  biscere  fluctus,  Nominat 
Alcyonen,  0. :  raris  vodbus,  Y. :  alqd,  lu. :  regcs 
et  regum  facta,  Pr. 

hispidafl,  adj.,  rough,  shaggy,  hairy,  bristly, 
pricJUy:  facies,  H.:  8us,Ph.:  agri,  I  c/om/  with 
ram,H. 

historla,  ae,/.,  =2<rropia,  a  narrative  of  past 
events,  history:  historia  testis  temporam:  histo- 
riamscribere:  belli:  illorum  temporum,S.:  Rorna- 
na :  quidquid  Graecia  mendax  Audet  in  historift, 
lu. :  ementiri  in  bistoriis :  pe<iestribtts  Dices  bis- 
toriis  proelia  Gaesaris,  H. — A  narrative,  account, 
riport :  alqd  bistoriA  dignum :  peccare  docentes 
bistoriae,  E.-^A  theme  of  story:  nobilis,  Pr. 

histoiioiui,  aefj.,  =^itrropue6g,  of  history,  his- 
torical :  genus ;  sermo :  fides,  0. :  homines,  versed 
in  history.^-AA  subst,  m.,  a  unriter  of  history.  Ids- 
torian:  oratores  et  bistorici:  Pelopidas,  magis 
bistoricis  quam  volgo  notus,  N. 

histrlo,  onis,  m.,  a  stage-player,  actor :  neque 
histrioni,  ut  placeat,  peragenda  fabula  est:  neque 
bistrionem  ullum  babeo,  keep,  S. :  pessimus :  Quod 
non  dant  proceres  dabit  bistrio,  lu. 

hlBtrionalii,  e,  adj,  [bistrio],  of  actors :  modi, 
Ta.:  studium, /oi<  ac/orv, Ta. :  favor, Ta. 

hiiilce,  adv,  rhiulcusl  of  speech,  in  a  gaping 
manner,  with  a  freguenthialus:  loqui. 

hiiilo^  — ,  — ,  &re  [tiiulcus],  to  cause  to  gcq)e, 
open  in  chinks  :  agros,  Gt 

biulcuB,  <w&*.  [bio],  gaping,  split,  deft,  opened, 
open :  siti  arva,  V.—P  i  g.,  of  speech,  gaping,  not 
well  connected,  forming  an  hiatus :  eorum  (verbo- 
nim)  concursus:  voces. 

1.  hoc  or  hoc,  see  1  bic. 

2.  hoo,  adv.  [old  dot.  (for  boioe),  abl  and  ace, 
of  bic].  — Dot,  use,  hither,  to  this  place  (old  for 
hue] :  hoo  advenire,  T. :  Hoc  descendit,  Y. — AhL 
use,  with  a  comparative,  by  this,  by  so  much:  hoc 
Laus  illi  debetur  maior,  H. :  boo  audio  libentius, 
quo  saepius:  plaga  hoo  gravior:  quod  hoc  mira- 
bilius  debet  videri,  quia,  etc. :  hoc  magis  properare, 
ut,  eta,  Gs.— ^06.  use,  as  to  this,  on  this  account, 
for  this  reason:  Hoo  nutritor  olivam,  Y.:  Non 
tuus  hoc  capiet  venter  plus  ao  meus,  H« 

hodle,  adv,  [*ho  (I  e.  hoc)+die],  to-day:  ne- 
gat  hodie:  eras  mane  putat:  hodle  mane,  this 
morning:  Nonae sunt  hodle  Seztiles :  hodie  trice- 
sima  sabbata,  H. :  faciam  hodie,  ut,  etc^^u^Tb- 


hodiamna  8 

dby,  at  the  pretent  day^  at  tkii  time,  now,  in  ihae 
timet:  qu&  (sententift)  hodie  usob  es,  to  this  day: 
rem  p.  hodie  teneremus? :  tit  est  hodie^Iu. — ^With 
-gue,  and  etiU^  and  to  thin  da^:  hoc  facere  coepe- 
runt  hodieque  faciunt  —  With  etiam  or  quoque, 
wen  to  tide  day,  even  now  :  leges  quibos  hodie 
quoque  utuntur :  ei  studio  etiam  hodie  praesunt : 
hodieque  for  hodie  quoque  (lateX  Ta.  —  To-day, 
11010,  at  once,  immediately:  hodie  itura,  on  the  point 
of  going,  T. :  Kon  dices  hodie,  quorsum?  etc.,  will 
you  be  all  day  coming  to  the  point  /  H. :  si  hodie 
postulem,etc. — With  numquam,  never  in  the  world, 
never  at  all :  numquamne  hodie  concedes  mihi  ? 
T. :  numquam  omnes  hodie  moriemur  inulti,  V. 

hodlemUB,  adj.  [hodie],  of  thxe  dav,  to-da^e: 
edictum :  summa,  H. — With  dies,  this  day,  to^y: 
hodierno  die  mane :  ante  hodiemum  diem. 

(hoednflk  hoednliu),  see  haed-, 

holas  (olns),  eris,  n.,  kitchen  herbe,  vegelablet, 
cabbage,  turnips, greens :  rarum  in  dumis,  v.:  do- 
nee Deooqueretur  holus,  H. :  prandere,  H.,  0. 

holtwcaluiii,  I,  ft.  dim,  [holus],  a  smaU  herb, 
little  cabbage,  G. :  Uncta  holuscula  lardo,  H.,  In. 

homicida,  ae,  m.  [homo +2  SAC-],  a  man- 
slayer,  homicide,  murderer:  homicidaene,  an  Tin- 
dices  libertatis,  C,  lu. — ^Poet,  of  Hector,  riayer 
of  men,  U. 

homloidium,  I,  n.  [  homicida  ],  manslaughter, 
homicide,  murder,  Ta. 

homo,  inis,  m.  and/.,  a  human  being^  man, per- 
son :  Monstrum  hominis,  T. :  grandior,  T. :  doc- 
triua  eniditus :  hominum  homo  stultissime,  T.  : 
genus  hominum :  more  hominum  evenit,  ut,  etc., 
as  usual,  T.:  homo'st  Perpanoorum  hominum, 
associaiss,  T. :  cum  inter  homines  esset^  was  alive : 
qui  numquam  inter  homines  fuerit,  mv  the  world: 
neo  vox  hominem  sonat»  L  e.  mortal,  V. :  ut  eam 
nemo  hominem  appellare  possit:  Quae  (lo)  bos 
ex  homine  est,  0. :  die  ipsa,  *  homo  sum,*  lu. — 
Collect.,  man,  the  human  race,  mankind:  quft  baud 
scio  ad  quidquam  melius  sit  homini  datum. — 
Pleonast,  in  addresses :  nisi  caves  tu homo, etc., 
fiHotD,  T. :  tu  homo  adigis  me  ad  insantaro,  T. — 
In  apposition :  filius  homo  adulescens,  T. :  senrom 
hominem,  T. :  ocuU  hominis  histrionis.— P  r  o  v. : 
Quot  homines,  tot  sententiae,  many  men,  metny 
minds,  T. :  Homo  sum ;  humani  nil  a  me  alienum 
puto,  T. — A  man,  reasonable  creature,  lord  of  crea- 
tion T  si  homo  esset,  earn  pottns  legeret :  nox  te 
ezpolivit  hominemque  reddidit :  homines  visi  su- 
mus :  si  esses  homo,  ify^  had  a  man^s  sense,  T. : 
nihil  hominis  esse,  noming  of  a  mam^^A  mem, 
servant:  homo  P.  Quincti,  Qwntm^s  man, — Plwr., 
foot-soldiers,  infantry  (opp.  cavalry):  homines 
equitesque,  Os. — IHur,,  bcdies,  cotjms:  cumulos 
hominum  urebant,  U — The  man,  fellow,  creature, 


he,  this  one  (oolloq.  for  a  pron,  dem.) :  ibi  homo 
ooepit  me  obaecrare^  Ut,  etc.,  T. :  itast  homo,T.: 
venas  hominis  incidere :  persuasit  homini,  N. 

homullati,  I,  m.  dim.  [homo],  a  little  man, 
mannJctnm 

homunciS,  5nis,  m.  dim.  [homo],  a  Utile  man, 
dwarf, manikin:  Ego  homuncio  hoc  non faoerem? 
T.:  hic(opp.  deus):  similis  dis,  lu. 

homunoulns,  I,  m.  dim.  [homo],  a  little  man, 
manikin:  unus  e  multis. 

honestift,  fttis,/.  phonos],  Aonor  received  from 
others,  repute,  consideration,  honor,  reputation, 
character,  reijpeetabUiiy,  credit:  adipiscendaeque 
honestatis  caus&:  honestate  spoliatus :  aUena,L.: 
honestatem  omnem  Amitbere,  re^oect:  honestatibus 
alqm  privare  (i.  e.  honoribus).*-Pi^.,  honorable 
men,  men  of  standing:  causa,  in  qua  omnes  bo- 
nestates  dvitatis  una  oonsentiunt  —  Of  things, 
beatUy, grace, merit :  testudinis:  in  rebus. — Fig., 
uprightness,  honor,  honesty,  probity,  integrity,  wr- 
tue,  character :  propter  se  expetenda. 

honeste,  adv.  with  comp.  and  sup.  [honestus], 
decently f  becomingly,  properly,  creditably,  virimeus^ 
ly:  vivere,T. :  unde  Mundior  exiret  vix  libertinns 
honeste,  H. :  ne  non  procnmbat  honeste,  Bespidt, 
0. :  quae  fiunt  honestissime :  oum  possit  booestius 
tremere,  lu. :  fastiginm  honeste  vei^git  in  tectum, 
etc. :  geniti,  i.  e.  nobly,  L. 

honosto,  &vi,  fttus,  &re  [honestos],  to  honor, 
dignify,  decorate,  adorn,  grace,  embelUsh:  honors 
honestati,  S. :  quantA  (laude)  me:  ad  eum  hone- 
standum :  si  uno  basilicae  spatio  honestamur,  art 
escorted  with  honor :  arma  (corpus)  honestabant, 
L. :  domino  domus  honestanda  est. 

honofttum,  l,  n.  [honestos],  honesty,  integriiy, 
virtue :  facies  honesti :  qni  turpe  seoernis  hone> 
stum,  H. :  nee  si  quid  honesti  est,  lacta^  beauty, 
H. :  legens  honesta,  i.  e.  select  in  his  associates,  H. 

honestas,  a^.  with  eon^  and  stcpu  [  honos  1 
regarded  with  honor,  respeded,  honored,  of  high 
birth,  distinguished,  honorcMe,  respectable,  noble: 
is  mihi  vidctur,  etc :  imago,  L. :  cum  honesto 
aliquo  homine :  loco  natus  honesto,  of  good  fam- 
ily, Cs. :  eques  In  primis,  eminent:  milites  hone- 
stissimi  sui  generis,  Cs. :  quia  deus  auctor  culpae 
honestior  erat,  L. :  dies  honestissimns  nobis:  om* 
nium  honestamm  remm  egens,  befitting  his  rank, 
S. — As  subst.  m.  .*  tnrpis  honesto  (eonf  asns),  H.— 
Noble, fine, handsome,  beautiful:  facies,  T.:  formi 
praeter  oeteras,  T. :  caput,  V.  —  F  i  c.,  deserving 
honor,  honorable,  respectable,  creditable,  worthf, 
deeeni,  proper,  becoming :  at  (dviom  vita)  vittala 
honesta  sit ;  postulatio :  prMScriptio,  Os. :  aaUtio: 
homines  honestissimi:  censor,  eonscientiemn,  H.: 
soror,  ^aste,  H. :  mors,  Ta. :  honesUus  est  labo- 
rare,  quam,  etc. :  neque  qaioqnp^p^i^  booestum 

Digitized  by 


800 


poBtolare :  femlDU  Iiuere  hoBettam  esti  Ta. :  mo- 
res honesUM  tndere,  fa. 

hoDor^  see  honos. 

bondrabflis,  e,  adj,  [  lionoro  ],  that  procuret 
koHOTf  edinuMe^  honorable, 

honorarlofl,  adj.  [honor},/or  tlie  sake  of  honor, 
honorary  :  f rumentum :  arbiter,  L  e.  chosen  by  the 
parties  :  arbitria  (opp.  iudicia  legitima). 

hondrate,  adv,  [honoro],  honorably,  Ta. 

1.  honoratoa,  a^j.  with  comp,  and  siyp,  [P,  of 
hoDoro],  honored,  reipeeted,  honorable,  remeetable, 
distinguished:  imago,  L.:  viri:  Achilles,  H.:  prae- 
fectura:  ns^yraniedasamarkofhonoryO.:  apud 
me  houoratior :  spes  honoratioris  militiae,  L. :  ho- 
Dontissimae  imaginis  vir,  L. :  honoratissimum  ad- 
sensiis  genus,  Ta. — Honored  by  a  public  effieeyfil- 
iiigapoko/hiOSunr,koinoTalUe,reipietable:  praetor, 
0. :  consul  honoratus  yir,  0. :  oomae,  i.  e.  of  a  high 
mayistratef  0.:  senes,  Tti, -^  Oon/erriny  honor: 
hoDoratissimum  decretum,  h. 

2.  hoooratns,  P.  of  honoro. 
honoilfioe,  adv,  with  eomp.  honorificei\tiua  and 

sup,  hondrificentissimfi  [  honorificus  ],  honorably, 
wUh  honor,  vith  reapeet :  respondere  alicui :  con- 
surgitar:  nihil  in  se  honorifice  factum,  that  no 
honors  had  been  shown  him,  L. :  honorificentius 
tractari :  aliquem  honorificentissime  appellare. 

bondrlficma,  adj,  with  eomp.  -ficentior,  and  sup, 
-fioentissimoB  [honos +2  FAC-],/A/x<  does  honor, 
honorabU.'  senatfls  eonsulta  in  eos,Os. :  mentio 
de  me:  honorificentiasama  decreta  (senatOs) :  ho- 
norificentius est,  N. 

honoro,  9,tl,  atos,  are  Phonos],  to  honor,  respect, 
adorn,  omamefU,  embeUish,  decorate  :  mortem  lao- 
to:  honorandl  potestas:  Amphiaraum  sic:  ali- 
quos  sellia  curolibus,  h. :  diem,  to  ceUbrats,  h. : 
qnem  (diem)  hoooratam  habebo,  in  honor,  V. 

hononUh  adj.  [honos],  con/erring  honor,  hon- 
orable: ormiio^ Ta.:  bonora  de  Germanioo  diase- 
rebat,Ta. 

lioiio%  or  honor,  oris,  m. — Of  persons,  honor, 
repute,e$liem,repiitation,praise,dieiinetion:  honos 
alit  artis :  honoce  aactus,  Gs. :  sunm  cuique  hono- 
rem  reddere:  sommo  in  honore:  lovem  quanto 
honore  f uisse,  etc :  Geniis,  ylory,  Y. :  pugnae, 
niliiary  ylory,  V. :  Quem  multo  conpellat  honore, 
deference,  V. :  magno  sunt  apud  eos  honore,  Gs. : 
nkserrit  honori,  l  e^  asnbiUon,  H. :  honori  summo 
Miloni  fait  qui,  etc :  quod  apud  Numidas  honori 
dudtur,  & :  Baooho  dioemas  honorem,  praise,  V. : 
mortalis  vitae,/am«  oMwtrai  tn,  Y. :  Plena  hono- 
rom  munera,  H. — Of  things,  honor,  eUeem,  value : 
physicae  tributns  idem  est  honos:  Quae  nunc 
Bont  in  hoDore  ▼ocabula,  are  approved,  E.-^ISdh 
He  honor,  <^/kial  dignify^  9fi^  P<^  prefsrmeni : 
24 


borrcndiis 


indignus  UIo  honore  (i.  c  con8ukita),S. :  equites  in 
tribunidum  restituit  honorem,  Gs. :  hie  honos  de> 
latas  ad  me,  1$. :  ad  inperia  et  honores  niti,  & : 
tempus  honoris,  the  term  of  office,  lu. :  hominibus 
novis  honores  mandare:  honores  dare  iiidignis, 
H. :  honoribus  amplissiinis  perfungi :  rapti  Ganj- 
medis,  i.  e.  qfiee,  Y.  —  In  the  phrases,  lionoris 
caus&,  oiU  of  reepeet,  to  show  lumor :  qiiem  hono- 
ris causa  nomino:  honoi-is  caus&  ci vitas  data,  L. : 
vestri  honoris  causft,/or  your  sake,  T. :  praefari 
honorem,  to  say  by  your  leave,  begin  with  an  apol- 
ogy: honos  praefandus  est — Person.,  a  deity, 
worshipped  with  uncovered  head,  G.,  H.,  L. — A 
mark  of  honor,  honorary  gift,  reward,  acknowledge 
ment,  recompense,  fee :  ut  medico  honos  habei*etur, 
fee:  geminum  pugnae  proponit  honorem, ^n«e, 
V. :  nee  Telamon  sine  honore  reoessit,  0. :  divom 
templis  indicit  honorem,  saerijiee,  Y. :  nullos  aris 
adoleret  honores,  O.:  sepulturae:  mortis  honore 
carentes,  funeral  rites,  Y. — An  ornament,  decora- 
tion, grace,  charm,  beauty:  silvis  Aquilo  decussit 
honorem,  Y. :  regius,  array,  Y. :  laetos  oculis  ad- 
flarat  honores,  Y. :  copiaRuris  honorum  opulenta, 
H. — A  magistrate,  office-holder  :  summus,  lu. 

hora,  ae,/.,  =&pa,  an  hour  (one  twelfth  of  the 
day  between  sunrise  and  sunset) :  Dum  haeo  dicit^ 
abiit  hora,  T. :  horam  araplius  moliebantur :  ho- 
ram  durare,  H. :  in  horft  saepe  ducentos  TersUs 
dictabat,  H. :  boras  tris  dicere :  qnattuor  horarum 
spatium,  Gs. :  hora  quota  est?  what  o^dockt  H. : 
nuntiare  quot  boras,  the  time  of  day,  lu. :  hora 
seconda  pHDStridie:  post  horam  primam  noctis: 
clavum  mutare  in  boras,  every  hour,  H. :  in  diem 
et  horam,  l  c  eontinwdly,  H.— P  r  o  r. :  in  horam 
vlTere, /rom  hand  to  mouth. — Flur.,  a  horologe, 
dial,  dock :  moveri  videmus  boras :  mittere  ad 
horas,  send  to  ask  the  time. — A  time,  time  of  year, 
season:  quamcumque  deus  tibi  fortunaverit  ho- 
ram, H. :  recte  Tivendi,  H. :  crastina,  Y. :  venii 
temporis,H.:  Ganiculae,i.cmt(2nimfiur,H.:  Quae 
rapit  hora  diem,  i.  e.  time,  H.  —  Person.,  the 
Hours,  attendants  of  the  sun:  positae  spatiis  ae- 
qualibus,  0. :  Nox  Horis  acta,  Y. 

hordeum,  l, n.,  barley:  hordei  decumas  emerei 
G.,L.,Gs.,Ta.,Y.,0. 

homotinai^  acff,  [homus],  of  this  qiring,  ihia 
year's:  f rumentum. 

hon»ia»  adjj.  [ho-  (stem  of  hic)+vemusl,  of 
this  spring, this  yeai^s:  Tina,!!.:  psilea,H.:  agni,!^. 

horologiiim,  I,  n.,  =  itpoKbyiov,  a  dock,  horo- 
loge, sun-dial,  water-dock, 

horrendum,  adv.  [horrendus],<2fea(//u%,/9ar- 
f  ally,  horribly :  stridens,Y,:  intonet,  lu. 

hoirendoa,  ae^.  \P,  of  horreo],  dreadAU,  ter- 
rible, fearful,  horrible:  monstrum,  Y. :  silva,  L. : 
dilunes,  H. :  carmen,  h. :  adspectu^^^y^^  relatu» 


879 


0.:  d!ctu,  v.:  larenU  ParthiB,  n,^W<mderM, 
awful,  venerable:  Sibylla,  V, :  Tectam  Bilvia,  V- 

horreno,  ends,  ae{j.  [P.  of  borreo],  6i-is%, 
Aagffy,  rauffh  :  Terga  suum,  Y. :  umbra,  V. 

homo,  ul,  — J  6re  [HORS-],  to  Uand  on  end, 
gland  erect,  brittle,  be  rcfugh:  ut  horreret  in  arria 
Garduus,  y. :  horrentibus  basils,  V.:  ri^dis  sae- 
tis,  0. :  squamis,  0. :  cautibus  borrens  Caucasus, 
y. — To  thake,  tremble,  efdver:  corpus  borret,  0. : 
borrens  servus,  lu.  —  To  tremble,  thudder,  quake, 
$hudder  at,  tremble  at,  be  afraid  of,  dread:  totus 
borreo,  T. :  adrectls  auribus,  0. :  borrere  soleo, 
am  deeply  moeed:  victoriam :  Ariovisti  crudelita- 
tero,  Cs. :  pauperiem,  H. :  aciem  ac  tela,  L. :  illam, 
quam,  etc.,  to  loaJOyt,  lu. :  in  buno  locum  progredi : 
borret  animus  referre,  L. :  quern  ad  modum  ac- 
oepturi  sitis:  eo  plus  borreo,  ne,  etc.,  L. — To  be 
friffhtful,  be  terrible,  be  deeolate :  terra  (opp.  flo- 
rere):  umbra,  y.:  tempestas,  0. 

horresod,  borrul,  — -,  ere,  inch,  [borreo],  to  riae 
on  end,  stand  erect,  brittle  up,  grow  rough  :  bomie- 
runt  comae,  0. :  segetes  norrescunt  flabris,  Y. : 
saetis,  0. — To  begin  to  shake,  shudder,  tremble,  be 
terrified,  fear,  dread :  borresoo  semper,  ubi,  etc., 
T. :  ferae  horrescunt :  visu  subito,  y. :  procellas, 
H. :  morsds  f  uturos,  y. 

horreum,  I,  n.,  a  stonhouse^  bam,  granary, 
magazine,  cdlar ;  davis  borrei :  si  propno  condi- 
dit  borreo,  Quicquid,  etc.,  H. :  Illius  inmensae  ru- 
perunt  borrea  messes,  y. :  deripere  borreo  am- 
pboram,  H. :  floribos  borrea  texent  (apes),  hives, 
y. :  mus  borrea  fecit,  y. 

honltxUiik  ^1  ^'  ^Hb  eomp.  [borreo],  terrible, 
fearful,  dreadful,  horrible  :  rei  p.  pestts :  species, 
Cs. :  BonituB,  & :  tempestas :  leonis  mala,  H. :  bor- 
ribile  est  dicere,  borrtbiltus,  etc. — Astonisliing, 
amanng:  borribili  ▼igilantiA  esse. 

honide,  adv.  with  eon^.  [borridus],  roughly, 
sawtgelg,  severefy,  sternly:  vixit:  omamentis  nti 
borridius:  dicere,  laamieaUy. 

honidulai^  a^.  dim.  [borridus],  roughish, 
rttgged,  rude. — Of  style:  tua  ilia  borridula  mibi 
visa  sunt:  orationes  Oatonts. 

horridnOt  adj.  witb  eomp.  [HORS-],  standing 
on  end,  rough,  shaggy,  bristly,  prickly .'  barbula: 
caesaries,  0. :  Horridior  rusco,  y. :  densis  bastili- 
buB  horrida  myrtUB,  V.^^Bough,  r^ide,  crude,  rug- 
ged, wild,  sastage  :  peeudis  ieour :  postor,  0. :  Ace- 
*stes  in  iaculis,  y. :  Silvanus,  H. :  Sedes  Taenari, 
H. :  Hiemps  tremulo  venit  borrida  passu,  0. : 
luppiter  austris,  y.:  stiria,y.:  fluctus,  H. —  Urv- 
kempl,with  dishevdUd  hair:  OiipillQS  passus,  ipsa 
borrida,  T.:  mater,  lu.  —  Fig.,  tn  cbaracter  or 
manners,  rough,  rude,  bbmt,  stem,  w^folished,  un- 
eouth:  TitA, oratione :  miles:  FidenB  iaventus  bor- 
rida brnccbiis,  H. :  gen8,y. :  borridus  irft  (Boreas), 


0.:  borridiora  verba:  namenis  Satumiua,  H.— 
Causing  tremor,  exciting  horror,  ierrible,fright/ul, 
horrid:  borridioreB  aspectu,  Gb.  :  acies,  V. :  Tirga 
(mortis),  H. :  iussa,  y. 

horrifer,  fera,  ferum,  a^.  [borror+1  FEB-I, 
that  causes  tremJbling,  exciting  terror,  terrible,  dread' 
ful,  horrible:  Aquilonls  stridor,  Att  ap.  C. :  Bo- 
reas,  0. :  aegis,  y. 

horrifico,  — ,  — ,  ilre  [borrificus],  to  rufie, 
make  rough:  borrificans  Zephyru.<',  CL — 2b  strike 
terror,  appal:  Terribilt  monitu,  V. 

hoirificnB,  a^.  [borror+2  FAC-],  exciting  ter- 
ror,  dreadful, frightful:  letum,y. 

horrlaomis,  adj.  [horror +S0N-1,  resounding 
terribly:  f retum,  G.  pottt. :  fremitus,  v. 

honor,  oris,  m.  [HOBS-],  a  shaking,  trembling, 
shudder,  chill:  tremulo  ramos  borrore  moveri,  O. : 
mibi  frigidus  horror  Membra  qaatit,  y.:  sine 
borrore  esse.  — A  shaking,  Juddering,  quaking, 
trembling,  dread,  terror,  horror:  qui  me  horror 
perfudit ! :  me  luridus  occupat  horror,  0. :  armo* 
rum,  dread  dash,  Y.:  saevus,  y.  —  Fig.,  dread, 
ffeneraiion,  rdigions  awe:  cum  perfusus  horrwe 
venerabundus  adstitissem,  L. 

honam,  adv.  [bo-  (for  hoc,  buc)+vorsiim], 
hilherwards,  hither,  this  way:  peigere,  T. 

hortamen,  inis,  a.  [hortor],  an  ineUem^nl,  <n- 
couragement,  exhortation:  longum,  0.:  ad  omnia 
audenda,  L. — Hur.,  Ta. 

hortamdntum,  l,  n.  [hortor],  am  incitement, 
encouragement:  Romania  hortameato  esse^  &— 
IHur.,  L. 

bortatid^  dnie^/.  [hortor],  an  moouragement, 
exhortation:  mibi  grata:  damor  permixtus  hor- 
tatione,S.:  remigum,U 

hortator,  oris,  m.  [hortor],  em  ineiter,  enamr- 
ager,  exhorter:  boriatore  son  egetls:  scelenmi, 
y. :  animorum,  0. 

(hortatcui),  Os,  m.  [hortor],  indttment,  eneour- 
agement,  exhortation  :  vox  huius  hortatu  oonforma- 
ta:  suorum  omnium,  Cs.:  mutui  borlaiOs  iora- 
bant,  Ta. :  solitis  hortatibas  agmen  inatigaiit,  0. 

hortor,  Stus,  ftrf,  dm.freq.,  to  urge^  press,  incite, 
instigate,  encourage,  cheer,  exhort:  hortandi  cansa 
dlsBerere,  S. :  bortante  yercingetorige,  Gs. :  mili- 
te8,S. :  equos,  0. :  alius  alium  bortari,  8. :  enndera 
yerbis,  quae,  etc.,  H. :  ad  laudem  milites :  paribus 
Messapum  in  proelia  dietis,  y. :  in  amicitiam  im- 
gendam,  L. :  de  Aufidiano  nomine  nihil  te :  Li- 
bonem  de  condliandS  pace,  Oa^:  Fompeiom  ut 
fttgiat:  Toe  bortari  tantam  possum  nt,  etc: 
(Nervios)  ne  occasionem  dimittant,  Gs. :  alqnos . . . 
ad  eom  diem  revertantnr,  Os. :  sin  ta  (quod  te 
iam  dudom  hortor)  exieris :  paoem  amidtiamqae, 
N.:  cam  legati  h^^tutj^A^i^f^m  (monera), 


bOftutOB 


871 


hui 


N. :  sequl,  0. — ^Prov. :  hortari  oarrentem,  to  tpur 
a  wtiUmff  hoTBe, — F  i  g.,  to  impd,  induce^  largt :  do- 
lor animi  Tiram  hortabatur:  hortante  Ubidine: 
(rei  p.  dignitas)  me  haec  relinquere  hortatur. 

hortoliis,  I,  m.  dim,  [hortua],  a  HUU  ffarden, 
Ct,  la. :  boTUkli^  fforden-groundi^  €1  park, 

hortiu,  I|  m.  [HE^,  a  ffarden^  pUawre^ar- 
dm:  in  horto,T.,H. — Hur.^apark:  hortos  pere- 
grare :  Epicari,  in  which  Spicarm  taught :  magni 
Seneeae,  In,  —  A  fruit -garden^  kitchen -gardm: 
alienus,  H. — OarJenrttuJl  vcgetabUSf  H. 

hoapes,  itis  {gen,ptur,  hospitiam,  L.),  m,  (rare- 
ly/., O.)  [ho8tw+FOT-l  an  entertainer,  hoet  (as 
&  f riena) :  devertisse  ad  hospitem :  sedulus,  H. : 
hospiiia  adfecta  salutare,  with  a  hoaCt  poliiene$$, 
la. :  luppiter  (L  e.  hospitalis),  0. :  milttes  tantum 
hoepitibua  metuendi,  Ta.  —  A  eojoumer,  vidUyr, 
ffueet:  in  quam  (domuro)  hospites  multi  recipien- 
di :  libri  tamqoam  hospites  reeipiendi :  et  hostem 
efc  hospitem  vidit:  meus:  vespertinas,  H.  —  A 
friend,  ana  bound  by  tiet  of  hoepUality :  antiquos, 
t. :  fluos  notes  hospitesque  quaerebant,  Gs. :  homo 
mnltonim  hospitum:  non  hospes  ab  hospite  tu- 
tns,  0.  —  A  ttranger,  foreigner :  urbis :  in  urbe 
peregrinantes  tamqnam  hospites :  sagaces  fallere 
hospites,  strangers,  H. :  in  consueCadine  ciyitaiis 
hospes,  unacquainted  with. 

bospita,  ae,/.  [hoetis+POT-],  the  who  en- 
tertaine,  a  hoeten  (fern,  of  hospee):  lineamenta 
hospitae:  Helene,  H.  —  A  visitor,  guett,  friend  : 
Hoiusoe  oonsuetudo  hospitae,  T. :  ego  sum  bio 
hospita. 

hsmpitSHa,  e,  a«i^,  with  sup,  [hospes],  of  a 
guest,  of  a  host,  hosjniahle :  mensa :  domus :  cubi- 
ealum,  gueU  •  Camber,  L. :  umbra,  H. :  luppiter, 
patron  of  homiiality  :  dii:  caede3,o/'a^rues<,  L.: 
homo  hospitalissimus :  Tibi  pectus,' H. — Plur,n, 
as  subst.,  the  dues  of  hospiialiig,  U 
]]oi^>itaUtafl»  atis,/.  [hospiUl'is],  hospUatUy, 
hospitiliter,  ads.  [hoepHalis],  hotpiiabfy,  as  a 
gued:  inviteti^L.:  voeareyL. 

hospltiiiiii,  1,  ^  [  hospes  ],  a  hospitable  reeep- 
lion,  entertennment :  agreste,  modieum,  H.:  (alqm) 
domum  nd  we  bospitio  reoipere,  Cs. :  honpitio  in- 
Titabit:  deoram,  L.:  hospitiis  iodulgere,  Ta. — 
ffospitaliJty,  tie  of  hospiiality,  relation  of  host  and 
gued,  friendship  :  cum  Hetellls  erat  ei  hospitium: 
de  hospitio  Tiolato  queri :  iungimus  hospitio  dex- 
tras,y.:  soUere  hospitiis  animum,  H. :  renuntia- 
re,  L. :  hospf tiam  cum  Comelio  fecerunt :  publice 
priTatimqne  hospitia  iungere,  L. :'  testatus  Hospitii 
deos,  0. — A  place  of  entertainment,  lodging,  inn, 
guest 'Chamber:  Fifliae  paratom:  (milites)  divisi 
in  hospitia,  L. :  imperatoris,  L. :  miserabile,  lu. : 
Umga  deserta  sine  ulUs  Hospitiis,  Y. 
{ho&pltnM\  adj,  [hoetis+POT-],  only/,  sing., 


and  (once)  n.  plwr.,  hospitable,  friejuUy :  Unda 
plaustris,  i.  e.  froeen  over,  V . — Strange,  foreign  : 
aequora,  V. :  navis,  0. :  terra,  Y. 

hostia,  ae,/.  [  1  HAS-  ],  an  animal  saerifieed, 
victim,  sacrifice :  quibus  hostiis  immolandum  cui« 
que  deo :  maiores,  L. :  hostias  ad  sacrificium  prae- 
bere :  per  hostias  deis  subplicans,  S. :  sumptuosa, 
H.:  humanae:  multa,Y. 

hosttma,  adj.  [  hostis  ],  of  an  enemy,  hostile : 
tellus,  0. :  moenia,  H. — As  subst,  fi.  (sc.  solum) : 
castra  in  hostico  posita,  L. 

bostifionfl*  a4j.  [hostia+2  FAa],  hostile  :  hel- 
ium, lG.as  of  a  foreign  foe, 

boataliB,  e,  adj.  [hostis],  of  on  enemy,  enemy's, 
hostile:  terra:  manus:  nares,  H. :  oadayera,  8.: 
metus,  of  the  enemy,  8. :  clamor,  L. — Practised  by 
an  enemy,  usual  with  an  enemy,  inimical,  hostile : 
hostilem  in  modum :  odium :  ne  quid  ab  se  hostile 
timeret,  S. :  omnia  hoetilia  esse,  L. — Plur,  n.  as 
subst. :  fngam  aliaqne  hostiiia  portendant,  S. :  ho» 
stilia  audere,  L. 

hostiliter,  adv.  [hoettlisl,  like  an  enemy,  tntm- 
ixdly:  alquid  faoere:  aooeaere,  S.,  L.,  0. 

hostifl,  is,  m.  and/.  [I  HAS-],  a  stranger,  for* 
eigner ;  old  for  peregnnus,  0. :  civem  dinoscere 
hoste,  H. — An  enemy, foe,  tmblic  enemy:  nos  sta- 
tuit  ille  non  inimieos  sed  hostis,  not  personal  but 
public  foes:  slbi  inimicus  atque  hostis:  tam  dis 
horoinibttsque  hostis :  fas  est  et  ab  hoste  doceri, 
O. — Collect. :  hostem  rapiuis  prohibere,  Gs. :  alie- 
nigena,  L. :  Terrft  marique  Tictos,  H. — ^Poet :  ali- 
tem  in  ovilia  Demisit  hostem,  H. — Fern, :  nupta 
meretrici,  T. :  capta,  L. :  mihi  debita,  0. 

H8.,  see  sestertius. 

hdo,  adv.  [*hoi  (stem  HO-  of  hic)+-ce],  to  this 
place,  hither:  commeare,  T. :  venisse :  hue  reverti : 
magno  cursu  contendere,  Gs. :  hue  adesse :  Hue 
ades,  i.  e.  come  near,  Y. :  ausculta,  T. :  hue  viciniae, 
into  this  neiphborhood,  T. :  ne  cursem  hue  illuc, 
hither  and  thither  :  dum  hue  illuc  signa  yertunt, 
L. :  tum  hue,  turn  illuc  volant :  Ut  ora  rertat  hue 
et  hue,  H. — Hither,  to  this,  to  this  point,  so  far: 
hue  animum  ut  adiuugas  tuom,  T. :  ut  hue  te  pa* 
res,  haec  cogites :  hue  omnis  aratri  Gessit  amor, 
for  this  purpose,  Y. :  rem  hue  deduxi,  ut,  etc. : 
verses  te  hue  atque  illuc  necesse  est,  tn  different 
directions. — ^With  ne,  in  the  form  hfldne  ?  hither* 
tof  to  thisf  so  far  f:  hucine  tandem  omnia  reci- 
derunt,  ut,  etc. :  hucine  beneflcia  tna  evasere,  result 
in  this,  S. — To  this,  in  addition,  besides  f  acoedat 
hue  suavitas  oportet :  Multa  hue  navigia  addunt, 
add  to  these,  Gs. 

hooine  (hac+-ne) ;  see  hue. 

fanl,  inierj.,  an  exclamation  of  astonishment  or 
admiration,  AoA/  ho!  oh!  T..  0.  ^OOglC 


hnivifloemodl 


879 


htiiiisoe4nodi,  hoitu-modi,  of  tku  9ort,  of 
mch  a  nature  ;  see  modus. 

humani,  ado,  with  comp.  and  wp,  [hamaniis], 
humanly^  agreeoMy  to  hitman  nature,  ae  beoomes 
humanUy:  pati,  T. :  intenralla  commoda,  charm- 
inglyt  H. :  morbos  ferunt :  aliquid  faoere  huma- 
Diua. — Humaudy,  plecuarUly^  courteotuly,  kindly, 
yetUlyy politely:  fecit:  humanissime  locutus. 

humanitasi  atis,/.  [humanus],  htmSi  nature^ 
humanitu:  magna  est  vis  humanitatis:  humani- 
tatis  socletas :  iura  humanitatis :  erratum  ex  hu- 
manitate  communi. — 77^  human  race^  mankind: 
commune  humanitatis  corpus.  —  Humanity^  phi- 
lanthropy^ kiyuUineaSy  kindneee,  eympathy^  good  nat- 
ure, pdiieneea  :  humanitatis  parum  habere:  sen- 
Bus  humanitatis:  ex  animo  exstirpata:  pro  toa 
humanitate:  summa  erga  nos. — Cimliution,  cuUU 
vation,  yood^reedinffy  eUycmce^  rtfittement :  proTin- 
ciaCf  Os. :  politioris  humanitatis  ezpers :  yita  per- 
polita  humanitate :  ea  quae  multom  ab  humanitate 
discrepant,  ut^  eta,  good  mannen:  humanitate 
omnibus  praestitisse, /^o^uAei  language:  alioaios 
humanitatem  adamare. 

humaaiter,  adv,  [  humanus  ],  humanly,  like  a 
man,  a$  heeomee  a  man :  Tivere. — Humandy,  oour- 
teoudy,  kindly:  fecit. — ^For  comp,  and  $up,  see  hu- 
mane. 

hamanitas,  adv.  [  humanus  },  humanly,  after 
the  manner  of  men  :  si  quid  mihi  humanitus  aeci- 
disset,  i.  e.  eSovid  I  die,  ^-  Humanely,  kimUy,  ten- 
derly: alqm  tractare,  T. 

hiimintm,  atff,  with  comp,  and  rup.  [homo],  of 
man,  hamdk:  species  et  figura:  caput,  a  human 
head,  H. :  hostiae,  human  aacrifieee:  caro,  lu. :  ge- 
nus, the  human  race:  omnium  dimarom  bumana- 
rumque  rerum.consensio:  cultus:  humanissima 
Toluptas :  maior  imago  Humana,  of  euperhuman 
eize,  lu. :  soelus,  againai  men,  1$. — As  tubet,  n. ;  si 
quicquam  in  robis  humani  esset,  of  human  fed- 
ingy  h. :  Homo  sum,  humani  nil  a  me  alienum 
puto,  T. :  humano  maior  Romulus,  euperhuman^ 
0. — Plur,,  human  affaire,  coneeme  of  men,  events 
of  life:  omnia  humana,  quaecumque  accidere 
possunt :  si  quicquam  humanorum  certi  est,  L. — 
Hitmane,  phUanthropic,  kind,  gentle,  obliging,  po- 
lite: Gyrus  erga  Lysandrum:  homo  bumanissi- 
mus. — Of  good  education,  well  •  informed,  learned, 
polite,  refined,  civilized:  Ubii  sunt  humaniores, 
Cs. :  gens:  homines. 

hoinatto^  Onis,/.  [humo],  a  burial 

(home*,  home*),  see  tkme-,  ume-. 

hmni,  adv.  [loeai.  of  humus],  on  the  ground,  to 
the  ground:  Humine  ?  (so.  adponam  puerum),  T. : 
iacfire :  requiescere,  S. :  serpere,  H. :  deflxa  mens, 
fiud  on  the  ground:  morientia  corpora  fundis? 
Y. :  Spargere  dentes,  0. :  stratus  palmes,  la. 


(homldiui,  hninlte),  see  nmk 

homlllfl,  e,  adj,  with  comp,  and  st^  [hnmus], 
low,  Undy^  rnnalJ,  dight :  casae,  V. :  salictum,  lu. 
ea  quae  sunt  humiliora :  humilior  munitio,  Ge. 
( naves  )  hnmiliores  quam,  etc.,  Os. :  domns,  H. 
Forentum,  in  the  plain,  H.:  (avis)  humilis  volat, 
fliet  low,  V. :  fossa,  ahallow^  V.  —  F  i  g.,  low,  baee, 
mean,  humble,  obteure,  poor,  needy,  ins^nificani: 
homines :  humiliimus  homo  de  plebe,  L :  humi- 
liores  possessionibus  expellere,  Cs. :  satis  super- 
que,  L. :  Oleonae,  0. :  ex  humili  loco  ad  dignitatem 
perducere,  Cs. :  res :  ars :  vestitus,  N. :  agna,/)oor, 
H. :  domus,  lu. — ^As  eubeL  n. :  ex  humiu  potens, 
obecurity,  H. :  Quales  ex  humili  Extollit  fortuoa, 
lu. — Of  language,  low,  common,  colloquial:  aermo: 
rerbum:  humin  modo  loqui,  H. — Of  character, 
low,  lowly,  mean,  baee,  alfject:  apparitor:  Non  hu- 
milis mulier,  H. :  obsecratio :  pavor,  V. 

homilitaa,  fttis,  /.  [humilis],  lownem,  email 
stature,  depression :  (  navium  ),  Cs. :  arborum,  S. : 
quanta  humilitate  luna  feratur,  terram  paene  oon- 
tingens. — Fig.,  lowness,  meanness,  insi^nificante : 
obicere  humilitatem  alcui,  L. :  ex  humilitate  sua, 
Cs.:  generis,  S. — Littleness  of  mind^  meanness, 
baseness,  abjectness:  habet  humilitatem  metos; 
opp.  adrogantia,  Cs. :  causam  dioentium,  L. 

hnmiliter,  adv,  [  humilis  1,  baedy^  meanly^  ab- 
jectly, humbly :  sentire:  Bervire,L. 

hnmilllmiii^  sup,  of  humilis. 

htuno^  ftvT,  fttus,  ftre  [  humus  1,  to  cover  with 
earth,  inter,  bury:  eum:  corpus  humandum,  Y.: 
militari  honestoque  funere  humarerunt,  jwrformtfe? 
his  funeral  fiUs,}!l.\  solamen  humandi,  tn/twMfv/ 
ceremonies,Y, 

(humor),  see  nmor. 

hnmnflk  I,/,  [cf.  xafiaj[\,  the  earth, ground, soU: 
infecta  sanguine,  S.:  subacta  atque  pura:  Fossa 
repletur  humo,  0. :  humum  momordit,  bit  the 
ground,  Y. :  f erads  figere  humo  plantas,  Y. :  semi- 
na  Spargere  humo,  0. :  Delecto  in  hnmnm  iroltii, 
0. :  humi  pabulum,  i. e. grass,  S.— 'Poet. :  sermo- 
nes  Bepentes  per  humum,  H. :  Titat  huimun,  H.— 
A  land,  country,  region:  Punlca,  O. 

hunolne  (old  ace,  hunoe+-ne);  see  1  hie. 

hYftolntlilnttfl,  adj,  [hyacinthus],  of  the  hya- 
cinth: flos,Ct 

hTadnthiis  (-osX  I>  ^i  =  voku^oc,  the  Ays- 
cinth,  blue  iris,  Y. 

hyaena,  ae,/.,  =s  Cotvo,  a  hyena,  O. 

hyalttfl,  I,  m.,  •=  {f oXoc,  glam :  hyali  oolor,  L  e. 
glass-green  eolort  V. 

hybilda  (hibr-X  ae,  m,  and  /^  a  mongrel,  half- 
breed,  child  of  a  Roman  and  an  AsiaHe,  H. 

hydra,  ae,/.,  =  fff9pa,  a  waUr-mrpeni,  O. :  Le^ 
naeaa  pugnet  ad  hydras,  L  e.  is  ogpomi  to  greai 


hydnralns 


878 


laotatio 


danffen,  Pr.— E  8  p.,  a  moMUr  with  fifty  hdatk,  at 
tkegaief  of  the  Lower  World,  Y. 
hydxatilas,  1»  m.,  =  <;3fNiv\oc,  a  uxUer-organ, 

hydiia,  a^/,  =  vipui,  ajyg,  ewer,  urn :  aigen- 
teae :  in  bydriam  Bortls  oonicere. 

hydroplciu,  acfj,,  =z  vdfmwtKot^  drapeUal^  H. 

hjdxopm,  dpis,  ffk,  =  ^ptayl/,  the  dropey:  di- 
ms, H. 

hydros  (-osX  I,  m.,  =  S^poc*  a  water-aerpeni, 
etrpeiU^  snaie^  V.,  0. — ^In  the  hair  of  the  Furiea, 
of  Medusa,  etc.,  V.,  0.,  lu. 

Hymen  (H^mixi,  0.),  — ,  =*Y/4^y,  the  god  of 


marriage,  godofweddinge,  Ifymeti  (only  nam,  eing.) : 
Volgus  ^  Hymen  Hymenaee'  voeant,  O.,  Ct. 

1.  hymenaeiui  (-ob),  T,  m.,  =:vfdvaios,  the 
nuptial  hymn,  wedding  eong :  hymenaeon  canere, 
0.,  T. — A  foediHng,  marriage  ceremony,  bridal,  nnp- 
tiaU :  hie  hymenaeas  erit,  V. :  petere  inconcessoB 
hymenaeos,  V. — Of  animals,  V. 

2.  Hymenaens,  I,  m.,  =  'Tfiivatoc,  the  god  of 
marriage,  god  of  weddinge.  Hymen,  Ct,  0. 

hyperboreuB,  adj.,  szimppspiog,  northern, 
polar,  arctic,  V.,  H.,  0. 

hypodldafloalii%  l»  m.,  =  vwodiidoKokoc,  an 
undler-teacher. 


I  (J). 


I,  L  This  letter  represents,  in  Latin,  I.  The 
Towel  wfaoee  short  and  long  sounds  are  heard  in 
the  English  word  deceit^'^A  Before  a,  e,o,OTu 
in  the  same  syllable,  the  consonant  which  begins 
the  English  words  yam,  yet,  yon,  yoH^  The  char- 
acter J,  j,  which  represents  the  latter  sound  in 
some  school-books,  is  an  indention  of  the  seven- 
teenth century,  and  is  not  found  in  MSS.,  nor  in 
the  best  texts  of  the  Latin  authors. 

laochiui,  I,  fit.,  ='Ia«xoc»  .BaeehMie,  C,  Ct,  V., 
O.—  Wine:  hestemus,y. 

isLOeDM,  ntas,  acfj.  [P.  of  lanxoXprostrate,  fallen  : 
domus:  statuae:  hoetis,  H. — jFiur.  m.  as  eubet, 
the  fallen,  dead,  €»,—'¥  \g.,eaet  down,  fallen:  vol- 
tiis,  0. :  oculoe,  0.— Of  words,  at  htuid,  in  common 

UK. 

lAceo,  eul,  — ,  6re  [IA-],  to  He,  he  recumbent,  he 
prottrate,  lie  at  rest:  m  limine:  quorum  ad  pedes 
iacuit  stratus :  mihi  ad  pedes :  in  harenft,  V. :  sa- 
xnin  campo  iaoebat,  V. :  gremio  mariti,  lu. :  somno, 
V. :  humi :  lentt  sub  vite,  V. :  super  corpus,  O. — 
ToUe  iU,he  iU:  l^  iaoente.-^  To  lie  dead,  have 
fallen:  Corpora  per  campos  iacebant,  V. :  inultos 
imperatores  iaoere  sinere,  L.:  Arge,  iaoes!  O. : 
iacuit  Gktilina  cadavere  toto,  lu.  —  To  lie  long, 
Unger,  tarry,  atop:  BrundusL — To  lie,  he  eituaie: 
campi,  qui  Faesulas  inter  Arretiumque  iacent,  L. : 
somrao  in  vertioe  mentis,  V. — 7b  lie  low,  be  fiat, 
be  level:  despiciens  terras  iacentis,  Y.:  quaeque 
iacent  Talles,  O. :  Poetquam  iacuit  planum  mare, 
vat  etHled,  In. — To  lie  in  ruine,  be  broken  dowfi : 
f ractae  et  distectae  (  arae  )  iacent,  Enn.  ap.  C. : 
Thebe  iaoet,  lu. — 7b  hang  tooee :  crinee  per  oolla 
iaoebant,  0. :  iaoentla  lora,  looee  on  the  neck,  O. — 
F  i  g-,  to  red,  be  inactive,  be  in  retirement :  in  pace : 
septiiDum  annum. — 7b  he  eaet  down,  be  dejected: 
nt  totas  iaeet:  militnm  iacere  animos,  L. — 7b  lie 
prottrate,  be  powerlem  :  Ticta  iacet  pietas,  0. :  mea 
nomioa  iacent,  V. — To  fall,  he  reftded,  be  dieproved, 


fail:  suis  testlbus:  Sacet  ratio  Peripatetioorum. 
— 7b  lie  dormant,  be  dieneed,  be  neglected,  be  of  no 
avail:  omnis  hie  delectus  iacet:  iustitla  iacet: 
tibi  pecunla.  —  7h  he  low,  be  dtepML,  be  in  no 
esteem:  cum  iacerent  pretia  praedionim, lo^r^  low: 
iacere  regem  pati:  pauper  ubique  iacet,  0. — 7b 
lie  idle,  be  neglected:  cur  iacet  hoc  nomen  in  ad- 
versariis,  i.  e.  ie  not  potted. 

iaoio,  iecl,  iactus,  ere  (^lA-l  to  throw,  caat,fiing, 
h/tirl:  tela,  S, :  lapides  iaciendos  curare :  in  alquem 
scyphum :  in  murum  lapides,  Cs. :  pilam  ponto, 
y. :  sese  Fluctibus  mediis,  Y. :  plumbum  Funda 
iacit,  0. :  ancoris  iactis,  Cs. :  talum :  Yenerem. — 
7b  tlirow  up,  lay,  set,  ettablith,  build,  found,  con- 
atruct,  erect:  aggerem,  S.:  urbi  fundamenta,  L.: 
aggere  iacto,  Cs. :  muros,  Y. :  in  mare  iactis  moli- 
bus,  Cs. — 7b  tend  forth,  emit,  produce  :  igniculos. 
— 7b  throw  away:  Tcstem  procul,0. :  humi  anna, 
0. :  rudera,  L.  —  7b  tlirow,  acalter,  aow  :  semina 
iacta,  0. :  iacto  semine,  Y. :  flores,  Y. :  oecula,  Ta. : 
arbor  poma  iacit,  0.  —  F  i  g.,  to  throw,  throw  up, 
coat,  bring  as  an  accuaation:  contumeliam  in  ali- 
quem :  aduUeria :  Hoc  in  me,  H. :  convicia,  0. — 
7b  lay,  act,  eatabUah:  gradum  atque  adilum  ad 
rem :  in  hac  arte  salutem,  Y. :  causae  fundamenta, 
to  prepare  for:  rei  p.  fundamenta,  found. —  7b 
throw  out,  ietfall,  intimate,  utter,  mention,  dedare: 
iaciuntur  enim  voces,  quae,  etc. :  illud  obscure : 
vera  an  vana,  L. :  lugurtha  iacit  oportere,  etc.,  S.: 
Talia  Yerba,  O. :  in  alcius  caput  verba,  Pr. :  per 
ambages  de  lacu,  expreaa  oneadf  L. 

iaotanfly  antis,  a<(/.  with  eomp.  [P,  of  iacto], 
boaatfid,  vainghrioua:  iactantior  Ancus,  Y.,  H. 

iactanter,  adv.  with  comp.  [iactans],  oatenta- 
tioualy,  boaatftdly:  Utteras  eomponere,  Ta.:  iac- 
tantius  moerere,  Ta. 

iaotantia.  ae,/  [iacto],  a  boaating,  diaplay, 
oatentation:  militaris,  Ta. :  Terbonim,Ta. 

iaotatio,  Onis,/.  [iacto],  a^t^^^^king. 


iaotatns 


874 


lam 


agitation,  motion :  corporig,  ffetticuladon :  Tolnerifl, 
L.:  ex  magnft  iactatione  terram  videre.  —  F  t  g., 
agitation:  iactationes  animorum  incitatae:  popu- 
laris,  stirring  the  populace, — A  boasting^  ottenta- 
tion,  display,  vanity:  est  Toluptas  gestiens  et  se 
efferens  insolentias :  caltflB,  Ta.:  virtutis,  Gu.: 
iactationem  habuit  in  populo,  wu  applauded. 

laotatiUi  CIS,  m.  [iacto],  a  throwing  to  and  fro, 
tossing, — Plur. :  pennarum,  0. 

laotitdt  — ,  — ,  ftre,/r«y.  [iacto],  to  make  a 
show  of,  display :  ridicula  intexta  versibus,  h. : 
officium,  Pb. 

laoto,  &vl,  fttus,  ftre,  freq.  [laciol  to  throw,  east, 
hurl :  semina  per  undas,  scatter,  0. :  bastas :  de 
muro  Testem,  Cs. :  cinerem  per  agros,  V. :  Saxa 
saxis  (i.  e.  in  saxa),  0. — To  throw  aoout^  toss  about, 
shake,  JUmrith:  diu  iactato  braccbio,  Gs.:  tinnula 
manu,  0. :  oeryiculam :  bomines  f ebri  iactantur : 
corpus  in  suo  sanguine,  wallow,  0. :  bidentea,  swing, 
y. :  a  facie  mauQs,  throw  kisses,  lu. :  basia,  lu. : 
lumina,  0. :  iugum,  i.  e.  he  rebellious,  lu. — To  drive 
hither  and  thither,  drive  about,  toss:  tempestate 
in  alto  iactari :  te  in  alto,  H. :  biems  iactat  viros, 
0.:  iactor  in  turbft.  —  To  throw  away:  passim 
arma,  L. :  lactatur  rerum  utilium  pars,  thrown 
overboard,  lu. — To  throw  out,  emit,  spread:  odo- 
rem,  V. :  voces  per  urobram,  V. — F  i  g.,  to  torment, 
disquiet,  disturb,  stir:  morbo  iactaii  eodem,  H. : 
clamore  et  oonvicio :  inrita  iurgia,  stir  up,  Y. : 
iactabatur  nummus  sic,  ut,  etc.,  i.  e.  fluctuated  in 
value, — To  consider,  examine,  discuss:  eas  res  iac- 
tari nolebat,  Ga. :  multa  variis  iactata  sennonibus 
erfint,  i.  e.  talked  about,  L. :  pectore  cures,  V. — To 
throw  out,  make  prominent,  pronounce,  utter,  speak, 
say:  querimoniae  ultro  citroque  iactatae,  L.:  te 
beatum,  H. :  Talla  iactanti,  etc.,  Y. :  banc  autem 
iactari  magis  causam  quam  yemm  esse,  is  made  a 
pretext,  L. :  minas :  haec  incondita  Montibus,  Y. 
—With  prae  se,  utter  confidently,  Y.— 2b  boast  of, 
vaunt, plume  oneself  upon:  gratiam,  Gs. :  et  eenus 
et  nomen,  H. :  Romam  tos  expugnaturos  uicta- 
batis,  L. :  lucus,  quo  se  plus  iactet  Apollo,  delights, 
Y. — With  se,  to  exhibit  onesdf,  show  off,  make  a 
display,  boaet,  take  pride:  intolerantius  se :  iactan- 
tibus  se  opinionibus  inconstanter,'con^i^f7i^.-  te 
maritae,  0. :  legatis  regis  eum  se  iactasse,  i.  e.  im- 
pose on  the  legates,  L.:  se  in  pecuniis,  maJce  a 
prodigal  display :  se  de  Galidio :  Ullo  se  alumno, 
v.:  se  formosum,  Pb. — To  be  officious,  be  active 
in,  devote  oneself  to :  se  in  causis :  noatrum  hoc 
tempus  aetatis  forensi  labore  iactari:  tribuniciis 
se  acUonibus,  L. 

lactnra,  ae,/.  [lA- J,  a  throwing,  throwing  away, 
throwing  overboard:  m  man  facienda  equi:  nau- 
fragtum  iacturi  redimit,  Gu. — A  saetifics,  outlay, 
expense,  cost:  non  magna  iacturft  factft. — Loss, 
damage,  detriment :  vitae,  Gs. :  iactura«  rei  fami- 


liaris:  senioram,  L.:  sepulcri,  want  ^i  V. — A 
dismissal,  throwing  over  :  clientis,  lu. — ri  g.,  a  lom^ 
diminution,  sacrifice:  ma^a  causae:  iacturam 
criminum  facere,  i.  e.  omit  in  the  accusation:  dig- 
nitatis atque  honoris,  Gs. :  par?A  taetuia  uecepti, 
L. :  humani  generis,  0. :  famae,  Id. 

1.  laotiUk  P.  of  iacio. 

2.  iaotUB,  tts,  m.  [  lA-  ],  a  throwing,  easting, 
hurling, throw, cast:  fulminum:  Pulveri8,Y.:  teli 
iactu  abesse,  a  spear's  throw,  L. :  femineus,  L  e.  ^ 
a  woman,  0. :  quatere  fenestras  lactibus,  i.  e.  ^ 
throwing  stones,  H.— Of  dice,  a  throw,  east :  talo- 
rum :  in  tessemrum  prospero  iactu,  L. :  extremos 
ac  novissinras,  Ta. 

iacQlabUla,  e,  aefj,  [iaculor],  to  be  hurled,  fit 
for  throwing  :  telum,  0. 

iaonlfttXMT,  oris,  m.  [iaculor],  a  thrower,  caster, 
kurUr:  audax  (trttnoonim),  H. :  Inaximns,  a  crack 
shot,  lu. :  Lyootaa,  the  spearman,  0. — Fkir.^  light- 
armed  soldiers,  carrying  javelins,  L. 

laoiilatriz,  lois,/.  [iaeulator],  a  javelin  throW' 
er,  huntress:  (Diana),  0. 

laoalor,  fttus,  ftrl,  dq>JaLCu\um],  to  throw,  east, 
hurl:  e  nubibus  ignem,  \, :  silicem  in  hostl?,  0. : 
puppibus  ignes  (!.  e.  in  puppTs),  Y. — 7b  throw  the 
javdin,  fight  with  the  javelin:  laudein  consequi 
iaculando:  totnm  diem:  in  latus  dextrom,  L. — 7b 
throw  at,  strike,  hit:  cerroe,  H. :  dextera  arce8,fi. 
—Fig.,  to  aim  at,  strive  for :  multa,  H. 

iaoulum,  I,  n.  [lA-J,  a  dart,  javelin  :  iaculorum 
multitudo :  iacula  eminus  emissa,  8. :  (litterae)  in 
iaculo  inligatae,  Gs. :  iacuU  certamina,  Y. :  trans 
finem  expeditum,  H. — A  casting-net,  fishing-net,  0. 

lam,  atfj.  I.  Of  time,  at  the  moment^  at  tlte 
present  moment,  now,  at  this  time,  just  now,  at 
present :  iam  satis  credis  sobrium  esse  me,  T. : 
salt&s  reficit  iaro  roscida  luna,  Y. :  lam  melioff 
iam,  diva,  preoor,  Y. :  iura  ipsa  iam  oerta  propter 
vetustatem :  iam  iam  intellego  quid  dicas,  wnc, 
precisely  now:  Iam  iam  nulU  ram  est,  Y. — At 
this  moment,  just,  at  the  time  spoken  of,  then,  now: 
iam  ut  limen  exirem,  T. :  iam  invesperasoebat, 
L. :  Helvetii  iam  traduxerant,  etc.,  Gs.— Jto^,  but 
now,  a  moment  ago,  a  little  while  ago:  primum 
iam  de  amore  hoc  oomperit,  T. :  hiems  iam  pne- 
cipitaverat,  (X :  domum  quam  tu  iam  exaedifica- 
tum  habebaa. — Just  now,  forthwith,  immediaiely^ 
presently,  straightway,  directly:  iam  adero,  T.: 
cum  iam  te  adventare  arbitraremur :  iam  faciam 
quod  voltis,  H. :  Accede  ad  ignem  .  .  .  iam  cale- 
8068,  T. :  iam  hie  oontioesoet  furor,  L. :  Iam  te 
premet  nox,  H. :  Sed  iam  age,  carpe  viaro,  Y. : 
Iam  iam  f utunis  rustious,  H. :  iam  inde  a  princi- 
pio,/rom  the  vsry  beginning:  iam  inde  a  conso- 
latu  meo,  ever  stnce, — Already,  by  this  time,  ere 
now,  so  soon :  (animi)  aut  iam  exhausti  aut  mox 

Digitized  by  V^OOQIC 


876 


ibi 


exhanricndi,  L.:  quia  losemt  lam  olim  iDe  lu- 
dum,  T. :  TCM,  quem  ad  modam  iam  antea,  defen* 
dite :  aDtea  iam,  8. — At  Uut^  now,  only  now :  iam- 
que  earn  ad  sanitatem  roTerii  arbitrabatar,  Cs.: 
iam  tandem,  L.,  Y . — Already,  by  ihit  time,  en  now, 
till  now,  hUherto:  amino  iam  tempore:  quoe  iam 
letaa  a  proeliia  ayocabat — UntU  fiow,  ever,  all  the 
time:  dederaa  enim  iam  ab  adulescentiA  docu* 
menta :  iam  ab  illo  tempore,  cum,  etc.,  from  the 
tery  time  when,  etc :  iam  inde  a  puero,  T. :  iam 
ex  quo,  ever  eince,  L. — With  a  neff.,  no  longer:  si 
iam  pnncipatum  obtinere  non  possint,  Cs. :  al  iam 
Don  potesUa :  cum  iam  defenderet  nemo,  Cfl. :  cum 
nulla  iam  proscriptionis  mentio  fieret:  Kullane 
iam  Troiae  dicentur  moenia?  never  more,  V. — 
With  comp.,/rom  time  to  time^  gradually :  infe- 
riora  habent  riros  et  iam  bumauo  cuUu  digniora 
loca,  L. — In  phrases,  iam  iamque,  onee  and  again, 
coniinuaUy,  every  moment:  iam  iamque  esse  rao- 
riendum,  thai  death  i»  alwayt  impending:  Caesar 
adventare  iam  iamque  nuntiabatur,  Os. :  iam  lam- 
qoe  tenere  Sperat,  O. :  iam  iamque  magis,  more 
and  more,  Y. :  iam  nunc,  Juet  now,  at  thie  very 
moment,  even  at  this  time:  quae  cum  oogito,  iam 
none  timeo  qaidnam,  etc. :  dux,  iam  nunc  togatus 
in  urbe,  L. :  iam  pridem  (iampridem),  long  ago, 
kmg  einee,  a  long  time  ago :  ad  mortem  te  duci 
iam  pridem  oportebat:  erat  Iam  pridem  apud  me, 
etc,  T.:  cupio  equidem,  et  iam  pridem  cupio,  ete., 
thit  long  time:  veritns  ne  traderetur  Philippo, 
iam  pridem  hosti,  L. — With  dudum  (iamdudum, 
ianduduml  long  tince^  long  before^  a  long  time 
ago,  thie  wng  time:  Iam  dudum  dixi  idemque 
nunc  dico,  T. :  quem  iam  dudum  exspectat :  iam 
dudnm  fle^m,  had  long  been  weeping,  O. — Forth- 
with, immediately,  at  onee,  directly  (poeL) :  iam  du- 
dom  snmite  poenas,  Y. :  expuisi  iam  dudum  monte 
inrenci  petnnt,  etc,  O.— With  tum,  at  that  very  time, 
even  then,  then  already:  iam  tum  erat  suspitio, 
etc,  T. :  M  iam  turn  gessisse  pro  cive :  iam  iam 
(tidone  tenebaf  Sarrastis  populos,  Y. — With  tunc, 
at  that  very  time,  even  then  :  nisi  iam  tunc  omnia 
negotia  confecissem. — With  diu,  thie  long  time,  see 
dio.  H.  Of  assurance,  in  a  conciueion,  now,  then 
ntrdy,  tlien,  at  onee,  no  doubt :  si  oogites,  remittas 
iam  me  onerare  iniuriis,  T. :  si  iubeat  eo  dirigi, 
iun  in  porta  fore  classero,  L. :  iam  hoc  scitis : 
quae  cum  ita  sint,  ego  iam  hinc  praedioo,  L. — In 
transitions,  now,  moreover,  agttin,  once  more,  then, 
hmies:  iam  de  artificiis  . .  .  Iiaec  fere  accepimus: 
iam  illud  senatna  consultam,  qnod,  etc :  at  enim 
iam  dieetis  virtutem  non  posse  oonstitui,  si,  ete. 
—In  enumerations,  beaidee,  too :  et  aures  .  .  .  item- 
qoe  nares  . .  .  iam  gustatus  .  .  .  tactue  autem. — 
Repeated :  iam . . .  iam, at  one  time . ,  ,at another, 
now  .  .  .  now,  at  thie  time  .  ,  ,  at  that,  once  .  .  . 
ogoin :  Qui  iam  contento,  iam  laxo  f une  laborat, 
B.:  iam  secimdae,  iam  adrersae  res,  L.^-For  em- 


phasis, now,  prededy,  indeed:  quem  iam  our  Peri* 
pateticum  appelleok,  nescio :  cetera  iam  fabulosa, 
Ta. — With  et :  et  iam,  and  indeed,  and  in  fact : 
et  iam  artifez,  at  ita  dicam,  stilus :  et  orare  et 
iam  liberiua  aocosare.  —  Barely  with  ergo:  iam 
eigo  aliqais  Gondemnavit,  in  very  tntth^hfim 
non  modo . . .  sed,  now,  even,  J  me^  eay:  non  cum 
senatQ  modo^  sed  iam  cam  diis  bellum  gerere,  L. 
— In  climax,  now,  even,  indeed,  really:  iam  in  opere 
quis  par  Romano  miles?  U:  iam  ilia  perfugia 
minime  sunt  aodienda. 

Iamb0li%  adj.,  =r  laftfieto^,  iambie :  trimetri,  H. 

lambiia,  I,  m,,  =ia^0oc>  an  icanbie/oot,  tofn- 
bne,  H.,  G. — An  iambic  poem,  iambic  poetry :  quem 
Hipponactis  iambus  laeserat :  modum  Pones  iam- 
bis,H. 

iam  dttdtmi,  iam  iam,  iam  iamque,  iam 
pridem,  iandndum,  see  iam. 

lacdouliim.  I,  n.  [lanus],  one  of  the  hiOs  of 
Rome,  eite  of  the  mythical  cUadel  of  Janue,  C,  h., 
Y.,0. 

xanitor,  Oris,  m.  [ianoa],  a  door-keeper,  porter, 
janitor:  caroeris:  Orispini,  H.:  Caeli,  i. e. «/af»iM^ 
0. :  ingens,  Cerberue,  Y. 

ianua,  ae,  /.  [IA-],  a  door,  houae-door  :  nostra, 
T. :  Cioeronis,  S. :  frangere,  H. — An  entrance,  gate, 
door:  infeml  regis,  Y. :  urbs  AsiM,  the  key:  gp" 
mini  vasta  maris,  0. :  lanua  Baiarum  est,  on  the 
way  to^  lu. — ^Fig.,  an  entrance,  approacJi,  acceet: 
qua  nolui  ianuft  sum  ingressus  in  causam. 

Ilnaarina,  adj,  [lanus],  of  Janxte:  mensis, 
January, — As  eubat,  m,  (sc.  mensis),  a.  d.  YII.  Idtls 
lanuari,  Cs. — Of  January,  of  the  month  of  Jatiu- 
ary:  Ralendis  Ian uariis,  on  New-year^e  Jay:  No- 
nae,  Cs. 

laxraa.  I,  m.  \lkA,  an  eld  Italian  deity,  god  of 
doore,  paeaagee,  ana  entrancee,  of  aU  beginninge, 
and  of  the  month  of  January :  nnceps,  %oith  two 
facee,  0.:  bifrons,  Y.:  lanus  Quirini,  U.—The 
temple  of  Janue:  ad  infimam  Argiletum,  L. — An 
arched  paaaage-way,  covered  paeeage,  arcade:  tran- 
sitiones  perviae  lani  nominantur:  dexter  lanus 
portae,  Cs.  —  £sp.,/our  arched  paeeaaee  in  f!ie 
Forum,  the  exchange  for  merchante  and  bankere  .• 
medlus:  summus,H. 

lapys,  ydis,  acf;.,  of  the  lapydee  (in  HI  jria),  V, 

lapyz,  ygis,  adj.,  of  lapyz,  lapygian,  Apulian, 
CalaSrian:  equus,  V.  —  As  eiJ>8t.:  Daunus,  \.  c 
king  of  Apulia,  0. ;  (sc  ventus),  the  wind  from 
Apulia,  v.,  H. 

iaaplB,  idis,/.,  =r  laamg,  a  green  preeiom  stone, 
jasper:  fulva,Y. :  praeclara, lu. 

xbam.  ibat,  imperf,  of  eo. 

M.  or  ibl,  adv.  [2  I-],  in  space,  in  thai  place, 
there  .•  ibi  tum  filius  aderat,  T. ;  f ajn|  X%iAHUii<» 

Digitized  by  VJV 


876 


et  ibi  suas  fortonaa  oonstituit:  quA  in  parte  ad- 
f  uit,  ibi  pugnatum,  S. — Of  time,  on  ihe  ^,  then, 
thereupon:  Ter  conatus  ibi  oollo  dare  bracchia 
drcum,  V. :  ibi  infit,  etc.,  L. :  ibi  cum  alii  morea 
eorum  eluderent,  L. :  cum  Aebutina  minaretur,  ibi 
turn  postulasae,  etc. — Of  otlier  relations,  there^  in 
that  matter^  en  that  oeeationy  in  that  condition  : 
credas  animum  ibi  esse,  that  At<  heart  itinUjT.: 
si  quid  est,  quod  ad  testis  reservet,  ibi  nos  quoque 
paratiores  reperiet :  bella,  caedes  .  .  .  ibique  iu- 
ventutem  suam  exercuit,  in  these  thinge^  8. :  snb- 
sensi  IIIos  ibi  esse,  on  handy  T. :  ibi  fore  imperium, 
i.  e.  in  that  $taUj  L. :  Duxt  uxorem ;  quam  ibi  mise- 
riam  Tidi  I  with  her^  T. :  Nil  ibi  maiorum  respeo- 
tus,  lu. 
llndem,  adv,  [ibi+-dem  (demonstr.  suflSz)],  in 

r;e,  in  the  eame  place,  in  that  very  place^Jvat 
e,  on  the  spot:  teque  ibidem  pervolvam  in 
luto,  T. :  Tel  proemissis  vel  ibidem  relictis  Mauris, 
S. :  alqd  ibidem  custodire. — Of  time,  on  the  epoty 
in  that  very  moment :  Deinde  ibidem  homo  acutus, 
cum  iliud  occurreret :  ibidem  ilico. — Of  other  re- 
lations, in  Vie  aame  matter:  laesit  in  eo  Gaecinam, 
sableravit  ibidem  (i.  e.  in  eo  ipso) :  si  quando  da- 
tur  (auris),  custos  adfixus  ibidem,  lu. 

ibia,  idls  (ace.  Ibim,  C,  Tbin,  0.,  lu. ;  phtr.  Ibes, 
C,  ace.  Ibis,  C.),/.,  =Ij3ic,  the  ibis  (a  water-bird 
of  Egypt). 

Ibiscum,  see  hibiscum.    ihd,fut.  of  eo. 

Ibrlda,  see  hibrida.  ioolroo^  see  idciroo. 

Idmenmoxi,  onis,  m.,  =  lyvdjinttv^  an  JEgyp- 
tian  raty  ichneumon, 

(iool  Id,  ictus,  ere  (in  class,  prose  onlj  per^. 
system)  [1  IC-],  to  ttrikcy  hity  smUSy  stab,  sting:  m 
proelio  telo  ictus :  lapide  ictus,  Ce. :  in  turbft  ictus 
cecidit,  L. :  icta  securibus  ilex,  V. :  vix  icto  a^re, 
hardly  stirred,  0. :  e  caelo  ictus,  by  lightning,-^ 
F  i  g.,  of  the  feelings,  only  P.perf,^  sirucky  smitten  : 
Desiderits  icta  fldelibus,  tormented^  H. :  nov&  re 
consules  icti,  disturbed^  h. :  pestifero  eidere  icti 
pavebant,  panic  •  stricken,  L. :  domestioo  volnere, 
family  affiictiony  Ta. :  icto  Aooessit  fervor  capiti, 
1.  e.  tipsy,  H. — ^With  foedm,  to  make  a  covenant, 
enter  into  a  league :  foedus,  quod  meo  sanguine 
iceras:  consul  nobiscum  foedus  icit,  L.:  ictum 
iom  foedus,  V. 

loterlouB,  a4j.i  =  iKrepveoQ,  jaundiced,  lu. 

1.  ictoJS  P.  of  ico. 

2.  lottu,  iU,  m.  [1  IC-],  a  blow,  stroke,  stab,  cut, 
thrutt,  bite,  sting,  wound  :  uno  ictu  eecuris :  gla- 
diatoris :  scutis  uno  ictu  piloru'm  transfixis,  Cs. : 
non  caecis  ictibus  Tolnerari,  L. :  medicari  cuspidis 
ietum,  V. :  arboris,  H. :  apri,  0. :  obliquus,  H. : 
validi  incudibus  ictfla  (i.  e.  in  incudibus),  V. :  va- 
stis  trerait  ictibus  puppis,  strokes,  V. :  fulminis, 
hghtning :  gravis  ictu  viator,  in  striking,  V. :  mi- 


seere  ietiLs,^A<  hand  to  hand,  Ta. :  lauraa  fervi-  ! 
dos  Exdudet  ictOs,  nmbeams,  H. :  ictibus  aOra 
Txaapxtyjets  <^  water,  O. :  oonoipere  ictibus  ignem,  i 
by  Mision,  0. :  telum  sine  icta  GoDiecit,/MT€;  Y.  I 
--Of  voice,  a  heat,  imputes,  strese  .*  cam  senos  red-  i 
deret  ictds  (iambus),  i.  e.  iambic  feet,  H. — ^F  i  g., « 
stroke,  blow,  attack,  shock  :  novae  calamitatis :  to-  , 
Ittt  uno  ictu  rem  p.  exhausit,  Ta. 

Id.,  see  Idus. 

idciroo  or  iooirc5,  adv,  [id-+aM.  of  circus], 
on  that  account,  for  that  reason,  therefore  :  neque 
idciroo  minus,  sed  pariter  incedere,  8. :  data  venia 
est  po^tis ;  idcircone  vager  ?  H. :  Sed  noa  idciroo 
posuere,  etc,  for  all  that,  Y. :  idciroo  arcessor, 
quod,  etc.,  T. :  quia  videbat,  idcirco  longius  pro- 
gressus  est:  non,  si .  .  .  idcirco,  eta:  iddrco  ve- 
nisti,  ut,  etc :  idcirco  videlicet,  ne  condemnaretur: 
idcirco  Ambitiosa,  ut  dona  Indueret,  0. 

idem,  eadem,  idem  (gen.  fitusdem;  plttr.  nam, 
eidem  or  Idem ;  dat.  and  abL  eisdem  or  Isdem ;  the 
forms  eOdem,  eadem,  eundero,  etc,  often  disyl.  in 
poetry),  jDrofi.  [2  I-4-dem  (demonstr.  suiBx)],  the 
same  :  lUe  .  • .  praesens  absensque  idem  erit,  T. : 
iisdem  legibus  utl,  Cs. :  semper  idem  voltus :  eodem 
modo  omuls  causas  agere:  ad  causae  similUmas 
vel  polius  easdem :  eodem  tempore,  Gs. :  Non 
eadem  est  aetas,  is  changed,  H. :  tamquam  alter 
idem,  a  second  self:  idem  velle  atque  idem  nolle, 
S. — Introducing  an  additional  predicate,  at  the 
same  time,  likewise,  also,  furthermore  :  hoc  idem 
reliquis  deinceps  fit  diebus,  Gs. :  oratio  grandis  et 
eadem  in  primis  faoeta :  vir  innooentissimus  id^n- 
que  doctissimus:  hiemes  redudt  luppiter,  idem 
Submovet,  H. :  (Epicurus)  cum  optimam  naturam 
dei  dicat  esse,  n^iat  idem  esse  in  deo  gratiam, 
nevertheless  :  Aedificas  .  .  .  et  idem  rides,  etc,  H. 
— ^With  emphatic  pronouns,  oho,  the  aame,  very, 
besides,  at  the  same  time  :  idem  ego  ille  . . .  idem 
inquam  ego  recreavi,  etc :  ego  idem,  qui,  etc : 
cedo  nunc  eiusdem  illius  inimici  mei  de  me  eodem 
oontionem :  idem  rex  ille,  qui,  the  very  rnsme,  H. : 
cum  et  idem  qui  oonsuerunt  et  idem  Ulud  alii  de- 
siderent :  idem  iste  Mithridates :  ut  verset  saepe 
eandem  et  unam  rem. — ^In  comparisons,  the  same 
CLS,  identical  with,  of  the  eame  meaning  as .-  haec 
eodem  tempore  mandata  referebantur,  et  legati 
veniebant,  Gs. :  vitast  eadem  ac  fuit,  T. :  qui  id^n 
ornate  ac  graviter,  idem  versute  et  sabtiliter  dice- 
rent,  eU  the  same  time:  eisdem  fere  verbis,  ut 
actum  disputatumque  est:  eftdem  ratione  qua  pri- 
die  resistitor,  Gs.:  idem  abeunt,  qui  venerant: 
non  quo  idem  sit  servulus  quod  familia:  tibi  idem 
consili  do,  quod,  etc :  fit  idem,  quasi  natus  non 
esset  omnino :  tibi  mecnm  in  eodem  est  pistrino 
vivendum:  Invitum  qui  servat  idem  facit  ooei- 
denti,  H. :  quod  non  idem  illis  oensuisaemus. 

identtdem,  adv.  [idem+et+ideml  again  and 

Digitized  by  V^OOQIC 


idM 


877 


ignava 


<^am^  repeatedly^  o/ten^  now  and  then,  at  intet^al^^ 
ever  eoManon^  eonHmtalfy,  eontiantfyj  habUually  : 
referebam  ocalos  ad  terrain  identidem :  identidem 
in  oaasft  quaerere,  etc :  revoWor  identidem  in 
Tosculanum :  legem  Aemiliam  recitare,  L. 

id  -  eo,  adv.y  for  that  reaaoHy  on  that  account^ 
there/ore:  neque  ideo  est  causa  deterior:  atque 
ideo  ad  Pompeium  contendit,  Cs. :  fugacissimi, 
ideoqae  tam  diu  superstites,  Ta. :  nee  cellis  ideo 
contende  Falernis,  Y. — With  appos.  clause  giying 
&  reason :  re  quidem  ipsS  ideo  mihi  non  satis  fa- 
do,  qaod,  etc :  ne  me  foliis  ideo  brevioribus  omes. 
Quod  timuif  etc,  H. :  sed  quia  roaius  est  benefici- 
urn,  ideo  peto,  ut,  etc :  vestrae  sapientiae  est,  non, 
si  causa  iosta  est,  ideo  putare,  etc-^  With  a  clause 
denoting  a  purpose:  ideone  ego  pacem  diremi,  ut^ 
etc :  an  ideo  aliquid  contra  mulieres  scripsiti  ne, 
etc :  non,  quin  breriter  reddi  responsum  potaerit, 
ideo  potiuB  delectos  misses,  quam,  etc,  L. 

idiota,  ae,  m.,  =  i^citfnfc.  an  uneducated  man, 
ignorami  perwon^  layman^  outtider .-  nos,  quos  iste 
idiotas  appellat :  ludos  nobis  Idiotis  relinquet 

Idonee,  adv.  [idoneu8],^/y,  witabHy. 

idoneuB,  adj,^  fit,  meet,  proper,  becoming,  suit- 
able, apt,  capame,  convenient,  tujftcient :  rerum  ini- 
ttum,  T. :  quoa  idoneos  ducebat,  consilium  liabet, 
Sw:  anctor,  responrible :  minus  idoneum  bominem 
praemio  adficere,  i.  c  deserving  :  idoneum  visum 
est  dicere,  etc,  pertinent,  S. :  minus  idoneis  (ver- 
bis) uti :  aetas  ad  haec  utenda,  T. :  ad  amicitiam : 
ad  narium  multitudinem  portlls:  ad  agendum 
tempora :  idoneus,  quero  fallere  incipias,  T. :  ido- 
neus  non  est,  qui  impetret,  etc :  res,  de  qua  quae- 
ratur:  non  natus  idoneos  nrmis,  Pr. :  novis  rebus, 
&:  arti  Guilibet,  H.:  castris  locos^  Os.:  patriae, 
urviceabU,  lu. :  Fons  rivo  dare  nomen,  i.  c  large 
enouah,  H. :  Si  torrere  iecur  quaeris  idoneum,  £L 
— Fimr.  m.  as  su&st. :  in  deligendis  idoneis :  cum 
idoneis  oonloontus,  L. 

Idoo,  iduum,  /,  the  ides,  middU  of  the  month 
(the  fifteenth  day  of  March,  May,  July,  and  Octo- 
ber; the  thirteenth  of  every  other  moDth):  res 
ante  Idus  acta  sic  est;  nam  haec  Idibus  mane 
scrips!:  Iduum  Martiarum  consolatio:  Idibus 
Martiis :  ad  Id.  April,  reverti,  Cs. :  a.  d.  YII  Id. 
Ian.,  on  the  *lth  of  January,  Os. — Debts  and  inter- 
est  were  often  pajrable  on  the  ides:  omnem  rede- 
git  Idibus  pecnniam,  H. :  diem  pecuniae  IdQs  Ko- 
vembrls  esao :  octonis  referentes  Idibus  aera,  fi. 

iecnr,  leooris,  or  iocitr,  iocinoris  (L.),  n.,  the 
liver  :  cerebrum,  iecur  .  .  .  domicilia  vitae :  In- 
mortale  (Tityonis),  V. :  Tityi,  H. :  caput  iocineris, 
L. :  anaeris,  H. :  Non  anctlla  tunm  iecur  ulceret 
alia,  heart,  H. :  quantS  siccnm  iecur  ardeat  irS,  lu. 

lecnsouliiiii,  I,  n.  dim.  [iecur],  a  littU  User. 

iefone^  oc^.  with  comp.  [ieiunua],  meagrelg, 


^^^^if^fyy  vfilhota  ornament,  spiritlessly: 
tare :  diet  ieiunius. 

leinnitafl,  atis,  /  [  ieiunus  ].— -P  r  o  p.,  a  fa^ 
ing  ;  hence,  f  i  g.,  of  speech,  dryness,  poverty,  mea- 
greness  :  ieiunitatem  et  famem  malle  quam,  etc : 
bonaram  artium,  destUuHon, 

ieiunimn,  I,  n.  [  ieiunus  1,  a  fasting,  fast-day, 
fast :  instituendum  Cereri,  L. :  Tonga  ieiunia,  0. : 
leiunia  indicere,  H. — Hunger:  ieiunia  pascere,  0 
•^Leanness,  poorness  (of  animals),  V. 

.  liiunas,  adj,  with  comp.,  fasting,  abstinent, 
hungry:  plebecula:  canis,  H. :  serpens, Pr.:  cor- 
pora, L. :  lupus  ieiunis  dentibus  acer,  H. :  fames, 
extreme,  lu. :  odium,  L^,onan  empty  stomal  lu. : 
ieiunae  n^re  aquam,  thirsty,  Fr.—Dry,  barren, 
unproductive:  ager:  glarea,  V.— /Scan/y,  wiw^t/i- 
cant:  Summaque  ieiuua  sanie  infuscatur  hareni, 
V.-— P  i  g.,  poor,  barren,  powerless  :  nimis  animus : 
animus  malevolentia. — Insignificant,  trifiing,  eon- 
temptible,  mean,  low:  oognitio:  calumnia.  —  Of 
speech,  meagre,  dry,  feeble,  spiritless:  in  orationi- 
bus  ieiunior:  concertatio  verborum. 

Igitur,  cory,  {I  AG-],  introducing  an  inference, 
tlien,  therefore,  thereupon,  according^,  consequently: 
sequitur,  ut  nihil  obstet;  ergo  omnia  prospere,  igitur 
beate :  finglte  igitur  oogitatione,  etc. :  noli  igitur 
dicere. — Weakened,  then,  tell  me, say:  dolor  igitur, 
id  est  summum  malum  . . .  qui  potest  igitur  babi- 
tare, etcf :  huic homini  parcetis  igitur?:  ubi igitur 
locus  fuit  errori  deorum?:  dicet  aliquis,  Haec 
igitur  est  tua  disdplina?:  Uiacas  igitur  dassls 
sequar,  V. — After  a  digression  or  pause,  then,  as  J 
was  saying:  cum  Metellus  causam  diceret,  ille  . . . 
hoc  igitur  causam  dicente,  etc :  scripsi  etiam  (nam 
etiam  ab  orationibus  diiungo  me  fere  . . .)  scripsi 
igitur  Aristotelio  more,  etc :  est  prof eoto  ilia  vis 
...  ea  vis  igitur  ipsa,  quae,  etc. — ^In  summing  up, 
I  say  then,  so  then,  as  I  was  eaying,  in  short :  est 
igitur  haec,  indices,  non  scripta,  sed  nata  lex :  haec 
igitur  cum  cemimus,  etc 

xgnama,  a^j.  [  2  in  +  gnarus  ],  ignorant,  not 
knowing,  unacquatnted  with,  unskilled  in,  inexperi- 
enced, unaware:  tu  roe  ignaro,  neoopinante,  insdo 
notes,  etc :  ubi  imperf  am  ad  ignaros  pervenit,  etc, 
S. :  obpressit  neoopinantes  ignarosque  omnes,  L. : 
quisnam  ignarum  noetris  deus  appnlit  oris?  Y. : 
cum  per  ignaros  errent  animalia  montis,  which 
knew  them  not,  V. :  Fors,  Nind,  0. :  barum  remm, 
T.:  artis,  T.:  poliendae  orationis:  belli,  a:  ante 
malorum,  Y. :  flumina  belli  ?  H. :  quid  gravitas 
valeret:  quanta  invidiae  immineret  tempestas,  L: 
multos  studiose  contra  esse  dictnros :  ignari  ve- 
nlsse  dictatorem,  L.  —  Not  known,  strange,  un- 
known: lingua,  8.:  montes,Y.:  proles  ignara  pa- 
rent!, O. 

ignawe,  adv.  with  comp.  [ignavns],  sluggishly, 


igoavia 


878 


isnoio 


tiothftiUy^  mthout  tpirit:  ne  quid  faciamus :  dioere 
multSL^Jlatly,  H. :  carpere  ignaviua  herbas,  V. 

xgnavia,  ae,/.  [ignavus],  inaeUvityt  Uainen^ 
idlmeta^  ahthy  littletsneBtj  eouHxrdiee,  worthlenneu  : 
nemo  ignavia  inmortalia  factus  eat,  S, :  contraria 
fortitudini:  per  luxum  aique  ignariam  aetatem 
agere,  S. :  quod  istic  cum  ignavift  est  scelus  (i.  e. 
ill  te),  L. :  quae  tanta  animia  ignavia  veDit ?  v. 

xniavuB,  Offj.  with  comp,  and  aup,  [2  in+gna- 
vns  J,  iimdive^  la^^  tloihfid^  idle^  duggUh^  IMeu^ 
wUhout  tpirit,  cowanUy,,aa8tardly  :  adeon  me  igna- 
Tom  putas,  Uty  etc.,  T. :  homo  ignavior :  miles : 
ex  ignavo  strenuum  exercitum  fieri,  S. :  ignavissi- 
mus  ad  opera  hostis,  L. :  legionea  operum,  Ta. : 
canis  adversum  lupos,  H. :  senectus :  animo,  Ta. 
— As  suhst,  m.  :  in  bello  poena  ignavis  ab  impera- 
toribus  constituitur :  in  victoria  vel  ignavis  gloriari 
licet,  S.  —  Poet.:  nemora,  i.  e.  un/ruit/tUy  V. : 
otia,  0. :  lux,  an  idle  day^  lu. — That  renders  doih- 
fid,  making  inactive:  ni\o,  relaxing :  genua  hoc 
uiterrogationis :  frigus,  0. :  aestus,  0. 

ignesoo,  — ,  — ,  ere,  inch,  [ignis],  to  take  fire, 
become  inflamed^  &um,  kindle:  ut  mundus  imesce- 
ret.  —  Of  passion,  to  blaze  out,  take  fire  :  Rutulo 
Ignescunt  irae,  Y . 

igneus,  adf.  [ignis],  of  fire^  fiery ^  on  fire,  bumr 
ing,  buming-hot :  sidera :  arces  (i.  e.  caelum),  E. : 
vis  caeli,  etfiery  0.:  vi3,^r0  (as  an  element):  Chi- 
maera,  toith  fiery  breathy  H. :  celeritas,  motus. — Of 
color,/ery,  V. — F  i  g.,  burning^  fervid,  ardent,  vehe^ 
ment :  furor,  0. :  vigor,  V. :  Tarchon,  V. 

Ignloiilna,  I,  m.  €Um,  [ignis],  a  little  fiame, 
spark:  igniculum  si  poscas,  lu.— Fig.,/r«,  ve^ 
menee:  desideri  tui:  viriutom  igniculi,  sparks: 
iacii  igniculos  virills. 

xgniler,  era,  erum,  at^,  [ignia+l  TER-],  fire- 
bearing,  fiiery:  axis,  O. 

ignigena,  ae,  m.  [ignis + GEN-],  the  fire-bom, 
son  of  fire  (of  Bacchus),  0. 

ignlpes,  pedis,  adj.  [ignis +pes],^y/<x)(«ii  0. 

Ignipotena,  entis,  adj,  [ignis +potens],  potent 
in  fire,  ruler  of  fire:  deus  (Vulcan),  V, 

ignia  or  (once  in  H.)  igiiia»  is  {otL  Xgnl ;  rarely 
Tgne),  m.  [1  AG-], fire:  igoem^ex  lignis  fieri  iussit: 
ignis  restinguere:  templis  ignis  inferre:  sobditis 
ignibus  aquae  fervescunt :  casurae  inimicis  igni- 
bus  arces,  y. :' ignis  fieri  prohibuit,  Gs.:  ignem 
operibas  inferre,  Gs. :  urbi  ferro  ignique  mioitari : 
gravis,  a  conflagration,  Ta. :  ignibus  significatione 
facta,  signaCfires,  Gs. :  ut  f omo  atqne  ignibus  sig- 
nificatur,  toaiehfires,  Gs. :  quorandam  igni  et  equus 
adicitur,  tke  funeral  pyre,  Ta. :  fulsere  ignes,  light- 
nings,  V. :  missos  luppiter  ignis  Excosat,  thunder- 
bolt, 0. :  inter  ignis  Luna  minores,  i.  e.  stars,  H. : 
clarior  ignis  Auditur,  the  crackling  of  fire,  V. : 


Eumeniduro,  torches,  lu. :  emendus,  i.  e.  fu^  In. : 
eacer,  St.  Anthony's  fire,  erysipdas,  Y. :  aqoa  et 
ignis,  Le,the  necessaries  of  life, — Fire,  bri^inest, 
qiUndor,  brUlianey,  lustre, glow,  redness:  curvatoB 
imitatus  Ignis  lunae,  H. :  nox  caret  igne  suo,  star- 
light, 0. :  positi  sub  ignibus  Indi,  the  sun,  O.— 
F i g.,fire, glow,  rage^fury,  love, passion:  exarsere 
ignes  animo,  Y. :  huic  ordini  ignem  novum  subici: 
caeco  carpitur  igni,  secret  love,  Y. :  tectus  magis 
aestuat  ienis,  0. :  socii  ignes,  i.  e.  nuptials,  0. — 
A  beloved  object,  flanu :  Accede  ad  ignem  hunc, 
T. :  mens,  Y. :  puJchrior,  H. — An  agent  of  de^me- 
tion,fire,fiame:  ne  parvus  hie  ignis  incendiom 
ingens  exsuscitet  (i.  e.  Hannibal),  L. 

xgnotxUiik  e,  aifj.  [2  in+(g)nobilis],  unknown, 
unrenowned,  undistinguished,  obscure:  ad  supre- 
mum  diem  perventurus:  dvitaa,  obscure,  Gs.: 
otium,  inglon<ms  peace,  Y. —  Of  low  birth,  bass- 
bom,  ignoble  :  f amiiia :  virgo,  T. :  volgus,  Y. :  reg- 
num  Tulli,  H. 

ignobilitaa,  Uia,/.  [ignobilis],  want  of  fame, 
obscurity:  ignobilitaa  aut  humilitas:  virorom,0. 
— Low  birth,  mean  origin:  lugarthae,  S. :  generis: 
paterna,  L. 

ignSminia,  ae,  /.  [2  in+(g)nomen],  disgraee, 
dishonor,  ignominy  :  nominis  Romani :  nisi  boDos 
ignominia  putanda est:  admonebat  conpluris  igno* 
miniae,  S. :  ignomini&  mortuum  adficere :  gravior 
omni  volnere,  lu. :  ignominiis  adfici :  senatus,  in- 
fiided  by  the  Senate:  amissarum  navium,  Gs.: 
familiae,  N. — As  a  legal  and  military  term,  degra- 
dation, infamy,  disgrace:  censoria,  inflicted  by  a 
censor:  homines  ignominia  notati :  alqm  ignominii 
notare,  Gs. :  milites  cum  ignominift  dimissi,  L. 

ignominioana,  adj,  [  ignominia  ],  disgraeefid, 
shtanefid,  ignominious:  agmen,  L.:  dominatio: 
fuga,  L. :  dicta,  H. :  (anulam  geatare)  ignominio- 
anm  genti,  Ta. — As  subst,  m. :  nee  concilium  inire 
ignominioflo  fas,  an  infamom  person,  Ta. 
xgndrabUia,  e,  a^J-  Pgnoro],  unknown, 
ignorana,  antis,  adj,  [P.  of  ignoro],  not  know- 
ing, ignorant :  Povit  volnus  lyropba  Ignorans,  with- 
out knowing  its  power,  Y. :  eventus  belli,  Gs. 

xgnorantia,  ae,  /.  [ignorans],  want  of  knoi^ 
edge,  unacquaintanoe,  ignorance:  ignorantiam  a 
sapientia  removebat :  lectomm,  N. :  sancta,  quid 
sit,  eta,  Ta. :  loci,  Gs. :  sui :  recti,  Ta. 

ignoratto,  onis,/.  [ignoro],  want  ofknowledgi, 
unacguaintanee, ignorance:  looorum:  iuris:  regis, 
Gu. :  de  aliquo. 

igndratlUk  aefj,  [P,  of  ignoro],  undetected,  vn- 
perceived:  Romanoa  adgreditar,  S. — InvolmUarif 
(opp.  volnntariua). 

ignoro,  ftvi,  fttus,  Sre  [*ignonis ;  6NA-],  net 
to  know,  to  be  unacquainted,  be  ignorant,  mutake. 

Digitized  by  V^OOQIC 


879 


'iUe 


mimtndeniand:  ut  vos,  qui  ignoratis,  scire  possitis : 
fii  me  ignoras,  miitake  me,  T. :  igaoras  te  f  your 
own  fauUi^  H. :  causam :  exercitu  ignoranti  du- 
cem,  L. :  motOs  astrorum,  lu. :  ignoratur  parens, 
u  wiknovniy  T. :  credis  te  ignorarier  ?  art  unrecog- 
nixedy  T.:  Archimedis  ignoratum  a  Syracusanis 
sepalcrum :  ignoratae  artis  crimen,  of  tBant  of 
tinlly  H. :  fiuctds  quietos,  to  he  deceived  6y,  V. : 
Mutatam  ignorent  ne  semina  matrem,  i.  e.fail  to 
thrwe  when  trantplctrUed,  Y. :  quis  yestram  hoc 
ignorat  did?:  id  quam  Tere  fiat:  uter  eorum 
esset  Orestes :  monstrumne  densne  Ille  sit^  O. : 
non  ignorans,  qoanta,  etc.,  toeil  aware^  Cs. :  de 
filio:  quis  ignorat  qnin  sint,  etc.:  servare  Tices 
si  neqneo  ignoroqoe,  H. — To  take  no  notice  of, 
paif  no  attention  to,  ignore,  ^Rtregard:  qaoram 
benevolentiam  erga  me :  quid  sidus  minetur,  In. 

(IgnoaceiiB,  entis),  adj.  [P.  of  isnosoo]. — Only 
comp.^  forgiving,  placable  t  auimu4  Ignoscentior,  T. 

I^nosoo,  ndvl,  n5tus,  ere  [2  in+(g)Qoeoo],  to 
pardon^  forgive,  exeitse,  overlook,  aUma,  inMge, 
make  oUotBance:  Ignosce,  T.:  i^osoendi  ratio: 
dis  ignoflcentibus  ipsis,  i.  e.  eoinnwing,  lo. :  Igno- 
tnm  est,  taciturn  est,  T. :  nihil  petit  nisi  ut  igno- 
scatur :  si  paulo  altins  ordiri  Tidebor,  ignoscite : 
Cor  ego  non  ignoscam,  si,  etc. :  Tuomst  mi  igno- 
soere,  T. :  mihi,  quod  ad  te  scribe :  mibi,  si,  etc : 
ignosoendo  malis  bonos  perditnm  ire,  S.:  fasso 
(  mihi  X  O. :  et  vos  Tobis  ignoscitis,  make  exeuaee 
for,  lu.:  festinationi  roeae:  Cethegi  adulesoentiae, 
S. :  ut  non  siet  peocato  mi  ignosci  aequom,  T. : 
deprecatores,  quibus  non  erat  ignotum:  maiora 
deliquerant  quam  quibus  ignosci  posset,  L. :  istuc 
factum,  T. :  ea  ( culpa  )  quin  sit  ignoscenda,  T. : 
ignoscendi  peccati  locus,  T. :  dementia  Ignoscenda, 
V. :  ignoeoere  quam  persequi  malebant^  S. 

1.  igndtas,  P.  of  ignosoo. 

2.  ignotoa,  adj,  with  comp.  and  eup.  [in  + 
(g)notU8  ],  unknown,  strange,  unrecognized,  unfa- 
miliar: locus,  T.:  ignotior  gens,  L:  adversus 
ignotos  inter  se,  L. :  fa«lla,  oftmeertain  result,  Y.: 
favos  ignotus  adedit  Stellio,  unnotieedj  Y. :  mortes, 
inglorwut,  H.:  alter  (dies)  in  Tolgus  ignotus: 
milicibns  loca,  Cs. :  nomen  popula — ^As  «i^.  m. ; 
tamquam  ignoto  lacrimam  daret,  a  eiranger,  O. : 
notaro  ignotamque  disoemere,  Ta. — ^As  tibst,  n.  ; 
Hand  ignota  loquor,  Y. :  si  profanes  ignota,  un- 
famiiiar  themes,  H. :  Omne  ignotum  pro  magni- 
fico  est,  Ta. — Unknown,  obscure,  toithont  repute, 
mean:  hie  ignotissimus  Phryx:  homa — Of  low 
birth,  ignoble,  low-born,  base,  vulgar:  ignota  matre 
inhoneatns,  H. :  naso  suspendis  adunco  Ignotos, 
H. :  Achivi,  O. — Unacquainted  with,  ignorant  of  : 
producere  ad  ignotos  (alquem):  ignotos  faUit, 
notis  est  derisui,  Ph. :  ignoti  contemnebant,  K. 

^,  is,  ikX  see  ilia. 


Heac;  icis,/.,  am  oak,  holm -oak,  great  searUt 
oak  :  grandia,  S. :  secta,  Y.,  H.,  0. 

Ola,  drum,  a.,  the  abdomen  below  the  ribs,  groin, 
flanks:  demisit  in  ilia  ferrum,  O. :  ducere  ilia,  be 
broken-winded,  H. :  rumpere  ilia,  Y.  —  P  o  e  t.,  ^ 
entrails,  H.,  lu. — Sing,  gen, :  ili  pondera,  the  pri- 
vates, Ot  dab. 

maotw,  flkjf.,  of  Ilium,  Ilian,  Trojan,  Y.  H.,  0. 

ilioet,  adv.  [ire+Hoetl  let  us  go,  have  done,  T. 
— All  is  over  /  all  is  lost/  amen  I :  actumst,  ilicet, 
Peristi,  T. — At  once,  straightway,  immediately,  in- 
stantly,  forthwith:  fugit  ilicet  odor  Euro,  Y. 

iUoo  (not  illico).  adv,  [in+loco],  in  that  very 
place,  on  the  spot,  there:  consiste,  T. — Of  time,  on 
the  spot,  instantly,  immediately,  directly:  a  pueris 
nasd  senes,  T. :  qnem  ilico  mittit^  S.:  artes  ilioo 
oontioescont 

iligiras,  a<fj.  [ilex],  of  holm-oak,  oaken :  pedes, 
T. :  glans,  H.:  canale8,Y. 

1.  fUum  or  tlion,  i,  n.  (C,  Y.,  H.,  0.),  ='IXtov, 
or  Hios,  I,  /  (H.,  0.),  ='IXioc,  Jlium,  Troy. 

2.  (iUam,  I,  n,),  see  ilia. 

mi,  adv.  [abl.f  of  ille,  sc  Tift],  in  that  way,  in 
that  direction,  there:  Oceanum  illi  tentavimus,  Ta.: 
revertebar  ills,  qua,  etc.,  0. 

Ula-,  in  compounds  with  in ;  see  inia-. 

Ulao,  adv.  [abl  f.  of  Ulic,  sc  yi&l  tltat  way^  on 
that  side,  there:  hac  atque  iliac  perfluo,  T. :  omnis 
iliac  facere,  belong  to  that  party:  nunc  hac  . . . 
nunc  iliac,  on  one  side  . . .  on  the  other,  0. 

Ula,  ilia,  illod,  M.  illioB  or  illius  (old  forms: 
daL  olU,  C,  Y. ;.  phsr.  olU,  olUs,  C,  Y. ;  olios,  olU, 
G.),j9roii.(ffln."-^In  reference  to  something  remote 
from  the  speaker,  or  near  or  related  to  a  third 
person,  that:  sol  me  ille  admonuit,  yon  sun:  in 
ilia  Tita. — ^As  subst.,  he, she,  it:  tum  ille,  Non  sum, 
inquit,  etc. :  de  illius  Alexandres  discessu :  ne  illi 
sanguinem  nostrum  largiantur,  S.— 0pp.  to  hie,  of 
that  which  is  more  remote,  or  less  important: 
huius  (Gatonis)  facta,  illius  (Socratis)  dicta  lau- 
dantur:  hie  enim  noster  (Ennius) ...  at  vero  ille 
sapiens  (Solon). — In  partial  enumeration :  hie  et 
ille,  one  and  another,  one  or  two,  a  few :  non  dicam 
illinc  hoc  signnm  ablatum  esse  et  illud. — In  em- 
phatic reference :  in  quibus  etiam,  sive  ille  inri- 
dens,  sire  ...  me  proferebat :  Sic  oculos,  sic  ille 
manfls,  sic  ora  ferebat,  Y.— P  r  a  e  g  n.,  that,  the 
ancient,  the  utell-known,  the  famous:  Antipater  ille 
Sidonius :  auditor  Panaeti  illius :  testula  ilia  mul- 
tatus  est,  that  weU*  known  custom  of  ostracism, 
N.:  ille  annus  egregius:  idem  ille  tyrannus.— In 
phrases,  ille  aut  ille,  such  and  luM,  one  or  another : 
quaesisse,  nam  ille  aut  ille  defensarus  esset-*- 
With  gmdem,  followed  by  sed,  autem^  or  verum, 
certainly  .  .  .  but  still,  to  be  mire^^^however, 
Digitizedby  VjOOv  I 


iUe- 


880 


Imbar 


Meed ,,.lnUyet:  pbiloeophi qaidam, minime mali 
iUi  quidem,  sed,  etc :  ludo  autem  et  ioco  uti  illo 
qaidem  Uoet,  sed,  etc— Bz  illo  (sc  tempore^ /rom 
thai  time,  tinee  thmty  Y.,  0. 

Ule-,  in  words  compounded  with  in ;  tee  inle-. 

nil,  adv,  [old  locat  of  illel  there,  therein:  Nam 
illi  haud  lioebat  loqul,  etc,  T. :  praeclara  illi  lau- 
dator bia8pi8,Iu. — Fig.,  in  that  affair:  ego  illi 
maxnmam  partem  feram,  T. 

iHiberalifl,  lUiberallter,  see  inllb-. 

1.  ilUo,  illaec,  illuo,  pran,  [ille+oe],  he,  the,  it 
yonder, that:  Illuo  est  sapere?  T.:  Ubi  ilUc  est, 
that  fellow,  T. :  Illancine  mulierem  alere,  T. 

2.  illio,  adv,  [illi+ce],  in  that  place,  yonder, 
there:  melius,  hie  quae  Hunt,  quam  ilUo,  scio,  T.: 
plurls  illic  oifendisse  inimioos,  quam  hie  reliquisse : 
IJtque  aer,  tellus  illio,  0. :  illic,  ubi  nulla  incendia, 
lu. :  qui  illic  negotiarentur,  C^ — Yonder,  in  an- 
other world,  Pr.,  5. — Of  persons,  %nth  him,  among 
them:  non  isto  vivitur  illic  modo,with  Maecenas, 
H. :  severa  illic  matrimonia  (i.  e.  apud  Germanos), 
Ta.— 7fi  thai  matter,  therein:  illic,  ubi  nil  opust, 
T. :  res  p.  mitite  illic  Tacet,  Lew  thai  toar,  L. 

iUioine,  see  1  illic 

illioio,  lUido,  illigo,  see  inU 

iUim,  adv,  [iWe],  from  that  pU^ee,  thenee:  me 
illim  abstrazi,  T.:  amorem  abiecisse  illim,  I  c 
from  her.  —  Of  time,  ^eneeforth:  usque  ad  no- 
stram  memoriam,  SL 

illino,  adv.  [illim +ce],/rom  that  ^aee,  thenee, 
from  yonder:  lUinc  hue  tran8ferri,T.:  disoessi. 
— From  that  perwon,  from  that  quarter,  from  that 
tide,  thence:  si  illiuc  beneficiam  non  sit:  iUinc 
omnes  praestigiae  (i.  e.  ab  his):  hino  atque  illinc, 
on  both  iidee,  v . 

lUlno,  iUittaratUB,  see  ink 

illo^  adv.  [ille],  to  that  place,  thither:  advenio, 
T.:  adit,Cs.:  aooedere. 

Uloo,  adv.  [old  for  iUnc],  thither,  T. 

lllotua,  see  inlotus.  illti-,  see  inln-. 

Dlno,  ocfo.  [illic],  to  that  place,  thither:  hue  vel 
illuo  inpelli,  T. :  hue  illuc  agitare,  S. :  hue  atque 
illuc  intuens :  hue  et  illuc  cursitant,  EL :  illuc  ez 
his  yinculis,  i.  c  into  the  other  world:  illuc  Ire, 
ubi,  etc.,  lu. — To  that  end,  to  that  point,  thereto: 
illuc  redi,  quo  coepisti,  T. :  animum  nunc  hue, 
nunc  dividit  illuc,  Y. :  illuc,  unde  abii,  redeo.—  To 
that  pointy  to  etieh  a  pitch :  illuc  usque  fidus,  Ta. : 
illuc  Decidit  ut  malum  ferro  summitteret,  tu. 

Imiginiziiw,  aefi.  [imago],  teeming,  fancied: 
fasces,  pretended  authority,  L. 

Imajginatio.  <>nis,  /  [imaginor],  a  fancy,  tm- 
agination:  secretae,  Ta. 


imaginor,  atns,  Sil,  dtp,  [imago],  to  picture  io 
onetelf,  fancy :  paTorem  eorum,  Ta. 

imaginoaos,  aelf.  [imago],  yWif  of  fancies  (of 
a  girl):  solide,  Gt 

imago^  inis,^.  [2  IC-],  an  imitation,  copy,  im- 
age, representation^  likeness,  statue,  bust,  picture: 
tabularum,  exact  copy:  cereae,  H. :  macra,  Io.: 
genetiva,  natural  figure,  0. :  sine  imagine  tellus, 
shapeicss,  0. — An  ancestral  image,  mask  (of  a  man 
who  had  been  aedile,  praetor,  or  consul) :  ius 
imaginis :  avi  tui :  clarum  hac  fore  imagine,  L  c 
would  become  an  aristocrat,  L. :  f  umosae,  smoky 
ancestral  images:  nullae  sunt  imagines, quae,  etc, 
ancestors  of  distinction :  imagines  non  habeo,  & : 
imagines  familiae  suae:  homo  multarum  iraagi- 
num,  S.:  funus  imagines  ducant  triumpfaales 
tuum,  U.^A  phantom,  ghost,  a^aparition^  vision  : 
magna  mei  sub  terras  ibit  imago,  shade^  Y. :  vana, 
H. :  inhuman!  oopiugis,  Y. :  natum  falsis  Ludis 
imaginibus,  phantoms,  Y. ;  mortis,  0. :  somni,  a 
dream,  0. :  noctumae,  Tb. — A  reverberation,  echo: 
resonare  tamquam  imago:  vocis  ofFeosa  resultat 
imago,  Y.:  iooosa  montis,  H. — Fig.,  on  image, 
conception,  thought,  imagination,  idea:  Scipionis 
imaffinem  sibi  proponere :  antiquitatis,  an  image 
of  Ukc  Men  time:  proconsularem  imaginem  tarn 
saevam  faoere  (i.  e.  by  cruelty  in  office),  L. :  tan- 
tae  pietatis,  Y. :  poenaeque  in  imagine  tota  est,  O. 
-^A  figure  of  speech,  similitude,  comparison,  C.  z 
haeo  a  te  non  multum  abludit  imago,  U.  — ^n 
empty  form,  image,  semblance,  appearance,  sluidow : 
adumbrata  gloriae:  equitis  Roman!:  rei  p.:  his 
imaginibus  iuris  spretts,  L. — A  reminder,  sugges- 
tion: quorum  (temporum)  imaginem  video  in  re- 
bus tuis :  genitoris  imagine  capta,  Y. 

rimbooiUe),  adv.  [imbecillus],  weaJdy,  fesNy. 
— Only  comp. :  imbocilUus  adsentiri,  with  hesita- 
tion, 

imbeoillitas  (inb-),  &t!s,/.  [imbecUlus],  hdp- 
lessness,  imbecility,  toeakness,  feebleness :  corporis: 
sororis :  materiae,  Gs. :  animi,  Gs. :  magistratuum. 

imbaoillioa,  see  imbecillc 

tmbeoilliia  (inb-),  aefj.  with  comp.,  weak,  fee- 
ble: homo:  senes:  aetas,  H.:  imbecillior  est  mc^ 
didna  quam  morbus :  simulacra  roltSia,  perishable, 
Ta. :  regnum,  S. :  animus :  imbectlliores  fortona. 
— Plur.  m.  as  subst, :  ignavi  et  imbecilli. 


imbeUia  (inl>-),  e,  adj.  [2  in +bellnm],  i 
like,  unfit  for  war,  peaceful,  fond  of  peace:  Tideri : 
turba,  non 'Combatants,  L.:  oolumlM,  H.:  Indus, 
i.  c  sMtued,  Y.:  rebus  iniustis  iustos  mazime 
dolere,  imbellibus  fortis:  telum,/N>iMr£0n,  Y. :  la- 
certi,  0. :  Tarentnm,  quiet,  H. :  clthara,  H. :  plec- 
trum, 0.:  annus,  L. 

imber,  bris,  abl.  imbri  or  imbre,  m.  [AJIB-],  a 
irain,  l^cavy  rain,  violent  r^K^^biiWP'^  pouring  I 
Digitized  t  ^^^^^ 


ImbwrbU 


881 


inuncmor 


GoatlDuatio  imbriam,  Cb.  :  mAximns:  imbri 
frameDtom  conrampi:  lactis:  sanguiais:  imbri 
lapidftTit,  Lw :  tamquam  lapides  ^fluderit  imber, 
lu. — A  rainrdoud^  tiorm^hud:  caeruleua,  V. — 
7%e  sea,  watery  waves:  {ntivea)  Aocipiunt  imbrem, 
V.^^  showery  fall :  ferreus,  V. :  aureus,  T. 

Imberbls  (inb-),  e,  adj,  [2  in+barbal  wUh- 
(mi  a  beardf  beardless:  pater:  quae  Imberbea  di- 
dioere,  H. 

iinbeibafl»  a^,  [8  in+barba],  wUhout  a  heard^ 
beardless:  adulescentalas :  iuveiiis,  H. 

imbibo  (In-b-),  bl,  — y  ere,  to  drink  m,  imbibey 
eoneeivsy  form,  —  Only  fig.:  opinionem  animo : 
Gertamen  animis,  spirit  of  hostiUtyy  L, :  iinmemor 
eitu,  quod  imbiberat,  of  the  purpose  he  had  eon- 
ceivedy  L. :  spem  poeae  se  peitlucere,  etc. 

imbrez,  icis,  /  [ AMB-J,  a  hollow  tUe,  gutter- 
tiU,  pantiUy  leader  (for  rain),  V. 

imbrifer,  era,  erum,  adj.  [  imber  + 1  FER-  ], 
roxh-brifigingy  rainy:  Anstri,  O. :  ver,  V. 

imbao  (inb-),  ui,  Qtus,  ere  [see  P0-],  to  wety 
moistmySoakySteepy saturate:  palmulas  m  aeqaore, 
Ct. :  imbati  sanguine  gladii :  sanguis  imbult  arma, 
V. :  imbuta  sanguine  vestis,  0. :  munos  tabo  im- 
batum,  H. :  oscula,  quae  Venus  Quintli  parte  sui 
nectaris  imbuit,  H. :  aram  imbuet  agnus,  Y. — 
Fig.,  to  JSUy  sleepy  stain^  tainty  infeety  imbuey  im- 
Imte:  gladinm  scelere. — P.perf  with  abl.ytainiedy 
iouchedy  ajfeetedy  tinged:  nullo  scelere  imbutus: 
religiooe:  Romanis  delenimentis,  L. :  hac  ille 
cnidelitate. — To  instruct  superficiallyy  coloTy  HngSy 
inurey  iniiiatey  imbue:  studiis  se:  dialecticis  ne 
imbutus  qaidero :  servilibus  vitiis,  L. :  nos  ita  a 
maloribus  imbuti  sumus,  ut,  etc. :  parentum  prae- 
ccptis  imbati :  (vema)  Litterulis  Graecis  imbutus, 
H. :  S0C106  ad  ofBcia,  Ta. :  Imbuis  ezemplum  pal- 
mae,  i.  e.  you  are  the  first  to  lotn,  Pr. :  opus  tuum, 
hegiHy  0. :  Ilia  (nayis)  rudem  cursu  prima  imbuit 
Amphitriten,  L  e,  first  traversed  the  <ea,  Ct. 

imitabili%  e,  ae{j.  [^imitorj,  tluU  may  be  imi- 
iatedy  imttable :  orationis  subtiUtas:  exemplar  yi- 
tiis,H. 

imltamen,  inis,  n.  [imitor],  an  imitation,  like- 
neuy  image:  Somnia,  quae  yeras  aequent  imita- 
mine  formas,  O.^Flur.y  0. 

(Imitamflntiiin,  l),  n,  [imitor],  an  tmitofum, 
enpy.  — Only  plur.:  yettrum  Bomanorum,  Ta.: 
tristitiae,  Ta. 

imitation  onis,/.  [imitor],  a  eopyingy  imitation : 
virtQtis:  virtus  imitatione  digna:  nihil  oeteota- 
tkmis  imitationis  adferre,  affectation, 

imitator,  oris,  m.  [imitor],  an  tmilatory  eopyi^y 
mimic:  imitatores  faoeti:  neo  desilies  imitator  in 
artum,  H. :  laborum  meorum :  stulti  sapiens,  0. 

imltatxiz,  Ida,/,  [imitator],  she  that  imitates : 
boni(yofaiptas):  ^riae. 


imitatiui,  a^.  [P.  of  imitor],  ^t^ioiM;  simu- 
lacra :  yoluptas,  0. 

imitor,  &tus,  Sireyfreq.  [2  IC-],  to  imitatCy  act 
like,  copy  after y  seek  to  resemble^ eounterfeity  mimic: 
genus  ad  omnia  imitanda  aptissimum,  Cs. :  in 
gloria  Paulum :  aliquem  imitando  effingere :  imi- 
tari  quam  invidere  bonis  malebant,  S. :  in  adeun- 
dis  periculis  consuetude  imitanda  medicornm  est : 
habere  ezemplum  ad  imitandum :  iroitatur  ianua 
portas,  resenAleSy  lu. :  yox  sonltHs  iroitata  tuba- 
rum,  V. —  To  imitatCy  representy  eoqiresSy  hit  off, 
eopyy  portray :  luctum  peniciUo:  chirographum : 
antiquitatem :  sine  imitandorum  carminum  aotu 
ludiones,  not  expressing  by  gestieulalion,  L. :  mu- 
tatA  iuyenem  figurft,  tusume  the  form  of,  H. :  putre 
solum  arando,  i.  e.  meUce  friabUy  Y. :  Stipltibus 
femim,  sMgaply  the  place  ofY. :  gaudium,  L  e.  <K»* 
fjfay,  Tb. 

(immadeaoo  or  in-m-),  dul,  — ^,  ere,  inehf  to 
beeome  wet, — Only  perf  :  sanguine  terram,  O. 

immana  (inm-),  oiv.  [iramanls],  frightfully, 
fieredyy  savagely:  leo  hians,  Y.:  sonat  fluctus,Y. 

Immanlii  (Inm-),  c,  adj,  with  comp,  and  sup. 
[1  MA-],  monstrouSy  enormouSy  immenscy  huge^  vast : 
corporum  magnitude,  Gs. :  praeda :  pocula :  tea- 
men leonis,  v. :  studium  loquendi,  exeessivcy  0. : 
avaritia,  S. :  impulsae  praeoeps  inmane  ruinae, 
the  vast  erashy  lu. :  Imroane  quantum  diserepat, 
va^lyy  H. — Fig.,  monstrouSy  frightfuly  inhuman, 
finxSy  savagSy  wud :  in  ceteris  rebus :  gentee :  Cer- 
berus, H. :  istius  natura :  facinus :  dira  atque  in- 
mania  pati,  lu. :  inmaniores  canes:  scelere  imma- 
nior,  Y. :  hie  immanissimus  verres. 

immfinitfia  (inm-X  &tis,  /.  [  immanis  ],  mon- 
strous size,  hugeness,  vastnesSy  excess:  yitiorum. — 
MbnstrousnesSy  enormity,  heinousnesSy  savageness, 
JkrcenesSy  crudty,  barbarism :  immanitate  bestias 
yincere:  gentes  immanitate  efferatae:  in  tanta 
imnuinitate  yersari,  among  such  barbarians :  bar- 
bariae:  facinoris. 

inunanaaettia  (in-m-),  adj,  with  sup.,  vn- 
tamedy  wildy  savage :  Cyclops,  0. :  (ventus)  imman- 
suetissime,  0. 

immatSxltaa  (inm-),  fttis,/.  [immaturus], 
untimely  haste :  tanta. 

immattkrus  (in-m-),  adj.y  untimelyy  unripCy  im- 
maturCy premature:  mors:  tibi inmaturo vita erepta 
est,  S. :  filius  obiit,  H. :  amor,  unseasonablcy  L. 

immedioabilis  (in-m-),  e,  adj,,  incurable: 
yolnus,  0. :  telum,  i.  e.  fatal,  V, 

immemor  (in-m-),  oris,  abl.  orl,  acfj.,  ^mmind- 
fuly  not  thinking^  forgetful,  regardUsSy  negligent, 
heedless:  ingenium:  mens,  Ct :  Instamus  tamen 
inmemores,  Y. :  rerura  a  me  gestarum :  benefici, 
T. :  coniugis,  H. :  in  testando  nepotis,  L. :  herba- 
rum  (iuyencaX  Y. :  pectus,  unfeding^i. 

Digitized  by  VjOOQ  IC 


iimnoiBOVAtuft 


888 


fmmemor&tas  (In-m-),  adf.,  uhmenHonsdf 
untold:  iavat  immemoraU  ferentem  legi,  L  e.  nov- 

ImmftTiritr?*  (Inm-)*  itiB, /l  [immensttBl  tm- 
meagurabUneet^  immauUy  :  Uutudiiiam. — iHur.  .- 
camporum. 

X.  Imnif^!^'™™  (Imn-),  I,  n.  [ immeDsus ],  a 
baundlets  exUiU,  vtuineu^  tmnMiuify:  per  immen- 
sam  actus,  0. :  mons  in  immensum  editus,  S. :  ad 
immensum  mulUtudinis  spedem  augere,  L. 

2.  immenaiiiii  (inm-X  <i^*  [immenaus],  wUh- 
out  end,  exeeedinfffy,  immensely  :  creveFat,  0. 

immensns  (In-m-),  adj.^  immoeuurable,  bound- 
Uu,  endlest^  vatt,  immense:  magnitudo  regionum: 
domuB,  0. :  fines  ingent :  aiigenti  pondas  et  auri, 
H. :  agmen  aqnarum,  Y. :  tempore  immensa — 
Fig.,  vast,  measureless,  boundless^  limitless:  Curri. 
enlum  gloriae:  fletuB,0.:  vorago  TitiorttOi:  Ian- 
dam  eapido,  Y, :  immensna  niit  prof  undo  Pindar 
niB  ore,  faihomles$f  H. :  immenaum  eat,  erratas 
dicere  terras,  there  is  no  end  of  reeounting,  O. 

immareiui  (In-m-X  c^^is*  ^t  undeservinff, 
innocent :  dominus,  H. :  offerre  imuriam  tibi  in- 
merenti,  T. 

Immergo  (In-m-),  si,  bus,  ere,  to  d^  plwtge, 
sink,  immerse,  sHbmerae:  iromersus  in  flnmen :  yi- 
mm  spumosa  unda,  v.— Fig. :  se  in  AaaTi  oon- 
Buetttdinem,  to  imsimuUs, 

lmmerit5  (Inm-X  ^uh,  witli  s^  [immeritns], 
undeservedly,  unjustly,  withmii  cause:  aocusare  me 
inmeritissumo,  T. :  si  immerito,  si  misera,  etc 

immeritOB  (In-m-),  adj.,  undeserving,  guilt- 
less, innocent,  mthout  fault:  Delicta  maiorum  im- 
meritns lues,  H. :  gens,  Y. :  paries,  H. :  inmeriti 
nltor  parentis,  O. :  immeriti  mori,  who  deserve  not 
to  die,  H. — Undeserved,  unmerited:  laudea,  L. :  im- 
merit&  ope,  0. 

immersabilis  (Inm-),  e,  adj.  [8  in+merso], 
not  to  be  sunk,  unconquerable:  adversis  undis,  H. 

Immersna,  P.  of  immergo. 

immetatas  (in-m-),  adj.  measurdess,  vast: 
ingera,  U. 

immisro  (In-m-),  avl,  itus,  Sre,  to  remove,  mi- 
orate,  change  abode :  in  domuro. — F  i  g.,  of  words : 
unmigrasse  in  suum  (locum)  diceres,  L  e.  have 
fouvM  their  appropriate  um. 

immineo  (in-m-),  — ,  — ,  Sre,  to  project  over, 
lean  towards,  hang  doten  over,  overhang, overarch: 
Qaos  super  silez  Immlnet,  Y. :  imminente  lunii, 
Mning  overhead,  H. :  in  ore  impuri  hominis  im- 
rainens,  bending  towards:  gestn  oroni  imminenti, 
bent  towards  hun  ;  oollis  urbi  Imminet,  commandt, 
Y. :  moenibns  tnmnlns,  L. :  caelumque  qnod  im* 
minet  orbi,  O.  -^  7b  be  near  to,  touch  on,  border 
wqjon,  follow  up:  Imminet  hie,  seqnitnrqne  pa- 


rem,  0. :  career  imminens  foro,  adjoining,  L. :  im- 
minentee  domini,  L  e.  future,  Ta. — To  thteaten, 
menace:  instabat  agmen  atqne  mdrersora  iminl- 
nebat,  Os. :  Imbrium  divina  avis  imminentam,  H. : 
cum  Earthago  huie  imperio  immineret :  immiaeat 
reges  Asiae:  Parthi  Latio,  H.  —  Fig.,  to  strim 
eagerly  after,  be  eager  for,  long  for,  be  inlent  upon  : 
avaritia  imminenti  esse:  in  exerdtOs  oppriznendi 
occasionem,  L. :  ad  caedem :  ei  potestaU,  L. :  ezi- 
Uo  coniugis,  O. — To  be  at  hand,  impend:  ea,  quae 
oottidie  imminent:  mors,  quae  oottidie  imminet: 
imminenttum  neacios,  Ta. 

Immiinio  (in-n&A  nl,  tltas,  ere,  to  lessen,  di' 
nuniah:  oopias.— To  weaken,  impair,  enfeAle: 
mcnte  inminut&,  &  — Fig.,  to  lessen,  dmxnitk, 
abate:  tempns  mora  inminnerat,  S.:  imminnttur 
aliqnid  deyoluptate:  ae  dolor  imminnit,0.:  ver- 
bum  imminutom,  oonttebdedj-^To  entroath  upemy 
violate,  it^jure,  wbvert,  ruin,  wear  out,  deshroy: 
auctoritatem :  ins  iegaiionis:  libertatem:  Bocchi 
pacem,  & :  Damnosa  quid  non  imminuit  dies  ?  H. : 
se  imminu»  querebatur,  wa$  slighted,  Ta. 

inuninutid  (inm-),  onis,  /.  [imminuo],  a  les- 
wning,  weakening,  impairing,  injuring  :  corporis, 
L  e.  mutilation, — Fig. :  dignitatis.  —  £ s p.,  as  a 
figure  of  speeoli,  understatement,  extenuation. 

imminutos  (inm-),  adf.  [P.  of  imminno], 
weak:  mens,  narrow,  Ta. 

immiooeo  (in>m^),  miscnl,  mlxtus,  fire,  to  mix 
in,  intermix,  intermingle,  blend:  niTes  caelo  prope 
inmixtae,  L. :  summis  ima,  0. :  se  nubi  atrae,  Y. 
— Of  boxers :  mantis  manibns,  entwisie,Y. — Patt^ 
to  be  mingled,  be  associated,  join :  f eminas  metus 
turbae  virorum  immiscuerati  L. :  inmixti  turbae 
militum  togati,  I* — ^With  se,  to  join,  associate  with: 
se  peditibus,  L. :  se  conloquiis  montanorum,/(niMii 
in,  L. :  se  nocti,  to  disappear  in,  Y. — Fig.,  to  min- 
gle, mix,  confound,  blend:  fugienda  petendis,  H.: 
immixta  rota  timori,  0. :  Tariis  casibus  inmixtis, 
L. — Pom.,  to  take  part  in,  concern  oneadf  with, 
meddle  with :  rebus  Graeciae  inmisci,  L. — With  ee, 
to  take  part  in,  meddle  with  :  foro  se,  L. 

immiserabiliA  (in-m-),  e,  acfj.,  tmpUied  :  esij^ 
tiva  pubes,  H. 

immisericorditer,  <u£v.  [immiserioors],  un- 
mercifully:  factum  a  vobia,  T. 

immiaeilooni  (in-m-),  ordis,  ocfp^  pitilest, 
merciless* 

Immittdo  (inm-X  ^^  /  [inmitto],  a  letting 
grow,  letting  alone:  sarmentoram. 

immiuos  (inm-),  P.  of  immitto. 

imTnTliii  (in-m-),  e,  adj.  with  eon^.,  not  md- 
low,  hareh,  vHripe,  sour:  uva,  H.  —  Hough,  rude, 
harsh,  hard,  severe,  stem,  fierce,  savage,  vnexoreme  : 


Gljoen,  H.:  oenli,  O.:  caed^  L. :  cafoato  Imnii- 
tior  hydro,  0. :  uroi,  l.e.ofthe  inexorable  deeUUm^ 
O.—'Pktr.  ft.  M  tubit. :  at  placidis  ooSant  immitia, 
teild  crtaturee  wUh  tame^  VL :  inmitia  ausae,  bar' 
haroue  acU^  O. 

immltto  (In-m-),  UT,  Issus,  ere,  to  Bend  tn,  let 
in,  throw  tfi/o,  admit^  introduce:  immiBSUs  in  ur- 
bm :  serroB  ad  Bpoliandam  fanom :  oorpos  in 
nndas,  O. :  in  terrain  (naTemX  '^^^ff^ded^  L. :  oana- 
liboB  aqoa  inmiBsa,  Cs. :  f eraoes  plantae  inunit- 
tontur,  itre  engrafted,  Y. :  lentam  filU  immittitur 
aorenm,  tf  ifUerwovenf  O. :  nais  inmittitur  undis, 
fhtngea  into,  O. :  lomittor  harenae,  reocA,  0. :  im- 
miasa  (ttgna)  in  flumen  defigere,  driven  down^  Cs. : 
immiasi  alii  in  alios  rami,  intertvfined,  L.-^To  tend 
offaintt,  let  looeejBet  on,  eaute  to  attackj  incite:  servi 
in  tecta  nostra  imniasi :  completas  navls  taedl  in 
daaaem,  Cs. :  immittebantnr  illi  canes:  in  medioe 
Fe  bostiB,  threw  himedf.  —  Th  dtechargey  project, 
tknm  at,  caet  among  :  pila  in  faostis,  Os. :  Lancea 
oostts  inmiaaa,  om^roltn^f,  0.:  ooronam  caelo, 
hwrle  iOy  O. —  7h  let  go,  let  loose,  reUaa,  daeken, 
drop:  immlflsis  frenia,  V.:  inmissos  liederS  oon- 
lecia  capillos,/oi0ff^,  0. — Fig.,  to  ieutaUyf/ut  in 
pomemion  :  in  mea  bona  quos  yoiea.— 7b  xnfiH : 
iniartam  in  alqm:  fugam  Teucria,  ttruek  utith 
psMc,Y. —  To  inetigate,  eubom:  a  Cicerone  in- 
iiu88us,8. — To  admit,  commit:  corrector  inmittit 
ipse  senarinm,  lets  escape  him, 

immixtai^  P.  of  immisceo. 

immo  (not  Im5),  ad»,  [for  *  ipeimd ;  ipse].  L 
Id  contradiction  or  denial,  no  indeed,  by  no  means, 
on  the  contrary,  nay,  in  reality:  An.  ubi  f  domin  f 
CA.  iiumo  apud  libortam,  T. :  diotam  puta,  Nempe 
..,  SS,  immo  allud,  nay,  something  very  different, 
T.:  ubi  fnit  Sulla?  num  Romae?  immo  k>nge 
afait,  oh  not:  silebitne  filius?  immo  vero  obse- 
erabit  patrem,  ne  id  faciat:  an  .  . .  quos  nuper 
subiecit,  Dolopes?  immo  contra  ea,  L.:  Immo 
haec  Carmina  deecripsi,  thtos  (i.  e.  not  such  as  you 
caU  for),V. — Expressing  impatience,  no  indeed, 
nay  verily  :  Idnest  yerum  ?  immo  id  hominumst 
genus  pessimum,  eta,  it  that  straightforward  f  ah 
ao/T. — ^n.  Extending  or  qualifying  what  pre- 
cedes, yes  indeed,  assuredly,  nay  more,  by  aU  means, 
and  that  too,  and  even,  yes^—but :  St..  Quid,  hoc  in- 
tellextin  ?  .  .  .  Da,  immo  calUde,  T. :  vivit  immo 
Tigetque,  L. :  quid  tu  ?  Nullane  habes  Titia  ?  immo 
alia,  H. :  num  quid  est  aliud  ?  Immo  Tero,  inquit, 
est — In  emphatic  correction,  nay  rather,  1  may 
esen  say:  simulacra  deum,  deos  immo  ipsos  abla- 
tes esse,  L. :  virit?  immo  vero  etiam  in  senatum 
Tenit:  Immo  ego  videar  tibi  amarior,  eto.,y.:  cui 
tantadeo  penmssa  potettaat  Immo  . . .  Ifortalem 
eripiam  formam  (L  Cb  at  eripiam,  etc),  Y. — In  the 
pbase,  immo  al  aduK^Ahf  if  you  only  hnew^  T. 
immobOls  (Inrm-),  e,  aifj.  vith  eomp^  tmmov- 


able:  terra;  His  immobilior  soopnlis, A«ar^Aatiii. 
€d,0.-^F  I  g.f  unmoved:  ardet  Ausonia  immobilia 
ante,  Y. 

Immoderate  (imn-),  adv,  with  con^.  [immo- 
deratus],  without  measure,  by  no  rule:  tox  profu- 
sa. — Fig.,  immoderately,  extravagantly:  rirere: 
abuti  nostra  facilitate :  ferre  iminoderatius  caanm. 

Immoderatio  (1mm-),  onis,  /.  [immoderatns], 
want  of  moderation,  txcess  :  yerborum. 

immoderatOB  ( In  -  m  - ),  adj,,  boundless,  imf 
measurable:  aether.  —  Fig.,  unrestrained,  unbru 
died, excessive, immoderate:  homo:  ne  inmoderatus 
abundes,  unduly  officious,  H. :  fortitudo,  S. :  potus 
et  pastus :  tempestates. — Flur,  n.  as  subst, :  inmo- 
derata  semper  cupiebat,  S. 

limnodeste,  adv,  Hmmodestus],  immoderatdy, 
shamelessly:  gloriari,  L 

imjnodestia  (Inm-),  ae,/.  [immodestus],  tn- 
temperate  conduct^  insubordination :  publicanorum, 
eztoWt<m,Ta.:  miUtum,N. 

ImmodeetQS  (in^m-X  <»(;•»  unrestrained,  exees- 
sivcy  shameless :  in  yino,  T. :  genus  iocandi. 

immodioe,  adv.  rimmodicus],  beyond  measure, 
exeessivdy:  gloriari,  L. :  potestate  uti,  L. 

immodloiui  (iiMn-X  «<&'•«  beyond  bounds,  enor- 
mous,  huge:  rostrum,  0.:  tuber,  0. — ^Fig.,  exess- 
sive,  unrestrained,  extravagant,  immoderate:  in 
numero  augendo,  given  to  exaggeration,  L. :  linguft, 
L.:  ketitiae,  Ta. :  animl,  Ta.:  immodicae  Bixae, 
H. :  decreta  ad  honores  sociorum,  L. 

Inmodnlatiui  (In-m-),  aclj,^  unrhythmiealj 
inharmonious :  po^mata,  H. 

imjnolatio  (imn-),  onis,/.  [immolo],  a  saeri" 
fieing,  saerifiee  :  immolationis  tempus :  immola- 
tiones  nefandae,  Ta. 

Immolitor  (in<4n>X  dris,  m.  [immolo],  a  saeri- 
ficer  :  immolatoris  fortuna. 

Immdlitoji  (In-m-),  P.,  bwlt  up,  eroded, — 
I%ur,  n,  as  whd, :  in  loca  publica  inaedificata  im- 
molitaye  habere,  buildings  or  dructures,  L, 

immolo  (in-m-),  &n,  fitus,  fire,  to  sprinkle  with 
sacrificial  meal;  hence,  to  make  a  sacrifice^  offer, 
sacrifice,  immolate  :  cum  SulU  immolaret :  Musis 
boyem :  animalia  capta,  Cs. :  homines,  Cs. :  cum 
pluribus  dis  immoUtur :  quibus  hostiis  immolan- 
dum  cuique  deo :  te  hoc  yolnere,  Y. 

(immordeo  or  in-m-),  — ,  sus,  6re,  to  bite 
into. — Only  P.  pass. :  immorso  collo,  Pr. :  stoma^ 
chus  pernft  immorsus,  i.  e.  stimulated,  H. 

immorior  ( in-m- ),  mortuus,  l,  to  die  in,  die 
upon,  fall  upon  in  death:  sorori,  0.:  ipsia  aquia, 
0. :  immoritur  studiis,;»fies  <tway  over^  H. 

immortna,  P.  of  immordeo. 

immortalia  (inrm^,.i^^t^.y  undying,  immor-. 


imnortaUtM 


884 


Ud:  corpus:  diy  the god8,Ci,^0,i  prodeQm  immor- 
talium  I  T. — Lnper&habU^  eUmal,  endlett :  (impe- 
ratorum  )  memoria :  laudes,  Ta. :  fructus  Testri 
ia  roe  amoris :  opera,  L. :  nemo  ignavift  inmortalls 
factus  est,  8. :  Immortalia  sperare,  H. :  immortalis 
ero,  si|  etc.,  i.  ^perfeetly  happy ^  Pr. 

Immortalitas  (inm-),  atis, /  [immortalis], 
exemption  from  death,  inunortamy,  endUu  life  : 
animorum :  vita  immortalitate  oedens  caelestibus. 
— Ftur. :  hominum,  immortal  naluree, — Imperish- 
abUnees,  imperiehahle  fame,  undying  renown,  im- 
tnortalUy:  mors  quam  immortalitas  oonsequatur: 
virtute  parta,  L.:  gloriae:  aliquid  immortalitati 
tradere :  mi  inmortalitas  Partast  si,  etc,  L  e.  / 
ehall  be  perfectly  happy,  T. 

Immortaliter,  adv.  [immortalis],  infinitely: 
gaudeo. 

ImmotOB  (in-m-),  adj.,  unmoved,  immovable, 
motumless:  (arbor)  immota  manetj'V.:  Geres,  0. : 
mare,  Ta. :  voltus,  Ta. — F  i  g.,  unmoved,  unsliaken, 
undisturbed,  steadfatl,  firm :  manent  inmota  tuo- 
ram  Fata  tibi,  V. :  animus,  Ta. :  adversus  tnrmas 
acies,  L. :  Si  mihi  Don  animo  fixum  immotumque 
sederet,  Ne,  etc.,  uneha$tgeabU,  V. :  pax,  Ta. 

immugio  (in-m-),  il,  — ^  Tre,  to  bellow  in,  re- 
sound inwardly  :  immugiit  Aetna  caTemis,  V. : 
regia  luctu,  V. 

(immnlgeo  or  in»m-),  — ,  — ,  ere,  to  miUc 
into. — Only  P.  praee, :  ubera  labris,  V. 

immnndtui  (ln-m«),  a^.  with  eomp.,  uneUan, 
impure,  dirty,  fUthy,  foul :  ancillula  inluWe,  T. : 
canis,  H. :  nilo  inmnndior,  Ct. :  frandatis  lucemis, 
i.  e.  with  lamp -oil,  H. — Piur.  f  as  sttbti.,  unclean 
women,  C. — Of  language:  dicta,  obscene,  H. 

immnDid  (Inm-),  Ivi,  — ,  ire,  to  fortify :  prae- 
'^  sidium,  Ta. 

t  Immiinlii  (imn*X  e,  a^'.  [2  MY-],  not  bottnd, 
*  free  from  obUgatioti,  disengaged,  unemployed:  non 
est  inhumana  virtus  neqne  inmunis,  wnaocio/.*  se- 
^'s  ad  pabula,  idle,y, :  tell  us,  unOlled^  0, :  ope- 
rum  famulae,  0. — Making  no  return,  withmtt  pay- 
ment: te  meis  Immunem  tingere  poculis,  ^ra^u, 
R.-^Making  tto  contribution,  utiburdened,  untaxed, 
not  tributary :  piratas  inmuula  habere:  sine  foe- 
dere  civitates :  militiA,  L. :  eorum  (portoriorum) 
Romani,  L. :  neque  eras  inmunis,  neglected,  0. — 
F  i  g.,  fu><  eharing,  free  fiom,  devoid  of,  without, 
apart  from:  urbs  belli,  V.:  bos  aratri,  0.:  necis, 
exempt  from,  0. :  aequoris  Arctos,  not  setting  in, 
0. — Ouiltlese,  pure :  manu8,H. 

tmwnnitaa  (Imn-),  &tis  {gen.  plur.  tAtium,  C), 
/.  [immunis],  exemption  from  burdens,  immunity, 
privilege:  omnium  rerum, Cs. :  provinciae.— Fig.: 
magni  muneris. 

ImmunituB  (in-m-),  adj.,  unfbft^Ud,  unds- 
fmded:  oppida,L.:  via, 


immnnmirS  (in^m-),  — i  — ,  ftra,  to  murmur 
at,  murmur  against:  silvis  immurmurat  Auater, 
V. :  totum  immurmnrat  agmen,  mutter  reproach' 

f^iy.o. 

immutabilis  (in-m-),  e,  oc^.  with  comp^  un- 
changeable, unalterable,  immutable:  causae:  spa- 
tia :  ratio,  L. :  concordi  populo  nihil  immutabilius. 

immutabilitifl  (inm-),  fitis,/.  [immutabilis], 
unduingeableness,  immuiabdity, 

immntatio  (inm-),  onis,  /.  [immuto],  em  tn- 
terchange,  stdmtitution :  rerborum:  ordinis.  —  In 
r  h  e  t,  a  metonymy,  transferred  meaning, 

1.  immutatUB  (in-m-),  at^.,  unchanged,  un- 
altered, 

2.  immutatua^  P.  of  immuto. 

immuto  (in-m-),  avi,  atus,  Are,  to  change,  alter, 
transform:  inmutarier  £x  amore,  T. :  me  inmutt* 
tum  videt,  my  mood,  T. :  inmutata  urbis  facies 
erat,  S. :  isti  color  immutatus  est:  me  tabi:  meam 
figuram,  0.:  aliqmd  de  insUtutis  prionun. — To 
use  in  a  transferred  meaning:  immutata  (verba), 
metonymies:  immotata  oratio,  otfe^ory. 

(imo),  see  immo. 

impaoatos  (inp-),  adj.  [2  in+pacatus],  not 
peaceable,  warlike:  Iberi,y. 

impaotOB,  P.  of  impingo. 

Impar  (in-p-),  aris  {aU.  imparl ;  twice  impare, 
Y. ),  adj.,  uneven,  unequal,  dissimilar:  numeras, 
odd  :  numero  deus  impare  gaudet,  Y. :  Husae,  H. : 
ludere  par  Impar,  odd  or  even^  H. :  mensae  erat 
pes  tertius  impar,  0. :  toga,  awry,  H. :  forraae,  H. : 
sibi,  H.:  8mas  magnitudine,  S.:  acer  ooloribus, 
i.  ^.party-colored,  0. — ^Fig.,  ill- matched,  uncon- 
gmial:  Forraae  atque  animi,  H. — Unequal  to,  not 
a  match  for,  unable  to  cope  leWi,  inferior,  weaker  : 
imparl  numero  impetus  snsUnet,  Cs. :  tibi  miles 
impar,  U. :  bellator  hosti,  lu. :  tarn  durae  virtuti, 
Ta. :  matemo  genere  impar,  S. :  nee  fades  impar 
nobilitate  fuit,  O. — ^As  s^nt,  :  iuncta  Imparl,  to  an 
inferior  in  rank,  L. :  imparibus  oertare,  unworthv 
rivals,  H.  —  Of  a  contest,  unequal,  unfedr,  iu- 
matched,  beyond  one*s  strength:  certamen :  pugna, 
Y.— F  i  g.,  inequitable,  unjust :  eon,  L. 

imparatus  (in-p-).  aefj.  with  sup.,  not  ready, 
unprepared,  unprovuled,  unfurnished:  TJt  ne  in- 
paratus  sim,  T. :  res  p.,  S. :  adgredi  ad  dioendum: 
inermem  atque  imparatnm  Mioriuntur,  of  hit 
guard:  breve  tempus  longum  est  imparaUs:  om- 
nibus rebus  imparatissimis,  Cs. 

impariter,  adv.  [impar],  unequally:  Yerstbus 
iunctis,  i.  e.  tn  hexameters  and  pentameters,  H. 

impurtna  (in-p-),  a^.,  unfed,  hungry  :  leo,  Y. 

imj^tiena  (in-p-),  entis,  adj.,  that  eannot 
bear,  intolerant,  imvatient,  eubmiss&ve  s  riae,  0. : 


885 


a :  inw»  mtigoi9etnM9^  O. :  corpoa  tobonim,  O. : 
(t«nm)  arboram,  TtL, 
Impatienter  (in-p-),  adv.  with  comp.^  voiih 

tius  timere,  Ta. 

iinpatientia  (inp-),  ae,/.  [impatiensl  trnpo- 
tiemx^  incapacity:  Bilentii,  Ta.:  ad  impatientiam 
delabi,  L  e  wealatetij  Ta. 

impa^de^  adv.  {im^Yidns]^  ftarieufy,  hUrep- 
idhf:  exhaasto  pociuOi  L. 

impavldiui  (In-p-),  adj^  fearlen^  undaunted^ 
intrepidfUnterrificdf  pneri,V.:  ImpaTidam  (ilium) 
ferient  niinae,  H. :  pectora,  L. :  gens  ingenio,  L. 

impedxmentiuii  (inp-X  h  ^  [impedio],  a 
hinderance^  impediment:  impedimenta  naturae 
diligentia  superare :  esse  impedimenti  loco^  Cs. : 
mi  inpedimento  estia,  T. :  Kbertati  tempora  sunt 
irapedimeiito. — Ptur.^  iravdling  equipage^  luggage : 
ob  Yiam  fit  ei  Glodius,  ezpeditus,  nullis  impedi- 
mentis :  ibi  inpedimenta  locare,  the  baggage^  S. : 
impedimentta  cascrisqoe  nostri  potiti  sunt,  Cs. : 
magnum  nnmerum  impedimentorum  ex  castris 
prodaci  iubetf/NurJk-Aonef^Os. 

Impadlo  (lnp-1  M,  itus,  ire  [PED-I  to  en- 
tangle,  erunare,  aiaeide,  hamper ^  hindery  hold  fagt  : 
Impedinnt  vincula  nulla  pedes,  0. :  illis  Grara,  0. 
•^To  daap,  bindy  eneircU^  embroM :  narrare  paran- 
tem  Impedit  amplexn,  O. :  caput  myrto,  H. .  equos 
frenis,  bridle^  0. :  clipeum  informant .  .  .  septe- 
DQsqoe  orbibua  orbis  Iropediunt,  mcirW^  V. — To 
block  vp,  make  inaceemUe:  saxa  iter  impediebant, 
Ol  :  munitionibus  saltom,  L. — F  i  g.,  to  entangle^ 
embarran  :  impeditum  in  e&  (re)  expedivi  animum 
menm,  T. :  ataltitiA  8u&  inipeditiu :  roe  et  ae  liisoe 
Duptiis,  T. :  mentem  dolore:  aententia  neu  se  Im- 
pediat  verbis,*  H. — To  be  in  the  wag^  hinder^  detain^ 
cbetruetf  cheeky  prevent,  impedes  omnia  removen- 
tar,  quae  impedinnt ;  nisi  rei  p.  tempora  impedient : 
de  Fausto  iropedit  tribunas,  interponet  a  veto^  Cs. : 
me  ootidie  aliod  ex  alio  impedit :  aetate  et  morbo 
impeditus :  metns  rem  inpedtebat,  8. :  sinistra  im- 
pedita,  Cs. :  somno  et  metu  inpedita  f  aga,  & :  a 
re  p.  bene  gerendii  impediri :  se  a  suo  munere : 
a  populo  B.  in  suo  iure  impediri,  Cs. :  eloquentia 
Hortensi  ne  me  dioendo  impediat:  alquoa  ad 
cnpiendam  fugam,  Cs.:  impeditua  a  tribonis  ne 
portaret^  etc,  S. :  ne  rem  agerent,  bello  inpediti 
sunt,  L. :  ut  nulla  re  impedirer,  quin,  etc. :  neo 
aetas  impedit,  quo  minus,  etc. :  impedlor  religione, 
qao  minus  exponam,  eta :  me  ea  improbare :  me 
haec  exquirere. 

inqMditio  (Inp-X  Onis,/  [impedio],  a  hinder- 
nee,  obtiruetioui  cnrarum. 

ImpaditQS  (inp-)»  odj.  with  eon^  and  eup,  [F. 
of  impecfiol  hindered,  embarrmeed,  obetmeted,  en- 
cvmbered^  bmdemed,  impeded:  Inipeditia  botlibiis 
25 


propter  onera,  Gs.:  comitatos:  agmen,  L,:  mag- 
nam  partem  eonim  impeditam  interfeoerunC,  Gs. : 
malis  domesttcis  impediti. — Inaceettible,  hard  to 
pose,  difficult:  saltds,  L. :  navifl;ntio  propter  in- 
scientiam  locorum,  troMe9(mu^  Cs. :  impeditissima 
itinera,  Cs. :  long! us  iwpeditioribus  locis  secuti,  Cs. 
— F I  g.,  engaged,  bueg,preocatpied:  impedito  ani- 
mo. — Embarraeaing,  difficult,  intricate:  tempora 
rei  p. :  disoeptatio,  L. :  cum  victoribus  nihil  impe- 
ditum arbitrarentur,  Cs. :  quid  horum  non  impe- 
di tissimum  ?  a  great  encumbrance, 

Impello  (in-p-X  pull,  pulsufi,  ere.  L  To  strike 
againet,  path,  drive,  smite,  strike,  reach :  moutem 
Impulit  in  latus,  V.:  inpulsas  tentavit  pollice 
cbordas,  0. :  manu  portas,  V. :  Impellunt  anin^ae 
lintea,  swell,  H. :  auraa  musntibus,  0. :  antemnas 
impulit  ignis,  lu. — To  breai,  put  to  rout,  smite: 
hostem,  £. — F  i  g.,  to  strike,  injliet  a  blow  upon : 
praecipitantera  igitur  impellamus,  ytve  a  push  to: 
Solus  hie  animum  labantem  Impulit,  ftas  mastered, 
v. :  legentero  Aut  tacitum  quovls  sermone,  disturb, 
H.  — XL  To  set  in  motion,  drive  forward,  move, 
urge  on,  impel,  propd,  tneid:  biremes  subiectis 
scutulis  impulsae,  Cs. :  Inpulerat  aura  ratem,  0. : 
Zephyris  impellentibus  undas,  V.:  arma,  clash, 
V. :  nervo  impulsa  sagitta,  dischai'ged,  V. — F  i  g., 
to  move,  impel,  incite,  urge,  induce,  instigate,  stim- 
ulate, persuade:  qui  nullo  impellente  fallebant: 
cum  praetor  lictorem  impellat,  lu. :  Bellovacos 
impulses  ab  suis  principibus  defecisse,  Cs. :  hac 
famft  inpulsus  venit,  T. :  lodutiomari  nuntiis  inv- 
pulsi,  Cs. ;  cum  bellum  Impelleretur,  Ta. :  eum  in 
earn  mentem,  ut,  etc :  in  fraudem  obsequio  in- 
pelli :  plebem  ad  f urerem,  Gs. :  serTum  ad  accu- 
sandum  dominum:  me,  haec  ut  crederem,  T.: 
alquem,  uti  eat,  S. :  Germanos  impelli,  ut  in  GaU 
liam  venirent,  Cs. :  animus,  hue  vel  illuc  inpelli- 
tur,  T.;  Toluntates  impellere  quo  Telit:  alquos 
capessere  fugam,  L. :  quae  mens  tam  dira  Impulit 
his  cingi  telis  ?  V. 

impendao  (In-p-),  — ,  — ,  «re,  to  hang  over, 
overhang:  at  (gladius)  impenderet  ilKos  cervid- 
bus:  saxum  Tantalo?  iter  difficile;  mons  altissi- 
mus  inpendebat,  eommatuted  (it),  Gs. — ^F  i  g.,  to  be 
at  hand,  be  near,  be  imminent,  ^reaten,  impend: 
quae  Tero  impendebant,  ea  depellere:  dum  im- 
pendere  Parthi  yidebantur:  ea  contentio  quae 
impendet :  Tento  impendente,  V. :  licet  omnes  in 
me  terrores  impendeant :  quantum  periculi  consuli 
inpendeat,  S. :  quidsibi  impenderet,  suspicari:  no- 
bis neoeseitudo  impendet,  pretms  upon,  S. :  inpa- 
ratum  tanta  te  impendent  mala,  T. 

Impandlo  (inp-),  adv,  [abl  of  impendium],  6y 
a  great  deal,  very  mwA ;  magi8,/ar  more,  T.,  Cf! 

Impandlam  (inp-  X  i)  «•  [i™P^<)o],  moneg 
laid  out,  OfuUay,  cost,  charge,  espenee :  quaestum 
aibi  institaere  sine  in8ff»diyBytet!>lt)gP«<«« 


tmpwndo 


886 


Tktoria  stetit,  Gu.  —  Monej^  paid  far  a  loan,  in- 
terest ueury:  plebet  iropendiiB  debiiitaU*^— F  i  g. : 
impendiis  augere  largitatem  tui  miineris. 

impends  (in-p-),  pendl,  pSngus,  ere,  to  weigh 
out,  lay  oW,  expend:  operam  in  eas  res :  oertus 
eumptus  impenditar :  de  vestrOf  L. ;  aegram  galli- 
nam  amico,  lay  out  the  value  o/,  lu. — To  expend^ 
devote^  employ^  ^"ppl^y  t<M.*  ad  inoertam  casum  la- 
bor iropenditur :  nil  sanguinis  in  800108,0.:  vitam 
rerOf  etake  upon,  lu.:  alqd  opens,  ne,  etc. :  omnls 
Impendunt  curas  distendere,  etc.,  V. 

impenetribilia  (in-p«X  «>  «<&%  '*<'<  ^  l^ 
pierced^  impenetrable:  sllex  ferro,  L. :  tegimen 
adversus  ictfis,  Ta.  -~  UnconquerahU :  pudicitia, 
Ta. 

tmpeiuKi  (Inp-),  ae,^.  [impensas;  sc.  peca- 
nia],  dieburaemenif  expenditure,  outlay,  eoet,  charge, 
expenee:  impensam  fecimus  in  macrocola:  nulla 
impensi^  without  cott :  nostra,  0. :  pecuniae,  L. : 
parcere  impensae,  economize,  la. :  turpes :  oena- 
mm,  H.:  meis  impensis,  at  the  expense  o/tnyrefm- 
taiion,  N. :  inpensas  conferre,  rnake  contribution, 
lu. — Outlay,  coetf  waete:  oruorls,  0. :  operam,  Y. : 
officiorum,  L. 

impense  (lnp>),  adv,  with  comp.  [impensns], 
exceedingly,  greatly,  very  much^  eartiestly,  eagerly, 
uahutly:  invidere,  T.:  eo  facio  id  impensius, 
quod,  etc. :  agere  gratias,  L. :  consulere,  V. :  vene- 
rari  numina,  0. :  accendi  certamina  in  castris,  L.  : 
impensius  raodo,  more  than  ever,  S. 

impensas  (inp-),  adj,  with  comp.  [P,  of  im- 
pendoY  ample,  eontideraie,  great :  impenso  pretlo, 
dear^  Gs.,  L. — As  nubet,  n.  (sc.  protio) :  Lusciniae 
impenso  coemptae,  H. — Oreat,  etrong,  vehement: 
Toluntas  bonorum :  erga  eos  yoluntas,  L. :  impen- 
sior  cura^  0.,  Ta. 

imperanB  (inp-),  ntis,  m.  [  P.  of  impero],  a 
maeter,  conqueror^  ruler^ 

imperatSr  (inp-),  5ris  [impero],  a  eommander- 
in^ie/,  general ;  imperatoris  virtus,  T. :  invictus : 
partes  imperatoris,  Gs^ :  id  est  dominum,  non  in- 
peratorem  esse,  & — Imperator  (a  title  conferred 
on  a  Tictorious  general):  Pompeius  eo  proeUo 
Imperator  est  appellatus,  Gs.  —  ^  eommaeuler, 
leader,  chief,  director,  ruler,  matter:  (Bomani)  bi- 
nos  imperatores  sibi  feoere,  i.  e.  conm/ds,  S.:  inpe- 
rator  yltae  mortnlium  animus  est^  S. — An  epithet 
of  Jupiter,  G.,  tkr^An  emperor,  chief  of  the  empire : 
Traianus,  Ta. 

imperatoriue  ( inp- ),  adj.  [imperator],  of  a 
general:  labor:  paries,  Gs.:  consilium:  anlor 
oculorum,  commanding, — Of  the  chief  of  the  em- 
pire, imperial :  virtus,  Ta. 

imperitrix  (inp-),  Tcis,/  [imperator],  ehe 
who  commands,  a  mittrest, 

imperitnm,  I,  a.  [P.of  impero],  a  command^ 


order:  imperatam  fadt,  odeye,  Gs.:  impermla  U- 
cere,  Gs. :  ad  imperatam  non  fenire,  aeeordit^  to 
orders,  Cu, 

imperoeptna  (ia-p-X  ff^j-f  unperceived,  unde- 
tected: mendacia,  0. 

imperonaana  (in-p-),  otfj^  not  atruek:  pedes, 
i.  e.  noiseless,  0. 

imperditua  (in-p-X  ad/.,  not  destroyed^  mot 
slain:  corpora, V. 

imperfeotoa  (in-p-X  adj.,  unjiniehed,  incom- 
plete, imperfect,  immature:  n^iiquum  corpus  im- 
perfectum  reliquerunt:  inperfecta  re  redire,  having 
failed, Co.:  infaqs  adhac,0.:  pars  manebat,V.: 
cibus,  i.  e.  undigested,  lu. 

imperfoaana  (inp-X  <"&*•  P  in+perfossus], 
unpierced:  ab  omni  ictu,  0. 

imperioena  (inp-X  adJ,  with  comp.  and  sup 
[  imperium  ],  possessed  of  command,  far-ruling, 
mighty,  powerful,  puissant :  urbes :  dictatura,  L : 
virga,  i.  e.  the  fasces,  0. :  slbi  qui  imperiosus,  lord 
of  himedf,  H. — Atintrary,  dimineering,  tyranni- 
cal: domina:  Proserpina,  resistless,  H. :  imperio- 
sius  aequor,  H. :  familia  imperiosissima,  I*. 

impente,  adv,  witli  comp,  and  sup,  [imperitusl 
unskUfully,  ignorantly,  awkwardly:  tacit:  quid 
potuit  dici  imperltius  f :  imperitissime  dictum. 

impeiitia  ( \aip-  X  ae,  /.  [  imperitus  ],  inexpe- 
rienee,  ignorance,  awkwardness:  Iegati,S.:  pugnam 
imperitift  poecere,  Ta. 

imperit5  (inp-X  1^>  ^^ns,  ire,/re^.  [impero], 
to  command,  govern,  rule,  be  ntpreme:  decern  im- 
peritabant,  L. :  plerSque  Africa,  8. :  magnis  legio- 
nibus,  H. :  nemori,  Y. :  alteri  populo  cam  boni 
pace,  L. :  aequam  Rem  imperito,  tny  deerM  iejuet, 
H. :  eadem,  Ta. :  saperbe  imperitatam  vicUs  esse, 
L. 

imperitoa  (in-p-X  odf-  with  con^  and  n^^., 
inexperienced,  unvened,  unfamHiar,  not  knowing, 
unaeouainted  with,  unekilled,  ignorant:  homo^T.: 
callidum  imperitus  fraudasse  dicitur:  ne  quis  im- 
peritior  ezistimet,  me^  etc. :  mnltttado,  L.:  homo 
monim,  with  no  experience  of  life:  tarn  imperittn 
rerum,  ut,  etc.,  of  so  little  experience,  Cs^—Flur.  m. 
as  eubet. :  sermones  imperitorum,  the  vmlgmr:  cam 
imperitis  manOs  oonserere,  8. :  contio  quae  ex  isi- 
peritissimis  constat,  etc 

impexiom  (inp-X  ^  ^  [Impero],  a  command, 
order,  direction,  injunction:  meum  Inperium  cxe- 
qui,  T. :  imperio  parere,  Gs. :  loris,  Y. :  imperiis 
deQm  expositis,  L. :  Naturae  imperio  gemimus, 
cum,  etc.,  lu. — Command,  authority,  control,  power, 
ascendency,  sway:  mitto  imperium, T. :  tenere  im- 
perium in  suoe :  Reges  in  ip«08  imperiam  estloris, 
H.:  mater,  quoiua  snb  imperiost,  mala,  T.:  pro 
imperio  submorere,  ar^UrarHy,  L.:  domesticam: 
aroesse,  ml  imperium  fer^give  the  wder  yowndf, 

Digitized  by  OOOQIC 


impvAmmtnm 


967 


Uo^tAffQ 


H. :  imperio  pueri  l«onem  tradere,  0. :  Di,  quibus 
imperiam  est  animarum,  V. :  rerum  imperlia  bo- 
miauinque  minor,  iutjeet  to,  B.,-^8upreme  pomWy 
$over€igniy,  *wa^,  cfomtmon,  empire,  nypremaey, 
authority:  r^um,  S.:  capidua  imperi  aingularia, 
tole  donwnon:  Caesaris,  Ca. :  imperiam  extra  or- 
dinem  dare :  sub  populi  R.  impenum  dicionemque 
cadere :  Imperiam  Dido  regit,  Y. :  de  imperio  di- 
micare :  ciritati  imperiam  totius  provinciae  poUi- 
cetor,  Cs. :  auctoritate  magis  quam  imperio  regere, 
L :  Romanonim  Imperia  perferre,  clcmiraony  Cs. : 
iniperia  legam  potentiora  quam  hominum,  L.: 
graridam  imperils  Italiam  regere,  mnerei^^ee^  V. 
— ^  ptibUc  €ffice^  magittraty:  cuius  (oonsulis)  in 
imperio,  Urm:  nee  imperia  ezpetenda:  gessi  ma- 
xima imperia. — Commant^in-chirfy  tuprtme  com- 
mandj  mHitary  mUhority:  cum  imperio  ease: 
anum  impenum  cum  ipsis  habere,  be  under  the 
tame  military  head,Cs, :  roercatorem  cam  imperio 
ac  securibus  misimus. — A  dominion,  realm,  em- 
pire: urbes  inimictssimae  huic  imperio :  contra  im- 
penum populi  R.  pugnare,  Cs. :  Imperium  Oceano 
qui  terminet,  V. :  auspicia  imperi  Bomani,  Ta.  : 
luiuria  imperii,  Le.ofthe  court,  lu. — Of  persons, 
an  avthoriiy,  officer,  general :  sine  imperio  oopias 
relinquere,  Cs.:  imperia  et  potestatea,  military 
and  civil  atUhoritiea :  Erat  plena  lictorum  et  im- 
periorum  provincia,  Cs.— F  i  g.,  rtde,  control:  vide, 
si  in  animis  hominum  regale  imperiam  sit :  coac- 
tie  Imperio  aezQs,  L  e.  ambition,  lu. 

ImperioratoB  (in-p-), <x<fri  h  <^A«^  *k>  f<^ 
oath  i$  taken  :  aquae  (of  the  Styz^  O. 

impezinaflsiis  (in-p-X  <><{;.,  unlawful,  forUd- 
den:  gaadia,H. 

impero  (inp-),  Svi,  &tas,  ire  [1  in+paro],  to 
eommand,  order,  e^oin,  Hd, give  an  order:  Pa,  lu- 
besne  ?  Ch,  lubeam  ?  oogo  atque  impero^  T. :  si- 
cati  inperabatur,  oonsistunt,  S. :  velut  deo  impe- 
nnte,  Ta. :  adeo  ad  iroperandum, /or  ordere  (i.  e. 
to  receive  ordere) :  alqd  mibi,  T. :  te  cogam  Quae 
ego  inperem  faoere,  T. :  utqoe  Imperet  hoc  natura 
potens,  H. :  arma  imperata  a  populo  R.,  L. :  Ani- 
mo  otioso  esse  impero,  T. :  iungere  equos  imperat 
Horis,  0. :  has  omnia  actuarias  imperat  fieri,  Cs. : 
Flectere  iter  sociis  Imperat,  V. :  ex  oppidis  deduci 
imperantur :  Haec  ego  procarare  imperor,  H. :  im- 
perabat,  quid  facto  esset,  T. :  his,  uti  oonquirerent, 
Gs.:  consultbus  designatis  Imperavit  senatus,  ut, 
ete.,  L. :  mihl,  ne  absoedam,  T. :  suis,  ne,  etc.,  Ca. : 
huic  imperat,  quas  possit,  adeat  civitates,  Cs. — To 
eurtue  attthority,  command,  rule,  oontrol,  govern  : 
eootarbatia  omnibus,  8. :  imperandi  modus :  omni- 
bus gentibos :  its,  quoa  Tioiasent,  Cst :  oroni  Ku- 
nidiae,  Sb —  7b  60  matter,  rule,  control,  govern: 
animus,  qui  nisi  paret,  Imperat,  H» :  Dis  te  mino- 
rera  quod  geris*  imperas*  yow  are  eovereign,  H. :  li- 
beris,  T. :   cupiditatibus :    animo,  qain,  etc,  I* : 


arvis,  make  productive,  V. :  Imperat  aut  servit 
peounia  cuiaue,  is  mooter  or  man,  H. — To  gi9e  or- 
dero/or,  make  reguieiiion/or,  levy,  require,  impote, 
demand:  obsides:  arma,  Cs. :  quantum  imperavi, 
Date  (bibere),/>rMm6«(f,  T, :  ex  praediis  tributum: 
cui  (puero)  cenam:  omnibus  imperatae  pecuniae, 
Cs. :  obsides  reliquis  civltatibus,  Cs. 

imparterritiM  (Ui»p-),  a€fj,,  unterrijled,  daunt- 
/aw,  V. 

impcKrtio  (lap-),  in,  itus,  Ire  [in+partio],  to 
ehore  with,  give  a  part,  commwuiate,  beetow,  tm- 
part:  si  quid  noristi  leotius  istis,  Candidus  im- 
perti,  H. :  oneris  mei  partem  nemini :  aliquid  tibi 
sui  consiii :  tibi  multam  salutem,  oalutee  thee  hearti- 
ly: talem  te  et  nobis  impertias,  wouUkt  show: 
aliis  gaudium  suum,  h.-^To  beetow,  direct,  aoeign, 
give  :  unum  diem  festum  Mareellis :  aliquid  tem- 
poris  huic  cogitation!,  devote :  nihil  tuae  prnden- 
tiae  ad  salutem  meam:  huic  pUostts  mazimi  a 
bonis  impertiuntur.  —  To  take  as  a  partner,  eauee 
to  ahare, prevent  with:  salute  Parmenonem,  T.: 
doctrinis,  quibus  puerilts  aetas  impertiri  debet,  N. 

imDertior,  — ,  — ,  Iri,  dep.  f oollat  form  of  ira- 
pertio],  to  take  a»  a  partner,  make  a  eharer  in: 
eram  hoc  malo,  T. 

impertata,  drum,  n,  [P.  of  impertio],  favon, 
eoncemone  :  pro  his  impertltis,  L. 

impertorbatus  (In-p-),  atfj.,  imdietuthed,  un- 
ruffled, calm:  68,0. 

impenriiui  (in-p-),  a^.,  not  to  be  travened, 
impaeoable:  amnis,  O.:  lapis  ignibus, /i-e-jDroo/', 
Ta. 

(impes  or  inpea,  petis),  m.  [in+PET-],  vio- 
lence, vehemence^  force  (only  ahL  eing,):  impete 
yasto  ferri,  0. :  certo  impete,  0. 

impetibllis  (inp-,  impatib-),  e,  at(j.  [ip+ 
patibilis],  insufferabU,  itUoUrahle :  dolor. 

impetrabilia  (inp-),  e,  adj,  with  eonm.  [imps- 
tro],  to  be  obtained,  attainable,  practicable :  venia, 
L. :  lunoni  Totum  facere  impetrablle,  Pr. :  quo  im- 
petrabilior  pax  esset,  L. 

impetratio  (ixH;>-X  onis,  /.  [impetro],  a»»  ob- 
taining by  regueet;  hence,  an  eiUreaty:  nostrae. 

impetiia,  ^,  --,  ire,  detid,  [impetio]^  to  eeek 

through  omene,  inquire  for  ^  auepieee :  avibns 
res  impetriri  selebant :  qui  impetrire  Tolit 

impetro  (inp-\  &vi,  &tus,  &re  [in+patro],  to 
gain  on^e  end,  acheve,  bring  to  pate,  effect,  get,  ob- 
tain, procure  (by  request  or  influence):  si  oonten- 
disset,  impetraturum  non  fuisse,  tueceed:  ab  proxi- 
mis,  Cs. :  ad  impetrandum  oausa,  S. :  id  si  inpetro, 
T.:  ei  civitatem  a  Caesare:  istuCi  quod  postulo, 
T. :  ea,  quae  vellent,  Cs. :  pacam,  H.:  inpetrabo, 
ut  prodat,  etc,  T.:  ut  ne  iurent:  Sequanis,  ut 
patiantur,  etc,  Cs. ;  ut  referretur^  imp^t^rUnon 

Digitized  by '   ~ 


tmpcfeiui 


888 


impiie^tmi 


potoit,  08. :  ab  aDimo,  ut,  etc.,  to  pertuade  himtelf, 
L. :  ne  cogerentur,  Oa. :  de  soi  salute,  Gs. :  de  ag^ 
re8titueii£>,  L.  — •  Abl.  ab$ol. :  impetrato,  ut  mane- 
rent,  L. 

impetus  (inp-),  fla,  m,  [1  in+PET.],  an  at- 
tack, ataatUt,  onset :  armatorum :  impetum  faoere 
in  curiam,  S. :  ad  regcm,  L. :  hostea  impetu  facto 
Bostroa  perturbaTerunt,  Ca. :  impetum  avBtinere, 
09. :  terrere  eum  impetu,  Sw :  me  in  hos  impetOs 
obioere :  oonCinenti  impetu,  wtkout  a  pammy  Os. 
~^An  impulKy  rapid  motiony  itnpetUB,  impduomJty^ 
violmeej/ury,  ruM,  ve^e/nmce,  vigor,  farce:  eo  im- 
petu milites  ierunt,  ut,  etc^  Oif. :  f ugati  terrore  ipso 
impetuqae  liostium,  Os.:  caeli,  i.e.  rapid  motion: 
illaro  (navem)  fert  impetus  ipse  Toiantem,  V. :  quieti 
corpus  nootomo  impetu  Dedi,  \,e,inthe  night,  Att 
ap.  U :  tantos  impetilt  ventorum  sustinere,  Os. — 
F  i  g.,  impuUe^  veKemence,  ardor^  passion  :  repentiuo 
qu(^am  impetu  animi  incitatus:  impetu  magis 
quam  conaiUo,  L, :  in  oratione :  dimus :  si  ex  hoc 
impetu  rerum  nihil  prolatando  remittitur,  L. :  fa- 
mae»  Ta. :  Est  mihi  impetus  ire,  I  feel  an  impulse, 
0. :  imperii  delendi :  animalia,  quae  habent  suos 
Impet^ impulsee :  non recti  impetOs animi:  offen- 
sionis,  i.  Q.  freshness,  Ta. 

Impexos  (ln-p-)>  ^'-t  uncombed:  barbae,  Y. : 
porrtgo,  H. — Unpoltshea:  anttquitas,  Ta. 

impie  (inp-)*  odv.  [impius],  irreligunulyy  nn- 
diUifuUy  :  in  nos  facere :  deserere  regem,  Ou. 

impietas  (inp-),  ft  Us,/,  [impius],  irreverence, 
ungoeUinesSy  impiety,  didoyaUy :  imptetas  et  scelus : 
impietatis  duces,  treason :  in  parentem,  & :  in  deos 
inpietates. 

impiger  (in*p-),  gra,  gram,  a^.,  not  indolent, 
diligent,  active,  quick,  unwearied,  indefatigable,  en- 
eraetie:  roercator,  H.:  ingenlum,S.:  m  scribendo: 
ad  labores :  militift,  L. :  militiae,  Ta. :  hostium  Ye- 
xare  turmas,  H. :  Impiger  constitit,  i.  e.  ajter  a 
rapid  JUght,  0. 

impigrek  ade.  [impiger],  actively,  quickly,  read- 
ily :  hostium  res  attendere,  S. :  consulem  sequ!, 
L. 

impigiitis  (inp-),  fttis,/.  [impiger],  acHvity, 
indefatigabteness, 

impingo  (inp-),  pdgl,  pftetus,  ere  [I  in+pan- 
go],  to  dash  against,  throw  on,  thrtist  at,  fasten 
upon :  alctti  lapidem,  Pb. :  ui|cu8  impaetus  est  f u- 

?itivo  iUi:  agmina  mnris,  Y.:  ho»tea  in  Tallum, 
a. :  clitellas  ferus  impingas,  H. :  cum  eaede  mag- 
na (hostem)  in  acieni  inpefEere)  L. — Fig. :  Bicam 
tibi  inpingam  grandem,  wSl  bring  agaSut  you,  T. 
— To  farce  upon,  press  upon:  buie  oalix  mulsi  im- 
pingendus  est, 

impius  (in-p*),  <M^'.,  of  persons,  irreverent,  un* 
godly,  uffduUful,  unpahiotie^  abandonod,  itricked, 
impious:  impium  fle  esse  fated:  Baasidea,  H.: 


miles,  Y.^-As  subst. :  has  esse  in  impios  poenas: 
numero  impiorum  haberi,  Os. — Of  things,  wicked, 
shamsless,  impious  :  l>elhim :  ooniuratio :  f acinus, 
S.:  cervix,  H.:  caodes,  H.:  furor,  Y.:  verba  iu 
deos,  Tb. :  venenum,  deadly,  O. :  Tartara,  Y. 

implaoabilis  (inpl-),  e,  a^.  [2  in+placabi- 
lis],  unappeasable,  implacable,  irreconcHMc :  se 
mini  implacabilem  praebere :  Fabio,  L. :  numen, 
0. :  iracundiae :  ira,  0. 

(  implacabiUtar ),  adv,,  implacably.  —  Onlj 
comp. ;  implacabilius  irasci,  Ta. 

implaoatus  (in-pl-X  ^'-t  unappeased,  insa- 
tiable: Obarjbdis,  Y. :  guU,  0. 

implaoidns  (in-pl-),  atff.,  ungentle,  savage, 
fierce:  genus,  H. :  fores,  Pr. 

impleo  (in-pl-),  @vT  (often  implerunt,  implesse, 
etc.,  for  implSverant,  etc.),  5tu»,  ere  [PLE-],  to  fill 
up,  fi!l  faU,  make  faU,  fill:  libros:  (harena)  ora 
inplere  solet,  S. :  f rustis  esculentis  gremium  suum : 
mannm  pinu  flagranti,  ^nup,  Y. :  gemrais  caudam, 
cover,  O. :  delubra  virorum  turbft  inplebantnr,  were 
thronged,  L. :  ventis  vela,  Y. :  codices  eanim  re- 
rum  :  oUam  denarioruro. — To  fill,  sate,  satisfy^  sa- 
tiate: Implentur  veteris  Bacchi,  regale  themselves, 
Y. :  vis  impleri,  In.—  Tb/ff,  make  fieAy,  fatten: 
nascentes  implent  conchylia  lunae,  H.  —  To  make 
pregnant,  impregnate :  (Thetidem)  Achille,  O. — To 
fill  up,  complde:  Luna  implerat  comibus  orbem, 
0,-— Fig.,  to  fill,  make  full:  acta  Hereulis  impie- 
rant  terras,  0.:  nrbs  impletur  (sc.  oontagkme 
morbi),  L. :  oeras,  cover  wUh  writing,  Iu. :  urbem 
tumultu,  L. :  milites  praedft,  satisfy,  L. :  lacrimis 
dolorem,Ta. :  sese  sociorum  sanguine:  te  ager  viti- 
bus  implet,  enriches,  Iu. :  sermonibus  diem,  spetids, 
0. :  Hinyae  clamoribus  implent  (lasonem),  i.  e.  m- 
flame,  0. :  inpletae  modis  saturae,  perfe^  set  to 
music,  L. :  aduleseentem  suae  temerttatis,  L. :  mul- 
titudinem  religionis,  L. — To  fill  up,  make  out,  com- 
plete, finish,  end:  annum,  O. :  quater  undenos  De- 
eembrfs,  H.:  impleta  ut  essent  ti  milia  armatonim, 
L. :  numerum,  Iu. :  Oraeoorum  (poetarum)  cater- 
vas,  complete  (by  joining),  H. :  finem  vitae,  Ta.— 
To  fulfil,  discharge,  execute,  satisfy,  content :  id 
profiteri,  quod  non  possim  implere:  partSs  adsen- 
sibus,  0. :  vera  bona,  Ta, :  faU,  L. 

impletus,  P.  of  impleo. 

imx)lexu%  P.  [  in  +  plexus  ],  interwoven,  en- 
twinea:  implexae  crinibus  anguls  Eumenidea,  Y. 
^-Involved:  luctu  continue,  Ta. 

implioatio  (inpl-),onls,/.[impUoo],ai»  inter- 
weaving :  nervorum. — An  itwsrtion,  insorporation : 
locorum  communiuDL— ^n  etUai^ling,  embarrass- 
ment: r^  familiaria. 

implioitns  (inpl-),  aeff.  [P.  of  impUeo],  en. 
tangled,  involved,  oonfamd:  neo  in  adnnoiie  quic- 
quam :  paries  orationis..  . 

Digitized  by  VjOOQIC 


889 


inportiiniui 


ImpUoite  (inpl*X  ^i^*  [implicitus],  iniiHcaieltf, 
impUdtas  (inpl-),  P.  of  implico. 

implioo  (in-pl-),  ftvi  or  ul,  fttus  or  itus,  ire,  to 
mfola^  involve^  enJtangU,  eniwine^  inwrap^  mvtiap^ 
mcircU^  embrace,  clatpy  ffnup:  incertos  orbla,  v. : 
quam  flamine  curro  Implicait  Oephisos,  0.:  co- 
TDAm  \AeyrtLyffra^Dedy  V. :  pedes,  Y. :  inter  ae  aoies, 
V. :  aciem,  S. :  (lues)  oesibaa  Unplicat  ignem,  Y. : 
braochia  ooUo,  O. :  Canidia  brevibos  implicata  yi- 
peris  Crinea,  H^— Fi  f.,  to  aUaeh  dotdy^  coimtct  is^ 
timatdyy  tmife;  ataoetate^  join  (only  dom.  or  with 
k):  qui  noatris  familiari&atibua  impUcantur:  im- 
plicata inscientiA  impudentia  est :  Implicatua  ami- 
dtiis:  haec  ratio  pecuniarom  implicata  eat  cum 
illis  pecuniis,  etc. — 7b  enianpU,  implicate^  involve^ 
modop^exnbarras^ engage:  di  Wm  suam  homlnum 
naturis  implicant:  alienia  (rebus)  nimis  implicari: 
ipse  tuft  defensione  implicabere ;  nisi  irae  impli- 
caverint  animos  vestros,  confounded^  L. :  tanti  er^ 
rores  implicant  temporum  (sc.  scriptoreroX  9wih 
cmfttttd  chronology^  L :  multis  officiis  implicatum 
tenere:  quae  quattuor  inter  se  conligata  atque 
impUcaU:  eripere  atris  Litibna  iaplidtum,  H. — 
P.  perf,^  in  the  phrase :  implicitus  morbo  or  in 
inorbum,  tick^  disabled  by  aieinen:  morbo  impliei- 
turn  exerdtum  tenere,  L. :  graviore  morbo  impli- 
citus, Cs. :  implicitus  in  morbum,  N. 

Imploratio  (Inpl-),  ania,  /.  [imploro],  a  eatt 
for  help,  imploring :  deomm  et  hominum,  upon 
gcdt^  etc. :  illius  aoerba. 

imploro  (in-pl-),  avl,  fttus,  ftre  [in+ploro],  to 
ituoke  with  lean  :  nomen  filii  (L  e.  mium  nomine). 
—To  eaU  to  hetp,  call  for  aid,  appeal  to,  invoke,  be- 
setch^  entreat,  implore:  alqm :  deos  deasque  omnis: 
iDilites,  ne,  etc.,  Cs. :  fidem  vostrara,  T. :  cuius  ho- 
minis  fides  imploranda  est? :  iura  libertatis. — To 
F^^y  for,  beg  earnestly,  implore :  auxilium  a  po- 
palo  R.,  Cs. :  auxilium  urbi,  L. :  Caelestis  aquas 
doctft  preoe,  H. :  Romanos  irapioratoa  auxilium, 
etc.,  L. :  cum  me  res  p.  implorarit. 

implnmis  (inpl-),  e,  adj.  [2  in-f  pluma],  tftf/i- 
outfiothers,  unfledged,  callovo:  puUi,  H. :  fettts,  Y. 

implad  (In-p-),  — ,  ^,  ere,  to  rain  upon: 
summis  adspergine  siMs,  0. 

implayimn  (inpl-),  I,  n,  [impluol  a  email 
court  open  to  the  eky  (forming  the  middle  wall  of 
a  Roman  house,  and  surrounded  by  covered  gal- 
leries): Anguis  in  impluvium  decidit  de  teguUs, 
T. :  columnae  ad  implunum. 

impolite,  ado,  [impolltus],  uiUhoul  ornament. 

impolxtos  (In-p-).  adj.,  unpoHehed,  rough, 
xndegant,  unrefined:  forma  ingeni:  res,  i.  e.  un- 
fnuhed:  Timaeus  oompositione  Terborum. 

impollntOB  (in-p-),  adj,,  wutained:  yirgiui- 
tas,Ta, 


impSno  (In-p-X  po^^  poeitus  (inpoatui,  Y), 
ere,  to  place  upon,  tet  on,  impote,  ettabUth,  inirO' 
duee,  eet,  place ;  MeteUum  In  rogum :  In  ignem 
impositast,  fletur,  T. :  quo  praeaidium  impoeue* 
rat,  S. :  eo  muUerea  imposuerunt  (i.  e.  in  raedaa)^ 
Cs. :  molemque  et  montes  inauper  aitoa,  Y. :  in 
eis  urbibua  praesidla,  S. :  tegumenta  galeis,  Cs. : 
conlegae  diadema:  serta  delubris,  lu. :  iuvenes 
rogis,  Y.:  quos  (artfts)  mensis,  0.:  Impositus 
mannia,  H. :  aroes  Montibus  impMita*,  H. :  super 
aggerem  inpositis  turribus,  S.:  quidvis  oneria 
impone,  impera,  T.:  oenrici  imponere  nostrae, 
place  thyedfY. — To  put  on  board,  embark:  na- 
ves, quo  maior  nnmerus  miiitum  posset  imponi, 
Cs. :  exercttum  Brundisl  imponere:  equitibus  in 
navls  impositis,  Cs. :  nos  cymbae,  H. :  scaphas 
contexit,  eoque  milites  imposuit,  Cs. — 7b  tef  up, 
place  high,  raise:  (Romulum)  ablatum  terris  cae- 
fo,  O.  —  F  i  g.,  to  put  upon,  impose,  inJUet :  paoia 
morem,  dieUUe  conditians,  Y. :  onus  obaervantiae 
Bruto :  sibi  Ubores,  Cs. :  mihi  honorem,  Sw :  mihi 
personam  banc,  ut,  etc.:  rei  p.  volnera:  saevas 
imponite  leges,  ut,  etc.,  lu. :  Cui  tolerare  vltam 
colo  Inpositum,  is  incumbent,Y, — 7b  assign,  tm- 
pose,  set,  apply, give:  praedae  cellae  nomen :  filiis 
duobus  nomina,  L. :  vocabula  rebus,  H. :  nomen 
avitum,  0. :  extremam  manum  bello,  Y. :  modum 
alicui,  L. — Proy.:  Imponit  finem  sapiens  et  re- 
bus honestis,  lu. — 7b  set  up,  set  over,  constitute: 
dominum,  Y. :  quasi  nullo  inposito,  S. :  alquem 
yilicum :  consul  est  impositus  is  nobis,  quera,  etc. : 
Atheniensibus  viros,  SL :  si  domini  miUtes  impe- 
ratoribus  imponantur,  L. :  Hasinissam  in  Syphacis 
regnum,  L. :  in  ceiTicibus  nosttis  dominaro.— Of 
taxea,  etc,  to  lay,  impose,  assess,  exact:  ceteris  veo- 
tigal :  stipendium  yictis,  Cs.—- 7b  impose  upon,  de- 
ceive, cheat,  trick, — ^With  dat. :  Catonl  egregie :  si 
mihi  imposuiaset  aliquid,  has  misled  me:  regi,  lu. 

Importo  (in-p-),  ftvl,  fttus,  ftre,  to  bring  in, 
introduce,  bring  from  abroad,  import:  commeatlla 
in  oppidum,  Cs. :  vinum  ad  se  importari  sinere, 
Cs.:  acre  utuntur  importato,  Os. — ^Fig.,  to  intro- 
duce, bring  about, occasion,  cause:  (perturbationes 
animi)  important  aegritudines :  fcaudem  aut  peri- 
culum,  L. :  pestem  regibus :  odium  libellis  H. 

importunS  (inp-),  adv.  [importunus],  unsuit' 
ably,  ruddy,  violenuy:  iusistere. 

importiuiitas  (|np-),  atis,/.  [importunus], 
UMuitableness,  unfitness  :  anicufae,  T.  —  Unman- 
nerliness,  incivility,  rudeness,  insolence:  molesta: 
homo  incredibili  importunitate :  animj. 

importunns  (inp-),  adj,  with  sup.  [1  PER.], 
unfit,  uneuilable,  inconvenient:  tempus:  yi  regere 
patriam  inportunum  est,  S. :  machinationibus  lo- 
cus, S. — Troublesome,  grievous,  distressing :  paupe- 
ries,  H.:  Caphareus,  stormy,  0.  —  Unmannerly, 
rude^  harsh,  dturlish^ cruel,  savage:  tyrannus  :^u- 


importiicwtts 


890 


iuipi'oviflo 


lier:  8enex,T. :  importunitsimus  hostis:  dWes  et 
importunus,  H. :  eiipiet  curule  Cui  volet  importa- 
nxM  ebur,  H. :  ▼olncres,  V. :  Inportunus  transvolat, 
ete.,  the  unffovemabU  yovth^  H. — Crttd^  toortklets, 
ynMdied:  libidiiies :  olades  ctvitatis. 

ImportaoBUS  (Inp-),  adj.  [2  in+portuoeas], 
toithout  a  harbor :  mare,  S. :  litora,  L. 

impoaitoe,  Impostus,  P.  of  impono. 

impotens  (in-p-X  entis,  adj,  with  oomp,  and 
nip.,  powerUt9^  impoUrU,  loeaA;,  feeble,  hkpleu; 
homo:  ad  opem:  (luno)  cesserat  impoteos  Tel- 
lure,  H. :  gens  rerum  suarum,  not  master  of  L. : 
rogendi  (so.  equoe),  unable  to  control^  U :  irae,  «n- 
bruUei  tn,  L. —  Wttfiout  edf-eontrol^  uttbridled,  un- 
reetrained^  headUrong^  vioUiU  :  alqa,  T. :  Aquilo, 
H. :  victoria  eos  impotentiores  reddit :  homo  iro* 
potentiBsimoa :  quidlibet  impoteoa  Sperare,  H. : 
impotentissimuB  dominatua :  impotentior  rabies,  L. 

(impotentarX  adv.  [  impotens  ],  weakly^  inef- 
fectuaUy, — Only  eomp. :  impoteotiaa  regi,  L. 

impotantla  (inp-),  ae,/.  [impotens],  hdhUsa- 
iieM,  toeaknen :  sua,  T. —  Utiffovernablenesa^  violence^ 
furyy  unbridled  passion :  animi:  muliebris,  L. : 
sine  impotcntiil,  Tu. :  astri  aestuo8a,,/S;fry  violeficSy 

Impraesentiarain  (inpr-),  adv. ^  for  the  pres- 
ent, under  present  circumstances,  novo:  bellum 
componere,  N. :  quid  oonduceret,  Ta. 

impransuB  (in-pr-),  adj.,  that  has  not  break- 
fastea,  fatting :  impransi  mecum  disquirite,  H. : 
magister,  H. 

ixnprooor  (in-|pr-),  atus,  ari,  to  call  dawn  upon, 
imprecate:  aloul  diras,  Ta. :  Litora  litoribus  oon- 
traria,  ue,  pronounce  tlie  curse  o/emnity  upon,  V. 

ImprewdS,  dnis,/.  [1  in+PREM-],  an  onset, 
assault,  attack,  charge:  in  shiistrum  coma,  L. : 
dant  iropreaaionem,  L. — In  rhjtbm,  beats,  C. — In 
speech,  ortiadaHon:  ezplanata  vocum. — Fig., 
an  impression,  perception. 

1.  ImpreMUS  (inpr-),  P.  of  imprimo. 

2.  Impressoa  ( in-pr- ),  a^.,  unpressed,  not 
milked:  ubera,  Pr. 

imprimis  or  in  prinuB,  see  primus. 

imprimo  (inpr<),  pressi,  pressus,  ere  [1  in + 
premo],  to  press  upon,  press  against :  Stamina 
impresso  pollice  nentes,  0. :  Itnpresso  genu  nitens, 
V. :  inpressa  tellurem  reppullt  hasti,  i.  e.  raised 
herself,  0.  —  To  stamp,  imprint,  impress,  mark : 
vestigium,  jo/an/ ;  hum!  litteram:  Inpressa  signat 
sua  crimina  geromft,  0. :  signa  tabellis,  H. :  (Dido) 
oa  impressa  toro,  V.:  sulcns  altiua  impressus, 
drawn.  —  To  engrave,  stamp,  mark :  signo  suo 
imprcssae  tabellae,  sealed,  L. :  an  imprimi  quasi 
oeram  animum  putamus?  takes  impressions:  pon- 
dem  baltel,  Inpressumque  nefas,  embossed  scene 


of  crime,  Y.  —  F  i  g^  to  impress,  engrave,  stamps 
mark:  in  auimis  notionem:  motds  hi  oratore  im- 
pressi :  memoria  publica  tabulis  Impressa.  —  To 
stamp,  mark:  flagitiorum  vestigiis  municipia. 

improbatio  (inpr-X  dnis,/.  [improbo],  disap- 
proval, blame  :  ista  omnia :  hominis. 

improbe  ( inp- ),  ado,  with  comp,  and  sup. 
[  improbos  ],  badbf,  wrongly,  wickedly,  recklessly : 
multa  feciati:  did:  improbius  fieri:  qoas  (res) 
improbissime  fecit :  deoerpera  osoula,  Gt. 

improbitaa  (inpr-),  fttis,/.  [improbus],  wick- 
edness, depravity,  dishonesty:  singalaris:  calam- 
niae :  illo  admirabilis  aevo,  L  e.  rare,  lu. :  simiae, 
^'ogwskness, 

improbo  (in-pr-),  ftvl,  atua,  are,  to  disapprove^ 
blame,  condemn,  reject :  qui  si  improbasset  (SC.), 
Gs. :  iudicium,  overrule :  per  improbaturum  haec 
lovcm,  H. :  potestas  probandi  improbaudique  (fru- 
menti),  rejecting:  has  (nymphos),  derides^  0. 

improbuloa  (inpr-),  a<fj.  cUm,  [improbus], 
somewhat  wicked,  a  trifle  impudent,  lu. 

in4>robaa  (in-pr-),  aiff,  with  c(m^  and  ss^ 
not  good,  bad,  wicked,  reprobate,  abandoned,  vile, 
base,  impious,  bold,  shamdess,  wanton  :  nequam  et 
improbus :  longe  post  natos  homines  improbissi- 
mus :  f ugit  improbus,  the  rogue,  H. :  fit  ubi  negle- 
gas  malus  inprobior,  S. :  anguis,  vorcLcious,  Y. : 
annis,  by  his  youth,  lu. :  Fortuna  adridens  infan- 
tibus,  misdiievous,  lu. — Of  things,  wicked,  shame- 
less, outrageous,  base :  verba  improbissima :  oit 
(leonls),  V. :  divitiae,  H. :  oratio,  C». :  dicta,  licen- 
tious, 0. :  lex  improbissima :  testamenturo,  illegal. 
— Hestless,  indomitable,  persistent :  lubor,  V. :  im- 
probo Iracundior  HadriS,  untamable,  fl. :  ventris 
rabies,  insatiate,  V. 

•  improceras  (in-pr-X  a({/.,  of  small  stature, 
undersized :  peoora,  Ta. 

improcUotiu  ( in-pr- X  <><&'-i  *^  postponed: 

dies. 

impromptus  (in-pr-X  odj^t  unready,  hesitat- 
ing: lingua,  L. :  Arminius,  Ta. 

improperatos  (in-pr-),  adj,,  not  hasty,  Un- 
gering :  vestigia,  V. 

Improsper  (in-p-),  era,  emm,  adj,,  unfortu- 
nate, unprosperous  :  fortuna,  Ta. :  GUritado  ge- 
neris, Ta. 

tmprdspere  (in-p-X  adv^  unfortuneOely,  Tk. 

improvide^  adv.  [improvidus],  recklessly,  im- 
providently :  se  in  praeceps  dare,  L. 

improvidus  (in-p-),  adj.,  not  foreseeing,  of 
guard:  improvidos  hostia  opprimere,  L. :  futuri 
certaminis,  L. — Heedless,  reckless,  eardess,  regard- 
less :  senes :  pectora,  Y. :  festinatio  improvida  est, 
L.:  consilii,  Ta. :  futuri,Ta. 

impro'TOO  (  in-p-  X  adv,  [  improvisns  ],one 


ImprovisiM 


a»i 


inpuntoM 


sudirn^  umaqjeeiedljf:  pagum  adoiiri,  Gs. :  at  tem- 
pestates  improTiso  ootidfeuitar :  appaniit  ignit, 
V. :  repertos,  O. 

improTisus  (In-pr-),  adj.  with  emui,,  not 
fortaeen,  unfortneen^  utuxpeetmi:  malum,  S. :  8a- 
pienti  nihil  improvisom  accidere  potest:  pupiili 
calamitas :  adventus :  vis  leti,  H. :  Improviiii  ade- 
runt,  y. :  angais,  wnetaUd,  V. :  qtio  improvisior 
pestis  fuit|  Ta. — As  whtt,  n.,  in  the  phrases,  de 
im  proviso  and  ex  improviso,  unatpecttdly^  on  a 
rudden :  Quasi  de  improviso  respioe  ad  eum,  T. : 
acoessit  ex  improviso  aliud  incommodum,  Gs. : 
ecee  ex  inproviso  lugurtha,  ete.,  S. 

impradins  (in-pr-),  entis,  adj.^  not  foretee- 
inff^  not  expecting^  withoui  knowing^  unaware^  unnu- 
pedinfff  ignarani^  inc&rmdertUe,  heediesSj  inadver- 
tent: dico  omnia,  T.:  iroprudentis  hostis  ndgredi, 
C^.:  milites,  off  their  grtard,  Cs.:  libellus,  qui  me 
imprudente  et  invito  excidit :  adulesoens,  inexpe- 
rieneed,  T. :  numquid  ego  illi  Imprudens  faciam  f 
inadvertenily,  H. :  numquam  imprudentibos  imber 
Obf uit,  unwamedy  V. :  harum  rerum,  T. :  legis,  ig- 
norant: impendeotium  malorum,  without  appre- 
henrion  :  f  rons  laborum,  not  experienced  in,  Y . 

imprudentar  ( inpr-  X  adv.  with  comp.  pm- 
pnidens],  without  foretigfU,  ignoranily,  inconsider- 
atdjf:  puUnt:  facere,  N. :  accessit  imprudentius,  T. 

Imprndsntia  (inpr-),  ae,/.  [imprudens],  want 
of  foremffhij  inconnderatenmB,  tAtprudenee,  igno- 
rcnet^  inadoertenee :  imprudentia  admissam  faci- 
noa,  S. :  eventOs,  L. :  inpmdentia  cursu  deoedere, 
Gb.:  cum  id  imprudentia  aocidere  potuerit:  per 
imprudefitiam  errare,  by  inadvertenee:  teli  emissi, 
ttimlemnem, 

imptibes  (In-p-),  eris  (C,  Ga.,  0.),  and  impG- 
bia,  is(H.,V.,L.,O^Ta.),a<^'.  [2  in+pubes],  wwfer 
agt^yovthftdy beardtetB:  filium  impnberem  neeatum 
esse :  servi  omnes  ad  irapoberes,  Gs. :  oomes  im- 
pabis  lull,  v.:  impubem  Troflon  Flevere,  H. — As 
ttthit.  m. .-  prodoctis  omnibus  elegisse  impubis  did- 
tor,  the  6^19,  L. — Of  things :  corpus,  H. :  roalae, 
beardlett,  v. :  impubibus  annis,  in  childhood,  0. — 
CdHfote,  virgin,  chaste  :  impuberes  permanere,  Gb. 

impndens  (In-p-),  entis,  adj.  with  comp.  and 
tup,  without  ehame,  ihamden,  impudent :  pudens 
impudentem  (fraudat):  quis  impudentior  ? :  Im- 
pudens  liqui  patrios  Penates,  H. :  audacia,  T. : 
largitio,  S. :  furtum :  impudentisslmae  litterae. 

impudenter  (Inp-),  adv.  with  eomp,  and  eup, 
pmpudens],  ehamdettig,  impudently  :  facere,  T. : 
foqui:  impadentius  ab  aociia  abstulit:  impuden- 
tiasiine  mentiri. 

impadentia  (inp-),  ae,/.  [impudens],  ehMM- 
Umnen,  inmudenee :  quae  perturbea  baec  tuft  in- 
ptidentii,  T. :  vicit  tamen  inpudentia,  S. :  inpu- 
deotia  f retas :  tenare  cuiva  inpudentiae  est  ?  CJi, 


impudioitia,  ae,/.  [impadicus],  «AaiiMf«Mncif, 
imnwdeaiy,  impurity  :  sua. 

Imptldioiui  (iii'p-),  adf.  with  sup.,  tkameleee, 
impuaent,  without  rnodetty :  omnes  impuri  impadi- 
cique :  et  consul  et  impudioiasimvs :  muUerea. 

inmngnltio  (Inp-),  onis,/.  [impugno],  an 
attack,  asaauU, 

impugno  (ia*p>),  AvT,  Atus,  ire,  tofght  againet, 
attack,  auail :  acriu^,  Gs. :  terga  hostium,  L. — To 
attack,  aeeaU, oppoee,  impugns  tempus  impugnan- 
di :  acerrime  regem,  S. :  nostra,  H. 

impnlaio  (inp-),  onis, /.  [1  in+1  PAIi-],«B- 
terma  pressure,  itijluence :  aliqua.  —  Pig.,  incite- 
ment, instigation,  impulse:  ad  omnem  animi  mo- 
tum :  ad  hilaritatem,  pleasantry. 

Impolsor  (inp-X  oris,  m.  [1  in+1  PAL-],  one 
who  incites,  an  inciter,  ingtigaiort  Syras,  T.:  im- 
pulsores  et  socii  soeleris  iUius :  nie  inpulsore,  T. 

1.  impulaiui  (Inp-),  P.  of  impello. 

2.  imptilmu  (inp-),  tls,  m.  [1  in+1  PAL-1,a 
striking  against,  push,  pressure,  shock,  impulse: 
impulsu  scuiorum  copiae  pulsae:  alieno  impulsu 
moveri:  dimotis  inpnlsu  pectoris  undis,  0.— Fig., 
incitement,  instigation,  influence :  inpulsa  duxisti 
roeo,  T. :  cuius  inpulsu  deditionem  oeperat,  S. :  taft 
sponte,  non  impulsu  meo. 

tmpiina  (inp-),  adv.  with  eomp.  [impunis], 
without  punishment,  unpunished,  with  impunity  ,* 
haeo  faoere,  T. :  facere  (iniurlam)  impune  si  pos- 
sis:  iniuriaa  tulisse,  injlieted,  Gs.:  occidi,  uju 
avenged:  iniuriam  accepisse,  S.:  at  non  inpune 
feremus,  O. :  recitare,  without  retaliation,  lu. :  ere- 
derera  mihi  inpanius  Dicere,  T.:  quo  impunios 
dicax  esset :  Emicat  hie  impune  patans  (sa  se  boo 
facturum),  V. — Safely,  Hnharmed,  without  danger: 
impune  in  otio  esse,  with  safety:  alterios  ramoa 
Vertere  iu  alteriua,  unharmed,  V. 

tmpiinis  (inp-),  e,  adj,  [2  in + poena],  unprni- 
ished:  neve  hoc  inpune  fuisset,  0. :  scclus,  O. 

imponitaB  (inp-),  atis,  /.  [impunisj,  freedom 
from  punMment,  safety,  imptmity:  illi  inpunita- 
tern  concedere,  S. :  maximam  iniecebram  esse  pec- 
candi  impunitatis  spem :  peccatorum. — lituhness^ 
ineonsiderateness :  gladiorum:  iuvenilis  dicendl 

impnnite,  adv,  [impunitus],  with  iaipuniiyf 
facere. 

impunitus  (in-p-),  adJ,  with  comp,,  unputi' 
ished,  unrestrained,  free  from  danger,  safe,  secure : 
iniuria :  scelus,  S. :  nee  diu  proditoribus  impunita 
res  f uit,  L. :  qui  tu  iropunitior  ilia  obsonia  captas  ? 
H. :  quo  inpunitior  sit  (AppiusX  L.—'Unrestrained^ 
unbridled:  mendaciuoL 

impuratns  (inp-),  adJ,  [impuras],  defiled,  in- 
famous, abandoned,  vile :  ille,  that  vite  wretch,  T. : 
hu.0  inpuratum  UIci«^J. ^^  ^^ i^OOglC 


impura,  4idp,  with  tiip.  [  impuiiii  ],  boidif, 
fhamefuUyy  vildy^  in/amaudy:  impure  atqtte  flagi- 
tiose  vivere :  a  quo  impurissime  haoo  nostra  for- 
tuna  despecta  est. 

ImpiiiitaB  (inp-),  atis,/  [impuras],  uneUan- 
neBt^poUutiofif  impurity  :  caeni :  omnlA  imporiUttes 
susciperc. 

impurus  (inp*),  tuff,  witli  eomp.  and  $ttp.  [2 
in+purus],  ttficMan,^Ay, /om/.'  iiiipurae  matris 
prolapsus  ab  alvo,  O. — V  i  g.,  undean,  defiled,  im- 
pure, infamous,  abandoned^  vile:  vox:  historia, 
0. :  animus,  8. :  persona :  0  hominem  impurum ! 
T. :  anus  liaud  impura,  decent,  T. :  illo  impurior : 
quadrupedum  impurissimus. 

1.  imputatuB  (inp-X  ^'  of  imputo. 

2.  Impat&tnB  (inp-),  euifj.  [2  in+patatos], 
vnpruned,  untrimmed:  vines,  H. 

impntd  (inp-),  avT,  5tus,  Sre  [1  in+pato],  to 
reckon,  attribute,  make  account  of,  charge,  aeeribe, 
iff^ffute :  data  (munera),  Ta. :  beneficium  mihi,  Pb. : 
natum  imputat  illis,  ( the  fate  of )  Aw  eon,  0. : 
exercitui  moras  belli,  Ta. 

imtduB)  a^.  dim.  [imus],  ihe  hweet :  auridlla, 
Ct 

imuB)  adj.  tup.  (oontr.  for  infimus],  the  loumt, 
deepest,  last :  ab  imis  unguibus  usque  ad  vertioem 
summum  :  penetralia,  0. :  ima  verrit  vestigia 
Cauda,  tip,  V. :  fundo  in  imo,  at  the  very  bottom, 
y. :  vox,  the  highat  treble  (opp.  sumraa,  the  bass), 
H. :  oonviva,  at  the  foot,  H. :  ad  imaga  quercum, 
at  the  foot  of  the  oak.  Ph. :  currQs,  low  wheels  (of 
the  plough-team),  V. :  deorum  Gratus  imis,  of  the 
lower  world,  U. — ^As  subtt.  n.,  the  bottom^  depth, 
lowest  part :  murus  ab  imo  ad  summum,  L.:  locus 
ab  imo  aoclivis,  Cs. :  lanus  summus  ab  imo,/rw» 
end.  to  end,  H. :  vertere  ab  imo  moenia,  uttetiy,  Y.: 
(aurls)  instabiles  imo  faoit,  at  the  roots,  O. :  aquae 
perspicuae  imo,  to  the  bottom,  0. :  medio  ne  discre- 
pet  imum,  the  end,  U. :  Dormiet  in  lucem  ...  ad 
imum  Thraex  erit,  at  last,  H. :  inter  Ima  pedis, 
clefts  of  tlie  hoof,  V. :  iroa  summis  Hutare,  turn 
the  lowest  into  the  highest,  H. :  qui  regit  ima,  t?ie 
under  world,  O.  —  F  i  g.,  of  time  or  rank,  the  last 
(poet.) :  meusls,  0. :  po^ma,  SI  paulum  summo 
decessit,  vergit  ad  imum,  from  the  sublime  .  , ,  to 
the  ridiculotts,  H. 

1.  in  ( old  Indu ),  prtp.  with  ace.  or  abl  I. 
With  ace.,  in  space,  with  verbs  impl,fing  en- 
trance, into,  to  :  in  Epirum  venire :  in  flurnen  del- 
cere :  in  Ublos  legatos  mittere,  Gs. :  Thalam  perve- 
nit, in  oppidnm  magnum,  S. — Fig. :  in  memoriam 
reducere :  in  animum  inducere,  L. :  dicara  quod 
mi  in  mentemst,  T. — With  verbs  of  motion,  up  to, 
to,  into,  down  to :  in  caelum  ascendere :  in  aram 
conf  ugitis  ad  deum,  up  to  the  altar  :  vas  in  mantis 
sumere,  into  his  hands :  se  in  manOs  Romania  tra- 


didiifle,  L.^With  verba  of  rest  or  plftdng,  m: 
adesse  in  aenatum  iossit:  Minuoiua  in  custodiam 
habitus,  thrown  into  prison  and  kept  therej  L. : 
propinquaa  suae  nuptum  in  alias  civltates  oonk>- 
casse,  Gs. — Of  direction  or  local  relation,  towards^ 
in  front  of,  over  against :  in  orlentem  Germaniae 
obtenditur,  Ta. :  coram  in  os  te  laudare,  T. :  castra 
movet  in  Arvernos  versus,  towards,  Cs. :  in  Galliam 
versus  movere, S. — In  time, into,  till,  for  :  dor- 
miet  in  lucem,  aU  broad  day,  U. :  in  multum  diei, 
L. :  e  somno,  quem  in  diem  extrahunt,  Ta. :  indu- 
tias  in  trigiuta  annos  impetraverunt, /or  thirty 
years,  h.:  in  omne  tempus,/or«9«r.-  hominem  in- 
vitavit  in  posterum  diem,  ^or  the  following  day.-^ 
In  adverbial  expressions  with  words  of  time :  san- 
cit  in  posterum,  ne  quis,etc,  hereafter:  res  dilata 
est  in  poster.um,  to  a  later  day :  et  in  praesenUa 
hi  et  in  futurum  metum  oeperunt,  L. :  in  perpe- 
tuum  fore :  non  in  tempus  aliquod,  sed  in  aeter- 
num,  L. :  ex  raptis  in  diem  commeatibus,/or  tm- 
mediate  use,  L. :  fundum  emere  in  diem,  i.  e. « 
fixed  day  of  payment,  N.:  in  dies  singulos,  each 
succeeding  day :  in  dies,  day  by  day,  L. :  nos  in 
diem  vivimus,/or  (he  moment :  in  diem  et  horam, 
every  day,  H. :  in  horas,  hourly,  H. — Of  reference, 
in  rdation  to,  about,  re^Metifng,  towards,  against: 
id,  quod  est  in  philosophos  dictum,  eoneemsHg: 
carmen,  quod  in  eum  scripsiseet:  in  liberos  no- 
stros  indulgentia:  impietatee  m  deoB,  against :  in 
dominum  quaeri,  as  a  witness  against:  invehi  in 
Thebanos,  N. :  hominia  definitio  una  in  omnis  va- 
let^  applies  to :  in  obsequtum  prouus,  H. :  in  utrum- 
qne  paratus,  V. :  in  incertum,  ne,  etc.,  in  view  of 
the  uncertainty,  whether,  L.--^f  purpose, /or,  wUK 
a  view  to :  haeo  civitas  mulieri  in  redimicuium 
praebeat :  Regium  in  praesidium  missa  legio,  as  a 
garrison,  L. :  in  gratiam  sodorum,  to  gratify,  L. : 
Quos  audere  in  proelia  vidi,V.:  praemia,  in  quo- 
rum spem  pugnarent,  L. :  in  spem  pacis  solutis 
animis,  L. :  Ingrata  misero  vita  duoenda  est  in  hoc, 
nt,  etc^  H. :  satis  in  usum, /or  immediate  wants,  L. 
--<)f  result)  to,  unto,  so  as  to  produce:  in  familiae 
luctum  nupsit:  Excisum  Euboicae  latus  ingens 
rupis  in  antrum,  V. :  commutari  ex  veris  in  falsa. 
— In  the  phrases,  in  tantum,  so  far,  so  greatly: 
nee  In  tantum  spe  toilet  avos,  V. :  in  tantuxn  suam 
felioitatem  enituisse,  L. — In  rem  esse,  to  be  useftd, 
avail:  si  in  rem  est  Bacchidis,  T. :  imperat,  quae 
in  rem  sunt,  L. :  in  rem  fore  credens  universos 
adpcllare,  S. — ^Of  manner,  according  to,  after  :  ille 
in  earn  sententiam  versus,  to  this  effects  in  ntram- 
que  partem  disputat,  on  both  sides:  eives  aervilem 
in  modum  cruciati,  like  slaves:  vaticinantis  in  mo- 
dum  canere,  L. :  virtittem  in  mains  oelebrare,  SL : 
in  banc  formulaiB  iudijcia :  ao.  in  haeo  verba  £io- 
tum,  L. :  in  untversum,  in  general,  L. :  in  univer^ 
sum  aestimanti,  ttpon  a  general  view,  Ta. — Of  dis- 
tribution, iniOffoTy  moeordiMg  to ;  Gallia  divisa  est 
Digitized  by  VjiOOQLC 


in  pnrtla  tib,  Os. :  describebftt  ceoflores  binos  in 
singulas  dvitates,  i.  e,for  Mdk  $taU:  flextantibos 
ooiilatis  in  capita,  a  head,  L. — Pr a e  gn. :  in  eorum 
I  potestatem  portaro  futunim  intellegebant.  wndd 
I  faR:  in  potestatem  Locrenstom  esse,  L. 
I  II.  With  obLyOt  apace,  in^wUhin:  in  cere- 
bro  animi  esse  sedem :  quae  res  in  noatris  castris 
gererentur,  Os. :  in  foro  palam  Sjrrecasis:  (caedes) 
in  via  facta :  nupta  in  domo,  L. :  oopias  in  castris 
continent,  Gs. :  in  tua  sedecnli  sedere :  Heri  ooT- 
mus  in  Piraeo,  T. :  navis  et  in  Caieta  parata. — Of 
poaition,  om,  "upon^  inter,  umoHg,  hefort,  in^  vender: 
in  eqao  sedens,  on  hora^xick:  in  eo  flumine  pons 
eit^  oveTy  Gs. :  multa  te  in  rosS  nrget,  H. :  Oaesaris 
in  barbaris  erat  nomen  obscurias,  among^  Cs. :  in 
BruUis  praeesse,  L. :  in  manu  poculum  tenens : 
e^t  in  manibus  oratio :  gloria  in  oculis  sita,  S. : 
populari  in  oculls  eios  agros,  undery  L. — /n,  mtK, 
wearinffy  under y  dady  covered:  in  reste  candidft,  L. : 
in  logiibri  veste,  On. :  homines  in  catenis  Romam 
mittere,  L. :  in  viola  aut  in  i-osa,  garlanded :  legio- 
Des  in  armifl,  Gs. — Of  a  multitude  or  number,  iuy 
among,  of:  In  his  polSta  hie  nomen  profitetur 
suom,  T. :  sapienlissimus  in  septem :  earn  in  tuis 
habere :  iustissimus  unus  in  Teucris,  V. — Of  writ- 
ings, in :  in  populoram  institutis  aut  legibus :  in 
Timaeo  dicit :  perscribit  in  litteris,  hostls  ab  se 
disoessisse,  Gs. :  in  Thucydide  orbem  modo  oratio- 
nis  desidero,  in  the  atyle  of, — Fig.,  of  mind  or 
character,  hi :  in  animo  habere :  quanta  auctoritas 
fnit  in  Hetello ! :  in  omni  animante  est  summum 
aliqoid. — In  phrases,  with  mawibue  or  manUy  at 
hand,  under  control,  within  reach:  quamcunque 
rem  habent  in  manibus :  neque  mibi  in  manu  f uit 
lagurtha  qualis  foret,  in  my  /x>toer,  S, :  cum  tan- 
tQin  belli  in  manibus  esset,  on  their  hantUy  L.: 
quomiQ  epistulas  in  manu  teneo. — With  loco  :  in 
€0  loco,  in  that  state,  in  tnch  a  eondUum :  in  eo 
eoim  loco  res  sunt  nostrae,  ut,  etc.,  L. :  quo  in 
loco  res  esset,  cognoscere,  Gs. :  quod  ipse,  si  in 
eodem  loco  esset,  facturus  fuerit,  L. — In  eo  esse 
nt,  etc.,  to  be  in  «imA  a  eondmony  etc. :  oum  in  eo 
esset,  ut,  etc.,  the  mtuation  was  siteh,  L. — Of  time, 
tA,  during,  in  t/ie  course  of,  within:  in  tempore 
hoc,  T. :  in  tali  tempore,  L. :  in  diebus  pauds,  T. : 
Tani  in  brevi  spatio,T. :  in  omni  aetate:  in  totA 
vitft  inoonstans.-*/!?,  whiUy  ditring :  fit,  ut  distra- 
liatur  in  deliberando  animus !  in  di?idendo  partem 
iu  genere  numerore:  in  agris  va8tandi8,tn  laying 
vastey  Gs. :  cum  in  immolandft  Iphigenia  tristis 
Calcbas  esset^ — ^In  phrases,  in  tempore,  in  timey,  at 
the  right  tinUy  seaaonablg :  ipsuro  video  in  tempore 
hue  8c  recipere,  T. :  spreta  in  tempore  gloria  in- 
terdum  cnmulatior  redit,  L.  —  In  praesentia,  at 
present,  now,  for  the  moment,  under  existing  dr- 
cumntances:  sic  enim  miht  in  praesentia  occnrrit: 
id  qnod  nnaro  roaxiroe  in  praesenti4  desideraba- 
tur,  L. — In  praesenti,  jibr  the  present:  haeo  ad  te 


in  pcaesenti  scripsi,  ut,  etc.:  talenta  centum  in 
praesenti,  downy  L.--Of  condition  or  occupation, 
in,  subject  to,  affected  bg,  experiencingy  engaged  m, 
involved  in:  magno  in  aere  alieno:  torpescentne 
dextrae  in  amentift  illftf  L. :  diem  in  laetitii  de- 
gere,  T. :  oi vitas,  quae  tibi  in  amore  fuit,  beloved: 
in  iavidia  esse,  L. :  quod  in  sumrois  tuis  occupa- 
tionibus  voluisti,  etc.,  when  engrossed  by:  in  eo 
magistratu  pari  diligentia  se  praebuit,  N.-.  esse  in 
vitio,  in  the  wrong :  hoc  est  in  vitio,  perhorresosre, 
etc.,  is  wrong.^-In  the  ease  o/y  in  relation  to  :  num- 
oubi  meam  fienigniutem  sensisti  in  te  claudier  ? 
m  your  ease  (i.  e.  towards  yoii),  T. :  facere  in  eo, 
cuius,  etc.,  in  the  case  of  this  many  Gs. :  iu  f  uribus 
aerari,  8. :  Achilles  talis  in  hoste  fuit,  Y. :  in  hoc 
homine  saepe  a  me  quaeris,  etc.,  in  the  case  of — 
In  phrases,  with  summdy  in  idly  in  a  wordy  in  me : 
in  omni  sumroa  me  ad  pacem  convcrto. — With 
neut,  sing,  of  an  adj.  (expressing  more  abstractly 
the  quality) :  cum  exitds  hand  in  facili  essent  (i.  e. 
baud  faciles),  L. :  in  obscuro  vitam  habere,  S. :  in 
dubio  esse,  L. :  in  integro  esse :  in  tuto  esse,  L. : 
in  aequo  esse,  L. :  in  aperto  esse,  & :  in  promisco 
esse,  L. :  in  incerto  haberi,  S. 

III.  In  composition,  in  retains  its  n  before 
vowels,  and  before  h,c,dyf,  y,  consonant  i,  n,  9, «, 
ty  V,  usually  also  before  /  and  r,  and  very  frequent- 
ly  before  m,  byp.  But  the  n  is  usually  assimilated 
before  m,  byp,  and  often  before  /,  r. 

2,  in-,  an  inseparable  particle  [cf.  Gr.  a-,  dv ; 
Germ,  and  £ng.  un-],  which,  prefixed  to  an  a^., 
negatives  or  reverses  the  meaning :  impar,  un- 
equal: intolerabilis,  iin6«ara6/e:  immitis,  ntthless. 
— In  tmesis :  Hanc  .  .  .  Inque  salutatam  linquo, 
V.  In  composition  2  in-  has  the  same  forms  as 
the  praep,  1  in,  but  loses  the  n  before  5^91-. 

in-acooBftua^  adj.,  unapproached,  inaccessible: 
lucus,  V. :  spelunca  radiis,  Y. 

in-aceaco,  — ,  — ,  ere,  inch.,  to  turn  sour  at, 
sour  upon. — F  i  g, :  tibi  per  senslis,  i.  e.  imbitter 
yoUyO. 

in-adanetti8»  adj.,  unaccustomed:  equi,  0. 

in-adfisttw,  adj.y  unsinged:  corpus,  0. 

in-aedifioo,  ilvl,  fttus,  are,  to  buUd  as  a  super- 
etrueturcy  erect  as  an  additiony  erect,  construct  :  in- 
aedificata  in  muris  moenia,  Gs. :  in  qua  (domo) 
sacellum :  quae  in  loca  publica  inaedificata  habe- 
bant,  L.  —  7b  build  up,  wall  up,  close  by  walls  : 
vicos,  Gs. :  portae  inaedificatae,  barricaded,  L.: 
sacella  inaedificata. 

in-aaquabilis,  e,  adj.y  uneven,  unequal :  solum, 
L.:  varietas. 

in-skeqvuklim,e, adj., uneven:  ]oca,Ta.:  pbiala, 
Iu.  — Unequal,  unHke  .*  portfls,  of  different  siseSy 
0. :  calices,  H. :  antumni,  ehangeablcy  0. :  Yixit  in- 
aequalis,  clavum  ut  routaret  In  ' 


iiuiaqiuditar 


IM 


ixwnspioatiui 


U, :  tonsor,  that  aUa  unevmiy^  H. :  proeelUe,  that 
nmghen  the  Ma,  H. 

inaeqaaliter,  adv,  [inaeqaalis],  unequaUyy  dia- 
proportumately :  deprimere  alios,  alios  eztollere, 
L :  campus  sinuatur,  Ta. 

in-aeqnataB,  adj.^uneguat:  onus^Tb. 

in-aequo,  — ,  — ^  are,  to  make  even^  level :  haec 
cratibus  terr&que,  Cs. 

in-aeotimabilla,  e,  a<(/.,  not  to  be  judged  of, 
unaccountable:  animi  multitudinis,  L. — Ineaiimar 
Me,  invaluable^  incalculable :  e  grege  se  velut  in- 
aestimabilem  secemere,  L.:  gaudium,  L.  —  Not 
eeUmahle,  valudeea. 

in-aestad,  — ,  — ,  Are,  to  boil  in,  rage  uiithin : 
inaestuat  praecordiis  bills,  H. 

in-amabills,  e,  adj.,  wdovdy,  unattractive,  re- 
pugnant, repulsive,  odious:  pafus  undft,  1.  e.  the 
Styx,  V. :  regnum  (of  Pluto),  0. 

in-amareaoob  — ^  — ,  ere,  inch.,  to  become  bit- 
ter :  epulae,  H. 

in-ambitiosiia,   adj.,  unambitioua,  modest 
rum,  0. 

Inambulatio,  onis,  /.  [inambulo],  a  wdkiny 
up  and  doum,  C. — A  shaking,  swaying:  leeti,  Gt. 

In-ambnlo^  — ,  — ,  ftre,  to  walk  up  and  down, 
pace  to  and  fro :  ante  lucem  domi ;  in  porticu : 
per  niuros,  L. 

in  -  amoenna,  adj.,  unpleasant,  disagreeable, 
gloomy :  regna  (of  PlutoX  0. 

inane,  is,  n.  [  inanis  ],  an  empty  apace,  void, 
open  apace:  ad  inane  perTenire,  L. :  nullum:  va- 
cuum, V. :  audito  sonitu  per  inane,  0. :  rapti  per 
inania  vento,  0. — Fi  g.,  vanity,  worthlessness:  inane 
abscindere  soldo,  H. :  inania  captare,  H. :  inter 
inania  belli,  as  an  idle  show,  Ta. 

in-animalia,  e,  €ulj.,  witlumt  life,  inanimate: 
animalia  inanimaliaque  omnia,  L.  (al  inanlma). 

inanimua»  adj.  [  2  in+aniraa],  lifeless,  inani- 
mate: inauimum  est  omne,  quod,  etc :  natura. 

inania,  e,  adj.  with  comp.  and  sup.,  empty,  void: 
Tas :  domum  reddere  inanem :  naves  (opp.  onu- 
stae),  Cs. :  naves,  dismantled:  tumulus,  cenotaph, 
V. :  sepulchrum,  0. — Void,  stripped,  deserted,  aban- 
doned, unoccupied:  civitas:  egentes  inanesque 
discedere,  empty-handed:  eqvLUi^  mthout  a  ruler: 
Absint  inani  f  unere  neniae,  without  a  corpse,  H. : 
▼enter,  hungry,  H. :  quod  inani  sufficit  aivo,  lu. : 
laeva,  without  rinaa,  H. :  litterae,  empty :  paleae, 
light,  v.:  eorpns, lifeless:  galea,  i. e.  Aarm/«M,  V. : 
umbra,  0.:  Yerhn,  a  semblance  o/ speech,  Y.i  Gau- 
ruB  (an  extinct  volcano),  lu. :  epistula  inants  aUq«& 
re  utili :  ager  centum  aratoribus  inanior  est,  less 
populous^:  Sanguinis  pectus  inane,  0. :  Ijmphae 
dolium,  H.  —  F  i  g.,  empty,  useless,  worthless,  votM, 


unproJitabU:  Laborem  inanem  capit,T.:  honesti 
inane  nomen  esse :  elooatio :  damnatua  inani  iudi- 
oio,  lu. :  minae :  multae  res,  ut  gloria,  unsubstan- 
tial: causal  nectis  mtLVUs,  pretexts,  Y,:  simulatio, 
Cs. :  faraa,  unfounded,  V. :  Tempus,  leisure,  V. : 
omnia  plena  oonsilionim,  inania  verborttm,  poor 
in  words:  quae  inanissima  prudenttae  reperta 
aant.-^f  persons,  vain, puffed  up,  worthless,  petty : 
bomo^  & :  inanis  Hoc  iuvat^  empty  heads,  H. :  ani- 
mus :  inaniom  ingenia,  L. 

inanitaa,  fttis,  /  [  inanis  1,  emptiness,  empty 
space  :  per  inanitatem  ferri.^-F  i  g.,  worthlessneas, 
inanity:  sumraa. 

inaniter,  adv.  [inanis],  vainly,  idly,  uselesdy: 
exsultare :  pectus  angere,  H. 

in-aratua»  acfj.,  unploughed,  untitled,  fallow : 
terra,  V. :  tellus,  H. 

in-ardiaoo,  &rsl,  — ,  ere,  inch.,  to  kindle,  take 
fire,  bum,  glow :  nubes  Soils  inardescit  radiis,  V. : 
aestuosius,  H.— ^F  i  g. :  amor  specie  pFaesentis  in- 
arsit,  0. :  cupidine  vindictae,  Ta. 

in-aasaeta%  see  inadsuetus. 

in  -  attennatna,  atff.,  undiamnished:  fames, 
unappeased,  0. 

In-audu;  ftds,  aeff-,  not  dariaig,  timorom: 
raptor,  H. 

in-andi5»  Tvl,  Itus,  ire,  to  hear  whispered,  gtt 
an  inkling  of:  re  Gadibus  inauditft  fore  ut,  etc, 
it  liaving  been  rumored  amottg,  etc. :  numqaid  de 
quo  inandisti  ? 

in-anditna,  adj.,  unheardof,  untisual,  strange^ 
new,  incredible:  agger  novi  generis  atque  inaudi- 
tus,  Cs. :  scelus :  incredibilis  atque  inaudita  gravi- 
tas :  cui  sunt  inauditae  querellae  tuae  ? :  volucres, 
Ta. —  Unheard,  not  brought  to  trial:  alqm  inaa- 
ditum  damnare,  Ta. 

inaugurato,  adv.  {P.  of  inauguro,  aU.  absol.\ 
after  taking  auguries,  with  regard  to  omena:  id 
inaugurato  facere,  L. :  consecrare  locum,  L. 

in-anguro,  ftvl,  fttns,  Are,  to  take  omena  frm 
the  flight  of  birds,  practise  augury,  divine :  ad  io> 
augurandum  templa  capiunt,  L. :  divine  tu,  inaa> 
gura,  fierine  posinr,  L.  —  Tb  hallow  by  atigitnf, 
consecrate,  inaugua^ate,  install:  vide,  qui  te  into- 
guret :  augur  in  looom  eius  inaognratus  est,  h. 

Inaurataa,  adj.  [P.  of  inaurol,  gUded,  golden: 
statua :  quem  inanratum  in  Capitolfo  f uisse,  etc 
(i.  e.  cuius  stataam) :  acanthus,  0. :  Herc^le^  In. 

in-anro,  — ,  Atns,  ftre,  to  overlay  with  gold.— 
Fig.,  to  gild,  enrich:  a  Caesare  inaurari:  ut  (e 
liquidus  fortunae  rivus  inauret,  H. 

in-auapioato,  adv.  [  iuauspicatus  ],  withnit 
consulting  the  auspices:  pomoerium  transgredi. 

in-aoapioatiia,  adj.,  without  eonsuUing  the 
auipites:  In,  passed  wiSsk 

Digitized  by  ^ 


8»e^ 


in-a1lB1Il^  acff^t  nui  ventured^  tmoHm^fUd:  nil 
lioquere  inausam,  V. :  quid  iiiEasaiii  Tobis?  Ta. 

in-b-,  see  imb-. 

in-ca0diiiu»  atff.^  tmeut^  noi  felled:  lucus,  0. 

in-oaleaoo^  calal,  — ,  ere,  ineh^  to  grow  warm, 
he  kMied,  glow:  faicalescente  sole,  L. :  inoaluit  vU 
ilia  mail  (i.  e.  TeneniX  0. :  vino,  L.— F  i  g.,  to  glow, 
kmdle^  be  ttupired:  deo,  0. :  acres  Incaluere  animi 
(eqaorum),  O. :  ad  magnas  cogUakiones,  Ta. 

in-oalfiioiS^  — ,  — i  ere,  to  warm,  heat:  culmos 
Titan  incaifadt^  0.:  euUros,  0. 

incalllde,  mir.  [  incallidos  ],  unekUfuUy:  non 
meallide,  eleverfy, 

in-caUidus,  ac(j.^  vntkUful,  unintelligent :  ser- 
rus  non  incatlidus :  homines. 

ifl-candeflOOb  dul,  — ,  inch.,  to  grow  warm,  be 
heated,  glow,  kindle:  illud  (plamhiim)  incandescit 
eundOfO.:  spumis  incanduit  undu,Ot.:  Tempestas 
Autumni  incanduit  aestu,  Y. 

(in-canefloo),  canal,  — ,  ere,  inch.,  to  become 
wldte,  turn  grag,  grow  hoarg  (only  per/.) :  omusque 
incanuic  albo  Flore  pin,  V. 

In-canto,  — ,  fttus,  &re,  to  enchant,  fix  a  epdl 
ypon:  incantata  vincula,  love-dkarme,  H. 

in-canns,  adj.,  gray,  hoary :  menta,  V. :  labra 
Yunh,palUd,  0. :  saeeula,  hoary  eenturiee,  Gu 

In-caaBum  or  in  oaBsmn,  adv.  [see  cassus], 
in  vain,  to  no  jmrpoee,  uselenly :  f urere,  V. :  tot 
IMiti  laborea,  V. :  misaae  preces,  L. :  studio  gestire 
Itvandi,  wantonly,  V. 

in.castis&tiM»  adj.,  vnpiiniahed,  unrepfwted,  H. 

incaata^  adv.  witli  eomp.  [  incautus  ],  ineau- 
Uovdy,  ineoneiderately,  reektemy :  stulte  omnia  et 
incaute :  pugnare,  L. :  incautius  custodiae  disposi- 
tae,  Cs. :  raurum  incautius  subit,  L. 

in-cantlUli  a^.  with  eomp.,  ineautioue,  improv- 
ident, inconsiderate,  heedless,  recklete:  homo:  in 
ipAum  incautum  incidere,  Cs. :  ab  secundis  rebus 
incauti,  L. :  ad  credendum  pavor,  L. :  studio  eundi, 
0. :  roorte  sodalis,  made  reckless,  V. :  Sychaeum 
Clam  ferro  incautum  supera^  while  off  hisgtiard, 
V. :  a  fraude,  unsmpieums  of,  L. :  f uturi,  H. :  in- 
caotior  fuissem,  nisi,  etc. :  iu?entft  incantior,  L. — 
Unforeseen,  unexpected :  iter  hostibus,  Ta. :  alqd 
incautum  atque  apertum  habere,  treat  wi^kout  cau- 
tion or  reserve,  L, :  Sic  est  incautum,  quidquid  ha- 
betur  amor.  It.  not  to  be  guarded  against,  Pr. 

in-cedo,  cessf,  cessus,  ere,  to  advance,  march, 
proceed,  stride,  move,  stalk,  strut :  Virura  incedere 
Video,  T. :  socioa  per  ipsos,  V. :  Per  meos  finis, 
H.:  tot4  in  urbe,  0.:  qu&cumque  incederet:  si 
pedes  incedat,  on /oo<,  L. :  omnibus  laetitiis :  per 
ora  Testra  magnifici,  8. :  ego  quae  divQm  incedo 
regina,  lealk  in  majesty,  V. :  meo  nunc  Superbus 


inoedis  inalo,  H. — Of  troops,  to  move,  advance, 
marcA,  make  way  :  in  pereulsos  Romanos  acrius, 
S. :  infestior  in  erumpentis  incessit,  L. :  munito 
agmine,  S. :  usque  ad  portas  urbis,  L. :  scaenam, 
to  tread,  Ta. :  f ontem  nando,  to  traverse,  Ta.  — 
F  i  g.,  to  advance,  go  on :  facilius  ad  inveutionem 
animus  incedet,  si,  etc — To  come,  happen,  befall, 
attack^  approadi,  arrive,  appear,  occur :  No?a  nunc 
religio  uode  istaec  incessit  ?  T. :  tantus  eo  facto 
timor  incessit,  Cs. :  super  haec  timor  incessit  Sa- 
bini  belli,  L.:  lasdria  atque  supeibia  inoecaere, 
S. :  anni  principium  incessit,  Ta. :  exercitui  omni 
tantus  incessit  ex  incommodo  dolor,  ut,  etc.,  Cs. : 
quibus  belli  Umor  insolitns  inoesserat,  S. :  giavior 
cura  patribus  incessit,  L. :  ipsum  ingens  cupido 
ince&serat  Tarenti  potiuudi,  ll :  tantus  terror  Tar- 
quinium  incessit,  ut,  etc,  L, :  pestilentia  incedit  in 
castra,L. 

In-oelebrataa,  adj.,  net  spread  abroad,  Ta. 

Inoendiariiu,  1,  m.  [incendium],  an  incendiary^ 
Ta. 

incendium,  l,  n.  [in +OAND-],  a  burning,  fire, 
oonfiagration :  oalamitosum,  S. :  in  inoeudiis  fa- 
ciendis,  Cs.:  frumentum  flumine  atque  incendio 
conruperunt,  Cs.:  nihil  cogitant  nisi  incendia: 
neglecta  solent  incendia  sumere  virls,  H. :  inoen- 
diA  gentes  In  cinerem  vertunt,  0. :  socios  incen- 
dia poscit,  i.  e.  firebrands,  V.  —  ¥ig.,fire,fiam£, 
heat,  glow,  vehemence :  in  suas  fortunas  excitatum : 
incendio  alieni  iudid  conflagrare,  L. :  cupiditatum 
inoendiis  inilammatus:  inoendia  jmiiA,  gentle  pas- 
sions, O. 

inoendo,  dl,  sas,  ere  [CAND-],  to  set  fire  to, 
kindle,  bum :  cupas  taedft  ac  pice  ref  ertas,  Cs. : 
odoribus  incensis :  lycbnos,  V. :  urbem,  S. :  aedi- 
ficia  ricosque,  Cs. :  narls :  aedls,  lu. :  vepres,  V. : 
cum  ipse  circumsessus  paene  incenderere,  wcut 
consumed.  —  To  light  up  witJi  fire,  kindle  .•  aras 
votis,  i.  e.  in  purtttanee  of  vows,  V. — To  brigfUen, 
illumine:  eiusdem  (soils)  inoensa  radiis  luna:  auro 
Squamam  incendebat  f ulgor,  V. — ^F  i  g.,  to  kindle, 
infiame,  set  on  fire,  fire,  rouse,  incite,  excite,  irritate, 
incense,  enrage :  Loquar  ?  incendam ;  taceam  ?  in- 
stigem,  T. :  bominem  gloria :  roe,  ut  cuperem,  etc. : 
me  tuis  querellis,  V. :  plebem  largiundo,  S.:  ani- 
mum  cupidum  inopia,  T. :  odla  improborum  in 
nos :  pudor  incendit  virls,  Y. :  rabie  iecur  inoen- 
dente,  lu. :  iustum  odium :  incendor  ira,  esse  au- 
sam  facere  haec  te,  T.:  amore  sum  incensus: 
incendor  oottidie  magis  desiderio  virtutum:  in- 
cendi  ad  studia  gloriA:  in  spectaculum  animo 
Incenduntur,  L. 

inoenaid,  Onis,/.  [1  in+CAND-],  a  setting  on 
fire,  burning:  Gapitoli :  incensione  urbem  liberavL 

1.  inoinaufl,  adj.  [  P.  of  incendoj,  infiamed, 
fiery,  hot:  incensos  aestfts  aTertere,y.:  in  medi- 

*«n<>0-  Digitized  by  V^OOgie 


d06 


2.  inoensuflk  adj.  [2  In+census],  noi  aauned^ 
unregi»lertd :  hominem  inoensQin  Tenderes  popu- 
lu8,  L — Plur.  m.  as  tubit, :  lex  de  inceiiBis  lau,  L. 

inceptio,  ODifl,/.  [1  in + CAP-],  a  beginning^ 
undertaking:  tarn  praeclarl  operis. — An  enterprise, 
undertaking:  est  amentium,  non  amantium,  T. 

incepto,  — J  — ,  Areyfreq,  [iuctpio],  to  begin, 
attempt:  fabulam,  T. — To  begin,  get  into  a  quar- 
rel: cum  illo  homioe,  T. 

inoeptor,  6m,  m.  [1  in+GAP-],  a  b^finner: 
meartim  voluptatum,  T. 

inceptum,  l,n,[P.  neut.  of  incipio  ],  a  begin- 
ning: iuoepta  gravla,  H.  —  An  attempt,  under" 
taking:  illud,  T.:  contra  patriam:  a  quo  inoepto 
roe  detinere,  S.:  cuius  neque  inceptum  ullum 
f ruBtra  erat,  S. :  absistere  inoepto,  L. :  Abnegat 
incepto,  V. :  piget  incepti,  V. :  Catilinae  inoeptis 
favere,  S.:  di  nostra  incepta  secundent,  Y. — A 
purpose,  subject^  theme :  ad  inceptum  redeo,  S. : 
nos  ab  incepto  trahere,  S. 

1.  inoeptns,  P.  of  incipio. 

2.  (incepttifl,  Qs),  m.  [I  in+GAP-],  a  begin- 
ning, undertaking  (only  abl.  sing.) :  turpe  inceptQst, 
T. :  foedum  inceptu,  foedum  exitu,  L. 

(in-cemo),  — ,  cretus,  ere,  to  sijt  in,  add  with 
a  sieve, — Only  P.perf. :  piper  album  incretum,  H. 

in«cerd^  — ,  fttus,  ftre,  to  cover  unth  wax:  genua 
deorum  (i.  e.  with  wax  votive  tablets),  lu. 

1.  incertnni,  I,  n.  [inoertus],  an  uncertainty  : 
ne  cuius  incerti  vanique  auctor  esset,  L. :  scribere 
legiones  ad  incerta  belli,  eontingeticies^  L. :  Hand 
Sncerta  cano,  Y. :  bona  omnium  in  dubium  incer- 
tumque  revocabuntur:  praefectus  in  inoertum 
creatus,  for  an  indefinite  time,  L. :  postreroo  fu- 
gere  an  manere  tutius  foret,  in  incerto  erat,  S. : 
Auctor  in  incerto  est^  O. 

2.  inoertuin,  adv.  [neut,  of  Incertus],  doubt- 
fuUy:  Tigilans,  half  awake,  0. 

in-oertaa,  adj,  with  eomp.  andn</>. — Of  things, 
not  fixed,  unsettled,  undetermined:  consilia,T. :  cum 
incerta  bellum  an  pax  essent,  L. :  securls,  Ul-aimed, 
V. — Abl.  absol. :  incerto  quid  peterent,  L. — Of  per- 
sons,  irresolute,  hesitating,  undecided,  doubtful,  at  a 
loss:  Inccrtior  sum  multo  quam  dndam,T. :  plebes: 
varius  incertusque  agitabat,  S. :  quid  dicam  Incer- 
tus sum,  T. :  animi  Incertus,  anne,  etc.,  T. :  quid 
potissuroum  facerent,  S. :  summamm  rerum :  con- 
sili,  T. —  Unascertained,  unproved,  doubtful,  uncer- 
tain :  alia  certa,  alia  incerta  esse  dicunt :  eventus 
reliqui  temporis :  ambiguae  testis  Incertaeque  rei, 
lu. :  incertus  masculus  an  femina  esset,  L. :  tIc- 
toria,  Cs. :  morlendum  certe  est,  et  id  incertum, 
an,  eta :  Quia  deus,  incertum  est,  Y. :  cuius  Ora 
puellares  faciunt  incerta  capilli  (i.  e.  make  the  sex 
doubtful),  lu. :  incertum  habeo,  pudeat  an  pigeat 


magifl,  eannoi  theide,&,:  clanserant  portas,  incer- 
tum vi  an  voluntate,  L. — Of  persons,  uninformed, 
not  assured,  doubtful,  uncertain :  cum  incertus  sum, 
ubi  esses :  Incerti  quo  fata  ferant,  Y. :  sententiae, 
L. :  rerum  multitudo,  L. —  Ve^ue,  indefinite,  unset- 
tled, obscure,  dim  :  spes,  T. :  nt  incertis  temporibns 
iretur,  unexpected,  Gs. :  luna  snb  luce  malignii,  Y.: 
voltus, disturbed,  8. — Pig.,  unirustworthff,  incon- 
sistent,  fickle:  aetas  (puerilis):  nihil  est  incertios 
▼olgo :  menses,  Y. :  Filiam  dare  in  incertas  nup- 
tias,  haxardous,  T. :  arbor,  the  unsteadjf  dup,  lu. 

inOMsd,  — ,  — ,  ere,freq.  [incedo],  tofaU  «/»», 
assault,  assailj  attack:  vagos  suos  lapidibus,  L.: 
telonim  iactu,  0.:  iaculis  saxisqne  inoessi,  U: 
vidit  Incessi  muros,  beset,  Y, — ^F  i  g.,  to  rejnvaek, 
revile, assail:  reges  dictis,0.:  Celsum  criminibos, 
Ta. 

inceflftOB,  fks,  m.  [1  in + 1  GAD-],  a  going,  walk- 
ing, pace,  gait:  Seplasia  dignus :  citus,  tardus,  S. : 
vera  incessu  patuit  dea,  V. :  Incessum  fingere: 
Turbonis  in  armis,  H. :  morbnm  incessu  fateri, 
lu. :  tot  hominum  iuraentorumque  IneeBSii  dilapsa 
est  (nix),  tread,  L, :  incessu  tacito  progressus,«i<9>, 
Y. :  Exprimit  incesstts,  peculiarities  of  gait,  O.— 
An  advance,  approach  :  sacerdotes  incessu  furiali 
militem  turbaverunt,  L. :  incessOs  hostis  claudere, 
Ta. — An  attack,  hostile  approach :  Parthorum,  Ta. 

inoesta,  ae,/.  [inoestus],  a  paramour,  lu. 

inoeftte,  adv.  [inoestus],  impurelg,  with  pollu- 
tion :  f acere  sacriticium  Dianae,  L. :  ea  (aquft)  uti. 

inoesto,  ftvl,  — ,  ftre  [inoestus],  to  pollute,  de' 
file :  funere  dassem,  Y. :  filiaro,  Ta. 

inoestnin,  l,  n.  [1  inoestus],  inynous  unehastitif, 
incest:  incestum  supremo  supplicio  sancire:  fa- 
cere  :  ab  inccsto  id  ei  loco  nomen  factum,  L. — 
IHur.,  G. 

1.  incestus,  a4j.  [2  in+castus],  not  religious- 
ly  pure,  unclean,  impure,  polluted,  dtfUed,  sinful, 
anminal:  virum  incesto  ore  lacerare:  incesto  ad- 
didit  integrum,  punished  the  good  with  the  bad^  H. : 
an  triste  bidental  Movent  incestus,  impiously^  H. 
— Vncliaste,  lewd,  lustful,  ineeOuous:  index,  i.  e. 
Paris,  H. :  medicamen,  O. :  sermo,  L. :  corruptor 
et  idem  Incestus,  lu. 

2.  (inoestaa,  Qs),  m.  [2  in+2  GAD],  un- 
chastity,  incest. — Only  abL :  quaestio  de  incestu. 

(inotaoo),  see  incoho. 

1.  inoldo^  cidl,  — ,  ere  [1  hi+43ado],  to  fall  in, 
fall,  light,  strike,  reaeh,find  the  way:  vmeri  sar- 
gunt  qua  tegmina  surama,  inoidit  O^^^X  ^-  •  ^"* 
cidit  spatlum  rhomb!  Implevitque  sinOs,  i.  e.  hap- 
pens into  a  net,  lu. :  in  foveam :  incidentibus 
vobis  in  vallum,  L. :  in  laqueos,  lu. :  incidit  ictoi 
ad  terraro  Tumus,  Y. :  (turns)  super  agmina  late 
Incidit^  Y.:  incidens  portis  exercitus,  nM/un^r  oA 
U:  caput  inoWk  «e^^O^,jg|^^  cpiO- 


Inoido 


807 


inolto 


bas  incident,  L. :  navigiis  incidit  Sums,  Y. :  hi 
amnes  ineidant  flumini^/a//  tn/o,  L. :  modo  sericiB 
incidis  (sol)  ondis,  tink  wukr^  O. — To  light  vjExm, 
meeiy  come  upon^fall  in  with:  in  me:  in  ipsam 
Caesarem,Gtf. :  inter  catenras  armatoram,  L. :  ho- 
mini  irnproviao :  Incidit  buio  bellator,  V.  —  To 
fall  upon,  attack^  aamndt :  in  hoetem,  L. :  ultimis 
incidebat  Bomanus,  L. — ^Fig.,  to  fall  into,  iruur, 
conti'ttct,  become  involved:  in , malum,  T.:  in  mor- 
biim :  in  aes  atienum :  in  hanoris  oontentionem : 
qui  inciderant  (sc.  in  morbum),  L. — To  fall  upon^ 
befall,  strike,  affect,  vitit,  occur :  aeu  valetudo  inci- 
dent sea  senectas,  H. :  pestilentia  incidit  in  nr- 
ban,  L. :  Ut  nomquam  amori  incidere  possit  ca* 
laroitaB,  T. :  terror  incidit  eius  exercitai,  Gb.  :  ut 
nihil  incidisset  poetea  civiuti  mali,  quod,  etc. : 
fortes  quibus  bellum  incidit,  H. :  Animo  deus  in- 
ddjt,  v.— Of  the  mind,  etc.,  to/aff,  ligJd,  be  led: 
casu  in  eoram  mentionem  incidi:  in  Tarios  ser- 
monefl :  fortnito  ad  tuam  omplitudinem  meis  ofiU 
riis  amplectendam  incidisse. — Of  a  subject  of 
thought,  to  eom$,  oecttr,  be  preeented,  be  recalled, 
ariee :  qaodcumque  in  mentem  indderet :  utinam 
ne  Phonnioni  id  Boadere  in  mentem  incidisset,  T. : 
poCantibuB  his  apiid  Tarquinium  incidit  de  uxori- 
bus  mentio,  L. — 7b  fall  out,  happen,  occur :  si  qua 
beila  inciderintfftreairoti^Cs.:  calamitas  inoidisse 
Tidetur :  eomro,  quae  honesta  sunt,  potest  incide- 
re contentio :  forte  ita  inciderat,  ne,  etc,  L. :  om- 
nia in  noetram  aetatem  inciderant :  in  eadem  rei 
p.  tempora :  in  Kalendas :  in  te  praetorem,  L  e. 
your  term, — To  fall  in  with,  coinade^  agree  with: 
in  Diodoram. 

2.  incido,  cTdl,  diBus,  ere  [1  in-|-oaedo],to  cut 
into,  cut  through,  cut  open,  cut  away:  venas  horoi- 
nis:  teneris  arboribus  iucisis,  Cs. :  pinnas,  dip: 
Tites  falce,  V. :  pulmo  incisus,  divided:  Hnum, 
uver. — To  cut  upon,  carve,  engrave  :  indsa  notis 
marmora  publicis,  H. :  tabuU  bis  incisa  litteris, 
L. — To  make  by  cutting,  cut  in,  carve,  engrave,  tn- 
eeribe:  ferro  dentes,  0.:  faces,  V.:  incidebantur 
domi  leges:  id  in  acre  incisum:  in  qu&  basi 
grandibua  litteris  nomen  erat  incisum:  carmen 
incisum  in  sepulcro:  leges  in  aes  incisae,  L.: 
verba  ceris,  O. :  amores  arboribuSjV. :  leges  ligno, 
H. :  alquid  titulis,  i  e.  among  your  tiuee,  lu. — 
F  i  g.,  to  break  off,  interrupt,  etop,  put  an  end  to  : 
po^mn  ad  Caesarem :  noyas  lites,  Y. :  ludum,  H. : 
▼ocis  genus  crebro  incidens,  interrupting  (the 
speech) :  aequaliter  particulas,  i.  e.  short  daueee. 
—To  cut  off,  cut  short,  take  away^  remove :  media : 
ipe  oroni  reditOs  indsi,  L. 

intiinotoflk  P.  of  incingo. 

in-eingOb  ^zl,  Inctus,  ere,  to  gird,  gird  about, 
surround:  (aras)  Terbenis,  O.:  nitidAque  incln- 
gere  lanro,  i  e.  crown  thysdf,  O. :  ineinctus  dnotu 
Gabino,  L* :  (Furiae)  caeraleft  incinotae  angui : 


(Njrmphae)  indnetae  pellibus,  V.:  Lares,  O. : 
(fons)  Margine  gramineo  patnlos  indnctus  hiatOs, 
enclosed,  O.:  moenibus  urbes,  0. 

Indus,  — ,  — ,  ere  [1  in+canol  to  cause  to 
sound,  strike  up .-  varios  ore  modos,  Fr. 

inciplo,  c€pl,  ceptufl,  ere  [1  in-f-capio],to  take 
hold,  Iclke  in  hatid,  begin:  ut  incipiendi  ratio  fue- 
rit,  ita  sit  desinendi  modus:  Incipe,  et  consere 
dextram  (i.  e.  the  fight),  V. :  unde  incipiam  f :  sic 
rex  incipit  (i.  e.  to  speak),  S. :  Incipe,  Mopse,  prior, 
v. :  sic  incipit  (with  direct  quotation),  H. :  Incipit 
huic,  in  answer  to,  O. :  sapere  aude,  Incipe,  H. : 
priusquam  incipias,  consulto  opus  est,  S. :  noTi 
Negoti  (alqd),  T. :  tarn  prava,  S.:  bellum,  L.: 
Maenalios  yersfts,  V. :  Nuptiarum  gratlft  haec  sunt 
facta  atque  incepta,  T. :  duobus  inceptis  verbis : 
incepta  oppugnatio,  Cs. :  proelium  incipitur,  S. : 
iter  inceptum  celerant,  V.:  Inceptos  iambos  Ad 
umbilicum  adducere,  H. :  In  re  incipiundft,  T. :  a 
tantis  princeps  incipiendus  erat,  0. :  a  love  incl- 
piendum  patat :  ab  illis  indpit  uxor,  In. :  unde 
potius  incipiam,  quam  ab  eft  civitate  ? :  ante  quam 
dicere  incipio :  rem  frumentariam  expedire,  Cs. : 
cum  primum  pabuli  copia  esse  indperet,  Cs. :  ef- 
fari,  V. :  donaire,  fall  asleep,  lu. — To  have  a  be- 
ginning, begin,  originate,  arise :  tum  incipere  ver 
arbitrabatur :  Narrationis  indpit  mihi  initium,  T. : 
iucipiente  febricula. 

incioe,  adv.  [incisos],  in  short  dauses:  dicere. 

inoisiin,  adv,  [incisus],  in  short  douses:  haec 
ineisim,  deinde  merobrsctim :  tractata  oratio. 

inciaio,  onis,/.  [2  SAG-]. —  In  rhet,  a  divis- 
ion, member,  dause, 

Inoisum,  i,  n.  [indsus],  a  section,  division, 
dause  (in  a  period) :  quae. 

Inolmis,  P.  of  2  incldo. 

Inoitamentmn,  I,  n.  [incite],  an  incitement, 
inducement,  incentive,  stimulus:  periculonim,  i.  e. 
to  endure^-vA  se  tuendum  ingens,Gu.:  incitaroen- 
ta  Tictoriae,  Ta. 

(Inoitate),  adv.  [indtatasl.  —  Onlj  comp.,  of 
speech,  vehemently,  rapidly  :  fluit  indtatius. 

Indtatio,  Onis,  /.  [incite],  an  inciting,  incite- 
ment, rousing,  instigating:  languentis  populi: 
acris  el  rehemeiis.  —  Aipu^,  ^oeed:  qui  (sol) 
tanta  incitatione  fertur,  ut,  etc — ^F  i  g.,  vehemence, 
ardor^  energy :  animi,  Q).:  orationis. 

Ineititiiifl,  see  indtate. 

Inoltatas,  adj.  with  comp.  and  sup.  [P.  of  in- 
dto],  hurried,  rapid,  swift,  at  full  tpeed:  equo  in- 
citato  se  in  hostes  Immittens :  cursu  incitato,  Gs. : 
mundi  iodtatissima  conversion  —  ¥ig.,  vehement, 
ardent,  rapid:  cursus  in  oratione  indtatior :  Thu- 
oydides  incitatior  fertur. 

In-cltd^  ftvl,  fttus,  ftre,  to  set. in  ^ 

Digitized  by  VJV 


InoitDB 


808 


urge  on,  kurry^  hoiUn,  aeeeleraU,  quicken :  vehe- 
mentiua  eqaos  incitare,  Cs. :  stellarttm  raotOs  in- 
citantur :  lintreB  magno  lonitu  remorum  incitatae, 
Cs. :  ex  castris  sese,  ttUlv  <ntl^  Cs. :  cum  ex  alto 
se  aestus  inoitavisaet,  hgdrvtahed  in^  Ca. — Pr o  t.  : 
incitare  currentem,  spur  a  willing  horte,  —  To 
arouse,  ausfmeni :  lubernU  (amnis)  incitatus  plu- 
viis,  9u>ollen^  L. — F  i  g.,  to  incite^  encourage,  etimu- 
late,  foitftf,  excite, epur  on:  me  imitandi  cupiditate : 
ingenium  diligentia  ex  tarditate:  oculos  incitat 
error,  0. :  8uos  sensQs  voluptuarios :  Caesarem  ad 
id  bellum,  Cs. :  ad  bellum  iDcitari,  L. :  cuius  libl- 
dines  ad  potiundura  iiicitarentur:  incitabant  (ani- 
mum)  oonrupti  civiUitis  mores,  S. — To  inspire: 
nam  terrae  vis  Pytliiam  incitabat.  —  To  excite, 
arouse,  stir  up :  Catonem  iniraicitiae  Caesaris  in- 
citant,  Cs. :  istos  in  me :  opifices  contra  tos  inci- 
tabuntur:  milites  nostri  pristini  diei  perfidift  !n- 
citati,  Cs. — To  stimulate,  excite,  increase,  enhance  : 
Gonsuetudo  eloquendi  celeritatem  iucitat. 

in-citus,  a4f .  \.^-  ^^  *  io-cieol,  in  rapid  motion^ 
rapid, swift:  Delphinl:  hasta^  V. 

in-Climo,  avi,  &tu8,  ftre,  to  give  a  cry,  make  a 
call,  appeal,  invoke:  ut,  si  indamaro,  advoles,  call 
out:  nemo  inclamavit  patronorum:  volai  incla- 
mare,  sed,  etc.,  0. :  Curiatiis,  uti  opem  ferant  fra- 
tri,  L.:  comitem  suum:  Fulvium  nomine,  L. — To 
exclaim  against,  erg  in  remonetranee,  rdnJre  :  '  quo 
tu  tarpisflime,*  roagn&  Inclamat  voce,  H. :  alios, 
quid  cessarent,  L. 

in-olaresoo,  ruT,  ere,  to  grow  splendid^  heeome 
famous :  nee  tua  gloria  inclaruisset,  Ta. 

in-demena,  entis,  adj,  with  comp^  unmerciful, 
rigorous,  harsh^  rough,  eevere  :  dictator,  L. :  non 
senatus  inclemeutior  f  ulL 

inolementer,  adv,  with  eomp,  [  indemenfi  ], 
rigorously^  harshly^  roughly,  severdg:  increpantes, 
L. :  dictum  in  se  inclementius,  T. :  inclementius 
in  te  invefai,  L. 

indementia,  ae,  /.  [  indemens  ],  unmereiful- 
ness,harslme9s^unkinaness:  div1lm,V.:  mortis,  V. 

inolinatio,  5nis,/.  [inclino],  a  leaning,  bending, 
inclining:  corporis.  — Fig.,  inclination,  tendency, 
Idas, favor:  ad  roeliorem  spem:  voluntatum:  ani- 
morum,  L. — An  alteration,  change:  temporum. — 
In  rhet:  voctSfjt^y. 

indinitiiB,  a^.  with  comp.  [jP.  of  inelino],  in- 
clined, disposed,  prone :  plebs  inctioalior  ad  Poenos, 
L. :  animus  ad  pacem  inclinatior,  L. :  inclinatU  ad 
suspicionem  mentibus,  Ta. — Depressed,  sunken: 
vox,  huf.  —  Fig.,  sunken,  fallen^  broken^  deterio- 
rated: ab  excitatl  fortuna  ad  indinatam:  do- 
mu8,y. :  oppida,6.:  oopiae»N.:  acie8,Ta. 

inelino^  &vl,  fttus,  are  [CLLI.  I.  IVans,^  to 
cause  to  leien,  bend,  ineline,  turn,  mpert:  ?da  «on- 


trahit  malosque  inclinat,  L.:  genua  harenia,  0.: 
super  arces  cursOs,  0. :  sol  meridie  se  Incllnavit, 
I  e.  turned  back,  L. :  inclinato  iam  in  postmeridia- 
uum  tempus  die:  Saxa  indinatis  per  humum 
qunesita  lacertis,  lu. — To  turn  back,  r^dse,  dtivs 
back :  Romana  inclinatur  acies,  L. :  quasdam  acies 
inclinatas  iam  et  labantes,  Ta. :  inclinatum  stag- 
num,  receding,  L.  —  Fig.,  to  turn,  indine^  divert, 
transfer :  ut  me  paululum  indinari  timore  vide- 
runt,  yidd :  se  ad  8toioo8 :  culpam  in  conlegam, 
lay,  L. :  haec  animum  inclinant,  ut  credam,  eta, 
L. :  indinari  opes  ad  Sabinos  videbantur, teethe 
SaUnes  woM  be  dominant,  L. — To  change,  alter, 
abase,  cause  to  decline:  se  fortuna  inciinaverat^ 
Cs. :  omnia  simnl  inclinante  fortunA,  L. — H.  /n- 
trans,,  to  bend,  turn,  incline,  dedine,  sink:  sol 
indinat,  lu. :  indinare  meridiem  sentis,  H.:  in 
vesperam  incUnabat  dies,  Ou.— >7b  yield,  giee  way, 
retreat :  ut  in  neutram  partem  indinarent  acies, 
L. — Fig.,  to  incline,  be  inclined,  be  favorably  dis' 
posed:  quocumque  vestrae  mentes  indinant:  is 
Btirpem  regiam  studiis,  Gu. :  amicus  duicis  pluri* 
bus  bisce  . . .  indinet,  H. :  cum  sententia  senatus 
inclinaret  ad  pacem:  eo  indinabant  sententiae, 
ut,  etc.,  L. :  indinavit  sententia,  suum  agmen  de- 
mittere,  L, — 7b  ^ange,  turn:  si  fortuna  bdli  in- 
dinet,  L.:  omnia  repente  ad  Romanos  inclinave* 
runt,  favored,  K 

inclitOB,  see  indutus. 

inolttdo^  si,  BUS,  ere  [1  in+daudo],  to  shut  v^ 
skut  in,  eotijiste,  enclose,  impiison,  keep  in:  incla- 
sum  atque  abditum  latere  in  occulto :  Fila  name- 
rata  porri,  lu. :  Heracleae  sese,  L. :  alios  secum, 
y. :  Teucii  densft  incluscre  corona,  dosed  thdr 
rtuiks  around  (him),  Y. :  haberaus  SC  indusum 
in  tabuHs :  dum  sumus  inclusi  in  his  compagibos 
corporis :  Indusae  in  pumice  apes,  V. :  (animus) 
inclusus  in  corpore:  includuntur  in  carcerem 
conderonati:  inclusi  parietibus:  duces  carcere, 
L. :  minora  castra  inclusa  maioribus,  Cs. :  inclusa 
tela  pharetiB,  0. :  suras  auro,  sheathe,  Y. :  incla- 
sus  carcere  nassae,  caught,  lu. :  corpora  furtim 
Includunt  caeco  lii'teri,  Y. :  hue  aliena  ex  arbors 
germen  Includent,  ingraft,  Y.  —  To  skut  off,  ob- 
struct, hinder,  stop  up :  limina  portis,  0. :  Pars  in- 
clusa caloribua  Mundi,  H. :  dolor  indudit  voo»n : 
splritum,  Xj,  —  To  interweave:  Inclusae  auro  Te- 
stes, inwrought,  Y.:  Inclusum  buxo  ebur,  Y.~ 
Fig.,  to  inaude,  endose,  insert^  embrace,  comprt- 
hend:  illud,  (|uod  in  iuris  consultorum  induditar 
formulis:  ammorum  salus  inclusa  in  ipsA  est: 
in  huius  roe  oonsili  sodetatem :  eos  in  eam  fo^ 
mam :  odium  inclusum  sensibus :  oraUo  libro  in- 
dusa,  L. :  (tempora)  fastis,  ehrosnde,  H. :  quaeris 
antiquo  me  indudere  ludo^  H.:  alqd  orationi: 
intus  inchisnm  periculum  eet^Tb  restrain,  con- 
trol: Toliiptates  inclusae  diutius :  impentor  nal- 

Digitized  by  V^OOQIC 


8W 


lis  ions  inclums  angnstiis,  Lb-«^  e2oM,  endf  for- 
Bitan  indadet  onstina  fata  diee,  Pr. 

inoluslo^  5018,/.  [1  in+CLAY.],  a  thuitinff 
up,  eonjinemeni :  cuius  (Bibuli). 

iiiolvBii%  P.  of  indudo. 

inolatOB  and  Inditas  (not  indytas),  aefj.  [1 
in+CLV-],  edebrtUedj  renoimud,  famoui,  iUHiiri- 
ovt,  ffloriow:  UHxes,  H. :  fainiliae  roaxime,  L.: 
UctlB,  O. :  moenia  Dardauidam  bello,  V, :  magni- 
tudine  mons,  L. :  gloria  PulamodU  famft,  V. 

iiioootiia»  P.  of  incoqua 

in-oogitaiii^  antia,  tudj.,  tho/ughUem^  weonrider- 
ate:  ni  fuissem  iacogitans,  T. 

in-cogito^  — ,  —-,  ape,  (o  contrive,  dmiffn: 
fraudem  socio,  H. 

in-oognitns,  adj,,  not  examined,  wniried,  not 
iweeeiigated:  de  absente  incogniU  causa  statuere, 
&:  de  incogniUl  re  iudicare:  saj^tta  incognita 
tranailit  umbras,  wUraced,  Y.  —  Not  known,  un- 
known: incognita  pro  cognitis  habere:  consilium: 
quae  omnia  fere  Gallis  erant  incognita,  Cs. :  ter- 
tic  (die)  incognita  sub  liastft  veniere,  the  uneiaimed 
property,  L. :  palus  oculis  incognita  nostris,  i.  e. 
uaeeen,  O. :  res  animos  incognita  turbat,  etrange- 
run,  Y. — Unknown,  wiparaUeled,  enormous:  ser- 
pens, O. :  longi  mensura  incognita  nervl,  lu. 

Incoliattis,  adj,  [P.  of  incoho],  b^gun,  unfin- 
itked,  ineomplete,  imperfect :  Yeneris  partem,  quam 
Apelles  incohatam  reliquisset,  absoWere :  rem  tam 
praeclaram  inoobatam  relinquere. 

iiicoh5  or  (less  correctly)  inchoo,  avi,  atus, 
are,  to  be^in,  commence:  signum  ab  alio  incohatum 
absolvere :  initium  sedis  ab  saltu,  Ta. :  Stygto  regi 
aras,  i.  e.  begins  to  sacrifice,  Y. :  spera  longam,  en- 
tertain, H.— -Of  a  writer  or  speaker,  toessau  to  treat, 
open,  begin  to  discuss, propose :  res  attigit  hie  versi- 
bas  atque  incohavit:  alqd  mihi  nuper  de  oratori- 
bos:  nil  altum,  Y. :  incohante  Caesare  de,  etc..  Ta. 

inoola,  ae,  fn.  and  /.  [1  in+COL-],  an  inhabi- 
tanty  resident  (opp.  adyena):  de  Africft  et  eius  in- 
colis,  8. :  ut  hue  noyus  incola  yenit,  H. :  incolae 
paene  nostri,  almost  our  countrymen :  Idumaeae 
Syropboenix  portae,  lu. :  Caroeren  inoola  turba 
yocant,  the  natives,  0. — An  inhabitant :  aquarum 
incolae :  rana  stagnf,  Ph. :  me  obicere  incolis  aqui- 
lonibns,  native,  H. — A  foreign  resident,  sojourner, 
immigrant:  peregrini  autem  atque  incolae  offi- 
dnro:  inoola  a  Tarquiniis,  L. 

in-oolo,  luf,  — ,  ere,  to  be  at  home,  chide,  dwell: 
trans  Rhennm,  Cs. :  inter  mare  Alplflque,  L. :  ubi 
incolere  oonsueTermt,  8.—* 7b  inhabit,  dwM  in: 
nrbem :  laeito  loooaque :  terras :  finis,  H. :  pattern 
Galliae,  Os. :  patrlam,  L. :  (Insnlaram)  pars  a  f  eris 
natkmibiis  ineolitur,  Cs.:  inoolitur  urbis  0ed€0, 
Y. :  qui  (lod)  a  qoibusque  ineolebantar. 


iilOoliiiDi%  e,  ae^.  [SCAL-],  wtimpaired,  tmsn* 
jured,  unharmed,  safe,  sound,  entire,  w^iole :  inco- 
lumera  sat-sdo  fore  me,  siyCtc.,  T. :  civls  incolumis 
seryayi :  incolumem  exercitum  transducere,  Cs. : 
incolumes  omnes  peryeniunt,  Cs. :  rem  p.  tradere 
incolumem :  Dum  stabat  regno  incolumis,  in  quiet 
possession,  Y. :  incolumes  non  redeunt  genae,  H. : 
nulla  inoolumi  relicta  re,  L. :  a  calamitate  iudid. 

incoltunitas,  fttis,^.  [mcolnmisj,  freedom  from 
harm,  safety,  security :  iucolumitati  ciyium  consu- 
lere :  incolumitatem  deditis  poUicebatur,  Cs. : 
eorum,  quibus  salutem  dedisti. 

In-oomitatuo,  <ulj,,  unaccompanied,  unattend- 
ed, alone  :  Andromache,  Y. :  virtus  incomitata  bo* 
nis,  0. 

tn-oommendatUB,  adj.,  not  commended; 
hence,  given  up,  abandoned:  tellus  (sc.  rentis),  O. 

inoomiiioclft,  adv.  with  comp.  and  sup.  [inoom- 
modus],  inconveniently,  unsuitably,  unforttmatefy, 
unseasonably:  yenire:  acddit,C8.:  adyersari,  L. : 
cum  illo  actum  optime  est,  mecum  incommodius : 
incommodissime  nayfgare. 

inoosunoditaa,  atis,  /  [incoromodus],  incon- 
venience, unsuitableness,  disadvantage,  damage,  in- 
jury :  incommoditas  denique  hue  omnia  redit,  T. : 
alien ati  animi :  temporis,  unseasonableness,  L. : 
Quot  incommoditates  accipies  f  T. 

inoommodo,  &yT,  atus,  are  [incommodus],  to 
occasion  inconvenience,  be  inconvenient,  trouble,  an" 
noy:  scientia,  etiam  si  incommodatura  sit,  gau- 
deant :  mihi,  T. :  nihil  alteri. 

incommodmn,  l,  n.  [incommodus],  inconveni- 
ence, trouble,  disadvantage,  detriment,  injury,  mis- 
fortune,  loss:  ex  incommodis  Alterius  sua  ut  con- 
parent  commoda,  T. :  incommodi  nihil  capere :  ex 
his  incommodis  pecunia  se  liberare :  propter  ma- 
iorum  incommodorum  metum:  miserans  incom- 
moda  nostra,  Y. :  Multa  senem  circumyeniunt  in- 
commoda,  H.  r  f erre  incommoda  vitae,  lu. :  accidit 
inoommodum,  tanta  enim  tempestas  cooritur,  ut, 
etc.,  Cs. :  id  inoommodo  tuo  (facere) :  quid  iniqui- 
tas  loci  habeat  incommodi,  Cs. :  sine  maguo  in- 
oommodo ciyitatis:  valetudinis. 

In-conunodaB,  adj.  with  comp.  and  sup.,  in- 
cotivenient,  unsuitcible,  unfit,  unsetuonable,  trouble' 
some, disagreeable:  iter,T.:  non  incommoda  aestate 
static,  Cs. :  yaletudo:  non  incommodiore  loco, 
quam,  etc. :  seyeritas  morum,  L. :  nayigare  in- 
oommodumst,  T. :  aestimatio  aratori :  naves  pro- 
pugnatoribus,  L. :  in  rebus  eius  incommodissimis : 
patremincommoduro  esse  fi\\o,troubUsomie. 

iii-oommiitabill%  e,  a^.,  unchangeable,  toi- 
mutable:  status  rei  p. 

in-compertcus  a<(/.,  unascertained,  unknown: 
inter  cetera  vetustate  incomperta,  I*:  id  irtrum 
. . .  an  . . .  inoompertom  est,  U      ^r\nio 

Digitized  by  VjOOQIC 


400 


Incf  ipwitom 


inoompoeite^  adv.  ( inoomposltua  1,  wikout 
ordeTf  disorderly :  Teniens,  L.:  fugere,Cu. 

ln-comx>OBittui  (incon-),  adL  unformed,  out 
of  orde}\  disordered^  diiarran^M,  irregular :  ag- 
men,  L. :  incompositi  ad  versus  equestrem  procel- 
1am,  L. :  motQs,  uncouih^  Y. — Of  style :  incompo- 
sito  dixi  pede  currere  versus  Lucili,  irregular,  H. 

in-comptas  (incdmt-),  a4/*t  disordered,  die- 
Iievelled,  unkempt,  unadorned:  capilli,  H. :  caput, 
H. :  nuda,  nudis  incompta  capillis,  0. :  apparatus, 
Ta.  —  F  i  g.,  of  speech,  arilaa,  rude,  unadorned  : 
oratio :  ars :  (versfts),  V.,  H. 

in-^^onoessoB,  affj,,  not  aliotoed,  unlawful, for- 
bidden: hjmenaei,y. :  ignes,  0. :  spes,  0. 

inKSoaoinniui,  a4f,,  indegond^  ungraeefiU,  awk- 
ward: alquis :  asperitas,  H. 

i]K)OnouMni%  adj^  untkakenjirm,  unehamged: 
proximorum  ceriaininibus,  Ta. :  pax,  Ta. 

incondite,  adv.  [inconditus],  confusedly,  trith- 
out  order  :  incoDdite  fundit  quantum  potest. 

in-conditna,  adj.,  without  order,  irregular,  dis- 
ordered: acies,  L. — Fig.,  confused,  unformed, 
rude,  disordered :  ius  civile:  genus  dicendi:  car- 
miun,  L.:  haec  incondita  Montibus  iactabat,V. : 
libertas,  L. — Sing.  n.  as  subst. :  alicuius  inconditi 
sententia. 

inconfliderantia,  ae,  /.  [inconsiderans],  want 
of  reflection,  inconsidercUeness :  alcuius. 

inconuderate,  adv.  [  inconsideratus  ],  incopi- 
tiderateiy,  rashly :  agere :  dicere. 

in-<}onuderatU8)  a^.  with  comp.  and  sup^  not 
conMdercd,  luadstrong,  thoughtless :  cupiditas :  in- 
oonsideratissima  temeritas. — Of  persona,  thought- 
less, heecUess,  inconsiderate:  alquis:  inoonsideratior, 
quam,  etc,  K. 

in*oonadlabilia»  e,  <m{^.,  inconsolable  r  volnus 
(mentis),  O. 

in-constana,  antis,  adj.  with  comp.,  changeable, 
fickle,  capricious,  inconsistent:  ridicule:  quid  in- 
oonstantius  Deo  ? :  litterae. 

inoonstanter,  adv.  with  sup.  [  inconstans  ], 
capriciously,  inconsistently :  iactantibus  se  opinio- 
nibus :  negare,  L. :  haec  dicuntur  inconstantlssime. 

inoonatantia,  ae, /« [inconstans],  iiu!onsistency, 
inconstancy,  changeaiUness,  fickleness :  hominis: 
levitate  implicata:  inoonstantiae  famam  vereri: 
rerum,  0. 

inconaulte,  adv.  with  camp.  [  inooosttltas  ], 
unadvisedly,  inconsiderately:  dioere:  oommisBura 
proelium,  L. :  inconsultius  prooedere,  Cs. :  paulo 
inoonsultius  adgredi,  S. 

in-oonanltiUk  a^.,  nist  consulted,  unasked:  ia- 
oonsulto  senatu,  L. :   Inoomultt  abeunt,  without 


advice,  Y.  — •  Unadmsed,  isieonsiderate,  iiuSvereet: 
homo :  inconsultus  haberi,  H. :  ratio :  pugna,  L. 

in-OonsumptiM,  adj.,  unconsumed,  undimuu 
ished:  turis  pars,  O. :  iuventa,  t  e.  eternal,  O. 

in  •  oontaminatnB,  a^.,  umUfiled,  pure:  ne 
quid  incontaminati  sit,  L. 

in-oontentna,  atfj.^  unstretched,  relaxed:  fides, 
out  of  tune. 

in*oontinSn8,  tfs,  adj.,  incontinent,  immoder- 
ate, intemperate :  Tityos,  H. :  manus,  H. 

incontinenter,  adv.  [  incontinens  ],  immoder- 
atdy,  intemperatdy :  nihil  esse  fadendttiii. 

inoontinentia,  ae,/.  [incontinens],  ^rwcliiien, 
incontinence:  de  iucontineutia  disserere. 

in-oonveniena^  entis,  ac(i.,  not  accordant,  un- 
suitable, dissimilar:  corpus.  Ph. 

in-ooqnS,  cOxI,  coctus,  ere,  to  boil  down,  boil, 
seethe:  inulas,  H. :  radices  Bacciio,  in  wine,  V.: 
niic  snoos,  0. —  To  dye:  vellera  Tyrios  inoocta 
ruborefl,  V. 

in  -  correctxia»  ac^.^  uncorrected,  not  revised; 
opus,  0. 

incormpte,  adv,  with  comp.  [incorruptus],  un- 
corruptly,  justly :  iudicare :  inoorniptius  iudicare. 

in-oorraptna  (inoonr- ),  a^j.  with  sup.,  un- 
moiled,  uninjured,  uncorruptfod :  sucus:  templa, 
L. :  litterae,  not  tampered  with. — Fig.,  unspoiled, 
uncorrupted,  unadtdterated,  genuine,  pure :  aensta : 
iudidum,  upri^JU:  fides,  H. :  genus  disciptinae, 
L.  —  Unbrtbea,  unseduced,  incorruptible  :  testes : 
amici,  S. :  custos  incorruptissimus,  H. 

in-crebreaod  (-beaco),  brui,  — » ere,  to  quidt- 
en,  girow,  increase,  rise,  spread:  ventus :  auster  io- 
crebruit,  Cs. :  increbresoente  vento,  rising,  h. : 
nemorum  murmur,  V. :  si  increbruit  aura,  II. :  na- 
merus :  rem  ad  triarios  redisse,  proverbio  incre- 
bruit, grew  into  a  proverb,  L. :  quae  (disciplina) 
increbruit :  late  Latio  increbrescere  noroen,  V. 

in-CrSdibilia,  e,  adj.,  not  to  be  believed,  incredi^ 
ble,  beyond  belief  extraordinary,  unparaflded:  leni- 
tas,  Cs. :  res :  rerum  fama,  V. :  incredibile  hoc  mi 
obtigtt,  T. :  incredibile  est,  quam  multa  fuerint: 
incredibili  modo,  H. :  incredibile  memoratu  est, 
quam,  etc,  8. 

incredibiliter,  adv.  [incredibilis],  incredibly, 
extraordinarily:  delector:  pertimuit. 

in-oredolua,  unbdievit^,  ineredulous :  odi,  H. 

inoriawntam,!,  n.  [1  in+l  CERp  ],  prcwM, 
inei*ease,augmmtaticn:  vltiam  inerementa:  mul- 
titudiniB,  L.— F  i  g.,  arowlh,  inereewe  :  inittriae,  qua- 
rum  incremento  beuiim  exarut,  Iw^An  adHem, 
increment:  summo  bono  adferre  IncremeBtom: 
rea  tantis  augesoere  inorementia,  L. :  incremento 
renovari,  rw^of^omseiU^  Go. :  magnum  lovis,  adSr 

Digitized  by  V^OOQ  IC 


Inorapito 


401 


Inomiosiui 


Hem  to  ike  family  (i.  t,fotUr<hUd^^  V. :  domHSv  to 
an  etiat^y  lu. — A  tramUtff'^ehool,  diteiplitu:  da- 
cam  incrementa,  Ga. 

increpito,  — ,  — ,  *re,  freq,  [inerepo],  to  ke^ 
ekidinff,  urffe,  Bcoldj  naff,  haran  with  woriU:  quid 
increpitas  ?  Y. :  Tocibaa,  Gs. :  verbis,  L. :  Belgas, 
Cs.:  aesUtem  seFam,  mock  ai^  V. — To  urge^  «n- 
eaurage:  turn  BiUae  dedit  ioerepitaaa,  V. 

in-crepo,  ul,  itiis,  &re,  to  aoicM/,  remmady  nutle, 
paUer^  ratiU,  whiz:  disciu  inorepuit:  Gorronim  in* 
crepuit  exerdtaa  alia,  Y. :  Increpait  mftlia  (cania), 
mapped,  Y. :  tuba  terribilem  sonitum  locrepuit,  Y. 
— To  tranqrire,  be  noiaed  abroad:  increpuit  suspi- 
tio  taraultllfl :  si  quid  inereparek  terroria,  L. — To 
eavm  to  remnmd^  mah$  eraah  :  cum  loppiter  atraa 
Increpoit  nobis,  0. :  ut  credam  pectus  increpare 
carmina,  ditturb,  H. — To  upbraidy  ehide^  teold^  it- 
bnlrej  reprove:  gravioribua  probris,  L. :  Caesarem : 
maledlctis  omnia  bonop,  8. :  equos  ietu  Yerberis, 
O. :  me  lyrft,  Ne,  etc.,  H. :  eanctantis  arma  capere, 
HTffedf  L. :  ad  contionem,  to  apeak  angrilv^  L. : 
praefecii  graviter  increpiU,  nAuked^  L. — To  «n- 
Mor,  imveigh  againet:  Ylri  disceasam:  fugam. 

in-CTMOO^  9vl,  -— ,  ere,  to  grow  upon:  euti 
squama*  increaoerei  0. :  aaxum  incresoere  ligno, 
grow  over  (I.  e.  eneroaob  upon),  0. — To  grow^  swell, 
be  swollen  :  lacrimis  quoque  flamina  dicunt  Inore- 
▼isse  suiSyO. — To  grow  into:  segea  iaculis  incre- 
Tit  acatis,  Y. — F  i  g.,  to  inereaae,  ff^^%  ^  augmenl- 
fd:  audacia,  L. :  animia  discordibus  irae,  Y, 
IncretoB,  P.  of  inoemo. 
in-cmentataa,  adj.,  not  made  bhodg,  vn- 
wounded:  Inque  cruentatus  Caeneus,  0. 

in-cmentiis,  adj^  bloodUtBy  wiihout  bloodahed: 
Tictoria,  8. :  exercitu  incruento,  withotU  loee,  8. : 
Darium  incmentus  devicit,  L. :  pax,  Ta. 
ia-oruato,  — ,  — ,  ftre,  to  coaly  inenut:  vas,  H. 
in-cabo,  ul,  itos,  ire,  to  lie  upon,  reat  on :  Pel- 
libua  atratia,  Y. :  umero  inoubat  hasta,  reata  ttpon 
her  ahaulder,  0. :  caetria  superpositis  incubantes 
flamen  tranavere,  L.:  aper  Erymantho  Incubat, 
Uea  deady  O. — ^F  i  g.,  to  brood  over,  wakh  jealoualg 
over:  pecuniae  spe  atque  animo:  dintiis,  Y. :  pu* 
blieia  tfaeneanria,  L.  —  7b  aettle  on,  brood  over : 
pooto  nox  incubat  atra,  Y. 

(in-rado),  — y  SOB,  ere,  to  forge  with  the  ham- 
mer.— Only  P.  per/,  :  lapis,  an  indented  atone  (of 
aliandmin),Y. 

InOQlco,  avi,  atus,  Sre  [in+caico],  to  tread  tn, 
*Tead  down  ;  henoe,  in  discourse,  to  force  in,  drag 
tK>:  Graeca  rerba :  inculcata  invenias  inania  rer- 
ba,  i.  e.  auper/luoua. — To  force  upon,  impreaa  on^ 
ineadeaUy  vmat :  id  quod  inculoetur,  perdpere : 
ocnlia  imaglnea:  ae  anribua  nostris,  intrude:  in- 
eukatom  est  Metello,  te  aratores  evertisse:  ut 
nominaret^  eUi 


In-onlpitaa,  a<{^,  blameleaa :  vita  fldesque,  O. 

inculte,  adv,  witii  comp.,  without  r^nement, 
eoaradg :  vivere :  incultius  agitare,  S.^Of  speech, 
roughlg,  rudely :  dicere. 

1.  in-oliltil%  adj»  with  comp.,  untilledy  unculti- 
vated :  ager :  solum :  loca,  S. — /Yur.  n.  as  aubat, : 
culta  ab  Incultis  notare,  JU — Wild,  uncuUiioated : 
sentes,  Y« — Neglected,  unpeopled,  abandoned  :  via : 
quid  incultius  oppidis  ?  —  undreaaed,  unadomad, 
diaordered,  unpoiiahed,  neglecled,  rude :  corpus : 
canities,  Y. :  genae,  diefigured,  0. :  homo  vita :  in- 
docti  incultique,  without  edueationy  S. :  homines, 
L. :  versOs,  rude,  H. :  ingenium,  H. 

2.  in-cultua,  Qs,  m.,  want  of  eulOvation,  neg* 
leet:  inciiltu  foeda  eius  (loci)  nicies,  S. :  honores 
desertos  per  incuUum,  L. 

inoumbo,  cubul,  cubitus,  ere  [GVB-],  to  lay 
onetdf,  leany  preaa,  aupport  oneadf:  in  scuta,  L. : 
in  gladium,  fcJU,  on :  toro,  Y. :  validis  incumbers 
remis,  bend  to,  Y. :  tecto  incubuit  bubo,  perched 
on,  0. :  f erro,  fall  on,  0.  —  To  leany  indine,  over- 
hang: silex  incumbebat  ad  amnem,  Y. :  ad  vos, 
0. :  laurus  Incumbens  arae,  Y.^In  war,  to  preaa 
upon,  throw  oneadf:  in  hostem,  L. :  unum  in  locum 
totam  periculi  molem  incubuisse,  L.  —  Fig.,  to 
preaa  upon,  aettle  on,  burdeUy  oppreaa,  weigh  upon: 
incubuere  (venti)  roari,  Y. :  tempestas  silvis  Incu- 
buit, Y.:  febrium  Terris  incubuit  cohors,  H. — To 
make  an  effort,  apply  oneadf y  exert  oneadf,  take 
paina  with,  pay  attention  to :  Tum  Teucri  incum- 
bunt,  Y. :  nunc,  nunc  incumbere  tempus,  0. :  hue 
incumbe,  attend  to  thia :  et  animo  et  opibus  in  id 
bellum,  Gs. :  omni  studio  ad  bellum :  acrius  ad 
ulciscendas  rei  p.  iniurias:  ut  inclinato  (iudici) 
incumbat  oratio,  influence:  fato  urguenti,  i.  e.  ac- 
cderate,  Y. :  sarcire  ruinas,  Y. :  suis  viribus  incu- 
buit, at,  etc.,  L. — To  incUnSy  chooaay  be  indined  to, 
lean  towarda :  eos,  quocumque  incubuerit,  impel- 
lere,  whitheraoever  he  may  try :  eodem  incumbunt 
municipia,  tare  indined:  inclinatio  incubuit  ad 
virum  bonum :  in  cuplditatem. 

in-ounabnla,  5rum,  n.,  a  cradle:  puerorum: 
Bacchi,  0. :  ab  incunabulis  imbutus  odio,  i.  e.from 
childhood,  L. — A  birthplace :  nostra,  Enn.  ap.  G. : 
deorum :  lovis,  0. — ^F  i  g.,  the  dementay  beginninga: 
oratoris:  doctrinae. 

iiipouratna,  acff.,  uneured:  ulcera,  H. 

Inourla,  ae,/.  [2  in+cura],  want  of  earcy  nag^ 
ligenee,  neglect:  militea  populi  R.  incurift  fame 
consumpti :  vel  tolerantia,  Ta. :  maculae  quas  in- 
curia  f udit,  H. :  rei  maxime  necessariae. 

Inouriose,  adv,  with  comp.  [incuriosus],  care- 
leady,  negligently  .*  castra  posita,  L. :  iucuriosius 
agere,  Ta. 

In-oiuloaiis,  adj,,  eardeaa,  negligent :  suorum 
I  aetas,  Ta. :  serendis  frugibus,  Ta.  ^^^ .  ^ 

Dig^zed  by  VjiOOQlC 


tnouiTO 


400 


In-ounro,  currl  and  cacurri,  curBtlnis,  ere»  to 
run  iniOf  run  upon^  nt»h  at^  make  an  attack :  Co- 
nixi  incurrunt  hastis,  V. :  ainens  in  columnas :  in 
hostis,  S. :  in  Macedonian],  invade^  L. :  in  ine,  run 
Offaifitt :  armentis  incurrere  f oitibus,  0. :  levi  ar- 
natnrae  hostiom,  L. :  Maoris,  S. :  Romano  (i.  e. 
Romanis),  H. — To  extend  to^  border  on:  agn,  qui 
in  publicum  Oampanum  incurrebant.  —  Fig.,  to 
run  against^  fall  intOf  incur,  meet:  in  maxiroaro 
fraudem, /a// tn/o ;  iu  difficultatem:  non  solum 
in  oculos,  sed  etiam  in  voculas  malevoloram. — To 
run  against^  strike  affainsi^  offend,  Humble :  qui  in 
tantis  tenebris  nusquam  inearrat  ? :  in  eum.-~  To 
befall,  liappen,  occur  to:  casus,  qui  in  sapientem 
potest  incurrere :  in  ipsos  etesias. 

inctirfiio,  Onis,  /.  [in+1  CEL-],  a  runvifig 
against,  onset,  assault,  aUaek:  atomorum:  sedi- 
tionis,  outbreak:  arroatoram.  —  A  hosiiU  inroad, 
incursion:  in  JBnis  Romanofl  iocursionem  facit, 
L.:  Sueboe  ab  GhenisciB  incursionibus  prohibere, 
on  the  fide  of,  Ca. 

inotixft5,  ftvl,  fttus,  tire,freq.  [inourro],  to  rtm 
into,  run  against,  strike  against,  assault,  attack: 
agroe,  L. :  in  agmen  Romanum,  L. :  agmen  incur- 
satum  ab  equitibus  hostiom,  L. :  delphines  altis 
Incursant  ramis,  0. :  Rupibus,  run  upon,  0. :  in- 
cursabit  in  te  dolor  mens,  i.  e.  vnU  vent  itself, 

inonTBUB,  Qs.  m.  [in+1  GEL-],  a  running  to, 
hurried  approach,  rush,  dash:  ad  defendendum, 
Gs. :  aquaruro,  0.:  Ventorum,  0,-^An  assault, 
attack,  onset:  equitum  incursas  suslinere,  Cs. : 
primo  statim  incursu,  at  the  very  first  onset,  L. : 
luporum,  V. — F  i  g.,  an  impulse,  effort :  JncursQs 
animus  vanos  habet,  0. 

InctinratiUk  adj.  [P,  of  incurvo],  bent,  crooked, 
bowed:  bacillum:  membra  dolore,  0. 

incnrreaco  (-"viaoo),  — ,  — ,  ere  [incunrus], 
to  begin  to  bend:  bacarum  ubertate,  Enn.  ap.  G. 

incurvo,  ftvl,  fttus,  &re  [incurvus],  to  bend,  6010, 
curve :  flexos  arcQs,  V. :  remoe,  Gt. 

In-ourvuflk  atfj.,  bent,  bowed,  crooked,  curved: 
adcurrit  Incurvos  tremulus,  T. :  statua  senilis: 
lateres,  S. :  bacillum :  aratrum,  V. 

incufl,  adi0,/.[in+GyD-],aM  anvil:  sine  foUi- 
bus  et  incudibus :  Impositos  incudibus  ensis,  V. : 
poBitis  incudibus,  i.  e.  having  estMished  smithies, 
V. :  nova  Incude  diffingere  ferrum,  H.^P  r  o  v. : 
eandem  incudem  tundere,  hammer  away  at  the 
same  thing.  —  Fig.:  incudi  reddere  versas,  re- 
touch, H. :  in  ipsi  studiorum  incude  positi,  i.  e. 
UiU  occupied  with  their  education,  Ta. 

incoBatiOf  dnis,/.  [incuso],  a  blaming,  denun^ 
ciation:  vitiorum. 

inooad^  ftvl,  fttus,  ftre  [1  in+causa],  to  accuse, 
complain  of,  Jlnd  fault  vfith,  blame:  te  absentem, 


T.:  Belgas,  qui  se  dedidissent,  Ga.:  alqro  graTi- 
ter^  L.:  alqm  luxOs,  Ta.:  Multa  se,  qui  non  acce> 
pent,  etc.,  V. :  foedus  violati  liospiti,  L. :  iniurias 
Romauorum,  L. :  angustias  stipeadii,  Ta. :  se  pro- 
ditos,  L. :  in  Blaesum  multa,  Ta. 

1.  Incuuufl,  P.  of  Inoutio. 

2.  (incnflBiifl,  Qs),  m.  Hncutio],  a  shock,  dasK 
ing  against  (only  abl,  sing?):  armorum,  Ta. 

in-oaatddltoa,  not  watd^ed,  unguarded:  ovile, 
0. — Neglected:  dierum  obsenratio,  Ta. — Not  con- 
cealed: amor,  Ta. 

incoBUft,  P.  of  incuda 

incntid^  cussi,  cussus,  ere  [in +quatio],  to  meld 
against,  ccntse  to  strike:  imber  grandinem  incu- 
ticns,  Gu. :  colaphum  servo,  box  the  ear,  Iu. :  Gallo 
scipione  in  caput  inoosso,  L. — ^Fi  g.,  to  strike  into, 
inspire  with,  inflict,  excite,  product :  timor  ineutitar 
ex  ipsonim  periculis :  terrorem  rationis  expertibus: 
tibi  pudorem,  make  blush,  H. :  consuli  foedum  nun- 
tium,  bring  bad  news,  L. :  vim  veniis,  V. :  animis 
f ormidiuem,  Ou. :  negoti  tibi  quid,  tnake  trouble,  H. 

Indagatio,  dnis,/.  [1  indago],  a  tracking  out, 
investigation:  initiorum:  veri. 

tadigitriz,  Icis,^.  [1  indago],  she  who  investi- 
gates, a  searcher:  pbitosopbia  Tirtutis. 

1.  indago,  ftvl,  fttus,  ftre  [indu+1  AG-],  to 
trace  out,  track  :  canis  natus  ad  indagandum. — 
Fig.,  to  investigate,  explore,  hunt  for,  trail:  qnod 
in  causft  quaerendum  est :  indicia  exiti :  de  re  p. 

2.  indago,  inis,/.  [indu  +  1  AQ-^anendrding 
with  toils,  surrounding  :  salttls  indagine  cangimt, 
v.:  indagtnis  modo  silvas  persultare, Ta. :  velut 
indagine  Samnites  agere,  hunt  like  game,  L. 

Inde,  adv, — Of  place, /rom  tfiat  place,  thence: 
si  te  inde  exemerim  (i.  e.  ex  pistrino],  T. :  mansi 
Galibus,  inde  has  litteras  dedi :  in  proTindam 
exire,  atque  inde  contendere,  Gs. :  band  procul 
inde  ubi  est,  etc,  I* :  seae  recipere  inde  quo,  etc., 
Gs. :  nihil  inde  Obatabit,  etc  (i.  c  ab  Ausonia),  V.: 
inde  degustare  (1.  e.  de  sanguineX  B. — Of  peraons: 
nati  filii  Duo ;  inde  banc  adoptavi,  of  them,  T. : 
rege  inde  sumpto  (i.  e.  ex  Sabinis),  L.— Of  source 
or  cause,  thence,  therefrom,  therefore:  ex  avaritii 
. . .  inde  omnia  scelera  gignuntur :  Inde  fit  ut, 
etc.,  H. :  Inde  genus  durum  sumus,  O. — Of  time, 
f-om  that  time,  thenceforward,  since:  inde  usque 
repetens,  etc. :  haee  nuper  notitia  est,  Inde  adeo 
quem,  etc.,  T. :  sue  iam  inde  vivere  ingenio  coepit, 
L. :  iam  inde  a  pueritia,  from  our  very  boyhood, 
T. :  iam  inde  ab  ortu,  ever  since. — After  that,  there- 
after,  thereupon,  then:  victi  Rutuli,  inde  Tumus, 
etc.,  I4. :  altera  castra  sunt  adorti,  inde  tertia,deiD- 
oeps  reliqua,  Gs. :  inde  loci,  next. 

in-debitua,  a<(/., not  owed,  not  due:  non  isde- 
bita  posco,  only  my  rights,  V. :  praemia,  O. 

Digitized  by  V^OOQIC 


indoolliiBtiui 


408 


In-daolmatiui,  adj.^  undumg^d^  eoMtant:  aml- 
00,0.:  amidtia,  O. 

Indecora^  adv,  [indeconu],  tmbecwninffly^  tn- 
deeenlly:  facere:  baud  indeoore,  Ta. 

indeoozifl,  e,  <ufj.  [2  in+decus],  unteendy^  in- 
fflorious,  ignoble^  dishonorable^  cowardly:  non  inde- 
corera  te  reliquit,  V. :  Non  erimus  regno  indecores, 
wo  duhtmorj  V. :  aliae  Nee  genus  indecores,  V. 

indecoro,  — ^  — ,  are  [2  in + decus],  to  disgracty 
dufi^re  :  Indecorant  bene  nata  culpae,  U. 

in  -  deconxfi,  adj,^  unbeeomingy  unseemly ^  un- 
affhily :  motOs,  ti, :  Non  indecoro  pulvere  sordidi, 
i.  e.  MnorabUy  H.  ^  IHur,f.  as  subst.,  ill-favored 
Kornen, — F  i  g.,  without  fanUy  of  no  rtpute :  Tre- 
belliua,  Ta.— >  Unbeeoming,  disgraceful:  indecorum 
est  locis  uti  oommtmibus. 

in  -  defioBUfl,  atff.,  unprotected,  tundef ended: 
Ckpaa,  L. :  inaaditos  et  indefensus,  Ta. 

in •  defessnfl,  adj.^  unwearied^  indefatigable: 
dextra,  V. :  agendo,  0. :  German!  ob  prospera,  Ta. 

in-defletaB,  a^.^  unlamented:  animae,  0, 

in-deiecta%  adj.^  not  throvm  down :  domus,  0. 

in-d§lebili%e,a4f.,tmp«ruAa6^.*  nomen^O. 

in-dttlibatiiB,  a<(^'.,  untoudted^  intact:  opes,  0. 

indenmatOB,  adf.  [2  in+daronatus],  uncon- 
donned^  unscntencea:  indemnatum  necare,  S. : 
elves :  hoc  inderonato  indicts  causa,  L. :  mathe- 
maticus,  lu. 

in-deploratu%a<(^'.,  Hnv<^.'  me,0. 

in-deprenmui)  adj^  undetected:  error,  Y. 

indeptoa,  P.  of  indipiscor. 

in-deoertiifl,  adj.^  not  deserted:  regna,  0. 

in-destrictofl^  adj.^  untouched^  unhurt :  abibo, 
0. 

in-detonsiifl,  adj\  ieith  unshorn  hair,  0. 

in-devitatna,  adj.j  unavoided,  sure:  telum,  O. 

index,  dicis,  m.  and  /.  [in+DIC-],  one  who 
poinis  out,  a  tUseUmer,  discoverer^  infoirmer^  wit- 
wu:  falsuSfS.:  baec  omnia  indices  (letulerunt — 
An  informer,  betrayer^  spy  :  vallatus  indicibus : 
septus  annatis  indicibus :  silex,  qui  nunc  dicitur 
index,  traitor's  stone^  0.  —  An  indeXy  sign^  mark, 
indication,  proof:  complexes,  benevolentiae  in- 
dices :  Tox  BtuUitiae :  auctoris  anulus,  0. :  lanum 
indicem  pads  belUqne  fecit,  L. — A  title,  super- 
9cription,  inscription:  deceptus  indicibus  libro- 
nim :  tabala  in  aedem  cum  indioe  hoc  poslta  ast, 
L. — A  forefinger,  index  finger :  poUex,  non  index : 
indiee  monstrare  dtgito,  H. 

in-dicena,  ends,  adj.,  that  does  not  say:  Non 
roe  indicente  haec  iani,noi  without  my  telling,  T. : 
ine  indioenle,  L. 

Indioiiun,  l,  n.  [  1  in+DIC-  ],  a  notice,  infor- 


mationf  discovery,  tRsdosure,  charge,  emdencs:  id 
anus  mihi  indicium  fecit,  T. :  falsum,  S.:  crimen 
indicio  Avilli  oomprobabatur :  res  per  iadioium 
enuntiata,  Cs. :  iudicii  poena,  0. :  sed  ipso  depre- 
hensus  indicium  profitetur,  turns  state's  evidence, 
S. :  indicio  permisso,  qui  ager . . .  indict  praemium 
constitutnm,  L. :  infanduro,  calumnious,  V.  —  A 
permission  to  give  evidence,  immunity  as  informer  : 
reus  erat  indicium  postulaturus :  tibi  mdicium 
postulas  dnri.  —  A  sign,  indication,  marh^  token, 
proof  evidence :  certissima  sceleris :  corrupt!  in- 
dici :  insigne  meae  erga  te  benevolentiae :  Indicio 
de  se  ipse  erit,  serve  ta  proof  T. :  ei  rei  sunt  in- 
dicio sedecim  volumina,  N. :  versis  viarum  indiciis, 
tracks,  V. :  Indida  reoenUa,  novel  words,  H. :  mihi, 
quale  tngenium  baberes,  indicio  fait  ontio,  T. : 
quam  rere  foret  indicatum,  oratio  indicio  f uit,  N. 

1.  tadloo,  iivT,  fituB,  ftre  [index],  to  point  otit, 
indicate,  inform^  show^  declare,  dispose,  make  known, 
revealy  betray :  de  ooniaretione,  S. :  eausam  pestis, 
L. :  indicatis  deprehensisque  intemnntiis,  Cs. :  ali- 
quid  in  yolgus,  make  known :  rem  dominae :  scu- 
torum  multitude  deprehendl  posse  indieabator: 
ut  libelli  indicant:  lacrirois  dolorem,  N. :  hoc  rea 
ipsa  indicat,  T. :  mc  tabula  indicat  Suspendisse, 
etc.,  H. :  Id  esse  verum  parva  baec  fabella  indicat, 
Pb. — To  betray,  accuse,  inform  against:  se:  oon- 
scios  delendae  tyrannidis :  me  Tobis. — To  appraise, 
valuCfput  a  price  on:  ut  sibi  fundus  indicaretur. 

2.  in-dxco,  dixl,  dictus,  ere,  to, declare  publicly, 
prodaim, publish,  announce,  appoint:  concilium 
in  diem  certam,  Cs. :  forum,  V. :  ieiunia,  H. :  dies 
indicta  pagnae,L.:  funus  ut  indicatur,  ^/io/  invita- 
tions be  itmed:  div6m  templis  bonorem,a  thanks- 
giving, V. :  dis  beilum  indictum :  Aeneadis  bella, 
v. :  in  diem  certam  ut  ad  lucam  oonveniant,  L. : 
qui  ipfli  sibi  beilum  indixissent,  are  their  own  ene- 
mies.— Of  an  assembly  or  march,  to  sumenonf  con- 
voke, order:  Galliae  concilium  Bibraete  indioitur, 
Cs. :  exercitus  omnia  Aquiloniam  est  indiotus,  L. 
— To  tmpoM,  enjoin, inflict:  tribute  populo  indic- 
to,  L. :  pondus  argenti  alcui,  Ta. :  iter  ad  regem 
Latlnum  primis  iuvenum,  V. 

1.  indiotuflk  P.  of  2  indioQ. 

2.  In-dictua,  adj,,  not  said,  unsaid:  Quod  dic- 
tum, indiotnmst^  T. :  ea  ut  indicta  sint,  revocare, 
L. :  carminibus  nostris  indlctus,  unsung,  Y. :  in- 
signe, adhuc  Indictum  ore  alio,  H. :  indicta  causa 
interfecii,  without  a  hearing,  Cs. :  indicta  causa 
damnati.  —  P/tir.  n,  as  suOst,:  proferre  indicta 
prins,  novel  themes,  H. 

Indlova,  adJ,,  of  India,  Indian,  T.,  H.,  0.,  lu. 

fndldem,  adv.  [inde],  from  the  same  place: 
qnos  homines  ?  indidemne  Ameri&  an  ex  urbe  ? : 
Thebis,  likewise  from  JTiebes,  N. :  additi  erant 
Bruttiomm  indidem  perfugae,  also  from  Sicily,  L. 

Digitized  by  V^OOQlC 


404 


InrtinTtm 


^-From  the  $ame  thmff^firom  the  same  tovrce :  unde 
simile  duel  potest  indidem  yerbum :  venena,  L. 

in  -  differenfli  etitis,  adf.^  not  to  be  nught  or 
ehtmnedj  indifferent^  neither  good  nor  evil, 

indlgena,  ae,  ocj^*.  [indu+GEN-],  aprungfrom 
the  landf  native^  inalgenoue:  milea,  L.:  Fuuni 
Nymphaeque,  Y. :  apri,  0. — ^As  eubst,  m.,  a  native^ 
eon  of  the  aoU :  maiores  eorum,  L. :  hoc  indigenae 
yivebant  more,  aborigines^  lu. 

Indigent,  ntis,  adj.  [  P.  of  indigeo  \  in  vant 
of  needing:  mei:  alienarum  opum,  N. — Ftur,  as 
eubst.:  indigentibos  benigne  facere,  <A«jMK>r. 

Indigentia,  ae,  /.  [indigens],  need^  toantj  indi- 
gence.' ab  iDdigentift  orta  amicitia.~*/9i«a^a6^ 
new,  insatiable  desire :  est  libido  inexplebilis. 

indigeo^  Ql,  — ,  Sre  [iiida+egeol  to  need,  want, 
stand  in  need  of  demandf  require:  Dona  existima- 
tione:  pecania,X.:  rebus,  quae  ad  oppugnationem 
sunt  USUI,  Cs. :  huius  patris,  T. :  bellum  indiget 
celeri  tails :  quorum  indiget  usus,  V. — To  hngfory 
desire  :  auri :  tui  oonsili. 

1.  Indiges,  etis,  m.  [  indu+GEN- 1,  a  defjied 
hero,  patron  deity  (of  a  country) :  Indigetem  Ae- 
neam  .  .  .  Deberi  caelo,  V. :  Indigetes  di  ( old 
prayer),  L. 

2.  indiges,  is,  a^,  [indu+EG-],  nedfy,  indi- 
gent, Pac.  ap.  C. 

in-digestUB,  adj.,  unorganized,  without  order, 
confused:  moles,  0. 

indignabtindvui,  adj.  [indignor],yv«2/  of  indig- 
nation, enraged:  muliebriter,  L. 

Indignandua*  a^,  [P.  of  indignor],  to  be  de- 
spised, deserving  contempt :  (vestis)  lecto,  0. 

Indignans,  antis,  a^,  [P,  of  indignor j,  trnpa- 
tient,  reluetant,  indignant  .*  Tenti,  V. :  ursi,  O. 

indignatlo,  dnis,  /.  [indignor],  displeasure,  in- 
dignation, disdain :  liberrima,  H. :  indignationem 
movere,  L. :  publieae,  eigsressions  of  indignation, 
L. — I  n  r  h  e  t.,  an  appeal  exciting  indignation. — 
A  provocation,  occasion  for  indignation :  ne  qua 
indignatlo  desit,  lu. 

Indignatu^  adj.  [P.  of  indignor],  angered,  re- 
luctant :  Vita  f ugit  sub  umbras,  V. 

Indif^e,  aeh,  with  comp,  and  sup,  findignus], 
unworthily,  undeservedlg,  dishonorably,  shamefully: 
Facis  Iniuriam  iUi,T.:  indignios  obtrectatum  esse, 
ne,  etc. :  indignissime  interire,  Os,^Angrily,  in- 
dignantly: neque  indtgne  fero,  quod  sperevit, 
etc. :  eum  sibi  anteponi,  indlgne  ferebant,  took  it 
ill,  N. :  vobis  quid  hoe  indignius  ferendum  ? 

indignitas,  atis,/  [indignus],  unworthiness, 
vilenessy  shamefulness :  propter  inmgnitatem  repu- 
diatus :  rei,  C8.--Unuforthy  conduct,  insult,  indig- 
nity, outrage,  baseness:  Omnis  indignitates  per- 


ferre,  Cs. :  inpensios  iis  indignitas  cresoere,  si, 
etc.,  L. — Indignation,  resentment:  tacita:  indigni- 
tate  angere  animum,  L. 

in-dignor,  atus,  Sii,  dep,  [  indignus  ],  to  deem 
unworthy,  be  indignant,  de^piM,  resent,  be  offended: 
ea,  quae  indignentur  adversarii :  suam  yicetn,  L. : 
pontem  indignatus  Araxes,  disdaining  to  bear,  V. : 
indigoantes  milites,  quod,  etc.,  Cs. :  quod  sola  ca- 
reret  Munere,  Y. :  vinci,  0. :  parere  clienti,  lu. : 
Indignatur  narrari  cena,  etc.,  i.  e.  is  not  Jit,  H. : 
regem  ad  causam  dicendam  evocari,  Cs. 

In-digntta,  aeff.  with  comp,  and  sup.,  unworthy^ 
undeserving,  unfit :  senator  yoluerat  fieri,  quamrij 
indignus :  indfgnissimi  candidati,  L. :  poeta,  in- 
competent, H. :  te  omni  honore  indignissimum  iudi- 
cat :  magnorum  ayorum,  Y. :  indigni  erant  qui 
impetrarent  ? :  indignus  quern  mors  tarn  saera 
maneret,  lu. :  ut  a  Tobis  redimeremar,  L. :  indigni 
fraternum  rumpere  foedns  (i.  e.  quoe  non  deoet), 
H. — Not  deserving,  undeserving:  calamitates  ho- 
minum  indignorum,  undeservedly  suffering:  Cur 
eget  indignus  quisquamf  H. :  indignus  iniurii 
hac,  T. :  indigna  laedi  Crura,  O. — Of  things,  tin- 
worthy,  unbecoming,  shameful,  intoUrahte,  severe, 
cruel,  AariA.*  iniuria,  T. :  uotoribuB  indignam  iu 
modum  mulcatis,  L. :  indignis  modis  acceptos,  T. : 
indignissima  mors :  aliquid  pro  indignissimo  ha- 
bere, L.:  hoc  uno  sol  quicquam  non  vidit  indignius : 
amor,  not  relumed,  Y. :  nulla  vox  populi  R.  ma- 
iestate  indigna,  Cs. :  nihil  facere  fide  sua  indignum, 
N. :  studiis  labor,  lu. :  digna  atque  indigna  relatu 
Yodferans,  Y. :  id  alditn  dioere  indignum,  L : 
indignum  est  a  pari  Tinci,  indignius  ab  inf  eriore : 
Nee  f  uit  indignum  superis,  bis,  etc.,  L  e.  deemed 
too  seuerCf  Y. :  indignum  I  shame  I  0. — Plur.  n,  as 
subst. :  indigna  pati,  outrage,  L. 

indigaa,  adj,  [1  in+£G-],  needing,  in  want: 
nuUius,  S. :  nostrae  opis,  Y. 

In-diligenB,  Us,  affj.  with  comp.,  eardess,  heed- 
less, negligent :  nimium,  T. :  pater  familias,  N. : 
si  indiligentiores  fuerint,  Gs. 

indnigentar,  adv,  with  comp,  nndiligens], 
cardessly,  heedlenly,  negligently :  nihil  ab  eo  (fac- 
tum) :  praesidia  indiligentius  servare,  Cs. 

indillgentia,  ae,/  [indiligens],  cardessnat, 
heedlessness,  negligence :  liiterarum  missarum :  Ae- 
duoruro,  Cs. 

indipifloor,  eptus,  I,  dep,  [indu+apisoor],  to 
obtain,  attctin,  reach,  seixe  :  navem,L. 

In-direptiM,  adj»,  unpUmdered:  OapitoUum, 
Ta. 

in-diaoretua,  a^  undiutinguishable,  net  bunen 
apart :  proles  suis,  V . :  voces,  confused,  Ta. 

Indlaiecte,  not  eloquently:  oonlaadare. 

i]i-dlaertaa»  adj.,  not  eloquent:  Aoademicus: 
prudentia,  at  a  loss  for  ^^prds. 

Digitized  by  VjOOQ IC 


indispoaltiw 


405 


Indttotlo 


in-dispoflitafl,  m^.,  toithmU  orders  eonfuud: 
Ipud  Yitelliam  omnia,  Ta. 

in-disaolabUis,  e,  adj,^  tndetiruetibU, 

in-dlstinctaa»  atfj.^  uncUUinffuUhedj  confuted: 
corolUe^Ct.:  defensio,Ta. 

inditiis,  ^j'[^'  o^  indo],  put  an^  laid  cn^  tm- 
pfmd:  YiDcula, Ta.:  cu8todeB,Ta. 

IndiTidanzii,  I,  n.  [individuuB],  an  atom^  indin 
twbU  particU. 

in-^vidiras,  adj.^  ituUvisihle:  corpora. 

indo^  didl,  ditas,  ere  [1  in + del  to  put  into^  inr 
Kfi:  digitofl  (in  the  thongs  of  the  javeliD),  0.: 
veneniim  potiooi,  Co. :  noToe  rittts,  to  introducey  Ta. 
—Fig.,  of  a  name,  to  ffive^  a^^i  corner:  aitifloi- 
bos . . .  noroen  bistrionibua  inditum,  L. :  ab  inopiA 
Egerio,  L. :  qaibus  nomen  ex  re  inditum,  S. 

in-docUiB»  e,  adj^  not  (eaehabUj  not  to  be  taught, 
indocile:  nimis:  collum  (tigrium),  tamdeu^  H. : 
pauperiem  pati,  H.  —  UntaxMht,  utdeamed,  igno- 
rant,-  genus, v.:  yiae,Pr. — Unpclithed^rude:  In- 
docili  numero  moUit  opus,  0. — Not  to  he  taught^ 
xneommumeabU :  usOs  disciplina. 

In-doota^  adv.  [indoctus],  wnlearMdlyy  untkiU 
fvUjf:  faoere. 

in-doctofli  atiff.  with  comp,,  untttught,  tin- 
leamed,  tminfhMeted,  ignorant,  unekUful:  malti« 
tudo:  liabitus  indoctior:  Cantabram  indoctum 
ia<^  ferre  nostra,  H. :  pilae  discive  trochive,  H.— 
Stvt.  adverb  :  canet  indoctum,  without  elnfl,  H. — 
Ab  tub9t.m.:  non  apud  indoctos  loquor:  Kon  tu, 
indocte,  aolebas,  etc,  V. 

indolentla.  ae,/  [in-dolens  (2  in-yi  freedom 
from  pain,  intinmbility.  ^ 

indoles  is,/,  [indu+l  OL-l,  an  inborn  qual- 
ity, natural  qualUy,  nature:  m  frugibus  pecu- 
dibosqae,  L.  —  Native  quality,  nature,  character, 
^ui,  diepodtion :  adulescentes  bonft  indole  prae- 
diti :  nrtatnm  atqne  Titiomm,  L. :  tanta,  Y. 

Indolescd.  lul,  — ,  ere  [*  in-doleo],  to  feel  pain, 
tmart,  ache,  be  grieved,  be  digressed:  Indolui,  0. : 
qui  non  indoioerit :  successurumque  Mioervae  in- 
dolait^  0. :  malis,  0. :  id  ipsum  indolnit  luno,  O. 

in-domltiui,  adj.,  untamed,  ungovernable,  wild: 
equus,  H. :  indomitft  cervice  feri,  H. — Unsubdued, 
unrettrained,  indomitable :  pastores,  Cs. :  agrico- 
Ue,  v.:  dextra,  uneonquered,  0.  —  Fig.,  unre- 
drained,  wAridled, indomitable:  undae,H.:  lioen- 
tia,  unbridled^  H. :  capiditates  animi :  irae,  V. 

in^loniiid^  in,  Itas,  ire,  to  fall  adeep  on,  dsep 
vpon:  coDgestis  undique  saods  Indormis,  H. :  In- 
donuit  unctis  cubilibus,  H. — F  i  g.,  to  deep  over,  do 
nfgligently,  be  carelets  cAout :  in  islo  homine  colen- 
do:  tantae  causae :  malis  suis,  Gu. 

in-dotatii%  a(}.,  unportioned,portionUn  :  (vir- 


i),  T. :  soror,  H. — ^F  i  g.,  unadorned,  poor :  an.— 
oet:  corpora,  iot(Aoii<y«n^a/AofM>ri,0. 

Inda,  old  for  1  in ;  see  indipiscor,  indoles,  in- 
duperator,  industrius,  indutiae. 

In-dubito^  — ^t  — ;  Are,  to  throw  doiuU  tyon,  «e- 
preu  dutrust  of:  Viribus  tuis,  V. 

in-dublufl,  adj.,  not  doubtful,  certain:  iimo- 
centia,  Ta. 

(induoiaeX  Me  indutiae. 

fn-duoo,  dQxi  flodfixtl  for  indftxisti,  T.),  duc- 
tus, ere,  to  lead  m,  bring  in,  introduce,  conduct,  lead 
up,  bring  forward :  metuens  induceris  (1.  e  in  do- 
mum),  U. :  legioBis  principes  (sc  in  urbem),  L. : 
turmas  indudt  Asilas,  heads,  V. :  hostis  in  curiam : 
oohortem  in  medios  hostIS,  S. :  principes  in  comua, 
lead  against,  L. :  mensorem  arvis  (I.  e.  in  arva),  Y. 
— 7b  bring  forward,  exhibit,  represent:  a  me  gla- 
diatorum  par  inducitur:  fabula  quern  miserum 
▼ixisse  Inducit,  H. — To  put  on,  clothe:  tunicam  in 
lacertos :  manibus  caestQs,  Y. :  tunicaque  induci- 
tur artas,  Y. — To  draw  over,  spread  over,  overlay, 
overspread:  super  lateres  coria,  Gs. :  ubi  sues 
Aurora  induxerat  ortUs,  Y. :  pontem,  Gu. :  pulvis 
yelut  nube  inducta,  etc,  L. :  Inducto  paliore^  i.  e. 
turning  pale,  O. :  Tarias  piuraas,  H. :  terris  Um- 
bras, H.:  humanam  membris  formam,  O. :  senta 
pellibus,  cover,  Gs. :  fonds  nmbri,  Y. !  fontibus 
umbras^  Y. :  (victima)  inducta  oomibus  aurum,  O. 
—Of  words  in  a  wax  tablet^  to  smooth  over,  strike 
otst^  erase:  nomina:  senatfls  ooosultam,  repeal: 
ut  indttceretur  locatio,  be  cafi«eU«l— Fi  g.,  to  bring 
in,introduce:  thiasos  Baeohi,  Y.:  morem  iudicio- 
rum  in  rem  p. :  pecuniam  in  rationem,  set  down 
in  the  aceownt:  ager  ingenti  peooniA  vobis  indu- 
cetur,  wUl  be  cAat^edL— In  spealcing,  to  inirvduce, 
r^tresent,  describe:  Gjrges  inducitur  a  Platone: 
Tiresiam :  oonsuetudinem.  •—  Jb  move,  excite,  per- 
suade, induce,  mislead,  seduee:  emptoivm,  H. :  ani* 
mum  in  spem :  animum  ad  meretricem,  T. :  pretio 
indactus,  Y. :  promissis  aliquem :  OarthaginiensiS 
ad  bellum,  N. :  quern,  ut  mentiaUir,  inducere  pos- 
sum.— In  the  phrase,  in  animom  inducere,  to  per- 
suade oneself,  resolve,  determine,  oondude:  nemo 
alteri  concedere  in  animum  inducebat,  L.:  po- 
stremo  Gaesar  in  animum  induxerat,  laborare, 
had  determiued,  S. :  oonsules  ut  pronuntiarent,  in 
animum  inducere,  L. — In  the  phrase,  animum  in- 
ducere, to  bring  one*s  mind,  resolve,  conclude,  sup- 
pose, imagine  :  id  quod  animum  induxerat  pau- 
lisper  non  tenuit:  animum  inducere,  contra  ea 
dicere :  cantare,  H. :  qui  huic  adsentari  animum. 
induxeris,  T. :  inducere  animum,  ut  oblivisceretur, 
etc — To  entrap,  ensnare,  ddude:  socios. 

indnotidb  Onis,/.  [1  in+DYO-],  a  bringing 
in,  introducing^  production,  adnvistion :  aquarum 
inductiones:  liorum  (ii^ye|^|^i^ Jn.  cinnim),/of  ea»> 


4oe 


hMHon,  Li-— F  i  g.,  a  purpo^e^  r€9oluiim^  deUrmi- 
ntUion:  aoimL — An  mcivMUum^  leamng:  uiinii. 
— I  n  p  b  i  1  o  8.,  induction^  reaaoning  ft-om  inUanceSj 
generalization^  G. — I  u  r  h  e  t.»  in  the  phrase,  perso- 
narum  ficta  inductlo,  personification^  tpeaking  in 
on  asnuMd  eharacUr:  erroria  indof^o,  a  mtf- 
guiding^  pertuanon  to  error* 

Indaotiis,  P.  of  induco. 

indalgenB,  entis,  adj»  with  comp,  [P.  of  Indai- 
geo]i  indulgent^  kind^  tender^  fond:  DomeQ  liidul- 
gentius  maiernum :  ministri  iranim,  L. :  obaequiain 
peccatis  indulgent :  sibi  hydrops,  U. :  civitas  in 
captives,  li. 

indulgenter,  adv,  [indulgenal  indulgently, 
kindly^  tenderly:  loqni:  bestiae  multa  faciunt. 

Indnlgentia,  ae,/.  [indulgens],  a  yielding,  in- 
dtUgence,  forbearance :  Caesaris  in  Be,CB. :  mea  in 
ilium  (conlegam) :  corporis.  —  Tendemeee,  fond- 
ness, affection,  favor :  patria:  in  huius  (matris) 
indulgentift  educatus,  Ta. :  Capua  luxurians  indul- 
gentift  fortunae,  JU :  ninteriain  sibi  duels  indul- 
gentia  quaerit,  lu. :  caeli,  mUdnees,  Y. :  qui  iudul- 
gentia  filiarum  commovemini,  etc 

indulged^  nisi,  ciltvs,  ere,  to  be  eomplaimni^  be 
kind,  be  tendieTf  exereiee  forbearance,  incline,  yield, 
imMge,  eoneede, grant,  allow:  Hacfenus  indulsiaae 
▼acat,  tkua  far  then  I  ean  yieldj  V. :  Aeduorum 
ciTitati,  Gs. :  sio  sibi  indulsit,  ut,  etc.,  took  such 
liberties^  N. :  irae,  L. :  sibi,  lu. :  ipsa  sibi  imbecil- 
litas  indulget :  legionum  ardori,  giw  eeope,  L. : 
Philippi  odio,'  encourage,  L. :  ordinibua,  give  room, 
V. :  cuius  anois  fata  indu1gent,/atM>r,  V. :  te,  T. : 
nimis  me,  T.— 7b  giee  onmdf  vp,.be  addicted^  m- 
dtdge :  Vestitu  Dimio,  T. :  novis  (amidtiis) :  Tino, 
y. :  lacrimis,  0. :  animo,  anger,  O. :  Indulge  ho- 
spido,  giveftiU  ccmrae,  V.:  si  aWditati  indulgere- 
tar,  L. — To  concede,  allow,  grant,  permit,  give  up, 
bettow,  oofnfer:  soporem,  Iu« :  nil  animis  in  corpo- 
ra iuris  Natura  indulget,  gremte  no  power,  lu. : 
basia  plectro,  In. :  Teniam  pueris,  make  allowance. 
In. :  sese  tribuno,  give  yp,  lu. :  aanguinem  meum 
sibi  indulgeri  aequum  censet,  L. 

Induo,  nl,  tltus,  ere  [indu+4  AV*],  to  piU  on, 
aeeume,  drees  in :  Meam  (restem),  T. :  vestes  In- 
dutae,y.:  lugubria^O.:  Herculi  tunicam :  galeas, 
Cs. :  albos  crinls,  V. :  scatas,  shouldered,  0. :  raptae 
insignia  Bacchi,  0. :  sibi  torquein :  unam  ( ve- 
stem)  iuveni,  V. — To  dothe,  dress,  cover,  toraf,  deck, 
array  :  se  in  florem,  V. :  quos  Induei-at  Circe  in 
▼oltfis  ferarum,  V. :  cum  venti  se  in  nubem  indue- 
rint :  toris  lacertos,  0. :  pomis  se  arbos  Induerat, 
y. :  earost  indutus  (vestem)  ?  T. :  galeam  Indui- 
tur,  y. :  Quidlibet  indutus,  dressed  as  it  happens, 
H. :  Indutus  Caplti,  y. :  indutus  Troas  agebat, 
wearimg  (the  helmet),  y.  —  To  entangle^  impale, 
pierce:  ae  atimulis  inopinantes  induebant,  Cs.: 


80  hastis,  Lb :  An  sese  mucrone  Indaat,  i.  e,  pierce 
y. — Y\%.,to  pui  on,  assume:  personanci  iudicis 
cuius  simulationem  induerat,  L. :  iellus  Induit  ho 
minum  figuras,  0.  —  To  entangle,  involve  .*  se  ac< 
tione:  sua  confessione  induatur  necesse  est»  <n- 
tangle  himsdf:  se  in  captiones :  non  se  pui^garit, 
sed  induit 

induperator,  Oris,  m.  [tndupero,  old  for  im- 
pero],  a  commander-in-chief,  emperor:  barb&rus, 
lu. 

indnratna,  adj,  [  P»  of  induro  ],  harden^. — 
Fig.:  induratus  reaistendo  hostium  timor,  L. 

in*dnreacd^  ul,  — ,  ere,  inch,,  to  grow  hard  on^ 
stiffen  upon :  Stiria  inpexis  indumit  barUs,  V. : 
saxo  indumit  tumor,  to  stone,  0. — ^F  i  g. :  miles  i  ndu- 
ruerat  pro  yitelUo,  had  become  firmly  attached,  Ta. 

In-duro^  — ,  — ,  are,  to  make  hard,  harden  : 
uiTis,  0. :  ora  oomu  Indurata,  O. 

industria,  ae,/.  [industrius],  diligence,  activity, 
ctssiduity,  industry,  seal:  poStae  ad  scribenduni, 
T.:  ingeuium  industrii  alitur:  naturam  industria 
▼inoere,  S. :  in  scribendo  tnntum  industriae  po- 
wAm,  pains:  magna,  N. :  illi  numquam  super  in- 
dustriam  fortuna  f oil^  surpaamd  hie  assiduity,  S. : 
maxima^  the  noblest  employment,  S. :  noTis  indu- 
strius honores  mandate^  L  e.  services  rendered  by 
men  ofchseure  oriain. — £sp.  abL, usu.  with  de  or 
ex,  diligently,  assuntously,  deHbereUdy,  on  purpose, 
purpoidy,  intentionally:  de  industria  in  odium 
inruere :  ex  industria,  L :  onus  ferre  industrii. 

Indnatxla,  adv.  [industrius],  diligently,  Gs. 

tadustriufl,  adj.  [indu+STRy-1  active,  dili- 
gent, assiduous,  industrious :  primo  indnBtrios  esse, 
deinde,  etc.,  S. :  homo :  in  rebus  gerundis :  armis, 
lu. 

indaUae  (not  -nciae),  ftrum,/.  [indu+1 1-\,  a 
suspension  of  hostilities,  truce,  etrmtstici :  dies  in- 
dutiis  petitus,  Cs. :  triginta  dierum  cum  hoate 
pactae :  indutias  facere :  tollere,  put  an  end  to, 
L. :  agitare,  S. :  per  indutias,  during  the  truce,  L. : 
indutiae,  Bellum,  pax  nkrsum  (of  a  lovers'  quar- 
rel), T. 

i.  indutna,  P.  of  induo. 

2.  (indiitaa,  Qs),  m.,  a  putting  on.— Only  dot. : 
quam  (vestem)  indutui  gerebat,  Ta. 

in-ebrio,  — ,  — ,  Are,  to  make  drunk,  intcadeate : 
miseram  aurem,  drendi,  lu. 

Inadia,  a«,/.  [2  in+ED-],  an  abstaining  from 
food,  fasting :  inediae  patieits,  S. :  f essus  inedii. 

in-editaai  adj.,  not  made  known,  unkmmn : 
cure,  0. 

in-elegana,  antia,  adj.,  not  choice,  indegant: 
orationis  copia. 

ineleganter,  adv.  [inelegans],  not  chokdy, 
indegarttly:  scribere:  dijrid^ 

Digitized  by ' 


inaliietabUis 


407 


in-elactabUlA, e,  a<{p., noii^be  eteaped^ intvi- 
table  :  tempuB,  Y. :  f atum,  V. 

in-emorior,  — ,  l,  to  die  upon :  dapis  speota- 
calo,  to  ttarffe  in  tight  of  a  feoMt^  H. 

in*emptii8  (inemtus),  a^.^  unboughi,  unpur- 
chaoed:  dapes,  V.:  corpus  inemptmn  Reddito, 
wniAont  a  nmtomy  O.:  oonsulalua,  Ta. 

in-enaxrabllii^  e,  o^.,  wdeteribabU :  labor,  L. 

ln-enodablli%  e,  adj\^  inexplicabU:  res. 

in-eo,  ivl  and  il,  itas,  Ire,  to  go  itUo,  enter: 
illios  doiDam :  urbero,  L. :  Tiam,  bigin  ajottmeif: 
ineuDt  proficaeoia  ]udi,  come  on  the  eiage^  V. :  ne- 
moB  nullis  illud  iuUur  equis,  0. :  in  urbem,  L.—- 
F ig^ <0  come  in^moke  a  begituwig^ begin:  ineunte 
Tere:  ioeunte  adalesceDti5.-:-2ro  enter  upon,beginf 
undertake,  engage  in:  magistratiun :  oonsulatuni, 
L^ :  proelium,  & :  somDuni,  V. :  benefidum  verbis 
Initum,  T. :  bellum  com  rege  Philippe  initum  est, 
L. :  init^  aesUte,  in  ike  beginning  o/,  Cs. :  som- 
num,  to  fall  a»Uep^\, :  tua  raunera,  undertake,  V. : 
decQS  hoc  aeW,  te  consule  (puer),  inibit,  wiU  enter 
an  this  golden  age,  V. — With  numerut,  to  go  into, 
enumerate:  nuroenis  iDterfectorum  baud  facile 
iniri  potuit,  L. :  naineras  inibatur,  Cs. — With  ro- 
tio,  to  enter  into,  form,  detfiae:  iuit&  subductaque 
mtione,  4tn  eetimate:  quom  rationem  ineas,  quani, 
etc,  coiuider,  T. :  tnihi  ineunda  ratio,  quA  poBsim, 
J  mmet  contrive:  rationem  de  re:  ad  hunc  inter- 
ficiendam  ulem  intit  rationem,  p£m,  N. — With 
conaUium,  to  engage  in, deoiee, meditate:  de  sammis 
rebus  ooiisilia,  C&:  ooDBUiuni,/orm  a  plan,  0.: 
ooDsilia  Inibat^  quem  ad  modum,  eta,  deliberated, 
Cs. :  contra  cuius  vitam  consilium  facinoris  inisse. 
— With  graOam,  to  gel  into,  acquire,  obtain:  sum- 
mam  ab  Gaesare  gratiam,  Gs. :  pi  u  res  ineuntur 
gratiae,  si,  etc.,  the  favor  of  many  ia  gained:  apud 
regcm  initam  gratiam  volebant,  L. — With  vi4im, 
to  find  oui,  device:  ineamus  viam  aliquam,  quA  de- 
cern! possit,  etc.,  L. 

iiMpte,  adv.  f  ineptns],  in^^roperlg,  impertinent- 
ly,  abturdlg:  disserere :  dioere :  nil  molitur  inepte, 
U. :  fantor  (i.  e.  fkvens),  H. 

ineptia,  ae,/  [in€|>tas],  eUlinem,  folly,  abturd- 
ity:  tua,  T. — fiur.,  eillinem,  fooleriee,  tri/ee,  ab- 
aurditiee:  omnium  ineptiarum  an  nlla  sit  maior, 
quam,  etc:  paene  aniles:  meanim  ineptiarum 
lectores,  Ct 

ineptio,  — ,  — ,  Ire  [ineptia],  to  be  abturd,  trifle, 
piay  the  fool:  ineptis,  T.:  desinas  ineptire,  Ct. 

ineptnst  ^J-  ^i^^  eomp^  [2  in+aptus]. — Of 
persons,  ahiurd,  awkward,  tiUy,  inept,  impertinent : 
Quid  est,  inepta,  quid  vis?  T. :  ineptus  £t  iactan- 
tior  hie  paulo  est,  without  tact,  H.---Of  things,  ab- 
turd, untuitable,  unfit,  impertinent:  ilia  coneedis 
inepU  esse :  causa,  T. :  iocs :  chartae,  wutopaper^ 


H. :  ri9u  inepto  res  ineptior  nulla  est,  Ct. :  quid 
est  ineptius  quam,  etc. 

in-equitablllai  e,  a€(f,,  unfit  for  riding  over, 
impatttAle  to  hortemen :  campi,  Cu. 

inermU,  e,  adj,  [2  in+arma],  tmarmed,  trith- 
out  weapons,  defen^lett:  tribunus:  milites,  Os. : 
latfones,  8. :  inermis  Constitit,  V. :  ex  agro  inermi 
ac  nudo  praesidiis,  L. :  me  lupus  Fugit  inerraero, 
H.:  bracchia,0.:  gingiva,  toolA^,  lu. — ^Fig.:  in 
alterft  philosophiae  parte,  unverted:  iustitia,  un- 
armed, lu. :  carmen,  without  a  sting,  0. 

inermufl,  o^r.  [2  in+arma],  tmarmed^  without 
weapons:  alquos  inermos  timere,  Gs. :  pectus,  V. : 
cum  paucis  inermis. 

ln-«rTan%  tis,  adj.,  not  wandering,  fixed:  steU 
lae. 

In-erro,  — ^  — ,  Are,  to  wander,  err  :  si  versus 
noster  suinmo  inerret  in  ore,  i.  c  tt  repeated  inae- 
curately,  Tb. 

iaei:%  ertis,  atfj.  with  eomp.  and  sup  [2  in +ars], 
without  skill,  unskilfid,  incompetent :  artes,  quibua 
qui  carebant,  inertes  nominabantur :  scriptor,  H. : 
superando  inertis,  0. :  homo  non  inertissimus. — 
Helplett,  weak,  inactive^  indolent,  sluggish,  Uforth- 
lest :  gerro,  iners,  etc,  T. :  ezercitus,  S. :  senectas : 
homo  inertior :  Corpora,  non-combatants,  V. :  in- 
ertissimum  otiom :  inertissima  segnitia :  genus  in- 
terrogationifl^  idle :  umor,  stagnant,  Y. :  pondus, 
dead,  0. :  passus,  sluggish,  O. :  glebae,  without  cul- 
tivation, Y. :  terra,  motionUss,  H. :  borae,  leisure, 
H. :  palmae,  unarmed,  Y. :  oculi,  expressionless,  Y. : 
versfts,  dvU,  H. :  querellae,  L. :  neque  quicquam 
inertius  habetur,  effeminate,  Cs. :  caro^  insipid,  H. : 
f  rigus,  benumbing,  0. 

Inertia,  ae,  /.  [  iners  ],  want  of  art,  unskilful- 
ness,  ignorance,  rudeness  :  adfecti  artibus,  inertiis. 
— Inactivity,  idUneis,  lazineas:  auimi,  S. :  turpis: 
hominum:  laboris,  aMrnon  to:  opens,  L.:  stre- 
nua,  H. 

In-emditoa,  adj,,  unUamed,  illiterate:  Epicu- 
rus.— Crude,  ineonnderate  :  illud  tam  ineruditum 
respondere. 

ineaoo,  Avi,  Atus,  Are  [  1  in+esca],  to  allure 
with  bait,  entice:  velut  inescatam  tcmeriutem  con- 
sulis,  L.  —  Fig.,  to  entice,  deceive:  homines,  T. : 
specie  benefici  inescamur,  L. 

in-e^tabilU,  e,  adj.,  unavoidable,  inevitable: 
fulmen,  0. :  fatum,  Cu. :  crimen,  Ta. 

In-ezcitoa,  adj.,  unmoved,  calm :  Ausonia,  Y. 

in-ezouaabillB,  e,  adj.,  without  excuse :  (tu), 
H. :  tempus,  affording  no  excuse,  0. 

In  -  ezeroitataa,  adj.,  untrained,  umkitj^, 
vniltout  experience :  miles:  copke,  N. 

In-azhanstna,  adj.,  not  u>asted  :  pobertas,  not 
enfeebled,  Ta. :  roeUUa,  inexhaustible,  Y)glC 


408 


ln-exorabill%  e,  ae(f.t  not  to  be  movei  by  en- 
treaty yUnyidding^  inexorable  :  ingenium,  T. :  iudl 
ces :  Acbilles,  H. :  in  ceteros :  adversus  te,  L. ; 
leges  rem  inexorabilem  esse,  L. :  odium,  0. :  fa- 
tura»  V. 

InezpectatiUk  see  inexspectatus. 

(ta.ejq;>edittui),  adj.,  not  free,  entangled,  oon- 
fused. — Only  eomp. :  pugna  inexpeditior,  L. 

in-experrectns,  adj.,  unawakened,  0. 

in-ezpartOB,  adj.,  vnthout  experience,  unprae- 
tiled:  exercitas  bonis  inexpertus,  L. :  animus  ad 
contomeliamf  L. :  Ihilcis  inexpertis,  H. — Untried, 
unproved,  untested:  fides,  L. :  legiones,  Ta. :  Ne 
quid  inexpertum  relinquat,  Y. :  Si  quid  scaenae 
oommittis,  novel,  H. 

in-ezpiabillflt  e,  adj.,  not  to  be  atoned  for,  in- 
exmahle :  religiones :  scelus. — Implacable,  trreeon- 
euable,  obstinate :  se  mlhi  iuexpiabilem  praebere: 
odium,  L.:  bellum.  . 

in-ezplebUlB,  e,  atfj.,  not  to  be  satisfied,  ineati- 
able:  popoli  fauces :  cupiditas:  vir  virtutis,  L. 

in-enletUB,  adj.y  not  filled,  unsatisfied:  lu- 
men, eye,  0.:  inexpletus  lacrimans,  incessantly,  Y, 

ln-ezplioabilifl»  e,  oc^'.,  not  to  be  loosened,  in- 
extricajble,  intricate:  vinculum,  Cu. —  Obstrttcted, 
not  to  be  traversed:  viae  imbribus,  L. — F  i  g.,  itiez- 
plieable:  o  rem  inexplicabilem ! :  facilitas,  i.  e. 
teith  no  reetdt,  L. 

inexpl5rato,  adv,  [abl.  of  inexploratus],  with- 
out previous  examination  :  prof  ectus,  L. :  angustils 
stipeititis,  L. 

in-ezploratus,  o^/**  uneagiilored,  unknown: 
▼ada,  L. 

in-ezpugnabillB,  e,  adj.,  not  to  be  stormed, 
impregnable:  arx,  L.:  gramen,  not  to  be  rooted 
out,  0. :  pectus  Amori,  invincible,  0. :  via,  impas- 
sable, L. — ^Ft  g.,  wnaesailahle  :  alqs. 

in-ezspectatus  (inezp-),  acfj.,  unlookedfor: 
in  armis  Hostis  adest,  0. :  vis. 

in-exatinctao,  aefj,,  unextinguished,  unextin- 
oiUshable :  ignis,  0. :  nomen,  impetishable,  0. : 
ubido,  insatiable,  0. 

in-ex8uperabili«  (inezup-),  e,  adj.  with 
comp,  not  to  be  crossed,  insurmountable:  Alpes, 
L.:  ripa,  L.:  inexsuperabilior  saltus,  L. — Fig.: 
vis  fati,  invincible,  L. — IHur.  n,  as  subst. :  inex- 
superabilibus  vim  adferre,  overcome  impossibilities, 

1m 

In-extiioabUla,  e,  atfj.,  not  to  be  unravelled, 
inextricable :  error  (of  the  labyrinth),  Y. 

in-labre,  adv.,  unskilfully^  rudely :  vasa  non 
infabre  facta,  L. :  sculpture,  H. 

m-fiabrioatufl,  at^.,  unwrought,  unfashioned: 
robora,  Y. 


inftoetUe  (infio-),  firam,/.,  eoanejoke^,  tads- 
less  attempts  at  wit,  Gt 

in^oetiis  ( Infio- X  ^j-  ^^th  eomp.,  wiihovt 
wit,  dull,  stupid:  neo  infacetus:  non  inficetam 
mendacium :  Idem  infaoeto  est  infacetior  rure,  CL 

in-laoiindiifl,  atff.  with  eomp.,  not  eloquent: 
vir,  L. :  infacundior,  shw  of  speech,  L. 

infiunatoflk  aefj,  [F,  of  inf amo],  of  iU  r^mUe : 
dea,  0. 

TnfBinla,  ae,  /.  [  infamis  ],  ill  fame,  ill  report, 
bad  repute,  disMnor,  disgrace,  infamy  :  rei,  Os. : 
ne  infamiae  Ba  res  sibi  esset,  T. :  in'dibia  operu 
infami&:  mendax/ea/wimy,  H.:  infamiam  ferre: 
infamift  aspergi,  N. :  se  eripere  ex  infamift :  latro- 
cinia  nullam  habent  infamiam,  Gs. :  movere,  L : 
sarcire,  rtpair,  Os. ;  quid  enim  salvis  infamia  nura- 
misf  lu. — A  reproaek,  disgrace:  Gacus  silvae, 
reproach,  0. :  nostri  saeeii,  O. 

infamtii,  e,  o^f.  [  2  in  +  fama  ],  of  ill  repute, 
diareputable,  notorious,  infamous :  mulier :  auctor 
deserendae  Italiae,  L. :  scopuli,  H. :  flagitiis  in- 
famem  fieri,  T.:  homines  omni  dedecore:  capu- 
rum  pecuniarum  suspicione,  L. :  mensa  adpenserc, 
H. :  terrae  caede  virorum,  0. — Bringing  reproaeh, 
disgraceful:  vita:  nuptiae,  L. 

infamo,  ftvl,  atus,  are  [infamis],  to  bring  into 
HI  rqnUe,  disgrace,  dishonor,  defame:  aliorum  in- 
iuriam:  huncinfamatum,6raiufed^N.:  infamandae 
rei  oauaa,  of  making  notorious,  L. 

in-fandufl,  a^,,  unspeakable,  unutterable,  un- 
heard of,  unnaturid,  snoeking,  abominable:  f aci- 
nus, T. :  res :  epulae,  i.  e.  of  human  flesh,  L. :  amor, 
Y. :  bellum,  Y. :  stuprum,  L. — Hur.  n.  as  snibsL  : 
infanda  f urens,  Y.-^8ing.  n.  as  exclamation :  navi- 
bus,  infandum !  amissis,  oh,  woe  unutterable,  Y. 

infaiui,  fantis,  adj.  with  comp.  and  sup.  [2  in 
+  for  1,  that  cannot  speak,  witnout  ^oeeA,  mute, 
speechless:  statnae,  H. :  filiuro,  cum  infans  esset, 
locutum. — Poor  of  speech,  not  doquent :  homing: 
pudor,  i.  e.  embarrassment,  H. :  nihil  aocusatore 
infantius :  ne  infantissimus  existimarer,  tnaunbU 
of  speaking,-^Not  able  to  speak,  young,  Uttte,  ta- 
fant  pueri:  pupilla:  puella,  H. :  ova,/rM&,0.~ 
As  subit.  m,  and  /.,  a  Utile  aiild,  infant,  babe  :  na- 
tura  movet  infantero:  infantibus  parcere,  Gs.: 
rusticus,  lu. :  infantumque  animae  flentes,  Y.: 
formosissiraus,  0. :  in  utero  matris,  L. — Ofati  in- 
fant, infaniine:  Pectora,  O. :  os,  O. :  umbrae,  of 
departed  vtfants,  0. — Childish,  siUy:  ilia  omnia 
fuere  infantia. 

Infantia,  ae,/.  [infans],  inability  to  ^jeak,  vmnt 
of  eloquence:  iiicredibilis. — ChUdhood:  nostra,  la. 
— Second  childhood,  childishness :  madidi  nasi,  lu. 

iniatud,  — ,  — ,  Sre  [*  in-fatuus  ],  to  make  a 
fool  of,  if^atuate:  homiaem  meroede :  nemineoL 


409 


inftto 


m^Komltam,  adj.^  of  til  qtm^  imfoftWMte^  tm- 
propiiimm:  puppea,  V.:  gradus,  O.:  dies,  Ta. — 
Ot  penonSytm/orhmaU:  beUi8,Ta. 

infeotor,  oris,  m.  [2  FAC-],  a  €fyer. 

1.  infeotiu,  atiy.  [2  iu+factas],  not  done^  wi- 
vrouffM,  unmade^  uneUme^  unaccompUthed^  unfin- 
uked:  pro  infecto  haberi :  omuia  pro  infecto  sint, 
be  regarded,  L. :  infectttm  reddet  quod,  etc.,  undo^ 
H. :  infectjl  pace  dimissi,  wUhiAa  Maimng^  L. : 
satis  det  damni  infect!  ei,  qui,  etc.,  anticipated: 
infectU  iis,  quae  agere  destinaverat,  Ca. :  inlectft 
re  abire,  t/ieir  work  undume^  L.:  injfecto  negoUo 
reTorti,  dteapppirOed,  S. :  ai^ntum,  uneoinad,  L. : 
facta  atque  iofecta,  i.  e.  true  andfatMe^  V. :  infecta 
penaa  reponunt,  unfiniehed^  0. — Impoesible:  nihil 
iam  infeiftvih'MeteUo  credens,  S. 

2.  iideotaB,  P.  of  Inficia 
ioiecaiidltaa,  fttia,/.  [infecnnduB],  im/rtit</iJ- 

nets :  terrarum,  Ta. 

in-faoimdaB,  adj.,  tmfruU/ul:  ager  arbore, 
S. :  Sponte  sua  quae  se  tollunt . . .  Infecunda,  Y. 

infelioitaa,  fttis,/.  [infelix],  imttek,  miefor- 
tune:  quid  hoc  inf elicitatis  ?  T»:  tua:  gravior,  L. 

infSlioiter,  adv.  [infelix],  unhappily,  un/artu- 
naidyx  fit  mihi  obviam,  T. :  tentata  res,  L. 

in-lellz,  Icis,  a^,  with  eomp.  and  mp^  unfruiU 
ful,  not  fertUe,  barren :  lolium,  V. :  tellus  f rugi- 
bus.V. :  foliis  oleaster,  V. :  arbori  infelici  suapen- 
dere,  hang  on  the  aceurted  tree,  hang,  crucify,  L. — 
Unfortunate,  ill -fated,  unhappy,  mieerahle:  adu- 
leacentulua,  T. :  ego,  S. :  crux  infelici  oomparaba- 
tur:  homo  infelicisaimus :  animi  Phoenissa,  V. : 
faber  opens  summa,  H. :  Infellx,  qui  non  Andierit, 
etc.,  V. :  infelicior  domi  quam  militiae,  L. — Cave- 
ieg  mirfortune,  unlucky,  ealamiioue:  Erinya,  0. : 
meA,propheteat  of  ill,  V. :  erga  plebem  atudium, 
L :  paupertas,  In. :  alqa  rei  p. 

QnfenaeX  odv,  [infenaua],  tnth  hoeOUty,  bitter- 
ly: inyectos,  Ta. :  laocrati  adveraatoa  infenaiua : 
iofenaiua  pagnare,  L. 

infinao,  — , — ,  ire  [infenaua],  to  treat  in  a 
hottile  manner,  ravage:  hello  Armeniam,  Ta. — To 
be  hoetUe:  quasi  infe«aanttbiis  Dia,  Ta. 

Tnfensoa,  adj.  with  eomp.  [FEN-],  hostile,  inim- 
ieoL,  enraged:  Me  infenaua  aervat,  T. :  infenso 
animo  Tenire:  ignia,  Y.:  mentea  mihi:  Drances 
TamOfY. :  infenaioriboa  in  ae  quam  in  illam  iudi- 
ctba8,L.:  ad  infenaiua  aerritiam,  Ta. 

iafefdo^  — ,  — ,  ire  [1  in+farcio],  to  ttuff  in, 
forte  in  :  infeiviene  verba, 

infeii,  onim,  aee  inferua. 

infeilae,  &rum,  /.  plur.  [inferua],  eaerijieet  in 
honor  of  the  dead:  Inferiae  cadunt  dneri,  O. :  cui 
inferias  adfernnt :  Abaenti  ferat  inferiaa,  Y. :  ne- 


potea  Rettttlit  inferiaa  lugnrthae,  H.:  minibus 
dare,  0. 

inferior,  ina,  adj.  [eomp.  of  inferua],  lower,  fur- 
ther doum :  apatium,  Oa, :  locua  (opp.  superior) :  In 
inferiua  ferri,  downwarde,  0. :  Africae  pan,  i.  e. 
nearer  the  am,  S. :  caelum  aidet  inferiua  mari,  H. : 
effigiea,  emaller,  H.— F  i  g.,  eubeequeni,  later,  latter  : 
aetate  inferiorea  paulo  quam  luliua:  inferioria 
aetatia  eaae. — Inf erior,  lower :  genua  hominum: 
ordinea,  Ca. :  dignitate,  gratia  non  inferior,  quam 
qui,  etc. :  naFium  numero,  Ga. :  hoc  ipso  inferiua 
ease  suum  foedua  quam  ceterorum :  in  iure  civil!. 
— ^Aa  eubet. :  inferiorea  extoUere :  aupplices  infe- 
rioreaque :  non  inf eriora  aecutua,  naught  inferior^ 
Y. :  hia  non  inferiors  ioqui,  Uee  proud  (worda),  0. 

inferiiifl,  aic{j.  \neut.  of  inferior],  lower,  further 
dawn:  Inferiua *terraa  (cremabia),  too  low,  0. :  in- 
feriua aula  fraternoa  currere  equoa,  0.  —  With 
quam,0. 

infemilA,  adj.  [inferua],  lower,  under :  aeae  in- 
femia  de  partibus  erigit  Hydra:  atagna,  L. — Un- 
derground, of  the  lower  regume,  infernal :  auperi 
infemique  di,  L. :  rex,  Fluto,  Y. :  gurgea,  0. : 
aapectus,  revolting,  Ta. 

in-fero,  intuU,  inlfttua  (ill-),  Inf  erre,  to  bring  in, 
introduce,  bring  to,  oarry  in :  nihil  pati  vini  inferri, 
be  imported,  Ca. :  peregrinoa  pecunia  mores  Intu- 
Ht,  introdueed^  lu. :  pedem,  nuike  an  entrance :  hue 
pedem,  H. :  greasfls,  Y. :  ilium  in  equum,  set  upon, 
Ca. :  Scipio  lectioala  in  aciem  inlatua,  L. :  deoe 
Latio,  Y. :  ratea  arria,  Y. :  Ignem  gentibua,  H. : 
Bcalaa  ad  moenia,  set  against,  L. — To  bring  ^or 
burial,  bury,  inter:  alienum. — 7h  bring  agatnst, 
direct,  wage,  throw  upon :  hoatibus  inlatus,  Ta. : 
ae  atupentibua  Romanis,  L. :  an  manu  stipata  In- 
ferar?  Y. — Freq.  in  phraaea,  with  signa,  arma,  W- 
lum,  gradum,  or  pedem,  to  make  an  attack :  conver- 
sa  aigna  in  hoatls  inferre,  wheel  abo^U  and  attack, 
Ca. :  trepidantibua  inf erunt  aigna  Roman!,  L. : 
aigna  patriae  urbi :  aigna  inferri  iubet,  N. :  arma 
In  Italiam,  invade,  N. :  pedem,  advance,  L. :  hel- 
ium, make  war  wxMh:  helium  inferre  . .  .  inlatum 
defendere,  invade  . . .  r^  invasion,  Ca. :  helium 
contra  patriam :  arma,  begin  hostilities,  L. — With 
se,  to  betake  oneself,  repair,  gg  into,  enter,  present 
oneself:  ae  ipae  inferebat:  Talia  ae  infert,  marches, 
Y. :  hoatem  r^  ae,  Y. :  mediam  ae  matribus,  Y. : 
ae  in  periculum  capitis,  eigDOse  oneeelf:  ae  in  me- 
diam oontionem,  L. — Of  fire,  to  throw  tqjon,  apply, 
set:  aggeri  ignem,  Ca.:  tectia  et  tempiis  ignis  in- 
ferre conati  aunt^Tb  offer,  sacrifice,  render:  An- 
chiaae  honorea,  Y.  —  In  an  account,  to  give  in, 
enter:  aumptum  civibua:  ralioneB  falsas. — Fig., 
to  bring  forward,  adduce,  introduce,  produce,  make, 
excite,  occasion,  cause,  injtiet :  iniuriam,  Cs. :  in  re 
aeveri  aermonem :  mentionem,  mention,  L. :  aliua 
aliS  eaosi  inlati,  ««^i|g^^.^'^o«,^|fjg{^C.: 


iB§9mM 


410 


iniuriiB  in  Bocios  inferendU:  pericalura  eivibua: 
sibi  dedecuB,  0. :  more  inlata  per  soelos  Isdem : 
peatileDtiam  agris,  L. :  impeditU  Tolnera,  wmnd, 
Cs. :  aliis  proditiouU  crimen. — To  condudt^  i^^f^t 
draw  an  inftirtMt, 

inlisnui^  adj.  with  comp.  (see  Inferior)  and  tim. 
(see  infimua  and  Imas)  [cf.  infra],  hdfm^  beneath, 
underneath,  lower:  ut  omnia  snpera,  iufera,  vide- 
remus :  mare,  t!u  Tmcan  Sea, — As  nibet.  n.  ••  navi- 
gatio  infero,  upon  the  Tuecan  Sea  (opp.  superum, 
thB  Adriatie). — Underground,  of  the  lower  world: 
dt,  T. :  ad  inferos  (deos)  pervenisse. — Plur.  m.  as 
eubet.,  the  dead,  eltadet,  inhaUiante  of  the  lower 
world:  apud  inferos:  ab  inferis  exsistere,  to  riee 
from  the  dead^  L. :  ab  inferis  excitandus,  to  be 
raited  from  the  dead:  ad  inferos  poenas  luere,  in 
t/ie  infernal  reffumt:  nee  ab  inferis  mortuos  exci- 
tabit,  i.  e.  ^seak  in  the  peraone  of  tlu  dead. 

in-fervesco,  f erbul,  ere,  inch,  [  in-ferveo  ],  to 
boil,  stew,  eimmer  :  Hoc  ubi  inferbuit,  H. 

iDfestOb  adv.  with  comp.  and  eup,  [  infestus  ], 
inimicaUy,  violently,  outrageouefy:  quae  in  nos  fe- 
cerint,  L. :  infestius  circumscindeiVi  L. :  infestis- 
sime  contendere. 

infeato^  — ,  — ,  are  [  infestus  ],  to  annoy,  die- 
turb,  infett:  latus  dextrum,  0. 

infestufl,  adj.  with  eomp.  and  eup,  [P.  of  *  in- 
fendo],  made  uneafe,  disturbed,  nwteeted,  infeated, 
unquiet,  uneafe :  via  excursionibus  barbaroruro : 
omnia  serpentibus,  S.:  sua  tuta  omnia,  infesta 
hostium,  L. :  vita:  infestnro  agrum  reddere,  make 
uneafe,  L. :  sibi  Teucri,  Y. :  infestior  salus :  in- 
festior  TuUi  senectus,  L. :  infestissima  pars  Cili- 
ciae. — Plur.  n,  as  eubet. :  infestis  (i.  e.  infestis  re- 
busX  when  in  qfflietion,  H. — Tfiat  renders  uneafe, 
hoetile,  inimical,  troubieeome,  dangerous:  infestis 
signis  ad  se  ire^  Cs. :  ante  vallum  infestis  signis 
oonstatei^e,  L. :  infestis  pilis  procurrere,  threaien* 
ing,  Cs. :  infesta  tela  ferre,  Y. :  infestis  oculis 
coospici :  te  animo  infestisslmo  intuetur :  numen, 
lu. :  regi  plebes,  S. :  provincia  victoriae :  gens  in- 
festissim$i  nomiui  Romano,  S. :  nautis  Orion,  H. : 
virtntibus  teropora,  Ta. 

infioio,  fsei,  fectus,  ere  [1  in+faciol  to  etain, 
tinge,  dye,  color :  (vestXs)  quarum  gramfnis  ipsum 
Infecit  natura  pecus,  i.  e.  whoee  wool  hoe  taken 
color  from  the  paeture,  lu. :  diem,  darken,  O. :  ora 
pallor  inficit,  overepreade,  H. :  se  vitro,  Cs. :  bamns 
infecta  sanguine,  S. :  infectus  sanguine  villos,  0. 
-— ?b  infect,  etain,  spoil :  hoc  (dtctamno)  amnem, 
Y. :  Pocula,  poison,  Y. :  pabola  tabo,  Y. :  Altecto 
infecta  venenis,  imbued^  Y.  —  F  i  g.,  lo  imbue^  in- 
struct: infici  iis  artibus:  animos  teneros.  —  7b 
spoil,  corrupt,  vnfeet :  desidift  animum :  inficimnr 
opinionum  pravitate :  principum  vitlis  infici  solet 
civitas :  Infectum  eluitur  soelus  (I  e.  quo  se  infe- 
cerunt),  Y. :  bland i mentis  infectae  epistulae,  Ta. 


iii-fldell%  e,  adj.  with  sup.,  not  to  he  trusted, 
unfaithful, faithless:  fides  infidelidata:  qui  ante 
erant  per  se  infldeies,  Cs. :  arbitrae,  H. :  infidclis- 
simi  (  socii ) :  Novis  rebus  AUobrox,  m  times  of 
change,  E. 

mfideUti%  Atis,  /.  [infidelis],  uufaithfulness, 
faithlessness^  infidelity:  infidelltatis  suspicio,  Cfl. : 
quantae  infidelitates  in  amicis. 

infidelitar,  adv.,  faitlUessly,  perfidunidy:  nee 
aliqaid  seoatui  suadere. 

in-fidufl^  adj.,  not  to  be  trusted,  unsafe,  faith- 
less,  treacherous,  false :  aroici :  nihil  stabile  quod 
infldum  est :  genus  Xumidanim,  S. :  scurra,  H. : 
pax,  L. :  gens  ad  occasiones,  Ta. 

in-figo,  ftxl,  ftxuB,  ere,  to  fasten,  implant,  drive 
in,  affix .'  ferreis  iiamis  infixis,  Cs. :  portae  infigi- 
tur  hasta,  Y. :  signura :  infixum  volnus,  i.  e.  deep, 
Y. :  laevo  infixa  est  later!  manus,  was  nailed  to, 
Y. :  sagitta  infigitur  arbore,  Y. :  Haerent  infixi 
pectore  voItOs,  seated,  Y. — F  i  g.,  to  infix,  impress, 
imprint:  cura  infixa  animo, Matef.*  religio  infixa 
anitno,  L. :  Yologesi  vetus  infixum  erat  vitandi, 
etc,  had  a  settled  purpose,  Ta. 

infimtis  or  iiifama8»  adj.  sup.  [cf. inferos], 
lowest,  last  (cf.  Imus,  but  of  the  lowest  of  several 
objects,  inflmus  is  used):  radices  montis,  Cs.: 
cum  scripsissem  haec  infima:  arft,  lowest  pari: 
sub  infimo  coWe,  foot,  Cs.:  oollis  passiis  diciter 
CC  infimus  apertus,  at  the  bottom,  Cs. — As  subtt. 
n.,  the  lowest  part,  bottom  :  ooUis  leniter  ab  infimo 
acclivis,  eU  the  foot,  Cs. :  ad  infiroum,  at  the  bottom, 
Cs. — F 1  g.,  lowest,  meanest,  basest :  esse  infra  infu- 
mos  Homines,  T. :  quisquam :  f aex  populi :  infimo 
loco  natus :  summos  cum  infimis  pari  iure  retine- 
bat:  preoes,  most  humble,  L. 

in-findo,  fidi,  ftssus,  ere,  to  cut  into,  deaee: 
teUuri  suloos,  Y, :  sulcos  (in  sailiogX  Y. 

infiiiitifl^  fttis,/.  [2  in+finis],  boundletsnesi, 
endlessness,  if^nity:  in  iofinitatem  omnem  pere- 
grinari  (se.  animo) :  locorum :  naturae. 

infinite,  euiv.  [infinitus],  without  bwinds,  without 
end,  infinitely:  ne  iuflnite  feratur  ut  flumen  em- 
tio: quod  faeiendum  est  in  perorando,  witho^ 
restraint.-'Wfthout  exeqjtum,  universally:  res  in- 
finite posita. 

infinitid,  onis,/.  [infinitus],  boundlessness,  ta- 
Jinity  :  ipsa. 

in-finiUUK  a^f.  with  Mmp.,  not  limited,  infimte, 
endless,  boundless,  unlimited:  altitudo:  imperiam: 
domini  infinite  potestate,  L. :  sin  cuipiam  nimis 
infinitum  videtur,  too  vast:  quos  erat  infinitum 
nominare,  an  endless  lank. — Innumerable,  countless: 
occupationes,  numberless  engagements,  N. :  rouUi- 
tudo  libronim :  hominum  multitude,  Cs. — Mef- 
inile:  res  est  infinitior:  conexa,  indefinite  eon- 

diitonal  sentences.  §     r^r^r^ir> 

Digitized  by  VjOOQ  IC 


Inllo 


411 


inllo 


(in-fioX  aee  infit. 

infinnatio,  onis,  ^.  ^ 
invalidating:  Beram  ludn 
iatioH. 

infimie,  adv,  [infinnn8],/atii//y,  «At^Atfy :  ani- 


Eitarum :  ratlonis,  refu- 


Inflmilt&ik  Atis,/.  [infirmos],  wmt  of  wtrtn^th^ 
weakness^  feebUnsn  :  Taletudinls:  eorpom—TTk^ 
veaieer  mz;  patiendam  hulc  iiifinnitati  eBt^quod- 
cumque,  etc.,  L. — F  i  g.,/««6/«MM,  infirmUjf :  Quid 
babent  infirmitatis  nuptiae  ?  defect,  T. :  naturae, 
S. :  animi,  want  of  qni^ :  Gallorum,  quod,  etc, 
inconstancy^  Cs. 

infirmo,  avi,  Stus,  are  [infirm us],  to  weaken,  in- 
validate^  d^Mfrcm^  rejfvU,  impair ,  annul:  legiones, 
Ta. :  res  tarn  levls :  ad  iudicem  fidem  teatia :  cete- 
las  (legesX  U 

in-finniifl^  a<ff.  witli  eomp,  and  m^,  not  strong, 
weak,feebl€y  infirm :  vires :  oorpua  annia,  S^ :  claa- 
sia:  ovea,  H.:  ex  gravi  roorbo,  iil:  infirmi  ad 
reaiatendum,  Cs. — F  i  g.,  weak^  mperttiticmn,  fmtil- 
hnimaus,  tneonttant,  light-minded:  animus,  Cs.: 
sum  pauIo  infirmior,  U.:  quorum  concursu  ter- 
rentur  infirmiores,  Cs. — Of  no  weiglU^  teeak,  trivial, 
inconcluaive^  invalid:  nuptiae,  T. :  ad  probandum 
res :  cautiones :  infirmiore  vinculo  (amicitiae)  cou- 
trahi,  L. :  de  causis  condemnatua  infirmissimis. 

in-fit;  defect.,  begim  :  ita  f arier,  V.— jSScp'iu  to 
tpeak  ;  hla  Tocibus  infit,  V. :  ita  Tullus  inht :  Ro- 
mani,  eta,  L. :  ibi  infit,  se  agere,  etc.,  U :  causam 
scitantibua  infit,  0. 

(infitiae^  arum),/.  [2  in+1  FA-],<fciMW.— 
Only  ace,  in  the  pliraae,  infitiaa  ire,  to  deny : 
quod  Demo  it  iufitias,  N. :  neque  infitias  eo,  nos 
dedisse,  etc,  L. :  ille  infitias  ibit,  T. :  infitias  eunt 
mercedem  ae  pactos,  L. 

ipfl11#^*^  e^  adj,  [infitiae],  negative,  consisting 
in  denial:  quaeatio. 

Xnfitiatid,  onis,/.  [infitior],  a  denial. 

infitiator,  5ri8,  m.  [infitior],  a  denier,  repudUh 
lor,  shtfffler :  ille :  lentus,  a  had  debtor. 

mfitior,  itns,  irf,  dep.  [infitiae],  not  to  confess, 
to  contradict,  deny,  disown :  non  inntlando  oonfiteri 
Tidebantar :  cam  id  posset  infitiari,  repente  con- 
fessus  est :  in  quS  me  non  infitior  esse  rersatum. 
— Pass. :  Progenies  hand  infittanda  pafenti,  O. — 
Of  a  debt  or  deposit,  to  deny,  Repudiate :  quid  si 
infitiatur?:  deposltunf,  lu. :  prettum,  0. 

infunUi  P.  of  infigo. 

inflammatio,  Snis,  /.  [inflammo],  a  kindling, 
firing:  inflammationem agris  inferre. — Fig. :  ani- 
moram. 

in-flanund^  ftvl,  fttus,  ftre,  to  set  on  fire,  light 
up,  kindle:  taedas  ignibus:  urbem:  olaasam: 
tecia,  L.  —  F  i  g.,  to  inflame,  kindle,  reuse,  excite  : 


oontionibtis  invidiam  senates :  inflammari  cnpidi- 
tate  hononnn :  animum  amore,  V.  —  P.  perf. : 
inflammatua  ad  gloriam :  libidinibus. 

^inflate),  adv.  [1  inflatus]. — Only  comp.,  haugh- 
tily, proudly,  pompously  :  inflatius  commemorare, 
Cs. :  haec  perscribebat,  with  exaggeration,  Cs. 

inflatio,  Onis,/.  [inflo],  a  puffing  up,  flatulence : 
habet  infiationem  {ts\is),  produces  ficimenee. 

1.  inflfitna,  a^.  with  comp.  [P.  of  inflo],  swelled 
up,  swollen^  puffea  up:  serpens  inflato  collo:  am- 
nes,  L. — F i g., puffed  up,  inflated,  haughty, proud: 
animus :  regis  pollicitationibus,  Cs. :  promissis : 
iactatione,  L. :  his  opinionibus  animus,  L. :  iuvenis 
inflatior,  L. 

2.  inflataji,  as,  m.  [inflo],  a  blowing  in,  blast: 
(tibiae)  si  inflatum  non  recipiunt:  prime  inflatu 
tibicinis.  —  Fig.,  a  breathing  into,  inspiration  : 
divinus. 

in-flecto,  SxT,  exus,  ere,  to  bend,  bow,  curve,  turn 
cum  ferrum  se  inflexisset,  Cs. :  iuflexura 
aratrum,  V. :  sinus  ad  nrbem  inflectitur,  curvet : 
suo  squalore  veetros  oculos,  turn  aside. — F  i  g.,  to 
change,  alter,  infiect :  dicere  inflexA  (voceX  modu" 
lated. — To  change,  infiuenee,  affect,  alter,  pervert  : 
oorrigendus  potius  quam  leviter  inflectendus :  hie 
sensQSjV.:  orationem,  sfyfo ;  magnitudinem  animi, 
leesen :  preeibus  inflectere,  be  moved,  V. 

3n-fleta8»  adj.,  unwept,  unlamented :  turba,  Y. 

inHezio,  5nis,/.  [1  in+FALC-],  a  bending: 
helicis :  latenim  fortis,  vigorous  attitude. 

1.  inflexas,  P.  of  infiecto. 

2.  inflexas,  its,  m.  [1  in+FALO-],  a  bending, 
curving :  vicorum,  lu, 

infliotuit  P.  of  infligo. 

inffigo,  1x1,  Ictus,  ere  [1  in+*fligo;  1  FLAG-], 
to  dash  upon,  strike  againU :  rei  p.  securim :  cra- 
tera  viro,  0. :  puppis  iuflicta  vadis,  T. — F  i  g. :  cum 
ex  eo  ^rerbo)  in  ipsum  aliquid  infligitur,  w  hurled 
at.  —  To  infiict :  mortif eram  plagam ;  tibi  turpi- 
tudinero. 

Xn-flo,  ftvl,  &tu8,  &re,  to  blow  into,  blow,  inflate, 
swell:  simul  influvit  tibicen:  paulo  inflavit  vehe- 
mentius,  i.  e.  wrote  in  a  loftier  style :  calamos  levls, 
V. :  (bucina)  oecinit  inflata  receptils,  0. :  pellem, 
Ph. :  illis  ambas  Iratus  hwcosA, puff  out  his  cJueks 
at  tliem,  H. :  tumidoque  inflatur  carbasus  Austro, 
is  sw€Ued,\,\  Inflatus  venas  laccho,  V. — To  pro- 
duce  by  blowing,  blow:  sonum. — To  make  loud  by 
blowing :  verba  inflata,  uttered  with  violeiU  breath : 
a  quibus  (modis)  aliquid  extenuatur,  inflatur,  is 
pitched  low  or  high, — ^F  i  g.,  to  inspire,  encourage, 
dale  :  poetam  divino  spiritu  inflan :  spectator  se- 
dulus  inflat  (poetam),  H. :  mendaciis  spem  regis, 
L.  —  To  puff  up,  infiate:  animos  ad  superbiam, 
L. :  Crescentem  tumidis  sermonibus  ntrem^H. 

Digitized  by  VjOO  vICl 


413 


inftioatiui 


in-fluo,  fM,  uxuB,  ere,  to  Jlow  tn,  run  in:  at 
iDfluat  in  urbis  sinQm  portus :  locos  qui  In  flumea 
influit,  Gs. :  mare,  quo  Rhenas  influit,  Gs. :  hue 
Samris  influit,  0.  —  To  Mtream  in,  tkrw^  tn,  in- 
vade: infiuentes  in  Italiam  Gallorum  copiae. — 7b 
make  way  ffenUy,  pour  in :  in  uni  venorum  animoB, 
steal:  oratio  in  sensQs  eoram  influat 

in-fodio,  fddl,  fouus,  ere,  to  bury^  inter:  sqaa- 
lentls  conchas,  y. :  taleae  in  terram  infodiebantur, 
Cs. :  corpus  procul  ab  eo  loco,  N. :  infossus  puer, 
H. 

in-fonnatio,  onis,/.  [inforroo],  a  represenia- 
Hon,  idea^  cotioeption :  antecepta  animo  rei :  del. 

informatas,  P.  of  informo. 

xnfomiis,  e,  atff,  [2  in + forma],  wiikoutform^ 
unformed,  ahapele8$:  aWeus,  L.:  materia/Ta.— 
Unshapely,  misshapen,  deformed,  distorted,  hideous, 
horrible :  raonstrum,  Y. :  hiemes,  H. :  letum,  dis- 
figuring,Yr.  aggeribus Terra, V. :  ossibus  ager,  H. 

in-formo,  avi,  atus,  are,  to  shape,  mould,  fash- 
ion :  clipeum,  V. :  His  informatum  manibus  Ful- 
men  erat,  forged,  V. — ^F  i  g.,  to  constitute,  organize : 
animus  a  natura  bene  inforroatos. — To  inform, 
instruct,  educate:  ad  indicium  M\im,put$  up  to: 
ad  humanitatem. — ^In  the  mind,  to  concsiiie,form : 
in  animis  hominum  informatae  deorum  notionea : 
quod  ita  sit  informatum  mentibus  nostris,  ut,  etc, 
the  preconception  is  such,  etc. — To  represent,  de- 
lineate, desaibe  :  in  summo  oratore  fingendo. 

in-fortunatas,  cuff,  with  comp,,  unfortunate, 
ill-starred:  senex,  T. :  nihil  me  infortunatius. 

infortunitim,  I,  n.  [2  in+fortuna],  a  misfort- 
une, calamity:  ferres  infortunium,  toouldst  come 
badly  off,  T. :  habiturus  infortunium,  L.-^Ptur. : 
tua  me  Inedent,  H. 

inlosatui,  P.  of  infodia 

1.  infra,  adv,  [for  infers,  sc.  parte],  on  the  under 
side,  bdovB,  underneath :  infra  nihil  est  nisi  mor- 
tale:  partes  eae,  quae  sunt  infra  quam  id  quod 
devoratur :  infra  Quam  solet  esse,  0. :  exemplum 
infra  scriptum  est,  S. :  onerariae  duae  . . .  paulo 
infra  delatae  ennt,  further  along,  Cs. :  mare  quod 
adiuit  infra,  he.onthe  South,  V. :  prope  me  Viscus 
et  infra  Varius,  below  (at  table),  H. 

2.  infra,  ^a^.  with  ace,  [1  infra],  below,  tmder, 
^  beneath :  infra  oppidum :  infra  caelum  nox  cadit, 

Ta.  —  Of  time,  later  than :  Homerus  non  infra 
superiorem  Lycurgum  f uit — Of  size,  smaller  than : 
mognitudine  paulo  infra clephantos,  Cs. — Fig., be- 
low, beneath,  inferior  to  :  infra  esse  infimos  omnls 
Homines,  T. :  omnia  infra  se  esse  iudicare :  Lucili 
ingenium,  H. 

infraotio,  onis,/.  [1  in+FRAC-],  a  breaking, 
weakening:  SLU'imi, deq>ondency, 

Snfraotus,  acfj.  [F.  of  infringo],  broken,  ex* 


hausfed,  weakened,  subdued:  infractos  antmos  ge- 
rere,  L. :   oratio,  L. :  fama,  injured,  V. :   Latini, 
broken,  Y.— Of  speech :  Infracta  et  amputata  lo- 
qui,  €Usconnectedly. 
ui-irmffiiB,e,atfi., strong, unwearied:  voXfO. 

Jin-fromo),  ul,  — ,  ere,  to  make  a  noise,  ^rowl, 
ow  (wAj  psrf)\  infremuitque  ferox,  Y.:  quo- 
tiens  Lttcilius  Inf remoit,  raged,  lo. 

1.  in-frenatus,  adj.,  without  a  bridle :  equites 
infrenati,  on  unbridled  horses,  L. 

2.  infrenatoa,  P.  of  infrena 

( in-frendo,  — ,  — ,  ere ),  to  gnash,  —  Only  P. 
praes, :  dentibos  infrendens  gemitn,  Y. 

fwfrania,  — ,  a^,  [2  in+frenum],  without  a 
bridle,.tmbridUd :  equa8,Y. 

in.fr end,  — ,  fttus,  ftre,  to  put  on  a  bridle,  fur^ 
nish  wiih  a  bridle,  bridle,  harness,  curb  :  non  in- 
f  renatos  eqnoe  habere,  L. :  curriks,  to  harness  ths 
horses  to,  Y.— -F  i  g.,  to  curb,  restrain  .*  inf  renatos 
oon0elenti&  scelenim. 

infreniia,  adj.  [2  in+frenum],imMdZecf  .*  Ko- 
midae,  riding  wtthimt  bridles,  Y. 

in-fre^ aens,  tis,  adj,  with  comp.  and  sup.,  not 
crowded,  tn  small  numbers  :  copiae  hoc  inf  reqoen- 
tiores  imponuntur,  tit  smaller  numbers,  Cs. :  sena- 
tus,  with  no  quorum  :  causa,  thinly  attended :  in- 
f requentissima  urbis,  the  least  popXUons  parts,  L : 
signa,  wiih  few  followers,  L. :  sabini  inftvquentes 
armati,/(no  of  them  armed,  L. :  sum  et  Romae  et 
in  praedio,  with  few  attendants:  pars  (urbis)  in- 
freqoens  aedtfieiis,L. — ^In  time,  rare,  infrequest: 
deorum  coltor,  H. 

Ih-freqaenUa,  ae,/.,  a  small  number,  thinnm, 
scantiness :  nee  agi  quicquam  per  infrequentiam 
poterat  senatQs,  want  of  a  quorum,  L. :  summi 
infrequentia  (sc  senatOs):  locorum,  lonelinsss,  Ta. 

infringo,  frCgl,  friU^us,  ere  [ in + franco],  to 
break  off,  break,  bruise :  infractis  omntbos  bastis, 
L. :  infracta  tela,  Y. :  Tiolas  Liliaque,  O. :  quibos 
(liminibus)  latos,  6rvtM  on  <A«  threshold,  H. :  in- 
fraotus  remus  (broken,  to  the  eye). — To  infUet: 
Homini  oolaphos,  T. — ^F  i  g.,  to  break,  subdue,  over- 
come,  cheek,  weaken,  mitigate,  assuage  :  ut  vis  mili- 
turn  inf  ringeretur,  Cs. :  florem  dignitatis :  animos 
eorom,  L.:  infractae  ▼ires,  Y. :  fortia  facta  soil 
modis,  tPMibm,  0.:  neo  fatis  infracta  (luno),  op- 
peased,  Y. :  inf  ringitur  Ule  quasi  verborom  am- 
bitus, is  broken  off, 

infroos,  ondis,  a4},  [2  in+frtms],  without  fo- 
liage, destiiuU  of  trees :  agri,  0. 

in-fraotnosna,  adj.,  firuiiless,  unproJUable: 
militia,  Ta. 

in-fuoatoa,  a^f.,  painted  over,  varnished :  vitia, 
faults  (of  style)  hidden  bsfiornamei^i  i  i> 


Inlala 


418 


incwo 


inliila,  ae,/.  [2  FAL*],  a  band,  bandoM :  in  in- 
f  uUs  rem  depingere.  —  A  taered  fi&d  (a  woollen 
band,  white  and  red,  worn  upon  the  forehead  by 
priests,  victiiss,  and  sappliants,  as  a  badge  of  con- 
secration): aacerdotes  Gereria  cum  infulis:  sacer- 
doB  Infula  cui  redlmibat  tempera,  Y. :  cum  infulis 
suppUoefl  manOs  tendunt^  Gs. :  velata  infulis  na> 
TIB,  L. — A  murk  of  di$tinctum,  hadg€  of  honor  : 
his  infulis  imperi  Tenditis  (state  lands). 

in  -  fdndo,  ftldl,  f&sus,  ere,  to  pour  tvi,  pour 
upon  :  in  ali(}yiod  yas  ea :  oleum  extis,  V. :  ani- 
mas  forraatae  terrae,  i.  cpecple^  0. — To  pour  out, 
adminUUrj  preBent  :  filio  veiienum :  tibi  poculum, 
H.:  iomentis  hordes, IxL^Topour  €ui,eatt^  tkrmo  ; 
Nix  inf usa,  Y. :  Goniugis  Infusus  gremio,  Y. :  ob> 
ruebatur  (navis)  infoso  Ignt,  L. :  umerls  infusa 
capillos,  *pread  over,  O. — To  prmt  tfi^  crowd,  in : 
Infusus  popolus,  Y. :  agmina  infusa  Graecis,  Gu. 
— To  mix,  mingle :  in  alienum  infundi  genus. — 
F  i  g.,  to  pour  into,  spread  over,  commumcaU,  tm- 
part:  orationem  in  aurlB  tuas:  vitia  in  civitatem. 

in-faood,  &tI,  fttus,  ftre,  to  make  dark^  darken, 
obicure:  vellera,  Y.  —  Fig.,  to  obecure,  nUly,  cor- 
rvpt.  stain:  nee  eos  aliqua  barbaries  infoscaverat, 
tomtpted  their  ^eth:  sanie  infuscatur  harena,  Y. 

in-la8Ci8»  P.  of  infundo. 

in-gemino,  avi,  fttus,  Are,  to  redouble,  repeat, 
reiterate:  dextrft  ictQs,  Y. :  vox  adsensu  nemorum 
ingeminata  remugit,  Y. :  Me  miserum  !  ingeminat, 
0. — To  redouble,  multiply,  be  redoiMed,  inerecue: 
ingeminant  austri,  Y. :  clamor,  Y. :  curae,  Y. 

ingeimsoo^  — ,  — ,  ere,  inch,  [ingemo],  to  utter 
a  groan,  heave  a  ngh,  groan  over  :  pueri  non  inge- 
miscunt:  qnantum  ingemiscant  patres  nostri,  si, 
etc,  Lu:  in  quo  tu  ingemiscis:  ulli  malo:  (luce) 
repertfl,  Y.:  Dolabellam :  ingemisoendum  est,tl  ie 
deplorable  (with  aee.  and  injin,), 

in-gemo^  nl,  — ,  ere,  to  groan  over,  tigh  at, 
Ttioum  over^  lament,  bewail,  mourn,  groan,  wril: 
tuom  interitnm,  Y. :  in  aliqua  re :  genitoris  amo- 
re,  Y. :  cuius  morte  ingemuit  rex,  Gu. :  cuius  (ur- 
bi8|  minis,  L. :  aratro,  Y. :  laboribus,  H. :  agris, 
fM-work,TeL,i  ingemuit solnro, O. 

In-generOb  avi,  fttus,  ftre,  to  implant,  engender, 
produce:  amorem  in  eos  qui,  etc. :  haec  astro  in- 
generata,  i,e.bg  desting:  non  ingenerantur  homi- 
nibns  mores.  —  7b  generate,  create:  animum  esse 
ingeneratum  a  Deo. 

ingenioae,  adv.  [ingeniosus],  aeutelg,  uittUy, 
ingetwnulg:  nihil  (ezoogitat):  electas  res  conlo- 
care,Iu. 

ingeniosafl  (Ingenn-),  adj,  with  eomp.  and 
W.  [ingeninml/ii//  of  inteUeet,  mperior  in  mend, 
able,  inteOeeiual,  eUver,  ingenious  :  adulesoens :  quo 
quisque  est  ingeniosior :  homo  ingenkMissimus :  in 


paenM,  0,-^ Adapted,  apt,  JU:  defensio:  vox  mu- 
tandis ingeniosa  sonts,  0. :  ad  segetes  ager,  0. 

ingenitost  adj.  [P,  of  ingigno],  innate,  inborn. 

ingenium,  1,  n.  [1  in  +  GEN],  innate  qualUjf, 
nature,  temperament,  constitution:  locorum  bonii- 
numque  in^enia,  L. :  arvorum,  Y. :  ferae  bestiae, 
praecipitia  ingenia  sortitae,  Gu. — Natural  disposi- 
tion, temper,  character,  bent,  in^ination :  est  inge- 
nio  bono,  T. :  In  liberos  lene,  T. :  inverecundmn 
antmi :  vera  loqui  etsi  meum  ingenium  non  mone- 
ret,  L. :  redire  ad  ingenium,  natural  bent,  T. :  Yol- 
seis  leratis  metu  suum  rediit  ingenium,  L. :  yirile, 
S. :  mitis  ingeni  iuvenem,  L. :  temperare  suum, 
temper,  L. :  elusdem  ingeni  est,  tradere,  etc. — Nat- 
ural eapaeUy,  talents,  parts,  abilities,  genius :  quid 
abest  homini  ?  an  ingenium  ? :  ingenio  abundare : 
excellens  ac  singulare :  praestantissimum :  durum, 
H. :  in  promptu  habere,  S. :  celeres  ingeni  motQs : 
vigor,  O. :  docilitas,  N. :  qui  ingenio  parum  pos- 
sum: ingeni  aouendi  causa:  ea  Testris  ingeniis 
committo :  ingenia  ad  intellegendum  aptiora. — A 
nature,  character :  ut  owgistratus  mansueto  per- 
mttteretur  ingenio,  L.  — A  gemus,  man  of  genius, 
clever  person :  excellens :  id  in  magnis  ingeniis 
plerumque  contingit:  idem  ad  res  diversissimas 
habilius,  L. :  Praemia  ingeniis  posuere,  i.  e.  poets, 
Y. 

Ingens,  tis,  adj.  with  comp.  [2  in+GE^-],  not 
natural,  immoderate,  vast,  huge,  prodigious,  enor- 
mous,  great,  remarkable:  agere  gratias  mihi  In- 
gentls,  T. :  magnitude  corporum,  Gs. :  praeda : 
pecunia,  exorbitofd :  aes  alienum,  S. :  pinus,  H. : 
telum,  Y. :  gloria,  L. :  flagitia,  T. :  vir  famft  in- 
gens,  ingentior  armis,  extraordinary,  Y.  —  F  i  g., 
great,  strong,  powerful:  virtus,  S. :  ingentis  spiri- 
ttis  vir,  L. :  Gui  genus  a  proavis  ingens,  Y. 

ingenuib  adv.  [ingenuus],  as  becomes  his  birth, 
liberally,  frankly :  educatus:  confiteri. 

liigeiliiiti%  fttis,/.  [ingenuus],/m  birth:  ius 
ingenuitatis.  —  Fig.,  generosity,  ingen%tousnets, 
frankness:  prae  se  probitatem  quandam  et  ioge- 
nuitatem  ferre :  praestare  ingenuttatem. 

ingenmu,  <m&'.  [1  in  +  GEN-],  native,  indige- 
nous: tophus,  ln.^Natural:  color,  Fr.-^J^'ee-bom, 
of  free  parents:  mulieres:  duobus  ingenuis  ortus, 
L.:  parenteSyH.  —  Subst.:  quid  est  turpius  inge- 
nao,  quam,  etc :  ingennam  naetus  es  (sc.  uxorem^ 
T.-^Jjike  a  freeman,  noUe,  vpright,  frank,  candid^ 
open,  ingenuous :  nihil  apparet  in  eo  ingenuum : 
vita :  Ingenui  voltOs  puer,  lu. :  aperte  odisse  ma- 
gis  ingenui  est,  quam,  etc :  ingenuum  volpes  imi- 
tata  leonem,  H. :  vires,  tender,  0. 

iii*gero  (imper.  inger,  Gt.),  gessi;  gestus,  ere,  to 
throw  in, pour  in,  heap  upon:  quioquid  vinei  olei- 
que  erat,  oribus  ingerebatur,  Gu. :  ingesta  est  in- 
sula membriSy  0. :  aloui  calicei  aimfiqf^j  Gt.- 


(fg?V5»?5§;^' 


414 


To  injticty  hurl,  eatt,  throw  upon^  amaU  wUh:  pug- 
nos  ID  ▼entrem,  <fai/,  T. :  lapides,  tela,  S. :  hastu 
in  tergum  fugieiiUbii%  Y.:  saxa  tn.subeantu,  L. 
—  Vig.j  to  pour  forth^  utier  laviaMy^  load  with: 
mala  malta,  T. :  pueris  con? ida,  E, :  Terbonim 
quantum  voletts,  L  —  To  force  upon,  load  with, 
lavUh:  huiusmodi  recuperatores  ( Agyrinensibus) : 
bis  se  Ingerit  (Fortana),  lu. 

{in-t^ipxb),  genuT,  genitus,  ere,  to  implant^  en- 
gender: cupiditatem  homini:  animaatibas  conser- 
Tamil  8ui  custodiam. 

inglorliM,  adj,  [2  in + gloria],  without  fame, 
unkonored,  ingloriom:  qui  sunt  ioglorii:  vita: 
parma  albia.  ineon^pieuom,  Y. :  militiae,  Ta. :  re- 
meabo  inglorius,  witfiout  trophiee^  Y. :  inglorium 
arbitrubatur  (with  inJUu),  Ta. 

iiiglavie%  — ,  aee.  em,  obL  %,f  [GYOR.],  the 
crop,  maw :  hie  piBcibus  atram  ingluviem  explet^ 
Y. :  parentis  stringere  Inglune  rem,  gluUom^,  H. 

ingrati^  e^dv,  [ingratoB],  umplea»atUhf :  Sunt 
quibua  Ingrate  indulgentia  serFlt,  O.  —  Umthank' 
fully,  ungratefulfy:  neoessUudinis  nomen  repa- 
diare. 

ingratifiooa,  adJ,  [ingratus  +  2  FAG-],  un- 
thankful, ungrateful:  Ai^vi. 

in^atiis  (T.,  C.)  or  inHsratis  (a,  X.),  ado,, 
without  thaftke,  unwilUnfflif,  involuntariltf,  on  com- 
pultion :  coacta  ingratiis,  T. :  ingratiis  ut  dor- 
miam,  T. :  nisi  plane  eogit  ingratiis :  dicent  quae 
necesse  orlt,  ingratis :  ad  depugnandum  oogi,  N. 

in-gratU8»  a<fj\  with  eomp.  and  sup.,  unpleatant^ 
di*agreeabU,  unaeceptabU:  litterae:  labor,  S.:  lo- 
cus, O. :  oratio  Gallis,  Ct. :  Yeneri  superbia,  H. — 
Unthankful,  ungrateful:  in  te :  in  deeerendo :  in 
referenda  gratia,  Cs. :  quid  esset  ingratius  quam, 
etc.:  ingratissimi  elves,  Cu. :  salutis,/oriM'eM)'oa- 
Uon,  Y. :  ingluvies,  1.  e.  tntatiabie,  H. — Thankleti, 
bringing  no  thanks,  unprofitable,  unacknowledged: 
isnoscea  tamen  Post,  et  id  ingratum,  wUl  g&t  no 
Winks,  T. :  ad  volgua  iadiciom,  L. :  pericla,  Y. 

in-gravefloo^  — ^  — ^  ere,  inch,  [ingravo],  to 
grow  burdensome,  be  wearied:  corpora  exercitatio- 
num  defatigatione  IngraTescunt — 2b  tncmife,  be 
aggravated,  grow  worse:  morbus  ingravesoens :  in* 
gravescens  aetas:  in  dies,  becomes  oppressive:  an- 
nona  ingravesoero  oonsuevlt,  to  grow  dearer,  Cs.— 
1\>  grow  in  importance t  hoc  stadium  oottidie  in- 
gravescit,  becomes  more  engrossing. 

in-gravo^  &vl,  fttus,  ftre,  to  weigh  down,  oppress, 
molest :  annis  ingravantlbus,  Pa.  —  To  render 
worse,  aggravate :  ingravat  haec  Dranoea,  Y. :  meos 
casas,  0. 

ingredior,  essns,  I,  dM,  [1  in+gradior],  Is  ad- 
vance, go  forward,  mareA,  proceed:  si  stae,  ingre- 
dere;  si  iiigrederis, eurre :  Ingredere,  o ductor,  v. : 
pedes  per  nives  et  glaciem  ingredi  ooapit,  Gu. : 


tardius:  qnlconMiafl^ O. :  8o1o,L. :  Testigiis  patris: 
per  titukM  taos,  O.  —  To  go  into,  enter :  in  tem- 
plum :  in  castra,  L. :  mare,  T. :  Kwnidiam,  8. :  iter 
pedibos :  cariam,  L. :  lucom,  Y. :  intra  fineni  eins 
loci :  caatris  ingressns  Etmscia,  Y. — Vlg.,  to  enter 
t^Mfi^  engage  in,  begin,  undertake,  applg  oneself  to: 
in  vitam  tamqaam  in  viam :  in  sermonem,  Gs. : 
viam  Tivendi:  dispntatiooem  meeum:  magistra- 
tum,  S. :  restigia  patris,  foQom,  L. :  ad  discendum : 
ad  ea  quae  voltis :  eas  res  mandare  monumentis : 
aliquid  describere :  versare  dolos,  Y. :  Sic  contra 
est  ingressa  Yenus,  began  (to  sp^),  Y. :  tibi  res 
antiquae  laudis  Ingredior,  Y. 

IngraariS^  onis,/.  [1  in +GRAD-],  a  gov^  into, 
entering :  fori,  eHtramoe.-^-Oi  speech,  a  beginning, 
eaotrdium:  in  oratione  moderata. 

1.  ingramiM^  P.  of  ingredior. 

2.  ingreasaSk  Qs,  m.  [1  in+GRAD-],  an  ad- 
vancing, walking,  gait:  ingressus,  cnrsos,  accubi- 
tio :  prohiberi  ingressu,  cotdd  not  stir,  Cs. :  insta- 
bilis, L.  —  Fig.:  ingressQs  capere, begins,  V.—A 
going  in,  entering:  in  forum:  ingressOa  hostties, 
inroads,  Ttu 

ingmob  ul)  — I  «i^  [C^A-I^]f  ^  break  m,  come 
violaUtg,  assaidt  in  force,  fall  upon:  fert  Ingniere 
hoetis,  Y. :  Italis,  V. :  si  bellom  ingmeret,  Y. :  fer 
reus  ingmit  imber,  Y. :  ingruere  morbi  in  remiges 
coeperunt,  L. :  ab  euniculo  ingruens  pericnlum,  L 

Ingfi^n,  inis,  n.  [ANO-],  the  proin:  destillat  ab 
inguine  virus,  Y. :  Candida  snocmcta  inguina  (Scjl- 
la^  Y. :  rentrero  atque  inguina  hausit,  U — A  sueU- 
ing,  tumor. — The  privy  parts,  H.,  0.,  lu. 

ingnrgito^  ivi,  itus,  &re  [  1  in  +  gorges  1,  to 
gorge,  stuff:  se. — F 1  g.,  with  se,to  be  absorbed  in, 
adeket  onesdf  to :  se  in  flagitia. 

in-ga8tatO%  atfj.,  not  tasted  before:  ilia  rhom- 
bi,H. 

in-habiUo,  e,  a€(j.,  unmanageable,  unwieldj/: 
navis  inhabilis  prope  magnitudinis,  L. :  multitude 
ad  consensum,  L. :  hostibas,  awkward,  Tk. 

in-habitabilia»  e,  ac(f.f  unisthabitable :  regio- 
nes. 

in-liaereo^  haeel,  haesus,  ere,  to  stick  fast, 
cling,  cleave,  adhere,  inhere:  quorum  linguae  inhae- 
rerent :  inhaesuro  similis  ( canis  ),  as  if  about  to 
fasten  on  her,  0. :  dextram  amplexus  inhaesit,  Y.: 
animl,  qui  corporibus  non  inhaerent :  constantior 
quam  nova  oollibus  arbor,  H. :  ad  saxa  inbaeren- 
tes:  in  visceribus:  in  rei  natur&:  quod  (telum) 
inhaeserat  illi,  0. :  umeris  abeuntis,  O. — ^Flg.,  to 
ding,  adhere,  engage  deeply,  be  inherent,  be  dosdp 
connected:  opinatio  inhaerens :  inhaeret  in  menti- 
bus  quoddam  augurium :  virtotes  semper  volupta- 
tibus  inhaerent:  Voltibna  tnis, gass  upon,  O. 

inhaaraaoo^  — ,  — ,  ere,  intA.  [  inbaereo  ],  to 


416 


inieotus 


obi  ignis  hostium  inhaeresoeret,  G8.-*F  i  g. :  poe- 
tae  inhaerescant  penitas  in  meniibus. 

in-bald^  ft? I,  — j  ftre,  to  breathe  upon  :  nobis 
popinam,  the  tmdl  of  food  thai  hat  been  eaten. 

infaibed,  ul,  Itus,  ere  [1  in  +habeo],  to  hold  in, 
hold  backy  keep  back^  reairainj  eurbj  check :  tela,  Y. : 
frenoSy  L. :  craorem,  0. — To  row  backwarde:  cum 
inhiberent  Rbodii,  L. :  remis,  Cu. :  retro  narem, 
L — To  elop  rowing:  cum  remiges  inhibuenint, 
retinet  naTis  motum. — To  restrain,  hinder^  pre- 
ttnt :  te :  iropetum  victoris,  L. — To  exercvte,  prac- 
tiet,  perform^  uee,  oop/y,  inflict :  imperium,  L. : 
damnum,  L. :  coercitionem,  L. :  imperinm  iii  dedi- 
tos,  L.:  eadem  supplicia  nobis:  inhibito  modo 
potestati,  L. 

InhlbitiOi  5ol9,/.  [inhibeo],  a  reversing:  re- 
migum,  rowuig  backwarde. 

iii]ilbitiifl»  P.  of  inhibeo. 

in-hid^  avi,  fttns,  are,  to  stand  open,  gape,  gaze^ 
beamaxed:  inhians  Cerberus,  Y. :  attonitis  inhians 
animis,  Y. :  uberibua  luptnis  inhians :  posUsiy  gape 
at^y,  —  To  gaze  eagerly y  regard  longine^g:  con- 
gestis  undique  aaods  Indonnis  inhians,  H. 

inhoneste,  adv.  [  inhonestus  ],  diehonorabfyf 
diegraeefuUg :  parere  divitias,  T. :  accusare. 

inhonesta  — i  — » are  [inhonestus],  to  dielum- 
or^  disgrace  .*  palmas  adeptas,  O. 

in-honestiM,  o^^'.  with  sup,^  tUshonorable,  die- 
jneefyl^  shameful:  ignot&  matre,  H. :  Tita,  S.: 
mors,  L. :  Tolnus,  Y. :  lubido,  S. :  homo  inhone- 
stissimus. — Uhssemlg,  repulsive:  meretrioes,  T. 

in-honorattui,  adj.  with  eomp.  and  sup.,  im- 
honored,  disregarded:  vita:  inlronoratior  trium- 
phnsjL. :  dea,  0. —  Without  reward,  unrewarded: 
regem  inhonoratnm  dimittere,  L. :  gentium  inho- 
noratissimi  post  Tictoriara,  L. :  nos,  O. 

in-honomfl,  adj.,  unsighUy:  signa,  defaced, 
Ta. 

in-horreo,  — ,  — ,  ere,  to  stand  erect,  bristle: 
baud  secus  qnam  ratio  saepta  inhorrerai  aoies,  L. 

in-horresoo,  ul,  — y  ere,  inch,,  to  stand  erect, 
bristle  up,  rise  in  points,  roughen,  ruffle:  inliorre- 
scit  mare :  inhorruit  nnda  tenebris,  Y. :  aaobilibUs 
vepris  inborrait  Ad  ventos  foliis,  H. :  aper  inhor- 
niit  armos,  bristled  up,  Y. — To  move  tremulowly, 
^uiser,  diake,  shudder,  tremble:  pennis  agitatus 
inhorruit  aer,  O. :  domus  principis  inhorruerat, 
Ta. :  horum  severitatem. 

in-hospltalli^  e^  adj^  inhospitable:  Caucasus, 
H. 

inhospitilitifl^  Atis,  /.  fuhospitalis],  inhospi' 
tality. 

in-hoflpitiis,  ae(;.,  inho^jitable:  teota,  0.: 
8&xa,  Y. :  tesqna,  H. 


inhumine^  adv.  with  eomp,  [inhomanus],  crtt^-^ 
ly,  inhumanly:  cruciat  adulesoentuluro,  T. :  inhu- 
manius  dioere. 

inhamaxdt&B,  Atis,/.  [ihhumanusl,  inhuman 
conduct,  barbarity :  immoderata. — Incivility,  rude- 
ness, brutality:  quod  ego  non  superbift  ueque 
inhuroanitate  faciebam:  omni  aetati  roolesta. — 
Uhkindness,  disobligingness:  nulla  iuhumanitatis 
culpa. — Niggardliness  (opp.  prof usae  epulae)^ 

Inhiimfiniter,  adv.  [inhumanns],  undvUly, 
discourteously:  fecisse:  respondiL 

in-humimis,  adf.  with  eomp.  and  stip.,  rude, 
savage,  barbarous,  brutal,  inhuman :  quid  tarn  in- 
humanus,  qui,  etc. :  tox  :  scelas,  L. :  tesUmentmn, 
unjust. —  Unpolished,  unsocial,  uncivil,  without  cult- 
ure, unmannerly,  ill-bred,  coarse,  brutal:  quis  cou- 
tumacior,  quis  iuhumanior :  nee  inhumani  scnes : 
neglegentla :  Camena,  H. :  homo  inhumanissimus, 
T. :  aures,  tmcw/^tvo^eef  .*  \oc\ia,  uncivilized. 

ia-hxauL^OBtUedniried:  nee  inhumati  nee  de- 
serti :  Coniunz,  Y. 

in-ibi,  adv.,  therein,  in  that  place,  there :  su- 
perbia  nata  inibi  esse  videtur  (i.  e.  Capuae). — 
Fig.:  ant  inibi  esse,  aut  iam  esse  oonfectum,  jiw^ 
at  hand, 

inioio  (ini{ci5),  ied,  iectus,  ere  [1  in+iacio], 
to  throw  in,  put  in,  hurl  upon,  put  on,  east  on,  set 
into:  domus  ardebat  ignibns  iniectis:  eo  militi- 
bus  iniectis  (i.  e.  in  navis),  Cb.  :  dextram  accenso 
foculo,  L. :  iniecto  ter  pulvere,  H. :  ignis  tectis, 
L. :  mihi  terram,  bury,  Y. :  se  in  medios  hostfs : 
sese  medium  in  agraen,  Y. — To  form  by  throwing, 
heap  up,  build:  velut  aggere  aut  ponte  iniecto, 
L. — To  insert,  build  in:  eo  super  tigna  sesquipe- 
dalia  iniciunt,  Cs. — To  put  on,  throw  over,  impose, 
ofiply:  inici  catenas  imperat:  eique  laneum  pal- 
lium iniecit:  braecbia  caelo,  i.  e.  aUack,  0. :  ipsis 
ex  vincula  sertis,  Y. :  iniecti  nmeris  capiili,/a//tn^ 
over,  0.  —  In  the  phrase,  manum  inioere,  with 
dai.,  to  lay  hands  on,  seize,  take  possession  of: 
▼irgini,  L. :  ipsa  mihi  Teritas  manum  inicit,  i.  e. 
checks:  Iniecere  manum  Parcae  (ec.  iuveni),  V. — 
F  i  g.,  to  bring  into,  in^re,  suggest,  impress,  infuse^ 
occasion,  cause :  teri-orem  mortis:  cunctationem, 
L. :  Btimulis  iras,  Y. :  scrupulum  homini,  T. :  tu- 
multuro  civitati :  studium  pugnandl  exercitui,  Cs. : 
▼obis  causam  deliberandi,  ^misA ;  plaga  iniecta 
petitioni,  given :  puellis  curam,  H. :  in  alqd  se  ini- 
ciens  animus,  dwelling  on. — To  throw  out  a  hint, 
mention,  suggest :  Bruto  cum  saepe  iniecissem  de, 
etc:  meum  nomen  imperitis:  mentio  de  furtis 
iniecta,  H. 

inicnflk  see  inlquus. 

inieotu^  P.  of  inicio.     (iniioio),  see  inido. 

(inieotlUiX  Us,  m,  [inicio],  a  easting  on,  throw- 
ing over. — Only  M. :  muUae  Testis,  Ta. 

Digitized  by  VJiOOQlC 


416 


ininoco 


Inimloa,  adv,  with  compk  and  wp,  [iDimicus], 
aa  an  entmy^  inimiedUy:  teoam  agere :  insectari : 
iDimicius  oousulere,  L. :  inimicissime  ooDtendere. 

inimicitia,  ae,/.  [inimicus],  enmitt/.  hoatilUy: 
inimicitia  (est)  ira  ulciscendi,  etc.  —  Usu.  plur. : 
inimicitias  capere  in  familiam,  T. :  erant  ei  vete- 
res  iniroicitiae  cum  Rosciis :  inimicitias  mihi  de- 
nuntiare:  inimicitias  rei  p.  oondonavit:  inimici- 
tias temporibus  rei  p.  permittere :  nobiles  inter 
eoB,  wdl  known^  L. :  nobilissimae,  L. :  inimicitias 
babebat  ex  aedilitate  conceptas,  Ob.  :  cum  illo  ini- 
micitias exercere,  & :  mortalea,  trandetU,  L. :  Tete- 
res  Caesaris,  Gs. 

inimiod,  — ,  — ,  ftre  [inimieus],  to  make  hoBtiie^ 
mt  at  variance:  miseras  urbls,  H. 

inimiouSk  adj.  with  comp,  and  tup,  [2  in  +  ami- 
cus], uvfriendlyy  hostile^  inimical:  capere  inimicos 
homines,  incur  the  enmity  of^  T. :  inimicior  eram 
huic  quam  Caesari :  animo  inimico  venisse :  Pum- 
peio,  S. :  sibi  omniB  esde  inimicos,  Gs. :  Hannibnl 
nomini  Romano,  N. :  Dis  inimice  senez,  hateful,  H. 
— As  nibst.^  an  enemy ^  foe :  populi  B.  inimici;  Gs. : 
quis  plenior  inimicorum  f uit  Mario :  tamquam  ini- 
micum  insectari,  h. :  eaiusquam :  inimictssimua 
suus,  Am  greatest  enemy :  auimorum  motQs  inimi- 
cisaimi  mentis  tranquillae. — 0/  an  enemy,  hos- 
tile: nomina,  V. :  insigne,  ipoiU  of  a  vanquithed 
foeyY. :  inter  omnia Inimica  infestaque, L. — Hurt- 
ful^ injuriouMy  damaging:  (naves)  aocipiunt  inimi- 
cum  imbrem,  V. :  lux  propinquat,  un/avorable,  Y. : 
odor  nervia,  H. :  nee  quidquam  inimidus  qaam 
ilia  (oratio)  veraibas. 

Inique,  ad».  with  eomp.  and  tup,  [iniquus],  un- 
equally :  Quam  inique  oomparatum  est,  T. :  ini- 
quius  Gertatio  comparata,  more  uneqwUly  mailed, 
T. :  iniquissime  oomparatum  est.— Fig.,tin/aiWy, 
w^ustly:  damnati:  occldere,  L.:  paoisd:  locum 
immeritum  causari,  H. 

Iniquitmfl^  fttis,/.  [iniquus],  inegualityy  uneven- 
neee  :  loci,  Gs. :  in  talibus  iniauitatibus  locorum, 
L.  —  Fig.,  unfavorahUneeey  aifflcultyy  hardness: 
loci,  L. :  rerum,  Gs. :  temponim. —  On^aimess^  in- 
justice, unreasonableness:  praetoris,  S.:  iudici: 
iniquitatis  condemnari,  Gs. :  vestram  iniquitatem 
accusatote,  unreoBonalde  demands:  deClm,  L. :  ad 
obtinendas  iniquitates,  enforcing  unjust  meaaures^ 
To. 

iniqutia)  adij,  with  eomp,  and  «i^  [2  in  + 
aequus],  uneven^  Wanting ^  ateep :  puppis  dorso  dum 
pendetiniquo,  y.:  subire  iniquo  ascensu,  L. :  locus 
iniquor,  Gs. :  mens,  0. —  Unequal,  iU- matched: 
pugna,  y. — Sxeeaaive:  onus,  L. :  iuiquo  pondere  ra- 
stri,  y. :  sol,  oppreaaive,  y. — Deficient^  inadequate : 
spatium,  too  nenrrowy  Y. :  ventres  modio  oastigare 
iniquo,  with  short  meaaurcy  lu, — Unfavorable,  die- 
advantageouaf  dangeroua:  iniquissimus  locus,  Gs. : 


litus,  H. :  tempus,  lu^Hurifidy  injunoua,  unfortu- 
nate:  consilia  cum  patriae  turn  sibi  capere,  N.: 
casus,  miafortune^  Y.-^Unfair,  unjuat :  patres  in 
adulesoentis  iudioes,  T. :  quid  hoc  iniquius  dici  po- 
test: pax,y. :  leXfH.:  quis  iniquae  Tam  patiens 
nrbis,  ut,  etc.,  lu. — ha  atAat.  n. :  num  iniquom  po- 
stulo  ?  T. :  iusto  secemere  iniquum,  H. — Inimieal^ 
hoatUe,  adoerae,  unkind  t  quae  nunc  in  me  iniquast, 
T. :  caelestes,  O. :  te  animo  iniquissimo  intneri : 
iniquissimis  verbis  oonflictari :  fata  deam,  Y. :  se 
fati  dixit  iniqui,  child  of  misfortune^  0. :  homines 
omnibus:  vitiis,  H. — ^As  ««63rf.  m.,  an  enemy^foc: 
nonnulli  nostri  iniqui :  omnibus  iniquissimis  meis. 
—  Unwilling,  impatient,  discontented:  istnc  Urn 
iniquo  pati  animo,  T. :  iniquissimo  animo  mori : 
iniquae  mentis  asellus,  H. 

initio,  ftvl,  fttus,  are  [initinm],  to  begin,  initiate, 
consecrate,  admit:  Ubi  initiabunt*  ( puerum  ),  T.: 
initiari  eo  ritu  Gereri :  initiari  Baoclus,  L.— Fig. : 
quae  (sioa)  abs  te  initiata  sacris. 

initinm,  1,  n.  ri  ln+1 1-],  a  going  in,  entranee: 
Remorum,  I  e,  of  the  country,  Gs. — ^F  i  g.,  a  begin- 
ning, commencement:  Narrationis,  T. :  anooram, 
Gs. :  bonis  inltiis  orsus  tribunatns,  tristis  ezttos 
habuit  cousulatus :  belli,  S. :  dicendi  initium  sa- 
mere :  initium  fugae  factum  a  Dumnorige,  was  the 
Jirat  to  flee,  Gs. :  caedis  initium  faoere  a  me:  quod 
ab  initio  petivi :  querellae  ab  initio  tantae  ordien- 
dae  rei  absint,  L. — AW,,  sing,  aimerb.,  in  the  begin- 
ning, at  Jirat :  tametsi  initio  laetus,  tamen  post- 
quam,  etc.,  atjlrat,  S. :  initio  locum  tenere,  Gs.: 
dixi  initio,  iudioes.  —  Plur.,  cotutUuent  parts,  de- 
ments :  tnitia,  et  tamquam  semina,  nnde  essent 
omnia  orta. — FUtt principles,  elements:  ilia  initiA 
matiiemaUoorum :  operum  initia  tradere,  Cs.— 
Autpieea:  novis  iniUis  et  ominibus  opus  est,  Le. 
a  new  reign,  Gu. — Secret  aaered  ritea,  aaered  myt- 
teriea :  initia  Gereris,  L. :  mysteria  initiaque  ut 
appellantur :  tua,  mater,  initia,  L  e.  inatrwnenit 
ttaed  in  celebrating  the  rites,  Gt. 

1.  initDS,  P.  of  ineo. 

2.  initufli  Us,  m.  [1  in+1 1-],  an  entrance,  0. 
(inimounde),  ado.  [iniucundus],  unpleamtnti4/. 

—Only  eomp,  :  res  iniucundios  acue. 

ininoimcHtia,  fttis,  /.  [  iniocandua  ],  unpUes- 
anineaa:  ne  quid  habeat  iniucunditatis  oratia 

in-inonndna,  aeff.,  unpleaaant,  diaagreeMe: 
minime  nobis  labor :  adversus  males,  harah,  Ta. 

in-inngo^  Qnxl,  Qnctus,  ere,  to  join,  faaten,  at- 
tach :  tignos  in  asseres,  L. :  vineas  moenibua.-- 
F  i  g.,  to  injtiet,  impom,  enjoin,  oecaaion,  brn^  uptm : 
civitatibus  servitutem,  Gs. :  privatis  onus,  L. :  in- 
iuriam  a  nobis  repulsam  aliis,  L. :  delectOs,  Ta. : 
iniuncta  militia,  L.:  quorum  (inimicorum)  ipse 
maximam  partem  iniuiixerat  Gaesari,  i.  e.  who  had 
become  Caeaar^a  enemiea  on  hia  aecowni,  Gs. 

Digitized  by  V^OOQIC 


intamtOA 


417 


inUbatus 


lii-lfiratiui»  o^^'.,  tifuwom,  not  %tndar  caUk :  oum 
dicit  iiiiuntos :  iarati  inturatique  f ugiont,  L. 

ini^ria,  ac,/.  [inioriua],  an  injuatiee,  wrong, 
outrage,  injury,  mndis  (flhos)  carens  patria  ob 
meas  iniurias,  harth  treatmmU,  T. :  paterna,  T. : 
iDiuriam  sibi  imponere:  priFataa  iniorias  uUub 
&t,  Cs. :  in  populum  R.,  L. :  a  praetore  iniuriaa 
aocipere :  imperatoris  iniuriaa  defendere,  Cs. : 
Hueboa  ab  Ciieniscis  iniuriis  prohibere,  protect 
from  outrage  on  the  tide  of,  etc.,  Cs. :  neque  cui- 
qaam  iniuriae  suae  parvae  videntur,  hit  wronge, 
S. :  Tumi,  threatened  bg,  V. :  vos  noetrae  iniuria 
caedis  subigat,  etc.,  i.  e.  €U  its  punishment,  V. : 
tontine  iniuria  cenae?  the  insult  of  a  dinner,  la. : 
Helretionim  iniuriae  popuK  R.,  to  Home,  Cs. :  qua- 
rum  (mulierumX  L. :  spretae  formae,  V. :  thalami 
Dostri,  O. — In  lair,  wUawfui  vioUnee,  assault,  tres- 
pass: iniuriarum  mibi  scripta  dica,  T. :  iniuriarum 
damnatus. — In  language,  an  insult,  affront,  almse: 
meonerare  iniuriis,T. — Vfith  per:  senros  abduce- 
bat  per  inimiam,  uniustlg,  outrageou^g:  per  sum- 
mam  iniuriam. — Ail,  uf^justl^,  undeservedly,  cause- 
Itsdy,  wrongfully:  me  meis  civibus  iniuria  suspec- 
tnm  Tidere :  non  iniuria  (gaudebas),  T. — An  unjust 
acquisition  .*  ad  obtinendam  iniuriam,  L. — A  dam- 
a^,harm,  injury:  Curandum  ne  magna  iniuria 
fiat  Fortibas,  lu. 

Iniuriose,  adv,  with  eomp,  [iniuriosus],  ut^ust- 
ly^ufdawfuUy :  in  alqo  decemere:  tractati. 

inimiomUt  a^.  [  iniuria  ],  unjuat^  wrongful, 
harmful :  in  proximos :  ab  invito  emere  iniurio- 
8om  esse :  pes,  H. 

ininziuSk  ^j-  [2  in+iusl,  unUnoftd,  injurious, 
wrongful,  unjust:  sibi  esse  mlurius  videri,  T. :  Id 
p(»8um  ferre  quamquam  iniuriumst,  T. :  quia  sit 
ininrium:  indictft  causa  damnari  abaentem  iniu- 
Hum  esse,  L. 

1.  in-iuoMi^  atg^  unbidden,  voluntary,  ofomis 
own  accord:  cantare  Iniussi  numquam  desistant, 
H. :  iniussae  veaiunt  ad  mulctra  capellae,  H. :  in- 
iussa  Tirescunt  Gramina,  ^n/an«ntf,  V. — Flur,  n. 
as  whtL. :  Kon  iniussa  tMXiXi,  forbidden  themes,  Y. 

2.  (ia>i1lssiu»  OsX  m.,  without  eommand-^Onlj 
obi:  iniusau  suo  et  oivitatis,  Cs.:  iniussu  prae- 
toria :  signa  refenint,  without  orders,  L. 

fn^fiatf,  ode,  with  «iip.  [iniustua],  without  right, 
uiyustiy:  facere:  totum  dueit  poema,  H.:  iniu- 
fitia8ime,S. 

inlQatltia,  ae,/.  [iniustus],  injustiee,  unfair- 
ness: iniustitiae  duo  geaeim  sunt. — Severity,  harsh- 
ness: Eiun  ego  hinc  dad  iniustitia  mek,  f. 

iii4tLrtii%  adj.  with  comp,  and  st^,,  unreason- 
abfe,  unsuitable,  oppressive,  excessive,  improper, 
unere,  burdensome:  iusta  iniusta  omnia  obsequi, 
humor  yoM  in  everything,  T. :  onus :  fascis,  V. : 
8appUcia,S.:  faetiu8,L. — Unjust,  wrongful:  noli 
27 


tarn  ease  iniustus:  iioverca,  V. :  arma,  L. :  iniuito 
carpere  dente^  envious,  0. :  quid  autem  hoc  iniu- 
atios  qaam,  etc :  rogatio  ininstissima :  iniustaque 
regna  tenebat,  usurped^  0. — ^As  subst.  n, :  lura  in- 
▼enta  metu  iniusti,  injustice,  H. 

in-labefaotua  (ill-  ),  adj.,  unbroken,  uninter- 
rupted:  adfinia  vtncula,  0. :  oonoordia,  0. 

in-labor  (111-),  lapsus,  1,  dep.,  to  flow  in,  glide 
in,  fall,  sink :  Si  fi-actus  inlabatur  orbifl,/a//  to 
ruins,  H. :  quo  (in  storoachum)  priroo  inUbuntur 
ea,  etc. :  mediae  urbi,  V.— Fig.,  to  ^ow  in, pene- 
trate :  ad  eoe  (sensus) :  animis  nostns,  V. 

in-laboro  (ill-),  — ,  — ^  Sre,  to  work  iipow,  work 
at:  domibus  (i.  e.  aedificandis),  Ta. 

in-lacesMtus  (ill-),  adj.,  unprovoked,  unat- 
tacked:  pacem  inlacessiti  nutrierunt,  Ta. :  Britan- 
niae  pars,  undisturbed,  Ta. 

in-laorimSbilla  ( ill- ),  e,  adj.,  unwept,  nnla- 
mented:  omnes  inlacrimabiles  Urgentur  Ivocte,  H. 
— Not  moved  by  tears,  pitiless :  Pluto,  H. 

iBlaoximo  (ill-),  avi,  Stus,  ire  [1  in+Iacrima], 
dep.^  to  weep  over,  sorrow  for,  bewail,  lament :  qui 
dicitur  iiilacrimans  dixisse:  Sic  ait  inlacrimans, 
V. :  gaudio,  L. :  inlacrima  patris  pestibus :  casu, 
N. :  maestum  inlacrimat  templis  ebur,  i.  e.  the 
ivory  statues  drop  tears  thereat,  V. 

ijilaoximor,  atus,  ArT,  dep.  [1  in+lacrima],  to 
weep  over,  lament:  iulacrimare,  H. :  cuius  roorti. 

in-laasuB  (HI-),  a^.,  unhurt,  unharmed,  un- 
mutUated:  inlaeso  corpore,  0. :  partes,  O. 

in-laetabilla  ( ill- ),  e,  a^.,  cheerless,  joyless, 
gloomy,  sad:  ora,  V. :  murmur,  V. 

in-laqnao  (ill-),  — ,  atus,  ire  [1  in+laqueus], 
to  ensnare,  entrap,  entangle:  munera  navium  inla- 
queant  duces,  H. :  inlaqueatus  legum  periculis. 

iiilatiia»  P.  of  infero. 

in-laudataa  (ill-),  a((;.,  unpraised,  infamous: 
Busiris,  V. 

in-laatii%  see  inlotus. 

inleoebra  (ill-),  ae,/  [1  in+1  LAai,  an  en- 
ticement, inducement,  attraction,  charm,  allurement, 
baii,lure:  ad  quam  inleoebram  cum  comroovere- 
tur  nemo,  etc.,  L. :  suis  te  oportet  inlecebris  virtus 
trahat:  inlecebris  erat  roorandua  Spectator,  H. : 
dttlces,  y. :  voluptas  turpitudinis :  vitiorum. 

1.  inlaotaa*  F.  of  inlida 

2.  in-leotaa»  aefj.,  unread:  flcriptum,  O. 
inlepide  (ill-),  adv.  [inlepidus],  impolUdy, 

rudely^  indegantly:  (poema)  Compositum,  H. 

in-lapidaa  (ill-),  adj.,  unmannerly,  rude,  dis- 
agreeable: parens,  Caecil.  ap.  C. :  deliciae,  Ct 

in-lxbatna  (ill-),  adj.,  undiminished,  unim^ 
paired:  divitiM:  Tire^I^yig^i^^^^gie 


inUbenlis 


418 


Inliwtre 


in-liberalia  (ill-),  e,  a^'.,  iyncbUy  ungeMrom^ 
vulgar^  9ordid^mean^duohliff%ng!  quaestOB:  fad- 
nufl,  T. :  iocandi  geous :  Servoe,  T. :  in  me,  dU- 
obliging, — Niggardly^  peliy:  adieciio^Ii. 

inliberalitaB  (iU-),  fttis,/.  [inliberalis],  mean- 
iMM,  ttinginen:  inliberalitatis  fiuspiota 

inlibaraUtar  (iU-),  ad».  [inliberalis],  ignMy, 
ftngeneroualp^  meanly:  factum  a  vobis,  T. :  aesti- 
mare,  i.  e.  ttingiiy. 

inliolo  (111-)*  lSxi>  lectus,  ere  (inlexe  for  in- 
Idxisse,  Att  ap.  C.)  p  in+lacio],  to  aUure^  entice^ 
'aUraei,  Btduce^  inveigle,  decoy:  ooniugem  i»  stu- 
prum :  Imperitoe  reram  in  f raudem,  T. :  inl«cti 
ad  prodittonem,  S. :  ab  eisdem  inlecti  Bumus,  mif- 
M:  raercatorem,  ut  sequatur,  L. :  inlectus  duoere 
uxoremi  Ta. 

inlioitator  (ill-),  oris,  m.  [*  inlicitor},  a  sham- 
bidder,  bidder-in^  mock-purchoBtr :  non  iiilicitato- 
rem  apponet :  ponere. 

in  -  licitns  ( ill-  X  ^j't  ^^  allowed,  unlawful, 
iUieU:  amor, Ta.:  exactiones, Ta. 

inlido  (ill-),  81,  sua,  ere  [1  in+laedo],  to  dash 
against,  muh  against:  caestQs  effracto  in  08sa 
oerebro,  v.:  ad  toIqus  manfts:  pila  vadis  inlisa, 
v. :  repagula  ossibus,  0. :  dentem  f  ragili  (oorpori), 
H. — To  entsh:  fierpena  inlisa  morietur. 

in-Ugo  (ill-),  ftvl,  atus,  &re,  to  bind  on,  tie  on, 
fasten,  attach:  tauris  iuga,H.:  inligata  tigna  te- 
nere,  Cs. :  manibus  post  tergum  inligatis,  L. :  em- 
blemata  in  poculis:  litterae  in  iaculo  inligatae, 
Cs. :  lunae  motOs  in  sphaeram,  add  to  the  celestial 
globe:  iuvencis  inligata  aratra,  H. — To  fetter,  en- 
cumber, entangle,  impede:  inutilis  inque  ligatua 
Oedebat,  V. :  Viz  inligatum  te  triformi  Pegasus 
expediet  Chtmaera,  H. :  86  locis  impeditis,  Ta. — 
F i  g.,  in  speech,  to  weave  in,  intersperse:  orationis 
genus,  in  quo  omnes  Terborum  inhgantur  lepores : 
sermonibus  personas  gravis. — To  connect,  associ- 
ate, bittd,  limit,  entangle, fetter:  non  lis  oondicioni- 
bus  inligabitur  pax,  ut,  etc,  L. :  multis  pignorlbus 
Lepidum  res  p.  Inligatum  tenet :  Bociali  foedere  se 
cum  Romanis,  L. :  aogustis  et  concisis  disputatto- 
nibtts  inligati. 

inUmis  (ill-),  e,  od;.  [a  in+limus],  without 
mud:  f ons,  I.' e.  d^r,  O. 

in -lino  (ill-),  l6vl,  litus,  ere,  to  smear  over, 
spread  upon,  lay  on:  oculis  oollyria,  H. :  nivis 
agris,  spreads,  H. :  alqd  ohartifl,  has  written,  H.— 
To  besmear,  bedaub,  anoint:  malleolos  stuppae 
pice,  L.:  texta  Neseeo  veneno,  0.— Fig.:  venu- 
Btatis  non  fuco  inlitus  (1.  e.  Infucatus). 

in-Uqaefi&otiui  (ill-X  <»&m  nielted,  liquid:  yo- 
]uptate8. 

inlians  (ill-),  P.  of  inlido. 

inlitteratiui  (ill-),  adj^  unlettered,  unUamed, 


without   euUure,  ineleganig  multi:   In 
multa:  ner?!,  H. 

inUtiui(m-),P.ofm]lna 

in-lotns  (iU-X  or  ln-laiitiu»  adj.,  unwashed, 
unclean,  dirty:  toralia,  H.  —  Not  washed  away: 
sudor,  V. 

in-IucSsoo  (ill-),  Itixl,  — ,  ere,  inch,,  to  grow 
light,  begin  to  shine,  break,  dawn:  Inlucesoet  ali- 
quando  ille  dies,  cum,  etc. :  cum  tertio  die  sol  in- 
luxisset :  alios  Inluxisse  dies,  V. — Perf  impers.,  it 
was  light,  day  had  dawned:  ubi  inluxit,  L. — Fig. : 
cum  populo  R.  auctoritas  coosulis  inluxerit. 

in-ludo  (ill-  V,  8l  ( inlfldseria,  C. ),  sua,  ere,  to 
flau  at,  sport  with:  haec  luludo  cbartis,  ^mrtive- 
ty  throw  on  paper,  H. :  Inlusae  auro  yeA\^gayly 
imerought,  V.  (al.  inclusae).— >7b  tnake  ^Mrt,  make 
game  of,  mock,  jeer  at,  ridicule:  quod  dixeram 
controversiam  esse,  etc. :  me,  T. :  miseros :  artem, 
in  quft  exoellis :  verbis  virtutem  superbia,  Y. : 
artem  inlusus  omittaa,  baffled^  H. :  Inlusi  pedes, 
i.  e.  staggering,  H. :  borum  virorum  dignitati :  re- 
bus Humanis,  H. :  capto,V. :  impune  in  nos,  T.: 
dicere  in  Albncium  inludens : '  idonei.  In  quibus 
sic  inludatia,  T. — To  foci  ttway,  waste,  ruin,  abuse: 
turn  variae  iuludant  pestes,  Y. :  vitam  filiae,  T. : 
cui  (frondi)  uri  adsidue  Inludunt,  V. 

inlnminate^ill*),  adv,,  clearly,  lunwunuii/: 
dicere. 

in-lumino  (ill-X  S^i*  ^^^^  ^^  ^  %^  HP> 
make  light,  illuminate:  luna  inluminata  a  sole.— 
Fig.,  in  rbet.,  to  set  off,  illustrate:  tamquam  stel- 
lis  orationem :  illuminata  sapientia. 

inlvaio  (Hl-X  onia,/.  [LVD-],  a  mocking,  jter- 
ifig. 

(inluatre),  adv,  [inlustris],  dearly,  manifest. 
— Only  comp. :  inlustrius  (vidi  me  amaii). 

inlfistrls  (ill-),  e,  «&*.  with  comp.  [LVC-], 
lighted,  bright,  light,  lustrous,  briUiani :  domicilia : 
caput,  0. :  soils  candor  inlustrior  est  quam  ullius 
ignis. — Fig.,  clear,  plain,  distinct,  evident,  mani- 
fest :  ad  cognoflcendum  omnia,  S. :  factum  inio- 
stre  notumque  omnibus :  inlustriora  f  nrta,  mare 
eonepieuQus, — DieiingmMhsd,  renowned,  f  amove, 
honorable,  noble,  illustrious:  homines  maxime  io- 
lustres:  adulesoens,  Cs. :  f ami.  f atisque,  V. :  inlo- 
striore  loco  natus,  Gs. :  nomen  quam  Solonia  iolo- 
strius :  vitae  ratio  inlustrior.  —  Memorable,  note- 
worthy:  maior  atque  inlustrior  res,  Gs. 

inlofltriua,  see  inlustra. 

in-lustro  (ill-X  ivi,  Atus,  Are,  to  light  up,  mske 
light,  illuminate:  qua  sol  Inlustrat  oraa,  H. — ^Fig., 
to  make  dear,  dear  up,  duddate,  UlustratSy  iUsdost, 
explain:  ut  ea  oonsilia  inluatrarentar :  ai  modo  id 
patef actum  et  inlustratum  eat:  aigna,  quibus  Veri- 
tas inlustrarl  sol^t. — Of  style,  to  brighten,  adorn, 

Digitized  by  VjOOQIC 


in1n«i» 


419 


inoblitiui 


emhdluk:  inlnstnuit  earn  (orationem)  transUta 
verba. — To  render  famom^ditiinguith^iUutiraU: 
populi  K.  nomen :  Quid  prioa  inlustrem  satiria  ?  H. 

InluMfl  (Ul-X  P.  of  inludo. 

inluvles  (iU-),  — ,  oW. «,/.  [1  iii+8  LV-l,  an 
over/low^  tmuidaHon:  gravesqiie  currfla  iolaTie 
haerebant)  in  the  mudy  Co. — A  wmA,  offeeouring^ 
dirtjJUth,  undeannen :  inmunda  inluvie,  T. :  pec- 
tus iulurie  scabrum :  mluFie  peresa  Tellera^Y. 

In-m-k  see  imui-. 

innabUlo^  e,  atfj.  [2  in+NA-],  in  wAteA  <ms 
cannot  emm :  unda,  0. 

in-naaoor,  n&tus,  I,  dep.,  to  be  bom  in,  grow 
upon,  tpring  up  in:  filix  innascttur  agris,  H. :  in- 
nata  nipibus  aitia  Robora,  0. — F  i  g.,  to  arise  m, 
originate  in,  be  produced  in  :  copiditas  belli  ge- 
rendi  innata  eat,  Cs. :  in  hac  elatione  animi  cupi- 
ditas  prindpatlls  innascitur. 

in-natdy  AvI,  fttus,  are,  to  etoim  in^Aoal  upon: 
lactuca  innatat  acri  stomacho,  H. :  undam  innatat 
alous,  ewinu  the  atream,  Y. :  innatat  unda  freto, 
fiovn  over^  0. — To  ewim  into  :  in  concbam. 

innatas,  acy,  [JP.  of  innaacor],  native^  inborn, 
inHote^  inherent,  natural:  cupiditaa  scientiae: 
amor,  Y. :  murax,  native,  0. :  Teoordia  quoiquam, 
T. :  iugeniia  aemioa  virtutum :  alacritas  naturali- 
ter  omnibus,  Cb.  i  in  nobis  oognitionis  amor. 

in-navigabllifl^  e,  adj,^  not  navigable:  Tiberis, 
L. 

in-neoto^  nexul,  nexus,  ere,  to  twiet^  entangle, 
bind  up,  veeave  in,  gather  together,  weave:  ooroas, 
v.:  ramum  olivae  (in  erinld),  Y. — To  join,  bind, 
attach,  connect,  fatten  to,  weave  about :  palmas  ar- 
mis,  Y. :  tempora  sertis,  deck,  0. :  fauces  laqueo, 
endrde,  O. :  Tincula  rupit,  Queis  innexa  pedem, 
etc.,  Y. — F  i  g.,  to  weave  together,  frame,  contrive: 
causas  morandi,  Y. :  f  raodein  clienti,  Y. 

in-oitor,  nixos  (-nisus,  Ta.),  i,  dep.,  to  lean 
vpon,  etqfpori  oneeeif  bg:  innititur  hastae,  0.: 
moli,  0. :  bcqUs  innixif  Cs. :  hastA  innixua,  L 

in -no,  ftTi,  fttos,  Are,  to  ewim  in,  float  tqxm: 
Partim  submeraae,  partim  innantea  beiuae:  inna^ 
bant  pariier  flucttksque  secabant,  Y. :  aquae,  L. : 
npaeia  fluTios,  Y. :  fluTinm,  Y. — To^low  againat, 
wth:  innaatem  Maricae  littoribus  LiriiD,H.— To 
tail  upon^  navigate  i  Stygios  lacOs,  Y. 

in-noo&Ui  entis,  aelj.  witb  eomp,  and  eup., 
harmltsi,  inoffenelve,  innoxioui:  epistula:  inao- 
oentis  pocula  Lesbii,  H. — Blanuien,  guMtu,  tn- 
i^oeewt:  ionooeiM  si  accusatus  sit:  tu  innoeentior 
qoam  Meleiliis?:  innooentissimo  patre  privatus 
est;  sanguis,  Ta.:  fsetoram,  Ta.— -As  wbeit.:  ne 
iunooenles  pro  nocentlbus  poems  pendant,  Os. : 
viu  tnnooentis  defenditiir. — Es  p.,  diii$ttereited, 
vprigkt:  psaetores. 


innooanter,  adv,  with  eomp,  [innooens],  bUune- 
leufg,  innocently:  opes  paratae,  Ta.:  innocentius 
agere,Ta. 

in-nooentia,  ae,  /.  [  innocens  ],  blameleseneae, 
innocence:  eius  innocentiam  ostendere:  soU  in- 
nocentiA  vivere,  i.  e.  irt^A  no  other  support,  L. — 
Uprightness,  integrity,  disinterestedness:  quantA 
innocentiA  debent  esse  imperatores:  suam  inno- 
centiam perpetuA  vitA  esse  perspectam,  Cs.—- 
Innocent  persons :  innocentiam  liberare. 

innoona,  adv,,  innocently:  Tivere,  0. 

in-nocnns,  adj.,  harmless,  innocuous:  herbs, 
0. :  litug,  safe,  Y. :  iter,  undisputed,  Ta.  —  Uiu 
harmed,  uninjured:  sedere  carinae  Omnes  inno- 
cuBe,V. '^Inoffensive,  innocent:  Yiximus  innoouae, 
0. :  agere  causas  innocuas,  defend  the  innocent,  0. 

in-notesoo,  tul,  — ,  ere,  inch.,  to  become  known, 
be  made  conspicuous:  quod  nbi  innotuit^  L. :  f  raude, 
Ph. :  nostris  innotuit  ilia  libelUs,  0. 

(in-noTo),  AvT,  — ,  Are,  to  renew^  restore:  te  ad 
tuam  intemperantiam,  i.  e.  return, 

in-nozitu\  adj.,  harmless,  innoxious:  anguis, 
Y.—'Not  guilty,  blameless,  innocent :  nominat  mul- 
tos  innoxios,  S. :  ilium  innozium  plecti,  N.:  Terba, 
Y. :  tactu  flamma,  Y. :  criminis  innoxia,  L. :  initi 
consili  in  caput  regis  innoxius,  Cu. —  Unharmed, 
unhurt^  uninjured:  ipsi  innoxii  florentes,  S. :  (na- 
vigia)  in  ripam  innoxia  expulsa,  Ou. 

in-nubo,  ntkpsT,  nClptus,  ere,  to  marry  into :  ea, 
quo  innupsisset  (the  rank),  into  which  she  had 
married,  L. :  thalamis  nostris,  i.  e.  take  mff  place 
as  wife,  0. 

innnbtu\  adj.  [NEB-l,  unmarried,  single,  vtr* 
gin :  vivere,  0. :  laurus  (into  which  Daphne  was 
changed),  0. 

in-numarabUiSt  e,  adj,,  countle8s,innumerable, 
immeasurable, immense:  copiae:  pondusauri:  fru* 
menti  numerus :  annorum  series,  H. 

innumarabilita%  Atis,  /.  [  innumerabilis], 
countlessness,  infinitude:  mundorum:  atomorum. 

innomarabiliter,  ocAr.  [innnmerabilis],  tn- 
numerahly, 

in-nnmama,  a^.,  countless,  innumerable,  num* 
berless :  gentes,  Y. :  pynie,  Y. :  sagittae,  0. 

Innuo^  ul,  — ^,  ere  [2  NY-],  to  nod,  give  a  sign, 
intimate,  hint :  Ke  mora  sit,  si  innuerim,  T. :  ubi 
innuerint,  L. :  coram  licet  innuat,  lu. :  mi,  T. 

in-nuptu%  a(y.,  unmarried,  unwedded,  single: 
puellae,  Y. :  Hinenra,  virgin,  V.  —  As  subst,  f,  a 
virgin,  Y.,  Gt,  Pr.  —  P  o  e  t^ :  inauptae  nuptiae, 
i.  e.  unhappy. 

in-nutritoi^  P,,  nourished  in,  educated  to: 
Caesar  pesslmis,  in  aU  vices,  Ta. 


Inobmtfis 

in-obrtitna,  04/.,  not  averwhdnudj  0. 

in-obfterrabillSk  e,  adj.,  unavoidable,  undia- 
eover<Me  :  error,  Ct. 

in-obBanratiifl|  adj.,  vnobierved,unperceived: 
ille  in  herbis,  0. :  sidera,  0. 

in-oflfeiiBUSi  adj,^  unolainteted,  unhindered,  un- 
inUrrupted:  niare,y.:  \\\A^ptae%d,0^ 

in-oflBciosuA,  adj.,  unduUfid:  tesUmentuin, 
i.  e.  vioUUing -natural  affedion, — JHaobliffing:  in 
bos. 

in-oleaoo,  — ,  — ,  ere,  to  grow,  grow  upon: 
gennen  udo  inolesoere  librOyV. — Fig.,  to  nnk  in, 
become  inveterate:  Multa  iuolescere,  Y. 

in-dmlnatcui,  adj,,  ill-omened:  cubilia,  H. 

inopla,  ae, /.  [inopsj,  vtant,  lack,  scarcity : 
gumma  omniam  rerum,  Cfs. :  loci,  L. :  atgnmen- 
torum.  —  Want,  need,  indigence,  poverty,  eoarcUy, 
famine  .•  Inopia  Coacta,  T. :  propter  inopiam  in 
egestate  esse:  amicitia  ex  iuopia  nata:  inopiam 
vitandae  caasa,  Gs. :  manuum  mercede  inopiam 
tolerare,  S. :  illius  animum  inopiS  incendere,  i.  e. 
by  keeping  uneatiefied,  T. — A  ecant  eupply,  scarcity : 
bononim,  S. :  loci,  L. :  dispeusatio  inopiae,  L. — 
Want,  hdpleeeneu :  inopi&  coactus,  embarraument : 
praesidio  esse  solitudini  atque  inopiae,  the  unpro- 
tected.— Of  mind  or  style, /)ov€r/y,  barrennees:  ino- 
pia et  ielanitas :  sermonis. 

in-opinans,  antis,  a^.,  not  ei^pecting,  taken  by 
eurpriee:  inopinantes  nostri  re  novft  perturbantnr, 
Cs. :  inopinante  Gurione,  Gs. :  rex  in  potestatera 
inopinanti  (ei)  Tenerat,  N. :  sufa  inopinantibas,  L. 

inopinato,  adv.  [inopinatus],  unespeetedly :  in 
castra  inmmpere,  L. 

in-opinataSk  adj.,  not  expected,  unexpected,  mr- 
prieing:  tibi  haec  inopinata:  neque  inopinatum 
mihi  sit,  L. — As  enbet,  n.  .•  nihil  inopinati  accidit : 
ex  inopinato,  unexpectedly. 

inminiia,  a^.  [2  AP-],  unexpected:  quies,  Y. : 
fors,  v.:  visus,  0. 

inops,  opis,  a^.  [2  in+ops],  without  resources, 
kdj^ess,  weak :  inopes  relicU  a  dace:  nihil  iuris 
human!  relinquitur  inopi,  L. :  soiare  inopem,  Y. : 
ab  amicis:  laudis  conscendere  chnaea,  unskilled, 
Pr. — Without  possesions,  poor,  destitute,  needy,  it^ 
digent:  coloni,  H. :  aerariuro,  empty :  cupido,  Kn> 
sated,  H. :  domus  cuiusyis  inopis,  N. :  turba,  Y. : 
humanltatis,iM<Aoti/;  amicorum,  cKss/i^t^  o/'.*  men- 
tis, O. :  consili,  L. :  patemi  laris,  stripped,  H. — 
F i  g.,  fVMafi,  wrdched,  contemptible, pitiful:  inopis 
animi  esse,  H. :  nostras  inopes  noluit  esse  vias, 
O.— Of  speech, jM)or,  meagre:  non  erat  abundans, 
non  Inops :  lingua :  versas  rerum,  H. :  Terbis. 

in-oratua,  adj.,  not  pleaded:  re  inoratA  rever- 
terunt,  without  presenting  their  case, 

in-ordlnatas,  aclj.,  not  arranged,  diiordered, 


0  Inqiiiro 

irregular:  milites,  L.:  inordinati  m  proelium 
ruunt,  L.  —  As  subsL  n.:  idque  ex  inordinato  in 
ordinem  adduxit^  disorder. 

in-omatlUk  adj.,  unadorned,  without  ornament: 
muHeres :  capilli,  O. :  nomina  et  verba, /i^tn,  H. : 
Non  meiB  Chartis  inomatos,  tmoMraied,  H. 

inp-,  see  imp-. 

inqnam,  defect,  (only  praes. :  inquam,  inquis, 
inquit,  inquimus,  inquiunt;  imperf.  inquiebat; 
perf.  inquil,  inqulsti ;  fuL  inquies,  inquiet ;  imper. 
mque),  to  say  (after  one  or  more  words  of  a  quo- 
tation) :  8y.  cecum  me  inque.  CI.  cecum  hie  tibi, 
T.:  desilite,  inquit,  milites,  Gs.:  te  ipso,  inquam, 
teste:  qui  ubi  me  Tiderunt,  ubi  sunt^  inquiunt, 
scTphi?:  Romulus,  luppiter,  inquit,  tuis  iussus 
avibus,  etc.,  L. :  macte  . . .  inquit  sententia  Gato* 
nis,  H. :  ne  faciam,  inquis,  Omnino  versas  ?  (I  e. 
facias),  H. :  tum  Quinctius,  en,  inquit  mihi,  haec 
ego  patior  cottidie. — ^In  emphatic  repetition,  /aajr, 

1  insist :  in  foro,  ne  quis ...  in  foro,  inquam,  Syri- 
cusis :  tiias,  tuas,  inquam,  suspiciones ;  cf.  ad  te, 
inquam,  H. — Plur.,  they  say,  it  is  said:  noluit,  in- 
quiunt, hodie  agere  Roscius. — Sing.,  introducing 
an  objection,  it  is  said,  one  says,  reply  is  made : 
nondum  gustaverat,  inquit,  vitae  suavitatem  (sc. 
aliquis  ) :  nt  purpurft  f ulgeamus,  inquit,  L. :  non 
nosti  quid,  inquit,  Ghrysippus  dioat,  H. — Repeated, 
or  with  other  verbs  of  saying:  hoc  adiunxit :  Pk- 
ter,  inquit,  meus,  N. :  dicam  equiden,  Gaesar  in- 
quit,  quid  intellegam ;  vos  inquit,  mementote. 

In-qniea,  €tis,  adj.,  restless,  unquiet .-  Genua- 
Btx8,Ta.:  animo,Ta. 

inquietd,  — ,  — ,  Are  [inquietus],  to  disturb: 
victoriam,  Ta. 

in-quietna,  wfj.,  restless,  unmnet,  disturbed: 
animus,  L. :  nox,  ll :  praecordia,  H. 

inquilimia,  aefj,  [for  *incolIno8,  iaoola],  0/ 
foreign  birth  .*  oivis  urbis  Romae,  S. — As  wbst., 
a  sojourner,  lodger,  immigrant :  te  inquilina 

inqninata^  adv,  [inquinatus],/ttAt/y,  impure- 
ly: loquL 

InqulnatiMk  a^,  with  eongx  and  ai^x  [P.  of 
Inqnino],  foul,  befouled,  polluted :  aqua  cadareri-  1 
bus. —rig.,  defiled,  eontaminaied,  impure,  Jilthy, 
base:  versus:  nihil  hoe  homlne  inquinatius:  ratio  j 
inquinatissima:  quisinvoluptatibusinquinatior?: 
sermo  inquinatissimus :  dextra  inquinatior,  Ct       j 

inqaino^  ftvl,  Atus,  ftre,  to  befoul,  stain^poBute, 
defile:  merdis  caput  inquiner  albis  Gorvorum, H.:  I 
inqninet  arma  situs,  O.-* Fig.,  to  pollute,  defile, 
eorrt^  eomtaminate,  debem:  amidciam  nomine  I 
oriminoBo:  splandorem  honestatis:  seoatam,  L: 
famam  alterins,  L. :  se  vitiis :  nuptlas  et  genua  et  I 
domes,  H. :  acre  tempus  aareum,  fi.  ! 

Inquiry  «^gt1iS^t«!ft9ft^>  •«'«. «  H 


IfKTnlritiff 


421 


IndUtio 


in+qoiiero],  la  9eik  afier,  mureh  far :  oorpui  fu- 
nerifl  causa  inquisitum,  L.— 7b  uareh  inio^  exam- 
ine, investigate,  tcnUinite:  bonestas,  quam  natora 
maxime  inquirit :  omnia  ordiue,  L. :  Titia  taa,  H. : 
rem  iDquUitam  ad  oonaulem  detolit,  afler  invesii' 
gating  it,  L. :  inquire  in  ea  quae,  etc. :  patrios  in 
annos,  haw  long  the  father  will  live,  0. :  obstttit 
oceanus  in  se  simul  et  in  Hercuiem  inquiri,  Ta. : 
quid  sH  f urere,  H. :  Cui  placeaa,  O. :  in  eum  quid 
agat  iDquiritur,  etc. — In  law,  to  make  an  ifweetiga- 
tian,  seek  growide  of  aeeueation :  diem  inquirendi 
postuUre :  de  rebus  capitalibus,  Cu. :  iuquisitum 
missi  de  iis,  quorum,  etc,  L. 

inqnitttlo.  Onis,/  [QyA£S-],aMeiK:if^,«0arcA- 
ing,  ezaminatum,  investigation  :  veri :  adempto  per 
inqaiflitiones  loquendi  oommercio,  espionage,  Ta. 
— ^In  law,  an  investigation^  legal  m^iMit/ton .-  accu- 
satoris:  annua,  Ta. 

inquisitor,  oris,  m.  [ inquiro],  a  searcher,  an 
tTupeetor,  examiner:  algae,  lu. — ^In  law, on  investi- 
gator,  collector  of  evidence :  Achaicus. 
inqniflitni^  P.  of  inquiro. 
inraticeflco  (Inr-X  ntueli  — t  ere,  tncA.  [1  in+ 
raucusj,  to  become  hoarse:  paulum. 
In-reUsatiM  (Ixr-X  ^-^  unbound:  comas,  O. 
inreUgidse  (irr-X  <k^-  [inreligioens],  impious- 
ly: diacere,  Ta. 

In-raliglofliui  (irr-),  acfj,^  irrdigious^  impious : 
irreligiosam  imtus  ire,  etc,  Li 

In-remeabilis  (ixr-),  e,  atfj.^  not  to  be  retraced, 
from  tohich  there  is  no  return:  error,  V. :  unda, 
le,the8tyx,Y. 

in-reparabill«  (irr-),  adj.,  irreparable^  irre- 
trievable: tempus,  V. 

in-repertUB  (irr-),  a(^'.,  undiscovered:  aurum, 
H. 

in-repo  (irr-),  repel,  — ,  ere,  to  creep  in,  slip  in, 

be  stealtkilg  inserted,  steal  in :  eloquentia  inrepit 

in  sens&B :  in  tabulas  municipiorum ;  animos,  Ta. 

in-reprehenaiis  (irr-),  adj.,  Uamdess^  without 

bUune:  probita8,0. :  responsa,  <ru«,  0. 

in-requietnui  (irr-),  adj.,  unquiet,  restless,  with- 
out repose:  Enipeus,  0. :  Charybdis,  O. — Disquiet- 
ing, eaMsUtg  unrest :  sors  mea,  O. :  bella,  0. 

in-resectuft  (irr-),  a<{f.,  uneut^  unpared:  pol- 
ler, H. 

in-r«solutiM(irr-),a(ir.,MO<  loosened:  vincula, 
0. 

ioretio  {in-^lvJ,  Itos,  ire  [1  in+rete],  to  catch 
in  a  net,  ensnare,  entangle:  beloam  inretitam  te- 
nere.  —  Fig.,  to  entrap,  catchy  entangle,  ensnare, 
involve:  tacentem  te:  alqnem  corruptelanim  in- 
lecebris :  dlsputationum  laqueis  inretitUB. 

in-retortus  (irr-X  <u&'-i  ^^  turned  back :  ocnlo 
inretorto,  without  looleing  back,  H. 


in-reverentia  (irr-),  ae,/.,  irreoereneej  dure- 
spect :  iuventuUs,  Ta. :  adversus  fas  nefasque,  Ta. 

in-revooabilia  (irr-),  e,  adj.  with  comp,,  not 
to  be  recalled,  irrevocable,  unalterable  t  in  casnm 
inrevocabilem  se  dare,  L. :  semel  emlssum  Tolat 
inrevocabile  verbum,  H. :  quo  obscurior  eo  inrevo- 
cabilior,  implacable,  Ta. 

in-reroeatiia  (irr-),  a^.^  not  caUsd  back,  with- 
out an  encore,  H. 

in-rideo  (irr-V  rlsl,  itsus,  ere,  to  laugh  at,  joke, 
jeer,  mock,  ridicule  .•  in  re  tantA,  T. :  ex  muro,  Cs, : 
mihi :  inridentes  responderunt,  N. :  per  iocum  deos : 
vatem,  V. :  inrideor,  T. :  prooos  inrisa  experiar, 
v. :  quae  inrideri  ab  imperitis  solent :  Inrisa  sine 
honore  ratis :  semel  inrisus,  made  a  fool  of,  H. 

in-ridioula  (in>),  adv.^  without  wit,  Cs. 

inrigatio  (irr-),  onis,/  [inrigo],  a  watering, 
irrigation :  agrorum. 

in-rlgo  (irr-),  &▼!,  atus,  Are,  to  water,  irrigate, 
flood:  AegTptum  Nilus  inrieat:  Circus  Tiber! 
superfuso  inrigatus,  overflowed,  L. :  fontibus  hor- 
tulos :  inrigat  culta  auro,  V. :  inrigatus  venas  nec- 
tare.  Ph.  —  To  pour  out,  shed  upon,  water  with : 
amioos  imbrls,  v. — Fig.,  to  diffuse,  shed  upon: 
Ascanio  per  membra  quietem,  Y.  —  To  refresh : 
f  essos  sopor  inrigat  artOs,  V. 

in-rigana  (irr-),  adj.,  watering,  supplgitwwater, 
living:  fons,y.:  aqua, 0.  —  Supplied wiUmoater, 
wdl-watered:  hortus,  H. :  mero  corpus,  soaked,  U. 

iziriaio  (irr-),  5nis,/.  [RID-],  a  deriding,  mock- 
ing, mockery :  oivitas  subiecta  inrisioni  tuae,  scoffs : 
omninro. 

inriaor  (irr-),  5ris,  m.  [RID-],  a  derider,  mocker, 
scoffer  :  orationis,  C,  Pr. 

1.  inriana,  P,  of  inrideo. 

2.  iiirisiia  (irr-),  iXs,  m,  [RID-],  a  scoffing, 
mocking,  mockery,  derision:  inrisui  fore,  be  a 
laughing-stock,  Cs.,  Ta. :  linguam  ab  inrisu  exse- 
rens,  out  of  mockery,  L. 

inritabilia  (irr-X  e,  ac(;.  [inrito],  excitable, 
irritable:  animi:  genus  vatum,  H. 

inritamen  (irr-),  inis,  n,  [inrito],  an  incite- 
ment, incentive,  provocation :  opes,  animi  inrita- 
men avari,  O. :  sua  (tauri)  tnritamina  Poeniceae 
▼estes,  O. 

inritamentnm  (irr-),  I,  m.  [inrito],  an  incite- 
ment, incentive^  provoc€Uion,  inducement,  stimulus : 
inritamentis  iras  militum  acuere,  L. :  gulae,  S. : 
paci8,Ta.:  opes,  inritamenta  malorum,  0. :  posita 
Yeno  inritamenta  luxui,  inducements  to  indufyence, 
Ta. 

inritatio  (irr-),  5nis,/.  [inrito],  an  incitement, 
stimulus:  conv{riorum,Ta.---H^raM,afi^r«r, imto- 
tion:  animoium,  L.    Digitized  by  V^OOglC 


Isrito 


428 


iiiMtiAbUls 


Inrito  (Irr-),  ftvl,  atus,  lire,  to  incite^  exciU, 
tttmidaley  trutigate^  provoke^  txatperatey  irriiate: 
magis  inritatus,  T. :  ▼!  virum :  Terra,  iri  inritata 
deorum,  Y. :  tribunos  ad  certamen,  L. :  pectus 
inauiter,.  H. :  cam  fera  diluvies  quietos  Ixiritat 
aronia,  mragety  H.  —  To  ttir  up^  ncUe,  produce  : 
sibi  simultates,  L. :  flammas,  kindle^  0. 

inrltos  (UncA  a4j,  [2  m+ratiis],  wukeided^ 
unsettled^  invalid^  void^  of  no  effett :  quod  modo 
erat  ratum,  iDritum  est,  T. :  tcstamcDtum :  quae- 
que  augur  dira  defixerit,  inrita  infectaque  sunto. — 
Vain^  u9de89,vdthoHt  effect,  ineffectual :  omissa  in- 
rit&  re,  td>andoninff  the  uadeu  effort,  L. :  tela,  V. : 
labor  anni,  0. :  oblivio,  L. :  ioritum  Quodcumque 
retro  est  efficiet,  worthleee,  H. — As  tubtt,  n.,  not/t- 
inffnessy  vanity,  tDorthleteneee :  spes  ad  inritum  re- 
daeta,  L. :  cadere  in  inritum,  Ta. :  inrita  dioere, 
ueeleu  words,  O.—Of  persons,  aakiny  in  vain,  ac- 
compUtildng  nothing,  baffled,  failing:  variis  ad- 
sultibus  inritus  urget,  Y. :  venit  inrita  turba,  Tb. : 
inritis  hostibus,  Ta. :  spei,  vainlg  hoping,  Cu. 

Inrpe^atio  (irr-),  onls,/.  [inrogo],  an  impo^, 
aefjudieating :  muttae. 

in-rogo  (irr-),  ftvT  (Inrogassit  for  inrogaTerit, 
C),  atus,  are. — In  law,  to  propose  in  opposition : 
privUegium:  leges  privatis  hominibus. — 7b  im- 
pose, appoint,  ordain,  inflict:  multam:  centum 
milium  multa  inrogata  erat,  L. :  peooatia  poenas, 
H. :  ejfbimet  mortem,  Ta. 

in-r5r5  (irr-),  ftvT,  atus,  &re,  to  bedew :  terras, 
Y. — To  moisten/betpirinkle,  wet :  extreme  inrorat 
Aquarius  anno,  brings  rain,  Y. :  caput,  0. :  crinem 
aquis,  0.:  lacrimae  misero  de  corpore  Inrorant 
foliis,  0. — To  sprinkle  upon  :  liquores  oapiti,  O. 

innimatio  (irr-),  onis,/.,  beastlg  obscenity,  Ct. 

inmmo  (irr-),  ftvi;  fttus,  are  [1  in+ruma 
(breast)],  to  give  suck,  aimse  obscenely,  Gt 

in-mmpd  (irr-),  riipl,  ruptus,  ere,  to  break  tn, 
press  in,  force  a  way  in,  burst  into,  rush  at,  fall 
upoti:  inrumpere  oonari,  Cs. :  dixit  et  inrupit,  0. : 
hostes  pluribus  agminibus  inrnpturi,  Ta. :  quo- 
cunque,  0. :  in  castra,  Cs. :  in  aciem  hostium : 
cum  telis  ad  sese,  S. :  oppidum,  Cs. :  domfls  limi- 
na,  Y. :  thalamo,  Y. — Fig.,  to  break  in,  enter,  in- 
trude, invade,  interrupt :  imagines  in  animos  per 
corpus  inrumpunt:  luxuries  in  domum  inrupit: 
in  aeyum  nefkiB,  0. 

in-mo  (irr-),  ml,  — ,  ere,  to  rush  in,  invade, 
oren  into,  make  an  attack:  quam  mox  inniimus ? 
T. :  ferro,  Y. :  in  aedls,  T. :  vi  in  tectum :  ne  ille 
hue  prorsus  se  inruat,  T. — F  i  g.,  to  force  a  way 
in,  rush  into,  enter  eagerly  upon,  seize :  in  alienas 
possessiones :  in  odium  populi  &,  inatr. — Of  a 
spealier :  ne  quo  inruas,  i.  e.  trip  thnmgh  haste, 

inraptio  (irr-),  Onis,/.  [RYP-],  a  breaking] 


in,  invasion,  incursion:  armatonim  in  doiniim: 
etiamsi  inruptio  facta  nulla  sit 

1.  inmptas  (irr-),  P.  of  inmmpo. 

2.  in-raptos  (irr-),  a^,,  unbroken,  unsevered: 
copula,  H. 

in-aalftbria,  e,  adj.,  unwholesome.'  cibi,  Co.: 
fluvius  potui,  Cu. 

in-Mdatataa»  at^.,  fmgreeted,  unsahaed  (in 
tmesis) :  Inque  salutatam  linquo^  Y. 

in  -  sanabiliSk  e,  a^,  with  comp,,  not  to  he 
heeded,  incurable:  morbus.  —  Fig.,  irretrievable^ 
without  remedy,  hopeless :  contumeliae:  nihil  in- 
sanabilius,  L. :  caput  tribus  Anticyris,  H. :  scri- 
bendi  cacoethes,  lu. 

Insane,  adv,  with  comp.  [insanus],  madly,  in- 
sanely :  in  silvam  non  ligna  feras  insanins,  H. 

inaania,  ae,/.  [insanus],  unsoundness  of  mind, 
madness,  frenzy,  folly,  sensdessness :  haec  ad  insa- 
niam  concupiverat,  madly:  adigis  me  ad  insa- 
niam,  T. :  quae  tanta  insania,  cives  ?  Y. :  summa, 
H. :  nudus  agas,  minus  est  insania  turpis,  lu.: 
hominum  piignandi  cupidomm  insaniae.  —  Per- 
son.: trepido  yoUu,  0. — ^Fi  g.,  madness,  excess,  o- 
travaganee:  libidinum:  quam  ab  sano  Initio  res 
in  banc  insaniam  venerit,  L.:  mota  vino,  0.— 
Poetic  enthusiasm,  inspiration  :  amabiliB,H. 

inaanienst  ntis,  adj.  [P.  of  ixmsauo},fbolith, 
nnreasonable  :  ssipientSk^thsfooUshnms  of  wisdom, 
H. 

inaanio  (imperf :  Ins&nlbat,  TX  Iri,  Itus,  Ue 
[insanus],  to  be  of  unsowid  mind,  be  senseUst,  be 
without  reason,  be  mad,  rave:  homo  insanibat, T.: 
insanire  omnibus  videri:  ex  iniurift  insaniens  ex- 
ercitus,  L. :  cum  ratione,  with  method,  T. :  oerta 
ratione,  H. — To  be  violent,  be  absurd,  be  extravor 
gant,  be  wild:  Insanire  libet  quoniam  tibi,  Y.: 
Insaniens  Bosporus,  H. :  errorem,  H. :  in  liberti- 
nas,  H. :  quft  me  stultitiA  insanire  patas?  H.: 
sollemnia,/MAtona5(^,  H. :  seros  amores,  Fr. 

fnaanltai^  fttis,  /.  [insanus],  unsoundness,  dis- 
ease: mentis:  animi. 

in-8anu%  a/^.  with  eomp»  and  sup,,  of  unsound 
mind,  mad,  insane:  quod  idem  contigit  insanis: 
maritus,  lu.  —  Violent,  absurd,  raging,  fooluK, 
frantic:  homines  ex  stultis  insanos  facere,T.: 
homo  insanissimus :  uter  est  insanior  borum? 
H. :  insanior  cupiditas :  insanissima  contio :  amor 
Martis,  Y. :  sidera,  H.  —  Outrageous,  monstrout,  ' 
extravagant,  excessive:  snbstructtones :  montes, 
L. :  labor,  Y. :  trepidatio,  L.-^ReqU,  inspired:  n-  i 
te8,Y. — Maddening:  tiCin9i,0.  ' 

in-satiabilia,  e,  adj.  with  oomp.,  not  to  be  tat-  j 
isfed,  insatiable :  avaritia,  S. :  crudelitas :  huma-  I 
nus  animus,  L. :  acquirendi  roturo,  lu. — UnsaOns, 
not  doying :  Tarietas ;  insatiabilior  spedes. 


fniatliMUfr 


4S» 


iiiMiro 


InsatlabUltar,  adv.,  tntaOabfy,  Ta. 

m-BatnrabiUflk  e,  adj.,  inaoHable :  abdomen. 

uuMtiiTabiliter,  ad»,  [insaturabiUs],  inaaHo' 
biy. 

inacendo,  — ,  — ,  ere  [1  in+scando],  to  dimb 
tip,  mount,  aaeend  :  in  rogum. 

in-acienSy  ends,  a({^*.,  vnknowinff,  vfithoui 
knowUdge^  unawtre:  Insciena  feci,  T. :  inseienti- 
bus  ipsls,  Gs. :  utrum  inscientem  .  .  .  f ecisse,  an 
sdentem  ? :  abi  sia,  insctens,  aimpUion,  T. 

inscienter,  adv,  [insciena],  ignaranily,  inad- 
ttrtenily  :  f acere :  tuba  inflata,  L. 

in-aoientia,  ae,  /.,  want  of  knawledgt,  igno- 
ranee,  inejperienee:  implicata:  Tolgi,G«.:  ducum, 
L.:  locorum,C8. :  l>elli,  N.:  pbilosopliiae. 

Inacite,  adv.  [  inscitus  ],  wukUfidly,  clumnly, 
awkwardly  :  ooroparari :  facta  navia,  L :  turpem 
putat  lituram,  H. 

inocitia,  ae,/.  [inacitoal,  ignorance,  ineaperi- 
enee,  unakiljvlnesi,  awkwardSieu:  voa  non  f acere 
inscitiast^  T.:  id  ioacitia  eat:  inacitift  exercitam 
perdacere,etc.,L.:  temporta:  veri,  H.:  aedifican- 
di,  Ta. :  inacitia,  qui  aut  unde  adFeniaaent,  U 

in-MntaSk  aeff,  with  eon^.,  ignorant,  foolish, 
Uusndenng:  Inacitum  offerre  iuiuriam  iniquomat, 
T. :  quid  eet  inacitiua  qaam,  etc 

in-aoiiifl^  adj,  [2  SAG-],  not  knowing,  ignorant: 
quern  tos  inacii  ad  mortem  miaiatia,  igtiorantly : 
inscioB  inopinantlsque  Menapioa  oppreaaerunt, 
Ca. :  atupet  inaciua  pastor,  V. :  omnium  rerum : 
laboram,  H. :  eaae  utilitatem  iu  hiatori& :  quid  in 
Aeduia  gereretur,  Ga. :  unde  vitam  aumeret,  H. 

in-acribo,  IpsI,  Iptus,  ere,  to  write  upon,  in- 
teribe:  in  basi  tropaeonim  inacribi:  ait  inacrip- 
tum  in  froute  quid  de  re  p.  sentiat:  ai  quae 
essent  inscriptae  litterae:  in  illia  libellia:  eum 
solera  inscriptum  ease  Tidi,  hit  name:  Littera  In- 
scripta  eat  foliia,  0.:  roonuroentia  nomen:  in- 
scripti  nomina  regum  flores,  V.  —  To  ineeribe, 
fwrnith  with  an  ineeription:  inaeripai  ilioo  Aedia, 
placarded,  T. :  (libeUoa)  rhetoricoa,  give  the  title 
to:  liber,  qui  Oeoonomicua  inacribitur,  u  entitled: 
inseripta  lintea,  L  e.  atrtaine  ueed  aa  eigne,  Iu.— 
Fig.,  to  aeeign,  attribmte,  appropriate:  aibi  boo 
nomen :  decs  aceleri,  aeeribe  crimee  to  the  gode,  0,: 
nea  dextera  leto  Insoribenda  tno  eat,  thv  death  ie 
to  be  aeeribed  to  my  hand,  0. — To  make  known, 
mark:  ana  quemque  deomm  Inscribit  faciea,  0.: 
versa  pulvia  inscribitur  baata,  V.-— 2b  brand, 
place  a  brand  upon:  inacripta  ergastula,  Iu. 

Inaczxptio^  dnia,/.  [SGARP-],  an  ineeribing: 

nominis. — An  inscription,  legend,  title :  atatua  cum 

inscriptione :  plenior. 

iiiaoiiptii%  JP.  of  inacribo. 

in-aoulpo  (inaoalp-),  pal,  ptua,  ere,  to  cut  in. 


carve  «|Mm,  engrave:  titulua  Chttecia  Utteria  in- 
aenlptua,  L. :  aummam  patrimoni  aaxo,  H. :  Gor- 
noa  Poatibua,  0. :  oolumnA  aenea  ioaculptum,  L. 
— F  i  g.,  to  engrave,  imprint :  natura  inaculpsit  in 
mentibua,  ut,  etc. :  in  animo  quaai  inaoulptnm. 

in-aeoo,  cul,  ctua,  8re,  to  cut  into,  aU  vp:  gur- 
gulionibua  inaectta:  cutero,  L.:  inaecti  pectine 
dentea,  notched,  0. 

inaaotatlo,  dnia,/.  [inaector],  a  pursuing, 
pursuit:  hostia,  L. — Fig.,  a  railing  at,  deriding, 
abuse:  principum,  L. :  insectationibua  petitu8,Ta. 

inaaotator,  oria,  m.  [  inaector],  a  persecutor: 
plebia,  L. 

Inaector,  lltua,  arl,  dep,freq.  [inaequor],  to  pur- 
sue,  follow  up:  exercitum :  herbam  raatris,  I  e. 
ezHrpate,  V. — F  i  g.,  of  apeecb,  to  pursue,  attack, 
rail  at,  inveigh  against:  ultro  Inaectere  Telut  me- 
lior  ?  leehtre,  H. :  etiam  et  etiam :  nuliiua  calami- 
tatem :  carmina  Livi,  H. 

iiiaaotua»  P.  of  inaeco. 

in-aenaaoo,  nul,  — ,  ere,  inch.,  to  grow  old  in, 
^pend  a  life  upon :  libria,  H. :  malia,  0. 

in-aepiiltiia»  a^f,^  unburied:  aoerri  diium: 
membra,  H. :  inaepultoa  pioieeit»  L. :  tepultura, 
without  funeral  rites, 

inaaquana,  entia,  aeff.  [P.  of  inaequor}, /o//^- 
ing,next:  annua,  Ga.:  diea,  L. 

in-aeqtior,  cQtua  (quIlUia),  l,  dep,,  to  follow, 
follow  after,  come  next:  huic,  V. :  Orphea,  H. : 
fugientem  lumine  pinum,  keep  in  view,  0.— ^In 
time,  to  follow,  succeed :  hunc  proximo  aaecAlo : 
mea  quern  aetaa  Insequitur,  approaches,  V.-^Tb 
pursue,  follow  up, press  upon:  in  abditas  rej^nes 
aeae,  S. :  cedentes,  Ga. :  ad  hostem  insequendum, 
L.:  Reliqniaa  Troiae  cineres,  Y.:  ilium  gladio: 
iaoto  aemine  arva,  traverse,  V. :  ora  manibua,  keqts 
striking,  0. — Fig.,  to  follow  up:  improborum 
facta  auspicio  insequitur. —  7b  strive  after,  en- 
deavor: te  rhetoricia  libria,  ut  erudiam. — To  pro- 
ceed, go  on:  pergam  atque  inaequar  longiua: 
hunc,  prosecute,  H. :  lentum  convellere  vimen  In- 
aequor, y.  —  To  overtake:  at  mora  inaecuta  eat 
Gracchum.  —  Of  apeecfa,  to  pursitCf  censure,  re- 
proach: accuaatorem:  turpitudinojn  vitae.  —  In 
order,  to  follow,  come  next :  nisi  vi^lis  inaeque- 
batur. 

1.  in-aerOb  aevl,  aitua,  ere,  to  implant,  ingraft : 
piros,  v. :  fiss&  roodo  cortice  virgam  Inserit,  O. : 
ramos,  H. :  videmus  insita  mSIa  Ferre  pirura,  V. — 
Fi  g.,  to  implant,  ingraft,  fx:  num  qua  tibi  Titio- 
rnm  inseverit  olim  Natura,  H. :  animoe  corpori- 
bus :  ex  GaTi  borreo  in  Galatinoa  insitus,  trans- 
planted, 

2.  in-aero,  serul,  aertua,  ere,  to  put  in,  tntro- 


inMffte 


484 


ImlcnitMr 


f enestrae,  Y. :  treoentos  (in  nmyem),  H. :  ooukM 
in  pectora,  0. :  oaput  in  tentoria,  L. :  f  alces  inaer- 
tae  longuriia,  Ga.:  aubtegmen  radiia,  0.:  mare 
montibuB  inwrt^Jlawi  nmong^  To. — ^Fig.,  to  bring 
in,  introduce^  attooiaie,  jaittf  mroU:  iua  eat^  qaod 
quaedam  innata  via  inseruit:  minimia  rebua  re- 
llgio  inaerit  deoa,  L. :  me  vatibua,  H. 

inserto,  — ,  — ,  are,/rey.  [2  insero],  to  put  in^ 
isuert :  olipeo  Binistram  Inaertabam  aptana,  V. 

inaertu%  P.  of  2  inaero. 

in-servlo,  — ,  itus,  6re,  to  be  wrviceabUy  he  de- 
toted,  be  eubmimife^  eerve:  filium  amico  Video  in- 
aerrire,  T. :  plebi,  cui  inaervitum  erat,  the  tUmod 
drferenee  had  been  thown^  L. :  auia  oommodia,  at- 
tend: temporibua  callidiaaime,  aeeomniodate  him- 
edf^  N.:  bonoribus:  nibil  est  a  me  inaenritum 
ternpom  cauaA,  yielded:  regea  inaervientea,  Ta. 

uiaessQ%  P,  of  inaideo. 

in-ubilo,  — ,  — ,  &re,  to  tohutle  vnthin :  obi  in- 
aibilat  Eurua,  0. 

inaideo,  aOdl,  — ^  ere  [I  in+aedeol  to  eit  Mxm, 
eettU  on:  equo,  L.:  ubi  Gena  iugia  inaedit  Etru- 
aoia,  v.— Fi g.,  to  take  piaee,  eettle,  bejixed,  adhere : 
cum  in  locia  aemen  inaedit:  at  in  animo  crimen 
inaideret :  nunc  inaidet  in  optimo  qaoque  virtaa. 
— 7b  take  poetettion  o/,  occupy:  locum,  U:  ea 
loca,  inhabit,  Ta. 

inoidiae,  &rum,/.  [SED-],  a  enare^  trep:  non 
lupna  inaidiaa  explorat,  V. :  caprum  Excipere  in- 
aidiia,  Y. — In  war,  an  ambueh,  ambmcade:  aigna 
aenea  in  inaidiia  ponere :  inaidiaa  intravisae,  Ca. : 
eiua  vitae  a  me  iaaidiae  poaitae :  inaidiae  tendun- 
tur  alcoi:  Miloni  inaidiaa  conlocare:  ex  inaidiia 
petere,  L. :  locum  inaidiia  conapeximua,  for  a  ee- 
eret  a/tecit,  V.— -Fig^  aHiJSee,  crafty  deifice,  plot, 
enare:  Inaidiaa  noatne  fedt  aduleaoentiae,  T.: 
nimis  iDaidiarum  ad  capiendaa  aurls  adhiberi  vi- 
detur :  noctia,  Y.— In  abl,  or  in  pbraaea  with  per 
or  ex,  by  artifice,  by  etratoffem,  craftily,  ineidumiy  : 
inaidiia  ciroumventi,  & :  Maroellua  inaidiia  intei^ 
feotua  est :  f raude  et  inaidiia  ciroumventua,  L^ : 
per  inaidiaa  circumToniri,  Ga. :  ex  inaidiia. 

(insidifina^  ntta),  m.  [P,  of  insidior],  a  teayiay- 
er,  man  in  am6iM^.---0nly  j»hir.,  S. 

inaidlator,  Oria,  m.  [inaidior],  one  who  liee  in 
wait,  a  lurker,  waylayer:  in  foro  conlocatur:  eiua 
(imperi),  N. :  insidiatorea  Maaairae  parare,  S. 

inaidlor,  fttus,  &rl,  dep  [inaidiae],  to  lie  in  am- 
buehy  lie  in  wait  for:  ex  occulto,  Ca. :  mihi:  dolia 
▼itae  auae,  S. :  lupua  inaidiatua  ovili,  Y. :  in  lega- 
tia  iDaidiandia.— F  i  g.,  to  watch  for,  plot  againtt, 
eeixe  stealthily:  Hiscine  contra,  T.:  Bomno  man- 
torum :  tempori,  L. 

Inaldidae,  adv.  with  wp,  [inaidioaua],  cunmnff- 


ly,  deeeUfuUy^  intidiomly  :  redire:  mei 
me  tractavit 

inaidioaua^  atfj,  with  comp,  [  inaidiae  ],  cun- 
ning, deceitful,  treacheroue,  dangeroua:  leno,  H*: 
quia  inaidioaior  (eat)  f :  aermo. 

in-aido,  aedl,  aesaaa,  ere,  to  mt  in,  eettU  on: 
apea  floribua  inaidunt,  Y. :  inaedit  vapor  Apuliae, 
H. :  credit  digitoa  inaidere  membria,  eink  into,  0. 
— To  occupy,  keq>  potaemon  of:  ailvia,  Y. :  insda 
Inaidat  quantua  miaerae  deua,  poteeetee,  Y. :  cine- 
res  patriae,  Y. :  tumulos,  L. :  militibua :  arcem, 
L. :  ut  viae  hostium  praesidiis  insiderentur,  L : 
aaltua  ab  hoste  inseasua,  L. — F  i  g.,  to  be  faced,  re- 
main, be  rooted  in,  adhere  to:  ia  memorift :  in  ani- 
mo inaedit  oratio. 

Inaigne,  is,  n,  [insignia],  a  mark,  indication, 
proof,  sign,  token,  signal:  quod  erat  inaigne,  enm 
facere,  etc. :  Minerva  aingulare  est  inaigne  eius 

mnasi :  clipei  insigne  decorum,  L  e.  con^ticuout 

'  "  Y. :  maeroris,  mourning:  morbi,  U. — A 
badge,  garb,  decoration :  regis,  Y. :  quo  (reatita) 
insigni  uti  oouauerat,  Gs. :  fortunae :  nee  vestis 
habitu  nee  alio  nllo  inaignl  diiferentea,  eta,  L.— 
Usu.  plur,,  attire,  uniform^  eoetume,  regalia:  cum 
insigoibus  regiia :  inperi,  S. :  imperatoris,  (3a. :  sa- 
cerdotes,  suis  insignibus  velati,  L. :  tectia  ina^ni- 
bua  suorum,  orticunents  of  the  helmets,  Gs. :  vods, 
costtime  of  a  singer,  lu. :  patemum,  coat  of  anm, 
Y. — A  stafidard:  navem  Bruti,  quae  ex  insigni 
facile  agnosci  poterat,  i.  e.  thefaig  (of  the  admi- 
raPa  ahipXGs. — A  signal:  quod  erat  inaigne,  com 
oporteret,  etc.,  Gs. :  noctumum  trium  luminuro,  L 
— Fig.,  an  honor,  distinction:  insignia  virtatis 
adaequi. — A  gem,  brilliant  passage,  fine  saying: 
orationia:  rerborum  et  sententiarum ;  cf.  dicam 
inaigne,  a  glorious  song,  H. 

inugnio  {in^perf  Inslgnlbat,  Y.),  IvT,  Itns,  Ire 
[insignis],  to  mark,  make  eompicuous,  dististguitk: 
clipeum  Auro,  Y. :  tropaeis  agros,  Y. :  com  annus 
funeribus  insigniretur,  was  remarkable  for,  Ta. 

inauinia,  e,  adf,  with  eon^.  [1  in+dgniim],di»> 
tinguitXed  by  a  mark,  renmrixMe,  noted,  enmnent, 
(Ustinguithed,  fmnninBiU,  eiBlsttordinary  :  alae,V. : 
veatia,  L. :  insigniora  monumenta,  L. :  virioa:  vis: 
atudium  en^a  me :  insignia  tota  cantabitur  urbe, 
notorious,  H. :  calamitaa,  Ga. :  honorum  pa^na, 
glorious^  lu. :  insigne  aliquid  facere  eia,  i.  e.  make 
an  example  of,  T. :  macnlua  insignis  et  albo  (i.  e. 
maculia  albia)^  Y. :  notia  tnrpitudinia :  prmeclaro 
nomine,  lu. 

Inmgnite,  ads,  with  Mma.  [inaignitna],  remarh 
ably,  atraordinarHy,  notably:  improlMia:  inaigDi- 
tioa  probari,  L. 

inmgnitar,  adv.  with  eomp.  [inaignia],  remark- 
ably, ejaraordtnarily^notsAly:  amiooa  diOgere:  in- 
aigniua  omari,  N.  .     nir\nio 

Digitized  by  VjOOQIC 


426 


inflolontlA 


inngmtaii  €U^.  with  comp.  [P.  of  insignisli 
marked,  dear, plain:  utendum  imagiDibus  insigm* 
tU:  notae  Yeritatis.  —  Dittinptithedy  tiriking,  re- 
markttbU,  notable :  ignominia  insignitior,  L. :  TacQs 
nomen  inBignitius,  L. :  iDsigDitius  flagitium,  Ta. 

izudllo^  111  (inaillTl,  h.),  —- » Ire  [1  in+salio],  to 
leap  tn,  epring  up,  Ihnm  oneedfvpon,  houmd,  mount: 
hue,  O. :  in  equom,  L. :  in  phalangaa,  Gs. :  undas, 
0. :  Aetnam,  H. :  prorae,  0. :  tergo  oentaari,  O. 

msiinYilatlo  (Insimil-),  Onia,  /  [inmmnlo],  a 
charge,  aecuealum  :  probroram :  criminia. 

in-siintilo,  avi,  atas,  are,  to  make  eutpeeted, 
charge,  aeeuee,  blame,  impeach  :  tu  me  insimulas, 
bring  a  charge  against :  GrimiDibas  Tiram,  0. :  vi- 
licus  cum  impulso  tuo  iDsimulatos  esaet:  insimn- 
latoa  faUo  crimine  seDatus,  L. :  Yerrem  avaritiac : 
proditionis  inaimulatua,  Gs. :  insiraulani  liominem 
f  randandi  causa  disceaaisse. — To  bring  ae  a  charge : 
id  quod  ego  iniuratus  insimulo :  neque  aliud  quam 
patienda  insimulari  posset,  be  laid  to  hia  charge,  L. 

in-aincenia,  atfj.,  epoiled,  corrupted:  cruor,  Y. 

xnalniiattd^  OdIb, /.  (^inainuo].  —  In  rhet,  a 
condUation  of  favor,  ineinuating  etgU. 

in-slnno,  &vi,  fttna,  Are,  to  thnat  in,  pueh  in, 
make  a  wag:  poteatas  in  forum  insinuandi:  qua- 
camque  data  interralla  easent,  insinuabant  ordines 
8U0B,  puehed  forteard  their  JUee,  L.  —  With  pron, 
rtftez.,  to  find  a  vag  in,  creep  in,  steal  in,  intrude, 
vuintiate  oneaelf,  make  a  toay :  ae  inter  equitum 
tannas,  Cs. :  qu&  te  insinuaveris,  L. :  quft  se  inter 
vallls  flumen  insinuat,  teinds  along,  L. — Fig.,  to 
penetrate^  enter,  steal  in,  win  one'e  v/ay,  become  fa- 
fniliar :  in  ipsius  consuetudinem :  in  causam :  no- 
rus  per  pectora  cunctis  Insinuat  payor,  Y. :  subti- 
litcr  eis,  curry  favor  with,  etc.  —  With  se,  to  mn 
one'a  way,  enter,  steal  in:  ae  in  familiaritatem  Mo- 
tel li :  ee  in  familiarera  uanm,  L. :  callidus  ille  ne 
se  ioADuet,  curry  favor:  plebi  se,  L. 

uudpieius  entis,  adj.  with  eomp,  [2  in  +  sa- 
piens], unwise,  foolish  :  fortanatoa:  ego  insipieu- 
tior  quam  ilU  ipaL 

inslplenter,  adv.  [insfpiens],  unwisely,  foolish- 
ly: sperare. 

molpieiitla,  ae,/.  [in8ipien8],ttnwMdbm,/o//y; 
aDimi. 

in-siBto^  stiti,  — ,  ere,  to  set  foot,  take  a  standi 
$tand  on,  stq>  on,  tread  on:  firmiter,  hold  their 
ground,  Gs. :  ut  proximi  iacentibus  insisterent, 
stepped  upon,  Gs. :  restigiis  abeuntium,  L. :  huic 
(saxo)  insttterat  f rustra,  0. :  clamoso  ciroo,  occupy 
a  plaee  in,  lu. :  insistebat  in  manu  Gereris  dextrft 
Kimulacruro :  cingulns  australis,  in  quo  qui  iusi- 
stunt:  digitis,  on  tiptoe,  0. :  limen,  step  upon,  Y. : 
▼estigia  plantis  Institerat,  Y. :  cineres,  H.  —  To 
make  a  stand,  halt,  pause,  stop,  Uand  Ml :  atella- 


rum  motOa  insSstunt:  ut  aut  oitius  insistendum 
sit,  aut  longius  procedendum:  ille  non  poterit 
eodem  modo  insistere?  hesitate:  insistit,  secum- 
que  oorde  volutat,  Y.— 7b  enter  on, pursue,  follow: 
quam  insistam  viam,  T. :  qua  quaerere  insistam 
mm  r  where  shall  I  go  to  find  ^him)  ?  T. :  iter, 
quod  insistis,  approbo^  L,^Tof owns, pursue, press 
on:  acrius  hoatia  insiitit,  N. :  fugientibua,  L  — 
F  i  g.,  to  follow,  pursue  :  viam  domandi,  Y. :  ratio- 
nem  pugnae,  plan,  Gs. :  vestigiis  laudum  suaruro, 
li. — To  follow  up,  pursue,  persist,  insist,  press  vig- 
orously, apply  onesdf,  be  busy  about:  sic  institit 
ore,  Y. :  importune :  ad  spolia  legenda,  L. :  mu- 
nus :  Tiventi,  H. :  obsidioni,  Gu. :  orare  dictatorem, 
ut,  etc,  L. :  flagitare  senatus  institit  Gomutum,  ut, 
etc.:  lulium  tueri,  N. — To  press  upon,  urge:  dila- 
taque  tempora  taedae  Institerant,  were  at  hand, 
0. :  id  bellum  ipsis  institit  moenibus,  was  at,  L.: 
singulis,  dwdl  upon, 

mwitLb,  onis,/.  [1  in+1  8 A-],  an  ingrafting, 
grafting :  delectant  msitiones. — ZVw  time  of  graft- 
ing, 0. 

iaaitiTXM,  a^j.  [  insitus  ],  ingrafted,  grafted  : 
pira,  H. — ^Fig. :  Qt^icq\i\x%, pretended:  disciplinae, 
imported:  liberi,  <purtoiM,  rb. 

ixmitor,  oris,  m.  [1  SA-],  an  ingrafler,  Pr. 

inflita%  a^.  [P.  of  1  insero],  ingrafted,  graft- 
ed: mala,  Y. — ^Fig.,  implanted,  inborn,  innate, 
fixed  :  deomm  oognitiouea :  penitus  opinio :  vis, 
H. :  menti  oognitionia  amor :  feritaa,  L. 

in-flOOiSbUifl,  e,  aefj.,  without  social  ties,  not  to 
be  bound  in  friendship,  unsociable:  gens,  L. :  ho- 
mines omni  generi  humano,  L. 

insolabillter,  adv.  [solor],  inconsolably :  do- 
lens,  H. 

in-solenSi  ntis,  adj.,  unacaistomed,  unusual^  not 
used,  contrary  to  custom :  Quid  tu  Athenas  inso- 
lensf  T.:  aspera  aequora  Emirabitur  insolens, 
H. :  in  dioendo,  ineaqaerieneed:  infamiae:  belli,  Gs. 
-^Exeetsive,  immoderate,  haughty,  arrogant,  ineo- 
lent :  insolenti  alacritate  gestire :  exercitus,  H. : 
in  re  notft :  vietorift  factus,  S. :  victoria  natura : 
Indus,  H. — Hietravagant, prodigal :  in  aliena  re: 
in  pccuniL 

inaolenter,  adv,  with  eon^,  fmsolens],  unttsu- 
ally,  contrary  to  custom :  erenire. — Immoderately, 
hmtghtily,  insolently:  laete  atque  insolenter  ferre, 
with  insolent  exultcUion :  hostis  noetros  insequens, 
Gs. :  Bc  insolentios  iactare :  nostros  premere,  Gs. 

anaolentia,  ae,  /.  [insolens],  unusuahesSf 
strangeness,  noveUy :  fori  iudiciorumque :  itineris, 
S. :  Toluptatum. — Of  language,  novdty,  strangeness, 
affeetednets :  orationis :  verborum. —  Want  of  mod- 
eration, haughtiness,  arrogance,  insolence,  extrava- 
gance: tuasingularis:  insolentiam suamoqntinere: 

Digitized  by  VjOOQ^IC 


iiiBoleaoo 


426 


instsiDfmtlo 


ex  secundiB  rebus,  S. :  gloriae,  N. :  in  circumscri- 
bendiB  tribanU,  Gb.  :  nozioram  inaolentiae,  Ph. 

Xn-floleaoo,  — ,  — ,  ere,  i  nM.,  to  grow  hai^hty^ 
become  dated:  per  licentiam  aoimus  insolescit,  S. : 
rebus  secundU,  Ta. 

in-aolidii%  adj,^  not  toUd,  Under:  herba,  O. 

in-SQUtiUk  o^'.,  unaeeuelomed^  wnued^  unfa- 
miliar^  Urange:  lemiDae  in  Tirorum  conTentum: 
insolitae  fu<^unt  in  flumina  phocae,  i.  e.  contrary 
to  their  cuttom^  Y. :  ad  laborem,  Cs. :  rerum  belli- 
carum,  S. :  etus  tumuHOs  equi,  L«  — Unusual^  un- 
common, Urange :  verbum :  tumnltufl,  6. :  motus, 
v. :  roihi  loquacitas :  talibus  labor,  S. :  novam  et 
moribus  veterum  insoHtum,  eomeihing  unknown^ 
Ta. :  macbinae,  insolitum  sibi,  a  etrange  thing,  Ta. 

insomnia,  ae,  /.  [iosomnis],  eleepleeenevt,  want 
of$Uep^  watching:  te  adiget  horaum  insomnia,  T. : 
insomniis  fatigari,  S. :  insomniis  carere. 

In8omni%  e,  04/.  [  2  in  +  soranus  ],  sleepleee, 
wakeful:  ille  noctes  insomnis  agit,  H. :  draco,  0. : 
nox,  V. 

1.  insomnlnm,  i,  n.  {1  in+somnus],  a  dream. 
^Sing.,  Ta.— P/wr.,  T.,  V.,  Tb. 

2.  insomnlnm,  i,  n.  [2  in+somnus],  Heepieat' 
nesi, — Only  plur. :  insomnia  portare  ocellis,  Pr. 

in-sono,  ul,  — ,  ftre,  to  retound:  Boreae  cum 
spiritus  Insonat  Aegaeo,  roars  over,  V. :  caeli  de- 
lapsa  per  auras  Insonuit,  retounded,  Y. :  pennis, 
rustle  withy  O. :  calamis,  make  music  with,  0. :  in- 
•onuitque  flagello,  cracked  his  wh^  Y. :  Yerbera, 
cracked,  Y. 

in-sons,  ntis,  adjf,,  guiltless,  innocent:  amicus, 
Y. :  publici  consili,  L. :  si  r^gni  crimine  insons 
f uerit,  L. — As  subst.  m. :  insontes  sicuti  sontes  clr- 
cumvenire,  S. — Harmless  .•  Cerberus,  H, :  casa,  0. 

in-sopitus^  adj.,  sleepless,  wakeful:  draco,  0. 

(Snspeoto^  — ,  — ,  S^e),freq,  [inspicio],  to  look 
at,  observe,  view.— Only  P.praes. :  ipsis  inspecUn- 
tibus,  before  their  very  eyes:  inspectante  exercitu: 
inspectante  ipso,  Gs. 

inspeotus»  P.  of  inspicia 

^nsperans,  ntis),  adl,  not  hoping,  not  expect- 
ing.—OuXy  dat.  and  ahl:  salutem  iusperantibus 
reddere,  beyond  their  hope:  insperante  hoc  atque 
invito  Pampbilo,  againU  the  hope  and  vrish,  T. 

in-speratns,  adj.,  unhoped  for,  urdooked  for, 
unexpected,  unforeseen:  gaudium,  T. :  praesidium: 
tellus,  Y. :  pluma,  unwelcome,  H. :  omnibus  consi- 
lium: nihil  tarn  insperatum  aooidere  potuit,  L. — 
As  subst,  n. :  ex  insperato,  uneipeetedly,  L. 

inspergo,  spersT,  spersus,  ere  [1  in+spargo], 
to  sprinkle  over,  scatter :  molam  ac  vinum :  insper- 
808  reprehendas  corpore  naevos,  H. 

inspicio^  spexl,  spectus,  ere  [1  in+specio],  to 


look  into,  look  tQDon,  inspect,  consider,  contemplate, 
examine,  survey:  in  vitas  omnium,  T.:  eupiditas 
inspidendi :  cum  Romam  inspexerit  Eos,  O. :  ur- 
bis,  H. :  ranamm  visoera,  lu. :  leges :  Unde  quod 
est  usquam  Inspicitur,  0. — To  look  at,  in^teet,  op- 
praise:  candelabrum:  Indomm  8amptas,0. —  To 
tfupeet,  examine:  anna  militia :  arma  viros  eqoos 
cum  cura,  L. — To  examine,  spy  out:  domoe,  Y.— 
7b  consult,  impeet:  libroB,  L. :  de  ladis,  eta  (ac 
librosX  !«• — ^Pig-*  ^  coemder,  examine,  investigoie, 
inspect:  res  aociorum,  L. :  te  a  puero :  aes  alienoni, 
L. :  fidem,  0. :  Inspid  si  possum,  etc,  H. 

inspico^  — ,  — i  ere  [spica],  to  cut  in  the  form 
of  an  ear  of  com,  sharpen  :  f erro  faces,  Y. 

m-S|nro^  ftvl,  fttus,  Sre,  to  blow  upon,  breathe 
into,  inspire:  conchae,  0. :  Se  (Fames)  viro  inspi- 
rat,  0. — F  i  g.,  to  inspire,  excite,  inMame:  oocnltum 
ignero,  Y:  animas,  0. — To  instil,  implant :  Tcne- 
num  Morsibus,  Y. :  virus,  0. :  fortitudinem,  Co. 

in-spoUatos,  acf;.,  not  plundered,  not  made 
spoil:  arma,  Y. 

In-StabiUs,  e,  aeff.,  not  steadfast,  unsteady,  vn- 
stable,  tottering,  not  firm:  inmssus,  L. :  cjmbae, 
Y. :  naves,  Cu. :  acies,  shaien,  L.  —  Oimng  no 
support:  tellus,  0.  —  Fig.,  unstahlef  inconstant, 
changeable,  fiMe:  instabilem  motam  habere,  Ca: 
ooniuginm,  lu. :  animus,  Y. 

Tn^t^fia^  antis,  a4j^  with  oomp.  [P.  of  insto], 
present,  immediate:  quae  venientia  metnuntar, 
eadem  efflciunt  aegritudinem  instantia:  bellom. 
— Pressing,  urgent:  periculum,  K. :  species  insUn- 
tior,  Ta. 

(mstanter),  ad»^  eamestfy,  pressingfy.—Onij 
comp, :  instantius  concurrere,  Ta. 

instantia,  ae,/  [insto],  an  impendence,  ep- 
proach  :  f utura  quorum  vera  erit  instantia. 

instar,  n.  inded.,  an  image,  likeness,  resemblance, 
appearance:  terra  quasi  puncti  instar  obcinet, 
looks  almost  like :  parvura  instar  eomm,  quae  ooc- 
cepisset,  a  small  specimen,  h. :  omnia  tix  minimi 
moment!  instar  habent,  the  semblance  ofanMvn- 
portance  whatever:  quantum  instar  in  ipso!  H'A«< 
a  presence  /  Y. — With  gen.,  like,  in  the  form  of, 
equal  to,  as  large  eis,  worth :  Erana,  non  vici  insur, 
sed  urbis :  ut  instar  mnri  hae  saepes  munimentum 
praebeant,  Gs. :  instar  mentis  equus,  as  large  at, 
v.:  nomina  ea  partinm  urbis  et  instar  urbino 
sunt,  L. :  unus  ille  dies  mihi  iromortalitatis  instar 
fuit,  as  good  as:  Plato  mihi  unus  instar  est  om- 
nium, worth  them  alL — About,  nearly:  cohortrt 
quaedam,  quod  instar  legionis  videretur,  Gs. :  mili- 
tes  dati  duarum  instar  legionum,  L. 

instauratiOi  onis,/.  [instauro],  a  renewing, 
r^Dstition:  ludorum :  ludi  ex  instauratione  paras* 
tur,  L.  Digitized  by  V^OOQ IC 


Ingfuitivm 


4S7 


InflttttttQin 


Instaurativoflk  ac^.  [instaaro],  inUituitd  anew, 
btffwi  ajrah  :  ludi. 

inBtanro,  &▼!,  fttus,  are,  to  tUablith^  ordain: 
choros,  V. — To  renew^  ^i^P^^i  retume:  mstaaran- 
dae  caedis  potestas:  novum  de  integro  bellum, 
L. :  infesds  pugnam  sagittia,  la. :  diem  donis, 
eeUbratei  vfUh  repeated  offerings,  Y. :  lodia  biduum 
instauratum,  €uuled  by  repetiiums,  L. :  pervigilea 
poptnas,  Sequent  anew,  lu. :  Inataurati  animi,  re- 
freshed,  V. :  di,  talia  Grais  Instaarate,  repay,  Y. 

in-stemOy  atrftvl,  str&tus,  erCi  to  cover,  cover 
over,  spread  upon :  insternor  pelle  leonis,  Y. :  pon- 
tic %\tos,Jloored  (i.  e.  constructed'^,  Y. :  palpita  tig- 
nij,  laid  the  stage  over  a  scaffolding,  H. 

inetigator,  on»,  m.  jrinstigo],  a  stimulator,  in^ 
stigator:  sibi  quisque,  Ta. 

iiutigitrix,  Icis,  /.  [  inatigo  ],  she  that  insti- 
gates: adTersum  alqm,  Ta. 

ina^o,  ilvl,  attis,  &re  [STI6-],  to  goad  on^  urge, 
stimulate,  stir,  set  on,  incite,  instigate  :  si  hie  non 
insanit  satis  6uA  sponte,  insUga,  T. :  instigante  ie, 
at  your  instigation:  sequentem  Btiidiia,  Y. :  Roma- 
noe  in  Hannibalem,  L. :  agmen,  O. :  oonacientiA 
facinoria  Instigari,  Gs. 

In-Btillo^  sTi,  fttus,  are,  to  pour  in  by  drops, 
drop  iny  instil:  lamlni  o]eum:  (oleum)  caulibus, 
H. — To  drop  upon,  fail  on:  guttae  saxa  iDStiUant. 
—Fig.,  to  tnstU,  infuse:  tuae  litterae  mihi  quid- 
dam  quasi  animulae  instillarunt :  praeceptum 
aariculis,  H. 

xiiBtixiiiilator,  oris,  m.  [instimulo],  a  stimula- 
tor:  seditionis. 

in-ctiJiiiiio,  — ,  — ,  &re,  to  goad,  urge  on,  stimu- 
late: Bacchas  sonis,  0. :  Yeuerem  verbis,  O. 

instiiictor,  oris,  m,  [STIG-],  an  instigator: 
eceleris,  Ta. 

1.  instinotiu,  P.  of  instinguo. 

2.  (instinctaii  Us),  m.  nnstinguoj,  instigation 
(only  abL  sing.):  instioctu  divino,  6y  inspiration, 

(inwrtiiigao),  — ,  Btinctua,  ere,  to  instigate,  in- 
cite, impel  (only  P.pass.^:  furore  et  audacift,  tm- 
pelled:  vocibos,  animated,  L. :  furiis,  inspired,  L, 

instita,  ae,  /^  a  border,  JUnmcs  of  a  lady's 
tunic:  Qoarum  subsnU  talos  tegit  Instita  veate, 
H. :  longa,  O. :  nalla,  L  e.  no  lady,  O. 

inatitl    I.  Ferf,  of  insisto.— 11.  Perf,  of  in- 

8t0. 

institlo,  onis,/.  [STA-],  a  standing  stitt:  stel- 
lamm. 

institor,  dtia,  m.  [STA-],  a  factor,  broker,  huck- 
ster, hawker,  peddler:  chirographornm :  amata 
multum  institoribus,  H. :  ipse  mercis,  peddler  of 
his  own  wares,  L. :  hibemae  tegetis,  lu. 

institao,  ul,  fltus,  ere  [1  in+statuo],  to  put  in 


place,  plant,  JSz,  set:  vestigia  nuda  sinistri  pedis, 
V. :  hominem  in  animum,  he,  to  set  one's  heart  on, 
T. — Of  troops,  to  draw  up,  arrange:  duplici  acie 
institutA,  Gs. :  quam  (aciem)  sex  cohortium,  Gs. — 
To  set  up,  erect,  plant,  found,  establish,  arrange: 
abi  institui  vineae  possunt :  ofBcinam  Syracusis : 
Amphora  fumum  bibere  instituta,  set,  H.  —  To 
make,  build,  fabricate,  construct :  navis,  Gs.:  tur- 
ris,  Gs. :  amphora  coepit  Institui,  H. :  delectum, 
Gs. — To  make  ready,  prepare,  fiimish,  provide : 
pilorum  numerus  instituitur,  Cs.:  dapes,  Y.—- 
F  i  g.,  to  institute,  found,  establish,  organize,  set  up : 
alii  illis  domi  honores  instituti,  S. :  instituta  sacri- 
ficia,  Gs. :  magistratum :  noatro  more  institutos 
exercitus,  orgofiized:  Saturnalia  institutus  festus 
dies,  L. :  sacros  ludos,  0. — To  constitute,  appoint, 
designate,  sinale  out :  eum  testamento  heredcm,  S. : 
ut  ille  fill  us  mstituatur,  be  adopted:  tutorem  libe- 
ris.  —  To  ordain :  Arcesilas  instituit,  ut  ii,  qui, 
etc. :  institutum  est,  ut  fierent  (quaestores),  L. : 
antiquitus  institutum  videtur,  ne  quis,  etc.,  Gs. — 
To  undertake,  begin,  commence:  ut  instituirous, 
pergamus :  pontem  instituit,  biduo  perfecit,  Gs. : 
historia  neo  institui  potest  sine,  etc. :  iter,  H. : 
cum  populo  R.  amicltiam,  S. :  mutare  res  inter  se 
instikuerant,  had  opened  commerce,  S. :  institui  To- 
pica  oonscribere :  si  quae  mulier  conviviis  uti  in- 
stituerit,  made  it  a  practice. — To  purpose,  deter- 
mine, resolve  upon:  decernite,  ut  instituistis :  ut 
instituerat,  according  to  his  custom,  Gs. :  ab  insti* 
tuto  cnnn,  purposed :  quos  habere  secum  institue- 
rat, Gs.  —  To  order,  govern,  administer,  regulate, 
control,  direct:  Sapienter  vitam,  T. :  libri  de  eivi- 
tatibua  instituendis-^Tb  teach,  ifuiruct,  train  up, 
educate:  sic  tu  instituis  adulescentis  ? :  ita  Helve- 
tlos  a  maioribus  institutos  esse,  uti,  etc.,  Gs. :  cala- 
mos  cera  ooniungere,  Y. :  artibus  hunc,  lu. :  de 
isto  genere,  to  give  instruction:  eoe  ad  maionim 
instituta :  alquem  sic  at,  etc. :  uos,  ne  quern  oole- 
remus,  S. 

inatitCltio,  5ni8,  /.  [  instituo  ],  disposition,  ar- 
rangemsnt:  renim:  institutionem  suam  conser- 
vare,  custom.  —  Instruction,  education:  doctoris: 
de  aliqua  re :  Graecis  institutionibus  emditi,  learn- 
ing. 

inatitutiun,  I,  n.  [P.  of  instituo  ],  a  purpose, 
intention,  design :  consulatas  tui :  pauca  de  insti- 
tute meo  dioere :  huius  libri. — A  practice,  custom, 
usage,  habit :  hi  lingua,  institutis  di£ferunt,  Gs. : 
meretricium :  utor  faistitato  meo :  abduci  ab  insti- 
tutis buIb,  principles :  aliornm  iostitnto  fedsse, 
precedent:  contra  omnium  instituta, ^*ec«i0i^ : 
mstituto  suo  oopias  eduxit^  Gs. :  militem  ex  insti- 
tuto  dare,  according  to  usage,  L. — An  institution, 
ordinance,  decree,  regulation  :  praetoris :  instituta 
roaiorum  domi  militiaeque,  S. :  omnia  traditis  in- 
stitutis acta :  patriae,  N. :  duarum  vitarum  insti- 


ixuiliiitius 


4d8 


tnta,  plans. — FIuk^  principles,  dements:  philoso- 
phiae. 

inBtitutiui»  P.  of  instituo. 

in-Ato,  Btiti,  stAtQrus,  &re,  to  stand  upon,  take  a 
position :  iugiB,  V. — To  draw  niffh,  approach,  he  at 
hand,  impend:  partus  iDStabat  prope,  T. :  nox  in- 
Btabat,  S. :  ea  quae  videntur  instare :  instant  ludi : 
cum  illi  iter  instaret :  quidquid  subiti  instat,  lu. : 
illud  quod  instet  agi  oportere,  the  subject  in  hand: 
quod  instat,  i.  e.  our  purpose,  V. :  cum  legionibus 
instare  Varum,  Cs. :  quantae  caedes  Laurentibus 
instant,  Y. — To  press  upon,  harass,  molest,  menace, 
threaten :  comminus  acriter,  S. :  rursus,  Ca. :  ferro: 
hinc  Pallas  instat,  Hinc  contra  Lausus,  Y. :  hosti- 
bus  dubiis,  S. :  noli  mihi  instare :  praecedentlbus, 
H. :  cedent!  instaturus,  L. :  instantem  regi  come- 
ten  videre,  lu. — F  i  g.,  to  urge,  press^  insist,  pursue : 
quam  ob  rem  urge,  insta,  perfice :  addit  et  instat, 
H. :  ille  instat  factum  (esse),  insists  upon  the  fact, 
T. :  accusatori — To  folUno  up  eagerly,  joursue,  he 
intent  upo7\,  urge  forward,  drive :  vox  domini  in- 
Btantis,  lu. :  Instant  ardentes  Tyrii,  Y. :  instant 
operi,  Y. :  talibus  instans  monitis  (  parens  ),  lu. : 
non  ignarus  instandum  famae,  Ta. :  Marti  cumim, 
to  work  hard  at,  Y. — To  detnatul  earnestly,  solicit, 
insist  upon :  num  ego  insto  ?  T^:  unum  de  indu- 
tiis,  make  one  demand,  Ca. :  quod  te  instante  faciet, 
at  your  instance:  instat  Scandilius  poacere  recu- 
peratores :  tibi  instat  Hortensius,  ut  eas  in  consi- 
lium :  profecto,  si  instetur,  suo  milite  vind  Bo- 
mam  posse,  L. 

1.  xn8tratii%  P,  of  instema 

2.  in-BtratOfli  adj.,  not  covered:  cubtle,  ufi- 
spread,y, 

instravi,  per/,  of  instemo. 

in-fltremnMk  ae(j.,  sluggish,  spiritless :  animus, 
T. 

in-Btrepo,  u!,  itus,  ere,  to  resound,  rattle,  creak : 
sub  pondere  faginus  axis  Instrepat,  Y. 

(in-Btrlngo),  — ,  ictus,  ere,  to  hind,  fasten. — 
— Only  P.  pass. :  Instricta  fides  gemmis,  inlaid,  O. 

^instruote),  adv.,  with  great  proration. — 
Only  comp. :  ludos  instructius  facere,  Ij. 

instruotio,  onis,/.  [STRY-],  an  array:  in- 
Btructione  aspectuque  signorum  pulsus. 

instruotor,  oris,  m.  [instruo],  a  preparer: 
convivi. 

1.  instruotufl,  adj.  with  eomp.  and  sup.  [P.  of 
instruo],  furnished,  provided,  supplied:  domicilia 
rebus  ii8,etc.:  instructae  ornataeque  naves:  de- 
cern vitiis  instructior,  H.  —  F  i  g.,  arranged,  pre- 
pared, ready:  in  corde  consilia,  T. :  res  satis  scite 
mstructae:  ad  dicendum  instructissimus. — In- 
structed,  taught,  versed:  in  iure  civil! :  a  iure  civili, 
ab  hiBtorift  instnictior.  I 


2.  (instraotufli  ilB),m.  [STRY-],  arrangement, 
preparation. — Only  abl.  sing.:  oratio  eodem  in- 
fltruotu  comitata. 

iiiBtrumanitam,  I,  n.  [STRY-],  an  implement, 
utensil,  tool,  instrument :  tela  et  cetera  instrumenta 
roilitiae,S.:  crudelia  instrumenta  neci8,0. — Col- 
leet.  in  sif^,,  ittstrtiments,  i^pparatus,  material,  stock, 
furniture:  instrumentum  ac  omamenta  villae: 
militare,  Cs. :  aratorum :  nauticum,  L. :  artis,  fl. 
— Store,  provisum,  supply,  means:  quid  viatici, 
quid  instrumenti  satis  sit,  1.  e.for  a  journey:  in- 
strumenta ad  obtinendam  sapientiam :  virtutis.— 
Ornament,  embellislunent:  felioes  oment  haec  in- 
strumenta libellos,  O. :  anilia,  attire,  0. — A  com- 
mission,  authorisation:  tribunatus. 

in-stmo,  tixl,  ttctus,  ere,  to  build  in,  insert: 
Earn  (contabulationem)  in  parietes,  Gs. — Of  troops, 
to  form,  set  in  order,  draw  up,  array  :  ad  iDStraen- 
dum  spatium,  L. :  bosce,  T. :  exercitum,  S. :  adem: 
aciem  instnictam  habere,  ut,  etc.,  Gs. :  lostnicti 
acie  Teucri,  Y. :  in  quo  (loco)  insidiaa,  lay  an  am- 
bush: acies  circa  vallum,  L.:  ad  hunc  modum 
acies  instrueta,  Ca. — To  prepare,  make  ready,  fur- 
nish, provide,  €qtiip,fit  out  (freq.  in  P.  perf):  aa- 
dierunt  muros  mstrui,  N. :  parato  atque  instmcto 
exercitu,  Gs. :  domum :  mensas,  Y. :  agrum,  stock, 
L.:  instruit  focum  provincia,  lu.  —  Fig.,  to  pro- 
cure, provide  for,  prepai'e :  aocusationem :  in  in- 
struendo  (orationem)  dissipatus,  arranging :  sine 
viribuB  illis  Bella  infltructa,  0. :  instruendae  f  raudi 
intention,  devising,  L. — To  inform,  teach,  instrvd: 
testis :  orientia  tempora  Exemplis,  H. 

in-aiiavia,  e,  adj.  with  eomp.  and  sup.,  unpleas- 
ant, disagreeable  :  vita :  baberi,  H. :  InBuavissima 
littera. 

in  -  sad5,  — ,  — ,  are,  to  sweat  on,  etain  with 
sweat:  quis  (libellis)  manus  insadet  volgi,  H. 

Insnefactufl,  adj.  [  insuesco  +  facio  ],  accus- 
tomed, habituated  (adsuetus) :  equi,  Gs. 

in-Buesod^  su§vi  (-suerat,  Ta.),  suetas,  ere,  to 
habituate  onesdf,  hewme  accustomed,  he  inured: 
mentiri,  T. :  amare,  S. :  militem  victoria  frui,  L— 
To  accustom,  habituate  :  hoc  me  Ut  fugerem,  IL: 
ita  Be  a  pueriB  insuetoe,  Li 

in-raetna,  aeff.  [P.  of  insaesco],  unaeauloiMd, 
unused,  inexperienced:  contumeliae :  huios  geoerij 
pugnae,  Gb.  :  navigandi,  Gs. :  male  audiendi,  N. : 
vera  audire,  L. :  acies  inferre  pedestrls,  Y. :  mirt- 
tur  nemus  insuetum  Scuta,  Y. :  moribus  Romanis, 
L.:  ad  tale  spectaculum,  L.:  corpora  ad  ooen 
portanda,Gs. —  Unusual,  strattae :  insueta  tibene 
civitati  species,  L. :  limeu  Olympi,  Y. :  insuetos 
foetfls  animalia  edere,  nwmsters,  L — Ptur.  n.  as 
adv. :  insueta  rudentem  (i.  e.  insolito  more),  Y. 

inaula,  ae,/.  [1  SAL-],  an  island,  isle:  Deloe: 
Rbeni  amniB,  !^,^^^  t?f5^(^tZ^^^  ^ 


imwilaiw 


4S» 


intagwr 


the  7%ber^  O.—A  pari  of  8yraeu$e  eutoffhyan 
arm  of  (U  iea.'L^  G. — An  endowed  courts  tmemeni 
for  poor  famtlieB :  Clodi. 
iii8iilaira%  I,  m.  [insula],  an  idander, 
uuralsa^  ado.  [insalaus],  tastelettly,  iruipidlyj 
fooliMy^  abstmUtf:  omnia  fieri:  non  insulse  in- 
terpretari,  not  without  mt, 

XDMvlwXtBM,  &tis, /.  \\u9\x\BVLB\.iait4ieunetB^  in- 
tipidity^  nUineat^  want  of  wit :  eoram :  harum  re- 
rum  :  orationis. 


insnlBtis,  adj.  with  tup.  [2  in+sahusl  untaU- 

*,:  ^?i,^V\g.^  bungling^ 

avkward:  bipennis,  lu.  —  Tastden^  insipid^  HUy^ 


ed,  without  taste,  coarse: 


absurd:  Fatuos  est,  insulsufi,  T. :  in  rerbo  non  in- 
sulsum  genus  (ridiculi):  adoleacens:  InfliilsiSBi- 
mus  homo,  Gt — Fiur,  /.  as  subtL  (  sc.  mulieres  ), 
nlly  creatures, 

insulto,  avi,  atus,  ire,  A^.  [insilio],  to  mring 
at,  leap  tqixm,  leap,  bouna,  jump,  jpring :  fremit 
aequore  toto  Insultans  sonipes,  V. :  busto,  H. : 
Fluctibus  insultavere  carinae,  0. :  istas  (forls)  cal- 
cibus,  T. :  nemora  avia  matres  Insultant  thiasis, 
Y. — ^F  \g.^tobe  insolent,  scoff  at,  revile,  abuse,  taunt, 
ifisfUt :  Tehementiiis :  tibi  in  calamitate :  impane, 
L :  Cemis  ut  insultent  Rutuli,  exuft,  V, :  moltos : 
8ibi  per  oontnmeliaa,  L. :  Huio  capiti,  Y. :  in  rem 
p.:  in  omnis:  morte  met,  Fr. 

in-Bum,  Tnful,  inesse,  to  be  in,  be  upon:  ibi  ine- 
rat  pictura  (L  e.  in  conclavi),  T. :  Hie  . . .  minotaa- 
nis  inest,  Y.:  in  urbe:  quae  (fercula)  inerant 
canistris,  H. :  inerant  lunaria  fronti  Gornua,  0. — 
F  i  g.,  to  be  contained  in,  be  in,  belong  to,  appertain 
to :  inest  tamen  aliquid :  praecipue  pedum  pemi- 
citas  inerat,  L. :  inerat  contemptor  animus,  S. : 
inerat  oonscientia,  derisui  f  uisse  triumphum,  Ta. : 
In  amore  haec  insunt  Tida,  T. :  in  voltu  Teoordia 
inerat,  Su :  qoibus  autem  in  artibus  prudentia  in- 
est :  huio  homini  non  minor  yanitas  inerat,  8. : 
mihi  cora  inest,  H. :  inest  hoe  tempore  odium. 

in-sfiino,  siimpsT,  sQmptus,  ere,  to  take  for, 
apply,  expend:  ut  nullus  teruncius  insumatur  in 
quemquam :  non  est  melius  quo  insumere  possis, 
H. :  Kullum  ultra  verbum,  quin  amares,  etc.,  waste 
no  word,  to  hinder,  etc,  H. — F  i  g.,  to  apply,  employ, 
bestow:  null*  operft  insumpta, irt/Aou<  ^or^ .*  fru- 
8tra  operam,  L. — To  take  to  oneself,  assume:  in- 
terficiendi  domini  animum,  Ta. 

in-and,  ul,  fttus, ere,  to  sew  in,  sew  into,  sew  up: 
insutus  in  culeom:  terga  bourn  plumbo  insuto, 
i. e.  ^  cestus,V, :  patrio  (infans)  Insuitur  femori, 
0. :  instttom  restlbus  aurum,  embroidered,  0. 

m-Boper,  adv.,  above,  on  the  top,  overhead:  in- 
super  bipedalibus  trabibus  immissis,  Cs. :  montis 
insQper  altos  ImpoBuit,Y. :  cumulatis  in  aquas 
sarcinis,  insnper  incumbebant,  L. :  circumyelari, 
O^^Firom  eiove:  iugum  insuper  Imminens,  L. : 


(speoQs)  insuper  firmo  onerant,  Ta.  —  Over  and 
above,  moreover,  besides:  insuper  scelus  Yestem 
discidit,  T. :  si  id  pamm  est,  insuper  poenas  ex- 
petite,  L.:  ilia  insuper  quam  quae  pacta  erant 
fadnora,  L. :  haec  insuper  addidit,  Y. :  Insuper 
his,  quod,  etc.  (i.  e.  his  addam  insuper,  etc),  Y. 

in-BUperabillB,  e,  adj.,  that  cannot  be  passed 
over,  insurmountable  :  Alpium  transitus,  L. — In- 
vincible: genus  bello,  Y. — Inevitable:  fatum,  0. 

in -mrgo,  surrexl,  surrectus,  ere,  to  rise  up, 
rise,  lift  oneself:  attoUi  et  insurgere,  Ta. :  (serpens) 
arduns  insuigens,  Y. :  Altior  insurgens  heros,  Y. : 
Ostendit  dextram  insuigens  Entellus  (for  the 
blow),  Y. :  insurglte  remis,  rise  on  your  oars,  Y. : 
suit  insurgere  reenis,  i.  e.  to  seise,  O. — To  rise, 
tower,  stand  high,  os  lifted  :  inde  colles  insurgunt, 
L.:  acuta  silex  Speluncae  dorao  insurgens,  Y. — 
Fig.,  to  rise,  increase,  gather  fores:  Insurgat 
Aquilov  H. :  Yastius  insurgens  impetus  undae,  0. : 
Caesar  paulattm  insurgere,  rose  to  power,  Ta, 

in-sasarro,  an,  fttus,  Are,  to  whisper  to,  Hutn- 
uate,  suggest:  alteri:  ad  aurem  f amiliariter :  in 
aurem:  mihi  cantUenam :  navigandi  nobis  tempus 


msutnt,  P.  of  insuo. 

in-tabesoo,  bul,  — ,  ere,  inch,  to  tsaste  away, 
pine  away:  cum  semel  fixae  cibo  Intabuiasent 
pupulae,  H. :  videndo,  Co  pine  vrith  envy,  0. — To 
mat  away,  dissolve:  ut  mtabescere  Igne  cerae 
Solent,  0. 

in-tfiotns,  eu^.  with  eomp.,  untouched,  unin- 
jured, intact :  cervix  iuvencae,  not  broken  to  the 
yoke,  Y. :  boves,  H. :  nix,  L. :  exercitus,  L. :  in- 
tactis  adsidere  muris,  L^ :  nemo  intactus  profugit, 
S. :  Britannus,  unsubdued,  H. :  religione  animus, 
L. :  vires,  unimpaired,  Cu. :  caput  buxo,  lu. :  in- 
tactae  segetis  per  summa  Tolare  ( I  c  quae  vix 
videatur  tangi),  Y. — Untried,  unattempted:  hel- 
ium, witho%U  combat,  S. :  saltOs,  Y. :  carmen,  H. : 
admovere  mantis  intactis  thensauris,  L. :  intactis 
opulentior  thesauris  Arabum,  H. :  esurit  (Statins) 
intactam  Paridi  nisi  vendat  Agaven,  not  yet  put 
on  the  ttage,  lu. — Untouched,  und^filed,  chaste: 
Pallas,  H. :  cui  pater  intactam  dederat,  Y. :  virgo, 
Ct :  intactior  omni  Sabina,  lu. 

intamiiiatiis,  ac{j.  [TAG-],  unsullied,  undeJUed: 
honores,  H. 

1.  inteotus,  P,  of  intega 

2.  in-teotiis,  a«^.,  uncovered,  unclad:  cetera 
intecti,  with  no  other  covering,  Tti.—Uneoneealed, 
frank,  Ta. 

integellna,  adj.  dim.  [integer],  pretty  safe,  in 
fair  condition:  alqm  praestare :  alqd,Gt 

integer,  tegra,  tegrum,  acff.  with  eonq>.  integrior 
.nd  »up.  iniegerrlmu.  gb.+T^^^^^^^ 


int«go 


490 


intenpMaiu 


unhurtj  entire,  whole,  compiete:  anntts:  integro 
die,  i.  e.  wiih  ilu  day  before  m^  H. :  quarum  (su- 
blicaram)  pars  inferior  integra  remanebat,  Us.: 
signa  ( litterarum  )f  ufdnroken. — Unimpaired^  un- 
injured, unhurt,  unwounded,  unmuiUated,  unex- 
hausted, eound,  freak,  vigorom:  aetate  integrft,  in 
her  flower,  "Y.:  cam  integri  defessis  suooederent, 
Ga. :  florentes  atque  integri :  integros  pro  sauclis 
arcessere,  S. :  Pelops,  entire,  0. :  cecidit  Cethegus 
Integer,  unmutilated,  In. :  opes  (opp.  aocisae),  H. : 
integer  aevi  sanguis,  the  vigor  of  tfouth,  V. :  gens 
a  oladibus  belli,  L. — Not  worn, frith,  new,  unused: 
ad  integrum  bellam  cunota  parare,  S. :  pugnam 
edere,  L. :  ntl  caosft  hao  integr&,  this  pretext  as  a 
fresh  one,  T. :  euro  Plautus  locum  reliquit  inte- 
grum, not  imitcUed,  T. — In  the  phrase,  de  integro 
or  ab  integro,  anew,  aftesh:  potius  quam  redeat 
de  integro  haec  oratio,  be  told  oner  again,  T. :  re- 
lata  de  integro  res  ad  senatum,  L. :  columnam 
efflcere  ab  integro  novam:  Masnus  ab  integro 
saeclorum  nascitur  ordo,  V.  —  UtUainted,  frmh, 
sweet:  ut  anteponantur  Integra  oontaminatia:  fon- 
tes,  H. — ^In  the  phrase,  in  integrum  restituere,  to 
restore  to  a  former  eondiUon,  pardon,  forgive: 
quod  te  absente  hie  filius  Egit  restitui  in  integrum 
aequomst,  i.  e.  be  undone,  T. :  in  integrum  restituti, 
pardoned:  nonnulloe  ambit&s  damnatos  in  inte- 
grum restituit,  Cs.  —  F  i  g.,  new,  open,  undecided, 
undetermined:  rem  integi'am  ad  reditum  suum 
iussit  esse :  ut  quam  integerrima  essent  ad  pacem 
omnia,  Cs.:  quid  hao  quaestione  dici  potest  inte- 
grius?:  quoad  erit  integrum,  still  in  my  power: 
non  est  integrum  Pompeio  consilio  iam  uti  tuo, 
open:  si  integrum  daretur,  \,e.ifhebe  unfettered, 
—  Inexperienced,  ignorant:  me  discipulum  inte- 
grum aocipe. — Healthy,  sound,  sane,  unimpaired: 
animi,  H. :  mens,  H. :  integrius  indicium  a  fnvore, 
L. — Unbiassed,  impartial:  integrum  se  servare, 
neutral:  arbiter,  lu. :  soopulis  surdior  Icari  Voces 
audit,  adhuc  integer,  heart-whole,  H.  —  Blamdess, 
irreproachable,  spotless,  pure,  honest,  virtuofts:  ilk> 
nemo  integrior:  integerrima  vita:  testes:  'fitae, 
in  life,  H. :  virgo  ab  se,  T. :  a  ooniuratione,  not 
impHeated  in,  Ta. 

in-tego,  tSxI,  tectus,  ere,  to  cover  over :  reliqua 
pars  scrobis  yirgultis  integebatur,  Cs. :  cum  prima 
luce  densa  nebula  saltum  intexit,  L. — To  protect: 
vidit  yallo  etiam  integi  Romanes,  L. 

integrasoo,  — ,  — ,  ere,  inefi.  [integro],  to  begin 
anew,  break  out  afresh:  hoc  malum  inlegrascit*  T. 

integratio,  onis,/.  [integro],  a  renewisig,  re- 
storing :  Amantium  irae  amoris  integratio,  T. 

integre,  adv.  [  integer  ],  purely,  correctly :  di- 
cere.— -F  i  g.,  irreproachably,  nonestly,  without  prej- 
udice: iudicare:  araritiam  alcuis  mutareiTa.:  ubi 
integre  egit,  disinterestedly,  Ta. 
;     integritiA,  fttis,  /.   [  integer  ],  eompieteness, 


soundness:  corporis:  valetudinis.  —  Fig.,^tcH^, 
eorredtness:  Latin!  sermonis.  —  Elamdasness,  tn- 
nocenee,  integrity:  vitae,  S.:  integritas  atque  in- 
nocentia :  yitae,  N. :  mulierem  smnma  intcgritate 
existimari,  chastity. 

integro,  &vl,  fttus,  &re  [integer],  to  make  whole: 
artas  in  pravum  elapses,  i.  e.  set,  Ta. — To  renew, 
begin  again :  lacrimas,  L. :  carmen,  V. — F  i  g.,  to 
recreate,  refresh:  animus  admiratione  integratur. 

integumentnm,  I,  n.  [integol,  a  covering: 
lanx  cum  integumentis,  lids,  L. — That  whidi  con- 
ceals, a  covering:  frontis:  flagitiorum:  nequitia 
frontis  involuta  integumentis. 

1.  intelleotiiB,  R  of  intellego. 

2.  inteUeotns,  lis,  m.  [1  LEG-],  a  perceptum, 
discernment :  hiems  et  ver  uitellectum  ac  Tocabula 
habent,  i.  e.  are  recognized,  Ta. 

intellegens,  entis,  a4j,  [P.  of  intellego  1  tn- 
ielligent,  discerning,  appreciative:  vir:  iudicium: 
dicendi  existimator:  cuiusvis  generis:  in  hisee 
rebus,  versed, 

intellegentar,  adv,  [inteUegens],  ifUdUgently, 
appreciatively:  audiri. 

inteUegentU  (intellig-),ae,/.  [inteUegens], 
discemmentf  underetanding,  inteUigenee  :  pars  ani- 
mi, intellegentiae  particeps :  in  quibus  (gustu  et 
odoratu)  est  intellc^ntia. — Understattding,  knowl- 
edge: iuris:  Earn  calamitatem  vestra  intellegentia 
Sedabit^  discriminaiion,  T.  —  Art,  skill,  taste,  con- 
noisseurship :  in  rusUcis  rebus:  in  homine  intelle- 
gentiam  esse,  non  avaritiam. — A  cmicq>tioH,  ap- 
prehension^ notion:  capere  intellegentiam :  renim 
mtellegentias  mente  concipere. 

intaU€«;o  (not  intelligo),  §xl  (intellfiztt,  T.,  C ; 
intellegit,  S.),  dctus  [inter + lego],  to  come  to  Armnr, 
see  into,  perceive,  understand,  discern,  compr^und, 
-gather  :  quod  ubi  intellexi :  id  quod  omnes  intelle- 
gunt:  cum  sententia  interdicti  intellegatur :  noo 
intellecta  vox,  0. :  magna  ex  parvis :  ut  quid  agam 
intdlegas,  T.:  utnim  spud  nos  officium  an  timor 
valeret,  Cs. :  Quanti  me  facias,  H. :  corpus  qaid 
sit:  ferre  roe  posse  intellego:  facile  intellecta 
est,  N. :  intellegi  neoesse  est,  esse  deos. — Colloq.: 
intellego,  /  uMerstand,  take,  T. — To  understand, 
be  master  of:  Faciuntne  intellegendo  ut  nihil  in- 
tellegant?  i.  e.  criticise  so  keenly,  T.:  noD  multum 
in  istis  rebus:  linguam  avium:  quantum  ego 
Graece  scripta  intellegere  possum. — To  see,  per- 
ceive, discern:  qufi  re  hostis  adesse  intellegitnr, 
S.:  ubi  neque  cohortationes  suas  neque  preeei 
audiri  intellegit,  Cs. :  intellego,  quid  loquar. 

(intelligo),  see  intellego. 

in-temeratizs,  adj,,  inviolate,  chaste,  pure: 
Camilla,  Y. :  munera,  of  pure  wine,  T. 

in-temperane,  antis,  aejf.  with  comp,  and  wjn, 

Digitized  by  VjOOQIC 


int«iiip«nuiter 


481 


iatepeo 


wUhtmi  Beff-conirol^  tmrmlrainedf  eaOrawiffafUy  im- 
moderate,  tntemptraU:  intemperantis  esse  arbitror 
scribere,  etc :  f ui  in  te  intemperantior,  quam  de- 
boi :  in  aogendo  eo  iotempenuittor,  h, :  intempe- 
ranttsstmae  perpotationes :  ^nn,  profUgoi^ :  ada- 
leseentia :  intemperantissima  pecus. 

intemperanter,  adv,  with  comp,  [intemperans], 
immoderatHy^  extravagantly ^  iniemperateiy :  abuti 
Olio:  intemperantios  opibus  suis  uti:  ayidiute 
caedis  intemperantius  secuti,  too  rashly^  Gs. 

intemperantla,  ae,  /.  [intemperans],  waiU 
of  moderation^  excess^  extravagance^  intemperance  : 
menti  inimica :  vini,  immoderate  use,  L«  —  Arro- 
gance, in»olencey  inetibordinatum:  Pausaniae,  N. : 
sua  intemperantift,  nimi&que  licentift,  K. 

intemperate,  adv,  [  intemperatas  ],  intemper- 
ately:  vivere. 
In-temperatiis,  adj,,  exee$aive :  benevolentia. 

( in-tempexiea ),  —  ( only  aec,  and  abL  X  /? 
leant  of  moderation,  irregularity^  excets,  indemen- 
cy:  caeli,  L. :  aquarum,  immoderate  raint,  L. — 
Fig.,  of  conduct,  excess^  outrage,  fury:  amici: 
onias:  cohortium,  Ta. 

in-tempestive,  adv.  [imtempestivas],  uneea- 
umably^  inappropriately:  aceedere:  agere,  L. : 
forere  volnera  mentis,  0. 

In-texnpestiTHS,  adj.,  untimdy,  unMea$onable, 
inopportune:  amicitia  numquam  est:  Minerva, 
L  e.  unteaaonable  spinning,  0. :  honos,  Ta. 

intempestiia,  adj,  [2  in+tempuB],  uneeaeon- 
eible,  unpropitioU8f  dark :  nox,  the  deaaof  night. — 
Person.:  intern pesta  silet  "if ox,  dismal  Night 
( mother  of  the  Furies  ),Y,  —  Uwoholesome,  un- 
heaithy:  Qravisoae,  V. 

1.  intemptataa  (intent-),  P.  of  inteinpto. 

2.  in-temptatns  ( intent-  X  ^j-i  untouched, 
untried,  unattempted:  miseri,  quibus  Intemptata 
nites,  H. :  nil  intemptatum  linquere,  H. :  sors  re- 
rum,  V.:  iter,  Ta. 

in-tendo,  dl,  tus,  ere,  to  ttreteh  out,  reach  forth, 
extend:  dextram  ad  statoam:  mantis,  0.:  iubet 
intend!  bracchia  Telis,  V.-— 7b  stretch,  spread  out, 
lay,  fatten,  extend:  intendentabus  tenebris,  spread- 
ing, L :  tabemacula  carbasais  intenta  velis,  pitched: 
coronas  Poetibus,  0. :  dnro  intendere  braochia  ter- 
go,  bind,  V. :  loonm  sertis,  endrded,  Y, :  vela  se- 
cundi  Intendant  sephjri,  sufsll,  V. :  numeros  nerris, 
V. — 7b  bend,  aim,  direct :  aroam :  arma  temptare, 
intendere,  S. :  tela  in  patriam. — ¥ig.,  to  strain, 
extend,  dir^  bmd,  turn,  aim:  officia,  to  be  Msalous 
in,  S. :  aciem  acrem  in  omnis  partes,  turns  keen 
looks:  digna  res  est  nbi  tu  nervos  intendas  toos, 
ycur  energies,  T. :  qnonam  hostes  iter  intendissent, 
direct  their  mareh,  L. :  ooeptnra  iter  in  Italiam, 
L. :  quo  nunc  primnm  intendam,  tehiihsr  shall  I 


turn  t  T. — To  turn,  direct,  assail  mth,  aim  :  inten- 
denda  in  senemst  fallacia,  T. :  ubi  Hannibal  est, 
eo  bellum  intendis  ?  L. :  mihi  actionem  perduel- 
lionis :  litem  tibi. — To  urge,  incite :  eum  ad  ca- 
vendi  omnia  curam,  L. :  se  ad  firmitatem,  brace, — 
To  direct,  turn,  give,  lend  (often  with  animus) :  in- 
tentum  animum  tamquam  arcum  habebat,  kept  on 
the  stretch:  quo  animum  intendat,  facile  perspicio: 
ad  bellum  animum  intendit,  S. :  animum  studiis, 
H. :  ubi  iugenium  intenderis,  valet,  S.  —  To  in- 
crease, magnify,  intensify :  vocem,  raise,  V . :  spiri- 
turn,  Cu.:  formidinem,  quod,  etc.,  Ta. :  huic  nega- 
tus  honor  gloriam  intendit,  Ta. :  vera,  exaggerate, 
Ta«*-7b  give  attention  to,  purpose,  endecwor,  in- 
tend: quod  consilium  primum  iiitenderam,  T. :  in- 
fecto  quod  intenderat  negotio,  S: :  quod  animo  in- 
tenderaty  perficere :  quo  ire  intenderant,  & :  altum 
petere  intendit,  L. :  ut  eo  quo  intendit,  perveniat 
(sc.  ire) :  quocumque  intenderat^  S. — To  maintain, 
assert :  Earn  sese  esse,  T. :  quo  modo  nunc  in- 
tendit. 
intentatas,  see  intemptatus. 

(intente),  adv.  with  comp.  fintentns],  toith 
earnestness,  attentivdy,  intently. — Only  comp. :  cum 
delectus  intentius  haberetur,  L :  intentius  premere 
obsesses,  Ta. :  alqm  admovere  ut,  etc.,  L. 

intentio,  Onis,/.  [2  TA-],  a  stretching,  strain- 
ing,  tension  :  corporis. — F  i  g.,  an  exertion,  effort, 
application,  attention :  animi :  lusas,  to  play,  L. — 
A  purpose,  intention:  adversariorum. 

intento,  ftvl,  fttns,  Are,  intens.  [intendo],  to  aim, 
direct,  utield  in  hostility,  stretch  threateningly :  do- 
lor ardentls  faces  intentat:  pauci  Romanum  im- 
perium  intentantes,  i.  e.  holding  up  as  a  threat,  h,: 
haeo  sica  intentata  nobis  est :  Praesentemque  viris 
intentant  omnia  mortem,  threaten,  Y. :  arma  Lati- 
nis :  m  Appium  mantts,  L. 

1.  intentus,  adf.  with  comp.  and  sup.  [P.  of 
intendo],  attentive,  intent,  waiting,  eager :  Romani 
intent!  festinare,  S. :  milites  pugnae  proventum 
exspectabant)  Cs. :  intent!  ora  tenebant,  V. :  in- 
tends oculis  contemplari:  in  e&  re  intentis  ani- 
mis,  Gs. :  aliis  negotiis,  S. :  dimfcationi  ultimae, 
L.:  celerandae  victoriae  intentior,  Ta. :  quern  pueri 
intent!  ludo  exercent,y. :  aliqno  negotio  intentus, 
S.:  intent!  quam  mox  signum  daretnr,  eagerly 
awaiting,  L.:  intent!  paratique  si  lacesserentur, 
i.  e.  to  see  whether,  etc.,  L. :  intentus,  sive  . . .  sive, 
etc.,  watchfid,  L. :  eo  intentior  ad  victoriam  niti, 
S. :  intentiore  eum  custodia  observare,  L. :  inten- 
tier  discipUna,  stricter,  Ta. :  intentissima  conqui- 
sitio,  L. :  omnia  intentlssimft  cura  acta,  L. — Of 
stjle,  vigorous,  nervous  :  sermo :  pars  orationis. 

2.  intentus,  lis,  m.  [2  TA-],  a  stretching  out : 
palmarum  intentQs. 

in-teped,  — ,  — ,  5re,  to  be  lukewarm :  lacjis,  Pr, 

Digitized  by  VjOO^' 


intepeaoo 


482 


IntenMdo 


in-tepefloo,  pul,  — ,  ere,  ineh.,  to  heamu  Inke- 
ttarm,  he  warned :  strata  membris  tais,  0.  — 
Poec:  Ut  Bemel  intepuit  mxiato^fdt  bhodfV. 

inter,  praep.  with  ace,  [ANA-],  between^  behnict: 
(mons)  inter  Sequanos  et  HetVetios,  Gs.:  inter 
rae  et  Brundisium  esse.  —  With  more  than  two 
objects,  amonffy  amid,  in  the  midst  of,  surrounded 
6y:  inter  hostium  tela  versari:  inter  maltos 
saucios  relictus,  L. :  inter  ingentis  Bolitudines,  S. : 
inter  rarias  oolumnas,  H. — With  an  extended  ob- 
ject, in  the  midst  of,  surrounded  by:  erat  inter  ce- 
teram  planitiem  mons,  S. :  inter  purpuram  atque 
aurum,  L. — Amang^  into  Ike  midst  of:  inter  den- 
sas  fagos  veniebat,  V. :  te  venisse  inter  falcarios, 
into  tike  street  of  the  Hythe^makert. — Of  time,  in 
relation  to  two  dates,  between:  dies  zlt  inter 
binos  ludos :  inter  Laviniam  et  Albam  deductam 
coloniam  zxx  interf uere  anni,  L. — With  a  period, 
during,  in  the  eotiree  of,  within,  for,  by,  at :  inter 
haec  negotia,  S. :  inter  annos  zinz  tectum  non 
subissent,  Cs.:  omnia  inter  decern  annos  facta: 
inter  noctem  lux  orta^  lb — ^In  phrases,  inter  haec, 
meanwhile,  during  this  time,  L. :  Inter  cunota,  at 
aU  timse,  H. :  inter  quae,  Ou. — In  the  course  o/, 
while,  during:  inter  vias  cogitare, on  the  way,  T, : 
inter  f ulmina  et  tonitrua :  inter  agendum,  Y. : 
media  inter  carmina,  during  the  play,  H. — Dur- 
ing,  in  spite  of,  notwithstanding:  inter  eas  moras, 
S. :  nobis  inter  has  turbas  senatns  tamen  f  requens 
flagitavit  triumphum.  —  Fig.,  in  discrimination, 
between,  among:  inter  bonos  et  malos  discrimen, 
S.:  iudicium  inter  deas  tres:  inter  Marcellos  et 
Claudios  patricios  iudicare:  inter  has  sententias 
diiudioare :  inter  fugae  pugnacque  consilium,  L. : 
quid  intersit  inter  popukrem  civem  et  inter  con- 
stantem. — Of  reciprocal  relations,  between, among: 
regnum  inter  lugurtham  et  Adherbalem  dividere, 
S. :  quos  inter  magna  f uit  oontentio,  N. :  oompo- 
nere  lites  Inter  PeUden  et  inter  Atriden,  H. :  oer- 
tamen  iniectum  inter  priroores  civitates,  L. — In 
phrases  with  pronouns:  novisse  nos  inter  nos, 
one  another,  T. :  res  inter  eos  agi  coeptae,  mutual- 
ly, Cs. :  conloqui  inter  nos,  with  one  another:  inter 
se  fidi,  &:  pueri  amant  inter  se,  one  another: 
furtim  inter  se  aspicere :  complecti  inter  se,  L. : 
haec  inter  se  cum  repugnent,  are  inconsistent: 
disGonvenit  inter  Meque  et  te,  H. :  complexiones 
atomorum  inter  se,  m^utual:  collls  duos  inter  se 
propinquos  occupat,  near  one  another,  S.  —  Of  a 
class  or  number,  among,  in,  with  :  summft  gratia 
inter  suos,  Cs. :  inter  hostXs  variae  f uere  senten- 
tiae,  L. :  homines  inter  suos  nobilos :  inter  ama^ 
bills  ponere  me  choros,  H. — After  a  sup.:  ho- 
nestissimus  inter  suos  numerabatur:  plurimum 
inter  eos  valere,  Cs. :  maximum  imperium  inter 
finitimos,  L. — Praegn.  with  mvnouns:  oonsula- 
tum  nobilitas  inter  se  per  ma.i1i8  tradebat,  within 
their  own  order,  8. :  quod  inter  nos  Uoeat  dioere, 


i.  e.  eonJidsnUally. — ^In  phrases,  inter  manOa,  aee 
manus:  qnaestio  Flamini  inter  8icalA^  ^,  ova  a 
charge  of  assasstnaiion  :  cum  praetor  qu.  tionem 
inter  sicarios  exercuisaet,  sat  to  try  assassins  .*  eos 
inter  sioarioe  defendere:  inter  exempla  ease,  to 
serve  as  an  example,  Ta. :  inter  paucas  memorata 
clades,  i.  e.  eminently,  extremely,  L:  secuti  inter 
cetera  auctoritatem  Pausistrati,  eminently,  espe^ 
dally,  h, :  inter  cetera  etiam  vigilils  conf ecti,  u  cl 
more  than  by  aU  else,  L. 

In  composition  inter  is  unchanged,  except  that 
r  is  assimilated  in  intellego  and  its  derivatiTes. — 
Between :  iotercedo,  interpono. — At  intervals,  f  rem 
time  to  time:  interaestuo,  intermitto,  interviso. — 
Under,  down,  to  the  bottom:  intereo,  interficio. 

interimenta,  orum,  n.  [inter],  the  interior 
woodwork  (of  a  ship  of  war) :  naTium,  L. 

inter-areooo,  — ,  — ,  ere,  inch.,  to  become  dry, 
dry  up,  decay:  nihil  interarescere  debet. 

IntaroalarU,  e,  adj,  [intercalo],  of  insertion, 
to  be  inserted,  intercalary  :  Kalendae,  of  an  inter- 
calary month:  Kalendae  priores,  of  the  fast  inter- 
calary month  (Caesar  introduced  two). 

interoalarltui,  aefj.  [  intercalaria  ],  for  inser- 
tion, intercalary:  mensis,  L. :  Kalendae,  of  an  in- 
tercalary month,  L. — As  subsL  (sc.  mensis). 

inter-calo,  &▼!,  itus,  ftre,  to  proclaim  em  inser- 
tion in  the  calendar,  insert,  intercalate  (a  preroga- 
tive of  the  pontifioes):  ut  pugnes,  ne  intercaletor. 
— To  put  off, postpone:  intercalata  poena,  L. 

intercapedo^  Inis,/.  [intercapio],  an  inter- 
ruption, interval,  retpite  :  scribendi. 

intar-cedo^  cessi,  cessus,  ere,  to  come  between, 
intervene,  be  between:  palus,  quae  interoedebat, 
Cs. :  inter  singulas  legiones  impedimentorum  nu- 
merum  intercedere,  (Js, — To  occur,  happen,  corns 
to  pass:  neque  ullam  rem  intercessisse  me  in- 
dignam,  T. :  saepe  in  bello  panris  momentis  mag- 
ni  casils  interoedunt,  Cs. :  inter  bellorum  curas 
intercessit  res  parva,  L.:  nullum  dictum  interces- 
sit:  huic  continentia  bella  intercesserant^  C&^ 
Of  time,  to  intervene, pass:  ut  spatium  interoede- 
ret,  dum,  etc.,  on  tnlmNil,  Cs. :  nox  nulla  interces- 
sit-—In  order  or  rank,  to  come  between:  etai  nemo 
interoedebat,  etc^Fig.,  of  personal  relations,  to 
intervene,  come  between,  be  reciproceU:  ira  inter  eas 
intercessit,  T. :  at  «  com  genere  humano  quasi 
civile  ins  interoederet:  inter  nos  ofBcia  paria  in- 
teroedunt: inter  quos  aemulatio  interoedebat,  K.: 
huic  cum  reliquis  civitatibus  bella  intercesserant, 
Cs. — To  interpose  one^s  credit,  become  surety  :  pio- 
misit,  intercessit,  dedit:  pro  aliquo  magnam  pe- 
cuniam,  guaran^,—'To  interpose,  intercede,  bring 
about  as  mediator:  cum  vestra  auctoritas  inte^ 
cessisset,  nt  ego  regem  tuerer. — To  oppose,  with- 
stand, protest  agaisiMt  (eep.  of  the  tribunes,  mgaiost 

Digitized  by  V^OOQIC 


interoeptio  4 

a  deem  (^  ifae  senate) :  intercedit  Antonius,  Os. : 
rogatidM ;,  ea  aactoritas,  cui  scis  interceasnm  esse : 
senatfi^^CQnsalto,  L.  —  7b  obairuet,  hinder,  inter- 
rupi  .•  hmc  gaudio,  T. :  non  quia  intercedendam 
putem  imaginibos,  Ta. 

intnoeptid^  dnis,/.  [CAP-],  a  taking  etway: 
pocali. 

interceptor,  oris,  m.  [CAP-],  an  intereepter^ 
ufurper,  embezzler:  praedae,  L. :  donativi,  Ta. 

interoeptna,  P.  of  Intercipio. 

interoessio,  dnis,/.  [  1  CAP-],  a  mediation^ 
^uretifzhip:  mea  intercessio  parata  est — An  in- 
tervenium,  interponiion^ protezi^  veto:  tribunicia, 
Cfl. :  empta:  remlttere  intercessionem,  L. 

intercesflor,  oris,  m,  [1  CAD-],  one  who  inter- 
po9e9^  a  mediaiorf  zurety :  intercessorem  quaerere : 
tsto  intercessore  iegati  non  adienint,  through  hit 
inier/erenee  :  rci  malae. — An  inter/erer^  protester, 
advermury,  preventer :  sCultitia  intercessoris  (of  a 
tribune  who  exercises  his  veto) :  legis,  L. 

1.  Interoido,  Idl,  Isus,  ere  [inter +caedo],  to 
cut  asunder,  divide,  cut  throuffh,  cut  down:  lavus, 
interclso  monte,  defluit:  pontem,  L. 

2.  interoiddb  idi, — ,  ere  [inter +cado],  to  fall 
between  :  inter  arma  corporaqne  Intereidente  teio, 
L. — To  occur  meeaiwhile,  happen:  si  quae  inter- 
cideruDty  etc. — ^F  i  g.,  to  fall  to  the  ground,  perizh : 
pereant  amici,  dum  una  inimici  intercidant^  Poet, 
ap.  G. — To  drop  out,  be  lozt,  be  forgotten:  memo- 
rift,  L. :  nomen  longis  interddit  annis,  0. :  Quod 
St  interciderit  tibi  nuuc  aliquid,  ezcapee  you  (i.  e. 
jour  memory),  H. :  intercid^re  nomina,  Ta. 

interolno^  — ,  — ,  ere  [inter +cano],  to  zing  be- 
tween :  neu  quid  medios  intercinat  actOs,  H. 

interoipid^  c€pl,  ceptus,  ere  [inter +capio],  to 
veae  tn  pazmng,  intercept :  quod  nos  capere  opor- 
tet,  T. :  pila  intercepta  reroittere,  Cs. :  Tenenuro, 
take  the  poizon  intended  for  another:  numerum 
iumentoruro,  Cs. :  ab  suis  interoeptus,  cut  off,  L.: 
Terga  caput  tangunt,  ooUa  interoepta  videntur,  to 
be  wanting^  O. :  Qnam  (hastam)  Rboeteus  inter* 
cipit,  v.— To  inierrvpt,  kinder,  cut  off,  preoeeupy, 
predudt:  itinere  interoepto,  L.:  opportuna  loca, 
L :  spem  anni,  O.  — >  To  take  away^  znatch,  rob : 
eom  a  populo  R.,  L. :  If yrrba  Interoepta  neci  est, 
0. :  interceptus  Teneiio,  carried  off,  Ta. 

interoifle,  adv.  [1  intercido],  piecemeal,  inier* 
ruptedhf  :  dictum  (oppw  directe). 

interolSdo^  tisi,  llsus,  ere  [inter +c1audo],  to 
thvt  out,  tJtut  off,  c^  off,  Mnaer,  ztop,  block  up, 
intempt:  virtus  voluplatis  aditOs  intereludat  ne- 
ceese  est :  interolusis  itineribus,  Cs. :  illos  ponti 
Interclusit  hiemps,  Y. :  viam,  L. :  cum  Pontum 
cerricibus  interclusnm  suis  sustiuerent :  multitu- 
dinis  f ngam,  Os. :  hisce  omnia  aditfks :  his  reditu 


tS  interdictum 

interclusis,  Cs. :  interclusus  itinere  Caesar,  Cs.— 
To  ehut  off,  cut  off,  stop,  hinder,  prevent :  commea- 
tfts  hostibus,  L. :  spiiitum,  Cu. :  dolor  iiitercludit 
yocem:  aestu  anima  interclusa,  eti/led,  L. — With 
perzon.  obj,,  to  cut  off,  zeparate,  divide,  shut  off,  in- 
tercept: ne  viros  ititerclusos  opprimeret  hostis, 
L. :  Pompeium  ab  eo,  Cs. :  interclusi  ab  suis,  L. : 
tribunes  a  plebe,  L. :  hostem  Hibero,  Ci?. :  oom- 
meatibus  nostros,  Cs. :  ille  reliquis  copiis  inter- 
cludendus. — To  ehut  in,  blockade,  hem  in:  ne  iam 
intercluderour,  ut  cum  velids  exire,  non  liceat: 
veriti,  ne  angustiis  intercluderentur,  C», —  To  hin- 
der, prevent:  intercludor  dolore,  quo  minus,  etc. 

InterolQflid,  6nis,/.  [interoludo],  a  ztopping, 
entire  zu^penzkm:  animae  (in  speaiLiug). 

interol€sii%  P.  of  intercluda 

intercolnmnitun,  I,  n.  [inter+columna],  a 
zpaee  between  two  columnz,  intercolumniatUm. 

inter-oiirxo,  currl,  cursus,  ere,  to  run  between^ 
intervene,  mediate:  qui  intercurrerent,  misimus 
trls  principes  civitatis. — Of  time,  to  hazten  mean- 
while :  ipse  interim  Veios  intercurrit, L. — Fig., to 
mingle,  be  azzociaied:  his  laboriosis  exercitationi- 
bua  dolor  intercurrit. 

inter-duniS^  — ,  — ,  are,  fi^,  [intercurro],  to 
run  in,  intervene:  interoursantibus  oarbaris,  h, 

( intercnrstui,  Qs),  m.  [1  CEL].  — Only  abl 
zing.,  a  running  between,  intervention,  interposi- 
tion: periculum  intercursu  filii  propulsatum,  L. : 
consulum  intercursu  rixa  sedata  est,  L. 

intercii%  cutis,  acff.  [inter + cutis],  under  the 
skin^  intereutaneouz :  t^qutty  dropsy, 

inter-dioa  dixl,  dictus,  ere,  to  interpose  by 
s^)eaking,forbid,prohibit,  interdict:  praetor  iatBr> 
dixit:  non  tulit  ut  interdicatur :  quae  interdiola 
sunt:  interdicta  voluptas,  fl. :  Cassivellauno  ne 
nooeat,  Cs. :  praecipit  atque  interdicit,  omues  pe- 
terent,  etc.,  Cs. :  neque  enim  est  tnteidictum  .  . . 
ut  ne,  etc. :  interdixit  hariolus  incipere,  etc.,  T. : 
interdictum  mare  Antiata  populo  eat,  L.:  si  qui 
decreto  non  stetit,  saerificiis  interdicunt,  Cs. :  pa- 
tribus  oomroercio  plebis,  L. :  Qallift  Bomanis,  Cs. : 
feminis  purpurae  usu,  L.:  male  rem  gerentibus 
patribus  bonis  interdici  solet  —  In  the  phrase, 
interdicere  alicui  aqu&  et  igni,  to  forbid  one  Jtre 
and  water,  I  e.  banizh:  tonquam  si  illi  aquft  et 
igni  interdictum  sit-^Pazz,,  with  abl  and  dot, : 
moribus  eorum  interdici  non  poterat  socero  genero, 
N.— 7b  enjoin,  command  (implying  also  a  prohi- 
bition) :  te  faroiliae  valde  interdicere  ut  uni  dicto 
audiens  esset — Of  the  praetor,  to  make  a  provi- 
zional  decree :  praetor  interdixit,  eo  restitueMtur. 

interdictlo,((nis,/.  [DIC-1  a  prohibiting,  for- 
bidding: aquae  et  ignis,  baniznment:  flnium,  L. 

Interdiotum,  l,n.  ^.^^ygterdioo],  a  forbid. 


intordia 


484 


den  thinff:  si  interdicta  petes,  H. — A  prohMium: 
deoratn.  —  Of  the  praetor,  a  proviitonal  decree, 
interlocutory  ordtr^  prohitdtion^  interdict :  praeto- 
rum  interdicta  toUeutar:  tjrrannica  interdicta  tua : 
interdicto  huic  omne  adimat  ius  Praetor,  L  e.  sub- 
ject to  a  guardian^  H. 

Interdiu,  ado,  [DIV-],  during  the  day,  in  the 
daytime^  by  day:  nee  nocie  nee  interdiu,  L 

(interdnotiui,  fls),  m.  [DVG-],  inUrpwHiua' 
tion  ;  only  abL 

inter-dtim,  adv,,  someOmeSf  oocadonaUy,  now 
and  then:  Pecuniam  neglegere  est  interdum  lu- 
erum,  T. :  saepe  gratift  interdum  iargiis  trahendo 
tempos,  S. :  lacriroas  tenere,  Os. :  dicere :  inter- 
dum .  .  .  interdum,  now  .  .  .  moid,  ai  one  time  . . . 
at  another^  O. :  mode  . . .  interdum,  S. :  lAterduni 
...alias. 

Inter-ea,  adv.,  meanwhile,  in  the  meantime,  in 
the  interim:  saepe  interea  mihi  senex  Narrabat, 
T. :  dies  advenit :  quietus  erat,  S. :  interea  loci,  in 
the  meaniifne,  T.  —  Meanwhile,  neverthdeee,  how- 
ever: tu  interea  non  eessabts:  nee  nulla  interea 
est  gratia,  Y. :  cum  interea :  tamen  interea,  Ct. 

inter-eino,  see  interimo. 

interemptas  (-emt-),  P.  of  interimo. 

inter*eo,  il,  itarus,  ire  (perf,  interlsee,  C),  to 
go  among,  be  loat :  ut  intent  magnltudine  maris 
stilla  muriae. — F  i  g.,  to  perish,  go  to  ruin,  decay, 
die:  pauci  interiere,  S. :  statuae  intereunt  tern- 
pestate :  tormentoniro  usum  spatio  propinquitatis 
tnterire,  be  destroyed,  Cs. :  fame,  Cs. :  omnia  fato 
Interitura,  0. :  pecunia,  N. :  Ne  genus  interest,  be- 
come extinct,  0. :  Novaeque  pergunt  interire  lunae, 
H. :  Interii  1  our  id  non  dixti  J  lam  ruined/  T. 

inter-equitS,  — ,  — -,  Are,  to  ride  between :  ipse 
interequitans,  L. :  onlines,  L. :  agmina,  Cu. 

interest,  see  intersum. 

interfatio,  5nis,  /.  [interfor],  a  ap&aking  be- 
tween, interruptiotu 

interfeotor,  dris,  m.  [inter+2  FAO-],  a  eiayer, 
murderer,  aemutin:  eoram,  C,  L. 

interleotnz,  Icis,/.  [interfeotor],  a  murderess: 
nepotis,  Ta. 

interfeotaa,  P,  of  interficia 

interfioio,  fScI,  feetos,  ere  [inter +faeio ],  to 
put  out  of  the  way,  destroy,  bring  to  naught: 
messXs,  y. — To  kill,  day,  murder:  interfiei  quom 
perpeti  me  possum,  L  e.  c^ia  willingly,  T. :  insidiis 
interfectus  est :  Tirum  dolls,  S. :  eonsulum  inter- 
ficiendorum  eausft :  se,  commii  suidde,  Cs. 

Inter-flno,  — -,  ^)  ere,  to  iow  between :  quan- 
tum ioterfloit  fretum,  L. :  media  moenia,  Ou. :  Bo- 
manos  Cheruscosque,  Ta. 

inter-for,  fttus,  &rl,  dep,,  to  interrupt  in  speak- 


ing: Venus  sio  interfata  ett^Y. :  prinsqaain  pe> 
stulatum  perageret  Appius  interfatur,  L. :  JPhae- 
neas  interfatus,  intemi^ing,  L. 

inter  -  Inlgena,  P.,  gleaming  amidst,  —  With 
dot,  :  eumulo  rerum,  L.  dub. 

inter-fSsns,  a4j.,  poured  between,  interpoaed: 
Dido  maculis  trementis  interfusa  genas,  ateuned, 
Y. :  Styx  ooeroet  (animas),  Y. :  interfusa  nitentis 
aequora  Cycladas,  H. 

interfaturae,  P.  of  intersum. 

inter-iaoeo,  ul,  ^-^f  dre,  to  Ve  between:  spatio 
quod  vacui  interiaoebat  campi,  L. :  castra  Punica 
ac  Romana  interiacebat  campus,  L. :  campus  in- 
teriaeens  Tiberi  ac  moenibus  Romania,  L. 

inteiloio,  iSd,  iectus,  ere  [inter +iaeio],  to 
throw  between,  set  between,  intersperse,  join,  inter- 
mix: legionarias  intericiunt  eohorte%  Cs.:  id  in- 
teriecit  inter  individuum  atque  id,  quod,  etc :  his 
maestis  laetitia  intericltur,  Ta. :  preoes  et  minas, 
to  intervene  witii,  Ta. — Mostly  P.  pass,,  placed  be- 
tween, interposed,  interspersed,  inserted,  intervening, 
intermingled,  intermediate :  longo  fnterrallo  inter- 
ieeto:  brevi  spatio  interiecto,  after  a  short  tV 
terval,  Cs.:  quo  (anno)  interiecto,  after  a  year: 
paucis  interiectis  diebus,  after  a  few  days,  L. :  in- 
terim, hae  mora  interieetA,  during  this  deUiy,  Gs. : 
nasus  oeulis  interiectus:  aer  inter  mare  et  cae- 
lum: inter  has  personas  me  interieetum. — PUr, 
n,  as  subsL  :  interiecta  inter  Romam  et  Arpos,  h, 

(interiectus^  fls),  m.  [inter +IA-]. — Only  d«r, 
and  abl,  sing,,  a  coming  between,  intervention :  lona 
interiectu  terrae  repente  deficit.  —  An  interval: 
temporis,  m«(maoA«/tf,  Ta. :  dierum,  Ta. 

interim,  adv.  [inter + old  ace,  from  2 1-],  fiMan- 
while,  in  the  meantime  :  interim  Roma  subtto  pro- 
fectus  est :  interim  ootidie  Caesar  Aeduos  f nunen- 
tum  flagitare,  Cs. :  interim  dura,  etc.,  T. :  et  tamen 
interim,  8,^-However,  nevertheless  :  interim  relim 
mihi  ignosoas :  in  agmine  multis  adeese,  iieq[ae  in- 
terim laedere,  eta,  & 

interimo  or  interemo,  emi,  fimptna,  or  Smtoi 
[inter +emol,  to  take  from  the  midst,  take  away, 
do  away  vitk,  abolish  :  interimendonim  saeronim 
eausft.— -jTo  destroy,  day,  kUl:  intersmptam  opor- 
tuit,  T. :  plures  eo  proelio  interempti,  S. :  Aban* 
tem,  Y.:  td»dio  civem:  Hasdrubale.  interempfto, 
H. :  se. — 7b  distress  intolerabfy,  aJHct :  me  inte- 
rimunt  hae  voces  Milonis. 

interior,  ius,  gen.  Oris  [inter],  tniMr,  interior, 
middle  :  aedium  pars :  spatium,  O. :  In  interiere 
parte  ut  maneam,  i.  e.  in  the  women*s  apartment, 
T. :  domus,  inner  part,  Y. :  epistula,  boify  :  room 
cietur  interiere  et  sue :  nationes,/ar(A«r  tn^fidL— 
Plur.  n.  as  subsL^  the  i»iner  parts,  middle  :  aedium : 
regni,  L.  —  Ptttr.  m.  as  subst, :  plerique,  of  thou 
fartlter  from  the  sm,  Cs.  ijnj^f^ap^  fosaaa  ex- 
Digitized  by' 


486 


intMlMOlTOt 


plent,  the  gmruon^  Ob. — ^In  the  race-coitrae^  ntanr 
dugoal,  on  Uu  left:  rota,  0. :  gynw,  H. :  Ilie . . . 
Badit  iter  laeyam  interior  (to  shorten  the  courseX 
'V. -^Nearer:  toto  oorpore  interior  periculo  volne- 
ris  f actus,  i.  e.  /oo  noar  to  be  toounded,  L. :  ictibus, 
ttUhin  reach  o/^  L. — Inner:  nota  Falemi, i.  e. hnp- 
eat  in  the  ceilarj  H.  —  Fig.,  deeper,  mare  piercing  : 
ttmor.  —  More  hidden^  mare  reeondiie,  m/ore  pro- 
/ound:  nunc  interiora  Tideamus :  oonsilia,  K. : 
haec  interiora,  more /Mrsono/  (opp.  ilia  externa).— 
Deeper,  more  intunate,  doeer  :  vicini :  amicitia,  L. : 
litterae,  mere  conJidenHaL 

interltld,  dufs,/.  [inter + 1-],  deetrwtion,  rutin  : 
aratonim. 

intaxitna.  lis,  m.  [inter+I-],  overthrow,  f<dl, 
ruin,  deetruction,  afmihilation :  interituro  rei  p. 
lugere :  &miliam  ab  interitu  Tindicare :  omninin 
rerum  interittls :  exercitHs. — Death  :  Sabint,  Cs. : 
▼oluntarius :  tuum  ingemuisse  interitum,  V. 

inter-tango^  — ,  dnctus,  ere,  to  join  together, 
daxp  :  dextrae  interiunctae,  L. 

X.  intexinflk  a^,,  neut.  of  interior. 

2.  intexinflk  ode,  [neui.  of  interior],  in  the  in- 
ner pari,  on  the  intide,  in  the  middle,  within :  ora- 
tio  ne  insistat  interius,  L  e.  halt  too  eoon  :  recon- 
dere,  V. — Fig. :  attendere,  to  look  doeely,  lu. 

inter-labor,  — ,  I,  dep.,  to  Jtow  between,  —  In 
tmesis :  inter  enim  labentar  aquae,  percolate,  Y, 

inter-lego,  — ,  — ,  ere,  to  pluck  Jiere  and  there, 
odL — ^In  tmesis :  Carpendae  f rondes,  interque  le- 
gendae,  V.  • 

inter -Uno,  18 vl,  litas,  ere,  to  smear  between, 
spread  between,  join  with:  caementa  luto,  L. :  mu- 
ms bitumine  interlitus,  Gu. — To  make  ei-aeuree  in, 
edter  by  eraeing :  testamenturo. 

inter-loqnor,  locfltus,  T,  d!sp.,  to  interrupt  in 
tpealdng  :  niihi,T. 

inter-lnoeo^  ICM,  — ,  ere,  to  shine  t;»  eA«  midst: 
quaedam  animalia  interiuoent  (in  arnber)^  Ta.-— 7b 
lighten  at  intervals,  shins  irregularly,  —  Jmpers,  : 
nocta  interinxisse,  L.  —  F  i  g.,  fo  ^  manifest,  be 
plainly  visible:  ordtnee,  qnibus  inter  gradas  dig- 
nitatis aliquid  interluoet,  by  which  distinctions  are 
made,  L.  —  To  be  tran/parent :  interluoet  corona 
(militum),  T. 

interlnninm,  l,  n»  [interlunis],  the  time  of  new 
moon, — Flur^  H. 

intez4ii6^  — ,  -^,  ere.  —  Of  streamy  <o>  wash 
Wider, Jlow  between:  pontus  arva  et  urbis  interiuit, 
V. :  quoeqne  secans  interluit  Allia,  V. :  saxa  in- 
terluens  unda,  Ou. 

ixAiK'mieDatxnxM,adj,,  between  months:  tern- 
pus,  the  change  of  mootu 

in-teiininata%  aeff,,  unbounded,  endless:  in 
omiixB  partii  magnitndo  r^onnm. 


Inter-minor,  fttus,  arl,  dep.,  to  lhreatm,forUd 
with  tlireats  :  Istucine  tibi,  T. :  interminatus  ci- 
hua,forbidden,  H. 

inter -miioeo^  miscul,  mixtus,  ere,  to  mix 
among,  intermix,  mingle:  turbabant  cquos  peditea 
iutermixtf,  L. :  tibi  undam,  V. :  patrits  petita  Ver- 
ba foris,  H. :  intermixti  hostibus  cogaoscunt,  L. 

intermiaeio^  onis,/.  [intermitto],  a  breaking 
off,  intermission,  interruption,  discontinuance  :  fo- 
rensis  operae :  sine  ulla  intermissione :  per  inter- 
missiones  has,  h. ;  epistultirum,  of  corretpondence  : 
verborum,  i.  e.  abruptness, 

inter-mitto,  misl,  missus,  ere,  to  leave  off,  in- 
termit, omit,  suspend,  interrupt,  neglect :  iter,  proe- 
lium,  Gs.:  hoc  intermisi,  quoad  non  licuit:  labo- 
rem,  0. :  Intermissa  diu  belia,  H. :  litteras  mitte- 
re:  non  intermittit  caelum  mitescere,  ete.  —  P, 
pass, :  ludi,  iwlerrtipted:  yentos,  intermittent,  Cs. : 
bella,  H. :  pars'  oppidi,  quae,  intermissa  a  flumine 
et  a  paludibus,  etc.,  where  an  interval  was  left,  Gs. : 
per  intermissa  moenia,  a  gap  in,  L. :  verba  ab  usa 
cotidiani  sermonis  iamdiu  intermissa,  i.  e.  disused, 
-^Of  space,  to  leave  unoccupied,  leave  vacatU:  me- 
diociibus  intermissis  spatiis,  Cs. :  cvstodiis  loca, 
L. — To  leave  an  interval,  pause  :  spatium,  qua  flu- 
men  intermittit,  does  not  flow,  Gs.---Of  time,  to  let 
pass,  suffer  to  elapse^  omit,  leave  unimproved:  unum 
diem,  Quin  Yeniat,  T. :  plurls  dies,  Cs. :  dies  inter- 
missus  pertnrbat  omnia :  nocte  intermissi,  having 
intervened,  Cs. :  nulla  pars  noctumi  temporis  ad 
laborem  intermittitur,  Gs. :  diem.  —  To  leave  off, 
cease, pause:  hostis  neque  subeuntes  intermittere, 
Cs. :  sic  adsidue  canere,  nt  nihil  intermitterent 

intermixtna,  P.  of  intermisceo. 

Inter-moxior,  mortuus,  i,  dep.,  to  die  off,  die 
out :  intermoriuntur  reliquiae  coniurationis :  ignis, 
Gu. :  intermori  civitatem  sinere,  L. :  officium  apud 
me  intermoriturum,  i.  e.  to  be  forgotten, 

intennortane,  adf,  [P,  of  intermorior],  dead, 
Ufdess,  faint:  intermortuus  exsplravit,/affU(M(;  h, 
^Fig. :  oontiones:  memoria  generis  sui. 

intermnndia,  orum,  n.plur,  [inter +mundus], 
spaces  between  worlds, 

inter-muraliai  e,  adj.,  between  the  walls:  am- 
nis,  i.  e.  dUeh,  L. 

(inter-nasoor),  nfttus,  l,  dep,,  to  grow  between, 
spring  up  in  the  way :  intemata  virgulta,  L. :  inter- 
natae  saxis  herbae,  Ta. 

Intemecio  (-nioio),  onis,/.  [inter -M  NEC], 
a  massacre,  daugJUer,  carnage,  extermination,  de- 
struction :  internicione  civis  liberare :  bella  ad  io- 
temecionem  gesta,  N. :  ad  intemecionem  caesi,  all 
put  to  the  sword,  L, :  ad  intemecionem  redigi,  Gs. 

intemeciYa%  adf,  [intemecio],  mwrderous, 
destructive:  belium,  of  extermina"      "   ' 

Digitized  by^ 


latemaoto  41 

Inter-neotOi  — ,  — «  ere,  to  bind  togetJUr^  bind 
up:  ut  fibula  crinem  Auro  internectat,  V. 

intar-nltao^  — ,  — ,  ere,  to  thine  through^  thine 
at  intervaU:  si  qua  aidera  internitebaiit,  Cu. 

Inter-nodinm,  I,  n.  [inter + nodus],  the  tpaee 
beltoeen  ttoo  Joints:  qu5  facit  internodia  poples,  0. 

inter-noflco^  novl,  notus,  ere,  to  know  apart^ 
distinguish,  diacem:  fures:  blandus  amicus  a  vero 
internosci  potest:  mendaoem  verumque  amicum, 
H. :  visa  vera  sint^  anne  falsa. 

inter -nuntia,  ae,  /.,  a  mediator^  messenger: 
aves  internuntiae  lovis :  ludaea :  caeli,  lu. 

inter-nuntio^  — ,  — ^  fire,  to  exchange  messages^ 
negotiate:  utrt  transgrederentur,  L. 

Inter -nuntiufl^  I,  a  .mediator^  mstsenge}\  go- 
between:  Nequia  intemuntius  ad  istam  curset,  T. : 
interountiis  uliro  citroque  missis,  Gs. :  totius  rei, 
L. :  lovis  interpretes  internuntiiiiuei  i.  e.  the  au- 
gurs, 

intemiui,  a^.  nnterl,  tntwin^  tniemal:  arae, 
O.— F  i  g. :  mala,  domesfte,  S. :  disoordiae,  Ta. 

in-tero,  ttf vl,  trltus,  ere,  to  rub  tn,  cnunbU  in. 
-»Prov. :  Tute  hoc  intiisti,  tibi  omnest  exeden- 
dum,  you  have  your  own  mess  to  swcUUno,  T. 

interpellatia  dais,/,  [interpello],  a  speaking 
between^  tnierruplioti, 

inteipellator,  diis,  m.  [interpello],  an  inter- 
rupter^  cnsturber:  se  oblectare  sine  interpellatori- 
bus. 

interpello^  &vl,  atus,  ire  [1  PAL-],  to  inier- 
rupt,  break  in  upon:  interpeUando  trahere  tem- 
puB,  S. :  Interpellandi  locus  erat,  H. :  alqm  ingres- 
sum  in  sermonem,  Gs. :  nihil  te  interpellabo:.ab 
alqo  interpellari,  Go. —  To  urge  as  an  objection: 
quod  priore  actione  interpellavit.  —  7h  disturb^ 
hinder,  obstrt*ct,  molest :  in  suo  lure  se,  Gs.  —  To 
hinder,  prevent,  obstruct :  alveolum,  Gu. :  partam 
iam  victoiiam,  Gs. :  poenam,  L. :  haec  res  inter- 
pellata  bello  refrizerat:  Pransus  quantum  inter- 
pellet  inani  Ventre  diem  durare,  H. :  tribunis  in- 
terregem  interpellantibus,  ne,  eta,  interpose  their 
veto,L. 

interpolOb  avi,  atus,  fire  [interpolus  (old),  fur- 
bished], to  polish,  furbish,  dress  up :  togata  prae- 
textam,  dge  an«to.--Of  writings,  to  interpolate,  alter, 
falsify:  altquid. 

inter-pondi  posul,  posltus,  ere,  to  put  between, 
place  among,  interpose,  insert,  intersperse  :  ubi  spa- 
tium  . . .  pilae  interponuntur,  Gs. :  ne  Interpositi 
quidem  elephant!  militem  deterrebant,  L. :  lateri 
vinculum  lapides  sunt,  quos  interposuere,  ut,  etc., 
Gu. — In  time,  to  insert,  interpose^  introduce:  inter- 
calariis  mensibus  interpositts,  L.  —  In  speech,  to 
introduce,  insert :  hoc  looo  libet  interponere , . . 
quantae,  etc.,  N. :  paucis  interpoBitiB  venibus : 


verbam  nllam.  —  Of  time,  to  let  pass,  permit  to 
elapse,  leave,  interpose:  spatium  ad  recreandos  ani- 
mofl,  Gs. :  tridui  mora  interpoaitl,  after  a  dday  of, 
Gs. :  spatio  interposito«  some  time  after:  hac  io- 
terpositfi  nocte,  L. — With  personal  objects,  to  in- 
troduce, make  an  associate  of:  quam  sancta  sit 
soeietas  civinm,  dis  inmortalibus  interpoaitia,  etc. 
— Of  writings,  to  make  insertions  in,  falsify,  alter: 
rationibus  populorum  non  interpositis.  —  F  i  g.,  to 
introduce,  interpose,  put  forward,  adduce,  allege,  ute 
as  a  pretext,  yirge  as  an  objection:  decreta:  iudi- 
cium  suum :  neque  ulla  belli  saspicione  interpositi, 
Gs. :  aocuaatorem,  medce  a  pretext  for  delay  :  oaa- 
sam  interponens  oonlegas  exspectare,  K. :  operam, 
studium,  laborem,  apply,  —  To  pledge,  give,  inter- 
pose:  sponsio  interponereter,  L. :  interposita  fide 
publicfi,  S. :  in  eam  rem  se  suam  fidem  interpooe- 
re,  gave  Ms  word,  Gs. — With  se,  to  inlerfere^  inter- 
medtUe,  intrttde,  engage  in,  come  in  the  way:  ni  se 
tribuni  plebis  interposuissent,  L. :  semper  se  inter- 
posuit,  Imt  his  aid,  N. :  te  invitissimis  his :  se  quo 
minus,  etc.,  G.,  L. :  te  in  istam  pacificationem :  roe 
audadae  tuae. 

interpoaitia  onis,/.  [interposltus],  an  inser- 
tion^  introduction:  penonaram:  una  (of  words). 

1.  inteipositaa,  P.  of  interpono. 

2.  (interpoeitna,  as),  m.  [interpono],  a  put- 
ting between,  interposition.  —  Only  aoL  sing. :  luaa 
interpositu  terrae  deficit. 

interprea,  etis,  m.  and  /  [PRAT-],  a  middie- 
man,  mediator,  broker, factor,  negotiator:  iuterpre- 
tes  corrumpeudi  iudici :  pacis,  L. :  divuin,  met- 
senger  (i.  e.  Meroury),  V. :  harum  curanim  luno, 
I.e.  of  the  anxieties  of  love,  V. — An  explainer,  ex- 
pounder^ translator,  interpreter :  iuris:  caeli,  <it- 
tronomer:  mentis  oratio:  interprete  lingua,  H.: 
mctus  interpres  semper  in  deteriora  indinatus,  L : 
oomitiorum,  L  e.  ^  Haruspices  (who  tell  whether 
the  oomitia  are  properly  held) :  portentoram,  a 
soothsayer:  nee  convert!,  ut  interprea,  sed  ut  ort- 
tor,  translators  fidua,  literal,  H. :  veridica  de&m, 
L.  —  An  interpreter,  dragoman:  fidi  interpretes 
adhibentur,  S. :  isti  nobis  cum  interprete  andiendi 
aunt 

inteipretatiOk  tois,/.  [interpretor],  an  expie- 
nation,  exposition,  interpretation:  egere  interpreta- 
tione.:  faoUis,  L. :  foederis,  .fiMoiuf^/  sinistra  erga 
eminentis,  Ta. 

int<»rpretitna,  a^.  [P.  of  interpretor],  ez- 
plained,  translated:  nomen:  haee  ex  Graeoo  ca^ 
mine,  L. 

interpretor,  fttus,  arl,  dm.  [interprea],  to  ex- 
plain, ea^Mmnd,  interpret,  unieriemd,  eoncaide,  in- 
fer, comprehend:  si  interpretari  velis :  religioQes, 
Gs.:  aomnia:  sententiam  tusm:  ad  Toluntatem, 
L. :  ut  plerique  quaererent  &nMunu  puici  interpn- 


llltBfpilllOtll^ 


487 


iiit6raiu& 


tarentur,  undentood^  Ta. :  libcyratum  se  eue  tare 
iurudo,  interpretabatur,  inf$rred:  oonsiliom  ex 
neoessiUte,  volmitatem  ex  vl— -i^iM.  .*  ex  quo  ka 
illad  somnium  esse  interpretatam,  nt,  etc  —  To 
dseide,  determine:  recte  an  perperam,  L.  —  To 
trandaie:  recte  senientiam.  —  P<ts».  impert, :  uti 
ex  ]ibri8  Punicis  interpretatum  nobis  est,  S. 

interpunctiOi  onis,/.  [interpunctus],  a  ptmc- 
tttation,  aividon  by  poiwU:  interpunctiones  verbo- 
rum. 

intar-puootaa.  <idj.^  weil  dtvided:  narratio  in- 
terponcta  sennoDibus. — Ftur,  n,  as  tnbet.:  inter- 
puncta  Terbomm,  pemeee, 

inter-qniesoo,  qii6vT,  — ^  ere,  to  rest  awhile, 
pavte:  paululam. 

inter -rogmmi,  1,  n.,  an  inierval  between  two 
reign*^  interrtgnnm:  interregni  ineondi  ratio:  id 
ab  re  interregnam  appellatum,  L. — In  the  repub- 
lic, a  vacancy  in  the  contulate  (between  the  death 
or  departure  of  the  consuls  and  the  choice  of  their 
succesimrs) :  res  ad  interegnum  venit:  interreg- 
num inire,  to  become  interrex,  L. 

inter -rex,  regis,  m.,  a  temporary  king^  vice- 
roy^ regent^  interrex^  h. — ^In  the  republic,  a  tempo- 
rary adef  magietraie,  viee-eontul,  regent  (during  a 
vacancy  of  the  consulship):  L.  Flaocus  interrex 
legem  de  SullA  tulit :  interregem  peodere,  appoint, 

in-teTxltn%  adj,,  undaunted^  undiamayed,  un- 
terrified:  Braccbia  interritus  extulit,  V. :  clossis, 
fearleMj  V. :  mens  leti,  not  afraid^  0. :  voltus,  Cu. 

intenositio.  5nis,  /  [interrogo],  a  queatioH' 
ing,  interrogation^  quekion:  roea:  staitisshnae.— 
A  judicial  immdry,  ecamtna^tpn,  0. :  tribuni,  L. : 
testiuro,  Ta. — ^In  logic,  a  condutionfrom  quettione, 
tyUogiem  :  genus  interrogation  is  igoayum. 

interrogitiunonla,  ae,/.  dim.  [interrogatio], 
a  ehort  argument^  eyUogitm  :  minutae. 

inter -rogo,  ftvl,  atus,  Are,  to  ask,  question,  in- 
quirCy  interrogate  :  recte,  T. :  interrogandi  facul- 
tas :  testem :  illud,  suf  this  queatioti,  L. :  nil  pins, 
haee  no  more  to  ask,  lu. :  quendam  quaedam  geo- 
inetrica :  interrogans,  solerentne,  etc.,  Gs. :  inter- 
rogas  me,  num,  etc :  interrogatus,  quid  sentires : 
tone  sententiae  interrogarl  ooeptae,  L.—- 7b  inter- 
rogate judkiaUy,  examine,  go  to  law  with,  sue  :  bene 
testem,  cross-examine:  legibus  interrogari,  L. :  eon- 
soles  I^bus  ambitQs  interrogati,  S. :  Oapitonem 
repetandarum  (i.  e,  reum  faoere),  Ta.  — •  P.  n.  as 
fni>st.  :  ad  interrogata  respondere,  to  inquiries, 

inter-rampOk  rflpT,  ruptus,  ere,  to  break  apart, 
break  off,  intern^,  break  to  pieces,  break  ^tp:  pen- 
lem  fluminis,  dairoy,  Gs. :  pontem  ferro,  igni,  L. — 
To  break  through,  divide,  scatter :  interrupta  acies, 
L :  extremum  agmen,  Cs. :  Interrupti  ignes,  scat- 
tered, V.  —  Fig.,  to  break  off,  interrupt :  oratio- 
nem,  Gs. :  iter  amoris:  tenorem  renun,  L. 


intermpte,  ode,  [interruptus],  interrvptedly  : 
non  interrupte  narrare,  continuously, 

intermptiiflk  adj.  [P.  of  intermmpo],  broken, 

terruptea:  oflBcium :  voces :  opera,  V» 

inter -saeplOb  saepel,  saeptas,  9re,  to  fence 
eAout,  hedge  in,  stop  up,  enclose,  secure:  foramina 
intersaepta:  operibus  quaedam,  L. — To  shut  off, 
cut  off,  obstruct:  iter:  vallo  urbem  ab  aroe,  L^ 

inter-aoindo,  scidi,  scissua,  ere,  to  tear  asun- 
der, break  down,  divide,  interm^  :  pontem:  agg^ 
rem,  Cs. — To  cut  off,  separate^  part :  Ghalcis  arte 
intersdnditur  f  reto,  U 

inter-aero^  — ,  — ,  ere,  to  place  between,  inters 
pose,  add:  oscula  mediis  verbis,  0. — ^Fig. :  oausam, 
se  esse,  etc.,  eUlege  as  a  pretext,  N. 

interq>iratio^  5nis,  /.  [interapiro],  a  catching 
of  breath,  pause  for  breathing.^Sing,  and  plttr. 

interstincto^  P.  [STIG-],  chequered,  spotted: 
fades  medicamlnibus,  Ta. 

inter-som,  ful,  futQrus,  esse,  to  be  between,  lie 
between:  quas  (segetes)  inter  et  castra  unus  coUiB 
intererat,  Gs. :  ut  Tiberis  inter  eos  et  pons  inte- 
resset :  via  interest  perangusta,  L. — To  intervene, 
elapse:  inter  primum  et  sextum  consulatum  sex 
anni  interfuerunt :  inter  Laviniam  et  Albam  Lon- 
mm  coloniam  deductam  interfoere,  etc.,  L. — To 
be  different,  differ:  ut  Inter  eos  ne  minimum  qui- 
dem  intersit,  there  is  not  the  dightest  difference: 
inter  hominem  et  beluam  hoc  maxime  interest, 
quod,  etc.,  differ  chiefly  in  this :  in  his  rebus  nihil 
omnino  interest,  there  is  no  difference  whatever: 
Hoc  pater  ao  dominus  interest,  there  is  this  differ- 
ence, T. :  tantum  id  interest,  veneritne  an,  etc.,  L.: 
negant  (ea)  quidquam  a  falsis  interesse :  quod  ab 
eo  nihil  intersit,  etc :  stulto  intellegens  Quid  in- 
terest?  T.:  ut  matrona  Intererit  Satyris  paolum, 
H. — To  be  present,  teUce  part,  attend,  assist,  inter* 
vene:  audierunt  alii,  qui  interfuerant :  Neo  deus 
intersit,  nisi,  etc,  H. :  epulis :  lacrimis  patris,  Y. : 
populo  Quirini,  live  tnth,  H. :  proelio^  Gh.  :  in  con- 
vivio :  in  testamento  faclendo. — dd  pers,  impers., 
it  makes  a  difference,  it  interest,  it  concerns,  it  is 
of  interest:  quasi  paulum  intersiet,  T. :  Panlttm^ 
interesse  censes,  ex  animo  facias,  an,  etc,  T.:  ne- 
que  interesse  .  .  .  -ne  .  .  .  -ne,  makes  no  differ" 
enee,  Gs. :  novis  coniunctionibus  interest,  qualis 
primus  aditus  sit:  Divesne  natus  Nil  interest  an 
pauper,  H. :  quid  interfuit  utrum  hoc  decemeres, 
an,  etc.,  what  mattered  it  t  nihil  interest  nunc,  an 
violaverim,  etc.,  L. :  quantum  interesset  Glodil,  se 
perire :  quid  eius  intererat  ? :  me&  video  quid  in- 
tersit :  quod  ego  et  mei  et  rei  p.  interesse  arbi- 
tror:  illud  rae&  magni  interest,  te  ut  videam: 
utriusque  nostrum  magni  interest  ut  te  videam : 
ad  honorem  interesse:  ad  beate  vivendum;  cf. 
with  defin,  subj,:  non  quo  mea  interest  natura 
lod,  u  o/Uaereri  to  m*,^  ,.^^^  ^^  V^OOglC 


intertejoo 


488 


(intar-tezo),  — ,  teztus,  ere,  to  ivUertwine^  in- 
teneeave. — Only  P.  per/, :  floras  hederis  intertextif 
0. :  chlaiDTB  auro  intertexta,  Y. 

intertriiiLeiitiiixi,  l,  n.  [1  TER-],  Ion  hy  aUri- 
Hon,  waaie ;  in  auro,  L.— F  i  g.,  Urn,  damage  :  sine 
magno  intertrimcnto,  T. :  nullum  intei'trimenti 
restigium. 

intar-tnrbo,  ^»  — ,  Sre»  to  make  disturhanee,  T. 

inter-Tallum,  I,  n. — Prop.,  the  epaee  between 
palieadet^  an  intermediate  tpaee^  interval,  distance: 
pari  interval lo,  at  an  equal  di^anee,  Cb.  :  quo  con- 
suerat  intervallo,  at  the  tuual  distance^  Cs. :  videt 
niagnts  intervallis  sequentes,  L.:  unius  sign! :  ex 
intervallo, /rom  o  dutaneey  L.:  longo  proximus 
intorvallo,  V. :  ab  Capsa  duQm  miliam  interrallo, 
g^  —  In  time,  an  interval^  intermianon,  respite: 
annuum  regni,  interreffnxuny  L.:  sine  intervallo 
loquacitas,  ineetaant:  dolor  dat  intervalla,  rdaxea 
eometimes:  ex  tanto  intervallo,  L. — A  paiue: 
trochaeus  temporibus  et  intervallis  est  par  iambo: 
intervallo  dicere,  after  a  pause:  in  cantibus  inter- 
Talla,  musical  pauses,  —  Fig.,  difference,  dissimili- 
tude :  quantum  sit  interiectum  inter,  etc 

inter-Tenld,  vSnl,  ventus,  ire,  to  corns  bettoeen^ 
come  t^is  come  tii,  intervene,  interrupt  .*  dum  se- 
demus,  intervonit,  T. :  oasu  equitos  iuterveniunt, 
Cs. :  ex  occulto:  quotiens  lasoivum  intervenit 
illud,  eta,  is  introduced,  lu. :  sponsae  pater  inter- 
venit, T. :  oration!,  L. :  nonnullorum  querelis.  — 
Pass,  impers. :  si  interventum  est  casu :  Ubi  est 
intenrentum  mulieri,  vas  taken  by  surprise^  T. — 
To  inter/ere^  interruptypnt  a  step  to:  ni  nox  proe- 
lio  iutervenisset,  L. :  verbo  intervenit  omni  plan- 
gor,  0. :  dies  ludorum  qui  cognitionem  intervene- 
rant,  Ta. —  To  taks  place,  happen,  occur:  Nulla 
mihi  res  postliao  potest  iam  intervenire  tanta, 
quae,  etc.,  T. :  c^us  rotrlficus  quidam  intervenit, 
has  taien  place:  sapienti:  intervenit  his  cogita- 
tionibus  regni  cupido,  L. — To  stand  in  the  way, 
oppose,  hinakr, prevent,  disturb  :  res  negitare  ^  foe- 
dus  intervenisse,  S.:  bellum  coeptis  intervenit,  L. 

IntenrBiitor,  Oris,  m.  [BA-],  a  visitor,  intruder: 
▼acuus  ab  interventoribus  dies. 

interventoa,  Os,  m.  [BA-],  a  coming  in,  in- 
tervention :  alicuius :  hominum,  L. — An  interven- 
tion, occurrence:  noctis,  Gs.:  malorum. 

inter-verto  (-vorto),  il,  sus,  ere,  to  turn  aside, 
divert,  intercept,  embezzle, squander:  receptum  (con- 
sulaturo):  interversS  aedilitate,  i.c./MMnn|^  over: 
interverso  regali  hoc  dono. 

inter -loso^  — ,  — ,  ere,  to  look  after,  inspect 
secretly:  ipse  crebro  interviso. — To  visit  at  times: 
nos:  manipulos,  Ta. 

Intaryolito,  — ,  — ,  KTe,freq,  [intervolo],  to 
Jhttter  around:  imbrem  (camis)  intervolitando 
rapnisse  (of  birds),  L. 


in-testahilia,  e,  a^f.  with  comp.^  in/anumt, 
execrable,  detestabU,  abominable:  homo,  8.:  saevi- 
tii,  Ta. :  intestabilior  et  saevior,  Ta. 

intestato,  adv,  [abl»  of  intestatns],  trithaut  a 
trill,  intestate :  mortuus. 

in-tastatUflt  adj.,  who  has  made  no  trill,  intes- 
tote :  81  intestata  esset  mortua :  ad  oenam  ire,  lu. 

inteBtinuflk  adj,  [intus],  intMird,  internal,  intes- 
tine :  malum :  bella,  rivil,  S. :  caedes,  of  kindred, 
L.— F  i  g.,  in  the  mind,  subjective  (opp.  oblatus). 

inteatiiram,  I,  n.  [intestinus],  a  gut :  loto  ter- 
ram  ferit  intestine,  lu. :  medium, mesentery:  imum, 
rectum,  N. — J5%\x.  jplur.,  the  intestines,  entrails,  bo«- 
els:  laborare  ex  intestinis :  intestiua  poetae,  lu. 

In-tezOb  texuljtextus,  ere,  to  weave  tn,  inweave, 
interweave,  plaits  join  together,  interlace,  surround, 
enveiop :  scutis  viminibos  iutextis,  CSs. :  abiete  ca- 
stas, v.:  Vestibus  intexto  Phrygiis  spectabilis 
auro^  0. :  pjra,  cui  f rondibus  Intexunt  latera,  V. : 
intextus  puer  regius,  embroidered,  Y. — To  weave, 
make  by  weaving  .*  tribus  mtextum  tauris  opus,  of 
hides,  V. — Fig.,  of  speech,  to  interweave:  parra 
magnis:  fabulas:  Yarronem. 

inttbnin,  I,  n.,  endive,  sucoory.^-Hwr,,  Y.,  0. 

intime,  adv,  [  inUmus  ],  inwardly,  intimately, 
cordially:  uti  intime  HorleBSio,  N.:  oommendarL 

intimoA  or  intmniui,  a(ff.  sup,  [ANA-],  in- 
most, innermost,  deepest,  profound:  in  eo  sacrario 
intimo :  abdidit  se  in  inUmam  Maoedoniam :  angu- 
lus,  H. :  Tartara,  Y. :  praecordia,  0« — As  si^Asl,  n.  : 
se  in  inUmum  conioere  {balnearam):  finium,  L 
— F  i  %,,  profound,  iffwara^  deeped,  nunoet :  sensus 
civitatis :  oogitationes :  senno^  i.  e.  soliloquy  :  ars : 
amioitia,  N«  —  Of  persons,  intimate,  near,  dose  : 
familiares:  sets  qnam  intumum  Habeam  te,  T.: 
eoruni  oonsiliis,  T. :  Catilinae. — Flur.  m.  as  subsi^ 
iniunate friends:  unus  ex  roeis  intimis:  regis,  N. 

(in-tlngd  or  in-tinguo),  — ^  Inctus,  ere,  to  dip, 
soak.^^nly  F,  perf. :  intinotae  (faces  sanguine), 
0. 

in-tolerabilifl,  e,  adj,  with  comp^  irresistible: 
vis  Romanonim,  h, — InaupportaoU,  intolerabU: 
frigus:  potentia:  regium  nomen  Romae,  L.:  vi- 
tium,Iu. :  roulto  intolerabilior :  Intolerabilius  nihil 
est  quam,  etc.,  lu. 

ill^tolerandtt%  adj.,  inst^sportahle,  intolerable: 
audacia,  S. :  exemplum :  iioentia  rerum :  hiemps, 
L. 

in-tolerino,  antis,  adj.  with  comp.  and  sup., 
not  enduring,  impatient,  intolerant :  vir  aeqnaltum, 
Ta. :  seoundarum  reram  intoleraotior,  L. :  corpora 
intolerantissima  laboris,  h, — Intolerable:  quanto 
intolerantior  servitus  victus,  Ta. 

Intolenmter,  adv.  with  comp.  and  sup.  [in- 
tolerans],  intoUrabbi,  immoderately,  exoesrively: 


intoteantia  4J 

dolere:  intolenmtiiui   inseqai,  Os.:  intolerantii- 
sime  gloriaii. 

intolerantia,  ae,/.  [intolerans  ],  inwfferabU- 
nstf,  intolmoe:  superbia  atque  intolerantia :  regis. 

in-tond,  Id,  Atus,  Are,  to  ihimkUr:  Intonat  (lup- 
plter),  O. :  pater  ter  intonuit,  Y. :  intonuit  laevam, 
V. :  £o'»  intonata  fluctibaa  hiemps^faUen  in  thui^ 
der  ^qion^  H. — To  remntne^  raUJUi  clipeum  super 
intonat  ingens,  Y. — F  i  g.,  to  cry  ond  vehMmentiy^ 
thunder  forth:  intonait  vox  tribuni:  intonet  hor- 
rendam,  In. :  silvae  intonuere,  Y. :  cum  haec  ia- 
tonuisset  plenus  irae,  L. :  ininas,  0. 

in-tonsns,  adj.^  tiruAo)*f»,  undKavtn^  with  l<mg 
hair,  bearded:  coma,  Att.  ap.  C. :  capHli,  II.:  caput, 
O. :  era,  L  e.  not  yet  sJtaved^  Y. :  Cnto,  bearded,  H. : 
comas  Helix,  0. — Leafy,  covered  with  foliage: 
montes,  Y. :  capita  (arborum),  Y.  —  Fig.,  unpol- 
ished, rude:  homines,  L.:  Getae,  0. 

in-torqneo,  torsi,  tortus,  ere,  to  twisty  wind 
aboHty  fold,  wrmckf  dittort:  paludaraento  circa 
bracchium  mtorto,L.:  mentum  in  dioendo:  ocu- 
lofl,  V. :  intorti  capillis  angues,  entwined,  H. :  in- 
torti  fanes,  twitted,  0^^¥  i  g. :  verbo  ao  litterft  Ins 
omne  intorqaeri.^-7b  ktni,  launch,  eatt^  aim:  te- 
lara  in  hostem,  Y. :  tergo  hastam,  at  the  baek,  Y. 
— ^Fig.:  aHemis  Yersibus  intorquentur  inter  fra- 
tres  contumeliae. 

1.  intra,  adv,  [*  interns ;  ANA-],  on  the  ineide, 
within:  Nil  intra  est  oleft  din%  H.  (al.  oleam)^— 
For  comp,  and  aup.,  see  interias,  intime. 

2.  intra,  f>r^,  with  aee,  [1  intra],  within:  intra 
silvaa  seeo  continere,  Cs. :  intra  parietes  meos: 
iactum  teli,  within  a  javelin^e  throw,  Y. :  Apenni- 
nam,  L. :  intra  oceanuro  magis,  doeer  to,  S. :  intra 
moenia,«n/Atn  the  city:  intra  parietes,  in  the  f am" 
ily  :  intra  me  deus  est,  0. — Within,  in,  into  :  intra 
quas  (regtones)  venere:  qui  intra  finis  suos  Ario- 
Tistom  recepissentf  Cs. :  eompulso  intra  moenia 
hoste,  L. — Of  time,  within,  during,  in  the  eour$e 
of,  in  lets  than:  intra  annos  quatnordecim,  Os. : 
intra  dies  pancos,  L. :  intra  morae  breve  tempus, 
0.:  intra  deciraum  diem  quam,  etc.,  i.  e.  wUhin 
ten  day$  after,  L.:  lucem  intra,  Ta. —  Fig.,  ieu 
than^  fewer  than,  within  the  limits  of:  intra  een- 
tnm,  L. :  epulari  intra  legem,  i.  e.  lete  expennndy 
than  the  law  aOowe:  intra  Natarae  finis  irivere,  H. 

intrabOia,  e,  <u&'.  [2  intro],  inaeeettible:  Os 
amnis,  L. 

in-tractabiliB,  e,  acfj.,  unmannpeabley  intracta- 
ble: genus  bello,  Y. :  brumae,  wild,  Y. 

l]i-traotatoa»  a<(^'.,  fuU  managed,  uattamed, 
wad:  equus,  wii^lm. —  Untried:  ne  quid  in- 
tractatum  soeleris  f  uisset,  Y. 

In-tremo,  nl,  — ,  ere,  to  tremble,  ehahe  wUhin, 
quake  to  the  centre:  intremere  murmure  Tfina- 


introitna 

criam,  Y. :  intremuit  malus,  Y. :  tellus,  0. :  genua 
intremuere,  0. :  (clamore)  intremuere  undae,  Y. 

intrepidi}  adv,  [intrepidus],  undauntedly,  tn* 
trepidly,  L. 

in-trepidua,  ac{;.,  undiaken,  undaunted,  in- 
trepid:  dux,  L. :  pro  se,  0. :  altaria  tangere,  lu. : 
voHtts,  0. :  biemps,  i.  e.  without  dieturbance,  Ta. 

in-trltna,  adj.,  not  worn  out,  not  exhaueted: 
cohoi-tes  ab  labore,  Cs. 

1.  intro,  adv,  [*  interns ;  ANA-],  to  the  ineide, 
within,  in :  intro  ad  nos  veuit,  T. :  intro  est  itum, 
Cs. :  vocari :  vocata  oenturia,  L. 

2.  intro,  &v},  atus,  &re  [* interns;  ANA-],  to 
go  into,  enter :  limen :  olearum  ordinom :  domum^ 
N. :  portas,  L. :  id  (fluroenX  S. :  fluminis  ripas,  to 
come  bdween,  Y. :  ut  dorous  est  intrata,  0. :  ante 
quam  (animus)  in  corpus  intravisset:  in  portHs, 
0. :  in  CapitoHum :  intra  praesidia,  Cs. :  protinus 
ad  Alexandrum,  Cu. — To  penetrate,  pierce,  enter, 
force  a  way  in  :  alquo,  Cs. :  alqm  locum,  Cs. :  ad 
munimenta,  L.  —  Fig.,  to  penetrate, pierce,  enter, 
reach,  attain  :  Si  intravit  dolor,  intrude,  H. :  pro- 
piuB  accedo  .  .  .  intrabo  etiam  magis:  quam  (do- 
mum),  L. :  intravit  animos  pavor,  Cu. :  in  posses- 
sionem bonorum :  in  tuam  familiaritatem  penitvs, 
become  your  intimate  friend, 

intro-dnod,  daxi,  ductus,  ere,  to  lead  in,  bring 
tMy  introebtee,  conduct  within,  admit :  Chremem,  T. : 
noctu  militeSy  S, :  praesidium,  Cs^ :  suas  copias  in 
finis,  Cs.:  in  cubiculam  introduotus:  ad  reeem, 
Co.:  eo  navis,  Cs.— Fig.,  to  bring  in,  iniroauce: 
pbilosophiam  in  domfks :  ambitionem  in  senatum. 
— ^In  spealiing,  to  introduce,  I'epreaent,  bring  for" 
ward:  Catonem  senem  disputantem:  introducta 
ret  8imilitudo.^-7<>  bring  forward  a$  an  ateertion, 
ineiet,  maintain:  Datum  mnndnm.— To  inetituie, 
found,  eetabUah:  bac  introducta  coosuetadine : 
noTum  in  re  p.  exemplum,  eet,  Cs. :  exemplum  a 
patqpio  homine  introductom,  L. 

ii^rodnotio,  dnis,  /.  [introduotus],  a  leading 
in,  introduction :  aduleseentulomm. 

introdnctna,  P.  of  introduco. 

intro-eo,  Tvl,  — ,  ire,  to  go  in,  enter :  introire 
neminero  Yideo,  T. :  locum  hostibus  introeundi 
dare,  S, :  hostis,  si  introire  vellent,  vocare,  Cs. :  in 
domum :  in  tabemaculum,  S. :  ad  amicaro,  T. :  ad 
Ciceronem,  & :  domum  tuam :  Syracusas,  N. :  filius 
introiit  videre,  quid  agat,  went  in  to  tee,  T. — F  i  g. : 
ui  prius  introieram,  sic  prius  exire  de  vita. 

intro-fero  or  intro  faro,  — ,  latus,  ferre,  to 
carry  in,  bring  in :  liberis  suis  cibum :  lectic&  est 
introlatus,  L. 

intrSgredior,  essus,  I,  dep,  [intro +gradior],  to 
step  in,  enter:  introgressi,  Y. 

introitiu,  (ks,  m.  [intro +I-],  asmff^Mi>^tder^ 


IntraUtus 


440 


invzo 


ay,  mUranee:  militnni,  Cs,:  noa  introitu  quem- 
fbfn  prohibere. — An  entrance^pa$tag€:  ad  omnes 
introitas,  qua  adiri  poterat :  omnes  introitOs  erant 
praeelusi,  Cs. :  aedis,  N. :  macelli,  ltx,—A  begin- 
ning^  introduction^  prehide:  fabulae:  defensionU. 

introlatUB,  P.  of  introfero. 

intro-mitto,  misl,  missus,  ere,  to  tend  in^  let  in, 
admit:  heri  intromissus  Don  est,  T. :  ut  intromis- 
SU8  me  trucidaret :  legiones  ( in  oppidnm  \  Cs. : 
sex  milia  peditum  Nolam,  L. :  ad  Senecam  alqm, 
Ta. — With  mpine  <teo.  :  Phaedriam  ooraissatum,  T. 

Intrdrsmn,  adv.  [intro+versum],  towardt  (he 
inside^  inwards^  toithin :  hostem  introreum  in  roedia 
oastra  aceipiunt,  L, — Inwardly^  vitkin^  on  the  tn- 
ride:  turpis,  H. 

intrOTBUS,  adv.  [intro+Tersns],  inwardt^  mth- 
in :  non  facile  introraua  perspici,  Cs. — Inwardly, 
within :  nihil  introrsus  roboris  esse,  L. :  lacrimae 
obortaCf  O. 

Jntro  -  mmpo,  rapl,  ruptus,  ere,  to  break  ui, 
enter  bjf  force :  hue,  T. :  ea,  Cs. 

Introspioid,  spSxl,  spcctus,  ere  [intro+spe- 
cio],  to  look  into,  look  at:  tuam  domum:  caaas 
omnium. — F  i  g.,  to  intpeet^  examine^  observe  attmr 
tivdy:  penitus  in  omnU  rei  p.  partes:  penitas 
ceterorum  mentis :  fortunam  suam,  Ta. 

in-truddi  — >  — y  ere,  to  thruat  in,  force  in:  se. 

in-tueor,  itus,  Sri,  dtp.,  to  look  upon,  look  dote- 
Ig  at,  gaze  at:  imagines,  & :  capite  demisso  ter- 
ram,  Cs. :  solem :  omamenta  rei  p. :  hue  atque 
iUuc :  ora  omnium  atque  oculoe :  me,  H. :  faciero 
alicuius,  N. :  nutum  illius  diligenter,  watch :  in  te 
intuens.  —  Fig.,  to  regard,  observe,  contemplate, 
consider,  give  attention  to :  tota  mente  Crassum : 
voluntatem  eonim:  potius,  quid  se  faoere  par 
esset,  intuebatur,  quam,  eta,  had  more  regard  for, 
N. :  tempeatatem  impendentero :  quo  intuens :  tu 
in  ea  intaona  te  oontinebis :  ad  finiendnm  bellam, 
L. — Pass. :  non  tam  veteranos  intuendos  nobis. — 
To  regard  with  admiration,  admire^  %conder  at:  te: 
sicut  aliquem  de  oaelo  delapsum. 

In-tameflod,  mul,  — ,  ere,  inch.,  to  swell  %m, 
rise:  Amnis  .  .  .  inquit  ^Intumui,'  0. — To  rise,  be 
elevated  :  nee  intumescit  viperis  humus,  H. — Fig., 
to  sweU  up,  grow  louder :  quo  plenior  vox  reper- 
cussu  intumescat,  Ta. — To  become  angry:  Intu- 
muit  luno,  0. :  vati,  0. — To  be  inflated,  swell  in 
pride:  Intumuit  numero  turba,  0. 

in-tamolatiiBi  a4/.,  vmburied,  0. 

intuor,  — 1 1  [  1  in+tuor,  rare  for  tueor],  to 
gage  upon:  qui  intuitur  nos,  T. 

in-torbidus,  adj.,  undisturbed:  eztaniis  rebos 
annus,  Ta. :  iuventa,  Ta. — Not  turbulent:  vir,  T. 

intna,  adv.,  on  the  inside,  within  f  intns  est  ho- 
Btis:  estne  f rater  intus?  T.:  Format  natura  nos 


intna,  H. :  in  animis:  in  lede,  L. :  extra  et  intns 
hostem  habere,  Cs. :  clausi  (Uuri),  in  the  staiis,  Y.: 
intns  Digna  geri,  i.  e.  tn  private,  H. :  adductos  in- 
tus agere  equos,  closer  to  the  goal,  0. :  tall  intus 
tempio,  V. — ProT. :  omnia  intus  canere,  on  the 
infur  side  (of  the  eitbara),  L  e.  to  oneself:  hoc  ear- 
men  non  ▼obis  sed  sibi  intns  canit,  i.  e.  seeks  his 
own  interest. — 7b  the  inside,  into,  within^  in:  duct- 
tur  intus,  O.  —  J^^om  within:  obsera  oetiuiD,  T.: 
unde  nisi  intns  Mooatiatam  f  Le.by  instinct,  H. 

In-tutaa,  euff.,  unguarded,  unsafe,  dangerous  : 
castra  Gallorum,  L. :  intnta  moeninm,  insecure 
parts,  Ta. — Untrustworthy :  amicitia,  Ta. 

intda,  ae,/.,  eleeampane,  H. 

in-olttta,  adj.,  without  satisfaction,  unavenged, 
unrevenged,  not  vindicated:  perire,  S. :  Karius  ne 
inultus  esset:  ne  Inultos  imperatores  suos  iacere 
sinerent,  L. :  numquam  moriemur  inulti,  V. :  ne 
compellarer  inultus,  H. :  dolorea,  0. :  preoes,  un- 
availing, H. :  mortem  aoam  ne  innltam  pateretur : 
iniuriae.  —  6^vtfi^  no  satisfaction,  unpunished: 
cur  Asellinm  esse  inultum  tam  diu  ainia  f :  hoetI9 
inultoB  abire  sinere,  &.:  scelua,  S. — Unharmed, 
unhurt,  safe,  with  impunity:  inulto  Dieere  qnod 
sentit  permitto,  H. :  At  ne  illud  baud  inultum,  ei 
▼ivo,  ferent,  T. :  et  catnlos  ferae  Oclent  Inultae,  H. 
—F  i  g.,  unaated,  unappeased,  insatiable  :  odium,  H. 

in-umbrS,  ftyl,  itus,  ire,  to  overshadow,  dark- 
en :  Yestibulum,  V. :  toros  obtentu  f  rondis,  V. 

inSnotna,  P.  of  innngno. 

in-undo,  ftvl,  fttus,  &re,  to  overflow,  inundate: 
quS  fluvius  solito  magia  inundaverat^  L.:  banc 
(terram)  inundet  aqua:  agros,  L.:  cuius  mihi  san- 
guis inundet  Outtur,  0. :  sangnine  foasas,  V. — Of 
a  throng,  to  spread,  overrun:  inundant  Troes, 
cover  (the  plain))  V. :  multitude  inundarerat  cam- 
poe,  Cu. 

in-unguo  (-nngo),  — ,  ttnetus,  ere,  to  anoint: 
Non  contemnas  lippus  inungui,  H. :  oculis  inunc- 
tis,  H. 

inurbane,  adv.  [inurbanus],  inelegantly,  with" 
out  wit:  non  inurbane. 

in-urbanna^  atfj.,  rustic,  ungraceful^  unman' 
nerly :  habitus  orationia.— Of  atjle,  inelesfant  :  in- 
urbanum  lepido  seponere  dicto,  H. 

in-nroy  usal,  flatus,  ere,  to  bum  in,  bum :  notas 
et  noniina  gentia,  V . :  ▼olnere  sanguis  inuatua,  O. : 
inustis  barbararum  litteramm  notis,  Cu.  —  Fig., 
of  persons,  to  brand,  mark:  oensoriae  seTeritatis 
notS  inuri. — To  brand  upon,  bj-and,  imprint,  affix, 
attach  indelibly:  ne  qua  nomini  suo  nota  turpitn- 
dinis  Inuraturiacerbiasimum  aloui  dolorem :  mihi 
iup«rbiae  inf anoliam :  alqd  istnc,  L. :  nota  turpitu- 
dinis  inusta  vitae  tuae. — To  curl  by  heat  /  hence, 
of  style :  ilia  calamiatria  inurere,  polish  of  uM 
curling-irons* 

Digitized  by  V^OOQIC 


441 


l&vontuni 


infiaitito,  adff,  with  tomp,  [inuutataB],  tm- 
leonfofiy,  UMUuaUy^  ttrangdy  :  epistolae  soriptae : 
inusiUUius  oontrahere. 

in-tisltatiu»  ocff.  with  eomp,^  ummial,  uneom- 
tnouy  extraordinary^  very  rare:  belli  ratio:  nosti-is 
ontoribus  lepos :  est  inusitatum  regem  reum  esse: 
quid  tam  iDusitatom,  quam  ut,  etc. :  species  (na* 
yiam)  barbaris  innaitatior,  Cs. 

tnnstas,  P.  of  inuro. 

in-utilla,  e,  a^.  with  comp.,  tfteZew,  tinMmc«- 
alfle,  improJU(Me :  homo:  ille,V. :  dum meliorem 
ex  ducibus  inutilem  volnus  faceret,  L. :  ad  rem 
gerendam,  Gs. :  rei  p. :  rami,  H. :  non  inutilis  ad 
capiendam  consilium  tempestas,  aJU  oceaaian^  Cs«: 
impedimenta,  L. :  ferrum,  V. :  lingua,  O. :  alga,  H. 
— HuHftd^injwrwite:  cins:  Sed  sibi  inutilior,  0. 
— InexpedierU^  nnproJUablej  unavaiUnff^  hurtful: 
haec  inutile  est  subire,  etc. :  oratio  sibi,  L. :  arbi- 
triuro,  O. — With  supinieM. :  hoc  inutile  factu,  H. 

IxiQtilitas,  atis,  /  [inutilis],  kurtfuinete^  inju- 
rumsnesa:  facti. 

inntiliter,  o/dv,  [inutilis],  tonopurpoeey  ueeleaa' 
}y:  responsum  non  inutiliter  esse,  L.-^^Dieadvan' 
Utgeondy^  it^uriovdy:  alqd  senatui  suadere. 

Inniub,  I,  m.,  on  o2i  name  of  Lupercue  (Pan),  L. 

In-vad5,  vasl,  vftsus,  ere,  to  go  irUo,  enter  :  ig- 
nis, quocumque  invasit :  urbem,  L. :  viaro,  enter 
upoti,  y. :  tria  millia  stadiorum,  to  accomplUky  Ta. 
— 7b  enter  violently,  move  ogainBty  ruA  upon,  fall 
upon,  ateail,  aeeault,  ctUacky  invade :  in  transversa 
latera  invaserant  cohortes,  L. :  in  coUum  (mulie- 
ris)  !nva8it,/(^/  upon  her  neck :  in  Oaecinam  cum 
ferro:  Romanes,  S. :  aciero,  L.:  Pompei  oopias, 
N. :  portQs,  Y. :  in  lecto  cubantem,  N. :  madida 
cum  Teste  gravatum,  V. :  sperans,  hoBtIs  invadi 
posse,  S. :  undique  simul  invaditur,  S. — Fig.,  to 
fall  M/xm,  Mu«,  take  povteasion  of  twirp  :  in  mul- 
tas  pcK^unlas :  in  eius  viri  foitiinas :  in  arcem  illius 
causae:  regnum  animo,  S, — To  make  an  attack 
OR,  MSf,  lay  hold  of  attack^  befall:  contagio  inva- 
Ett,  civitas  immutata,  S. :  tantus  rcpente  terror 
invaBit,  ut,  Cs. :  cupido  Mariuro,  S. :  Me  tremor 
inrasit,  O. :  in  pbilosophiam :  in  corpus  meum  vis 
morbi,  L. :  furor  invaserat  improbis.  —  To  take 
hold  of  undertake,  attempt :  Martem  clipeis,  Y. — 
To  assail  vnlh  voorde,  (ucoat:  continue  invadit,  Y. : 
alqm  minaciter,  Ta. :  consules,  cur,  etc.,  Ta. 

in-valefloo,  valul,  — ^  ere,  ineh.^  to  became 
atrong,  grow  powerful :  haeo  defensurus,  prout  in- 
valuiflseut,  Ta. 

iifvaUdiia,  adj,,  not  strong,  tn/Erm,  impotent, 
weak^Mde:  ad  munera  corporis  senectA,  ll :  vol- 
nere,Ta^:  8ene8,Y.:  qnidquid  tecum  invalidum, 
y.:  corpus,  0. —  Weak^  inademuUe,  unsuitable: 
Btationea  pro  castria,  L. :  ignea,  lovf,  Ta. 

Inwasua,  P.  of  invada 


inweotio,  onia,  /  [  YAG-  ],  an  importisig,  tm- 
portation :  (remm)  quibua  egeremus.— ^  sailiuff 
in,  arrival:  eodem  flumine. 

in-weho,  vdxl,  vSctus,  ere,  to  carry  in,  bring  to, 
introduce:  tantum  in  aerarium  pecuniae:  quas 
(opes)  mare  litoribua  invehit,  Cu.  —  Paaa,,  to  be 
carried  in,  ride  into,  drive  to,  be  borne  in,  enter: 
dictator  uii>em  invehitur,  L. :  mare  invecta  (IjraX 
carried  into  the  •m,  0. :  in  portum  ex  alto  invehi : 
dassls  invectas  Tibridis  undam,  Y. — To  ride  on, 
drive  vpon^  be  carried  by,  drive  over:  equo  invec- 
ttts,  L. :  Quattuor  est  invectus  equis,  Y. :  domitis 
invecta  leonibus,  0. — To  fall  upon,  assail,  make 
an  aaaauU  :  equitum  aoies  invecta  in  dissipatos, 
L. :  cum  utrimque  invehi  hostem  nuntiaretur,  h, : 
ordines  .  . .  multft  caede  bostium  invehitur,  Cu.— 
With  ae,  to  assault,  aaaail,  fall  upon :  invehebant 
se  hostes,  L. :  quantum  se  invezit  acies,  L. — Pig., 
to  introduce,  bring  in,  bring  upon:  quae  (mala) 
tibl  casus  invexerat:  ut  quemcumque  casum  for- 
tuna  invexerit,  ftinViy*  tnth  it:  divitiae  avaritiam 
invexere,  L. — l^iaa.,  to  attack  with  voords,  inveigh 
againat:  invectus  est  copiosius  in  istum:  vehe- 
mentius  in  causam  principum:  multa  in  Tbeba- 
nos,  N. :  aperte  in  te  invehens. 

ta-wenio,  veni,  ventus,  Ire,  to  come  upon,  find, 
meet  with,  light  upon:  in  agro  populabundum  bo- 
stem,  L.  ( navis )  paratas  ad  navigandum,  Cs. : 
oratores. — Paaa,:  rex  Inventus  focis, /owu2^ Y. ; 
Scis,  Pampbilam  meam  inventam  civem  ?  turns 
out  to  be,  T. :  ipsis  durior  inventus  est,  proved  to 
be,  Cs. :  Primus  invenior  circumposuisse,  etc.,  H. : 
unus  inventus  qui  id  auderet — F  i  g.,  to  find  out, 
invent,  effect,  discover,  devise,  contrive:  quandam 
(fallaciam),  T. :  dolis  casum  victoriae,  S. :  Inventae 
artes,  Y. :  neque  quid  ponis  dicere  invenio,  make 
out:  quo  modo  crimen  confirmaret:  quid  agat, 
non  invenit,  is  at  a  loaa,  0. :  animis  inventum  poe- 
ma  iuvandis,  H.— 7b  find  out,  diaeover,  aaeertain, 
learn:  ex  captivis,  flumen  abesse,  etc.,  Gs. :  inve- 
nitur  ea  serrula  pervenisse,  etc,  it  ta  aseertaaned 
tluU. — 7b  aemtire,  get,  earn,  reach:  Sine  invidift 
laudem,  T. :  noe  cognomen:  ex  quo  illi  gloria 
opesqne  inventae,  S. :  manu  mortem  (i.  e.  pugnaii- 
do),Y. 

inventio,  Onia,/.  [BA-l,  the  faculty  of  inven- 
tion :  ilia  vis  quae  investigat  occulta,  etc.  —  In 
r  h  e  t,  inventum :  exoogitatio  rerum,  etc. 

inventor,  firis,  m.  [in+BA-],  a  contriver,  at*. 
thor,  discoverer,  inventor :  voluptatum,  T. :  olei : 
omnium  artiuro,  Cs. :  scelerum,  Y. :  legis  Yolero, 
propoaeryJj.:  BuAcomm,  fowider, 

Inventrix,  Icis,/.  [inventor],  alie  that  finds  out, 
a  discoverer:  omnium  doctrinarum  inventrices 
Athenae :  legum :  oleae  Minerva,  Y. 


inventum,  I,  n,  [P.  n.  of  invei 

Digitized  by 


5i^»^ 


Inventiui 


4tf 


Invldeo 


ii4m:  inventis  abstinet^  H.— ^  device,  eonirivanee, 
mtfention  :  te  omnes  di  cum  istoo  inrento  perduint, 
T. :  inventa  Zenonis :  medkiDa  meuin  est,  O. 

InventuB,  F,  of  invenio. 

in-TenustUB,  adj.,  wiikoui  eharm,  unaraeeftU, 
unattractive :  actor :  res, Ct^-^Wtthout  V^titf,  un- 
fortftnate  in  love :  homo,  T. 

in  -  verecnnduB,  adj.,  teilhoiU  thame,  unre- 
ierved,  shameless,  immodest:  deus,  i.  e.  Bacchus,  H. : 
animi  ingenium,  Poet  ap.  C. 

Ixi-verg5,  — ^  — ,  ere,  to  incline, pour  upon:  in- 
vergens  charchesia  mellis,  0. :  frouti  viua,  V. 

inverflio,  Snis,/  [VEET-],  an.  inversion:  ver- 
boruro,  u  e.  irony, 

inversus,  P.  of  inveilo. 

in-verto  (-vorto),  vertl,  versus,  ere,  to  turn 
upside  down,  turn  about,  upset,  invert,  reverse :  so- 
lum, plough  up,  v. :  AlUfanis  Tinaria,  empty,  H. : 
alveos  navium  invorsos  pro  tuguriis  habere,  S. : 
submovere  Euros  Pellibua  inversis,  turned  inside 
out,  lu. :  inversum  contristat  Aquarius  annum,  re- 
curring cgde  (of  the  sun),  U. :  cum  in  locum  anu- 
lum  iuverterat :  loca  satis  dentibus  (i.  e.  ad  dentes 
serendos),  V.  —  Fig.,  to  invert,  transpose,  clumge, 
reverse:  ut  invertatur  ordo. — 2\>  pervert,  abuse: 
inrersi  mores,  corrupt,  H. :  virtutes,  misrepresent, 
H. :  quae  invertere  supersedeo,  i.  e.  to  paraphrase, 
Ta. — Of  words,  to  misapply,  use  ironically  :  Invert 
tuntur  verba,  ut,  etc. :  Inversa  verba,  ambiguous, 
T. 

in-vesperaflcit,  — ,  ere,  tmpers,,  it  becomes 
evening,  evening  is  approaching:  cum  invespera- 
sceret :  iam  invesperascebat,  L. 

InvesUgatid,  Onis,  /.  [investigo],  a  searching 
into,  investigation  :  rerum :  veri. 

investigator,  oris,  m,  [investigo],  lie  tJiat 
searches  into,  an  investigator:  rerum:  antiquitatis. 

In-vestigo,  avl,  atus,  &re,  to  track,  trace  out, 
search  after  :  ad  investigandum  sagacttas  narium. 
— F  i  g.,  to  trace  out,  find  out,  discover,  investigate, 
search  into :  neque  ille  investigatur.  Qui  eat  eius 
pater,  T. :  canes  investigabant  omnia :  de  Lentulo 
diligentius :  ubi  Lentulus  sit :  illorum  conatQe. 

in-veteraaoo,  ravl,  — ,  ere,  inch,,  to  grovf  old, 
become  fisud,  be  eetabUsked,  continue  long:  qnibus 
quisque  in  locis  miles  inveteraverit,  Cs. :  exercitum 
inveterascere  in  Gallift  moleste  ferebant,  establish 
themselves,  Gs.:  (fabulas)  feci  ut  inveterascerent, 
had  a  long  run,  T. :  aes  alienum  inveterascit. — To 
become  faced,  grow  inveterate,  be  rooted :  ut  banc 
inveteruficere  consuetudinem  nolint,  Cs. :  invetera- 
▼it  opinio  perniciosa  rel  p.:  spes  est  in  primis 
diebus,  nam  si  in veterarit,. actum  est:  intellego  in 
nostra  civitate  inveterasse,  ut,  etc.,  has  become  a 
cuetom:  inveterascet  hoc  quoque,  Ta. 


I,  an  inwelerate 


inveteratiob  Sois,  /.  [invetero], 
disease,  dironie  enl» 

inveteratns,  adj.  [P,  of  inveteror],  vnelerate, 
old,  of  long  stamding :  odium:  invidia:  lioeotia,N. 

invetero,  AvT,  atus,  Sre  [in+retna],  to  make 
old,  give  age  to:  peregrinam  tiovitatem,  Cu. — 
Pass.,  to  grow  old,  become  rooted:  una  cum  saeclia 
hominum  inveterari :  inveterate  g1ori&,  N. 

in-vicem  or  in  vicem,  adv.,  by  turns,  in  turn, 
one  after  another,  altemaiely:  hi  rursns  in  vioem 
anno  post  in  armis  sunt,  Gs. :  cum  timor  atque  ira 
invicem  sententtas  variusent,  L. :  nos  cantabimus 
in  vioem,  in  my  turn,  H. — One  another,  each  other, 
mutually,  reciprocally:  Aricini  atque  Ardeates 
multis  invicem  dadibus  feasi,  L. :  multum  sangui- 
nem  invicem  hausimus,  Gu. :  se  anteponoido,  Ta. : 
inter  se  gratantes,  L. 

in-Victas,  adj.  with  sup.,  unconquered,  unsub- 
dued, unconquerable,  invincible :  Germani,  Gs. :  ex- 
ercttus:  gente8,V. :  invictus  roorior,  K. :  invictis- 
simua  civis :  res  p. :  adamas,  impenetrable,  O. : 
Medea,  inexorablct  H. :  invictum  se  a  labore  prac> 
stare :  a  civibtts  animus,  L. :  ab  hostibua,  S. :  cor- 
pus a  voliiere,  O.:  advoraua  divitias  animus,  S.: 
armis ;  viribus,  Y. :  caestibos,  0. :  iiiliil  invictum 
sic  ad  helium  vcnientibus,  Ta. — Plur.  n,  as  subst. : 
invicta  sibi  quaedam  ci vitas  fecerat,  inviofabU 
limits^  L. 

invidendos,  ac{j.  [P.  of  invideo],  enviable: 
aula,  H. 

invidens,  entis,  ac^.  [P,  of  invideo],  envious: 
nocere  invidenti. 

invidentia,  ae,/.  [invideo],  envy,  jealousy. 

in-video,  vidl,  visus,  ere,  to  look  askance  at, 
cast  an  evil  eye  upon :  florem  liberQm  meum  ?  Att. 
ap.  G. — F  i  g.,  to  be  pr^udiced  against,  be  inflttenetd 
by  prejudice:  iudex,  qui  invidet:  cui  nisi  invidis- 
set  is,  etc — To  envy, grudge:  mihi:  Noa  equidem 
invideo,  Y. :  invidit  Glytie,  0. :  Gaesari :  bonis,  S. : 
invidet  ipsa  sibi,  0. :  suae  virtuti,  Gs. :  iiuio  luese 
gloriae :  Arabum  Gazia,  H. :  honori,  Y. :  Omni^ 
tunc  quibus  invideas  si  lividulus  sis.  In. :  ia  qua 
(purpura)  tibi  invideo,  quod,  etc :  uequo  ille  Se- 
positi  ciceris  invidit,  H. :  non  inviderunt  laude 
suft  mulieribus  viri  Bomani,  L. :  spectaculo  proe- 
Hi,  Ta. :  id  quod  muUi  invideant :  usum  lignoram 
tibi,  H. :  filiam  fratri,  L. :  mihi  senectus  Invidet 
imperium,  Y. :  id  quod  multi  invideant,  feel  envg 
on  account  of,  N. :  Liber  invidit  oollibus  umbras, 
is  niggardfy  of,  Y. :  ego  cur,  acquirere  pauca  Si 
possum,  invideor  ?  (i.  e.  cur  mihi  invldetur),  am  I 
envied  f  U.:  in  eo,  cui  invidetur:  Libarais  (uavi- 
bus)  invidens  dedud  triumpho^  refusing  with  dis- 
dain,  H.— !7b  hinder^ prevent,  refuse,  deny:  Flari- 
ma,  quae  invideant  pure  apparei^tibi  rem,  E: 
tene  invidit  foituna  mihi,  i 
Digitized  by  * 


j^tfejie 


Invldia 


448 


In^tufl 


Invidia,  ae,/.  [inTidus],  awy.ffrw^tyjmhutyt 
ili^fwiU,  prejvdiee:  Invidim  abducU,  Os.:  invidiam 
sequi,  S.:  virtas  imitatione  digna,  non  invidia: 
Sine  invidia  laudem  invenirei  ungrudgiMfffy,  T. : 
iuYidia  ducum  perBdiSque  militum  Antigonu  est 
deditus,  N. :  nobilium,  L. :  invidia  atque  obtrecta- 
tio  land  is  suae,  C8.->Per8on^  i^nvy,  O.—Bnvy, 
iU'Will^  odhtm^  tmpopularity :  glorifl  invidiam  vi- 
ciati, S. :  ullft  esse  invidift, to  incur:  mortis  iilias : 
res  in  invidia  erat,  S.:  habere,  to  be  haied:  iu 
summam  invidiam  adducere:  in  earn  .  .  .  invidia 
qnaesita  est:  Non  erit  invidiae  victoria  nostra 
f  erendae,  i.  e.  itill  Irriiig  me  intolerable  hate^  0. : 
venire  in  invidiam,  N. :  cumulare  invidiam,  L.: 
invidiae  nobis  esse :  pati,  O. :  intacta  invidia  me- 
dia sunt,  h. :  Ciceronis  invidiam  leniri,  tmpopu- 
larity^  S. :  absit  invidia  verbo,  be  it  eaid  without 
hoaUing,  L. :  vita  remota  a  proi*elIis  invidiarum. 
— ^Fig.,  envy^  an  enviou*  man:  Invidia  infelix 
metuet,  etc.,  V. :  invita  fatebitur  usque  Invidia, 
ctc^  wiil  reluctantly  cofifeu,  H. — A  cause  of  envy : 
aut  invidiae  ant  pestilentiae  possessores,  1.  e.  of 
land$  whether  desirable  or  pestilential :  summa  in- 
vidiae eins,  L.:  Quae  tandem  Teiieros  eonaidere 
. . .  Invidiae  est  ?  i.  e„why  is  it  odiotts,  etc^  V* 

invidiOM,  ad9.  [  invidiosns  J,  omoiiWy,  hate- 
fully: criminari. 

invididoiu,  adi.  with  eomp.  and  nip.  Tinvidia}, 
full  of  *Hvyy  invidious:  vetimtas,  0. — IHvr, m.  as 
tii&<^. .'  omnium  invidioeorum  animos  frangere. 
— Exeitinff  envy^  envtabUy  envied,  eausiny  odium : 
possessiones :  nee  caris  erat  (Pactolus)  invidiosns 
harenis,  envied  for,  0. :  invidiosior  mors,  O. :  spes 
procoruna,  lonoed  for,  O. :  solacia,  In,'^  JSxeitiny 
katred, hatedy hateful, odious :  damnatio:  lex:  no- 
mina,  L.:  laudatrix  Venus  mihi,  0.:  neque  id 
dioo,  ut  invidiosam  sit  in  eos,  etc.,  to  excite  prefu- 
ike  ayainst:  quod  fuit  in  iudicio  invidioeissimum. 

invidiUi,  adj.  [in+VID-3i  envious,  envying: 
imperator :  invida  me  spatio  imtum  ooercnit,  0. : 
populus,  N. :  aegris,  H. :  Inndis  iuvidus. — As 
stAst.,  an  envious  person,  hater:  Invidus  aiterius 
macrescit  rebus  opimis,  H. :  istos  invidos  di  per- 
dant,  T. :  ea  agere  inter  invidos,  S. :  mei :  nox 
coeptis,  unfavoraJble,  O.:  fatum,  Ph.:  .Et  iam 
dente  minus  mordeor  invido,  H. 

in-vigilo^  avi,  8tns,  fire,  to  watch  over,  be  de- 
voted, be  intent :  rei  p. :  malis,  0. :  Namque  aliae 
victu  invigilant,  V. :  noatris  pro  casibus,  O. 

in-violabilis»  a(fj»,  inviolable:  pacis  pignus, 
Y. ^Invulnerable:  alqs,Ta. 

Inviolate^  adv.  [inviolatus],  inviolably:  memo- 
nam  nostri  servare. 

in-vlolatiis,  adj.,  unhurt,  inviolate :  involne- 
mi  inviolatique :  aroieitia :  Visam  inviolatus  am- 
nem,  H. :  f  ama,  tokkomt  reproach,  8. — hvidabls  : 


legati,  nomen  ad  omnis  inviolatum :  temp) urn,  L. : 
fides  publics,  S. 

lll-^8ltatiu»  adj^  vfnseen,  unknown:  forma: 
acies,  L. :  alienigenis,  L. — Extraordinary,  uneom- 
num,  nem,  strange:  supplida:  formae  Itominum, 
L. :  simulacra,  Go. 

in-viso,  Bl,  — ,  ere,  to  look  after,  go  to  see,  visit : 
sacrificium:  res  rusticas:  urbis,  V. :  simul  haec 
invtsent  lumina  colle8,^e<  sight  of^  Ct 

1.  Inviana,  o^'.  with  comp,  [P.  of  invideoj, 
hated^  hateful,  detested:  persona:  alios  in  vises  effi- 
cere,  L. :  penates,  O. :  (Helena)  aris  invisa  sede- 
bat,  V. :  invisos  nos  esse  illis,  T. :  omnibus.  S. : 
horainibus  in  visius  animal :  Minervae,y.:  in  visum 
plebei  Claudium  facere,  L. :  quo  quis  versutior 
est,  hoc  invisior :  vobis  mea  vita,  T. :  cupressus 
(i.  e.  funebris),  H. :  dis  oratio :  regna  dis,  V. :  filix 
aratria,  troublesome,  V. — Hostile,  malicious:  invi- 
sum  quem  tu  tibi  fingis,  V. 

2.  in-'navSk  ^ffj^y  unseen :  res,  Cs. :  sacra  ma- 
ribus  invisa. 

invitameiitain,  I,  n.  Tinvito},  an  invitation, 
allurement,  incitement,  inaucement :  invitamenta 
urbis,  attractions:  (bcmos)  non' invitamentum. ad 
tempus  est:  ad  luiiriamyL.:  temeritatis,  U  ' 

Iniritatio,  Snis,/.  [  invito  ]r  an  invitation,  in- 
citement, chaUetige:  fit  invitatio,  ut  biberetur:  ad 
dolendum :  benigna,  i.  e.  to  a  banquet,  U :  invita- 
tiones  adventnsque  nostrorum  hominum. 

(inwitatna,  fisX  m.  [invito],  an  inviting,  invita- 
tion.— Only  abL :  invitatu  tuo. 

(invite))  adv.  with  eomp^  against  on^s  will, 
wiwiUingly  :  cepi  Gspoam :  invitius  accedere. 

inwito,  ftvl,  Atus,  *re  [for  •invocito,/«g.  of 
invoco],  to  invite,  treat,  featt,  entertain :  horoinem, 
T. :  Buos  in  castra  invitandi  causa  adducunt, /or 
entertainment,  Gs. :  te  domum  suam :  alius  alium 
domes  suas  invitant,  S. :  senatorem  tecto  ac  dome: 
moenibus  hostem,  V. :  aliquem  ad  prandium :  ad 
consulem,  L. :  utruroque  in  hospitium,  L. :  enm, 
ut  apud  me  diversetur. — To  invite,  summon,  chal- 
lenge: a  Caesare  liberaliter  invitor  in  legationem 
illam:  praemiis. — To  ask,  request,  urge :  Germa- 
nos,  uti,  etc.,  Cs. :  eum  per  litteras,  ut,  etc. — Fig., 
to  incite,  allure,  attract :  quibus  rebus  invitati,  Gs. : 
ad  te  improbos :  invitat  hiemps  curasque  resolvit, 
y. :  ipsam  (  adsentationem  y,  encourage  flattery : 
somnos,  court,  0. :  culpam,  allure  to  transgression, 
0. :  pretiis  animos,  arouse,  V. :  cum  tc  fortuna  ad 
dignitatem  invitet:  Vicina  invitet  decedere  ripa 
calori,  V. 

invitaa^  adj.  with  sup.,  against  the  will,  unwill. 
ing,  reluctant,  perforce,  on  compulsion :  Invitus 
feci,  lex  coegit,  T. :  neque  senatus  provinciam  in- 
vitus dederat,  S. :  invitus  feci,  ut,  etc :  nt  viatores 
invitos  consistere  coganti  Gs. :  eum  ego  a  me  in- 


iixTios 


444 


▼itisfiimus  dimisi,  much  offointt  my  wiU:  nihil  in- 
vitia  fidere  divis,  i.  e.  against  their  mil,  V. :  invito 
patre,  in  spite  of,  T. :  se  invito  tnuMire,  agaiuri 
hU  will,  Gs. :  inntiMimis  eis:  invita  Minerva, 
against  one's  natural  bent,  C,  H. :  quod  et  illo  et 
me  invitissirao  fiet,  altogether  against  his  indinii- 
Hon  and  mine, — As  suOst,  m, :  elicere  veraro  to- 
cem  ab  invito.  —  Rduetant,  unwillitig:  invita  in 
hoc  loco  versatur  oratio :  Invitae  anni  apein  cre- 
dere teri'ae,  Y. :  verbaque  proviaam  rem  non  in- 
vita seqiientur,  H. :  ignea,  0. :  ope,  i.  e.  furnished 
involuntarilt/y  0. 

lxiTiu8»  acfj.  [2  in -f  via],  withotU  a  road,  im- 
passable, not  to  oe  traversed^  insttperable :  luatra, 
V. :  saltus,  L. :  maria  TeucriSf  V; :  virtuti  nulla 
eat  via,  0. :  nil  virtuti  invium,  Ta.  —  Plur.  n.  aa 
subst.y  impassable  places :  per  invia  iter,  L. — Jnao- 
eessible,  impenetrable:  regna  vivia,  V. :  templa,  0. 

1.  invocatos,  P,  of  invoco. 

2.  in-irooatiiJi^  adj.,  uncalled,  without  «  sum- 
mons: ad  dormientem  veniunt  (imagines)  invoca- 
tae. — Uninvited,  without  an  invitation:  ut  mi  hi 
.  .  .  invocato  ajt  locua,  T. :  ut  quoa  invocatos  vi- 
diaaet  in  foro,  omnes  devocaret,  N. 

m-vooo,  ftvl,  fttus,  Are,  to  call  tipon,  invoke, 
€^)peal  to:  in  pariendo  lunonem  Lucinam:  deoa 
teaaa,  L. :  agmiua  matrum,  summon,  0. — To  call, 
name,  address:  quern  invocant  omnes  lovem:  ali- 
quem  dominum,  Cu. 

(involatns^  fla),  m.,  aflging,JUght ;  only  akl, : 
ex  alitis  involatu  auguror. 

invollto,  — ,  — ,  *re,  freq,  [involoT,  iofy  over, 
fioat  over :  umeria  involitant  comae,  H. 

in-volnerataa  (inYul-),  atfj.,  unwovnded. 

in-volo,  avi,  atus,  Are,  to  fly  at,  rush  upon :  in 
oapiUum,/y  at  his  hair,  t. :  in  possessionem, 
make  a  forcible  entry, 

Involiicmni,  r,  n.  [8  VOL-],  a  wrapper,  cov- 
ering, ease,  envelope:  oandelabn. — ^Fig.,  a  cover, 
mask:  aimulationum. 

involutua,  €u{j.  [P,  of  involve],  involved,  intri- 
cate, obsatre:  rea. 

in-volvo,  vi,  dtua,  ere,  to  roll,  roU  upon :  Oaaae 
involvere  Oljmpum,  V. :  montea,  0. :  armenta  ae- 
cum,  sweep  away,  V. — To  roll  about,  wrap  up  en- 
velop, involve :  InvolvSre  diem  nimbi,  V. :  prodire 
involuto  capite ;  ainiatraa  aagia,  Cs. :  involvi  f urao, 
0.---7b  cover,  overwhelm:  aquft  navem,  V. — Fig., 
to  inwrap,  wrap,  infold,  envdop,  surround:  ae  lit- 
teria,  devote :  pacia  nomine  bellum  involutum :  Ob- 
scuria  vera,  V. :  mea  Virtute  me,  H. :  fraudibusin- 
voluti,  Ta. 

invorto,  aee  invertow 

in-vulneratna  aee  invoU. 

io,  tW^'.— Expressing  joy,  ho  t  hutsa  t  hurra  I 


lotriumphet  H.— In  a  sudden  call,  hoUal  look! 
quick/  suoounrete,  iol  cives,  H.:  iol  matres,  ao- 
dito,V. 

Iooatl5,  0ni8,/.  [iocor],  a  joking,  joke,  jest. 

iooor,  fitua,  arl,  dm,  [iocus],  to  jest,  joke  :  tu 
banc  iocari  credia?  T. :  duplex  iocandi  genus: 
voluit  Fortuna  iocari,  lu. — To  say  in  jest:  haec: 
in  faciem  permulta,  H. :  nescio  quid,  Ct. 

loodaat  adv,  with  comp.,  jestingly^  jocosely: 
enmque  luai  iooose  aatis:  iocoaiua  acribere. 

iooosna,  adj.  [  iooos  ],  full  of  jeUing,  jocose, 
hwnorous,  droll, facetious, Sportive:  Maecenas,  H.: 
Muaa,0. :  res:  verba, 0.:  furtttm,H.:  Nilafl(i«e. 
of  the  merry  Egyptians),  O. 

ioonlaris,  e,  ac(j.  [ioculus],  facetious,  jocular, 
laughable,  droll:  audacia,  T. — Plur.  n.  as  subst., 
jests,  jokes,  H. 

iocnlariuB,  adj,  [ioculus],  ludicrous,  droll: 
malum,  T. 

iooolator,  oris,  tn.  [ioculor],  a  jetier,  joker : 
senex. 

(ioonlor),  — ,  ftrl  [ioculus],  to  jest,  joke  ;  only 
P.praes,:  quaedam  railitariter  iooaUuites,  L. 

idoand-,  see  iftcand-.       ioonr,  see  ieoar. 

iooQS,  I  {plur.  also  ioca,  iocorom,  n.),  m.  [lA-l, 
a  jest,  joke  :  iocum  movere,  S. :  ioci  caueii, /or  the 
sake  of  (he  joke:  ioca  atque  seria  cum  humilHmis 
agere,  S. :  seria  ac  iooos  celebrare,  L. :  conviva 
iooo  mordente  faoetus,  lu. :  agitare  iocos  cam  ali- 
quo,  O. :  8ea  tu  querelas  sive  geris  iocoa,  H. :  ne 
ioco  quidem  mentiretur,  K. :  ioco  seriove,  L. :  neu 
sis  iocus,  a  lemgHng-stock,  H. :  extra  iocum,  bellua 
eat,  joking  aside, — Person.:  quam  locus  circum- 
volat  et  Cupido,  the  god  of  jests,  H. — A  trifle,  jest: 
Ludum  iocumque  dioet  fuisse  ilium,  dUuTs  play, 
T. :  ne  tibi  Indus  et  iocus  fuisse  Hispaniae  tuae 
videbuntur!  L. 

lota,  n,  indee.,  =  /wra,  (he  name  of  the  Greek  i, 
iota:  ut  iota  litteram  tollas. 

IpM  (old  Ipsas,  T.),  a,  am,  ^m.  ipslus  (rarely 
ipsius,  v.,  disyl.  T.),  dot,  ipsi,  pron.  denumstr.  I. 
In  gen.,  to  express  eminence  or  emphasiSw  A. 
Self,  in  person  (often  rendered  by  an  empha^  hs, 
or  by  very,  just, precisely);  adest  optume  ipse  f ni- 
ter, T. :  ille  ipse  Marcellua:  ipsa  virtaa:  rex  ipae 
Aeneas,  V. :  in  ipsa  aroe  habitare,  L. :  naturu 
quaa  luppiter  ipse  Addidit,  V.:  AudentIS  deus 
ipae  iuvat,  0. :  ego  enim  ipse  cum  eodem  isto  non 
invitus  erraverim:  eaque  ipsa  cauaa  belli  fait, 
the  very  cause,  L. :  cui  tutor  is  f  uerat  ipse,  L. : 
iam  id  ipsum  abaurdum:  Tullius  eos  ipsos  de- 
duxit,  L. :  eorum  ipaorum  facta :  quid  iuvat  quod 

.  .  si  ipsum,  quod  veni,  nihil  iuvat?  tKs  mere 
faet.-^AB  subst, :  atque  ipsis,  ad  qnonim  oommo> 
dum  pertinebat,  durior  inveotus  est  Oa«li«s,  G& : 

Digitized  by  VjOOQ IC 


ipM 


445 


Irmtns 


ex  IpflS  qufteram :  agrum  dare  ipsi,  qtii  aooeplMei, 
Im  :  ipsi  omnia,  qnonim  negotium  est,  ad  noe  de- 
f erant. — ^B.  To  empbaeiie  one  of  the  subjects  of  a 
common  predicate.—* With  ei,  he  too,  kumel/  in 
penon^  even  he:  deseret  eos,  cum  habeat  praeser- 
tim  et  ipse  oohorOs  triginta  ? :  credo  ego  voe^  so- 
<ni,  et  ipaos  oemere,  L. — With  fuqut  (of.  ne  .  .  . 
quidem) :  pauca,  neque  ea  ipsa  enucleate  dicta : 
primis  repalsis  lEaharbal  missus  nee  ipse  erup- 
tionem  oohortium  sustinuit,  L. — With  etiam:  ipse 
etiam  Fufidlos  in  numero  fuit  —  With  quoque: 
quia  plebs  8G  solvit,  ipsi  quoque  solutiim  voltis, 
L. — Hig/or  hiM part,  he  ioo^  alao^  oe  well:  litfierae 
adiatae  sunt  a  Clodii,  quae  ipsa  transiit,  cUeo  in 
penon  :  tris  ipse  excitavit  recitatoree,  he  too  :  Hoc 
Bhipeas,  hoc  ipse  Djmas  omnisque  iuveutus  Laeta 
facit,  V. — H.  £  8  p.  A.  As  tiubet,^  of  an  eminent 
person :  ipsus  tristis,  the  mcuter^  T. :  Pythagorei 
respondere  solebant,  ipse  dixit,  i.  e.  Pythagoras : 
lectica  Mathonis  piena  ipso,  the  great  fnan^  lu. : 
anseris  ante  ipsum  iecur,  hefwe  the  host,  lu. — ^B. 
Of  oneself,  nontaneousltf :  de  manibus  delapsa 
anna  ipsa  cedderunt :  Ipsae  lacte  domum  referent 
distcnta  capeIlaeUbera,y. — C.  Excluding  otliers, 
b^  oneself,  alone,  mere,  very:  haec  ipse  suo  tristi 
cum  corde  rolutati  V. :  ipso  terrore  ordines  per- 
turbant,  Cs. :  qui  ipso  nomine  ac  rumore  defende- 
rit :  aestimando  ipse  secum,  L. :  ipsam  aequitatem 
et  ius  ipsum  amare,/or  \Jts  ovon  sake:  nunc  ipsum, 
jtui  now :  turn  \pBum,Just  then. — ^D.  With  numer- 
als, j'tM^,  exactly, precMg:  triginta  dies  erant  ipsi, 
cum,  etc. :  ipsas  undecim  esse  legiones :  Jpso  ▼!- 
gesimo  anno. — ^B.  In  a  reflexive  clause. — With  the 
stthjeet  emphat^  opposed  to  other  agents:  non 
egeo  medicinA,  me  ipse  consoler:  Artaxerxes  se 
ipse  reprehendit,  N. :  ipsa  se  virtus  satis  ostendit, 
8. :  ut  non  modo  populo  R,  sed  etiam  sibi  ipse 
ooodemnatufl  videretur:  qui  ipai  sibi  beUum  in- 
dixissent  —  With  the  object:  omne  animal  se 
ipeum  diligit:  Lentnlum,  quern  mihi  ipsi  antepo- 
no. — In  place  of  se  or  smts, — For  emphatic  dis- 
tinction :  cum  omnee  se  expetendos  putent,  nee 
id  ob  aliam  rem,  sed  propter  ipsos :  quos,  quid- 
quid  ipsis  expediat,  facturos  arbitrabimur :  pra- 
TJtas  consulum  discordiaque  inter  ipsos,  L. — To 
avoid  ambiguity  in  the  use  of  se  or  suus:  ne  aut 
suae  magnopere  yirtnti  tribueret  aut  ipsos  despi- 
ceret,  Ca. :  legates  mittit,  qui  tantum  modo  ipsi 
liberisque  ritam  peterent,  S. :  nihil  umquam  an- 
divi  .  .  .  nihil  de  re  p.  gravins,  nihil  de  ipso  mo- 
destius. — ^For  se  or  sUn :  inexperta  reroedia  baud 
inioriA  ipsis  ease  sospeota,  Cu. :  rex  propiua  ipaum 
conaidere  atoieos  iubet^  Cu. — With  abL  absol.: 
cum  dies  Yenii,  eavsA  ipse  pro  se  dlctA,  damnatnr 
(i.  e.  cam  causam  Ipse  pro  se  dixisset),  L. :  amisso 
et  ipse  Paooro,  Ta^ — With  aU,  of  gerund:  depo- 
nendo  tutelam  ipse,  in  se  unum  yuls  oonvertit, 
L.:  agendo  ipse,  U 


Ipcemet,  see  -met       Ipsiuit  old  for  ipse. 

ira,  ae,/.,  emger,  wrath,  rage,  ire,  passion,  indig- 
nation: ira  inflammatos:  Ira  furor  brevis  est^ 
H. :  irae  suae  parere,  N. :  ir&  conmotus,  S. :  iram 
in  eos  evomere,  T. :  in  hostills  domos  Iram  verti- 
te,  H. :  quorum  non  suflScit  irae  Occidisse  aliquem, 
lu. :  irae  indulgere,  L. :  iram  ponere,  H. :  dum  de- 
fervescat  ira :  ira  inter  eas  intercessit,  T. :  in  Ro- 
manes, propter  obsides  nuper  interfectos,  L. :  ira 
deorum,  0. :  victoriae,yu7^.«  diremptae  pads,  L. : 
ereptae  Virginia,  V. :  dicti  sibi  criminis,  O. :  Aman- 
tium,  quarrels,  T. :  pro  levibus  noxiis  iras  gerunt, 
T. :  veteres  in  populum  B.,  L. :  horribilTs  exerce- 
re  iras,  V. :  inde  irae  et  lacrimae,  lu. :  irae  impe- 
ratorum,  against,  L. — An  indignant  desire  :  subit 
ira  cadentem  Ulcisci  patriam,  v . — A  cause  of  an- 
ger, provocation:  Quibus  iris  inpulsus  ?  T. :  die  all- 
quam,  quae  te  mutarerit,  iram,  0.  —  An  object  of 
anger:  iustae  quibus  est  Mezentius  irae,  Y. — An 
expression  of  anger:  Pestis  et  ira  deum  (Harpyiae), 
v. — ^Person.:  Iraeque  Insidiaeque,  dei  (Mavor- 
tis)  comitatos,  V. 

Iraonnde,  adv,  with  eomp^  [iracundusi,  angrily, 
passionately :  agere  cum  aliquo :  iracundius  expo- 
stulare. 

iraoundla,  ae»/.  [iracundus],  a  proneness  to 
anger,  hasty  temper,  irascibility:  permitto  aliquid 
iracundiae  tuae. — Anger,  vrath,  rage,  passion,  vio- 
lence :  prae  iracundift  non  sum  apud  me,  T. :  coti- 
die  aliquid  iracundiae  remittebat:  suam  rei  p. 
dimittere,  sacrifice  to  thestate^  Os. :  iracundift  exar- 
descere :  indiligentiae  suae  ao  doloris,  excited  by, 
Gs. :  sine  iracundift  dico  omnia,  dispassionately : 
iracundiae  inplacabiles. 

fractmdius  <><&'•  with  comp.  pro],  irascible,  ir- 
ritable, passionate,  ^uderic,  angry,  ireful,  easily 
provoked:  proterve,  T. :  homo,  Cs. :  senes :  leo- 
nes,  O. :  iracundior  est  psmlo,  H. — Of  things :  vic- 
toria: Iracunda  lorem  ponere  fnlmina,  the  thun- 
ders of\i»  wrath,  H. 

iraacor,  Iratus,  1,  dep.  [ira],  to  be  angry,  he  in  a 
rage:  minume  deoet,  S. :  numquam  sapiens  irasci- 
tur :  Irasci  celer,  H. :  Irascens,  quod,  etc.,  0. :  qui 
nesciat  irasci,  lu. :  taurus  irasci  in  comua  discit, 
gather  his  rage  into  his  horns,  V. :  nostram  vicem, 
on  our  account,  L. :  tibi  iure,  T. :  huic :  grayiter 
inimicis,  Ob.  y  patriae,  N. 

trate^  adv.  [iratus],  angrily,  Ph. 

iratlia»  adj.  with  eon^.  and  sup  [P.  of  irasoor], 
angered,  enraged^  <iM^t  t{folent,  furious:  animus, 
T. :  nihil  feci  iniAus,  in  anger :  quid  imti  sentire 
possant  ?  in  their  tsrgth^  Cs. :  tibi  graviter,  T. :  ad- 
versario  index :  Qrals  Achilles,  H. :  vilico  iratior : 
in  ilium,  T. :  Caesar  illis  f oerat  iratissimus :  mare, 
raging,  H. :  venter,  remmng,  H. :  preoes,  i.  e.  curses, 
H.:  si8trum,Ia.  .     ^^^ixo 

Digitized  by  VjOOQI^ 


Ira 


446 


latiiio 


I 


ir«,  Ixi,  injin,  of  eO. 

Irifl»  idia  (««r,  Irim,  V.,  voc,  Iri,  0.),  /.,  ss'Iptc, 
the  ffodden  of  the  rainbow^  mtneitger  of  the  god»^ 
V.,0. 

Sronia,  ae,/.,  =  e/ptovna,  irony  t  sine  ullft  iro- 
nift  loquor. 

Irr-,  see  Inr-. 

la,  ea,  id,^m.  6ius  (sometimes  monosji.  in  poe- 
try), doL  ei  (rarely  el  or  roonosyl.  ciX  pitm.  (2^ 
mofu^r.  [2  I-].  I.  As  a  weak  demonttr.  in  simple 
reference. — As  subai.f  he^  «/ie,  ity  the  one  mentioned 
(without  emphasis):  fait  quidam  senex  Mercator: 
navem  is  f  regit,  T. :  venit  mihi  obviam  tuus  puer ; 
is  mihi  litteras  aba  te  reddidit :  sine  eius  offensio- 
ne  animi,  hwtin^  his  fedvu^e,  Gs.  —  As  <uJ(j,^  thi$^ 
that,  the:  ea  res  est  Helvetiis  enuntinta,  Cs. :  flu- 
men  est  Arar  ...  id  flumen,  etc,  Cs. :  ante  eam 
diem.— II.  Specialuse  s. — Attracted  to  the  fol- 
lowing subat, :  exsistit  ea  quae  gemma  dicitur  (I  e. 
id,  quod) :  quae  pars  maior  erit,  eo  stubitur  consi- 
lio  (i.  e.  eius),  L.  —  Pleonast.^ After  an  obj. 
tvbet. :  urbem  novam,  oonditam  vi  et  armts,  iure 
eam  condere  parat^  L.  —  In  the  phrase,  id  quod, 
referring  to  a  fact,  thought,  or  clause :  ratus,  !d 
quod  negotium  poscebat,  as  the  situation  required, 
S. :  id  quod  neccsse  erat  acctdere,^M«<  as  toot  un- 
avoidable, Gs. :  si  nos,  id  quod  debet,  nostra  patria 
delectat,  and  it  must  be  the  ease  ;  cf.  id  de  quo,  L. 
— With  ety  oue,  atque,  neqfie,  in  explanation  or  cli- 
max, and  that  too,  and  in  fact:  inquit .  • .  et  id 
clariore  voce,  and  that,  Gs. :  cum  unft  legione 
eftque  vaeillante :  vincula  et  ea  sempitema :  legio, 
neque  ea  plenissima,  and  not  even,  Gs.  —  In  place 
of  the  rejCtxive pronoun:  persuadent  Ranraeis,  uti 
ana  cum  iis  proficiscantur  (t  e.  secum),  Gs.— With 
emphasis,  as  correlative  to  gui,  he,  ske,  it,  t/uU,  the 
one,  that  one:  is,  qui  erit  adductus:  baec  omnia 
is  feci,  qui  sodalis  Dolabdlae  eram :  qui  magister 
equitum  fuisse  tibi  viderere,  it  ooearrisU,  etc— 
NetU.  as  subst.,  that :  idne  estis  aactores  mihi  ?  do 
you  advise  me  to  thatf  T. :  quibus  id  consili  fuisse, 
ut,  etc,  who  had  formed  the  fdan^  Gs. :  quando 
verba  vana  ad  id  locorum  fuennt,  hitherto,  L. :  ad 
id  quod  natura  cogeret,  i.  c  death,  N. :  id  temporis, 
at  t/iat  time:  homo  id  aetatis,  of  that  age^ — Abl. 
with  a  comparative,  so  much,  by  so  mxteh:  eo  plus, 
quo  minus,  etc.,  the  more, — Ace  adverb.,  therefore, 
for  that  reason,  on  that  account :  id  operam  do,  ut, 
etc,T. :  id  ego  gaudeo. — In  phrases,  aliquid  id  ge- 
nus scribere  (i.  c  eius  generis),  of  that  sorts  ad  id 
quod  sua  quemque  mala  cogebant,  evocati,/or  that 
purpose,  it. :  ad  id,  quod  .  .  .  erat,  acoendebatur, 
etc.,  besides  thefatt,  that,  etc,  L.  i  in  id  fide  a  rege 
acoeptft,  to  that  end,  L. :  quod  ad  me  de  Lentulo 
scribis,  non  est  in  eo,  is  not  eome  to  that :  cum  iam 
in  eo  eeset,  ut,  ebc.,just  on  the  point  of,  etc,  L. :  to- 
tum  in  eo  est  tectorium,  ut  sit  conciunum,  depends 


on  that:  ex  eo,  quod,  etc.,/rom  thefaet  that :  d- 
vitas  data,  cum  eo,  ut,  etc,  with  the  stipuiation  that, 
etc,  L. — TIT.  Praegn.,  that,  su^A,  of  such  a  sort, 
of  the  tharader,  so  great :  in  id  redactus  sum  lod, 
ut,  etc,  io  such  a  pass,  T. :  neque  is  sum,  qui  te^ 
rear,  Cs. :  itaque  ego  is  in  ilium  sum*  quern  tn  me 
esse  vis :  is  status  erat  rerum,  ut,  etc,  L. :  quae 
causae  sunt  eius  modi,  ut,  etc :  ea  mecum  conaoe' 
tudine  coniunctus  est,  quod,  etc,  such  intimacy, 

istio,  adv.  [abl.  f.  of  istie,  sc  vift],  there,  thai 
way:  Abi  istac,  T.  —  Fig.,  t»  that  way,  in  siuk 
wise:  Nequaquam  istuc  istac  ibit;  magna  inert 
certatio,  £nn.  ap.  G. 

iataec,  see  istio. 

late,  a,  ud,  yen.  istlus  (poet  istius,  V. ;  istins, 
disyl.,  T. ;  istJ,  T.),  pron,  demonsir.  Z.  Referring 
to  that  which  is  at  hand  or  present  to  the  person 
addressed,  this,  tJiat,  he,  she:  At  tu  pol  tibi  istas 
comprimite  manQs,  those  ofyours,T. :  istae minae, 
those  threats  of  yours,  h.-.  de  istis  rebus  exspecto 
tuas  litteras,  Uiose  affairs  of  yours,:  ista  subselUa, 
those  seats  near  you :  quae  est  ista  praetura  ?  thai 
prcetorsfdp  of  yours  :  tuus  iste  Stoicus  sapiens. 
—  n.  In  gen.,  as  a  strong  demonstr,,  that,  this, 
the  very,  that  partiaUar,  he,  she,  it :  erat  enim  ab 
isto  Aristotele,  a  cuius  inventis,  etc :  ista  divina 
studia :  nee  enim  ab  isto  officio  abduci  debul :  cre- 
dls  quod  iste  dicat,  T. :  istius  ipsius  in  dioendo  fa- 
cultatis.  —  m.  Praegn.,  such,  of  such  a  kind: 
qua  re  cum  ist&  sis  auctoritate,  etc :  animo  isto 
esse,  N. :  Egon  quicquam  cum  istis  factis  tibi  re- 
spondeam  ?  T. — That  (in  irony  or  scorn) :  non  erit 
ista  amicitia,  sed  mercatura :  animi  est  ista  molli- 
tia,  non  virtus,  Gs. :  iste  tuus  vates,  0. 

Isthmia,  Qrum,  n^  =..Td  'lo^fuOf  the  Isthmian 
games  (every  five  years  near  Gorinth),  L. 

Xsthmtui  or  ofl,  I,  ffk,  ss  'lod^oc,  the  bthmrn 
of  Corinth,  Gs.,  G.,  L.,  a 

iBti,  old  for  2  istic,  there,  V.  (Ribb.X 

1.  istio,  aec,  oc  and  nc  (with  -ne,  istocine)| 
pron.  dsmoTtstr.  [iste+ce].  —  Referring  to  that 
which  is  at  band  or  related  to  the  person  ad- 
dressed, that  of  yours,  that  mentioned  by  you: 
istaec  res,  T. :  circum  istaec  loca  oommorari. — As 
subst, :  istuc  quidem  eonsiderabo:  istoc  vilius,T.: 
istuc  fractum:  Ist^cine  interminata  sum  hine 
abiens  tibi  t  T. :  Ego  istuc  aetatis,  T. — ^As  a  strong 
demonstr.tihis  same,  this,  the  very  :  quid  Istic  nar- 
nkt,thatfelloio,% 

2.  iaGo,etdv.,there^in  that piaes^wkite you  art: 
quid  istio  tibi  negotist?  T. :  qu<miaai  istic  eedes: 
quooumque  istic  loco  constitisU,  iM-^Merem^  m  tkU 
affair,  on  thi*  oeoasion  .*  Neque  istic,  neque  alibi, 
T. :  Istio  sum,  lam  with  you,  T. :  istio  sttia,  inquit, 
I  am  listening* 


istliiftmo^ 


447 


iter- 


fftmart:  istinc  exoludere,  T. :  qui  ietinc  Yoniant: 
Iftare  age  uun  i8tinc»  i.  e;  tinthout  maviNff^  V. :  bi 
istiDc  f  raoB  et  audaeis  est,  hino  pudor,  on  the  other 
aide .,,on ihU :  fortaasis  et ictino  Laii^iter  abetu- 
lent  aetas  (i.  e.  de  bia  vUiia),  E. 

istiiw  mckU,  see  modoa. 

Isto,  ^uh,  [iste],  thUher,  to  you^  to  where  you 
are:  ti  minifna  causa  est  properandi  isto  rathi. — 
TkertitUOy  in  that  nuUter:  Tmbatium  Isto  sdmi- 
acere* 

istSo,  aeh,  fistic],  thither^  thai  way,  yonder : 
accede  illuc ;  Nimium  istoc  abisti,  T. 

Istonmm,  adv,  [i8to+ versuni],  thiiherwarde^  T. 

Istac,  adv.  [iatic],  tkUkett  ^  y^  ^  vhtre  you 
are^ in  that  diroetion:  Concede  istuc  paululum,  T. : 
istuc  sunt  delapsi:  istuc  mens  animosque  Fert^ 
H.— 7b  that  thing,  to  that  miiffeet:  istuo  ibam,  T. 

Ita,  adv.  [2  I-].  I.  I  n  g  e  n.,  referring  to  what 
precedes,  in  thie  manner,  in  thie  wee,  in  nteh  a 
ttay,  ac,  thtta,  aeeordingly,  as  hait  been  aaid:  des 
operam  at  inrestiges  sitne  ita :  Ita  atunt,  T. :  bis 
rebus  ita  actis,  S. :  factum  est  Ita :  ita  di^i^rtt  omi- 
na  Galchas,  nidi  it  his  interpretation,  V. :  quae 
cum  ita  sint,  and  tinee  this  is  so,  and  aceordtnyly: 
quod  cum  ita  sit. — Referring  to  what  follows,  thus, 
in  tfufoUovring  manner,  as  fcUows,  in  this  way: 
ita  censes ;  publicandas  pecunias,  etc.,  S. :  is  ita 
cum  Oaesare  egit ;  si,  etc.,  Cs. :  ita  constitai,  for- 
titer  esse  agendum.  —  In  affirmation,  yes,  it  is  so. 
Just  so,  true:  quid  btic  tibi  negotist?  Dav.  mi- 
bin*?  /SE.  Ita,T.:  an  laudationea?  ita,  inquit  Au- 
tonius :  DaTusne  ?  ita,  H. :  itast,  T. :  non  est  ita : 
ita  prorsus :  ita  plane. — In  interrogations,  expect- 
ing an  affirmati?e  answer:  itane?  really f  truly f 
is  it  so  f:  Itan  credis  ?  T. :  itane  est  f :  itane  tan- 
dem ? — In  the  phrase,  qnid  ito?  implying  reproach 
or  surprise,  why  sot  how  is  tluUf  what  do  you 
meanf  :  accusatis  Sex.  Rosciuro.  quid  ita  ? :  quid 
ita  passus  est  Eretriam  capi  f  L.  —  II.  £  s  p.,  in 
comparisons,  «o,  thus,  just,  in  the  same  way:  ita  ut 
res  sese  habet,  T. :  ita  vero,  Quirites,  ut  precamini, 
ereniat :  ut  homo  est,  ita  morem  geras,  T. :  ita  lo- 
quor,  quasi  ego  fecerim,  etc. :  me  consulem  ita  f e- 
ctstis,  quo  modo  paud  fact!  sunt :  castra  ita  posita, 
tamquam  procul  abeeset  hoatiay  L. — C  o  r  r  e  1.  with 
yt,  in  parallel  clauses t  in  paoe  Ita  ut  In  bello, 
oHka  in  peace,  etCL,  S. :  ut  Eurytthei  fllios,  ita  sues 
ooDfigebat,  his  omiy  as  well  as,  etc.  —  la  oalbs  or 
empluitio  wishes,  so,  if  it  hi  true :  Ita  me  dt  ament, 
noQ  nil  tineo,  i.  e.  so  help  mSf  T. :  soUieitat,  ita  y\- 
vam,  me  tua  ^aletudo :  ita  me  referat  tibi  lupptter, 
v.:  tecum  ease,  ita  mihi  lomnia  q«a«  opto  contin- 
gani,  Bl  Tefaementtr  .velim.  — *  III.  P r  a  e  g  n.,  of 
kind  or  qoality,  as^  smek,  of  this  naiure,  of  this 
kind:  ita  sant  res  nostrae:  ita  Inqoam  (i.  e.  hoc 
dico).-— Of  a  Datnral  eonsequenoe  or  inference,  so, 


thus,  accordingly f  under  these  eircumstanees,  in  Uds 
manner^  ther^ore:  ita  sine  periculo,  etc.,  Cs. :  ita 
praetorium  mlssum,  L. :  ita  lovis  illud  sacei'do- 
tium  per  banc  rationem  Theomnasto  datur :  ita  fit 
ut  animus  iudlcet,  etc.,  Vius  it  comes  to  pass:  ita  fit 
ut  deus  llle  nusquam  prorsus  appareat,  lience  it 
follows,  —  In  restriction,  on  the  condition,  on  the 
assumption,  in  so  far,  to  such  an  extent,  only  in  so 
far  :  haec  ita  administrabat,  ut,  etc.,  Cs. :  cuius 
ingenium  ita  laiido,  ut  non  pertimescara :  pax  ita 
oonvenerat,  ut  Etruscis  Latinisque  flurius  finis  es- 
set,  h. :  ita  admissi  captivi,  no  taroen  iis  senatus 
daretur,  L. — Of  degree,  so,  to  such  a  degree,  so  very^ 
so  much:  ita  fagavit  Saronites,  ut,  etc.,  L. :  indices 
ita  fortes  tamen  fuerunt,  ut . . .  vel  perire  malue- 
rint,  qiiam,  etc :  ita  acriter  . . .  itaque  repente,  Cs. 
— With  negatives,  not  very,  not  especially :  non  ita 
noagnus  numerus,  Cs. :  non  ita  lato  interiecto 
mari :  aocessione  atuntur  non  ita  probabili :  post, 
neque  ita  multo,  N. 

Italioiui  (C,  a,  Cs.,  L.,  Ta.)  or  ftalis,  idis,  / 
(V.,  O.),  or  Italu  (H.)  or  Italos  (U.,  y.),adj., 
of  Italy,  Italian, 

ita-qne,  conj.,  and  so,  and  thus,  and  according- 
ly: Si  cetera  ita  sunt  ut  vis,  itaque  ut  esse  ego 
ilia  existumo,  T. :  ita  oonstitui,  itaque  feci.  —  lu 
inference,  and  so,  accordingly,  therefore,  for  that 
reason,  consequently:  falsa  existuroans  . . .  itaque 
oensuit,  etc.,  S. :  itaque  ipse  mea  legens,  sic  adfi- 
cior  interdum :  itaque  rem  euscipit  et  a  Sequanis 
impetrat,  Cs.:  versis  itaque  subito  voluntatibus, 
L. :  none  itaque,  H. :  itaque  ergo  amantur,  T.— 
In  resuming  an  interrupted  thought,  accordingly, 
thus,  and  so:  itaque  turn  Scaevola,  etc. 

item,  adv,,  likewise,  besides,  also,  further,  mars- 
over,  too,  as  widl :  Unus  et  item  alter,  T. :  Lentulua, 
itemque  ceteri,  S.:  Romulus  augur  cum  fratre 
item  angure :  Contemplator  item,  cum,  etc,  Y.-* 
In  the  phrase,  non  item,  but  not,  but  by  no  means: 
maxaroas  Mihi  agebat  (gratias);  aliis  non  item, 
T. :  oorporum  offensiones  sine  culpa  accidere  poti- 
sunt,  animorum  non  item. — In  comparison,  ^'f<«< 
so,  in  like  manner,  after  the  same  memner,  likiewise, 
also:  si  sis  Natus  item  ut  atuut  liinerram  esse, 
T.:  fecisti  item  uti  praedones  solent:  uti  optio 
item  esset,  quasi  dedisset,  etc.,  L. 

iter,  itineris,  n.  [I-],  a  going,  walk,  way :  dicam 
in  itinere,  on  the  way,  T.— ^  ffoing,  journey, 
passage,  march,  voyage:  cum  ill!  iter  instaret  et 
subitum  et  longum :  ut  in  itinere  copta  f rumenti 
suppeteret,  Cs. :  in  ipso  itinere  confligere,  L. :  ex 
itinere  litteras  mittere,  S.:  iter  ingressus:  tantum 
itineris  contendere,  hasten:  in  Italiam  intendere 
iter,  L. :  iter,  quod  constitai,  determinsdi^Dan:  Iter 
in  prorinciam  convertere,  direct,  Cs. :  agere  in  reo> 
torn,  0. :  flectere,  ehm^  the  course,  Y . :  iter  ad 
regem  compamre,  P^rs^J^'^'^i^cy^f^^^ 


itarati 


448 


looiiadiis 


break  off^  Gs. :  classe  tenere,  V. :  die  ao  nocte 
oontinuato  itinere,  Gs. :  rumpere,  Q. :  Boi  ex  iti- 
nere  nostros  adgressi,  Gs. :  terrestri  itinere  duoere 
legioiies,  b^  latui,  L. :  Unde  iter  Italiatn,  Y. — A 
journey,  march  (as  a  measore  of  distance) :  cum 
abessem  ab  Amano  iter  unius  diei,  a  day's  jour- 
ney: quam  maximis  itineribus  oontendere, /oro0c/ 
marches^  Gs. :  confecto  iusto  itinere  eius  dxei^fuU 
daif$  march,  Gs. — A  way ^panage, path,  road:  iti- 
neribus devils  proficisci  in  provinciain :  erant  iti- 
nera duo,  quibus  itineribus  domo  exire  possent, 
Gs. :  in  diversum  iter  equi  concitati,  L. :  ut  devils 
iUneribus  milites  duceret,  N. :  vocis,  pavtage,  V. : 
neque  iter  praecloserat  onda,  cut  off,  0. :  iter  pate- 
fieri  volebat,  opened,  Gs. — A  right  of  way:  aquae- 
ductus,  haustus,  iter,  actus  a  patre  sumitur :  iter 
alcui  per  proviociam  dare,  Gs.  —  Fig.,  a  road, 
path,  way:  declive  senectae,  0. :  vitae  diversum, 
lu. — A  way,  courte,  custom,  method,  means :  patia- 
mur  ilium  ire  nostris  itineribus:  terum  gloriae: 
amoris  nostri :  salutls,  Y. :  fecit  iter  soeleti,  O. 

iteratio,  finis,/,  [itero],  a  repetUion:  verbo- 
rum. 

IterS,  ftvl,  fttus,  Sre  [  itenim  ],to  do  a  second 
time,  repeat:  cum  duplicantur  iteranturque  verba: 
eaepe  eadem,  L. :  iterata  pugna,  rettewed,  L. :  ubi 
Phoebus  iteraverit  ortds,  has  risen  a  second  time, 
O.:  cursus  relictos,  H. :  aequor,  embark  again 
upon,  H. :  Muricibus  Tyriis  iteratae  vellera  lanae, 
efyed  twice,  H. :  nullis  iterata  priorum  lanua,  reached 
again,  O. :  agro  arato  . . .  iien.to,  ploughed  a  sec- 
ond time:  tnincie  Lapsa  cavis  iterare  mella,  cde- 
hrate,  H. 

itenixn,  adv.,  again,  a  second  time,  once  more, 
anew:  hue  revorti  iterum,  T. :  duxit  iterum  uxo- 
rem :  Lepidus,  imperator  iterum :  Pennus,  iterum 
(consul),  L. :  bis  rem  p.  servavi,  semel  gloriA,  ite- 
rum aerumnft  meft:  cum  his  semel  atque  iterum 
armis  contendisse,  Gs. :  iterum  atque  tertium  trt- 
buni,  L. :  itenim  et  saepius :  iterum  atque  iterum 
spectare,  again  and  again,  H. :  iterumque  iterum- 
que  vocavi,  Y. — In  turn,  again,  on  the  other  hand: 
sinu  effuso,  fiaving  loosed  again  the  fold,  L. :  iterum 
accusandi  causae,  Ta. 

itidem,  adv.  [ita],  in  like  manner,  so,  jusi,  in 
the  same  way:  tibi  quae  dixi,  dicam  itidem  illi, 
T. :  temperantia  in  suas  itidem  ree,  et  in  oororounes 
diatributa  est :  itidem  in  hao  re,  ut  in  aliis,  T. 

itio,  onis,/.  [T-],  a  going,  walking,  travelling: 
itiones  crebrae,  T. :  reditum  ac  domum  itionem 
dari. 

Ito,  — ,  — ,  SLTt,freq.  [eo\,  to  go:  ad  cenas. 

itufl,  us,  m.  [I-],  a  going  awt^,  departure:  ne- 
ater. 


nedc 


inba,  ae,/.  FDIY-],  a  mane,Jhwing  hair  on  the 
' :  equus  ille  iubam  quatiens,  G.  po<St. :  iubae 


equorum,  Gs. :  luduntque  iubae,  etc.,  Y. :  eqmnae, 
0. — A  crest:  triplid  crinita  inba  galea,  Y. :  iubas 
Divini  adsimulat  capitis,  i.  e.  ths  helmet,  Y. — A 
beard:  muUorum,  lu. 

iubar,  arts,  n.  [DIY-],  radiance,  light,  splendor, 
brightness,  sunshine:  iubare  exorto,  V.:  Qaintus 
nitidum  iubar  extulit  Lucifer,  0. :  Hanc  animam, 
Fac  iubar,  i.  e.  make  into  a  eonstell<Uion,  0. 

iubata%  ac^j,  [iuba],  crested:  anguia,  L. 

inbed,  iussi  ( iOsti,  for  iussisti,  T. ;  iilssO,  for 
iusserO,  Y. ;  iflsse,  for  iussisse,  T.),  iftsaus,  ere,  to 
order,  give  an  order,  bid,  tell,  command:  iubesne? 
iubeo,  cogo,  T. :  non  iubeo :  defessa  iubendo,  0. : 
sic  iubeo,  stat  pro  ratione  voluntas,  lu. :  revert! 
iubet :  Flores  ferre  iube,  give  orders,  H. :  iobes 
renovare  dolorem,  Y. :  hunc  iubet  sine  ouri  esse: 
eos  suum  adventnm  exspectare,  Gs.:  alquem  ne- 
cari,  S. :  pontem  resdndi,  Gs. :  ut  haec  quoqoe 
referret,  etc. :  ut  classem  traiceret,  L. :  senatus 
decrevit  populusque  iussit,  ut,  etc:  iube,  mihi 
denuo  Respondeat,  T. :  iubentee  in  Africam  traice- 
ret, L. :  litterae  non  quae  te  aliquid  iuberent,  sed, 
etc :  Nero  iussit  scelera,  Ta. :  lUud  ad  haec  iubeo, 
U. :  lunoni  iussos  adolemus  honores,  Y. :  uti  iu£si 
erant,  S. :  quod  iussi  sunt  faciunt,  Gs. :  pendere 
poenas  iussi,  Y. :  Slellae  sponte  suft  iussaene  va- 
gentur,  H. — To  wish,  desire,  entreat,  bid:  sperare 
nos  amici  iubent:  Dionjsium  iube  salvere,  aa/u/^ 
him  for  me  :  iubeo  Ghremetem  (sc  salvere),  T.~ 
Of  a  proposed  law,  to  order,  decree,  ratify,  approve, 
enact:  quae  scisceret  plebs  aut  quae  populus  iube- 
ret :  dioere  de  legibus  iubendis  aut  vetandis:  cives 
prava  iubentes,  H. :  rogationem  promulgavit, '  vel- 
lent,  iuberent  Philippe  regi  bellum  indici,'  etc, 
put  it  to  vote,  did  they  decree,  etc — 7b  designate, 
appoint,  assign  :  Tullum  regem  populus  iussit,  L.: 
alquem  imperatorem,  S. :  ei  provinciam  Kumidiam, 
cdlot,  S. :  lussa  mori,  <u  a  sacrifice,  Y. :  perire  ios- 
sus,  H. :  si  volucres  habuissem  regna  iubentes,  0. 
— In  medicine,  to  prescribe,  order :  Quod  iussi  ei 
dari  bibere,  date,  T« :  aegrotus,  qui  iusaus  sit  vinmn 
sumere. 

ittoonde  (ioo-),  adv.  with  eomp,  and  sup.  [la- 
cundus],  agreeably,  delightfully:  vivere:  oeoam 
producere,  H. :  bibere  iucundius:  iucundissime 
vivere. 

lucimditaa  (ioo-),  atia, /.  [  iucondas  ],  agree- 
ableness,  pleasatUness,  Might,  enjoyment:  agri: 
epistnk  plena  iuconditatis :  dare  se  iuoundiiati, 
to  enjoyment :  ea  est  in  bomine  iucvnditas,  ut. 
elieerjvlness :  plurimae  iuae  iuconditates,  good 
offices, 

laoondna  (ioo-X  adj,  with  ooimm,  and  sup* 
[DIY-],  pleasant,  agresable,  delij^tfwl,  pimtmg: 
est  mini  iocanda  vestra  erga  m«  volaolas:  id 
vero  militlbaa  toM  iuoundom,  Ob.:  praemia,  H.: 
Grispi  iuconda  seneotiu  /I  e^Benn.iucujidiis),  lo.: 


449 


Ivgato 


epolit  lacnndiorA,  & :  oiBda  iacuiidion :  bonum 
incondius  viti,  lu.:  oonspectus  Tester  est  mibi 
nmlto  iueundissimos. — Plur,  n.  as  mtbtt.:  et  iu- 
cttDda  et  idonea  dioere  vitae,  H. 

Indaioiui  or  Z€da«loo%  adj^JeioUh ;  anniin : 
bellam, Ta.:  insula.:  ptanSj unleavened^ Ta, 

iiidezv  icis,  m.  and/.  [ius+DIG-],  a  jvdge^ 
jvrw:  rerissimas:  neqaam  et  levis:  severisstmi 
atqae  integerrimi :  te  ipsum  habebo  iudicem: 
qoem  si  ferrem  iudioem,  proposed:  ferre  Volsoio 
ittdioeni,  L. :  iudioem  dioere,  L  e.  whmit  to  trialy 
L. :  dare  iudioein,  to  prani  a  judge  (of  the  prae- 
tor): optimam  quemqae  in  selectos  iudioes  re- 
ferre,  the  jury,  — Fi  g.,  a  judge^  decider  ^  umpire: 
iniqui  sunt  patres  in  adules($entl8  iudices,  T.: 
aeqaiseimua  eorum  studionim :  me  iadice,  in  my 
jvdgmeniy  O. :  Grammatioi  oertant  et  adbuc  sub 
iudice  lis  est,  H. — A  eritie,  eonmneteur^  aeholar: 
ludieis  argutam  acamen,  H. :  subtilis  veterom, 
H. :  roorum,  he.  a  cmsor,  lu. 

IndicitlOf  SniB,/  [iadioo],  a  judging^  invetti- 
gating:  Longi  snbselH. — A  judicial  examination : 
ludicatio  est,  etc.  —  F  i  g.,  a  judgment^  opinion ; 
iudicatio  se  scire  quod  nesciat. 

iadicatam,  %n,[P.n,ot  iudico  ],  a  deciaion, 
judgment,  decree:  iudicatam  facere,  to  carrg  out, 
•^An  awardyfine :  solvere. 

1.  iudioatufl,  adj,  [P,  of  iadtoo],  decidsd^  deter- 
mined: res  XMdAcaktA^a precedent :  inlirroatio  rerum 
iudicatamm. — As  euoet,,  a  condemned  pereon: 
iudicatam  duel 

2.  iudloatmi^  fis,  m.  [  iudico  ],  a  judgeehip^ 
fiffce  of  judge:  isti  ordini  ludicatus  nou  patebit. 

iidloiall^  e,  a^j.  [  indicium  ],  of  a  court  of 
judiee^  judicial:  ius:  tabella:  genus  (dicendi), 
jundicai  pleading. 

iudioiaxliuik  at(j.  [ludicium],  of  the  coui% 
judiciary:  lex:  quaestus:  oontrorersia. 

iacUdillil,  I,  n.  f  index],  a  judgment^  judicial 
invettigatian^  trials  legal  proeem,  sentence:  omnia 
iadicia  reperta  sunt,  etc :  dignitatis  meae,  cofir 
eerning:  de  me&  fide:  inter  Bicarios,/or  aseaeei' 
nation:  vooare  in  indicium,  avmrnon  into  court: 
ID  Lureonis  libertum  iudicium  ex  edicto  dedit, 
granted  a  trial:  iudicium  acdpere,  undertake  a 
trial:  ^i\§ubndtto:  iudicium  summum  habere, 
jwiedietiomf  S. :  damnatus  inani  iudicio  Marina, 
la.:  in  indicium  Tenit,  came  into  court,  N.— ^ 
judgment,  dedaAon,  opinion,  conviction :  eius  iudi- 
cio permitto  omnia,  T.:  animi,  S.:  omnium  mor- 
taliam:  de  alquo  optimum  facere,  Cs.:  iudicium 
facere,  qnanti  quisque  sibi  faciendus  esset,  <£s- 
cid^:  de  quo  homine  tanta  et  tam  praeclara  iudi- 
cia  f eeistis,  i.  e.  have  conferred  to  great  honors : 
Qt  indiciis  fmai'  Udem,  principlee,  H. — The  power 
of  juc^^ing,  judgment,  diteemment :  subtile,  H. :  si 


quid  mei  iudici  est,  if  I  can  judge  of  it :  meo 
iudicio,  in  my  judgment :  id  iudicio  facere,  i.  e. 
urith  discretion :  copias  iudicio  conducere,  Gs. 

ludioo,  ftvl,  fttus,  &re  [  iudez  j,  to  examine  /ti- 
diciaUy,  judge,  be  a  iudge^  pass  judgment,  decide  : 
cum  magistratus  iudicassit :  ordo  alius  ad  res  iu* 
dicandas  postulatur:  iudicandi  potestas,  ^'urisdic- 
Hon  :  iudlcantem  vidimus  Aeacuro,  H. :  recte  et 
ordine:  causa  iudlcata:  inclytum  iudicium. — To 
condemn  :  quoad  vel  capitis  vel  pecuniae  iudlcas- 
set  privato,  L. :  indicati  pecuniae,  L. :  Horatio 
perduellionem,  eonmct  of  treason,  L. — To  judge, 
judge  of,  form  an  opinion  upon,  pronounce  judg- 
inent :  illos  ex  tuo  ingenio,  X. :  aliquid  oculonim 
fallacissimo  sensu:  ex  quo  iodicari  posse,  quan- 
tum, etc.,  be  inferred,  Os. :  sibi  me  non  esse  inimi- 
cum :  COS  contra  rem  p.  fecisse,  8. :  love  aequo, 
i.  e.  sanely,  H. — To  dedare,  proclaim  :  te  fortuna- 
tam,  T. :  alquoe  hostIS,  B. :  iudicetur  non  consul 
Antonius :  cuius  rei  exemplum  pulcherrimum  in- 
dicarem,  Os.— >7b  deternnne,  resolve,  conclude:  de 
itinere,  Cs. :  mihi  iudioatum  est  deponere,  etc. 

IngalU,  e,  adj,  [iugumj,  of  a  yoke,  yoked  to- 
gether :  equi  iumentaque,  Gu. — Flur,  m.  as  subst., 
a  team:  gemini,  V.  —  Meitrimonial,  nuptial:  ne 
cui  me  vinclo  sociare  iugali,  Y. :  dona,  O. 

lugarius,  a^.,  of  luno  luga  (goddess  of  mar- 
riage) :  vicus  (in  which  stood  her  altar),  L. 

lugatio^  dnis,/.  [iugo],  a  binding. 

iugatiia»  adj.  [P.  of  iugo],  conneeted,  dqmulent : 
Yirtutes  inter  se :  verba,  iamdred. 

lagarum,  I,  n.  /  gen.  plur.  iilgerllm ;  dot.  and 
abl.  iageribus,  n.  [IV-],  an  acre,juger  (containing 
26,000  square  feet):  decnmanum:  quaterna  in 
singulos  iugera,  Gs. :  nescio  quotenorum  iugerum : 
per  tota  norem  iugera  Porrigitnr,  V. :  immetata 
quibus  iugera  Fruges  ferunt,  i.  e.  lands,  H. :  novem 
lugeribus  distentus,  O. 

1.  ivgia»  e,  acH.  [HT-],  joined  together:  auspi. 
cinm,  i.  e.  of  a  yoke  of  oxen. 

2.  l€gifl,  e,  adj.  [YIV-],  fre^  living,  perennial : 
putei:  aqua,S.,  H. 

Inglana,  glandis,  /.  [  lovis+glans],  a  toalnut, 
walnut-tree  :  iuglandium  putamina. 

tagOi  AvI,  fttus,  are  [iugum],  to  bind,  marry  : 
alcui  intactam,  Y. :  decreta  super  iugandis  Femi- 
nis,  H. 

IngociUk  adfj.  [iugum],  mountainous:  silvae,  0. 

lugulo,  fi7T,  &tU8,  5re  f  iugulum  ],  to  cut  the 
throat,  kill,  slay,  murder:  finis  iugulandi,  S. :  civi^ 
iugulari  iussit :  homines,  H. :  turn  rite  sacratas  In 
flammam  iugulant  pecudes,  slaughter  and  throw, 
Y. — F  i  g.,  to  destroy,  overthrow  :  Pompeianornm 
causa  totiens  iugulata:  Hemnona,  murder  {in  bad 
verse),  H.— 7b  choke  off,  eonf 

Digitized  by 


iugalum 


480 


bominem,  T. :  io^alari  su&  confeasione :  Suo  sibi 
gUdio  hunc  iogalo,  foil  with  hia  own  devicet,  T. : 
gladio  plumbeo,  i.  e.  wilhaut  d^iadty, 

iugalam,  I,  n.  (iii€iiliu>  1,  m.,  Iii.),  dim,  [iu- 
gum],  the  eoilar'bone,  JtoUow  part  of  the  neck :  ia- 
gula  oonoa^a  haberet — The  throal^  neck  :  mucro- 
nea  a  iugulis  veatria  deiecimua :  recludere  atricto 
ense,  0. :  iuguloa  aperire  auaurro,  In. :  dare  iugu- 
lum  Clodio,  o/^«r.  — Fig.,  a  alaughter^  murder: 
Electrae  tugulo  ae  pollaere,  lu. 

ingmn,  I,  n.  [IV-],  a  yoke,  collar:  in  iago  in- 
aiatere,  Ca.:  beatiia  iuga  iroponiraua:  (bos)  iuga 
detractana,  v. :  iuga  deinere  Bobua,  H.— «4  yoke^ 
pair^  team:  ut  minus  multia  iugia  ararent:  in- 
miaaa  iuga,/M(tr  o/AarMt,y.:  curium  temone  iu- 
gum,  Iu. — A  yoke  ( of  apeara,  the  aymbol  of  de- 
feat): legionibiis  noatria  aub  iugum  miaaia:  aub 
iumim  abire,  L. :  Heaperiam  aub  iuga  mittant, 
siAjugate^  V.  —  The  eontteiiaium  LUra :  in  iugo 
cum  eaaet  luna.— 2%e  beam  of  a  weaver'e  loom: 
tela  iugo  rincta  eat,  0. — A  benA  in  a  ehip  (for 
paaaengera):  per  iuga  longa  aedere,  V.-*^  Mighty 
eummitt  ridgCy  chain  of  mountains :  in  inmeuaia 
iugia,  0. :  montia,  V. :  iugia  pervenire,  Ca. :  aepa- 
ratis  in  iugia,  H. :  auapectum  iugum  Cumia,  Iu. — 
Fig.,  a  pair:  iugum  impiorum  nefarium. — A 
yoke,  boTukjlmrdenf  fetters:  cuiua  a  cerTicibua  iu- 
gum servile  deiecerant:  aSneum,  H. :  exnere, 
shake  off,  Ta. :  ferre  iugum,  the  yoke  of  marriage, 
H. :  iactare  iugum,  \,%,tobe  restive.  In. 

Inleaa,  adj.  I.  Named  from  lulus  :  lulei  avi, 
0. — II.  Named  from  Julius  Casar;  hence,  of  the 
month  of  My :  Kalendae,  O. 

lullns  (poet,  aometimea  qnadriayi.),  adj.,  Juli- 
em,  of  Julius:  domua,  V.,  0. :  lex,  Os.,  0. :  edieta, 
of  AuyuUus,  H. :  unda,  a  harbor  of  Campania, 
buHt  by  Augustus,  V. 

Imnentum,  l,  n.  [IV-l,  a  beast  for  hauling, 
draught-animal,  beast  of  ourden,  horse,  mule,  ass: 
iuroenta  onerat,  S. :  iumento  nihil  opus  est  (i.  e. 
equo) :  aaroinaria,  beasts  of  burden,  Ga. :  aervi  ut 
taoeant,  iumenta  loquentur,  Iu. — JSing.  eoUecL :  iu- 
mento  et  canibua  relictia,  Iu. 

iunoeiUk  oeH.  [iuncna],  made  of  rushes:  yincu- 
la,  0. — ^Fig.,  Jim,  lender:  alquam  reddunt  iun- 
oeam,T. 

luncosajik  adj,  [iuncu8],/v//o/ru«A«8;  litora,  0. 

iunctio,  6nia,/.  [IV-]»  a  joining,  uniting, 

lunotura,  ae,/.  (IV-],  a  joining,  uniting,  Jimc- 
tui'e,  joint:  tignorum,  Gs. :  iuncturae  Terticia,  sut- 
upes,  0.:  laterum  iuncturaa  fibula  mordet,  the 
united  ends  of  the  girdle,  V.— F  i  g.,  a  connection : 
generis,  i.  e.  consanguinity,  0. — Of  words,  a  joiur 
ing  together:  caUida,  i.  e.  a  happy  phrase,  H. 

iunotns,  adj.  with  con^.  and  sup,  [P.  of  iungo], 
united,  connected,  associated,  kindred:  iunotia  Fron- 


tibus,  in  a  line^  V. :  Per  diea  et  iunctaa  nocUa* 
following,  0. :  caoaa  cum  exitu  iunctior :  iunotia. 
aimua  illi  oomea,  most  eittaehed^  0. :  ad  iunctisaimoa 
pertinere,  the  nearest  of  kin,  Ta. 

limoiUi  I,  m.,  a  nii& .-  limoima,  Y. :  aeutft  cn- 
apide  iunci,  O. 

iungo,  Hnxl,  tknotoa,  ere  [IV-],  to  join  together, 
u$Ute,  connect,  attach,  fasten,  yoke,  harness :  Narda- 
Bum  et  florem  anethi,  V. :  oetia,  j^ut,  la. :  iunctaa 
quatere  feneatraa,  H. :  oacula,  eicchange,  O.:  da  iun- 
gere  dextram,  datp^  V. :  Ticitaum  ponte,  span,  L. : 
ratibns  flumen,  brufye,  L. :  iunctae  umbone  phalan- 
gea,  Iu. :  pontls  et  propugiincula,  i.  e,  connect  the 
bulwarks  by  bridges,  V. :  hoc  opus  ut  aedificio  iun- 
gatur,  Gd. :  Humane  capiti  oerrioem  equinam,  H. : 
mortua  corpora  yivia,  V. :  ae  Romania,  L. :  Ne  ca- 
stria  iungant  (i.  e.  ae),  V. :  tigna  bina  inter  ae,  Ca. : 
corpora  inter  ee  iuncta :  erat  cum  pede  pes  iunc- 
tua,  0. :  digitia  medio  cum  pollioe  iunctia,  O. — To 
harness,  yoke,  attach :  angues  ingentea  aliiea  iuncU 
iugo,  Fac.  ap.  G. :  iunge  parea,  i.  e.  m  pairs,  V. : 
grypes  equis,  V. :  curru  Equos,  to  the  car,  V. : 
rneda  equis  iuncta:  iuncta  vehicula  mille,  L. — ^In 
P. pass.,  adjoining,  continuaus  with:  iuncta  piiare* 
tratia  Sormatis  ora  Getia,  0.— Of  troops,  etc.,  to 
join,  unite:  cum  fratre  eopiaa,  L.:  agmina,  V. — 
To  add,  give  in  addition :  Commoda  praeterca 
tungentur  multa  caducia,  Iu. — To  make  by  join- 
ing :  camera  lapideia  fomicibua  ioncta,  built  teith, 
S. — To  bring  together,  join,  unite:  com  hominibus 
oonauetudinea :  an  virtua  et  voluptas  inter  se  iungi 
poaaint— Of  persona,  tojoin^  unite,  bring  together, 
associate,  attach,  ally:  noa  aibi  amicoa,  T. :  ae  te- 
cum omni  acelere :  ae  Romania,  make  an  allianee 
with,  L. :  (eam)  conubio,^M  in  marriage,  V. :  me 
aibi,  marry,  V. :  variia  albae  iunguntur  columbae, 
0. :  ai  populua  R.  foedere  iungeretur  regi,  L. :  ho- 
apitio  cum  iungeret  abaena  (i.  e.  ae),  V. — To  make 
by  joijung,  enter  into :  cum  hominibua  amicitias: 
Bocietatem  cum  populo  R.,  L. — Of  words,  to  join, 
unite,  make  by  joining,  compound:  iuncta  verba: 
carmina,  compose,  V. 

iunior,  comp,  of  iurenla. 

Innipanui,  l,/.,  the  juniper-tree,  Y. 

lunb,  Cnis,/.,  a  daughter  of  Saturn,  sister  and 
wife  of  Jupiter,  goddess  of  marriage,  0.,  V.,  H.,  0. : 
luno  Lucina,  T. :  urba  lunonia,  i.  e.  Argos,  0.— 
ProT.:  lunonia  sacra  ferre,  L  e.  to  walk  as  in 
solemn  procession^  H. — luno  infema,  i.  e.  Praser' 
pine,  V. ;  called  Avema,  O. 

lunonalis,  e,  a({f.,  of  Juno:  tempos,  I  e.  <A< 
month  of  June,  0, 

lanonicola,  ae,  m.  [luno+COL-],  a  wmiup- 
per  of  Juno,  0, 

lunonigana,  ae^  m.  [luno+GEN-],  bom  of 
Juno,  i.  e.  Vulcan,  0. 

Digitized  by  V^OOQIC 


itaiottiiis 


461 


iuMitin 


ItednlTUk  CK&M  of  Jvmoy  Jnmmian^V.y  O. 

Inpplter  (lapi-X  lovis,  m.  f  DIV- 1,  Jupiter^ 
Jwt^  9on  of  Saturn^  urotlier  and  htubana  of  Juno^ 
cMe/ofthe  godi,godofthM  sky,  Os.,  C,  L.,  H.,  V., 
0. :  I<y?ia  stella,  the  planet  Jupiter, — Heaven,  sky, 
air :  sab  love  frigido,  H. :  metuendus  (i.  e.  pla- 
yiusX  V. :  sub  love,  in  the  open  air,  0. :  loci,  fowip 
ferHure,  O.:  luppiter  Stjgius,  i.  e.  IHtUo,  V.: 
loris  aniibuB  ifita  Servas,  i.  e.  of  Anffwtui,  H. 

ifirator,  dris,  m.  [iurol  a  swearer,  cueiitant  of 
the  censor,  sworn  rensus-eferk,  L. 

inratiu,  adj.  [P.  of  iuror],  svoom,  under  oath, 
hound  by  an  oath:  qat  iuratus  apud  vos  dixit: 
homines,  ^rors.'  testis,  lu. :  in  eadem  arma,  0. — 
As  subst,  m. :  huiuB  iurati  testimoniam,  witness, — 
As  subst.  n. .'  iurata,  solemn  vows. 

lore,  see  2  ius. 

iure-oonsiiltaSk  see  consultus. 

Inrgliim,  I,  n.  [ius+l  AG-],  a  quarrel,  strife^ 
diipute,  alterealioH,  contention:  inde  ad  iurgiuro, 
T. :  iurgiis  tnhendo  tempus,  S. :  benevolorum 
conceitatio  iurgiatn  dicitur :  iurgia  iaotare,  quar- 
rd,  V. :  viciDa  refusere  iurgia,  H. :  pavidus  contra 
mea  iurgia,  reproa^ss,  Y. :  altema  iurgia,  lu. 

lQrg5«  5vl,  ituB,  ire  [•ittrigus;  IV-],  to  quar- 
rd,  brawi^  fUipmte,  scold:  Cedo,  quid  iurgabit  te- 
cum? T. :  iargare  vicinos,  non  litigare:  haeo  iur- 
gans  agebat,  with  exposluiatum,  L. :  istis  lurgatar 
verbis,  it  reproached,  H. 

iorldidallB,  e,  a^,  [ioridicus],  rdaHng  to 
riffht,  of  justice:  genus:  quaestio. 

ioiU  ooiumltaflk  a  lawyer;  see  consultus. 

ioxis  diotio,  see  dictio. 

iozls  peritUA,  teamed  in  the  law  ;  see  peritus. 

inro,  an,  Stus,  are  [  3  ius  ],  to  swear,  take  an 
oath  :  si  aram  tenens  furaret :  ex  animi  tui  sen- 
tentia,  wUhout  reservation:  Boeotum  in  crasso 
iarares  afire  natum,  H.:  falsum,  swear  falsdy: 
vere :  testari  deos  per  quos  iuravisset,  S. :  per  lo- 
vem,  by  Jupiter  :  aedilis,  qui  pro  se  luraret,  in  his 
stead,  L. :  idem  omnis  exercitus  in  se  quisque  iu- 
rat,  i!  e.  each  soldier  individually,  L. :  Kumquam 
ducturum  uxorem,  T. :  se  eum  non  deserturum, 
Cs. :  veriasinaum  ius  iurandum.— With  in  and  aee., 
to  swear  to  observe,  swear  allegiance,  vow  obedience, 
adopt  under  oath:  In  legem :  in  leges,  L. :  in  haec 
verba  tarat  ipse,  takes  &is  form  of  oath,  Gs. :  cur 
in  certa  verba  iurent :  in  haec  verba  lures  postulo, 
m  this  form  of  words,  L. :  in  verba  magistri,  echo 
the  sentiments,  H.— 2b  swear  by,  attest,  call  to  wit- 
ness: Terrain,  Mare,  Sidera,  Y. :  lovem  lapidem : 
quaevis  libi  numina,  O. :  Samothracum  aras,  lu. : 
lurandae  tuum  per  nomen  arae,  H. :  dis  iuranda 
palus,  the  8tyx,  by  which  the  gods  swear,  0. — 2b 
swear  to^  eUiest  by  an  oedh:  morbum,  to  the  foot  of 


sickness:  id  (nomen)  iurare  in  litem,  ewear  to  a 
debt, — ^With  person,  ofr/.,  to  ewear,  bind  by  an  oath, 
cause  to  swear  (only  perf  pass.);  iudici  demon- 
strandum est,  quid  iuratus  sit :  lex,  in  quam  iurati 
sitis :  iuratus  se  eum  interempturum,  iu^-To  Con- 
ors :  In  me,  0. :  in  facinus,  0. — In  the  phrase : 
iurare  calumuiam,  to  swear  that  an  accusation  is 
not  malicious,  L. 

(luror,  atus,  art,  d^.),  see  iuro  and  iuratus. 

1.  Iu8,  iaris,  n.  [  lY-  ],  broth,  soup,  sauce:  he- 
sternum,  T. :  fervens:  tepidum,  H. — In  a  pun: 
Yerrinuro,  liog-broih  (the  justice  of  Yerres). 

2.  iuB,  iaris  (dot.  iQre,  L. ;  plur.  only  nom,  and 
ace.),  n.  [IY-],  tliat  which  is  binding,  rigid,  justice, 
duty:  ius  hominum  situm  est  in  societate,  etc : 
obtinere,  maintain:  de  iure  alicui  respondere,  lay 
down  the  law :  client!  promere  iura,  H. :  qui  Ro- 
mae  ius  dicit,  sits  as  judge:  iura  populis  dare,  Y. : 
publicum,  common  right,  T. :  'iura  commuuia,  emial 
rights:  %entmm,univeriiallaw:  si  ab  iure  gentium 
sese  (popultts  R.)  prohibuerit,  the  law  of  nations, 
SL :  civile,  civil  law :  coniugialia,  0. :  iuris  nodos 
solvere,  lu. :  hoc  iure  molesti  Quo  fortes,  i.  e.  on 
the  same  principle  as,  etc,  H.  —  Abl.  adverb.,  by 
right,  ri^fuUy,  with  justice,  justly :  tibi  iure  ira- 
sci,  T. :  iure  ac  roeribo:  optimo  iure:  iusto  iure, 
h. :  non  agam  summo  iure  tecum,  i.  c  with  the 
utmost  rigor:  'summom  ius,summa  iniuria.' — A 
place  where  justice  is  administered,  court  of  jus- 
tice: in  ius  ambula,  before  a  magistrate,  T. :  in  ius 
ire,N.:  ad  praelorem  in  ius  adire:  in  ius  acres 
procurrent,  H. :  raptus  in  ius  ad  regem,  L. :  de 
oontroversiis  iure  disceptare,  Gs. :  Iura  magistra- 
tOsque  legunt,  ^'udE^tis,  Y. — Justice,  justness  :  cau- 
sae, L^ — Legal  rig/it,  power,  authority,  permission, 
prerogative  :  omnia  Pro  meo  iure  agere,  eaoert  my 
authority  in,  T. :  sdo  menm  ius  esse,  ut  te  cogam, 
/  have  the  right,  T. :  nuUius  earum  rerum  consul! 
ius  est,  S. :  materiae  caedendae,  L. :  civitatis, 
ciiiMenship  :  capiendi,  lu. :  testandl,  lu. :  patrium, 
the  power  of  life  and  death  over  on£s  children,  U : 
(homo)  sui  iuris,  his  own  master,  independent.^»An 
oeUh  :  iuris  peierati  poena,  H. 

Ius  iurandum  (often  as  one  word,  iuaiur-), 
iuris  iurandi,  an  oath  :  Dabo  ius  iurandum  nil 
esse,  T. :  ad  ius  iurandum  populans  adigere,  SL : 
idem  ius  iurandum  adigit  Afranium,  made  him 
take,  Gs. :  iure  iurando  civitatem  obstringere,  bind 
under  oath,  Gs. :  iure  iurando  teneri,  be  bound  by 
an  oath, 

iuaao,  for  iilsserO ;  see  iubeo. 

iUMUm,  I,  n.  [  P.  neut,  of  iubeo  ],  an  order, 
command,  ordinance,  law:  deorum  immortalium 
iossa :  iussis  vostris  oboediens,  8. :  horrida  iussa, 
Y.  t  iussis  carmina'  coepta  tuis,  Y. :  efflcere,  exe- 
cute, S. :  capessere,  a«^ J^. :  fecl^e^i^^^r/,  Y. 


iusans 


452 


bBkVQ 


minister  iussonim  meoruni,  0. :  popnli  nofttri  ius- 
8um. — A  jAynciatCs  preaeription :  iuBsa  medioo- 
rum  ministraref  0. 

1.  iuMm%  P.  of  iubeo. 

2.  (ifiMCUit  tLs),  m,,  an  order,  command,  decree, 
ordinance  (only  cM.  wng.):  restro  iussu  coactus: 
lecti  iussa  populi,  L. :  sine  populi  Iubbu,  S.  :  dei, 
V. :  Nerouis,  lu. 

lute,  ode,  with  eomp,  and  «up.  [iustus],  right^ 
ly,iu»tly, equitably,  duly :  accusare :  Ambo  miseri, 
sea  iustius  ilia,  toith  belter  catue,  0. :  oraare  hunc 
iustissime. 

ii&Btlficaa,  adj,  [iustu8+2  ¥  AC-],  thai  acts 
juatly :  mens  deorum,  Gt. 

iuBtitia,  ae,/.  [iMaiua],  justice,  equity,  righieoue- 
ness,  uprightneee :  labore  atque  iustitift  res  p.  cre- 
▼it,  S. :  summa  hominis :  erga  deos. — P e r s on., 
Yl :  potens,  H. — Clemency,  compaanon:  pro  eius 
iustitift  impetrare,  Cs. :  tua,  T. 

iOstitinin,  n.  [2  ius+STA-1,  a  su^pennon  of 
the  courts,  jtulicial  vacation,  holiday:  iustitiam 
edici  oportere :  quadriduum,  L. :  iastitium  remit- 
titur, L. — A  public  mourning,  Ta. 

iuBtilfl,  adj.  with  comp.  and  nip,  [2  ius],  juai, 
upright, righteous:  iudex:  insocios:  qui  omnium 
iustissimus  fuisse  traditur.— /n  accordance  toith 
law,  right,  equitable,  just:  lex:  supplicia:  bella, 
0. :  lustisaimos  triumphos  videre.— iaw/W,  right- 
ful, true,  proper:  uxor:  hymenaei,V. :  iust&ma- 
tre  familiae  ortus  (opp.  paelice),  L. :  iustissima 
(causa  transeundi),  Cs. :  iustissimum  imperium,  Cs. 
— iYttr.  fi.  as  subst.,  tHghis,  privileges  :  nosoere  Tua 
iusta,  T. :  serais  iusta  praebere. — Due  ceremonies, 
formalities:  omnia  iusta  in  deditionem  perfecu, 
L. :  iustis  omnibus  hospltalibus  fungi,  L. — Funeral 
rites,  obsequies:  illi  iusta  magnifice  facere,  S.: 
iustis  f unebribus  confectis,  Cs. :  omnia  paterno 
funeri  iusto  aoiyeie,  ^  Proper,  perfect,  complete, 
reasonable,  suitable,  eujficient,  rtght:  excusatio: 
proelium,  fair,  L. :  iter,  a  regular  day's  manJi, 
Cs. :  duo  iusti  exercitHs,  eonwlete,  L. :  eloquentia, 
true :  po«ma,  H. :  querellae  Haud  iustae,  unfound- 
ed, Y.— Moderate,  mild,  gentle,  easy :  ut  iusttoribus 
utomur  us,  qui,  etc. :  Apud  me  servitus,  T.— As 
ntbst.  n.,  that  which  is  right,  the  just,  justice:  sen- 
tentia  iusti  ac  yeri  legendi :  plus  iusto,  more  than 
is  right,  too  much,  H. :  (tellus)  iusto  Laetior,  too 
exultant,  Y. :  gravius  iusto  dolere,  0. :  iustorum 
iniustorumque  dlstinctio. 

iutufl,  P.  of  iuvo. 

Invenilifl,  e,  a^},  [iuvenis],  youthful,  juvenOe, 
suitable  for  young  people:  amor,  V.:  ludus,  L. : 
anni,  O.—Plur,  n.  as  subst.,  youthful  games,  Ta. 

iuvenillter,  adv,  [  iuvenalis  ],  in  a  youthful 
manner,  youthfully :  lecit  aunun,  O.-^Bawy,  vm- 
providently,  0. 


tavanoa,  ae,/  [iuvencus],  a  young  tow,  kdfer: 
f  ormosa,  V . :  votiva,  H. — A  girl :  Grata,  L  e.  Melen, 
0. :  tua,  H. 

iuTeooiuik  I,  m.  [iuvenis],  a  young  buUoek: 
aratra  iugo  referunt  suspeusa  iuvenei,  Y* :  fes» 
iuvenci,  0.:  Te  suis  matres  metuunt  iuYencts, 
young  men,  H. 

iuTaneflOOi  — »  — ,  ere,  inch,  [iuvenis],  to  at- 
tain youth, grow  up:  Titulus  . . .  largis  iuvenescit 
herbis,  H.— 7b  grow  young,  regain  youth  :  Pylius 
iuyenescere  posset,  O. 

iiiTeiiiliB,  e,  adj.  with  comp.  [  iuvenis  J,  of 
youth,  youthful,  juvenile:  dioendi  impunitas: 
membra,  lu. :  suis  semper  iuvenilior  annis,  0.: 
sidus  iuvenile  nepotes,  a  youthful  constellation,  0. 
— Plur.  n.  as  subst. :  iuvenilia  lusi,  0. 

iuveniliter,  adv.  [iuvenilis],  after  the  mamter 
of  youth:  exsultare. 

iiaveniB,  is,  adi.  with  comp,  iflnfor  (onoe  iuve- 
nior,  Ta.)  [DIY-],  young,  youthfid:  filius,  Ta.: 
iuvenes  anni,  0. :  iuvenes  premere  Hedos,  lu. : 
toto  iunior  anno,  H. :  dis  iunioribus  permisit  ut. 
etc. :  quamvis  luvenior,  adligari  se  patttur,  Ta.— 
As  subst.  m.  and  /.,  one  in  the  Jlower  of  age,  a 
young  person,  youth  (i.  e.  between  twenty  and 
forty  years):  inOrmitas  puerorum,  et  ferodtas 
iuvenum :  simul  ac  iuvenes  esse  coeperunt :  iure- 
nes  fervidi,  H. :  St  iuvenis  vetulo  non  adsurrexe- 
rat,  lu.:  Telluris  iuvenes,  sons,  H.:  iuvenes  ipaius 
consulis,  sons,  lu. :  edicitur  d^ectus :  iuniores  ad 
nomina  respondent,  L. :  iuuiorum  centuriae  (under 
forty-six  years  of  age).— i^«n.  •  pulchra,  Ph. 

iuvenor,  — ,  — ,  arl,  dep,  [iuvenis],  to  ad  with 
youthful  indiseretion,  wanton:  teneris  versibus,H. 

iaventa,  ae,  /.  [  iuvenis  ],  the  age  of  youth, 
vouth:  membra  decora  iuveutll,Y.:  prima  a  parte 
luventae:  ita  se  a  iuventS  gessisse,  L. :  dtra  iu- 
ventam,  tn  boyhood,  O.-^ Youth,  young  folk:  do- 
dlis,  H.— Person.,  the  goddess  ofyoiuk,  O. 

Inventas,  fttis,/.  [iuvenis],  the  age  of  youth, 
youth,  Y. ;  of  the  eagle,  youthful  vigor,  H.— Per- 
s  o  n.,  youth,  the  goddess  of  youth,  C. :  oomis,  H. 

iuventOBi  atis,/.  [iuvenis],  the  age  of  youth, 
youth  (from  twenty  to  forty):  quae  iuventute  ge- 
runtur  et  viribus :  iuventutem  suam  exercuit,  S. 
—  Young  persons,  youth:  pleraque,  S.:  omnia: 
Troiana,  v. :  Alcinoi,  i.  e.  i^iaeaeians,  H. :  alloa 
caedit  sua  quemque  inventus,  ^/»&,  lu.:  fa  vis 
emissa,  brood  (of  bees),  Y. :  prmceps  iuventutis, 
first  among  the  knights, 

luvo,  iavl,  iatus  (iuv&tarus,  S.),  are  [DIY-],  to 
h^p,  aid,  assist,  further,  serve,  support,  benefit :  aut 
consilio  aut  re,  T. :  non  multum  ad  summam  vie- 
toriae,  Cs.:  alquem  oommeatu:  domum  atqoe 
liberos,  H.:  te  portuque  loooqae,  by  ckfortUng 
harbor  and  house,  0. :  Aadeii1^^^^rf9|ift  iavai,  Y.; 

Digitized  by ' 


468 


labo 


noetroB  commeAtlks  perioulo  sno^  furthtr:  qai 
salutari  iuvat  arte  fessos^  H. :  dels  iovantibos, 
wUh  the  hdp  of^  8. :  roe,  dis  iuvantibus,  ezspeeta : 
quid  te  iuvat  iadicium  ? :  Kos  aliquid,  a  littte^  Y. : 
quorum  opiboa  iuyantur,  Cs. :  viatico  a  me  iova^ 
bitur,  L. :  iuvat  Ismara  Bacoho  Conserere,  iiuaf 
tue,  y. :  quid  docuisse  iuvabatf  0. — 7b  ddighi, 
gralifyyfleoM:  qnod  iuvat,  id  faclant,  S.:  Non 
omuls  arbusta  iuvaat,  V. :  neo  me  vita  iuvaret, 
L. :  Hultos  castra  iuvant,  H. :  iuvit  me,  tibi  toas 
litteraa  prof  uisse,  /  w(U  ddighuA :  haec  olim  me- 
miniBse  iuvabit,  tnU  be  aj)leasure,  V. :  thure  iuvat 
Placare  deoe,  H. 

1.  iozta,  ado.  Ffor  *  iQgistft,  abf,  /.  ntp.  from 
ingis],  near  to,  niff\  near  at  hand,  near^  near  6y, 
hard  by^  doee  to,  by  the  tide  of:  legio,  quae  iuxta 
oonstiterat,  Gs. :  sellam  iuxta  ponere,  S. :  furiarum 
maxima  iuxta  Accubat,  Y. :  accedere  iuxta,  0. — 
Jn  like  manner y  equally^  alike  on  a  par :  eorum 
ego  vitam  mortemque  iuxta  aestimo,  S.:  ceteri 


iuxta  insontes,  L. :  res  parva  ac  iuxta  magnis  dif- 
ficilis,  L. :  iuxta  eam  rem  aegre  passi  patres,  qnam 
cam  viderent,  etc.,  i.  e.  werejttet  a$  indiffnant^  L. : 
iuxta  mecum  omues  intellegitis,  S.:  abBentium 
bona  iuxta  atque  interemptorum  divisa  fuere,  L. : 
iuxta  ao  si  meus  f rater  es8et,/tM^  at  if:  iuxta  ac 
si  hoetes  adessent,  8. :  litteris  Graecis  atque  La- 
tinis  iuxta  eraditus,  8. 

2.  iiizta,  praep.  with  aoc.  [I  iuxta],  very  near, 
doee  to,  near  to,  hard  by:  iuxta  eum  castra  posuit, 
Ca :  iuxta  focum  agunt,  Ta. :  banc  (aram)  iuxta, 
N. :  vicina  Ceraunia  iuxta,  Y. — Next  to,  immediately 
after,  beside,  on  a  par  with:  iuxta  divinas  religio- 
nee,  humana  fides  colitur,  L. — Near,  approaching 
to,  like,  aknoet  the  same  as:  velocitas  iuxta  formi- 
dinero,  cunotatio  propior  constantiae  est,  Ta. — 
Along  with,  together  with:  inimicitiae  iuxta  libei^ 
tatem,  among  a  free  peopk,  Ta. — In  consequence 
of,  in  aoeoraance  with :  huio  ooosaetttdo  iuxta  vi- 
daitatem  cum  Aebutio  f uit,  L. 


BCalendae  (Cal-;  often  written  E),  ftnim,/. 
[1  CAI*-],  the  day  of  mvelamaHon,  Calends,  first 
day  of  the  month  :  Kalendis  Decembribus,  on  De- 
cember 1 :  pridie  Kalendaa  Maiaft,  the  last  day  of 
April:  tristes  Kalendae,  i.  e. pay-day,  H. :  celeres, 
0. — ^The  Kalends  were  sacred  to  Juno,  and  the 


first  day  of  the  year,  Kalendae  Kartia&  was  the 
festival  of  married  women,  the  Matronalia :  Mar- 
tiis  caelebs  quid  ag»m  Kalendis,  H.:  femineae, 
lu. :  SexUe,  the  Calends  of  June,  O. :  Neo  totidem 
veteres,  quot  nunc  habuere  Kalendas,  i.  e.  m^mihs. 


labasoob  — ,  — ,  ere,  ineK  [  labo  ],  to  wooer, 
yield  :  Labascit  vietus  uno  verbo,  T, 

labeoula,  ae,/.  dim.  [labes],  a  slight  stain,  re- 
proach :  viro  labeculam  aspergere. 

labe&cio,  f ^,  factus,  ere ;  pass.  labeflO,  fao- 
toB,  fieri  [labo+facio],  to  cause  to  totter,  tkake, 
loosen,  make  ready  to  fall :  dentis  mihi,  T. :  par- 
tem man,  Ob.:  Charta  a  vinclis  non  labefacta 
suis,  opened,  O.:  labefacta  iugera,  L  e.  de^y 
pUntglted,  Y. :  calor  labefacta  per  oesa  cucurrit, 
rdaxed,Y. — Fig.,  to  caiuse  to  waver,  shake:  al- 
quem :  animus  vario  labefaotus  volnere,  0. :  pri- 
mores,  to  shake  in  allegiance,  Ta. :  magno  animum 
labef actus  amore,  disouieted,Y» — To  shake,  weak- 
en, overthrow,  ruin,  aestroy:  (res  p.)  labefacta: 
quo  iiira  plebis  labefacta  essent,  L. 

labefaoto,  £^,  fttus,  kre,freq,  [labefacio],  to 
cause  to  totter,  shaix,  overthrow:  signum  vectibus. 
— F  i  g.,  to  shake,  throw  €lown,  overthrow,  destroy, 
ruin,  weeUcen :  illius  dignitatem :  ad  iudicem  cau- 
sam  labefactari  animadvertunt :  labefactarat  ara- 
tores  superior  annus:  fidem  pretio. — To  weaken 
in  purpose,  move:  ab  e&  astute  labefactarier,  T. 


labefiEU>tiui,  labefio,  see  labefacio. 

1.  labeUvun,  i,  n.  dim,  [1  labrum],  a  litHe  lip: 
Platoni  eum  apes  in  labellis  oonsedissent:  calamo 
trivisse  labelluro,  Y. :  extendere,j9o«<,  lu. 

2.  labelltun,  i,  n.  dim,  [  2  labrum  ],  a  small 
basin  (for  libations). 

labea,  is,/  [2  LIB-],  a  falling,  sinking  in, 
subsidence:  ut  multis  locis  labes  factae  sint: 
terrae,  L.—A  fall,  stroke,  ruin,  destruction:  irnio- 
oentiae:  prima  mali, /Srst  stroke  ofmisfortwie,Y. 
-^A  spot,  blot,  stain,  blemish,  defect  (poet.):  tractata 
notam  labemque  remittunt  Atramenta,  H.:  Yic- 
tima  labe  carens,  ^poUess,  O.— Fig.,  a  stain,  hlot, 
stigma,  disgrace,  dueredit:  domestica:  Ubem  in- 
tegris  inferre:  domus  sine  labe,  lu.:  vita  sine 
labe  peracta,  O. :  conscientiae  labls  in  animo  ha- 
bere.— A  cause  of  rtitn,  disgrace,  scandal,  re- 
proach: (Yerres)  provinciae,  scourge:  civitatis 
(of  a  bad  law):  labes  ilia  atque  oneaum, filthy 
wretch. 

lablmii,  I,  n.  [1  LAB-],  a  lip:  tremnlus  labiis 
demissis,  T. 

laba^  &VI,  Atus,  ftre  [2  LAB-T,  to  totter,  be  ready 

Digitizi^d  byVjOOQ  IC 


Mxnr 


4M 


tofaU^  begin  to  mnk^gwe  i0ay,  he  loonetud:  illud 
(fiignum)  labftbat :  labat  ariete  crebro  lanua,  Y. : 
labant  naves,  roll^  0. :  littera  labat,  it  imh^m^, 
O. :  tarda  tramenti  Genua  labant^  $ink,  V, :  egrossi 
labant  vestigia  prima,  V.— 'F  i  g.,  to  wctver^  Se  «m- 
Mtable^  be  undeeuhd^  hetUate :  Bcito,  labare  meum 
consilium :  labamus  mutamusque  sententiam :  ap- 
paruit  labare  plebls  animos,  L. :  labantes  consillo 
patres,  H. :  socii  labant,  vfaver  in  Jiddity,  L. :  ex 
nimia  roentem  pietate  labare  Sensit,  0. :  memoria 
labat,  beeomea  weak^  L. :  acies  labantis  restituere, 
Ta. — To  iink^/aU  to  pieeee,  go  to  ruin :  omnia  rei  p. 
partis  labantis  confirmare :  labante  egregia  quon- 
dam disciplinft,  L. :  cum  res  Troiana  labaret,  O. 

1.  labor,  lapsus,  X  (l&bier,  H.),  dep.  [8  LAB-], 
to  glide,  tHde,  move^  eHp^Jloat^  paea^Jlow :  Per  sinfls, 
in/olda^  0.:  lUe  inter  vestis  et  levia  pectora  lap- 
sus Volvitur,  y. :  Ut  rate  felici  pacata  per  aequo- 
ra  labar,  O. :  sidera,  quae  vngft  i-atione  labuntur : 
Labere,  nympha,  polo,  fn^m  heavertf  V. :  e  mani- 
bus  custodientium  lapsus,  escaped,  Cu. — To  sink, 
fall:  Labitur  ezsanguis,  V.:  super  terram,  0. : 
in  riyo:  levi  sanguine,  Wtp,  Y.:  pede  lapsus, 
ttumbling,  H. :  umor  in  genas  Furtim  labitur,  H. : 
Perqne  genas  lacrimae  labuntur,  0.:  multa  in 
silvis  Lapsa  oadunt  folia,  Y.:  labentes  oculos 
condere, /o/^Mi^,  0. — Fig.,  to  move  gently^  he  led 
ineeneiblgy glide, past, elapse:  sed  labor  longius,  ad 
propositum  revertar,  am  led:  ad  opinionem :  in 
vitiuro,  H. :  oratio  placide  Inbitur :  labi  somnum 
sensit  in  artOs,  0. :  nostro  illius  labatur  pectore 
voltus,  he  lost,  Y. :  Ebeu  fugaoes  Labuntur  anni, 
H. :  lustris  labentibus,  Y. :  forte  lapsa  vox,  Ta. 
— To  sink,  indine,  decline,  begin  to/all^go  to  nnn, 
perish:  quibns  de  rebus  lapsa  fortuna  aocidnt, 
£nn.  ap.  G. :  equitem  Boraanum  labentem  exoepit : 
eo  oitius  lapsa  res  est,  L. :  fides  lapsa,  G. :  lapsis 
quaesitum  oraeala  rebus,/or  our  rtiined condition, 
Y. ;  bac  spe  lapsus,  deeewed  in,  G%,^^To  faU  into 
error^  be  mistaken^  err,  mistake,  commit  a  fatdi  : 
rex  lugurthae  scelere  lapsus,  S. :  in  aliquS  re : 
propter  inprudentiam,  Cs. :  in  officio. 

a.  labor  (old  laboa,  T.,  S.,  Gt.),  Oris,  m.  [S 
LAB"],  kUfor,  toil,  exertion:  ingenium  ab  labore 
proolive  ad  lubldinem,  T. :  quanto  labore  partum : 
non  intermissus  remigandi,  Gs.:  res  est  roagni 
laboris:  ad  incertum  oasum  labor  impenditur: 
roultum  operae  laborisque  oonsumere:  laborem 
exandaro :  se  in  magnis  laboribus  exercere :  pa- 
tiens  laboram,  8. :  summl  laboris  esse,  capable  of 
great  exertion,  Gs.:  magni  formica  laboris,  U.: 
victus  suppeditabatur  sine  labore :  quantum  me- 
ruit labor,  lu. :  numerentur  laboree,  be  wstued,  lu. : 
quae  (loca)  capere  labor  erat,  a  hard  task,  L. — 
Drudgery,  hoposh^,  fatigue,  dietrees,  trouble,  pain, 
suffering :  ex  eo  quern  capit  Laborem  I  T. :  Mox  ct 
frumentis  labor  additas,Y.:  secondis  laboribus 


^l 


pubes  erevit,  sueeessfiU  battles,  H. :  castromm  labo- 
res, lu.:  Lucinae  labores,  Y. :  iucundi act!  labores: 
labores  solis,  eclipses  of  the  sun,  Y. :  Innae  labores, 
Y. — Gf  plants :  huno  perferre  laborem,  the  work 
of  growth,  Y.  —  A  work,  product  of  labor  :  its 
multorum  mensium  labor  mteriit,  Gs. :  Hie  labor 
ille  domOs,  Y.:  PoUcliti  Multus,  lu.— Person.: 
Labds,  Toil,  the  genius  of  toil,  Y. 

laborlfer,  fera,  ferum,  adj,  [2  labor-f  1  FEBp], 
laborU^earing,  toU-enduring  :  iuvencus,  G. 

laborioae,  adv.  with  comp.  and  sup.  [laborio- 
8us],  laboriously,  with  fatigue:  est  alcui  laboriose, 
it  goes  liard  with,  Gt. :  dooere  laboriosius :  laborio- 
sissime  accusare. 

laborlSaua,  adj.  with  comp.  and  sup.  [2  labor], 
ftdl  of  labor  J  laborious,  toilsome,  wearisome,  diffi- 
cult, troublesome  :  dearobulatio,  T. :  nihil  laborio- 
sius :  opei-um  laboriosissimum,  L. :  fabula,  hard 
to  enact,  T. — Inclined  to  labor^  laborious,  industri- 
ous: aratores  laboriostssimi :  cohors  Ulixei,  U.— 
Troubled,  harassed  :  quid  enim  nobis  duobus  la- 
boriosius ? 
laboro^  ftvi,  Atus,  Sre  [2  labor],  to  labor,  take 
ins,  endeavor,  exert  oneself,  strwe  :  ne  labora, 
:  sibi :  f  rustra  laboret  Ausus  idem,  H. :  in  spam, 
G. :  quid  est,  in  quo  se  laborasse  dicit  f  in  duri 
huroo,  G.:  in  omni  gente,  in  behalf  of,  lo.:  pro 
salute  meft :  laborabat,  ut  reliqoas  civitates  adinn- 
fferet,  Gs. :  id  laborare,  ut  deberent,  etc,  S. :  at 
nonore  dignus  essero,  laboravi :  te  ut  miretur  t1l^ 
ba,  H. :  et  sponsio  ilia  nc  fieret,  laborasti :  quern 
perspexisse  Uborant,  H. :  si  sociis  fidelissimis  pro- 
spioere  non  laboratis :  brevis  esse,  H. :  ne  quae- 
rere  quidem  de  tanta  re,  N.  —  With  aec^  to  work 
out,  work  at,  produce  by  toil,  elaborate,  form,  make, 
prepare,  cultivate:  quale  non  perfect! us  Heae  la- 
borarint  manQs,  H. :  Arte  laboratae  Testes,  Y. :  la- 
borata  Geres,  6rM<2,  Y. :  frumenta  oeterosque  frao- 
tOs,  Ta.  —  To  suffer,  labor  under,  be  oppressed,  be 
afflicted,  be  troubfed:  sine  febri :  e  dolore,  T. :  ex 
pedibus:  exrenibus:  ex  insclentift:  ex  aere  alie- 
no  laborare,  be  oppressed  with  debt,  Gs. :  a  re  fni- 
mentaria,  Gs. :  laborantes  utero  pnellae,  H. :  bo- 
ruro  morborum  aliquo :  pestilentlJL  laboratam  eft, 
L. — To  grieve,  be  in  troMe,  be  vexed,  be  concerned, 
be  solicitous,  be  anxious  t  nihil  laboro,  nisi  at  salrus 
sis :  sponsio  ilia  ne  fieret  laborasti :  de  qoibas  epy 
antes  laborabam,  ne,  eta :  his  de  rebus  eo  magis 
laboro,  qaod,  ete. :  tuft  causa:  Neglegens  ne  qua 
populus  laborat,  H. :  in  re  familiari :  in  ono,  l  e. 
love,  H. :  cuius  manu  sit  percussus,  non  laborx  do 
not  concern  myself.  ^—7h  be  in  duiress,  be  in  difi- 
eulty,  undergo  danger:  suis  laboraniibus  succor- 
rere,  Gs, :  Uborantibus  suis  auxilio  fore,  S. :  uc 
utraque  ( triremis  )  ex  conoursu  laborarent,  Gs. : 
cum  luna  laboret,  is  eeUpsed:  laboranti  suceorrere 
lunae,  lu. :  SUvas  labonuit«^,^^i;p^^^^^,  H. 

Digitized  by  '    " 


labM 


455 


labos,  oris,  see  9  labor. 

1.  labnim,  T,  n,  [1  LAB-],  a  Up:  apes,  in  la- 
bris  Platonis  consedisse :  discidit  ubrura,  T. :  lu- 
perins,  the  upper  lip^  Gs. :  (poenlis)  labra  admoye- 
fp,  v. :  labra  incana  situ,  O. :  Conipressis  labris, 
H. — Pro  v.:  primis  labris  gustasse  physiologiaro, 
to  have  ffoi  a  wmatUring  of» — An  tige^  tiuifyiit, 
brim:  sainmae  fossae  labra,  Cs.:  interiore  labro 
(fossae)  maram  obiecit,  L. 

2.  labrmn,  T,  ft.  [8  LV-],  a  h<mn,  Uih,  baihtub^ 
vat:  labrum  si  in  balineo  non  est:  a«na,y. :  mar- 
raorea  duo  labra  ante  fomicem  posuit,  L. :  spuraat 
plenis  Tindemla  labris,  in  the  fitU  vats,  V. :  labra 
Dianae,  bath,  0. 

labruBca,  ae,/.,  the  wUd  vine:  SiWestris,  V. 

labyiinthem^  a4^«  lob^nthme,  ifUricate:  fle- 
xus,Ct. 

labyxinthns,  I,  m.,  ss  Xa/3vpc«^oc«  a  labyrinih, 
bmkUnff  vitk  wnding  pauagee.-^!^  s  p.,  that  buiii 
by  I>aedahi$,  near  Onoetm^  m  Crete,  V.,  O.,  lu. 

lio,  lactis,  n.,  mUk:  nutrids:  lacte  Teed,  &: 
lacte  vivere,  Cs. :  lactis  Gantare  rivos,  H. :  lao 
pressnm,  ekeeee,  V. :  coactum,  O. :  Qui  plus  lactis 
quam  sanguinis  habet,  of  tender  age,  lu.— ul  mUkg 
juiee,  fni&  (of  plants):  herbae  nigrt  cum  lacte 
reneni,  Y. :  herbarum,  0. :  cetera  lactis  erant,  i.  e. 
white,  O. 

Zrficaeiia,  ae,/.,  ocj;.,  S^Mtrian,  Lacedaemonian: 
Tirginea,  Poet  ap.  C. ;  V.  —  Aa  wubtt.,  a  Spartan 
leoiNOA,  C,  Y. 

lacer,  era,  erttm,  adj.  TZ  LAC-],  mangled,  laeer- 
ated,  torn :  corpus,  L. :  Deipliobum  lacerum  cm- 
dellter  ora,  mutilated,  Y. :  funus,  mangled  eorpee, 
V. :  laoerum  comu  caput,  i.  e.  deprived  of  a  him, 
O.-^Rending,  lacerating:  morsos,  0. 

laceratio,  onis,/.  [lacero},  a  tearing,  rending, 
mangling,  laceration,  mutilatton  :  corporum,  L. — 
Plar,:  genamni. 

lacema,  ae,/.  [3  LAG-],  a  doak  worn  over  the 
toga,  hooded  eheuol,  laeema,  travelUng-eloak,  miliia- 
ry  doak:  cum  nnllis  nee  GalHcia  nee  lacenA: 
caput  obsourante  laoemA,  H. :  scissa,  lo. :  nostra 
facta  mauu,  0. 

lacematiuik  ^'*  [laeema],  wearing  a  laeema, 
cloaked:  amica,  lu. 

laoardb  avi,  fttus,  are  [laoer],  to  tear  to  pieeee, 
mangle,  rend,  mulileUe,  laeerate:  Quin  laceres  quern- 
quam  nacta  sis,  T. :  lacertum  Largi :  membra 
■liena.  In  :  tergum  virgis,  L. :  Quid  miserum  la- 
oeras  ?  Y. :  ferro,  H. :  Lacerari  morsibus  saevis 
canuro.  Ph. — To  break  vp,  wreck,  ehatter:  navem 
Ulixis,  O.:  navTs,  L. — To  waste,  plunder :  orbem, 
lu.  —  F\g.,to  wound,  hurt,  distress,  torture,  pain, 
ojffkct :  intolerabili  dolors  lacerari :  fame,  0. :  roeus 
me  maeror  laoenit  —  2b  ruin,  destrog,  dsempaie. 


squander,  waste:  patriam  soelere:  peconiam :  bona 
patria  mann,  ventre^  Sl^— 7b  •eensure,  tear  to  pieces, 
dander,  asperse,  abuse,  rail  at:  invidia,  quae  solet 
laoerare  plerosque :  laceratus  probris  tribunus,  L. : 
roe  Tosque  male  dictis,  S. 

laoeita,  ae,/.,  a  litard:  Tirides,  H.,  O.,  lu. — 
P  r  o  ▼. :  Unlus  sese  dominum  fecisse  lacertae,  i.  e. 
of  the  smallest  home.  In. — A  seafisk, 

lacertSsua,  <»^*.[1  ]acertu8],mii«eu&ir,  brawny, 
powerfid:  centuriones:  colonf,  0. 

1.  laoartua,  X,  m.  [2  LAG-],  the  museidar  part 
of  the  arm  from  the  shoidder  to  the  elbow,  upper 
arm:  subiecta  laoertis  Bracchla  sunt,  O.-^An 
arm  (esp.  as  brawny,  muscular):  nam  scutum  in 
onere  non  plus  numerant  quam  lacertos :  laoertos 
Impooere  oollo,  O. :  adducto  laeerto,  Y. :  secto  re- 
quiem sperare  laoerto,  lu.— Of  bees :  aptant  laoer- 
tos, i.  e.  make  trial  of,  Y. — ^F  i  g.,  musde,  strength, 
vigor,  force:  in  Lysii  saepe  sunt  lacerti:  arma 
Gaesaris  Augnstl  non  responsnra  lacertis,  H. 

2.  laoertus,  X,  a  lizard,  Y.^A  sea-fish,  lu. 
laoesad,  ItI,  itus,  ere  [lacio  (obsol.),  1  LAG-], 

to  excite,  provoke,  challenge,  exasperate,  irritate: 
f erro  Tirum :  yirum  voce,  Y. :  me  amabis  et  scripto 
aliquo  lacesses,  i.  e.  force  me  to  write  in  return:  si 
non  lacessisset  prior,  T. :  hos|is  proelio,  i.  e.  assaU^ 
Gs. :  te  iniuriS :  Saguntini  nee  laoessentes  nee  la- 
cessiti,  L. :  leonem,  H. :  aera  Sole  lacessita  (i.  e. 
percussa  radiis  soVia),  struck  with  the  sunbemns^ 
glitter,  Y. :  taums  ventos  lacessit  ictibus,  tosses 
defianee,  Y.  —  7b  urge,  arouse,  exdte,  stimulate, 
shake,  move:  ad  philosophas  seriptiones :  .ad  pug- 
nam,  L. :  aurigae  roanibus  Incessunt  Pectora  plau- 
sa  caviSfpo/  thdr  breasts,  Y. :  bella,  Y. :  deos  (pre- 
cibus),  importune,  H. :  pelagus  carina,  defy,  H. — 
7b  call  forth,  arouse,  produce:  aennones:  ferrum, 
Y. 

Zrfioheiia,  is,  /.,  =:  Aaxc^Ci  one  of  the  three 
Fates,  O.,  lu. 

lacinia,  ae,/.  [8  LAG-],  a  lappet,  flap,  edge, 
hem:  illud  eenua  obtinent,  atque  id  ipsum  lacinift, 
by  the  hem,\  e.  hardly  at  aU, 

Iaoo  or  Ziacoil,  0nis,  m.,  ss  Aaco/v,  a  Loco- 
nian,  Lacedaemonian,  Spartan,  C,  H.,  0.,  N.,  L. : 
fulvus,  i.  e.  (he  Syrian  dog,  H. 

Zrficonictia,  adf,,  =  AaxutrutoQ,  ofLaeonia^  La- 
eonian,  Lacedaemonian  :  agcr,  L. :  purpuras,  H. — 
As  subst,  n,  (sa  balnium),  a  sweating-room,  sweat- 
ing-bath, 

Irficonifl,  idis,  /.'  adj.,  =  AiurwviV,  Laconian, 
Lacedaemonian:  mater,  0, 

laorima  (old,  laonmia),  ae,  /.,  a  tear:  dto 
exaresdt  lacrima :  lacriroam  dare  ig^oto,  shed  a 
tear  for,  O. :  horoini  lacrimae  cadunt  gaudio,  he 
sheds  tears  of  joy,  T. :  lacrimis  oeuloe  sufPusa  ni- 
tentls,  her  eyes  moistened  with  tears,  Y. :  neque 

Digitized  by  V^OOQIC 


laorimabUls 


466 


laittttU 


prae  faorimig  iam  loqui  poisam,  cannot  Bjptakfar 
Uarts  lacrimas  viz  tenere,  retirains  mtilttB  cam 
lacrimis  obseorare,  Cb.  :  lacrimis  opptet  os  lolum 
Bibi,  T. :  lacrimas  mitte,  awi»f  wth  tear*,  T. :  lacri- 
mas profundere :  ciere,  to  eau»e  iofiow^  Y. :  lacri- 
mas ezcussit  mihi, /oroM^/rom  me,  T. :  quia  talia 
fando  Temperet  a  lacrimis,  V. :  his  lacrimis  vitam 
damus,  (mored)  6y  Um  lament^  Y. — ^Prov.:  hinc 
illae  lacrimae,  T. :  inde  irae  et  lacrimae,  lu.-*^ 
teir,  gum-drop  (from  plants) :  Narcissi,  Y.,  0. 

laorlmabilifly  e,  a^j.  [lacrimal,  worthy  ofteart^ 
lamentable^  moving^  mournful:  nil  laorimabile  oer- 
niA,  O. :  gemitus,  Y. 

laozimabiindtis,  at(j,  [lacrimo],  bur$ting  into 
(ean,  L. 

lacrimo  (old,  lacmmo),  &vf,  fttos,  are  [lacri- 
ma],  to  thed  toors,  weep:  neqaeo  quia  lacrumem, 
T. :  Quid  lacrumas?  T. :  lacrimana  mater,  tn  tear»: 
oculis  lacrimantibuB :  Hulta  super  nata  lacrimans, 
Y. — 7b  bewaily  lament:  Num  id  lacrumat  Yirgo? 
T. :  Lacramo  quae  posthac  futurast  vita,  T.— Of 
plants,  to  weep,  drop,  distil:  mille  locis  lacrimavit 
ebur,  0. :  lacrimatae  oortioe  royrrhae,  0. 

laorimSBUfli  acg.  [Iacrima],/u2/  of  teart,  tear- 
fult  weeping  :  lumina  yino  (i.  e.  oculi),  0. — Caus- 
ing tears,  moving  ^  tears,  Uunentwle,  dole/ul: 
fumus,  H.,  0. :  Troiae  f unera,  H. :  po^mata,  H. : 
Yocea,  plaitUive,  Y. 

lacrimula,  ae,  dim,  ^lacrima],  a  little  tear^  tear- 
let  :  una  falsa,  T. :  lacnmulam  Yidere. 

laoruma,  see  lacrima.    laotan^  P.  of  1  lacto. 

lacteni^  adj.  [P.  of  *  lacteo  from  lac],  taking 
milk,  suckling :  Romulus :  ritulus,  0. :  hostiae,  L. 
— As  subsi. :  lactentibus  rem  divinam  facere,  L. : 
viscera  lactentia,  i.  e.  sucklings,  O. —  Yidding  milk, 
full  of  milk:  uber,  L. — MUkg,  sappy Juiof :  sata 
teneris  lactentia  sucis,  0. :  (annus)  lactens  Yere 
novo,  i.  e.  tender,  juicy,  0. 

lacteolna,  a^.  [lac],  milk-white:  puellac,  Ct 

lactescS,  — ,  — ,  ere,  inch.  [♦  lacteo],  to  turn 
to  milk :  cibus  matrum  lactescere  incipit. 

lactena,  adj,  [\sLc],ofmilk,milky,full  ofnUlk: 
umor,  O. :  ubera,  Y.  —  MUk  -  white,  milk  -  colored, 
mUky:  coUa,  Y.:  circus,  the  Milky  Way:  via,0. 

1.  (lacto,  — ,  — ,  are)  [lac],  to  give  milk,  give 
ttuck.'--On\j  P.praes,:  Ubera  lactantia,  0. 

2.  lacto,  ftvl,  — ,  are,  freg,  flacio^  1  LAG-],  to 
allure, wheedle,fatter,  dupe,caj<He :  animos, T. :  me 
amantem,  T. 

lactuca,  ae,/.  [lac],  lettuee,  H. 

lacuna,  ae^.  [lacus],  a  ditch,  pit,  hole,  pool, 
pond:  cavae,  Y. :  tenet  ima  lacunae  salix,  0. :  cae- 
cas  lustravit  luce  lacunas. — F  i  g.,  a  gap,  void,  de- 
feet,  want  :  rei  familiaris :  in  auro. 

lacunar,  aria,  n.  [  lacuna  ],  a  wainscoted  and 


gilded  ceiling,  panel-eeUing,  ceiled  roof:  anreom 
Meft  in  domo,  H. :  gladium  e  lacunari  demitti  ius- 
sit. — ^P  r  o  V. :  spectare  lacunar,  Lcbe  unobservant, 
lu. 

laouno^  — ,  — ,  are  [lacuna],  to  pond,  chequer, 
0. 

lacunoaua,  adj,  [lacuiia],/^^  o^AoUowt.-  niiiil 
lacunosum,  no  gap, 

lacua,  Qs,  m.  [2  LAC-],  an  epening,  koUow,  lake, 
pond, pool  (of  living  water):  apud  ipsum  lacum 
Est  pistrilla,  T. :  Albanus :  ad  spurcos  lacQs,  lu. : 
lacu  Fluvius  se  oondidit  alto,  in  the  water,  Y. : 
Quo  te  oumque  lacus  Fonte  tenet,  thy  body  of 
water,  Y.  — A  reservoir,  tank,  cistern  (for  storing 
water) :  lacOs  sternendos  lapide  lucare,  L. :  a  f  ui^ 
no  redeuntes  lacuque,  H. — Pro  v.:  siccus  lacos, 
i.  e.  sotnething  useless,  Pr. — A  basin,  tank,  tub,  vat, 
reservoir :  de  lacubus  proxima  musta  tuis,  0. :  alii 
tingunt  Aera  lacu,  oooHng-trough,  Y. :  gelido  la- 
mina Tincta  lacu,  O. — Fig.:  quasi  de  musto  ac 
lacu  ferrida  oraUo,  i.  e.  still  in  its  fresh  fervor, 

laado,  si,  sus,  ere,  to  hurt,  wound,  injure,  dam- 
age :  f  rondcB  laedit  hiemps,  O. :  hominem  vd- 
nere,  0. :  me  dente,  Ph. :  robigine  ferrum,  Y. : 
oollum,  i.  e.  hang  oneself,  H.— Fi  g.,  to  troMe,  ou 
noy,  vex,  injure,  insult,  offend,  affiui,  grieve,  hurt: 
quia  laesit  prior,  T. :  verba  laedendi :  iuiuste  ne- 
mincra  laesit:  Caecinam  periurio  suo, attack:  Vi- 
sonem,  rail  at:  nuUi  os,  insult,  T.:  tua  me  infor- 
tunia  laedunt,  H. :  quo  numine  laeso,  Y. :  numen 
deorum,  H. :  ego  lacdor,  0. — To  break,  violate,  be- 
tray: fidem:  Laesft  praenitere  fide,  H. :  laest  te- 
status  foederis  aras,  Y. :  laesus  pudor,  0. 

laena,  ae,/.,  =:  x^o^ya*  a  woollen  mantle, shawl, 
doak,  Y.,  C,  lu. 

laesio,  Onis,/  [hiedo],  a  hurting,  injuring,  per- 
sonal attack, 

laeaua,  P.  of  laedo. 

laatabilla,  e,  adj.  [  laetor],  joyful,  glad,  ^ad- 
some:  nihil:  factum, 0. 

laetana,  antis  [P,  of  laetor],  joyfid,  glad: 
animus. 

laetatlo,  onis,/  [laetor],  a  r^oicing,  exulta- 
tion, joy  :  diutina,  Cs. 

laetataik  adj.  [  P.  of  laetor],  with  joy,  glad: 
mentem  laetata  retorsit,  Y. 

laete,  adv,  with  eomp.  [\tLeUiB],joyfiilly,gladkf, 
cheerfully:  auctorem  erstinctum  laete  tulit:  quo 
faciant  id  laetius. 

laatifico,  hvJ,  fttus,  ftre  [  laetificus  ],  to  duer, 
aladden,  delight :  sol  hietlficat  terram :  Indus  agros 
laetificat,  i.  e.  fertilizes, 

laetificu%  aij,  [laetus+2  FAC-l,  gladdening, 
glad,  joyful,  joyous :  vites,  £nn.  ap.  C. 


laetor 


457 


lamia 


gladnittf  pleamtre,  delight:  magna  liietUia  nobis 
est,  qaod,  etc.,  S. :  laetitii  frut :  diem  in  laetitift 
degere,  anmd  jagfMfyy  T. :  laetitiae  dator,  i.  e. 
Baeekus^y.:  oomitia  me  laetitiA  extulertint,  have 
trtauported:  laetitiam  oapere  oculis,  m;<iy :  altera 
ciroensis  turbae,  outinreak  ofjo^f^  L. :  Ut  hanc  lae- 
titiam neo  opinanti  primus  obicerem  domi,  ihu 
came  ofjoy^  T. :  omnibas  laetitiia  laetus,  Po^t.  ap. 
C. :  torpor  ezpelUt  ex  omni  pectore  laetttias,  Ot. 
— Peraon.:  Tana,0. 

laetor,  itos,  firi,  dep,  [laetas],  to  njciee^fed 
joy^  he  josful^  he  ^ad :  nuptiis,  T. :  bonis  rebus : 
|»uen  fato,  O.:  iuTenifl  specie,  lu.:  in  omnium 
gemiiu:  de  oommuni  salute:  ex  perfidiA  Uetati, 
S. :  etiam  quo^  laetere  habeo :  illud  mibi  laetan- 
dam  video,  quod,  etc,  heeanee  that :  laetandum  puto 
casum  tuum,  S. :  Istuc  tibi  ex  sententia  tua  obti- 
gisse  laetor,  T.:  quae  perfecta  esse  laetor:  Alci- 
den  me  Accepisse,  Y. :  se  laetari,  quod  effugissero, 
etc. :  incolumis  laetor  quod  vivit,  H. :  nee  veterum 
memini  laetorre  malorum,  V. 

laetafli  adj,  with  eomp.  and  nip.,joKfid,  eheet' 
fyl.glad,  gatf.joycm^  r^owing,  happg,  pleased,  de- 
lighted,  fm  of  jog:  Laetus  est  neseio  quid,  T. : 
abusres  laetique:  ladt  laetiores:  dies  laetissimi: 
senrauun  ob  navem,  V. :  de  arnica,  T. :  laboram, 
V. :  fratri  obtigisse  quod  volt,  T. — CJieerfid^  ready y 
willing,  eager :  senatua  subplementum  etiam  lae- 
tus decreverat,  S. :  Vela  dabant  laeti,  gladly,  Y. : 
fatebere  laetus  Nee  surdum  esse,  eta,  lu. — De- 
lighting,  taking  pUature  :  £t  laetum  equino  san- 
guine Concanum,  H. :  munere,  0. :  plantaribus 
horti,  la.:  classis  praedft,  eati^fied,  L.:  Glande 
sues,  filled,  Y.  —  Giving  joy,  conferring  delight, 
pleating,  pleasant,  grateful^  proeperoue,  oeatUtjfxd, 
charming  t  omnia  erant  facta  laetiora:  vitium 
laetissimi  fructfis:  si  laeta  adei-it  Venus,  ^'o;n- 
HouM,  H. :  saecula,  Y. :  vitc  quid  potest  esse  f ructu 
laetius? :  pabulum,  L. :  colles  frondibus  laeti,  Cu.: 
pascua,  y^-ft/e,  H.:  lucus  laetissirous  umbrae,  V. 
— Ptur.  n.  as  suhet. :  Sollicitum  aliquid  laetis  In- 
tervenit,  prosperity,  O. — Of  style,  rieh,  eopi&tu, 
agreeable:  genus  verborum. 

lae^a,  ae,/.  paevus],  the  left  hand{BC  manus) : 
petit  dextra  TaevSque  berestum,  Y. :  Cognovi  clV 
penm  laevae  gestamina  nostrae,  0. — 7%e  left  side, 
left  (se.  pars) :  Laevam  cohors  petivit,  Y. :  laevam 
pete,  go  to  the  left,  O. — Abl.  as  adv,,  on  the  left 
side,  on  the  left:  dextra  montibus,  laeva  amne 
saeptus,  on  the  left,  L. 

laeve,  adv,  [laevus],  lefl-handedlg,  awkwardly: 
non  laeve,  cleverly,  H. 

laeTda,  lae'vltaa,  see  2  levis,  2  iSvitfts. 

laevna,  adj.,  =  Xoioc*  left,  on  the  left  side  : 
manas :  auris,  O. :  Pootns,  to  the  left,  O. :  iter,  V.: 
habena,  H. :  laeva  parte,  on  tke  left,  0.— As  svbst. 


n.,  the  left:  fleximns  in  laevum  curstis,  O.:  In 
laevum  oonversus,  lu. :  in  laeva  Itallae  flexit  iter, 
L. :  Laeva  tenent  Thetis  et  Helite,  the  left,  Y. — 
yeut.  as  adv.,  on  the  left:  Intonuit  laevum,  i.  e. 
propUumdy,  Y. :  laevum  extendere  comas,  lu.— 
Fig.,  awkward,  stupid,  foolish,  silly:  mens,  Y.:  o 
ego  laevus,  H.  —  Of  ill  omen,  unfavorable,  ineon- 
venient,  unfortunate,  vnheky,  haa,  pernicious :  Si- 
nus laevo  contristat  lumine  caelum,  Y. :  Teque  nee 
laevus  Tetat  ire  picus,  H. :  Numina,  unfavorable 
gods,  hostile  deities,  Y.— In  the  language  of  augurs, 
fortunate,  lucky,  propitious  ( because  the  augur 
faced  the  south,  and  the  east  or  propitious  side 
was  on  the  left;  see  sinister) :  omina :  tonitni,  O. 

lagaxmm,  l,  n.,  a  cake  ofjlour  and  oil  (eaten 
by  the  poor),  H. 

lageoa,  l,/.,  =s  X&yuoQy  a  species  of  vine,  Y. 

lagoana  and  lagona  (not  lagSuaX  ae,/.,  = 
\6yyvo^,  a  vessel  of  eartlienware  vrith  rounded 
body,  handles,  amd  narrow  neck,  flask,  flagon,  bot- 
tle: inanes:  f racta,  H.,  lu. 

lagol%  idis,/.,  =  Xayui/ci «  kind  of  bird,  heath- 
cock,  grouse  :  peregrina,  H. 
lagona,  see  lagoena. 

lama,  ae,/.  [2  LAC-],  a  slough,  hog,  fen:  Viri- 
bus  uteris  per  lamas,  H. 

lamho,— ,—, ere  [l  LAB-], to  lick, lap, tou€h: 
hi  canes,  quos  tribunal  meum  vides  lambere :  la- 
gonae  coHuro,  Pli. :  manOs,  0. :  crustula,  lu. :  vol- 
nera,  Y. — Tojtow  by,  wash,  bathe,  lick, play  upon: 
quae  loca  Lambit  Hydaspes,  washes,  H. :  Aetna 
Attollit  globes  flammarum  et  sidera  lambit,  Y. : 
CIuviam,/on(if«,  lu. 

lamenta,  orum,  n.  [1  CAL-],  a  wailing,  moan- 
ing, we^ng,  lamentation,  lament:  Telle  mortem 
suam  lamentis  vacare:  lamentis  lacrimisque  ex- 
tinctoa  prosequi,  L. :  lamenta  ac  lacrimas  ponunt, 
Ta. :  in  lamentis  luctuque  iacSre :  Lamentis  gemi- 
tuque  Tecta  f remunt,  Y. 

lamentabiUs.  e,  adj.  [  lamentor  ],  mournful, 
lamentable,  full  of  sorrow:  vox:  mulierum  oom- 
ploratio,  L. :  regnum,  Y. :  tributum,  dqdorable,  0. 

lamentatio,  onis, /.  [lamentor],  a  wailing, 
moaning,  weeping,  lamenting,  lamentation:  lugu- 
bris:  cotidiaiiae  lamentationes  virginis:  multis 
cum  lamentaUonibus. 

lamentor,  atus,  arl,  dep.  [  lamenta  ],  to  wail, 
moan,  weep,  lament :  praetor  ceteras,  T. :  audie- 
bam  lamentari  uxorem.  —  To  bewail,  lament,  be- 
moan: matrem  mortuam,  T.:  vita,  quam  lamentari 
possem :  ad  lamentandam  tanti  imperi  calamita- 
tem :  non  apparere  kbores  Nostros,  H. 

(lamentom,  I,  n,),  see  lamenta. 

lamia,  ae,  /.,  szX&fua,  a  witch,  sorceress,  vam- 
pire: lamiae  vivum  pjjei^m^  ^xtrahere  alvo,H. 


458 


lamina  or  laminina  or  lamiui,  ae,/., « tMn 
sliee, plate^  Itaf,  layer^  lamina:  cum  lamina  eaaet 
iQTeiita:  tigna  lam'mis  davisqae  religant,  Os.: 
aenea,  L. :  Laminae  ardentes,  red-hat  pkUa  (for 
torture) :  candens,  H. — A  blaik  :  argutae  lamina 
aerrae,  v.:  Lamina  diasiluit,  the  blade  of  the  award, 
O. — Maney^  ann  :  argeuti,  0. :  f ulva,  a  gM  pieee, 
0. :  inimicus  lamnae,/M  to  monejf^  II. — Thi  tender 
ehell  of  im,  unripe  mU,  0. 

lampaa^  ftdis,/.,  =  Xa/urrrc,  a  light,  torch,  flam- 
beau:  inlatae  iampades,  AtL  ap.  C. :  argenteus 
Gupido  cum  lampade :  Salmoueus  lampada  quas- 
sans,  V. :  comscae,  tar^Aee,  O. :  aeuea,  Uanp,  lu. : 
praednctae  lampadea  aui^  O. :  Phoebeae  lampa- 
dia  instar,  tJie  eun,  V. :  cum  prima  luatrabat  lam- 
pade terras  dies,  earlg  dawn,  V. 

lamyruB,  X,  m.,  a  •ea-fiah  (anknoirn),  O. 

lana,  ae,/.,  tooo/;  quid  lanae  abstulerit?:  la- 
namtrabere^Iu.:  Iana8ducere,«ptn  woo/,  0.:  lanas 
tingere  murioe,  dye,  0. :  lanam  f  ucare  veneno^  Y. : 
medicata  f  uco,  H. :  aurea,  the  golden,  JUeoe,  0. : 
Tenuia  lanae  Tellera,  u  e.  JUocy  cUntde,  V.-^P  r  o  f.  : 
rixari  de  lan&  caprina,  i.  e.  diepvie  about  trijlee,  H. 
— A  working  in  wool,  afinmng  :  lanft  ac  tela  vie- 
turn  quaeritans,  T. :  LucreUa  lanae  dedita,  L. : 
lanam  facere,  0. :  Te  lanae  . . .  non  citharae  de- 
cent, H. 

lanataii  adj,  [Una],  bearing  wool,  woolly:  ani- 
maliti,  lu. — Plur,f,  as  eubet.,  ikeep.  In. 

lancea,  ae,  /.,  a  Spanish  lance,  light  epear, 
lance,  npear:  lanceas  portare,  S. :  lata,!,  e.  with  a 
broad  head,  Y. :  duas  lanceas  dextri  praeferens, 
Cu. :  miles  lanceis  adsultans,  Ta. 

lancea,  see  lanx. 

lancino,  — ,  atus,  are,  ta  equander,  diaeipate: 
bona  lancinata  sunt,  Ot. 

lanena,  adj,  [lana],  ioooUen,  of  wool:  pallium : 
infuio,  V. :  efligies,  H. — F  i  g.,  aojft  as  wool,  velvety : 
latusculum,  Ct. 

langaefeoio,  — ,  ^-,  ere  [  langueo+faoio],  to 
tnakefaitil,weai'y:  excitatoe. 

languena,  ends,  adj.  [P,  of  langueo  ],/atn^, 
weak,  feeble,  inert,  powerless,  inactive,  languid:  in- 
citare  languentEs:  manus,  O. :  vox:  hyacinthus, 
drooping,Y.:  cor, heavy, Ct. 

langaao,  — ,  — ,  ere  f  LAG-  ],  to  be  faint,  be 
weary,  be  languid:  nostns  languentibus,  Os. :  c 
vii,  to  be  fatigued:  per  adsiduos  motHs,  to  be 
wearied,  0. :  Inachift  minus  ae  me,  H. :  flos  lan- 
guet,  droops,  Pr. :  tristi  langucbant  corpora  raorbo, 
were  faint,  V. — F  i  g.,  to  be  languid,  be  dull,  sink, 
be  heavy,  be  listleas :  languet  inventus :  ncc  eam 
solitudinem  languere  patior,  pass  in  idleness: 
paululum,  to  be  without  energy,  S. :  recursui  Lan- 
guentis  pelagi,  i.  e.  ebbing,  V. 


langneaeo,  gal,  — ,  ere,  tiuA.  [langueo],  to  be- 
come faint,  grow  wiuk,  dnkf  be  enfeebled:  corpore 
languescit:  luna  languescit,  is  obscured,  Ta.:  com 
flo0  Languescit  morien%  droops,  V. :  Bacchus  io 
amphora  Langueacit,  mellows,  H. :  Nee  mea  laa- 
guescent  ODrpora^  languish,  O.  —  Fig.,  io  grov 
languid,  become  listless,  sink,  dedine,  decrease:  coo- 
aensus  populi«  si  nos  languescimus,  debilitetar 
necesse  eat :  ereseunt  ignisque  dolorque,  Langue- 
scunt  iterum,  0. 

langnide,  adv.  [  langnidus  ],  fainiiy,  feebly, 
slowly,  ^piritUsHly.  —  Only  camp.:  languidius  in 
opere  versa ri,  Cs. :  dictum  languidius. 

langnidvlna,  adj.,  somewhat  feeble:  somnus, 
of  faintness,  Ct. 

languidua,  a^fj,  with  eomp.  fL  AG-l/oiW,  weak, 
dull,  sluggiah,  languid :  vino  languidt :  labore  et 
acstu,  S. :  uxor,  languvihing,  lu. :  boves  Gollo  tn- 
hentes  hmguido,  H. :  flumen,  sluggish,  E. :  aqaa, 
L. :  aura  Noti,  gentle,  0. :  hostes  laiiguidioribos 
nostris  vallum  scindere,  w?ule  our  troops  grew 
weaker,  Cs. :  vina,  i.  e.  mare  mellow,  H. —  Weaken- 
ing :  voluptates.  —  F  i  g.,*  faint,  feeble,  poweriem, 
inactive^  listless,  sluggish  t  senectus:  languidiores 
facti  sumus:  animus,  Cs.:  languidiore  studio  in 
causA  esse :  nihil  languidi  neque  remiss!  pati,  S. : 
quies,  V, 

langaor,  6ris,  m.  \IjA.G-],  faintness,  fetblenets, 
weariness,  sluggishness,  languor,  lassitude  :  me  de- 
ambulatio  ad  languorem  dedit^  has  fatigued,  T. : 
corporis:  languore  militnm  periculum  aagetur, 
Cs. :  ficto  languore,  feigned  illness,  O. :  aquosna, 
dropsy,  H. :  Languorem  peperit  cibus  imperfectas 
lu. — ^Fig.,  dullness,  eqmihy,  inactivity,  listlessness: 
exspectatio  quantum  adferat  languoris  aniniis: 
bonorum :  amautem  languor  Arguit,  melancholy, 
H. 

1.  laniatuB,  P.  of  lanio. 

2.  laniatua,  Qs,  m.  [lanio],  a  tearing  in  pieces, 
lacerating :  f erarum. — F  i  g.,  anguish,  remorse,  Ta. 

(lanioinm),  see  lanitium. 
laniena,  ae,/  [lanius],  a  buteker^s  stall,  L. 
lanifiona,  at^.  [lana+2  FAC-l  that  works  in 
wool, spinning, weaving:  ar8,0. :  rarcae,lii. 

laniger,  gera,  gerum,  adj,  [lana+GES-l  wad- 
bearing,  fleecy :  pecus,  Att  ap.  C. :  greges,  v.— As 
subst.  m. :  effetns,  a  ram,  0. :  timens,  a  lamb.  Ph. 

lanio,  ftvT,  &tus.  Are  [lanius],  to  tear  in  pieces, 
rend,  mangle,  lacerate:  hominem :  corpora  a  feris 
laniata:  lanianda  viscera  praebere,  L.:  vestem, 
0. :  laniatus  corpore  toto,  V. :  Lavinla  rowas 
laniata  genas,  Y. :  comas,  0. :  flamisa  mundam 
laniant,  O. — ^F  i  g. :  laniarunt  carmina  linguae,  0. 

laniata,  ae,  m.,  a  trainer  ofgladieetors,fena»g' 
ms\  rena.  verf«g«jfe^e,  lu.-^ 

Digitized  Dy  VJV 


450 


laar 


ineUer,in»iiffatoryaffUaior^  ringleader:  aciee^  lani- 
sta  Cioeroae,  dimicanteB:  lanistis  Aetolis  dimi- 
care,  L. 

lanltliim  (linio-),  I,  n.  [lana],  wool,  V. 

lanina,  r,  m.  [8  LAC-],  a  hiUeher:  ab  lanio 
cultro  adrepto,  L. 

lantema  ( not  l&tema ),  ae,  /,  s  Xafnrrnp,  a 
lanieni,  lamp,  torch  :  liiMa :  caolia  olera  Lanter- 
Danif  la. 

iantemazius,!,  m.  [lanterna],  a  lantem^bearer, 
guide:  Catilinae. 

lanngS,  mis,/,  [kna],  woolly  wb&tainee,  down: 
flaFens  prima  lanugiue  malaa,  V. :  dabia,  0. :  te- 
aera,  V. 

lanx,  lands, /!  [S  LAC-],  apUxte,  platter,  charper, 
di$h:  in  filicatu  lancibas :  caelabi,  0.:  oneratae 
lances,  V. :  rotundae,  H. :  aqailla  distendat  poctore 
iancem,  lu.— Of  a  balance,  a  scale  :  cum  in  alteram 
lancera  animi  bona  inponat,  in  alteram,  etc. :  duas 
aequato  examine  lanoes  Sustinet,  V. 

lapathnm,  I,  n.  ( H. )  and  lapatlms,  I,  m. 
(Lnctl.  «p.  C),  =Xaira^pf  sorrel, 

lapicida,  ae,  m.  [lapis +2  SAC],  a  quarryman, 
9lo?i/^cuiier,  L. 

lapioidinae,  5ram,/.  [lapicida],  elone-quarries, 

lapidat,  see  lapido. 

lapidatio,  Onis,/  [lapido],  a  throwing  of 
itonet,  ttanxng:  magna,  fidl  of  ttonee:  lapida- 
tiones  persaepe  vidimus. 

lapldator,  5ria,m.  [lapido],  a  thrower  oftUmm, 

lapideilB»  ai^.  [lapis],  of  ttone,  conneting  of 
ttoneit,  Ktone-  :  lornices,  S. :  imber,  a  shower  of 
stones :  muros,  L. 

lapido,  Svl,  fttus,  &re  [lapis],  to  stone,  throw 
stones  ;  class,  only  8d  pers,  tmpers.,  it  rains  stones : 
de  caelo,  L. :  imbri,  L. :  quod  de  caelo  lapidatum 
esset,  L. — P.  neut,  as  subsi,  :  propter  de  caelo  la- 
pidatum, L. 

lapidosuflk  a^,  [lapis], /iitf  of  stones,  stony: 
montea,  O. — Hard  as  stone,  stony:  panis,  H. : 
coma,  V. 

lapfllna,  I,  m.  dim,  [lapis],  a  little  stone,  pehble  : 
lapilios  Toilunt  (apes),  v.,  O. — A  voting  pebble, 
ballot  (white  for  acquittal,  black  for  ooudero na- 
tion) :  nivei  atrique  lapilli,  0. — A  precious  stone, 
geniyiewd:  inter  niyeoa  viridesque  lapilios,  i.  e. 
pearls  and  emeralds,  H. :  Libjci,  hits  of  Nnmidian 
marble,  H. 

lapis,  idis,  m.,  a  stone:  undique  lapides  in 
murum  iaci  coepti  sunt,  Cs. :  eminus  lapidibus 
pugnare,  S.:  lapides  omnis  flere  ac  lamentari 
ooegisses:  Ossa  lapis  fiunt,  0.:  bibuhis,  vMmtM- 
stone^y.:  Parios, Parian  marble,Y,:  lapides  va- 
rios  radere,  mesaiOy  H.:  lapide  diem  candidiore 


notare,  to  mark  as  a  lueky  day,  Gt. — As  a  term 
of  reproach :  i,  quid  stas,  lapia  ?  Quin  nccipis  ?  T. 
— A  monument  to  mark  distaneSy  mile-^tone  (at 
intervals  of  1000  paces):  seztus  ab  urbe  lapis, 
0. :  intra  TJoensimum  lapidem,  L. — Tlu  auction' 
eer's  stone  at  a  slave  sale,  platform  :  praeter  duoa 
de  lapide  emptos  tribunoa. — A  landmark,  6oim- 
dary-stone:  sacer,  L. — A  grave-^one,  tomb^one: 
liis  scriptus  notis,  Tb. :  ultimus,  Pr. — A  precious 
stone,  gem,  jewel,  pearl :  gemmas  et  lapides,  H. : 
dari  lapides,  U. — A  statue:  lovem  lapidem  iura- 
re,  the  statue  of  Jupiter:  albua,  a  marble  table, 
H. 

lappa,  ae,/.,  a  bur,  V.,  0. 

lapalOk  ouis,/.  [2  IiAB-1.— Prop.,  a  sliding; 
hence,  f  i  g.,  readiness  to  fail, 

lapao,  — ,  — ,  kve^freq.  [1  labor],  to  slip,  sUde, 
fall:  in  sanguine,  V. :  lapsantibus  equis,  Ta. 

1.  lapsa%  P.  of  1  labor. 

2.  lapana»  ds,  m.  [2  LAB-j,  a  falling,  faU,  sUp- 
ping,  sliding,  gliding,  ntnntng,  flowing,  flight: 
equi  lapsu  iacens,  Y. :  lapsiks  Tectomm  adsiduos, 
In. :  locus  recenti  lapsu  terrae  abruptns,  a  land- 
slide, L. :  (stellae)  certo  lapsu  spatioque  feruntur, 
course:  medio  volvuntur  sidera  lapsu,  V.:  rolu- 
crium  \9}^%\is,  flight :  celeri  per  atfra  lapsu,  0.: 
rotarum,  i.  e.  rolling  wheds,  V. :  morari  flumlnura 
lapsas,  H.— Fig.,  a  failing,  error,  fault:  ab  omni 
lapsu  continere  temeritatem,  i.  e.  refrain  from 
blundering  credulity:  populares  multi  Tariiquo 
lapstt^,  ways  of  losing  popdarity. 

laqnearia,  \nm,phjLr.  n.  [laquens],  a  panelled 
ceiling,  fretted  roof:  aurea,  v . 

laqnaatna^  adj.  [  laqueus  ],  panelled,  fretted, 
ceiled  in  panels  :  Tecta,  H. :  tectum  pulcherrime : 
templum  auro,  with  gilded  panels^  L. 

la^ueua,  I,  m.  [1  LAG-],  a  noose,  snare  :  saza 
laqiieia  vinciebat,  S. :  laqueis  falces  avertebant, 
Gs. :  collum  in  laqueum  inserere :  inicere  laqueum, 
throw  "upon,  L, :  laqueo  gulam  freeere,  strangled, 
S. :  Fortunae  Handare  laqueum,  bid  go  and  be 
hanged,  lu. :  laquei,  quos  callidus  abdidit  auceps, 
O. :  laqueis  captare  feras,  ana|^  Y. :  roetuit  acci- 
piter  Suspectos  laqueos,  H. :  dabit  in  laqueum 
vestigia,  step  into  a  snare,  lu. — Fig,,  a  snare, gin, 
trap :  Non  mortis  laqueis  expedies  caput,  H. :  iu- 
dici  laqueos  declinans :  laquei  Stoicoram,  subtle- 
ties: verbi  laqaeo  capere. 

Lar,  Laris,  m. ;  plur.  Lares,  um,  rarelj  ium  (L.) 
[LAS-].  I.  Plur,,  the  gods  of  places,  protecting 
deities.  Lares  (local  tutelar  deities):  praestites, 
guardian  gods  of  the  city,  O. :  permarini,  tutelar 
deities  of  the  sea,  L.  —  £sp.,  the  household  gods, 
guardians  of  the  house^  domestic  deities,  Lares: 
aedes  Larum :  immolet  porcum  Laribus,  H. :  La- 
ribus  tuum  miscet  num^wip  Hg-^H{^n<7.  and  plur,, 


lardtun 


400 


lftt9 


a  hearihj  houtey  dwelling,  hottiehold,famUyy  abode: 
ante  suos  Lares  familiarls,  at  his  very  hearth: 
Lar  fatniHaria,  C,  S. :  xnutare  Lares,  H. :  ayitus 
apto  Cum  lare  fundus,  H. :  parvo  sub  lare,  H. : 
deserere  larem,  0. :  pelli  lare,  0. :  avis  in  ramo 
tecta  laremque  parat,  a  home,  O. 

lardum,  I,  n.  [old  l&ridum ;  of.  Xopcv^],  cured 
^  stoine'tJUsh^iMieon,  lard:  pingae,  H.,  lu. :  pinguia 
larda,  0. 

Larentalla,  ium,  n.,  a  ftetival  celebrated  Dec 
23d,  in  ^ionor  of  LaretUia^  nttne  of  Homuliis 
and  Remuty  O. 

Lares,  see  Lar. 

large,  adv,  with  comp,  [largus],  aJnmdandyy 
plenii/ully^  bouniifuUyy  liberaUy :  large  dare :  par^ 
Uri  praedam,  L. ;  ligna  super  foco  Large  repo- 
nens,  H. :  dare  largius,  T. :  largius  suo  usi,  S. : 
potus  largius  aequo,  H. 

largificufli  a^.  [largus +2  FAC-],  howUiful: 
Qrando  mixta  imbri  largifico,  Pac.  ap.  0. 

la'^gior,  itus,  Irl,  dep,  [largusl  to  give  bounti- 
fullyj  lavish,  betlow,  attpeneey  dteiributey  impart: 
de  te  largitor,  be  yeneroue  with  your  own,  T. :  bona 
aliena,  S. :  alqd  aliis :  praedam  munifice,  L. :  utri- 
que  fortuna  regnum  est  largita:  quidquid  sola- 
men  humandi  est,  Largior,  V. :  Gallis  multa  ad 
copiam,  Cs. — To  give  largeneSy  bribe:  largiundo 
pollicitando  niagis  incendere,  S. :  largiendo  de 
alieno  popularem  fieri,  L. — ^F  i  g.,  to  grant,  coneed^ij 
yield:  plusculum  amori:  mihi,  ut  repuerascani. 

largitaa,  Stis, /.  [largusl,  abundance,  bounty, 
liberality:  niraia, ^truAn^t, T. :  tuimuneris:  quae 
cum  maxima  largitate  (tcn-a)  fundit. 

largiter,  adv.  [largus],  in  abundance,  much: 
npud  civitates  largiter  posse,  have  great  influence, 
Cs. :  auferre,  H. — For  comp.,  see  large. 

larptio,  onis, /.  [largior],  a  giving  fredy, 
granting,  heetoioing,  dtepeneing,  generosity,  largess : 
largitio,  quae  fit  ex  re  familiari :  largitione  rede- 
mit  militum  voluntates,  Cs. :  maximas  largitiones 
fecit,  Cs. :  ciyitatis,  grant  of  cttizeiiship  :  aequita- 
tis,  ^tribution:  largitionc»  inde  praedaeque,  L. 
— ^P  r  o  V. :  lai^tio^undum  non  habet,  there  is  no 
end  of  giving. — Bribery,  corruption:  per  largitio- 
nem  magistratOs  adipisci :  pemiciosa. 

largitor,  oris,  m,  [largior],  a  liberal  giver,  be- 
stotoer,  granter,  dispenser,  dtstributor:  pecuniae, 
B. :  minime  largitore  duce,  liberal,  L. — A  spend- 
thrift, p'odigal :  Lcntulura  largitorem  non  putat. 
— A  briber,  giver  of  bribes :  tribOs. 

larg^tua,  P.  of  largior. 

largus,  offj.  with  comp.  and  sup.,  abundant, 
copious,  plentiful,  large,  much :  viaticum :  odores, 
O. :  largiore  viiio  usus,  L. :  amicum  Largiora  fla- 
gito,  more,  H. :  Actus,  floods  of  tears,  V. :  opum. 


abounding  in,  V. — Giving  abundantly,  bounti  i 
profuse,  liberal:  duo  genera  largorutn,  quorui 
alteri  prodigi,  alteri  liberales :  largissimus  ess^ 
ingenii  fons,  lu. :  Spes  donare  novas  Uiyns,  H. 

Lars»  Lartis  [LAS-],  the  Etruscan  tW  of  th 
elder  son  (opp.  Aruns),  C.,  L. 

larva,  ae,/.,  a  mask,  H. 

laaanom,  I,  n.,  s:  Xoffavov^  a  eooking-pot^  H. 

lasarpioifer  (laserp-),  fera,  ferum,  adj.  [1: 
Berpicium(assafoetida)+l  FER-], produdng  asso' 
foetida:  Cjreniae,  Ct. 

lasavia,  ae,/.  [lascivus],  s^DoHtveracn,  pla^l 
iMSf,  froliesomeness.  Jollity  :  lascivi&  Diffluit,  T. : 
hilaritas  et  lascivia:  per  lusura  atque  lascivian^ 
currere,  L. —  Wantonness,  licentiousness:  quos  i^* 
centia  atque  lascivia  corruperat,  S. :  lasclviam  a 
vobis  prohibetote,  impious  exultation,  L. 

laaoivio,  — »  — ^  ire  [lascivus],  to  be  wanton, 
sport,  frisk,  frolic :  licet  lascivire:  agnus  La£«ci- 
vit  fugft,  VHinionly  frisks  away,  0. :  lascivientv 
pisoes,  L. 

lasoiTOS,  adj.  with  comp.  [LAS-],  toanton,  pet- 
ulant, mortive,  playful,  frolicsome,  roguish:  ca- 
pella,  y. :  pueri,  H. :  tenero  lascivior  haedo,  0. : 
liederae,  luxuriant,  U. :  verba,  sportive,  H. — Licen- 
tious, lewd,  lustful,  0.,  Ta.,  Cu.^Fig.,  of  style, 
licentious,  luxuriant :  illud  lascivum,  etc,  lu. 

laasitudo,  inis,/.  \\BMVA\faintness,VMfrinest, 
heaviness,  lassitude:  militum,  &:  nulla  lassitude 
inpedire  officium  debet:  nostros  vires  iassitudioe 
deficiebant,  Cs. 

lasso,  &vT,  &tu8,  are  [  lassos  ],  to  make  faint, 
tire,  weary,  fatigue,  exhaust:  laevam  lassaverat, 
Cu. :  in  molli  lassor  harenft,/a/t^ni«  myself,  0.: 
lassata  gravi  bracchia  massa,  lu. 

lassala%  adj.  dim.  [lassus],  worn  out,  weary, 
Ct 

lassos^  adj.  [LhG-],faint,  languid,  weary,  tired, 
exhausted:  animus,  T. :  ab  equo  indomito,  H.: 
marris  ac  vomere,  lu. :  lassus  maris  et  viarum, 
H. :  Fnictibos  adsiduis  lassa  humus,  exhausted, 
O.:  verba  oneranda  lassas  auris,  H.:  oollum, 
drooping,  V. 

late,  adv.  with  comp.  and  sup.  [1  latns],  broaily, 
widdy,  extensively :  populus  late  rex,  Y. :  victrix, 
H. :  iatius  quam  caedebatur  ruebat  (mums),  L : 
possidere  Iatius  (agros),  O. :  ager  latissime  oonti- 
nuatus :  quam  latissime  possint,  ignes  faciant,  K.  | 
— In  phrases  with  longe,  on  all  sides,  far  and 
wide,  everywhere:  late  Tongeque  diffusus:  omni- 
bus longe  lateque  aedifidls  inoensis,  Cs. — ^Fi&, 
widely,  extensively  :  ars  late  patet:  latins  loqaun- 
tur  rhetores,  more  diffusdy  .*  Iatius  perscribere, 
with  exaggeration,  Cs. :  Iatius  uti  opibns,  fMn 
lavishly,  U.:  sibi  indulgere  latiua,  to  excess,  la.: 
fidei  bonae  nomen  latissime  ji 

Digitized  by ' 


le 


latebn 


461 


latro 


-^ebira,  «e,/.  [LAT-],  a  hidhff^ate^  lurking- 
^jiy  covert^  retreat :  non  iovenio  quae  latebra  esse 
Ki^it,  ^Ui^.^i^svL  fiur. :  latebiis  aat  Baltibaa  se 
ripere,  ,d^:  'te  in  latebras  iropellere :  latebraa 
mimae  iliuludit,  hidden,  aeat  of  lify  V. :  teli  late- 
bras KJ^cbidaiit  penitus,  i,  e,  cut  otU  the  <trrow- 
iead^  V. — ^F  i  g.,  a  lurkinff-plaeet  hidden  reem,  re- 
reat:  adhibuit  etiam  latebram  obsoarttatia :  in 
abellae  latebra:  latebras  ^UBpitionum  peragrare. 
'irA  eubter/uffe,  ehift^  dook^  pretence^  feigned  exr 
:u9e:  latebram  haberes:  ne  quaeratur  latebra 
oeriurio :  latebras  dare  Titiis,  O. 
-\  latebrosQflt  adj,  with  eomp.  [latebra],  ftM  of 
hirking^hoiee^  hidden^  retired^  eeeret:  lat^rosior 
da :  locus,  L. :  pumez,  i.  e.  poroue^  V. 
'''lateiiB»  entis,  adj.  [P.  of  lateo],  lying  hid,  hid- 
deHy  concealed,  eecret,  unknown :  saxa,  V. :  arbuti, 
H. :  rem  latentem  explicare  definiendo:  causae, 
V. :  flamma,  0. 

^tenter,  adv.  [latens],  in  ueret,  eeeretlg,  pri- 
c^ddy:  ei&cere:  amare,  0. 

lateo,  ul,  — ,  ere  [LAT-],  to  lurk,  lie  hid,  be 
concealed,  eeeape  notice,  skidk :  in  occulto :  sub  no- 
mine pads  bellum  latet:  non  latuit  scintilla  inge- 
ni:  naves  latent  portu,  H. — Pro  v.:  latet  annuls 
in  berbA,  V. :  bene  qui  latuit,  bene  vizit,  rematned 
in  oheeurity,  O.— 7b  be  hidden,  be  in  eafety,  mek 
nkdter:  in  totelft  ac  praesidio  bellicae  virtutia: 
Bub  nmbrA  amicitiae  Romanae,  L. :  tut&  arce,  V. 
— To  keqf  cut  of  eight,  avoid  a  eummone  :  f  rauda- 
tionls  causft. — To  be  concealed,  remuin  unhunm, 
eeeape  notice:  aliae  (causae)  latent,  are  obeeure: 
quae  tantum  accenderit  ignem  Oausa  latet,  V. : 
nbi  nobis  haec  auctoritas  tamdiu  tanta  Intuit?: 
Nee  latoere  doll  f ratiem  lunonis,  eeeape,  Y. :  nil 
ilium  latet,  0. 

later,  ens,  m,  [PLAT],  a  brick,  tile,  &,  Gs.,  C. : 
simplex  laterum  ordo,  L. — ProT. :  laterem  lava- 
re,  wteh  a  brick,  L  e.  labor  in  vain,  T. 
lateroolua,  see  latericulus. 
lateriohis,  acfy.  [later],  made  of  brickt :  turris, 
Cs. — As  eubet.  n.,  bncheork,  Ca. 

lateriOQliis  or  lateronlua,  I,  m.  dim,  [later], 
a  (He,  brick, — Sing,  collect. :  oontignationem  late- 
riculo  adstrnzeruiit,  Ga. 
(latenw),  see  lantenia. 
lateiodb  — y  — «  ere,  inch,  [lateo],  to  hide  one- 
ulf,  be  hidden  :  Hie  Equus  latescit,  C.  po«t. 

latez,  icis,  m.,  a  liquid,  fluid. — Rare  in  eing.  : 
Lyaeaa,  wine,  V. :  meri,  0. — Plur. :  latices  simu- 
lates fontis  Avemi,  ufoten,  Y. :  Desilit  in  latices, 
0. :  ocenltl,  hidden  epringe,  L. :  lattcum  honor,  a 
libation,  V. :  Palladi!  latices,  oil,  0. 
T^tijiila,  e,  at(f.,  of  Zatium,  Latin,  0. 
Latiar,  &ris,  fi^  thefeeHval  ofJufiUr  Latiarit. 


Latiarifl,  e,  adj.  [for  Latialta],  of  Lativm: 
luppiter. 

latlbnliim,  I,  n,  [LAT-],  a  hiding-place,  lurk- 
ing^hole,  covert,  den:  ferae  latibulia  se  tegant: 
latibula  oocultorum  locorum. — Fig.,  a  hiding* 
place,  refuge:  doloris  mei. 

Latinae,  Amm,/.  [Latinusl  (se.  feriae),  lA«/«s- 
tteol  of  the  Lattne,  Latin  holiaaye,  Ga.,  G.,  L. 

Iiatine,  adv.  [Latinus],  in  Latin,  in  the  Latin 
language:  publice  loqui,  L. :  acire,  unders/and 
Latin:  reddere,  translate  into  Latin,  —  In  good 
Latin, properly^  degantly:  pure  et  Latine  loqui. — 
In  plain  Latin,  plainly,  opetdy,  outepokenly  (cf. 
Romano  more) :  plane  et  Latine  loqui :  poscere, 
lu. 

Xrfitiiiitaa,  atia,/.  [Latinu8],/>ur0  Latin  etyfe, 
Latinity:  auctor  Latinitatis.  —  in  law,  the  civil 
rights  of  Latine  (i.  e.  ius  Latii). 

Jjatiniui,  adj.  of  Latium,  Latin:  genus,  the 
Romane,  V. :  lingua  (opp.  Graeca) :  (fabulae),  in 
Latin,  T. :  litterae,  S. :  nomen,  Latin  cUizenehip, 
G.,  S. :  res,  0. — As  eubet.  n. :  in  Latinum  ilia  con- 
vertere,  tJu  Latin  language. 

latio,  5nis, /.  [TAL-],  a  bearing,  bringing: 
auxili,  a  rendering  of  aeeietanee,  L. :  suffragi  latio, 
a  voting  J  L. :  latio  legis, //ropoia/  of  a  late. 

latiaaime,  adv.,  eup.  of  late. 

latito,  avi,  fttus,  are, ^09.  [lateo],  to  be  hid,  be 
concealed,  lie  hid,  hide,  lurk :  latitans  Oppianicus : 
latitans  aper,  H. :  rupe,  0.— 7b  hide  from  legal 
proceee:  fraudationis  causft. 

ULUtttdo,  inis,/.  [1  latus],  bree^  toidih  :  in 
hac  inmensttate  latitudinum,  longitndinum :  fos- 
sae, Gs. :  belnae,  L. :  decliris,  a  broad  elope,  S. — 
Breadth,  extent,  eixe,  eompaee :  possessionum. — A 
broad  promenciaHon :  verborum. 

1.  Xrfttiua,  adj.,  of  Latium,  Latin,  Homan,  0. 

2.  latia%  adv^  oomp.  of  late. 
latomiae,  see  lautumiae. 
Latonlgena,  ae,  m.  and  /.  [Latona+GEN-], 

child  of  Latona,0. 

lator,  oris,  m.  [TAL-],  a  bringer:  suffragi, 
voter:  legis  Semproniae^^^ro^xMer .*  rogationis,  L. 

latrani^  antts,  m.  [latro],  a  barker,  dog,  0. 

latrator,  Sris,  m.  [1  latro],  a  barker,  dog,  Y.,  0. 

latratas,  Os,  m.  [  1  latro],  a  barking:  apros 
Latratu  turbabis  agena,  Y. :  latratOs  edere,  0. : 
latratibus  Ruropuntur  somni,  Iu« 

1.  latro,  avl,  atua,  ftre,  to  bark:  si  canes  1a- 
trent:  ne  latret  cania,  H.:  latrasse  Dymantida, 
L  e.  hoe  been  duxnged  to  a  dog,  O. :  canino  rictn, 
lu. :  Scit  cui  latretur  cur  solus  obambulet  ipse,  0. 
— To  bark  at,  bay:  Senem,  H. — 7b  rant,  roar, 
blueter:  latrant  quidam  oratoresL  non  loqunntur: 

Digitized  by  VjOOQ  IC 


lltBO 


469 


RumperiB  et  latras,  H. :  multis  Utrantabus  undis, 
y. :  Latrantem  Btomachum  lenire,  raging,  H. — To 
hark  at :  Obprobriis  dignum,  H. 

2.  Iatr5,  onis,  m.  [2  LV-]. — Orig.,  a  mercenary 
eolcUer  ;  hence,  a  freebooter^  highwayman^  robber, 
footpad^  bandit,  brigand,  L. :  multitudo  latronum, 
Ca. :  viator  a  latroDe  occiditur :  Cantabit  vacuus 
coram  latrone  viator,  lu. :  leges  latroimm  esse  di- 
cantur,  etc. :  latronis  telum,  the  hunter^M  dart,  V. 
— Of  a  wolf,  Ph. — A  chewnan,  pawn  :  latroDum 
proelia,  0. 

latrociniam,  I,  n.  [  latrocinor  ],  frt^booting, 
robbery,  highway  -  robbery,  piracy :  apertuxn :  do- 
raesticum:  latrocinium  potias  quam  bellum:  la- 
trociui  raodo  caeca  militia,  etc.,  L. :  in  latrociuio 
comprehensi,  robbery,  Cs. :  latrocinii  imairo,  i.  e. 
the  game  of  war  (chess  or  draughto),  O. —  Villany, 
rogt*ery^  outrage  :  f urtim  et  per  latrocinia  nd  in- 
peria  niti,  S. :  latrocinium,  non  iudicium,  futurum. 
— A  band  of  rohben :  si  ex  tauto  latrodoio  Ute 
unus  tolletur. 

latrdcinor,  ^,  art,  dep.  [2  latro  ],  to  practise 
freebooting,  plunder,  rob  on  the  highway  :  mpune : 
marituml,  alteri  mercandi  causil,  alteri  latroci- 
XLKXidx,  piracy, 

latmncultui,  T,  m.  dim,  [2  latro],  a  highway- 
man, brigand:  roastrucati  latrunculi :  Thraces,  L 

1.  latUB,  adj.  with  comp.  and  tup,  [STER-], 
broad,  wide,  exteneive:  fossa:  via:  amnis  latior, 
L. :  latissimum  flumen,  0^ :  rana  bove  latior.  Ph. : 
Moenia,  V. :  latos  finis  parare,  Cs. :  orbis,  H. :  ter- 
rae,  0. :  Polyphemi  acies,  wide  eye,  la. :  latus  ut 
in  Ciroo  spatiera,  epreading  the  toga  wide,  H. — 
Broad,  in  breadth,  extending  (with  expressions  of 
distance) :  fossae  xv  pedes,  Cs. :  palus  non  latior 
pedibos  quinquaffinta,  Cs. — ^As  eimeL  n.  .*•  cresoere 
in  latum,  in  width,  0.*-F  i  g.,  of  utterance,  broad, 
— Plar,  n.  as  e^ibet. :  cuius  tu  ilia  lata  imitaris, 
broad  pronunciation, — Of  style,  dijfutef  copious: 
oratio  latior. 

2.  lata%  eris,  n.  [FLAT-],  the  side,ftank: 
cuius  iatus  mucro  petebat:  lateri  adeommodat 
ensem,  V. :  si  tetigit  latus  acrior,  wadged,  lu. :  la- 
teris  dolore  consumptuSf  pleurisy:  lateris  vigili 
cum  febre  dolor,  lu. :  utne  tegun  Damae  latus, 
walk  6en<ifi,  11. :  servi  daudit  Utua,  gives  tine  waU 
to,  lu. :  negotia  circa  saliunt  latus^  encompass^  H. : 
a  senis  latere  numquam  discedere,  never  leave  his 
side, — The  side,  body,  person:  latere  tecto  absoe- 
dere,  unharmed,  T. :  Penna  latus  vestit,  tenet,  0. : 
fessum  longft  militift,  H. — Of  speakers,  the  lungs: 
nobilitatus  ex  lateribus  et  laoertas  tuis:  legem 
bonis  lateribus  suader& — Of  things,  the  side,  itank, 
lateral  surface:  terra  angusta  verticibos,  lateri- 
bus latior:  latus  unum  eastronim^  Cs. :  lUyricnm, 
coast,  lu. :  castelli,  8. :  turn  prora  avertit  et  undis 
Dat  latus,  the  ship^s  side,  V. :  ubi  palsamnt  teres 


;  latent  ardua  fluctOs,  O. :  Nudum  remigio,  H.— 0(1 
an  army,  the  Hank,  wing,  side:  equites  ad  lateta 
disponit,  on  the  winas,  Cs. :  latere  tecto  absoederc;  i 
withjtank  proterted,  i.  e.  safely,  T. :  latere  ap«io> 
the  flank  exposed,  Cs. :  ne  in  f  rontem  simul  et  U> 
tera  pugnaretur,  Ta. :  latere  inde  ainistro  petit, 
farther  to  the  left,  O. :  a  tergo,  a  f route,  a  lateri- 
bus tenebitur,  on  the  sides:  ab  utroque  latere,  Co.: 
ab  latere  adgredi,  L. :  ex  lateribus  ceteros  wAgn- 
ditur,  S. — Fig.,  the  person,  life:  regi  latus  cia^ 
bant,  attached  themselves  closely,  L. :  lateri  adhae- 
rere  gravem  dominnm,  loot/irentii^  upon  them^  L: 
addit  60S  ab  latere  tyranni,  the  intimates^  L. 

3.  lata%  P.  of  f ero. 

latuaouliim,  1,  n.  dim,  [2  latus],  a  Httte  side: 
laneum,  Ct. 

landabilia,  e,  adj,  with  comp.  [laudo],  praise' 
worthy,  commendable,  estimable,  laudable  :  hose- 
stum  naturft  est  laudabile :  oratores:  nomeu,  In.: 
vitae  ratio  laudabilior. 

laudabiliter,  adv,  [laudabilis],  jDraMei0or£A»/$r, 
laudably,  commendably :  vivere. 

landandna,  adj.  [  P,  of  laudo  ],  praiseworthi, 
glorious,  commendable :  (Miltiadis)  ratio,  X.:  (rer- 
sQs),  0. :  continenter  vixlsse  laudandum  est. 

laud&tid,  onis,  /.  [laudo],  a  praising,  praise, 
oommendation,  eulogy,  panegyric,  eneomsMm:  toa, 
eulogy  from  you:  laudationes  eorum,qui  aunt  ab 
Homero  laudati.  -—  In  a  court,  a  faiKfreble  teetir 
moi^,  eulogy:  gravissiroa:  falsa.  —  A  funeral 
oration,  eulogy :  est  in  manlbus  landatio,  quam 
cum  legimus,  etc. :  mortuorum :  roatronanim,  L 
— A  laudatory  address  (from  a  province  to  the 
Roman  Senate,  in  praise  of  a  retiring  governor). 

laudator,  oris,  m.  Tlaudo],  a  praiser,  eulogiser, 
panegyrist:  integrltatis :  laudatores  voluptatis: 
Derisor  vero  plus  laudatore  movetur,  H. — ^In  a 
court,  one  who  bears  favorable  testimony,  a  eido- 
giser,  approving  witness:  ad  hoc  iudiciora  missL 
— A  eulogist  of  the  dead,  funeral  orator:  idem  in 
utroque  laudator,  L. 

laadatiix,  Icis,/.  [laudator],  she  who  praisee: 
vitiorum  fama:  Venus  est  mihi,  0. 

landatoi;  adj.  with  sup.  [P.  €it  laudo],  etiellei 
approved,  praiseworthy,  estesmod^  exeelleni:  laudari 
a  laudato  viro :  artes :  virgo  laudatissiraa  f ormae, 
Dote,0. 

landOr  &V1,  atuB,  &re  [laus],  to  praise^  laud,  com- 
mend,  honor,  extol^  eulogise,  approve:  coram  in  os 
te,  to  your  face,  T. :  rationem :  sententiam  eios, 
S.:  laudantur  cxquisitissimis  verbis  l^iooes: 
Agricolam  Inndat  iuris  peritus,  extols  his  heyipinm, 
H. :  volucreui  equum,  praise  for  swiftness,  la. : 
laudataque  Ora  lovi,  0. :  deposiVum  pudorem,  ap- 
prove, H. :  numquam  praestantibus  viiis  landau 

Digitized  by  V^OOQIC 


468 


lam 


It  pennassio,  etc. :  in  qao  taom  eooriliina  lao- 
B.re :  Extinxisse  nefas  Laudabor,  V. :  qood  Tiris 
>rt,ibii8  honos  habitas  eat,  laudo:  lamne  igitur 
kudas,  quod  alter  Bidebat,  etc,  lo. :  te,  cam  iato 
aimo  68,  laudare. — CoUoq.:  Sif.  Nil  pepercit.  .  .  . 
>e.  Laudo,  /  am  glad  of  U^  T. — To  eulogize,  pro* 
ounce  a  funeral  oration  over :  alquem  supremo 
ius  die.  —  To  eomplimefitf  diamin  tnth  a  compli- 
lenij  turn  from  :  laudato  ingentia  rara,  Exjeuum 
olito,  Y. :  probitas  laudatnr  et  alget,  lu.^^  ad- 
luce,  namty  quoie^  ate,  refer  to:  alquem  reram 
Comanarum  auctorem :  auctores. 

laurea,  ae, /.  [laureus],  the  laurel -tree:  in 
»uppi  naria  enata,  L.:  spisaa  raroia,  If.:  factifl 
Dodo  laurea  ramia  Aduuit,  O. — A  laurel  garland, 
vxngfn  of  laurely  laurel  branch,  bay  wreath  (a  sym- 
>ol  of  victory):  in  littenB,  in  faacibua  insignia 
aureae  praeferre,  Cs. :  Phoebi,  V. :  laureft  donan- 
|us  ApoUinari,  H. :  concedat  laurea  linguae :  ge- 
itata  est  laurea  nobis,  0. 

laureatufl^  od/.  [laurea],  crowned  with  laurd, 
Jaure€Ue,  laureQea:  imago:  faaces:  litterae,  an- 
nouncing a  tftc/orv  (bound  up  with  bay -leaves), 
L. :  tabellae,  L.--P/i«r./.  as  eubtL  (sc.  litterae),  Ta. 

laureola  (lor-),  ae,  /.  dun.  [  laurea  ],  a  little 
triumph:  quod  esset  ad  laureolam  satis. — Pro  v.: 
loreolam  in  mostaoeo  quaerere,  L  e.  to  t^  fame 
in  triftee. 

laxiretui,  adj.  [laurus],  of  lauref,  of  bay-leaves, 
laurel'  :  corona:  in  nitidft  serta  cora&,  0. 

lauriger,  gera,  gerum,  adj.  [  laurns  +  GES-  ], 
laurel-  bearing,  decked  with  laurel:  Phoebus,  0. : 
manus,  Pr. 

lanztis,  i  (oMl  laurQ  and  lanro,  H.,  0. ;  plw., 
nom.  and  ace.  InurllB,  V.,  Gt.,  Tb. ;  voc  laur&s,  0.), 
/.,  a  bay-tree,  laureUree,  laurel  (wcved  to  Apoilo): 
Phoebo  sua  Hunera,  lauri,  etc,  V. ;  its  branches 
were  the  crown  of  poets :  Pindarus  Laurea  donan- 
du3,  H. ;  of  the  flamens :  coronatus  laure&  corona, 
L. ;  and  of  knoestral  images  in  festivals ;  generals 
in  triumph  wore  laurel  crowns,  carried  laurel 
branches,  and  the  fasces  of  their  lictors  were 
bound  with  laurel,  G. :  nrtidfi  inciogere  lauru,  O. : 
incurrit  haec  nostra  laurus  non  solum  in  oculis, 
sed,  etc.,  i.  c  triumph:  omari  lanro  secunda,  lu. 

latis,  laudis,  gen.  plur.  laudum  (once  landium, 
C-)»/  [CI'^Oi  !>»•«***»  commendation,  glory,  fame, 
renown,  esteem  :  recte  f actoram :  laudem  capere, 
T. :  te  summis  laudibus  ad  caelum  extulcrunt : 
sibi  ipse  peperit  maximam  laudem  ex  illft  accusa- 
tione:  neque  ego  hoc  in  tuft  laude  pono:  rel  mill- 
taris,  Gs. :  laudis  titulique  cupido,  lu. :  vitiata  me- 
moria  f  unebribus  laudibus,  L. — A  title  to  praise, 
merit,  superiority,  achievement,  excellence:  Fabio 
laudi  datum  est,  quod,  etc.,  regarded  as  a  merit  in, 
etc :  magna  est  laus,  si  superiores  oonsilio  viciati: 


sunt  hio  sua  praemia  laudi,  V. :  maximam  pntant 
esse  laudem,  vacare  agros,  etc.,  Gs. :  Gonferre  no- 
stris  tu  potes  te  laudibus  ?  Ph. :  conscientia  iaodis, 
worth,  Ph. :  pedum,  L  e.  swiftness,  0. 

laute,  adv.  with  eomp.  and  sup.  [lautus],  nsaily, 
deganUy,  splendidly,  sumptuously,  %n  style:  dever- 
sari :  accipi,  H. :  vivere,  N. :  ree  domesticas  lau* 
tius  tueri.  —  Fig.,  excellently,  beautifully,  finely  : 
munus  administrasti  tuum,  T. :  ^e  inluseris  lan- 
tissime,  Po«t  ap.  G. 

lantla,  dram,  n.  [  lautus],  the  public  entertain- 
ment  of  eminent  strangers  {  usually  of  ambassa- 
dors) :  locus  lautiaque  legatis  praeberi  iussa,  L. 

lantitia,  ae,  /.  [lautus],  elegance,  splendor,  mag- 
nijlcence,  luxury:  mea  nova:  ilia  tua. 

lautamiae  or  latomiae,  ai-um, /.,  =  Xaro- 
fiiai,  a  quarry  (in  which  condemned  slaves  were 
yrorke^), prison^ place  for  convict  labor:  Symcu- 
sanae.  — E  s  p.,  the  state  prison,  northeast  of  the 
capitol:  in  Lautumias  coniecti,  L. 

lantua,  ac{j.  with  comp,  and  sup  [P.  of  lavu], 
neat,  elegant,  spletidid,  sumptuous,  luxurious:  nihil 
apud  hunc  lautum :  praetor,  lu. :  patrimoiiium, 
splendid:  valde  iam  lautus  es,  qui,  etc.,  very  grand: 
homines :  lautiores  (liberti) :  orborum  lautissimus. 
In. :  ilia  (liberalitas)  lautior,  more  glorious :  nego- 
tium,  honorable:  lautus  habetur,  a  gentleman,  lu. 

lavatio,  6nt8,/.  [lavo],  a  bathing,  bath,  bathing 
apparatus:  parata:  argentea,  Ph. 

XiaTema,  ae,/.  [2  LV-],  the  goddess  of  gain^ 
patroness  of  rogues  and  thieves:  pulchra,  H. 

Lavinine  (Y.)  or  Laviniui  (Pr.),  adj.,  of  la- 
vinium  (a  city  of  Latium). 

lavo,  lavl,  lautus  or  lotus  (nip.  lavatum,  rarely 
lautum),  ere  or  are  [8  LY-],  to  wash,  bdthe,  lave: 
ilia  si  iam  laverit,  mihi  nuntia,  T. :  lavanti  regi 
nuntiatum,  L:  lavatum  dum  it,T. :  manQs:  bo- 
ves  in  flumine,  Y. :  pedes  acre,  in  a  basin,  H. :  cum 
soceris  generi  non  lavantur,  bathe:  lavantur  in 
flnminibus,  Gs. :  Lantis  manibus,  H. — To  bathe, 
wash,  wet,  moisten,  bedew,  drench :  lacrimis  voltum, 
O. :  lavlt  corpora  sanguis,  Y. :  quam  (villam)  Ti- 
beris  lavit,  H. :  mare  lavit  barenas,  0. — Fig.,  to 
wash  away:  Yenias  preoibus  lautum  peocatum 
tuom,  T. :  duld  Mala  vino,  H. :  inde  cmorera,  Y. 

laacamentom,  l,  n,  [laxo],  a  rdaxation,  miti- 
gatian,  alleviation,  respite:  si  quid  laxamenti  a 
bello  Samnhium  esset,  L. :  dare  laxamentnm  legi, 
indulgence:  leges  nihil  laxamenti  habere,  L. 

laxataa,  P.  of  laxo. 

laxe,  adv.  with  corrw.  [laxus],  widdy,  spacious- 
ly: habitare.— ZooM^.*  (manlis)  vincire,  L. — 
Fig.,  of  time,  an^y,  long :  laxius  proferre  diem : 
volo  laxius  (sc  rem  curari),  i.  e.  by  and  by. — Free- 
ly, without  restraint:  hostioo  laxius  rapto  sueti 

Digitized  by  VjOOQIC 


464 


▼iyere,  L. :  remoto  meta  Uudus  Uoentioflqae  futa- 
ri,  Uu  vigilafU^  S. 

laxitas,  fttis,/.  paxasl,  wmAA,  tpaewuineu :  in 
domo  adhibenda  cura  est  laxitatis. 

laxob  ftvl,  &tu3,  &re  [  laxus  ],  to  extend^  make 
wide,  open,  expand :  forum :  manipnlos,  Gs. :  ubi 
laxatas  senait  custodias,  L. — To  open,  undo,  un- 
looee,  rdeaee  :  Tincla  epistolae,  N. :  pedem  ab  nodo, 
L. :  claustra  portarum,  lu. — To  elaeken,  relax,  un- 
bend: arcum,  Ph. :  excussos  radenUs^Y. :  laxatis 
habenis  inFehi,  Gu.:  so  cutis  arida  laxet,  lu. — 
F  i  g.,  <9  lighten^  relieve,  free,  unbend,  recreate :  iu- 
dicum  aiiimos:  aoimum  ab  adsiduis  laboribus, 
L. :  libidinum  vinculis  laxatL — To  relax,  mOigeUe, 
moderate,  weaken :  sibi  aliquid  laboris,  L. :  quiea 
laxaverat  artQs,  V. :  laxata  pugna,  interrupted,  L. 
— To  leuen,  abate,  reduce:  aDnonam,  L.:  aniiona 
laxaverat  (sc.  se),  L. 

laxus,  adj,  with  comp,  and  eup.  [LAG-],  wide, 
loose,  open,  spadoua,  roomy:  casses,  V.:  lu  pede 
calceus,  H. :  spatium,  L. :  conpages,  yielding,  Y. : 
arcus,  unbent,  Y. :  laxo  arcu  Gedere  cainpis,  H. — 
Fig.,  loose,  free,  wide  :  laxissimas  habenas  habere 
amicitiae :  hostis,  in  quo  neglegentiae  laxior  locas 
esseL  greater  latitude,  L. :  laxius  imperium,  more 
indulgent,  S. :  laxior  annona,  i.  e.  low-priced,  L. : 
diem  statuo  satis  laxam,  sufflciently  distant, 

lea,  ae,/.  [cf.  leo],  a  lioness:  Pectus  leae,  0. 

laaena,  ae,/.,  =  Xeaiva,  a  lioness:  cum  prole, 
0.,  Y ,  H.,  Ct 

lebe%  elis,  m.,  =.  X«/3i|c»  a  copper  basin,  kettle, 
caldron  (to  wash  hands  or  feet,  or  boil  water; 
often  a  prize  in  the  Grecian  games) :  dona  f acit 
geminos  ex  aere  lebetas,  Y. :  curvi  lebetes,  0. 

leotica,  ae,/.  [2  lectus],  a  litter,  sedan, portable 
couch,  palanquin,  sofa,  lounge :  octophoros :  lectica 
gestare  agnam,  H. :  lecticft  introferri,  L. :  facit 
somnura  claus&  lectica  feuestra,  lu.  —  Sing,  col- 
lect, :  densissima,  a  throng  of  litters,  lu. 

leoticaxltia,  I,  m.  [lectica],  a  litter-bearer,  sedan- 
bearer, 

leoticula,  ae,^.  dim.  [leotica],  a  smaU  litter, 
sedan-chair:  lecticuU  esse  delatum:  lecticul&  in 
ociem  inlatua,  L. — A  bier:  elatus  in  leoticuU,  N. 

leotid,  5nis,  /.  [1  LEG-],  a  picking  out,  sdeet- 
ing:  iudicum:  Semproni  (as  princeps  aenatOsX 
L. — A  reading, perusal,  reading  out,  reading  aloud: 
librorum :  sine  ulU  delectatione. — In  the  phrase, 
lectio  senatOs,  a  revision  of  the  roll  of  senators  (by 
the  censor):  inyidiosa  senattla  lectio,  L.:  lectio- 
nem  senatQs  tenere,  delay,  L. 

leotiateminm,!,  n.  [2  lectus +STER-],  a  feast 
of  the  gods  (the  images  of  the  gods  were  set  on 
couches,  with  food),  L. 

laoUto^'iyly  fttus,  are,y^.  [1  lectus],  lo  rMMf 


often,  read  eagerly, peruse:  Fyrrhi  libroa:  Fhto-  I 
nem. 

lectlunoiila,  ae,/.  dim,  [lectio],  a  short  rrai- 
tn^:  tempoia  lectiunculisoonsumere.  , 

lector,  oris,  m.  [1  LEG-],  a  reader:  aptius  ad  ' 
delectationem  lectoris :  se  lectori  credere,  H. :  ad- 
siduus,  lu. 

leotulii%  I,  m.  dim,  [2  lectus],  a  stnaU  eouA, 
bed :  in  suis  lectulis  roori :  liber,  single :  testis 
niihi  lectulus,  lu. — A  small  eou^  <U  table,  eating- 
couch  :  lectulos  iube  stem!  nobis,  T. :  leotuU  Foni- 
cani. — A  funeral-bed,  Ta. 

1.  leotaa,  a^.  with  comp,  and  siup.  [P,  of  2 
\^ip],  chosen,  picked,  sheeted,  choice,  excellent :  ht> 
tuinst  (argentum),  of  full  weight,  T. :  neque  lectior 
femina :  lectissimi  yiri :  boyes,  O. :  verbis  lectis- 
simis  dicere. — Plur,  as  SMbst,,  picked  men  :  viginti 
lectis  equitum  oomitatus,  Y, 

2.  lectoo,  I,  m.  [3  LEGJ,  a  coueh,  bed,  hnmge, 
sofa:  in  lecto  quiesoebat,  & :  leoto  teneri,  6* «o«t- 
fiied:  e  lecto  surgere,  T. :  lectus  ProculS,  minor, 
too  short,  lu. :  posito  lecto.  Her,  O, — A  bridal  bed: 
genialis :  iugalis,  Y. :  Non  Hymenaeua  adest  illi 
lecto,  marriage,  0. — A  couch  at  meals,  diniitg- 
couch :  lectos  stemere,  T. :  lecto  recumbere,  H. 

legatio,  Onis,/.  [1  lego],  the  office  ofambasse^ 
dor, embassy,  legation:  cum  fegatione  in  proyindam 
profectas :  legationis  offlcium  conScere,  Os. :  in 
legationem  proficisci,  L. :  legationem  renuntiare, 
report  an  anbaasy:  obire:  negotiorum  suorom 
caus&  legatns  est  in  Africam  legatione  liberiL,  1 1, 
with  the  privileges,  without  the  &ties,  of  an  anibas- 
sador :  legationes  sumere  liberas :  Legatio  Totira, 
ajree  embassy,  undertaken  topay  a  90w  m  a  proe- 
ince,^A  lieutenani-genereMip,  deputy-eommand: 
qu&  in  legatione  duxit  exercitum :  legionis,  Ta— 
Tike  persons  of  an  embassy,  embassy,  legation  :  le- 
gationis princeps,  Gs. :  legationes  ad  se  reyerti 
iussit,  Gs. 

legatoritUy  adj,  [legatus],  of  a  deputy:  prorin- 
da,  the  office  of  a  dqntty, 

legatun,  X,  n.  [P,  of  1  legoj,  a  bequest,  legaty: 
digito  legata  delevlt :  Hortensa :  Gymbala  puban- 
tis  legatum  amid,  lu. 

legattUK  I,  m.  [ P.  of  1  lego],  om  amboBmdor, 
legate  :  legatos  mittere:  missitare  supplicantls  le- 
gates, S. :  missi  magnis  de  rebus  uterque  Legati, 
H. :  Legati  responsa  ferunt,  Y. — A  deputy,  lieute^ 
ant,  lieutenant-general  (the  second  in  command): 
qui  H.  Aemilio  legati  fuerunt :  Gaesaris,  Gs. :  hi- 
berna  cum  legato  praefectoque  tradidisses :  qoae- 
storius :  magnitudo  eC  splendor  legaU,  L. :  in  mag- 
n&  legatum  quaere  popinA,  In. — In  the  Empire^ 
an  imperial  legate,  governor  of  a  province,  Ta. 

Iegeii%  eiitiB»m.  [P,  of  2  legol,  a  rsadn-,  L^O. 

Digitized  by  V^OOQ  IC 


lifiliK 


465 


lenimen 


lagifer,  fera,  ferum,  oM.  [  lei+1  FEBr],  law- 
giving:  MIdos,  0.:  Ceres, V. 

legio^Onia,/.  [1  LEG-],  «  body  of  nldien,  le- 
gion (coutaining  10  oohorU  of  foot-soldiers  and 
SOO  cavalry,  in  all  between  4200  and  6000  men. 
These  were  Boman  citizens ;  only  on  pressing  ne- 
cessity were  slaves  admitted.  The  legions  were 
oambcred  in  the  order  of  their  levy,  but  were  often 
known  by  particular  names) :  cum  legione  secundft 
ac  tenia,  L. :  Mania.  —  Plur.^  legions^  ioldiert: 
Brattiae  Lucanaeque  legiones,  L. — An  armg,  large 
body  of  troops:  Cetera  dura  l^o  moratur,  V, :  de 
ooUe  videri  poterat  legio,  V. 

logionirliiB,  a^j.  [legio],  of  a  Itgion,  legUmary  : 
milites  leponis  decimae,  us. :  cohortes,  S. :  equi- 
tes,  U— /¥ur.  as  what.  (sc.  milites),  Cs. 

legitime,  adv,  [  legitirous  ],  according  to  law^ 
lavffullg,  legittmatdg^  regularly  :  imperare:  nube- 
re,  lu. :  fixia  libelIis,/in>jMWy,  lu. 

legitimiia^  adj,  [leij^ficed  by  £aw,  according  to 
law^  laitful,  legal^  legitimate:  dies  comitiis  haben- 
dis :  potestas :  ad  petendum  aetas,  of  digibility^ 
L. :  borae,  attowed  by  law:  coniunz,  O. :  Lef^timis 
pactam  iunctamque  tabellis  amare,  lu.  —  Flur.  n. 
as  ntUt.:  legitimis  qnibusdam  confectis,  legal  for- 
maliiieSy  N.  —  Of  the  law,  relating  to  law,  legal: 
controversiae :  impedimentum.  —  Regular,  right, 
jutt,  proper,  appropriate  :  numerus :  poema,  H. : 
verba,  O. :  hostis,  regular  (opp.  pirates). 

legiuncnla,  ae,/.  dim.  [legio],  a  unaU  legion : 
male  plena,  L. 

1.  lego,  &vl  (legftssit  for  iSgaverit,  XII  Tabb. 
ap.  C),  fttas,  Sre  [lex],  to  tend  with  a  coministion, 
wid  OM  ambataador,  dtpute^  eommiadon,  despatch : 
Qt  legati  ex  eius  ordiuis  auctoritate  legarentur : 
eos  privatae  rei  causa  legari :  iuste  pieque  legatus 
Tcnio,  L. :  in  Africam  I^antur,  qui  reges  adeant, 
S. — To  appoint  aa  deputy,  commiaaion  aa  lieutenant : 
eum  (Messium)  Gaesari  legarat  Appius :  me  lega- 
tnm  iri  non  arbitror:  me  sibi  legavit,  choae  me  for 
hit  lieutenant:  sibi  homines  nobills,  S. —  To  be- 
queath, leave  by  will:  Numitori  regnum,  U :  usum 
et  fructum  omnium  bonorum  Caesenniae :  Nil  sibi 
legaturo,  H. :  uxori  grandem  pecuniam  a  filio,  to  be 
paid  by  the  aon, 

2.  lego,  legl,  lectus,  ere  [I  LEO-],  to  bring  to- 
gether, gather,  collect :  herbas  collibus,  0. :  mala, 
nuoes,  V. :  spolia  caesorum,  L. :  quos  (asparagos), 
In.:  faomini  mortuo  ossa:  ficus  apta  legi,  to  be 
plucked,  O. :  Pareae  fila  le^t,  i.  e.  apin  out,  V. : 
Ore  legam  (extremum  hatitum),  receive  the  laat 
breath,  i.  e.  give  a  parting  kisa,  Y. :  Umida  vela,  to 
furl,  V. :  tenerft  vela  mann,  0. — 7b  take,  carry  off, 
deal:  sacra  divuro,  H.*-7b  go  over,  traverae,paaa, 
wander  through:  saltfls,  0.:  pontum  Pone  legit, 
Mtb  through,  V. :  Aequora  Afra,  0. :  presso  vest!- 

80 


gia  gressu,  track,  0. :  tortos  orbls,  wander  through, 
V. — To  aail  by,  tkirt,  coaat  along:  Inarimen  Pro- 
chytenque,  0. :  navibus  oram  Italiae,  L. ;  cf.  primi 
litoris  oram,  i.  e.  of  my  iJutne,  V. —  7b  choose,  pick 
otUj  aingls  out,  sdect,  dect,  appoint:  indices :  cundi- 
Clones :  civis  in  patres,  L. :  viros  ad  bclla,  O. :  ge- 
minas  de  classe  bireiiils,  V.:  legit  virum  vir,  man 
aingles  out  man  (in  bsittle),  V. :  oninis  longo  ordine 
Adversos  legere,  pass  in  review,  V.  —  E  s  p.,  of  the 
censors:  in  senatu  legendo,  making  up  the  roll 
oft/u  senate, — F  i  g.,  to  read, peruse,  scan :  legi  ipse 
animoque  notnvi,  0. :  libros :  acta  maiorum,  S. : 
liber  tuus  et  lectus  est  et  legitur  a  me  diligenter : 
Ore  legar  populi,  0. :  sepulcra,  epitaplu:  ut  scrip- 
turn  legimus,  find  written :  relatum  legere,  quis 
docuerit,  etc.,  N. :  nee  Cyiiicos  nee  Stoica  dogmata, 
lu.  —  7b  read  out,  read  aloud,  recite:  convocatis 
auditoribus  volumen :  Obturem  impune  legentibus 
aurls,  H. :  alqm  occidit  legeiido,  with  recitation^ 
H. :  KtlB^thenewsoftheday,!}!, 

legnleiue,  I,  m.  [  lex  ],  a  pettifogging  lawyer, 

pettifogger :  cautus  et  acutus. 

legumen,  inis,  n.  [1  L£G-],/niZi«,  a  leguminous 
plant:  varium  leguminum  genus:  ventri  indul- 
gere  omne  legumen,  lu. :  laetum  siliqua  quassante 
legumen,  theoean,  V. 

lembue,  I,  m.,  =  Xi/i/3oc,  apinnaee,yaeht,  cutter 
(built  for  speed) :  lembi  biremes,  L. :  lembum  Ke- 
migiis  subigit,  V. :  piratici  lembi,  Cu. 

Zaenmlaa,  adis,/.,  a  Lemnian  woman,  O. 

Lemnicola,  ae,  m.  [Lemnos+COL-1  a  dweller 
in  LemnoM :  Lemnicolae  stirps,  son  of  Vulcan,  0. 

leinnisoatiUK  adj.  [  lemniscus  ],  adorned  with 
pendent  ribbons  :  palma,  a  decorated  palm-branch 
(the  prize  of  a  victor) :  banc  primam  esse  lemni- 
scatam  (palmam),^r<<  grand  triumph. 

lemnisoufl,  i,  m.,  =  Xq^viVicoc,  a  pendent  rib- 
bon :  turba  coronas  lemniscosque  iacieutium,  i.  e. 
crowns  decorated  with  colored  ribbons,  L. 

Lemnins,  adj.,  of  Zemnoa,  Lemnian,  C,  0. : 
pater,  i.  e.  Vulcan,  V. — As  subst.  m.,  Vulcan,  0. 

lemurea,  um,  m.,  shades,  ghosts,  ^jeetrea :  lemu- 
res  animas  dixere  silentum,  O. :  rioctumi,  H. 

Ztemoxia,  drum,  n.,  the  festival  of  the  Lemuraa, 
0. 

lena,  ae,  /•  [LAG-],  a  bawd,  procuress,  0.,  Tb., 
lu. — She  that  allures,  a  seductress:  quasi  sui  lena 
natura. 

Ijenaens,  euf;.,  =  Affvaioct  Lenaean,  BacelUe: 
latices,  i.  e.  wine,  V. :  pater,  i.  e.  Bacchus,  V.,  0.— 
As  aubst.  m.,  Bacchus,  V.,  H. 

lena,  adv.  [lenis],  softly, gently:  spirans,  0. 

lenimen,  inis,  n.  [lenio],  a  aoothwg  remedy,  al- 
leaiaiion,  mitigation,  aolaee:  testudo  laborum  Duloe 
lenimen,  H.:  8enectae,0. 


Digitized  by  V^OOQIC 


Xonimioiitiiiii 


466 


lenimentiiin,  l, «.  [lenio],  an  aUeviaiion,  Ta. 

lenio  (imperf,  l^nlbat,  ISiiIbant,  V. ;  fut.  leni. 
bunt,  Pr.),  IvI,  Itus,  Ire  [leDis],  to  toften^  mollify, 
moderate,  asntaffe,  800the,  etUm :  fluvium  tumentem, 
V. :  Iditraiitem  stomftchura,  H. :  inopiam  f rumentt, 
S. — Fig.,  to  render  mild,  appeaae,  alleviate,  miti- 
gate, catm,paeify:  mihi  miaeriam,  T. :  ilium  ira- 
turn :  te  ipsum  dies  leniet :  tigrls,  temM,  H. :  um- 
bras, 0. :  seditionem,  L. :  saepius  fatigatus  lenitur, 
S. :  doleiitem  Solando,  Y. 

lenie,  e,  adj,  with  eomp.  and  sup.,  aoft,  tmooth, 
mild,  gentle,  eoMy,  eabn:  aliud  (viuum)  lenius,  T. : 
leuissimus  ventus :  spiritus,  Tb. :  volatus,  0. :  soro- 
nus,  H. — OentU,  gradual :  clivus,  L. :  iugum  pauIo 
leniore  f aatigio,  Cs. — ^F  i  g.,  gentle,  moderate,  mild, 
cabn^  kind,  favorable :  animuS|  T. :  populus  R.  in 
hostis  lenissimus:  lenissima  yerba:  lenissimum 
ingenium :  lenior  sententia,  Cs. :  lene  consilium 
dare,  H. :  Non  lenis  precibus  fata  recludere  Her- 
curius,  H. 

lenltas,  Stis,/.  [lenis],  eoftneee,  anoothnen,  gen- 
tleness, mildneee:  Arar  in  Bnodanum  influit  incre- 
dibili  lenitate,  Cs. :  vocis. — F  i  g.,  mildneu,  gentle- 
nets,  tendemeee,  lenity :  inepta  patris,  T. :  dare  se 
ad  lenitatem :  legum. — Of  style :  elaborant  alii  in 
lenitate:  genus  orationis  cum  lenitate  qu&dam 
aequabili  profluens. 

lenlter,  adv.  with  comp.  and  sup.  [lenis],  eoftly, 
mildly,  gently :  adridens :  atterens  Oaudam,  H. : 
lenius  equitee  lacessere,  with  less  fury,  Os. :  oollis 
leniter  acclivis,  gently,  Cs. :  editus  collis,  L.:  tor- 
rens  lenius  decurrit,  0. — Fig.,  quietly,  calmly, 
gently,  moderatdy,  leniently:  id  ferre:  lenissime 
sentire :  multa  leniter  multa  aspere  dicta  sunt : 
consulto  lenius  agere,  S. :  dicis  lenius  quam  sole- 
bas.  —  Jiemiaely,  indolently:  si  cunctetur  atque 
agat  lenius,  Cs. 

lenltudo,  inis,/.  [lenis],  soflnesa,  mildnettt,  gen- 
tletiese,  calmnen :  orationis,  Pao.  ap.  C. :  nimia  in 
isturo. 

leno,  Onis,  m.  [LAG-],  api/np,pander,proettrer  : 
leno  sum,  fateor,  T. :  improbissimus :  Verba  facit 
leno,  H. — A  tedueer,  aUurer:  Lentuli. 

lenooinltunf  !« 'k  [leno],  the  trade  of  pander, 
bawdry :  lenociniam  petere :  Jenoclniia  confectus. 
^-An  alh^rement,  enticement,  charm :  se  cupidita- 
tum  lenooiniis  dedere. — Adventitioua  ornament, 
finery:  corporum. — Flattery, Ta. 

lenocinor,  atus,  W,  dep.  [leno],  to  pander,^- 
ter,  humor,  wheedle:  tibi :  feritati  arte,  1. e.  ettmu- 
late,  Ta, 

lens,  tis,/.,  a  lentil:  Pelusiaca,  V. 

lente,  adv,  with  comp,  [lentus],  slowly,  without 
haste,  leuwrely:  prooedere,  Cs.:  corpora  augescunt, 
Ta.:  ipse  lentius  subsequitur,  Cs. — ^Fig^  calmly, 
diapamonatdy,  indifferently:  id  ferre:  haec  cum 


lentius  disputantur:  eum  (libram)  probare,  ddib- 
erately. 

lentefloo,  — ^  — ,  ere,  tiieA.  [lentna],  to  become 
vi»coua,grow  sticky,  soften:  picid  in  morem  ad  di- 
gitos,  adhere,  Y. :  in  picem  resinamTe,  Ta. — Fig., 
to  slacken,  relax  :  lentescunt  tempore  curae,  0. 

lentisoifer,  fera,  ferum,  adj.  [lentiscus+l 
FER-],  bearing  maetie-irees :  Litemura,  O. 

lentiscns,  I,/.,  the  masiic4ree:  viridis,  C.  poCt 

lentitudo,  inis,  /.  [  lentna  ],  sluggishnms,  dul- 
ness,  apathy,  insennoility :  yitiusam  Domen:  dob 
irasci  est  lentitudinis. 

lento,  — f  — y  ftre  [  lentus  ],  to  make  fiaailt^ 
bend:  lentandus  remus  in  undft,  i,e,to  be  plied,  V. 

laentolitaB,  Atis,/.  [Lentulus],  the  nobility  of 
a  Zentultts,  Lenhdity  (a  word  coined  in  jest). 

lentulus,  adj,  dim,  [lentus],  rather  slow. 

lentus,  adj.  witli  comp.  and  eup.  [ci.  lenis],  ^i- 
ant, flexible,  tough,  tenacums,slicky,vtseous:  vibur- 
na,  V. :  flagellum,  Ph. :  pituita,  H. :  Lentior  salids 
virgis,  0. :  gluten  yisco  lentius,  Y. :  Lentis  adhae> 
reus  bracchiis,  tenacious,  H. :  prensare  manu  leo- 
tissima  bracchia,  senseUss,  H. — At  rest^  slow,  slug- 
gish, immovable:  in  umbrft,  Y. :  in  lento  luctantar 
roarmore  tonsae,  moHonless^  Y. :  asinus,  Ph. :  re- 
roedia,  Cu. :  fori  harena,  In. — F 1  g.,  delayed,  linger- 
ing, slow:  funus  matris,  lu. :  Spes,  O. :  uteri  pon- 
dera,  Pr. :  amor,  H. :  iu  dicendo,  drawling:  ira 
deorum,  Iu. :  risus,  indifferent,  H. :  lentos  Pone 
fiistfls,  reluetani,  0. :  infitiatores,  backward:  nego- 
tium,  tedious:  ubi  lentus  abes?  where  do  you 
loiter  f  O. — .finy,  calm,  indifferent,  uneoneemed, 
phlegmatic:  genus  ridiculi  patientis sc  lenti :  spee- 
totor,  H. :  lentissima  Peotora,  insenaible  (to  loveX 
0. :  in  dolore  suo,  Ta. 

lenunculus,  T,  m.  dim.  [lembus],  a  small  miU 
ing-vessel,  bark,  skiff,  Gs. 

leo,  5nis,  m.,  =  Xliov,  a  lion :  unus :  falrus,  Y.: 
domitis  inyicta  leonibns,  0. :  leo  alumnus,  lo.— 
The  conatellation  Leo  :  momenta  Leonis,  H. :  rio- 
lentus,  0. 

lepide,  adv.  [  lepidus  ],  pleasantly^  offreediy, 
charmingly,  wittily,  T. :  furari. 

lepidus,  aefj.  with  mp.  [LJLV-],pleatant,  agree- 
able, eharming^fine,  el^ant,  neat:  Lepida  es,  T.: 
dictum,  witty,  n. :  Pater  lepldissume,  T. :  o  cajH- 
tulum  iepidlssumum,  T. — Nice,  effeminate:  pueri. 

lepos,  oris,  m.  [LAP-],  pleaeantness,  agreeaUs- 
neu,  charm,graee,politeness  :  adfluens  omni  lepoie: 
spedmen  leporis. — Plea»antry,  wU,  humor :  tantu 
in  iocando:  sourrilis:  inusitatus  nostris  orafiori- 
bus :  verbomm,  aententiarum  leporea. 

lepuSk  oris,  m.  ( onoe /.,  H. )  [LAP-],  a  han: 
leporem  gustare,  Ga. :  Auritoeque  sequi  lepores, 
Y.:  SemesoSylo.:  Fecunda,  fi.— ProT.:  Lepos 

Digitized  by  V^OOQIC 


IcpOflOllllUI 


467 


l0Vftttl 


tate  60  et  pnlmentam  quaeris?  a  hare^  and  after 
ffam€,T. — The  eanaieUatum  Lepue* 

lepOBonlufli  m.  cKm.  [  lepus  \  a  young  hare, 
Hale  hare,  Uveret. 

IieabiuSp  arf/.,  =  MofiioQ^  ofLa^  Zednan  : 
civia,  Alcaeuf,  H. :  plectrum,  Alcaie^  U. :  pes,  the 
Sapphic  meter^  H. :  yiouro,  H. 

IfeftboQfli  a^^j.^  of  Laboe,  Letbian:  barbiton 
(L  e  of  AUaeiu  and  Sappho\  H. 

(leflSOsX  — t  **^'  urn,  m*  [cf.  1  lati-o],  a  waUhtg^ 
futyeral  lamentaiion  :  f aneria,  XII  Tabb.  ap.  C. 

letalls,  e,  adj,  [  letum  ],  deadly^  foial^  mortal: 
TolnoB,  v.:  ensis,  O.:  ferram,  lu* — Flttr.  n,  aa 
tuAtf.,  nuans  of  deaths  L. 

Tletha€W^l^  adL  =  Aii^aioc*  of  Zethe,  Lethean  : 
amniB,  V. :  yincufa,  i.  e.  of  deaths  H. :  somnus,  pro- 
found, V. :  ros,  eoporific^  V. :  sucus,  0. 

iethargiona,  adj^  ^XnidapytKOQ,  affected  with 
lethargy, — Aa  wbet.  m.,  a  lethargic  per9on^  H. 

letbargna,  l,  m^  s  Xif dapyoc*  droteeimtUy  leth- 
argy :  lethargo  graiidt  oppreaaug,  H. 

I*0tbe,  Ca,  /,  ssArfith  <^  ^'vtf'*  in  the  lower 
worlds  river  of  obUvion :  aqua  Letbes,  0. 

letUwr,  fera,  ferum,  adj.  f  letum  +  1  F£Rr  ], 
deaihrlninging,  death-dealing,  deadly,  fatal :  arcus, 
V. :  icioa,  0. :  locus,  a  mortidpart,  0. 

leto,  &▼!,  Attts,  Are  [letum],  to  kiU,  eiay:  Ljcax- 
gideu,  O. :  letata  oorponi,  O. 

letam,  I,  n.  [LI-],  death,  annihilation:  Mitia 
multa  dare  letQ,V.:  turpi  leto  perire:  leto  ater- 
nendoa,  Y. :  calcanda  aemel  via  led,  U. :  aine  san- 
guine, O. :  poellaa  adimis  leto,  eave  from  death, 
H. :  pari  leto  adfeetus  est,  N. :  novo  genere  leti 
mei|^  Lb—Person.:  consanguineus  L^i  Sopor, 
V. — ,^Un:  tenulB  Teueram  rea  eripe  leio^  V. 

leooaspiii;  idia,  a^j,  /.,  =  Xe&KaowtCt  armed 
with  a  whxte  ehidd .-  phalanx,  L. 

le^amen,  inis,  n.  [I  leTo],  an  alleviaiion,  miti- 
gation, eelaee,  eonaolation:  in  te  uno:  ms  mall, 
L.— Of  a  person :  curae  casttsque,  V. 

levimentnm,  l,  n.  [  1  leyo  ],  an  aUeeiatum, 
mitigation^  consolation  t  miseriarum:  mihi  illam 
rem  fore  leyamenta 

levatio^  dnis,  /•  [  1  leyo  ],  an  alleviation, 
mitigation^  rdief:  tibf  levatlonl  esse:  ea,  quae 
leyationem  habeant  a^ritudinum,  may  alleviate: 
doloris. — A  leeeeningy  mminiehing :  viuorum. 

levatiu»  P.  of  1  leyo.    leratns^  P.  of  2  iSvo. 

lerioulnfi  ae^.  dim,  [1  levis],  eomemhai  Ught, 
aUttlevain:  Demostbenes. 

levldemla,  e,adj.[l  leyia],  lightly  wrought, 
dight,poort  munaioalum. 

Ievip6%  p6di8,«^*.  [I  lefia*f  pee],  light-footed: 


1,  levla,  e,  atff.  with  eomp.  and  sup.  [2  LEGk]. 
— Of  weight,  light,  not  heavy:  terra,  Itght  eoil,  V. : 
levia  armatnrae  Numidae,  light-armed,  Gs. :  miles, 
L. :  nudi,  aut  sagulo  leves,  lighUy  dad,  Ta. :  Per 
leyTs  populos,  ehadee,  O. :  yirgique  levem  coerces 
AureA  turbam,  H.  — Of  digestion,  light,  eaey  to 
digeet :  malyae,  H. — Of  motion,  light,  ewift,  quiek^ 
jieet,  nimble,  rapid:  yenti,  0.:  pollex,  O. :  ad 
motOs  leyiores,  N. :  Messapus  cursu,  V. :  Quaere 
modos  leyiore  pleotro,  gayer,  H. :  hora,  fleeting, 
0. — Slight,  trifiing^  email:  Ignis,  O. :  tactus,  gen- 
tle, 0. :  querellae,  0. — Fig.,  without  weight,  of  no 
eonaequenee,  light,  triding,  unimportant,  inooneider- 
able,  trivial,  dight,  tittle,  petty :  labores,  T. :  haeo 
leyiora  fortasse:  verba:  audido,  unfounded  re- 
port, Cs. :  oni  res  et  pecunia  levisaima  f  uit,  ineig^ 
n^ieant :  proelium,  dcirmiah,  Cs. :  leviore  de  causa, 
Ca. :  praecordia  levlbus  flagrantia  causis,  lu. :  ver- 
sas,  H. :  Flebis  leyis,  neglected,  H. :  rati,  leviorem 
f uturum  apad  patrea  reum,  L. — Xaey,  light :  non 
est  leve  Observare,  no  eaey  matter,  la. :  quidquid 
levios  putaris,  easier,  lu. :  leviora  tolli  Pergama, 
H.  — Of  character,  light,  light-minded,  capricious, 
fickle,  ineonetant,  untrustworthy,  fake :  mulieres 
sunt  leyi  sententiA,  T.:  homo:  ta  levior  cortice, 
H. :  indices :  quid  lerius  aut  turpius,  Ob.  :  auotor, 
L. :  spes,  empty,  H. — Light,  not  severe,  nUld,  gentle, 
pleasant:  alquos  leyiore  nomine  appellare :  audire 
leviora,  milder  reproaches,  H. :  eo,  quod  levissimum 
videbatur,  decursum  est,  mildest^  L. :  Sithoniis  non 
levis  Euhius,  L  e.  hostile,  H. 

2.  lawla,  e,  adj,,  smooth,  smoothed,  not  rough: 
oorpuscula :  pocula,  V. :  amite  levi  tendit  retia, 
H.:  coma  pectine  levis,  0.:  Levior  adsiduo  detri- 
tia  aequore  conchis,  0. :  inimicus  pumice  levis, 
rubbed,  lu. :  argentum,  not  chased,  lu. :  levi  cum 
sanguine  Labitur,  dippery^  Y.^-As  subsk,  n. :  Ex- 
temi  ne  quid  valeat  per  leve  morari,  smoothness^ 
H.  -*  Without  hair,  smooth,  beardless  :  luyentaa, 
H. :  Crura,  lu. :  caput,  lu.  —  Youthful,  delicate, 
tender :  pectus,  Y. :  colla,  0.  —  F  i  g.,  oif  speech, 
smooth,  flowing :  oratio:  verborum  concursus.-* 
As  subet,  n. .-  sectans  levia, /loIisA,  H. 

1.  levlta%  Stis,/.  [  1  levia],  lightness i  armo- 
rum,  Cs.:  sua,  0. — ^Poet:  nimia  levitate  cadu- 
cus  (flosl  mobHiiy,  0. :  libera,  power  to  move,  0. 
— ^  i  &»  light-mifidedness,  changeableness,  flckleness, 
inconstancy,  levity :  Graeconim:  quid  est  incon- 
atantia,  mobilitate,  levitate  turpiua?:  mobilitas 
et  levitaa  aniroi,  Cs. :  amatoriia  levitatibus  dediti, 
frivolities,  —  As  subsL  n.  .*  in  levi  habere,  i.  e.  to 
regard  as  trifling,  Ta.  —  Of  speech,  shallowness^ 
superfieiaUty :  opinionia, 

2.  lawltaa,  Atis,/.  (2  Ifivis],  smoothmees:  in 
tactu  esse  modum  levitatis.  — F  i  g.,  of  speech, 
smoothness,  fluency,  fadXity:  nihil  levitate  Aeachini 
oedersu 

Digitized  by  V^OOQIC 


levfttor 


468 


letiteiv  adv.  with  comp,  le^ius  and  n^.  leris- 
«ime  ri  levis],  lightly^  twt  heanly:  armati^  light- 
armed,  Cu. :  lerius  caaura  pila,  wUh  lenfcree^  Ca. 
— F  i  g.,  tlighllyy  a  liUle,  not  mueA,  tomewhat  .•  in- 
flexum  bacilluro :  saucias :  lucra  Hgurriens :  Telle, 
O. :  tanto  levius  roiaer,  ao  much  lets,  H. :  leyiua 
dolere,  0. :  levius  atrepere,  /ev  lowtty,  S. :  ut  leviB- 
aiine  dicam,  wth  extreme  moderation.  ^^Eamly, 
lightly,  vfithiut  difficulty,  with  equanimity:  aed  le- 
visaime  feram,  ai,  eta :  nimia  leyiter  lata  iniuria, 
L. :  levias  torquetia  Arachne,  more  nimbfyf  lu. 

1.  levo,  ftyl  {oidfuLperf.  leyftaad,  Eon.  ap.  C), 
fttus,  &re  [1  levial  to  lift  up,  raise,  elevate:  aeee, 
V. :  Se  de  caeapite,  rite,  0. :  leyat  aura  cycnum, 
H. :  cubito  levatus,  O.^-To  make  lighter,  lighten, 
relieve,  eaee  :  iumenta  aarcinia  levari  iubet,  S. :  te 
faace,  V. :  aerpentum  ooUa  levavit,  i.  e.  relieved  (of 
hia  weight),  O.:  Fronde  nemus,  strip,  T.:  aed  nee 
Danna  levant,  lighten  the  ship,  lu. —  7b  take  away, 
take  :  furca  levat  ille  bicomi  Sordida  terga  suts, 
takes  down^  O. :  viro  manicaa  levari  iabet,  Y. — 
Fig.,  to  lighten,  relieve,  console,  refresh,  support : 
me  levant  tuae  Utterae :  luctum  aolacio :  Auxilio 
viros,  v. :  curaro  animi  sermone :  fonte  aitim, 
slake,  O.  —  To  liglUen,  lessen,  alleviate,  mitigate : 
Bumptum  atbi,  T. :  inopiam,  Cs, :  aalutari  arte  fea- 
809  Corporia  artOa,  H. :  poenam  honore,  O. :  yario 
vlam  aermone,  V. :  calamitatem  innooentiam :  toI- 
nerum  roetum :  paupertatem  propinqoi,  lu.  —  To 
lessen,  diminish,  weaken,  impair :  fnoonstantia  le- 
vatur  auctoritas:  Malta  fidem  promlaaa  levant, 
H. — To  rdieve,  reUasSf  disgorge, free:  quod  hiber- 
nia  (civitaa)  levetur,  Ga. :  me  hoc  onere :  Volaci 
levati  metu,  L. :  qui  hac  opinione  opera  levandi 
aunt :  pectora  aoUioitudinibua,  H. :  cura  levata,  O. 
— To  avert:  omen,y.:  ictum  deztra,  H. 

2.  levo,  &vl,  Ataa,  &re  [2  iGvIa],  to  make  smooth, 
polish :  levato  ferro  Bpicula,  V. — F  i  g.,  to  polish, 
smooths :  nimia  aapera  aano  culto,  H. 

le:^  iSgjfl*/  [8  LEG-],  a  formal  proposition  for 
a  law,  motion,  bill  (offered  by  a  magistrate  to  the 
people^:  legem  ferre:  antiquare:  rogare:  legem 
promufgavit  pertulitque,  ut,  etc.,  L. :  a  dfctatore 
comitiis  lata :  acivit  legem  de  publicania :  populua 
R.  iussit  legem  de  civitate  tribuenda :  repudiare. — 
A  bill  adopted  by  the  peopie  in  the  eomitia,  enact- 
ment, law :  civitati  legem  oonstituere :  leges  ac  iura 
labefactare :  legem  oondere,  L. :  deoem  tabularum 
leges,  the  ten  (afterwards  twelve)  tables,  composed 
by  the  decemvirs,  L. :  f  raudem  leg!  faeere,  evade  tlie 
law,  L. :  omnia  lege  i^ctA,  legally :  ut  legibua  fieret 
iudicium,  according  to  law,  N. :  fiotorem  lege  agere 
iubere,  do  his  office,  L. :  Lege  agito,  bring  an  ac- 
tion, T. — A  law,  preeepi,  regulation,  prineiple,  rule, 
mode,  manner:  mea  lege  utar,  T.:  haeo  lex  in 
amicitiS  aanciatur :  veri  reeUque:  prima  hiatoriae, 
ne  quid  falsi  dicere  audeat :  lex  amicitlae,  ut  idem 


amid  aemper  velint:  leges  Epieuri:  ultra  Legao. 
tendere  opus,  H. :  lex  et  ratio  loquendi,  lu. :  equi 
sine  lege  ruunt,  in  disorder,  O. :  banc  dederat  Pro- 
serpina legem,  had  prescribed  this  order,  V.  —  A 
contract,  agreement,  covenant:  in  mancipi  lege,  a 
contract  of  sale:  Manilianaa  yenalium  vendendo- 
ruin  leges  edisoere,  legal  forms. — A  condition,  sHp 
ulation :  hac  l^ge  tibi  adstringo  meam  fidem,  T. : 
legibus  dictis,  L. :  fata  Quiritibus  Hac  Ic^  dtoo, 
ne,  etc.,  H. :  leges  captis  inponere,  conditions,  0. : 
sed  Tos  saevas  imponite  legM,  lu. :  pax  data  Phi- 
lippo  in  has  legea  est,  terms,  L. :  se  sub  leges  pads 
iniquae  Tradere,  V. 

laada,  eos  [accplMr,  -eis],/.,  =Xi(iCf  ^  wtrd, 
Lucil.  ap.  G. 

llbamen,  inis,  n.  [libo],  a  portion  offered  to  the 
gods,Jlrst-fruits, libation,0, :  fibamina  prima, Aotri 
offered  in  beginning  a  sacrifice,  Y. — F  i  g. :  nova 
servatae  libamina  famae,  i.  e,  the  first  deUghts^  0. 

libamenta,  Oram,  n.  [libo],  a  portion  offered 
to  the  gods,  libation:  aacrificiorum  libuumta: 
praedarum,  first-fruits. 

libatio,  5nis, /.  [libo],  a  drink-offering,  liba- 
tion.^Flur.,  0. 

libella,  ae,/  dim.  [libra],  an  as,  the  tenth  of  a 
denarius:  ecquis  Yolcatio  unam  libellam  dedis- 
set?  a  single  cent:  ad  libellam,  to  a  farthing: 
fecit  te  (heredem)  ex  libellS,  me  ex  teruncio,  I  e. 
sole  heir,  on  condition  of  giving  me  one  fourth. 

libollus,  1,  m.  dim.  [8  liber],  a  little  book,  pam- 
phlet, manuscript,  writing :  acripsi  illud  quodam 
in  libello :  libelUs  operam  dare,  to  books,  L. :  oomii 
garrire  libellos,  dever  comedies,  H. :  nostri  farrago 
libelli,  lu. :  te  quarere  in  libellis,  L  e.  in  the  6ooi- 
sdlen^  shops :  meus  (a  satire),  H.— ^  memoram- 
dttm-book,  journal,  diary  :  ai  quid  memoriae  caosft 
retulit  in  libellam. — A  memorial,  petition:  libel- 
lam composuit :  vitem  posoe  libello,  lu. — A  notice, 
programme,  plaeard,  handbill :  gladlatorum  libellt : 
libellos  deicit,  auction  handbills:  yestitur  tota  li- 
bellis Porticus,  lu. — A  letter:  libellum  ipsiaa  ha- 
beo  in  quo,  etc. — A  written  accusation,  indictment, 
complaint:  Sulcius Ambulat cum  libellis,  H. :  Com- 
ponunt  libellos,  lu.  —  A  lawyer's  brief:  magno 
in  fasce  libelli,  lu. 

libens  or  Inbeno,  cntia,  o^f*  with  ai^x.  PP.  of 
libet],  willing,  with  readiness,  with  good  wiu,  with 
Treasure,  glad:  ego  illud  vero  item  feci  ac  lubens, 
T.:  utram  libentes  an  inviti  dabant?:  tecum 
obeam  libens,  H. :  me  libente  eripiea  mihi  hone 
errorero,  to  my  satisfaction  :  animo  gaudenti  ae 
libenti :  llbentissimis  animis  eum  reciplant,  C^ : 
fecit  animo  libentissimo  populua  IL — 0^ad,h^p!ft 
joyful,  cheerful,  merry  :  gnati  in  nuptiiB,  T. 

llbanter  or  lobaiiter,  adv.  with  mm^  and 
sup.  [libens],  willingly,  chsafuUvL ^adiy,  with 
Digitized  by  VjOOvir 


Zifbtntlika 


409 


Uberi 


pUttture  :  com  ill&  Yivis,  T. :  Terenttano  verbo 
uti:  UbentioB  (oeDayisse),  witA  better  appeHte:  It- 
bentittfl  responflart,  O. :  UbeQtiuime  dare. 

Iiibentina  (LnbO,  ae,/.  [libeiu],  a  eumame 
of  Venm  ae  gomu  ofpUoMwre. 

(libeoX  see  libet 

1.  liber,  era,  enim,  adj.  with  comp,  and  tvp. 
[LIB-iyWc^  unreetrieUd^  unreetrained,  unimpeded^ 
nnemoarramdf  unthaeJded:  ad  scribendi  licen- 
tiain :  integro  animo  ac  libero  causam  defendere, 
unbiateed:  liberi  ad  causas  solutique  Teniebant, 
under  no  obliffatuma:  yox,  L.  :  libera  Verba  antmi 
prof erre,  Iq.  :  tibi  uni  vexatio  direptioque  socto- 
rum  iiDpanita  fuit  ao  libera:  liberum  est  alcui 

'  hoo  adeeae,  he  it  free:  libero,  quid  firmaret  (M, 
abeol.),  I.  e.  wUh  full  power  to  ratify,  Ta. :  mandata, 
unlimited  aMthorUy,  L. :  faenua,  unreeirieted,  L. : 
costodia,  L  e.  eurveiUanee  without  imprieonmenty 
h. :  in  liberis  cnstodiis  haberi,  S. :  suffragia,  tke 
right  of  voting  fredif.  In. :  aedea^/res  quartere  (for 
ambanadors  in  Rome),  L. :  lectuloa,  I  e.  tingle  : 
toga,  i.  e.  a  man^e,  O. :  liberas  f rogea  ferre,  I  e. 
a^miteiMOitf,  H. :  ngn, untaxed:  neqae  Turno  mora 
libera  mortia,  L  e.  nor  is  he  free  to  delag  death, 
V. :  Yinm,  freeing  from  core,  H. :  hoc  liberiorea  et 
soltttiores  aumus,  qaod,  etc. :  poeta,  Yerborum  li- 
oentia  liberior.  liberiorea  litterae:  amicitia,  more 
unreairained;  (flumina)  Liberioris  aquae,  leea  im- 
pededf  O. :  (Tiberinua)  campo  liberiore  natat,  more 
open,  O. :  Uberrime  Lolli,  moit  frank,  H. :  indigna- 
tio,  moet  ouUpoken,  H. :  ab  omni  sumptu,  exempt  : 
(oonaul)  a  detictia,  uninfueneed:  ab  ofaSsenrando 
homine  perverao,  i.  e.  from  all  regard  for,  etc. : 
animus  a  partibus  rei  p.,  & :  animus  omni  curft, 
free  :  animus  religione,  L. :  (equus)  liber  habenis, 
V. :  liber  laborum,  H.^^V««,  not  subject,  not  done: 
neque  Tendendam  censes  Quae  liberast,  T. :  dis 
habeo  gratiam  Quom  aliquot  adfuertmt  liberae  (as 
competent  to  testif  j),  T. :  populus :  (ciTitates)  li- 
k>erae  atqne  inmttnes,/r00/r0m  eervioe,  L. :  Roma, 
lu. :  DeTOta  morti  pectora  libera,  i.  e.  delivering 
'from  eervitude,  H.r-As  eubet.  m.  .•  (adsentatio)  ne 
libero  quidem  digna,  a  freeman, — As  eubsL  n.  .* 
libera  meliore  iure  sunt  quam  serra,  i,e»the  law  ie 
on  the  eide  of  freedom.  —  Unbridled,  unchedeed, 
free,  unreetrained,  Ueentious:  adulescens,  T.:  sit 
adulescentia  liberior,  eomewhai  freer :  libero  men- 
dacio  abnti,  L. 

2.  Idber,  ert,  m.  [LIQV-],  an  Italian  deity  of 
planting  and  fruet^leation  (identified  with  the 
Greek  Bacchus),  T.,  C,  V.,  H.— TFiite,  T.,  0.,  H. 

3.  liber,  brt,  m. — Of  a  tree,  the  inner  bark: 
obducuntur  libro  aut  oortice  trunci :  udoque  do- 
cent  (germen)  inolesoere  libro,  V. :  cum  alta  liber 
aret  in  ulmo,  i.  e-  the  dm  u  parched  through,  V. — 
Because  dried  bark  was  ancientlj  used  to  write 
on,  a  bookf  work,  ireatiMe:  Platonis  de  morte: 


caerimoniamm,  ritual,  Ta. :  quas  (sententias)  hoo 
libro  exposui:  libros  perrolutare:  libri  confeetio: 
libri  carminam  Talentittm,  of  cAarma,  H. :  libroi 
adire  decemviri  iussi,  i.  e.  Sibtfline  booke,  L. :  libri 
Etruscorum,  reUgioue  booke, — A  division  of  a  work, 
book  :  tres  libri  de  Naturi  Deoram :  dlctnm  est  in 
libro  superiore :  legi  tuum  nuper  qnartum  de  Fini- 
bus  (sc.  librum).— ^  list,  catalogue,  rwiaier:  littersr 
rum  adlatarom  librL^-ii  letter,  epitUe :  grandis,  N. 

loberalia,  ium,  n.,  a  festival  ofZiber,  C,  O. 

liberaliB,  e,  adj.  with  comp,  and  sup.  [1  liber], 
of  freedom,  relating  to  freedom:  nam  ego  liberali 
illam  adsero  causa  manu, /orma%  assert  that  she 
is  free-bom,  T. :  Coniugium,  of  free  persons,  T.— 
Bating  a  freeman,  dignified,  honorable,  ingenuous, ' 
gracious:  forma  praeter  oeteraa,  T. :  Uberalisaima 
atudia:  spes  liberalioris  fortunae,  of  a  higher  sta- 
tion, L. :  responsum,  gracious.-^Bountiful,  gener- 
ous^ munificent,  liberal:  liberales  (sunt),  qui  aes 
alienum  susclpiunt  amicorum:  liberalisaimi  et 
beneficentiasimi :  ex  sodorum  fortunis,  SL :  pecu- 
niae, S.:  Tiaticum,  ai}ijD&:  epuke,Ta. 

liberalita^  fttis,/  [liberalis],  a  characteristic 
of  a  freeman,  ingenuousness,  frankness,  affability  : 
liberalitate  liberos  Retinere,  T. :  homo  non  libera- 
litate  popularis.  —  Generosity,  liberality:  bona 
aliena  largiri  liberalitas  vocatur,  S. :  benefioentia, 
quam  liberalitatem  appelUri  licet:  in^torores.— 
A  gift,  present,  Ta. 

liberallter,  adv.  with  comp.  and  sup.  Tlibera. 
lis],  like  a  freeman,  nobly,  ingenuously,  UheraUy, 
courteously,  gradoudy :  educatus:  vivere:  servire, 
i.  €.  properly,  T. :  respondere,  Ca.  —  Bountifully, 
profusely, generoudy,  liberally:  benigne  ac  libera- 
liter:  instructus,  Gs. :  rivo  paulo  liberalius :  libe- 
ralissime  pollioeri. 

liberatia  Qnis,/.  [liberol  a /rMti^,  releasing, 
release^ liberation:  omnis  molestiae:  libidinoaisd- 
mae  Uberationes,  acquittals, 

liberator,  Oris,  m.  [  libero  ],  a  freer,  deliverer, 
liberator:  patriae  liberatores :  urbis,  L.:  liberator 
populus,  L. 

libere,  ode.  with  comp.  [1  liber],  fredy,  unre- 
strictedly, without  hinderance:  animus  movetur: 
Liberius  Tivendi  potestaa,  T.  —  Openly,  boldly, 
frankly:  consilium  dare:  ut  ingredi  libere  (ora- 
Uo)  Tideatur:  liberius  k>qui:  liberius  si  Dixero 
quid,  H. :  tellus  Omnia  liberius  ferebat,  spontane- 
oudy,  v.— XtA»  a  freeman,  liberally:  educti,  T. 

libezi  erfirum  or  erbm  [1  Whet],  free  persons  ; 
hence,  the  children  of  a  family,  children:  cum 
coniugibus  et  liberis :  ex  quibus  (uxoribus)  liberos 
habere,  Gs. :  Per  liberos  te  precor,  H. :  habitus  in 
liberum  looo :  Ingenio  esse  in  liberos  leni  (i.  e.  in 
filium),  T. :  a  praedonibns  sublati  (of  one  child) : 
p«  per  «.m  «t  per  "iHiros^eM  ^on^gj^ 


toero 


470 


libra 


libero^  ftvl,  Hqb,  are  [1  liber],  to  tet  free,  frmy 
Uherate^  manumit :  servos,  Cs. :  sese.  —  To  /ree^ 
release,  extriecOey  deUtfe}\  aequU :  vectigalls  multos 
ac  stipendiarios  liberavit,  exempted  from  taxee : 
amotUB  terror  animos  liberaverat  hominum,  L. : 
ab  eo:  se  a  Venere, /rom  his  duty  to  Vetms  :  me 
metu,  T. :  oiTitatem  aere  alieno,  8. :  servos  sup- 
pUcio:  tenebris  Hippolytum,  II.:  Uberandi  peri- 
culo,  Cs. :  se  aere  aiieno,  to  pay  a  debt :  aliquem 
culpae,  h, :  voti  liberari,  Cs. :  multos  ex  inoommo- 
dis  pecunift:  eae  (linguae)  scalpcllo  resectae  libe- 
rarentur,  would  be  set  free :  fidem,  diacharye  a 
promise:  promissa,  cancel:  nomina,  settle,  L. : 
terapla  liberau,  cleared  of  buildinys  obstructiny 
^  the  view. — To  absolve,  acquit:  Sopatnim  ilio  cri- 
'  mine :  liberatur  Miio,  non  eo  consilio  profectus 
esse,  of  haviny  started  with  the  desiyn,  etc. 

liberta,  ae,/.  [Ubertus],  afreedwoman:  Vene- 
ris, G^  H. 

liberta%  fitis,/.  [1  liber],  freedom,  liberty,  ab- 
sence of  restraint,  permission :  vitae,  Os. :  dare 
populo  earn  libertatem,  ut,  etc. :  praecidere  sibi 
iibertatem  vivendi :  fandi,  V. :  omnium  rerum,  L. 
— Civil  freedom,  liberty :  aequa  omnibus,  T. :  ser- 
TO  libertas  data  est :  omnes  homines  nafcura  libei^ 
tati  studere,  Cs. — Political  freedom,  liberty,  inde- 
pendence: adepta  libertate  quantum  civitas  creve- 
rit,  S. :  populi  R.  est  propria  libertas :  in  libertate 
permanere,  Cs. :  conditor  Ronianae  libertatis,  L. 
— T/ie  spirit  of  liberty,  consciousness  of  freedom: 
innata:  timefacta. — Freedom  of  speech,  frankness, 
boldness,  candor :  Hoc  mihi  libertas,  hoc  pia  lingua 
dedit,  0. :  iugeni,  S. — License:  nimla. — Person,, 
the  yoddess  of  Liberty,  C,  L.,  0. 

libertina,  ae,  /.  [libertinus],  a  freedwoman: 
libertinam  ducere  uxorem :  merx  Liberttnarum,  H. 

libertintui,  acff.  [Ubertus],  of  the  condition  of 
afre«dman:  ordo,  L. :  homo,  afreedman:  mulier, 
of  a  freedwoman,  L. :  libertine  patre  natus,  H. — 
As  wbst,  m.,  afreedman:  libertini  filius :  Ubertini 
oenturiati,  L. 

libertna,  I,  m.  [liber],  afreedman,  emancipated 
person:  feci,  ex  servo  ut  esses  libertus  mibi,  T. : 
Caesans. 

libet  or  iQbet,  libuit  or  libitum  est,  6re,  im- 
pers.  [  LIB-  ],  it  pleases,  is  pleasiny,  is  ayreeable : 
affe,  age,  ut  lubet,  T. :  Ut  lubet,  as  you  will,  T. : 
adde,  si  libet,  velocitatem :  faciat  quidlubet,  T. : 
siquid  lubet,  T. :  efficere,  ut  id  non  liberet  quod 
non  oporteret :  Scribendi,  quodcumque  animo  fla- 
grante liberet,  Sinlplicitas,Iu.:  cui  persuasi,  mihi 
id  non  libSre:  sin  poterit  id  quod  libet:  ipsam 
despoliare  non  lubet^  T. :  quid  exspectem  non  lu- 
bet au^rari :  libet  expectare  quis  impendat,  etc., 
I  should  like  to  see  «oAo,eto.,  lu.:  non  libet  mihi 
deplorare  vitam :  Insanire  libet  quoniam  tibi,  Y. 


ZJbethxlB,  idis,  a4f»  /,  =  Aa/Sqdptc,  of  Libs- 
thrus  (on  Mt  Helicon) :  Nymphae,  the  Muses,  Y. 

Ubidindae  (lab-X  adv.  [libidinosas],  at  pleas- 
ure, by  caprice,  %silftily,  wantonly:  quae  ille  feoe- 
rit:  iu  humiliores  oonsulebatur,  li. 

libidinosuB  (lab-),  adj,  with  oomp.  and  sup, 
[libido],  yW/  of  desire,  pcusionate,  wilful,  licentious, 
sensual,  lustful,  voluptuous,  libidinous  :  homo  libi- 
dinosissimus :  nihil  (isto)  libidinosius :  caper, 
lecherous,  H. :  voluptates :  libidinosissimae  libera- 
tioues,  arbitrary :  adulescentia. — As  subst. :  libi- 
dinosis  servire. 

libido  or  lubido,  inis,  /.  [LIB-1,  pleasure,  dt- 
sire,  eagerness,  longing,  fancy,  inctination:  uld- 
scendi :  delendi  urbem,  L. :  in  decoris  armis  libi- 
dinem  habere,  deUyht,  8.:  tant&  libidine  volgi 
Auditur,  Iu.  —  Inordinate  desire,  passion,  caprice, 
wUfulness,  wantonness :  tngenium  proclive  ad  lubi- 
dinem,  T. :  ad  libidinem  suam  nobilium  bout 
vexare:  fortuna  res  cunctas  ex  lubidine  oelebrat, 
by  caprice,  S. :  vitiosa,  H. :  instruitur  acies  ad  Ubi- 
dinem  milituro,  L. — Sensuality,  lust:  vicit  podo- 
rem  libido :  libidine  adcendi,  S. :  Lucretiae  per 
vim  stuprandae,  L. :  venas  inflavit  libido,  H. :  sal- 
tante  libidine,  i.  o.  passion  goading  on.  In. — /%ir., 
lavidi  display,  voluptuous  representations :  f  raogere 
eorum  libidines. 

Libltina,  ae,/.,  the  goddess  of  corpses  (in  lier 
temple  were  kept  the  funeral  apparatus  and  the 
registries  of  death):  acerba,  H. — 7%e  tyoparatiu 
of  funerals :  pestilentia  tanta  erat  ut  Libitina  vii 
sufflceret,  i.  e.  the  dead  could  hardly  be  buried,  L 
— Death :  vitare  Libitinam,  H.,  Iu. 

Ubita,  drum,  n.  [P.  n.  of  \ibet],  pleasure,  likiny: 
sua  libita  exercebant,  Ta. 

libo,  avi,  fttus,  ftre  [UQ^-],  to  take  out  as  a 
sample,  take  a  little  of:  quodcunque  dbi  digitla^ 
0. — To  take  a  taaU  of,  taste,  sip:  iecur,  L. :  flumina 
summa,  Y. :  vemas  Pasco  libatis  dapibus,  i.  e. 
remnants,  H. — To  pour  out^  offer  as  a  libaiion, 
qnll,  sprinkle^  make  a  drink-offering  :  in  roensam 
laticum  honorem,  Y. :  mere  libans  carchesia  Bac- 
cho,  of  pure  wine,  Y. :  Ooeano  libemus,  Y. :  Hoc 
auro  (i.  e.  hac  patera  aureil),  Y. :  libato  (i.  e.  post- 
quam  libatum  est),  Y. —  To  be^ninkle:  pateris 
altaria,  Y.—  To  offer,  dedicate,  consecrate  (esp.  of 
first-fruits):  certasque  fruges:  diis  dapea,  L: 
tristia  dona  cineri,  Y. :  Celso  lacrimas  adempto, 
0. — To  touch  lightly,  graxe  :  summam  oeleri  pede 
harenam,  0.:  oscula  natae,  kissed  lighUy,\.—To 
impair:  virls,  L. :  Tirginitatem,  0. — Fig., to  take 
out,  cull,  extract,  gather,  compile,  collect :  ex  variis 
ingeniis  excellentissima  quaeque :  neque  ea,  at 
sua,  possedisse,  sed  ut  aliena  libasse. 

libra,  ae,  /.  [CLI-l  a  balance,  pair  of  scala : 
altera  librae  lanx:   librft  et  aei      ' 


Digitized  by  V^jOO^ 


,  by  scale  and 

le 


llbnuiiMitiiin 


471 


lio«t 


balanet^  Le.  in  due/orm^  L. :  quod  quia  libra  merca- 
tar  ei  aere,  H. :  nne  libra  atque  Ubulis,  i.  e.  witk- 
atU  Uffol  formalitiei, — Libra,  the  Balance  (a  oon- 
•tellation),  V.,  H.,  0. — A  plummet^  level :  ad  libraro 
f eoerat  turris,  by  the  levi,  i.  e.  o/*  e^ual  height^  Qa, 
— Ab  a  weight,  a  pounds  Roman  pound:  corona 
aurea  libra  pondo,  L. :  una  Farria,  H. 

Utorimentimi,  i,  n.  [libro],  a  weiffhi,  load: 
pittinbi,  L. — A  meant  of  Salaneing:  tormentorttis, 
ifrop,  T^ — A  ffeometrieal  plane^  eurfaee, 

libraria,  ae,/.  [libra],  ehe  who  weight  out  taskt^ 
forewoman^  In. 

libraxloliU;  T,  m.  dim,  [8  libra rius],  a  oopifUt^ 
transcriber^  tcribe :  ex  libmriolis  LatiniB. 

libraxini^  adj.  [8  liber],  of  bookt^  belonging  to 
hooke:  scriba,  eopyUt:  taberua,  bookteller'e  Jwp: 
scriptor,  tranecnber  of  booh,  U. — As  eubet,  m.,  a 
eopyiet^  oeribe^ secretary  :  libnim  tuis  libranifl  dare: 
KbrRrti  mendum,  L.  —  As  eubet,  n.,  a  book  -  mm, 
book'Cheit :  librarium  illud  legum  vestrarum. 

librator,  see  llbritor. 

libratQ^  adj.  with  comp,  \P.  of  libro],  bran- 
dished,  wiih  impetus:  ictus,  Ta.:  pondera  ipso 
librattor  ictus,  mth  more  hnpetuSy  L. 

libiillBk  e,  adj.  [  libra  "l  of  a  pound:  f undae, 
throwing  stones  of  a  pound^s  weigw,  Ca. 

llbritor  (•atot),  5ri8,  m.  [libro],  a  hurler, 
thrower,  Ta. 

libro,  ftvt  atus,  ftre  [Kbra],  to  poise,  balance, 
hold  in  equilibrium :  terra  librata  ponderibus :  in 
alas  aaum  corpus,  0.:  Tela  dubia  Ubrantur  ab 
aura^  are  swayed,  (X :  imperi  oorpua,  sway,  Ta. — 
To  swing^  <vay,  Itrandish,  hurl,  diish,  cast,  laun^ 
fing,  tfuiw :  teluin,  Y. :  caestOs,  V. :  dextra  libra- 
tam  fulmen  ab  aure  Miait,  0. :  librata  cum  sederit 
glana,  L. :  corpus  in  herbft,  strdek,  O. 

libtun,  I,  n.,  a  cake,  pancake  (flour,  made  up 
with  milk  or  oil,  and  baked ) :  niatica  liba,  O. : 
adorea  llba  per  herbam  SubiciuDt  epulis,  Y. :  liba 
▼enalia,  la. :  patulnm,  lu. 

Idbnnms,  adj.,  of  Libumia  (!n  Illyria),  Pr. — 
As  fubst,  m. :  LibumI,  the  Libumians,  L.,  v. :  Li- 
bumus,  a  lAbumian  dave^  lu. — As  stdt^.f,afa8t 
vessel,  LibunUan  galley,  brigantine,  H.,  Gs.,  Ta. 

licoii%  entis,  adj.  with  eomp.  [P.  of  licetl,/re^ 
unrestrained,  bold,  Pr. :  lioentior  dithyrarobus. — 
Flur.  9b  as  sidmt. :  multa  licentia  Dicere,  0. 

Itoenter,  adv.  with  eomp.  [licens], /rer/y,  with- 
out restraint,  boldly,  impudently,  lietntioudy :  at 
quam  licenter ! :  id  facere,  L. :  scribere,  H. :  lioen- 
tios  cum  dominft  vivere:  Romanes  laxius  licen- 
tiosque  futoroa,  more  remiss  in  discipline,  S. 

lloentia,  ae,/.  [lioensl,/re«2i>m,  liberty,  license, 
leave:  nobis  nostra  Academia  magnam  fioentiam 


dat,ut,etc.:  tan  turn  licentiae  dabat  gloria:  sump- 
ta  pudenter,  H.  —  Boldness,  preemption,  license : 
(militam)  licenUam  reprehendere,  Ca. :  a  Demo- 
crito  omnino  haec  lioentla :  iuvenilis  quaedam  di- 
cendL — Unrestrained  liberty,  license,  dissolmteness, 
Hcentiousness,  wantonness:  deteriores  sumus  llcen- 
tift,  T. :  omnium  rerum :  malle  lioentiam  suam 
quam  aliorum  Itbertatem,  L. :  militura,  N. :  magna 
gladiorum  est  licentia,  i.  e.  mttrder  if  mvalmt: 
inmensa  ponti,  0. — Person.,  the  goddess  of  Li- 
cense :  teroplum  Licentiae :  laacira,  U. 

1.  lioeo,  cut,  — ,  dre  [LIG-J,  to  be  for  sale,  be 
priced,  be  valtied:  quauti  Ucuiase  tu  scribis  (hor- 
tos).  —  Poet:  unius  assis  Non  umquam  pretio 
pluris  licuisse,  esteemed  a  whit  the  more,  H. 

2.  (lioeo)^  see  licet 

lioeor,  licitus,  9rT,  dep.  [LIC-],  to  bid,  make  a 
bid:  licetur  Aebutius:  digito,6y  raising  a  finger: 
quod,  illo  licente,  contra  Koeri  audeat  nemo,  Gs. : 
hortoe,  bid  on:  hostium  capita,  Gu. 

licert;  cult  and  citum  est,  6re,  impers.  [LIC-]. 
I.  It  is  lawful,  is  allowed,  is  permitted,  with  or 
without  dot.  of  person. — ^Without  subject  :  iramo, 
aliis  si  licet,  tibi  non  licet,  T. :  Dum  Hcitumst  ei, 
T. :  si  per  yos  licitum  erit :  fruare,  dum  licet,  T. : 
sic  Ut  quirous,  aiunt,  quando,  ut  volumus,  non 
licet,  T. :  ut  id,  quod  lioeret,  daret — With  neui. 
pron.  as  subject :  si  illud  non  licet,  Saltern  hoc 
licebit,  T. :  mihi  id  ne  licere  quidem :  quid  deceat 
vos,  non  quantum  liceat  vobis,  spectare :  id  quod 
non  licet :  Gui  tantum  de  te  licuit  f  who  had  euch 
power  over  you  t  V. — ^With  inf.  :  inpune  optare 
istuc  licet,  T. :  Modo  liceat  vivcre,  T. :  licet  hoc 
videre:  poscere  ut  perculsis  instare  liceat,  L.: 
hie  cognosci  licuit,  quantum,  etc,  Gs. :  cooptari 
sacerdotem  licebat:  licet  nemitii  contra  patriam 
ducere  exercitum,  no  man  is  at  liberty  to,  etc. : 
meamet  facta  mihi  dicere  licet,  S. — With  ace.  and 
inf. :  Non  licet  hominem  esae,  etc  T. :  eodem  ut 
iure  uti  senem  Liceat,  T. :  cum  non  liceret  Romae 
quemquam  esse,  etc. :  liceat  esse  miseros :  medios 
esse  iam  non  licebit :  mihi  esse  piam,  O. :  is  erat 
annus,  quo  per  leges  ei  consulem  fieri  liceret,  Gs. 
— With  dot.  predie.  and  esse  (rarely  with  other 
verbs) :  liceat  his  ipsis  esse  salvis :  ut  iis  ingratis 
esse  non  liceat:  quibus  otiosis  ne  in  com  muni 
quidem  otio  liceat  esse:  illis  timidis  et  ignavia 
licet  esse,  L. :  cu!  tribune  fieri  non  liceret :  cam 
poatulaaset . . .  ut  sibi  triumphant!  urbem  invehi 
liceret,  L.:  atqut  licet  esse  beatis  (so.  iis),  H.:  licet 
erainus  esse  Fortibns,  O. :  Hannibal  precatur  deos 
at  ineolumi  cedere  atqne  abire  liceat,  Lu— With 
ui  :  neque  iam  mihi  licet  neque  est  integrum,  ut, 
etc.  —  With  suidjunet. :  nt  lubet,  ludas  licet,  you 
may,  T. :  f remant  omoes  licet,  dicam,  etc,  let  them 
all  rage:  stadium  deponat  licebit:  cantantes  licet 
eamus,  Y. :  licebit  curras,  H.— rll.  IntRuiuoiDg  a 

Digitized  by  VjO'^'^"^ 


Uoitatio 


472 


oonoession,  69  ii  ihat^granUd  that,  conc^dmg  that^ 
even  i/^  aUhaugh^  noMtkttandinff  (pawing  into  a 
conjunction):  lioet  undique  omnes  milii  terrorea 
impendeant  auocarram :  licet  me  deaipere  dicatia : 
Lioet  aiiperbua  ambalea,  H.,  Y. :  iaqne,  lioet  caeli 
regione  remoioa,  Mente  deoa  adiit,  0. :  licet  tibi 
aignificarim,  ut  ad. me  yenirea,  tamen,  etc. :  lioet 
hoc  quivia  reprehendat . . .  certe  levior  reprehenaio 
eat :  quamvia  licet  inaectemur  iatoa  (i.  e.  licet  in- 
aectemur,  quantum  via,  etc.). 

lldtatio,  6n\Bff.  [Ucttor;  freq,  of  liceor],  a 
bidding,  offering  of  a  price  :  palam  licitationibus 
factis. 

lioitator,  oris,  m.  [licitor;  freq,  of  liceor],  a 
bidder :  licitatoribua  defatigatia. 

lioitos,  cufj.  [P.  of  lioet],  permitted,  tUlowable, 
lawftd:  aermo,  V,  —  Plur,  n.  aa  eubat^  iawfid 
tkinge.  To. 

liclnm,  I,  n.  [2  LAC-]. — In  weaving,  a  eroet 
thread ;  plur.,  the  woof:  licia  telae  Addere,  i.  e. 
«o«av«,  v. — In  gen.,  a  thread:  Licia  dependent, 
longas  velantia  saepea,  0. — In  charms  and  spells : 
Tunc  cantata  ligat  cum  fusco  licia  rhombo,  0. 

llotor,  Oris,  m.  [2  LIO-],  a  lietor^  official  attend- 
ant upon  a  magittrate  :  se  augoatiorem  Uctoribus 
duodecim  suroptis  fecit,  L. — Twentj-four  lictora, 
with  the  fasces,  walked  in  single  file  before  a  dic- 
tator, twelve  before  a  consul,  six  before  a  praetor: 
oonsularis,  H. ;  they  scourged  or  beheaded  con- 
demned criminals,  G.,  L. 

llgamen,  inis,  n.  [1  ligo],  a  tie,  bandage,  Pr.,  O. 

llgfimentnm,  I,  't.  [1  ligo],  a  bandage,  Ta. 

lignarios,  l,  m,  [lignum],  a  %owker  in  vfood, 
joiner:  inter  lignarios,  the  carpenters^  quarter,  L. 

Ugnatio,  5ni3,/.  [Itgnor],  a  procuring  of  wood: 
lignationis  causa  in  silvas  discedere,  Cs. 

lignator,  Oris,  m.  [lignorj,  a  wood -cutter,  one 
eent  to  get  wood  :  oppressts  lignatoribus,  Gs.,  L. 

ligneolus,  adj,  dim.  [  ligneus  ],  woodefi,  of  a 
tniall piece  of  wood:  Ijchnuchus. 

ligaeiu,  adj,  [lignum],  of  wood,  wooden :  vasa, 
S. :  signum:  turres,  Gs.— i!/}^,wt^t€r«i.'  coniunz, 
Ct. 

lignor,  fttuF,  firl,  dep.  [lignum],  to  fetch  wood, 
collect  wood:  lignandi  caus&  progredi,  Cs. — Supin. 
ace. :  liguatum  pabulatumque  progressi,  L. 

lignum,  I,  n.  [  1  LEG-  J,  gathered  wood,  firt- 
tooac^(onlv  in  pLur) :  ligna  circumdare,  ignem  aubi- 
cere :  ignem  ex  lignis  viridibua  fieri  iussit :  ligna 
super  foco  reponens,H. — Prov. .  In  sitvam  ligna 
ferre,  i.  e.  earrg  coale  to  Neweaatle,  H. — Tirnber, 
wood:  hos  lignum  stabat  ad  usOs,  i.  e.  to  make 
tablet,  lu. — A  piece  of  wood,  eomething  made  of 
wood:  fisso  liguo,  epearehafi,  V. :  leges  incidere 
lignO|  a  wooden  table^  H. :  mobile,  a  puppety  H. : 


superyacanm,  wriHng^ablet,  In. :  dolato 
lignOf^nir,  Iii.— ^  tree:  naiitia  yenerabile,  T.: 
triste,  H. 

1.  Ugo,  avT,  fttus,  ire  [2  LIO-1  to  He^  bind,  Had 
together^  bind  tip,  bemdage,  bindfaat .-  manlls  pOK 
terga  ligatae,  O. :  cms  fasdi,  Ph. :  laqneo  Gmta- 
ra,  0. :  veste  Volnera,  bandage,  O. :  dam  mala  H- 
gaiur,  it  hameeeed,  H. :  vinculo  ligatna,  en  foiidk, 
Ta. :  ipsum  spiris,  enwind,  Y. :  digitosqoe  lipt 
iunctura,  eomieete,  0. — Fig.,  to  bind  tjp,  hind  te- 
gether,  wiite:  Pissociata  locis  ooncordi  pace  ti|^ 
vit,  0. :  vinclo  tecum  propiore  ligari,  O. :  pacts, 
i.  e.  conclude,  Pr. 

2.  ligo,  5nis,  m.,  a  mattock,  grub-axe^  hoe:  li- 
gonibus  duris  humum  Ezhaurire,  H. :  loDgi,0., 
Ta. :  aetas  patiens  ligonis,  i.  e.  of  huabandry,  lo. 

ligala,  ae,/.  [2  LIO-;  confounded  with  fio- 
gula],  a  akoe-tlrap,  ehoe-latehet :  ligalas  dimittere, 
to  leave  ttntied,  lu. 

Ugorrio  (llgur-),  Ivl,  Itus,  Ire  (1  LI6-],  to  Ud 
up:  piscls  tepidumque  ius,  H. — ^Fig.,  to  He  dahttw^ 
be  nice,  T.— 7b  er^ov  by  etealth:  furta,  H.— 7o 
long  for,  detire  eagerly.'  Incra:  agrariam  curatio- 
nem. 

Ugurritio  (Ugor)-,  Onis,/.  [ligurrio],  a  fomd 
neetfor  daintiee,  daintiueee,  niceneee. 

ligUBtnim,  I,  n.,  privet  (a  plant  bearing  grape- 
like  clusters  of  white  flowers),  Y.,  O. 

lillam,  I,  n.,  a  lily:  Candida,  Y. :  candens,  0.: 
breve,  ehort-Hved,  H.— -In  war,  a  aertet  of  ditAm 
armed  with  low  etahee,  Cs. 

lima,  ae,/.  [l  LIG-],a^0;  vipera  limam  mo- 
mordit,  Ph. — ^Fig.,  of  literary  work. 


Xn:  Def uit  scriptis  ultima  Ihna, 
r,  H. 

lim&tolua,  adj.  dim.  [limatus],  somewhat  pel- 
iehed:  opus  est  hue  limatulo  tuo  iudicio. 

limatua^  adj.  with  comp.  [P.  of  limo],  po/iiAed^ 
refined,  degani,fine,  accurate  :  vir  oratione ;  genus 
librorum  limatius :  fuerit  limatior  idem,  H. 

limbna,  I,  m.,  a  border,  hem,  edge^  eehoge^ 
fringe:  pictus,  Y.,  0. 

liman,  inis,  n.  [2  LAG-],  a  croee-pieee,  tkreMU, 
head-piece,  lintel,  eill:  primo  Limine,  at  the  outer 
threehold,  lu. :  Ter  limen  tetigt  (an  omenX  0.: 
liacc  liroina.  Intra  quae  puer  est,  lu. — A  door,  en- 
trance: limen  exire,T. :  intrare:  marmoreum,  H. : 
fores  in  liminibas  aedium  ianuae  nominantar: 
templi,  Gs. :  in  limine  portfts,  the  very  entrance, 
Y. :  Ausoniae,  border,  Y.  —  A  houee,  dweUimg, 
abode  :  contineri  limine,  eU  home,  h. :  Itmine  pdli, 
Y. :  deonim  Limina,  tempUe,Y.-^The  beierier  fra 
a  race-course) :  limen  relinquunt,  Y. — F I  g.,  a  be- 
ginning: belli,  Ta. :  in  limine  yictoriae,oa  (JU  evt, 
Gtt.:  mortis,  Ct 

Digitized  by  V^OOQIC 


limes 


478 


llntttfttua 


limes,  ttis,  m.  [2  LAG-],  a  path,  paamffe,  road, 
toay,  track:  eo  Hmite  signa  cxtulenmt,  L. :  lato  te 
Hroite  ducam»  V.:  acclms^O.:  transTeni,  dy-rocMli, 
Li.  :  Appiae,  the  line  of  the  Appian  way,  L. :  Bolito 
dum  flumina  currant  Limite,  channd,  O. :  trahens 
epatioeo  Umtte  crinem  Stella,  track,  0, :  Seetua  in 
obUqoo  eat  lato  carramine  limes,  th$  todiae,  0. — 
A.  bomndarjf,  limit,  land-mark  (between  two  fields 
or  estates) :  partlri  limite  campum,  V. :  etfodit 
medio  de  limite  saium,  lu. :  oerti,  H.— ^  fortified 
boundary-line,  boundary^wall :  limite  aoto,  Ta. — 
F  i  g.,  a  boundary,  limit :  angustus  mundi,  lu. — A 
way,  patJi:  quasi  limes  ad  caeli  aditum:  idem 
limes  agendus  erit,  ue^the  tame  meanf,  0. 

limo,  avT,  fttus,  Are  [lima],  tofiU^poliah,  finieh  : 
stilus  hoc  mazime  ornat  ac  limat :  vir  urbanitate 
limatus. — To  investigate  accurately, dear  up:  Ve- 
ritas liroatur  in  disputatione :  mt^ndacium  Subti- 
liter,  Pb. — To  file  off,  take  away  from^  diminiah: 
tantum  alteri  adfinxit,  de  altero  limavit:  roea 
commoda,  H. :  se  ad  minutarum  causarum  genera, 
i.  e.  limited  himedf. 

lamosus,  adj.  [3  limus],  fuU  of  mud,  dimy, 
miryf  muddu  :  planitles,  S. :  iuncus,  i.  e.  growing 
in.  miuddy  placee,  Y. :  flamina,  O. 

Umpidiifl^  adj.,  limpid,  tratuparent :  lacus,  Ct 

1«  UmuB,  adj.  [2  LAG-],  eiddong,  askew,  adant, 
askance  f  ocelli,  O.:  limis  specto  (so.  ociilis),  T. : 
ut  limis  rapias  quid,  etc^  by  a  side  glance,  H. 

2.  limn%  1,  m*  [2  LAG-],  an  apron  crossed  with 
purple  (worn  by  attendants  at  sacrifices),  Y. 

3.  Umtis,  I,  m.  [LI-],  dime,  mud,  mire  :  limum 
paxa  traUunt,  S. :  fruraenti  acervos  sedisse  inlitos 
lirao,  L. :  Uroo  Turbata  aqua,  H. :  Limus  ut  bic 
durescit  igni,  day,  Y. :  limumqne  indnoere  mon- 
strat,  0. — Fig.,fiUhypoUfUion:  Pectora  limo  vi- 
tiatA  roalorum,  0. 

lines  (linia),  ae,  /.  pineus],  a  linen  thread, 
string,  line,  plumb-line  :  perpendiculo  et  lineft  uti : 
f erri  suo  deorsum  pondere  ad  llneam,  perpendic- 
ularly: saxa,  quae  rectis  Hneis  suos  oniines  ser- 
vant, ta  horisontal  courses,  Gs. :  (ignis)  rectis  lineis 
subrolat,  vertically, — A  line,  mark,  bound,  limit, 
goal :  extrena  linea  Amare  baud  nil  est,  i.  e.  to 
see  the  loved  one  at  a  distance,  T. :  cogit  nos  linea 
iungi,  i.  e.  ^  boundary  of  the  seats  (in  the  the- 
atre), O.  —  Fig.:  est  peccare  tamquam  transire 
lineas,  to  pass  the  mark:  mors  ultima  linea  renim 
est,H. 

lineimentnm  (linia-^  t,  n.  [  linea  ],  a  line, 
stroke,  mark :  in  geometnft  lineamenta,  formae, 
etc. :  iiniamentum,  longitude  latitudine  carens. — 
A  feature,  lineament :  conformatio  liniamentorum : 
habitnm  oris  lineamentaque  intueri,  L.:  animi 
liniamenta  sunt  pulchriora  quam  corporis.— iViir., 
designs,  drawings^  ddineatiotis:  adumbratorum  deo- 


mm. — Fig.,  a  feature,  litteament :  nuroeras  quasi 
extrema  liniamenta  oration!  attulit, /nuA.-  Oato- 
nis  liniamenta,  outlines. 

linens,  atfj.  [linum],  of  flax,  of  lint,fiaxen^ 
linen-  :  lantema :  vestis,  Gu. :  vincula,  V. :  terga, 
lining  (of  a  shield),  Y. 

lingo,  — ,  — ,  ere,  to  lick:  crepidas  carbatinas, 
Gt. 

lingna,  ae,  /  [  old  dingua,  cf.  Germ.  Zunge ; 
Engl,  tongue],  the  tongue:  lingua  haeret  metu,  T. : 
exsectio  linguae :  lingu&  titubante  loqut,  O. :  lin- 
guam  exserere  (in  derision  or  contempt),  Lu — A 
tongue,  utterance,  speech,  language :  ignara,  S. :  ver- 
borum  copia  in  noetrft  lingua :  Largus  opnm,  lin- 
gui  melior,  Y. :  Latium  beare  divite  linguA,  H. : 
ut  vitemus  linguas  hominuro :  Aetolorum  linguae 
retundere,  ehedc,  Lu :  Farete  Unguis,  i.  e.  give  at- 
tention, H. :  nam  lingua  mali  pars  peasima  servi, 
lu. :  mercedem  imponere  linguae,  i.  e.  ^peak  for 
pay,  lu.  —  Tongue,  speech,  dialect,  language  :  La« 
tina,  Graeca:  qui  ipsorum  lingua  Geitae,  no6tr& 
Gain,  appellantur,  Gs. :  dissimili  lingua,  S. :  lingua 
utriiquc,  i.  e.  Greek  and  Latin,  H. — Of  animals,  the 
voice,  note,  song,  bark :  linguae  volucrum,  Y. : 
linguam  praecludere  (of  a  ddgX  Ph. — A  tongue  of 
land:  eminet  in  altum  lingua,  L. — Tongue,  garru- 
lity, insolence  :  lingua  promptus  hostis,  L. :  mag- 
na, H. :  matema,  boading,  0. — Fluency,  eloquence, 
readiness  of  speech  :  quibus  lingua  prompta,  L. : 
£st  animus  tibi,  est  lingua,  H. 

Unguis,  /.  dim.  T  lingua],  a  tongue  of  land: 
oppida  in  extremis  ungulls,  Gs. ;  see  ligula. 

Hnis,  Iiniamentum,  see  line-. 

liniger,  gera,  gerum,  adj.  [  linum  +  GES-  ], 
dothed  in  linen :  turba,  0. :   grex,  lu. 

Uno^  levl,  litus,  ere  [LI-],  to  daub,  besmear, 
anoint,  spread^  rub  over :  cera  Spiraraenta,  Y. : 
spiciila  vipereo  felle,  0. :  Sabinum  quod  ego  ipse 
testa  Gonditum  levi  (sc.  pice),  sealed  with  pitch,  H. : 
dotia,  lu. :  plurima  cerno,  digna  lini,  i.  e.  that  de- 
serve erasure^  0.:  paribus  lita  corpora  guttis, 
adorned  at  regular  intervals,  Y. — To  bedaub,  be- 
mire :  ore  luto,  0. :  carmine  foedo  Splcndida  facta, 
degrade,  H. 

linquo^  llquT,  — ,  ere  [LIG-],  to  go  away,  leave, 
guit,  forsake,  depart  from:  Linquebat  comite  an- 
cilla,  lu. :  terrani :  Nil  intentatum  nostri  liquere 
poetae,  H. :  nil  inausum,  i.  e.  try  everythina,  Y. : 
trepidantem  liquerunt  nerri,  drength  forsook  him, 
0. :  Linquor  et  cado,  swoon  away,  0. :  Linquebant 
dulcis  animas,  died,  Y. :  Socios,  abandon,  Y. :  pro- 
missa  procellae,  i.  e.  not  to  keep,  Gt. :  alquem  Se- 
minecem,  Y. — ^P  i  g.,  to  leave,  give  up,  resign,  aban- 
don, rdinguish:  haec:  Linque  severa,  H. 

linteatus^  adj.  [Ilnteum],  clothed  in  linen 
legio,  i.  e.  o/piektd  m^.^^^  b«>il2rt!fdgie 


llnter 


474 


Us 


linter  (Innter),  trig,  /I  (once  m.,  Tb.),  = 
irXvvr^p,  a  trcugk,  vat^  tub:  cavat  arbore  liiiti-es, 
V. — A  boat^  skiff,  wherry  t  luntribua  maleriem  in 
insulam  convehere :  flurnen  lintribua  iuDCtis  tran- 
sire,  Cs. :  Naviget  hinc  alift  iam  milii  linter  aqua, 
i.  e.  let  me  turn  to  eomebody  else,  0. :  in  liquida  nat 
tibi  linter  aquft,  i.  e.  you  Tuwe  a  favorable  oppor- 
tunity, Tb. 

lintemn^  I,  n.  [linteus],  a  linen  doth :  linieis 
et  vitro  delatis :  inscripta  lintea,  i.  e.  curtains  (as 
a  signl  lu. — Linen :  polUceri  lintea  in  vela,  L. — 
A  sail:  dare  lintea  retro,  V. :  Integra  lintea,  H. : 
iuplei'e  lintea  ventis,  0. — A  kerchief,  Ct. 

Unteus,  adj.  [linum],  of  linen,  linen':  lintea 
veetis :  tunica,  L. :  libri,  an  ancient  chronide  on 
linen,  kept  in  the  temple  of  Juno  Moneta,  L. :  tho- 
rax, a  linen  breastplate,  L. :  loricae,  N. 

lintriculus  (lunt-),  I,  m.  dim.  [linter],  a  small 
boat,  wfi^rry. 

ITrrnm,  I,  n.  [cf.  \ivov'\,fUa:  lini  inopia,  Ca.: 
reticulum  tenuissimo  lino.  —  A  thread:  linum 
ostendit  non  una  cicatrix,  lu. :  linum  incidimus, 
legimus,  the  fastening  ( of  a  letter  ). — A  fishing- 
line  :  moderabar  ha^rundine  linum,  0.  —  A  linen 
doth,  linen:  Massica  lino  vitiata,  strained  throvgh 
linen,  H. — A  rope,  cable :  subducere  carbasa  lino, 
0. — A  net,  hunter*s  net,  toils:  positarum  Una  pla- 
garum,  0. :  umida,  a  fisher's  net,  V. :  cymbae  Uni- 
que magister,  i.  e.  the  fisherman,  lu. 

Iippl5,  — ,  — ,  Ire  [lippus],  to  have  toatery  eyes, 
be  blear-eyed:  leviter. 

lippltudo,  inis,  /.  [lippus],  blearedness,  rlieum, 
infiammaliofi  of  the  eyes :  diutunia:  molestior. 

llppUB,  <idj.f  blear-eyed,  bleared,  inflamed:  Non 
contemnas  lippus  inungi,  H.:  fuligine,  blinded, 
lu. — Pro  v.:  Omnibus  et  lippis  notum  et  tonso- 
ribus,  i.  e.  to  the  whole  world,  H. — Of  mental  blind- 
ness :  ocnlis  lippus  inunctis,  H. 

liquefacio,  — ,  factua,  ere,  pass,  liqueflo,  fac- 
tus,  tier!  j;  liqueo  4-  facio  ],  to  make  liquid,  melt, 
dissolve,  liquefy:  legem  aera  liquefacta:  flamma 
tura,  0. :  saxa  (Aetnae),  i.  e.  lava,  Y. :  caecS  me- 
dullae  Tabe  liquefactae,  putrid,  0. :  liquefacta 
bourn  per  viscera,  V.:  liquefacta  rursus  unda, 
deared,  0. — Fig.,  to  weaken,  enervate:  quos  nul- 
lae  laetitiae  liquefaciunt  voluptatibus :  Uquefiunt 
pectora  curis,  0. 

1.  llqiien%  ntis,  adj.  [P.  of  liqueo ],/oiwn^, 
fbnid,  liouid:  campi,  i.  e.  ocean,  V. :  fluvius,  gliding, 
v.:  undae, 0. 

2.  liqueii%  ntis,  ac^.  [P.  of  liquor ],/o«rtn^, 
fluid,  liquid  :  mella,  V. :  flumina,  V. 

liqueo,  licul,— ,  fire  [LIQV-],  to  be  fluid;  Bee 
1  liqiiens. — F  \g.,tobe  clear^  be  manifest,  be  appar- 
ent^ be  evident  ( only  third  pers.  sing. ) :  de  dels 


habere,  quod  liqueat :  oorpus  esse  liquebat,  0. : 
liquet  mihi  deierare  non  vidisse,  etc.,  J  am  free  to 
swear,  etc.,  T. — With  non,  it  does  not  appear,  it 
not  evident,  is  doubtful:  non  liquere  dixerunt(iadi- 
cee) :  cum  causam  non  audisset,  dixit  sibi  liquere. 

liquesoo,  — y  — ,  ere,  inch,  [liqueo],  to  become 
fluid,  mdtj  liquefy:  tabes  nivis  liquescentis,  L: 
haec  at  cera  liquescit,  V.,  0. :  Corpora  dilapsa 
liquescunt,  I  ^putrefy,  O. — To  grow  soft,  become 
effeminate:  voluptate. — To  meltf  waste  away:  fo^ 
tuna  liquescit,  0. 

liquet,  see  liqueo. 

llquido^  adv.  with  comjo.  [liqnidus],  dearly, 
plainly^  evidently,  with  certainty  :  iurare,  i.  e.  trtuk- 
fulfy,  T. :  audire :  oonfirmare :  liquidiua  iudicare. 

llquidufl^  adlj,  with  eomp.  and  sup,  [LIQV-^ 
fiowifig,fiuid,  liquid:  venenum,  0. :  odores,  liquid 
unguentSy'K,:  son)TeB,  fountain -nymphs,  O*:  iter, 
a  voyage,  Pr.  —  As  Sfibst.  n. :  liquidi  urna,  water, 
H. :  Cum  liquido  mixt&  polentft,  0. — Clear,  bright, 
transparent,  limpid,  pure:  fontes,  V.:  Falemum, 
H. :  aer,  V. :  liquidior  lux,  Cu. :  ros,  0. :  liquidis- 
simus  amnis,  O. :  nox,  Y. :  iter,  serene  leay  (through 
the  air),  V.  — Of  sounds,  dear,  pure:  voces,  V.: 
vox,  U. — F  i  g,,fioiwing,  conttnuiug  without  inter- 
ruption: genus  sermouis. — Umiuxed,  tmadulter- 
aied:  alqd  puram  liquiduraque  haurire:  voluptas. 

UquQ,  — ,  fttus,  ftre  [  LIQY- 1  to  make  liquid, 
melt,  dissolve,  liquefy:  liquatae  Guttae,  C.  poet — 
To  strain,  filter,  clarify:  vina,  H. 

1.  liquor,  — ,  llqui,  dtp.  [  LIQV- 1  to  be  fluid, 
be  liquid,  flow,  mdt,  dissolve :  huic  (arbori)  atro 
liquuntur  sanguine  guttae,  V. :  Liquitur  in  lacri- 
mas,  0. ;  see  2  liquens. 

2.  liquor,  5rifl,  f?».  [LIQy-]^uidt^^;  aquae.— 
A  fiuii,  liquid:  de  pateriL  Fundens  liquorem, 
wine,  H. :  spissus,  0. :  liquores  amnium :  fluidos 
(i.  e.  tabes),  Y. :  quft  medius  liquor  Seoemit,  etc., 
tl\A  sea,  H. 

lia»  litis  (old  form  stUs,  stlltis),/.,  a  sirife,  dis- 
pute, quarrd,  altercation:  Litee  inter  eos  nuxu- 
inae,  T. :  aetatem  in  litibus  conterunt:  adhno  sab 
iudice  lis  est,  H. :  inter  vos  oomponere  litea,  Y.: 
de  terrae  nomine,  0. :  exemplum  litem  quod  lite 
resolvit,  solves  a  difficulty  by  raising  another,  H.— 
In  law,  a  suit,  action, proeets,  litigation,  controversy: 
Litis  sequi,  T.:  in  inferendis  litibus:  litem  oon- 
testari :  orare :  secare,  H. :  arbttri,  qui  litem  aestu- 
ment,  assess  damages,  Cs. :  aestimatio  litium :  in 
litibus  s^^ixmsxudkiySuits  for  damages:  lis  capitis, 
a  capital  charge  :  litem  tuam  faoere,  L  e.  plead  for 
yoursdf — The  subjed  of  an  action,  matter  in  dis- 
pute: quanta  summa  btium  fuisset:  lites  severe 
aestimatae :  quo  minus  secundum  eas  tabuUs  lis 
detur,  non  recusamus :  in  suam  rem  litem  vertere^ 
L. :  interceptor  aliaenae  litis,  L. 

Digitized  by  V^OOQIC 


Utotio 


475 


livmam 


litatlo^  5nu,  /.  pito],  a  propUiatian,  gueeeu  in 
tacrifiet:  maioribus  bostiU  usque  ad  Utationem 
sacrificari,  L. 

(IxteraX  see  littera. 

litioeii,  inis,  m.  [lituus+l  CAN-]|  a  player  on 
ike  darion, 

litigator,  Oris,  m.  [litigo],  a/xiW^  to  a  lawuit, 
Utiffanl^  C,  Ta. 

liti|ddsa%  aefj,  [  litigiam  |,  /itU  of  c&nw/et, 
quarrSUonu:  fora,  O. :  disputatio,jMm«iten< :  noroo 
Diiniiue,  eontenUout,  —  In  cotUroveny^  ditputed: 
praediolam :  ager,  0. 

litim,  &vl,  atos,  ftre  [Ki+l  AG-],  to  dupute, 
quarr3^  ttrive:  mecum,  T. :  cum  Quitito. — To  8ue^ 
go  to  law,  litigate:  aliqaot  in  causis:  Respicit 
haec  qui  Udgat,  lo. 

Uto^  avl,  atu9,«are,  to  make  an  acceptable  eaeri- 
fee,  obtain  favorable  omens  :  ncc  auspicato  nee 
litato,  viiihoiut  favorable  omem,  L. :  non  facile  H- 
tare,  L.:  ut  litetur  (diis)  nliis,  atiis  non  litetar: 
proxuma  hostii  litatnr  saepe  pnlcherrime:  hu- 
mania  hostiis,  Ta. :  exta  ovia,  Pr. :  sacra,  to  per- 
form acceptably,  O. :  sacris  litatip,  V. — Of  a  tic- 
tim,  to  give  favorable  omem:  Victiiua  nulla  litat, 
0. — To  make  atonement,  propitiate,  appease,  Mtiefy  : 
Lentulo:  anima  lltandum  Argolicm,  v. 

litoralis,  e,  adj,  [2  litus],  of  the  eea-thore:  dii, 
that  guard  the  shore,  GL 

litoreiis,  adj.  [litus],  of  the  sea-shore,  thore-, 
beach      harena,0. :  aTe8,y. 

Uttera  (iitera),  ae,/.  TLI-],  a  letter,  alphabet' 
icfd  sign,  written  sign  of  a  sound:  (epistula) 
Graects  oonscripta  litteris,  Cs. :  sus  rostro  si  bumi 
A  iJUeram  inpresserit :  maximis  litteris  incisum : 
alqd  litteris  mandare,  commit  to  writing,  Gs. :  sa- 
lutaris,  tristis  ( i.  e.  A  and  G  on  the  ballots  of 
jurors,  for  absolro,  condenino) :  provocatis  osten- 
tata  inanibus  litteris,  as  a  pretence,  L. :  ad  me  lit- 
teram  numquam  roisit,  not  a  Unc-^A  handwriting: 
aocedebat  ad  similitudinem  tnae  litterae :  Arguit 
tpsorum  quoe  littera,  la.  —  A  writing,  document, 
record:  iunget  nos  littera,  inscriptioti,  0. :  littera 
poscetar,  acknowledgment  in  writing,  0.  — Usu. 
plur.:  litterae  publicae^  records,  G.,  Gs. :  ratio 
omnia  et  omnes  litterae,  accounts :  praetoris,  edict. 
— Flur.y  a  letter,  ipistle:  mittuntur  ad  Gaesarem 
ab  Gicerone  litterae,  Gs.:  roeas  aooeperat  litteras : 
nullas  iis  praeterquam  ad  te  dedt  litteras :  per  lit- 
teras mandare,  ne,  etc.,  Gs. :  invitare  alqm  per  lit- 
teras :  liber  litterarum  missarum  et  adiatarura,  a 
book  of  correeptmdmes ;  cf.  sing, :  Quam  legis  a 
rapta  Briseide  Uttera  venit,  0.  —  /Ytir.,  written 
monumeniSy  literature,  books,  literary  works :  litte- 
ras Graecas  discere,  S. :  abest  historia  litteris  no- 
stris,  is  wanting  in  our  literature:  Graecae  de 
pbilosophia  Witemef  philosophical  literature:  dam- 


nam  Hortensi  interitu  Latinae  litterae  fecerunt : 
parvae  et  rarae^r  eadem  tempera  litterae  fuere, 
L. :  cupidissimus  litterarum,  N.  —  F  i  g.,  learning, 
the  sciences,  liberal  education,  scholarship,  letters: 
fac  periclum  in  litteris,  T. :  erant  in  eo  plurimae 
litterae :  scire  litteras,  to  be  educated:  homo  sine 
ingenio,  sine  litteris :  nesoire  Utteras :  litterarum 
cog^itio :  in  litteris  vivere. 

litterarliis  (liter-),  acff,  [  littera  ],  of  reading 
and  writing :  ludus,  an  elementary  sehod,  Ta. 

litterate  (Utar-),  ode,  with  comp.  [litteratns], 
learnedly,  inteUigentlv :  scriptorum  veterum  litte- 
rate  peritus,  eriticaUy  skilled:  dicta,  dever  say- 
ings: Latine  loqui  litteratius  quam,  eio.,  accurate- 
ly.— To  the  letter,  literally:  rcspondere. 

littarator  (liter-),  oris,  m.  [  littera  ],  a  gram- 
marian, philologist,  Gt. 

litteratnra  (liter-),  ae,  /.  [litterae],  a  writing, 
G. :  Graeca,  the  Oreek  alphabet,  Ta. 

Utteratoa  (liter-),  a^j,  with  sup.  [littera],  let- 
tered, learned,  liberally  educated:  Ganius  satis  lit- 
teratus:  homines  litteratissimi :  otiura,  learned 
leisure:  senectus. 

littemla  (liter-l  ae,  /.  dim.  [  littera  ],  a  little 
letter:  epistula  racillantibus  iitterulis. — Flur.,  a 
short  letter,  note:  hoc  litterularum  exaravi. — Lit- 
erary leamina,  liberal  studies  .•  meae,  my  bit  of 
authorship:  Litterulis  Graecis  imbutus,  H. 

litura,  ae,  /.  [LI-],  a  smearing  on  a  writing- 
tablet,  blotting  out,  erasure,  correction:  unius  no- 
minis:  tabularum.  —  A  pcusage  erased,  erasure: 
pars  nominis  demersa  in  lituri:  cnrmen  mult& 
liturft  co«roere,  H.-— ^  Wo*,  Mur:  Littera  quod 
habet  iituras,  0. 

1.  Utaa,  P.  of  lino. 

2.  litua»  oris,  n.  [  LI-  ],  (^  sea-shore,  sea^ds, 
beach,  straftd:  molle  atque  apertum,  Gs.:  esse  in 
litore:  praetervolare  litora,  H. :  Gircaeae  litora 
terrae,  V. :  petere,  0. :  Litus  arant,  V. :  iuncosa 
litora  Boeb^  0.  —  Pro?.;  litus  arare,  i.  e.  labor 
in  vain,  0. :  litus  sterili  versamus  aratro,  lu. :  in 
litus  harenas  fundere,  carry  coals  to  Newcastle,  0. 
— A  liver-bank:  hostias  constituit  omnis  in  li- 
tore :  percussa  fluctu  litora,  V. 

Utuua,  m.,  a  crooked  staff  borne  by  an  augur, 
augur's  crook,  crosier,  augural  wand:  baculus  sine 
nodoaduncus,  quern  lituum  appellarunt,  L. :  lituus, 
insigne  auguratOs :  Quirinalis,  V. :  lituo  pulcher 
trabeaque  Quirinus,  0.  —  A  crooked  vind-instru- 
ment,  curved  trumpet,  comet,  clarion:  lituos  pati, 
v.:  lituus  pugnae  signa  daturus  erat,  0.:  lituo 
tubae  Permixtus  sonitus,  H.  —  A  signal:  meae 
profectionis. 

livens,  entis,  acfj.  [F.  of  liveo],  blui^  lead- 
colored,  black  and  blue,  livid  :  plumbum,  Y. :  pru- 
na,  0.:  crura  oompedibus:  margarita.  ^ 

Digitized  by  VjOOsTIC 


Uv«o 


476 


loons 


liveo,  — ,  — ,  6re  [LIT-],  to  be  bhek  and  hive, 
be  livid:  liveot  rubigine  dentes,  0. — 7b  envy:  iis, 
qui  eloquentiam  exeroent,  Ta. 

livldalus,  tuff,  dim,  pividus],  inclined  to  envy, 
lu. 

lividns,  adj.  with  tup.  [  LIV-  ]i  of  a  leaden 
color,  blui^  blue:  Tada,  V.:  racemif  H. :  lividis- 
sima  vorago,  Gt  —  Black  and  bb*e,  livid,  bruised: 
armis  Bracchia,  E. :  Ora  livida  facta,  0. — Making 
livid,  deadly :  Livida  matemo  fervent  adipata  ve- 
neno,  lu. — F  i  g.,  envioug,  invidioui,  tpite/iU,  nuUu 
ciaua:  maIe?oU  et  tivtdi:  noa  lividus  odit,  H.: 
oblivionea,  i.  e.  destructive  of  praise,  H. 

liTor>  oris,  m.  [LIV-],  a  blui^  color^  hlaek  and 
blue  spot,  bruise:  U?a  livorem  ducit  ab  uvs,  a 
taini^  lu. — Fig.,  envy,  spite,  malice^  iU^wiU:  sum- 
motum  patria  proscindere,  Livor,  Deaine,  0. :  cq- 
pidus,  Fr. :  obtrectatio  et  livor,  Ta.— P  e  r  ■  o  n.,  0. 

Uza,  ae,  m.  [LIG-l,  a  sutler,  camp-foUoum' : 
lizae  permixti  cum  miutibua,  & :  noa  liza  seque- 
batur,  L. :  lixae  ac  negotiatores,  Ta. 

locatio,  dnis,/.  [  looo],  a  letting  otit,  leasing: 
(pot'ticus)  conaulum  locatione  reficiebatur:  ope- 
nim :  locatioues  praediorum,  farming  out,  L. — A 
contract  of  letting,  hiring,  lease,  L. 

locator,  oris,  m.  [looo],  a  lessor:  fundi. 

looatnm,  I,  n.  [loco],  the  subfect  of  a  lease: 
iudicia,  quae  ex  locato  fiunt,  grow  out  of  leases. 

loolto,  — ,  — ,  we,freq.  [loco],  to  let,  hire  out: 
agelli  paulum,  T. 

looo,  avi  (locassiDt,  for  locaverint,  G.),  otus,  are 
[  locus  ],  to  place,  put,  lay,  set,  dispose,  arrange  : 
cohortes  in  fronte,  S.:  cada?cra  in  arc&,  N. :  crates 
adversas  locari  iubet,  Gs. :  cum  sol  ita  locatus  f  uis> 
set,  ut,  etc :  Fundamenta  (urbis),  Y. :  litore  Hoe- 
nia,  V. :  vioos,  Ta. :  stipendium,  S. — F  \  g.,  to  place, 
put,  set,  lay,fiz,  establish,  constitute:  inter  recte 
factum  atque  peccatum  media  locabat  quacdam: 
eo  loco  locati  sumus,  ut,  etc :  prudentia  est  locata 
in  delectu  bonorum  et  malorum,  consists  in. — 7b 
place  in  marriage,  give  away,  give  in  marriage, 
marry :  filiam  suam,  T. :  nuptum  virglnem  adule- 
soenti, T. — 7b  let,  lease,  hire, farm  out:  vectigaiia : 
aerum  f nimento,  L. :  f undum :  Tocem,  i.  e.  rant 
JOT  pay  (on  the  stage),  lu. :  disciplina  (histrionis) 
locabat  se  non  minus  HS  GGGIOOO.yuifdMf.-- 7b 

five  out  on  contract,  contract  for  making,  have  done 
y  contract:  statuam  faciendam:  anseribus  ciba- 
ria  publice  looantur  (so.  praebenda) :  lunoni  tem- 
plura  (sc.  exstmendum),  L. :  secanda  marmora,  H. 
—  7b  put  out,  pUtee  proJUably:  beneficia  apud 
gratos,  L. :  Bene  facta  male  locata  male  facta  ar- 
bitror,  Enn.  ap.  G. 

lootili,  drum,  m.  dim.  [locus],  a  receptacle  with 
compartments,  coffer,  casket,  satchel,  pocket :  num- 
mum  in  loculos  demittere,  H. :  ebumi,  O. :  inanis- 


simi :  neque  loculis  comitantibus  itur,  with  purtet, 
lo. :  laevo  suspensi  loculos  lacerto,  H. 

looaple%  etis  (abl.  -pleU  or  -plete ;  piur.  gen. 
•pletium  and  -pletum),  adj.  with  comp,  and  mp. 
[locus +PLE-],  rich  in  lands,  substantial,  opident: 
pecuniosi  et  locupletes. — Bich^  wealthy,  opftlent: 
egebat  ?  immo  locuples  erat :  aquila,  le.the  lucra- 
tive poet  of  centurion,  lu. :  locupletem  optare  po- 
dagmm,  the  ridi  man\  lu. :  praedA  locuples,  S. : 
frugibus  annus,  H. :  urbs  locupletissima.  —  As 
suM, :  agros  locapletium  plebi  colendos  dedit,  tiu 
rich :  proscriptiones  locupletium,  S. :  locuples 
quae  Dupsit  avaro,  lu. — ^F  i  g.,  well  stored,  provided, 
richly  suppUcd^  rich:  domus:  oratione:  Latina 
lingua  locupletior  quam  Graeca.  —  Responsihlt, 
trustworthy,  U-usty,  safe,  sure:  reus,  that  can  fulfil 
his  engagement,  L. :  locupletissimi  auctores :  tabd- 
larius. 

loonpletOi  &vl,  Atus,  &re  (^locuples],  to  make 
rich,  enrich :  homines  fortunis :  Af ricam  cquis, 
armis,  N. — Fig.:  saplentem  locupletat  natura: 
templum  picturis,  i.  e.  adorn, 

locii%  I,  m.  (plur.  loci,  single  places ;  loca,  n., 
places  connected,  a  region),  a  place,  spot :  coacto  in 
unum  locum  exerdtn,  Gs. :  looorum  situm  nosse, 
L. :  Romae  per  omnIS  locos,  S. :  loci  communes, 
pubHc  places,  parks  :  de  loco  superiore  dioere,  i.  e. 
from  the  Judicial  bench :  Gelaior  ipse  loco  (i.  e.  cel> 
siore  loco),  O. :  et  ex  superiore  et  ex  aequo  looo 
sermones  habiti,  i.  e.  orations  and  conversations : 
ex  inferiore  loco,  L  e.  before  a  Judges  primus 
aedium,  a  dwelling  on  the  grownd-fiocr,  N. — An 
appoitUed  place,  station,  post,  position :  looo  move- 
re,  drive  from  a  pott,  T. :  loco  deicere,  H. :  loco 
oedcre,  give  way,  S. :  legio  locum  non  tenuity  Gs. : 
loca  senatoria  secemere  a  populo,  L. :  loca  iuasa 
tenere,  V. — Place,  room  :  ut  locus  in  foro  daretor 
amlcls :  locum  sibi  fecit,  0. :  non  erat  bis  locus, 
right  place,  H.  —  A  lodging,  quarters:  locus  inde 
lautiaque  legatis  praeberi  iussa,  L. — A  place,  spot, 
locality,  region,  country:  non  hoc  ut  oppido  prae- 
posui,  sed  ut  loco :  est  locus,  Hesperiam  dicuot, 
V. :  locos  tenere,  L. :  occupare,  S. :  veniase  in  iUa 
loca :  ea  loca  incolere,  that  region,  Gs.  —  F  i  g^ 
place,  position,  degree,  rank,  order,  office  :  summo 
looo  natus,  Gs. :  infimo  loco  natus :  legattonis  prin* 
ceps  locus,  head,  Gs. :  tna  dignitas  suum  locum  ob> 
tinebit:  voluptatem  nullo  loco  numerat:  qui  locum 
tenuit  virtute  secundum,  V. :  de  locis  contendere, 
i.  e.  precedence,  Gs. :  signiferos  looo  movit,  degraded, 
Gs. :  duo  consularia  loca,  L. :  omnia  loca  obtnine> 
re,  ne  cui  plebeio  aditus  esset,  h.'^Ptace,positiim, 
situation,  condition,  rdation,  state:  in  enm  iam  res 
rediit  locum,  ut,  etc,  T. :  Peiore  res  loco  non  potis 
est  esse,  T. :  Quo  res  summa  loco  ?  In  what  state! 
y. :  missis  nuntiis,  quo  loco  res  essent,  h. :  prime 
loco,^^  in  order,  In. :  ^e  ^^sj^fodem  looo  quo 


477 


lonciM 


HelTeiios  habUarum,  would  treat  at,  etc.,  Cs. :  pa^ 
rentis  looo  esse:  reliquos  obeidum  loco  ducere, 
Cs.:  criminis  loco  esse,  quod  vivaiu,  aervei  for: 
in  uxoris  loco  habere,  T. :  ia  liber&m  loco  esse :  se 
in  hostiam  habiturum  loco,  qui,  etc.,  Cs. :  nesoire 
quo  loci  esset,  iti  what  concUtum :  erat  causa  in  eo 
iam  loci,  ut,  etc.,  in  tuck  a  eondiiioti.  —  A  iopic^ 
maiter,  wbjeet,  pointt  heady  divkion  :  tractat  locos 
ab  Aristotele  ante  tractatos :  hie  locus,  de  naturft 
iisuque  verborum :  ex  quattuor  locis  in  quos  divi- 
simus,  etc. :  locos  quosdam  transferam,  tAo//  make 
tome  extracts:  speciosa  locis  Fabula,  quotahUpae- 
M^«s,H.:  loca  iam  recitata,  H.  —  In  rhet:  loci 
communes,  pauagee  of  a  gefural  import  (see  com- 
munis).— Of  time :  interea  loci,  meanwhUey  T. :  po- 
etea  loci,  afterwarda^  S. :  ad  id  locorum,  tiU  thtn^ 
Su — In  M.^  at  the  right  time,  Maaonabfyj  appropri- 
atdy^  Buitabfy '  posuisti  looo  Tersfks :  et  properare 
loco  et  cessare,  H. :  Dulce  est  desipere  in  loco,  fl.^- 
A  fitting  plaee^  room,  cj^)ortunitg,  osiim,  oMMton, 
pter«,  time,-  et  cognoscendi  et  ignoscendi  dabitur 
peocaii  locos,  T. :  probandse  virtutis,  Cs. :  aliquid 
loci  rationi  dedisses :  Interpellandi  locos  hie  erat, 
H. :  nee  vero  hie  locus  est,  ut,  etc.,  the  proper  oc- 
coJtion  :  Est  locus  in  volnus,  room  for  injury^  0. : 
mentis  Tacat  hie  tibi  locus,  opportunity  for  eer- 
vicer,  V. :  in  poetis  non  Homero  soli  locus  est  aut 
Archilocho,  etc. :  vita  tuq)is  ne  mortl  quidem  ho- 
nestae  locom  relinquit,  L  e.  renders  impoegiile  :  re- 
secandae  libidinis:  si  est  nunc  uUus  gaudendi 
locus. 

loousta,  see  lucosta. 

looiitio  (loquu-),  5nis,/.  [4  LAC-],  a  speaking, 
speech,  discourse :  ex  locutione,  ex  reticentia :  unius 
oratoris. —  Way  of  speaking,  pronunciation :  eraen- 
data  et  Latina. 

locutna^  P.  of  loquor. 

lodiac,  Icis,/.,  a  coverlet,  counterpane,  lo. 

logeoin,  1,  =  XoTcIov,  archives,  C.  dub. 

logioa,  dram,  n.,  as  rii  Xoyir^  iogie, 

logos  (-OS),  \  m.,  ss  Xoyoc,  a  word.  —  Plw,, 
mere  words,  empty  talk,  T.  — A  witty  saying,  bon- 

loUgo^  see  lolligo. 

lolinni,  I,  n.,  darnel^  eoekU^  tares:  Infelix,  V. : 
ador  loliiimque,  R,  0. 

lollxso  (loli-),  inis,/,  a  cuttlefish,  0. :  nigra, 
H. 

longaariiB,  a^.  [loogus+aevum],  of  great  age, 
aged,  ancient:  parens,  V. — As  sulist,  m.,  the  old 
man,  V. — Flern^  0. 

looge,  adv.  with  comp.  and  sup,  [longus],  a  long 
w^iy  ^M,  fur,  far  off,  at  a  distance  i  ab  eo  oppido 
non  loom  fanom  est:  longe  abtom:  longe  late- 
qoe  oonraoerey/or  and  wSk:  longe  gradi,  take 
long  steps,  V. :  Rbenam  non  longe  a  mari  transire, 


Cs. :  longtos  prodire,  Cs. :  fontes  longtus  a  praesi- 
diis  aberant,  Cs. :  a  cuitu  provinciae  longtssime 
absunt,  Cs.  —  Away,  distant:  tria  milia  passuum 
longe  ab  castris,  Cs. :  mious  Y  et  XX  milibus  longe 
ab  Utic&,  Ca. — F  i  g.,/ar  away,  out  of  readk,  of  no 
avail:  longe  iis  fratemom  noroen  popiili  R.  afu- 
turum,  Cs.:  Longe  illi  dea  mater  erit,  V.:  Quam 
tibi  nunc  longe  regnum  dotale  Creiisae,  0. — Long, 
for  a  long  period:  longe  prospicere  futuros  ca- 
sOs :  stupet  Dares,  longeqiie  recusat,  V. :  Varro 
vitam  Naevi  producit  longius :  longiiis  anno  rema- 
nere,  Cs.:  longtssime  respiccre:  haec  dixi  longius 
quam,  etc.,  at  areater  length. —  Wtddy,  greatly, 
niMch,  very  much,  by  far:  errat,  T. :  nobllissimus, 
Cd. :  doctissimus,  H. :  longe  plurimum  ingenio  va- 
luisse  videtur:  quod  longe  secus  est:  dissimilis 
contentio :  longe  mild  alia  mens  est,  S. :  longissi- 
me  di?ersa  ratio  est :  longe  omnis  multumque  su- 
perare :  Sod  longe  cunctis  longeqoe  potentior  ilia, 
0. :  longe  melior,  Y. :  minor,  L 

long^qnltifl,  fttis,/.  [longtnqous],  distance, 
remoteness :  locorom  :  regionum,  Ta.  — -  Lengthy 
long  continuance,  duration  :  aetatis,  T. :  temporis, 
Cs.:  bellorum,  L. :  (dolores)  longinquitate  pro- 
ducts 

longmqniui  (-izioiXft),a<^'.with  comp.  [longus], 
far  removed,  far  off,  remote,  distant :  nationes,  Cs. : 
hoslis:  cura, /or  distant  things,  L. :  longinquiores 
loci,  Cs. — As  stibst.  n.  .*  quid  ego  longinqua  com- 
merooro  ?  remote  events :  longinqua  imperii,  remote 
parts,  Tft. — Living  far  off,  foreign,  strange :  homo : 
piscis,  O. — Long,  of  long  duration,  prolonged,  last- 
ing, continued,  te(Hous :  dolor :  oppugnatio,  Cs. : 
consuetude,  Cs.  :  longinqniore  tempore  bellnm 
confecturum,  N. — Remote,  distant :  in  longinquum 
tempus  di£Ferre :  tempore  longinqua  Tictoria,  L. 

longitudo,  inis,  /.  [longus],  length :  inmensi- 
tas  longitodinum :  pontis,  Cs. :  longitudines  et  bre- 
▼itates  in  sonis.  —  Length,  long  duration :  noctis : 
orationis:  consulere  in  longitudinem,  look  far 
ahead,  T. 

longlai^  longisslme,  comp.  and  sup.  of  longe. 

longiaacaliii^  adj.  dim.  [longior,  -ins],  rather 
long:  versOs. 

longule,  adv.  [longulus],  rather  far,  T. 

longalUfl^  adj.  dim  [longus],  rather  long:  iter. 

longmn,  adv.  [longus],  long,  a  long  while  :  neo 
longum  laetabere,  Y. :  Clamare,  H. 

longiuliii,  I,  m.  [longus],  a  long  pole,  Cs. 

longii%  atff.  with  comp.  and  stgfK  [2  LEG-], 
long,  extended:  via :  longissima  epistula :  profioisci 
longissimo  agmine,  Cs.:  navls  longa,  a  war-ship, 
man-of-war  (from  its  shape),  Cs. :  versos,  ike  heroic 
hexameter:  bonorom  Pagina,  lu. :  Testis,  Y. :  lon- 
gioris  f ugae  consilium,  further,  Cs. :  mantis,  far- 
reaching,  0.— ill  length,  long:  musoulua^pedl^  LX 

Digitized  by ' 


loquaoitAB 


478 


iQoeo 


longiis,  Cs, :  ferniro  tres  lotigum  pedes,  in  length, 
L. — 6h-eaty  vasi^  tpaciouB:  pontus,  H. :  classemque 
ex  aethere  longo  prospexit,  V. :  caelum,  0. — Lonff, 
of  long  duration^  lasting^  prolongedy  tedhut :  in  tam 
longft  aetnte:  vita  longior:  uno  die  longior  men- 
sis  :  longa  iuteriect&  morfi,  Cs. :  spatiam  (so.  tem- 
poris),  L. :  meraoriam  nostri  longam  efflcere,  & : 
lon*^  tempore,  after  a  long  interval,  V. :  anni,  a 
great  age^  V. :  dies,  length  of  dayt,  lu. :  syllaba : 
Toces,  y . :  senectus,  la. :  mors,  Uow,  V. :  quam 
impnobe  feoerit,  longum  est  dioere,  it  would  be 
iedioiu :  ne  longum  sit,  to  meak  hriefiy:  Ne  lon- 
gum faciam,  H. :  exempHs  noc  faoere  longius,  to 
tpin  out:  nolo  esse  longus,  ledioyM:  respondit,  ni- 
hil sibi  longius  fuisse,  quam  at  me  videret,  i.  e.  that 
he  woe  impaHent:  nee  mihi  longius  quicquam  est 
quam,  etc.,  nothing  is  more  tediom:  fatigat  edendi 
Ex  longo  rabies,  nnee  long  ago,  Y. :  spem  incohare 
longam,  looking  far  ahead,  H. :  longus  spe,  bIow  to 
hope,  H. — Distant,  remote,  long  ddayed:  in  longio- 
rem  diem  oonferre,  Cs. :  dies,  Y.— As  «ii6tf.  n.  .*  in 
longum  dilata  res,  long  postponed,  L. :  Causando 
nostras  in  longam  dacis  amores,  deUtg,  Y. 

loqnaclta%  Itis,/,  [loquax],  taUcaHvenms,  Uh 
quacitg  :  Maori :  mea :  ministrorum,  Ij. 


loqnaolter,  (ufv.  [loquax],  talkativeiy,  loquaei- 
uslg:    litigiosus:   Sci" 
length,  E 


ouslg :    litigiosus :   Scribetur  tibi  forma,  I  o.  at 


loquaz,  ftcis,  adj,  with  eomp.  and  sup,  [4  L  AC-], 
talkative,  prating,  chattering,  logwteious,  full  of 
wyrds:  orator:  senectus  est  naturfi  loquacior: 
homo  loquacissimus  obmutuit:  ranae,  croaking, 
Y. :  nidus,  i.  e.  of  chirping  young,  V. :  stagna,  r*- 
sounding  with  eroakings,\, :  voltus,  I  e.  expressive, 
0. :  lymphae,  hobbling,  H. 

loquela  or  loquella,  ae,  /.  [loquor],  speech, 
wordx,  discourse  :  f unditque  has  ore  loquelas,  Y. 
— ^  language:  Graia,0. 

loquor,  catus  (qu&tus),  Jfdqt.  [4  LAC-],  to  tpeak, 
talk,  say,  tell,  mention,  utter :  male,  T. :  mihi  sane 
bene  loqui  videtur :  Latine :  ali&  linguft :  pro  al- 
quo:  apud  imperitos,  before:  advorsum  hunc,  be- 
fore hvn,  T. :  cum  prole,  O. :  horribile  est,  qoae 
loquantur :  ne  singulas  loquar  arbis,  mention,  L. : 
pugnantia,  to  contradict  onadf:  proelia,  H. :  qoem 
tuum  negotium  agere  loqnebantur.  —  2b  talk  of, 
speak  about,  have  ever  on  the  lips  :  semper  Curios : 
nil  nisi  classis :  reges  atque  tetrarchas,  Omnia 
magna,  H. :  de  magnis  maiora,  lu.  —  Plur,  with 
indef,  wubj.,  they  say,  it  is  said,  they  talk  of,  the  talk 
is  of:  hie  mera  scelera  loquuntur:  lupp^ter,  ho- 
spitibns  nam  te  dare  iura  loquuntur,  Y.— -F  i  g.,  to 
speak,  dedars,  show,  indieate,  express  dearly:  oculi 
mimi,  qnem  ad  raodum  animo  adfecti  slmus,  lo- 
quuntur: ut  eonsuetado  loquitar,  at  is  usually 
said:  cum  chart&  dextra  locata  est,  has  written 
I  it,  0. — To  rus^  mmmiur :  pini  loquentes,  Y. 


lorica,  ae,/.  [lorum],  a  leather  cuirass,  eorsdet 
of  thongs:  lata  insignisque:  graves  lorids,  L. :  tri- 
lix,  Y. :  serpens  Loricae  modo  squamis  defensoi, 
0. :  Libros  Hutare  lorieis,  i.  e.  exchange  studies  for 
arms,  H. — A  defence,  breastwork,  parapet :  pinnae 
loricaeque  ex  cratibus  attexuntur,  Cs. :  loricam 
struere,  Ta. 

loricitlis,  a4f.  [lorica],  clothed  in  mail,  har- 
nessed: statua,  L. :  equites,  L. 

IdxlpeB,  pedis,  adj.  [lorum + pes],  dub-footed, 
crook-footed,  bandyU^eii:  iuvenis,  lu. 

lomm,  I,  n.  [8  YOL-],  a  thong,  strap,  strip  of 
leather:  quin  tu  adducis  lorum  ?  L. :  Qui  lora  rs- 
strictis  laoertis  Sensit,  H. :  signum  de  paupers 
loro,  leather,  lu. — Ptur.,  the  rdns,  a  bridle  :  Ions 
duoere  equoa,  L. :  lora  dare,  slacken,  Y. :  lora  n- 
misit,  0. :  lora  tenere,  lu. — A  whip,  lash,  scourge: 
ad  neoem  operiere  Ions,  T. :  loris  uri,  H. :  eom 
servi  loris  cectderunt — A  leathern  bulla,  lu. 

1.  lotas  and  lotos,  I,/.,  ssXwtSq,  the  Afriettn 
lotus,  edible  nettU-tree,  Y.,  0.-77^  fnrit  of  the 
lotus,  0.— J  Jlute  (of  lotus-wood),  O. 

2.  lotos,  P.  of  lavo. 

Inbens,  Inbenter,  Inbet,  labido,  see  lib-. 

Inbzloo,  — ,  — ,  are  f^lubricus],  to  make  drapery, 
lubricate:  Lacedaemomum  orbem,  lu. 

lubrloos,  a<^'.  [GLA-I,  dippery:  fastigium,  L : 
tei^  (colubri),  Y. :  concnylia,  s/imy,  H. — Jnur,  n. 
as  subst, :  per  lubrica  surgens,  dippery  ground,  Y. 
— JSasUy  moved,  diding,  gliding  :  ^natura)  lubricos 
oculos  fecit :  angjuis,  Y. :  amnis,  gliding,  O. — ^F  i  s^ 
dippery,  uncertain,  hazardous,  dangerous,  eriiieat: 
via  (vitae) :  cupiditas  dominandi :  defensionia  ra- 
tio: annus,  ,/l0a(tfi^,  0.:  patrias  tentasti  lubricos 
artis,  tricky,  Y. :  Yoltus  nimium  lubricus  adspid, 
seductive,  H. — As  sfdfsL  n.:  in  lubrico  versari,  ta 


lacanioa,  ae,/  [Lucanus],  Isteaniem  sausage, 
smoked  sausage:  deleetari  lueanida  tuts. 

Zivoanus,  adj,,  of  Lueama  (a  district  of  Low- 
er Itoly),  Cs.,  C,  H.,  L.,  In. 

lacar,  aris,  n.  [  lucus  ],  money  paid  to  aeton 
(orlg.  proceeds  of  a  forest-tax),  Ta. 

11io«i  adv,,  by  daylight,  see  lux. 

InoeUiim,  l,  n.  dim.  [  lucrum  ],  a  small  gai^ 
dighi profit:  Apronio  ahquid  luoelU  dare:  dulce, 
H. :  alqd  refero  datum  luoello,  Ct 

Itkoeo,  lOxI,  — ,  8re  [LYai,  to  be  light,  be  dear, 
shine,  beam,  glow,  glitter  :  globns  Innae,  Y. :  faces, 
0. :  (Stella)  luce  luoebat  alienS:  luoeat  igne  ro- 
gas,  0. :  Bara  per  oocoltos  luoebat  aemita  callcs, 
gUmmersd,  Y. :  tMdft  lacebis  in  illi,  L  e.  sAaff 
bum,  lu. :  luoens  ad  imam  Usque  solam  Ivmphi, 
transparent,  0. — Inwers.,  it  is  ^A/,  tt  day,  daient: 
nondom  luoebat:  ■imul  atqoe  laoeret — Fig.,  fo 

Digitized  by  VjDOQIC 


Laoeres 


479 


luotiis 


ihme  forth,  be  eotupieuow,  be  apparent^  be  dear,  be 
evident:  imperi  splendor  illis  gentibus  laoera  ad- 
ferre  coepit :  mea  studia,  quae  parum  antea  luxe- 
rant  :  yirtufl  lacet  in  tenebris. 

Luceres,  urn,  m.,  one  of  three  trihea  of  free 
eUiaens  in  the  old  Roman  etate  (see  Ramnes,  Ti- 
lies),  C,  L.,  0.,  Pr. 

Incema,  ae,/.  [LVG-],  a  lamp,  oil-lamp:  lu- 
cerna  me  deserit,  ffoea  out:  Vino  et  Incernis,  t.  e. 
evening  entertainmenU,  H. :  Accessit  numerus  lu- 
oeroi:*,  the  lights  are  aeen  double,  H. :  ante  luccr- 
IMS,  before  eandle-light,  lu. :  luoernam  accendere. 
Ph. :  Haec  ego  non  credam  Venusina  digna  la- 
oerna  ?  liteubration,  la. 

luceooo  and  lucnaoo,  iQxI,  — ,  ere,  inch,  [lu- 
ceo],  to  beffin  to  ehine  :  sol  lucescit,  V. :  eras  lu- 
cescere  nonas  Dicimus,  dawn,  O. — Unpen, :  Laci- 
scit  hoc  iam,  U  grow  light  here,  T. :  ubi  luxit,  ai 
dawn,  Cs. :  cum  lucisoeret,  at  break  of  day, 

luceti  impere,,  see  laceo. 

lucn,  adv.,  by  daylight,  see  lux. 

Incide,  ado,  [luddus],  dearly,  dieUndly:  ver- 
bum  definire. 

liUddas*  adj,  with  con^.  [LYC-],  fntt  of  light, 
dear,  bright,  ahining,  britltant :  sidera,  E. :  gemma, 
0. :  Lucidior  domus,  O. :  Luddior  glacie,  O. :  se- 
des  deorum,  H. :  aetfara  SidereS  polus,  lighted,  Y. 
^Neut,  as  ado, :  lucidum  Fulgentes  ocnli,  H. — 
White:  oviSyTb. :  lilia,Pr.-— Fig., o20ar,^Mripicw- 
oui,lvdd:  ordo,H. 

looifer,  fera,  ferum,  adj,  flux  4*1  FER-],  liglU- 
bringing:  Diana:  equi,  tM  noroee  of  Lwui^  0.— \ 
Aa  mtbd.  m.,  the  morning-star,  the  planet  Venue,  C. : 
prae  diem  veniens,  Y. — The  eon  of  Aurora  and 
Ctphedue,  O.-^Day :  omnia,  O. :  tot  Ludferi,  0. 

Inolfiigiis,  adj.  riax+2  FYG-],  light -ehunr 
ning :  blattae,  Y. :  (nomines),  shy, 

Luoina,  ae,/.  pux;  so.  dea],  the  thai  bringe 
to  light,  goddeea  of  childbirth,  T.,  H.,  0. :  Lucinam 
paU,  paina  of  childbirth,  Y. :  Lucinae  labores,  Y. 
— JAe  goddetM  offrigUfvl  dreamt ;  (Hecate^  Tb. 

licifloo^  see  lucesoo. 

lTiorativQ%  atff,  [lueror],  attended  with  gain^ 
gainful:  soL 

laori  faoio,  see  lucram. 

Liicrlnenai%  e,  adj.,  of  the  Zucrine  Lake: 
res,  i.  e.  oyoters. 

lueror,  &tus,  ftrl,  dep.  pucrom],  to  gain,  ¥nn, 
acquire,  gH,  make:  auri  pondo  decem:  emuncto 
Simone  talentum,  H. :  lucrandi  perdendire  teme- 
ritas,  Ta. — Pig.,  to  acquire,  gain,  win:  domiti 
nomen  ab  Africft,  H. :  lucretur  indicia  Teteris  in- 
iamtae,  L  e.  IwiiU  not  mention, 

luoromis,  adj.  [  lucrum  ],  gainful,  proJUable : 
Toluptas,  O. :  panels  lucrosum  fieri,  Ta. 


iQCmm,  I,  n.  [2  LY-],  gain,  profit,  advantages 
hoc  paulum  lucri  quantum  ei  damnt  adportet,  T. : 
ttoitts  anni :  ex  publicis  vecttgalibus  lucra  facere: 
improbissima  lucra  liguriens:  lucri  bonus  est 
odor  ex  re  qu&libet,  lu. :  omne  id  deputare  esse 
in  lucro,  count  a»  gain,  T. :  alqd  lucro  apponere, 
H. :  lucri  fieri  tritici  roodios  centum,  macU  ( as 
profit) :  alqd  facere  lucri,  to  reap  the  benefit  of,  N» : 
in  lucro  est  quae  datur  bora  mihi,  0. :  de  lucro 
prope  iam  quadriennium  vivimus,  i.  e.  as  by  mirO' 
de:  de  lucro  tibi  vivere  me  scito,  L. — The  pursuit 
of  gain,  avarice:  le  demovere  lucro,  H. :  domus  ob 
lucrum  Demersa  exitio,  i.  e.  avarice,  H. — WealtJi^ 
riehee:  Oontra  lucrum  nil  Talere  ingenium,  H. : 
Onme  lacrum  tenebris  alta  premebat  humus,  0. 

iQOtimAil,  mis,  n.  [luctor],  a  wrestling,  toUy 
exertion:  remo  ut  luctamen  abesset,  Y. 

IfkOtami,  antis,  adj,  [P.  of  luctorl,  struggling^ 
rductant :  luctantia  oscnla  carpere,  0. 

Ivotatlo,  5nis,/.  [luctor],  a  wrestUng:  sine 
adversario  nulla  est.  —  A  struggle,  corUest,  fight : 
taetra,  L. :  cam  Aeademicis  iuoertu. 

Inotatorf  oris,  m.  [luctor],  a  wrestler :  in  f ulvft 
harenll,  O. 

liictifioufl,  acff,  r]uctu8+2  FAC-],  causing  sor- 
row, doleful,  baleful:  olades,  C.  poet. :  Alecto,  Y. 

lnotbK>nvLa,adj.\\wiiQB-\-&0^'],sa€l-soundingj  . 
doleful:  mugttus, 0. 

luoto^  — ,  — ,  ftre  [lucta,  a  wrestling],  to  wrestle, 
struggle :  dum  luctat,  T. 

luotor.  fttus,  ftrl,  dep,  ^  lucta,  a  wrestling  ],  to 
wrestle:  luctabitur  Olympiia  Milon:  fulv&  luctan« 
tur  harena,  Y. :  Achivis  docttus  unctis,  H. — To 
wreoUe,  struggle,  strive,  contend :  in  pestilcnti  solo, 
h. :  Luctandum  in  turba,  H. :  Inter  se  adversis 
oomibus,  Y. :  de  nomine  temporis  hums,  0. :  te- 
lum  Eripere,  Y. :  liberiore  f mi  caelo,  0. :  in  lento 
luctantur  marmore  tonsae,  Y. :  Tristia  robustis 
luctantur  f unera  plaustris,  H. :  luctantes  yenti,  Y. 
— ^Fig.,  to  struggle^  strive,  contend:  tecum:  cum 
ardore  regionis,  Cu. :  luctata  diu  ait,  after  a  {meti' 
Ud)  struggle,  0. 

liiotaose^  adv,  with  comp,  [luctuosns],  lament- 
ahly,  mournfully:  luctuosius  nobis  quam  vobis 
perierunt,  L. 

luctnostiB,  adj.  with  comp.  and  sup.  fluctns], 
full  of  sorrow,  causing  sorrow,  sorrowful^  lament- 
able, mournful:  victoria,  S. :  nox  mets  omnibus: 
luctuosum  est  tradi  alteri,  luctuosius  inimioo: 
luctuosissimum  exitium  patriae :  arma,  H. — Peel- 
ing sorrow,  sorrowful,  sad :  Hesperia,  H. 

IjactUB,  tls,  m.  [LYG-],  sorrow,  mourning,  grief, 
affliction,  distress,  lamentation :  filio  luctum  paras, 
T. :  cum  maerore  et  luctu  vitam  exigunt,  S. :  suum 
luctum   patris   lacrimis  augerei    taq^ujKlU^us 


InoOrbratio 


480 


ludui 


ezoepit  (multitudinem),  ut,  etc,  Cs. :  lucttu  saus 
TeBtis  mutatione  declarandus :  maliebris,  H. :  luc- 
tuiD  inportare  eibi,  Ph. :  dare  animum  in  luctas, 
0. :  multis  in  luctibus  senesoere,  lu. — Sigtu  of 
torrowy  mourning^  mouminff  apparel^  weeds:  erat 
iu  luctu  senatus :  diebus  tri^nta  luotus  est  fint- 
tiu,  L. — A  source  of  grie/f  qffUetion:  levior,  0. : 
lucttls  8U08  tradit,  0. — Person.,  Oris/^  Y. 

luoubratid,  onis,  /.  [lueubro],  a  lewkinff  by 
lamp-liffht^  nigfU-work,  nodwrnal  thtdy:  Inoubra- 
tiones  detraxi:  vii  digna  lacnbratione  anicula- 
nini,  evening  gomp. — Sineihing  compoeed  by  nig/U, 
a  It^eubratum :  mea. 

luoubrd,  &vT,  atas,  ftre  [LYC-l  to  teork  by 
lamp-lightj  tpork  at  nighi:  (Lucretia)  inter  locii- 
brantes  ancillas,  L. :  opuBculum  lucubratum,  com- 
poeed  by  night. 

Ifkonlente,  ad»,  [luculentus],  tpUndidly^  well  : 
acripsenint :  alqm  calefaoere,  I  ^fiog  well, 

luonlenter,  adv.  [luculentusl  very  well:  sane 
iuculenter,  very  wdl  idd;  Graeoe  scire. 

luonlentiifly  adj.  with  etmp.  and  eup,  [lax], 
fydl  of  lights  brignty  tiplendid :  caminua,  burning 
brightly. — Fig.,  dittinguishady  excellent^  tuperior: 
forma,  T. :  verba  Inculentiora :  legio  luculentissi- 
ma :  oratio,  pertpieuouSj  8. :  plaga,  eevere,  —  Be- 
tpeetabUy  cannderabU,  rich :  patrimoniiim. — Clear^ 
mtinfadorily  proved:  res  indiciis. — 7Vii«fi0orMy, 
weighty:  auctores:  scriptor. 

IncTimo,  Onis,  m.  [Etrusc.  lauchme,  one  pos- 
sessed], an  Etr^ucan  priest;  henoe,  as  a  proper 
name,  the  ton  of  Demarattu  of  Oorinthy  aflerwarde 
king  Tarquiniue  PH*ew^  L. 

1.  luoufli  I,  m.  [LVC-],  a  $aered  grove,  eoHMV' 
crated  woody  park  ntrrownding  a  temple:  Albani 
luci :  frequent!  silva  saeptas,  L. :  Tirtatem  verba 
putas  et  Lucum  ligna,  H. :  laetissimas  umbrae, 
V. — A  woody  grovcy  y.y  O. 

2.  (luoa%  lis),  m.,  light  (old  for  lux):  cum 
primo  lucu,  <it  daybreaky  T.  (al  luci). 

Inousta  (loo-),  ae,/  [4  LAG-],  a  gratshoppery 
locwt:  lucustarum  nubes,  L. :  vis  locustarum,  Ta. 

llldia,  ae,/.  [iudius],  a  gladiatorU  lot/e,  Iu. 

Wdibiliun,  I,  n.  riudusj),  a  mocheryy  derition^ 
wantonness:  ne  per  ludibrium  interiret  regnum, 
by  wantonsiessy  L. :  fortunae :  casGs,  Lu :  ad  ludi- 
brium stolidae  superbiae,  L. :  fratris,  L. :  sive  lu- 
dibrium oculorum  sive  vera  species,  Gu. — An  ob- 
ject of  mockery y  laughing  -  stocky  butty  jest,  sport: 
ludibrio  haberi,  T. :  ne  ludibrio  simus  inimicis : 
(Brutus)  ludibrium  verius  quam  comes,  L. :  nisi 
ventis  Debes  ludibrium,  H. :  nee  dubie  ludibrio 
esse  miserias  suas,  Cu. — A  dvihonoring :  ladibria 
meonim,  Cu. 

lttdibiindn%  adj.  [ludo],  jD^j/tf/,<portfv0,/ro/< 


ie9omSy  jubilant :  militee  ita  ludibundi,  ut,  etc.,  L 
— Playing y  easilvy  without  effort,  without  danger: 
ad  Hydruntem  ludibundi  pervenimus :  omnia  lu- 
dibundus  confides. 

(Ifldioer)^  era,  cmm,  adi.  [ludus],  belonging  to 
playy  serving  for  sporty  done  in  sport,  sportive: 
exercitatio :  Praemia,  awarded  in  the  gameSy  Y, : 
res,  the  dranuiy  H. 

ladionuDt  t,  n.  [ludicer],  a  sporty  toy,  means 
of  sporty  game :  iuvenes,  quibus  id  ludicnim  est, 
Ta. :  et  versfLs  et  cetera  ludicra  pono,  tri/et,  H. 
— A  shoWy  public  gamCy  scenic  shoWy  stage -play: 
Olympioruro  solemne,  L.,  H. 

ludifloatio,  Onis,/.  [ludifico],  a  makinggamcy 
rallyingy  jeeringy  densiony  mocking:  cum  ladifica- 
tione  senatfla  auctoritas  iropediretur :  veri,  L. 

laaifioo,  avi,  atus,  ftre  [ludus +2  FAC-],  to 
make  game  of,  deludCy  eosen,  deceive:  si  diutios 
ludificare  videatur:  ludificati  incerto  proelio,& 

ladifioor,  atus,  ftrt,  dq>,  [ludus +2  FAC-],  to 
mocky  make  game  of,  make  sport  o/,  turn  into  rid- 
iculCy  ddudSy  deceive:  aperte:  me,  T. :  inter  se,  L 
—  To  thwarty  frustrate,  baffle:  morS  oonaulem, 
S. :  ea,  quae  hostes  agerent,  L. 

ludx  magUter,  see  ludus. 

liidio,  onis,  m,  [  ludus  ],  a  stage-playery  panto- 
mimist :  ludiones  ex  Etrurift  acciti,  L 

Itkdias,  I,  nu  [ludnsjl,  a  stage-playery  paniomim' 
ist:  si  Iudius  constitit  (interrupting  the  play): 
Ludius  ter  pede  pulsat  humum,  O. — A  gtadsator, 
Iu. 

/  ludo,  si,  sua,  ere  [LVD-],  to  playy  play  at  a 
gams :  tesseria,  T. :  aleft  ludere :  pil&  et  duodectm 
scriptis:  trocho,  H. :  posita  luditur  arcft,  with  his 
cash-box  staked,  Iu. :  alea :  par  impar,  H. :  proelia 
latronum,  O. :  scriptae,  quibus  alea  luditur,  artes, 
0. — To  playy  appear  in  a  public  game:  ludis  w- 
censibus  elephantos  lusisse,  L.  —  To  piay,  sport, 
frisky  frolic:  honesta  exempla  ludendi:  in  no- 
merum,  danecy  Y. :  in  exiguo  cymba  lacu,  0.~ 
F  i  g.,  to  sporty  playy  practise  as  a  pastime,  do  for 
amusement :  ilia  ipsa  ludens  coniecl  in  communis 
locos :  Syracosio  ludere  verso,  Y. — Ih  play,  make 
musie,  compose:  quae  vellem  calamo  agreati,  Y.: 
Talia  luduntur  mense  Decembri,  0. :  oarmiDa,  Y. 
— To  ^9ort,  dally,  wanton t  Lusisti  satis,  H. — To 
play,  mock,  mimic,  take  off:  opus,  imitate  serious 
business  in  sporty  H. — To  make  gams  of,  ridicule, 
rally,  banter :  eum  lusi  iocose  satis :  omnium  io- 
riaione  ludi:  an  prudens  ludis  me?  H.:  caput 
aselli,  Ad  quod  ludebant,  Iu.— 7b  deiude,  decriee: 
me,  T. :  non  ludo,  am  in  eamesty  H. :  natum  U\saa 
imaginibus,  Y. :  hoc  civili  bello,  quam  multa  (ha-  j 
ruspicum  responsa)  lusemnt,  i.  e.  govs  dsceptise  I 
responses, — To  baffUy  elude:  (canes)  seqnentls, 0.     i 

lndaa»  I,  m.  [LYD-],  a  play,  garni,  diversion,    \ 
Digitized  by  V^OOQIC  I 


481 


lapatns 


ptuHmes  novum  Bibi  ezoogitant  laiium:  carope- 
stris:  Nee  lusisse  pudeVsed  non  incidere  ludum, 
H. :  pueri  Intent!  ludo,  Y. — Plur.^  pMie  gamoy 
pltufg,  meetac/eB,  tihowa,  exhibitiona:  delectant  ho- 
mines ladi:  festi  dies  ludorum:  ludos  aspicere, 
O. :  liidi  Olympiae :  ludi  Oonsualia,  L. :  ludi  Ce- 
rialia,  L. — Rarely  ting, :  haec  ultra  quid  erit,  nisi 
Indus,  lu. — A  piaeefw  acerciae^  place  for  praetice, 
school:  In  eodem  ludo  doctae,  T. :  litterarum  ludi, 
L. :  discendi :  Isocrates,  cuius  e  ludo  principes 
exienint:  gladiatores  in  ludo  habebat,  in  train- 
ing^  Cs. :  militaris,  L. :  quem  puerum  in  ludo 
oogDorat,  N. :  sic  veniunt  ad  miscellanea  ludi,  lu. 
— FUty^^sort,  ehikPa play:  oratio  ludus  est  homini 
noa  hebeti :  quibus  (Graecis)  ius  iurandum  iocus 
est,  testimonium  Indus.  —  Sporty  jeat^  joke^  fun : 
ad  honores  per  ludum  perrenire :  amoto  quaera- 
mus  seria  ludo,  H. :  Nil  per  ludum  simulabitur, 
lu. :  narrare,  quos  ludos  praebueris,  how  you  made 
youradf  rieUculoitSy  T. :  mihi  ludos  reddere,  j^ay 
tridct  on,  T. :  f  rui  ludo  aetatis,  L. — A  piay^  enter- 
iaining  exhibition^  playftd  writing^  aatire:  veteres 
in^nnt  proscaenia  ludi,  Y. :  ut  est  in  Nae?i  Ludo. 
iQM^  is, /:  [1  LV-1  a  plague^  pestilence,  infec- 
tion: dira,0.:  lues  et  letifer  annus,  Y.—-ul  ipread- 
ing  evil,  calami^  :  asperrima  in  Sardianos  (of  an 
earthquake),  Ta. :  belli  immensa,  Ta. — As  a  term 
of  abuse,  a  plague,  pett :  haec  lues  impura. 

Ineeo,  luxT  (lilxtt  for  lUxistl,  Gu),  lactus,  ere 
[LYG-],  to  nuntm,  lament,  bewail,  dejiore:  melius, 
O.:  mortem  Trebotii:  interitum  rei  p.:  annum, 
ut  parentem,  eum,  L. :  lugebere  nobis,  Lugebisque 
alios,  O. :  luget  non  sic  lugendae  fata  sororis,  i.  e. 
tio/  a»  deadf  O. :  Matronis  lugendus,  In. :  ad  rogum 
fiiii  lugetur,  Ct :  urbem  e  suis  faucibus  ereptam 
esse. — To  be  in  mourning,  wear  mourning  appar- 
d:  luget  senatus :  te  arbos  Tonsa  comam  luxit, 
0. :  nee  lugentibus  id  facere  fas  est,  L. 

lagabre,  adv.  [  lugubris  ],  mournfully,  porten- 
toudy:  oometae  nibent,  Y. 

lognbrifl^  e,  at^.  [LYG-I,  of  mourning,  mourn- 
ing- :  lamentatio,  over  the  dead:  vestis,  mourning 
apparel^  T. :  cantus,  a  dirge,  H. :  domus,  a  houae 
of  mourning,  L. :  genitor,  sorrowing,  0. — Plur.  n. 
as  anibst, :  lugubria  indue,  put  on  mourning,  0. : 
roea  lugubria  ponam,  my  weeds,  0. — That  cauaea 
mourning,  diaaatrotta:  bellum,  H. :  scelus,  0. — 
Mournful,  doleful,  plaintive :  verburo,  expreaaiveof 
desolation:  Terba,0. — Mean, pitiable:  sagum,  H. 

liimlyii%  1,  m.,  a  loin:  tener,  lu, — ^Usu.  plur. : 
Lumborum  tenus :  nautae  lumbos  Fuste  dolat,  H. 

Imneii,  inis,  n.  [LYG-1,  light:  Quasi  lumen  de 
8UO  lumine  accendat:  sous:  LeucothoiSa  ad  lumi- 
na  eenif  by  lamplight,  O. — Plur.^  of  a  building, 
the  outlook,  proepect:  cum  aedls  venderet,  in  num- 
cipio  lamina  Ha  recepit :  se  luminibus  eias  esse 
81 


obstructurum,  obstruct  ihc  light  by  building,-^A 
Itght,  source  of  light,  lamp,  torch:  lumiue  adposi- 
to :  instgne  noctumum  trium  lurainum,  L. :  sub 
lumina  prima,  at  early  candle-light,  B.— Daylight, 
day:  Si  te  secundo  lumine  hie  offendero,  Moriere, 
Enn.  ap.  C. :  lumine  quarto,  V.— 7%«  light  of  life, 
life:  quem  cassum  lumine  lugent,  Y. :  quod  in 
tot  lumina  lumen  habebas,  which  aerved  so  many 
eyes  (of  Argus),  0.— 77w  Ughi  of  the  eye,  eye,  hoi, 
glance:  luminibus  amissis :  torvum,  Y. :  placidura, 
H. :  timiduro,  0. :  Luminibus  tacitis,Y. :  Ad  cae- 
lum tendens  lumina,  Y. :  mentis  quasi  lumina. — 
Fig.,  a  light,  distinguished  person,  ornament, 
glory,  luminary,  beauty:  maiorum  gloria  posteris 
quasi  lumen  est,  S. :  praestantissimi  yirl,  lumina 
rei  p. :  lumen  exercitHs,  Cimber :  Lumina  tot  ceci- 
disse  ducum,  Y. :  dicendi  lumina:  Gntotiis  lumini- 
bus obstraxit  haeo  oratio,  obscured  the  reputation, 
—lAght,  deamess,  per^Acuity:  ordo  memoriae 
lumen  adfert:  nisi  litteraram  lumen  aooederet, 
celebrity. 

laminosii%  adj.  [lumen],  fuU  of  light,  lumin- 
ous, conspicuous :  partes  orationis. 

liina,  ae,/.  [LYC-],  the  moon :  nova,  Cs. :  ple- 
na, Gs. :  cum  luna  laboret,  is  eclipsed:  lunae  de- 
fectus,  L. :  Siderum  regina  bicornis,  11. :  aurea, 
0. :  minor,  waning,  H. :  oblati  per  lunam,  by  moon- 
%V»  ^-  •  Jaborans,  an  edipse  of  the  moon,  iu. :  sol 
lunaeque  sequentes,  phases  of  the  moon,  Y. — A 
night:  roscida,  V.—An  ivory  badge,  shaped  like  a 
half -moon,  worn  by  patrician  senators  on  the  shoes, 
Iu.~Person.,/Atf  Moon -goddess,  identified  with 
Diana,  O.,  L.,  Ta. 

lanaiiSt  e,  adj.  [luna],  of  the  moon,  lunar: 
cursus:  curras,0. :  oomtta,0. 

lunatfu,  adj.  [  F.  of  luno  ],  halfmoon^shaped, 
crmcent-shegxd,  lunated,  falcated:  peltae,  Y. 

Zioneiuiia,  e,  aef;,,  of  Luna  (a  city  of  Etruria): 
legati,  L. 

Ituio,  &▼!,  Atus,  &re  [luna],  to  bend  Wee  a  half- 
moon,  crook:  arcura,  0.:  acies  geminos  in  arcQs, 
Pr. 

iQO^  lul,  — ,  ere  i 
aes  alienum,  Gu.- 

undergo :  poenas  parrlcidi :  Supplictum,'Y. :  Exsi- 
lium  dirft  poenam  pro  caede  luebat,  was  undergo- 
ing baniaihinent  as  a  punishment,  0. — To  atone  fw, 
expio,te  :  morte,  Y. :  noxam  pecunia,  L. :  sanguine 
periuria,  Y. :  Delicta  maiorum,  H. :  pericula  pu- 
blica,  i.  e.  avert  by  expiation,  L. 

lupa.  ae,  /.  [  lupus  },  a  shs-  wolf:  sitiens,  L. : 
Rava,  H. :  nutrix,  V. — A  prostitute,  G.,  L.,  Iu. 

lupanar,  aris,  n.  [lupa],  a  house  of  ill-repute, 

lnpata%  adj,  [  lupus  ],  furnished  with  wolfs 
teeth:  Gallia  nee  lupatis  Tempera^  ooLj^epia, 


ere  [1  LY-],  (o  hose,  free,  pay  off: 
u.— Fig.,  of  punishment,  to  sitffer^ 


^nparoal 


488 


curht  itudded  with  jagged  poititM^  H.— P/vr.  n.  as 
fiiAt^.f  a  ewrb  armsd  with  §Aarp  teeth  :  daris  parere 
lapati8,V.,0. 

Lnperoal,  ftlis,  n.  [Lnpercus],  a  grotto  on,  the 
Bthulne  HUi,  eaertd  to  the  Lyetan  Pan,  V.,  C,  O. 
— Thsfeetival  ofVteLgeean  ran^  L.— U8a.jD/«r. ; 
ad  Lupercalia. 

Ltip#roiis,  Ii"  »»•  [  lupn*  +  ARC-J,  protector 
againat  wolvee^  a  title  of  the  Ljcean  Pan ;  hence, 
a  pHett  of  the  Lyeean  Pan,  C,  V.,  lu. 

lupinufl^  a^.  [lupus],  of  a  volf,  wo{f*»:  ubera: 
luba,  Pr. — As  eubet.  tn,  and  n.,  a  lupine,  wolf-bean^ 
v.,  lu. :  quid  dtatent  aera  lupinis  (lupines  were 
used  for  money  on  the  stage),  H. 

lapa%  I,  m.,  a  wolf:  Torva  leaena  Ittpum  se- 
quitur,  lupus  Ipse  oapellam,  Y. :  f ulvus,  0. :  Mar- 
tians, »aered  to  Mora,  H. :  Ambigui,  i.  e.  mm  tn  the 
form  ofwolvea,  O.-^It  was  said  that  a  man  seen 
by  a  wolf  before  he  saw  the  wolf  lost  his  speech : 
vox  quoqiie  If oerim  lam  f ugit  ipsa ;  lupi  If oerim 
Tidere  priores,  y,-^P  r  o  r. :  lupos  in  fabulft^teZ/b 
of  the  devil,  and  h^  appears,  f,,  G. :  auribus  teneo 
lapum,  i.  c.  am  in  great  difficultg,  T. :  Hac  urget 
lupu^,  hac  canis,  bAeeen  twofiree,  E, :  ovem  lupo 
oommlsti,  intrti^  a  eheep  to  a  wolf,  T. :  tantum 
curamus  frigora,  quantum  numerum  (oviuro)  lu- 
pus, i.  e.  eare  not  at  all,  V. — A  voracious  Jieh,  wolf- 
fieh,  pike,  H.,  V.— ^  hit  armed  with  points  like 
toolves*  teeth  (see  lupatus) :  (equus)  aoclpit  ore  lu- 
pos, 0. — A  hook, grappling  iron:  lupi  ferrei,  L. 

IvridttA,  adj.,  pale  yellow,  sallow,  wan,  ghastly, 
lurid:  Orcus,  H. :  lumina,0.-^7*Mniti^/Mi?€^iiialr. 
ing  ghastly:  horror,  0.:  aconita,  0. 

luflcioia,  ae,/.,  a  nightingale,  H. 

lBlf?lpf"*i  If  m.,  a  nightingale.  Ph. 

InflOfW,  aefj.  [liVG-],  with  dosed  eye,  with  one 
eye  dosed:  statua,  i.  e.  aiming^  In. ^^  One-eyed: 
familiaris  meus :  dux,  lu. 

Ivfllo,  Anis,/  [LVD-],  a  playing,  play :  ludus 
disoendi,  non  luslonis:  luslo  (piUe),  Sail-playing: 
Jusiones  deomm. 

luor,  5ris,  m.  [LVD-],  one  who  fdays,  a  player : 
non  cessat  perdere  lusor,  0.-~F  i  g.,  a  humorous 
writer :  amorum,  0. 

luBtrali%  e,  adj,  [2  lustrum],  of  purification, 
luKtral :  sacrificium,  a  propitiatory  ojfering,  L. : 
aqua,  lustral  water,  0. :  exta,  V. — Quinquennial, 
happening  every  Jive  years:  certamen,  Ta. 

luBtratio,  dnis,  /.  [  lustro  ][,  a  purijication  by 
sacrifice^  lustration :  lustrationis  sacro  peracto,  L. 
— A  going  about,  wandering:  lustrationes  (fera- 
rum):  municipionun. 

lustro,  avl,  &tus,  ire  [2  lustrum],  to  light  i^, 
iUuminate,  make  bright :  lampade  terras  (Aurora), 
V.^-Tb  review,  survey^  observe,  examine:  lumine 


corpus,  V. :  tua  vestigia,  search  for  thee,  Y. :  omnia 
eundo,  O.:  exerdtum  apud  loonium.  — 7b  go 
around,  eneirde  :  regem  clioreis,  Y. — To  go  round, 
wander  over^  traverse :  (terrae)  utiA  rtctoriis  lustra- 
tae  sunt :  latitudinem  orbis :  navibus  aequor,  Y. : 
pede  barbaro  Lustrata  Rhodope,  H. :  fug*  bare- 
nam,  lu. — Fig.,  in  religion,  to  make  brigM, purify 
by  a  propitiatory  offering:  in  lustrandk  coloni4: 
exercitum  suovetaurilibus,  L. :  senem  llamm&i  O. : 
Lustraraur,  purify  ourselves,  Y. :  se  centum  ovis, 
lu. — 7b  revtew,  consider:  omnia  ratione  animoque. 

1.  iQBtnun,  I,  n.  [8  LY-],  a  slough,  bog,  haunt, 
den  of  beasts :  f erarum  Lofftra,  Y. — A  wood,  for- 
est, wilderness  :  horrentia  lu:ftra,Y.:  per  deria 
lustra,  O. — A  house  of  ill-repute :  tenebrae  lustro- 
rum. — ^Fig.,  debauehery:  vino  lustrisque  confeo- 
tua:  mala  lustra  Obiciet  mihi,  H. :  omnibus  lo- 
stris  confectoa,  L. 

2.  Ifkstrum,  I,  n.  [8  LY-],  a  purifiaOory  meri- 
Jice,  expiatory  offering,  lustration  (for  the  whole 
people  by  the  censors  at  the  end  of  their  term  of 
five  years ) :  lustrum  condidit,  made  the  lustral 
saerijiee:  sub  lustrum  oenseri,  at  the  dove  of  the 
censpts. — A  period  of  Jhe  years,  lustrum  :  octavmn, 
H. :  hoc  ipso  lustro:  superioris  lustri  rdiqua. — 
A  period  of  four  years  (of  the  Julian  calendar),  0. 

X  Ifksti^  P.  of  ludo. 

2.  Ixamm,  Os,  m.  [ludo],  a  playing,  play,  game: 
per  lusum,  for  sport,  L. :  fugio  lusum  trigooem 
(i.  e.  trigonalem),  H. :  virgineis  exercent  losibos 
undas  Naides,  O.-^Dalliance,  O^  Pr. 

Iftteolnflr  ocff'  <^^  [i  luteus],  yellowish:  cal- 
tha,  Y. 

1.  Iflteus,  adj,  [1  lutum],  colored  with  ydlcw- 
weed,  golden -ydhw,  saffron -ydlow,  orange-yellow: 
pallor,  H. :  sulphura,  0. :  palla,  Tb. — Ros&<olored, 
rosy,  rose-red  :  Aurora,  Y.,  O. :  soccus,  Cu 

2.  lutens,  aty.  [  2  lutum  ],  of  mud,  of  day: 
Rheni  caput,  H. :  opus,  of  a  swallow^s  not,  0.— 
Besmeared,  bedaubed:  Yolcanus,  IvL'—Tig^  dirty, 
vile,  worthless:  homo:  negotium,a/x)ora^F«fr. 

lutulentns,  adj,  [2  lutum],  mudtfy :  sua,  cov- 
ered with  mud,  H. :  diluvio  tellus  lutulenta  raceoti, 
0.— F  i  g.^Jlllhy,  dirty,  vile :  persona :  vitia:  turba, 
Iu.~-Of  style,  turbid,  impure:  (LucUhis)  cum  flue- 
ret  lutulentus,  H. 

1.  IfLtam,  I,  n.,  a  plant  wdding  a  yellow  dye, 
yeUow-weed,  dyer's  weed,  wdd:  croceum,  Y. :  lolo 
corpora  tiujgere,  I  e.  with  yellow,  Tb. 

2.  lutam,  I,  n.  [3  LY-],  mud,  mire .-  volutari 
in  luto :  crates  luto  integuntur,  Gs. :  imbra  lutoque 
Adspersus,  U. :  Pingula  crura  luto,  lu. :  te  per^ 
vam  in  luto,  T.— Pro  v. :  in  eodem  luto  haesitu, 
you  arvinihs  same  d^ficulty,  T.— In  reproacb:  o 
lutam,  o  sordes,  offseouringof  the  emrtk^^Lsem, 


qnibin  mdiore  Into  finxit  praecordia  Titan,  i.  e. 
of  better  maieritUy  la. 

Itkj;  iQcifl,/  [LVa],  liffht,  Mffhtnm:  aolis  ac 
Ijcbnorum :  Stella  facem  ducens  multft  cum  lace, 
y. :  auctor  Lucis  (i.  e.  Soli  0. :  siderea,  heavmlu^ 
0. :  donee  lux  occidat,  tilt  iunaet^  la. — Ths  light 
ofda}fy  daylight^  day :  usque  ad  lucem  vi^Iare,  T. : 
lux  ubi  adventabat,  S. :  ante  lucem :  pnmfi  luce, 
at  datnij  Ca. :  luce  sab  ipsft,  at  ths  poisU  of  day^ 
y. :  Dormiet  in  luoem,  tiJH  day  is  odtfoneMy  H. : 
luce  revenS,  la. :  luce  occidi,  in  open  day :  luci 
adgredL — Flur^  the  keaieenly  bodies:  lUae,  quae 
fulgent  luces. — A  day:  centesima  lux  est  haec 
ab  ioteritu  P.  Glodi :  longiore  luce  opus  est,  L. : 
auxla  nocte,  Anxia  luce  gemit,  0. :  Natali  die  milii 
dalcior  haee  lux,  lu. :  vocat  lux  ultima  victos,  I  e. 
deathj  y. :  aestiva,  summer^  V, :  brumalis,  winter ^ 
0. — Life:  me  reducem  in  lucem  facere,T. :  cor- 
pora lace  earentum,  u  e.  of  the  deady  Y, :  simul 
atqoe  edtti  in  lucem  sumus :  aetema,  0. — An  eye^ 
the  eyesight:  damnum  lucis  ademptae,  0.  —  A 
light:  O.lux  Dardaniae,  i.  e.  Hector ^  Y, :  Luce  ni- 
hil gestum,  nihil  est  Diomede  remoto,  0. — Fig., 
the  sight  of  men,  public  view,  the  public,  the  world: 
in  luce  atque  iu  octilis  civium  magnus:  forensi 
luce  carere :  res  occuitissimas  in  lucem  proferre. 
— Light,  encouragement,  help,  succor :  lux  quaedam 
▼idebatur  oblata,  regno  aublato:  lucem  adferre 
rei  pi :  Laoem  redde  patriae,  U. — A  light,  orna- 
ment: urbs,  lux  orbis  terrarum. — LiglU,  iUustrO" 
turn,  elucidation:  bistoria  lux  veritatis.  —  7%at 
which  enlightens,  source  of  Rumination:  ratio 
quasi  qoaedam  lux  Titae. 

luraxla,  ae,  and  lnxiirlM»  — ,  ace.  em,/,  [lu- 
xus], rankness,  luxuriance:  segetum,  y. :  falx  Qu8 
luxuriem  premit,  0. — ^F  i  g.,  notous  living,  extrava- 
gance, profusion,  luxury,  excess :  animus,  qui  nunc 
loxuriA  diffluit,  T.:  nimiam  luxuriam  deaignare, 
Cs. :  homo  tantae  luxuriae :  in  urbe  luxuries  crea- 
tur,  ex  luxuria  exsistat  avaritia :  Luxuriae  sordes, 
lu. :  luxuriem  addidit  arti  Tibicen,  deUeacy,  H. — 
Of  style :  in  summa  ubertate  inest  luxuries. 

mzwio,  ftn,  Sttts,  &re  [luxuria],  to  be  rank,  be 
luxuriant,  abound  to  excess:  Luxuriat  sanguine 
hamiu,  O. :  Ut  seges  in  pingui  luxoriabit  homo, 
0. — To  wanton^  sport,  skw,  bound,  fiisk:  (equua) 
LaxariaaSy  y. :  aerpeiis  Laxuriare  solet,  0. — To 
abonnd  ins  luxuriat  tons  pectus,  y. :  Deliciis  no- 
vis,  O. — 2b  sweU,  enlarge,  grow  rapidly  :  Membra 
luxuriant,  0.— Fig.,  of  style,  to  be  luxuriant,  run 
riot:  Luxuriantia  compescet,  H. — To  be  wanton, 
indulge  to  excess,  revel,  run  riot,  be  dissolute:  ne 
laxuriarent  otio  animl,  L. :  Ubertate,  Ca. 

luxiBlorti4M|in,dl9^teMMitoa|f«(»f/  meo 


488  lydOM 

luzmiose,  adv,  with  eomp.  [luxuriosusl,  luxu" 
riously,  voluptuously:  vivere:  exercitum  habere, 
8. :  luxuriosius  epulari,  N. 

lnxiirlo«ii%  adj,  with  comp,  [  luxuria  ],  rank, 
luxuriant,  exuberant :  frumenta:  seges,  O. — ^Pig., 
immoderate,  excessive  :  luxurioso  otio  esse,  S. :  lae- 
titia,  L. — Excessive, profuse,  luxurious,  voluptuous: 
reprehendereluxoriosos:  nihil  luxuriosius :  cena, 
lu. :  non  laxuriosus  homo,  sed  abundans. 

lilxiui,  Us  (  d(a,  laxtl,  S. )  [LI&],  excess,  indul- 
gence, luxury,  debauehery:  adulescens  luxu  perdi- 
tos,  T. :  in  vino  ac  luxu :  omnia  luxu  antecapere, 
S. :  per  luxura  aetatem  agere,  i.  e.  luxuriously,  S. : 
turpi  luxu,  lu. — SplenMr,  pomp,  magnijioence, 
state:  domus  regali  luxu  Insiruitur,  y.:  erudite 
luxu,  Ta. 

Jtjm&UB,  i,  m.,  ss  Avaioc,  Lyaeus,  ddivererfrom 
care,  a  surname  of  Bacchus :  pater,  y.,  H.,  0. — 
Wine,  H. — ^As  adj.,  of  Lyaeus :  latex,  i.  e.  wine,  Y. 

Lyoenm,  I,  n.,  see  Lycium. 

lychnuchua,  l,  m.,  =:  Xuxvov^oCi  ^  lamp-stand, 
candlestick,  chandelier :  ligneolus. 

lychnus,  I,  m.,  =  Xux^oc*  a  light,  lamp :  lux 
lychnorum :  dependent  lychnl  laquearibus,  y. 

Lyoium  or  Ziyoenm,  I,  n.,  =s  Avmov,  a  gym^ 
nasium  near  Athens,  C,  L.,  0. 

LyoilUS  adj.,  of  Lyda,  Lycian,  Y.,  H.,  O. 

lympha,  ae,  /.  f  LAP-  ],  water,  dear  water, 
tprina  water:  fluviaiis,  y.:  fugax,  H.:  liquidae, 
0. :  Lymphae,  i.  e.  Nymphae,  H. 

lymphaticiiB,  aJ^j.  \\ymi^\ii\,  distracted,  fran- 
tic: pa vor, /Nxnic,  Li 

lymphatas  [lympha],  distracted,  frantic,  be- 
side onesdf:  exercitum  pavor  invasit:  lymphati 
et  attoniti,  L. :  f urit  lymphata  per  urbem,  y. :  peo- 
tora,  0. :  mens,  H. 

Lynoens,  adj,,  =  Avynioc,  of  Lynceus  ( one 
of  the  Argonauts):  ensis,0. — Sharp-sighted f  quia 
est  tam  lynceus,  qui,  etc. 

lynourlon  or  -iam,  I,  n,,  =  Xvycov/oioy,  (viue* 
stone,  transparent  stone,  said  to  be  the  crystaiUsed 
uritie  of  the  lynx,  0. 

lynx,  lyncis^  m.  and  /.,  s  X^{,  a  lynx:  lyneea 
Bacehi  variae  (Baoohus  was  drawn  by  a  team  of 
lynxes),  y. :  Colla  lyncum,  O. :  timidos  lyoeas,  H. 

lyia,  ae,/.,  s^Xvpa^  a  lute,  lyre,  a  stringed  in* 
strument  invented  by  Mercury  and  presented  to 
Apollo :  earvae  lyrae  parens,  H. :  pulsa  manu,  0. 
— Lyric  poetry,  song:  imbeilis,  H.:  opas  est  le» 
viore  lyii,  0.  —-  Ths  constellation^  the  Lyret  ezo- 
riente  LyrS,  0. 

IjwioaMtaefj.,  ^\vom6c,of  ths  lvte,of  the  lyre, 
lyrte:  soni,  0.:  vates,  u. :  senex,  I  e.  Anacreon,  0. 


Digitized  by  V^OOQIC 


oMOsUim 


484 


maoirionui 


M. 


maoellmn,  l,  f».  [1  MAC-],  a  butcher's  9tall, 
9hamblm^mMt^marketfpr<m9iot^markel:  porticus 
Apud  macellum,  T. :  anDotia  in  mocello  carior 
barathrum  macelli,  H. :  omne  maoeUum,  all  ih» 
hueksUraj  H. :  Fercula  nullis  ornata  maoellis,  hu 

maoer,  era,  cnim,  ac{/.  [2  MAC-],  Uan,  mtagrt^ 
thin,  emaciated:  taurus,  V. :  turdos,  H. :  mustela, 
H. :  me  macrum  reducit,  makes  me  pine  away^  H. 
— Thin,  poor,  barren :  solum :  imago,  lu. 

mioexia,  ae,/.  [2  MAC-],  a  wtU  of  toft  day, 
enoloeure,  wall:  in  horto,  T. :  nulla  maoeria,  nulk 
casa :  sex  in  altitudinem  pedum,  Cs. :  paulum  ex- 
stans  a  f undamento,  L. 

maoero,  ftvl,  Atus,  &re  [2  MAC-],  to  make  aoft, 
make  tender^  soften,  soak,  eteep,  macerate:  salsa^ 
menta,T. — To  weaken,  watte,  enervate:  no6  fame, 
h. :  macerari  ignibus,  H. :  sill  maoeratus,  Cn.— 
7b  /ret,  vex,  torment,  distrete,  torture,  pain :  quor 
me  macero  ?  T. :  yos  desiderio,  L. :  Meiceror  inter- 
dum,  quod,  etc.,  am  vexed,  0. 

maohaerophoms,  i,  m.,  ss /lax^ipopdfioc,  a 
eword-bearer,  aatdlite:  centum. 

maohliia,  ae,  /.,  =  iinx^^  ^  machine^  engine : 
columnae  machina  apposiia :  Torquet  lapidem  ma- 
china,  n. :  Trahunt  maohinae  carinas,  H.— ^  mil- 
itary machine,  warlike  engine:  oppidum  machiuis 
omnium  generura  expugnare,  S. :  in  nostras  fabri- 
cata  muro8,y. — Fig.,  a  device,  contrivance,  trick, 
artifice,  stratagem:  legem  tamquam  machinam 
comparari :  omnibus  machinis  oppugnari. 

macbinamentum,  i,  n.  [machinor],  a  ma- 
chine,  engine:  quatiendis  muns,  L.:  nutans,  Ta. 

maohinatlo,  Gnis, /.  [machinor],  a  contrivance, 
mechanism,  mechanical  artifice :  machinatione  qua- 
dam  mover!  aliquid. — A  machine,  engine:  tantae 
altitudinis  maohinationes,  Cs. :  navalis,  C^. :  tale 
machinationis  genus,  L. — F  i  g.,  a  trick,  device^  con- 
trivance: (index)  tamquam  machinatione  aliquft 
oontorquendus. 

maohinator,  oris,  m.  [machinor],  a  contriver, 
designer,  engineer,  architect:  tormentorum,  L. — 
F  i  g.,  a  contriver,  inventor  :  reram :  scelerum. 

machinor,  atus,  arT,  dSsp.  [machina],  to  contrive 
skUftdlui  devise,  design,/rame,  invent :  quant&  ope- 
r&  machinata  natura  sit:  haec  ad  voluptatem.— 
To  oontrive  artfully,  scheme,  plot :  senatoribus  per- 
nitiem,  S. :  mihi  insidias :  Tumo  necem,  L. :  pe- 
stem  in  nos :  indicium  a  P.  Autronio  machinatam, 
devised,  S. 

nwoiea,  — ,  oU.  mad$,/.  [2  MAC], 
he 


thinness, 

torridus : 


atrophy :  "homo  grandi  made 
let  in  corpore  toto,  0. :  oonrupti  equi 


macie,  Cs. :  macies  Occnpet  malas,  H. :  macte  te- 
nuant  armenta,  i.  e.  privation  of  food,  V. :  macies 
aegri  veteris,  lu. — Of  the  soil :  (seges)  neque  de- 
ficiat  macie,  0. — Of  language, />ova^,  Ta. 

maoreaoo,  — ,  — ,  5re,  tnc^macer],  to  grom 
lean,  pine  away:  rebus  opimis,  Eu 

macrooolum  and  maoroooUcim,  i,  «.,  = 
/UMKpoKwXov,  large-eited  papeTf  royal  paper. 

maote,  maoti,  see  mactus. 

macto,  &vl,  atus,  are  [  mactus  ],  to  magnify^ 
extol,  honor,  glorify,  devaU:  puerorum  extis  deoft 
manis :  lacte  Launas,  make  ^tlendid,  C.  pottt :  eoa 
hohoribus,  load  with  honors, — To  offer,  sacrifice^ 
immolate,  devote :  bidentisCereri,V. :  LeutuloTic- 
timam :  Mactata  veniet  lenior  hostia,  H. :  hostium 
legiones  mactandas  Telluri  dabo,  L.  —  To  kiB, 
slavghter,put  to  death  :  summo  suppUcio  mactari: 
alqm,  V.,  0.  —  To  overthrow,  ruin,  destroy :  nisi 
cessissem,  mactatus  essem,  should  have  been  sacri- 
ficed: iua  civitatis  illo  supplicio  mactatuoL— 7o 
aJUct,  trouble,  punish :  tali  mactatus  atque  hie  est 
infortunio,  T. :  hostis  patriae  suppUdis,jwrtitfL 

maotna,  atfj,  [  1  MAC-  ].— Of  the  gods,  wor 
shipped,  honored;  hence,  in  the  phrase,  macte 
virtute,  be  inereased  in  your  merit  /  go  on  in  yomr 
excellence /good  luek/  wdl  done!  C:  Macte  Ttr- 
tute  esto,  H. :  Macte  nora  virtute,  puer,  Y. :  macte 
virtute  diligentifique  esto,  L. :  macte  virtute  mili- 
tes  Romani  este,  L. :  vos  macti  virtute  e8tote,0ii. 
— Alone:  mhcte,weil done/ good/ 

macula,  ae,/.,  a  spot,  mark,  etain:  (b(»)  ma- 
culis  insignis  et  albo,  i.  e.  white  spots,  V. :  in  nia- 
culis  (terra)  ubi  habitatur,  L  e.  small  places:  parctt 
cognatis  maculis  similis  fera,  lu. :  Conbibii  06 
maculas,  contracts,  0. — A  mesh, hole  (in  network): 
reticulum  minutis  maculis :  retia  maculia  distincta, 
0. — A  spot,  stain,  blot,  btemieh,  mele  :  est  corporis 
macula  naevus :  maculas  de  vestibus  aufers,  0.^ 
F  i  g.,  a  blot,  stain,  stigma,  blemish,  fault,  dtfedi, 
disgrace:  banc  maculam  Effugere,  T.:  detenda 
est  vobis  ilia  macula :  vitae  splendorem  macalis 
aspergis?:  flagitiorum:  iudioiorum:  Clandiae  gen- 
ti  inusta,  L. :  in  oarmlne  Offeodar  maculis,  H. 

maoulo,  avi,  fttus,  are  [macula],  to  epot,  slain, 
defile, pollute:  terram  tabo,  V.:  sanguine  mpem, 
0. :  solum  sanguine,  Ct — ^F  i  g.,  to  defile,  iUskoitor: 
rem  p. :  parricidio  partus  suos,  L. :  nemora  sto- 
pro :  tuum  crimine  nomen,  V. 

maonldana,  acfj,  [macula],  ^sotted,  ipeekUi 
dappled,  molded,  9aHegated:  temine  lnici8,T.: 
tigris,  O.-^JS^MMed,  blotted,  stainM,  defied:  vestia: 
Lltier..  0.-FI^^,^d^^^^.-  ^ 


madefiiolo 


485 


tores,  in  bad  rejmU :  aedes,  lu. :  nefas,  abondnabU^ 
H. :  omni  dedeoore,  lu. 

madefiBUSlo,  feci,  factus,  ere;  pan,  madefld, 
f actus,  fieri  rmadeo+facio],  to  make  wet^  nwisteriy 
wok,  sietpy  arenehf  water:  sanguine  gladii  made- 
faeti :  humum,  V. :  terrain  buo  odore,  O. 

madenB,  entis,  a^,  [P.  of  madeo],  wet,  moUt: 
coTDA^Jhwinff:  erinis,  V.:  More  ni?i8  sole  madentis, 
L  e.  meltinff,  0. :  Lamiarum  caede,  reeking  toit/i,  lu. 

znacleo,  ul,  ere  [  MAD-  ],  to  be  wet,  be  moUt, 
dripjjhw  :  vino  madebant  parietes :  f uso  Sanguine 
terra  madet,  V. :  (ensis)  eruore  Phrygum  maduit, 
O. — lb  be  boUed,  be  eodden:  igni  exiguo,  V. :  nati 
Sincipat  Phario  madentis  aceto,  In.— 7b  be  fiUL, 
enerfawy  aioimd.'  pocula  madent  Baocho,Tb.: 
Socratlcis  Sermonibus,  H. 

madeaoo,  dui,  — ,  ere,  inch,  [madeo],  to  become 
moist,  be  wet:  madescunt  Robora,  V. :  oculi  lacri- 
mis  maduere,  O. 

madidoB,  adj.  [MAD-],  moist,  wet,  soaked, 
drenched:  fasciculum  epistularum  aqua:  yestis, 
v. :  genae,  i.  e.  bedewed  with  tears,  0. :  comas, 
moistened  with  %tnauents,  0. :  Ter,  rainy,  lu. :  auro 
glaebae,  saturated,  0.  —  Drunk,  intoxicated:  Ta- 
reotum,  fuU  of  drunkenness,  lu.  —  Soft,  boiled, 
sodden,  soaked:  siligo,  lu. 

Maeander  or  Maeandros,  drl,  m.,  s=  Mat- 
avdpos,  a  river  of  Ionia  and  Fhryffia^  famous  for 
it9  winding  oourtte,  C,  L.,  0. — A  crooked  way,  wind- 
ing, maze:  quos  tu  Maeandros  quaeaisti?  —  In 
embroidery,  a  winding  border,  V. 

Maecenas,  atis,  m.,  an  Etruscan  family  name : 
C.  Cilnius  (a  knight,  friend  of  Augustus,  noted  as 
a  patron  of  letters,  and  as  luxurious),  H.,  Y.,  In. 

maena  (menaX  ae,/*  =fiaivri,  a  small  sea- 
fsh  (eaten  salted  by  the  poor). 

Maenaa,  adis,  /^  =  fuuvac,  a  priestets  of  Bae- 
cAiM,  Bacchante,  Pr.,  0.—^  priestess  of  Cybde,  Ot. 

BdUtenalitui,  adj.,  =r  MaivaXioc,  of  Mamcdus^ 
MaenaUan,  0. — Arcadian :  versus,  V. 

Maenalna  (-ob),  I,  m,  (Y.,  0.),  and  Maenala, 
omm,  n.  (Y.),  =  MoivoXov,  a  range  of  mountains 
in  Arcadia,  sacred  to  Pan. 

Maenianom,  l,  n.,  a  projecting  gallery,  bal- 
cony (devifled  by  a  Maenius). 

BCaeonia^ae,/.  FTop.,a  district  of  Zydia; 
hence,  £truria  (settled  by  LydiansX  Y. 

Maeonldea,  ae,  m.,  =  MatoW^qc,  a  Maeonide^ 
native  of  Maeonia  ;  henoe,  Homer,  0. — Plur.,  the 
Etrurians,  Y. 

ICaeooitiB,  a^.,  of  Maeonia,  Lydian,  Y.,  0. — 
Of  Homer,  Homerie,  epic:  carmen,  H.,  0. — Etru^ 
rian:  nautae,  0. 

maereoB,  entis  {gen.  plur.  maerentnm,  Y. ), 


adj.  [P.  of  maereoj;  miouming,  lamenting,  mMsm' 
ftd,  sad:  SuUam  maerentem  videre :  pectora,  Y. : 
fletus,  mournful  lamentation:  domus,  t>i  moum^ 
ing:  femur  maerenti  plangere  dextrft,  0. 

maered,  — ,  — ,  Sre  [MIS-],  to  be  sad,  be  mourn- 
ful, mourn,  grieve,  lament :  cum  maereret  Mene- 
kus:  alienis  boms:  genero,  Tb.:  nihil  profici 
maerendo:  domovacu^Y.:  Quod  cadat,  0.:  talia 
maerentes,  thus  lamenting,  0. :  sono  tenui,  0. — To 
mourn  over,  bemoan,  lament,  bewail:  fill  mortem: 
rei  p.  calamitatem:  illud:  penatis  iniquoe,  H.: 
raptam  deam,  0. :  eam  (patriam)  ooncidere. 

maeror  (not  moer-),  dris,  m.  [MIS-],  a  mourn- 
ing,  sadneu,  grief,  sorrow,  lamentation:  maeror 
(^t)  aegritudo  flebilis:  gravis,  H. :  funeris:  in 
maerorest,  T. :  iaoet  in  maerore :  nee  loqui  prae 
maerore  posse:  deponere  maerorem:  perpetuo 
maerore  senescere,  lu. :  mihi  maerores  (dabo),  £nn. 
ap.  C:  maerores,  qui  exedunt  animos. 

maeatitia  (not  moest-X  *«»/  [maestus],  sad- 
ness, sorrow,  grief,  defection,  melancholy:  domus 
adflicta  maestitia :  maestitiam  pellere  ex  animis : 
orationis  quasi  maestitia,  a  gloomy  manner. 

maestus  (  not  moest- ),  adj.  with  sup.  [  MIS-  ], 
fuU  of  sadness,  sad,  sorrowful,  dejected,  melancholy, 
gloomy,  despondent:  cum  maestus  errares :  senex : 
maestissimus  Hector,  Y. :  morte  Tigelli,  U. :  mae- 
stam  videre  urbem,  lu. :  voltus,  Y. :  maestae  ma^ 
nus,  0. :  maestas  sacravimus  aras,  Y.  —  Gloomy, 
severe:  Ille  neci  maestum  mittit  Oniten,  Y. :  vestis, 
a  mourning  garment,  Pr. :  avis,  of  ill  omen,  0. 

magalia,  ium,  n.  [Punic],  little  dweUinge,  huts^ 
tents:  Miratur  molem,  magalia  quondam,  Y. 

mage,  adv.  eomp.  [for  magis],  more:  penetra- 
bile  telum,  Y.,  0. 

maglous,  adj.,  =  uaywoQ,  of  magic,  magical: 
artes,  Y. :  lingua,  *Wtt«i  in  incantations,  0. :  chor- 
dae, mysterious,  lu. :  terrores,  superstitious,  H. 

1.  magi%  idis,/.,  a  plate,  disfi ;  distat  nil  hac 
magis  ilia,  that  dish  differs  in  nothing  from  this, 
H. ;  belter  illam ;  see  2  magis. 

2.  magis,  adv.  eomp.  [  1  MAC-  ],  more,  in  a 
higher  degree,  more  completely. — With  adjj. :  ma- 
gis iuria  oonsultus  quam  iustitiae:  beatus,  H.: 
vis  magis  necessaria  recte  ad  vivendum:  magis 
vernm  atque  hoc  responsum,  T. — With  adw.: 
magis  aperte,  T. :  magis  inpense,  T.— With  verbs  : 
magis  honorem  tribuere  quam  salutem  accipere, 
Os. :  tum  magis  id  diceres,  Fanni,  si,  etc :  quod 
magis  vellem  evenire  ( i.  e.  mallem  ),  T. :  magis 
Pugnas  bibit  volgus,  is  more  eager  for,  H. :  magis 
aedilis  fieri  non  potuisset,  better.  —  With  M.: 
videntur  omnes  errasse,  sed  alius  alio  magis,  in 
different  degrees:  alii  aliis  magis  recnsare,  L. :  quid 
philosophift  magis  colendnm  ? :  qua  flnvius  solito 
magis  inundaverat,  L.5.glfj§^^gifl  illam  petere 


4» 


magnlflDentta 


(i.  e.  quam  banc),  H. :  xnagiB  Bolito  incauti,  L. — ^la 
phrases,  with  neffoiivea :  ius  apud  eos  doq  legibus 
magis  quam  natarft  valebat,  a»  mticA  6y  natural 
dispoaUion^  etc.,  S. :  nee  magis  dolo  capi  quam  ar- 
mis  Tinci  posse,  ^ik/  as  Uttle^  L.:  domus  erat  non 
domino  magis  ornamento  quam  civitati,  i.  e.jv8t  at 
much  to  the  eity  09  to  its  owner  s  animus  in  morbo 
non  magis  est  sanus  quam  corpus,  L  e.  \%  juat  a% 
far  from  being  aound:  hoc  non  pro  Lysone  magis 
quam  pro  omnibus  8crit>ere,  i.  e.  lets  than  :  bunc 
ego  me  Non  magis  esse  velim,  quam  vivere,  etc., 
H: — With  06/.  of  difference :  iUud  ad  me,  ac  multo 
etiam  magis  ad  vos, /ar  more:  quanto  ille  plura 
miscebat,  tanto  Iiic  magis  convalescebat :  eoque 
magis,  quod,  etc. :  hoc  vero  magis  properare  Yatu 
ro,  ut,  etc.,  Gs. :  aliud  (malum)  multo  tremendum 
magis,  V. :  deus  paulo  magis  adfabre  f actus :  ni- 
hilo  magis  desoendere,  Gs. — With  adv,  of  degree : 
nthilo  minus  . . .  baud  scio  an  magis  etiam,  even 
mare  :  Tam  magis  ilia  f  remens  . . .  Quam  magis 
cnidescunt  pngnae  (i.  e.  eo  magis  . . .  quo  magis), 
y. :  magis  magisque  in  dies,  more  and  more,  S. : 
oottidie  magis  magisque :  de  Graecift  oottidie  ma- 
gis et  magis  oogito. — ^Poe  t. :  magis  atque  magis, 
y. —  With  more  eoMteej  more  tnUy^  with  better  reatoHf 
rather,  in  preference  :  magis  ratione  quAm  Tirtute 
vicisse,  Gs. :  timori  magis  quam  religion!  consule- 
re,  Gs. :  amoris  magis  quam  honoris  grati& :  cor- 
pora magna  magis  quam  firma,  L. :  Quae  poscenti 
magis  gaudeat  eripi,  H. :  neque  uti  aetemi  forent 
optavit ;  magis  ut,  etc.,  but  rather,  S. :  forms  Aut 
fuit  aut  visa  est :  sed  fuit  ilia  magis,  0. :  Non 
equidcm  invideo,  Miror  magis,  Y. :  pem&  magis 
nagitat  (stomaohus)  refici,  H. —  In  the  phrase, 
magis  est,  with  quod  or  ut,  there  ia  better  reaaon 
to,  etc. :  magis  est  quod  gratuler  tibi,  quam  quod 
te  rogem,  /  have  more  reaaon  to,  etc. :  magis  est 
ut  ipse  moleste  ferat,  quam  ut,  etc.,  he  haa  eauae 
rather, 

magister,  tn,  m.  [  1  HAG-  ],  a  matter,  chief, 
head,  auperior,  director,  preaident,  leader,  commofuU 
er,  conductor :  populi  (dictator),  chief  of  the  people  : 
dictatoris  magister  equitum,  matter  of  the  horae  : 
equitum  cam  dictatore  magistri,  lu. :  (censor)  mo- 
rum,  matter  of  morale  :  sacrorum,  chief  prieat,  L. : 
scripturae,  comptrottor  of  revenuea  from  farmed 
lanOa:  pro  magistro  esse,  deputy  eomptrollor:  in 
eA  societate,  manager :  pecus  magistri  Perf undunt, 
'  herdamen,  Y. :  cui  magistri  fiunt  et  domini  consti- 
tuuntur,  truateea  and  guardiana, — A  captain,  mat- 
ter, pilot .'  navium  onerarium  magistri,  captaina, 
Gs. :  navis,  H. :  magistri  navium,  L. :  spoliata  ma- 
gistro (  navis  ), /»'£<,  V.  —  A  teacher,  itutructor, 
maaler:  tuns:  pueri  apud  magistros  exercentnr: 
te  uti  in  hac  re  magistro :  peragere  dictata  magi- 
stri, i.  e.  ruleafor  carving,  lu. :  stilus  optimus  di- 
oendi  magister:  si  usus  magister  est  optimus. — 
A  tutor,  guardian,  pedagogue  :  senes  me  filiis  Re- 


linquoDt  quasi  magistrum,  T. :  saeTiis,  H. :  Fingit 
equum  docilem  magister,  trainer,  U.  —  Fig.,  on 
adviaer,  inttig€ttor,  author :  ad  eam  rem  inprobos, 
T. :  ad  despoliandum  Dianae  templum. 

ma^Btarinm,  l,  n.  [magister],  a  directoraUp, 
tuperintendeney  :  morum,  u  e.  cenaorah^  :  me  ma- 
gisteria  delectant  (sc.  oon?irionim),  the  euetom  of 
appointing  a  matter. — Inatruction:  vana,  Tb. 

maglstra,  ae,/.  [magister],  a  mistreaa,  direct- 
reae  :  ludo  magistram  esse,  achool-mittreat,  T.  — 
F  i  g.,  a  direetreea,  eonductrett,  inttructreet :  vita  ni- 
stica  parsimoniae  magistra  est:  historia  vitae: 
arte  magistra,  toith  the  aid  of  art,  Y. :  eulp&  potare 
magistra,  H. :  artes  magistrae,  0. 

maglBtratiis,  Us,  m.  [magister],  the  <^/tce  oj 
matter,  magistipal  office,  civil  office,  magittracy: 
magistrates,  imperia :  in  magisiratibus  mandan- 
dis :  magistratum  habere :  ingredi,  enter  upo9i,  Sl  : 
magistratu  abire,  resign :  abdicato  magiatratu,  & : 
ia  magistratu  manere,  remain  in  office,  L. — A  mag- 
ittreUe,  public  functionary :  magistratOs  adi.  Indi- 
cium ut  reddant  tibi,  T. :  cum  multitudinem  homi- 
num  magistratOs  cogerent,  Gs. :  legum  ministri 
magistratas  (sunt) :  seditiosi,  S. :  his  magistrati- 
bus,  in  tlteir  contukUe,  N,:  lura  magistratiksqae 
leguiit,  Y. — G o\\ect.,the  body  of  mc^fittratca, (he 
municipal  adminittration :  potestas  magistratu! 
permittitur,  S. :  unum  magistratum  cum  ipsis  ha- 
bere, Gs.:  ad  mapstratum  senatumque  Laoedae- 
moniorum,  N. — Military  command,  office:  in  classe 
qui  in  magistratu  erant,  N. 

magmentaila%  adj.  [1  MAG-], /or  additional 
aacrijicet, — As  tnbtt.  n.  (sc  sacellum) :  Telluris. 

magnan1m1taii>  atis,/.  [magnanimos],  great- 
nets  ofaotd,  magnanimity, 

magnanlmna,  atfj,  [magnus+ animus],  great- 
touted,  high-minded,  magnanimout  t  homo :  Tin : 
equi,  high^rited,  V, :  duces  (of  bees),  V. 

magaeai  $tis,  a<i(j.,  =z  MayvqCi  ofMagnetia  (in 
Thessaly) :  lapis,  a  magnet,  loadttone, 

milpnifioe,  adv.  with  eotnp.  magnifioentius,  and 
tup.  mftgni&centissimfi  [magnifious],  nobly,  mag. 
nijieently,  generoutly,  grandly,  trnnptuoudy,  richly, 
tplendicUy,  esBcetUntly :  te  tractare,  T. :  oonvivium 
apparat :  yixicere,  gloriautiy:  magnificentios  resii- 
tutum  (templum) :  consulatnm  magnifioentissime 
gerere.  -*  Pompoutly,  proudly,  hau^ily,  boadfvi- 
ly  :  alqd  dicere,  T. :  loqui,  L. :  lactare  se. 

magnlfioentia,  ae,/.  [magnifioot],  lofHnm, 
grandeur,  nobleneat,  high-mindedneta:  Iiberaliu- 
tis.  —  Of  things,  grandeur,  magniJUenee,  tplenior, 
twnptuoutneaa :  ludonim:  extra  modum  magnifi- 
oenti&  prodire :  pnblieomm  opemm,  L. — Di^ay, 
pompotity,boattfulnett:  yeibomm,bomhaat:  iataec^ 
T. :  oompoaita  in  magni^sen^j^  <^rp.Uo^  Ta. 


Digitized  by 


BUicnlfloo 


487 


magnlfloo^  — t  — ,  &re  [magnificus],  to  maJse 
much  of^9da  high  vaiue  on:  ilUm  . . .  se,  T. 

magnHion^  atff.  wUh  ewn^  magii{6oeii«ior, 
and  tup.  majpiificeDtisfliiiius  [magnos+S  FAG-], 
mo^etewota^  mobU^  dUtinffttuMd^  enUnefU^  auguiU : 
moedunt  per  ora  veatra  magnifici,  S. :  facUa  fir 
magnificaa,  L. :  anliuug :  civis  in  suppUciia  deo- 
nim, /btuf  of  ditpia^^  S. :  elegana,  non  magnificus, 
fond  of  ahow^  N. — SpferuUdy  rich^fine^  coatly^  sump- 
(uovs^  magnificent :  ci vitas,  S. :  aedilitas  maguifi- 
centisslma :  ornatua :  funera,  Cs. :  res  gestae,  L. 
— Of  speech,  of  high  strain^  ^ofty^  sttblime:  genus 
(dicendi):  magnificentias  genus  dicendi. — Boast- 
fuf^pompoiu:  verba,  T.:  ^icta,  Ta. 

magniloquentia,  ae,/.  [magailoquusl  devot- 
ed language^  lofty  etyle :  hexametrorum :  IlomerL 
—  PompouB  languagt,  magniloquence^  boasting  : 
alcuius,  L. :  magno  stat  magniloquentia  uobis,  0. 

magniloqnng,  ac(}.  [magnus+i  LAO],  vmini- 
ing^  boastful:  post  eventum,  Ta. :  os,  0. 

masnitado,  inis,/.  [magnas],  greatness,  size^ 
hUk,  magnitude:  mundi:  fluminU,  Ga. :  regionum 
magoitudineB.  —  A  great  number,  large  quantity, 
abumdauce :  aeris  alieni,  S. :  f ructuum.  —  Fig., 
greatness^  vaslness,  extent:  soeleris  eorum,  S. :  amo- 
ris :  odi :  animi,  greatness  of  soul. 

mignopere  (Ca.,  L.)  or  mano  opere  (T., 
C.)|  adv,  with  sup.  m&xim5  opere  [cUU.  of  magnum 
opus],  very  much,  greatly,  exceedingly,  partieuKuiy : 
null*  magnopere  clade  aooeptft,  L. :  magno  opere 
iucundum  (i.  e.  valde). — BamesUy,  sealoudy,  velie- 
menily,  heartily,  urgenthf:  mngno  opere  velle: 
magnopere  cohortataa,  Cs.:  suadere,  L.:  quft  de 
re  magno  opere  vobis  providendum  est :  milii  ma- 
xamo  opere  edteire,  T. :  a  te  maximo  opere  qnaeso, 
nt,  etc,  most  particularly. 

mA^nm,  adj.  with  eomp.  malor,  Oris,  and  sup. 
mudiiitiB  [1  MAC-I.^Of  size,  large,  great,  btg, 
high,  tall,  long,  broad,  extensive,  spacious :  fons,  S. : 
aedificium :  urbs :  solitudines,  S. :  simulacram  fa- 
cere  mains :  oppidnm  non  maximum  maximis  lo- 
cis  deeoravtt:  aquae  magnae  fuemnt,  f fluinialMMU, 
L. :  Maior  fbeloa)  dimidio,  by  half,  H. :  maior  vi- 
deri  (Scylla),  statelier,  V. :  CiUeeus  pede  maior,  too 
large  for,  R. :  onus  parvo  eorpore  maiua,  H.---Of 
number  or  quantity,  great,  large,  abundant^  con- 
siderable,  much  :  numerus  f  nimenti :  oopia  pabuli, 
Gs. :  maiorem  pecuniam  pollioeri :  tibi  praeda  oe- 
dat  Kaior  an  illi,  i.  e.  the  victor's  spoils,  H. :  popu- 
luB,  V. :  tribunorum  pars  maior,  the  majority,  L. : 
turba  clientium  maior,  more  numerous,  II. :  maxi- 
mum pondns  auri :  Si  maiorem  feci  rem,  increased 
my  estate,  H.— Of  value, ^reo^  large,  considerable: 
magni  prefti  senri*  ager  preti  maioris,  T. :  magna 
munera  et  raaiora  promissa,  S. :  cuius  auctoritas 
magni  babebatar,  loof  highly  esteemed^  CSbl  :  qui 


auctoritatem  magni  putet,  esteems  highly:  quern  tu 
Non  magni  pendis,  H. :  multo  maioris  vSnire, 
dearer.  Ph. :.  quorum  longe  maximi  consilia  fue- 
runi,  most  valuable:  haec  te  semper  fecit  maxumi, 
prised  most  highly,  T. :  eonduxit  non  magno  do- 
mum,  at  no  high  price:  magno  illi  ea  cunctatio 
stetit,  cost  him  dear,  L. — Of  force,  strong, powerftU, 
vehement,  loud:  manu  magn&  euntem  Inpulit,  V. : 
magnft  voce  confiteri :  strepitus,  H.  —  Of  time, 
great,  long,  extended:  annum,  V. :  annum,  i.  e,  the 
Platonic  cycle  of  the  heaven$.  —  Early,  high,  long 
past:  iam  magno  natu,  aged,  N. :  magtio  natu  non 
sufficientibus  viribus,  through  old  age,  L. :  maximo 
natu  filius,  N. :  maior  patria,  original,  Gu. — Of  per- 
sons, aaed,  old,  advanced ;  only  in  eomp.  and  sup., 
elder,  Jdest :  omnes  maiores  natu,  elders,  Gs. :  maior 
natu  quam  Plautus :  f rater  suns  maior  natu,  elder, 
h. :  maximus  natu  ex  iis,  the  oldest,  L. :  ex  duobns 
filiis  maior,  Ol  :  Maior  Neronum,  t/te  elder,  H. : 
(homo)  anuos  natos  maior  qnadraginta,  mors  than 
forty  years  old:  annoa  nataat  aedecim,  non  maior, 
T. :  non  maior  annis  quinquaglnta,  I*  — Plur.  m. 
as  subst, :  maiores,  the  fathers,  ancestors,  andents, 
men  of  old:  maiores  vestri:  nostri:  more  maio- 
rum. — ^Fi  g.,  great,  noble,  grand,  mighty,  important, 
weighty,  momentous :  rebus  maximis  gestis :  raissi 
magnis  de  rebus,  important  business,  H. :  in  agro 
maiora  opera:  causa,  tseighty:  omen,  significant, 
V. :  spectaculum,  impressive,  H. :  aliquid  iuvadere 
magnum,  enterprise,  V. :  baud  magna  memoratu 
res  est,  L — As  subst.  ti. :  id  magnum  est,  a  great 
t/Ungx  magna  di  ourant,  parva  negiegunt :  maiora 
audere,  V. :  ad  maiora  properat  oratio :  magnum 
loqui,  loftily,  H. :  Omnia  magna  loquens,  of  every- 
thing nutgnifieent,  H.  —  Of  rank  or  station,  great, 
high,  eminent,  powerful :  potestas:  dignitas:  di, 
Enn.  ap.  G. :  rex  Olympi,  Y. :  maximus  Ilioneus, 
V. :  maionim  ne  quia  amicus,  one  of  your  great 
friends,  H. :  luppiter  optimua  maximus :  pontifex 
maximua,  Mef:  maioribus  uti,  associate  with  supe- 
riors, H.  —  Of  mind  or  character,  great,  devoted, 
noble,  lofty:  Tir  acria  animt  magnique:  magno 
anirao  eat :  vir  magnus :  Gato  magniia  habetur,  S. : 
magnua  hoc  bello  Themiatoclea  fuit,  N.:  invidiS 
maior,  above,  H.  :  maior  reprensia,  greater  than 
those  criticised,  H. :  nebalo,  thorough-paced,  T. :  fur. 
-—In  force  or  degree,  great,  severe,  strong,  intense  : 
morbi:  dolor,  Ga. :  minae:  amor,  V.:  gemitua  luo- 
tnaque :  quid  potuere  maiua  ?  more  heinous,  H. : 
Man  virtutem  i||^  maiua  oelebrare,  magnify,  S. : 
hia  in  maiua  ettam  aooeptia,  L. :  incerta  in  maiua 
vero  ferri  aolent,  be  exaggerated,  L.— i^tnicf,  boast- 
f^t  l^fty%  <unufiing  :  nobis  ut  res  dant  sese,  ita 
magni  atque  humilea  aumua,  T. :  lingua,  H. :  verba, 

1.  magiUt  I,  m.,  s=  ii&yoc,  a  Magian,  learned 
man  and  magician  (among  the  Peraians),  G. :  artes 
magomm,  of  magicians,  0.,  H.,  lu. 

Digitized  by  V^OOQIC 


/ 


ukmgam 


488 


iialignlftaB 


2.  mAgas,  adj.  [1  magna],  fJM^ma^'ea/;  ar- 
tes,  0. :  Veoena  maga,  H.,  dub. 

maiall%  is,  m.,a  lHirr<>w  hog;  as  a  term  of  re- 
proach, 0. 

maiestaSi  fttia,/.  \m%\oT\ffreatiMt$^  grandeur^ 
dignity,,  tnajesty^  devatton :  non  esse  suae  maiesta- 
tis,  etc.  (o!  the  gods) :  regia,  Gs. :  taorum,  Y. : 
patria,  authority^  L. :  sanctissima  diTitiarum,  lu. 
—  Of  the  state,  (he  tovereign  power^  wvereigniy : 
populi  R. :  (crimen)  maiestatis,  high-treamm :  quae 
res  lege  maiestatis  tenetur,  againat  treamm,  — 
ffonoTf  dignity^  excdUnee^  splendor  :  singularum 
(mulierum),  L. :  toa,  H. :  templorum,  la. :  quanta 
in  oratione  maiestas  I 

maior,  comp.  of  magnus. 

1.  Mains,  adj*,  of  May,  of  tlu  numlh  of  Maiy  : 
Ealendae:  mensia. — As  subtL  m.  (eo.  iiMaais), 
May,  0. 

2.  mftiiia,  neut,  comp.  of  magnus. 
maioacultui,  adj,  dim.  [maior],  tomewhat  great- 

0r,  contiderable  :  cura :  Tlials,  quam  ego  sum,  ma- 
ias^ilast,  a  littU  older,  T. 

mala,  ae,  /.  [2  HAC-],  the  cheek-hone,  jaw : 
meoe  malls  mandere  natoe,  C.  poet. :  malis  absu- 
mere  mensas,  V. :  (  Canis  S  Increpuit  malis,  V. : 
leonis  horribilis,  H. — A  cheek:  quin  pugnus  in 
mal&  haereat,  T. — ^Usu.  ^ur. :  deoentes,  a. :  im- 
pubis,  v. :  sine  Tolnere,  lu. 

malacia,  ae,/.,  =  fiaXagia,  a  calm  at  eea,  Cs. 

male,  ad».  with  comp  peiiiB,  and  wp.  peaal- 
me  [see  mains],  badly,  wrongly,  ill,  wretchedly: 
homines  male  veatiti:  animo  malest?  are  you 
vexed  f  T.:  hoo  male  habet  Tinim,  Msoet,  T. :  L. 
Antonio  male  sit,  ill  betide:  audire,  be  ill^poken 
of.-^JBadly,  wickedly,  cruelly,  maliciously,  hurtful- 
iy,  injuriously:  quod  mihi  re  male  feoeris,  T.: 
male  agendl  causA :  loqui :  pessume  istue  in  ilium 
oonsulis,  T. :  Garthagini  male  iam  dia  oogitanti 
bellum  denuntio :  agmen  adversariorum  male  ha- 
bere, harass^  Cs. — Badly,  awkwardly^  ftnskil/ully, 
unsuccessfully^ unforttmatdy,  ruinously:  male  ge- 
rendo  negotio:  res  suae  male  gestae:  pugnare, 
S. :  Neo  vixit  male,  qui,  eta,  failed  in  life,  H. : 
quae  res  tibi  vortat  male,  turn  out  ill,  T.:  Ten- 
dendum,  too  cheap :  empta,  too  dear :  cui  male  si 
palpere,  awkwardly,  H. :  defendit  pampinus  uras, 
to  no  purpose,  V. :  salsus,  in^^ine»ily,  H. :  se- 
dula  nutriz,  unseasonably,  0. — fadly,  excessively, 
extremely,  greatly,  very  tauth:  male  metuo,  ne, 
etc.,  T. :  quo  neminem  peius  oderunt :  cane  peius 
Yitabit  cbiamjdero,  H. :  rauci,  miserably,  H. :  dis- 
par,  sadly,  H. — Badly,  imperfectly,  scarcely,  not  at 
all:  (doraum)  male  tuetur:  sanus,  deranged:  pft- 
rens  asellus,  refractory,  H. :  male  numen  amicum, 
Aoi^t^  T. :  static  male  fida  carinis,  unsafe,  Y. : 
plenae  legiunculao^  L. :  male  viva  caro  est,  0. 


maledioe,  adv.  [maledicus],  slanderou^  aim' 
sively,  seurrilously :  dici:  loqui,  L. 

maledloentiaalmna,  sup.  of  raaledioua. 

maledico  or  male  diod^  dizl,  dietua,  ere,  to 
speak  ill  of,  abuse,  revile,  slander,  asperse :  aliod 
est  male  dicere,  aliud  accusare :  aloui,  T.:  ntriqae, 
H. :  qui  nobis  male  dictum  velit,  T. 

maledictlo,  onis,  /.  [maledico],  m^jpMisn^, 
reviling,  abuse, 

maledlctum^  I,  n.  [raaledicol,  a  foul  saying, 
abusive  word:  vemens,  1*. :  nuiledictis  increpabat 
bonos,  S.  *.  ooniecta  maledicta  in  eiua  yftam :  ma- 
ledictorum  clamor. 

maledious,  adj.  with  st^.  [maledico]],  o^Mtw; 
scurrilous,  elanderous:  eonridator:  ctritas:  in 
maledicentissimft  civitate. 

male  faoio,  see  male. 

malefaotom  or  male  faotnm,  l,  n.,  on  mt 
deed,  injury,  T.,  C. :  Bene  facta  male  locata  male 
facta  arbitror,  Enn.  ap.  C. 

maleficinm,  I,  n.  [1  maleficus],  an  evil  deed, 
misdeed,  wickedness,  offence,  crime:  consdentia 
maleficiorum:  admtttere,  commit:  in  roalefieio 
deprehensus:  oonvictus  malefici. — Mischief  huH, 
harm,  i^jwy^  wrong:  Pro  male6cio  beneficium 
reddere,  T :  sine  nllo  maleficio,  Os. :  malefici  oo- 
casione  amissft,  L. — Enchantment,  sorcery,  Ta. 

malefious,  acff.  [male-f-2  FAO],  nefarious, 
vicious,  wicked,  crumnal:  homines. — Hurtfid,  in- 
jurious, noxious:  maletid  generis  animalia,  &: 
natura,  unpropitious,  N. 

malesaadua,  adj.  [male+SYAD-],  illradsit- 
ing,  seductive :  Fames,  Y. 

(male-volena  or  maliwolena.  eatis),  adj., 
ill-disposed,  spiJteful,  malevolent ;  only  s/iitp. :  male> 
▼olentissimae  obtrectationes :  quisque  malivoleo- 
tissimus. 

malevolentia  (mallv-),  ae,/.  [maleToIens], 
ill-  will,  dislike,  hatred,  malevolence:  deprecandae 
malcTolentiae  causa :  mali?olentia  et  invidia,  S. 

maleTOloa  (maliv-),  a<^,  [male+1  YOL-], 
ill-dieposed,  disaffeeted,  spiteful,  malevolent .-  in  om- 
nls :  in  me  turpiter :  rumores,  T. — ^Aa  snAsL  nL, 
an  ill-di^Msed  person,  foe,  enemy :  omnea. 

mallfer,  fera,  fenim,  atff.  [8  malum +1  YESr\ 
appMfearing:  Abella,Y. 

maUllotia,  see  malefieos. 

maligne,  adv.  with  comp  [malignns],  iff-Mf- 
uredly,  spitefully,  enmoutly^  malignantly:  loqui, 
L. :  Detrectare,  O. :  malignius  habitum  esse  ser- 
monem,  Go.  —  Stingily,  grudginaly :  ager  plebi 
divisus,  L. :  laudare,  H. :  non  mini  tarn  fuit  ma- 
ligne, I  was  not  so  badly  off,  Ct. 

malXgnltaa^  itis,/.  rmaUgnaaJL  ill-will,  tpUe, 

Digitized  byVjCTO^C 


mallgniui 


489 


Mamoxtlniw 


maliee^  enmfj  tnaUgnity :  msligDitaB  et  livor,  Ta. — 
Stinffinea^  niffffardliMU :  patrum,  L. :  maliguitatis 
auctores,  the  niggardly  dUtribvtion^  L. 

tBBSigavm,  adj.  [  malus+GEN-  ],  Ul  •  dapoted^ 
wricked,  moHeiauSf  gptteful,  mtrtoM,  nialiffnatU^  ma- 
liffH :  Tolgiu,  H. :  numina,  wdand,  la. :  hoc  ma- 
ligno  dente  carpunt :  leges,  O. :  oculi,  V. — Stinffy, 
niggardlif:  canponcs,  H. :  Maligna  facta  ilico  est, 
i  e.  ramed,  T. :  ikma,  danierou*,  0.:  colles, 
barren,  V. :  aditaa,  narrcw,  Y. :  lux,  teanty,  V. 

malitia,  ae, /.  [ malus ],  iU-will,  nUe,  malice: 
ius  summain  saepe  summast  malitia,  T. :  malitiae 
illoram  occurrere :  consilia  malitiae :  virtute  non 
malitU  Scipioni  placuisse,  S. :  everriculum  mali- 
tiarum  omnium:  a  malitift  non  diBcedis, /rom 
your  roffuery. 

malitiofte,  adv.  with  camp,  [malltiosus],  wiek- 
edfy,  knamahJy  :  nihil  facere :  rem  malltiosus  ge- 
pere. 

malitldBTis,  adj.  [malitia],  ftdl  of  wiekedneu, 
knavish,  crafty,  mMtciout :  malitlosum  (te  appel- 
lemus)  ? :  luris  interpretatio :  SlWa,  aforttt  in  the 
Sabine  territory,  L. 

mallTol-k  see  malevol-. 

malleoliia,  I,  m.  dim,  [malleus]. — In  garden- 
ing, a  short,  set. — In  war,  a  fire-dart,  fire-brand: 
ad  inflammandam  urbem:  malleoli  stupae  inliti 
pice,  L. 

malleiui,  I, m.  THAL-],  a  hammer,  maul:  Tem- 
pera discussit  malleus,  0. 

malov  m&lni,  m&lle  (old  m&volO  for  m&lO,  T.) 
[maglfl+volo],  to  choose  rather,  prefer  :  sicut  ego 
malo :  Quid  est  quod  miht  malim  quam,  etc.,  T. : 
omnia  malle  quam  victi  abire,  S. :  pacem  quam 
bellnm,  S. :  quin  omnia  malit,  H. :  accepts  iniuria 
ignoBcere  quam  peraequi  maldbant,  S. :  rem  obti- 
nere,  Gs.:  quae  cum  audire  mallem  quam  videre: 
nisi  mavis  Garpere  pensum,  H. :  Mori  me,  T. :  ho- 
mines peccare  quam  decs:  esse  quam  videri  bo- 
nus malebat,  S. :  fraterculus  esse  gigantis,  lu. : 
Sis  licet  felix  ubicumqne  ma?i8  (sc.  felix  esse), 
H. :  hos  mallem  secum  mllites  eduxisset :  Byblida 
mavult  Yocem  sororero,  etc.,  0. :  Nullos  his  mal- 
lem ludos  spectasse,  rather  than  these,  H. :  se  ab 
omnibus  desertos  potius  quam  abs  te  defenses 
esse  malunt :  mature  vincere  quam  dlu  imperare, 
L. :  de  flumine  Quam  ex  fonticulo  sumere,  H. : 
meo  iudicio  multo  stare  malo  quam  omnium  reli- 
quorum,  much  rather. —  To  incline,  prefer,  be  more 
favorable:  in  hac  re  malo  uni7er8ae  AJsiae :  quam- 
quam  ilU  omnia  malo  quam  mihi,  i.  e.  woidd 
rather  he  had  them, 

malobathron  (-thromX  l,  n.t  =  fioXo/So^pov, 
a  costly  ointment,  betel,  malobathrum  (from  an 
Indian  plant) :  Sjrium,  H. 

1.  malimi,  I,  n.  [1  malus],  an  evtl,  mischief. 


misfortune,  calamity:  nescis  qnantis  in  mails 
vorser,  T. :  in  tanta  mala  praecipitatus,  8. :  subi- 
tum, Cs. :  dolor  est  malum :  aurum,  Summi  ma- 
teries  mali,  H. :  ignari  ante  malorum,  misfortune 
paU,  v. :  quod  nescire  malum  est,  H. :  nihil  mali 
accidisse  Scipioni  puto:  externum,  i.  e.  be'Jum,  N. 
— Punishment,  hurt,  harm,  severity,  injury :  malo 
domandam  tribuniciam  potestatem,  L. :  malo  exer- 
citum  co<$rcere,  S. :  Sine  malo  fateri,  T. :  y\,  malo, 
plagis  adductus  est  ut,  etc.,  ill-usaye :  clementiam 
illi malo  tms8e,unfortu7iate. —  Wrong-doing :  fama 
veterum  malorum,  V. — As  a  term  of  abuse,  jrfa^w, 
mischief,  torment:  qui,  malum,  alii?  T. :  quae, 
malum,  est  ista  tanta  audacia  ? 

2.  malum,  T,n.,=:fiJ|Xov, an  apple:  (uva)  cum 
malls,  H. :  sapor  Felicia  mali,  lermm,  V. :  cana  te- 
nera  lanugine  mala,  quinces,  V. — Prov. :  ab  ovo 
usque  ad  mala,  i.  e.  from  beginning  to  end  (be- 
cause fruit  was  the  last  course  at  dinner),  H. 

3.  malnm,  adv.,  see  1  malus. 

1.  mains,  at^.  [MAL-] ;  it  adopts  as  con^.  and 
«B^.  peior,  us,  gen.  dris,  and  peaaimaa  [FED] ; 
bad,notgood:  philosophi:  leges:  mores, S.:  con- 
suetude, improper,  H. :  opinio  de  vobis,  unfavor^ 
<Me:  pugna,  unsuccessful,  S. :  pudor,  false,  H. : 
crus,  deformed,  II. :  Laurens  (aper),  unsavory,  H. : 
▼ia  peior,  H. :  pessima  munerum  Ferre,  H. — dfor- 
ally  bad,  wicked,  criminal,  depraved,  mischievous^ 
malicious:  mater,  Quod  nil  praeter  pretium  dul- 
cest,  T. :  auctor:  fures,  H. :  repudiatus  mails  sua- 
soribus :  libido,  L. :  mala  vias  inxndere  faice,  V. 
— Flur.  m.  as  subst. :  renbus  boni  quam  mali  su- 
spectiores  sunt^S. — Bad,  unfortunate,  injurious^ 
destructive,  pernicious :  Peiore  rex  loco  non  potis 
est  esse,  T. :  pestis :  mala  copia  sollicitat  stoma- 
chum,  overloadina,E.:  virus,  V.:  cicuta,H. :  lup- 
piter,  i.  e.  unwholesome,  H. :  avis,  ill-boding,  H. — In 
imprecations:  Abin  hinc  in  malam  rem?  to  the 
mischief,  T. :  in  malam  crucem,  T. :  malarura  quas 
amor  curas  habet  oblivisci  (i.  e.  curarum,  quas, 
etc.),  H.  —  As  subst,  n.  :  peius  victoribus  quam 
▼ictis  accidisse,  ^eo/er  evil,  Gs. ;  see  also  1  malum. 
— Netit.  sing,  as  adv. :  malum  responsare,  tfnao 
ceptably,  H. 

2.  malaa»  I,/,  =  /ii}Xca»  an  appU-tree,  V, 

3.  malaa»  i,  m.  [  1  MAC- 1,  an  upright  pole, 
beam,  mast :  antemnas  ad  males  destinare,  Gs. : 
malum  erigi  imperavit :  altus,  V. :  saucius,  tn- 
jured,  H.:  summo  malo,  0.  —  A  standard,  prep, 
staff:  in  circo  instabilis,  L. :  turrium  malj,  Gs. 

malva,  ae,/^  zs/utKaxnt  maUows:  a  malvi 
deceptus :  salubris,  H.,  0. 

Mamertinua,  cnjfj.  [Mamers,  Oscan  name  of 
Mars],  of  Mars,  Mamertine:  ci  vitas,  i.  e,  Messana, 
— Plur.  as  subst.,  the  Mamertines,  sons  of  Mars  (a 
name  assumed  by  the  people  of  Messana).  G..  L. 

•  i)iriiTi7Pn  nv  ''       * 


490 


mamilla.  ae,  /.  dim.  [mamma],  a  breatiy  pap, 
nipple,  teat,  lu. 

mamma,  ae,/.,  =:/idfifia,  a  breast,  pap:  filio 
roammam  dare,  T. :  pner  -mammam  appetena: 
viri  mammae.— -Of  animals,  a  teat,  dug, 

manoep%  ipis,  m.  [manus+CAP-],  one  who 
takes  formal  possession,  a  legal  purchaser  :  man- 
ceps  tit  Chrj^sogonus. — A  purchaser  by  li/Hng  the 
hand,  buyer  at  auction:  pecuniam  roancipibus 
dedi, — A  public  contractor,  farmer  of  revenues  : 
roancipes  a  oivitatibus  pecaniam  exegerunt:  iiul- 
liiis  rei,  N. — A  contractor:  si  res  abiret  ab  eo 
manelpe,  contractor  for  building. 

manoipium  (mancnpium),  I,  n.  [maaceps], 
a  taking  by  hand,  formal  acceptance^  taking  pos- 
session, seisin,  legal  purchase:  hoc  iQ  mancipio  uon 
dixerat,  at  tits  tale:  in  mancipi  lege,  in  the  con- 
tract of  eale.  —  A  possession,  property,  right  of 
ownership:  mancipio  dare  .  .  .  accipere,  ytv«  .  .  . 
take  formal  possession. — In  the  phrase,  res  manci- 


pi (opp.  res  nee  mancipi),  property,  the  legal  title 
to  which  was  only  transferred  by  formal  delivery 
before  witnesses  (see  mancipo):  qaae  (res)  man- 


cipi sant:  qoaero  sintne  tsta  praedta  necne  sint 
mancipi.  —  A  slave  obtained  by  legal  transfer: 
mancipia,  quae  dominonim  sunt  facta  nexo  aut 
aliquo  iure  civiii :  mancipia  haeo  ducam  ad  Thai- 
detn,  T. :  peooria  et  roanoipiorum  praedae,  S.: 
ICancipiis  locuples,  H. :  argento  parata  mancipia, 
purchased  slaves,  L. :  Se  fore  mancipio  tempos  in 
omne  tunm,  tfty  servant,  0. 

mancipo  (mancupo),  ftvi,  fttus,  ftre  [man- 
ceps],  to  make  over  by  a  formal  sale,  dispose  of, 
transfer,  alienate,  sell:  Quaedam  mancipat  nsus, 
gives  title  to,  U. :  si  nemini  mancipata  est  (senec- 
tus),  i.  e.  enslaved. — F  i  g.,  to  surrtnder,  abandon : 
luxu  et  saginae  mancipatus,  Ta. 

mancup-k  see  mancip-. 

manouflk  adj.  [8  MAN-],  maimiedy  infirm,  crip- 
pled,  lameJiandea:  manoas  et  membris  omnibus 
captus:  mancorura  ac  debilium  dux,  L.:  irata 
Pallade  mancus  erit,  0. — F  i  g.,  infirm,  defective, 
imperfect:  virtus:  fortuna,  U.:  Talibus  officiis 
prope  mancus,  H. 

mandatom,  I,  n,  [P.  n.  of  1  mando],  a  charge, 
eonvnission,  injunction,  command,  order  :  manda- 
tum  curosse,  have  performed  the  commission :  a 
senatu  dantur  mandata  legatis,  ut,  etc. :  ad  eos 
Caesaris  mandata  deferre,  Gs. :  nostra  exhaurire : 
deferre,  deliver :  frangere,  H. :  publids  mandatis 
servire:  dare  alcui  mandata  ad  alqm:  occulta 
mandata,  Ta. :  dabit  mandata  rererti,  command 
him  to  return,  0. — In  law,  a  trust,  agriement  gra- 
tuitoudy  to  transact  for  another:  mandati  consti- 
tutum  iudicium,  i.  e./or  bt^each  of  trust. 

1.  mandatus,  P,  of  manda 


2.  (mandatiw,  fls),  m.  [1  mando],  a  < 
maiKMttf.— Only  abL  sing. :  mandatu  Gaesenniae: 
mandatu  meo. 

1.  mando^  ftvi,  atiia,  &re  [manu8+2  DA-],  to 
put  in  handf  ddiver  over,  commit^  consign,  intrTtd, 
confide,  commission:  Bona  nostra  tuae  fidei^  T.: 
Hunc  mandarat  alendum  regi,  V. :  his  magistratlU, 
Cs. :  novo  homini  consulatus  mandatur,  S. :  fugae 
sese,  betake  himself  to  fiigfd,  Cs. :  vitam  istam 
fugae  aolitadinique :  me  humo,  6tf ry,  V. :  Forta- 
nae  cetera,  0. :  litteris,  commit  to  writing  :  (f ra- 
ges) oonditas  vetustad,  i.  e.  suffer  to  grow  old: 
senilis  iuveni  partis,  H. — To  send  word,  pass  the 
word,  enjoin,  commission,  order,  command:  its 
raandatum  est :  haec,  lu. :  siquid  veils,  Uuic  man- 
dea,  T. :  L.  Clodio  mandasse,  quae  ilium  mecum 
loqui  vetles :  Fortunae  mandare  laqueum,  bid  go 
and  be  hanged,  lu. :  ut  cxploratores  in  Suebos 
raittant,  Cs. :  mandat,  quibus  rebus  possent,  opes 
confirment,  8. :  huic  mandat,  Remos  adeat,  0± : 
mandat  fieri  sibt  talia,  V. 

2.  mando,  dl,  sus,  ere  [  HAD-  ],  to  chew,  mas' 
tieate:  dentibus  manditur  cibus:  (equi)  fulvum 
mandunt  sub  dentibus  aurum,  i.  e.  chcunp,  V. :  tri- 
stia  saevo  Yolnera  dente,  i.  e.  thefiesh  of  slaughter- 
ed animals,  O.  —  To  eat,  devour:  membra,  V.: 
humum,  to  bite  the  ground,  V. — F  i  g.,  to  gnaw,  lay 
waste:  rostra  ipsa, 

mandra,  ae,  /.,  ss/iavfya,  a  drove  of  cattle, 
cattle  train :  stantis  convicta  mandrae,  lu. 

X.  mane,  indsd.  n.,  the  morning,  mom :  nootes 
vigilabat  ad  ipsum  Mane,  H. :  naane  novum,  Y. : 
molto  mane^  very  early  in  the  morning:  mane 
erat,0. 

2.  mana^  adv.  [1  mane],  m  the  morning,  early 
in  the  morning:  postridie  eius  diei  mane,  Cs.: 
hodie  mane,  this  morning:  eras  mane,  to-morrow 
morning,  T. :  mane  Kalendia  Dec. :  bene  mane, 
very  early:  salutantes,  V. 

maneo,  m&nsT,  m&nsus,  dre  [1  MAK-],  to  stay, 
remain,  abide,  tarry:  mansum  oportuit,  T. :  in 
loco,  Cs. :  ad  urbem,  L. :  uno  loco,  N. :  omnia  ex- 
cogitantur,  qua  re  noc  sine  periculo  maneatur,  Cs. : 
fixus  manebat,  V. :  hie  maneri  diutius  non  potest 
— To  stay,  tarry,  stop,  abide, pass  the  night:  apu'i 
me:  in  tabemaoulo:  sub  love  frigido,  H.:  extra 
doraum  patris,  L. :  Casilini  eo  die  mansurus,  L : 
triduom  hoc,  T. — To  remain,  last,  endure,  continue, 
abide,  persist :  boni  fidelesqae  mansere,  S. :  Ma- 
nere  adfinitatem  banc  inter  nos  volo,  T. :  si  in  eo 
manerent,  quod  convenisset,  abide  by,  Cs. :  in  vita, 
remain  alive:  in  sententiS,  adhere  to:  in  condi- 
c\ox\^  fulfil:  in  voluntate:  Tu  modo  promiasb 
maneas,  abide  by,  V. :  at  tu  dictis  manerea !  would 
thou  hadst  kqit  thy  word,  Y. :  te  vocanti  Barem 
difficUi.  nuue,  ^.  :,,.«^.^ej5^^  tarpe  sit, 


491 


muuito 


id  Dnmquaiii  ease  utile,  U  it  a  9$ttUd  prineiple  : 
numsnim  urbB,  obidinfffY* :  quia  nihil  seinper  suo 
statu  maneat:  munitiones,  Cs.:  semper  laudes 
(iuae)  manebunt,  v. :  Laudo  manentem  (fortu- 
nam  ),  H. :  maneot  ingenia  senibua :  inanere  iis 
bellnm,  ^  on,  L.  —  To  Uay  for^  await^  acpeett 
mansurus  patraom  pater  est,  T. :  hoBtium  adven- 
tum,  L. :  te  domi,  U. :  aulaea,  I  e.  Hie  end  of  ike 
pLa^y  H. — To  await,  be  ahwU  to  hefail,  he  destined 
to :  Sed  terrae  graviora  (pericia)  manent,  are  in 
reserve,  V,:  cuius  qnidem  tibi  fatum  manet:  qui 
61  manet  exitus  urbem,  0.:  quae  (acerba)  manent 
victoa,  I* :  inmatura  manebat  Mors  gnatum,  V. 

manefl,  ium,  m.,  a  departed  spirit^  ghod^  ehade  : 
patris  Anchisae,  V. :  Verginiae,  L.  inde  (i.  e.  ex 
fossA)  lianes  eltcere,  H. :  quisque  suos  patimur 
Manis,  L  e.  each  hi$  own  character  at  formed  in 
lift^  V._With  (ft,  the  deified  toufn  of  the  depart^ 
eAadet  of  the  dead^  gode  of  the  Lower  Worid,  in- 
fernal deitiee^  monee  (as  benerolent  spirits) :  deo- 
ram  maniam  iura:  ab  dis  manibas  Furiae. — The 
Lower  WoMf  infernal  regions:  profundi,  V.:  Esse 
aliquos  Maiile>,  lu. :  fabulae  Hanes,  H.— ^  corpse^ 
remains:  nudatos  manes,  L. :  accipiet  manes  testa 
meos,  aeheSf  Pr. 

manso,  5nis,  m.  [  1  MAG-  ],  a  monger,  dove- 
dealer  :  Nemo  mangonam,  H. :  a  mangone  petitus, 
lu. 

manlcae,  arum,/,  [mnnus],  long  deeves^  tunic- 
sleeves,  gloves :  £t  tumcae  manicas  (habent),  V. : 
partem  vestittLs  in  manicas  extendere,  Ta. :  acci- 
pere  manicas  (an  effeminate  habit).  —  Armlets^ 
gauntlets  ( worn  in  battle ),  lu. — Handettffsy  man- 
acles :  in  manicis  et  Compedibus,  H.,  V. 

fnanioatm,  adj.  [  manicae  ],  with  long  sleeves: 
tanica. 

maiiifeate^  adv,  with  eomp.^  peUpably,  plainly^ 
dislinctlv :  hac  re  ooropertA :  maniieatiafi  ipsi  ap- 
parere,  V. 

1.  manifesto^  adv.  [  manifestus  ],  palpablg^ 
openly,  evidently,  manifeily:  ut  res  a  Yobis  de- 
prehenderetur :  facinus  compertum. 

2.  manifesto,  — ,  — ,  ftre  [  manifestus  ],  to 
discover,  disdose,  betray :  (Ithacum)  latentem,  0. 

manifestas  ( mannleataB ),  ati^.  [manu8+ 
FEN- 1  palpable^  dear,  plain,  apparent,  evident, 
tnanifeet:  causa:  soelus:  (Penates)  multo  mani- 
fest! lumine,  V. :  obsequium,  H. :  Nondum  mani- 
f esta  sibi  est,  underdood,  0. :  phreneeis,  lu. :  sapor 
indicium  faciet  manifestus  (i.  e.  indicium  manife- 
atum  fiaeiet),  Y. :  ne  manifestus  oifeosionts  esset, 
should  betray  his  resentment,  Ta. :  manifestus  dis- 
sentire,  evidently,  TtL—'Hur,  n.  as  subst^ :  vera  ac 
manifeata  oanere,  palpable  things,  lu. :  manifesta 
▼idere,  clearly,  0.--0f  offences,  exposed,  brought  to 
light, proved  by  dired  evidence:  scelus:  peccatum. 


— Of  offenders,  convicted,  caught,  exposed:  eos  (sc. 
coniuratos)  manufestos  habere,  i.  e.  expose^  S. :  rea, 
caught  in  the  ad,  0. :  lugurtha  tanti  sceleris,  S. : 
doloris,  0. :  coniurationis,  Ta. 

maniplaris,  numiplua,  see  mauipul-. 

manlpretiiim,  see  roanupretium. 

manlpnlaris  or  manupularis  (poet,  ma- 
znipl-),  e,  adj,  [manipulusl,  bdonging  to  a  man^ 
ijpU  of  a  company^  manipular:  miles,  0.:  indices, 
i.  e.  selected  from  the  common  soldiers. — As  subst. 
m.,  a  soldier  of  a  man^de,  common  soldier:  tam- 
quam  udus  manipularis :  trid  suos  nactus  manipu- 
lares,  comrades,  Cs. 

manipnTatjin,  adv,  [manipulus],  by  maniples : 
dispersi  aiiis  alia  manipulatim,  in  squads,  L. 

manipnlus  (poet  manlpl-),  i,  m.  [manu8+ 
PLE-],  a  handfid,  bundle:  liljcum  manipli,  V.: 
maniplos  solvere,  bundles  of  hay,In, — Of  soldiers, 
a  company,  maniple,  one  third  of  a  cohort  (its 
standard  originally  bore  a  wisp  of  hay) :  manipu- 
los  circumiens,  8. :  manipulos  Uxare,  Cs. :  conti- 
nere  ad  signa  manipulos,  Cs. :  Volsconim  manipli, 
forces,  V. :  f urum,  a  ban€l,  T. 

Manllanms  adj.,  of  a  Manliiu:  supplicium, 
h,— Severe  (because  of  the  proverbial  harshness 
of  L  Manlius  Torquatus,  dictator) :  imperia,  L. : 
Manliana  vestra  (sc.  imperia). 

Manliua,  a,  a  gentile  name. 

manntia,  X,  m.  [  Celtic  ],  a  small  Oallie  horse, 
coach-horse,  eob:  (  serpens )  Terruit  mannos,  H. : 
Appiam  (viam)  mannis  terit,  H. 

mano,  ivi,  ^,  Sre  [MAD-],  to  fhw,  run,  trickle, 
drop,  drip  :  toto  manabat  corpore  sudor,  V. :  ma- 
nant  ex  arbore  guttae,  O. :  Ucrima,  H.  —  To  be 
drenched,  fiow,  thrip,  overilow:  simulacrum  multo 
sudore  manavit:  signa  Lanuvi  cruore  manavere, 
L. :  manantia  labra  saliva,  lu. — To  give  out,  shed^ 
pour  forth,  distil:  lacrimas  roarmora  manant,  0. : 
fidis  poetica  mella,  (fis^i/ ooe^tc  Jioney,  H. — To  flow, 
extend,  be  diffused,  spread:  a6r,  qui  per  maria  ma- 
nat :  multa  ab  eft  (funft)  manant. — F  i  g.,  to  extend, 
be  disused,  spread,  get  abroad:  cum  malum  mana- 
ret  m  dies  latius :  manat  tota  urbe  rumor,  L. : 
manat  per  oompita  rumor,  H. — To  flow,  tpring, 
arise,  proceed,  emanate,  take  origin,  originate:  ex 
uno  fonte  omnia  scelera  manare:  ab  Aristippo 
Cyrenaica  philosophia  manavit. —  To  escape,  be 
forgotten:  Omne  supervacuum  pleno  de  pectore 
manat,  H. 

manaio^  Onis,/.  [1  MAN-],  a  staying,  remain- 
^gy  day,  continuance  :  de  tua  mansione  comrou- 
nicat:  Formiis:  cautior  oerte  est  mansio:  man- 
siones  diutinae  Lemni,  T. 

manflito,  avi,  — ,  Sre,  freq.  [  maneo  ],  to  stay, 
tarry,  abide:  sub  ea^roti|f5^<>.fel  unft,  Ta. 


mamraefiioio  4 

mansnefooio,  feci,  factus,  ere ;  /xut.  mftnsuS- 
fl5,  factus,  fieri  [manauetus+facio],  to  make  tame, 
tame:  (uri)  mansuefieri  possunt, yroio  tam€,  Cs. — 
F  i  g.,  to  make  gentle,  toften^  civilize,  P*tcify :  a  qui- 
bu8  (dos)  mansuefacti :  plebem,  L. 

mansaesoo,  suSvl,  suStas,  ere,  inek,  [manus+ 
suescol,  to  be  vied  to  the  hand,  grow  tame,  become 
gentle,  be  eoftened:  Nescia  humania  precibus  man- 
suescere  corda,  V. :  fera  manauescere  ioaaa,  lu. 

maiiBueta,  adv.  [  manauetoa  ],  gentig,  mildly, 
calmly,  quietly:  factum:  imperio  oboediena,  L. 

mansuetudd,  inia,/.  [manauetua],  tamenese, 
mUdneee,  gentleneee,  demeney:  auft  manauetuditie 
in  eoa  uti,  Cs. :  monim :  in  Teatrft  tnanaaetndiDe 
cauaam  repono. 

manBaetofli  adf,  with  camp,  and  «^.  [P.  of 
manaueaco  ],  tamed,  tame  :  aua,  L.  ^  F  i  g.,  mild, 
soft,  gentle,  quiet :  anima8,T.:  in  aenata:  malum, 
L. :  me  refei-o  ad  manauetiorea  Muaaa :  manauetior 
ira,  0. :  ut  manauetiaaimua  viderer. 

mansuB.    I.  P.  of  2  mando. — ^11.  P.  of  maneo. 

mantele  (-tile),  ia,  n.  [manua+TEO-],  a  Umd, 
napkin:  tonaia  mantelia  villia,  toUh  dipjxd  nap, 

v,o. 

mantioa,  ae,/.  [manua],  a  bag  for  the  hand, 
cloak-bag,  portmanteau,  H. — P  r  o  ▼. :  non  videmua 
manticae  quod  in  tergo  eat,  Ct 

manualis,  e,  adj.  [  manua  ]« /or  the  hand: 
saxa,  that  can  be  thrown  by  hand,  Ta. 

manubiae  (maxiib-),  ftrum,/  [manua],  booty, 
money  obtained  by  the  eale  of  booty,  prize-money: 
ex  praed&  ac  manubiia  donatio:  (roatra)  oenaor 
imperatoriia  manubiia  ornarat :  aedem  Fortia  For* 
tunae  de  manubiia  faciendam  locavit,  L. — Official 
perquieitet,  booty:  qui  manubiaa  aibi  tantaa  ex  L. 
Metelli  manubiia  feoerit. 

manubrium,  l,  n.  [manua],  a  handle,  hilt, 
haft:  aureum:  cultellorum,  lu. 

maniife8ta%  aee  manifeatua. 

manumiBBid,  ftnia,/.  [manumitto],  a  setting 
free,  manumission  :  iata. 

manumiasufl,  P.  of  manumitto. 

manumitto  or  mann  mitto,  mlal,  mlaaua, 
ere  [manua  +  mitto],  to  release,  set  at  liberty,  man- 
umit, enfranchise,  emancipate,  make  free:  aervoa: 
aervi  de  cogoatorum  aententift  manu  miaai :  manu 
▼ero  cur  miaeric  f :  manu  non  mittere,  L. 

manupretlum  (manipr-)  or  mana  pre- 
tinm,  I,  n.  [manua-f  pretium],  a  workmaiCs  pay, 
artisan^s  hire,  wages:  in  auro,  praeter  manupre- 
tlum, nihil  intertrimenti  fit,  L.— -F  i  g.ypay,  reward : 
perditae  civitatia. — IRre,  rent:  manu  preti  machi- 
na^quantura  tulit). 

manna,  oa  (dat.  manu,  Pr.),/  [2  MA-],  a  hand: 


pueram  in  manibua  geatare,  T. :  Yinxerat  post  ter> 
ga  manfia,  Y. :  Oaelo  ai  tuleria  mantta,  H. :  vas  in 
manfla  aumere:  de  manibua  deponere,  lay  down: 
unde  manum  continnit  ?  refrained,  H. :  horoinem 
tibi  trado  de  manu,  ut  aiunt,  in  manum,  i.  e.  with 
great  care:  manum  ferulae  aubduximua,  L  e.  out- 
grew the  rod,  lu. :  plen& manu, liberally:  (Sextius) 
per  manUa  tractua  eervatur,  i.  e.  by  careful  nursing, 
Ca. :  per  manHa  aerrulae,  bv  the  assistance:  tradU 
tae  per  manOa  rellgionea,  yrom  hand  to  hand,  L. : 
magna  lovia,  might,  H. :  milii  Teritaa  manum  ini- 
cit,  arrests,  —  The  hand,  aa  a  aymbol  of  near- 
neaa :  ut  iam  in  manibua  noatria  hoatea  viderentur, 
dose  upon  us,  Ca. :  In  manibua  Mara  ipae,  at  hand, 
y. :  proelium  in  manibua  facere,  at  close  quarters, 
S.:  rea  ad  manfla  vocabatur:  quod  Romania  ad 
manum  domi  aupplementum  eaaet,  within  reach, 
L. :  aervum  habuit  ad  manum,  as  private  secre- 
tary: aliquid  paulum  prae  mann  Dare,  ready 
money,  T. :  eat  in  manibua  oratio,  accessible:  inter 
manOa  aunt  omnia  veatraa, j^faw  andpalpMe,  Y. : 
iudicia  mortis  manu  teaere,  palpable  proofs :  mir 
n&a  inter  parentem  £cce,  eta,  dose  to,  Y. — As  a 
aymbol  of  occupation:  habeo  opua  magnum  in 
manibua,  am  efiaaged  on :  Naeviua  in  manibua  non 
eat,  is  not  read,  H. :  ale  in  manibua  (Inlmicum) 
habebant, />ai<i  attentions  to:  agger  inter  manils 
proferebatur,  by  manual  labor,  Cs. :  inter  mantis  e 
conyiTio  auferri,  i.  e.  bodily:  (epiatulae)  tua  manu, 
by  your  hand:  manu  aata,  artificially,  Ga. — As  a 
aymbol  of  control :  Uxor  quid  faciat,  in  manu  non 
eat  mea,  under  my  control,  T. :  id  fruatra  an  ob 
rem  faciami  in  manu  Tostri  aitum  est,  reUs  with 
you,  S. :  neque  milii  in  manu  f uit,  lugurtha  quails 
f oret,  /  coidd  not  determine,  S. :  (feminaa)  in  mana 
esse  parentium,  virorum,  subject,  L. :  hoatem  ex 
manibua  dimittl,  suffered  to  escape,  Cs. :  dum  ooea- 
sio  in  manibua  eaaet,  while  they  had  the  opportu- 
nity, L. :  inimicorum  in  manibua  mortuua  eat — 
Aa  a  symbol  of  force :  manibua  pedibusque  omnia 
Facturua,  with  might  and  main,  T. :  per  man&s 
libertatem  retinere, /ora6^y,  S.:  aequa  manu  di- 
acedere,  a  drawn  battle,  S. :  Erymanta  manu  ster- 
nit,  a  bloWy  Y. :  ne  manum  quidem  versuri,  turn  a 
hand:  cum  hoate  mantia  conserere,  try  condusions, 
L.:  manum  committere  tevLcna,  fight,  Y,:  mana 
fortia,  brave  in  battle,  N. :  urbia  mana  ooperat,  by 
force,  8. :  oppida  capta  manu,  stormed,  Y. :  Ipse 
manu  mortem  inveniam,  by  suicide,  Y. :  usu  ma- 
nuque  opinionem  fallere,  actual  fight,  Oa. :  plura 
manu  agena,  compulsion,  Ta.:  <Ure  manfLs,.^ 
himsdf  t^,  Ca. :  manOa  dediaae,  yielded:  neque 
ipse  manda  f eritate  dediaaet,  consented,  V. :  manOa 
ad  Caeaarem  tendere,  i.  e.  lo  st^pplicate,  Oa. :  tendit 
ad  Toa  virgo  manUa. — ^Aa  a  aymbol  of  skill :  ma- 
nua extrema  non  aooeaait  operibus  9iiis,fimAf 
manua  ultima  coeptis  Inpoaita,  0. :  Quale  manils 
addunt  ebori  decua,  skiU^  lUads^,^y-^  Ft  or,: 


mapaUa 


408 


manam  de  tabolft,  i.  e.  the  work  u  finuhad,^^A 
handt  handmriting^  itj^  toork^  tBarkmanthip:  li- 
brarii :  manum  suam  cc^ovit :  Aitificum  manas 
inter  se  Miratur,  the  comparative  ekill^  V. — A  tide 
(cf.  pars) :  £st  ad  hano  manum  saoellum,  T. :  a 
laera  ooospicienda  manu,  0.— Of  animals,  a  Kandf 
irtuiky  etaw :  manus  etiam  data  elepbanto :  uncae 
manQs,  dawt  (of  tbe  Harpies),  V. — In  the  phrase, 
ferreae  manHs,  grappling-hooke,  grappHng-irom : 
manus  ferreas  atque  barpagones  paraverant,  Cs. : 
in  hostinm  navis  ferreas  manQs  inicere,  L. — A 
bodjfy  bandy  company^  hoet^  collection,  troop,  corps : 
nova,  Cs. :  parra,  S. :  cum  mauu  baudquaquam 
contemnendk,  foreey  L. :  Dolopum,  V. :  manum 
faoere,  copias  parare:  ooniuratorum :  bicorpor, 
i.  e.  the  Centaure:  semlis,  H. — Flur,,  labWy  hande, 
workmen:  nos  aera,  mantks,  naralia  demus,  Y. 

xnapalla,  ium,  n.  [Punic],  hnie^  coUagee,  porta- 
hie  dwdlinge  (of  nomads),  S.,  Ta. :  cum  mapalibus 
peooribusque  suis  persecuti  sunt  regero,  L. :  raris 
habitata  mapalia  tectis,  V. 

mappa,  ae,  /.  [Punic],  a  napkin^  table^napHn, 
towel:  mappa  compescere  risum,  H.:  rubra,  lu. — 
A  ngnaH-dothyflag  (in  the  circus  as  a  signal  for 
the  racers):  Megalesiaca,  lu. 

maratfaruB  (-os),  l,  m.,  =  fiApa^pov,  fennel,  0. 

znarceo^  — ,  — ,  6re  [  1  MAR-  ],  to  be  faint, 
droop,  befeMe,  be  lafiguid:  luxurift,  L. — P,praes, : 
Polor,  H. :  pax,  Ta.:  guttura,0. 

maroesod,  — ,  — ,  ere,  inch,  [  maroeo  ]/to  6e- 
come  weak,  grow  feeble,  pine  away,  waete,  languialk: 
Tinoy  O. :  desidii,  L. :  oti  situ,  L. 

Marciantu^  adj.,  of  a  Mareitte  .*  carmina,  L. : 
foedus. 

maxcldna,  adj,  [marceol  withered,  wilted: 
lilia,  O. — Enervated,  exhauttea:  somno  aut  libidi- 
nosis  rigiliis,  Ta. 

mare^  is  (abL  mare,  0.), n.  [1  MAR],  the  tea: 
o  maria  Neptoni,  T. :  ut  adluantur  man  moenia : 
ventosnm,  H. :  placidnm,  Y. :  angustum,  etraiU  : 
numqnam  es  ingressus  mare,  T. :  remenao  ire 
man,  V. :  eo  man  nti,  navigate,  Cs. :  ros  maris 
(i.  e.  rofl  marinus),  roeemary,  0. :  terrft  marique 
omnia  ezquirere,  everywhere,  S. :  homines  terrft  et 
ntari  missunis,  in  all  direetione :  terrftque  marique 
acquirenda,  t  e.  at  all  Juuarde,  lu. :  in  reliquis 
maribns,  Cs. :  maris  pontns,  depthe  of  the  eea,  Y. : 
maria  omnia  caelo  lUscuit,  Y. — P  r  o  y  y. :  Omnia 
Tel  medium  fiant  mare,  \,e,let  the  world  be  over* 
whelmed,  Y. :  clames  Uoet,  et  mare  caelo  Conf  un- 
das,  i.  e.  bhuter,  lu. :  maria  montisque  poUioeri, 
i.  e.  make  extravagant  promieee,  S. :  in  mare  f  un- 
dat  aquas,  L  e.  carry  coale  to  Newcaetle,  0. — Of 
single  seas :  mare  nostrum,  L  e.  <Ae  Mediierranean, 
Ob.:  mare  saperom,  the  Adriatic:  Africum,  S.: 
inferum,  the  .Btruaean  Sea:.  A^eum,  lu.  —  Seo" 


water,  ealt- water:  Chium  maris  expers,  i.  e.  im- 
mixed,  H. :  aooeptum  mare  naribus  efflant,  0. 

Maredticua,  adj.^  of  Mareota,  Mareotie:  (vi. 
num),  K^Sgyptian :  arra,  0. 

MareotlB,  idis,  Mareotie,  of  Mareota  .•  palus, 
Lake  Mareotie  (in  Lower  Egypt),  Cu. :  vites,  Y. 

margarita,  ae,  /  (C),  and  margaritum,  I,  n. 
(Ta.),  =  frnpyapirrii,  a  pearl, 

marglno,  — ,  — ,  are  [  margo  ],  to  border,  en- 
dote:  vias  marginandas  locare,  i.  e.  with  kerb- 
etonee,  L. 

margo,  inis,  m.  (late  also  fX  an  edge,  brink, 
border,  margin:  Maigine  grammeo  (sc.  fontis), 
0. :  terrarum,  ehore,  0. :  riridis,  lu. :  ecuti,  L. : 
imperii,  boundary,  0. :  plen&  margine  libri,  lu. : 
partem  modicae  sumptam  de  mai^e  cenae,  i.  e. 
the  aide-diehee,  lu. 

]iiannii%  adj,  [mare],  of  the  eea,  eeor,  marine: 
umores :  monstra,  Y. :  Thetis,  H. :  di,  0. :  ros, 
roeemary,  H. :  yiiuli,  eea-ealvee,  lu. 

maxlaoae,  ftrum,  /.  [mas ;  so.  ficus],  t/te  pilee  : 
tumidae,  lu. 

maxita*  ae,/.  [1  maritus],  a  married  woman, 
wife,  H.,  0. 

maritalifl^  e,  aefj.  [1  maritus],  of  married  peo- 
ple, matrtmanial,  nuptial:  Testis,  0.:  capistrum, 
the  marriage-halter,  1  u. 

maxltlmiu  or  maritomuB,  adj,  [mare],  of 
the  tea,  tea-,  marine,  maritime :  ora,  S. :  homines, 
mariners:  hostis:  nrhes,  on  the  tea-eoast :  ciritas, 
Ob.  :  agri,  L. :  cursfls,  voyaget:  res,  maritime  af- 
faire: nayes,  eea-go^,\,\  bellum,  with  piratee, 
S. :  silvae,  on  the  coast :  nuptiae,  i.  e.  o/PeUue 
with  7%etie.^'Plur,  n,  as  eubat^  maritime  parte, 
plaeet  on  the  eea:  in  maritimis  sum :  marituma 
Aetoliae  Tastare,  L. 

marito,  •^,  — ,  ire  [1  maritus],  to  wed,  marry : 
maritandum  principem  suaderent,  Ta. — Of  plants: 
Titium  propagine  p5pu1oe,  i.  e.  binds  fast,  H. 

maritus,  adj,  [mas],  of  marriage,  matrimoni- 
al, conjupal,  nuptial,  marriage- :  faces,  0. :  foedus, 
the  conjugal  tie,  0. :  Yenus,  wedded  love,  0. :  lex, 
marriage -law,  H. :  per  manias  domos,  i.  e.  of 
married  people,  L. — As  eubet,  m.,  a  married  man, 
hveband:  noTos  flam,  T. :  qiiam  optimae  (mulie- 
ris) :  iuvenis,  H. :  patrius,  Y. :  Phrygio  servire 
marito,  Y. :  Unioo  gaudens  mulier  marito,  H. — A 
2oMr,sut(or(poet.):  a^;ram  (Dido)  nulli  quondam 
flexere  mariti,  Y. — Of  animals,  the  nude:  olens, 
i.  e.  he-goat,  H. :  Quem  pecori  dixere  maritum,  Y. 

marmor,  oris, «.,  =  ftapfiapoCf  marble,  a  Uock 
of  marble :  mensae  e  marmore :  Parium,  H. :  tem- 
plum  de  marmore  ponam,  Y. :  nomen  in  marmoff . 
lectum,  ^raveitorM,  0. :  Marmoribua  ri?l  properant,; 
on  th,  marbl^Jloor,  I,^ :  lub  «,^«i(^p^  M 


494 


mataita 


(of  a  table),  lu. — A  piece  ofwrcyght  marhUy  mar- 
ble  mmnunenty  eiatue  :  incisa  notis  marmora  publi- 
cia,  H. :  yoUqs  in  marmore  supplei*  0. :  laciimas 
marmora  xnanant  (of  one  stataeX  0. — A  atone: 
roarmor  erant  (corpora),  0. :  flumen  inducit  mar- 
mora rebus,  incrwUy  0. — The  ehining  turf  ace  of 
the  tea,  aea^  ocean :  lento  luctantur  marmore  ton- 
sae,  y. :  marmora  pelagi,  Gt 

mannoreufl,  o^Ai  =  t^ap/J^optoc,  made  of  mar- 
bUy  marble-:  signum:  solum, /oor:  tc  marmo- 
reum  fccimas,  thystatue^  Y. :  te  Ponet  marmoream, 
H. — Beeembling  marble^  marbleUike^  marble-  :  cer- 
vix, whUe  08  marble^  V. :  pollex,  O. :  palmae,  O. : 
aequor,  V. — Abounding  in  marble  :  Paros,  O. — 
Adorned  with  atatuea:  horti,Iu. 

marra,  ae,/.,  a  hoe  for  rooting  out  weedej  weed- 
inff-hook:  marrae  et  sarcula,  In. 

Mar%  M&rtis,  m.  [  8  MAR-  ],  Mars,  father  of 
Jiomtdtu  and  god  of  war^  with  whose  months  Mar- 
tins^ t/ie  Roman  year  began^  0.,  Cs. :  durus,  V. : 
cruentus,  H. :  f erox,  0. :  Stella  Martis,  the  jianet 
Mare. — War^  battle^  eonjliet,  engagement:  Hartem 
aocendere  cantu,  incite  to  battle,  V. :  apertus,  in 
the  open  fidd,  O. :  equitem  suo  alienoque  Marte 
pugnare,  i.  e.  both  on  horseback  and  on  foot,  L. : 
Mars  forensis,  a  legal  contest^  O. :  st  patrii  quid 
Martis  hab^  martial  spirit,  V. — ^In  the  phrase, 
suo  Harte,  independently,  by  his  own  efforts:  rex 
ipse  suo  Marte  res  suaa  recupera?it:  cum  tos 
▼eyro  Marte  his  rebus  omnibus  abundetis. — The 
isame  of  battle,  fortune  of  war:  omnis  belli  Mars 
oommunis :  communis  adhuc  Mars  belli  erat,  L, : 
aequo  Marte,  indecisively,  Cs. :  verso  Marte  (U  e. 
vcrsft  fortun&X  L. 

MarByas  (poet  Manya),  ae,  m.,  =:  Mapavact 
a  satyr,  Jlayed  by  Apollo,  L^  0.,  Ivl—^A  statue  of 
Marsyas  in  thefonun,  H. 

Maitiiia,  a<(f.,  of  Mart :  lupus,  sacred  io  Mars, 
V. :  legio,  named  for  Mars  :  genus,  descended  from 
MarSy  L. :  grameo,  L  e.  Me  JPield  of  Mars,  H. — 
Warlike,  martial  V,  VL.—Of  the  month  of  March 
(mensis  Martins):  Kalendae,  the  first  oj  March, 
the  festival  of  the  matrons  in  honor  of  Juno  Lucina, 
H.:  Uila,  of  March 

maa»  maris,  a^^'.  [1  MAN-],  maU,  fnaseuline,  of 
the  male  sez:  dii:  vitellos  (i.  e.  that  produoes  a 
male  chick),  H. — Of  plants :  Ure  mares  okas,  0. 
— ^As  subst.  (oppi  femina):  feminae  marisque  na^ 
tura,  Gs. — MoKuline,  manly,  brave:  maribus  Gu- 
Ills,  H. :  animi,  U-.^^ChoiceySupo'tor:  olea,  0. 

maaoalinuB,  adj,  [raasculus],  male,  masculine: 
membra,  Ph. 

maaovltui,  affj,  dim.  [mas],  male,  nuueuline  : 
incertus  mascolus  an  femina  esset,  L. :  genus.  Ph. 
—  Worthy  of  a  man,  manly,  vigorous :  proles,  H. 
-^Choiee,  mperioT:  tura,  V. 


ae,  /.,  s  /mCa,  hModed  dough  ;  henoe, 
a  lun^  mass:  picis,V. :  lactis  ooacti,  ehem,0,: 
versantque  teoaci  foreipe  massam,  V.:  ardeiis, 
lu. :  oontaetu  giaeba  potenti  Massa  fit,  ue.  of  gold, 
0.  — A  heavy  weight,  mass,  load,  burden :  prcMa 
massS  sub  ill&,  etc.  (of  Ghaos),  O. :  gravis,  lu. 

Masslciu,  adj^  of  Mount  Massieus  in  Cam- 
pania, G.,  L.:  vina,  H. :  Bacchi  umor,  Y.— As 
subst.:  Massici  radices,  o/*  Af^n/ ifoMtinM.*  Mas- 
sica  (sc.  iuga),  Y. :  vetens  pocula  Massici,  Mame 
wine,  H. 

maatigla,  ae,  m.,  =  natmyiag,  a  scoundrel, 
rascal,  rogue,  T. 

mastriica,  ae,/.  [Sardinian],  a  sheep^'tn,  coat 
of  skin  :  Sardorum. 

mastrnoatufl,  adj,  [mastruca],  doOwd  ta 
skins:  latrunculL 

matara,  ae,  /.  (Gs.),  or  mataris,  is,  /  (L.) 
[Geltio],  a  javelin,  pike,  Cdtie  lance. 

matella,  ae,/.  dim,  [matula,  pot],  a  chamber' 
pot,  hi. 

matellio,  siiis,  m.  dim.  [matula],  a  pot,  vessd, 

mater,  tris,/.  [2  MA-],  a  mother:  pieUs  in 
roatrem :  quae  matre  Asteria  est,  daughter  of 
Asteria :  lambere  matrem,  foster-mother,  Y. :  Pl- 
lenUs  matres  in  mollibus,  matrons,  Y.:  Matres 
atoue  viri,  ladies,  Y. :  mater  familias  or  fsmiliae, 
laay  of  the  house  ;  see  familia. — A  nurse,  mother 
(as  a  title  of  honor) :  Yesta,  Y. :  deQm,  Cybde,  0.: 
Matrii  Magnae  sacerdot,  L  e.  mother  of  the  gods, 
Cybele  :  terra,  quam  matrem  appeUamos,  mother 
country,  L. :  Populonia,  mother  eUy,  Y. :  pelere 
antiquam  matrem,  0. :  cupidinum,  I  e.  VenuM,  H. 
— Of  animals,  a  mother,  dam,  parent :  prohibent 
a  matribus  haedos,  Y. :  ova  adsunt  ipsis  cum  ma- 
tribus  (i.  e.  gallinis),  lu. :  simia,  lu.— -Of  plants,  a 
parent^  stock:  plantas  abecindens  de  oorpore  ma- 
trum,  Y.— F  i  g^  a  mother,  parent,  producer,  nmrte, 
cause,  origin,  source:  philospphia  mater  omnitUB 
bene  factorum :  avaritiae  mater,  luxuries. 

materonla,  ae,/.  dim.  [mater],  a  Httle  mother: 
sua :  Dum  pueris  matercula  pallet^  H. 

mater  fiunilla%  see  familia.  . 

materia  and  materiel^  ae,  ace.  am  and  em, 
/.  [mater],  stuff,  matter,  material,  timber,  sub- 
stance: earum  (oavium)  materiA  ad  reliqoas  rell- 
ciendas  uti,  Gs. :  reruqi,  ex  qua  et  ia  qui  sunt 
omnia:  materiam  superabat  opa8,0.:  si  nihil 
valet  materiee:  oonsampeerat  omnem  Materitm, 
means  of  subststeme^O.-^Vig.,  a  subfeet,  matter, 
tuhjeet-maUer,  iopie,  ground,  theme:  as^:  belli 
ad  iooandnm:  materies  oresdt  mihi,  the  sfAjei 
grows  on  me:  aeqoa  Yiribas,  sseHed  to  your  powers, 
Q. — A  emiise,  occasion,  source,  opportunity.'  glorias 

Digitized  by  ^ 


materiatns 


495 


Matnta 


buit  materiam,  L. :  criminandl,  L. :  inateriam  !n< 
vidiae  dare:  iocorum,  la. — A  rnouree^  ttore :  oon< 
sompserat  omnem  Materiam  flctl,  O.  —  Natural 
abilUim,  capaeUy^  di^Mntion:  fmt;,  falue  in  Uto 
CatODifl  roateriem:  iogentis  pabiioe  priratimque 
deooria,  L. :  ad  cupiditatem,  L. :  materia  digna 
perire  iua,  unfeeUng  tUtponlion,  0. 

matailatas,  a4;.  [materia],  huiU  of  wood: 
aedes  male. 

matarior,  — ,  arl,  dep.  [materia],  to  procure 
jBood:  erat  materiari  necesse,  Cs. 

matenraa,  adj,  [mater],  of  a  mother^  mater- 
nal: animus,  T. :  sanguis :  genuff,  S. :  mens,  ma- 
temal  affeetUm^  O. :  tempora,  of  pregnaney^  0. : 
Caesar  cingens  matemA  tempora  royrto,  i.  e.  of 
Ventu  (mother  of  Aeneas,  ancestor  of  the  Gaesacs), 
v. :  arma  ( Aeneae),  i.  e.  obtained  for  him  by  Ve- 
niM,  V. :  aves,  I  e.  tacred  to  FVniM,  Y. :  avus,  on 
ike  mothtr^M  eidey  V. :  Delum  matemam  inyisit 
ApoUo,  L  e.  noHvey  V. :  aequora,  i.  e.  from  %ohie/i 
Venua  ^rranffy  0.:  rebus  matemis  absumptis, 
eUaUj  H. :  nobilitas,  on  the  mother^  tide,  Y. 

matartera,  ae,/.  [mater],  a  mother^e  nater, 
C.,0. 

mathematlonfl^  i,  m., = /iodq/iancdc,  a  matU' 
emaiician,  C. — An  attroioger,  lu. 

matralia,  iam,  fk  [mater],  thefesHtfol  of  Mater 
Matula,  hdd  on  the  llth  of  June,  0. 

matrloida,  ae,  m.  [mater +2  SAC-],  a  mathev'e 
murderer,  maihieide:  certissimus,  C,  N. 

matximdlnni,  I,  n.  [matricida],  the  murder  of 
a  mother^  matricide  :  aocusari  matricidi. 

matxlinoiiiiiiii,  T,  n.  [mater],  wedlock,  mar- 
riage, matrimony:  si  ex  usa  esset  nostro  hoc  ma- 
trimonium,  T. :  Metelli  matrimonium  tenuisse,  had 
been  the  wife  of:  ei  filiam  suam  in  matrimoniam 
dat,  giv€9  tn  marriage,  Cs. :  fiarsiara  in  matrimo- 
nium dueere,  marry:  te  In  matrimoniam  oonlo- 
care,  to  give  in  marriage:  in  matrimonio  oonlooa- 
\ii,gav€  in  marriage.—Whfet:  matrimonia  praedae 
destinare,  Ta. 

matiimna,  a^j,  [mater],  with  a  living  mother: 
puer :  ingenui,  L, 

matrona,  ae, /.  [ mater],  a  married  loomoit, 
wife,  matron:  nulla  in  aedibus,  T. :  oohvooatis 
plebia  natronis,  L. :  pkrtOs  matronamm  taeri : 
tyranni,  wife,  H. — A  woman  of  rank,  woman  of 
charaeUr,  lady, matron:  matronae  opulentae,  opti- 
mates,  Enn.  ap.  C. :  laris,  lady  of  &e  home,  lu. : 
matronarum  sanctitas :  capitis  matrona  pudici,  la. 

mitsooalifl;  e,  adj,  [  matrona],  of  a  married 
wofNOfi,  of  a  matron,  womanly,  matfinly  :  deoos, 
womanly  honor,  L. :  genae,  the  matron*e  eheeka^  O. 

matttra^  adv,  with  \eomp.  maturius,  and  eup. 
matnrissime  and  matnrrime  [maturas],  teaeonaity, 


opportunely,  at  the  proper  time:  sent! re:  satis 
mature  occurrit,  Cs. :  ubi  consul ueris,  mature  fac- 
to opus  est,  8. — Betimee,  earfy^  tpeedUy,  quickly, 
efxm :  mature  fieri  senem :  venire :  roatnrius  pro- 
flciscttur,  Cs. :  maturius  penrenire :  tempus  quam 
res  maturius  me  deserat,  8. :  (res)  maturissime 
vindicanda  est,  ae  quickly  as  poimble:  quibus  re- 
bus quam  maturrime  occurreudum  putabat,  Gi<— 
Prematurely,  untimely  :  pater  decessit,  N. 

matnreaoo,  rul,  — ,  ere,  inch,  [maturus],  to  be- 
come ripe,  ripen,  come  to  maturity:  cum  mature- 
soere  frumenta  inciperent,  Cs.:  partt&s  mature- 
scunt :  nubilibus  annis,  O. :  maturesoente  virtute, 
li. 

i]iatu]ita%  &tis,/.  [maturus],  ripeneee^  maturi- 
ty: frugum :  frumentorum,  Ca.  —  F  i  g.,  the  ftUl 
time,  perfection,  ripeness,  maturity  :  aetatis  ad  pru- 
dentiam :  teraporum,  the  proper  time,  L. :  habere 
maturitatem  suam:  temporum  maturitates, /u^- 
nees  of  the  seasons, 

matoro,  avi,  Atus,  &re  [maturus],  to  make  ripe, 
ripen, bring  to  maturity:  omnia  maturata,rt/M»Mii.* 
uva  roaturata  duloescit,  ripe, — F 1  g.,  to  make  haste, 
hasten,  accelerate,  quicken,  despatch,  expedite:  at 
matura,  T. :  ita  roaturare,  ut,  etc. :  legati  in  Afri- 
cam  maturantes  veniunt,  S. :  maturandum  sibi  eii- 
stimavit,  Cs. :  maluravit,  ne,  etc,  L. :  quam  mata- 
rato  opus  erat,  L. :  nuptias,  T. :  ad  coepta  matu* 
randa  redire,  L. :  iter,  Cs. :  buic  mortem :  insidias 
consuli,  S. :  fugam,  Y. :  flumen  Axonam  exerci- 
turn  tniducere,  Gs. :  Tenire :  iter  pergere,  8. :  Multa 
quae  mox  caelo  propenvnda  sereno,  Maturare  da- 
tur,  i.  e.  do  deliberately,  Y. — To  hurry,  precipitate : 
signum  dare,  L  e.  give  too  soon,  8. 

inatQra%  a4j*  with  eomp.  roatflrior,  and  sup, 
matllrisaimus,  or  m&tfLrrimus,  ripe,  mature:  poma : 
uva,  Y. :  seges  messi,  ripe  for  harvesting,  L. — ^As 
subst,  n. :  quod  matori  erat,  all  the  ripe  (com),  L. 
—  Ripe,  mature,  of  age,  proper,  fit,  seasonable, 
timely:  virgOyH. :  infans,  O. :  metuB,  of  manhood, 
Y. :  omnia  matura  sant,  ready  to  be  seized,  8. :  ani- 
mi,  of  ripe  judgment,  Y. :  aevi,  of  mature  years,  Y. : 
animo  et  aevo,  O. :  tempus,  seasonable  :  scribendi 
tempus  maturius:  mihi  ad  Nonas  bene  maturmn 
▼idetur  tore,  just  at  the  right  time:  filia  matura 
▼iro,  marriageable,  Y. :  (progenies)  militiae,  L. : 
▼itnius  templis  maturus  et  arae,  M  enough  for 
sacrifice,  lu. — Of  mature  years,  advanced  in  life: 
se  maturum  oppetere mortem:  senex, H. — OffuU 
strength:  boIm,  Y.:  maturae  mala  nequitiae,/W^ 
grown  depravity,  Vi,*^That  takes  place  early,  early, 
speedy:  biemes, Cs. :  aetas  maturissima.  Her. :  ho- 
norea,  O.:  lodiciom,  quick:  robur  maturrimam, 
Ta. :  ego  aam  maturior  illo,  was  there  earlier,  0. : 
Matarior  tIs,  i.  e.  premature  death,  H. 

MatSta,  ae,/  [1  MA-],  the  goddess  of  dawn, 
called  also  Ifater  Matuta,  C^  S^^feOOglC 


mataUatw 


496 


medioamentum 


matutinnfl^  atfj,  [Matata],  of  tlu  mormng^ 
morning-^  early:  tempora,  iJu  morning  koun:  fri- 
gora,  H. :  equi,  1,0,0/  Aurwra^  0. :  harena,  i.  e.  ^ 
morning  hwU  in  the  Circug^  O. :  Aeneas  ae  mata- 
tinus  asebat,  wa$  up  early,  Y. :  pater,  i.  e,  Jantu, 
the  ear^  god  of  Imnneea,  H. :  Tiberis,  lu. 

mavolo,  see  malo. 

Mavon,  Tortis,  m.,  Man,  the  god  of  vsar  (old) : 
urbs  Mavortis,  i.  e.  Itome^  V. :  Iliae  Ifavortisque 
puer,  i.  e.  Romuluey  H.,  C,  0. 

MavortiTiBi  adj,,  ofMavore,  of  Mare :  moenia, 
i.  e.  Rome,  V. :  tellus,  i.  e.  Tkraee,  V.  —  As  eubet, 
m.,  eon  of  Mare,  Mdiager,  O. 

(majdlla.  ae),/  dim,  [2  MAC-],  the  jaw. 

mazlme  (or  mazume),  adv.  [maxliuus],  in 
the  higheet  d^ee,  moet  particularly,  eepecidUyy  ex- 
ceedingly, altogether,  very:  florere:  quid  landem 
maxume?  T. :  egredi  non  possim^si  mazime  velim: 
huic  legioni  Caesar  confidebat  maxime,  Ga. :  natu- 
ralis  amicitia :  plebi  aoceptua,  Gs. :  quae  maxime 
liberalissima :  ut  dicatis  quam  mazime  ad  verita- 
tem  accommodate.  —  In  phrases  with  unue,  on^ 
nium,  muUo,  vel,quam:  qui  proelium  unus  maxime 
aocenderat,  in  the  very  highest  degree,  Gu. :  unus 
omnium  maxime,  moet  of  all,  K. :  maxime  omnium 
belli  avida,  above  all  othere,  L. :  multo  maxime,  by 
far  moet  effectually,  T. :  ut  quam  mazime  perma- 
neant  diutuma  corpora. — With  ^t  in  the  phrases, 
quam  qui  mazime,  and  ut  qui  maxime,  as  any  one 
whatevei' :  tam  eniro  sum  amicus  rei  p.,  quam  qui 
mazime:  g^ta  ea  res,  ut  qnae  mazime  senatui 
nmquam  fuit,  L.  —  With  vt  quieque  ,  .  ,  ita  :  ut 
quisqiie  animi  magnitudine  maxume  excellit,  ita 
maxume,  etc.,  the  more  .  .  .  eo  much  the  more:  ut 
qoisque  maxume  ad  suum  commodum  refert .  . . 
ita  minime  est  vir  bonus,  the  more  .  .  ,  the  leee, — 
In  gradations, /rt<  of€Ul,  in  the Jint place:  maxime 
quidem  .  . .  secundo  autem  looo :  maxime . . .  pro- 
xime.  —  With  nofi:  quibus  si  ingenium  non  ma- 
xime defuit,  not  utterly. — Especially,  particularly, 
principally:  quae  ratio  podtas  maxumeque  Ho- 
merum  inpulit,  ut,  etc. :  cognoscat  etiam  rerum 
gestarum  ordinem,  maxume  scilicet  nostrae  oivita- 
tif.  — In  the  phrases,  cum  .  .  .  turn  mazime ;  tum 
. .  .  tum  maxime ;  ut . . .  tum  maxime,  but  more 
especially:  plena  exemplorum  est  nostra  res  p., 
cum  saepe,  tum  maxime  bello  Punico  secundo: 
longius  autem  procedens,  ut  in  ceteris  eloquentiae 
partibus,  tum  maxime,  etc.  — With  tum  or  cum, 
just, precisely,  exactly:  oonsulem  tum  mazime  res 
agentem  avocare,  L. :  tum  cum  maxime,  at  that 
pr^ecise  moment,  L.:  nunc  cum  mazime. — With 
modus,  just  aboiu,  very  much  :  hoc  maxime  mode 
in  Itaiiam  penrentum  est,  L. :  ruinae  maxime 
modo,  L.:  in  huno  maxime  modum  locutus  est^ 
much  to  this  effect,  L.  —  To  emphasize  assent  or 
dissent,  certainly,  by  all  means,  very  well,  yes :  Cr, 


duo  me  ad  earn.  My,  maxume,  T.  —  With  immo, 
certainly  not,  by  no  means  :  Immo  maxume,  T. : 
immo  Tero  maxume,  S. 

maadmd  opera^  see  magnopeie. 

mazlmns  (mazimt*),  sup.  of  magnus. 

maatonomtuii  I,  m.,  =:fAdZov6fioc,  a  dish,  charg- 
er, U. 

me,  aee,  and  abl.  of  ego. 

mea-met,  mea-pte,  see  mens,  -met,  -pte. 

meatus,  Qs,  m.  [meo],  a  going,  passing,  modon, 
course:  caeli,y. — A  way, path, passage:  Danurins 
donee  in  Ponticum  mare  sex  meatibus  erumpat, 
by  six  ehannds,  Ta. 

me-oaator,  interj.  [sc.  adiuvet],  so  help  me  Cos- 
torj  by  Castor  (old) :  SaWe  mecastor,  T. 

meonm,  L  e.  cum  me,  see  1.  cum. 

meddiz  (mediz),  icis,  m.  [Oscan] ;  among  the 
Oscans,  a  magistrate:  meddix  tuticus,  the  highest 
magistrate  (of  the  Oscans),  L. 

medena^  ntis,  m.  [P.  of  medeor],  a  healer, 
physician :  in  medentes  Erumpit  dades,  0. :  artes 
m^entnm,  0. 

medeor,  — ,  §rl,  dep.  [8  HA-],  to  heal,  cure, 
remedy,  be  good  for:  cui  (roorbo)  mederi  (relet): 
Tolneribus :  medendis  corporibus,  L. :  ars  meden- 
di,  the  healing  art,  0. — F  i  g.,  to  remedy,  succor,  re- 
lieve, amend,  correct,  restore :  violentia  Tumi  aegre- 
scit  medendo,  i.  e.  6y  opposition,  Y, :  inndiae,  S. : 
capiti  Rosci,  i.  e.  defend  the  life  :  dies  stultis  quo- 
que  mederi  solet :  inopiae  f rumentariae,  Cs. :  igno- 
rantiae  lectorum,/m>vf<iie  against, 'S,:  quas  (cuju- 
ditates)  mederi  possis,  T. 

mediaatinnfl^  l,  m.  [medius],  a  common  serv- 
ant, drudge,  slave  of  all  work,  menial,  H. 

medloa,  ae,  /.,  =  /itiitiof.  Median  clover,  Bur- 
gundy-clover, lueem,  V. 

medioabllla,  e,  a^,  [medioorl,  to  be  healed, 
curahU :  amor  non  est  medioabilis  herbis,  O. 

medlcamen,  ints,  n.  [medico],  a  drug,  medics' 
ment,  remedy,  antidote,  medicine :  violenta  medics- 
menta  curari :  facies  medicaminibus  interstincto, 
plasters,  Ta. :  validum,  0. — A  drug,  poison:  me- 
dicamen  habendum  est,  lu. :  noxium,  Ta. — A 
peUnt,  wash,  cosmetic :  vestrae  medicamina  fonnae, 
0. — Fig.,  a  remedy,  antidote:  iratae  medicamina 
fortia  praebe,  0. 

medioamentinB,  I,  n.  [medico],  a  drug,  rem- 
edy, antidote,  physic,  medicine,  medteament :  medi- 
camentum  alcui  dare  ad  aquam  intereutem :  sume* 
re,  Gu. :  medicamenta  salnbria,  L. :  medicameirtia 
delibutua.— .^  drug,  potion,  poison :  coqnere  medi- 
camenta, L.:  medicaroentis  partnm  ab^eie.— 
F  i  g.,  a  remedy,  relief,  antidote :  moltorum  medir 
camentum  maeronun:  doLori^^i^f^^i^tam  (l& 

Digitized  by  '    " 


4sn 


pecnnia). — An  embdHMhmmU:  medicunenC^  fneati 
candoris  et  raboris. 

medioandnfl^  a((^  [^»  ^  medico],  in  need  of 
healinff.—AB  tuftk,  U. 

1.  medioatii%  at^.  [  P.  of  medioo  1  keaXiy^ 
medicinal^  moffU:  fragee,  V. :  virgft,  O. :  potio, 
Cu. :  iDgaen,  lo. 

2.  medioattifl,  fls,  m.  [medioo],  a  <^fm,  0. 
medlcina,  ae,/.  [medicusl,  </4«  healing  artj 

medidnCy  surgery  (sc  ars) :  medlcina  (an  est)  va- 
letudinis :  medicinae  exercendae  ctMsSifpraetitinff  : 
In  centum  medicina  meum  est,  0. :  repertor  medi- 
cinae, V. — A  remedj^  medicine  (aa  res):  accipere 
medidnaro. — ^Fi  g.,  a  remetfy^  relief  aiUidote:  ain- 
gnlis  medicinam  conBilt  adferam :  laboris:  faroria, 
y. :  curme,  O. :  his  quattuor  oausifl  tolidem  medi- 
cinae opponuntur :  tuae  figurae,  L  e.  tneayu  of  ren- 
dering beautiful,  Pr. 

medioo,  &vl,  itus,  are  [I  medicus],  to  imbue 
with  healing  power,  mediaUe,  drug:  hoc  amuem 
Inficit^  ooculte  medicans,  V. :  semina,  tteep,  V. : 
medicatae  sedes,  eprinJded  with  jnieee,  V. :  medi- 
caiiu  aomnua,  druggedy  O.  ^  7b  tolor,  dge,  etain, 
tinge:  Lana  medicata  fuco,  H. :  o^illos,  O. 

medloor,  itat,  &il,  dq^.  [1  medicua],  to  heal, 
cure:  senibua  anhelia,V. :  coapidia  ictum,  V.— 
F  i  g.,  to  curve,  rtUeite :  mibi,  T. 

1.  medioos,  a<(/^  of  healing^  healing,  medici- 
nal:  mandssY.:  ar8,0. 

2.  2nediOll%  I,  m.  [1  medknia],  a  medical  man, 
ph^neian,  turgeon:  nemon  medicum  addsxit  ?  T. : 
non  ignobilia:  quod  mediconun  eat  Promittunt 
medici,  H. :  medico  ridente,  In. 

madietafl»  ftiia,/.  [medius],  the  middle,  place 
in  the  middle^  midet, 

medimnnm,  i,  n.  (C),  and  medimnaa,  i,  m, 
(N.),  a  Oreek  drg  meaeurCy  Greek  bushel:  tritici: 
septem  railia  medimnflm. 

mediocriSi  e,  adj.  [mediua],  of  middling  size, 
medium,  middling,  moderate,  ordinary:  caatellum, 
& :  spatium,  Gs. :  hMsum  mediocria  aquae  proape- 
xit  (i.  e.  mediocremX  0.  — Pign  moderate,  mean, 
mc(Uocr€,  inferior,  ineonsiderable:  oratoraa:  homi- 
nea:  pol$ta,H.:  amioitia:  artea:  ingenium:  ex- 
cuaare  . . .  mediocria  eat  animi,  narrow,  Ca. :  ut 
mediocria  lacturme  te  roergat  onua,  la. :  primo 
mediocria  gerebat,  8.— With  tiw.,  not  insign^ficaid^ 
not  common,  superior,  extraordinary:  non  medio- 
cria aniraoa,  i.  e.  <ir<2fn/,  S. :  baud  mediocria  vir: 
non  mediocria  ditigentia,  Oa. 

mediooritil^  fttia,  /.  [  mediocria  ],  a  middle 
state,  medium,  mean,  moderateness,  moderation: 
quae  eat  inter  nimiam  et  parnm :  Aiirea,  H. :  cum 
omnia  rirtna  ait  mediocritaa  (of  atyle) :  medioori- 
tatea  illi  probabant,  moderate  paesioM.-^Moderate 
endowment^  mediocHty:  in  dieendo:  mea  isgeoi. 


iiiiediooiiter,<uiv.  witk  comp.  [medioeria],  mod' 
eratdy,  tolerably,  ordinarily,  not  verv,  not  remark' 
ably,  slightly,  sonwwhal:  ordo  annalium  medioori- 
ter  aoa  retinet:  ree  mediooriter  aiilea,  H. :  veatita, 
unostentatiously,  T. :  hoc  vellem  mediocriua :  non 
mediocriter,  in  no  moderate  degree,  Ca. :  ue  tne<iio- 
oriter  quidem  diaertua,  not  in  the  least,  —  With 
moderation,  caimiy,  tranquilly  s  non  mediocriter 
ferendum :  alqd  velle. 

medltaaieiitiiiii,  l,  n.  Tmedltor],  a  thinking 
of,  preparation, — Plur,:  beUi,Ta. 

meditatio,  5ni9,/.  [meditor],  a  thinking  over, 
contemplation,  dwelling  upon :  futuri  mali. — Study, 
prqnration,  rehearsal,  practice :  naturae  vitium 
meditatione  auatulerunt :  obeundi  muneris :  nulla 
meditationia  auapicio. 

meditatnfl^  i'.  of  meditor. 

inediterrineu%  cu{^'.  rmediu8+ terra],  inland, 
remote  from  the  sea,  mediterranean,  continentals 
reeionea,  Ca. :  faominea  maxime.  *- iYur.  n.  aa 
Kubst, :  Galliae,  the  interior,  L. 

meditor,  fttua,  Aii, dep,  [8  MA-],  to  refiect,muse, 
consider,  meditate,  give  attention:  meditaudo  extun- 
dere  ai-tls,  V. :  cauaam  tuam,  i«  e.  ftow  to  defend 
yourself,  T. :  ea  para,  meditare,  quae,  etc :  Medi- 
tata  mihi  aunt  omnia  mea  incommoda,  /  have 
thouglU  over,  T. :  ad  ea :  ad  haiua  Titae  atudium 
roediuU  auut  laborea  tui,  L  e.  havejorqpared  you  : 
de  rei  p.  libertate.  —  To  miedUate,plan,  devise,  con- 
trive:  iam  deaignatua  alio  voltu  eaae  meditabatur: 
animo  proficiaci,  N. :  capere  dolia  Aeginam  medi- 
tor, V. :  quo  modo  cum  illo  loquar:  quibua  verbia 
iliiua  cupiditatem  comprimaa :  meditatum  et  cogU 
latum  acelua. — To  meditate,  study,  exercise, practise, 
rehearse :  meditati  ad  dicendum  Tenimua,  pre- 
pared: Demoathenea  perfecit  meditando,  ut,  etc. : 
quid  Craasua  ageret  meditandl  cauaft:  meditana 
in  proelia  taurua,  V. :  ea,  quae  raediuta  et  prae- 
parata  inferuntur:  meditatum  cogitatumque  ver- 
hum,  studied:  verba,  0.:  mixrmun,  reliearsedmum^ 
blings,  lu.— To  sing,  celebrate  in  song:  omnia,  quae 
Phoebo  meditante  Audiit,  Y. 

meditnllinm,  l,  ••.  [raediua+^tallua  for  tel- 
lus],  the  middle:  in  meditnUio,  Serv.  ap.  G. 

medium,  T,  n.  [medias].— In  space,  tlie  middle, 
midst,  caitre,  interval,  intervening  space :  in  medio 
aedium  sedens,  L. :  in  agmine  in  medio  adease,  S. : 
medio  viae  ponere,  L. :  medio  atans  hostia  ad  aram, 
Y. :  medio  tntiasimua  ibis,  0. :  in  medium  sarcinaa 
coniciunt,  L. :  Horum  unum  ad  medium  Transadi- 
git  (hasta),  through  the  middle,  Y. — Of  time :  iam 
diei  medium  erat,  the  middle,  L. :  Neo  longum  in 
medio  tempns,  cum,  etc.,  interval,  Y,—The  midst, 
public,  community:  in  medio  oronibua  Palma  eat 
posita,  qui,  etc.,  open  to  all,  T. :  rem  totam  in  me- 
dio  ponere, /wi6/tc/j^  •  ^^zfS  ^HjJO«^,P«i^ 


406 


ofMfi  to  aU:  Tmnsvolai  in  iii«dio  posita,  vhat  is 
o6motM,  H.:  rem  in  medium  ptofem^  pMM: 
rem  in  medinm  vocare  ooepenint,  be^<nre  ike  ptA- 
lie  :  in  medio  relinqneie,  leave.tmdtadid :  cum  i«^ 
centta  (verba)  Buatulimua  e  medio,  adopt  eommon 
wrd»:  ex  medio  ree  aroeasit  oonooedia,  common 
liftt  H. :  remoYendae  de  medio  litterae,  done  away 
wiAh:  hominem  de  medio  tolli  poeee,  bopiU  out  of 
the  toatf:  e  medio  exceasit,  if  dtad^  T. :  toUite  la- 
men  K  medio,  In.:  recede  de  medio, ^  avt^:  in 
medio  esse,  be  pretent^  T. :  venlent  in  medium,  oo¥ne 
fortoard :  oonsulere  in  medium,  for  the  general 
goody  v.:  in  medium  qnaerebant,  to  supply  the 
VHints  of  ally  Y.:  laudem  in  medium  couterentes, 
ascribing  to  ike  whole  body  (of  magistrates),  L. :  Id 
medium  discenda  dabat,/or  aU  to  leam^  0. — ^Fig., 
a  mean,  middle  course:  medium  ferire,  i.  e.  strike 
out  a  middle  theory  :  mediis  copulare  concordiam, 
6y  a  eompromitej  L :  Yirtua  eat  medium  Titioram, 
'A.-^Fhtr.^  a  moderate  fortuns,  middling  etrevm- 
stances:  intaotu  InrldiA  media aaut, L. 

mediiia,  adj.  [MED-],  in  the  middle^  in  the 
midsty  mid,  mean,  middle  :  mundi  locus :  tempus : 
Bolto  raedius  consedit,  in  the  middle,  V. :  medius 
PoUuce  et  Oastore  ponar,  between,  0. :  medios  ig- 
nis tesior,  \,e.onthe  altar  between  us,  Y. :  medium 
tnrlM  Huno  habet,  surrounds,  Y. :  Discessere  om- 
nes  medii,  from  the  midst^  Y. :  caelestes  medio 
lore  sedentfO. :  medium  osteudere  nn^nem,  point 
with  the  middle  finger,  lu. :  cum  inter  bellum  et 
pacem  medium  nihil  sit,  no  middle  course:  locus 
medius  regionum  earum,  half-  way  between,  Os. : 
locus  medius  iugull  summiqne  lacerti,  beiween,  0. : 
medius  ex  tribns,  S. :  in  foro  medio,  in  ike  middle 
of  the  forum:  in  mediis  aedibus:  de  medift  nocte, 
midmaht,  Gs. :  medift  aestate,  at  midsummer:  me- 
dios dilapsus  in  hostis,  Y. :  Phoebus,  the  sun  at 
noon^  0. :  (ilium)  medium  adripere,  by  the  middle, 
T. :  iuvenem  medium  oomplectitur,  L. — Fig.,  of 
the  middle,  middling,  medial,  moderate:  aetatis 
mediae  vir,  of  middle  age.  Ph. :  nihil  medium,  sed 
inmensa  omnia  volventes  animo,  L. :  gratia  non 
media,  extraordinary,  L. :  ingenium,  Ta. :  sermo- 
JCM8,  common,  0.  -~  Undetermined,  undecided,  neu- 
tral: medium  quendam  oursum  tenere:  medioa 
esse :  responsum,  ambiguom,  L. — Indifferent,  not 
imperative:  offlcium  (opp.  perfectum). — Interme- 
diate: medium  erat  in  Anco  ingenium,  et  Numae 
et  Romuli  memor,  like  ecieh  some  respects,  L. :  con- 
silium, avoiding  both  extremes,  L. — Central,  inti- 
mate, prof  ound,  essential:  quae  sunt  ex  medift 
laude  lustitiae,  essential  claims  to  honor :  in  medio 
maerore  et  dolore,  buried  in:  in  medio  ardore 
belli,  L. :  media  inter  pocula,  lu. :  Pacis  eras  me- 
diusque  belli,  equally  ready  for,  H. — As  subst*  itu, 
a  mediator:  paci  medium  se  offert,  Y. 

fidiiUk  Me  fiditts. 


medlx;  tee  meddix: 

medulla,  ae. /.  [MED- ],  marrow :  medallu 
Intravit  calor,  Y.:  Bxsaota,  H.:  albM,  0.:  hu- 
manae,  urinal  marrow,  O. — Of  plants,  pith :  bibah 
(▼irgae),  O. — Fig.,  the  marrow,  kernel,  centrt, 
heart,  inmost  part :  in  medullis  populi  R.  hiere- 
bant :  Haec  mihi  semper  emnt  imia  infixa  me- 
dullis, 0.:  qui  mihi  haecea  in  medallis,  tn  my 
heart :  nondum  implevere  medullas  Katurae  maa 
nequitiae,  lu. :  damnum  propius  medullis,  Uu 
heart,  U. :  suadoe,  the  marrow  of  eloquence,  Eon. 
ap.  C. 

medoUnlav  ae,/.  dim,  [medulla],  marrow: 
anseria,  Ct 

Meduam  ae,/.,  a  Oorgon,  0. ;  see  Gorge. 

MedttMeiu»  aeff.,  of  Medusa,  Medutean,  0. 

Megaera,  ae,  /.,  =  Uiyatpa,  one  of  the  Fur 
ries,y, 

Megalenaia  (Ta.)  or  Me^Ma  (0.,  Lu,  0., 
lu.),  ium,  n.,  an  annual  festival  in  honor  of  CMt, 

ICegaleaiaoua,  ad^,,  of  the  Megaletia,  lu. 

megiatanaa,  nin,  nk,  =  fuyioravt£^  grandus, 
magnates:  Armenii,Ta. 

malierQ]%  mebenmla,  aaahazonlaai  see 
heroic,  hercule,  Hercules. 

meiOf  — >  — t  ere,  to  make  water,  Ct.,  H.,  lu. 

mel,  mellis,  n.  [MAL-],  honey:  Tilla  abundat 
caseo,  melle:  roedda  mella,  V.  —  Fig.,  Aoiwy, 
sweetness,  pleaeaniness :  poetica  mella,  H.:  Hoc 
iuyat  et  melli  est,  is  pleasant,  H. — ^P  r  o  v. :  e  medio 
flomine  mella  petal,  i.  e.  where  there  i*  none,  0. 

inelaiioholi<ma»  adj.,  =  fi(kayxo>Me6cj  vitk 
black  bile,  meUsnekoiy, 

melannxua,  T,  m.,  ^/UKavovpoct  a  black -(dl 
(a  sea-fishX  O. 

mallotia,  acfj,, = ficXic^c,  musical,  lyric :  poSma. 

melUotoa,  f,/.,  =/i€XiXfi»roc,  a  kittd  ofdoeer, 
mdilot :  pars  mellloton  amant,  O. 

melimela,  drum,  n.  plur.y  =  /tcXifmXa,  komtf' 
apples,  must^apples,  H. 

malior,  a4j,  comp,  see  bonus. 

meliaphylllUII,  I,  n.,  =  fuki^Xkov,  habngen- 
tie,  balm:  Trita  raeUsphylla,  Y. 

MaUtenaia,  e,  a<^[He1iu],  of  Malta,  Mal- 
tese :  Testis :  rossL-^Plur.  n,  as  subst,  (sc  resti* 
menta),  Mditan  garments, 

melluat  adj,  and  ads.,  oomp,  of  bonna,  bene^ 

meJiuaoiiXa,  ads,  [meliusculus],  rather  better, 
pretty  weU:  cum  meliuflcnle  tibi  esset 

meUnaovlna,  aeff,  dim.  [melius],  sotnewhat  bd- 
ter,  rather  belter,  T. 

melUiiMr,  fera,  feram,  a^.  [meI+1  FER>], 


nmlMoB 


499 


iii#inoriol> 


iii6l]itii%  adj\  [mel],  of  Iwntiy^  wed  with 
honey:  placenta,  H. — ^Fig.,  kumey-tweei,  darling: 
Gcero:  ocuU,  Gt 

melo%  — ,  dot,  5, «.,  =  f«IXoc,  a  tune,  air,  ttrain, 
vmg,  Unf:  melo  Consimilis  cantus,  Att.  ap.  C. : 
longum,  H. 

MelpomMifl^  80,  /.,  ss  MATo^cyii,  ih8  mme 
of  traffic  and  lyric  poetry,  H. 

membrana,  ae,/.  [menibram],  a  Ma,  mem- 
brane: membraiiae  tenuissimae:  G)\e\yAn,  dough, 
0. — A  Mn  f/rfpaared  for  vritinff,  parehment: 
Membranam  poscere,  H. :  croceae  membraua  ta- 
bellae,  lu. 

membriniila,  ae,/.  dim,  [membrana],  parch- 
ment, 

membritlm,  ado,  [memhrvmi],  piecemeal,  «m- 
gty,  eevtraUy:  gestnm  negoilum. — Of  Bpeech,  in 
UtUe  daueee,  in  ehort  eenteneen :  dicere. 

membmiii,  i,  m.  [3  MAN-],  of  the  body,  a 
limb,  member:  Membi-a  metu  debilia  sunt,  T. : 
simulacra,  quorum  membra,  etc^  Cs. :  membra, 
ill  est  partes  corporis:  fractus  membra  labore, 
H. ;  membra  toro  reponunt,  bodice,  V. — A  part, 
portion,  dufieion :  membra  f racta  ratio,  0. :  phi- 
lofiopbiae,  branches  :  oongeriem  in  membra  rede- 
pt,  i.  e.  organized,  0. — Of  persons,  a  member,part : 
Pouticua,  Bassua  .  .  .  dulcia  convictOs  membra 
f  uere  mei,  0. — An  apartment,  chamber :  cubicula 
et  eidsmodi  membra.^-Of  a  sentence,  a  member, 
daute, 

me-met,  see  ego  and  met 

memini*  iaae  (only  perf  form)  [1  MAN-],  / 
remember,  reeoliect,  Vdnk  of,  am  mindful  of,  hear 
in  ndnd:  cai  dolet  meminit:  Ipse  ego  (nam  me- 
miniX  etc.,  O. :  ut  ego  meminisse  videor :  Ut  rer- 
berea  latus  memento  fluctlbus  (L  e.  memento  ver- 
berare),  H. :  ut  sui  iuria  meroinisset :  hoc :  patriae 
beneficia:  nomeros,  V.:  de  exsalibus:  quanta 
esset  hominum  adroiratio:  olim  ut  fuerit  vestra 
oratio,  T. :  cum  miht  desipere  videbare :  virginem 
forma  boo&  videre,  T. :  dextram  cohibero  memen- 
to, be  aure  to,  lu. :  deoedere  noctl,  V. :  Non  aper 
irasd  meminit,  i«  e.  is  indined,  0. :  Gatonem  roe- 
cum  disserere:  Pamphylum  mibi  narrare:  fieri 
senatQs  consultum  referente  me :  mementote  bos 
esse  pertimescendos :  memineris  te  virum  esse, 
S. :  peto,  ut  memineris,  te  omnia  mihi  cumulate 
recepisse:  me  de  oratoris  facultnte  dixisse:  me 
▼idisse  senem,  Y, — To  make  mention  of,  mention  : 
meminiati  ipae  de  exsulibus :  cuius  supra  memi- 
nimus,  Cs. 

MemnoDtOnU,  m.,  =M«/tvwv,40fi  of  Tithonut 
and  Aurora,Y,,ILtO. — His  broken  statue  gave  a 
musical  sound  at  sunrise,  Ta.,  lu. 

memor,  oris,  attj,  [1  SM ABp],  mindful,  remem- 
bering, heedful :  mens :  apud  memoreB  stat  gratia 


faeti,  y. :  ut  memor  esses  sul,  T. :  eomm  fact!, 
Gs. :  generis,  S. :  nee  aurae  Neo  sonitOs  memor, 
y. :  vale  nostri  memor,  lu. :  yive  memor,  quam 
sis  aevi  brevis,  H. :  eadum  Marsi  memorem  duelli, 
i.e,aaoldas,R.:  aevum,  i.  e.  fame,  Y, :  tabellae, 
inacribed,  0. :  saevae  lunonia  ira,  relentlese,  Y, : 
exemplum  parum  memor  legum  humanarum,  re- 
aardiem,  L. — 7%at  remembere,  of  a  good  memory: 
homo.  ^^  Recalling,  bringing  to  mind,  euggeetive, 
commemorative:  ingenium  Kumae,  L. :  nostri  me- 
morem sepulcro  Scalpe  querelam,  H. :  indicii  me- 
mor poena,  0. :  versus,  0. 

mamorabilii,  e,  at^,  with  eomp,  f  memoro  ], 
that  may  be  told,  hiard  of  credible:  Hocine  cre- 
dibile  aut  memorabile?  T.  —  Worth  repeating, 
memorable,  remarkable,  viorthy  of  remembrance: 
vir  bellicis  quam  pacts  artibus  memorabilior,  L. : 
nomen,  y. :  virtus :  f acinus,  S. — Ptur.  n.  as  iubat. : 
multa  memorabilia  eifecerat,  notable  aehievemente. 

memorandoa,  adj,  [P,  of  memoro],  worthy 
of  remembrance,  memorAle,  noteworthy :  proelium, 
worth  mentioning,  L,:  iuveni8,y. :  acta,  0. 

memorator,  oris,  m.  [  memoro  ],  a  narrator, 
relater :  Homerus,  Pr. 

memoratoa,  adj.  [P,  of  memoro],  memorable, 
renowned,  cdebrated:  pugna,  L.:  locus  Italiae 
f ama,  y . — Plur,  n,  as  aubet, :  deae  memorata,  say- 
inge,  0, 

memorla,  ae,  /.  [  memor  ],  memory,  retnem- 
branoe:  oratio  memoria  digna:  memoriae  prode- 
re,  eum  liberatom  (esse),  hand  down  to  posterity  : 
memoriam  prodere,  transmit,  Gs. :  traditur  memo- 
riae prolapsum  cecidisse,  ia  related,  h, :  quorum 
memoria  iucunda  fuit:  immortalis,  N. — Thefao- 
tJty  of  remembering,  memory,  recollection:  baec 
habui  in  memoria,  T. :  Hortensius  memoria  tant& 
fuit,  ut,  etc.:  in  memoriam  redigere,  recall  to 
mitid:  memoria  comprehendere,  commit  to  mem- 
ory :  causam  memorift  ooniplecti :  memoria  cu- 
stodire :  habere  in  memoria,  remember,  T. :  hoc 
est  mihi  in  memoriS,  in  my  recollection  :  ex  me- 
moria inddias  deponere, /or^ei .'  iniuriarum  me- 
moriam deponere,  forget,  Os. :  Garthaginem  exd- 
disse  de  memoria,  L. :  ut  mea  memoria  est :  ex 
memoria  exponam, /Vom  memory. — Hie  time  of 
rem^nbranoe,  period  of  recollection,  time:  illimque 
ad  nostram  memoriam,  S. :  pauIo  supra  banc  me- 
moriam, not  long  ago,  Gs. :  superiore  memoria,  in 
earlier  timea:  princeps  huius  memoriae  philoso- 
phorum,  of  our  tim£:  poet  hominum  memoriam, 
aince  the  memory  of  man.^^ An  hiatorical  account, 
rdation,  narration,  record  :  liber,  quo  iste  omnem 
rerum  memoriam  breviter  oomplexue  est:  memo- 
ria ex  auialibus  repetita,  L. :  carmina,  unum  me- 
moriae et  annalium  genus,  Ta. 

mamoilbla,  ae,/.dif?i.  [memoria],  the  memory. 

Digitized  by  V^OOQIC 


600 


momoriter,  adv.  [memor],  /mm  memoryy  hp 
penoTial  reooUecUon :  oratio  est  habita  memori- 
ter :  malta  narrare  de  Laelio. — With  a  good  mem- 
cry^  hy  reody  reeoUedion :  ista  exposuisti  Qt  tarn 
multa  roemoriter.  —  .^Vf/?3f,  accurately,  corrccUy: 
oognoecere,  T. :  respondere. 

memoro,  ivl,  fitus,  ftre  [memor],  to  bring  to 
remembrance,  menihn,  recount,  rdate,  Bpeak  of,  toy, 
teU:  mihi  caasas,  V. :  patriara  rhombi,  lu. :  cuiaa 
oonditor  Hercules  memorabatur,  was  said  to  have 
been,  S. :  ut  quidam  memoratnr  oontemnere,  etc., 
H. :  nondom  inemoratus  omnibus,  0. :  de  gloria 
bonorum,  6. :  de  natura  nimis  obscure :  Hercolem 
boves  abegisse,  I* :  ubi  ea,  quae  dico,  gesta  ease 
ixiemoraotur:  quo  patre  natus  uterque  Gontulerit 
lites,  H. :  sic  meraorat,  V. :  incredibile  roemoratu 
est,  quam,  etc,  S. :  panra  et  levia  memoratu,  Ta. — 
To  speak,  utter,  make  use  of:  vocabula  memorata 
Gatonibus,  H. — To  name,  coil:  Carmentalem  no- 
mine portain,  V. 

men,  for  meae,  see  2  ne. 

menda,  ae,/.  [8  MAN-],  a  fault,  blemisk:  in 
oorpore,  0. 

mendaoium,  t,  n.  [mendax],  a  lie,  untruth, 
falsehood,  Jiction :  nulla  mendaci  religione  ob- 
strictus,  Gs. :  Smpudens:  mendacio  faUere:  in- 
tnensa  spirant  mendacia,  lu. :  pia  mendacia  fraude 
latebant,  0. :  po<Itarum,  Gu. 

mendacinnoulmn,  I,  n.  dim,  [mendacium],  a 
little  untruth.  Jib,  white  lie. 

mendax,  dftcis,  adj,  with  comn.  [1  MAN-],  of 
men,  given  to  lying,  false,  mendacious  :  homo : 
amicus,  pretended,  H. :  aretalogus,  lu. :  Parthis 
mendacior,  H. :  Saepe  fui  mendax  pro  te  mihi,  0. : 
in  parentem,  H. :  quidquid  Oraecia  mendax  Audet 
in  historiS,Iu. — As  subst,m.,a  liar:  quid  interest 
inter  periurum  et  mendacem? — Of  things, /oZnf, 
deceptive,  feigned,  fictitious,  counterfeit,  not  real: 
visa :  fundus,  disappointing,  H. :  infamia,  dander, 
H.:  somnus,  Tb. :  pennae,  0. 

mendioitaa,  atis,/.  [roendicus],  beggary,  pan- 
perism,  indigence :  in  summa  mendicitate  esse: 
consortes  mendlcitatls. 

mendioo,  — ,  Atus,  Are  [mendicus],  to  bw,  ask 
alms  .•  eiectis  mendlcat  silva  Gamenis,  i.  e.  m  full 
of  beggars,  lu. :  mendicatus  panis,  lu. 

mendiona,  aclf.  with  «^p.,  beggarly,  needy,  m 
want,  indigent:  ex  mendicis  fieri  divitcs:  solos 
sapientis  ease,  si  mendioissimi  (sint),  divites. — ^As 
swmt.  m^  a  beggar,  mendieant,  T.,  G. :  mendici,  i.  e. 
the  priests  of  Cybele,  H.— iVw,  paltry,  sorry,  pit- 
iful: instrumenturo. 

menddae,  adv.  with  sup,  [mendosus],  full  of 
faults,  fauUUy,' wrongly i  iibri  icribantur:  ars 
mendosissime  scripta* 

mmiddan%  ad».  with  Mmp.  [meadtm],>lfU  of 


fauUs,  fatdty,  blemished:  equi  fades,  0. — Fig^ 
erroneous,  incorrect,  defective,  wrong:  inendosam 
est,  etc. :  vitiis  paucis  natura,  blemished,  H.:  mores, 
O. :  historia  mendosior. — In  writing,  that  commiu 
faults,  blundering  :  semper  in  Yermct  nomine. 

mendmn,  l,  n.  [8  MAN-],  a  fault,  error,  blun- 
der: quod  mendum  ista  litura  conrexit  f :  librario- 
rum. — A  blemish,  defect :  Rara  mendo  fades  caret, 
0.— Fi  g.,  a  mistake,  omissiofi:  IdOs  Martiae  mag- 
num mendum  continent 

manak  mentis,/.  [1  MAN-],  the  mmd,  ^ip(m- 
tioTi,  feeling,  character,  heart,  soul:  mala,  T. :  con- 
versae  sunt  omnium  mentes,  Gs. :  mentis  ferox, 
O. :  mollis  ad  oalamitatea  perferendas,  QiL'-The 
conscience:  adhibere  testem,  id  est  roentem  soam: 
diri  conscia  fadi,  lu. — The  intelleetual  faeultia, 
mind^  understanding,  intellect,  reason,  judgment^ 
discernment,  consideration,  refieetion:  anirooa  vi- 
ventls  mente  complecti,  comprehend:  mens  sana 
in  corpore  sano,  lu. :  mentis  suae  esse,  in  his  right 
mind:  captus  mente,  beside  himself:  mente  paa- 
lulum  inniinutS,  S. :  mentem  amittere,  lose  on/i 
mind:  maletuta,H.:  huic  ex  tempore  dicentieflSait 
mens,  his  recollection  vanished:  quae  tanta  mente 
fiunt,  intdligence :  dictis  adice  mentem,  attention, 
0. — ^In  the  phrase,  venire  in  mentem,  to  come  into 
mitid,  be  thougfU  of,  occur:  quotienscumque  pa- 
tria  in  mentem  veniret,  L. :  numquam  ea  res  tibi 
tam  belle  in  mentem  venire  potuisset:  nbi  venic 
in  mentem  eius  adventi,  bethought  himself  T :  ei 
venit  in  mentem  potestatis:  fac  tibi  legia  reniat 
in  mentem :  in  mentem  tibi  non  venit  qnid  negoti 
sit?:  veniat  in  mentem,  at  defenderimus,  etc^ 
L. :  qnid  venit  in  mentem  Gallistheni,  dioere,  etc? 
-^Mind,  thought,  plan,  pwrpose,  intention,  design : 
senatus  una  voce  ao  mente  restiterat:  nostrtm 
nunc  aodpe  mentem,  V. :  classem  e&  mente  com- 
paravit,  ut,  eto. :  mentes  deorum  scmtari  in  fibris, 
O. :  bac  mente  laborem  ferre,  H. — Sjoiril,  bddnen, 
courage  :  tna,  qui  aroem  reoepisti,  L. :  addere  meo- 
tem,  give  courage,  H. :  demittunt  mentes,  lose  eour- 
age,  V, -^Passion,  ifnpulse :  dolor  quod  suaserit  et 
mens,  H. :  Gompesoe  mentem,  H. — P  e  r  s  o  n.,  /A« 
goddess  of  thought,  h.,  G.,  0. 

menaa,  ae,/  [mensoe,  P.  of  metior],  a  tM: 
ad  mensam  oonslstere,  wait  at  table:  Qui  dapibus 
mensas  onerent,  Y. :  acemft,  O. :  cara  piscis  arer- 
tere  menB&,fislunonger*s  board,  H. — A  table,  nuel, 
course:  Italicae  mensae :  lucis  pars  ultima  rocnsae 
Est  data,  supper,  0. :  unA  mensA,  at  a  single  tnfd, 
lu. :  secunda,  an  after-feati,  I  e.  thank-offrnv^, 
y.:  secundas  nux  omabat  mensas,  dessert,  H.: 
secundamque  mensam  servis  dispertiit,  N. :  Dien- 
sae  tempore,  meat-time,  lu.  —  A  mon^f-^anger't 
counter:  mensam  poni  iubet,  H. :  publiea,  a /wMk 
bank.'^A  sacrifieial  table,  altar:  menaae  deoram, 
v.:  super  tamcdom mensam  stataere. 

Digitized  by  V^OOQIC 


001 


mexiMiliM,  I,  m.  [menaa],  a  money-changer^ 
banker^  public  hanker^  0. :  quinque  Tin,  qaos  men- 
sarios  appellarttiit,  trtamtren^  L. 

mansid^  diiis,/.  [metior],  a  meamire:  Tooam, 
quaniUy. 

znenais,  is  (gen.  pbtr,  mensium,  mensflm  or 
mensuum  ),  m.  [  1  MA-  ],  a  tncnUk :  meoBW  trla 
abest,  T. :  quintum  iam  mensem  obsesstis,  B. :  lo- 
nae  carsOs  qui  menses  noratnantur:  Veneris  ma- 
rinae,  L  e.  of  Venm'M  birthy  April,  H. :  primo  mense, 
at  the  hegwningofikt  mon/lk,  Y. :  regnavit  paucos 
menais :  magni  menses,  L  e.  yloriom,  V, 

menaor,  Oris,  m,  [1  MA-],  a  meaatarer,  turvey- 
or:  maris  et  terrae,  ST.,  O. 

menstmiu,  aefj,  [mensfs],  of  a  month,  of  every 
mofUh,  monthly:  usura.  —  Of  a  month,  Icatinff  a 
month,  monthly:  vita:  cibaria:  Luna,  1.  e.  in  her 
monthly  eourae,  V. — As  suhst,  m.  .*  menstnium  se- 
cum  ferre,  a  month^a  provisioM,  L. 

maiiftllra,  ae,  /.  [metior],  a  maturing,  meat- 
uremeni:  mensurae  itinerum,  Cs. :  certae  ex  aqu& 
mensurae,  I.  e»  by  (he  water-dock,  Ca. :  quioquid 
sub  auriam  mensuram  aliquam  cadat,  numerus 
Tocatur. — A  measure,  standard  of  measurement: 
cumulatiore  mensura  uti:  qui  modus  mensurae 
medimnus  appellatur,  N. :  de  roensurft  ius  dicere, 
In.  —  Measure,  extent :  roboris,  girth,  0. :  parvft 
minor  mensura  lacertft  est,  sise,  0. :  sed  deerat 
pisd  patinae  mensura,  was  too  small,  lu. :  mensura 
censOs^/orlMfM,  la.-— F I  g.,  a  limit,  eapaaty,  power, 
extent,  degree  :  tibi  dabitur  mensura  bibendi,  0. : 
qui  tanti  raenauram  nominis  Imples,  i.  e.  art  worthy 
of  O. :  sui,  i.  e.  capacity^  lu. 

mensiiB,  P.  of  metior. 

menta  (nMntha),  ae,/,  =  fUv^a,  mint,  0. 

montlen%  entis,  m.  [P.  of  mentior],  a  fallacy, 
tophism, 

mention  dnis,  /  [1  KAX-],  a  ealHng  to  mind, 
making  meidUm^  mentioning,  naming,  mention: 
Phaedriae,  T. :  casn  in  eorum  mentionem  incidi, 
happened  to  mention  them:  tui:  eius  rei  facta: 
oratio  aocosatoram  mentionem  habet^  mentions, 
L. :  mentio  inoobata  adfinitatis,  ihe  subject  intro- 
duced, L. :  de  fnriis,  H. :  caput  legis,  de  quo  ante 
fed  mentionem :  faoere  mentionem,  placere  statui, 
si,  etc. :  secessionis  mentiones  ad  volgus  militum 
wrer^  suggestiione,lj. 

mentior,  Ttua,  Ifl,  dtp.  [  1  MAK-  ],  to  invent, 
assert  faledy,  tie,  cheat^  deceive)  pretend:  Si  quic- 
quam  invenies  me  mentitum,  T. :  Hoc  iuvat,  non 
mentior,  H. :  plurimis  de  rebus :  ne  ioco  quidem, 
N.  r  ille,  satum  quo  te  mentiri8^f)»*ffm(f,  V. :  cer- 
tam  me  sum  mentitus  habere  Horam,  quae,  etc., 
0.  —  Of  things,  to  deceive^  impose  upon:  frons, 
oculi,  Toltus  persaepe  mentiuntur :  in  quibus  nihil 
umquam  vetostas  menUta  sit-— lb  lie  about,  assert 


foMy,  make  a  false  promise  about,  feign,  counter* 
feit,  insitate:  tantam  rem,  devise  such  afalsehoodf 
&:  auspidum,  L. :  titulum  L7ciscae,aMtlm«/a/«e- 
/v,  lu. :  ita  mentitur  (  sc  Homerus  i  fables,  H.— 
Fig.:  Spem  mentita  seges,  disappointed,  E.:  Neo 
varios  discet  mentSri  lana  colores,  to  assume,  V. 

mentitoflk  <«&'.  [P.  of  mentior],  imitated,  coun- 
terfeit, feigned:  tela,  V. :  figurae,  O. :  nomen,  0. 

Mentor,  oris,  m.,  =  tikvrmp,  an  artist  in  em- 
bossed metals,  GL — A  Mentor,  embossed  eup,  lu. 

mentnla,  ae./. ;  membrum  Tirile,  Ct 

montilin,  I,  n.  [2  MAN-1,  the  chin:  paulo  at- 
tritius:  incana,  6«mli,  V.,  H. 

meo,  ftvl,  -*,  kre,togo^pas8:  qno  simul  me&ris, 
E. :  quft  sidera  lege  mearent,  0. :  spiritus,  Cu. 

mephitia,  is,  /,  a  noxious  exhalation,  mepliitis, 
malarta:  eaeva,  V.  —  Person.,  a  goddess  who 
averts  malaria:  templum,  Ta. 

meracuB,  atfj.  with  eomp,  [nienialt/nire,  un- 
mixed: vinum  meracius:  helleDorum, H. — Fig., 
pure,  unadulterated,  genuine  :  libertas. 

meroabilU,  e,  adj.  [meroor],  that  may  he 
bought,  purchasable :  meretrix,  0. 

meroaxll^  antis,  P.  of  meroor. 

maroator,  aria,  m.  [meroor],  a  trader,  mer- 
chant, wholesale  dealer:  ea  mutare  cum  mercato- 
ribus  vino,  8. :  venalicii  mercatoresque :  multi  ad 
eos  mercatores  ventitant,  Cs. :  Af ricum  metuens, 
H. — A  dealer,  speculator:  mercatores  provlncia- 
rum:  sacci  olentis,  lu. — A  buyer,  purchaser: 
signorum :  veneni,  lu. 

meroattira,  ae,  /  [mercor],  trade,  traffic,  comr 
merce:  tenuis:  quaestila  mercaturae, Cs. :  merca- 
turas  teLcere,  the  pursuits  of  trade:  Aversus  mer- 
caturis,  H. — Fig.:  bonarum  artium,  the  purchase, 

meroatas,  tls,  m,  [mercor],  trade,  traffic, 
bargaining,  buying  and  selling:  eo  ad  mercatum 
venio, /or  a  market,T. :  domesticus. — A  place  for 
trade,  market-place,  market,  mart:  frequens,  L. : 
mercatu  indicto. — A  festival,  assemblage  for  games  : 
is  qui  babetur  roaximo  ludorum  apparatu :  Asiae 
Grseciaeque  Is  mercatus  erat,  L. 

mercedula,  ae,/  dim.  [1  merces],  small  wages, 
poor  pay :  mercedula  adducti :  constituere  mer- 
cednlas  praedtorum,/Nrllfry  revenues. 

meroennarlos  (meroena-),  a^,  [1  merces], 
serving  for  pay,  JUred,  earning  wages,  paid,  mer^ 
cenary :  comes :  miles,  L. :  testes,  bribed  :  arma, 
L. :  fiberalitas:  vincia,  i.  e.  imperative  business 
engagements,  H.  —  As  subst,  m.,  a  hireling,  hired 
servant:  a  villA,  T. :  quaestQs  mercennariorum. 

1.  meroes,  gdis,  /  [2  SMAB-],  pries,  hire,  pay^ 
wages,  salary,  fee,  reward:  mercedem  Ck)egl,  T. 
imanuum  meruede  lDO^^i^^^|(^le|^a;j^^cmn«a 


lahWjS,:  oporae:  ApoUomns  cum  meroede  dooe- 
ret :  meroede  diurna  Oonductus,  H. :  poscere  mer- 
oedes,  work  for  Atre,  lu. :  pro  qua  meroede  pavere, 
etc.,  y. — An  unriffhieout  rewart^  bribe :  Baebiam 
magnt  meroede  parat^  S. :  paciacitur  roagn&  mer^ 
cede  cum  principibna,  ut,  etc.,  L. :  a  quibos  mer- 
cedem  aooepisti:  lingua  adstricta  meroede,  tied 
with  a  bribe, — A  price,  reward^  woffee^  reoonupenM, 
puniehmenty  coet^  injury,  detriment,  itipmation, 
condition:  mercedem  lacrimarum  oonstituere: 
mercedero  imponere  linguae,  eet  a  price  on,  lu. : 
mercedem  soWere,  make  payment,  lu.:  Don  alia 
bibam  Kercede,  eon<fi/um,  H. :  temeritatifc,;mmiiA- 
meni,  L. :  non  sine  magnft  meroede,  only  at  great 
cost :  Hac  oottant  meroede  suorum,  i.  e.  at  thie  eae- 
rifice  of  their  people^  V.  —  P  r  o  v. :  unft  meroede 
duas  res  adsequi,  kill  two  birdt  with  one  ttoiie, — 
Bent,  revenue,  income,  interest:  praediorum:  ex 
fundoMneroedes  habttationum  aonuae,  hmme-rente, 
Cs. :  Quiuas  hie  capiti  mercedes  exsecat,  takes  out 
as  discount,  H. 

2.  meroaSi/^ur.  of  merz. 

meroimonimii,  I  [roerx],  merchandise,  Ta. 

mercor,  atus,  ftrl,  dep.  [merx],  to  trade,  traffic, 
deal  in,  buy,  purchase :  agruro,  T.:  (eunuchum) 
ThaIdi,/or  Tnais,  T. :  fuudum  de  pupillo :  hortos, 
H.:  banc  (segetem),  lu.— Fig. :  officia  mercanda 
vita,  to  be  purchased  with  life:  Hoc  magno  mer- 
oentur  Atridae,  would  pay  highly  for,  Y. 

Mercurlalla,  e,  adj.  [Mercuriu8],o/Jfe}*c?<ry, 
H. :  viii,  i.  e.  lyric  poets,  H. — Plur,  m.  as  subst,,  M« 
tradesmen,  eotporalion  of  traders, 

Merouiium,  \,  m.  [merxl,  Mercury,  the  messen- 
ger of  tlu  gods,  the  god  of  dexterity  and  of  elo- 
quence, of  traders  and  tfiieves,  Cs.,  C,  V.,  H^  0. — 
The  planet  Mercury ,  C. 

merda,  SL&,f.,dung,  ordure,  excrement:  oorro- 
rum,  H. 

mereii«»  entis,  adj,  [  P,  of  mereo  ],  deserving, 
meriting:  optime  mereutes  socios  deserere,  Cs. : 
laudare  et  increpare  merentls,  S.:  rite  merenti 
Yenit  laurea,  0. — As  subst.  m. :  sumpsisse  meren- 
tis  poenas,  i.  e.  pfinished  the  guilty  one,  Y. :  Dignus 
pro  laude  mereutis,  of  my  benefactor,  H. 

mereo,  ul,  itus,  5re,  dep.  \%  SMAR-],  to  deserve, 
merit,  be  entitled  to,  be  worthy  of:  neo  minimum 
decus,  H. :  supplicium,  0.:  cur  pereat,  0.:  Nil 
suave  meritum  est,  no  kindness  has  been  deserved, 
T. :  qualem  meruit,  Pallanta  remitto,  as  he  deserves, 
i.  e.  dead,Y. :  ut  decoraretur :  Banaam  ut  caderem 
manu,  Y. :  Quae  merui  vitio  perdere  cuncta  meo, 
O. — To  earn,  acquire, gain,  obtain:  non  amplius 
duodecim  aeris :  stipeiidia  in  eo  bello, !.  e.  served 
as  a  soldier:  diadema  Quirini,  lu. :  odium,  Cs. : 
aera,  H. :  soelus,  incur,  Y.  —  To  get  by  purchase, 
buy,  purchase:  quid  arbitramini  Rheginos  merere 


vetle,  ut  etc.,  what  pries  do  you  thimk  they  wonid 
takei — To  serve  for  pay,  serve  as  a  soldier:  com- 
plurb  annos,  Cs.:  triennio  sob  Haadmbale,  L: 
equo,  serve  in  the  cavalry:  pedibus,  serve  in  the 
infantry,  L. —  To  confer  a  favor,  render  service: 
de  re  p.  optime:  Si  bene  quid  de  te  meroi,  Y. 

mereor,  itus,  6rl,  dep.  [S3£AB-1  to  deserve, 
merit,  be  entitled  to:  dignitatem  meam,  ei  mereor, 
toearis,  if  1  deserve  it:  Pa.  quid  meritu's?  Da. 
cnicem,T.:  Btipendia,a8r*0tnM0army:  laudem, 
Cs. :  gratiam  nullam,  L. :  aanctus  baberi,  lu. :  ut 
memor  esses  soi,  T.— 7b  deserve  well,  be  merito- 
rious: eane  meritoe  bostis  sine  cau8&  factos* 
after  deserving  so  wdL,  L. :  Qui  sui  memoies  alios 
fecere  merendo,  Y. :  Hac  (arte)  te  merentem  Ve- 
xere,  etc,  H. — To  deserve  a  return,  merit  recom- 
pense, bAave:  erga  me  saepe  (illam)  meriuun 
quod  vellem  scio,  treated  me  as  I  desired,  T. :  re^ 
cepto  Supplice  sic  merito,  deserving  t^  reeepfum, 
Y. :  optime  de  communi  libertate  meritos,  Cs. :  de 
re  p.  bene,  i.  e.  to  serve  well:  melius  de  quibiiiidam 
inimlcos  mereri  quam  amicos,  have  treated  better: 
pemicioeius  de  re  p.  merentur  prindpes,  \.e.ad 
ruinously:  urbs  quoque  modo  erit  merita  de  me, 
has  treated  me  :  optime  eum  de  se  meritum  iudica- 
bat,  Cs. 

meretriciuB,  adj,  [  meretrix  ],  of  harlots,  of 
prostitutes,  meretricioits :  ar8,T. :  domus,  T. :  quae- 
stiis:  disciplina. 

meretrioula,  ae,  /.  dim.  [meretrix],  a  prosti- 
tute, courtesan,  C,  H.,  L, 

meretnz,  Icit,  /.  [mereo],  a  prostitute,  courte- 
san, T.,  C,  H. 

merges,  itis,/.  [raergae;  KERG],  a  sheaf, Y. 

mergo,  mersi,  mersus,  ere  [MER6-],  to  dip,  (Sp 
in,  immerse, plunge,  sink,  bury:  se  in  man:  pu- 
tealibus  undis,  0. :  mersa  navis,  Cu. :  te  sub  aequo- 
re,  Y. :  Ter  matutino  Tiber!  mergetnr,  bathe,  lu. 
*->7b  engulf,  swallow  i^  overwhsbn:  te  merso- 
rae  aquae,  0. :  roersA  rate,  lu. — Ihphmge,  thmd, 
drive,  bury:  mersisque  in  oorpore  rostris,  0.~7<> 
cover,  bury,  hide:  suos  in  oortioe  v<4tQ8, 0.— Fig^ 
to  piUmge,  sink,  overwheUn,  cover,  bury,  immerse, 
ruin :  quae  forma  viros  fortunave  mersit,  V. : 
quem  f  unere  roersit  acerbo,  brought  to  a  pednfid 
dettth,y,:  ae  in  voluptatea,  L. :  Quoedam  roer^t 
longa  honorum  Pagina,  draas  down^  lu. :  meraos 
secundis  rebus,  overwhelmed  with  pro^wrUy,  L : 
vino  somnoque  mersi,  buried  in  drunken  eieep,  L : 
rebus  mersis  in  ventrem,  swallowed  t^  lu. :  mer- 
gentibus  sortem  usuria,  sinking  his  cmtal^  L: 
mersis  fer  opem  rebus,  to  utter  distress,  O. 

mergns,  i,  m.  [MERO^],  a  diver  (a  water-fowl). 
aprid,  Y.,  O. 

meridiintis,  atfj,  [  meridies  1,  of  mid-day,  of 
noon:  Tempus,---/SiEyMM^  valiiSiL 


008 


meridiatio,  Ontf,/.  [meridlo],  a  trnd-da^  nap, 
sieUa. 

meridies,  — ^  ate.  em,  oJtiL  8,  m.  [for  *  medidiee ; 
medius  +  dies],  mid^d^,  noons  Meridie  ipso,  at 
high  noon,  T. :  ante  meridiem. — The  wtUh :  flumen 
oriena  a  meridie,  & :  inflectens  canam  ad  meri- 
diem. 

mexidio,  — ,  itum,  Sre  [  meridies  ],  to  take  a 
nUdrday  nap,  have  a  eietta, — 8upin.  ace.,  Ct. 

1.  merito,  adv,  with  eup,  meritissimo  [a5/.  of 
meritum],  according  to  daert,  deetrvedly,  fuvtly : 
ne  id  merito  mi  eveniret,  T. :  hominefl  necati,  S. : 
pulsoSjV.:  iratusMetello:  laudari:  alquemamare 
meritissimo. 

2.  mexlto,  a?I,  — ,  ftre^/rc^.  [mereo],  to  earn, 
yidd:  fundus,  qui  sestertia  deoa  meritasset 

meritdiiuB,  a^j*  [  meritum  ],  earning  money: 
pueri,  earning  money  by  proetiiution, — Piur.  n,  as 
subeL,  hired  lodginge^  lu. 

meritvm,  l,  n.  [P.  n.  of  mero],  a  merit,  eervioe, 
kindneee,  benefit,  favor:  pro  merito  ab  illo  tibi  re- 
ferri  gratia,  T. :  nobis  ob  merita  sua  earns,  8. : 
pro  singnlari  eorum  merito:  merito  tuo  fed,  ae 
yen  detforwd:  ex  merito,  Ta. :  recordatio  ingentiom 
meritomm,  L. :  meritis  pro  talibns,  Y. :  magna  in 
me.  —  Demerit,  blame,  fault,  offence:  merito  boo 
meo  Tidetur  factum  ?  T. :  a  me  nullo  meo  merito 
alienus,^  no /aT(/<  of  mine:  nullo  meo  in  se  me- 
rito, no  offence  againtt  him,  L. :  Leniter,ex  merito 
qaicqoid  patiare,  ferendum  est,  O. — Misrit,  worth, 
value,  importance:  quo  sit  merito  quaeque  notata 
dies,  O. :  sume  superbiam  Quaesitam  meriiis,  H. 

mexltiu,  adj.  [P.  of  mereorj,  deterving:  meriti 
iarenct,  V.:  Iin«;tta,  guilty^  0.:  nihil  meritum 
saxum,  unoffending,  0.  —  Due,  deeerved,  fit,  jtut, 
proper,  right:  ignaras,  laus  an  poena  merita 
cssei,  L. :  iraenndia  merita  ao  debita :  honores, 
V. :  nomen,  H. :  poenae,  O. 

meropfl,  opis,  m.,  sr  ftipoipt  a  bee-eater  (a  bird), 

v. 

merad^  tvl,  Stus,  kte,freq.  [mergo^,  to  dip,  tm- 
-  meree:  gregera  fiuviOyV. :  mersor  cinlibus  undis, 
plunge  into,  H. 

merflos,  P.  of  merga 

memla,  ae,  /.,  a  blackbird^  ouael,  merle,  0,,  H. 
-~A  eea^carp,  0. 

memm,  T,  it.  [meros],  unmixed  wine,  wine  with- 
out water  e  mnlti  Damalis  meri,  i.  e.  given  to,  H. : 
vis  meri,  0.,  V.,  lu. 

meroB,  adj.  [3  KAIt-],  pure,  unmixed,  unadul- 
terated: vina,0. :  luc,  O. — Bare,  naked,  uncovered: 
pes,  lu. — Bare,  nothing  but,  only,  mere:  nil  nisi 
spem  roeram,  T. :  roera  monstra  nuntiare :  pro- 
ecriptiones:  nugae,— 'Fig.,  pure,  true,  real,  genu- 
%Hc:  principea:  8eniio,|Natn;»'ow^H. :  Cecropis, 


a  reel  Alheman,  la^-^UndibUed,  etrong,  exceaive: 
meram  haarientes  libertaiem,  L. 

menc,  cIs,/.  [2  SMARr],  goode,  waret,  eommod- 
itiee,  merchandiae:  fallaces  et  fucosae:  merces 
oommeatilsque,  Gs, :  femineae,/or  women,  0. :  neo 
nautica  pinus  Hutabit  merces,  Y. :  navem  merci- 
bus  implere,  lu. 

mesais,  is,  /.  [  B£ET-  J,  a  gathering  of  crops; 
harveet:  quid  sit  messis  nescire:  triticea,  V. : 
seges  matura  messi,  L.  —  Of  honey,  Y.  —  Fig.: 
Sullani  temporis,  i.  e.  daughter. — Harveet,  harvest- 
ed crops:  Illius  inmensae  ruperunt  horrea  mes- 
ses, V. — The  standing  crops,  harvest :  Spicea  cam- 
pis  cum  messis  inhorruit,  Y. — P  r  o  v. :  adhuc  tua 
messis  in  herbS  est,  i.  cyou  count  chickens  before 
they  are  hatched,  O.-^lTie  time  of  harvest,  harveU- 
time:  post  messem,  Y. 

me«M>r,  dris,  m.  [MET-],  a  reaper,  C,  Y. :  dn- 
rus,  O. :  dura  roessorum  ilia,  H. 

xneasoxliiB,  adj.  [messor],  of  a  reaper:  corbis. 

messufl^  P.  of  2  meto. 

*iifet,  an  enclitic  suffix,  added  to  any  subetan- 
tire  personal  pronoun,  except  the  nom,  tn,  and  the 
gen  piur,  of  4so  ^^^  ^^ «  rarely  to  the  adj.  forms 
mea,  sua,  and  auis,  self,  own :  egomet :  mihimet : 
vosmet:  yobismet:  meamet,  m^f  ovn,  S. :  suamet, 
L. :  suismet,  L. ;  see  also  ego,  tu,  mens. 

meta,  ae,/.,  a  cone, pyramid:  ooUis  io  modum 
metae  fasUgatus,  L. :  petra  in  metae  modum  erec- 
ta,  i.  e.  iM  tAe  shape  of  a  cone,  Gu.^^  oonieal  col- 
lunn  at  the  end  of  the  circus,  turtmg-post,  goal: 
metaque  fcryidis  Evitata  rotis,  H. :  stringam  me- 
tas  interiore  rotS,  0. — A  goal,  winning-post,  mark: 
optatam  cursu  contingere  metam,  U. :  roetam 
tenebant  (in  a  boat •  race ),  Y. :  metas  lustrare 
Pachyni,  to  sail  around  the  turning-point  (prom- . 
ontory),  Y. — An  end,  period,  extremtty,  boundary, 
limit:  longarum  haec  meta  viarum,  v. :  His  me- 
tas rerum  ponere,  of  dominion,  Y. :  Titae,  0. : 
umbra  terrae,  quae  est  meta  noctis,  the  limit  of 
night:  sol  ex  aequo  meta  distabat  utrftque,  i.  e.  it 
was  noon,  0. — Fig.:  fama  adulesoentis  paulam 
haesit  ad  metsis,  failed  at  the  critical  point, 

metalhun,  I,  n.,  =r  /li roXXov,  rn^al :  auri^  Y. : 
potior  metallis  libertas,  i.  e.  gold  and  silver,  H. : 
acris,  Y. — A  place  where  metcUs  are  dug,  mine: 
metalla  Vetera  et  nova,  L. :  inexhausta,  Y. 

metamorphoaifl,  is,  /.,  s?  furafiSp^tjaotc,  a 
transformation,  metamorphoeis.  —  I^ur.,  a  poem 
of  Ovid. 

metator,  oris,  m.  [metor],  one  who  marks  off, 
fixer  of  boundaries :  castrorum  urbis. 

metatua,  P.  of  metor. 

matior,  mdnans,  Irl,  dep.  [1  HA-],  io  measure, 
\mete:  magnitudincm  vj^^^i^^i^r^i^he,  have 


004 


in  gretU  ahundanfie,  H.:  pedes  sjllabia,  meature 
by  syllabUi  :  annam,  L  e.  dmnde^  O. :  Hesperiam 
metire  iaoens,  L  e.  liuh  your  daad  body^  Y. — To 
fneaiur$  out,  d$al  otU^  dittribute :  f mmentum  mili- 
tibuB,  Cb.  :  exeroitai  si  metienduin  esset:  Caeeu« 
bum,  H. — To  meaturefpau  over^  trmvene:  Saoram 
Yiain,^Mi«0  off^  H. :  aequor  cttrru,  mi/  throuyh,  V. : 
carina  aquas,  0. — F  i  g,,  to  msature,  egtuiiaie,  judge, 
value:  suo  metu  pericala,  S. :  Booantia  metiri 
auribos:  oculo  htus,  H. :  omnia  quaestu,  by  profit: 
homines  virtute,  non  fortunA,  N. :  se  suo  modulo 
ao  pede,  It. :  nee  se  metitur  ad  ilium  modum,  L  e. 
aecomniodatea  herulf^  lu. :  quanto  Hetiris  pretio, 
quod,  etc.,  lu. 

1.  (meto,  — ,  — ,  Are),  see  meter. 

2.  metOb  messuT,  inessos,  ere  [MET-],  to  reofp, 
mow,  crop,  gather,  eoUeet,  harveti :  in  metendo  oo- 
cupatos,  Gs. :  pabala  f  aloe,  cut  down,  0. :  Faloibus 
roessae  herbae»V. — Prov.:  ut  sementem  feceris, 
ita  metes,  aa  you  ww,  to  shall  you  rMg— Of  the 
Nintafre,  to  gather :  Postremus  metito, V. :  purpu- 
reos  flores,  L  e.  gather  the  pollen  (of  l^ees),  V. — To 
out  off,  plucky  crop:  TirgA  lilia  summa,  0.:  farra 
roofiebat  aper,  laid  toaate^  0. :  bartwiB,  lu.  —  To 
mow  down,  cut  down,  destroy:  Proiuma  qoaeqoe 
giadio,  V. :  roetit  Orous  Grandia  earn  panris,  H. : 
vUa  omnibus  meteada,  ut  f  mges,  0.  po«t 

metor,  fitus,  fttl,  dip.  [meta],  to  measure,  meie, 
measure  off,  mark  out,  lay  out :  caelum,  O. :  oaatra, 
i.  e.  pitch  hie  eamp,  8.,  Os. :  agniro,  L. :  metarique 
sub  ipso  templo . . .  iussit,  to  encamp,  L. — P.  pass. : 
raetata  eastra,  L. :  agellns,  H. 

metreta,  ae,  /.,  =r  furptirfiCt  a  tun,  cask,  jar 
(oHg.  tin  Athenian  liquid  measure,  about  9  gal- 
lons), lu. ' 

metuendofl,  at(j.  [P.  of  metao],  fearful,  terri- 
ble, dreadful:  meUiens  magis  quam  metuendus, 
S. :  metuendos  vos  praebero,  L. :  maturis  metuen- 
dus Iiippiter  uvis,  V. :  belli,  in  battle,  0. — Plnr. 
n.  as  subst. :  multa  ac  metuenda  minatur,  makes 
many  terrible  threats,  0. 

metaeii^  entis,  edj,  with  eomp,  [P,  of  metuo], 
fearing,  afraid,  fearful,  timid,  appr^antive,  aiia»> 
ious:  homines  legum  metuentes:  futuri,  H.:  vir- 
gae,  lu, :  roe  meluentem  expendere  casils,  oimoiM- 
ly,  y. :  metuentius  ingenium,  0. :  metueutior  deo- 
nim,  more  godfearing,  0. 

metuo^  ul,  — ,  ere  [metus],  to  fear,  be  afraid, 
stand  in  fear,  be  apprehensive:  de  suA  vitA, /or 
his  life  :  metuens  ab  Hannibale,  afraid  of  Hannu 
bal,  L. :  inopi  metuens  formica  senectae,  anxious 
about,  V. :  suls  iuvencis,  H. :  ne  morbus  adgrave- 
Bcat,  T. :  metult  ut  eam  (calamitatem)  ipse  posset 
sustinere,  that  he  cannot  bear:  ut  sis  vitally,  H.: 
roetuis  lie  non,  quom  Telis,  oonWncas  esse  ilium 
tuom  ?  T. :   metui,  quid  futurum  denique  esset, 


awaked  wUhfear,  T. :  quid  agam,  T.:  qium  me- 
tuunt  oderunt,  Enn.  ap.  C. :  metuebant  (senem) 
servl,  TerebaDtur  liberi :  Decs,  T. :  nihil  nisi  tar- 
pem  famam,  S. :  nooentem  corporibus  Austnim, 
shu9i,  H. :  quia  Bex  roetuatur^  H. :  a  me  insidias: 
sopplida  a  vo\A8,fear  from  you:  pericaluro  ei 
illis,  S. :  temptare  spem  oertamlnis,  shrink  from 

ring  to  t/ie  test^  L. :  reddere  soldum,  be  aeerst, 
nil  iurare,  Gt. :  aequore  tingui,  shrinl-vty 
from,  V. :  tautam  molem  sibi  ac  posteris,  L. 

metiiB»  lis  Told  gen,  roetuisi  T^  C. ;  dot,  metu, 
v.,  Ta. ),  m.,  fear,  dread,  apprdyenaion,  anxiety: 
animus  oommotust  metu,  T. :  in  meta  esse,  he 
fearfid:  milii  unum  de  malis  in  metu  est,  a  sub- 
ject of  fear  :  metum  habere,  be  afraid:  ooncipere, 
O. :  in  futurum  metum  cepenmt,  L. :  facit  Gneea 
turba  metum,  puts  in  fear,  0. :  Germanis  metaro 
inicere,  Os.:  metu  territare,  alarm  greatly,  Cs,: 
metus  omnis  invadit,  & :  ademptns  tibi,  remastd, 
T. :  hunc  remove  metum  *  .  .  exonera  ciritatem 
metu,  take  away  .  .  .  relieve,  L. :  metum  Siciliae 
delcere :  metOs  Tradam  ventis,  H. :  Solre  metAs, 
aiMiy  with,  v. :  praesentis  exiti :  dictatoris :  ne 
popularls  metus  inraderet  parendi  sibi,  S. :  de- 
saris  rerum,/or  Caesar's  fortune,  H.:  quod  sens- 
tui  metum  inje^t^  ne,  etc^  L. :  Quantum  metoist 
mihi,  Yidere^  etc,  T. :  metus  ab  dye,  L. :  poenae  a 
Romanis,  L. :  pro  universA  re  p.,  L. :  laania  mol- 
tos  metu  servata  per  annoa,  awe,  V. :  mens  trepi- 
dat  metu,  H.— il  terror,  alarm,  cause  of  fear :  loos 
plena  metOs,  0. :  nihil  mettks  in  voltu,  Ta. :  nuUi 
noote  metOs,  lu. — P  e  r  s  o  n.,  <A«  god  of  fear,  V. 

meiUk  pron,  possess,  [roe],  of  me,  my,  mine,  be- 
longina  to  me,  my  own :  eamuCex,  T. :  discriptio, 
made  by  me:  iniuria,  done  to  me,  S. :  non  mea  est 
simulatio,  not  my  way,  T. :  Tempestake  mei,  in  m,v 
day,  lu. :  (me)  vixque  meum  firmat  deus,  hardhf 
myself,  0. :  facerem,  nisi  plane  esse  vellem  meus, 
quite  independent :  Vicirous,  et  meus  est,  O. :  Nero 
meus,  dear :  homo  meus,  1.  e,  thefdhw  J  speak  of 
Ph. :  mea  tu,  my  darling,  T. :  o  mi  Aeschroe,  o  mi 
germane !  my  dear!  my  beloved!  T. — Plur.  m.  ss 
euhst,^  my  friends,  my  reiaiives,  my  adherents,  niy 
followers:  ego  meorum  solus  sum  mens,  T.— 
With  gen,  in  apposition:  nomen  meum  absentis: 
cum  mea  nemo  Scripta  legat  timentis,  etc.,  U.~ 
As  suibst.  «k,  mtfM;  quid  vobis  istie  n^oti  in  neo 
est?  oti  my  land:  non  est  mentiri  roeum^my  eio- 
torn,  T. :  puto  esse  meum,  quid  sentiam,  exponere, 
my  duty :  Non  est  meum  Deourrere,  etc.,  my  way, 
H. :  aut  quicquam  mihi  dulce  meorum  Te  sine 
erit  ?  V. — For  meA  with  interest,  refert,  see  inter- 
suro,  refert. 

ml    X  For  mihi,  see  ego.-*ZI.  Voe.  of  meosi 

mloa,  ae,  /.  [2  MAO- 1,  a  crumb,  bit,  moml, 
grain:  saliens  mica  (sc  saJisX  H. 


005 


ifwrkimff,  glitUrinff,  gUanwngy  JUMng^  ffhmmg: 
Stella  radiis,  C.  po«L :  stellae,  0. :  toUiu,  L. 

mieo,  ol,  — f  Are,  to  move  quickly  to  and  fro^ 
vibrate,  quiver y  ihake,  trenMe,  beat,  palpitate:  ve- 
nae eC  arteriae  micare  noo  destnnttt :  Unguis  micat 
ore  trUulcis,  Y. :  oorque  timore  micat,  palpitaiee^ 
0. :  mlcant  digit!,  twitch,  .V. — ^Id  the  finger  game 
( Ital.  mora ),  'eudderdy  to  etretch  out  Hngere,  the 
number  to  be  instantly  gueteed  by  the  other  player : 
quasi  sorte,  aut  micando.  —  Pro  v.:  dignus  est, 
quicum  in  tenebris  mices,  i.  e.  perfectly  fumeet. — 
To  JIash,  gleam,  glitter,  beam,  ehme,  be  bright :  f  ul- 
mina  etiam  sic  undique  mtcabant,  ilotAecl  in  every 
direction,  L. :  turn  micent  gladii,  L :  micat  inter 
omnes  lulium  sidus^H. :  ooulis  micat  ignis, /re 
Jtaaheefrom  hie  eyea,  V. :  nubila  flammft,  O. 

mictiurio^  — ,  — ,  Ire,  deeid  [of.  mingo],  to  go  to 
make  coaler,  wiMh  to  make  water,  lu. 

micpratio,  Onis,/.  [migjro],  a  removal,  change 
of  abode,  migraiion :  nobis  misera,  L. :  in  eas 
oras,  quas,  etc. — Fig.:  cui  verbo  migrationes  in 
alienum  multae,  i.  e.  metaphorical  umb, 

xnicpro^  Avl  (roigrassit  for  migrarerit,  C),  &tus, 
are,  to  remove,  d^part^fiU^  migrate:  ex  urbe  nis 
habitatum,  T. :  ad  generum :  in  tabernas,  H. :  mu- 
res migrayerunt :  migrate,  coloni,  be  off^  Y. :  cum 
tota  Kartbagine  migra,  lu. :  in  alium  quendam 
locum  ex  hia  locis  morte  migretur:  relicta  quae 
mtgratu  difficilia  essent,  of  transport,  L. — F  i  g.,  to 
go  away,  depart,  past  over,  change,  turn:  ex  liac 
vitft,  L  e.  die :  equitis  migravit  ab  aure  voluptas 
ad  oculos,  H. :  in  variaa  migrare  figuraa,  0.-— 7b 
Uave,  abandon,  tranegrete,  violate:  ius  civile. 

milu  or  mild,  dot,  of  ego. 

mflefl^  itis,  m.  and/.  [MIL-],  a  mUdier:  ut  for- 
tls  deoet  Milites,  T. :  mitites  scribere,  enUet,  S. : 
ordinary  form  into  compamee,  L. :  meroede  oon- 
dncere,  hire,  L. :  dimittere,  4/timifs.-^E s p.,  afoot- 
toUUer, infantry:  milites  equitesque, Gs. — A  com- 
mon toldier,  private  (i.e.  miles  gregarins):  strenui 
milids  et  boni  imperatoris  ofBcia,  S. :  volgus  mili- 
tum,  L. ^Collect,  mJdiery,  army:  Maoedoniam 
sine  uUo  milite  reliquisse :  loca  roilite  complent, 
Y. :  moltus,  H. — A  cheeeman,  paum:  Discolor,  0. 
—  Feni.,  of  a  woman  in  her  first  childbed :  rudis 
ad  partOs,  0. — Of  a  nymph  of  Diana :  miles  erat 
Phoebes,  O. 

miliaxltim  (mill-),  If  n.  [mille],  a  mile-atone: 
tertium :  aureum,  the  golden  mile^kone  placed  by 
Auguttua  in  the  forum,  Ta. 

milia,  plur.  of  mille: 

milieiiB  or  mules  (miUi-),  adv.  [mnie],  a 
thouaand  timea,  innumerable  timea  :  audire  eadem, 
T. :  genera  iuris  mutata  sunt :  non  milieus  perire 
est  melius  ?  a  thouaand  timea  better, 

miUtarifl,  e,  adj.  [miles],  of  a  aolaUer,  of  war, 


of  military  aarvioa,  military^  warlike,  martial :  tri- 
bunl :  homines,  8. :  militarls  Inter  aequalls,  H. : 
institatum,  Os. :  disolplina,  L. :  signa,  military  en- 
aigna:  l^ges:  aetas,  of  a&rviee  in  the  army  (from 
17  to  46),  L. :  via,  a  military  road,  L. 

nuUtillter,  adv,  [militaris],  in  a  aoldierly  man- 
ner :  oratio  militariter  gravis,  L. :  loqai,  Ta. 

militia,  ae,/.  [miles],  military  aerviee,  warfare, 
war:  cogere  ad  militiam  eos,  S. :  cedat  otium  mi- 
litiae :  militiam  disoere,  S. :  ferre,  H. :  tolerare,  Y. : 
detrectare,  0. :  militiae  vacatio,  exemption  from 
military  aervica,  Ob.  :  f  ratema,  civil  war,  Tb. :  Mi- 
litia tali  lacessere  Teucros,  Y. :  piae  Pars  sis  mili- 
tiae, ahare  in^  0. :  militiae  honorem,  military  hon- 
ors,  lu. :  militiA,  in  war  (opp.  tog&),  lu. :  militiae, 
in  wetr,  in  the  army. — In  plirases  with  domi,  at 
home  and  abroad,  at  home  and  in  the  army :  virtus 
domi  militiaeque  cognita :  militiae  domlque,  L. : 
militiae  et  domi,  T. — The  aoidiery,  military :  Hie 
pars  militiae,  0. :  magister  militiae,  general,  L. — 
A  aerviee,  laborioua  employment :  urbana  respon- 
dendi,  soribendi,  etc. :  Haec  mea  militia  est,  (X 

mOitd,  avT,  Stum,  Are  [miles],  to  be  a  aoldier, 
perform  military  aerviee,  aerve  aa  a  aoldier:  In 
Asiara  militatom  abiit,  T. :  in  alcutus  exerdtu : 
sub  signis  tuis,  L. :  apud  Persas,  €u. :  ea  militando 
didici,  S. — Of  war,  to  make,  wage,  carry  on :  liben- 
ter  omne  militabitur  Belluro,  H.  —  to  aerve,  per- 
form aerviee,  labor :  non  sine  glorift,  H. :  militat 
in  silvis  catulus,  H. 

milimn,  l,  n.,  miM,  Y,  0. 

WjXLe,plur.  mIlia  or  mlllia,  num,  adj.  [MIL-],  a 
thouaand,  ten  hundred :  mille  non  amphus  eqni- 
tes,  S. :  civium  capita  centum  quadraginta  tria 
milia,  L. :  sagittarios  tria  milia  nomero  babebat, 
•vs. :  tot  milia  gentes  Arma  ferunt  Italae,  Y.-^As 
aubat.  with  gen, :  mille  nummtira :  hominum  mille 
versabantur :  militum,  N. :  sescenta  milia  mundo- 
rum :  multa  avium  milia,  Y. :  argenti  mille  dede- 
rat  routuom,  T. :  in  millia  aeris  asses  singulos,  on 
every  thouaand,  L. — ^In  the  phrase,  mille  passuuro, 
a  thouaand paoea  (a  Roman  mile,  about  1618  Eng- 
lish yards) :  abest  a  Larino  XYIII  milia  passu um. 
—  As  aulit.  n.,  a  mile  (sc.  passuum):  quot  milia 
fundus  abesset  ab  urbe :  aberat  mons  ferme  milia 
viginti,  S.  —  A  thouaand,  innumerable,  infinite  : 
mille  pro  uno  Kaesones  extitisse,  L. :  Mille  tra- 
hens  colores,  Y. :  mille  pericula  saevae  Urbis,  lu. 

nullesimmii,  adv.  [millesimu8],/or  the  thou- 
aandth  time:  nihil  sapit. 

milleBimTis  ( -ISnaimns ),  adj.  [  mille  ],  the 
(houaandth  :  pars :  puppis,  i.  e.  ultima,  0. :  pagi- 
na,Iu. 

mniiarimn,  see  miliarium. 

miliunas  (milvi-),  adj.  [miluus],  raaembling  a 
W«,  rapatiou,.-  PuUu,*  ,.^^^  ^^  V^OOglC 


606 


milaiui  (milTnB),  l,  m.,  a  hird  of  prwtf,  kiU, 
gltde^  0.,  II.,  la. — P  ro ▼. :  non  rete  aocipitri  ten- 
nitur  neque  inilao,  T.— A  f»K  of  prtf,  gwmard: 
(metttit)  miluos  hamum,  H. — A  eongtdlaUcn:  Stel- 
la MiiauB,  0. 

mima,  ae,  /.  [niimus],  a  female  mimie,  mtme^ 
C,  H.:  amimftuxore. 

mimice,  <uli»  [miiDicttB],/<iretca//y,  like  a  mime: 
ridere,  Cu 

mimicvuik  a^ii  =  f^^^^^Cn  ^/  f^i^nett  f^rdeal^ 
extravagant:  nomen:  iocus.  , 

mimula,  ae,  /.  dim.  [  mima  ],  a  Utile  mima : 
rapta. 

w^^TWTn^  I,  m.,  =r  fi7/ioc«  a  mimic  adoVy  mtma^  lu. 
— A  mimie  play yV^irke^  farce:  mimi  oxitus:  per- 
sona de  mimo :  mimos  scribere,  O. :  Laberi,  H. : 
nilmus  Quia  melior  plorante  gulft  ?  la. 

mina,  ae,y^=/iya,  a  eilver  mina  (a  Greek 
money  of  aocount,  about  $18.06  or  £3  14s.  4d.)  : 
Emit  vigioti  minis,  T. :  triginta  minas  aoccpit. 

minaoiter,  adv,  with  eomp,  [minax],  thrtatei^ 
t«y/y,  menacingly:  adversarioa  terrere:  minacius 
dicere  quam  faoere,  to  bark  woree  than  bite, 

minae,  arum, /.  [2  likli'Xprqjeeiing  pointe, 
pimtaelet :  minae  muroruro,  v .  •—  F  i  g.,  threate, 
menaces:  buius  minaa  (timeoX  T. :  graves,  a :  re- 
gum,  U.:  minas  iactare,  tftrow  otU  threatn:  ToUe 
minas,  away  with,  V. :  nuUae  in  fronte  minae  (of 
a  bull),  0. :  toUentemqae  minas,  riting  in  menace 
(of  a  snake),  V. :  ingentis  partarit  ira  minas,  0. — 
Person.,  Threats  (of  conscience),  H. 

yn^inana,  ntls,  m.  [P.  of  mlnof],  one  who  threat- 
ens:  similis  minanti,  0. 

ninanter,  adv,  [1  minor],  Hvreateningly :  multa 
ogat,0. 

minatio,  Onis,/.  [1  minor],  a  threatening. 

minax,  acis,  a^.  with  etmp,  [2  JAk^S^  jutting 
out,  projecting^  overhanging:  scopulus,  v.— F i g., 
threatening,  menacing^  fuU  of  threats:  minax  at- 
que  adrogans:  vituli  fronte,  0.:  fluvii,y. :  pesti- 
lentia  minacior,  L. :  litterae:  vox,  H. :  verba,  O. : 
fortuna,  lu. — K&  subst.  m, :  arma  minacls,  Y. 

Bfinerva,  ae,/.  [1  KAN-],  the  goddess  of  wis- 
dom^ sense,  and  refection,  of  the  arts  and  sciences, 
of  poetry^  and  of  spinning  and  weaving,  identijied 
wi&  the  Grecian  Ailune,  T.,  H.,  0.— P  r  o  v. :  aga- 
mus  pingui  Minervft,  i.  e.  withoui  art,  rudely  :  ru- 
sticus  crass&  Minervft,  H. :  invit&  Hlnervi,  against 
one's  bent,  H. :  causam  egi  non  invitft  Minervft,  not 
unaptly:  8us  Minervam  (docet),  i.  e.  the  fool  in- 
structs the  toise, — A  working  in  wool,spinning  and 
weaving:  tolerare  colo  vitam  tenuique  Minervft 
(i.  e.  tela),  V. :  Intempestiva,  0. 

mingo,  ioxi,  ictum,  ere  [MIG-],  to  mal 
in  patrios  cineres,  H.,  lu^  Ct  ^ 


ninlatiiliuik  adj,  dim.  [miniatos],  wmewkai 
red:  cerula. 

miniatna,  adf.  [minium],  colored  with  r^diead, 
painted  with  cusHabar,  colored  red:  cenila  stnt,  a 
redrUad  peneU  :  lupinitr,tke  statue  of  Jupiter. 

miaime  or  mintune,  adv.  sup.  (for  pos.  and 
comp.  see  parum,  minus)  [minimus],  leaat  of  all, 
in  the  smallest  degree,  least,  very  little  :  quora  mi- 
nlme  vellem  minimeque  opus  fuit,  T. :  quod  mini- 
me  miserum  putabis :  saepe,  very  rarely,  Cs. :  quam 
minime  dcdecore,  with  the  least  disgrace  potaible : 
ad  te  minime  omnium  pei-tinebat — By  no  meant, 
not  at  all,  not  in  the  least,  certainly  not:  resistens 
ad  calamitatea  perfereiidas,  Cs. :  Jf.  An  tu  haec 
non  credis  ?  A,  Minfroe  veto :  Gontinuo  sanus  ? 
minime,  H. :  minime  multi  (i.  e.  quam  paucissimi), 
T. :  miimme  irascl  deoet,  S. :  Quod  minime  reria, 
y. :  Minume  gentium,  by  no  means  in  the  world. 

miniininn  or  mtnninnm,  adv.  [neut  of  mini- 
mus], V6f*y  little,  sUgfUly :  praemia  apud  me  mini- 
mnm  valent:  quam  minimum  credula  postero,  o« 
little  as  possible,  H. :  non  minimum  Aetolorum  ope- 
ra f  ugati,  i.  &  mainly,  L. 

miaimua  or  niinnnin%  adj.  mp.  [3  MAN-1 
least,  smaUest,  very  small,  minute,  trifling,  insignifi- 
eant  (used  as  sup.  of  parvus,  comp.  minor) :  nihil 
in  rerum  naturft  minimum,  quod  dividi  neqoeat : 
ne  minimo  quidem  casu  looum  relinquere, /or  the 
slightest  mttAop,  Cs. :  qu&  minima  altitudo  flumi- 
nis  erat,  C». :  lioentia,  S. :  In  minimis  rebus,  tri/Us» 
^P  r  o  V. :  minima  de  mails,  the  least  among  esils, 
—  As  subst.  n. :  minimo  contend :  minimum  vi- 
rium :  unde  minimum  periculi  erat,  L. :  pro  mini- 
mis debere,  trijles,  L.— ^  time,  least,  Goriest,  very 
short  :  pars  temporta,  «  moment,  Cs.  —  Of  age, 
youngest,  smaHmt :  ex  iliia,  & :  filius  minimos  ex 
tribuB,  L. :  minimus  natu  horum  omnium :  ex  his 
natu.  -^  Of  price  and  value,  as  SMdtU,  n.,  Uu  lead, 
lowest  price:  minimo  (emere):  minimo  aeatimare: 
minimo  me -provocat, /or  a  irife,  H. 

minister,  tra,  tnim,  adj.  [  8  MAN- 1,  subordi' 
note,  that  serves,  ministerina :  Lumina  (i.  e.  ocufi) 
propositi  facta  ministra  txki,  furthering,  0.:  mini- 
stro  baculo,  with  the  aid  of  a  staff,  O.  —  As  subst. 
m.,  an  attendant,  waiter,  servant,  aider,  furtherer, 
promoter,  helper  t  quibos  ministris  ea  egerit,  by 
whose  agency,  S. :  me  ministro,  by  my  aid.  In. :  mi- 
nistri  publici  Martls :  ministri  imperi  tui,  under 
(^fleers:  roinistros  se  praebent  in  iudidis  oratori- 
bus,  i.  e. prompters:  legum,  eutnUnistraior :  mini- 
stri ac  satellites  cupiditatum :  Calohante  ministro, 
with  the  help  of  Cale/tas,  V. :  fulminis  ales,  I  e. 
the  eagle,  H. :  calidae  gelidaeque  (aquae),  one  mAo 
serves.  In. :  sit  anulus  tuus  non  minister  alienae 
voluntatis, 

minirtailua^  l,  su  [mimsterl,  an  ofke,  attefsd- 

Digitized  by  V^CJOQHc 


iritiitotni 


507 


anee,  tnricty  fmnUtry^  oeeupation,  work^  labor,  em- 
ploynientjttdmimsiration:  adsueUM  ministeriis  ta- 
£am  facinorum,  L. :  aquila  Telut  miniaterio  missa, 
L. :  diurna,  O. :  foeda,  V. :  Verna  miDisterns  ap- 
tua,  H. — A  trairij  body  ofhdpen :  Bcribarum,  L. 

ministra,  ae,/.  [minister],  a  ^cmo/e  attendant^ 
maidservant^  aatistafU :  una  ministrarum,  0. :  pii- 
riente  ministra,  \.e.the  Vestal  S^via,  O. — F  i^.,a 
tervofU^  handmaid^  aeeeuory^  abettor:  res  familia- 
ris,  ministra  corporis :  padsque  bellique  miniMrae, 
V. :  huic  faclnori  esse. 

minlstrator,  oriS)  m.  [ministro],  on  attendant^ 
helper,  prompter  :  quasi  niinifltrator  aderat 

mlniBtratriz;  Icis,  /.  [ministrator],  a  female 
attendant,  handmaid  :  ministratrioes  oratoris. 

ministro,  art,  Itus,  ftre  [minister],  to  attend^ 
wait  upon,  serve  /  serri  sordidati  mlnistrant :  cum 
maxirais  poculis  ministraretnr :  tiUi. — To  take  tare 
ofy  manage,  gowem^  direct :  res  oiiinid  timide,*  H. — 
To  pro/vide,  famish,  supply^  give,  afford,  serve,  at- 
tend: veils,  y. :  Baoeburo,  serve  wine,  Y. :  iusaa 
medicorum,  execute,  0. :  (naves)  velis^  Ta. :  Geoa 
roinistratur  pueris,  H. :  faces  funis  Clodianis :  lovi 
bibere :  (vinum)  verba  ministrat,  H. :  furor  arma 
mixiistrat,  Y. :  caelo  sol  ministnu,  Pr. 

minitabtiiidiui,  adj,  {  minitor  ],  ikreaiening : 
rex^  \m  :  Armiuius,  Ta. 

minitor,  Uns,  &rf,  depfreq,  [1  minor],  to  threat- 
en^ menaet :  gravius,  T. :  mmitando  exdtare,  S. : 
arma:  absenti:  imperio:  fratri  mortem:  virgas 
secansque  omnibus,  L.:  huic  urbi  ferro  ignique: 
Caesari  gladio,  S. :  navem  se  oppressuros :  Ezci- 
sarum  urbem  minitans,  Y. :  alqd  facere,  T. 

minium,  I,  n.  [Spanish],  red-lead,  Y.,  Pr.,  Tb. 

X  minor,  atus,  arf,  d^,  [minae],  to  jut  forth, 
project '  minantur  In  caelum  scopuli,  Y.  —  To 
threaten,  menace:  bomini :  militibus  servitium,  S. . 
omnibus  omnia :  saxum  undis,  holds  over,  Y. :  urbi 
vincla,  H. :  ferro,  S. :  Abiturum  s«  abs  te  esse  mi- 
nabitur,  T. :  mutaturam  (se)  'esMe  testamentum : 
(omus)  usque  minatur,  i.  e.  threatens  to  fall,  Y. — 
With  aec. :  quodctiroque  minabitur  arcu8,  threatens 
(to  strike),  U. — To  promise  boastfully:  multa  et 
praeclara,  H. :  magna,  Ph. 

2.  minor,  minus,  5ris,  adJ,  comp.  (for posit,  and 
sup.  see  parvus,  minimus)  [8  MAN-],  smaller,  less: 
navigia,  Cs. :  pecunia  mmor  facta :  inter  ignis 
Luna  minores,  H. :  Hibemia  dimidio  minor  quam 
Britannia,  less  by  half,  Cs. :  genibus  minor,  i.  e. 
kneeling,  H. :  Neve  minor  sit  quinto  actu  Fabula, 
shorter,  H. :  luna,  waning,  H. — A)  subst.  n. ;  minus 
praedae  quam  speraverant  f  uit,  L. :  sodia  dimidio 
minus  quam  ctvibus  datum,  less  by  half,  L. :  minus 
opinione  sua  efficere,  Cs.  —  Of  time,  las,  shorter, 
tmefer :  tempus,  0. :  dies  aermone  minor, /co  short 
for,  O.-— Of  age,  yotinger^  jwdor :  minor  natu: 


filia  minor  regis,  Cs. :  aeiate  minores,  0. :  minor 
uno  menae,  U.—Plur,  as  subst,,  posterity,  descend- 
ants: noetri  minoree,  Y.:  £t  fessae  referunt  se 
minores,  the  young,  Y. — Fig.,  inferior,  less  im- 
portant :  res :  sapiens  uno  minor  est  love,  iL : 
aunt  notitift  multa  minora  tua,  unieorthy  of,  0. :  in 
oertamine,  beaten,  H. :  tanto  oertare,  w^  to  cope 
with,  H. :  capitis  minor,  see  caput.  —  As  subst.  n. 
genit,,  in  expressions  of  value  or  price,  at  a  lower 
price,  of  less  value:  minoris  vendere :  (suamfidem) 
uou  minoris  quam  publicam  ducere,  S. :  minores 
facere  filium  quam,  etc.,  care  less  for, 

MIndtaurus,  i,  m.,  ^  MivutravpoQ,  a  monster 
with  a  bulCs  head,  bom  of  Fasiphae,  wife  of  Mi- 
nos, v.,  0. 

minmne,  minumua,  see  irfnim-. 

minno,  ul,  atus,  ere  [8  UAN-l,  to  make  small, 
lessen,  diminish,  divide  into  smalt  pieces:  Mullum 
in  singula  pulmenta,  H. :  ligua,  chop  into  small 
pieces,  0. :  minuendo  corpus  alebat,  by  feeding  on 
tt,  0. — To  diminish,  ebb  :  minuente  aestu,  at  ebb- 
tide, Cs.  —  F  i  gi^  to  lessen,  diminish,  lower,  reduce, 
weaken,  abate,  restrict .  Ut  aliqua  pars  laboris  mi- 
nuatur  mihi,  T. :  meum  consilium,  clumge,  T. :  ne- 
que  cupido  Ingurtbae  minuebatur,  & :  (rem  fami- 
liarem),  H. :  gioriam  Pompei :  auctoritatero,  Cs. : 
roinuunt  ea  corporis  artOs,  grow  &»,  diminish  in 
size,  0. :  proelio  uno  et  volnere  sue  minutus,  dis- 
couraged, L. :  controversias,  settle,  Cs. :  minueuda 
est  haeo  opinio,  to  be  refuted :  magistratum,  re- 
strict,  L. :  censuram,  limit,  L. :  maiestatem  populi 
R.  per  vim,  offend  against :  religioncm,  K. :  nc 
quid  de  dignitate  generum  minuatur. 

1.  mlnna,  adj,,  neut.  of  minor. 

2.  minna,  adv.  eoff^.  {(or pos.  and  sup.  see  pa- 
rum,  mininie)  Incut,  of  2  minor],  less:  Ne  quid 
plus  minusve  faxit,  T.:  pauperietn  motuere  mi- 
nus, H. :  metQs  ipsi  per  se  minus  valeront,  nisi, 
etc. :  imperium  semper  ad  optumum  quemque  a 
minus  bono  transfertur,  not  so  good,  S. :  respon- 
debo  minus  vebementer,  quam,  etc. :  minus  hoc 
iucundus  amicus,  leu  agreeable  for  this,  H. :  Bis 
sex  ceciderunt,  me  minus  uno,  all  but  me  alone^ 
0. :  qui  peccas  minu8  atque  ego  ?  H. — £  1 1  i  p  t.  • 
mndef actum  in  minus  XKX  dicbus  Graeciam  san- 
guine: cum  centum  et  quinquaginta  non  minus 
adessent,  L. :  minus  horis  tribus,  in  less  than  three, 
Cs.  —  With  a  negative,  not  less,  no  less^just  as 
much :  existumans  non  minus  me  tibi  quam  libe- 
ros  carum  fore,  S. :  laudes,  quibus  hand  minus 
quam  praemio  gaudent  militum  animi,  L. :  Hand 
minus  ac  iussi  faciunt,  Y. — As  a  negation,  not  at 
allj  by  no  means,  not :  quod  inteUexi  minus,  T. ; 
non  Bumquam  ea  quae  praedicta  sunt,  minus  eve- 
niunt:  si  id  minus  vellet,  Cs. :  quod  si  adseoutus 
sum,  gifudeo;  sin  minus,  etc, :  i^.  at  tu  apud  nos 
hie  m^q^   Ch  nU  mn^  «^i«ei»lWrt  T. :  nihU 


mimmonliui 


506 


profecto  minus:  mihi  iam  minus  miniisqiie  ob- 
teroperat,  lets  and  Urn,  T. :  minus  et  minus,  0.— 
With  quo  (often  written  quominus)}  that  not, 
from,  after  rerbs  of  hindering  or  preventing: 
quicquam  in  his  nup^is  oonari,  quo  fiant  minus, 
T. :  prohibuisse,  quo  minus  de  te  oertum  habere- 
mus :  stetisse  per  Trebonium,  quo  minus  oppldo 
potirentur  videbatur,  Cs. :  Ne  revereatur,  minus 
iam  quo  redeat  domum,  T.  — With  nikHo  (often 
written  nihilominusX  nevertkelett^  no  lets:  nilo  mi- 
nus ego  lioo  faciam,  T. :  poenienduni  (est)  certe 
nihilo  minus. 

mina«0lll1li^  tuff.  dim.  [1  minus],  nUkar  ISew, 
rather  tmall:  villa:  epistula. 

minutal,  &Iis,  n.  [minutus],  minced  meat^  hath, 
lu. 

mlnutatim,  adv.  [minutus1,/?J0eem«ei2,  HUU  by 
little^  ffraduallv:  aliquid  additur:  Ossa  morbo 
oonlapsa,  V. :  interrogare. 

minute,  adv,  with  eomp,  [mtnutua],  pettily,  in 
a  paltt-y  manner:  grandia  oicere:  res  minutius 
tractare. 

miniitiafl^  adv.,  eomp.  of  minute. 

minataa,  ac(j,[P,  of  minuo],  little,  small,  mi- 
nute: pisciculi,  T. :  maculae:  facies  minutae, 
miniatures,  lu. :  res,  triJlet.^F  i  g.,  peUy,  paltry, 
intiffnijicant :  imperatores:  animus:  plebc»,Ph.: 
genus  sermonis :  minuti  animi  voluptaa,  lu. 

iiurabili%  e,  wfj.  with  eomp.  [miror],  wonder^ 
ful,  marvellous,  extraordinary,  amaxiny,  admirable, 
strange,  dngular  :  facinora :  pngnandi  cupiditas, 
N. :  Uic  tibi  sit  potius  quam  tu  mirabilis  illi,  H. : 
Cuncta,  quibus  est  mirabilis,  0.:  mirabile  est, 
quam  non  multum  diiferat:  esset  mirabile  quo 
modo,  etc. :  mirabile  auditu :  mirabile  dictu  Tin- 
ditur,  etc.,  wonderful  to  tell,  V. :  quo  ista  maiora 
ac  mirabiliora  fecisti:  magna  atque  mirabilia 
portendi,  great  wondert,  S. 

nurabiliter,  adv.  with  eomp.  rmirabilis],  wm- 
derfully,  astonishingly,  marveUoutly,  surprisingly: 
mirabiliter  volgi  mutata  est  voluntas,  N. :  mdra- 
tns  est,  a  strange  fellow :  mirabilius  augere. 

nurabiindufl^  a€{j.  [miror],  wondering,  aston- 
ished, full  of  wonder:  mirabundi,  unde,  etc!,  Ij. 

nuraonlmn,  I,  n.  [miroV],  a  marvdhus  thing, 
wonder,  marvel,  nUraae :  miracula  philoeophorum 
Bomniantium,  wonderful  imaginations:  adiciunt 
miracula  buic  pugnae,  relate  wonderful  things.  L. : 
esse  miraculo,  exeils  wonder,  L. :  speciosa  miracula 
promere,  H. :  Omnia  transformat  sese  in  miracula 
rerum,  V. :  magnitudinis,  extraordinary  sise,  L. : 
Sparsa  in  vario  miracula  caelo,  strange  forms,  0. 

nurandua,  adj.  [P.  of  miror],  wonderful, 
strange,  singular :  mirandumne  id  est?  T.:  quo 
minus  mirandum  est  homines  oonsuluisse,  & :  al- 


titudo:  mirandum  est,  nnde,  etc,  the  wonder  it^ 
etc,  lu. :  mirandum  in  modum,  wonderfuUy. 

mirMTfB^  ntis,  171.  [P.  of  miror  1,  oa  admirer: 
Toltus  mirantls,  expression  of  wonder,  0. 

mirator,  5ris,  iti.  [miror],  an  admirer:  rerum, 
0. :  Tirtutis  in  hoete,  Cu. 

miratruE,  ids,/,  [mirator],  an  admirer:  turba, 
wondering,  lu. 

mire,  adv.  [  mirus  ],  wonderfully,  marveUoutly, 
strangdy,  uncommonly,  exceedingly:  ea  mire  scite 
facta:  fallere  hospites,  IL:  gratum,  L.  —  With 
quam,  it  is  strange  how,  incredibly:  mire  quam 
illius  loci  eogitatio  delectat 

mixlfloe,  adv.  [mirificus],  wonderfully,  marvel- 
lously, extraordinarily:  moveri:  laudare. 

mirifloiia,  a^.  with  tup.  [mirus +2  FAG-], 
wonderful,  cidmirable,  marveuims,  extraordinary, 
strange:  voramus  litteras  cum  homine  mirifioo 
.  .  .  Dionysio:  turris  mirificis  operibus  eztmcta, 
Cs.:  pugnae:  studium:  faclnus mirificissimum, T. 

minnillo^  see  myrmiU6. 

miror,  Atus,  ail,  dep.  [mirus],  to  wonder,  marvel^ 
be  attonithed,  be  amased,  admire :  quae  causa  esset, 
miratus  quaesilt,  Os. :  homo  roirari  visus  est :  Non 
invideo,  miror  roagis,  V. :  hoe  in  aliis  minus  mira- 
bar :  signa,  S. :  illos  homines,  quod,  etc. :  ripas 
et  nemuB,  H.:  a  nobis  boo  did:  nasd  poUiisse 
Golumbam,  0. :  quod  adest,  sunt  qui  mireniur : 
quod  non  rideret  haruspez:  miraris  Si  nemo 
praestei  amorem  ?  H. :  noli  mirari,  si  tu  hoc  non 
impetras :  quod  nisi  esset  factum,  magia  miran- 
dum videretur:  ne  miremini,  quft  ratiooe  hio 
tantum  potuerit:  eius  rei  quae  causa  esset,  Cs.: 
Quid  velint  flores,  miraris,  H. :  (te)  lustitiaene 
prius  miner  belline  labomm,  V. :  (arboe)  If  tratux^ 
que  novas  frondes  et  non  sua  poma,  V. — ^Fi  g.,  to 
regard,  etteem:  amici  nostra  mirantes:  tam  se 
ipse  miratnr,  it  in  love  with,  Ct. 

muna,  atfj.  [2  HI-],  toonderful,  tnarvellom, 
attonithing,  extr<iordinary,  amazing:  popuU  B. 
aequitas :  miris  modis  odisse  Sostratam,  exceeding' 
ly,  T. :  visenda  modis  animalia  miris,  wonderful  to 
the  view,  Y. :  mirum  in  modum,  turpritifigly,  Cs. ; 
quod  vos  ignorare  non  mirum  est:  sibi  mirum 
videri,  quid  esset,  etc.,  Ct. :  quid  istuc  tam  mi- 
rumst,  si,  etc.,  what  it  to  ttrange  in  that  t  T. :  nisi 
hoc  mirum  est,  si,  etc. :  Id  mirum  quantum  profuit 
ad,  etc.,  i.  e.  extraordinarily,  L. :  Ifirum  ni  can  tern  t 
It  it  ttrange  I  donH  ting,  Naev.  ap.  C. — ^As  tuhsL 
n. ;  si  quid  miri  faciat  nature,  H. :  Hira  loquar,  0. 

miaoellanea  ( misoil-  ),  5rum,  n.  [  UIC-  ],  a 
hath  of  broken  meatt,  hodge-podge  (food  for  gladi- 
ators), lu. 

miaoeo,  miscul,  miztus,  §re,  to  mix,  mingU, 


intermingle,  blend: 


iravs\pto§fe= 


(sortM) 


G09 


lalMiloertfia 


pneri  mana  miacentar :  mella  Falerno,  H. :  nec- 
tare  aqaaa,  0. :  Fulgores  operi,  V. :  fietam  cniori, 
O.:  cum  undU  miscentar  aquae,  O.:  miztos  in 
sangaine  dentis,  teattered^  Y. — To  unite,  have  tV 
tercourm:  sangumem  ac  genus,  ifUennarry,  L. : 
corpus  cum  aliquft :  per  oonubia  Gaetuloa  secum, 
S. :  Be  tibi,  0. — To  mix^ prepare:  alteri  routsum : 
niiscenda  Cum  Styge  vina  bibas,  i.  e.  you  ahaU  die, 
O. :  Dullis  aconita  propinquis,  lu.  —  To  nUnyle, 
ttntte,  €uaembU,  asBociate^join:  (se)  vlria,y. :  circa 
regem  densae  If  iscentur  (apes),  gather  thickly,  V. : 
miztis  lustrabo  Maenala  nyrophis  (i.  e.  permixtus 
nrmphis),  Y. :  trea  k^gkmea  in  unam,  Ta. :  deser- 
tos  aibi,  i.  e.fraterrm$  with,  Ta. :  volnera,  in/iet 
OH  one  another,  Y. :  oertamina,  L. :  proelia,  Y. : 
manlU,  Pr. — To  throw  into  eofi/tmon,  didurb,  eon- 
foundy  embroil.'  magno  mtaoeri  monnare  pontum, 
Y. :  roisceni  se  maria,  Y. :  mixto  agmine,  in  di$- 
order^  Y. :  ignea  murmam  misoent,  confound  their 
thunder;  Y. :  inoendia,  Mcatter^  V.^To  overturn, 
confound^  make  a  ditktrbanee  in,  move,  iqtturu: 
caelum  ac  terras,  L. :  caelum  terria  ec  mare  caelo, 
lu.  —  Fig.,  to  miXy  mingle,  unite,  join,  amoeiate: 
cuius  atiimum  cam  ano  misceat:  aliqnid  de  no- 
stria  iDoribus,  add,  lu. :  haeo  tta  mixta  fnerunt,  nt 
temperata  nullo  fuerint  modo,  mixed  .  .  ,  by  no 
means  harmonized:  utile  dulci,  H. :  mixtus  aliquo 
deus,  traneformed  into,  Pr. — 7b  throw  into  ootiftk- 
aton,  embroil,  disturb,  confound:  fortuna  miscere 
omnia  coepit,  S.:  rem  p.ma1is  contionibus:  plura, 
to  cause  more  distutianee:  plurima,  N. :  sacra 
profania,  H. :  fors  et  virtua  miacentur  in  unum, 
contend  together,  Y. — To  stir  up,  excite,  coneoet  : 
It&  in  iataec  tua  miaceto,  ne  me  admiaceaa,  T. : 
noTE  quaedam  misceri  et  concttari  mala  videbam. 

mioelliifl,  a^>  dim.  [miser],  poor,  wretched,  un- 
fortunate: homo. — As  subnt.  m.,  a  wj*etch,  lu. 

zniAer,  era,  enim,  acfj*  with  oomp.  miaerior,  and 
sup.  miaerrimus  [MIS-],  wretched,  unfortunate,  mie- 
erable,  pitiable^  lamentable,  in  distreee:  me  miae- 
rior, T. :  roortalea,  Y.':  multo  miaerior  quam  ille, 
quern  tu  miaerrimum  esae  Toluiati :  quibus  (mo- 
leatiis)  te  miaerrimam  habui,  tortnented, — Aa  subet, 
m.  and/.;  quo  ae  miaer  yertet?  the  wretch:  Mi- 
aerarum  eat  neque  amori  dare  ludum,  etc.,  i.  e. 
wreiclwi  are  tJie  girle  who^  eic,  H. — Affieting,  tad, 
wretched, pUiable^ melancholy:  bellum:  mora:  cae- 
des,  Y. :  roiaera  ambilione  laborare,  H. —  Violent, 
excessive,  extravagant:  amor,  Y. :  cultQa,  in  dress, 
H. — Vile,  poor,  worthleea:  aolacium:  fortuuae  reli- 
quiae.— As  an  exclamation :  roiaerum !  alaa  !  Y. 

mijMrablle,  odk  [miaerabilia],pt/ui%,  wret^ 
tdly  :  caeaia  inaaltana,  Y. :  longum.  In. 

miaerabiliSi  e.  a^j,  with  eomp,  [miaeror],  nit- 
table,  miserable,  d^MToJble,  lamentable,  wretched, 
sad:  faciea,  S. :  nihil  eat  tam  miaerabile,  qnam  ex 
beato  miaer:  exitiam,Y.:  you,  plaintive t  elegi, 


moumfid,  H« :  miaerabilior  cauaa  roortia,  L. :  ha« 
facie  miaerabilior  Polllo,  lu. :  miaerabile  vian,  a 
wretched  sight,  Y. 

mlserabiliter,  adv.,  pitiably,  wretcheeBy,  pa- 
theiieal/y,  mournfully,  eaaly  :  emori :  acripta  epi* 
atula :  rogitantea,  L. 

mlsarandns,  acfj.  [P.  of  miaeror],  lamentable, 
deplorable,  pitiable,  touching,  affecting  :  aliia  mise- 
rnndus,  aliia  inridendus :  Hen !  miserande  puer ! 
Y. :  haeo  mihi  videntur  misera  ntque  miseranda : 
raanus  Priamo,  Y. :  fortuna,  S. :  miaerandutn  in 
roodum,  pitiably :  haec  mtaeraiida  auditu,  L. :  mi- 
aerande  iacerea,  Ni,  etc.  (i.  e.  miaerandus),  Y. 

miflerinB,  P.  of  miaeror. 

mloeratlo,  5nia,  /.  [miaeror],  pity,  compassion, 
sympathy:  miaeratione  raena  iudicum  permoven- 
da :  miaeratio  aui  animoa  cepit,  L.  —  A  pathetic 
speech,  appeal  to  compassion  :  miaerationibua  uti : 
partea  miaerationis,  claims  for  eyrr^pathy,  Cs. 

ii]iserattt%  P.  of  miaeror. 

miiere^  adv.  with  comp.  [miaer],  wretchedly, 
miserably,  pitiably :  riyere:  ut  miaerius  a  vobia 
recipiatur  quam  ab  illo  capta  esifL.—  Vehemently, 
desperately :  niroia  cupio,  T. :  cupis  abire,  U. 

(noisereo),  aee  roiaeret 

miaereor,  itua,  Sri,  dqx  [  miser  ],  to  feel  pity, 
have  compassion,  pity,  compassionate,  commiserate : 
Faune,  preoor,  roiaerere,  V. :  miaereamini  cenaeo, 
&:  raei:  aocioram:  deoa  miaeritoa  nominis  Bo- 
mani,  L. — Zd  psrs^impers. :  ut  auppltcum  miaerea- 
tur,  that  we  should  pity:  neque  me  iuorum  libe- 
rdm  miaereri  potest,  nor  can  I  pity :  ut  me  tuarum 
miaeritumst  fortunarum,  T. 

mUMreaoo,  -— ,  -*,  ere,  ineh  [misereo],  to  feel 
pity,  have  compassion :  ultro,  Y. :  regia,  v.— ^n- 
pere, :  nunc  te  miserescat  mei,  T. 

miaeret,  uit,  — ,  ere,  impere.  [^raiser],  it  distress- 
es,  excites  pity  in .-  nonne  te  miseret  mei  ?  donU 
you  pity  mef  T.:  eorum  noa  miseret:  ai  te  lapso- 
rum  miseret,  Y. 

miseria,  ae, /.  (miser],  wretchedness,  unhapf^ 
note,  misfortune,  nusery,  woe,  suffering,  affliction, 
distress:  mihi  lenire  miseriam,  T. :  eia  divitiae 
oneri  miseriaeque  fuere,  S. :  aatis  diu  fuit  in  mi- 
aeriia.  —  Trouble,  weariness,  irksomeness,  anxiety  : 
miseriam  capere,  T. :  soUicitudine  et  miaerift : 
miseriae  plebis  creaoebant,  L. — ^P  era  on.,  G. 

mlaarloordla,  ae,  /.  [  miaericors  ],  tender- 
heartedness, pity,  compassion,  sympathy,  mercy: 
animua  misericordia  Devinctus,  T. :  ir&^aut  nise- 
ricordift  inpolai,  8. :  uaua  miaerioordia,  exercising, 
Ca.:  veatram  miaerioordiam  iroplorat:  ei  tribuere, 
bestow :  adbibere  in  hominia  fortunia,  show:  alie- 
ns miaerioordiA  viro,  on  the  compassion  of  others: 
ad  miaerioordiam  ii^qcera,  n^/ miaericordiam 


mlMiloom 


510 


magnam  habere,  entertain:  haec  magnft  cam  mi- 
8ericordi&  fletuque  pronuniXtLQiar jpathoe,  Ca. :  pue- 
ronim,  for  the  children, 

miaerioorB,  cordis,  n^.  with  eam^  [miflereo+ 
oor],  tender-hearted^  jiUpd^  eampoMnonate,  merei' 
f%d:  in  saos :  in  re :  in  f uribas  aerari,  S. :  ani- 
mus: in  illfi  victori&  quiB  P.  SuU&  miserioordior 
inventus  est?:  mendacium,  eharUakiU,  —  Mean^ 
pUiful :  iracundl  aut  misericordes. 

mlBariter,  adv,  [miser],  pitifuiy^  eadly^  Ct 

miseiitiiflk  P>  of  misereor. 

mlseror,  Atus,  iri,  dep,  [miser],  to  lament^  de- 
jjlorey  commieerate :  Galfiae  fortiinam,  Cs.:  com- 
raunem  condicionem :  sortem  anirai  iniqoam,  V. : 
eos  mlserando  casum  suum  confirmat,  S.  —  To 
feel  compastion^  pity^  compamonaie :  ab  humo 
raiaerans  attolUt  amicum,  V. :  nil  niiserans,  pUi- 
Itn^  H. :  hostibus  ipsis  pallorem  mtserantibus,  lu. : 
iuvenem  animi  roiserata,  in  her  heart,  V. 

y«ia«Lin«,  e,  adj»  f mittojj,  that  may  he  hurled, 
thrown,  mienle :  lapides  missiles,  aling-etonee,  L. : 
fcrro,  quod  missile  libro,  a  javelin,  V. :  sagittae,  H. 
^Ptur.  n.  as  tubat.  (so.  tela),  miasUea,  daH^javdine : 
tnissilibus  pugnabant,  L. :  missilibus  lacessere,  Y. 

miBsio,  onis,/.  [mitto],  a  eending^  despatching : 
litteraruro :  legatorum. — A  release,  setting  at  lib- 
erty^ liberation :  munua  pro  missione  dare. — A 
discharge  from  service,  dismissal :  missionem  pe- 
tundi  gratift  rogat,  S. :  praeminm  missionls  ferre, 
Gs. :  gratiosa  ante  eraerita  stipendia,  a  discharge 
obtained  by  favor,  L. :  nondum  iusta,  L. — Of  gtad- 
iiitora,  quarter :  sine  missione,  to  t/te  death,  L. — 
A  cessation,  end:  ludorum. 

miBsito,  ftvl,  — ,  are,  freq.  [mitto],  to  send  re- 
peatedly :  Buppllcantls  legatos,  S. :  aaxilia,  L. 

miBBor,  Oris,  m.  [mitto],  a  thrower^  archer: 
missore  vacans  sagitta,  C.  poSt. 

1.  miBBaB,  P.  of  mitta 

2.  (miBSUB,  lisX  m.  [mitto],  a  sending  awiy, 
sending,  despatching  {omycbl.  sing,):  missu  Cae- 
saris  ad  Ambiorigem  ventitare,  sent  by,  Gs. :  regis 
missu,  y. — A  throwing,  hurling :  vehementlus  mis- 
su telum,  i.  e.  giving  a  more  effective  blow,  L. 

(mite),  adv.,  only  oomp»  and  sup.  [mitisl,  mild- 
ly, gently:  Mitius  ista  feres,  O. :  mitissime  legatos 
appellare,  Cs. :  mitius  alqm  adloqui,  Ta. 

mitella,  ae,/  <fim.  [mitra],  a  headbatid,  turban. 

mxtefioo  (nutuoo),  ^,  — ,  inek  [mitisl,  lo  be 
softened:  sunt  (herbae)  quae  mitesoere  flatoma 
queant,  0. — To  grow  nUli,  beeomis  gentle,  be  tamsd : 
biempe,  L.:  frigora,  H. :  ferae  quaedam  numquam 
roitescunt,  are  tamed,  L.— Fi  g.,  to  grow  mild,  be- 
come gentle,  be  dvilised:  Nemo  adeo  ferns  est^  ut 
non  mitesoere  poesit,  H. :  malis  homlnum,  be  moved 


mxtlfioo^  — ,  &t08,  Are  fmitis  +  2  FAC-],  to 
ripen:  miiliesio  dbo, well aigesled. 

nutlgatio^  ottts,/.  [mitigo],  a  soothing, 

ndtigo,  ftvl,  &tU8,  &re  [mitis+1  AG-],  to  soflen, 
make  tender,  ripen,  mellow,  tame :  f  rugea :  cibum, 
so^en  (by  cooking):  agros,  make  fruitful:  flam- 
mis  et  f  erro  agnim,  dear,  H. — F  i  g.,  to  make  gen* 
tie,  pacify,  soothe,  calm,  assuaae,  appease,  mitigate: 
istorum  animos:  te  netas  mitigabit:  iras,  0. :  le- 
gis  acerbitatem :  perfidiam  mentis,  disarm,  Gu.  : 
Lampsacenos  in  istum,  appease  the  anger  of. 

mitlB,  e,  atifj,  with  eomp,  and  sup.,  mild,  meUiom, 
mature, ripe:  sunt  nobis  mitia poma,  V.:  Baccbns 
(i.  e.  vinum),  mellow,  V. :  suci,  0. :  soiora  Tibaris, 
kindly,  H. :  (fluvius)  in  morem  stagni,  placid,  Y.— 
Fig.,  mild,  soft,  gentle,  lenient,  Itind:  iam  midd 
est,  pacified,  T. :  homo  roitissimus:  quis  est  me 
mitior  ? :  Nee  animum  mitior  anguibus,  in  spirit, 
H. :  mitis  ac  magnilBcus  hostibus,  L. :  paenitendae 
mitior,  towards  the  penitent,  Ta. :  consiliam,  0. : 
lex :  mitius  exilium,  O. :  ingenium,  lu. :  mitibos 
Matare  tristia,  kind  words,  H.:  mitiora,  gentler 
feelings  (opp.  duriora). — Of  speech :  Thucjdides 
si  posterius  fuisset,  multo  maturior  fuiaset  et  mi- 
tior, riper  and  mdtower, 

mitra,  ae,/.,  ssfUrpa^  a  headband,  coif,  turban 
(nn  Asiatic  head-dress),  0.,  Y,  Pr.,  lu. 

initrattt%  ady.  [mitra],  wearing  a  turban,  tur- 
baned:  cbori,  Pr. 

mitto^  rolsl  (misti,  for  ralsisti,  Gt.),  missas,  ere 
[MIT-],  tocausetogo,  let  go,  send,  send  off, despatth: 
ad  Troiam  ob  defeiidendam  Graeciam,  JSnn.  ap.  0.: 
alquem  ad  hoc  negotium,  S.:  ilium  pro  consule 
mittere:  legatos  de  deditione  ad  eum,  G^.:  Ta- 
naim  neci,  Y. :  in  possessionem, /m/  in  possession: 
fllium  foras  ad  propinquum  roittit  ad  cenara,«Mdi 
out :  sub  iugum,  send  under  the  yoke,  Gs. :  sub  iago, 
L. :  legatos  qui  dicerent,  esse,  etc..  Gs. :  misemnt 
qui  emerent,cta:  legatos  rogatum  auxiIium,Gs.: 
Delphos  consultum,  N. :  legati  missi  postulantes, 
etc,L.:  Eurypylum  scitantem  oracula  Mittimus, 
Y. :  in  Oceanum  me  quaerere  gemroas,  Pr. :  misit 
orare,  ut  venirem,  T.  —  To  send  word,  announce, 
tell,  report,  advise,  send  orders:  tibi  salutem,  send 
greeting,  0. :  nuntios  ad  eum.  Telle,  etc,  S. :  l^a- 
tos  ad  me,  se  rentarum,  send  me  word  that:  ad 
conl^am  mittit,  opus  esse  exercitu,  L. :  in  Sci- 
liam  misit,  ut  equitatus  mitteretur,  Gs.:  Gurio 
misi,  ut  medico  honoe  haberetur:  mitti  ad  prin- 
cipes  placuit,  at  seoemerent  se  ab  Etruscts,  L— 
To  send  as  a  compliment,  dedicate,  inscribe:  liber 
ab  eo  ad  Balbum  missus :  librum  ad  te  de  aenec- 
tute.— -7b  sntd,  yidd,  produce,  furnish,  carport: 
India  mittit  «bur,  Y. :  (Padds)  electra  nuribos 
mittit  gestaada  Latinis,  O.— 7b  dismiss,  forget, 
put  away:  odium,  L.:  levia  spes,  H. : 

Digitized  by  V^OOQIC 


611 


itmm  faeere,  T. :  certamen,  md^  Y.-— In  epeaklng, 
to  pan  over,  pats  fry,  cfumiat,  omit,  give  over,  eease, 
forbmsr:  mitte  id  quod  sdo,  die  quod  rogo,  never 
mind  vhat,  etc.,  T. :  mitco  proelia :  mitto  ea,  quae, 
eta,  V. :  mitte  sectati,  eta,  do  not,  fi. :  Cetera 
miue  loqai,  H. :  illnd  dicere :  pro  nobis  mitte  pre- 
cari,  O. :  mitto,  quid  torn  sit  actum :  mitto,  quod 
f ueris,  etc. :  mitto  de  amiaaft  roaximA  parte  exer- 
dtOs  (flc.  dicere) :  misaoa  f aoere  quaeatOa  trienni. 
— To  lei  ffOj  let  looee,  gmt,  reteaee^dienrnt:  carce- 
ribus  miasi  currOs,  H. :  cutem,  H.  i  mitte  me,  let 
me  alone,  T. :  nos  misaoa  face,  have  done  with  va, 
T. :  roiasus  abibis,  eeot^/ree,  H. :  miaao  senatu,  C?.: 
ex  oppido  mitti,  be  let  out,  Ca. :  luiaaum  fieri,  be  aei 
at  likerty,  K. :  aroicoa  in  negotium,  to  set  up  in 
busmees:  sub  titulum  lares,  piU  a  bill  on  the  hovee, 
I  e.  offer  for  eale,  0. :  in  consilium,  i.  e.  tend  the 
judgee  to  makt  their  verdict:  se  in  foedera,  enter 
into,  y. :  me  in  iamboa,  drive,  H. :  missos  faciant 
liODorefli  remmnee.'^To  let  out,  nut  forth,  eend  out, 
emit:  sanguinem  provinciae,  oleed,  i.  e.  exhauet: 
serpens  sibila  roiait,  0. :  Tooem  pro  me  nemo  roit^ 
^i,epeak$  a  word:  vooem  ]iberam,8pMJk«oi^/rM- 
dom,  L. :  Thyesteas  preces,  H. :  Afranianoe  sui 
timoria  signa  miatsse,  ehowed  eigne  of  fear,  Cs. 
— To  eend,  throw,  hurl,  caet,  laimeh :  tanta  caelo 
missa  vis  aquae,  &:  pila,  Gs.:  fulmina,  H.:  se 
saxo  ab  alto,  eaei  down,  0. :  se  in  aquas,  O. :  retia 
misit,  001^,  lu. :  talos  in  phimum,  H. :  panem  oani, 
Pb. :  panem,  throw  tnoay,  Cs. :  aquas,  tprinkU,  0.: 
rosa  missa,  let  fail,  O.^-To  aitend,  guide,  eeeori : 
(animaa)  sub  Tartara,  Y. 

mitiiliiBi  T,  m.,  sr/iirvXoc><m  M^t^^  nvuaed,  H. 

xnixtaJI,  adj.  [P.  of  misceo],  hybrid:  genus,  Y. 

mnemosynnm,  X,  n,,  =  nvmUevvov,  a  memo- 
rial, C^ 

Tik'S^Wn,  e,  adj.  with  eomp.  and  «i^.  [1  MY-], 
eaeijf  to  move,  movMe,  looee,  not  firm :  torrea,  Cu. : 
pinna,  O. :  mobiliasimus  ardor.— Fig.,  pliable, 
pliant,  jUsable,  euee^ible, nimble,  qmdc,  fleet:  ae- 
taa,  Y. :  populua  roobilior  ad  cupiditatem  acrri, 
L. ;  agroen,  COi :  Tenti,  O. :  bora,  'B.,'^ChangeabU, 
ineonetemt,  Jickle :  in  te  animus:  in  eondliia  ca- 
piandia,  Cs.:  gena  ad  oronem  auram  spei,  L. :  res 
humaoae,  & :  Quirlies,  H. :  caeli  umor,  Y.:  natura 
malororo,  lu. 

mobUitaOk  fitis,/.  [mobitis],  activity,  epeed, 
rapidity,  quiekneee,  mobUUy:  animal  roobilitate 
celerriroi:  linguae,  vohdnuty:  equitnm,  aailiiy, 
Cs.:  Mobilttate  Tiget  (Kama),  Y.— Fig.,  efcw^e- 
ableneev,  fiddeneee,  ineotutemey:  quid  est  mobili- 
uteturpios?:  fortanae,N.:  ingeni,S. 

moblliter,  ad»,  [mobilis],  rapidly,  aviddy: 
palpitare:  ad  bellum  excitari,  ;»t>iiip<<jf,  Cs. 

iiioderibill%  e,  a4^'.  [moderor],  moderate: 
nihil  moderabile  suadere,  0» 


moderimAn,  inis,  n.  f  moderor  ],  a  msafte  of 
managing,  rudder,  helm:  lonixus  moderamine  na- 
via,  O. '— Management,  control:  equorum,  0. — 
Fig.:  remm,  the  hebn  of  the  etate,0. 

moderixiB,  P.  of  moderor. 

moderita^  adv,  witii  eomp,  and  ettp.  [modem- 
tns],  with  moderation,  moderately:  agere:  nucto- 
ritate  uti :  ius  dicere,  Cs. :  moderatius  fieri :  res 
moderatlssime  oonstituta. 

moderatlo,  dnis,  /.  [  moderor  ],  a  controlling, 
guidance,  government,  regulation:  tempestatum: 
omnia  in  nnius  moderatione  vertentur :  eff renati 
populi,  reetraint. — Moderation,  temperatenees,  edf- 
control!  (terrarum)  moderatione  sublatft,  temperate 
etate:  dum  modo  ilia  moderatio  teneatnr:  dicendi, 
in  epeaking:  animi :  imperii,  L. :  r^is,  Co. 

moderator,  Oris,  m.  [moderor],  a  manager, 
ruUr,  governor,  director :  tanti  opens  et  muneris: 
neque  legatns  moderator  adfoit,  Ta. :  equorum, 
0.:  harundinis,  em  angler,  0.:  Nee  moderator 
adest,  i.  e.  one  to  limit  the  evU^  0. 

moderatxix,  Icis,/.  [moderator],  ehe  who  ndee, 
a  direetreee,  guide,  controller:  temperantia  coro- 
motionom:  curia  olBci. 

moderitua,  adj.  with  eomp.  and  enp.  [P,  of 
moderor],  tnthin  bounde,  obeerving  moderation, 
moderate:  scnes:  Catone  moderation  consul  mo- 
deratissimns :  cupidiue  tictoriae  baud  moderatus 
animus,  S. — Plur.  m.  as  eubet, :  cupidos  moderatis 
anteferre. — Within  bounde,  moderate,  modett,  re- 
etraUied:  oratio:  'convivium:  doctrina:  ventus, 
0. :  amor,  O. :  pamm  moderatum  guttur,  O. 

moderor,  Atus,  Hrf,  dtp.  [modus],  to  eet  a  meat- 
ure,  eet  bounde,  put  reetraint  upon,  moderate,  miti- 
gate, reetrain,  allay,  temper,  qualify:  moderari 
uxoribus:  quis  iili  finem  statuet  aut  quia  modera- 
bitur  ?  S. :  oration! :  irae,  H. :  fortunae  suae,  L : 
amori,  0. :  curaui,  to  eaU  elowly,  Ta. — To  manage, 
regulate,  rule,  guide,  govern,  direct:  £x  auS  libi- 
dine,  T. :  in  utroque  magis  studia  partium  quam 
bona  aut  mala  sua  moderata  (sunt),  were  contrU- 
ling,  S. :  recitot,  ita  pioderans,  ne,  etc.,  controlling 
(his  Toioe),  Ta. :  corpus :  equos,  C^. :  habenas,  O. : 
fidem  blandius  Orpheo,  etrike  more  harmoniouely, 
H. :  mens  quae  omnia  moderetur :  f rena  theatri, 
lu. :  f uniculo  nari,  with  a  rope :  gentibus,  S. 

modeate,  adv,  with  eup.  [modestus],  with 
moderation,  temperately,  dieereetly,  modeatly:  alqd 
ferre,  T. :  rebus  secundis  uti,  L. :  parere :  mod&> 
stissume  parendo,  S. :  munificus,  H. 

modeatia,  ae,  /  [  modestus  ],  moderation  .* 
hiemis,  Ttu^  Unateuming  eonduet,  modeety :  vitae : 
avaritia  sine  modeatia,S.:  Hea  pertinacii  factum, 
haud  tua  modeatiS,  T. — JDieeretion,  moderation, 
eobriety:  militaris,  L.:  disciplinae,  Ta.:  tana  in 
iniuriS:  ab  milite  modestiam  4€Bideiare,^GL:  ne- 

Digitized  by  VjOOv  EC 


519 


que  modum  neque  roodestiam  yiekores  liabeiit,  S. 
-^Shame^  ahamefattnem,  modesty:  virginalis,  Pac 
ap.  G. — Serue  of  honor ^  honor,  mgniiy:  neque  mo- 
destiae  suae  paroere,  S. — CoiraotiMM  of  conduct, 
propriety, 

inocleBtiiflk  adj,  with  comp,  and  nip,  [modus], 
keeping  due  measure^  moderate,  modest,  getUle^  for- 
bearing, temperate,  sober,  discreet :  sermo,  S. :  adu- 
lescentis  modestisslmi  pudor :  plebs  modestissima: 
epistula  modestior :  voltus,  T. :  verba,  0. :  mulier, 
modest,  T. :  modesttssimi  mores :  voltus  modesto 
sanguine  fervens,  lu. — As  subsL :  modestus  Occu- 
pjit  obscuri  speciem,  the  reserved  man  passes  for 
gloomy,  H. 

modice,  adv,  [modicus],  with  moderation,  mod- 
estly, discreetly :  disserere,  S.:  agere:  se  recipere, 
in  good  order,  L. :  uti  re  aliquA. — In  moderation, 
slighily,  not  much:  minae  Clodi  modice  roe  tan- 
gunt :  vino  uai,  L. :  locuples,/au*/y  ioe/2  off,  L. 

modlon^  adj.  [  modus  ],  in  proper  measure, 
moderate,  modest,  tempereUe  s  potiones:  severitas: 
corpus  (historiae),  of  a  toteraUssim:  strepitus,  O. : 
modici  rounera  Liberi,  L  e.  moderation  in  drink, 
H. :  animus  domi,  unassuming,  &,i  voluptatum,  in 
pleasure*,  Ta. — Middling,  ordinary,  mean,  scanty, 
small:  roodicis  regni  terminis  uti:  ea,  valde  ct 
modica  et  inlustria  sunt, /no  in  number  :  Graecis 
hoc  modicum  est,  not  frequent:  pecunia,  little: 
rem  pateris  modicam,  a  trifling  affliction,  lu. : 
amid,  /tumble,  la.  —  As  subsL  yi.,  a  little:  modico 
content  us,  lu. 

(modifiod),  — ,  Sta8,ire  [modus +2  FAC-],  to 
measure  ojf.--Only  P.  perf. :  membra  modifioata, 
regulated  (in  length) :  verba,  modified. 

modiUB,  I,  m.  [modus],  a  oom-msasure,  measure, 
peck  (containing  sixteen  sextarii,  or  one  sixth  of  a 
Greek  inedimiius  ) :  tritici :  pro  singulis  modiis  oc- 
tones  US  dare:  medium  populo  dare  asse:  pleno 
medio,  in  full  measure:  ventres  medio  eastigat  in!- 
quo,  with  short  measure,  lu. :  (anulorum)  super  tris 
modto8,/)0cib,  L. :  argenti,  a  peek  of  money,  lu. — 
P  r  o  T. :  multoa  modios  salts  simul  edend'os  esse, 
ut  amicitiae  munus  expletum  sit 

modo  (mods,  CpoetX  <uhi.  (sometimes  passing 
into  a  conj.)  [ahl.  of  modus].  I.  In  gen.,  6y  a 
measure,  vnth  a  limit;  hence,  only,  merely,  sotdy, 
simply,  but,  no  more  than:  nnum  modo:  oppido 
modo  potiti,  the  bare  town,  8. :  parvam  modo  can- 
sam  timoris  adferre,  Cs.:  delectationem  modo 
habere,  nunc  vero  etiam  salutem:  circi  modo 
spectaculum  f  uerat,  L. :  modo  ut  haec  nobis  loca 
tenere  liceat;  see  also  dam,  solum,  tantum. — In 
argent  commands  or  wishes,  only:  modo  facito  ut 
illun  serves,  only  be  sure  to,  T. :  modo  fac,  ne  quid 
alittd  cures :  tu  modo  . . .  impende  laborem,  V. : 
T06  modo  animos  mihi  adhibete,  Cu.  — -  In  the 


phrase,  modo  non,  only  not,  almoti:  modo  von 
mentis  auri  pollicens,  T.  —  In  the  phnse,  non 
mode,  much  less :  quos  clientls  nemo  habere  velit, 
non  modo  iUorum  cKens  esse. — Usa.  followed  br 
sed  or  verum,  not  only  ,  , ,  but:  non  modo  ceteri, 
sed  tu  ipse :  ne  non  modo  intrare,  verum  aspicere 
possim :  non  modo  non  credibiliter,  sed  ne  suspi- 
close  quidem:  non  modo  honeete,  verum  etiam 
communi  luce.  —  But  non  modo  usu.  stands  for 
non  modo  non,  before  ne  .  . .  quidem,  when  both 
clauses  have  the  same  predicate :  non  modo  pro- 
ditoi*!,  sed  ne  perfugae  qnidem  locus  fait :  ut  id 
non  modo  neglegentiae  roeae,  sed  ne  oocupatioai 
quidem  tribaas.^IL  In  conditions,  with  ut  and 
subj,,  if  but,  provided  only,  on  condition  that :  scies 
Modo  ut  tacere  poesis,  T. :  concede,  ut  iropuoe 
emerit,  modo  ut  boni  ratione  emeriu — ^As  conj., 
if  only,  provided  that,  on  condition  that :  maneot 
ingenia  senibus,  modo  permaneat  industria:  ea 
mihi  probantur,  modo  ne  lUa  exeeptio  inoarrat, 
etc  —  Elliptic,  but,  but  yet,  if  only,  however: 
deceme,  modo  recte:  bonis  viris  faciendum  est, 
modo  pro  facaltattbos :  veniam  quo  vocss,  modo 
adiutore  to.— With  relatkm,  in  any  degree,  at  all, 
only,  merdy,  even:  servua,  qui  modo  tolerabill  eon- 
dioione  sit  servitutis :  philosophus,  in  quo  mode 
esset  auctoritas :  primi,  quft  modo  praeireot  duoes, 
tamen  sfgna  sequebantur,  wherever,  L. — With  si, 
if  only,  if  but:  tu  si  modo  es  Romae:  scis,  si 
modo  meministi,  etc* :  Perseqtiar  inferius,  modo  si 
licet  ordine  ferre,  O. — ^XII.  Of  time,  just  now,  just: 
La,  advenis  modo  ?  Fa.  admodam,  T. :  modo  nunc, 
y. :  modo  iam,  Tb.— Just  now,  but  this  moment,  a 
little  while  ago,  lately,  recently:  quid  dice  nuper?: 
Immo  vero  modo  ac  plane  paulo  ante :  quae  modo 
consulem  osculata  filium  suum,  nunc  cntciatur: 
si  hodie  bella  sint,  quale  Gallicum  modo,  L.— 
Presently,  immediately,  directly,  in  a  moment:  do- 
mum  mode  ibo,  T. :  modo  prohiberi  etiam  se  sens- 
t&s  consulto  diceret,  L« — ^In  correlation,  witli  nwds 
repealed,  or  with  another  adv. :  modo  . . .  modo, 
now  .  .  .  now,  eU  one  moment . .  .  eU  another,  sosse^ 
times  .  .  .  sometimm:  modo  ait,  modo  negat,  ct 
times  he  says  yes,  at  times  no,  T. :  Gotta  meoa 
modo  hoe,  mode  illod :  citus  modo,  modo  taidos 
incessus,  & :  nunc , . .  modo,  L. :  modo . . .  None, 
0. :  nobilitas  perculsa  modo  per  sodos,  interdam 
per  equites,  S.:  saape  cam  anellis,  modo  laevi 
inani»  H. :  modo  . . .  modo  . . .  saepe,  S. — With 
turn  or  ddnde,  at  flrst . . .  then, at  one  lime ..  .at 
another:  sol  modo  aocedens,  turn  autem  reoedeos: 
dioere  modo  unum,  turn  autem  plans  deos :  ilex, 
paulum  modo  prona,  deinde  flexa,  S. 

modnlata^  adv.  [modulatus],  msaturedhf,  ta 
time,  melodiously  :  eanentes  tibiae. 

modvaitor,  Gris,  m.  [modulor]. — In  mn^  a 
director,  musician:  optumos,  H. 

Digitized  by  V^OOQIC 


nfodnlor 


518 


molaste 


modnlor,  atus,  ftrl,  dep,  [modalus],  to  mecuurey 
measure  rhythiMcaUyy  modtuate  :  homlnum  oratio- 
nem:  carmina  voce,  0. — P.  pass, :  ipso  roodulata 
dolore  Verba  fimdebat,  O. — To  aeeompany  :  80- 
num  Tocis  pulsu  pedum  modulantea,  i.  e.  dancing 
in  Hme,  L. :  verba  fidibus  Latinis,  H. — To  play  : 
( carmina )  pastoris  SicuU  roodulabor  avcna,  Y. : 
harundiue  carmen,  0. — To  play  upon  :  banc  (ly- 
ram),  Tb.  —  P,  pass.  :  Barbite,  Lesbio  modulate 
ci?i,  H. 

moduliia»  I,  m.  dim,  [modus],  a  small  meaxure : 
(homo)  moduli  bipedalis,  tvoofeet  high,  H. — P  r  o  v. : 
Metiri  se  quemque  suo  modulo  ac  pede,  i.  e.  con- 
tent himsdftntk  his  own  limits^  H. 

modns,  I,  m.  [3  MA-],  a  measure^  extent,  quan- 
tity: agri:  numerum  modumque  carinis  Praeci- 
piant,  y. :  trunci,  girth,  0. :  longo  nuUus  lateri 
modus  (sit),  Le.be  the  flank  excessively  long,  Y. — 
A  proper  measure,  due  measure :  suus  cuique  (rei) 
raoJns  est :  modum  haberi  nullum  placet,  tnoder- 
ation:  servare  modum,  Y.:  vox  quasi  extra  mo- 
dum absoiia,  immoderatdy :  cum  lacus  praeter 
modum  crevisset,  excessively:  in  dicendo:  sine 
roodo  modestiaque,  S. — A  measure,  rhythm,  mdo- 
d^,  harmiony,  time :  vocam :  fidibua  I^itinis  The- 
Udos  aptare  modos,  H. :  saltare  ad  tibicinis  mo- 
des, the  musie  of  thejlute,  L. :  modum  Yoce  dabat 
remis,  time,  0. :  verae  numerosque  modosque  edi- 
ecere  vitae,  moral  harmonies,  H.  —  A  measure, 
bound,  limit,  end,  restriction  t  sumpttU  Ootidianos 
fieri  nee  fieri  modum,  T. :  lubidini  modum  facere, 
S. :  modum  aliquem  et  finem  orationi  faoere, 
bounds:  cum  modum  irae  nullum  faoeret,L.: 
modum  transire :  modum  Exit,  0. :  modum  Ingen- 
dl  aliquando  faoere,  make  an  end. — A  way,  man- 
ner^  mode,  method,  fashion,  style:  Sine  meo  me 
▼ivere  modo,  T. :  oratoris  modo  mandata  def erre, 
as  an  ambanador,  Gs. :  vitae,  way  of  life:  id  qui- 
bns  modts  adseqaeretur,  I  e.  by  what  means,  S. : 
Haad  ignara  modi,  i.  e.  wdt  knowing  how,  Y. :  si 
quia  modus  (est),  I  e.  if  it  ispombU,  V. :  servorum 
modo,  like  Mavis,  L. :  mirum  in  modum,  wonder- 
fidlyf  Cs. :  ad  hunc  modum  distributis  legionibus, 
thus,  Gs. :  61  humano  modo  peccasset,  after  the 
manner  of  men :  molta  Gameadeo  more  et  modo 
disputata :  apis  Matinae  More  modoque,  H. :  tali 
modo,  in  such  wise,  N. :  nullo  modo,  by  no  means : 
omni  modo  eg!  cum  rege,  in  every  way,  i.  e.  urgent- 
ly :  omnibus  modis  miser  sum,  every  way,  T. :  lau- 
dare  miris  modis,  exiravaganUy,  L. :  modis  inole- 
ftoere  miris,  foondrously,  Y. :  eum  tibi  commendo 
in  maiorem  m<iA\xm,very  greatly :  Nee  modus  in- 
serere  atque  oculos  imponere  simplex,  Y. — ^In  genit, 
witb  dus  or  emus:  eius  modi,  of  that  sort,  of  such 
a  kind,  such  ( often  written  eiusmodi ) :  in  eius 
modi  casu,  Gs. :  eius  modi  litteras  misit :  cuiusque 
modi  genus  bominum,  S. :   cuius  modi,  of  what 


sort:  cx&(smmfA\,  of  what  sort  soever:  huius  modi 
casas,  such,  Gs. :  illius  modi,  of  that  kind. 

moeoha,  ae,/.,=/<otx4, «'» adulteress,  H.,  Ct.,  lu, 

moechor,  atus,  arl,  dep.  [moechus],  to  commit 
adultery,  H.,  Gt. 

moeohvuik  i,  m.,  ^/unxkt  a  fornicator,  adul- 
terer, T.,  H.,  lu. 

moenia,  ium,  n.  [2  MY-],  defensive  walls,  ram- 

rts,  bulwarks,  city  waUs:  moenium  defensores, 
(urbs)  moenibufl  portuque  omata :  inaedificata 
in  murifl  ab  exerciti^  nostro  moenia, /or^i;{ca/ton«, 
Gs. :  Dividimus  muros  et  moenia  pandimus  urbis, 
Y. — WaUs,  enclosure  :  moenia  navis,  0. :  caeli,  0. 
— A  city  enclosed  by  waUs,  walled  town :  in  una 
moenia  convenere,  S. :  nulla  iam  pemicies  moeni- 
bus  ipsis  intra  moenia  comparabitur,  dty :  cuncta 
malis  babitantur  moenia  Grais,  all  the  towns,  Y. : 
Gatili,  H. — A  mansion, palace:  Ditis  magni,  Y. 

moenimentam,  moenld,  see  muni-. 

(moer-,  moest-),  see  maer-,  maest-. 

mola,  ae,  /.  [MAL-],  a  millstone,  grindstone  : 
digni  molam  versare  Nepotis,  lu. — Mur.,  a  mill: 
pumiceae,  of  lava,  0.—  Grits,  spelt  coarsely  ground 
and  mixed  with  salt  (strewn  on  victims  at  sacri- 
fices) :  spargis  mola  caput  salsft,  H. :  sparge  mo- 
lam, Y. :  molam  et  vinum  inspergere. 

molarlB,  is,  m.  [mola],  a  millstone,  large  stone: 
ramis  vastisque  molaribus  instate  Y.,  0.,  Ta. — A 
grinder,  molar  (sc.  dens),  lu. 

moles,  is,  /.  [1  MA.G-],  a  shapeless  mass,  huge 
bulk,  weight,  pile,  load:  rudis  indigestaque,  0. :  in- 
genti  mole  Gnimaera,  Y. :  taurus  ipsa  mole  piger, 
lu. :  tantas  moles  tollere,  seas,  Y. :  in  mole  sedens, 
ckff,  0. :  magna  unius  exercitus,  L. :  Nemeaea,  i.  e. 
the  lion,  0. — A  massive  structure,  pile,  dam,  pier, 
male,  foundation  :  moles  atque  aggerem  ab  utra- 
que  parte  litoris  iaciebat,  Gs.:  moles  oppositae 
fluctibus :  exstructa  moles  opere  magnifico,  monu- 
ment: insanae  substructionum  moles,  enormous 
piles:  molem  aggeris  ultra  venire,  lu. — A  batter- 
ing-ram, munitions  of  war:  oppugnat  molibus 
urbem,  Y. :  belli,  Ta. — F  i  g.,  greatness,  might,  pow- 
er, strength,  great  quantify  :  pugnae,  L. :  curarum, 
Ta. :  mall :  Vis  consili  expers  mole  ruit  sua,  H. : 
densa  ad  muros  mole  feruntur,  a  vast  throng,  Y. : 
ingens  remm,  fabric,  O. — Difficulty,  labor,  trouble: 
transveham  naves  baud  magn&  mole,  without  great 
diffleuUy,  L. :  Tantae  molis  erat  Romanam  condere 
gentem,  so  much  labor  did  it  cost,  Y. :  quanta  mole 
parentur  Insidiae,  0. 

moleate,  adv.  witb  eomp.  and  sup.  [moleetus}, 
with  trouble,  with  dMndty,  with  vexation :  incede- 
re,  toith  a  forced  gatt,  Ct :  pati :  non  moleste  fero, 
si,  etc,  /am  not  annoyed:  exercitum  biemare  in 
Gallic  moleste  ferebant,  vexed  them,  Gs. :  molestifl- 
sime  fero,  quod,  etc :  molestius  ferro..  y^^i^ 

Digitized  by  VjjOOQIC 


molestui 


514 


molllB 


molestla,  ae,  /.  [  molestus  1,  trwthle^  irhiome- 
ness^  unetuineUf  annojfaneA,  moleaicUion^  vexation^ 
disirett :  sine  molestia  tui,  without  trouble  to  your- 
telf:  molestiam  exhibere,  eauae:  fasces  habent 
molestiam,  eauae  :  ex  pemicie  rei  p.  molestiam 
trahere,/M^  trrmbUd:  capere,  be  vexed:  mihi  epi- 
stula  hoc  adspersit  molestiae,  pave  oeeasion :  milii 
demere  molestiam,  T. — Of  speech,  etiffneea^  affec- 
tation :  diligens  elegantia  sitie  roolestift :  si  nihil 
habere  molestiarum  Atticonim  est. 

molestus,  adfj.  with  comp,  and  sup,  [  moles  ], 
troftbleaomey  irhome^  grievotu^  annoying^  unman- 
ageable :  labor :  hoc  sunt  omnes  iure  molesti,  Quo 
fortes,  H. :  nisi  molestum  est,  exsurge,  if  it  will 
not  incommode  you  :  nihil  molestias :  adrogantia 
ingeni  est  molestissima :  otium,  dangerous,  Ct : 
tunica,  a  drees  of  pitch  (in  which  a  malefactor  was 
burned),  lu. — Of  speech,  labored,  affected:  simplex 
in  agendo  Veritas  non  molesta :  verba,  0. 

molimen,  iiiis,  n,  [  mollor  1,  a  great  exertion^ 
effort^  endeavor^  attempt^  undertaking:  divellere 
pinum  magno  molimine,  0. :  quanto  molimine  cir- 
cum  Spectemus,  H. :  res,  suo  ipsa  molimine  gravis, 
L. :  molimine  vasto  tabularia,  ofmamve  atrudure^ 
0. :  magna  molimina  rorum,  burdens  ofttate^  0. 

mdlimentum,  I,  n.  [motior],  a  great  exei'ium, 

trouble,  effort :  sine  magno  monmento,  Os. :  parvi 

•  moHmenti  adminicula,  of  little  power,  L. :  eo  mino- 

ris  moUmenU  ea  daustra  esse,  would  cost  the  Use 

labor, h. 

mollor,  Itus,  Irl,  dep.  [moles],  to  make  exertion, 
exert  oneself  endeavor,  struggle,  strive^  toil:  in  do- 
moliendo  signo :  Dum  moUuntur  annus  est,  T. — 
To  labor  upon,  $et  in  motion,  work,  ply:  nulla 
opera :  valic&m  in  vitls  bipennem,  wield,  V. :  anoo- 
ras,  weigh  anchor,  L. :  terram  aratro,  till,  V. :  por- 
tas,  try,  L. :  olausum  aditum  domtls,  Gu. :  habenas, 
guide,  V. :  fulmina  dexti-a,  hurl,  V. — To  set  out, 
start,  depart :  dum  (naves)  moliuntur  a  terrft,  L. 
— To  set  in  motion^  bestir^  rouse,  cause  to  remove, 
displace,  start :  montes  suft  sede,  L. :  classem,  Y. : 
corpora  ex  somno,  h.^To  build,  make,  erect,  con- 
struct: m\iTos,Y.:  atrium,  H.:  locum,  pr^ret, 
y. — F  i  g.^  to  endeavor  to  do,  undertake,  attempt,  set 
about,  &  busy  with:  multa  simul,  &:  ea,  quae 
agant,  cum  labore  operoso,  fMr/brm :  (hasta)  viam 
clipei  molita  per  oras,  made  its  way,  V. :  inde  da- 
tum molitur  iter,  V. :  animum, /orm,  0. :  laborem, 
undertake,  V.:  aliquid  oalamltatis  filio,  contrive: 
pestem  patriae  nefarie :  inskUas  avibus,  lay  snares, 
v. :  triumphos,  0. :  moram,  occasion,  V. :  de  oocu- 
pando  regno  moUens, s^rivtf^  to  usurp:  apud  iu- 
dioes  oratione  molienda  sunt  amor,  odium,  etc., 
are  to  be  excited:  fidem  moliri  ooepit,  disturb,  L. : 
redire  molientem  (Antonium)  reppulistis:  Reioere 
vestem  molibar,  0. :  adversus  fortunam,  to  strug- 
gle, Ta. :  oonsiliis  res  extema8,Ta. 


moliUo^  Snis,/.  fmolior],  a  remouinff,  dgn^ 
lUion:  valli,  L. — A  building,  making:  renim  (of 
the  creation). 

molitor,  oris,  m.  [molior],  aframsr,  oontHxer: 
mundi:  ratis,  O.:  caedi0,Ta. 

1.  molltas»  P.  of  molo. 

2,  molitos^  P.  of  molior. 

moUesoo^  — ,  — ,  fire,  inch,  [mollis],  to  beeomt 
soft,  soften:  ebur,  0.,  Ot. — ^Fig.,  to  become  mild, 
grow  gentle:  pectora,  0. —  To  become  effeminat€^ 
grow  unmanly:  in  undis,  0. 

mollloellas,  adj.  dim.  [mollis],  soft,  ddieait: 
manQs,  Gt 

molllonliiSk  a^.  dim.  [mollis],  voluptnotu: 
versiculi,  Ct. 

molllo  (raolllbat  for  molliCbat,  O.X  !▼¥,  itos,  Tre 
[mollis],  to  make  soft,  make  supple,  soften :  amor 
raollitur  tepef actus :  lanam  trahendo,  ty  spinning, 
0. :  artQs  oleo,  L. :  dum  ferrum  molliat  ignis,  fi. : 
glaebas,  0. :  agri  molliti. — Fig.,  to  pacify,  coruiii- 
ate,moderate :  horainem  his  verbis sentto  mollirier, 
T. :  lacrimae  meorum  me  molliunt,  overcome  me. 
—  To  soften,  moderate,  mitigate,  tame,  restrain, 
check,  ease,  ligJUen:  Hannibidem  patlentia  soi: 
iras,  L. :  poenam,  0. :  clivum,  make  the  ascent 
easier;  Gs. :  verba  usu :  f ructHs  feros  colendo,  reih 
der  milder,  V. —  7b  soften,  render  effeminate,  make 
unmanly:  legionem:  merabni,  0. 

molllpes,  pedis,  adj.  [mollis + pes],  soft-footed: 
boves,  G.  post. 

mollis,  e,  adj.  with  con^  and  t«/>.  [  M  AL-  ], 
yielding,  pliant,  fieadble,  supple,  soft,  tender,  ddicate, 
gentle,  mild,  pleasant :  iunous,  V. :  comae,  V. : 
attrum,;2ai6/«,  v.:  tiliae,0. :  flumen,  Gt:  cerrii, 
0. :  oommissurae:  in  litore  moUi,  of  soft  sand, 
Gs. :  harena,  O. :  castaneae,  Y. :  mollissima  vina, 
Y. :  lana,  0. :  arcus,  unstrung,  O. :  feretrom,  made 
soft  by  a  layer  ofleaves,\. :  mollissima  cera:  ge- 
nae,  delicate,  0. :  manus,  0. :  Zephyri,  gentle,  0. : 
Euphrates  mollior  undis,  calmer,  Y. :  Utus,  aeeem- 
ble,  Gs. :  fasUgium,  gentle,  Gs. :  clivus,  Y. :  iugum 
mentis,  Ta. — Pro  v.:  me  molli  braochio  obiar- 
gare,  i.  e.  with  forbearance, — ^F  i  g^  tender,  ddieate, 
susceptible:  moUibus  annis,  in  tender  youth,  0.: 
OS,  Mtfi^  hlushing,  O. :  mollissima  corda,  lu.— 
Soft,  effeminate,  unmanly,  weak:  philosopbos: 
Sabaei,  Y. :  Tarentum,  H.:  discipUna :  vita,  0. : 
querellae,  H. :  mens,  Gs.:  sententiae:  Romanoa 
moUiores  faoere  ad  pacisoendum,  L. :  in  dolore 
moUiores :  viri,  given  to  lust,  L.  —  IHur.  m.  as 
subat. :  vos  pellite  molles,  the  effeminate,  0. — Soft, 
pleasant,  mild,  ea^,  gentle:  lex  moUior:  ontio: 
verba,  H. :  iussa,  easy,  Y. :  versus,  amatory,  0. : 
ridere  mollia,  smile  gently,  0. :  pilenta,  having  a 
gentle  motion,  Y. :  mollissima  fandi  Tempora,  nuet 
favorable^  Y.:  hora  mollior,  more  famrable^  0.: 

Digitized  by  V^OOQIC 


moUiter 


515 


monile 


alqd  quam  mollissima  via  consequi,  with  the  vtmott 
forbearaneey  L. — AatuUt.  n.,  toftnet^  smoothneu: 
molle  atque  facetum  Yergilio  adnueruDt  Camenae, 
U. —  Weak,  ufUruttworthy  :  consul,  L. :  yoluntas 
erga  nos  ciWum. 

xnoUiter,  adv,  with  eomp,  and  gup,  [  mollis  ], 
BofUy,  genily,  agrttakly  :  te  curasti,  T. :  aves  nidos 
moUissime  substernunt :  membra  movere  moUius 
( in  the  dance  \  H. :  ossa  cubent,  0. :  £xcadent 
spirantia  moUius  aera,  mort  agreeably^  V. :  Verei- 
culi  euDtes  MolUus,  smoothly^  H.  —  Fig.:  quod 
ferendum  est  molliter  atkpleuiX,  patiently :  viyere, 
valuptwntthf  :  aegritadinem  pati,  vnthout  fortitude^ 
S. :  ne  quid  per  metum  mollius  consuleretur,  too 
complianUy,  L. :  amid  mollius  interpretantur,  too 
favorably,  Ta. 

mollitla  or  moUitleB,  ae,  ace.  am  or  em,  /. 
[  mollis  1,  pliability,  jUzibility,  foflnen  :  teneritas 
ac  mollitia  quaedam.  —  Fig.,  toftnett,  tenderness, 
veakneas,  irresolution,  effeminacy,  voluptuousness, 
wantonness  :  animi,  T. :  Yiri,  S. :  naturae,  sensitive 
disposition:  animi  est  ista  mollitia,  non  virtus, 
weakness,  Gs. :  civitatnm  mored  lapsi  ad  moUitias: 
per  mollitiam  agere,  i.  e.  indulge  oneself,  S. :  cor- 
poris, umAastity,  Ta. 

mollitado,  inis,/.  [mollis^,  suppleness,  JUxibil- 
%*  softness :  adsimiiis  spongiis.  —  Fig.,  softness, 
weakness:  humanitatts. 

mollitaa»  P.  of  mollio. 

mold,  Ql,  itns,  ere  [mola],  to  grind:  ego  pro  te 
molam,  T. :  moltta  cibaria,  meed,  Cs. 

Moloxchofl^  I,  m.,  a  poor  vine-dresser  who  en- 
tertained Hercules:  lucos  Molorchi,  L  e.  the  Ke^ 
mam  Forestry. 

ni61y,  — ,  fl.,  =  ^Xv,  a  magic  herb,  moly,  0. 

momentanif  I,  n.  [1  MV-],  a  movement,  mo- 
tion :  astra  figurft  sua  momenta  sustentant :  mo- 
menta parva  sequi,  0. :  animus  momenta  sumit 
utroque,  L  e.  fluctuates,  0. — An  alteration,  change, 
dtsturbanetj  movement,  revoltUion :  perleve  fortu- 
nae :  annonae,  alteration  in  the  price  of  com,  L. 
— A  make-weight,  over-weight,  that  which  turns  the 
Kales:  eo  (bello)  quantumcumque  yirium  momen- 
tum addiderint,  rem  oronem  inclinaturos,  L. — An 
expenditwre  of  strength,  decisive  effort,  exertion : 
baud  maiore  momento  fusi  Galli  sunt,  quam,  etc., 
L.  —  A  short  time,  brief  space,  moment,  instant: 
parvis  momentis  multa  natura  adfingit :  momento 
temporia,  in  a  moment^  L. :  horae  momento,  on  the 
instant,  H. :  momento  unius  horae,  L. :  momentum 
ut  horae  pereat,  that  a  sltort  hour  be  lost.  Ph. — A 
little  way:  parvo  momento  antecedere,  Os. — ^Fig., 
a  cause,  circumstance,  weight,  influence,  importance, 
moment:  saepe  in  bello  panris  momentis  magni 
casus  intereederent,  by  trifling  circumstances,  <^. : 
momenta  omnia  observare,  ail  the  circumstances: 


unam  quamque  rem  momento  suo  ponderare,  ac- 
cording to  its  importance:  mAgiium  in  utramque 
partem  momentum  habere,  influence,  Gs. :  nullum 
momentum  in  dando  regno  facere,  decisive  influx 
ence^  L. :  magnum  attulit  nostris  ad  salutem  mo- 
mentum, contributed  largely,  Gs. :  care  quicquam 
habeat  momenti  gratia,  influence:  perpendens 
momenta  offlciorum,  motives:  parva  momenta  in 
spem  metumque  inpellere  animos,  trifling  occa- 
sions, L. :  momenta  potentia,  motives,  6. :  praebe 
nostrae  momenta  8aluti,/>rpmo^,  0. :  levi  momen- 
to aestimare,  prists  lightly,  Gs. :  nullias  momenti 
apud  ezercitum  futurum,  K. :  levioris  momenti 
consultatio,  unimportant,  L. :  res  mazimi  ad  om* 
nia  momenti,  L. :  iuvenis,  maximum  momentum 
rerum  civitatis,  a  power  in  the  state,  L, 

monednla,  ae,^.,  a  jackdaw,  daw,  0. — ^P  r  o  y.  : 
non  plus  aurum  tibi  quam  monedulae  oommittere. 

monexiA,  ntis,  m.  [P.  of  moneo],  one  who  coun- 
sels, an  adviser:  bene  monenti  oboedire,  L. 

moneo,  ul,  Itus,  ere  [1  MAN-],  to  remind,  put 
in  mind  of,  admonish,  a£fise,  warn,  instruct,  teach : 
Faciam  ut  mones,  T. :  principes  monendo  movere : 
monuit  (dea)  tbalamoque  recessit,  0.:  id  quod 
res  monebat,  as  the  situation  suggested,  S. :  coniu- 
gis  aurls  Vocibus  his,  0. :  nos  Zenonis  praecepta 
monent.  In. :  de  disoordia :  alqm  temporis,  Ta. : 
hoc  te  moneo,  T. :  vos  pauca,  S. :  ea  hominem : 
ea,  quae  ab  eft  (natura)  monemur :  te  ut  in  rem 
p.  incumberes :  ut  suspiciones  vitet,  Gs. :  moneo 
obtestorque  uti,  etc.,  S. :  vos,  ne  omittatis,  etc.,  S. : 
moneo  abstineant  manOs :  monuit  omnes  res  ad- 
ministrarentur,  etc.,  Gs. :  (Gaesar)  monuit  eius 
diei  yiotoriam  in  virtnte  constare,  Gs. :  monete 
eum  modum  quendam  ease,  etc:  ratio  monet 
amicitias  conparare :  alio  properare,  S. :  moneo, 
quid  facto  usus  sit,  T. :  ut  moneat  Apronium, 
quibuB  rebus  se  insinuet,  etc. :  res  ipsa  monebat 
tempus  esse :  caeooe  instare  tumultfis,  Y.^  pue- 
rili  verbere  moneri,  to  be  punished,  Ta. :  canes, 
Pr. —  To  teach,  instruct,  tell,  inform,  point  out,  an- 
nounce, predict,  foretell:  vatem,  tu  diva,  mone,- 
inspire,  V. :  velut  divinitus  mente  monita,  L. :  hoc 
moneas  precor,  0. :  vates  cum  multa  horrenda 
moneret,  foretold,  Y. 

moneriB,  is,/.,  =  fiovrifuic,  a  vessel  with  a  sin- 
gle  bank  of  oars,  galley,  L. 

Moneta,  ae,/.  [moneo],  the  mother  of  the 
Muses,  G. — A  surname  of  Juno,  as  the  goddess  of 
recollection,  G.,  L.,  0. — (Because  money  was  coined 
in  the  temple  of  Juno  Moneta),  a  place  for  coin- 
ing money,  mint,  G. — Coined  money,  coin,  money, 
0. — A  stamp,  die  (late) ;  hence,  Gommuni  carmen 
monetft,  of  the  common  stamp,  lu. 

monetalifl^  e,  adj.  [moneta],  of  the  mint,  of 
money. — As  subst,  m.,  the  money-man,  dun. 

moDUe,  is,  n.,  a  necklace,  collar:  ex  auro  et 

Digitized  by  V^OOQIC 


monimentam 


516 


monmnentiim 


gemm!? :  Bacatum^V. :  toto  posuere  XDonilU  collo, 
jewels^  III.,  0. :  aurea  (of  horses),  V. 

monimentam,  see  monumeDtura. 

monitio,  onis,  /.  [1  MAN-],  a  warning^  admo- 
nition: monitio  acerbitate  careat :  amici,  L. 

monitor,  Sris,  m.  [1  MAN-],  one  who  r«mtncb, 
a  monitor,  tttggester :  nil  opus  f  uit  monitore,  T. :  te 
monitore  pervenire,  at  your  instance:  offici,  S.: 
XDonitoris  egere,  H. — An  amstant  who  preparee 
a  brief  for  a  pleader,  attorney,  C. — A  nomenaaior, 
secretary:  per  moDitorem  appellandi  sunt. — An 
overseer,  instructor,  guide,  teacher:  iuyenis  moni- 
toribus  asper,  H. 

monltttm,  I,  n.  [moneo],  an  admonition,  advice, 
counsd,  suggestion,  orade :  deorum  monitis  duci : 
Njmphae,  V. :  monitis  parere  paterais,  0. 

1.  monltas,  P.  of  moneo. 

2.  monltus,  Qs,  m.  [moneo],  a  reminding, 
warning,  admonition :  finierat  monitHs,  0. :  laevo 
monitu  pueros  producit  avaros,  lu. — An  admoni- 
tion by  the  gods,  omen,  warning :  f  ortunae  monitu : 
venis  monitu  divom  ?  V. 

monogrammoB,  on,  a^,,  ^  fiovoypafifioc,  of 
a  mere  line,  outlined,  sketched:  di,  sliodotoy. 

monopodlmn,  I,  n,,  =  fiovovSSiov,  a  stand, 
table  with  one  foot,  L. 

monfl»  montis,  m.  [2  MAN-],  a  mountain, 
motmt,  range  of  mowdains :  altitudine  montium 
defendi:  altissimi,  Gs. :  praeceps,  S.:  summus, 
mountain-top,  Os. :  radices  montis,  foot,  Gs. :  ini- 
quus,  steep,  0. — P  r  o  y. :  Partnriunt  montes,  na- 
soetnr  ridiculus  mus,  great  cry  and  little  wool,  H. 
— A  mountain,  mass,  heap :  aquarum,  Y. :  Fertur 
in  abruptum  mons,  mass  of  rock,  Y. :  mons  in 
Tusculani  monte,  i.  e.  a  lofty,  splendid  buildina 
near  Tusadum :  scrobibus  ooncedere  montis,  hU- 
locks,  y. :  eversum  f udit  super  agmina  montem, 
load  of  stones,  lu. — ^P  r  o  v. :  montis  auri  polliceri, 
i.  e.  extravagant  promises,  T. :  maria  montlsque 
polliceri,  S. 

monstratld,  onis,  /Jmonstro],  a  Stowing,  di- 
rection, guidance :  tua,  T. 

monstrator,  oris,  m.  [monstro],  an  introducer, 
inventor,  teacher:  aratri,  i.e.  Triptolemus,Y , :  sacri 
iniqui,  o/Auman«ao7-(/^,  0. :  hospiti,  Ta. 

monstratus,  adj,  [P.  of  monstro],  conspicuous, 
remarkable :  et  bostibus  simul  suisque,  Ta. 

monstro,  avi,  atus,  are  fmonstruro],  to  point 
out,  exhibit,  make  known,  indicate,  inform,  advise, 
teach,  instruct,  teU :  (alqd)  Indice  digito,  H.:  er- 
ranti  yiam,  Enn.  ap.  G. :  yia,  quft  semita  monstrat, 
y. :  iter,  Gu. :  palmam :  scio  ubi  sit,  yerum  num- 
quam  monstrabo,  T. :  res  gestae  Quo  scribi  pos- 
sent  numero,  monstrayit  Homerus,  H. :  monstrate, 
yidistis  si  quam  sororum,  Y. :  Summos  posse  yi- 


ros  nasci,  etc.,  lu. :  inulas  aroaras  inooquere,  H. : 
Quod  monstror  digito  praetereantlum,  H. :  alii  ab 
amicis  monstrabantur,  were  betrayed,  Ta. — To  or- 
dain, institute,  appoint :  monstratus  f atis  Yespa- 
sianus,  Ta.:  monstratas  excitat  aras,  appointed, 
Y. :  ignis,  0.  —  To  advise,  urge,  stimulate:  mon- 
strat amor  patriae  (sc.  ut  hoc  f aciant),  Y. :  con- 
ferre  manum  pudor  iraque  monstrat,  Y.:  node 
nisi  intus  Monstratum  (sc  est),  i.  e.  by  natural 
instifKt,  H. 

monstmm,  l,  n.  [  1  MAN-  ],  a  divine  omen, 
supernatural  appearance,  wonder, ndraeUy portent: 
quoddam  noyum :  obicitur  magpio  futuram  Aogu- 
rio  monstmm,  Y. :  ingentibus  exctta  monstris 
(regina),  ilhtsions,  Y. :  mera  monstra  nuntiarat, 
noUdng  but  wonders, — An  abnormal  shape,  unnat- 
ural growth,  monster,  monstrosity:  monstrum  ho- 
minis,  T. :  deum  monstra  (the  gods  of  Egypt),  V. : 
succinctam  latrantibus  inguina  monstris  (u  e  ca- 
nibus),  Y. :  omnia  Monstra  ferre,  0. — ^F  i  g^  a  r». 
pulsive  character,  monster,  iibomination :  nulla 
iam  pemicies  a  monstro  illo  atque  prodigio  coro- 
parabitur:  fatale  (Gleopatra),  H. — A  horribU 
sight,  pernicious  thing,  object  of  dread,  awful  deed : 
mene  huic  confidere  monstro  ?  (i.  &  man),  Y. : 
non  mihi  furtum,  sed  monstrum  ac  prodigium 
yidebatur :  yeteris  monstrum  culpae,  0. 

monstruose,  adv.  [monstruosus],  unneOuraUy, 
monstrously:  cogitare. 

( monatraoBUS ),  ae(/.  [monstrum J,  strange, 
monstrous.  —  Only  sup,:  monstruosissuna  bestia 
(the  ape). 

montanUBi  ac(f.  [mons],  of  moufitains,  belong- 
ing to  mountains:  Ligures,  mountaineers:  cacu- 
mina,  0. :  flumen,  Y. :  homines,  Gs. — Hur.  m,  as 
subst.:  Dolopes  finitimique  montani,  mountain- 
eers: inter  montanos,  L. — JPkdl  of  mountains, 
mountainous :  loca,  L. :  Dalmatia,  0. 

montlcola,  ae,  m.  and  f.  [  mons + COL- ],  a 
mountaineer:  monticolae  Sifyani,  0. 

montlvagUB,  adj.  [mons+YAG-],  wandering 
over  mountains :  curstLs. 

montoBUB»  adj.  [mons],  mountainous,  fvU  of 
mountains-  Nersa,  V. 

montaoBiia»  adj.  [mons],  mowUaieiouSffull  of 
mountains :  loca,  &. :  regio. 

monumentnm  (monim-),  i,  n.  [1  MAN-], 
that  which  brings  to  mind,  a  remembrancer,  me- 
morial, monument:  monumenti  causft:  monu- 
mento  ut  esset, L. — A  monument, statue:  Marcelll 
et  African!. — A  public  work,  memorial  structure, 
monument :  in  monumentis  maiorum  snorum  in- 
terfectus  (Glodius),  i.e.on  the  Via  Appia :  regis, 
H. :  Man,  i,  e.  the  temple  built  by  Marius :  sena- 
tus,  i.  e.  the  house  built  for  Cicero  by  the  Senate. 
— A  memorial  offering,  votive  offerina :  pecunias 
Digitized  by  V^OOQIC 


mopsoplos 


517 


moriens 


monimentaque,  quae  ex  fano  Herculis  conlata 
erant,  Cs.  —  A  tepulchral  monument^  sepulchre, 
tomb:  legionis  Martiae  militibus  monumentum 
fieri:  sepultus  est  iu  nQonumento  ayunculi  sui, 
fanUly  upulc/ire,  N. — A  tradition^  chronicle,  story^ 
monument,  record  :  yetenim  monumenta  viroram, 
V. :  Exegi  monumentam  aere  perennias,  H. :  mo- 
numenta  rerum  gestarum,  hittory:  oomroeDdare 
aliquid  moDumentis,  biaek  and  tohUe. — A  remem- 
brancer, mark,  token,  meant  of  reeogniiion :  cistel- 
lam  ecfer  cum  monumentiB,  i. — Fig.,  a  memorial, 
record:  Titiorum  suorum  monumenta  et  indicia, 
traces  and  proofs:  furtorum:  amoriSyV. 

mopflopluik  A<&-  [  ^opsus,  mythical  king  of 
Athens],  Athenian,  0. 

1.  mora,  ae,/.  [1  SMAR-],  a  delay,  proerasHna- 
tion :  comitionim,  8. :  inter  eas  moras,  S. :  rerum : 
moram  praeceptis  inferre,  defer :  moram  ad  inse- 
quendum  intulit,  Cs. :  facere  dilectui,  L. :  facere 
creditoribus,  put  off  payment :  trahere,  dday,  V. : 
moliri,  cause  dday,  V. :  moram  interponere,  inter- 
pose delay:  mora  reliquorum,  de/ay  tn /mrmn^, 
Cs. :  mora  dies  eztrahens,  talking  against  time, 
Cs. :  Kec  mora  ullast,  quia  iam  uxorem  ducam, 
/  vfUl  without  dday,  T. :  Quosque  ref erre  mora  est, 
nsould  take  too  long,  0. :  Parra  mora  est  snmpsisse, 
he  promptly  took,  0. :  per  buno  nullast  mora,  on 
his  part,  T. :  in  me  mora  non  erit  ulla,  V. :  Nulla 
mora  est,  lam  ready,  0. :  sine  nllft  mor&  negotium 
suscipere,  at  once:  moram  oertaminis  hosti  exe- 
mit,  i.  e.  hastened  it  o/n,  L. :  Molliri  mora,  with  de- 
lay, i.  e.  gradually,  0. — ^In  speech,  a  slop,  pause: 
morae  respirationesque. — An  obstruction,  hinder- 
oitee,  cause  of  delay :  ne  morae  meis  nuptiis  ego- 
met  siem,  hinder,  T.:  ne  in  mora  illi  sis,  T.: 
magnft  fluminis  morii  interpositfi,  Cs. :  restituen- 
dae  Romania  Capuae  mora  atque  impedimentum 
es,  L. :  quae  tantae  tenuere  morae  ?  V. :  Rumpe 
moras,  V. — In  the  phrase,  mora  temporis,  an  in- 
terval, lapse  of  time  :  Longa  f  uit  medii  mora  tem- 
poris, O. :  moram  temporis  quaerere  dum,  etc.,  L. 

2,  mora,  ae,/.,  =  ftSpat  ^  division  of  Spartan 
infantry  (400  or  700  men):  Lacedaemoniorum,  N. 

morallB,  e,  adj,  [mores],  of  morals^  moral,  eth- 
ical: pars  philosopniae. 

morans,  ntis,  a^,  [P.  of  moror],  delaying,  re- 
ludant :  portae,  V. :  vincula,  0. 

xnorator,  Oris,  m.  [moror],  a  delayer,  hinderer: 
pubUci  commodi,  L. — A  ma&ngerer,  loiterer :  Per- 
sarum  moratores  mille,  Cu.  —  An  advocate  who 
makes  pretexts  for  delay,  pettifogger :  grex  mora- 
torum. 

1.  morataik  odj*  [P  of  moror],  belated^  delayed, 
lingering, — Plur,  as  subst.:  ad  sexcentos  mora- 
torum  cepit,  L. :  duo  milia  moratorum,  loiterers,  L. 

2.  morataik  odj,  [roos],  mannered,  of  morals, 


constituted,  conditioned,  circumstanced:  (mulier) 
quibus  morata  moribus !  T. :  genus  hominum  op- 
time  :  in  tam  bene  moratfl  civitate,  L. :  male 
venter,  insatiable,  0. — Of  style,  expressive  of  char- 
aeter :  poSma :  recte  morata  Fabula,  wiA  accu- 
rate characterization,  H. 

morbosOB^  adj.  [morbus],  debauched,  CL 

morbtUK  i,m.[l  MAR-],  a  sickness,  disease,  dis- 
order, distemper,  ailment,  tuness,  malady  (of  body 
or  mind) :  Senectus  ipsast  morbus,  T. :  Si  morbus 
amplior  factus  siet,  T. :  morbo  interitura  vita,  S. : 
in  morbo  esse,  be  sick:  adfecti  morbis,  Cs. :  gravis 
oculorum :  morbo  tabescere :  conflictari,  N. :  in 
morbum  cadere,  fall  sick :  morbum  nandsci,  N. : 
morbo  mori,  N. :  homo  aeger  morbo  gravi :  ex 
morbo  convalescere,  recover. — ^P  e  r  s  o  n. :  Pallen- 
tes  Morbi,  V. — A  disease,  fault,  vice:  animi  morbi 
sunt  oupiditates,  etc. :  hie  morbus,  qui  est  in  re  p., 
ingravescet :  Maxima  pars  hominum  morbo  iacta- 
tur  eodem,  H. :  voltu  morbum  fateri,  Iu. 

(mordaolter)^  adv,  [mordax],  bitinaly. — Ouly 
comp. :  lim&  mordacius  uti,  more  sharply,  0. 

mordaz,  ilcis,  adj.  [  MORD  ],  biting,  given  to 
biting,  snappish:  Memmius.  —  Stinging,  sharp, 
biting,  pungent :  urtica,  0. :  ferrum,  H. :  pumex, 
0. — Fig.,  biting,  disposed  to  bite:  Cynicus,  snarl- 
ing, H. :  carmen,  0. :  invidia.  Ph. :  soUicitudines, 
consuming,  H. 

mordeo,  momordl,  morsus,  6re  [  MORD-  ],  to 
bite,  bite  into :  qui  (canes)  mordcre  possunt :  (ser- 
pens) hastile  momordit,  bit  into,  0. :  Mordeat  ante 
aliquis  quidquid,  etc.,  taste,  Iu. :  humum  ore  mo- 
mordit, bit  the  dust,  V. — To  eat,  devour,  consume: 
ostrea,  Iu. — To  bite  into,  take  hold  of,  catch  fast: 
laterum  iuncturas  fibula  mordet,  cl<isps,  V. :  mor- 
debat  fibula  vestem,  0. — 7b  cut  into,  wash  away: 
rura  quae  Liris  quiet&  Mordet  aquft,  H. — To  nip, 
bite,  sting:  matutina  parum  cautos  iam  frigora 
mordent,  H. — F  i  g.,  to  bite,  sting, pain,  hurt :  mor- 
deri  dictis,  0. :  ioeus  monlens,  a  biting  Jest,  Iu. : 
mordear  opprobriis  falsis,  shall  be  vexed,  H. :  valde 
me  momorderunt  epistulae  tuae :  morderi  consci- 
entia,/ee/  the  sting  of  conscience, 

mordlcofl^  ado,  [mordeo],  by  biting,  wiili  bites, 
withtheteeth:  premere capita :  auriculam fortasso 
shstnWaaet,  would  have  bitten  off:  divellere  agnam, 
H. — F  i  g. :  rem  tenere,  holdfast, 

moretnm,  1, 9k,  a  rustic  dish  made  of  garlic, 
rue,  vinegar,  oil,  etc.,  0. 

moxIbnndiMf  a€{j.  [morior],  dying,  at  the  point 
of  death,  moribund:  iacentem  moribundumque  vi- 
distis :  moribundus  procubuit,  L. :  vertex,  0. :  Dex- 
tera  pependit,  in  death,  V. :  membra,  mortal,  V. : 
sedes,  L  e, fatal,  Ct. 

morlens,  cutis,  ^^^^IfjP^^f y'^^JPfr],  dying,  fail- 


moxlgeror 


518 


moxtalitas 


inp,  sinkinff  :  voltus,  0. — Hur,  m.  as  nibtt. :  mo- 
rientum  acervi,  0. 

morigeror,  fttus,  arl,  dep.  fmorigerus],  to  corn- 
pit/  toUKy  gratify,  humor ^  yield:  iSuIescenti,  T. : 
voluptati  aurium. 

moxigemfl,  adj,  [  mos  +  GES-  ],  compliant, 
yidding^  accommodating^  obliging :  tibi,  T. 

moxlor,  mortuus  (P.  fut.  moriturus),  I  (morlrl, 
0.),  dep.  [1  MAR-],  to  die^  cstpire :  ferme  moriens, 
T. :  Mori  me  malim,  tsould  rather  die,  T. :  sine  de- 
deoore,  S. :  fertur  moriturus  in  hostlSf  to  hie  death, 
V. :  desideno,  of  derire :  yigilando,  lu. :  in  tormen- 
lis,  L. :  Bignificabat  intemiptis  atque  morientibus 
vocibus,  dying  accents :  moriar,  si,  etc.,  may  I  die, 
if,  etc. :  qaoniam  moriendam  videbat :  morientia 
lumina  Tumi,  in  death,  V.  —  To  die  away,  die  out, 
expire,  decay,  wither,  pass  away :  fiammas  vidi  nullo 
coDcutiente  mori,  0. :  moriens  herba,  V. :  ne  saa- 
vissimi  hominis  memoria  moreretur. 

moziturufl,  F.  of  morior. 

mormyr,  yns,/.,  =  /wpfivpog,  ajuh  ofPontue, 
0. 

moror,  fttus,  ail,  dq>,  [mora],  to  dday,  tarry, 
Mtay,  wait,  remain,  linger,  loiter :  Eamus  .  ,  .  Ubi 
vis ;  non  moror,  i.  e.  /  have  no  objection,  T. :  Brun- 
disi :  amplius  morando,  S. :  apud  oppidum,  Cs. : 
in  quft  (commemoratione)  diutius  non  morabor: 
faciem  capere  morando,  i.  e.  by  slow  degrees,  0. : 
quid  moror  ?  H. :  quid  multis  moror  ?  why  make  a 
long  story?  T. :  ne  multis  morer,  to  be  brief:  baud 
multa  moratus,  i,  e.  without  long  delay,  Y. :  paulum 
lacrimis  et  mente  morata,  in  tearful  thought,  Y. : 
rosa  quo  locorum  Sera  moretur,  may  linger,  H. : 
nee  morati  sunt  quin  decurrerent  ad  castra,  L. : 
nihil  ego  moror  quo  minus  decemviratu  abeam, 
i.  e.  /  will  immediately,  L. :  cui  bellum  moremur 
inferre :  in  conubio  natae,  brood,  Y.  —  To  delay, 
retard,  impede,  detain,  cause  to  wait^  hinder:  impe- 
tum  hostium,  Cs. :  eum :  ab  itinere  bostem,  L : 
absiste  morari,  €l^ain  (me)  not,  Y. :  convivas,  keep 
waiting,  T. — Tojix  the  attention  of,  deliglU,  dday, 
amuse,  entertain :  Fabula  populum  moratur,  H. : 
oculos  aurlsque  Caesaris,  arrest,  H. — P.  pass.  :  no- 
yitate  morandus  spectator,  H. — To  hinder, prevent, 
impede:  non  moror  quo  minus  in  civitatem  re- 
deant,  L. :  moratus  sit  nemo,  quo  minus  abeant, 
L. — ^In  the  phrase,  nihil  morari,  with  ace.  ofperson, 
not  to  detain,  lei  go,  dismiss,  rdease :  G.  ^mpro- 
nium  nihil  moror,  i.  e.  withdraw  my  aceuwtion 
against,  L. :  negavit,  se  Gracchum  morari,  said  he 
had  nothing  against,  L. — ^In  the  phrase,  nihil  mo- 
rari, with  ace.  of  thing,  or  an  obj,  clause,  to  let  go, 
not  value,  disregard,  care  nothing  for,  have  nothing 
to  say  against:  profecto  non  plus  biduom  aut — 
PA.  Aut  ?  nil  raoror,  IdorCt  care  for  that,  T. :  nam 
vina  nihil  moror  illius  orae,  H. :  nihil  moror,  eod 
eahos  esse :  invisum  quern  tibi  esse  Nil  moror,  / 


care  not,  Y. :  ut  roultum  (sc.  scripserit),  nil  moror, 
attach  no  value  to  quantity,  H. 

morose,  adv.  [morosus],  peevishly,  eaptUntdy, 
morosely  :  iferre  hominum  ineptias. 

morositaak  fttis,/.  [morosus], /MarMAsien,/re^ 
fulness,  moroseness:  odiosa. 

mordras^  adj.  [mos],  wayward, peevish, fretful, 
capricious,  captious,  hypercritical :  usque  eo,  ut, 
etc. :  canities,  H. :  morbus,  stubborn,  0. 

mors,  tis,/.  [1  MAR-],  death:  omnium  renmi 
mors  est  extremum:  mortem  obire,  die.'  certae 
occumbere  morti,  Y.:  Mille  ovium  mortidedit,fni< 
to  death,  H. :  morte  poenas  dedit,  S. :  inlata  pa> 
soelus,  cusassination :  dominum  Mulcavit  usque  ad 
mortem,  T. :  ad  mortem  duci :  cui  l^atio  ipsa 
mortis  f uisset,  brought  death :  mors  suprema,  H. : 
adpropinquante  morte:  sibi  mortem  conscisoere, 
commit  suicide,  Cs. :  patiens  mortis,  marttU,  0. : 
praeclarae  mortes  sunt  imperatoriae :  ignotis  pe- 
rierunt  mortibus  illi,  H. :  omnis  per  mortis,  modes 
of  death,  Y. — A  dead  body,  corpse:  mortem  dus 
(Clodii)  lacerari. — The  blood  sh&d  by  mnrder  ;  en- 
sem  mult&  morte  reoepit,  Y.  —  That  which  brings 
death:  aderat  mors  terrorque  sodorum  lictor  Se- 
stius. — ^P  e  r  s  o  n.,  Death,  daughter  of  Erdus  and 
Noz,y.,0. 

morstun,  I,  n.  [P.  n.  of  mordeo],  a  hit,  little 
piece:  lanea  morsa,  Ct 

1.  morsuB,  P.  of  mordeo. 

2.  morsofl^  fls,  m.  [mordeo],  a  biting,  bite: 
avium  minonim  morsQs :  saxum  Morsibus  inseqoi, 
0. :  Nee  tu  mensarum  morsfLs  horresce,  Me  saiinff, 
Y. :  vertere  morsOs  Exiguam  in  Cererem,  thnr 
teeth,  Y. :  zonam  morsu  tenere,  by  the  teeth,  lo. : 
discludere  morsfis  Roboris,  i.  e.  open  the  deft  trunk 
(which  held  the  javelin),  V. — Fig.,  ahte,  sting, 
pain,  vexation :  (carmina)  morsu  renerare,  nuui- 
cious  attack,  H. :  perpetui  curanim  morslka,  gnaw- 
ing painx^O.:  doloris. 

mortalls,  e,  adj.  [mors],  sultjeet  to  death,  des- 
tined to  die,  mortal :  quid  in  his  mortale  et  cado- 
c\im^\i.^Temporai^, transient:  inimicitiae:  leges, 
L. — Of  a  mortal,  human,  mortal :  mucro,  ofhman 
workmanship,  Y. :  condicio  vitae :  opera,  L. :  pee- 
tora,  0. :  volnus, /rom  the  hand  of  a  mortal,  V.: 
cura,  of  man,  Y. :  Nee  mortale  sonans,  like  a  An- 
man  voice,  Y. :  Nil  mortale  loquar,  i.  e.  unin^rtd, 
H. — As  subst.  m,  and/.,  a  mati,  mortal,  human  be- 
ing :  neque  mortal!  ouiquam  credere,  &:  ego, 
quantum  mortalis  deum  possum,  te  sequar,  L. :  in- 
dignatus  ab  umbris  Mortalem  surgere,  Y.:  din 
magnum  inter  mortalls  oertamen  f  uit,  etc.,  S. :  de 
quo  omnes  mortales  iudicayerunt — Fher.  n.  as 
subst,,  human  affairs,  Y. 

mortalitaB,  fttis,/.  [mortalis],  subjeetion  to 
death,  ''*^^'^*%rqit1^^^  mortalitas  ooDsequator: 


uortaiiniii 


619 


mo^eo 


roortalitatem  ezplere,  L  e.  die,  TtL.^^MartafSf  man- 
kind: contra  fortunam  non  satiB  cauta,  Gu. 

mortaxltiiii,  T,  n.  [  MAL-  ],  a  mortar ;  hence, 
wmHldng  triturated,  a  drug:  quae  sanant  morta- 
ria  caecoa,  lu. 

moxtifer,  era,  eniro,  adj.  [  mors  +  1  FERr  ], 
death  -  bringing,  deadly,  f^^f'd,  destructive :  plaga : 
morbus:  volnus:  bellum,y. 

mortaus,  a^.  [P.  of  morior],  dead:  mortaus 
concidiL — As  tOmt,  m^  a  dead  person,  dead  man: 
a  mortals  ezcitare,  awake  from  the  dead :  infra 
mortnos  amandari,  even  below  the  dead.  —  P  r  o  ▼. : 
▼erba  fiunt  mortuo,  i.  e.  in  vain,  T.  —  Of  persons, 
faint,  overwhdmed:  cum  tu  mortaus  concidisti. — 
Of  things,  withered,  outworn :  laoerti :  leges. 

monun,  I,  n.,  =fi&povj  a  mulberry:  nigra 
mora,  H.,  V.,  O.—A  btackberry,  0. 

mdnifl,  I,/.,  =^w/90Ci  a  muWerry-tree,  0. 

moik  moris,  m.  j[l  MA-],  a  will,  way,  habit,  man- 
ner, faehion^  eaprtee,  humor:  suos  quoique  mos, 
T. :  mores  mulierum,  T. :  alieno  more  vivendumst 
mihi,  after  another's  hwnor,  T. :  suo  more,  Cs. : 
morem  alcui  gerere,  to  accommodaie  oneedf — A 
eustcm,  luage,  manner,  practice^  wont,  habit,  faeh- 
ion :  ut  nunc  sunt  mores,  T. :  legi  morique  paren- 
dam  est:  uti  mos  gentis  illius  est,  S. :  sicut  mens 
est  mos,  wont,  H. :  militari  more,  Cs. :  mos  par- 
tium  popularium  et  factionum,  had  custom,  S. : 
mo0  obsidiandi  vias,  L.:  more  sinistro,  byaper^ 
verted  custom,  lo. :  Pellibus  in  morem  cincti,  after 
their  manner,  Y. :  crinem  de  more  solatae,  Y. :  ut 
mos  fuit  Bithyniae  regibus:  quae  moris  Graeco- 
rum  non  sint,  L. :  apis  Matinae  More  modoque, 
tike,  H. :  ut  Domitiano  moris  erat,  Ta. :  praeter 
civium  morem,  contrary  to  usage,  T. :  raptae  sine 
more  Sabinae,  in  defiance  of  usage,  Y. :  quod  in 
morem  vetustas  perduxit,  fTiodls  a  custom:  quibus 
omnia  Tendere  mos  est,  S. :  sciant,  quibus  moris 
est  inlicita  mirari,  Ta. :  Moris  erat  quondam  ser- 
▼are^  etc.,  lu. :  nondum  consulero  iudicem  appel- 
lari  mos  f uerat,  L. :  mos  est  Syracusis,  ut  dicat 
sententiam  qui  velit :  quod  iam  in  morem  yenerat, 
at,  etc,  had  become  customary,  L. :  barbariam  ex 
Gaditanomm  moribus  delcre. — Morality,  conduct : 
qui  isttc  mos  estf  T.:  mos  est  hominum,  ut  no- 
lint,  etc.,  nature.  —  JPtur.,  conduct,  behavior,  man- 
nert,  morals,  eharaUer:  quantum  mei  mores  posce- 
bant,  respondi,  S.:  eius  suaTissimi  mores:  iusti: 
naturam  moresque  bominis  oognoscere,  eharaeter: 
perditi :  exemplar  vitae  morumque,  H. :  morum 
quoque  filius,  t  e.  like  his  father  in  character,  lu. : 
ignaros  meorum  morum,  i.  e.  my  trade,  T.  —  Of 
things,  quality,  nature,  manner,  mode,  fashion : 
eaeli,  Y. :  elabitur  angais  in  morem  fluminis,  like, 
Y. :  in  hunc  opens  morem,  H. — Manner,  measure, 
moderation :  Tempestas  sine  more  f iirit,  wiUi  <tn- 


gular  fierceness,  V. I  (terra)  supra  \ 
uncoffunonly,  Y. — A  precept,  law,  rule:  Quis  neque 
mos  neque  cultus  erat,  Y.;  movesque  yiris  et 
moenia  poiiet,  laws,  Y. 

motlo^  Anis,  /.  [1  MY-],  a  moving,  motion,  re- 
moving :  principium  motionls :  corporum. — F  i  g., 
a  sensation:  suayes  motiones. 

moto^  ftyl,  — ,  SLre,freq,  [moyeol  to  keep  mov- 
ing, stir,  agitate:  Zephyris  motantibus  (umbras), 
Y. :  quam  Stagna  credunt  motasse,  0. 

1.  motaa,  adj.,  P.  of  moreo. 

2.  motnik  ^y  ff^  [1  HY-],  a  moving,  motion : 
caeli  siguorumque  motOs :  motfts  astrorum  ignoro, 
lu. :  f uturi,  departure,  Y. :  crebri  terrae,  t  e.  earth- 
(fuakes,  Cu. — Artistic  movement,geeticulation,  danc- 
ing: corporis :  baud  indecoros  motQs  more  Tusco 
dabant,  gestictdated,  L. :  lonici,  dances,  H. :  Oereri 
dare  motlis,  dance,  Y. :  palaestrici,  of  wrestlers: 
celeri  motu  et  difficili  ixti,  gestures  (of  orators): 
instabilem  motum  habere,  Gs.r^Fi  g.,  a  movement, 
change:  motOs  fortunae,  Cs. — An  impulse,  emo- 
tion, affection,  passion,  agitation,  disturbance,  in- 
spiration :  motQs  animorum  duplices  sunt :  dulcem 
motum  adferre  sensibu8,«enMi^'oii.*  diyino  ooncita 
motu,  0. — A  politiccU  movement,  sudden  rising, 
tumtUt,  commotton :  in  Apulia  motus  erat,  S. :  re- 
pentini  Galliae  motQs,  Cs.:  Catiiinae:  seryiUs, 
ineurreetion,  L.:  in  re  p.,  change:  ciyicus,  H. 

moTendofl,  P.  of  moTeo. 

moTenOk  entis,  otH.  [  P,  of  moyeo  ],  movcd>le, 
portable:  res,  L. :  yoluptas,  of  motion. — Plur.  n. 
as  subst. :  quaedam  quasi  moyentia,  motives. 

moTOO,  mdvl,  motus,  ere  [1  MY-],  to  move,  stir, 
set  in  motion,  shake,  disturb,  remove:  tanti  oneris 
turrim,  Cs. :  matrona  moyeri  iussa,  to  dance,  H. : 
moyeri  Cyclopa,  represent  by  action,  H. :  membra 
ad  modes,  Tb. :  fila  sonantia  moyit,  struck,  O. : 
moveri  sedibus  huic  urbi  melius  est:  loco  motus 
cessit,  driven  back,  Cs. :  move  ocius  te,  bestir  thy- 
sdf  T. :  neque  se  in  ullam  partem,  attach,  Cs. :  se 
ex  eo  loco,  stir  from  the  spot,  L. :  caput,  i.  e. 
threaten  with,  H. :  castra  ex  eo  loco,  break  up,  Cs. : 
hostem  statu,  didodge,  L.:  heredes,  eject:  tribu 
centurionem,  eipd:  signiferos  loco,  degrade,  Cs. : 
Omne  movet  urna  nomen,  H. :  senatorio  loco,  de- 
grade, L.:  Yerba  looo^  cancel,  H.:  consulem  de 
sententift,  dissuade,  L. :  litteram,  to  take  away: 
moyet  arma  leo,  gives  battle,  Y. :  quo  sidere  moto, 
at  the  rising  of,  0. — ^P  r  o  y. :  onmis  terras,  omnia 
maria  movere,  move  heaven  and  earth  (ot  great 
exertions). — Of  the  soil,  to  stir,  plough,  ored  up, 
open:  iugera,  Y. :  mota  terra,  0. — 2b  disturb,  v%o- 
late:  triste  bidental,  H. :  Dianae  non  moyenda 
numina,  inviolable,  H. — To  remove  oneself,  betake 
oneself,  move,  be  moved,  be  stirred  ( so.  se) :  terra 
dies  duodequadraginta  moyit.  ifun^JMs  ok  egrth- 


moz 


520 


nmlieroola 


quake^  L. :  movisae  a  Samo  Romanes  aadivit,  L. : 
Toluptas  movens,  i.  e.  in  motion, — To  excite,  oecor 
dou,  cauie,  vromate,  produce,  hegin,  commence, 
undertake:  netum  populo:  mthi  admirationem : 
iudigQationem,  L.:  Buapicionem :  iam  pugna  Be 
moyerat,  was  going  on,  Cu. :  cantOs,  Y. :  mentio- 
nem  rei,  maJce  mention,  L. :  priusquam  moyere  ac 
moliri  quicquam  posset,  meJce  any  disturbance,  L. 
— To  shake,  cause  to  waver,  alter,  duinge:  meam 
sententiam. — To  disturb,  concern,  ti-ouble,  torment: 
moveat  cimex  Pantilius?  H.:  voltum  moyetur, 
changes  countetiance,  Y. :  yis  aestQs  omnium  f erme 
corpora  moyit,  L. :  yenenum  praeoordia  moyit,  0. : 
Btrepitu  fora,  lu. — To  stir,  produce,  put  forth:  de 
palmite  gemma  moyetur,  0. — To  exert,  exercise: 
moyisse  numen  ad  alqd  deos,  L. :  artis  opem,  0. 
— To  change,  transform:  quorum  Forma  semel 
mota  est,  0. :  nihil  motum  ex  antiquo,  i.  e.  change 
in  traditional  custom,  L. — ^F  i  g.,  to  move,  injltience, 
affect,  excite,  iiupire :  nil  nos  dos  movet,  T. :  benefi- 
ciis  moveri,  Gs. :  moyeri  ci vitas  coepit,  S.:  ut  pul- 
critudo  corporis  moyet  oculos  et  delectat,  charms : 
animos  ad  bellum,  instigate,  L. :  feroci  iuyeni  ani- 
mum,  stir,  L. :  Yestra  motus  prece,  H. :  moyerat 
plebem  oratio  consulis,  had  stirred,  L. :  absiste 
moyeri,  be  not  disturbed,  Y. :  ut  captatori  moyeat 
fastidia,  excites  nausea  in,  lu. — To  revolve,  medi- 
tate, ponder:,  Multa  moyens  animo,  Y. 

moJ^  adv,  [1  MAC-],  soon,  anon,  directly,  pres- 
ently, by  and  by :  mox  "ego  hue  reyertor,  T. :  quae 
mox  usu  forcnt,  S. :  mox  ut  cum  sicario  disputo : 
Gn,  quam  mox  inruimus?  TTir.  mane,  T.:  exspec- 
to  quam  mox  utatur:  mox  ubi,  as  soon  as,  L. — 
Soon  afterwards,  presently,  thereupon,  afterwards, 
then,  in  the  next  place :  fugati,  mox  intra  vallum 
conipulsi,  postremo,  etc.,  L. :  nunc  . .  .  mox,  etc. : 
prlmum  . .  .  mox,  etc.,  H. :  ante  hoc  domOs  pars 
yidentur,  mox  rei  p.,  Ta. :  Tegmina  mox  .  .  .  Mox 
umeri  Exsistunt,  now  . . .  again,  0. 

mucidus  (muoc-)i  adj.  [mucus],  mouldy, 
musty:  panis  frusta,  lu. 

mucro,  onis,  m,,  a  sharp  point,  edge,  sword's 
point :  Ferreus,  Y. :  cultri,  edge,  lu. :  hebes,  0. — 
A  sword:  cruentus:  mortalis,  Y,  —  Fig.,  edge, 
point,  sharpness:  censorii  stili :  tribunicius. 

mucus,  1  [MYCr],  snivel,  m%tcus,  Gt 

mugienB,  ntis,  P.  of  mugio.  —  Flur.  as  svibst,, 
lowers,  cattle :  mugientium  greges,  H. 

mugilis,  is,  m.,  a  sea-fish  (perb.  the  mullet),  Ot, 
0.,  lu. 

mugliior,  — ,  ari,  dep.  [mugio],  to  ponder,  brood, 
hesitate:  dum  tu  muginaris. 

mugi5,  ivl,  — ,  Ire  [8  MY-],  to  low,  bellow :  cum 
boyes  mugissent,  L. — ^P  r  o  t.  :  Hie  We  percusso 
mugire  Agamemnona  credit,  lu. — To  roar,  rumble, 
bray,  groan:  mugire  pates  nemus,  H. :  Tjrrhe- 


nusque  tubae  mugire  per  aethera  clangor,  Y. :  Sob 
pedibus  mugire  solom,  Y. :  si  mugiat  Ai rids  Ma- 
ins procellis,  H. 

inu£^tnfl»  fls,  m.  [mugio],  a  lowing,  bdhwing: 
MugitGsque  bourn,  Y. :  edere,  low,  0. — A  rwnbling, 
roaring:  terrae:  iapides  Tisi  mugitOs  edere,  0.: 
labyrintbi,  lu. 

mula,  ae,/.  [mulus],  a  sks4nule,  mule:  make 
partus,  H.,  lu. 

mulceo,  SI,  bus,  ere  [MAR6-],  to  stroke,  graze, 
touch  lightly,  fondle:  manu  barbam,0. :  muloebant 
Zephyri  flores,  ittstle  through,  O. :  aristas,  0. :  al- 
ternos  (pueros),  Y.  :  aethera  pinnis,  to  move.— 
¥ig.,to  sootlie,  soften,  caresSyfiatter,  delighi :  tigri5, 
Y. :  Dareta  dictis,  Y. :  canor  muloendaa  natus  ad 
auils,  0. :  puellas  Carmine,  H.  —  To  relieve,  o/Tif- 
viate:  van&  volnera  ope,  0. 

Mulciber,  ens  (C.)  and  erf  (OXm.  [MARG-], 
a  surname  of  Vulcan,  C,  Y.,  0. — Fire,  O. 

mulco,  &yT.  atuB,  ftre  [MARG-],  to  beat,  cudfjtl, 
maUreatJhandle  roughly,  injure  dominum  ad  mor- 
tem, T. :  male  mulcati  elavis  ac  fustibus :  quinqn^ 
remis  ceteras  (navis)  mulcasset,  ni,  etc.,  would  hate 
disabled,  L. :  scriptores  male  mulcati. 

_mulcta,  mulctaticlu8»  mulctatid,  mule- 
to,  see  mult-. 

mulctra,  ae,/.  [MAR6],  a  milking-paU,  milk- 
pail:  Bis  venit  ad  mulctram,  Y. 

mulotrarinm  (-tralium),  l,  n.  [mulctra],  a 
milking-pail :  implcbunt  mulctraria  vaocae,  Y. 

mulctrum,  I,  n.  [MARG-],  a  milking -pail: 
yeniunt  ad  mulctrai  capellae,  H. 

mulgeo,  — ,  — ,  6re  [MARG-],  to  milk:  ovfe, 
Y. — Frov. :  mulgere  hircos  (of  what  is  impossi- 
ble), Y. 

muliebrl%  e»  aefj.  [malier],  of  a  woman,  wom- 
anly, feminine:  yox:  yestis,  N.:  yenustas:  anna, 
winded  by  women,  Y. :  iura,  L. — Womanish,  efam- 
nate,  unmanly :  religiones:  sententia:  luctas,E 
— Flur.  n,  as  subst. :  maliebria  pati  (of  unnataral 
vioe),S.,Ta. 

mnliebilter,  adv,  [muliebris],  in  the  manntr 
of  a  woman,  like  a  woman:  Ezpayit  ensem,  H.-* 
Wbmafushly,  effeminatdy:  se  lamentis  dare:  al- 
quid  facere. 

muller,  ens,  /.  [MAL-],  a  woman,  ferndt: 
novi  ingenium  mulierum,  T. :  mulierefl  omnes: 
nil  non  pennittit  muUer  sibi,  lu.— ^  wife:  virgo 
aut  mulier :  pudica,  H. 

mulierariUB,  adj,  [mulier],  of  a  woman,  hxrtd 
by  a  woman :  manus,  the  band  sent  by  Ctodia,—Ai 
subst.  m.,  a  looman^hunter,  Ct 

mulleroula,  ae,/.  (Um.  [mulier],  a  Utile  fleomM, 
T.:  publicana:  muUercalam  Yincere  moUitie,E 

Digitized  by  V^OOQIC 


mnlieroflitas  521 

mnlieroBitaB^  ItiB,  /.  [mulierosus],  an  exeet- 
tive  fandnesi  for  ipomen, 

malierosuB,  adj.  [malier],  ckvoted  to  wnnen. 

muHnuB,  adj,  [mulas],  of  a  mule:  cor,  lu. 

mulio,  onis,  m.  [mulus],  a  mule-keeper ^  mule- 
driver^  mtdeteer,  Ob.,  C,  Iu. 

malidniufl^  a^j,  [mulio],  of  a  mttle-driver : 
paenula. 

maUnob  1,  m.,  a  mullet^  barbel^  C,  H.,  Iu. 

mnlsmn,  I,  n.,  Aon^  •  wine,  mead^  wine  mixed 
with  honey:  (yenenum)  cum  daretur  in  mulso: 
frigidum. 

1.  multa  (mnlota),  ae, /.,  a  money  penalty ^ 
fme^  amercement^  mudct :  multae  dictio  ovinm  et 
bourn :  multa  praesena  quiugentum  milium  aeris, 
L. :  Flacoo  multam  dXiXi^decreed:  subire,  O. :  com- 
mittere,  incur:  inrogare  (of  the  prosecutor), j»ro- 
poee:  multa  erat  Veneri, /or  the  benefit  of  Venue: 
multa  gravis  praedibus  Valerianis,  great  damage. 
— A  penalty:  furoria  multam  sufferre:  banc  mul- 
tam feretis,  L. 

2.  miilta,  adv,  [plur.  ace.  n.  of  multus],  much^ 
very,  exceedingly, greatly^  earnestly:  multa  Pomp- 
tuium  obteatatus,  & :  baud  multa  moratus,  Y. : 
multa  fleturum  caput,  H. 

multatioiuB  ( mulct-  X  o^/'  [  1  multa  ],  of 
ftnet,  of  a  fine :  pecunta,  L. :  argentum,  L. 

mnltatio  (mulot-),  5ni8,  /.  [2  multo],  a  pen- 
alty, amercement,  fine:  bonorum. 

mnltlcavaa,  adj.  [multus  +  cavus J,  many- 
holed,  epongy  :  pumex,  0. 

multicia,  orum,  n.,  a  eoft  dress,  delicate  gar- 
ment, Iu. 

mnltifariam,  adv.  [multus],  on  many  sides,  in 
many  places:  defossum  aurum:  in  castris  visae 
togae,  L. 

mnltiaduik  adj.  [multus +2  FID-],  many-deft, 
divided  into  many  parts :  faces,  0. 

mnltlfoxxnlfly  e,  adj.  [mvMxiS+loTmf%\,  many- 
shaped,  multiform,  manifild:  qualitates. 

miiltlfoni8»  o^.  [mnltus+1  FOB-],  pierced 
with  many  holes:  maltlfori  tibia  buxi,  0. 

multiingiiB  (L.)  and  mnltiingla^  e  (0.),  adj. 
[multus +  rV-],  yo&d  many  together:  equi,  L. — 
F  i  g.,  manifold,  various :  litterae. 

mnltiniodifl,  adv.  [for  multis  modis],  in  many 
ways,  variously :  filium  ezspecto,  eagerly,  T. :  re- 
prebendi:  iniurius,  T. 

multiplex,  ids,  adj,  [  multus +PARO-  ],  with 
many  finds,  much -winding:  alvus. — With  many 
windings,  full  of  concealed  places :  Titis  serpens 
multiplici  lapsu :  domus,  the  labyrinth,  0. — Mani- 
fold, many  times  as  great,  far  more :  multiplex 


mnltiis 


caedes  utrimque  facta,  is  exaggerated^  L, :  multi- 
plici capta  praedia,  L. :  multiplex  quam  pro  nu- 
mero  damnum  est,  L. — As  subst.  n,;  multiplex 
accipere,  many  times  as  much,  h. — Of  many  parts, 
manifold, many:  lorica,V. :  fetus:  multiplici  con- 
structae  dape  mensae,  Ot. — ^Fig.,  varied,  compli- 
caled:  res:  sermones. — Changeable,  versatile,  in- 
explicable: ingenium:  natura. 

mnltlpUcabUlB,  e,  adj.  [  multiplico  ],  manU 
fold:  tortu  multiplicabili  Draconera,  C.  poet. 

multiplico,  &VI,  fttns,  ftre  [multiplex],  to  mul- 
tiply, increase,  augment :  aes  alienum,  Cs. :  Flumina 
conlectis  mulUplicantur  aquis,  0. :  multiplicandis 
usuris,  N. :  regnum  Eumenis,  L. :  domus  multipli- 
cata,  enlarged. 

multitlldo,  inis,/.  [multus],  a  great  number, 
multitude,  crowd,  throng:  bominum :  navium,  N. : 
scriptorum :  tanta  multitude  lapides  ac  tela  coni- 
ciebat,  ut,  etc.,  Os. :  hostium,  S. :  mediocris,  L. : 
exquirebant  duces  multitudinum,  S. — The  crowd, 
mtdlitude,  common  people :  eadem  multitudini  ex- 
ponunt,  Cs. :  imperita :  multitudinis  iudicium. 

multivQlTiik  a^'  [multus +1  VOL-],  of  many 
desires:  roulier,  Ct 

1.  malto,  adv.  [  abl.  n.  of  multus  ],  by  much,* 
much,  a  great  deal,  far,  by  far:  multo  magis  pro- 
cax,  T. :  multo  pauciores  oratores :  facilius  iter, 
Os. :  virtutem  omnibus  rebus  multo  anteponentes : 
multo  praestat  benefid  inmemorem  esse,  quam 
malefici,  S. :  simulacrum  multo  antiquissimum, 
far:  pars  multo  maxima,  L. :  multo  gratissima 
lux,  H. — With  adw., far, greatly,  very:  multo  ali- 
ter,  T. :  multo  aliter  ac  sperarat,  far  otherwise 
than,  K. :  non  multo  secus  fieri,  not  far  otherwise. 
— Of  time,  with  ante  or  post,  long,  much :  non  multo 
ante  urbem  captam :  multo  ante  noctem,  L. :  non 
multo  post,  quam,  etc.,  not  long  after. 

2.  mnlto  (mnloto),  avi,  atus,  are  [1  multa], 
to  punish:  yitia  bominum  damnis:  imperatorem 
deminutione  provinciae :  populos  stipendio,  sen- 
tence them  tojMy:  agris,  Os. :  Veneri  esse  multa- 
ium,  for  the  benefit  of. 

multum,  adv,  [multus],  much,  very  much,  great- 
fyy  v«y»  of  ten,  frequently,  far :  salve  multum,  T. : 
uti  non  ita  multum  sorore,  not  very  much :  mecum 
loqui,  often:  non  ita  multum  moratus,  not  long, 
Os. :  sunt  in  yenationibus,  frequently,  Os. :  sum 
multum  cum  Phaedro :  gratia  valere,  be  in  great 
favor,  N. :  res  multum  quaesita :  facilis,  H. :  mi- 
seri,  0.  —  With  comp.,  much,  far:  multum  robu- 
stior  illo,  Iu. :  baud  multum  infra  viam,  L. 

mnlttiB,  ady.  (for  comp.  and  sup,  in  use  see  pliis, 
plQrimus).  I.  Plur,,  with  substt.,  or  with  a<g;. 
used  as  subst.,  many,  a  great  number:  multi  alii, 
T. :  multae  sunt  artes  eximiae :  tam  multis  verbis 
scribere,  at  such  ^engt^,^.^.(lg^^^S^^ag\t^  *« 


muliw  5S 

9horty  T. :  multa  aoerba  habnit  ille  annQ8.^With 
other  adjj.t  many:  multae  et  magnae  oontentio- 
nes :  multis  magnisque  praesidiis  perditis,  S. : 
multi  et  varii  timores,  L.:  yectigalls  maltos  ac 
Btipendiarios  liberavU:  multae  liberae  dvitates, 
republica  :  multa  libera  capita, /VieenMn,  L. :  multa 
Becunda  proelia,  victories^  L  :  multa  maiores  mag- 
na et  gravia  bella  gesserunt:  multis  suppliciis 
iuatis :  utebatur  hominibus  improbis  multis :  pro- 
digia  multa  foeda,  L.  —  As  tultst,  m.,  many  men, 
many:  multi  pecunias  co^gerunt:  alter  multos 
fefellit:  pro  multis  dicere. — The  mttUitude^  masSy 
commote  people^  vulgar :  unus  de  multis  esse :  ora- 
tor unus  e  multis,  commonplace:  numerari  in  mul- 
tis, in  the  herd  (of  orators) :  e  multis  una  sit  tibi, 
no  better  than  others^  0. :  sum  unus  Multorum,  H. 
—  As  sttbst.  n.  (only  nom.  and  acc.\  many  things^ 
mvch  :  quam  multa  te  deficiant  vides :  quid  mul- 
tis moror?  many  vfordt^  T. :  ne  multa,  in  short : 
quid  multa?  H. — II.  /Stn^.,  distributive, many  a 
(poet) :  trudit  multa  cane  Apros  in  plagas,  H. : 
multft  victima,  Y. :  multa  prece  prosequi,  H. — Of 
quantity,  muchy  abundant^  large,  eon8iderable,  ex- 
tentive :  exstructa  mensa  multa  came :  multum 
pro  re  p.  sanguinem  effudistis :  multa  et  lanta  su- 
'  pellex :  lingua  €rallica,  qu&  multft  utebatur,  spoke 
fiuently^  Gs. :  multus  fluens,  gliJUy^  H. — In  exeen, 
guperjluous:  supellex  modica,  non  multa,  N. :  qui 
in  aliquo  genere  multus  est,  prolix,  —  Frequent, 
frequently,  engaged,  busy,  diligent :  ad  yigilias  mul- 
tus adesse,  S. :  cum  Timaeo  multum  fuisse :  Multa 
vii'i  virtus  animo  recursat,  Y.-^Strong,  influential : 
adeo  teneris  consuescere  multum  est,  ao  ttrong  is 
habit,  y.  —  Of  time,  full,  late:  ad  multum  diem, 
till  late  in  the  dav  :  multa  iam  dies  erat,  L. :  multa 
nocte,  late  at  nigJu:  multo  maae,  very  early. 

mnlns,  i,  m.,  =  /iOkKoq,  a  mule,  Gs.,  G.,  H. 

mundanrui,  i,  m.  [2  mundus],  a  citizen  of  the 
world,  cosmopolite, 

mundltla,  ae,  /.  [1  mundus],  cieanliness,  neat- 
ness, elegance,  fineness:  non  odiosa  neque  exquisita 
nimis.  —  Usu.  plur, :  munditias  mulieribus  con  ve- 
nire, S. :  Simplex  munditiis,  H. :  munditiis  capi- 
mur,  0. — Of  speech,  neatness,  elegance, 

1.  mtindas,  adj,  with  comp^  dean,  cleanly,  nice, 
neat,  elegant:  nil  videtur  mundias,  T.:  supellex, 
U.'^Fine,  elegant,  smart:  oultus  iusto  mundior, 
too  degant  dress,  L. — As  svbsi,  m,  (sc.  homo^  an 
elegant  person— F  i  g.,  neat,  choice  :  verba,  0. 

2.  mnnduB,  T,  m.,  toilet  ornament,  decoration, 
dress  (of  women) :  muliebrig,  L.  —  The  universe, 
world,  heavens:  mundi  magnitudo,  Gs. :  cum  ipse 
mundus  cumque  agri  contremiscimt :  o  clarissima 
mundi  Lumina,  V. — The  world,  earth,  inhabitants 
of  the  earth,  mankind:  Quicumque  mondo  termi- 
nus obstitit,  H. :  toto  mundo,  V. 


8  mimio 

muneior,  fttos,  art,  dqt.  [mnnus],  to  give,  be- 
stow,  present,  honor,  reward:  aliud  alii :  ea,  qaibug 
te  rex  munerari  oonstituerat :  Qua  (uvft)  te,  H. 

munia,  5rum,  n.  [2  MY-],  duties,  funetions,  of- 
ficial duties :  suis  cervicibus  tanta  munia  sustine- 
re :  belli  pacisque  munia  facere,  L. :  vitae,  H. 

mnniceps,  ipis  [munia +GAP-],  on  inhabitant 
of  a  free  town,  burgher,  citisen:  reliqui,  Ca.:  Go- 
sanus,  a  citizen  of  Cosa, — A  fdlow-citiun,f dime- 
countryman:  alqm  municipem  habere,  Os.:  in 
singulos  municipes  benignitas. — ^P  o  e  t^  of  fishes : 
yendere  municipes  siluros,  lu. — Of  things :  munici- 
pes lovis  advexisse  lagenaa,  L  e.  bottles  of  Crde,  la. 

moafcipalis,  e,  adj.  [mnnioeps],  of  a  munia- 
polity, municipal:  a  matemo  genere  monidpalis: 
homines. — Of  a  petty  town,  provincial :  eques  (of 
Gioero),  lu. 

mnnicipinm,  l,  n,  [manicepe],  a  free  town, 
town  whose  people  were  Koman  eititens,  governed  by 
their  own  laws  and  magistrates :  pecuniae  a  muni- 
cipiis  exiguntur,  Gs. :  nullum  erat  Italiae  munici- 
pium :  multi  ex  ooloniis  et  monicipiis,  & 

munifioe,  adv,  [munificus],  bountifully,  nnimfi- 
eently:  dare:  adiuviase, L. 

munificentla,  s£,f  [munificus],  bountifuhess, 
liberality,  generosity :  munifioentia  magnuB  haberi, 
& 

munifions,  adfj.  with  «i^.  [manus+2  FAC-], 
bountiful,  liberal,  generous,  munifieent:  in  dando: 
liberalissimus  munificentissimusque :  modeste,  H. : 
opes,0. 

miiminen,  inis,  n.  [1  munio],  a  defence,  forii- 
fication,  rampart,  endosure:  ad  mabrls,  ageind  the 
rains,  Y. :  f  ossas  munimine  cingere,  O. 

mummentnm  fold  moen-,  Enn.  ap.  0.),  I,  n. 
[munio],  a  defenee,fortifieation,  intrenc/unent,  ram- 
part, bulwark, protection :  ullum,  quo  oedentes  ten- 
derent,  S. :  instar  muri  munimentum  praebere,  C^: 
regni  (i.  e.  flumina),  Gu. :  laoemae,  Munimenta  to- 
gae,  lu. — F  i  g.,  defence,  protection,  sihdter  :  rati  no^ 
tern  Bibi  munimento  fore,  S. :  tribuniciam  potesti- 
tem,  munimentum  libertati,  reparare,  L. 

munlo,  Ivi,  Itum,  ire  [moema],  to  waU,  deffnd 
with  a  waU,fortffy,  defend,  protect,  secure,  strength- 
en: quod  idoneum  ad  muniendum  putarent,  i.  e. 
for  use  infortifieaiions,  N. :  palatium,  L. :  locam, 
Gs. :  AlpibuB  Italiam  munierat  antea  natura :  cs* 
stra  yallo  fossftque,  with  palisades  and  a  trtneK 
Gs. :  ab  incendio  urbs  vigiliis  munlta,  & :  multa 
yi  Albam,  i.  e.  build  and  fortify,  Y. :  locus  htber 
nis  munitus,  Gs. — To  defend,  guard,  secure,  proled, 
shelter  :  spica  contra  avium  morsQs  mmutur  vtllo 
aristarum.— Of  roads,  to  make,  makepa9$able,epm, 
pave :  iter,  Gs. :  yiam :  nipem,  L. — m  i  g.,  to  guard, 
eeeure,  strengthen,  supports  subsidia  rei  p.  praesi- 


manitlo  6! 

ooDtn  perfidiam.  —  With  viom,  to  make  a  itroy ; 
aocosandi  TiKmj prepared  your  way:  sibi  viam  ad 
stapnim. 

munitio,  0018,/.  [munio],  a  defending^  fortify- 
ing^ protecting  >  milites  munitione  prohibere,  Gs. : 
operis,  erection  of  fortijicationa^  Ca. :  manitionis 
causa  in  sllvas  discedere,  go  to  cut  wood  for  a 
rampart^  Cs. — A  defence^  fortifiecdion^  rampart^ 
bulwark,  inirenchmentj  waUa:  munitione  a  mari 
(fons)  disianctos:  urbem  operibus  munitionibus- 
que  saepire :  intra  munitiones  ingredi,  Gs. :  per 
munitionem  introire,  & :  muUum  munitionis,  of  the 
wcdU,  N.  — A  making  panabUy  opening :  viarum : 
fluminum,  Iridgingy  Ta. 

munxtd,  — >  — ^  ftrei  freq.  [  manio  ],  to  make 
paaKtbUf  open :  Tiam. 

xnunitor,  aris,  m,  [manio],  a  fortifier^  engineer, 
miner  :  qai  pro  mnnitoribus  armati  steterant,  L. : 
munitoram  nnmenia,  etgopere  and  minere,  L.,  Ta. : 
Ti-oiae,  i.  e.  Apollo,  0. 

munitns,  at{j,  with  eomp.  and  tup.  [R  of  mu- 
nio],  defended,  fortijied,  protected^  aeeured^  safe  : 
padicitia  contra  tuam  cnpiditatem:  munitior  ad 
custodlendam  Titam :  munitissima  castra,  Cs. 

mnntis,  eris,  n.  [2  MV-],  a  service,  office,  post, 
empioymmt,  funetion,  duty:  administrare,  T. :  rei 
p.,  pMie  ojpee:  munera  belli  partiri,  L. :  de  iure 
respondendi  suatinere :  yiglliarum  obire,  to  per- 
form, L. :  ofBci,  performance :  principum  est  re- 
sistere  levitati  multitndinis :  militiae,  Cs. :  sine 
munere  Testro,  hdp^  0. — A  duty,  burden,  tribute: 
munus  imponebatur  graye  civitati :  munere  vaca- 
re,  L. — A  work:  maiorum  vigiliarum:  solitudinis, 
a  hook  written  in  eoUtude. — A  service,  favor,  kind- 
nete:  infinitis  cam  muneribus. — The  last  service, 
burial :  pro  hominis  dignitate  ample  munere  ex- 
tulit,  N. :  cineri  haec  mittite  nostro  Munera,  V. — 
Apre9eni,gift:  sine  munere  a  me  abire?  T. :  mit- 
tere  homini  munera :  promissam,  Y. :  munera  Li- 
beri,  L  e.  wiju,  H. :  terrae,/nM^  H. :  Cereris,  bread, 
O. :  munere  niyeo  lanae  alqm  fallere,  inducement, 
Y. :  quern  munere  palpat  Cams,  L  e.  a  bribe,  la. : 
Munera  circo  In  medio,  j^met,  Y. — A  public  show, 
spectacle,  entertainment,  exhibition,  show  of  gladia- 
tors (given  by  magistrates):  magnis  muneribus 
datia,  Cs, :  plebem  muneribus  placarc :  aedilicium : 
munera  nunc  edunt,  lu. 

mumuonlnm,  l,  n.  dim.  [munus],  a  smaUgift, 
trifling  present:  insulam  cuidam,  sicut  munusou- 
lum  condonare :  prima  munuscula,  Y. :  Non  in- 
Tisa  pueris,  H. :  f  urtivat  Ct. 

mmaena  (-renaX  ^/»  ^  niwrena  (a  sea-fish ; 
a  delicacy),  H.,  lu. 

moraUB,  e,  adj.  [murus],  of  a  wall,  waU-,  mural: 
pila,  used  in  fighting  from  wtUU,  Cs. :  tormentum, 
for  battering  waUt^  V. :  falces, /or  pulling  down 


8  Mum 

walls,  Cs. :  corona,  a  mural  crown  (won  by  first 
scaling  the  wall),  L. 

Mnrola,  ae,/.,  Venue  as  goddess  of  sloth,  h. 

morena,  see  1.  muraena. 

murez;  icis,  m.,  the  purple-fish  (a  prickly  shell- 
fish) :  Baianus,  H.,  0.  -—  iTu  purple  dye,  purple 
(from  the  juice  of  the  purple-fish):  Tyrius,  Y.,  H. 
— A  pointed  rock,  sharp  stone:  acutus,  V. — A  cat" 
trop,  spiked  trap  (to  check  cavalry),  Ou. 

mnria,  ae,/  [1  MAR-],  brine,  pickle,  H. 

mnrmillo,  see  myrmillo. 

mnrmar,  uris,  n.,  a  murmur,  murmuring,  hum, 
roar,  growling,  grumbling,  crash :  populi,  L. :  ser- 
pitque  per  agmina  murmur,  Y. :  pro  verbis  mur- 
mura  reddunt,  roars  (of  lions),  0. :  strepit  omnia 
murmure  campus,  hum  (of  bees),  V. :  maris :  ven- 
tosum,  the  rushina  wind,\, :  exanimes  primo  mur- 
mure caeli,  I  e.  thunder,  lu. :  comuum,  sound,  H. : 
inflati  buxi,  I  e,  of  the  tibia,  0. 

mnnnaro,  ftvl,  — ,  are  [murmur],  to  murmur, 
mutter,  roar:  murmurans  mare :  flebile,  0. 

niiixra  (myxrha,  miirrlia),  ae,  /,  =  fivppa^ 
the  mvrrhriree,  an  Arabian  tree,  of  which  myrrh 
woe  the  sap  :  Dum  ferat  et  muiTam  (terra),  0.— 
Myrrh,  the  gum  of  the  myrrh-tree  (used  as  hair- 
ointment^  :  crines  murr&  madentes,  Y.,  0. — P  e  r- 
8  o  n.,  a  daughter  of  Cinyras,  changed  into  a  myrrh- 
tree,  0. 

1.  mnrreuB  (myrrhena),  cufj.  [murral  an- 
owted  with  myrrh,  perfumed  :  crmia,a.^Myrrh- 
colored,  yellowish  :  onyz,Pr. 

2.  muxTana,  ocf^'.  [murra,  fluor-spar],  of  fluor- 
spar: pocula,Pr. 

mturina  (myTr- ),  5rum,  n.,  =  fivpptva  (sc. 
vasa),  vessels  offiuor-tpar,  lu. 

morteta  (myr-X  drum,  n.  [myrtus],  a  myrtle- 
wood,  grove  of  myrtles:  collls  veatitus  murtetis,  S. : 
Litora  murtetis  laetisaima,  Y. 

murtum,  murtoa,  see  myr-. 

muma  (old  moerua),  i,  m.  [2  MY-],  a  wall, 
city  wall:  murum  arietibus  feriri,  S. :  muri  urbis: 
intra  muros  oompelli,  Cs. :  muros  struere,  N. :  du- 
cere,  Y. :  aedificare,  0. :  transilire  muros,  L. :  in 
altitudinem  pedum  sedecim,  earthwork,  Cs. — A 
wall  (of  a  building):  de  muro  imperavi,  etc  —  A 
rim  (of  a  dish) :  tenuis,  lu. — F  i  g.,  a  wall,  protec- 
tion, bulwark:  (leges)  muri  tranquiilitatis:  OraiOm 
muras  Achilles,  0. :  hie  murus  aSneus  esto,  U. 

mua,  m&ris,  m.  and  /  [MVS-],  a  mouse :  mures 
migraverunt:  exiguas,Y.:  nisticu8,H. 

Muaa,  ae,/,  =  VLowia,  a  muee,  one  of  the  nine 
Muses  (goddesses  of  poetry,  music,  and  all  liberal 
arts) :  Sicelides,  of  pastoral  poetry,  Y. :  procax,  H., 
C. — A  song, poem:  ^pe^tm^Mnversational poetry, 


musoa 


5d4 


mnto 


H. :  Stlvestris,  Y. — P/ur.,  tct^nces,  $ttKiie$:  cam 
Masis  habere  oommercium :  raanBuetiores,  philo- 
sophical ttitdies, 

mnBca,  ae,/.  [MVS-],  a/y. 

muBOipnlniii,  l,  n.  [mus+GAP-],  a  mouse- 
Wap,  Ph. 

muBOOfliM,  adj,  with  eomja^muscus],  /t<//  o/ 
moM,  mossy :  f antes,  Y. :  nihil  muscosius. 
*  musoulofl^  I,  m.  dim.  [mufl],  a  little  moiuu^  C. — 
Id  war,  a  thed,  mantelet :  pedea^LX  longus,  Cs. 

mUBOOfl^  I,  m.,  moss:  musco  circamllta  saxa, 
H. :  amarae  corticis,  Y. :  mollifl,  0. 

muslca,  ae,  /.,  =  fiovaucfiy  the  art  of  mxtne^ 
music  (including  poetry) :  musicam  tractans. 

mufliciui»  adj.j  =  fiovcucoQf  of  mtuiCf  musical: 
leges,  rules  of  music:  Bonus  citharae.  Ph. — As 
subst. »).,  a  musician :  musicorura  aures. — Plur.  n. 
as  subst.y  music:  in  rousicis  numeri. — Of  poetry^ 
poetical:  studium,  ike  art  of  poetry,  T, :  ars,  T. 

musflito^  — ,  — ,  are,  freq,  [musso],  to  mutter, 
grumble :  clam,  L. — F  i  g.,  to  bear  in  silence,  stom- 
ach: roussitanda  iniuria,  T. 

mnsBO^  ftvl,  fttus,  &re  [8  MYJ,  to  speak  low, 
mutter^  murmur,  grumble :  clam,  L. :  mossant  pa- 
tres,  Y. :  mussant  (apes),  hum,  V. — To  be  irreso- 
lute, hesitate,  deliberate:  mussat  rex  Quos  generos 
vocet,  i.  e.  ddiberates  in  sUenee,  Y. :  mussant  iu- 
▼encae,  Quis,  etc,  expect  in  silence,  Y.:  dicere 
mussant,  Y. 

mastaoeum,  I,  n.  [mustum],  a  must-eake,  wed- 
ding-cake, lu.  —  Pro?.:  laureolam  in  mustaceo 
quaerere,  i.  e.  fame  in  trifles. 

mruitela  (-ella),  ae,/.,  a  weasel,  C,  H.,  Pb. 

mnsteliniui  (mnstell-),  acfj.  [mustela],  of  a 
weasel,  weasel- :  color,  T. 

muBttun,  I,  n.,  fresh  grape-juice,  unfemiented 
wine,  mtui:  dulce,  Y.,  lu.  —  IHur.,  vintages,  au- 
tumns: ter  centum  musta  videre,  0.  —  Fig.: 
quasi  de  musto  ao  lacu  feryida  oratio,  i.  e.  stUl  in 
ferment, 

mutabUis,  e,  ae(j.  [muto],  changeable,  mutable : 
corpus:  forma  civitatis:  yarium  et  mutabile 
semper  Femina,  an  ineonttatU  thing,  Y. :  animus 
volgi,  L. :  voltu,  H. :  pectus,  I  e.  open  to  pertua- 
sion,  0. 

miitabilitafl^  fttis,/.  [mutabilis],  changeable- 
ness,  mutabiUtg :  mentis. 

mutatlo,  onis,  /.  [muto],  a  changing,  change, 
alteration,  mutation :  yicttls,  Cs. :  consiU :  rerum, 
revolution,  S. :  huius  regiae :  rerum  in  detenus, 
a  turn  for  the  worse,  Ta. — An  exchanging,  ex- 
change: yestis,  T. :  oflSciorum,  mutual  exercise  \ 
ementiuro,  traffic  by  exchange,  Ta. 

mutatofl^  adj,  [P.  of  muto],  different,  suoceS' 
sive:  medicamina,  lu. 


matilo,  flyi,  fttus,  fire  [mutilus],  to  cut  off,  lop 
off,  cut  shorty  dip,  crop,  maim,  mutuate:  naso  auri- 
busque  mutilatis,  L. :  corpora  securibus,  Cu.: 
mutilatae  cauda  colubrae,  0. — To  sliorten,  dimin^ 
ish,  lessen :  quemquem  nacta  sis,  rob,  T. :  exeai- 
tum. 

matilaa,  adj,  [1  Ml-],  maimed,  mutilated:  aloes 
mutilae  sunt  oomibus,  without  horns,  Cs. :  sic  mu- 
tilus minitaris  ?  L  e.  after  losing  your  horn,  H.— 
Fig. :  muUla  quaedam  loqui,  too  briejly. 

mtltio^  see  muttio. 

1.  muto,  StI,  atuB,  STe,freq.  [moveol. — Of  mo- 
tion,  to  move,  move  away,  remove:  se  ^on  habitu 
mutatye  loco,  quit  her  drees  or  her  dioelling,  H. : 
ooactus  ciyitate  mutari,  he  forced  to  leave:  hioc 
dum  muter,  if  I  can  only  get  away,  0. :  haec 
mutata,  tranmlanted,  Y.  —  Of  alteration,  to  alter, 
change,  transform,  vary,  modify:  sententiam  pau- 
cis  mutatis  rebus  sequi,  with  trifling  modi/caiiont, 
Cs.:  consilium  meum:  consuetudinem  dicendi: 
testamentum :  tabulas,  one^s  will,  lu. :  cum  illo  ut 
mutet  fidem,  T. :  natura  nescia  mutari,  ineawtbU 
of  change,  lu. :  Mutati  f  remunt  yenti,  shiflei,  V. : 
f aciem  mutatus,  transformed  in  appearance^  T. : 
facies  looorum  cum  yentis  simul  mutatur,  S. :  mu- 
tatis ad  misericordiam  animis,  turned,  L. :  quan- 
tum mutatus  ab  illo  Hectore,  Y. :  acetam,  Quoil 
yitio  mutayerit  uyam,  by  fermentation  Juu  turned, 
H. :  (lupum)  marmore,  into  marble,  0. — To  suffer 
change,  alter,  change:  de  uxoro  nihil  mutat,  T. : 
quantum  mores  mutayerint,  L.:  annona  ex  acte 
oonyectA  copi&  nihil  mutaylt,  L. — Of  style,  to  vary, 
change,  diversify:  an  ego  poetis  concederem,  ut 
crebro  mutarent  ? :  genus  eloquendi . . .  mutatum : 
mutata  (verba),  \tsSl  figuratively. — To  change  in 
color,  color,  dye:  aries  iam  crooeo  mutabit  Tellera 
luto,  Y. —  To  change,  make  better,  improve:  Placet 
tibi  factum,  Micio  ?  ML  non  si  queam  mutare, 
T. — To  change  for  tlu  worse,  spoil,  turn :  mutatum 
yinum,  H.  —  Of  substitution,  to  change,  rqiact, 
make  a  change  in:  mutatis  ad  oeleritatem  iu- 
mentis,  Cs. :  calceos  et  yestimenta :  anna  oma- 
tumque,  S. :  tegumenta  capitis,  L. :  vestitum,  pd 
on  mourning:  mntatft  Yeste  (Fortuna),  assuming 
a  squalid  garb,  H. — Of  place,  to  change,  Mft,  alter: 
mutari  finibus,  to  be  removed,  L. :  solum,  L  e.  ^ 
into  exile:  caelum,  non  animum,  H. :  calores  (i.  e. 
amores),  Pr.  —  Of  exchange,  to  interchange,  a- 
change:  cum  amplificatione  yectigaliam  noiuen 
Hieronicae  legis  mutare:  ut  yestem  cam  eo  mu- 
tem,  T. :  mutata  secum  fortuna,  L. :  Incerta  pro 
certis,  S. :  mutatoe  pro  Macedonibus  Rodiabos  do- 
minos,  L. :  pace  bellum,  S. :  yictoriae  possessio- 
nem pace  incertA,  L. :  mitibus  Mutare  tristia,  H. 
— To  exchange,  barter,  sell:  Hie  mutat  merces 
surgente  a  sole,  etc,  H. :  mutandi  copia,  S. :  uram 
Furtiyft  strigili,  H. :  quamyis  Milesia  magno  Yel- 

Digitized  by  CjOOQIC 


muto 


625 


lera  mutentur,  ar^  iold  dear,  Y. :  eaque  mutare 
cum  mercatoribus  vino  adrecticio,  S. :  res  inter 
se,  S. — To/ortake:  principem,  Ta« 

2.  muto,  oniB,  m.  [1  MV-],  the  penis,  H. 

mnttio  (mntioX  — ,  Itus,  ire  [8  MY-],  to  rmit' 
ter,  mnmbiey  speak  low:  nihil,  T. :  neque  opus  eat 
Adeo  muttito,  nor  must  it  even  be  whispered,  T. 

mutaatid,  onis,/.  [mutuor],  a  borrowing, 

mutuatui^  P.  of  mutuor. 

mtltui^  ado.  [mutuos],  mutuaUy,  in  return: 
responderi. 

mutuS,  ado.  [inntuus],  mutually,  in  return, 

mutuor,  atas,  arl,  dep,  [mutnus],  to  borrow,  ob- 
tain as  a  loan:  a  Caelio:  mutuari  cogor,  am 
obliged  to  borrow:  pecunias,  Cs. — ^F  i  g.,  to  borrow, 
take  for  use,  derive,  obtain,  get,  procure:  aubtilita- 
tem  ab  Academia :  ab  amore  cooailiam,  L. 

miituB^  adj,  [  3  MV-  ],  duirA,  mute,  speechless, 
without  speech:  pecudes:  agna,H.:  animalia,  lu. : 
sauus  est  mutum  esse  quain  dicere,  etc. — Hur. 
as  subst. :  grex  mutonim,  brutes,  lu. — Nat  speak- 
ing, silent,  mute:  mutum  dices,  i.  e.  1  wiU  not  sou  a 
word,  T. :  Omnis  pro  nobis  gratia  muta  fuit,  has 
not  spoken  a  word,  0. :  vox,  silent,  0. :  artes,  the 
arts  of  design  (opp.  eloquence) :  artes,  silent  arts 
(not  famous),  V.---Of  place  or  time,  sUent,  still: 
forum :  tempus  magis  mutum  a  litteris,  i.  e.  in 
whith  there  too*  better  reason  for  not  writing :  si- 
lentia  noctis,  deep,  0. 

mutuuB,  adj.  [muto],  borrowed,  lent:  argenti 
mUle  dare  mutuom,  T. :  aes  mutuum  reddere,  S. : 
a  tri bunts  mutuas  pecunias  sumpsit,  borrowed, 
Cs. :  mutuum  f rumentam  dare,  lend. — As  subst, 
n.,a  loan:  (verbum)  sumptum  aliunde,  ut  mutuo. 
— In  return,  in  exchange,  recijoroeal,  mutual:  tra- 
dont  operas  mutuas,  T. :  omcia :  error,  on  both 


sides,  L. :  inter  se  auxilium,  L. :  amores,  H. :  nee 
mutua  nostris  Dicta  refero,  make  any  answer,  0.— 
As  subst,  n.,  reciprocity:  in  amicitia:  pedibus  per 
mutua  nexis,  with  one  another,  V. 

myoparo,  Cnis,  m,,  =  fivowapuiv,  a  small  tear- 
ship,  privateer :  piraticus. 

myiica,  ae,  /.,  =  fivpUai,  the  tamarisk  (a 
shrub) :  tenues,  0. — P  r  o  v. :  Pinguia  corticibus 
sudent  electra  mjricae  (of  an  impossibility),  Y, : 
laturas  poma  mjricas  speret,  0. 

myrmillo,  Onls,  m,,  a  gladiator,  with  Gallic 
arms  and  a  mormyr  on  the  crest,  C,  lu. 

myxrh-  see  murr-.       iD.3rrteta,  see  murteta. 

myrteus  (murteus),  adj.  [rajrtus],  of  myr- 
tles, myrtle- :  silva,  V. ;  coma,  myrtle-colored,  I  e. 
chestnut-brown,  Tb. 

myrtnm  (mur-),  !,«.,=  nvprov,  the  fruit  of 
the  myrtle,  myrtle-berry:  omenta  myrta,  V. 

myrtus  (mur-),  i  (plur.  nom.  Us,  V.),  /.,  = 
lAvpTOQ^  a  myrtle,  myrtle-tree:  viridis,  H. :  bicolor 
(i.  e.  with  berries  red  and  black),  0. — A  ^fear  of 
myrtle-wood:  pastoralis,  Y. 

mystagogUfl^  I,  m.,  =  fivaroyuyoct  a  guide  to 
mysteries,  verger,  valet  de  place. 

mysterlnm,  l,  n.,  ^  fivoHipiov,  a  secret  ser- 
vice, secret  rite,  secret  worship,  divine  mystery:  au- 
gusta  ilia  (i.  e.  sacra  Eleusinia) :  mysteria  facere, 
cMrate,  N. :  Romana,  tlie  festioal  of  Bona  Dea. 
— A  secret  thing,  secret,  mystery:  rhetorum  my- 
steria :  enuntiatis  vestris  mysteriis. 

myatea^  ae,  m.,  =  fivarriQ,  a  priest  of  the  mys- 
teries, 0. 

mysticuB^  adj.,  z=  fjLvarueS^,  of  secret  rites, 
mystic,  mystical:  vannus  lacchi,  Y. 

mytilufl»  m;7tulufl^  see  mitulus. 


N. 


nablinm,  I,  ft.,  a  harp,  Phoenician  luirp,  0. 

naotUB^  P.  of  nanciscor.     naenia,  see  nenia. 

naevus,  I,  nu  [6EN-],  a  birth-mark,  mole, 
wart :  in  articulo  pueri :  inspersos  corpore  naevos, 
H.,0. 

NaiB  (  once  Nftlas,  0. ),  — ,  plur.  Naides  or 
Xaiades,  um,/.,  =  Naiac  or  Vcd^,  a  water-nymph, 
Xaiad,  0. — Addressed  as  Muses :  puellae  NaSdes, 
V. — A  nymph.  Hamadryad,  Nereid,  H.,  0. 

nam*  conj,  [6NA-].  I.  Introducing  an  explana- 
tion,/or  (in  prose  beginning  the  sentence,  except 
when  enclitic  with  an  v/dwfog.  word) :  is  pagus 
appellabatur  Tigurlnus,  nam  civitas  in  pagos  di- 
visa  est,  Cs. :  Pauca . . .  Expediam  dictis ;  prohi- 
beut  nam  cetera  Parcae  Scire.  Y. :  Belua  multorum 


es  capitum;  nam  quid  sequar?  H.— Introducing 
a  parenthesis, /or  certainly,  biU:  colenda  iustitia 
est,  cum  ipsa  per  sese  (nam  aliter  iustitia  non  es- 
set ),  tum,  etc.  —  Resuming  the  thought  after  a 
parenthesis:  simul  atque  cognovit  (audi,  audi, 
atque  attende  . .  .),  nam  simul  ac  me  audivit,  etc. 
— With  illud  or  quod,  introducing  a  minor  con- 
sideration or  an  exception, /or,  &;  bene,  quod 
Mens,  Fides  consecratur  . . .  nam  iUud  vitiosum 
Athenis,  quod  fecerunt  Contumeliae  fanum. — In- 
troducing an  example  or  illustration, /or  example, 
for  instance:  sed  vivo  Gatone  multi  oratores  flo- 
ruerunt.  Nam  et  A.  Albinus  . . .  Nam  Q.  Metel- 
lus,  etc.  —  II.  Introducmg  a  reason,  for,  seeing 
that,  inasmuch  as:  celebratote  illoB  dies;  nam 
multi  saepe  honores  dis  inmortalibus  iusti  habitt 

Digitized  by  V^O(3QlC 


narnqve 


896 


Bont,  Bed,  etc :  alias  urbis  oondidere . . .  nam  de 
Carthagine  silere  melius  puto  quam  parum  dioere, 
Su :  una  donias  erat . .  .  nam  quid  ego  de  studiis 
dicam  oogoosceodi  semper  aliquid,  etc. :  luppiter, 
hospitibus  nam  te  dare  iura  loquuntur,  V. :  Mer- 
curi  (nam  te  docilis  magistro  Movit  Amphion 
kpides  canendo),  etc.,  H. — In  replies,  introducing 
the  reason  for  an  implied  an6ver,/or,/Qr  antireO' 
ly,  certainly :  8a,  tamen  tibi  a  me  nuUast  orta  in- 
iuria  ,  .  ,Ae.  Nam  herde  etiam  hoc  restat,  i.  e. 
(not  yet) ;  /or  that  is  to  come  hereafter,  T. :  nos 
nunc  Heracliensem . . .  de  noBtrft  civitate  eiciemas  ? 
Nam  si  quis  putat . . .  vehementer  errat  —  In  a 
rhetorical  climax,  with  ne  . . .  qtUdemi  in  corpora 
ipsorum,  in  liberos  contumeliae  editae.  Nam  ava- 
ritia  ne  sacrorum  quidem  spoliatione  abstinuit, 
nay .  ,.not  even,  L. — In  eager  questions,  beginning 
a  clause,  whyf:  Nam  quae  haec  anus  est,  ex- 
aniraata  a  f ratre  quae  egressa'st  meo  ?  T.  —  As 
enclitic  with  an  interrogative:  quisnam  igitur 
tuebitur  P.  Scipionis  memoriam  mortuif :  in  in- 
certo  habuere,  quidnam  oonsili  caperent,  S. :  num 
nam  haec  andivit?  T.:  quis  est  nam  Indus  in 
undis,  V. 

nam -que,  eo^j.^  a  strengthened  nam^  intro- 
ducing a  reason  or  explanation  in  dose  connec- 
tion with  what  precedes.  I.  An  explanation, /or, 
and  in  fad :  Alcibiades  ad  omnis  res  aptus ;  nam- 
que  imperator  fuit  summus,  N. :  virgini  yenienti 
in  forum  (ibi  namque  in  taberuis  litterarum  ludi 
erant)  manum  iniecit,  L. — H.  A  reason,/or,  seeing 
thaty  inatmuch  as :  Caesar  auxilium  tulit,  namque 
eius  adventu  hostes  constitenint,  etc,  Gs. :  graidu 
post  me  sedet  uno,  Namque  est  iUe  pater  quod 
erat  meus,  H. 

nanciscor,  nactos  or  nanctus,  i,  dep,  [NAG-], 
to  gety  obtain^  receive^  meet  vfith,  stumble  on^  light 
on^find:  anulum,  T.:  aliquem:  summam  pote- 
statem,  S. :  tempus  discendi :  locum  egregie  muni- 
tum,  Cs. :  castra  Gallorum  intecta  neglectaque,  L.: 
tempus  dea  nacta  nocendi,  discerning,  V. :  nomen 
poetae,totn, H. — Of  misfortune,  to  incur,  encounter  : 
quod  sim  nanctus  mali,T. —  Of  disease,  to  catch, 
contract :  nactus  est  morbum,  N. —  To  light  upon, 
meet  toith,  reach,  find:  vitis,  quicquid  est  nacta, 
complectitur:  idoneam  ad  navigandum  tempesta- 
tem,  Cs. :  nactusque  silentia  ruris  Exululat,  having 
readied  the  quiet  country,  0. 

nans,  nantis,  P,  of  1  na 

ninoa^  %m,,si  vavog,  a  dwarf,  lu.,  Pr. 

Napaeae,  arum,/, = vawaXai,  the  ddUnymphs : 
faciles,  V. 

narclssufl^  l,  m.,  :=yapKiavos,  the  narcissus: 
purpureus,  V. 

nardum,  I,  n.,  ssvop^ov,  nard,  nard-Msam, 
nard^il:  Achaemenium,  If.,  Tb.,  Pr. 


nardna,  X,  /,  =  vapSo^,  an  Indian  plant  yidd- 
ing  nard-oU:  lenis,  O.'-^NardMsam,  nard-oU: 
Assyria,  H. 

naria,  is,/  [1  NA-],a  nogfrt/.-  mediS  nare,0.: 
nares  recte  sursum  tuni.^^PUir.,  the  nose:  retica- 
lum  ad  narls  sibi  admovere:  mediis  in  naribos 
Gibbus,  lu.:  tauri  splrantes  naribus  igDem,Y.— 
7%«  nose  (as  expressive  of  sagadty  or  of  soon): 
naribus  Duces  tura,  smell,  H. :  ne  sordida  mappa 
Corruget  nans,  cause  you  to  turn  tip,  H. :  omnis 
oopia  narium,  steeet' smelling  fiowers^  H. :  nana 
emunctae  senex,  i.  e.  keen  penxption,  Ph. :  acatae 
nares,  H. :  homo  naris  obesae,  dull,  H. :  naribus 
uti,  turn  up  the  nose,  H. 

narrabllia»  e,  adj,  [narro],  that  may  be  rdatei, 
O. 

narration  Onis,/  [narro],  a  relating,  narrating, 
narration,  narrative:  Narrattonis initium, T.:  nar* 
rationes  credibiles :  exponenda :  brevis,  Ph. 

narrator,  5ris,  m.  [narro],  a  reUUer,  narrator, 
historian:  narratores  uoetl :  renim. 

narratum,  I,  n.  [  narro  ],  that  vhieh  has  been 
told:  Hoc  praeter  narrata  Kesponde,  H. 

1.  narratna^  P.  of  narro. 

2.  (narratoa,  lis),  m.  [narro],  a  narration,  nor. 
rative:  narratibuB  hora  Tempestiya  meia,0. 

narro,  avi,  atus,  ire  [for  ^gnarigo;  gnana], 
to  make  known,  tdl,  relate,  narrate,  retort,  HMOimX, 
set  forth:  mihi  istaec,T.:  initiam  narrandi  faoere, 
of  the  narrative,  S. :  rem  omnibus :  narrat  omni- 
bus emisse  se :  te  sudayisse  ferendo  Oarmina,  H.: 
Narrat,  ut  virgo  ab  se  Integra  siet,  T.:  in  oomoe- 
diis  res  ipsa  narrator :  mores  dus,  de  quo  narres : 
male  narras  de  Nepotis  filio,  tell  bad  news:  milu 
circa  neoem  Gaesaria,  Ta. :  si  res  p.  tibi  narrare 
posset,  quo  modo  sese  haberet :  de  te  Fabula  nar- 
ratur,  H. :  Angrivarios  immigrasse  narratur,  Ta. : 
Athamanas  accendere  lignum  Narratur,  O.—To 
say,  speak,  tell,  recite,  men&on,  describe  :  narro  tibi : 
qui  argumentum  narret,  T.:  Begem  elegantem, 
describe,  T. :  Agrioola  posteritati  narratoa  et  tn- 
ditus,  Ta.:  narrat  Naeyio,  quo  in  looo  yiderit 
Quinctium :  quantum  distet  ab  Inacho  Godrus,H. 

narthecinm,  i,  n.,  =rvap^i|iciov,  an  cintment- 
boz,  medicitie-^h^:  medicamenta  de  narthecio  pro- 
mere 

(nama),  see  gnams. 

naaoinai  entis,  adj.  [P,  of  nasoor],  ari»»p, 
young,  immature :  nasoentibus  Atbenis :  comu,  lu. 

naacor,  nitus  ( gnatus ),  I,  d^.  [  GEN-  '\,to  U 
bom,  begin  life,  be  produeed,proeeed,  be  begotten: 
uxorem  duxit,  nati  filii  Duo,  T. :  post  homines  na* 
tos,  sines  men  fuive  lived:  nascendi  inoerta  oondi- 
do :  sine  sensu :  huio  rei  p^  natiis  hostis  Antonios : 
cum  ex  utr&qoe  (oxore)  filios  natus  esset:  ex  mi- 
Digitized  by  V^OOQIC 


Sd7 


fitibos  Bomanis  et  Hispuiis  molieribnB  nati,  L. : 
Qaod  tibi  filia  nasdtur  ex  me,  lu. :  de  tigride  na- 
tus,  0. :  de  Btirpe  dei,  0. :  Erebo  et  Nocte  nati : 
nascetur  Oedipus  Laio:  AscaDius  OreUsa  XDatre 
natos,  L. :  amplissima  familia  nati  adulesoentes, 
Cs. :  natna  de&,  un  of  a  goddeUy  0. :  et  qui  na- 
sceDtur  ab  illo,  V.  —  To  riscy  begin,  be  orodueed, 
derhe  OTrigin,  tprhtff  forth,  atari,  proeeea,  grow,  be 
found:  faumi  nasoentia  fraga,  V. :  nascitur  ibi 
plumbum  albom,  i»  found,  Ca. :  Kascere  Lucifer, 
me,  y. :  nascens  luua,  H. :  Oircaeis  nata  foreDt 
an  Lucrinom  ad  sazum  . . .  ostrea,  lu. :  ab  eo  flu- 
mine  ooUis  naacebatur,  rose,  Cs. — F  i  g.,  to  arise, 
paring  forth,  proceed,  be  produced:  qua  ex  re  fac- 
tiones  nascuntur,  Cs. :  facinus  natum  a  cupiditate : 
fniroenta  nata  sunt :  ex  hoc  nascitur  ut,  henee  it 
follows  that, 

nasaa  or  naza,  ae,  /.  [  N A-  ],  a  wed,  wicker- 
trap  for  fieh;  hence,  ^ig-i  ^  tnare,  net:  ex  hac 
nassa  exire :  inclusus  caroere  nassae  (aeger),  lo. 

nastnrciizin  (-nxtiam),  I,  n.  [nasus +TARC-], 
a  kind  of  crea,  C,  V. 

nasns,  I,  m.  [1 NA-],  the  nose :  aduncus,  T. :  na- 
803  quasi  mums  oculis  interiectus :  pravus,  H. — 
The  nose,  sense  ofsmdl:  non  quia  nasus  Illis  nul- 
lus  erat,  H.  —  The  nose  (as  expressing  scorn  or 
satire) :  naso  suspendis  adunoo  Ignotos,  H. :  su- 
spendens  omnia  naso,  H. — A  nome^  epdut:  calix 
nasoram  quattuor,  lu. 

]ia8utii%  adj.  [nasus],  with  a  large  note,  large- 
nosed,  H.  —  Sarcastic,  scornful:  scripta,  nasute, 
distringis  mea,  Ph. 

nata  or  gnata,  ae,/.  [natas],  a  daughter,  Enn. 
ap.  C. :  si  quis  gnatam  pro  muta  devovet  agnft, 
H. :  Maxuma  natarum  Priami,  V.,  0. 

nataliciua,  adj.  [natalis],  of  the  hour  of  birth, 
of  a  birthday,  natal:  Cbaldaeorum  praedicta,  a 
casting  of  nativities:  sidera:  lardum,  lu.  —  As 
sub^.  f  (sc.  cena),  a  birthday  entertainment :  Dat 
nataliciam  in  bortis. 

natfllifl,  e,  acfj.  [natus],  of  birth,  births,  natal : 
ubi  erit  puero  natalis  dies/T.:  dies  vere  natalis 
baius  urbis :  astnim,  H. :  lux,  0. :  Delos  ApoUi- 
nts,  birthplace,  H. — As  aubst.  m.  (sc  dies ;  eUd.  nft- 
tall),  a  birthday:  ad  urbem  (yeni)  tertio  Non., 
natali  meo;  natalis  grate  numeras?  H.:  mens, 
V. :  natalibus  actis  Bis  seuis,  0. — The  god  of 
birth,  Tb.,  0. — Plur,  m.,  bit-th,  origin,  lineage,  fam- 
ily: tuis  natalibus  Inveniet  quisquam  sublimius? 
lu. :  mulier  natalibus  clara,  0. 

natanw^  antis,  m.  and  /.  [P.  of  nato],  a  swun- 
mer,  fish:  genus  orone  natantum,  Y. 

oatatlo.  Gnis,/.  [nato],  a  ammming,  exerdae 
in  ammming:  natationes  atque  cursGLs. 

natator,  dris,  m.  [nato],  a  awimmer,  O. 


natea^  inm,  see  natis. 

natio,  onis, /.  [GEN- ],  a  birth, origin :  pater 
natione  Car,  N. — ^Person.,  the  goddess  of  birth, 
C.  —^  breed,  stock,  kind,  species,  race,  tribe,  set: 
optimatium:  vestra  (Epicureorum) :  ardeiionum. 
Ph.  —  A  race  of  p&ople,  nation,  people:  omnes 
nationes  servitutem  ferre  possunt:  eruditissima 
Graeoorum. 

natis,  is,/.,  the  rump,  buttocks:  difflssa  nate, 
H. — Flur.,  lu. 

nativna,  ac(f,  [GEN-],  that  has  arisen  by  birth, 
bom:  opinio  est,  natives  esse  deos,  i.  e.  not  eternal. 
-^Imparted  by  birth,  inborn,  innate,  original :  in 
alquo  lepor,  N. :  sensus. — Produced  by  nature,  not 
artificial,  natural,  native  :  (silva)  pro  nativo  muro 
obiecta,  Cs. :  urbis  praesidia :  coma,  genuine,  0. — 
In  gnm.,  primitive  :  verba. 

nato,  avi,  atus,  Sre,freq.  [no],  to  swim, float: 
natandi  causA  yenire :  natant  pisces  aequore,  O. : 
Canis  per  flumen  natans,  Pb. :  natat  uncta  carina, 
floaia,  v. :  crura  natantia,  webbed  feet,  O. :  placidis 
undis,  0. :  nauf  ragus  natans,  toatid  about :  Nocte 
natat  serus  f reta,  awima,  Y. :  Tiberinum,  lu. :  quot 
piscibuB  unda  natatur,  O.—To  apread  about,  broad- 
en: quft  Tiberinus  campo  liberiore  natat,  0. — To 
awim,  overflow,  be  overflowed  :  natabant  payimenta 
vino :  plenis  Rura  natant  f ossis,  are  inundated,  Y. 

—  Of  the  ejM,  to  awim,  be  fedUe,  fail :  moriens 
oculis  natantibus  Circumspexit  Athin,  O.  —  To 
move  about,  waver,  hover,  move  to  and  fro  :  ante 
oculos  natant  tenebrae,  O. — Fig.,  to  fluctuate, 
waver,  be  uncertain  :  in  quo  tu  mihi  natare  yisus 
es:  pars  multa  (hominnm)  natat,  H. 

natiiz,  icis,/.  [no],  a  water-anake. 

natura,  ae,f,  birth:  Natura  illi  pater  es,  T.: 
naturft  frater,  adoptione  filius,  L. — Nature,  natu- 
ral constitution,  property,  quality:  propria  natura 
animae :  qualis  esset  natura  montis,  qui  cognosce- 
rent,  misit,  Cs. :  tigna  secundum  naturam  fluminis 
procumberent,  natural  course  of  the  river^  Cs. : 
insula  natura  triquetra,  I  e.  in  shape,  Cs. :  naturas 
apibus  quas  luppiter  ipse  Addidit,  expediam,  Y. 

—  Nature,  natural  disposition,  indination,  beiit, 
temper,  character:  fera  inmanisque:  prolixa  bene- 
ficaque :  mi  lis  contra  naturam  suam  esse,  L. : 
mihi  benefacere  iam  ex  consuetudlne  in  naturam 
yertit,  has  become  natural,  S. :  quasi  altera,  a  stcond 
natitre:  Naturam  expelles  furca,  tamen  usque 
recurret,  H. — ITu  order  of  the  roorld,  nature,  course 
of  things:  quod  rerum  natura  non  patitur:  natu- 
rae satis  faoer^  i.  e.  die:  naturae  conoedere,  S. — 
Person.:  ratio  a  naturft  data:  omnis  natura 
yolt  esse  conseryatrix  sui. — The  world,  univerae, 
nature:  totius  naturae  mens  atque  animus. — An 
dement,  thing,  aubatanee:  quinta  quaedam :  edaz, 
0. — The  organs  of  generation. 

Digitized  by  V^OOQIC 


naturaUa  6! 

naturallB,  e,  ndj.  [  natura  1  natural^  by  birth, 
OM'a  own :  filius,  L. :  decOris  Munus,  0. — As  tubst. 
ti.:  alquid  uaturale  habere,  innate  capacity. — 0/ 
the  nature  of  thinffUy  produced  by  nature,  according 
to  nature,  natural :  societas:  lex:  bonum:  ma- 
lum, 0. :  desiderium  oorporum,  L. :  quaestiones, 
concerning  naiure, 

naturaliter,  adv,  [naturalisj,  naturally,  con- 
formably to  nature,  by  nature:  divinare :  alacritas 
innata  omnibus,  Cs. 

1.  natuB  (sna-),  o^'.  [P.  of  nasoor],  bom, 
made,  destined^  designed,  intended,  produced  by  nat- 
ure, JU  :  buic  uatus  rei,  ferundis  miseriis,  T. :  non 
sibi  soli :  loca  insidiis,  L. :  vir  ad  omnia  summa : 
canor  mulcendas  natus  ad  aurls,  0. :  in  vanos  tu- 
multtls  gens,  L. :  Nos  frnges  consumere  nati,  H. : 
animal  tolerare  labores,  0. :  nati  in  usum  laetitiae 
scyphi,  H. :  dira  in  periuria  linguae,  0. :  adversus 
Romanos  hostis,  L. :  animal  propter  oonviyia,  lu. 
— Plur.  n.  as  evbet. ;  terrft  nata,  productiona  of. — 
ConetitiUed  by  nature :  non  scripta  sed  nata  lex : 
ita  natus  locus  est,  L. :  yersQs  male,  H. — In  the 
phrases,  pro  re  natfi,  or  ( old )  e  re  nata,  under 
present  circumstances,  as  matters  are:  ut  in  iis  pro 
re  nata  non  incommode  possint  esse :  E  re  nata 
melius  fieri  baud  potuit,  T. — With  a  phrase  ex- 
pressing time,  old,  of  the  age  of:  eques  annos 
prope  XG  natus :  Gato  annos  octoginta  natus  ex- 
oessit  e  vita,  at  the  age  of. — With  maior  or  mmor : 
annos  natast  sedecim,  Non  maior,  T. :  minor  quin- 
que  et  viginti  annis  natus,  N. :  homo  annos  maior 
quadraginta,  over  forty  years  old:  liberi  maiores 
quam  quindecim  annos,  L.  —  With  plus  or  am- 
plius :  annos  sexaginta  natus  es  aut  plus,  T. :  non 
amplius  novem  annos  natus,  X. — As  siAst.  m.,  a 
son  :  crudelis,y. :  caritas,  quae  est  inter  natOB  et 
parentes,  children :  Cum  pecore  et  gnatis,  H. 

2.  ( natas,  Qs ),  m.  [  GEN-  ],  onlj  abl.  sing., 
birth,  age,  years  (in  phrases  expressing  age) :  pater 
grandis  natu,  very  old:  Scaptius  de  plebe  magno 
natu,  an  old  man,  L. :  maior  natu  quam  Plautus, 
older :  qui  sum  natu  maxumus,  T. :  maximus  natu 
ex  iis,  the  oldest,  L. :  natu  minimus,  the  youngest : 
maximo  natu  filius,  hie  eldest  son,  N. 

nauarchus,  I,  m.,  =  vavapxoSf  a  ship-master, 
captain:  sepultura  nauarcbL 

(naucum),  X,  n.  [GNT-],  a  nutshell,  tri^  ;  only 
gen.  with  a  negative^  of  no  value,  good  for  nothing : 
non  babeo  nauci  Marsum,  value  not  a  straw. 

naufragium,  f,  n.  [  nayis  +  FRAG-  ],  a  ship- 
vfreck:  multi  naufragia  fecerunt. — Pro  v.:  isto- 
rum  naufragia  ex  terra  intueri,  in  safety  behold 
their  ruin. — Fig.,  shipwreck,  ruin,  loss,  destrudimi : 
fortunarum :  gloriae  factum :  tabula  ex  nauf ragio, 
a  plank  from  a  wreck.  —  The  shattered  remains, 
Vfreck,  remnants:  naufragia  Oaeearis  amiooram: 
rei  p. :  Mollia  naufragiis  litora  posse  dari,  0. 


8  navlgatio 

nanliragn^  adj,  [navis+FRAGO,  that  suffers 
shipwreck,  shipwrecked,  vreeked:  Marium  Africa 
naufragum  vidit:  corpora,  V.:  simulacra,  of  the 
shipwrecked,  0.— As  snibst.  m.,  a  ^ipwrecked  per- 
son: natans:  naufragus  assem  Dum  rogat,  Iu.~ 
TTuit  causes  shipwreck,  shipwrecking:  mare,  H.: 
unda,  Tb. :  monstra,  O. — F  i  g.,  ruinid  :  aliquis  par 
trimoni. — Plur.  m.  as  subst, :  nauf ragorum  manus. 

nanlum  (-Ion),  I,  n.,  ss  vavkov,  boat-fare,  boat- 
hire:  post  omnia  perdere  naulum,  lu. 

nausea  ( nanala ),  ae,  /.,  =  vavaia,  sea  -  sick- 
ness: nauseft  confecti,  Cs.:  navigare  sine  nausei: 
fluentem  nauseam  cotfrcere,  vomiting,  H. 

nauseo,  — ,  — ,  &re  [nausea],  to  be  sea-sick,  C, 
H. — To  be  squeamish^  he  qualmish,  vomit:  modo 
ne  nauseet  —  Fig.,  to  bach  forth,  give  vent  ts, 
utter:  ieiaL.^To  cause  disgust :  stultitia,  Ph. 

nanaeola,  ae,/.  dim.  [nausea],  squeamishnm. 

nauta,  ae,  m.  [for  navita,  from  navis],  a  sailor, 
seaman,  mariner,  boatman :  Gharybdis  inf esta  nau- 
tis :  nautas  comparari,  Cs. :  pavidus,  H.,  Y.,  Itt 

nautloos,  ac[j.,  =  vavruedQf  of  ships,  ofsaUort, 
ship-,  fuival,  nautical:  verbum :  scientia  nautica- 
rum  rerum,  Cs. :  vela,  H. :  pinus,  L  e.  ship,  V.— 
Plur.  m.  as  subst,,  sailors,  seamen,  L. 

navalla,  e,  adj.  [navis],  of  ships,  ship-,  nautieal^ 
naval :  pugnae :  disciplina :  castra,  to  protect  the 
ships,  Cs. :  in  dasse  adeque  navali  esse,  L :  for- 
ma, the  shape  of  a  ship,  0. :  corona  (for  a  naval 
victory),  y. :  navali  aere  oolumnae,  of  brass  from 
the  boaks  of  captured  ships,  Y. :  socii,  seamen,L.: 
duumviri, /or  npairing  and  fitting  out  a  feet,  L. 
— Plur^  n.  as  sti&t^,  ailacefor  ship-building,  ship 
yard,  dock,  dock^yara:  de  navalium  opere:  ubi 
nunc  navalia  sunt,  L. :  deripientque  rates  alii  na- 
valibus,  Y. :  educta  navalibus  pinus,  0.  —  Sing. 
(poet):  siocum,  O.. — A  ship's  furniture,  taclde, 
rigging :  navalibus,  armis  ad  omnia  parati,  L : 
navalia  demus,  Y. 

(navarchua),  see  nauarchus. 

nave  (gnaveX  <ufo.  [navusl,  diUgeuOy,  aeakus- 
ly:  cuncta  a  Bestia  imperata  faoere,  S. 

naviotila,  ae, /.  dim.  [navis],  a  small  testd, 
boat,  skiff:  praedorum  naviculae:  parvula,Gk 

navlcQlariuB,  ac{j.  [  navicula  ]. — ^P  r  o  p.,  of  a 
small  vessel. — Henoe,  as  suhst.  m.,  a  boat-otener, 
ship-master. — As  subst.  /  (sc  ars),  the  busimm  ef 
hiring  out  boats,  shipping  business. 

niTifragOB,  adj.  [  navis  +  FRAG- 1,  causing 
^ipwrecks,  dangerous :  Scylaceum,  Y. :  fretaiD,0. 

navlgabillB,  e,  acQ.  [navigo],  navigable:  am- 
nis,  L. :  mare,  L. :  titora,  Ta. 

navigation  dnis,  /.  [navigo],  a  sailisig,  naeiga- 
tion,  voyage :  inpedita  propter  inscientiam  loco- 
rum,  Cs. :  navigationi  se  committere. 

Digitized  by  V^OOQIC 


iittvigliim 


5ao 


IM 


navigiiiiii,  I,  n,  [navis+l  AO-],  a  veud,  tMp^ 
hark^  boat:  qui  eesent  appulsi  navigiis:  navigiis 
inddit  Earas,  Y. :  FragmiDs  navigti,  O. 

navlgOy  StI,  itus,  are  [navis  +  l  AG-],  to  tail^ 
crwite:  pericdum  navigandi:  plenissimis  velis: 
idonea  tempestas  ad  navigandum,  Cs. :  quo  tem- 
pore ceteri  praetores  oonsueverunt  navigare,  po  by 
tea :  Naviget,  terve  om  a  sailor^  H. :  utrum  ista 
dassis  navigaiit:  quae  homines  arant,  navigant, 
all  men*8  wJdeverMntt  in  navigation^  etc.,  S.  — 
ProT. :  in  portu  navigo,  i,  e.  am  in  tafety^  T. — 
To  9ail  over^  navigate:  Tyrrhenum  aequor,  V. : 
inmensi  laclls  dassibus  navigati,  Ta.:  iis  enim 
Tentis  istim  navigatur. —  To  sat7,  remove,  proceed : 
qaam  oeleriter  belli  impetus  navlgavit— *7b  noitn : 
iam  oerte  narigat,  0. 

navla^  is  (  ace,  vem  or  vim ;  M.  yI  or  ve  ),  /. 
[NA-],  a  ^ip:  naves  longae,  ahipe  of  tear,  L.: 
onerariae,  tran^x^tt^  L. :  praetoria,  the  admiroTs, 
L. :  constratae,  decked^  L. :  tectae  naves  et  leviores 
apertae,  unihout  a  deck^  Ja  :  auri  an  paleae,  laden 
mth  ^d  or  chaff:  navim  ascendere,  S. :  adornare, 
Cs. :  deducere,  XaauMh^  Ca. :  terrae  adplicare  navis, 
L. :  subducere  in  aridum,  CSs. :  agere,  worjt,  H. : 
merdbua  implere,  lo. :  solvere,  Ht  Mt/!,  Cs. :  cum 
ad  villam  navis  appelleretur,  landed:  navem  is 
fregit»  VHU  ukipwredced^  T. :  qui  navem  gubemas- 
sem :  in  navibus  vehi :  navium  tutela,  the  itnage 
of  a  deity  as  guardian  (at  the  stem),  0. :  puppis 
rofltro  Phrygioe  subiuncta  leones  (the  image  at 
the  prow  gave  the  name  to  the  vessel^  V. :  dura 
navis,  Dura  f ugae  mala,  hardthipe  of  the  tea,  H.^- 
ProT. :  navibus  stque  Quadrigis  petimus  bene 
vivere^  L  e.  with  might  and  main,  U.— As  the  name 
of  a  oonstdlation,  Navis  Argolica,  or  simply  Navis, 
the  thip  Argo, — ^F  i^.,  of  a  state  or  community,  a 
thip:  una  navis  est  lam  bonorum  omnium :  rei  p.: 
O  navis,  referent  in  mare  te  novi  FluctQs !  H. 

navita,  ae,  m.  [navis],  a  eetilor,  teaman,  mari- 
ner, C.  poet. ;  V. 

na-vitaa  (gnav-),  fttis,  /.  [navtis],  promptnett, 
aeeubtUy,  teoL 

navlter  (gnaviter),  adv.  [navus  J,  diligently, 
acHnely,  eealoutly:  pertendere^  T. :  pugnare,  L. — 
Bueily,  utterly :  impudens. 

navo,  ftvT,  fttus,  Are  [  navus  ],  to  do  uaUnuiy, 
perform  diligently,  aecomplieh,  effect,  proteetUe  .* 
operam,  Gs. :  tibi  operam  meam  studiumque,  reti- 
der  attittanee:  iam  mihi  videor  oavasse  operam, 
quod  hue  venerim,  to  have  tueeeeded  in :  forttter 
in  ade  navare  operam,  aet  vigorou^,  L. :  Bruto 
studiom  tuum :  bellum,  Ta. 

navus  (gnavna),  adj,  [GNA-],  bu^,  diligent, 
emiduottt, active:  homo:  aratores. 

naaca,  ae,/,  see  nassa. 

1.  ne,  adv.  and  eonj,  [2  NA-].  X.  As  adv.,  no, 
84 


not ;  so  in  many  compounds,  as  nefas,  nemo,  eta 
With  a  eomp,:  columella  tribus  cubitis  ne 
altior.^^tandiog  before,  with  quidem  after,  a  par- 
ticular word  or  phrase,  an  emphatic  negative,  not 
eveti :  ne  sui  quidem  id  relitit,  non  modo  Ipse :  ne 
in  hospitia  quidem  . . .  ne  in  fanis  quidem :  sine 
qu&  ne  intellegi  quidem  ulla  virtus  potest :  neque 
enim  ipsius  quidem  regis  abhorrebac  animus,  L. : 
nulla  species  ne  ezoogitari  quidem  potest  ornatior: 
Caesar  negat  se  ne  Graeca  quidem  meliora  legisse. 
— With  guoque  for  quidem :  quando  ne  ea  quoqne 
temptata  vis  proflceret,  L. — In  prohibitions:  ah 
ne  saevl  tanto  opere,  T. :  implus  ne  audeto  placa- 
re,  etc. :  Ne,  pueri,  ne  tanta  animis  adsuescite 
bella,  V. :  ne  post  conferas  Culpam  in  me,  T. :  si 
Veritas  extorquebit,  ne  repui^netis :  Ne  forte  ore- 
das,  etc.,  H. — Ustt.  with  eubj.  perf :  ne  vos  moi^ 
tern  timueritis :  mtserioordi&  commotus  ne  sis :  ne 
transieris  Hiberum,  L. — In  wishes  and  prayers: 
ne  id  luppiter  O.  M.  sineret,  might  Jupiter  forbid 
it/  L.:  ne  vivam,  si  scio,  may  J  die,  if  I  know.-^ 
In  concessions:  nemo  is,  inquies,  umquam  fuiL 
Ne  fuerit;  ego  enim,  etc., ^an<  there  teat  not:  ne 
sit  sane  summum  malum  dolor;  malum  certe  est: 
quo,  ne  opprimare,  mente  viz  constes,  though  you 
be  not  enuhed — In  restrictive  clauses :  sint  mise- 
ricordes  in  f uribus  aeraii ;  ne  illi  sanguinem  no- 
strum largiantur,  etc,  only  let  them  not,  S. :  Quid- 
vis  cupio,  dum  ne  cbmperiar,  etc.,  T. :  dum  ne 
admoveret :  modo  ne  nausea t. — In  climax,  much 
lett,  not  to  mention  :  quippe  secundae  res  sapien- 
tium  animos  fatigant;  ne  illi  conruptia  moribus 
victoriae  temperarint,  much  lett  eould  they,  etc.,  S. : 
me  vero  nihil  istorum  ne  iuvenem  quidem  movit 
umquam ;  ne  nunc  senem,  much  lett  now  Iam  old. 
— In  expressions  of  purpose  or  result. — With  ut, 
that  not,  lett,  to  that  not :  haec  mihi  cura  est  maxi- 
ma, ut  nequoi  mea  Looginquitas  aetatis  obstet, 
T. :  exstiti  uti  ne  omnino  desertus  esset :  ut  cau- 
sae communi  salutique  ne  deessent — With  qui: 
Ego  id  agam,  mihi  qui  ne  detur,  thcU  the  be  not 
given  to  me,  T. — II.  As  conj.,  in  clauses  of  pur- 
pose, that  not,  lett,  to  prevent:  darent  operam,  ne 
quid  res  p.  detriment!  caperet,  S. :  obsecrare,  ne 
quid  gravius  in  fratrem  statueret,  Cs.:  vide,  ne 
ttbi  desis. — ^After  expressions  of  fear  or  anxiety, 
leei,  that :  Tereor  nequid  Andria  adportet  mali, 
T. :  metuebat  ne  indicaretur :  esse  metus  coepit, 
ne,  etc.,  0. :  pavor,  ne  mortiferum  esset  volnus,  iZ 
— With  a  negative,  that  not,  lett  not :  erlt  verendum 
mihi  ne  non  dicat :  unum  vereor  ne  senatus  Pom- 
peium  nolit  dimittere. — ^After  expressions  of  hin- 
derance  or  warning,  that  not,  lett:  cavete,  indices, 
ne  nova  prosoriptio  instaurata  esse  videatiir :  de- 
terrere  te  ne  popularis  esses,  from  being  a  dema- 
gogue: unus,  ne  caperetur  urbs,  causa  fuit,  L. 

2.  -ne  (-n*  or  -n),  txiK  endit.  [weaker  form  of 
1  ne].    I.  As  adv^  added  in  a  direct  question,  as 

Digitized  by  VjOOQ  16 


680 


an  interrogation  mark,  to  the  first  or  principal 
word  of  the  clause:  merninistine  me  in  senatu 
dioere?  do  you  rmiembert  etc:  poteatne  rerum 
maior  esse  dissensio  ? :  quiane  anxilio  iarat  ante 
levatos?  V. — Affixed  to  an  interrogative  pro- 
noun: Quone  malo  mentem  concussa?  timore 
deorum,  H.:  uteme  Ad  castks  dubioe  fidet  aibi 
certius?  H.  —  Expecting  an  affirmative  answer: 
rectene  interpretor  sententiam  tuam  ? — ^Expecting 
a  negative  answer :  poteatne  virtus  servire  ? :  po- 
tesne  dioere  ? — XL  As  con;'.,  in  an  indirect  ques- 
tion, whdher:  ut  videamus,  satisne  ista  sit  iusta 
defectio:  Publilius  iturusne  sit  iu  Africam  scire. 
•—Pleonastic  with  utrum,  followed  by  an:  est 
etiam  ilia  distinctio,  utrum  illudne  non  videatur 
aegre  ferendum  ...  an,  etc. — In  the  second  alter- 
native of  an  interrogation,  or  (for  an):  Smyrna 
quid  et  Colophon  ?  maiora  minorane  f ama  ?  H. : 
ut  in  incerto  f uerit,  -vicissent  victine  essent,  L. — 
Repeated,  tohether  . , ,  or:  neque  interesse,  ipsos- 
ne  interficiant  impedimentisne  exuant,  Ce. :  Col- 
lectosne  bibant  Imbrls  puteoane,  H.. 

3.  ne,  inierj,  (not  naeX  '^y*  ^f^f^^i  *'Mi/y,  in- 
deed (only  with  pron.  pert,  or  demonei.) :  Ne  tu 
Istas  insultabis  frustra,  T. :  ne  ego  baud  panlo 
hunc  animum  maltra  quam,  etc. :  ne  tu,  etc :  ne 
ille :  ne  iste,  T.  —  With  other  words  of  affirma- 
tion :  ne  ille,  medins  fidlus :  medius  fidius  ne  tu : 
edepol  ne  meam  operam,  etc,  T. 

nebula,  ae,  /.  [NEB-],  miet,  vapor,  /y,  tmoke, 
exhalation:  tenuis,  Y. :  saeptus  nebula,  Y. :  nebu- 
lae pluviique  rores,  doude^  H. :  nebulae,  quas  exigit 
ignis,  smoke,  0. :  Vellera  nebulas  aequantia  tractu, 
i.  c  delicate  at  mifi,  0. :  stelUs  nebulam  spargere 
candidis,  i.  e.  to  thntst  your  gloomy  eompanv  on 
theffirlt,  H. :  nebulae  dolia  summa  tegunt,  a  cloudy 
wiim,  0. — ^Fi  g.,  darknett,  ohteurity:  erroris,  Iu. 

nebulo,  5nis,  tn,  [nebula],  a  paUryfdlovOf  idler, 
tcampy  T. :  iste,  H. 

ne1nilo6U%  adj,  [nebula], /«<//  of  vapor ^foggy^ 
eloitdy,  dark :  caelum. 

nee  or  neque  (in  nee  the  negation  is  more 
prominent,  in  neqtie  the  connective),  adv.  and  co^j. 
[I  ne+que].  I.  Without  a  oorrei.  particle,  and 
not^  alto  not^  nor:  quia  non  viderunt,  neo  sciunt: 
delubra  esse  in  urbibus  censeo^  nee  sequor  ma- 
gos,  etc — Negativing  a  single  word :  ilia  se  ne- 
gat,  Neque  eum  aequom  ait  facere,  T. :  Et  vtdi  et 
peril,  neo  notis  ignibus  arsi,  0. :  neo  dubie  ludi- 
brio  esse  miseriaa  suas,  L. :  nee  idciroo  minus : 
neque  eo  minus,  L. :  neque  eo  seoius,  N. — ^With 
adversative  particles,  nor  yet^  nor  however,  and  yet 
not,  hut  yet  not:  castra  propere  movU  . . .  Neque 
tamen  Antonius  procul  abisrat,  S. :  nee  despero 
tamen :  neque  vero  multum  interest* — With  «ntm, 
for  . . .  not,  and  in  fact .  . .  not,  and  yet , . .  wot: 
neque  enim  erat  cuiquam  dubium :  nee  enim  Uce- 


bat:  Dixerat  haec  Tdlna,  aequo  anfan  tolertre 
potuit,  etc,  0.  —  With  non  (sometimea  written 
necnon),  introdttdng  an  emphatic  affirmation,  emd 
atturedly,  and  certainly,  and  betulea,  and  indeed: 
neque  haec  tu  non  inteJl^is :  Tunc  mihi  praeci- 
pue,  nee  non  tamen  ante,  placebas,  0. :  neque  non 
me  tamen  mordet  aliquid. — Poet,  as  a  mere 
connective,  iUto,  besidet,  at  wdl,  too :  Nee  non  ec 
geraini  custodes  Praecedunt,  V.  —  With  dum 
(sometimes  written  necdum),  and  not  yet,  nor  yd: 
si  scis,  neque  dum  Roma  e8  pi-ofectoa,  scribia, 
etc :  necdum  tamen  ego  Qulntuin  oonveneram.— 
Introducing  a  neffative  clause  of  purpose,  result, 
or  command,  and,  ,  .  not :  recordare  enim  .  . . 
nee  hoc  pertimueris :  profanum  esto,  neque  80^ 
I  us  esto,  L :  Transque  capnt  iace,  nee  respexeris, 
v.:  (diem)  lucre  Appone,  nee  dulcia  amores 
Speme,  H. :  date  munera  templis,  Nee  timidft 
gaudete  fide,  O. :  Nee  tu  mcnsarum  morsfks  bor. 
resce,  V. :  nee  tempera  perde  precando,  0. :  nime 
ut  ea  praetermittaro,  neque  eos  appellem,  etc :  ut 
secundae  classis  vocarentur,  nee  umquam  descen- 
derent,  L. :  orare  coepit,  ne  enuntiaret  nee  se  pro- 
deret,  N. :  conspirasse,  ne  manOs  ad  os  cibam 
ferrcnt,nec  os  acciperet  datum,  L. — ^P  ra  e  g  n,,and 
not  even,  not  even,  and .  .  .  too:  cum  praesettim 
nee  nos  temperemus  imperils,  L. :  ne  quid  praeter 
sonom  linguae,  nee  eum  inoorruptum,  retinerent, 
L. :  equi  non  velocitate  conspicui ;  sed  nee  dooea- 
tur,  etc,  T. — ^Without  connective  force,  not :  ma- 
gistratus  nee  oboedientem  civem  co^rceto:  alter, 
qui  nee  procul  aberat,  L. — II.  With  a  correlatire 
particle. — With  neque  or  nee,  neiUier . . .  nor:  ntm 
certe  neque  turn  peccavi,  cum  .  .  .  neque  cam, 
etc :  mors  nee  ad  vivos  pertineat  nee  ad  mor- 
tuos :  haec  si  neque  ego  neque  tu  fecimus,  T. :  Sed 
nee  Bratns  erit,  Bniti  nee  avnncnlus  usquam,  la. : 
nemo  umqnam  neque  po0ta  neque  orator  fuit, 
qui,  etc-— Followed  by  e^  or  "que  in  an  affirmative 
clause,  on  the  one  hemd  not ,  ,  ,  emd  on  the  other 
hand;  not  only  not . .  ,but  cito :  id  neque  amoris 
mediocris  et  ingeni  summi  iudieo :  ut  neque  vesd- 
tOs  praeter  pellls  haberent  quioquam,  et  lavarea- 
tur  in  fluminibus,  Cs. :  ut  neque  bonus  quisquam 
interest,  pauoorumque  poenA  vos  salvi  esse  posst- 
tis. — ^Preceded  by  et  in  an  affirmative  clause,  <m 
the  one  hand ,  .  .  on  the  other  not,  not  only .  . . 
but  alto  not :  ego  vero  et  exspeetabo  ea  quae  polli- 
ceris  neque  exigam  nisi  tuo  commodo:  patebat 
via  et  oerta  neque  longa. 

neo-dum  or  neo  dum,  see  nee 

neoessarle^  aeh.  [neoessarius],  wiovojdbUy: 
demonstrans,  irreftUatlyk 

neoenaiio^  adv.  [neoeasarias],  unavoideblif, 
inevitably:  coaoti  neoessario  se  aperiant,  T.:  di- 
cendum  est:  rem  Caesari  enuntim^  CSs.:  oopias 
parat,& 

Digitized  by  V^OOQIC 


neoMiaiins 


631 


naoto 


neoaflMulii%  <u(i'  [neoesse],  unamridahU^  wev- 
Uablej  indi^peMahUfpremng^  nUdfvly  reguitUe,  nee- 
euary^  eommikory:  condusio:  leges:  causa  ad 
profidfloenduiD,  &. :  locus  huio  disputationi  ne- 
cesaarias  de  amicitift,  euential:  castra  pouere  ne- 
cessariam  visum  est,  L. :  necessaria  re  coactus, 
by  neeeuUy^  Cs. :  tam  necessario  tempore,  time  of 
needy  Cs. :  loneius  necessario  procedere,  too  far^ 
Os. :  at  dilucide  narremus  neccssarium  est — 
Plur.  n.  as  tubU. :  ad  necessaria  ferenda,  the  nee- 
euarim  of  liUy  Cu. — QonsMtited  by  natural  iiea^ 
belonging^  rJated,  amneeted^  bound:  liomo  (a  fa- 
ther-in-law), N. — As  subst,  m.  aiid  /.,  a  rHaiion^ 
reUUtve,  Idnemaii^  eonneeUon,friendy  client^  patron : 
sui,  S.:  meus  familiaris  ac  necessarius:  virgo 
huiua  propinqua  et  necesssaria. 

necesse,  adj.  (only  nom.  and  aec  eing,  n.,  with 
ene  or  habere)  [2  NEC-],  unavoidahUy  intvUabUy 
indUpentahUy  neeeeeary:  necessest  accipere  Thai- 
dem,  T.:  quanto  detrimento  neoesse  sit  constare 
Tictoriam,  Cs. :  num  orane  id  aurum  in  ludos  con- 
sorai  necesse  esset?  L. :  virgis  te  ad  neeem  caedi 
neoesse  erit :  quasi  non  neoesse  sit  nobis  conten- 
dere, Cs.:  homo  cai  necesse  est  mori:  necesse 
f  uisse  ut  concunfts  ex  totS  QruedSk  fierent :  haec 
oratio  aut  nulla  sit  necesse  est,  aut^  etc. :  fiiteare 
necesse  est,  H. :  nihil  fit,  quod  neoesse  non  fuerit: 
Don  habebimus  neoesse  semper  concludere:  non 
verbum  pro  verbo  necesse  habui  rcddere. — Need- 
ful, requisite^  indiy^teneabfey  neeeetary :  id  quod 
txbi  neoesse  minime  fuit,  facetus  esse  voluistL 

mocemaitim,  atis  {yen,  jpUtr,  tftUun,  Os. ),  /. 
[necesse],  unavoidahlentu,  tnevUableneet,  neeeeeityy 
eompuleion,  force,  exigency:  illam  a  me  distrahit 
necessitas,  T. :  necessitatis  crimen,  non  voluntatis : 
neoessitati  parere:  neoessitas  huius  muneris  rei 
p.  obvenit :  ezpressa  neoessitas  obsides  dandi  Bo- 
mamSj  forced  upon  the  Romane,  L.:  nescio  an 
maiores  necessitates  vobis  fortuna  circumdederit, 
L. :  tardi  Leti,  H. — Fate,  deetiny^  law  of  nature: 
divina :  ut  vita,  quae  neoessitati  deberetur :  neces- 
sitate, naturallg:  fati,  L.:  suprema,  death,  Ta.: 
mors  est  neoessitas  naturae. — NeceetUy,  need,  want : 
suaram  necessitatum  causa,  Cs. :  vitae  uecessitati- 
bus  servire :  publicae,  L. :  quod  pro  honore  accep- 
tum  etiam  necessitatibus  subvenit,  Ta. — Connec- 
tion, relaiionMp,  friendehip  :  magnam  necessita- 
tem  possidet  patemus  sanguis,  band  of  affection, 
— Person.,  the  goddem  ofneeettity:  saeva,  H. 

neceMdtudo^  inis,/.  [oecessel,  neceseity,  com- 
puUion,  inevUableneet,  want,  need,  dietreee:  puto 
banc  esse  neoessttudinem,  cui  nulU  vi  resisti  po- 
test :  non  eadem  nobis  et  illis  neoessitudo  impen- 
det,  &:  rei  p^  Ta. — A  eUme  connection,  pereon^ 
union,  retationehip,  friendehip,  intimacy,  bond: 
liberomm :  ea  necessitudo,  etc,  S. :  quocum  milii 
omnes  necessitudlnes  sunt,  iiee  of  friendehip : 


municipiom,  quorum  mihi  magna  neoessitudo  est : 
familiaritatis  necessitudinisque  oblitus. — Plur,, 
pereone  connected,  relativee,  connectione,  friends : 
inter  suas  necessitudlnes  flere,  Cu^ — ^F  i  g.,  a  nee- 
eeeary  connection:  numerus  neque  habebat  all- 
quam  necessitudinem  cum  oratione. 

(neceflanin,  eufj,  n,,  old  for  neoesse,  L.,  dub.) 

neoesans,  —,  n,  [2  NEC-l,  a  neceteUy ;  only 
nom,  with  eeee,  it  ie  unavoidable,  ie  neeeeeary:  in 
eiim  iara  res  rediit  locum,  Ut  sit  necessus,  T. : 
Quasi  necessus  sit,  te  uxorem  ducere,  T. 

neo-ne,  adv.,  or  not,  in  the  seoond  part  of  an 
indirect  alternative  question:  qnaero,  potueritne 
Roscius  suam  partem  petere  necne:  quaeraro, 
ntrum  emeris  necne:  utrum  proelium  oommitti 
ex  usu  esset  necne,  Cs. :  nunc  habeam  necne,  in- 
certum  est,  T. :  quid  interest  proferantur  necoe? : 
fiat  necne  fiat,  id  quaeritur. — Rarely  in  a  direct 
question :  sunt  haec  tua  verba  necne  ? 

iiAC-iioii,  see  nea 

noeo,  Svl  (late,  necul),  fttus,  Sre  [1  NEC-],  to 
kill,  slay,  put  to  death,  destroy  (usu.  without  a 
weapon):  Adherbalem  exeruciatum,  S.:  igni  ne- 
cari,  Cs. :  alquem  verberibus :  plebem  fame :  vir^ 
gis  ferroque  necari,  H. :  longft  morte,  V. :  colubra 
necuit  hominem,  Pb. — ^Fig. :  ne  ab  lis  ipsa  (res 
p.)  necaretnr. 

neo-opinans  or  neo  opininfl^  antis,  adj., 
not  expecting,  unaware:  Ariobarzanem  insidiis 
necopinantem  liberavu 

neoopinato  or  neo  opinato^  adv,  [necopi- 
natus],  unexpectedly:  evenire:  malum  exortum,  L. 

neo-opinatiui  or  nee  opinatna^  adj.,  unez- 
peeted:  nostium  adventus:  bona:  fraus,  L. — 
Phtr.  ta.  as  eubet.,  the  unforeeeen :  necopinatorum 
naturam  considerare. — In  the  phrase,  ex  neoopi- 
nato, unexpectedly,  unawares,  L. 

neo-opinns  or  nee  opinaai  a^.,  unexpected: 
mors,  O.— iVcrf  expetAing,  unsuspecting,  earnest,  of- 
guard:  ipsum  accipiter  necopinum  rapit.  Ph.: 
hostis,  0. 

neetar,  aris,  n,,  =  vltcrap,  nectar,  dtink  of  the 
gods:  nectare  laetari:  Quos  (deos)  inter  bibit 
nectar,  H. :  siccato  nectare  Yolcanus,  lu. :  odora* 
tum,  fta/m,  0.:  (apes)  distendunt  nectare  oellas, 
L  e.  honey,  Y. :  oves  . . .  quae  f ertis  in  ubere  nec- 
tar, L  e.  milk,  0, :  quae  (oscula)  Venus  Quinta 
parte  sui  nectaria  imbuit,  i.  e.  sweetness,  H. 

neotarena  (naotaiinaX  ^f  ^  yusrap&i^y  of 
neetar,  neetared:  aquae,  0» 

neoto,  xul,  xus,  ere  [9  NSa],  to  bind,  tie, 
fasten,  join,  fasten  together,  eonneei:  tribus  nodis 
temos  colores,  V. :  Iiamiae  ooronam,  wetwe,  H. : 
sponsae  laqiieum,  H. :  flavft  caput  nectentnr  olivft, 
v.:  bracchia,  dtup,  0.:  oomam  jm'f^tt^^^Ot 

Digitized  by  ^ 


iieovbl  & 

debtors,  to  detain^  impriwti^  hind,  fetter^  confine : 
nectier  (civis)  postea  desitum :  ita  nexl  soliiti, 
cautumque  in  posterum,  ne  necterentur,  L. :  nexi 
ob  tes  alienum,  L. — F  i  (?.,  to  affix^  attach :  ut  ex 
alio  alia  nectontur.  —  To  join,  faOtn  toffcther, 
connect,  interweave:  rerum  causae  aliae  ex  aliis 
necessitate  nezae:  ne  cui  dolus  necteretur  a 
Poeno,  eontrivedy  L. :  caasaa  inanls,  dmnse,  V. :  ca- 
nons Eloquium  yqcale  modis,  9et  to  harmonious 
meantres,  lu. :  tecum  iurgio,  i.  e.  qttarrel,  0. 

neonbl,  adv,  [De+*cubi  (ubi)],  that  nowhere, 
lett  anywhere:  cavere,  necubi  host!  opportuous 
fieret,  S^  Cs.,  L. 

neoonde^  adv.  [ne+*  cnnde  (unde),  that  from 
no  place,  Uatfrom  anywhere:  uecunde,  etc.,  L. 

ne-dtun,  conj^  by  no  meant,  mu^  leu,  etiU  less, 
not  to  tpeak  of:  satrapa  numquam  queat . . .  Ne- 
dum  tu  possis,  T. :  optimis  temporibua  .  .  .  ne- 
dum  his  temporibus  possimus:  ne  voce  quidem 
inoommoda,  nedum  ut  ulla  vis  fieret,  L. :  ec  aegre 
inermem  tantam  multitudinem,  nedum  annatam, 
sustineri,  L. — AffirmatiTely,  not  to  say,  much  more: 
adulationes  etiam  Tictis  Macedonibus  graves,  ne- 
dum yictoribus,  much  more  ehould  tfteyprove  vie- 
tort,  L. :  qui  vel  in  pace  bellum  excitare  possent, 
nedum  in  bello,  etc.,  L. 

ne-fandUB^  o/^^  unmentionable,  i$npiout,  hein- 
outf  execrable,  obcmMnable:  scelus:  gens,  V. :  vebi- 
culum,  L. :  f raus,  lu. — As  tubtt.  n. :  memores  f andi 
ntque  nefandi,  i.  e.  impiety,  V. :  omnia  fauda  ne- 
fanda,  CL 

nelazle,  adiu.  [  nefarius  ],  impioudy,  execrably, 
abominably :  multa  facere :  pater  occisus. 

i^etiuia%  acfj.  [nefasl  impiout,  execrable,  abon^ 
inable,  ne/ariout:  consilium,  S. :  Atreus,  H.:  vo- 
luntates:  f acinus:  scelus,  Cs. — As  mibtl.  n.,  a 
heinout  <ict,  crime:  commemorare  nefaria  in  so- 
cios :  rem  p.  nefario  obstringere,  L. 

ne-laa,  n,  inded.,  tomething  contrary  to  divine 
law,  an  impiout  deed,  tin,  crime :  quicquid  -non  li- 
cet, nefas  putare  debemus :  officia  tua  mihi  nefas 
est  oblivisci :  nefas  est  dictu,  fuisse,  etc. :  quibus 
nefas  est  .  .  .  deserere  patronos,  Cs. :  fas  atque 
nefas,  right  and  wrong,  V. :  per  omne  fas  ao  nefas, 
in  every  way,  L. :  iu  omne  nefas  se  parare,  0. : 
Summum  crede  nefas  animam  praeferre  pudori, 
lu. — Of  a  person,  a  wretch,  monster:  exstinxisse 
nefas,  i.  e.  Hden,  V. — ^As  interj^ horrid!  shocking! 
dreadf%d!:  quatenus,  beu  nefas!  Yirtutem  inco- 
lumem  odimus,  H. :  sequiturque,  nefas  I  Aegyptia 
coniux,  v. — An  impoteibility  :  levius  fit  patientia 
Quidquid  oorrigere  est  nefas,  H. 

nefiuitaa,  ttdj,  [nefas],  contrary  to  religion,  tr- 
reUgious,  impiout :  iniusta  nefasta  dicere,  XII 
Tabb.  ap.  C.  —  As  tubst  n.  (sc.  orimea),  a  wicked 
deed,  aliKminalion,profaniiy:  quid  inttctttm  ne- 


12  negleeo 

-^ 
fasti  Liquimus  ?  H. — ^Of  days,  unhallowed,  unpro- 
pitious,  on  which  courts  or  public  assemblies  mud 
not  tit :  iile  (Numa)  nefastos  dies  fastosque  fecit, 
L. :  (dies)  per  quem  tria  rerba  silentnr  (i.  e.  on 
which  the  praetor  does  not  utter  his  words  of 
authority :  do,  dtoo,  addioo),  O.  —  Unlucky,  inau- 
tpidous  :  nie  et  nefasto  te  posuit  die,  etc^  EL :  ne 
terra  victoriae  suae,  L. 

negan^  antis,  F.  of  nego. 

nesantia,  ae,/.  [nego],  a  denying,  negation. 

negatidb  5nis,/.  [nego],  a  denial,  negation  .-  vis 
negationis  eius :  factt 

negatam,  I,  n.  [P.  of  n^;o],  a  forbidden  thing: 
oupimus  negata,  O. 

neglto^  ftvl,  — ,  lxQ,freq.  [nego],  to  deny  steads 
fastly,  persist  m  denytng :  alqd  esse :  rex  primo 
negitare,  S. :  renuit  negitatque  Sabellus,  H. 

negleotidb  6nis, /.  [neglego],  a  neglecting: 
amicorum,  indifference  towards, 

1.  negleotuflk  oc^*.  [P,  of  neglego],  neglected, 
alighted,  despised:  ipsi  inter  noe :  castra,  L. :  reli- 
giOjCs. :  Qs,p\\\\,dishe»dled,0, 

2.  (nei^eota%  tis),  m.  [neglego],  a  negleeting, 
neglect :  res  ne  utiquam  neglectu  mihlst,  T. 

nei^egena  (not  neglig-,  necl-),  entis,  adj.  with 
eomp,  IP.  of  neglego  j,  heedless,  cardm,  uncon- 
cerned, indifferent,  negligent,  neglectful:  neglegen- 
tem  (eum)  feceris, T. :  duces:  ne  qufi  populas  labo- 
ret,  H. :  legum,  rei  p.  neglegentior.— -Of  property, 
heedless,  oarelets,  in^arovident :  in  smnptu :  adale- 
scentia,  L. 

neglegenter  (negUg-X  adv,  with  comp,  [ne- 
glegens],  /ieedlessly,'eartles»y,  negligently:  rem  tarn 
Neglegenter  agere,  T. :  scribere  alqd :  neglegen- 
tius  adservatum. 

neglegentla  (not  neglig-X  ae^/  [neglegens], 
carelessness,  heedlessness,  negUgenee,  neglect :  Qocus) 
praeteritus  neglegentiS,  T. :  epistulanim,  neglecting 
to  write  ;  cf.  epistulanim  neglegentla  .  . .  diligen- 
tia,  coldness:  quaedam  etiam  neglegentla  est  dili- 
gens :  Nam  neque  neglegentla  tua  id  fecit,  out  of 
disrespect  to  you,  T. :  caerimoniarum,  L. :  sui,  Ta. 

neglego  (not  neglig5,necl^5),  exi  (n^legisset, 
S.),  Sctus,  ere  [neo+lego],  to  disregard,  not  heed, 
not  trouble  onesdf  about,  not  attend  to,  dight,  neg- 
lect, be  regardless  of,  be  indifferent  to:  Neglegitur 
ipsa,?.:  mandatum:  rem f amiliarem, N. :  neglecti 
agri,  H. :  hoc  faoere,  Os. :  diem  edict!  obire  negle- 
xit :  de  Theopompo  negleximus.  —  To  make  light 
of,  not  care  for,  wight,  despise,  disregard,  contemn 
neglect :  segnior  fit,  nbi  neglegas,  when  you  neglect 
him,  S. :  Pecuniam,  T. :  periculum  capitis  sui  pne 
meS  salute :  cum  et  bellum  ita  necessarinm  sit,  ut 
neglegi  non  possit :  Aednonim  iniurias,  overlook, 
Cs, :  hao  parte  neglectft,  i.  e.  unpunished^  Os. :  vef^ 

.    Digitized  by  V^OOQ IC 


ba  TerUt  qntii  ooagmentare  n^glemt,  diadaim: 
committere  f raudem,  to  make  light  of  perpetrating^ 
H. :  Theopompam  oonfugere  Alexandream. 

nesOk  &▼!,  StQB,  are  [8  AG-],  to  wy  no,  deniy^  r9- 
fu9€  (opp.  aio) :  Negat  quU  ?  nego.  ait  ?  aio,  T. : 
Diogenes  ait,  Antipater  negat :  dudo  aiunt^  quod 
tunc  negabant:  non  facile  Gallos  Gallia  negare 
potuisse,  Cs. :  negant  quioquam  esse  bonum,  nisi, 
etc. :  danmare  negatur  liano  Venerem  pietaa,  0. : 
casta  negor  (sc.  esse),  tJiey  tay  lam.  not^  O. :  negat 
se  Kumidam  pertimescere,  virtuti  suonim  credere 
(sc.  ait),  Sl  —  A  second  negation  does  not  destroy 
the  first:  n^at  ne  suspicari. — Not  to  assent, deny: 
factum  est ;  Don  nego,  T. :  omnia,  quae  certa  non 
enint,  pro  certo  negate :  negatunim  aut  me  pro 
M.  Fulrio,  aut  ipsum  Fulviom  censetis  ?  L. :  mttto 
enim  doniestica,  quae  negari  poesant,  i.  e.  the  proof 
o/wkieh  can  be  suppressed:  negare  non  posse,  quin 
rectius  sit,  etc,  L. — Not  to  consent,  deny^  refuse  : 
invitatus  ad  haeo  negabit,  wiU  deelinet  lo. :  (oscu* 
!a),  H. :  victum,  V. :  numquam  reo  cuiquam  tarn 
praecise  negavi,  quam  hie  mihi :  postquam  id  ob- 
stinate sibi  negari  videt,  Gs. :  n^t  quia  carmina 
Gallo  f  v. :  mea  dicta  demittere  in  aurls,  V. :  Ire, 
O. :  adnlescenti  negare,  quin  eum  arcesseret,  K. : 
uxorem  ut  ducat  orare  occipit . . .  Hie  primo  se 
negare,  refuse,  T. :  Poma  negat  regio,  i.  e.  does  not 
produce,- O. :  pars  ventis  yela  negare,  i.  e.furl,  0. 

negotialitk  e,  adj.  [negotium],  of  business,  of 
affairs:  coDStitutio. 

negotianflk  antis,  m.  [P.  of  negotior],  a  wholes 
sale  dealer,  trader,  banker,  bueiness  man, 

nafi^otiatlo,  5nia,/.  [negotior],  a  wholesale 
business,  banking  business :  Asiatica. 

negdttator,  Oris,  m.  f  negotior  1,  a  wholesale 
dealer,  merchant,  banker,  f  odor,  S.,  G. 

negotiolum,  I,  n.  dim,  [n^tiura],  a  little 
business,  small  matter:  nescio  quid  negotioll 

negotior,  atus,  art,  da>.  [negotium],  to  carry 
on  business,  do  wholesale  bunness,  act  as  banker  : 
se  Svracusas  non  negotiandi  causa  contulisset :  in 
Ganii,  & — To  trade,  tragic,  Cs.,  L. 

negotiosiuik  adj,  [negotium], /WZ  of  business, 
busy:  provincU:  msaime,  most  occupied,  S. 

negottnm,  l,  «i.  [nec+otium],  a  business,  em* 
ployment,  occupation,  affair:  quid  istic  tibi  nego- 
list  i  T. :  nihil  habere  negpti :  forensia  negotia : 
negotium  mnnicipi  adminiatrare :  in  negotio  yer- 
sari:  ex  negotio  emergere:  datum  negotium  est 
consulibos,  ut,  eta,  L. :  n^otio  desistere,  Gs. :  mi- 
rabar,  quid  hie  negoti  esaet  tibi,  what  business  you 
have  Am,  T. :  negotiis  amicorum  intentus  sua  ne- 
glegere,  interests,  S. :  nostrum  otium  negoti  inopia 
constitutam  est,  affairs  of  state:  sujxm,  prutate  af- 
fairs: aes  alienum  negoti  gerendi  studio  contrac- 
tam,  in  trade :  negoti  gerentes,  tradesmen  :  Bi- 


18  nempa 

thjna  negotia,  E.'^I>iffleuUy,pains,  trouble,  labor : 
satis  habeo  negoti  in  sanandis  volneribus :  tibi 
negotium  faoe8sere,^ve  trouble:  refici  maguo  ne- 
gotio, Gs. :  nuUo  negotio,  i.  e.- easily:  quid  negoti 
est  haec  podtarum  .  .  .  portenta  convincere  ? — A 
matter,  thing,  affair:  id  quod  n^otium  poscebat, 
the  situation,  S. :  ineptum :  Teacris  ilia  lentum  ne- 
gotium, a  dow  affair, 

n&mo  (rarely  nSmo^  0.,  lu.),  — ,  doL  nSminI, 
ace,  neminem ;  abl  once  nemine,  Ta.  (class,  writers 
borrow  the  plur,  and  the  gen,  and  M,  sing,  from 
nuUus),  m.  and/,  [ne+homol  no  man,  no  one,  no- 
body: Nemoet  miserior  me,  T. :  facio  pluris  om- 
nium hominum  neminem:  omnium  mortalium 
nemo  Sthenic  inimicior,  quam,  etc. — ^In  the  phrase^ 
nemo  non,  every  one,  everybody,  all :  aperte  adulan- 
tem  nemo  non  videt,  nisi,  etc. :  nemo  potest  non 
beatissimuB  esse. — ^In  the  phrase,  nop  nemo,  many 
a  one,  some  one  and  another,  somebody ':  video  de  istis 
abesse  non  neminem :  non  nemo  improbus. — With 
nisi,  none  but,  no  one  not,  only  :  nemo  nisi  Tictor 
pace  helium  mutavit,  S. — ^Tbe  negation  emphasized 
by  a  following  negative :  neminem  deo,  neo  deum, 
nee  hominem  carum  esse  voltis.  —  Withpronn,: 
nemo  unus,  no  one,  L. :  ad  neminem  unnm  sun  ma 
imperi  redit,  Gs. :  nemo  quisquam,  not  a  single  one, 
no  one  at  ail,  T.:  alium  enim,  eni  illam  oommen- 
dem,  habeo  neminem,  no  one  else, — ^As  aefi;  no,  not 
any:  vir  nemo  bonus  ab  improbo  se  donari  velit: 
opifex:  ut  hominem  neminem  pluris  faciam. — 
Fi  g.,  a  nobody:  is,  quem  tu  neminem  putas. 

nemoraUi,  e,  a<^.  [nemos],  of  a  grove,  in  a 
wood,  a^van  :  regnum  Dianae,  near  Aricia,  0, : 
antrum,  0. 

nemorenrta,  e,  atff,  [nemns],  of  the  grove  of 
Diana,  near  Aricia:  sociUB,  Pr. 

nemorioiatriz,  Icis,/.  [nemu8-Hcu1trix],/>y^ 
est-haunting  :  sus.  Ph. 

nemorlTagns,  atfj,  [nemus-h  vagus],  toander- 
ing  in  the  woods:  aper,Gt 

nemoroana,  adj,  [nemus],  full  of  woods, 
woody:  Zacynthos,  Y. :  Gete,  0.:  iuga,  Ixi.'—Fidl 
of  foliage,  shady:  silvae,G. 

nempe,  eonj,  [nam-l-pe].— In  an  assertion  of- 
fered as  indisputable,  certatnlu,  unthout  doubt,  as- 
suredly, of  course,  as  everybody  knows:  quos  ego 
omo  ?  Nempe  eos,  qui,  etc. :  Nempe  incomposito 
dixi  pede  currere  versds  Lucill,  H. :  Nempe  omnia 
haec  nunc  Terba  hue  redeunt  denique,  T. :  pater 
est  mihi  nempe  biformis,  G.  — In  a  question  as  to 
the  meaning  of  something  already  said,  Inqtpose, 
you  mean,  I  am  to  understand:  Da,  Darus  snm, 
Don  Gedipua.  Si,  Nempe  ergo  aperte  vis  me  lo- 
qui  ?  T. :  nempe  negas  ad  beate  TiTenduro  satis 
posse  virtutem  ? — In  a  reply,  certainly,  obviousfy, 
of  course:    Ch.  Nostin^^«ie?^^^^^^j^ nempe 


y^(?e5§f 


nemtifl 


084 


opinor,  T. :  Pompei  tertias  oonsulatus  in  quibus 
actis  constitit  ?  Nempe  in  legibas.  —  In  a  conces- 
sion, eertaiidy^  indeed^  no  dow>t:  nempe  Yir  bonus 
et  prudens  dici  delector,  H. :  scimus  nempe ;  hae- 
remus  nihilo  minus.  —  Ironically,  fonooth,  to  be 
wriy  I  suppose:  at  avus  nobilis.  Tuditanus  nempe 
ille,  etc. :  nempe  ruberes,  YiTeret  si  quis,  etc.,  H. 

nemnfl,  oris,  n.  [NEM-l  a  tract  of  looodland, 
forest  pasture,  meaaow  vnih  skade,  grove:  multos 
nemora  commovent:  Qais  nemori  inperitet,  the 
pasture,  Y. — A  vfood,ffrove^  forest:  Inter  pulchni 
satum  tecta,  i.  e,  pleasure-ffai-den,  H. :  gelidnm,  H. : 
densum  trabibus,  0. :  nemorum  saltus,  V.  —  A 
sacred  heathy  consecrated  grove :  nemas  Angitiae, 
V. :  Cereale,  0. — E  8  p.,  the  sacred  gi'ove  of  Diana 
at  Aricia. 

nenia  (naenia),  ae,/,  a  funeral  song,  song  of 
lament,  dirge,  C. :  absint  inani  f  unere  neniae,  H. — 
A  mournful  song,  sorrowful  ditty:  Ceae  retractes 
munera  neniae,  H.  — A  magic  ftong,  incanicUion: 
Marsa,  H. — A  popular  sona,  cradle  song,  IvUabg : 
puerorum,  H. :  legesne  potius  viles  nenias  ?  mere 
songe,  Ph. 

neo  (neunt,  Tb.),  €▼!  (nSrunt,  0.),  — ,  Sne  [NE-1 
to  ^hh:  annus  8ubtemen  nebat,  T. :  neruDt  fifa 
deae,  0.— To  intsrlaee,  entwine:  tunicam  auro,  V. 

nepa,  ae,  /.  [African],  a  seorpion. — TTkd  Scor- 
pion (a  consteUatton),  Enn,  ap.  0. 

nepoB,  dtis,  m.,  a  grandson,  child's  son :  natns 
est  nobis  nepos,  T. :  me  nepotem  expulit,  S. :  Q. 
Pompei  ex  filift.  — ^  dsseendant:  de  stirpenepo- 
tum,  V. :  in  nepotura  Pernidem,  H. :  haec  tetigit 
tuos  urtica  nepotes,  lu. — F  i  g.^  a  spendthrift,  prod- 
igal: in  populi  R.  patrimonio :  pi-ofusus:  disdnc- 
tus,  H. 

neptia,  is,/,  [of.  nepos],  a  granddaughter,  C. : 
Veneris,  i.  e.  Ino,  0. :  doctas  Cjrbeleia  neptes  yidit, 
i.  e.  the  Muses,  0. 

NeptuniuB,  adj.,  of  Neptune,  Neptuman^  T., 
v.,  H.,  0,— 'Of  the  sea,  marine,  C,  V. 

NeptSnua,  I,  m.  [KEB-l,  Neptune,  god  of  the 
sea,  son  of  Satum  and  brother  of  Jupiter,  C,  V., 
E.yO.'^The  sea,  Y.,E. 

nequam,  aefj.  indecl  with  comp.  neauior,  and 
sup.  nequissimus,  toortMess,  good  for  nothing:  nil- 
ne  in  mentemst  ?  .  .  .  tanto  nequior,  T. :  nequam 
et  cessator  Davus,  H. — Of  character,  worthless,  vile, 
bad:  liberti  nequam  et  improbi:  nihil  nequius 
est :  homo  nequissimus,  a  great  rogue, 

ne-qnaquam,  adv,,  in  no  wiee,  bg  no  means,  not 
at  all:  nequaquam  dignum  oouatu  meo:  Tir  sibi 
nequaquam  par :  idoneus  locus,  Cs. :  Cetera  ne^ 
quaquam  simili  ratione  Aestimat,  H. 

neqne,  neqiMdnm,  see  nee. 

ne-qned  {imperf,  nequlbat,  S.),  lYl,  — ,tre,  not 


to  be  able,  to  be  unable,  oannol :  hoc,  O. :  satis  deoer 
nere,  T. :  ea  laxare:  proelio  adesse,  S. :  oommissa 
tacere,  U. :  te  nequiri  Gonspioere,  Y. :  neqoeo  quia 
lacnimem,  T. :  quidqtrfd  sine  sanguine  ctvium  ul- 
cisci  nequitur,  S. 

naqnioqaam  (.neqvldqvain),  see  nequi- 
quam. 

neqtilor,  ins,  comp,  of  nequam. 

nequiquam  (better  than  neqixicqiiain  or 
nequidquam),  adv,  [ne+a6/.  of  quisqu&m],  ta 
vain,  to  no  pwpose,  fruitlesdy :  et  sero  et  nequi- 
quam pudet :  ausi  transire  flumen,  without  reason, 
Cs. :  causas  nectis  inanes,  Y. — As  an  exclamation : 
nequiquam !  L. 

ne  qniik  see  2  quis. 

noquiaaimaak  sup,  of  nequam. 

neauiter,  adv.  with  comp.  nSquius  [neqnam  ], 
worthlessly,  wii*etehedly,  baaly,  miserabfy,  meanly: 
facere:  oenare:  (bellam)  susceptum  nequius,  LT 

neqnitla  or  neqnltieak  ae,  aec.  am  or  em,/. 
[  nequam  1  bad  quality,  worthlessness,  in^uteney, 
vileness,  wickedness:  fenestram  ad  nequitiem  pate- 
feoeris,  T.:  me  ipsum  nequitiae  condemno:  fitii 
nequitiam  videre :  nequitiae  fige  modum  tuae,  H. : 
domus  haec  .  .  .  offidna  nequitiae:  nequitiam  ad- 
mlttere,/atW«tt»w»,  Pr. 

Kerthua^  I,/.,  Mother  Earth  (a  goddess  of  the 
GermansX  ^^* 

nenrose,  adv.  with  comp.  [nenrosus],  strongly, 
vigorously,  energetically :  nervosius  dioere. 

nerrosoflk  adj.  [nervus],  sinewy,  nervous: 
poples,  0.  —  Of  style,  vigorous:  quia  Aristotele 
nervosior  ? 

( nervnloak  \\m, dim.  [ nervus ]«~-On]jr plmr^ 
nerve,  vigor:  tui  mihi  saepe  cogniti. 

nervus,  i,  m.  [cf.  v^poy],  a  sinew,  tendon, 
muscle:  nenri,  a  quibus  artds  continentur:  hoe 
uerros  confirmari  putant,  Cs.  —  A  cord,  string, 
wire  (of  a  musical  instrument) :  ut  nerri  in  fidi- 
bus  sonant :  cantu  vocum  et  nerrorum  et  tibiamm 
personare,  stringed  instruments. — 7%e  leather  cov- 
ering of  a  shidd,  Ta. — A  bow-string:  adductus, 
0. :  nervo  aptare  sagittos,  Y.— -4  wire,  string  (con- 
trolling a  puppet) :  Duoeris  ut  nerris  alienis  mobile 
lignum,  H. — A  prison  :  ne  istaec  foriitodo  in  ner- 
▼om  erumpat,  liing  you  into  duranee,  T. :  eximere 
de  nerro  dyis,  L.  —  The  penis,  H.,  lu.— F  i  g-,  a 
sinew,  nerve,  vigor,  force,  power,  strength  :  digoa 
res  est  ubi  tu  nenros  intendas  toos,  T. :  omnibus 
nerris  mihi  oonitendum  est,  at,  etc. :  oplbus  ac 
nervts  ad  pernidem  suam  uti,  Cs. :  nenri  beUi  pe* 
cunia:  rectlgalia  nenros  esse  rei  p.:  lod  inhae- 
rentes  in  nerris  causarum,  inttmatdy  eoimeeted 
mth:  nern  oonlurationis,  leaders,  L, — ^Of  expres- 
sion,/orev,  energy:  oratio  nerros  oratorios  Iiabet: 
sectantem  levia  nenri  DefidunLjL^ ,  ^ 

Digitized  by  VjOOv  IC 


nwMieiift 


OSS 


neflciens  (ne  sciens),  entis,  <u&'.  [P.  of  ne- 
cio],  ignorant^  unavoartj  T. 

ne-acid,  WI,  — ,  ire,  not  to  Amoio,  to  he  ig^iorant : 
}x\d  agam  nescio,  T. :  de  Oropo  opiuor,  sed  certuro 
escio :  animae  sit  (ilia  vis)  igniBve,  nescio :  ne- 
cis,  Quem  fugias,  0. :  Tu  nescia  id  quod  scis,  s! 
apies,  i.  e.  k^  dotdy  secret,  T. :  nescibam  id  dl- 
ere  iliaiD,T. :  vincere  scis,  victorift  uti  nescia,  L. : 
itnim  velit  . . .  neecitur:  futura,  0. — With  quU 
»r  quiiiy  I  know  not  who^  »me  one,  somebody,  a  eer- 
ain  person,  I  know  not  what,  something,  some^  a 
^ertatn :  oblatum  ab  nescio  qao  inprobo,  T. :  po- 
itea  quam  nescio  quid  impendit:  hoc  nescio  quid, 
|uod  ego  gessi,  this  trifle:  quia  nescio  quid  in 
}hUo6ophiA  dissentiret,  a  tittle:  nescio  quid  litte- 
-ulanim,  a  sort  of  letter :  Laetus  est  nescio  quid, 
tver  something,  T. :  casu  nescio  quo :  nescio  quid 
3raeclaruin,  indefinable  exeeUenee. — With  quoniodo, 
tomehow,  I  know  not  how:  fit  eniro,  nescio  quo 
ruodo,  ut,  etc. :  qui,  nescio  quo  modo,  conspirant, 
N^. — ^Witb  qaando,  at  some  time  or  other :  me  ne- 
scio quando  venisse  questus  est. — Witli  an,  J  know 
not  whether,  probably,  pei'haps  (softening  an  asser- 
tion) :  constantiam  dico  ?  nescio  an  melius  patien- 
tiam  possim  dioere,  perhaps  J  might  better  say  : 
nescio  an  modura  excesserint,  L. — Not  to  know, 
to  be  wiaequaintsd  with:  Nescio  alias,  L  e.  how 
others  may  act,  T. :  eas  artis :  biemem,  V. :  vinum 
toto  nescire  Decembri,  i.  e.  abstain  from,  lu. — Not 
to  understand,  to  be  unable:  scire  Latine ...  ne- 
scire :  stare  loco  nescit  (of  a  horse),  V. :  nescit  vox 
missa  reverti,  cofmot  be  unsaid,  U. :  irasci :  Uxor 
invicti  lovia ease  ncects, knom  w4 how iob€,lL 

neadiiB,  adj.  fne+S  SAC-],  unknowing,  igno- 
rant, unaware:  rlos  quam  quod  .  .  .  Needus 
adfectas,  in  your  ignorance,  O.:  Nescia  mens 
homioum  fati,  V. :  aurae  failacts,  H. :  NuUft  de 
facie  terra,  0.:  quanto  periculo  vivam:  neque 
eram  nesciua,  qutntia  0Derib««  premerere,  yet  I 
well  knew :  flumina  Neaeia  gratentur  consolentume 
parentem,  hesitating,  O. :  iratum  te  regi  f uisse  non 
erant  nescii. — Not  knowing  how^  not  understand- 
ing, unable,  incapable:  oedere  nescius,  i.  e.  indom>- 
itable,  E. :  fallare  Tita,  V. :  Tiuci  netcius,  O. :  Vir- 
tus repalsae,  H. :  f  urtiras  reddere  preces,  Pr. — 
Unknown:  geniiboa  tribata,Ta.:  neque  nescium 
habebat  alqm  inviaum  esse,  etc,  Ta. 

Nestor,  oria  {aee.  Neatora,  H.),  m.,  s  Viarwp, 
a  mythical  king  of  Fylus,  who  outUved  three  gsner- 
ations,  C,  H.,  V.,  0.,  lu.— P  r  o  v. :  mere  Neatora 
totum,  three  generations,  lu. 

nen,  see  neve. 

neater,  tra,  trum,  gen,  trtus,  daL  tlV^-  pro- 
fiom.  [  ne  +  uter  J,  neither  the  one  nor  inf^'oi^ 
neither:  nentri  llTorum  quisqnam  me  carior:  nel 
tmro  eomm  contra  alium  iuvare,  Ca. :  quid  bonum 
ait,  quid  malum,  quid  neutrum :  neater  conaulum, 


L. :  Qbi  nentri  tranaeandi  initiam  faeinnt,  neither 
army,  Oa. :  nentri  alteroa  primo  oemebant,  L.— 
Ftur.  n.  aa  subst, :  neutra  (ao.  nominal  of  the  neuter 
gender:  in  bonis  rebas . . ,  in  malia ...  in  neutria, 
neither  good  nor  eoiL 

ne-utiquam  or  ne  ntlqnani,  adv.,  by  no 
means,  in  no  wise,  not  at  all:  id  vero  ne  utiquam 
honestum  esse  arbitror,  T. :  mihi  ne  utiquam  oor 
oonsentit  cum  oculorum  aapectu,  Enn.  ap.  G. :  dio- 
tatori  neutiquam  placebat,  L. 

nentro,  adv.  [neuter],  to  neither  side,  in  neither 
direction,  T. :  inclinat&  spe,  L. 

ne-ve  or  nen,  adv^  and  not,  nor,  and  that  not, 
and  lest :  ne  abs  te  banc  segreges  neu  Ueseras,  T. : 
te  hortor,  ut  maneas  .  . .  neve  pertimescas :  Hio 
ames  dici  pater  atque  princeps,  Neu  sinas  Medoe 
equitare  inultos,  H. :  discedite,  neve  Eripite,  etc., 
0.:  fructtla  mollite  colendo,  Neu  segnes  iaceant 
terrae,  V. 

nex,  necis,  /.  [  1  NEC-  ],  death,  violent  death, 
murder,  slaughter :  inlusta :  usque  ad  necem,  T. : 
necem  sibi  consciscere:  viri  in  uxores  vitae  ne* 
cisque  habent  poteatatein,  Cs. :  neci  dare,  V, :  neci 
occumbere,  0. :  venatorum,  by  the  hunters.  Ph. : 
Clodiana,  of  Clodius:  multorum  civium  neces: 
(mantis)  imbutae  Pbrvgift  neoe,  the  blood  of  the 
slain,0.'~PeTBon.,iisath,X. 

nexUiflb  e,  atfj.  [2  NEC-],  tied  up,  bound  togeth- 
er: bederae,  0. 

nezd»  *-,  — ,  are,  intens.  [necto,]  to  twine,  ooU  ; 
only  F.praes.,  Y.,  in  some  edd.  for  uixantem. 

nezum,  I,  n.  [  P.  fi.  of  necto  ],  a  bond  secured 
upon  the  personal  liberty  of  the  debtor,  voluntary 
€usignment  of  the  person  for  debt,  slavery  for  debt : 
ius  nexi:  nexum  inire,  L.:  omnia  nexa  civium 
liberata. 

1.  nexns,  ac(}.  [P,  of  necto],  imprisoned. — Aa 
subst. :  nexi  ab  aea  alien  um,p*iMMi«r« /or  debt,  L. 

2.  (nexna),  —  (only  abl.  sinp.  ^nd plur.,  and 
nom^phtr.),  m,  [2  NEC- J,  a  binding  together,  fast- 
ening, joining,  interlacing,  entwining,  clasping: 
roedii  nexUs  (anguis)  Solvnntur,  coils,  V. :  serpens, 
baculum  qui  nexibus  ambit,  O. — The  state  of  a 
debtor  under  bonds,  a  personal  obligation,  assign- 
ment of  the  parson  for  debt,  slavery  for  debt:  ae 
nexu  obligare.  ^ F i  g.,  a  linking,  interweaving:  ^ 
cauaanim  latentium,  Cu. 

ni,  adv.  and  conj.  \2  NA-].  I.  Adv.,  itot.— Only 
in  the  phraae,  quid  ni?  (often  quidni  ?  always  with 
stdij.  or  ellipi. ),  why  not  f  of  course:  Ch.  hero, 
Clinia  haec  fieri  videbat  ?  Me.  quid  ni  ?  T. :  qnid- 
ni  iste  neget  ? — II.  Oonj.,  in  clauses  of  prohibition 
or  negative  purpose,  not,  that  not:  monent . . .  ni 
^  nt  cursQs,  V. — ^Aa  a  conditional  negative,  i^ 
but  that,  but:  mimm  i^4mlf(i>1^i 

Digitized  by  ^ 


not. 


nicetarinm 


086 


9lhM 


morUr  ni  puto,  etc:  Ni  fnitfera  ftogmiam  yuoI 
docuere  parentes,  Y. :  ni  f allor  (parenthetX  O. : 
quid  plonifl,  pater?  Minim  ni  caiitem;  oondem- 
natus  sum,  ttronge  I  dotCt  ting^  Nov.  ap.  G. :  ni 
festinem,  were  I  not  in  UaUe,  V. :  neo  Boi  detrec- 
taasent  pugoam,  ni  fama  .  . .  animos  frogigset,  L. 
— ^E  8  p.,  in  covenants,  stipulations,  and  threats : 
cum  is  sponsionem  fecisset  ni  vir  bonus  esset, 
gave  bondt  to  prove  hi*  good  character :  turn  illud 
quod  dicitur  sive,  uive,  inrident,  i.  e.  the/ormt  of 
pleading. 

moetexium,  t,  n.,  =vunfr4piov,  a  prixe  of 
victory^  lu. 

nidor,  Sris,  m.,  a  vapor^  iteam,  tmeR^  fume 
(from  something  burned):  galbaneus,  Y. :  in  ni- 
dore  Toluptas,  H. :  eanearum :  foedus  ex  adustA 
pItmftfL.:  culinae,  lu. 

nidnlua^  I,  m.  dim.  [nidus],  a  little  neat. 

nidus,  I,  m«,  a  neet;  effingere  et  constituere 
nidos :  tignis  nidum  suspendit  hirundo,  Y. :  facere, 
0. :  Maiores  pinnas  nido  extendisse,  L  e.  rieeti 
above  one^e  birth,  H. :  nidi  loquaoes,  i.  e.  broods, 
Y.  —  JHur.^  of  one  nest,  lu.  —  A  nest,  dwelling, 
hotise,  home :  tu  nidum  servas,  H, :  dulcis  revisere 
nidos,  cells  (of  bees),  Y. 

niger,  gra,  grum,  atfj.  with  (poet.)  conw.  nigrior 
and  sup,  nigerrimus  [1  NEC- J,  l>lack,  sable^  dark, 
duskg:  quae  alba  sint,  quae  nigra,  dicere :  hede- 
rae,Y.:  Silvae,^2(x>my,H.:  Iucu8.0.:  caelum  pice 
nigrius,  0. :  nigerrimus  Auster,  gloomy,  Y. :  nigros 
efferre  maritos,  i.  e.  kill  by  poison,  lu. — With  ace. : 
(avis)  nigra  pedes,  O. — P  r  o  v. :  Candida  de  nigris 
facere,  0. :  nigrum  in  Candida  vertere,  make  hStek 
vhite,  lu.  — F  i  g.,  gloomy,  unlttcky,  ill-omened: 
huncine  solem  Tarn  nigrum  surrexe  mihi?  H.: 
ignes,  1.  e.ftmeral,  H. :  hora,  of  death,  Tb.^3laek, 
Sid,  wicked:  nee  minus  niger,  quam  Phormio,  a 
blackleg:  delectatus  sale  nigro,  malicious,  H. 

nigrans,  autis,  <m2^'.  [P.  of  nigro,  from  ntger], 
black,  dark,  dusky:  alae,  0. :  aegis,  i.  e.gatkering 
douds,  Y. :  nigrantes  terga  luvenci,  Y. 

nigrisoOb  — ,  ere,  inch,  [niger],  to  become  black, 
grow  dark:  tenebris  nigrescunt  omnia  drcum, 
v.:  Corpore,0. 

nlgror,  Oris,  m.  [niger],  Idacknets:  noctis,  Pac 
ap.C. 

niJii],  or  (poet)  nil,  n.  inded.  [ne+hiium], 
nothing:  nihil  est  agri  culturA  melius:  nihil  ad 
celeritatem  sibi  reliqui  fecerunt,  i.  e.  exerted  them- 
sdoes  to  the  utmost,  Cs. :  sui  nihil  deperdere,  of 
what  they  had,  Cs. :  nil  sanguinis,  no  drop  of 
bloodf  0.:  nil  sui,  nothing  proper,  0.:  tecum  nil 
rei  nobis  est,  we  have  noting  to  do  with  you,  T. : 
nihil  exspectatioue  vestra  dignum  dico:  victor, 
quo  nihil  erai  moderatius :  sin  mecom  in  hac  pro- 
lutione  nihil  fueris,  of  no  aeeownJt:  nihil  hominis 


esse,  a  worthless  /i2Zow.— Pr ov. :  Nil  nirais,  L  e 
don^t  be  extravagant,  T. — Aec.  adverb.,  not  at  aB, 
in  no  respect,  not  a  whit :  nihil  se  e&  re  commo- 
veri,  Cs. :  ooniecturft  nihil  opus  est :  nihil  ad  pie- 
bis  causam  indinati,  L. :  Nil  nostri  miserere?  Y.: 
nihil  sane,  nisi,  etc.,  for  no  reason,  but,  etc. :  nil 
ad  me  attinet,  T. :  nihil  ad  Persium,  m  eomparisim 
with. — In  phrases :  nihil  agis  dolor !  you  effect  noth- 
ing :  misere  cupis  abire ;  sed  nil  agis,  no,  you  don't ! 
H.:  nihil  non  ad  rationem  dirigebat,  everything: 
nihil  non  adroget  armis,  H. :  non  nihil  est  profec- 
tum,  somewhat :  baud  nihil,  T. :  nihil  quidquam 
egregium  adsequi,  nothing  at  all:  nihil  unum  in- 
signe,  L. :  Tu,  quantus  quantu's,  nil  nisi  sapientia 
es,  are  nothing  but  wisdom,  T. :  amare  nihil  aliad 
est,  nisi  diligere,  etc :  nihil  alind  msi  de  hoste 
CQgitare,  only :  nihil  tibl  deest  praeter  Toluntatem, 
nothing  exeoft :  nihil  praeterquam,  only,  exclusive- 
ly, L. :  nihil  aliud  quam  prendere  prohibito,  L. : 
nihil  aliud  quam  in  populationibus  res  fuit,  L : 
nihil  praetermisi . .  .  quin  Pompeium  a  Caesaris 
coniunctione  avocarem,  I  have  omitted  nothing  that 
might  separate :  nihil  moror,  quo  minus  decemvi- 
ratu  abeam,  L. :  nihil  est,  quod  adventum  nostrum 
extimescas,  you  have  no  cause  to  fear :  nihil  est, 
cur  adventibtts  te  offerre  gestias :  nihil  excogitem, 
quam  ob  rem  neoesse  sit  ?  etc. :  nihil  fuit  in  Ca- 
tulis,  ut  putares,  etc. :  Die  aliquid  dignum  promis- 
sis;  incipe — nil  est^  to  tio  purpose,  H.:  nihil  est, 
quod  pocula  laudes,  in  vatn,  v. :  cadit  in  rinim 
bonum  meniiri  ?  nihil  profecto  minus,  6y  no  meanL 

nihil-dom,  11.  indeU.,  nothsng  as  yet,  C,  L. 

nillilO'iiiiiiiui  (nilo")  or  nlhild  ^wfti"*,  adv., 
none  the  less,ju$t  as  mskh:  amkms,!. — So  lest, 
neverthdess  :  minus  dolendum  fuit,  sed  poenien- 
dum  certe  uihilo  minus :  nilo  minus  ego  hoc  faciam 
tamen,  yet  none  the  less,  T. :  nihilo  minus  tamen 
agi  posse,  etc.,  Cs. 

nthHnm  or  (poet)  luhim,  1,  n,  [ne-^hilom], 
not  a  shred,  nothing :  ex  nihilo  oriri,  ant  in  nihi- 
lum  ooeidere:  Tenire  ad  nlhilum :  quos  pro  nihilo 
putavit:  Qaol  minus  nilo  eat,  quod,  eUx,  less  than 
ftothing,  T. :  istac  nihili  pendere,  of  no  aeeoutd,  T.: 
Non  hoc  de  nilost,  quod,  etc.,  for  nothing^  i.  e 


without  cause,  T. :  de  nihilo  conripi,  L. :  nihilo 
benevolentior,  not  a  whit:  nihilo  setius,  Cs.:  es^ 
isti  nilo  sum  aliter  ac  fui,  no  otherwise,  T. :  Nihilo 
deterius  ius,  R.^Aec  adverb. :  Dihiiom  sietnenda 
timere,H. 

nil,  see  nihil. 

NiUaoQ%  adj.,  of  the  Nile,  Egyptian,  lu. 

inUgena.  ae,  m.  and  /:  [Nilus+GEN-],  6oni 
on  the  Nile,  Egyptian:  dei,  Y. 

NilOfli  1,  m.,  =  N(iXoc»  the  Nile,  the  river  of 
Egypt,  C^  Y.,  H.,  0.,  Iiu— ^  cosmI,  aqueduct:  pi- 
soina  et  Nilus. 


Digitized  by  V^OOQIC 


687 


nltMOo 


nln&bller,  fera,  fettim,  <m^'.  [nimbos+l  FER-], 
ttorm^Mnffing,  gtormy :  turbo,  0. :  ignis,  0. 

nlmho«m»  adj.  [nimbas],  ttorm^f  rmny:  fluctu 
Orion, v.:  TentaSjO. :  ver,lu. 

nimbuflt  I,  m.  [NEB-],  a  rain-ttorm^  pevring 
rainj  thick  Mhower:  terrere  animos  nimbts:  den- 
BUS,  L. :  ex  omni  nimbos  demittere  caelo,  0. :  toto 
sonaenint  aetbere  nimbi,  itorm-mnda^  V.— -^  black 
rain-cloud,  thunder  -  chud :  nimbOm  nigror,  Pac. 
ap.  G. :  involrere  diem  nimbi,  Y. — A  eUmd,  nun- 
bus,  eUmdy  splendor  (around  a  god) :  nimbo  sno- 
ciacta,y. — A  cloudy  mass,  throng:  Respidttnt  in 
nimbo  voUtare  favillam,  Y. :  fulvae  barenae,  Y. : 
giandia,  L.  —  Fig.,  a  storm,  tempettf  ealamUy: 
hunc  ntmbum  transisse  laetor. 

nimio,  adv,  [M.  n.  of  nimius],  by  far,  exeeesive- 
ly. — With  pltnTfar  more,  txeemvely,  utterly:  dole- 
re  plus  nimio,  n. :  nimio  plus  quam  velim,  L. 

ni-minun,  adv.,  mthanl  dovbt,  doubtless,  indis- 
jautaJbly,  certainly,  surely,  truly:  ni  mirum  hisoe 
bomines  frigent,  T. :  non  parva  res,  sed  nimirum 
omnium  maxima:  nimirum  liio  Ilia  Charybdis, 
eta,  V. :  Gui  placet  alterius,  sua  nimirum  est  odio 
sors,  ofoouru,  H. — ^Ironically,  do^tbtless,  to  be  sure, 
forsooth  :  aperienda  nimirum  nocte  ianua  fuit,  L.: 
Uni  nimirum  tibi  recte  semper  erunt  res,  H. 

wiiiwl^,  adv.  [ne+1  MA-],  beyond  measure,  too 
much,  overmuch,  excessively,  too :  Yemens  es  nimis, 
T. :  nee  nimis  valde  nee  nimis  saepe :  longo  satiate 
ludo,  H. :  nimis  insidiarum :  Haeo  loca  lucis  ha- 
bent  nimis,  0. — Beyond  measure,  exceedingly,  great- 
ly: fandam  tibi  nunc  nimis  vellem  dari,  T. — 
Fr o  V. :  nequid  nimis,  moderation  in  ait  thinan,  T. 
— ^With  a  negative,  not  much,  not  very  much,  not 
especially^  not  very:  me  quidem  non  nimis,  sed  eos 
admodnm  delectanint :  praestdiom  non  nimis  fir- 
mnm,  Cs. :  baud  nimis  amplum,  L. 

TiipiftiTn^  adv.  [nimius],  too  much,  too:  nimium 
facere  sumptum,  T. :  impii  cives,  nimium  multi : 
nimiam  ne  crede  colon,  Y. :  neglegens :  necesse, 
Y. :  o  nimium  nimiumque  oblite  tuorum,  0. — 
Very  much,  greatly,  exceedingly:  nimium  vellem, 
T. :  fortunati  Agricolae  I  Y. :  illud  non  nimium 
probo,  nst  particularly. — In  the  phrase,  nimium 
quantum,  as  much  as  can  be,  very  much  indeed, 
never  so  mueh:  differt  inter  honestum  et  turpe 
nimium  quantum. 

nlmlw,  adj.  [nimis],  beyond  measure,  excessive, 
too  great,  too  much:  Yestttu  nimio  indulges,  T.: 
niroi&  perUnacia,  Cs. :  aquae,  a  deluge,  0. :  nimi& 
caede  atqne  cupidine  ferri,  exeesnv^  eagerness  for 
carnage,  Y. :  nimius  mero,  intemperate,  H. :  nimius 
animi,  L. — Ab  snbst.  n.,  too  mtieX,  superabundance, 
eaooms:  Nimium  boni  est,  cot  nihil  est  mali,  Ks  has 
too  good  fortune,  Enn.  ap.  0. :  nimiam  feritatis  in 
iUo  est,  O. — Too  mighty,  toopoteerful:  legio  lega- 
tiB  nimia  ao  formidolosa  erat,  Ta. 


nlngit  (-gnltX  —  (ere),  impers.  [NIGY-],  U 
sno»s,y. 

Dial,  conj.  [I  ne+sil  if  not,  unless:  nomen  in- 
dieum  amitterons,  nisi  hio  ex  ipsis  causia  iudicabi- 
mus:  nisi  ego  Insanio,  stulte  omnia. — After  an 
interrogative  or  negative  clause,  excq)t,  save  only, 
unless,  but:  ne  quis  enuntiaret,  nisi  quibus  man- 
datum  esset,  Ob.  :  nisi  in  bonis,  amiciliam  esse 
non  posse :  quid  est  pietas,  nisi  voluntas  gmta  in 
parentes :  nihil  est  quod  festines,  nisi  ut  valeas, 
no  reason  but,  etc. :  non  aliter  reducturus,  nisi, 
ete.,  on  no  other  condition,  L. — ^Followed  by  si, 
quod,  or  quia,  except,  unless^  save  only  :  nisi  vero  si 
quis  est  qui,  etc. :  nisi  si  id  ipeum  exigis,  0. :  cum 
Patrone  roihi  omnia  sunt  communia,  nisi  quod 
dissentio,  etc.,  saw  that:  at  nesciebam  id  dicere 
illam,  nisi  quia  Correxit  miles,  T. — Ironically,  with 
vero  or  forte,  unless  perhaps :  nisi  forte  vos  oonsu- 
lem  iudicatis  Antonium :  vero  existimatis  demen- 
tem  Africanum  fuisse,  qui,  etc. — But,  only:  Ch, 
unde  haec  hie  rescivit?  De.  nescio.  Nisi  me 
dixisse  nemini  certo  scio,  T. :  quid  erat  quod  scire 
voluerit  ?  nescio,  nisi  hoc  video,  etc. :  non  id  mo- 
desUA  ducis,  nisi  ad  oonciliandos  animos  Tarenti- 
nonim  fieri,  L. :  volo,  T. :  valde  me  delectant,  nisi 
quod  me  obruerunt,  etc. 

1.  mstui,  F,  of  nitor. 

2.  nisofl,  — ,  abl.  %  m.  [CNI-],  a  pressing  upony 
pressure,  push,  striving,  exertion,  labor,  effort :  pe- 
detentim  et  sedato  nisu,  tread:  Insolitos  doouere 
nisQs,  H. :  Stat  nisu  inmotus  eodem,  in  the  same 
posture,  Y. :  uti  nisus  per  saxa  faoilius  foret,  S. : 
quae  dubia  nisu  videbantur,  S. :  rapidus,/i^A<,  Y. 

nitednla,  ae,  /.,  a  small  mouse,  dormouse,  G. : 
tenuis,  H.  (al.  volpecula). 

1.  nitens,  entis,  adj.  with  comp,  [P.  of  niteo], 
shining,  glittering,  bruliant,  bright:  capilli  malo- 
bathro,  H. :  oculi,  Y. :  anna,  L.  —  I^ne,  in  good 
condition,  handsome,  Uooming^  sleek:  taurus,  Y. : 
culta,  Y. :  Tyrio  nitentior  ostro  Flos  oritur,  O. — 
Fig.,  illustrious:  recenti  gloria  nitens,  L.  —  Of 
style,  brilliani,  ttegant :  oratio. 

2.  nitena,  entis,  P.  of  nitor. 

nlteo,  ul,  -— ,  Sre,  to  shine,  look  bright,  glitter^ 
glisten :  unguentis :  diversi  niteant  cum  mille  colo- 
res,  0. :  nitet  herba  lapillis,  H. — To  be  sleek,  be  m 
good  condition,  look  bright,  bloom,  thrive:  unde  sic 
nites  ?  Ph. :  quanto  parcius  vos  nituistis,  at,  etc., 
i.  e.  have  you  suffered  want,  H. :  miseri  quibus  In- 
tentata  nites !  vho  are  charmed  by  you,  H, :  vecti- 
gal  in  pace  niteat, /ouris^.—i'/ur.n.  as  subst.: 
aetas  Defodiet  oondetque  nitentia,  all  thatjiour- 
ishes,  H. — ^Fig.,  to  shine,  be  brUlicmt,  look  beauti- 
fid:  res  eius  gestae  gloria  niterent:  ubi  plura 
nitent  in  carmine,  H. 


nitidos 


088 


9hitUy  thine  forthy  glitter:  ittventna  umeros  oleo 
perf  usa  nitescit,  Y. :  quae  Desperat  tractata  nite- 
aoere  posse,  detpairt  of  trending  effeetivdy^  H. 

tdtkdMM^adj.  with  eomp,  and  <tip.  [cf.  niteo], 
shining,  glittering^  bright^  polished,  dear  :  nitidas 
iuventa  (of  the  serpent  that  has  shed  its  skin), 
v.:  aries  nitidissimus  auro,  O. :  pisoes,  wth 
gleaming  eoalee,  0. :  ocelli,  la. — Of  animals,  eleek, 
plump,  in  good  condition,  veU-favored,  blooming: 
lumenta,  N. :  quos  pexo  capillo  nitidos  Tidetis : 
ex  nitido  fit  rusticus,  H. :  vucca,  0. :  campi  niti- 
dissimi :  nitidissimus  annus,  rich,  0. — ^Fi  g.,  adti- 
voted,  polisfied,  refined:  verba  nitidiora:  hilaree 
nitidique  vocantur,  lu. 

1.  nitor,  ntxus  ( usa.  in  lit.  sense )  and  nisus 
^usu.  fig.),  I,  dep,  [CNI-],  to  bear  upon,  press  upon, 
lean,  support  oiuielf:  niti  modo  ac  statim  conci- 
dere,  strive  to  rise,  S. :  stirpibus  suis  niti :  rouHer- 
cu1&  nixus :  hastft,  V. :  ntxus  baculo,  0.:  cothurno, 
strut,  H. :  nixi  genibus,  on  their  htees,  L. :  uixus 
In  hastam.V.:  humi  nitens,  V. — To  make  vjay, 
press  forward,  advance,  mount,  climb,Jty :  serpen- 
tes,  simul  ac  primum  niti  possunt:  nituntur  gra- 
dibus,  y. :  ad  sidera,  V. :  in  aSre,  0. :  in  adversuro, 
0. :  niti  corporibus,  sti'uggle,  S, — 7b  strain  in  giv- 
ing birth,  bring  forth:  uitor,  am  in  labor,  0. — 
Fig.,  to  strive,  put  foHh  exertion,  make  an  effort, 
labor,  endeavor:  virtute  et  patientia  nitebautur, 
Cs. :  tantum,  quantum  potest,  quisque  nitatur: 
pro  libertate  summA  ope  niti,  S. :  ad  sollicitandas 
civitates,  Cs. :  ne  gravius  in  eum  oonsuleretur,  S. : 
maxime,  ut,  etc.,  N. :  summa  vi  Cirtam  inrumpere 
nititur,  S. :  patriam  recuperare,  N. :  vestigia  po- 
nere,  0. :  ad  inmortalitatem :  in  vetitu'ro,  O.—- 7b 
contend,  insist :  nitamur  igitur  nihil  posse  percipi. 
— 7b  rest,  rely,  depend  upon:  coniectura  in  qua 
nititur  divinatio:  cuius  in  vitft  nitebatur  salus 
civitatis :  qu&  (auctoritate)  apud  exteras  nationes, 
Cs. :  rebus  iudicatis :  quo  confugies  ?  ubi  nitere  ? 

2.  nitor,  oris,  m.  [ct  niteo],  brightness,  spten- 
dor,  lustre,  sheen :  diumus,  the  daylight,  0. :  argenti 
et  auri,  O.^Sleekness,  plumpness,  good  looks,  beauty, 
neatness,  elegance :  corporis,  T. :  Glycerae,  H. :  nal- 
lus  in  cute,  lu. :  corporum,  L. :  habitus,  lu. — Fig., 
of  style,  deganee,  grace:  orationis:  domesticus 
eloquii,  0. — Of  character,  J^t/y,  exedlenee:  gene- 
ris, 0. 

nltmm,  I,  n.,  =  virpov,  native  soda,  natron : 
Semina  nitro  perfundcre,  V. — Soap,  CaeL  ap.  C. 

nl^aUa,  e,  adj.  [  nix  1,  of  snow,  snowy,  snow-  : 
dies,  L. :  vertex,  covered  with  snow,  V. :   Hebrus 
nivali  compede  vinctus,  H. — Snow  -  like,  snowy  : 
equi  candore  nivali,  V. 
1.  nI*Ye,  see  ni.        2.  nive,  abL  of  nix. 

snowy,  snow- : 
v.:  Briseis 


lliTeuB,  adj.  [nix],  of  snow,  sn* 
fgereB,'V.'—Snow-whMte,  snowy:  lac, 


aggeree, 


niveo  ooIom,  BL  :  dens,  0. :  Quirites,  in  white  togas, 
lu. 

2liT5«i«,  adj.  [nix],  fvU  of  snow,  mowy: 
hiem8,L.:  Sc7thia,0. 

iila:,nivis,/.  [NIGY-l  mow  .•  nigra:  Ltger  ex 
nivibus  creverat,  Cs. :  miles  nivibus  obrutus,  L : 
duratae  solo  nives,  U.:  Alpinas  nives  vides,  V.: 
capitis  nives,  hoary  hair,  H. :  nives,  l  e.  a  cold  eU- 
mate,  Pr, 

luzor,  — ^  ftrl,  dm,  iniens.  [1  nitor],  to  lean  ^gjon, 
strive,  endeavor :  Nixans  nodis  (serpens),  Y . 

1.  nixus,  P.  of  1  nitor. — Phtr.  as  subst,  .•  Nixl, 
m.,  three  guardimt  deities  of  women  in  lobar,  O. 

2.  (nizns,  — ),  m.  fCNI-],  pains,  throes,  travail 
(only  obi  sing,  and  plur.):  fetiis  nixibus  edunt, 
Y.,0. 

no,  avi,  — ,  are  [1  NA-],  to  swim,  foot  :  nat 
lupus,  0. :  piger  ad  nandum,  0. :  ars  nandi,  0.— 
Pro  v.:  nare  sine  cortioe,  i.  e.  fo  do  withoHt  a 
guardian,  H. :  per  aestatem  liquidam,  i.  e^fly,  V.: 
cymba,  i.  e.  sail,  Y.,  Ct. :  andae  nantes,  Ct. 

nobillB,  e,  ttdf.  with  comp.  and  sup.  [GKA-I, 
that  is  known,  wJu-knomi,  famous,  noted,  cdebrated, 
renowned:  f rater  eius,  T. :  rhetor:  oppidum:  m 
philosophift:  famft,  Cs.:  nobilior  vir  factis  quam 
genere,  L. :  Corinthus  acre,  0. :  propter  alqd,  la. : 
0>uer)  superare  pugnis,  H. :  e  rectis  f undere  gaesa 
rotifl,  Pr, — Notorious:  sumptuosa,  nobilis,  T. :  tan- 
rus. — High 'bom,  of  noble  birth,  noble  ( usu.  of 
families  from  which  the  high  offices  of  state  had 
been  filled) :  homines  (opp.  novi  homines) :  nobili 
genere  nati :  Carthaginiensis,  L. — Nottle,  eauxUent, 
superior, splendid :  tres  nobili.<)8irai  fundi:  equae, 
0. :  nihil  erat  eft  picturft  nobilius. 

nobilitis,  &tis,  /  [nobilis],  celebrity,  fame,  re- 
notm :  nobilitatem  despicere :  repentini,  L. :  earn 
nobilitate  praecurrere,  N. — High  birth,  noble  ori- 
gin, nobility:  sua :  nobilitate  sui  municipi  facile 
pnmus. — The  nobility,  nobles,  aristocracy:  nobili- 
tatis  fautor :  omnia  noster  nobilitas  interiit,  C& : 
nobilitas  rem  pb  desenierat,  L. :  superbia  commune 
nobilitatis  malum,  S. — Nobleness,  excellence,  superi- 
ority :  florere  nobilitate  discipulorum :  eloquio 
tantura  nobilitatis  inest,  0. :  nobilitas  sola  est  ni^ 
tus,  lu. :  nobilitate  ingenitft,  Ta. 

nobillto,  &V1,  fitus,  are  [nobilia],  to  make 
known,  render  famous,  make  renowned:  disctplinft 
militari  nobilitatus  est,  N. :  post  mortem  nobili* 
tari :  famam,  U :  Lacinia  templo  nobilitata  deae, 
0. — 7b  render  notorious:  stultum  adulesooita- 
lum  Flagitiis,  T. :  alculus  nobilitata  cradelitaa. 

nobis,  nobiflonm,  see  ego. 

nooens,  entis  (gen.  phtr.  noeentQm,  O. ),  suS- 
with  comp.  and  sup.  [P.  of  nooeo],  hurtful,  harm- 
ful, pernicious,  baneful,  injurious:  a  pestiferis  et 
nooentibu.  refug^^^^^^^^^^  I,l:  edit 


589 


cicQtis  allmm  noeentius,  H. :  ne  nocentfores  tos 
faciat,  Ta. — ChaUy^ y/icked,  culpable^  criminal:  no- 
ceiu  et  nefarius:  homines  nocentissinii :  nooen- 
tissima  Tictoria. — PUer,  m.  as  tubst. :  ne  ianocentes 
pro  nocenlibus  poenas  pendant,  Gs. 

nooeOb  cul,  cittknifl,  Sre  [1  NEC-],  to  do  Aorm, 
injiict  injury^  hurt :  declinare  ea,  quae  nocitura 
rideantur :  nihil  nooet,  dott  no  harm :  si  grando 
caipiam  nocuit:  nihil  iia  nociturM  hosfiea,  Gs.: 
quid  nooere  possunt,  qiiibus,  etc,  wkai  hann  can 
tkey  dofzcb  eun  rem  noxam  nocoerunti  haw 
been  ffuiUy  of  a  crime,  L.  (old  form.):  quid  nooet 
haec  f  lo. :  ut . . .  com  militum  detrimento  noee- 
retur,  Gto.:  ne  quid  ei  per  filium  nooeretur:  mibi 
nihil  ab  istis  nooeri  potest :  ipsi  nihil  nocitum  in, 
no  harm  will  befall,  Gs. :  rerum  nocet  esse  soro* 
rem,  I  e.  t/  it  an  oUtaete,  0.:  Turba  nooet  iactis 
(teUs),  hindere,  O. 

nooiTUB^  a<&*.  [I  NEG-],  hurtful,  injurunuy  no*- 
foiw.  Ph. 

noctifer,  erl,  m.  [nox+1  FER-],  the  eoeninff- 
tiar,  CL 

noctiluoa,  ae,/.  [nox+LYG-],  that  thinee  by 
nigfU;  hence,  (he  moon:  crescens  face,  H. 

nooti^agiuii  adj.  |nox+;S^G-],  nigU-ioander- 
ing,  thai  wandere  by  ntghf:  currus,  V. 

noctu,  adv.  Told  aid,  of  *noctU8,  for  nox],  in 
the  night,  at  nighty  by  night,  T. ;  opp.  interdlu,  Gs., 
C.,  S.,  H.,  lu. 

nootna,  ae,/.  [nox],  a  nighl^wl,  owl,  V.,  Pr. 

nootaabnndai^  o^/.  [*noctuor,  from  nox],  in 
the  night-time,  by  night:  ad  me  venit  tabellarius. 

nootnniTis,  adj.  [nox],  of  night,  by  night,  noo- 
turruU:  labores:  home:  tempos,  Gs. :  merum, 
H. :  bella,  V. :  conailU,  S. :  fur :  lupus  gregibus 
nocUimoa  obambulat,  by  night,  T. :  qui  noctarnus 
sacra  divam  legerit,  H. 

noonna,  adj.  [1  KEG-],  hurtful,  i^jurioue,  0. 

nddo^  avT,  Atns,  &re  [nodas],  to  fumieh  with 
knota,  tie  in  a  knot:  crinea  nodantur  in  aunun, 
y. :  collum  laqaeo  nodatus,  i.  e.  enchained,  0. 

nddoBUS,  adj.  [nodtts],  fidl  of  knots,  knotty  : 
stipes,  O. :  lina,  nete,  0. :  Titis,  lu. :  cheragra,  B. : 
Cicnta,  i.  e.  veried  in  legal  itUricacies,  H. 

nodna,  l,  m,  [see  HED-],  a  knot :  nodus  vin- 
eulumque :  Kecte  tribus  nodis  ternos  oolores,  Y. : 
Cncum  Gonripit  in  nodum  complexus,  daeping 
him  ae  in  a  knot,  V. :  nodos  manq  diduoere,  0. : 
crinem  nodo  substringere,  Ta. :  crura  sine  nodis, 
Gs. :  baculum  sine  nodo,  L. :  telum  solidum  no- 
dis, v.:  nodoque  sinOs  oonlecta  fluentes,  V. — 
P  r  o  V. :  nodum  in  sdrpo  quaeris,  look  for  a  knot 
in  a  bulnuh,  i.  e.  make  difficultiee,  T.— tn  a  plant, 
a  joint,  eye  :  in  ipso  Fit  nodo  sinus,  V. — A  star 
in  the  eonsteUation  Pisees,  0. — ^F  i  g.|  a  band,  bond : 


his  igitnr  singulis  rersibuB  quasi  nodi  apparent 
continoationis :  amicttiae.  —  A  bond,  obligalion: 
imponere  nodoe  (l  e.  ius  iurandum),  0. — A  knotty 
point,  d^gtadty,  impediment:  dum  hie  nodus  ex- 
pediatur:  hoius  erroris,  L.:  nisi  dignus  Tindioe 
nodos  Intefsit,  crisis,  H. :  Abas  pngnae  nodusqoe 
moraqtie,V.:  iuris,Iu. 
noenom,  adv.  [old  for  non],  not,  Enn.  ap.  G. 

nolo^  nolul,  — ,  nolle  [ne+volo],  to  wish . . .  not, 
trill . . .  not,  not  to  wish,  to  be  unwilling :  (mulleres) 
Nolunt,  ubi  yelis;  ubi  nolis,  cupiunt  ultro,  T. : 
etiam  si  nolint:  pluribus  praesentibus  eas  res 
iactari  nolebat,  Gs. :  nollet  carmine  quemquam 
Describi,  H. :  nolo  Tincat :  nollem  dixissem :  nolo 
plura :  nolo  ego  istam  in  te  modestlam,  L. — /m- 
per.,  with  an  inf. :  noli  putare,  do  not  bdieve : 
nolite,  indices,  eustimare,  etc. :  noli  Texare,  lu. : 
nolite  velle  (pleonast.). — ^Followed  bj  a  negatire, 
which  continues  the  negation:  nolui  deesse  ne 
tacitae  quidem  flagitioni  tuae:  nolle  successum, 
non  patribus,  non  coosuUbus,  L. — In  the  phrase, 
nollem  factum,  /  am  sorry  for  it,  T. — ^E 1 1  i  p  t : 
nollem  (sc  factum),  T. :  sed  nolo  pluribus  (sc. 
rerbis  rem  ezsequi),  L. :  Tidebis,  si  erit,  quod  no- 
lim,  arcessendus,  ne,  etc.,  and  may  heaven  forbid 
it. — With  a  negative,  to  be  wiHittg,  have  no  objec- 
tion: cum  se  non  nolle  dixisset. — To  wish  ill,  be 
adverse:  cul  qui  nolunt,  iidem,  etc. 

Komifl,  adia,  m.,  ssvoftdc- — Prop.,  a  herds- 
man, nomad;  hence,  a  Numidian:  Nomas  ver- 
suta,  a  Numidian  fortune -teller,  Pr. :  Nomadum 
tjranni,  V. 

nomexi,  inis,  fi.  [GNA-],  a  means  of  knowing, 
name,  appellation :  qui  haec  rebus  nomina  posue- 
runt :  ludi,  Pythia  perdomitae  serpentis  nomine 
dicti,  0. :  eique  morbo  nomen  est  araritia :  cani- 
bus  pigris  .  .  .  Nomen  erit  pardus,  tigris,  leo^  lu. : 
puero  ab  ioopiA  nomen  Egerio  est  inditum,  L. : 
Aeneadasque  meo  nomen  de  nomine  fingo,  V. : 
Nomine  quemque  Tocans,  by  name,  Y. :  nomina 
dare,  enlist,  L.:  ab  re  nomen  habet  (tcrraX  m 
named  for,  L. :  turris  quae  nomen  ab  insula  acce- 
pit  (i.  e.  nominator),  Gs. :  qui  litteras  exitialls 
Demetrio  sub  nomine  Flaminini  adtulerant,  in 
the  name  of,  L. :  me  imperatoris  nomine  appella- 
re,  hail  me  imperator,  Gs. :  infaustum  interluit 
AUia  nomen,  v. :  Et  diversa  trahunt  unum  duo 
nomina  pectus,  i.  e.  mother  and  sister,  O. — A  gen- 
tile name  (the  middle  name  of  a  Roman  freeman) : 
apud  illos  Fabrorura  nomen  est  amplissimom ;  cf. 
tamquam  habeas  tria  nomina,  he.  as  if  you  were 
a  Roman,  lu. — ^In  law:  nomen  alicuius  deferre, 
to  britig  an  accusation  agaieut,  accuse :  nomen  hn- 
ius  de  parrioidio  deferre :  nomen  recipere,  to  en- 
tertain an  aeeusation:  si  quis  Sthenium  reum  fa- 
oere  vellet,  sese  eius  nomen  recepturom. — ^Meton^ 
a  bond,  note,  demand,  claim,  debt :  tibi  oeriis  no> 


nomenolator 


540 


VOIUM 


minibus  pecuniam  debere,  on  good  bonds:  falsom 
peneribere  nomen  ? :  nomina  sua  ezigere,  collect 
OM^t  debts  :  in  sooios  nomina  trantori^re,  subsH^ 
iute  the  names  ofsocii  as  debtors,  L. :  Qui  venit  ad 
dubiom  grandi  cum  oodioe  nomen,  to  sue  for  a 
doubtfiU  debt,  lu. :  nomina  ae  facturum,  quft  ego 
▼ellem  die,  create  a  written  obligation  by  a  book- 
entry* — A  dAtor  :  hoc  sum  adsecutus,  ut  bonum 
nomen  ezistimer,  L  e.  a  good  payer, — With  a  gen- 
tile a4j.,  a  dominion,  nation, power,  army:  gens 
infestiBSuma  nomini  Romano,  S. :  concitatis  sociis 
et  nomine  Latino:  Volscum  nomen  prope  delic- 
tum est,  L. — Poet,  of  one  person :  Silvius,  Alba- 
num  nomen,  tua  proles,  V. — Fig.,  fuime,fame, 
repute,  reputation,  renown:  huius  maius  nomen 
fuit:  magnum  in  oratoribus  nomen  habere:  qui 
nomini  efficient  meo,  L.:  Multi  Lydia  nomiuis, 
H. :  sine  nomine  plebs,  inglorious,  V. — P  o  e  t,  of 
things :  Nee  Baccho  genus  aut  pomis  sua  nomina 
servat,  V. — A  title,  pretext,  pretence,  color,  excuse, 
account,  sake,  reason,  authority,  behalf:  alio  nomi- 
ne abstulisse:  legis  agrariae  simultatione  atque 
nomine :  haec  a  te  peto  amicitiae  nostrae  nomine : 
eo  nomine,  on  that  account:  Quocumque  nomine, 
for  whatsoever  purpose,  H. :  tuo  nomine  gratula- 
bantur,  on  your  account:  Antonio  tuo  nomine 
gratias  egi,on  your  behalf:  quem  tibl  suo  nomi- 
ne oommendo,/&r  his  own  sake:  aetatis  nomine 
'  filia '  dixit,  on  account  of,  0. :  accepti  ex  aerario 
pecuniA  tuo  nomine,  on  your  responsibiliiy :  aes 
alienum  meis  nominibus  solvere,  contracted  by  me, 
8. — A  name  (opp.  to  reality) :  me  nomen  habere 
duarum  legionum  exilium  (opp.  exercitum  habere 
tantum):  magis  nomen  ad  praesidium  quam  vi- 
res adferre,  L. :  sunt  nomina  ducum,  L, :  Nomen 
amicitia  est,  nomen  inane  6des,  .0. 

nomenolator,  5ris,m.  [nomen +1  OAL-],  oim 
who  calls  by  name,  a  monitor  (a  slave  who  prompts 
his  master  with  names). 

nomlnatiin,  adv,  [nomino],  by  name,  esmressly, 
especially,  particularly,  one  by  one,  in  detatl :  non 
nominatim,  sed  generattm :  nobilissimum  quem- 
que  evocare,  Cs. 

nominatlo,  onis,/.  [nomino],  a  naming,  desig- 
nation, nomination :  eum  me&  nominatione  oo<5p- 
tabo :  nominatio  in  locum  eius  (pontificis)  non  est 
facta,  L. :  consulum,  Ta. 

nominatas,  adj.  [P.  of  nomino ],/ameci^  re- 
nowned, celebrated:  Attalica  tota  Sicilik 

nomino,  &v!,  fltus,  &re  [nomen],  to  call  by 
name,  name,  give  a  name  to :  tua  te  Thisbe  Nomi- 
nat,  0. :  amor  ex  quo  amicitia  est  nominata,  takes 
its  name:  L.  Sulla,  quem  honoris  causft  nomino, 
mention  with  retpeti:  (urbem)  e  suo  nomine  Ro- 
mam  iussit  nominari:  Mithridatem  deum. —  To 
render  famous,  make  renowned,  edebrate:  praedi- 
earl  de  se  ac  nominari  Tolunt— 7b  name  for  of 


fiee,  designate,  nominate:  interregem,  L. :  me  ao- 
gurem.*— 7b  taUc  of,  call  attention  to,  wrye:  mifai 
manauetudinem,  8. —  To  name,  mention,  report, 
accuse,  arraign:  nominari  apud  dictatorem,  L.: 
inter  coniuratos  me,  accuses  ets  a  con^nrator,  Gn. 

nomiania  (nnm-),  atis,  n.,  r=v6iuo/ia^  a  pieet 
of  money,  coin  :  regale,  H. 

non,  adv.  [for  old  noenum,ne+oennm  (onum)], 
not,  by  no  means,  notataU:  hoeine  agia  an  non  * 
T. :  non  erat  abundans,  non  inops  tamen :  non 
est  ita,  indices,  non  est  profecto. — Before  a  nega- 
tive, forming  a  weak  aiBimatlve:  quod  tamen 
fortasse  non  noUem,  si,  eta,  might  not  ot^eet  to, — 
After  a  negative,  formmg  a  strong  aflirmatire: 
nihil  non  ad  rationem   dirigebat,  everything. — 
Followed  by  iM  .  .  .  quidem,  or  nee  ..  ,  nee,  con- 
tinuing the  negation :  non  fugio  ne  hoe  quidem 
mores :  non  possum  reliqua  nee  oogitare  nee  scri- 
here. — ^After  a  negative,  repeating  the  negation 
with  emphasis :  ut  nemo,  non  lingua,  non  mano, 
promptior  haberetur,  L.-*-Rever8ine  a  quality  or 
thought,  by  no  means,  not  at  all,  Die  reverse  of, 
far  from :  non  inimici  mihi,  Cu. :  homo  non  ap- 
tissimus  ad  iocandum :  non  digna  ferens  (L  e. 
indtgnaV  V. :  non  Invitus,  gladly,  H. :  veri  non 
dissimulator  amoris,  0. — ^With  quod  or  quo,  not 
that,  not  as  if:  non  quod  sola  oment,  sed  quod 
excel  lant :  non  quo  sit  servulus  unus,  idem  quod 
familia,  verum  quia,  etc. — ^With  tiMf,  only  :  Non 
nisi  vicinas  tutus  ararit  aquas,  0.  —  With  vera, 
truly  not :  non  vero  tam  isti  quam  tu  ipse,  nuga- 
tor.  —  With  modo  or  tolwn,  followed  hj  sed  oft 
verum,  not  only  ,  .  ,  but  also :  ut  non  modo  a 
mente  non  deserar,  sed  id  ipsum  doleam,  me,  etc., 
not  only  ,  .  •  not,  but,  etc :  tu  id  non  modo  non 
prohibebas,  verum  etiam  approbabas :  adsentatio^ 
quae  non  modo  amico,  sed  ne  libero  quidem  digna 
est — With  ita  or  tam,  not  so  very,  not  partieu- 
larly:  simulacra  non  ita  antiqua:  non  ita  diu. — 
With  fere,  soarcety,  hardly:  non  fere  quisqaam. 
—With  si,  not  even  if:  ininssu  too  namquam 
pttgnaverim,  non  si  certam  victoriam  videam,  L : 
non  si  Oplmium  defendisti,  idcirco,  etc. — Muek 
less .'  vix  mehercule  servis  hoc  eum  suis,  non  vo- 
bis  probaturum  arbitrarer. — ^In  a  question  expect- 
ing an  affirmative  answer:  quid  haec  amentia 
significat?  non  vim?  non  scelus?  non  latroci- 
nium? — In  commands  and  wishes,  for  fM(poet): 
non  sint  ^ne  lege  capilli,  O. :  Non  Teucroe  agtt 
in  Rutulos,  v. :  non  sit,  qui  toUere  curet,  H.— Id 
an  answer,  no.'  aut  etiam  aut  non  respondere: 
exhereditavitne  (pater  fiUum)?  Non. 

nona,  ae,/.  see  nonus. 

Nonaoxinns  or  Nonaoxlaak  a^.,  of  JfioM- 
cris  (a  mountain  of  Arcadia);  hence,  Areadietn: 
virgo,  i.  e.  Calisto :  Atalanta,  0. 


Nonaab 


*"^"^ti[???y"fli<*fdgr' 


fiMlA  da§ 


noBftfliMliiiixa 


641 


note 


bef€yre  the  idn  (hence,  of  March,  May,  July,  and 
October,  the  eerentfa,  and  of  other  months  the 
fifth):  o  Nonae  illae  Deeembres:  Nonis  Februa- 
riis  si  Romae  fait:  a.  d.  tertium  Non.  lanuar.  si 
agere  coepisset,  JctMutry  Zd:  oonsequi  postemm 
diem  Nonarura  NoTembriuro. 

nonagesimaflk  nwn,  ord,  [nonaginta],  tJu  nine- 
tielh :  quarto  et  nonagesimo  anno. 

nonagieiia  (-gies),  adv,  [  nonaginta  ],  ninety 
timee :  nonagiens  sestertiam,  ninety  timet  a  hufir 
dred  tkoutand  eeeUreee. 

ndnagintfiv  nvm.^  ninety :  anni,  C,  Cs. 
ndnanns,  adj,  [nona  (legio)],  of  the  ninth  /e- 
ffion :  miles,  Ta. — As  aubei.  m.,  a  eotdier  of  the 
HtJiih  legion^  Ta. 

non-daniy  adv.^  not  yet:  nondom  armati  con- 
▼enerant,  S. :  nondum  arces  Pergameae  steterant, 
Y. :  si  nondum  sooius,  at  non  hoetis. 

nongenti,  ae,  a,  mon.,  nine  hundred:  emere 
HS  noDgenUs  milibus,  Gs. 

ndn-ne,  adv,  interrog. — In  a  direct  qaestion, 
fwtf  (expecting  an  affirmaUve  answer):  nonne 
intellegis  ? :  quid  ?  nonne  snstulisti  ?  etc. :  nonne 
Tobis  haec  ocnlia  cemere  Yideroiui?  non  ilium 
.  .  .  yidetis  ?  nonne  extremam  pati  fortunam  pa- 
rates  proiecit?  nonne  sibi  clam  . . .?  nonne,  etc., 
Cb. — ^In  an  indirect  question,  i/nof,  vohether  not: 
quaere  a  te,  nonne  pates,  etc. 
non  nemo,  non  nihil,  see  nSmo,  nihil. 
non-nnllns  or  non  nnlln%  Mfj.,  aome^  aev- 
ered:  Non  nullam  nobis  faeit  iniuriam,  T. :  esse 
non  nullo  se  Gaesaris  beoeficio  adfectum,  one  and 
another,  Cs. :  pars  militum,  a  conaiderabley  Cs. :  in 
quo  est  tua  culpa  non  nulla:  amici,  a  few, — Phr. 
m.  as  subtt,  (sc.  militesX  aom«,  eeveral,  Cs. 

iion-*niimqnam  or  non  nnmqnam,  adv,^ 
mrnetimet,  a  few  Umm:  Cibura  non  numquam  ca- 
piek  cam  eft,  T. :  nonnumqaam  interdiu,  saepios 
nocto,  Cs. 

nonna,  num,  ord.  [for  no?6nu8,  from  novem], 
the  ninth:  ad  horam  nonam  praesto:  accedes 
opera  agro  nona  Sabino,  H.  —  As  tubst.  /.  (sc. 
hora),  the  ninth  hotir  of  the  day  (the  third  hour 
before  sunset;  hence, Engl. '  noon^),  dinner  time: 
post  nonam  venies,  H. 

nonns  -  decimnfl»  nvm,  ord.,  the  nineteenth': 
annus,  Ta. 

nonna,  ae,/.  [GNA-],  a  meature,  standard :  ad 
istorum  (Stoicoram)  normam  sapientes. — A  rule, 
pattern,  preeipt :  Titam  ad  certam  rationis  nor- 
mam dirigere :  ions :  loquendi,  H. 

Nortla,  ae,/.  [for  ♦Ne-vortla;  ne+VBRT-], 
on  JEtrueean  gMm  oflhrtune,  L.,  lu. 
non,  nostrum,  see  ego. 


ttOiOitOk  — ,  — ,  ftre,  freq.  [noeco],  to  know, 
reeognue :  facie  consulem,  L. :  noscitari  ab  omni- 
bus, CL — To  pereehe,  obterve,  L. 

nSsoo,  nOvt  {2d pen,  often  n5stl,  n5stis ;  <v^*. 
noriro,  for  nOFcriro ;  plup,  nSraro,  nossem,  for  no- 
veraro,  ndvissem),  n(Stus,  ere  [6NA-],  to  get  knowl- 
edge of  become  acquainted  with,  come  to  know, 
learn,  diecem :  nosce  te . . .  nosce  animum  tuum : 
Id  esse  verum,  quoivis  facile  est  noscere,  T. :  deus, 
quern  mente  noscimas :  omnes  philosophiae  partes 
turn  facile  noscuntur,  cum,  etc. :  nee  noscitur  ulH, 
by  any  one,  0. :  noscere  provinciam,  nosci  exerci- 
tui,  by  the  army,  Ta. :  lam  nosces,  yentosa  ferat 
cui  gloria  f raudem,  learn,  V.  —  In  perf  stem,  to 
have  become  acquainted  with,  have  teamed^  hiow, 
underetand:  Novi  omnem  rem,T. :  plerisque  no- 
tus  erat,  atque  eos  noyerat,  S. :  qui  non  leges,  non 
iura  noritis :  si  ego  hos  bene  novi,  ktiow  t/iem  well : 
si  tuos  digitos  novi :  noris  nos,  you  know  me,  I 
think,  H. :  nee  iungere  tauros  Aut  conponere  opes 
noranti  v.:  Hortos  mercarier  noram,  H. — To  ex- 
amine, eonaider:  ad  res  suas  noscendas,  L. — To 
know,  recognize:  nosco  crinis  incanaque  menta 
Regis,  v.:  poteene  ex  his  ut  proprium  quid  no- 
scere? H. —  To  acknowledge,  allow,  admit:  illam 
partem  excusationis :  tuas  causas. 

nSomet,  see  ego. 

nostor,  stra,  %imm, pron. poeeeee.  [nos],  our, 
our  own,  oura,  ofua:  nostri  mores :  provincta,  i  e. 
of  JRome,  Cs. :  exemplo  maioram  nostroram,  L. : 
Nostrapte  culpi  facimus,  T. :  qui  de  nostro  om- 
nium interitu  cogitant :  quoi  credas  Nostram  om- 
nium vitam  ?  T. :  amor  noster  ( i.  e.  nostrum ) : 
conubia,  with  me,  V. — JPlur.  n,  as  aubat. :  Debemur 
morti  nos  nostraque,  we  and  all  we  have,  U^-^Of 
ua,  one  of  oura^  one  of  ua,  our  friend,  oura :  Cice- 
ronem  nostrum  quid  tibi  commendem  ? :  iropedi- 
mentis  castrisque  nostri  potiti  sunt,  i.  e.  our  men, 
Cs. :  ut  ait  po6ta  ille  noster :  hie  noster,  quem 
principem  ponimus,  ue,he  of  whom  we  are  apeak- 
ing :  divi,  quorum  est  potestas  nostrorum  hostium- 
que,  L. :  subiectior  in  diem  et  horam  Invidiae 
noster,  thia  friend,  i.  e.  mwwlf,  H. —  In  address, 
dear,  good,  my  friend:  o  Svre  noster,  salve,  quid 
fit?  T. — OoMfenient, favorable :  nostra  loca,  L. 

nostras,  atis,  <uff.  [noster],  of  our  country, 
native  :  verba  nostratia :  facetiae. 

1.  nostri,  gen,  m/ng.  and  nom.  phr.  of  noster. 

2.  nostri,  nostmm,  gen,plur,  of  ego. 
nota,  ae,  /.  [  GNA-  ],  a  meana  of  recognition, 

mark,  aign,  atamp,  impreaaion:  epistulis  notam 
apponam  earn,  quae  mihi  tecute  convenit:  bar- 
barus  oompunotua  notis  Thraeciis,  i.  e.  tattooed: 
Qua  notam  duxit  (vitalns),  m  marked,  H. :  notas 
et  nomina  gentis  inurunt  (in  vitulos),  brand  wUh, 
v.:  notam  sine  yolgerj)^f|git|^^,g^gi^iVi«-., 


notabiUs 


542 


novaUs 


mitg/nifieant  marka^  torUien  charaetert^  9iffn$:  qui 
Bonos  Tocis  litteraniqi  BotU  terminavit^  Utten, — 
A  critical  mark^  marginal  note:  notam  apponere 
ad  malum  versum. — Plvr,^  letters,  alphabetic  wit- 
ing  (  8C.  litterarum ) :  Quosque  legat  versiU  .  .  . 
Grandibus  marmore  caede  tiotis,  Eirge  ldter$,  0. : 
foliisque  notas  et  noroina  mandat,  V. :  Inspicit 
acceptas  hostis  ab  hoste  notas,  the  letter,  0: :  loci, 
quasi  arfl;umentorum  notae,  memoranda.— -Oi  wine, 
a  brandy  stamp,  kind,  quality:  nota  Falernt,  H.: 
hae  Dotae  sunt  optimae,  i.  e.  winee  of  thete  brande. 
— A  nod,  beck,  eign :  Innuet ;  acceptas  tu  quoque 
redde  notas,  0. :  ConcussA  manu  dantem  sibi  si^na 
videt,  redditque  notas,  0.  —  Fig.,  a  mark,  sign, 
token :  notae  ac  vestigia  suorum  flagitiorum :  in- 
terspirationis  enim,  non  defatigationis  nostrae  ne- 
que  librarionim  notae,  signs  (punctuation  marks). 
— A  distinguishing  mark,  cliaracterislie,  note:  cu- 
iusque  generis  dlcendi:  inter  conloquia  insigni 
not&  deprendi,  bg  a  marked  peculiarity  of  dialed, 
L. :  Signatum  praesente  nota  nomen,  viiJUi  the  note 
of  the  present  time,  H. :  Fabella  hominum  discernit 
notas,  Ph. — Because  of  the  mark  against  the  name 
of  a  degraded  citizen  on  the  censor's  lists,  a 
censorial  reproach,  judgment  of  degradation  (see 
censor):  censoriae severitatis nota :  censores sena- 
tum  sine  ullius  notS  legerunt,  not  exduding  any 
one,  L. — A  mark  of  ignominy,  badge  of  infamy, 
reproaeh,disgraos :  domesticaetarpitudinis:  .homo 
omnibus  insignia  notis  turpitudinis :  in  amore  tuo 
cogor  habere  notam,  L  e.  am  degraded,  Pr. :  nulla 
tristi  nota  insignitus,  reproachful  9umame,  L. 

notabllla,  e,  acfj.  with  comp.  [noto],  noteworthy, 
conspicuous,  extraordinary,  memorable,  notable:  exi- 
tus :  via  Lactea  candore  notabilis,  0.:  cunctis,  lu. 
— Infamous,  notorious :  notabilior  caedes,  Ta. 

(notabiliter),  <uii;.  [notabilis],  remarkabfy, 
notably;  only  comp.:  in  tumultu  notabilius  tur- 
bantes,  Ta. 

notatld,  onis, /.  [noto],  a  marking,  noting: 
tabellarum,  i.  e.  with  wax  of  different  colors, — A 
disgracing,  d^adatum  (by  the  censors) :  ad  nota- 
tiones  auctoritat^mque  oenfloriam« — A  designation, 
choice:  ittdicum. — ^Fig.,  a  noticing,  observing,  ob- 
servation: naturae:  temporum,  ^mitn^uAin^. — 
— Of  a  word,  etymology, 

notatna,  adj.  with  comip*  and  sup,  [P.  of  noto], 
marked,  known,  noted:  homo  omniam  soelerum 
maculis  notatissimus. 

noteaco^  ui,  ere  [  l  notusl  to  become  known, 
Ct,Pr.,Ta, 

nothtia,  a^.,  =  vS^ce,  iUigitimate,  bom  mtt  of 
wedlock  (of  a  known  father) :  Antiphaten . . .  The- 
bana  de  matre  nothum  Sarpedonis  alti,V.~Of 
animals,  mi^  mongrel^  V.—  False,  counterfeit: 
lumen,  Ct 


notion  dnis,/.  [GNA-],  a  beeomu^  acquainted, 
examination,  investigation,  inquiry :  agri,  sine  po 
pull  R.  notione,  addioentur:  notionem  eius  diJfferre: 
pontificum. — Of  the  censors,  a  judgment  upon  char- 
acter, censure :  oensoria :  ad  censores  notionem  de 
eo  pertinere,  L. — An  idea,  conation,  notion:  re- 
rum  :  deonim :  alia  huic  verbo  subiecta. 

notitia,  ae,  /.  [1  notas],  a  being  known,  celeb- 
rity, note,  fame  :  propter  notitiam  intromissl,  N. : 
plus  notitiae  quam  full  ante  dedit,  made  me  better 
known  than  before,  0, :  serae  posteritatis,  O.  — 
Acquaintance,  famUiarity :  haec  inter  nos,  T. : 
nova  roulieris:  Notitiam  vicinia  fecit,  0.:  feminae 
notitiam  habuissc^  carnal  knowledge,  Gs. — A  know- 
ing,  knowledge:  antiquitatis :  populi,L. — An  idea, 
conception,  notion:  dei :  rerum,  concepts. 

noto,  ftvT,  fttus,  Are  [  nota  ],  to  mark,  dmgnate 
with  a  mark:  tabellam  oer&:  ungue  genaa,  0.: 
Et  notat  et  delet,  writes  and  erases,  O. — ^Fig.,  to 
signify,  indicate,  denote :  res  nominibus  novis :  tem- 
poris  naturam  notant :  ooniunx  visa  est . . .  seqae 
indoluisse  notatam,  was  pointed  at,  O. — To  mark, 
note,  single  out,  designate :  oculis  ad  caedem  alqm. 
— To  mark,  observe:  numerum  in  cadentibas  gnt- 
tis  notare  possumus :  cantOs  avium :  id  caput  no- 
ta vi,  et  descriptum  tibi  misi :  sidera,  V. :  ne  duoem 
circumire  hostes  notarent,  L.:  qualis  foret  aura 
notare,  0. — To  mark,  brand,  censure,  reprimand: 
non  nullos  ignomini&,  Cs. :  quos  censores  furti  no- 
mine notaverunt :  luxuria  Cornell  communi  male- 
dicto  notabatur :  amor  dignus  notari,  H. :  notante 
ludioe,  quo  nosU,  popak),  H. 

1.  notoa^  adj,  with  comp.  and  sup.  [P.  of  nosoo], 
knoten :  mi  hi  quidam,  T. :  res  tam  nota :  haec, 
quae  nota  sunt  omnibus :  latrones :  tua  nobilitas 
hominibus  Htteratis  est  notior:  nullas  fuit  dris 
R.  paulo  notior,  quin,  eta,  of  any  eminenee,  Ga : 
vita  P.  SnUae  vobis  notissima:  (uhDoa)  Nota  sedes 
Columbia,  customary,  H. :  notis  conpeilat  vocibos, 

familiar  accents,  Y . :  verbam,  in  common  urn,  H. : 
Notum  est,  cur,  etc,  lu. :  ut  Aeneas  iacCetur . . . 
Nota  tibi,  V. — Unr,  m,  as  subst.,  gcgmimianets, 
friends  :  omnes  noti  me  deserunt,  T. :  hi  soos 
notos  hospitesqne  qoaerebant,  Gs. :  omnes  Vidni 
oderunt,  noti,  H.  — IfW/  known,  famous:  Lesbos, 
H. :  Notus  in  fratres  animi  patemi,  esteemed  for, 
H. — Hur,  n.  as  subst.,  notorious  facts:  qnem  nota 
et  occulta  fallebant,  Ta. — Well  known,  ofiU  rqmte, 
notorious:  notissimi  latronum  duces :  feritateLy- 
oaon,  0. :  mulier :  moechonim  notissimus,  In. 

2.  Kotua  or  Notoa^  I,  m.,  =  Noroc,  the  south 
wind,  v.,  H.,  0. :  tendunt  vela  Noti,  the  winds,  Y. 

noTaOQla,  aa,/.  [novo],  a  sharp  knife,  rmtor: 
cotem  novavula  posse  praecidi,  G.,  L,  Ph. 

noTaUa,  e,  adj,[iiOivai],vloughedanew,ploughei 
for  the  first  timc-^Aa  subst,  f  (so.  terra), /dZnv 

Digitized  by  V^OOQIC 


novatdx 


640 


nox 


land:  ioDsae  novales,  V.^Aa  nAiiL  a.  (ao.  aolum) : 
vacauiDfO.:  eulta  novalia,  (t^M/sUt,  Y.,  la. 

noratnui;  Ids,/,  [norator],  tKs  who  rmewtj  a 
renovator:  reruin,  0. 

oovelliu,  adj,  dim.  [dofus],  young^  new:  ar- 
bor :  Tiiea,  V. :  novella  baec  Romanis  oppida  ade- 
mi%,  newly  aeguiredfh.:  frena,  n^O. 

noTem  or  vxul  or  IX,  imm.,  mn^.*  novem 
orbibua :  milia  paaauum  decern  noTem  (i.  e.  uude- 
▼igiatiX  Ob.  :  ix  solia  diebus:  viiii  iribaa. 

IVovember,  bria,  bre,  adj.  [  novem  ],  of  ni$ie, 
nhUk:  bene  menaia,  Mtf  ntti^A  (later  eleventh) 
month  of  the  year. — Of  Kwember:  ante  diem  zii 
KaL  Novembrld :  Nonae. 

noTendiaUfly  e,  adj.  [  novem +die8],  of  nine 
daye^  that  Uute  lune  daye^  a, nine 'days'  fettieal 
(after  a  prodigj  of  ill  omen) :  aacrum,  L. :  feriae. 
— Of  nine  daye  (of  a  feetival  for  the  dead,  held 
on  the  ninth  day  after  a  funeral) :  oena,  Ta.  i  pul- 
verea,  ue,  not  yet  eoid^  H. 

WoveniitlH,  iam,  m.  [  novem +SED-],  newly 
mttUd:  divi,  newly  introduced^  L.  (old  prayer). 

nowsdt  ae,  a,  ^vum.  dietr.  [novem],  nine  each^ 
nine  :  virginea  ter  novenae,  L. :  Terga  boaro,  0. 

noTerca,  ae,  /.  [1  NV-  ],  a  etep-mother,  step- 
dame  :  noverca  filti :  iuiusta,  V. :  Quid  ut  noverca 
me  intaeria  ?  i.  e.  otibanee,  H. 

noveroalis,  e,  a^.  [noverca],  of  a  atep-mother : 
noTercali  sedea  praelata  Lavino,  named  for  Hie  step- 
mother, lu. — Step-motherly^  malevolent :  odia,  Ta. : 
atimali,  Ta. 
nSvi,  perf.  of  noeoo. 

ncrvioioflk  adj,  [novusj,  new  in  kind^  new :  de 
grege  novicioram,  newly  enslaved:  puellae,  T.-*In 
the  lower  world,  a  new  corner^  novice,  lu. 

novians  (-lea),  mum*  adv,  [novem],  nine  times: 
Styx  interf naa,  V. :  Ter  noviena,  0. 

noviaslme,  ode.  sup.  [novissimua],  very  recent^ 
ly^  of  late:  noviaaime,  memorift  noatrft,  8. 
noTiflslmtiB,  a(^.f  sup.  of  novns. 
novitaa,  fttis,/.  [novusl,  newness,  novelty:  rei 
novitaa :  regni,  V. :  grata,  H. :  dulcis,  0. ;  anni,  I  e. 
the  spring,  0. — Plur. :  novitatea,  new  acquaintances, 
— Jiareness,  strangeness,  unnewdness:  aceleris  at- 
que  pericali,  Sw :  pugnae,  Cs. :  decretorum :  Adiuta 
est  novitaa  numine  noetra  dei,  novd  attempt,  0. : 
in  novitate  fama  antecedit,  rumor  anticipates  an 
uneaqwded  event,  Ca. — Newness  of  rank,  low  origin : 
mea,  C,  S. :  novitati  invidere,  I  e.  an  iqwtart, 

novo,  &vl,  fttua,  ftre  [novus],  to  make  new,  re- 
new, renovate:  tranatra,  repair,  Y. :  nulla  prole 
novare  viroa,  0. :  animua  defeaans . . .  riau  novatur, 
u  refreAed:  ardorem,  L. :  novai  repetitum  volnoa, 
repeats anew^Or,  agro non aemel arato  led novato 


et  iterato,  repioughed:  digitia  charta  novata  mefa, 
written  over,  0.  -~  To  invent,  coin :  verbum  aut 
inaaitatum  aut  novatum :  Ignotum  hoc  aliia  ipae 
novavit  opna,  O.^To  change,  alter:  nihil  novan- 
dum  in  legibua :  nomen  faclemque,  O. :  Fortuna 
fidem  mutata  novavit,  proved  fickle,  Y. :  bia  tna 
fata  novabia,  eaqwrience  elumge  of  fortune,  O. — In 
public  iife,  to  make  a  change,  effect  a  revolution: 
novandi  apea,  of  a  revolution,  S. :  ne  quid  eo  apa- 
tio  novaretur,  S. :  res,  to  effect  a  revoltUion,  L. ; 
quonam  modo  in  Graecia  res  novarentur.  L. 

novns,  atfj.  [1  NV-],  new,  not  old,  young,  fre^ 
recent :  civitates  condere  novas :  nobilitas,  S. :  ut 
rursua  novua  de  intcgro  exsudetur  labor,  a  new 
task  .  , .  all  over  again,  I* :  imperator,  S. :  novum 
de  integro  proellum,  L. :  banc  ipsam  novam  (rem) 
devoravit,  his  latest  windfall:  flores,  new -blown, 
H. :  serpens,  which  luu  cast  its  old  skin,  0. :  caro, 
fresh,  lu. — Plur.  m,  as  eubst.^  the  modems,  our  con- 
temporaries: Quae  veteres  factitarunt  si  faciant 
novi,  T. — Sing.  ft.  aa  subst. :  num  qnidnam  easet 
novi?  any  news? — ^With  tabemae,  the  new  shops 
(of  money-changers  in  the  Forum) :  tabemae  ar- 
gentariaeii  quae  nnnc  novae  appellantur,  araere, 
L. :  Hub  novis  (sc.  tabemis):  Nora  via,  New  street 
(akirting  the  north-western  slope  of  the  Palatine 
hill))  L.<— With  talnUae,  new  aeeoimt-books,  a  new 
tueount  (cancelling  old  debta) :  quid  enim  exapeo- 
tAS  ?  bellam  ? ...  an  tabulas  novas  ?  i.  e.  an  aboli- 
tion of  debts :  polliceri  tabulas  novas,  S. — With 
homo,  the  first  of  a  family  to  obtain  a  curule 
office,  one  newly  entwSled,  an  upstart,  self-made 
man:  me  hominem  novum  consulem  fecistis :  ho- 
minibus  novis  honores  mandare. — As  subst. .  Hie 
novua  Arpinaa,  ignobilis,  lu. :  pauci  consules  facti 
sunt,  novus  ante  me  nemo :  plebes  novos  extolle- 
bat,  men  witlwut  ancestors,  S.  —  With  res,  a  new 
thing,  news,  novelty,  innovation,  revoltUion:  rem 
ullam  novam  adlatam  esse:  Maelius  novis  rebua 
studens,  a  revolution:  cupidus  rerum  novarura, 
Cs. :  plebes  novanim  rerum  cupida,  S. :  novarum 
rerum  avidi,  8. — New,  novel,  strange,  singular,  un- 
usual, unheard  of:  em  nova  rea  ortast,  T. :  genus 
pugnae,  Ca. :  nova  tibi  haec  sunt  et  inopinata  ? : 
Ignoti  nova  forma  viri,  Y. :  monstra,  H. :  nova 
acies  inaudita  ante  id  tempua,  L.  —  Sing.  n.  as 
subst. :  ne  quid  novl  fiat. — New,  unused,  unaccus- 
tomed, inei^perieneed :  maritus,  T. :  El  rudis  ad 
partQs  et  nova  miles  eram,  O. :  delictis  hostium 
novus,  Ta. — Of  order,  only  sup.,  latest,  last,  hinder' 
most,  extreme :  novissimi  hiatriones :  novissimum 
agmen,  rear,  Ca. :  verba,  parting,  Y. :  cauda,  i.  e. 
md,  0. — Plur,  nu  as  subst.,  the  rear,  last  line:  no- 
viasimls  praesidio  esse,  Cs. :  novissimos  adorti,  Ca. 

noat,  noctia,/.  [1  NEC-],  night:  umbra  terrae 
BoU  offioiena  noctem  efflcit :  nocte  et  die  conooqni, 
in  twenty-four  hours:  dinumeratio^^<^pp^Bi  a^ 


544 


dieram :  omni  nocte  dieque,  lu. :  prima  noete,  at 
mffhi/all,  Cs. :  de  nocte,  ^  ni^ht :  multi  de  nocte, 
late  at  night:  molta  nocte:  ad  multam  hoctem, 
Gs. :  intempesta  nocte,  S. :  nox  proeliam  diremit, 
S. :  sub  noctem  naves  solvit,  Cs. :  Conari  noetls- 
que  et  dies,  T. :  noctes  et  dies  urgeri,  night  and 
day:  concubia  nocte:  nee  discernatur,  interdiu 
noote,  pugnent,  by  nighty  L. :  0  noctea  cenaeque 
deum !  i.  e.  glarioua  late  wppen^  H. :  omnis  et  in- 
sana  semita  nocte  sonat,  a  revelling  by  nighty  Pr. 
— A  dream :  pectore  noctem  Aocipit,  V. — Death : 
omnIs  una  manet  nox,  H. :  aetema,  V. — DarknetSy 
obecurityj  gloom  of  tempett:  quae  quasi  noctem 
quandam  rebus  oifnnderet:  imber  Noctem  hie- 
memque  ferens,  V.  —  Blindnen :  Perpetua,  0.  — 
P  e  r  8  o  n.,  ^A«  godden  of  NigJU^  sister  of  M'ebus^ 
C,  v.,  0. — F  i  g.,  darkness^  confusion  :  in  banc  rei 
p.  noctem  incidisse. — Mental  darkness^  ignorance: 
quantum  mortalia  pectora  caecae  Noctis  habent, 
0.  —  Obscurity y  unintelfigibility :  mei  versQs  ali- 
quantum  noctis  liabebunt,  0. 

noxa,  ae,/,  [1  NEC-],  hurt,  harm,  injury:  quan- 
doque  homines  noxam  nocuerunt,  L.  (old  form.) : 
tristes  pellere  a  foribus  noxas,  0. :  sine  ullius  noxa 
urbia,  L — An  injurious  act,  fault,  offence,  crime: 
qui  in  eft  noxa  erant,  L. :  capitalis,  L. :  in  aliquA 
nox&  conprebensi,  Cs. :  Unius  ob  noxam,  V. :  gra- 
viorem  noxam  fateri,  0.  —  Punishment:  noxam 
merere,  L. :  non  noxae  eximitur  Fabius,  L. :  quan- 
tum noxae  sit  ubique  repertum,  0. 

nozia,  ae,  /.  [noxius],  hurt,  harm,  damage,  in- 
jury :  ad  defendendam  noxiam,  T. :  fides  data, 
baud  futurum  noxiae  indicium,  L. :  sive  ullius 
eorum  quos  oderat  noxia,  L.  —  An  injurious  act, 
fauU,  offence,  trespass:  Hie  in  noxiast,  offends, T. : 
m  minimis  noxiis  id  primum  quaeritur :  desertori 
noxiae  fore,  the  blame  tomddfall  on,  L. 

nozius,  <tdj,  [noxa],  hurtful,  harmful,  injuri- 
ous, noxious:  civ  is:  tela,0.:  corporti,  burdensome, 
V. — OuiUy,  culpable,  criminal:  nobilitas,  S. :  qui 
citati  non  adf  uerant,  noxios  iudicavit,  L. :  corda, 
0. :  eodem  crimiue,  L. :  coniurationis,  Ta. 

nubecula,  ae,/.  dim,  [nubes],  a  lUtle  cloud: 
frontis  tuae  nubecula,  gloomy  expresMon, 

nubes,  is,/.  [NEB-],  a  doud,  mist,  vapor:  cae- 
Inm  nocte  atque  nubibus  obscuratum,  S. :  aer  con- 
cretus  in  nubis  cpgitur:  atra  nubes  Condidit  lu- 
nam,  H. :  aestivis  effusus  nubibus  imber,  V.  —  A 
doud,  thick  multitude,  dense  mass,  swarm  :  locu- 
starum  tantae  nubes,  L. :  levium  telorum,  L. :  pe- 
ditum  equitumque,  L. :  hostem  Factft  nube  pre- 
munt,  V. :  (volucrum)  nubem  sonoram,  lu. — F  i  g^ 
a  doud:  in  illis  rei  p.  caecis  nubibus:  nubIs  et 
inania  capiat,  phantoms,  H. :  deme  supercilio  nu- 
bem, ff^oom,  H. :  fraudibus  obice  nubem,  a  veiL  H. : 
h^thunder<lowl,Y. 


nnblfer,  era,  eram,  aeff.  [nubes  -f  I  FERp],  damd^ 
bearing:  Apenninus,  douicapped,  O. :  Notua,  0. 

niibigena,  ae  [nubes +GEN-],  doud-bom. — Of 
the  Centaurs,  Y.,  O. 

nnblla,  (Orum),  n.  {_plur.  n.  of  nubilus],  douds, 
rainrdouds:  Diespiter  Igni  oorusco  nubila  divi- 
dens,  H. :  caput  inter  nubila  oondit,  Y. :  nubila 
disiecit,  0. 

nubiliSi  e,  adj.  [NEB-],  marriageabls :  filia: 
iam  plenis  nubilis  annis,  Y. :  anni,  0. 

nubUna,  adj.  [nubes],  doudy,  overcast^  loweHng, 
doud-bringing :  Auster,  0. — Dark,  gloomy :  Stjx, 
0. :  via  nubila  taxo,  0. — F  i  g.,  gloomy,  sad,  mdan- 
choly :  toto  nubila  voitu,  0. :  Nubila  nasoenti  aea 
mihi  Parca  fuit,  unprt^ntious,  0. 

niibdb  nupsi,  nQptum,  ere  [NEB-l,  to  veU  one- 
sdf  be  married,  marry,  wed:  in  familiam :  leetom 
filiae  nubenti  straverat:  apte,  0. :  Tu  nube  atque 
tace,  lu. :  Mamilio  filiam  nuptnm  dat,  L. :  propin- 
quas  suas  nuptum  in  alias  civitates  eonlocasae, 
Cs. :  Antiphila  nubet  mihi,  T. :  lugurthae  fitia 
Boccbo  nupserat,  & :  consobrino  suo :  nube  pari, 
0. :  cum  illo  nupta,  T. :  quocum  esset  nupta. 

nudatos,  P.  of  nudo. 

nudiua,  adv,  [for  nunc  dies  (est)],  only  in 
phrases  of  time  with  an  ordinal  number:  noidios 
tertius,  it  is  now  the  third  day,  i.  e.  day  before  yes- 
terday :  nudius  tertius  decimus,  twdve  days  ago. 

nudo,  avi,  atus,  &re  [nudus],  to  make  naked, 
strep,  bare,  lay  bare,  expose,  uncover:  inter  dvis  oor- 
pore :  superiore  corporis  parte  nudatft,  Gs. :  homi- 
nem  nudari  ac  deligari  iubet:  gladioe,  L.:  telnm 
nudatum  vaginft,  N. :  Tertia  nudandas  acoeperat 
area  messis,  i.e.tobe  threshed  out,  O. :  Satjroa  nu- 
davit,  exposed  on  the  stage,  H. — In  war,  to  leave  un- 
covered, leave  exposed,  expose,  deprive:  ab  dntstri 
parte  nudatis  caatris,  Gs. :  latera  sua,  L. :  neque 
sibi  nudanda  liiora  existlmabant,  Gs. :  praeeidiis 
nudatus,  S. :  terga  f ug&  nudant,  Y.  —  To  sfr^ 
spoil,  plunder :  spoliavit  nudavitque  omnia:  nu- 
datus opibus,  L. :  comicula  nudata  coloriboa,  H. : 
nee  nuder  ab  illis,  0. — F  i  g.,  to  lay  bare,  expose: 
evolutus  illis  integumentis  dissimulationis  tnae 
nudatusque.  —  To  lay  bare,  make  visible,  expose, 
betray,  disclose .-  defectionem,  L. :  voluntates  ho- 
minum,  L. :  eins  consilia  adversos  Bomanos,  L : 
ingenium  res  Adversae  nudare  solent,  H. :  Crudelb 
aras  traiectaque  pectora,  i.  e.  tdls  the  sacrilege,  and 
dums  his  pierced  breast,  Y. — To  deprive,  strip :  se 
regno  nudari :  nudata  omnibus  rebus  tribunicit 
potestas,  Gs. :  quem  praeoeps  alea  nudat,  tmpov- 
erishes,H» 

nndua,  acfj,,  naked,  bare,  undothei,  stripped,  im- 
eovered,  exposed :  Gapillus  passns,  nudus  pes,  T. : 
nudum  (Rosctum)  eielt  dome :  nuda  pedem,  0. : 
membra,  Y. :  oapite  nudo,  bareheaded,  S. :  nodo 

Digitized  by  VJiOOQlC 


tM 


ooip&re  pugiutre,  wiikout  a  «Am/<^  Gs.  :  sere  nadae, 
wUkoul  the  toffa^  V. ;  nudum  corpus  «d  hoetla  vor- 
tere,  his  de/tneeUu  hack,  S. :  Gratia  Nudia  iuncta 
fiororibus,  m  li^ht  attire,  U. :  si  lice  in  Quda,  bar€, 
Y. :  Sedit  humo  nuda,  0. — Striped,  spwled,  vacant, 
void,  deprured,  desiiiute,  toithovt :  partem  subaellio- 
rum  nudam  atque  inanem  relinquere :  urba  proe- 
sidio :  agria  nummis,  H. :  Mesaana  ab  bis  rebus : 
loca  nuda  gigneotium,  S. :  Arboris  Othrys,  O. — 
Without  vrf^erty,  poor,  needjf,  det^iute,  forlorn : 
senecta,  0. :  quia  tarn  nuduSi  ui,  etc.,  lu. :  plane 
nudus  ae  desertus :  nil  cupieutium  Kudus  castra 
peto,  H. — Bare,  mere,  pure,  simple,  sole,  alone,  only  : 
nuda  ista  si  ponaa:  openim  nudum  certamen, 
simplif  a  ritfalry  in  achievemant*,  0.  —  Simple,  un- 
adorned: Commentarii  (Gaesaris) :  dioendi  facul- 
tas :  nudis  incompta  capillis,  0. :  Veritas,  H. 

iragae,  arum,  /.  [GN V-],  i«i<t»  idle  tpeeehee,  tri- 
flee :  ista  magnas  nugaa  dixerU,  T. :  tantis  delec- 
utus  nugia :  Nescio  quid  meditans  nugarum,  H. 
—Jeeting,  jokers,  droUfeUows:  amicos  fiabet  me- 
ras  nugfts :  in  comitattt  nugiaram. 

nogator,  Oris,  m.  [nugor],  a  jester,  joker,  bab- 
bler, trifler,  braggart,  swaggerer :  tu  ipee,  DUgaior : 
alqm  nugatorero  appellare,  L. 

nugatdrkui,  o^.  [nugator],  trifling,  worthless, 
useless,  futile:  ad  probandam  res:  alqd  valde. 

xmeor,  fttus,  Sri,  dep.  [nugael  to  jest,  trifte,p!lay 
the  fool,  talk  nonsense  :  non  luscite:  positis  nugari 
Graecia  bellis  Goepit,  H. :  euro  illo,  H. 

]iiUlii%  gen.  nfilllus  (m.  nCLllI,  T.,  G.;  nallius, 
H.),  dot.  nam  (m.  nQlld,  Gs. ;  /.  nallae,  Pr.),  acfj. 
[ne+ullusl  not  any,  none,  fto:  semita  nulla,  Bun. 
ap.  G. :  nuUa  Yidebatur  aptior  persona :  elephanto 
bdoarum  nulla  pradentior :  nullo  periculo  perven- 
turi,  safely,  Gs. :  nullo  dtscrimine,  Y. :  nullius 
earum  renim  oonsoli  ius  mi,jurisdietfon  over  none 
of,  etc,  8.:  nullnm  meum  minimum  dietnm,  not 
the  sUghiest  word  on  my  part:  (Alpes)  nulla  dum 
vift  snperatae, no  road  asyet,L.i  equestris  pugna 
nulla  admodum  fuit,  no  Jight  at  all,  L,:  nulla  re 
Qoft  magifl  commendari,  quaro,  etc.,  no  single  :  nul- 
la rerum  suarum  non  relietft,  every  one^  L.  —  As 
subeL  m.  and  /.,  no  one,  nobody:  me,  cum  a  robis 
diseesaero,  nusquam  aut  nullum  fore :  oonsistendi 
poteataa  erat  nuUi,  Gs. :  ego  quidem  nuIU  yestrum 
deero,  L. :  ant  nullo  aut  quain  paucissimis  prae- 
sentibus,  S. :  Gur  nemo  est,  nulla  est,  quae,  etc., 
0. :  nollts  posset  esse  iucuudior :  nuUia  hominum 
oogentibus  veniunt^  V. — ^As  subsL  n,,  nothing  (for 
nihil):  praeter  laudem  nullius  avari,  H. — Gollo- 
quially,  not,  not  at  all:  memini,  taroetsi  nuUus 
moneaa,  T. :  Pbilotimua  nuUus  venit :  ea  (occasio) 
nulla  contigerai,  L. — Of  no  account,  insignificant, 
tn/Ung,  worthless,  null:  igitur  tu  Titias  leges  nul- 
laa  putaa?:  sed  yides  nullam  esse  rem  p.:  patre 
nuUo,  L. :  alia  quae  illos  magnos  fecere,  quae  no- 
85 


bia  nulla  sunt,  8.— With  esss,  to  be  lost,  be  wndone : 
nullus  sum,  T.:  NuUu^s,  Qeta,  niai,  etc.,  it  is  aU 
over  with  you,  T. 

mun,  adv.  [  1  N  V-  ].  I.  Of  time,  now  (corrcl. 
of- turn),  only  in  the  phrase,  etinm  num,  see  etiam. 
—  II.  As  interrog,  particle.  A.  Introducing  a 
direct  questiou,  usu.  expecting  a  negative  answer, 
then,  now  (often  only  rendered  by  the  inteirogative 
form  of  the  sentence):  num  videntur  con  venire 
haec  nuptiis  ?  does  this  look  like  a  wedding  t  T. : 
num  expeetatis,  dum  Metellus  testimonium  dicat? 
are  you  waiting  then  for  Metellus  to  give  evidence  f  : 
num  est  ferendnm?:  num  non  vis  nudire,  cur? 
ete.,  tM'tf  you  not,  then,  heart  —  With  -ne  (rare): 
nnrane,  si  habuit  amieos,  ferre  contra  patriam 
arma  debnerant?  —  Followed  by  an  :  Niim  furis, 
an  pmdens  iudis  mef  are  you  mad,  or  9  etc.,  H. : 
num  iratum  timemus  lovem  ?  .  .  .  an  ne  turpi ter 
faoeret« — With  qvae^  quid  (indefinite ;  often  written 
numquis,  numquid):  numquis  hie  est?  nemo  est, 
T. :  num  quae  trepidatio  ?  num  qui  tumuHus  ? : 
num  quid  vis  ?  have  you  any  commands  f  (qsu.  a 
form  of  taking  leave),  T. — With  nam,,  in  eager  or 
anxious  questioning  (old):  Num  nam  perimus? 
are  we  ruined  thenl  T.  —  B.  In  an  indirect  ques- 
tion, whether:  videte,  num  dubitandum  vobis  sit, 
etc. :  speculari,  num  sollicitati  animi  essent,  L. : 
quaere,  num  permittas. 

(numarin^  numatos),  see  numma-. 

num-oabi,  adv.  tnterrog.  [see  ubil,  a  strength- 
ened num  (old):  numcubi  meam  Benignitatem 
sensisti  in  te  claudier  ?  have  you  ever  t  T. 

nwneii,  inis,  n.  [2  NV-],  a  nod;  hence,  a  com- 
mand, will,  authority:  magnum  numen  unum  et 
idem  sentientis  senatOs :  Gaesareum,  0. :  adouite, 
P.  G.,  nutum  numenque  vestrum  Campanis,  L. — 
The  divine  will,  potoer  of  the  gods,  divine  sway, 
siupreme  authority :  deo,  cuius  uumini  pai^nt  om- 
nia: di  suo  numine  sua  templa  defendunt:  Nul- 
lum numen  babes,  si  sit  prudentia  (to  Fortune), 
lu. — Chd-head,  divinity,  deity,  divine  majesty :  deo- 
mm  tnmortalium  nnmen  placare,G8. :  numina  Pal- 
ladia, v. :  per  Dianae  numina,  H.  —  A  divinity, 
^^yy  90^  goddess:  caeieste,  L. :  Numina  laeva, 
V. :  promissaque  nnmine  flrmat,  le.by  calling  to 
witness,  0. :  Vadimus  baud  numine  nostro,  unpro- 
pitious,  V. :  hospes  numinis  Idaei,  lu. :  numinis 
looo  habere,  Ta. :  violatum  Augusti,  Ta.  —  Sing, 
collect. :  sorores  vocat,  inplacabile  numen,  0. 

nnmerabUis,  e,  adj.  [numero],  that  can  be 
counted:  calculus,  0. :  populus,  easify  numbered,  H. 

iuimeratii%  04/.  [P.  of  numero],  counted  out, 
paid  down,  in  ready  money,  in  cask:  dos  uioris 
numerata. — As  subst.  n.,  ready  money,  cash :  nam 
numeratum  non  erat :  eitra  numeratum  duodedm 
milia  pondo  argenti.  besides  coin^  L. 

Digitized  by  VjOOQIC 


946 


ntamerOy  ftvi,  fttus,  &re  [  numenis  ],  to  count, 
en,umeraU,  reckon^  mtmber,  tmks  aeeouni  of:  sin- 
guIoB  in  singulas  (civitates) :  per  digitoa,  0.:  pecus, 
V. :  numereatur  deinde  labores,  lu. :  ne  quid  ad 
senatura  consule,  aut  numera,  \.  e,  be  wre  of  a 
quorum. — Of  money,  to  couvU  ont^pa}f  out^pay: 
ut  Duroerabatur  forte  argentum,  T. :  primam  (pen- 
sionem),  L. :  magnam  pecuniam,  Cs. :  Quid  ref ert, 
vivas  numerate  nuper  an  oliin  ?  (money)  paidjuat 
now  or  long  ago,  H. :  nummt  numerati  euui  Conii- 
ficio:  stipendium  militibut.  —  7b  reeouni,  relate: 
Ghao  divom  amores,  V. — F  i  g.,  to  reckon,  nttmber, 
poueety  own :  Donee  eris  feliz,  multos  numerabia 
amicos,  0. :  trlumphoa,  lu. —  To  account,  reckon, 
eeteem,  comider,  regard,  hold:  Tliucydides  num- 
quaoi  est  nuroeratus  orator :  Sulpicium  aocusato- 
rem  suum :  quae  isti  bona  numerant :  boa  poetas, 
H. :  a  quo  mors  in  benefici  parte  numeretur :  in 
mediocribtts  oratoribus  numeratus  est:  bonestis- 
sirous  inter  suos  numerabatur:  (Appium)  inter 
decemviros,  L. 

mimeroM,  adv.  [numerosusl  rhythmuaUy, 
mdodioudy:  fidiculae  sonantee :  dicere. 

numeroBtiB,  a^.  with  comp,  and  nup.  [nume- 
nis], in  full  number,  mtmeroue,  manifold  :  ci vitas 
nuineroslssima,  moat  populow,  iV :  classis,  lu. — 
Full  of  rhythm,  measured,  rhyt/mUcal,  mdodiom : 
uumerosos  ponere  gressas,  0. :  si  numerosum  est 
.  . .  quod  metiri  possumua  intervallis  aequalibus : 
oratio:  numerosior  Asinius,  Ta. 

numertifl,  I,  m.  [NEH-],  a  number  :  ad  nuroe- 
rum  quattuor  milium,  about,  Cs. :  septem  sonos : 
qui  numerua  rerum  omnium  fere  nodus  est :  duo 
ii  numeri:  exercitus  nuroero  hominum  amplior, 
S. :  numerumque  referri  lusait,  that  they  be  counted, 
V. :  numerus  argenteorum  facilior  usui  est,  count- 
ing, Ttu:  mille  Dumero  navium  classis:  ad  duo 
milia  numero  cecidisse,  Gs. :  obsides  ad  numerum 
miserunt,  the  full  number,  C», :  quantum  Aut  nu- 
merum lupus  (ouratX  the  count  of  thejlock,  V.— 
A  conuderable  number,  quantity,  body,  collection, 
dose:  oonveniet  numerus  quantum  debui,  jwn, 
T. :  eifuse  euntes  numerum  ampUorem  effieiebant, 
S. :  si  naves  suum  numerum  haberent,  complement: 
magnus  numerus  frumenti,  quantity  :  est  numerus 
civ'ium  Romanorum,  mat^:  sed  illos  Defendit  nu- 
merus, Itt. :  span!  per  provinoiam  numeri,  troope, 
Ta.— il  mere  number,  cipher,  nobody :  Nos  nume- 
rus sumus,  H.:  ignavonun,  rabble,  Ta.  —  Flur., 
dice:  ebumi,  0.:  tria  iactet  numeros,  0. — Flur,, 
the  mathematics,  asironomv:  a  saoerdotibua  nume- 
ros  accipere. — ^F  i  g.,  nunwer,  rank,  place,  position, 
estimation,  relcUion,  doss,  category:  roe  adseribe 
talem  in  numerum :  Phraaten  numero  beatomm 
Eximit  virtus,  H.:  reductos  in  hostium  numero 
habuit,  Gs. :  Tubero  fnit  nullo  in  oratomm  nnme- 
ro,  reckoned  anumg:  esse  in  numero  nullo,  of  no 


repute:  qni  aliquo  rant  numero,  ofeome  repute, 
Gs. :  homo  nullo  numero:  quo  sunt  in  nmnero 
Guriosolitea,  etc.,  Os.:  qui  in  eo  numero  fnisset: 
nt  civium  numero  simus,  Ii.  —  A  part,  member^ 
category:  omnes  nnmeros  virtutis  continere: 
mundus  eipletus  omnibus  suis  numeris :  deesae 
numeris  suis,  to  be  deficient,  O. —  Order:  Quae- 
cumque  deseripsit  cannina,  Digerit  in  nnmenmi, 
y. — An  office,  duty, part:  ad  nuroeroe  exige  qnid- 
qne  suos,  0. :  verae  nnmerosqtie  modosqoe  edi- 
soera  vitae,  H. — Musical  mt^sure,  time^  rhythm, 
harmony, numbers:  in  musicia  numeri  ei  voces  H 
modi,  etc. :  Isooraies  verbis  solutis  nnmeros  pri- 
mus adiunxit :  nnmeros  meiuint,  si  verba  teneren, 
air,  v. :  nil  extra  numerum  fecisse,  out  of  mess- 
vre,  i.  e.  improper,  H.— In  verse,  o  measure,  num- 
ber: oum  sint  numeri  plures:  numeris  nectere 
verba,  0. :  numerisque  fertur  Lege  solatia,  fi.— 
A  verse:  Arma  grnvi  numero  Skiere,  L  &  heroic 
metre,  0. :  imparea,  i.  e.  elegiae  verses,  O. 

Nmnida,  ae,  m.,  as  Ko/mc,  a  nomad  /  e  s  p.,  a 
yumidian,  S.-^Ftur,,  &,  Gs.,  L.,  V.,  H^  O.  —  Afl 
aeff.:  dens,  tw>ry,  0. 

iniliimaxlu«k  ^j-  [nummus],  of  money,  moneys 
pecuniary:  diffieultas:  theea, ihqimw-^qx .-  reB,tAc 
coinage:  Wt,  against  forgery,^^Brib6d,venaiy  mer- 
cenary :  iudices :  interpres  paci& 

nummatas  (not  nftma-),  o^'.  [nummua],  mon- 
eyed, rM:  adulescens:  bene,H. 

nvmmiiliui  (not  nflrau-),  I,  m.  dim,  [nummos], 
a  bit  of  money,  coin:  illis  aliquid  nummulorum 
dare;  nummulis  acoepti8,/or>S^y  hurt. 

nimunius  (not  nam-),  I  (gen.  plur,  -roOm ;  nreij 
•morum,  T.,  G.,  H.),  m,,  =  yov/ifioc  (Doric  for  vi- 
ttOffX  a  piece  i^  money,  coin,  money:  panxillalom 
Nummorum,  T. :  adulterini,  eounterfeit:  habet  in 
nummis,  ready  money:  iaotabatur  temporibns  illis 
nummus,  the  value  ^  momy  fiuetuaied:  crescH 
amor  nummi,  lu. — Tlu  Jtoman  unit  of  account,  e 
silver  coin,  sesterce:  mille  nummflm  po8cit,T.: 
quinque  ilia  milia  nummflm  dare  Apronio:  bie 
erit  tUQS  nummonim  miUibus  octo,  at  the  price  of, 
U. :  Denarius  nummus,  see  denarius.— ./I  triJU, 
mere  nothing,  penny:  ad  nummum  convenit,  to  a 
farthing:  bereditas,  nnde  nummum  nullum  atti- 
giaset,  touched  no  penny, 

mumuun,  nimiiie,  see  num. 

nurnqnam  or  nunqtiam,  adv.  [ne + umquan], 
at  no  time,  never :  nurnqnam,  dum  haec  natio  vive- 
ret :  numquam  ante  boo  tempus,  Gs. :  numquam, 
donee  tenerentur,  L. :  Numquam  f ui  nsquam,  qoin 
me  amarent  omnes,  T. :  numquam  non  ineptum, 
always:  numquam  nisi  honorifioenUssiroe  Pom- 
peium  appellat,  always. — ^As  an  emphatic  negative, 
not,  by  no  means,  not  at  aU,  never:  satrapa  num- 
quam sniferre  eins  sumptfls  queat,  T. :  Numquam 


noaa  qwuido 


547 


niMifcio 


L  quando^  Me  qwtnda 

nmn-qo],  ado.  inUrrog.y  in  any  way  f  oiattfT, 

num-qtild,  adv.  interrog, — In  a  direct  ques- 
tion, a  strengthened  num  :  Numquid  metnmisti  ? 
eanU  you  remember  f  T. :  numquid  Audi  ret  leviora, 
pater  si  viFeret  ?  H. :  Numquid  nam  amplius  tibi 
cum  ills  f uit  f  T. — ^In  an  indirect  question,  wheth- 
er^ whUher  at  all:  scire,  numquid  necesse  sit. 

nmnqnifl,  numquid,  see  2  quis. 

(nGnraltiB,  numas),  see  nummu-. 

nunc,  adv.  [num+oe],  of  present  time,  nota,  at 
pre$ent^ai  ihU  tinu:  de  quibus  nunc  quaerimns: 
nunc  quaa  esty  dob  quae  oUra  fuit,  T. :  omnia, 
quae  sunt  concluaa  nunc  arttbus,  dispersa  quon- 
dam f  uerant :  sed  erat  tunc  ezcusaUo  oppresais ; 
nunc  nulla  est:  arx  minus  aliquanto  nunc  munita 
qaam  antea :  aut  nunc  . . .  aut  aliquando :  Cluen- 
tio  nisi  nunc  satisfecero,  postea  non  erit,  etc. : 
deos  nunc  testis  esse,  moz  fore  ultores,  L. :  None, 
olim,  quocumqne  tempore,  V. :  nunc  demum  Intel- 
i^o,  f^at  till  now,  T. :  ut  mihl  nunc  deniqae  amare 
v'idear,  antea  dilezisse:  nunc  primum,  not  until 
now:  Nane,  nanc  o  liceat  crudelero  abrumpere 
vitam,  V. :  hem,  nuncin  demum  f  now  at  laaif  T. : 
quae  (causae)  si  manebunt  .  .  .  et,  ut  nunc  est, 
mansurae  videntur,  m  Ihe  present  tlate  of  a^ain: 
Suaviter,  ut  ntmc  est,  inqnam,  H. :  iudicils,  qui 
nunc  sunt,  hominuro,  of  coniemporaria :  nunc  ta- 
roen  ipsum,  jii<£  now, — Of  past  or  future  time, 
conceived  as  present,  now^  at  thi$  time,  then,  at 
that  time:  Idem  Venandrt  Phasma  nunc  nuper 
dedit,  T. :  nunc  in  causft  ref rixit :  nunc  reus  erat 
apud  Craseam :  nunc  Tempus  erat,  etc.,  H. :  dixit, 
nunc  demum  se  voti  esse  damnatum,  N. — Of  cir- 
cumstanoes,  now,  under  thewe  cireumttaneeo,  in  view 
ofthtM,  at  matters  are:  nunc  quonlam  hominem 
genera  vie  efe  omayit  deus,  perspicuum  sit,  etc: 
vix  nnne  obsistitur  illis,  O. :  si  omnia  manerent, 
tamen  .  . .  nunc  vero  exul  patrlfi,  quo  adoedam  ? 
SL :  nee  abnultur  ita  faisse,  si . . .  nunc  htiud  sane, 
etc,  but  aa  matters  are,  L. :  si  haec  non  ad  homi- 
nes Teriun  ad  bestias  conquer!  vellem  .  .  .  nunc 
vero  cum  loquar  «pud  senatores  populi  B.,  etc.-— 
Repeated  in  parallel  clauses,  nunc  . . .  nunc,  now 
.  .  .  now,  at  one  time,  at  another,  sometimes  .  .  . 
tomMim£s:  facinora  nunc  in  expeditionibus,  nunc 
in  acie,  L. :  Nunc  hos,  nunc  illos  aditQs  pererrat, 
V. :  nunc  ad  prima  signa,  nunc  in  medium,  nunc 
in  uHtmo  agmhie  aderat,  On. ;  <;f .  pariterque  stni- 
fltros,  Nano  dextros  solvere  sinlls,  V.:  nunc  .  .  . 
postremo,  L.:  nime  .  .  .  modo,  L:  modo  .  .  . 
Nunc,  O. 

(nuncia),  ae,  see  xiuntia. 

mmo-iam,  ads^  at  once,  immediately:  eamus 
nonciam  intra^  T.  . 

PUDoiny  for  nnneine  [Bunc-f  ^ne],  see  nnnc 


(nonoid,  nunoiuft),  see  nftnti-. 
(nonotibf ),  ode,,  see  numcubi. 

nunonpatio^  onis,/.  [nuncupo],  a  public  pro^ 
nMuHation,openassun^ion:  votorum,  Ij.,  Ta. 

nunoupo,  ftvl,  fttus,  &re  [nomen+CAP-],  to 
call  by  name,  call,  name:  alqd  nomine  dei :  alquem 
Indigetem,  0.  —  Of  vows,  to  take  pMidy,  offer, 
utte)\  vow :  vota  ea,  quae  nuroquam  solveret :  pro- 
fectu^  ad  vota  nuncupanda,  L. — To  proclaim  for- 
mally .•  adoptionem,  Ta. 

nundinao,  ftrum,/.  [novem+dies],  the  ninth 
day,  markei-dayt  fairly,  weekly  market:  nundi- 
narum  Traviiyyptt, — In  the  phrase  trinflm  nnndt> 
nOm  (sc  spatium),  a  period  of  three  market^ys, 
till  the  third  market-day  (17  to  24  days) :  ubi  pro- 
mulgatio  trinOm  nundinamf — Since  nuadinum 
came  to  be  regarded  later  as  anaecstr^.n,:  oo- 
mitta  in  trinum  nondinum  indieta,  on  the  third 
market  -  day,  L. — A  market  -  pUwe^  market  -  town : 
Capuam  nundinas  rusticoram  esse  voIuerunL— 
Fig.,  trade,  trqgk,  sale:  totius  rel  p.  nundinae: 
vectigalium  flagttioeissimae. 

nnndlnitto,  finis,  /.  [  nnndinor  ],  a  trading, 
baryaininff,  cheiffering,  buying  and  selling:  fuit 
nundinatio  aliqua,  ne  oausam  dieeret :  in  lure  di- 
oendo:  iuris. 

nvndlnor,  itus,  in,  d^.  [  nnndlnae  ],  to  hold 
market,  trade,  tre^:  in  captivoram  pretlis  nun> 
dinans,  chaffering,  L. :  ubi  ad  focum  angues  nun- 
dinari  sclent,  i.e.tobs  busy.^^F  i  g.,  to  get  by  traf- 
flcking,  purchase,  buy:  senatoriam  nomen:  ab 
istoius. 

nandinvm,  see  nundinae. 

(nunquam,  nonqaiB),  see  numqu-. 

nuntia  (not  nOno*),  ae,/.  [nuntkis],  a  female 
mmsenger,  due  that  brings  tidings t  fulra  lovis,  i.  e. 
the  eagle:  ales,  eius  del  nuntia,  L, :  historia  vetu- 
statis :  f ama  veri,  V. 

nuntlatio  (not  nanc-),  6nis,/.  [nuntio],  a  dec- 
laration,  announcement  (bj  an  augur), 

niatio  (not  ntUie-),  ftvl,  fttus,  Sre  [nuntius],  to 
awnownee,  dedare,  report,  rdate,  narrate,  make 
known,  inform,  give  vntdligenee  of:  oooiso  Roscto, 
qui  primus  Ameriam  nuntiat  ?  is  theffrst  to  bring 
wordi :  Bene,  nuntias,  bring  good  news^  T. :  qua 
re  nuntiata,  Caesar,  etc.,  on  hearing  this,  Cs» :  si  ne 
sensQs  quidem  vera  nuntiant :  re  nuntiatft  ad  sues, 
Os. :  tibi  hoc :  nuntiare,  prope  omnes  navis  adflic* 
tas  esse,  Os. :  reri  vestro,  regem  deos  f aeere  testis, 
li. :  quern  ad  Sullam  nuntiatum  mittit,  facere,  etc, 
8L :  nuntfat  patri  abfcere  spem,  Ta. :  aquatores 
premi  nuntiantur,  Os. :  rtiere  in  agris  nantiaban- 
tur  tecta,  L.:  adesse  eius  equites  nunttabantor, 
Os. :  nuntiatum  esi  nobis  a  M.  Vamne  Tenisse 
earn  Bomft:  nuatiato.  wAm  ^jWrfM^t^ifatii^i^  la. 


Digitized  by 


<swg^ife'' 


548 


— To  give  ordert,  carry  eenunmuby  dir&st:  qui 
Catilinae  nuntiaret,  ne  eum  alii  terrerent,  & :  mlt- 
tit,  qui  nuntiarent,  ne  hostis  lacesserent,  Os. :  nun- 
tiatum,  ut  prodiret 

nuntiiui,  adj,  [1  KV-],  that  announon^  making 
known^  informvng :  rumor :  littera,  0. :  fibra,  Tb. 
— As  mM,  m.,  a  bearer  of  tidings^  newn  •  carrier^ 
reporter^  meuenger^  courier:  per  nuntium  certio- 
rem  facit  me:  ad  Lingonas  litteras  nuntiosque 
misit,  Os. :  nuntiua  ibis  Pelidae,  V. :  nuntius  ad- 
fert  rem:  lovis  et  deorum,  H.:  nuntii  adferuut 
Darium  premi  a  Seythis,  N. :  nuntio  Ipsius,  qui 
litteras  attulerat,  dici  (  placuit ),  L. — A  menage^ 
neiMy  tidingtt  Egone  te  pro  hoc  nuntio  quid  do- 
nem  ?  T. :  ia  caatra  nuntius  pervenit,  ooniuratio- 
nem  patefactam,  S. :  de  Q.  Fratre  nuntii  nobis 
tristes  renerant:  tarn  tristem  nuntium  ferre  ad 
Gincinnatum,  L. :  gravior  neu  nuntius  auns  Vol- 
neret,'  V.— ^  oommondy  crdeTf  ittjttnetum :  legato- 
rum  nuntio  parere :  hio  nostri  nuntius  esto,  V. — 
In  the  phrase,  nuntium  remittere,  with  dat.^  to  wend 
a  letter  of  divorce,  put  away  (a  wife) :  nxori  Gaesa- 
rem  nuntium  remisisse. — ^Rarely  of  the  wife :  etsi 
mulier  nuntium  remisit. — Fig. :  com  Tirtuti  nun- 
tium remisisti,  renoun^d, — Plur,  n.  as  wbtt,^  a 
fneeaage,  new§ :  ad  aurls  nova  nuntia  ref erens,  Ct : 
habes  animi  nuntia  verba  mei,  0. 

nuper,  adv,  with  ain>.  nUperrimS  [1  NV-],  new- 
hfy  lately ^  reeemiJlAf^fremy^  not  long  ago^Just:  haec 
inter  nos  nuper  notitia  admodumst,  T. :  nuper  me 
in  litore  vidi,  V. :  quid  enim  nuper  tu  ipse  locutus 
es :  in  quo  (terrore)  uuper  fuimua,  cum,  etc.,  Ia. : 
Tam  nuper  picti  pavones  .  . .  Quam  tu  nuper  eras, 
etc.,  at  freshly 1 0. :  nunc  nuper,  jus^  now.  T. :  <^uod 
ille  nuperrime  dizerit. — Recently^  not  long  «i7uw, 
laidy:  Allobroges,  qui  nuper  pacati  erant,  Cs.: 
neque  ante  philosophiam  patefactam,  quae  nuper 
inventa  est:  heros  conspectus  in  auro  nuper,  H. 

nnpta,  ae,/.  [P.  of  nubo],  a  bride,  vfife:  nova, 
T. :  pudica,  L. :  nupta  virum  timeat,  O. 

nuptiae,  Arum,/,  plur,  [nupta],  a  marriage, 
wedding,  nnptiale:  rerae,T.:  scelestae,  S. :  plenae 
dignitatis:  Nuptianim  expers,  unmam^d^  H. :  ab 
eis  nuptiis  abhorrere :  C!omificia  raultarum  nup- 
tiarum :  soUemnia  nuptiarum,  ceremony,  Ta. 

nuptlilis,  e,  atfj.  [ nuptlae],  of  a  marriage, 
wedding-,  nupHed:  dona:  fax,  H. :  tabulae,  a  mar- 
riage-€oniract,Tti, 

nuptojs,  P.  of  nubo. 

imm%  fis,/,  a  daughter-inUaw :  amicam  fill 
tamquam  nurum  sequebatur :  Vidi  Hecubam  cen- 
tumque  nurOs,  Y.  — ^  young  woman,  married 
woman:  electra  nuribus  gestanda  Latinis  (as 
ornament),  Q. 

nusqiiam,  adv,  [ne+usqnam],  nowhere,  in  no 
place:  nosquam  gentium, T.:  hoo  uiuquam  opi- 


nor  scriptum  fuisse:  ubi  nuBqwun  td  diBBieatM>- 
nem  ventum  est,  L. :  nusquam  alibi,  nowhere  dee. 
— On  no  occaeton,  nowhere,  in  nothing:  praestabo 
sumptum  nusquam  melius  poni  posse. — No  whith- 
er, to  no  pUiee:  nusquam  abeo,  T« — Fig.,  to  noth- 
ing, for  no  purpoee:  ut  ad  id  omnia  referri  opor- 
teat,  ipsum  autem  nusquam :  plebs  nusquam  alio 
nata,  quam,  etc., /or  nothing  me,  L. 

nuto,  avi,  Atus,  are,/re0.  [nuo],  to  nod:  nu- 
tans, Distorquens  oculos,  u. :  percutiens  nutanii 
pectora  mento,  0. — 7'o  sway  to  and  fro,  totter, 
ttagger:  ornus  nutat,  V.:  nutant  circumspectao- 
tibus  galeae,  et  inoerti  trepidant,  L. :  nutantem 
pondere  mundum,y.:  rami  pondere,0.:  ptaustra, 
lu. — F  i  g.,  to  wa»er,  falter,  do^t,  heeitale  :  in  Da- 
tura deorum :  animus  nutat,  0. 

nfitrioinB,  1,  m.  [nutrix],  a  bringer-tqit,  tutor: 
eius  (pueri),  Os. 

nutricor,  atus,  ftrt,  dq>.  [nutrix],  to  nouriA, 
euetain:  mundua  omnia  nutricatur. 

natiionla,  ae,  /.  dim,  [  nutrix  ],  a  nurwe.-^ 
Fig.,  a  preeerver,  foeterer:  nutricttlaa  praedto- 
rum :  causidicorum  Africa,  mother  land,  lu. 

notximen.  inis,  n.  [nutrio],  nouriehment,  O. 

nutrimeiltaill,  i,  n.  [nutrio],  novriehment, 
support :  (igni)  arida  Nutrimenta  dedit,  L  e.fud, 
v. — Fig.:  eloquentiae. 

nutrio  (n&trlbat^  nfttribant,  for  nQtriebat,  eta, 
v.),  Ivl,  ItuB,  Ire  [1  XA-],  to  eudde,  nouri^feei, 
foster,  bring  up,  rear  :  quoe  lupa  nntrit,  O. :  iKgna 
nutrittts  glande,  H. :  taunis  nutritus  in  berbft,  lu. 
— To  n<niri»h,  tt^jport,  maintain,  foeter  :  Fax  Ce- 
rerem  nutrit,  0. — To  nourish,  nitree,  taiee  care  of, 
attend  to:  onra  corporum  nutriendonim,  L. :  dam- 
num naturae  in  filio,  L. — ^F  i  g.,  to  nourish,  eftmi^ 
stqiport,  cultivate,  sustain,  maintain  .•  rite  indoles 
Nutrita,  H.:  Impetus  sacer  qui  vatum  pectora 
nutrit,  0. :  ego  nutriendae  Graedae  datua,  treet 
mildly,  L. :  ignis  foliis,/Md;  0. :  paoem,  Ta. 

nutxlor,  — ,  Irt,  dep.  [nutrio],  to  cherieh,  aJU- 
vate:  nutritor  olivam,  V. 

nutzia;  Icis,/.  [nutriol  a  wd^nuree,  nnrst: 
puero  nutricem  adducit,  T. :  cum  lacte  nntrtds 
Crforem  suxlsse:  nutricis  labores»  lu.  —  Fig.: 
curarum  maxima  nutrix  Nox,  0. :  plebts  R.  Sidlia: 
tellus  leonum  nutrix,  H. :  nutrices,  the  hreaete,  Ct 

ndtiiA,  — ,  ahi  11  (onW  nom,  sing,  and  ace  and 
abL  sing,  and  phtr,),  m,  [2  NY-],  a  nodding,  nod: 
id  signifijcarenutu:  nutu  finire  disceptauooem, 
L.:  nutu  tremefecit  Olympum,  Y.:  nutu  sigua 
remittis,  0. — A  hint,  intimation:  an  mibi  nutos 
tuus  non  f aoeret  fidem  ? — A  tendency,  indinatum, 
gnmty:  terrena  suopte  nutu  in  temm  fern: 
terra  in  sese  nutibua  suis  oon^bata.— Fig^ 
ateeni,  eonyoHanee :  .a^puit^ 

Digitized  by^ 


M9 


▼estram  iavieium  GampaDis,  h.^^C9mmandf  will^ 
pUanure:  res  ad  nalttm  ciuB  facta,  Ca.:  omnia 
deoram  nuta  adminiatrari :  ooatra  nutum  Naevi : 
ad  nutos  aptna  erilfa,  H. :  nata  lonoQia  eunt  res, 
V. :  sub  nuta  atque  arbitrio  alcuius  ease,  L. 

nnx;  nucis,/.,  a  nut:  Sparge,  marite,  nnces  (a 
custom  at  weddings),  V. :  te  cassft  nuce  pauperet, 
i.  e.  the  tnerttt  trifle^  H. :  nnx  ornabat  mensas,  the 
dnaert^  H. :  castaneae  nnces,  eA«fitifte,  V. — A  nuL- 


irte:  iaota  de  eaelo,  L.,  l\i,-~Bing,eoU€ct.:  Hio 
nax,  0. — An  almond-irtt^  V. 

Ifjroteliiu^  I,  m.,  sr  NvrriXioc,  a  mmame  of 
£a€eku$,0, 

nympha,  ae,  and  nymphe,  6s, /.,  =  v6ft^^ 
a  bride,  mieirese,  ^o>m%g  toomati,  O.— Awr.,  nymphs, 
demi'ffoddeseee,  who  inhabit  the  tea,  rivere^fwm^ 
taine,  woods,  and  mmtntmns,  Y.,  H.,  0. :  Libetbri- 
des,  i/tMM,  y. :  Tocaiis  Nympbe,  Echo,  0. 


5  (rarely,  before  a  vowel  o,  V.)i  *»*^'-  o'  Reel- 
ing or  surprise,  O!  oh!:  0  vir  fortis  es,  T. :  o 
Romule,  Romule  die,  Enn.  ap.  G. :  o  mi  Fami ! :  o 
patemi  generis  oblite :  O  faeiem  pnlchram,  T. : 
o  rem  totam  odiosam :  o  pletas  animi :  o  ego,  H. : 
0  multum  miseri,  0. :  O  utinam  possem,  eta,  0. : 
o  si  BoHtae  qoicquam  virtutis  adessetl  ok!  if, 
etc.,  V. :  0  mihi  tam  longae  maneat,  etc.,  V. :  o 
lax  Dardaniae,  apes  o  fidisaima  Teucrum,  Y. : 
quid  o  tua  f  ulmina  cesaant !  0. :  0  soror,  o  con- 
iux,  o  femina  sola  superstes,  0. 

ob,  prep,  with  ace.— With  verbs  of  motion,  tow* 
ards,  to:  cuius  ob  os  Oral  ora  obvertebant  sua. 
Post,  apw  C. :  Tumi  so  pestis  ob  ora  Fert,  Y. — 
With  verbs  of  rest,  before,  in  front  of  over 
against:  non  mibi  mors  ob  oculos  versabatur?: 
ignis  ob  os  offusus. — On  account  of  for,  beccutse 
of  by  reason  of  for  the  sake  of:  pretfum  ob  stul- 
titiain  fero,  T. :  tibi  ob  earn  rem  bene  faxim,  T. : 
ob  rem  nullam  misit  (me),  for  nothing,  T. :  ob 
merita  carua,SL :  ob  aliquod  emolumentum  suum: 
ob  rem  iudicandam  pecuniam  accipere :  meliores 
ob  earn  scientiam  esse, /or  tfiat  knowledge:  unius 
ob  iram  Prodirour,  Y. :  Aut  ob  avaritiam  aut  mi- 
sera  ambitione  laborat,  H. — ^In  the  phrase,  qaam 
ob  rem  (or  quamobrero),  on  which  account,  where- 
fore, ihertfore,  hence,  accordingly:  quam  ob  rem 
id  primum  videamus,  quatenus,  etc. — With  neut. 
piini.,on  that  aecoutU,  therefore:  ignaris  hoetlbus 
et  ob  id  quietis,  L. :  ob  baec  consuli  nihil  oanctan- 
dum  visum,  L. :  ob  ea  consul  senatum  oonsulebat, 
S. — In  eonsideratiou  of  tn  return  for,  instead  of: 
ager  oppositus  est  pignori  Decern  ob  minas,  T. : 
pecuniam  ob  absolfendum  accipere:  tibi  has 
Haudquaquam  ob  meritum  poenas  Suscitat,  in 
proportion  to,  Y. — ^In  the  phrase,  ob  rem,  to  the 
purpose,  with  advantage,  proJUably,  usefully :  An, 
non  pudet  Yanitatis  ?  JDo.  minime,  dum  ob  rem, 
T. :  id  f rustra  an  ob  rem  faciam,  S. 

obaoratua,  adj,  with  comp.  [ob+aes][,  involvfld 
in  debt:  plebs,Ii.:  quanto  quia  obaeratior,  Ta. — 
Flur.  m.  as  subsL,  dwtors :  obaeratos  liberare. 

ob  -  ambalo^  ftvl,  — ,  are,  to  walk  before,  go 
around:  muris,  L. :  (lupus)  gregibus  obambulat, 


i£ 


prowls  aibout,  Y. :  Aetnam,  0.  —  ?b  walk  about, 
wander :  ante  vallum,  L. :  solus,  O. 

ob-armo,  — , — ,  tre,  to  arm:  securi  Dextras, 
H. 

ob-ar6,  avi,  — ^  ire,  to  plough  around,  plough 
up:  quicquid  herbidi  terreni  erat,  L. 

ob-do,  didi,  ditus,  ere,  to  put  against,  shut,  dose, 
fasten:  pessulum  ostio,  dip  ths  bolt,T,:  nulll 
malo  latua  apertum,  e3q)ose,  H. 

obdonmaco,  Ivi, — ,  ere,  inch  r*ob-dormio], 
to  fall  adeep:  in  medib  vitae  labonbus. 

ob-duo5,  dOxi,  ductus,  ere,  to  draw  before,  draw 
forward,  bring  over:  Curium,  to  bring  forward 
jBLa  a  candidate) :  ab  utroque  latere  coliis  foesam, 
extend,  Cs. — To  dose  over,  cover  over,  overspread, 
surround,  envelop :  trunci  obducuntur  libro  aut 
cortice :  pascua  lunco,  Y. :  voltfis  (of  the  sun),  0 : 
obducta  cicatrix,  a  closed  scar :  consuetude  callum 
obduxit  stomaoho  meo,  has  overworn. — To  draw 
in,  drink  down,  swaUow :  venennm.  —  Fig.,  to 
spread  over:  clarissimis  rebus  tenebras  obdooere, 
i.  e.  darleen.  —  7b  war  over,  heal,  oove^,  conceal : 
obdoctus  verbis  dolor,  Y. :  obductoe  resdndere 
luctiU,  O. — To  draw  out,  pass,  spend:  diem. 

ob-duotio,  Gnis,  /.  [obducol,  a  covering,  en- 
vehpsng:  capitis  (before  execution). 

obductua,  adj.  [P.  of  obduoo],  overspread, 
douded,  gloomy  :  obducta  nocte,  0. :  fsonte,  H^  In. 

ob-dnraaod)  rul,  — ,  ere,  to  grow  hard :  Gor> 
eonis  voltu,  I.  e.  to  be  petrified,  Pr.— 7b  become 
hardened,  grow  insensible,  be  obdurate:  uau  obdu- 
merat  civitatis  patientia:  animus  ad  dolor«m: 
quorum  (amicorum)  alii  obduruerunt. 

ob-diiro,  avT,  atus,  ftre,  to  be  hard,  hold  out, 
persist,  endure:  persta  atque  obdura,  H.:  perfer 
et  obdura;  0.— Pom.  impers. :  quft  re  obduretur 
hoc  triduum,  ut,  etc. 

(obediena,  obadio,  etc.),  see  oboed-. 

Obellacua,  I,  m.,  =  dfitXioKoc,  an  obdisk,  Ta. 

ob-eo,  IvI,  ittts.  Ire,  to  go,  go  to  meet,  go  in  op- 
position :  inf era  in  loca :  ad  omnia  hostium  ca> 
natOs,  L.— Of  heavenyrgf^gj,  to  go  down,  set: 


obeqvlto 


660 


oblm^Stttoi 


obit  LepuB. — To  faU^perithy  die:  tecuin  Vibensi, 
H. :  simul  ee  cum  illis  obitoro0,  L.  —  To  go  to^ 
vuitf  betake  on/odf  to :  quantum  (nrfois)  flaiania 
obire  non  potuisset,  reach :  obeundus  Mareya,  qui, 
etc,  H. — To  travel  o^er^  vander  thr€>ughy  traverse^ 
vUit:  tantum  teUuris,y.:  tautaa  regiones  pedi* 
bus :  cenas. — 0£  vision  or  speech,  to  run  over, 
mrveyy  review,  rteowiU ;  omnia  per  ee,  oversee  in 
penony  Ci^ :  omnia  vieu,  V. :  omnia  oratione  me& 
civitates,  enumerate, — To  go  over,  surround,  over- 
spread,  envelop:  obeuntia  terras  maria,  V.:  chla- 
mydem  limbus  obibat  Aureus,  0. :  ora  Pallor  obit, 
0. —  To  address  onesdf  to,  engage  in,  enter  iipon, 
undertake,  execute,  acoompltsh:  hereditatum  obeun- 
darum  causft,  entering  upon :  pugnas,  V. :  iudicia : 
ad  oonsularia  munera  obeunda,  L. :  tot  simul  bella, 
L. — To  meet:  yadimonium,  appear  at  (he  appoint- 
ed time:  diem  edicti,  appear  on  the  day:  annum 
petitionis  tuae,  ut,hea  candidate  the  first  year  the 
law  permits  :  diem  suum  obire,  die :  diem  supre- 
mum,  N. :  mortem,  T. :  morte  obitA,  after  death, 

Ob-^tilto,  avi,  — ,  fire,  to  ride  towards,  ride  up 
to :  obequitando  castris,  L. :  portis,  L. 

ob-erro,  — ,  — ,  5re,  to  wander  among,  ramhle 
about :  tentoriis,  Ta. :  cum  periculi  imago  ocuHs 
oberraret,  hovered  before,  Cu. — To  err,  mistake: 
chords  semper  eSdem,  bluncler  at,  H. 

obesuB,  a<fj,  IP.  of  *ob-edol,  that  has  eaten, 
fat,  stout,  plump :  turdus,  H. :  fauces,  swollen,  Y. 
— Y'\g,,  gross,  indelicate,  duU:  iuTenis  naris  obe- 
sae,  H. 

(obox,  obidaX  m.  and/.  [ob+IA-],  a  bolt,  bar, 
barrier,  waU  (onlj  abL  sing,  and  nom^,  ace.  and  obi 
piur,) :  obioes  portarum,  L. :  fultos  en^uniit  obioe 
postes,  y. :  obice  firmo  Olauaerati  0. :  maria  tu- 
mescant  Obicibus  niptis,  barriers,  Y. — A  hinder* 
anee,  impediment,  obstacle  :  per  obices  viarum,  L. 

pb-f-,  see  off-. 

ob-ganniO)  -»-,  — ,  Ire,  to  snarl  at :  ei  alqd  ad 
aurem,  T. 

ob-laoeiifl,  ntts,  P.  [P.  praes.  of  ob-iaoeo],  ly- 
ing before,  lying  nmr,  in  t/ie  ^say:  sarcinarom 
cumulus,  L. :  saza  pedibus,  L. 

obloio  (not  obiicid),  ieei,  ieotus,  ere  [ob+ 
iaoio],  to  throw  before,  throw  to,  cast,  offer,  present, 
expose:  corpus  feris:  alcui  offam,  V.:  legatum 
hominibus  feris,  Ob.  :  si  tale  Tisum  obieetum  est 
a  deo  dormienti,  0r0Mfito/.*  hutc  (sicae)  obici  pro 
me^  be  sxposed.-^To  throw  before,  use  as  a  defence, 
cast  in  the  way,  set  against,  oppose:  Alpium  val- 
lum contra  ascensum  Gallorum:  erat  obiectus 
portus  ericius,  Cs. :  se  ei,  K. :  maximo  aggere  ob- 
iecto :  cum  in  obiecto  (tela)  scuto  haesissent,  L. : 
sese  ad  currum,/tifi^  himself  before  the  chariot, 
V. — ^Fl  g.,  to  throw  before,  put  before,  present,  offer, 
give  1^,  expose:  Unura  ex  iodlcibus  8eIectl8,'Ao&f 


up  as  an  esKunph,  H. ;  debilitati  oUeetft  specie 
▼oluptatis :  deienimentum  animis  agri  divimoiiem 
obici,  L. :  NoeteM  peocatis,  IL :  nubem  oeulis,  0. : 
consulem  morti,  abandon:  obidtur  (oonsolatus) 
ad  pericuhim :  me  in  tot  dimioationes. — To  bring 
upon,  inspire,  infiict,  visit  (cf.  inicio) :  not  quibus 
est  obiectus  labos,  T. :  qui  sibi  earn  mentem  obie- 
cissent,  nt,  etc.,  suggested,  h.:  furorem  Boscio: 
canibus  rabiem,  V. — Pass.,  to  be  occasioned,  befall, 
happen,  occur:  niibi  mali  obici  Tantum,  T. :  tantis 
difficultatibus  obiectis,  Gs. :  obicitur  animo  meUia 
-*— 7'o  throw  out  against,  object,  taunt,  reproadi, 
upbraid  with:  ei  probris  obiectis:  exercitu  Gte- 
saris  luxuriem,  G& :  id  adTeisario,  to  make  such 
an  attack  on:  Parclus  ista  viris  obicienda  me- 
mento, V. :  obiecit  ut  probmm  Nobiliori,  quod  is 
in  provinciam  po^taa  duxisset:  de  Cispio  milii 
igitur  obicies  ? :  quod  obieetum  est  de  pudicitia. 

obtootitid^  Onia,/  [obiecto],  a  reprwseh,  Ob. 

obiecto,  an,  fttus,  &re,/y^.  [obicio],  to  set 
against,  oppose :  caput  f  retis,  i.  e.  ^ve,  Y. — F  i  g^ 
to  abandon,  expose,  endanger :  se  hosttum  tells,  L: 
eum  periculis,  S.:  caput  pencils,  Y.:  pro  cunctia 
unam  aniroam,  Y. —  To  throw  in  the  way,  inter- 
pose, cause :  moras,  O. — To  throw  out,  ehsTge,  tad 
up,  impute,  reproach  with,  accuse  of:  probmm  mihi : 
famem  nostris,  Os. :  Mario  veoordiam,  S. :  natum 
( i.  e.  fili  mortem  ),  0. :  nobilitas  obieotare  Fabio 
fugisse  eum  conlegam,  L. 

1.  obiectaa»  adj.  [P.  of  obicio],  lying  before, 
opposite:  nee  visi  obiectis  silvia,  because  of  the 
woods  in  front,  Gs. :  insula  Alexandriae,  Cs. :  flu- 
mina,  Y. :  obiectus  fortunae,  exposed:  ad  omnes 
castls  periculorum.  —  Plur.  n,  as  subst.,  charges, 
accusations :  de  obiectis  non  confiteri. 

2.  (obleotiiBy  tls),  m.  [ob-i-IA-],  a  put^ng 
against,  opposing :  miles  tectus  plutei  obiectu,  Cs. : 
insula  poctum  Efficit  obiectu  laterum,  opposition, 
Y. :  molium  obiectQs  scandere  (i.  e.  melea  obiee- 
tas),Ta. 

QXymAsam, adj.,  angered,  angry:  foriaDae,Lu 

Ob^itttr,  adv.,  on  the  way,  while  iresvdting :  leget 
aut  teribet,  In. — MeanwhUs,  incidentally:  Yeibe- 
rat  atque  obiter  f aeiem  linit  (i.  e.  inter  Teiberao> 
dum),  lu. 

O'UtOB  (lis),  m,  [ob+1  I-],  an  approach,  visit, 
T.  —  A  goina  down,  setting:  siderum:  signoran, 
Y.  —  Downfall,  ruin,  deiruetion,  death:  regis: 
post  eorum  obltum,  C&. :  Difficiles  obitfis,;Nitn/W 
death,  Y. :  poet  obitum  vestrum,  min :  did  bei^ 
ante  obitum  nemo  debet^  0. 

ObMrgitldb  Onis,  /.  [obiargo],  «  M£ng,  re- 
proof, rwuke,  scolding,  remonstrance:  ut  obiurga- 
tio  contumeH&  careat :  lenior. 

obinrgator,  Qris,  m.  [obiurgo],  a  chider,  seold: 
no«ter.-i%,n  ^o^ffgl jfi^OOgic 


obimgBtoiitis 


661 


obUvtooor 


obtvig&tSita^  a4r.  [  obioigalor  ],  ckidimff, 
weoUing:  epifltuUu 

ob-itbgo^  ftTf,  &tQ9,  ftre,  to  Mie^  mMy  biame^ 
rebuts,  reprove:  ad  obiurgandum  causa,  T. :  Gae- 
liam:  me  de  Pompei  familiaritate,  moderateljf: 
cam  obiury^rer,  quod  Bimio  gaudio  pMM  d«8i- 
perern. — To  urge,  adjure^  exhort  earneeUif:  (epi- 
stttlfi)  me^  ut  firoiior  sun. 

ob-langnesoo^  gul,  — ,  ere,  iiteh.^  to  beeome 
fetbU,  loMfftdsh:  UtteruUie  metie  oblaBguerunt 

oblitoflk  P.  of  offero. 

(otalectimeii,  inis),  it.  [oblecto],  a  delight, — 
Only  phar, :  homioum,  aotrew  of  oontoUMiion,  0. 

obleotimentum,  T,  n.  [oblecto],  a  delight^ 
pUaaure,  ammement :  senectutis:  oblectaineDta 
et  soiacia  servitutis:  reram  nisticaruin. 

ob-lectatlQ,  dnis,/.  [  oblecto],  a  delighting, 
delight :  requiea  plena  obiectationis  f uit :  vitae. 

ob-lectOb  ftvl,  auis,  ftre  [  2  lacto  ],  to  delight, 
divert^  entertain,  amuge,  imUreet :  ae :  populum,  H. : 
animum,  Iiu:  senectutem:  ae  agri  oultione:  me 
te  {ahL\  T. :  ludia  obleotamur :  te  cum  Cicerone : 
In  eo  me  oblecto,  he  ie  mg  delight,  T. :  me  in  Gu- 
mano,  to  be  enteriained.-^t  time,  to  upend  agree- 
ably,  fill  fieoMandlg:  etadio  tempus,  0. — To  dday, 
detain,  oceapg:  se  tarn  dio,  T. :  moras,  0. 

obUoufl,  see  obliquus. 

oblxdo^  — 9  --S  ere  [  ob  +  laedo  ],  to  «pMet0 
toffeiAer,  compresa :  caelum  digituUa:  oblisia  £au- 
cibus,  strangled,  Ta. 

obligation  onis,/  [obligo],  an  engaging,  pledg- 
ing, obligation:  est  gravior  animi  quam  pecuniae. 

ob-ligo^  &TI,  fttus,  ftre,  to  bind  up,  bandage, 
awathe :  Tolnus :  bracchia,  T.  —  Fig.,  to  bind, 
Mige,  put  under  obligation,  make  Uable.'  eum 
militiae  Sacramento,  swear  in  again :  vadem  tri- 
boB  milibus  aeris,  bind  in  the  eum  of,  L. :  alqnem 
tua  Hberaliiate  tibi,  bind  to  goureelf:  me  TObia 
obltgarit  fortuna,  quod,  etc:,  L. :  obligatus  ei  nihil 
eram,  wcu  under  no  obligation  to  him  :  Prome- 
theus obligatus  aliti,  deeded,  H. :  obligatam  redde 
loTi  dapem»  vowed,  H. :  Obligor,  ut  taneam  litora 
Ponti,  am  compelled,  0« — To  render  liable  through 
guilt,  make  guilty:  anili  superstitione  obligari,  be 
gtulty  of.  —  To  pledge,  mortgage  :  fortunas  sues : 
obligata  praedia :  fidem  meam,  to  pledge  my  word. 
— To  impede^  restrain,  emJbarraee:  ludicio  obliga- 
inm  esse. 

oblimo,  ftvT,  fttus,  ftre  [ob+lirous],  to  cover 
with  mud,  deluge,  betmear:  oblimati  agri:  sulcos, 
y.  —  To  aeatler,  laviih,  equander,  dietipaie:  rem 
patria,  H. 

ob-Uno,  levl,  litas,  ere,  to  daub,  amear  over, 
bedaub,  bemnear  :  nogneniis  oblHI :  sanguine,  O. : 
oblilus  Xacie'm  cruore,  Ta.— F  i  g.,  to  emear,  befoul, 


difSUi  se  extemis  moribus:  omnia  dedecore  ob* 
lita:  alquem  yersibus  atris,  defame,  H. — To  cover 
over,  fill:  facetiae  oblitaeLatto,ootor0i.*  (diTitiis) 
obiitua  actor,  decked,  H. 

obliqtiay  adv,  [obliquus],  athtBart,  obliqudg: 
twl-^IndirecUg,  ooverUy:  alqm  oastigare,  Ta. 

obliquo,  Svi,  atus,  Sre  [obliquus],  to  turn  aside, 
twist,  turn  awry:  oculos,  0. :  onnem,  draw  back, 
Ta. :  sinils  (relorum)  in  vcntum,  slant,  V. 

obliquua  or  oblioii%  adj.  [2  LAG-],  sidelong, 
slanting,  awry, oblique,  crosswise:  motus  oorporiu : 
obliquo  claudicare  pede,  0. :  Iter,  Gs. :  chordae, 
i.  e.  of  the  triangular  harp.  In. :  ictus,  H. :  obliquo 
dente  timendus  aper,  O. :  (serpentem)  obliquum 
rota  transit,  V. :  obliquo  oculo  alqd  limare,  a  side- 
lonq  glance,  H. :  ab  obliquo,  sideways,  0.  —  F  i  g., 
looking  askance !  invidia,y. — Jndireot,  covert:  iu- 
seetatio,  Ta. 

obliteaoo,  — ,  — ,  ere,  ifieh.  [ob+latesco],  to 
hide,  coueeal  oneself:  a  nostro  aspecCu. 

oblitterS  (oblit-),  ftvl,  fttus,  are  [see  LI-],  to 
blot  out,  erase:  litterae  oblitteratae,  Ta. — F  i g.,  to 
hlot  out  of  remembrance,  cause  to  be  forgotten :  be- 
nefid  memorift  offensionem:  adversam  prosperft 
pugnft,  L. :  res  vetustate  oblitterata,  L. :  oblitte- 
rata  aerarii  nomina,/bf^(fli  claims,  Ta« 

1.  oblitcum  P.  of  oblino. 

2.  oblitofli  adj.  [  P.  of  obliviscor  ],  forgetful, 
unmindful,  not  rememhervng :  sni :  veterum  hono- 
rum,  0. — Forgetful,  regardless,  indifferent,  neglect^ 
ftd:  Ilium  gementemObIitirelinquunt,y.:  pectus, 
Gt :  mei,  i.  e.  of  my  dignity :  salutis  roeae :  deco- 
rta  sui,  y. :  obliti  ad  metam  tendere  equi,  O. 

oblitrlo^  5nis,  f.  [  Liy-  ],  a  being  forgotten, 
forgetftdness,  oblivion :  veteiis  belli :  hominum : 
(sacra)  oblivioni  dare,  consign  to  oblivion,  L. :  in- 
iurias  oblirione  contriTcram,  buried:  in  oblivio* 
nem  negoti  venire, /or^«f  .*  nos  servitutis  oblivio 
ceperat,  we  had  forgotten :  carpere  lividas  Oblivio- 
nes,  H. — Forgetfulness,  loss  of  memory:  obluctans 
oblivioni,  Gu.,  Ta. 

obliTiosua,  adj.  [oblivio],  that  easily  forgets, 
forgetful,  oblivious :  senes. — Producing  forgHful' 
ness,  oblivious :  Massicus,  H. 

obliyiaoor,  lltus,  I  [ob+Liy-],  to  forget:  cul 
placet  obliviscitur :  Latine,  forget  their  mother 
tongue :  oblitus  sum  mei,  have  forgotten  myneif, 
T. :  sceleria  eorum,  S. :  veteris  contumeHae,  Gs. : 
artificium :  concilia,  L. :  tibi  sum  oblitus,  ac  volui, 
dieere,  T. :  suas  quatere  pennas,  O. :  oblivisceba. 
tur,  quid  paulo  ante  posuisset.— Pan. ;  Oblitusque 
meorum,  oblivisoendus  et  illis,  H. :  Nunc  oblita 
raihi  tot  carmina  (sunt),  /  have  forgotten,  Y. — 7e 
forget,  disregard,  omit,  neglect,  be  indifferent  to, 
cease  from :  temponim  meorum :  dis6en6lonum» 


obUirliiin 


flua 


Gb.  :  sui,  umnmihy  of  ktrnmif^  Y. :  taaB  iniariu : 
(eo«)  Tiroe  erne  primarioe.-— Poet:  Poma  saooB 
oblita  prioreS)  i.  e.  having  lott,  V. 

oblivium,  I,  n.  [  obliriscor  ], /or^/ti/iMM,  ob- 
livion :  sententiam  oblivio  transiuiuere,  T*— ^Usu. 
plur,:  longa  oblivia  potant,V.:  Ducere  oblivia 
vitae,  H. :  Herculeae  oblivia  laudis  Acta  tibi,  that 
you  have  forgotten,  0. 

ob-lonsVi  <»&'•*  tnof^  long  than  wide^  oblong : 
aedificia,  S. :  scutula,  Ta. 

ob-loquor,  loctltus,  I,  dtp.,  to  speak  againsty 
interrupt,  eontradiet,  rail  at,  ahute:  at  me  et  in- 
terpelles,  et  obloquare :  mibi :  gannit  et  obloqui- 
tur,  Ct. — To  sing  to,  accompany,  join  in  singing: 
non  avis  obloquitur,  0. :  numeris  diBcrimina  vo- 
cuiD,  accompany  on  the  lute,  Y. 

ob-luotor,  fttun,  h\%  dq}.,  to  struggle  against, 
contend  with,  oppose:  genibus  adversae  harenae, 
v. — F  i  g. :  animus  obluctans  difficaltatibus,  Cu. 

ob-mollor,  Itus,  Irl,  dep.,  to  push  before,  throw 
up  before  (as  a  defence  or  obstruction):  nee  in 
promptu  erat  quod  obmoltrentur,  L.:  arborum 
truDCoa  et  saxa,  Cu. — To  block  up,  obstruct,  L. 

ob  -  murmuro,  ftvl,  fttus,  ftre,  to  murmur 
against:  precibus  meis,  0. 

ob-mutiaook  tul,  — ,  ere,  ineh  [mutos],  to 
become  dumb,  lose  one's  speech,  be  sUent:  homo 
loquncissimus  obmutuit :  aspectu,  V. :  dolore,  0. 
— Fig.,  to  become  silent,  cease:  studium  nostrum 
obmutuit :  animi  dolor. 

ob-natua,  adj., growing  on,  growing  over:  ob- 
nau  ripis  salicta,  ll 

ob-nitor,  nUu0,  T,  dsfKy  to  bear  upon,  jpress 
against^  struggle  with,  strain  at :  remi  ObnUi  cre- 
pucre,  V. :  obnixi  urgebant,  L. :  obnizo  genu  scuto, 
pressfd  against,  N. :  Arboris  trunoo,  V. :  manu  lio- 
stibus,  Ta. — F  i  g.,  to  strive  against,  resist,  oppose : 
Btant  obnixi,  L. :  stant  obnixa  omnia  contra,  aU  is 
in  obstinate  conflict,  V. :  adversis,  Ta, 

obnixe,  adv.,  with  cdt  one's  strength,  drenuouS' 
ly,  obstinately :  omnia  Facturus,  T. 

oboixas  ( not  obnlsus  ),  adj,  [  P.  of  obnitor  ], 
strenuous,  firm,  resolute :  (velim)  obnixos  tos  im- 
peturo  hostium  excipere,  h,:  onram  sub  cordc 
premebat,  V. :  non  oedere,  Y. 

obnozle,  adv,  [  obnoxius  1  slavisJUy,  timidly : 
sententias  dicere,  U 

ob-noxiuA,  adj.,  liable,  addicted,  guilty:  ani- 
mus lubidini,  S.:  Terra  nulli  obnoxia  bello^  esqwsed, 
0. :  Obnoxium  est  (with  infin.),  it  is  dangerous,  Ta. 
— Subject,  submissive,  obedient,  complying,  servile : 
▼obis,  L. :  pars  (  hominum )  pravis  obnoxia,  H. : 
Crasso  ex  privatis  negotiis,  under  the  influence  of, 
S. :  amori  uxoria,  Ta.—- ^*vt/«,  abject,  weak,  timid: 
facies  obnoxia,  0. :  obnoxius  videar,  L. :  pax,  </u- 


homondiU,  L. — Obiigvd,  under  ciUgmHon^  inddied, 
req)onsibls,  answerable:  axori,  T. :  Gnecia  bene- 

fido  libertatis  Romania,  L,:  hominum  non  ulH 
curae,  dq)endmt  on^  Y. :  facies  nullis  obnoxia  gen^ 
mis,  indebted,  Pr. 

ob-nnbiliu^  a^,dosided  oven  tenebris  loet, 
£nn.  ap.  G. 

ob-nabo,  nnpsi,  nUptns,  ere,  to  veil,  cover: 
caput,  G.,  L.  (old  law  forms) :  comas  amictQ,  Y. 

obniintlatio  (not  obntkno-X  dnis,/.  fobnuntio], 
of  an  augur,  an  announeemmt  of  an  aavtrse  oomn, 
evU  interpretation:  dirarum. — Flur.,  G. 

ob-nfintio^  ftvl,  fttus,  are,  to  tell,  npoti,  «»- 
flounce  (of  bad  news) :  Primus  obnuntio,  T.— la 
augury,  to  announce  an  adverse  omen,prtvent  by 
declaring  unfavorable  autpices :  consul  oonsdi  ob- 
nuntiasti. 

oboediens  (not  obod-),  entis,  a^.  with  eon^ 
and  snp.  f  P.  of  oboedio  ],  obedient,  subject,  con^ 
pliant :  Omnia  oboedientia  sunt,  reduced  to  ss6- 
jeetion,  S. :  cuius  vis  omnis  in  consensu  oboedieo- 
tlum  esset,  the  obedient,  L.:  null!  naturae  deos: 
natto  huic  imperio :  at  illis  oboedientea  Yivamas, 
S. :  imperns  nemo  oboedientior,  L. :  imperils  oboe- 
dlentissimus  miles,  L. :  ad  nova  consilia  gens,  L 

oboedienter,  adv.  with  comp.  [oboediens], 
obediently,  willingly,  submisnively :  imperata  ftc- 
turi,  L. :  adversus  Romanos  facieba^  L.:  nihil 
oboedientlus  feoerant,  quam,  etc.,  L, 

oboedientia,  ae,  /  [oboediens],  obecRenet: 
abiciunt  oboedientiam :  fracti  animi. 

oboedio  (not  obddiOl,  Ivl,  ttus,  ire  [ob+au- 
dio],  to  give  ear,  hearken,  listen:  alquibus,  X.— 2b 
obey,  yimd  cbedienee,  be  suljaet,  serve  :  ad  verba  no- 
bis: praecepto:  leg!,N.:  libidines  volaptatibas: 
pecora  ventri,  &•— Post,  impers.:  oboeditum  dio- 
utori  est,  L. 

obolna,  I,  m.,  =  6Po\6c,  a  small  €hreek  coin, 
a  sixth  of  a  drachma  (about  three  cents,  or  three 
halfpence) :  Holera  ferre  obolo^  T. 

ob-orlor,  ortus,  Iii,  d^.,  to  arise,  appear,  sprinp 
up :  lacrimae  omnibus  obortae,  L. :  saxo  ooncrevit 
oborto;-!.  e.  was  turned  to  stone,  0. :  laetitia  obor- 
tast,  T. :  quanta  lux  liberalitatis  mihi  oboriatur. 

ob  -  repo,  rSpsI,  rSptus,  ere,  to  ertqa  v^,  ep- 
proach  stealthily,  steal  upon,  come  suddenly  t^wn, 
surprise:  obrepsit  dies;  obrepit  non  intellecU 
senectus,  lu. :  operi  longo  fas  est  obrepere  som- 
num,  H.:  ad  honorem,  reach  stealthily:  in  aninM)6. 

ob-rigeaco,  rigui,  — ^  ere,  inch.,  to  stiffen,  Ac- 
come  stiff:  paene :  para  (terrae)  obr^gnerit  pruioa. 

ob-rogo^  avi,  fttus,  ftre,  in  legislation,  to  repsal 
by  impUeaiioni,  supersede,  invoNcuUe  by  a  new  wt: 
huic  fegi  Aeo  obrogari  fas  esthete :  antiqoae  (le^) 

'  *"•"«**"**"' digitized  by  ^^OOgie 


c^bnio 


688 


oImmoio 


ob-coo,  Id,  utQB,  ere,  I 
ooffcr,  towr  aver^  kkU,  hurj/:  \h\  rin  obraerentnr, 
he  buried  dtive^  S. :  oonfoMus  undiqoe  obraitar, 
Gil.  :  sese  barena,  hide  im  the  eand:  thesaanim, 
6acry.  —  To  eink,  euhmerffe,  cover  with  watety  owr- 
fiom  :  subroereas  obrae  puppis,  V. :  me  undis,  H. : 
obrutuB  adulter  aqais,  O. :  Aegyptum  Nilas. — To 
MOW,  plant,  cover  with  earth :  seniina  terrA,  0.—» 7b 
eovcTy  (ntryy  catt  dotBTk,  deetroy:  tefia  Noatromm 
obnii,  V. :  Si  mereor,  taft  obrue  dextri,  V.—  To 
overload^  turfeit:  rino  se.— >Fig.,  to  averwhebny 
bury,  eoneeal,  put  out  of  m^hi,  tidithf  adveraa 
perpetuA  obliTione :  omeo :  orationem,  L  e.  reftUCy 
1$. :  talis  Tin  iuteritu  aex  mos  obraere  coasnlatfia, 
deetroycd  the  glory  of,  —  To  ovenehdm,  overload, 
weiffh  down^  opprem:  crimintboa  obrutua:  aere 
alieno :  faenore,  L. :  qui  in  augend4  obruitur  re, 
in  the  pHrstdt  of  wealth,  H.  —  To  overcome,  over^ 
power,  eurpate,  edipee,  obeeure :  auoceasoria  f aipam, 
Ta. :  obruimur  nuinero,  are  outnumberedy  V. 

otnnfloa,  ae,  /.,  =  6ppvJ^ev,  a  teet,  touehetone, 
proof  f  umquam  obruasa  ratio. 

oteatua,  P.  of  obrtio.       oba,  see  ob. 

o1>saeplo  (-sepioX  psi,  ptus,  ere,  to  hedge  in, 
fence  in,  dou,  render  impaeeabfe  :  itinera,  L.  — 
Fig.,  to  dose,  bar  up:  viam  adipiscendi:  ut  ob- 
saeptum  plebi  sit  ad  honorem  iter,  L. 

ot>-aatiiro^  — ,  — ,  &re,  to  sate,  doy:  istius  ob- 
saturari,  have  enough  of  him,  T. 

obaoene  (obacaene),  adv.  with  comp.  [obsce- 
nas],  immodeatlg,  indecently,  obtcendy :  dici :  ob- 
Bceniiis  ezcitata. 

obaoenitaB  (obscaen-),  Atis,/.  [obsoenusi, 
moral  impurity^  foulnese,  unehaetity,  tewdneu,  oo- 
acenity:  turpissima:  si  quod  sit  in  obscenitate 
flagitium. 

obflceniui  (obacaan-,  not  obscoenusX  <«{;• 
witli  comp.  and  eup.  [1  SAV-],  of  adverse  omen, 
i/l- omened,  ill-boaing,  inau^rictouBy  ominoueypor- 
tentoue :  volucres,  of  iU-omen,  V. :  aoimaiium  fe^ 
105,  monstroiiM,  L. :  omen :  puppis,  fatal  ship,  0. : 
anOs,  H. — Bepulsive,  offeneive,  abominable,  hatefid, 
dieguetingy  filthy:  frons,  Y.:  volucres  pdagi,  i.  e. 
the  harpiee,  V. — Immodett,  impure,  indecent,  lewd, 
obeeene :  adulterium,  0. :  id  dicere  obscenum  est : 
ill  lid  Antipatri  paulo  obscenius :  obsoenissimi  ver- 
sas. — As  subtt.  m.,  a  lewd  person,  lu. — ^As  eubsL 
n^  eing,  and  plur,y  the  private  parts,  O. 

obaouratlo,  dnis,/.  [obscure],  a  darkening, 
obaeuring  :  soils. — F  i  g. :  in  Toluptatibus,  I  e.  dis- 
regard.— Plnr^  C. 

obacmrdr  adv.  with  eon^  and  sup.  [obaeuros], 
darkly,  obscurdy :  oemere,  dimly. — ^F  i  g,  covertly, 
drndy,  eeeretly:  agere:  alqd  ferre:  obsenrioa  ini- 
qui,  nwre  secretly:  quam  obscurissime. 

obaouritaii^  Ati0>/  [obsenros],  darhMss,  ob- 


seurity,  ineUstutetness,  uneertainiy:  latebraram, 
Ta. :  in  obscurltate  latere :  naturae :  obscuritates 
somnlomm. — Of  rank,  insignificance,  obscurity^ 
humilitas  et  obscuritas. 


obaouro,  &vl,  atus,  Sre  [obscunis],  to  render 
dark,  darken,  obscure  :  obscuratuf  luce  solis  lu- 
men luoemae :  eaelam  nocte  obscuratum,  S. :  vo- 
lucres Aethera  obscurant  pennis,  V. :  obscuratus 
sol,  edipsed. — To  hide,  coneealy  covcTy  diroudy  dark- 
en, veil:  neque  nox  teoebris  obscurare  coetQs  ne- 
farios  pcftest:  caput  obscurante  lacema,  H. :  dolo 
ipsi  obscurati,  kept  out  of  sight,  S. — Fig,  of  speech, 
to  obscure,  render  indistinct,  eimress  indistinctly: 
nihil  dicendo. «—  To  render  unJcnown,  bury  in  ob- 
livion :  fortuna  res  celebrat  obscuratque,  S. — To 
suppress,  hide,  conceal:  tuas  laudes.  —  To  cause  to 
be  forgotten,  render  insignificant :  periculi  magni- 
tadinem :  eontm  memoria  sensim  obscurata  est : 
obseurata  vooabuta,  obeoietey  H. 

obsoum^  adj.  with  comp.  and  sup.  [1  SCV-l, 
dark,  darksome,  dusky,  shady y  obscure :  umbra,  C. 
po^t:  lucus,  v.:  antrum,  0.:  tabemae,  H.:  hix, 
L. :  lumen,  darkness  visibUy  S. :  caelum,  H. :  fer- 
rugo,  black,  V. :  dentes,  blacky  lu. :  aquae,  i.  e.  tur- 
bid, 0. — ^As  subst.  n.,  the  dark,  darknus,  cbsairity : 
sub  obscurum  noctis,  V. — Poet.:  Ibant  obscuri, 
in  the  dark,  V.  — Fig,  darky  obseurcy  dimy  indis- 
tincty  unintdligible :  brevis  esse  laboro,  Obscurus 
fio,  H. :  ius :  spes,  uncertain :  Rem  nulli  obsouram 
Consulis,  y. :  videre  res  obscurissimas :  "(causae) 
multo  obscariores,  i.  t.intrieate. — J^ur.  «i.  as  subst. : 
Obtcuris  verainvolv0ns,y. — Nothwwny  unknowny 
not  recognized:  est  populo  obscurior,  not  so  weU 
known  :  Pallas,  i.  e.  dimised,  O. :  non  obficunun 
est,  quid  oogitaret,  hard  to  discern :  neque  est  ob- 
scurum, quin,  etc.,  it  is  plain  that. — Obscure,  igno- 
ble, mean,  low:  istorum  diligentia, />^oci£n^,  T. :  in 
barbaris  nomen  obsourius,  Cs. :  fama  est  obscu- 
rior annis,  by  time,  V. :  obecuro  loco  natUB,  of  an 
ignoble  family :  obscuris  orti  maioribns, /rom  in- 
significant ancestors.  —  As  subst.  n,  :  in  obscuro 
vitam  habere,  S. — Close,  secrety  reserved:  homo: 
modestus  Occupat  obscuri  speciem,  H. :  vates,  i.  e. 
the  S^inXy  0. :  adversus  alios,  Ta. :  Domitia^  na- 
tttra  obscurior,  Ta. 

obsecration  Onis,/.  [obsecro],  a  beseeching,  im- 
ploring, sf^fplication,  entreaty :  ems. — As  a  rhetor- 
ical figure,  G.  —  A  public  prayer:  a  populo  facta, 

obseoro,  Svl,  atus,  fire  [ob+sacro],  to  beseech, 
entreat,  implore,  supplicate,  conjure  :  cum  multia 
lacrimis:  pro  fratris  salute:  te  per  senectutem 
Buam,  conjures  you:  pro  salute  mea  populum  R. : 
hoc  te  obsecro,  T. :  iliud  unum  vos,  ne,  etc. :  pater, 
obsecro,  mi  ignoscas,  T. :  obsecro  . . .  adhibeatis 
raisericordiam :  te  at  omnia  perscribas:  te,  Ne 
facias,  T. :  alquem,  ut  suis  fortunis  consulat,  Gs. 


olMWOIIIldO 


554 


•»  E  8  p.,  Itt  pen,,  ia  ooUoq.  use :  Pk,  Prodi,  male 
ooDciluite.  J)o.  Obsecro,  7  cry  you  mercy,  T. :  ob- 
secro,  an  is  est?  J  pray,  T. :  sed  obsecro  te,  6ti<  / 
beteech  you :  obsecro  vos,  L. 

ob-saoundOv  avi,  iUus,  Sre,  to  comply,  humor, 
yidd,  be  accommodating :  in  loco,  teaeonably,  T. : 
obsecundaudo  molUre  impetum,  L. :  alcui:  eius 
Toluntatibus. 

obseqnen^  entis,  adj.  with  comp,  [P,  of  obee- 
quor],  yielding,  eompHani,  obtequhue,  accommodai- 
img:  patri,  T.:  legiones  nobis:  Persae  obsequen- 
tiores,  Cu. 

obnequenter,  adv.  [obsequensl,  compliantly, 
oheeqmowdy :  haec  a  collega  facta,  L. 

obaequentia,  ae,/.  [obsequens],  complaisance, 
obtequioiunees :  reliquorum,  Cs. 

obaeqiiiumi  I,  n.  fSEC-],  compliance,  yielding- 
neee,  complaisance,  inaulgetue:  Obsequium  amioos 
parit,  T.  :•  Antonium  obsequio  mitigavi :  veutris, 
i.  e.  gluttony,  H. :  peritura  amantls  Obsequio,  to 
her  lover,  0. :  Flectitur  obsequio  ramus,  by  its 
ptiancy,  0.  —  Obedience,  allegiance :  in  populum 
R.,  L. :  erga  vos,  L. 

ob-sequor,  ctitus  (not  quQtus),  I,  dfp.,  to  com- 
ply, yield,  gratify,  humor,  tubmit,  be  accommodai- 
ing  :  tibi,  T. :  huic :  volantati  tuae :  imperio^  lu. : 
uti  de  Pompilio  referrent,  senatui,  L.  —  To  yield, 
give  up,  incUdge :  aniinO|  T. :  huius  cupiditati :  stu- 
diis  suis,  N. :  irae,  Cu. 

1.  oboero,  avi,  &tas,  &re  [1  &ER-],  to  bolt,  bar, 
faetten,  ehut  up:  ostium  intus,  T.:  aedificia,  L. : 
aurls,  H. 

2.  ob-sero^  sevl,  situs,  ere,  to  $ow,  plant  .*  ter- 
rain f rugibus.  —  P.  per/.,  covered  over,  covered, 
wtrerni,  filed:  obeiti  virgiiltis  colles,  L.:  pomis 
Bura,  0. :  aeger  pannis  annisque,  T. :  montes  ni- 
▼ibus,  Co. :  lo  iam  setis  obsita,  Y. :  yariis  obsita 
frondibos  (arcana  tua),  H. 

observaiiBr  antis,  adj»  with  tup.  [P.  of  obser- 
ve], wa/c^u/,  attentive,  reepectful:  homo  tui:  ob- 
servantissimus  mei. 

Observantia,  ae,/.  [obserro],  attention,  respect, 
regard,  reverence:  observantiam  diiexit:  amioos 
observantia  retinere :  in  regem,  L. 

observatio,  onis,/.  [obsenro],  a  watching,  ob- 
eervawe,  inveetigaiion :  observationes  animadver 
tebant,  your  aearchee  for  evidence:  siderum. — 
Oirauntpection,  care,  exactneee:  summa  in  bello 
movendo. 

obaervito,  ftvl,  — ,  ^x%freq.  [observe],  to  watch 
carefully,  obeerve  closely :  mottlB  stellaruro. 

ob-sarvo,  iivl,  itus,  ftre,  to  watch,  note,  heed,  ob- 
serve, take  notice  of,  attend  to :  filium,  Quid  agat, 
T.:  fetas,  watch  for,  V. :  occupationem  eius:  tem- 
pos epistulae  til>i  reddendae,  watch  for:  sese,  ifeaqp 


a  dom  watch  over:  observant  quem  td  medium  sese 
serat,  eta  —  To  wat^  guard,  keq>:  gregea,  0.-- 
To  observe,  take  eare,  see, provide:  ne  plus  Dsddat 
quam  acoeperit:  quod  ne  aocidat  observari  nee 
potest,  etc— 7b  observe,  respect,  regard,  attend  to, 
heed,  keep,  comply  with:  neque  signa  neque  oidi- 
neS)  S. :  leges :  prseceptuiu  diligentissime,  Cs. : 
centesimas,  adhere  to:  oommendationes,  regard: 
post  ilium  observatum,  ut,  etc.,  i.  e.  it  was  the  rec- 
ognised rtUe,  lu^-To  pay  attention  to,  respect,  re- 
gard, esteem,  honor:  talem  hunc  virum,  S. :  triboks 
suos :  regem,  V. :  me  ut  patrem. 

ob8a%  idis  {gen.plur.  obsidum,  rarely  obsldiaia, 
Os.,  L.),  m.  and /.  fSEO-],  a  hostage:  obsides  uti 
inter  sese  dent,  ex^nge,  Os. :  Gretensibns  obsides 
imperavit :  multi  Romania  dediti  obsides,  S. :  alqir 
obsidem  retinere,  as  a  hostage,  N. :  Me  accepta 
Obside,  0.—^  surety,  security,  guaranty,  assurance, 
baU,  pledge  :  se  eius  rei  obsidem  fore,  wiU  answer 
for  it,  N. :  (nuptiarum)  obsides  filios  accipere: 
coniugiit  0. :  obsidem  enim  se  aaimum  eius  habe- 
re, L. :  obsides  dedit  se  nulla  in  re  Verri  similem 
tuiuTum,  gave  no  guaranty:  hanc  oondemnationein 
dederat  obsidem  Balbo,  ut,  etc 

obaaaaiOk  ^is,/.  [obsideo],  a  blocking  up,  be- 
sting, blockade  :  militaris  viae :  nostronim,  Gs. 

obaeaaor,  Oris,  m.,  a  frequenter,  haunter,  rtur 
dent :  aquarum  (of  a  water-snake),  0. — A  besieger, 
invester,  blockader :  curiae :  Luceriae,  L. 

obaeaana,  P.  of  obsideo. 

obaideob  edi,  essus,  fire  fob +sedeo],  to  sit, 
stay,  remain,  abide :  domi,  T.  —  To  beset,  haunt, 
freouent  :  umbilicura  terrarum. — In  war,  to  hem 
in,  oeset,  besiege,  invest,  blockade:  quod  (oppidam) 
neque  capi  neque  obsideri  poterat,  S. :  omnld  adi- 
ttls :  Uticam,  Cs. :  consilia  ad  obsidendam  (urbem) 
versa,  L. :  obsessa  Ilion,  H. :  Dextmm  Scjlla  Utus 
Obsidet,  V. :  aedls,  lu. :  omuibus  rebus  obsessi, 
hampered  in  every  way,  Cs.^5igwn.  ace. :  profici- 
scitur  obsessnm  turrim,  S. — P  o  e  t :  obsessae  fau- 
ces, choked,  y. :  obsessnm  frigore  corpus,  O.— 7b 
occupy,  Jill,  possess :  oorporibus  omnia  obsidetor 
locus,  is  filled:  milite  campos,  Y. :  Trachas  obses- 
sa palude,  i.  e.  surrounded,  0. :  meum  tempus,  tekt 
up:  euro  obsideri  aurts  a  fratre  cemeret,  beeiegtd, 
L.  —  lb  wat^  closely,  look  out  for:  iacm  ad  ob- 
sidendum  stuprum. 

obaidialla,  e,  acff.  [obsidium],  of  a  siege:  gn- 
minea  corona,/or  raising  a  siege,  L. 

Obaidio,  5nis,/.  fob],  a  siege,  investment,  blod^ 
ode:  urbis,  Cs. :  obsidione  urbis  capere:  Bibuliim 
in  obsidione  habere,  Cs. :  spes  maior  in  obsidione 
quam  in  oppugnatione,  L. :  obsidione  Isioaddtfia 
exemit,  released  from,  L. :  cingi  urbem  obeidioBe. 
besieged,  V. :  totam  soluturi  obBidionem,  would  mi 
the  siege,  L. :  soiuti  obsidione,  raised,  L. :  ad  0^ 
piiM  liberudM;  <>^^^Q^^  K-Fifr. 


065 


obiitifpo 


an  immheni dtmgtr^  oiMme peril:  obsidioBe  ram 
p.  libernre. 

1.  obflldliim,  I,  n.  [ob+SSD-],  a  u^i,  bheh 
ode:  obsidio  circunndftre,  Ta. 

2.  obaiditun,  I,  n.  [obses],  ike  condition  of  a 
hoetage^  kottofftship:  obsidio  nobis  datt»,  Ta. 

ob-aidd,  — ,  — ,  ere,  to  hetet^  invest,  besieoe, 
blockade :  pontem,  S. :  excubiis  portas,  V. :  Italofi 
fiols,  takepommtm  o/  V. :  cunpos,  i.  e.  to  hmp^ Tb. , 

obsignator,  Gris,  m.  [obsigno],  a  tealer,  one 
who  aiteete  under  eeal:  liit«nrum:  obtig&al«res 
addacii,  witnetset  (to  a  will). 

ob-aigno,  ftvl,  fttos,  ftra,  to  «mi/,  eeal  up,  atteet 
under  eeal:  tolia  eastria  testamento  obtignaban- 
tur,  Gs. :  quaesUoDem,  i.  •.  wknen:  tabellia  obsig- 
natis  agia  mecam,  i.  e.  yoi*  hold  me  etricUu  to  my 
worde :  tabelloa  obsignare  Telle,  moI  up  the  docu- 
mented i.  e.  maJce  an  end  of  dieetuMion :  obsignandi 
gratt&  ▼enire,  to  put  hoU  on  (the  papers  and  ef- 
fects) :  contra  Scaurum  litteiu&  i.  e.  prefer  a 
iiuxrge, — To  makefaet^  eloee  eafdy:  inane  obsig- 
nari  nihil  aolere. 

ob-sisto,  BtitI,  stitns,  ere,  to  talce  plaee  before^ 
etand  in  the  wau  :  obsistens  obtestansque,  L. : 
abeunti  Volamnio,  L.  —  To  make  etand  againet, 
oppoee^  reeiet^  vfitheland:  hostes  obsteterunt,  S. : 
Quicarnqne  mandiFterminas  obstitit,  U. :  Gallia, 
cuius  oonscnsui  ne  orbis  quidem  temirain  possit 
obsistere,  Cs. :  dolori :  Tisis,  to  dieapprove  of:  ob- 
stitit  Oceanus  in  se  inquiri, /or6t<ft,  Ta.:  tibi,  ne 
in  aedls  accederes :  ceteris  naturis,  quo  minus  per- 
ficiontur :  facile  posset  obsisti  fortunae :  vix  obsi- 
stitur  illia,  Quin,  etCi,  they  are  hardly  prevented,  0. 

obflitus,  P.  of  2  obeero. 

obsolefio,  — ,  fieri  [1  OL-  ],  to  wear  out,  be 
^foiled:  obsolefiebant  dignitatis  insignia,  beeime 
worthleee, 

obs-oleaoo,  19t1,  letua,  ere,  inch.,  to  wear  outj 
grow  old,  decay,  fall  into  dieuee,  loee  value,  become 
obeolete:  obsoleWt  iam  oratio:  ut  alia  vetnstate 
obsolevissent,  Aotf  been  forgotten,  L. 

(obsolete),  adb.  [  obsoletus  ],  ta  an  old  etyle, 
poorly,  ehahbily. — Omj  oomp. :  obsoletitts  Testitus. 

obaoletna,  adj,  with  eomp,  [P,  of  obsolesco], 
eld,  worn  out,  thrown  off:  erat  t^ste  obsolete,  L. : 
esse  vestitu  obsoleUore:  homo,  shabby:  tectum, 
ruinoue,  H. :  verba,  obeolete. — Common,  ordinary, 
poor,  mean,  low :  crimina :  ex  victor! ft  gaudia,  L. : 
O  nee  paternis  obsoleta  sordibus,  H. :  obsoletlor 
oratio,  a  too  negligent  etyle. 

obaonliim  (ops-),  Xi  a.,  sr  b^viov,  a  rdieh, 
sauce,  eide-dish  (with  bread ;  usu.  fish) :  Paululum 
obeoni,  T. :  obsonia  co(Smere,  H. 

obaono,  avl,  itus,  ftre,  ss,  b^^/iaviv,  to  buy  pro- 
vnions,  caUr,  purvey :  cum  fide,  T. :  Yix  draohu- 


mis  est  obaoDaium  decern,  T.— -Tb/Msf,  treai,fur- 
nieh  an  enierioinmtni :  de  meo,  T.  —  To  pryMide^ 
prepare:  ambulando  famem,^e<  an  appetite. 

Jobatanfl»  ntis),  n.  [P.  of  obsto],  an  obstruction. 
)t\jpilur. :  pellere  obstantia,  i.  e.  open  the  body. 
If. :  obstantia  Bilvamm  amoHri,  Ta. 

obstetiiz  ( opst-,  obstit- ),  icis,  /.  [  ob  + 
STA-],  a  midwife,  T.,  H. 

obstinate^  ode.  [obstinatusi /rm/^,  injlexibly, 
resolutely,  obstinatdy  :  operam  dat,  T. :  uegari,  d, : 
liaec  credits,  L 

pbstlnatiOk  onis,  /.  [obstino],  firmness,  stead- 
fastness, stubbornness,  obstinacy:  seatentiae,  ad- 
Jierenee  to  my  principles :  taciturDa,  obstinate  si' 
lence,i!l. 

obatinatiia,  adj.  with  con^  [  P.  of  obstino], 
resolved,  determined,  resolute,  steadfast,  inflexible, 
stubborn,  obstinate  :  animi,  S. :  animi  ad  decertan- 
dum,  L. :  ad  silenduro,  Cu. :  pudicitia,  L. :  aures, 
H. :  obstinatos  mori  in  vestigio  suo,  L. :  voluntas 
obstinatior,  confirmed:  adversus  lacrimas,  mori 
steadfast,  L. 

obstind,  ft VI,  fttus,  Ire  [ob+STA-],  to  resohe, 
detejynine,  be  firmly  resolved,  persist :  obstinave- 
rant  anirois  aut  vincere,  aut  mori,  L. :  quando  id 
obstinatum  est^  L. 

ob-atipeaoo^  see  obstupesco. 
obalipiuk  o^.  [ob  +  STIP.],  inclined,  bent, 
turned  aeide:  Stes  capite  obstipo,  H. :  caput 

obatitna,  aef;.  [P.  of  obsistol,  opposite,  oppoe- 
ing  ;  hence,  in  augury,  struck  by  lightning. — Awr, 
n,saeubsL:  obstita  pianto. 

Ob-ato^  ttiti,  — ,  ftre,  to  stand  before,  be  oppo* 
site:  soli  I  ana  obstitit,  Enn.  sp.  C. :  dum  retro 
qaercus  eunti  Obstitit,  stopped  his  way,  0. — To  be 
in  the  way,  withetand,  thwart,  hinder,  oppose,  ob- 
structs okwtando  magis  quam  pugnando  castra 
tutabantur,  L. :  exereitfla  hostium  duo  obstant, 
block  the  way,  & :  Fata  obstant,  make  it  impossible, 
V. :  Paulum  negoti  mi  obstat,  T. :  res  quae  ob- 
stent  Roeoio :  Obstitit  incepto  pudor,  0. :  meritis 
Romuli,  i.  e.  suppress  the  fame  of,  H. :  vita  eorum 
huie  sceieri  obstat,  acquits  them  of  tliis  crime,  S. : 
di  quibus  obstitit  Ilium,  was  an  offence  to,  Y. : 
labentibus  (aedibns)  obstat  vilicus,  i.  c.  keeps  from 
falling,  lu. :  ad  conatQs  verecundia  irae  obstabat, 
L :  quid  obstat,  quo  minus  sit  beatus  ? :  ne  quid 
obstet,  quo  minus  de  integro  ineatur  bellum,  L. : 
quid  obstat,  cur  non  (verae  nuptlae)  fiant?  T.: 
cum  religio  obstaret,  ne  non  posset  dici  dictator, 
L. :  nee,  si  non  obstatur,  propterea  etiam  permit* 
titur. 

ob-atrepo,  uf,  — ,  ere,  to  make  a  noise  againet, 
roar  at,  resound,  reicho:  quft  violens  obstreplt 
Anfldos,  H. :  Marisqne  Bais  obstrcpentis  litora^ 


obttflago 


656 


H.:  FoDtesque  lymphiB  obstrepnnt  manantibus 
(so.  iaoenti),  H. :  si  noB  obstreperetur  aquis,  0. — 
To  bawl  affai$ut^  damor  <U^  citti^tMl :  nude  diota 
alia  cum  adderet^  obstrepere  omnesy  & :  eiua  atodi 
res  obstrepi  clamore  militum  videntur,  to  be 
drmoned:  ut  ipsi  sibi  ia  dicendo  ob8trep«re  vi- 
deantur:  decern viro  obatrepitar,  L. — To  annoy, 
^mofesiy  be  troubleeome:  tibi  litteris. — 7b  impede, 
hinder,  be  an  chetades  nihil  sensere  (Poeni),  ob« 
BtrepeDte  pluvift,  L. :  ccnscientia  obfltropente,  Ou. 

ob^stringo,  Btrioxl,  Btrictus,  ere,  to  thut  in, 
confine :  ventos,  H.-^^  i  g.,  to  bind,  tie,  fetter,  hemt- 
per,  lay  under  obligation:  ( Oppianicum )  donis: 
civitatem  iure  iurando,  Cs. :  amicos  aere  alieno, 
bring  into  debt:  alqm  pecunii  in  flagitiura,  Ta. : 
Be  tot  Bceleribus,  to  be  guilty  of:  Be  parricidio, 
perpdrale:  iis  vincaliB  fugae  obBtrioti  Btabant, 
preventives  offiigkt,  L. :  clementiam  Buam  oratio- 
nibQB,  to  atteet,  Ta. 

ob-stnictiOb  5niB,  /.  [obstruo],  an  obttruetion, 
barrier:  diuturna. 

obstnido,  Bee  obtrude 

ob-6tnxo  (opfltr-X  Oil,  tletuB,  ere,  to  build 
againet,  build  "^p,  bloek,  etop  up,  bar,  barricade, 
make  impauable:  novum  murum,  L.:  frontem 
castrorum  auxiliis,  L. :  turrls,  Os. :  luminibuB  eius : 
valvas  aedis,  X. :  obstructa  saxa,  placed  in  the 
way,  0. — F  i  %.,  to  etop  up,  hinder,  impede,  obttruet : 
CatoniB  luminibus  obstraxit  haeo  oratto,  uhu  a 
hitideranee  to  :  viri  deuB  obetrait  aarTB,  rendere  m- 
exorable,  V. :  huic  Bpiritus  oris  obstruitur,  Y.:  per- 
fugia  improbonim,  ehutM  off, 

ob-stapeiaoio^  fSd,  faetuB,  ere;  pamu  obBtu- 
pefto,  factuB,  fieri,  to  oMifmieh^  anuue,  aat^und,  ttu- 
pefy^  bemunh  :  eum  timidum  obatupefecit  pudor, 
T.  :*  niai  metuB  maerorem  obstupefaceret^  iL :  ob- 
Btupefactis  hominibuB  admiratione. 

ob-BtQpeBOO  (obBtip-  \  pul,  — ,  ere,  indi.,  to 
become  tenedess,  be  elupefied,  be  eutounded,  be  atruek 
dumb:  Obstipuere  animi,  Y. :  animus  timore  Ob- 
Btipuit,  my  heart  iefroten,  T. :  eius  aspectu  cum 
obstupuisset  bubulons :  formft,  O. :  terrore  obeti- 
pnerant  animi  ab  omni  oonatu,  were  made  inca- 
pable of,  L. :  ad  magnitudinem  eius  fortunae,  L. 

ob-eiun,  obful  (offul),  obease,  to  be  againet,  be 
prejudicial  to,  hinder,  hurt,  injuit:  Pa.  Quidquid 
eat  id  .  .  .  profuit  La.  Immo  obfuit|  T. :  eum, 
ne  prodiguB  obslt,  Dede  neci,  Y. :  id  obeaae  huic  ? 
T.:  obeat  Olodii  mora  Miloni:  obaunt  auctoribua 
artCB,  0. :  quod  mi  obsit  locutua,  to  my  hurt,  H. : 
nee  obait  Agreati  fano  auppoauiaae  pecus,  0. :  ni- 
hil obest  dicere. 

ob-Buo^  — ,  QtuB,  ere,  to  tew  on:  obsatum  ca- 
pu^a 

ob-surdMOO^  dul,  — ,  ere,  inch,,  to  become 


deaf:  aarea  hominttOD  obaardoMiint. — ^Fig.,  to  be 
duU  of  apprehention :  obBurdeBcimuB. 


ob-tegd,  tSxI,  tSctOB,  ere,  to  oover  ower,  < 
up, protect:  Ttneia  partem  caBtromm,  Ob.  :  domua 
arboribofl  obtecta,  overehadowed,  Y. :  se  servoniin 
corporibua:  meiiorum  predbus  obtectus,  Ta.— 
F  i  g.,  to  1^  hide^  conceal,  keq)  secret :  vitia  multis 
virtutibuB  obtecta. 

obtamparatiOb  ooia,  /.  [obtempero],  a  com- 
plying, obedience:  legibua. 

ob-tempero  (opt-X  ^^  &toa,  are,  to  comf^y, 
attend,  conform,  eu&nit,  obeys  mihi,  T. :  imperiu 
populi  a,  Ca. :  auctoritati  senatfta,  Oa.:  tibi  eu 
(deoR)  Bcio  obtempeiataroB,  wiU  regard  you,  T. : 
ad  alqd :  ut  aenatdB  oooaulto  ne  obtemperetur. 

ob-tendo^  dt,  tuB,  ere,  to  spread  before,  etreiA 
over  :  Pro  Tiro  nebulam,  Y. :  obtentS  nocte,  L  e. 
in  dark  night,  Y. :  Britannia  Gerraanlae  obtendi- 
tur,  lies  over  againH,  Ta.— 7b  plead  ae  an  exeute: 
matria  preces  obtendena, Ta.— Fig.,  to  hide,  con- 
ceal, enidop:  quan  relia  quibuadam  obtenditor 
uniuscuiuaque  natura.  —  7b  make  a  cover  for: 
curia  luxuro,  Ta. 

1.  obt^ntofl,  P.  of  obtendo,  and  of  obtineo. 

2.  (ob-tentiUi»  Qb),  m.  f  obtendo],  a  drawtug 
over,  Reading  over, — Only  doL  and  abl.  ting.: 
obtentu  frondia,Y.— Fig.,  a  cover,  pretext :  cog- 
nominiB,  L. :  rei  p.,  Ta. 

ob-tero  (opt-),  trivl  (ttdj.  plup.  obtrtsaet,  L), 
tiltua,  ere,  to  bruise,  cruth:  ranaa,  Ph. :  in  angii- 
atiia  portarum  obtriti,  cntthed  by  the  crowd,  L.— 
Fig.,  to  crmh,  trampie,  degrade,  dUgrace,  ravage, 
destroy  :  calumniam :  obtrectationes :  militem  ver- 
bia,  di^ade,  L.:  Tolgi  omne  cadaver,  lu. 

obtestitlOb  onia,/.  [obteator],  an  a^juratm, 
solemn  charge:  quae  mulier  obteatatione  viri  de* 
buit,  etc.,  WW  boSmd  by  her  husband's  adjuratim: 
legiB.  —  An  entreaty,  supplication:  roatronae  in 
obteBtationeBTer8ae,Lb:  Pbaedri. 

ob^testor,  atus,  ftrl,  dtp,,  to  call  as  a  wiinm, 
proiesl,  make  appeal  to:  Testram  fidem:  lovem, 
ut  (eatiB  adeBBet,  S. :  Bummam  rem  p.  aei  obte> 
atana,  Ta. :  ae  moriturum,  Ta.  —  7b  conjure,  «• 
treat,  beseech,  tupglicate,  implore :  Per  tuam  fidem 
.  .  .  Te,  T. :  obtestans  deum  fidem  testabatur,  ne- 
quiquam  eoa  fugere,  L. :  roa  per  Penatta,  Y. :  tos, 
ut,  etc. :  id  aibi  ne  eripiatia,  voa :  multa  de  salute 
auft  Pomptinum,  S. :  illud  te  Pro  Latio  obtestor, 
Xe,  etc.,  Y. :  te  et  aenatum,  conaulatis,  etc.,  S. 

ob«teatO,  — ,  — ,  ere,  to  weave  over,  overspread, 
cover:  caelum  obtexitur  umbri, Y. 

obtioao,  — ,  — ,  fire  [ob+taceo],  to  be  dial: 
Yirgo  obticet,  T. 

(obtlo5«3d),^icji|^^.  ere,  inch,  [obticeo],  to  U 


5B7 


ofav^nor 


§hmek  mUnt.-^Onlj  per/.,  to  b€  mlmU  :  Quid  obU. 
cuisti  ?  T. :  chorus  obticoit,  H.,  0. 

obtlneo  (opt-),  tinal,  tentas,  5re  [ob+teiMo], 
to  hold  fatty  havty  occupy^  potfett^  preBerve,  keep, 
maintain:  quas  (regiones)  Stiebi  obtinerent,  Gs. : 
Oalliam  armis,  L. :  cum  imperio  Hispaniain  cite* 
riorem,  be  governor  in:  ex  quS  inmiHl  miunmus 
nullus,  me  obiinente,  erogabatur,  during  mg  ad- 
mimslraiion. — To  mau^ain^  keep,  preseree^  upMd : 
ad  obtinendoe  exeroitOa  evocari,  Os. :  necessUudi- 
nem  cum  publieaoifl :  pol  Crito  antiquom  obtineai 
gour  old  ielf,  T. :  cauaam,  mainiain^  Os. :  noctem 
inseqaeotem  eadem  caligo  obtlnmt,  preeailed  dur- 
inffj  L. :  quae  (famaj  plerosque  obtinel,  it  general- 
fy  accepted,  S. :  quod  fama  obtinoit,  L. :  proverb! 
Uxnim,  i.  e.  to  become  proverbial :  nomerum  deo- 
Tum^bemanbered among i  ^^tiem^woMno^gield, 
l^^To  aeeertf  maiet^tin,  ehow,  proee,  demoneirate : 
po88umu8  hoc  teate  . . .  quod  dicimus,  obtinere  f : 
duaa  contrariaa  seotentiaa. — To  get  poeeeeeion  of, 
gain,  acquire,  obtain:  malaa  cauaaa,  jgpatiMtf.*  Bo- 
manl  si  rem  cb\XnueTmt,gaieud  the  irtctory,  Cd.-^ 
7b  bring  about,  bring  to  paee^  obttun :  ut  oonsule- 
rentur  patres,  L. 

obtlngo,  tigl,  — ,  ere  [ob+tango],  to  faJBL  to 
the  lot  o/,  befall,  occur  .*  quod  cuique  obdgil»  id 
quisque  teneat :  agnis  quanta  (diaoordta)  obtigit, 
H. :  cum  tibi  sorte  obligisset,  ut  ius  diceres,  nod 
fallen  to  your  lot.'—To  happen,  befall,  occur: 
Istuc  tibi  ex  sententii  tua  obtigisae  laetor,  T. : 
praeter  spem,  T. :  si  quid  obtigerit,  aequo  animo 
morisr,  ^indd  befall  (me). 

(ob-torpeaoo),  pul,  — ,  ere,  inch.,  to  grow  etiff, 
be  benumbed,  become  ineenMe,  loee  feding.^^n\y 
per/, :  si  manus  prae  meiu  obtorpuerit^  U— -F  i  g. : 
sttbactus  mtseriis  obtorpui:  ciroumfuso  uodique 
pavore,  ita  obtorpuit,  ut,  etc*,  L. 

(ob-torqneo),  torsi,  tortus,  ere,  to  ttrid^  writhe, 
wrench. — Only  P.ptrf:  collo  <^torto:  obtortft 
gul&  in  vincula  abripi  iussit,  by  the  throat:  obtorti 
clreulua  auri,  V. 

obtreotitio,  Onis,/  [obtreoto],  a  belittling, 
detraction,  ditparagement :  invidla  atque  obtreeta- 
tio :  adversus  crescentem  gloriam,  L. :  erga  Fta- 
▼ianos,Ta.:  lattdis,Os.:  gloriae  alienae,  L. 

obtrectator,  9ri8,m.  [obtrecto],  a  detractor, 
tratbicer,  disparager:  obtreotatores  multa  finxe- 
runt :  laudum  meamm. 

obtreotOb  ftvl,  atus,  &re  [ob+tracto],  to  detract 
from,  belittle,  disparage,  underrate,  decry:  obtrec- 
tantis  est  angi  alieno  bono :  alteri :  gloriae  suae, 
L. :  curam,  earp  at,  Ph. :  eius  laudes,  I4. :  obtrec- 
taront  inter  se,  decried  one  another^  K. 

obtiiluSf  P«  of  obterou 

ob*trndo  (obs-t-),  si,  sua,  ere,  to  thrutt  ypon. 


eitrude:  ea  nemini  obfcmdi  potest,  T. :  obstmaa 
carbasa  pullo,  Tummed,  0. 

ob-tmnoS^  — ,  &tns,  are,  to  cut  down,  eul  to 
pieeee,  kill,  tlay,  elaughter :  puerum :  regem,  1^ : 
ilium  ad  aras,  V. :  cerros  ferro,  V. :  obtruocati 
circa  aitaria,  L. 

ob-tnndo,  tudi,  tOsus  or  tansus,  ere,  to  blunt, 
weaken,  exhauat,  make  dull:  vooem  in  dicendo,  talk 
himeelf  hoaree  :  mentem:  aegritudinem,  oi^iota 
— To  etun,  di$i,  deafen,  annoy,  tease,  importune, 
moleet:  nen  obtundam  diutius:  te  epistulis:  me 
de  hac  re,  importune,  T. :  obtuderunt  eius  aurl8| 
te  fuisse,  etc.,  dinned  into  him  that,  etc. 

obtunsiUk  adj.  [P.  of  obtundo],  see  obtOsua. 

ob-tarbo,  ftvl,  fttos,  ftre,  to  meUre  turbid,  die^ 
order,  eonftm, trouble,  disturb:  hostefl,Ta.:  Itane 
yero  obturbatf  interrupts,  T.:  me  litterae  obior- 
heokt,  dittract. 

obt6r5,  — ,  fttus,  ire  [TYR-],  to  etuff,  stop  vp, 
dose:  partb  (corporis)  obturates  esse:  auris,  i.  e. 
refaee  to  Keten,  H. 

obtOBOB  or  obtunsoB,  aeff.  with  comp.  [P.  of 
obtundo],  blunt,  dull,  obtttse:  vomer,  V.  —  Fig., 
blunt,  duU,  weak,  faint :  cui  (animo)  obtusior  sit 
acies :  obtunsa  pectora,  insensible,  V. :  ne  obtun- 
sior  usQs  at  genitali  arvo,  too  enfeebled,  Y. :  vigor 
animf,  L.:  quo  quid  diei  potest  obtusiusf  mor^ 
etupid. 

(obtutna,  Us),  m.  [2  TV-l,  a  looking  at,  gating 
upon,  gaze  (  only  ace.  and  <Al.  sing,  ) :  oculoram : 
obtutum  hi  Cauda  flgere:  obtutu  tadto  stetit,  V, 
— F  i  g. :  in  obtutu  malorum,  eowtemplation,  O. 

ob-nmbro,  ftvl,  atus,  are,  to  overshadow,  ehade: 
caespes  obumbrat  humum,  0. :  obumbratus  amnis, 
Cu. — To  darken,  obscure:  aethera  telis,  V. :  nomi- 
na,Ta— Fig.,to  cover,  doak,  screen,  protect :  cri- 
men, 0. :  reginae  nomen  (eum)  obumbrat,  V. 

ob-Qnoaa,  a^f.,  bent  in,  kooked:  rostro  voltur 
obuneo,y.;  pedes,  0. 

ob-SstiMk  P.,  burnt  into,  hardened  by  /he: 
lorre  armatas  obusto,  V. :  glaeba  geln,  burnt  by 
frost,0. 

ob-^rillita%  P.,  fortified,  intrenched,  made  ir» 
refutable:  locus  omni  ratione. 

ob-venid,  vSnl,  ventus,  Ire,  to  come  up  to,  go  to 
meet:  se  in  tempore  pugnae  obventurum.jotn  in 
the  battle,  L.— 7b  fall  out,  befaU,  happen,  occur: 
id  obvenit  vitium  (at  the  auspices) :  sin  quae  ne- 
cessitas  rei  p.  obvenerit— 7b  come  by  chance,  fall 
to  the  lot  of,  be  allotted:  Galpumio  Numidia  obve- 
nit, S. :  ei  sorte  provincia  obvenit :  cui  classis  ob- 
venisset,  L. 

ob-T«raor,  itus,  ftrl,  dtp.,  to  make  an  appear^ 
ance,  ehow  oneself:  partem  eorum  Garthagini  ob- 
versari  did.  ^-^%Jo^^^;^^fof^  appear: 


obvsmu  8 

mihi  ante  oculo«  obvenainr  rei  p.  dignitu:  in 
somnis,  L. 

dbverans,  adj,  [P.  of  obvcrto],  turned  againtt^ 
directed  towards:  taciem  obTersua  in  agraen,  O. 
-— TWrfMi  towards^  engaged  in:  niiKtum  stadiis, 
Ta. — Plur,  rx  as  subat,^  opponente,  Ta. 

ob-verto,  tl,  sua,  ere,  to  turn  towards,  turn 
aaainst,  direct  towards:  euittB  ob  oa  ora  sua: 
Ck>rnua  obvertimua  antemnaram,  direety  V. :  ro- 
mo8,/^y,  O. :  ordinea,  i.  e. /afl  otrf  of  line,  L. :  ob- 
versus  Contendit  telum,  facing  (him),  Y. :  obver- 
(or  ad  undas,  0. 

ob-viam  or  ob  Tiam,  adv,,  in  the  way^  tow- 
ardSy  againsty  to  meet,  in  face  of;  obviam  eonabar 
tibi,  was  hurrying  to  meet  you,  T. :  ai  obviam  con- 
tra Teniretur,  cm  adeanee  should  be  nuule,  Ca. :  fit 
obviam  Clodio,  meets:  obviam  ire  hoetibus,  &: 
Gaesari  obviam  prooesaisti,  went  oui  to  mast: 
exire,  Ca. :  se  offera,  meet,  T. :  effundi,  jx>tir  out  to 
meet,  L. :  de  obviam  itione  ita  fadam. — In  the 
phrase,  obviam  ire,  to  meet,  oppose^  resist,  contend 
against :  periculia,  face,  S. :  Gracchorum  actioni- 
bus,  resist,  S.:  cupiditati  hominum,  oppose:  Irae, 
L. :  crimini,  meet  ths  charge,  L. :  obviam  itum 
fraudibus,  Ta. 

obTina,  adj.  [ob+vial  in  the  way,  so  as  to 
meet,  meeting,  to  meet:  sL  iUe  obvlua  ei  faturuB 
non  erat,  had  no  expectation  of  meeting  him  :  ge 
mihi  obvium  dedit,  met,  L. :  venit  obviua  iUi,  H. : 
cuicumque  est  obvia,  whomsoever  she  meets,  la. : 
ad  Martls  f uit  obvius  aram,  lu. :  ae  gravissirois 
tempestatibus  obvium  ferre:  obvias  mihi  litteras 
loittas,  send  to  meet :  montea,  qui  obvii  erant  iti- 
neri,  lay  in  the  way,  N. :  andis,  up  stream,  0. : 
Obviaque  hospitiis  teneat  arbos,  opposite,  V. — As 
subst,  n.  .*  in  obvio  classi  hostium  esse,  be  in  the 
way,  L.  —  Against,  to  meet,  to  encounter :  quo  in 
looo  inter  se  obvii  fiiissent,  had  fought,  S. :  si  in- 
gredienU  cum  armata  multitudine  obvfoa  faeris : 
infestft  subit  obvius  hastfi,  V.  -^  Open,  eaposed, 
liable,  gktbjeU  :  rapes  Ob  via  vetttonum  fOnifl,  V. : 
(urbs)  minus  obvia  Graia,  V. :  comitas,  i. «.  rMwfjf, 
Ta. :  rerum  similitudo,  obtrusive,  Ti^, 

ob*TOlYd^  vT,  atus,  ere,  to  wrap  rotM,  enbelop, 
muffle  up,  cover  over,  enfold:  obvolvendnm  oapnt 
ease :  capitibus  obvolutia,  mm^jltsd^  L. :  oa  obvolu- 
turn  folliculo:  lax  obvoluta  sanguine,  covered, 
£nn.  ap.  C— -F  i  g,,  of  language,  to  cover,  veil:  ver- 
bis deooris  vitium,  H. 

oooaaco  (obo-),  avi,  atua,  ftre  Tob+oaeoo],  to 
make  blind,  blind,  deprive  of  siaht :  oooaecatna 
pnlvere  liostis,  h,  —  To  make  dark,  darken,  ob- 
ecure:  noctis  occaecat  nigror,  G.  poiU:  denia 
oaligo  oecaecaverat  dSen»,  L.  —  To  hede^ieotweal: 
semen  oocaecatam.—Fig.,  to  darken,  make  ob* 
eeure,  render  uninteUigible :  orationem.— 7b  make 


blind, bUnd, delude:  animoa:  atnltitU oooaecatm; 
consilia,  confound,  L. 

oooallMOO^-  lal,  ere,  inch  [ob+calleaoo,  etl- 
leo],  to  grow  ealloiu,  harden:  Os  senai  occaliesce- 
re  rosiro,  i.  e.  thicken  to  a  snout,  0.— F  ig.,  to  gnu 
insensible. 

ooomDO,  ul,  ere  [ob+cano],  to  blow  into,  plag 
upon  :  comua  tubasqne,  Ta. 

oooaald,  dnis,/.  [ob+l  CAD-],  an  opportum- 
ty,  fit  time,  occasion,  convenient  season,  favoraUi 
moment :  tanta,  T. :  tua,  L. :  aliis  occasio  defuit: 
pugnandi,  S.  t  inrumpendi  in  nrbem.  Go. :  sibi  ad 
occupandam  Asiam  oblata :  occasionem  amittere, 
let  slip:  adripere,  seite^  L. :  rapere  de  die,  H. :  son 
deesse  occasioni,  not  to  be  unemtal  to,  Gs. :  a  f or> 
tun&  data  Ifberandae  Oraeciae,  N. :  intellegere  oe- 
caaionea,  diseem,  Ta. :  oocaaione  dati^  should  en 
opportunUy  offer :  per  occaaioiiem,  on  afavoraUe 
opportunity,  8. :  levia  proeiia  ex  oocaaione  haia 
aot  illins  partis  oriebantur,  L. :  Summa  ooeasiost 
mihi  Phaedriae  euram  adimere,  T. -^Person., 
Opportunity  (aa  a  goddess),  Ph. — A  pretext,  exam, 
plausible  explanation:  Quantolacnnque  est  ooca- 
sio,  sufficit  irae> lu. — ^In  war, a  dask,raH9urprise: 
oooaaio,  non  proeliam,  Ca. 

1.  oooaaoa^  P.  of  2  oocido. 

9.  oooaaoa,  as,  m.  fob+l  GAD-],  a  /a/%, 
goir^  down,  setting  :  Make,  Y. :  cum  occasa  solis, 
at  sunset,  S. — 7%i  sunset,  west:  ah  orto  ad  ooca- 
sum :  ager  Longus  in  occasum,  Y. :  Prospldt  oe^ 
casOs,  0.— F  i  g.,  downfall,  ruin,  destruction,  end, 
death ;  rei  p. :  in  oocasn  veatro,  Y. ;  post  Aeli 
ocoaaum,  death 

oooatiOk  5ni8,/.  [oooo],  a  harrowing. 

ooceotni,  perf.  of  oedna 

oooento,  ivf,  Stua,  Are  [ob+canto],  to  sattriu 
tft  song,  lampoon,  XII  Tabb.  ap.  G. 

ooddana,  entis,  m.  [P.  of  2  ooctdol  the  sunui, 
west,  Occident:  ab oooidente, S. :  ab  oneate  ad  o^ 
ddentem. 

oooidio,  onis,/.  [ob+2  SAG-],  a  massaere, 
utter  destruction,  extermination:  in  oootdiooe  rio- 
toriam  ponere,  L.:  equitatns  ocoidione  ocdsoi, 
annikilaied. 

1.  oooido^  ddl,  clBua,  ere  [ob  4-  eaedo],  to 
strike  down,  knock  down:  me  pugnis,  T.^Te  oA 
down,  cut^  off,  kiU^  slay:  si  aliam  (noxiam)  admi- 
sero,  occidito,  T. :  fortissimo  pugnans  occiditor, 
Gs. :  exercitOs  occidione  oocisi,  annUulated,  h. :  ad 
unum  omnes,  to  the  last  man,  L. :  hominero,  rnvr- 
der:  modus  hominis  ocddendi, /orm  ofmadeti 
homines  Impnne  occidebantnr^  murders  were  am- 
mittedr  te  ocddere,  commit  smdde,  Co.— Fig.,** 
plague  to  death,  torture,  torment,  pester :  oocidis 
saepe  rogando,  H. :  legeado,  H.— Tb*  mtii,  wi^-* 

me  tois  fAilaaiia,  T.         .     r\r\n i  i> 

Digitized  by  VjOOQIC 


oooido 


580 


COOIVKI 


2.  oocido,  ci(ft»  cft«08,  ere  [ob+cudo],  to  ffdl 
down,  fall:  ut  alH  super  alios  oceiderent,  L.— 
To  go  dawn,  iet :  iam  ooddente  sole,  Pfto.  ai>.C.: 
donee  lax  occiJat,  In. -~  n  faU,  perkhy  die,  be 
elam :  qua  (securi)  mnlti  occiderunt:  pro  patri&: 
Uofltium  flaevitia,  S. ;  dextra  sua,  V. :  roiDimo  yoI- 
nere,  O. :  una  occideDdum  nobis  esse  (cumimpe- 
no),  S.— Fig.,  to  decline,  end:  vito  occidens,  the 
evening  of  life :  ne  sacroi-um  memoria  occideret, 
be  lott.—To  periJi,  be  mined,  be  lost :  sin  plane 
occidimus :  oocidi,  lam  undone,  T. :  fundUua,  V. : 
omnia  generis  insignia  occiderunt:  vestm  bene- 
ficia  occosura  esse. 

ocotdtras,  aij.  [ob+1  OAD-],  going  down,  aet- 
ting:  occiduo  soIe,0.:  dies,  O.—Weetem:  ab  oc- 
ciduo  Eo\e,0.'-¥ I %.,  sinking,  failing:  8enecta,0. 
ocoIdo,  cinul  or  ceciul,  — ,  ere  [ob+cano],  to 
sing  inausjndoudy,  crook:  si  ocoecinerit  avis,  i.  e. 
gitfcs  an  unfavorable  omen,  L. :  corvus  occinuit,  L. 
ocoipi5.  c€pl  (not  ooepi),  eptus,  ere  [ob+ca- 
pio],  to  begin,  commence:  dolores  occipiuiit,  T. :  a 
meridie  nebula  occepit,  L. :  qaaestum,  T. :  magi- 
stratum,  euier  upon,  L. :  mecum  cogitare,  T. :  age- 
re  armentum,  L. :  (fabula)  occeptast  agi,  T. 

oooifliov  Onis,/.  [ob+2  SAa],  a  massacre, 
slaughter,  murder :  parentis. 
oocUas,  P.  of  1  occlda 
OColMo,  si,  sus,  ere  [ob+daudo],  to  shut  up, 
close:  de  occludendis  aedibus,  T. :  serrus,  ciii 
domi  nihil  sit  ooelusum.  —  To  restrain,  cheek: 
lubido  occlusa  contumeliis,  T. 

occok  — ,  — ,  are  [2  AC-],  to  harrow :  segetes, 
H. 

occnbo,  — ,  — ,  are  [ob+cubo]»  to  li^  low,  lie 
prostrate,  lie  dead:  quo  (tumulo),  V. :  consul 
morte  occubans,  L. 

ocouloS,  — ,  atus,  are  [ob+calco],  to  tread 
down,  trample:  partim  ooculcatis,  L. 

oconlo,  culul,  cultns,  ere  [ob+2  CAL-],  to 
cover,  cover  over:  Virgnlta  multa  terra,  V.  —  To 
cover  up,  lUde,  conceal:  (femtnae)  parietum  umbris 
ooculuntur,  are  concealed:  hastatos  valles  occule- 
baiit,  L.:  Classem  sub  rupe,  V.:  caligine  terras, 
0. :  puncta  argumentorum. 

oocultatid,  6nis,/.  [occulto],  a  covering,  hid- 
ing, concealment:  occulutione  propositi,  in  the 
hope  of  secrecg  :  se  occultatione  tutantur,  bg  hid- 
ing: cuius  rd  nulla  est  occultatio,  Cs. 

ocoaltator,  oris,  m,  [occulto],  a  concealer, 
seereter:  latronum. 

oooQlte^  adv.  with  comp,  and  stq>.  [occnltus], 
in  concealment,  in  secret,  secretly,  privatdgs  neque 
id  occulte  fert,  makes  no  secret  of  it,  T. :  ea  nunc 
oeenlte  cimiculis  oppugnator:  lo^i  oetera,  S.: 
proficLsci,  Cs. :  labitur,  0. :  conari  occultius :  paolo 


ooonltins  oonsiU  huiofl  par ticipes,  & :  qaam  potnit 
ooeultissime  cobortes  duxit,  Cs. 

oooulto,  ftvl,  atus,  9xe,freq.  [occulo],  to  hide, 
conceal,  secrete:  fugam,  Cs.:  stellae  occultantur, 
dis(^)pear:  incepto  suo  occultato,  8.:  ut  aves  se 
ocottltent :  qui  hoc  ocoultari  f acilius  credas  dabo, 
T.:  selatebris:  leglonem  silvis,  Cs. :  alicubis  in- 
tus  Teritas  occulfeetar:  se  inter  multitudinem, 
Cs. :  post  montem  se,  Os. 

occultu%  adf.  with  con^  and  sup.  [P.  of  oc- 
culo], covered  up,  hidden,  concealed,  secret:  locus, 
S.:  occultiores  instdiae:  quo  oceultior  esset  eius 
adrentus,  Cs. :  si  quid  erlt  occultius :  cum  res  oo- 
cultissimas  aperueris:  per  occnltos  callls,  T.: 
notae,  O.:  Orescit,  oceulto  relut  arbor  aevo,  i.  e. 
vnperceptibly,  H. :  occnlti  miranda  potentia  fa<3, 
In. :  salis  iu  laote  sapor,  sHghJt  faisor,  V.— iViir.  n. 
as  subsi,:  exproroere  omnia  mea  occulta,  Mcreto, 
T.:  servi,  quibus  occulta  credantur:  in  occuUis 
ao  reconditis  Xemp\\,ihs reeesses,Q^.-^^ng, :  stare 
in  ooculto,  tn  hiding:  ex  oceulto  noatroa  inradit, 
from  amhush,  S. :  ex  oceulto  intervenire,  secretly. 
—Of  persons,  dose,  reserved,  uncandid,  sseret:  me 
oooultam  fingere:  ab  oeouHls  cavendum  homini- 
bus,  L. :  oocuUus  odii,  dissembling  his  hate,  Ta. : 
oonsilii,  Ta. 

oconmbo.  eubul,  enbitum ,  ere  [ob + *  oumbo ; 
CVB-],  to  fall  in  death,  die:  honeste:  ferro^  O.: 
per  te,  6y  thy  hand,  O. :  oertae  morti,  Y. :  pro  pa- 
tri&  mortem :  ictus  clavi  morte  oocubuit,  Lt 

ocoupatio,  dnis,  /.  [occupo],  a  taking  posses^ 
sion, occupying, seizure:  fori:  vetus. — A  business, 
employmint,  occtayation  :  publicae,  Cs. :  maximis 
occupationibus  distanebar:  ab  omni  occupatione 
se  expedire :  occupationes  rei  p.,  state  affairs,  Cs. : 
tantularura  rerum  occupationes,  sucfi  trivial  em" 
ployments,  Cs. 

ocoapatOBy  adj.  with  eomp.  and  sup.  [P.  of 
occupo],  taken  up,  engrossed,  absorbed,  occupied, 
employed,  busy,  engaged:  In  alio  amore,  T. :  in 
opere,  Cs. :  opere,  L. :  non  occupatorum  amicorum 
adsiduitas :  in  eo,  ut,  eta,  K. :  res  in  singulis  litte- 
ris  oocupatae,  eoneemed  with:  occupatiorem  me 
habere :  oocupatissimus  esse,  extremely  busy. 

occupo,  avi,  atus,  are  [ob+CAP-l,  to  take  into 
possession^  seize,  occupy,  master,  win :  Italiam  prae> 
sidiis:  opportunae  ad  occupandum  urbes,  L.: 
portum,  U. :  tjnlnnidem :  a  potentioribus  r^na 
occupabantur,  tMeftains  were  aiming  at,  Os. :  Oo- 
cupat  amplexu,  clasps,  0. — 7\>  occupy,  cover,  take 
up,fUl:  quantum  loci  acies  occupare  poterel^Cs. : 
urbem  (sc.  aedifidis),  L. :  caementis  mare,  H. — 
To  faH  upon,  attack:  Latagum  saxo  os  fadem- 
que,  strikes  (in)  the  face,  V. :  Occupat  hos  morsu, 
lotigis  eomplexibua  iiloe,  0. :  manids  iaoentem^ 
fetters  while  prosttfoU,  V. :  Volteium  Vilia  Ten- 
dentem,«tii7»tM»H.^2b  gH  the  start  ofbe  before- 

Digitized  by  VjOOQ  IC 


600 


hand  tsiihy  aniidpaU^  do  firwt^  mUtirip:  egreasaa 
rates,  0. :  bellum  facere,  begin  ike  war  fint^  L. : 
rapere  oscula,  H.  —  To  hinder :  proflaTiom  aan- 
gutniB  occupat  secantes,  Cu. — ^F  i  a.,  to  tetMA,  take 
poeeettion  of  Jill,  ifwadsj  overepreadj  tngrou :  mors 
ipsam  oocupat,  T. :  quao  (tenebrae)  totam  rem  p. 
torn  occuparant :  timor  exercitom  occnpaviti  Cs. : 
oculos  Dox  occupat,  are  darkeMd,  0. :  fiuna  ocou- 
pat  auiis,  Y. — To  gain,  mn,  aeqmre:  militarero 
gloriam,  Ta. :  obscuri  speciem,  pan  for  reterved, 
H«— 7b  take  up,  fill,  occupy,  employ:  tres  et  sexa- 
ginta  aoDOB  aeque  multa  volumina  occupasse  mihi, 
L. :  in  funambalo  Ammum,  T. :  pecuniam  adule- 
Acentulo  grandi  fenore  occupaviati,  invetled  at 
high  iniereet:  oocupatur  animus  ab  iracundia: 
occupatus  certamine  eat  animus^  L. 

oocurrd  (obo-),  curri  (cucuin,  Ph.X  curaus, 
ere  [ob  +curro],  to  run  up,  rwn  to  meet^  go  to  meet, 
meet,  fall  in  with,'  ad  Qndam,/bM  tlU  foe,  V,: 
dttlcia  amicis,  H. :  quibuscumque  aignis  occurre- 
rat,  Cs, :  huic  (ctmcllio),  attend,  L. :  ad  id  conci> 
lium,  L. :  occurritur  (so.  mihi).— 7b  go  against, 
rush  upon,  attack:  duabua  legionibus,  Os. :  Obvius 
adversoque  oocurrit,  Y.— 7b  lie  in  the  wag,  meet : 
in  aspens  locis  silex  saepe  oocarrebat,  L. — ^Fig., 
to  meet,  fail  into,  he  involved:  graviori  bello,  Cs. 
—7b  cMate,  meet,  reeiet,  oppoee,  counteract :  eius 
coDSiliis :  ab  nostris  oocurrebatur,  he  w€u  rented, 
Cs. — 7b  obviate,  cure,  relieve,  remedy :  rei  sapien- 
tifi :  utriquo  rei,  N.' — 7b  meet,  anewer,  reply,  object: 
huio  dictis,  Y. ;  oocurretur  enim,  sicut  occursum 
est. — 7b  offer,  preeent  itself ,  euggeet  itself,  appear, 
occur,  be  thought  of:  tu  oocurrebas  dignus  eo 
munere:  mibi  multo  difficilior  occnrrit  cogitatio, 
quails,  etc :  Atheniensium  exercitOs  deleti  occur- 
rebant,  L.:  haec  tenenda  sunt  oratori;  saepe 
enim  occurrunt,  present  themsdves :  ne  quid  ho- 
nestum  occurreret,  Ta. 

OCOOTBatio,  onis,  /.  [oocarso],  a  runnina  to 
meet,  attention,  greeting,  ojlciousnest :  ilia.— iViir.  .* 
vestrae  et  vestrorum  ordinum. 

OOCuno,  arl,  fttus,  Are,freq,  [occnrro],  to  run 
to  meet,  throng  before:  alios  oooursantes  interfi- 
cere,  8. :  occursare  oapro  caveto,  beware  of  meet- 
ing, Y.  —  7b  rueh  against,  attaiek,  charge,  strive 
against,  oppoee :  inter  oooursantes,  factiosos,  op- 
posing, S. :  in  ripa,  L. 

(pooaraus,  tks),  m.  [ob+1  CSL-I,  a  meeting, 
faUing  in  with  (only  sing,  aoe,  and  aoL  and  plur, 
ace,):  ^acuis  aocursu  hominum  viis,  where  they 
met  nobody,  L. :  probiberi  fratrum  eius  ooeursu, 
Cu. :  rota  Stipitis  occursa  f  racta,  by  striking  a 
stump,  0. :  occursum  trepidare  amioi,  Iu« :  Illius 
oocursQs,  lu. 

Ooeancuii  i,  m.,  =  'QxeapSt^  the  great  sea,  outer 
sea,  ocean :  mare,  quem  Oceanuai  appellatis :  Ooeani 
freta,  i.  c.  the  Strait  of  Oihraltari  quae  civitates 


Oceanum  attiagunt,  Ca. :  ctreumvagus,  drcsatdlw 
ent,  H. :  pater  rerum)  i.  e.  primary  element,  V. — 
Person.,  son  of  Caelum  and  Terra,  husband  of 
Tethys,  father  of  the  rivers  and  nymphs,  C,  Y. 

OOeUtU,  I,  m.  dim.  [ocnlus],  a  little  eye,  eydd : 
rictis  ooellts,  0. :  ocelli  angnlus,  lu. :  ocelli  Itaiiae^ 
▼illalae  meae,  eyeballs. 

OCior,  ocius,  o^/.  cony).  [8  AC-],  swifter Jteeler : 
fulmlnis  odor  alls,  Y. :  aura,  premature,  H. :  quo 
non  alius  conscendere  Ocior,  0. 

OOlufl^  adv.  comp.,  with  sup.  ddssime  [neuL  of 
ocior],  m4)re  quickly,  more  speedily,  sooner:  idqoe 
ocius  faciet,  si,  etc. :  recreantur  ocius :  serius  odos 
Sors  exitura,  aooner  or  later,  H. :  Angulus  iste  feret 
tus  ocius  uvi,  rather  than,  H. :  ocius  illud  extor- 
quebis,  i.  e.  more  easily,  lu. :  ocius  omnes  Imperio 
parent,  on  the  spot,  Y. — In  commands,  the  qmcber 
the  better,  immediatdy:  more  te  oro  ocius,  make 
haste,  T. :  nemon'  oleum  f ert  ocius  ?  H. :  qoam 
ocissume  aooedat,  eu  fast  as  possible,  S. 

O0rel^  ae,  /.,  a  greave,  leggin  (of  metal,  to  pro- 
tect the  legs ) :  leres,  Y. :  sinistrum  eras  ocreft 
tectum,  L. :  ocreas  vendente  puella,  i.  e.  M«  oeoDif- 
trement  of  a  gladiator,  lu. 

ooreatas,  Oi^,  [ocrea],  ^rrMved^  in  leggins,  H. 

ootaphoros,  see  octophoros. 

OOtavum,  adv.  [octaTUs],/or  the  mghth  time: 
trlbuni  refecti,  JL 

OOtayos  or  VIZI,  num,  ord,  [octo],  the  eighth : 
post  diem  octavum,  S. :  octa?a  pars :  l^o,  Cs. : 
a.  d.  YlII  Kal.  Deo.,  the  2ith  of  November:  bora 
YIII  conyenire :  octavo  decimo  aetatis  anno,  Ta. 
— ^As  subst.f.  (sc  bora],  the  eighth  hour  of  the  day, 
lu. — As  stAt.  n. :  ager  efficit  cum  octavo  (scgra- 
no)y  producet  eighifM. 

ootavns-dsolmns,  a<{^'.,  the  eighteenth:  aeta- 
tis annus,  Ta. 
OOtieilB  (-asX  adv,  num.  [octo],  eight  OmeL 

ootliigeiiteflinii%  adf,  num.  [octlngenti],  tkt 
eight  hundredth:  annus. 

octinsenti,  ae,  a,  or  DCCC,  num.  [octo+ 
centum],  eight  hundred:  studia:  equites  DCOC, 
Cs. :  medimna  DCCCL,  i.  e.  860. 

OCtipe%  edis,  ae{f,  [ octo + pes],  eightfooted: 
Cancer,  0. 

ootiplioatai^  see  octuplicatus. 

ooto  or  VH^  num.,  eight :  oohortea,  & :  milia 
passuum  YIII,  Cs.:  HS  YHI  milia. 

October,  bris,  bre,  adj,  [  octo  ],  of  the  eighth 
month  (later  the  tenth) :  Kalendae:  a.  d.  Ill  No- 
nas Octobrfs,  Sq)temher  29th. 

ootodeoin  or  XVZIZ,  mam.  [ooto+deoeml, 
eighteenth- 

Digitized  by  V^OOQIC 


601 


ootogSiai,  ae,  a,  num,  duir,  [ooto],  tigktif  meh : 
aerU  ociogeni  bini  saga,  L. 

octosenflimus  (-^efliintuiX  adj»  num,  [octo- 
ginta.],tneeiffhiietA:  annus:  solstitia,  lu. 

ootogiena  (4m),  num,  adv.  [octoginta],  eighty 
timet:  seslertium  (oentena  milia). 

ootogliita  or  TilTXX,  num,  [oeto],  eighty: 
annos,  C,  H. :  HS  LXXX  milia. 

OOtoiiigifl,  e,  adf.  [octo+IV-],  eight  m a  team: 
octoiuges  ire,  i.  e.  eight  in  a  hodg^  L. 

ootoai,  ae,  a,  num,  dittr,  [octo],  eight  mmA, 
eight  at  a  time^  hg  eighfs:  ordines  ducU,  Cs. :  oo- 
tona  milia  peditum,  L. :  octonis  referentes  Idibus 
aera,  an  the  Ides  of  eight  montht^  H. :  octonis  ite- 
nim  natalibus  actis,  eighty  0. 

(xstdplicuroa  (ootftph-),  atfj.,  carried  bg  eight 
bearere:  lectica.^As  eubet,  n.,  a  litter  with  eight 
bearere:  hominem  portare  ootophoro. 

octapUoatiui  (ootl-),  €uiff,  focto+plioo],  mul- 
tiplied ig  eighty  oetupUd  :  octuplicato  oensu,  L. 

octuplnSt  adj.y  =  ^cra^rXovc*  eightfold^  octuple : 
para.  — As  ntbet.  n.,  an  eight/M penaltg,  octuple: 
octupli  damnari :  iudicium  in  octuplum. 

(ootOMdflt  is),  m,  [octo+as],  eight  aeaee  (only 
obLplur,)'.  Quanti  emptae?  Octassibus, H. 

OOtilas,  I,  f9u  [2  AC-l,  an  egc:  (lacrimularo) 
oculos  terendo  ezpressent,  T.:  magis  te  qoam 
oealos  amo  meos,  T. :  eminontes,  prominent:  oculi 
tamquam  speculatorea :  maligni,  V. :  oculi  in  Op- 
pianicum  coniciebantur,  were  turned:  adieotum 
esse  oculum  hereditati,  hie  eye  wae  on;  ad  omnia 
▼estra  ocnloa  adioere:  oculos  de  isto  nusquam 
deicere,  regard  with  fixed  attention:  demittere,  O. : 
attoUere,  V. :  circumferra,  0. :  premere,  Y. :  depo- 
nere,  to  fixy  H. :  oculis  somuo  coniyentibus :  un- 
^ibus  iili  in  oculos  iuvoIare,^y  o^T. :  quod  ante 
oculos  est,  u  tit  fyU  view :  ne  absiuleritis  obser- 
rantibus  eiiam  oculos,  cheat  out  of  their  eyesy  L. : 
in  oculis  civium  vivere,  in  ptMic:  in  oculis  om- 
nium submergi,  Cu. :  ab  oculis  concedere:  ex  oculis 
abire,  out  of  eighty  L. :  facesserent  ex  urbe  ab  ocu- 
lis popnll  R,  L. :  sub  oculis  accepto  detrimento, 
in,  (Caesar's)  preteneCy  Gs. :  eum  quoque  oculum, 
quo  bene  videret^  amittere,  loit  the  eight  of:  altera 
oculo  capitur,  beeomee  blind  of  one  egCy  L.  —  A 
luminary:  mundi  oculus,  the  mn,  0. — In  plants, 
an  eye,  budy  bourgeon:  oculos  imponere,  tnocu^o^ 
V. — ^F  ig.,  a  principal  onutment:  duo  illos  oculos 
orae  maritimae  effoderunt,  i.  e.  Corinth  and  Car- 
thage,— The  eye  of  the  eouly  mind^e  eye  :  eius  cru- 
datu  pascere  oculos,  feaet  one*9  eyes:  fructum 
oculis  ex  eius  casu  capere,  d^ight  their  eyee,  N. : 
tuo  Tiro  oculi  dolent,  1.  e.  he  i$  afflicted,  T. :  acies 
ei  arma  in  oculis  erant,  in  vmw,  Gu.  :  si  in  oculis 
BIS  mulUt-ttdinis,  are  bdoeed  by:  oderat  torn,  cum 


. . .  iam  fert  in  oculis,  wduee  highly:  rex  te  ergo 
in  oculis  gestare?  Iidd  deary  T.:  aequis  oculis 
videre,  i.  e.  eonientedlyy  Cu. :  simul  est  illud  ante 
oculos,  obvioue:  mors  (ei)  ob  oculos  versatur,  i$  in 
view:  ora  eorum  ponite  vobis  ante  ocu\oBy picture 
to  youraelven:  pone  ilium  ante  oculoa  diem,  ^ 
your  thoughts  on:  uec  a  re  p.  deiciebam  oculos, 
lose  eiglU  of, 

odi  (odlvit,  Anton,  ap.  C),  Ssarus,  ddisse,  defect, 
[1  ODAy  to  hate:  oderint  dum  metuant:  itaamare, 
ut  si  aliquando  esset  osurus :  furialiter,  0. :  Miris 
modis  SoAtratam,  T. :  quid  enim  odisset  Clodium 
Milo:  parentem,  0.:  peccare,  H. —  To  disUkcy  be 
displeased  with,  be  vexed:  Persicos  apparatas,  H. : 
odi  cum  cera  vacat,  0. :  se  odit  senectus,  is  die- 
contented,  lu. 

odlond,  adv,  [odiosus],  hatefuUyy  vexcOiouely: 
cessat,  T.:  dlcere:  interpellare. 

odlosil%  adj,  with  comp^  and  tup,  [  odium  ], 
hatefuly  odiousy  vexatiouSy  offensivSy  unpleasant: 
baec  aetas  adulescentulis,  T. :  moias  odiosiores : 
odiosissima  natio,  Ph.:  homines  notos  sumere 
odiosuro  est — Plur,  ti.  as  siAet. :  hue  odiosa  ad- 
ferebantur,  annoying  tales, 

odium,  !,  n.  [  1  OD-  ],  hatredy  grudgCy  iU-vnUy 
animoeityy  enmityy  aversion  :  Veritas  odium  parit, 
T. :  odium  (est)  ira  inveterata:  in  odium  populi 
R.  iuruere,  incur  the  hatred:  eorum  odium  subire: 
magnum  odium  Pompei  suscepistis :  inperatoribus 
odia  conligere,  Cs. :  stniere,  excite  :  exercere,  0. : 
placare,  appease:  quod  mihi  odium  cum  Clodio 
fuit  ?  what  ouarrel  had  If :  tanto  in  odio  est  om- 
nibus, is  so  noted  btf:  tanto  odio  ferebatur  in  Cice- 
Tonem,  was  so  imbtttered  againety  K. :  in  Romanes 
odii  regnum  posuerat  praemiqm,  had  offered  ae  a 
prim  for  hoetiHtyy  h, :  urbis  odium  me  percipit, 
T. :  ardens  odio  yestri:  odium  ieiunum,  on  an 
empty  stomachy  lu. — An  o^eet  of  hatredy  offeneCy 
aversiotiy  nuisance:  Antonius,  insigne  odium  om- 
nium :  qui  amat  quoi  odio  Ipsus  est,  one  who  hates 
him,  T. :  odi  odioque  sum  Romanis,  I  hate  and  am 
hated  6y,  L. :  tibi  est  odio  mea  fistula,  V. — Dieeon- 
tent,  dissatisfaction,  disguet:  odio  Ruarum  rerum 
mutari  omnia  student,  S. :  Cui  placet  altei-ius  sua 
est  odio  sors,  H. — Offensive  conduety  odioue  lan- 
guage, importunityy  insolefieey  vexatiousness :  odio 
et  strepitu  senatOs  coactus  est  peronire:  Tun- 
dendo  atque  odio,  by  insolent  importunityy  T. : 
cum  tiio  istoo  odio,  with  that  hateful  conduct  of 
yourSy  T. :  odio  vincere  Regem,  in  insolence,  H. 

odor  or  (old)  odoi^  oris,  m.  [2  0D-],  a  smelly 
scenty  odor :  omnis  odor  ad  supera  fertur :  odorcin 
ayide  trahere  naribus.  Ph. :  florum. — A  pleasant 
odory  perfume,  perfumery,  esseneeSy  spices:  txiore 
capi :  ara  f  umat  odore,  incense,  H. :  croceos  odores 
mittit^  v. :  Perf  usus  liqnidis  odoribus,  balsamsy  H. 
— ^  disagreeable  smelly  eteneh,  etink:  odos  looum 

Digitized  by  V^OOQIC 


odomtio 


508 


iDutare  subegerat^  S. :  ingratos  odores,  O. :  taeter, 
Gfl. :  odoris  foeditas:  Volvitur  ater  odor  tectia, 
Uaek  and  tHJUnff  vapor^  V.-^F  i  g., «  deeiU^  inkling, 
hint^  pretefUinunty  miggeUion:  odor  aospicionia: 
liominum  furta  odore  persequi:  est  uon  nullus 
odor  dictaturae :  iHcri  bonus  est  odor,  L. :  urbaui- 
tatis,  ai#ncA«fu 

Odoratio^  5ni8,  /.  [odoror],  a  tmdUng,  tmdl: 
delectatio  odorationam. 

1.  odoratni^  adj.  [  P.  of  odoro  ],  ihat  hcu  a 
tmellf  odorous,  gcenUd^  sweet "VnelHngy  fragrant: 
lignum,  v.:  odoratis  ignibus,  O. :  rosa  capillos, 
H. :  dux,  i.  e.  of  the  Assyriatu,  Pr. 

2.  od5rataS|  tU,  m.  [odoror],  a  tmdling,  gmeU: 
eorum  iucundus. — The  sense  ofsmdl. 

odoKlfer,  era,  erum,  adj.  [  odor  +  1  FER-  ], 
spreading  odor,  fragrant :  panacea,  V. :  gens,  L  e. 
Persae,  O. 

od5rOk  ftvl,  fttus,  fire  [odor],  to  makefragrant^ 
perfume:  atira  furais,  0. 

odoror,  atus,  firl,  dtp.  [odor],  to  smell  at,  smell 
out,  scent :  cibum,  H. — F  i  g.,  to  aspire  to,  aim  at : 
hunc  decern viratum,  to  he  sm^ng  after.— To  searc/i 
out,  trace  out,  investigate  i  pecuniam:  tu  velim  ex 
Fabio  odorere :  odorabantur  omnia  et  pervesttga- 
bant :  quid  f uturum  sit :  Poljpus  an  cubet  bircos, 
H.-- 7b  get  a  smattering  of:  pbilosophiam,  Ta. 

oddrua,  adj.  [odor],  emitting  odor,  scented, 
fragrant :  flos,  0. :  arbor,  i.  e.  mjrrha,  0. — Tliat 
trades  by  tlu  smell,  keen^ctnted:  canum  vis,  V. 

odoa,  see  odor. 

oeconomicua,  adi.,  =:olKovofwe6c,  of  domestic 
teonomy, — As  subst..  The  HousehMer  (a  book  by 
Xenophon). 

Oedlpfka,  odis,  m., = OiSitrovQ,  a  king  of  Thebes, 
who  solved  the  riddle  of  the  J^tMnx,  C,  O. — P  r  o  v. : 
Davus  sum,  non  Oedipus,  i.  e.  no  diviner,  T. 

oenoplionun,  I,  n.,  =:  oiuofopog,  a  wine-holder, 
wins-basket,  H.,  lu. 

oenua  (old  form  of  unus),  C.  (lex). 

oeatrua,  I,  m.,  ^olarpo^,  a  gad-^g,  horse-ftg, 
breese,  Y,—Frenxg,  inspiration,  enthusiasm,  lu. 

oaana  (as),  m.  (old  form  of  usos),  C. 

oeaypum,  I,  n.,  =  olinnroc,  tlte  rejfttse  of  wool, 
wool-xocMiings  (a  cosmetic),  O. 

Oeta,  ae,  /.,  or  Oete,  Ss,  m.  and/.,  =  Ofn|,  a 
maintain  range  of  JT^maly^  0.,  0. :  tlbi  deserit 
Hesperus  Oetam,  i.  e.  rises,  V. 

ofella,  ae,  /.  dim,  [offa],  a  bite,  bit,  morsel: 
exigua,  lu. 

offa,  ae, /.,  a  bit,  morsel,  little  baU  of  flour: 
Helle  soporata,  Y. :  puitis. — A  swdling,  lu. — A 
shapeless  mass,  untimelg  birth,  lu. 

offe&do,  fendl,  ffinsus,  ere  [ob+fendo],  to  hit, 


thrust,  strike,  dash  against :  latus  Tehementer :  ca- 
put, L. :  oifenso  pede,  having  stumbled,  0. :  in  aoo- 
pulis  offendit  puppis,  strikes  on,  0. :  in  redeundo, 
run  aground,  Cs. :  solido,  bite  a  tttone,  H. — To  hit 
upon,  light  upon,  come  upon,  meet  with,  find,  catch  : 
te  hie,  Enn.  ap.  G. :  imparatum  te,  come  vpon  you 
unawares:  nondum  perfectum  teraplum:  omnia 
aliter  ac  iusserat  offendiL — ^F  i  g.,  to  wfftr  damsge, 
receive  an  injury:  qui  in  tantis  tenebris  nihil 
offendat:  in  causis* — 7b  stumble,  blunder,  make  a 
mistake,  commit  a  fatUt,  offend^  be  offensive:  sin 
quid  offenderit,  sibi  totum,  tibi  nihil  ojfenderit: 
apud  honestos  homines,  give  offence  to :  neque  in 
eo  solum  oflTenderat,  quod,  eUi.,S. — ThfindfemH, 
be  displeased,  take  offence :  si  in  me  aliquid  offen- 
distis. —  To  fail,  miscarry,  be  defeated,  suffer  mis- 
fortune, be  unfortunate:  apud  iudlces,  lose  his 
cause:  primo  aooesau  ad  Africam,  i  e.  met  wUh 
disaster,  L. :  si  aliquid  esset  offensum :  quo  (oasu) 
in  milibua  passuum  trlbus  offendi  posset,  a  disaster 
might  occur,  Gs. — 7b  trespem  upon,  d^ock,  offend, 
vex,  disease,  repd,  disgust :  Divitiaci  animom,  d. : 
tuas  aurb :  neminem  umquam  non  re,  non  Terbo 
offendit:  hi  sermones  tuam  existimationem  non 
offendunt,t7»;ure.-  si  non  offenderet  unum  Quem- 
que  limae  labor,  H. :  offendere  tot  caligas,  toi 
Milia  clavorum,  provoke,  lu. :  moltis  rebus  roeos 
offendebatur  animus,  torn  hurt:  fidia  <^en<li  me- 
dicis,  H. :  ut  non  oifendar  subripi  (ista  muneraX 
am  not  offended  at  the  loss  of.  Ph. 

offenaa,  ae,  /.  [  P.  of  offendo  ],  diefavor,  dis- 
pleasure, offence,  haired,  enmity  :  magnfi  in  offensA 
esse  apud  Pompeium :  Offensa  mei,  out  of  hatred 
for  me,  O. — A  violation  of  law,  offence,  erims:  Te* 
tus  atque  tacenda,  lu. — An  injury,  affront:  dSexk- 
sas  Tindioet  ense  soas,  O. 

offenaiS,  9nis,  /.  [offendo],  a  striking  against, 
tripping,  stumbling  :  pedes. — Aprcjectwn:  uihil 
offensionis  habere,  no  roughness. — F  t  g.,  disfavor, 
aversion,  disgust,  didike,  haired,  discredit,  bad  rep- 
utation :  offensionem  vitat  aequabilitate  deceneo- 
di:  in  odium  offensionemque  popnii  R.  inruere: 
offensionem  aurium  merere,  i.  e.  deserve  to  he  heard 
with  displeasure,  L. :  habere  ad  res  certas  Titiosam 
offensionem:  mihi  maiori  offensioni  esse  quam 
delectation!,  give  me  more  vexation  than  pleasnre. 
— A  complaint,  indisposition,  accident,  mufortune, 
mishapj  failure:  corporum  offensiones:  babet 
enim  nihil  quod  in  offensione  deperdat,  Le.ifht 
loses  his  cause:  non  offensiones  belli,  sed  victoriae, 
defeats :  off enslonum  et  repulsamm  ignominia,  L  e. 
rude  refusals, 

offenaiunoula,  ae,/.  dim,  [offensiol  a  slighi 
offence,  trying  hurt :  animi  tui. — A  slight  repulse, 
trifling  disappointment :  in  aedilitate  acoepta. 

offSnao,  avl,  fitas,  are, /ra^.  [offendo],  to  striiSf 
dash  against:  capita,  sigimat  lis  wo^  U 

Digitized'by  CjOOQIC 


M8 


oflS&SQS,  adj.  with  comp,  [P,  oC  otfendol 
offendei,  diapUaaed^  vtxadf  inoen»ed^  imbUtertd: 
animus:  quern  cum  esse  offensiorem  arbitrarer: 
sibi  offensior. — Offenmve^  odioua :  ordo  senatorius : 
cut  (populo)  no8. — As  nibti.  n.,  the  offence, 

offero  (obf-),  obtoll  (opt-X  obl&tus,  offerre  fob 
+  fero],  to  bring  before,  pretent^  offer,  $how,  exkiSit : 
lilts  fors  obtulerat  adventum  meum,  T. :  me  per- 
ditum  illi  adflictumqne:  se  oonsuUbus  ferociter, 
L. :  qua  nova  re  oblatA,  upon  tfiis  unexpected  oc- 
currence, Cs. :  %^\^em,preutU  afaUe  appearance: 
offer  Coniugis  oia  mihi,  thow,  0. :  oblata  religlo 
est,  a  reUffiouM  eervpie  struck  him:  lex  quaedam 
videbatar  oblata.^  To  offer,  expoee,  bring  forward, 
adduce:  noe  periculia:  se  morti,  6^ :  nos  ad  peri- 
cula,  O. :  Titam  in  discriraen :  oriminibiu  oblaiis, 
aduUced — To  offer,  proffer,  bring,  eauee,  oeeamon, 
confer,  bestow,  thruet  upon,  it^/Uct:  iniuriam  tibi, 
T. :  qua  oblatiL  potestate,  Cs. :  mortem  hostibus : 
foedu8>  y. :  in  omnia  ultro  suam  operaro,  L. ;  quod 
(boni)  Tobis  ab  dla  inmortalibus  oblatum  est: 
laetitiam,  procure :  occasio  ad  oocupandam  Asia 
oblata :  oblatft  facultate,  Cs. :  offerebat  se  inter- 
cessurum,  Ta. 

offlcina,  ae,/  [for  opifidna  (old),  from  opifez], 
a  teorktkep,  manufaetorg:  instituit  officinam  in  re- 
gift  maximam,«hi(/to:  armorum  officinae  in  urbe: 
monetae,  mint,  h. :  Cyclopum  Yolcanus  urit  offici- 
nafl,  H. — F  i  g.,  a  worhkop^  factory,  laharatory  : 
tamqaam  omnium  artiuro  :  sapientiae :  ez  rheto- 
rum  officinis :  eloquentiae:  corruptelarum,  L. 

ofllcl5  (obf-X  ^  ectus,  ere  [ob-f  faoio],  to 
come  ti»  the  wag  of,  hinder,  opooee,  thwart,  obetruet : 
off eoerat  apricanti,  interceptea  hit  sunahine  :  umbra 
tcrrae  soli  ofliciens,  intervening  before:  cum  ipsi 
eibi  properantes  officerent,  S.  —  Fig.,  to  gland  in 
the  wag  of,  oppoee,  obetruet,  be  detrimental,  hurt : 
quidquid  ubique  Officit,  H.:  meis  oommodis:  timor 
aniroi  auribus  ofBclt,  S. :  officiant  laetis  ne  frugi- 
boe  herbae,  i.  e.  shut  off  light  and  moisture,  V. :  id 
(genua)  officere  libertati,  L. :  sententiis,  to  obscure, 

oBMJomt,  ode.  with  eomp.  [offlcioaus],  courte- 
ouelg,  obligin^g:  factum:  (fecit)  ilia  officioaiua. 

ofllcio«ii%  adj,  with  comp.  and  tup.  [offioturo], 
full  of  eouiiesg,  comnlnimnt^  obliging,  serviceable : 
homines  in  civta :  sedulitaa,  H. :  voluntas,  0. :  tibi 
officio^or  videri:  officloalaaima  natio  candidato- 
ram. — Dutiful,  obligatorg  :  dolor:  laborea. 

offloinm,  I,  «.  [for  opificium,  opua+S  FAC-], 
a  eerviee,  k»ndnees,favor,  eourtesg:  pro  reoentibos 
Galiiei  belli  officiia,  help  given  tn^  Ca. :  aummo  of- 
ficio praeditiis  homo,  exceedinglg  obliging  :  officio 
te  certasae  priorem,  Y. :  Officiia  dilecta  auia,  loved 
for  her  Hndlg  servicee,  O.-^A  ceremonial  observ- 
ancCy  eeremang,  attendance:  offioium  eras  mihi  pe- 
ngoidaiBy  c  csremonial  msit^  lu.:   tempua  per 


offlciorum  ambitum  tranaigunt,  Ta. — An  obligato- 
rg  service,  obligation,  dutg,  function^ part,  office: 
patria,  T. :  functus  officio,  L. :  in  deos  hominesque 
fungi  officiia,  L. :  a  pueris  nnllo  officio  adsuefacti, 
Cs.:  vita  cum  officio  coniuncta:  amicitiae:  satis- 
faeere  officio^jMi/orm  .*  officium  suum  deserere, 
neglect :  de  officio  decedis :  in  officio  manere,  Cs. : 
offici  neglc«entior.  —  An  official  dutg,  service,  «m- 
ployment,  business,  work :  officia  inter  ae  partiun- 
tnr,Cs. :  maritlmum,  navo/ wn;to^,  Cs. :  famaaucti 
officii,  i.  e.  of  extending  his  authority,  Ta. — A  sense 
of  dutg,  duHfulness,  conscience:  quicquid  in  eum 
iudici  officique  oontuleria :  utrum  apud  cos  officium 
valeret,  Cs. 

Oif  i^  — ,  — ,  ere  [ob +figo],  to  drive  in,  fasten : 
densofi  ramos,  L. 

(offinnatas),  a^.  [P.  of  offirmol,  firm,  obsti- 
nate.^X)n\j  comp. :  voluntaa  offlrmatior. 

offinnd,  avl,  fttua,  Are  [ob+firmo],  to  holdfast, 
persevere:  viam  quam  decrevi  peraequi,  T. :  ne 
tarn  offlrma  te,  be  obstinate,  T. :  censen  posse  me 
offirmaro  Perpeti  f  can  persist  in  becaing  it,  T. 

oflulgeo,  si,  — ,  %re  [ob +f  ulgeo],  to  shine  upon, 
appear:  lux  oculis  offuIsit,y. 

oflondo  (obf'X  tlcllf  Qaua,  ere  [ob+fundo],  to 
pour  before,  pour  out :  ut  piacibua  aqua  offundi- 
tur,  i.  e.  surrounds, — To  cover,  overspread:  ut  of- 
funditur  luce  aolis  lumen  lucernae,  edipsed — ^F 1  g., 
to  pour  out  upon^spread  over :  quaai  noctem  quan- 
dam  rebua :  ofTuaa  rei  p.  nox :  omnium  rerum  ter- 
rorem  ooulia  et  auribua,  L. :  tant&  offusft  oculia 
aninMX|ue  religione.  Lb :  offasus  pavore,  Ta. :  Jlar- 
cellorum  meum  pectus  niemoriaobfudit,Aa«yS22MlL 

offosust  P.  of  offnndo. 

oggannio^  aee  obgannia 

oh,  interj.,  of  aurprise  or  sorrow^  oh/  Of  ah  I: 
oh,  Iniqaoa  ea,  T. 

ohe  or  ohe^  inter}^  of  pain,  oh!  enough  !  stop  / / 
ohe.  Jam  aatia  eat,  U. :  ohe  iam  (aa  aatls),  H. 

del,  inierj^ ot  eorrow, edaef  woe  isme/T, 

olnofli  atff,,  old  for  unua. 

cdea,  ae,  ss  ikeua^  an  olive,  olive  cherry,  V.: 
nigra,  H.-^AnoUve'tree:  olearum  ordo:  rami 
oleae^  V.,  L.,  H.,  O. — An  olive-branch:  pacalea,  0. 

oleagtmiiS  a^j,  [olea],  of  the  olive4ree:  radix, 
v.:  virgulae,K. 

oldatios,  adJ,  [oleum],  of  oil,  for  oil :  oelU. 

oleaster,  atrt,  m.  [olea],  (he  wild  olive-tree, 
oleaster:  eollia  veatitua  oleaatro^  S., C,  V., O. 

61eiui^  entis,  adj.  [P,  of  oleo],  smelling,  odorous: 
flea  bene  olentla  anethi,  Y,  ^•'Sweet-snSMing,  fra- 
grant, odoriferous :  rami,  v.:  mentae,  0. — Of  an 
ill  odor,  remk,  muatg:  maritaa  (I  e.  hireua),  H. : 
Membra,  V. :  fornix,  H. :  anlfure  Stagna,  0. :  quae- 
dam, Ta. 

Digitized  by  V^OOQIC 


oleo 


6M 


Butto 


oleo,  lul,  — f  Sre  [2  0D-],  to  emit  a  tmdl^  smdl 
of,  rnndt:  bene,  nihil:  unguenta,  T. :  Vina,  H.: 
sulphure,  0. — ^F  i  g.,  to  tmdl  of,  tavor  of  indieate, 
betray:  nonne  supercilia  olere  malitiam  videntur f : 
non  olet,  unde  flit  ?  betray  ita  origin. 

oleum,  I,  n.,  ss  IXoioy,  otf,  olivo-oU:  instillare 
oleum  lumini :  iuTentus  umeroa  oleo  perfusa,  V. : 
meliufl,  H.— Prov. :  et  oleum  efc  operam  perdidi, 
wasted  time  and  labor:  ne  et  opera  et  oleum  phi* 
lologiae  noBtrae  periertt :  petit  bio  (labor)  plus 
temporis  atque  olei  plus,  lu. :  oleum  addero  cami- 
no,  pour  oil  on  the  fire,  H.  •—  F  i  g. :  palaestra  et 
oleum,  i.  e.  Mtf  training  school:  ego  eram  decus 
olei,  i.  e.  the  palaestra,  Gt 

oliiELOio.  fSd,  f actus,  ere  [oleo+facio],  to  smell, 
scent :  ea,  quae  gpistemus,  oliaciamus,  etc. — ^F  i  g. : 
non  sex  totis  mensibus  Prins  olfecissem,  quam, 
eUi.,tooidd  have  suspected,  T,:  nummum. 

olidue,  adj.  [2  0D-],  smelling,  rank  :  capra,  H. : 
pniesaepiu,  lu. 

5lim,  adv.,  at  thai  time,  some  time  ago,  once  upon 
a  tim£y  once^  formerly,  of  old  :  ut  f uit  olim  Sisy- 
phus, H. :  SIC  olim  \oquebantur :  ut  erant  olim : 
Alluin  esse  censes  nunc  me,  atque  olim,  T. —  Once 
and  aaain,  now  and  then,  at  times,  €uatomarily,fre- 
cfiientiy,  ever:  saxnm  tunditur  olim  Fluctibus,  etc., 
V. :  ut  pueris  olim  dant  crustula  Doctores,  H. :  ut 
olim  vagantur  apes,  O. :  Vestra  meos  olim  si  fistula 
dieat  amore5>,  if  ever,  V. — This  long  time,  this  good 
while:  Audio  quid  reteres  olim  moneatis  amici, 
III. — Of  the  future,  one  day,  some  time,  hereafter  : 
utinam  coram  tecum  olim,  potius  quam  per  epistu- 
las ! :  non  si  male  nunc  et  olim  Sic  erit,  H. :  f  orsan 
et  haec  olim  meminlsse  luvablt,  T. 

(olltor,  olitdriue),  see  holit-. 

oliva,  ae,/.,  =  IXala,  an  olive:  leeta,  H. — An 
olive-tree:  oli^ae  inventor:  numquam  fallens,  H. : 
semper  frondens,  0,-^An  oHveinmch:  Undique 
decerpU,  H. :  teres,  i.  e.  shepherd's  staff,  Y. 

olivetam,  I,  n,  [oliva],  an  oHve^'ove,  olive-or- 
chard 

olivlfer,  era,  erum,  adj»  [oliva +1  FER-],  olive- 
bearing:  MutU8cae,y.:  arva,  0. 

oli^om  or  oliyum,  I,  n.  [oliva],  oil:  pingne, 
y. :  perfundere  piscis  olivo,  H.,  O.-^An  oinimetit, 
unguent,  Gt.,  Pr. — Fig.,  the  palaerira  (because 
wrestlers  were  anointed) :  cur  olivum  vitat  ?  H. 

olla,  ae,/.  [VC-],  a  pot,  jar,  0.,  H.,  lu.— P  r  o  v. : 
ipsa  hoiera  olla  lefpij  the  pot  culls  Us  own  herbs,  Ct. 

olU,  olloe,  oUla,  see  ille. 

olor,  dris,  m.,  a  swan :  arguti,  V. :  purpurei,  H^ 
0. 

oloiiniis,  adj,  [olor],  of  swems:  pennae,  V. : 
alae,  0. 

(oluB,  olnaoulum),  see  hoi-. 


Olympla,  dram,  n.,  =  'OXv/cma ,  the  Olynipie 
games,  games  hdd  every  four  years  at  (Hympia, 
Enn.  ap.  C.,  H. 

OlympiaoOB,  a^j.,  =  'OXv/ifltacoc,  Olympic  : 
palroa,  V. 

OljrmpiaB,  adis,/,  =r  'OXv/iiruzcan  Olympiad, 
interval  of  four  years  between  Olympic  games :  pri- 
ma. —  Poet:  quinquennis,  a  period  of  five  years 
(cf.  lustrum),  0. 

Olympiciu,  adj.,z^'0\vfiirtKOQ,  of  the  Olympic 
games :  pulvis,  H. 

Olympos  (-pos),  I,  m.,  a  high  mountain  on  the 
borders  of  Maeedsmia  and  Thessaly,  Y.,  H.— 7^ 
abode  of  the  gods,  heaven,  sky :  invito  prooeasit  Ve- 
sper Oiympo,  v. :  longus,  the  distant  heavens^  V. : 
(luppiter)  totum  nutu  tremefecit  Olympum,  V.,  0. 

^>T"fl»"*"t  I,  n.  [Gallic],  bullock's  tripe  :  patinas 
cenebat  omasi,  H. :  pinguis,  H. 

omen,  inis,  n.  [2  AY-],  a  for^oding,  prognostic^ 
harbinger,  sign,  token,  omen :  voces  hommum,  quae 
vocant  omina :  accipio,  inquit,  omen,  take  it  asm 
good  omen :  contra  omina  bellum  poecunt,  V. :  io- 
gens  triumphi,  lu. :  id  in  omen  terroris  acceptum, 
L. :  ita  locutus  est,  ut  eius  oratio  omen  fati  videre- 
tur:  detestabile:  isecundoomine,^afMl^nocfAidb 
be  with  you,  H. :  parrae  reoinentis,  H. :  di  prius 
omen  in  ipsum  Gonvertant,  V. :  Gui  (earn)  prirois- 
que  iugarat  OminibuSi  i.  e.  in  her  first  marriage, 
V. — A  solemn  assurance,  condition  .•  EA  lege  atque 
omine,  nt,  etc.,  T.  —  ^  solemn  usage:  Hie  sceptn 
acoipere  Regibus  omen  erat,  V. 

omentmn,  I,  n.  [4  AV'],fat ;  hence,  the  intes- 
tines :  porci,  lu. 

ominor,  fttus,  ilrl,  dep.  [omen],  to  forhode,  prog- 
nosticate, augur,  interpret,  presage,  predict,  prophe- 
sy: suo  capiti  ominetur,  may  his  evil  wiAesfall: 
melius :  quae  nee  luppiter  nee  Mars  passuri  sint 
accidere,  L. :  velut  orainatae  (naves)  ad  praedam 
repetendam  sese  venisse,  had  a  presentiment,  L ; 
male  ominata  verba,  of  mil  omen,  H. 

omissae,  adj.  with  comp.  \P.  of  omitto],  w^i- 
gent,  heedless :  animo  esse  omisso,  T. :  ab  re  Oinis- 
siores,  in  respect  of  property,  T. 

omitto,  Tsl,  Issus,  ere  fob+mitto],  to  letgo^kl 
loose,  let  fall :  mulierem,  T. :  pila  omittunt,  gbdus 
res  geritur,  let  fall,  S. :  habenas,  Ta. :  arma,  L: 
maritum,  dosert,  Ta. — ^F 1  g.,  to  lay  aside,  let  go,  gift 
%tp,  dismiss,  ne^eei,  disregard:  iristttiam  tnam,  T. : 
me,  let  me  alone,  T. :  non  omittendam  sibi  ooBsi- 
lium,  Gs. :  apparatnm,  L. :  omnibus  omiasis  his 
rebus,  laying  aside,  Gs. :  navigatlonem,  negUet : 
tantum  scelus  inpunitum,  leave  wnpsuieked,  &: 
Omitte  de  te  dicere,  do  not,  T. :  hostis  non  omissi^ 
rus,  quo  minuR,  etc.,  wcfuld  not  fail,  Ta.— 7b  pest 
over,  say  nothing  of,  onUtu:  u$i^ni|a_jappi|ttam :  He- 
Digitized  by ' 


oamiiMiiui 


565 


raqne  prmeflens  io  tempofl,  H. :  quid  iUe  feoerit-*- 
To  leave  oJ\  ghe  over,  eeaet :  lugere :  mlrari,  H. 

omiiic;6niis,a<{f'.  [omnia + genus],  of  all  kinde: 
Omnigenfimque  deftm  monstra,  V. 

omnino,  adv.  [omnia],  oHogeUur^  vshoUy^  entire' 
IVi  utterly,  atoll:  haec  nunc  oronino  ut  crederem, 
1*. :  omnino  euncta  plebea,  the  whole  body,  S. :  non 
id  quidem  dictt  omnino,  i.  e.  expretaly:  omnia  ar- 
g!ameji\Ai\o,  of  every  kind:  interire:  philoaophari 
omnino  baud  placere,  L  e.  cmutantly:  nihil  dare, 
nothing  whatever:  omnino  nemo :  non  omnino  qni- 
dem,  aed  magnam  partem :  Teucroa  delere,  V. :  ne 
faciam,  inqaia,  Omnino  vera&s,  H. — With  numer- 
als, in  all,  altogether,  only,  but,  just:  quinque  om- 
nino fuerunt:  erant  itinera  duo,  only  two  waye, 
Cs. :  cum  omnino  non  easent  ampliua  centum,  K. : 
semel  omnino,  Gu.  —  By  all  meane,  indeed,  doubt* 
less,  ye$^  certainly,  to  be  eure  :  aoerbum  omnino  ge- 
nus iudicii,  aed,  etc. :  pugnas  omnino,  aed  cum  ad- 
Tersario  facili. — In  general,  generally,  univereally: 
piurimumque  poStis  nostris,  omninoque  Latiiiis 
litteris  Inminia  attuliatt :  omnino  omnium  horum 
vitiomm  atque  incommodorum  una  cautio  eat,  ut, 
etc.  — In  climax:  non  modo  imperator,  aed  liber 
habendus  omnino  non  eat,  not  even, 

omnlparenB,  tia,  o^f.  [ omnia + parens],  aU- 
bearing,  all-producing :  terra,  V. 

onuiipoteiiA^  ntia,  atff,  [omnia  +poten8 ],  al- 
mighty, omnipotent:  pater,  0.;  fortuna,  V. — Aa 
nibet.  m.,  the  almighty,  0. 

omnlflt  e  (omnia,  diayl.,  V.),  adj.  I.  Flur.,  all, 
every:  atudia  omnia  nostra,  S. :  nemo  omnium 
imperatorum,  qui  Tivunt,  L.:  cur  adimi  civitas 
non  omnibua  antiqniaaimia  civibua  poaait,  all,  even 
of  the  oldeet  familiee  :  omnium  auxilia,  etiam  infi- 
moruiu. — ^Diatributively,  every,  of  every  kind,  all, 
aU  iorts:  omnea  omnium  ordinum  hominea:  om- 
nibus precibus  petere  oontendit,  with  every  form 
of  prayer,  Ca. :  erat  ex  omnibua  caatria  deapectua, 
all  parts  of  the  camp,  Ca. :  a  te,  qui  nobia  omnia 
sum  ma  tribuia,  everything  noble :  conatituit  ext  re- 
ma  omnia  experiri,*  S. :  omnia  ultima  pati,  suffer 
tlte  worst,  L.  — Aa  eubet.  m.  and  /.,  all  men,  all 
perfume:  audaciaaimua  ego  ex  omnibus:  Mace- 
donum  omnea,  L. :  omnea  Tarqulniae  gentia,  L. — 
Aa  eiubei. «.,  aU  things,  everything:  omnia  ae  amid 
eauaa  ease  facturoa,  make  every  exertion :  omnia 
fore  priua  arbitratua  sum,  quam,  etc,  should  have 
believed  anything,  rather,  etc. :  omnia  ae  cetera  pati, 
everything  dee:  in  eo  aunt  omnia,  everything  de- 
pends on  that :  qui  nobia  omnia  aolua  erat,  was 
myailfO.:  omnia  Meicurio  aimllia, in  aU  retpeets, 
V. :  Omnia  debemnr  vobia,  aU  we  have  and  are  is 
due,  O.  — n.  Sing.,  every,  all,  the  whole:  militat 
omnia  amana,  every  lover,  O. :  aine  omni  pericio 
(L  e.  ullo),  without  any,  T. :  ne  sine  omni  quidem 
sapientia,  a  complete  philosopliy:  materia  ad  om- 


nem  laudem,  every  kind  of,  L. :  oenare  olaa  onme, 
H. :  Gallia  est  omnia  diviaa,  the  whole  of  Gallia^ 
Ca. :  aangttinem  auum  omnem  prof undere :  omnia 
in  hoc  aum,  am  engrossed,  H.-— Aa  subst,  n^  every^ 
thing:  ab  omni  quod  abhorret . . .  fugtamua. 

omniymgoa,  adj,  [omnia +yA6-],  rovi$ig  ev' 
erywhere:  Diana. 

oiiililvoIii%  adf,  [omnia +1  VOL-],  willing  all 
things:  omnivoU  furta  lovia,  Gt. 

onager,  I,  m^  =  braypoc,  a  wild  ass,  Y. 

cmerartai^  adj.  [onua],  of  burden^  of  transport^ 
for  freight  .•  navia :  iumenta,  L. — ^Aa  subst.  f.  (ac. 
navia),  a  merchant-vessel,  transport. 

o&ero,  avi,  atua,  are  [  onua  ],  to  load,  burden^ 
fiHtfragJU:  celeritaa  onerandi,  expediiion  in  had* 
ing,  Ca. :  coataa  aaelli  pomia,  Y. :  taurl  cervix 
oneratur  aratro,  is  burdened,  0. :  umerum  pallio, 
T. :  epulia  onerari,  gorge  onesdf,  S.,  O. :  dapibua 
menaaa,  cover,  Y. :  manCLaque  ambaa  iaculia,  arm^ 
y, :  pantheram  aaxia,  stone.  Ph.  —  To  heap  up^ 
stow  away,  stop's  :  vina  cadia,  Y. :  caniatria  Dona 
Cereria,  V.  —  Fig.,  to  load,  burden,  weigh  down, 
tire  out,  oppress,  overwhelm,  overload:  te  menda- 
ciia:  iudicem  argumentis:  malis,  Y. :  eum  ape 
praemiorum,  L. :  alquem  promiaaia,  S. :  iniuriam 
invidiS,  i.  e.  makes  odious,  L.  —  To  aggravate,  tn- 
crease:  alcuiua  inopiam,  L. :  curaa,  T. :  dolorem,  Cu* 

onerorafl»  acfj.  with  eomp.  [onua],  burdensome, 
heavy ^  oppressive:  praeda,  v.:  aSr  eat  onerosior 
igni,  0. — ^F  i  g. :  onerosior  aora,  weasisoma,  0. 

oniifl^  eria,  n.  [AN-],  a  load,  burden  :  tanta  one- 
ra  navium,  sfiips  of  so  great  burden,  Ca. :  clipei 
ingena,  Y. :  minimum,  0. :  graviua  dorao,  heavier 
than  he  can  carry,  H. — A  load,  lading,  freighi, 
cargo :  cum  oneribus  commeabant :  iumentia  one- 
ra  deponere, /Mc^,  Ca. — The  burden  of  the  wonib^ 
foetus,  embryo:  graTldi  ventria,  O.,  Ph. — Fig.,  a 
burden,  tax,  expense :  quod  Yobia  oneria  imposuit 
lex:  municipium  maximia  oneribua  preaaum: 
haec  onera  in  ditea  a  pauperibua  inclinata,  L.: 
exempti  oneribua,  Ta.  —  A  load,  burden,  weight, 
charge,  trouble,  difieulty:  Paupertaa  mihi  onua 
viaumat,  T. :  hia  graviora  onera  iniungebat,  Ca. : 
onua  ae  Aetna  graviua  auatinere :  hie  onua  horret, 
H. :  quibua  coger  oneri  eaae,  to  be  a  burden,  S. 

onastiis,  a<^.  [onua],  loaded,  laden,  burdened^ 
freighted:  umeraa,  H.:  asellus  auro:  8poliia,Y.: 
ager  praedft,  S. :  corpua  heaternia  vitiia,  H. 

onyz,  ychia,  m.,  =  owK,  a  vessel  of  onyx,  onyZ' 
box:  nardi  parrua, H. :  murrheua,/or<»n<iiMft^,Pr. 

opioitifl,  fttia,/.  [opacua],  ^adiness,  shade: 
arborum,  Ta. 

opioo,  fivi,  fitua,  ftre  [opacua],  to  make  Jiady, 
shade:  ad  opacandam  huno  locum:  opacat  ramus 
humum,Y.  .     r\r\mo 

Digitized  by  VjOOQIC 


OM 


opions,  adj,^  in  ilu  Mhadty  thadtd^  Mhatfy  :  ripa : 
frigas,  eool  thadt^V. :  Tallts,  H.~-/Vi(r.  n.  as  amUi. : 
per  opaca  loooram,  Mhad/^  place$^  V.  -^Darketud^ 
dark,  obteure:  domus  Ofolopia,  Y. :  mater,  i.  e. 
mrth^  O. :  crepasciila,  of  the  lower  regumM^  O. — 
CoMting  a  tthade^  thadjf:  nemas,  V.:  Arctoa,  H.: 
barba,  thieh^  Ct 

opella,  ae,  /.  <Km.  [opera],  a  hit  of  lahor^peUy 
pains :  f  urensis,  H. 

opera,  ae,  /.  [opus],  aervtM,  paint,  nniUm^ 
effort,  workf  labor:  operam  abutitur,  qui,  etc., 
ioattea  labor,  T. :  frustra  operam  sumo,  take  paint, 
T.:  res  multae  operae,C8.:  operam  exigere:  prae- 
bere  amicis :  in  eft  (arte)  plus  operae  consumere, 
bestow  upon :  impendere :  polliceri,  S. :  insumere, 
L. :  interponere,  employ :  quorum  opera  interfec- 
tus,  by  wkoee  agency,  Cs. :  exstabit  opera  peregri- 
nationis  huius,  I  e.  literary  activity.  —  A  service, 
rendering  of  service:  esse  in  operis  eius  societa- 
tis,  in  tne  service  of  the  society:  qui  operas  in 
Bcripturft  pro  magistro  dat,  serves  as  director: 
mnsis  operas  reddere,  serve, — In  the  phrase,  ope- 
ram dare,  to  bestow  care,  take  pains,  give  attention, 
serve,  exert  onesdf:  id  dare  operam,  qui  istum 
arooveas,  T. :  dant  operam  simnl  auspicio  augu- 
rioque  (i.  e.  student),  Enn.  ap.  0. :  dare  operam  fu- 
neri,  attend:  sermoni,  listen  :  dilectu  dat  operam, 
tr  busied  in,  L. :  dabat  operam,  ut  Dumnorigem 
contineret,  Cs.:  dent  operam  consulee,  ne  quid 
res  p.  detriment!  capiat,  Gs. :  id  scire,  T. — In  the 
phrase,  mei  operfl,  through  my  means,  by  my  agen>- 
cy :  Non  me&  opera  neque  culpft  evenit,  T. :  mea 
operft  Q.  Tarentum  reoepisti. — In  the  phrase, 
operae  pretium,  something  worth  the  effort — Lns- 
wre,  spare  time:  de  versibus,  deeat  raihi  quidem 
opera,  I  have  no  leisure:  quae  non  operae  est  re- 
ferre,  it  is  not  worth  white,  L. :  si  operae  illl  esset, 
if  he  had  time,  L.  —  A  day4aborer,  journeyman, 
laborer,  workman,  artisan:  nona,  a  ninth  laborer 
(on  a  farm),  U.:  operae  fooessant:  publice  coac- 
tis  operis:  contentio  cum  operis  oonduoUs  ad, 
etc.,  rabble  hired 

operans,  antis,  P.  of  operor. 

operaritui^  adj.  [opera],  of  labor:  homines, 
day-laborers, — As  subst.  m.,  a  laborer,  workman, 
artisan:  quidam  operaril  linguft  oeleri  et  exerci- 
tatft,  workers  with  the  tongue:  operartom  nobis 
quendam  oratorem  facis,nw9*0  fiMcXoiiic.-  isti  ope- 
rarii,  i.  e.  secretaries, 

operatufl,  P.  of  operor. 

opeioiiliiiii,  I,  n.  [operio],  a  cover,  cotering,  lid: 
tegi  operculo:  arcae  operculis  plumbo  deTineUs, 
L. :  dolii  ferreum,  L. 

pperimantiim,  i,  n.  [operio],  a  covering,  cover : 
oorptts  quasi  operimento  matria  obdacitor. 

operio  (operlbat,  Pr.),  ul,  ertus,  Ire  [2  PAR-], 


to  cover,  cover  over:  oapite  operio  esse:  fons 
fluotu  totns  operiretar,  nisi :  noria  Hinytidas  alis, 
0. :  amphoras  auro,  N. :  reliqoias  pugnae,  bwy, 
Ta. :  ad  neoem  operiere  loria,  i.  e.  lashed  mntndlj/, 
T. —  To  shut,  dose:  ostium,  T.:  operta  lectici: 
scrobibus  opertis,  Jilled  in,  0. — ^F  i  g.,  to  hide,  am- 
ceal,  dissemble:  hoc,  T. —  To  overwhelm^  burden: 
iudicia  operta  dedeoore. 

(operior),  see  opperior. 

operor,  fttus,  ftrl,  dep.  [opus],  to  work,  labor, 
toil,  take  pains,  be  bussed,  dwote  onesdf:  in  cute 
cnnindS,  U. :  rei  p.,  L. :  Gonubiis  anrisqoe  nons, 
V. :  studio  operatus  inhaesi,  engroesed,  O. — Of  re- 
ligious observances,  to  perform,  attend,  offer:  io- 
stis  operata  sacris,  H. :  superstitionibus,  L. :  raata- 
tinis  festa  lucemis,  lu. — To  serve,  do  honor,  render 
sacrifice :  Gereri  laetis  operatus  in  herbis,  Y. :  tibi 
operata  resolrimus  ora,  devoted  to  thee,  O. 

operoee,  adv,  [opero8Us],/xitf|/Wfy,  laborioutfy, 
carefully:  fieri:  vina  condita,  0. 

oper5aii8»  a^.  with  con^.  [  opera  ],/tJ/  of 
labor,  painstaking,  active,  busy,  industrious,  labori- 
ous :  seuectus :  vates  operose  dierum,  in  regard 
to,  0. — Of  a  medicine,  effieaeious,  drastic  :  lierbae, 
0. — Costing  trouble,  troublesome,  toilsome,  difficull, 
daborate:  labor:  artes,  handicrafts:  opus:  r«a, 
L. :  mundi  moles,  artfully  constructed,  O. :  car- 
mina,  H. :  sepulcrum  operosins,  quam  quod  decern 
homines  effecerint  triduo :  DivitUe,  H. 

opertOB,  adj.  [P,  of  operio],  hidden,  concealed: 
res :  bella,  Y. :  cmeres,  H. — ^As  subd,  n^  a  setret 
place:  telluris  operta  subire,  deptfts^  Y.i  Bonae 
Deae. — A  dark  saying,  secret :  Apollinis  operu: 
operta  recludit  (ebrietas),  H. 

opes,  opum,/)/Mr.  of  ops. 

opions,  eulj,^  Oseam;  henoe,  downuih,  rude, 
stufid:  arnica,  lu. :  mures,  Vandals  of  mice,  lo. 

opifer,  era,  emm,  adj,  [ope+1  FER-],  mi- 
bringing,  hdping:  deus,  0. 

opifeac,  icis,  m.  and  /.  [opus + 2  FAC-],  a  work- 
er, workman,  mechanic,  artisan :  opifioes  atqae  ser* 
vitia,  S. :  mundi,  maker:  ooronae,  H. :  rerom,  0. 
— ^Fig.:  Terbonim. 

opilio,  see  upilio. 

optmnJI,  a^,,  fat,phaiu^  comdmU:  fooves: 
roe  reducit  opimuro,  n.^  Icieh,  fertile,  frmtfid: 
regio :  campi,  L. :  Larisa,  H.— Fi  g.,  enriched,  riA : 
praedft:  acoasatlo,p«»»/W.-  alterius  macreseit  re> 
bus  opimis,  i.  e,  prosperity,  H.  -^  Rich,  abundast, 
copious,  sumptuous,  noble,  splendid:  praeda:  dt- 
pes,  Y. :  opus  casibus,  i.  e.  crowded  with  changet 
of  fortune,  Ta. :  animam  exhalare  opimam,  vide- 
rums,  lu. :  opima  spoiia,  amis  wrested  by  a  generd 
from  a  general,  L. :  our  non  daret  opima  spoiia 
Tictus  am  Jicun^f^j^\^(ngags  insinglecoa. 


W9 


Jiiei,  L. :  belli  deeus,  wMe^Cxu :  triainphin,  H.— 
1  n  r  b  e  t.,  groa^  averlaadtd  .*  dictionto  genus. 

optnSbfllBf  e,  adj,  [opinor],  etmjecturai^  imagi- 
nary: artes:  mediocritatefL 

opinios,  P.  of  opinor. 

opmatio,  onis,/.  [opinor],  a  n^ppontUm^  am- 
jectare^fancy^  crpinum,  Mief. 

oinnato,  see  neoopinsUK 

Qimiitdr,  oris,  m,  [opinor],  a  cotyedurer, 

opinitos,  atff,  [P.  of  opinor],  n^ipoMd^  imag- 
i$ieal/aneitd:  bona,  mala. 

opinid,  Onis,  /.  [opinor],  oprnkm,  auppotUumy 
conjecture,  faney^  Mief,  e3q)eeUUion :  recons  boni 
praesentis:  Tarietas  inter  homines  opinionis:  ut 
opinio  nostra  est,  a»  I  tuppoees  Romulas  babuit 
opinionem  esse,  eta,  hdd  the  belief  that:  fuisse  in 
illi  opinione,  hdd  the  ottinHm:  erellam  ex  animid 
hominura  tantam  opinionem  f  to  ttrong  a  pr^ju^ 
dice:  eoram  opinioni  aocedo,  qui, etc^  Ta. :  in  earn 
ofMnionem  Oaesennam  adduoebat,  ut,  made  he- 
Ue9€  :  praebere  opinionem  timoria,  eemblanee,  Ob.  : 
hac  opinione  disoessi,  ut,  eta,  in  the  beUef:  prae- 
.  ler  noetram  opinionem,  esqDedation,  T. :  ut  omnia 
cootrm  opinionem  aociderent,  Cs. :  praeter  opinio- 
nem ea<tere,  K. :  amplius  opinione,  bejfond  expee" 
iaiUm,  S. :  opinione  celerius,  eoomer  than  woe  ex- 
peeted^^Appreeiaiion,  etteem,  reputation^  opinion, 
eetimate,  e^qteetaOon  :  opinio,  qnam  de  meis  mori- 
bus  habebat:  integritJttis  meae:  genus  scripto- 
mm  tuonim  Ticit  opinionem  meam,  eurpaeeed  my 
eapeetation:  eumnum  habere  iustitiae  opinionem, 
he  in  great  repute  for,  Ob.— ^  report,  rumor: 
editA  in  volgus,  Ob.  :  opinio  sine  anctore  exierat, 
eas  eonspirasse,  eta,  L. 

/opinlosiui),  adj.  [opinio],  y%iff  of  hmothetee. 
— Only  tup, :  opiniosissim!  homines  (dub.). 

opinor,  fttus,  Sri,  d^,  [opinus],  to  be  of  opinion, 
euppoee,  imagine,  eotyeeture,  dean,  beiieee,  think, 
judge  :  sine  dubio,  am  sure  of  it,  T. :  de  Tobis  liic 
ordo  optnatnr  non  seeus  ao,  etc. :  non  opinor  ne- 
gatumm  esse  te :  idem,  opinor,  artifex  Gupidinem 
fecit :  opinor  concedes,  hoc  esse,  eta 

(opians),  adj,  [  2  AP-  ],  tuppoeing,  beUeeing  ; 
only  in  in-opinus,  nec-opinus. 

opipare,  adv,  [opiparus],  riMf,  wmptwuudg: 
edere :  apparatum  conTivium. 

opii,  gen.  mng.  of  (ops). 

opittdor,  fttus,  Iil,  d^.  [ops+TAL-J,  to  bring 
end,  help,  aid,  ateitt,  etteeor :  mih! :  inopiae,  relieve, 
8. :  permultum  ad  dicendum. 

opobatoamnm,  t,  n,,  ^  hirofiiikaapar^  the 
juice  of  the  balaam-tree,  balaam,  bahn,  lu. 

opoitet,  uit,  ere,  impere.  |^ob+2  PAR-],  U  it 
neeettary,  it  proper,  it  beeomtng,  behootfet:  Aufer 


mi  *  oportet,'  none  of  your  '  ougKtt,*  T. :  est  «Ii- 
qaid,  quod  non  oporteat,  etiam  si  licet:  alio 
tempore  atque  oportuerit,  Os.:  cum  subvenire 
oommuni  saluti  oporteret:  oportet  habere,  In.: 
tamquam  ita  fieri  non  solum  oporteret,  sed  etiam 
necesse  easet :  oportere  deereta  resoindi,  S. :  d«m- 
natum  poenaro  sequi  oportebat,  ut,  eta,  the  pun^ 
ithment  wat  tobe,Cs.i  hoc  fieri  et  oportet  et  opus 
est :  adulescenti  morem  gestum  oportoit,  T. :  pe- 
cunia,  quam  his  oportuit  civitatibus  dan,  that  wot 
to  be  given:  mnnsum  oportuit,  he  ought  to  have 
ttayed,  T. :  multa  oportet  discat  atque  dediscat : 
Y&Ieat  possessor  oportet,  H. :  ut  familia  TuUi  oon- 
cidi  oportuerit 

(oportanltafl,  oportnaiui)»  see  oppo1^. 

oppedS  (obp-X  — ,  — ,  ere  [ob+pedo],  to 
break  wind  at,  deride,  mock,  intuit:  Ourtis  lu- 
daels,  H. 

opperior  ( opar- Y  pertus,  irl,  dep,  [  ob  +  1 
PAR- J,  to  wait,  attend:  in  Arcane  dum  ista  cog- 
nosce :  unain  horam  ne  oppertus  sies,  wait  a  whole 
hour,  T. :  simnl  opperiens,  ut  ooplae  traicerentur, 
L. —  To  wait  for,  await,  ejpect,  attend:  Tirum  inte- 
rea  opperibor,  T. :  (te)  tardum,  H. :  fortunam,  S. : 
hoetem,  V. :  tempora  sua,  L. 

oppeto  (obp«),  Ivl,  Itus,  ere  [ob+peto],  to  go 
to  meet,  encounter:  mortem:  clarae  mortes  pro 
patri&  oppetitae:  eo  loco  mortem  oppetendam 
esse,  L. :  poenas  superbiae,  tuff er  for  prtde,  Ph.~ 
To  perith,  die  (sa  mortem) :  QuU  sub  moenibus 
Contlgit  oppetere,  V. 

oppldiniii^  a(f},  [oppidum],  of  a  town,  of  a 
country  town,  provincial,  rustic:  senex:  genus 
dicendi. — As  siibtt.  m.,  a  townsman:  oppidan i  do* 
mus,  L. :  ne  quam  oppidant  inluriam  acciperent, 
I  e.  the  besieged,  Cs. 

Oppido^  adv.  labl.  of  oppidum],  very,  very 
much,  completely,  exceedingly,  exactly, precisely:  Ira- 
tus,  T. :  ridiculus :  inter  se  diif erunt :  adulescens, 
L. :  oppido  quam  breve  intervallum,  exceedingly 
short,  L. 

Oppidulum,  I,  n,  dim.  [oppidum],  a  village. 

Oppidum,  I,  n,  [ob-f  PED-],  a  town,  dty,  eol' 
lection  of  dwellings:  toto  me  oppido  quaerere,  T. : 
arx  oppldi,  S. :  oppida  publico  Sumptu  decorare^ 
H. :  in  oppidum  intromitti,  i.  e.  Home,  L. :  is  (cam- 
pus) est  ab  oppido  circiter,  eta,  L  e.  AtJtens,  N. : 
oppidum  vocant,  cum  silras  munierunt,  ete.,  Os.— 
A  provincial  town :  pervetus  in  SiciliA :  Roraana 
per  oppida,  V. :  Antiochiaa — The  inhabitants  of 
a  town:  Oppida  tota  canem  Tcnerantur,  lu. 
/  oppiniMrd^  •— ,  — ,  &re  [ob+pignero],  to  give 
as  a  pledge,  pledge,  pawn  :  libelli  pro  Tino  oppigne- 
rabantur. — ^F  i  g. :  filiam  Heam,  T. 

oppno,  ftvT,  ftttts,  ftre  [ob+pilo],  to  tltop  tip, 
shit  up:  scalis  tabernae  op 

DigitizedT 


S^Vj?teogie 


opfAao  S08 

oppleoh  «▼!,  €tm,  9re  [ob+PLE-],  to/tf  amn* 
pUtelify  JUL  i9>,  /Z< :  laerumis  os  totum  sibi,  T. : 
saucii  opplant  porticQa,  Eon.  ap^  G. :  nires  omnia 
oppleverant,  L.^F  i  g.,  iofiU^  ocaqtjf :  haeo  opinio 
Graeciam  opplevit 

oppono,  poeul,  poflittts,  ere  [ob+pono],  to  mt 
itgainU^  net  before,  place  opposite,  oppoee:  Be  ve- 
nientibus  in  itinere,  Os. :  novem  oppositie  legiooi- 
bna,  Cb.  :  armatoe  homines  ad  omnes  introitOB : 
Eamenem  adveraarita,  N. :  (Hannibali)  oppoealt 
Datura  Alpem,  lu. :  ante  oculos  oppoeait  manum, 
hdd  out,  0. :  aarioulanQf  present,  H. :  oppoeitaa 
habere  foree,  i.  e.  eloeed,  0. :  Fortia  adversla  peo- 
tora  rebus,  H. — To  set  agahut  pledge,  wager,  mort- 
gage :  ager  oppoflitiu  est  ptgnori  ob  deoem  minas, 
T. :  TiUula  opposita  ...  ad  milU  quindecim,  Ct. — 
To  expose,  lay  hare,  open,  abandon:  se  periculis 
pro  re  p. :  quemqnam  morti,  V. — F  \fi,,  to  set  be- 
fore, bring  forward,  present,  oppose,  adduce,  allege : 
lormidines  opponautur :  armati  exercitfts  terrorem 
opponere  togatU,  intimidate  by  an  armed  force : 
eoa  opponi  omnibus  contionibus  auctores  ad  per- 
niciem  meam,  represented  to  all  etssemblie*  as, — To 
say  in  opposition,  oftjeet,  reply,  respond,  adduce  in 
answer,  oppose ,  iis  opposuit  sese  Socrates :  quid 
babes  qucKl  mihi  opponas? — To  set  agahist,  place 
in  comparison:  multis  secundis  proeliis  unum 
adversum,  Gs. :  rationibua  labores :  omni  virtuti 
Titium  opponltur. 

opportune,  ad9,  with  sup,  [opportunus], /S^/y, 
seasonably,  opportunely :  ehem  opportune,  well  met, 
T. :  venisse :  locus  captus  ad  earn  rem :  opportune 
inritandis  animis  litterae  adlatae,  L. :  nuntiis  op- 
portunissime  adiatis,  Ga. 

oppoxtunitaa,  alia,  /.  [  opportunus  ],  Jltness, 
eonvenietiee,  suitableness  :  se  opportunitatibus  lod 
defendebant,  advatUages  of  position,  Gs. :  locorum 
opportumtasmultum(iuvat):  meinbronim:  scien- 
tia  opportunitatis. — An  occasion,  oppoHunity :  di- 
Tina:  suae  aetatis,  S.:  magnas  upportunitates 
conruropere,  S. — An  advantage:  tales  igitur  inter 
▼iros  amicitia  tantas  opportunitates  habet :  oppor- 
tunitate  aliquH  data,  if  some  adsantage  offered,  Gs. : 
niuritimae  opportunitates,  L. 

opportunus  (opor-),  a^.  with  comp,  and  fvp. 
[ob+2  PAR-],^,  meet,  adapted,  convenient,  sutt- 
able,  seasonable,  opportune :  tempus  aetionis :  tem- 
pore opportunisaimo,  in  the  nick  of  time,  Gs. :  urbs 
opportunior  ad  res  gerundas :  nidis  domus  volu- 
crum,  y. :  su&  pOpulus  umbra,  0. :  nihil  opportn- 
nius  aoddere  rtdi:  Romanus  opportunus  huic 
eruption!  f  uit,  liable,  L. :  necubi  host!  opportunus 
fieret,  es^Mwed,  8. :  iniuriae,  S. :  loea,  exposed  to  at- 
tack, L.— -iYtir.  ft.  as  subst,,  es^fosed  parts,  accsssible 
places :  moenium,.  L. :  loooram,  Ta. — Advantage' 
ous,  serviceabU,  usefid:  res  singulae  rebus  lingalia : 
nulla  opportunior  uostrft  Mnioitia,  8. 


1.  oppoattiMy  infr*  [  P»  of  oppono  ],  stanA^ 
against,  opposed,  opposite:  Mons  Gehenna,  Ob.: 
iuna  soli:  contra  2^cl«Ia  saza  Bhegion,  O.— 
Fig.:  propugnaculum  istis  ipsis  nationibua. 

2.  (oppositns,  lis),  m.  [opponol  a  placing 
against,  opposing,  opposition  (only  oM.  sing,  and 
aee.plur.):  latemm  nostrorum  oppositfls  pollice- 
mur :  solem  lunae  oppositu  defioere. 

oppressio,  onis,/.  [PREM-],  a  pressing  down, 
suppression,  overthrow:  legnm :  Per  oppressionem 
alqro  mi  eripere,  violent  seizure,  T. :  curiae. 

opprlm5,  essi,  essns,  ere  rob+premo],  fo  jnnen 
against, press  together, press  aown,  dose:  Os  oppri- 
me,  shut  your  mouth  1  T. :  ora  loquentis,  dom^  0. : 
flammam  in  ore,  rtpreu :  onere  armorum  oppress!, 
weighed  down,  Gs. :  opprimi  mini  conclaTia,  bt 
crushed:  clas8em,«ifU;.*  Tellus  Stistulit  oppresses 
▼oltQs,  covered  (by  the  sea),  0. :  omnibus  unom 
Opprimere  est  animus,  overwhelm,  O.  —  F  i  g.,  to 
press  upon,  weigh  down,  burden,  overwhelm :  insti- 
tit,  oppressit,  he  mmecuted  urgently,  resistlesdy: 
insontem  oblato  udso  crimine,  L. :  opprimi  aere 
alieno:  metu,  L.:  oppress!  somno,  Gs^Tb  put 
down,  suppress,  ^uell,  check,  </uash  :  quae  oratio  a . 
censore  opprimenda  est :  ea  f  raus  oppressa  magni 
oaede  hostium,  baffled,  L. :  litterae  oppressae,  mut- 
tered: hbertatem,  subvert,  N. :  potentiam,  over- 
throw :  quaestionem,  quadi,  L.  —  To  overthrow, 
overwhelm,  cru^,  overpower,  prostrate,  subdue:  le- 
^onis  oppriroendae  oonsilium,  Gs. :  nationem: 
Duzit  ab  oppreasA  Karthagine  nomen, /rom  the 
conquest  of  Carthage,  H.— 7b  fall  upon,  surprise, 
seise,  catch :  somnus  virginem  opprimit,  T. :  insctos 
Menapios,  Gs. :  incautoa,  L. :  Antonium  mors  op- 
pressit:  muscam,  Ph.:  rostra,  occupy:  qnem 
Fraude  loci  Oppreesum  rapit,  betrayed,  V.:  si  op- 
pressa foret  secura  senectus  (L  e.  secunis  senezX 
lu. — To  hide,  conceal,  suppress:  quod  quo  atodio- 
sius  ab  ipsis  opprimitur  et  abeoonditur :  iram,  S. : 
ita  eius  rei  oppressa  mentio  est,  L. 

opprobrium  (obp-)^  It  ^  [ob+probrum],  a 
reproach,  scandal,  disgrace,  dishonor,  opprotnium: 
opprobria  culpae,  H. :  opprobrio  f  uisse  adulesceo- 
tibus,  si,  etc.  —  A  reproach,  taunt,  abuse,  abusive 
word:  morderi  opprobriis  falsia,  H. :  dieere,  0.— 
F  i  g.,  of  persons,  a  reproof  disgrace  :  Giecropiae 
domOSfH.:  generis,  0. 

opptignatlo»  Outs, /.  [oppugno],  a  storming, 
besieging,  attack,  assault,  suge:  soientia  oppugns- 
tionis,  Gs. :  Sagunti :  Gallorum,  L  e.  method  of  be- 
sieging, Gs. — ^Fig.,  an  assault,  attack,  accusation: 
genus  oppugnationis  huius :  vestrae  m&iestatis. 

oppngnitor,  oris,  m.  [oppugno],  an  assaulter, 
assailant:  patriae:  meae  salutis. 

oppxigao,  uvl,  fttns,  ire  [ob+pngno],  to  /ghi 
agoing,  mack,  ^^o^,^^i^  ^ 


M9 


mth :  ciTitatM  ad  se  oppngnandiini  Tetiisse,  Os. : 
▼ineis,  turribus  oppidum :  molibut  arbem,  V. :  Uli 
oppugnatum  venturl  erant — qaem? — i^ig.,  to 
aUack^  auauUy  amail:  coosulem:  peounift  nos: 
aequiutcm  verbU:  id  ne  impetremua,  contencL 

(opsX  opia  (no  nam.  or  dot.  ftf^.X/  (2  AP-], 
aid,  ndpy  tmtori,  ontftenci^  weeor:  opis  egens 
tuae :  siqaid  opis  poles  adferre  huic,  T. :  moran- 
tibus  opem  ferre,  Gs.:  aliquid  opis  rei  p.  tulisse- 
mus :  ad  opem  iudicum  oonf  ugiant :  exiUum  supe- 
nibat  open),  i.  e.  bajgUd  medical  akiii^  0. :  Adfer 
op^m !  Mp/  0. :  sine  hominum  opibas  ek  stodiis: 
(eqtius)  Iroploravit  opes  hominis,  H.  —  I\>wer, 
mighty  drenffth^  ability^  injlueneey  weight:  summa 
nUuntur  opum  yi,  Y. :  sumroft  ope  nitl,  S. :  omni 
ope  atque  opera  eoitar,  wiih  rrngJU  and  main : 
qufieumque  ope  possent:  Noo  opis  est  nostrae,  in 
our  power,  V. :  Dissimnlator  opis  propriae,  H. — 
MeanMy  propertgy  euheUtncey  wealthy  rickety  treamirty 
reMoureety  mighty  power  (rare  in  eing.) :  vidi  ego  te, 
ajitante  ope  barbarioA,  etc.,  Enn.  ap.  G. :  barbarica, 
V. — Ptur, :  nostrae  opes  contusae  erant,  S. :  pri- 
▼atae,  H. :  magnas  inter  opes  inops,  H. :  mris 
parrae,  O. :  vita  opibas  firma,  copiis  locuples: 
Troianas  nt  opes  Eruerint  Danai,  V. :  opes  amo- 
vento,  avoid  display. — P  e  r  s  o  n.,  t/ie  goddeaa  of 
abundaneey  neter  and  wife  of  Saturn^  identified 
wilh  the  Earthy  G.,  0. :  ad  Opis  (sc.  aedem). 

optabilifl^  e,  adj,  with  comp,  [opto],  to  he 
wishedy  dairable  :  alcai  pax :  tempos,  O. :  quae  ut 
coucurrant  omnia,  optabile  est:  bono  Tiro  opta- 
bilius. 

optandufl^  adj,  [P.  of  opto],  detirahle:  otium, 
diviiiae,  optanda  alias,  S. :  maxime  fait  optandnm 
Gaecinae,  at,  etc. 

optatiS,  dnis,  /.  [opto],  a  wiehingy  teish  :  The- 
seo  cum  tres  optationes  dedisset. — In  rhet.,  £A« 
ezpreedon  of  a  teish. 

optato,  adv.  [netU.  abL  of  optatus],  ae  deeiredy 
infyfiiment  ofwiahee:  ad7enis,you  are  weleomey 
T. :  mihi  reneris :  ventis  aestate  coortis,  V. 

optataB,  adj.  with  comp,  and  sup,  [P.  of  opto], 
wishedy  desiredy  longed  fory  weleomey  desirabley  piec- 
ing: occasto,  T. :  ramores:  lovis  epulae,.H. :  quid 
est  quod  ezteris  nationibus  optatias  esse  possit?: 
optaiissimum  bcneficium,  Gs. :  nonne  optatisst- 
raum  sibi  putant  esse,  filios  serrire,  etc. — As  stdtst. 
n.y  a  wishy  desire:  Di  tibi  omnia  optata  offerant, 
T. :  multa  a  dis  optata  consecuti  sumus :  practer 
optatnm  menm,  o^atnc^  my  wish:  mihi  in  optatis 
est,  it  is  my  wiA, 

optimao,  Atis,  a^j.  [optimus],  oftlu  besty  of  the 
nobUsty  aristocratic :  genos  (rei  p.). — ^As  $ub8Lm.y 
an  adherent  of  the  nobilityy  aristoeraty  partisan  of 
the  patricians:  optimales  habebantur:  in  optima- 
tium  dominato. 


optime,  optimiii^  see  bene,  bonus. 

1.  optlo»  5nis,/.  [2  AP-],  choiesyfree  choice^ 
liberty  to  ehooscy  prvnUgCy  option :  optionem  Gar^ 
thaginionsium  faciunt,  at  vel,  etc.,  & :  utro  frai 
mails,  optio  sit  toa :  hibema  legionis  elig«ndi. 

2.  optid,  Snis,  m.  [1  optio],  an  ac(futanty  Ta. 

optiLvois  adj.  [2  AP-],  chosen:  cognomen,  os^ 
sumedy  H. 

opto^  iirl,  fttus,  an  [%  AP-],  to  choosSy  seUd, 
prefer:  sapientius,  0. :  m  navis  temos  iovenoos, 
three  for  each  shipy  V. :  alios  ad  fastum  parentes, 
H. :  ut  optet,  atnim  roalit  ...  an,  etc. — To  wish^ 
wish  foTy  desbrst  optare  hoe  quidem  est,  non  do< 
cere :  toa  Tita  optanda  est,  T. :  nihil  nisi  quod 
honestam  tit:  Quod  votis  optastis,  adest,  V. :  alqd 
a  me,  demandy  T. :  hoc  et  pallidas  opta8,/>ray/or, 
lu. :  Hanc  (oonlagem),  O. :  tibi  optamus  cam  rem 
p.,  in  quA,  etc. :  mortem  mihi,  L. :  neque  parens 
liberis,  ati  aeteml  forent,  optavit,  & :  ut  amittere- 
tis  ezeroitam:  Optavi,  peteres  oaelestia  sidera 
tarde,  O. :  hnnc  videre  saepe  optabamus  diem,  T. : 
mihi  optandnm  illud  est,  finem  faoere:  deoorari 
▼ersibas,  H. :  ex  IndiA  sospitem  ipsum  reTerti,Ga. 

optmne^  optmnni^  see  bene,  bonus. 

opulena.  ntis,  o^/.  [  opes  ],  richy  wealthy ,  opu^ 
lent:  ci vitas,  S. — Plur.  m.  as  subat,:  opulentiuni 
fortuna,  N.-~ For  comp.  and  sup.y  see  opulentus. 

opolonter,  adv.  with  oomp.  [  opulens  ],  richly, 
dyy  splendidly:  colore  me,  S. :  ludos  opu- 


lentius  facere,  L. 

opnlentla,  ae,/.  [opulens],  rieheSy  wealthy  vpur 
leneCy  abundancCy  affluence :  habemus  privatim  opu* 
lentiam,  S. :  Troiae,  V. 

opulento^  *-,  — ^1  are  [opolens],  to  make  rich, 
enrich:  erum  bacis  oUvae,  H. 

opuleiltiui,  a^.  with  oon^.  and  sup.  [  opes  1, 
ruA,  wealthyy  opulent:  oppidum,  Gs. :  opulentissi- 
ma  oivitas:  opulentior  Thesauris  Arabum,  H. : 
pars  Komidiae  agro  virisqoe  opulentior,  S. :  gens 
opulentissima  yins,  L. :  templam  donis,  V. :  copia 
Raris  honorum  opulenta,  H. — Of  things,  rich, 
abundanty  prosperous :  res,  L. — Plwr.  n.  as  subst, : 
intactae  regionis  opulenta  ostentans,  rich  traetSy 
Gu. — RespeetabUy  powerfuly  nolde:  reges,  S. :  opu* 
lentior  factio,  L. 

opna,  eris,  n.  [2  AP-],  worky  laboTy  toil:  Quod 
in  opere  faciundo  operae  consomis  tuae,  in  doing 
your  worky  T. :  grave  M artis,  military  servieCy  V. : 
(Grraeci)  opus  quaerunt,  seek  (literary)  employment  t 
Sunt  quibus  nnum  opus  est  urbem  oelebrare,  H. : 
magnum:  dies  Longa  videtnr  opus  debentibos, 
H. :  naturi  et  opere  munitus,  arty  Ob^^^A  jproduei 
of  labor y  worky  structure,  public  buildingy  fortijica' 
tion :  opere  castrorum  perfecto,  Gs. :  opus  fieri  (of 
a  wall),  N. :  Mutinam  operibus  munUiQD\hji 

Digitized  by ' 


op«Miiilmii 


S70 


Miepsit :  Regis  opus  (of  a  haitor),  H. — A  .tewk, 
book,  componium^  a$ay :  habeo  opus  magnum  in 
manibus:  Fao  opus  appareat:  ultra  Legem  ten- 
dere  opus,  H. — AriuLic  toork^  workmoMkip,  art: 
quarum  iste  non  opera  delectabatur,  sed  pondera : 
haec  omnia  antiquo  opere.*^^  deed^  action,  achieve' 
ment:  Hoc  Virtutis  opus,  V.  —  AH,  in  adverb. 
phrases,  mftgno  opere,  tanto  opera,  quanta  opere, 
see  roAi^nopere,  tantOpere,  quantOpere.  —  Raraly 
with  nimio:  haeo  opera  Graecos  homines  nimio 
opera  delectaut,  exeettivelt/.^^A  voorHng^  effect  i 
opus  meae  bis  sensit  Telephus  hastae,  O. — 77te 
mJbjeei  of  work,  ttuff,  material:  Sea  digitis  subige- 
bat  opus,  0. — Fig.,  in  nom.  and  «ec.  in  phrases 
with  the  verb  eum,  work,  bmmem,  need,  vant,  ne- 
eeesity:  longius,  quam  quoad  opus  est,  procedetur, 
than  the  oceaeion  reqiUree:  Sic  opus  est,  0. :  quae 
bello  opus  erant,  S. :  dux  nobis  et  anctor  opus  est, 
100  need  a  leader:  omnia,  quae  tibi  essent  opus: 
quod  ipsi  opus  esse  videratur,  oensere,  eapedient: 
quorsum  est  opus  ?  tohai/orf  H. :  quae  ourando 
volneri  opus  sunt,  L. :  magiatratibus  opus  est, 
(here  is  need  of:  Cognati,  quis  te  salvo  est  opus, 
to  whom  your  tafelu  i$  imporUmt,  H. :  baud  mihi 
vita  Est  opus  bac,  J  have  tio  btieinete  vnth,  etc^  H. : 
Plus  scis  quid  facto  opus  est,  what  muet  be  done, 
T. :  tantum  modo  incepto  opus  est,  to  make  a  be- 
ginning,  S. :  maturate  opus  est,  haste  is  necessary, 
L. :  ita  dictu  opus  est,  /  must  say,  T. :  quanti 
argent!  opus  fait,  L. :  quid  opus  est  de  Dionysio 
adfirmara  ? :  dixit  id  consilium  sciri  non  opus  esse, 
inexpedient:  nil  opus  est  te  Circumagi,  H. 

opuBOulniii,  I,  n.  dim.  [1  opus],  a  liUle  work  : 
minutorum  opusculorum  fabricator:  Cassi  Par- 
mensts,  H. 

1.  ora,  ae,/.  [1  AS-],  an  extremity,  border,  brim, 
edge,  rim,  margin,  end,  boundary,  limit:  omnes 
spectant  ad  carceris  oras,  at  the  barriera,  JBnii.  ap. 
G. :  (  cUpei ),  V. :  summa  (  Testis  ),  O. :  regiones, 
quarum  nulla  esset  ora:  subiecti  Orientis  orae 
Soae,  (he  extreme  East,  H.— 7^  coast,  sea-coast: 
Asiae,  N. :  maritima,  Cs. :  ora  maritiroa  Pompeium 
requisivit,  the  people  of  the  coast. — A  region,  dime, 
country :  terrarum  latior :  gelida,  H. :  Traiae  qui 
primus  ab  oris  Italiam  veniti  Y. :  quae  se  toUunt 
in  luminis  onis,  the  world  of  life,  V. :  o  Calliope 
. . .  mecum  oras  evolvite  belli,  the  scenes  of  the  war, 
V. — A  »>ne:  globus  terrae  duabus  oris  distantibus 
habitabilis. 

2.  ora.  ae,  /.,  a  cable,  ship's  line,  headline  :  re- 
solutis  oris,  L. :  trahunt  scalas  orasque,  L. 

5raoulum  or  oraolnm,  l,  m.  [oro],  a  divine 
announcement,  oracle :  oracla  edera :  quaerare,  V. : 
consntera,  O.:  Delphls  oraoula  cessant,  Iu« — A 
prophetic  dedaration,  prophecy  :  somnii  et  furoris 
oracula:  nullum  nefas  oracula  suadent,  O.—A 
place  where  oracular  responses  were  given,  erode: 


illod  Delphis :  angustae  reserabo  oractila  meDltii, 
0.-*^n  oracular  saying,  oracle:  physioorum  ora- 
cula. 

oratio,  onis,/.  [oro],  a  speaking,  spee^  dis' 
course,  language,  faculty  ofepeeck,  use  of  language : 
rationis  et  orationis  expertes :  Epicurus  re  tdlit, 
oratione  relinquit  deoe.  ~-  A  mode  of  tpeaking, 
manner  of  speech,  language,  style,  expression .-  DU- 
simili  oratione  sunt  factae  (fabulae),  T. :  mollis : 
oratio  Latina  plenior:  utriusque  orationis  facultas, 
i.  e.  in  both  rhetorical  and  philoeophieal  di^couree. 
— A  set  speech,  harangue,  discourse,  oration :  Hanc 
habera  orationem  mecum,  T. :  multa  oratione  oon- 
sumpti,  S. :  pleraeque  scribuntur  orationes  habitae 
iam,  non  ut  habeantur:  oratione  longft  nihil  opus 
f uisse :  orutionem  adversus  ram  p.  habere,  Cb,  : 
confecit  orationes,  N. :  plebi  acceptor,  L. :  oohae- 
rans :  illoram,  qui  dissentiunt,  objection, — A  eubjeet, 
(heme:  huius  orationis  difllcilius  est  exitnm  quam 
principium  invenira. — 7%<  power  of  oratory,  elo- 
quence: omnium  regina  rarum  oratio,  Pac.  ap.  C. 
— jFVom;  et'jn  poSraatis  et  in  oratione:  nuiueri, 
quibtts  etiam  in  oratione  nteramur. — An  imperiet 
message,  rescript  t  Principis,  Ta. 

oratitmoula,  ae,/.  dim.  [oratio],  a  little  speech, 
few  remarks:  ilia  aureola. 

orator,  dris,  m.  [oro],  a  neaker,  orator:  tot 
summi  oratoras :  oratorem  ceferiter  complexi  su- 
mus,  i.  a  doquence, — An  apologist:  Oratorem  es^ 
voluit  me,  non  prologum,  T.  —  An  ambaesador^ 
legate,  negotiator:  praemissus  orator,  S. :  oratoris 
modo  mandata  deferra,  Cs. :  pacem  petitum  ort- 
tores  mittere,  L.:  mittor  orator  ad  aroes,  O. 

oratories  adt,  [oratorius],  oratoriealfy :  dieere. 

dratoriai^  atfj.  ^orator],  of  an  orator,  orator- 
ical: omameuta:  vis  dicendi. 

dratrix,  Icis,/.  [orator],  she  that  prays,  a  /«> 
male  suppliant :  pacis  et  foederis. 

dratam,  I, «».  [P. «».  of  oro],  an  entreaty,  ap- 
plication: quom  orata  eius  raminisoor,  T. 

(oratua,  Qs),  m.  [  oro  ],  a  praying^  reguat^  <a- 
treaiy  ;  only  aA.  sing. :  oratu  tuo. 

orbator,  5ria,  m.  [  orbo  ],  cm  who  dqirives  of 
children,  a  bertaver:  nostri,  0. 

orbatna,  P.  ot  orbo. 

orblfli  is,  abL  orbe  (  rarely  -bl,  0. ),  m.,  a  ri^, 
eirde,  re-entering  way,  circular  path,  hoop,  orbit: 
in  orbem  intorquera :  in  orbem  cunrat  (iter)  eun 
dem,  0. :  digitum  iusto  oommodus  orbe  teras,  a 
ring,  O. :  ut  in  orbem  consisterant, /orm  a  cirde, 
Cs. :  orbe  facto  se  defendere,  a  hoUow  sguare,C$.: 
orbem  yolventes  snos  incrapans,  L. :  in  orbem 
sese  stantibus  equis  defendere,  Ij.  :  duodecim  stg- 
norum  orbis,  sodiac:  lacteus,  MUky  Way:  siden 
Sttos  orbes  conficiunt  ov6t<rAinBMMls  orbtbos 


671 


ofdo 


angnes  Inetraibuiit  pelago,  ooife,  V. — A  rwmd  wr- 
f€ux,  dvtk^  circle:  mensae,  round  top,  O. ;  de  tot 
pulcbria  orfoibua  oomedant,  roHni/  tahUt,  lu. :  luci- 
das,  ditk  (of  the  flun),  V. :  ictus  ab  orbe,  guoii,  0. : 
(haata)  per  orbem  cavum  Transit,  sAitfra,  V. — A 
ijuMaie  pavemefU,  lu.— (M«  tide  of  a  baiance :  al- 
terno  orbe,  Tb.— ^  wheel:  Unda  ferratos  auatinet 
orbes,  V. :  Fortuoae  stantia  ia  orbe  Numea,  A«r 
whed,  0,^An  etfe-wcket,  eye  :  gemiuo  lumeD  ab 
orbe  venit,  1^  0.:  oculorum  orbea,  V. — With 
terrae  or  terrarum,  the  circle  of  the  world,  earth, 
world,  umveree:  orbia  terrae,  &,  C. :  terrarum  or- 
bia,  V.  —  The  earth,  world,  universe  (  ac.  terrae  ) : 
luppiter  totum  cam  apectet  in  orbem,  0. :  Si  f  rac- 
toa  inlabatur  orbia,  H. :  Boma  orbia  caput,  0. — A 
cMmtry,  region,  territory:  Eoo  dives  ab  orbe  redit, 
the  JSatl,  0.:  Aaayriua,  lu.— Fig.,  a  cirde,  rota- 
tion, round,  circuit:  ut  idem  in  ainguloa  annoa 
orbi^volreretur,  L. :  orbia  hie  in  re  p.  cat  oonver- 
aas,  the  circle  of  political  change:  imperium  per 
omnia  in  orbem  ibat,  t»  rotation,  L. — In  time,  a 
cyde,  round,  period:  Annua8,V.:  Triginta  mag- 
nos  volvendia  roensibua  orbia  expleblt,  veare,  V, 
— Of  speech,  a  rounding  off,  period,  cyde:  quasi 
orbem  verborum  conficere:  orutiouis. — A  cyde 
of  i/tougfU  :  aententiae  Pyrrhon'w  in  hunc  orbem 
incidere  non  posaunt:  circa  vilem  patulumque 
orbem,  tJie  trite  and  obvious  path,  E. 

orbita,  ae,/.  [orbis],  a  track,  rut :  ex  tensarum 
orbiiia  praedari :  rota  in  orbitam  depreasa,  L. — 
Fig.,  a  beaten  path,  rut:  veteria  culpae,  le,bad 
ejuanple,  lu. 

orbitas,  fttia,  /.  [  orbua  ],  destitution,  bereave- 
ment, childlessness,  otphanage,  widowhood :  miaera ; 
familiaria,  L. :  mea,  quod  aine  liberia  aum,  Cu. : 
maxima  orbitate  rei  p.  virorum  talinm,  i.  a  when 
tueh  men  are  extremelv  rare:  orbitotia  pretia,  ad- 
vantage  m  bd$»g  chUduss,  Ta. :  orbitatea  liber&m. 
orbo.  *Tl,  fttuB,  are  [orbus],  to  deprive,  strip, 
spoil,  rob,  make  deetitute:  Italiara  iu?entute:  pro- 
Tinciae  praesidio  orbatae. —  To  bereave:  mater 
orbata  filio :  orbatura  patres  f ulmiiia,  0. 

OTimB,  «<&'.,  deprived,  bereft,  destitute,  devoid: 
arce  et  urbe:  ab  optimatibua  contio:  forum  litU 
bus,  H. :  regie  animantibua  orba,  without  inhabit- 
ants, O. ;  lummia,  O. — Bereaved,  pareniUss,  father- 
la*,  childless  :  aenex :  fili  mei,  te  inoolumi,  orbi  non 
enmt:  cubile,  iwrfoiwel,  Ct :  virgo  patre,  T. :  Mem- 
nonis  orba  met  venio,  O. :  A  totidem  natia  orba, 
O.— Pfiir.  aa  su&sL  :  ut  orbae  Eia  nubant,  orphans, 
T. :  centum  milia  praeter  orboa  orbaaque,  orphans 
and  widows,  It, 

orca,  ae,/.  [ARa],  a  large-hdUed  vessd,  butt, 
tun:  Byzantia,U. 
orohaa,  adia,/.,  an  olive  of  oblong  shape,  Y. 
orohaetni,  ae,  /.,  =  bfixh^rpa,  part  of  the 


theatre  mwkieh  the  senate  sat,  lu.— Poet,  the 
Senate,  1m. 

Oroua,  I,  m.  f  ARC-  'Ithe  Lower  World,  prison 
of  the  dead,  Orcus,  V.— 2%tf  god  of  the  infernal  rt- 
gione,  Orcus,  Fluto,  0.,  V.,  O.^The  uttderworld, 
grave,  death  (poet. ):  ab  Oreo  redux,  T. :  Orcum 
morari,  hesitate  to  die,  H. 

(ordeum),  aee  nordeum. 

ordinariui^  adj.  [  ordo  ],  of  order,  xtsual,  r^- 
ular,  ordinary:  conaulea,  regular,  L. :  oonsilia, 
ordifiary,  L. 

drdinatiill,  adv,  [ordinatus],  in  order,  in  suC' 
cession,  in  good  order:  honorea  petere  in  re  p., 
Senr.  ap.  G.  —  B^gularfy,  properly:  muaculua  or^ 
dinatim  atruetua,  Ca. 

ordinfitafl*  a^.  [P. of  ordino],  arranged,  or- 
dained: cantB,  appointed. 

Srdino,  Svl,  fttus,  ftre  [  ordo  ],  to  order,  set  in 
order,  arrange,  adjust,  dispose,  regulate:  copiaa, 
N. :  miHtes,  L. :  arbuata  latina  aulcis,  H. :  partes 
orationia:  gentem,  Cu. — To  set  in  order,  narrate, 
compose,  record:  publicaa  Ree,  H. :  magistratOs, 
record  chronologically,  N. :  cum  omnia  ordinaren- 
tur. 

drdior,  draua,  Irl,  dtp.  [1  0L-],  to  begin  a  web, 
lay  t/ie  warp,  begin,  commence,  make  a  beginning, 
set  about,  widertake:  unde  eat  oraa,  in  eodem  ter- 
minetur  oratio:  Veneris  contra  sic  filius  oraua, 
thus  began,  Y. :  a  principio :  a  facillimia :  reliquoa, 
describe,  N. :  querellae  ab  initio  tantae  ordiendae 
rei  absint,  L. :  bellum  Troianum,  H. :  paulo  altiua 
de  re :  de  a1qu&  re  disputare :  cnm  sic  orsa  loqui 
vates,  Y. :  Dicere,  O. :  sed  ab  initio  eat  ordiendua 
(ThemiatoclesX  i.  e.  must  begin  trith  Mm,  N. :  ab 
eo  nobia  causa  ordienda  eat. 

ordo,  inia,  m.  [1  0L-],  a  row,  line,  series,  order, 
rank:  arborum  derecti  in  quincuncem  ordinee: 
ordines  caeapitum,  courses,  Cs. :  tot  prcmit  ordini- 
bils  caput,  layers  (of  ornaments),  lu. :  terno  con- 
aurgunt  ordlne  remi,  in  three  rows  of  oar-banks, 
Y. :  aediati  in  quattuordecim  ordinibus,  i.  e.  seats 
of  Eqtntes:  comitnm  longiaaimus  ordo,  lu. — A 
line,  rank,  array  :  aeiem  CMrdineaque  conatituere : 
nullo  ordine  iter  facere,  Ca. :  nullo  ordine  commu- 
tato,  S. :  Bigna  atque  ordinea  obaervare,  keep  the 
ranks,  S. !  multiplicatia  in  arte  ordinibus,  L. :  noa- 
se  ordinee,  understand  tactics,  Ta. — Band,  troop, 
company,  century:  viri  qui  ordinea  duxerunt, tcAo 
have  commanded  companies:  ordinem  in  exercitu 
ducere,  Ca. — A  captaincy,  command:  mibi  decu- 
mum  ordinem  haatatum  adaignavit  (i.  e.  centurio- 
nem  me  deciroi  ordinia  haatatorum  fecit ),  L. : 
trtbunia  militum  primiaque  ordinibua  oonvocatta, 
the  captains  of  the  first  companies,  Ca. — An  order, 
ranJc,  dass,  degree:  equeater,  Ca. :  senatoriua :  in 
ampliasimum  ordinem  cooptare,  into  the  senate: 
Digitized  by  VjOOQIC 


Qraas 


678 


magna  f reqaentta  elos  ordiniv,  8.— A  eloat,  rofU:, 
ttalion^  eondUion :  superiorU  ordinis  nonnuUi,  Ga. : 
publicanoraiQ :  homo  ornatiaaimua  looo^  oriUne, 
nomine.  —  Fig.,  right  orders  regular  moeemim : 
fa  turn  appello  ordtnem  seriemque  oausarum :  mox 
referam  roe  ad  ordinem,  reium  to  orders  eundem 
tenere,  preeerve:  immutare,  change:  pertarbare, 
disturb :  decemviri  querentea,  se  in  ordinem  oogi, 
i.  e.  were  degraded  to  the  ranks^  L. :  nee  quo  prius 
ordtne  currunt,  m  order,  a»  hefefre,  O. :  ordinem 
Rectum  evagaus  lioentia,  H.  —  In  adnerh,  usea, 
<f<m,  i3Tder,  eueeeethn,  regularity!  Hegioni  rem 
enarrato  omnem  ordtne,  in  detail,  T. :  tabulae  in 
ordinem  confectae:  ordine  cuncta  expoauit,  L.: 
ut  qnisque . . .  ita  aententiam  dixit  ex  ordine :  Sep- 
tem  totos  ex  ordine  menaea,  in  eueeeedon,  V. :  an 
recte,  ordine,  e  re  p.  factum, /woper/y:  extra  ordi- 
nem ad  patriam  defendendam  voctiiuBf  irregularlg: 
apem,  quam  extra  ordinem  de  te  ipso  habemua,  in 
an  extraordinary  degree, 

Oreaa,  adia,/.,  ss  6p€idtt  <*  mountain 'fUfn^ah, 
Oread,  V. 

oroadB,  ia,/.,  =r  6p^ic,  a  Umging,  appetite,  lu. 

organum,  I,  n,,  ^opyavov,  a  mueieal  inatni- 
ment,  lu. 

Orgetoriz;  Igia,  m.,  a  ekie/  of  the  Hetwtii,  Co. 

orgia,  5rum,  n.,  =  6pyujt,  the  orgiee,  nocturnal 
fetlival  of  Bacehm:  noctumi  Baochi,y. — Secret 
franiie  revels,  orgies,  In. :  Itala,  the  mgsteries  of 
love  in  the  Latin  tongue,  Pr. 

oriolialciim  or  (old)  auriolialoam,  T,  n.,  = 
dpeivakKoiif  yellow  copper  ore,  copper,  eopper-aUog, 
&,  H.,  V. 

orioilla,  ae,/.  dim,  [auricula],  an  ear-lap: 
imiila,  Ct 

orlens,  entis,  m.  [P.  of  ovioT'lthe  rising  sun, 
morning  sun:  8ae?u8,y. — 7^  JSast,  Orient:  ab 
oriente  ad  occidentem:  spotiia  Orientis  onustus, 
v.:  Orientis  ora,  fl. — A  dag:  Septimus  hinc,  0. 

Oiigo,  inis,  /.  [  orior  J,  a  beginning,  commence- 
mmU,  source,  start,  desert,  lineage,  birth,  origin: 
originem  rerum  quaerere :  tyranni :  principii  nulla 
eat  origo»  nam  e  principio  oriuntur  omnia :  ab  on- 
gine  gentem  (conripiunt  morbi^  V. :  fontium  qui 
oelat  origines  Nilua,  source,  H. :  Auctore  ab  illo 
ducis  originem,  are  descended  f^m,  H. :  Mentis 
malae  est  origo  penes  te,  lu. — Ptur,  (as  a  title),  a 
work  by  Colo  upon  the  early  history  of  the  Italian 
cUiei,  C,  N. — A  race,  stock,  family :  Ille  tamen  no- 
atrft  deducit  origine  nomen,  Y. :  ab  origine  ultima 
stirpis  Romanae  generatus,  one  of  the  oldest  f  ami- 
lies,  N. — An  aticestor, progenitor, founder:  Aeneas, 
Romanae  stirpis  origo,  Y. :  gentis,  Ta. :  mundi 
melioris  origo,  creator,  0. :  (urbes)  . . .  pars  origi- 
nibus  suis  praesidio  f  uere,  meir  mother-cities,  S. 

Oiidn  or  Orion,  5nls  or  onis,  m.,  s  'OpiMv,  a 


mythical  giant,  afterwards  a  cosutdlaisom,  Cj  V^ 
H.,0. 

Oilor,  ortns  (p-fi/t  oritftnis),  onri  {tdpers,  or»- 
ris ;  Sdpers,  oritur ;  subf,  usu.  orer^tur,  orerentarX 
d^.  [OL-1  to  arise,  rise,  stir,  get  up :  consol  oriens 
de  uocte,  L. — 7b  rise,  become  visiole,  appear  :  sld- 
lae,  ut  quaeque  oriturque  caditqne,  O. :  ortft  loo^ 
in  the  morning,  Gs. :  orto  sole,  at  sunrise,  H.— 7b 
be  bom,  be  descended,  originate,  reeeice  life:  poeros 
orientis  animari,  atbirih:  si  ipse  orietur  et  nasc«- 
tur  ex  sese :  ex  coneubinft,  S. :  orti  ab  Germania, 
descended,  Ca.  — F  i  g.,  to  rise,  come  forth,  spring, 
descend,  grow,  take  origin,  proceed,  start,  begin,  orig- 
inate :  ut  clamor  oreretur,  was  rai»ed,  Gs. :  ut 
magna  tempeataa  oreretur,  K. :  oritur  nonstrum, 
appears,  Y. :  quod  ai  numquam  oritur,  ne  ooddtt 
quidera  umquara,  comes  into  being:  orientia  tern- 
pora  Instfuit,  the  rimng  generation,  H. :  Rbenua 
oritur  ex  Lepontiis,  takes  its  rise,  Gs. :  Rhenns  AU 
pium  rertioe  ortua,  Ta. :  prosit  nostris  in  montiboa 
ortaa,  to  have  arown,  Y. :  tibi  a  me  nullaat  orta 
iniuria,  I  have  done  you  no  injury,  T. :  ab  bis  aeniio 
oritur,  begins  loitA, 

oriundtui,  adj.  [P.  of  orior],  descended^  'P'"*"^* 
originating,  bom:  o  sanguen  dis  orinndum,  £nn. 
ap.  G. :  ex  Etruscis,  L. :  oriundi  ab  Syracnsis,  ex- 
sule  aTo,  L. :  Alba  oriundum  sacerdotium,  L. 

omamentmn,  i,  n.  [orno],  apparaht*,  accou- 
trement, equipment,  furniture,  trappings:  restn 
ornamenta :  pacis. — A  mark  of  honor,  decoration, 
adornment,  ornament,  embeUiahment,  jewel,  trinket: 
omamentis  alterae  (minae  datae),  for  pin  money, 
T. :  omnia  ornamenta  ex  fano  Hercuiis  in  oppidam 
oontttlit,  jewels,  Ob.  —  F  i  g.,  an  ornament,  dittine- 
Hon:  amicitiam  popuH  R.  sibi  omamento  esse, 
Gs.:  Hortensius, omamentum  rei  p.,)E>ru2p.-  quae> 
cumque  a  me  ornamenta  in  te  proficiscentur :  ho- 
noris.—  Rhetorical  ornament:  orado  omamentis 
abundavit :  ambitiosa  recidet  Ornamenta,  H. 

ornate,  advu  with  comp.  and  sup.  [orno],  oma- 
mentally,  ornately,  eUganuif:  convirium  apparare: 
pars  causae  perorata:  did  omattus:  egit  omatia- 
sime  causam. 

omatrix,  Icis,/.  [orno],  a  female  adomer,tin' 
womaii,  maid,  O. 

1.  omatos,  cu^*.  with  comp,  and  stip,  [P.  of 
orno],  Jittcd  out,  furnished,  provided,  sv^ied, 
equij^ped,  accoutred:  sapiens  plurimis  artibos: 
equua,  L. :  elephantus,  N. :  naves  omni  genere  ai^ 
morum  omatiasiroae,  Gs. :  Graeda  copiis  non  in- 
structa  solum,  sed  etiam  omata,  ojbundoH&y  fur- 
nished, —  As  subst,  n. :  in  aedibua  nil  ornati,  no 
preparation,  T. :  Quid  istue  ornatist?  attire,  T. — 
Adorned,  decorated,  embellished,  handsome:  sepal- 
crum  floribns:  nlhii  omatius. — JBtcellent,  dieting' 
guished,  eminent,  illustrious  :^jm^i]af^  bominom 
Digitized  by  VjOC 


578 


homo  oraatisBame,  T. :  homo  ornatiuimos  loco, 
ordine,  nomine,  hoiwred:  venfta,  embdlUhtd:  ora- 
fcio :  locus  ad  dloendam  ornatisumos,  odmirMe, 

2.  omatiu,  Us,  m.  [onio],  splendid  drms^JUu 
aUirty  af^tard :  renio  ornatu  prolog!,  dnuM  tu^ 
T. :  regalia :  arma  ornatnraque  mutaverant^  S. : 
omnem  omatum  flamm&  cremarif  htad^drms^  V. : 
corporis  omatum  exuere,  lu. — F  i  g.,  Jwrmtwt^ 
aecoHtremenU^  muifil^  equparaiuM :  eloquentia  eodem 
insiraeta  ornatnqoe  oomitata. — A  d^eoralion,  or* 
nmnentf  urbis:  adferre  omatum  orationl.  —  The 
worlds  utmene:  ut  hie  omatus  nmquam  dilap&ufl 
occidat. 

omo,  M,  akns,  &re,  to  fii  ant,  fttrntsh^jprcvide, 
ntpply,  equip, get  ready, prepare:  fugam,  T. :  quos 
ornaverat  armia,  V.:  ciaasls,^  out:  daasis  or- 
nandae  causa,  1^:  ooosulum  provinciaa  oraatas 
esse,  \.  e,the  ffovemore  eetting  out  for  their  prov- 
ineee:  uva  £t  nux  omabat  mensas,  H. — To  ortia- 
menty  adorn,  embelliek,  deck,  tet  off:  lUliain  ornare 
quam  domum  suam  maluit:  scuta  ad  foram  or- 
nandum,  L. :  comua  sertis,  V. :  capillos,  O. :  caput 
foliis  omatus,  Y. — Fig.,  to  adorn, decorate,  ft^off, 
conunend,  praiee,  extol,  honor,  dignify,  extvngviA: 
magnificentiua  oraare  quae  Tel  let:  dvitatem  om- 
nibus rebus,  Cs. :  me  laudibus :  eum  ornasti.  Have 
promoted:  hederft  poQUm,  V. :  ornatus  esses  ex 
tois  Tirtutibus,  toould  have  been  rewarded,  T. 

omtiB,  I,/.,  the  wHd  mountain-ash,  V.,  H.,  0. 

6ro,  &vl,  atus,  ftre  [1  os],  to  speak:  talibus  ora- 
bat  luno,  V. —  To  treat,  argue,  plead:  matronis 
ipsis  orantibus,  i.  e.  at  the  mediation  of:  causam 
capitis,  jiead  :  causas  melius,  Y. :  cum  eo  do  sa- 
lute SU&,  treat,  Gs. :  ipse  pro  se  oravlt,  j^/aodiNf  Au 
owk  cause,  L. — To  pray,  beg,  beseech,  entreat,  tm- 
plore,  supplioate:  *  me  surpite  morti,'  orabat,  H.: 
orando  surdas  anrls  reddideras  mihi,  T. :  sooer 
Kon  orandus  erat,  vi  sed  faciendus,  to  be  made  my 
faiher-inrlaw,  fwL  by  entreaty  but  by  eompidsion, 
O. :  gnato  uxorem,  request  a  wife  for,  T. :  Quod 
ego  per  banc  te  dextram  oro,  T. :  illud  te,  ut,  etc, 
0. :  multa  deos  orans,  Y. :  te  oro,  ut  redeat,  T. : 
te  etiam  atqae  etiam  oro,  ut,  etc :  oratos  ros  ora- 
nb  volo,  Ne  plus  possit,  etc,  T. :  quod  ne  facia tis, 
oro  obtestorqiie  tos  :  oro  atque  obseoro,  adhibea- 
tis  mtserioordiam :  et  rocet  oro,  Y. :  istam,  Oro, 
exue  roentem,  Y. :  Per  deoAoro  . . .  Este  mei  me- 
mores,  O. :  admittier  orant  (I  e.  ut  admlttantur), 
Y. :  orantes  primi  transmitters  cnrsum  (i.  e.  ut 
primi  transmitterentX  Y. :  ut  Octavius  orandus  dt 
pro  salute  ouiusquam  civis.  —  Parenihet.,  with  te 
or  WMT,  /  beg,  prithee:  die,  oro  te,  olarius :  ne  ilia 
qnidem,  oro  tos,  movent?  I* 

draa,  dram,  n.  [P.plur,  n.  of  ordior],  an  under' 
taking,  atUmpl:  tanti  operis,  L.— VTonii,  spesth: 
sio  orsa  Yicissim  Ore  refert,  Y, 

1.  drsufli  P.  of  ordior;  see  also  ona. 


2.  {jSftmOM,  fls),  m.  [ordior],  a  beginning,  tffufer- 
taking,  attempt  (only  ace,  p&r,) :  Tsnos  pectoris 
orsl&s. 

1.  ortns,  atfj.  [P.  of  orior],  sprung,  descended, 
bom:  ab  illo:  a  liberatoribos  patriae,  L. :  ex 
eodem  looo,  T. :  ex  conoubini,  S. :  ex  patricio  san- 
guine, L. :  Orte  Satumo,  H. :  sorore  eius,  L. :  regis 
stirpe,  Gtt. 

2.  OTtQik  Qs,  m.  [orior],  a  rising:  ante  ortum 
sotts,  sunrise,  Cs. :  ab  ortu  ad  ocoasum, /rom  east 
to  west,  soils,  the  east:  primi  sub  lumina  soils  et 
ortHs,  Y. :  ratilo  ab  ortu,  0. :  ad  umbram  lucis  ab 
ortu,/n>m  morning  till  night,  H. — F  i  g.,  a  rise,  be- 
ginning, origin  •  tribnniciae  potestatis :  iuris :  ab 
Elide  dncimus  ortQs,  derive  our  origin,  O. :  ortOs 
nasoentiun,  the  birth:  Gato  ortu  Tusculanus,  by 
birt/i :  fluminis  ortQs,  source,  O. 

oryx  (ygisX  m.,  =s  bpvli,  a  gatelle,  uildgoat^  lu. 

orj^  (oxisa),  ae,/,  =  ofnt^a,  rice,  H. 

1.  Oi^  Oris  (no  gen^  />^t<r.),  n^  the  mouth  :  ad 
haec  omnia  percipienda  os  est  aptissimnm :  tene- 
rum  pueri,  H. :  os  loquentis  Opprimere,  0. :  e  foliis 
natos  Ore  legunt  (apes^  Y. :  Gallica  Temperat  ora 
frenis,  i.  e.  controls  the  horses,  H. :  nidum  sibi  con- 
struit  ore,  beak,  0. :  hoetilia  Ora  canum,yatot,  O. — 
Prov.:  equi  frenato  est  auris  in  ore,  H. —  The 
organ  of  speech,  mouth,  tongue,  lips:  in  orest  omni 
populo,  tfi  everybody's  mouth,  T. :  istius  nequitiam 
iu  ore  volgi  esse  versatam :  Postumius  in  ore  erat, 
wcu  the  common  talk,  L. :  eonsolatio,  quam  semper 
in  ore  habere  debemus,  to  talk  of  constantly:  po- 
scebatur  ore  volgi  dux  Agricola,  unanimous^,  Ta. : 
uno  ore  dioere,  vnth  one  consent,  T. :  Uno  ore  auo- 
tores  f uere,  ut,  etc,  ufumimoudy  advised^  T. :  vo- 
lito  vivus  per  ora  TirQm,  become  famous,  £nn.  ap. 
G. :  in  ora  hominum  pro  ludibrio  abire,  become  a 
by-word  of  mockery,  h. :  quasi  pleniore  ore  laudare, 
with  more  zest, — The  face,  countenance,  look,  expreS" 
sion,  features :  figura  oris,  T. :  in  ore  sunt  omnia, 
i.  e.  everything  d^ends  on  the  expression  :  concedas 
hino  aliquo  ab  ore  eontm  aliquantisper,  leave  them 
alone^  T. :  ad  tribunum  ora  oonvertunt,  looks,  Cs. : 
agnoscunt  ora  parentum,  Y. :  ales  oristati  canti- 
bus  oris,  0. :  coram  in  os  te  laudare,  to  your  face, 
T. :  nulli  laedere  os,  insiUt  to  his  face,  T. :  qui  lio- 
die  usque  os  praebui,  exposed  my^f  to  insuU,  T. : 
Qt  esset  posteris  ante  os  docuroentum,  etc :  ante 
ora  cottiugum  omnia  pad,  L. :  Ora  corticibtts  hor- 
renda  cavatis,  masks,  Y. — ^As  expressing  boldness 
or  modesty,  the  face,  cheek,  front,  brow:  os  durum  I 
braten  cheek/  T. :  os  durissimum,  very  baid front: 
qno  redibo  ore  ad  earn,  with  what  face  f  T. :  quo 
ore  ostendi  posse?  etc,  L.:  in  testimonio  nihil 
praeter  vooem  et  os  praestare. — Boldness,  efironte- 
ry,  in^mdenee:  quod  tandem  os  est  eius  patroni, 
qui,  etc. :  nostis  os  hominis.  —  j4  voue,  ^mmA,  e»* 


574 


ottr#osiu 


fando  Pindanis  ore,  EL :  falsi  ambi^es  oris,  0. — 
A  mmUh^  opening^  entranee^  aperture^  orifieey  front : 
ante  os  ipsum  portOs,  L. :  ingentem  lato  dedit  ore 
feaestrain,  V. :  os  atque  aditus  portOs :  Tiberis, 
L. :  per  ora  noyem,  etc.,  fowr^ret,  V. :  ora  navium 
Rostrata,  beaks^  H. — F  i  g.,  a  mouth :  ex  totius  belli 
ore  ac  faucibus. 

2,  OS,  ossis,  ffm,plur.  oesium,  h,^  a  b<mB.—Smg, : 
devoratum.  Ph.:  ferram  ex  osse  revolsum  est, 
O. :  duro  sudem  vix  osse  revalsit,  O. — Hur. :  cur 
faunc  dolorem  cineri  eias  atque  ossibus  iuussisti  ? : 
ossa  legere  (after  buroing  a  oorpseX  V. :  oondere, 
hwrg,  Y.-^Thsmamm^  inmodpaH:  exarsit  iuveni 
dolor  ossibus  iugens,  tn  hu  bonm^  V. :  per  ima  cu- 
currit  Ossa  tremor,  V. :  trerats  ossa  pavore,  JBL — 
F  i  g.,  in  plur^  the  Ixmm^  ouIUmb  :  imitari  neo  ossa 
solum,  sed  etiam  sangutnem. 

dsoen,  inis,  m.  [1  CAK-],  a  nnging-birdtdwin- 
ing  bird,  bird  ofaugurg:  e  cantu  sinistro  oscinis : 
oscinem  corvum  prece  suscitabo,  H. 

oscillum,  I,  n.  dim,  [1  os],  a  little  faee,  Httle 
mask  (of  Bacchus ;  a  charm  to  protect  the  Tine- 
yard),  V. 

oscitanfl,  ntis,  acfj.  [P.  of  oscito],  listlnt,  thig- 
gi^  lazy,  negligent:  interea  oscitautes  opprimi, 
T. :  quae  Epicurus  oscitans  halucinatus  est,  half 
<u!eep:  alites,  Ct 

OAoitanter,  Oidv,  [oscitans],  carHetdg^  n^li- 
gentlg:  agere. 

(oBOitd,  — y  — ,  are),  see  oscitans. 

osonlatio^  Oois,/.  [oeculor],  a  Idasing,  0.,  Gt 

osculor,  Atus,  ftrT,  dm.  [osculuro],  to  kiitt:  mitto 
osculari,  T. :  filium. — To  anbrace,  value,  prize :  iul- 
roicum  roeum. 

osoulum,  I,  n.  [  1  os  ],  a  little  mouth,  P*'eUg 
mouth,  sweet  mouth:  videt  oscula,  quae,  etc.,  O.: 
delibare,  kise,  V. — A  kise:  Atticae:  Multa  rapies 
oscula,  0.:  figere,  imprint,  V. :  detorquere  ad 
oscula  Cervicein,  II, :  bi'eve,  hurried  kiet,  Ta. 

oueoBi  adj.  [2  os],  of  bone,  bong ;  manus,  lu. 

OBtendo,  dT,  tus,  ere  [obs  (old  for  ob)  -f  tendo], 
to  9tretdh  out,  eforead  before,  expose  to  view,  Mow, 
point  out,  exhilnt,  dieplag :  os  svum  populo  R. :  se, 
appear,  T. :  hostium  adem,  (Usplag,  L. :  equites 
sese  oetendunt,  show  themaelvee,  Os. :  Paucia  oetendi 
gemis,  H.:  'quis  lUe  locus?*  dtgttoque  oetendit, 
O. :  Tocem,  maiee  heard.  Ph. :  Aquiloue  g1aeba8,«x- 
poee,  V. :  rapinae  Gaelo  ostenduntur,  are  brought 
to  light,  y.  —  Fig.,  to  ehow,  hold  out,  diedoee,  ex- 
hibit, manifest:  potestatem,  T. :  turn  spem,  tnm 
metum,  now  promise,  novo  threaten:  Rem  i^hx,  fur- 
nish ideas,  H. :  palma  exstitisse  ostendebator,  Oi. : 
sed  quaediam  mihi  praeelara  eias  defensio  ostendi* 
tur,  iff  paraded  aff.^>7b  show,  express,  indicate,  de- 
dare,  say,  tell,  make  known :  ut  oetendtmus  supra. 
Off  we  shouted  above,  N. :  innooentlam,  demonstrates 


quern  profttgisse  Bii|Mra  ostendimus,  S. :  qaara  sis 
callidus,  T. :  quid  sui  consili  sit,  ostendit,  G^ 

Ofltant&tio,  5nis,/.  [oetento],  a  showing,  ex- 
hibition, display :  ostentationis  cauai  vag^ri,  to  at- 
traet  noUee,  Gs.:  saeyitiae,  open  dispiag,  L.  —  Aa 
idle  show,  VOMH  diqiay,  pomp,  parade^  ostentation: 
iogeni  ostentationis  suspicio :  sui,  Gs. :  multorua 
annorum  ostentationee  mea,  my  mamy  years^  hoaeu 
frd  promiset,'^A  false  show,  pretence,  sumdatiat, 
deception:  consul  veritate,  non  ostentatione  popit 
laris :  (captivt)  prodocti  ostentationis  oausft,  Ci. 

ostentator,  5ris,  m.  [ostento],  a  ditpiayer, 
boaster,  vaunter  :  f actorum,  L. 

ostento,  &vT,  Stus,  kc^freq.  [oatendo],  to  pre- 
sent to  view,  show,  exhibit:  cicatricTs  sua?,  T.: 
iugula  sua  pro  meo  capite  Glodio,  offer  :  carapos 
nitenils,  Y. :  passum  capillum,  0&. — 7b  show  off, 
exhibit,  cUsplay,  parade,  make  a  dupiay  of,  bock, 
vaunt:  virtntem,  S. :  inani  simulatione  sese,  Cs.: 
quid  me  ostentem  ? :  eum  ipsum  aliia,  S. :  m  in 
aliis  rebus,  exhibit  themsdves. — To  hold  tip  (as  tn 
example) :  Tydiden  nobis,  0. — Th  hold  out,  offer, 
proffer,  promise :  (lareitio)  verbis  ostentari  po- 
test :  praemia,  S. — 7b  hold  out,  threaten,  menace: 
caedero,  servitutem :  minas,  L. — 7b  show,  signify, 
disclose :  tibi  me  isUs  esse  familiarem. 

OStentom,  I,  n.  [/*.  n.  of  ostendo],  a  prodigy, 
wovuder, portent:  cum  magnorum  perieuloniin  me- 
tus  ex  ostentis  portenderetur :  Yictua  ostentis, 
quae  plurima  yiderat,  O. 

1.  ostentuSk  P.  of  ostenda 

2.  (ostentos,  lis),  m.  [ostendo],  a showing,£»- 
P^lfy  *^0^  proof:  ut  lugurthae  scelerum  osteo- 
ttti  essem,  S. — A  pretence:  ilU  deditionis  signs 
oetenttti  credere^  & 

dstiariiuii,  I,  n.  [ostium],  a  tax  tg»n  doon, 
door-tax,  Cs. 

OStlatlili,  ade^  [osdum],  from  door  to  door, 
from  house  to  house:  oppidum  oompilare:  crimi- 
na  agere,  to  describe  in  detail, 

OstiensiSk  e,  <u(f-,  of  Ostia,  Ostian,  C,  L. :  pto- 
vincia,  the  supeiintindence  of  imports  of  com:  io* 
oommodum,  the  capture  of  a  fled  iy  pirates  at  Oslie. 

ostium,  I,  n.  [cf .  os],  a  door :  extra  ostium,  out 
of  doors,  T. :  aperire,  open,  T. :  operire,  shut,  T.: 
obserare  intua,  boU,  T.:  aperto  oatto  dormire: 
exactio  oatiorum,  door-tax  (i.  e,  oatiariam) :  ostii 
pulsat,  knocks  at,  H.-^A  mouth,  entrance:  aperto 
ex  ostio  Acheruntis :  alta  ostia  Ditia,  V. :  flami- 
nis,  tnoutht  Rhodani,  Gs.:  Tiberinaque  ad  ostii 
venit,  O. :  Oceani,  i.  e.  the  Strait  of  GibraUar. 

ostrea,  ap.  /.,  plur.  ae,  ilrure,  /.  (CX  and  a, 
finim,  n.  (U.,  O.,  lu.),  =  cMrrpcov,  an  ojfder,  numd. 

(ostreosos),  adj.,  abounding  m  oyrfera— Only 


ostitfer 


675 


pabulmii 


ostdte,  era,  arum,  <u{^*.  [o6tra+l  F£Rp],  fro- 
dueing  oj/tten,  abomuKng  in  oynitrg:  Abydos,  V. 

ostiiniii^  adj.f purple :  tunica,  Pr. :  oolorea,  Pr. 

ostrnm,  I,  n.,  =  wrrptov,  the  blood  of  the  ua- 
maii,  purple:  ostro  Perfusae  vestes,  V. :  Sido- 
nium,  H. :  Tyrinm,  0. — A  tiuff  dyed  with  purpie, 
purple  dren^purpte  covering^ purple:  strato  ostro, 
purpU  eofutkee^  Y. :  velare  umero0  ofltro,  V. :  oe- 
uae  sine  aulaeis  et  ostro,  H. 

bmoM,  osunui,  PP.  of  odl 

otior,  fttaa,  ail,  dep.  [otiom],  to  he  at  leiaure, 
keep  holidatf  :  otiandt,  non  negotiandi,  causa :  do- 
mesticus  oUor,  idle  at  home^  H. 

otiose,  adv.  [otiosus],  at  leiaure,  at  eate,  ttilh^ 
out  occupation  :  vi?ere :  inambulare  in  foro,  L. — 
Calmly y  quietly ^  mthont  haete^  9^**^^  gradually: 
conteoiplari  anumquodque:  omnia  agere,  L. — 
Free  from  fear^  quietly ^  fearieaaly:  In  aurem 
utramvis  dormire,  T. 

otiosas,  a<fj.  with  m*^  fotium},  at  leitwre,  unoe- 
cupied,  dutenaaged,  tmemployed,  tdlc:  maneo  hie, 
T.:  domi. — WithmUiffleuUemploymenty  free  from 
ptblie  affaire:  vita:  quern  locum  nos  otiosi  oon- 
▼ertimns,  in  an  interval  of  Uieure:  numqoam  ae 
minus  otiosum  esse,  quam  cum  otiosns,  never 
busier  than  when  free  from  qffidal  bunnett:  ad 
urbem  te  otiosissimum  esse. — ^As  «M6f<.,  a  private 
pereon,  one  not  in  official  life  :  Yita  otiofloniro. — 
Qfiie^,  uneondmedy  indifferent^  neutral:  upatium 
ab  Iioste,  undteturbed^  Os. :  non  roodo  armatis,  sed 
etiam  otioeis  minari.  —  Plur.  as  eubeLf  non- com- 
batanliy  civiliang:  crudeliter  enim  otiosisismi  mi- 
nabantur :  militare  nomen  grave  inter  otiosoe,  Ta. 
—  Without  excitement^  quiet  jxunonleei^  ecUm^  Iran- 
qnil:  Animo  otioso  esse,  T.:  te  venire  Otiosum 
ab  animo,  at  eaae^  T. :  quibus  odio  est  otium. — 
Of  things,  at  Uieure,  free^  idle,  unemployed:  otiiim : 
Xeapolis,  H. 

otinm,  I,  n.  p  AV-],  leieure,  ffaeant  time,  free- 
dam  from  busmeet :  tantumne  ab  re  tu9jBt  oti 
tibi  ?  T. :  non  minus  oti  quam  negoti :  otium  iner- 
tissimum.  —  Saaef  inacttvUy,  idleness :  vitam  in 
otio  agere,  T. :  genus  amantissimum  oti :  Ian- 
gaere  otio :  magna  otia  caeli,  lu. :  duoere  otia 
seguia,  O. — Leisure,  time  :  yellem  tantum  haberem 
oti,  ut  possem,  etc :  ad  scribendom :  litteratum : 


auscnltandi,  time  to  hear,  T. :  cam  est  oCium,  le- 
gere  soleo,  when  I  have  time:  si  modo  tibi  est 
otium,  if  you  have  time.^'Itest,  repoee,  quiet, peace: 
pai,  tranquillitas,  otium :  mollia  peragebant  otia, 
eiyoyed  eeum  repose,  O. :  insolens  belli  diutumitate 
oti,  Gs. :  ex  maximo  bello  tantum  otium  totae  in- 
sulae  conciliavit,  N. :  studia  per  otium  concele- 
brata,  in  times  of  peace:  studia  ignobilis  oti,  V. : 
spolia  per  otium  legere,  at  their  ease^  L. :  qnam 
libet  lambe  otio,  Ph. — The  fruit  of  leisure:  Ex- 
cutias  oculis  otia  nostra  tuis,  i.  e.  poems,  0. 

OTons,  antis,  adj.  [P.  of  ovo],  exulting,  joyful, 
triumphant:  socii  comitentur  ovantes,  v.:  ovan* 
tea  gutture  oonri,  i.  e.  uttering  exultant  eries^  V. : 
patria,  lu. :  curf  Qs,  triumphal  duxriot,  Pr. 

OTitUB,  P.  of  ovo. 

OTile,  is,  fi.  [ovis],  a  sheepfcld:  circumgemit 
ureas  ovile,  H. :  Non  lupus  insidias  explorat  ovl- 
lia  circum,y. — A  fold  for  goats :  altis  in  ovilibos 
haedi,  0. — An  enclosure  in  tlte  Campus  Martius^ 
where  the  votes  were  cast  at  the  comitia,  L.,  lu. 

ovilliu,  atff.  [ovis],  of  sheep,  sheep- :  grex,  L. 

ovis,  is,/.  [1  AV-]^  a  sheep:  multae  dictione 
ovium  et  boum :  aurata,  O. :  infirmae,  H. :  lani- 
gera,  Y. :  custos  ovium,  Y. :  tondere  ovea,  H. — 
Prov. :  ovem  lupo  oommisti,  made  the  wolf  shep" 
herd,  T. :  0  praeclaram  custodem  ovium,  ut  aiunt, 
lupum. — ^Poet,  woo/;  niveam  Tyrio  murice  tingit 
ovem,  Tb. 

©▼5,  — ^  — ,  are,  to  eztiA^  r^oice:  Quo  nunc 
Tnmus  ovat  spolio  potitus,  Y. :  ovantes  Horatium 
accipiunt,  L.:  suooessu  caedis  ovans,  O. — To  re- 
ceive an  ov€Uion,  triumph :  me  ovantem  in  Capi- 
tolium  ferre :  ovans  urbem  ingredi,  L. 

ovam,  1,  n.  [8  AY-1,  an  egg :  ovum  parere,  to 
lay :  ponere,  0. :  pullos  ex  ovis  excuderunt, 
hatched:  pisoes  ova  cum  genuerunt,  cpatm ;  inte- 
gram  famem  ad  ovum  adfero,  i.  e.  the  beginning 
of  the  meal  (when  eggs  were  served) :  ab  ova  Us- 
que ad  mala,  i.  e.  from  the  beginning  to  the  end, 
H. :  Nee  gemino  bellum  Troianum  orditur  ab  ovo 
(alluding  to  the  mythical  story  of  the  eggs  of 
Leda),  H. :  ovo  prognatus  oodem,  i.  e.  of  the  same 
another,  H. :  ova  ad  notas  curriculis  numerandus 
(wooden  eggs  used  In  the  circus  as  counters,  one 
being  removed  after  each  circuit  made),  L. 


P. 


pabolatio,  Snls,/.  [pabulor],  a  collecting  of 
fodder,  foraging :  noatrae  pabalatioDee,  Ca.:  pa- 
balatione  ifitereludi,  Gs. 

pfibolator,  oris,  m,  [pabulor],  a  forager,  Cs., 
L. 

pabulor,  fttus,  art,  d^,  [pabalum],  to  forage: 


angostius,  Gs. :  pabulandi  caosft  mittere,  Gs. :  pt- 
bolantes  (  noetros )  profligant,  Ttu-^Supin.  aee. : 
pabulatum  cohortes  misere,  L. 

pabalnm,  T,  n.  [1  VA-],food,  nourishment,  food 
for  cattle,  fodder,  pasturage,  grass:  pecoris,  S. : 
secare  pabulum,  Gs. :  eomparare„N.  ^j^i<pMl49^Pft- 

Digitized  by ' 


576 


pa«lex 


buU  parva  legens,  V. :  pabala  carpdt  ovis,  0. : 
Pabula  canescuQt,  I  e.  the  gram^  0. :  caelestia,  i.  e. 
arnXfroticL,  0. — ^F  i  g.ifood,  tumruhmerU^  wttenance : 
aniroorum :  dederat  nova  pabula  morbo,  0. 

paoilUi,  e,  adj.  [pai],  of  peace^  p$aeefvl :  olea, 
0. :  laurus,  tokm  of  peaee^  0. :  flammae,  on  the 
altar  of  Peaee^  0. 

pacatas,  adj.  with  eomp.  and  tup,  [P.  of  paco], 
pacified^  quieted^peaceful^  quiet,  cawi,  tranquil,  un- 
diaturbed.*  civitates:  teropus:  provincia  pacatis- 
sima:  nee  hospitale  quicquam  pacatumve»  L. : 
mare,  H. :  voltus,  0.  —  As  tubit.  n,,  a  friendly 
country :  yagi  milites  in  pacato,  L. :  ex  pacatis 
praedas  agere,  S. — Fig.:  oraUo  pacatior:  cuius 
ne  pacatam  quidem  nequitiam  •quisquam  ferre 
posset,  i.  e.  without  enmity. 

paoifer,  fera,  feram,  adj.  [pax+ 1  FER-'lpeaee- 
hrinffing,  peaetful,  pacific:  oliva,  V.:  Cyllenius, 
Jferetiry,  O. 

pacificatio,  onis,/  [paMco],  a  peace-making, 
pacification :  spes  paciocationis. 

pacificator,  Oris,  m.  Qpacifioo],  a  peace-maker, 
pacificator :  Allobrogum :  Athamanum,  L. 

paciflcatoriiui,  acfj.  [pacificator],  peace-mak- 
ing, pacificatory :  legatio. 

(pacified),  — ,  Situs,  are  [  pacificus  1,  to  make 
peace,  condude  peace :  Iugurtb&  pacificante,  S. : 
ad  pacificandum  stabis,  L.  —  Supin,  ace. :  legatl 
pacificatum  venerunt,  L.  —  To  pacify,  appeaee : 
caelestes  padficasset,  Ct 

pacifioua,  adj.  [pax +2  FAC-],  peace^making, 
pacific,  peaceable :  persona. 

paoiaoor,  pactus,  I,  dep.  [PAO-],  to  agree  to- 
gether, bargain,  contract,  agree^  covenant,  etipu- 
late,  traneact :  ut  ex  are&,  nisi  pactus  esset  orator, 
ne  tolleret :  magna  mercede  cum  principibus,  ut, 
etc.,  L. :  votis  ^e  Addant,  etc.,  H. :  (provinciam) 
Bibl,  stipulate  for:  tantum  ab  eo  vitam,  S.:  sti- 
pendium  populo  R.  dare,  bind  themadves,  L. : 
Anchisae  renovare  annos,  0. :  pactos  (Aetolos)  in 
foedere  suas  urbis  fore,  L. :  quod  dierum  essent 
pactae  induciae,  had  been  agreed  upon:  quidam 
pacto  inter  se  ut,  etc.,  under  an  agreement,  that, 
etc.,  L.  —  To  betroth :  ex  qua  pactus  esset  vir 
domo,  in  matrimonium  duceret,  L. — Paee. :  cuius 
filio  pacta  est  Artavasdis  filia :  Tumus,  cui  pacta 
Lavinia  erat,  L.— -Fig.,  to  barter,  hazard,  etake: 
vitam  pro  laude«  V. 

paco,  ftvl,  &tu8,  are  [pax],  to  make  peaceful, 
q^net,  JMdfy,  subdue,  soothe:  Amanum:  Galliam, 
Cs. :  qui  nuper  pacati  erant^  Gs. :  Erymantbi  ne- 
mora,  V. :  incultae  pacantur  vomere  silvae,  are 
suhdued,n. 

pacta,  ae,  /.  [1  pactus],  a  betrothed  voman, 
brtdet  gremiis  adducere  pactas,  V. 


pactl5,  Onis,  /.  [pactseor],  an  agreeimg,  agrte- 
ment,  covenant,  eontraet,  stipuuUionj  bargain,  pad: 
de  civibus  cum  sociis  ifacere  pactionea:  pactioDc 
libertatem  perdere:  ncque  ullum  telum  per  p&c- 
tiones  loquentium  traiciebatur,  Cs. :  arma  per 
pactionem  tradere,  L. :  talibus  pactionibus  pacem 
facere,  conditions,  N.:  foederis:  conl<^m  suom 
pactione  proviuoiae  perpulerat,  ne,  etc.,  by  agrenng 
to  yield  him  the  province,  S. :  nuptialis,  L. :  prae- 
miorura,/)romf>e. — An  agreement  between  famun 
genercd  and  the  people  of  a  province:  pactioDes 
cum  civitatibus  conficere. — A  corrupt  bargaini»p, 
underhand  agreement :  pactionis  suspicionem  rod 
vitasse :  Aulum  spe  pactionis  perpulit,  uti,  etc, 
S. — ^In  the  phrase,  pactjo  verborum,  a  form  of 
words. 

PaotOlns  (-loa),  I,  m.,  =UaKTu>\6c,  a  river  of 
lydia,  with  golden  sands,  V.,  0. — P  r  o  v. ;  tibi  Pao 
tolus  fluat,  i.  e.  boundless  viealth,  U.,  lu. 

pactor,  oris,  m.  [padsoor],  a  contractor,  nego- 
tiator: socletatia  pactores. 

pactum,  I,  n,  [  1  pactus  ],  an  agreement,  eo^ 
nant,  contract,  stipuleiion,  compact, pad:  pactum 
est,  quod  inter  aliquos  convenit :  in  pacto  manere, 
L.:  pacti  formula:  ex  pacto  et  oonvento. — A 
marruja^contraet,  lu* — Abl.  in  adverbial  phrases, 
a  manner,  way,  means:  fieri  nuUo  pacto  potest  ut, 
etc. :  quid  quoqoe  pacto  agi  placeat,  Os. :  nescio 
quo  pacto  enipit,  eta,  how  :  aliqno  pacto  verba  his 
dabo,  T. :  me  isto  pacto  metuere :  hoc  pacto,  Y. : 
Damnum  est  pacto  lenius  isto,  thereby,  H. 

1.  paotoa,  a^.  [P.  of  paciscor],  agreed,  settled, 
ddermined,  covenanted,  stipulated:  pro  capite  pre> 
tium :  pacta  et  constituta  cum  Manlio  dies :  mer- 
ces,  H. :  conlnnx,  betrothed,  Y. 

2,  pactua,  P.  of  pango. 

Paean,  ilnis,  m.,  the  god  of  healing  (an  epithet 
of  Apollo):  signum  Paeanis:  Paeana  voca,0.: 
Parce,  Paean!  lu. — A  hymm  to  Apollo,  futire 
hymn,  hymn  of  triumph,  paean,  G. :  laetus,  V. : 
victor  canebat  Paeana,  Pr.  —  The  charaeterittie 
foot  in  the  versification  of  paeans  (of  one  long 
and  three  short  syllables,  in  any  order). 

paedac^ogOB,  I,  m.,  =  TratZayf^y^,  a  goverwr, 
preceptor,  pedagogue  (a  slave  to  guide  aud  tttend 
children),  C. — hi  jest,  of  an  attentive  lover,  T. 

paed^OO,  — ,  — ,  &re,  to  practice  unnatural 
vice  tq)on,  Gt. 

paedor  or  pedor,  5ris,  m.  [2  PY-],  nastinea, 
filth :  barba  pedore  horrida,  G.  poSL :  exuei«  pae> 
dorem,  Ta. 

paalex  or  pSleac  or  pallez,  ids,/.,  =  waXKal 
a  kept  mistress,  concubine  (as  rival  of  a  wife): 
filiae  pelex:  ma(ri8,0.:  (Medea)  ulta  paeiieem, 
H. :  horrida,  lu. :  virginem  servo  peUioem  dede- 
rat, Gu. 

Digitized  by  V^OOQIC 


577 


paene  (not  piike),ad»,^nearfy,almod,M  Imay 
aay:  doo  mam  pMDe  eoutttogera:  hoates  victi, 
a :  senex  paene  agrestia :  non  aolum  .  .  .  aed 
paene  etianif  Ca. :  Quam  paene  f  arvae  regna  Pro- 
serpinae  .  .  .  vidimQa,  U. :  divini  paene  est  viri : 
ipsa  paene  inaula :  aduleacena,  paene  potiua  puer. 

paezunsQla  (pen-),  ae,/  [paene+inaula],  a 
pemngfda,  L,,  Gt. 

paenltendus  (not  poen-),  adj.  [P.  of  paeni- 
teojTto  be  repented  ofy  UainMe^  obfeeHonabU : 
hand  paenitendua  nagister,  L. 

paenitens,  enUa,  adj.  [P.  of  paeniteo],  repent- 
arU,  penitent.— K^  tubet.  m. ;  optimua  eat  portua 
paenitenti  mutatio  conaili. 

paenitentU  (not  poen-X  ae,  /.  [paenlteo],  re 
pentanee,  penitence :  celer,  L.:  eiua  (facinoria), 
Oil. :  sera,  Ph. :  mutari  in  paenitentiam,  Ta. 

paeniteo  (not  poen-),  nf,  — ,  fire  [cf.  poena], 
to  make  eorry,  cauee  to  r^feni:  nihil,  quod  paeni- 
lera  possit,  faoere:  Paenitet  et  torqueor,  O. :  quo 
mode  quemquam  paeniteret  quod  feciasetY—Tb 
repent,  be  mrry:  paenitere  quam  pad  faoatUia 
malle,  L. :  neque  mihi  veaiet  in  mentem  paeni- 
tere, quod,  etc.:  adauefacere  militem  fortunae 
paenitere  aaae,  h.-^Impen.^  it  i-ipenta,  mabee  jor- 
ry^  grieves,  ruee:  tanta  via  fuit  paenitendi,  of  re- 
pentance :  neque  locua  paeuitendi  relictua  essct, 
iT:  reputate,  num  eorum  (consilioruro)  paenlten- 
dum  sit,  S. :  paenitebatque  modo  conaili,  modo 
paenitentiae  ipsiua,  Cu.:  ai  eoa  non  paeniteret: 
eolet  ennif  cum  aliquid  fecit^  paenitere :  efBciunt 
ut  me  non  didiciase  minus  paeuiteat:  niai  forte 
sic  loqni  paenitea:  vaWe  €go  ipai,  quod  de  sua 
aenteotiH  decesserit,  paenitendum  puto.  —  It  die- 
eonienU,  di^eaee^  vexen^  maka  angry,  offends,  die- 
aatitfies:  nostri  nosmet  paenitet,  are  dieaati^fied 
with,  T. :  num  igitur  aenectutis  eum  auae  paenite- 
ret?: paenitere  ae  Tirium  auarum,  L.:  Nee  te 
paeniteat  pecoris,  divine  poeta,  be  net  offended  that 
/  eatt  thee  a  shepherd,  V. :  An  paenitebat  flagiti, 
te  auctore  quod  feciaaet  Aduleacena?  reere  you 
not  content  f  ete.,  T. :  an  paenitet  voa,  quod,  etc.  f 
are  you  not  eatiej/iedf  Oa. :  ae  paenitere,  quod  ani- 
num  tnum  offenderit 

paenola  (pSn-),  ae,/.,  a  leooUen  outer  gar- 
ment  covering  the  body,  traveling -cloak,  mantle: 
paeniitft  inretitua :  Ita  egi,  at  non  acinderem  pae- 
nulam,  did  not  tear  hie  doak  (i.  e.  preaa  him  vio- 
lently to  atay). 

J>aexiiilattia.  adi.  [paenula],  weairing  the  pae- 
a,  in  travelling  dreee. 
paeoiit  onis,  m.,  =  raitttv,  a  metrical  foot  of 
one  long  and  three  short  syllables  (in  any  order). 

Paedoiiia,  adj.,  of  Paeon  (god  of  phyaiciana), 
heating,  mediwml:  herbae,y.:  ope  Paeonia,  0. 
87 


paetnliii^  a^f.  dim,  [paetua]  *nth  a  east  in  the^ 
eye,  slightly  blink-eyed 

paettti^  aefin  vith  a  east  in  the  eye,  blinking, 
le^ttg,  H. 

paganoa,  mff*  [pagva],  of  the  eowUry,  of  a 

lage,  rustic:  ioa,  0.  — Aa  suJbst.  m.,  a  country' 
man,  peasant,  villager,  rustic,  0. — Aa  subst.,  a  civil- 
ian, non-combatant,  lu.,  Ta. 

iMgatim,  adv.  [  pagua  ],  by  villages,  in  every 
viuage:  templa  pagatim  eacrata,  L. 

pageUa,  ae,/.  dim,  [pagina],  a  little  page. 

pagina,  ae,/.  [PAO-],  a  leaf  of  paper,  sheet, 
page:  banc  pa^nam  tenere:  totas  paginaa  com- 
movere:  paginaa  in  annalibua  magiatratuum  per- 
currere,  L. :  milleaima,  lu. :  postrema  tua,  letter, 
~^A  slab,  tablet:  insignia  hononim,  upon  one's 
statue,  recording  his  eUnms  to  honor,  lu. 

paginnla,  ae,/.  dim,  [pagina],  a  little  page. 

pagna,  i,  m.  [  PAC-  ],  a  district,  canton,  hun- 
dred, province,  region:  pagoa  et  oompita  circum, 
the  country,  V. :  ai  roe  toto  laudet  vicinia  pa^, 
lu. — ^Among  the  Gauls  and  Germans,  a  district, 
canton,  Cs.,  Ta. —  CoUeet.,  the  villagers,  country 
people:  Festus  vacat  pagns,  H.r  pagus  agai  fe- 
stum,  O. 

pala,  ae,/jrfor  ♦pagla ;  PAC-], a  spade:  palae 
imiixus,  L. — The  besd  (of  a  ring):  anuli. 

palaaatra,  ae,  /.,  ss  irdKaiorpa,  a  vfrestling- 
school,  wrestling-place,  place  of  exercise,  gj/mnasium, 
palaestra:  atatuas  in  palaestrA ponere :  gramineae 
palaestrae,  V. — A  place  of  discipline  in  rhetoric, 
s^oolof  rhetoric,  school :  niMum  genua  verborum 
sed  palaestrae  magia  et  olei,  etc.— ^  wrestling,  the 
exercise  of  wrestling:  fac  periclum  in  palaestra, 
T. :  indicat  motus,  didieerintne  palaestram  an  ne- 
sciant :  exeroent  patriaa  palaestras,  V. :  nitida,  0. 
— Pradiee,  art,  skill:  utemur  ei,  palaeatrA,  quam 
a  te  didicimua. — A  brothel,  T. 

palaeatrioe,  adv.,  after  the  manner  of  the 
palaestra  ,*  in  xyato  apatiarl 

palaaatiioua,  eulj.,  =  iraXai0rput6c,  of  the 
palaettra,  palaestric:  motQs,  i.  e.  of  a  dandng' 
master:  praetor,  devoted  to  the  palaestra. 

palaestrita,  ae,  m.,  ssiraKatarpirrit,  a  pro- 
fessional wrestler,  gymnast, 

1.  palam,  adj.,  openly,  pMidy,  undisguieedly, 
plainly :  nihil  ausurus,  S. :  ad  ae  adire,  Cs. :  quae 
m  foro  palam  geata  aunt:  agere:  non  per  praeati- 
giaa,  aed  paUra:  palam  et  aperte  dicere:  Luce 
palam,  V. :  palam  duobua  exercitibua  audientibus, 
L.  —  In  phrases  with  esse  or  faeere,  public,  well 
known :  rem  faciaa  palam,  disclose,  T. :  palam  fac- 
tum eat:  hao  re  palam  facta,  noised  abroad,  K.: 
oelatft  morte  .  .  .  turn  demum  palam  factum  est, 

Digitized  by  CjOOQIC 


fwlam 


578 


etc.,  L. :  palam  ferente  Hannibale  se  ab  Fabio 
▼ictum,  making  no  uerei  that,  etc.,  L. 

2.  palam,  praep,,  with  a6/.  [l  palam ],  defore, 
tn  M«  presence  of:  te  palam,  H. :  Marte  palam, 
0. :  rem  crediton  palam  populo  aoWiti  L. 
pal  ana,  antis,  P.  of  palor. 
Palatiuiua,  adj.,  of  the  Palatiumf  Palatine: 
Evander,  V. :  colles,  0. :  Apollo  (from  h\a  temple 
on  the  Palatine  Hill),  H. :  laurus,  be/ore  the  tn^ 
rial  palace,  O,:  cubile,  lu. 

palatinm,  i,  n.  [Pales],  the  Palatine  Ati7,  an 
which  teas  the  redaenee  of  Auffttetue ;  hence,  in 
plur.,  a  palace  :  Romana,  V. :  aecreta  palatia  ma- 
tris,  the  temple  of  Cyhde,  Iii« :  magni  palatU  caeli, 
the  palaoe  of  the  eky,  0. 

palatum,  l,  n^  and  (rarely)  palatoa,  I,  m.,  the 
palate:  quae  (vol uptas)  palato  percipiatur:  bourn 
dare  membra  palato,  0. :  udum,  V. :  obaerare  pa- 
latum, \.e,tobe  silent,  Gt.:  caeli,  i.  e.  vault,  Enn. 
ap.  C. — ^F 1  g.,  the  palate,  taste.  Judgment:  dam  pa- 
lato quid  sit  optimum  iudicat. 

palea,  ae,/.  [1  PAL-],  chaff:  cum  ne  paleae 
quidem  relinquerentur :  inanes,  V. :  homa,  U. 

palearia,  — ,  plur,  n.  [paleal,  a  deie-lap  (of  an 
ox). — Only  nom.  and  ace, :  pendula,  0. :  a  mento 
palearia  pendent,  V. 

Palea,  is,  /.  [PA-],  an  Italian  goddess  of  shep- 
herds and  pastures,  V.,  0. 

Palicua,  I,  m.,  a  son  ofJupier,  worshipped  at 
Palica,  in  SicUif,  V.,  0. — The  Pallcl  were  honored 
as  twin  brothers :  stagna  Pallcorum,  0. 

Palilia  or  Paiilla»  e,  atff.  [Pales],  of  Pales: 
flamma,  ajire  of  straw  at  the  feast  of  Pales,  0. : 
f esta,  0. — Plur,  a.  as  «u6s<.,  the  feast  of  Pales,  shep- 
herd festival  (the  2l8t  of  April),  C,  0. 

palimpaeataa^  I,  m.,  «=  TdKifi^^nfOToc^  a  parch' 
ment  rewritten  after  erasure,  peUimpsest,  C,  Ct 

paliuma,  \^m.,=.  iraXiovpoc,  a  plant,  Ckrisfs- 
thorn,  y. 

palla,  ae,/.  [2  PA-],  a  long  robe,  mantle  (worn 
by  ladies) :  circumdata,  H. :  longa,  V. :  soiasa,  lu. 
— A  mantle,  outer  garment:  cum  palla  et  oothar- 
nis :  honesta,  the  tragedian^  garb,  H. :  Tyrio  saiu- 
rata  murioe  (worn  by  Apollo),  0. — An  under-gar- 
ment :  nitens,  0. 

Palladlmn,  I,  n.,  =  irdXXdStoVf  an  image  of 
Pallas,  0.,Y.,0. 
Pallantiflk  idos,/.,  Aurora,  O.-^The  day,  O. 
Pallaa,  adis  and  ados,/.,  =  XTaXX^icy  <>  surname 
of  Athene  (identified  with  the  Roman  Minerva), 
v.,  H.,  0. :  Palladia  ales,  the  owl,  0. :  Pallados  ar- 
bor, the  dive-tree,  O. :  iratft  Pallade  ( 1.  e.  inviti 
Minerva),  0.— OH :  \\\  f u?a  Pallade,  0.— The  oHve- 
tree,  V.,  O.-^The  Palladiitm :  llelenura  rapta  cum 


Pallade  cspiiiiii,  0. :  Palladoa  ignes,  L  e.4/  Faite 
(in  whose  temple  was  the  PaUadium),  Pr. 

pallens,  entis,  adj,  [P.  of  palleo ], /»/«,  wan: 
umbrae  Erebl,  Y. :  persona,  lu. :  morte  f uturi,  V. : 
terrore puellae, 0. :  morbi, making peile,Y.:  fuaA, 
bad,  Ta.  — Of  color,  faint,  pale,  gett&wish,  dark: 
violae,  V. :  hedera,  Y. :  lufdni,  0. 

palled,  ul,  — ,  Sre  [  2  PAL-  \to  be  pale,  turn 
pale,  blan4:h  :  sudat,  pallet :  pallent  amisso  san- 
guine venae,  0. :  morbo,  In. :  Palleat  omnia  amans, 
must  look  pale,  0, :  Ambitione  mala  aut  argenti 
pallet  amore,  H. :  nunc  utile  multis  Pallere  (I  e. 
studere),  lu. — To  grow  pale,  be  anxious,  befearftd: 
pueris,  H. :  ad  omnia  f ulgura,  lu. :  scatentem  Be- 
luis  pontum,  H. — 7b  lose  color,  change  color, fade: 
Nee  vitio  caeli  palleat  seges,  0. :  fastigia  Paile- 
bant  musco,  were  diseolored,  O. 

palleaoo,  pallul,  ere,  inch,  [palleo],  to  turn 
pale,  blanch:  nulla  colpi,  H.:  super  hia,  to  turn 
pale  with  emotion,  H. :  tardia  curis,  Pr. — To  turn 
pale,  be  yellow:  saxum  quoqne  palluit  aura,  0.: 
pallescmit  f  roodes,  wither,  O. 

polliatna,  aeM.  [pallium],  dressed  in  apoBmm 
(usu. of  Greeks):  Oraeoulus  index:  ilU  palliati, 
i.  e.  Grecian  statues. 

paUldnlua,  adj.  dim,  [pallidns],  somewhed 
pale,  rather  colorless,  Ot,  lu. 

pallidas,  adj.  with  comp,  [2  PAL-],  pale,  pal* 
lid,  colorless:  ut  pallidns  omnis  Cena  desuigat 
dubift,  H.:  hospes  pallidior  statua,  Ot:  (Dido) 
morte  f uturfi,  Y. :  recto  voitu  et  pallidns,  I  e.  weS 
or  sick,  lu. :  Pallida  mors,  caysittgpcdeness:  palli- 
da sedi,  tn  terror,  0. :  inmundo  paHida  mitra  situ, 
unseemly,  Pr. :  in  lenta  Nalde,  love-siek,  O, 

palliolom,  I,  n.  dim,  [pallium],  a  smaR  Greek 
mafitle,  little  cloak:  sordidum,  Caec.  ap.  C;  lu. — 
A  hood,  0. 

pallium,  I,  n.  [palla],  a  eotrer,  coverlet:  onero- 
sa  pallia  iactat,  lu. — A  Grecian  doak,  moMtle: 
umerum  pallio  onerare,  T. :  Pone  adprendit  pallio^ 
T. :  purpureum :  cum  pallio  inambulare,  L. 

pallor,  oris,  m.  [  2  PAL-  ],  pale  color,  pedmm, 
wanness,  pallor :  quo  tremore  et  pallors  dixit  i: 
albus,  H. :  gelidus,  0. :  pallor  ora  oocupat,  V. : 
amantium,  H. :  tot  hominum  pallores,  the  palenas 
of  death,  T^'-^Alarm,  terror^  Pr. — A  disagreeable 
color,  unsightliness  :  pallorem  duoere,  O.  —  Pe^ 
8  o  n.^  tlte  god  of  fear,  L.,  O. 

palma,  ae,  /.,  =  xaXo/tif,  thepalmyjht  hand: 
cum  manum  dilataverat,  palmae  illins  aimilem, 
etc. :  cavis  undam  palmia  Sostinet,  Y. :  fadem 
oontundere  palm&,  lu. —  7^  hand:  palmamm 
intentus :  passis  palmis  salutem  petere,  Os. :  im- 
plezus  tremulis  altaria  palmis, 0. — Thebroadeitd 
of  an  oar,  Ct. — A  palnCiree,pahn:  in  tempio  imI- 
ma  exstiUsse  09tandebatar,  Os. :  ardua.  Y.^^Siiiy. 

Digitized  by  VjOOQlC 


pala^iis 


579 


eeXUti,:  nmbrofla,  X^^TKb  fmii  of  ihf  ptdm- 
iree^  daU:  Quid  Tolt  palma  sibi,  0.— !k  brown  of 
pahnrtwiat:  laptdea  lutulenlft  ndere  palmft,  H. — 
A  branch,  iwg^  L. — A  palm-branchy  palmrwrwUh, 
token  of  victortfypalnifprue^pre-enUfUttee:  palmae 
victoribiu  datae,L.:  plurimarum  palmarum  gla- 
diator, victories :  cum  palmam  iam  primus  aoce- 
perit:  Elea,H.:  docto  oratori  palma  dauda  est: 
Huic  coDsilio  palmam  do,  T. :  donat  mea  carmina 
palmi,  0. :  subit . . .  tertia  palma  Diores,  L  e.  win- 
ning the  thirdprixey  Y. :  Eliadum  palmae  equarom, 
the  be$t,  V. — The  topmott  tmg^  «Ao0<,  branch  :  anam 
cornu  existit . . .  ab  eius  summo  siout  palmae  ra- 
mique  diffunduntur,  Cs.:  quae  cuiusque  stipltis 
palma  sit,  L. :  palmae  arborum  eminentium,  Cu. 

palmaxls,  e,  adj.  [palma],  of  the  paJm^  mtpe- 
rior,  excellent:  statua. 

palmarius,  atfi.  [palma],  of  the  palm,  cUeerth 
ing  the  prize,  excdient:  sententia. — Ab  tubeL  lu,  a 
prize-achievement^  maaterpiece:  palmariam  reppe- 
risse,  T. 

palmatns,  otH,  [palma],  bearing  palma,  em- 
broidered toithpaanJipiga  :  tunica  (of  a  triumphing 
generalX  I*. 

palmes,  His,  m.  [palma],  a  goung  vtHs^^ranch^ 
vine-qirig,  vine-mrout:  laetus,  V.:  stratus  homi 
palmes,  lu. :  caelebs  sine  palmite  truncus,  vum,  0. 
— A  bough,  branch:  arborum,  Cu. 

palmetnm,  I,  n,  [palma],  a  palm-grmfe,-^ 
Fiur. :  piDguia,  EL,  Ta. 

palmite:,  fera,  ferum,  a^.  [palma +1  FER-], 
ptdm^bearing,  abounding  in  pafnu,  0. 

palmosos,  acff,  [palma], /«A  ofpaJbrn-treee^Y, 

palanila,  ae,/.  dim,  [palma],  an  oarMade^  oar^ 
V. 

palor,  itoB,  ftif,  dqt.  [  1  PAL-  ],  to  wander  up 
and  down,  wander,  roam,  eaunter,  be  diepereedt 
etraggle:  vagi  palantes,S.:  ragi  per  agros  palan- 
tur,  L. :  agmen  per  agros  palatur,  L. :  palatos  ad- 
grcssufl,  L. :  palantes  error  de  tramite  pellit,  H. : 
terga  dabant  palantia  Teucri,  Y. :  Palantes  homi- 
nes passim  ae  rattonis  egentes,  0. 

palpebrae,  ftram,/.,  the  ^feUde. 

paljilto,  — ,  — ,  fire,/r^.  [palpo],  to  tremble, 
gmver,  palpitate :  cor  palpitat:  radix  ultima  lin- 
guae . . .  Palpitat,  0. 

palpo,  — ,  — ,  are  [1  PAL-],  to  wheedle^  coax: 
alquem  rounere,  lu. 

palpor,  fttns,  &rl,  dtp.  [  1  PAL-  ],  to  itrohe, 
touch  oofUg,  pat,  carese:  pectora  palpanda  manu, 
O. — ^F  ig.,  to  wheedle^  Jtatter  :  Qui  male  si  palpere, 
cecalcitrat,  H. 

palodamentimi,  I,  «.«  a  military  dodk,  eol- 
diir'a  doak:  sponsi,  L.:  paludamenta  (consulibus) 
detracta  (as  the  uniform  of  generals-in-chiefX  L. 


paluditD%  adj^  wUh  a  miUtarg  eloak,  in  the 
garb  of  a  general^  in  fdd  dreee  :  profieisoebamini 
paludati  in  provincaas:  ut  palodati  (eonsulei) 
exeunt,  Ct. :  lictores,  L. :  duces.  In. 

paludoans,  a^.  [%  pftlm],  fenny,  boggy, 
marshy:   homus,  C^ 

palnmbaa,  is,  m.  and  /.  [2  PAL- ],  a  wood- 
pigeon,  ring-dove:  raucae  palumbes,  Y.,  H. 

1.  pilna,  1,  m.  [PAO-],  a  stake,prop,  stay,  pale : 
ad  palum  adligantur :  palo  sospendat  aratrum,  O. 
— A  strike,  wowlen  post  (for  yoang  soldiers  to  prac- 
tise on  with  weapons):  aut  quis  non  Tidit  volnera 
pall?  lu. 

2.  palw  (once  palus,  K.\  adis,  gen.  plur,  pallia 
dam,  rarely  paladium,  L.,/.,  a  MPomp,  marsh,  mo- 
rast,  bog,  fen,  pool:  planities  hiemantibos  aquia 
palndem  fecerat,8. :  paludes  siooare:  propter  pa- 
ludes  exercitui  aditus  non  esseC,  Cs. :  steriUs,  H. : 
Stygiae  paludes,  O.:  proplnqnitas  fluminum  ao 
paiudium,  L. :  ( cymba )  mnltam  aeoepit  rimosa 
paludem,  water,  Y. 

pcdflster,  trls,  tre,  adj.  \t  palu8],/4(fmy,  marshy, 
swampy :  locus,  Cs. :  ager,  T. :  uWa,  Y. :  ranae,  of 
the  marsh,  H. :  calami,  0. 

pampineuft,  adj.  [  pampinus  ],  of  vine-leaves, 
of  tendrils:  vites,  C:  auctumnus,  Y.:  bastae, 
wrapped  with  vine-leaves,  Y. :  odor,  the  perfume  of 
wine,  Pr. :  corona,  of  vine-leaves,  Ta. 

pampinuB,  I,  m.  and/  [PAP-],  a  tendril  of  a 
vine,  vtMJeafvine-foUage:  uva  Testita  pampinis: 
Omatus  viridi  tempera  pampino  Liber,  H. 

Pan,  Panos,  ace.  Pana,  m.,  =  II<Sy,  Pan,  son 
of  Mercury,  aod  of  woods  and  shepherds,  often  rep- 
resented as  naif  man,  half  goat :  Panos  de  more 
LTcaei,  Y. :  semicaper,  O. — Ffur.,  gods  Hke  Pan, 
gods  of  the  woods  andfidds,  0. 

pcmaoeat  ae,  /.,  =  wavaccut,  an  herb  said  to 
heal  all  diseases,  all-heal,  pa$uuea,  eatholieon:  odo- 
rifera,Y. 

panchrestofl,  cuH.,  =  Tovxp^oroc,  good  for 
everything,  universaUy  usefui:  medicamentum, 
sovereign  remedy  (i.  e.  money). 

panoratiiiin,  I,  n.,  =  waycacrnov* «  gymnastie 
contest,  including  wrestling  <ma  boxing,  Pr. 

pando^  pandl,  passus,  ere  [2  PAT-],  to  spread 
out,  extend,  unfold,  expand:  ad  solem  pennas,  Y. : 
pictA  spectacula  oaudft,  H. :  sinQs  (L  &  vela),  lu. : 
panditur  planities,  extends,  L. :  dum  se  comua  la* 
tius  pandunt,  open  out,  L. :  si  panditur  ultra  (gre- 
mium),  \.e.is  not  yet  full,  lu.  —  To  throw  open, 
open,  lay  open :  moenia  urbis,  Y. :  hederae  pan- 
dunt Testigia  nigrae,  dudose,  Y. :  mpem  ferro, 
split,  L. :  panduntur  inter  ordines  viae,  open,  L.— 
Fig., fo  spread,  extend:  alia  dlvina  (bona)  looge 
lateque  se  pandunt,  L  e.  i 

Digitized  t 


e^^m^ir^'- 


580 


Vr 


▼ela  oniiomB.'^lhcpm:  cuiqoam  md  dominmiSo- 
nem  pandere  riani,  L.-^f  speech,  to  unfold,  make 
known, pmbUah,  rt9Mly  explain:  res  caligine  mer- 
sas,  v. :  oraculnm,  Gt. :  quae  nunc  panduntur  fa- 
tis,  L.  (oracle) :  Pandite,  Musae,  Uude»  e(o»,  0. 

pandufli  adj.  [PAND-],  bent,  crooked,  curved: 
carina,  Y. :  fainl,  O. :  comua,  O. :  delpliines^  O. : 
csellus,  crook-backed,  0. 

panegyxioiM,  ad^.,  =  ravin^pMc^c,  of  a  pMie 
anembljf,  feetvtal.-^AB  wbei,  m.  (ac.  liber),  a  feslu 
vol  oroHon  ofleoeraiee, 

pango,  pepSgT  or  pSgl  (old  panxT),  pSctas,  ere 
[PAG-],  to  fasten,  make  fad,  fix,  drive  in :  ut  ela- 
▼am  pangat,  L.  —  Fig.,  to  make,  eompoae,  write, 
record:  roazuma  facta  patrum,  celebrate,  Enn.  ap. 
C. :  poQiData,  H. :  de  pangendo,  quod  me  adhorta- 
ris,  nihil  fieri  potest :  Temptamenta  tui,  contrive, 
V. — 7b  fx,  eetUe,  determine,  agree  upon,  agree,  cove- 
nant, conclude,  etipulate,  conirad  {on\j perf.  stem): 
terminosy  quae.  Socrates  pegerit:  quos  (ftols)  lex 
pepigerat:  ne  medicamento  uteretur:  piacem  no- 
biscum  pepigistis,  ut,  etc.,  L. :  pepigere,  capesse- 
rent,  etc^  Ta. :  obsidee  dare,  L. :  f  raudera  ulcisci, 
Ta. :  nee  quae  pepigere  recusent,  Y. :  preiium,  quo 
pepigerant,  L. :  taoti  enim  pepigerat,  L.  —  To 
promiee  in  marriage,  betroth:  alquam  lecto  no- 
stro,  0. :  quae  pepigere  viri,  the  marriage  con- 
tract, Ct. 

panloum,  i,  n.  [^nis],  panie-graee,  Cs. 

panifl,  is,  m.  [1  PA-],  bread,  a  haf:  panem  in 
dies  mercari,  S. :  cibarius,  coarse  bread:  secundus, 
black  bread,  H. :  ater,  T. :  niveus,  lu. :  lapidosus, 
H. — A  loaf,  lump,  mass :  ex  hoc  effectofl  panes 
laciebant,  etc^  Cs. 

panniooliuik  I,  m,  dim,  [pannus],  a  bit  ofdoih, 
rag :  borabycinus,  of  silk  (as  a  garment),  lu. 

pannoaiifli  ad^.  [pamms],  ragged,  tattered: 
homines:  aedilis, In. 

pazmna,  l,  m.  fSPA-l  a  piece  of  cloth,  garment 
of  cloth:  albiis^U. :  virldis,  lu.  —  A  rag,  patch: 
pannis  annisque  obsitus,  tatters,  T. :  tenuis,  lu. : 
Adsuitur  pannus,  H.:  tinotl  ferrugine  panni,0. 

Pancnnpha«ti%  l,  m.,  =  Uapofi^Xot^  source 
of  all  orades,  i.  e.  JupUer,  O. 

panthera,  ae,  /.,  s  it&y^p,  a  panther,  C,  L., 
H.,0. 

Panthoides,  ae,  nu,  =  ITav^of^i^c,  9on  of  Pan- 
thus,  Euphorbus,  0.  —  Pythagoras,  who  claimed 
that  he  had  been  ^luphorbos  in  a  previous  life,  is 
called  Panthoides,  H. 

papae,  interj^  s=  iraxai,  wmderfull  strange  I : 
papae !  lugularas  hominem,  T. 

papaa  (pappaa),  — ,  m.,  =  wamra^,  a  govern- 
or,  tutor:  tin^doaylii. 


p^^ver,  eris,  n.,  a  poppg:  soporifenim,  Y.: 
Lethaeo  perf usa  papavera  somno,  Y. :  somma  pi- 
paverum  capita,  poppg-hsads,  L. 

papaTerens,  adj.  [papaver],  of  poppies:  co- 
msi!^  poppy-flowers,  0. 

Papbillfli  adj.,  =  Ila^toc,  of  Paphos  (a  city  of 
Cyprus) :  myrtfls,  i.  e.  sacred  to  Venus,  Y. :  heros, 
Cgprian  (I  e.  Pt^pnalion),  0. 

papilio, 5ni8,  m.  [1  PAL-],  a  butterfly,  moth,0. 

papilla,  ae,  /.  dim.  [papula],  a  nipple,  teat, 
breast :  exserta,  Y.,  O.,  lu. 

pappaa,  see  papas. 

papula,  ae,/.  dim.  [PAP-],  a  pustule,  pimple: 
ardentes,  Y. 

pap^Tller,  fera,  f eram,  acfj.  [  papyros  +  1 
Fl^R-j,  producing  papyrus :  Nilus,  0. :  amnis,  0. 

pap^nia,  I,  /.,  =  wawvpoc,  M*  paper -pUud, 
paper-reed,  papyrus  ;  hence,  a  garment  of  papy- 
rus-bark: succinctus  patri&  papyro,  lo. — Pcper 
(of  papyrus-bark),  Ct.,  lu. 

par,  paris,  «6/.  part  (rarely  as  subst.  pane,  C,  0.\ 
oJq.  [1  PAR-3,  equal:  vita  beata  ...  par  et  simi- 
lis  deorum :  est  finitimus  oratori  poSta  ac  paene 
par :  pares  in  amore  et  aequales :  pares  ehisdem 
generis  munitiones,  o^o^mo/  sise,  Gb.  :  slmilia  ma- 
gis  quam  paria,  L. :  peocata,  equaUy  crimsnal,  H. : 
ingenia  iura :  hi  Requites),  dam  pan  certamine  res 
geri  potuit,  etc.,  i.  e.  horsemen  against  korsemeH, 
Cs. :  cui  repugno,  quoad  possum,  sed  adhuc  pares 
non  sumus,  i.  e.  not  equal  to  the  task  :  pari  pioelio, 
indecisive,  N. :  pares  validaeqae  miaoeotur,  Ta. : 
cantare  pares,  peers  in  song,  Y. :  quem  ^o  parem 
sumrois  Peripatetids  iudico :  isti  par  in  bello  ge- 
rendo :  anseribns,  as  large  as,  lu. :  prodigio  par, 
i.  e.  extremely  rare,  lu. :  Responsura  par  fama  la- 
bor!, meet,  H. :  eilVigit  imago.  Par  levibus  ventis, 
like,  Y. :  cuius  pancos  pares  haee  dvitas  tolic, 
equals:  vestrae  fortitudinis,  Ph. :  In  qui  par  fa- 
des nobilitate  sua,  O. :  par  cum  ceteris  fortunae 
oondicio :  quem  tu  parem  cum  liberis  tuis  fedsti, 
S. :  artis  oonstitoere  inter  se  paifs :  cum  par  ha- 
betur  honos  summis  et  infimis :  haudqnaqaam  par 
gloria  sequatur  scriptorem  et  auctorem  reram,  S. : 
quos  in  parem  iuris  condicionem  atque  ipsi  erant, 
reoeperunt,  Cs. :  neque  mihi  par  ratio  cum  Lad- 
lio  est  ac  tecum  fuit :  in  quo  offensae  minimum, 
gratia  par,  ac  si  prope  adessemus,  & — Squal,  c 
match:  quibus  ne  di  quidem  immortales  pares 
esse  possint,  Cs. :  quod  neque  se  parem  armis  exi- 
stimabat,  & :  Non  sumus  pares,  not  on  an  equality, 
lu. :  habebo  parem,  quem  das,  Hannibalem,  an 
adversary,  h. :  sequitur  parem,  i  e.  with  tq^l 
speed,  0.— Equal,  wdl-matched,  suitable:  rebus 
ipsis  par  et  aequalis  oratio,  adequeUe:  at  ooSat 
par  lungaturque  pari,  kindred  spirits,  H. :  Si  qua  i 
voles  apte  nabera,nube  pari.0. — Pro  v.:  paies 

Digitized  by  CjOOQIC 


paffaMUa 


581 


cnm  paribus  fAcilUme  oongr^antur,  i»e»inrdi  of 
^feeUKerJhek  together, — In  phrases  with  ttse^ju, 
meet,  suitable^  proper^  righi :  ita,  at  constantibus 
homioibus  par  erat:  par  est  ipaum  esse  virum 
boniim  :  sic  par  est  agere  cum  oivibus:  dubitans, 
quid  me  facere  par  sit — Repeated  with  re^xmdeo 
or  refero^  like  for  like.  Hi  for  tat:  par  pari  ut  re- 
spondeas,  T. :  paria  paribus  respondirous :  Par  pro 
pari  referto,  give  as  good  as  you  get^  T.  —  In  the 
phrase,  Ludere  par  impar,  to  play  ^^  even  and  odd^^ 
H.  —  As  nibst»  m.  and  /.,  a  companion^  f<S4>w^  com- 
rade, mate,  tpouse:  adcumbit  cum  pare  quisqne 
suo,  0. :  edicere  est  ausas  cam  illo  suo  pari,  at, 
etc :  paribus  couhidere,  H. — As  etdat.  n.,  a  pair, 
eoupU:  par  illud  simile,  Piso  et  Gabinius:  par 
nobile  ftaUum,  H. :  oolumbaram,  0. :  tria  paria 
amioorum. 

parabillfl,  e,  adj.  [parol,  eamlg  piroewred,  easy 
iobehad,aocmMe,aithand:  divitiae:  rictus,  Cu. 

parapsifl,  see  paropais. 

pfirfl^^t^^,  ae,/.  fparasitas],  a  female  parasite, 
H. 

paraaitaster.  tii,  m.  [parasitus],  a  sorry  para- 
site: parT(^us,  T. 

pmimmlbaM,  I,  m.,  =  wap^atroc,  a  toad-  eater, 
sponge,  tuft-hiuUer^  parasUe :  parasitomm  adsen- 
tatio :  edaoes  parasiti,  H.,  lu. 

p«u:at6^  adv.  with  eomp.  [1  paratus],  with  prep- 
aration, composedly:  ad  dioendam  parate  venire: 
paratius  dicere. 

paratlo,  Onls,/.  fl  pare],  a  preparing,  procur- 
ing :  regni,  compassing  the  crown,  o. 

1.  paratoa,  a^.  with  comp.  and  sup.  [P.  of  1 
paro],p:«parefi^  ready:  loci  muIU coramentatione : 
ad  onine  racinus  paratissimus :  omnia  ad  bellam, 
Cs.:  id  quod  parati  sunt  facefe:  omnia  perpeti, 
Os. :  in  utrumque  paratus,  Sese  versare,  etc.,  V. : 
▼el  bello  Tel  paci,  L. :  ferri  acies  parata  neci,  V. : 
Teniae,  O. :  provineia  peccantibus,  Ta. —  Wdt  we- 
pared,  prooid0d,fwmstkBdt  fitted,  equipped,  skilled: 
itane  hue  paratus  adrenis  ?  T. :  ad  quam  (ca'nsa- 
mm  operam):  quo  parattor  ad  usum  forenaem 
ease  possim:  ad  omnem  eventum:  paratiores  ad 
omnia  pericula  subeunda,  Cs. :  in  novas  res,  Tn. : 
in  iure  paratissimus,  learned:  in  rebus  maritimls, 
versed:  contra  fortunam :  paratus  simulatione,  a 
maater  in  dissimulation,  Ta. — As  tuhst.  n.  .*  parati 
nil  est,  nothing  is  ready,  T. :  Frui  paratis,  i.  e.  eonr 
tentment,  H. 

2.  i>aratti%  tis,  m.  [1  paro],  a  preparation, 
provision,  outfit:  nullum  vitae  paratum  requi- 
rens :  lauto  cenare  paratu,  Iu« :  omisso  paratu  in- 
vadendae  Syriae,  Ta. :  veniam  nullis  paratibus 
orant,  want  of  preparation,  0, :  Tyrios  induta  pa- 
rattis,  clothing,  0. 

Paioa»  a&/.  [PABC-J,  a  goddeu  of  FaU:  Par* 


ca  son  mendaz,  H. :  dura,  0. — Flur.,  the  Fates 
(L  a.  Klotho,  Lachesis,  and  AtroposX  CL,  H.,  Y.,  lu. 

paroa,  adv.  with  oomp,  [parous],  sparingly^  fru- 
gally, thrifHiy,  penuriomdy,  parmmoniously,  stingi- 
ly:  vivere:  8e  habere,  T. :  frumentum  raetiri,  Cs. : 
dimidium  imperavit :  Num  potuit  parcius  ? :  Par*. 
cius  hie  virit,  H. :  implet  manum  parcius,  lu.— 
Sparingly,  moderatdy:  scrtpai  de  te:  verba  detor- 
ta,  H. :  gaudere.  Ph. :  paroius  de  eius  laude  dicere : 
Pardos  quatiant  feuestras,  seldom,  H. 

paroena,  ntis,  a<(;.  [P.  of  parco],  wiring,  nig- 
gardly: Parcentis  ego  dexteras  Odi,  a. 

(paroimdnia),  see  parsim-. 

paroo,  peperd  or  (old  and  late)  paral,  parsus, 
ere  [SPAR*],  to  act  maringly,  be  sparing,  tpare, 
refrain  from,  use  moderatdy:  paulo  longius  tole- 
rari  posse  parcendo,  Cs. :  non  parcam  operae :  nee 
labori,  nee  perioulo  parsurum,  L. :  ne  cui  rei  par- 
cat  ad  ea  efficienda,  N. :  talenta  Gnatis  parce  tuis, 
reserve  for  your  children,  V.— Pi  g.,  to  spare,  pre- 
serve by  sparing,  treat  with  forbearance,  use  care- 
fuRy,  not  injure  :  tibi  parcc,  T. :  omnibus :  non 
mulieribus,  non  infantibus  pepercerunt,  Cs. :  Ca- 
puae,  L. :  Parcere  subiectis,  et  debellare  superbos, 
show  merey,  V. :  eius  auribus,  i.  e.  avoid  a  (Usagree- 
able  topic  :  qui  mihi  non  censeret  parci  oportere. 
— 7b  abstain,  refraifi,forbear,  leave  of,  desist,  stop, 
cease,  let  alone,  omit :  Parcite  iam,  VV:  aurilio,  re- 
fuse :  lamentis,  L. :  bello,  abstain  from,  Y. :  parce 
metu  (dat.),  cease  from,  Y. :  nee  divom  parcimus 
ulli,  i.  e.  shrink  fromfadxkg,  Y. :  hancine  ego  's\- 
tarn  parsi  perdere,  T. :  parce  fidem  ac  iura  societa- 
tis  iactare,  L. :  ne  parce  dare,  H. :  Parce  temera- 
rios  case,  O. :  precantes,  ut  a  oaedibus  paroeretur, 
refram  from,  L.— 'With  abL  gerund. :  ne  hie  qui- 
dem  oontnmeliis  in  eos  dicendis  parcitis,  L. 

parens^  a^.  with  comp.  and  sup.  [SPAR-], 
sparing,  frugal,  thrifty,  economical,  niggardly,  stin- 
gy, penuHoue,  parsunonious  :  oolonus  parcissimus : 
parcumque  genus  patiensque  laboruro,  0.:  cui 
deus  obtulit  ParoS  quod  satis  est  manu,  H. :  vete- 
ris  non  parcos  aoeti,  H. :  donandi,  H. :  dies,  i.  e. 
of  poverty,  Ft.^— Sparing,  chary,  moderate:  in  lar- 
gienda  civitate :  Deorum  cultor,  H. :  verba,  moder- 
ate,  O. r- Spare,  scanty,  UttU,  small,  slight:  parco 
sale  oontingere,  Y. :  merito  parcior  ira  meo,  0. 

pardalia^  is,  /.,  ss  wapdeiKtt,  a  female  panther, 
Cu. 

pardna,  X,nL,  =  irdp3ot,  a  male  panther,  lu. 

1.  paraiia»  entis,  ac^'.  with  comp.  [F.  of  pareo], 
obedient:  parentiores  habere  eseraltQa^-i^ar.  m. 
as  sub^,  subjects,  S. 

2.  pareiia»  entis  {gen.  plur.  entum  and  en- 
dum),  m.  and/.  [F.  of  parioj,  a  proereator,fatiker, 
niother,parsnt :  parent!  potios  quam  amori  obse- 
qui,  t.:  ex  parent!  meo  ita.  acpqpit^v>tuas; 

Digitized  by  ^ 


panolalis 


0» 


amandas,  H. :  alma  parens  Idaea  dentn,  Y. :  earn 
is  tibi  parentU  numero  f uisset :  sibi  parentis  looo 
esse,  i.  e.  to  ^  rw^red  aa  a/atker^  L. :  sues  paren- 
tis repperit,  T. :  (caritas)  inter  natos  et  parentes : 
parentes  cum  liberis,  Cs. — A  grandpwtnt,  pro- 
ffenUor^  ancettor  (of  recent  generations ;  more  re- 
mote ancestors  are  maiorea) :  Sioiliam  ao  Sardi- 
niam  parentibus  nostris  ereptas  reouperare,  L. : 
more  parentum,  ancestral^  V.  —  Hur.,  relalwu, 
kifufolk,  kindred  (of  brothers  and  cousins),  Cu. — 
F  i  g.,  a  father,  founder^  ifwentoVf  author :  me  urbis 
parentem  esse  dixerunt:  Socrates  philosophiae: 
(Mercuriua)  lyrae  parens,  H. :  parentis  laudes,  I  e. 
JupUeTy  H. 

parentallBi  e,  a^i-  [2  parens],  of  parentis  pa- 
rental :  umbrae,  of  my  parents,  0. — 0/  the  festival 
in  honor  of  dead  parents  and  kindred:  dies,  0. : 
mos,  i.  e.  an  annual  observance,  0.  —  Plur,  n.  as 
siubst,,  a  festival  in  honor  of  dead  kindred. 

parentoy  — ,  atus,  are  [2  parens  1  to  offer  a 
solemn  sacrifice  in  honor  of  dead  kindred:  eepul- 
crum  ubi  parentetur:  hostia  maximft  parentare. 
— To  bring  an  offering  to  the  dead  parent,  avenge 
the  dead:  civibus  Bomanis,  qui  perfidia  Gallorum 
interissent,  Cs. :  parentandum  regi  sanguine  con- 
iuratorum  esse,  L. :  Uemnonis  umbris  caede,  0« — 
Fig.,  to  appease^  satisfy:  intemecione  bostium 
iustae  irae  parentatum  eat^  Gu. 

pireo,  ul,  *-,  dre  [2  PAIU],  to  appear,  be  visi- 
ble, be  at  hand:  caeli  cui  sidera  parent,  are  intd- 
UaiJbie,  Y^-^Impen.,  it  is  elear,  is  evident,  is  mani- 
fest :  f aotumne  sit  ?  at  constat.  A  quo  ?  at  paret : 
si  paret  fondum  Servili  esse,  ifUbi  prooed^^To 
obeg,  be  obedient,  submiUf  oomplg:  meis  dictis,  T. : 
dicto  pare,  Enn.  ap.  G. :  praeoepto  iili  Teteri :  d, 
uti  deo :  imperio,  Gs. :  paret  inoerta  duobus  (ven*- 
tts),  u  swayed  by,  0. :  dicto  paretnr,  L.  —  To  be 
wuJbjeet,  be  dependent,  be  subservient:  animus,  qui 
nisi  paret,  Imperat,  must  be  slave  or  master,  H. : 
nulla  f uit  civitas,  quin  Caesari  pareret,  Gs. :  virtuti 
omnia  parent,  S. — To  submit,  comply,  indulge^grat- 
if y,  yield:  consuetudini :  religioui  potius  vestrae 
quam  odio.  -*  To  satisfy,  fulfil,  aeeompUsh,  pay: 
promissis,  0. 

(parlttda,  pizioidimn),  see  parridd-. 

paridiui»  entis,  P.  of  2  pario.-— As  subst.  /.,  a 
woman  in  ehild^firth  {sing,  and  plur,),  0. 

paxlifl,  etis  (  parietibus,  quadrisyl.,  V. ),  m.,  a 
w€M  (of  a  building) :  domesticis  me  parietibus  viz 
tueor :  parietes  modo  nrbis  stant,  \,  e.  ike  hsuats  : 
parietes  turris  lateribus  exstruere,  Gs. ;  parietibus 
teztum  caecis  iter,  V. :  Et  paries  lento  yimine  tez> 
tus  erat,  i.  e.  of  wicker-work,  0.-^P  ro  ▼. :  tua  res 
agitar,  paries  cnm  prozimus  ardet,  H. 

pazietlaae,  5rum,  /.  [partes],  fallen  waU$, 
^-    Oorintht— Fig.:  wa  p. 


1.  PnnUB,  see  PaUUa. 

2.  parill^  e,  a(^'.  [par],  equal,  Wbe:nif^tBS,0.: 

letum,  0. 

pazio,  peperl,  partus  (P.fut.  pariturus),  ere  [2 
PAR-],  to  bring  forth,  bear,  give  birth,  drop,  lay, 
spawn,  produce :  si  quintum  pareret  mater  eios : 
Troica  quem  peperit  sacerdos,  H. :  fru^  et  reli- 
qua,  quae  terra  pariaL  —  F  i  g^  to  promtce,  create, 
effect,  accomplish,  devise,  invent,  procure,  iicguire, 
obtain:  reritas  odium  parit,  T.:  consulatus  vobis 
pariebatur,  sicuti  partus  est :  meis  laboribus  digni- 
tas  salusque  pariatur :  salutem  sibi,  Cs. :  gratiam 
apud  eum  onlinem^ :  amicoa  officio,  S. :  r^ia 
coniunz  Parta  tibi,  Y . 

paxltar,  ado.  [par],  equally,  m  an  equal  degree, 
in  like  manner,  as  well,  as  mu^  alike:  gemaanns 


pariter  auimo  et  oorpore^  T. :  laetamar  amiconira 
laetitia  aequo  atque  nostril  et  pariter  doleroas  as- 
goribus :  pariter  omnes  viles  sunt,  S. :  feriunt  pa- 
riter, all  ike  same,  lu. :  Siculi  mecum  pariter  mo- 
leste  f erent :  pariter  cum  flumine,  as  swift  as,  Y. : 
Yoltu  pariter  atque  animo  Tariua,  S. :  pariterqae 
et  ad  se  tuendum  et  ad  hostem  petendum,  L. :  pa- 
riter ultimae  (gentes)  propinquis,  imperio  parerent, 
the  remotest  as  weU  as  the  nearest,  L.-^-^At  th§  same 
time,  together,  at  once:  plura  castella  pariter  ten- 
taverat,  Gs. :  decurrere,  L.:  angues  ad  litora  ten- 
dunt,  side  by  side,  Y. :  delectando  pariterque  no- 
nendo,  H. :  studia  doctrinae  pariter  cum  aetata 
crescunt :  cum  occasu  solia,  S. — Repeated,  as  soon 
as  . ,  .at  once :  Hanc  pariter  vidit,  pariter  Caljdo- 
nius  heros  Optavit,  0.  — In  like  manner,  Ukaeise, 
also:  pariterque  oppidani  agere,  S. :  poetquam 
pariter  nymphas  inhere  vidit,  0. 

jpaimm,f,  Si  wapfuj,  a  small  round  Aield,l^ 
shuld,  target  (for  cavalry  or  light  infantty) :  par- 
mas  obiciunt,  L. :  tripedalis,  L.  —  Po  e  L,  in  gen., 
ashield,Y, 

paimatas,  o^^*.  [  parma  1,  bearing  Ms  parma, 
with  light  shields,  lighi^mwd:  oobora,  L. 

parmula,  ae,  /.  dim.  [  parma  ],  a  lUde  shidd: 
relicta  non  bene,  H. 

X  paro^  avi,  fttus,  are  [2  PAR-],  to  make  readjf, 
pripare,  furnish,  provide,  arrange,  order,  eontrtpe, 
destgn:  contra  haec,  make  preparations,  Su :  ad 
iter,  make  ready,  L. :  cui  fata  parent/or  whom  the 
Fates  are  making  ready,  Y. :  omnibus  r^us  in- 
structum  et  paratum  convlvium :  tarrea,  faloes, 
testudinesque,  Gs. :  ad  int^rum  bellum  cuncta, 
& :  quae  opus  f  uere  ad  nuptias,  T. :  galeam  et 
aegida,  assume,  H. :  fugam,  i.  e.  prepare  for  fight, 
Y. :  filio  luctum,  T. :  qulbus  insidiae  parabantar, 
S. :  leges,  introduce,  S. :  rictu  in  verba  parato, 
ready  to  speak,  O.  —  With  refiex,pron.^to  prquare 
oneself,  get  ready:  se,  ut»  etc.,  T. :  se  ad  disoea- 
dnm:  hue  te  pares:  ae  ia 0iaii}9i|v^a99m,CB.:  se 

Digitized  by  VJV 


688 


ad  pro^ttm,  L.— To  |irqMiri|  mimdf  rmolftey  pur- 
pom^  ddermme^  mtdiUUe^  !>•  on  the  point  of^  64 
abomi  :  Quid  Seres  parenti  H. :  maledtctia  deterrere 
(poetam),  ne  acribat,  pant,  T.:  Labieniun  adoriri, 
Ga. :  quid  pares  retpondere  scire  cupio :  in  nemas 
ire  paraiit»  V. :  azorem  ut  aroeasat,  T. :  si  iu  na- 
tar&  paratum  esset»  ut,  etc.,  oo  ordered,  —  To  pro- 
cure,  aequire,  ffot,  obtain :  nobis  psaltriam,  T. : 
oommeatiks,  S. :  locam  et  sedes,  Gs.  —  To  procure 
with  moiuy,  bmy,  pwrehaee:  trans  Tiberim  hortos : 
iumenta,  Gs. :  servi  aere  parati,  S. 

2.  paro,  -^,  fttaras,  ftre  [par],  to  make  equal: 
cum  coUegi,  i.  e.  aeeume  equal  authority. 

parochiifl,  t,  m.,  =  T&poxo^,  a  purvey,  pro- 
vineial  officer^  required  to  entertain  travefUrtff  maff- 
istratee,  G.,  H. — An  entertainer^  hoet,  H. 

paropflls  (parap-),  idis,/.,  =  irapo^,  a  anall 
diehfor  ddieadee^  deeieri-^Mk,  la. 

paxra,  ae,  /,  a  bird  of  iU  omen,  oereeeh-owl: 
parrae  rectnentis  omen,  H. 

parrtoida  (paii-),  ae  [pater+2  SAG-],  one  who 
dtnfe  hie  father ^  a  imtrderer  of  hie  parmtj  parri' 
Me:  SQppliciam  in  parricidas  singaiare  ezoogi* 
tare :  Telegoni  iaga  parriddae,  H.— ^  mwrderer  of 
a  near  hneman:  liberam,  L.— >^m  amattin  of  the 
Mef  maffiatrate  (as  the  father  of  the  country) :  si 
parriddae  (sunt),  our  ?  etc.-*-.4  murderer,  osacwtn; 
civium.  —  A  parricide,  outlaw,  traitor,  deaperaU 
erindncU:  sacrum  qua  olepsit  parrieida  esto,  G. 
(lex):  crudelissimi, 8. 

paxrUndivm  (pixl-),  l,  n,  [parrioida],  the  mur* 
der  of  a  father,  aetateination  cfparente,  parricide: 
agitur  de  parriddio:  patris. — Fig.  (of  reriling 
philosophy),  G. — 7%e  murder  of  a  near  kineman  : 
fratemam:  filii,  L. — Parricide,  treaeon,  horrible 
crime:  est  prope  parriddium  (ciTem)  necare:  pa- 
triae,  Mffh  treason 

paxfli  partis  (ace,  partim  or  partem),/  [2  PAR-], 
a  part,  piece,  portion,  ehare,  ditfiiion,  eection :  ne 
expers  partis  esset  de  nostris  bonis,  T. :  duabus 
partibus  amplius  frumenti,  tvfiee  as  much:  inferior 
fluminis,  Gs. :  copias  in  quattuor  partb  distribue- 
rat,  S. :  in  partem  praedae  suae  vocatos  decs,  L. : 
in  partem  veniat  mea  gloria  tecum,  be  shared  toith 
th»i,0.:  muItaparsmei,a^ea/;}arf,H.:  Scorpios, 
pars  violentior  Natalie  horae,  i.  e.  influence,  H. — 
CcUect,,  some, part,  seeeral^many  (oat  of  a  greater 
number):  psxs  levem  ducere  eqattum  iacturam; 
pars,  etc.,  ll :  pars  triumphos  suos  oetentantes,  S. : 
maior  pars  popoli,  (he  majority:  Maxima  pars  ho- 
minuro,  mast  men,  H. :  minor  pars  popuH,  a  minor- 
ity,— Of  one  person :  pars  Kiliacae  plebis,  Grispi- 
nus,  lo.^ — AbL  Mng,  adierb.,  in  part,  partly  :  (poma) 
quae  Candida  parte,  Parte  rubent,  O. :  ab  sendsom- 
nis  ae  maxim!  parte  inermibas  rsfringi,  nwstfy, 
h, :  exerdtas  oagni  patta  petlil#atii  abtimptus, 


in  larffs  part,  L. :  nullA  parte,  by  no  means,  0. ; 
omni  parte  virium  iropnr,  utterly,  L. :  omni  parte 
laborare,  whoUy,  H.  —  With  pro:  ut  eidem  pro 
parte  conferreiit,  etc.,  for  their  share  :  pro  saft 
parte, /or  Au  own  part:  pro  meft  parte  adiuvi,  ut, 
etc.,  with  my  best  efforts  :  pro  virili  parte  adniten* 
dam,  L. :  Quisquis  adest  open,  plus  qiiain  pro  parte 
laborat,  0.  —  With  ex:  onus  ex  parte  adlerare, 
partly:  decemriri  ex  parte  de  plebe  creandi,  L. : 
uIlS  ex  parte,  in  any  degree:  ex  parte  magn&  tibi 
adsentior,  to  a  larye  extent:  ne  minimS  quidem  ex 
parte,  not  in  the  iightest  degree  :  omnia  ex  alterft 
parte  coiilocata,  i.  e.  in  opposition :  ex  alteri  parte 
cemere,  on  the  other  hand,  L. — With  ab :  ab  omni 
parte  beatus,  in  all  respects,  H. :  oronique  a  parte 
placebam,  wholly,  O.  — AbLplur.,  with  multis  or 
omnibus:  non  multis  partibus  malit,  by  a  great 
deal:  numero  multis  partibus  inferior,  far,  Gs. : 
in  Hortensi  sententiam  multis  partibus  plures  itu- 
ros,  the  great  majority  :  omnibus  partibus,  in  all 
respects,  —  Ace.  sing.,  with  magnam  or  maximam, 
in  great  part,  for  the  most  part:  magnam  partem 
ex  iambis  nostra  constat  oi^th :  maximam  partem 
lacte  rirunt,  Gs. — Ace.  sing,,  with  in :  in  eam  par* 
tem  aodpio,  I  e.  m  that  sense,  T. :  in  eam  partem 
peooant,  «KrM<ion.'  moveor  his  rebus  omnibus,  sed 
in  eam  partem,  ut,  etc.,  in  such  manner:  has  litte- 
ras  scrips!  in  eam  partem,  ne,  etc.,  to  the  end: 
Rapere  in  peiorem  partem,  put  the  worst  construe 
tion  Oft,  T. :  in  utramque  partem,  in  both  directions  : 
id  tu&  nuUam  in  partem  iuteresse,  in  tut  way  : 
Quodsi  pudica  mulier  in  partem  iuvet  Boroum,  i.e. 
fllUng  her  placf,  H.  '^Aec'plur,,  with  in:  Brun- 
dusi  iacere  in  (xqi^es  partis  est  moleslum,  in  every 
way, — M  e  to  n.,  a  party,  faction,  side:  nostrae  ti- 
meo  parti,  T. :  studia  partium,  S. :  nullius  partis 
esse :  ut  alius  in  aliam  partem  mente  traheretur, 
Cs. :  erat  illarum  partium :  in  duas  partis  disce- 
dunt  Numidae,  S.  —  Plar.,  on  the  stage,  a  part, 
character,  assumed  person :  primas  partis  agere, 
the  principal  character,  T. :  partis  seni  dare  quae 
sunt  adulescentium,  a  youthful  part,  T. :  secundae, 
inferior,  H. :  ad  partis  parati,  h,  —  A  part,  func- 
tion, office,  duty:  priores  partis  apud  me  habere, 
T. :  le^ti  partes,  Gs. :  partis  accusatoris  obtinere : 
Antoni  audio  esse  partis,  ut  de  toti  eloquentift  dis- 
serat :  haec  igitur  tibi  rellqua  pars  est ...  ut  rem 
p.  constituas,  etc.  —  A  part,  ptaee,  r^on,  district, 
country:  qu&libet  In  parte  regnanto,  H. :  Orientis 
partes :  in  extremis  ignoti  partibus  orbis,  0. — In 
enumeration,  a  part,fraction  :  tres  iam  copiarum 
partes,  fourths,  Gs. :  agri  partes  duae,  thirds,  L. : 
mulctae  norera  partes,  tenths,  N.  —  A  part  of  the 
body,  member:  lingna  mali  pars  pessima  senri,  Iu. 
— E  s  p.,  the  private  parts,  O.,  Ph. 

panlmonla  (parol-),  ae,/  [pavco],  fiugality, 
thrift, parsimony;  opp.  largitas,  T.:  res  fttmilia- 
ris  cooMrratur  P»si^if^,  ,^  ^OOglC 


pATthWllOO 


084 


'  parthenioe,  €?»  /.,  =  TOfAanxfi,  a  plani^  par^ 
ihenium:  alba,  Gt. 

Parthenope,  es,  f.y  =  Uap^tvoini,  Neapolia 
(where  the  Siren  Parthenope  was  buried),  V.,  O. 

particepfli  cipis,  ac{j.  [pars + GAP-],  tharing, 
partaking, participant:  Quoius  (nuntii),  T. :  regni, 
a. :  calaroitatid  tuue :  praedae  ac  praemiorum,  Gs. : 
Te  Participem  atudii  habere,  0.  — As  nM.  m.,  a 
partner,  comrade^  ffHoio-toldier :  meus,  T. :  fortes 
viri,  quasi  participes  ciusdem  laudis. 

partlcipd,  ivi,  atus,  &re  [partioeps],  to  make 
partaker  ;  ad  participaudum  alium  alio  nos  natu- 
m  esse  factoa,  i.  e,/or  a  coffwnvmty  of  inteneU, — 
To  8?iare,  impart:  iavit  pariidpaado  laudes,  L. : 
laudes  cum  Gaesone,  L. — To  ehare  in,  partake  of, 
participate  in:  pestem  parem,  Eiin.  ap.  G. 

pardcula,  ae,/.  dim.  [pars],  a  tmaUpart,  little 
Int,  partide,  grain,  jot :  teiiuissimae  partioulae  : 
haronae,  H. :  cognoscis  ex  particuU  parra  geaus, 
specimen:  malorum,  lu. 

partiiii,  adv.  [  ace.  of  para  ],  partly,  in  part : 
animus  parttra  uzoris  roiserioordii  Devinctus,  par- 
tim  victus,  T. :  non  timore  aliquo,  sed  partiro  do- 
lore,  partim  verecundift:  partim  quod  timeret,  par- 
tim  quod,  etc,  Gs. — ^E  s  p.,  in  place  of  any  case  of 
pare,  a  part,  aome:  corpora  partim  Multa  Tinim 
terrae  infodiunt,  arectaque  partim  Finitimos  tol- 
lunt  in  agros,  V. :  bestiarum  terrenae  sunt  aliae, 
partim  aquatiles,  aliae  quasi  ancipites :  castra  bo- 
stium  in?adunt,  semisomnos  partim,  alios  arroa 
aumentes  f ugant,  8. :  Bruttios  Apulosque,  partim 
Samnitium  defeoisse  ad  Poenos,  L. :  eorum  autem, 
quae  obiecta  sunt  roihi,  partim -ea  sunt,  etc.,  L.: 
e  qui  bus  partim  tecum  fuerunt,  partim,  etc. 

partio,  ivl,  Itus,  Ire  [pars],  to  eihare,  part,  dtt- 
irOmte,  apportion,  divide:  provincias  inter  se,  S. : 
ordines:  pes  enim  partitur  in  tria:  Gaesar  partitis 
copiis  cum  Fubio,  etc.,  Gs. :  regionibus  partitum 
imperium,  L. :  carcere  partitos  equos,  separated 
by  the  barriers^  0.:  partiendum  sibi  exeroitum 
putavit,  Gs. 

jpartlor,  Uns,  Iti,  d!^.  [pars],  to  share,  part,  dis- 
'trwuie,  apportion,  divide :  (heredem)  partiri  cum 
matre  iussit:  pupillis  bona  erepta  cum  eo:  offl- 
cia  inter  se,  Gs. :  (praedam)  socios  in  omnis,  T. : 
lintres,  H. :  Qui  numquam  partitur  amicum.  Solus 
babet,  lu. :  in  ambos  caritatem. 

partite,  ado.  [  partior  ],  vnili  proper  divisions, 
msthodically :  dicere. 

partitio,  onis,/.  [partior],  a  sharing,  parting, 
partiiionf  division,  distributum  :  tantae  pecuniae : 
.rationes  auctionis  et  partitioois,  method  of  divid- 
ing an  inheritance, — ^In  philosophy  and  rhetoric, 
a  togioal  divisio7i,partitionf  distribution  of  topics, 

p«rdtii%  P.  of  partio  and  of  partior. 

parturio  (  parturlbat,  Ph. ),  IvI,  — ,  ?fe,  desid. 


^r 


pario],  to  desire  to  brktg/bfik,  he  in  travaiL^  l^ 
tr.'  tu  (Lucina)  veto  partttdeDds  ades,  O. :  par- 
turiens  canis.  Ph.— ProT.:  Parturiant  mootea, 
nascetur  ridioalus  mus,  great  cry  and  little  wool, 
H. — To  he  big  isith,  he  pregnant  with,  hrood  over, 
meditate,  purpose:  quod  oonoeptam  rea  p.  partn- 
rit:  quod  diu  parturit  animus  Tester,  aiiquando 
pariat,  L. :  ingentis  parturit  ira  minaa,  0. — To  be 
in  pain,  be  amdous,  be  troubled:  si  tamqoam  par- 
turiat  unus  pro  pluribas.— 7'o  bring  forth,  pro- 
duce, yield,  genereUe:  Oermania  quos  parturit  Fe> 
tOs,  H. :  nunc  omnia  parturit  arbos,  is  budding 
forth,  V. 

1.  Darttus  <^'  [^*  o^  pe^rlo],  gained,  acquired  : 
parta  bona.  —  As  subst.  n.,  an  acquisition,  posses- 
sion, store:  Frigoribus  parto  fruuntur,  V. :  dede- 
cus  est  parta  amittere,  & :  tantis  Parta  malis  curi 
Senrantur,  lu. :  parta  a  LucuUo,  the  conquests  of, 
Ta. :  retinere  parta,  Ta. 

2.  partOB)  fkB,  m.  [pario],  a  bearvsg,  hrimgi$*g 
forth,  birth,  ddioery  :  partus  instabat  prope,  T. : 
onm  iam  appropi&quare  partus  putaretar:  matn- 
roe  aperire  partOs  Lenia,  H. — ^Fig. :  Oraeciae  ora* 
tonim  partOs  atque  fontis  vides,  I  e.  beginsiings. — 
Young,  offspring:  bestia  pro  suo  partu  propog- 
nant :  pluris  enisa  partOa,  JL ;  partOa  Misaoa  ad 
Orcum,  H. :  tanti  partus  equae  constat, /oo^  lo. 

pamm,  adv.  (fer  oon^  and  stqK,  see  mlnos, 
minime)  [SPAR^],  too  Httls,  not  enough,  insufi^ 
eiently:  oonsnlitis  param,  T. :  quaero  ex  te,  quae 
pamm  aocepi:  sibi  credi,  Os. :  sunt  ea  quidem 
param  firtna :  parum  muhae  neceswudines :  tuu 
probitas,  S. :  parum  cUris  lucem  dare,  H. :  nemo 
param  diu  vixit,  qui,  etc :  mature,  I*. :  est  dictum 
non  param  saepe,  often  enough :  non  param  libe- 
raliter  homines  invitara,  N. — With  est,  it  is  too  lit- 
tle^ is  not  enough,  does  not  suffice:  paramne  est, 
quod  nobis  succenset  senex,  Ni  inatigemns  etiam? 
is  U  not  enough  /  T. :  paramne  est,  quod  tantum 
homines  fefefiisti,  are  you  not  content  f:  pamm 
est,  si  in  partem  eius  venis,  etc,  L. :  vobis  Suppli- 
cium  merulsse  parum  est,  i.  e.  you  are  not  satisfied, 
0.— With  habere,  to  regard  as  too  tittle,  be  disut^ 
isfied,  he  not  content :  liaec  talia  facinora  impane 
suscepisse  parum  habuere,  voere  not  satisfied,  S. : 
templum  violare  parum  habuisse,  nisi,  etc,  L— 
Substantively,  an  insufficiency,  too  little,  not  enough: 
magis  offendit  nimium  quam  parum :  in  hac  satis 
erat  copiae,  in  illH  leporis  parum :  satis  eloquea- 
tiae,  sapientiae  parum,  S. :  splendoris,  H. 

pamm-per,  adv^for  a  little  while,  for  a  Aorl 
time,  a  white,  a  moment:  opperire  hie,  wait  a  bit, 
1?. :  cunctatus  paramper  dum,  L. :  haec  cum  dii- 
iaset,  paramper  oouticuit:  ora  Attendas,  lu. 

panritis,  Mis,/,  [parvus],  smaUness,  farfwf> 
slighinessf  oerai  noa  posse  propter  parvitatem. 

pazirc^iui  -ov^ 


ISS^'KKt©^^ 


{parrnsl 


vertf9nuUl,liiaeypeUy,dig^:  paen:  parrok mag- 
ni  formica  laboris,  H.:  impulato:  res,  H.:  pioe- 
Uam,  ajfctrmu^  (X  — Of  age,  UuU^ynif^:  earor, 
T. :  aegmentatis  dormiaset  panrula  cunis,  token  a 
ehUd^  lu. :  manauefieri  ne  parvali  quidem  (ursi) 
exoepti  poaaant,  even  when  caught  ycungy  Ca. — 
Aa  whtt, :  a  parvulo, /rom  ekUdkood^  T. :  ab  par^ 
yuliSf/fvm  their  infancy ^  Ca. 

parvuBi  adj.  (for  comp.  and  njp^  see  minor, 
minimus)  [PAV-].  — Of  magnitude,  little,  small, 
petty,  puny,  ineontiderable :  argenti  pondus,  S.: 
piapicuU:  naec  parva  et  infirma  sunt:  parra  com- 
ponere  magnia,  V.— Of  stature,  emaU,  short,  little, 
yming:  liberi,  S.:  salutaria  appelant  parvi,  the 
UUle  onesf  aoror,  T.:  virgo,  Ot. :  operoea  parvus 
Carmina  fingo,  a  liUle  man,  H. :  a  parvla  didici- 
mus,  etc.,  in  childhood:  puer  in  domo  a  parvo 
eductus,  from  infancy,  L. — Of  time,  short,  brief  : 
parrae  consuetudinis  Causa,  T.— Of  extent  or  im- 
portance, little,  insigniflcant,  (rifling,  small,  petty, 
unimportant:  causa,  T.:  res:  merces,  H.:  detri- 
mentum,  Cs. :  pericula,  Ta. :  onus  partia  animis 
ct  parvo  corpore  maius,  H. :  hoc  atudiam  parvi 
properemus  et  ampli,  both  small  and  great,  H. — 
Of  value  or  price,  little^  fmall,  low,  mean,  vile :  opera 
j»rvi  preti,  T. :  Nil  parvom  loqnar,  H. :  pretio 
parro  vendere.— Aa  wbsL  fi.,  a  little,  trjfle:  parvo 
oontentua,  toith  Httle:  vivitur  parvo  bene,  H. :  ita 
nt  parvo  adraodnm  plurea  eaparentur,  a  very  little 
«io»v,L.— E8p.,ln^«».oraW.of  price:  Bed  parvi 
pendo,  little  I  care,  T. :  parvi  sunt  foris  anna,  of 
little  value:  parvi  refert  abs  te  iua  dici  diligen- 
ter,  niai,  eta,  it  matters  Utile:  quia  parvi  Id  du- 
ceret,  eared  little  for :  quanti  emptus  ?  parvo,  H. 

pifloo,  pavl,  pSstus,  ere  [PA-],  to  cause  to  sat, 
feed,  simply  with  food:  bestias:  plures  calones 
atque  cabalH  Paaoendi,  H.— Tb  feed,  tumrish, 
maintain,  support:  liolusculis  nos,  feed  Vfith  veg- 
eUMes:  quos  divea  Anagnia  paacit,  V.:  aervoa, 
loL :  volaia  paacunt  radicibas  herbae  (me),  V.— 
To  pasture,  drive  to  pasture,  attend:  aues :  greges 
armenUqae,  0. :  non,  me  paacente,  oapellae,  cjti- 
aam  carpetia,  V.— -P«a,  to  be  fed,  feed,  grase, 
pasture:  ai  pnlli  non  paaoentur,  L.:  paacitui\in 
magna  Sila  iuvenca,  V. :  carice  pastus  acuta,  V. : 
iterum  pasto  pascitur  ante  cibo,  cheios  the  cud,  0. 
—To  feed,  supply,  cherish,  cultivate,  let  grow:  bar- 
bam,  H. :  paverunt  Pergama  flammaa,  fed,  0. : 
polua  dum  sidera  pa8cet,/e«i!t  (witli  vapors),  V. : 
Dummos  alienos,^  t^  delfts,  H. —  To  pasture, 
give  as  pasture :  asperrima  (collium),  V.— 2b  grase, 
browse:  pascentes  capellae,  V. :  salUbus  In  vacnia, 
V. :  mala  gramina,  V. :  apea  arbuta,  V.— Jb  «w«- 
sume,  lay  waste,  ravage,  desolate  r  veatroa  campoe, 
L.— Fig.,  to  feast,  ddight,  sati»fy,fied,  gratify: 
ocaloe,  T. :  quo§  <3Iodi  furor  incendiis  pavit :  aup- 
pUcio  ocokw:  animam  ploturft,  Y.:  apes  inanlf, 


cherish,  V. :  hia  ego  rebus  paaoor,  hia  deleolor, 
feast  myself:  malelido  et  scelere  pascuntur,  fiaa 
^y:  Pasoera  nostro  dolore,  0. 

pifloor,  pftstus  sum,  l,  dep.,  see  pasco. 

paBOUUi^  adj.  [pasco],  for  pasture,  grazing: 
agri.  —  Plur.  n.  as  subst.,  pastures:  in  censorum 
pascuis:  gregem  in  pascua  mittere,  Y. :  Lucana,  H. 

passer,  eris,  m,  [1  PAT-],  a  sparrow,  C,  lu.— 
A  sea-flsh,  turbot,  H.,  0. 

passeroulus,  I»  m*  dim,  [passer],  a  little  ^r- 
row,  sparrowUt. 

passim,  adv.  [1  paasus],  spread,  scattered  about 
far  and  wide,  at  different  places,  generally,  in  every 
direetum,  at  random:  vagari,  S. :  per  forum  voli- 
tare :  f ugere,  Ca. :  perque  viaa  sternuntur  inertia 
paasina  Corpora,  Y.:  Palantea,  H. :  pervastatis 
passim  agris,  L. :  aparsi  enim  toto  passim  campo 
se  dififuderant,  L. :  pabula  et  ligna  nee  pauoi  pe* 
tebant,  nee  passim,  U — Without  order,  pronmeu- 
ously, indiscriminately:  Scribimus  indocti  doctique 
po^mata  passim,  H. :  amare,  Tb. 

X  passus,  acfj,  [P.  of  pando],  outspread,  out- 
stretcHed,  extended,  open. :  passis  manibus  implo- 
rare,  Cs. :  velis  passis,  under  full  sail:  capillus 
passus,  dishevelled,  T. :  crinibus  passis,  L. — %jread 
out,  dried,  dry  :  racerai,  Y. :  lac,  boiled  milk,  0.— 
As  subst.  n,,  reine  of  dried  grapes,  raisin -wine: 
passo  psithia  utilior,  Y. 

2.  passui^  P.  of  patior. 

3.  passns,  tls  (gen,  plur,  rarely  passam,  L.),  m, 
[1  PAT-],  a  step, pace:  nee  terras  passibus  cuius- 
quam  potuisse  peragrari:  fereus  lassos  passtls, 
0. :  sequitur  patrem  non  passibus  aequis,  Y. : 
passu  anili  prc^edere,  0. — A  footstep,  track,  trace  : 
si  sint  in  litore  passtts,  0. — A  pace,  stride,  dottblt- 
step  (a  measure  of  length,  containing  five  Koroan 
feet),  esp.  in  the  phrase,  mille  passuum,  a  thou- 
sand paces,  mUe :  milia  passuum  CCXL,  (X :  milia 
passuum  dueenta. 

pastUlus,  I,  m.  dim.  [pastus],  a  lozenge,  troche, 
pastUle  (to  perfume  the  breath),  H. 

pastid,  onis,/.  [1  PA],  a pastiering,  grazing 
pasture :  magnitudine  pastioms. 

pastor,  dris, m,[l  PA-l,  a  herdsman, shepherd: 
servos  pastores  armat,  Gs.:  pastorum  sUbuU: 
lam  pastor  umbras  qoaerit,  H.,  0.,  lu. 

pastoralis,  e,  acfj.  [pastor],  of  herdsmen,  of 
shepherds,  pastoral :  auguratus  fuit :  habitus,  L. : 
inventus,  0. :  myrtus,  Y. 

pastoricius,  adj.  [pastor],  of  a  shepherd,  pas- 
toral: fistula:  sodalitas. 

pastorios^  adj,  [pastor],  of  a  herdsman,  of  a 
Jkitpherd:  pellis,  0. :  sacra,  the  Falilia,  0. 

1.  pistlls,P.of  paaco.        .     r\r\nii> 


686 


2.  pistOfl*  Q8,m.  [1  VlL'\pagtutt,fodder,fooA: 
animalia  ad  paatum  aoeeduot:  animaatia  anqnU 
ruDt  pastom :  e  paatu  deoedenSi  V. :  terra  f uadit 
ex  sese  pastOs  varios.  -*  F  i  g.,  food^  nutenance : 
roendicitatis  suae :  animorum. 

Pataraens  (0.),  or  Patareus  (trisjl.,  H.X 
adj.,  o/Fatara  (a  seaport  of  Lyda),  Jrataraean. 

patefaoio,  fSci,  f actus,  ere  [pateo+facio],  to 
lay  open,  open,  throw  open  .*  per  quam  (Galham) 
iter:  ocellos,  Pr.:  auris  adsentatoribus :  portas, 
li. :  presso  sulcura  aratro,  0. :  patefactis  ordini- 
bus,  0^071^  L. :  iter  per  Alpis  patefieri  Tolebat, 
Gs. :  noBtris  legionibus  Pontam :  qa&  patefactum 
oppidom  mints  erat,  ai  the  breaehee,  U :  loca,  K. : 
Postera  lux  patefecerat  orbem,  i.  e.  made  visible,  O. 
— -F  i  g.,  to  disdote,  etpoee^  detect,  bring  to  light :  si 
hoc  oelatur,  in  metu ;  sin  patefit,  in  probro  sum, 
T. :  paucorum  scelera,  S. :  patefactis  oonsiliis,  Gs. : 
Veritas  patefacta:  Lentulas,  patefactis  indiciis, 
eonvieted:  qui  ea  patefacienda  curavit. 

patefiactio,  dnis,/.  [patefacio],  a  laying  open, 
diaeoverg  :  quasi  rerum  opertarum. 

patafactua,  patefio,  poet,  of  patefado. 

patella,  ae,/.  dim.  [patina],  a  emaU  pan,  little 
diSi,  pUUter  (for  cooking,  or  serving  food) :  mo- 
dica,  fi.,  lu. — A  vessel  used  in  eacrifices,  offering- 
dish .'  grandis :  edere  de  patella  (a  sacrilege),  C, 
L.,0. 

patens,  entis,  adj.  with  camp,  [P.  of  pateo], 
open,  accessible,  unobstructed,  passable:  caelum; 
camp!,  S. :  in  loots  patentioribus,  Gs. :  via  paten- 
tior,  L. — As  svbet.  n.  .*  ex  patent!  utrimque  coao- 
tum  in  angustias  mare,  a  broad  expanu,  L. :  per 
patentla  ruinis  vadere,  breaches,  L. — ^F  i  g.,  open, 
exposed:  domus:  pelago  da  vela  patent!,  V. — 
Aident,  manifest :  causa,  0. 

(patenter),  adv.  [patenB]|,  openly,  clearly  ;  only 
comp. :  patentius  et  expeditius. 

pateo,  ul,  — ,  ere  [2  PAT-],  to  stand  open,  lie 
open,  be  open  :  roihi  patent  fores,  T. :  ut  mihi  tua 
domus  pateat,  T. :  nares  semper  patent :  seroKae 
patuerant,  Cs. :  ne  f ngae  quidero  patebat  locus, 
L:  patet  isti  ianua  leto,  there  lies  open,  V.-^To 
lie  open,  be  exposed:  patens  volneri  equus,  L. — To 
stretch  out,  extend:  Helvetiorum  fines  in  longitu- 
dinem  milla  passnum  CGXI  patebant,  Gs.-*F  i  g., 
to  be  open,  be  free,  be  aUovscdJe,  be  aoeessible,  be  at- 
kdname:  si  Antonio  patuisset  Gallia:  his  om- 
nium domUs  patent,  Gs. :  praemia  quae  pateant 
stipendiariis. — Of  the  mind  or  senses,  to  be  open, 
be  ready  to  hear,  attend:  (constat)  patere  aurls 
tuas  querelis  omnium :  tamquam  ad  cogitationes 
pateat  animus,  Ta. — To  be  emosed,  be  liame:  multa 
patent  in  eorum  vitft,  quae  fortuna  fetntt.^~2h  ex- 
tend: in  quo  vitio  latissime  patet  aTarttia. — 7b 
be  dear,  be  plain,  be  weU  kswmi^  be  mam^est:  pa- 


tere taa  coosiHa  bod  tentis? :  com  pateat  aelei^ 
num  id  esse,  quod,  etc 

pater,  tris,  m.  [  1  PA-],  a  father,  sire:  Taos 
hercle  vero  et  ammo  eC  naturS  pater,  T. :  p«tre 
certo  nascl:  captivft.  natus,  patre  nulio,  maire 
servft,  I.e.  by  an  unknown  fciher, L. — Of  a  foeter- 
father,  T. — P  o  e  t :  Rexque  patrem  ricit,  i.  e.  pa- 
ternal love,  0. — Rarely  of  animals :  virque  pater- 
que  gregia,  0.— In  the  phrase,  pater  familiaa  or 
pater  familiae,  the  head  of  the  household,  fatJur 
of  a  family,  householder;  see  familia. — Plur,^ 
fathers,foreftUheTS,  aneestors,progenitors  :  patrum 
nostroram  aetas :  apud  patree  nostros. — ^As  a  CRe 
of  revereuoe  or  respect:  ipse  pater  Fulmioa  mo- 
litur  dextrA,  I  e.  Jupiter,  V. :  Lemuius,  |^  Vuleast, 
V. :  Lenaeus,  i.  e.  iaechus,  V. :  pater  Silrane,  H. : 
Tiberiue,  I* :  pater  Aeneas,  V. :  vel  aetate  vel  cu- 
rae  similitudine  patres  adpellabantur  (senatores), 
S.:  patres  ab  honore  appellati,  L.:  Zeno,  pater 
Stoioorum :  Herodotus  historiae :  cenae,  host,  H. : 
esuritiotium  (of  a  starving  pauper),  Gt  —  In  the 
phrase,  pater  patriae, /oMiero/ Ait  country:  quern 
patrera  patriae  nominarant :  Roma  patrem  patriae 
Giceronem  libera  dixit,  lu. — ^For  the  phrase,  pater 
patratus,  see  patratus.-*For  the  phrase,  patres 
conscript!,  see  conscriptus. 

patera,  ae,/.  [2  PAT-],  a  low  bowi,Jlatimed 
dish,  saueer,  libattem^saueer:  patera  ad  res  divinas 
uti:  sangninem  in  pateris  cireumtulisse,  &:  de 
patera  fandens  liquorem,  H.:  pateris  Ubare  ei 
auro,  ffoidefi  eups,  V. 

pater  flimffla%  see  famlUa. 

patemus, 

paternal:  amicus, ' 

T. :  horti :  libertus :  hospitium,  Gs. :  regna,  V. 
animus,  H. :  patemi  animi  indoles,  L. :  genus  et 
nomen. — Of  the  fatherland,  of  a  native  country: 
flumen,  H. :  terra,  0. 

pateaoo  (  4aoo  ),  patui,  ere,  tndL  [  pateo  ],  to 
be  laid  open,  be  opmed,  open:  atria  fonga  pate- 
scunt,  v. :  portus  patescit,  V. — To  stretch  out,  ex- 
tend: civitates,  in  quas  (lermania  patesdt,  Ta.: 
latiuB  patescente  imperio,  L. — ^F  i  g.,  lo  60  djsdosed, 
become  visible,  be  masdfest:  Danaum  patescont 
Insidiae,  Y. 

pathiouSi  adj,,  ^ita&n:^^^  suhmtOt^  to  hut, 
Ct,  lu. 

patibiUa,  e,  o^'. [patlor],  tolerahU,  endurable: 
dolores. — Capable  offsding,  sensitive:  natura. 

patfboliun,  1,  tk  [2  PAT-],  a  fork-shaped  yoke, 
forked  gibbet, 

patieni^  entis,  adj.  with  comp.  and  «i^  [P.  of 
patior],  bearing,  supporting^  suffering,  endaiag, 
permitting:  amnis  naTium,Le.iiav^a6/«,Ii.:  ro- 
meris,  Y.^^JSkduring,  patient^  tolerint:  nimiom 


.  [  P»ter  ]»  of  a  father,  fatherly, 
t  T. :  iniurta,  against  the  father. 


687 


pate 


stque  Bolis,  9. :  «d  mome  taedimn  fenmduiD,  Ik : 
in  laboribu  ^tientior :  pfttimtiflniiiae  aives :  pft- 
Uentissimas  exeieitas,  C9. '^  Ikuhurimff^  Jlmif  mi- 
yidding^  hard:  art  tram,  0. 

patienter,  ado,  with  eomp.  [pat{en8],/NiftM^jf, 
wtfA  €ndur€mee,  itAmimivel}^:  alteram  aeeipere: 
ferre  difficttltatM,  Gb.  :  prandere  olus,  H. :  patlen- 
tios  eoram  potentiam  ferre. 

patlentia,  ae,/  [patieos],  the  ^lUy  ofmffer- 
inff,  paHenee,  enauranee^  Bubmmion:  in  inopift 
patieiiti&que  permanent,  Cs. :  famis  et  frigoris: 
pouDertatis. — Forbearanefj  indtdgenee^  lenity:  pa- 
tieRiam  prop<mit  saam,  cum,  etc,  C8. :  qaoi»que 
tandem  abatere  patientia  nostrft  ? :  levias  fit  pa- 
tienti&  a\<fiy  H. — HwmUUy :  quem  duplid  panno 
paticntia  Telat,  H. — JSubmittum  to  huty  C.-^Sub^ 
missivenen,  ndtfedion:  Britanniam  wio  proeUo 
reteri  patientiae  restitutt,  Ta. 

patina  (patena),  ae,/.  [2  PAT-],  a  hroad, 
ahallow  disk,  pan^  ttewpan  :  animufl  est  in  patinis, 
/  am  thinking  of  the  dishei,  T. :  tjrotariehi :  mu- 
raena  In  patinS  porrecta,  H. :  deerat  pisd  patinae 
mensura,  i.  e.  a  diah  large  enough,  la. 

(patio,  — ,  — y  ere),  old  collat  form  of  patior ; 
only  imper,  patiunto,  C.  lex. 

patior,  paMua,  1,  dep^  to  bear,  tupport^  undergo, 
n^feTf  enditre:  quidvis,  T.:  dolor  ad  patiendum 
tolerandumqae  difficilia:  dolorem:  omnia  saeva, 
S.:  damnum  baud  aegerrime,  L. :  servitutem:  ez- 
treroam  fortunam,  Cs.  —  To  suffer,  meet  trith,  be 
vieiied  by,  undergo:  indignam  necem,  0.:  rem 
modicam,  lu. :  ultima,  Cu. :  iniuriam :  qulcqaid 
in  captivnm  Invenire  potest,  Cu. :  Certum  est  in 
ail  vis  inter  spelaea  ferarum  Malle  pati,  V. — 7b 
suffer,  endure,  bear,  aUow, permit,  let:  neqae  dlla- 
tionem  pati  bellam  poterat,  L. :  illoram  dellcta, 
H. :  iliam  cum  illo  nt  patiar  nnptam  ?  T. :  per 
8UOS  ilnia  eos  ire  pati,  Cs. :  ne  pecndea  quidem 
pasaurae  ease  Hdentor:  neqne  oonaillo  priorem 
alinm  pati, &:  at  Tinci  ae  oooaensa  drttatis  pate- 
retnr,  L. :  Com  pateria  iapiens  Tooari,  H. :  patiar 
inconsnltofl  baberi,  B.:  nnUum  patiebatur  ease 
diem,  qain  in  foro  dicewt:  nee  plura  querentem 
Passa  Yenus  (].  e  neo  paaaa  qoeriX  V.-— In  phiaaea 
with  facile,  aeqao  animo,  or  their  oppoaiiM,  to  be 
disposed,  ae^nieses,  submit:  apud  me  plus  offici 
reudere  facillime  patior,  am  quite  content:  oonsi- 
Hum  meum  a  te  probari . . .  facile  patior,  am  weU 
pleased:  indigBe  pati  filiam  veniaae^  was  offended  : 
periniqao  patiebar  animo,  te  a  me  digredi,  was 
greatly  disappointed — Tosidmiit:  patior  quemvis 
durare  laborem,  V.:  Pro  quo  bis  patiar  mori,  H. 

patratoi;  Oris,  m.  [patio),  an  effscter^  aeeom- 
pUsher:  Decia^Ta. 

patratnSk  odj-  [P-  ^  *patn>r,  for  patro],  only 
la  the  phrase,  pater  patratas,  thsfetial  priest,  who 


redijied  a  treaty  with  religious  rites,  C. :  pater  patra^ 
tua  ad  ilia  iurandum  patrandum  fit,  L. 

patria,  ae,  /.  [  1  patrina ;  ao.  terra  ],  a  father- 
land, native  lind^  own  country,  native  place:  ca- 
rens  patria,  in  exile,  T. :  omnis  omnium  caritatea 
patria  una  compleza  eat :  0  patria,  o  divOm  domua 
Ilium,  V. :  patria  Atheniensis. — A  dwelling-place, 
home :  habuit  alteram  loci  patriam,  alteram  luris : 
Italiam  quaero  patriam,  V.:  tantae  aquae,  the 
home,  i.  e.  the  source,  0. :  nimborum  in  patriam, 
V. :  eadem  est  vini  patria  atque  magistri,  lu. 

patrtoida,  ae,  m.  [pater +2  SAG-],  a  murderer 
of  a  father, 

patxidiii^  a^,  [pater],  of  fatherly  dignity,  of 
senatorial  rank,  of  the  patricians,  patrician,  noble  : 
gena,  & :  nisi  qui  patriclus  ait. — As  subst.  m,  and 
/.,  a  patrician^  noi>leman,  nobU  lady,  0.,  L. — 
Flur,,the  patricians,  nobility:  patres  ab  honore, 
patriciique  progenies  eorum  appellati,  U :  ezire  e 
patriciis,  to  be  adopted  into  a  plebeian  family. 

patrimfinfam,  I,  n,  [pater J,  an  inheritanes 
from  a  father,  paternal  estate,  fnheritance,  patru 
numyt  amiaao  patrimonio,  S.:  lanta  el  oopiosa: 
Ittottientum :  patrimonia  effundere :  summa  patri- 
moni,  H. — Pi g.,  an  inheritance, patrimony :  po- 
piili  B. :  Madua  quasi  patrimonii  propugnator  auL 

patrfmiii^  adj.  [pater],  that  has  a  father  Uv- 
ing:  puer:  ingenni,  L. 

patriaso,  —,  — ,  ftre,  sz  warptaZia,  to  take  after 
a  father,  act  the  father,  T. 

patrituak  atff.  [pater],  of  a  father:  philoeophia. 

1.  patrlnji*  <wj;.  [pater],  of  a  father,  fatherly, 
paternal:  animua,  T. :  ius  et  potestas :  maiestas, 
L :  poenaa  patriaa  persequi :  mos :  amor,  Y. : 
arae,  ue.of  Father  Apollo,  0. :  patrium  mimae 
donare  fnndum  laremque,  H. :  acerbitas,  i.  e.  of 
his  father,  L.  —  Of  ancestors,  ancestral,  family, 
traditional:  ^i,  household  gods:  hoc  patrium  est, 
consuefaoere  filium,  etc.,  T.:  virtus,  C&. :  mos, 
hereditary :  cultfisque  habltOsque  locoram,  Y. 

2*  patrtaSi  aclj.  [patrial  of  a  native  country, 
of  home,  native :  sermo,  (X,  H. :  carmen,  a  national 
song,Cn.:  palaestrae,  Y. 

patro,  ftvf,  &taa,  ire,  <o  bring  to  pass,  exseute, 
perform,  achieve,  accomplish,  bring  oftoW,  effect, 
fmsh,  eonduds:  operibus  patratis:  bellum,  bring 
to  an  end,  8. :  abeaae,  dum  fadnus  patratur,  L. : 
pads  patrandae  meroes,  L. :  ius  iurandum,  take  the 
oath  eoi^rming  a  treaty  (see  patratusX  L. 

patrSoiiiiiiiii,  I,  «•  [patrodnor],  protection, 
adfioeacy,  defence,  patronage:  orbia  terrae:  cuius 
patrodnio  civitaa  plnrimnra  ntebatar,  S. :  utraque 
factio  Macedonam  patiodoiia  utebatur,  N. :  volup- 
taa  plurimoram  pairodniia  defenditur :  caosa  pa- 
tnxanio  bob  b«D»  pelo^  ,ji|^^^,^,{^g,^«^ 


ptttfooiiior 


588 


oeedings,  a  defence,  j^eadinff :  dioeDdi  genus  ad 
patrocinia  aptum :  aequitatis :  faeneratorum,  L. 

patrocinor,  atas,  avl,  dep.  [patronns],  to  be  a 
patron,  afford  proteiUm,  de/emi,  nijoport— With 
dot.:  indotatis,  T. 

patrona,  ae,  /.  [  patronns  ],  a  protedrets,  pa- 
troneett :  te  mibi  patronam  capio,  T. :  lex  socioram 
populi  R.  patrona. 

patronuB^  I,  m,  [pater],  a  protector,  defender, 
patron:  nefas  est  deserere  patronos,  Gs. :  plebis, 
L:  patroni  civitatis,  Cs. :  colonlae. — The  former 
matter  (of  a  freedman),  C. — A  defender,  advocate, 
pleader:  si  patronus  huic  causae  constitiieretttr : 
loederum  ae  foederatorum :  iustitiaa:  Qui  modo 
patronus  nunc  ciipit  esse  cliens,  0. 

patmelifl^  e,  a^.  fpatruus],  ofafather^e  hrotK- 
er,  child  of  a  father e  brother  (cf.  consobrinus  ) : 
fniter  noster  cognatione  patruelis,  aroore  genua- 
nus,  by  blood  my  cousin,  my  brother  in  affection. — 
Of  a  cousin,  of  cousins:  patraelia  regna,  i.  e.  of 
Danaus,  0. :  dona,  i.  e.  the  arms  ofAcmUm  (pater- 
nal cousin  of  Ajax),  0. 

1.  patmuflt  !,  m.  [pater],  a  father's  brother, 
paternal  uncle  (  cf.  avuncnlus ) :  luniuB,  patmus 
pueri :  tutor  et  patruus :  qui  dedit  tribus  patniis 
aeonita,  la.  —  A  censor,  reprover:  pertristia:  ne 
sis  patruus  niihi,  H. 

2.  patraufl»  adj.  [1  patruus  I  of  a  father's 
brother,  of  an  uncle:  patruae  verbera  linguae,  an 
uncle's,  H. :  ense  cadit  patnio,  O. 

patulaa^  adj,  [  2  PAT-  ],  spread  out,  standing 
open,  open,  wide:  pina  duabus  grandibus  patula 
oonchis,  etc. :  aures,  H. :  fenestrae,  0. :  latitudo, 
i.  e.  ^  open  htahway,  Ta. — Spread  out,  spreading, 
extended,  broad,  wide:  rami:  faj;us,y.:  pectincs, 
H. :  lacus,  0. :  plaustra,  Y. :  canistra,  0. :  area,  lu. 
—Fig.,  open  to  aU,  common:  orbis,  the  bwten 
round,  H. 

pauoitafl^  &tis,  /.  [  paucus  ],  a  smaU  number, 
fewness,  scarcity,  paucity :  mira :  uti  multitudinem 
paucitas  superaret,  S.:  legionem  propter  pauci- 
tatem  despiciebant,  Gs. :  amicorum :  paodtatem 
eomm  insignem  facere,  L. 

(panculusl  adj.  dim.  [paucus],  very  few,  very 
little;  on\j  plur.:  loqoitor  pauonla,  T.:  n(  ibi 
pauculos  dies  esset. 

paucus,  adj.  with  comp.  and  sup.  [PAVJ,  few, 
little:  in  dlebus  pauds  Chrysis  rooritur,  T. :  his 
paucis  diebus,a/<?io  days  ago:  causae:  panconim 
hominum(i.  e.  paucis  hominibns  familiariter  ntensX 
H. :  ne  pauciores  cum  pluribns  mannm  oonsere- 
rent,  S. :  tibia  simplex  loramine  pauoo,  H.*-/Yiir. 
m.  as  tfuhst.,few,  a  fern:  tit  poena  ad  pauooa  per^ 
yeniret:  calumnia  paticoram,  S.~-77W /no,  te/ee^ 
few:  paucorum  potentia,S. :  paucorum  iudiciom. 
^^£  8  p.,  in  phrases  with  in  or  tn^dr,  espsdaUy^  emi- . 


netdly^  esOrenrdinarHy :  pogna  inter  paucas  noe- 
morata,  L. :  Hector,  in  paucis  Alexandre  caru^  Co. 
—  Plur,  n.  aa  subsL,  a  few  things,  little,  a  few 
words :  pauca  monere,  briery,  S. :  paucis  te  toIo, 
T. :  pauca  refert,  V. :  pauca  respondere,  H. :  oe> 
tera  quam  paucissimis  absolvam,  S. 

paulatlm  (not  paull-),  adv.  [pauluro],  by  little 
and  little,  by  degrees,  gradually:  paulatim  Gemu^ 
nos  oonsuesoere  Rhenum  transire,  Cs.:  licentia 
crevit,  S. :  adnabam  terrae,  Y. :  vitia  exuere,  In. : 
circumfusa  multitudine,  L. :  paulatim  ex  castris 
discedere,  a  few  at  a  time,  Cs. 

pauliaper  (not  paull-),  adv.  [paulum+per], 
^or  a  little  while,  for  a  sfiort  time:  paulisper  mane^ 

:  ab  rege  sustentati,  8.:  lectica  paulisper  de> 
posita:  intennittere  proeiium,  Gs. :  sedit  tadtus 
paulisper,  donoo,  etc,  JU 

panlo  (not  paulU),  adv.  [aU.  n.  of  paulus]. — 
As  abl.  of  difference  in  expressions  of  comparison, 
by  a  Uttlt,  a  little,  somewhat :  liberius  paulo :  dris 
baud  paulo  melior,  quam,  etc :  paulo  magia  adfa- 
bre  fa«tus :  paulo  longius  processerant,  Cs. :  quae 
paulo  ante  praecepta  dedimus:  post  paulo, /ml 
after,  S. :  verba  paulo  nimium  redundantia :  pan- 


I 


lo  ultra  eum  locum,  Cs. — ^In  gen.,  a  littte^  j 
what :  paulo  qui  est  homo  tolerabilis,  T. :  panlo 
processerant,  SL :  oonsilia  paulo  salubriora. 

panlnlo  (not  paull-),  adv.  [abl.  n.  of  ptululosj, 
by  a  little,  a  little,  somewhat :  si  neqneas  panlulo, 
at  quanti  queas,  at  a  trifling  price,  T. :  panlulo 


panlnlum  (not  paull-),  adv.  [paululus],  a  Utile, 
a  very  little,  somewhat :  concede  istuc  paulnlnm, 
T. :  mente  paululum  inmlnutS,  S. 

paalalna  (not  paull-),  aij.  dim,  [panlus],  very 
lime,  very  small:  si  paululum  modo  quid  te  fnge- 
rit,  T. :  via,  L. :  equi  hominesqne  paululi  et  gra- 
cUes,  L. — As  suhst. «.,  a  little  bit,  trifle  :  paululum 
peoamae,  T. :  paululum  compandii  faoere. 

panliun  (not  paull-X  adv.  [panhis],  a  IktU,  sems' 
what :  concede  paalum  ktae,  a  little  way,  T. :  pan- 
luro  a  fttgft  aberant,  & :  Bii|>ca  eum  locum,  Cs. : 
differre:  paulnm  aspects  oonterritus  haeait,  V. : 
paulum  praelabitur  ante^  a  Uttle  befcrs, 

panltzs  (not  paull-),  ocff.  [PAY-],  little,  amatt: 
paulo  snmptn,  T. — As  subk,  n.,  a  little,  trijle: 
quasi  vero  paulum  intersiet,  T. :  supplid,  T. :  hicri, 
T. :  panlnm  hnic  Gottae  tribnit  partinm,  allotted  a 

au  part  of  his  defence  :  ubi  panlnra  neaeio  quid 
superest.  In. :  poet  paulum,  in  a  little  whUe,  Ob. 

pauper,  peris,  a^j.  with  comp.  and  sup.  [FAV-], 
poor,  not  wealthy,  of  small  m^ns:  homo:  quae 
in  patri4  honcytte  pauper  vtrit,  T. :  ex  panpei^DO 
dives  factus :  horum  Semper  ego  optarim  panpep> 
rimus  esse  bonoram,  H. :  aqnae,  H. — As  «m&i^  m., 
a  poor  man  :  Panpena  eat  nnmerare  pecus,  Oi: 

Digitized  by  V^OOQIC 


paiil>etoiaiis 


580 


qnod  Aeqtie  pauperibns  prodest,  loMplotllmfl 
aeqne,  H. :  paoperioram  turbae,  H.  —  Of  things, 
/WOT,  9eafUy^  ineonmderabU,  anutll^  tnettgn  /  paupe- 
ris tugari  culroen,  Y. :  ager,  Tb. :  et  oarmen  vena 
panperiore  fluit,  O. :  piidor,Ph. 

patiperoiilli%  acff.  dim.  [  pauper  ],  poor,  poor 
UttU  :  anus,  T.:  mater,  H. 

panpexiia,  — ,  aec.  /.  [  pauper  ],  poverty,  lim- 
ited meam:  h!nc  abil  propter  paoperiem,  T. : 
pauperiem  perferrc,  V. :  paupeHem  pati,  H. :  im> 
muDda,  H. 

paupero,  — y  — ,  tre  [pauper],  to  impoverish, 
TOO,  deprive  :  te  cassfi  nuce,  H. 

paapertafl^  atis,/.  [pauper], /xw«r<y,  tmall 
means^  moderate  eireumsioneea  .*  paupertas  probro 
haberi,  S. :  patientia  paupertatls.— iVewii  wawt^indi. 
genee  :  Paupertas  mihi  onus  visumst,  T. :  Infelix,  lu. 
pauala,  ae,/.,  a  tuperior  kind  o/olive,  V. 
paiudUuliii*  adj,  dim,  [panxilUis,  dim.  of  pau- 
cus],  very  little. — As  iubtL  fu,  a  little  bit,  tri/ing 
remnant:  KumnioruiD, T. 

paTe£E»ta%  «(/.  [ pa veo+f actus],  in  terror, 
dimnayedy  alarmed:  ego,  0. :  peutura,  0. 

paveo,  pftyl,  — ,  «re  [4  PV-],  to  be  etruek  with 
fear^  be  in  terror,  tremble,  guake  toith  fear,  be 
afraid,  be  terrified:  mihi  pareo,  T.:  quaeres, 
quando  Iterum  payeas,  H. :  inoerto  Toltu  parens 
adcurrit,  S. :  admiratione  paventibus  cuuctis, 
teiMed  vith  aatoniekmetU,  L. :  speque  metuque,  0. : 
hoc  sermone,  i.  e.  expreet  their  feare,  lu. :  mulieres 
omnia  parere,  S. :  noctem  payentes,  C.  podt :  Par- 
thnm,  H. :  casum,  Ta« :  saturam  serpentibus  ibin, 
lu. :  ad  omnia,  L. :  Id  pares,  ne  ducss  tu  illam, 
T. :  pavetque  Laedere  umbras,  O. :  numerare  pla- 
gas,  Ta. :  renae  parent,  ehudder,  Ta. 

paveaoo,  — ,  — ,  ere,  inch,  [paveo],  to  begin  to 
fear,  be  alarmed:  omni  strepitu,  S. :  belluro,  Ta. 

pavide,  adv.  [  pavidus],  with  fear,  fearfully, 
timorotuiy:  fugere,  L. 

pavidtM.  adj,  [payeol,  trembling,  fuaking, 
fearfyi,  timid,  timoroue,  tiy:  roatres,  V.:  lepus, 
H. :  ayes,  0. :  ex  somno  muHer,  etartled  onUofher 
deep,  L. :  oppidaui  paridi,  ne  iam  faota  id  urbem 
▼ia  esset,  etc,  tn  terror  leet,  etc.,  L. :  offensionum, 
Ta. :  ad  omnes  sttspidones,  Ta.-^Neut.  as  adv, : 
payidum  blandita,  titnoroudy,  0. — MaJdng  timor- 
ou$:  roetus,  0. 

pavimantatofli  adj,  [payimentum],/unutA«(l 
with  a  pavement, paved:  porticus. 

pavimantimi,  U  «-  [payio],  a  level  tmrface 
beaten  firm^  hard  foor,  pavement :  facere :  mero 
Tingere  payimentum,  H. :  palma  ex  payimenio 
extitisse,  Cs. 

pavio,  — ,  — ,  Ire  [4  PV-],  to  beat,8trike:  ter- 
lam. 


pavlto^  — » — ,  ire,  freq,  [  payeo  ],  to  trembUt,- 
omake,  be  fearful:  proaequitur  payiuins,  V.— 7b 
have  a  rhul,  T. 

pavo^  oDis,  m.,  a  peacock :  cauda  payoui  do- 
nata. — Eaten  as  a  delicacy,  H.,  lu. 

pavbr,  Oris,  m.  [4  PV-],  a  trembling,  quaking, 
shaking,  terror,  anxiety,  fear,  dread,  alarm :  pavor 
sapieiitiam  omnem  ml  exanimato  expectorat.  Eon. 
ap.  G. :  payor  oeperat  miiites  ne  mortiferum  esset 
yolnus,  L :  oorda  strayit  payor,  Y. :  payore  depo- 
sito,  O. :  oaptae  urbis,  pome,  L. :  haunt  Oorda 
payor  pulsans,  trmnblmg  emectation,y, — rtmr.^ 
Ta.— P«  r  BOIL,  the  god  of  fear,  L. 

pax,  pftcis,  /.  [  PAG-  ],  a  compact,  agreement, 
treaty,  peace,  treaty  of  peace,  reconciliation  .*  cum  els 
facta  pax  non  erit  pax :  maritima :  pro  empta  pace 
bellum  intulerunt:  pacem  petere,  Os. :  pangere, 
L. :  Nulla  dies  pacem  hanc  rumpet,  Y. :  iui*a,  Bella 
atque  paces  penes  paucos  erant,  S. — ^P  e  r  s  o  n.,-the 
goddeae  of  peace,  Aace,  H.,  O.,  J^i^-^Concord,  tran^ 
qmUity, peace,  harmony:  yidendum  est  cum  omni* 
busne  pax  esse  poasit,  an,  etc. :  susoipienda  bella, 
ut  in  paoe  yiyatur :  bello  ac  pace,  both  in  war  and 
in  peace,  L. :  in  pace,  H. :  in  roedift  pace,  L. :  paces 
bonae,  i.  e  (A*  bUaeinge  o^  peace,  H. — Of  the  gods, 
grace,  favor,  pardon,  aenUance:  ab  loye  Opt  Max. 
pacem  ac  veniam  peto:  pads  deilm  exposcendae 
causft,  L. :  exorat  paoem  diyom,  Y. — AbL  with  a 
poeaeat.  pron.  or  gen.,  by  the  good  leave,  by  permu- 
eion,  with  all  raped  to  :  pace  quod  fiat  tu&,  wi^ 
out  offence  to  you,  T. :  pace  horuio  dixerim :  hoc 
paoe  dicam  tut :  Glaudi  paoe  loquar,  L. — ^As  an 
exc]amatioD,fMac«/  silence/  enough/:  capillus  pas- 
SU8  prolixe  . . .  pax  I  T.-^Bominion,  empire :  pa- 
oem nostram  roetuere, Ta. — Pig.,  of  the  mind, 
peace,  tranquillity :  pax  animi,  sleep,  0. :  mentis, 
O. :  temperantiA  paoem  animis  adfert. — Of  things, 
peace,  rest,  quiet :  flumen  cam  pace  delabeus,  U. : 
pacem  yoltus  habet,  w  tranquil,  O. 

paooaii%  ntis,  odQ.  [  1\  of  pecco  1,  sinful,  fuU 
of  sin  .*  immortalitas.-^iVitr.  fi.  as  subst.,  offenaere, 
sinners :  ad  offlcium  pecoantes  redire  oogere,  N. 

peooatmn,  l,  n.  [pecco],  afavU,  error,  mivtake, 
tranfgremon,  sin :  pro  hums  peccatis  ego  suppli- 
cium  sufferam  f  T. :  si  peccato  locus  esset,  S. : 
peccatum  est  patriam  prodere :  stultitiae :  paucis 
yerbis  tria  magna  peccata,  blunders :  peccatis  poe- 
nas  aequas  inrogare,  H. 

pecoatas,  Us,  m.  [pecco],  a  failing,  fault,  trea- 
pass :  in  manifesto  peccatu  tenerl 

paooo,  &yl  (peccfiris  for  peccftyeris,  Pr.),  fttus, 
ftre,  to  miss,  miatake,  do  amiss,  irtnugress,  commit  a 
fault,  offend,  sin  :  quid  peccayi  ?  T. :  alius  roagis 
alio  yel  peccat  yel  recte  f adt :  plnra  in  hac  re,  T. : 
multa  alia :  tanturodem  idemque,  H. :  si  quid  in 
te  peccTi :  quod  in  ,»|V.leri«^Jj;,5yg^n 


100 


nil  ctQsa  non  esaet,  Cs. :  id  servo  neoftiido  ptoea- 
tiir:  libidine,  lu. :  ne  Pecoet  (eqauB)  ad  eztremiim 
ridendus,  brtak  down,  H. — ^£  8  p.,  of  imparity,  to 
go  astray,  be  licentunu:  peocare  dooentos  histome, 
H. ;  inlecebrae  peocantium,  Ta. 

p6Coro«ii%  atli'  [pecus],  rich  in  catU$  .*  Pala^ 
tia,Pr. 

peoten,  inis,  r».  [PEG-],  a  comb  (for  the  hair) : 
deducit  pectine  crises,  0. :  digitis  inter  se  pectioe 
iunctis,  L  e.  vUertodud,  0. — l%e  reed,  eUy  (of  a 
loom  ) :  arguto  percurrens  pectine  telas,  Y. — A 
eomby  card,  heckle  (for  wool),  lu.— ^  rake:  pec- 
tine verrit  humum,  0. — An  ineirument  for  etrik' 
ing  the  etrings  of  the  lyre:  eburnus,  V.,  lu.  ;^  Dura 
canirous  sacras  altcrno  pectine  Nonas,  i.  e.  in  die- 
tiehee,  O.—A  kind  o/ehell-Juh,  tcallop,  H. 

peoto,  pexl,  pexua,  ere  [PEC-l,  to  comb :  pexo 
capillo :  caesariem,  H. :  barbam,  lu. :  ferum  (cer- 
▼nm),  v. :  ipsa  comas  pectar,  0. 

peotn%  oris,  n.  [PAG-],  a  breatt,  breaet^wne: 
pectore  in  adverso  ensem  Condidit,  V. :  in  pectus 
cadit  pronus,  0. :  latum  demisit  pectore  olavom, 
H. :  esse  vincto  pectore,  at  gracilae  sient,  %^ 
laeed^T.^Thettoma^h:  reeerato  pectore,  0.-^7^ 
breatty  heart,  feeOnge,  diepoeition  :  amari  toto  pec- 
tore :  roetus  insidens  pectoribus,  U :  laeta  deae 
permulsit  pectora  dietis,  V. :  lUi  robar  et  aes  tri- 
plex Circa  pectus  erat,  H. :  moUities  pectoris,  ten- 
der-heartedness, 0. :  vita  et  pectore  puro,  eonseienee, 
H. :  pectora  casta,  0. — ITu  soul,  spirit,  mind,  un- 
deretanding:  de  hortis  toto  pectore  cogitemas: 
quod  verbum  in  pectus  lugurthae  altius  descendit, 
S.:  novum  in  Bruti  pectore  ingeniuro,  L.:  nova 
pectore  versat  Ck>nsilia,  Y. :  oculis  ea  pectoris 
hausit,  the  mind's  eye,  0.:  memori  referas  mihi 
pectore  cuncta,  H.:  deus  quem  clausum  pectore 
habebat,  i.  e.  teho  inspired  her,  O.-^A  eharaeter, 
heart,  person :  cara  soromm  Pectora,  Y. :  mihi 
Thesea  pectora  iuncta  fide,  O. 

(pecQ),  n.  [PAa],  eaitU,  large  ca<tf«.— Only 
s/nr.  nom.  and  ace. :  pecua  captiva  praeter  equoe, 
L. :  pecua  relinquuntur,  i.  e.  the  pastures, 

peouariiis,  e^.  [pecua],  of  cattle:  res,  caUle- 
raising,  —  As  suSsL  m.,  a  eaUle  -  breeder,  grazier : 
diligentissimus :  damnatis  aliquot  pecuariis,  i.  e. 
farmers  of  public  pastures,  L. — As  subsL  n,plur.y 
herds  of  caUle,y.^A8  subsL  f  {bc  An), cattle, 
breeding  :  pecuaria  rel'mquitur. 

peoulator,  oris,  m.  [peculor],  an  embeader, 
peculator,  C.,  Ta. 

peculatns,  fls,  m.  [peculor],  an  embeaUment, 
peculation :  aerari,  S. :  peculatus  damnarl 

peculiarifl^  e,  oKfj.  [peculium],  of  private  prop- 
erly, one's  own,  proper,  special,  peatUar :  tuus  testis : 
vestra  patria  pecuHarisque  res  pb,  L. — J&Uraor- 
dinary,  special:  edictum. 


paofilfam,  I,  ft.  [  pectt  ],  properly  :  cvpiditu 
pecuU :  cura  pecoli,  i.  e.  ansaety  for  gain,  H. — 
JMpate  property,  s^Hsrate  estate:  fill,  L. :  cultis 
augere  peeulia  servi8,/P0i»  la. 

pao&iia,  ae,/.  [pecal,  ^n^wHy,  riches,  weaUh: 
pecaniam  f acere,  aeewmmeUe :  at  pecaniA  fortunis- 
que  nostris  contentus  sit:  ea  (L  e.  pecora)  pecunia 
illis  est,  h, — Money:  Pecuniam  neglegere,  T. : 
publica:  certa,  a  specyied  sum:  pecuniam  cogere 
a  oivitatibus:  cr^ita  nobis:  pecimiaa  oonferre 
ad  statuas:  gravi  faenore  occupare:  conlocatam 
habere :  dare  mutuam:  exige  pecaniam  a  civitati- 
bus :  funesta.  lu. :  pecuniarum  repetundaram 
reu9,  ofembeauement,  & :  mutuas  pecunias  faenore 
quaerens,  L. :  Et  genus  et  formam  rfegtna  pecania 
donat,  i.  e.  supplies  all  defects,  H. 

peoiiniaiiii^  a^.  [pecunia],  of  money,  pecunir 
ary :  indicium :  rei  pecuniariae  socius,  m  a  monof 
matter:  praemia  rei  pecuniariae,  in  money^  Gs. 

peomiiomii^  adj.  with  stqk  [pecania],  mon^fed, 
riA,  wealthy:  muller:  senectus,  Ta. :  homo  pecu- 
niosissimus. 

1.  peciis,  pecoris,  n.  [PAG-],  eattle  (all  do- 
mestic animals  kept  for  food  or  service) :  pabulum 
pecoris,  S. :  eqainum,  a  stud,  Y. :  setigemm,  the 
bristly  herd  (i.  e.  of  swine),  O. :  deos  pecoris,  i.  e. 
Pan,  O. :  Ignavom  f  ucos  pecus  a  praesepibus 
aroent,  I  e.  the  drones,  Y. — Of  sheep,  a  flock:  Ba- 
latu  pecorum  sonant  ripae,  Y«— ^n  animal,  head 
of  cattle  ( poet ) :  pecus  magnae  parentis  (of  a 
young  lion),  0. — Of  persons,  cattle:  metam  et 
turpe,  H. :  dominae  peoora,  Gt. :  venaloi  lo. 

2.  pectus  udis  (plur.  ace,  once  peeada,  C.\f 
[PAG-],  a  head  of  cattle,  beast,  brtUe,  animal,  one 
of  a  lurd:  pecudes  pictaeque  volucres,  land  ani- 
mats,  Y. :  ouantum  natura  hominis  pecadibns 
anteoedat,  domesHc  animals.^ A  sheep:  balans, 
lu. :  pecus  Athamantldos  Helles,  i.  e.  m<  Jtam,  0. 
-*0f  a  person,  a  beast,  bruts:  stuporem  hominis 
vel  dicam  pecudis  attendite :  aurea,  Ta. 

pedili%  e,  adj.  [pesi  of  the  site  of  afoot:  sol 
mihi  videtur  qoasi  pedalis,  afoot  in  diameter:  in 
latitttdinem  trabes,  Gs. 

pedizlas,  «(f.  [pes],  of  the  foot,  at  the  feet: 
senatores,  senators  of  no  enUnenee,  teho  voted  m 
followere  of  others,  Ta.  —  Ptur,  m.  as  subet,  (se. 
senatores),  0. 

pedes,  itis,  m,  [pes],  a  foot 'traveller,  walker: 
si  pedes  inoedat,  on  fool,  L. :  cum  pedes  iret  in 
faostem,  Y. :  pedes  per  nives  ingredi  coepit,  Co. — 
A  footsoltRer:  ne  qaera  peditem  ad  conkiquiam 
addaceret,  Gs.:  tria  miiia  et  septingenti  peditcs 
ierunt,  infantry,  L.— iSit^.  oolleet.,fooCeoldiers,  ia- 
faniry:  occiso  pedite  nostro,  S. :  cum  pedes  coo- 
currit,  L. :  in  pedite  robnr,  Ta. :  equitum  pedituni- 
que  prolem  describunto,  of  horse  andfwk,  i.  c  tAe 
Digitized  by  CjOOQIC 


on 


pallo 


wkoU  peopUi  ornnes  cWes  Romanl  eqnites  pedi- 
tesqoe,  L.,  H. 

pedestar,  tris,  tre,  adj.  [pes],  onfooi^pedntri- 
an,  C. :  copiae,  infantry:  exereitus,  N. :  scutam, 
of  a /oat-9oldier^  L. :  acies,  T.— On  land^  hy  land: 
pedesires  navalesqae  pugnae:  itinera,  the  roads 
by  land,  Gs.  —  Fig.,  not  eUvated,  not  certified,  in 
prose:  historiae,  fl. — Plains  comnumf  prosaie : 
aermo,  H. :  musa,  H. 

pedetemptim  (-tentim),  adv.  [pes + temp- 
toX  step  bi/  gtepy  doioly:  pedetemptim  et  sedato 
iiisii,  Pac.  ap.  G. :  quaerendis  pedetentim  vadis  in 
terram  evasere  (elephanti),  L. — ^Fig.,  by  degrees, 
gradadUy,  eoMtiausly:  aooessos:  oaute  pedetemp- 
timque  omnia  did. 

pedioa,  ae,  /.  [  pes  1  tf  /etter,  springe,  snare : 
iamenta  velat  pedica  capta  in  glacie,  L. :  gruibus 
pedicas  ponere,  V. 

pedlaequa,  ae,/.  [pes + SEC-],  a  female  at- 
iendanl,  tPoUing'Woman,  handmaid:  ad  pediseqaas 
accedo,  T. — Fig.:  iuris  scientiam  eloqaentlae 
tamquam  pedisequam  adiunxisti. 

pediaeqi»i%  I,  m.  [pes+SEC-],  a/oUoio&r  on 
foot,  footmanf  servant,  page,  lackey :  clamor  pedi- 
sequorum  nostroram. 

peditatiu^  fks,  m.  [  pedes  ],  foot-  soldiers,  foot, 
infantry  :  civem  peditatu  instniere :  pedikatam 
eogere,  Gs. 

pedo,  pepSdl,  pSditns,  ere,  to  break  mnd,  H. — 
P.  perf  n.  as  subst. ,  Gt 

(pMorX  see  paedor. 

peduzD,  I,  n.  [  pes  ],  a  shepherd's  crook,  sheep 
kook,y. 

PegasiiB  (-Oft),  I,  m.,  =  UiiyaaoCf  in  fable,  a 
winged  horse  of  the  Muses,  afterwards  a  eonsteUa- 
tion^  H.,  O. — Plur.,  of  swift  messengers,  G. 

pegma,  atis,  n.,  =  rflyfia,  a  fixture  of  boards, 
bookcase^  book-thelf:  tua  pegmata. — In  a  theatre, 
a  movable  platform,  stage  machine,  Ph.,  lu. 

peierd,  periero,  or  perifiro,  Svi,  &tus,  ftre 
[per+iuro],  to  swear  falsely,  perjure  oneself:  ver- 
bis conceptis :  qu&  re  periuras  ?  H. :  Hie  putat 
esse  deos,  et  peierat,  lu. :  iua  peieratiiin,  a  false 
oath^  H. :  periurati  dii,  offended  by  perjury,  0. 

peior,  us,  adj.  comp. ;  see  1  malue. 

peiuS)  ads,  eofiyx  ;  see  male. 

pelaglus,  oc^'.,  =  ircXayioCt  ^f  ^  *^  ma-.- 
curaua,  Pb. 

pela^s,  I,  IS  =  ^tkayoCf  the  sea :  f ervit  aestu 
pelagus,  Pac.  ap.  G. :  pelagus  tenaere  rates,  the 
open  sea,  V. :  Gommisit  pelago  ratem,  H. :  rector 
pelagi,  i.  e.  Neptune,  0. :  pelago  premit  anra  so- 
nsLni\,fiood,  Y. 

pelamys,  ydis,  /.,  ss  in|Xa/t4c»  a  young  tunny- 
fish,  lu. 


Palasgi,  5rum,  m.,  =  UtKaayoi,  the  Pdasgiasu, 
oldest  settlers  of  Orseee,Y,^TheGreeks,y^O.    • 

pelez,  see  paelex. 

pelicatus  (paeli-),  lis,  m.,  the  relation  of  a 
mistress,  concubinage:  matris  pelicatum  ferre: 
pelicatlls  suspitio. 

peUu,  acis,  adj.  [per+1  LAG-],  seductive,  de- 
ceUfttl:  UHxeSjV. 

pelleoUo,  5ni8,/.  [pellego],  a /Mrt«a/. 

pellago,  see  perlego. 

(pelUoataftX  see  pelicatas. 

pellioid  or  perllcio,  lexl,  iectus,  ere  [see  1 
LAG-],  to  aUure,  entice,  inveigle,  decoy,  coax,  wheedle : 
senem  per  epistulas,  T. :  mulierem  ad  se :  popu- 
lum  in  serTitutem,L.:  maiorem  partem  sententia- 
rum  sale  tuo,  won  over, 

pellioula,  ae,/.  dim.  [pellis],  a  small  skin,  little 
:  nirtivae  aurum  Pelliculae,  i.  e.  the 


pelliculam  curare,  to 


hide:  haedina: 

golden  fieece,  la.  —  P ro ▼. 

coddle  oneself,  E. 

pelUft,  is,  /.,  a  skin,  hide,  felt,  pelt:  rugoea 
(raDae),  Ph. :  caprina :  pelles  pro  velis,  Gs. :  f al- 
Tique  insteraor  pelle  leonis,  V. :  deformem  pro 
cnte  pellem  aapice,  lu.  —  P  r  o  v. :  Detrahere  pel- 
iero,  i.  e.  to  expose  one^s  real  nature,  H. :  Introrsum 
turpis,  speciosus  pelle  decorft,  vnth  a  showy  out- 
side, H. :  in  propria  pelle  quiescere,  to  rest  content' 
ed,  H. — Tanned  hide,  leather,  skin  :  rupta  oalceos 
alter  Pelle  patet,  la. :  pecore  compulso  pelliam 
Domine,  to  obtain  leather  (for  shields):  pea  in 
pelle  natet,  in  the  shoe,  0.  —  In  the  phrase,  sub 
pellibus  (because  the  winter  tents  were  covered 
with  skins ),  in  winter  tents,  in  camp,  G.,  (hi,-^A 
leathern  sanded-tie,  shoe-latchet,  H. 

pellitui^  atfj.  [pellis],  covered  with  skins,  dad 
in  skins  :  oves,  i.  e.  of  very  fine  wool  (protected  by 
a  covering  of  sitins),  H.  —  E  s  p.,  of  the  ancient 
Sardinians:  Sardi,  L. :  testes,  i.  e.from  Sardinia. 

pello,  pepull,  pnlsns,  ere  [1  PAL-],  to  beat, 
strike,  knock,  push,  drive,  hurl,  impel,  prcpel:  fores, 
T. :  pueri  pulsi:  ter  pede  terram  (in  the  tripa- 
dium),  H. :  undtque  inagno  Pulsa  domas  strepita, 
H.  —  To  drive  out,  drive  away,  thrust  out,  eapei, 
banish,  repel,  drive  back,  diseomfit,  rout :  qui  armis 
palsus  est:  hostes  pellantur,  Gs. :  exsules  tjran- 
noram  iniarit  palsi,  banished,  L. :  in  exsiliam  pul- 
sus: lapidibus  e  foro  pelli:  omnes  ex  Galliae 
finibus,  Gs. :  istum  ab  HispaniS :  ilium  ab  eS,  T. : 
poesessores  sais  sedibos :  patria,  N. :  regno  pal- 
sus, H. :  pudendis  Volneribus  pulsus,  i.  e.  shame- 
fully wounded  infiight,  V.—  To  rout,  put  tofiight, 
diseomfii  :  ezercitvs  eius  ab  Helvetiis  pulsus,  Gs. 
— To  strike,  set  in  motion,  impel:  sagitta  pulsa 
maun,  V.:  nervi  palsi«  struck:  lyra  pulsa  mana, 

played,  0.:  classica,  Tb.  —  F i q  

Digitized  by^ 


ptHhacmo 


598 


mov€y  afeet^  imprtn:  Ble  canit,  puUae  refenint 
ad  sidera  ▼alles,  V. :  acriter  mentem  senflumTe : 
species  utilitatis  pepulit  earn:  luveDem  nuUiua 
forma  pepulerat  captivaef  L. :  pulsusque  rocesse- 
rat  ardor,  0. :  Haec  ubi  dicta  Agrestem  (murem) 
pepulere,  H.  —  To  drive  oui^  drive  away^  banish^ 
atpel :  maestitiam  ex  aDtmis :  quo  tibi  nostri  Pul- 
sus amor?  what  hat  become  of  your  love  for  mef 
V. :  glande  famem,  0. :  tecta,  quibus  f rigorum  vis 
pelleretur :  tenebras,  0. 

pelluoeo,  pelliioidiis,  see  pcrluc-. 

p^oriB,  idis,  /.,  =  r<XAip(c»  a  large  Adlrfuhy 
<A«  giant  rniieed^  H. 

pelta,  ae,/.>  =  ir^ni,  a  light  ehidd,  ehaped  like 
a  half-mooHjpeUf  Thradan  thield,  L.,  Y,  0. 

peltastae,  arum,  m.,  =  irtKratnal,  eoldiere 
armed  toiih  tlu  peltj  peltaaU,  L.,  N. 

peltatua^  adj,  [pelta],  armed  wUh  thepdty  0. 

pelvis,  is,  /.  [PLE-],  a  badn^  laver,  la. 

penariuB,  adj.  [^nx\s\  for  provmom  :  oella. 

Penates,  ium,m.  fl  PA-],  the  Penatett  guardian 
gode  of  the  family^  houtehold  gode :  tos  Penates 
patriique  di,  Y.,  H.,  0. :  deos  penatis  salutatura 
domum  Devortar,  T. :  aedes  deonim  Penatium,  L. 
— A  dwelling^  hwne^  hearth  (cf.  Lares) :  a  suis  dis 
penadbas  eiectus :  nostris  succede  penatibos  ho- 
spes,  Y. :  regis,  0. :  uxoris,  Ta. :  suos  peDates  re- 
gere,  Ta. :  flammis  adolere  penatis,  the  hearth^  Y : 
certos  novere  penatts,  eelle  (of  bees),  Y. 

penatiger,  era,  erum,  adj,  [penates+GES-], 
carrying  the  houeehold  gode^  0. 

pendeo,  pependl,  — .  Sre  [PAND-],  to  hang^ 
hang  dovm^  be  8u^)ended:  sagittae  pendebant  ab 
umero :  pendebant  molles  super  ora  capiili,  0. : 
telum  summo  clipei  umbone  pependit,  Y. :  chla- 
tnjdemque,  ut  pendeat  apte,  Conlocat,  hang  be- 
comingly^  0. :  ego  plectar  pendens,  ahaU  be  strung 
up  and  flogged,  T. :  pendebit  fistula  pinu,  Y. :  E 
trabe  pependit  onus,  O. :  inter  meroes,  be  esqooted 
for  eaUj  Ph. :  Omnia  sunt  hominum  tenui  pen- 
dentia  filo,  i.  e.  are  held  by  a  frail  tenure,  0. — 7b 
hang  in  t/ie  otr,  be  wspendedy  float,  hover,  oper^ 
hang:  Nunc  soopuius  raucis  pendet  adesus  aquia, 
O. :  Hi  summo  in  flucta  pendent,  Y. :  Damosft 
pendere  procul  de  rupe  videbo  (capros),  Y. :  olor 
niveis  pendebat  m  afire  pennis,  0.:  litus,  quod 
pendeat,  overhangs,  0.  —  7b  hang  about,  loiter, 
tarry,  linger :  nostro  in  limine,  Y. — 7b  hang  down, 
be  flabby,  be  flaccid,  be  toeak,  have  no  strength  : 
fljiidos  pendere  lacertos,  0. :  Pendentes  genas 
aspice,  lu. — F  i  g.,  ^  hii^t  '^  depend,  be  depend- 
ent :  quoniam  opes  eius  ex  patre  auo  penderent, 
8. :  ex  alterius  voltu  ac  nuto,  L. :  spes  pendet  ex 
fortunft:  ex  quo  verbo  tota  causa  pendebat:  ree- 
tigalia  perievi  saepe  memento  fortunae  pendere : 


ID  flcnteDtiis  oibniam  civium  tamam  nostrara  pen- 
dere :  De  te  pendens  amicus,  devoted  to  you,  H. : 
ex  te  toU  pendebat,  Ct :  tjrannus,  Cum  quo  fa- 
tum  pendebat  amid,  lu.  —  Of  the  attention,  to 
hang,  give  dose  attention,  be  absorbed,  gaseflxedly: 
(Dido)  pendet  iienim  narrantis  ab  ore,  Y.,  0. — 
To  be  sutpended,  be  interrupted:  pendent  opera 
interrupta,  Y.  —  7b  be  in  sumense,  be  uncertain, 
hesitate,  be  irresolute,  be  perplexed:  animus  tibi 
pendet  ?  T. :  nolo  suspensam  plebem  obscurft  spe 
pendere :  pendeo  animi  exspectatione  Corfiniensi : 
sollicitis  ao  pendentibus  animi,  U :  pendebat  ad- 
huo  belli  fortuna,  voas  in  doubt,  0. 

IpvULo,  pependl,  pdnsut,  ere  [PAND-],  to  sus- 
pmd,  weigh,  weigh  out :  pensas  examinat  herbas^ 
0. — 7b  vfeigh  out  in  payment,  pay,  pay  out :  su- 
pendium  quotannis,  Cs. :  pecumam  Pisoni :  popn- 
lo  mercedem,  lu.— Fig.,  to  pay,  sujfer,  undergo: 
mihi  tergo  poenaa,  T. :  poenaa  temeritatis :  satis 
pro  temeritale  unius  homiiiis  supplidorum  pen- 
sum  esse,  L. :  capitis  poenas,  0. — 7b  weigh,  pon- 
der, consider,  deliberate  i^n,  decide:  earn  (rem) 
penditote :  in  philosophia  res  spectatur,  non  verba 
penduntur. —  7b  value,  esteem,  regard:  qnem  to 
ridisse  beatus  Kon  magni  pendis,  H. :  Quae  dico 
parvi  pcndunt,  esteem  lightly,  T. :  niii,  care  nothimg 
for,  T. :  non  flood  pendere,  T. — Inirans^  to  wei^ 
be  heavy:  tatentnm  ne  minus  poado  octoginta 
Romanis  ponderibus  pendat,  L. 

pendulua,  adj,  [PAND-l,  hanging,  hanging 
dowtk,  pendent :  cotlum,  H. :  libra,  0. :  tela,  O. — 
F  i  g.,  doubtful,  uncertain,  hesitating  :  dabiae  spe 
pendulos  horae,  H. 

(peneX  see  paene. 

penes^  praep.  with  aee,  [1  PA-],  wtlA,  at  the 
house  of  (only  with  eue,  of  pers, ;  sometimes  after 
its  case):  istaeo  iam  penes  yos  pealtriast?  T.: 
penes  accusatorem  fuisse:  penes  quern  quisqoe 
sit,  Gs. :  mentis  causa  malae  est  penes  t^  In.— > 
F  i  g.,  withy  in  the  possession  of,  in  the  power  of, 
belonging  to,  resting  with :  quae  (culpa)  te  est  pe- 
nes, yours,  T. :  agri,  quorum  penes  Cn.  Pompdnia 
indicium  debet  esse:  ius  et  imperium  eius  (regni) 
penes  vos  esse,  S. :  usus,  Quem  penes  arbitnom 
est  loquendi,  H. :  penes  te  es  t  master  of  your- 
self f  fl. 

penetrabillBi  e,  euff,  [penetro],;)en^ra52e,  nd- 
fierable:  corpus  nullo  telo,  0. — Fierdng,  pene- 
trating: Boreae  frigns,  Y. :  fulmen,  O. 

penetralia,  e,  adj.  [penetro],/>t^mfiy,/Miu<ra(- 
ing,  inward,  ifwer,  internal,  interior,  innemwd: 
adyta,  Y. :  foci. — As  subd,  n.,  an  inner  oart,  in- 
terior, inside  space,  inner  room :  penetrale  nrlns, 
L.-— Usu.  plur, :  fausta  (of  the  paUce  of  Ao^ns- 
tus),  H. :  in  ipsis  penetralibus  (BritanniaeX  Ta. ; 
▼eterum  regnm,  titiwr  chambers,^. :  magni  amnia, 
0. :  Yestae,  i,e,the  poeCs  sanctum,  H. 
Digitized  by  V^OOQIC 


p«a«tR> 


808 


|>#r 


penetro^  &▼!,  atus,  ire  [penoB+l  TER-I  to 
enier^  penetrate^  btiake  onmuf:  sub  terms :  adip- 
80S  (deo6) :  in  caatra  hostium,  L. :  per  angasiiaa : 
eo,  mia  far^  N.:  penetrat  vox  ad  aurea,  0.:  iu 
earn  speluncam  penetratum  cum  signU  est,  L.: 
Illjricos  sinOs,  preti  tfito,  V. :  mediae  cryptam 
Suburrae,  Iu.  —  F  i  g.,  to  pierce^  sink^  enter,  pene- 
(rate:  RomuU  animus  in  templa  penetravit:  in 
animoe:  ad  sensum  indicia:  quo  non  ars  pene- 
trai  t  O. :  nihil  Tiberium  magia  penetravit,  quam, 
etc,  L  e.  impr€89edf  Ta. 

p«iiiclllti%  1,  tn.  dStifi.  [penkmlas],  a  painier's 
brush,  hair-pencil:  luetum  penicillo  imitari:  pin- 
gere  coloribua  tais,  penicillo  meo,  i.  e.  ifyle. 

penlCuliiB,  T,  m.  €Uin.  [penis],  a  tponffe^  T. 

peninAala,  see  paeninsula. 

penis,  is,  nk,  a  tail  (old) :  caudam  antiqui  pe- 
nem  vocabant — 7%epenu,  C,  H.,  Iu. — Ltut,  wan- 
/oftfuw,  dimpaiion:  ganeo,  manu,  ventre,  pene 
bona  patria  laceraverac,  8. 

penite,  ath,  [penitas],  profoundly,  Ot 

penitas,  adv,  [PA-],  inwardly,  deeply,  far 
within,  into  the  inmost  part  t  saxum  excisum :  de- 
fossa,  V.:  penitus  terrae  defigitur  arbos,y.:  pe- 
nitus  ad  extremos  finis  se  recepisse,  Gs. :  penitus 
in  Thraciam  se  abdidit,  N. :  mare  retibus  penitus 
scruure,  Iu.  —  F  i  g.,  deaply,  far  within,  from  the 
depths :  opinio  tarn  penitus  inslta,  so  dwpijt  root- 
ed: periculum  penitus  in  venis  rei  p.,  in  the  very 
heart:  demittere  se  penitus  in  causam. — Thro^tgh 
and  through,  thoroughly,  completely,  whotly,  pro- 
fovrndly,  entirely,  utterly  :  supercilia  abrasa :  re- 
ligionem  sustulisse?:  pemoecere  animorum  mo- 
tfts:  dilecta,H. :  rogare,  Acarlt'/y. 

penna,  ae,/  [P£T-1,  a  feather,  plume  (on  a 
bird;  often  confounded  with  pinna):  pen  nam  m 
taurum  nitor.  Ph.:  maduere  graves  aspergine 
pennae,  O. — Fhar.,  a  wing :  quatere  in  aSre,  0. : 
pennis  coruscant,  Y.  (al.  pinnis). — A  feather  (on 
an  arrow):  per  iugulom  pennis  tonus  acta  sagit- 
ta  est,  O. :  felidlms  edita  pennis,  i.  e.  with  a  happy 
omen  from  the  flight  of  birdt,  Pr. — Sing,  collect., 
the  wmgt:  Penna  latos  vestit,  0. 

paim&ta%  adj.  [penna],  yViniuAtfi  with  wings, 
winded:  serpentea,  0. 

(penniger,  peiixiipe«),  see  pinni-. 

Pwmiinui  (P«iii-),  aee  Poetilnas. 

pemrala,  see  pinnnla. 

pensUiflk  e,  «&'•  [  PAXD-  ],  hanging,  pendent, 
peneile :  plumae,  i.  e.  cushions  of  down,  Iu. :  uva, 
hung  up  to  dry,  H. :  horti,  i.  e.  on  arches,  Cu. 

peiisi5»  5nis,/  [PAND-],  a  paying,  payment, 
ineialment:  tribus  pensiooibus  solvi,  L.:  tua  con- 
iunx  nimium  diu  debet  populo  R.  tertiam  pensio- 


nem  (L  e.  the  death  of  her  third  husband  )i-« 
JUnt,  rental,  Iu. 

pensito,  &vi,  — ,  gre,&eq.  [penso],  to  weigh 
out, pay f  vectigalia  nobis:  praedia,  quae  pensi- 
tant,  i.  e.  are  tcaahle,^¥  i  g.,  to  weigh,  ponder,  eon- 
eider:  (oonsilia)  pensitanda,  L.:  saepe  pensitato, 
an,  etc.,  after  often  considering,  Ta. 

penso,  ftvl,  fttus,  ikre,freg,  [pendo],  to  weigh, 
weigh  ofU:  aurum,  L.:  pensari  eadem  trutina, 
i.  e.  judged  by  the  same  standard,  H. — To  counter- 
balance,  contrast,  eon^re:  adversa  secundis,  L.: 
virtutibus  vitia,  L.  —  To  compensate,  recompense, 
requite:  exigua  turis  impensA  benefieia,  Cu. : 
transmarinae  res  quadam  vice  pensatae  (sc.  inter 
se),  L. :  volnus  volnere,  0.  —  To  pay,  atone  for: 
laudem  cum  damno,  0.:  nece  pudoi-em,  0. — 7b 
weigh, ponder,  examine,  consider:  ut  factis,  non  ex 
dictis,  amicos  peusent,  L. :  animi  consulta,Gu. 

pemnun,  l,  n,  [P.  lu  of  pendo],  toool  weighed 
out  to  a  dove  for  a  day*s  spinning,  allotment  of 
wool:  noctuma  carpentea  pensa  puellae,  V.:  fa- 
mulasqne  ad  lumina  longo  Exercet  peoso,  V.: 
pensa  manu  ducunt,  Iu. — Fig.,  a  charge^  duty, 
office :  roeae  diligentiae :  noroinis  familiaeque,  L 
—  Weight,  eonuderation^  servple,  importance  (only 
gen.  of  price):  nihil  pensi  neque  moderati  habere, 
i.  e.  practise  no  reverence  or  self-control,  S. :  neque 
id  quibus  modis  adsequeretur,  quicquam  pensi 
habebat,  L  e.  had  no  scruple,  S. :  sed  iliis  nee  quid 
dicerent,  quicquam  umquam  penai  fuisse,  they 
never  cared  at  all,  h.:  quibus  si  quicquam  pensi 
umquam  fuisset,  non,  etc,  had  they  ever  had  re- 
gard for  anything,  S. 

pensne,  P.  of  pendc 

(pentila,  pennlatos,  pentiltimtui),  see  paen-. 

penurla  (i>aen-),  ae,/  [SPA-l  vfant,  need, 
scarcity,  destitution  :  victQs,H. :  edendl,  V. :  rerum 
necessariarum,  S. :  f ruroeoti,  L. :  virorum  fortium : 
alcuius  generis  (amicorum) :  argenti,  L. 

peniw,  — ,  m.,f.,  or  n.  [PA],  a  store  of  food, 
provision,  victuals:  in  cellulam  penum  omnem 
congerebam,  T. :  est  omne,  quo  vescuntur  homi- 
nes, penus :  portet  f  rumen  ta  penusque,  H. :  Ion- 
gam  penum  atruere,  Y. 

pepliun,  I,  fk,  S5  ir«irXoc«  an  outer  robe,  robe  of 
state,  mantle  (of  a  woman):  Iliades  pepium  fere- 
bant  (of  AtheneX  Y. 

per,  praep.  with  aec.  [  1  PAR-  ].  I.  In  space, 
through,  across,  through  the  midst  of,  from  side  to 
side  of,  traversing :  itinera  duo^  unum  per  Sequa- 
nos . . .  alteram  per  provinciom,  Cs. :  qui  per  agfos 
fluit :  it  hasta  per  tempns  utrumque,  Y. :  per  me- 
dios  hostis  evasit,  L. — Through,  over,  throughout, 
all  over,  along,  among :  per  totam  ItaKam,  S. :  per 
oronis  partTs  provinciae :  per  viam,  along,  L. :  aegro 
per  n»B«.  t»cta.  ^J^r^^^^^^ 


OM 


Os. :  inTitati  boepftaliter  per  domo8,yrom  kftum  to 
AotiM,  L. :  pauim  per  herbam  Ck>rpora  f usa,  Y. : 
imperium  per  omnls  in  orbem  ibat|  went  around, 
lu :  per  alia  atque  alia  pavida  oonsilia  trepidans, 
from  one  place  to  another,  L. :  TirnDBtra  per  et  re- 
inoSi  y. — n  ith  ora,  oculoe  or  aurU,  he/ore,  to  :  ia- 
cedunt  per  ora  Testram,  S. :  traducti  per  hoatiuni 
oculos,  L. :  restraa  per  auna  ire,  T. — H.  In  time, 
throitgli,  during, for,  thro\^hond,  in  the  course  of: 
per  hoBce  aimos:  per  triennium:  per  eos  forte 
dies,  L.  — At,  at  the  time  of,  during:  per  idem 
tempas :  per  meridiem,  <U  no<m,  L, :  per  lados,  L. : 
per  lanam,  Y. :  per  iofrequentlam  comitia  perfi. 
dunt,  L. :  per  tempas,  at  the  rigfd  time,  T. — HI. 
Of  agencv,  through,  hy,  hy  the  hande  of,  by  the 
agency  of:  quae  comperta  sunt  per  me :  per  ho- 
mines explorare,  S. :  per  procuratores  agere :  quo 
minus  cum  eis  amicitia  esset,  per  populum  R.  ste- 
tisse,  L. :  occidebantur  ?  per  quos?  et  a  quibus? 
by  tohoee  hands,  and  at  whose  instance  f — Witli 
pronn,  rejtex,,  in  person,  alone,  of  oneself:  milites 
qui  per  se  de  conciliandfi  pace  egerint,  Os. :  homo 
per  se  cosnitus,  by  his  own  merit:  per  me  tibi  ob> 
Btiti,  singichanded :  per  se  solus,  L. — Restrictive, 
by,  for,  as  far  as  regards :  per  me  rel  stertas  licet, 
fdotCt  care  if:  per  me  isti  pedibus  trahantur :  si 
per  suos  esset  licitnm,  N.— IV.  Of  means  or  man- 
ner, through,  by,  by  means  of:  id  a  te  per  lltteras 
petere  t  vates  per  avis  oonsulti,  L. :  per  lltteras 
certior  fit,  8.  —  Through,  by,  under  pretence  of  by 
the  pretext  of:  nos  per  fidem  fallere :  per  causam 
exeroendorum  remigum  prodh-e,  Gs. :  per  Caeci- 
lium  Sulla  accusatur,  tn  the  name  of:  per  speciem 
alienae  fungendae  vicis  suas  opes  firmarit,  L. — 
Through,  by,  for  the  sake  of,  oh  account  of,  with  a 
view  to :  cum  per  aetatem  nondum  auderem,  etc. 
—  E  s  p.,  in  oaths  and  adjurations :  si  per  plurls 
deos  iuret,  by :  per  tuam  fidem  Te  obtestor,  T. : 
per  ego  te  deos  oro,  T. — P  o  e  t.  in  ellipBis :  per,  si 
qua  est . . .  Intemerata  fides,  oro,  Y.--Of  manner, 
in  adverb,  phrases,  by,  through,  witK  at,  in  :  per 
▼im,  violently,  T. :  per  ludum  et  iocum,  in  sport : 
per  summum  dedecus,  moc^  infamoudy :  per  iram, 
angrily:  per  commodum  rei  p.,  without  injury,  L. : 
per  otiam,a<  leisure,  L. :  per  commodum,  leisurely, 
L :  per  ignaviam  et  auperblam  aetatem  agere,  in 
ietglorious  pride,  S. :  per  tnrpitadinem,  basely,  B. : 
per  TirUitem  emori,  brnnfely,  S. :  Per  facinna,  wick- 
edly, O. :  baud  per  ambs^jes  portendere,  not  ob- 
sewrely,  h. :  per  tumaltam,  tn  disorder,  h. 

pera,  ae,/.,  =  ir^n,  a  bag,  waUet,  Ph. 

par-absurdiis,  adj,,  very  absurd, 

per-aooommodatiis,  adj.,  very  convenient: 
per  fore  accommodatum  tibi,  si,  etc. 

per-ioer,  ftcris,  ficre,  adj^  very  tAaty.— Fig. : 
iamcium. 

per4ioar1yii%  adj^  very  harsh:  uva  guttata. 


p«riotl5,  Onis,/.  [peimgo],  a  eompUOdsit  se- 
nectus  aetatis  est  peraotio  tamquam  fabalae,  1 1. 
the  last  act  of  lifers  drama, 

periotai^  P.  of  peraga 

peraotite,  adv.  [peracutns],  very  sharply,  with 
great  keenness :  moveri :  queri. 

per*acuta%  o^;.,  very  i^ear, penetrating:  vox. 
— ^F  i  g.,  very  acute,  very  penetrating :  homo :  oratio. 

per  -  adiileao«ilfl»  entis,  adj.,  very  young: 
homo. 

per-.adiileMMntiiliu^  I,  m.  dim.^  a  very  young 
man,  N. 

per««eque^  adv.,  quite  equally,  umformly  .•  hoc 
penieque  in  omni  agro  reperietis :  terna  milia  pe- 
raeque  in  singulos  inensis,  N. 

per*agito,  — ,  itus,  are,  to  harass,  disturb :  ve- 
hementius  peragitati  ab  equitato,  Gs. 

per-ago,  ?g1,  ftctus,  ere,  to  thrust  through,  pierce 
through,  transfix:  latus  ense,  transpierce,  0. — To 
pass  through,  traverse:  freta,  O. :  cam  sol  per^t 
Signa,  0. —  7b  disturb,  trouide,  agitate:  Sempro- 
nium  usque  eo,  ut,  etc. :  bamum,  till  permtently, 
O.  —  Fig.,  to  go  through  with,  carry  out,  execute, 
finish,  accompiish,  complete :  fabuUm:  coDciliniD, 
Oi. :  conata,  lu. :  cursum,  Y. :  iter,  H. :  dona,;(iiu& 
distributing,  Y. :  nevum,  0. :  otia,  live  at  ease,  0. : 
facinus,  In.-^To  follow  to  the  end:  ream,  to  pros- 
eeute  to  condemnation,  L. :  causam  nullo  labore. — 
To  go  through,  go  over,  set  forth,  relate,  describe, 
detau:  postulata,  L. :  verbis  auspicia,  mention,  L : 
res  pace  belloque  gestas,  treat,  L. :  res  tenuis,  te- 
nui  sermohe  peractas,  delivered,  H. :  Omnia  auimo 
mecum,  review,  Y. 

peragratio,  Onis,/.  [peragro],  a  wandering 
through,  traversing  :  itinerum. 

per-agro,  avi,  Atus,  Are  [per+ager],  to  wander 
througlt,  travel, pass  through,  traverse:  orbem  ter^ 
rarum :  saltOs  silvasque,  Y.— *F  i  g.,  to  go  through, 
traverse,  spread,  search,  penetrate  :  qua  fines  imperi 
sunt,  ea  . . .  laetitia  peragravit :  eloqoentia  omnes 
peragravit  insulas :  orator  ita  peragvat  per  animos 
bominum,  ut,  etc 

per-altos,  adj.,  very  high,  lofty:  ripae,  L. 

per-amana,  antis,  aeg^  very  fond  :  aoatri. 

per-amanter,  adv.  [peramens],  very  lovif^: 
me  observant 

per-ambnlo,  Avi;  itaa,  ftra,  to  ramble  threu^ 
go  through,  traverse,  perambulate :  viridia,  PL : 
rura,  H. :  frigus  perambulat  artOs,  runs  through, 
0. :  crocum  floresque,  i.  e.  thefiower^rewn  stage,  H. 

per-aiiioeaiaa,<M[/*»*'^)i'^<^'*''**'-*  aesta8,Ta. 
per-aiiiplii%  adj^  very  large,  huge:  aimulacra. 
parangoate^  adv,  [peranguatofl],  very  not- 
remy. 

Digitized  by  V^OOQIC 


695 


peroontatio 


per-ansiiSliM,  «<{;.,  ^ery  narmm:  f return: 
ftditus,  Ob.  :  tia,  Lu :  BemiU,  Co. 

per-antSquufl^  a^j-y  v^  aneierU. 

per-appooltas  (pmdp-),  a<{;.,  vety  ntUable, 
htghly  beeamng  :  ilia  miiniB. 

per-ardxnis,  acjf.,  very  diffUtdi^  mibl  boo 
perarduam  et  demoiwtrare. 

per-argtitaB,  ow^*.,  ••ry  ««^^  »*ry  ^«wi: 
homo. 

per-armataB,  <»$*.,  thoroughly  armedy  weU 
equipped:  ezerduui, Chi. 

per-aro,  &vT,  atus,  &re,  /o  o^ot^A  ihr€fug\fwr* 
VOID  :  nigis  anilibufl  ora,  0.— To  furrow  (a  vrazed 
Ublet  with  the  atjie),  lorite .-  talia  perarans  ma- 
nus,  O. :  peraratae  tabellae,  O. 

per^ttenta^  adv,^  very  attentively :  audirl 

per-attantafl^  adj,,  very  atteniwe:  antmi. 

per-baochor,  &tu8,  ftrt,  dep,^  to  carouse,  revel 
through  :  mulUM  dies, 

per-beata%  <u(/.,  very  fortunate, 

TP9K'h9ili9,ad9,y  very  prettily,  very  ^nely:  aimup 
lane. 

par-bene,  ode,,  very  well:  Latine  loqui :  fecia- 
ee^L. 

par-banavolna,  <K{f.,  very  friendly :  nobis. 

per-banigne,  adv,,  very  kindly,  T. :  per  mlbi 
benigne  rcepondit 

par-bibo^  bibi,  — ,  ere,  to  drink  in:  lacrimas, 
O. — Fig^io  imbibe:  rabiem,0. 

par-blandna,  adj,,  very  eewrteom,  eharmiing, 
engaging:  Biiooessor:  oratio, L. 

par-bomaa,  adj,,  very  good:  agri:  perbono 
looo  reserat 

par-brevla,  e,  adj,,  very  ehioH,  brief  canmee: 
orator:  perbrevi  tempore:  altera  pars  per  mihi 
broTifl  videtur. — AbL  adv.:  perbvevi,  «a  a  very 
short  time. 

par-bravitar,  adv,,  very  briefly,  eoneisely:  quae 
ego  nunc  perbreviter  attingo. 

paroa,  ae,/.,  =  iripni,  a  perch,  0. 

par-caleaoo,  calol,  — ,  ere,  inch,,  to  be  heated 
throiugk,grom  very  warmy  0. 

par-oallaaoo^  callui,  — ,  ere,  ituh,,  to  become 
hardened,grom  eaUous:  eiWtatia  patieatia  percal- 
loerati — Fif^  to  grow  e^tert:  usu  verum. 

par-oani%  a^,,  very  dear,  miteh  beloved:  eis. 
-^very  dear,  too  eodly,  T. 

par-oaatoa,  atlf.,  very  cautious, 

par-calabr5^  — ,  htva,  are,  to  pronounce  fre- 
quently, have  often  in  on£s  moutli :  de  qua  mufiere 
plurimi  TersflB  peroelebraatar :  pereelebrato  ser- 
nM>nibii8  ree  est. 


par-oalar,  oeleriSy  adj.,  very  qidck,  sudden :  !n- 
teritus. 

par-calaxltar,  adv^  very  quickly,  very  soon. 

peroaUo,  cull,  culsua,  ere  [  1  GEL-],  to  beat 
down,  throw  down,  overturn,  upset:  perculei-is  iam 
tu  me,  T. :  eoe  Hartis  vis  perculit.  —  To  strike, 
smite,  hit:  femur,  L. :  deam,  0. — Fig.,  to  east 
down,  overthrow,  ndn,  destroy:  adulesoentiam. — 
To  strike  with  consternation,  deject,  daunt,  dispirit, 
discourage,  dishearten :  metu  perculsl,  £L :  haec  te 
Tox  nou  perculit  ? :  Mentes  perculsae  stupent,  H. : 
quoe  pavor  perculerat  in  silvas,  drove  in  dismay, 

par-oenaao,  ul,  — ,  6re,  to  count  over,  reckon 
up,  enumerate:  vestra  promerita  numerando :  cm- 
Did  geutls,  L.  —  To  survey,  view,  review,  examines 
orationes,  L. — To  go  over,  travel  through:  Thessa- 
iiam,  L. :  orbem,  0. 

•  paroapUo,  dnis,/  [per+CAP-],  a  taking,  re- 
ceiving, gathering  in,  collecting :  f rugum.  —  Fig., 
perception,  eompreliensiofi :  animi  peroeptlones, 
notions. 

paroaptUB,  acfj.  [P,  of  oercipio],  perceived,  ob- 
served, — Flur.  n.  as  subst.,  aoctrines,  rules. 

(paroiao.  — ,  itus,  SreX  see  percitus. 

paroipio,  cCpl  (piuperf.  peroSpset,  old  poet.  ap. 
C),  ceptus,  ere  [per+capioj,  to  take  wholly,  seise 
entirely,  take poesesslofi  of,  seue^  occupy:  neque  ur- 
bis  odium  me  umquam  percipit,  T.  —  2\>  take  to 
oneself,  assume:  rigorero,  0.  —  To  get,  collect,  ob- 
tain: serere,  percipere,  oondere  fructas:  ubertas 
in  perdpiundls  fructibus:  praemia,C6. — Fig.,  to 
perceive,  observe :  oculis,  auribus  percipi :  nunc 
minae  percipiebantur,  were  heard,  L. :  quae  dicaro, 
i.  e.  hear :  ni  Palaraedi  pradentla  Istius  peroepset 
audaciam,  Po^t  ap.  Gl — To  feel:  neque  maiorem 
voluptatem  percipi  posse,  etc. :  gaudia,  O.  —  To 
learn,  know,  conceive,  comprehend,  understand,  per- 
ceive :  res  peroepta  et  oomprehensa :  philosophiam : 
dicta,  H. :  omnium  civium  nomina,  know :  nomen 
Graecum,  sed  peroeptum  usu  a  nostris,  known. 

paroitixBt  adj.  [P.  of  per-cieo],  greatly  moved, 
rcftsed,  stimulated,  excited  :  re  atroci,  T. :  illud  ani- 
mo  percito  twi»Te,-^JSitcitable:  ingenium,  L. 

par-oolo,  oolul,  — ,  ere,  to  dedk,  beautify,  adorn  : 
quae  priores  eloquenti  A  perooluere,  Ta.— 2b  honor: 
ooniugem,  Ta. :  multos  praefecturis,  Ta. 

par<«5iniB,  e,  atg.,  very  eourteous. 

paroommoda,  adv.  [peroommodus],  very  suit- 
ally,  by  great  good-fortune  :  accidit :  factum  est 

par-oommodiia,  a^^*.,  very  suitable,  highly  op^ 
portuns:  ipsis  oastris,  L 

paroontatio  (paitmnot-),  5nis,/.  [peroon- 
tor],  a  persistent  CMcing,  questionif^,  inqusry  :  dic- 
tum Don  percontatione  quaesitom:  nihil  de  eo 

Digitized  by  V^OOQIC 


percontator 


5M 


pofditas 


perooDtationibus  reperire,  Cs. :  derecta,  ^a  —  As  a 
figare  of  speech,  G. 

percontator  (perconct-),  oris,  m.  [peroon- 
toi^,  a  penisteni  aScer,  inquimtive  fdhw^  H. 

peroontor  or  percunotor,  atas,  arl,  dep, 
[per+coDtu0,  to  search  with  a  pole ;  the  form  per- 
cunctor  was  suggested  by  a  mistaken  etjuiology 
from  canctus],  to  ask  particularly^  question  strict- 
ly, inquire^  interroffote,  itwestigate:  percontando 
elicere  opinionem :  Sed  quos  peroonter  Tideo,  T. : 
Porum  an  verum  esset,  Cu.:  nutriceni,  quid  hoc 
rei  sit,  L. :  tu  numquam  mihi  percontaiiti  aliquid 
defuisti :  ex  aniculft  quanti  aliquid  venderet :  ex 
his  scribis  quid  velint :  pauca  percunctatus  de  sta- 
tu civitatis,  S. :  earn  quoque  esse  quae  percunctari 
▼ellet,  of  her  too  he  wished  to  ask  some  gttentionSf 
L. :  meum  si  quls  te  peroontabitur  aevum,  H. :  per- 
contari  Patrons  causam  consilii,  Gu. 

per-oontomax,  acis,  adj^  very  obstinate,  utter- 
ly contwnacious^  T. 

per-ooquo,  — ,  ctus,  ere,  to  ripen:  mora  per- 
coquit  uvas,  0. 

par-orebreaco  (-beaoo),  bnii  or  bul,  — ,  ere, 
tncA.,  to  become  frequent,  yrow  prevalent,  be  spread 
abroad:  quae  (opinio)  apud  exteras  nationes  per- 
crebruit :  quod  cum  perorebuisset :  cum  £aroa  per- 
crebuisset,  ilium  obsideri,  Gs. 

per-orapo,  — ,  — ,  ftre,  to  resound,  ring:  locum 
percrepare  voclbus. 

parcnlaua,  P.  of  percella 

perounot-,  see  percont-. 

per-oupidna,  a<{/.,  very  fond:  tui. 

par-onplo,  — ^  — ^  ere,  to  desire  earnestly:  Immo 
percupio,  ti  suits  me  esactly^  T. 

par-OvUldaaa,  adj.^  very  curjotif,  highly  inquis- 
itive: servolus. 

par^nro,  — y  fttus,  5re,  to  heal  thoroughly,  ettre 
eompletely:  percurato  volnere,  L.,  Gu. 

par-ourro,  percucurri  or  percurrl,  cursus,  ere, 
to  ruvi,  run  along,  run  all  the  vtay,  run  through, 
hcuten  throisghf  traverse,  run  over, pass  over:  cur- 
riculo  percurre  (ad  villamV  run  quickly,  T. :  per 
temonem  (currtts),  along  the  pole,  Cs. :  agrum  Pi- 
oenum,  Gs. :  aristas,  spied  over,  0. :  pecUne  telas, 
y. :  rima  percurrit  lumine  nimbos,  V. — F  i  g.,  of 
speech,  to  run  over,  go  through,  treat  in  succession : 
per  omnls  ciYitates  percurrit  mea  oratio:  partes, 
quas  modo  percucurri :  multas  res  oratione :  Per- 
curram  quot  ▼lllas  possideat,  lu.  — Of  thought  or 
yision,  to  run  over,  scan  briefly,  look  over  :  id  brevi ; 
oculo,  H.:  paglnas  in  aunaUbus  magi8tntQum,/ooA; 
over,  L.  —  Of  feeling,  to  run  tkrtmgh,  psnetrate  : 
peotora  metu  percunente,  Cu. 

parooxaatld,  onis,  /.  [perourso],  a  iravslUng 
through,  traversing:  toa :  Italiae. 


paronraiS.  5nis,/.  [per+1  GEL],  « 
through,  hastening  over,  rapid  survey :  animi  mol- 
tarum  reniro. 

parourao,  — ,  — ,  are,  freg,  [percurro],  to  rose 
about  :  finibus  nostrls,  L. 

parouraua,  P,  of  percurra 

parcuaaio,  dnis,/.  [percutio],  a  beating,  strik- 
ing: capitis  percussiones,  beatings  on  the  head:  di- 
gitorum,  snapping. — As  a  measure  of  time,  a  beat: 
percussiones  numerorum. 

parouaaor,  oris,  m.  [percutio],  a  striker,  mur- 
derer, assassin  :  Caesaris,  G.,  lu. 

1.  paronaaoa,  P.  of  percutio. 

2.  paroaaaaa,  tls,  m.  [percutio],  «  beattng, 
striking:  Percussu  crebro  saxa  cavantur,  0. 

parontio,  cnsSI  (pervusU,  H.),  eussus,  ere  [per- 
+quatio],  to  strike  through  and  through^  thrwt 
through, pierce,  tran^:  gladio  percussus:  Mami- 
lio  pectus  percussum,  L. :  coxam  Aeneae,  lu. :  non 
percussit  locum,  i.  e.  the  right  pUtce  (for  a  fatal 
blow). — To  strike  hard,  beat,  hit,  smite,  shoot :  cum 
Gato  percussus  esset  ab  eo,  had  been  strudi:  res 
de  caelo  percussae,  struck  by  lightning  :  ab  imbre 
percussis  solibus,  0. :  manu  pectus  percussa,  V.  : 
lyraro,  jD^y,  0. :  (lacemae)  male  percussae  pectine, 
i.  e.  poorly  leoven,  lu.  —  To  slay^  kUl:  aliqnem  se- 
curi,  behead:  collum  percussa  securi  Yictima,  0. 
— F  i  g.,  to  smite,  strike,  visit,  overwhelm,  ruin :  per- 
cussus calamitate:  percussus  fortunae  Tolnere.^ 
7b  strike,  shock,  impress,  affect  deeply,  move,  as- 
tound: percussit  animum,«tm/>reM0(ffiM;  aninoa 
probabilitate :  amore  percussus,  H« :  f  rsgor  aurem 
percutit,  lu. — To  cheat,  deceive,  impose  vpon:  ho- 
minem  strategemate. 

par-depaOb  uX,  ere,  to  knead,  work  over,  Ct 

par-diflloillai  e,  acff.,  very  d^ficuU:  defensio- 
nis  ratio :  amnis  transitu,  L. 

pardlffioilttar,  <ulir.  [  perdiffidlis  ],  m<A  ^resf 
difficulty. 

per-i&fpacaMteuff.,  very  worthy:  amioitiA. 

par-diligana,  entis,  adj.,  very  diligent. 

per-diUgantar,  with  great  diligence :  epistalae 
Bcriptae. 

par-dlaoo,  didi<A,  — ,  ere,  to  learn  tkorovghly, 
get  by  heart  .*  locus  oratori  perdiaoeodtts :  hominis 
speciem  piogere,  to  know  well  kow:  diligentia  in 
perdiscendo,  Gs. 

par-diaaxtab  adv.,  very  eloquent^. 

parditi^  adv.  [perditos],  reeklessbf,  dsspereddy: 
segerere. — De^pikOiiy,  immoderately:  amare,T. 

pardltor,  dris^  m.  [perdo],  a  ruinsr,  destroyer: 
rei  p. 

parditoa,  adS-  ^'^  ^omp,  and  st^  [P.  of 
perdo],  lost,  hopeless,  desperate,  ruined,  past  reeov- 

Digitized  by  V^OOQIC 


pwrdiu  597 

try:  puer:  aere  alieno:  rebus  omnibus  perdltis: 
valetudo:  Quauto  perditior  quisque  est,  H. — 
MoraUy  lo$i,  abantUmed^  corrupt^  proAigaU^  Jku^ 
ti^iSy  ineotriffibU :  adulescens  luxu,  T. :  homiues: 
consilia :  floribus  austnim  Perditus  inmisi,  in  my 
foUy^  y. :  nihil  fieri  potest  perditlus :  omnium 
mortalinm  perdiUssimus :  mores,  Cu. 

per-din,  adv.,  for  a  great  wkUe,  very  long. 

per-cUiitiiznii%  a^j.^,  lasting  very  long. 

per-dive%  itis,  adj.y  very  rich :  mulier. 

perdiz;  icis,/.,  =irip^4»  a  phver,  lapwing: 
gamila,  O. 

per-do  ( tfihj.  perduint,  T.,  C. ),  didl,  ditus,  ere, 
to  make  away  toUK,  destroy,  ruin,  squander,  dtssi- 
pate,  throw  away,  waste,  toee:  f rages:  se  ipsum 
penitus :  sumat,  consuroat,  perdat,  equcmder,  T. : 
teroporA  precando,  O. :  oleum  et  opemm^ — Freq. 
in  forms  of  cursing:  te  di  deaeque  omnes  per- 
duint,  T.—8upin.  ace. :  Quor  te  is  perditum  ?  T. : 
se  remque  p.  perditum  ire,  S. :  Perditnr  haee  lux, 
H. —  7b  lose  utterly,  lose  irrecoverably:  omnia 
fractOs  industriae:  litem,  lose  on^s  cause:  cau- 
sam :  nomen  perdidi,  L  e.  have  quite  forgoitm,  T. : 
ne  perdiderit,  non  oessat  perdere  lusor,  0. :  per- 
dendi  temeritas  (in  gaming),  Ta. 

per-doood^  cul,  ctus,  ere,  to  teach  thoroughly, 
instruct  wells  res  dlfficilis  ad  perdocendum:  al- 
quid  Utile  mortales,  0. :  Phaeacida  condere  chartis 
te,0. 

perdootOB,  atfj.  [P.  of  perdooeo],  very  leamad, 
highly  skilful:  probe,  T. :  homo. 

(per-doleo),  «I,  — ,  €re,  to  pain  deeply,  grieve 
greatly:  tandem  perdoluit  (sc  tibl),  T. 

(perdolaaoo),  lul,  — ,  ere,  inch,  [peiMloleo],  to 
fm  great  pain,  he  dtqpiy  grieved:  suam  Yirtutem 
inrisui  fore  perdoluerunt,  Cs« 

•  domo^  ul,  itus,  are,  to  tame  thoroughly, 
subjugate,  conquer,  vanquish,  overcome: 
elves  perdomiti:  ad  perdomandum  Latium,  L.: 
tauros  furentea,  tame,  0. :  Hispaniam,  L. 

per-dnoo,  dUxI,  ductus,  ere,  to  lead  through^ 
lead,  bring,  conduct,  guide  :  filiura  illuo,  T. :  dum 
ad  te  l^ones  perducantur :  leglonem  in  AUobro- 
ges,  Gs. :  bovem  ad  stabnla,  V. — To  bring,  carry, 
leadjconduct:  a  lacu  ad  montem  murum  perducit, 
Cs. :  porticum,  L.  —  To  spread  over,  bedaub,  be-- 
smear  :  corpus  odore  ambrosiae,  V.  —  F  i  g.,  to 
draw  out,  lengthen,  prolong,  continue,  bring,  carry, 
guide:  res  disputatione  ad  roediam  noctem  per- 
ducitur,  Cs. :  in  noctem  orationibus  perductis,  L. : 
ad  tempus  tuum :  noctes,  to  spend,  Pr. :  (agrl  co- 
lendi  studia)  ad  centeaimum  annum :  eo  rem  per- 
duxit,  ut,  eta,  brouglU  the  matter  so  far,  that,  etc,  N. 
—  To  bnng  over,  win  over,  lead,  persuade,  induce  : 
Teteranos  ad  suam  sententiam :  eos  ad  se  magnis 


peregiinus 

pollioitationibus,  gavi  over,  Cs. :  homlnem  ad  HS 
LXXX,  induce  to  pay:  Perduci  poterit  tarn  frugi  ? 
be  seduced,  E. 

perduotor,  dris,  m.  [per+DYC-],  a  seducer^ 
pimp,  pander. 

perduotua,  P.  of  perduco. 

pardmUlo,  eola,/.  [  perduellia  ],  open  hostile 
ity,  hostility  to  one'e  country,  highrireason:  peiduel- 
lionis  reus :  perduellionis  se  iudicare  Cn.  Fulvio 
dixit,  declared  Fuivius  guilty  of  high-treason,  L. : 
tibi  perduellionem  iudico,  L. 

perdiieUis»  is,  m.  [per+duellum],  a  public 
enemy,  country^s  foe:  perduelles  superati,  L:  pi- 
rata  non  est  ex  perdneUlum  numero,  sed  communis 
hostis  omnium. 

per-duro,  — ,  — ,  ire  [per+durus],  to  last, 
endure :  apud  tos,  T.  :  longum  in  aevum,  0. 

per-edo,  6dl,  Ssus,  ere,  to  consume,  devour: 
nee  peredit  ignis  Aetnam,  H. :  Lacrimae  peredere 
umore  genas.  Poet  ap.  C. :  morbo  peresa  Vellera, 
y. — To  consume,  waste  away:  quos  amor  crudeli 
tabe  peredit,  y. 

peregro,  adv.  [per+ager],  abroad,  away  from 
home,  out  of  the  country:  depugnare:  dum  pere- 
gre  est  animus  sine  corpore  velox,  H. :  habitare, 
L. — Fhrni  abroad,  from  foreign  parts  :  rediens, 
T. :  in  regnum  Romam  accitos,  L. — Abroad,  to 
foreign  parts :  rasve  peregreve  exire,  H. 

peregiinabandiia,  adj.  [peregrinor],  travel- 
ling about :  dux,  L. 

peregrinanfl,  ntis,  P.  of  peregrinor. 

peresxinatio,  Onis, /.  [peregrinor],  a  sojourn 
abroad,  travelling,  travel:  nobilis  tua:  peregrina- 
tiones  communes:  bestiae  peregrinatione  laetan- 
tur:  longinqua,  Ta. 

paregnnator,  dris,  m,  [peregrinor],  a  imsn- 
derer,  habitttal  traveller. 

paresiixilta%  atis,  /.  [  peregrinus  ],  strange 
ways,  foreign  manners  :  in  urbem  infusa. 

paregrinor,  Atus,  ftn,  dep.  [peregrinus],  to 
sojourn  in  a  strange  land,  be  an  <Uun,  travel  about : 
tota  Asia :  in  allena  clvitate. — F  i  g.,  to  go  abroad, 
travd  about,  roam,  wander :  haec  studia  pernoc- 
tant  nobiscum,  peregrinantur :  in  infinitatem  om- 
nem,  roam  through  all  infinity. — 7b  be  abroad,  be 
a  stranger,  sojourn:  vitam  sicuti  peregrinantes 
transiere,  S. :  philosophia  quae  adhuc  peregrinari 
Romae  videbatur. 

paregrinna^  adj.  [peregni],  from  foreign  parts, 
strange,  foreign,  exotic,  alien:  mulier,  H.:  caelum, 
0. :  reges :  Amores,  for  foreign  women,  0. :  fasti,  of 
foreign  nations,  0. :  di?itiae,  H. :  mores,  lu.:  ter- 
ror, of  a  foreign  entmy,  L. — ^As  subst.  m.,  a  for- 
eigner, stranger :  quicum  res  tibist,  peregrinus  est, 
T.:  neque  ci?em  neque  peregrinum.  —  As  subst. 


perelesans 


698 


perfero 


/.,  a  foreign  woman:  Pro  uxore  habere  pereni- 
nam,  T.—Jidating  to  foreign  rendentn :  sore,  3e»- 
ignating  a  praetor  with  jurisdiction  over  foreign 
retidentB,  L.:  pvovin&^f  juritdietion  o9er  foreign 
retidents^  L.— F  i  g.,  ttrange,  unversed:  in  agenda 

per-elegaiiB,  tDtis,  adj.t  very  neat,  elegant 

per-elegantar,  o^r'.,  «tfry/fMfy,  «^an%. 

par-eloqiieiui,  entis,  atff.,  very  eloquent. 

peremnls,  e,  adj,  F  P«r  +  amnis  ],  relating  to 
crossing  a  river  :  ausptcia)  on  croseing  a  river, 

per-emo,  see  perimo. 

peremptiui  or  peremtaa^  P.  of  perimo. 

perendia,  adv.  [1  PAR-],  on  the  dag  after 
to-morrow:  scies  eras,  summum  pereudie. 

perendinns,  adj.  [perendie],  after  to-morrow  : 
dies,  Ca.,  C. 

perennis,  e  (ahL  ting,  perenne,  0.),  adj.  with 
comp.  [per + annus],  lasting  throughout  the  year, 
eveiHoeting,  never  failing,  unceasing,  perpetual,  per- 
ennial: aquae:  fons^Cs. :  amnis, L.:  cursua  stel- 
larum :  adamas,  0. :  monumenta,  0. :  monumen- 
tum  aere  perennius,  more  enduring,  H.  —  F  i  g., 
unfailing,  uninterrupted,  continual, perpetual:  ma- 
iorum  Tirtus :  motio. 

perennltas,  &tis,  /•  [  perennis  ],  continuance, 
perpetuity :  foutium  perennitates. 

perenno,  -— ,  — i  ire  [perennis],  to  last,  endure, 
hepenrnanent:  arte  perennat  amor,0. 

per-eo,  ii  or  (rarely)  Ivl  (perit,  lu.;  perlsU, 
Pr. ;  perlsse,  L.,  0.),  itOnis,  Ire,  to  pass  away,  come 
to  nothing,  vanish,  disappear,  be  lost :  ecqua  inde 
perisset  soror,  T.:  ne  vena  periret  aquae,  0,: 
lymphae  Dolium  pereuntis,  H. — To  pass  away,  be 
destroyed,  perish:  tantam  pecuniam  tarn  breTi 
tempore  perire :  totum  ezercitum  peritunim,  N. : 
Fac  pereat  vitreo  miles  ab  lioste  tuua  (at  cheos), 
let  your  knig^  be  taken  by  a  pawn,  O. :  causae  cur 
perirent  (urbes),  H. :  peritura  regna,  V. :  pereunt 
sole  tepente  nivea,  mdt  away,  O. :  telum  robigine, 
U.-^To perish,  loee  life,  die:  turpiter:  ut  intelle> 
geres  statim  tibi  esse  pereunduro :  naufragio :  ho- 
minum  manibus,  V. :  generusius,  H. :  a  morbo,  N. : 
pereundi  mille  flprae, /orww  of  death,  0. — Fig., 
to  pine  away,  fdu  desperately  in  love:  indigno  cum 
Gallus  amore  peribat,  V :  qu&  pereat  sagitti,  H. 
— To  be  lost,  fail,  be  wasted,  be  spent  in  vain:  ne 
et  oleum  et  opera  perierit:  quia  multis  actiones 
et  res  peribant,2ai0«uito  and  property  were  lost,  L. : 
labor,  0. :  ne  nummi  pereant,  H. :  minae,  T. — To 
be  lost,  be  ruined,  be  undone:  roeo  Titio  pereo. — 
£  8  p.  1<<  pers.,  as  an  exclamation  of  despair,  /  am 
lost!  Pm  undone/:  ingenio  peril,  0.:  periimus, 
actum  est,  we  are  lost,  tt  is  all  over  with  tu,  T. : 
peream,  si,  etc.,  may  I  die,  if,  etc.,  0.— F  i  g.,  of 
moral  qualities,  to  be  lost:  virtus,  0.:  clament 
periisse  pudorem,  H. 


per-eqnlto,  ftvl,  — ,  ftre,  to  ride  through,  riio 
hither  and  thither,  ride  about:  inter  doas  ades 
perequitans,  Cs. :  eft  vift  longe,  L. :  adem,  L. 

per-erro,  Svl,  atus,  are,  to  wander  througk, 
roam  over:  forum,  H. :  locum,  Y. :  arva  pererraa* 
tur  Peligna,  0. :  (alqm)  Luminibua,  surveys,  V. 

pw-mmditQm,  adj.,  very  learned:  homa 

peraaiis,  P.  of  peredo. 

pw-exoelMaM,acfj.,  exalted:  locus. 

pereadgQe,  adv.  [pereziguus],  very  qnuinglj/: 
praebere. 

per-exigniw,  adj.,  very  small,  petty,  insignif' 
ieant:  semen:  dies,  very  short:  argentum,  ll: 
ignes,  N. :  f rumentum,  Cs. 

per.«jcpedita«,  a(^'.,  very  retuly;  defensia 

petfioete,  adv.  [perfacetas],  very  wittily. 

per-facetlUI,  adj.,  very  witty:  orator. 

periaoUe,  adv,  [perfacilis],  very  easily:  banc 
homioem  de  medio  tolli  posse:  Signis  perfadle 
est  (sc.  designare),  H. 

per-fBoiUs,  e,  aefj^  very  easy:  eursiis:  disci- 
plina  cognitu :  perfaoile  factu  esse  cooata  periU 
cere,  Cs. — Very  courteous:  in  audienda 

per-famlUiris,  e,  aeff.,  very  fnOmaie,  uwd 
familiar  :  Phili8to.^As  subsL^  a  familiar  fiiend: 
meus:  Lttcullorum. 

perfeote,  adv.  [  perfectos  ],  fuUy^  eonqJMy, 
jperfeetly:  eroditus:  v«ci(atem  imitari. 

peifeotio,  Onis,/.  [per+2  FAC-],  aJSmisMng, 
completing,  perfection :  operum:  optimi:  renim 
reapse,  non  oratione  perfectio. 

perfeotor,  oris,  m,.  [per +2  FAC-l,  a  JhuJur, 
perfeeter:  meamm  Toluptatum,  T. :  dicendl 

parfbotas,  acH.  with  comp.  and  s^  [P.  of 
per6oio  ],  flnishea,  complete,  perfect,  SKedlent,  se- 
complished,  exquisite:  orator:  philosopbi:  inter 
PerfeotOB  veteresque  (poOtas)  referri,  H.:  paU 
chriora  etiam  Pbljditi  et  iam  plane  perfecu 
(signa):  valvae  perf ectiores :  aliquid  perfeetius: 
alqd  suromnm  et  perf ectissi  mum  iudicare.~A9 
subst.  n. :  omne  quod  ultra  Perfeotum  trahereCur, 
i.  e.  too  highly  wrought,  H. 

pexferins,  entis,  ^j,  [P.  of  perfero],  beanng, 
brooking,  patient :  iniuriarum. 

per-fero,  tull,  Ifttus,  ferre,  to  bear  through, 
bring  home  :  lapis  nee  pertulit  ictum,  reaA  the 
mark,  V. — To  carry,  bring,  convey  :  Ga^ris  man- 
data  ad  Pompeium :  epistulam,  N. :  Pansa  milii 
hunc  nuntium  perferente :  cum  ad  enm  fama  tanti 
exercittls  perlata  esset,  had  reached  huTi,  L. :  pe^ 
f  ertur  circa  collem  clamor,  resouvuls  round  (he  hUK 
L. :  hinc  te  reginae  ad  limina  perfer,  betake  your- 
self, y, — To  convey  news,  announce,  rqmi,  lri»Q 


pacfioio 


OM 


perftmotlo 


titUmgn:  aeniMme  omnium  perfertar  ad  moi  esse, 
ecc^,  /  ion  informed:  nuntius  perfert  iDoensas 
navis,  v.:  haeo  abBoroa  in  castra  perlata  rooTent 
Romanes,  etc.,  L.-^F  t  g.,  to  bring  to  an  end^  bring 
aboml^  carry  tkroygh,  carry  out^  compifU,  aecom- 
plUh:  id  quod  suscepi:  mandata,  Ta.:  legem 
pertulit^  ut,  etc.,  had  a  law  pasted,  L. :  perficiaiDf 
ut  possitis:  perificite,  ut  is  babeat^  etc. — To  btar^ 
support^  endure  to  the  end:  decern  annorum  poe- 
nain,  N. :  onus,  U. :  intrepidos  ad  fata  novissima 
▼oltlks,  kqst^  0.~7b  bear,  euffer^put  up  with,  brook, 
tubndt  to,  endure:  perfer,  si  me  amas:  pauperta- 
tem,  T. :  f rigore  ei  fame  et  siU  ao  Tigiliis  per- 
fereDdis:  paupeiiem,  V. :  iodignitates,  Cs.  —  To 
permit^  etyfer:  oessare  In  tecUs  anna  sua,  Fn: 
urbis  cremari,  Ta. 

peiflcio,  fScI,  fectus,  ere  [  per -f  facio  1  to 
achieve,  execute,  carry  out,  ae^m^inht  perform, 
deepaleh,  bring  about,  bring  to  an  end,fijdsk,  com- 
pleU  :  oomitiis  perflciendia  undeciA  dies  tribuifc, 
C^. :  lis  comitiis  perfectis,  L. :  scelus,  perpetrate : 
nihil  est  simul  et  inventum  et  perfectum :  centum 
annos,  live  through,  H. :  munus,  execute,  V.  —  To 
bring  to  completion,  Jbtiah,  perfect:  candelabrum 
perfectum  e  geromiB  clarissimis:  in  perficiendo 
rouro  adiuvare,  L. — To  make. per  feet,  per fedt  ci- 
tbara  AchUlem,  0. — To  bring  about,  came,  effect: 
perfice  boc,  ut  haeream,  etc.,  T. :  perfice  ut  putera, 
comnnce  me:  eloquentia  perfecit,  ut,  etc., N. :  oro- 
nim  perfecit,  quae  senatua  salva  re  p.  ne  fieri  pos- 
senC  perfeoerat :  illud  non  perficies,  quo  minus,  etc. 

p«r-fldillfl,  e,  lujf.,  very  Inifty;  homo. 

perfidia,  ae,  /  [perfidus],  faithlestneu,  treach- 
ery, perfidy:  peradiS  deceptus. 

perfidioM,  a<fv.[perfidiosus],/at/A/en/y,  treach- 
erously, perfidioudy:  multa  facta. 

peifidiosutt,  adi,  with  sup.  [  perfidia  ], /at/A- 
lestj  treachercfus,  false,  jterfidious:  f alias,  perfidio- 
sus:  omnium  perfidiosissimus :  nihil  pertidiosum 
in  amiciti£. 

petfidns,  ad^,  [1  FID-],  promise -breaking, 
faithJess,  dishmteet,  treacherous, perfidious :  vanum 
et  perfidiosum  esse :  Rutulus,  V. :  arroa,  0. ;  verba, 
O. — Sing.  n.  as  adv. :  perfidum  ridens  Venus,  H. 
— As  siiist.  m.,  a  scoundrd,  0.,  Pr. — Unsafe:  via, 
Pr. 

perfl&bUlflt  e,  ad},  [perfio],  thai  can  be  blown 
through,  impalpable :  dii. 

per-fla^tiosiis,  adj^  very  shameful. 

per-flo^  — ,  — i  &re,  to  blow  tlarough,  blow  over: 
perflant  altissima  venti,  0. :  venti  terras  turbine 
perflant,  V. :  cum  perflantur  ipsi  (ooUes) :  iam  per- 
flare  ad  ipeos  auram  maris,  reached,  Cu. 

per-flno,  — , ' — ,  ere,  to  leak :  bao  atque  iliac 
perfluo,  i.  e.  cannot  keep  the  secret,  T. — To  overfiow, 
abound  :  pomis,  Tb. 


per-fodio,  fddl,  fossus,  ere,  to  dig  through, 
pierce  through,  transfix:  parietes :  thorax  perfos- 
sus,  y.~  To  make  by  digging,  dig  through :  f  retum 
manu,  L. 

per-loro,  ivi,  atus,  are,  to  bore  through,  pierce 
through,  perforate :  navem,  In  quft  ipse  naviget, 
scuttle:  uno  duo  pectora  iccu,  O.:  Stabianum,  aa 
through  to  obtain  a  view:  duo  lumioa  perforata, 
made  by  boring, 

per-fbrtiter,  adv.,  very  bravely^  T. 

peT'totmoMp  P.  of  perfodio. 

per-fraotns,  P.  of  perf ringa 

par  -  fremo,  — ^  — ,  ere,  to  roar  about,  snort 
along:  perf  rem  unt  delphini,  Att.  ap.  C. 

per-freqiieii%  entis,  adj.,  very  crowded:  em- 
porium, L. 

per-frico,  cut,  — ,  are,  to  rub  all  over,  itcratcJi: 
caput  tiianu. — With  os,  to  rub  away  blushes,  east 
off  shame:  cum  os  perfncuisii. 

per-lxigiaoo^  f  nxl,  — ,  ere,  inch.,  to  be  ehiUed^ 
catch  cold  :  si  perf  rixit,  i.  e.  t«  hoaru,  lu. 

per-fiigldtt%  a<i^'.,  v«ry  00^.'  tempestas. 

perfringo,  frSgl,  frftctas,  ece  [per+frango],  to 
break  through,  break  in  piecei,  shiver,  s?uitter:  in- 
menta  nivem  perfrineebant,  broke  through,  L.: 
saxo  perf  racto  capite,  his  skull  fractured,  L. :  per- 
fracto  saxo  sortes  erupisse:  tabulationem,  Cs.: 
naves  perfregerant  proras  litori  Inlisas,  had  been 
wrecked,  L. :  domOs,  break  into,  Ta. — F  i  g.,  to  break 
through,  violate,  infringe :  decreta  senatfis :  l^es: 
omnia  repagnia  iaris:  animos  suavitate,  affect 
powerfully,  —  To  force  a  way,  hwade  violently: 
haec (eloquentia) modo perfringit, mode  inrepitin 
sensOs. 

per-fraotna^  P.  of  perfruor. 

per-frnor,  Qctus,  I,  dep.,  to  emoy  fully,  be  de- 
lighted: liis  rebus:  sapientiae  laude:  otio:  ad 
perfruendas  voluptates:  mandatis  perfruar  ipsa 
patris,  perform  gladly,  0. 

perfuga,  ae,  m.  [per +2  FVO-],  a  deserter :  ini- 
tio  proditor  deinde  perfuga :  pro  perfugft  ad  eoa 
venit,  Cs. :  de  perfugis  gravius  quam  de  fugitivis 
consultum,  L. 

per-faglo,  fUgl,  — -,  ere,  to /ie  for  refuge:  per 
tramites  occulte  in  Galliam,  S.:  ad  Porsinnam, 
L. :  Corinthum,  N. — To  go  over,  desert:  a  Pom- 
peio  ad  Caesarem«  Cs.-^F  i  g.,  to  take  refuge :  in 
fidera  Aetoloruro,  L 

perfngiiiin,  I,  n.  [per +2  FVG-],  a  resort  for 
safety,  shelter,  asylum,  refuge:  quo  perfugio  supe- 
riors anno  fuerant  usi,  Cs.:  salutia:  in  altero 
(Caesare)  miseris  perfugiani  erat,  S.:  oommone: 
annonae,  i.  e.  Campania. 

parfonotio,  5nis,/.  [per+1  FYG-],  a  perform' 
ing^discharging:  ho^ojrum^ j^^l^^^^AiraiM^ 


pctrfcioctiis 


000 


perfonotiiB,  P.  of  perfungor. 

per-fondo,  f&dl,  fttsus,  ere,  to  pour  over^  loet^ 
moitien^  hedewy  heaprinkU^  drenth^  Mhe:  aquS  fer- 
▼eatiperfuuditur:  gregesflainine,y. :  piscfsoUvo^ 
H. :  te  lacrimis,  0. :  (oleo)  pisoem,  lu. — To  «to^, 
dyt:  ostro  PerfoBae  yeete8,y. — To  $caUer  cver^ 
hetprvdde^  bestrew:  Oftnitiem  perfusam  pulvere 
tarpana,  V. :  penatis  sanguine,  O. :  perfusa  papa- 
▼era  somno,  V. — Fig.,  to  tm^ti«,  ituqrire^/Ul:  sen- 
808  dulcedine  omni  quaai  perfiui :  qui  mo  horror 
perf udit ! :  gaudio,  L. :  no8  iudicio  perf  uudere,  L  e. 
fil  with  apprehendon, 

per-iime;or,  fanctus,  I,  c2^.,  to  fulfil  perform^ 
diicAarge:  munere  quodazn  necessitatis:  rei  p. 
muneribus. — To  go  throvgh^  undergo,  endure,  get 
through  with,  get  rid  of:  iam  perf  unctus  sum,  ex- 
plevi  aniqios  invidonim,  have  gone  through  it: 
pericults :  tarn  multa  pro  se  perf  unctus :  tnetnoria 
perfuncti  pericul!.— 7b  enjoy:  dum  aetatis  tem- 
pus  tulit,  perf uncta  satis  8um,  T. :  epulis,  O. 

per  -  fur5,  — ,  — ,  ere,  to  rage  furioudy,  rage 
on:  iiicensus  et  ipse  Perfurit,Y. 

pezfEurai^  P.  of  perfundo. 

Pergama  ( -mnm,  Enn.  ap.  C. ),  Grum,  n.,  = 
nepya/M,  the  citadel  of  Troy,  Troy,  V.,  H.,  0. 

per-gaudeo,  — ,  — ,  Sre,  to  rejoice  greatly: 
Trebonium  meum  a  te  aroari. 

pergo^  perrexi,  perrectus,  ere  [per+rego],  to 
go  on,  proceed,  preta  on,  haaten,  continue,  go  for- 
ward,  march,  make  haate:  horsum,  T. :  eadem  vil: 
in  Macedonian!:  qua  pergobat,  agros  vastare, 
marched,  S. :  ad  castra,  Gs. :  ad  eas  (virtutes)  cur- 
aim  perrectura  beata  vita :  quoe,  si  pergis,  mors 
roanet,  proeecute  your  enterpriee,  L. :  perge  eloqui, 
epeak  out,  T. :  perge  de  Caesare,  go  on  to  ttpeak: 
pergam,  quo  coepi,  hoc  iter,  T. :  has  nuptias  Perge 
facere,  T. :  ad  eum  ire :  ipsi  sententia  stetit  per- 
gere  ire,  to  march  on,  L. :  pergunt  interiro  lunae, 
H. 

per-grandifl,  e,  atf;.,  very  large,  vaet,  immenee: 
gemma :  pecuniae  summa :  pergrandis  natn,  ex- 
treme old  age,  L. 

per-gratua,  acfj.^  very  agreeable,  extremely  pleas- 
ant: iitterae:  id  militibus  fuit  pergratum,  ut,  etc., 
Gs. :  pergratum  mihi  feceris,  si,  etc,  you  would  do 
me  a  great  favor. — In  tmesi :  per  mihi,  per,  in- 
quam,  gratum  feceris,  si,  etc 

per-graTla,  e,  adj.,  very  weighty,  highly  import- 
ant: pergravia,  T. :  testes. 

per-graviter,  adv.  [  pergravia  ],  very  gravely, 
moet  eerioudy :  Galbam  reprehendere:  oifeosus. 

pergola,  ae,  /.  [peit^o],  a  achool,  leetwre-roam : 
omnis,  the  whole  echool,  lu. — A  bnUhel,  Pr. 

p«riiibeo,  ul.  Has,  «re  [pro+habeo],  to  bring 
ftrward,  adduce t  alquem  sue  nomine. — 7b  my. 


aetert:  ut  Grai  perhibent,  Y. :  fratres,  qui  nmtu 
fuisse  perhibentur.— 7b  eaU,  name:  vatem  huiie 
optimum :  tellns,  quae  perhibetnr  amara,  V. :  ncc 
minus  est  Agesilaus  ille  perhibendus,  to  be  eUed. 

pertiondrlfioe,  adv.  [perfaonorifieufl],  very  re- 
^pedfuUy. 

per-honoxlfloiia,  adj.,  very  honorable:  oonsa- 
lutatio :  discessus. — Showing  hiimA  honor,  very  re- 
epeCtfuJi:  collega  in  me. 

per-lioireo,  — ^  •— ,  ere,  to  fhwdder  at:  cas&s 
nostros,  0. 

per-liorrafloo,  rul,  ere,  tfi«^,  to  briaUe  ij& 
roughen:  aequor  perfaomiit,  nm  high^  O,  —  To 
tremble  greatly,  ekake  with  terror,  ehudder:  tdo 
corpore :  damore,  0. :  vexationem  virginum :  Bo- 
sporum,  H. :  oonspicuum  tollere  vertioem,  H. 

per-horridua,  atfj.,  very  dreadful:  silvae,  L. 

perhumanitar,  eulv.  [perhumanus],  very  kind- 
ly, very  politely  :  scripsit  ad  me. 

per-hamanna,  adfj.^  very  kind^  truly  courteom: 
sermo:  epistuLa. 

peiiolitatlo,  Onis,  /  [  periolitor  ],  a  trial^  ex- 
perinunt :  uttlitates  periclitatlone  pempere. 

periolitor,  Stus,  ftif ,  d^.  [  pericnlum  ],  to  try, 
prove,  test,  make  trial  of, put  to  the  teat:  peridite- 
mur,  si  placet,  etc :  belli  fortunam :  periclitandae 
vires  ingeni :  periclitatSs  moribus  amiconim,  teeted. 
— Tojiit  in  peril,  endanger,  risk,  haaard:  non  est 
in  uno  homine  salus  sumroa  periclttanda  rei  p. — 
7b  try,  make  an  attempt :  ootttdie  quid  nostri 
auderent,  periclitabatur,  Gs. — 7b  venture,  be  bold, 
be  enterpnaing :  proeliis  et  perSciitando  tuti  sunt, 
Ta. — To  be  in  danger,  incur  danger,  be  imperilled, 
run  riak:  ut  potius  Gallorum  vita  quam  legiooa- 
riorum  periclitaretur,  Gs. :  quid  aliud  quam  ingeni 
faroft  periditarer  ?  L.:  81  easet  in  perficiendis 
pontibus  periclitanduro,  Os* 

perionloae,  adv.  [  periculosus  ],  dangerottaly, 
periloualy,  with  riak :  a^^tans :  dioo :  periculose 
a  paucis  emi,  quod  multorum  asset,  S. 

perioulOBoa,  aefj.  with  eomp.  and  aup,  [pericu- 
lum],  dangeroua,  haxardoua,periloua:  oonsueiudo: 
iter :  volnera :  alea,  H. :  populo  R.  periculoeum, 
Gs. :  cum  novorum  fidem  experiri  periculoeum  da- 
ceret,  S. :  pericutosum  est,  with  tn/.,  L.,  Gu. :  pe- 
riculosiores  inimicitiae,  Ta. :  periculossirous  locos. 
— Dangeroua,  threatening :  in  nosraet  ipsos. 

perioulum  or  (poet)  periolnin,  I,  w.  [1 
PABr],  a  trial,  experiment,  attempt^  teat,  proof 
eaaay :  fac  periculum  in  litteris,  T. :  priusquam 
periclum  faceret,  Gs. :  roeae  fidei  periculum  facere. 
— An  attempt,  eaaay:  in  isto  periculo  veritatem 
exigere  (of  a  poem).-^Jiiakfhaiar4i  danger, peril: 
Xon  fit  Bine  pericio  fadnus  magnum,  T. :  salus 
sodorum  summum  in  pericj^9\^!p<^(ur:  ohire 

Digitized  oy  ^ 


peiicaUi  ao  labores,  L.:  pericalam  adire  capitis, 
run  the  rid:  of  life  :  auieipere,  take  yptm  imudf: 
faoeeaere  innooenfti :  aliis  faoere,  S. :  ai  mihi  peri- 
calum  crearetur  ab  eo:  perioulia  vobiscam  adero, 
S. :  erat  magni  periculi  rea  diniicare,  etc,  Cs. : 
non  est  periculum,  ne  id  faoere  non  poasit:  in 
pericalum  se  oommittera,  ^  inJUi  ^iamgtr :  extra- 
here  ex  periculo,  rdeaeefrem  danger :  esse  in  pe- 
riculo :  a  securi  negat  ei  pericaluni  easet  that  dan^ 
ger  ihreaien*  him :  meo  periculo,  at  my  risk. — A 
triai^  action^  tuit  at  law:  nieus  labor  in  privatontm 
periculis :  banc  in  periculia  defendere,  N. — A  ju- 
dicial record^  judgment-roll:  petivit,ut  in  periculo 
auo  Inscriberent,  eta,  N. :  pericula  magistratuum. 
par-id5n«iui,  adj,,  very  emiable^  Vfell  adapted: 
locus  peridooeus  oastria,  Ob. 

-  per-Ulufltris,  aee  perinlQstris. 
per-imbecilliuiv  <^/i  v^  weair,  hefplete, 
peximo  or  peremo,  6ml,  Smptus  or  Smtus, 

ere  [per+emo],  to  take  away  eniireLf^  annihilate, 
exiin^ui^  destroy,  etst  oJ\  hinder,  prevent :  ain  an- 
tein  (supremua  ille  diea)  peremit  ac  delet  omntno : 
luna  sabito  perempta  esi,\.e.disapp6arsd:  Troia 
perempta,  destroyed,  T. :  corpus  maae  peremptam, 
L. :  ai  causam  publicam  mea  mors  peremisset. — 
7b  kill,  day :  morte  peremptus,  Y. :  sorte,  V. : 
alqin  inopifi,  Ta. :  hunc  perimet  mea  dextra,  0, 

perinoommodS,  adv.  [perineommodtis],  ver^ 
inconveniently f  meet  unfortunatdy:  accidit 

per-inoommodno,  adj^  very  tneomveruent, 
highly  troublevome:  regiis,  L. 

per-inde,  adv^  m  the  eame  mamnier,}^  as, 
quite  as,  equally,  m  Uke  manner,  just  so:  vivendi 
artem  tantam  tamqne  operosam  et  perinde  fruc- 
tuosam  relinquere:  ut  viseret  agros  et  perinde 
donoinos  landaret  castigaretque,  i.  e.  according  to 
circumstances,  L. :  perinde  uxor  insdtuta  fuerat, 
L. — Followed  by  a  comparative  clause  witb  atque 
or  ae,  C,  L. ;  with  ae  si,C.\  with  tamquam,  L ; 
with  trf,  T^  C,  a ;  with  quaei,  C— With  an  im- 
plied comparison :  possessione  et  usu  baud  perin- 
de  adficiuntur,  not  so  mticA,  t.  e.  fiot  very  muA,  Ta. 

per-lndulgens,  entis,  adj^  very  indulgent^  most 
tender:  in  patrem. 

per-iiillnnua,  adj.,  very  weak, 

per-ingenidsoa,  adj.,  very  clever :  homines. 

per-iniqaiis,  a^j.^  very  unfair,  most  unjust: 
Tideant,  ne  sit  periniquum  (with  aec,  and  infin.), 

—  Very  unwiUing,  utterly  dieoontented :  periuiquo 
pati  animo,  te  a  me  digredi. 

per-inluatxls,  e,  adj.,  verv  brilliant,  most  not- 
aoU  :  quod  sub  ipsft  proscriptTone  perinlustre  f  uit, 
N. — F  i  g.,  greatly  distinguished,  highly  honored. 

per-inMgni»,  e,  adj.,  most  eonepieuous. 

per-invaUdns,  adj.,  egatremdy  weak,  Cu. 


601  perUpsiui 

p«r-iimaiui,  a(^'.,  much  hated,  very  odious. 

per-iniatiis,  a^^  very  untoUling,  with  great 
renietanee:  litteraa  legi  perinvitus. 

Fexipatetioiui,  <u(/n  =  UtpiiFaniTucot,  of  the 
Peripatetic  philosophy,  Aristotelian:  philosophi. 

perlpetaamata,  um,  n.,  =:  ircpcwcraff/iara, 
coverings,  hangings,  rugs:  Attalica:  de  peripetas- 
matis. 

per-iratiis,  a^,^  very  angry :  nobis, 

pexiwellfl,  idis,  /.,  =  wspunukiq,  a  leg -band, 
knee-hand:  rapta  sibi^  H. 

peiiiUoiMMita,  nm,  abL  matis,  n.,  zs  npt^Tptf 
fta,  coverings,  carptts  :  oonchyliata. 

perifltyinmi  i  ft.,  ss  mpiarvXov,  an  open  court 
surrounded  by  a  colonnade,  peristyle, 

perita,  adv.  with  oon^.  and  snip,  [peritusj,  skil- 
ftuly,  expertly,  artfully,  cleverly :  quod  institutum 
perite  a  Numft:  fecit:  nihil  peritius  (dictum): 
litteras  peritissimt!  venditare. 

peritia,  ae,  /.  [  peritus  ],  experience,  practical 
knowledge,  skill:  locomm  et  militiae,  S. :  legum, 
Ta. :  peritia  et  arte  praestans,  Ta. 

pezitos,  adj.  with  eomp.  and  sup.  [  1  PAR-  ], 
experienced,  practised,  tnrined,  sktlfed,  skilfid,  exr 
pert:  iroperator:  homines  usn:  Iber,  H.:  homo 
peritissimus  in  eis  rebus :  pcritissimi  duces,  Cs. : 
multarum  rerum :  prodigiorum,  L. :  peritiores  rei 
militaris,  Os. :  bellorum  omnium  peritissimus : 
inns,  lu. :  quis  iure  peritior  ¥ :  milites  usu  periti, 
experiauied,  Cs. :  ad  usum  et  disciplinam  peritus : 
cantare,  V. :  obsequi,  Ta. — Ftur.  m.  as  snAet. :  duo- 
bus  peritissimis  operam  dare,  eminent  experts:  de- 
cede  peritis,  H. 

I>6r-iuoiilide,  adv.,  very  agreeably,  most  ploM^ 
antly :  in  hao  suavitate  yeraari :  f  uit  enim  periu- 
ounde,  m  the  beet  hrnnor. 

per-l6oimdtui,  aefj.,  very  agreeable,  most  ae- 
eeptable:  alcui  litterae:  disputatio. — In  tmesi: 
id  mihi  pergratum  perque  iucundum  erit. 

perluriiizil,  I,  n.  [periurus],  a  false  oath^  per- 
jury: Caecinam  periurio  laedcre:  sceleratorum 
hominum :  luimus  periuria  Troiae,  V. :  periuria 
dictare,  lu. :  nihil  periuria  oarant,  Ot. 

periiiro,  see  peiero. 

perlurua  (peiii-),  adj.  with  sup.  [per+ins], 
oath-breaking,  false  to  vows,  pet jured :  quid  inter 
periurum  et  mendacemf:  periurissimus  leno: 
Troia,  V. :  fides,  H. :  Pelops,  Ct. 

per-labor,  lapsus,  I,  d^,  to  dtp  through,  gHde 
over:  in  aedem  foribos  periapm  angues,  L.:  Ad 
nos  Tix  famae  peiiabitur  aura,  Y. :  inde  perlapsna 
ad  nos  Hercules. 

per-laetas,  a^f.,  veryjoyfid:  supplication  Iw 

perlapsna,  P.  of  periabor.  .     n.r\riir> 


perlate  003 

per-late,  adv^  very  widdy:  id  (rerbum)  paiet, 
t*  extremdy  broad, 

per-lateo^  ul,  — ,  9re,  to  remain  hidderij  O. 

perlatofl,  P.  of  perfero. 

perlectio,  see  pellectio. 

per-les5  or  peUegd,  Isgl,  iGctus,  ere,  to  view 
all  oveTy  examine  ilioivugkly,  Man,  survey:  omnia 
oculis,  y. :  diBposltas  per  atria  ceras,  0. — 7h  read 
tkroitgh^  perwe :  perlectis  littertS)  S.:  perlectam 
(epistulam),  recitat,  Od. :  quaudo  autem  pelleget  ? : 
leges,  lu. :  senatum,  i.  e.  reeiee  the  roU^  L. 

par-levis,  e,  adj.,  very  slight,  trifimg:  perl«yi 
momento  fortunae  pendSre,  C,  L. 

per-leviter,  adu.  [perlevis],  very  liyhily :  oom- 
motus :  pangit  animi  dolor. 

per-llbena^  perlibenter,  see  perlob-. 

per-liberalifl,  e,  adj.,  very  wdl  bred^  T. 

per-Hberaliter,  a<fv.  [perUberaUs],  with  ex- 
treme courtesy,  like  a  perfect  gentleman:  dicere: 
agere. 

perllcio,  see  pellicio. 

par*lito,  ftvl,  atus,  Are,  to  offer  saerjfiees  till 
favorable  omene  appear :  boTe,  L :  primla  bostiis 
perlifcatiira  est,  L  e.  t/ie  first  victims  ytdded  favora- 
lie  auspices,  L. :  diu  non  perlitatum  tenuerat  dic- 
tatorem,  the  long  dday  of  a  favorable  omen,  L. 

p«rlong6,  adv*  [perloogus],  a  long  way  off,  T. 

per-longus,  adj.,  very  long:  via. 

per-lubens  or  per-Ubexui,  entis,  adj.^  very 
glad  :  me  perlubente,  to  my  great  delight, 

per-lubenter,  adv.  [perlibens],  very  willingly, 
with  great  pleasure, 

per-lnceo  (pell-X  Ittxl,  •— ,  «re,  to  shine 
through,  glimmer :  perlucens  iam  aliqaid  luz,  i.  e. 
in  some  measure  piercing,  L. :  pelluoes,  I  e.  you 
wear  a  trantparent  garmenl^  lu. — P,  praes,,  trans- 
parent: perlucens  aetber:  amictu8,0.:  ruina,  lu. 
— F  i  g.,  to  shine  through,  gleam  forth,  appear,  be 
clear,  be  intelligible:  illud  quasi  perlucet  ex  eis 
virtutibus:  pellucens  oratio. 

perlncidulfw  (poU-),  adj,  dinu  [perlucidas], 
someiehat  transparent :  lapis,  Ol 

per-lQOidaA  (pellu-),  adj,  with  oomp,,  trans- 
parent, pdlucid :  pulvinus:  membrana:  fon8,0. : 
Arcanique  fides  prodiga  perlucidio^  vitra,  H. — 
Extremely  bright  t  Stella. 

per-lactttOsaB,  ac{j.^  very  mournful:  funus. 

per»lao,  ui,  atus,  ere,  to  wash  off,  wash,  bathe, 
lave :  mantis  puras  und&,  O. :  perluitur  solita  Ti- 
Unia  lympha,  bathes,  0. :  in  flumintbus  perlui,  Cs. 

per-luBtro,  &vT,  fttus,  &re,  to  go  over,  wander 
all  through,  traverse  completely:  bo0(ium  agros, 


p«nalM>oo 


I^^^F  i  g.,  to  view  all  over,  examine,  survey:  mate- 
ria perlustranda  animo :  omnia  ocuUs,  L. 

par-magnBB,  a^.,  very  great,  vast,  immense: 
hereditas :  numerus,  Ob.  :  toa  res  permagna  agi- 
tur,  interests:  negotia,  H.  —  Aa  subst.  n^  a  very 
great  thing:  permagnum  existimana  (with  ate. 
and  injin,):  permagni  interast,  it  is  of  vast  suk 
ment :  illud  permagni  referre  arbitror,  T. :  decop 
mas  permagno  vendere,  at  a  very  high  price. 

per-maneo^  m&nsT,  rofinsdrus,  §re,  to  stay,  hold 
out,  last,  continue,  abide,  be  permanent,  endure^  re- 
main, persist,  persevere:  ut  quam  roaxime  perma- 
neant  diutuma  corpora:  ira  tarn  permansit  din, 
T. :  quis  confidit  illud  stabile  permansunim  ? : 
Athenis  iam  Die  mos  a  Ceorope  permansit:  Innn- 
ba  pennaneo,  O. :  ad  longinqnum  tempus :  ad  ex- 
tremos  rogos,  0. :  seroe  in  annos,  O. :  in  auis  ai^ 
tibus,  S.:  in  ora  maritimA,  L,:  in  sententia:  in 
ei  Ubertate,  Cs. 

per-mand^  avi,  — ,  are.  to  fiow  to,  penetrate, 
reach:  suous  permanat  ad  iecur:  (venenum)  in 
omnia  parils  corporis.*-Fig^  to  penetrate,  rtoA, 
extend  to:  ne  ad  patrem  hoc  permanet,  reach  the 
ears  of,  T, :  macula  permanat  ad  animum :  nno 
auctore  ad  pluras,  Cs. 

parmiiiaio,  dnis,/  [per+1  MAN-],  a  remain- 
ing, abiding:  quodvis  supplicium  levins  est  hae 
permansione,  than  abiding  here, — A  persistenee: 
in  unft  sententift :  in  rationed 

per-maxinus,  adj,,  eseortisig  through  the  sea : 
Lares,  guardian  gods  of  voyagers,  L. 

par-matiirefloo^  rul,  — ,  ere,  inch,,  to  ripen 
fully  :  pomum,  ubi  permaturuit,  0. 

per-medloorla,  e,  adj.,  very  moderate  :  motoa. 

pexmenana,  P.  of  permetlor. 

per-mao,  — ,  — ,  ftre,  to  go  over,  pass  through, 
cross,  traverse:  maria  ac  terras,  O.:  longius  is 
hostes,  Ta. — ^F  i  g.,  to  penetrate,  pervade  :  (intclle- 
gentia)  per  omnia. 

per*matior,  minsus,  Irl,  dep.,  to  measure 
through,  measure  out,  measure:  soUs  magnitndi- 
nem :  perraenso  tempore  lucis,  i.  e.  at  the  end  of 
life,  Tb. — To  traverse:  classibus  aeqnor,  V. 

per-mingo,  minxl,  — ,  ere,  to  make  water  upon, 
abuse,  H. 

per-mima,  adj.,  very  wonderful,  amaxing :  il- 
lud vero  mihi  permirum  aocldit,  fuisse,  etc-^Ia 
tmesi :  per  mihi  minim  visum  est 

per-miaoeo,  roiscul,  mixtus,  €re,  to  mix  togdk- 
er,  mix  thoroughly,  commingle,  intermingle  :  eqai- 
tes  pedltes  permixti,  S.:  naturam  cum  mateni: 
permixti  cum  suis  fugientibus,  Cs. :  pennixtum 
senatui  populi  concilium,  L. :  generi  cruorem  Sas- 
guine  cum  sooeri,  0. :  in  oratione  permixti  pedes. 
—Fig.,  to  mix  together,  minale^CMfm^      uUtr- 

Digitized  by  VjOOv  IC 


608 


pemioies 


mingie:  tuas  sotdes  cam  olariasimorain  Tirorum 
splendore :  alcuius  oonsiliis  perroixtus,  impUcaied, 
Ta. — To  confound^  duturb^  throw  into  confution: 
omnia :  divina  humanaque  iura  permiscentur,  Os. : 
domum,  V. :  Graeciam :  species  sceleris  tumaltu 
Permiztae,  i.  e.  eonfu9ed  by  guilty  H. 

permiaslo,  onis,  /.  [permitta],  a  yuiding^  ttur- 
render  at  ditcrelion:  extra  civiuin  corpora,  L. — 
Leave^  permimcn  :  mea  pennissio  manaionia  tuae. 

X.  permissos,  P.  of  permitta — Aa  ntbtt.  n.,  a 
t}ermi8sion :  utor  permiBSo,  H. 

2.  (permiBaiiB,  fls),  m.  [per+MIT-],  leave,  per- 
mission :  only  ahl. :  permissu  legU :  Lentuli,  L 

per-mitto,  mUI,  mlssua,  ere,  to  letpan^  let  go^ 
let  loose  :  equos  in  hostero,  i.  e.  ride  cU/ull  speed, 
L. —  To  let  go,  reach  with,  east,  hurl:  saxuni  in 
hostero,  0. — F  i  g.,  to  let  loote^  let  go  :  tribunatum, 
exercise  Vfithout  reserve,  L. — To  git*e  tip,  hand  over, 
yields  leave,  intrust,  surrender,  eonunU :  qui  et  ami- 
oo  permiserit,  et,  etc^  intrusted  (the  matter) :  Houa 
nostra  tibi,  T. :  ea  potestas  magtstratui  permittU 
tur,  S. :  ei  negotium :  aumma  ei  belli  adminiatran- 
di  permittitur,  Cs. :  neque  enim  liberum  id  vobia 
permittit,  gives  you  your  choice,  Tj.  :  His  mundi 
fabricator  liabenduni  Perroisit  Abra,  O. :  se  sua- 
qae  omnia  in  fidem  poputi  R.,  sfirrender,  Gs. — To 
give  leave,  let,  allow,  suffer,  grant,  permit:  eias 
iadicio  omnia,  T. :  neque  discessisset  a  me,  nisi 
ego  ei  permisissem :  cetera,  ita  agant,  permittit, 
S. :  quis  Antonio  permisit,  ut,  etc. :  hnic  consuli 
permissum,  ut  scriberet,  etc,  L. :  permisso,  ut,  etc., 
L. :  Nil  non  permittit  mulier  sibi,  €lares,  lu. :  ali- 
quid  iracundiae  tuae,  make  allowance  for, 

pennizte  or  permuctlin,  adv.  [permixtus], 
confusedly,  promiscuously :  dicere. ' 

pennixtio,  Gnis,  /.  [per+MIC-],  a  mixing 
together,  mixture,  0.  —  A  confusion,  disturbance: 
tcrrae,  S. 

permizttiB,  P.  of  permisoea 

per  -  modeatas,  adj.,  very  modest,  extremely 
shy  :  homo :  verba  sensu  perroodesto,  moderate, 
Ta. 

permoleste,  adv.  [  permolestus  ],  with  much 
trouble  :  alqd  fero,  am  much  vexed, 

r-molestos,  adj,^  very  troMesome:  scru- 

per-molo,  — ,  — ,  ere,  to  grind  thoroughly: 
ttxores,  H. 

per-motio,  Snis,/.  [per+1  MV-],  a  moving, 
exciting,  excitement :  mentis:  permotionis  causa, 
to  stir  the  feelings.  —  An  emotion :  permotiones 
animis  datae. 

per-moveo,  movl,  motus,  fire,  to  move  deeply, 
rouse,  excite,  agitate,  influence,  lead,  induce,  prevail 
on :  quern  res  tanta  non  permovet,  S. :  maxime 
bao  re  permovebantar,  quod,  etc.,  were  most  it^u- 


eneed,  Cs. :  ne  animo  perrooverentur,  shotdd  be 
discouraged,  Cs. :  si  quern  fugae,  calami tates  non 
permovent :  metu  permotns :  permotus  ad  misera- 
tionem,  Ta. :  in  gaudium,  Ta. :  plebes  dominandi 
studio  permOta,  S. :  mente  permotus,  in  an  ecstasy. 
—7b  arouse,  excite:  metum  et  iraa,  Ta. 

par-mvloeo,  mulsl,  muisos,  Sre,  to  rub  gently^ 
stroke  .*  manu  eum,  0. :  barbam,  L.  —  To  touch 
gently:  aram  fiatu  permulcet  spiritus  austri,  blows 
softly  upon,  C.  poet. :  medicata  lumina  virga,  0.^- 
F  i  g.,  to  soothe,  ^iarm,  please,  delighi,  flatter,  fon- 
dle: sensum  voluptate:  his  verbis  aurl^,  H. — To 
soothe,  appease,  ailay,  tame:  eorum  animis  per- 
mulsis,  Cs. :  pectora  dictis,  V. :  irara  eius,  L. :  se- 
nectutem,  mitigate:  vestigia  lymphis,  to  wash 
away,  Ct. 

pennulto,  adv.  [ahl.  n.  of  permuUus],  very 
much,  by  far :  clariora. 

pennultom,  adv.  [permultus],  very  much,  very 
far:  permultum  interest, utrum, etc. :  permultum 
ante,  very  often  before. 

per-mnltiia,  adj.,  very  mnch,  very  many :  imi- 
tatores:  colles,  Gs.*-A8  subst.  n.;  permultum 
erit  ex  maerore  tuo  diminutum :  permulta  rogatus 
Fecit,  H. 

par-munio,  ivT,  Itus,  ire,  to  flnish  fortifying, 
fortify  thoroughly:  quae  muuimenta  incobave- 
rat,  L. :  castris  permunitis,  L. 

pexmatatio,  Gnis,  /.  [  permuto  ],  a  change, 
alteration,  revolution,  crisis :  magna  rerum :  tem- 
porum. — An  interchanging,  barter,  exchange :  cap- 
tivoram,  L. :  mercium,  Ta. :  quae  (pecunia)  mihi 
ex  publics  permutatione  debetur,  a  remittance  by 
bill  of  exchange. — A  substitution:  similis,  lu. 

por-mut5.  ftvl,  atus.  Are,  to  change  throughout, 
alter  completely:  omnem  rei  p.statum. — To  inter- 
change, exchange:  captivos,  L. :  galeam,  Y. :  valle 
Sabina  divitias,  H. — Of  money,  to  exchange,  pay  bf 
bill  of  exchange:  illud,  quod  tecum  permutavi, 
you  remitted  to  me  by  bill  of  exchange:  curaase, 
ut  cum  quaestu  populi  pecunia  perroutarctur. 

p«nui,  ae,  /.,  =  wkpva,  a  haundi,  ham  with  the 
leg,  gammon  :  f  umosa  cum  pede,  H. 

per  -  neoeMarios,  adj.,  very  necessary,  press- 
ing:  tempus. —  Very  closely  connected,  very  inti- 
mate :  amicus :  homo  mihi^— As  subst.  m. :  Lep- 
tae  nostri :  patemus. 

per-nacaose,  adj.  indecL,  very  necessary,  indis- 
petisable:  cum  pemecesse  esset. 

per-nego,  &vl,  — ,  &re,  to  deny  stoutly:  alqd, 
T. :  saepe  appellati,  pern^averunt, 

pemioiibUifl,  e,  adj.  [pemicies],  desiruetive, 
rutTwus :  nix  ooulis,  Gu. :  morbi,  h. 

pemloles  (not  -tlM),  ace.  em  {gen.  once  iU  C ; 
dot.  once  i«,  L.,  once  iJ^gJ^^^.^Spe^rrtf^ji^],  de^ 


pandoiosa 


e04 


peipavlnm 


drudion^  death,  ruin,  averthrow,  duaaUr,  calamity^ 
muehief:  instructa  ad  perniciem,  T. :  seaatoribus 
pemiciein  machinari,  S.:  opibas  ad  pernidem 
saam  uti,  Gfl. :  populi  R. :  in  apertam  pemiciein 
incarrere :  in  nepotam  Pernidem,  H. :  eaius  (ae- 
Btatis)  inaanabilis,  L. — '^JP^^  banty  cune:  leno, 
pernides  adalesoentium,  T. :  proviodae  Sidliae, 
Ue,Verre9:  Pernides  barathumque  maoelli,  H. 

pemioioae,  ocfe.  with  eomp.  [pemicloeas],  de^ 
gtrucHvely^  rtUnouafy,  pentieunufy :  mnlta  pemi- 
dose  Bciftcuntur  in  populia :  pernidoeius  roereri. 

pemioiosns,  aij'  with  eomp,  and  wp,  [perni- 
des], destructive^  rumoue,  bale/id,  pernicunu:  lu- 
bido,  S. :  flamma :  leges,  Cs. :  sci-ipta  aactori  per- 
nidosa  suo,  0. :  morbi  pemidosiores :  Obsequiam 
▼entris  roihi  pcrnidosius  est,  H. :  peniiciosissi- 
mum  fore,  si,  etc.,  N. — Ptur.  «.  as  tvisf.,  baneful 
things:  pernidoaa  loquebatur,  talked  injuriously: 
petuntur,  lu. 

pemicitas,  Mis,  /.  [pemix],  nimbleness,  brisk- 
ness, agility,  noi/lness :  electi  (milites)  ad  pemid- 
tatem,  Cs. :  adde  pemidtatem :  pednm,  L. 

pemicitar,  <wfo.  [pemix],  nitnbfy,  wwiflly:  de- 
flilire,  L. :  exsilire,  CL 

par  -  nimiimi,  adv.,  quite  too  much,  far  too 
much:  nimium  inter  vos,  pemimium  Interest,  T. 
^In  trnesi :  per  parce  nimium,  T. 

(pemitiaa),  see  pemicies. 

pamiac,  Icis,  a<{/.  [per+CNI-], pertiatent,per' 
sm/ering :  iaoet  (taunis)  instrato  saxa  cubili,  V. — 
Nimble,  brisk,  active,  agile,  ^uick^  swift,  feet :  cor- 
pora exercitatione,  L.:  Tirgo  pemicibus  ignea 
plantis,  y. :  puella,  Ct. :  amata  relioquere,  H. 

par -nobtUa,  e,  a^,,  very  fanwus  s  epigramma. 

par-noot5,  ftvl,  atoms,  ftre,  to  etay  all  night, 
pass  the  night :  foris,  T. :  ibi :  extra  moenia,  L. : 
pro  me  pemootet  epistula  tecum,  0. :  haeo  atadia 
pemoctant  nobiscnm. 

par-noaoo,  nQvI,  ndtns,  ere,  to  examine  thor- 
oughly:  peraoscite,  Furtumne  factnm  existimetis, 
T. — To  learn  thoroughly,  become  fully  acquainted 
ufith :  uon  satis  alqm,  T. :  rem  oognoedte,  Ut 
perooscatis,  etc,  T. :  mottta  animorum  aunt  ora- 
tori  peraoscendi :  iuris  Nataram,  H. 

pamdtafloo,  tal,  ere,  inch.,  to  become  generally 
known  :  ubi  inoolamem  esse  peraotoit,  T^. 

per-notas,  acff.,  thorongkty  knomn,  wdl  known : 
pugil  regi,  Cu. 

par-noac,  noetis,  adj^  through  the  night,  all 
night :  (bos)  iacet  peraox  instrato  cubili,  V.  (al. 
pemix):  Innn,  full,  L. :  Innft  pemocte,  by  the  full 
moon,  0. :  luditur  alea  pemox,  Iu« 

par-numaro,  &▼!,  Stus,  ire,  to  eownt  out, 
reckon  up  :  pecunlam,  L. 


parOp  dpis,  itu,  a  long  laced  boot  of  raw  kUk 
(for  soldiers  and  wagoners),  Y.,  lu. 

par-obaoums,  o^/.,  very  obscure:  quaestio: 
fama,  L. 

(par-odi),  see  perosns. 

par-odldsns,  ac(j,,  hateful,  detestable,-  Uppi- 
tuda 

par-oflloioae,  adv^  very  eervieeoMy^  with  depo- 
tion  :  me  observare. 

par-opportuna,  adv,  [peropportunus],  ven 
seasonably,  most  opportunity  :  venire :  cum  te  for- 
tuna  attulisaet :  bellum  sumere,  L^ 

par-Opportonna,  adj,,  very  seaeonabie,  mat 
opportune :  dlversorium :  Tictoria,  L. 

par-optato,  adv,  [optatus],  exactly  as  deeired: 
peroptato  nobis  datum  est. 

par-opna,  oiv.,  vety  necessary:  peropua  est, 
hunc  eum  ips&  loqui,  T. 

parfiratlo,  dnis,/.  [peroro],  a  summing  up, 
peroration:  dus. 

par-omatiu,  a^.,  highly  ornate:  in  dioenda 

par-dmo,  ftvi,  — ,  &re,  to  adorn  constantly:  se- 
natum,  Ta. 

par-oro^  ftvl,  &tus,  ftre,  to  speak  from  beginning 
to  end,  plead  throughout,  harangue  at  length .-  a 
Quinto  causa  eat  Seat!  perorata:  breviter  peron- 
tum  esse,  L. :  In  Proculas,  lu. — To  end,  dose,  eonr 
dude^ finish:  strepitu  senatHs  coactua  est  pero- 
rare:  dicta  eat  a  me  causa  et  perorata:  est  mihi 
pcrorandum :  de  ceteris,  N. — To  bring  to  an  end, 
condude,  finish,  huve  doke  with  :  res  illo  die  non 
peroratur :  haec  laudemus,  cum  erunt  perorata. 

paroBna,  P.  dep,  [  per  -  odi  1,  detesting,  hating 
greatly,  weary  of,  disgusted  with:  lucem,  V.:  ge- 
nus omne  Femineum,V.:  Creten.O. :  superlnam 
r^is,  L. :  decemviroram  scelera,  L 

par-pioo^  — ^  itna,  ire,  to  quiet  eomplettfy, 
pacify  thoroughly:  omnibus  perpacatis,  L. 

(par-paroa),  ocfo.,  very  sparingly,  T.  dub. 

per-parrolaa  (-vnlna),  a^j.  dim,,  very  Uttle, 
very  email:  signum:  sigilla. 

par-parwoa  (-▼Oa),  adj.,  very  little^  trifiing, 
minute:  navigium:  culpa. — ^Ai  iubst,  n.-  perpar- 
▼um  ex  illis  lucris. 

par-paattia»  adj.,  wdl  fed:  canis,  Ph. 

par-panoi,  dram,  atfj.^  very  few:  homo  Per- 
paueoram  hominum,  L  e.  sdect  in  hi»  associates,  T. : 
patres,  L. — In  tmesi :  peP  pol  quam  paucos  repe- 
rias  amatoree,  T. — As  mbsL  n.  .*  perpauca  dicam : 
perpauca  loquens,  H. 

par-paacnft  drum,  acff.  dim.,  very  few:  de- 
duxit  in  Academiam  perpauculis  passibus. 

par-panlum,  adv.,  a  ^mfJ^fi^^  .dfdinare. 


Digitized  by  ^ 


s 


le 


perpaiilii« 


005 


porqiuun 


per  -panliUi  adj.,  very  liUl€,^AB  iubtt «.,  a 
very  lUUe:  loci. 

per-panpar,  erifl,  adj.^  very  poor:  lez. 

per-  pallOi  pull,  — ,  ere,  to  drive^  wye^  force, 
compel,  cotuirain,  prevail  upon:  ad  deditionem, 
L. :  orare,  luque  adeo,  donee  perpuliti  carried  his 
point,  T. :  Allium  epe  pactionis,  ut»  etc,  & :  de- 
cemTiroSf  ut,  etc.,  L. :  perpulit  tandem,  ut  face- 
rent,  etc.,  brouffht  it  aboiu,  L. :  oonlegam  pactione 
perpulerat,  ne,  etc.,  S. :  paelices  perpulit  delatlo- 
nem  subire,  ieubued,  Ta,  —  To  impreea  de^y: 
candor  haius  te  et  prooeritas  perpulenint. 

perpendioiiltiin,  l,  n.  [perpendo],  a^tfioiuiur, 
plumb'Une:  ad  perpendiculom  coluunaa  exigere, 
ect  bypiummel:  ad  perpendiculum,/Mi7MfMliCT<^r« 
ly  :  non  directe  ad  perpendiculum,  eed  prone,  Ga. 

p^-pend5,  pendl,  — ,  ere,  to  weigh  earefuUy, 
examine^  ponder,  eoneider:  momenta  oflBciorum: 
amicitia,  quae  tota  Teritate  perpenditur,  m  valued 
altogether  according  to  its  truth, 

peiperam,  adv.  [1  PAR-],  wrongly,  incorrectly, 
untruly,  falady :  istoc  de  nomine  dixi,  i.  cgave  a 
false  name,  T. :  facere :  interpretari,  L. 

perpeaaiOk  onis,/.  [perpetlor],  a  bearing,  mf 
fering,  endurance:  barum  rerum:  labontm. 

perpetlor,  pessns,  I,  dep.  [per+patior],  to  hear 
stMd/asily,  suffer  firmly,  stand  out,  abide,  endure, 
be  patient:  contumelias,  T. :  inperia  saeva,  S.:  o 
mnlta  dictu  graria,  perpesau  aspera :  supplicium, 
Ca. :  roihi  omnia  potius  perpetienda  esse  duoo, 
quam,  etc :  Audax  omnia  perpeti  Gens,  i.  e.  to 
brave  all,  H. :  f ulmina,  noctem,  imbrls,  O. :  inler- 
fict  quom  perpeti  me  possum,  T. :  ezsoindine  do- 
roo8  Perpetiar,  V. :  parpetiar  memorare,  L  e.  will 
control  vnystlf  so  as,  etc,  0. 

per-jpatro,  ktl,  fttus,  fire  [per +patro],  to  carry 
through,  complete,  effect,  achtive,  execute,  perform, 
accornplish,  commit^  perjietrate :  ut  Ilenses  munere 
solverentur,  Ta. — ^Usu.  P.  pass. :  suo  labore  perpe- 
tratum,  ne,  etc,  Ta :  perpetrata  caede,  L. :  id  se 
fadnus  perpetraturos,  L. :  perpetratSa  quae  ad 
paoem  deum  pertinebant,  L. 

perpetnitaa,  atia,  /.  [perpetuus],  umnterrupt- 
ed  ehiraiion,  continuous  succession,  eontiemuty,  per- 
petuity :  philosopbi  spectandi  sunt  ex  perpetuitate 
atque  oonttantiA,  i.  e.  general  tenor  and  system  : 
ad  perpetuitatem, /or«f0r.*  in  Titae  perpetuitate^ 
throughout  life:  perpetnitas  verborum,  an  un- 
broken succession:  dicend!. 

1.  peipatao,  adv,  [perpetuus],  constantly, 
unittterruptedfy,  forever :  banc  habere,  T. :  in  val- 
lo  permanere,  Cs. :  loquena :  virens  buxum,  0. 

2.  perpetud^  — ,  •— ,  are  [perpetuus],  to 
to  continue,  perpetuate:  verba,  talk  witlunU 
ing  :  indicum  potestas  perpetuanda. 


per.petaQ%  a4j.  [per+1  PAT-],  conHwwms, 
unbroken,  uninterrupted,  constant,  entire,  wholcj 
perpetual:  agmen :  vigiliaeque  stationesque,  a 
continuous  line  of,  etc,  Ca :  Perpetuis  soliti  pa- 
tres  considere  raensis,  Y. :  innocentia  perpetnft 
vita  perspecta,  in  the  whole  tenor  of  his  life,  Cs. : 
oratio  (opp.  altercatio) :  quaestiones,  a  permanent 
court  for  a-iminal  trials  :  historia,  a  general  his- 
tory :  diem  perpetiium  in  laetitia  degere,  this  whole 
day,  T. :  lex :  stellnrum  cursas :  formido,  Y. :  rota, 
perpetuum  qua  ciroumvertitur  axem  (I.  e.  perpe- 
tuo),  0. — ^Aa  subst^n. :  in  perpetuum  (sc  tempusX 
for  all  time,  forever^ —  Universal,  general :  perpe- 
tui  iuris  quaestio:  quaestio,a^tffitfra/jmnn)>/tf. 

per-placeo,  — ,  — ,  fire,  to  please  greatly:  ea 
(lex)  mihi  perplacet. 

peiplaxe,  adv.  [perplezus},  confusedly,  ambig- 
uously :  mecum  loqui,  T. :  indicare,  L. 

per  -  pleznB,  adj.  with  comp.,  vUerwoven,  en- 
tangled, involved,  iyitricate  :  iter  silvae,  Y. :  carmen 
perplexiua  L. — ^Fig.,  intricate,  unintelligible,  am- 
biguous, OMcure,  inscrutable:  sermones,  L.:  re- 
sponsuro,  L. — As  subst,  n.,  intricacy,  perplexity  : 
quidnam  perplexi  sua  legatio  baberet,  L 

I>er-polio^  IvI,  Itus,  Ire,  to  polish  thoroughly, 
finish,  make  perfect:  opus:  ea,  quae  babes  insti- 
tuta :  perpoliendi  labor. 

perpolitnfli  adj,  [  P.  of  perpollo],  thoroughly 
poiishid, refined:  explicatio:  omnibus  ils  artibus: 
▼ita  homanitatc 

per-popnlor,  fttus,  &re,  dq}.,  to  lay  waste  utter^ 
ly,  devastate,  pillage  completely:  Italiam,  L. :  per- 
populato  agro,  L. :  hommes,  Ta 

pexpotitlo,  Snfs,  /.  [perpoto],  a  drinking- 
bout:  intemperantissimae  perpotationes. 

per-poto,  &vt,  — ,  &re,  to  keep  drinking,  tipple, 
carouse:  totoa  dies :  ad  vesperum :  perpotandi  dul- 
cedo,  Cu. 

perprlmo,  — ,  — ,  ere  [per+premo],  to  press 
hard,  press  perpetually:  cubilia,  lie  tq^m,  H. 

per-propinqniui,  adj.,  very  near  :  oommuta- 
tio  rerum,  Att.  ap.  C. — ^As  suost,  m.,  a  very  near 
rdation:  Auri. 

per-pugna^  lids,  adj.,  very  pugnacious. 

per-puloher  ( -oer  ),  cbra,  chrum,  aeg.,  wry 
beautiful:  dona,  T. 

per-purg:o  (old  perpmlgio),  ftvl,  &tas,Ar«,  to 
fleanse  thoroughly,  purge:  se  quftdam  herbula. — 
F  i  g.,  to  dear  up,  explain  :  locus  orationis  perpur- 
gatus  ab  iia :  de  dote  tanto  magis,  arrange, 

par-pnalllns,  a^,,  very  small,  very  httle:  per- 
pnsillum  rogabo  (in  a  doable  sense  as  adj.  or  oik.), 
I  will  ask  very  little,  or,  the  very  little  man. 

per-quam  or  per  qnam,  adv.,  as  much  as 

Digitized  by  V^OOQIC 


p«rqiilio. 


606 


pomUe^  extnmdy^  axeedtmgly,  T.:  petqnam  gmve 
est  dictu :  pauci,  L. :  breviter :  per  pol  quam  pea- 
cos  reperias,  T. 

perqnirS,  — ,  qulfiltus,  ere  [per+quaero],  to 
aJc  dUigenUy  aJUr^  make  eager  Ma»rA  far ':  vasa : 
vias  in  Suevos,  Cs. :  raptana,  O. :  non  perquiris, 
cui  dixit  Aproniufl  ? :  cognitionem  rei,  invetiigaU, 

( perquinte ),  ado,  [  perquisitus  ],  aeeuraCelg, 
crtUcailg,—On]j  camp. :  perquisitias  conacribere. 

perqultttiiflk  P.  of  perquiro. 

perrarS,  adv.  [  perraniB  1  vety  teldom,  hardly 
ever:  aocidit:  haec  alea  fallit,  H. 

per-rani%  adj.^  extremely  rare,  L. 

per-reoonditiii^  oe^'.,  moet  abetrute :  ratio  ccm- 
euetudinis. 

perreotania,  P.  of  pergo. 

per-repOp  — ,  — ^  ere,  to  crawl  over:  tellurem 
genibua,  Tb. 

per-reptdTavlt  — ^i  *"«, /rea.,  to  creqt  over^ 
crawl  through :  usque  omne  opptdum,  T. 

parndicQle^  adv.  [  perridiculus  ],  ffery  loMffk- 
My,  most  abtitrdly:  homines  augurabantur. 

per-ridiouliu^  etdj,,  very  laug/wUe,  highly  ah- 
turd:  doctrina. 

penogatio,  Gnis,  /.  [  perrogo  ],  the  eMctmewt 
of  a  law :  legis  Maniliae. 

per-rogOp  — ,  -^  ftre,  to  aek  in  ntoeemion,  com- 
plete the  roUrcaU:  perrogari  sententiao  non  po- 
tuere,  the  voting  cotdd  not  befirdthed,  L. 

per-mmpo,  rQpI,  ruptus,  ere,  to  break  through^ 
force  a  way  through,  get  aerou:  per  medios  ho- 
8tl8,  Cs. :  in  vestibulura  templi,  L. :  nee  per  castra 
perrunipi  posse,  L.:  paludem,  Cs.:  perrumpitur 
concretns  aBr :  bipennl  Limina,  V. :  Perrupit  Ache- 
ronta^  H.  —  Fig.,  to  break  tltrough,  break  down, 
overcome:  leges:  quaestiones:  fastidia, H. 

Persaab  arum,  m.,  s  nipoot,  the  PtfrmaiM,  S., 
C,  N.,  H.— 7%«  Farthiane,  H. 

per-aaepe,  adv.,  very  often:  quod  persaepe 
fit,  C,  H. 

peraalse,  adv,  [persalsus],  very  wittily, 

per-aalaiu,  adj.,  very  witty. 

Jperaalutatio,  dnis,/.  fpersalato],  a  general 
utation,  greeting  of  everybody, 

pei^-aaluto,  avi,  &tns,  are,  to  ealute  in  tuccea- 
eion:  omnis:  deos,  Ph.:  a  toto  exercitu  persala- 
tatus  est,  Cu. 

per-ainote,  adv.,  very  meredly,  moat  aoiUmmly : 
deierare,  T. 

per-mapimDmyentAS^aeff'iVerywiee:  homa 

per-aaplenter,  adj.,  very  wieefy. 

per-Bcienter^  adv.,  very  dieeree^. 


per-aoindo,  — ^,  — ,  ere,  fo  rend  anmder,  iter 
in  pieea :  omnia  perscindente  vento,  L. 

per-acitaB,  adf.,  very  deoer,  very  JSne. — In 
tmesi :  Per  ecastor  scitos  puer,  T. :  par  mihi  ad- 
turn  Tidetur. 

par-aoribo,  IpsI,  Ijptus,  ere^  to  write  in  fui, 
write  at  length,  write  out:  res  gestas  popuH  B., S. : 
de  meis  rebus  ad  Lollium:  hoc  perseriptimi  in 
monumentis  reperietis,  ut,  etc. :  a  primordio  nrbis 
res  populi  R.,  L. :  rersum  puris  verbis,  H. — In 
public  records,  to  record,  enter,  register :  eenatlte 
consults,  Cs. :  in  tabulas  publicas  ad  aerariuntL— 
In  account  boolcs,  to  enter,  charge:  falsum  nomen. 
— To  deeeribe  fuUy,  reooiuint,  detail:  rem  gestam, 
Cs. :  mihi  tuam  orationero. — To  make  over  by  writ- 
ing, aeeign,  pay  by  draft:  argentum  alcai,  T. :  de 
publico  alqd :  a  quaeetore  perscribi,  to  be  paid  hj 
a  draft  on  the  quaestor,  L. 

paraoriptld,  ouis, /.  [perscribo],  a  terUj^g 
down,  entry,  official  record:  peracriptionum  et  lito- 
rarum  adversaria :  illud  senatOs  consultum  e&  per- 
scriptione  est,  ut,  etc,  i.  e.  of  such  a  tenor.  —  A 
making  over  by  writing,  amgnment,  payment  bg 
draft  :  pactio  perscriptionibus  facta. 

paraoriptor,  Qris,  m.  [perscribo],  a  book-keep- 
er, aceoumtant:  faenerationis. 

per-aoziptua,  P.  of  perscribo. 

par-aorutor,  fttus,  kn,  dtp.,  to  eearch  through, 
examine,  scrutinize:  castelli  planitiem,  & :  (canes) 
perscrutabantur  omnia.  —  F  i  g.,  to  examine  into, 
investigate :  rationem  criminum. 

per-aeoo,  cul,  etus,  ire,  to  cut  i^  extirpaie, 
cut  out:  id  (vittnm),  L. :  rerum  naturas,  lay  ban: 
perseea  et  coofice,  cut  away  (obfitacles)^ 

peraaoatna,  P.  of  peraequor. 

per-aadao  (-aided),  — ,  — ,  ere^  to  remain  sU- 
Hng, sU  continuously:  totft  nocte  in  speculis,  Co.: 
tn  equo  persedendo,  L. 

per-aegnia,  e,  o^/m  «^  sluggish:  proelium,  L 

par-aentio,  si,  — ^  ire,  to  fed  deeply:  peaorc 
curas,  V. — To  apprehtnd  detmy,  perceUw  aistinet- 
ly:  earn  tali  peste  teneri,  Y. 

par-aentiaoo,  — ,  — ^  tntom;,  to  perceive  dear- 
ly,deteet:  id,T,:  Quot res dedere, T. 

Peraephone,  §s,  /,  s  UtpatipSvii,  IHostipim, 
0.— Death,  Tb,,  O. 

per-aeqaor,  cQtus  or  quOtua,  I,  dep,,  tofoBou 
perseveringly,  follow  after,  fidlow  up,  pursue :  cer- 
tum  est  persequi,  T. :  me  in  Asiam,  T. :  ezerci- 
turn :  Hortensiuro  ipsius  vesUgiis :  alcuios  vestigia : 
te,  V. :  Hanc  persecuta  mater.  Ph. — With  in/n. : 
non  ego  te  fmngere  persequor,  H. — To  press  upon, 
hunt  down,  chaie,  pursue:  f  agientes  usque  ad  flu- 
men,  Cs. :  deterrere  hostis  apereequendoi, S. :  fe- 

Digitized  by  V^OOQIC 


iOT 


p«r»plolo 


na^  O. :  belvas,  Ou. — 2h  foUow  %tp,  tome  tip  foith^ 
overtake:  te  triginta  diebus:  Mora  fugaoem  per- 
seqaitar  ▼irum,  H.  — 7b  metreh  auer^  to  atarcA 
tkroMiffh  .•  solitttdiDeB. — F  i  g.,  to/oUow  peneetrinfh 
/y,  pmrmte^  fottow  vp :  viam,  T. :  eaa  artls.  —  To 
pureme^  hmU  aflfty  uek  to  obtain^  drwe  aJUr: 
utilia  stadioaiflsime :  herediutes,  T. :  voluputea : 
mcum  ia9,  ataert^  T. :  bona  taa  lite  atqae  iudicio. 
— To  fellow y  he  a  foUower  of  imUate^  copy  after  : 
Academiam  Teterem :  te.  •—  To  pureue^  proceed 
agaifui,  proeeeutty  revenge,  avenge,  take  vengeance 
upon :  bello  civitatem,  Cs. :  iniuriaa  soaa :  de  per- 
aequendifl  inimicitiia,  Cs.  —  To  foUow  vp,  foUow 
out,  perform^  execute,  proeeeuie,  bring  about,  acoom- 
pltek  :  ex  uflu  quod  est,  id  peraeqiiar,  T. :  si  idem 
eztrema  persequitur  qai  incohavit :  Titam  inopem 
et  va^m,  Jeaa  :  8oe1iii>i  O.  —  To  take  down,  note 
doum^  record:  quae  dicerentur. — To  eel  forth,  re- 
late^ recount,  deecribe,  explain  :  quae  Teraibua  per^ 
secatua  est  Enmus :  has  res  in  libro. 

Peraes,  ae,  m,,  =  n^>^Ct  <>  Perman,  C,  N. 

pezseveriim>  antis,  adj.  with  eomp.  [t*.  of  per- 
aevero],  pereevering,  pereistent :  perseverantior 
caedeodi,  L. 

peraardranter,  adv*  with  comp,  [perseve- 
mns],  pereeveringly :  tueri,  L.:  perseverantius 
saevire,  L. 

peneTerantia,  ae,/.  [  perseTera  ],  eiea4faet- 
neasy  perveveranee :  eius  nimia,  obetinacg :  senten- 
Uae  tuae :  DaotanuDf  Cs. 

peraeveid,  5tT,  Stus,  ire  [persereras],  to  abide, 
aakert  etrieUy,  continue  tteadfattly,  pereiet,  perae- 
vere  /  (nam)  perseveravit,  kept  on  He  couiree,  Os. : 
in  8U&  sententifi:  in  vitiis:  in  eoyios  pnblioano 
non  dioere:  peraeveratum  in  ira  est,  L:  in  eo 
perseTerandum  putabat,  Cs. :  iniuriam  facere: 
ayersari  soelus,  Cu. :  se  esse  Orestem,  pereieted  : 
id  perseverare  et  transtgere:  ad  urbem  ut  non 
accederem,  perseveravi. 

per-aeTema,  o^^'.,  very  etriet  .*  imperiam,  Ta. 

Peraicnat  adjj.,  s=  nepiriicoc,  Pcrmaai^  of  Pertia  : 
regoa,  lu. :  apparatOs,  i«  e.  luxurioue,  H. — JHur,  n. 
as  subei,t  Pertian  hietory. 

peraldeo^  see  persedeo. 

per-«do,  sSdl,  — ,  ere^  to  tink  down,  penetrate: 
Aliios  ad  rirum,  Y. 

per-aigno^  — ,  — ,  »rc,  to  regieler  accurately, 
record  :  UinniTiri  donis  penignandis,  L. 

per-almilla^  e,  ae^.,  very  like,  preciaely  eimilar: 
statua  latins :  isti  tabolae  liber,  H. 

per*almplez;  ids,  adj.,  very  aimpte:  rictus, 
Ta. 

per-^aiato^  *— ,  — ,  ere,  to  ahide,  perMt  in  im- 
padentift,  L.-^For  jwr/.  system  see  persto). 


per-aolvo»  solvl,  sollitus,  ere,  to  unravdj  eohe, 
ej^latn:  hoc  mihi.*-*  To  pay,  pay  out,  pay  over: 
pretium  iibi,  T. :  pecnniam  a  discipulis  suis  Fuflis, 
pay  by  a  draft  on,  eta :  (aes  alienum)  alienis  nomi- 
nibus  suis  copiis,  dtbte  dkarged  to  othem,  S.  —  7b 
P^ifj  9*"^  *^^t  rnMJrr,  wufferz  poeua.«,  Gs.:  tibi 
faborum  praemia  pro  roe  :  gratis,  rendtr  thanke' 
giving,  V. :  dis  gratiam :  bonorem  dis,  offer  eaeri- 
fioee,  v. :  vota,  fviM :  iusta,  pay  hanore  to  the 
deadj  Gu. ;  poenas  dis  hominibusque,  euffer  at  the 
hande  of:  persolvi  primae  epistulae,  have  anewered. 
— •  To  render,  injUel :  ab  omnibus  esse  ei  poenas 
persolutas. 

paraona,  ae,/.  [per+BON-],  a  maek,f alee  face 
(usu.  of  day  or  baric,  ooTering  the  head ;  worn  by 
actors) :  tragica,  Ph. :  pallens,  lo. :  roulier  videtur, 
Non  persona  loqui,  i.  e.  no  man  dieguised,  lu. — An 
ammied  character,  part :  parasiti,  T. :  potestaiis, 
affectation,  Ta.  —  A  part,  character  :  allena :  per- 
sonam in  re  p.  tueri  principis :  persona,  quam  mihi 
tempas  et  res  p.  imposnit :  petitoris  personam  ca- 
pere:  gravissimam  personam  Bustinere:  in  Maean- 
dri  personA  esse  ezpressam  spedem  dvltatit,— ^ 
person,  pereonage,  character :  ut  mea  persona  sem- 
per aliqutd  videretur  habere  populare :  induzi 
senem  disputantem,  quia  nulla  videbatur  aptior 
persona :  I^eli :  altei«,  sed  secunda,  eecond  chief 
pereonage,  N. :  ut  rerum,  ut  personarum  disnitates 
ferunt :  foedior  omni  Crimine  persona  est,  the  cltar* 
aeter  you  have  to  deecribe.  In. 

peraonataa;  adj,  [personal,  in  a  maek,  maeked : 
Rosdns :  pater,  i.  e.  ta  <^  pl^t  H.  — Fig.:  car 
personatns  ambalem,  tn  an  eueumed  character. 

per-aonS,  nl,  — ,  ftre,  to  eound  through  and 
through,  reeound,JlU  with  eound,  reieho:  cum  do- 
mus  cantu  personaret :  domus  Personult  canibus, 
H. :  totis  castris,  to  be  heard,  L. :  ab  aetherio  per- 
sonat  axe  f  ragor,  0. :  dtharft,  to  play  loudly,  Y. : 
haec  regna  latratu,  Y. :  aurls  vodbus :  aurem,  bawl 
in  the  ear,  H. — 7b  cry  out,  call  aloud:  (res)  in  angu- 
lis :  hue  libidinem  esse  prolapsam :  coram  in  foro 
personare,  Hemioos  panitos,  L. 

perapeotiia»  acfi*  with  «i^.  [P.  of  perspido], 
clearly  peredved,  evident,  well  known :  res  penituB 
perspectae :  benevolentia  mlhi  perspectissima. 

parroergo^  •— ^  tpersas,  ere  [per+spargo],  to 
beeprinkle,  tinge:  unde  hanstA  aqu8  teroplum  per- 
spersum,  Ta.— -Fig.:  quo  tamquam  sale  persper* 
jpitur  oratia 

perapicax,  ids,  a^.  [  per  -h  SPEC-  ],  fharp- 
eighted,  penetrating,  acute,  perepieacioue :  pmden- 
tla :  homo,  T. :  ad  has  res,  T. :  alqd  naturi. 

perqyioiantia,  ae,/.  [perspideoB],  afidtper- 
ception,dearinmght:  veri. 

paraploio,  spSxI,  spectus,  ere  [SPEC-],  to  look 
through,  look  into,  look  at,  eee  /AroMK4^^quo  ne 

igi  ize    y  ^^ 


penploQ* 


006 


penpici  qaidem  posset,  Os. :  eas  (epistalas),  hok 
through:  ut  prae  densitate  arboram  perspici  cae- 
lum Tix  posset,  be  dUcemed^  L. — To  idok  elofdy  at, 
viem^examine^inttpeet:  domam:  operis  perspiciendi 
causa  venire,  Cs. — ^Fi  g.,  to  perceive  dearly^  diecerrif 
mark  J  note^  oheervey  prove^  aecertain,  cotUemplate: 
taom  at  se  habeat  aiiimum,  T. :  se :  sed  tu  per- 
spioe  rem  et  pertenta:  alcutus  virtutem:  quem 
perspexisse  laborant,  to  eee  through,  H. :  quanti  te 
facerem :  perspicite,  quantum  pntetis,  etc. :  per- 
spiciebant  enim  in  Hortensi  sententiam  plures 
iturofl :  perspectus  est  (Pompeius)  de  te  cogitare. 

penpicue,  adv.  [perspicuus],  evidently^  dearly^ 
manifeetly:  res  perspicue  expedire:  falsa. 

perspicuitifl,  fttis,  /.  [persptcuus],  cfeamen^ 
perepieuity, 

perspicnai,  adj.  [SPEC-],  tratuparent,  dear  .• 
aquae,  0. — F  i  g.,  evident,  dear^  manifest,  pertpieu- 
out:  mors:  cousilia:  hoc  inter  omnls. 

par-stemo,  — ,  strfttus,  ere,  to  pave  through- 
out:  via  a  silice  perstrata  est,  L. 

per-itlimilo^  — ,  — ,  ftre,  to  etimiulate  violently : 
spiritas,  Ta. 

per-stOi  stiti,  stfttQras,  are,  to  stand  firmly,  con- 
tinvie  standing,  remain  unmoved  :  diem  totum,  L. : 
in  limine,  Tb.:  (Symplegades)  inmotae  perstant, 
0. — To  remain  unchanged,  iast,  endure,  abide:  ni- 
hil est  toto  quod  perstet  in  orbe,  0. :  toto  anno, 
0. :  perstet  hiemps,  0.  —  Fig.,  to  stand  fast,  be 
firm,  hold  out,  continue,  persevere,  persist :  mens 
eadem  perstat  mlhi,  Y. :  Perata  atque  obdura,  H. : 
si  perstas  indecltnatus  amioo,  adheresl  fixedly,  0. : 
n^;ant  posse,  et  in  eo  perstat :  in  iropudentiA :  in 
incepto,  L. :  in  RomanA  societate  perstandum,  L. : 
ad  corpus  ea  referre :  oondere  semen  humo,  0. 

pentratiu^  P.  of  perstema 

par-fltrepo,  — ,  ere,  to  make  much  noise,  T. 
j;>er-strl]iso,  inxl,  ictus,  ere,  to  bind  dosdy, press 
hard,  touch  dosely^  graze :  femur,  V. ;  solum  ara- 
iTO,j]^igh slightly:  vomereportam,^a26  against: 
uterum  perstrinxerat  arbor,  had  overgrown,  0. : 
murmure  aures,  deafen,  H. — ^Flg.,  to  touch  dosdy, 
affect  deeply,  Ufound,  move,  touch :  horror  spectantes 
perstringit,  £#. :  eos  Tocis  libertate. — Of  a  speaker, 
to  touehslightly, glance  over:  unam  qnamque  rem : 
quod  meis  litteris  perstrictus  est  ^Orassus),  dighted: 
cultum  alcuius  levibos  verbis,  mighUy  censure,  Ta. 

pantadiofte,  adv,  [perstudiosus],  very  eagerly, 
wUh  great  teal:  earn  audire. 

per-stndlottiw,  adj.,  very  desirous,  extremdy 
f&nd:  musicorum:  litteraram. 

per-snadftd^  sufts!,  suisus,  4re,  fd  eonvnioe, 
persuade :  homo  factus  ad  persuadettdum :  hoc 
persuadere,  non  interirc  animas,  Cs::  velim  tibi 
ita  persuadeas,  me,  etc. :  de  paupertate :  hoc  tibi 


▼ere,  H. :  si  scH  et  persuaans  est,  quid  irascitsr, 
Caec.  ap.  C. :  quo  (malo)  viso  atque  persuaso,  mkm 
one  has  seen  it  and  been  convinced  of  it:  mihi  pe^ 
suaderi  numquam  potuit,  animos  . . .  vivere,  etc. 
—To  prompt,  induce, prevail  t^Don, persuade:  per- 
suasit  nox,  amor,  adulesoentia,  T. :  huic  praemtis 
persuadet,  uti,  etc.,  Oa :  huic  Albinue  persoadet, 
regnum  ab  senatu  petat,  & :  tibi  Tellurem  mov^ 
re,  V. :  d  tjranntdis  finem  facere,  N. :  his  persaa- 
deri,  ut . .  .  non  poterat,  Cs. :  ea  loca  proTiodae 
adinngere  sibi  persuasum  babebant,  Cs. :  peniiar 
sus  ille  fecit,  quod,  etc.  Ph. 

perstt&sio,  Onis,/.  [SVAD-],  a  convincing,  con- 
viction :  dicere  apposite  ad  persussionem :  super- 
stitionum  persuasione,  Ta. 

(persnasns),  adj.  [P.  of  persuade©],, /Zwd;  sA- 
tied, — Only  sup, :  quod  mihi  persuasissimum  est, 
of  wJuch  I  am  fully  convinced. 

per-subtiUa,  e,  adj.^  very  ingenious:  oratkk 

persalto,  avi,  — ,  Sre  [per  +  salto],  to  ksp 
about, prance,  range  through:  in  agro,  L. :  stlvts, 
scour,  Ta. 

(pner-taedetX  taesum  est,  Sre,  in^sers^  it 
wearies,  disgusts,  makes  sick:  Si  non  pertaesam 
thalami  f  uisset,  i.  e.  had  I  not  come  to  hate  mar- 
fioge,  v. :  pertaesum  est  enim  (me)  leritatis :  ne- 
goti  eum,  N. 

per-tempto  (-tanto),  ftvl,  fitas,  ftre,  to  prtm 
thoroughly,  test,  put  to  test:  vos,  T.:  rem,  wei^ 
vtdl:  nobiliuro  adulescentinm  animos,  L. :  posio- 
nem,  Ta. — T<f  try  severdy,  affect  deepiy^  overwhdm : 
dum  lues  pertemptat  senstks,  Y. :  pertemptant  gau. 
dia  pectus,  V. 

per-tando^  tendl,  ^  en,  to  press  on,  carry  mU, 
continue:  Yenim  si  incipies,  neque  pertendesna- 
viter,  T. :  ut  coeperam  hoc,  T. :  pertendens  aoimo, 
stitbbom,  Pr.— 7b  push  on,  proceed  :  Romam,  L 

pettanto^  see  pertempto. 

per-tannlfl^  e,  <u^'.,  extremdy  dight,  very  weak: 
spessalutis:  suspicio:  argumentum:  ars. 

par-tarabro,  avf,  — ^  are,  to  bore  throw^ 

par-targao,  tersl,  — ,  «re,  to  wipe  off,  wipe  dry: 
Gausape  mensam,  H. 

peortaxrafiacio,  — ,  — ,  ere  [perterreo+faeio^l 
to  frighten  thoroughly:  Davom,  T. 

par-tarrao,  — ^  itus,  Sre,  to  frighten  thorough, 
terrify:  hunc,  T.:  aHoe  magnitudine  poenarem, 
Cs. :  metu  perterriti :  oaede  viri  perterrita  agmtoa, 
V. :  malefid  oonscientiA  perterritus. 

partarriorapiia,  aeg.  [perterreo+CRAF-l  rat- 
tling terribly,  Po«L  ap.  C. 

partanitaa,  P.  of  perterreo. 

par-taaeo,  xul,  — ^  ere,  to  go  thromgh  with,  ac- 
complish: locum  graviter:  mrad  ezorsus  eai 

Digitized  by  V^jDOQlC 


p«itloa,  ae,/.,  a  poie^  toy  ttafft  long»,  O.— ^ 
m^malpoU^  Gu. — A  metmtring  rwiy  Pr. 

p^r-tlinMod,  iDuI,  — » ere,  tncA.,  /o  6«  fngkt^ 
enedy  be  alarmed^  fear  greaUy  :  Gatilina  ipee  perti- 
maiC:  defortunis  bqm:  cttlmqaam  vim:  legatmn, 
8.  :  nomen  imperi  etiam  in  levi  penoni  pertime- 
0oitiir :  ne  qnid  peceasset :  qvem  habitura  sit  exi- 
tum  (oontemptio  legum). 

pertinioia,  ae,/.  rpertinax],/MrMv«rane«,f]tfr- 
nieneey  stubbomnem^  ob$tinacy,  pertinaeity  :  perse- 
▼erantiae  finitima :  hominum  nimia,  Ga. :  pertiua- 
ciae  finem  faoere,  Gs. :  iusta,  L.— P  e  r  a  o  n.,  O. 

pertinaeltor,  adv.  [pertiDax],  obttinatefyj  ttub- 
bomljf :  pugnare,  L. 

pcotlnix,  flcis,  acff,  with  eomp.  and  it^.  [per+ 
tenax],  peneverittff,  unj^iddinff^  obitmate,  perHna- 
eiauB^  ihibbom :  pertinaciflstinus  faeria,  ai,  etc. : 
▼irtua,  L. :  ooncertatloneB  in  diapotando :  pertina- 
cior  in  repugnando,  L. :  ad  obtinendam  iniuriam, 
Ia.  :  advefsua  impetiu,  L. :  fortuna  Ludum  inaolen- 
tem  lodere  pertinaz,  H. 

pertlnad,  ui,  — ,  ere  [per+teneo],  to  drdeh 
oMi^  reaeht  eOend:  Tenae  in  omnid  parUs  corporis 
pertinentea :  deus  pertinena  per  naturam  cuiasque 
rei :  Belgae  pertinent  ad  partem  fluminis,  Gs. — 
F  t  g.,  to  rMuA,  eximd:  eadem  bonitas  ad  multitn- 
dinem  pertinet:  earitas  patriae  per  omnea  ordines 
pertinebati/Mrvadled^  L. :  partium  aensu  non  satis 
pertinente  in  omnia,  thai  which  %mu  felt  in  parttt 
(of  the  dty)  not  becoming  everywhere  known,  L. 
—  2h  beiong^  rdaiey  pertain,  be  pertinent,  eoneem, 
refer :  qaid  est  hoc  t  quo  pertinet  ?  :  quorsum 
-  haec  oratio  pertinet?:  nihil  ad  rem  pertinere,  ie 
nothing  to  the  point:  quod  ad  induoias  pertineret, 
aafar  as  eoneemed,  Gs. :  ai  quid  hoc  ad  rem  per- 
tinet, ie  to  the  point. — To  appty^  be  applicable,  wit, 
be  auilable:  quod  (ius)  pertineat  ad  omuls:  ad 
quem  suapicio  malefid  pertineat,  on  whom  e^epi- 
don.  eihovldfaU:  ad  imperatorem  id  pertinere  pro- 
dlgiuro,  L.  —  To  belong,  be  the  right  of:  regnum 
Aefcjpti  ad  se  pertinere.  —  To  have  a  tendency, 
tend,  lead,  conduce:  illud  quo  pertineat,  videte: 
suiDDQa  illttc  pertinet,  ut  aciatis,  etc. :  ille  luctus  ad 
tai  capiUa  perioolum  pertinebat,  threatened  your 
eafety:  ad  rem  pertinere  Tisnm  eat,  eoa  consoles 
esse,  etc.,  to  be  ueefid,  U :  Quorsum  pertinuit  ati- 
pare,  etc  f  what  end  did  it  eervei  H. 

p^rtiiigo,  — ,  — ^  ere  [per + tango],  to  reach, 
eadeted:  coUis  in  inmensnm  pertingens,  S. 

pertraotitio,  onia,/  [pertraeto],  a  handling, 
buijfing  with:  poetaram:  rerum  p. 

par-traoto  (pertreotS),  &vi,  atos,  Sre,  to 
touch,  handle  :  mulloa.  —  F  i  g.,  to  deal  with,  in/u- 
enaes  mentem  cogitatione:  animos  iudioam. — T'o 
be  buay  with,  treat:  ad  totam  pbiioBOpbiam  peN 
iractandam  se  dare^ 


p«r-tnih5,  trill,  tractna,  ere,  to  draw  along, 
drag,  conduct  forcibly :  ratem  ad  ripam,  L.:  mu- 
lierem  Romam  ad  centumWroa,  Ph.  —  To  entice, 
lead  on:  in  locum  iiiiquum  pertractua,  L. 

portraoto,  see  pertraeto. 

per-triatia,  e,  atHj,,  very  ead:  carmen,  G.  poitt. : 
patmus,  auttere, 

par«tiiiiiiiltnoai,  ode,,  m  great  agitation :  nun- 
tiare. 

par-tnndo,  todi,  tttsus,  ere,  to  thrud  through, 
bore  tfiroitgh^  perforate:  positos  tinei  peitunde  li- 
belloe,  In. :  venam,  lance,  lu. :  dolinm  a  fundo  per- 
tasum,  L. :  pertusft  laenft,  with  a  ragged  doak,  lu. 

parturbata,  adv.  [  perturbatus  ],  confusedly, 
disorderly:  did:  ea  emcere. 

partnrbatlo,  5nis,  /.  [perturbo],  confueion, 
disorder,  disturbance:  exercitOs,  Gs. :  caeli. — ^Fig., 
political  disturbance,  disorder,  revolution:  tanta: 
quantas  pertnrbationes  habet  ratio  ootnitiorum  ! : 
civitatis.  —  Mental  disturbance,  disquiet,  perturbed 
tion:  animorum  atque  rerum :  vitae. — An  emotion^ 
passion,  violent  feding  :  perturbatiunes,  quae  sunt 
turbidi  animorum  motds,  et& 

partarbatiuc,Ioisy.  [perturbator],a  disturber, 

parturbatoa^  adj.  with  comp.  [P.  of  perturbo], 
troubled,  disturbed,  unquid,  agitated^  unsettled:  ci- 
▼itas  vesiris  legibus :  vcritus,  L. — Fiur.  n.  as  ante.  .* 
onusti  cibo  pertnrbata  ceruimus,  eofifused  visions. 
— Of  persons,  disturbed,  embarrassed,  discomposed: 
homo  pertarbatior  metu :  cum  ipaius  familiaritate. 

par-turbo,  &▼!,  fttus,  ftre,  to  confuse,  disturb, 
confound,  throw  into  disorder :  aciem,  S. :  omnia, 
T. :  aetatom  ordinem :  nox  perturbat  omnia :  reli- 
quoa  (mil! tes)  inoertis  ordinibus,  Gs. — F  i  g.,  to  dis- 
turb, discompose,  embarrass,  confound:  mentis  ani- 
mosque,  Gs. :  de  rei  p.  salute  perturbari :  magno 
animi  motu  perturbatus :  perturbatis  sensibus  De- 
repit  (bus).  Ph. :  qui  perturbantur,  oopiasne  ducere 
...  an,  etc.,  are  utterly  at  a  loss,  Gs. 

per-tuipia,  e,  at[j.,  very  dtamefuL 

partnana,  P.  of  pertundo. 

par-fUDgo  (mngooX  tinxl,  ftnctna,  ere,  to  be- 
smear, anoint :  coipora  oleo :  ora  manu,  O. :  nardo 
perunctus,  H. 

parmrbamu^  a^jfj.,  highly  cultivated,  extrtmdy 
witty :  Torquatua  toto  genere.— wficcMstM/y  potiU 
(opp.  ruaticus). 

par*ilr5^  — ,  llatoa,  ere,  to  bum  up,  waste  by 
fire:  perusti  late  agri,  L. — 7b  heat,  bum,  inflames 
sitis  fatigatoa  perurebat,  Gu.  —  7b  inflame,  gall, 
rub  sore:  pemste  funibus  latus,  with  your  side 
galled,  H. :  oneri  colla  perusta,  O. — 7b  nip,  pinch  : 
terra  perusta  geln,  0. — F  i  g.,  to  bum,  in/tame,  eon- 


•10 


dere:  Talido  peruri  aestn,  0. :  intestiiu  penucDS, 
i.  e.  iUrring  wroM,  CL 

per-ntilis,  e,  a<{f*,  v«*:y  w'CA^' '  ^^'  open. 

per-Tado,  si,  — ,  ere,  to  go  ihrough.pan 
throuffhy  extendy  prevail^  spread  through:  incen- 
diom  per  agros  penrasil :  per  aequa  et  taiiquA  loca 
penradunt,  L. :  marmur  totam  oontionem  perrasit, 
L. :  Thessaliam  oura  eierdtu,  L.— Tbpo,  c^mt^  ar- 
rive :  alquo  looo :  in  Italiam :  in  uares :  ad  castra, 
L.  —  Fig.,  to  extend^  gprtad^ pmstrai^^  penwde  : 
quo  Don  illins  diei  fama  perraserit:  victorSae 
fama  cum  pervasisset  in  Asiam,  L. :  opinio  ani- 
mos  gentium  perraaerat:  cum  fama  ea  urbem 
penrasiMet,  L. 

penragatni^  adj,  with  eon^.  and  nm,  [P.  of 
perragorl  npread  otU^  mde^tpread^  teell  known: 
res  in  Tofgua :  apud  omnls :  pervagatiasimus  ver- 
BUS :  aermo. — Ptur,  n.  as  8nb9t.  :  ista  commuDia  et 
perragata,  widely  known  ruU$. —  Vague,  general: 
perragatior  pars. 

per«Tagor,  fttus,  Sri,  dtp,,  to  wander  over,  range 
throxtgh,  rove  about,  overrun  :  Iiic  praedonum  navi- 
culae  pervagatae  sunt:  natio  pervagata  bello 
orbem  terrarum,  L. — ^F  i  g.,  to  tpread  out,  extend, 
be  known  :  quod  usque  ad  ultimas  terras  pervaga- 
turn  est. — To  epread  thromghj  petnuide:  timorea 
omnium  mentes  perragantur. 

per-Tagu%  adj,,  wandering  about!  puer,  0. 

per-Tftrie,  adv.,  very  variottslg:  narrari. 

per-yastOb  ftvi,  Stus,  &re,  to  lag  waete,  devae^ 
tote:  perrastatis  agris,  L. :  LaeToa,  L. 

per-veho,  rSxI,  TSctus,  ere,  to  bear  through, 
convey  through :  neque  commeatibua  perrehendis 
eA  patuisset  iter,  L. — To  carry,  bring,  convey:  vir- 
gines  Caere,  L.  —  Paee^  to  reach,  arrive,  attain : 
aubsidio  missus  f  reto  penreliitur,  Cs. :  in  quern 
(portum)  perrehi :  perrectus  Chaicidero,  L. — F  i  g., 
to  carry,  raiee :  prius  qnam  in  caelum  fama  (illoa) 
perveheret,  Cu.-— 7b  reach,  attain:  ad  exittts  op- 
tatos. 

per-vello,  TellT,  — ,  ere,  to  pull,  twitch :  aurero, 
Ph. — To  excite,  ekarpen :  stomachum,  H.-^Fig., 
to  twitch,  pineh,hMri:  fortoaa  pervellere  te  fotsi* 
taa  potnerit.->-2b  revile,  disparage:  ius  civile. 

per-venio^  vdnl,  ventus,  Ire,  to  come  up,  arrive  : 
nisi  Hiapanorum  cohors  perTenisset,  L. :  in  fines 
Eburonum,  Ca. :  ad  portara :  in  summnm  mentis, 
0.  —  To  reach,  come,  fall:  duodecim  secures  in 
praedonum  potestatem  pervenerunt:  ut  wnnis 
hereditas  ad  filiam  perventret:  annona  ad  dena- 
rioa  L  in  singulos  modios  pervenerat,  had  risen  to, 
Cs. :  verba  aures  non  perrenientia  nostras,  0. : 
est  in  thalami  tecta  Perventum,  Y. — ^F  i  g.,  to  come, 
arrive,  reach,  attaint  sine  me  penrenire, quo  rolo, 
go  through  toith  my  ttory^  T. :  quoniam  ad  huno 


locum  perventum  est,  at  thie  point,  Cs. :  in  aena- 

tum,  i.  a  become  a  senator:  ad  primes  comoedof, 
become  a  first-rate  comedian  :  si  in  tua  soripta  per. 
▼enero,  be  mentioned  in  your  vtritings:  ex  quA 
(deditione)  ad  rem  p.  damna  pervenetint,  S. :  cuius 
in  amicitiam,  K. :  ad  desperationem,  Cs. :  ad  sep> 
tuageaimum  (regni  annum) :  vivi  pervenimua,  ut, 
etc.,  we  have  lived  to  endure,  «tc.,  Y. :  perreiiirier 
£o  quo  nos  Tolumus,  attain  our  object,  T. :  ad 
quem  perventum  non  est,  whose  tum  was  not 
reached:  ad  manHs  perveniiur. 

perverse  Op^rrorse),  adv,  [penrersua],  awry, 
wrongly,  ill:  oucere:  uti  deorum  benefieio. 

pervereitas,  fttis,  f.  [perversus],/rDaMnt&Mai^ 
untowardness :  in  bommibus  tanta :  opinionuno. 

pervennw  (pervocsos),  acfj.  with  comp.  and 
«!«/».  [P.  of  perverto],  turned  the  wrong  wtn^,  askew, 
awry :  perversas  induit  ocooaa,  puts  her  hair  on 
awry,  0. :  ease  perversissimis  oculis^  dreadfully 
sifumt^eyed  — F i  |^  wrong,  awry,  spiteful,  nudi- 
ctous,  perverse  :  nihil  pravum  et  perveraum :  quid 
perversius,  quam,  etc. :  sapientia:  mos:  Menal- 
cas,  spiteful,  Y. 

pAr-Terto  ( •vorto),  tl,  sua,  ere,  to  overturn, 
overthrow,  throw  down:  arbnsta,  tecta.— Fig.,  to 
overthrow,  subvert,  abuse,  nUsuse,  destroy,  ruin, 
undo,  oomqit :  amicitiam :  omnia  iura :  iMstiuin 
vim,  suam :  Contra  fata  dellm,  perverso  nuroine, 
reversing  their  will,  Y.  —  To  tru>  up,  put  dimtn, 
confute:  me  numquam  ullo  artindo:  semet,  Ta. : 
Germanid  liberos,  i.  e.  exdude  from  the  MeoemoM, 
Ta. 

per-vespeii  adv.,  very  late  in  the  evening. 

pervestigatlOk  5nis,/.  [pervestigo],  a  search- 
ing into,  examinh^g,  investigation:  sdentiae. 

per-vestigOb  &vl,  fttus,  are,  to  trace  out,  search 
out,  hunt  down  :  omnia. — ^F  i  g.,  to  trace,  examine, 
detect:  quae  a  me  pervestigata  sunt:  sacrilegium 
pervestigatum  a  Minudo  erat,  L. 
^  per-TetOB,  eria,  adj.,  very  old,  most  ancient: 
sigiium  ligneum :  amicitia :  teropora. 

per.Tetastaflk  oc^'.,  very  old:  verba. 

peryioaoia,  ae,  /.  [  pervioaz  X  inflexibility, 
stubbornness,  obstinacy,  C. :  tua,  L. :  in  hostem,  Ta. 

(pervioaoiter),  adv.  [pervicaxl,  stoutly,  obdi- 
nately.— Only  eomp. :  pervicadus,  11,  Ta. 

pervica^  Ids,  a^.  with  comp,  [1  Yiai  dSp> 
iermined,  stubborn,  obstinate,  headstrong,  wOfvl: 
pervicaci  esse  animo,.T.:  virtus,  L.:  nuea,  B.: 
irae,  Ta. :  adversos  peritos,  Ta. :  irae,  t»  anger, 
Ta. :  recti,  Ta. :  pervksador  ira,  Cu. 

peiVAOlua»  P.  of  pervinco. 

pervideo^  vidl,  vlius,  «re,  to  hokover,  look  on, 
overlook,  survey  :  omnia  (solX  0. :  Cunotaque  mens 
oculis  per?idet  usa  suis.  0.  rJUia  j»f«dia  mala  in* 

Digitized  by  VjOO^  IC 


peivlgeo 


eii 


P^ 


qaae  ettiufUqiM  sUpitiB  paloia  sit,  penrideri  poMit^ 
li.— F  i  g^^to  eoiMt«2n*,  oBomtRe,  wve$tiffaie :  eat  pe- 
nitos,  quid  ea  (natura)  poetu1et»  pervidendum. — 
To  p^jKxivt,  diMoem :  meritorum  meorum  fieri  ac- 
usfiionem :  aDimi  mei  firmitatem. 

per-vigeo^  ul,  ere,  to  continue  blooming^Jhur' 
ish  to  the  latt:  opibas  atque  honoribus,  Ta. 

per-vigU,  is,  adj,^  ever  wcUch/ul:  draeo,  0. : 
torus,  lu. :  popinae,  L  e.  ope>^  all  nigJUy  lu. 

penrigllatlo,  onis,/  [pervigilo],  a  devotumal 
watching^  wgil .'  nocturnae  pervigiiationes. 

pervlgiUtun,  I,  «.  [perrlgil],  a  devotional 
watddng^  vigil:  eastra  pervtgllio  neglecta,  L.,  Ta. 

per-vigilo,  ftvl,  atus,  &re,  to  watch  all  nighty 
remain  awake^  vadch :  noctem :  in  armis,  L. :  ad 
lurainis  ignes,  V. :  nox  pervlgilata  in  mero,  tpent 
without  sleeps  0. :  longos  dies,  Tb. 

per-vOiiii  e,  adj.,  verg  duap:  annona,  L. 

pervinoo^  tIcI,  vlctus,  ere,  to  conquer  eompUte- 
(v,  be  vieiorioue:  perricit  Yardanes,  Ta. :  pervicit 
Cato,  carried  hie  point:  dominae  mores,  overoonUy 
Pr. :  quae  perviDcere  voces  £valuere  sonum, 
drown,  H.  —  Fig.,  to  effect,  bring  ahout,  aeJiieve: 
his  orationibus  penricerunt,  ut,  etc.,  L. :  pervice- 
nint  remiSy  ut  tenerent  terrain,  bnmgkl  it  about, 
L. :  illam  non  verbera  perricere,  quin,  etc.,  Ta. 

pervins,  adj,  [per + via],  that  may  be  eroeeed, 
affording  a  paseage,  paeeoMe,  aeeeetible:  aedes,  T. : 
transitiones,  thoroughfaree  :  saltQs,  L. :  usus  Tec- 
tonim  inter  se,  Y. :  rima  pervia  flatibus,  0. :  equo 
loca  pervia,  0. :  nihil  ambitioni,  Ta. — ^As  eubst.  n., 
a  (horoughfare,pa99age,  Ta. 

pervolgatiu  (penml-)»  «&'•  ^i^^  •«!?•  [^'  o' 
pervolgo],  very  common,  widdg  known:  via  pa- 
trum,T.:  oonsolatio. 

penrolgo  (•▼nlgo),  &vl,  fttus,  are^  to  make 
common,  make  public,  tpread  abroad:  edicto  tot& 
provinoiS  pervolgato,  Cd. :  illas  tabulas  pervolgari 
imperavi :  se  omnibus  (mnlier),  prcetituted, 

parrdlM,  — >  — ,  4re,  freq.  [  pervolo  ],  to  Jig 
through, Jlit  about:  Omnia  late  loca,  Y. 

1.  per-Tolo»  &▼!>  atus,  are,  to  Jig  tJirough,Jlit 
about :  aedb,  Y. :  rumor  agitatis  pervolat  alis,  0. : 
Flaminiam,  lu. — To  fig  to,  arrive  by  fight:  ani- 
mus veiocius  in  banc  sedem  pervolabit. — To  fiy 


/J 
iilifl 


through,  dart  through,  pan  quickly  over:  sex  milia 
passuum  cisiis :  totam  urbem,  lu. 

2.  per-Tolo,  volul,  — ,  velle,  to  with  greatly,  be 
very  detiroui :  scire  ex  te:  alquem  videre:  illud 
pervelim,  proditum  f also  esse,  etc,  Lw— In  tmesi : 
te  per  videre  veliro« 

pOTToifito,  — ,  — ,  Mxe,/rtq.  [penrolvo],  to  hem 
over:  libros, jMnici.'  scriptores. 


par-TOhro,  volvl,  volatua,  ere,  to  roU  over,  tum^ 
hie  about :  te  in  luto,  T. :  Zmymam,  to  peruae,  Ct 
—Fig.,  to  buey, engage:  ut  in  lis  locis  pervolva. 
tur  animus. 

perror-,  see  perver-.    penml-,  see  pervol-. 

pas,  pedis,  m.  ^FED-],  a  foot :  nudns,  T. :  pedi- 
bus  aeger,  S.:  si  pes  oondoluit:   pede  tellurem 
pulsars,  i.  e.  danee,  H. :  cycnum  pedibus  nnois  Su- 
stulit,  talone,  Y. :  pedum  digiti,  toei,  0. :  numquam 
hue  tetulissem  pedem,  would  have  come  hither^  T. : 
Nusquam  pedem  (sc.  feram),  /  won^t  etir  a  ttep, 
T. :  pedem  ferre,  go,  Y. :  si  in  f undo  pedem  po- 
Buisses,  a0^/oo<;  profugum  refen«  pedem,  ra^m, 
0. :  magis  pedem  con  ferre,  come  to  etoeer  quartert : 
ut  prope  conlato  pede  gereretur  res,  almost  hand 
to  hand,  L. :  votis  malignum  Opponit  nostris  pe- 
dem, eeti  her  foot  against  (of  Fortune),  O. :  retra- 
hitque  pedem  simut  unda  relabens,  Y. :  ego  me  in 
pedes  (dedi),  took  to  my  heeU^  T.^-Abl.  ptur.  (rare- 
ly sing.),  of  motion,  afoot,  on  foot,  marching,  walk- 
ing: pcKiibus  vinoere,  in  rumtittg,  0. :  cum  iiigres^ 
BUS  iter  pedibus  sit :  pedibus  eompensari  pecuniaro, 
i.  e.  the  long  walk  to  the  property  makes  up  for  its 
cheapness :  ut  omnes  pedibus  mererent,  serve  as 
infantry,  L. :  cum  illud  iter  pedibus  confici  soleat, 
by  land:  quod  flumen  pedibus  transiri  potest,  be 
forded,  Os. :  in  quam  sententiam  cum  pedibus 
iretur,  i.  e.  when  a  division  was  taken  on  this  ques- 
tion, L. :  cum  orones  in  sententiam  etus  pedibus 
irent,  voted  for  his  resolution,  L. :  Quo  bene  coe- 
pisti,  sic  pede  semper  eas,  0. :  tua  dexter  adi  pede 
sacra  secundo,  eiy/ressive  of  favor,  Y. :  Ripa  felici 
tacta  sit  pede,  propUiott*,  O. :   quid  tain  dextro 
pede  concipis,  etc,  auspieiously  ( the  right  foot 
being  associated  with  good  omens),  lu. — Accplur, 
with  ad:  ad  pedes  descensum  ab  Romania  est,  the 
Eoman*  dismounted^  L. :  magnA  ex  parte  ad  pedes 
pugna  venerat,  mainly  an  infantry  fight,  L. :  ad 
pedes  omnium  singillatim  accidente  Clodio,  suppli- 
cating each:  vos  ad  pedes  lenonis  proiecistis:  cui 
cum  se  maesta  turba  ad  pedes  provolvisset,  L. — 
In  expression  of  subjection  or  inferiority :  servus 
a  pedibus,  footman  :  Omnia  sub  pedibus  vertique 
regique,  under  their  sway,  Y. :  duas  urbis  sub  pe- 
dibus tuis  relinquemus,  L. :   Sub  pedibus  timor 
est,  is  spumed,  0. — In  the  phrase,  pedibus  trahi, 
to  be  dragged  by  the  heels,  go  to  the  dogs :  trahantur 
per  me  pedibus  orones  rei. — ^In  the  phrase,  ante 
pedes,  before  the  feet,  in  piain  view^  evident:  quod 
ante  pedes  est,  videre,  T. :  eos  ante  pedes  sues 
ingnlari  oodgit. — ^In  phrases  with  caputs  tuas  res 
ita  contractas,  ut  neo  caput  neo  pedes  (habeant), 
i.  e.  neither  beginning  nor  end:  nt  neo  pes  nee 
caput  nni  Reddatur  lormae,  1.  e.  the  several  parts, 
H.»-In  the  phrase,  manibus  pedibus,  with  might 
and  main :  Conari  manibus  pedibus  noctlsque  et 
dies,  T.— Meton.,  of  f^^^^^^}^tl^d(f>t^  leg. 


pwima 


619 


peto 


prop :  Leetuli  pedes,  T. :  moosae,  O. :  grabati,  a 
KoMBef  Ct. — In  naftgatioD,  a  theet^  Mtl-rope:  pcwle 
labitor  aequo,  i.  e.  before  th»  wmd^  O. :  pedibus 
aequis :  un&  oiDoes  fecere  pedem,  \.^Ui  out  ike 
Juet^  y. — In  Yene,  afoot :  heroua :  pedibus  clau- 
dere  verba,  to  make  versee^  H. :  Musa  per  undenos 
emodttlanda  pedes,  in  hexamMert  and  ptntcoMUre^ 
O. :  extremum  seu  trahat  pedem,  L  e.  timpe  (of  the 
cboliambus  ),  0. — A  kind  of  ver§e^  meaaure  :  "El 
pede,  quo  debent  aoria  bella  geri,  0. :  Lesbius,  H. 
— As  a  measure,  a  foot :  intervallum  pedum  duo- 
rum,  Cb,  :  pedem  disoesstase :  pede  suo  se  metiri, 
bjf  Mi  own  foot'TuU,  i.  e.  by  hie  own  abUitiee^  H. 

peuime,  peMlmns,  eupp,  of  male,  malus. 
pessoliui,  I,  m.,  =  vAfrvcikoQ^  a  boU :  pesaulum 
ostio  obdo,  bijU  the  door^  T. 

peflsnm,  adv.  [PED-],  to  the  ffround,  to  the  bot- 
tom,— ^With  dare^  to  eend  to  the  bottom^  nein,  de^ 
etrovj  undo  :  me  aut  erum  pessnm  dabunt  Tnup- 
tiae),  T. :  sin  (animus)  ad  inertiam  pessum  datus 
est,  hoe  been  abandonedj  S. — With  tre^tobe  ruined  : 
pessum  ituros  campos,  Ta. 

pesmiin-do,  see  pessum. 

peflstime,  peasumus,  wpp.  of  male,  malus. 

pastifar,  era,  erum,  a^f.  [pesUs+l  FER-],dl9- 
^etruetivey  baleful,  nonoue,  pernicious^  peetUeiUial  : 
civis :  contto :  vipera :  odor  oorporum,  eickenin^^ 
L. :  fames,  Q. :  fauces,  Y. 

paatlfara,  a<ftf.  [pestifer],jMmiaoMf{y.*  multa 
sciscuntur. 

pastUaiui,  entis,  adj.  with  eomp.  and  tup.  [pe- 
Bti8]ypeeiiieniial^  infected,  unhealthy^  unwhofeaome: 
agri :  Af rieus,  H. :  aedes :  annus  urbi,  L. :  pesti- 
lentior  annus,  L.:  pestllentissimus  annus. — ^Fig., 
pemioUms,  wmoue,  dettructive  :  homo  pestilentior 
patri&  BU& :  pestilens  conlegae  munus  esse,  L. 

2>e«tilentia,  ae, /  [pestilens],  an  infeetioue 
dieeaee,  plague,  peet,  patUenee  :  gravi  pestilentift 
conflictati,  Cs. :  exercitlls  nostri  interitus  fame, 
pestilentlft :  gravis,  L. — F  i  g. :  ubi  oontagio  quasi 
pestilentia  invasit,  corruption,  S. :  oratio  plena  pe- 
stilentiae,  Ct. — An  unwncleaome  atmoepheref  mala- 
rial dimate:  autumni,  Cs. :  pestilentlae  fines: 
pestilentiae  possessores,  i.  e.  unhealthy  lands, 

pastia,  is,  /,  an  infectious  disease,  plague^  pest, 
pntilenee :  ibes  avertunt  pestem  ab  Aegypto :  alii 
ali&  peste  absumpti  sunt,  L.~^J)estruction,  ruin, 
death .'  certa,  S. :  detestabilis :  oivitatis :  servatae 
a  peste  oarinae,  i.  e.  from  f  re,  Y. :  populo  pestem 
minitantes,  L. — A  pest,  curse,  bane :  teztalis  (the 
poisoned  shirt  of  Nessus),  C.  |x>ilt :  coluber,  Pestis 
bourn,  Y. :  neo  saevior  ulla  Pestis  et  ira  deftm  (the 
Harpies),  Y. :  clade  et  peste  sub  illft  (Nero),  lu. : 
quaedam  pestes  hominum,  social  pests :  oorporeae 
pe8te8,Y. 


pataaatos,  a^f.  [petaaus],  inaik:  in  wuiif^ 
reidyfor  a  journey :  petasafi  veniuntsoooioei 

petaawumlna,  i,  m.  dim.  [weroffiilJfiP^V.ia^ 
hem  :  siccus,  lu.  \**  * 

patannim,  l,  n., = xiravpov,  a  tumblerlf\  yi 
spring-board :  iactata  petauro  Corpora,  lu. 

patanduB,  atfj.  [P.  of  peto],  desirable. — /fur 
91.  as  suffst, :  fngienda  petendis  Immiscere,  H. 

pataaao,  — ^  — ,  ere,  intens.  [  peto  ],  to  strut 
after,  pursue :  hano  (laudem). 

patitlo^  dnis,/.  [  PET-  ],  a  blow,  thrust,  past, 
attack,  aim:  tuas  petitiones  effugi ;  hence,  of  on- 
torical  fencing :  orator  nee  pla^pun  grmvem  f acit» 
nisi  petitio  f uerit  apta,  nee,  eta :  bominia  petitio- 
nes rationesque  dicendi,  methods  of  aUack. — A 
seeking^  soliciting:  indutiarum,  L.  —  A  soliciting 
for  office,  application,  solicitation,  candidacy,  can- 
vass: petitioni  se  dare,  become  a  candidate:  con- 
sulatOs,  Cs. :  pontificatfls,  S. — In  law,  a  claim,  smi, 
petition,  complaint,  tkdaration  :  cuius  petitio  bl 

patitor,  Oris,  m.  [PET-],  a  seeker,  etppKeaml, 
candidate:  consulatQs:  generosior,  H. — In  a  suit 
at  law,  a  plaintiff,  claimant:  quts  erat  petitor? 

patiturlo^  — ,  — ^  ire,  desid,  [peto],  to  he  eager 
for  office :  valde. 

patitno,  adj.  [P.  of  peto].— iY«r.  m.  as  suh^ 
things  striven  for:  quantum  dimissa  peiitia  Prae-  i 
stent,  i.  e.  the  life  reUnguishsd  exeeU   the  lift 
grasped,VL 

pato^  IvT  and  il  (perf  peCIt,  Y.,  0. ;  petlsti,  C^  | 
Y. ;  peasse,  C,  0. ;  petlasem,  C,  L.,  0.),  peUtua, 
ere  [PET-],  to  strive  for,  seek,  aim  at,  repair  tn, 
make  for,  travel  to:  summum  locum,  Gd.:  maru 
oras :  navU,  take  refuge  in,  N. :  Troia  peteretur 
dassibus,  Y. :  caelum  pennis,  Jly  to,  O. :  Gnis 
Phasi  petite  viris,  visited  by  the  Oreeks^  O. :  iUe 
R^nam  petit,  turns  to,  Y. :  campum  petit  amnis, 
Y. :  mons  petit  astra,  rises  to,  0. — TofaUupoa^ 
ruA  at,  attack,  assault,  assail,  Jly  oi,  aim  at,  timd 
at:  Indutiomarum, aim  at,  Cs. :  cuius  latua  roocro 
ille  petebat:  Don  latua,  sed  caput,  aim  at:  Tsr- 
quinium  spioulo  infeete,  L. :  Mllo  me,  throw  as 
apple  at,  Y. :  cui  petit  uugue  genas,  0. :  Yos  turbt 
saxis  petens,  stoning,  H. — ^Fig.,  to  attack,  assail: 
me  epistuU:  uter  ab  utro  petitns  insidiis  esset, 
L.  —  To  demand,  exact,  require:  ex  lis  tantum, 
quantum  res  pctet,  hanriemus :  poenas  ab  optimo 
quoque  sui  doloris,  i.  e.  exact  satisfactum. — To  de- 
mand at  law,  sue  for,  daim:  nnde  petitur  ...  qui 
petit,  the  defendant .  .  .  the  plaintiff,  T.:  qui  per 
se  litem  contestatur,  sibi  soli  petit:  aKenos  fan- 
<|os. — 7b  beg,  beseech,  atk,  request,  desire,  entreat: 
flentes  pacem  petere,  Ca.:  Cvrtio  tribunatun  a 
Caesare,  ask  for  Curtius:  a  te  pro  Ligaiio,  inter- 
cede with  you  for  :  reus  tit  absolvatttr:  a  te,  ut, 


potottftQin  618 

■■"^ft'ex  !is,  qui  nunc  petunt,  aai,  etc.:  atnbitiose 

P««fflium,  ll — To  woo,  court,  Midi:  at  Tiros  sae- 

^-^f'^pA  peteret  qnam  peteretur,  S. :  iUam,  0. :  virgo 

^  9P  libidinem  petita,  L.  —  To  purwe,  teek,  ttrive 

^TjUty  aim  cA:  fugi  aalatem,  Cb.:  pnMdam  pedi- 

bus,  0. :  gloriam,  8. :  eloqoentiae  principatum : 

bene  TiTcre,  H. :  conubiis  natam  sociare  Latinis, 

v. :  ex  boatium  dacibua  victoriam,  over,  L. :  im- 

perium  ex  victia  hoatibua,  L.  —  To  fetch,  bring, 

elicit,  oUain,  wreU,  draw :  £  flamma  cibnni,  T. : 

castodem  in  vincula,  V. :  a  litteris  doloris  oblirlo- 

nem:   latere  petitus  imo  spiriins,  fi.:  gemltfls 

alto  de  ooide  peUti,  O.-^To  take,  betake  Ofuseelf  to, 

repair  to:  alium   cursam,  take  another  route: 

aliam  in  partem  fugani,  betake  themselves  tofiigJU, 

Cs. — To  refer  to,  relate  to:  Troianos  haec  mon- 

8tra  petunt,  Y. 

petorritom  ( petori- ),  T,  n.  [  Celtic  petvar 
(four)  +rith  (wheel)],  an  open  eamage,  esJocfte,  H. 

petra,  tu6,f^ss  irirpa^  a  roek,  crag,  Cu. 

petulant  antia,  adj.  [  PET-  ],  forward,  pert, 
taucg,  impudent,  wantim,  petulani:  aduleMwns: 
effuse :  Tarentum,  lo. :  libido  in  Yirgine. 

petolantw,  ado,  with  eomp.  and  mux  fpetu- 
\a.ns],  pertlg,  wantonly,  impudently,  petmatwy  :  in 
Pompeium  inTehi:  iactari  petulantius:  petulan- 
tlsaime  inaectari. 

petnlantia,  ae,/.  [petulans],  mticinent,  freak- 
ie&iesa,  impudence,  wantonneee,  petulance :  petulan- 
tia  praestare,  S. :  adulescentium. 

petiilcil%  atfj.  [PET-],  butting,  apt  to  buU: 
haedi^y. 

pexofl,  acff*  [P.  of  pecto],  combed,  abutted: 
tunica,  neat,  H. 

Phaeax,  Scifl,  m,,  a  Phaeaeian  ;  ubu,  plur,,  the 
Fhaeaciant  (who  lived  luxuriously),  C,  v.,  0.,  lu. 
— Sing,  (poet),  a  good  liver,  well-fed  man,  H. — 
Once  as  atfj. :  Phaeax  populus,  In. 

phag:er,  I,  m.,  =  ^Aypo^f  an  unknown  fith,  0. 

phala,  ae,  see  fala. 

phalangae  (pal-),  ftrum,/.,  =  ^uKayyti,  wood' 
en  roUert  (for  moving  heavj  engines),  Cs. 

phftTangTtae,  ftrum, ;».,  =  ^ciKayylraif  9oldier$ 
of  a  phalanx,  L, 

phalanx,  angis,/.,  s  ^6Xayi,  a  compact  body 
of  heopg  armied  men  in  battle  array,  battalion, 
phalanx:  Laoonum,N.:  Helvetii  phalange  factft, 
etc.,Gs.:  Agamemnouiae  phalanges,  Y. :  animosa 
(a  band  of  eight  brothers),  Y. :  iunctae  umbone 
phalanges,  lu. — ^E  s  p.,  of  the  Macedonians,  men  in 
order  of  battle,  a  phalanx  (fifty  close  files  of  six- 
teen men  each):  cuneum  Maoedonum  (pbalangem 
ipsi  vocant)  perrumpere,  L.,  K^  Cu. 

phalaxioa,  ae,/.,  a  firebrand,  see  falarica. 


phUoaophe 


phalarae,  &ram,/.,  =  rd  fdktpa,  a  metal  plate 
for  the  breast  (a  military  decoration) :  ostentare 
phaleras,  S.:  Rubrium  phaleris  donaati:  multo 
phalerae  sudoro  receptae,  Y.— For  horses,  a  metal 
decoration  of  the  breast :  equorum,  L. :  equos  pha- 
leris insignis,  Y.,  lu. 

phaleratOB,  adfj,  [phalerae],  decorated,  wearing 
ornamental  plates:  equi,  L. — Fig.:  dkta, /n« 
speecnes,  1. 

Fhanaeaa,  adj,  ofPhanae  (in  Chios). — Po  e  t : 
rex  Piiaiiaeiis,  i.  e.  rhanaean  wine,  Y. 

PhantaaoB,  I,  m.,  s  ^avraao^,  a  god  of 
dreams,  O. 

pharetra,  ae,/.,  szfapirpa,  a  quiver:  sagitti- 
fera,  0. :  succincta  pharef rfi,  Y. :  venenatis  gra- 
vida sagittas,  H. :  pharetram  solvere,  open,  0. 

pharetrataa,  acU,  [pharetra],  wetfru^  a  qtdeer, 
qntvered:  Camilla,  v.:  Geloni,H.:  puer,  i. cOm- 
pid,  0. :  Seroiramis,  lu. 

phannaoopola,  ae,  m.,  =  ^pftatomiXfic,  a 
drugseUer,  quack,  C. — Plur.,  H. 

Pharoa  (-ma),  I,/.,  an  island  near  Alexandria^ 
with  a  famous  light-house,  Cs.,  0.,  lu. — The  light- 
house at  Pharos,  Cs. — A  light-house:  Tyrrhena, 
lu. 

PharaaUona  or  Pharaalina,  <m^*.,  JPharsa- 
lian,  ofPharsalus  (in  Thessaly). 

phaaelna  (-loa),  1,  /,  =  ^mikoQ,  an  edible 
bean,  kidney-bean,  phasd,  Y. — A  bean^shaped  ves- 
sel, light  vessel,  C,  Ct,  Y.,  H.,  lu. 

phaama,  atis,  fi.,  :=  ^a/m,  an  apparition,  speC" 
tre,  phantom, — Aa  the  title  of  a  comedy,  T.— Of  a 
farce,  lu. 

phiala,  ae,  /.,  ^  ^taXiy,  a  shallow  drinking- 
vessel,  saucer,  lu. 

Philippicna,  adj.,  =  ^iXcnruroc,  of  Philip, 
Philippic:  orationes,  Cicero's  orations  against 
Antony  (in  allusion  to  those  of  Demosthenes 
against  Philip  of  ICacedon):  divina  Philippica, 
i,e.the  second  Philippic,  lu. 

Philippua,  T,  m.,  =r  ^CKavvo^,  a  king  of  Mace- 
donia, father  of  Alexander  the  Great,  C,  N. — A 
gold  coin  struck  by  King  Philip,  H. 

phiUtla,  drum,  n.,  =:  ^ina,  the  public  meals 
of  the  Lacedaemonians, 

philologia,  ae,/.,  =:^v\oyia,  love  of  study, 
literary  euUure :  nostra. 

pliilologoa,a4/.» = ^okoyoQ,scholarly,  learned: 
homines. 

Philomela,  ae,/.,  =:^tXou^Xa,  a  daughter  of 
Pandion,  changed  tnto  a  nightingale,  Y.,  0. — 7ne 
nightingale,  Y. 

philoaopha,  Wv.  [philo8ophus],jDAt^aM^t<xiA 

^y-  Digitized  by  V^OOgie 


phlloflopbia 


614 


pVffttlTH 


are  est  enim  philosophia  vitae :  circulus,  in  quo 
de  pbiloflophUl  sermo  babetur,  <m  phUomphical 
tubjecUf  K. :  doae  philoeophiae,  ji^t/oK>/>/itoa2  aeeU. 

philosophor,  itus,  ftii,  eUp.  [philosophus],  to 
8tmy  pfiUoMph^fPhilosophiie:  iocipit  philoiopha- 
ri :  paucis,  £nu.  ap.  C. 

pbllofloplms,  a<(/.,  =^\6co^,pMlo9ophioal: 
soripttones.  — Aa  tiAat.  m.  and  /.,  a  philo^opker: 
nobilis:  praecq>ta  philosopborum :  ea  villa  tam- 
quam  pbilosopha  videtur  esse. 

philtmin,  1, 9k,  =  ^iXrpov,  a  Icvepotion^  0.,  lu. 

phllyra  (philura),  ae,/.,  =  ^tXi'pa,  ih«  linden- 
tree:  nexae  philyr&  ooronae  (the  inner  bark  vtras 
woven  into  ohaplets),  H.,  0. 

pMmiui,  I,  m.,  s  ^t/i6c,  a  dice-box,  H. 

Phlegethon,  ontis,  m.,  s=  ^Xcyi^wi',  a  river 
of  fire  in  the  Lower  World,  V. 

phdoa,  ae  {ace,  Sn,  0.),  /.,  =r^ici},  a  eeal,  eea- 
dog,  eea-ealf:  Sternunt  se  somno  pbocae,  Y. 

Phoebas,  adis,  ^.,  =  ♦oc/Sac,  a  priesteaa  of 
Pho^ua;  bence,  an  inspired  tooman,  prophete89, 0. 

Phoebe^  es,  /.,  ss  ^oipii,  goddess  of  the  moon 
(the  Roman  Blana),  Y.,  O. :  tenia,  L  e.  night,  0. 

PhoebeiuB  (O.)  or  Phpebe^s  (Y.,  0.),  etdj., 
of  Phoebus,  of  Apollo, 

Phoeblgena,  ae,  m.  [  Phoebus +6£N-],  son 
of  Phoebus,  i.  e.  Aesculapitts,  Y. 

Phoebus,  I,  m.,  5=  <t>oi/3oc,  Apollo  as  the  god 
of  light,  Y.,  H.—The  sun  :  dum  f  ugat  astra  Phoe- 
bus, H.,  0. 

Phoemoes,  um,  m.,  =4»oiVuccc*  the  Phoem* 
cians  (on  the  eastern  coast  of  the  Mediterranean 
Sea),C.,a,C8.,Y.,0. 

phoemoeiui,  adj.,  zs^iviceoc,  purple* red, 
scarlet:  vestes, 0. 

phoeaicoptenifl,  I,  m.,  =  foivtKOTrrtpoQ,  the 
fiamingOf  red-wing  (of  water-bird),  lu. 

PhoeniMa,  adj,  /.,  =  ^oiwacay  of  Phoenicia 
(on  the  Mediterranean  Sea):  Dido,  Y. :  exul,  i.  e. 
Anna,  0.— Aa  subst..  Dido,  V. 

phoeniz,  Icis  (aec.  lea,  0.),  m.,  the  phoenix,  a 
fabulous  biixl,  0. 

phreneaifli  is,/.,  =*0pfyi|m(,  madness,  deli- 
rium,  frenzy:  manifesta,  lu. 

phrenetions  (phrenit-),  I,  m.,  =  ^vqricoc, 
a  madrnan,  ifisane  person,  lunatic, — Plur.,  C. 

PhrygiuB,  adj.,  =  ^pvyiot,  Phrygian,  ofPhr\/^ 
gia,  C,  L.,  Y.,  H.,  0.,  hu  —  Plur./.  as  subst.,  the 
Phrygian  wometi,  Y. ^Trojan,  of  Troy:  muri,  0. : 
hjmenaei,  with  Aeneas,  Y. 

Pbryz,  ygig,  adj.,  Phrygian  :  augur,  Iu.~A8 
m»ba.  m.  sivg.,  Y.,  0.,  lu.  —  Usu.  plur.,  =  ^pv/cc, 


a  humriaus  people  of  Asia  Jtftn^,  C,  0.,  Ph^  lo. 
—The  Trojans,  fl.,  O.—Tbe  Phrygians  were  re- 
garded  as  stupid ;  beuoe,  p  r  o  v. :  Phrygem  plagia 
fieri  solere  meliorem. 

phthlriit  is,/,  ^imCf  consHmpHan,  In. 

ph^,  interj.,  pish  f  tush  I  T. 

ph^larohuB,  I,  m.,  =A^vXapxoCi  a  trUxU  tAief, 
emir:  Arabum. 

1.  physica,  ae,  /^  =  ^wnxii,  natural  science, 
naturiU  philosophy,  physics, 

2,  phyiica,  6mm,  see  pbysicos. 
phyaioe,  adv.  [pbjsicus],  like  the  naturalists: 

dicere. 

physicns,  adj.,  =  pwiKoc,  of  natural  philcs- 
ophy,  of  physics,  natural:  quiddam  pbyrticum, 
something  iteming  to  physics :  ratio.  —  As  subsL 
m.,  a  natural  philosopker,  naturalist,  G. — Plur,  a. 
as  stibst.,  physics:  pbysicorum  ignarus. 

physiognomon,  onis,  m.,  =^tNnoyvw|M#y,  a 
disoemer  of  character,  physiognomist. 

phyaiologia,  ae,/,  s  fvataXcyia,  hnmdedgs 
of  nature,  natural  philosophy, 

piabilis,  e,  adj.  [pio],  io  be  averted:  fQlmen,0. 

piaoularls,  e,  a^.  [piaculum],  atoning,  expia- 
tory :  sacrificia,  sinrofferings,  L. — Ptur.  n,  as  mto. 
(sc  sacrificia),  L. 

piaoolum,  T,  n.  [  pio  ],  a  means  of  emaeaung, 
sin  -  offering,  pripiiiaiory  sacrifice  :  piacufum  ho- 
Btiam  caedi,  L. :  Te  piacula  nulla  resolvent,  R — 
An  animal  offered  in  sacrifice,  victim:  ea  prima 
piacula  sunto,  Y. :  furtiva  piacula  cwae,  L  c.  «m6> 
stiiution,  lu.  —  An  esgsiaiion,  atonement,  sacri/Ue : 
rupti  foederis,  L. :  luendis  pcrioulis  publicis  pia> 
cula  esse,  L. — A  remedy:  Laudis  araore  tumes, 
sunt  certe  piacula,  quae,  etc.,  H. — Punishment: 
dea  a  violatoribus  (sui  templi)  gravia  piacula  exe- 
git,  L. :  rerum  praetermissaruro,  i.  e.  satisfaction, 
L, — A  crime,  sacrilege:  quantum  piaculi  commit- 
tatur,  L. :  commissa  piacula,  Y. 

piamen,  inis,  n,  [  pio  ],  a  means  of  eaqnation, 
atonement,  O, 

pica,  ae,/  [SPEC-],  a  pie,  magpie,  0 

pioaila,  ae,/  [pix],  a  place  where  pitch  is  made, 

plcea,  ae,/  [pix],  a  pitch-pine,  forest  pint,  Y.. 
0. 

Pioena,  ntis  (C,  L.),  or  Pioenns,  adj.  (S.,  Cs^ 
0.,  L.,  H.,  lu.),  Pieene,  ofPicenum  (in  luly). 

picauB,  adj,  [p\x\,  pitch-black,  pitchy:  caligo, 
Y. :  turbine  fumans  piceo,  Y. :  nubes,  0. 

pictor,  5ris,  m.  [PIC-],  a  painter,  C,  H.,  lu. 

piotoia,  ae,/  [PI€«],  paintit^,  the  art  ofprnni" 
ing:  ars  ratioque  picturae:  Ut  pictora  pofisia,  H. 
-^A  painting,  picture  :  (in  t^^^^o^t  pictura 

Digitized  by '    " 


•15 


pUa 


b««o,  T. :  pietnra  in  tabula,  in  tezttli^/MnfiKfff^ . . . 
tmbrwderyi  Animum  pioturA  paacit  inani,  wKttal^ 
V. — F  i  g.,  in  language,  a  painting^  picture :  Ho- 
meri. 

piotQratiifl»  iufj,  [pictora],  wtbnridered:  ve> 
stes^V. 

pic>ta%  adj,  with  comp,  [P,  of  pingol,  ptnnUd, 
coiored^varuffotet^of  9ttriom  eohn:  ▼ofucreSyV.: 
ptcti  terga  laoerti,  V. :  pappea,  detxyraUdf  V. :  pa* 
rones,  0.  —  Tattooed  :  Geloni,  V.  — .  F  i  g.,  of  lan- 
guage, adomedy  omameHtedf  ornate:  oratiouia 
genus:  Lrsift  nihil  potest  esse  pictius:  piotos  ex- 
periere  m'et&s,  i.  e.  wurml^  Pr. 

pioofl,  I,  m.  [SPEC-],  a  woodpeekert  H.,  0. 

pii^  ado.  [pius],  coneeientioutfif^  rdigioHdy^ 
duiifuUyy  affeetionatdif :  faoere,  T. :  colere  deos: 
pie  belliim  indici  posse,  L  e.  dtUy^  L. 

^exifli  idis,  /.,  =  IIicfMC*  a  Mute  ( first  wor- 
shipped in  Pieria),  H.,  0.— P/wr.,  the  Mmee,  C,  V., 
H.,  lu. 

Pierian  etdj.^  =  Iltiptoc*  iVmon,  of  Pieria  Tin 
Macedonia);  hence,  JllbeNftmiaM .*  paeiex,H. — 0/ 
the  Mume^poede:  antrum,  H.:  umbra,  lu.,  H.,  0., 
Ph. — Ptwr.f.  as  9itb$t.,  the  Mueee. 

pietas,  fttis,  /.  [plus],  dutiful  conduct^  eenee  of 
dniy^  reUgiouanete^  devotion^  piehf:  quibna  decus 
pietas  omnia  quaestui  sunt,  S. :  ei-ga  deos :  deos 
placatoa  ptetas  efflciet:  pretium  ptetatis  amarain, 
tcrupuloumete^  0.  —  FcMfulneee  to  natural  tiee, 
duty,  affection^  love^  loyalty^  patrictitni^  gratitude: 
matris  ferre  iniurias  me  pietas  iubet,  T. :  quid  est 
pietas,  nisi  voluntas  grata  in  parentes  ? :  filii :  qui- 
bus  quoniam  pro  pietate  satis  fecerit,  patriotism^ 
Cs. :  qnattuor  tribunomm  (l  e.  in  iniperatorem), 
L. :  feltx  nati  pietate,  V. :  solemnia  pietatis,  the 
loot  <ffflcety  Ta. :  In  patrem  patriamque,  L. :  in  oon- 
iuge,  O.  —  Juetice :  si  qua  est  caelo  pietas,  V.  — 
Per  son.,  as  a  goddess.  Piety,  C,  L. 

piger,  gra,  grum,  adj,  with  comp,  pigrior,  and 
sup.  pigerrimus  [PA&],  unwilling^  rdueiant^ 
averwe,  backward:  gens  pigerrima  ad  militarta 
opera,  L. :  pigriores  ad  cetera  munia  exequenda, 
Cu. — 8hw,  dill,  loMy,  indolent^  dnggiak,  inactive  : 
senectus,  0. :  (apes)  f rigore,  V. :  tiiurus  ipsi  mole, 
III. :  mare,  duggiah,  Ta. :  annua,  II. :  bellura,  tedh 
ama^  O. :  campus,  unfruitful,  H. :  sopor,  benumbing, 
Cl.:  frigus,Tb.:  doiabn,  kuily  handled,  Ivui  in  re 
militari :  militiae,  H. :  soribendi  ferre  laborem,  H. 
— Jhdl,  umfeeUng:  pigro  perire  situ,  O. 

piget,  gnit  and  pigitnm  est,  Sre,  impere.  [PI-, 
PIG- J,  it  irke,  paine,  chagrine,  ajfUcU,  grieves, 
diMgusts:  oratione  multitudo  inducitnr  ad  pigen- 
dam:  tni  me  miseret,  mei  piget,  Enn.  ap.  C. : 
fratria  me,  T. :  duro  me  ciTitatis  momro,  S. :  Neu 
oooversa  domum  pigeat  dare  lintea,  do  not  hesitate, 
H. :  longM  castroram  ferre  dolores  si  piget.  la. — 


It  etttues  to  *^Jp«R^  mates  sorry:  faoere  quod  nos 
poet  pigeat,  T. :  ilU  me  composuisse  piget,  /  re- 
pent^ 0. :  pigenda  verba,  Pr.— /<  makee  ashamed, 
puts  to  shame:  fateri  pigebat,  non  esse,  etc.,  th^ 
vetre  ashamed  to  own,  L. 

pigmantarluB,  I,  m.  [pigmentum],  a  dealer  in 
unguentt,  paint-seller  :  AtUus. 

pigmentum,  I,  n.  [pingo],  a  color,  point,  pig* 
ment:  aspersa  temere  pigmenu  in  Ubul&.— Fig., 
of  stjle,  coloring,  ornament  t  pigmeutorum  flos  et 
color:  sententiae  sine  pigmenti^. 

pigntrator,  Oris,  m.  [pignero],  a  mortgagee. 

ingnard,  AvI,  &tus,  are  [  pignus  ],  to  give  as  a 
pledge, pledge, pawn,  mortgage:  bona,  L. :  alveoles 
et  laenam,  penni,  lu. — ^F I  g.,  to  pledge :  velut  obsi- 
dibhs  datis  pigneratos  habere  animos,  had  their 
nUtuk  under  bonde^  L. 

pigneror,  fttos,  arf,  dep,  [pigntis],  to  take  at  a 
pledge,  Ofcept  as  eamett:  omen,  0. — 7b  lay  claim 
to.  appropriate:  ex  acie  fortissimum  quemque. 

pignilS,  oris  and  ens,  n.  [PAG-],  a  pledge,  gage, 
pawn,  security,  guaranty:  ager  oppoeitus  est  pig- 
nori,  T. :  quo  facto  pignore  animos  oenturionum 
deviniit,  Cs. :  viginti  milia  faenns  pignoribna  po- 
sitis,  income  from  mortgages,  IfU^^A  levy  upon 
properly  to  secure  a  fine:  adparitoree  ad  pignera 
capienda  (for  wilful  absenoe  from  the  Senate),  L. 
— A  hostage:  simulatae  sine  alio  pignore  deditio- 
nes,  L.:  pacis. — A  wager,  stake:  dio,  roecam  quo 
pignore  certea,  what  bet  you  vill  make  with  me, 
V. :  Et  quaerit  poeito  pignore  vincat  .uter,  0.— 
F  i  g.,  a  pledge,  token,  assurance,  proof:  magnam 
pignus  ab  eo  rei  p.  datum,  se,  etc. :  reoonciliatae 
gratiae,  Cu. :  Pignera  da,  per  quae  Credar,  etc., 
sure  tokens,  0. :  digito  pignus  fortasse  dedisti,  i.  e. 
a  ling,  lu. — Pledget  of  love,  children  :  cum  pigno- 
ribus  domus,  0. :  pignera  cara,  nepotes,  0. :  f  rang! 
aspectu  pignorum  suorum,  Ta. 

pigre,  adv.  [piger],  tluggishly,  inertly,  0. 

pigiitU,  ae,  om.  am  or  em,  /  [  piger],  sioth, 
sluggishness,  laxinest,  indolenes  *  pigritiam  defl- 
niunt  metum  consequentis  labods :  nox  Bomanis 
pigritiem  ad  sequendum  fecit,  L. 

plgror,  — ,  in,  dtp.  [piger],  to  be  skm^  be  diUh 
tory:  tu  scribere  ne  pigrere. 

1.  pDa,  ae,/.  [PIS-],  a  mortar,  O. 

2.  pila,  ae,/.  [PAG-],  a  pillar:  ubi  spatium 
inter  muroe  . . .  pilae  interponuntur,'Os. :  locavit 
pihw  pontis  in  Tiberira,  L. :  Nulla  meos  habeat 
pila  Ubellos,  i.  e.  book-stall  (where  books  were  dis- 
piajed  on  pillarsX  H.^^  pier,  mole:  saxea,  V. 

3.  pila,  ae,/  [1  PAL-],  a  baU,filaying4HiUt 
pilft  lippis  iniraioum  ludere,  H. :  picta,  0. :  quan- 
turn  alii  tribuunt  pilae,  the  game  of  ball. — Pro  v., 
see  ekudus.— .^  ballot  (used  bv  '   '     '  ^ 

Digitized  by^ 


^^L-lfffl^-e 


piUllMUi 


ei« 


piliniis,  I|  m.  [pilam],  a  tolditr  of  the  rtmrvty 
triariuij  0. 

paatnik  atff.  [pUttm],  armed  with  javdim :  a^* 
miiia,V. 

(pnaatas),  see  pilleatus. 

pflentam,  I,  n.,  an  taty  thariot^  ladief  carriage : 
ad  Biicra  uti,  L. :  moUia,  V. :  Esseda  festinant,  pi- 
lenta,  etc.,  H. 

(pileoliis,  pQons),  see  pille-. 

pilleattui  (not  plle-X  <m(/-  [pilleus],  covered 
with  Uie  pilleui^  wearing  a  ehdUeap:  Tofones,  L. : 
ooloni,  with  cape  on  (as  if  they  were  freedmeti), 
L. :  f  ratres,  i.  e.  Castor  and  Iwux,  Ct. 

pUleolQA  (not  pile-),  I,  m.  dim,  [pUIeoa],  a 
mudlfeU  cap^  skuU-cap,  U. 

pilleus,  I,  m.,  and  pillenm  ( not  pile-),  I,  n. 
[PIS-],  a  doee-JUting  felt  cap,  ehUUap  (worn  at 
theatres  and  festivals,  and  given  to  a  slave  when 
freed) :  servi  ad  piUeam  Tocati,  i.  e.  irf  free^  L, : 
pillco  capiii  inposito,  L. 

pllosus,  a4j*  [1  pilus],  hairy,  ehaggy:  genae: 
Dares,  lu. 

JiQnm,  I,  M.  [  PIS.  ],  a  heavy  javeUnf  pilum  : 
is  pila  mittere,  &:  (caput)  adfixum  gestari 
iuisit  in  pilo:  ptlia  missis  hoetium  phalangem 
perfregemntjOs.:  roaralia  pila  (hurled  from  for- 
tifications), Gs. :  pila  Horatii,  a  place  in  ike  forum 
where  the  arme  of  the  OuriatU  were  tetf  i^  L.,  Pr. : 
vis  oerte  pila,  cohortes,  eta,  you  wieh  at  leaat  for 
pompy  etc.,  Itt. 

Pamnnns,  I,  m.  [pilam],  a  god  of  the  LaHne, 
who  tatsght  how  to  erueh  com,  V. 

1.  pilus,  I,  m.,  a  hair:  manitae  sunt  palpebrae 
vallo  pilorum :  caudae  piles  equinae  vellere,  H. : 
duris  aspera  crura  pilis,  0. :  ego  ne  pilo  quidem 
minus  me  amabo,  not  a  hair:  e  Cappadocift  ne 
pilum  quidem  ^accepl),  nothing  whatever :  ne  ullum 
pilum  viri  boni  habere  dicatur,  hae  no  hair  of  a 
good  man:  non  faoit  pili  oohortem,  Ct-^8ing, 
coUeet, :  fniUcante  pilo,  lu. 

2.  piltia,  I,  m.  [PIS-],  a  maniple  of  the  friaWt, 
company  of  veteran  reeervee :  pnmi  pili  centurio, 
Os. :  pnmum  piium  ducere,  Gs. :  primus  oentnrio 
erat,  quem  nunc  primi  pili  appellant,  L. — ^In  the 
phrase,  primus  pilus,  tfu  Jiret  centurion  of  the 
triariif  chief  centurion  of  a  legion^  L. 

Pimplens,  adj.,  of  Pimpia  (in  Pieria,  saored 
to  the  Muses):  mons,  Ot. — As  eubeLf,  a  Muee: 
dulds,  H. 
pina,  ae,  /.,  as  wcya,  the  eea-pen,  epiny  mueed, 
pinattun,  l, «.  [plnus],  a  pine-grove,  O. 

pineas,  a^.  [  pinus  ],  of  the  pine,  of  pinee, 
piny  :  ardor,  a  fire  of  pine -wood,  V.:  plaga,  a 


piny  tract,  Y. :  cUustra,  L  e.  o/lA«  wooden  korti, 
Y. :  fert  in  pinea  texta  faces,  L  e.  talo  thaah^O. 

pingo,  pinxt,  pTctus,  ere,  to  paint,  mate  1$ 
painting:  tabulas:  tabulas  pictaa  mirari, /Msutf- 
tnge,  6.  —  To  paint,  represent,  ddineate,  depict, 
portray:  (comas)  Dione  Pingitur  sustinuiase 
manu,  is  represented  in  a  pietvre,  O. :  pkta  ia 
tabnl&  Voluptas:  aere  dato  qui  pingitar,  H.— 
Pro  v.:  qui  numquam  pliilosophum  pictiim  vide- 
runt,  a  phUoaopher^e  portrait,  —  To  embroider: 
textile  stragulum,  maffoiflcis  operibua  pictnm: 
picti  tori,  with  embroidered  coverlets,  0. :  Picfns 
acu  chlamjdem,  Y.-— 7b  paint,  etain,  eohr  :  San- 
guineis  f rontem  moris,  Y. :  oculos,  lu. :  picti  sco- 
ta,  with  painted  ehidde,  Y.  —  To  adorn,  decorate^ 
embdlifh  :  bibliothecam  mihi  sittjbis. — ^F  i  g.,  of 
style,  to  paint,  color,  embdlieh:  verba:  Britan- 
niam  coloribus  tuis,  penicillo  meo :  (vir)  omnibus 
a  me  pictus  et  politus  artis  coloribus. 

pingaeaoo^  •— ,  — ,  ere,  inch,  [pinguis],  to  grow 
fat  J  be  fattened:  pinguesoere  oorporo  ooipos,  0.: 
campos  sanguine,  be  enriched^  Y. 

piBgniBk  e,  acU,  with  eoa^  and  tufk  [PAG-], 
fat:  Thebani:  If e  pinguem  TiseB,H.:  Yerbeiiae, 
juicy,  Y. :  pinguiseimus  haedulus,  lu. :  menun, 
rich  wine,  U. :  equi  humane  sanguine,  fattened 
upon,  O.  —  As  tulit.  n,,  grease,  Y.  —  JUch^fertiU^ 
wump :  solum,  Y. :  sanguine  pingoior  Campus, 
H. :  stabula,  hiveefull  of  honey,  Y. :  ante,  with  fat 
offerings,  Y. :  ficus,yiMV^,  H. :  turn  pinguis  facsen- 
tia  flammas,  with  richjumes,  0. :  pingut  flumlue 
Nilus,/tfr^mf^,  Y. — Bedaulwd,  bemeared:  crura 
luto,  lu.  V-  T^tci^,  denee:  caelum :  lacemae,  lu. — 
F  i  g.,  dull,  gross,  heavy,  stupid,  doltish :  poetis  |nd- 
gue  quiddaro  sonantibus:  pingni  donatua  munere, 
H. :  ingenium,  0. — Qaiet,  eomfortabUp  easy  :  soa^ 
ni,  0. :  amor,  0. 

pinifer,  fera,  ferum,  a((^'.  Jphius +1  F£R-],^iiM> 
bearing,  producing  pines  :  Maenalus,  Y. 

lunlger,  gera,  gerum,  adj,  [pious +GES>],/ww> 
bearing:  caputs 0/ 

1.  pinna,  ae,/.  [SPl-],  a  feather,  plume  (npoQ 
a  bird ;  see  also  peima) :  (aves)  pullos  piniiis  fo* 
vent  —  A  wing  {on\y  plur.):  O  Fidefl  alma  apta 
pinnis :  pinnis  oornscant  (apes),  Y. :  non  {Hmiis 
sublime  elatos  Alpis  transg^Msos,  L. — Pig. :  ilii, 
qui  mihi  pinnas  inciderant,  had  dipped,  i.  e.  made 
me  hdpless:  Decisis  humilis  pinnis,  i.  e.  humbled, 
H. :  Maiores  pinnas  nido  extendisse,  L  e.  have  riMm 
above  my  origin,  H. :  praepetis  omnia  pinnae,  L  e. 
of/ight,  Y. :  pinnA  veras  dare  notas,  O. — An  ar- 
row: oior  traiectus  pinnS,  0.  —  A  pinnade:  huie 
(aggeri)  loricam  pinnasque  adiecit,  Gs. :  asseribo 
falcatis  detergebat  pinnas,  L. :  sedes  pinnis  atqoe 
ai^re  cingit,  .Y.  —  A  promontory,  ee^Ms  tribal 
(Sicania)  ezcorrit  in  aequon  pinaisi  OL 

Digitized  by  V^OOQIC 


2.  (plnnaX  Me  pin*- 

pimtatoi;  €H$'.  [  1  pinna}, /mM^tm^  ptumed^ 
whiffed  (often  confounded  with  pennatus):  lovia 
s&telles:  Capido:  Funa,y. 

piniiiger(not  peDn-Xgera,geram,a4^'.  [1  pinna 
■^Q¥A-\femher9d^winfftd:  alteram  (animanriam 
genusX  1-  e.  hMt^-^Htaring  fin^fmmf  2  piseis,  0. 

plIlI]irap1li^  I»  m.  [  1  pinna +RAP- 1  a  erest- 
tenalcher^  gladiator  (who  strove  to  snatch  the  ad- 
versary's crest  as  a  tn^hy),  In. 

piwnwla,  /.  dim,  [pinna],  a  little  mng^  pinion, 
— J^wr.,  C. 

pinoteres  (-tfaeresX  ^f  "^f  =  mvoriipitCt  ^ 
pinna-ffuardf  a  crab^parante  o/thepina. 

piniia  (Qs),  obL  pina;  plur.  pinfts ;  aee.  piniis 
or  pinds ;  /.  [PI-,  PIC-],  a  phu^  pin^tree^  fir,  fir- 
tree  :  ex  alta  ptnu,  Y. :  pinos  loquentes,  V. :  Grata . 
defkm  matri,  i.  e.  to  Cybde,  O. :  tua  (to  Diana),  H. : 
pina  praecincti  oomtia  Panes,  0. — A  thip,  vend, 
bo€U  of  pine:  infesta,  V.:  Pontica  pinus  Silvae 
filia  nobilifl,  EL:  orbata  praeslde  pinus,  0. — A  pine 
torch:  manum  pinu  flagranti  inplet,  Y. — A  wreath 
of  pine^Uavee  :  pinnque  caput  praecinetuB  acuti, 
O. — A  pineforett:  Galliuarta,  lu. 

piOb  ftvl,  fttus,  ftre  [plus],  to  approach  with  sa- 
cred riiee,  appeate, propitiate:  Silvanum  lacte,  H. : 
osflftt  V- '  lanus  piandos  erit,  O.^Tb  pwify  with 
eaered  riles :  si  quid  tibi  piandum  fuisset.  —  To 
make  good,  alone  for,  expiate:  mors  morte  pianda 
est,  O. :  fnlmen,  overt  the  omen  of  lighining,  O. : 
p^odigil^  Ta.:  cnlpam  morte,  aUmefor,  Y. :  nefas 
roorie  ptaodnm,  i.  e.  to  hepwnieked.  In. 

piper,  peria,  n^  =r  iriirtpi,  pepper,  H.,  0.,  la. 

pipild,  — ,  — ,  *re,  to  peep,  chirp,  Ct 

PSraeens  (trisjl.,  G.)  or  Piraeus  (T.,  C,  Ct., 
L^  N.,  Pr.),  I,  fn.,  or  Kraea,  drum,  n.  (0.),  =  IIcc- 
pauvc,  the  port  of  Athens. 

Piraenai  atfj.,  of  the  Piraeus:  litora,  0. 

pirata,  ae,  m^,  ss  mtparrK,  a  seei-robber,  corsair, 
pirate:  barbaras:  Piratae  Cilicum,  lu. 

piratloiis,  adj.,  =  irttpartK6^,  of  pirates,  pirat- 
ic^ pinUieal:  myoparo:  bellam. — As  swbst./.:  pi- 
ratieam  f  aoere,  practise  piraeg, 

ptrniii  (pyr-),  \,n,,a  pear,  H.,  Y.,  lu. 

pima,  I,/.,  a  pear-tree:  insere  piros,  Y. 

Pisaeru^  adj.,  of  Pisa  (in  ElisX  Ptsaean  :  Are- 
thusa,  0. :  oliva,  won  in  the  Olympic  games,  lu. 

plaoator,  Oris,  m.  [piaoor],  a  fisherman,  fisher, 
T.,  C,  H.,  0.,  lu. 

piaoatoriiui,  adj,  [piscator],  of  fishermen,  fish- 
ing' :  naves,  fiehing^irnacks,  Ga. :  foram,  the  fish- 
market,  L. 

(piacatnsi  OsX  m.  [pisoor],  a  cofcA  offish, — 
OnljaR,C. 


017  piz 

piaci01ll1li^  1,  m.  dim.  [piscis],  a  UttUfish,  T.,  G 

pisoina,  ae,/  [piscia],  a  fish-pond,  C. :  publica, 
the  pvbHe  fishpond,  L. 

piftCinariiu^  t,  m.  [piscina],  a  cultivator  offish^ 
keeper  of  fishponds. 

piaoiM,  is,  m.,  a  fish:  piscis  ex  sententia  Nactus 
sum,  T. :  piacibua  vivere,  Ga. :  fona  pleniaaimus 
piscium :  Piscium  genus,  H. — Collect.  :  piece  vehi 
quaedam  (natarum  videntur),  0. — 77u  constellation 
Pisces :  Piscis  aquosns,  Y.— P/«r.,  0. 

piacor,  atus,  art,  dep,  [piscis],  to  fish :  ante  suoe 
hortulos,  C.,  H. 

piscosiu»  a^\[pi8ci8l,yi4/2  offisltes^  abounding 
in  fish :  acopuli,  V. :  Gnidos,  0. 
piBtor,  Oris,  m.  [PIS-],  a  miller,  bread-maker^ 

pifltriUa,  ae,/  dim.  [pistrina],  a  little  pounding- 
mtU,*f!. 

piatxinnm,  l,  n.  [pistorl,  a  corn-mill, pounding- 
miu,  mill:  te  in  pistrinum  dedam  usque  ad  necem, 
T. :  in  indicia,  taroquam  in  aliquod  pistrinum,  de- 
trudi :  tibi  roecum  in  eodem  est  piatrino  vivendum, 
must  bear  the  same  burden. 

piatiia^  Icis,  /.,  =  n'cn-pic  or  vpianc,  a  sea-- 
monster,  w/iale,  shark,  saw-fish :  imraani  corpore, 
Y.—The  constellation  of  the  Whale,  C.  po«t. 

pitnita  (trisyL,  H.),  ae,/.  [SPY-],  slime,  clammy 
moisture,  phlegm,  rheum :  cum  pituita  redundat : 
nasi,  Ct. :  lenta,  H. 

pituitosiiB,  atfj.  lp\imiai'],full  of  phlegm,  phleg- 
matic:  homo. 

pina,  adj.  with  (late)  sup.  piissimua. — Of  char- 
acter, dutiful,pious,  devoutf  conscientious,  religious : 
ingenium  Pamphili,  T. :  homo :  di  meliora  piis,  Y. : 
po^ta,  Ct. :  pio  vatis  nb  ore,  0. — Plur.  m.  as  subst., 
tlie  departed,  blessed:  piorum  sedes:  arva  piorum, 
0.  —  Of  actions,  just,  holy,  rigid,  pious,  religtaus  : 
bellum,  L. :  homines  inmolare  pium  esse  duxerunt, 
a  religious  act:  Quosque  pium  est  adiiibere  deos, 
0.  —  As  stibst.  n. :  contra  iusque  piumqne,  sacred 
obligation,  0.— Of  thinsa,  sacred,  holy,  consecrated: 
far,  H. :  pax,  under  religious  sanction :  arma,  con- 
scientiously taken  up,  L. — Of  natural  iies^fatthftU 
to  kindrea,  devoted, filial,  loving,  dutiful:  in  paren- 
tes :  Aeneas,  l/te  filial,  Y. :  Inpietate  pia  est,  i.  e. 
sacrifices  her  son  to  her  brotJier,  0. :  *  piissimos ' 
quaeris,  et,  quod  verbum  omniuo  nullum  in  lingua 
Latin&  est,  etc. :  ptissima  filia,  Ta. :  piissimi  ci- 
vium,  Cu. — Sacred,  prompted  by  natural  affection^ 
loving:  seniorque  parens,  pia  sarcina  nati,0. :  do- 
lor, inspired  by  friendship :  piosque  pone  mettls, 
i.  e.  of  your  husoanti,  0. — Beloved,  dear:  testa,  H. 

piz,  picis,/  [PI-,  PIG-],  pitch :  sulfure  roixta, 
S. :  fervefacta,  Ga. :  atra,  0. :  Corticera  astrictnro 
picedimovere,H.:  Ida^eaejpipfSAftai^r^/tWf^  V. 


plaoftbiUs 


618 


plaeiaitu 


plaoabiliSi  e,  acff*  with  eomp.  [plaeo],  to  be  am- 
eilitUed^  eatily  pacified,  placabie  :  omnia  habere 
placabiliora  quam  animum  praetoria :  Irasci  oeler, 
tamen  ui  placabilis  essem,  H. :  placabilis  irae, 
0. :  ad  iustas  preces  ingeniuin,  L. :  sacris  placabi- 
lis  ira,  0. :  ara  Dianae,  plactubh^  V.  ■ —  Paeifjfing, 
appeanTtg,  propitiating,  acceptable:  Id  nosmet  iL- 
dicare  plncabilius  est,  more  cofieUiatory,  T. 

placabilitas,  &tis,/.  [pl&caihWis]^  a  co7unliaU>ry 
diipodtion,  pUtcabHity. 

placamen,  inia,  n.  [plaoo],  a  meant  of  ooncili- 
atton:  caelestia  irae  placamina,  L. 

plaoamentam,  I,  n.  [placo],  a  means  of  ap- 
peaeinff:  defim  placamen  to,  Ta. 

placate,  adv.  with  comp.  [placatos],  calmly, 
eompoeedly,  quietly :  omnia  ferre :  molestias  pla- 
catias  ferre. 

placatid,  Onis,  /.  [plaoo],  a  pacifying,  propi- 
tiating, quieiiny :  deorum:  perturbati  animi. 

placatUB,  adj.  with  comp.  and  snp.  [P.  of  pla- 
coj,  soothed,  quiet,  gentle,  calm,  peaceful :  animi  sta- 
tus :  via  placatae  vitae :  maria,  V. :  Piacatus  mi- 
tisque  adsls,  0. :  placatiore  eo  suft  spe  invento,  L. : 
pntribus  placatior  exercitas,  mare  favorMy  in- 
clined, L. :  quies  placatissima. 

piacens,  entis,  adi.  [P.  of  placeo],  agreeable, 
pleasing :  aiqd  non  piacens :  Uxor,  H. 

placenta,  ae,/.,  =  wXwcovg,  a  cake,  H.,  lu. 

placeo,  cul  or  placitus  sum,  citus,  fire  [PLAC-I, 
to  please,  give  pleasure,  be  approved,  be  pleasing,  be 
agreeable,  be  acceptable,  suit,  satisfy:  si  placeo,  ute- 
re,  if  I  suit  you,  T. :  Quid  placet  aut  odio  est,  H. : 
non  placet  Antonio  consulatua  mens :  quae  vobis 
placita  est  condicio,  datur,  T. :  quin  quod  placitum 
sit,  abstuierit,  wliatever  ke  fancied:  exspecto  quid 
istia  placeat  de  epistulA,  I  await  their  pleasure: 
Dis,  quibus  septem  placuere  oolles,  H. :  sibi  non 
plaoere,  quod  laborasset,  etc.,  N. :  ego  numquam 
mihi  minus  placui,  was  less  satisfied  with:  tu  tibi 
tunc  places,  are  fuU  of  complacency,  lu.  —  On  the 
stage,  to  find  favor,  give  satisfaction,  be  applauded: 
Primo  actu  placeo,  T. :  Populo  nt  placerent  quas 
fecisset  f abulas,  T. — Impers.,  it  is  believed,  is  settled, 
is  agreed,  seem»  rigid:  adde  illud,  si  placet,  if  you 
please:  venio  ad  coraitia,  sive  magistratuum  pla- 
cet, sive  legum,  Le.no  matter  which :  placitum  est, 
at  considerent,  etc.,  they  determined:  placet  enira 
esse  quiddam  in  re  p.  praestans,  it  is  agreed:  ut 
ipsi  auctori  huius  disci  plinae  placet,  as  the  founder 
holds :  ut  doctissimis  placuit,  have  taught :  duo 
placet  esse  Cameadi  genera  Tlsonim :  Quis  paria 
esse  fere  placuit  peccata,  wJio  have  made  up  their 
minds  that,  etc.,  H. :  quin  etiam,  si  dis  placet, 
aiunt,  etc,  please  the  gods  /  L.  —  It  if  re$ol9edy  is 
determined,  is  decided,  is  purposed:  deliberatur,  in- 
cendi  placeret  an  defend!,  Cs* :  quid  placet,  die, 


your  deeieion,  lo. :  quando  Tobis  ita  piacel,  S. :  8e> 
natui  plaoere,  ut  G.  Pansa,  etc^  that  the  senmU  de^ 
eree,  etc. :  mihi  pUcuit^  at  oratioDea  expUcarefn, 
/  resolved:  Venua,  cui  plaeet  mittere,  etc,  «&« 
likes  to  send,  H. 

plaoide,  ada,  with  eomp.  [plactdua],  aoftfy, 
getitly,quutiy,  calmly, peacefully, placidly:  resp(»- 
det,  S. :  ire^  T. :  progredi,  Cs. :  Um  dolorem : 
plebem  plaoidius  tractare,  S. 

pladdna,  atjj.  with  comp.  and  n^.  [PLAG-l 
gentle,  quiet,  stUl,  calm,  mild,  peaeefd^  flood: 
homo:  eum  placidum  xiMvSS^padfadMm:  inge- 
nlum,  S. :  lumen,  H. :  amnis,  0. :  senectus :  oratio : 
mora,  V. :  somnus,  0. :  placidior  Rhenus,  Ta. :  ni- 
hil illis  placidius,  aut  quietius  erat,  L. :  placidissi- 
ma  pax.  —  Piur.  n.  as  sMtM.:  ut  pladdts  coSant 
inmltia,  i.  e.  tame  ereaiuret,  H. 

piacitna,  a4j»  [P.  of  placeo], pfnuui^,  aareeeiile, 
acctptable:  placita  es  simpliciCate  tua,  charming 
in,  etc.,  0.:  amor,  V. :  locus  ambobua,  S. — Aa 
siist.  n.:  ultra  placitum  laudare,  more  than  is 
agreeable,  V. :  placita  maiorum,  maxim,  Ta. 

plioo,  avi,  &tas,  are  [PLAO-],  to  guiM,  soothe, 
assuage,  aUay,  appease:  aequora,  O.:  ventos  san- 
guine, v. :  Plutona  tauris,  try  to  propitiate,  U. : 
(Fidenas)  beneficiis,  U :  iram  deorum  donis :  nu^ 
men  deorum,  Ga. — To  reconcile,  conciliate,  plaeate: 
lugurtham,  8. :  te  sibi :  Hannibalem  filio  meo,  L. : 
alquos  rei  p. :  Invidiam,  conciliate,  H. ;  fac  ilia  at 
placetur  nobis,  T. :  tanta  iniquitaa,  at  placari  po- 
pulo R.  non  poBsent?:  numquam  aniino  placui 
potuit  in  eum,  be  reconciled,  N. :  homo  et  sibi  ipse 
placatua,  at  peace  wWi  himself 

1.  plaea,  ae,/.  [PLA6-],  a  blow,  stroke,  stripe^ 
cut,  thrust,  wound:  merces  plagae :  (pueris)  Dant 
animos  plagae,  Y. :  plagae  et  Tolnera,  Ta. :  plagae 
crescunt,  Nisi  prospieis,  afiogging,  T. :  mortifeia: 
iopulsio  (atomonim),  quam  plagam  appellat,  shock. 
—  Fig.,  a  blow,  stroke,  injury,  calamity,  t^eaater, 
misfortune:  acoepisset  res  p.  plagam:  plaga  in- 
iecta  petition!  tuae :  sic  neo  orator  plagam  gravem 
facit,  nisi,  etc.,  makes  a  deep  impresdon. 

2.  plaga,  ae,/.  [PARC-],  a  hunting-net,  tmart, 
gin :  tabulnro  tamquam  plagam  ponere :  in  plagam 
cervus  venit»  O.^Uau.  n/vr.  .*  tendere  plagas :  ex- 
tricata  densis  Cenra  plagis,  H. :  NexUibus  pla^ 
silvas  ambit,  0.  —  Fig.,  a  snare,  trap,  toil:  hane 
ergo  plagam  effugl:  quas  plagas  ipsi  contra  se 
texuerunt :  Antonium  oonieci  in  Gaesaris  plagas. 
— A  stretch  of  country,  region,  quarter,  gone,  tract: 
aetherta,  the  ethereal  regions,  Y . :  caeli  scrutantur 
plagas,  G.  poUL  :  pUgae  Quattuor,  tones,  Y. :  ad 
orientis  pU^m,  Gu. :  plaga  una  oontinuit  oeterai 
in  armis,  one  canton,  L. 

placilaiiiui,  is,  m.  [pltgiom,  man-stealing],  a 
man-stealer,  kidnapper.  r^r\nio 

Digitized  by  VjOOQ  Ic 


619 


plebeonla 


ofJUtggwg:  OrtMliuSyH. 

plagula,  ae,/.  ^inn.  [2  ploga],  a  h^d^ewUnn^  L. 

planctaft,  fla,  m.  [  PLAG-  ],  a  htoiivg  of  the 
hreaaif  vailing^  lamentation^  lament :  clamor  planc- 
tu  p«rmixtQS,  Cu. :  planctus  et  lamenta,  Ta. :  cdere 
planctUs,  lu. 

plane,  adv.  with  comp^  and  aupi  [  1  planus  }, 
evenly^  nmpttfy  plainly^  dearfy^  diUinMy^  inieUifft- 
hljf:  plane  et  Latine  loqui,  riglU  out:  pluuius  di- 
cere :  quid  ?  hoc  planius  egiuem,  si,  etc. :  plani»- 
aime  expHcare. — WhoUy^  entirdy^  utterly^  complete- 
ly^ thoroughly^  qmU:  qui  alia  tam  plane  gcias,  T. : 
nee  plane  aliisse  ex  conspectu,  and  not  quU$  out 
of  tight,  Cs. :  oarere  sensu  oommuni,  H. :  plane 
bene,  you  have  acted  quite  right :  ex  rebus  plane 
Gognitia  :  explicari  roihi,  thorotigJdy.  —  By  all 
wn/oana,  tueuredly:  te  rogo  ut  plane  ad  nos  advo- 
les :  JM,  argentum  est  ultro  obiectam  ...(?«. 
Planisaume,  T. 

plango,  anzi,  anotus,  ere  [PLAG-],  to  atrike, 
beat :  victlma  planet  humum,  O. :  Nunc  nemom 
plangunt  (anstriX  V. :  Laqoeis  . .  .  <>ras  ubi  oom- 
misit  Tolucris,  Plangitur,  beate  with  its  mng$,  O.— 
To  beat  in  lamentation :  feroina :  laniataque  peo- 
tora  plangens  (L  e.  Ita,  ut  lanientur),  O. :  Plangun- 
tur  inatres,  beat  themedvea  in  agony ^  0.-^To  lament 
aloud,  toads  planxere  sorores  Nuides,  0. :  plan- 
gentia  agmina,  V. :  plangentis  populi  derisor,  lu. 
—  To  bewail^  lament  for :  virtutes  quas  neque 
plangi  fas  est,  Ta. :  maiore  tumuitu  Planguntur 
nummi  quam  funera,  lu. 

plangor,  oris,  m,  [plango],  a  etriking^  beating: 
(Echo)  reddebat  sonitum  plangoris  eundein,  O. — 
A  beating  of  the  breast  in  sorrow,  wailing,  lamen- 
tation :  populi :  plangores  Femlnei,  V. :  caesis 
plangore  lacertis,  0. 

plangqncnla,  ae,  /  dim,  [7r\ayyfitv\,  a  Utile 
wax  doll:  plangunoulae  roatronaruni. 

(planioiea),  see  planities. 

planipea,  pedis,  m.  [ planus + pes].  —  In  the 
theatre,  an  actor  with  naked  feet  (i.  e.  as  a  slare) : 
Planipedes  audit  Fabios,  lu. 

planitaa,  Atis  [planus],  distinctness,  per^neuity, 
Ta. 

planitia  or  planities  (not  planic-),  ae,  ace, 
am  or  em,/,  [planus],  a  fiai  ewrfacSy  level  ground, 
plain :  limoaa,  S. :  aaquata  agri :  inter  oppidum 
et  collem,  Os. :  para  planitiae,  L. :  ignota,  unex- 
plored, V. 

planta,  ae,/.  [PLAT-],  a  sprout,  shoot,  twig, 
graft:  malleoli,  plantae :  plantas  abscindens  de 
oorpore  matrum,  V.  —  A  young  plant,  set,  sHp: 
plantam  deponere  in  hortis,  0. :  tcnues,  lu. — A 
eole,  sole  of  the  foot:  tibi  ne  teneraa  gladea  aecet 


plaatai,  V. :  eitae,  0. :  caeno  erellere  plantam, 
H. :  planta  duci,  bs  dragged  by  the  heel,  lu. 

plantaria,  6ram,  n.  [planta],  sets^  slips,  young 
trees :  riva,  V. :  horti,  In. 

1.  planna,  adf.  with  comp.  and  sup.  [PLAT-], 
even,  levfi,  flat,  jiane :  Htus,  Cs. :  plants  (formis) 
ctrculus :  spatia,  H. :  palma,^^,  In. :  carinae  pla- 
niores,  Gs. :  unde  aditus  pUinior  erat,  L. :  .planis- 
slmus  locus.  •—  As  siubst,  n.,  a  plane,  level,  plain : 
Sil^a  Incipit  a  piano,  O. :  aciem  in  planum  deda- 
cit,  S. :  Collibus  an  piano  ponere  Titem,  V. — F  i  g., 
plain,  dear,  distinct,  intelligible:  narrationes: 
iioc  testibus  ita  Tobis  planum  faeiemus,  ut,  eta-^ 
Easy,  free  from  danger:  yia  vitae. 

2.  planna,  l,  m.,  r=  irXovoc,  a  JvggUr,  impostor, 
cheat :  improbissimos,  H. 

platalea,  ae,/.,  a  waterfowl,  spoonbill 

platanua,  I,/.,  =  wXdravot,  the  platane  tree. 
Oriental  plane:  umbrifera,  C.  poCt. :  Bteriles,  V. : 
caelebs  (i.  e.  not  used  to  support  vines),  H.,  0.,  lu. 

pUtea,  ae,/.,  s=  w-Xorcia,  a  broad  way,  street, 
avenue :  In  hao  habitaase  platea,  T. :  plateas  in* 
aedificare,  Cs. :  purae  plateae,  H. 

platidd,  si;  SUP,  ere,  to  dap,  strike,  beat:  alis 
Plaudens  oolumba,  with  her  wings,  V. :  pennis,  0. : 
pectora  manu,  O. :  pedibos  choreas,  1.  e.  ke^  time 
in  the  choral  dance,  V.:  plausis  sili»^  fluttered,  O. 
— To  dap  the  hands  in  approval,  applaud:  maniLs 
suas  in  plaudendo  oonsumere :  donee  cantor,  vos 
plaudite,  dicat,  i.  e.  to  the  end,  H. :  huic  ita  plau- 
sum  est,  ut  salvS  re  p.  Pompeio  plaudl  solebat : 
his  in  theatro  plaudebatur,  they  were  applauded* — 
To  expreu  approbation,  approve,  ajmlaud,  praise  : 
dis  hominibusque  plaudentibus :  mini  plaudo  Ipse 
domi,  H. :  plaudendum  funus,  lu, 

plansibllit,  e,  adj,  [plaudo],  praiseworthy,  de- 
serving applause :  oeusorium  nomen. 

planaor,  Oris,  m,  [plaudo],  an  applauder,  en- 
thusiastic liearer:  In  totetro,  H. 

planatnun  (ploatnun),  x,  n.  [PLY-],  a  vehide 
for  freight,  wagon,  wain,  cart :  plaustns  vectare 
omos,  y. :  in  plaustrum  oonici :  robusta  plaustra, 
H.— 7^  Great  Bear,  Charles's  Wain  (a  constel- 
lation), O. 

1.  planane,  P,  of  plaudo. 

2.  planant,  fis,  m.  [plaudo],  a  clapping,  flap- 
ping, noise  from  striking:  plausu  premunt  alas 
(of  cocks),  Enn.  ap.  0. :  ingens  (of  doves),  Y. — A 
dapping  ofliands  in  approved,  applause:  plausils 
cupiditas :  a  plebe  plausu  maximo  est  mihi  gra- 
tulatio  significata:  plausum  captans:  datns  in 
theatro  tim,  H. :  stantia  in  plausum  theatra,  Pr. 

Pleat,  see  PlSIas. 

plebeoola,  ae,  f,  dim,  [plebs],  the  common  peo- 


^  of  the  comm&n 
fai 


plebelua 

plebeios  (trisylA  ac^'.  [oleb  _ 
peopl&t  of  the  poinuaeef  plebeian':  familiae:  oon- 
6ii],  L. :  ludi,  eeUiraiiMff  the  freedom  of  the  com- 
monaUy^  L. :  Deciorum  animae,  la.— As  wbeL  m. 
and/.:  hi  plebei  fuerunt:  u  plebeiam  patridus 
duxerit,  L,~^Plebeian^  common,  vuigar,  mean,  low : 
philoBophi:  sermo. 

plebet,  SI,  aee  plebs, 

plebioola,  ae,  m.  [plebs+OOL-],  one  who 
eourte  the  crowd,  a  demagogue,  democrat,  0,,  L. 

(plebis),  is,  see  plebs. 

plebi  soitom,  see  plebs,  soitum. 

plebB  (-bis),  piSbts,  or  plebes,  et  (ei)  or  I,/. 
[PLE-],  the  common  people,  commone,  commonalty^ 
plebeiane^  folk :  plebem  facio  mearo,  win  to  my 
eupportj  T. :  nisi  quod  populus  plebesve  sanxit : 
plebei  scitam,ad^ee  of  the  commons:  plebi  con- 
tra patres  ooncitatio:  tribunum  plebi  creare,  L.: 
plebis  libertas:  iucanda  res  plebei:  dominandi 
studio  permota,  S. :  cum  plebe  agere. — The  great 
ma$e,  multitude:  in  HyreaniS  (opp.  optimates).— 
77^  populace,  lower  date,  moM,  wigar :  rauUitado 
de  plebe,  L. :  multa  sine  nomine,  V. :  Plebs  eris, 
you  ehaU  be  plebeian,  H. :  Immensa  niraiaque,  lu. : 
(deorum),  the  lower  ranke,  O. :  superOin,  0. 

1.  pleoto,  — ,  xos,  ere  [FARO],  to  plait,  in- 
terweave: flores  plezi,  Ot 

2.  (plectS^  — ,  — ,  ere)  [FLAG-],  only  oott.,  to 
be  punished,  suffer  oufUehnieni,  be  beaten :  Venusi- 
nae  Plectaotur  sifvae,  H. :  ego  plectar  pendens, 
T. :  in  suo  vitio :  maltis  in  rebus  nedegentifi  plec- 
tirour,  eitiffer  through  negligence. — To  be  blamed, 
incur  censure:  ne  quft  in  re  iure  plecteretur,  N. 

plectrum,  I,  n.,  =  wX^ierpop,  a  stick  for  play- 
ing  on  a  stringed  instrument,  qutU^  plectrum :  plec- 
tri  similem  linguam  dicere :  plectra  movere,  O. — 
A  lyre,  lute:  sonans  plenius  aureo  plectro,  H. : 
leviore  plectro,  i.  e.  in  lighter  fferee,  H. :  gravius,  O. 

PlStaa  or  Pleas  (Plias),  adis,/,  =ITXi|7<ic 
or  IlXicac,  a  Pleiad^  one  of  the  seeen  stars,  (k — 
Flur.,  tlie  Pleiades,  Heiads,  Y,,  H.,  O. 

plene,  adv,  with  comp.  [plenns],  fully,  wholly, 
completely f  altogether,  thoroughly:  perfectae  muni- 
tiones,  Cs. :  sapientes  homines :  quod  fuerat  fac- 
tum, plenius  facit,  O, 

plenufl,  adj.  with  comp.  and  tup.  [PLE-],/'J/, 
JSued:  vela:  plenissimae  yiae,  greatly  crowded, 
Gs. :  corpus  suci,  T. :  Gallia  civium :  domus  or- 
naraentorum :  Quis  me  est  venustatis  plenior  ?  T. : 
meri  pocula,  0. :  vita  plena  et  conferta  ToluptaU- 
bus.  —  As  subst.  n.,  a  f^enum  (opp.  vacuum) :  ad 
plenum,  copiously,  V.,  H. — Of  bcxlily  size,  stout, 
btUky,  portly,  piump,  corpulent:  pleni  eoectine 
nmuB :  volpecula  pleno  corpore,  H.— -Of  females, 
b^  with  child,  pregnant:  femina,0.:  BUB^c^Jftlled, 


ploer#s 


taiisiSed,  sated:  minimo, /O.:  amaftor,  H.  —  AS 
packed,  laden :  vitis,  O.  \  exerdtus  plentssimuB 
praeda,  L. :  crura  thyroo  plc^ae  (apes),  V. :  pleiMW 
oculorum  sanguine  pugnos,  eovared,  lu.  —  Bntirt, 
coni^flete,fuUtwhole:  (I^o)  plenisslma,  wifA  rauh 
enHrdyfuU,  Cs.:  ad  praeturam  gerendam  annus: 
hora,  O. :  pleno  gradu,  at  full  pace,  L. :  pleni  fiom- 
\\\,  profound,  0.---0f  the  voice,  tonorout,fuU,  dear, 
tiring,  loud:  oomix  plena  improba  voee,  V. :  vox 

!)lenior:  voce  plenior. — Of  speech,  full,  at  fuU 
ength,  uneontructed,  unabridged:  ut  E  pleaissi- 
mum  dicas:  *siet'  plenum  est,  *sit*  inminutuio: 
pleniasima  verba,  O.  —  I\dl,  abundant,  plentiful, 
much:  Verres,  qui  plenus  decesserat:  pecunia, 
much  money:  mensa,  V. :  gaudium :  serins  potloi 
ad  nos,  dum  plenior :  aocepi  epistulas  plenioies, 
longer:  plentssima  villa,  H. — Of  stge^fuU,  ad- 
vanced, ripe,  mature:  plenis  nubilis  annts,  mar- 
Hageable,  V.^Fi  f^.,full,JUled:  fidei:  Degoti,>a 
of  business:  irae,  L. :  Quae  regie  noatri  non  plena 
laboris  ?  filled  with  the  story  of  our  Iroublet  f  T. : 
plenus  sum  exspectatione  de  Fompeio,  Aitf  of  a- 
peetation:  laetiti£,Cs. — Complete, finished,  ample, 
copious:  orator:  oratio  plenior:  pleoiora  perscfi- 
bere,  Gs. — Pkdl,  abounding,  rich:  cam  sis  niliilo 
sapientior  ex  quo  Plenior  es,  richer,  H. :  pleniore 
ore  laudare,  i.  e.  more  heartily:  plenior  inimico* 
mm  Maria 
pleriqne,  raeque,  raqne,  see  plerusqne. 

plenunqne,  adv,  [ace.  n.  of  plerusqne], /or  the 
moot  part,  mostly,  commonly,  generally :  earn  op- 
periri,  T. :  ita  plemmque  evenit,  ut,  etc.,  S. :  pie- 
rumque  casu,  saepe  natura :  hi  plemmque  gradus, 
lu.  -«  Often,  frMuently :  ipeS  plerumqiie  funi 
bella  profligant,  Ta. 

plenuque,  raque,  mmque^  adj,  [pleras],  a  very 
great  part,  the  majority,  most :  Sororem  pleriqoe 
esse  oredebant  meam,  T.:  multi  .  .  .  pleriqoe 
etiam :  plerique  Belgae,  Gs. :  erant  pleraque  (tec- 
ta)  ex  cratibus  facta,  usually,  L. :  plerique  Poeno- 
rum :  eorum  plerique,  S. :  plerisque  ex  faetiooe 
eius  conmptis,  S. :  plerique  omnes  adulescentnli, 
almost  all,  T. :  dixi  pleraque  omnia,  about  aU,  T. : 
inventus  pleraque  Gatilinae  favebat,  the  nugority, 
S. :  exercitum  plemmque  opperiri  iubet,  S.— As 
tubtt.  n.,  the  greatest  part :  ubi  plemmque  noetis 
proceesit,  S. :  Europae,  L.  —  Plur.,  about  all,  the 
greater  part  .*  nee  ratlone  anlmi  quloquam,  wd 
pleraque  vlribus  corporis  administrabant :  pleri- 
que eius  insulae  obsidebantur,  Cu. — A  eonudere- 
hie  part,  very  many,  a  good  many :  noo  dubito 
fore  plerosque,  qui,  etc,  K. :  urbium  plerMque,  L 

Plias,  Piiadee,  see  Pleias. 

pUoo,  — ,  — ,  4re  [PARa],  to  fold,  wind,  coH: 
se  m  sua  membra  (anguis),  coiling  up,  Y. 

ploen%  ploeni,  old  for  vdoroL  plum. 

Digitized  by  VjOOQIC 


esi 


phaaaiatam 


ploritilii^  ftfl,  m.  [  ploro]»  a  «Mitf«fV,  leeeping, 
tamimting:  aroieorain,  Co.:  virginaliai  C  potfu: 
mulierum  ploratibuB  aonare,  L. 

ploro^  ftvi,  atas,  &re  [PLY-])  1o  crjr  oul,  i0atf, 
lament^  weep  alamd^  we&p  over,  bewail:  plonindo 
fessas  turn :  te  iubeo  plonre,  /  bid  ytm  kowly  H. : 
ooncursum  plorantiuin  ferre:  raptum  iuvenem, 
H. :  talia,  lu. :  ploravare,  non  respondere,  etc.,  H. : 
me  tamen  obioere  inoolis  Plorares  AquUonibas, 
wauidgt  grieve,  H. :  tuae  (puellae),  pour  out  Mm 
•arrow  to,  Tb. :  mimus  quia  melior  plorante  gulft, 
a  disappoifiied  appetite,  la. 

ploflteUuin,  If  n.  dim.  [  plaostram  ],  a  tmaU 
wagon,  iittU  cart :  plosteilo  adiungere  mures,  H. 

ploatroin,  see  plaustrum. 

ploacemnin,  l,  n.  [Gallic],  a  wagon-box,  Ot 

pluma,  ae,/.  [PLV-],  a  m>ft  feather,  feather, 
flume:  plumae  versicolores :  ipsi  pluma  aut  folio 
lacilius  moventar :  mollis,  V. :  leves  plumae,  H. : 
in  plumis  delitaisse  lovero,  i.  e.  a«  a  wwan,  0.: 
colla  Mollibos  in  plumis  reponit,  down,  0. :  tuae 
cum  veniet  pluraa  superbiae,  i.  e.  the  flrtt  beard, 
H. :  pellis  alSnis  In  plumam  squnmis  auro  conser- 
ta,  L  e.  Medee  of  bran  overlaid  like  plumage,  V. — 
Sing,  colleet. :  Plama  Kwinm,  plumage,  O. 

plmnitas,  aeff,  [pluma],  cowered  wUhfeatkere, 
feathered  :  corpus,  C.  podt. 

pltunbetiB,  atfj.  rplumboro],  of  lead,  leaden  : 
elans,  O. — Leaden,  blunt,  dull:  gladlus. — Leaden, 
heavy,  oppreenve,  burdeneome:  Auster,  H. — Pij?-> 
leaden,  dull,  ttupid,  etolid:  asinus,  plumbens,  T. : 
in  physiois. 

plnmbnm,  i;  «.  [cf.  uoXv^oc],  lead:  album, 
ftn,  Os. :  plumbum  Funaa  iacit,  a  leaden  ball,  O. : 
liquefacto  tempora  plnmbo  diffldit,  moulded  bullet, 
Y. :  aqua  tendit  rumpere  plumbum,  the  pipe,  H. : 
merobrana  derecta  plumbo,  a  pencil,  Ct. 

plmnenft,  adj,  [pluma],  downy,  filed  with  down: 
cnlcita:  torus,  0. 

plnmipes,  edis,  adj.  [pluma+pes],  withfeath^ 
eredfeet,OL 

plumoscui,  adj.  f pluma],  downy^  feathered,  Pr. 

pluo,  plul  or  plfLvI,  — ,  ere,  usu.  impere.  [PLY-j, 
to  rotn;  aqua,  quae  pluendo  creviasek,  by  the 
rain:  quoties  pluit,  lu.:  lapides,  L.:  sanguine 
pluisse  senatui  nnntiatum  est :  lapidibus  pluvisse, 
L.:  Neo  de  eoncassa  tantum  pluit  ilioe  glandia, 
rouu  down,  Y.* 

plwM,  see  1  plus, 

pl6rliiuim,  ode,  [aee,  n.  of  plurimus],  very 
much,  moet,  eepedaUy,  for  the  moet  part,  generally, 
commonly  (used  as  ftq9.  of  muHum,  with  comp.  2 
plus):  is  valebat  in  suffragio  plurimum,  cuius 
plurimum  intererat,  eto.:  Dnmnorix  plurimum 
poterat,  Os. :  te  diligere. 


plwlmui,  etdj,  n^  [  plus  ],  moet,  very  much, 
very  many :  plaoere  bonis  Quam  plurimis,  T. : 
huius  sunt  plurima  simulacra,  Cs.:  partes:  qui 
(oollifl)  plurimus  Inminet,  in  great  mate,  Y. :  tua 
plurima  pietas,  very  great,  Y. :  medio  cum  pluri- 
mus orbe  Sol  crat,  moet  oppretnve,  0. :  plurima 
qui  silva  est,  thickest,  0. :  per  laborem  Plurimum, 
eevere,  H. — Colleet. :  plurimus  in  luuonis  honore 
dicet,  many  a  one,  H. :  oleaster,  Y. :  Cicero  S.  D. 
P.  Dolabeltae  (i.  e.  salutem  dicit  plurimam) :  Attl- 
cae  plurimam  salutem,  my  best  love  to,  etc. — As 
tubst,  n.  :  ut  haberet  quam  plurimum,  as  much  oh 
poesible:  ut  in  quoquo  oratore  plurimum  esset: 
quem  unum  plurimi  fftcerat,  esteemed  above  all,  N. : 
gravitatis  plurimum. 

1.  plus,  plCiris  (plur.  plares,  plttra,  gen.  pla. 
rium),  a^.  [PLE-].  I.  Smg.  n.  as  subst.,  more: 
ne  quid  faciam  plus,  too  much,  T. :  tantum  et  plus 
etiam  ipse  mihi  doberel:  vos  et  decern  namero, 
et,  quod  plus  est,  Bomani  estis,  and  what  is  more, 
L.:  Toltis  peeuniae  plus  habere:  Albano  non 
plus  animi  erat  quam  fidei,  as  little  courage  as 
Jiddity,  L. :  paene  plus  qoam  sat  erat,  T. :  ne  plus 
reddat  quam  acoeperit:  de  paupertato  taoentes 
Plus  poscente  ferent,  miore  than  the  importunate, 
H. :  ex  his  alius  alio  plus  habet  virium :  hoc  plus 
ne  faoito,  more  than  this  :  annos  sezagiuta  natus 
es  Aut  plus  eo,  or  more  than  that,  T. :  plus  nimio, 
overmuch,  H. :  quam  molestum  est  uno  digito  plus 
habere,  one  finger  too  much :  uno  plus  Etrusco- 
rum  ceddisse  in  acie,  one  man  more,  L. — Oen,  of 
vriee,  of  more  value,  of  a  higlier  price,  worth  more, 
higher,  dearer:  ager  multo  pluris  est,  is  worth  fear 
more  :  quo  pluris  sint  nostra  oliveta :  pluris  eme- 
re,  dearer  :  mlhi  conscientia  pluris  est,  quam,  etc : 
te  oottidie  pluris  feci,  have  esteemed  more  highly. 
— Repeated :  quera  mehercule  plus  plusque  in  dies 
diligo,  mare  and  more.-'TL  Plur^  in  comparison, 
more,  in  greater  number  :  omnes  qui  aere  alieno 
premuntur,  quoe  plures  esse  intellego  quam  piita- 
ram :  Nemini  ego  plura  acerba  esse  credo  oblata 
quam  mihi,  T«— -^  great  nwnber,  many:  plura  ca- 
Stella  temptaverat,  Gs. :  summus  dolor  plures  dies 
manere  non  potest. — ^As  sidtsL  m. :  qui  plus  fore 
dicant  in  pluribus  consili  quam  in  uno:  quid 
quaeso  interest  inter  unum  et  plures  ? — As  subst. 
n.  (so.  verba) :  pluribus  haec  ezsecutus  sum,  Ph. : 
Quid  plura  ?  in  short. 

2.  plo»,  adv.  [sing.  n.  of  1  plus],  more  (used  as 
comp.  of  mnltum,  with  n^x.  plurimum):  apud  me 
arguroenta  plus  quam  testes  Talent:  plus  quam 
seroel,  more  often:  nulla  (navis)  plus  quam  tri- 
ginte  remis  agatur,  L. :  Plus  milieus  audivi,  T. : 
ferre  plus  dimidiati  mensis  cibaria, /or  mor^  than, 
etc :  paulo  plus  raille  passQs  a  castris,  L. 

pluMmliifl,  aeH*  dim,  [plus J,  somewhat  more,  a 
me  more:  plu««tt  8«^tact.|y^3^j'^_A. 


pUaunam 


im 


wbd.  n. .'  ploscalum  etiam,  qaam  ooDOMiH  terites, 
amori  nostro  largiare,  grtnU  a  litiie  mare  injiuene€  * 
ut  plusculuin  sibi  furis  populas  ascisoeret,  some- 
what larger  rights, 

plnteuB,  I,  m.  —  As  a  cover  for  besiegers,  a 
penthattse,  shedy  mantlet:  pluteos  ad  alia  opera 
abduxerunt,  Gs. :  pluteos  ac  vineas  operaerat 
(nix),  L. — A  permanent  breaetwork,  parapet :  plu- 
tei  turrium,  Cs. :  rates  pluteis  protegebat,  Cs. : 
locus  consaeptus  pluteis,  L. — A  thel/y  deak^  book- 
eate^  lu. — A  couch^  ^ningeoueh:  plutet  fulcra,  Pr. 

pluvia,  ae,/.  [PLV-J,  ram,  a  thower^faU  of 
raw:  pluvlas  metuo:  logefta,  V.:  de  pluviia  lo- 
qui,  lu. 

pluviaU%  e,  adij.  [  plavia  ],  of  rain,  rainy: 
Auster,  rain -bringing,  V.:  sldiis,  0.:  fuugi,  jmx>- 
dueed  by  rain,  0. 

plaviiuii  <w{f .  [  PLV.  ],  rainy,  bringing  rain  : 
Hyadea,  V. :  luppiter,  Tb. :  aqua,  rain  •  footer,  S. : 
aurum,  a  ahttwer  ofgM,  O :  rorea,  rotit,  H. :  arcos, 
ratfiAow,  U. :  frigus,  a  eold  ehower,  V.  —As  suheL 
H,,  the  inner  court  of  «  dmeUimg :  Venisae  per 
pluviuiD,  T. 

pooiUnin,  I,  It.  dim,  [  poeulam  ],  a  little  cup/ 
mulsi,  L. 

pocultun.  I,  n.  [  PO-  ],  a  drinldng-veuel,  aip, 
goolet,  bowl,  beaker:  haec  argeuto  circurocluduiit 
atque  pro  poculis  utuntur,  Gs. :  ducere,  H. :  po- 
scunt  maioribus  pocuIls(8c.  b{bere),oM<o/'^'o6^; 
8tantenl  extra  pocula  caprum,  i.  e.  in  reUef,  lu. — 
A  drink,  draught,  potion:  uxori  cum  poculttin  de- 
disset,  i.  e.  thepoieon:  nd  insidiosa  vocatus  pocula, 
O. :  amoris,  i.  e.  a  philter,  H. :  pocula  praegustare, 
lu. — A  drinking-bout,  earouee:  immania:  sermo, 
qui  adhibetur  m  poculo,  whiie  drinking:  inter 
pocula  laeti,  V. 

podagra,  ae,/.,  =  wotaypa,  Uie  gout,  podagra : 
dolores  podagrae:  turpea  podagrae,  V.:  nodosa, 
0.:  locuplesylu. 

podaa;  icia,  m.,  ike  fundament^  amue,  H.,  In. 

podilllll,  I,  ft.,  ss«i6^«ov,  an  deeaied  place, 
heights — Esp.,  in  the  circus,  a  baUony:  omnee 
ad  podium  spectantes,  lu. 

Poeoile,  es,  /.,  =  Uouukti  (oTod\  thepieture- 
qalUry,freecoed  haU  in  the  market-plaee  ofAOiene, 

if. 

poema,  atis  {dot.  and  ahL  plnr.  poilmatis,  C), 
n.,  =  woitiftOy  a  eompoeition  in  veree,  poenf:  po^ 
mata  (opp.  oratio),  poetry:  tenerum,  pamage: 
poSmafacere:  Graecum  condere :  pangere,  H. 

]>06na,  ae,  /.,  =  irotvii,  indemnification,  com- 
penaation,  reeompenee,  retribution,  eatutfaction,  ex- 
piation,  punishment,  penalty,  price:  Syrus  mlhi 
tergo  poenas  pendet,  T. :  arbitros  dat,  qui  poenam 
QODsUtuant,  Gs. :  Tu  mihi  poenaa  Fenolvea  ambo- 


mm,  y. :  poenas  pendo  temeritatia  meae:  poeoas 
pro  dvibos  capere,  S.:  numen  in  ornne  nomen 
Albanum  expetiturum  poenas,  L. :  morte  poenas 
soeleris  effugere:  poenam  dignam  ano  aoelere 
suscipere:  parentum  poenaa  a  filiis  repetcre: 
falsanim  Utterarum :  poenarum  ex  inimida  satis 
est,  L. :  peocatis  qui  poenas  inroget  aequaa,  H. : 
dat  poenas,  i.  e.  suffers  for  it,  lu. :  nee  f uerat 
poena  videre,  etc,  puniAable,  Pr.  —  Person., 
the  goddess  of  punishment,  Vengeance,  G. — Itur., 
avenging  Furies,  C,  O. 

Poeni,  6rum,  m.,  the  Carthaginians  (as  of 
Phoenician  origin),  G.,  V. — Sing.,  the  Carthe^finian, 
i.  e.  HannibaL — Sing,  collect, :  Poenus  advena,  L : 
uterque  Poenus,  L  e.  CarthaginianM  in  Africa  and 
l^in,  H. 

PoeninuB  (Penm-),  at(j.  [Penninus,  from 
Geltic  pen  (  peak  ),  became  Poeninus,  as  if  from 
Poenus,  after  Hannibars  passage],  Pennine  (of 
tlie  Alps,  from  the  Great  St.  Bemhard  to  the  Sl 
Gotthard  ),  L. 

(l>oeniten0»  poenitantla,  poeniteo),  see 
paenit-. 

1.  Poeniifl,  I,  see  Poenl 

2.  Poeilii%  M&*.,  Pimie,  CaHkaginian,  V. 
poeai%  18,/,  =  wolnatCf  apoem,podry:  aaa- 

toria,  H. 

poeta,  ae^  m.,  ==  vot^nfCi  a  poet:  oratores  et 
ipifAts»,  prose-un'iters  and  poets  :  ingeniosua:  Grai 
poetae,V.:  piotores  atque  poetae,  H.:  anmmus, 
minimus,  lu. 

poetioa,  ae  (G.),  and  poetloe,  es  (K.XA  = 
iroufrur^,  the  poetic  art,  poetry,  poesy. 

(poetioeX  ade.  [  potSticus  ],  in  the  manner  of 
poets,  poeUeiUly  :  loqui  (datx). 

poetioiis,  adj,,  =  woitirucSc,  poetic,  poetical: 
▼erbum:  di,  represented  by  the  poets:  quadrigae: 
mella,  H. 

poitria,  ae,/,  =  wotnrpta,  a  poet,  female  pott: 
fabuhirum,  G.,  0. 

pol,  tftter/.jPollux],  by  Pollux!  indeed!  truljf! 
Enn.  ap.  G. ;  Ti,  H. :  certo  pol,  most  assuredly,  t.: 
sane  pol,  T. :  pol  vero,  T. 

potenta,  ae,/  [1  TAL'],peiled  barky,pearl- 
beSley,  O.,  Ga 

polios  Ire  (imperf,  polibant,  V. ),  fvl,  Ttua,  to 
snMoth,  fuMsh,  poUsht  rogum  ascii,  G.  (XII 
Tabb.):  puWinar  Indo  dente,  Gt — Thiultmi,  deco- 
rate, embdlish :  Aegida  squamia,  V. :  domus  poKta, 
weU-ordered^  Ph.— »Fig.,  to  polish,  r^ne,  smprott, 
adorn:  ignanifl  poliendae  orationia:  materian 
Tersibus  sensriis,  Ph.:  carmina,  O. 

polite^  oJv.  with  eomp.  [politos],  im  a  poUAed 
manner,  elegantly,  with  taste:  dioere:  seribcre: 

politius  limareii  .     r^r\nii> 

Digitized  by  VjOOQIC 


poiitia 


m 


poado 


p6litia,  ae,  /.,  =  woXtrtiay  tk$  BUOb^  Ccntti' 
iwUkm  (ft  work  of  Plato). 

pej&tMM,  adf.y  =  iroXirun(c>  of  ehii  polity^ 
rtlaimg  to  the  8UUe^  poliHeal :  philoflophi. 

polittui,  offj.  with  comp.  and  $up.  [P,  of  polio], 
poiUhed,  aceompUthcd,  rtfined^  euUivatedf  polite: 
homo  ex  scholS:  oratio:  politioris  humauitatis 
ezpers :  doctrinS  politissimus. 

(poUanXinis,  n.  [1  PAL-],/a€ /our,  miiUdud^ 
T. 

poUena,  entis,  adj,  [P.  of  poUeo],  ^rong^  abU^ 
powerful,  thriving:  animus  abande,  S.:  herbae, 
O. :  Yiribufi,  S. :  equo,  U. 

polled,  — ^  — ,  ere  [pote+valeoj  to  be  iirong^ 
he  powerjiU^Jlouriehf  thrive^  be  <Me^  prevail^  avail : 
quanto  magia  potes  pollesqve,  U  (old  form.) :  in 
re  p.  plarimum,  Cs. :  terra  marique,  L. :  tantam 
aeries  poUet,  H.:  quantum  in  hao  urbe  polieat 
serrire,  ete. 

poUez,  icis,  m.,  the  thumbs  C,  V.,  H.,  O. :  ctavi 
digiti  poinds  erassitudlne,  (>• :  ntroque  laudare 
pollioe  Indum  (approbation  Iseing  expressed  by 
closiog  the  thumb  upon  the  fingers  ),  H. :  verso 
pollice  volgus  Qoem  iubet  oceidunt  (disapproTal 
being  expressed  by  extending  the  thumbX  In. 

pOlHoeor,  !tus,  Sri,  dep.  [pro+liceor],  to  hold 
forth,  offer,  mromiee :  iiberauter  pollicitus  cos  re- 
inittit,  wth  large  promifes,  Gs. :  de  mea  (volun- 
tate) :  tibi  custodias :  servos  in  quaestionem :  roi- 
randum  in  modum :  pollicitus  est,  sibi  earn  rem 
curae  f uturam,  Gs. :  diyisunim  se  urbem :  modo 
Qui  sum  polUdtus  ducere,  T. :  obsides  dare,  Gs. — 
P  r  o  V. :  montes  auri,  {.  e.  boundleu  wetUth,  T. : 
maria  montfsque^  S. — P.pa»,:  potlidta  fides,  0. 

poUioitatio,  Gnis,/.  [poUidtor],  a  prominng, 
promhe  :  hinc  pollicitationes  aufer,  T. :  Bomilca- 
rem  mnltis  pollidtationibus  adgredi,  S. :  huio  mag- 
nis  pollidtationibus  persuadet,  ut,  etc,  Gs. 

polllGitort  ittts,  Sn,  freq.  [poUiceor],  to  prmn- 
iae:  poUidtans  ei  nihil  ferens,  T.:  poIUcitaudo 
incendere  (plebem),  & 

IH>]]ioitaili,  T,  n.  [P.  n.  of  polHceor],  a  prom- 
tM,  fledge:  PolHdtl  fidem  temptat,  0. :  Hanc  pol- 
licitis  Gorrompe,  O. 

pollua  ul,  fitns,  ere  [pro+luo],  to  eoily  defile, 
Uain,  foul,  polltite :  ore.dapes,  Y. :  ora^  crnore,  0. 
— F  i  g.,  to  defile,  pollute,  contaminate,  violate,  dis- 
honor, deteerate:  iura  scelere:  stupro  religionis: 
lorero,  P^. :  tragico  pollutus  eoncubitu,  lu. :  pol- 
laU  pax,V. 

poUutns,  adj.  [P,  of  poUuo],  polluted,  tin- 
ehatte:  femina,  L.:  princeps,  Ta. 

PollOz,  ads,  m.,  =  noXv^evfctfCf  asonof  7^ 
daru»  and  Leda,  twin  brother  of  Castor,  C,  V .,  H. : 
gemiuns  PoUox,  i.  e.  Castor  and  PoUwt^  H. 


polity  I,  m.,  =  w6\o€9  an  end  of  an'axis,  pole: 
rotatis  polls,  0. :  gladaiis,  ^  north  pole,  O. :  an- 
stralls,  0,-^Ths  heavens,  iky,  edesHat  vault :  lud- 
dus,  v.:  rotundtt8,H.:  inmensus, 0. 

Polyhymnia,  ae,  /.,  szJloKifiivia  (rich  in 
song),  one  of  the  Muses,  H.,  O. 

polypus  ( p51-,  H. ),  T,  m.,  =r  iroXvirovf ,  a 
poiypue,  tea  polypus,  0.  — A  tumor  in  the  note, 
polypm,  H. 

pomarins,  adj,  [  pomum  ],  of  fruit,  of  fruit- 
treee, — As  subst.  m.,  a  fruiterer,  K—As  suist*  n., 
a  fruit-garden,  orcliord,  0.,  H.,  0. 

(pomezidlanos),  see  postmeridianus. 

pomerifan  or  pomoeiliim,  l,  n.  [po8t+ 
moerus  (L  e.  murns)],  an  open  space  around  a 
city,  toithin  and  without  the  waUe,  L.,  Ta. :  de  po- 
moeri  lure :  intra  pomeria,  i.  e.  in  the  city,  lu. 

pomifer,  era,  erum,  adj.  [  pomum +1  FER-], 
fruit-bearing,  fruit-bringing :  annus,  H. 

pomoeriiuxi,  see  pomerium. 

Pomona,  ae, /.  [pomum],  the  goddess  of  fruit 
and  fruit-trees,  Pomona,  0. 

pomoana,  adj.  [pomum],  abounding  in  fruit: 
horti,  Tb. :  oorona,  a  ^apUt  of  fruits,  Pr. 

pompa,  ae,  /.,  acr  trofivii,  a  solemn  procession, 
pMie  procession,  parade :  in  pompft  ferri:  sol- 
leraniB  ducere  pompas  Ad  delobra,  V. :  in  foro 
pompa  oonstitit,  L. :  pompam  funeris  ire,  attend 
a  funeral,  0. :  pompamm  ferculis  similes  esse, 
i.  e.  as  slew  as:  Gireus  erlt  pompS  celeber,  O. — A 
train,  suit,  retinue,  row,  array:  tua,  T. :  haeo  llc- 
torum :  captivorum,  lu. — Parade,  display,  ostenta- 
tion, pomp:  rbetoram:  genus  orationis  pompae 
quam  pugnae  aptius. 

Pompelns  (trisylA  a,  a  gentile  name.  —  As 
adj.,  of  a  Pompey,  Gs.,  C.,  0. — ^E  s  p.,  Cn.  Pompeius 
Magnus,  the  triumvir,  Gs.,  G. 

pompilna,  1,  m.,  =  vo/iviXoc,  a  sea-fish,  pilot- 
fish,  rudder-fish,  0. 

pomum,  I,  «.  [8  PV-],  a  fruit,  tree -fruit,  or^ 
chard-fruit:  Foenkenm,  pomegranate,  0,-^Plur,, 
v.,  U. 

pdmtui,  I,/.  [8  PV-],  afruU-iree,  Tb. 

pondero,  &vT,  &tu8,  are  [pondus],  to  weigh: 
amatorum  sinfis,  i.  e.  wxlue  the  pockets,  Pr. — Fig., 
to  weiglt,  ponder,  consider,  reject:  quid  posset: 
verborum  delectum  aurium  iudido :  si  causae  non 
ratione,  Bed  verbis,  ponderantur. 

ponderosns,  adj,  [  pondus  ],  weighty,  full  of 
meaning:  epistula. 

pondo^  adv,  [old  abl.;  cf.  pondus],  by  weight, 
in  weight:  coronam  libram  pondo  deoemere,  weigh- 
ing a  potind,lh — Ellipt,,  with  nu 

Digitized  by  ^ 


«M 


potiNcb  (sclibrt):  auri  quinqae  pondo  abttuMt: 
ai^Dtt  pondo  Tigmti  milia,  Gi. 

pondufl,  eris,  n.  [PAND-],  a  weight:  pondera 
ab  Gallia  adlata  iniqaa,  L. :  taloae  ferreae  ad  cer- 
tum  pondus  examinatae,  Ca.  —  A  heavy  body^ 
weighty  man,  load,  burdmt  in  terrain  ferantur 
omnia  suo  nuta  pondera:  innamerabile  auri: 
magnum  argenti,  Ca. :  imroania  pondera  baltei, 
v.:  gravia  maturo  pondere  venter,  O.-^Weight^ 
gravity,  heavineu:  gravitate  ferri  et  pondere: 
magni  ponderia  saxa,  Ca. — P/«r.,  balance,  equiiib- 
riitm :  pendebat  in  a6re  tellua  Ponderibaa  librata 
suia,  0. :  trans  pondera  dextram  Porrigere,  out  of 
balance,  le,eo  ae  to  fall  over,  H,  -— F 1  g.,  weight, 
eonuquenee,  importance,  eonrnderaium,  in/ttience, 
authoriiy  :  ai  tutoris  auctoritaa  apud  te  ponderia 
nihil  habebat:  grave  tpaiua  oonaeientiae  pondus 
est:  id  est  maximi  ponderia:  omnium  verborum 
ponderibua  est  utendum,  verbal  effiecte :  fabula  aine 
pondere  et  arte,  H. :  nulla  diu  ^mlna  pondus  ha- 
bet,  i.  e.  firmness,  Pr,  —  A  burden,  load,  weight : 
reruro,  0. :  amara  aenectae  Pondera,  O. 

1.  pone,  adv,  [POS-],  after,  bdiind,  back:  ad- 
prendit  pallio,  T. :  et  ante  et  pone  (moveri) :  ae- 
qaena,  V. 

2.  pone,  praep.  with  aee,  [  1  pone],  behind; 
pone  quos  aut  ante  labantur :  pone  castra,  L. 

pond^  poaul  (poslvsrunt,  G.),  poaitua,  ere  [for 
*  posino ;  old  praep,  port-  (pro)  +  aino  ],  to  put 
down,  set  down,  put,  place,  set,  fix,  lay,  deposit :  ta- 
bulaa  in  aerario,  Ga. :  caatra  iniquo  looo^  pitch, 
Gs. :  tabulaa  in  publico,  deposit:  collum  in  Pul- 
vere,  H. :  in  poaaesaionem  libertatia  pedem  poni- 
mua :  in  Prytaneum  vaaa  aurea,  L. :  omnia  pone 
feros  in  ignea,  0. :  ubi  pedem  poneret  habere, 
might  set  his  foot :  poaito  genu,  kneeling,  O. :  num 

gsnu  posuit?  Cu.:  ova,  O.:  fetum,^t«0  buth  to, 
h. — Of  troopa  and  guards,  to  place,  post,  set,  sta- 
tion,  fix  :  praeaidium  ibi,  Ca. :  inaidiaa  conti-a 
Pompei  dignitatem :  Dumnorigi  custodea,  ut,  etc., 
Cs. — To  set  up,  erect,  build :  opus,  0. :  urbem,  V. : 
caatella,  Ta.:  araa,  V. :  tropaeum,  N.— Tb  form, 
fashion,  mould,  depict :  duo  pocula  fecit  .  .  .  Or- 
phaeque  in  medio  poauit,  V. :  nunc  hominem  nunc 
deum,  H. — Of  plants,  to  set,  set  out,  plant :  ordine 
vitea,  V. :  nefaato  (arborero)  die,  H.— Of  wagera 
or  prizes,  to  offer,  propose,  promise,  lay,  £nke, 
wMcr :  pocula  fagina,  V. :  praemium  propoaue- 
rdht,  ai  quia  nomen  detuliaaet,  L. — To  put  out  at 
interest,  loan,  invest :  pecuniam  in  praediof  dives 
positis  in  faenore  nummia,  U. — To  serve,  serve  up, 
set  forth:  posito  pavone,  H.:  poaiti  Bacchi  cor- 
nua,0. :  Da  Trebio,  pone  ad  Trebium,  lu. — To  lay 
aside,  take  off,  put  down,  lay  down  :  veate  positA: 
velamina  de  corpore,  O. :  Tibrum :  arma,  L  e.  sur- 
render, Cs. :  ^Kepeainis  inde  edictam  ot  arma  po- 
nant^  L. :  posies  armia,  L.— 7b  lay  out,  arrange 


for  burial:  toro  lIoKua  oomponar,  U. :  poaitui 
adfati  corpus,  V.— 7h  lay  in  the  grave,  bury^  inter  : 
te  . . .  patriA  decedena  pooere  terra,  Y. :  qn*  pan- 
tis  iusta  feruntur  avis,  0.~7b  arrange,  dedc,  ad 
in  order:  suas  in  statione  comas,  0. — To  wbdme, 
calm,  allay,  quiet :  quo  non  arbiter  iiadriae  Maior. 
tollere  seu  ponere  volt  freta,  HJ--Of  windis  te 
fall,  abate :  Cum  venti  posuere,  V. — Of  an  anchor, 
to  cast, fix:  anooris  positis,  L. — ^Fig.,  to  set, place, 
put,  lay,  bring:  pone  ante  ocnloa  laeftitiaoi  seoa- 
tOs :  se  in  gratift  reconciliatae  pacia,  L. :  in  laode 
positus :  ilia  in  oonspectu  animi :  cum  in  mentem 
venit,  ponor  ad  Bcribendum,  my  name  is  added  to 
the  record. — 7b  put,  place,  cause  to  rest  .*  credibile 
non  est,  quantum  ego  in  prudentia  ttia  ponam, 
count  upon:  spem  salutis  in  virtote,  Os. :  in  le 
positum  est,  ut,  etc.,  rests  with  you. — 7b  £09  out, 
^send,  employ,  occupy,  consume:  tempos  in  oogita- 
tione:  diem  totum  in  oonsiderandft  caasa:  totos 
nos  in  rebua  perapiciendis :  itinera  ita  faeit^  nt 
multos  dies  in  oppidum  ponaL — 7b  peU,  fisee, 
count,  reckon,  consider,  regard:  mortem  in  malls : 
inter  quos  me  ipse  dubiS  m  re  poni  malim,  L. : 
Hoc  metuere,  alteram  in  metn  non  ponere,  regard 
with  fear.  Poet  ap.  C. :  ut  in  dubio  poneret^  utnun, 
etc.,  regarded  as  doubtj^  L, :  haeo  in  magno  <fia. 
crimine,  attach  great  importance  io,h.:  in  vitiia 
poni,  be  reaarded  as  a  fault,  N.  —  7b  eq^posnt, 
ordain,  make :  legea :  sunt  enim  rebus  novls  nova 
ponenda  nomina,  to  be  applied:  Laurentisque  ab 
ea  (lauro)  nomen  colonis,  V. :  tibi  nomen  Insane, 
H. — Of  vows  or  votive  offerings,  to  make,  render^ 
pay,  consecrate:  Veneris  (tabellas)  in  aiede,  0.: 
hio  f unali.i,  H. :  ex  praed&  tripodem  aureum  Del- 
phis,  N. — 7b  lay  down  as  true,  state,  poeit,fiz,  as- 
sume, assert,  maintain,  allege:  ut  paulo  ante  posat, 
si,  etc. :  Verum  pono,  esse  victum  earn ;  a^  etc^ 
T. :  positum  sit  igitur  in  primis,  etc. :  hoc  posito, 
esse  quandam,  etc.,  agreed:  id  pro  certo,  h, :  rem 
ipsam. — 7b  dte,  set  forth,  refer  to:  eorum  exem- 
pla. — 7b  set  forth,  represent,  describe:  TlgeUtomm, 
In.— 7b  propose,  offer,  fix  upon,  set  forth:  mihi 
nunc  vos  quaestiunoulam  pouitis  f :  ponere  iobe- 
bam,  de  quo  quia  aodire  vellet:  dodorum  < 


tudo  ut  lis  ponatur,  de  quo  disputent — To  out 
away,  leave  off  dienUss,forego,  lay  down,  surrenaer: 
vitia :  ouraa,  L. :  moras,  H. :  oorda  f erode,  Y. : 
ponendus  efii  ille  ambitus  (verborum),  non  abicien- 
dus,  i.  e.  to  be  dosed  without  abruptness. 

pone,  ontis,  m.  [1  PAT-],  a  bridge:  part  oppidi 
ponte  adiungitur:  pontem  in  Arare  faeiendiua 
curat,  has  a  bridge  ouilt  over,  Cs. :  velut  poote  in- 
iecto  tranritum  dedit,  L. :  Gampanos,  a  6r«4^  oa 
the  Appian  Way  leading  into  Campania,  H. :  am- 
nem  ponte  innxit,  Co. :  ratis  religata  pontis  in 
modum,  L. :  intersdndere  pontem,  break  down: 
recidere,  Cu. :  vellere,  Y. :  partem  pontis  resda- 
dere,  Gs. :  nusqi^m  poMj  (b^^jjgj^ being  the  ni- 


085 


sort  of  baggns),  lo. — Plmr, :  diet  eflkiendis  pon* 
tibut  abnunpti,  a  dram^brid^^  Tt. :  pontliqae  et 
propagnAcula  iuDgant,  V. — A  Md^e^  wolk^  em^ 
f^diHff  paM$aff€^  tciLffoldmff,  galiery :  operae  Clo- 
dmnae  pontiB  ooeup&rant,  le.  tkt  narrow  gaiUry 
adnmUing  voUn  to  ih$  mqpta  at  tkt  OomiHa:  so- 
oios  de  pappibofl  PoDtibiM  expooit,  plank^  V. : 
Turrifl  erat  poDtibas  altis,  gaUnim,  L  e.  ttortei,  V. : 
naves  pootibus  stratae,  dtck9^  Ta. 

p6ntioiilil%  T,  m,  dim.  [pons],  a  liUU  bridge: 
ligneua :  crura  ponticali,  Gt 

r>6ntifoz  (ponta-),  ficis  [pons +2  FAC-],  m., 
€B  Tkigh  -priest^  V^^Wy  poniifi^  L.,  C,  H.,  0.,  lu. : 
Mm.:Lumuat  eJuef  of  the  jpriatt^L.:  scribae  pontifi- 
cis,  quos  nunc  pontiflces  roinores  appellanti  L.,  C. : 
£aqailiiii  Tenefici,  kighrprieil  o/wUckerafty  H. 

p6ntifloaHa,  e,  adj,  [  pontifex  ],  of  a  high- 
pAai,poHiyS€al :  inBignia,  L. :  auctoritas. 

p5ntifioatait  Qs,  m.  [pODtifex],  the  office  of  a 
hi ffK-primty pontificate:  petitio  pontificatOs,  S.,  C. 

ponttfloinB,  ad$,  [  poati£«x],  of  a  Idgk-prieU^ 
ponl^leal:  oomitia:  1110, 

pozitOk  Onifl,  ffi.  [pons],  a  large fiai  boat^  Gs. 

pontns,  I,  m.,  =  irovroc,  the  tea:  f reta  ponti, 
V. :  maris  pontus,  the  vrttU  deep^  Y, :  fngens  pen- 
tos  In  pnppim  ferit,  a  huge  tea^  V. :  longus,  H. 

pppa,  ae,  m.,  aprietfe  oMiatant, 

popammiv  I,  is  =  roaroyoy,  a  eaerificial  cake^ 
III. 

popellQ^  I,  m.  dim,  [populus],  the  rabble^ 
crowds  VL. 

pojpanm,  ae,/.  [cf.  rirwy],  a  cook-nhop^  eating- 
hou9e^  low  tavern^  G.,  H.,  lu. — Food  wold  at  a  cook- 
shop  i  si  epulae  potius  qoam  popinae  nominandae 
sunt :  taeterrimam  popinam  inhalare. 

popino^  5nia,  m,  [popina],  a  frequenter  of  eat- 
inff-houaety  gormandiier^  H. 

poples»  iUa,  m.  [1  PAL-],  the  Aom,  hoUow  of 
the  imee,  hon/gh:  succisis  popUlibus,  L:  succiso 
popHte,y. — A  knee:  dupUcato  poplite,  wt^  bend- 
ed knee,  T. :  oontento  poplite,  with  a  atiffknee,  H. : 
poplitibua  semet  exciplt,  eank  to  his  kneee,  Gu. 

pajppynna,  atis,  n.,  =  r^inrvfr/ia,  a  emaek, 
mmntung  kin,  la. 

popnlihtliis  e,  acff.  [populor],  deslntciibU^  0. 

po^fiilabiinda%  atfi^  [populor],  laging  waete^ 
ravofftmgx  in  finis  Ronanos  exoucurreraut  popa- 
labuodi,  L. :  per  agram  ierat,  L^ 

popiilizl%  e,  04^.  with  eomp.  [1  populos],  of 
the  people^  proeieding  from  the'  people,  pojmar, 
general^  common :  leges,  in$tUuted  by  the  people  : 
mnnua,  to  the  peopU :  verba :  dietio  ad  popalarem 
sensam  aooommodata :  oratio :  laudes,  og  thepeo- 
fie:  yeaioBf  popnlar  ftuor :  aura,  H.-— (]^<A« 
40 


people,  of  the 


eomUry,  notioe,  indigen^ttet 
queri  puellis  de  popularibus,  H. :  flumina,  of  the 
eame  dietriet,  O. :  olira,  noHtfe,  O. :  vtrgo  Ubi,  of 
thg  nation,  0.-— As  tubeL  m.,  a  fdlom-^auntrgman, 
compatriot,  aeaociate,  fellow,  comrade,  aeeompliee: 
8UU8 :  quae  res  indicabat  popuIarU  esse,  hie  own 
armg,  S. :  non  popularls  ino<lo  conciut,  L. :  popu- 
lares  coDiurationis,  aecomplicee,  S. — Of  the  people^ 
devoted  to  the  people,  attached  to  the  commone,  pop- 
ular, democratic:  genus  (rei  p.):  animus:  inge- 
nium,  L. :  sacerdus,  i.  e.  Vloaiua. — Acceptable  to 
the  people,  agreeable  to  the  multitude,  popular  .* 
consul :  quo  nihil  popularius  est,  L. — IHur,  m,  as 
eubet.,  the  popular  partg,  demoerate, 

popularitaSi  &tis,  /.  [  popularls  ],  a  courting 
of  popular  favor:  rarior  apud  Tiberium,  Ta. 

popnlariter,  <uftf.  [popttlarfs],  like  the  common 
people,  commonlg,  vuigany:  annum  solis  reditu 
metlri. —  Vulgarig,  eoareelg:  loqui:  scriptus  liber 
(opp.  Iimatiu8).~-/fi  a  popular  numner,popalarlg, 
democraHeallff  :  oonUones  excitotae  :  oocidere 
quemlibet,  to  pleaee  the  crowd,  lu. 

popal&tldb  6m»,f.  [populor],  a  laying  waste, 
ravaging,  plundering,  epoiling,  devaatation  :  popu- 
lationem  effuse  facere,  L. :  lioetem  popnlationibus 
problbere,  Gs.  —  Jtunder,  booty:  Yeientes  pleni 
populationum,  L. 

popalator,  Oris,  m.  [populor],  a  devastator, 
9poiter,plttHderer:  agrorum,  L.:  Troiae,  O. 

popnlevfl,  atfj,  [  2  populus  ],  of  pot^re,  pop- 
lar- :  f  rondes,  V. :  oorona,  H. :  umbra,  v . 

popnllfer,  era,  enim,  a^.  r2  populus + 1 FER-], 
poplar-bearing  :  Padus,  ehaaed  bypoplare,  0. 

pqpuli  aoitnm,  see  scitum. 

popnld^  ftvl,  fttus,  ftre  [6GAL.],  to  lay  waete, 
ravage,  plunder,  pillage,  epoU  :  Utom  Testra  Vi,  V. : 
PenateB,  V. :  arva,  U. :  urtiem  dettm  irt  morbo^ 
L.— 7b  €leetroy,  ruin, spoil:  populat  ingentem  far- 
ris  aeerrum  Guroalio,  V. :  capilloa,  0. :  popalata 
tempora  raptis  Auribus,  mutUated,  Y. :  populatns 
bamus,  roiied  of  the  bait^  O. 

populor,  atus,  &rl,  dm.  [SGAL-],  to  lay  waste, 
ravage,  devastate,  spoil,  pnMaer,pUlage:  Remorum 
agree,  Gs.:  urbis  et  agros  Galliae:  Aequoe,  L. — 
To  destroy,  ruin,  spoil :  quisque  suum  populatus 
iter,  y. :  f ormam  populabltur  aetas,  0. 

1.  popnlVfl^  I«  m.  [  PLE-  ],  a  people,  nation  : 
populus  R. :  inolitt  populi  regesque  Tioti  sunt,  i.  e. 
repMies  and  kingdoms,  L. — In  Rome,  tlie  whole 
body  of  cititens,  people  :  senatus  populnsqne  Ro- 
manus  (often  written  S.  P.  Q.  R.) :  populi  ac  mnlti- 
tadiois  oomitia :  et  patres  in  populi  fore  poMita- 
te,  L. :  ut  ea  res  pofralo  pleblque  R  bene  evenirel: 
at  populos  raoanda  teneret,  i.  e.  the  pubHe  #rM»> 


086 


frequens  ctiltoribiM  alias 

^  popaltu^  L^ — ^  multitude^  kott^  crowd,  ihrong^ 

ffrcai  uumber  :  f ratnim,  0. :  ooDcarans  ia  f  onim 

populi,  L. :  limec  (ianoM  froos)  populnm  tpactat, 

i.  e.  the  tlrea,  0. 

2.  populiUp  I,  /  [  1  PAL-  ],  a  poplar  •  tree  : 
Alcid&e  gratiMima,  V. :  alba,  ih4  nlver-poptaty  H., 
O. 

poroa,  ae,  f.  [  porcus  ],  a  female  twine,  90w  : 
caesa,  V.,  H.,  la. 

poroellvfl,  T,  m.  dim,  [porcttlua ;  from  porcus], 
aimepig,Vh. 

porous,  I,  m.  [SPABC-],  a  tame  ewine,  hog,  pig  : 
villa  abundat  poroo :  porcus  femina,  tow :  Epicuri 
de  grege  porcus,  L  e.  ghUion^  H. 

porgo,  porgitep  porgeii%  seo  1  porrigo. 

porreotio^  Onis,/.  [1  porrigo],  a  etretching  out, 
extension  .*  digitorum. 

1.  ponreotns,  P.  of  porriciob 

2.  porreotofl,  adj.  with  eomp.  [P.  of  I  porri- 
go], ttretched  out,  extended,  long  :  ioca,  Gs. :  locos, 
H.:  moTUf  protracted^  0. 1  porrectior  acies^Ta. : 
ssoex,  i.  e.  amd,  Ot^F  i  g.,  wide-epread,  extended  : 
fama  ad  ortum  Solis,  H. 

poirioio  (port*),  -— ,  rectus,  ere  [old  for  pro- 
icio],  to  lag  before,  offer  in  sacrifice  :  exta  in  mare, 
L.:  exta  In  fluctCks,  V.-^Prov.:  inter  caesa  et 
porrecta,  between  alavgfUer  and  offering^  I  e.  at  the 
very  last  moment, 

1.  porrigo  (plnr.  %dpers,  porgite,  V. ;  p.  pram, 
porgens,  C),  rexl,  rectus,  ere  [por  (i.  e.  pro)+rego], 
to  stretch  oiU,  spread  <mt,  put  forth,  reach  out,  ex- 
tend :  aoiem  JatiuB,  S. :  animal  membra  porrigit : 
cms,  L. :  caelo  braochia,  0. :  expressa  psepfaismata 
porrigenda  manu,  by  raiting  hands  :  per  tota  no- 
vem  cui  iugera  corpus  Porngitur,  extends,  V. :  bru- 
malls  horas,  longthen,  O.-^To  lay  at  length,  stretch 
out :  in  spadum  ingens  ruentem  porrexit  hoetem, 
I^— Tb  hoid  forth,  reach  oui,  extend,  offer,  present, 
hand:  mihi  dextram:  gladium  nobis  ad  homtnem 
occidendum :  mihi  forsan,  tibi  qnod  negarit,  Por- 
riget  hora,  H.  —  Pro  v.:  marital!  porrigere  ora 
capistro,  presefU  his  head  to  the  marriage  halter, 
Iii.^— With  manOs,  to  reach  after,  strive  for,  seek  to 
obtain  :  ad  peoora  nostra  avaras  roanOs,  Cu. :  pe- 
cunia  deesse  coepit,  neque  quo  manQs  porrigeret 
suppetebat,  N.— With  se,  to  extend,  reach,  grow  : 
Quia  gradus  ulterior,  tua  quo  se  porrigat  ira,  Be- 
stot?  O.—To  prolong,  extend :  syllabam,  0. 

2.  porrigOb  inis,/.,Mrut/,  dandruff,  H.— Of  ani- 
mals,/Ae  mof^^ ;  porci,  III. 

pono^  adv.  [PRO-],  forward,  onward,  farther 
on,  to  a  distance,  at  a  distatuse,  afar  off,  far :  res, 
porro  ab  hao  quae  me  abstrabat,  T. :  agere  armen- 
tnm,  L. :  Inscius  Aeneas,  quae  sini  ea  lamina  por> 


ro,  V^-In  time,  of  old,-  tforttms,fotwwrfy :  qnod 
porro  fiierat,  cadniue  patatur,  O. —  HimorfoHk, 
hereafter,  aftsrwards,  in  future:  quid  in  aoinko 
Geltiberi  haberent  ant  porro  liabiiuci  eaaent,  L.: 
Fac,  eadem  at  sis  porroy  T. :  hiiic  miixinia  porro 
Acoepit  JRoma,  in  aflerivnes,  V. — ^In  order,  again, 
m  turn :  audivi  ex  maioribns  natu,  qui  ae  porro 
pueroa  a  senibus  aodisse  dioebant:  alUs  porro 
impertierant  gaudiom  saum,  L.  — In  transitioa, 
thin,  ned,  furthermore,  moreoiver,  again,  in  turn: 
ctyltati  porro  hanc  fuisse  belli  causam,  Gs. :  H&- 
bonium  porro  intellegebat  rem  totam  esse  pate- 
facturum:  porro  autem  anxius  erat,  qnid  facto 
opus  esset,& 

pomiin,  X,  n.,  =  wpaaov,  a  leek,  teallion,  H.,  Is. 

Porsena  (C,  H.),  Foneiina  (C,  V.),  or  For- 
■inna  (L.),  ae,  m.,  a  king  of  JAruria, 

porta,  se,/. [I  PAR-],  a  city-gaU,gate:  ad  pw- 
tam  venire,  T. :  portarum  ciaves,  S. :  qui  urbis 
portas  occuparent:  si  Hannibal  ad  portas  Tenis- 
set:  egressus  porta  Gapen&:  omnibus  portis  ef- 
fundi,  L. :  It  portis  iuventus,  V. :  omnibus  poitls 
eruptione  facts,  Gs. :  portarum  danstra,  Y. :  por^ 
tas  obice  firmo  dandere,  0. :  vidi  Portas  (Outha- 
ginis)  non  clausas  (as  in  peace),  H. :  per  unam 
(portam)  praesidium  inrumptt,  L. :   per  i 


portam  excedere,  L.—'An  avenue,  entrance,  passaae, 
outlet,  inlet,  door  :  decumana,  Cs. :  praetoria,  L : 
ingens  caeli,  V. :  somni,  V. :  ebuma,  H. :  portae 
Ciliciae^/NUMi,  N. :  portae  iecoris. 

portatio^  6ni8,/.  [porto],  a  cenrying,  carriage, 
conveyance:  armorum, 8. 

portends^  di,  tns,  ere  [por  (old  for  pro)  -l-ten- 
doj,  to  point  out,  indicate,  reveal,  foretdt,  preset, 
presage,portend:  cum  periculorum  metos  ex  osteo- 
tis  portenderetur:  ea  (auspicia)  illis  exeuntibus  in 
aciem  portendisse  deos,  L. :  magnitadinem  imperi 
portendens  prodiginm,  L. :  trigfnta  annoe  Cjrom 
regnaturum  esse  portend!. 

portantlfions,  adj.  [portentum  +  2  FAG-], 
marvellous,  mon^rous,  unnatural:  venena,  O. 

portentoBua,  adj,  [portentum],  manaroHs, 
portewLous,  revolting :  pestls :  portentosa  ex  pe- 
cude  nata,  monstrous  births, 

portentum,  I,  n.  [P.  n.  of  portendol  a  tfgn, 
token,  omen,  portent :  si,  quod  raro  fit,  id  portexw 
tom  putandum  est,  eta :  ne  quaere  profecto,  Quem 
casnm  portents  f erant,  V.— ^  montttt,  mamtrcs- 
ityt  l)ovem  quendam  patari  doom,  nMiltaqoe  alia 
portenta :  Quale  portentum  neque  militaris  Dao- 
nias  alit,  H.— ^  marveUous  fiction,  sxUuvagamf, 
absurdity:  portarum  portenta:  portentum  oertis> 
aimum  est,  esse  aliqoem  huroanft  specie,  qui,  etc 
—Fig.,  a  monster,  demon  :  ClodioSi fatale  portcn> 
turn  rei  p. 

portantiu»  P.  of . 

Digitized 


l^^bgie 


627 


POM6MIO 


parthneiia  (diiyL),  — ,  Ma  ea,m.,  sswop^/u^y 
tke/enyman,  I  e.  Charon,  In. 

portloula,  ae,/.  dim.  [porticus],  a  tmangtdlary, 

porticiit,  08,/.  [porta],  a  covered  walk  beiweeti 
cohtmntf  colonnade^  piazza^  arcade,  poller jf,  porch^ 
portico :  Kostin  ptorticum  apud  luaoelluna  ?  T. : 
inainbulare  ia  porticu :  in  amplifl  porticibus,  Y. : 
me  porticus  ezcepit,  H. :  porticus,  in  qu&  Gestetur 
dominna,  lu. — Plur,,  a  ihed,  ffoUery  (to  protect 
soldiers  in  a  siege),  Cs.  —  The  Porch,  Stoa,  echool 
of  the  Stoics:  fuicire  porticum  Stoicoruro,  1.  e.  the 
Aoie  philoiophy, 

porti^  onis,/.  [2  PAR-],  a  elutre,  part,  portion, 
lot :  brevissima  Titae,  lu.  —  A  proportion,  ratio: 
eadem  ad  decern  homines  servabitur  portio,  the 
same  proportion,  Cu. — la  the  phrase,  pro  portione, 
in  proportion,  proportumtdfy,  rdativdy :  adioe 
nunc  pro  portione,  quot,  etc.,  L. :  causis  principia 
pro  portione  rerum  praeponere. 

1.  portitor,  Oris,  m.  [1  PAR-],  a  iollr^athertr, 
collector  of  cHttoma,  cutlom^M$e  cffiioer:  ad  par- 
tieodaa  mercb  misBOs:  episiulam  ...  ad  portito- 
res  <leUta,T. 

2.  portitor,  Sris,  m.  [  1  PARr],  a  carrifr,  fer- 
rynutm,  boatman:  Oroi,  L  e.  Charon,  V. 

porto,  fivl,  itus,  ire,/r<^.  [1  PAR-],  to  hear, 
carry,  convey^  take :  hominam  ad  Baias  octopboro : 
viaticam  ad  hoetem :  frumentam  secum,  Gs. :  coi^ 
pom  insueta  ad  onera  portanda,  Cd. :  sub  atii  Fa- 
Bckmlnm  Ubromro,  H. :  in  suo  sina  natos,  O. :  na- 
▼is,  quae  milites  portaret,  AoJon  board,  Cs. :  naves 
commeatum  ab  OstiA  in  Hispaniaro  ad  exeroitum 
portantes,  L.:  equns  ut  me  portet,  H. — Fig.,  to 
bear,  carry,  bring  :  Di  boni,  boni  quid  porto  1  T. : 
nescio  quid  peooati  portat  haec  porf^tio,  imports, 
T. :  portantia  verba  salotem,  bringinff,  O. :  tristi- 
tiam  Tradam  protervis  in  mare  Portare  ventis,  H. : 
aociis  atqne  amieis  aaxilia,  & :  ad  coniuges  laetam 
nuntinm,  L. :  robis  bellum  et  paoero,  L. 

pOYtdrimil,  I,  n.  [  1  PAR-],  a  tax,  toll,  duty,  tm- 
poistf  cmtom,  tariff:  portoria  reliquaque  omnia 
vectigalia,  Cs. :  portorlum  dare :  elroamvectionis, 
g  peddler's  liemne  tax. 

portuUi,  ae,/.  dim,  [porta],  a  litUe  gais,  L. 

Poitnnii%  I,  m.  [portus],  the  god  of  harbors 
(the  Greek  Palaemon),  C,  Y.,  0. 

portQOSa%  atfj,  with  comp,  [portus],  abound- 
in^  in  harbors,  rich  in  harbors :  mare :  pars  Nu- 
midiae  portuosior,  S. :  navigatio  minima,  vithaut 
harbors, 

portm;  fte,  m.  [1  PAR-],  a  harbor,  haven, port : 
in  6rae(5iae  portfls:  portu  aolrere,  sail  from  port : 
ex  porta  exire,  C^. :  portOs  linquere,  V. :  portum 
petere,  enter :  tenere,  reach  :  occupare,  H. :  in 
portum  se  vedpere,  Cs. :  In  porta  operam  dare^  to 


be  em  effieer  of  the  customs :  neque  ex  porta  vecti- 
gal  eooserrari  potest,  the  revenue  from  customs, —  * 
ProF.:  irt  porta  navigo^  i.  e.  am  out  of  danger, 
T. :  in  portu  esse. — Foet.:  Per  septem  Miius 
portOs  emissus  in  aequor,  i.  e.  mandhM,  0.  — F  i  g., 
a  place  of  refuge,  haven,  aayUtim,  retreat :  portus 
corporis,  £nn.  ap.  C. :  so  m  philosopliiae  portum 
conferre:  nationum  portus  erat  senatus:  omnis  in 
limine  portus,  i.  e.  security  is  at  hand,  Y. :  Yos  eii- 
tis  nostrae  portus  et  ara  f  ugae,  O. 

posoo,  poposoT,  — ,  ere,  inch  [PREC-J,  to  ask 
urgently,  beg^  demand,  re^jueet,  desire  :  Impius  es 
cum  posds,  ait :  sed  pensio  olomat,  Posce,  beg,  lu. : 
Fauno  immolare.  Sen  poecat  agnft  sire  roalit  hae- 
do,  if  he  require  it,  H. :  argentum :  pugnam,  L. : 
peccatis  veniam,  H. :  accusant  ei,  quos  populus 
^^oadt,  demands  for  punishment:  dictatorem  reum, 
require  the  prosecution  of,  L. :  ego  poBcor  Olympo, 
it  is  I  that  Olympus  eummons,  Y. :  tua  numina, 
invoke,  Y. :  abs  te  litteras :  parentes  pretium  pro 
sepulture  liberClm  posoere :  non  Ita  creditum  Po- 
sds Quintilinm  deos,  H. :  Quid  dedicatum  posdt 
Apollinem  Yates?  H. :  gravidae  posceris  exta  bo- 
vis,  they  ask  you  for  the  entrails,  0. :  posoor  meum  • 
Laelapa,  they  danand  of  me.  Or,  Parilia  poscor, 
0. :  poscimus,  ut  cenes  civiliter,  lu. :  poscat  sibi 
fabula  credi,  H. :  Esse  sacerdotes  delubraque  ve^ 
stra  tueri  Posdmus,  0. :  poscunt  maioribus  pocu- 
lis  (sc.  bibereX  challenge  with  larger  gMets.  —  Of 
things,  to  make  necessary,  demand,  require,  need, 
coil  for:  quod  res  posoere  videbatur,  Ob.:  quod 
negotium  poseebat,  8. :  terrae  semina  poscunt,  Y. 

posltlo,  5ui8,/.  [1  positus],  a  situation:  caeli, 
enmate,  Ts. 

pooitor,  oris,  m.  [pono],  a  builder,  founder : 
moenia  positoris  Iiabeutia  nomen,  0. :  templorum, 
0. 

1.  poflitnt,  adj,  [P,  of  pono],  placed,  situated, 
set,  planted,  standing,  lying :  Roma  in  montibus : 
tumulus  opportune  ad  id,  L. :  somno  positus  (i.  e. 
sopitus),  Y. 

2.  wnAtnm  (Os),  m,  [pono],  a  position,  situa- 
tion^ at^iosition,  order,  arrangement :  siderum,  Ta. : 
positu  variare  oomas,  0.:  terra  a  podtu  nomen 
adepta  looi,  O. :  tot  ppsitOs  oonprendere,  vays  of 
dressing  the  hair,  O. 

poun6rIdi5iia%  see  postmeridlanus. 

pOBseSftio,  dnis,/.  [SED-],  a  taking  possession 
of,  seizing,  occupying,  taking :  bonorum :  regni,  L. : 
mittere  in  possessionem,  send  to  take  possessUm.-^ 
A  possessing,  holding,  possession,  occupation  :  oertA 
re  et  possessione  deturbari :  in  possessionem  pro- 
fidsci,  to  come  into  possession:  bonorum:  posses* 
sionem  tradere,  Cs. :  tenere,  X. — A  thing  possessed, 
possession,  property,  estate :  id  genus  possessio- 
Dum:  trans  Rhodimum  possessiones  habere,  Cs. : 


pfiwoMtnnctTilTi  Q 

urbanae,  ^. :  aes  allenjxm  ex  possessionibaB  soke- 
re,  S. — F  i  g^^pottemon:  prudentiae  doctrinaeque. 

poMMMinnonla,  ae,  /.  dim,  [1  possessio],  a 
mnaU  estate:  meae. 

poftseioor,  Oris,  m.  [poMideo],  a  pcmenWy 
owner :  si  possessor  sponsionem  non  faciet :  agel- 
li,  v. :  valeat  possessor  oportet,  Si,  etc.,  H. 

1.  poBseMtit,  P.  of  possideo. 

2.  poMessiii^  P.  of  possido. 

possideo^  sSdl,  sessus,  gre  [por  (for  pro)+  se- 
deo],  to  have  and  hold,  be  matter  of,  own,  posaesa  : 
ex  edicto  bona :  partem  agri,  Ca.  :  solum  bello 
captum,  L. :  plus  Pallante,  lu. — To  hold  poaaetsion 
off  occupy :  ferro  saeptus  possidet  sedes  sacras, 
Poet  ap.  C. :  Zepbyri  possidet  aura  neraus,  Pr. — 
F i  g.,  to poa8e$$,  nave:  plus  fidei  quam  artis  in  se : 
buQC  diem,  i.  e.  ta  vorthipped  on  this  day,  0. 

pomdo^  sSdl,  sessus,  ere  [por  (for  pro) +sido], 
to  take  pouemon  of,  occupy,  seize  :  Pompei  bona, 
possessed  himself  of :  regno  possesso :  (agros)  quos 
armis  possederint,  Cs. :  circumflous  umor  Ultima 
possedit,  took  possession  of,  0. — ^F  i  g. :  breri  tern- 
.  pore  totum  boininem. 

poasnm  (possiero,  possiet,  T.),  potuT,  posse  (old 
potesse),  irreff,  [potis+sum],  to  be  oMs,  have  potter, 
can :  quantum  valeam,  quantamque  possim :  ut, 
quoad  possem  numquam  disoederem :  Caesari  te 
oommendavit  ut  gravissime  potui,a«  earnestly  as  I 
possibly  cotdd:  potest  fieri,  ut  fallar,  it  may  be: 
non  possum  quin  exclamem,  I  cannot  bnt :  ut  nibll 
ad  te  dem  litterarum,  facere  non  possum,  I  cannot 
help  writing  to  you:  aequitatera  tuam  non  potui 
non  probare,  /  could  not  avoid  approving :  non 
potest,  it  is  impossible,  T. :  nos  dignitatem,  ut  po- 
test, retioebimus,  as  far  as  possible :  coroprendi 
iube  (eum),  quantum  potest,  T. :  posse  loqui,  the 
power  of  speech,  O. :  posse  rooveri,  0.  —  E  s  p.,  as 
an  auxifiary,  represented  in  English  by  the  poten- 
tial mood,  to  have  power,  be  able:  pluriroa  proferre 
possumus,  /  migfU  adduce  many  more,  N. :  muni- 
tiones  Caesaris  prohibere  non  poterat,  nisi,  etc.,  he 
could  not  have  hindered,  Cs. :  quaroquam  et  illud 
dicere  poteram,  might  have  said,  L. :  consul  esse 
qui  potui,  nisi  tenuissem,  etc,  might  have  been  eon- 
std:  ut,  si  hostem  habulsset  consul,  magna  clades 
accipi  potuerit,  L. — To  be  able,  be  stroftg,  bepower- 
fulj  have  inflttence^  be  efficacious,  avail,  accomplish : 
non  dubium,  quin  totius  Galliae  plurimum  HeWetii 
possent,  Cs. :  quod  poterant,  id  audebant:  apud  me 
plurimum :  quoniam  multum  potest  provisio  animi 
ad  minuendum  dolorem :  ad  beate  Tirendum  satis 
posse  virtutem :  non  omnia  possumus  omnes,  V. 
— £  1 1  i  p  t. :  quod  vl  non  poterant,  f raude  adsequi 
temptant,  Gu. :  ut  coUegam  vi,  si  aliter  non  pos- 
sent^ de  foro  abducerent,  L. 

1.  pott,  adv.  [POS-].--Of  place,  behind,  back, 


18  poatenw 

backwards:  ante  aut  post,  L.:  servf,  qai  post 
erant :  ubi  periculum  advenifc,  invidia  atque  super- 
bia  post  f  uere,  i.  e.  were  forgotten,  S. :  post  minor 
est,  i.  e.  ehorter  when  seen  from  behind,  lu.  —  Of 
time,  afterwards,  after,  later:  post  duobus  mensi- 
bus,  T. :  initio  . . .  post  autem :  rursus  . . .  post, 
S. :  multis  post  tmniB,  many  years  after:  aliquanco 
post,  somewhat  later :  paulo  post  Talens,  a  litdt 
letter  :  multo  poet  quam,  long  after  :  post  tanto,  so 
long  after,  V. — Of  order,  afterwards,  next :  primum 
. . .  post  deinde,  T. :  primo . . .  inde . . .  post,  S. 

2.  pOBlt,praep.  with  ace,  [1  post]. — Of  place, 
behina:  post  urbem  in  via  PompeiS :  post  tergum, 
Cs. :  post  montem  se  oocultare,  Cs. :  post  equitem 
sedet  atra  cura,  H. — Of  time,  after,  since:  post 
factam  iniuriam,  T. :  aliquot  post  mensis,  some 
months  later  :  maxima  post  hominum  memoriara 
dassis,  since  the  memory  of  mem,  N. :  post  M.  Bni- 
tum  proconsulera,  after  the  proconsulate  :  post  ur- 
bem conditAm,  since  the  fmmdation  ofJUome:  post 
homines  natos :  alii  post  m^fttture poets,  Y. :  pose 
ilia,  afterwards,  T. :  post  Hectors,  O. :  hnnc  post : 
decessit  post  annum  quartum  quam  expolsos  erat. 
X. — F  i  g.,  after,  beneath,  inferior  to,  less  tiv^porteiil 
^fi,  next  to:  post  huno  ApoUinem  (colunt),  Os. : 
neque  erat  Lydia  post  Chlo«n,  H.:  sua  oeceasaria 
post  illitts  honorem  duoere,  S. 

poat-aa  or  post  ei,  adv,,  after  this,  after  that, 
hareafter,  thereafter,  afterwards^  later  :  qui  in  exer- 
citu  P.  Sullae,  et  postea  in  IL  Orassi  f oerat,  Gs. : 
postea  cum  nihil  scriberetur:  post  ea  lod  consul 
pervenit  in  oppidum,  & :  postea  aliquanto,  a  little 
while  after:  paucis  postea  mensibus :  per  breri 
postea  mortuus  est :  legati  delude  postea  misst  ab 
rege,  L. :  inde  postea,  L. :  postea  deinceps,  L. — 
With  quam  (less  correctly  as  one  word,  voe^- 
quam),  after  that:  postea  quam  ego  in  ^iliam 
▼eni:  postea  quam  nuntii  venerint,  Gs.:  postea 
vero  quam  acoepit,  etc,  8.  —  Then,  after  that,  im 
view  of  that,  infiM  :  nonne  haec  iusta  tibi  video- 
tur  postea?  T. :  quid  postea?  what  thmf  T,  L. : 
quid  postea,  si  Romao  adsiduus  ful  ?  what  follows! 

(postea-qvAin),  see  postea. 

poBtan,  poctetior,  see  poetenis. 

po«t«iitUk  itls,/  [posterns],  the  futnrs,  fut- 
ure time,  futurity,  after  ^aget:  posteritatis  odo 
consulere:  habeat  rationem  posteritati^  (X — 
After-generations,  posterity :  sperare,  Scipioois  et 
Laeli  amicttlam  notam  posteritati  fore:  sen,^ 
posterity^  0. :  aetema,  0. :  posteritati  senrire,|x«f- 
humousfame. — Of  animals,  o/^^n^.*  Hirpiiu,Iu. 

poctetilM,  ads,  eomp,  [  posterus  ],  later,  at  a 
later  day:  iubet  posterius  ad  se  rererti,  by  and 
by :  si  posterius  f  uisset,  had  he  Used  later. 

(postenuX  tufj,  with  eomp,  posterior,  us,  and 


postfaxo 


«99 


poBtridle 


nom.  m.),  corrdng  afUr^  foUowing^  ntsd^  entumg^ 
KubaequaU,  future :  cum  \h\  diem  posteram  com- 
rooraretur :  postero  die,  S. :  postera  nocte,  N. : 
postera  aetas,  H. :  postera  Crescam  lande,  in  the 
esteem  ofposteriiyy  H. — Plur.  m.  as  gubtt.^  coming 
generattonB^  detdndante^  potteritif:  sic  vestri  po- 
steri  de  vobis  praedicabunt. — ^Ellipt:  qaam  mi- 
iilmum  credula  postero  (sc.  tempori),  to-morrow^ 
H. :  in  posteram  oppugnationem  differt,  the  next 
datfy  Cs. :  in  posterum  (sc.  tempas)  confirmat,/or 
ike  fiUurtf  Cs. :  lotige  in  postenim  prospioere. — 
Ab  evbst,  n.,  a  eequence^  reetUt :  poeterum  et  conse- 
quens. — II.  Comp.^  that  comee  after^  next  in  order, 
following,  latter,  later,  posterior :  ut  cum  priore 
(dicto)  posterias  coliaerere  videatar :  nee  acumine 
poflteriorum  (oratonimX  nee  fulmine  utens  sape- 
rionim  :  Pars  prior  apparei,  posteriora  latent,  O. : 
cogitationes,  afierthoiughU:  quod  prius  online 
▼erbum  est,  Posterius  facias,  H. :  Posterior  partis 
superat  raensura  priores,  i.  e.  the  hulk  of  the  hind- 
er parte,  0. — ^F  i  g.,  inferior,  of  leu  account,  of  lower 
value,  woree:  nihil  posterius,  niliil  nequius:  non 
posteriorea  feram  (sc.  partis),  /  ahaU  not  be  behind- 
hand, T. :  ntnun  posterior  an  infelicior  esset  iudi- 
care :  quorum  utrique  patriae  salus  posterior  suft 
dominatione  fuiL— IIL  8up,,  fundmott,  latt,  after- 
moei, rear:  alia  prima  ponet,  alia  postrema :  ades, 
S. :  nee  postrema  cura,  not  the  lael,  V.—Plur.  n. 
as  mbet,,the  laet,rear:  in  agmine  in  primis  modo, 
modo  in  postremis  adesse,  S.:  non  in  postremis, 
especially  (cf.  in  primis) :  Meesapus  primas  acies, 
postrema  co6reent  Tjrrbidae  iuvenes,  V. — Fig., 
the  last,  lowest,  basest,  meanest,  worst:  genus:  ser- 
Vitus  postremum  malorum  omnium. 

post-ferd,  — ,  — ^  ferre,  to  put  after,  esteem  less : 
libertati  piebis  suas  opes,  sacrifice,  L.:  robore 
nulii  iavenum  postferendus,  Cu. 

post-genitOB,  adj.,  bom  afterwards. — Plur,  m. 
as  subst.,  posterity,  deseendeaUs,  H. 

poftt-habeo^  ul,  itns,  dre,  to  place  after,  esteem 
less, pos^one,  neglect:  omnis  posthabui  mihi  res,  T« : 
omnia,  Cs. :  omnibus  rebus  posthabitis,  neglecting 
everything:  posthabui  illorum  mea  seria  ludo,  V. 

poflt-hao,  adv^  after  this,  hereafter,  henceforth, 
in  future:  bunc  tu  oogitaa  Recipere  posthac?  T.: 
ne  umquam  posthac,  v.,  H.,  lu. 

post-haao,  ade^  hereafter,  afterwards,  Ta. 

(posthumiis),  see  postumus. 

postioiiB,  ad^,  [postl  in  the  rear,  behind,  hind- 
er, back-,  posterior :  aemum  partes,  L. — ^As  subst. 
a.,  a  baMoors  aedium,  L.,  H. 

postilion  6ms,  f  [poetulo]«  in  religion,  a  daim 
of  a  god  for  a  forgotten  saertjke. 

post*i]la  or  post  illi,  adv,  [of.  postea],  after 
thai,  afterwards:  poetilla  iam  tudas  licet,  T. :  Po- 
stilla  errare  Tidebar,  Eon.  ap.  C,  Ct 


postlii,  is  (abl.  posti,  0.),  m.,  a  post,  door-post: 
caput  legis  in  curiae  pc^te  figere :  armis  HereuUs 
ad  postern  Axis,  H. :  tenens  poatem  dedicat  tern- 
plum,  L. :  sacer,  V. — IHur.,  a  door:  postis  a  car- 
dine  Tellit  Aeratos,  V. 

postHminiiim,  i,  n.  [  post+limen  ],  a  return 
behind  tfte  threshold,  complete  return  home,  restora- 
tion of  rank  and  privileges,  right  of  recovery, 
postliminium :  ei  nullum  esse  postliminium,  no 
rig/U  of  return:  civi  Romano  licet  esse  Oadita- 
num,  sive  exsilio,  sive  postliminlo,  Ue.by  resusning 
his  citixenship  in  Oades. 

poat-mmdianns  (poem-,  not  pom-),  ac(^, 
of  tlie  afternoon,  in  the  afternoon :  tempus :  su- 
tio,  L. :  litterae. 

post-modo  or  post  modOi  adv.^  afterwards, 
after  a  while,  a  little  later :  Me  esse  . . .  post  modo 
rescisces,  T. :  inmeritis  nocitura  Postmodo  te  na- 
tis  fraus,  H. :  publicum  in  praesenti&  dedecus, 
postmodo  periculum,  L. 

postmodimi,  adv,  [ post + modus],  after  a 
wHue,  a  Utile  later:  flecti  precibus,  L. 

poBt-pono,  posul,  positus,  ere,  to  put  after, 
esteem  less,negled, disregard:  ut  omnia  postponere' 
videretur,  Cs. :  scorto  Officium,  H. :  tos  natis  suis, 
0. :  omnibus  rebus  postpoeitis,  laying  aside  every- 
thing, Cs. 

poBt-pnto,  ftvl,  — ,  ftre,  to  regard  as  secondary, 
disregard:  omnSs  res  prae  parente,  T. 

post-qtuun  or  pott  quanit  conj,,  after  that, 
after,  as  soon  as,  when:  postquam  oonvenere,  S. : 
poetquam  Caesar  pervenit,  obsides  poposcit,  Cs.{ 
poet  quam  armis  disceptari  coeptum  est:  unde- 
cimo  die  postquam  a  te  discesseram :  quod  post 
accidisset,  quam  dedissem  ad  te,  liberto  too,  litte- 
ras :  quartum  post  annum,  quam  redierat,  N. — 
Since,  because,  inasmuch  as :  Postquam  sensit  ob- 
servari,  etc.,  T. :  postquam  suas  terras  sedem  belli 
esse  viderent,  Terterunt,  etc.,  L. 

poatremo^  adv,  [abL  of  postremus;  sc.  tern- 
pore],  at  last,  finally,  last  of  all:  inprimis  . . .  po- 
stremo,  Cs. :  agri,  regna  denique,  postremo  eUam 
vectigalia :  primo  . . .  deinde  . . .  postremo,  S. 

poatrSmimi,  adv.  rpo6tremus],/or  the  last  time, 
last  of  all,  at  last :  bodie  postremum  me  rides,  T. : 
eo  die,  quo  postremum  visus  erat :  Ilium  Postre- 
mum expellet  heres,  H. 

postrSmiuii  n^  of  (posterns). 

postridie,  adv,  [I  e.  posteri  die],  on  the  day 
after,  the  next  dayr  postridie  constituunt  profici- 
sci,  Cs. :  mane  descendit:  quid  causae  fuerit» 
postridie  intellexi,  quam  discessi:  postridie  eius 
diei  mane, Cs. — With  ace.,  the  day  after:  venatio, 
quae  postridie  ludos  Apollinarls  futura  est:  po- 
stridie IdQs:  Nonas,  I^.g.^.^^,,y,^oOgie 


posttQiibo 


680 


potovtM 


poat-flonbOt  BcrTpsi,  — ^  ere,  to  add  in  writing : 
Tiberi  nomen  suo,  Ta. 

postnlatld^  Gnia,/.  [pOBtulo],  a  requiring,  da- 
mamd,  requmt,  dedre:  aequa  et  honeste :  ooncessit 
Benatus  postulationi  tuae:  opinione  ralentior. — 
A  eomplainiftamotiulaiuin:  neque  Utes  uHae  inter 
eas,  posUilatio  Numquam,  T. — An  applictUum/or 
leave  to  sue  :  Tuberonia. 

pOBtulattun,  I,  n.  [P,  n,  of  postulo],  a  demand^ 
request,  daim :  boo  de  Btatuis :  ut  remittantur  po- 
stalata  per  litteras :  sua  quoque  ad  eum  postulata 
deferre,  Os. :  oogtiitis  suis  postulatis,  Cs. :  postu- 
lata facere,  N. :  peragere,  i.  e.  ioformdate^  L 

(poBtolatus,  as),  m.  J^postolol  a  claim,  suit, 
complaint:  postiilutu  audito,  etc.,  L. 

j^OBtulo,  ftvl,  Stus,  5re  [PREC-J,  to  atk,  demand, 
daim,  require,  request,  desire :  incipiunt  poatulare, 
minari:  nemo  inventus  est  tarn  impudens  qui 
postularet  ut  venderct :  postalavere  plerique,  ut 
proponeret,  etc.,  S. :  suom  ius  postulat,  T. :  fidem 
publicain:  ad  Benataro  venire  auxilium  postula- 
turn,  Gs. :  nootem  sibi  ad  deliberandum :  poBtuIa- 
tur  a  te  iain  diu  historia:  quod  principea  civita- 
tum  a  me  poatulassent :  postulatum  est,  ut  Bibuli 
Bententia  dtvideretar:  legatoB  mittit  poetulatum, 
ne,  etc.,  S. :  qui  postulareut,  eos  sibi  dederent,  Cs. : 
postulo,  Appi,  oonsideres,  quo  progrediare,  L. :  a 
senatu  de  foedere:  me  duoere  istis  dictis  poatu- 
las  ?  expect,  T. :  quod  de  argento  posse  postuleni 
roe  fallere  (eum),  i.  e.  itnd^ake  to  deceive  him, 
T. :  qui  adire  senatum  non  postulassent,  asked  an 
audience,  L. :  ante  quam  bona  possideri  postula- 
rentur,  were  daimed:  hio  postulat  se  Romae  ab- 
Bolvi,  qu!,etc^«:^pee<«.*  haeo  cum  praetorera  postu- 
labas,  of  the  praetor :  qui  postulat  deus  credi,  Cu. 
—  To  sumnum,  arraign  before  a  court,  prosecute, 
accuse,  impeach:  Gabinium  tres  adhuc  factiones 
postulant:  alqm  de  ambitu:  alqm  roaiestatis, Ta. : 
delationem  nominis,  i.  e.  <uk  leave  to  prosecute; 
servos  in  quaestionem,  ask  that  the  slaves  be  ez- 
amined  under  torture:  quaestionem,  the  appoint- 
ment of  a  special  tribunal,  L.-— Of  price,  to  eumand, 
ask:  Aocipe  vtctori  populus  quod  postulat  aurum, 
lu.— Of  tliingSi  to  make  necessary,  require,  demand, 
call  for:  Nunc  hie  dies  alios  mores  postulat,  T. : 
ut  temporis  exlguitas  postulabat,  Cs. :  mittor,  quo 
postulat  usus,  0. :  res  postulare  videtur  alqd  ex- 
ponere,  S. 

poBtnmiis  (pcMitbttOf  (^»  wp-  [posterus].— - 
Only  of  children,  last,  latest^ym,  late-bom:  mor- 
tuo  postumo  Alio:  tua  postuma  proles,  son  of 
your  old  age,  V. 

pote^  ac(/.  see  potis. 

potana,  entis  (^«fi.  plur,  poCentam,  V. ),  a^. 
with  eon^  and  sup.  [P,  of  possum],  oMa,  mighty^ 
itrang^  powerful,  pi}tent :  animus,  S. :  familiae,  L. : 


contra  poteutiorem  auzili  6gere»  Cb.  :  potentissi- 
mus  civis :  Koma  opibua,  0. :  parvo  Fabricius,  L  e. 
with  small  resources,  Y. :  in  amore,  L  e.  fortuMoU, 
Ci.—' Having  power,  ruling,  controlling,  matter: 
dum  mei  potens  sum,  my  own  master^  L. :  sanos 
mentisque  potens,  in  his  right  mind,  0. :  poteotes 
renim  suarum  atque  urbia,  having  made  thenwdea 
masters  of,  L. :  potentes  huius  consili,  arinters,  L: 
diva  Cypri,  that  retgns  over  (I  e.  Venus),  H. :  Ijne 
Musa,  that  presides  over  lyric  poetry,  H.:  irae, 
master  of  his  anger,  Cu. — /^  cc^Mible,  equal:  reg- 
ni,  L. :  neque  pugnae,  neque  fugae  satis  poteutes, 
unable  either  to  fight  or  to  flee,  L.  —  Partaking, 
having  attained:  voti,  0. :  iussi,  having  fuljilUd 
the  command,  0. — Strong,  mighty,  powerful,  ^co- 
dous,  potent,  influential:  fortuna  in  res  bellicas, 
L. :  herba  ad  opem,  O. :  nihil  esse  potentius  auro, 
0.--AS  subst.  m.,  an  a^-istocrat,  man  of  in/uentt, 
powerful  person :  res'melior  inopi  quam  potenti, 
L.:  (oonsulatus)  praemium  semper  potentioni 
futurus,  L. 

potentatua,  us,  m.  [potens],  might,  power,  nde, 
dcminion :  cum  ad  eum  potentatiiB  omnia  recidifl- 
set :  de  potentatu  contendere,  Ga. :  aemulo  poten- 
tatOs  inimicus,  L. 

potenter,  adv,  with  comp.  [potens],  strangle, 
mightily,  vigoroudy:  pemimpere  saza  potentius 
Ictu  fulmineo,  H. :  cui  lecta  potenter  erii  res,  wko 
lias  made  a  masterly  dunce,  H. 

potentia,  ae,/.  [potens],  might,  force, power: 
armorum  tenendorum,  L. :  solis  Acrior.V. :  raorbi, 
0. :  occulti  miranda  fatt,  lu. :  Nate,  mea  magna 
potentia  solus,  i.  e.  source  of  my  power,  Y. — .^ita- 
cy,  virtue :  herbanim,  0.  —  F  i  g.,  politieal  power, 
authority,  sway,  influenee,  eminence  :  Pompet  for- 
midulosa,  S. :  summae  potentiae  adulesoens,  Ga. : 
erant  in  magnA  potentiS,  in  great  entthorify:  ain- 
gnlaris,  monarc^eal,  N. :  rerum,  sovereignty,  O. : 
contra  perioulosaa  hominum  potentias. 

poteatiflft  Mis,/,  [potis].— Of  persona,  ability, 
power,  capacity,  force :  in  se  poteetatem  habere 
tantae  ascntiae,  such  a  power  of  craftiness,  T. :  ant 
potestas  defuit  aut  facultaB.-4)f  things,  egkaty^ 
force,  virtue:  potostates  herbarum,  Y.-*^  power 
of  choice,  control,  detertnination:  vitae  necisque, 
S. :  beneficiorum  tribuendorum :  quasi  non  ea  po- 
testas sit  tua,  ut  facias,  T. :  non  esse  in  n<strft 
potestate,  quin  ilia  evenlant :  esse  in  senaiOs  popo- 
lique  R.  potestate :  familiam  in  potestate  habere, 
keip  in  davery,  L. :  esse  in  su&  potestate,  ow's  oim 
master,  N. :  e3  de  re  ius  ac  potestas,  jurisdiction 
and  authority,  L. — 8df -control,  sdf-eommand :  qui 
exisse  ex  potestate  dicuntor  . . .  quia  bob  sunt  in 
potestate  mentis. — Sovereignty,  pubHe  authority, 
sway,  power,  dominion,  rule,  empire  :  ut  impersD<ti 
ius  potestatemque  habeat,  l^gal  and  miliiary  su- 
premacy: ThessaIiaBiinfpo^(aj4ipi|^hebanonira 


b'?vS»t?gl(P'' 


en 


magiHraey:  praetoria:  ut  bonft  ratione  enerit, 
nihil  pro  potestate,  i  e.  6y  ^fieiod  prm^re:  ita 
poteatatem  gerere,  ut,  etc.,  to  to  <ubninuter  the 
ojiee, — Power,  abilitjfy pouiMUy,  opportunity:  li- 
berius  viFendi,  T. :  quotiens  mihi  certoram  homl- 
nnm  potestaa  erit,  vhmmfer  I  find  mm  on,  wAom 
Icon  rdy:  at  quid  dicere  veilet,  feci  poteatatem^ 
i.  e.  accorded  permkrion :  quae  potestaa  si  mihi 
aaepiaa  fiet,  iitar,  AtUl  pitmmi  itodf:  ut  reapon- 
dendi  tibi  poteatatem  CaoiaiD :  omnium  mihi  litte- 
raram  fieri  poteatatem  oportere,  mnut  be  aUowed 
aeeeu  io:  poteatatem  aui  faoere,  allow  tkemgehee 
to  be  epokmk  to :  lacere  omniboa  ooBveniendi  aui 
poteatatem,  adbMtf  to  cm  audtenoe:  deceniendi  po- 
teatatem Pompew  fedt,  am  opporiunUy  for  a  de- 
cisive enffoffemeni^  Ca. :  sui  poteatatem  facere,  cp- 
portunUjf  to  fight,  Ga. :  potestaa,  virtutem  veatram 
ostendere,  L. :  Xoa  fiigi£i/dum  praecipitare  pote- 
staa, V. — A  pereon  in  ojke^  piMic  ofiloer^  magi^ 
tratc,  ruler:  ab  aliquft  poteaute  legitima  evocatua, 
by  oonte  lawful  authority :  imperia  et  potestatea, 
military  and  dvU  qf^jUere:  mavis  Fidenaram  ease 
poteaUa,  In. :  boromum  rerumque  aeteraa,  L  e. 
Jupiter,  V. 

potin,  for  potisne,  aee  potis. 

potio^  Onia,/.  [P0-],  a  drinHny:  in  medift 
potione  ezdamavit.  —  A  drink,  draught,  potion  : 
oontemptiaatmia  eacia  et  potionibas :  cam  potione 
aitia  depulsa  eaL  —  A  poieonou*  draught,  potion, 
philier:  potione  multerem  suaiulit:  haec  potio 
torquet,  lu. :  Non  usitatis  potionibas,  magie  po- 
tione, H. 

1.  potior  (potitur,  T.,  V.,  0. ;  poteretnr,  Ct ; 
poteremnr,  0. ;  poterentnr,  L.,  0.),  Itas,  Iti  (poll, 
Eno.  ap.  G.X  dep,  [potis],  to  become  matter  of,  take 
poeoeotion  of, get,  obtain,  acquire,  receive:  libidinea 
ad  potiundum  incitantiir:  ai  eiaa  oppidi  potitua 
foret,  S. :  vexiUi,  L. :  rerum,  K. :  summam  imperii, 
uaurp  tupreme  authority,  N, :  in  ape  urbis  hostium 
pottundae,  L. :  natura  iia  potiena:  gens  urbe  noatrft 
potitura :  imperio  totiua  Galliae,  Ca. :  sceptro,  0. 
— To  be  matter  of,  have^  hold,  pottett,  occupy :  qui 
tenent,  qui  potiuntur :  civitas  Atheniensium,  dum 
ea  rerom  poUta  eat,  wot  tupreme :  patria  com- 
moda,  T. :  (voluptatea),  quibua  seoectua,  ai  non 
abuude  potitur,  etc. :  oppido,  L. :  potiuntur  Troes 
barena,  i.  e.  reach,  V. :  monte,  have  climbed,  0. 

2.  potior,  eomp.  of  potia. 

potis  or  pote,  adj,  indeel.  with  eomp.  potior, 
pottos,  and  tuj%  potissimns  [POT-].  I.  Foeit,, 
able,  eapaUe  (with  at  or  etQ :  Potin  ut  desinas  (sc. 
68 )*  Can  you  ttopf  T.:  dum  potia  (es),  aridnm 
Gompone  lignnm,  H.:  At  non  Euandrum  potia  eat 
Tia  nll«  tenere,y.  — i\MttM«.«  nihil  potia  supra, 
nothing  eoM  exceed  it,  T. :  ubi  Neo  potia  eat  flue- 
tOa  aeqaare  aequendo^  V. :  quantum  pote,  at  toon 


aepottUtU, — XL  Oomp.,  of  persona,  better,  prefer- 
ahte,  tuperior :  ut  ait  potior,  qui  prior  ad  dandumst, 
T. :  civea  potiorea  quam  peregrioi :  heres,  L. :  qui 
potior  nunc  ea,  Tb.—- Of  things,  better,  preferable, 
more  uecfvl,  more  important:  Noristine  locum 
potiorem  rure  beato  ?  H. :  mora  civibua  semper 
fuit  aervitute  potior :  nihil  mihi  fuit  potius  quam 
ut,  etc.,  more  urgent:  semper  se  rei  p.  commoda 
privatia  neocssitatibus  h&bnisse  potiora,  Ca. :  po- 
tiora  quaedam  agere,  moi-a  in^tortant  mattert,C\x. 
—  ZIL  Sup,,  chief,  principal,  mott  prominent, 
ttrongetts  quae  dubia  nisu  videbantur,  potiaau- 
OMU  temptare,  foremoet,  S. :  quid  poti«simum  sit, 
quaeritur :  cauaa,  Ta. :  potiastmi  libertorum,  Ta. 

pottiMrimnin  ( -snmum  ),  ode,  tup,  \  potis  ], 
ehiefiy,  prineipally,  etpeciatly,  eminenUy,  a&we  alt: 
Qilom  Tocabo  ad  eenam  Potissimum?  T. :  exaistat 
aliqola  et  potiaaimnm  Gaecus  ille :  te  potissimum 
boo  persequi  oporteret :  quid  agam  *  aut  quo  po- 
tiaaimnm hifelix  acoedam  ?  S. 

potitQS,  P.  of  1  potior. 

potiofli  adv.  eomp,  [  potis  ],  rather,  preferable, 
more:  sed  scin",  quid  volo  potiua  facias  ?  T. :  nee 
7ero  imperia  expetenda,  ao  potius  non  aociptenda 
interdum:  Galliam  potius  esse  Ariovisti  quam 
populi  R.,  Gs. :  si  domus  haec  habenda  est  potius 
quam  deversorium :  se  miliens  morituros  potius 
quam  ut  tantum  dedeooris  admitti  patiantur,  L. : 
mansurus,  potius  quam  incertae  vitae  parceret, 
S. :  per  interregem  comitia  habenda  esse  potius, 
quam  consul  alter  a  l>ello  avooaretur,  L. :  vel  haec 
patienda  oenseo  potiua,  quam  truoidari  corpora, 
L.  -« With  aut  or  vd,  or  rather,  or  I  may  better 
tay:  efficiet  enim  ratio  ut . . .  mors  aut  malum  non 
sit,  aut  ait  bonum  potius :  quam  fuit  imbeciilus, 
quam  tenui  aut  nnllA  potius  valetudine:  Cato 
magnus  homo,  yel  potius  summus  rir. 

poto^  ivl,  atus  (potOruSyTb.,  Pr.),  ftre  [potus], 
to  drink:  potaturua  eat  apud  me,  T.:  si  potare 
velit:  aquam,  Iu«:  poturl  (Tantali)  deserit  unda 
sitim,  Tb. :  poturas  ire  iubebat ores,  Pr.~4>f  tilings, 
to  drink  up,  suck  in,  abtorb :  potantia  vellera  f  u- 
cum,  H.:  potanda  ferens  infantibus  ubera,  lu. — 
Fig.:  Stoicorum  ista  magia  gustata  quam  potata 
delectant. — To  drink,  tope,  tipfle:  obaonat,  potat 
de  meo,  T« :  ibi  insuevit  exercitus  amare,  potare, 
S. :  frui  Toluptate  potandi:  potantibua  his  apud 
Tarquinium,  L :  totoa  dies  potabatur. 

potor,  5ris,  m.  [PO-1,  a  drinker:  aquae  poto- 
rea,  H. :  Rbodani,  L  e.  dwdler  by  the  Bhone,  H.— • 
A  drunkard,  tot,  toper:  potorea  Falemi,  H. 

potriac;  Tois,/  [potor],  a  female  tippler.  Ph. 

potolentaa  (p5oiil-},  adj,  [potus],  drinkable. 
— IHur.  n.  as  euStt.,  drinkaJUet,  arinkt:  esculenta 
el  potulentii. 

1.  potn..  ««(,•.  iP.^^^^^^^^4nmk,<irun» 


fln 


ws  sftDgiiiiie  Uari  polo:  poti  faeee  teons  oadi, 
Jrainedt  U,^27uU  Am  drunk^  drtmken^  inUmeaUd: 
doroum  bene  potus  rodire :  anus,  H. 

2.  potus,  tl8,  m.  [P0-],  a  drinking:  hnmode- 
nto  extumefacto  potu :  potui  eise,  Ta. — A  drinlc^ 
Jbraughi :  refectiu  potu,  Gu. :  cibi  pottlsqae,  Ta. 

1.  prae,  adv.  [PRO-],  bef are,  in  front :  i  prae, 
sequor,  go  on  be/ore,  T. 

2.  prae, prtup.  with  abL  [I  prae ],  before,  in 
frond  of  in  advance  of:  ai  huic  aliqutd  paulam 
prae  manu  Dederia,  ai  hand,  i.  e.  rtadif  mon^,  T. : 
ainguloa  prae  se  ioermos  miUere,  8. :  adllantem 
prae  se  pogionem  talit:  prae  se  armentum  agens, 
L— F  i  g.,  ia  the  phrase,  prae  se  lerre,  to  make  a 
ditplay  of  show,  diephy,  manifest,  parade,  exhibit, 
prof  est :  ego  semper  me  didicisse  prae  me  tuli : 
soelus  et  fucinus  prae  se  ferens:  beala  vita  glo- 
rianda  et  prae  se  ferenda  est. — In  comparieon 
wth,  compared  with,,  in  view  oft  omnia  prae  meo 
commode,  T. :  omnia  prae  divitiis  spernunt,  L. : 
▼eros  illos  Atticos  prae  se  paene  agrestes  putat : 
Conctane  prae  Oampo  sordeatt  H. — Of  a  hinder- 
ance,  fw,  throf4ffh,  beeanee  of,  by  reason  of,  on 
acamnt  of:  animus  inoertns  prae  aegritudine, 
irresolute  for  narrow,  T. :  prae  gaadio  ubl  sim 
nescio,  T. :  neque  prae  lacrimls  iam  loqui  pos- 
sum :  nee  iuris  qaicqoam  prae  impotenii  irft  est 
servatum,  L. 

prae-acutiUi  atf;.,  aharp  in  front,  eharpensd, 
painted:  cacumina,  Cs. :  sudes,  S. :  cuspis,  0. 

prae-altiui,  adj,,  very  high :  rupes,  L. :  mens, 
L. — Very  deep:  flumen,'L. :  proxima  terrae  prae- 
atta  sunt,  E 

praebed,  ux,  itus,  ere  [prae+habeo],  to  hold 
forth,  reach  out,  proffer,  offer,  tender:  os  ad  con- 
tumeliam,  submit  to  open  xnsuU,  L. :  eis  os  tuum : 
oollum  cultris,  lu. :  auris  adulescentinm  couviciis, 
give  ear,  L. — To  give,  grard,  furnish,  supply:  pa- 
nem,  N. :  spectaculum,  S. :  sponsalia :  Lnna  prae- 
bebat  lumen  eunti,  0. — To  give  up,  yidd,  expose, 
surrender,  offer:  se  tertiam  Tictimam  rei  p.:  vos 
telis  hoetium,  L. :  Cjrum  vertenti  fortunae.  L.:  se 
praebentem  destringere  Cygnum,  0.  —  To  give, 
furnish,  render,  ehSw,  exhilkt,  represent:  aetati 
fubricae  exempla  nequitiae.  speciem  pngnantium, 
Cs. :  materiam  seditiouis,  L. :  Ciceroni  in  periculis 
fidem,  N. :  Phormio  in  hac  re  strenuom  iiominem 
praebutt  (t.  e.  se),  T.:  in  re  misericordem  ee:  in 
eos  me  severum  praebeo. — To  excite,  cause,  occa- 
sion, arouse:  suspicionem  insidiarum,  N. :  praebet 
errorem,  quod,  etc.,  L. :  opinionem  timoris,  Cs. : 
ludop, /umt«A  sport,  T. — To  permit,  allow,  suffer: 
Quae  toUeus  rapta  est,  praebuit  ipsa  rapi,  0. 

prae-bibo,  bibi,  — ,  ere,  to  drink  before,  drink 
to:  aJcui  Tenenam. 


pnMUtor,  5riB,  m.  [praebeo],  a  funmhtt: 
Minister  et  praebitor,  an  qfidtU  purvsyar. 

praeUtaa.  P.  of  piaebeo. 

prae-calldua,  adj,,  very  warm,  hot :  potio,  Ta. 

pzae-oaniia,  a<fj,,  prematurely  gray,  H. 

prae-oaTeo,  cftvl,  oautus,  9m,  to  taks  eare, 
take  heed,  use  preeaution,  be  on  ons*s  guard,  be- 
ware: mihi,  to  look  out  for  myself,  T. :  ad  piae- 
cavendum  intellegendi  aatntia:  ab  inoidiia,  gwsri 
against,  L. :  vel  ez  supervaoiiai,  to  take  even  w- 
neesseary  preeauiians,  L. :  id  ne  oooideret.  sibi 
praeoavendute  existimabat,  Os. :  cum  Tidetor  pne- 
caveri  potuisse,  ai  provisum  esaet  —  7b  g^iard 
against,  seek  to  avert,  provide  agetimst:  peoeata, 
quae  difficillkne  praecaventur:  ita  mihi  res  tote 
praecanta  est,  ut,  etc. 

prae-oedOb  oessi,  oessns,  ere,  to  go  before,  pre- 
eeae,  lead  the  way,  lelad:  cum  ooronie  aureis  (in  a 
procession),  L.:  praecedebat  ipse  Tinctiia,  L: 
fama  loquax  praecessit  ad  anres,  Deianlra,  taas, 
0.:  is  praecedens  agmen  militttm,L.:  classem, 
L. — Of  time :  quae  ventoras  praeoedet  sezta  Ka- 
lendas,  O.— F I  g.,  to  surpass,  outstrip,  outdo,  end: 
Gallos  virtute,  Cs. :  vestros  honores  rebid  geren- 
dis,  L. 

praeoellena,  entis,  adj.  with  sup,  [P.  of  pcae- 
cello],  superior,  eudlsni,  eminesU,  distingmshed: 
vir  virtute :  vir  omnibus  rebos  praecellentiseimos. 

praeoellS,  — n,  — ,  ere  [2  CEL-],  to  surpass,  ex- 
ch:  alqm  f ecunditate,  Ta. :  per  nobiliutem,  Ta.: 
genti,  to  rule  aver,  Ta. 

prae-oeUraa,  a4j,,  lofty,  towering:  mpea,  V. 

praaoentio,  Snis,/.  [prae+1  CAN-],  a  msuieel 
prelude, 

praacentQ,  — ,  — ,  ftre  [prae+canto],  to  utter 
inea$itations  before:  huic 

1.  praeoeps,  cipitis,  abi  cfpid,  adj.  {  pnie+ 
caput],  headfarenumt,  headlong:  praedpitem  (me) 
in  pistrinnra  dabit,  T. :  ut  Sopatmm  praecipitem 
deidant :  praeceps  ad  terram  datus,  dashed  to  tie 
ground,  L. :  Desilit,  O. :  se  praecipitem  tecto  de- 
dit,  leaped  hsadUmg  from  the  roof,  H. — As  subsL 
n. :  m  praeceps  deferri,  headlong,  L. — Headfore- 
most, headlong,  in  haste,  suddenly:  ab  iniraieis 
circumTentus  praeceps  agor.S.:  ab  eqno  praeceps 
decidit,  O. :  (apes)  praedpites  Gadunt,  V. :  prae* 
cipitcs  fugae  sese  mandibant,  Os.  ^-' DomtkSl, 
steep,  precipitous,  abrupt,  perpendicular :  in  dediTi 
ao  praedpiti  loco,  Cs. :  saxa,  L. :  foesae,  V. :  itcr« 
0. ;  cf.  iter  ad  malum  praeoepa  ao  lubrieimL— At 
subst,  n.,  a  steep  place,  precedes:  iiirrim  in  prae- 
cipiti  stantero,  Y. :  immane,  In. — Sinking,  dseHn- 
ing, falling:  sol  Praedpitem  lavit  aequore  cumn, 
y . :  in  occasum  s^,  L. :  seBeetiu,  On. — Swift,  tep- 
id, rushing,  vi^il^jAui^  ^^.^^fi^ip^  O.:  aox, 


1^(^' 


688 


pnwoipito 


JUdimff^  O. :  remediam,  Co.— F  i  g.,  hMdUmg^  ha^y, 
rtuK,  fnte^kUe:  agunt  ernn  pnecipitem  fyoenae 
civium,purtue ^fiercely:  praeoipitem  amioam  fen-i 
8iiiere,nMA  tiito  the  <Aym:  Agricoia  in  ipaarn  glo- 
Ham  pneoeps  agebatur,  i.  e.  wi»  hurried  to  rtiistoue 
heighU  of  glory ^  TA.^Baah,  heuty,  ineonekUraie: 
quia  potest  ease  tain  praeoeps  ? :  oupiditas  domU 
nMoi^'-^Indined^  ffrone^  hatty:  natura  ad  esplen- 
dam  cupidineni,  S. :  praeoeps  ingeoio  in  iram,  L. 
— Dangerom,  criiieal:  in  tam  praecipiti  tempore, 
O. — ^Ah  auUt.  a.,  great  danger^  exiremily^  extreme 
danger^  critical  circumdaneee  .*  se  et  prope  rem  p. 
lit  praeoeps  dedei-at,  eicpoeed  to  extreme  <hnger^  L. : 
lavare  Aegrum  ex  praecipiti,  B. :  Omne  in  prae- 
<»piti  viUum  stetit,  x.e.atU$  extreme,  lu. 

2.  pxaeoepoy  adv,  [1  pmeceps],  headhng :  vim 
mortalium  praeoeps  trahit,  Ta. 

praaceptld,  onis,/.  [prae+CAP],  a prewnta 
noiionypreconc^um:  ad  earn  praeoeptiouem  ao- 
oedere,  quam,  etc. — A  precept^  wjunetion :  lex  est 
recti  praeceptio. 

praeoeptor,  dri?,  m.  [prae+CAP- J,  a  teacher, 
instrvetor,  preceptor :  viveodi  atqae  dicendi:  for- 
titudinis :  pbiloaophiae,  N. :  Aeacidae,  0. 

poraeceptxuE,  Icis,  /.  [  praeceptor],  a  precep- 
tren:  quft  (sapientia)  praeoeptrice. 

praeoeptnm,  i,  a.  [  P.  a.  of  praeeipio],  a 
moxtm,  nf?(f,  precept,  order,  directum,  command, 
injunction :  praeceptorum  plenus  istoram,  T. : 
praecepto  ab  iis  observato,  Cs. :  sine  praeoepto 
ulliua  Boa  sponte  struebatur  acies,  L. :  transvectae 
praecepto  diicis  alae, Ta.:  hoc  praeceptum  ofBci 
diligenter  tenendum  est :  praecepta  philosopbiae : 
de&m  praecepta  secuti,  commanaSj  V. 

praeoeptiis,  P.  of  praecipio. 

praeoaipo,  — ,  — ,  ere  [prae+corpo],  to  ffuek 
beforehand,  gather  prematurely :  messlfa,  0. — F  i  g., 
to  take  away,  leeten,  dtmtnwA ;  f  ructum  offlci  tui. 

praeoido,  cidl,  cisiis,  ere  [prae+caedo],  to 
cfU  off  ta  frorU,  cut  off:  caput  praecisum  ducis, 
L,:  resistenti  manum  gladio:  oollegae  sui  prae- 
ctdi  caput  iussit:  ancoras,  cut  the  oablee. — 7b  cut 
through,  cut  up:  cotera  novacola:  uu'vIb,  diacible, 
—  Fig.,  to  cut  ehort,  abridge,  break  off,  finish 
abruptly :  roaximam  partem  defensionis :  sibi  re- 
ditum :  brevi  praecidam,  briefly:  praecide,  inquit, 
cut  it  short. — To  break  off  suddenly,  cut  off,  end, 
destroy  :  omnia  causas  omnibus,  T. :  praecisa  con- 
salatQs  spes  erit,  L. :  spem  iudici  conruropendi. — 
To  deny  Jtatly,  refuse,  decline:  mihi  plane  nulla 
ezeeptione. 

prae-oingo,  nxT,  nctus,  ere,  to  gird,  encirde, 
enclose:  cautus  praecingitur  ense  ?iator,  girds 
himself,  0. :  praecinctl  reote  poeri, /jroperfy  girded, 
H. :  altius  ae  nos  Praedneti,  t  e.  fnore  rapid  iraV' 
eUers,  H. :  fontem  Tallo^  Pr. 


praeolno,  cinul,  — ,  ere  [  prae + cano  ]. — Of 
raosicians,  to  make  music  before,  play  at:  sacri- 
ficUs,  L. :  carmine  cum  magioo  praeciuuisset  anu», 
i.  e.  had  uttered  an  ineantation,  Tb. — Of  musical 
instnimenta,  to  make  mfusic  before,  be  played  at: 
epulis  magistratunm  fides  praeciuont. — Fig.,  to 
foreteU, predict:  magnum  aliquid  populo  R. 

praeoipio,  c6pl,  oeptos,  ere  [prae+capio],  to 
take  beforehand,  get  in  advance:  ab  publicanls 
pecuniam  insequentis  anni  mutuam  praeceperat, 
had  borrowed  in  advance,  Cs. :  aliquantum  viae, 
get  something  of  a  start,  L. :  Piraeeum  quinque- 
remibus,  preoccupy,  L. :  si  lac  praeceperit  aestus, 
i.  e.  have  dried  up,  V. :  praecipitur  seges,  ripens 
prematurely,  0. — Fig.,  to  take  in  advance,  obtain 
beforehand,  anticipate :  alterum  mifai  est  certius, 
nee  praectptam  tamen,  Iwll  not  anticipate :  ut  ne 
multi  ante  praeciperent  oculis  quam  populus  R., 
got  an  earlier  view:  fami  prius  praecepta  res^ 
anticipated  by  rumor,  L. :  aliquantum  ad  fugam 
temporis,  ^ata  some  advmUage  in  time,  L.:  tem- 
pore ilii  praecepto,  by  priority,  L. :  praecipio  gau- 
dia*  suppUciorum  vestrorum,  /  rejoice  in  advance: 
iam  animo  Tictoriam  praecipiebant,  figured  to 
themsdves  beforehand,  Cs. :  cogitatione  f utura,  to 
imagine  beforehand:  omnia,  V.:  quod  haec  usu 
▼entura  opinione  praeceperat,  had  already  sus- 
pected, Cs. —  To  give  rtdes,  advise,  admonish,  wa^yi, 
inform,  inatrttct^  teach,  enjoin,  direct,  bid,  order: 
bene  praeoepi  semper  quae  potui  omnia,  T. :  Quic- 
quid  praecipies,  esto  brevis,  H. :  de  eloquentia : 
artem  nandi,  0. :  Mitem  animum,  recommend,  lu. : 
haec  illi :  numerum  modumque  carinis,  prescribe, 
v. :  parcere  omnibus :  ceteras  (sarcinas)  incendi, 
Cu. :  an  ratio  parum  praecipit,  nee  boiiura  illud 
esse,  nee,  etc,  teaches:  illud  potius  praecipiendom 
fuit,  ut,  etc :  Caesar  praecepit  vobis,  ne  sibi  ad- 
sentiremini :  praecipit  atque  interdicit,  orones 
unum  peteront,  Cs. :  eis  adgrediantur,  etc.,  & 

praeolpito,  hvl,  &tus,  &re  [praeceps],  to  throw 
fieadlong,  cast  down,  hurl  down,  precipitate :  ptlae 
in  mare  praecipitatae,  N. :  currum  scopulis,  kurl 
against,  0. :  se  ex  altissimo  muro :  sese  in  fosBas, 
Cs. :  se  (sc  de  muro),  L. :  se  in  Tiberim,  L. :  se  in 
medics  ignis,  Cu. :  etiam  pulcherrima,  throw  over- 
board. In. :  cum  alii  super  yallnm  praecipitarentur, 
threw  themsdves  down,  S. :  lux  Praecipitatur  aquls, 
sets  in  the  ocean,  0. :  bac  te  praecipitato,  run  this 
u*ay  for  life  I  T. :  iis  (parvis)  roinari,  praecipita- 
turos  alicunde,  threaten  to  throw  them  down. — To 
rush  down,  throw  oneself  down,  rush  headlong,  sink 
rapidly,  drop,  tumble,  fall  (of  involuntary  falling): 
statim  praecipitat  in  Lirem :  nimbi  In  vada  prae- 
dpitant,  V. :  in  fossam,  L. :  sol  praecipitans:  iaro 
nox  caelo  Praecipitat,  is  sinking,  V. :  hiems  iam 
praeci|NtaTerat,  hiul  come  to  an  end,  Cs. — ^F  i  g.,  to 
throw  down,  kurl  dcwn^^^^^.^^pff^f^^l 


prtLMKiptMB' 


084 


ex  aHissimo  dignitatis  grada :  seraet  ipsa  praeci- 
pitare,  detiroy  onmdf^  S. :  ae  in  inaidias,  L.:  furor 
iraque  mentem  Praecipitant,  earrjf  headhng^Y.: 
quosdam  praecipitat  potentia  Invidiae,  lu.:  nox 
praecipitata,  dedining^  0. — TohaaUn^  fntrty:  qnae 
Praecipitentobitani, /ku^m  their  uHing:  praecipi- 
tata raptim  oonsilia,  predpiiaU^  L. :  rooraa,  i.  e. 
eTxhangefor  koLBter^Yr,  dare  tenipus  Praecipitant 
curae,  hasten^  V.  —  To  fail  down^  faU^  «ifc,  6* 
ruined:  ubi  non  Bubest,  quo  praecipitet,  mag  itun- 
bU  down:  cum  ad  Gannas  praecipitasset  Romana 
rea,  h. :  ad  exitium  praecipitaus. — To  be  too  hasty^ 
he  preeipUate :  Bustinenda  est  adsenBio,  ne  praeci- 
pitet :  praecipitare  istuc  quidem  est,  non  descen- 
dere,  to  jump  at  a  eoncluaon, 

praeoipue.  adv.  [praeoipuus],  cftufy,  prinei^ 
pcUly,  enUnenily:  de  conaularibus  diaputare :  civi. 
tali  indulgere,  Ob.  :  sanus,  H. :  sedulitas  stalte 
urget,  Praecipae  cum,  etc.,  etp^eiaUy^  H. 

praecipnuB,  adj.  [prae+CAP-l  taken  be/ore 
otherSy  particular^  peculiar^  apecial :  hanc  rem 
habere  praeter  alios  praecipuam,  ^/(f«  special  dtM- 
tinetion^  T. :  non  praecipuam,  sed  parera  cum  cete- 
ris fortunae  coiidicionera  subire. — Special,  e/Uef 
prindpaty  exeellenty  diatingidshedy  extraordinary: 
ius:  quos  praecipuo  semper  honore  habuit,G:<. : 
ad  pericula,  eminent  in  meeting^  Ta. :  ad  Boelera, 
Ta. — As  subst.  n. :  homini  praecipui  a  natura  nihil 
datum  esse,  excellence:  praecipua  reram,  impor- 
tant events^  Ta. :  praecipua  (in  the  language  of  Sto- 
ics), things  pre/erred  (opp.  reiecta). 

praeoise,  adv.  [praecisus],  in  shorty  in  few 
uoordgy  briefly y  concudy  :  diet  —  Positively,  abso- 
lutely: negare. 

praeoUufl*  a^fj.  [  P.  of  praecidio  1,  broken  of^ 
abrupiy  precipitous  :  praecisis  saxis,  V. :  iter,  S. — 
F  i  g.,  of  speech,  abrupt. 

praeolare,  ath.  with  <t^.  [  praeclarus  ],  wry 
clearly,  very  plainly :  intellego :  memini. — JSxo^ 
lently,  admirably^  gloriously  :  praeclare  nobiscum 
actum  iri,  si,  etc :  se  res  habebat :  simulacrum 
factum  e  marmore:  nihil  nisi  praeclarissime  fa- 
cere  :  pacem  volt  11.  Lepidus ;  praeclare,  si,  etc., 
very  good. 

prae  -  dami^  adj.  with  oomp,  and  sup.,  very 
bright,  brilliaut:  iaspiB,  lu. —  Very  beauH/idy  maa- 
nijicent,  honorabUy  splendid,  admirable,  remarkable, 
dutinguiffked,  excdlent,  famous :  urbB  situ  prae- 
claro  ad  aspectum:  opus:  interpres  iuris:  genus 
dicendi :  leges :  gens  bello  praeclara,  V. :  eloquen- 
tiae  ac  fidei,  Ta. :  nee  quicquam  est  praeclarius : 
praeclariBsimum  factum,  N. :  res,  great  wealth, 
H. :  praedanam  populo  R.  refers  gratiam. — N^oted, 
notorious  :  Bceferibus  suis  ferox  atque  praeclarus, 
S.^^ur.  ft.  as  subst, :  multa  seoom  praocUra  ha- 
bere^ treasures  of  arL 


praoolddo,  ed,  am,  ere  [prae+olaudo],  to  sktU 
off,  shut,  does:  porfias  ooBSuli,  Cs. :  fores,  Pr. — To 
dose,  forbid  eieessa  to:  orbem  terrarom  mibu: 
maritimoB  carsfts  praecludebat  hiemis  magaitiidQ. 
— To  shut  off,  hinder,  slop,  impede  :  omnibus  vo- 
cem,  L. :  lingaam  meam  Ne  latrem,  Ph. 

praeol«mi%  P,  of  praacluda 

praeoS,  Onis,  m.  [prae+VOC-],  a  crier,  heraU: 
ciUit  praeco  legatos:  praetoris.  — ^  irtet*,  am- 
tioneer:  si  palam  praeco  praedieasset^  dimidias 
▼enire  partis :  haee  per  pmeconem  vendidit,  bg 
OMcHon :  f undnm  subieeit  praeconi,  L. :  Ut  praeeo^ 
ad  merces  tiirbam  qui  cogit  emeudas,  H. — A  pub" 
lisher,  herM,  eidogist :  yirtutis. 

prae  -  COfi^td,  — ,  fttus,  &re,  to  ponder  before- 
hand, premecntate :  praecogiutum  faainns,  L. 

prae-colOb  — ,  cultus,  ere,  to  cultivate  before- 
liand. — F  i  g. :  animi  habit&s,  ad  virtatera  quasi 
praecu1ti.~-7b  embrace prematurdy  :  nora  et  anci- 
pitia,  Ta. 

prae-compoaltna,  adj.,  arranged  beforehand, 
studied  :  praecomposito  ore,  0. 

praeconitim,  I,  n.  Ineut.  of  praeconius],  the 
office  of  a  public  crier  :  facere. — A  crying  out  in 
public,  proclaiming,  ptUtlishing:  tibi  praecouiam 
deferam:  praeoonia  famae,  0.  —  A  cdAreiivg, 
laudation,  commendation:  ab  Honiero  Achilli  tri- 
butum :  formae  praeoonia,  0. 

praaconiui^  adj.  [praeool  of  a  puhUe  crier: 
quaestus,  the  business  of  a  puoHc  crier. 

prae-connunpo  (-co]Tuinpo|,  — ,  mptos, 
ere,  to  comipt  beforehand,  bribe  in  aavance:  doois 
me,  0. :  Ilia  rcnit,  sed  praeconrupta,  Quae,  etc^  0. 

prae-consumOb  — ,  samptus,  ere,  to  waste  in 
advance,  spend  beforehand:  suas  TirTs  bello,  0. 

prae-oontrecto,  — ,  — ,  are,  to  handle  before- 
hand: videndo,  i.  e.  survey,  0. 

praeoordia,  5rum,  n.  [prae + cor],  the  musde 
whidi  parts  the  diest  from  the  abdomen,  midriffs 
diaphragm:  subter  praecordia:  praeoordia  pres- 
sit  seui.<t,  i.  e.  stopped  his  breath,  lu. — The  entrails, 
stomach:  anulua  in  praecordiis  piscis  inrentas 
est:  quid  venenl  saevit  in  praecordiis,  H. — TTu 
breast,  heart :  in  terri  ponunt  praecordia,  lay  thdr 
breasts  upon,  0. :  splritu  remanente  in  praecordiis, 
L. :  f  rigidus  coit  in  praeoordia  sanguis,  V. :  Terax 
aperit  praecordia  Liber,  H. :  tacitft  sudant  prae- 
cordia cuIpS,  lu. :  Btolidae  mentis,  L  e^foily,  0. 

praaoomunpOb  see  praeoonrumpo. 

praeourrentia,  turn,  n.  [praeourro],  aiifoi»> 
dents. 

prae^yurro^  ououril  (rarely  cam),  — ,  ere.  to 

run  before,  hasten  on  before,  preeeds  :  propere,  T. : 

ad  Persea,  L. :  ante  omnia,  Cs. :  Barroa  equis  aibia, 

i.  e.  surpass,  H. — ^F  i  g.^  to  go  bej^ 

Digitized  by ' 


prattoimlo 


685 


praediam 


eo  iunuL  iam  praeoarrerat  Ue  proelio  Dyr- 
fhacbino,  G«. :  laocratem  aetate :  ita  pra«carrit 
amieiUa  iudiduin:  nt  certia  rebus  certa  signa 
pnecurrereBt^  pneede^^^To  ace^  tiwrpan^  easoe^; 
mihi  amdio :  eum  nobilitate,  N. 

pxaaounid,  dnia, /.  [prae+1  CEL-],  a  gmng 
before:  sine  praecarsioiie  ▼isonitn,  the  prtvioua 
occttrrenee  ofpkmomma, — I  u  r  h  e  t.,  a  prepara- 
iimt  of  the  nearer, 

praeoYUTBor,  oris,  nu  [prae+1  CEL],  a  fore- 
rwiner^  advanced  guard,  vangvuird^  L. — A  ecotU, 
9py. 

praeoiitio^  — ,  — i,  ere  [prae+quatio],  to  ahake 
be/ore^  btxmdieh  in  f rani:  uedas,  0. 

praeda,  ae, /!  [prae+HED-],  property  taken  in 
%oar^hooly^9pou^ plunder^ pillage:  praedatn  roanu- 
bias  in  urbis  oraamenta  conferre:  urbis  pmeda 
adducti:  praedam  milittbns  donnre,  Ci.:  yictores 
praedft  spoliisqae  potiti,  V. :  pruovlanim  in  parte 
reperta  pocala,  lu. — iV«y,  game  :  cervi  luporum 
praeda  rapacium,  H.:  yocamus  in  partem  prae- 
damque  loTem,  i,  e.  vow  to  offer  a  enare^  V. :  hinc 
praeda  cubili  Ponitur,  la.  —  Booty^  «poi/,  gain^ 
profit :  maximos  quaeatQs  pniedasque  facere : 
Reiectft  praedft,  H. :  ostendit  praedam,  treasure 
trove^  Ph.:  a  quibns  magnas  praedas  Agesilaus 
faciebat,  drew  great  advantage^  N. 

praedabundna,  adi.  [praedor],  ravaging^  pil- 
laging, plundering :  dicit  se  praedabundttm  eodem 
Tenturum,  S. :  exercitus,  L. 

prae-danmo,  — ,  fitus,  are,  to  condemn  be/ore- 
hand:  praedaronatus  conlega,  L. — Fig.,  to  give 
up  in  advance:  apem,  L, 

praedatto,  Onis,/.  [praedor],  a  taking  of  booty, 
pUlaging :  regnum  praedationibus  augere,  Ta. 

praedator,  Oris,  m.  [praedor],  a  plunderer,  pU- 
lager:  quos  in  eodem  genere  praedatohim  pono: 
exercitna,  praedator  ex  sociis,  S. :  aproruro,  a  hitn- 
ter,  O. — An  avaricious  man,  Tb. 

praedatortua,  adj.  [  praedator  ],  plundering, 
predatory:  manna  (militum),  marauders,  S.:  na- 
Yea,  pirate-ships,  L. 

praedatns,  P,  of  praedor. 

prae-delaaod,  — ,  — ,  Are«  to  weary  cut  before- 
hand: incuraOs  quae  (moles)  praedelasaat  aqna- 
rum,  O. 

prae-deatiltOb  — ^  — ,  ftre,  to  sa  before  as  a 
goal,  predestine:  sibi  triumphos,  L. 

praediator,  dria,  m.  [psaediam],  a  purchaser 
of  mortgaged  estates  at  auction,  dealer  in  real  prop- 
erty. 

praediatoxliMi  adj,  [praediator],  cf  mortgaged 
land:  ins,  the  law  of  mortgages. 

praedloabUia,  e,  a^,  [1  praedioo],  praise- 
wmrthy^  kmdabU :  aliqaid. 


praadloatid,  finis,/,  fl  praedico],  a  public 
proclamation, publicatum  by  a  crier:  luctuoda  et 
acerba :  tribuni,  L. — A  praising,  praise,  commen- 
dation: dementia  omnium  praedicatione  deco- 
randa. 

praedioator,  oris,  m.  [  1  praedico  ],  a  public 
praiser,  eulogist :  benefici. 

1.  prae^oo,  flvl,  atoa,  ftre,  to  make  known  by 
proclamation,  announce,  publish,  proclaim :  de  quo 
homine  praecouis  vox  praedicat:  palam  dimidias 
venire  partis. — To  make  known,  announce,  pro- 
claim, herald,  relate,  declare  openly:  ut  praedicas, 
assert :  utrum  praedicemne  an  taceam  ?  T. :  bar- 
bari  paucitatem  nostrorum  militum  suis  praedioa- 
verunt,  reported,  Cs. :  iniuriam  in  eripiendis  legioni- 
bus,  display,  Os, :  tibi  aedillciam  repulsam,  rdate  : 
ingenti  magnitudine  corporum  (^ermanos  esse, 
Cs. :  Crassus  inrestissirans  esse  meis  fortunis 
praedicabatur. — 7b  praise^  laud,  commend,  vaunt, 
boast :  verecundia  in  praedicando,  Ta. :  eius  tibi 
faciem,  T. :  de  se  gloriosius :  beata  vita  praediean- 
da  est :  se  ab  Dite  patre  prognatos,  Cs. :  de  meis 
in  vos  mentis  praedlcaturus,  Cs. 

2.  prae-dioo,  dixl,  dictus,  ere,  to  say  before^ 
premise:  boo  primum  tibi,  T. :  haec  eo  mihi  pi-ae- 
dicenda  fuerunt,  ut,  etc. —  To  foretell,  predict,  fore- 
bode: defectiones  solifl:  nihil  adversi  accidit  non 
praediueute  me,  that  I  had  not  predicted :  malum 
hoc  nobis  De  caelo  tactas  roemiui  praedicere  quer- 
cils,  v.— 7b  advise,  warn,  adtnonlsh,  charge,  com- 
mand:  moneo,  praedico,  ante  denundo:  unnm 
iliud  tibi  Praedicam,  V. :  ita  enim  medicus  prae- 
dixerat,  luid  prescribed,  Cu. :  Pompeius  suis  prae- 
dixerat,  ut,  etc.,  Cs. :  ei  visa  luno  praedicere,  no  id 
faceret — To  appoint, fix:  reo  diem,  Ta. 

praadiotio.  Onio,  /.  [prae+DIC-],  a  foreteU- 
ing, prediction:  mali:  vatum. 

praadicttun,  I,  n.  ^  P.  neut,  of  2  praedico  ], 
something  prevuiudy  said:  velut  ex  predicto,  as  if 
by  preconcert,  L.— ^  foreteBing,  prediction,  proph* 
eey:  Chaldaeoruin  praediota:  vatium. — Anorder^ 
command:  dictatoris,  ne,  etc.,  L. 

praediotofl,  P,  of  2  praedico. 

praediolum,  I,  n.  dim.  [  praedium  ],  a  small 
estate, 

prae-dlaoo,  — ,  — ,  ere,  to  learn  beforehand: 
ea  quae  agenda  sunt ;  Ventos,  V. 

prae  -  diapoaltUB,  P.,  arranged  beforehand, 
distributed  in  advance:  nuntii,  L.  (dub.). 

praedito«»  wfj.  [prae +datus],  gifted,  provided, 
possessed, furnished:  parvis  opibus :  mundus  ani- 
mo:  aingulari  inmanitate:  simulacrum  sununft 
religione,  i.  e.  held  in  high  reverence. 

praediiim,  T,  n.  [prae+HED-],  a  farm,  e^aie, 
manor :  praedibos  et  praediia  popj4^~^ft|itttm  est : 

Digitized  by  ' 


praadivM 


686 


habet  in  urbaniB  pnediis,  eiiy  lots:  fruetus  pime- 
dioram :  rasticiim,  L. :  gnatis  diTidere,  H. 

prae-dives,  itis,  adj.,  very  rick,  aJ/Uteni:  Per- 
seus,  L.,  lu. :  praediyite  oornu  Autamnua,  0. 

praedo,  dnis,  m.  [praeda],  one  that  maket 
booty,  a  plunderer,  robber:  urbes  praedonibus 
patefactae:  praedones  Utronesque,  Cs.:  mariti- 
mus,  a  pirate,  N. :  perfidua,  V. :  digna  praedone 
marito,  i.  e.  who  had  ttoien  her,  O. :  alibi  praedo, 
Alibi  praedae  Wndex,  cadit,  L. 

pme - dootns,  P.,  inttrueted  in  advance:  ab 

praedor,  Uus,  art  [praeda],  to  make  booty, 
plunder,  tpoU,  rob .'  spes  praedaodi :  lioentia  prae- 
dandi,  L. :  praedantes  milites,  Cs. :  claasia  pluribus 
locia  praeduta,  Ta. :  in  re  frumentarift :  omnibus 
in  rebut,  upon  every  opportunity:  ex  alterius  in- 
scientia,  nuike  ute  of  aftother'e  ignorance  to  de- 
fraud him :  Italiae  callls  et  paatorum  stabula : 
socioa,  Ta. — Supin.  ace.:  praedatura  ire,  L. — 7\> 
take,  catch,  make  prey  of:  OTem  unam,  0. — F  i  g., 
to  rob,  ravish,  take:  quae  me  praedata  puella  est, 
hae  caught  me,  0. :  Singula  de  nobis  aniii  praedan- 
tar  euntes,  H. 

prae-duoo,  ddxl,  ductus,  ere,  to  draw  out  be- 
fore, construct  in  front :  fossas  viis,  Cs. :  murum, 
Cfl. :  castris  fossam,  Tb. 

prae-duloU,  e,  adj.,  very  pleasing,  ddigUful: 
deous,  V. 

prae-duma,  adj.,  veni  hard,  hardened:  ce- 
rium, Ta, —  Very  strong:  homo  ▼lriba8,V.:  cor- 
pora, y. :  tempora,  0. 

prae-eminao,  see  praemineo. 

prae-e6,  il  (IvI),  — ,  Ire,  to  go  before,  lead  the 
way,  precede:  ut  consulibus  liotorea  praelrent: 
praeeunte  carina,  V. :  novi  praeeuut  fasces,  O. — 
Fig.,  to  go  before, precede:  naturik  praeeunte.— 
To  recite  beforehand,  dictate,  prescribe:  omnia,  uti 
decemviri  praeierunt,  facta,  nod  ordered,  L. :  ades, 
dam  dedioo  domum,  ut  mibi  praeeatis :  praei  ver^ 
ba,  quibus  me  devoveam,  L. :  coacCus  pontifez 
▼erba  praeire,  to  dictate  the  formula  of  consecra- 
tion, L. :  praeeuntibus  exsecrabile  carmen  sacer- 
dotibus,  L. :  alcui  preces,  Cu. :  vobis  voce,  quid 
ludicaretis. 

praefatio,  Snis,  /.  [  praefor  \  a  preliminary 
form  of  words,  formula  of  anmmneement :  dona- 
tionts :  sacronim,  L. 

praefectura,  ae,  /.  [praefectus],  the  office  of 
an  overseer,  overseerskip,  superintendence:  domfts, 
lu. — The  office  of  governor  in  a  province,  provin- 
cial depUyship,  prefecture  :  praerecturas  sumere: 
multorum  consulum  praefectaras  accipit,  N. — A 
city  governed  ^  a  prefect,  prefecture,  C,  Ta. 

praefeotns,  I,  m.  [P.  of  praeficio],  an  overseer. 


director,  sMperhUendent :  momm,  N. ;  nee 
roalieribos  praefectus  praeponator :  anDonae,  I^i 
praefecti  libidtnnm  suamm.— In  public  life,  a 
presOaU,  superinlendeni,  commander,  ^ovaw  mm\ 
deputy:  qui  Aeniilio  legati  et  praefecti  foerunt: 
Ljrdiae,  governor  of  the  province^  N. :  claaaiA,  «Ki> 
miral:  legionis,  commander^  Ta. :  alae,  Ta. :  mrcia, 
L. :  custodum,  N. :  fabrOm,  ehuf  engineer .-  (timor] 
ortus  est  a  tribunis  militum,  praefectis  reUqui£»que, 
etCi,  eolonds  of  cavalry,  Cs. :  praefecti  regii,  com- 
manders of  armies,  L. :  praefecti  regis,  S. 

prae-farok  tull,  latus,  ferre,  to  bear  brforc, 
carry  in  front,  hold  forth:  dextrft  faoem:  in  Ia- 
scibus  insignia  laureae,  Cs. :  fasces  praetoriboa 
praeferuntur :  praelatoe  hoatis  adoriri,  as  thfy 
rode  by,  L. :  signa  militaria  praelata,  ean-ied  in 
procession,  L. :  castra  sua  praelati,  hurryistg  pcut 
the  camp,  L — F  i  g.,  to  place  before,  offer,  preaeni  : 
clarissimum  lumen  menti  meae:  suam  Titanx,  ut 
legem,  suis  dvibus,  set  as  a  guide  before, — To  pdace 
before, prefer:  mortem  servituti:  SScaevolam  sibi: 
virtute  belli  praeferri  omnibus  gentibus,  Cs. :  ius 
roaiestatis  patrio  amori :  puellam  puellis,  O. :  ani- 
mam  pudori,  lu. :  Cur  alter  f ratrum  oessare  Prae- 
ferat  Herodis  palmetis,  H. — To  take  heforeltand^ 
anticipate:  diem  triumph!,  L.:  praelato  invidere 
honor!,  V.  —  To  display,  discover,  reveal,  betray  : 
avaritiam :  amorem,  0. :  dolorem  aniroi  toUu,  Qi. 

prae-ferpx,  dcis,  a<(f.,  very  violent,  impetuous, 
insolent :  animus,  L. :  ingenio^  Ta. 

prae-fervidua,  acfj.,  very  hot:  balneum,  Ta. 
— Jfurce:  ira,  L. 

prae-festino,  — ,  fttns,  ire,  to  heuten  before, 
be  precipitate:  defioere,  ll— 7b  pom  ta  haste: 

sinum,  Ta. 

praeficio,  fdci,  fectus,  ere  rprae+fiacio],  to  mt 
over,  place  in  authority  over,  place  at  the  head,  ap- 
point to  command:  alquem  Asiae :  imperatorem 
bello :  his  (legionibns)  legatos,  Cs. :  pontifices  sa- 
cris :  te  lucis  Avemis,  Y. :  luno  sacris  praefecta 
mantis,  0. :  in  eo  exercitu  fratrem,  give  him  a 
command:  locus,  cui  divinationem  praefioere  pos- 
simus,  i.  e.  regard  as  the  province  of  divination : 
aliquem  procuratorem. 

prae-f idenai  entis,  adj.,  too  trustful,  over-con- 
Haent:  te  praefldentem  tibi  Repnment  legum 
habenae,  C.  po<St. :  homines  sibi. 

prae-fiso,  fIxT,  ftxus,  ere,  to  fasten  before,  mt 
up  in  front,  affix:  ripa  sndibus  praefixis  munita, 
Cs. :  arma  puppibus,  V. — To  t^  head,  point :  as- 
seres  cuspidibus  praefixi,  Cs.:  taenia  praefixa 
f erro,  L. :  f erro  praefixae  hastae,  Cu. :  ora  capi- 
stris,  musde,  Y.^-^Th  pierce,  IruNf^.*  latus  prae- 
fixa veru,  Tb. 

prao-finlo^  !▼!,  Itus,  Ire,  <o  datermms  before^ 
hand,  ordain, prescribe:  praefinire  mm  eei  meoni : 

Digitized  by  V^OOQIC 


pr««iliiito 


687 


pni0Ugo 


.dies  in  lege  praefinita:  tibi,  quo  miniu,  etc.: 
:  praefinisti,  quo  ne,  etc 

praefinito^  odus,  [P.  M,  n.  of  pmeflnio],  va  tkt 
!» preaeribed  manner  :  loqtti,  T. 

praefldro,  — ,  fttus,  ire  [prae-filos],  to  dtfiow- 
'  er  beforehand^  Umn^  tamUh :  gloria  eittS  Tictoriae 
pnieflorata,  L. 

prae-fluo»  — ^  — ,  ere,  tojiow  ahng^JUtw  hy :  in- 
fiiua  valle,  L. :  proTinciam,  Ta. :  regua  Bauni,  H. 

praelooo^  — y  — y  Are  [prae+faax],  to  dioke^ 
etrangle,  wffo&ait:  animae  yiam,  0. 

prae-fodld^  f odT,  — ,  ere,  to  dig  in  front  of: 
portas,  V. — To  bury  in  advance:  aurum,  O. 

(prae-for),  ffttus,  iri,  dejKy  to  say  beforthand^ 
iUter  in  advanee^  premiae^  preface  :  in  parte  opens 
roei  lioet  mihi  praefari,  quod,  etc,  L.:  quae  de 
deoruin  natur&  praefati  suidob,  etc:  arcana  se 
et  eilenda  adferre  praefatua,  Cu. :  honorem,  i.  e. 
to  begin  by  myingy^Iapeak  with  deference:''  Talia 
praef antes,  foretdUng^  Ct.  —  To  utter  a  prdimi- 
nary  prayer ^  addren  in  prayer  beforehand:  ma- 
iores  nostri  omnibus  rebus  agendis  Quod  bonum, 
fanstum,  felix  fortunatumque  esset,  praefabantur: 
carminibus,  aay  in  veree  beforetianOj  L.  —  To  in- 
vote:  divos,  V. 

pra«fracte,  adv.  [praefractus],  injlesablyy  rew- 
lately :  aeratium  defeudere. 

praefractns,  adj.  with  con^.  [P.  of  praefingo]. 
— Of  style,  rudcy  abrupt :  Thucjrdides  praefactior. 
— Of  character,  unyielding :  Aristo. 

prae-frigidofl^  adj.,  very  eold:  Auster,  O. 

praefringo,  frfigl,  frftctna,  ere  [prae+frango], 
to  break  offbeforeybreak  topieeee^ehiver:  hastaa, 
L.:  praef  i*acto  rostro  (triremisX  Cs. 

prae-fiilclOb  — ,  — ^  ire,  to  prop  up,  eupporti-^ 
Fig.:  illud  praef ulci,  ut,  etc,  make  eure, 

prae-fulgeo,  — ,  — ,  ere,  to  beam  forth,  ekine 
greatly,  glitter  in  front:  praef  ulgebat  huic  trium- 
phus,  L. :  Nitor  smaragdl  collo  praefalget  tuo  (sc. 
pavonis),  Ph. :  equus  praefulgeos  unguibua  aureia, 
v. ;  triumphali  decore,  Ta. 

prae-soUdu%  adj.^  very  cold:  Alpes,  L. 

prae-geatio^  — ,  — ,  ire,  to  dettire  greatly^  de- 
light:  videre:  Ludere,  H.:  apisci,  Ct. 

praegniiu^  antis,  or  praegnis,  fttis,  adj. 
[pra + 6EN-],«tlA  child, pregnant,  big  with  young  .* 
uxor:  cum  praegnaa  hanc  alvo  contmeret:  ndva, 
lu. — F\Ul,  ewoUen  :  stamine  f usus,  la. 

prae-gxaciUs,  e,  adj.,  very  dender  :  proeeritas, 
Ta. 

prae-graTi%  e,  04^%  very  heavy:  onus,  0.: 
corpore,  L. :  vino,  Ta. :  delatores,  very  uearieome, 
Ta.:  principi, Ta, 

prae-graTO^  — ,  fttns^  are,  to  pren  heavily  upon. 


cppreee  with  weight,  encumber:  exonerare  prae- 
gravante  turba  regiium,  L. :  praegravata  telis  scu- 
u,  burdened,  L.  —  F  i  g.,  to  burden,  oppreee,  weigh 
down :  dantem  et  accipientera,  L. :  animum,  H. : 
artis  Infra  se  positas,  j>re88  down  by  hie  tuperioT' 
ity,n. 

praegredior,  gressus,  l,  dep.  [prae+gradior], 
to  go  before,  go  in  advance,  precede :  alios  prae- 
gredientea:  nuutios,  L.^- To  pan  by,  pass:  ea 
(castra),  L. 

praegreftftio,  onis, /.  [prae+GRAD-],  a  going 
before, preceding :  stellarum.  —  Fig., precedence ; 
causae. 

1.  praegreftftua,  P.  of  praegredior. 

2.  praegressu%  fis  [praegredior], an  advance: 
rerum  praegresstls,  L  e.  st^  in  development. 

praegnstator,  oris,  m.  [praegusto],  a  fore- 
taster,  cup-bearer. — Fig.:  libidinum  tuarum. 

prae-gosto^  avl,  — ,  are,  to  taste  beforehand: 
oleas,  L. :  cibos,  0. :  medicaroina  (i.  e.  antidota),  lu. 

prae-iaoed,  — ,  6re,  to  He  before:  campus^ 
qui  castra  praeiacet,  Ta. 

prae*iena,  euntia,  P.  of  praeeo. 

praeludloatiifl,  adj.  [  P.  of  praeiudico  ],  de- 
cided  beforehand,  pr^udged:  praeindioatum  even* 
turn  belli  habetis,  L. :  oipxiAo, prejudice. — ^As  wubsl. 
n. :  id  ipsum  pro  praeiudicato  ferre,  as  already 
decided^  L :  ut  ne  quid  hue  praeiadicati  adferatis, 
prejudice. 

prae-ludloium,  I,  n.,  a  preceding  judgment, 
anticipatory  sentence,  previous  decision,  precedent: 
his  duobus  praeiudiciis  damnatus:  neminem  prae- 
iudiciam  rei  tantae  adferre,  i.  c  anticipate  the 
judgment  (of  the  Senate),  L. — A  precedent,  exam- 
pie:  vestii  facti  praeindido  demotns,  by  the  ex- 
ample of  your  conduct,  C9.:  Africi  belli  praeiudi- 
cia  sequi,  Cs. 

prae-iudioo,  avl,  &tus,  &re,  to  orejwfye,  decide 
beforehand:  de  hoe  (homine):  de  iis  censorea 
praeiudicent,  give  prmminar^  judgment  (before 
the  case  is  heard  by  the  judges). 

prae-iuTO,  ilivl,  — ,  ftre,  to  aid  before:  adfeo- 
tam  eius  fidem,  Ta. 

praa-labor,  lapsus,  I,  dejK,  to  gUde  before,  move 
by, float  past:  piscia  praelabitur  ante,  €.  poet: 
rotia  flumina,  glide  by  the  streams  on  wheels,  V. 

praa-lambo,  — ,  — ^  ere,  to  lick  beforehand: 
(mus)  praelambens  omne^  qnod  adfert,  H. 
praelAtni^  P.  of  praefero. 

prae-legOi  — ,  — ,  ere^  to  sail  by,  skirt:  Cam- 
pa  niam,Ta.:  oram,Ta. 

praa-ligo^  — ,  itoa,  ire,  to  bind  on  before,  bind 
to:  fasces  praeligantar  oomibns,  L.— To  bind  up, 
^Mtip;  oapraeligatam.  r^c^axo 

Digitized  by  VjOOV?  IC 


pneltitm 

(pmelium,  praeUor),  see  proelk 

pxae-longus,  adj.,  very  Umg:   gladU,  I 
hasta,  Ta. 

prae-looeo,  iQxI,  — ,  Sre,  to  dune  he/ore^  tiked 
light  mou:  ne  ignis  noster  facinori  praeluceat, 
Ph. — Fig.,  to  s/iine  before^  light  up:  (amicitia) 
bonaiD  spera  praelucet  in  postenim,  ligAia  up  hope. 
'^To  outshiney  turpoM :  nullus  sinus  Bals  praelu- 
cet, H. 

praelustria,  e,  adj.^  very  iUuttrunu,  magnifi- 
cent:  ars,0. — Plur.n.9A9uh9t,:  praelustria  vita, 
avoid  grandeur y  0. 

praomandata,  orum,  n.  [P.  of  prae-mando], 
a  warrant  of  arrest :  praemaddatis  requisltos. 

prae-matQniB»  adj.^  too  early^  tuUitnAg^  pre- 
mature: hiems,  Ta. :  exitus,  Ta. :  dneres,  lu. 

prae-medicata%  a^j.^  protected  by  medUinee^ 
charmed:  Acsonides,  0. 

praemeditatlo^  Onis,/.  [praemeditor],  a  con- 
eiJuring  beforehand^  praneaitation :  fttturoruna 
maloruro:  diuturaa. 

prae-meditor,  &tu8,  fii%  dep.,  to  think  over  be- 
forehand, consider  in  advance^  premeditate:  nihil, 
ne  bellum  haberent,  L. :  id  ferundom  modioe  esse : 
quo  aniroo  aocedam :  quae  renuntiarent,  L, :  mala 
praemeditata :  tentans  citharam  et  pitbemeditans, 
preluding^  Ta. 

prae-metaeni,  etdj.  [P.  of  prtemetuo],  ap- 
prehensive: doli,  Ph.  (al  dolum). 

prae*metaOb  — i  —,  ere,  to  fear  beforehand^ 
be  apprehensive:  suis,  Gs. :  coniugis  Iras,  V. 

praemineo  (prae-em-).  — ,  — ^  f  re,  to  tran- 
9eendy  excel:  ceteros  peritia  legum,  Ta. 

prae-mitto,  misl,  missus,  ere,  to  sendforward^ 
despatch  in  advance:  legiones  in  Hispaniam,  Cs. : 
legatum  ad  flumen,  S. :  odiosas  litteras :  ad  Boios, 
qui  doceant,  etc,  Cs. :  cum  sese  Italicam  venturum 
praemisisset,  had  sent  on  word^  Cs. :  praemlsit,  ut 
oogitorent,  etc,  sent  toord,  L:  haec  favorabili 
oratione,  jfremised,  Ta. 

praemlnni,  I,  lu  [prae+Etf-],  an  advantage, 
prerogative,  favor,  license,  privil^i  Keebat  legis 
praemio,  6y  ihe  special  favor  of  the  law:  Frontis 
urbanae  praemia,  the  Ucense  of  city  emnrainee,  H. 
— A  rciribrd,  recompense:  praemium,  baud  prae- 
dam  petit,  Enn.  ap.  0. :  eoquid  erit  praemi,  reward: 
legibus  praemia  proposita  sunt  virtaUbus:  prae- 
mia mihi  pro  industn&  data :  inlicere,  8. :  tibi  la^ 
borum  praemia  persolvere:  proponere,  ojfer,  Gs. : 
consequi,  obtain,  Gs. :  toUere,  lu. :  promittens,  si 
sibi  praemio  foret,  se,  etc,  if  he  were  rewarded,  L. : 
te  mea  dextera  magna  inter  praemia  dueet,  i.  c.  to 
great  exfMts,  V. :  cape  praemia  faeti,  reward  (i  e. 
punishment),  0.:  Veneris,  i.  e.  ehiUren,  V.^A 
bribe:  Ut  ponenda  praemia  samas,  lu. — A  priss^ 


8  prMmmtia 

plunder,  prey,  booty:  ditem  hostem  pauperis  vie- 
toris  praemium  esse,  L. :  spectat  sua  praemia  rap- 
tor, 0. :  leporem  et  gruero,  lueunda  captai  prae- 
mia, game,  H. :  raptae  virginitatis,  O. 

prae>4nolaatia,  ae,/.,  anxiety,  appt^etmom. 

prae-mSllor,  — ,  Iil,  dep,,  to  prepare  before- 
hand: praemoliendam  sibi  ratus  rem,  L. 


prae-moneo,  ul,  itus,  Sre,  to  forewarn,  < 
ish  beforehand:  ine,  ut  roagnopere  oaverem :  Prae- 
moneo,  numquam  scripta  modesta  legat,  O. :  co- 
natQs  hostis,  warn  of,  L.  —  To  foretell,  predict, 
prophesy,  presage:  ferunt  audita  oomna  caelo 
Pracmonuisse  nefaa,  0. 

praemonitiu,  us,  m.  [pracmoneo],  a  fore- 
warning, premonition :  Praemonllils  deflm,  O. 

praemoBatrator,  oris,  m,  [praemonstro],  one 
WM  points  out  the  way,  a  guide,  T. 

prae-monstrOb  — ,  — ,  ftre,  to  predict,  presage, 
prognosticate:  magnum  aliquid  populo  R. :  Tentos 
futuros,  G.  poSi. 

prae-mordeo,  — ,  — ,  6re,  to  bite  off ,  snip  off: 
ex  hoc  alqd,  lu. 

pxae-morlor,  tuns,  T,  c2ep.,  to  die prematHreiy^  a 

pn»-miQiKta^^  adj.,  prematurely  dead:  iacue- 
re,  velut  praemortua,  membra,  0.  —  Fig.:  piae- 
mortui  esse  pudoris,  i.  e.  to  have  lost  shame,  L. 

prae-moniOb  IvI,  Itus,  ire,  to  fortify  isi  front: 
aditfls  magnis  operibus,  Gs. :  non  praemunito  val- 
lo,  L. — F  i  g.,  to  fortify,  protect,  secure  :  genus  (di- 
cendt)  praemunitum :  ut  ante  praemuniat,prppa7« 
his  defences  (of  an  orator). — To  set  forth  as  a  de- 
fence :  quae  praemuniuntur  reliquo  sermooi,  art 
premised  to  anOcipaie  objections:  illud  praefold 
et  praemuni,  ut,  etc,  secure  beforehand, 

praemunitio,  Qnis,/.  [praeraunio],  afsrHfy- 
ing  befor^and,  preparation  :  orationia. 

prae-narro^  ftvi,  — ,  &re,  to  tell  beforehand: 
pem,T. 

prae-nato,  — ,  — ,  are,  U>  swim  before,  ffow  by: 
domes  praenatat  amnis,  V. 

prae-niteo,  ul,  — ,  Sre,  to  shine  in  preference, 
be  more  attractive:  cur  tibi  iunior  praeniteat,  fi. 

ptad-ndmen,  inis,  n.,  thejirst  name,  praeno- 
men,personod  name  (c  g.  Marcos,  nso.  written  IL): 
Alias,  cui  Marco  praenomen  etat,  L. :  sine  praeiio> 
mine  familiariter  ad  me  epistolam  misistL 

prae-noaoo,  — ,  — ,  ere,  to  team  beforehand, 
foreknow  :  f utura :  promissom  nbl  caeram,  O. 

praenotio^  Anis,/.  [prae+6yA-],«jir«oofM^ 
tion,  innate  idea :  deonim. 

prae-nuMltia,  adj.,  very  eiow^,  ghom^:  a^ 
bore  lucus,  U. 

prae  -nuntia,  ae,  /.,  a  harbinger,  forttSer: 
belli,  O. :  steltae  oalamitefim  j 

Digitized  by ' 


6I» 


pnMpiopsro 


pme-niiiitio  (not  -nlliMnd),  — ,  fttua»  Are,  to  an* 
naunee  befwehand,  fortiMy  predict :  banc  Tentu- 
ram  (ewe),  T. :  f uiura :  de  eorum  adyentiif  N. 

pni«-nmitiiui  (not  -nUndiM),  I,  m.,  aforMler, 
htu^nffer^  omm  :  lads  AleB»  i.  e.  ^  eocib,  O. 

pnMfXxmpatld,  onis,/.  [pnieoccopol  a  mu- 
inff  befarefumd^ preoccupation:  Iocorum,N. 

prae^Mxmpd^  ftvl,  fttus,  &re,  to  tevie  Mpon  be- 

Skandj  preoccupy:  Maoedoniam,  N. :  opporttina 
L.:  praeoecopatnm  seae  legatione  ab  Cn. 
Pompeio,  Ob. — ^F  i  g^  to  eeiu  in  advanee^  preoccupy : 
anioKM  timor  praeoooupayerat,  C& :  praeoecupati 
benefioio  tmhai,  i.  e.  won  over  beforehand^  L. — To 
anticipate^  prevent :  ad  praeoocupanda  Andrano- 
dori  oonailia,  h. :  ne  alteniter  alteram  praeoccii- 
paret,  N. :  legem  ferre,  hatten  to  briny  tJie  bill 
sooner  be/ore  the  people^  L. 

piae-Opto,  ftvi,  atuSy&rey  to  chooee  rather^  desire 
more, prefer  :  exsilio  modicam  dorot  fortniuiro,  L. : 
suas  I^es  Romaoae  civitati,  L. :  nemo  non  illoe 
sibi  qtiam  tos  dominos  praeoptet,  L. :  immerito 
quara  iure  violari,  Cu. :  scutum  manu  emittere, 
Cs. :  puerum  perire,  Potius  quam,  etc.,  T. 

prae^pando^  — ,  — ,  ere,  to  tpread  out,  extend, 
— ^F  i  g. :  hibemos  temporis  ortds,  C.  po^t. 

praeparatio,  duis,/.  [praeparo],  a  malnny 
ready,  preparation :  diUgens:  animi  ad  minoen- 
dum  dolorem. 

rata%  adj.  [P.  of  praeparo],/>regMirMi; 
\fumiaked,  ready:  praeparatos  quodam 
cuUq  proficisci  ad  dormiendum :  bene  Pectus,  H. : 
anres:  oratio,  L. — As  mbet.  n, :  ex  ante  praepa- 
rato  sustentari,  from  the  etores,  L. ;  cf .  ex  ante 
praeparato  fieri,  i.  e.  byprevioue  arrangement,  L. 

pxaa-paro,  AvI,  Atua,  ire,  to  make  ready  before- 
kofid,  prepare,  equip,  make  preparatione  :  ea  quae 
▼identur  instare:  ante  naTl«,L.:  locnra  domestici 
belli  cansft,  d. :  praeparato  ad  talem  oaaum  per- 
f  agio,  L. :  pecunSa  stipendio  militom  praeparata, 
Co. :  rea  neoesf arias  ad  Titaro  degendam. 

praepedio,  Ivl,  Itus,  ire  [prae+pee],  to  entan- 
ffle,  ehatkle^  fetter:  praepeditiff  Nunidanim  eqnis, 
Ta. — 7b  hinder,  enAarrast,  obstruct,  impede:  aese 
praedA,  hamper  themsehee,  L. :  oronb  (boaaa  artis) 
avaritia  praepediebat,  S. :  dioere  inoipieatem  cum 
lacrimae  praepediaaenty  L. :  dextrae  praepedit  oraa 
tremor,  0. :  verba  sua,  I  e.  etammenmy,  Ta. :  prae- 
peditoa  Qermanias  premere,  hindered  from,  Ta. 

pz«».p6Od0S,  — ,  —^  %te,  to  homy  before,  hang 
down  in  front:  ubi  tegnmenta  praependere  poe- 
sent  ad,  etc,  <X :  praependent  aertae,  Pr. 

praepea,  petis,  abl.  pete  or  petl,  gen,  plur.  pe- 
tnm,  adj.  [prae+PET- J,  outstripping;  hence,  in 
angury,  signifeant  infhyJU,  of  good  omen,  favor- 
Ms  (of  birda  of  good  aagary) :  praepea  Laat a  To- 


la vit  aTis,  Enn.  ap.  0. :  praepetla  omina  pinnae,  V. 
— Fem,  as  subsL,  a  bird  of  good  omen  :  qui  aibi 
praepetem  misiaseC,  \u-^Winged,  swift  ofjlight, 
Jleet,  quick,  rapid:  quern  praepes  iib  Id&  rapuit 
lovis  armiger,  V. :  deus  ( I,  e.  Cupido  ),  0.  —  Ab 
subnt.  m.  and/.,  a  bird,  lar^e  bird:  lovis,  L  e.  aqui» 
la,  0. :  If  edusaeus,  i.  e.  Pegasus,  0. 

praepilatiUi  adj.  [8  pila],  tirmed  with  a  ball, 
carrying  a  button:  missilia,  i.  e.  olunied,  L. 

prae-pinguUi,  e,  adj.,  very  fat,  of  superior  fer- 
tility:  solum,  V. 

prae  -  pollexis,  entis,  eufj.,  eminent,  superior^ 
excellent :  gens  dintiis,  L. :  vir  virtute,  L. 

prae-polle5,  lul,  — ,  ere,  to  surpaes  in  power: 
quibus  additis  praepollebat,  Ta. :  mari,  Ta. 

prae-ponder5,  — ,  — ,  fire,  to  make  heavier^ 
regard  as  superior  :  praeponderari  honestate. 

pne-ponoi  poanl,  poBitoB,  ere,  to  place  in  fronts 
put  upon,  affit:  aedibuB  Testibula:  front!  oliyam, 
I.  e.  cmwi,  H. — To  put  before,  place  first :  veraQs 
in  primfi  fronte  libelli,  0. :  ultima  primis,  H. : 
pauca  praeponam,  premiss,  r-  To  set  over,  make 
eommander,intrustwith,appoint,dqoute:  alqmbello 
praedonum :  sinistro  cornu  Antonium,  Cs. :  quae- 
storem  Caelium  provinciae,  appointed  governor  : 
negotio,  charge  with:  navibus,  appoint  admiral: 
toti  officio  roaritimo  praepositus,  superintendent  of 
all  marine  affaire,  Cs. :  sacerdos  oraculo  praepo- 
sita,  presiding  over :  custos  Praepositus  sancto 
loco,  made  keeper  of,  0, — F  i  g.,  to  est  before,  pre- 
fer :  se  alteri,  T. :  salutem  rei  p.  vitae  suae :  me 
Mazaeo  generum,  Co. 
prae-porto,  — ,  — ,  fire,  to  bear  before,  C.  po«t 
praepoaltio^  Onis,  /.  [praepositus],  a  setting 
be/ore,  prefixing :  negatioDis. — In  grammar,  a  pre- 
fix. — ^F  i  g.,  a  preferring,  prrferenee, 

1.  praapoaltaa,  adk  [P.  of  praeponol/M'^4»^ 
able^  preferred^^hA  subst,  n.,  that  tshich  u  desira- 
ble (opp.  both  to  the  absolete  good,  and  to  evil). 

2.  praepoaitiia,  I,  m.  [P.  of  praepono],  a  pre- 
feet,  president,  chsef:  legatomm  tuorum. 

praepostere,  adv.  [praeposterus],  in  reverse 
order,  ottt  of  order:  litteras  reddere:  tecum  agere. 

pzae^;>OBtenis,  adj.,  in  reverse  order,  in  dis- 
order, inverted,  perverted,  absurd,  preposterous,  un- 
seasonable: quid  tam  praepostorum  dici  potest?: 
gratulatio:  consilia.^Of  persoDS,  perverse,  unrea- 
sonable, absurd  :  semper :  homines,  S. 

prae-potena,  entis,  adj.,  very  able,  excelling  in 
power,  superior:  Tiri:  rerum  omnium  luppiter: 
terra  marique  Karthago:  armis  Romanos,  L, — 
Plur,  m,  as  subst. :  opes  praepotentium. 

pxaepropare,  adv.  [praeproperos],  in  ssBtrsms 
haste, headlong:  f^n^^hy^'m^lC 


640 


^ra— eo 


pnL^'pvoperuB,  a^^  too  hasty,  iudden^  precipi- 
tate :  festinatio :  celeritas,  L. :  Ingefiiam,  roiA,  L. 

prae-putitiin,  I,  n.  [3  PV-J,  the  foreskin^  pre" 
pftce:  praeputia  ponere,  lu. 

(prae-queror),  questus,  I,  to  complain  before- 
hand: multa  praequestus,  0. 

prae- radio,  — ,  — ^  &re,  to  outshine:  stellis 
signa  mloora  suis,  0. 

praa  -  rapidiia,  adj.,  very  ewi/ty  exceedingly 
rapid:  gurgefl,  L. :  fluminuin  eeleritas,  Cu. 

prae  -  rigeaoo,  ul,  ere,  incli.,  to  become  very 
itiff:  praereguisse  manlls,  Ta. 

praeripio,  ripul,  reptus,  ere  [prae+rapio],  to 
match  away^  carry  off:  arma  Uinervae,  0. :  aliis 
laadem.— 7b  seize  prematurely  ^  deorum  beneficium 
festinatione,  i.  e.  presume  tmon.-^To  fortstall,  an- 
ticipate: hostium  ooDsilia,  baffle  in  advance. 

prae-rodd,  — ,  sue,  ere,  to  gnaw  off,  nibble: 
praeroso  bamo,  i.  e.  the  bait,  H. 

^raerogatilvns,  adj,  [prae-rogo,  to  ask  first], 
voting  first,  asked  before  others :  centuria,  which 
cast  the  first  vote  in  the  eomitia  (originally  tbe  cen- 
tury of  the  equites,  afterwards  that  which  obtained 
the  right  by  lot). — Hence,  as  subst.f.  (so.  centuria), 
the  prerogative  cewtvry :  praerogativam  maiores 
omen  iustorum  comitiorum  esse  voluerunt:  sors 
praerogativae,  L. :  Galvum  praerogativae  tribunum 
militum  creant,  i.  e.  the  eqnites,  L. :  omen  praero- 
gativae, i.  e.  in  the  choice  of  the  cetUury  that  voted 
first :  praerogativam  referre,  to  rqyort  the  vote  of 
the  prerogative  century.  —  A  previous  choice,  pre- 
Uminary  election  :  militaris,  L. :  comitiorum  roili- 
tarium,  L. — A  sure  sign,  token,  prognostic,  omsn : 
voluntatis  suae. 

praeroaoa,  P.  of  praerodo. 

prae-mmpo,  — ,  mptus,  ere,  to  break  off  be- 
fore, tear  away  in  front:  retinatiula  classis,  O. : 
funes  praerumpebantur,  were  broken  off,  Cs. 

praeruptaa,  adj,  [P.  of  praerumpo],  broken 
off,  steep,  abrupt,  rugged:  saxa:  iuguni,  Cd. :  ne- 
mus,  H. :  mons,  V. — F  i  g.,  hasty,  rash,  precipitate  : 
audacia :  iuvenis  animo,  Ta. 

praOB,  praedis,  m,  [prae+vas],  a  surety,  bonds- 
man: praedes  pecuniae  publicae  accipere:  prae- 
des  dare :  per  praedem  agere :  praedibus  acceptis 
aedificia  perfecturi,  L. :  cavere  populo  praedibus 
ac  praediis,  to  procure  security  to  the  people  by 
bondmen  and  their  estates, —  The  property  of  sure- 
ties: praedes  vendere.  —  Fig.:  cum  sex  llbris, 
tamquam  praedibus,  me  ipsum  obstrinxerim. 

praesaepe  (praeBep6Vis,n.[prae+8aepesl, 
an  enclosure,  st^me,. stall,  fold; pen:  Stabant  (eqai) 
in  praesaepibus  altis,  Y. :  bona  donavit  praesaepi- 
hu%,^  spent  his  substance  on  his  stables,  IvL.1  fueos 
a  praesaepibus  arcent,  i.  e,fnm  the  hives,  V.— ^ 


ha,  hovel,  dwelUmgi  tavern :  audts  fin  prateaeytbas, 
in  drinking-shops, — A  crib:  equus  Ad  pnenepe 
gemit,  O. :  Aoeedit  ad  praesaepe,  Ph. :  noa  qoi 
ccrtum  praesaepe  teaeret,  I  e.  table,  H. 

prae-saeplo  (-aapio),  psi,  ptos,  ire,  U  fma 
in  front,  block  yp,  barricade  :  aditOs  trabibaa,  d, : 
omni  aditu  praesaepto^  Cs. 

praeaac^  Ivl,  -^,  ire  f praesagium],  to  fed  i» 
advance,  perceive  befor^and,  have  a  presentimeid, 
forthod^:  nescio  quid  mi  animus  praesagit  mail, 
T. :  quasi  praesagiret:  hoc  ipsum  animo,  li. 

praeaantio,  onis,/.  [praesagio],  a  prevmH- 
ment,  for^oding,  faculty  of  divining,  propketie 
power:  in  animis. 

praeaasium,  I,  n.  [  1  SAC-  ],  a  preseniimaU, 
foreboding,  presage  :  vatum  praesagia,  O. :  men- 
tis, 0. 

prae-aa^B,  adj.,  perceiving  beforehand^  cBmn- 
ing, prophetic, presaging:  pectora,0.:  mali  mens, 
y. :  luctas  suspiria,  O.'^Prophetie,  indicating  be- 
forehand:  Verba  senis,  0. :  fulminis  ignes,  V. 

prae-BCio,  ivl,  — ,  ire,  to  know  beforehand,  fore- 
know: ante,  T. 

prae-BCiaoo,  — ,  — ,  ere,  to  learn  beforehand: 
aniraos  rolgi  longe,  Y. :  quam  quisque  provinclam 
haberet,  L. 

prae-aolms  adj,,  foreknowing,  presdeni:  corda, 
V. :  lingua,  0. :  vates  venturi,  V. 

prae-BOxibo,  ipsl  (scrtpsU,  T.),  iptus,  ere,  to 
write  before,  prefix  in  writing :  sibi  nomen,  V. : 
auctoritates  praescriptae,  the  names  of  senators  re- 
corded as  voting,—  To  describe  beforehand:  formam 
futuri  principatQs, Ta.— Fie.,  to  determine  m  ad- 
vance, ordain,  direct,  prescnbe :  his  rebas  f&neni, 
T.:  maionim  iura  moresqoe:  iara  dvibtis:  inihi 
quem  ad  modum  meum  las  persequar :  quid  fieri 
oporteret,  Cs. :  sic  enim  praescripsimus  lis,  itt, 
etc. :  eum  ei  praescriptam  easet,  ne,  etc. :  qui  (mos) 
praescribit  esse  oportere,  etc.— 7b  didtaie:  canni- 
na,  Tb.—  7b  pnA  forward,  uas  as  a  preteti:  Pnl- 
chram,Ta. 

praaaon|ytlo,5nis,/.[prae+aCARP-],€i;re^ 
in  writing,  tUle,  inscription,  preface,  iniroducHm: 
legls.  -*-  F  i  g.,  a  pretext,  excuse,  pretence  .•  bonestt 
praescriptione  rem  tegere,  Cs.— .^  Umii,  resiriaiom, 
proviso:  ratfcmis:  in  hao  praesoriptiiioe  i 


praeaoriptlUB,  I,  a.  [P.  n.  of  praescribo],  a 
previous  diroctioH,  prseqU,  limitation,  promss,  reg- 
idaOon:  \eg^m  imperioet  praeacripto  fieri :  onmia 
agere  ad  praeaeriptimif  Cs, :  ad  praescriptam  oob- 
sulis  coroitia  habita,  L. :  hoc  eius  praescriplo,Cs. : 
intra  pr^scriptum  eqnitare,  within  bounds,  H. 

pxaeBOxipjtaa,  P.  of  praescribo. 

pautmooo,  cnl,  otoa,  ire,  to  eutj 

Digitized  by ' 


praeaens 


641 


praeaidiiiin 


away^  aUoff^euiout :  praesectis  mulierum  crini- 
bu3,  Cs. :  partem,  0.  —  Fig.:  Praesectum  deciens 
non  castigavit  ad  anguem,  i.  e.  accurately^  H.  (al. 
perfectum), 

praeseiiB,  entis  {abl  of  persons  usu.  ente;  of 
things,  enti),  adj,  with  camp.  [P.  of  praesum],  at 
kand^  in  aiyhi,  presenty  in  perton  :  quia  ades  prae- 
sens,  because  you  are  here^  T. :  quo  praeseute,  in 
whose  pretence :  pauca  praesenti  consilio  locutus, 
before  a  council  of  war,  S. :  tecum  egi,  in  person: 
sermo^  face  to  face :  adgnoscere  praesentia  ora,  i,  e. 
in  plmn  view^y. :  banc  sibi  videbit  praesens  prae- 
sentem  eripi,  T. :  in  rem  praesentem  venire,  to  tJie 
very  spot:  in  re  praesenti,  on  the  spot^  L. — Of  time, 
piisenty  contemporary^  existing  :  res :  non  solum 
inopift  praesentis,  sed  etiam  futuri  temporis  timo- 
re,  Gs. :  fortuna  pristina  viri,  praesenti  fortunae 
conlata,  L. :  praesenti  bello,  during  IiostilitieSj  N. : 
et  praesens  aetas  et  posteritas,  Cu. :  praesens  in 
tcmpus  omittere,  for  the  present,  H. :  praesenti 
tempore,  now,  0.  —  As  subst.  n.  (sc.  tempus),  the 
present:  laetus  in  praesens  animus,  H. :  haec  in 
praesenti  scripsl — Phtr.,present  circumstances,  the 
present  state  ofaffcnrs:  amor  f  astidio  praesentium 
accensas  est,  Cu. — Happening  at  once,  immediate^ 
instant,  prompt,  impending  :  praesens  quod  fuerat 
malum  in  diem  abiit,  T. :  poena :  tu&  praesenti  ope 
servata  urbs,  L. :  pecunia,  cash  :  praesentibus  in- 
sidiis  liberare,  imminent :  iam  praesentior  res  erat, 
more  imminent,  L.  —  Operating  at  once,  instant, 
prompt,  efftcadous, powerful,  influential:  auxilium : 
non  uUa  magis  praesens  fortuna  laborura  est,  more 
effective  cure,  Y. :  adeo  iniuriae  Samnitium  quam 
benefici  Romanomm  memoria  praesentior  erat, 
L. :  si  quid  praesentius  audes,  mere  effective,  Y. :  o 
diva  .  .  .  Praesens  vel  tollere  corpus,  vel,  etc.,  H. 
— Present,  collected,  resolute<  Animo  virili^raesen- 
tique  esse,  T. :  si  cui  virtus  'animusque  in  pectore 
praesens,  Y. :  animus :  praesentioribus  animis,  L. 
— Present,  aiding,  favoring,  propitious  :  deus,  T. : 
praesentes  saepe  di  vim  suam  declarant:  Tu,  dea, 
tu  praesens,  nostro  succurre  labori,  Y. 

praeaenaio,  onis,/.  [prae+SENT-],  aforebod- 
ing,  presentiment :  per  exta  inventa. — A  precon- 
ception. 

praesensufl,  P.  of  praesentio. 

praeaentla,  ae,/.  [praesens^,  a  being  at  hand, 
present:  eonim  praesentiam  vttare:  (Nemea)  ce- 
lebrare  praesentia  suft,  L. :  urget  praesentia  Turni, 
V. :  animi,/»rewfM0  of  mind,  Cs. :  deonim  praesen- 
tiae. — Impression,  efieaey,  effeet :  veri,  0. — In  the 
phrase,  in  praesentifl,  at  the  present  time,  at  the  mo- 
fnefU,justnow,for  the  present,  under  present  circum- 
eianoes:  hoc  video  in  praesentia  opus  esse :  in  prae- 
sentis hostem  rapinis  prohibere,  Cs. :  in  praesentift 
reponere  odium,  to  conceeU  for  the  time,  Ta. :  quod 
in  praesentift  vestimentorum  fuit^  at  hand,  N. 
41 


prae-sentio,  sSnsi,  sensus,  Ire,  to  feel  before- 
hand,  perceive  in  advance,  have  a  presentiment  of, 
presage,  divine:  animo,  Cs. :  animus  ita  praesentit 
in  posterum,  ut,  etc. :  amorem,  0. :  dolos,  Y. :  ibi 
me  adeese,  T. :  talem  esse  deum :  praesensum  est, 
L. 

praeaepe,  praeaepio,  see  praesaep-. 

praaaertim,  adv.  [1  SER-],  espedaUy,  chiefly, 
principally, particularly:  praesertim  utnunc  sunt 
mores,  etc.,  T. :  retinenda  est  verecundia,  praeser- 
tim natura  ipsft  magistrft:  praesertim  homines 
tantulae  staturae,  Cs. :  (te)  Praesertim  cantum 
dignos  adsumere,  H. :  praesertim  cum  respondis- 
set,  etc. :  utile  Yitae,  praesertim  cum  valeas,  H. : 
Faciam,  praesertim  si  utrique  Testrum  gratum  fu- 
turum  est:  Praesertim  si  tempesUs  Incubuit,  Y. 

praeaea,  idis,  m.  and  /.  [SED-],  a  protector, 
guard,  guardian,  defender :  tribunus,  quem  maio- 
res  praesidem  libertatis  eese  voluerunt :  Praeside 
tuta  deo,  0. — A  superintendent,  chief,  president : 
belli,  I  e.  Mnerva,  v . :  quo  praeside  rerum,  under 
whose  adminittration  of  the  world,  0.:  orbata 
praeside  pinus,  I  e.  pilot,  0. 

praesidena,  entis,  m,  [P.  of  praesideo],  a  pres- 
ident, ruler:  superbia  praesidentium,  Ta. 

praeaideo^  sedl,  — ,  ere  [prae+sedeo],  to 
guard,  watch, protect,  defend:  huic  urbi,atque  huic 
rei  p.:  alii,  ut  urbi  praesiderent,  relicti,  L. — To 
preside  over,  manage,  superintend,  direct,  command : 
ad  portas  urbanis  rebus,  Cs. :  huic  iudicio :  classi, 
L. :  armis,  0. :  in  agro  Piceno,  & :  litus  Galliae, 
Ta.:  exercitura, Ta. 

praeaidiaiinat  adj.  [praesidium],  serving  for 
defence :  milites,  in  gamson,  L. 

praeaidiiun,  I,  «i^  fpraeses],  defence,  protection, 
guardianship,  help,  aid,  assistance:  proficisci  prae- 
sidio  suis,  N. :  amicitiam  populi  R.  sibi  praesldio 
esse  oportere,  Cs. :  tectus  praesidio  firmo  araico- 
rum :  Ut  meae  stuHitiae  in  iustitift  tuft  sit  aliquid 
praosidi,  T. :  Veneris  praesidio  fefox,  H. — A  guard, 
escort,  convoy,  garrison :  ad  iudicium  cum  praesi- 
dio venit:  omnium  bonoram  praesidio  omatus: 
servorum  praesidio  uti :  regale,  H. :  occupatoque 
oppido,  ibi  praesidium  conlocat,  garrison,  Cs. : 
(turrls)  praesidiis  firmare,iot/A  troops,  Q.:  praesi- 
dium dedit,  ut  tuto  perveniret,  escort,  N. :  praesi- 
dium ex  arce  expeliere,  garrison,  N. :  praesidia 
interficere,  troops,  N. :  praesidia  custodiasque  dis- 
ponere,  picket  guards,  Cs. :  galeatum,  lu. :  0  et 
praesidium  et  dulce  decus  meum,  H. :  quantum 
Praesidium  perdis,  Y.  —  An  occupied  place,  post, 
station,  intrenehment,  fortification,  camp:  in  prae< 
sidio  conlocatus,  on  guard:  qui  propter  nietum 
praesidium  reWnqmt,  leaves  his  post :  praesidio  dis- 
cedere,  L. :  procul  in  praesidio  esse,  N. :  praesi- 
dium occupare  et  munire,  Cs. :  milites  in  Draesi* 

Digitized  by  V^OOQlC 


pivesignifioo 


643 


pnMsto 


dm  diflpoDere,  Cfl.:  in  praesidiis  esse,  with  the 
army.  —  AH  hdp^  aandance:  quod  satis  esset 
pnesidi  dedit,  what  wu  needful  for  hie  support 
and  eafetyt  N. :  qaaerere  sibi  praesidta  periculis : 
me  biremis  piuesidio  scaphae  Tatum  .  .  .  Aura 
fereC,  H.:  fortissimum  padoris:  aliunde  rerum 
exspecunda  tuaram  Praesidia,  eneouroffemerU,  lu. 

praeHUgnlfico,  — ^  — ,  are,  to  isuUeate  before- 
hand: borointbus  quae  sint  futura. 

prae-Bigniflk  e,  adj,  [prae+signom],  pre-emi- 
nent^ diatinguiahed:  tempora  comu,  0. :  facie,  0. 

prae-flono,  ul,  — ^  are,  to  ammd  before:  prae- 
sonuit  Bollemni  tibia  cantu,  0. 

pra6-stabili%  e,  ctdj.  with  eomp.,,  pre-eminent, 
diatinffuithed,  excellent:  res  magnitudine :  dignitas 
praestabilior :  f uerat  praestabUios,  preferaUe,  T. : 
nihil  amicitia  praestabilios :  neque  aliud  praesta- 
bilius  invenies,  S. 

prmewtanM,  antis,  aeff,  with  comp.  and  eup.  [P. 
of  2  praestoj,  pre-eminent^  superior,  excellent,  dis- 
tinauished,  extraordinary:  omnibus  et  ingenio  et 
diligentia,  surpassing  aU :  usu  et  sapientia,  for 
eaiperience  and  wisdom,  N. :  animi  iuvenis,  distin- 
guished for  courage,  V. :  virffinibus  praestantior 
omnibus  Herse,  superior  to  au,0.:  quo  non  pra^ 
stantior  alter  Aere  ciere  Tiros,  excelled  in  rousing 
the  men,  V.:  homines  praestantissimi  opibus: 
prudentia:  virtus:  praestanti  oorpore  Nympbae, 
y. :  forroft,  Y. :  quid  praestantius  mihi  potuit  ao- 
cidere  f :  animi,  V. :  praestantissimi  sapientiae,  Ta. 

praeatantia,  ae,  /.  [praestans],  pre-eminence, 
superiority,  exedUnce :  animantium  reliquarum, 
over  other  creatures:  di  omnium  rerum  praestan- 
ti&  exoellentes,  in  all  things, 

praeatat,  see  2  praesto. 

praeatea,  itls,  m.  [2  prae+STA-],  a  protector, 
guardian  :  praestitibus  Laribus,  0. 

praeatisiae,  Brum^/.  [STIQ-],  decepHons,  illu- 
sionSf  sleiglUs,  juggfery,  trickery:  verborum,  tricks 
of  words:  quasi  praestigiis  depelli:  non  perprae- 
Btigias,  Bed  palara  oompilare,«00re%.'  quo  magis 
argui  praestigias  iubetis  Testras,  L. 

praeatitad,  uT,  Qtus,  ere  rpnie+slatuol,  to  de- 
termine befordiand,Jix  in  advance,  preserwe :  tibi 
quidemst  olim  dies  praestituta,  T. :  diem  praesti- 
tuit  operi  faciando:  die  praestituta,  L. :  nulla 
praestituta  die,  without  ajtted  term :  diem  certam 
Chabriae,  N. :  praetor  numquam  petitori  praesti- 
tuit,  qua  actione  ilium  uti  velit. 

praeatitna,  P.  of  2  praesto. 

1.  praeato^  adv.  [for  *praesito,  P.  abl,  of 
*prae-8lno1,  at  hand,  ready,  present,  here:  Ipsum 
praesto  video,  T. :  domi  Praesto  apud  me  esse, 
T. :  togultie  lictoribus  ad  portam  praesto  fuerunt : 
praesto  est  enim  acerba  memoria,  always  with  me^ 


Lu :  nbi  est  frater?  Ckaer.  Fhusto  adest,  T.— 
At  hand,  servieeaAU^  hdpfei:  MaenMii  vix  vi-jeor 
praesta — Usu.  in  the  phrase,  praesto  esae,  to  kn 
at  hand,  attend,  wait  upon,  serve,  aid,  be  Kdpf\d: 
praesto  esse  clientem  tunm?:  ins  civile  didicit, 
praesto  multls  fuit:  saluti  toae  praesto  esae:  at 
ad  omnia,  quae  tui  velint,  ita  sim  praesto,  ot,  etc 
— ^With  esu,  to  be  in  the  way,  meet,  resist,  oppose: 
quaestores  cam  fascibus  mihi  praesto  fueranL 

2.  prae-ato,  iti,  itus  (P./tdLpraestattlnis),  ire, 
to  stand  out,stand  before, be  superior,  exeei,SMrpas», 
exceed,  be  excellent:  suos  inter  aequalls:   dvitas 
hominum  multitudine  praestabat,  Gs. :  sacro,  qood 
praestat,  peracto,  lu. :  probro  atque  petulantii 
maxume,  to  be  pre-eminent,  S. :  virtute  ooinibu*, 
Cs. :  qua  re  homines  bestiis  praestent :  pingendo 
aliis :  praestare  honestam  mortem  eTistimanB  tui^ 
pi  vitae,  N. :  quantum  ceteris  praestet  Locavtia, 
L. :  vir^te  ceteros  mortales,  L. :  grada  honoris 
nos,  L. :  imperatores  prudentia,  K. — Lnpers.  with 
subjeet-dause,  it  is preferaUe,  is  better:  sibi  prM- 
stare,  quamvis  fortunam  pati,  quam  interfici,  ecc^ 
Cs. :  mori  milies  praestitit,  quam  haec  pati :  mo- 
tos  praestat  oomponere  fluctiks,  Y.  —  To  become 
surety  for,  answer  for,  vouch  for,  warrant,  be  re- 
sponsible for,  take  tipon  oneself:  ut  omnis  mini- 
stros  imperi  tui  rei  p.  praestare  videare :  at  nihil 
in  vita  nobis  praestandum  praeter  culpam  pate- 
mus,  i.  e.  that  we  have  nothing  to  answer  for  if 
free  from  guilt:  impet&s  populi  praestare  nemo 
potest,  answer  for  Ae  outbreaks  of  the  people: 
emptori  damnum  praestan  oportere,  compensation 
ought  to  be  made:  nihil,  be  re^Mmsiblefor  nothing: 
quod  ab  homlne  non  potuerit  praestari,  what  none 
could  guaranty  against :  tibi  a  vl  nihil,  give  no 
guaranty  against:  meliorem  praesto  magistro  Di- 
scipulum,  warrant,  lu. :    quia  potest  praestare, 
semper  sapientem  beatum  fore,  cum,  etc.  ? :  IIUos 
lacrimae  praestant  Ut  veniam  culpae  non  abnuat 
Osiris,  insure,  lu, — To  fulfil,  discharge,  Tnainlain, 
perform,  execute:   in  pugna  militis  officia,  Gs.: 
amioitiae  ius  officiumque :  praestiti,  ne  quem  psp 
ois  per  me  partae  paeniteat,  have  taken  eare,  L : 
quamcumque  ei  fidem  dederis,  ego  praestabo,  will 
keep  the  promise:  ei  fidem,  L. :  mea  tibi  fides 
praestabitur :  pacem  cum  iis  populus  R  praestitit, 
maintained,  L. :  argenU  pondo  bma  in  militem, 
pay  as  ransom,  L. :  tributa,  pay,  lu. :  triplicem 
usuram,  lu. — 7b  keep,  preserve,  maintenn,  retain: 
pueri,  quibus  videmur  praestare  rem  p.  deboisse: 
nepotibus  aequor,  0. :  omnIs  socioa  salvos  prae- 
stare poteramus:  Incolumem  me  tibi,  H.  —  To 
show,  exhibit,  prone,  evince,  tnam/etf,  furnish,  pre- 
sent, assure:  mobilitatem  equitum  in  proelii8,(^: 
in  iis  rebus  earn  voluntatem:  consilium  suora 
fidemque:  honorem  debitum  patri:  aenatai  sen- 
tentiam,  to  give  his  vote :  terga  liosti,  L  e.Jlee,  Ti. : 
voluptatem  saplenti,  assure:  praesta  te  earn,  qoi. 


Digitized  by  V^OOQIC 


praestolor 


648 


praetereo 


etc.,  tihow  ihytdf  tuehy  at,  etc. :  teque  praesta  con- 
Btanter  ad  omne  IndecUnatae  munus  amicitiae, 
show  thytelf  eanstantf  0.:  vel  magnam  praestet 
Achillen,  approve  hxtnadf  a  great  AchilUs^  V. 

praeatdlor.  atus,  &rl,  dep,  [1  STARr],  to  atand 
ready  foTy  wait  for^  expect:  ad  Clupeam,  Cs. :  tibi 
ad  Forum  Aarelium :  quem  praestolare  ?  T. 

prae-stringo,  inxT,  iotus,  ere,  to  draw  together^ 
fasten  up,  bind  fast  f  eompresa:  Syracosio  (laqueo) 
praestrictS  fauce,  0. — F  i  g.,  of  the  sight,  to  make 
duU^  blutit,  dim,  dazzle :  oculos :  f  ulguribus  prae- 
BtrtngeDtibus  aciem  oculorum,  blinding^  L. — Of  the 
mind,  to  dazzle,  eon/ute,  overwhdm,  baffle:  aciem 
animonim  nostrorum  virtatia  splendore:  oculos 
mentis:  praestigias. 

prae-Btrao,  flzi,  actus,  ere,  to  build  before, 
block,  stop  up,  make  impassable,  make  inaccessible : 
aditiim  obice  moutis,  O. :  Porta  Fonte  fuit  prae- 
structa,  stopped  up,  O. :  Hospitis  efifugio  omnia, 
against  the  escape,  0. — F  i  g. :  f raus  fidem  in  par- 
Tis  sibi  praestruit,  seeks  to  vrin  confidence  before- 
hand, L. 

praeBol,  sulis,  m.  [2  SAL-],  a  leader  in  a  dance, 
leader  of  a  procession. 

praesultator,  oris,  m.  fpraesulto],  a  leader  in 
a  dance,  leader  of  the  festal  procession  (of  a  slave 
flogged  before  a  procession  in  the  circus),  L. 

praeanlto,  Are  [prae+salto],  to  dance  before, 
swagger  before :  hosiium  signis,  L. 

prae-simi,  ful,  esse,  to  be  before,  be  set  over, 
preside  over,  rule,  have  charge  of,  command,  super- 
intend: in  proTincia,^otrem:  omnibus  Druidibus, 
Cs. :  proyinciae,  S. :  censor  factus,  severe  praef uit 
ei  potestati,  N. :  exercitui,  Cs. :  artificio :  vigiliis, 
S. :  statuis  faciendis :  moenibus  urbis,  protect,  0. 
—  To  be  chief,  take  the  lead:  non  enim  paruit  ille 
Ti.  Gracchi  temeritati,  sed  praefuit :  crudcUtati. 

prae  -  aomo,  — ,  flmptus,  ere,  to  take  before, 
take  first:  domi  dapes,  0.:  remedia,  Ta. — ^Fig., 
to  anticipate,  take  for  granted:  spe  bellum,  i.  e. 
anticipate  victory  by  confidence,  V. :  praesumpta 
apud  militem  illius  anni  quies,  Ta. :  praesumptum 
habere,  grates  diis  actas,  take  for  granted,  Ta. 

prae-Btttui^  P.,  sewed  up :  (hasta)  f oliis  prae- 
suta,  i.  e.  covered,  0. 

prae-tago,  — ,  — ,  ere,  to  protect:  cavo  aere 
caput,  Pr. 

prae^tempto  (-tontO),  — ,  ~,  are,  to  exarnine 
previoudy,  make  trial:  baciilo  iter,  0. :  pedibus 
iter,  Tb. :  pollice  chordas,  0. :  praetemptata  cri- 
rnina,  experimental,  Ta. — ^Fig.,  to  test  beforehand: 
sui  vires,  O. 

prae-tend5,  dl,  tus,  ere,  to  stretch  forth,  reach 
out,  extend,  present :  hastas  dextrts,  V. :  f  umos 
manu,  I.  e.  fumigate,  V. :  praetenta  Teitt, presented, 


0. :  coniugis  taedas,  i.  e.  asstime  to  be  your  Ato- 
band,  V. —  To  spread  before,  draw  over:  vestem 
ocellis,  holds  before,  0. :  morti  muros,  i.  e.  skulk 
from  death  beJiind  walls,  V. :  decreto  sermonem, 
prefix,  L. — Pass,,  to  stretch  out  before,  lie  opposite, 
extend  in  front :  tenue  praetentum  litus  esse,  a 
narrow  stretch  of  shore,  L. :  praetentaque  Syrtibus 
arva,  V. — ^F  i  g.,  to  hold  out  as  an  excuse,  offer  as  a 
pretext,  allege,  pretend,  simulate :  hominis  doctis- 
simi  nomen  tuis  barbaris  moribus,  shelter  under 
the  name  :  culpae  splendida  verba  tuae,  O. :  legem 
postalationi  suae,  L :  deorum  numen  praetendi- 
tur  soeleribuB,  L.:  honesta  nomina,  Ta. 

praetento,  see  praetempto. 

prae-tepeaoo,  ul,  — ,  ere,  to  grow  warm  be- 
fore,— F  i  g. :  Si  tuus  praetepuisset  amor,  0. 

1.  praater,  adv.  [PRO-],  except,  besides,  unless, 
save,  other  than,  not:  ne  quia  praeter  armatus 
violaretur,  L. :  roultitudini  diem  statuit . .  .  prae- 
ter rerum  capitalium  condemnatis,  & :  Nil  praeter 
canna  fuit,  0. 

2.  praeter,  praep.  with  ace.  [1  praeter],  of 
p\&ce,past,  by,  before,  in  front  of,  along  :  praeter 
casam,  T. :  praeter  castra  copias  transduxit,  Cs. : 
oculos  Lollii,  before  the  eyes  of:  oram  maris,  L. : 
tela  volant  praeter  et  lumen  et  aurls,  0. :  praeter 
maiorum  cineres  rapitur,  lu. — ^F  i  g.,  over,  beyond, 
against,  contrary  to,  inconsistently  with,  aside  from: 
praeter  civium  Morem,  T. :  naturam :  cum  lacus 
praeter  modum  crevisset. — In  comparison,  beywid, 
above,  more  than:  nil  egregie  praeter  cetera  Stu- 
debat,  T. :  quod  mihi  consuli  praecipuum  fuit 
praeter  alios:  praeter  omnis  mirata  est  ducem, 
H. :  alqd  praeter  ceteros  metuere.  —  Besides,  to- 
gether with,  in  addition  to :  praeter  imperatas  po- 
cuniaa,  Cs. :  praeter  haec  (i.  e.  praeterea),  T. — Be- 
sides, except,  apart  from:  hoc  nemini  praeter  me 
videtur:  neque  vestitas  praeter  pellls  habeant, 
Cs. :  praeter  quae  mihi  binae  simul  redditae  sunt 
(i.  e.  praeter  eaa  litteras,  quae). 

praeter  -  ago,  — ,  — ,  ere,  to  drive  by,  drive 
past :  deversoria  Praeteragendus  equus,  H. 

praeter-ea,  adv.,  in  addition,  beyond  this,  far- 
ther, besides,  moreover:  nihilne  vobis  in  mentem 
venit,  quod  praeterea  ab  Crasso  requiratis  ? :  haec 
duo  praeterea  oppida,  Y. :  multis  praeterea  viris 
fortibus  evocatis,  Cs. :  duo  praeterea  talis  tulisse 
viros,  ^100  more,  V. :  nihil  praeterea  cum  consule 
pacti,  quam,  quod,  etc.,  L. — In  enumerations,  be- 
sides,  moreover:  Multae  sunt  causae  .  .  .  primum 
.  .  .  praeterea,  T. :  praeterea  ...  ad  hoc  .  .  .  po- 
stremo,  S. :  nam  et . . .  prudentiam  tuam  exposuit : 
et  praeterea  .  .  .  praeterea,  etc. — In  time,  hence- 
forth, hereafter,  thenceforth:  quisquam  numen 
lunonis  adorat  Praeterea  ?  V. 


praeter-eo,  it,  itus,  ire,  to 

'^  ^       Digitized  by 


pass 


praetereqnltans 


644 


praetextatiu 


by,  pass :  praeteriens  modo,  in  pamng  hy^  T. : 
quusi  praeteriens  sattsfaciam  univerais :  te  praete- 
reunte,  lu. :  hortos :  boB  cursu,  outstrips^  V. :  Pu- 
dicitiae  aram,  lu. :  praeterita  est  virgo,  0. :  decre- 
scentia  npas  Flumina  praetereunt,  H. — Of  time, 
to  passj  go  by :  biennium  praeteriit  bora,  0. — ^F  i  g., 
to  pass  by,  pass  over,  leave  ottt,  omit,  disregard, 
overlook,  neglect :  temere  alqd,  T. :  quae  nunc  ego 
omnia  praetereo :  et  quod  paene  praeterii,  Bruti 
tui  causa  feci  omnia:  ut  pars  orationis  silentio 
praeteriretur,  1.  e.  be  vtithfitU  applause:  praete- 
ream,  referamne  tuum  . .  .  Dedecus  *  0. :  nullum 
genus  crudelitatiS)  leave  vnpractised:  praeterire 
non  potui,  quin  scriberem,  could  not  neglect  to 
write:  cum  Tir  suffragiis  praeteritur:  fratris 
filium  (in  a  last  will) :  retinuit  quosdam  Lepidus  a 
coll^  praeteritos,  L  e.  dropped  from  the  roll  (of 
tbe  Senate),  L. :  Me  quoque  praeteriere  patres, 
forgot,  0.  —  To  escape,  avoid:  nescis  quid  mali 
Praeteriens,  T. — To  go  beyond,  outstrip,  surpass, 
excel:  virtus  alios  tua  praeterit  omnis,  0. :  ut  Aiax 
praeteriit  Telamonem,  lu.  —  To  overpass,  tram- 
gress :  iustum  raodum,  0. — To  escape,  be  unnoticed 
by:  non  me  praeterit ...  me  prolapsum  esse:  te 
non  praeterit,  quam  sit  difficile. 

praeter-equitans,  antis,  P.,  riding  by,  L. 

(praeter-fero),  — ,  latus,  ferre,  to  carry  by; 
only  pass,:  latebras  praeterlata  acies  est,  vhis 
driven  close  to,  L. 

praeter-fluo,  — ,  — ,  ere,  to  flow  by,  flow  past: 
praeterfiuentem  aquam  captare,  Cu. :  moenia,  L. 
—  Fig.:  Toluptatem  praeterfluere  sinere,  to  be 
forgotten. 

praetergredior,  gressns,  l,  dqy.  [praeter  + 
gradior],  to  walk  by,  march  by,  pass  by,  pass:  ca- 
Btra :  primos  suos,  S. :  eum,  S. 

praeterlexum  P.  of  praetereo. 

praeteritiUi  adj.  [  P.  of  praetereo  ],  gone  by, 
past,  past  and  gone,  departed :  tempus :  castigatio 
ob  errorem  praeteritum,  L. :  culpa,  0. :  praeterita 
nocte,  last  night,  lu. — Plur.  n.  as  subst.,  the  past: 
raeminit  praeteritorum. — Pro  v.:  praeterita  mu- 
tare  non  possumus. 

praeter-labor,  lapsus,  I,  dep.,  to  glide  by,  flow 
by,  run  past :  (tellurem),  to  sail  past,  V. — ^F  i  g.,  to 
slip  away:  (definitio)  ante  praeterlabitur,  quam 
percepta  eat 

praaterlatui^  P  of  praeterfero. 

praetennisBio,  onis,  /.  [praetermitto],  a  leav- 
ing out,  omission,  neglect:  uUius  fformae):  aedili> 
tatis,  i.  e.  neglect  to  seek  (as  a  candidate). 

praeter-mitto,  misl,  missus,  ere,  to  permit 
to  go  by,  let  pass,  let  oo :  neminem.  —  Of  time  or 
occasion,  to  let  pass,  let  slip,  neglect :  diem :  eius 
rei  praetennissae  occasiones,  Gs. :  bellum  gerendi 
tempus. — To  omit,  neglect,  leave  undone:  officium : 


praetermittendae defeiisionis  causae:  neqnid  prae- 
termitteretur,  L. :  de  oontumeliis  dicere  praeter- 
mittam :  reliqua  quaerere,  Cs. :  alqd  f acere,  X.  : 
nihil  praetermittere  quo  minus  ea  consequatur, 
L  e.  make  every  exertion  to,  etc. — To  pass  over,  past 
without  notice,  omit,  overlook:  multa  crimina: 
negant  eum  locum  praetermissum,  sed  consulto 
relictum  esse,  not  overlooked,  but  purposely  dis- 
regarded: quod  dignum  memoria  visum,  praeter- 
mittendum  non  existimavimus,  Gs. :  alii  id  praeter- 
miserant  scriptores,  L. —  To  overlook,  disregard: 
Do,  praetermitto,  T. 

praeter-qnam  or  (old)praeter  quam,  adr^ 
beyond,  besides,  except,  other  than,  save:  neque,  prae- 
ter  quam  quas  ipse  amor  molesiias  Habet,  addas, 
T. :  nullum  praemium  postulo,  praeterquam  huius 
diei  memoriam :  nulla  praeterquam  vitae  nostrae 
iactura,  Gs. :  multitude  coalescere  nuUft  re  prae- 
terquam legibus  poterat,  L. — EUipt.,  with  etiam^ 
not  only ,.  .but  also :  malum,  praeterquam  atrox, 
etiam  novum,  L. — ^With  guod,  apart  from  the  fact 
that,  except  that,  besides  that:  raihi  labores  fuere 
leves,  Praeter  quam  tui  carendum  quod  erat,  T. : 
praeterquam  quod  ita  Quinctio  placeret,  L. :  prae- 
ter enim  quam  quod,  etc. 

praeterveotio,  onis,/.  [ praeter -fVAG-],  a 
passing  by:  in  praetervectione  omnium,  qui,  etc, 
i.  e.  at  the  point  which  all  must  pass. 

praeter-vehor,  vSctus,  I,  dep.,  to  be  borne  past, 
drive  by  J  qui  praetervehebantur :  praetervehens 
equo,  riding  by,  L. :  ApoUoniam,  d. :  navibos 
Oram,  L. :  forum  et  templa,  march  by,  Ta. — Fig., 
to  pass  by,  pass  over :  locum  silentio:  oratio,quae 
non  praetervecta  sit  aurls  vestms,  sed,  eta 

praeter -TOlo,  — ,  — ,  are,  to  fly  by,  pass  in 
fliglU:  praetervolans  corvns  glaebam  amisit,  Gu. : 
(equum)  praetervolat  Ales.  —  In  tmesi :  Etnisca 
praeter  et  volate  litora,  H.  —  F  i  g.,  to  slip  by,  es- 
cape:  sententiae  saepe  hominum  sensOs  praecer- 
volant :  occasionis  opportunitas  praetervolat,  L : 
haec  duo  proposita,  i.  e.pass  over  cursorily. 

prae-tezo,  xul,  xtus,  ere,  to  weave  before^ 
fringe,  edge,  border  :  Purpura  praetexit  amictas. 
0. :  Dtora  Praetexunt  puppes,  Y. :  nationes  Kheoo 
praetexuntur,  border  on  the  Rhine,  Ta.— To  border, 
furnish, provide,  adorn:  primis  litteris  sententiM 
carmen  omne  praetexitur,  i.^the  initial  iHtert  of 
the  verses  are  those  of  the  sentence:  omnia  leniori- 
bus  principiis  natura  praetexuit,  has  provided  mth, 
etc. :  praetezta  quercu  domus,  0. :  praetexat  fasti- 
gia  chartae  littera,  I.  e.  be  written  on  the  maryin, 
Tb. — Fig.,  to  cover,  doak,  coneealy  disguiu:  hoc 
nomine  culpam,y.— 7b  assign  as  a  pretext:  ser^ 
vatam  ab  eo  filiam,  Ta. :  nomina  speciosa,  Ta. 

praetezta,  ae,/.,  see  1  praetextus. 


praeteztum 


645 


praevertQ 


to^a  praeUxia :  Clodius :  decem?iri,  L. :  adulter, 
i.  e.  juvenile,  lu. :  mores,  of  youth,  i.  e.  looie,  lu.— 
As  aubtt,  m.,  a  /ree-i>om  yotUh:  quosdam  prae- 
teztatos  scribunt,  L. :  loripes,  lu. 

praeteztnm,  %n,[P,n.  of  praetexo],  a  pre- 
tence, excuse:  Ravennam  devertit  praetexto  clas- 
sem  adloquendi,  Ta. 

1.  praeteztUB,  adj,  [P.  of  praetexo],  bordered, 
edged :  toga,  bordered  with  purpk  (  worn  by  the 
higher  magistrates;  also  by  free-born  children 
less  than  seventeen  years  of  age) :  aedilicia :  togae 
praeteztae  habendae  ius,  L. :  eripies  pupillae  to- 
gam  praeteztam  ? — ^As  eubtL  /.,  the  toga  praetexta : 
tu  in  praetextft  esse  consulatum  putas  ? — Wearing 
the  toga  praetexta,  with  a  purple  border  on  the 
mantle :  videre  praeteztos  inimioos,  i.  e.  in  tupreme 
poioer. — As  eubtt.  /.  (sc.  fabula),  a  flag  in  which 
the  bordered  toga  is  warn,  tragedy  (because  emi- 
nent Romans  were  among  the  characters) :  prae- 
textas  docore,  H. 

2.  (praeteztas,  QsX  m.  [  TEC-  ],  a  show,  dis- 
play, pretence, pretext  (only  abl.  sing. ) :  sub  leni 
praeteztu  verborum,  L. :  praeteztu  senates,  Ta. 

prae-tinotU8^  P.,  steeped  previously,  moistetied 
beforehand:  semina  veneuo,  0. 

praetor,  Oris,  m.  [for  ♦praeitor;  prae+1 1-], 
a  leader,  head,  chief,  president,  chief  magistrate, 
chief  executive,  commander :  se  praetores  appellari 
volebant  (the  chief  magistrates  of  Capua) :  mazi- 
mus,  L.:  creant  praetores,  qui  ezercitui  prae- 
essent,  generals,  N. — In  Rome,  a  praetor,  magis- 
trate c/iarged  with  tlie  administraiion  of  justice 
(  first  appointed  B.C.  867,  from  the  patricians ; 
plebeians  became  eligible  after  B.C.  838 ;  after 
B.C.  264  two  were  chosen  each  year,  one  with 
jurisdiction  over  citizens,  the  other  over  stran- 
gers): urbanus:  urbis:  cum  praetores  designati 
8ortirentur,  had  their  jurisdiction  assigned  by  lot : 
praetor  primus  centuriis  cunctis  renunciatus,  i.  e. 
appointed  first. — A  propraetor,  ex-pra^r  as  gov- 
ernor of  a  province:  dlcto  audientem  fuisse  se 
praetori. — A  proconsul. 

praetorianuB,  adj.  [praetorium],  of  the  body- 
guard^ praetorian :  miles,  Ta. 

praetdrlum,  i,  n.  [praetor]. — ^In  a  camp,  the 
geiterdCs  tent :  tueri  praetorium,  L. :  fit  concursus 
in  praetorium,  Cs. — In  a  province,  the  governor's 
residence,  aovemmetU  house:  curritur  ad  praeto- 
rium.— Piur.,  a  palace:  sedet  ad  praetoria  regis, 
lu.  —  Of  private  mansions,  palaces^  lu.:  ipsa  ad 
praetoria,  i.  e.  the  queen-bee's  cell,  V. — A  council  of 
war  (held  in  the  generaPs  tent) :  ita  missum,  L. : 
praetorio  dimisSO,  L. — The  imperial  body-guard: 
in  praetorium  accepto,  Ta. 

praetorius,  adj.  [praetor],  of  the  praetor,  of 
praetors, praetorian:  ius,  tlie  praetor's  decisions: 


comitia,  the  Section  of  praetor,  L. :  potestas,  the 
praetor's  authority  :  turba,  about  the  praetor, — As 
stibsL  m.,  one  who  has  been  praetor,  an  ex-praetor, 
C — Bdongina  to  the  propraetor,  propraetorian : 
domus,  official  residence. — Of  a  general,  of  a  com- 
mander: cohors,  tlte  body-guard  of  the  general-in- 
ehief  Cs.:  navis,/a^-</it;9,  L.:  imperium,  chief 
command:  portA,nearest  Ae  general's  tent,  Ca. 

prae-trepldaxu^  antis,  adj.,  very  hasty,  impa- 
tient: mens,  Ct. 

praetura,  ae,  /.  [  prae+l  I-  ],  the  office  of  a 
praetor,  praetorship:  praeturae  iurisdictio :  prae- 
tura se  abdicare. 

prae-umbraxui^  antis,  darkening,  obscuring: 
fastiglum,  Ta. 

prae-nstui^  P.,  burned  in  front,  burned  at  tJie 
end:  stipites,  Cs. :  sudlbus  praeustis,  Y. :  hasta,  L. 

prae-ut,  adv.,  in  comparison  with,  compared 
with:  Ludus,  Fraeut  huius  rabies  quae  dabit,  T. 

prae-valana,  entis,  adj.,  of  superior  strength, 
mighty :  iuvenis,  L. :  populus,  L. 

prae-valeo^  ul,  — ,  Sre,  to  be  stronger,  have 
superior  power :  virtute  praevalet  sapientia,  Ph.: 
auctoritas  Cluvii  praevaluit,  ut,  etc.,  was  so  control- 
ling, Ta. :  pugna  equestri,  Ta. 

prae-validofl^  adj.,  very  sti'ong,  of  superior 
strength:  iuvenis,  L.:  manus,  0.:  oohortes,  Ta. : 
Neu  (terra)  se  praevaRdam  primis  ostendat  aristis, 
too  strong,  V, :  nomina  equitum,  imposing,  Ta. 

praevarloatio,  onis, /.  [praevaricorl.  —  In 
law,  insincerity  in  pleading,  duplicity,  collusion: 
de  praevaricatione  absolutus. 

praevarloator,  dris,  m.  [  praevarioor  ].  —  In 
law,  a  ^uun  accuser,  collusive  prosecutor,  unfaith- 
ful (tdvoeate,  prevaricator :  praevarioatorem  mihi 
opponere:  C!atilinae. 

praevarlcor,  — ,  ai-I,  dep.  r*prae-varicus].— 
In  law,  to  be  a  false  advocate,  coUude,  prevaricate. 

prae-vehor,  vSctus,  I,  dep.,  to  ride  in  front, 
flow  past,  sail  by :  equites  Romani  praevecti,  wlio 
had  ridden  before  them,  h. :  praevectus  equo,  Y. : 
felici  remo,  Pr. :  missilia  praevehuntur,/y  before, 
T. :  (}ermaniam,  to  skirt,  Ta. 

prae-veiii5,  veni,  ventus,  ire,  to  come  before, 
precede,  get  the  start  of,  outstrip,  anticipate,  pre- 
vent: hostis  breviore  vi&  praeventurus  erat,  L. : 
praevenerat  f ama,  L. :  Lucifero  praeveniente,  0. : 
desiderium  plebis,  L.:  nisi  praeveniretur  Agrip- 
pina,  i.  e.  unless  Agrippina  were  put  out  of  the  way, 
Ta.  -V-  To  prevent,  hinder  ( only  pass. ) :  quae  ipse 
paravisset  facere,  perfidia  clientis  sui  praeventa, 
S. :  Quod  non  praeventum  morte  fuisse  dolet,  0. 

prae-verro,  — ,  — ,  ere,  to  sweep  before:  latas 
veste  iacente  vias,  0. 

prae-verto  (-vorto),  tl,  — ,  ere,  to  go  before, 


praevertor 


646 


precor 


precede^  <mUtripy  outrun  :  cursa  pedum  Tentos,  V. 
i— F  i  g.,  to  anHcipcUey  prevent^  corns  before :  (tur- 
rium)  U8um  opportutiitas  praevertit,  L. :  praever- 
tunt,  inqait,  me  fata,  O. — To  preoccupy ^preponete  : 
araore  aniroos,  Y.  —  To  attend  to  in  preference^ 
despatch  first,  prefer :  aliquid,  quod  huio  eermoni 
praevertendum  putes:  aliud  in  praesentia  prae- 
vertendnm  sibi  esse  dixit,  that  nutst  be  attended  to 
first,,  L. :  Punicum  Romano  bellum,  L. :  huic  rei 
praevertendum  existimavit,  ne,  etc.,  Cs. 

praevertor  (-vortor)»  — ,  — •,  I,  dep,  fprae- 
verto  ],  to  outstrip^  pass  :  f uga  Hebnim,  V. :  ad 
Armeniofl,  i.  e.  to  arrive  firsts  Ta.  — Fig.,  to  de- 
sptUch  firstf  attend  to  in  preference,  prefer :  exer- 
cittls  ducere,  nee  rem  aliam  praeverti,  L. :  omnibus 
eam  rem,  L. :  illuc  praevertamur,  let  us  first  look 
at  this,  H. :  ad  interna,  Ta. 

prae>vide5,  Tidl,  tIsus,  ere,  to  see  first,  see  be- 
forehand, foresee:  ictum  venientem  a  Tertice,y. : 
cultri  in  liquids  praevisi  unda,  O. — Fig.:  de  re 
p.,  qnam  praevideo  in  summis  periculis,  discern 
beforehand:  impetum  hostium,  Ta. 

prae-vitlo,  — ,  — ,  ftre,  to  corrupt  beforehand: 
(gurgitem),  0. 

praeviofl^  adj,  [prae+via],  going  before,  lead- 
ing the  way :  anteit,  0. 

prae-volo,  — ,  ftv!,  ftre,  tofiy  before,  ily  in  ad- 
vance: in  tergo  praeyolantium  (avium):  aquila, 
velut  dux  viae,  praevolavit,  Ta. 

pragmaticuflt  adj,,  =irpayftaTiK6t,  skilled  in 
business,  escperienced:  homines. — As  snAst,  m.,  one 
skilled  in  the  law,  an  attorney  (who  prepared  a 
brief  for  the  advocate):  oratori  pragmaticum 
adiutorem  dare. — An  attorney,  lawyer,  lu. 

prandeo,  prandl,  pransus,  Sre  [prandiam],  to 
take  breakfast,  breakfast,  eat  for  luncheon:  Cfani- 
uio  consule  scito  neminem  prandisse  (he  held  office 
only  part  of  a  day) :  prandebat  sibi  quisque  deus, 
lu. :  luscinias,  H. 

prandium,  I,  n.,  a  late  breakfast,  luncheon  (usu. 
of  bread,  fish,  or  cold  meats,  taken  near  noon):  in- 
vitare  ad  prandium :  prandiorum  apparatus. 

pransns,  adj,  [P.  of  prandeo],  that  has  break- 
fasted, after  eating  :  ut  viri  equique  curati  pransi 
cssent,  L.:  pransa  Lamia,  H. :  non  a^de,  H.: 
pransus  potus,  i.  e.  fitted  uith  food  and  wine, 

pratenslflk  ^  ^'*  [pi^^u™]>  growing  in  mead- 
oiDS,  meadow- :  fungi,  H. 

pratnlom,  I»  dim.  [pratum],  a  smedl  meadow. 

pratmn,  i,  n.  [PRAT-],  a  meadow:  pratorum 
viriditas :  prata  tauro  subsecuisse,  i.  e.  meadow- 
grass,  O. ;  Neptunia  prata,  i.  e.  the  sea,  C.  po6t 

prave,a<f9.with  stg),  [pravusl  crookedly:  seo- 
tus  unguis,  H.— Fig.,  improperly,  wrongly,  amiss, 
ill,  badly:  hoc  factum,  T. :  cenare :  prave  facti 
TentiB,  &• :  pudens,  L  e.  from  false  shame,  H. 


pravitao,  ttis,  /.  [pravus],  crookedness,  distor- 
tion, deformity :  roembronim:  corporis  pravitatesw 
— ¥ig.,irr^n*larity,  impropriety:  mala  consuetu- 
dine  ad  aliquam  pravitatem  venire. — Of  character, 
vicicusness,  untowardness,  perverseness,  depravity: 
quae  ista  est  pravitas  ?  T. :  mentis :  in  ista  prari- 
tate  perstabitis  ? :  morum,  Ta. :  pravitates  aninu. 

pravoa,  a^,  with  eomp.  and  «^.,  crooked,  dis- 
torted, misshapen,  deformed:  si  quae  in  membris 
prava  sunt :  talus,  H . — F  i  g.,  perverse,  irreigular, 
improper,  wrong,  vicious,  bad:  nihil  pravum,  per- 
versnm :  dociles  imitandis  Turpibus  et  pravis.  In. 
— Flur.  n,  as  subst. :  qui  recta  prava  fadunt,  ras- 
cality, T. :  quo  pravius  nihil  esse  possit :  pravis- 
sima  consuetudinis  regula :  belua  (L  a  stulta),  H. 

preoana,  ntis  (gen.  plur.  precanttlm,  0.  •),  adj. 
[A  of  precor],  praying,  supplicating :  dextra,  V . : 
verba,  V.,  0.  ' 

preoarlo,  adv.  [precarius],  by  entreaty^  uptm 
request:  tradere,  T.:  si  precario  essent  rogandi: 
praefuit,  on  sufferance,  Ta. 

preciritia,  a^.  [precor],  obtained  by  entreaty, 
granted  to  prayer:  orare  precariam  opem,  as  a 
favor,  L. :  victus,  the  bread  cf  charity,  Cu. — De- 
pendent on  another's  will,  uncertain,  precarious: 
forma,  O.:  imperium,  Ta. :  vita,  Ta. 

precatio,  onis,  /.  [precor],  a  praying,  prayer : 
soUemnis  comitiorum :  precationes  facere,  L. 

preoator,  oris,  m.  [precor],  a  m/ppliamt,  inter- 
cessor: tibi  precatorem  parare,  T. 

preoea,  see  (prex). 

preciae,  arum,/.,  a  kind  of  grape-vfne^V, 

preoor,  atus,  &i1,  dep,  [  prex  ],  to  ask,  beg,  ai- 
treat,  pray,  supplicate,  request,  call  i^pon,  beseeik, 
sue:  ita,  nt  precamini^  eveniat:  fata  deftm  flecti 
precando,  V. :  sororero  dedlsse  Prusiae  precanti, 
to  the  prayers  of  Prusias,Jj.:  patris,  preoor,  mise- 
rere, y. :  rarce,  precor,  f asso,  O. :  di,  ad  quos  pre- 
centur  ac  supplicent,  at  whose  altars,  L. :  teque^ 
luno,  precor  atque  quaeso :  quid  veneramor,  quid 
precamur  deos:  Nyctelium  patrem  precaie,  O.: 
haec  precatus  sum :  veniam,  V. :  date  quae  preca- 
mur, H. :  bona  omnia  populo  R.,  L. :  mortem,  O. : 
quod  precarer  deos :  quod  deos  precati  eritia,  L. : 
pro  propinquo  suo,  Gu. :  pro  nobis  mitte  precari, 
0. :  precor  ab  iis,  ut  patiantur,  etc. :  deos,  nt,  H. : 
vcnerunt  precantes,  ut  a  caedibus  parceretur,  L. : 
precare  ne  iubeant,  etc.,  0. :  quo  minus  ambo  una 
necaremini  non  precarere :  Hoc  quoque,  dux  ope- 
ns, moneas,  preoor,  0. :  tandem  venias  precamur, 
H. :  hoc  a  dels  iromortalibus  precari,  at,  et&,  K. : 
a  quibuB  bona  precaremur,  ab  iis,  etc. :  numquam 
placidas  esse  precarer  aquas,  O. :  tua  esse  precor, 
0. — Tb  wish  for,  invoke  ^q)on,wi^:  ut  so!  cives 
salutem  precentu^ :  .^.se^i^  immortalitatem  regi, 


prehendo 


647 


presBiu 


Cu. :  Tobis  mala :  qaod  tibi  evenit,  ut  omnes  male 
precarentur,  uttered  eunes. 

prehendo  (prae-)  and  prendo,  di,  sas,  ere 
[HED-l,  to  lay  hold  o/|  grcup,  matchy  seize,  ea/cA, 
take :  Crassum  manu :  prehendi  hominem  iussit : 
arbusta,  quorum  stirpls  tellus  amplexa  prehendit 
—  To  seize,  take  violent  possession  of^  occupy y  enter : 
Pharum,  Ca. :  quam  prendimus  arcero,  take  refuge 
in,  V. :  Italiae  oras,  i,  e,  reach,  V. — 7b  catch,  hold, 
check,  stop,  arrest,  detain:  tuos  pater  raodo  me 
prendit — ait,  etc,  T. :  Synu  est  prendendus,  atque 
exhortandos  mihi,  T. :  (me  dea)  dextra  prehensam 
Continuit,  Y. :  S^timiom.  —  To  catch,  seize,  sur- 
prise, overtake  :  in  patent!  Prensus  Aegaeo,  H. — 
Fig.,  to  apprehend,  compreh/end:  cum  animus 
ipsum  (res  omnis)  moderantem  preudetit. 

(prehenso),  see  prenso. 

prelum  (prae-),  3;  n.  [  PREM-  ],  a  press  (for 
wine  or  oil) :  cola  prelorum,  V. 

premo,  essi,  essus,  ere  [PREH-],  to  press :  ad 
pectora  natos,  Y. :  anguem  bumi,  to  tread  on,  Y. : 
membra  patema  rotis,  i.  e.  drove  her  chariot  over 
the  body,  0. :  trabes  Premunt  columnas,  press 
upon,  H. :  ubera  plena,  i.  e.  milk,  0. :  frena  manu, 
grasp,  O. :  dente  frena,  champ,  0. :  grana  ore  suo, 
chew,  0. :  presso  molari,  with  compressed  teeth,  lu. : 
pressum  lac,  i.  e.  cheese,  V. :  quod  surgeute  die 
muldere,  Nocte  premunt,  make  into  cheese,  Y. : 
iitus.  hug  the  share,  H. — To  press  out,  express,  ob- 
tain by  pressing :  pressa  tuis  balanus  capillis,  I  e. 
balsam,  H. :  oleum,  express,  H. — To  press  upon,  lie 
on,  rest  on,  be  upon  :  humam,  0. :  toros,  O. :  boc 
quod  premis  babeto,  0. :  pharetram  cervice,  0.— 
To  cover,  bury,  suppress,  hide :  alqd  terrft,  H. : 
Omne  lucrum  tenebris  premebat  humus,  0. :  ossa 
male  pressa,  L  e.  buried,  0. :  Conlectum  sub  nari- 
bos  ignem,  repressing  (of  a  horse),  Y. — To  cover, 
crown,  adorn :  ut  premerer  sacrft  lauro,  H. :  Fron- 
de crinem,  Y. — 7b  press  hard,  bear  tnxm,  crowd, 
throng,  pursue  dosdy:  Hac  fugerent  Grai,  preme- 
ret  Troiana  inventus,  thronged,  Y. :  Hinc  Rutulus 
preroit,  Y. :  hostis  ex  loco  superiore,  Gs. :  naves 
cum  adyeraarios  premerent  acrius,  N. :  Trls  famu- 
los,  L  e.  kiU,Y,:  ad  retia  cervom,  chase,Y. — 7b 
press  down,  burden,  load,  freight:  Kescia  quem 
premeret,  on  whose  back  she  sat,  0. :  pressae  cari- 
nae,  loaded,  Y. — 7b  press  down,  depress,  catise  to 
sink  :  sors,  quae  tollit  eosdem,  £t  preroit,  O. : 
roundus  ut  ad  Scythiam  Consurgit,  premitur,  etc., 
if  depressed,  Y. :  dentis  in  vite,  0. :  presso  sub  vo- 
mere,  Y. :  cubito  remanete  presso,  i.  e.  rest  on 
your  couches,  H. — 7b  mark,  impress  :  littera  arti- 
culo  pressa  tremente,  written,  0. :  multA  via  pressa 
rota,  O. — 7b  set  out,  plant:  Tirgulta  per  agro8, 
Y. :  pressae  propaginis  arcOs,  layers,  Y. — 7b  press 
down,  make  deep,  impress:  vestigio  leriter  presso : 
snlcnm,  draw  a  furrow,  Y. :  cavemae  in  altitudi- 


nem  pressae,  Cu. — 7b  press  dose,  compress,  dose, 
shut :  oculos,  Y. :  fauces,  0. :  laqueo  ootlum,  stran- 
gle, H. :  praecordia  senis,  stop  the  breath,  lu. :  qui- 
bus  ilia  premetur  Per  somnum  digitis,  choked,  In. 
— 7b  shorten,  keep  doten,  prune:  falee  vitem,  H. : 
luxuriem  falce,  0. — 7b  check,  arrest:  vestigia,  V. 
— 7b  visit  frequently,  freqtient:  forum. — F  i  g.,  to 
press,  be  pressing,  burden,  oppress,  overwhdm,  weigh 
down:  necessitas  eum  premebat:  aerumnae, quae 
me  premunt,  S. :  pressus  gravitate  soporis,  0. : 
aere  alieno  premi,  Cs. :  premi  periculis. — To  press, 
frees  upon,  urge,  drive,  importune,  pursue,  press  • 
hard:  cum  a  me  premeretur :  Criminibus  premunt 
veris,  urge,  0. :  a  plerisque  ad  exeundum  premi, 
to  be  importuned,  N. :  Numiiia  nulla  premunt,  Y. : 
(deus)  Os  rabidum  fingit  preroendo,  i.  e.  by  his  in^ 
spiration,  Y. — To  follow  up.  press  home,  urge,  dwell 
upon:  argumentum  etiam  atque  etiam:  (vocem) 
pressit,  i  e.  laid  to  heart,  Y. — 7b  cover,  hide,  con- 
ceal :  dum  nocte  prcmuntur,  Y. :  iam  te  premet 
nox,  H.  —  7b  lower,  puU  down,  humble,  degrade, 
disparage,  depreciate  :  premebat  eum  factio,  kept 
him  down,  L. :  bunc  prensantem  premebat  nobili- 
tas,  opposed  his  candidacy,  L. :  arma  Latini,  Y. : 
opuscula  (opp.  laudet  ametque),  H. — 7b  compress, 
abridge,  condense:  haec  Zeno  sic  premebat — 7b 
check,  arrest,  repress,  restrain  :  carsum  ingeni  tui, 
Brute,  premit  haec  clades :  vocem,  to  be  silent,  Y. 
— 7b  surpass,  exceed,  overshadow :  Facta  premant 
annos,  0.:  ne  prisca  vetustas  Laude  pudicitiae 
saecula  nostra  premat,  Q. — 7b  keep  down,  rule: 
ventos  imperio,V.:  Mjcenas  servitio,  Y. 

prendo,  see  prehendo. 

prenaatio,  onis,  /.  [prenso],  a  soliciting,  can- 
vassing (for  office) :  praepropera. 

prenso,  ftvT,  fttus,  are,  freq,  [prehendo],  to 
grasp,  seize,  catch,  lay  hold  of:  manu  bracchia,  H. : 
forcipe  ferrum,  Y. :  prensantes  efFugit  umbra  ma- 
ntis, 0.— 7b  take  hold  of,  catch,  hold,  check,  detain, 
stop :  prensantes  veteranos  cicatrices  numerabant, 
L. — 7b  sue  for  office,  canvass:  prensat  Clalba,  is  a 
candidate :  patres,  solieit,  L. 

prenaoa,  P.  of  prehendo. 

prease^  adv,  with  comp.  [  pressus  ].  —  Of  pro- 
nunciation, neatly,  trimly:  loqui  (opp.  aspere). — 
Of  style,  concisdy,  not  diffusdy :  definire :  dicentes 
( opp.  ample ).  —  Cflosdy,  preciedy,  correctly,  accu- 
ratdy:  definiunt  pressius. 

presaid^  Snis,  /.  [PREM-],  a  prop,  s^qjport: 
tectum  pressionibos  suspendere,  Os. 

preSBO,  — ,  — ,  ire,  freq.  [  premo  ],  to  press  : 
oineres  ad  pectora,  0. :  ubera  palmis,  mdk,  Y. : 
ubera  manibns  pressanda,  i.  e.  to  ^  milked,  0. 

1.  preastia*  ac^.  with  comp.  [P.  of  premo], 
dosed,  dose,  shut  tight:  presso  obmutuit  ore,  Y. : 
oscula  iungere  pressa,  i.  e.  ardent,  0. :  presso  gut- 


pressas 


648 


primordiam 


ture,  i.  e.  Aoar^^/y,  V. — Repreued^  tuppretaed^  kept 
down^  alow :  pede  presso  cedentes,  L. :  pressoque 
legit  vestigia  gressu,  0.— Fig.,  of  utterance,  re- 
preeeedySttbduedf  low :  modi :  vox,  tMck. — Of  style, 
conctw,  dose^  precise^  accurate :  Thucydides  verbis : 
oratio  pressior. — Of  sounds,  precise,  definite,  artic- 
ulate; sonos  vocis  pressos  efficit  (lingua). 

2.  pressui^  fis,  m,  [PREM-],  a  pressing,  press- 
ure: ponderum:  palmarum,  0.  po^t. — ^Fig. :  ipso 
orid  pressu  et  sono,  i.  e.  expression, 

pretiose,  adv,  with  eomp.  [pretiosus],  richly, 
apiendidly :  vasa  caelata :  pretiosius  sepeliri,  Cu. 

pretiOBUB,  acfj,  with  eomp.  and  sup.  [pretium], 
of  great  value,  costly,  precious:  equus:  proles  pre- 
tiosior  aere,  0. :  Ingenium  pretiosius  auro,  0. :  res 
pretiosissimae :  loca  metal lo,  ric/i  in,0. — CostlVy 
dear,  expensive :  (vini)  senectus,  i.  e.  the  costly  old 
wine,  lu. :  emptor,  i.  e.  at  great  cost,  H. 

J>retiaxn,  I,  n.  [PRA-l  a  price,  money  value, 
ue  in  exchange:  pretia  praediorum:  doobus 
pretiis  idem  frumentum  vendere:  certa  pretia 
constituere,^.-  urbem  pretio  posuit,  paid^  V. : 
vectigalia  parvo  pretio  redempta,  cheaply,  Cs.: 
pretio  mercari  ordinem  senatorium,  purchase: 
pactum  pro  capite,  ra72«>m ;  captives  pretio  remit- 
tere,/or  a  ransom,  Cu. :  tripodes  pretium  victori- 
hua,  prize,  V. :  rude,  money,  0. :  In  pretio  pretium 
nunc  est,  wealth,  0. :  oonverso  in  pretium  deo,  i.  e. 
a  shower  of  gold,  H.  —  Value,  worth:  agrum  preti 
maioris  nemo  habet,  T. :  alicuius  preti  esse,  of  any 
value :  in  pretio  esse,  to  be  eateemid,  L. :  aurum  in 
pretio  habent,  p}'ize,  Ta. :  pudebat  libertatis  maius 
esse  apud  feminas  pretium,  etc.,  Cu. — Pay*  hire, 
wages,  bribe:  Ifetellum  pretio  oonrumpere :  pretio 
adductus  eripere  patriam :  sine  pretio  varium  ius 
fuisse,  bribery. — Fig.,  toorth,  value,  esteem:  homi- 
nes magni  preti:  operae  eorum  pretium  faoere, 
value  their  services,  L. :  sive  aliquod  morum  Est 
pretium, 0. — Recompense,  return, reward:  pretium 
recte  facti  triumphum  habere,  L. :  pretium  debito 
beneficio  addere,  L. :  satis  ampla  pretia, />}*i20t,  L. : 
Est  pretium  ourae  oognoscere,  etc.,  U  is  worth  the 
trouble,  lu.  —  With  operae,  a  return  for  trouble, 
toorth  the  effort,  worth  while :  si  nihil  quod  operae 
pretium  esset  fecerant:  facturusne  operae  pre- 
tium sim,  produce  a  work  worth  the  pains,  L. :  ope- 
rae pretium  habent  libertatero,  i.  e.  their  service  is 
well  rewarded  by  freedom,  L. :  ratus  captft  urbe, 
operae  pretium  fore,  a  prize,  S. — Recompense,  pun- 
is/unent :  pretium  ob  stultitiam  fero,  T. :  peccare 
nefas,  aut  pretium  est  mori,  H. :  sceleris,  lu. 

( preac,  preds ),  only  plur,  with  abL  and  (old) 
dot.  and  ace.  sing.,  f.  [  PREC-  ],  a  prayer,  reqrjtest, 
entreaty:  Nil  est  preoi  loci  relictum,  T. :  hac  prece 
te  oro,  H. :  magna  prece  ad  me  scripsit :  omnibus 
predbus  te  oro,  ut,  etc. :  omnibus  precibus  petere, 
ut,  etc.,  Cs. :  precibus  flecti,  V. :  precibus  rinci,  0. : 


ad  miseras  preoes  Decurrere,  H. :  damuB  altemas 
acdpimusque  preces,  exchange  good  wishes,  O. — In 
religion,  a />raytfr;  iustis  precibus  deorum  mentis 
posse  placari :  in  prece  esse,  0. — A  atrse,  impre- 
cation :  omnibus  precibus  detestatus  Ambiorigem, 
Cs. :  misit  Thyesteas  preces,  E. :  preoes  diras  fua- 
dere,  Ta. — An  intercession,  Ct 

PrlapUB,  I,  m.,  =  Ilptairo^,  Priapus,  the  god  of 
gardens  and  vineyards,  V.,  H.,  0.,  lu. :  vitreus,  a 
drinkiftg-vessel,  Ct — A  lecherom  man,  0.,  Ct. 

pxidem,  adv.  [  PRO-  ],  Umg  ago,  long  sinee^  a 
long  time  ago:  cupio  equidem  et  lam  pridem  cu- 
pio,  have  long  wished:  lam  pridem  a  me  orat,  eta, 
this  long  time,  V. :  Hoc  ego  mail  non  pridem  in- 
veni,  latdy,  T. :  hand  ita  pridem,  not  eo  long  ago^ 
H. :  nostra  civitate  non  ita  pridem  liberata,  not 
long  before:  quam  pridem  venisset,  how  long  ago. 

pridie,  adv,  [see  PRO-],  on  the  day  before,  the 
previous  day:  cum  pridie  frequentes  essetis  ad- 
sensi  (opp.  postridie) :  si  pridie  venisset,  oik  day 
sooner:  pridie  quam  coactus  es :  haec  epistula  est 
pridie  data  quam  ilia:  pridie  eius  diei,  on  the 
previous  day,  Cs. :  pridie  Idds :  pridie  P^rilia,  L : 
usque  ad  pridie  Nonas  Maias,  tiU  May  6. 

pxamaevtiB,  adj.  [  primus +aevum],  in  early 
life, youthful:  Helenor,V.:  corpus, V. 

primannB,  adj.  [primus],  of  the  first  legion. — 
Plur.  m.  as  siubst,,  soldiers  of  the  first  legion,  Ta. 

piimailUB,  adj.  [primns],/rs^  in  rank,  princi- 
pal, emitient,  distinguished:  viri  primarii  nostri 
ordinis:  femiua. 

Primigenia,  ae,/  [primus + GEN-],  aboriginal, 
primal  (of  Fortuna,  as  guardian  of  he?  favorite 
from  birth),  C,  L. 

pzimipilariB,  is,  m.  [primiptlus],  a  centurion 
of  the  first  maniple  of  the  triarii,  Ta. 

pliniiplltlB,  I,  m.  [primus +2  pilus],  the  first 
oentiirion  of  the  triarii:  alquem  ad  primipUom 
traducere,joromo£0  to  be,  etc^  Cs. 

primitiae,  arum,  /  [  primus  ],  the  fir^  yield, 
first-fruits:  Primitias  Cereri  farra  dabant,  0. :  de 
rege  superbo,  ^/^-/rui^  of  victory  over,  etc,  V. — 
Fig.:  miwne,  first  deeds  of  arms,  Y. 

pximituB,  adv.  [primus],  for  the  first  time,  ctf 
first,  Ct. 

pximo,  adv,  [prirausj,  in  the  order  of  time,  <d 
first,  at  t/ie  beginning,  first,  in  the  first  place  :  pri- 
me attente  auditur  eius  oratio :  Themistocles  solixs 
primo  profectus  est,  N. :  primo  .  .  .  deinde  . . . 
tum  .  .  .  tum :  dissuadente  primo  Yercingetorige, 
post  conoedente,  Cs. :  primo  .  .  .  postea  .  . .  po- 
stremo,  Lu :  primo  negitare,  denique  saepios  fati- 
gatus,  etc.,  & :  primo  .  .  .  iterum,  L. :  primo  . . . 
Secundo,  Ph. 

(primordiom),  I,  n.  [primus Jp^f^],  a  begisr 


pximoilA 


640 


prinolpalia 


ninff^  oriffin^  commmeement  (no  gen.  plur,) :  a  pri- 
moriiio  urbis,  L. :  in  operum  Buorum  primonlio 
stare,  at  the  very  beffmning,  Cu. :  primordia  rerum : 
a  love  Masarum  primordia,  C.  poet. :  primordio, 
at  the  beginning  (of  a  new  reign),  Ta. 

(pxiznorlOf  e),  at{j,  [primusj,  the  firtt^ftrtt^  fore- 
most: primore  in  acie  ▼ersan,  Ta. :  feminae,  Ta. : 
primoribos  labris  attingere,  with  the  edget  of  the 
iipe,  i.  e.  lightly. — Plur.  m.  as  euUt. :  ad  primores 
provolat,  to  the/ront^  L. :  inter  primores  dimicat, 
Gu. — Fig.^  plur,  m.  as  tubst,^  the  chiefs^  nobles, 
leaders^  Jirst  men:  ereptus  primoribus  ager,  L.: 
inter  primores  populorum  geri,  L. :  populi,  H. 

primaliiiii,  adv.  [primulus,  dim.  of  primus],  at 
firttt^  first  ofaU:  dolores  oocipiunt,  T. 

primiim,  adv.  \neut.  of  primus],  at  first,  first, 
t«  th£  first  place,  m  the  beginning,  be/ore  all  else : 
{fHmum  hoc  quaero:  quaerenda  pecunia  primum 
est,  H. :  primum  omnium  ego  ipse  y\%\\o,  first  of 
all:  primum  . . .  deinde  . . .  postremo,  S. :  Caesar 
primum  suo,  deinde  omnium  e  conspectu  remotis 
equis,  Cs. :  primum  .  .  .  deinde  .  .  .  tum  .  .  .  po- 
Btremo :  primum  . . .  secundo  looo  . . .  deinde  . . . 
tum :  primum  . . .  subinde,  H. :  primum  . . .  mox, 
H. — First,  for  the  first  time:  quo  die  primum  con- 
¥ocati  BumuB :  ibi  primum  insuevit  exercitus  po- 
tare,  S. :  ut  primum  ez  pueris  excessit,  as  soon  as : 
simul  ac  primum  niti  possunt,  €u  soon  as  ever : 
iam  primum  inventus  discebat,  etc,  not  till  now, 
S. :  cupio  haec  quam  primum  audire,  m  soon  as 
possible  :  quam  primum  in  Numidiam  copias  ad- 
ducere,  immediateljf,  S. 

primufli  adj.  sup.  [PRO-],  the  first,  first  :  Pri- 
mus sentio  mala  nostra,  T.:  primae'litterae:  pri- 
mus Graecae  civitatis  in  Tbraciam  introiit,  N. : 
primus  de  mille  f uisses,  0. — Plur.  m.  as  subst. :  in 
primis  stetit,  among  the  foremost,  N. :  in  primis 
pugnantes,  in  the  van,  S. :  Utque  pedum  primis 
infans  vestigia  plantis  Institerat  (i.  e.  ut  primum), 
V. — In  time  or  piace, first,  fore,  foremost:  in  pri- 
ma provincia,  at  the  entrance  of  the  province :  sol, 
i.  e.  the  rising  sun,  Y. — With  quisque,  the  first  pos- 
sible, the  verg first:  primo  quoque  tempore, €U  the 
verg  first  opportuniig:  me  tibi  primum  quldque 
concedente. — As  suist.  n.,  sing,  and  plur.,  the  first 
part,  beginning:  quod  bellum,  si  prima  satis  pro- 
spera  fuissent,  L. :  utinam  a  primo  ita  tibi  esset 
visum, /rom  the  first:  equites  in  primo  late  ire 
ii^bet,  in  the  van,Sb:  qui  numerus  in  primo  viget, 
iacet  in  extremo,  first  part.  —  F  i  g.,  of  rank  or 
merit,  first,  chief,  principal,  excellent,  eminent,  dis- 
tinguished, noUe:  evocat  ad  se  Massilift  quindecim 
primos,  Cs. :  Bui  municipi  facile  primus :  primis 
urbis  placuisse,  H. :  iuvenum  primi,  Y. :  ayud  te 
prirauSf^rs^  in  your  favor,  T.:  otium  atque  divi- 
tiae,  quae  prima  mortales  putant,  S. :  primas  par- 
tis qui  Ag(d%,plags  the  leading  part,  T. :  si  AUienus 


tibi  primas  in  dicendo  partes  coneesserit. — Plur. 
f.  as  subU.  (only  aec.  ;  so.  partis),  the  first  rank, 
lead,  highest  place  :  action!  primas  dedisse  Demo- 
sthenes dicitur,  ascribed  supreme  importance: 
amoris  erga  me  tibi  primas  def  ero,  i.  e.  the  first 
place  among  those  who  love  me.  —  Hur.  abc.  as 
subst.,  in  the  phrases,  in  primis,  cum  primis,  among 
the  first,  with  the  foremost,  eminently,  chiefiy,  etpeci- 
ally, principally, particularly  :  vir  fortis  in  primis: 
oppidum  in  primis  Siciliae  clarum :  homo  in  pri- 
mis improbissimus :  in  primis  . . .  deinde,  in  t/ie 
first  place,  S. :  homo  cum  primis  locuples. 

pnnoepfl^  cipis,  adj.  [primus-^-CAF-'],  first  in 
order,  foremost:  se  principes  ex  omnibus  bellum 
facturos  poUioentur,  Cs. :  in  fugft  postremus,  in 
periculo  prinoeps:  princeps  Horatius  ibht,  in  front, 
L. :  principes  pecuniae  poUicendae  fuerunt,  took 
the  lead  in:  prinoeps  in  naeo  verba  iurat,  Cs. :  ut 
principes  talem  nuntium  attulisse  viderentur,  might 
be  the  first,  Cs. :  matri  Qui  dederit  princeps  oscula, 
0. :  Princeps  ante  omnis  agebat  Agmen,  first  of 
all,  Y. :  qualitatum  altae  sunt  principes,  original: 
addere  principi  Lime  particulam,  H.  —  The  first, 
chief,  most  eminent,  most  noble :  longe  omnium  gra- 
vitate prinoeps  Plato:  terrarum  populus,  L.-~ 
Prov. :  Principibus  placuisse  viris  non  ultima 
kus  est,  H.— As  subst.  m.,  the  first  man,  first  per- 
son :  aenaiXa,  first  on  the  roll,  S.:  principes  sen- 
tentiarum  consulares,  who  were  first  asked  for  their 
opinion,  L. — The  first,  chief,  leader,foremo8t  man  : 
in  re  p.  principes  esse :  iuventutis,  one  of  the  no- 
blest ofAe  Roman  knights:  trecenti  principes  iu- 
ventutis Romanae,  i.  e.  patrician  youths,  L. :  (pue- 
ri)  aequalium  principes,  ^r«<  among  their  fdlows. 
— A  chief,  head,  author,founder,  originator,  leader, 
contriver:  Zeno  eorum  (Stoicorum):  Argonauta- 
rum,  i.  e.  Jctaon :  principes  inferendl  belli,  Cs. : 
sententiae  in  senatn :  eius  oonsili  principes,  Cs. : 
equitum,  at  the  head  of.  In. :  familiae  Buae,/oufM{- 
«r,  L.  — ^  prince,  ruler,  sovereign,  emperor:  hie 
ames  dici  pater  atque  princeps,  U. :  principis  uxor, 
lu. — ^In  the  army,  plur.,  orig.,  t?ie  foremost  line ; 
hence,  the  heavy-armed,  second  line  of  soldiers  ;  cf. 
totidem  princeps  habebat  Corpora  (poet,  for  prin- 
cipes), 0.  —  A  company  of  the  principes  :  primi 
principis  signum,  of  the  first  company  of  the  Jieavy- 
armed,  L. :  octavum  principem  duxit,  was  centu- 
rion of  the  eighth  maniple, — A  centurion  of  the 
principes :  princeps  prior,  first  captain  of  the 
principes,  Cs. :  tertiae  legionis,  L. — The  office  of 
centurion  of  the  principes,  captaincy  of  the  prin- 
cipes :  mihi  primus  princeps  prioris  centuriae  est 
adsignatus,  i.  e.  centurion  of  the  first  century  of  tlie 
first  maniple,  L. 

prinoipalio,  e,  aty.  [prmceps],  first,  original, 
primitive  :  causae. — In  a  camp,  opening  into  the 
principuifleading  to  headquarters:  via, L.— Prince- 


piinoipatmi 


660 


privatiu 


prmcipatnoi  us,  m.  [princeps],  a  beginning^ 
origin :  an  mundus  ab  aliquo  temporis  principatu 
ortus  est  ?  —  The  fint  place^  pre-eminence^  chief 
party  supretmictfy  leadersnip :  (animi)  principatum 
m  capite  posait:  seutentiae  principatum  tenere: 
eloqueDtiae.  —  7^  chief  command^  post  of  com- 
mander-in-chief: Gassio  principatum  dari :  Cinge- 
torigi  principatus  atque  imperiam  est  traditum, 
Cs. :  de  principatu  contendere,  N. — Eeign,  empire^ 
dominion^  sovereignty  :  miscuit  principatum  ac  li- 
bertatem,  Ta. 

pxlnclpitim,  I,  n.  [princepaj,  a  begifining^  com- 
mencementy  origin :  origo  principi  nulla  est :  mo- 
tds :  principio  orationis  hoc  pono,  in  beginning  my 
speedi:  omnium  rerum  magnanim  ab  dis  inmor- 
talibus  principia  ducuntur :  Scribendi  recte  sapere 
est  principium,  H. :  Ab  love  principium,  V. :  im- 
peri,  L. :  a  sanguine  Teucri  Duoere  principium, 
0. — ^6/.  adverb.^  at  the  beginning^  in  the  beginning^ 
atjiretj  in  the  first  jAaee:  Principio  vementer  ve- 
lim,  etc.,  T. :  principio  ausus  est  dicere :  Principio 
. . .  tum,  y. — In  the  phrase,  a  principio  (rarely  de 
principio),  from  the  beginning^  from  the  first :  ut 
a  principio  dixi :  de  principio  studuit  oocarrere, 
etc.  —  Flur.j  beginnings^  foundaiionSy  principles, 
dements :  diligenter  explorata  principia  ponantur : 
naturalia:  principia  rerum,  e  quibus  omnia  con- 
stant, dements.  —  Prov.:  obsta  principiis,  0. — 
That  which  begins,  a  leader,  founder:  Faucia  curia 
fttit  principium,  i.  e.  was  the  first  to  vote,  L. :  Grae- 
cia  principium  moris  fuit,  0. — In  the  armj,/>?wr., 
the  foremost  ranks,  front  lines  of  soldiers,  front, 
van:  ero  post  principia,  in  the  rear,  T. :  Marium 
post  principia  habere,  S. :  post  principia  tutus  re- 
ceptus  fuit,  to  the  rear,  L.  —  In  a  camp,  the  head- 
quarters, principal  place,  generals  quarters  (an 
open  space,  for  councils  and  assemblies) :  iura 
reddere  in  principiis,  L. :  in  principiis  statuit  ta^ 
bemaculum,  N. 

prior,  fieut.  prius,  oris,  adj.  comp.  (for  sup.  see 
primus)  [FRO-I,  former, previous, prior, first:  me 
quaestorem  in  primis,  aedilem  priorem,  praetorem 
primum  populus  R  faciebat :  qui  prior  has  angn- 
stias  occupaverit, ^r«<,  Cs. :  exercitus,  L. :  pridic 
loco  causam  dicere,  first :  priore  aestate,  last  sum- 
mer :  prioribus  comitiis :  priore  anno,  the  preced- 
ing year,  L. :  Dionysius  prior,  the  elder,  N. :  pedes, 
the  forefeet,  N. — Plur.  m.  as  subst.,  forefathers,  an- 
cestors, the  ancients:  abiturus  illuc,  quo  priores 
abierunt.  Ph.:  nomen  dixere  priores  Ortygiam, 
V. :  more  priorum,  0. — ^Fig.,  better,  superior,  pref- 
erable, more  excellent:  color  puniceae  flore  prior 
rosae,  H. :  ut  nemo  haberetur  prior,  L. :  aetate  et 
sapientia,  S. :  qnanto  prius  potiusque  est . . .  quam, 
etc.,  L.  —  Plur.  f  as  subst,  (only  aec. ;  sc.  partis), 
superior  rank,  preference,  lead:  etsi  utrique  pri- 
mas,  priores  tamen  libenter  defenint  Laelio. 


pziso^  adv.  [1  priscus],  in  ancient  tfy£e,  j 
marily:  agere. 

priflcufl^  adj.  [for  •prius-cus ;  PRO-],  of  former 
times,  of  old,  olden,  ancient,  primitive,  antique  :  riri : 
prisci  illi,  quos  cascos  appellat  £nnius :  tempos, 
0.  —  Plur.  m.  as  subst.,  the  ancients,  men  of  old: 
cum  colerent  prisci  agros,  0. — Old-fashianed,  «■ 
dent,  venerable :  gens  mortalium,  H. :  Pudor,  E : 
priscos  deos  precatus,  0. :  acumen,  lu. ;  fides,  V.— 
Former, previous:  quid  si  prisca  redit  Venus  f  K: 
nomen,  0. — Old-fashioned,  strietj  severe  :  Cato,  H. 

pristintu^  adj,  [for  ♦  prius-tinua ;  PRO-],/or- 
mer,early,originM,ptinUHve,pristine:  labor  mens: 
vestra  bonitas :  pristinum  anlmum  erga  popalum 
R.  conserrare,  L. :  pro  pristinA  amicitift,  N. :  ooa- 
suetudo,  Cs. :  ooniunx,  Y. :  mens,  0. — As  subet.  n^ 
a  former  condition:  in  pristinum  restituere,  N.— 
Preceding,  previous,  of  yesterday:  pristiui  diei  per- 
fidia,  Cs. 

pristifl,  Is,  :=  wplont,  a  sea^monster  (another 
form  of  pistrix),  V. — A  long,  narrow  ship  of  war, 
L. — As  the  name  of  a  vessd,  Y. 

prius,  adv.  comp.  [  sing.  n.  of  prior  ],  before, 
sooner,  first,  previously :  ut  prius  introieFam,  sic 
prius  exire  de  vita :  ut  fob  prius  expert!  estia,  L. : 
prius . . .  nunc,  Y. :  prius . . .  turn,  L. — With  quam 
(often  written  priusqnam),  earlier  thas^  sooner 
t/ian,  before  that,  before:  prius  quam  dioere  inci- 
pio,  querar,  etc. :  neque  prius  fugere  destitemnt, 
quam  ad  flumen  pervenerunt,  Cs. :  prius  quam  ag- 
grediar,  ete. :  cum  prius  gladios  Tideret,  quam 
quae  res  esset  vidisset. — Sooner,  rather:  quamfis 
carni6cinam  prius  subierint,  quam  ibim  TioleuL 

(priuft-qnam),  see  prius. 

privantia,  ium,  ti.  [P.  of  priFo],  compounds  re- 
versing the  meaning  ofsimpie  words,  privatives. 

privaUm,  adv.  [privatus],  apart  from  Slate 
affairs,  as  an  indiviclual,  in  private,  privatdy,  in  a 
private  capacity :  gerere  aliquid :  ad  vos  conf ugit: 
priratim  et  publice  rapere  vasa,  S. :  qui  privatim 
plus  possint  quam  ipsi  magistratus,  C^ :  infestus 
Papirio,  personally,  L. :  se  tenere,  at  home^  I* 

privatio,  onis,/.  [pri?o],  a  taking  away,  priva- 
tion: doloris. 

privato^  adv.  [privatus],  at  home:  nee  prirato 
se  tenuit,  L.  (al.  privatim). 

privatna;  adj.  [P.  of  privo],  apart  from  the 
Stale,  peeuHar,  personal,  individual,  private :  nihil 
privati  agri,  Cs. :  census,  H. :  res  quae  ipsius  eraot 
privatae,  private  property. — Of  persons,  not  ta  of- 
ficial life,  private,  out  of  office:  privatoa  et  eaptas, 
Cs. :  private  Tiro  imperium  extra  ordioem  dare,fo 
a  private  eUisen:  Bibulus  ex  iia,  qui  privati  snnt 
— As  suhst.  nu,  a  man  in  private  life,  citizen  (opp^ 
magistratus) :  Scipio  Graochum  privatus  interfe- 
cit:  neque  sibi  privatos  posse  obstare,  L. :  Gdos- 


piivifiiiui 


en 


pro 


finm  dedimns  Sallae,  privatos  ut  altam  Dormiret, 
la. :  privati  hominis  nomen  supra  principis  attolli, 
Ta.  —  Of  things,  retired^  private,  apart  from  iJu 
public :  aedificia,  itolatedy  Cs. :  vita,  wUhdravon 
from  State  affaire.  —  As  eubeU  n.,  privaey,  retire- 
menl^  private  property  :  in  privato  animadvertere 
in  eas,  adminieter  dieeipline  in  private,  L. :  quas 
(tabernas)  vendidit  in  ^nyatam,  for  private  use, 
L. :  (deiectus)  sive  de  privato  sive  de  publico, 
private  or  pMie  land:  tributom  ex  privato  oon- 
ferre,  from  private  property,  L. 

privigna,  ae,  /.  [privus+GEN-],  a  ttqhdaitg?^ 
ter. 

pxtvignoB,  1,  m.  [privus+GEN-],  a  step-eon: 
adultas  aetate,  S.:  venenum  privigno  suo  dare: 
matre  carentibus  Privignis,  etqhduldren,  H. 

privilegitiin,  I,  n.  [privus +Iex],  a  law  concern- 
ing  an  individual,  private  statute, 

pxivd,  &VX,  fttus,  are  [privus],  to  bereave,  deprive, 
rob, strip:  civi  rem  p.:  Sulpicium  vita:  nauarcbi 
vita  privandi :  lumine,  0. — To  free,  reieaee,  deliver: 
privari  iniuria:  dolore:  formidine,  H. 

privno,  adj,  [PRO-],  each,  every  individual,  one 
each  :  ut  priyos  lapides  secum  f errent,  each  a  stone, 
li.  (SC). — Ow^s  own,  private,  peculiar,  particular : 
iocuples,  quem  dudt  priva  triremis,  U. :  privum 
aliquid  da,  Quod  poasim  titulis  incidere,  lu. 

1.  -pro,  adv.,  see  prout 

2.  pro,  praep.  irith  abl.  [PRO-]. — Of  place,  he- 
fore,  in  front  of,  in  face  of:  sedens  pro  aede  Ca- 
btoris :  pro  castris  dimicare,  Cs. :  castra  pro  inoe- 
nibua  locata,  L. :  pro  castris  suas  oopias  produiit, 
before  the  camp,  Os. :  pro  tectis  aedifidorum,/rom 
the  roofs,  S. — Of  conspicuous  appearance  or  pub- 
licity, before,  in  the  presence  of,  on,  in,  in  front  of: 
hoc  re  pro  suggestu  ^TonimtiAtAf  coming  forward 
on  the  tribune,  Cs. :  me  significasse  .  . .  idque  pro 
tribunal i,  in  open  court:  laudatus  pro  contione 
lugurtha,  before  the  assembled  armv,  S. :  pro  con- 
tione litteras  recitare,  to  the  assembly,  Cu. :  uti  pro 
consilio  imperatum  erat,  in  the  council,  S. :  pro  ool- 
legio  pronuntiare,  L.  —  Of  defence  or  protection, 
for,  in  behalf  of,  in  favor  of,  for  the  benefit  of,  in 
the  service  of,  on  the  side  of:  contra  omnia  dici  et 
pro  omnibus :  hoc  non  modo  non  pro  me,  sed  con- 
tra me  est  potius :  haec  contra  legem  proque  lege 
dicta,  L.:  labores  dolorem  pro  patrift  suscipere: 
pro  patria  mori,  H. :  urbes  pro  hostibus  et  advor- 
sam  se  opportunissumae,  S. :  et  locus  pro  vobis  et 
nox  erit,  L.  —  Of  replacement  or  substitution,  in 
the  place  of,  instead  of,  for:  ego  pro  te  molam,  T. : 
laepe  et  exin  pro  ddnde  et  exinde  dicimus :  pro 
bene  sano  fictum  vocamus,  H. — Esp.,  in  titles: 
pro  console  in  Cilidam  proficiscens,  vice-eonsid: 
pro  consulibus  alqm  mittere,  non  pro  consule,  f fi- 
slead  of  the  consuls,  not  as  proconsul:  cum  Alexan* 


driae  pro  quaestore  essem :  pro  magistro :  ut,  qui 
pro  dictatore  f  uisset,  dictator  crederetur,  L,  —  Of 
compensation, /or,  in  exchange  for,  in  return  for  • 
pro  huius  peccatis  ego  supplicium  sufferam,  T. : 
dimidium  eius  quod  pactus  esset,  pro  carmine  da- 
turum :  id  pro  immolatis  Romanis  poenae  hostibus 
redditum,  L. :  dedit  pro  corpore  numraos,  as  a 
ransom,  H. — Of  equivalence, /or,  the  same  as,  just 
as,  as:  bunc  amavi  pro  meo,  as  my  own,  T, :  qui 
mihi  unus  est  pro  centum  milibus,  of  as  much 
weight  with  me:  quos  pro  nibilo  putavit:  pro  oc- 
ciso  relictus, /or  dead:  cum  pro  damnato  esset, 
as  good  as  condemned:  neque  recte  ncque  pro  bono 
facere  (i.  e.  ita,  ut  pro  bono  habeatur),  S. :  pro  vano 
nuntius  audiri,  as  a  boaster,  L. — ^E  s  p.,  in  phrases. 
— ^Pro  eo,  as  an  equivalent,  just  the  same:  sin  mi- 
nus, pro  eo  tamen  id  habeamus.  —  Pro  eo  atque, 
just  the  same  as,  even  as:  pro  eo  ac  mereor,  nM< 
as  I  deserve:  pro  eo  ac  debui,  juct  m  was  my  Jwty, 
— Pro  eo  quod,/or  the  reason  that,  because:  pro  eo 
quod  eius  nomen  erat  magna  apud  omnia  gloria. 
— Of  relation  or  proportion, /or,  in  proportion,  in 
comparison  with,  in  accordance  with,  according  to, 
conformably  to,  by  virtue  of:  pro  multitudine  ho- 
minum  angusti  fines,  Cs. :  exerdtum  pro  loco  at- 
que copiis  instruit,  S. :  agere  pro  viribus :  quia 
pro  Imperio  palam  interfici  non  poterat,  in  consid- 
eration of,  L. :  ilium  submovere  pro  imperio  more 
maiorum,  summarily,  L. :  satis  pro  imperio,  di^ 
tatoriaUy  enough,  T. :  pro  tu&  prudentia :  pro  tem- 
pore et  pro  re,  according  to  time  and  circumstances, 
Os. :  pro  facultatibus,  N. — ^In  phrases,  with  parte : 
quibua  aliquid  opis  fortasse,  pro  sua  quisque  parte 
ferre  potuisset,  each  according  to  his  own  measure 
of  infiuenee:  pro  meft  tenui  parte  id  defendere,  to 
the  best  of  my  poor  ability:  pro  Tirili  parte,  man- 
fully:  rerum  gestarum  memoriae  pro  virili  parte 
consuluisse,  i.  e.  to  have  done  my  share  towards  pre- 
serving, L. :  benefido  plus  quam  pro  virili  parte 
obligatus,  I  e.  under  mere  than  personal  obligations, 
— For  pro  ratA  parte,  see  ratus. — With  eo  :  pro 
magnitudine  iniuriae,  proque  eo  quod  res  p.  temp- 
tatur,  vindicare,  as  reared  by  tlte  fact  thatt,  etc : 
pro  antiquitate  generis  sui,  pro  eo,  quod,  etc,  in 
view  of  the  fact:  ea  pro  eo,  quantum  in  quoque  sit 
ponderis,  esse  aestimanda,  according  to  the  weight 
of  each, — ^Pro  se  quisque,  each  for  himself,  each  in 
his  measure,  individually:  pro  se  quisque  quod 
ceperat  adferebat:  cum  pro  se  quisque  operam 
navare  cuperet,  Cs. :  pro  se  quisque  viri  nituntur, 
V.  _ 

3.  pro  (not  pr5h),  interj^  of  wonder  or  lamen- 
tation, 0!  Ah!  Alas  I:  pro,  quanta  potentia  regni 
Est  tui  I  0. :  tantum,  pro !  degeneramus  a  patri- 
bus,  L. :  pro  di  inmortales :  Pro  curia  inversique 
mores !  H. :  pro  divom  fidem !  T. :  pro  deorum 
atque  bominum  fidem!  —  In  direct  address,  Ot 
Thoul:  proSancteluppiterL^byV^oOQie 


proagonu  6 

proagonia,  i,  m.,  =  rrpofiyopoQ  (in  Sicilian 
towns),  a  cUreetoTy  chief  magisircUe, 

proavitUB,  €ulj,  [proavus],  aneeatr<Uj  inherited 
from  forefat/iere :  regna,  0. 

pro-avaa,  I,  m.,  a  great-grandfather  :  proavus 
et  avus.  —  A  forefcSher^  ancestor:  tuus:  vestri 
proavl,  H. :  Felices  proavorum  atavi,  lu. 

probabilia,  e,  adj,  with  eomp.  [probol,  vorthjf 
of  approval^  pleaeing^  agreeahU,  oeceptMe^  com- 
mendabh^  laudabUy  good^  fit :  orator:  discipQlua: 
probabilior  populo  orator:  causa  milii:  nomen: 
quod  probabile  erat,  earn  aetatem  liberari,  L. — 2b 
be  hdieoedy  likely^  credible^  probable^  plauHMe :  quae 
probabilia  videantur:  dicendo  fieri  probabile: 
mendacium,  L. :  dubitabitur  utrum  sit  probabilius, 
f  uisse,  etc.,  more  likely. 

probabilitaa,  fttis,/.  [probabilis],  probability^ 
eredibilityy  plausibility :  captioea:  animos  probfu 
bilitate  percutere. 

probabiliter,  adv,  with  comp.  [probabilia], 
pi'obably,  credibly f  plausibly  :  rem  exponere :  pro- 
babilius accusare :  crimen  defensum,  L. 

probatio,  onis,  /.  [  probo  ],  approbatioriy  ap- 
proval, assent :  ob  probationem  pretium  datum : 
tale  visum  ut  probatio  consequatur,  l  e.  a  probable 
bdief, — A  proving^  trial,  test :  athletariim:  futura. 
— A  proof :  scelemm  probationes,  Ta. 

probator,  Cris,  m.  [probo],  one  who  aeeqftSy  an 
approver:  facti:  ingenii,  0. 

probatno,  a^j,  with  comp,  and  sup,  [P,  of  pro- 
bo], approved,  acceptable,  pleasing,  agreeable:  ut 
nemo  probatior  primoribus  patrum  esset,  L. : 
libertus  seni  probatissimus. — Tried,  tested,  proved, 
approved,  good,  sxedlent:  homines  artium:  homo 
roaximis  in  rebus  probatissimus :  probatissima 
femina,  most  worthy, 

probe,  adv.  with  sup,  [  probus  ],  rightly,  wdl, 
properly,  correctly,  fitly,  opportunSy,  ezcdlently  : 
narras,  T. :  probissime,  very  well,  T. :  probe,  bravo, 
T. :  de  aquae  ductu  facere:  de  Servio  dicere. — 
Well,  thorougldy,  very,  very  much,  greatly:  tui 
similis  est  probe,  T. :  perdocta,  T. :  probe  scit,  etc., 
L. :  se  ipsum  novit. 

probitas,  atis,/.  [probus],  ^oo{f««»,  worth,  up- 
rightness, honesty,  probity:  probitatis  commenda- 
tio:  probitas  laudatur  et  alget,  lu. 

probo,  ftvl,  fttus,  are  [  probus  ],  to  make  good, 
esteem  good,  approve,  esteem,  command:  quis  est, 
qui  non  probet :  villam,  L. :  alqd  in  ipsis :  Caesar 
maxime  probat  ooactis  navibus  mare  transire,  Os. : 
antequam  civitas  sufifeoturum  (armis)  probaverit, 
declared  him  capable  of  bearing  arms,  Ta. :  Vercin- 
getorigem  imperatorem,  Cs. :  alquem  iudicem. — 
To  make  good,  represent  as  good,  recommend,  make 
acceptable,  show :  (libros)  tibi :  nostrum  officium : 


13  prooedo 

quibus  de  meo  celeri  reditu  non  probabaro :  malts 
se  probavit,  won  favor  with :  mihi  egre<;ie  probata 
est  oratio  tua,  his  pleased. — 7b  mcike  crediyt 
show,  prove,  demonstrtUe:  iudicibus  Verrem  c«i- 
tra  leges  pecunias  cepisse :  perfacile  facta  esse 
illis  probat,  etc.,  Cs. :  hoc  difficile  est  probata: 
patrio  pater  esse  metu  prober,  my  fatherly  antifti 
proves  me  your  father,  0.  —  To  test,  inspect,  fry, 
ju€^  by  trial :  censores  villam  publlcam  probi- 
verunt,  accepted  after  inspection,  L. :  amicitk? 
utilitate,  0. — To  represent,  pass  off  for:  alquea 
pro  illo:  pro  eunucho  {scie),  pass  for,  T. 

probr08IU^  a€fj,  [probrum],  shaniefiU,  ignomi^ 
ioiu,  infamous:  crimen:  Italiae  ruinae,  U. :  ctr- 
mina,  lampoons,  Ta. 

probrum,  I,  n.,  a  shameful  ad,  base  deed:  igisp 
viae  luxuriaeque  probra,  S. :  emergere  ex  patemis 
probris. — Immodesty,  lewdness,  unchastity  :  probri 
insiroulare  feminam. — Shame,  disgrace,  cUskonor, 
infamy,  degradation :  Quin  in  probro  sim,  T, : 
alquem  senatu  probri  gratii  movere,  S. :  vita  m- 
stica,  quam  tu  probro  et  crimini  putas  esse  opor- 
tere,  disgraceful:  probrum  castis  inferre:  terras 
implere  probris,  0. :  Antoni,  Bomani  nominls  pro- 
bra. — Abuse,  inndt,  reproach,  libel:  episUihie  ple- 
nae  omnium  in  me  probrorum :  ingerere  probra, 
L. :  multa  obicere :  probris  alqm  onerare,  L. 

probna,  adj.  with  comp.,  estimate,  good^  ser- 
viceable, ezcdlent,  superior^  upright^  honest,  honor- 
able, virtuous:  artifex,  skilftd,  T. :  Aulier,  T. :  hoc 
homine  probior  esse:  navigium:  fruges.  —  As 
subst.  m. :  probi  oratio,  a  good  man^s, 

procaoitaa,  Wis,  /.  [  procax  1,  pertinaeity^  ob- 
irusiveness,  impudence:  a  procando  nominata:  ho- 
minis,  N. 

procaoiter,  adv.  with  comp.  and  st^.  [procax], 
bokUy,  impudently,  wantonly :  ortus  sermo,  Co. : 
flagitatum  stipendium  procacius  quam,  etc^,  L: 
procacissime  patris  tui  memoriae  inludunt^  Gu. 

procaz,  acis,  adj.  [PREC-],  pertinacious,  bc^i, 
insolent,  forward,  pert,  wanton  :  mulier :  in  laces- 
sendo :  sermo,  S. :  libertas,  Ph. :  Auster,  V. 

pro-oedo,  cessi,  — ,  ere,  to  go  before,  go  fvr- 
tpard,  advance,  proceed,  march  on,  move  forward^ 
go  forth:  in  portum:  nil  procedere  lintrem  Scii- 
timus,  H. :  pedibus  acquis,  0. :  lente  atqoe  paoU- 
tim  prooeditur,  Cs. :  processum  in  adem  est,  L : 
huic  tota  obviam  civitas  processerat,  had  gone  o«^ 
to  meet :  Vidit  olassem  procedere  velia,  Y. — To  gf* 
forth,  go  Ota,  adveuiee,  issue  :  castris,  Y. :  extn 
munitiones,  Cs. :  e  tabernaculo  in  solem :  media 
ab  aulft,  0. — To  come  forward,  show  onesdf  ap- 
pear: cum  veste  purpurea:  prooedat  vel  Noma, 
lu. ;  Ecce  processit  Caesaris  astrum,  hath  risen.\, : 
voces  procedebant  contumaces,  i.  e.  were  heard,  Ta. 
— Fig.,  of  time,  to  advanee^^^fif^^^lapse :  ubi  pli&> 


procella 


658 


prooonsuIarlB 


rumqae  nocUs  processit,  S. :  lam  dies  processit, 
V. :  dies  procedens :  tempus  prooessit,  Cs. :  pro- 
cedunt  tempora  Urde,  0. :  incipient  magni  proce- 
dere  menses,  V. :  pars  maior  anni  iam  processerat, 
L. — Jo  come  forthj  appear,  arise:  posteaqoam 
philosophia  processit:  altera  iam  pagella  procedit, 
L  e.  w  edready  begun. — To  get  on,  advance,  make 
progreae:  in  philosophift:  ad  virtatis  habitnm: 
longius  iras,  V. :  eo  vecordiae  processit,  ut,  went 
9ofar  in  felly,  S. :  nee  ultra  minas  processum  est, 
L. :  eoque  ira  processit,  ut,  etc.,  L. — To  run  on, 
continue,  remain :  cum  stationes  procederent,  i.  e. 
guard  dutg  was  unremitting,  L. :  ut  lis  stipendia 
procederent,  L. :  111!  procedit  rerum  mensura  tua- 
rum,  i.  e.  is  paused  to  her  credit,  0. — To  turn  out, 
result,  succeed,  prosper :  processisti  pulcre,  you  have 
aueceededfindy,  T. :  si  bene  processit :  ubi  id  pa- 
rum  processit,  failed,  L. :  quasi  ei  pulcherrime 
priora  (roaledicta)  processcrint :  omnia  prospere 
procedent :  benefacta  mea  rei  p.  procedunt,  are  of 
service,  S. — Impers, :  velut  processisset  Spurio,  L. 

procella,  ae,/.  [pro+1  CEL-],  a  violent  wind, 
storm,  hurricane,  temped:  nimbi,  procellae,  tur- 
bines :  stridens  Aquilone,  V. :  si  mugiat  Africis 
Mai  us  procellls,  H. :  raperent  mea  poma  procellae, 
O. :  procella  mvern  effuderat,  Cu. — A  storm,  tu- 
mult, violence,  commotion,  vehemence:  tempestates 
et  procellas  in  illis  fluctibus  contionum :  procellam 
tcmporis  devitare:  seditionum  procellae,  L. :  pro- 
cellae ci?iles,  chnl  commotions,  N. :  ferimur  pro- 
cellli,  V.  —  A  charge,  onset,  sudden  attack:  haec 
velut  procella  consternavit  equos,  L. :  equestris,  L. 

prooellosofl*  adj.  [  procella  1,  fuU  of  storms, 
stormy,  tempestuous:  ver,  L. :  Noti,  i.  e.  bringing 
tiorms,  0. 

(prooer,  eris),  m.  [pro +2  GEL-],  a  nobleman, 
aristocrat:  Agnosco  procerem,  lu.  —  Plur.,  the 
leading  men,  diiefs,  nobles,  princes :  audiebam  no- 
stros  proceres  clamitantes :  Etruscorum,  L. :  de- 
lectos  populi  ad  proceres,  V. 

(prdoereX  odv^  [  procerus  ],  extentivdy. — Only 
conip. :  bracdiium  procerius  proiectum,  stretched 
out  farther. 

prooeres,  urn,  m.,  see  procer. 

prooeritas,  fttis,/.  [procerus],  a  high  growth, 
heiffhi,  tallness:  huius,  hu  tall  stature:  arboruoL 
— £xtent, length:  pedum. 

prdoerufli  adi.  with  wmp,  and  sup.  [pro +2 
CELf],  high,  tail,  long:  oollum:  (Gklatea)  proce- 
rior  alno,  0. :  inter  hos  procerissimas  populos : 
lapi,  large,  H. — Long,  extmded:  aves  procero  ro- 
stro :  palmae,  Ct :  anapaestus,  procerior  numerus. 

prooeasio^  5nis,^.  [pro+1  CAD-],  a  marching 
on,  advance  (opp.  reditus) :  longior. 

X.  prdeeaana,  P.  of  procedo. 

2.  proceaana,  Qs,  m.  [pro+1  CAD-],  an  adf 


vanee,  course,  progression,  progress,  process,  move* 
ment:  processum  Folt,  the  progress  of  the  discourse: 
in  prooessu  coepit  crudescere  morbus,  in  its  course, 
y. :  tantos  processQs  efficiebat :  Sic  tua  processus 
babeat  fortuna  perennis,  0. 

procldo^  idl,  — ,  ere  [pro+cado],  to  fall  for- 
ward, fall  down,  fall  proirate:  ad  pedes  AchilleT, 
H. :  universi  prociderunt,  L.:  cupressus  Procidit 
late,H. 

(prooinotua,  Qs),  m.  [pro +2  CAN-],  a  girding 
up,  readiness  for  battle,-— On\j  abl.  sing, :  in  pro- 
cincttt  testamentum  facere,  on  tJu  battle-field:  ex 
quo  in  procinctu  testamenta  perierunt,  i.  e.  tlte 
custom  of  making  wills  on  going  into  battle. 

proolamator,  oris,  m.  [proclamo],  a  crier, 
bawler  (of  a  bad  advocate ;  dub.). 

pro-olamo,  ftvl,  atus,  are,  to  call,  cry  out,  vocif- 
erate: adsunt,  defendunt,  proclamant:  magnft 
voce,  V. :  Quid  non  proclames,  si,  etc.,  lu. :  pro 
Sordidis  hominibus,  in  defence  of,  L. 

pro^lino,  ftvl,  atus,  are,  to  bend  forward,  bend, 
inline:  mare  in  haec  litora,  0. :  adiuvat  rem  pro- 
cUnatam,  tottering,  Gs. :  proclinatS  iam  re,  i.  e.  at 
the  crisis,  Cs.  ap.  C. 

proolivi,  adv.  with  eomp.  [  proclivis  ],  down- 
ward, headlong,  predpitaiely :  proclivi  labuntur, 
rush  downward :  proclivi  currit  oratio:  labi  verba 
proclivius,  i.  e.  more  rapidly. 

proolivia,  e,  adj.  with  comp.  [pro  +  clivus], 
sU^ng,  steep,  going  downward,  downhill:  per  pro- 
clivem  viam  duci,  L. :  undae,  Ct. — As  subst.  n.  : 
pelli  per  proclive,  downhill,  L. — F  i  g.,  downwards, 
descending,  downhill,  declining :  proclivi  cursu  de- 
labl-^Indined,  disposed,  liabU,  prone,  subject,  ready, 
willing:  proclives  ad  eas  perturbationes  feruntur: 
ingenium  ad  lubidinem,  T. :  ad  aUquem  morbum 
proclivior. — Easy:  fingendi  ratio:  quae  utroque 
procUvia  esse,  si  fortuna  uti  vellet,  L. :  dictu  pro- 
clive, easy  to  say:  quod  est  multo  proclivius,  mwA 
easier:  quibus  erat  proclive  tranare  flumen,  Cs. — 
As  subst.  n. :  in  proclivi  esse,  T. :  ut  anteponantur 
proclivia  laboriosis. 

proolivitaa,  Stis,/.  [proclivis],  a  tendency,  pre- 
disposition, proneness:  ad  morbos. 

Proone  (Progne),  Ss,/.,  =  UpoKvri,  a  daughter 
of  Pandion,  turned  into  a  swallow,  0. — A  swallow, 

J>r5-oonaul,  is,  m.,  a  governor  of  a  province, 
itary  commander,  proconsul  (usu.  sent  out  from 
Rome  at  the  end  of  his  term  as  consul) ;  (Caelius) 
Pompeio  proconsuli  contubernalis :  proconsules 
de  provinciis  Romam  redierunt,  L. :  L.  Manilius 
ProcoB.,  Cs. 

proo5Ilalllaxlfl^  e,  adj.  [proconsul],  of  a  pro- 
consul,  proconsular  :  salarium,  Ta. :  imago,  of  the 
military  trtbuneship,  L, 

Digitized  by  V^OOQIC 


proconsulatos 


054 


pfoounms 


procoxuralatoflk  Oa,  m,  [proconsul],  the  office 
of  a  proconsul,  proconnUatc :  ex  procoasulatu 
Asiae,  Ta. 

procor,  — ,  Sri,  dq>,  [procus],  to  <uk^  demand : 
a  procando  procacitas  nominata. 

procrastination  onis,/.  [procrastino],  a  put- 
ting  off  fronx  day  to  day,  procraetinatUm, 

procrastino,  — ,  — ,  ftre  [pro+crastinus],  to 
put  off  till  the  morrovoy  defer,  delay,  procrastinate  : 
.  rem :  res  non  procrastinatur. 

pr5creatio,  onis,/.  [procreo],  a  begetting,  gen- 
eration: liberorum:  borainum. 

prdcreator,  oris,  m.  [procreo],  a  begetter,  cre- 
ator :  mundi :  a  procreatoribus  amari,  by  parents. 

pr5creatriz,  Icis,  /.  [  procreator  ],  she  that 
brings  fortli,  a  mother:  philosopbia  artium. 

prd*cred,  &vl,  atus,  are,  to  bring  forth,  beget, 
generate,  procreate,  produce :  fetCks :  liberos  ex  uxo- 
ribus,  N. :  terra  ex  seminibus  truncos  prooreat — 
F  i  g.,  to  produce,  make,  cause,  occasion :  (tribuna- 
tus)  ortus  inter  arma  civium  procreatus. 

pro-cub5,  — ,  — ,  are,  to  lie  shretcksd  ou^.*  ubi 
saxea  procubet  umbra,  Y. 

pro-oudo,  dl,  sus,  ere,  to  fashion  by  ^mmer- 
ing,  forge:  ensis,  H. :  vomeris  obtusi  dmem,  Y. 
— ^F  i  g. :  procudenda  Imgua  est,  to  be  fashioned. 

procnl,  adv,  [pro+1  GEL-],  in  the  distance,  at 
a  distance,  away,  apart,  far,  afar  off,  from,  afar : 
Deles,  tarn  procul  a  nobis  posita :  non  procul,  sed 
bic  praesentes  (di):  ubi  turrim  constittti  procul 
viderunt,  Cs. :  in  pelago  saxum,  Y. :  omnibus  ar- 
bitris  procul  amotis,  S. :  procul  este  profani,  keep 
aloof  I  Y. :  procul  bine  stans,  T. :  a  terra ;  a  con- 
%^p&iivi,far  out  of  sight:  apatrift,Y.:  patrii:  urbe, 
0.:  locus  muro,  L.  —  Of  time, /ar,  long  before: 
baud  procul  occasu  solis,  L.  —  Fig.,  far,  distant, 
remote,  away:  absentatio  procul  amoveatur :  erra- 
re,  greatly,  S. :  Pauperies  inmunda  domas  procul 
absit,  H. :  legates  baud  procul  afuit  quin  Tiolarent, 
they  came  near  outraging,  L. :  baud  procul  esse 
quin  Remum  agnosceret,  almost,  L. :  procul  ab 
omni  raetu :  earn  (plebem)  procul  urbe  baberi,  out 
of  Duhlic  affairs,  L. :  negotiia,  H. :  procul  dubio, 
toithout  doubt,  L. :  istud  procul  abest,  is  far  from 
the  fact,  Cu. 

proculco,  &▼!,  atus,  are  [pro+calco],  to  tread 
down,  trample  upon ;  eques  sua  ipse  subsidia  pro- 
culcavit,  ro^  down,  L. :  proculcato  senatu,  Ta. : 
bunc  ungubi  proculcat  equorum,Y. :  segetes  in  her- 
b&,  0. :  proculcatas  (ranas)  obteret  dure  pede,  Pb. : 
una  ala  ipso  impetu  proculcata  erat,  crushed,  Cu. : 
qui  tot  proculcavimus  niFCS,  i.  e.  have  traversed,  Gu. 

proomnbo,  cubuT,  cubitum,  ere  [GYB-],  to  fall 
fortoards,  sivk  down,  fall  prostrate  :  Grallis  ad  pe- 
des, ne  cogerentur,  etc,  Cs. :  gcuibus,  0. :  in  vesti- 


bule curiae,  L, :  in  genua,  Gu. :  Goroebus  Penelei 
dextrft  Procumbit,  Y. :  certamine  summo,  bend  te 
their  oars,  Y. — To  lean  forward,  bend  dmerty  sink, 
be  beaten  down,  be  broken  down,  fall:  frumentaiiu- 
bribuB  procubuerant,  L  e.  were  beaten  down,  d. : 
ne  gravidis  procnmbat  eulmus  ariatia,  Y. :  (domos) 
in  domlni  procubuit  caput, /«tf  tn  upon,  0. :  agger 
in  fossam  procubuit,  L. — ^Fig.,  to/o^  be  ruined: 
res  procubuere  meae,  0.  —  To  extend,  spread,  lie: 
planities  sub  radicibus  montium  procumbit,  Go. 

procuration  onis,  /.  [procuro],  a  earing  for 
charge,  superintendence,  administration,  mmta^- 
ment, procuration:  rei  p.:  sua  cuique  procuratio 
est  restituta :  rerura  bumanarum :  ministeril,  L— 
An  expiatory  sacrifice,  expiation :  ut  sue  plena  pro- 
curatio fieret :  prodigii,  L. 

procurator  (once  proo-,  0.),  Sris,  m.  [proco- 
roj,  a  manager,  overseer,  superintendent^  <>9^  ^ 
ministrator,  dimity,  procurator,  keeper:  per  pro- 
curatorem  gerere:  regni,  viceroy,  Cs.:  Caesaris, 
deputy,  Ta. :  procurator  nimium  procurat,  O. — A 
steward,  bailiff:  Gbry80goni.-*.^n  imperial  coOec 
tor:  Caesaris,Ta. 

procuratxiz,  ids,/,  [procurator],  a  ffovemess, 
protectress :  sapientia  bominis. 

pro-euro  {proc-^  0.,  Tb.),  ivl,  atus,  are,  to  take 
care  of,  attend  to,  look  ojfter :  in  pecuniA  maxima 
procurandft :  corpora,  V. ;  sacrificia,  Cs.  —  Of  an 
agent  or  trustee,  to  take  care  of,  manage:  negotia 
Dionysi,  cu:t  as  steward  for. — Of  ill  omens,  to  avert, 
expiate  by  sacrifice :  signa,  quae  a  dis  bominibus 
portendantur :  ad  baec  (prodigia)  procuranda,  L.: 
ostentum,  Pb. :  simul  procuratnm  est,  quod  tripe- 
dem  mulum  Reate  natum  nuntiatum  erat,  I* 

pr5-ourron  cncurri  and  currl,  cursum,  ere,  to 
run  forth,  rush  forward,  charge:  temere  extra 
aciem,  Cs. :  ferociui,  L. :  ad  repellendum  bostem, 
Cs. :  longius,  to  rush  farther  on,  Y. :  ubi  aiteroo 
procurrens  gurgite  pontus  ruit,  Y.  —  Of  places,  ty 
run  out,  extend,  project,  jut :  saxis  in  procurreDti- 
bus  baesit,  Y. :  Terra  procurrit  in  aequor,  O. :  latns 
^ille  stadia  in  longitudinem  procurrit,  Gu. 
,  prooursatio,  onis,/.  [procurao],  a  sally,  onset: 
per  procursationem  commissa  pugna,  L. 

pro-cursatores,  oris,  m.  [proeurso],db'rmtt.V 
ers,  sharpshooters,  It. 

proonrson  — ,  — ,  are,/rey.  [procurro],  to  tefp 
up  sallies,  continue  skirmiMtg:  quid  procorsast- 
tes  pauci  tererent  tempus,  L. :  cum  ab  statioDibus 
procursaretur,  L. 

prooursus  (us),  m.  [procurro],  a  runnina 
forth,  running  on :  procursu  concitos  axis,  wktrled 
fmioutiy  onward,  V.— .4  sally,  onset:  proenrsa 
militum,  L. :  Procursu  rapido  invadere,  Y. 

pro-curms,  adj.,  curved  in  front^  eroeked, 
windings  falx,Y.:  litor^Y. 

Digitized  y^OOgie 


proods 


665 


prodnoo 


prooii%  I  {gen.plur,  procOm,  C),  m.  [PREC-], 
a  teooer,  suitor  :  natam  nulli  ▼etenim  Bociaro  pro- 
corum,  y. :  Penelope  difficUis  procis,  H. :  forma 
Multorum  f uit  spes  proconim  Ilia,  0. :  impudentes 
proci,  1.  e.  thamden  canvasterB. 

Prooydo,  — ,  m.,  =  lipoKViav^  the  little  dog  (ris- 
ing before  the  dog-star),  C,  H. 

pr5d-v  old  form  of  pro,  in  prod-eo,  prod-est 

pro-deambolo  (Fleck.)  or  prod-ambnlo 
(Speng.X  — ,  — ,  are,  to  vndk  abroad,  T. 

prod-eo,  if,  itus,  Ire,  to  go  forUi,  eome  forth, 
come  forward:  paltat  forls:  Anus  prodit,T. :  fo- 
ras,  to  come  out  of  doors:  quae,  si  prodierit,  audiet, 
shall  appear  as  a  witness:  ex  portu,  Cs. :  obviam 
de  provincia  deoedenti,  come  out  to  meet :  in  con- 
tionem,  N.:  in  scaenam,  appear  on  the  stage:  in 
proeliam,  Cs. :  tantum  prodire  volando,  Qtiantam, 
etc,  advance  on  the  wing,  Y. :  utero  matris  dum 
prodeat  infans,  0. — Of  plants,  to  eomeforth,spring 
up,  appear:  herba,  O. — To  stand oiU^project :  ra- 
pes, vastum  qaae  prodit  in  aeqoor,  v. :  et  immo- 
dioo  prodibant  tubere  tali,  0. — F  i  g.,  to  come  forth, 
come  forward,  appear  :  si  haec  oonsuetudo  prodire 
ooeperit:  cum  tot  prodierint  colores,  have  become 
the  fashion,  0.:  Tii  cum  prodis  ex  iudice  Dama 
Turpis,  etc,  turn  out  to  be,  E,  —  To  go  forward, 
advance,  proceed,  est  qoadam  prodire  tenus,  H. : 
Bumpta  extra  modnm :  ne  ad  extremum  prodeatur. 

prodesae,  inf  of  prosum. 

pro-dioo,  dixl,  dictas,  ere,  to  put  off,  defer,  ad- 
journ, fit  in  advance :  prodictft  die :  diem,  atfjoum 
the  trial,  L. :  prodicta  dies  est,  an  adjournment 
was  had,  L. 

prodige,  adv.  [prodigus],  lavishly,  extravagant- 
ly: yivere. 

prddigentia,  ae,  /.  [prodigo],  extravagance, 
profusion :  opum,  Ta. 

prodlgialiter,  adv.  [prodigiam],  unnaturally, 
extravagantly:  variare  rem,  H. 

prddigloBiia,  atfj.  [prodigium],  unnatural, 
wonderful,  marvellous,  prodigious :  atria  Ciroes, 
O. :  cura  Veneris,  0. :  fides,  lu. 

prodigiiim,  I,  n.  [prod- +8  AG-],  a  prophetic 
sign,  token,  omen,  portent,  prodigy  :  multa  prodigia 
eius  numen  declarant:  (lunam  deficientem)  nuUam 
esse  prodigiam :  non  mihi  iara  furtum,  sed  mon- 
Btrum  ac  prodigium  videbatur,  i.  e.  a  monstrous 
and  unnatural  crime:  Harpyia  Prodigium  canit, 
V. :  nnntiare,  S. :  in  prodigiam  aocipi,  Ta. :  pro- 
diglonim  perita,  L. :  Prodigio  par  est  cum  nobili- 
tatc  senectus,  lu. — A  monster,  prodigy :  Non  ego 
prodigiam  sum,  0. :  triplex,  i.  e.  Cerberus,  0. 

prddigo,  egl,  — ,  ere  [prod- +ago],  to  sqttatider, 
waste  :  sumptibus  sua,  Ta. 

pr5digiiB»  atfj.  [prod- + 1 A0-],  wasteful,  lavish, 


prodigal  (opp.  liberalis) :  femina,  lu. :  aeris,  H.«* 
As  subst. :  largitor  et  prodigus,  a  spendthrift.  -^ 
Rich,  fertile:  tellus,  0.:  locus  herbae,  H. — Fig., 
lavish, prodigal, profuse:  oomiptoris  Improbitas, 
lu. :  arcani  Fides,  U. :  animae  Paulus,  careless  of 
life,U. 

proditlo,  onis,/.  [pro  +  1  DA-],  a  betrayal, 
treason,  treachery  :  multorum  in  nos  proditionem 
notabis:  amicitiaram  proditiones:  per  proditio- 
nem libertas  amissa,  L. :  alcui  proditionem  agere, 
to  contrive,  Ta. 

prodltor,  5ris,  m.  [pro+1  DA-],  a  betrayer, 
traitor:  pro  ducibus  prodltores  habere:  discipli- 
nae,  L. :  risus  proditor  latentis  puellae,  H. 

pro-do^  didi,  ditus,  ere,  to  put  forth,  exhibit,  r«- 
vecU:  Medusae  squalentia  ora,  0. — To  bring  forth, 
produce,  propagate :  genus  alto  a  sanguine  Teucri, 
V. :  Quae  dies  ut  cesset  prodere  f urem,  lu.  —  To 
put  forth,  rdate,  report,  record,  hand  down,  trans- 
mit :  ea,  quae  scriptores  prodiderunt :  Thucydides 
oesa  eius  esse  sepulta  memoriae  prodidit,  has  re- 
corded, NT.:  quos  natos  in  insula  ipsa  memotia 
proditum  dicunt,  that  there  is  a  tradition,  Cs. :  ius 
imaginis  ad  memoriam  posteritatemque  proden- 
dae.  —  To  prodaim,  appoint,  elect,  create  :  quera 
prodnnt  patres  consulum  rogandorum  ergo:  fla- 
minem.-^7b  reveal,  make  known,  disclose,  discover, 
betray:  cum  decretum  proditur,  lex  veri  rectique 
proditur:  is  me  deseruitac  prodidit:  classemprae- 
donibus :  hosti  rem  p.,  S. :  crimen  voltu,  0. :  arca- 
num, lu. :  Gaudia  prodentem  voltum  celare,  H. — 
To  give  up,  surrender,  abandon :  anui  prodita  abs 
te  filiast,  T. :  suam  vitam,  T. :  ad  improvidam  pug- 
nam  legioues,  espose,  JL — Fig.,  to  set  forth,  give 
display :  perniciosum  exemplum :  prodendi  exem- 
pli causft,  of  setting  an  example,  L.  —  To  extend, 
protract:  aliquot  nuptiis  dies,  i.  e.  delay  Vie  wed- 
ding a  few  days,T. 

prS  -  dooeo,  — ,  — ,  ere,  to  teach  openly,  pro- 
claim:  baeo  lanus  summus  ab  imo  Prodocct,  H. 

prodromoo,  I,  m.,  =  vpoBponoQ,  a  forerunner, 
advance-messenger:  Pompeiani.  —  Plur.,  a  north- 
northeast  wind  that  blows  before  the  rising  of  the 
dog-star. 

pro-duod,  dQxl,  ductus,  ere  (produxe  for  pi-6- 
dQxisse,  T.),  to  lead  forth,  lead  forward,  bring  out: 
eum  rus  hinc,  T. :  copias  pro  castris,  Cs. — By  legal 
process,  to  produce,  bring  forward,  cause  to  appear: 
eum  in  oonspectum  populi  B. :  consules :  ad  po- 
pulum  eos,  i.  e.  let  them  address  the  people,  L. :  pro- 
ducti  in  circo  Flaminio  in  oontionem :  in  iudicium 
produd,  before  the  court:  Granium  testem. — Of 
an  actor,  to  represent, perform:  nihil  ab  hoc  pra- 
▼um  prodttci  posse. —  To  expose  for  sals:  servos, 
T. — To  set  before,  with  dat,:  Bcamnum  leoto,  0.-^ 
To  stretch  out,  lengthen,  extend  :  products  longiua 
acie,  Cs.:  ferrum  incude,  lu.  —  Of  the  dea<^  to 

Digitized  by  V^OOQIC 


producte 


656 


proflolo 


conduct  to  the  grave,  bury  :  nee  te,  tua  f  unera,  ma- 
ter Produxi,  V. — To  bring  to  lighty  diadose^  expoee : 
Occulta  ad  patres  crimina,  lu.  —  To  bring  forth, 
brittg  into  the  worlds  bear,  beget,  produce,  bring  up, 
raiee:  alquem  sui  simillimum :  Filiolam  turpem, 
lu. :  Quicunque  primum  (te)  Produxit,  arbos,  H. : 
nova  (vocabula)  quae  genitor  produxerit  usas,  H. 
—  Fig.,  to  raiee, promote,  advance:  productua  ad 
dignitatem :  omni  genere  bonoria  earn,  L. :  a  qui- 
bua  product!  sunt,  advanced  to  power:  Diva,  pro- 
ducas  subolem,jt)ro829er,  H. — To  draw  out,  lengthen 
o9tt,  prolong,  protract,  atretch  out^  extend:  cyathos 
sorbilans  hunc  producam  diem,  T. :  oenam,  H. : 
sermonem  in  multam  noctem :  Varro  . . .  Titam 
Naevi  producit  longiua,  i.  e.  repreeente  him  at  hav- 
ing lived  longer:  rem  in  hiemem,  Cs. :  animas, 
lives,  lu.  —  To  lead  on,  pui  off,  amuse,  ddude :  me 
falsa  spe,  T. :  condicionibus  bunc. 

produote,  adv.  [productus],  lengthened,  long: 
Uicere  litteram  (opp.  breviter). 

produotio,  ftnia,/.  [pro+DVC-],  a  lengthening, 
prolonging:  temporis:  Terbi. 

produoto,  — ,  — ,  STe,freq.  [produce],  to  throw 
be/ore,  interpose :  huic  malo  moram,  T.  (dub.). 

produotnoi  cuff*  with  cony:>.  [F.  of  produco^, 
lengthened,  long,  prolonged,  protracted:  commodi- 
tates  corporis  tarn  productae  temporibus :  produc- 
tion alia,  too  long :  nomen,formed  by  prolongation: 
neu  sit  quiuto  productior  actu  Fabula,  longer,  H. 
— IHur.  n.  as  subtt.,  preferable  things, 

proegmena,  drum,  n.,  =  vpotiyfiiva,  prefera- 
ble things  (in  the  Stoic  philoaophy). 

proeliator,  Oris,  m,  [proelior],  a  fighter,  eonu 
batant,  Ta. 

proelior,  atus,  an,  dep,  [  proelium  ],  to  join 
battle,  engage  in  battle, fight:  pedibus,  Gs. :. ad  Sy- 
racusas:  proelians  interficitur,  Gs. :  vehementer 
procliatus  sum,  contended  (in  court). 

proelium,  T,  n.,  a  battle,  combat:  non  proeliis 
neque  acie  bellum  gerere,  S. :  proelium  facere,  to 
engage:  proelia  iuire,  L. :  redintegrare,  Gs. :  proe- 
liid  uti  secundis :  uno  proelio  confecta  res :  Punica 
passi  proelia,  the  wars  with  Carthage,  lu. :  armige- 
ra  proelia,  warriors,  Pr.:  proelia  dant  cervi,  V. : 
ventorum  proelia,  V. — Yiq,,  contest,  strife:  proelia 
mca  causa  sustinere :  committere  proelia  voce,  0. 

profand,  av!,  fltus,  are  [profanus],  to  render 
unholy,  desecrate, profane,  violate:  ut  dies  festi  pro- 
fanarentur,  L. :  fe6tum,0.:  pudorem,  Gu. 

piofanus,  adj.  [pro+fanuml  out  of  the  tempU, 
not  sacred,  eomnum, profane,  unholy:  loci :  aedifi- 
da :  flamma,  0. :  animalia,  undean,  Ta. :  sacra 
profanaque  omnia  spoliare :  procul  este,  profani, 
ye  uninitiated,  V. :  Gereris  ritQs  volgare  profanls, 
0. :  Yolgns,  H. — Wicked,  impious:  mens,  0. :  ver- 


ba, 0. — Plur.  fk  as  subst. :  miflcebls  Bacra  profams, 
n.'^IU-boding:  bnbo,  0. 

profeotio^  6nis, /.  [pro +2  FAC-],  a  going 
away,  setting  out,  dmarture:  mea:  profectionea 
parare,  to  prepare  for  setting  out,  Cs. :  repentina 
in  Oretanos,  L. :  peeanlae,  i.  e.  mmree. 

profeoto^  adv.  F pro + facto],  actually,  indeed, 
really,  truly,  assuredly,  certainly:  non  est  ita,  indi- 
ces, non  est  profecto :  negare. 

1.  profeotoa,  P,  of  proficio. 

2.  profeotna,  P.  of  proficiscor. 

3.  profeotna,  — ,  all.  0,  m.  [pro +2  FAC-]. 
advance,  effect,  increase,  profit,  success :  sine  pro- 
fectu,  0. :  profectu  carere,  0. 

pro-fero,  tuU,  latus,  ferre,  to  carry  out^  bring 
forth,  produce :  anna  ex  oppido,  Cs. :  (nommos) 
ex  arcft.  —  To  extend,  stretch  out,  r^ach  forth,  put 
forth:  dlgitum:  pedem,  advance  freely,  H. —  To 
move  on,  set  forward:  signs,  march  forward^  L. : 
arma  in  Europam,  Cu. — To  extend,  enlarge:  agri 
finis  armis :  castra,  Cs.^Toput  off,  defer,  ac^oum: 
comitia :  diem :  profertur  tempus  ferundae  legis, 
L. :  rebus  prolatist  de  proferendo  exercitu,  I  e.  ^ 
deetUm,  JL:  depositi  fata  parentis,  Y.  —  Fig.,  <» 
bring  out,  make  known,  publish :  eios  (oraticMiis) 
proferendae  arbitrium  tuum.  —  To ,  bring  forth, 
produce,  invent,  discover,  make  known,  reveal:  ar- 
tem :  An  hoc  proferendum  tibi  videtur  ?  T. :  alqm 
ad  famam,  Ta. :  rem  in  medium :  enses,  Tb. :  arte 
iurgia,  Pr. — To  bring  forward,  quote,  die,  mention: 
libros:  auctores:  vinolentiam  tuam:  memoriter 
Progeniem  suam  usque  ab  avo,  T. — To  extend,  en- 
large :  finis  offlciorum. 

profeaaio^  5nis,  /.  [profiteor],  a  pMie  ae- 
knowledgment,  avowal,  ckdaration,  expression,  pro- 
fession, promise :  pietatis,  Ta. :  poetqaam  prf>- 
fessionibus  detecta  est  magnitudo  aeris  alieni,  L : 
in  Leontino  iugerdm. — A  ottsiness,  profession,  call- 
ing: bene  dicendi:  magicae  artl8,Gu. 

piofeaaoilaak  adj.  [professor  (late)],  of  a  pub- 
lic teacher:  lingua,  Ta. 

profeaaoa,  acfj.  [P.  of  profiteor],  avowed,  co»- 
fSsed:  culpa,  0. :  mors,  i.  e.  certain,  Ph. 

pro-featoa,  adj.,  non -festival,  not  a  holiday, 
common :  festis  prof estisque  diebus,  working-dayi, 
L. :  luces,  working-days,  H. :  lux,  H. 

profioio,  fSci,  fectus,  ere  [pro+facio],  to  make 
headway,  advance,  make  progress,  have  SMCceu, 
pi'ofit,  succeed,  effect,  aocompUA:  quid  erat  profeo- 
tum,  nisi  ut,  etc :  tantum  profeci  turn,  ut,  etc : 
nihil  in  oppugnatione  oppidi,  Cs. :  loci  opportuni- 
tate,  Cs. :  hoc  tamen :  in  philosophia  aliquid,  to 
make  any  progress. — 7b  be  useftu,  be  serviceabU, 
do  good,  avaU,  hdp,  tend,  contribute,  conduce :  tan- 
tum ad  dicendum:  parvaque  certamina  in  sam- 

Digitized  by  V^OOQIC 


e67 


prOPHIQWIB 


mam  totins  prof eoerant  spd,  wiUribiUBd  ffrwHy, 
h.:  nihil  in  melius  tot  reram  proficit  ususf  lo.: 
radiee  Tel  herbi  Proficiente  niliil,  doing  no  good^ 
H.:  permnltam  proficiet  illnd  demonstnire :  in 
BQmmam  belli  profectum  ioteif  it  would  hdp  de^ 
ddt  the  whole  toar,  L. 

proficiflcor,  fectiui,  I,  dep.  [profieio],  to  tet  for- 
ward^ aet  out^  ttari^  go^  marck,  depart :  f ortMse  tu 
profectns  alio  f neras,  were  going  eomewhere  dee, 
T. :  cum  in  Italiam  profioisoeretur,  vmu  about  to 
elartj  Cs. :  Ut  proficisoentem  docui  te,  H. :  ad  dor- 
miendam,  go  to  de^:  subeidio  Lacedaemoniis, 
N. :  in  pugnam,  Ca. :  in  expeditionem,  S. :  contra 
qaosdam  barbaroa,  N. :  domum,  T. :  Romam,  S. : 
Ciroeios,  L. :  ab  urbe,  eH  out^  Cs. :  ex  castris, 
break  i»p,  Ca. :  de  Formiano. — With  anpin.  aec.  : 
pracdatum  in  agrum  Campanum,  L. — F  i  g.,  to  go 
cm,  eomt^  proceed:  proficisoemur  ad  reliqua. — To 
eet  out,  begin,  eonunenee,  etart:  ut  inde  oratio  mea 
proficiscatur,  nnde,  etc. :  a  philosophia  profectus 
Bcripsit  historiam.— 7b  come  forth,  spring^  arise, 
proceed,  originate:  cum  omnia  offtcia  a  principiis 
naturae  proficiacantar:  qoaecumque  a  me  oma- 
menta  in  te  pioficiaeentur,  i.  e.  you  ehaU  receive 
from  me:  at  plara  a  parente  profidsci  non  po- 
tuerint,  N. :  qui  a  Zenone  profectl  aunt,  Zeno's  die- 
dplee:  genua  a  Pallante  profectum,  V. 

profiteor,  feeaus,  SrT,  dq>.  [pro+fateor],  to  de- 
dare  pubUdy,  own  fredy,  acknowledge,  avow,  eon- 
fee*  openly,  prof  en:  non  solum  fateri,  sed  etiam 
profiteri :  fateor  atque  etiam  profiteer :  apertissi- 
me  studium  sunm :  se  nullum  pericnlum  recusare, 
Ob.  :  hoc  me  rei  p.  causa  facere:  professus  se  pe- 
tere,  avowing  himadf  a  candidate,  JL — With  two 
aces.,  to  avow  onetdf,  prof  en  to  be:  se  graromati- 
cum :  huic  me  belli  ducero :  (te)  amicum,  H.—Tb 
follow  ae  a  pureuit,  profeee :  philosophiam :  ius, 
0. — To  offier  fredy,  propose  voluntarily,  promise, 
display:  mdicium,  testify  voluntarily,  S.:  se  ad 
eam  rem  adiutorem,  Cs. :  tibi  meum  studium :  Su- 
rount  gentiles  arma  professa  roanus,  1.  e.  as  volun- 
teers, O. :  Inceptis  magna  professis  Adsuitur  pan- 
nus,  making  great  promises,  H. :  nomina,  i.  e.  come 
forward  as  candidates,  L.  —  To  make  a  public 
statement  of,  report,  rehim,  state:  iugera  sationum 
suarum :  mimentum,  L. :  professae  (sc.  feminaeX 
L  e.  registered  as  public  women,  O. :  in  his  nomen 
fluom,  dosses  hinwdf,  T. 

profligator,  Oris,  m.  [profligo],  a  spendthrift, 
prodigalt'isu 

proflxgata%  adj,  with  sup.  [P.  of  proBigo], 
wretched,  vile,  corrupt,  abandoned:  indicia:  tu 
omnium  mortalinm  proAigatissime :  hominea. 

proffigOk  AtT,  atus,  ire  [\  FLAG.],  to  strike  to 

the  grownd,  oasi  down  utterly,  overthrow,  overcome, 

conquers  aciem  hostiam:  classem  hostium,  Cs. : 

boaOs,  N. — Fi  g.,  to  overthrow,  ruin,  destroy,  crush : 

42 


rem  p. :  tantaa  opes,  N.— 7b  bring  to  an  end,fk^ 
t^  dmpaiteh,  do  away:  helium  commiasum  ac  pro- 
fligatum  oonficere,  L. :  profligato  fere  Samnitium 
belle,  L. :  profligata  iam  baeo  quaestio  est :  omnia 
ad  pemiciem  profligata. 

pro-flo,  AvI,  — ^  Are,  to  blow  forth,  breathe  out : 
flammaa,  0. — Fig.:  pectore  somnum,  i.  ^  the 
heavy  breathing  of  deep,  V. 

proflnenfl*  a^.  [P,  of  profluo],/otoi9i^  along: 
aqua  profluens. — As  subst.  f  (sc.  aqua),  running 
water:  in  profluentem  def erri.— F i  g.,  of  speech, 
Jlowing,  fluent :  genus  sennonis :  celeritas. 

proflnanter,  ado.  [profluen8j,/cnmn^/y;  ergo 
omnia  profluenter  (adsiut),  i.  e.  m  rich  measure. 

prdfluentla,  ae,/.  [ptQ9LxktVk%\,  a  flowing  forth: 
loquendi,  stream  of  words. 

pro-flnd,  flttxl,  — ,  ere,  to  flow  forth,  flow  along  : 
Mosa  profluit  ex  moute,  Cs. :  umor  profluit,  V. : 
sanguis  profluens,  £nn. ap.  C. — Fig.,  to  glide, pro- 
ceed imperceptibly:  ab  his  fontibus  profluxi  ad 
horainum  famam :  ad  libidines,  Ta. 

pro-ibr,  Atus,  arl,  dep,,  to  speak  out,  say,  speak : 
plura,  H. :  et  sic  accensa  profatur,  V. :  quibus  ille 
profatur;  Forsitan,  etc.,  O. 

pro-foglOk  f agl,  — y  ere,  to  Jlee,  run  away,  es- 
cape: Cirtam,  S. :  ex  oppido,  Co. :  domo^  L. :  cum 
vi  prope  iustorum  armoram  profugisset :  ex  proe- 
lio  in  provinciam,  & :  aliquo  militatum,  T. :  agros, 
flee  from,  H. :  dominos,  Cu. — To  flee  for  succor, 
take  refuge:  ad  Brutum :  ad  regem,  S. 

prcvfagiu,  adj.  [pro +2  FVGk],  that  flees,  fugi- 
tive, infl^fht :  milites  profugi  discedunt,  S. :  dorao, 
L. :  ourrus,  O. —  Wandering,  nomad:  profugi  Scy- 
thae,  E.'^Banished,  exiled:  Hannibal  patrla,  L. : 
Troiani,  qui  profugi  incertia  sedlbus  vagabantur, 
S. :  fato,  y. :  claasis,  0. — ^As  subst,  m.,  a  fugitive, 
exile  :  profugo  adfer  opem,  0. :  regni,  Ta. 

pxo-lnndo  (pro-,  Cu),  f&dl,  fOsus,  ere,  to  pour 
out,  pour  forth,  shed  eopioudy,  cause  to  flow :  san- 
guinem  pro  patria :  lacrimas  oculis,  V. :  lacrimae 
se  aubito  prof uderunt,  burst  forlK  —  7b  bring 
forth,  produce,  utter :  rooem:  clamorem. — With 
se,  to  pour  forth,  rush  forth,  throw  out:  omnia 
multitudo  sagittariorum  se  profudit,  Cs. :  in  viti- 
bus  ea,  quae  sese  nimium  profuderunt,  i.  e.  liave 
grown  too  fast. — F  i  g.,  to  throw  away,  spend  fredy, 
waste,  lavish,  dissipate,  squander:  profundat,  per- 
dat,  T. :  patrimonia :  pecuniam,  vitam  pro  patriA, 
sacrifice. — 7b  pour  out,  vent,  expend,  be  lavish  of, 
esmress  fredy:  odium  in  me:  res  unirersas,  set 
forth  all  <(ytfrA«r.— With  se,  to  ruA  foHh,  break 
out :  Tolnptates  subito  ae  prof undunt . . .  univer- 
sae :  si  totum  se  ille  in  me  profudisset,  i.  e.  had 
been  generous  tome:  in  questQs  flebills  sese,  L. 

proliindiiiiit  I,  n,  [profundi 

Digitized  by 


profufludns 

la  proftiodo  (aqnae) :  maria,  0.^7%i  d^ith»  of  the 
Mtt,  deep  ma:  ex  profando  molero  ad  caelum  eri- 
git»  Att  ap.  C :  prof  undo  Vela  dabit»  Y. :  genitor 
profundi,  L  e.  N^phms^  0. ;  Xenes  prof  undo  (gen- 
tern),  H.— F  i  g.,  a  depths  obyn:  (dixit)  in  prof  undo 
Teriutem  eese  demersam. 

pro-landii%  a4j.  with  «m/x.,  dtep^  profawnd^ 
vatt:  mare:  pontua,  V.:  Danuviua,H«:  lomax, 
0. :  profnndae  altitudinia  convallea,  L. :  profun- 
diaaimua  libidinum  gorges. — TTiicl^  detue :  Erebi 
nox,  V. :  aiWae,  Cn.'^Hiffh  :  caelum,  V. — Of  the 
under-worH  infernal :  Manes,  V, — Fi  g.,  dem,  hot- 
tomUUf  profound,  boundleeSj  immoderate:  libidi- 
nes :  avaritia,  S. :  Tenter,  Cu. :  niit  profundo  Rn- 
dams  ore,  i.  e.  voluminoue  in  expreetion,  H. 

moflkae,  ado.  with  eomp,  [profuaus],  imm/oder- 
at3i/j  exeeenvdy:  eo  proiusius  aomptui  deditua 
erat,  & — Conftuedly,  t»  diurder:  tendentca  in 
caatra,  L.  (al.  effuae). 

profasua,  a4j.  [P.  of  profundoJ.-^Of  persona, 
lameh,  extravagant^  profute :  nepoa:  alieni  appe- 
tena,  sui  profusus,  lavith  ofhxe  own,  S. — Of  things, 
tadbravagani^exceuvieyprofuiit:  profoaia  aumptibua 
Tivere:  epulae:  genua  iocandt 

progonar,  1, 9ib,  a  grand-^aughtef^s  kfuband,  Ta. 

pro-^naro^  — ,  — ,  »re,  to  beget,  generate:  nee 
Progenerant  aquilae  oolombam,  H. 

progttniefl^  — ,  ace.  em,  abl.  e,/.  [pro+OEN-], 
deeeent,  lineage,  raee^  family :  Progeniem  vostram 
ab  atavo  proferens,  T. :  divlna :  Progeniem  Tro- 
iano  a  sanguine  duel,  Y.^Deaeendants,  poeteritg, 
offipring,  progeny,  child:  ae  progeniem  deomm 
eaae  dicero:  mea,  Claudia:  Bacchnm  Progeniem 
negat  eeae  lovia,0.:  UberOm,  L.:  Progeniem  ni* 
doaque  fovent  (apea),  their  young,  V. — Of  poema: 
haee  progeniea  mea  eat,  offspring,  O. 

progenitor,  Oria,  m.  [pro+6£N-],  the  founder 
of  a  fanUlg,  an  ancestor,  progenitor:  maiorum 
anorum,  N. :  progenitore  comanti  Eaae  aata,  O. 

pro-MI&O,  genut,  — ^  ere,  to  beget,  bear,  bring 
forth :  res,  quae  ex  iia  (aeroinibus)  progignuntur : 
illam  terra  parena  Progenuit,  Y. :  te  aae^ae  pro- 
genuere  ferae,  0. 

pro-gnatii%  aolj,,  bom^  deneended,  eprung:  ex 
Gimbris,  Oa. :  ab  Dite  patre,  Cs. :  Bona  bonia,  T. : 
docere  aemet  prognatoa,  hie  own  children,  H. :  Ro- 
mulus deo,  L. :  Tantalo  prognatus,  L  e.  Atreue, 
grandeon  of  Tantalue. — Of  planta:  Peliaco  pro- 
gnatae  vertice  pinOa,  Ct 

Frogni^  aee  Proone. 

prognoctloa,  flruro,  n.,  s  wporpm9Tu:&^  har- 
bingere,  vteaiher-eigne  (a  work  of  AnHoa  translated 
byCSoero). 

progredior,  greasna,  I,  dep,  [pro+gradior],  to 

me  forth,  go  forth,  go  forward,  go  on,  ad9Qinee, 


8  pioiaio 

froeeed:  ragredi  qaam  progredi  mallo:  in  loon 
miquum,  Oa.:  ante  aigna,  L.^'Fig.,  <o  proceei^ 
adflanee,  go  on,  make progrmet  ad  reliqiia:  deldi- 
aor  nihil  progreditttr,  mikee  no  headmo^:  kmgiai 
progredi,  goon:  Tideamna,  quatenoa  amor  in  aai- 
citia  progredi  debeat:  paulum  aetate  pragrewn, 
advanced  in  age:  quo  amentiae  progreaai  aitis, L 
progreMidi  Onia,  /.  [  pro  +  GRAD-  ],  a  ^ 
ing  forward,  progreeeioH,  advaneement,  prognm, 
growth,  inereaee:  omnium  rerom  priocipia  wok 
progreaaionibua  uaa  augentur:  adnnrabiUs  ad 
exoellentiam :  rei  militaris. — ^I  u  r  h  e  t,  a  progrw' 
tion,dimaz. 

1.  prograsBiui,  P.  of  progredior. 

2.  progresBUft,  Os,  m.  [  pro +G  RAD-  ],  a  yi>- 
ing  forward,  advance,  progrete :  alqm  progreasa 
arcere:  progresafls  et  regressQa  conatantes  (of 
planeta). — F  i  g.,  adoaneemeni,  progree*,  growth^  tn- 
ereaae:  aetatis:  primo  progressu,  al  the  outed: 
in  atudiia  progresaQs  facere. 

(proh),  intery.,  aee  2  pro. 

pxohibeo,  ul  (old  wbf.  perf.  prohibessit.  C), 
itua,  «re  [pro+habeo],  to  hold  before,  hold  Mfc, 
keqi>  away,  theek,  reehrenn,  hinder,  prevent,  amrtj 
keep  off,  debar:  praedonea  proool  ab  insula:  rim 
hoatium  ab  oppidia,  Ga. :  ae  aooique  ab  iniorii, 
refrain,  Gs. :  prohibendo  a  delictia  exercitom  oon- 
firmavit,  S. :  itinere  exercitum,  impede,  Ga.:  di 
prohibeant,  ut  exiatimetur,  etc. :  quod  pouuau 
prohibere,  ne  fieret:  prohibitua  ease,  quo  minus 
abduoerety  etc:  quo  minua  in  unum  cuirent,  L: 
nee,  quin  erumperet,  prohiberi  poterat,  L. :  quern 
legea  pugnare  prohibebant:  per^rinoa  urbibos 
uti :  ae  ad  prohibenda  drcumdari  opera  pambuii, 
L. :  Cimbros  intra  finis  auos  ingredi,  Gs. :  mignri 
Yeios,  L. :  oontingere  menaas,  v. :  prohibit!  geren 
bellum:  ut  inde  aurum  exportari  probiberes: 
problbote  iua  de  pecuniia  dici,  L.:  mnnitiooes 
Caeaaria,  Oa. :  prohibenda  maxima  eat  ira  in  po- 
niendo:  quod  di  prohibeant,  but  mag  thegodefet* 
bid  it,  T. :  Di,  prohibete  minaa,  Y. :  id  eoa  ut  pio> 
hiberet,  L. — To  forbid,  prohibit :  lex  recta  impe- 
rana  prohibenaqne  oontraria:  diique  et  homioes 

EMbuere  redemptoa  Tirere  Romanos,  JL— 7b 
away,  keep,  prmerve,  defend,  protect :  a  peiv 
rem  p.:  virginem  ab  amatomm  impcto: 
tenuiorea  Iniuria:  ad  prohibendam  popalatiooibiis 
Gampaniam,  L. 

proliibitlo^dnia,/:  [pro+HAB-],a/oyMiEfip« 
legal  prohibition :  toIlendL 

probiUtiUii  P.  of  prohibeow 

prSiolo,  led,  ieotua,  ere  [pro+iacio],  te  tkrem 
Jprth,  eaet  before,  ^row  out,  throef  down,  thnx: 
Tu  (oania)  Proiaotum  odoraria  eibnm,  thrown  to 
yoM,  H. :  aquilam  intra  Taliuni,  Ga. :  infantem  pro* 
yeetom  In  mare  proieoenint|  carried  out  toeeamd 

Digitized  by  VjOOQIC 


pTOMOtfO 


<w 


piolijnw 


threw  murhoardf  L. :  genliUM  oestfls  !n  medhiin, 
v. — 7b  throw  away,  eatt  out,  eaU  off^  Ut  ffQ,  aban^ 
dtm:  omnibus  proieotia  fagae  oooaillam  oapere, 
Ca. :  tda  roaiiii,  Y. :  tribunos  Insepultot,  L.:  qui 
serros  proioere  a«TUiii  iuasii,  H.— 7b  throw  for- 
ward^ hold  09U,  txtend  :  haatem^  N. :  scutum,  hoid 
in/rimi^  L. :  proieeto  pede  laevo,  V« :  quo  tectum 
proiceretur,  was  extended — With  pron,  re/tex^y  to 
throw  oneedf^all  proetrate:  voa  ad  pedes  leouia : 
seae  Gaesan  ad  pedes,  Cs. :  ad  genua  se  Marcelli, 
L.:  se  super  exanimum  amioum,  Y.:  semet  iu 
flumen,  Gu.^-T'o  east  out,  expeL,  exile,  banish:  tan- 
tarn  pestem:  inmeriture  ab  urbe,  0.  —  Fi^,  to 
throw  away,  give  up,  yield,  reeign,  eacr^fiee,  reject  : 
pro  his  libertatem:  patriain  virtutem,  Cs.:  am- 
put  las  et  sesquipedalia  verba,  H. :  pudorero,  0. : 
aniroaa,  killed  themselvet,  Y.  —  To  nyleet,  deetrt, 
abandon :  pati  fortunam  paratos  proiecit  ille,  Cs. 
— To  throw,  hurry,  precipitate:  in  miserias  pro> 
iectus  sum,  S. :  in  aperta  pericula  civis,  Y. :  vitam 
suam  in  pericnlum :  se  in  boo  iudicium,  thnut 
themedeee:  monent,  ne  me  proioiam,  oat  preetpi- 
tatdy:  in  muIiebrU  se  fletOs,  abandon  themtelwee 
to,  L. ;  cf.  quae  libido  non  se  prortpiet  ac  proiclet 
ooeoltatione  propoaitA,  \*  e.  run  riot.— To  put  ojf, 
delay:  ultra  quinquennium  proioi,  Ta. 

IHToleotio^  flnis,/  [pro+IA-],  a  throwing  f or- 
unrd,  stretching  out :  bracbiL 

pidteotua,  at^.  [P.  of  proicio],  stretched  out, 
extended,  jutting  out,  projecting :  urbs  in  altum: 
saxa,  Y.—Proirate,  outdretched:  ego  in  antro^  Y. 
— F i  g.,prominent,  contmeuous :  audacia :  oupidi* 
tas.  — JneUned,  addictea,  prone:  homo  ad  auden* 
dam. — Abject,  mean,  ba»e,  contemptible:  consulare 
imperium,  L. :  proiect&  nlior  algi,  V.^^Downeast : 
▼oltus,  Ta.— As  subsL  m, :  Yix  duo  proieeto  tulistis 
opem,  to  the  castaway,  0. 

(proiiolo),  see  proicia 

pTD-indc  rpf ten  disyl. ;  old  pTOin ;  usu.  mono- 
syl.,  T.),  ado,,  hence,  there/ore,  accordingly,  then  (in 
adyice  or  exhortation):  Proiude  hinc  vos  amoli- 
mini,  T. :  proinde  si  qui  sunt,  ita  sint  parati :  pro* 
inde  parati  intentique  essent  signo  dato  Romanos 
invadere,  S. :  Proinde  tona  eloquio,  soli  turn  tibi ! 
V. :  proinde  ne  gravarentur,  L. — Just  so,  in  the 
same  manner,  in  like  manner,  equally,  just,  even : 
pn>inde  ac  merita  est:  proinde  aestimans,  ac  si 
usus  esset,  Cs.:  proinde  quasi  aut  pi  urea  fortuoati 
sint,  etc. :  quia,  uti  domi  vos  mi  eritis,  proinde  ego 
ero  famft  foris.  T. :  ut  proinde  homines,  ut  quisque 
mereretur,  iodicaiisnt 

pr5- labor,  lapsus,  T,  to  glide  forward,  slide 
along,  slip:  at  Canis  ad  eaudam  serpens  prolabitur 
Argo,  G.  pofit :  conlapsus  pons,  usque  ad  alterius 
initium  pontis  prolabi  eum  leniter  cogebat,  to  sUds 
along,  Jj.'^To  fall  forward,  tumble,  fall  in  ruins: 
equtts  cum  prolapsum  per  caput  regem  effudisset^ 


whofeU  headlong,  L. :  prolabena  ex  equo,  L. :  pro- 
lapsa  Pergama,  ruined,  Y. :  ipsis  adminieulis  pro- 
lapsis  corruere,  sliding  from  under  them,  L.— Fig., 
to  go  forward,  be  lei  on :  me  longius  prolapsum 
esse,  quam,  etc,  ha»e  spoken  at  more  length :  in 
misericordiam  prolapsus  est  animus  Tiotorts,  L.— 
To  slip  out,  »eape  :  ab  aliqua  cupiditate  prolapsum 
▼erbum. — To  fall,  fail,  err,  be  led  astray:  timore: 
cupiditate  r^ui,  L. — To  fall  to  decay,  nnk,  decline, 
go  to  ruin :  ita  prolapsa  est  (iuventus)  ut  coSrcen- 
da  sit :  rem  temeritate  eius  prolapsam  restltuit,  L. 

prolapBlOh  5nis,/.  [pro +2  LAB-],  a  slipping, 
faUing  :  ingredi  sine  prolapsione. 

prolapsiia,  P.  of  prolabor. 

prolatio,  5nis,/.  [pro+TAL-],  a  bringing  for- 
ward,  adducing,  mentioning :  exemplorum. — A  put- 
ting forweuxl,  advancing,  extension:  finium,  L. — A 
putting  off,  deferring,  delay,  postponement :  iudici : 
rerun :  diei,  Cs. 

prolatS^  — ,  — ,  9xt,freq,  [prolatns],  to  extend, 
etuarge:  agros,  Ta. — To  put  off,  defer,  dday,posi' 
pone:  id  (malum)  oppriroi  prolatando:  oonaulta- 
tiones,  S. :  nihil  prolatandum  ratus,  L. :  prolatan- 
do, by  procrastination,  Cu. :  diem  ex  die,  Ta. 

prolatns,  P.  of  profero. 

proleoto,  — ,  — ,  are, /ray.  [prolicio],  to  allure, 
entice  forth,  lead  on:  egentis  spe  legationis:  prae- 
da  animoe  prolectat,  0. 

jprolea,  is,/  [pro+1  0L-],  a  growth,  offshoot, 
offspring,  progeny,  cltildren,  descendants,  race,  pos-  . 
terity:  futurorum  hominum:  gemella,0. :  di  BO' 
mulae  genti  date  prolem,  H. :  pulchra,  Y. :  ferrea, 
the  iron  race,  C.  pofit :  argeutea,  0. :  Die  mihi, 
Teuororum  proles,  Iu. :  esca  replevit  (feles)  pro- 
lem suam,  Ph. :  maris  inmensi  proles,  Y. :  olivae. 
L  e.  (he  fruit,  Y. — Of  one  person,  a  son,  child,  i^- 
spring,  descendant:  Ulixi,  i.  e.  Tdemaehus,  H.: 
Apollinea,  i.  e.  .^kculapius,  O. :  deam  certissima, 
Y. —  Youth,  young  men:  equitum  peditumque: 
Areadiae,  Y. 

proletaiiUfl^  adj,  [proles],  relating  to  off- 
spring; hence,  in  the  division  of  the  people  by 
Servitts  Tuliius,  affording  to  the  state  only  children, 
having  no  estate,  of  the  lowest  class,  proletary. 

prSUoio,  — ,  — ,  ere  [prolacio],  to  allure  for^ 
incite:  voluptas  tardi  prolicienda  morft,  O. 

prollxi,  adv,  with  comp,  [prolixus],  largdy, 
abundantly,  copioudy,fredy  :  Capillus  passus,  T. : 
id  fecit  —Fredy,  readily,  cheerfully,  bountifully  : 
Accipit  nemo  prolixius,  entertains  more  liberaUy, 
T.:  pollioeri:  parum  prolixe  respondent  coloni, 
do  not  enroll  themsdves  fredy, 

pxdVbma,  adj,  with  comp,  [LIC-],  well-disposed^ 
obuging, courteous  :  natura:  animus:  in  Pompeium 
prolixior.  —  Favorable,  fortunate :  cetera  spero 
proUs.  ««e  hi.  ooiii^ti,to|^«^300gie 


proloffiif 


MO 


prologiUft  I,  m.,  =  wpokoyoc,  a  preface  to  a  play, 
prologue:  Nullum  in  venire  profogum,  T.  — (M« 
who  reeUee  aprotogu/e^  T. 

pro-loqnOTp  cfttus,  I,  dep.^  to  epeak  otU,  uUer^ 
expreaa,  declare^  anmmmce :  miserias  Medeai  caelo 
atque  terrae,  Enn.  ap.  0. :  cogltata,  T. :  in  aenatu 
proloqui,  se  prohibitarum,  etc.,  L.  —  To  foreUXl, 
predikt  Fr, 

prolnbiQin,  T,  n.  [  pro + LIB-  ],  deeire^  tneHna- 
tion^  fancy,  T. 

pr5-lud0,  Bl,  — ,  ere,  topiay  beforehand^  pre- 
luae,praetiee:  ad  pugnam,  V. :  Sic  ubl  prolnait,  0. 
— Fig.:  eententiae  quibas  proluserint,  wMeh  be- 
gan  the  tpeeeh:  Inrgia  proludant,  yrroHgling  eomee 
Jirst,  IvL 

pro-luo^  luT,  IfltuB,  ere,  to  waehforth,  (Jtrow  out, 
cast  out:  genua  omne  natantum  fludua  Proluit, 
y. — To  wSeh  o#,  waeh  atoag:  teropeatas  ex  mon- 
tibua  nivea  prdhiit,  Os.:  ailvas  Eridanua,  V. — To 
waeh,  moitten,  wei,  drtfuh:  viFO  rore  manOa,  O. : 
leni  praecordia  mnlao,  H. :  ae  pleno  auro,  V. 

prolfislS^  flnla,/.  fpro+LVD-],  a  prelude^pre- 
liminarg  exerciee,  trialy  eseag, 

prolnvlea,  — ,/.  [pro +8  LV-J,  an  overflow, 
tnandahon:  TB\TK.--IUfu9e,flUh:  foediaaima  Fen- 
triB,V. 

prd-morao,  nl,  — ,  6re,  to  deeerve,  be  deeerving 
of  merit :  quando  bene  promemit,  fiat,  T. 

pro-mereor,  meritua,  6iT,  dqx,  to  dtttrve,  merit, 
earrif  be  worthy  :  Ita  velim  me  promerentem  amea, 
T. :  leTtus  punitus  quam  ait  promeritus :  paratio- 
res  ad  bene  de  mnltia  promerendum :  te  numquam 
negabo  (ea)  Promeritam,  V. 

pro-meiitam,  I,  n.  [P.  n.  of  promereor],  deeert, 
merit :  vestrum  in  nos :  deae,  0. 

FKomethoilfl  (trisyLX  ei  (ei,  Y.).  aee.  ea,  voe, 
eu,  =  Upofui^i^  (Forethiulcer),  a  eon  of  lajfietm, 
who  eioUjirefrom  heaven  for  men,  C,  H.,  v.,  Pr., 
0.,lu. 

promineiiSi  entia,aifr.  [^'  of  promineo],/)iiom. 
inent.  —  As  ettAet.  n^  a  projection  :  in  prominent! 
litoria,  Ta. :  prominentia  montium,  Ta. 

pro-mineo^  id,  — -,  ere,  to,etand  otU,htt,  be 
prominent,  overhang,  pryect,  extend :  Pbaaefia  pro- 
minet  penitua  in  altum,  u :  ooma  Prominet  in  voi- 
tfls,  hange  over  theface,  0. :  nemorura  coma  gelldo 
prominet  Algido,  U. :  matres  familiae  pectore  nudo 
prominentea,  bending  forward,  Ca. — ^F  i  g.,  to  reach 
out,  extmd,  eomeforA:  quae  (iuatitla)  foras  tota 
promineat :  in  memoriam  ac  poateritatem,  L. 

promlfloe,  adv.  [promiacua],  in  common,  indie- 
eriminatdy,  indiffenmtly  :  iudicium  promiace  stul- 
Ua  ac  sapientibua  datum :  acdificari,  I  e.  without 
regard  to  private  ownerahip  of  land,  L. 

promisoue,  adv,  [promiacaua],  in  common, 


promiaeuoutly,  eonfuaediy,  infyerimnatdy :  (mar 
res  et  feminae)  promiacue  in  fluminibua  perluuD* 
tur,Ca. :  puberes  atque  negotiatorea  interficere,S. 

promlaona,  adj»  [pro+XlG-],  m  common,  u^ 
dieeriminate,  promiaeuoue:  uaua  remm  omniom, 
L. — As  eubet.  n, :  neo  arma  in  promiaoo,  t  e.  t» 
every  man^e  hande,  Ta.— >CbmiiMm,  mean  :  promisct 
ac  Tilta  mercari,  Ta. 

pro-miaoaufl,  adj.  [pro-|-]|IO-],  fmned,  witkovt 
distinction,  in  common,  indiaeriminate,  promitcm- 
one:  isox\vih\xL,\, ^.between patriciane and pUbeiam, 
L. :  divina  atque  Humana  promiscua  habere,  &— 
As  eubet.  n. .-  in  promiscuo  sacra  sint,  m  confkmm, 
L. :  in  promiacuo  llcentiam  ease,  i.  e.  univenal,  L 

promiMio^  6nia,/.  [pro+MIT-],  a  jsroniMuiy, 
promiee:  proTindae:  acelenim.  —  In  rliet.,a 
promiee. 

promiMor,  oris,  m.  [pro+XIT-],  a  promwa; 
braggart,  E. 

promi— nm,  I,  fk  [P.  «.  of  promitto],  a  preet^ 
iee  :  noetram :  promirao  teneri :  promisaia  indaxit 
alqnem :  deum  promisao  ludit  inani,  O. :  illia  pro- 
misaia atandom  non  est :  promisaia  manere,  V. : 
Die  aliquid  dignum  promisaia,  H. :  Quo  promissa 
(Enni)  cadant,  i.  e.  the  emeetatione  whkh  he  raieet, 
H. :  promissa  dato,/ii{^  O. :  promiaaa  Non  dare, 
i.  e.  to  break,  0. :  iuyenes  promiaaia  onerat,  L 

promiMns,  adj.  [P.  of  promitto],  hanging  down, 
long :  coma,  L. :  capillo  esse  promisso,  Cs. 

pro-mittd^  misl  (prSmbtl  for  prOmlsistI,  T., 
Gt.,  prSmlsae,  Gt.),  mISaus,  ere,  to  let  go,  put  forth, 
let  hang  down,  let  grow :  capillum  ac  batbam,  L 
--'Fig.,  to  act  in  view,  aaeure  beforehand, fontdl, 
predict:  mihi  alqd  de  erentu  remm  promitteii- 
dum :  ut  (di)  primis  minentur  extis,  bene  promlt- 
tant  secundis.  —  To  aet  in  view,  promiae,lild  out, 
cauae  to  expect,  give  hope  of,  aaeure:  dioebam  om- 
nia te  promissurum :  carmen,  fl. :  opem,  0. :  et 
quae  tibi  promitto  ac  recipio :  tibi  me  promittere 
noli,  i,e,donot  expect  me,  0. :  domum  lovi  promis- 
sum,  vowed:  Laribus  oristam  galli,  lu. :  me  ultorem, 
v.:  promitto,  apondeo,  Ga^rem  talem  semper 
fore  civem,  etc. :  ae  remedium  adferre  tanumque 
vim  morbi  leraturum  esse  promtsit,  Gu,:  de  me 
tibi  sic  promitto  atque  confirmo,  me,  etc :  si  quid 
promittere  de  me  Possum,  H.  —  E 1 1  i  p  t. :  qni 
damni  infecti  promiserit,  I  e.  became  re^xmnble/or 
poeeihle  damage, — To  make  an  engagement,  ptom- 
tee  to  come:  ad  fratrem :  ad  cenam  mihi,  Ph^ 

promo,  prdmpsi,  prdmptus,  ere  [pro+emo],  ta 
take  out,  give  out,  bru^  forth,  produce  .*  iubeo  pro- 
mi  utrosque  (scyphos) :  signa  ex  aerario  prompta, 
L. :  medicamenta  de  nartheoio :  vina  dolio,  E : 
pitgionem  vaginft,  Ta. :  Sol,  diem  qui  Promis  et  oe- 
laa,  H. :  laetique  cavo  se  robore  promunt,  eome 
forth,  v.— F  i  g.,  to  bring  fjnihanvduc^bring  for- 

Digitized  by  VjOOQ  IC 


Ml 


pffomuntlo 


wardy  exprtn:  loci,  e  qidbus  argumenta  pronran- 
tar :  quae  acta  eaaent  promendo,  L. :  Digna  geri  in 
seaenam,  H. :  nunc  illas  promite  vtrae^  V. :  senten- 
tiaiD,  Ta. :  odium,  let  loow^  Ta. :  plura  advenuB 
alqin,Ta. — To  bring  to  UfffU,  eseaU:  insignem  at- 
tenuat  deua,  Obscura  promens,  H. 

pro-moneo^  — ^  — ,  ere,  to  forewarn :  de  istlus 
Bcelere  promoneii — To  warn  further:  te. 

(promontoxiumX  s^  promunturium. 

promota,  Oram,  n.  [P.  of  promoTeo],/)r9/€ra- 
blethtnge. 

pro4noTe6^  inO?I  (prOroftrat  for  promoTerat, 
H^  Ph.),  mOtns,  6re,  to  move  forward^  cause  to  ad' 
vance^  pueh  onward^  advance:  Baia  TeotiboB,  Ga. : 
assa  in  alfierum  angulum :  caatra  ad  Garthaginem, 
move  onward^  L. :  basta  sua  aponte  promota,  r^* 
moved,  L. :  unum  podem  triclmio,  move  from,  Pb. 
—  To  exiend,  enlarge:  Tiree  inmenaum  in  orbem, 
O. — F  i  g.,  to  bring  topaee,  effect,  aeeomptiek:  Ni- 
hil, make  no  progreee,  T. — To  eniar^e^  increaee,  pro- 
mote:  Doctrina  vim  promovet  inaitam,  H.:  milea 
ad  eum  gradum  promotua,  Cu. — To  bring  to  light, 
reveal:  arcana  promorat  loco  (i.  e*  ex  intimo  cor- 
ded U,^^Toput  off,  defer,  poetpone:  huic  nuptiaa, 
T. 

(prompted  wiv.  with  eomp.  [1  promptua],  readi- 
fyj  gwekig  :  dare  oporam,  Ta. — Easilg :  promptiua 
expediam,  lu. — Fig.,  openly,  freely  :  dicam  paulo 
promptiua. 

1.  promptua,  adj.  with  eomp.  and  ewp.  [P.  of 
promo],  eet  forth,  brought  forward,  dieeloeid,  ez- 
posed,  manifett :  aliud  clausum  in  pectore,  aliud 
promptum  in  lingujl  habere,  8. :  prompta  et  aper- 
ta :  nihil  quod  non  iatius  cupiditati  promptiasimum 
esaet.  —  At  hand,  prepared,  ready,  quiek,  prompt, 
ineiined,  diapoeed  :  homo :  audacia,  8. :  sagittae, 
O. :  promptiBsimus  quisqne  interdderunt,  ablest, 
Ta. :  ad  bella  auBcipienda  animua,  Gb.  :  ad  uBuro 
forenaem  promptior  esae :  ad  laceBsendum  oerta- 
men,  L. :  promptior  in  spem,  Ta. :  celeritaa  in 
agendo:  in  rebua  gerendia,  N. :  utemini  nobiB 
etiam  promptioribua  pro  patriA,  L. :  manu  promp* 
Uor,  L. :  promptior  linguA  quam  roantt,S. :  nullam 
eentem  proroptiorem  veniae  dandae  fuiase,  L. — 
Bold,  enterprising:  promptiaslmua  quisque,  Ta. : 
post  eventum,  Ta.  —  ^asy,  praetiecMe :  def ensio : 
adituB,  Ta. :  moenia  haudquaquam  prompta  op- 
pugnanti,  L. :  Bed  nee  mihi  dioere  promptum,  Keo 
f aoere  eet  isti,  0. :  an  promptum  effectu  aut  certe 
non  arduum  sit,  Ta. 

2.  (promptiui,  fts),  only  abl  %  m.  [promo + 
EM-3,  in  the  phrase,  in  proraptu,  public,  open,  vis- 
ible, manifest,  before  the  eyes:  ut  (decorum)  sit  in 
proniptu :  ingenium  in  promptu  habere,  show  his 
ability,  S. :  in  promptu  acrlnia  Brutua  habet,  O,— 
F  i  &.  at  hand,  ready :  ea  dicam,  quae  mihi  Bunt 


in  promptu. — Easy:  quadrapedes  In  prompta 
regere  est,  0. 

promvilgatio,  Onis, /.  [promulgo],  a  public  an^ 
nouncement,  formal  publication,  promulgation  :  le- 
ges sine  ullft  promufgatione  latae. 

promulgo,  avi,  fttus,  &re,  to  bring  fortoard pub- 
Hay,  propose  openly,  publish,  promulgate  :  de  salute 
alcuiuB :  leges  quae  promulgatae  f  uerunt :  res  mul- 
tos  dies  promulgata:  hoc  promulgare  ausua  esti 
ut,  etc.,  to  propose  to  enact, 

promulaU,  idis,  /.  [  pro+mulsum  ],  an  appe^ 
tizer,  whet,  first  course  (usu.  of  eggs  or  salt  fish). 

prSmtmtoxium  (  promon- ),  l,  n.  [  pro  +  2 
MAN-],  a  projecting  part  of  a  movn/atn,  spur,  L. 
— A  mountam  projecting  into  the  sea,  headland, 
promontory :  In  promunturio  fanum  est  lunonis : 
( oppida )  posita  in  extremis  promunturiis,  Gs. : 
Uinervae,  0. 

propufl,  I,  m.  [pro-l-EM-],  a  cellarer,  steward, 
butler :  f  oris  est  promus,  H. 

pro-mutanfl,  ae^.,  paid  beforehand,  advanced, 
lent  in  advance:  insequentis  annl  vectigal  promu- 
tuum,  i.  e.  advanced  for  the  next  year,  Gs. 

prone,  adv.  [  pronus  ],  inditud,  leaning,  dant- 
ing  ;  opp.  directe  ad  perpendiculum,  Gs. 

pro-nepos,  6tiB,  m.,  a  great-grandson,  G.,  0. 

pronoea,  ae,/.,  =  n-pSvoia,  providence. 

pronubs,  ae,/.  [pro+NEB-],  she  who  prepai-es 
the  bride,  brides-woman:  luno,  V.,  0.:  Bellona 
manet  te  pronuba,  i.  e.  discord  shall  preside  over 
the  marriage,  y,:  Tisiphone,  0. 

proniintlatlo,  Onis,/.  [pronuntio],  a  public 
declaration,  publication,  prodamation:  qua  pro- 
nuntiatione  lactft,  Gs. :  lege  et  pronuntiatione  oon- 
demnatus,  i.  e»  the  decision  of  the  court. — I  n  r  h  e  t, 
utterance,  ddivery,  manner, — In  logic,  on  utterance, 
proposUton. 

pronontlator,  oris,  m.  [pronuntio],  a  rdater, 
narrator:  rerum  gestarum. 

pronuntiatam,  I,  n.  [P.  n.  of  pronuntio],  in 
logic,  a  propoeition,  axiom. 

pro-nimtlo^  ftvl,  fttus,  ire,  to  make  publidy 
jbiown,  publish,  proclaim,  announce :  decretum : 
leges :  in  vendundo  eam  rem,  ditdose :  amplius 
de  consili  sententia :  palam  de  sellft,  sese  eius  no- 
men  recepturum.  —  To  utter,  render,  pronounce, 
decide  :  sententiam,  ddiver  judgment  :  graviore 
sententia  pronuntiatft,  Gs. :  iudex  ita  pronuntiavit, 
decided. — Th  prodaim,  give  word,  announce,  fix, 
order  :  proelio  in  posterum  diem  pronuntiato,  L. : 
iusserunt  pronuntiare,  ut  impedimenta  relinque- 
rent,  Gs. :  ne  quis  ab  loco  discederet,  Ca. :  pronun- 
tiatur,  primft  luce  ituros,  Gs. — ^In  the  senate,  to 
formulate,  annotmee, put  to  vote:  Sententiam  Ga- 


pRmonw 


(H» 


pvop^llo 


Planeium  prosuntiute,  dWteiflse:  prneinia  iniliti, 
L. :  pecuniam. — To  proclaim^  ehoote  by  ac^ama- 
tion  .*  606  praetores,  I*  —  To  rteiie^  rmtarm,  d&- 
daimfdUivir^pronaunee:  Terstka  maltos  uuo  spi* 
ritu :  memoriter  multa* — To  UU^  amumnee^  rdate^ 
narrate,  reporty  assert:  mercatores  quibus  ex  re- 
gionibus  veniant,  pronantiare  cogunt,  Cs. :  iam 
capta  castra,  Cs. 

pr5-nuruflk  tte,/.,  a  ffra$uUon*s  wife,  0. 

prdnii%  adj,  with  eomp,  [  PRO-  ],  turtud  for- 
ytardy  bent  over^  ineUned^  leaning^  hanginff^tiooping, 
bending :  pecora,  quae  natura  prooa  finxit,  S. : 
pronus  pendens  in  verbera,  leatiing  forward  to 
etrike^  V. :  pronus  raagister  Volvitur  in  caput,  V. : 
carcere  emicat,  i.  e.  t»  ewifl  fiiahl^  0. :  leporein 
pronum  catulo  aectare  sagaci,  fying  $wifugt  0. : 
ilex  paulum  inodo  prona,  dein  flexa,  S. :  inotus 
corporis. — As  ettbtL  n.:  montium  prona,  elopes^ 
Cu. :  amnis,  nuking^  Y. :  rivi,  tumblina,  H. :  cur- 
rus,  headlong^  0. — Sinking,  reaching  downt  urba 
in  paludes,  L. :  via,  ^eep,  0. — Aa  «w6s^  n.  .*  nihil 
habent  proni,  no  downward  tendency, — Of  heavenly 
bodies,  tdting,  sinking,  declining :  Orion,  H. :  Ti- 
tan, O.  —  Of  time,  hurrying,  fleet :  menses,  H. : 
anni,  H.-^Fig.,  inclined,  ditpoted,  prone:  rei  p. 
genus  ad  pernidosisaimum  statum:  anxitudo  ad 
luctum :  in  obsequium,  H. :  pronior  in  viiia  sua, 
JL:  deterioribus,  Ta. — Easy,  without  difficuUy: 
omnia  virtuti  suae  prona  esse,  S. :  omnia  victori- 
bus,  Ta.:  facile  et  pronum  est  agere,  lu. :  id  pro- 
nius  ad  fidem  est,  is  easier  to  believe,  L. 

prooemiiiiii,  i,  n.,  =  Tpootftiovf  an  introduce 
tion,  preface,  proem :  cifcharoedi,  prelude :  legis : 
prooemia  rixae,  beginnings,  lu. 

propagatid,  dnis,^.  [1  propago],  an  extension, 
enlargement  .*  finium  imperi :  quae  propagatio  et 
sobolea  origo  est  rerum  p.,  extetuion  of  relation^ 
ship. — An  extension,  prolongation  :  vitae:  imperi, 
L. — A  propagation :  vitium.  —  F  i  g.,  a  perpetua- 
tion, honoring:  nominis. 

propagator,  Oris,  m.  [1  propago],  an  extender, 
one  who  lengthens :  provinciae,  i.  e.  of  command  in 
a  province. 

1.  propagOk  ftvi,  atus,  are  [pro+PAC-],  to  set 
forward,  extend,  enlarge,  spread,  increase:  finis 
imperi :  eo  bello  terminos  popnli  R.  propagari,  L. 
— To  generate,  procreate,  engender,  propagate  :  stir- 
pern  in  centesimum  annum:  glona  radices  agit, 
atque  etiam  propagatur,  i.  e.  extends  by  naturcU 
growth.  —  To  prolong,  continue,  extend,  preserve: 
victu  fero  vitam:  haeo  posteritati  propagantur, 
are  transferred  to  posterity:  mens  oonaulatus 
multa  saecula  propagarit  rei  p.,  has  preserved  for 
many  certturies:  vitam  auoupio,  f»ro2cMi^  .*  oonauli 
in  annum  imperium,  L. 

2.  propago  or  (of  persons)  propagOb  inis,/. 


[pro+PAO-],  a  set,  layer,  slip,  shooi:  propagiiie» 
nonne  efficiunt,  ut,  etc. :  adulta  vitium,  H. — Of- 
sprsi^,  deseendami,  children,  race,  breed,  sioek,  prog- 
eny, posterity:  Alipedis  de  stirpe  dei  veraota  pro- 
pago, 0. :  Aumana,  V. :  olaronim  viromin  propa- 
gine8,/xM<mfy,N. 

pro-palam,  adv.,  operUy,  pMiefy,  manifestly: 
signis  conlocatis :  haec  dicerc,  L. 

pro-patiilil%  ac^.t  open  in  froni,  not  covered, 
open,  uncovered:  in  props tulo  looo. — As  subsi.n^ 
an  open  place:  in  propatulo  aediiim,  m  the  open 
court,  L. :  volgo  in  propatulis  epulati  aunt,  tn  the 
courts,  L. :  pudicitiam  in  propatulo  habere,  ofir 
publidy,  S. :  atatuaa  in  propatulo  domi  abicit,  N. 

prope,  adv.  with  «omp.  propiua  (  for  «i^,  see 
proximS) ;  also  pram,  with  ace. — In  space,  near, 
nigh:  tarn  prope  Italiam  videre:   adQlesoentia 
voluptates  prope  intaens  (opp.  procnl) :  prope  eat 
spelnnca  quaedam:  bellum  tarn  prope  a  Scilia, 
so  near  to:  prope  a  meia  aedibus.  Joss  ky:  pro- 
piua  aooedamoa,  T. :  paulo  propius  acoedere:  abi 
proplus  ventum  eat,  S. — ^With  aec^  nmtr,  near  to, 
hard  by:  prope  oppidum,  Gs. :  prope  amnem, V. : 
non  mode  prope  me  Bed  plane  meeam  babitare: 
neo  propius  urbem  admovere :  castra  propius  bo- 
stem  movit,  L. :  hi  propiua  mare  Africum  agita- 
bant,  S. — With  dot,  (only  comp.) :  propius  atabulis 
arroeiita  tenere,  V. :  propioa  Tiberi  quam  Thermo- 
pylia,  N.— In  time,  near,  at  hand:  partus  instabat 
prope,  T. :  Prope  adest,  quom  alieno  more  viren- 
dumst  mihi,  the  time  is  at  hand,  T.:  dox  prope 
di remit  oonloquium,  i.  e.  tfu  approach  of  night,  L. 
— With  asc.^  fia0i-,in  the  phrase,  prope  diem  (lesa 
correctly,  propediero),  at  an  early  day,  very  soon, 
shortly,  presently:   vero  nuutio  hoc  prope  diem 
sentiemus:  apei^abat  prope  diem  ae  habitanim, 
etc.,  S. :  aimilea  prope  diem  exitOa  aoquerentar, 
L. — ^F  i  g.,  in  degree,  nearly,  almost,  about:  filiam 
amare,  Prope  iam  ut  pro  uxore  haberet»  T. :  dolor 
prope  maior  quam  ceterorum:  prope  faneratns 
Arboria  iotu,  H.:  annoa  prope  nooaginta  natu: 
cum  hoatea  prope  ad  portaa  easent,  L. :  prope 
moenibua  auooedere,  aUnost  to  the  walU,  L. :  prope 
desertum  oppidum,  L. :  priucepa  prope  Stoicomm: 
hia  prope  verbia :  iam  prope  erat,  ut  ne  consolam 
maiestaa  ooiiroeret  Iram,  it  had  almost  come  to  this^ 
L. :  neo  quicquam  propiua  eat  factum,  quam  at 
ilium  peraequerentur. — ^With  aee^  near  to  :  prope 
metum  rea  f  uerat,  almost  a  panic,  L. :  ea  oontentio 
onm  prope  aeditionem  veniret,  L. :  ut  propius  pen- 
culuro  fuerint,  qui  vicerunt,  L.— In  the  pbraN^ 
prope  modum  (leaa  correctly,  propemodumX  near- 
ly, almost.  Just  about:  quid  enim  aors  eat!  ideoi 
prope  modum,  quod  micare :  adaentior. 

(pzppediemX  see  prope. 

pro-pallOb  pull,  pulsus,  ere,  to  drive  forwtard, 
drive  forth,  drive^^^  ^t^fe^e*  ^ '  ^ 


piopfmodtun 


668 


PKOpilOff 


Stem  a  etftria,  L. :  peoDra  pattam  piopulsa,  L. : 
in  profandmn  e  Mopalo  corpora,  O. :  aaza  in  iii- 
beuntes,  kmrl^  Go. :  propulaa  f mgorem  Silva  dat, 
brahai  down,  O.— F ig.,  to  drwe  on,  aeiuate,  moM, 
impif  •*  si  paulo  longiua  OaeciUam  pietas  propolis- 
aet :  ad  inlecebras  propulaa  peoora,  L. :  alqm  ad 
Tolttntariam  mortem,  Ta.  — *  7b  drive  away^  keq^ 
off:  periculum  vitae  a  me,  L. :  f rigiu  diramque 
famein,  U. 

(propa-modum),  see  prope. 

pro-pendeo^  — ,  Snsas,  5re,  to  hang  down,  pre- 
ptmderate:  tantum  propendere  IHam  (lancem) 
putet,  ut,  ete. — ^F i  g.,  to  weiah  more^  preponderate: 
si  bona  propendeot. — To  he  inclined^  be  diepoeed^ 
be  faoorabU:  (aniroi  iadictam)  quo  impellimufl 
propendent:  incUnatione  ▼oluntatis  in  noa. 

propenM^  adv.  with  eomp.  [  propensus  ],  wU- 
linfffy,  readily^  with  inuHnation:  propensioa  sena^ 
torn  faetarum,L. 

prdpensla  onis,/.  [pro+PAND-],  indinaHony 
propensity:  ad  sammara  bonum  adiptscendum. 

propensas,  a^.  with  comp,  TP.  of  propendeo], 
hanaifig  down^  preponderant :  id  fit  propensias. — 
InJining  towardSy  coming  near^  approaching  :  dis- 
putatio  ad  Yeritatis  similitudiuem  propcnsior. — 
Indinedy  ditpoeed, prone^  ready ^  wilfing :  animus  ad 
probanduin :  omnia  propenso  animo  facturi,  L. : 
petiit  propensum  farorcm,  0. :  ad  discendura :  vir 
ad  leniutem  propensior :  in  alteram  partem :  pro- 
pensior  benignttas  esse  debebit  in  calamitosos. 

properansv  antis,  P.  of  propero. 

(prpperanter),  adv.  with  comp.  [propero], 
hastily^  ^ateedilyy  quieldy :  alqd  aocipere,  Ta. :  bene- 
ficia  properantius,  quam  aes  matuum,  reddere,  S. : 
properantius  ire,  0. 

proparantia,  ae,  /.  ||  propero  ],  a  haeteningy 
hoMto:  ex  tanta  properantiA,  S. :  periculum  ex  pro- 
perantiA,  Ta. 

proparatidv  5niB,  /  [  propero  ],  a  hadenii^y 
haaie:  mea. 

pioperato,  adv.  [properatus],  quiekly,  tpeedi- 
ly  :  ad  mortem  agitur,  Ta. 

properatus,  adj.  [propero  ],  hurried^  aeeeler- 
aiedj  rapidy  ouiekf  tpeedy :  mors,  O. :  gloria  rerum, 
O. :  naves,  Ta. 

propers,  cuiv.  [  properus  ],  hastily^  in  haete^ 
gtUekly,  apeedily:  Gurre,  T. :  egredere,  N. :  Cumas 
se  recepit,  L. :  naves  onerare,  S.. 

properipea,  edis,  ac^.  [properus+pes],  swift 
of  foot  :  dux,  Ct 

pvoperd^  &vT,  atus,  are  [properus^,  to  make 
hoMU^haetet^fbe^fuiekybein  hasten  go  qmddy:  mihi 
properandnm  necessario  est:  haeo  properantes 
Bcripaimus,  m  hatU:  simolabat  sese  negoti  grati& 
properare,  S. :  ad  pmedam,  ad  gloriam,  Os. :  Bo- 


mam  :  alio,  to  another  stAjeet,  & :  redire  in  pa- 
triam :  signa  iDferre,Si:  Sjbarin  amando  Perdere, 
!!•:  se  qnisque  liostem  ferire  properabat,  S.: 
qiiem  Adinngi  generam  properabat,  V. :  propera- 
re, ut  Qadls  contenderet,  Os. :  vides  toto  properari 
Ktore?  the  rwwning  to  andfro^Y. :  erat  nihil, cur 
properato  opus  asset. — 7h  qwieken,  acederate^pre' 
pare  with  haste:  alia  quae  iaoepto  usui  foreut,  S. : 
properato  itinere,  8. :  mortem,  V. :  vellera  prope* 
rabantnr,  H.:  teueri  propereator  amores,  Dum 
vacat,  be  sung  brie/tyy  O. 

properos,  atfj,  [  pro+2  PAR-  J  qmck^  speedy, 
hastening :  aurigae,  V. :  Telamon,  0. :  poteiitiae 
adipisoeudae,  Ta. :  quoqno  facinore  claresoere,  Ta. 

pro-peams,  P.,  combed  forward^  combed  down^ 
hangjasg:  in  peotore  barba,  Y. :  ad  peetora  barba, 
O. :  crinis,  Ta. 

propino  (pro-,  T.),  ftvl,  — ,  ftre,  to  drink  to 
onde  heaithypUdget  propino  hoc  pnlcbro  Cfitiae. 
— To  hand  over^yiddup:  Huno  comedendnm  et 
ebibendum  vobis  propino,  ^mm  oa,  T, 

propiliqiiltI%  &tis,/.  [prophiquus],  nearness^ 
vidmtyy  proximity^  propinquity:  hoetium,  Cs. : 
looorum:  castra  aptissima  maris  propinquitate, 
Cs. :  silvarum  petunt  propinquitates,  Os. — ^F  i  g., 
rdationahipy  afinity^  kindred:  vinculis  propinqui. 
tatis  coniunctus:  familiae  et  propinquitates,  Ta. : 
si  propinquitates  sumuM)  bono  non  oontinentur. 

propinquo,  — ,  — ,  ire  [propinqnns],  to  draw 
near,  corns  nigh,  approach:  vis  iniroica  propin- 
quat^V.:  soopulo,  v.:  ripae,  V. — 7b  bring  near, 
bring  on,  hosiery  aecderate:  rite  Augurium,  V. 

proinnqnos,  adj.  with  comp.  [prope],  near^ 
nigK  neigHEoring:  nis,  T. :  loca,  S. :  urbs :  nimitim 
Sol,  H. :  urbi  montes,  N. :  itinera  loca,  L. :  cxsi- 
Hum  paulo  propinquius,  0. — As  subst,  n.,  netghbor- 
hood,  vicinity :  ex  propinquo  oognoscit  Hannonera 
prorectum,/rom  being  in  the  neigfiborhood,  L. :  in 
propinquo  esse,  L. — In  time,  near,  at  hand,  not 
far  of^:  reditus :  stipendi  spem  propinquam  fa- 
cere,  I.  e.  of  epeedy  payment,  L.  — Fig.,  kindred, 
related,  near :  homo :  mulier :  tibi  genere,  S. :  con- 
sanguinitnte,  Y.  —  As  subtt.  m,  and  /.,  a  relation, 
relative,  kinsman:  socletas  propinquorum :  pro- 
pinquus  et  amicus :  te  reddere  cans  propinquis, 
H. :  virgo  huius  propinqua,  kituwoman. 

prppior,  ius,  gen,  Sris,  atfj.  comp.  (for  sup,  see 
proxlmus)  [cf.  prope].— In  space,  nearer,  nigher: 
portus  propior,  Y. :  tumulus,  L. :  Ut  propior  pa- 
triae sit  fuga,  0. :  propter  montem  sues  conlocat, 
S. — Ptur.  n.  as  subk. :  propiora  tenens,  i.  c.  prese- 
ing  nearer,y. — ^In  time,  nearer:  Septimus  octavo 
propior  iam  fugerit  annus.  Ex  quo,  etc,  nearly 
eight,  H.:  Mature  funeri,  on  the  verge  of,  H. — 
Later,  more  recent :  epistula. — Plur,  n.  as  sttbst., 
more  reeeni  events:  ut  ad  haeo  j 

Digitized  by ' 


propitlo 


664 


piopfiiw 


I 


Fig.,  cUmr^  more  neatijf  rdaUd:  qaibtts  propior 
Qainctio  nemo  est:  gradu  saoguiniB,  0« — More 
nearly  rtaemhUng^  more  like:  sceleri  quain  reli- 
gioni :  tfturo,  V. :  propius  Tero  est,  mare  probable, 
h, :  lingua  Britannicae  propior,  Ta. :  scribere  Ser- 
moni  propiora,  H.:  propius  est  fidem,  it  more 
credible^  L. :  quod  tameD  vitiuiii  propius  Tirtutem 
erat,  S. — yearer,  more  nearly  rdated,  of  more  eon- 
eem,  of  greater  import,  eloeer,  more  iniimaie:  pro- 
pior societas  eorum,  qui  eiusdem  civitatis :  sua  sibi 
propioi-a  pericula  esse,  quam  mea :  daniDum  pro- 
pius medttUis,  H. :  oura,  0.  —  Indined,  atUuhed  : 
Oderat  Aenean  propior  Satumia  Turno,  0. 

-piopitio^  — ^,  fttus,  ftre  [propitius],  to  appeaee^ 
propitiate :  loTem,  Gu. :  propitiata  luno,  Ta. 

propitliifl»  a4i*  [prope],/atN>ra6^  weU-tUtpoeeJ, 
gradoue,  kind^'propitioue :  dii  mihi :  parentes,  T. : 
ttti  volens  propitius  suam  sospitet  progeniem,  L. 

propiiUk  adif, ;  eomp,  of  prope. 

propola,  ae,  m.,  sc  irpoirMXifc,  aforeeiaUer,  re- 
iauer^  huektter  :  Tinutn  a  propolJL 

pro-pono,  posul,  positus,  ere,  to  put  forth,  eet 
forth^  lay  out,  place  before,  expose  to  view,  display  : 
veiillum,  C:«. :  mantis,  coput,  O. :  ediscendos  fa- 
Btos  popnio:  in  publico  epistulam.  —  Fig.,  to  eet 
before  the  mind,  propoee,  imagine,  conceive  :  tibi 
duos  reges:  ad  iroltandum  mihi  exemplar:  earn 
(vitaro)  ante  oculos  Testros :  oondicio  suppHci  in 
bello  tiroiditati  militis  proposita:  rim  fortunae 
animo,  L. — To  point  out^  dedare,  repreeent,  report, 
§ay,  relate,  eet  forth,  pMieh :  rem  gestam,  Gs. : 
quid  dicturus  sit :  quaestionem,  put,  N. :  Tiros 
notissimos,  adduce :  de  Qalliae  monbus,  Gs. :  quod 
antea  tacuerat,  esse  nonnuUos,  quorum,  etc.,  Gs. — 
To  offer,  propoee :  fidem  ve'nalem,  ei^poK /or  oale  : 
nullo  praemio  proposito :  pugiiae  honorem,  Y. : 
tenesmos,  cui  reraedia  propouebantur,  were  pre- 
aeribed,  N. — To  threaten,  detwunce :  cui  cum  mors 
proponeretur :  iniuriae  propositi^  a  Catone :  mor- 
tem sibi  ante  oculos,  L. — To  purpose,  retolve,  in- 
tend, deeign,  determine  :  iter  a  proposito  (itinere) 
diversum,  Gs. :  cum  id  mihi  propositum  initio  non 
fuisset,  I  had  not  intended  U  ;  mihi  nihil  erat  pro- 
positum ad  scribendum,  //io^  no  itpecial  occaeion 
to  write  :  ordo  propositus  dignitati,  designed  for 
men  of  worth :  neque  propositum  nobis  est  hoc 
loco  (laudare),  etc.,  lam  resolved  :  cum  mihi  pro- 
posuissera,  ut  animos  commoverem :  propositum 
est,  ut,  etc.,  the  design  it. — ^In  logic,  to  premiee, 
ttate  a  premise,  assume. 

pro-portlo,  6nis,/.,  analogy. 

propositio,  Onis,/.  [propono],  a  presentation, 
r^esentation,  conception:  vitae:  animi. — A  prin- 
cipal subject,  theme,  G. — In  logic,  the  fundamental 
assumption, 

propoBitiiiny  I,  n.  [jP.  n.  of  propono],  that 


which  is  proposed,  a  pUm,  intention,  ctet^ni^  reseht 
tion,  purpose:  qnidnam  propositi  haberei,  GtJ 
adseqni,  to  attain:  propajnUim  tenere,  Lt. :  pei« 
gere,  N.:  tenax  propositi,  H.  —  An  entn,  mm 
pointf  principal  subject,  theme  :  ut  declined  a  pi4 
posito:  egredi  a  proposito  omandi  caasft:  sA 
propositum  reTertamur:  a  proposito  aTersus,  L: 
Mntandum  tibi  propositum  est  et  vitae  genus, 
plan  of  life.  Ph.— In  logic,  the  Jirst  premise^  C.— 
In  rhet,  a  general  principle. 

propOBitoa,  adlj,  [P.  of  propono],  eiposei, 
opens  omnibus  telis  fortunae  yita;  tabemis  aper- 
tis  proposita  omnia  in  medio  vidit,  L. :  oppida  ad 
praiedam,  Gs.:  mulier  omnibus^  acoesaibie. — AX 
hand,  impenidmg:  vitae  periculum. 

pro-praetor,  Oris,  m.,  em  ex-praetor^  made  got- 
ernor  of  a  province  without  military  command, 
propraetor:  a  propraetoribua  administrari. 

propria,  adv.  [proprius],  personally,  neveraUy, 
as  one's  own, properly,  m  person:  parte  (campij 
frui:  quod  tu  amandus  es,  id  est  proprie  tuum: 
cuius  causam  neque  senatus  publice  neque  nllns 
ordo  proprie  susceperat :  quia  ipsi  proprie  adrer- 
sa  pugna  evenerat,  cum  coU^  secunda,  L  e.  whm 
alone,  L. :  Difficile  est  proprie  communia  dicere, 
to  iniUvidualixe  general  themes,  H. — Pivperly,  ae- 
curaidy,  appropriatdy :  magis  proprie  nihil  pos- 
sum dicero:  quod  proprie  vereque  dicitur. — Pe- 
culiarly, eepeciaUy :  rei  militaris  periti,  Li. 

proprietas,  Atia,  /.  [propius],  a  property,  pe- 
cmiarily,  peculiar  nature,  quality:  singularum 
rerum  singulae  proprietates :  definitio  genere  de- 
claratur,  et  proprietate  quftdam :  fruguro  proprie- 
tates,/Mculiar  ieinds,  L. 

proptltis,  adj.,  not  common  with  others,  own. 
special,  several,  ifuUvidual,  peculiar,  particular, 
proper:  tria  praedia  Gapitoni  propria  traduntur, 
as  hie  private  property :  familia,  L. :  proprio  Mar- 
te,  by  nis  own  bravery,  O. :  contumelia,  i.  e.personal 
insult,  L. :  omnia,  quae  nostra  erant  propria,  all 
that  bdonged peculiarly  to  us:  sua  quadam  pro- 
prift,  non  communi  oraioruin  facultate:  calamitu 
propria  sua,  Gs. :  id  est  cuiusque  proprium,  quo 
quisque  f  ruitnr,  each  man^s  own, — Aa  subst.  n. : 
Amittit  merito  proprium  qui  alienum  appetit,  hit 
own  .  .  .  another's.  Ph. — Personal,  individual,  pe- 
etdiar,  own :  propria  ut  Phaedria  poteretur,  have 
her  for  his  own,  T. :  agitur  in  criminibus  Gluenti 
proprium  periculum :  libri,  H. :  Da  propriam  do- 
mum,  v.:  tempu:r  agendi  fnit  mihi  roagis  pro- 
prium quam  ceteris. — Peculiar,  <^aracteristic:  hoe 
proprium  virtutis  existimant,  Gs. :  oratoris:  reli- 
quae  partes  quales  propriae  sunt  hominis :  ]iber> 
tas  propria  Romani  generis. — Appropriate,  emet, 
preper,  strict:  qui  proprio  noroioe  perduellis  es- 
set,  is  hostis  vocaretur :  Tocabula  rerum. — lott- 
ing, constant,  encfuring,  permanent:   Toluptatei 

Digitized  by  V^OOQIC 


ptOpftMT 


665 


prorsiui 


'^^  eoraift  (de6ram),  T. :  quod  ut  nii  propriam  ni  at* 

^  que  pWpetaam :  par?a  nmnera  dlntina,  locopletia 

^  -  non  propria  eaee  eonsaereniDt,  N. :  dona,  V. ;  of. 

'  tamqoam  Sit  propriam  quidquam,  quod  Fermatet 

-  dominos,  etc,  H. 

X.  propter,  ado.  [prope],  near^  hard  ^,  at 
]  hand:  ibi  angiportum  propter  est^T. :  oum  duo 
'  reges  propter  adsiot :  duo  filii  propter  cubantes  : 
■'"'  comix  volana,  Ph. 

2.  propter^  praep,  with  ace.  [1  propter],  near, 
hard  6y,  next  to^  dote  to  :  bic  propter  banc  adsiate, 
T. :  qui  propter  le  sedit:  iusulae  propter  Sicilian). 
— F  i  g.»  on  aeeowU  of,  (y  reamm  o/jfor  I/m  $ake  of, 
iArmiffhf  in  view  of^fromyfur,  ieoavM  of:  is  non 
tam   propter  Yerrem  laborai,  quaro  quod,  etc. : 
*    propter  socios :  di  numquam  propter  me  de  caelo 
desoendent,  L.:  parere  l^ibuB  propter  metnm: 
'-    propter  frigora  frumenta  matura  non  erant,  Cs. : 
'  propter  loci  naturam,  Sw :  cubiiia  propter  Pugna- 
bant,  H. — Through^  hy  meann  of,  an  aeeowU  of: 
.  propter  tuam  liatrem  habere  banc  uzorem,  T. : 
propter  quos  Tivit^io  whom  he  ome$  life:  quern 
-     propter  urba  inoettsa  non  est :  Quam  propter  per- 
ferre  laborea,  Y. 
propter-ea,  oefcr.,  therefore^  for  that  eamty  on 
■    thai  account  .*  Ea  rea  est,  proptereaque  nunc  roi- 
sera  est,  T. :  haec  propterea  de  me  dizi,  ut,  etc : 
id  propterea  hune  aequor,  T. — ^Es  p.,  in  the  phrase, 
propterea  quod,  beeauee :  fortisaimi  sunt  Belgae, 
..    propterea  quod  absunt,  etc,  Gs. :  at  adaint,  prop- 
terea quod  officium  aequuntar. 

propndlum,  1,  «.  [pro +4  PY-],  a  ehameful 
act  (old) ;  hence,  of  a  person,  a  ecandal^  a  vile 
wretch :  illud  Antonius. 

prdpognaoultim,  I,  n.  fpropugno],  a  bulwark, 
tower,  rampart,  fortreee,  defence:  ut  propugnaculo 
ceteris  (navis)  esset :  pontis  et  propugnaoula  lan- 
gimt,  Y. :  Siciliae,  i.  e.  the  fleet :  navium,  i.  e.  ehipe 
fumUhcd  with  towers,  H.:  oppoaitum  barbaris, 
K. :  moenium,  Ta. — ^Fig.,  a  bulwark,  protection, 
defence:  lex  Aelia  et  Fufia  propngnaoula  tran- 
qaillitatis :  tjrannidis  propugnacuU,  N. :  firmissi- 
mo  propugnaculo  uti,  quod,  etc,  as  hu  etrongett 
piea,L, 

propftgnatiS,  Snis,/.  [propogno],  a  defence, 
vindication:  dignitatis  tuae:  suscepl  propugna- 
tionem  pro  omamentis  tuis. 

propngnator,  oris,  m.  [propugno],  one  teho 
fights  in  defence,  a  defender,  soldier:  a  propag- 
natoribus  relictns  locus,  Gs.— Esp.,  in  a  ship^  a 
marine,  soldier  :  remigum  propugnatorumque  nu- 
roenis,  Os»:  clasaia  inops  propter  dimisaionem 
propugnatorom. — ^ig.,  a  drfsndcr,  mmMtainer, 
eheinpion:  patrimoni  sui:  senatfla. 

pro-ptign5,  ftTi,  fttns,  Sre,  to  go  forth  to  fight, 
saUy,  make  sorties :  ex  silvis  rari,  Gs. — IhJ^ht  in 


defence,  repd  an  assault,  resist:  uno  tempore  pro- 
pugnare  et  munire,  Gs. :  pro  suo  partu :  multos  e 
muris  propagnantes  hasti  transfixit,  Gu. :  rooni- 
menta,  defend,  Ta.— Fi  g.,  to  contend,  argue  in  do- 
fence,  be  a  champion:  pro  illorum  fama:  pro  sa- 
lute. 

propulaatio,  5ni8,  /.  [propulso],  a  driving 
back,  warding  off:  periculi. 

propnlao,  — ,  Stus,  ftre,/r0^.  [propello],  to  drive 
back,  ward  off,  rcpA,  %*epidsc  :  ibi,  & :  hostem,  Gs. : 
inimicorum  impetOs.  —  Fig.,  to  ward  off,  avert, 
repel:  quod  tu  speres,  propulsabo  facile,  i9ttf /m< 
out  of  the  question,  T. :  iniurias,  Gs. :  suspicionem 
a  se :  bellum  ab  urbe,  L. 

prSpuUnui,  P,  of  propello. 

propylaoa,  — ,  n^  =  irpoirvXaia,  a  gateway, 
entrance;  esp^  the  Propglaea  to  the  Parthenon, 

pro  quaestore,  see  pro  and  quaestor. 

prora,  ae,/.,  ss  vpfpa,  theforepaH  of  a  ship^ 
bow,  prow :  prorae  admodum  erectae,  Gs. :  terris 
advertere  proram,  Y. :  prornc  tutela  Melanthus, 
i.  e.  tfie  lookout,  0. :  prorae  litore  inlisae,  L. — 
ProT. :  mihi  prora  et  puppis,  ut  Graecorum  pro- 
Terbium  est,  fuit,  etc,  i.  e.  mg  intention  from  first 
to  last, — A  ship:  aeratae  steterant  ad  litora  pro- 
rae, Y.,0. 

pro-repo,  rSpsI,  — ,  ere,  to  ere^  forth,  crawl 
out :  (formica)  non  usqnam  prorepit,  H. 

pro-ripidy  pul,  reptus,  ere,  to  drag* forth :  ho- 
minem  proripi  iubet:  nudos  pedes,  i.  e.  spring 
forth,  0. :  se  ex  cariA  repente  proripnit,  rushed 
out:  se  ex  curift  domam,  S. :  se  porta  foros,  Gs. : 
se  undique  in  pubiicani,  rtMA  into  the  street,  L. : 
quo  deinde  ruts?  qoo  proripis?  (scte)  Y. — Fig^ 
to  drive  out,  hurry  forth,  impel:  ne  Tirilis  Galtoa 
in  caedem  et  Lycias  proriperet  catenras?  H. : 
quae  libido  non  se  proripiet*  break  out  openly, 

prorogatio,  Snis,/.  [prorogo],  a  prolongation, 
extension:  imperi,  of  onc^s  command,  L.:  diet, 
postponement, 

pro-rogo,  SvT,  atus,  iire,  to  prolong,  continue, 
extend,  protract :  quinquenni  iroperium  Gaesari : 
provinciam:  imperium  in  insequentem  annum, 
L. :  Alterum  in  lustrum,  meliusque  semper  PKt>- 
roget  aevum,  H. — Th put  off,  defer:  dies  ad  sol- 
vendum. 

prdranm,  adv.  [pro+vor3um],/(>nrar(i!i.*  cur- 
sari  rursum  prorsum,  to  and  fro,  T. — Fig.,  ahso^ 
lutely,  at  all:  prorsum  nihil  intellego,  T. 

prorsofl,  adv.  f  pro + versus  ], /oriwirrfi  right 
onward:  prorsus  ibat  res:  hue  prorsus  se  inrne- 
rc,  rush  right  m  on  ti»,T. — Fig.,  by  all  means,  cer» 
tainly,  utterly,  absoltUdy,  entirely:  tacere, T. :  nnllo 
modo  prorsus  adsentior,  by  no  means:  Terbum 


prorsus  nnUum 


fh^&^^  **'«'• 


ized  by 


pronmipo  o 

T«liemeiiter:  set  ea  proraos  opportmia  Catilinae, 
preeMy,  S. — In  ihort^  tn  jCne,  in  a  tford,  infati: 
citiis  modo,  modo  tardus  incessus ;  prorsuB  in  facie 
voltuque  vaecordia  inerati  S. 

pro-rumpo,  rOpl,  mptas,  ere,  to  break  farthy 
break  out,  noA  forth^  make  an  attack :  in  hostid, 
Y. :  iris  morbus  in  imum  intestinum  pronipit,  N. : 
^ Aetna)  prorumpit  ad  aethera  nubem,  breaks  <nU 
ffi^  y. — Pan. :  It  mare  proruptum,  tnurtU  forth^ 
V. — Fig..,  to  break  ovi^  buret  forth:  Ilia  peatis 
proruropet :  in  scelera,  Ta. :  ad  roinas,  Ta. 

pro-ruo,  nil,  nitus,  ere,  to  rveh/orthj  make  an 
omet,  sally:  quft  (deztrum  cornu)  proruebat,  Cs. : 
in  hostem,  Cu.  —  7b  cast  downt  tear  down^  mUl 
dovm^  throw  domi^  overthi-oto,  overtum,  demoUek, 
prostrate:  e&  parte  (muniiionis),  quam  proruerat, 
Cs. :  vallo  proruto,  L. :  columnam,  H. :  Albam  a 
fundamentis,  raze  to  the  ground^  L. :  foras  simiil 
omnes  proniont  se,  rush  oirf,  T. — TofaU^  ttimble 
doum  :  motu  terrae  oppldum  prorait,  Ta. 

promptus,  P.  of  promropa 

prorutos,  P.  of  proruo. 

prosapia,  ae,/.,  a  stock,  race^  family:  homo 
▼eteris  prosapiae,  Si :  eorum,  ut  utamur  veteri 
verbo,  prosapiam. 

proscaonium  ( proscan- ),  I,  n.,  =s  irpo<nri|- 
Viov,  t/ie  front  part  of  the  etage^proseenixan :  thea- 
trum  et  proacaeniuro,  L. — /%ur.,  a  etage^  theatre,  Y. 

pro-aclBdo,  —,  — ^  ere,  to  plough,  break  up: 
terram  iuvends,  Y. :  ferro  campura,  0.— F  i  g.,  to 
satirize^ revile,  defame:  summotum  (me)  patria,  0. 

pro^soxibo,  scrlpsl,  acriptoa,  ere,  to  make  pub- 
lie  by  writing^  publish,  prodaim,  amnaunce:  in  earn 
diem  Ealendaa  Martiaa:  non  proscriptS  neque 
edictft  die :  proscribit  se  auctionem  ease  faotunim. 
*— 7b  poet  up,  offer  for  sale,  proclaim,  advertiee: 
alterius  bona :  Iu8nlam.~-7b  punish  tffi/A  eonjisea- 
tion,  iiifliet  forfeittire  of  property  upon^  deprioe  of 
property:  ut  (tribunus)  proacribere  possit  quos 
▼elit:  vicinos,  confiscate  the  lands  of-^To  outlaw, 
ban,  prosenbc,  proclaim  beyond  the  protection  of 
law  :  cum  proscriberentur  homines,  qui,  etc. :  quo- 
rum victorift  Sullae  parentes  proscripti,  S. 

proaoriptio,  onis,/  [pro+SCALP-],  a  public 
notice  of  sale,  advertisement :  bonorum :  praedio- 
rum.  —  Proscription,  outlawry,  confiscation:  pro- 
scriptionis  miserrimum  nomen :  de  capite  civis  et 
de  bonis  proscriptloiiem  ferre. 

proacziptiuid,  — ,  — ^  Ife»  desider.  [proacribo], 
(0  desire  to  proscribe, 

prdacriptOB,  i,  m.  [P.  of  proacribo],  an  outiaw, 
proscribed  person,  one  under  the  ban  :  lex,  quae 
prosortptum  iuvari  vetat:  in  proscriptorum  nu- 
mere  esse,  S. 

pro-aaoo,  cuX,  ctus,  ftre,  in  religion,  of  parts  of 


the  Tietlm  to  be  offered, to  cut  of^eui  t 
atiae  ezta,  h.^^P.pmts.^fdur.n,  aa  subst. : 
prosacta  aria,  i.  e,  the  entrails,  O. 

proaaofitoa  (-qnfitvuiX  ^'  ^  proseqnor. 

pro-aeminS,  — ,  fttus,  arc,  to  sow,  scatter,  plant: 
oetreaa. '-^¥\g.,to  continue, propagate :  prosemj- 
natae  sunt  f amiliae. 

pro-aeqnor,  cfttns  (quatus),  l,  dcp.,  to  follmr^ 
accompany,  eUtend,  follow  after,  escort:  ettm  miB- 
tea  electi  aunt  proeecuti,  Ga.:  unum  illam,  K.: 
exsequiaa  illiua  faneria,  attend:  lacrimia  ad  fore5. 
O. :  Aeneas  Prosequitur  laorimans  ionge,  Y. — Of 
things,  to  follow,  pursue,  aeeompemy,  attend:  Pro- 
sequitur surgens  a  puppi  ventus  euntea,  Y. :  na- 
ves roittere  quae  se  prosequereotiir,  I^:  Cattos 
saltua  Hercynina  ptxMequitur  simul  atqae  d«po- 
nit,  i.  e.  eadttmds  to  the  limits  of  their  territory,  Ta. : 
(amid)  mortui  vivunt;  tantua  eos  bonce  prose- 
quitur amioorura :  oculis  abeuntem  proseqoor 
udia,  i.  e.  look  after,  O.— 7b  duus,  follow  up,  pur- 
sue, follow:  neque  longiua  prosequi  potueruni,  Oa. : 
noTissimoa  multa  millia  pasauum,  Gs. :  speculato- 
res,  qui  proaequerentur  agmeo,  miaai,  L,  —  Of 
speech,  to  follow  up,  attack,  assaU,  abuaez  bomi- 
nem  verbis  vehementioribus :  oontumelioeia  voci- 
bus,  Cs.  —Fig.,  to  wait  %»pon,  attend,  honor,  die- 
Hnguvdi:  alquem  honorificis  verbis:  gratiasimia 
animis  nomen  aduleacentis :  laudibus  virum,  L. : 
tuam  profectioaem  araore:  cum  douia  legatos, 
L.  —  In  discourse,  to  pursue,  continue,  follow  vpi, 
goon:  illius  mollis  opportuuitatem  benevolentia: 
piX)sequitur  pavitans,  Y. :  pascua  verau,  desert 
at  length,  Y. 

Proaerpina  (Proa-,  H.),  ae,/.,  =  ntpatfoi^, 
Proserpine,  wife  of  Ptuto,  and  queen  of  the  Lower 
World,  C,  Y.,  H.,  0. :  Imperiosa,  i.  e.  deat/i,  H. 

proaeucha,  ae,  /.,  =  wpoaivxh,  a  pXae*  for 
prayer,  oratory,  lu. 

proailio,  uT,  — ,  Ire  [pro+salio],  to  leap  for- 
teard,  spring  forth,  epring  up:  quianam  hie  pro- 
perans  prosiiit,  T. :  temere :  ex  tabemaculo,  L. : 
de  capitis  paterni  Yertiee  (Minerva),  C:  e  con- 
vivio,  Cu.--Of  things,  to  epring  forth,  burst  foHh, 
start  out:  (sanguis)  prosiiit,  0.:  prosiiit  scintilla, 
0. :  rivus  e  lapide,  Ct — F  i  g.,  to  break  forth :  vags 
prosiliet  f renis  natura  remotis,  H.  —  To  ru^ 
hasten,  undertake  eagerly :  in  contionem,  L. :  ad 
arma  dicenda,  U. 

pro-aooar,  eii,  m^  a  wife's  grandfather,  O. 

proapaoto,  Svr,  itua,  iTe,freq,  [proapido],  te 
loA  forth,  took  out,  look  at,  view,  behold,  see  e/er 
off,  goes  upon  :  ex  tectia  feneatiisque,  L :  Cbm- 
pant  moenia  urbia  proapeetantes  repieverant,  k : 
mare:  proelium,  8.:  e  puppi  poiitnm,  0. — Of 
placea,  to  oommamd,  look  towards,  lie  towards .-  vil- 
la, quae  monta  auBuaa  pouta  J^rp^J^^fji^  Sicnlam, 

Digitized  by ' 


prospeotm 


667 


pxotondo 


Ph. :  ho8  (campos)  terra  prospcctatt  Cu. :  Tastum 
turribus  aeqaor,  Tb. :  lociis  late  prospectans,  Ta. 
— F  i  g.,  to  look/or^  exptU^  hope^  look  out/or^  awaii  : 
exsilium :  diem  de  die  prospectaoa,  ecquod  auxi- 
liom  appareret,  L. :  te  quoque  fata  Prospectant 
paria,  aieaii,  Y. 

1«  prdspeotOB,  P.  of  prospicio. 
2.  prdspectus,  fLs,  m,  [pro + SPEC-],  a  look- 
oitU^  dwtant  view^  proitpect :  cum  saepibus  prospec- 
tus impediretar,  Gs. :  prospectum  ager  arbustis 
consitis  prohibeSat,  S.:  pulcherriroo  prospectu 
porttcus :  adempto  propinquo  congredientium  in- 
ter se  conspectu,  L. — SigfU^  view,  faculty  of  tight: 
esse  in  prospectu,  tn  tight^  Cs. :  praeclarus :  Pro- 
spectum eripiens  oculis,  Y. :  late  Aequora  pro- 
spectu metior,  O. 

pr6-speculor,  atus,  firl,  to  look  out,  explore: 
Siccium  prospeculatum  ad  locum  castris  capien- 
dum  raittunt,  L.:  e  muris  adveuium  imperatotts, 
to  vatchfor,  L. 

prospere,  adu,  [prosperus],  according  to  hope, 
as  duired,  favorabtg,  Irtckily,  fortuiuxtely,  protper- 
oitslg :  quicquid  gestum  est :  evenire :  baec  mmus 
prospere  procedebant,  N. 

proqperitas,  atis,/.  [prospenis],  ^mM^/ar^n«, 
miecem,  prosperity:  vitae:  valetudinia,  vigorous 
healthy  N. :  improborum  prosperitates. 

proflpero,  avl,  atas,  are  [proepems],  to  render 
fortunate^  make  happy,  prosper :  popalo  R.  vim 
Ttctoriamque,  L. :  patrum  deoreta,  U. 

proflpenu,  adj.  with  comp,  [pro+spes],  ac- 
cording to  hope,  as  dssired,  favorable,  fortunate, 
prosperous:  fortuna:  res  avi  tai:  hominum  ge- 
ueri  proeperus  fviX^oT,  propitious :  si  cetera  pro- 
spera  evenissent,  L. :  prosperos  exitOs  oonsequi : 
religio,  I  e.  favorabU  etu^psees^  Y. :  moz  oecinit 
laudes  prosperiore  IjrS,  O. :  prosperios  fatum,  O. : 
verba,  of  good  omen,  O. :  nocCilucam,  Prosperam 
frugum,  beneficial  to  fruits,  H. 

prospioiaiitla,  ae,  /  [  prospicio  ],  foresight, 
forethoug/U,  precaution :  vigilia  et  prospictentia. 

prospicio,  fixl,  ectus,  ere  [SPEC-],  to  lookfor- 
teard,  look  vito  this  distance,  nave  a  view,  look  out, 
look,  see:  parum  prospiciunt  oculi,  do  not  Me  well, 
T. :  ex  superioribus  locis  in  urbcm,  Cs. :  miiltum, 
have  an  extensive  prospect:  per  umbram,  V. — Of 
places :  domus  prospicit  agros,  overlooks,  H. :  f reta 
prospiciens  Tmolus,  O. — To  see  afar,  discern,  de- 
scry, espy,  make  out,  observe:  domum  suam :  cam- 
pos longe,  Y. :  ex  speculis  hostinm  cUssem,  L. : 
ex  edito  monte  cuncta,  Cu. :  cum  litora  fervere 
late  Prospiceres,  Y.^Ib  look  out,  watch,  be  on  the 
watch  :  ab  ianufl,  N. :  Fiivorero  simalans  (  felee  ) 
prospicit  toto  die,  Pb.—- Fig.,  to  look  to  before- 
hand^ see  to,  exercise  forest^,  look  out  for,  take 
cars  of, provide  for:  Halo  nos  prospicere  quam 


ulcisci,  take  precautions,  T. :  prospicite  atque  oon- 
sulite :  longe  in  posterum  :  prospicite,  ut  videau- 
tur,  etc. :  statnebat  prospiciendum,  ne,  etc.,  Ca. : 
ego  iam  prospiciam  mihi,  T. :  consulite  yobis,  pro- 
spicite  patriae. — To  foresee:  alias  animo  procellas: 
multum  in  posterum:  ex  irobri  soles,  Y.:  animo 
prospicere,  quibus  de  rebus  auditurus  sis.  —  To 
look  out  for,  provide,  procure:  sedem  senectuti, 
L. :  Nisi  si  prospectum  interea  aliquid  est,  deser- 
tae  vivimus,  T. :  ad  ferramenta  prospicieuda. 

pro-stemo,  stravl,  str&tus,  ere,  to  strew  before, 
spread  out,  cast  down,  throw  to  the  ground,  over- 
throw,  prostrate:  ceteros,  T.:  arbor  prostravlt 
multam  pondcre  silvam,  U. :  se  ad  pedes  meos : 
prostraverant  se  omiies  hum!,  L. — F  i  g.,  to  throw 
to  the  ground,  overthrow,  stdivert,  nitn,  destroy: 
iiostem:  omnia  cupiditate:  adfllcta  et  prostrata 
virtus :  sic  te  ipse  prostemes,  ut,  etc.,  abase. 

prostitno,  ul,  fltus,  ere  fpro+statuo],  to  set 
forth  in  public,  expose  to  diJionor,  prostitiUe,  offer 
for  sale:  faciem  lucro  suam,  0. :  se,  Ct. :  lugruto 
vocem  f  oro,  0. 

pr5-sto,  stiti,  — ,  ftre,  to  be  on  sale,  be  exposed  for 
sau:  liber  prostat  U. :  cuius  vox  proetitit — To 
offer  one's  person  for  sale,  prostitute  oneself,  lu. — 
Fig.:  illud  amicitiae  numen  Prostat,  i.  e.  is  venal,  0. 

prostratas,  P.  of  prosteraa 

pro-snbigo,  — ,  — ,  ere,  to  dig  up,  cast  up: 
pede  ten-urn,  Y. 

pro- sum,  proful,  prOdesse  {in/.fut,  prOfore, 
H.),  to  be  useful,  be  of  use,  da  good,  benefit,  profit^ 
serve:  prodesse  aequomst,  T. :  quorum  altera  pro- 
sunt :  aliena  ac  nihil  profutura  petunt,  S. :  magis 
Menenianum  profuit  iudicium,  L.:  fugiam  quae 
profore  credam,  H.:  tu  tantum  corpore  prodes, 
Nos  animo,  O. :  Qui  ipse  sibi  prodesse  non  quit, 
Enn.  ap.  C. :  nihil  tibi  litterae  meae  proderunt : 
quantum  profuit  ad  concordtam  civitatis,  L. :  quid 
prodest  f undum  habere  ? :  quid  mihi  fingere  pro- 
dest?  O. :  nee  quicquam  tibi  prodest  tentasse, 
etc.,  H. :  prosit  (Flacoo),  quod,  etc. 

pro-tago,  texl,  tSctus,  ere,  to  cover  before,  hide 
in  front,  cover  over,  cover,  protect,  shelter :  taber- 
naoula  protecta  bederS,  Cs. :  aedes,  furnish  with 
a  projecting  roof:  huno  scutia  proteguut  hoetes, 
protect,  Cs. :  scutis  protecU  corpora  longis,  Y.: 
protegendi  corporis  memor,  I*— Fig.,  to  cover, 
shield,  defend,  protect:  me  civem:  mansit  ad  pro- 
tegendum  regem,  L.:  causaro,  lu. 

pro-teld,  — f  — ^)  &re  r  pro+telum  ],  to  drive 
forth,  drive  away  :  te  diotis,  T. 

pid-tando,  — ,  tus,  ere,  to  stret^  forth,  streUh, 
reach  out,  extend  .*  hastas,  Y. :  braeohia  In  mare, 
O.:  ire  in  protenta  tebL,  O.^In  aeugma:  oonlos 
dextramque  precantem,  t  e.  lifting  eyes  and  hands 


protenm  01 

pro-teniifl,  see  prStinos. 

pro-toro,  — ,  tiitus,  ere,  to  tread  under  foot, 
trample  doum^  wear  autay^  cruah,  bruiee:  equiutus 
aTersos  (  milites )  proterere  indplt,  Cs. :  ogmina 
cumi,  Y. :  viride  protritum  et  corruptum,  L. — 7b 
trample^  overthrow,  maltreat,  erutth,  deUroy:  Harte 
Poenos,  K. :  iste  semper  illi  ipsi  doroi  proterendas: 
quid  inauem  proteris  umbram  ?  (i.  e.  me),  0. :  ver 
proterit  aestas,  L  e.  tupplants,  H. 

pro-terre5,  ul,  itus,  ere,  to  frighUa  off,  scare 
away,  drive  away,  affright,  terrify:  filium  hinc, 
T. :  Aulesten  Adverso  eqao,  Y. :  patri&  proterri- 
tU8 :  proterritis  hostibua,  Cs. 

protenre  (pro-,  T.),  adv,  with  comp,  Tproter- 
▼us],  reeJdeeely,  boldly,  wantonly,  impudently:  ira- 
cundas,  T. :  consectans  proter?e  bene  de  re  p. 
meritor :  quicquid  facias  protervius  aequo,  0. 

protarvitas,  fttis,  /.  [proterrusl,  wanionneea, 
pertness,  eaueinese,  impudence:  tua,  T. :  de  proter- 
vitate  oratio:  Gljoerae  grata,  H. 

protervus,  ac^.  [  pro + 1  TER  ],  preeeing  for- 
ward, violent,  vehement:  Tend,  H. :  stella  canis, 
oppressive,  0.  —  F  i  g.,  forward,  bold,  pert,  wanton, 
shameless,  impudent :  homo :  dictum  aut  factum : 
vidua :  iuvenes,  H. :  oculi,  0. :  Husa,  0. 

Proteus  ( disyl. ),  eH,  ace  en,  voc  eu,  m.,  == 
npwrcvCt  a  sea-god  of  changeable  form,  Y.,  H.,  0. : 
Protei  oolumnae,  i.  e.  the  boundary  of  Egypt,  Y. : 
Quo  teneam  voltfis  mutantem  Protea  modo  ?  i.  e. 
How  bind  one  eoJSckle/  H. :  EfTugiet  baee  rineula 
Proteus,  i.  e.  the  cunning  rogue,  H. 

prdtinaxn  (-tenam),  adv,  [old  for  protiuus], 
fortkwith,  immediately:  hinc  me  conicere,  T. 

protinns  or  pro-tenus,  adv.,  right  onward, 
forward,  farther  on,  onward:  pergere:  vox,  qua 
protinns  orane  Contremuit  neraus,  i.  e.  far  and 
wide,  Y. — Bight  on,  continuously,  directly,  without 
pause,  uninterruptedly:  Laodiceam  protious  ire: 
protinus  eodem  cursu  in  oppidum  contendere,  Cs.: 
consules,  parta  victoria,  protinns  inde  ducunt,  etc., 
L. :  sic  vives  protinus  ut,  etc.,  i.  e.  you  will  keep 
on  living  so,  though,  etc.,  H. :  ad  alias  augustias 
protinus  pergere,  successively,  L. :  Mos  erat,  quern 
protinus  urbes  coluere,  continuously,  Y. — Of  space, 
continuously^  in  connection,  uninterruptedly,  next : 
trans  Leggios  Gothones  regnantur  .  .  .  protinus 
deinde  ab  Oceano  Ru^i,  Ta. :  cum  protinus  utra- 
que  tellus  Una  foret,  V, — Forthwith,  immediately, 
at  once,  on  the  spot:  oratio  protinus  conficiens 
anditorem  benevoium :  Garthaginem  itori,  L. :  tu 
protinus  unde  Divitias  mam,  die,  augur,  H. 

pro-traho,  trftzl,  tractus,  ere,  to  draw  fwih, 
drag  out,  bring  forward,  produce :  hinc  in  convi- 
▼ium  Coralnium:  pedibusque  infome  cadaver 
(Cad)  Protmhttur,  Y. :  nudi  in  medium  protra. 
bebantur,  L.— 7b  bring  to  light,  diaeover,  diadom, 


8  provident 

reveal,  eagtoee,  hebray:  auctorem  se  nefandi  faci- 
noris,  L. :  per  indicium  protnictum  est  facinoa, 
L. :  indicio  latitantes  versOs,  0. 

protntus,  P.  of  proterob 

pro-trodo,  el,  sua,  ere,  to  thrust  forward,  psak 
out:  cylindrum:  capite  est  protrusus  forms,  Ph. 
— Fig.,  to  put  off,  defer:  oomitia  lu  lanuariaia 
mensem. 

pro-turbo^  ivl,  fttus,  Sre,  to  drive  on,  dn«r 
away,  repd,  r^ndse:  bis  facile  pulsis  ac  prouxr- 
batis,  Cs. :  hostis  telis,  L. :  bostis  hinc  coinminos, 
Y. :  silvas,  prostrate^  0. :  militum  conviciis  pro- 
turbatus,  assailed,  Ta. 

pro-nt,  eoty.^  aoeordi$ig  as,  in  proportion, 
aocotdingly,  proportionately  as,  just  as,  om:  tuis 
litteras,  prout  I'es  postulat,  exspecto:  id,  ppcwt 
cuiusque  ingenium  erat,  interpreUbantur,  L. 

pro-veho,  vSxi,  vdctus,  ere,  to  carryforward, 
move  along,  convey  (old  in  act,), — Pass.,  to  eidvanee, 
move  forward,  go  on,  ride,  drive:  ieni  Africa  pro- 
vectus,  Cs. :  provehimur  portu,  Y. :  paulum  ab  sois 
equo  provectus,  Li. :  a  terri  provectae  naves,  aaiUd 
out,  Cs.  —  Fig.,  to  carry  on,  carry  forward,  lead 
on :  hue  me  provexit  oratio :  haec  spes  provexit, 
ut,  etc.,  led  them  on  so  far,  L. :  Epulanttum  eomi- 
tas  provexit  omnis  ad  largios  vinum,  Gu. — Pass.^ 
to  U  led  on,  advance,  proceed,  go  onward,  mate 
progress:  si  qui  longius  in  amicitia  provectl  e»- 
sent:  provectus  est  intemperaniia  lingoae  in 
maledicta,  was  betrayed,  L. :  quid  ultra  Provehor? 
why  say  more  f  Y. :  iam  aetate  provectus,  advanced 
in  life, — 7b  advance,  exalt,  elevate,  raise:  ecquo  te 
tua  virtus  provexisset  ? :  ad  summos  honores  altos, 
I*:  Yim  temperatam  di  provehunt  In  Daaius,H.: 
Agrippinae  gratift  provectus,  Ta. 

prS-Tenio,  vSnl,  ventus.  Ire,  to  come  forth,  ap- 
pear^ etriee,  be  produced:  proveniebant  oratores 
novi,  Naev.  ap.  G. :  provenere  ibi  scriptomm  mag- 
na ingenia,  & :  Lana,  0. :  provenere  domioatioiieB, 
Ta. — 7b  grow  up,  grow,  thrive, Nourish,  propter: 
frumentum  angustius  provenerat,  Gd.:  tantom 
f  rumenti  provenerat,  ut,  etc.,  L. :  Garmina  prove> 
niunt  animo  deducta  sereno,  succeed,  0. :  si  cuncta 
provenissent,  Ta. 

prOTentua,  Os,  m.  [pro+BA-],  a  coming  forth, 
growth,  produce,  yidd:  Proventu  oneret  suloos,  V. 
— ^F  i  g.,  an  issue,  result :  in  bello  omnIs  secundoi 
rerum  provent&s  expectare,  Cs. — A  harveU^fortu- 
note  issue,  happy  tisult,  success:  superioria  tern* 
pons,  Cs. :  secundarum  rerum,  I* 

prdvarbinm,  I,  n.  [pro+verbnm],  em.oUsnf' 
ing,  saw,  maaaun,  adage, proverb:  tritttm  aermoac: 
volgatum,  L. :  quod  est  Graeds  hominibua  in  pii>- 
verbio:  proverbi  locum  obtinera:  acta  agimus, 
quod  vetamur  veteri  proverbia 

TP^^iOSmM,  «tte.  «^.^t}K,,<^  .nd  ^  [P. 


proridmitar 


am 


prOTOlTO 


of  pro^ideo\/oreteeinff^ pr&videni^prudtni :  homo : 
id  est  ad  retiquas  rea  pro?identtii8,  in  other  rmpeets 
more  prudent :  providentiasimiifl  quuqae,  Ta. 

prdridanter,  adv.  with  $up.  [proWdens],  with 
foresight^  pnmdenily^  carefuUy :  exoraat^  8. :  alqd 
proridentissime  constituere. 

provldentia,  ae,  f,  [providens],  foretiffht, 
foreknowUdge:  providenua  est,  per  qiiam  futu- 
mm  aliquid  Tidetur. — Foreeighi,  forethought^  pre- 
eatUion,  promdene$ :  deonim :  alteram  ex  provi- 
dentin  timorem  adCerre  Bolet,  S. :  decUnandi,  Ta. 

pro-^ideo,  vidl,  vlsus,  Sre,  to  eee  in  advance^ 
diacem^daiery:  iibi,quid  petatur,  procul  providere 
nequeat,  L. :  Excusare .  .  .  quod  non  Providisset 
eom,  H.— >Fig.,  to  eee  beforehand^  foretee :  quid 
erenturam  sit:  plus  animo  providere  existima- 
batur,  quod,  etc,  Gs. — 7b  act  with  foresight,  take 
preeautione^  tee  to  it,  he  careful:  actum  de  te  est, 
niffi  provides :  nisi  providisses,  tibi  ipsi  pereundum 
fuisset:  saluti:  a  dis  vitae  homtnum  provider!: 
est  de  Brundisio  providendum :  de  re  f nirocntarift, 
Gs. :  ut  qunm  rectlssime  agatur  proridebo :  ne  no- 
cere  possent  ego  providi :  ne  qua  civitas  suis  fini- 
bus  recipiat,  a  me  provisum  est,  G^. :  Provisurost, 
ne  abeat,  T. — To  tee  to,  look  after,  care  for,  pro- 
vide,  prepare,  make  readg:  multum  in  posterum 
providerunt,  quod,  etc. :  rem  fruroentariam,  Gs. : 
profTtdentia  haee  potlssiroum  providet,  ut,  etc.: 
omnia,  S.:  Yerbaque  provisam  rem  non  invita 
seqnentar,  H.  -—  To  prevent,  guard  againtt,  avert, 
avoid,  obviate :  neque  omnino  faoere  aut  providere 
quiequam  poterant,  S.:  quae  consilio  provider! 
poterant,  cavebtintur. 

TpxavidoM,  adj.  [pro+VID-J^/orottsii^,  pre- 
vcieni  :  mens  rerum  f uturarum :  f uturi  opinio,  L. : 
veri  augur,  0.  —  Caring  for,  provident:  natura 
QtiUtatum  omnium:  provida  cura  duels,  0. — Oau- 
tiouM,  circumepeet,  provident,  prudent:  homines 
parum  cauti  providique:  animal:  Qui  providus 
urblB  inspexit,  H. 

provinola,  ae,/.,  an  office,  dutg,purmU,  charge, 
hunfuie, province:  dura,  T. :  sibi  provinciam  de- 
popoficit,  ut  me  trucidaret.  —  A  public  office,  ap- 
pointmmt,  charge,  eomnUesion,  aJminietration,  em- 
plogmetit,  command:  urbana :  cui  classis  proviucia 
evenerat,  L. :  Aquilio  Hernici  provincia  evenit,  I.  e. 
were  anigned,  L.:  ut  alteri  oonsulum  Italia  bellum- 
que  cum  Hannibale  provincia  esset,  tphere  of 
action,  L. :  quasi  provincias  atomis  dare,  methods 
of  action.  —  E  s  p.,  tA«  government  of  a  territory 
outside  of  Italy  by  one  who  had  served  as  magistrate 
in  Home,  provincial  government,  territorial  admin- 
isiraiion,  command  in  the  name  of  the  Romem  peo- 
ple: in  qaibus  (locis)  provinciam  administras: 
nnroerum  annorum  provinoiis  prorogavit :  proVin- 
ciae  rndis:  provinciam  deposuit,  reugned:  oonsu- 
laria,  governed  by  an  ex-eonsul. — A  territory  gov- 


erned by  a  magistrate  from  Home,  province:  SiciKa 
prima  omnium  provincia  est  appellata :  provinda 
Syria :  in  provinciam  cum  iroperio  proficiscl 

prdvinoiilis,  e,  a<(;.  [provincial  of  a  province, 
provineial:  negotia:  administratio :  scientia,  <A« 
administration  of  a  province:  edictum,  relating  to 
a  province :  molestia,  in  administering  a  province  : 
abstinentia,/or6eomfiM  tit  governing  a  province: 
paraimonia,  Ta. :  aditOs  ad  me  miuime  provin- 
ciales,  not  as  with  other  provincial  governors :  bei- 
lum,  in  the  province,  Tik,—Ptur.  m.  as  subst.,  the 
people  of  a  province,  provincials, 

prdvud6,  6nis,/.  [pro+VID-],  a  foreseeing, 
foreknowing:  animi. — Foresight, providence:  lon- 
ga  animi :  poster!  Uxnpons, precaution  for. — Pro- 
vision against,  prevention :  horum  incommodorum 
est  una  provisio,  ut,  eta 

1.  pro^aS^  adv.  [1  provisus],  with  forethought, 
ddiberatdy  :  temere,  proviso,  T^ 

2.  pro-idko,  — ,  — ,  ere,  to  go  forth  to  see,  see 
toit:  proviso,  quid  agat  Pamphilus,  T. 

proiosor,  oris,  w.  [pro +^10-],  a  foreseer,  pro- 
vider :  domioationum,  Ta. :  utilium  tardus,  H. 
1.  prdfisn^  P.  of  provideo. 

a.  (proviEua^  as),  m.  [pro+VID-].— Only.  a«. 
sing.,  a  looking  forward,  distant  view  :  ne  oculi 
provisu  iuvabant,  "te^^ A  foreseeing :  periculi,  Ta. 
— A  earing  for  beforehand,  Ta. 

pro-viTO^  vixl,  era,  to  live  on,  Ta. 

provooatlo,  onis,/.  rprovooo],a  eitaiion  before 
a  higher  tribunal^  appeal:  ad  populum :  poena  sine 
provocatione :  de  provocatione  certatum  ad  popu- 
ium  est,  L. :  provocationes  omnium  rerum. 

prdvooa,tor,6nB,m.lproyoQo],a  kind  of  glad- 
iator. 

pro*TOOO,  avi,  &tuB,  ftre,  to  catf  forth,  call  out, 
summon :  Parophilam  cantatum,  T. :  ad  se  Simo- 
nidem,  Ph. :  roseo  ore  diem,  0. — To  call  out,  chal- 
lenge, invite:  (Aiacem)  ad  pugnam:  provocatus 
haec  spolia  ex  hoste  caeao  porto,  L. :  in  provocan- 
tem  hostem  pugnare,  h,  —  To  ao  before  a  higher 
tribunal,  appeal,  make  an  appeal:  de  maiestate  ad 
populum :  ab  omni  iudicio  poenaque  provocari  li- 
cere.— F  i  g.,  to  excite,  stvmdate,  exasperate,  stir  up, 
rouse:  maledictis  me :  beneficio  provocati :  sermo- 
nibus,  Gs. :  munifioentia  nostra  plebem,  L. :  bel- 
lum, Ta. 

pro-'TOlo^  Ivl,  — ,  ftre,  to  fly  forth,  hurry  forth, 
rush  out:  subifio  omnibus  oopiis,  Gs.:  ad  primo- 
res,  L, 

pro-TOlTOb  volvl,  voliltuB,  ere,  to  roll  forward, 
rcU  along,  roll  over,  overturn:  buno  in  mediam 
viam,  T. :  Iiune  iuga  eubter  ProvolvlSre  rotee,  Y. : 
fortunis  provolvi,  I  e»  to  be  expeUsd  from,  Ta.— 
With  se,  to  cast  o^/^^^^^fijfwn, prostrate 


proxim* 


070 


praikMUi 


imndf:  aleui  se  ad  pedes,  L. :  fleates  ad  geona 
ooiuulifl  proTolvuntur,  L.:  proTOlutae  ad  pedes, 
Gu. :  (mulier)  ad  libita  Pallautia  provoluta,  mftim^ 
ting  to,  Ta. 

pnMdme  or  projcome,  adv.  wp.  [proximas]. 
—Of  plaoe,  nea,rmt^  very  tMai-,  nai  :  qaam  proxime 
potest  castris,  oi  efoM  m  pomiJbU,  Os. :  exeroitom 
habere  quam  proxime  liostem.  —  Fie.,  of  time, 
tMry  latHy,  jud  before,  most  reeenily,  Tatt  hefort: 
civitates  quae  proxime  bellum  fecerant,  Os. :  qui 
proxime  est  mortuus.  —  Of  order  or  rank,  nai  to, 
next  after,  next:  proxime  et  secundum  deos  homi- 
nes bominibus  mazime  utiles  esse  possunt:  ordi- 
natis  proxime  morem  RomaDum,^'iM<  in  the  Roman 
method,  L. :  res  ei-at  proxime  speciem  rouros  op- 
pugnantium  navium,  ^oeely  reeembling,  L. :  proxi- 
me atque  ille  aut  aeque,  nearly  the  eame  ae  he, 

proximitai,  Stis,/.  [proximus],fieam«M,  otctit- 
ity,  proximity :  nimia,  0. — ^F  i  g.,  near  relation^dp: 
ipsaque  damno  est  mihi  proximitas,  0. — SimHari- 
ty,  reaemblanee:  lateat  vitium  proximitate  boni,  0. 

proxtmo, adv,  [proximus], very  lately,  shortly: 
proximo  a.  d.  vi  Kal.  Octobr., jW  before. 

proziiiuui  or  pioxomiu^  ac(j.  eup,  [prope], 
the  nearer,  next :  vicinus,  next  neighbor,  T. :  oppi- 
da,  Gs. :  mare,  S. :  Iter  in  Galliaro,  moet  direct,  Ok : 
paries  cum  proximus  ardet,  adjoining,  H. :  ex  pro- 
ximo Ticinl  f undo  deiectus :  Belgae  proximl  sunt 
Germanis,  Gs.:  Proxima  Gampano  ponti  rillula, 
eloee,  H. :  ager  qui  proximus  finem  IfegalopoUta- 
rum  est,  L. :  dactjlus  proximus  a  postreroo,  next 
to  (he  last :  proximus  a  dominft,  0. :  regio  ab  eft 
(urbe),  Gu. — As  eubet.  m. :  ut  proxiini  iaoeatibus 
insisterent,  thoee  neareet,  Gs. :  ab  proximis  impe- 
trare,  their  neareet  neighhora,  Gs. — As  tubeL  n.,  the 
neighborhood,  vidnity,  neareet jiaee  :  quom  in  pro- 
ximo hie  sit  aegra,  next  door,  T. :  vastatis  proximis 
Illyrioi,  adjoining  dietriete,  L.  — Fig.,  in  time,  the 
previous,  laet,  lateet,  meet  recent :  optime  proximo 
civili  hello  de  re  p.  meritus :  proximis  snperioribus 
diebus :  bellum  tanto  maiore  quam  proximo  cona* 
to  apparatum  est  (i.  e.  quam  proximo  anno),  L. : 
censor  qui  proximus  ante  me  f uerat  —  The  nexf^ 
folhwing,  eneuing,  wming:  proximft  nocte,  on  the 
next  night,  Gs. :  silentlo  proximae  noctts  editum 
vocem,  h. :  in  proxomnm  annum  consulatum  pe- 
tere:  in  proxlmum  (sc.  diem),  Ga.  —  In  order  or 
rank,  the  next:  summa  necessitudo  videtur  esse 
honestatis,  huic  proxima  inoolumitatis :  prima 
▼olnera  . . .  Ptozima,  O. :  Prozimos  ilU  tanen  oo- 
cupavit  Pallas  honores,  H. :  prozimom  est  ergo, 
ut  quaeramus,  we  muei  next  inquire:  prozimnm 
est^ ut  dooeam,  eta, thenext point  is.— In  valae  or 
merit,  the  next,  neareet,  moet  like:  ut  id  habendum 
sit  eo  proximum,  quoidi  sit  optimum :  non  nasoi 
homiui  optimum  est,  proxlmum  autem,  etc,  next 
beet:  proxima  Phoebi  Versibus  ille  fadt,  Y. :  pro- 


zfaiam  vwto  est,  Porsinnam  dedisse,  ete.,  nearm 
the  truth,  L. — In  relationship,  the  nearevt,  neat, 
doveet,  next  of  kin,  moet  like  :  illi  genere,  T. :  eog- 
natione :  propinquitate,  K. ;  cf.  Negabat  ilia  f« 
esse  culpae  prozimam,  L  e.  guOty,  Ph.  —  As  rndtt 
m.,  a  near  relation,  next  of  kin:  quaesiTit  proxi- 
mum,  paene  alterum  filium :  iniurioat  ia  proximos: 
responderunt  proximl.  Ph. — Moet  devoted,  vtm 
faithful ;  in  dis  patriis  repetendis  proximus  fmt 

proxumer  proxumiUt  see  prozim-. 

pruddUi  entis,  aeff-  with  oomp.  and  tup,  [for 
provldws],  foreseeing,  foreknowing:  quoe  pnid«a> 
tis  possumus  dicere,  id  est  providentls :  satisqw 
prudens  oti  Titia  negotio  discuti,  aumre,  Cu.— 
Knowing,  ekUled,  skilftd^  egperieneed,  verved,  prae- 
tised:  ceterarumrerum:  ref  militaris,  K. :  iocoram, 
li. :  animus  rerum,  H. :  adulandi  gens  pmdentisii> 
ma,  lu. :  in  lure  ciTili :  pnidens  anus  NoTemdidli 
dissipare  pulveres,  B,-^WUh  knowledge^  deHberek: 
quos  prudens  praetereo,  H. :  amore  ardeo,  et  pni> 
dens  sciens,  Vivus  vidensque  pereo,  T. :  sic  ego 
prudens  et  sciens  ad  pestem  ante  oculoa  positaa 
sum  profectus.  —  Knowing,  wiee,  discreet^  prudent^ 
eagaeume,eentible,inteUigefd^dever, judicious:  tri> 
bunus  plebis :  pradentissunus  senez :  Octano  in- 
genio  prudentior:  vir  ad  oonsilla:  Uladeam  loagp 
prudens  sermone  tenebat,  O. :  malim  videri  nimii 
timidus  quam  parum  prudens,  drcumapeet:  prti- 
dentissimum  (consilium),  N. 

prndenter,  adv,  with  eomp,  and  m^jl  [prudeos], 
sagaciously,  intelligently,  diiareeUy,  eircumepeedy^ 
learnedly,  prudently:  res  attendere,  8.:  facere: 
disputavit  multa :  quaestio  non  satis  pmdenter  coo- 
stituta:  belli  adminisirationem  pnideotios  quam 
imperator  coniecturi  adsequi:  prudentiasime  de- 
fenders 

prndentia,  ae,^.  [prudens],  a  foreseeing:  fo^ 
turorum.  —  Aeqfuaxnianee,  knowUdge,  skill,  profes- 
sional learning :  civilis,s<a^a»naiu£i/»:  iuris  puUu> 
ci :  iuris  civllis,  N. :  verbosa  simuiatio  pnidentiae: 
cani  rectoris,  lu. — Sagacity, good  sense^  intefligence, 
prudence,  practical  judgtnetU,  discretion:  homiou 
mira :  quae  vescra  prudentia  est :  vivendi  are  est 
prudenUa :  rerum  fato  prudentia  maior,  T. :  a 
ratio  et  prudentia  ouras  aufert,  H. 

pmina,  ae,/.  [PVR-],  hoar-frosty  rime:  quie 
(aqua)  neque  nive  pruinaque  conoresoeret:  prui- 
nae  ao  nives :  canae,  H. :  matutuiae,  0. :  gelidae, 
U  e.  snow,  V. :  ad  medias  sementem  eztende  pnzi- 
nasy  L  e.  winter,  Y. 

pniino«ii%  adj,  [pruina],  full  of  hoar -frost, 
frosty, rimy:  barbae, 0.:  noz,0. 

prona,  ae,/  [PYR-],  a  buming  coal,  Use  cm/.* 
medium  per  ioiiem  multft  premimtts  vest^  pnni, 
Y, :  prunae  batillom,  H. 

pnuiloeiui,  a4r.  [pnmns],  ofpUimrttse  wood: 
torris,  0. 

Digitized  by  VjOOQIC 


071 


putlliOllA. 


prana  ferra,  V.,  H. 

pnamMy  I,  /.,  =  irpoir/ivil,  a  pbMnrtrm  :  prunis 
lapidoBa  rubesoere  eonia,  on  the  plumrtre&iy  V. 

pruilo,  — ,  — ,  ire  [PViU],  to  iUhi  si  prnrit 
ocelli  Angulus,  lu. — To  be  wmton^  make  a  wanton 
diMplajfy  Ct.,  lu, 

prytantttua  or  ptyUmioni  l,  fi^  ^  «y>vra- 
vkUv^  in  Greece,  a  aty  haU,  hall  of  the  pn/tanee, 
elate  dining  hally  Q.,  L. 

prytaniSi  iB,fn.,=irpvravic,in  Greece,  a  mem- 
ber of  the  chief  executive  body^  pr^nt,  L. 

psallo,  1,  — ,  ere,  s  ^m^oi,  to  jiiay  mm  a 
etringed  tnetrument,  eing  to  the  eithixra :  elegan- 
tias,  S.:  Doctae  psaHere  Chiae,  H. 

psaltixliim,  I,  n.,  =  if^iXr^ptov,  a  etringed  in- 
etrumenty  ItUe,  pealtery. 

psaltrla,  ae,/.,  =  ^wiXr/Ma,  afanale  player  on 
the  cithara,  luitet,  T.,  C,  lu. 

psephisma,  atis,  «.,  s  i^ii^^pM^  among  the 
Greeks,  an  ordinance  of  the  people^  plebiecite, 

p— Qdomenoa,  l,  m.,  s=  ^^ofuyoc,  in  logic, 
afaiee  ^Uogiem,  piece  of  eopkietry. 

pfleadothymm,  X, ».,  =  iptv86^vpovt  a  back- 
door,  eeeret  entrance:  (nommt)  per  pfleadothyram 
revertantur,  t  e.  eeeretfy, 

psithlns  (psy-X  ^*i  =  ^«^u>c,  of  a  epeeies  of 
Orecian  vine  piiducing  a  eweet  wine,  Aithian  : 
viiis,  V. — Am  eubet.f,  (sc.  vitis),  V, 

p«ittaoii%  I»  flt^  =  ^rracoCf «  parrot,  0. 

psfohoiiiaiitaiim  ^-etuii), !»  n.,  =  ytntvofUiV' 
TuoVf  a  plaeefor  inqmring  of  the  dead,  place  of 
neeromaneg, 

pajtbixm,  see  psithiut. 

-pte^  endit.,  added  to  the  abl.  of  a  pron.poeeeee., 
eelf  own  :  suopte  pondere :  suapte  manu  :  no- 
stripte  culpi,  T. 

ptlaanarium,  i,  n.  [ptisana,  barley-groats],  a 
deletion  of  barleg-groate,  gruel :  orjzae,U. 

pnbaiiB»  entis,  adj,  [pubes],  mature,  flourieh- 
ing,  exuberant:  herbae,  V. 

pnbertaa,  fttis,/.  [pubee],  the  age  of  manhood, 
maturitg,  Ta.— ^  tign  of  maturity^  beard:  dentes 
et  pubertaa. — Manhood,  virility:  inexbauata,  Ta. 

1.  pubes,  eria,  atff,  [8  PV-],  grown  up^  of  ripe 
age,  adult,  pubeeeent:  filii:  priuaquam  pobea  easet, 
li. :  aetaa,  L. — Ptur.  m,  aa  eubet.,  groumruppereone, 
adulte,  men  :  onrnea  puberea  armati  oonveniro  con- 
aueninti  Ca.— Coverai  with  down,  downy :  folia,  Y. 

a.  pobM,  IB,/.  [8  FV-],grmen^  malee, youth 
able  to  bear  arme,  youth,  young  men:  Italiae:  ro- 
bora  pnbia  Lecta,  Y. :  Roroana,  L. :  indomita,  i.  e. 
the  young  bulloeke,  y^^l%e  yoioh^  throng,  people  : 


agrestii, Y.:  oaptiva,  U.-^7%t private parU.-  Pube 
tenaa,  to  the  middle,  Y.,  O. 

pubeooo,  buT,  ere,  inch,  [piibes],  to  attain  pu- 
berlyjcometo  maturity:  cum  priraiim  pubesceret: 
floB  iuvenum  pubeseentium  ad  roilitiain,  L. :  aequali 
tecum  aevo,  V. — To  grow  up,  ripen  :  omnia,  quae 
terra  gignit^  raatorata  pubeacunt. — To  be  covered, 
be  dcdhed:  Yltea  laetificae  pampinis  pubescere, 
clothe  themeelvee,  £nn.  ap.  C. :  Prata  pubescuiit  flore 
colorum,  0. 

pnbUoantUi,  a^.  [publicus],  of  the  public  reve- 
nue :  muliercula,  i,  e.  a  farmer-generate  wench.---' 
Aa  eubet,  m.,  a  farmer-general  of  Uie  revenues,  uau. 
from  the  equestrian  order:  novum  genus  publicani: 
princeps  publicanorum :  ordo  publicanonim,  L. 

publicatiOi  6ni8,/.  [publico],  on  tg^prcpriatum 
to  the  9tate,coit\fi9eaiion:  bonorum. 

piiblioa,  adv,  [publicnsl,  on  account  of  the  peo- 
ple, publicly,  <Meially,for  the  etate,  in  behalf  of  the 
ntate:  Haud  cito  mati  quid  ortum  ex  hoc  sit  po- 
blice,  any  public  misfortune,  T. :  aurum  signanto, 
coin:  disciplina  pnerilia  publico  expoaita,  by  the 
etate :  Intei^,  by  order  of  the  etate :  dioere,  in  the 
name  of  the  etate  .*  pablioe  maxiroam  putant  ease 
laodero,  vacare,  eta,  a  national  honor,  Ca. :  fni- 
mentum,  quod  Aedui  eaaent  publice  poUiciti,  in  the 
name  of  the  etate,  Ga. :  amidtiam  publice  priyatim- 
que  petere,  ae  repreeenting  the  public,  and  pereon^ 
ally,  Ca. :  ea  privatim  et  publice  rapere,  &:  tegula 
publice  praebita  eat,  at  the  common  eoet,  L. :  ut 
(iliae  etua  publice  alerentur,  at  the  oublic  emnee, 
N. — Oenetidly,  all  together,  univereaily :  exsulatum 
publice  ire,  L. 

pablioitiiSy  adv,  [publicoa],  on  the  public  ac- 
eount,  at  the  public  expenee  :  aaportarier,  T. 

pnblioo,  &v!,  Atus,  Are  [publicus],  to  make  pub- 
lic, adjudge  to  public  uee,  eonfiecate  :  regnum  lubae, 
Ca. :  prirata:  oenaeo  publicandaa  eorum  peonnias, 
S. :  lx>na  Claudii,  L.  —  7b  make  public,  impart  to 
theptMie,  make  common:  Aventinnin,  i.  e.  to  open 
for  building,  L. :  publicata  pudicitia,  proetUuted, 
Ta. :  studia  sua,  pMieh,  Ta. 

pablioiis,  adj.  f  popolusl  of  the  people,  of  the 
eteUe,  done  for  the  etate,  public,  common :  rem  bene 
gerere  poblicam,  the  bueineee  of  the  etate,  Enn.  ap. 
C. :  aacri6cia  publica  ac  privata,  Ca. :  iniurine,  to  the 
etate,  Os. :  Utterae  testimonium :  cauaa,  an  affair 
of  etate,  L,:  eaaaam  piiblicam  dioere,  i.  e.  a  criminal 
proeecution :  in  causia  iudlciisque  pablicis :  latgi* 
tionea,  8. :  ludua,  H. :  indsa  notis  marroora  pnbli- 
da,  H.-*In  the  phraae,  rea  publica  (often  written 
rea  p. ;  less  ootreetlj  aa  one  word,  reapoUicaX  a 
commonwealth,  etate,  republic:  ne  quid  detriment 
rea  p.  oaperet,  8. :  rea  R.  publica :  iria  genera 
remm  p.:  ddere  rem  p.:  aenatlka  oonaultia  e 
«,  p.  f*o«.,/or  «*.  ^,^ft5>gipd  . 


pndendiM 


e7» 


TO  p.  fideque  suft  duoeret,  L. :  aetet«n  a  re  p.  pro- 
cul  habeDdam  decrevi,  frwn  pubiie  lift,  6. :  res  p. 
siias  retinere. — As  tubsL  n,,  potteanont  of  the  ttaUy 
public prapertyyttate  treamry^puhlie  revenue:  qui 
(agri)  in  publicum  Gampanum  incurrebant,  the 
public  lands:  nihil  neque  privati  oeque  public! 
in  Sicilia  reliquisse :  de  publico  nummos  aocipere : 
de  publico  convivari,  at  pubiie  east :  bona  in  pu- 
blicum redigere,  into  the  pubiie  treasury,  L. :  f  ru- 
tnenti  auod  InTentum  est,  in  publicum  oonferunt, 
the  pMic  granaries,  Cd. :  publicis  male  redemptis : 
conducere  publica,  farm  tlu  pubiie  revenues^  H. : 
publicorura  societates,  i.  e.  of  farmers  of  the  reve- 
nue: roagister  scripturae  et  sex  publicorum,  i.  e. 
branches  of  the  revenue :  f rui  publico :  pessimo 
publico  facere,  to  the  injury  of  the  state,  L. — Com- 
mon, general,  public  :  aqua  publioa  in  privatum 
agnim  fluens,  L. :  usus,  H. :  favor,  the  favor  of 
m,  0. :  lux  publica  mundi,  the  sun,  0. :  verba, 
common,  usual,  0. — As  subst.  n.,  a  public  place, 
publicity;  pemoctare  in  publico:  relatis  in  publi- 
cum Gornibus,  Gs. :  summa  in  publico  copia :  epi- 
stulam  in  publico  proT^w&te,  publicly :  prodire  in 
publicum,^  out  in  pubiie:  carere  publico,  be  in 
retirement.  —  Oenerm,  oommMi,  ordinary,  vulgar: 
structura  carminis,  0. :  vatem,  cui  non  sit  publica 
vena,  lu. 

pudendiis,  at^.  [P.  of  pudeol,  eafiting  shame, 
shameful,  scandalous,  disgraeefui,  abominable  :  ut 
lam  pudendum  sit  honesUora  decreta  esse  legio- 
num  quam  senatus :  vita,  O. :  volnera,  Y. 

pudens,  entis,  atff.  with  comp.  and  «up.  [P.  of 
pudeol,  shamefast,  bashful,  modest,  shy,  chaste,  sen- 
sitive,honorable :  filius:  pudens  pnive,  H. :  ani- 
mus, T.^-iYur.  m.  as  subit, :  neque  pndentes  su- 
spicari  oportet  sibi  parum  credi,  men  of  honor,  Gs. : 
te  videri  pudentioram  f  uisse  quam  soles :  puden- 
tissimae  feminae. 

pudenter,  adv.  with  eon^.  and  sup.  [pudens], 
modestly,  ba^fully,  shyly:  respondere:  vivendo: 
sumere,  H. :  pudentius  aooedere :  pudentissime 
hoc  petere. 

pudeo,  ul  or  puditum  est,  ere  [4  PV-]. — In- 
trans,,  to  be  ashamed,  fed  shame:  non  simultatem 
meam  Bevereri !  non  pudere !  T. :  inducitur  ad  pu- 
dendum.— Trans.,  to  make  ashamed,put  to  shatne, 
humiliate  :.  quem  neque  pudet  Quioquaro,  T. :  me 
quid  pudeat,  qui?  why  should  I  be  ashamed f:  et 
Bero  et  nequicquam  pudet  (sc.  te) :  fratris  me  Pu- 
det^ T. :  homines  infamiae  suae :  cuius  eos  non 
pudere  demiror :  £heu  cioatricum  et  seeleris  pu- 
det^ H. :  pudet  deorum  hominumque,  btfore  ^>ds 
and  men,  li. :  patris  roei  mellm  factOm  pudet,  / 
am  ashamed  before  my  father  of  my  deeds,  £nn. 
ap.  G. :  pudet  Dioere  hao  praesente  verbum  turpe, 
T. ;  nee  pudet  f  ateri  nesdre  quod  nesoiam :  Scripta 
pudet  recitare,  H. :  pudebat  Maoedones  urbem  de- 


letam  esse,  Gu.:  nonoe  eeset  paditam,  Icgatem  did 

Maeandrium  ? — ^With  siqmL  obL  :  pudet  dksUi,  Ttu 

ptidilMUidiM,  ae^,  [padeo],  ashamed,  covered 
wUh  shame:  roatronavH. :  ora,0. 

pndioe,  ad»,  [pudious],  modestly,  chaatdy,  wir- 
tuoHsly:  dootum  tngenium,  T. 

pndidtia,  ae,/.  [pudieus],  shamefaatneas,  mod- 
esty, chastity,  virtue:  nine  pudidtia,  iiiinc  stopmrn: 
nee  suae  nee  alienae  pudicitiae  parcere :  violare : 
praesidia  pndoris  et  pudicitiae ;  pudicitiA  amissi, 
L. :  in  propatulo  habere,  & — ^P  e  r  s  o  n^  lA<  gotUut 
of  chastity:  patriciae  Pudicitiae  templum,  L. 

pudioilS,  aefj,  with  comp,  [4  PV-],  Aaxnefad, 
basliftd,  modest,  chaste,  pure^  virtuous  :  ingeninm, 
T. :  possumus  eos  pudicos  dicere  ? :  coniunx,  H. : 
Penelope,  chaste,  H. :  nupta,  0. — Chaste,  pure,  un- 
defiled:  preoes,/mre,  O. :  fides,  0. :  matrona  padi< 
cior,  0. 

pndor,  Oris,  m.  [4  PV-1  a  shrinking  from 
blame,  desire  of  approval,  shame,  shamefastnesM, 
modesty,  decency,  propriety:  psiins,  before  a  father, 
T. :  ex  hao  parte  pugnat  pudor,  illinc  petulant : 
ut  pudorem  rubor  oonsequatnr:  detractandi  oer- 
taminis,  L.:  pudore  fractus:  paupertatis  pudor 
et  f uga,  a  poor  man's  modesty,  H. :  ignominiae 
roaritimae,  L. :  pudor  est  promissa  referre,  / 
shrinJc  from  Idling,  0. — ^P  e  r  s  o  n. :  Ante,  Pudor, 
quam  te  violo,  modesty,  Y. — A  sense  of  right,  con- 
scientiousness, honor,  propriety :  qui  (pudor)  oniat 
aetatem:  oratio  digna  equitia  Romani  pudore: 
omnium  qui  tecum  sunt :  adeo  omnia  regebat  pa- 
dor,  h. — 8hame,  a  cause  for  shame,  ignominy,  dtt- 
graes:  nostrum  volgat  clamore  pudorem,  0.: 
amicitia,  quae  impetrata  gloriae  sibi,  non  podori 
sit,  should  not  be  a  disgrace,  L. :  sed  enim  narrare 
pudori  est,  Qu&,  etc,  0. — A  bluA, :  famosus,  O.— 
Chastity,  modesty :  laesus,  0. 

puella,  ae,/  dim.  [puer],  a  female  ehUd,  girl, 
maiden,  lass:  puellam  parere,  T.:  puella  infaos, 
H. :  audi,  Luna,  puellas,  H. :  puellarum  cboma, 
H. :  proditor  puellae  risus,  H. :  Danai  puellae,  L  e. 
daughters,  H.  —  A  young  female,  young  wmuok, 
young  wfe:  puellae  lam  vinim  expertae,  HI: 
laborantea  utero  puellae,  H. :  viduae  cessate  pnd- 
lae,  O. 

pnellixil^  e,  adj.  [puella],  of  a  girl,  giriith 
maidenly,  yoiohful*  animi,  O.:  plantae,  I  e.  of 
Europa,0. 

pneUnla,  ae,/.  dim.  [paella],  a  Uttie  girl.  Hide 
sweetheart,  T.,  Gt. 

pner,  ert,  m.  [  8  PY-  ],  a  male  child,  hoy,  lad, 
young  man  (usu.  till  the  age  of  seventeen):  afi- 
quara  paero  nutrieem  para,  T. :  id  eat  semper  Mse 
puerum :  laudator  temporis  aoti  8e  pvero,  when 
he  was  a  bay,  H. :  puenim  filiitm  ngiM  seoura  ad- 


pttMllU 


078 


pQBno.' 


aiUi,  qoibtts  a  pueris  dediti  faimaSj/Vm  boyhood: 
ex  pueria  exceMit,  teaud  to  be  a  child:  iniaerande 
puer,  i.  e.  PalUuy  V. :  Mmper  fac  puer  esse  ve)ii>, 
i.  e.  a  baefidor^  0. :  de  te  largitor,  puer,  6oy,  T. — • 
Piur.^ehUdr9t^:  infaotium  puerorum  incuoabula: 
Duni  puerU  omnis  pater  pallet,  H. — A  little  aon^ 
son :  Ascanius  puer,  V. :  Veoerem  et  illi  haeren- 
tem  puerum  canebat,  H. :  deorum  pueri,  H. — A 
bo^y  attendant,  tiervant,  elave :  unus  ex  tanta  fami- 
lia :  Persicos  odi,  puer,  apparattls,  H. :  Cena  mini- 
straiur  pueris  tribus,  U. ;  pueri  regil  aput  Mace- 
donas,  7-oyai  page^y  L. 

puezilifl,  e,  adj.  with  conqL  [pueri  boyith^  child- 
ishy  youtliftd:  puerili  specie,  senui  prudenii&: 
teropus,  0. :  vox :  regnum,  L. :  agmeu,  a  troop  of 
boysy  V. :  (fades)  in  virgine,  boyish^  0. — Boyitky 
ckilcUahy  puerile^  trivial^  nlly:  acta  rea  coiisilio 
puerili:  inconstantia,  T. :  vota,  0.:  Si  puerilius 
his  ratio  esse  eviucet  amare,  H. 

pueziliter,  adu.  [puerilisj,  like  a  child :  luden- 
tes,  Ph. :  blandiriy  L. — ChilmMy^fooliehlyy  tiUily: 
facere. 

pneritia  (pnertla,  H.^  ae,/.  [puer],  boyhood, 
ehMldhoody  youth  (see  puer) :  in  pueritift  his  artibus 
tnsti tutus :  mihi  cum  eo  a  pueritift  Fuit  familiari- 
tas,  T. :  e  pueritlae  disciplinis  ad  patris  exercitum 
profectus :  omnem  pueritiam  Arpini  altos,  B. 

puerpexitim,  T,  n.  [puerperus],  a  lying  tn,  giv- 
ing birlhy  TtL 

puerpema,  adj.  [puer +2  PAR-],  parturietit, 
'  "    enudren: 


nng  fortli 


Terba,  ehama  to  aid 


brtngin^ 

ehild-birtHy  0.  —  As  aubit,  /.,  a  woman  in  labor 

ilia,  T.,  H. 

puertia,  ae,  see  poeritia. 

puemlua,  I,  m.  dim,  [puer],  a  little  boy^  little 
dave:  inter  sues  puerulos  versari. 

puga  (pygaX  ae,/.,  =  irvy4.  <*«  «»»/>,  ^' 
toeke^H. 

pugil,  ilis,  m.  [PAC-],  one  who  fight*  toith  the 
eestiUy  a  fist-fighter^  boxers  pugUitt :  pugilem  esse 
(  virginero )  aiunt,  T. :  Olympionices :  Ilium  non 
labor  Isthmius  Glarabit  pugilem,  H. 

pngillaiia»  e  (pOg-,  lu.),  acfj.  fpu^illus,  a  hand- 
fulj^^tn^  the  fiet,  ae  large  ae  the  Senehed  handy 
lu. — Flur.  n.  as  eubet,^  vriiing-tabletey  Gt. 

pngillatlo^  Onis,  /.  [pugillor,  to  be  a  boxer], 
boaang  with  the  eettu8yfiit-fighHng. 

(pngUlataa^  ^%m,  [pugillor],  afighHng  with 
the  eeetue^  boxing  (only  a6L  sing,)» 

pvgid,  5ni8,  m.  [PAC-],  a  ehort  dagger,  dirk, 
poniard  :  craentum  extoUens  pugionem :  pugione 
succinctos.  —  Fig.:  o  planbeum  pugionem!  O 
leaden  dagger  1  i.  e.  O  weak  atgument/ 

pu^imoiiliiflk '}  f*^  <^  [pug^o]i  <>  ^"^  <^ 
ger.MeUo, 

48 


pusoa,  ae,/.  FPAC-],  a  hand4o-hand fight,  figM 
at  eloee  quartere,  battle,  combat,  action,  engagement : 
earn  pugnam  laodibus  tulit,  1.  c.  the  single  combat, 
L. :  res  ad  pugnam  atqne  ad  manfid  vocabatur, 
came  to  blows  :  diuturnitate  pugmie  defessi,  Gs. : 
magna,  L. :  equestris,  a  cavalry  action  :  pedestris, 
v. :  gladiatoria  :  navalia,  N. :  ualurnitosissimu : 
mala,  S. :  Quinquennis  Graia  Elide  pugiiu,  i.  e.  the 
games,  0. — T**oope  drawn  itp/or  battle^  a  Hue  of 
battle  :  mcdiani  pugnam  tueri,  t/te  middle  line,  L. : 
segregat  pugnam  eorum,  L.:  pugnam  inuture,  Cu. 
-rA  battle,  contest,  dispute,  quarrel:  Dabit  hie  pu- 
gnam alii^uam  deuuo,  i.  e.  wVl  make  eome  new. 
trouble,  T. :  doctissimorum  hominum  :  Audiet  pu- 
gnas  iuventus,  storiee  of  battle,  H. 

piignaoitaa,  &tis,  /.  [  pugnax  ],  combativenesa, 
pugttacity:  Dabunt  Academid  pugnacitatem,  Ta. 

pugnacitar,  adv.  with  sup.  {  pugnax  ],  conten- 
tiouely,  violently,  obstinately:  certare  cum  aliis: 
pugnacissime  defendere  sententiam. 

piignante8»  ium,  m.  [P.  plur.  of  pugno],^^^ 
ersf  warriors:  species  pugnantium,  Gs.,  Gu. 

pu^iantla,  ium,  n.  [  P.  plur.  of  pugno  ],  con^ 
tradictiotu,  inconsistenetee,  thinge  irreconcilable: 
pugnantia  loqui :  secum  componere,  H. 

piignator,  3ris,  m.  [pugno],  a  fighter,  eomba^ 
tant:  pugnator  esse  desierat,  had  ceaeed  fighting, 
h, :  pellis  iuvenoo  Pugnatori  operit,  V. 

pognaj^  ieis,  atf;.  with  comp.  and  sup,  [pugno], 
fond  of  fighting,  combative,  warlike,  martial:  cen- 
turiones:  Minerva,  0. :  Alius  Tiietidis,  H. :  gentes 
pugnacissimae,  Gu. :  Gomque  sit  ignis  aquae  pug- 
nax, at  war  with,  O. — Combative,  quarrelsome,  con- 
tentiona,  passionate  :  oratio  pugoacior:  exordium 
dicendi. — Obstinate,  pertinacious  i  nimis  pugnax 
esse  noluit :  contra  senatorem. 

pugno,  avi,  atus,  ftre  [pugna],  to  fight,  combat, 
give  battle,  engage,  contend:  sinistrft  impeditft,  Gs.: 
eminus  lapidibus,  & :  cum  boste  oomminus  in 
acie :.  ex  equo,  on  horseback:  de  loco,  T. :  extra 
ordinem  in  hostem,  L. :  contra  inperium  in  iM>stem, 
S. :  advorsum  multitudinem  bene  pugnatum,  S. : 
pugna  summft  oontentione  pugnata:  inclitam  in 
ponte  pugnam  . . .  pugnatam,  L. :  bella,  H. :  pug- 
natur  uno  tempore  omnibus  locis,  the  fighting  goes 
on,  Gs. :  comminus  gladiis  pugnatum  est^  Gs. — 7b 
contend,  dispute :  de  dis  inmortalibus :  pognant 
Stoid  cum  Peripatetlda :  pognare,  non  esse  rerum 
controversiam,  sed  nominum. — To  contmd  against, 
oppose,  resist,  contradict,  sli'uggle  with :  ut  tota  in 
oratione  tua  tecum  ipse  pugnarea,  you  contradicted 
yourself:  pugnat  sententia  secum,  H. :  placitone 
etiam  pugnabis  amori  ?  V. ;  cf.  Frigida  pugnabant 
oalidis,  Mollia  cum  duns,  etc.,  cold  bodies  contended 
with  hot,  etc.,  0. :  pagnant  materque  sororque^  L  e. 
h,e  /or  th*  mcOsr  !5«J,«?«?yjfe(<to^  0.: 


pticiinifl 


674 


imtoa 


pognatnm  eat  arte  medendi,  (the  pUgue)  leat  re- 
sitted by  Uie  haaUng  ari^  O. — To  ttru^ffle,  tirive,  en- 
deavoTy  make  exertion:  illod  pugna  et  enitere,  ne, 
etc. :  pugnns,  ne  reddar,  Achilie,  0. :  pugnareiitque 
coUegae,  ut,  etc^  L. :  molliB  evincei*e  sooinos,  O.  : 
in  mea  Voluera,  etrivefor  what  wUl  emiU  me,  O. 

pugnvBy  T,  m.  [PAC-],  ajltt:  (manam)  compri- 
mere  pugimmque  facere :  oertare  pugnis :  pugnos 
in  ventrem  iogerere,  T. :  pugtio  victus,  tn  boonnffy 
H. :  gaudere  pngnis,  H. 
*  pnloer,  see  pulclier. 

pnlohellns  (-oellns),  aty,  dim.  [pulcher], 
beautiful^  prettify  little:  Bacchae  (i.  e.  Baccharum 
statuae). — As  a  mocking  surname  of  Clodius  Pul- 
cher,  PreUyman, 

puloher  (puloer),  chra,  chruro,  adj.  with  eomp. 
puTchrior,  and  enp.  pulcberrimus,  beautiful^  beaute- 
au8y  fairy  handsome:  homo,  Enn.  ap.  G. :  Tirgo,  T.: 
iuveniSf  Ph. :  quo  pulchrior  alter  Non  f uit,  V. : 
foitna  pulcherrima,  V. :  0  matre  pulchrS  filia  pul- 
chrior, H. :  o  faciem  pulchram !  T. :  tunicae,  H. : 
horti,  0. :  Ganges,  V. :  quid  potest  esse  aspectu 
pulchrius  ? :  pulcherriroomm  agrorum  iudez.— As 
subst.  M. .'  quid  habet  pulchri  acerrus,  beauty,  11. 
— F  i  g.j  beautifvly  fitUy  exeeilenty  nobley  honorabley 
gfarious^  illwttrious :  res  p.  paulatim  inmutata  ex 
puIcherrumH  pessima  facta  est,  S. :  pulcherrimam 
exemplum,  Cd. :  pulcerrumum  facinus,  S. :  poS- 
mata,  H. :  die8,/or/t«na^tf,  H. — Fortunatey  prosper- 
ous :  ne  pulohrum  se  ac  beatum  putaret :  dies,  H. 
— ^In  the  phrase,  pulchmm  est,  it  is  beaidi/tUy  is 
grandy  is  ghriouSy  is  a  Jhie  thing:  Cui  pulchrum 
fuit  in  nedioB  dormire  dies,  it  seemed  a  fine  thingy 
H. — In  compliment,  toor^y,  eaeeUent:  propino  hoc 
palchro  Giitiae,  the  perfect  gentleman, 

pulohre  (pulore),  adv,  with  svp,  pulchcrrime 
[pulcher],  beautifuUyy  excellently,  findyy  nobfyy 
very:  pulcherrume  dictum,  T.:  adseverat,  brave- 
ly: proxima  hoetia  litatur  saepe  pulcherrime,  very 
favorably:  mihi  pulchro  est^  /  am  w^l :  TTtr. 
kale  mulcabo  ipsam.  On.  pnlGhre,  goody  T. :  da- 
mabit  enim  *  pulohre !  bene  t  recte  I'  H. 

pulohritfido  ( pQlcr- ),  inis,  /.  [  pulcher  J, 
beauty:  corporis:  pulchritudinis  verissimum  indi- 
cium.—  Fig.,  beautyy  excell&ncey  attractiveness: 
oratoris:  virtutis. 

pulore,  see  pulchre. 

puleiiim,  I,  M.,  fleabansy  fisaworty  pcMiyroyal: 
ariduro. — F  i  g. :  tui  sermonis,  i.  ^fragrance, 

ptillarliis,  T,  m.  [  1  pullus  ],  the  feeder  of  the 
sacred  fowlsy  chicken-keeper^  chicken-reardy  C,  L. 

puUattiB,  adj.  [2  pullus],  clothed  in  blacky  in 
mourning:  prooeres, lu. 

puUolo,  ftvl,  atus,  are  [1  pullus],  toputforthy 
tprouty  shooty  come  forth :  ab  radioe,  V. :  tot  poUu* 


lal  aira  colabria,  msarwu  wih^  V.^Figi:  pafin. 
lare  inoipiebat  luzuria,  to  ^tready  K. 

1.  pidlna,  i,  m.  [8  PV-],  a  yo>img  ammal^fody 
ycungy  offspring:  rauae,  H. :  oolutnbtni :  eallinacei, 
L. :  ciconiae,  lu. :  ex  oris  pulli  orti,  Meks.—A 
young  fowly  chicken:  mea  pullis  in  parte  catini, 
II. :  caveft  liberati  pulli,  the  taered  fowls:  Appel- 
lat  pater  puUum,  male  parvus  Si  cui  fitius  est, 
chicky  H. :  milrinus,  young  kite  ( of  a  grasping 
person). 

2.  pullus  adj.  [2  PAL-],  dark-cohredy  hUukr 
ishgray,  duskvy  blaekish :  ne  maculis  inf uscet  Tel- 
lera  pullis,  Y. :  capilli,  0. :  myrtus,  dvskyy  H. : 
praetor  cum  tunica  pulli,  i.  e.  iresaed  like  a  com- 
mon workman  :  toga,  mourning  doak  :  polio  amic- 
tu,  L.  —  As  siubst.  n.y  dark -gray  stuff:  obstrnsa 
carbasa  pullo,  i.  e.  with  a  dark  bordery  O. :  nere 
stamina  pulla,  i.  e.  woful  threads  (of  fate^  O. 

pnlmentariuiii,  l,  n.  [  pulmenturo  \  a  rdish, 
appetizer:  pulroentaria  quaere  Sudando^  I  e.  /d 
severe  exercise  be  your  appetizer y  H. 


off 
You 


lalmentun,  l,  n.  [for  pulpamentam],  a  rdvh 
fiesh:  Ijcpus  tute  es  et  pulmeiitum  quaeris* 
Vu  are  a  hare  and  yet  Jamt  for  gamef  T. — A 
portion  of  food:  in  singula  pulmenta,  into  bitty  H. 

pulmo^  dnis,  m.^=  rXcvfM#y»  a  lung  :  tauri :  e 
roolli  sanguis  pulmone  renussus,  O. :  oolumbae,  lo. 
— Hur.y  the  lungs  .*  loqui,  quod  fieri  nee  sine  pul- 
morum  vi  potest :  pulmonibus  errat  Ignis  iini?,  0. 

pulpamentnni,  I,  n.  ([pulpa,  flesh ;  1  PAL-], 
fiUhy  animcU  foody  a  choice  bity  rdishy  appetizer: 
mihi  est  pulpamentum  fames. 

pnlpita,  orum  (n^g,  late),  «.,  a  secffoldy  flat- 
form^  ffdpity  lectwys-desky  stage:  percurrifc  pulplta 
socco,  H. :  vati,  quern  pnlpita  pascnnt,  lu.,  O. 

pulu,  pultis./  [1  PAL-],  a  thick  /wp,  pottc^ 
porridgsy  musfi  (used  in  sacrifices,  and  giren  to 
the  sacred  chickens):  si  in  ofFam  pultis  inrasit 
(avis) :  grandes  fumabant  puUlbus  ollae  (as  food 
of  the  poor),  lu. 

ptilsatio,  dais,/,  [pulso],  a  beatingy  striking: 
Bcutorum,  L. :  Alexandrinorum  Puteolana,  defeat. 

pnltto,  &vt,  atus,  Sre,  freg.  [  pello  ],  to  pnsh 
againsty  strike  upota^  beaty  hammery  keep  hittingy 
batter:  cum  pulsetur  incursione  atomorum  sempi- 
terna:  lictores  ad  pulsandos  homines  exercitatis- 
simi:  pulsari  alios  et  verberari:  utraquc  manu 
Dareta,  L. :  8ole&  natls,  lu. :  ostia,  hnocky  H. :  ho- 
mum  ter  pede,  stamp  upony  0. :  flumina  Thermo- 
dontis  Pulsant  Amazones,  i.  e.  tread  the  kc,  V.: 
teilurem  pede  libero,  H. :  ariete  muros,  shatter^ 
y. :  cibordas  digilis,  play  upon,  Y. :  cymbaia,  lu. : 
pulsarunt  noviens  lalera  ardua  flnctfis,  O. :  ipse 
arduus  altaque  pulaat  Sidera,  i*  e.  raa«Ae%  Y.— 7b 
driv€  forthy  impel:  Erupere  Jit,^^nem  pulsante^ 


pmittts 


075 


fdgittae,  T. :  Ptdflatos  referefis  dlTofl,  V.— F  i  g., 
to  aetuate^  offiiaU,  diaiurh,  dimfuUt :  eensemus  dor- 
mientium  animos  Tisione  puiMri ;  quae  te  veoor- 
dia  pulsate  O. :  pavor  potoant,  tkrobUng^  Y. 

1.  pulsafl^  P.  of  pella 

2.  pulsuB,  Oa,  m.  [1  PAL-],  a  puthing^  beaHnff^ 
arikinff^  ttampinff^  jnuh^  Wow,  impuUe^  stroke: 
pulsu  externo  agitari :  pulsu  remonim  praestare, 
in  rowing^  Cs. :  solium  vocis  pulsu  pedum  modu- 
lantefl,  keeping  time  in  the  dance,  L. :  pulsu  pedum 
tremit  tellus,  trampling,  V, :  armorum,  Ta. :  lyrae, 
playitig,  0. — F  i  g.,  an  impiUse,  imprenlon,  iftjlu- 
ence:  externus. 

pulta  A^'i  — »  hreyfreo.  [pello],  to  beat,  strike, 
knock:  Obuuro,  T.:  forIs,T. 

pulvereiifl.  at[f»  [  polvial,  of  dudfJUled  with 
dtui,  dtutg :  nubee,  daudt  ofduU,  V. :  farina,  L  e. 
fine,  0. :  palla  (Boreae),  raisiftg  cloude  o/duiU,  0. 

pulvemlentiu^  atff.  [pul^»l  full  of  duet, 
covered  with  dust,  duety:  via :  aestas,  V. :  agmioa, 
V. — ^Fig.,  attended  with  labor,  toiUome:  praemia 
miiitiae,  U. 

pnlTilliiflk  1,  m.  dim,  [pulvinaa],  a  Utile  atthion, 
email  pillow,  U. 

polvinar  (polv*),  ftris,  obL  ar!,  n,  [puWiDus], 
a  couch  of  the  gode,  cuehioned  eeat  epread  at  afeaet 
of  the  gods  (before  their  stataea  in  the  lectister- 
niam):  Saliaribus  Omare  pulvinar  deorura  dapi- 
bus,  H. :  in  lovia  epuk>  num  aUbi  pulvinar  suaeipl 
potest?  be  prepared,  L.:  pulvinaribus  altia  Dig- 
nior,  O.—* ^  ekiine,  temple,  eacred place:  ad  omnia 
puWinaria  supplicatiq  decreta  eat,  i.  e.  in  .ail  the 
temples:  deorum  pulvinaribua  fides  praecinunt, 
he.  at  the  feasts  of  the  gods.-^A  sofa,  cusJdoned 
tteat,  seat  of  honor,  eat^  couehs  coniunx  sua  puWi- 
naria servat,  0. :  lupanaris  tulit  ad  pulvinar  odo- 
rem,  i.e,tothe  empress's  throne  in  t/ie  circus,  lu. 

pulTinaxiuiii,  I, «.  [pulvinus],  a  cushioued  seat 
of  a  god:  in  pulvinario  oonsedisse,  L. 

polvimui,  1,  m.  [FLE-],  a  cushion^  bolster,  squab, 
pSlow:  pulvinoa  popoflcisse :  perluoidus:  epistala 
super  caput  in  pulvino  potita,  & :  de  pulvino  sai^ 
gat  equefltrl,  i.  e.  <Atf  seat  of  honor,  Ivu 

ptdvlfl,  eris,  m.  or  (  rarely )  /  [  1  PAL-  ],  dust, 
powder  :  multus  in  calceis :  pulveris  vim  magnam 
animadvortunt,  S. :  qui  ( ventus )  nubes  pulveris 
vet  I  it,  L. :  nigro  glomerari  pulvere  nubem,  V. :  pal- 
verem  Olympicam  Gonlegisse,  H. :  pulvere  sparsi 
iuvenea,  Ph. :  caeoo  pulvere  campus  Miscetur,  V. : 
pulverem  exoatere,  0.  r  numquam  eruditnm  ilium 
pulverera  attigistis,  i.  e.  drew  geometrical  figura  in 
sand:  quas  (forraas)  in  pulvere  descripsemt,  L.: 
amomi^/xMPcier,  O. :  carbonis,  coal-dust,  0. :  Etnisca, 
earth,  Pr. :  Pulvis  et  umbra  sumns,  ashes,  H. :  hi- 
bemus,  i.  e.  a  dry  winter,  V. :  duces  Non  indecoro 
pulvere  flordidl,  leithe  dust  cf  a  success^  cam- 


paign, H.^ProT. :  snlooB  in  pultere  doeere,  i.  e. 
to  labor  to  no  purpose,  lu. — A  scene  of  action,  fields 
arena:  doctrinam  in  solem  atque  in  pulverem  pro- 
dozit,  i.  e.  be/ore  the  public:  Inque  soo  noster  pul- 
vere currat  equus,  on  his  own  field,  0. :  domitant 
in  pulvere  currfls,  V. — Toil,  effort,  labor :  oondicio 
dulcis  sine  pulvere  palroae,  H. :  patiena  pulveris 
atque  solU,  H. 

pumex,  iois,  m,  (once /,  Ot),  a  pumie^eione: 
liber  pumioe  mundua,  polished,  H. :  geminae  po- 
liantur  pumioe  frontes  (libelli),  0.,  Ct:  pumice 
crura  terere  (to  smooth  the  skint  0. — A  rock  witli 
cavities, porous  rock,  hollowed  clif,lava  bed:  late- 
broso  in  pumice  nidi,  0. :  cnvi,  y[\  Quae  oppositis 
debilitat  pumicibos  mare,  H. 

pumiceas,  adj.  [pumex],  of  pumiee^one,  of 
lava :  molae,  0. 

punctim,  adu,  [pungo],  with  the  point:  petere 
liostem,  L. 

punotnin,  I,  m.  [P.  m  of  pungo],  apriek,punet^ 
ure:  volucris  parvulae  (I  e.  rouscaeX  Ph. — A 
point,  matkematieal  point,  C. — Since  in  the  oomitia 
a  point  upon  the  waxed  tablet  indicated  the  name 
voted  for,  an  affirmative  vote,  vote,  suffrage,  ballot: 
quot  in  e&  tribu  puncta  tuleris :  Omne  tulit  puno- 
tum  qui  miscuit  utile  dulci,  i.  e.  hae  everybody's 
approval,!!. — In  space,  a  point:  quasi  punctum 
(tcrrae).— With  temporis,  the  smallest  portion  of 
time,  an  instant,  moment,  point  of  time:  Num 
temporis  mihi  punctum  ad  banc  rem  est,  T. :  uno 
puncto  temporis,  at  the  same  instant :  nnllo  puncto 
temporis  tntermissot  animt  discessus  a  corpore 
fit  ad  pandum  temporis!  temporis  puneto  Utlcam 
relinquunt,  Cs.— In  discourse,  a  brief  cUmse,  short 


pnmgo,  papugl,  panctns,  ere  fPICV],  to  prick, 
puncture :  neminem.  —  To  produce  iiy  pneking, 
make  by  a  thrust:  volnus  aca  panctum.  —  Fig., 
to  prick,  sting,  vex,  grieve,  trouble,  diatwrb,  affHct, 
mmfify,  annoy  f  (scropalus)  ae  dies  noctlsque 
pnngit :  si  paupertas  momordit,  ei  ignominia  pu- 
pugit:  quos  tameb  puogit  aliquid:  pungit  me, 
quod  scrlbis,  etc.,  /  am  annoyed  by^  eta 

Punioaniui,  adj.  [Punicus],  Punic,  Cartha- 
ginian, 

PunioeUB,  adj.  [Punicus],  Punic,  Cartha- 
ginian, O. — Reddish,  red,  pufpte-eolored  :  taeniae, 
V. :  rosa,  H. :  crocus,  O. 

PuDtoixfl  (Poen-),  ac{f.  [PbenI],  Pmde,  OoHha- 
ginian :  litterae :  fides,  i.  e,  perfidy,  S. :  perfidia,  L. : 
regna,  Y.^'Cfthe  Phoenieian  color,  puiple,  puiple- 
red:  rostra  (psittad),  0. :  psnico  Lugnbre  mutavit 
sagom,  H. 

punio  or  poeniS,  Tv!,  Itus,  Ire  [poena],  to 
punish,  correct,  chastise:  ambltum:  sontes:  f aci- 
nus puniendum;  tergo  ae  capita  puniri,  L.:  quod 


676 


non  ego  punior,  0. — To  take  vengeance  far,  avenffe, 
revenge :  Graeoiae  f  ana. 

punior  or  poanior,  Itue,  Irl,  dep.  [ poena],  to 
pumshy  correct^  chaetiee :  aliqqem :  inimicos :  pec- 
cata:  ira  in  puniendo. — To  revenge^  take  mHrfac- 
tian  for^  avenge :  cupidifcas  puniendi  doloris:  ho- 
minum  aecem. 

pnnitor  or  poenitor,  Oris,  m.  [  punio  ],  an 
avenger  :  doloria  sui. 

pupUla,  ae,  /  dim.  [  pupa,  girl  ],  an  orphan 
girl^  female  ufara :  infans:  pupillae  mater. 

papillaiia»  e,  adj.  [  pupillos  ],  of  an  orphan^ 
belonging  to  a  ward  :  pecUDiae,  L. 

pupillns,  T,  m.  dinu  [  pupuB  ],  an  oipfian  bo^^ 
orphan,  toard :  reliquit  pupillum  parvum  fiUum: 
piger  annus  PupilliSf  H.,  In. 

puppid,  is,  ace.  im,  abl  I  (pappe,  0.,  In.),/.,  the 
hiruter-part  of  a  sAtp,  sternt  poop :  navem  conver- 
tens  ad  puppim:  navts  longae,  L. :  surgens  a  puppi 
Tentus,  aft,  Y. :  stans  in  puppe  recurvft,  O. :  sede- 
bamos.  in  puppi  et  clavum  tenebamns,  i.  e.  at  the 
hdm.'—A  ship:  Aeneia,  V. :  pictae  puppes,  H. — 
The  ehip  (a  constellationX  C.  poet. 

pupiila,  ae,/.  dim,  [pupa,  girl],  the  pupil  of 
the  eye :  acies  ipsa,  qua  cernimus,  quae  pupula  vo- 
catur:  fixae,H.:  duplex,  0. 

pupuliu^  I,  m.  dim.  [pupus],  a  little  boy,  Gt. 

pijire,  adv.  with  comp.  [purus],  dearly,  cleanly, 
brigJUly:  lauta  corpora,  I* :  splendens  Pario  mar- 
more  purius,  U. — Distindlyi  nrnply :  loqui:  pure 
apparere  rem,  at  Hie,  H. — Comoletely,  ftJUy  :  Quid 
pure  trsnquillet,  H. — Pwrdy,  (Aastdy  :  acta  aetas : 
a  matronis  aacrificatum,  L. 

(pnrgamen,  inis),  n.  [purgo]. — OnIyjD&<r.,  a 
mean»  of  cleansing,  egcpiation,aionemeni :  mali,  O. : 
caedis,  O. :  mentis,  0. — That  which  i»  removed  by 
eleawnng^  eweepinge,  offecouringe :  ye8tae,/rom  the 
tempUofVeUa^O, 

(pnrgimentiun,  i\  n.  [  purgo  ].•— Only  phir.y 
noeqringa,  offeeowringe,  fUih^  dirt :  reeeptaculum 
omnium  purgamentocum  urbis,  L. :  hortorum,  Ta. 
— Of  persons,  refute^  ^^^  offteouring:  purga- 
menta  aervorum,  Cu. :  urbis  suae,  Gu. 

purgatio,  onis,  /.  [  purgo  ],  a  beaming,  purg- 
ing: alvi:  purgationibos  oonsumptus  es. — rig., 
an  ajx^c^^JM^ficaiion,  T. :  purgatio  est,  cum  fac- 
tum oonceditur,  culpa  removetur. 

pHreitlUli  a4j,  [P.  of  purgo ],  eUoMcd^  dear  : 
auris,  i.  e.  t^Dcn  to  aoMHmt/ton,  H. 

pOrgo^  &vl,  §tuB,  are  [  pnnis+ 1  AG-  ],  io  free 
from  what  if  super/luow,  make  dean,  meJoe  pure, 
dean,  deanee,  purify:  piscis  ceteros  purga,  bone, 
T. :  falcibus  locum,  cleared  the  ground:  domum 
muribus.  Ph. :  educ  omnis  tuoe,  purn  urbeiin : 
miror  morbi  pui^tum  te  illius,  H. — To  dear  the 


body,  purge:  quid  radix  ad  puipmdam  possit: 
Qui  pui|;or  bilem,  purge  myedf  of,  H. — To  tlesr 
away,  remove  :  ligonibus  berbas,  O. :  sciDdit  se 
nubes  et  in  aetbera  purgat  apertani,  mdtt  awvf^ 
V. :  Cultello  unguis,  trim,  H. — F  i  g.,  of  persoaa, 
to  dear  from  aceuacUion,  exeute,  exculpate.  Justify: 
Sullam  ipsius  virtus  purga vit :  me  tibi :  C^esarea 
de  interitu  Marcelii :  si  sibi  purgati  esse  Tellcnt, 
Cs. :  civitatem  facti  hostilis,  L. — To  remove,  refite, 
repd,  justify:  Aut  ea  refellendo  aut  pnrgando 
yobis  oorrigemus,  T. :  factum,  0. :  fadnus,  Co. : 
purgandis  criminibus,  by  disproving:  suspicionem, 
remove,  L. :  ea,  quae  ipsis  obicerentur,  refute,  L. 
— To  establish,  vitidicate, plead :  innocentiam  suam, 
L. :  win  factum  (esse)  purgantes  cupiditate  atqae 
9.more,  pleading  in  excuse,  L. :  purgautibus  lis  nral- 
titudinis  concursu  factum,  L.^In  religion,  io  mdx 
atonement  for,  ea^nate,  purify,  atone  for^  iusirate: 
populos,  O. :  nefas,  O. 

piiriter,  adv.  [purasi,  purely,  corr^eiiys  Titam 
egi,  Gt. :  lavit  dentis,  Gu 

ptixpura,  ae,/.,  =  wop^vpa, purple  color, pur* 
pie:  violae  sublucet  purpura  nigrae,  V. :  oerun- 
tem  uvam  purpurae,  H. — Purple  stuff,  purpUdoth^ 
purple  garment :  plebeia  ac  paene  fusca:  usque 
ad  tales  demissa,  i.  e.  <Atf  toga  prastexta  :  purporsp 
rum  U8U8,  i.  e.  splendid  atUre,  H.--Of  Icin^  and 
magistrates,  the  purple^ purple  robe:  regalis:  re^ 
gum,  y. :  Purpura  Pompeium  summi  Telabit  ho- 
noris, 0. :  Laoonieas  Trahunt  purpuras,  H. :  nova 
purpura  f  uiget,  i.  e.  of  newly  eUded  consuU^  O. 

pvupartutoo,  — ,  — ,  inch,  [purpuro],  io  grew 
purple:  unda  purpurascit.    . 

pnzptiratcui,  I,  m.  [purpura],  one  dad  in  pur- 
ple, an  officer  of  a  royal  court,  king's  atiendaid, 
courtier:  minitare  purpuratis  tuis:  ex  parpnratis 
regis  esse,L. 

pnrpareiifl,  adj.,  =  wop^vptoc,  purpte-colored, 
piurpU^  dark-red t  toga:  mare,  i.  e. <AirL — PoeL, 
of  many  hues,  red,  daark,  brown,  vMet^ purple:  fios 
roBae,  H. :  pannus,  H. :  ani^ora,  rose-red,  O. :  rubor 
(oris),  a  rosy  blush^  0. :  anima,  i.  e.  blood,  Y. :  lonae 
voltus,  0.:  sapa,  O.:  meium,  O.:  capiUns,  Y. — 
Clothed  in  purfie^  wearing  jntrple:  tyranni,  H.: 
rex,  0. :  Purpureus  pennis,  i.  e.  with  purple  feaihert 
upon  his  hdmet,  Y.  —  Brilliant,  Ainsng,  bright, 
beautifid:  olores,  H. :  luipen,  Y. :  Amor,  0. 

purua,  adj,  with  comp.  and  sup.  [  1  PY-  ],  free 
from  dsrt,  freie  from  .admixture,  Jean,  pure^  un- 
stained, unspotted/  alqd  purum  liquidumque  bau- 
rire :  aqua,  H. :  manus,  H. :  purissima  mella,  Y. : 
a^re  pMrior  ignis,  0. :  humus,  cleared:  pure  oon- 
currere  campo,  Y. :  ab  arboribus  Gampua,  O. :  paro 
ac  patenti  campo,  \.fi.withoiui  houses^  L.:  locus, 
untrodden,  L. :  soI,,c/ear,  H. :  gemma,  O.-r-As  smbsL 
n. :  per  purum,  through  a  dear  sJ^,  Y.  ^/Yota, 
naked,  unadorned^  uniwrowfM^pi^^^m,  plain^ 


^pQJl 


677 


I.  e.  witkfmt  arUttie  work:  argenti  Taseula  pari, 
lu. :  toga,  without  purple  strtpea,  Ph. — ^F  i  g.,  nure^ 
nfupotted,  Mpotleny  eha*te^  undejUed^  unpoiUuedy 
fauitUn:  animus  puraB  et  integer:  estne  quis- 
quam  qui  tibi  purior  vldeatur? :  vitA  et  peotore 
puro,  II. :  animam  puram  oonaervare,  free  from 
tenmality:  (forum)  punim  caede  flerratttoi:  Inte- 
ger vitae  scelerisque  puma,  H. — Of  style,  pure, 
frmfnmk  errttrfOMurate^/aulUeat:  oratio:  genus 
diceiidi :  brevitas.— In  law,  uneandiiional,  aJtioilyU^ 
compute:  iudicium. — As  evhei,  n,:  quid  possit  ad 
doininoB  purt  ac  reliqui  pervenire,  dear  ^atn.-— In 
religion, /rw,  cUar^  MHijeet  to  no  religious  daimt: 
domus  ab  suspicione  religionis :  in  loco  puro  poni, 
L. :  familia,  free  from  ceremonial  defUemenJt^free 
from  mourning^  0. :  socios  purft  circumtulit  undft, 
water  of  pwrifieiition^  V. :  arbor,  0. 

pua,  pans,  n.  [2  PV-],  matter  fi^m  a  tore^pus; 
hence,  f  i  g.,^a^,  (ntieme9$y  malice:  Rupili,  H. 

pnaillnii»  atff.  dim.  [pQsus,  boy;  3  PV.],  ver^ 
little^  vertf  mnaUj  pelty^  ftuiffnifieafU :  testis :  terra 
homines  nunc  educat  pusillos,  lu. :  viUuIa :  libelli : 
alqs,  H.:  habnimus  in  Gumano  quasi  pusillam 
Roman). — As  nc&tf.  n.,  a  verjf  little,  trifle:  nactus 
pusillom  Iazanienti.-^F  i  g.,  Utile,  rnnaUy  pettg^  pal- 
try, pitiful:  animus :  pusilli  animi,  timidity,  H. : 
causa,  irifiing,  0. :  causidious,  lu. 

puoid,  onifl,  m.  [8  PV-],  a  little  bog,  C,  lu. 

postnla,  ae,/  [pus],  a  pimple,  pttettde,  Tb. 

puta,  adv,  [  imper.  of  puto  ],  suppose,  for  in- 
fiance,  namdg  :  Quinte,  puta,  aut  Publi,  H. 

putaman,  inis,  n.  [puto],  that  which  it  pruned 
awag,  eUppinge,  watte,  $helli:  iuglandium. 

putatid)  6ni8,/.  [puto],  a  pruning,  lopping. 

pntator,  5ris,  m.  [puto],  a  pruner,  trimmer,  0. 

putaal,  alis,  n.  [putenlis],  a  kerbstone  of  a  weil: 
putefllia  sigillata  duo. — A  puteal,  stone  enclosure 
marking  a  sacred  spot ;  e  s  p.,  the  Puteal  m  the 
Comitium:  supra  iropoeitum  puteal  acoepimus 
( to  mark  where  Naviua  out  a  whetstone  with  a 
razor) ;  here  the  money-lenders  were  found ;  hence, 
pvteali  et  faeneratonim  gregibos  inflatus :  adesses 
ad  puteal  Cras,  H. :  puteal  Libonis  ( because  re- 
stored by  Scribonius  Libo),  H. 

pat6ali%  e,  atff.  [  puteus  ]fOf  a  weU:  uodae, 
wA-water,  0. 

ptitaariiifl,  l,  m.  [puteus],  a  wdidiggsr,  L. 

puteo,  —,  —,  ere  [2  PV-],  to  stink:  putet 
aper,  H.:  diunio  mero,  H. 

pttter,  tris,  tre,  adj.  [2  PV-],  rotten,  decaying, 
putrefying,  stinking,  putrid:  qiiibus  alabaster 
putcr  esse  videtur :  fanum,  mouldering,  H. :  poma, 
rotten,  0. :  bos,  O. :  oorpom  cicatrictbU9,  Ou. :  vo- 
Dticac,  lu. — CrumbHng,  friable,  mellow,  soft:  gUe- 


ba,  v. :  mammae,  Jlabby,  H. :  ocuU,  kmguiMng, 
H. :  anima,  withered,  Pr. 

pntMOO  or  pudooo^  patm,  — ,  era^  ineh,  n, 

[puteo],  to  rot,  putrefy,  decay:  bumi:  cur  Aiaz 
putescit,  H. :  qu&  (muria)  putuit  on^  has  bsssme 
soaked  with,  H. 

pateoflk  If  9>*  [1  PV-],  a  well:  ex  pnt^  iagi- 
buB  aquam  trahi:  se  in  puteoB  abiecisse:  putei 
perennea,  H. — A  pit:  In  solido  puteum demlttt,  V. 

putide,  adv,  with  eomp.  [putiduB],  disgustingly, 
diiagreeably,  affectedly:  dicere:  primi  litteraa  pu- 
tidius,  with  nauseous  prseisioH, 

puUdliuoiilaa,  odfj,  dim.  [putidk>r]i  rather 
more  tedious, 

puUduflk  a4f.  with  comp.  [  2  PVr  ]•  rotten,  de- 
caying, stinking,  fetid:  caro.~Of  peimns,  rotten, 
withered:  longo  saeculo,  H.:  Putidius  cerebrum, 
mare  addled,  H.— Of  style,  affected,  disgustmg. 

putisoo^  — ,  — ,  ere,  see  putesoa 

puto,  avi  (putasti,  T. ;  putArem,  putAsset,  C), 
fttus,  ftre  [  putus ],  to  dean,  cleanse,  trim,  prune: 
▼item,  v.— F  i  g.,  to  dear  up,  arrange,  settle,  atHust : 
rationes  cum  publicanis,  dose  accounts,— To  reckon, 
value,  estimate,  esteem,  deem,  hold,  eonsidsr,  regard  : 
denariis  qnadringentis  Cupidinem  ilium:  ooubu- 
lem  nibili :  quaecumque  sunt,  deorum  atque  ho- 
minum  putanda  sunt:  tantique  putat  oonubia 
nostra,  0.:  ne  quid  pro  concesso  putetnr:  quos 
pro  nihilo  putavit:  id  nil  puto,  T. :  hominem  prae 
se  nemmem:  turpem  putat  lituram,  H.:  ultra 
Qiiam  licet  sperare  nefas  putando,  H. — To  judge, 
suppose,  account,  consider,  suspeet,  beUsss,  thifik, 
imagins:  bene,  T. :  largituB  est  Ri^o  ?  sic  puto : 
ttt  puto  baeccredia,  Isupposs:  Rem  ipaam  putasti, 
that  is  just  the  point,  T. :  tantutn  esee  in  homine 
sceleris:  etiam  iniquo  loco  dimioandum,  Gs.:  pa- 
tronos  huic  defuturos :  noU  putare,  me  maluisse, 
etc. :  ut  id  emi,  non  auferri  putetur:  Stare  putea, 
adeo  procedunt  tempora  tarda,  O.:  ades  nostra 
ndere  puUt  (so.  se),  O. — To  ponder,  consider,  re- 
Jlset  upon,  w^h:  haec,  T. :  in  quo  primuro  illud 
debes  putare:  Malta  putans,  V. —  7b  bdieM  in, 
recognise:  deoa:  dum  in  Slephantis  auxUium  pu- 
tant,  i.  e.  beOeve  themselves  proteetsd  by,  S. :  maxu- 
mam  gloriam  in  maxumo  iroperio,  i.  e.jM,  S. 

putrefadS,  fSci,  factus,  ere  [puter+facio],  to 
make  rotten,  cause  to  putrefy,  rot:  (teroplum)  im- 
bribus  putrefaciendum,  L. :  potrefacta  est  spina, 
O.— 7b  make  friable,  soften :  saxa  infuso  aceto,  L. 

5atrMod^  — ,  — ,  ere,  inch,  [putreo,  from  pu- 
,  to  rot,  moulder,  decay :  Testis  putrescit,  H. 
pnttidiu^  adj.  [putreo,  from  puter],  roUen^  de- 
cayed: dentee:  pectom,  withered,  d. 

putua,  adj.  with  sup.  [  1  PV-  ],  pure,  bright, 
splendid:  meae  putisaimae  orationes.  JQIC 


P99fe9P 


678 


quadwina 


pyotoflb  ae,  im,  s  irvKr^c,  a  hoour^jmgiliHt  Pb. 

p^ga,  see  puga. 

p^garsilflb  I,  m.,  s=  ir^«/»y«c,  a  kind  tf  ante- 

Pygmaena,  aefj.,  I^fffrmuan,  of  the  /Wntes 
(fabulous  dwarfs  of  Africa):  mater,  i.  e.  Oenoe, 
aueen  of  the  Pygmim,  0. :  vtrgo,  a^mramU  Aiwrf 

pylae,  ftniiB,  /,  =  «^Xch,  a  narrow  pau,  defile : 
Tauri :  SuAides,  Ou. 

P3mit  »«» A  —  «»P«» «  funeral  pUe,  p^e :  In- 
gens,  V. :  Oonstituere  pyraa,  V.,  O. 

pyramid  IdU,  /.,  =  wvpafdt,  «  pyramid,  C, 
Pr.,  Ta. 

Pyranaena,  a<ff„  ofJSfrene,  Pyrenaeans  tnon- 
tes,  <Atf  /y>an<M,  Cs.,  L. :  saHus,  Oa.,  L. — As  wbei. 
m.,  r/M  Pjfreneee,  L. 

pyratlutixii,  l,  n.,  =  Tvpt^pov,  Spanish  ehamo- 
mue,pdlUory,'^FiuT,,0, 


pyxcmuM,  T,  m.,  =  irvpMiroc,  an  aHojf  of  copper 
and  ffold^  ffoUl-bronze,  bronze,  O.,  Pr, 

(pymm,  pymaX  see  pinim,  pirua. 

Ptthagorena  (0.,  H.\  s  nv^cTo^coc,  or 
Pfthagozloua  (L.^  =  Uv^ayopvcoc^a^j.^  I^fthor 
fforean,  of  PyUu^orae  (%  philoa.  oC  SamoB)^ 

1.  PJtllla,  ae,/,  r=  HudJa,  Ou  pri^aUm  of  tie 
Ddphio  Apollo,  the  F^ihoneu,  jyMa,  C,  N. 

2.  Pythia,  Oram,  n.,  =  n^ui,  M«  iyAin 
gamee,  edebrated  at  Delphi  every  fourth  year  ta 
Aofior  of  Apollo,  11^  0. 

PytUoua  ( L.  X  =  nv^unSc,  or  P^tlilna  (C^ 
H.,  Pr.,  lu.),  =  nil^wci  adj,,  Pythian,  Delphic 

pj^ama,  atis,  n.,  =  Tvrurfm,  that  vhieh  is  «pt^ 
out  .*  Qui  pjtisraate  lubricat  orbem,  i.  e.  tpite  out 
wine  on  the  floor,  lu. 

p^tiao^  — ,  — ,  ar6,  =  ffvn^w,  to  tpU  omt:  py- 
tiaando  mode  roiht  Quid  Tini  absumpsit,  T. 

P3r3da,  idis,/.,  =  irvfic,  a  email  box^  casket:  Te- 
neni.— ^  toUet-box, powder-box:  Pyxidaa,  O.,  lo. 


qua,  adv.  [abl.  fern,  of  qui],  of  place,  on  which 
side,  at  which  place,  in  what  direction,  where,  by 
what  way:  in  eo  loco  q«&  nares  aocedere  possent: 
in  templmn  ipse  neeoio  quft  aacendit:  qu&  se  pa- 
rens peraequeretur :  reliquum  apatium,  quft  flumen 
intermittit,  Gs. :  Plurima  quft  silva  est,  O. :  inoea- 
eit,  quft  duxit  praedae  spea,  ezercitua,  L. :  oraa, 
quft  mediua  Uquor  Seoemit  Europen  ab  Afro,  H. : 
quft  murum  doeturi  erant,  L. :  inoerti,  qtift  data 
victoria  eaeet,  &n  which  side,  L. :  ad  omnis  introi- 
ttto  qui  adiri  poterat:  viaa  relaxat,  Teniat  quft 
8UCU8  in  herbaa,  V. :  duae  erant  viae,  qua,  etc.,  N. 
— Where,  to  what  etoteni,  as  far  as:  omnia,  qua 
visus  erat,  oonstrata  telis,  SL :  consedit  in  ripia, 
qua  aequi  muniinento  poterat,  1*. :  quft  terra  par 
tet,  fera  regnat  Erinys,  O.-^F  i  ^,  repeated  in  par- 
titive sense,  quft  .  .  .  quft,  partly  ,  .  .  partly  ;  as 
welt  ,  ,  .  as,  both  .  .  .  and:  usi  sunt  quft  suis 
quisque  quft  totius  ordinis  viribus,  L. :  omnia  oon- 
Testivit  bederft  quS  bosim  villae,  quft  intercolum- 
nia :  quft  doroinus,  quft  advoeati :  quft  falsa  qufi 
vera  iacere,  L. «—  /n  what  manner,  how,  by  what 
method,  by  what  means  :  Qua  facere  id  possis,  no- 
stram  nunc  accipe  roentem,  Y. :  ante  praedioo, 
Antonium  dilectOs^  quft  possit,  habiturum,  in  what- 
ever manner. — To  what  extent,  in  what  deyree,  as 
far  as:  ooSant  in  foedera  dextrae.  Qua  datur,y.: 
statui  non  ultra  atiingere  externa,  nisi  quft  Ro- 
mania cohaereant  rebus,  in  so  far  at,  L. :  si  Qua 
res,  qua  ratio  suaderet,  vellet  k)onu8  . .  .  Esse,  H. 
— Indef,  in  any  way,  to  any  «^tm.— Only  with 
ne :  fieri  potis  est  ut  ne  quft  exeat,  wft  at  all,  T. : 
ne  quft  populus  laboret  cavere,  H. 


qoaoamqaa  (-otmqaa),  adv.,  by  whatever 

way,  wherever,  wheresoever  :  quftcumque  iter  fedt : 
quftcumque  equo  invectus  est,  L. — In  tnsesi :  Quft 
se  cunque  tulit,  Y. — ^Fi  g.,  by  whatsoever  meatu,  by 
all  means:  nisi  roe  quacumque  novas  incidere 
litea  roonuisset  cornix,  Y. 

qnadam-tamia,  adv,,  to  a  certain  pointy  so 
far. — In  tmesi :  Est  quadam  prodire  tenus,  si  non 
datar  ultra,  H. 

quadra,  ae,  f.  [quadras,  from  qnattoor],  a 
sqttare  table,  dimi9g4<Ale:  patulis  nee  paroere  qua- 
dris,  i.  e.Jlat  loaiks  used  as  plates,  Y. :  aliena  rirere 
quadrft,  five  as  a  parasite,  lu. — A  square  bit,  piece, 
morsd:  Et  mihi  dividuo  findetur  manere  quadra, 
H. 

qnadrageni,  ae,  a  (gen,  nf&m,  Cs.,  L.  \  mem. 
distrib.  [quadraginta], /orfy  each:  (tigna)  iuncta 
intervallo  pedum  quadragenftm,  G^.:  columoae 
singulae  sestertits  qoadragenis  miUbus  locatae: 
centuriae  seniorum  et  iunioram,  L. 

quadragenaimiia  (-gSaimnaX  <idj.  [quadra, 
ginta],  the  fortieth :  die  quadragensimo. — As  suhst 
f.,a  tax  of  one  fortieth:  abolitio  quadragesinae, 
Ta. 

qoadrai^ena  (-iea),  atfj.  num.  [qoadragio- 
ts."],  forty  times:  sestertium  tcr  et  quadragieos, 
4,800,000  sesta^ees. 

qnadraglnta.  or  XL  or  XXXX,  num.  [quat. 
tuor],/orfy ;  annos  natua  maior  quadraginta :  XL 
diebus  interpositis. 

qiiadraxui,  antis,  m.  [quattuor],  a/ouHA^rf, 
quarter  ;  esp.,  tA«  fourth  part  <n  an  as,  quarter 
Digitized  by  VjOOV  IC 


quAdraatarivui 

««,  three  vneiae:  in  ooniulifl  domum  qmdrmntM 
iacusM,  L.:  quadrtnte  laTatmn  Ire  (the  ntttal 
price  of  a  bath),  H,^l%e  emaUeet  toin,m  farthing, 
derii^  tniU:  minus  locnples  ino  qoadmnte,  H.: 
nullas,  Itt. 

qttadnntariti^  adj.  [qnadrang],  of  a  quarter, 
of  a  fourth  part:  tabalae,  i.  e.  eealing  chwn  all 
debts  to  one  fourth. — Ceeting  a  quarter  ofanae, 
cottfnff  a  ouadrane :  permutatio,  i.  e.  a  tubstittite 
for  the  pnee  of  the  ttath, 

qnadratum,  I,  n.  [quadratus],  a  square,  quad- 
rcUe:  dimeusio  quadrati:  mutat  quadrata  rotuii- 
dls,  H. — In  astroDomy,  quadrature, 

quadritns,  adj,  [P.  of  quadro],  equared, 
square,  quadrate:  saxom,  sauared,  L,:  aginine 
quadrato  acoederei  in  solid  column,  G.,  U,  S. 

quadriduain  ( quatiid* )» I,  n.  [quattaor+ 
diessl,  a  period  of  four  days:  quadndui  causfl: 
quadriduo  quo  baec  gesta  Bwnt,  four  days  after, 

quadiianniam,  I,  fk  [  quattuor  +  annua  ],  a 
period  of  four  years:  (fundum)  qoadriennium 
possedit :  rettulit  quadriennio  poeL 

quadiilailam,  adv.  [quattuor],  fourfold,  into 
four  parts:  se  dividece,  L. 

quadiifidtia,  adj.  [quattuor +2  FID- 1 /our- 
eieft,  split  into  four  parts  t  Budes,  V. :  Quadrifidam 
quercum  Scindebat,  into  four  parts,  Y. 

quadrigae,  &rum,  /.  [for  quadriiugae],  a  team 
of  four,  four  -  abreast,  four  -  in  -  hand,  four  -  horse 
team. — Of  horses,  with  or  without  the  car  or  vehi- 
cle, nirely  of  the  car  alone :  duabus  admotis  quar 
drigiii,  jn  currfts  earum  hiligat  Mettium,  L. :  Olauci 
Potniiides  mails  membra  absuropsere  quadrigae, 
v.:  ctirru  quadrigarum  vehi:  cum  carceribus  sese 
effudere  quadrigae,  V. :  falcatae,  toith  scythes  fas- 
tened to  the  yoires,  L. :  roseis  Aurora  quadrigis, 
y. :  Apta  quadrigis  equa,  H. — Fig., a  swift  car: 
qwidnjpA  poeticis,  i.  e.  with  utmost  speed:  navibus 
atque  Quadrigis  petimus  bene  TiTere,  le.by  esery 
means  in  our  power,  H. 

quadrigatas,  adj.  [  quadrigae  ],  hearing  the 
stamp  of  a  four-horse  chariot:  nummi,  L. 

qvadrigolaeb  Srum,/.  dim,  [quadrigae],  a  little 
four-horse  team. 

quadriiagis,  e,  adj.  [quattuor +iugum],  of  a 
team  of  four:  eqni,  V. 

quadrliagus,  adj.  [  quattuor +iugum],  of  a 
team  of  four:  eqni,  0.:  currus^  drawn  ly  four 
horses,  V. — Plur.  m,  as  subsL,  a  four-horss  team 
relioquunt  Quadriiugi  spatium,  O. 

qaadiinnui,  adj.  \  quattuor +hiems  ],  of  four 
winters,  four  years  old:  de  quadrimo  Gatone,  when 
four  years  old:  infans  quadrimo  par  (so.  infantiX 
L. :  merum,  H. 


679  quadmplator 

qnadrlnainaTiiia,  a^.  [quadrigeni],  of  fom 
hwndredeadk:  ooliortes, G., L 

quadzliigem,  ae,  a,  num.  distrib,  [quadringen- 
ti], /o«r  hundred  each:  nummi,  L. 

quadringentesimnfl,  a^.  [quadringenti],  ihe 
four  hundredth:  annus,  L. 

qnadrlngentt,  ae,  a,  or  CCCC,  num,  [quat- 
tuor +  centum], /our  hundred:  anni:  GGGG  am- 
phorae: (sestertia),  lu. 

quadrlngantieiia  (-ies)  or  CCCC,  oi/v.rqua- 
dringenti],/<mr  hundred  times  :  HS,  forty  muHons 
of  sesterces, 

qnadripartitna  or  quadmpertitna,  aeff. 
[  quattuor + pars  ],  divided  into  four  parts,  four- 
fold^ouadripartUe:  distributio aocusationis :  oom- 
muution«B4ea42orttm, /oitr/b/dL 

quadiiped&na,  qnadrlpes,  quadrlplaz, 
see  quadnip-. 

qoadiiraiilia,  is,  adj,  f,  [  quattuor +remus], 
with  four  banks  of  oars,  quadrireme:  Geutnripina. 
— As  subst.  (sc.  navis) :  quinque,  Gs. :  quattuor,  L. 

qoadrivium,  I,  n.  [quattuor  +  via],  a  place 
where  four  ways  meet,  cross-way,  cross-road,  lu.,  GL 

quadro,  Svl,  Stus,  &re  [quadrus],  to  make 
square^put  in  order,  arrange,  complete:  quadran- 
dae  orationia  industria,  giving  rhythmic  finish : 
quae  pars  quadrat  auerrum,  H.  —  To  make  a 
square,  run  parallel,  be  exact :  omnia  in  ungnem 
secto  via  Unite  quadret,  V.  —  Fig.,  to  fit,  suitf 
agree,  be  proper :  omnia  in  iittam  quadrant,^  A«r.' 
ad  multa,  suit  in  many  re^wets:  quoniam  tibi  ita 
quadrat, i<  seems  to  yon  so-proper.^-^t  numbers: 
quomodo  DC  (HS  milia)  eodem  modo  quadrarint. 

qttadmm,  I,  n.  [quadrus,  from  quattuor],  a 
square;  hence,  fi^^ fitness, prcfper  order:  in  qua- 
drum  redigere  senteutias. 

quadrupedanak  antis,  JP,  [quadrupes],  going 
on  four  feet,  galloping :  sonitus,  of  a  horse  gallop- 
ing, V.  —  Plur.  as  subst, :  quadrupedantum  Peo- 
tora,  steeds,  V. 

quadrupertitiia,  see  quadripartitus. 

qaadmpea  (qnadripes),  pedis,  a^,  [quattuor 
+pes],  with  four  feet,  on  all  fours:  quadrupedem 
oonstringito,  hand  and  foot,  T. :  Mox  quadrupes 
(infans)  ritaque  tultt  sua  membra  f era  rum,  O. — 
As  9ubsL  m.  and  /.,  a  quadruped,  four-footed  treat' 
ure:  saucius,  Y.:  mmister  non  bipedum  solum 
sed  etiam  quadripedum :  flectit  in  orbem  Quadra- 
pedis  eursOs,  of  his  steeds,  O. 

quadmplator  ( quadri- ),  dris,  m.  [quadm- 
plor],  a  seixer  of  a  fourth  part ;  hence  (because 
informers  were  rewarded  out  of  forfeituresX  an 
informer  for  profit:  quadruplatorum  deterrimua. 
— ^  corrupt  judge,  l^,^^^^^  by  V^OOglC 


qoftdraplAx 


680 


{: 


quadmplez,  ids,  a4j,  [  quattuor  +  PABCr  ], 
'our/old^  quadruple :  ODerariam  (naviiim)  ordo, 
u — Four  :  stellae,  0.  poet, — As  iubtt,^  a  four/old 
ammtnt :  tnagistris  quadruples  dedit,  L. 

quadruplum,  I,  n.  [  qaattuor  +  PLE- 1  four 
Hmet  as  much^  quadruple:  in  anitorem  f  ludlciutn)  iu 
quadruplum  dare,  sentence  iopayfourjcld  damages. 

quaerito,  — ,  — ,  are,  freq,  [  quaero  ],  to  seek 
earnestly^  oak  persistently:  liaec  quor  quaeritet? 
T. :  laua  ac  tel&  victum  quaeritans,  earning,  T. 

quaero,  &.vl,  situs,  ere  [Q^AES-],  to  seek,  look 
for  :  quaerenti  (deae)  defiiit  orbis,  0. :  te  ipsum 
quaerebam,  was  looking  for,  T. :  suos  notos,  Cs. : 
ab  ostio  quaereiis.  Etiiiium,  asking  for:  cum  prae- 
tor quaereretur :  quern  quaeritis,  adsum,  V. :  liberi 
ad  iiecem  quacrebantur :  escam  in  sterquilinlo, 
Ph. :  per  imas  Quaerit  iter  vallls  (Ufens),  Y. : 
oauda  cohibrae . . .  morlens  dominae  veetigia  qiiae- 
rit,  0. — To  seek  to  obtain,  look  for,  strive  for,  seek : 
Bibi  alium  imperatorem,  S. :  in  r^gnum  quaeritur 
heres,  V. :  roilites  ducein  quaerentea :  in  eum  in- 
vidia  quaesita  est,  i.  e,  prejudice  is  excited  :  ad  or- 
Datum  ludorum  aurum:  regia  potestas  bac  lege 
quaeritur:  ne  quaeratur  latebra  periurio:  voce 
pericula,  provoke,  0. :  defensorem  suae  salutis 
earn. — ^With  inf.,  to  seek,  strive,  endeavor,  ask:  ne 
quaere  doceri  Quam  poenam,  etc.,  V. :  Anteqoaro 
. . .  speciosa  quaero  Pasoere  tigris,  i.e.lstme  rath- 
er, H. :  claasibus  advefaebantur,  qui  mutare  sedes 
quaerebant,  Ta.  —  To  strive  to  gain,  earn,  vnn  by 
effoKt,  acquire:  Gonserva,  quaere,  paroe,  T. :  Quae- 
rit ao  timet  ati,  H. :  viotum  volgo,  T. :  confiteri 
sibi  quaesito  opus  esse,  that  he  must  earn  some- 
iidng,  —  To  fed  the  want  of,  mfM,  lack :  Siciliam 
in  uberriroi  Siciliae  parte :  ne  ille  saepe  Persas  et 
Indos  quaesisset,  L. :  quaerit  Boeotia  Biroen,  0. — 
To  tuk,  desire,  require,  demand,  need,  call  for :  quid 
sibi  hie  vestitus  quaerit  ?  i.  e.  ir/io/  do  yon  mean 
byfT.:  collis  pauca  munimenta  quaerebat,  S. : 
qui  tumnltus  dictatoriam  maiestatem  quaesisset, 
made  necessary,  L. :  nego  esse  qiiicquam,  quod  cu- 
itisquam  oratoris  eloquentiara  quaererct:  quaeris 
ut  suscipiam  cogitationem,  quidnara  istis  agendum 
putem. — Fig.,  to  seek  mentally,  think  aver,  medi- 
tate, aim  at,  plan,  devise,  find :  eonsiliuin,  T. :  quo- 
nam  modo  maxime  uiti  sanguinem  nostrum  perear 
rous,  S. :  remedjum :  rationes  ens,  quae  ex  oonieo- 
turS  pendent.  —  To  seek  to  learn,  make  inquiry, 
ask,  inquire,  interrogate:  item  alio  die  Quaerebam, 
T. :  quaerendo  oognoveram :  vide,  quaere,  oircum- 
spice  I :  quaesiturus,  unum  caelum  esset  an  iunu- 
merabilia :  NaturA  tieret  laudabile  carmen,  an  arte, 
Quaesitum  est,  has  been  made  a  qttsstion,  H. :  cum 
Kb  iis  saepius  quaereret,  made  inquiries,  Cs. :  quae- 
ro abs  te  nunc,  Hortensi,  cum,  etc. :  quaesirit  a 
ibedicis,  quern  a  modum  se  haberet,  N. :  quaero  de 
te^  num,  etc. :  Cura  tibi  de  quo  quaererc  nulla  f  uit, 


O. :  in  dominoB  qoaeri  de  aenris  iniquom  eat,  i.  e 
to  exanUns  under  torture  :  quaerit  ex  solo  ea,  quae; 
etc,  Ca. :  habes,  quod  ex  me  qoaeaisti.— 7b  emm- 
ine,iMgitir0kUo,maksi»qmry,in»esiigate:  cofigii 
consules  circa  fora  proficisci  ibique  qoaerere,  C: 
huDC  abduoe,  vinci,  quaere  rem,  T. :  scrotaitts  ania 
quae  potui  et  quaesivi  omnia :  rem  illam :  quonoa 
de  naturA  Caesar  cum  quaereret,  aic  reperiebat, 
Cs. — E  8  p.,  of  judicial  investigation :  de  pecsniis 
repetundis :  dum  de  patris  morte  quaereretur:  at 
veteribus  legibus,  tantum  modo  extra  ordinem, 
quaereretur,  the  investigation  slundd  be  made. — la 
parenthet  cUinses,  to  inquire,  consider:  omniiio^ 
si  quaeris,  ludi  apparatissimi :  noli  quaerere :  ita 
mi  ill  pulcher  hie  dies  visus  est^tn  short:  m  ventm 
quaeritis,  to  speak  the  truth:  si  remm  quaerimos. 

quaentio,  dnis,/  [QVAES-],  an  investigation, 
inquisUi(m :  ad  quaesilotiem  retrabera,  Ta. 

qnaentor,  5ris,  m.  [QVAES-],  an  investigator, 
examining  magistrate,  examiner,  inquisitor,  prose- 
cMting  officer:  ilia  tormenta  regit  quaesitor:  Minos, 
V. :  quaesitori  gratulationem  decrevit :  oonsnles 
et  quaesitor  erant  ex  lllius  voluntate,  i.  e.  M«  prmt- 
tor  (who  conducted  the  trial)i 

quaeaitas,  adj,  with  eomp,  and  ti^x  [P.  of 
quaero],  sought  out,  select,  apeM:  leges  quaeaiuo- 
res,  Ta. :  quaesitior  adufatio^  Ta. :  quaesitisami 
honores,  Ta. — As  subst,  m.,  an  acqui9itio9i,  eamimfs, 
store :  mus  Asper  et  attentus  quaesitis,  II. :  geoos 
Quaesitique  tenax,  et  qui  quaesita  reservent,  0. — 
Sought  out,  inquired;  as  subst.  n.,  a  question,  in- 
quiry:  Accipe  quaesiti  causam,  0.  —  Artificial, 
far 'fetched,  stwiied,  affected,  assumed:  vitablt 
etiam  quaesita  nee  ex  tempore  ficta :  ut  numeras 
non  quaesitus,  sed  ipse  secutus  esse  videatur. 

quaeao,  — ,  —  (ere)  [  QVAES- ].  — Only  W 
pers.  indie,  praes.,  sing,  and  plur^  to  beg,  pray,  he- 
seech,  entreat:  quaeso,  ut  eum  diem  memoriae  man- 
detis :  quaeso  a  vobis,  ut,  in  liao  oausft,  eta :  id 
uti  permittatis,  quaesumus,  L. :  quaeso  obtestor- 
que,  ne :  Decium  quaeso  mecum  oonsulero  factatis, 
L. :  deos  quaeso,  ut  istaec  prohibeaut,  T. :  te  pre- 
cor  et  quaeso,  ut  liceret,  etc. :  hoc  quaeso,  Srre, 
Ut,  etc,  T. — Parenthet,  /  beg,  I  pray,  priihee, 
please:  ubinam  est,  quaeso ?  prithee,  T. :  tit,  quae- 
so, erebro  ad  me  scribe :  quam  ob  rem  aggredere, 
quaesumus,  etc 

quaestioiiltia,  I,  m.  dim.  [quaestus],  a  trifiing 
profit,  petty  gain :  meus. 

quaeatio,  Onis,  /.  [  QVAES-  ],  a  quetiiomng, 
examinaiion,  inquiry,  imvesiigaiion :  explorati  re 
quaestione  captivorum,  Os. :  rem  in  diaoeptatio- 
nem  quaestionemque  vooare,  to  ttumtigatos  res  in 
quaestione  versatnr,  is  under  investigation  s  de  mo- 
ribus  ultima  fiet  qiiaestio,  Iu.  —  Ajudieud  inwas- 
tigation,  examindtum  by  torture,  criminal  inquiry, 
Digitized  by  V^OO^IC 


esi 


qtMUsomnqne 


inqtMthn .-  cum  pnetor  quMStionem  inter  siofr- 
rlo6  esercuiflset,  e<mdMeted  a  trial  for  auaminth 
tion  .*  mortis  patemae  de  servk  patemis  quaestio- 
nem  habere:  qtiaestionem  in  eum  ferre,  demand 
hU  proteeuUon:  placait  qoaeationem  ex  his  ha- 
beri,  L. :  inatituta  ^e  morte:  ad  quaestionem  nb- 
ripi,  to  the  torture:  illom  in  qnaesttonem  postala- 
vit :  quaestiones  sererina  ezercere,  L, :  quaestioni 
praeesse,  to  tit  aajttdge:  tabellae  quaestioDiB,  reis 
orde  of  tttiimiony  at  an  examinatUm  :  quaesttooes 
Iierpetaae,  attmdinff  commimumt  of  criminal  invet- 
tifftUion:  iudex  quaestionis  (i.  e.  quaesitor) :  quae- 
stiones extraordinariae,  inveetiffatione  by  special 
ccmmitaion^  L. :  dtmittere  eo  tempore  quaestionem, 
i.  e.  the  court. — A  queetion,  wuhjeet  of  uumHyation^ 
matter^  caee^  eaiuej  dupute^^d^fieulty^  inquiry:  quae 
(Benientia)  viri  ^imillima,  magna  quaestio  est:  per- 
difflcilis  do  naturft  deorum :  de  moribus  ultima 
fiet  Quaestio,  lu. :  beatos  efficiat  rsapientia)  necne 
quaestio  est^  may  be  ditputed.  —  7^  record  of  a 
judicial  inqtiiry^  minutet  of  evidence:  banc  fictam 
quaestionem  oonscriptsse. 

quaestiuziciila,  ae,  /.  dim,  [quaestio],  a  tri- 
fling inquiry :  alcui  quaestiuncuiam  ponere. 

qaaeator,  oris,  m.  [for  qujiesitor],  a  quaestor 
(originally  two  deputies  of  the  consuls,  to  inves- 
tigate and  try  capital  crimes ;  elected  annually  at 
the  comitia  of  the  tribes.  From  the  earliest  days 
of  the  republic  they  had  the  care  of  public  moneys, 
archives,  and  military  standards,  in  the  temple  of 
Saturn.  Their  number  was  giudually  increased 
to  40 ;  but  most  of  them  were  employed  in  the 
provinces,  assigned  to  them  by  lot):  Gassium  de 
occupando  regno  molientem  quaestor  accusavit: 
a  quaestoribus  diem  dictam  perduellionis  damna- 
tumque,  etc.,  L. :  quaestores  urban! :  a  quaestore 
iiuraeravit,^Mf  by  an  order  on  tiu  quaestor:  cum 
quaestores  sortiuntur:  Ostiensls,  i.  e.  customs-officer 
at  Ostia. — ^F  i  g. :  quaestor  uon  imperi,  sed  doloris 
mei,  i.  e.  guardian. 

qnaestdiitifl,  adj.  [quaestor],  of  a  quaestor^ 
gitaettorian:  officium  quaestorium,  a  quaestores 
duty:  adulescentes  lam  aetate  quaestorios,  in  age 
eligible  to  the  qttaestorsfiip :  comitia :  poita  (in  a 
ciimp),  near  the  quaestor*s  tent^  L. :  legatus,  with  the 
rank  ofquaeetot*:  iuvenls,  teho  has  been  quaestor^ 
Ta. — As  eubst.  m.,  one  who  has  served  as  quaestor, 
an  ex-quaestor^  C. — As  subst.  n.,  the  quaeittor's  tent 
(  sc.  tentorium ),  L. :  me  in  quaestoriumque  per- 
duxit,  the  quaestor^  rmdettee  (se.  aediflcium). 

qnaestaosiui,  adj.  with  comp.  and  supk  [quae- 
stusl  gaififul,  projUable^  advantageous,  lucrative^ 
productive:  scientia:  mercatura:  hoc  multo  est 
quaestuosius,  quam,  eto. :  benignitas  quaestuosior : 
quaestuosissima  officina:  edictum.  —  Of  persons, 
fuH  ofgain^  acquiring  wealth:  gens,  Ou.  — Fond 
of  gain,  eager  for  profit,  acquisitive  :  homo. 


qaaastnra,  ae,/.  [Q VAES.]«  the  office  of  quaes' 
tor,  quaestorship :  quaestura  primus  gradus  hono- 
ris: ex  quaesturft  oonsulatum  petere,  L. —  The 
qttaestw/^s  chest,  pMis  fuasds  :  translator  qnaestu- 
rae. 

qaaefltQB,  Qs  (old  gen,  quaestuis,  T. ;  qnaestl, 
T.),  m.,  a  gaining,  acquiring,  gain,  acquisition, 
profit,  advantage:  ad  quaeslQs  pecuniae  merca- 
turasque  vis,  Cs. :  consequendi  quaest&s  studio: 
quaestus  ao  lucrum  unius  aiini  et  unius  agri :  qui- 
bus  fides,  decus,  omnia  quaestui  sunt,  are  venal, 
S. :  quaestui  habere  rem  p.,  to  use  public  office  for 
personal  gain :  iudicio  abuti  ad  qunestum  :  pccu- 
niam  in  quaestu  relinquere,  to  let  money  ai  inter- 
est :  hos  quaestlls  recipere :  decuraanorum  nomine 
ad  sues  quaestds  esse  abusum. — A  way  of  making 
money,  business,  occupation,  employment,  trade: 
meretricius :  de  quaestibus,  qui  liberales  habendi. 
—  Of  courtesans :  quaestum  corpore  f acere,  L. : 
quaestum  occipit,  T. :  in  quaestu  pro  meretrice 
sedet,  O.  —  Fig.,  gain,  profit,  advantage  :  qui  sui 
quaest&s  causil  fictas  suscitant  sententias,  Enn.  ap. 
0. :  nullum  in  eo  facio  quaestum. 

qualibet  (-lubet),  adv.  [abl.  from  quilibet], 
where  y<nt  will,  everywhere  :  eat  tutus  qualibet,  To. 
— In  any  way,  at  tUl  hazards  :  notus,  Ct. 

qnaliik  e,  promom,  adj,  [2  OA-]. — L  Interrog., 
how  constUtUedt  ^f  vAo/  ^ort,  of  wluU  nature,  what 
kind  of  a:  qoaiis  oratoris  putas  esse  historiam 
sorlbere?:  quails  est  istorum  oratio?  what  kind 
of  a  tpeeeh  is  that  /-—In  indirect  questions :  metuo 
qualem  tu  me  esse  hominem  existumas:  qualis 
essei  natura  mentis,  cognoscere,  Os. :  doce  me 
qaales  sint  oorpore,  what  sort  of  a  body  they  have, 
*-In  exclamations :  Hei  mihi,  qualis  erat !  what  a 
man  I  V. :  die,  qualem  te  patriae  custodem  di  ge- 
nuerunt  I  Enn.  ap.  G.  —  II.  Relat.,  so  constituted, 
of  such  a  kind,  such  as,  as  (often  correl.  with  tcUis): 
ut  qualem  te  iam  antea  populo  R.  praebuisti,  talem 
te  et  nobis  impertias :  in  hoc  bello,  quale  bellum 
nulla  barbaria  gessit,  the  like  of  which :  equitum 
acies  qualis  quae  iiistructissima  potest,  L. :  bis  sex 
. . .  Qualia  nunc  homimim  producit  corpora  tellus, 
y. :  Cui  mater  sese  tulit  obvia,  qualis  equos  fati- 
gat  Harpalyce,  like  Harpalyee,  when  she  wearies, 
etc.,  V. — In  quotations  and  citations,  cut,  a« /or  tf»- 
stanee,  as  for  example:  aperta  et  clara  (somnia), 
quale  est  de  illo,  eta — Adverb.,  as,  just  as:  Qualis 
maerens  philoroela  qtSeritur  fetils,  V. :  falcata 
Cauda  est,  Qualia  sinuantur  oornua  lunao,  O. — 
Indef,  as  subst.  fl>,  things  endowed  with  qualities  .* 
et  ilia  effici  quae  appellant  qualia. 

qnalls-oiunqiie,  qualecumque,  adj,  I.  Ret., 
of  what  quality  soever,  of  whatever  kind:  sed  ho- 
mines benevolos,  qualescumque  sunt,  grave  eet  in- 
sequi  contumelift,  be  they  as  they  may. — In  tmesi : 
quale  id  cumque  est:   Qualis  enim  cumque  eai 


qnaliflllbttt 


688 


clbwmm 


(stniotiira  carminis),  0. — ^IZ.  Inde/,^  of  amiff  kind 
fohateveTy  any  without  tUaiindian:  qualioamque 
urbU  Btatu  sisti  potuisse,  L. :  pluris  qualemcam- 
que  vitom  honestii  morte  aestimare,  Cu. :  Sin  qua^ 
lemcumque  locum  sequimur. 

qnalis  -  Ubet,  qu&lelibet,  pron,  indef,^  of  what 
9ort  you  will:  formae  liUerarutn. 

qualitaflt,  fltis,^.  [qualis],  a  quality^  property, 
nature,  state,  condition  :  aliqua. 

qualiter,  adv,  [qoalis],  jtM<  a«,  as,  O. 

qnaluB,  I,  m.,  a  wicker  basket^  work-basket: 
spiaao  vimine  qualos  deripe,  Y. :  Tibi  qualum  puer 
aufert,  H. 

qoam,  adv.  [qui]. — RelaL,  in  what  manner^  to 
what  degree,  1u>w  ffreatly,  how,  how  much:  Descis 
quam  doleam,  T. :  vide,  quam  te  aroarit  is :  decla* 
nivit  quam  odisset  senatum :  dooebat,  quam  vete- 
res  quamque  iustae  causae  intercederent,  Cs. :  ut 
sentias  quam  vile  sit  oorpus,  L.:  Vive  memor 
quam  sis  aevi  brevis,  H. :  ut  nobis  teropua  quam 
diu  diceremus  praestitueres :  mire  quam  iUius  loci 
oogitatio  delectat  (i.  e.  mi  rum  est,  quam,  etcX  toon- 
derftdly. — Interrog.,  howf :  quam  avldum  in  pe- 
cuniis  (hunc  fuisse  censetis)  ? :  quam  roultis  custo- 
dibus  opus  erit  ? :  quam  longe  est  hinc  in  saltum 
vestrum?— In  exclamations,  AO10/  howveryfr  quam 
cuplunt  laudari ! :  quam  terribtlis  aspeetti  (ince- 
debat)!:  quam  nihil  praetermittis  in  consilio  dan- 
do  ! :  Quam  paene  regna  Proserplnae  ndimus  I  H. 
— E s p.,  in  comparisons,  in  what  degree^  as:  nihil 
est  tam  populare  quam  bonitas :  quid  est  oratort 
tam  necessarium  quam  vox  f :  tam  diu  requiesoo, 
quam  diu  ad  te  scribo :  tam  esse  clemens  tyran- 
nus,  quam  rex  importunus  potest :  quam  quisquie 
pessume  fecit,  tam  maxume  tutus  est^  8. :  tam  sum 
amicus  rei  p.  quam  qui  maxime :  Non  verbis  did 
potest  Tantum  quam  navigare  inoommodumst,  T. : 
maria  aspcra  turn  Non  ulTum  pro  me  tantum  oe- 
pisse  timorem,  Quam  ne,  etc.,  Y. :  intends,  non  ab 
ira  tantum,  qnam  quod  nrbs  videbatur,  etc.,  L. : 
dimidium  tributi  quam  quod  regibus  ferre  soliU 
erant,  haff  as  rmich  tribute  as,  etc,  L. :  nihil  aeque 
eoe  terruit,  quam  robur  imperatoris,  L. :  quam 
mulUi  grandine  nimbi  crepitant,  sic  letibns  beros 
Creber  pulsat,  V.  —  With  dlips,  of  torn,  as  much 
as,  to  the  extent  that,  as..  ,as:  quam  voletis  maiti 
dicent,  as  many  of  you  as  choose:  quam  diu  vixit, 
all  his  life:  quam  diu  tu  voles,  as  long  as  you  wilit 
non  militum  fidueia  quam  iuventutis,  not  so  much, 
L. :  tyrannus,  qnam  qui  umqnam,  saevissimus, 
never  surpassed  in  cruelty,  L. :  Huo  tttrba  niebat 
. .  .  Quam  multa  cadunt  folia,  as  wumeroue  as,  Y. 
—With  sup.  and  possum  or  (old)  quso:  ut  te  redi- 
mas  captum  quam  queas  Minumo»  at  the  lowest 
price  you  can,  T. :  quam  plurinuM  potest  equites 
educit,  S. :  quam  maximis  potest  itineribus  perve- 
nit,  Ce. :  quam  maxime  possem,  oontenderem,  to 


ths  utmost  of  my  jtrnwr.— With  ss^.  and  oB^.  of 
possum,iH  ths igkest  degree^as » . .  as postihle, ex- 
tremely, very:  quam  minimum  spati  daretur,  the 
shortest  Hme  possible,  C& :  quam  plarimo  vendere, 
at  the  highest  pries:  ut  quam  primum  aooederet, 
M  soon  as  possible:  quam  primvaa,  forthseiih^  V. 
— G  o  1 1  o  q. :  quam  f amiliariter,  very,  T. — Iinplf • 
ing  difference  of  degree  (after  a  eomp.  or  word  of 
comparison), iAan;  acriorquam  ego  sum:  omaia 
sunt  citius  facta  quam  dixi:  nee  diutius  vixit  quam 
loouta  est :  at  aditus  son  magis  nobilitati  quam 
virtuti  pateret:  istas  tu  partis  potius  quam  defee- 
tionera  vocaa  ? :  Kec  Ubi  grata  minus  pieias  . . . 
Qnam  fuit  ilia  lovi,  O. :  se  temere  magia  quam  sa- 
tis eaute  inferra,  L. :  non  loeota  est  ferocias  quam 
poottlum  inpavide  hauait,  L. :  speciem  glonae  ve- 
hementiuB  quam  caute  appetebat,  Ta. :  maiorem 
pectmiam  polliceri,  quam  quantam  hie  dedisset: 
ne  libentius  haec  evoroere  videar  qnam  verius, 
with  more  satisfaction  than  accuracy  :  pestilentia 
miuacior  quam  pemiciosior,  more  threatenmg  than 
destructive,  L. :  turbavit  ordinem  non  aerior  quam 
pertinacior  impetus,  L. :  quid  hoc  fieri  turpius  po- 
test, quam  eum . . .  labi :  ne  aliter,  quam  ego  velim. 
meum  laudet  ingenium,  otherwise  than  as  Iwuked' 
quis  antea,  quis  esset,  quam  cuius  gener  esset,  au- 
divit  ?  sooner . . .  than  :  pridie  quam  a  me  in  ooae^ 
tus  eo  profitere,  on  the  day  before,'  virtns  nihil 
aliud  est  quam  in  se  perfecta'natura:  nil  aliud 
agens  quam  ut,  etc.,  with  no  other  purpose  than, 
etc,  L. :  saepe  supra  feret,  quam  fieri  poasit,  more 
than:  ultra  qnam  satis  est,  producitun—^Praegn., 
after  verbs  implying  preference  or  superioritT, 
rather  than:  praestare  omnis  perferre  acerbita- 
tes,  quam  non  civibus  parentarent,  Os. :  si  eligere 
coramodissimum  quodque,  quam  sese  uni  vellent 
addicere:  esse  quam  videri  bonus  malebat,  S.: 
malae  rei  se  quam  nuIHus  duces  esse  volnnt,  L. : 
statuit  congredi  quam  refugere,  N. — After  expres- 
sions of  time,  later  than,  afler  that,  after  :  die  vi- 
censimo  quam  creatus  erat  dictatura  se  abdicarit, 
L. :  anno  treeentenmo  altero  quam  oondlta  Jtoma 
erat,L. 

quam  diu,  as  long  as  ;  see  quam. 

quam  dudum,  how  long  ?  see  dudum. 

quam-libet  or  quam-lnbeti  adv.,  at  pleasure, 
according  to  incUnaOon:  Quamlibet  lambe  oti<i, 
Ph. — As  much  as  one  mtf,  however  much,  to  any 
extent,  in  any  degree:  quodvis  quamlibet  tenne 
munusoulum :  ignotae  man&s,  however  stran^  0. 

qnam  ob  rem  (less  correctly  quamc^rem).— 
Interrog.,  for  what  reasonf  on  what  aeeountf 
wherefore f  wkyf:  sors  ducitur,  quam  ob  rem?: 
quaeaivit,  quam  ob  rem  venissent :  cum  qoaereret 
quam  ob  rem  Ariovistua  non  deoertaret,  Giu — 
Rdat.,  on  aeeount  of  whiek,  wherefore,  wk^:  Mol- 
toe  Bant  caa<««,  gw^^c>^  ^em^^^^uSere, T.: 


nimti  yJwriwil 


688 


qiuuito  optre 


rerum  illud  est,  <|uam  ob  ram  baec  oomniemoreiD. 
— CoUoq.,  of  a  person :  is,  quam  ob  rem  hue  vene- 
ram,  Riw  abiit, /or  mAom  Moke^  Ti— In  traiisitioOi 
and  for  ihu  rta$(m,  and  there/orf:  quam  ob  rem 
quaeao  a  robis,  ete. 

quam  plnTimi,  see  quam. 

quam  piidem,  see  pridem. 

quam  primnm,  forlhwUh^  om  mxm  om  pombU  ; 
see  prim  um,  quam. 

quam- quam  (quanquamX  wf^.^  though^  ai- 
thotaffky  albeiit  notteithUanding  thai:  quamquam 
blanda  voce  vocabara:  quamquam  eet  seelestus, 
T. :  quamquam  non  venit  ad  finem  Um  audaz  in* 
oeptum,  tamen»  etc,  L. :  Romani,  quamquam  f essi 
erant,  S. :  Quamquam  festinas,  non  est  mora  longa, 
H.:  quamquam  alii  dioant  aequo  caram  esse,  etc. : 
quamquam  quid  facturi  f ueritis  dubitem :  quam- 
quam sint  in  quibusdam  malis,  umen,  etc. :  Ro- 
roaois,  quamquam  proeul  a  patria  pugnarent,  etc., 
Ll*.  quamquam  nonnullis  leve  visum  ire  putem, 
N. :  quamquam  nulla  merita  cuiquam  ad  domina> 
tionem  pandere  Tiam,  L. — £  1  li p t :  aori  Tiro, et 
quamquam  advorso  popnli  partium,  fama  tamen 
aequabili,  S.:  omnia  ilia,  quamquam  ezpetenda, 
etc  —  In  transitions,  and  ye/,  aiikcmpK^  however, 
ye/,  neiferikeUeM,  nUwitheianmnff:  quamquam,  quero 
potiasimum  Herculem  colamus,  soire  sane  velim : 
quamquam  te  quidem  quid  hoc  doceam :  Quam- 
quam o !  sed  superent,  etc.,  V. 

quam-Tls,  adv.  and  eonj.  X.  Adv.,  a$  yot$  wiU, 
as  mzieh  at  you  vnli,  however  mneJi^  a»  much  eu  poe- 
eihUy  very  much,  extremeiy,  exeeedinyly:  quamvfs 
multos  nominatim  proferre,  OMymanberr  quamyis 
callide,  quamvis  audacter,  quamvis  impudenter: 
quarovis  pauci,  Gs. :  quamvis  vitioeissimns  orator. 
— ^U.  Conj.j  as  much  aeyou  will,  how  mueA  aoever, 
however  mucK,  although,  alkeU:  homines,  quamvis 
in  turbidis  rebus  sint,  tamen,  etc :  quamvis  mihi 
res  non  placeat :  ipsas  quamvis  angusti  terminus 
aevi  Excipiat,  At,  eto.,  V. :  seneotus  enim  quamvis 
non  sit  gravis :  quamvis  patrem  suum  numqimm 
viderat:  erat  inter  eos  dignitate  regift,  quamvis 
carebat  nomine,  N. :  quamvis  infesto  animo  et  mi- 
naci  perveneras,  L. :  amat  noetram,  quamvis  est 
rustica,  Musam,  V. :  quamvis  tacet  Hermogenes, 
H. :  quamvis  tamen  oderat  illam,  0. — £  U  i  p  t. : 
res  bello  gesserat,  quamvis  rei  p.  calamitosas,  atta- 
men  magnas :  ratio  quamvis  falsa. 

qui'-nam,  odk,  Ity  what  way,  whert:  quanam 
in  aiium  orbem  transirent,  L. 
(quandtn),  see  quamdiu. 
quando^  adv,  and  conj,  I.  Adv.,  at  what  timef 
wheat:  Do.  venit  Ohaerea.  PA.  quando?  Do. 
hodie,  T. :  quando  es  persecutus  t :  0  ms,  quando 
ego  te  aspiciam  ?  quandoque  licebit  t  etc.,  H. :  non 
intellegitnr,  quando  obrepat  seneetus:  Quaeres, 


quando  Itenim  paveas^  H. — Indef.,  after  im,  num, 
or  M,  of  wihai  ihne  eoener^  ai  any  time,  ever,  vome 
time,  eome  day:  mihi  mea  ne  quando  obsint  pror 
videre:  num* quando  vides?  etc.:  quaestio,  num 
quando  amici  novi  veterihus  sint  anteponendi: 
quod  si  quando  accidit:  si  quando  umquam  me- 
minerint,  etc.,  L. — ^11.  Conj.,  of  time,  when,  at  the 
time  that :  turn,  quando  legatos  Tjrum  misimus : 
Putet  aper,  mala  copia  quando  sollicitat  stoma* 
chum,  H.:  adflata  est  numine  quando  (Sibylla), 
v.  —  Of  cause,  nitre  then,  heeauee  then,  eince,  at, 
eeeiny  that,  inatmueh  at :  quando  hoc  bene  suo- 
cessit,  T. :  Due  me  ad  earn,  quando  hue  veni,  T. : 
quando  fgltnr  virtus  est  adfectio  animi  constans : 
nunc,  quando  per  illam  ( Fortunam  )  licet,  S. : 
quando  iniussu  populi  facta  est,  L. :  Quando  pau- 
periem  borres,  U. 

quando-oumque  (-oonque),  adv,  Z  Relat., 
at  what  time  aoever,  at  whatever  time,  whenever,  aa 
often  at,  at  toon  at:  Quandocumque  trahunt  in- 
visa  negotia  Romam,  H. :  Yir  bonus,  Quandocum- 
que decs  placat,  H.  — ZI.  Indef.,  at  tome  time  or 
other,  in  due  time:  Quandocumque  mihi  poenas 
dabis,  O. — In  tmesi :  Gamilus  hunc  quando  con- 
sumet  cumque,  H. 

quandd-que,  adv.  I.  Rdat.,  at  what  time  to- 
ever,  whenever,  whentoever,  at  often  at:  quandoque 
te  in  iure  conspicio:  ut,  quandoque  idem  prodi- 
gium  nuntiaretur,  feriae  agerentur,  L. :  Indignor, 
quandoque  bonus  dormitat  Homenis,  H. — Since, 
inatmueh  at:  quandoque  tu  extra  ordinem  pugna- 
sti,  etc.,  L. :  auandoque  tu  null&  umquam  mihi  in 
cupiditate  deiuisti. — ZI.  Jndefin.,  at  tome  time,  at 
one  time  or  other :  commoraturus,  quoad  ille  quan- 
doque veniat:  ne  quandoque  parvus  hie  ignis  in- 
cendiura  exsuscitet,  L. 

quando-quidem  or  quando-quidem,  adv.^ 
eince  indeed,  since,  teeing  that :  quandoquidem  tam 
iners  sum,  T. :  quandoquidem  tu  istos  oratores 
tantopere  laudaa :  Dicite,  quandoquidem  in  molli 
consedimus  herbft,  V. 

(quanquam),  see  quamquam. 

quanto,  adv.  [aU.  n,  of  quantus],  by  how  much, 
by  at  much  as,  according  at :  qnanto  diutius  Abest, 
magts  cupio  tauto,  the  longer  he  is  away,  T. :  quan- 
to  gravior  oppugnatio,  tanto  crebriores,  Cs. :  tanto 
minor,  quanto  est  honestius  coromoveri :  quanto 
praeciarior  vita,  tanto,  etc,  S. :  exponere,  quanto 
ante  providerit,  how  long  before. 

qnanto  op«ra  (notquantopere),  adverb,  phratt 
[quantus+opus],  with  how  great  effort,  ?iow  cart" 
fuUyi  ilia  notlora,  quanto  se  opere  custodiant 
bestiae:  quantoque  opere  eius  municipi  cau»& 
laborarem.  -—  How  greatly,  how  much :  did  non 
potest,  quanto  opere  gaudeant:  neque  enim  tanto 
opere  diaputatio  desiderata,  quanto  opere,  etc.,  so 
eagerly  at.  Digitized  by  ^OOglC 


064 


(|tlldlAllSVlA 


qoantaliim,  a«fcr.  [quantalas],  ham  iiUU:  qiian- 
talum  iudicare  pomemufl :  quantolum  interest,  at- 
rvm,  etc.,  how  littie  difertrue  it  makm. 

quantultiB,  tufj.  dim,  [quantus],  how  HttUt  hov 
MtnaU,  how  tnfiing:  quantulus  (sol)  nobis  Tidetar ! : 
quantula  sint  hominum  corpuscala,  lu. — As  tubd. 
n. :  Qaantulum  eDim  summae  cnrtabit  quisque 
dienim,  etc,  how  little,  H. :  reddidit  quantulum 
visum  est,  <m  liUU  asj^eaaed  him:  quantulum  mi- 
Utum,  Ta. 

quantuliiB  -  onmque,  acumque,  umcumqae, 
ac&'.,  however  small,  Jtow  little  soever^  howenter  tri- 
fling: mea,  quautulacumque  est,  facultas :  Quan- 
tulaciimque  adeo  est  occasio,  lu. — In  troesi:  quan- 
tulum id  cumque  est — ^As  tubtL  n.,  Itoweoer  little, 
however  insignifieant  a  thing:  quantulumcumque 
dicebamus. 

quantum,  euiv.  [quantus],  (u  mMch  oc,  «o  miich 
<u,  to  as  great  an  extent:  erus,  quantum  audio, 
uxore  excidit,  as  far  as  I  hear,  T. :  quantum  su- 
spicor,  as  far  as  I  ean  coiytcture,  T. :  Quantum  in 
me  f  uit,  ieci,  to  my  best  ability :  non  igitur  adhoo, 
quantum  quidem  in  te  est,  intellego  deos  esse,  i.  e. 
for  all  yoii  have  said  to  prove  it:  castris,  nisi 
quantum  usQs  cogerent,  tenebatur  miles,  L. :  Quan- 
tum ad  Pirithoum,  as  far  as  concerned,  0. :  ut, 
quantum  liomo  possit,  quam  cautissime  navigem  : 
quantum  maximft  voce  potuit,  at  the  very  top  of 
his  voice,  L. :  quantum  maxime  adcelerare  poterat, 
as  fast  as  ever,  L. :  tu  quantum  potest  Abi,  as 
quickly  as  possible,  T. :  ea,  quantum  potui,  feci,  as 
weU  as  I  could:  ut  hunc,  quantum  possent,  suble- 
varent,  to  tfieir  utmost  ability,  —  How  much,  fiow 
far,  to  how  great  an  extent :  quantum  intersit,  vi- 
dete :  quantum  possent,  ostendere. — With  compp., 
the  more,  t?t£  greater:  quantum  se  magis  insinua- 
bant,  eo  acrius,  etc.,  L. :  quantum  angebatur  roili- 
turn  numerus,  tanto  maiore  pecunia  opus  erat,  L. 
— With  ellips.  of  tanto :  quantum  incresceret  aetas, 
voltQs  minus  vigentes  erant,  L. 

quantumoumque,  atfv,  [quantuscumque],  as 
much  soever,  as  much  as  ever. 

quantumlibet^  adv,  [quantuslibet],  how  much 
soever:  quanturolibet  intersit,  L. 

quailtumvifl,  adv,  [quantusvis],  how  much  so» 
ever,  liowever :  quantumvia  rusticus,  H. 

qURUtUB,  pronom.  adj.  [2  GA-].  I.  Rdat,^ 
oorrel.  witli  tantun,  of  what  size^  how  much,  «u: 
tantum  bellum,  quantum  numquam  fuit :  quwitas 
pecunias  aoceperunt,  tantas  oommunioant,  eto^  Ga. : 
tanta  est  inter  eos,  quanta  maxima  ease  potest, 
distantia,  the  greatest  possible  difference, -^  With 
dlips,  of  tant}4s,  eu  great  as,  as  much  as:  quantam 
quisque  multitudinem  pollicitus  sit,  Cs. :  poUioeri 
quantam  vellent  peouniam:  quanti  argeuti  opus 
fuit,  accepit,  L. :  qualia  quantusque  Polyphemus 


. . .  Centum  alii  (sc.  teles  tentiqne),  Y. :  Aete  est 
nox,  quante  fuit,  i.  e.  the  UveUmg  night,  O. :  nequt- 
quam  oum  qoantia  oopits,  etc.,  with  90  small  e 
force,  L.:  ut  quantae  maximae  possent  copiu 
traioerentur,  L^As  subsL  n.,  as  miMA  €Mt,  ail  that 
as:  tantum  pecuniae,  quantum  satis  esit:  tfo 
tantundem  dabo,  quantum  iile  popoBoerit  ? :  nltul 
praetermissi,  quantum  facere  potui :  te  di  deaeqoe 
omnes,  quantumst,  perduint,  all  there  are  of  them^ 
T. :  quantum  poposcerit,  dato.  —  E  s  p.,  genit.  of 
price,  for  how  muck,  at  the  price  that:  qaanti  !o> 
caverint,  tantam  pecuniam  solvendam :  f romes- 
turo  tanti  fuit,  quanti  iste  aestimavit,  was  worth 
the  price  he  vaUtod  itat :  plus  Incii  addere,  quam 
quanti  venierant  —  H.  InUrrog,,  as  adj^  hot 
greatf  how  muehf  of  what  amount  f  :  qoanu  ca- 
lamitaa  populo,  si  dixerit?  etc :  id  ipsam  quantae 
divinationts  est  scire?:  (virtutes)  quantae  atque 
quam  multae  sunt!:  perspidte,  quantum  illad 
boUum  factum  putetis:  quanto  Uli  odio  eaeet, 
oogitobat:  quae  qualiacumque  in  me  sunt  (roe 
enim  ipsum  paenitet,  quanta  mnt),  etc,  i.  e.  that 
th^  are  so  small — As  subst,  n.,  hiw  muik:  quan- 
tum terroris  inicit  I :  quantum  est,  quod  desit  in 
istis  Ad  plenum  faeinus  ?  i.  e.  how  little,  O. :  quan- 
tum inportunltatis  liabent,  their  insolenee  is  ss 
great,  &:  meminerant  quantum  aooepisaet:  in 
quibus  quantam  tu  ipse  speres  facile  persfNcio, 
i.  e.  how  Uttle.'^E  s  p.,  genit,  of  price,  at  what  pnet, 
of  what  value,  how  dear :  Emitt  quanti  ?  T. :  Quan- 
tist  aapere  I  ffow  fine  it  w  /  T. :  atotiute,  quanti 
hoc  putetis,  what  value  you  <dUuh  to:  quanti  aoc- 
toritas  eius  baberetur  ignorabaa?  how  highly  wbs 
esteemed:  vide,  quanti  apud  me  sis,  how  I  priie 
vou :  quanti  est  ista  hominum  gloria,  how  worth 
less :  legatorum  verba,  quanti  f eoerit,  pericula  mea 
declarant,  how  little  he  eared  for,  S. 

quantna-oumqncb  tacumque,  tumcomqae, 
acf^'.,  how  great  soetter,  of  whatever  siae:  bona, 
quantaeumque  erant:  omnia  adbuc,  quantacum- 
que  petiada,  obtinuistis,  L.~^Sbwe9er  small,  how- 
ever little:  quantuscumque  sum  ad  iudicandum, 
whatever  my  judgment  may  be  worth  :  factiltaa,  quae 
quantaeumque  in  me  est,  however  triJUmg:  data 
quantioamque  qoiete  temporis,  ever  so  short,  L. 

quantus-lfbeti  talibet,  tumlibet,  atff^  as  greet 
as  you  please,  how  great  soever,  ever  so  ginsat :  quan- 
talibet  magnitudo  hominis  ooncipiatur  animo,  L : 
quantolibet  ordine  dlgnus,  0. :  facilitas,  Ta. :  Ser- 
rano Gloria  quantalibet  quid  erit*  what  wiU  any 
amount  of  glory  be  worth  f  lu. 

quantus  quantn%  pronom^  adj^  howettr 
great:  Tu,  quantus  qnantu'a,  nil  nisi  aapientia 
es,  every  inch  of  you,  T. — ^As  subst,  n,,  in  ^niL  of 
price,  at  whatever  price,  at  any  cost:  sed  quanti 
quanti,  bene  emitur  quod  aeoesse  est 

quantua-Yia»  tavia,  (uiaviL  o^l.  as  fiiaw&  as 

Digitized  by  VjOOVTIC 


qaaproiptar  6 

you  wiU^  a»  grtai  <u  yov  fieate,  howner  great: 
quantasvis  copias  sustinen  posse,  Os. :  portum 
satis  aiDpIum  quaiitaevis  classi./or  anyJUd  how- 
ever large,  L. :  esse  quautivis  preU,  T. 

qua-pzopter,  adv. — lHierroff,y/or  what^  where- 
fore^why:  parnmper  opperire  liio :  Jify.  Quaprop- 
ter?  T.  —  Relate  wkerejforey  and  mi  ihU  aeamrU: 
quapropter  hoc  dicam,  numquam,  etc-^In  tmesi : 
Qua  me  propter  exanimatum  eduxi,  T. 

qua  re  or  qvare,  adv.,  hg  what  meani  t  where- 
bgf  kovof:  Qu^  si  nunc  fortunatus  fias  ?  CA.qa& 
re  ?  T. — Bg  means  ofwhiehf  vthereby,  in  order  that: 
res  novae,  qu&  re  luxnria  reprimeretur,  N. :  per- 
multa  diet  possunfc,  quA  re  intelle^tur,  etc. — 
J^rom  what  cause  f  on  what  aecounif  where/ore  f 
rehyf:  qua  re  negast!  Illnd  te  fuisse  laturum?: 
qnil  re  Templa  ruunt  antiqua  ?  H. — Bg  reason  of 
whieh^  M>  that:  accendis,  quA  re  cupiain,  etc.,  i.  e. 
you  infame  my  desire^  H. :  quaeramus,  quae  tanta 
vitia  f  uerint  in  unico  filio,  quft  re  is  patri  displice- 
ret.  —  And  for  thai  reason,  wherrfore,  therefore  : 
qu&  re  sic  tibi  eum  oommendo,  ut,  etc. :  quS  re 
pro  certo  habetote,  S. 

qnartadeonmani,  Orum,  m.  [quartns  deci- 
mus  ],  soldiers  of  the  fourteenth  legion,  Ta. 

quartaniui,  a^,  [quartus],  ofthefburth^  occur- 
ring on  the  fourth  day,  quartan :  febris. — As  subst. 
f,  (sc  febnsX  an  ague  occurring  every  fourth  day, 
quartan  ague:  iu  quartanam  conversa  vis  est 
morbi:  frigida,  H. — As  subst,  m,:  quartani,  sol- 
diers of  the  fourth  legion^  Ta. 

qnartaziiui,  I,  m.  [quartus],  a  fourth  part  of 
a  sextarius,  small  measure,  gill  i  viui^  L. 

quarto^  ''dv.  [qaartus],/or  the  fourth  time,  0. 

quarttim  or  IV,  adv,  [quartU8],/or  the  fourth 
time  :  eo  qnartam  consule :  declarati  coi^sales . . , 
Flaccus  IV,  L. 

quartos  or  IV,  adj.  [quattuor],  the  fourth: 
dies  ladorum :  in  ante  diem  IV  Kalendas  Decem- 
bris :  pars  copiarum,  Cs. :  quartus  ab  ArcesilA»  the 
fourth  from  ArcesHas  :  pater  (i.  e.  abavus),  V. — 
As  stihst.  m.  (sc  liber) :  in  quarto  accusationis,  the 
fourth  book. 

qnartoa-deoimuB,  num.  adj.,  the  fourteenth: 
legio,  Ta. 

qua-ai,  adv.  I.  In  hypothetical  comparison, 
as  if,  just  as  if,  as  though :  modo  introivi.  /SI. 
quasi  ego  quam  dndiim  rogem,  as  if  I  asked^  T. : 
ftdsimulabo,  quasi  nunc  exeam,  wiR  make  aeift.: 
cur  nomen  petts  quasi  incertum  sit  f :  loquor,  quasi 
ego  tHud  fecerim :  quasi  tute  noris,  ita  salutas  ? : 
Imec  perinde  loquor,  quasi  debueris:  quasi  non 
omnes  eins  soeleris  testes  essent  f uturi,  sic  metuit, 
»eta :  quasi  vero  paulum  inter  e\et,jtut  as  if,  T. : 
quasi  vero  consili  sit  res,  Cs. :  quasi  vero  ignotus 
nobis  f  uerit  splendidus  eques :  quas  (iitterms)  sic 


16  quatar 

avide  adripui,  quasi  sitim  ezplere  cupiens :  sio  est 
hio  ordo,  quasi  editus  in  altum :  potasti,  Quasi  re 
bene  gesta,  T. :  quasi  signo  dato  tota  Italia  con- 
venit:  quasi  debellnto,  euro  triurophare,  L. — II. 
In  real  comparison, ^us/  as,  as:  quasi  poma  ex 
arboribus,  cruda  si  sunt,  vix  evelluntur,  sic,  etc. : 
istaec  comroemoratio  Quasi  exprobatiost  benefici, 
is  like,  T. :  dissensio  civilis  quasi  permixtio  terrae 
oriri  coepit,  S. :  populus  deligit  roagistratOs  quasi 
rei  p.  vilicos :  coniectura  et  quasi  divinatio,  a  soi-t 
of:  quasi  murus  quidam  nomen  imperatoris  op- 
ponitur:  finem  (potestatis)  accepit,  quasi  nescitis 
exeroendi,  i.  e.  because  incompetent,  Ta.  —  HI.  In 
approximation,  someu^at  like,  about,  nearly,  almost, 
not  far  from:  quasi  talenta  ad  quindecim  GoSgi, 
T. :  praesidium  quasi  duum  milium  (militum),  K : 
quasi  quiddam  incredibiledicere:  quasi  in  extrema 
pagini. 

quaaUlum,  T,  n.  [qnalum],  a  wool-basket:  inter 
quasilla,  i.  e.  in  the  spinning-room :  Scortum  qua« 
sillo  pressum,  i.  e.  law,  mean,  Tb.,  Pr. 

qnaBsatio^  Onis,  /.  [quasso],  a  shaking :  capi- 
turn,  I4.  , 

quaai^  ftvl,  &tus,  are,  freq.  [quatio],  to  shake 
violently,  toss^  brandidi,  wave :  pinum,  V. :  hastam, 
v. :  ramum  super  utraque  Tempora,  V. :  laetum 
siliqua  quassante  legumen,  nodding  pod,  V. — 7b 
shatter,  shiver,  dash  to  pieces,  batter  :  turns  diu 
quassata  prodderat,  L. :  Quassata  ventis  classia, 
V. :  quassAta  domus,  0. — Fig.,  to  shake,  shatter, 
impair,  weaken:  quassata  re  p. 

1.  qua«au%  ac(i.  [P»  of  quatio],  broken,  weak: 
vox,Cu. 

2.  (qaasBOa,  Qs),  m.  [quatio],  a  shaking,  agitata 
ing  (only  abL}:  quassu  amplificatis  dolorem,  Paa 
ap.  U. 

quatefaoldk  fSci,  — ,  ere  [  quatio  +  facio],  to 
shake,  cause  to  waver,  weaken :  Antonium. 

qaaptenaa,  adv.^^Interrog.,  to  what  point,  how 
Jar:  in  omnibus  rebus  videndum  est» quatenus : 
quatenus  progredi  debeat. — As  far  as,  to  the  die- 
tance  that:  quatenus  tuto  possent,  spectatum  ire, 
Ih — Of  time,  till  yahen^  how  long:  quatenus  (fascls) 
baberem  ? — F  i  g.,  how  far,  to  what  extent :  quate- 
nus sint  ridicula  tractanda  oratori,  videndum  est : 
nulla  cognitio  finium,  ut  uUft  in  re  statuere  possi- 
mus,  quatenus. — To  which  extent:  est  enim  quate- 
nus amicitiae  dari  venia  possit,  I  e.  there  is  a  certain 
extent  to  which,  etc — In  so  far  as,  inasmuch  as : 
Clarus  postg^nitis ;  quatenus  Yirtutem  incolumem 
odimus,  H. :  Quatenus  non  est  in  coniuge  felix,  0. 

quatar,  adv,  num.  [  cf.  quattuor],  four  times : 
quater  in  limine  Substitit,  V. :  toto  quater  anno, 
H. :  quater  deni,  forty,  0. :  HS  quater  deciens, 
i.  e;  fourteen  hundred  thousand  sesterces  (see  sester- 


cpiatenii 


t» 


OMT  and  &ver  agaii^  repeaUeUy^  ikries  and  a^n : 
ter  et  qtiater  Anno  rerisens  aeqaor,  H. :  ter  Aut 
quater,  V. :  Terque  qaaterqae,  V. 

quatemi,  ae,  a,  gen.  plur.  nQm,  man,  didr, 
[quater],/o«r  «acA,  by  four*,  four  at  a  time:  qua- 
ternofl  deiiarios  ia  singulas  vini  amphoras  exe- 
gisse :  quaternae  cobortes  ex  V  legionibaa,  i.  e. 
four  from  each  legi4m,  C?. :  Saepe  tribus  lectis 
videas  cenare  quaternos,  H. :  quattuor  legionibua 
quatern&m  rniUum  scriptia,  L. 

quatio^  — ^  quasaua,  ere,  to  ekahe:  caput,  L. : 
alas,  V. :  celeres  PeDiiaa,  H. :  aquas,  di$turb^  O. : 
quercum  huo  illue,  O.:  quatitur  terrae  motibus 
Ide,  0. :  (equitea)  quatereut  campos,  V. :  pede  (er 
humum,  H. — To  wield^  brandteh,  ply:  securim,  V. 
— To  agUale,  9kakeyCamm  to  trembU:  horror  Mem- 
bra quatit,  V. — To  beai^  ttnJIce,  drive:  homo  qua- 
tietur  certe  cum  dono  fora«,  T. :  cumu  quatiunt 
(equum),  V. :  fenestras,  H. :  scutum  haslA,  L.— 
To  breaks  crttfA,  baiter^  ekatter:  urbis  rooenuL  arie- 
te,  L. :  rouros,  V. :  turris  tremenda  Cuspide,  H. : 
In  qnassas  navis  paucis  rebus  inpositis,  L. :  Qoas- 
saque  cinnama,  triturated^  O. — Fig.,  to  agitate^ 
MMMw,  touehy  afedj  excite:  est  in  animis  tenentm 
quiddam  quod  aegritudine  quasi  tempettate  qua- 
tialur:  nee  roltus  tjrannl  Mente  quatit  aolidft 
(virum),  H.— Toplaguey  vex,  haram^  weary:  oppida 
bello,  v. :  equum  cursu,  V. :  roulto  tempora  quassa 
mero,  1.  e.  acMnff,  0. :  extrema  Oalliarum,  Ta. 

quatri-,  see  qnadri-. 

qnattuor  (quit-)  or  JJXl  or  IV.  num^y/our : 
ter  quattuor  corpora:  ampHus  digitis  quattuor 
eminere,  Cs. :  US  IIII  milibus  lis  aestimata  est : 
en  quattuor  aras,  V. 

qnattaordeclm  (qnat-)  or  XlllI  orXHT, 
itMi?!.  [quattuor+decem], /oiu'^em;  fuisti  abhinc 
annos  quattuordeoim :  sedere  in  quattuordeeim 
ordinibus,  L  e.  to  be  a  kmight  (fourteen  rows  of 
seats  in  the  theatre  were  reserved  for  knights). 

qnattaor-Tiri  (quit-)  or  ITviri,  drum,  m., 
a  eommimon  of  four  matAer^.-^IAoen  of  a  col- 
ony. 

-que  (sometimes  -qnS^  V.,  0.^  eonj.  eneUt.  [2 
CA-J.  L  Singly,  affixed  to  a  word  and  joining  it 
with  a  preceding  word  in  one  conception,  and: 
fames  sitisque :  peto  quaesoque :  cibus  victusque, 
L. :  divinarum  humanarumque  scientia:  cams 
acceptusque,  & :  ius  fasque,  L. :  diu  noctuque,  S.: 
longe  multumque :  saepe  diuque,  H. :  iam  iamque 
moriundum  esse,  every  moment:  ipse  raeique,  H. : 
virunt  yigentque,  L. :  ultro  citroque :  pace  bello- 
que,  L. :  tenipus  locusque,  L. — ^Affixed  to  the  last 
word  of  a  series,  and,  andinfme:  fausCe,  felidter, 
proflpereque:  ab  honore,  famft  fortunisque:  pa- 
oem,  tranquillitatem,  otium  conoordiamquo  adfe* 
mt— AiBxed  to  another  word  than  that  which  it 


adds,  and  (poet) :  si  plostra  docenta  OmoarraBC- 
que  tria  funera,  H. :  ut  cantfts  referatque  Ittdoi, 
H.— Adding  a  co-ordinate  clause,  regularly  affixed 
to  the  first  word ;  but,  when  this  is  a  monQejl 
praep.y  osa.  in  prose  to  the  following  noan,  and, 
and  M,  and  aeeordinfffy,  and  in  fact  t  Tarqnini 
iudicium  faleam  Tideri,  eumque  in  vinculls  reii- 
nendum,  8l  :  ad  tempus  non  venit,  metosque  rem 
inpediebat,  8L :  cum  in  praadiis  esset,  eumque  se 
dcNdiaset :  oppidum  deletom  est,  omniaque  depoi^ 
tata:  cum  volnera  aoceperit,  eumque  exercituni 
eduxerit:  fretusque  his  animis  Aeneas,  L.:  de 
provinciftque:  per  vimque.— But  the  praep.  oivea 
takes  que:  eumque  ets  Aborigines  (vagabantor), 
S. :  deque  praed&  honorem  habitote,  L. :  transque 
proximos  mentis  pedites  condit,  L.:  pro  nobU 
proque  iis,  L« — Connecting  altematiTes,  or.*  uxores 
habent  deni  duodenique  inter  se  commuues,  C^ : 
pelago  dona  Praecipitare,  subiectisque  urere  flam- 
mis,  V. ^- AdverBatively,  but:  studio  ad  rem  p. 
latus  sum,  ibique  multa  mihi  advorsa  f uere,  Sl : 
nee  iudicibus  supplex  fuit^  adhibuitque  Hberam 
contumaciam. — II.  Correlat,  with  -gue^  repeated, 
both  . . .  and,  ae  well . .  .  a«  (in  prose  only  where 
the  first  -que  is  affixed  to  a  pron.):  qui  seqne 
remque  p.  perditum  irent,  S. :  omnea,  quique  Ro- 
mae  quique  in  exercitu  erant,  L. :  risfisque  ioeo»- 
que,  H. :  mittuntque  feruntque,  O. :  O  terque  qoa- 
terque  beati,  V.  —  Often  connecting  clauses,  or 
wonls  witliin  a  clause  which  is  itself  appended  by 
-que:  singulasque  res  definimus  circurascripteque 
complectimur:  statuam  statui,  circumque  earn 
locum  tudis  gladiatoribuaque  Kberoe  poaterosque 
eius  habere. —  More  than  twice  (poet):  Qaod 
ralhique  eraeque  filiaeqae  erilist,  T. :  Aspfce  mun- 
dum,  Terraflque  tractilsque  maris  caelumque,  Y. 
— Followed  by  el  or  atque,  both . . .  and,  at  well . . . 
<r«,  not  only  ...but  al90 :  seque  et  oppidum  tradat, 
S.:  signaque  et  ordines,  L.:  seque  et  arma  ec 
equos,  Ta. :  posuitque  domos  atque  horrea  fecii, 
V. :  satisque  ac  super,  0. :  minusque  ac  minus,  L 
— ^After  et  (rare ;  but  -que  often  connects  words 
In  a  clause  introduced  by  et ),  both  .  . .  and:  ec 
Epaminondas  Themistoclesque :  id  et  singulis  oni- 
versisque  semper  honor!  fuisse,  L. 

quern  ad  modum  (quemadmodum),  eidv,  L 
Interroy^  in  tohai  numnerf  howf  :  si  non  reliqnit, 
quem  ad  modum  ab  eo  postea  exegistt  ? :  quem  ad 
modum  est  adservatus  ?— H..  MaL,  in  what  way, 
how:  providi,  quem  ad  modum  salvi  esse  posse- 
mus:  ttt  qui  vioiasent,  quem  ad  modum  Tellent, 
imperarent^  Ca. — Jutt  ob,  M.vquem  ad  modum 
urbes  magnaa  viculia  praeferundas  puto,  sic,  etc.: 
rem  exponere,  quem  ad  modum  nunc  apud  roe. 

quaS,  quivf,  quitus,  tre^  to  be  oNe,  eon:  miuiis 
queo  viri  culpft  quam,  etc.,  T. :  Ut  qnimus,  quando 
at  tohimas  n^gi^li^l^^g^^tt:  ni  tibi 


qii6iO0tiiiii 


087 


qui 


irmfci  non  qneat,  T. :  qvibns  amissu  repanre 
queam  res  Artibos,  H. :  quid  ait  quod  Implorare 
queamus?  V. :  at  dueere  animum  non  qaeant:  ut 
via  deterreri  qaiverit,  L. :  hoo  queo  dicere:  iit  te 
redimas  quaro  queas  Minomo,  a»  ckeapfy  as  pomL- 
biey  T. :  nuptias  quantum  qaeain  at  maturetn,  ail 
lean,  T. :  ego  me  in  pedoa  quantum  queo,  at  the 
tap  of  my  tpud,  T.:  forma  nosci  non  quita  est,  T. 

qoeroetam,  see  qaerqufitam. 

qnercenai  adj.  [quercus],  of  oak:  ooronae, 
garlands  of  oak-kavts^  Ta. 

qnaroiui,  tis,  /.  [1  CAR-  ],  an  oak^  oak  -  ^m, 
Italian  oak :  magna  lovis,  V. :  glandifera :  quer- 
cas  et  ilex  Multi  fruge  pecos  iurat,  H. :  auritae, 
H. :  durior  aniiosa  quercu,  O. :  reieris  fastidia 
quercQs,  i.  e.  aeoma^  lu. — A  garland  ofoak-ieavea: 
praetextaque  querca  Stet  domus,  0. :  civilis,  V. 

qnerella  {qaeielu\  m,  f,  [QY£S>],  a  larnn^ 
tatian,  lament,  plaint :  querellis  Eridannm  inple- 
raty  0. :  (oervus)  replet  iuga  querellis,  plaintive 
eriee,  O. :  veterem  ranae  oectnere  qiierellam,  V.— 
A  eomplainif  acatution:  epistula  plena  querella- 
mm:  vestrum  beneficium  nonnullam  habet  que- 
rellam,  ffivee  tome  oeoantm  for  complaint:  baud 
iustae,  V. :  me  tiiis  incendere  teqne  querellis,  V. : 
frontis  tnae:  qoerella  temporum,  againU  the 
times:  an,  quod  a  sodis  eorum  non  abstinuerim, 
iostam  querellam  habent,  L. 

qverlbondns,  adj.  [QVES-],  wailing,  plains 
tiue  :  vox :  Natorum  antroae,  0. 

qaerimSnia,  ae,  /.  [  QVES-  ],  a  complaining, 
lamentathm^  lament :  vocem  cum  querimonia  emit- 
tere:  Versibus  querimonia  inclusa  est,  H.  —  A 
complaint,  accusation,  reproach:  de  aliorum  iniu- 
His  :  novo  querimoniae  genere  uti :  nulla  inter  eos 
querimonia  interoessit,  N. :  malis  Divulsus  queri- 
moniis  amor,  H. 

queritor,  — ^  lirl,  intens,  [queror],  to  eomplaw 
vehemently,  Ta. 

qnameiui  or  qnanras,  adj,  fqaerotts],  of  oaks, 
oaken,  oak- :  quernae  glandes,  Y . :  corona,  a  gar- 
land of  oak-leaves,  O.  i  quemeae  f rondes,  Pr. 

qneror,  questas,  T,  dtp,  [  QVES-  ],  to  express 
grief,  complain,  lament,  bematl:  snuro  faturo,  Os. : 
fortonam,  0. :  oora  roonstra,  H. :  legis  iniqnita- 
tem  :  de  re  p.  graviter:  qneruntar  se  non  habere : 
se  in  Tincla  esse  ooniectum.^-Of  birds  and  ani- 
mals, to  complain,  lament,  coo,  tsarble,  sing  :  Que- 
rantur  in  siivis  aves,  H.:  ferali  carmine  bubo 
Saepe  qaeri,  V.-^Tb  aq)ress  indigneUion,  complain, 
make  complaint:  querantur  Sicnli :  ita  questns  est 
Laelius:  iniuriam:  mnlta  de  meA  sententia:  te- 
cum, complain  to  ycm:  enm  patribns  oonscriptis, 
L. :  apod  tos:  apud  me  per  litteras:  patri,  to 
your  father,  lu. :  Iniuriam  tibt  faetam:  pecuniam 
civiuiibns  ImpenUam:  qabd  non  retinetaUanam: 


super  boo,  quod  non  mittam  carmina,  H. :  haeo 
pro  re  p.,  in  behalf  of  the  state. 

querqnetnm  or  queroetum  [quercus],  an 
oak-wood,  oak-grove, — JPlur.,  H. 

qnerolnfl,  adj.  [QyES-],yW/  of  complaints, 
complaining,  guenUous  t  senex,  H.:  dolor,  O.:  ca- 
lamitas  querula  est,  Cu. — PUnntivs,  murmuring, 
cooing,  wsrbUng :  cioadae,  V. :  volucrum  nidus,  0. : 
tibia,  H. 

qaestio^  dnis,/.  [QVES-],  a  complaint. 

1.  questns,  P.  of  queror. 

2.  quastus,  Os,  m.  [  QVES-  ],  a  complaining, 
complaint,  plaint :  quiquestus:  caelum  questibus 
implet,  V. :  talis  effuudit  in  aera  questOs,  O. : 
quaestu  vano  damitare,  Pb. — Of  the  nightingale : 
maestis  late  loca  questibus  implet,  V. 

I.  qui,  quae,  quod,  gen.  cuius  (old,  quotus),  dat. 
cut  (old,  quo!),  abl.  quO,  qua  (irith  cum,  m.  quicum 
or  qo5cum,  rarelj  cum  quo;  /.  quacum,  rarely 
qaloam), plur.  quibns  or  quis  (with  cum,  usu.  qui- 
buscum),  pron.  [2  C A-1.  L  Interrog.,  wfu>  f  which  f 
what  f  what  kitiiofaf  (mosti?  adj.  ;  as  subst.,  qui 
asks  the  nature  or  character,  quis  the  name):  Ubi 
alii  ?  8a.  qui  malum  alii  ll.i  Th,  Quis  fuit  igi- 
tor?  Py.  IsteChaeres.  Th.  Qui  Ghaerea?  what 
Chaereaf  T.:  qui  locus  est:  qui  Mntus  fuit  la- 
bor?: rogitat;  qui  vir  esset,  L. :  scire,  qui  sit  rei  p. 
status,  what  is  the  state  of  the  eoimtry :  quae  cura 
bourn,  qui  cultus  habendo  Sit  pecori  canere,  V. : 
incerti  quae  pars  seqitetida  essct,  which  side  to 
take,  Lb — As  suhst.:  nescimus  qui  sis:  nee  qui 
poterentur,  satis  disoemi  poterat,  L. :  qui  ille  con- 
cessus  I  what  an  assembly  ! 

II.  RAat.  fwith  a  whk.wpihn.  as  anteoedentX 
who,wlMk:  nabebat  diicem,  qalcum  quidvis  rec- 
tfssime  facere  posset :  ille  Tir,  cui  patriae  salus 
duldor  fuit :  haec,  quae  aodistis :  quod  eco  f oi, 
id  tu  Aodie  es,  L. :  colonfam,  quam  FregelTas  ap- 
pellciA,  L. — The  evhet.  is  often  attracted  to  the 
relat.  clause,  esp.  when  a  pnm.  dein.  follows :  quae 
res  neqoe  consilium .  .  .  Habet,  cam  regere  non 
potes,  T. :  ad  quas  res  aptisslmi  erimus,  in  lis  po- 
tissimam  elaborabimus :  quae  augustissima  vcAtis 
est,  eft  vestiti,  L. :  alii,  quorum  comoedia  prisca 
▼irorum  est,  H. :  si  id  tc  mordet,  suroptum  filii 
Qoem  faciunt,  T. :  Urbem  quam  statue,  vestra  est, 
V. — ^The  antecedent  is  sometimes  repeated  with 
the  rdaU:  erant  itinera  duo,  quibus  itineribus, 
etc.,  Cs. :  si  quod  tempus  nccidissct,  quo  tempore 
requirerent,  etc.— The  antecedent  is  often  omit- 
ted :  quicum  res  ttbist,  peregrinus  est,  T. :  fecit 
quod  Sicoli  non  audebant:  o  beati,  Quis  ante 
ora  patrum  . . .  Contigit,  etc.,V. — ^An  antecedent 
in  apposition  is  regularly  attracted  to  the  r^Ua. 
clause:  Tdosatium  fines,  quae  civitas  est  hi  pro* 
vliiola,OB.:  Amanu8,^u^.m^8^e5^t^ho8tiQm  pie- 


qui 


686 


nuB. — So  ill  reloL  clauees  giving  a  personal  char- 
acteriBtic  as  a  reason:  copiam  verborum,  qaae 
vestra  prudentia  est,  perspexistis,  toith  yottr  usual 
irUdligenee:  utrum  admonitus,  an,  quft  est  ipse 
sagacitate,  sine  duce  ullo,  i.  e.  by  his  oum  peculiar 
insiinet.  —  A  verb  of  which  the  rdat.  Is  sabject 
takes  the  person  of  the  antecedent:  ego  enim  is 
sum,  qui  nihil  feoerino :  ueque  enim  tu  is  es  qai^ 
qui  sis,  nescias :  vidistis  in  vincula  dud  eurn,  qui 
a  vobis  vincula  depulernm,  L. :  Themistocles  veni 
ad  te,  qui  intuit,  etc,  N. — With  ellips,  pf  verb:  et, 
quern  ei  visum  esset  (so.  facere),  fecisset  Iieredero : 
ad  haec,  quae  visum  est,  Caesar  respondit,  Cs. : 
hostiaeque  maiores,  quibus  editum  est  dlis,  caesae, 
L.  —  In  comparative  clauses  with  sup.:  sit  pro 
praetore  eo  iure  quo  qui  optimo  (i.  e.  quo  is  est, 
qui  optimo  iure  est) :  legion!  ita  darent,  ut  quibus 
roilitibus  amplissime  dati  essent:  provincla,  ut 
quae  maxime  omnium,  belli  avida,  L, — By  attroo- 
tiou,  in  the  case  of  tlie  antecedent  (GreelL  conatr.): 
nos  tamen  hoc  confirmamus  illo  auguiio,  quo  dixi- 
mus :  sexcentae  eius  generis,  cuius  supra  demon- 
stravimus,  naves,  Cs.:  notante  ludioe  quo  nosti 
populo,  H. :  natus  est  patre,  quo  diximus,  K. :  cum 
quibus  ante  dictum  est  copiis,  L. — In  the  gender 
and  number  of  a  subst.predic, :  Belgae,  quam  ter- 
tiam  esse  Galliao  partem  dixeramus,  Cs. :  career 
ille,  quae  lautumiae  vocantur :  leges,  quae  fons 
est  iuris,  L.  —  In  the  gender  and  number  of  an 
antecedent  not  expressed :  vicinitas.  Quod  ego  in 
propinquft  parte  amicitiae  puto,  T. :  laudare  for- 
tunas  meas.  Qui  g^atum  haberem,  T. :  quod  dmui- 
strum  vidimus,  qui  oum  reo  transigat?:  servitia 

Xdiabat,  cuius  magnae  copiue,  etc.,  &^One 
.  iu  place  of  two  in  different  cases :  quern  De- 
que pudet  Quicquam,  nee  metuit  quemquam  (L  e. 
et  qui  non),  T. :  omnia  quae  amisi  aut  advoraa 
facta  sunt,  S. :  qui  iam  fatetur . . .  et  non  timeo  (sc. 
quern) :  tyrannus,  quern  pertulit  ci vitas  paretqoe 
mortuo.  —  Implying  a  restriction,  loAo  indeed,  as 
far  as,  all  that :  omnium  eloqu^ntiasimi,  quos  ego 
audierim :  antiquissimi  sunt^  quorum  qutdem  scrip- 
ta  constent :  Catonem  vero  qiiis  nostrorum  orato- 
rum,  qui  quidem  nunc  sunt,  legit  ? — 8iHff»  n.,  wAo/, 
as  far  as^  as  much  as,  to  the  exterU  that.-  quod  po* 
tero,  adiutabo,  T. :  cura,  quod  potes,  ut  valeas: 
quod  ad  roe  attinet,  as  far  as  depends  on  me: 
quod  ad  Pomponiam,  scribas  velim,  etc.  (sc.  atti- 
net), as  respects  Pomjtxmui.— -Implying  a  purpose : 
equitatum  praemisit,  qui  viderent,  to  see,  Cs. :  qui 
eripiunt  aliis,  quod  aliis  largiantur,  in  order  to  be- 
stow U :  sibi  urbem  delegerat,  quam  haberet  adiu- 
tricem:  milites  conduci,  qui  in  Hispaiiiam  trai- 
cerentur,  L. — Implying  a  reason :  Miseret  tui  me, 
qui  hominem  facias  inimicum  tibi.  Jam  tony  for 
you^  that  you  tnctir,  etc.,  T. :  Tarquinio  quid  im- 
pudcntius,  qui  bellum  gjereret,  etc. :  at  Ootta,  qui 
oogitasset  haec  posse  aocidere . . .  nullA  in  redeerat, 


Cs. :  barbari  dissipati,  quibus  neo  certa  impeiia 
. . .  essent,  yertunt,  etc.,  L. :  Heu  me  tniserum,  qai 
spectavi,  etc.,  T.— -Implying  a  oonoeaaion :  rogitas ! 
qui  tain  audaois  facinoiis  roihi  oonscius  sis?  «i 
thouffh  you  ore,  T. :  hi  exaroitu  luxuriem  olncir- 
bant,  cui  omnia  defutsseni,  Os. :  quis  est^  qui  Fa- 
bricii,  Curii  non  roenooriam  osorpet»  quae  nno- 
quam  videritt:  Rogitas  f  qui  adduxti,  etc,  T.— 
Implying  a  result  (qui  consecutive) :  sapientia  e^t 
una,  quae  maestitiam  pellat  ex  auimis,  alone  Aoi 
pov)er  to  drive:  secutae  sunt  tcmpestate^  qoM 
nostros  in  castris  continerent,  Cs. :  Icniore  sooo 
uti,  et  qui  ilium  impetura  oratoris  non  habeat: 
baud  parva  res^  sed  quae  patrlciis  potestaiem 
auferret,  L.  —  E  s  p.,  after  a  demcnsir.  pron^^  a^. 
or  adv, :  non  sum  ego  is  consul,  qui  arbitrer,  etc, 
such  a  consul^  as  to  suppose:  neque  tu  is  ea,qai 
nescias,  etc.,  no  such  man,  as  to  be  ignoranl,  ete. : 
nomen  leguti  eius  modi  esse  debet,  quod  inter  ho- 
st! um  tela  incolume  versetur. — With  gitom,  after 
a  comp,:  non  longius  hostes  aberant,quam  qoo 
telum  adici  posset  (I  e.  quam  ut  eo),  Cs. :  maiores 
arbores  caedebant,  quam  quas  ferre  miles  poaset, 
L. — After  an  acfj.  of  fitness :  (  Ruf urn  )  idioDeum 
iudicaverat,  quem  mitteret,  «  JU  permm  to  send, 
Cd. :  nulla  videbatur  aptior  persona,  quae  loqne^ 
retur. — After  a  verb  with  indef.  subf.  or  o^.  (de- 
scribed by  the  relat.  clause) :  sunt  qui  mirentor, 
there  are  some,  who,  etc :  erunt  qui  audadaro  eios 
repreheudant :  si  quis  eat,  qui  putet :  ut  inveni- 
rentur  qui  proficisoerentur:  qui  se  ultro  morti 
offerant,  facilius  reperiuntur,  quam  qui  dolorem 
patienter  ferant,  Cs. :  haec  habui,  de  amicitift  quae 
dicerem,  fiad  this  to  say:  te  unum  habeo,  quem 
dignum  regno  iudioem,  L  :  Nemost,  quem  ego  ma* 
gis  cuperem  videre,  T. :  nullum  est  animal,  quod 
habeat,  etc. — Where  the  relat.  clause  is  oonodvai 
as  a  particular  fact,  it  may  take  the  indie  :  sunt 
bestiae  qnaedam,  in  quibus  inest,  etc  (L  e.  in  qoi- 
busdam  bestiis  inest,  ete.) :  sunt,  qui  eorum  set- 
tarn  sequuntur,  i.  e.  they  have  followers  :  Sunt  qooa 
. .  .  iuvat,  H. :  Sunt,  qui  non  habeant,  est  qui  doo 
curat  habere,  some  (in  gen.) . . .  one  (in  particular). 
H. — In  place  of  a  pron,  dem&nstr,  and  conj.:  res 
loquitur  ipsa,  quae  semper  valet  plurimum,  asd 
U,  etc. :  ratio  dooet  esse  deoe ;  quo  oonoesao,  oon- 
fitendum  est,  etc.,  and  if  this  is  granted:  cento- 
riones  hostls  vocare  coeperunt;  quorum  progredi 
ausus  est  nemo,  but  no  one  of  them,  Ca. :  povtilei 
libri  sunt ;  quos  legite,  quaeso,  therefore  rosd 
them. 

IIL  Indef  ^  whoever,  any  one  who,  all  that,  amh 
ildnff  that:  qui  eat  homo  lolerabllia,  Soortari  no- 
lunt,  T. :  quae  res  . . .  poet  eum  quae  eas&ti,  tua 
reddebat,  all  that  was  in  his  rrnr,  Cs. :  iaciUes 
quod  stulte  dixeris  reprehendere . . .  possunt:  vii^ 
gis  oaesi,  qui  ad  nomlna  non  reapondiaseni,  L— 
Any  one,  any;  with  si,%fnii,ns^f^%  quis. 

Digitized  t 


tdhat  mant.  u..  ,™JPf  ithtrdtyf  6y  whai  mttmff 
whtff:  Qui  8ci8  f  T. :  Qui  potui  roeliut  ?  T. :  deum 
mil  sempHernam  intellegere  qui  poMumus?:  deua 
falH  qui  potuit?:  inimioos  non  esse  qui  potest  t: 
Qui  fit,  Maecenas,  ut,  etc.,  H. :  qui  istuo  credam 
ita  esse,  mihi  dici  relim,  T. :  quaero  qui  sdaa :  De- 
que Tidere,  qui  conveuiat,  Lb — BAU,^  lelUrewiihy 
iokerAtf^  vherefrom^  how:  multa  oononrrunt  aimu), 
Qui  ooniecturam  banc  faoio,  T.:  in  tantft  paupertate 
decessit,  ut  qui  efferretur,  vix  reliquerit,  enough  to 
bttry  him^  N. :  Facite,  fingite,  invenite,  effictte,  qui 
detur  tibi ;  Ego  id  agam,  miiii  qui  ne  detur,  in 
order  that,  T. — Indef.^  tomehow,  in  some  way:  qui 
iUum  di  omnes  perduint,  T. :  qui  illi  di  irati  I 

quia,  conj,^  beeaute:  urbs,  quae  quia  poBtrema 
ooaedificata  est,  Keapolis  nominatur:  turpis  est 
(pax),  quia  periouiosa :  non  quia  plus  animi  victis 
est,  sed,  etc.,  L. — ^P  o  e  t,  after  its  verb :  Urgentur 
.  .  .  carent  quia  rate,  H.  ^-  With  mbf.  (giving  a 
reason  as  existing  in  another  mind) :  reprehendis 
me,  quia  defendam :  Nil  satis  est,  inquit,  quia  tan- 
turn,  quantum  habeas,  sis,  H. — ^With  -ne,  vUerrog., 
because f  (old  and  poet.):  quiane  auxilio  iuvat 
ante  levatos  f  Y.  —  With  enim,  because  forsooth 
(old),  T.— With  nam  (usu.  written  quianam),  where' 
foref  (poet):  quianam  sententia  vobis  Versa 
retro?  V. 

quianam,  quiane,  see  quia. 

qnioquam,  quioqnid,  see  qnisquam,  quis- 
quts. 

qmoum,  see  1  quL 

qmonmque  (not  -cunque),  quaeoamqoe,  quod- 
cumque,  pron.  m.,  whoever,  whatever,  whosoever, 
whatsoever,  every  one  who,  everything  that,  all  that : 
quicumque  is  est^  whosoever:  quoscumque  de  te 
queri  audivi,  quiU;um<;|ue  potni  ratione  placavi,  all 
I  have  Iteard  complatn  I  have  satisfied  in  every 
possible  way  :  petere  f ortunam,  quaecumque  aoci- 
dat,  what  fortune  soever,  Gs,^In  tmesi :  Cum  qui- 
bus  erat  cumque,  eis  sese  dedere,  T.:  quam  se 
cumque  in  partem  dcdisset — As  sttbsi,  n.,  whatever, 
however  much :  quodcamque  diceret :  quaecumque 
ille  fecisset:  quodcumque  est  lucri,  i.  e,  all  the 
profit,  Fb. :  quodcunque  hoc  regni,  aU  this  author- 
ity, v. — When  the  relaL  introduces  successive 
clauses,  only  qui  is  repeated :  quaecumque  navis 
ex  Asift,  quae  ex  Sjri&,  quae,  etc. — In  abridged 
clauses,  any  whatever,  every:  quae  sanari  pote- 
runt,  quacumque  ratione  sanabo  ( L  e.  omni  ra^ 
tione,  quaecumque  erit) :  qui  quilcumque  de  causft 
ad  eos  venerunt,  Cs. :  quocumque.  modo,  S^  —  Of 
quality,  howsoever  constituted,  of  whatever  kind: 
quaecumque  mens  ilia  f uit,  Gabini  fuit 

quid,  adv.  ieUerrog,  [  ace.  n,  of  quis  },  m  what 
respect  f  whatf  kowf  to  what  extent  f:  Quid!  quid 
venire  in  ment^n  poesit?  T.:  Quid  oomedent! 
44 


quid  nam 


ebibenti  How/  T.:  quid  si  illud  addlmust  how, 
iff :  quid  ita  ?  Ihw  sof:  quid  deinde  ?  what  then  f  : 
quidtum  ? :  quid  igitiir? :  quid  postca  ?  what  next  f: 
quid  enim?  what  of  it  I :  quid  ergo?  Cs^-^in  vmw 
of  what  i  why  f  wherefore  /  .*  quid  f estinas  \  wha^s 
your  hurry  f  T. :  sed  quid  ego  argumentor  ?  quid 
plura  disputo?:  me  quid  pudeat? — With  ni  (In 
rhet.  questions ;  often  written  qnidni ;  always  with 
subj.  or  eWipt),  why  not  f :  Clinia  haec  fieri  vide- 
bat?  Me,  quid  ni?  T.:  quidni,  inquit,  memine- 
rim  ? :  quidui  iste  neget  ? 

quidam,  quaedam,  quoddam,  and  ( as  ssAst, ) 
quiddam,  sron.  indef — Sif^.,  a  certain,  a  eefiain 
one,  somebody,  one^  something:  qaidam  ex  advo- 
oatis :  quaedam  certa  vox :  unins  cuiusdam  operis 
(bomo), MMiM  single  craft:  Accnrrit  quidam,  notus 
mi  nomine  tantom,  U.:  quodaro  tempore,  once 
npon  a  Mme^^Aa  ntbst,  n. :  quiddam  divinjiiiB,  « 
something:  quiddam  mail, MnMieAat;  Quaedam,  si 
credis  oonsuliis,  mancipat  usus,  some  things,  H. — 
Piur.,  somsi  certain,  certain  ones :  excesserunt  urbe 
quidam,  alii,  etc.,  L. :  quaedam  quaestiones :  qui- 
busdam  Andriorum  persuasit,  etc.,  L.  —  With  a 
subst,  or  acff.,  to  give  vagueness  or  moderation  to 
an  assertion,  a  oertahi,  a  kind  of,  as  one  might 
say:  dioendi  singuUris  quaedam  facultas:  te  na- 
tui-a  excelsum,  quendam  et  altum  geuuit :  timidi- 
tate  ingenu&  quftdam:  quasi  qua^am  Socratica 
medicina. 

quidem,  adv,  [2  qui+demonst  ending  -dero]. 
Expres^g  emphasis  or  assurance,  assuredly,  cer^ 
tamly,  in  fact,  indeed:  istaeo  quidem  contumelia 
est,  an  affront  indeed,  T. :  decipere  hoc  quidem 
est,  non  iudicare:  et  posoit  quidem?  really,  T.: 
sibi  quidem  persoaderii  eum,  etc.,  Os. :  post  solsti- 
Uum,  et  quidem  aliquot  diebus :  quod  quidem  per- 
inlustre  fuit,  N. — ^In  answers,  evrtemfy,  of  courses 
visne  sermoni  demus  operam  sedentes  ?  sane  qui- 
dem, by  all  means:  si  quidem  didmus,  etc.,  sines. 
— In  antithesis,  but,  however,  yet:  utebatur  homi- 
nibus  improbis  mnltis,  et  quidem  optimis  se  viris 
dedtturo  esse  simulabat:  re  quidem  verft,  but  in 
fact,  N.— Introducing  an  example,  for  instance, 
for  example :  Dicaearcbus  quidem  et  Aristoxentis 
nullum  omnino  animum  esse  dixerunt. — Restrio- 
tive,  at  least,  certainly,  in  truth :  nihil  ex  me  qui- 
dem audire  potuiases :  nunc  quidem  profeoto  Ro- 
mae  es:  vestrae  quidem  certe  vitae  prospidam, 
Cs. — In  the  phrase,  ne  . . .  quidem,  not  even:  ne 
obsidibus  quidem  datis  paoem  redimere  potuisse, 
Cs. :  ac  ne  illud  quidem  vobis  neglegendum  est, 
— For  et  ne  . .  .  quidem,  nee  . . .  quidem  is  rare, 
and  not  indeed,  and  that  not:  nee  eius  quidem  rei 
finem  videa 

quid  nam  or  quidnam,  adv.  interrog.,  why, 
prayf  why  in  the  world  f  (old)  :  quid  nam  Pamphi* 
lum  exanimatum  video ?  T,      .     r^r\n i  r> 

Digitized  by  VjOOQIc 


qnidni 


eeo 


VH 


qnid-ni,  see  qald. 

qnidptam,  quidqnam,  tsee  qnispUm,  quie- 
qufton. 

quldqttid,  adv.  [ore.  n.  of  qtiisqnls],  to  vhattvtr 
extent^i^y  how  mwh^  the  further:  quidquid  progre- 
diebantur,  magia  magisque,  etc.,  L. 

qnies,  etis,/.  [2  CI-],  a  lying  atiU,  reti^  repose, 
inaction,  freedom  from  exertion:  locus  quielis  ple- 
nissimus :  mors  laborum  ac  miseriarum  quies  est, 
a  state  of  red :  quietem  capere,  take  r^ptm,  Cs. : 
quietem  pati,  S. :  haad  longi  temporis  quies  nilUti 
data  est,  L. :  ab  armis,  I*:  uti  somno  et  quietibus 
ceteris,  fMTAi/ionf.  —  In  political  nfe,iMti/ra/tfy.' 
Attici  quies  untopere  Gaesari  fait  grata,  at,  N. : 
quiete  defensQS,Ta. — Quiet,  peaee.  quae  diuturna 
quies  pepererat,  S. :  montana,  O. :  ingrata  genti, 
Ta. :  Si  iion  tanta  qaies  iret  frigosque  coloremqae 
Inter,  i.  e.  the  repose  of  spring,  \.^Ths  rest  of 
sleep,  repose,  deep:  oapere  qoietein,/a2^  asleep,  0. : 
alta,  y. :  ad  quietem  ire,  go  to  sleep:  secundum 
quietem,  m  sleep :  neque  TigiUis  neque  qaietibus 
sedan,  S. :  dacem  terrait  dira  quies,  a  dream,  T. 
— The  steep  of  death,  death  t  OIU  dura  quies  ocu- 
los  urgqet,  Y  .^Y  ^t%otl,  the  goddess  of  rest^h. 

qniesoo,  Svl  (qai6rutit,y. ;  quiSrim,  C. ;  qaiGs- 
sem,  T.,  H. ;  quiesset,  T. ;  quiSsse,  C,  L.),  Stus.  ere 
[quies],  to  rest,  repose,  keep  quia,  be  inactive,  be  at 
peace :  placid&  compostus  pace  quiescit,  Y. :  non 
somno  quiescere,  get  no  rest,  Gu. :  Quid  faciam  f 
*  quiescas,*  do  nothing,  H. :  Indoctus  pilae  quiescit, 
does  not  play,  H. :  Quibus  quidem  quam  facile  po- 
tuerat  quiesci,  si  hie  qaiesset!  whieh  we  might 
easily  have  been  spared,  T.— 7b  rest,  sleep,  be  asleep : 
eo  cum  yenio,  praetor  quiescebat:  (»8a,  in  qu& 
quiesoebat,  N.  —  In  war,  to  be  inaetive,  make  no 
movement :  per  paueoa  dies,  L. :  pavore  mutuo  in- 
iecto  velut  torpentes  quieverunt,  L.— 7b  keep  in 
retirement,  take  no  part,  be  neutral:  scribis  Pedu- 
caeo  probari,  quod  quierim.— -7b  acquiesce,  quistfy 
permit:  qoiescat  (Caesar)  rem  addad  ad  inter- 
regnum.— 7b  pause,  make  a  pause,  keep  silence,  be 
stUl:  quiesce,  T.:  quiescere,  id  eet  ^avv&Ztty. — 
7b  rest.  He  still,  be  still,  be  quiet,  be  undisturbed: 
ager  qui  multos  annos  quient,  lay  fallow :  nee 
umquam  quieturas  Syracusas,  donee,  etc.,  L.:  flam- 
ma,  ceases  to  bum,  V. :  quiernnt  Aequora,  the  waves 
are  laid,  V. :  felicios  ossa  quiesoant^  0. :  quiescnnt 
voces,  are  silent,  O.— 7b  be  calm,  be  fmn/^fled,  be 
composed:  quiescas,  T.:  Qoaeso,  ego  dabo,  quiesce, 
T.*-*F  ig.,tobe  inactive^  be  powerless :  ista  potentia 
quiescit. 

quiete,  adv.  with  oomp.  and  nip.  [quietus], 
calmly,  quietly,  peaeefuOy :  acta  aetas :  quietius 
tranquilliusque  bellare,  with  less  energy,  L. :  quie- 
tissime  se  receperunt,  Cs. 

quietus  a^.  with  comp.  and  sup.  [P.  of  qnie- 
soo], at  rest,  frte  front  exertion,  inactive,  m  npose; 


Sex  te  mensls  quieium  reddUias  nee  certa  imperia 
ftowing  gently,  H. :  Quietiore7nH.me  miseram^  qoi 
Undisturbed,  free  from  agitation,  q^^  int  rogttas  ? 
aetatem  qaietam  tradnoere:  quiet&  vtw^  sis?  at- 
jexercitu  pacatum  agrum  peragrart  u^mA^^^fw- 
poet  id  factum  quietiorem  Galtiam,  U^.  /  *  •  Ja. 
ma  ei  quietissima  pars,  Os.:  nihllo  quietiuk.  'm- 
(hibema)  aestivis  habuit,  L.:  nihil  apad  hoeu» 
quietum  pati,  quo  minus  popnlaretor,  etc,  Ta. : 
omnia  a  bello,  L — Plur.  m.  as  snbsL  :  qiueta  mo- 
vere,  the  public  tranquiUity,  & — Inactive,  taking  no 
part,  neitnd  :  ne  lugurtha  quidem  iuterea  quietna 
erat,  idle,  & :  aut  boni  sunt  aut  quieta :  qoieto  ae- 
dente  rege  ad  Elpeam,  L.-^f  speech,  cabn,  qmei  : 
8erroo.-^f  time,  undisturbsd,  restful,  quiet:  cae- 
lestium  qaieti  dies  feriae  nominarentar :  neque 
lugurthae  dies  aut  nox  ulla  quieta  fuit,  S.— Flg^ 
quid,  eabn,  unruffled,  still,  silmt:  homines :  Tirtoa, 
quae  in  tempestate  saeva  quieta  est :  qaieCo  sum 
animo :  quietus  aciem  exornat,  quietly,  & :  Quietus 
esto,  inquam,  donH  be  tmea^,  T. 

qui-Ubet  (-lubet),  quaelibet,  quodHbet,  and 
(as  stUmt.)  qnidlibet,  pron,  indef,,  any  one,  any  with- 
out distinction,  whom  you  wiu,  no  matter  lAo,  the 
first  that  comes,  all:  quaelibet  minima  res,  any 
trifling  cireunutanoe :  quemlubet,  modo  aliquem  : 
quftlnbet  condicione  transigere:  nomen,  the  first 
name  Uiat  occurs,  H. :  quibuslibet  temporibus,  at 
all  times,  Ij.  :  quilibet  unus,  emy  one,  h. — ^As  subst. 
n.,  anything,  everythhtg:  qnidlubet  faeiat,  what  he 
will :  Quidlubet  indutus,  dressed  as  il  happened,  H. : 
cum  quidlil>et  ille  Garriret,  at  random,  U. 

qnin,  conj.  [2  qui+-ne].  I.  In  a  principal 
clause,  interrog.,  why  notf  wherefore  not?  (only 
in  exhortation  or  remonstrance;  not  in  asking 
for  information) :  quid  stas,  lapis  ?  Qam  aocipis  ? 
T. :  quin  taces  ?  T. :  quin  continetis  Tooem  f :  quia 
potins  pacem  aetemam  Exeroemus  f  Y. :  quin 
conscendimus  equos  ?  tvAy  not  mount  our  hones  f 
L. :  Quin  uno  Terbo  die,  quid  est,  quod  n>e  relis. 
Just  say  in  ons  word!  T. :  quin  tu  hoc  crimen 
obice  ubi  licet  agere,  1.  e.  you  had  better:  quin  illi 
congrederentnr  acie  inclinandamque  semel  fortu- 
nae  rem  darent,  L.  —  Corroborative,  but,  indeed, 
really,  verily,  of  a  truth,  nay,  in  fact :  credo ;  ne- 
que id  iniurift;  quin  Mlhi  molestum  est,  T. :  nihil 
ea  res  animam  militaris  Tin  imminuit,  quia  contra 
pins  spei  nactus,  L. :  non  potest  die!  satis  quan- 
tum in  illo  sceleris  fuerit,  Quin  sic  attendite,  indi- 
ces, etc,  nay,  rather,  etc. — In  a  climax,  with  etiam 
or  et,  yea  indeed,  nay  even  :  quin  etiam  necesse  erit 
cupere  et  optare,  ut,  etc. :  quin  etiam  voces  iacta- 
re,  Y. :  quin  et  Atridas  Priiamus  fefelllt,  H. — H. 

In  a  dependent  clause,  so  that not,  but  that, 

but,  without:  ut  nullo  modo  Introire  possem,  quin 
▼iderent  me,  T. :  facere  non  possum,  quin  ad  te 
mittam,  /  cannot  forbean  9enamff^^4nu  .*   nih3 
Digitized  by  VjjOOV  Kt 


QfuIuB& 


091 


qitlnqu»Ttratiui 


€0^  fl^  '  ^  mtaerrimus :  repertot  eit  ntmo 
•^m/ -O  "  *^^^^  "'^  ^^'  ^^^  praetennJsi, 
nisi  senr!'  >•*  <  *<^  *^  perBcriberem :  nuUi  ex  itinera 
f»V''  nar  J  'h*^^  ^"''^  '^^  eqoitattt  Caesaris  exctpe- 
Qf-  -I  J,.  -  •  f*^  ***?^  cut  off^Ge,:  qui  reousare  po- 
l7,  j^ii^  et  aocii  sibi  contulant  V  L. :  noii  quiD 
.^...c  diseentiam,  sed  quod,  etc.,  not  but  ihat,-^E  $  p., 
representing  the  nom.  of  a.profi.  rdat.  with  a  neg* 
atire,  wAo  .  .  .  no/,  but:  nulla  fuit  civitas  quin 
partem  8enat(U  Cordubam  mitteret,  Ca.:  nulla 
(iiaiura),  quin  auum  vim  retineat :  quis  templum 
adspexit,  quin  tesiid  easet  ? :  Nihil  tarn  difficilest 
quin  inrestigari  possiet,  T. :  Meaaanam  nemo  ve- 
nit,  quin  viserit. — After  worda  expreaaing  hesita- 
tion, doubt  or  uncertainty,  hut  that^  thai :  non 
dubitaturum,  quin  cederet :  et  vos  non  dubitatis, 
quin :  hoc  non  dubium  est,  quin  Chremes  non  det, 
etc.,  T. :  cave  dubites,  quin :  non  esse  dubium,  quin 
. . .  posaent,  no  doubt  Aaty  Gs. :  neque  abest  suftpi- 
cio,  quin,  a  nupicion  that,  Ca. 

qui-nam,  see  quisnam. 

QninotiUfl  (Qmnt^),  adj.  m.  fquintus],  in  the 
fifUi  pUue,  of  the  fifth  month  (afterwards  called 
Julius):  mense  Qumctili, »i»  c/Wy  .*  idibus  Quincti- 
libus,  on  Jufff  IS/A,  L. 

quinoimx;  uncis,  m,  [  quinque  +  uncia  ],  Hw 
twetfths  (of  any  whole).— ti8p.,JfM  twdftht  of  an 
a^^JSve  nneiae:  si  de  quincunce  remota  est  Uncia, 
quid  superat?  fl. — The  fyure  formtd  hy  the  four 
eonten  of  a  square  ana  ite  middle  point,  a  quinr 
cunz:  direoti  in  qnincuncem  ordinea  (of  trees): 
obliquis  ordinibua  in  quincuncem  dispositis,  Ca. 

qnindeoifinm  (-deoies),  adv,  [quindedm],  ^» 
teen  timee  :  liS  qutndeciens,  i.  e.  fifteen  hundred 
thousand  eeetercee, 

qnlndepim  or  XV,  num.  adf.  [quinque+de- 
cem], fifteen:  die8,Cs.:  annos  XV  tiatua:  evocat 
ad  ae  Maaailii  XV  primoe,  eittf  fathere,  Cs. :  Quiu- 
decim  viri,  the  eoUe^  of  fifteen  prieeU  M  thargeof 
the  SUf^ne  books,  H. 

quindeoim-'Vlr  or  XTvir,  a  member  of  a 
conummon  of  fifteen  mm :  Gallus,  Ta.— i^iir.,  Ta. 

qoindeoimviraUfl,  e,  «ff.  [qnlndedmvlr],  of 
the  qmndeeknvire  :  saoerdotium,  Ta. 

qxiingeiiiriiu,  o^/*  h^u^g^'^^li  9fA^  hundred 
MCA .'  cohortea,  Cu. 

qtungeni,  ae,  a,  num,  dietr.  [qtting6nti],^M 
hundred  each:  qningenos  denarios  dat 

qoingaiiteslmiifl,  adj»  [  quingentl  ],  th$  fine 
hundredth:  annua. 

qningenti,  ae,  a,  or  D  or  ID  {pen,  qoin; 
tam,  L.f  nwrn.  [quinque +centum],^e  hw 
Don  plus  mille  quincentum  aeris  adferre :  drach- 
mae, H. :  f uint  HS  D  milia  fortasse :  milia  quin- 
gcnta,  thoutandt  upon  thoutanda,  Ct 


qcdm,  ae,  a,  num,  dietr.  [quinque],  Jftw  micA/ 
qaini  in  leotis :  ordinea,  Cs. :  vers&s,  N. :  quina 
dena  iugera  data  in  singuloa  peditM,  fifteen  to 
each,  L. :  militibus  quini  vioenl  denarii  dati,  twen^ 
ty-five  to  each,  L.^^Five  :  bis  quinoa  ailet  diea,  i.  e. 
ten  days,  V. :  nomina  principum,  L. 

qtiim  deni,  qtuni  vioeni,  see  quini. 

qTunanigeni,  ae,  a,  nimu  dietr,  [quinqoaginta], 
fifty  eaek:  US  qulnquagenia  milibua  damnari. 

qninqnagealiiiiifl,  num.  a^.  [qninqnaginta], 
the  fiftieth :  anno  trecentesimo  qumquagesimo. — 
As  eubet,f.  (so.  parsX  a  fiftieth  part,  fiftieth  :  de 
totA  pecunia  binae  quinquagesimae  detrahebantur, 
x.  e,  four  per  ceni. 

qainqnigintfi  or  Xi^  num,,  fifty :  annoa  ad 
quinquaginta  natus :  famulae,  V. :  cum  ex  CXXV 
iudicibus  L  referet 

qtdnqaatiia  (iura),  n.,  rare  for  qninquatrus, 
0.  dub. 

qnixiqiiitnui  (uum),/.  [quinque],  a  festival  in 
hmwr  of  Minerva,  held  on  the  fifth  day  after  the 
ides  (frem  March  19th  to  28d;  afterwards  known 
as  quinquatrtbs  maiores) :  pridie  quinquatrCls : 
quinquatribus  ultimia,  L. :  Quinqnatrfta  iubeor  nar- 
rare  minorea  (on  the  idea  of  June),  0. 

qninqcM  or  V,  num,  aefj,,  fives  atellae:  auri 
quinque  pondo:  pnmi,  the  five  chief  eitizene:  Quin- 
que tenant  caelum  aonae,  V. :  ulnae  ;ter,  0. 

quinqnennalU,  e,  adj.  [quinquennis],  oceur^ 
ring  every  fifth  year,  miinquenniai :  celebritas  lu- 
dorum. — Continuing  five  years,  quinquennial :  cen- 
sura,  L. :  vota,  binding  for  five  years,  L. 

qiiuiqii6iuii%  e,  adj,  [quinque +annu8],  of  five 
years,  five  yean  M :  vinuro,  H. :  oieae,  H. :  Olym- 
pias,  celebrated  every  fifth  year,  O. 

qolnqn^miiiiin,  l,  n.  [quinquennius],  a  period 
of  five  years,  five  years  :  qidnqueni  imperium  pro* 
roeare:  magiatratum  quinquennium  habere:  tria 
quinquennia,  I  e,  fifteen  years,  0. 

qmnqnepertatcui  (-partitas),  acff,  [partio], 
in  five  parts,  fivefold  :  argumentatio. 

quinque  priml,  see  quinque. 

quinqueremiSk  is,  atfj,  [quinqne + ramus],  with 
five  banks  of  oars:  navee,  L. — As  subst,f,,  a  gal- 
ley  withfiae  banks  of  oars,  quinquereme:  in  quin- 
queremi:  una,L. 

quinque-wlr,  l,m,^oneofei  board  of  five,  one 
of  five  commissioners:  ne  quinqoevimm  quidem, 
etc :  recoctus  Soriba  ex  quinqaeviro,  H. "—  Plur, 
(often  written  Y  viriX  ^  heiird  of  five,  thequinque' 
virs,five  commissioners:  oonatituti  aunt  V  viri  (to 
divide  landa) :  quinqueviria  ereatia  (to  administer 
the  pablic  debt),  L. :  muria  reficiendia,  L. 

quinqueviratuB  or  ▼  ▼iratua  (tifl),fli  [quin- 


quliiqiil«iis 


em 


quis 


qaerirl],  the  iiffice  of  a  quingueinr^  rmmUnk^  in 
a  commitwm  of  Jive :  quioqueviratam  aocipere. 

qmnquiwii  (-es),  adv.  [quinqQe],^v«  time$: 
absolutuB  est  t  ad  HS  viciena  quinqaieus  redegiase 
(ac.  ceotena  roilia),  i.  e.  2,600,00a 

quinqnipUoOb  — ,  &re  [qainqniplex],  to  make 
fivefold:  magiatratOs,  Ta. 

qnintadeoiiniiil,  drum,  m.  [quiiiU  dedma 
(sc.  legio)],  the  ootdUn  of  the  fifteenth  legion^  Ta. 

qnintann%  a4i*  [qoiiitual  of  the  fiftK^^JkA 
woet,  f  (ac.  TiaX  ^  etreet  in  Su  eampt  the  market' 
place  of  the  eaniA  L.  *-  Plur,  m.  as  eubet,^  the  eol- 
diere  of  the  fifihlegion,  Ta. 

Qmnti-,  see  QainctU. 

qnintOb  adv,  [quinta8],/or  (he  fifth  time:  leo- 
tiaterniaro  habitum  eat,  ll 

qmntmn  or  V,  adv.  [quintaa], /or  the  fifth 
time:  vX  Furiua  dictator  quiDtam  mceretur,  L. : 
(declaratus  consul)  Fabius,  V.,  L. 

Siuntna  or  V,  ntcin.  a^j,  (quinque],  the  fifth: 
iim  quintum  civile :  ante  diem,  Y. :  quinta  para 
vectigaliam :  quinto  decimo  die^fifteefUh :  quintia 
decimis  castris,  L. :  pars  nectaris,  quinteeeenee^  H. 

quintos-deoimiui,  see  quintus. 

qnippe,  adv,  and  eor^,  [2  qai4-pe].  X.  Aa 
adv,^  of  eouree^  ae  you  eee,  Aviou^y^  ae  one  might 
expect^  natwralljf,  by  all  means;  lere  nomen  habet 
utraque  rea ;  quippe ;  leva  enim  eat  boo,  risam 
moTere :  ergo  ad  cenam  si  quia  Tocat,  condemne- 
tur.  Quippe,  inquit,  etc.  —  Usu.  followed  by  a 
causal  particle :  quod  flagitabam  . . .  quippe  cum 
bellum  geri  iam  viderem :  raro  tantis  animis  con- 
currerunt  classes,  quippe  cum  pugnarent,  etc.,  L. 
— With  a  rdat,  introducing  an  obvious  explanation 
or  reason :  malta  qnestus  est  Gaeaar,  quippe  qui 
vidiaaet,  etc,  ae  he  would  of  eouree^  after  eeeing, 
eta :  plurimnm  terroria  tulit,  quippe  quibus  aegre 
ooouraam  est,  eta,  L. :  aolia  candor  inluatrior  eat 
. . .  quippe  qui  tarn  late  oonluceat :  convivia  non 
inilMt ;  quippe  qui  ne  in  opptdum  quidem  veniret. 
— ^With  an  explanatory  appiositire :  sol  Deroocrito 
magnus  yidetur,  quippe  homini  erudito,  i.  e.  ae  of 
course  it  muet  to  an  inidligent  man:  quidam  con- 
tra miseriti  Periturae  quippe,  Pli.  —  In  irony,  cer- 
tainly, indeed,  forsooth:  Quippe  vetor  fatis,  Xfor- 
sooth,  am  forhidden  by  the  fates  I  Y, :  movet  me 
quippe  lumen  euriae.  —  II.  As  conj.,  introducing 
an  obvious  explanation  or  reason,  since,  for,  for  in 
fact :  quippe  benienns  erat,  for  he  was,  you  see, 
etc,  H. :  Quippe  oolor  nivia  eat,  0. :  quippe  homo 
tam  grandior  mri  Se  continebiit,  T.:  neqoe  pro- 
vinciam  invitua  dedeiat ;  quippe  foednm  hominem 
a  re  p.  procul  esse  volebiit,  S. :  ego  Undo. . .  quippe 
qui  aaepe  id  remedium  aegritudinarast,  since  some- 
how (see  2  qui),  T. :  Quippe  etiam  f eatia  quaedam  ex- 
eroere  diebus,  Fas  et  iura  ainunt,  since  even,  etc,  Y. 


quipplani,  see  quispiam. 

Qnliinaliflt  e,  at^,  [Quirinua],  of  Qwirimm,  of 
Romulue,  QuirituU  :  Htuua,  Hke  ikott  of  ^ommime, 
Y. :  collia,  the  Quirinal  HiU,  now  Monie  CavtJk 
(in  Rome) :  iugum,  0. — Hvr.  n.  aa  subei^  afestieel 
in  honor  ofJ&mulus,  the  Quirinalia. 

1.  Quiziniu,  1,  m.  [Quiris,  i.  e.  Cures],  of  CW««, 
of  the  Quiritee  ;  hence,  the  deUSed  BtmwUHS:  Quiri- 
uus  vocatur  Romulus :  duos  flaminee  adiedt,  Haiti 
unum,  alterum  Quirino,  L. :  Remo  cum  fratre  Qui- 
rinus,  Y. :  populus  Quirini,  the  Romans,  H. :  toiba 
Quirini,  0. :  gemini  Quirini,  i.  e.  Bomubis  and  Re- 
mue,  lu. :  lanum  Quirini  clausit,  H. 

2.  Qtdrianfl,  «(/•  [^  Quirinus],  of  Qmrima, 
of  Romulue,  Quirinal :  collis,  u^  the  Qwirinal, 
0. :  victor,  i.  e.  Augustus,  Y. :  umeri,  Pr. 

1.  quiiifl,  see  curis. 

2.  Quiris,  Itia,  gen,  plur.  tiam,  m.  [CoreaJ.— 
Flur.,  the  inhabitatUs  of  Cures,  Quiritee .-  pnad, 
Y. — After  the  Sabinea  and  Uie  Romans  were 
united,  the  people  were  called  Quiritea:  ita  gemi- 
natA  urbe . . .  Qnirites  a  curibus  appellati,  L. ;  the 
term  implied  civilians,  while  Romani  was  regarded 
as  the  name  of  warriors  and  rulers.  The  two  were 
united  in  various  phrases  desigtiatiog  the  whole 
people:  populus  R  Quiritium,  the  Roman  common- 
weaUh  of  Quirite  eiiitens,  L. :  exercitua  populi  R. 
Quiritium,  L. :  populus  R.  Quiritesque,  L.:  Quiri- 
tea Romani,  L. ;  orators  often  addressed  the  people 
aa  Qnirites. — ^In  the  phrase,  ius  Quiritium,  Cft«  twU 
rights  of  a  eUisen  in  Rome:  iure  Quiritium  liber 
esse.— iSSn^.,  a  Roman  cititen,  Quirite :  dona  Qui- 
ritis,  H. :  i«ddere  iura  Qniriti,  O. :  Quia  te  re  dooa- 
vit  Quiritem  Dis  patriis  ?  i.  e.  wtharmed,  H. — Of 
bees,  eiiixens,  commonalty  :  ipsae  regem,  parroa- 
que  Quiritea  Sufflciuut,  Y. 

JiulritatiOb  onia,  /.  [quirito],  a  pUdnHve  cry, 
for  help:  quiritatio  facta,  L. 

Qnixitefli  see  Quiris. 

quiritOb  — ,  — ,  are  [Quiritea],  to  caB  the  Quirir 
tes,  call  to  the  rescue,  waU  :  vox  quiritantium,  L. 

1.  qnifli  quid,  jvrtm.  interrog.  [2  CA-]  (only  sing, 
nom.  m,  and  nom,  and  ace,  n* ;  the  other  forma  are 
common  with  qui  interrog, ;  see  1  qui).-^!.  Masc, 
whof  whi^  onef^what  manf  :  Da,  Quia  homo 
est  ?  Pa,  Ego  sum,  who  is  there  f  T. :  quia  darior 
in  Graecift  Themistocle?  quis  potentior?:  quia 
primus  Ameriam  nuntiat?:  Quia  videor?  Cha, 
miser  aeque  atque  ego,  whom  do  you  thini  met 
T. :  quia  aim,  ex  eo  quem  ad  te  misii  oognoaces,  & : 
considers,  quis  quem  fraudasae  dicatur,  who  is  said 
to  have  defrauded  whom,  —  With  a  subei. :  quis 
enim  diea  fuit?:  quis  earn  senator  appellavit: 
Quia  gracilis  puer,  H. ;  quae  robora  cuique,  Qtus 
color,  Y. :  quisve  loous,  L. — H.  Nieut^  what,  whet 
thing  f  :  quid  dioam  de  n^ribua^aeiltimis :  quid 


qvis 


008 


qnisque 


malierifl  Uxorem  babes?  tohat  8oH  of  a  wmtaaf 
T. :  quid  caelati  argenti,  quid  stragulae  vestis, 
apud  ilium  putatis  esse?  what  amount  f :  sdturum 
quid  cius  sit,  what  there  is  in  it,  —  In  rbetorical 
phrases  with  efico,  what  do  I  aatff  f correcting, 
strengthening,  or  emphasizing  a  remark):  Romae 
volumus  esse.  Quid  dico  ?  Volumus  ?  Immo  vero 
cogimur:  quid  dicimus  ? :  quid  dicas  intellegis  ? 

2.  qois,  qua,  quid,  pron.  ttide/,  [2  CA-],  any 
ome^  anybody^  anything^  some  one^  tomebody^  some- 
thing  {in  wmmc  and  neut,  usu.  as  subsL) :  cum  quia 
non  audivit :  Simplicior  quia^  et  est,  etc.,  H. :  iniu- 
riam  cui  facere. — With  n,  «e,  num  or  nin  :  ut  ne 
quia  cum  telo  servus  esset :  ne  qua  fiat  iniuria :  ne 
cui  falso  adsentiamur :  si  quid  in  te  peccavi  igno- 
Boe :  si  quia  quid  de  re  p.  rumore  acceperit,  Cs. :  si 
quo  Usui  esse  posset,  L.:  ne  quid  nimis,  T. :  nisi 
quid  inter  ipsum  . . .  oonveniret :  num  quid  allud 
in  iudicium  venit? 

3.  quia*  for  qoibus,  dot,  and  abl,  plur,  of  quia 
and  qui. 

qitUhnam  (quis  nam)  or  (as  atfj.)  qmnam, 
quaenam,  quidnam  or  (as  atfj-)  quodnam,  pron,  inr 
terrog^  who  thenf  who  in  the  world  f  which^  I  in^ 
aietf  what^prayt  (more  pressing  than  quia):  Quod 
nam  ob  factum,  T.:  quisnam  igitur  tuebitur  F. 
Scipionis  memoriam  ?  cuinam  minim  videretur  ? : 
Numquid  nam  amplius  tibi  cum  ilia  tvMI  pray 
had  you  nothing  further  to  do  wUh  herf  T,i  num 
quisnam  praeterea  ?  nemo  est,  anybo<fy  eUe:  num 
quidnam  novi  ?  w  there  anything  ««o/— In  indirect 
questions:  revtso,  quid  nam  Chaerea  hie  rerum 
gerat,  T. :  exspecUbam  quinam  testes  dioerentur : 
miaerunt  Delphos  consulturo,  quidnam  faoerent  de 
rebus  suis,  N. :  cootroversias  habere,  quinam  an- 
teferretur  (i.  e.  uter),  Cs. 

qnispiaiii,  quaepiam,qttodptam,  and  (as  eubtt,) 
qnidpiam  or  quippiaro,  j^ron.  indef  [2  CA-],  any 
one,  anybody,  anything,  any,  eoms  one,  aomething, 
tome:  quid  si  hoc  quispiam  Toluit  deus ?  T. :  cum 
quaepiam  eohors  ex  orbe  excesserat,  Gs. :  nomen 
cuittspiam:  haec  a  quopiam  veetrum  petere:  dizi- 
sti  quippiara :  aliae  quaepiam  rationes.  — Sifig, «. 
adverb.:  Num  iUi  molestae  quidpiam  haec  sunt 
nuptiae  ?  in  any  retpeot,  T. 

quifl-qtiain,  m.  (al«)  old  as  fern),  quicquam 
(quidquam),  iU,pron,  indef  ^ks  adj.,  any,  any  one: 
ne  rumor  quidem  quisquam:  si  cniquam  generi 
hominum  probatus  sit.  —  As  9ub$t.,  any  man,  any- 
body, any  perwn,  any  one  whatever,  anything:  Si 
quisquamst,  qui  studeat,  etc.,  T. :  si  quisquam  est 
timidus,  is  ego  sum:  ne  quemquam  interficiant, 
Cs. :  si  quicquam  humanonim  certi  est,  L. :  si 
animadversum  esset,  quemquam  ad  hostes  tran^ 
f  iigere  oonari,  N. :  quicquam  tu  Ilia  putas  fuisse 


quam  ex  agmine  tanto  Audet  adire  yiram,  Y.: 
neque  ouiquam  nostrum  licuit  lege  uti,  S. — Fem, : 
illarum  n^ue  te  quisquam  norit,  neque,  etc.,T. — 
With  unue^  any  otte,  a  eingle  one:  nondum  in  quen^ 
quam  unum  saeviebatur, againtt an individual,l$,i 
cum  multi  magis  fremerent  quam  quisquam  unua 
reousare  auderat,  L. — Emphat,  with  nihil,  nothing 
whatever,  nothing  at  all .  oomperiebam,  nihil  ad 
Pamphilum  Quicquam  attinere,  T. :  sine  quo  (stu- 
dio) in  vita  nihil  quicquam  egregium. — With  num^ 
quam :  numquam  ouiusquam  delicto  ignoscere,  no 
man^a  at  any  time:  numquam  quicquam. 

qiii»iqae,  quaeque,  quidque,  and  (as  o^'.)  quod- 
que,  pron,  indef^  whoever  it  be,  whatever,  each,  mmA 
one,  every,  everybody,  every  one,  everything  (of  more 
than  two) :  ut  quisque  venerat,  Aooedebam,  L  a 
whoever  arrived,  T. :  mena  cuiusque  is  est  quisque^ 
the  mind  ie  the  man :  quod  quisque  imperator  ha- 
beat:  statuere,  quid  quemque  cuique  praestare 
oporteat :  sibi  quoque  tendente,  ut  periculo  prius 
evaderet,  L.:  quia  qnosque  nostrum  loquatnr: 
Quantulum  enim  summae  curtabit  quisque  dierum, 
Si,  etc.,  H. :  quo  quisque  est  sollertior,  hoc  docet 
iaboriosius :  Quanto  quisque  sibi  plura  negaverit, 
H. — Sifig.  with  plur.  apposit. :  decimus  quisque  ad 
Bupplicium  lecti,  L. :  nltimi  cum  suis  quisque  du- 
cibus,  Cu. — Mur. :  ut  quosque  studium  aut  gratia 
occupaverunt,  i.  e.  them  eeveraUy,  L. :  quae  apud 
quosque  visenda  sunt:  Singula  quaeque  locum 
teneant,  H.  —  After  a  eup.,  of  an  entire  class: 
optimus  quisque  ita  loquebatur,  i.  e.  all  noblemen: 
doctissimus  quisque,  every  man  of  learning :  asper- 
rima  quaeque  ad  laborem  deposcimus,  L. :  anti- 
quissimum  quodque  tempus,  Cs. — Ftur.  (usu.  when 
the  whole  consists  of  several  groups) :  m  optlmis 
quibusque  gloriae  certamen,  i.  e.  in  caeee  of  friend- 
ehip  between  eminent  men  :  multi  mortales  conve- 
nere  .  . .  maxime  proximi  quiqne,  L. :  litterae  lon- 
gissimae  quaeque. — With  primue  or  proximue, 
always  the  first,  at  each  earliest  time,  as  soon  as 
possible  tft  each  ease:  primum  quidque  videamus, 
\.e,letus  take  up  the  first  point  first :  si  quia  fece- 
rit . .  .  de  eius  honore  primo  quoque  die  referant: 
ne  proxima  quaeque  amoliendo  aditum  facerent, 
L. :  primo  quoque  tempore,  as  soon  as  possible,  the 
earliest  possible  moment,  C,  L. — After  an  ordinal 
num. :  tertlo  quoque  verbo  exdtabantur,  at  every 
other  word:  quinto  quoque  anno,  i.  e.  every  four 
years. — After  a  nron,  reflex.,  each  for  himeelf,  sev* 
eralfy,  individually,  without  exception  :  pro  se  quift^ 
que :  ut  quanti  quisque  se  ipse  fadat,  tanti  fiat  ab 
amicis :  quo  ferat  natura  sua  quemque :  ut  pro  sui 
quisque  patrift  dimicent  ferro,  L. — Rarely  before 
the  pron*:  quisque  suos  patimur  Manes,  V. :  quoa 
Poenus  in  civitates  quemque  suas  dimisit,  L. — ^For 
uter,  each:  Oscula  quisque  suae  roatri  properata 


decreta ?— With  negue,  and  no  one,  atul  none:  ne-   tulerUbt,  0.— Quisque  as  fern,  for  quaeque :  quo 
que  me  impedict  cuiusquam  edictum:  nee  quia- 1  quisque  pacto  hie  vita^m^Tos^rum  exigit,  T. 


qoiiqiiiUae 


eM 


quoad 


'  qtdflqtdliae,  iram,/.  [quisquel  odd»  andetubj 
offtcourinffHy  rvbbUh:  «editionU  Gfodianae. 

quis-qniSy  qutoqaid  (quidqutd)  and  (as  a^.) 
quodqnod  (rare,  except  in  nng,  nom.  and  abl.  m., 
and  nom,  aec,  and  ahl,  n.),  pron,  reL.  indef.y  vohch 
tver^  who9oeifer^  whatever^  whatsoever^  every  one  who^ 
everything  which:  Qoin  spolies  qnemqaem  nacta 
Bis,  T. :  boetem  qai  feriet,  erit  mihi  Carthaginien- 
Bis,  Quiaquis  6rit,  £nn.  ap.  G. :  quicquid  animo 
cemimus,  id  omne  oritur  a  aensibus :  qaoqiio  oon- 
Bilio  fecit,  with  whatever  design  :  quoquo  tempore 
conspectus  erat,  at  what  time  soever :  deortim  qnia- 
quis  aroicior  Afris,  H. :  At  o  deorura  qnicqnid  in 
caelo  regit,  all  ye  gods  who,  H. :  per  quidquid  d60> 
rum  est,  ^  all  the  gods^  It, :  quicquid  malefici  erit: 
Quisquis  honos  tumuli,  quidquid  solamen  liumandi 
eat,  v. — Whoever  it  he,  every  one,  each,  everything, 
anything:  qnatenus  quicquid  se  attingat,  perspi- 
cere  (I  e.  quatenus  quid,  quicquid  est,  attingat) : 
liberoa  suos  qutbusquibus  Romania  mancipio  da- 
iMnt,  aU  Romans  wltoever  they  may  he,  L. 

quitUB^  P.  of  queo. 

qui-vifl,  quaevis,  quidvis  and  (as  adj.)  quodvla, 
pron.  indef.,  whoever  it  ht,  whom  you  please,  any 
one,  any  whatever,  anything:  quivis  liber  debet 
esse :  esse  cuiusvis  (civitatis) :  ad  quemris  nume- 
rum  equitum  adire,  Cs. :  quaevis  amplificationes, 
aU  sorts  of:  unus  amet  quavis  aspergere  cunctos 
(so.  ratione),  H. :  Abs  quivis  homine  beneficium 
accipere,  T. :  Eripiet  quivis  oculos  citius  mihi,  H. 
— ^Witb  unus,  any  one  you  please,  any  one  when- 
ever :  una  harum  quaevis  causa  me  monet,  T. : 
Don  quivis  unus  ex  populo,  sed  existimator  doctus. 
— ^As  sub^.  n,,  anything  whatever,  no  matter  what : 
cui  quidvis  licitum  sit :  quidvis  satis  est,  H. 

quo,  adv,  and  eonj,  [dot,  and  abl,  of  1  qui]. 
I.  locat.  and  abl.  uses,  of  place,  only  with  loci  or 
(poet.)  loeorum,  where,  in  what  place,  in  what  situ- 
ation :  se  neacire  quo  loci  esset :  sectari,  rosa  quo 
looorum  moretur,  H. — Of  time,  at  which  tune,  on 
which  day,  when  (so.  tempore  or  die) :  extrahere 
rem  in  id  tempus,  quo  Baebius  venire  posset,  U 
—Fig.,  of  degree  of  difference,  with  eompp.,  by 
what,  by  as  much  as,  in  how  great  a  degree^  the  : 
quo  maiaa  crimen  sit  id,  boo  maiorem  ab  eo  iniu- 
nam  fieri :  diligenter  attendite  quo  minus  mireoii- 
ni,  etc. :  quae  (tempus  et  spatium)  quo  plura  sunt 
eo  meliore  mente,  eta :  quo  delictum  maius  est, 
60  poena  est  tardior. -*- Of  cause, /or  the  reason 
that,  because,  that,  as  if:  neque  eo  nunc  dies,  quo 
qaicquam  senserim,  T. :  non  quo  libenter  male 
audiam,  sed  quia,  etc. :  non  eo  dico,  quo  mihi  ve- 
niat  in  dubium :  eat  aditus  magia  eo,  ut .  .  .  ha- 
beant,  quam  quo  . . .  desiderent,  Os. :  non  quo  ad 
rem  pertineat.  —  Of  result,  by  reason  of  which, 
wherefore,  whereby,  so  that,  and  so:  quo  factum 
•8t»  at  deterrerentor,  etc,  N. :  multa  dicta  sunt^ 


quo  durior  locus  est  dioendi  datus:  sed  Tim  mortn 
in  oaus&  esse,  quo  serius  perficeretur,  L. — In  the 
phrase,  quo  minus,  so  that  .  .  .  not,  why  .  .  .  not: 
per  me  stetisse.  Quo  minus  haec  fierent  nuptiae, 
T. :  eisdem  de  causis,  quo  minus  dimicare  vellet, 
movebatnr,  Cs. :  quo  minus  admirandum  eat :  qal- 
bus  stipendia  causae  essent,  quo  minus  militarent, 
L.— Of  purpose,  by  meaju  of  wlUeh,  that  thereby^ 
in  order  that :  simulant,  quo  absterreant,  T. :  Id 
adiuta  me,  quo  id  fiat  facilius,  T.:  nos  arma  neque 
contra  patriam  cepisse,  neque  quo  periculum  aliis 
faceremus,  S. :  equites  .  .  .  pugnabant,  quo  se 
praeferrcnt,  Cs. :  qud  paratior  esse  possim :  quod 
quo  facilius  perspicere  possitis :  cautum  erat,  quo 
ne  plus  auri  haberemus,  L. — In  the  phrase,  quo 
minus,  thcit , , .  not,  in  order  that .  .  .  not,  to  pre- 
vent :  quicquam  in  his  te  nuptiis  conari,  quo  fiant 
minus,  to  prevent  them,  T. :  aliquid  factum  esse 
quo  minus  iste  condemnari  posset,  to  prevent  the 
possibility  of  his  conviction, — Of  numner  or  de- 
gree, as,  as  much  as  (sc.  modo) :  Hermionam  Pj- 
ludes  quo  Pallada  Phoebus  amabat,  O. 

H.  JDat,  uses,  of  place,  to  whatplaesf  whither  f 
whereto  f:  quo  potissimum  infelix  adoedam?  S.: 
amandat  hominem  .  .  .  quo?  quo  putatis?:  quo 
evadat  Tide,  T. :  locus,  quo  exercitui  aditus  non 
erat,  Os. :  Tide  quo  proeredior,  how  far:  Quo,  quo, 
scelesti,  ruitis,  U.^  Whither,  to  what  place,  to  the 
piaoe  to  iffAicA,  and  to  this  point,  as  far  as  :  in* 
nine  quo  dignu  *s  (sc.  ire),  go  where  you  belong,  T. : 
quo  postea  quam  Tentum  est :  protidscar  eo,  quo 
me  Tocat  populus :  non  longius,  quam  quo  telam 
adici  potest,  as  far  as,  Gs. :  transferrent  auspicia 
quo  nefas  esset  (i«  a  ad  quos),  L. ;  abire  quo  ter- 
rarum  possent,  L. — Indef,  after  si  or  ne,  any 
whither,  to  anyplace,  in  any  direction:  si  quo  po- 
blice  proficisceris :  si  quo  erat  longius  prodeua* 
dum,  Gs. :  si  quando  Romam  alioTe  quo  mitterent 
legates,  L. :  vide,  sis,  ne  quo  hino  abeas  longius^ 
T. — F  i  g.,  of  end  in  Tiew,  to  what  endt  for  what 
purposed  of  what  usef  whereforef  wAy/.-  quo 
hostem  tarn  aceleratum  reserves  ? :  quo  me  igitar 
aut  ad  quae  me  exempla  revocas?  io  what  point: 
Quo  mihi  fortunam,  ai  non  conoeditur  uti?  H.: 
quo  animum  intendat  facile  perspicio:  Kescia,  qno 
valeat  numrous  ?  whcU  money  is  goodfor^  H.— -Of 
d^ree,  to  what  degree,  to  what  extent^  how  far: 
quae  quo  usque  tandem  patiemini  ?  S. :  ne  bodie 
quidem  scire,  quo  amentiae  progress!  sitia,  L. 

quo-ad  (monosyl.,  ¥i.),ado, — In  space,  as  far 
as  :  quoad  insequi  pedes  potuit,  L.— -Of  time,  to 
what  timef  till  whenf  how  longf  how  sooni :  se- 
nem  Quoad  exspectatis  vestrum  ?  T. :  Peroontatum 
ibo,  quoad  se  recipiat,  T.— 7b  ihs  time  at  wkitK 
tiU^  until:  nihil  (avaritia)  sancti  habere,  quoad 
semet  ipsa  praecipitavit,  S. :  quoad  perrentum  est 
eo:  progressi,  quoad  capitibus  exstare  possunt, 
4  etc,  U :  exutii^o,  pqi^aA^ti^em  recte 


^'^e^^H?"^ 


qpKMiiJoa 


695 


quominiM 


adhibitftm  esse,  quoad  oertior  fieres:  qooad  ipse 
cum  exercitu  proptiis  accessiaset,  Cs. — For  what 
Hme^  during  tehat  period^  <u  long  as,  while :  quoad 
potuit,  reetitit,  Cs. :  habeo  tabulas  omnis,  patris 
quoad  Tixit,  tuas  quoad  ais,  etc.:  quoad  Tivet: 
quoad  Ardea  Tixi,  L. :  dlcebam  . . .  quoad  nratue- 
ves,  omnia  te  pramissurum.— F  i  g.,  <u  far  m,  to 
ike  exierU  ihat^  to  the  degree  that:  lu9  civile  eatenus 
exercuerunt,  quoad  populo  praestare  voluerunt: 
quoad  progradl  potuerii  ameotia :  ut»  quoad  pos- 
sem  eft  Hoeret,  numqoam  disoederem :  quoad  eius 
fieri  poesit,  atfar  Q»iiiM  poeriUe, 

quo-cixoS,  eonj^  for  t^AicA  r^oaoii,  vdkgt^ort, 
and  therefore  :  quoeirca  nihil  esse  tarn  detestabile, 
quam,  etc.:  Quocirca  cingere  flammS  Reginam 
meditor,  V. — In  tmeai :  quo,  bone,  circa,  H. 

qno-oumque,  adv.,  to  whatever  place,  whither- 
9oever:  quocumque  venerint:  Ire,  pedes  quocum- 
que  ferent,  H. :  metua  agit  quocumque  rudentls 
Kxctttere,  in  any  direction  whatever,  V. :  oratio  ita 
flexibilia,  ut  aequatur  quocumque  torqueaa. — In 
tmeai :  quo  ea  me  cumque  duoet:  Quo  res  cumque 
cadency. 

qnody  adv.  and  com.  \aoe,  n.  of  1  qui].  I.  As 
adv.,  in  relied  ofwhien,  a»  to  what,  in  what,  wher^- 
in:  quod  me  accusat,  sum  extra  noxiam,  T«:  si- 
quid  est  Quod  mea  operft  opus  sit  Yobis,  T. — ^After 
ett  or  habeo,  introducing  tliat  for  which  reason  is 
given :  in  viam  quod  te  des,  nihil  est,  there  is  no 
ueeeeeitjf  for  you  to^  etc. :  magis  est  quod  gratuler 
tibi  quara  quod  te  rogem,  /  have  more  reason  to 
congratulate,  etc. :  non  est  quod  multa  loquamur, 
we  need  not,  H. — A$  to  what,  in  so  far  as,to  tlie 
extent  that :  Epicut-us  nunc,  quod  sciam,  est  ausus, 
etc. :  homo,  quod  iuvet,  curiosus. — In  transitions, 
with  a  cor\f.  or  niat.,  in  viewof  which,  and  in  fact, 
M,  and  yet,  aeeordingly,  therefore,  now:  Quod  si 
ego  rescivisaem  id  priua,  ana  had  I,  ete.,  T. :  tj- 
rmnni  coluntor  .  .  .  quod  si  forte  ceciderant,  turn, 
etc. :  quod  si  regum  virtus  in  pace  valeret,  S. : 
quod  nisi  pugnassem :  quod  nisi  mihi  hoo  venisset 
in  mentem :  quod  ut  o  potius  formidine  falsa  Lu- 
dar,V. 

II.  As  conj.,  that,  in  that :  Quid  est  quod  laetus 
es  ?  i.  e.  why  are  you  merry,  T. :  quid  istuc  est, 
quod  te  audio  Nescio  quid  concertasse,  etc.,  what 
mfcans  it,  thtUf  etc.,  T. :  quanta  est  benignitas  na- 
turae, quod  tam  multa  gignit :  hoc  uno  praestamus 
feris,  quod  oonloquimur,  etc :  erat  illud  absurdum, 
quod  non  intellegebat:  Sin  autem  pro  eo,  quod 
sum  ma  res  p.  temptatnr,  etc.,  in  view  of  the  fact 
that,  etc. :  ad  id,  quod  sua  quemque  mala  coge- 
baut.  evooati,  etc,  aside  from  the  fact  that,  etc.,  L. 
— That^  because,  since,  for:  quod  viris  fortibus 
bonos  habitus  est,  laudo :  gaudeo^  quod  te  inter- 
pelio:  tibi  ago  gratias,  quod  me  liberas:  quod 
spiratis,  indiguantur,  L. :  doluisse  se,  quod  populi 


R.  beneficium  sibi  extorqueretar,  Cs. :  falso  qiieri- 
tur  genus  humanum,  quod  regatur,  etc.,  & :  laudat 
Afrioanum,  quod  foerit  abstinena.— After  verba 
of  saying  or  omittmg,  that^  the  fast  that,  the  re* 
mark  tltat,  to  say  that:  non  tibi  obioio,quod  homi- 
nem  spoliasti :  aooedit^  quod  deleotatur,  besides,  hs 
takes  pleasure:  adicite  ad  haeo,  quod  foedus  dedU 
mna,  L. :  Adde,  quod  didicisse  artis  BmolUt  mo- 
res, 0. :  pauca  loquitur,  quod  aibi  gratia  relata  non 
sit,  Cs. :  ne  hoo  quidero  (diotum  est),  quod  Taurum 
ipse  transisti  f :  nox  testis,  quod  uequeam  lacrimaa 
perferre  parentis^  V. — Introducing  an  explanation, 
in  that :  commemorat  beneficia  .  .  .  quod  vcnerat, 
etc.,  Cs. :  bene  facis,  quod  me  adiuva.<«,  in  helping 
me:  fecit  humaniter,  quod  ad  me  venit:  prudeu- 
ter  Romanus  fecit,  quod  abetitit  inoepto^  L — In- 
troducing a  fact  for  comment,  as  to  tie  fact  that, 
as  respects  this  that:  Tu  quod  te  posterius  pui^es 
. . .  huius  non  faciam,T.:  quod  vero  securi  percus- 
sit  filium,  videtur,  etc :  quod  ius  civile  amplexus 
es,  video  quid  egeris :  respondit ;  quod  castra  mo- 
visset,  persuasum,  etc.,  Cs. ;  cf.  quod  sit  (Auroral 
spectebilis  .  .  .  ego  Procrin  amabam,  I.  e.  thouah 
Aurora  be  (called)  beautifid  . .  .  /was  in  love  mth 
Proeris,  0.— Introducing  an  exception,  that,  as  far 
as:  omnes  mihi  labores  fuere  levee,  Praeter  quam 
tui  carendum  quod  erat,  save  that,  T. :  haec  hone- 
sta,  praeterquam  quod  nosmet  ipsos  diligamus, 
esse  expetenda :  adverso  rumore  esse,  superquam 
qtiod  male  pugnaverat,  not  to  mention  that,  L. : 
Excepto  quod,  etc.,  H. :  memento  te  omnia  pro- 
bare,  nisi  quod  verbis  aliter  utamur:  pestilentia 
iocesserat  pari  clade  in  Romanes  Poenosque,  nisi 
quod  fames,  etc,  L. :  tantum  quod  hominem  non 
nominat,  Moe  that.  —  Introducing  a  reason  (as 
real  V,  because,  sines,  for,  that:  Iddroo  arcessor, 
quod  sensit,  etc,  T. :  fliiam  sunro,  quod  pugnave- 
rat, neoari  iussit,  8. :  omnis  (morbos)  ei  re  suscipi, 
quod  ita  videatur,  ele. :  ne  me  ideo  omes.  Quod 
dmuly  ete.,  H.i  haec  a  custodiis  loca  vocabant, 
quod  Don  auderent»  etc,  Cs. :  roe  accusas,  non 
quod  tuis  ratkmibos  non  adsentior,  sed  quod  nnl- 
lis :  magis,  quia  imperium  factum  est,  quam  quod 
deminutum  quioquam  ait,  L.:  Propterea  quod 
amat  filius,  T. :  haee  diota  sunt  ob  earn  causam, 
quod,  etc 

qnodam  modo  (leas  eorreotlj  as  one  word, 
qnddammodo),  in  a  csriain  manner,  after  a  fash- 
ion,  in  a  measure,  in  some  degree,  somehow:  quod 
dari  populo  nullo  modo  potent,  tamen  quodam 
mododedit:  diligamiis. 

qnSiiis.  old  for  cuius,  ^m.  of  1  qui  and  of  qnis. 

quo-libet,  adv.  [quilibet],  to  any  place  what- 
ever: me  iubeat  quolibet  ire,  no  matter  whither^ 
0. 

quoin,  older  form  of  2  cum. 

quo  minoA  (quOn 


qvoinodo 


096 


l|1M>tlt9 


quo  modo  (qndmodo),  «Ar.,  m  what  manner, 
in  what  woiff  himf:  qao  modo  ooddtt?:  alieno  a 
te  animo  fait  quo  modo?:  Maecenaa  quo  modo 
teeum?  H.:  quo  modo  se  venditant  Cbesari!: 
dubiara  est,  quo  modo  fst«  pra«Cor  f actus  sit: 
miror,  quo  modo  iudicaHt :  haec  negolia  quo  modo 
86  habeant,  narrare.  ^-^In  tha  manner  that,  a» . 
more  Romano,  qao  modo  homines  son  inepti  to- 
qmrotor:  se  aliquaro  rationem  initaros,  quo  modo 
ab  Hispanis  sumant,  L.:  et  quo  modo  hoc  ait 
oonsequens  illi,  sic  illud  liuic. 

quomodo-omuqTie,  adv.,  in  tehatever  way, 
however, 

qttomodo-nam,  adv.,  in  what  manner  pray  f 
howtlienf 

qno-nam,  adv.,  whither  pray  f :  eam  si  nunc 
sequor,  quonam? — Fig.,  to  what  purpoeef  to 
what  ejfeet  f :  quonam  tiaec  omnia,  nisi  ?  etc.,  Cs. 

quondam,  adv,  [quom+ (demovM^r.  ending) 
-dam],  at  eome  time,  at  one  time,  onoe,  heretofore, 
formerly,  on  a  time:  Olim  isti  fuit  generi  quon- 
dam quaestus,  T. :  decrevU  quondam  senatus : 
omnia  quae  sunt  conclusa  nunc  ariibus,  dissipata 
quondam  fuerunt:  ut  quondam  Mareaeus,  H.: 
At  quondam,  dum,  etc.,  0. :  celebri  quondam  url>e 
et  copiosa :  vestros  quondam  nautas  duxit,  once 
yourt:  Cyro  quondam  rege,  kUe,  Cu.—At  certain 
timet,  at  times,  eometimes,  once  in  a  while :  cum 
saepe  lapidum,  terrae  interdum,  quondam  etiaro 
lactis  imber  defluxit:  quondam  citharft  tacentem 
Suscitat  Musam,  H. :  Quondam  etiam  victis  redit 
in  praecordia  virtus,  V. — Of  the  future,  one  day, 
eome  day  s  Hie  tamen  ad  melius  poterit  tranacur- 
rere  quondam,  H. 

quoniam,  adv.  fquom+iam],  ainee  now,  eince 
then,  eince,  teeing  that,  a*,  becauee,  whereat:  quo- 
niam  quidem  circumveutus  ab  inimicis  praeoeps 
agor,  S. :  quoniam  ad  huno  locum  penrenUim  est, 
Cs.:  quoniam  iam  nox  est:  quoniam  ita  tu  vis: 
quoniamque  ab  bis  es  auditus:  quoniam  quidem 
missus  est:  quoniam  intellegere  potuisset:  quo- 
niam Ura  propinqua  sint  castra,  N. 

quopiam,  adv,  [old  dat.  of  quiapiam],  to  any 
place:  iturane  quopiam  ea f  T. 

quoquam,  adv.  old  dot.  of  quisquam],  to  any 
place,,  in  any  direotion,  wkUhertotmrt  Gave  ooulos 
a  roeis  oculis  quoquam  demoveas  tuos,  T. :  neo 
profidsci  quoquam  potes:  priosquam  inde  quo- 
quam procederet,  L. 

1.  quoqae,  eonj.,  alto,  too  (after  an  emphatic 
word,  cf.  -que,  etiam,  atque):  quS  de  causa  Helve- 
tii  quoque  reliquos  Gallos  yirtute  praecedunt,  Cs. : 
me  scilicet  maxime,  sed  proxime  iUum  quoque  fe- 
fejlissem:  patriae  quis  exsul  Se  quoque  fugit? 
H. :  quoque  enim,  L. :  quoque  igitur :  Ego  quoque 
etiam  timida  sum,  T. :  quando  ne  ea  quoque  vis 
profioeret,!*  . 


2.  qno^fw  (I.  e.  et  quo),  see  -que: 
quoqao^  adv.  [old  dai.  of  quisquis],  to  wkaiever 
place,  whithertoever:  quoquo  sese  Yertertnt  Stoid : 
quoquo  terrarum,  whithertoever  in  the  worlds  T. 

quoquo -▼emia  (-▼onma)  or  qnoqoo- 
▼aranm  (-vorsum),  in  every  direetiom,  everg 

way :  legatos  quoquoversum  dimittere,  Ga. :  locum 
quoquo  versus  pedes  qalnque  habere. 

quoraom  and  qadnnia^  adv,  [qoo+Tersoi], 
to  what  place,  ii^ithm»ard,  wkitker :  neacio  herrle, 
neque  unde  eam,  neque  quoraom  eam,  T. — ^Fl  g^ 
whither,  to  what  end,  to  what :  sane  curaest,  qoor- 
sum  eventurum  hoc  siet^  how  thit  it  to  tntn  OMt; 
T.:  sed  quorsus  hoc  pertinet?:  Non  dices  bodie, 
quorsum  haec  tarn  puUda  tandant^  to  what  thit 
tendt,  H.:  quorsum  igitur  haec  speetat  oratio? 
what  hat  in  view  thief  etc. — 7b  wihatpwrpoeei  to 
what  endf  with  what  view  f  for  what  f  :  quorsum 
igitur  haec  dispute?  quorsum?  ut  intellegere 
posssitis:  quorsus,  inquam,  istuc?  quoraom  est 
opus  ?  for  what  f  H. 

quot;  adj»  plur,  inded.  [2  CA-],  how  many!: 
quot  aratores  fuerunt:  quot  virtutes  fuerunt!: 
edoeet,  quot  virorum  morte  neoesse  sit  constare 
victoriam,  Cs. :  video,  quot  dierum  via  sit. — At 
many  at,  at:  tot  habet  triumphos,  quot  orae  sunt 
terrarum :  quot  homines,  tot  sententiae,  T. :  quot 
orationum  genera  esse  dlximus,  totidem  oratorum 
reperiuntur :  quot  capitum  vivunt,  totidem  studio- 
rum  Milia,  H. 

quot-anma  or  quot  anma,  adv.,  every  year, 
year  by  year,  annually,  yearly :  ubi  piratae  fere 
quot  anuis  hiemare  solent:  quot  annis  singuU 
milia,  Cs. :  Hie  ilium  vidi  iuvenem  quot  annis,  V. 

quot-OUinqU6b  adv»,  how  memy  toever,  at  maag 
at :  quotoumque  senatos  creverit,  tot  sunto :  quot- 
cumque  . . .  quot . . .  qooi . . .  bos,  CU 

quoteni,  ae,  a,  num.  dittrib,  [qoot],  how  many, 
of  what  ntanber  «mA  :  is  ita  partis  fecit,  nesdo 
qootenorum  iugenim. 

(quotitdl-),  see  oottidi-. 

quoUena  or  quotiefl^  adv.  [quot],  how  ofUnI 
how  many  timet  t :  quotiens  et  quot  nomtnibos  a 
Syracusanis  statuas  auferes?:  Respondere,  qao- 
tiens  venissent:  heu  quotiens  fidem  flebit!  It.— 
At  often  at,  at  many  timet  at^at:  quotiens  ipse 
consul  fuit:  quotiens  oculos  coniecit  in  hosteia, 
totiens,  etc.,  V. 

quotiana-cumque,  adv,,  how  often  eoever,  et 
often  eoeuer  at :  quotienscumque  dico,  totiens,  eta 

quot-quot,  num.  indeeL,  of  whatever  number, 
how  wumy  toever,  at  many  eoever  at :  ot,  si  leges 
plores  enrot,  aut  quotquot  eront,  oonaerrari  nea 
possint :  qootqirot  eont  dies,  i.  e.  daify,  H. 

qnotna,  adj,  [quot],  icAieA  in  numAer,  which  in 


quotiuowiqtie 


097 


radix 


wder^  ofyihai  number:  qnotiu  erit  fate  denarius, 
qai  non  sit  ferendua  ? :  quota  para  ilH  rerum  pe- 
riere  mearam,  0. :  hora  quota  eat  ?  what  o*doek 
ia  iti  H. :  Tu,  quotua  eaae  velia,  reaeribe,  i«  e.  oim 
of  how  many  guetUy  H.— -i&it  rnnaSL^  how  trifiing : 
Et  Bequitur  regni  para  quota  quemqiie  aoi  ?  O. : 
Pars  quota  Leniaoae  aerpeua  eiia  unua  Echtdnae  ? 
O. — With  quiaqu$  (often  writtsa  quotuaqoiaqneX 
how  rardy  one^  how  few  (only  tdng.):  quotua  enim 
quiaque  ptiiloeophorum  luventtur,  qui  ait  ita  mo- 
ratm:  quoto  cuiqne  lorica  eat  ?  Ca. :  formft  quota 
qnaeque  auperbit  ?  0. 
quotQA  -  ounque,  tacunque,  tumcumque,  of 


whatever  nmnJber^  howeifer  great  or  vnaU:  e  Totia 
para,  Tb. 
qnotnsqtilsqTid,  aee  quotua. 

quonsqae  or  oao  nsque,  adv.,  until  what 
timej  till  when^  how  long:  quae  quo  usque  tandem 
patiemlni,  S.:  quouaque  bumi  defixa  tua  mens 
erit?:  quo  usque  tandem  abutere  patientiA  no> 
atr&? 

qno-vifl^  adw,  [quivia],  to  any  place  whatewr, 
whMer  you  will:  abeat  quovia  gentium, anywAin 
in  the  world,  T. 

(qatim)i  eonj.,  see  2  com. 


zabide,  adv,  [rabidua],  madly,  furioutly:  om- 
nia appetens. 

rabidnfly  o^*.  [RAB-],  racing,  mad,  rabid^  en- 
raged :  tigrea,  V. :  leonea,  H. :  lupa,  O. :  ut  rebida 
ora  qnierunt,  inspired^  V. :  morea,  ungovemed,  0. : 
lingua,  Pr. :  furor  animi,  Gt 

rabies,  — ,  em,  e,  /.  [  RAB-  ],  rage,  madnm, 
fremgz  Telut  inieets  rabie  ad  arma  hnri,  L.: 
Statqoe  canum  rabie  (Soylla),  t  e.  eanibna  rabidia, 
O.-^F  i  g.,  violent  paeeion,  extreme  excitement,  rage, 
anger,  fury,  Jiereeneea,  eagemeee:  huiua  rabiea 
quae  dabit,  i  e.  what  he  wiU  do  in  hie  furiom  love, 
T. :  aine  rabie:  Archilochum  proprio  rabies  ar- 
mayit  iambo,  H. :  civica,  the  fury  of  eiml  war,  H. : 
edendi,  Y . :  Et  rabie  f era  oorda  tument,  i.  e.  tnqn* 
ration,  V. :  f atalia  temporia,  L. :  Teotorum,  0. : 
Cani8,/«re0  heat,  H.:  Tentria,  i.  e.  ravenoue  hun- 
ger, Y. 

rablOk  — ,  — ,  ere  [RAB-],  to  raee,  be  mad,  G, 

rablose,  adv.  [rabioaua],  ravingly,  madly,  Jieree^ 
ly:  nihil  iracnnde  raUoae?e  fecerunt. 

rabiomilnfly  adj,  <ftm.  [rabioaua],  a  little  rabid, 
half  crazy:  litterae. 

rablosiiB»  adj.  [  rabiea  ],  raving,  fierce,  mad, 
rabid:  canis,  H. :  fortitude  minime  rabioBa,/r0e 
frompamon. 

rabnla,  ae,  m.  [RAB-],  a  brawling  advocate, 
pettifogger. 

racemifer,  fera,  ferum,  adj.  [  raeemua  +  1 
FER-],  eluater-bearing,  cluttering:  uvae,  0.:  Bao- 
chus,  eroumed  with  duetere,  0. 

raoemiu^  l,  m.,  a  bunch,  duaters  fert  uTa  raoe- 
moa,  V. :  livid),  H. :  I>onee  eras  miztua  nullia, 
AcbeIo«,  racemia,  i.  e.  t9tfi«,  0. 

radliiia,  antia,  a^.  [P,  of  radio],  beaming, 
$hining:  lumina  aolia,  O.:  Aquariua:  luna,  V. : 
aururo,  O. :  galea  elaro  ab  aura,  O. — ^Aa  eubet.  m., 
the  mn,  C.  po<St. 


radifitos,  acg.  [P.  of  radio],  furnithed  with 
rayt,  irradiated,  wining:  aol:  orbia  flammeua 
aoUa,  Att.  ap.  C. :  lumina,  0. 

radioltufl^  adv.  [  radix  ],  by  the  roots,  utterly, 
radieally:  evellare  acUonee  tuas:  ex  animia  ez- 
trazit  religionem. 

radioala,  ae,  /.  dim,  [radix],  a  small  root, 
rootlet. 

radid^  — ,  — ,  are,  and  d^.  radior,  — ,  — ,  in 

[radius],  to  gleam,  beixm,  ehine  :  galeae  gemmis  ra- 
dientur,  0. :  radiabant  lumine  valvae,  0. :  radiant 
ut  aidua  oeelli,  O. :  in  armia,  Pr. 

radliu»  I,  m.  [2  RAD-],  a  staff,  rod:  acuti, 
stakes,  U — In  a  wheel,  a  spoke :  hinc  radios  tri- 
vere  rotia,  V. :  inter  radios  rotarum,  Cu. — A  geom' 
eter*s  rod,  dravring-rod :  homunculum  a  piilvere 
et  radio  ezcitare :  Descripsit  radio  orbem,  V .— In 
weaviog,  a  shuttle:  Excuasi  manibus  radii,  V. : 
acuti,  0.  —  In  botany,  a  kind  of  dive,  V. — In  a 
circle,  a  radius. — Of  light,  a  beam,  ray :  radii  so- 
lis:  rubeaoebat  radiia  mare,  V. :  cui  tempora  cir- 
cum  Aurati  radii  cingunt,  i.  e.  a  glory,  Y. 

radiac, Icia,/  [2  RAD-], a  root:  radicea  palma* 
rum  conligetMuit :  Yirga  radicibus  actia  aurrezit, 
struck  iroot,  0. :  arborea  ab  radicibus  subruere, 
Gs. :  radicibus  eruta  pinus,  Y. :  genus  radioia  in« 
Tentum,  quod  admiztum  lacte,  etc.,  Gs. :  (hetbaa) 
radice  revellit,  O.:  monatratii  radice  rel  herbfi 
(aa  a  medicineX  H.— ^  radish:  lactucae,  radioea, 
H., O. — The  root,  hwer  part,  foot,  foundation:  in 
radicibua  Gaucaai  natua:  aub  ipais*  radicibus  mon« 
tis,  Ga. :  a  Palati  radice. — A  point  of  origin,  sup' 
porting  part,  root:  linguae,  0.:  vivum  (saxum) 
radice  tenetur,  O.  —  Fig.,  a  root,  ground,  bam, 
foundation,  origin,  source.  —  Only  plur,  :  Tera 
gloria  radioes  agit  atque  etiam  propagatur:  vir- 
tus altissimis  defixa  radicibus :  Pompeius  eo  ro- 
bore  vir,  iia  radicibus,  i.  e.  so  firmly  establithed  in 
the  State:  a  radicib^g^vjjlgr^p^ irf/«rfy. 


ndo 


608 


Fh. :  ex  iUdem,  quiboa  ooi,  ndidbus  natoii  L  e. 
of  the  $ame  city, 

rado»  81,  BUS,  ere  [1  RiJD>],  to  aerape,  §eraith, 
tAoM,  ruby  smooth^  Jiave  off:  roulierea  genas  ne 
radunto,  lacerate^  XII  Tabb.  ap.  G. :  qin  captte  et 
superciliis  eemper  eft  rasts,  cAatwn:  caput  (a  sign 
of  slavery),  L. :  vertice  raso  (in  fulfilment  of  a 
vow),  lu. :  rasae  liastilia  T{rgae,/MaM;  Y. :  lapides 
Tarioe  palma,  %weq>  a  moaaie  panemeiil,  H. :  arva 
imbribos  (Euros),  tirip^  H. :  Marine  in  eztrano 
littera  raaiH  eroMed^  O.—To  touch  tn  pamimg^  tmtek 
upon,  bruih,  graze,  tkirt:  laevuro  Badh  TbjbridU 
unda  latus,  0. :  hinc  altas  caulee  proiectaque  saza 
Pacb jni  Eadimus,  V. :  terra  rasa  squamis  (ser- 
pentis),  O. 

raeda  or  reda  (not  rhSda),  ae,/.  [Celtic],  a 
traveUing-carriaffe  with  four  wheele :  omnen  aciem 
raedis  circumdare,  Cs. :  sedena  in  raedi,  H.,  lu. 

nedariiu  (redaxlaA),  l,  m.  [raeda],  a  coach- 
man, driver  of  a  raeda. 

rimilla,  ium,  n.  [ramus],  tmg$^  §hoota^  ttieka, 
brwhwood:  arida,0.,  Ta. 

rimanfly  acfj.  [ramus],  of  boughi:  fragmenta, 
Le.#^u?ib,V. 

rimejc,  icis,  m.,  a  rupture,  hernia,  In. 

Ramnes  and  Ramninaaa  (Rhamn-X  i^io, 
m.  [RAP],  one  of  the  three  tribm  of  free  eilizme  in 
the  early  Roman  date  (cf.  Luoeree,  Tattes) :  tres 
antiquae  tribas  Ramnea»  eta,  L. :  Quosque  vocant 
Ramnes,  0. — One  of  thru  centuries  of  knighU  in- 
atituted  by  Romulus:  Ramnenses  ab  Romiilo  ap- 
pellati,  L. :  Rhamnensium  nomina :  Oelsi  Ramnes, 
proud  knights  of  ancient  family,  H. 

ramosuB»  adj.  [ramus], /«//  of  boughs,  having 
many  brafiches,  branching,  bratuhy:  stipes,  0. : 
comua  cervi,  V. :  hydra  ramosa  natls  e  diede  co- 
lubris,  0. 

ramuloi^  l,  nL  dim.  [ramus],  a  twig,  sprig,  shoot. 

ramnfl»  I,  m.  [2  RAD-],  a  branch,  bough,  twig: 
In  qnibus  (arboribus)  non  rami  sunt,  etc :  cin- 
gite  tempora  ramis,  V. :  spissa  ramis  laurea,  H. : 
bacas  dant  rami,  i.  e.  tr:ees,Y, :  rami  atque  venatus 
alebatf/ruii  and  game,  V.— ^f  antlers,  a  branch : 
ramique  late  diffunduntur, Os. — A  dub:  HyUeus, 
Pr. — F  i  g.,  a  branch  :  ramos  amputare  roiseriarum. 

rana,  ae,/.  [RAO-],  a  frog:  saliunt  in  gui^gite 
ranae,  O. :  in  limo  ranae  oecinere  querellam,  V., 
0.,  H.,  lu. :  rana  marina,  the  frog-Jish, 

ranoidnlna,  adj.  dim.  [rancidus],  stinking, 
rank,  rancid :  opeonia,  lu. 

ranoldufl,  a4i'  ^^^^  eomp.,  stinking,  rank,  ran- 
cid: aper,  H. :  quid  rancidius,  quam  quod,  etc., 
more  disgusting,  lu. 

rixnmculnfly  I,  m,  dim,  [rana],  a  little  frog, 
tadpole 


lapaoltaa,  itia,  /.  [rapaz],  greed,  refmaty: 

quis  in  rapacitate  ararior. 

rapaz,  icis,  adj.  with  testip.  and  titp.  [RAP-| 
tearing,furioHM,  v&Unt :  Tentua,  O. :  anda. — ^F  i  ^^ 
grasping,  greedy,  rapadom,  inmUiable:  olim  ffr 
runcnius,  nunc  Tero  etiam  rapaz :  Gtnara,  L  e. 
greedy  for  presents,  H. :  Inpi,  H. :  Orcua,  H. :  do- 
mina,  Tb. :  nihil  eat  rapadna  quam  natora. 

raphannfl»  I,  m^  =pdfavoc,  a  radish,  CL 
rapidflv  «<lv.  with  eomp.  [  rapidua  ],  hurriedy, 
rapidly:  dilapsua  (fluviua).--rFig.;  qiiod  (wa3f- 
rueop)  cum  rapide  fertur :  eo  rapidlua  venire,  Ta. 

rapiditaa^  ^f^f  [  rapidua  ],  stoiftnms^  nuA, 
velocity:  fluminia,CJB. 

'  rapidiu^  adj.  with  eonm.  and  sup.  [RAP-],  tear- 
ing away,  seizing, Jterce :  ferae,  O. :  agmen,  ajieru 
pack,  O. :  aeatua,  V. :  flsmma,  0. :  ignia,  V. — hn- 
petttous,  hurrying,  rushing,  fleet,  swift,  9*^ck,  rap- 
id: torrens,V.:  amnia,H.:  flamen,Ge.:  Flnminam 
lapeQs,  H. :  rapidior  unda,  Gu. :  ignis  lovia,  V.:  sol, 
H. :  volucria  rapidiaaima  milTua,  O. :  nuums,  V. : 
agmen,  Y .  —  F  i  g.,  hurried,  impetuous,  vehement, 
hasty:  oratio:  rapidua  comxViAS, precipitate,  L. 

rainna,  ae,/.  [RAP-],  an  att  of  robbery,  rob- 
bery, plunder :  per  latrodnta  ao  rapinam  tolenn- 
tea  vitam,  L.:  terra  patoit  invita  rapinae,  0.: 
promiasae  signa  vapioae,  of  carrying  off,  O.— 
E  a  p.,  /i2ur.,  robbery,  phmdering,  ptUage,  rapine: 
caedea,  rapinae^  diaoordia  dvilia,  flL :  a.varitia  in 
raplttia :  hoatera  rapinia  prohibere,  Ca. :  aa  fartlB 
pereamve  rapinia,  ll.'^Fimf,plm»der,  booty:  mtim- 
ratae  rapiiiae^  Y. 

raplo,  pul  (o\d  fat.  perf.  rapait,  G.),  raptns,ere 
[RAP-],  to  seize  and  carry  off,  snatch,  tear,  pluet, 
drag,  hurry  away:  aublimen  intro  hunc  rape,  T. : 
quo  feasum  rapitis?  Y.:  Quo  me  canque  rapit 
tempeataa,  H. :  aumaanepudenter  An  rapiaa,  aaoCeA, 
H. :  ab  aede  rapaii  f  unale,  0. :  de  volnere  teknm, 
Y. :  commeatum  in  navia  rapiunt.  L. :  para  densa 
ferarum  Tecta  rapit,  i.  e.  break  off  boughs  of  trtrn 
(in  collecting  wood),  Y. :  In  itM,drag  before  a  court, 
H. :  ob  facinua  ad  supplicium,  Aa/« ;  alii  ad  nei'cm 
rapiebantur :  ad  stuprum  matres,  U :  (infantes)  ab 
ubere  rapti,  Y. :  nee  Tariis  obsita  frondibtis  Sub 
divom  rapiam,  drag  into  open  day,  H. :  Nasonis 
carmina  rapti,  i.  e.  torn  from  hu  home,  0.  —  To 
hurry,  impel,  drive,  cause  to  hasten:  Quattuor  htoc 
rapimur  raedis,  H. :  per  aequora  navem,  Y. :  reo- 
tis  per  aequora,  0. :  miaaoa  eurrOs,  H. :  arraa  n- 
piat  iuTentua,  snatch,  Y. :  arma,  0.:  bipennem 
dextrft,  Y. :  rapiuntqne  rauntque,  hurry  and  buttU, 
Y, —'With  pron.  refix.,  to  make  haete,  hasten,  hurry, 
fiy:  ocioa  hino  te  Ni  rapia,  H. :  ae  ad  oaedem  op- 
timi  ouiuaqoe.  —  To  carry  off  by  force,  am,  rA, 
ravish,  plunder,  ravage,  lay  waste,  take  by  amadt, 
carry  by  storm:  apea  nu>ie9i|i.~PPPa9^t  animos 
Digitized  by 


npta 


009 


raatmin 


semper  rapiens,  semper  ebrios :  nptas  ad  litora 
Teriere  praedaa,  V. :  rapere  omnea  traliere,  S. : 
rirere  latronum  rita,  at  tantum  haberet,  quantum 
rapere  potuisset:  TirgineBy  (q  aMuety  S.:  Arsit 
Atrides  Vii^ue  raptft,  H. :  Omne  saonim  rapiente 
dextrft,  H. :  alii  rapiunt  inoenaa  feruntque  Perga- 
iMjpillageandplufukr,  V. :  oaatra  urbesqae  primo 
impetn  rapere,  L. — To  carry  off  tuddenlj/^muUeli 
mDoif,  destroy:  improvisa  leti  Vis  rapuit  rapietque 
gent^  U. :  rapto  de  f ratre  dolens,  H. :  £i  Jabor 
e(  dunie  rapit  indementia  mortis,  i.  e.  Atimtt  on^ 
y.  —  To  tak0y  tatch,  atmime  .*  flaromamf  catch 
^iciijff  V. :  nigrum  colorem,  0. :  Virga  . . .  Vim 
npiiit  moDStri,  imbibed^  0. — To  Uad  on  hwrr%$dly : 
Halesus  Tumo  ferooes  Mille  rapit  popalus,  Uad» 
haUUy  on,  Y. :  Neo  rapit  inroeusos  orbls  per  iiu- 
mum,  9weept  aUmg^  V. — ^F  i  g.,  to  anaieh  avay^  carry 
alojig^  hurry  away:  ipsae  res  verba  rapiuut,  carry 
alony  with  them:  foomoedifini)  in  peiorem  partem, 
1.  e.  misreprecerU,  T. :  Si  quis  iu  adversum  rapiat 
casusre  deusve,  V. :  almum  Quae  rapit  hora  diem, 
natchet  away,  H. :  simul  tecum  solacia  rapta,  V. 
•^To  drive^  impdy  carry  away,  predpUaU,  front- 
fori,  ravigh,  capihaie,  overwMm,  draw  irrctiHi- 
My;  ad  divinarum  renim  oogaitioDem  curA  studio- 
qiie  rapi :  semper  eo  tractus  est,  quo  libido  rapuit : 
tmentift  rapi :  Forome  caecos,  an  rapit  vis  acrior, 
An  culpa?  H. :  animum  In  partis  rapit  varias, 
turn*  hurriedly,  Y. :  ad  quas  (res)  plerique  inflam- 
mati  aviditate  npiuntur.  —  To  ceiu  by  violence, 
nalehySieal:  Hippodameam  raptis  nanctu'st  nup- 
tiia,  Enn.  ap.  C. :  Yenerem  iooertaro,  H. :  sed  ra- 
piat sitiens  Yenerem,  but  may  eagerly  seize  upon, 
V.  —  To  snatch,  seise  guickly,  hasten,  precipitate : 
rapienda  oocasio,  lu.  i  viam,  hasten,  0. :  ut  limis 
rapias,  quid  velit,  etc.,  may  hastily  note,  H. :  raptae 
prope  inter  arma  nuptiae,  h, 

rapta,  ae,  /.  [P.  of  rapio ],  a  ravished  one, 
teiueid  woman :  gratus  raptae  raptor  f uit,  0. 

raptim,  adv,  [raplo],  snatehtnyly,  hastily,  sud- 
dettly^  speedily,  hurriedly :  haec  scripsi  raptim,  ut, 
etc. :  cui  donet  inpermissa  raptim  Oaudia,  H. : 
secutt  tam  raptim  euntem,  L.:  aguntur  omnia, 
Cd. :  praecipitata  consilia,  L. :  ignis  factus,  L. :  se- 
sare  aethera  pennis,  Y  :  f  maris  tempore,  H. 

raptld,  dnis,/  [RAP-],  an  abduction,  ravishing, 
rape:  fuisse  in  reptione,  T. 

rapto,  ftvt,  atus,  ftre,  /req.  [rnpio],  to  seize  and 
nrry  off",  snatdi,  drag,  hurry  away :  cumi  quadri- 
ugo  raptarter,  dragged  along,  Enn.  ap.  C. :  Hector 
-aptatus  bigis,  Y. :  alqd  Per  silvam,  Y. :  arbitrio 
aptatur  equorum,  O. :  raptata  coniux  (sc.  ad  tabu- 
am  Yaleriam). — To  ravage,  plunder :  adhuc  rap- 
nbat  Af ricam  Tacfarinas,  Ta.^F  i  g.,  to  drag,  hale, 
vrratgn  .•  quid  raptem  in  crimiua  divos  ?  Pr. 

raptor,  dris,  m.  [  RAP- 1,  a  robber,  plunderer, 
ibduetory  ravuW :  fiUae,  Ta. :   orbis,  Ta. :   lupi 


Raptores, /^ttfuimii^,  Y. :  fugies  inaudax  Proelia 
raptor,  li. :  gratus  raptae  raptor  f  uit»  ravitlur,  0. 
— F  i  g. :  raptores  alieni  honoris,  0. 

raptcun,  l,  n,  [F.  of  rapio  1  plunder,  prey, 
booty  f  in  diem  rapto  vivit,  on  daily  plwndsr,  L. : 
vivere  ex  rapto,  0. :  rapto  potiri,  Y. 

1.  raptii%  P.  of  rai^ 

2.  raptns  (lis),  m.  [RAP-1,  a  snatckhg  away, 
wrench:  Inoo  lacerata  est  altera  (manus)  raptu, 
by  the  violence  of  Jno,  O.-^A  plundering,  robbery  : 
nullis  nptibns  aut  latrociniis  populantur,  Ta. :  pe- 
natium,  of  the  house,  Ta.-^f  persons,  an  abduc- 
tion,  rape:  Ganymedi :  virginis,  C,  O. 

rapulcuii,  I,  n.  (Um,  [rapum],  a  Utile  turnip,  H. 

rareaoov  — ^  — ,  ere,  Uuh.  [rams],  to  grow  thin, 
become  rare:  resoluta  tellus  In  iiquidas  rarescit 
aquas,  0. :  ubi  aogusti  rarescent  clauatra  Pelori, 
i.  e.  open,  Y. :  oolles  paulatiro  rarescunt,  become 
fewer,  To. ;  sonitus  rarescit,  dies  away,  Pr. 

rarlta^  Atis,/.  [rams],  looeeness  of  texture:  in 
pulmooibus.— mow  number,  rarity :  dictoram. 

rar5,  adv»  with  eony9,  [  rarus  ],  seldom,  rarely, 
now  and  then:  id,  quod  raro  fit:  evenire:  yinum 
aegrotis  prodest  raro:  Raro  anteoedentem  scele- 
stum  Deserait  poena,  H. :  si  rarios  fiet,  quam,  eta 

rami,  adj.  with  comp.  and  sup.,  of  loose  texture, 
thin,  rare,  not  thick:  (terra)  opp.  densa,  Y. :  retia, 
loith  large  meshes,  Y. :  tunica,  O. :  rariores  silvae, 
thinner,  Ta. —  With  large  intervale,  far  apart,  here 
and  there,  scattered,  thin,  scanty:  vides  habitarl 
in  terr&  raris  et  angastis  in  locis,  scattered:  Appa- 
rent rari  nantes,  Y, :  f  mtices  in  vertice,  0. :  um- 
bra, Y. :  arbores,  N. :  Manat  rara  meas  lacrima 
per  genas,  drop  by  drop,  H. — Of  soldiera,  in  open 
order,  far  apart,  scattered,  dispersed^  straggling, 
single:  tit  numquam  conferti,  sed  rari  raagnisque 
intervallis  proeliarentur,  Gs, :  rari  in  confertos  in- 
lati,  L. :  ordines,  L. :  rarior  acies,  Cu. — Infrequent, 
scarce,  sparse,  few,  rare:  in  omni  arte,  optimum 
quidque  rarissimum :  raris  ac  prope  nullis  porti- 
bus,  Gs. :  Oceanus  raris  ab  orbe  nostro  navibus 
aditur,  Ta. :  rara  hostium  apparebant  arma,  L. : 
vitio  parentum  Rara  inventus,  H. :  rarus  adibat 
(i.  e.  rare),  0.  —  Plur,  n.  as  s^lbst. :  rara  (antepo- 
nantur)  volgaribus. —  Uncommon,  scarce,  rare,  ex- 
traordinary,  remarkable:  Rara  quidem  facie,  sed 
rarior  arte  canendi,  0. :  avis  (sc.  pavo),  H. :  raris- 
sima  turba,  0. 

raaUis,  e,  adj,  [  1  RAD-  ],  scraped,  smoothed, 
polis/ied,  smooth:  tomo  buxum,  Y. :  fibula,  0. 

rastruin,  I,  n.  plur.  rastrl,  dram,  m.,  poet  also 
rostra,  n.  [1  RAD-],  a  toothed  hoe,  rake,  mattock: 
istos  rastros  Adpone,  T. :  rastris  glaebas  f rangere, 
Y. :  adsiduis  herbam  insectabere  rastris,  Y. :  ini. 
quum  pondus  rastri,  Y. :  volnera  Rastroruro  fert 
l(teUus),0.:  p«otb  «8taM  «|«U^((«^gj^ 


700 


ratiooliior 


mus),  0. — ^P  r  o  ▼. :  mihi  ilUee  Tero  ad  nstroB  res 
redit,  L  e.  toiU  drive  me  to  work  far  my  Iwing,  T. 

raflnfl»  P.  of  rada 

ratio,  dois,/.  [RA-],  a  reckoning,  numbering, 
caaiing  up,  tuxount^  ealeulaiUm,  compuiaiion  :  ut  par 
sit  ratio  acceptorum  et  datonim :  quibas  in  tabu- 
lis  ratio  oonfecta  erat,  qui  namerus  domo  ezisset, 
etc.,  Cs. :  auri  ratio  constat,  tike  aeeowU  txiUiee : 
rationem  argenti  daoere,  reckoning  :  pecuniae  ha- 
bere rationem,  to  take  an  aeeowU :  ratione  initft, 
on  casting  up  the  account^  Cs. :  mihimet  ineunda 
ratio  est :  (pecuniaro)  in  rationem  inducere,  bring 
into  their  accounts:  aeraria,  tfie  rate  of  exchange 
(the  value  of  money  of  one  standard  in  that  of 
another):  rationes  ad  aerarium  continuo  detuli, 
rendered  accounie:  rationes  cum  publicanis  pu- 
tare:  rationes  a  colono  accepit:  longis  ratlonibus 
assem  in  partis  diducere,  calculations,  H. — A  list, 
manifest,  protocol,  report,  statement :  cedo  ratio- 
nem carceris,  quae  diligentissime  oonfidtur.— ^ 
transaction,  buaineea,  matter,  affair,  concern,  cir- 
cumstance: re  ac  ratione  cum  aliquo  coniunctus: 
in  publicis  priyatisque  rationibus,  G& :  nummaria : 
popuUris:  comitiorum:  ad  omnem  rationem  hu- 
manitatis :  meam.~jPfiir^  with />rofi. jwat.,  account, 
interest,  advantaae:  alquis  in  raeis  rationibus  tibi 
adiungendus :  auenum  suis  rationibus  existimans, 
eta,  inconsistent  teith  his  interests,  S. — F  i  g.,  a  reck- 
oning, account,  settlement,  computation,  explanation: 
rationem  reddere  earum  rerum :  secum  has  ratio- 
nes putare,  T. :  inita  subduct&que  ratione  scelera 
meditantes,  i*  e.  after  full  deliberation:  quod  postea- 
quam  iste  cognovit,  hanc  rationem  habere  coepit, 
reflection:  totius  rei  consilium  his  rationibus  ex- 
pficabat,  ut  si,  etc.,  upon  the  follovaing  calculation, 
Cs. :  ut  habere  rationem  possis,  quo  loco  me  con- 
Tenias,  etc.,  i.  e.  m^eans  of  determining :  semper  ita 
Tivamus,  ut  rationem  reddendam  nobis  arbitremur, 
must  account  to  ourselves  :  si  gravius  quid  accide- 
nt, abs  te  rationem  reposcent,  toill  hold  you  respon- 
sible, Cs. — Rdation,  reference,  respect,  connection, 
community:  (agricolae)  habent  rationem  cum 
terrft,  quae,  etc.,  have  to  do:  cum  oinnibus  Musis 
rationem  habere:  omnes,  quibuscum  ratio  huic 
est  —  A  respect,  regard,  concern,  consideration, 
care:  utriusque  (sc.  naturae  et  fortunae)  omnino 
habenda  ratio  est  in  deligendo  geuere  vitae :  (deos) 
piorum  et  impiorum  habere  rationem :  saueiorum 
et  aegrorum  habitA  ratione,  Cs. :  propter  rationem 
brevitatis,  out  of  regard  for :  habeo  rationem, 
quid  a  populo  R  acceperim,  consider:  neque 
illud  rationis  habuisti,  provinciam  ad  summam 
stultitiam  venisse  ?  did  you  not  consider  /-^  Course, 
conduct,  procedure,  moae,  manner,  method,  fcuhton, 
plan, principle:  tua  ratio  est,  ut . . .  mea,  ut,  etc. : 
defensionis  ratio  viaque:  itaque  in  praesentia 
Fompei  seqnendi  rationem  omittit^  Cs. :  in  philo- 


sophiA  disserendi :  at,  quo  primiim  cnrreretar,  viz 
ratio  intri  possit,  Cs. :  hoe  aditu  laadis  vitae  mtae 
rationes  prohibuerunt,  p£an  of  life, — ArrwsgesnnA, 
relation,  condition,  kind,  fashion,  way,  manner^ 
style:  ratio  atqne  usas  belli,  the  art  and praeHei 
of  war,  Cs. :  novae  bellandi  rationes,  Cs. :  quorsm 
opemm  haec  erat  ratio,  etc.,  Cs. :  rationem  pooiii 
hanc  institutt;  tigna  bina,  etc,  Cs.:  iaria:  haec 
eadem  ratio  est  in  summft  totins  Galliae,  Cs.: 
eidem  ratione,  qui  pridie,  ab  nostris  resistiuir, 
Cs  :  quid  refert,  qu&  me  ratione  cogatis  f :  nnlll 
mtionCfCs. :  iota  ratio  talium  largitionum  genere 
vitiosa  est,  principle. — The  faculty  of  computing, 
judgment,  imderstanding,  reason,  reasoning,  refec- 
tion :  Ita  fit,  at  ratio  praesit,  appetitas  obtemperet: 
homo,  quod  rationis  est  particeps,  caosas  renun 
videt:  lex  est  ratio  samma:  ut,  quos  ratio  noa 
posset,  eoe  ad  offlcium  religio  duceret :  si  ratio  et 
prudentia  curas  aufert,  H. :  mulier  abundat  audi- 
ci&,  consillo  et  ratione  deficitur:  Arma  amens 
capio,  nee  sat  rationis  In  armis,  Y. :  ratione  feei- 
sti,  senmhly. — Oround,  motive,  reason:  quid  tan- 
dem habuit  argument!  aut  rationis  res,  qaam  ob 
rem,  etc :  nostra  oonfirmare  argumentis  ac  ratio- 
nibus :  noverit  orator  argumentoram  et  rationom 
locos ;  ad  eam  sententlara  haec  ratio  eos  deduxit, 
quod,  etc,  Cs. :  rationibus  conqnisitts  de  voiuptate 
disputandum  putant :  Nam  parva  causa  aut  prava 
ratiost?  reason,  excuse,  T.^^Iieasonableness,  reason, 
propriety,  law,  rule,  order:  omnia,  quae  ratione 
docentur  et  vi&,  reasonably  and  regularly:  ut  ra- 
tione et  V1&  prooedat  oratio:  quae  res  ratione 
modoque  Tractari  non  volt,  H. :  intervallts  pcx> 
rati  parte  ratione  distinctis,  divided  proportionally 
by  rule:  vincit  ipsa  rerum  p.  natura  saepe  ratio- 
nem, system,  — A  theory,  doctrine,  system,  scienee: 
haec  nova  et  ignota  ratio,  solem  lanae  oppos'rtuni 
solere  deflcere :  £picari,  doctrine  :  Stoicorum :  ra- 
tio Vivendi . . .  ratio  ctvilis,  tks  art  of  Uving . .. 
statesmanship. — Knowledge^  science  .*  ai  qua  (est  in 
me)  buiusce  rei  ratio  aliqua. — A  view,  eywuon,  con- 
victton:  Mea  sic  est  ratio,  T.:  cum  in  eam  ratio- 
nem pro  soo  quisque  sensu  loqoeretar :  cuius  ratk 
etsi  non  valuit,  N. 

ratldoinatio,  5ni8,  /.  Tradocinor],  oa  exereiss 
of  the  reasoning  powers,  emn  reasoning,  ratiocina- 
tion, ratiocinatio  est  diligens  eft  considerata  ei- 
cogitatio. — A  rational  conclusion,  syllogism. 

nitiocinativn%  a({^.  [ratioeinor]. — ^In  rhet, 
of  reasoning,  syllogistie:  genus  qoaestlonia. 

ratiooinator,  dris,  m.  [ratiodnor],  a  reckoner, 
accountant,  book-keeper,  C. — Fig.:  ut  b<Nii  ratio- 
cinatores  esse  possimus. 

nitiociiior,  Stus,  Sri,  dep.  T  ratio  ],  to  redbM, 
compute,  calculate:  ratiocinandi  utilitas:  de  peco- 
nia. — 7b  reason,  argue,  infer,  conclude:  qidd  in 
airoilibus  rebus  fieri  soleat:  inters  f>reote. 

Digitized  byOOOvll: 


ratlA 


7ei 


r«o«do 


ratl%  18,/.  [a  AB-],  a  rafi^  float :  aat  ratibns 
aut  navibufl  accedere :  transeunt  Rhenum  naYibus 
ratibusque,  Cs. :  rates  quibua  ianxerat  flameD,  I.  e. 
pontoontf  ih — A  bark,  ooatf  vrntd  :  et  pandas  rati- 
bus  posuere  carioaa,  Y. :  prima,  i.  e.  tn»  Argo,  O. 
ratiiinoiila,  ae,/.  dim,  (ratio],  a  §mall  nekon- 
inff,  little  account :  erat  ei  de  ratianculft  relicuom 
pauxillulttm  Nummorum,  T.  —  A  digJU  ground, 
trifling  reason :  leves:  huic  incredibiii  scntentiae 
ratiunculas  aaggerit. — A  petty  syllogism, 

rataa,  adj.  [P.  of  reor],  reckoned^  fixed  hg  ccd- 
culalion;  in  the  phrase,  pro  rat&  parte,  or  pro 
ntta  (sc.  parte),  in  proportion ^  proportionaUg : 
TQiHtibus  agros  poUicetur,  quaterna  in  siugulos 
iugera,  et  pro  rata  parte  centurionibas,  Cs. :  pe- 
rinde  ut  cuique  data  sunt  pro  retft  parte:  dare 
pro  rata  aliis,  L.'^Thought  out,  defined  by  eahula- 
tion^  preseribedf  determmed,  fixed :  rata  et  certa 
spatia  definire :  (astroruni)  corsOs :  quod  certam 
f uerit  esse  futurum  rato  tempore.-^JF^xedy  settled, 
established,  firm,  confirmed,  approved,  sure,  certain, 
valid:  quod  modo  erat  return  inritumst)  T. :  de- 
cretam:  leges:  auotoritas  harum  remm:  cuius 
tribunatus  si  ratos  est,  nihil  est,  quod  inritnm  pos- 
81 1  esse:  testamenta  (opp.  rupta):  Dixerat  idque 
ratum  Stjgii  perflumina  Annul t,  V. :  rata  sint  sua 
Tisa  precatur,  may  be  fulfilled,  0. :  vox,  made  good, 
O. :  (ebrietas)  spes  iubet  esse  ratas,  i.  e.  leaps  to 
thefulfiknw^  of,  H. :  pax,  & :  quid  augur  (habet), 
cur  a  dextra  conrus  a  stnistrft  comix  faciat  ratam  ? 
for  making  afawirMe  augury:  parens  natl  rata 
▼erba  Fecit,  i.  e.  fulfilled,  O. :  oonsentieos  vox 
ratum  nomen  imperiumque  tegi  ^HwAi,  eonftrmed, 
L. :  ut,  quodcumque  rettalisaet,  id  ratam  baberet : 
ista  ipsa  rata  mibi  erunt 

rauoUK>nnfl»  a^j,  [  raucus  +  sonus  ],  hoarse- 
sounding:  bombi,Gt. 

ranoiUb  adj.  [2  RV*],  hoars$ .-  not  ranoos  stfepe 
attentissime  audiri  Tid^:  palvmbes,  Y. :  os  aselli, 
O. :  vox  (ranamm),  0. ;  victnia  rauca  reclamat, 
sereaming  handf  hoarse,  H. :  circus,  lu. :  Ilia  sonat 
raaenm  qaiddam,  0. :  cygni,  dnp^oic^d,  Y. :  aes 
(i.  e.  tuba),  hoUowhsoundhtg,  Y. :  aes  (i.  e.  scutom), 
ringing,  Y. :  Hadria,  roaring,  H. :  rauca  signa  de- 
dere  fores,  ^rm^if^,  O.  —  F  i  g., /otn/ .*  nisi  ipse 
ruDior  iam  raucus  erit  faotus. 

randai^  see  rudns. 

randuflonlum  (rod-,  rnd-),  I,  n.  dim,  [  rau- 
dus],  a  little  piece  ^ brass  money:  Xumerianum, 
the  trifiittg  dd>t  of  Jvumerius, 

XAWLM,  ac^.,  gray -yeUoio,  gray,  tawny:  mare: 
lupa,H. 

re-  or  reds  An  inseparable  particle,  again, 
hack,  anew,  against 

rea,  see  reus. 

reapee^  adv.  [re+eftpse  (old  aU,f.  of  ipse)],  in 


fact,  in  reoHty,  actually,  really,  in  truth:  eantm 
rerum  reapse,  non  oratione  perfectio:  formae, 
quae  reapse  nullae  sunt,  speciem  autem  offerunt. 

rebeUatidk  onis,/.  [rebello],  a  revolt,  rebellion, 
Ta. 

rebellitiiz,  Ids,  /  [rebelloj,  she  that  renews 
war,  rebel :  Oermania,  0. :  provincia,  L. 

rebellion  dnis,/.  [rebel Us],  a  renewal  of  war, 
revolt,  rebellion :  facta  post  deditionem,  Cs. :  ad 
rebellionem  compellere,  L. :  multis  Oartliaginlen- 
sium  rebellionibos. 

rebelUa,  is,  <m^'.  [re+bellum],  that  makes  war 
afresh,  inswrgent,  reoellious :  Aeneadae,  Y. :  Numi- 
dae,  O. :  regio,  Ou. :  reboUis  Amor,  0. — Flur,  m. 
as  suAst.,  rebels,  Ta. 

rebeUlum,  l,  n.  [rebellis],  a  revolt,  L.  dub. 

re-bellO|  ftvi;  fitus,  are,  to  wage  war  again,  re- 
volt,  rebel :  Yolsci  rebellarunt,  L. :  tauro  mutatus 
membra  rebello,  renew  the  combat,  0. 

re-bod^  — ,  — ,  are,  to  btttow  back,  reso^md,  re- 
echo :  reboant  silvae,  Y.,  Ot. 

re-oaloitro,  — ,  — ,  ire,  to  kick  back,  be  inac- 
cessible:  recalcitrat  undique  tutus,  H. 

re-ealeo,  — ,  — ,  fire,  to  grow  warm  again :  re- 
calent  fiuenta  Sanguine,  run  warm,  Y. 

re-oalesoo,  lul,  ere,  tn«A.,  to  become  warm 
again,  grow  warm :  exercitatione  recalescunt  (cor- 
pora). — ^Fi  g. :  recalescit  mens,  O. 

reoalfaoio,  f 5cl,  — ^,  ere  [  re-  +  calefacio  1,  to 
warm  again:  sanguine  telum,  0. — ^Fig. :  tepidam 
mentem,  O. 

re  -  candeaoo,  dul,  ere,  inch.,  to  grow  white 
again,  whiten:  percussa  recanduit  unda,  0. — 2'o 
grow  white  hot,  glow  again:  ubi  tellus  Solibus  re- 
canduit, 0. — Fig. :  recanduit  ira,  O. 

re-canto^  — ,  atus,  are,  freq.,  to  charm  back, 
charm  away:  recantatas  depouere  curas,  0. — To 
recall,  revoJce,  recant:  rec&ntatls  Opprobriis,  H. 

reooidOb  see  1  recido. 

re-oedo^  eessi,  oessus,  ere,  <o  ^  hack,faU  back, 
give  ground,  retire,  withdraw,  recede  :  ex  eo  quo 
stabant  loco,  Gs. :  procul  a  telo  veniente,  O. :  de 
medio :  tristis  recede,  H. :  ab  Ilitargi,  L. :  in  ca- 
stre  Cornelia,  Cs.— Poet.,  to  go  to  rest,  retire,  O. 
— To  recede,  fall  back,  give  way,  give  place,  d^Mrt : 
Yerba  movere  loco,  quamyis  iuvita  recedant,  yi«^ 
H. :  anni,  Multa  recedentes  adimunt,  H. — 2b  stand 
back,  recede,  be  distant,  be  retired  Frovehimur 
portu,  terraeque  urbesque  recedunt,  Y. ;  mea  terra 
recedit,  0. — To  go  away,  withdraw,  retire,  depart, 
part  *  Haec  ecfatu*  pater  reoessit,  vanished,  Enn. 
ap.  C. :  a  stabulis  recedunt  (apes),  Y. :  Caesa  re- 
oesserunt  a  cute  membra  su&,  0. — ^F  i  g.,  to  t^UA- 
draw,  depart,  retire,  desist:  senes  at  in  otia  tuta 
recedant,  EL :  ab  officio :  ip>  annuj^  lay  down  .* 


reoetlo 


7(» 


T90tdO 


penitufl  a  natorft:  a  tKS,  !.  e.  kiU  oneteif:  qak 
ratione  res  ab  usitatft  oonsaetadine  reoederet,  de- 
viate :  (nomen  liostis)  a  peregrino  recessit,  hoe  loet 
the  meaning  of  ^/oreigmer,' —  To  mhuA,  pmm  emay^ 
dieappear :  Phoebes  ira  recessit,  O. :  in  rentos 
vita  recessit,  V. :  cum  rea  ab  eo  ceoesiifBet^  tetu 
lotlto  him, 

re-oelld,  — ,  -—^  ere,  to  epring  back,  fy  back^ 
recoil:  cum  (ferrea  manus)  recelleret  ad  solam,  L. 

1.  reoens,  entis  (obL  einjf,  enti ;  poet  also  ente; 
gen.  plur,  tium ;  poet  rarely  turn,  H. ),  adj.  with 
comp.  and  eup.^  lately  arieen^  not  long  i%  exutenee^ 
freeh^  young ^  i'eeent:  iniuriaie  roemoria,  Gs. :  Bmi' 
casy  new-made :  omnia  oonglutinatio  reoeos  aegre 
divellitur :  viri :  caespites,  Gs. :  florea,  fl. :  herbae, 
O. :  prata,  green^  V . :  proelium,  i.  e.  ofyeelerday^  Gs. : 
clades,  L. :  pollicitation  Gs. :  anna,  newly  wKelled, 
0. :  umbrae,  of  pereont  juU  dead^  O. :  recenti  re 
de  Mustio  aud'itum  esiyLe./orUitriih:  qui  recens 
ab  illorum  aetate  fmty  just  after:  recens  a  Yolnere 
Dido,  i.  e.  with  her  wound  ttill  freahy  Y. :  ab  exci- 
dio  urbis,  freah  from,  L. :  quidam  Romft  sane  re- 
06nte»y  just  from  Rome:  epistula  reoentlor :  reoen- 
tiore  roemoria:  attalisti  aliud  huraanius  homm 
recentioruro,  modem  writere:  reoentissima  tua  est 
epistula  Kal.  data,  latett:  annus  reoentissimus : 
Senones  recentissimi  advenarum,  L. — Plur.  n,  as 
subit.,  late  events  (opp.  vetusta). — "Fig.^  fresh,  vig- 
orous :  ut  integri  et  recentes  defatigatis  suocede- 
rent,  Gs. :  equitatus,  Gs. :  animus  (oonsulis),  L. 

2.  X90exim,ado.  [I  recens],  lately^  freshly,  new- 
ly,  just,  recently  :  recens  aocepta  cladis,  L. :  Sole 
recens  orto,  V. 

re-censeo^  sul,  — ,  Sre,  to  eount,  enumerate, 
number,  reclam^  survey:  haec  in  Aeduorum  finlbus 
recensebantur,  Gs. :  captiYOS,  quot  caiusque  populi 
essent,  L. :  omnem  suorum  numerum,  V. — To  ez- 
amine,  review^  nutster,  survey:  exercitutt,  L.:  le- 
gionee,  L. :  Signa  recensuerat  bis  sol  sua,  had 
travei'ied,  0.— Of  the  censor,  to  revise  the  roll  of, 
enroll:  in  equitibus,  L. :  eqnites,  L. — ^Flg.,  to  go 
aver,  reckon  f^  reeoimty  review  :  Fata  f ortimaaque 
virQm,y.:  f ortia  gesta,  O. 

reoenjiio,  9nis,/.  [reoenseo],  on  emuneroHoH, 
recension:  meinoria  pablica  reoensionis  tabuHs 
impressa,  i.e.the  eensor^s  register. 

xeoeptaoiilitBi,  t,  n.  [recepto],  a  place  of  de- 
posit, reeervoir,  maganne,  reetptaiSe :  cibi  et  potio- 
nis  (akus) :  frugibu9,  Ta. :  omnium  purgamento- 
mm  urbis,  L. — A  place  of  refuge,  lurkwg^pUtee, 
shelter,  retreat :  nisi  illud  reeeptaculnm  clamibus 
nostris  pateret:  pro  reoepCacalo  turrim  faoere, 
Gs. :  castdia  diniit,  ne  reoeptaculo  hoeilbus  essent, 
L.:  praedonum  reoeptaeuta  snstulit:  oppidum  re- 
oeptaculum  praedae,  a  hiding-piace :  adyersae  pug- 
nae,  refuge  from  defeat,  L. :  exsulum,  Gu. :  (mors) 
aetemum  nihil  sentiendl  reoeptaoulum. 


reoepto,  in,  — ,  tre,  tniens.  [recipio],  to  ttb 
back,  wrest  away:  hastam  receptat  Ossibus  ha^ 
rentem,  V.  —  7b  receive  habitually,  harbor,  enlff- 
tain:  meum  filinm  ad  te,  L  &  my  sonU  visHs,  T. 
mercatores,  admit,  L. — With  pron.  rejtez.,  to  betah 
oneself,  withdraw,  retire,  recede:  in  tectum  te,T.: 
Suturni  sese  quo  atella  reoeptet,  Y. 

receptor,  aris,  m.  [re-+GAP-],  a  harborer,  est. 
eealer :  ille  latronum  receptor  locus. 

reoeptrix,  Icis,/.  [receptor],  a  harborer,  ce^ 
eealer:  Messana praedamm. 

reoeptmn,  I,  n.  [P.  n.  of  recipio],  an  enga^ 
ment,  obligation,  guaranty :  satis  (est  factum)  bo> 
stro  recepto :  receptum  intervertit 

1.  reoeptu^  P.  of  recipia 

2.  reoeptll%  Os,  m.  [re- + GAP*],  a  taking  hade, 
retraction,  recantation:  nimis  pertinacis  aentta- 
tiae,  U— Of  troops,  a  falling  badt,  retiring^  retrest, 
way  of  retreat :  expcKlitum  ad  suos  receptum  hs- 
bere,  Gs. :  ut  nee  receptum  a  tergo  circumreiut 
haberent,  U:  cum  reoeptus  primis  non  esset  ^• 
ut  in  Sidliam  receptus  daretur,  Gs. :  baud  fad^ 
inde  receptu,  retreat  being  dijicult,  L. — In  phruei 
with  osfio  or  signum  :  Gaesar  receptui  caul  iuasit, 
to  sound  a  retreat,  Gs. :  signum  dare  receptui,  sig- 
nal for  retreat,  ll  —Fig.,  a  retreat,  witkdroMoal, 
way  of  escape:  receptum  ad  poenitendum  habere^ 
L. :  a  malis  oonsiliis,  L.^-In  phrases  with  eano  or 
«|^itHm .-  revocante  et  receptui  canente  aenatu,  I  a 
directing  him  to  stop  hostilities:  a  miaeriu  oontes- 
plandis  cancre  receptui,  to  give  the  signal  for  leas- 
ing off,  eta :  (bucina)  oectnit  iuasos  tnflau  reoep- 
tOs,  O. :  cane,  Musa,  recepttts,  i.  e.  cmw,  0.  — A 
refuge,place  ofshdter:  habere  ad  Gaesaria  amid- 
tiam  receptum,  Gs. :  ad  cxpertam  clementiaiB,  L 

X,  reoettni%  P.  of  recede. 

2,  reoewRMk  Qa,  m.  [re-+CAl>-],  a  going  ftari; 
reoedingt  retiring,  retreat,  departure:  a  pestiferii 
(rebus) :  ut  luaa  aooesau  et  reoesau  suo  solia  Ioibgd 
aoeipiat :  reoessum  primis  ultimi  non  dabant,  I  e. 
means  of  retreat,  O^ — A  remote  pUce,  retired  spet^ 
nookf  comer,  retreat,  recess :  mihi  aoliiado  et  reo»- 
sus  provincia  est:  non  reoessus  ipae  defendit, our 
remote  position^  Ta. :  auctumno  tecta  ao  tecesnn 
circumspioere,  L. :  spelunca  Tasto  subnota  reeei- 
su,  m  a  deep  recess,  V. :  Luminis  ex^i  prope 
templa,  inner  chamber,  O. :  Phiygiae  recesefts  on- 
nTs  peragrasti,  L. :  pulchri,  inner  rooms^  0. — ¥  i  ^ 
a  withdrawal:  tum  acoessus  a  te  ad  causam  fati, 
tum  reoessus,  advances  and  retreats  :  habere  ia 
dicendo  umbram  aliquam  et  reoessum,  shade  and 
background:  in  animis  hominum  aunt  reoessAa. 

recidivne,  adj.  [re- +CAJ>-J,  falling  back,  re- 
turning,  recurring :  nummus,  lu. :  Pergama,  re- 
built,  \. 

1.  reoido  ^fgf;f^^<Ao^  reocidi  or  recsdl,  reei- 


rooido 


708 


raolpio 


tflras,  ere  [re-+cado],  to  fall  bach,  spring  hack, 
return:  in  terras:  reinulum  adductum  in  oculum 
saum  recidisse,  had  recoiled:  (saxa)  conTulsa  in 
eos  reddebant,  kepi  /ailing  back,  Ca. :  etiam  si 
recto  reciderat  (navis),  L.  —  Fig.,  io/aU  back^  re- 
turfiy  be  thrown  baek/fallj mnk, be  reditoed^rdepee : 
ab  Ilia  me  remedlis  noli  Tooare,  ne  recidaui,  tntffer 
a  rdttpee:  ex  liberatore  patriae  ad  Aquilioa,  Aa<f 
mnk  to  a  level  with,  L. :  tantum  appamtum  ad  ni- 
hil um  recidere,  come  to  naught :  ad  ludibrium,  Cu. : 
in  gravtorem  morbum,  L. :  Syracusoe  in  antiquani 
serritntem  redderant,  L. :  in  Invidiam,  N. :  faucine 
tandem  omnia  reciderunt,  ut,  etc. :  iliac,  nt,  etc., 
la. :  ex  quantis  opibns  qno  reocidissent  Gartliagi* 
nienaium  res,  L.  —  To  fall  baek^  fall  to,  pan,  be 
handed  over:  cam  ad  earn  potentatus  omnia  rec- 
cidtaset :  qaae  (tela^  ...  in  aliorum  vigfliam  oon- 
stilum  recidissent,  i.  e.  wotdd  have  fallen  to  my 
suceenon:  sinere  artem  mosicam  Recidere  ad 
paucos,  T.  —  Of  evil,  fo  faU.  back^  be  vinted,  recoil, 
return :  nt  hnins  amentiae  poena  in  ipsam  raddat: 
posse  linnc  casum  ad  ipeoe  recidere  demonstrant, 
G«. :  consilia  in  ipaonun  caput  recidentia,  U-*7b 
fall  out,  turn  out,  renUt^  come  :  ne  in  unius  impe- 
riuro  res  recidat :  qaoraum  recidatreaponsum  tuum, 
non  laboro,  what  your  ohmpw  may  prove  to  be, 

2.  raoido,  dl,  saa,  ere  [re-  +  oaedol  to  cut 
away,  cut  down,  cut  off:  sceptram  imo  de  atirpe, 
V. :'  ceraa  inanis,  empty  eelh,  V. :  pneris  membra, 
O. :  Tolnus  Ense  recidendam  eat,  O. :  oolamnas, 
hew  out,  H.  —  F  i  g.,  to  lop  off,  cut  thort,  retrench, 
abridge,  dinUnieh :  ambitioaa  Omamenta,  H. :  na- 
tiooes  reeiaae:  aapplicio  calpam,  H. 

re*OiDgo^  — ,  ctus,  ere,  to  ungird,  looten,  undo : 
Testis  indata  recinctas,  O. :  in  Teste  rednctft,  Y. : 
neqne  eo  oontenta  rectngor,  trngird  myeelf  O. : 
sniDptam  redngitnr  angnem,  wnrinde  thefoUe,  0. 

recino^  — i  — ,  «re  [re+cano],  to  eauee  to  echo, 
make  to  reaound,  repeat,  re-echo :  parrae  recinentis 
omen,  H. :  cdius  recinet  Komen  imago,  H.  —  To 
repeat,  celebrate,  praiae :  baeo  dictate,  H.:  curva 
Ijra  Latonam,  H. 

redper-,  see  reenper-. 

rooftpio,  c8pl  (reoepao  for  recdperS,  Ct),  oeptosi 
ererre+capioj.  L  Jo  take  beiek, bring  back,carry 
haek,  retake,get  back, regain, recover :  dandis  red- 
piendisqne  mentis,  by  an  exchange  of  eenicee  :  si 
Telit  suoa  redpere,  obsides  aibi  remittot^  Ga. :  re- 
ges,  L. :  canam,  reoepto  Gaeaare  felix,  H. :  Taren- 
tum,  recefftured:  praeda  reoepto  eat,  L.:  Feotore 
in  adverso  enaem  Condidit,  et  recepit,  drew  out 
again,  Y. :  sues  omnis  incolumee  (sc  ex  oppido 
in  castra),  withdraw,  Cs, :  oohortes  defessoe,  Gs. : 
niam  medio  ex  hoste,  reeeue,  V.  —  With  pron,  re- 
flex,,  to  draw  back,  withdraw,  betake  oneaAf,  retire, 
retreat,  eeeape:  se  ex  liiaee  lods:  ae  ex  fug&, Ob. : 


se  redpiendi  spattnm,  L. :  se  ad  Gaesarem,  Gs. ; 
ex  castris  in  oppidum  sese,  Gs. :  ruraus  se  ad  signa, 
Gs. :  ae  in  novissimos,  L. :  sub  mnruro  se,  Gs. :  eo 
se,  Gs. :  Neqne  sepulcrom  quo  recipiat  liabeat, 
portnm  corporis  (sc.  se),  £nn.  ap.  0.  —  Fig.,  to 
bring  back  :  (Tocem)  ab  acutissimo  sono  usque  ad 
graTisaimum  sonum.»-7b  get  back,  receive  again^ 
regain,  recover,  r^iottett.*  antiquam  frequentiam 
recipere  urbem  pati,  L. :  et  totidero,  quot  dixit, 
Terba  recepit,  got  back,  0. :  quam  (vitom)  post- 
quam  reoepi,  recovered,  0. :  animam,  T. :  a  pavore 
recepto  animo,  L. :  Toltumque  aniroumque,  O. : 
mente  receptfi,  H. — With  pron^  reflex.,  to  betake 
oneself,  withdraw,  retire:  ad  frugem  bonam:  ad 
rellquam  cogitotionem  belli,  Ga. — To  recover,  col- 
leet  oneeelf  resume  eelf-poneation :  ut  me  recepi : 
nullum  spatium  redpiendi  se  dedit,  L. :  se  ex  ter- 
rore,  G6. :  totft  me  mente,  0. — II.  To  take  to  ona- 
tdf,  take  in,  admit,  accept,  receive,  welcome:  Exciu- 
dor,  ille  recipitur,  T. :  Xerxero,  await  the  attack 
of:  boa  totissimua  portus  recipiebat,  Ga. :  Ifoaa 
ex  Rheno  reoepto  inaulam  effidt,  Gs. :  equus  f  re- 
num  recepit,  submitted  to,  H. :  Horainem  amicum 
ad  te,  T. :  bominem  ad  epulas :  gentes  in  civita- 
tem  reoeptae:  deorum  in  templa,  H. :  Ilergetes  in 
ius  dicionemque,  L. :  regee  in  amicitiam,  S. :  sidera 
in  caelo  recepto,  0. :  tecto  recipi,  Ca,  :  ilium  suis 
urbibus;  oppido  ac  portu  recepti^  Gs.:  legatoa 
moenibus,  S. :  eum  domum  suam :  ut  domum  ad 
se  quisque  bospitio  reciperet,  Gs. — Of  money  or 
income,  to  take  in,  receive,  collect,  acquire,  gain  : 
pecuniam  ex  novis  Teotigalibus:  pecunia,  quae 
recipi  potest. — Of  weapons  or  fetters,  to  submit  to, 
accept,  receive,  expose  onesdf  to:  necesse  erat  ab 
latere  aperto  tela  redpi,  Gs.:  ferram:  donee 
(equns)  frenum  recepit,  H.  —  Of  places,  to  seixe, 
capture,  take,  possess,  ocaqty:  Phieneste  per  dedi- 
tionem,  L. :  oppido  reoepto,  Ga. :  rem  p.  annis,  & 
— F  i  g.y  to  take  upon  onmlf,  assume,  receive,  accent^ 
admit,  tUlow  :  in  seroet  ipsum  religionem,  to  burden 
himself  withf  L.:  antiqnitaa  recepit  fabulas:  neo 
ioconstontiam  virtua  redpit :  timor  miserioordiam 
non  redpit,  Gs. :  caaOs  redpere  (res),  be  liatAe  to^ 
Gs. :  re  iam  non  ultra  redpiente  cunctotionem,  K 
—  Ih  take  up,  wndertake,  aoctpt,  assume:  cauaam 
Sidllae:  id  faoere,quod  recepissem,  T. :  oflldnm. 
— To  assume  an  obligation,  ptedgs  oueedf,  take  the 
responsUnlity,  be  surety  for,  warrant,  promise,  en- 
gage: ad  me  recipio;  Fadet,T.:  promitto  inme- 
que  recipio,  fore  eum,  etc :  promitto,  recipio,  spon- 
dee^ Gaesarem  tolem  semper  fore,  etc. :  facturum, 
quod  milites  vellent,  se  recepit,  L. :  fidem  receplsse 
sibi  et  ipsum  et  Appium  de  roe,  had  given  h^m  a 
solemn  assurance :  ea,  quae  tibi  promitto  ac  red- 
pio :  mihi  in  Gumano  se  defensurum,  etc. :  poeto* 
labat  ut .  .  .  id  ipsi  fore  redperenl^  Gs«-^Of  a 
magistrate,  with  nomen,  to  entertain  a  charge 
against,  enter  as  an  aecusedpfrso^    ' 


redprooo 


'9M 


rOQODdit9DS 


abMntifl :  appellantibus  nemo  ent  anxilio,  quia 
nomina  reciperentur,  L. 

iBCiprooo,  ftvl,  Stag,  &rr  [reeiproeus],  to  move 
haek^  turn  back^  reoene  the  motion  of:  animam,  to 
fetch  breath,  L. :  alquid  in  mota  identidem  reci- 
procando  oonstantius,  i.  e. «« tfo  alUmalion  ofeur- 
rents:  quinqueremem  in  adversam  aestam  reel- 
procari  non  posse,  to  taek  ahoui^  L. :  reoiprocari 
ooepit  mare,  tojlow  back,  Ou.  —  To  oome  and  go, 
reeiproeaie:  f return  temporibus  statis  reciprocat, 
rieee  and/alia^  L.  —  F  i  g.,  of  a  proposition,  to  re- 
veree,  convert. 

reoiprooufl,  adj.,  returning,  receding:  mare, 
Ta. 

reoiatiB,  P.  of  2  recldo. 

recitation  onis,  /.  [recito],  a  reading  aloud, 
public  reading:  ut  ilium  reciutionis  suae  poeni- 
teret:  rarissimarum  recitationum  fama,  Ta. :  reci- 
tationem  eventus  prosequatur,  Ta. 

reoitator,  6ris,  m,  [recito],  a  reader,  reciter, 
dedaimer:  tres  recitatores:  acerbus,  H. 

re-oito,  avi,  fttus,  ftre,  to  read  out,  read  aloud, 
recite,  dedaim,  rehearse:  Pompei  testimonium: 
Ktteras  in  senatu,  S. :  ex  codice :  responsum  ex 
scripto,  L. :  de  tabults  publicis :  Scripta  foro,  H. : 
horrere  Angusto  recitantes  roense  poetas,  lu. :  a1- 
cui,  H. :  sacramentum,  dictate,  Ta.  —  To  name  in 
writing,  constitute,  appoint,  enroll:  testamento  re- 
citatus  heres:  avunculum  praeterire  in  recitando 
senatu:  senatum,  L. 

reclamation  onis,/.  [reclamo],  a  cry  of  no, 
^ut  of  disapproved :  vestra. 

reclamito,  — ,  — ,  are,/r«g.  [reclamo],  to  erg 
loudly  against,  exclaim  against, — F  i  g. :  reclamitat 
istiusmodi  suspitionibus  ipsa  natura. 

re-clamo,  ftvl,  atus,  are,  to  erg  out  against,  es- 
daim  against,  contradict,  protest:  cum  cunctus 
ordo  reclamabat :  illi  reclamarunt :  tribuni  reola- 
mantibus  oonsuUbus  refecti»  in  spite  of  their  pro- 
test, L. :  cum  eius  promissis  legiones  reclamassent: 
Quaere  peregrinum,  vicinia  reclamat,  H. :  Reola- 
mant  omnes,  vindicandam  iniuriam,  Ph. :  cum  erat 
reolamatum  vocibus:  fioopnlia  inlisa  redamant 
Aequora,  re-echo,  V. 

reoliniB»  e,  atff,  [re-hOLI-],  leaning  back,  re- 
dining:  In  sinu  inyenis,  0. 

re-clino,  ftvl,  atus,  are,  to  bend  back,  cause  to 
lean,  recline :  aloes  ad  eas  (arbores)  reclinatae,  Os. : 
caput :  scuta,  rest,  V. :  ab  labore  me,  rdieve,  H. 

recludd,  si,  sus,  ere  [re+claudo],  to  unclose, 
open,  throw  open,  disdose,  reveal:  portas,  V. :  viam 
arcis,  0. :  reclusA  tfane  domo  vtgilare,  H. :  pectora 
peoudum  (in  augury),  V. :  tellurem  dente  unco^ 
break  up,  V. :  tellus  Pauperi  recluditur,  H. :  ense 
iugulum,  0. :  ensem,  draw,  V. :  tellure  Thesauroa^ 


iUsdose,  V. :  ora  fontana,  0. :  volnera,  Ta. — ^F  ig, 
to  disdose,  reveal,  open,  display,  expose  :  inm,  C 
poet:  ebrietas  operta  recludit,  H.:  (Mercurioa) 
Non  lenis  precibus  fata  recludere,  t  e.  to  open  tk 
gate  for  a  return,  H. 

reoocto^  P.  of  reooqua 

re-OOgito,  ftvI,  — ,  ftie,  to  think  oner,  roeonmder: 
de  forma  Numisianft. 

re-cognitio,  Snis,/.,  a  reviewing,  investigation, 
examination :  consuHs,  L. 

re-c6gndflCOn  gndvl,  gnitus,  ere,  to  know  again, 
recollect,  recall  to  mind, recognize:  qualis  fuent,ex 
eo:  ea,  quae  soit,  mecum:  mecum  noctem  illam: 
res  (suas),  L. :  dona  templorum,  Ta. :  sacra  anot* 
libus  eruta,  0.  —  To  look  over,  review,  ieweeUgati, 
examiaie,  inspect:  leges  populi  &.:  socios  n« rails, 
L. :  supellectilem  Darei,  Gu. :  Dona  populomm, 
survey,  V. — 7*o  examine,  certify,  authenticate:  haee 
omnia  summa  cur&  et  diligentia  reoognita  sunt: 
Pompei  decretum. 

re-o611igo,  see  reoonligo. 

re-oolon  oolui,  cultus,  ere,  to  till  again,  cultiivats 
anew,  work  over  :  terram,  L. :  humus  post  tempora 
longa  reculta,  O. :  metaila  intermissa,  L. —  To  in- 
habit  again,revisit:  locum.  Ph. — To  reinvest  z  alqm 
sacerdotiia,  Ta.-^jro  restore,  replace:  imagines  sob- 
▼ersas,  Ta. — F  i  g.,  to  practise  again,  resume,  renew : 
artes,  quibus  a  pueris  dediti  f  uimus :  ad  haec  sta- 
dia reoolenda:  dignitatem. — To  think  over,  reject 
upon,  consider :  quae  si  tecum  ipse  recolaeris :  aai- 
mas  Lustrabat  studio  recolens,  V.:  pectoie  sua 
facta,  Gt. — To  reotdl,  reoolleet :  Hoc  tna,  nam  re- 
colo,  quondam  germana  canebat,  0. 

re-comXK>0itii%  atfj.,  rea^usted:  comas,  0. 

reconoiUation  6nis,/.  [reooodlio],  a  reeetab. 
lishing,  reinstatement,  restoration,  renewal :  eonooi^ 
diae :  gratiae,  reconciliation :  reconciliatione  gra- 
tiarum. — A  reconciling,  reconciliation  (sc.  gratiae): 
illius :  nihil  opus  esse  reconciliatione,  L. 

reconoiUator,  Ori9,ni.  [reconcilio],  a  reslenr: 
pacts,  L. 

re-oonoilion  arl,  fttus,  Are,  to  procure  agaia, 
regain,  recover,  restore,  re-establish:  Parum  iosii- 
1am  oratione,  N. :  fides  recondliatae  gratiae :  de- 
trimentum  virtate  militum  reoondliatnr,  is  modi 
good,  Os. :  cum  fratre  gratiam,  L. :  d«  reconcilttn- 
dis  invioem  inimids,  Ta.-^7b  Mii^  together  again, 
reimite,  reconcile:  me  cum  Oaesare  in  gratiam: 
quibus  eum  omnibus  eadem  ree  p.  recondliaTit, 
quae  alienarat,  reunited:  animos  militam  irapen- 
tori,  L. — To  win  over  again,  eondHate  :  Pompdum. 

re-OOnoinno^  — ,  — ,  are,  to  set  right  again, 
repair:  tribus  lods  aedifioo,  reliqua  reooncinno: 
detrimentum,  Gs. 

reconditu%  aeff,  with  comp.rP,  of  reoondo^ 

Digitized  by  V^ODQ  IC 


706 


ptU  aipoy,  otrt  ofih^wty^  htddtn^  coneeaUd,  retired^ 
9equetUr«d:  tabulae  et  signa :  quid  Aegrptus  ?  ut 
recondita  est!:  senaAQs  oonaultum,  iDdusam  in 
tabulia,  tamquam  in  vagin&  recondituin. — Plur.  n. 
as  mibit^  sequestered  places:  in  oeculils  ae  reoon- 
ditiB  (empli,  Cs.— F  i  g.,  hiddet^tpro/omui^  abstruse^ 
recondite :  res :  reconditiora  (opp.  quae  in  protnptu 
sunt) :  sententiae :  ut  in  e&  (specie  oris)  pcnitus 
rcconditos  mores  effingere,  an  eagcfression  of  the  ti»> 
most  eharader:  natura  tristi  ac  reoondita  esse, 
reserved, 

re-condoy  didi,  ditus,  ere,  to  put  up  aaain^jaut 
back,  lay  vp,  put  away,  hoard,  snut  up,  dose,  hide^ 
conceal,  bury :  gladium  in  vaginam,  sheatfu:  in 
▼aglna :  Gaecuburo,  H. :  quod  celari  opus  erat, 
habebant  recooditum,  k^  hid:  reoondita  alia  in- 
venerunt,  L. :  imo  reoonditus  antro,  0. :  oculos, 
dose  again,  O. :  ensem  in  pulmone,  pitmge,  Y. — 
¥  i  g.,  to  store  aqt,  hide:  mens  alia  recondit,  e  qui- 
bus  memorta  oritur:  quoe  fama  obscura  recondit, 
i.  e.  vihose  names  are  unknown,  Y. 

re-conligo  (-oolligd),  legl,  lectus,  ere,  to 
gather  again,  eoUeet:  etiam  si  cuius  animus  in  te 
esset  offensior,  a  me  reconligi  oportere,  to  be  rec- 
onciled: te,  i.  e.  take  courage,  0.:  primos  annos, 
regain,  0. 

re-coqno,  edxl,  coctus,  ere,  to  boil  again,  renew 
by  boiling :  Feliaro.  — ^  To  prepare  again  by  fire, 
forge  anew,  melt  over:  fornacibus  ensTs,  V.:  re- 
ooctns  Scriba  ex  quinqueviro,  remoulded,  H. :  senex 
reoocttts,  renewed,  i.  e.  youthful,  Ot. 

recordatio,  onis,/  frecordor],  a  recalling  to 
mind,  recollection, remembrance:  grata :  recordatio- 
nes  f  ugio,  quae  dolorem  eflSciunt  rerum :  veteris 
memoriae,  the  recollection  of  an  old  dreumetanee : 
servitotis:  benefactorum :  nostrae  amicitiae:  iu- 
cundae  recordationes  oonscientiae  nostrae. 

recorder,  atus,  firT,  dep.  [re-+cor],  to  think 
over,  bethink  oneself  of,  be  mindful  of,  call  to  mind, 
remember,  recollect:  ut  recordor,  tibi  meam  (epi- 
stularo)  misi :  vosmet  ipsi  Tobiscum  recordamini : 
pueritiae  memoriam :  omnls  gradOs  aetatis  tuae : 
tua  consilia:  virtutes  (Manli),  L.:  priorem  liber- 
tatem,  Ta. :  antiqua  Damna,  O. :  tua  in  roe  studia 
multum  tecum :  si  rite  audita  recordor,  Y. :  legio- 
nes  nostras  in  eum  locum  saepe  profectas :  eadem 
Be  in  Hispanii  perpessos,  Gs. :  recordati  Teucros 
Ditoere  prindpium,  etc,  0. :  ego  recordor  longe 
omnibus  unnm  anteferre  Demostbenem :  quantum 
hae  conquaestiones  punctorum  nobis  detraxerint : 
recordor  unde  ceeiderim :  flagitiorura  suomm  re- 
cordabitar:  ilUus:  alqnid  de  te:  quae  sum  pas- 
sara,  lay  to  heart,  0. 

re-oreo^  avl,  Mus,  ire,  to  make  anew,  renew,  re- 
store, revive,  refresh,  redhnt,  invigorate:  Toculae 
recreandae  causi:  reereatus  legatus  ex  volneri- 
bos,  Ia  :  e  grari  morbo:  lent  vento  umerum,  H. : 
45 


Arbor  aestiri  recreatnr  aurA,  H. :  sqaillis  Poto- 
rem,  H. :  ex  acie  semivivum  elatum,  N. :  adflietum 
erexit,  perditumque  recreavit:  provinciam  perdi- 
tam:  res  p.  revivescat  et  recreetur:  recreatur 
civitas :  (animus)  cum  se  recreavit,  has  recovered 
itself:  litterts  sustentor  et  reoreor:  Caesarem 
antro,  H. :  spatium  ad  recreaados  aniroos,  Gs. :  ab 
hoc  maerore  recreari. 

re  -  crepo,  — ,  — ,  are,  to  resound,  echo :  cava 
cymbala  recrepant^  Gt 

re-oreaoo^  crSvT,  — ,  ere,  to  grow  again,  in- 
crease again:  velut  accisis  recrescens  stirpibus, 
L. :  luna  toto  quater  orbe  recrevit,  O. 

re-oriidefloo,  dul,  — ,  ere,  inch.,  to  become  raw 
again,  break  open  afresh:  ilia  (volnera)  recrude- 
Bcunt.  —  Fig.:  recrodescente  seditione,  breaking 
out  again,  L. :  recruduit  pugna,  L. :  recruduit  so- 
poratus  dolor,  Gu. 

reotS,  adv.  [abl.f  of  rectus ;  sc.  vift],  straight- 
way, straightforward,  right  on,  directly,  Tii  rus 
bine  ibis  ?  .  .  .  recti,  T. :  ab  subselUis  in  rostra 
recti:  perge  in  exsilium:  Tendimus  hinc  recti 
Beneventum,  H. 

recte,  adv,  with  eomp.  and  sup,  [  rectus  1,  in  a 
straight  line,  straightly,  undeviaiingly :  fern. — 
F  i  g.,  rightly,  correctly,  properly,  duly,  suitably,  ap- 
propriately, well,  accurately :  recte  tu  qaidem,  et 
vere:  Tractare,  T.:  facere:  constare:  recte  fac- 
tum (opp.  turpiter),  Gs. :  decs  tollens  recte  non 
dubitat diTinationem  tollere, consistently:  cum  fuit 
cui  recte  ad  te  iittei'as  darem,  safely :  rectissime 
facere:  ambulare,^  as  he  ought:  ludi  recte  facti, 
L. :  procedere,  agreeably,  H. :  apud  raatrem  recte 
est,  i.  e.  she  is  quite  well :  Recte  ego  miiii  Fidissera, 
tDoM  have  looked  out  well,  T. :  vendere,  at  a  lugh 
price  (opp.  male) :  Ad  omnia  alia  aetate  sapimus 
rectius,  T. :  rectius  bella  gerere,  L. :  rectius  occo' 
pat  Nomen  beati,  qui,  etc.,  H. — In  approval,  W/, 
quite  well,  right,  excellently:  Quid  vos?  quo  pacto 
hicf  satin  recte?  (sc.  agitur),  T. :  Ik,  quid  fit? 
quid  agitur?  Sy.  Recte.  De.  opturoest,T. :  cla- 
mabit,  pnlchre  t  bene !  recte !  H. — ^As  a  courteous 
evasion  or  refusal,  eUTs  wdl,  there's  nothing  the 
matter,  nothing  is  toanting,  no,  thank  you :  8o,  quid 
es  tam  tristis  ?  Fa,  recte,  mater,  T. :  rogo  num- 
quid  velit  ?  *  Recte '  inquit,  I  e.  no,  nothing,  T. 

recUo,  5nis,/.  [REG-],  a  guiding,  government, 
direction :  rerum  p. 

reotor,  oris,  m.  [REG-],  a  guide,  leader,  diree- 
tor,  ruler,  master,  hdmeman,  puot :  navium  recto> 
res :  navis,  Y. :  ut  in  curru  det  rector  Lora,  driver^ 
0. :  exterriti  sine  rectoribus  equi,  Ta. :  elephant! 
ab  rectoribus  interfecti,  L. — Fig.,  a  ruler,  leader, 
guide,  governor :  eivitatis:  i«l  p.,L.:  Thebaram, 
H. :  populorum,  O. :  sumrai  reotoris  ao  domini 
numen:  peUgl.A-^  0.:  .^.j^^g^^  u^ 


TW 


Aieipliaui,  eienipliim  d 
btncmv  {^lenrv,  Ta.  :  Bectote*  iuTenmn,  V, 

t9otnm,  1,  n.  [P.  n,  of  rego],  pood,  uprighineu, 
rtdUude,  virtue:  illad  reetnm,  quod  KorSp^mfia 
dIccbM:  Neqne  Id  potobit,  pitiYinn  an  rectom 
•let,  T. :  corro  dignosoere  rectmn,  H. :  mens  sibi 
eoDScU  recti,  T. :  Mem  reetamqne  ooletMt,  O. 

tiotOMf  adj.  with  eonu>,  and  tup.  TP.  of  rego^, 
in  a  tiraight  Une^  ttraigrU,  Wright^  mrect,  undem- 
aiing:  recta  regione  iter  uistitoere,  L.:  India, 
rectA  regione  spatioaa,  Cu. :  htnc  in  piitrinnm  rec- 
tft  proficisci  TiA,  T. :  hue  ex  Af ricft  cureus,  L. : 
WntM,  perpendicular :  taxa  quae  rectis  lineia  snos 
ordines  serraiit,  horizontal^  Oa. :  recto  litore,  </»- 
reetlif  along  the  ahore^  Y. :  ad  Iberum  iter,  Ca. : 
ne  qua  forent  pedibos  vestigia  rectia,  V. :  recto 
graasetur  Hmite  milea,  0. :  velut  rectae  aciea  cou- 
curriasent,  1.  ^.  front  to  front,  L. :  pugna,  regular^ 
L. :  aaxa,  tteep^  L. :  rectae  prope  rapes,  L. :  tnin- 
ctis,  0. :  puella,  H. :  senectos,  lu. :  Iterque  Non 
a^t  in  rectum,  direedu  forward,  0. :  crus  Rectiuji, 
H.:  longA  traljc  rcctior  exstet,  0.  —  Fig.,  direct^ 
right,  correct,  proper,  appropriate^  hefitting :  vobis 
mentes  rectae  quae  stare  solebant,  £nn.  ap.  C. : 
at  reotA  vlA  rem  narret,  T. :  quae  sint  in  artibus 
recta  ac  prara  diindioare :  est  lex  nihil  aliud  nisi 
recta  ratio :  rectum  est  gravitatem  retinere :  no- 
minibus  rectis  expendere  nummof,  i.  e.  on  good 
ueuritiee^  U. :  si  quid  novisti  rectius  istis,  H. :  rec- 
tissima  studla.— i/bro/ty  rigid,  jutt,  eotadeniionM^ 
virtuoui,  upright:  a  recti  conscieniiA  discedere: 
animus  sccundis  Temporibtis  dubiisque  rectus, 
H. :  Caesar :  quid  rectius  fuerit,  dioere  non  est 
necesse :  ob  roctissimum  f acinus. 

re-oub3,  — ,  — .  Are,  to  lie  upon  the  baek^  lie 
down,  lie  back,  reaine:  molliter  et  delicate:  in 
sliiu  consulis,  L. :  sus  solo,  V. :  sub  tegmlne  fagi, 
V. :  Sub  arbore,  0. 

x^ouituM,  P.  of  reoolo. 

raoumbd^  oubul,  •— ,  ere  [CVB-],  to  lie  down 
again,  lie  down,  rtdine:  aomnis  eurrexisse,  dein 
reoubuisse:  in  exedra  posito  iectulo:  in  herbl: 
spondA  sibl  proplore  recumbit,  0. :  tauros  medio 
racumbere  suloo,  eink  down,  O.-— E  s  p.,  to  redine 
at  table:  in  triclinio:  rediit  hora  dicu,  recubuit, 
Ph. :  Arohiaois  lectis,  H.— Of  things,  to /a//,  »ink 
down  :  sic  ilia  (pila)  penitus  vadia  inlisa  recumbit, 
V. :  onus  (domQs  quassatae)  in  proclinatas  partis, 
0. :  nebulae  campo  recurobunt,  settle  down,  V. : 
minax  ponto  Unda  recumbit.  H. :  in  umeros  oer- 
vix  conlapsa  recumbit,  einke  back,  V. 

recuperatio  (reolp-),  6nis,  /.  [  reoupero  ],  a 
getting  back,  training,  recovery  :  libertatis. 

raotiperatjor  (rtolp-),  Oris,  m,  [reoupero],  a 
regainer,  reeoverer:  urbi^,  Ta.  — E an.,  oim  o/^  a 
btneh  of  three  or  Jiwe  jueUcee,  for  the  eummory 


racttDero  (red^X  ^^  itQ^  ii«  [CVP-],  te 
backf  obtain 


tnalefemli 
capeRatoies  dare,  Lu 

nenpcritofiiaA  (ieel|>-),  ^ 

oftkereeuperaioree,oftkee^ 
marg  ami  triaU:  mdioram. 
recui! 

again,  regain,  reeomer:  erepCa: 
amissa,  Cs. :  rem  aoam :  fortonas  patriaa :  anna, 
L. :  rem  p. :  Formiannm  a  BolabellA :  baee  Cadom 
reciperandornm  anoram  cansA,  Os.:  FriQ|»daai, 
N. :  a  Karthaginienaibos  capiiroa,  faioa^j  .•  liber- 
tateni,  Os. :  ius  sunm :  pacem,  & — ^Fi &,  <o  oktmn 
again,  regaisi,  recover  ;  si  et  roa  et  me  ipsnm  reco- 
peraro :  aduleacentes,  gain  over  agaim,  K. 

ra-onrov  Arl,  Are^  to  reetore,  refreeh  :  me  otio  et 
urticA,  Ct. 

re-OQiTO^  curri,  — ,  ere,  to  rma  back,  hatten 
back,  return  .*  ad  me :  in  Tuaculanam :  in  areem, 
L. :  rure,  H. :  hue,  T. :  Ad  fontem  Xanthi  Tena 
recurret  aqua,  0. :  coeptum  saepe  recurrit  iter,  0.: 
quA  sol  utrumque  recurrens  Aspicit  oceanumy  V. : 
recurrentes  per  annoa,  revolving,  H. — F  ig^  to  cone 
back,  Juuten  back,  return,  revert,  recur  :  mox  Bra- 
ma  recnn-it  iners,  H. :  Tersa  recurrat  hiempa,  Ol  : 
ad  easdem  condiciones,  Gs. 

rWQXWO,  — ,  — ,  tLre,freg,  [recnrro],  to  retvm 
persietently,  keep  recurrtng:  sab  noctem  cnra,  re- 
cursat,  V. :  animo  Vetera  omina,  Ta. 

reounnJi»  Qa,  m.  [re-+ 1 CEL-],  a  runmingbadk, 
going  back,  return,  retreat:  Inde  alios  ineunt  cur- 
Hfls  aiiosque  recurstts,  V. :  ut  recursua  pateret,  L.: 
dent  modo  fata  recurstis,  0. :  per  altemoa  ondA 
labente  recursOa,  0. 

recnnro^  — ,  Atua,  Are  [recnrvus],  to  bendbaet- 
waid,  turn  back :  equi  colla,  0. :  recorraue  nn- 
dae,  winding,  0. 

re-cunrufl,  adj.,  turned  bade,  bent,  crooked, 
curved  inward,  winding:  cornu,y. :  hederae  nesu% 
tangled,  0. :  tectum,  i.  e.  <Ae  Zabgrinth,  O. :  aera, 
'ue.Jith-hook$,0. 

reousatiOb  onis,  /.  [recnso],  a  defining,  rtf^ 
tal:  quod  ubi  sine  reoiiaatione  feoerunt,  Ca. :  smc 
ullA  recusatione.  — >  In  law,  an  objection,  protat: 
haeo  tua. — A  plea  in  defence,  counUr-plea  (<^ypL 
petitio). 

reonao  (P.  praee.  gen.  plur,  reooaantAm,  T.X 
A?I  (recOsArd,  for  recusArero,  C.X  atua,  are  [re>+ 
cauaa],  to  make  an  objedtion  againet^  dodine,  rtfeet, 
refme,  be  rdudant  to  do:  non  reouso,  non  abooo, 
etc :  reousandi  cansA  legaioa  mittere,  Os. :  uo- 
rem  grandi  cum  dote,  H. :  nee  quae  pepigere  re- 
ousent,  v.:  nullum  periculum  oommonia  aalotia 
causa,  Ca. :  legumina,  C&:  servitutem,  &  :  iassa, 
V. :  nihil  tibi  a  me  poatulanti  recuaabo :  qui  quod 
ab  altero  poatularent,  in  ae  recoaarent^  Gl  :  tora 
Domquam  recusat  Impenam :  cenpa 

Digitized  by  VjOOQ IC 


reoatio 


707 


ndmo 


cursamque  recusant,  V.:  ignis  oon  uroquam  ali- 
menta  i^ecnaat,  0. :  populum  R.  disoeptatorem : 
mori,  Cs, :  sequi  bene  monentem,  L. :  praeoeptia 
parere,  Y. :  tibi  oomea  ire,  V. :  Teraate  din  quid 
ferre  recoaent  uroeri,  H.:  de  tudiciia  tranaferendis 
recusare:  aententiam  ne  diceret:  non  reeuaamua 
quin  Roaci  tiU  dedatur:  neque  recuaare  . . .  quin 
arroia  oontendant,  Gs. :  neo  recuaabo^  quo  minua 
omnea  mea  legant :  quo  nilnua  perpeiuo  sub  illo* 
rum  dicione  eaaent,  Os. — In  law,  to  proUtt,  objed, 
take  txeeptioti, plead  in  defence:  tu  me  ad  verbum 
▼ocaa ;  non  ante  tuqio,  quam  recuaaro. 

(reoutio),  — ^1  caaaus,  ere  [re-  +quatio],  to  $hake 
offoifiy  ehoek  (only  F.  per/.) :  utero  recuaao  Inso- 
nnere  cavemae,  Y. 

red-,  see  re-.  (reda),  aee  raeda. 

redaotoflk  P.  of  redigo. 

red-amo^  — ,  — ,  are,  to  return  Uwefor  love, 

red-ardeaoo,  — ,  — ,  ere,  to  blaze  tip  anew,  O. 

red-argao,  ul,  — ,  ere,  to  disprove^  refute,  con- 
fute,  contradict:  quia  enim  redargueret ? :  me: 
oca  redargui  patiarour :  improborum  prosperitates 
redarguunt  vim  deorum :  qui  vestra  diea  muliebri- 
bua  armia  Yerba  redarguerit,  tPtU  dieprove^  Y. 

- — red-do^  didi,  ditus,  ere.  L  To  gi»e  back,  re- 
turn, rettore:  acripait  ad  te,  ut  redderes:  alqd 
tibi,  T. :  Acdpe  quod  numquam  reddas  mihi,  H. : 
si  quid  ab  omnibua  oonoeditur,  id  reddo  ac  remit- 
to,  /  ffioe  it  back  and  renowice  it :  Tobia  amiaaa, 
L. :  obaides,  Gs. :  follibus  auraa  Accipiunt  red- 
duntque,  take  in  and  expd,  Y. :  mulieri  heredita- 
tem :  Redditus  Cjri  solio  Phraatea,  H. :  oculis  no- 
atria,  Y. :  non  reddere  (beneficium)  viro  bono  non 
licet:  ae  oonvivio,  return,  L. :  ae  catenia,  H. :  Teu- 
crQm  ae  reddat  in  arma,  expoeee,  Y. :  8io  modo 
conbibitur,  roodo  .  . .  Redditur  ingens  Eraainus,  ia 
swallowed  up  , . .  reappeare,  0. :  (Daedalus)  Reddi- 
taa  hia  terria,  on  hie  retum,y. — To  utter  in  re- 
tponae,  make  in  answer  :  Teraa  audire  et  reddere 
vocea,  reium,  Y. :  Aeneoa  contra  cul  talia  reddit, 
anewered,  Y.:  reaponsum,  L. — To  render,  trans- 
late, iaieirpret  *  quae  legeram  Graeee,  Latine  red- 
dere: Terbum  pro  TerU>:  verbum  verbo,H. — To 
render,  repreaexU,  imitate,  $iprme,reutnJUe:  faciem 
looorum,  0.:  et  qui  te  nomine  reddet  Silviua 
Aeneas,  L  e.  tAo//  bear  your  name,  Y.— 7b  make 
to  be,  cause  to  appear,  render,  make:  quam  (cirita- 
tem)  ille  inluatrem  reddidit:  itinera  infeata,  Gs. : 
Quern  inaignem  reddidit  arte,  Y. :  obacuraqne 
luoto  Reddita  forma  lacu  est,  made  indistinct,  0. : 
omnia  GatUlinaa  Acidinoa  poatea  reddidit,  made 
patriots  in  comparison :  dictum  ao  factum  reddi- 
di,  L  e.  no  sooner  said  than  done,  T. :  bio  reddea 
omnia  ei  oonsilia  iucerta  ut  aient,  T. :  fasciculum 
sibi  aqu2  madidum  redditum  eBse.*'7<>  pay  back, 
revenue,  recite,  punish,  take,  satisfactum  for :  per 


eum  stare  quo  minua  aocepta  ad  Gannas  reddere- 
tur  boati  cladea,  L. :  reddidit  boati  dadem,  L. 

II.  To  ffive  up,  hand  over,  deliver,  impart,  assian, 
yidd,  render,  gwe,  grant,  bestow,  surrender,  rekn- 
quish,  resign :  mibi  epiatulam :  litteria  a  Gaeaare 
conauUbna  redditia,  Ga. :  ut  primi  Salio  reddantur 
honorea,  Y. :  reddiu  gratia  (I.  e.  r^ta),  S. :  red- 
dunt  oTa  columbae,  lu. :  obligatam  lovi  dapem, 
H.:  mora  pro  patrift  reddita:  morbo  naturae 
debitum,  le,to  die  by  disease,  N. :  banc  animam 
vacuaa  in  auras,  0. :  caute  Tota  reddunto,  pay 
f  umantia  exta,  Y. :  gravis  poenaa,  i.  e.  suffer,  s. 
reddi  viro  promiaaa  iubebaut,  to  be  awarded,  Y. 
rationem,  render  an  account:  animam  a  pulmoni- 
bus  reddere,  exhale:  sonum,  give  forth,  H. :  vox 
reddita,  uttered,  Y :  catuluro  partu,  0. :  Fructum, 
quern  reddunt  praedia,/>ro<ft(09,  T. :  Una  aupersti- 
tio,  auperis  quae  i*eddita  divis,  which  belongs  to  the 
gods,  Y. :  tunicam  servo,  lu. :  neque  his  petentibua 
iua  redditur,  is  granted,  Ga. :  quod  reliqnum  vitae 
virium,  id  ferro  potissimum  reddere  volebant,  sac- 
rifiee:  Thermitania  urbem,  agroe,  i.  e.  leave  unfoT" 
/cited:  (  civitati )  iura  iegeaquc,  home -rule,  Ga. : 
tribua  populis  auae  legea  rcdditae,  independence 
was  recognised,  L. :  couubia,  to  grant,  L. :  Peocatia 
veniam,  fl. :  Noraioa  facto  vera,  call  by  the  right 
name,  0. :  magistrataa  adi,  Indicium  ut  reddant 
tibi,  grant  you  a  trial,  T. :  indicia  in  privatoa  red- 
debat,  assumed  jurisdiction  in  civil  actions,  Qs. : 
iua,  to  give  judgment,  Ta.— 7*o  repeat,  report,  nar' 
rate,  recite,  refiearse :  ea  sine  aeripto  verbia  eiadem : 
aive  paribua  paria  (verba)  redduntur,  aive  oppf- 
nuntur  contraria:  dictata,  rehearse,  H.:  carmen, 
recite,  U.:  cauaam,0. 

red-duoo,  see  reduce.^ 

redempUd,  Onia,/  [red- -^'EH-'],  a  buying  back, 
releasing,  ransoming^  redemption :  cum  captivia  re- 
demptio  negabatur,  t^ — A  farming  of  the  revenue : 
temeritaa  redemptionia.-^^  corrupt  purchase,  bri- 
bery: iudici:  reorum  pactionea,  redemptiones. 

redempto,  -^,  — ,  Are,freq.  [redimo],  to  ran- 
som, redeem:  (captivi)  a  propinquia  redempta- 
bantur,  Ta. 

redemptor,  5ria,  m.  [red--f  EM-],  a  contractor, 
undertaker, purveyor, farmer:  qui  columnam  oon- 
duxerat  faclendam :  redemptoribua  vetitia  frumen* 
turn  parare,  L. :  f requena  Gaementa  demittit  re- 
demptor,  H. 

redompttira,  ae,/  [red-+EM-],  an  undertak- 
ing by  contract,  contracting,  farming :  redemptoris 
augere  patrimonia,  L. 

radamptns,  F.  of  redimo. 

red-60^  il  (redit,  T.,  lu.),  Itus,  Ire.— Of  persons, 
to  go  back,  turn  back,  return,  turn  around:  vel- 
letne  me  redire :  et  non  si  revocaretis,  reditnrus 
fuerm.,  L.:  territus  Hlc  wta«  ^edi^^g^iu^ 


redblbeo 


708 


ndimo 


0. :  mature,  H. :  e  provinci& :  ex  illis  contionibns 
domum,  L. :  a  oenft:  a  Dobis,  V. :  ab  Afric&,  H. : 
a  flumine,  0.:  ne  rare  redierit,  T. :  suburbana 
aede,  0. :  eodem,  unde  redierat,  proficiscitur,  Ga. : 
inde  domam,  0. :  Quo  rediturus  erat,  H. :  retro  in 
urbem,  U :  in  viam :  in  proeliuro,  roMV,  L. :  Serus 
in  caelum  redeas,  H. :  ad  imperatorem  suum :  ad 
penatefl  et  in  patriam,  Gu. :  Romam:  Girtam,  S.: 
Itque  redttque  viam,  Y. :  dum  ab  illo  rediri  posset, 
Gs.  — Of  things,  to  eome  back,  return,  be  brought 
back,  be  restored:  ad  idem,  unde  profeota  snnt, 
astra :  sol  in  sua  stgna,  0. :  redeuntia  oomua 
lunae,  O. :  flumen  in  eandera  partem,  ex  qu&  to- 
nerat,  redit,  Gs.:  redeunt  iara  gramina  campis, 
H. — In  thought,  to  go  back,  retwrn,  reeur:  mitte 
ista,  atque  ad  rem  redi,  T. :  ad  ilium :  ad  inoep* 
turn,  S. :  Illuc,  unde  abii,  H. :  res  redit,  eomee  up 
again.-^f  revenue^  to  come  in,  ariae,  proceed,  be 
received:  pecunia  publica,  quae  ex  metalUs  redi« 
bat,  K.— Of  time,  to  come  around,  return,  reeur: 
redeuntibus  annis,  revolving,  V. :  Nonae  redennt 
Deoembres,  H. — To  eome  to,  be  brought  to,  arrive 
at,  reach,  attain :  pf lis  missis  ad  gladios  redierunt, 
took  to,  Gs.:  Gaesar  opinione  trium  legionum  de- 
iectus,  ad  duaa  redierat,  toae  reduced,  Gs. :  collis 
leniter  faatigaius  paulatim  ad  planitiem  redibat, 
^opcd  down,  Gs. :  ad  te  summa  reram  redit,  aU 
d^ende  on  you,  T. :  ad  interregnum  res,  Li. :  Ut  ad 
pauca  redeam,  \.e.io  cut  the  ttorg  thort,  T. :  haec 
bona  in  tabulas  pubUcas  nulla  redierunt,  hatve  not 
been  registered  :  Germania  in  septentrionem  ingenti 
^xu  redit,  trends  towards  the  north,  Ta. :  Quod  si 
eo  meae  fortunae  redeunt,  ut,  etc.,  come  to  thai, 
T. :  omnia  verba  hue  redeunt,  amounit  to  this,  T. 
— ^Fig.,  to  go  back,  come  back,  return,  be  brought 
back,  be  restored :  istoc  verbo  animus  mihi  redit, 
T. :  Et  mens  et  rediit  verus  in  ora  color,  0. :  spiri- 
tus  et  vita  redit  bonis  ducibus,  H. :  in  pristinum 
statum,  Gs. :  res  in  antiquum  statum  rediit,  L. : 
cum  suis  inimicissimis  in  gratiam :  in  amicitiaro 
Romanoruro,  L. :  in  memoriam  mortuorum,  call 
to  mind:  redii  mecum  in  memoriam,  T. :  redit 
agrioolis  labor  actus  in  orbem,Y. :  rursum  ad 
ingenium  redit,  to  his  natural  bent,  T. :  ad  suum 
vestitum:  ad  te  redi,  €ontr(d  yourself,  T.:  sine 
paulttlum  ad  me  redeam,  recollect  myseljf,  T. :  iam 
ad  se  redisse^  recovered  consdoimuss,  L. :  ad  sani- 
tatem :  In  veram  faciem,  resume  his  proper  form, 
0. :  in  annoB  Quos  egit,  rediit,  i.  e.  he  renewed  his 
youth,  0. :  in  fastos,  i.  e.  refers,  EL 

radllibedfe  — ,  itus,  fire  [  red-  +  habeo  ].— Of 
goods  purchased  and  found  faulty,  to  give  back, 
cancel  the  sale  of:  quae  (vitia)  niai  dixeria,  redhi- 
beatur  mancipium. 

redigo^  6gl,  ietus,  ere 
back,  force  back,  lead  back, 
redigebat  rape  oapellas,  0.: 


red-  -f  ago],  io 

Filia  doaa 
castra  hoetiam 


equitatum,  L. :  Oapuam  redigi,  L.— F  i  g.,  to  hnme 
back,  force  back:  rem  ad  pristinam  belU  ratiu- 
nem,  Gs. :  discipKnam  militarem  ad  priseoB  mores, 
L. :  in  memoriam,  recall:  (pofitae)  formidine  fu§ds 
Ad  bene  dicendum  redacti,  coerced,  H. — To  get  to- 
gether, eaU  in,  collect,  raise,  receive,  take  tp.-  boat 
Tendit,  pecnniam  redigit:  (spolia)  sub  bastA  re- 
niere,  quodque  inde  redactum,  etc.,  L. :  pecoman 
ez  bonis  patriis:  quicquid  captum  ex  hoatibas 
est,  Tendidit  ac  redegit  in  publicum, /ki«/  isUo  tit 
pMic  treasury,  L.— Of  number  or  qnantitj,  to 
reduce,  bring  down,  diminish:  faroilia  ad  paiieos 
redacta:  ex  hominum  milibus  LX  vix  ad  D  . . . 
seee  redactoa  ease,  Gs. :  Non  ad  numenun  redigar 
duoram,  0. :  Quod  si  comminuas  Tilem  redigatur 
ad  aasem,  H. — To  bring  down,  bring,  reduce^  force, 
compel,  subdue:  eitts  animum,  ut,  quo  se  rortat, 
nesciat,  bring  down,  T.:  Aeduos  in  serritutem, 
Gs. :  insulam  in  potestatem,  Ta. :  alquoa  in  dido- 
nem  nostram :  Arveraos  in  pronnciam,  reduce  to 
a  province,  G.s. :  re  p.  in  tranquillum  redacts,  L. : 
mentem  in  veros  timores,  H. :  ad  inopiam  patrem, 
reduce  to  poverty,  T. :  prope  ad  interaidonem  no- 
mine Nervioram  redacto,  Gs. :  ad  vanum  et  inri- 
tum  victoriam,  render  empty  and  useless,  h. :  si 
ante  dubium  fuisset,  legatoram  verba  ad  oertom 
redegisse,  had  mads  it  eertaifi,  L. :  Galltani  sub 
popuii  R.  imperium,  Gs. :  barbaros  sub  ius  dicio- 
nemqoe,  L. :  en  Quo  redactus  sum !  T. — ^With  two 
ace,,  to  make,  render,  cause  to  be:  quae  fadlia  ex 
diflicillimis  animi  magnitudo  redegerat,  Ga. 

redimicnluili,  I,  ae,  n.  [rediroioj,  a  band,  fi- 
let, necklace,  chaplet,  frontlet :  haec  embus  mnlieH 
in  redimiculum  praebeat :  habent  redimicula  mn 
trae,V.,0. 

rodimio  Umperf  redimlbat,  V.),  — ,  Itua,  Ire. 
to  bind  rouna,  wreathe  round,  endrde,  gird,  wind, 
deck,  crown:  alcui  tempera  vittA,  V. :  mUra  capil- 
los,  0. :  serUs  redimiri  et  rosA? :  redlmitos  ootd- 
nis :  redimitUB  tempera  quercu,  V. 

redimo,  9ml,  Smptus,  ere  [red-+emo],  to  btn 
back,  rqmrdiase,  reaeem:  (domum)  non  minorts^ 
quaro  emit  Antonius,  redimet:  de  fundo  redi- 
mendo.  —  To  ransom,  release,  redeem  :  captua 
quam  queas  Minumo,  T. :  cum  legati  popuii  R. 
redempti  sint:  e  senritute:  servi  in  publicum  re- 
dempti  ac  manumissi,  ransomed  at  the  pubHc  eoet, 
L. — 7b  buy  off,  s^free,  rdeate,  rescue:  pecnniA  « 
a  iudioibus  palam  redemerat :  eum  suo  sanguine 
ab  Acheronte,  K. :  fratrem  PoUux  altemA  morte 
redemit,  V. :  corpus  (a  morbo),  O. :  armb  driu- 
tem,  L.  —  To  buy  up,  obtain  by  purchase,  take  ^ 
contrast,  undertake,  hire,  farm  t  belli  moram,  se- 
cure by  bribery,  S. :  vectigafia  panro  preCio  redempte 
habere,  Os. :  picarias  de  censoribus :  litem,  under- 
take,— F  i  g.,  to  buy,  pur^ase,  redeem,  secure,  gain, 
acquire,  obtain,  procure  :  pt  a^^(|^ij^^re)  c 


r0dliit#§ro 


700 


rednndo 


mm  nta  redimeretur:  pretio  sepeliendi  poteBta- 
tem :  ne  obsldibus  qaidem  datis,  paoem  Arioyistt, 
Ob.  :  auro  iua  triste  sepolcri,  O. :  mutaam  dissi- 
mnlationem  mail,  Ta.:  alqd  roorte,  Cu. — To  6tfy 
o^  ward  off,  obviate,  avert :  (acerbitatem)  a  re  p. 
meis  inoommodiB :  inetum  Tirgarum  pretio:  Si 
mea  mora  redimenda  tuA  esset,  O. — To  pay  for, 
make  amend*  for,  atone  for,  compensate  for :'  fiti' 
gitium  aut  facinus,  S. :  saa  per  Doetram  periuria 
poenam,  O. 

red-integrOb  ftvl,  itua,  ftre,  to  make  whole 
again,  re^ore,  renew,  recruit,  refreeh:  ut  demi- 
nutae  copiae  redintegrarentur,  Cs. :  pacetn,  L. : 
redintcgravit  luctum  in  castris  consulum  adven- 
tu!^,  L. :  memoriam :  aoimum,  Cs. 

reditiOr  onis, /.  [red.+l  I- J,  o  ffotn^  backy 
coming  back,  returning^  rdum :  Quid  hue  Ubi  re- 
ditiost  ?  T. :  domum  reditioma  spe  aubUta,  Ga. : 
celeritaa  reditionia. 

reditiifl»  Os,  m.  [  red.+l  I-  ],  a  going  back,  re- 
twu^ning^  return:  neater  itua,  reditus:  arcens  re- 
ditu tyrannuiD :  ape  omni  reditOa  incisa,  I* : 
excludi  reditu,  N. :  ne  metum  reditflfl  sui  barbaria 
tollerety  Ge. :  Matomm  reditum  pollieitus,  H. : 
Votttm  pro  reditu  simulant,  Y. :  animis  reditum 
in  caelum  patere:  dorouro,  Aom^. — Fiur.:  San- 
gaine  qnaerendi  reditfka,  V. :  populum  reditOa 
TDorantem,  H. :  populo  reditOs  patent,  0.  —  Of 
heavenly  bodies,  a  return^  revolution,  circuit :  an- 
nam  solia  reditu  metiuntur:  solia  anfractOa  redi. 
tjUque  oonvertere.  —  A  return,  revenne,  income, 
proceeds^  yield,  profit:  omnisque  eius  pecuniae 
red  itua  oonaubat,  N. :  ReditOs  metallonim,  L.: 
reditOfl  quisque  suoa  amnt,  O. — ^F  i  g.,  a  return,  ree- 
tcTotion :  in  gratiam  cum  inimicis :  gratiae. 

redivla,  ae,  aee  redtivia. 

redlTiVUB^  adj.,  freshened  up,  used  again,  re- 
newed, renovated  (of  old  building-materials):  co- 
lumnam  effioere  novani,  imllo  lapide  redivivo. — 
As  eubeL  n. :  quasi  quicquam  r^vivi  ex  opere 
illo  tolleretur. 

red-oleo,  u1,  — ,  ere,  to  emit  ncent,  diffuee  odor, 
tmell  of,  be  redolent  of:  redolent  murrae,  O. :  re- 
dolent thjnio  fragrantia  mella,  V. :  yinum  redo- 
lens,  fmW/tf^  of  wine:  Ilia  tuaa  redolent  medica- 
mina  mensaa,  0. — Fig.,  to  exhale,  breathe,  reach 
thesensee:  mihi  ex  illius  orationibus  redolere  ipsae 
Athenae  videntur,  i.  e.  have  a  true  Athenian Jlavor : 
ut  multa  dus  sennonis  indicia  redolerent:  oratio- 
nea  redolentes  antiquitatem,  eavor  of:  nihil  ilia 
vicinitas  redolet  ?  wggette. 

roodomitiui,  P.,  retubdued,  again  conquered.' 
cirea  (a1.  perdomiti). 

re-donOb  &vl,  — ,  ftre,  to  give  back,  restore,  re- 
turn :  te  Dis  patriis,  H. :  f^rarls  Tms  Marti  redo- 
nabo,  i.  e./or  the  eake  of  Mars  will  give  up,  H. 


re-dno6  (old  reddaod;  imper.  reddflce,  T. ), 
dilzl,  ductus,  ere,  to  lead  back,  bring  back,  eonduet 
back;  escort  back,  accompany:  exsules:  expulsi 
inique,  sed  legibus  reducti :  ad  se  ut  reducerentur, 
imperavit,  Cs. :  e  pastu  vitulos  ad  tecta,  Y. :  in 
Italiam  reductus,  Cs. :  uxorem,  take  back,  T. :  re- 
|i:em,  restore :  domum,  H. :  in  ludum  (puellulath), 
T. :  adsurgi,  deduct,  reduci.  —  Of  troops,  to  draw 
off,  withdraw,  cause  to  retreat,  bring  off:  exerci- 
tum,  Cs. :  legionem  reduci  iussit,  Cs. :  legiones  ex 
Britatmia,  Cs. :  in  oastra,  GB.^-Of  things,  to  draw 
back,  bring  back:  (falces)  tonnentis  introrsus  re- 
ducebant,  Cd. .  ad  pectora  remos,  0. :  spumare  re- 
ductia  Conyolsum  remis  aequor,  Y. :  solem  reducit, 
Y. :  noctem  die  labente  (  Phoebus ),  Y. :  hiemes, 
H. :  febrim,  H.  —  F  ig.,  to  bnng  back,  restore,  r«- 
place :  aniroum  aegrotum  nd  miserioordiam,  T. : 
reges  a  se  m  gratiam  reducti,  reconciled:  quocum 
roe  in  gratiam  reduceret,  restored  to  favor:  te  ad 
officium  sanitatemque :  meque  ipse  reduco  A  con* 
templatu,  retire,  0, :  deus  haec  benignA  Reducet 
in  seiiem  vice,  H. —  To  restore,  reform:  quo  via 
illos  tu  die  Redducas,  T. —  To  reduce,  shape:  1am- 
bendo  mater  in  formam  reducit,  0. 

reductlo,  onis,/.  [re- + D  YC-],  a  bringing  back, 
restoring,  restoration :  regis. 

redactor,  5ris,  m.  ^re-+DYC-],  one  who  leads 
back,  a  restorer  :  plebis  in  urbem,  L. 

reductiu,  adj.  [P.  of  reduce],  withdrawn,  re- 
tired, remote,  distant,  londy:  sinOs,  Y. :  in  reducti 
valle,  H. — P  i  g.,  withdrawn,  removed,  remote  :  Yir- 
tus  est  medium  vitiorum  et  utriumque  reductum, 
from  eitlier  extreme,  H. — Plur,  n.  as  subst.:  pro- 
ducta  et  reducta  (bona),  things  to  be  deferred  to 
others. 

red-anotiB^  adj.,  curved  back,  bent  inward,  0. 

rediiJidantia,  ae,/.  [redundo],  an  overflowing^ 
excess,  lavishness.---0(  style :  iuvenilis. 

red-undo,  tvl,  fttus,  Are,  to  run  over,  pour  over^ 
stream  over,  over/low :  mare  neque  redundat  urn- 
quam:  Gutture  pleno  redundet  aqua,  0.:  cum 
pituita  redundat  aut  bills. — P.  pass, :  redundatae 
aquae,  surging,  0.  —  To  be  over  fuU,  overflow,  be 
choked,  swim,  reek:  quae  (crux)  civis  sanguine 
redundat:  hie  locus  acervis  oorporum  et  civium 
sanguine  redundavit. — F  i  g.,  to  run  over,  over/low, 
remain,  be  left,  redound,  be  in  excess,  abound:  ex 
meo  tenui  vectigali  aliquid  etiam  redundabit,  wiU 
still  remain:  hinc  illae  extraordinariae  pecuniae 
redundarunt,  have  proceeded:  si  ex  hoc  beneficio 
nullum  in  me  periculum  redundant:  In  genua 
auctoris  miseri  fortuna  redundat,  0. :  ne  quid  in- 
vidiae  mihi  in  posteritatem  redundaret,  should  fall 
upon  me:  ex  rerum  cognitione  efflorescat  et  re- 
dundet oportet  onxiiQ,  fiow  aJbundantly:  non  reus 
ex  ea  causA  redundat  'Postumus,  is  left  under  ac- 
cusation :  tuus  deus  non  dlgito  uno  redundat,  sed 


raduTlA 


710 


dkpite,  collo,  cervidbiu,  etc,  has  in  exeeas, — Of 
style,  to  be  lavish,  be  redundani,  be  copious^  ever- 
fow:  nimis  redundantes  iavenili  qu&dam  dieeodi 
impunitate:  oratores  nimis  redundantes :  otneque 
in  Antonio  deesset  hie  ornatus  orationis  neque  In 
Crasso  redundaret. —  To  aboundfbeJiUedfOwrJiow: 
mnnitus  indicibus  fuit,  quorum  hodie  copia  re- 
dundat:  omnibus  vel  ornamentis  vol  praesidiis 
redundare :  acerbissimo  luctu  redundaret  ista  vio- 
toria. 

reduvia  (redivla),  ae,/.  [red-+4  AV-l,  a 
hanff-naU,  loote  finger-nail:  roduyiam  curare,  i.  e. 
to  be  engroned  by  a  irifie. 

redox,  ducis  (abl,  reduce;  poet,  also  reducT, 
O.),  adj,  [re-+DVC-],  that  brtngn  back,  guiding 
hack  :  luppiter,  O. :  unde,  nisi  te  reduce,  nulli  ad 
penatis  suos  iter  est,  Cu. — Led  back,  brottght  back^ 
come  back,  returned:  tu  reducem  me  in  patriam 
facis,  you  restore  m«,  T. :  quid  me  reducem  esse 
Toluistis?  i.  e,/rom  exile:  reduces  in  patriam  ad 
parentes  faoere,  L. :  navi  reduce,  L. :  Qratatur  re- 
duces, V. 

re-farol5,  see  refercio. 

refectua,  P.  of  reficio. 

refello,  fclll,  — ,  ere  [re- +f alio],  to  show  to  be 
fahej  dieprovey  rebuts  eonfutey  refute,  repel,  expose : 
id  si  falsum  f uerat,  filius  Quor  non  refellit  ?  T. : 
id  nullo  refellente  obtinere,  tcUhout  expositre  :  re- 
fellito,  si  poteris :  nostrum  mendacium :  dicta,  Y. : 
opprobria,  0. :  ea  exemplis :  orationem  vitA :  fer- 
TO  crimen,  V. 

refercio  (-forcio),  si,  tus,  ire  [re+farcio],  to 
fill  up,  stuff,  cram :  meministis  tum  corponbus 
cloacas  refarciri :  libris  omnia.  —  Fig.,  to  pack 
dose,  condense,  mass  together :  haeo  peranguste  in 
oratione  sua. — To  fill  full,  cram :  aurls  sermoni- 
bus :  fabulis  libros. 

re-ferlo,  — ,  — ,  ire,  to  strike  back:  Qui  refe- 
rire  non  audebam,  T. :  Oppositft  specnii  referitur 
imagine  Phoebus,  is  refieeted,  0. 

re-fero,  rettull  (not  retail),  relatus  (rellatus, 
T.),  referre,  to  bear  back,  bring  back,  drive  back, 
carry  back:  nihil  domum  praeter  os:  ut  nayes 
eodem,  unde  erant  profectae,  referrentur,  Cs. :  me 
referunt  pedes  in  Tusculanum,  i.  e.  I  feel  a  strong 
impulse  to  go :  in  decimum  vestigia  rettulit  an- 
num (victoria),  V. :  Ad  nomen  caput  ille  refert, 
looks  back,  0. :  suumque  Rettulit  os  in  se,  drew 
back,  0. :  ad  Tyneta  rursus  castra  refert,  L :  digi- 
tos  ad  frontem  saepe,  0. :  pecunias  in  templum, 
Cs. :  f rumentum  omne  ad  se  referri  iubet,  Cs. : 
Caesaris  capite  relate,  Cs. :  cum  sanguine  mixta 
Vina  refert  moriene,  ^ts  out,  V. — With  pron. 
reflex.,  to  go  back,  returti :  Romam  se  rettulit : 
sese  in  castra,  Cs. :  se  ad  phllosophiam :  domnm 
me  Ad  porri  catinum,  H. :  se  ob  ora  Fert  refert- 


qne,  flits  to  and  fro,  Y. :  caoaa,  cor  m  sol  refertt 
— Pass,  reflex,,  to  return,  arrive:  sin  reicierav, 
tamen  eodem  paulo  tardius  referamar  neecaie 
est :  classem  relatam  Kuntio,  Y. :  a  prima  acie 
ad  triarios  sensim  referebantur,  L. — With  pedoh 
or  (rarely)  gradmn,  to  go  back,  draw  back,  reOn, 
withdrauf,  retreat :  Tolneribus  defessi  pedem  re 
ferre  coeperunt,  Cs. :  ut  paulatim  oedant  ac  pe- 
dem referantf  Cs. :  cum  pedes  referret  gradom, 
L.:  fertque  refertque  pedes,  paces  to  and  fro,  0.: 
pedem  referens,  Y. :  Feroque  viso  retulit  retro 
pedem  (viator),  Ph. — To  give  back,  give  up,  rrfura, 
restore,  pay  back,  pay  in  return,  repay  :  patenni 
(subreptam):  Par  pro  pari,  tit  for  tat,  T.:  H 
puto,  non  poteras  ipsa  referre  vicem,  O. :  panonm, 
H. — Of  sound,  to  bring  back,  give  back,  retum, 
answer,  echo :  (Saxum)  eiulata  Rcsonando  matnia 
flebills  voces  refert,  Att.  ap.  C. :  ex  locis  inclosi 
(soni)  referuntur  ampliores:  referunt  qaem  fso- 
num)  nostra  theatra,  H.:  *co6amns'  rettalH  Eoio, 
0. — F  i  g.,  to  bring  back,  restore,  renew,  resite,  re- 
peat :  in  suam  domum  tgnominiam :  pro  re  eerti 
spem  falsam  domum :  oonsnetudo  longo  intervallo 
repetita  ac  relata:  Multa  labor  .  .  .  rettulit  in 
melius,  has  improved,  Y. :  qoasdam  ex  magno  in- 
tervallo caeriraonias,  L. :  rem  iudicatam,  L  e.  camee 
to  be  reconsidered:  idem  illud  responsum,  repeeded, 
L. :  veterem  Yaleriae  gentis  in  liberandi  patriS 
laudem,  restore:  neque  amissos  colores  Lana  r^ 
fert,  H.^-0f  the  mind  or  look,  to  bring  back,  £- 
reet,  tum :  e  ourso  popnlaii  referre  aspectam  in 
cariaro,  tum  towards :  animom  ad  reritatem. — Of 
time,  to  bring  back,  bring  again,  cauae  to  return, 
renew:  mihi  praeteritos  annos,  Y. :  Saecuio  fcstas 
referente  luces,  H. — In  the  phrase,  referre  gratiara 
(rarely  gratias),  to  return  thanks,  show  gratitudt, 
recompense,  requite :  Inveniam,  parera  obi  referam 
gratiam,  a  way  to  pay  him  off,  T. :  £t  habetur  et 
referetur  tibi  gratia,  T. :  pro  eo  mihi  ac  mereor 
relaturos  esse  gratiam:  Caesari  pro  eius  mentis 
gratiam  referre,  Cs. :  gratiam  factis,  0. :  pro  tan- 
tis  eorum  in  rem  p.  mentis  eis  gratiae  referantnr. 
— To  present  again,  set  forth  anew,  represent,  re- 
peat: Hecyram  ad  voe,  T. :  Actia  pugna  per  pw- 
ros  ref  ertnr,  is  rehearsed,  H. :  parentis  sai  spedem, 
L. :  robora  parentum  liberi  referunt,  Ta. :  (Tellos) 
figuras  Rettulit  antiqaas,  O.:  parvulus  Aeneas, 
qui  te  tamen  ore  referret,  Y. :  Marsigni  sermcBe 
Soevos  referunt,  recall,  Ta. — To  say  in  return,  re- 
join,  answer,  reply,  respond:  id  me  illonim  dcfen- 
sioni  rettulisse :  ego  tibi  refero,  /  reply  to  you : 
retices,  nee  mutua  noetris  Dicta  refers,  O. :  Anna 
refert,  Y.:  Tandem  pauca  refert,  V. — To  repeat, 
report,  annofunee,  relate,  reeounl,  aneri,  tell,  say: 
quantum,  inquam,  debetis  f  respondent  CYI ;  re- 
fero ad  Scaptium,  report  it:  saepe  altter  est  dic- 
tum, aliter  ad  nos  reUtum :  abi,  quaere,  et  refer, 
H. :  tabs  miserrima  fletOs  F$4ftii^^^rtqne  soror 

Digitized  by  ^ 


X9l§UO 


711 


(flc  ad  AeneamX  V. :  pognam  nfarant,  0. :  faotiim 
dictumTe,  L. :  Aut  agUsr  res  in  Bcaenis  aot  ncU 
ref erior,  or  rdalsd,  H. :  mulium  referens  de  Mae> 
cenaU,  lu.:  inveni  qui  ae  Yidisae  referret,  0.: 
pugnatum  (esse)  in  annalls  referrCi  L. — To  r^p$at 
to  ofttadf^  call  to  mind^  think  over :  tacitaque  re- 
centia  mente  Visa  refeit,  0.:   Haeo  refer,  0.: 
Mente  memor  refcro,  0. — To  make  known  official' 
ly^  report^  announeey  notify :  haec  ad  suos,  Cs. : 
legationem  Romam,  L. :  capitum  nuroerus  ad  eum 
relatus  est,  Cs. :  rumores  ezcipere  et  ad  se  refen-e. 
— To  eubmit  for  eontidet^ation,  propoee  for  dede- 
ton,  m/oke  a  motion^  offer  a  propoaiHon^  eonnUt, 
refer^  move^  bring  fonfiard^propoee:  de  oonsulari- 
bus  pro?inciis  ad  senalom  referre,  la^  before  Hie 
senate  the  question  of  eta  :  de  quo  legaodo  oonsu- 
les  spero  ad  senatura  relaturos;  de  ea  re  postu> 
lant  uti  referatur,  3. :  tano  relata  de  tntegro  res 
ad  senatam,  L. :  refemnt  consules  de  re  p.,  Os. : 
de  signo  dedicando  ad  poutificum  collegium :  earn 
rem  ad  consilium,  L. :  referre  se  dixit,  quid  de 
Nabidis  belle  placeret,/Mrf  the  giteetion^  L. :  id  po- 
stea  referendum  ad  populum  non  arbitrari,  thou/d 
be  referred  aaain :  in  Don  ad  Luoilium  rettulisti, 
did  not  eonemt, — To  note  doten,  enter ^  ineeribe,  reff- 
iMler,  record^  enroll:  at  nee  triumviri  accipiundo 
nee  soribae  referundo  sufficerent^  L. :  in  tabulas 
qaodciunqud  commodum  est:  nomen  in  codicem 
aooepti  et  expensi  relatum :  tuas  epistulas  in  vo- 
lumina,  I  e.  admit:  in  reps,  in  proscriptos  referri, 
to  be  registered:  seuatQs  coosulta  pecunift  aoceptft 
falsa  referebat,  recorded:  cum  ex  CXXV  iudici- 
bas  reus  L  referret  (opp.  reicere),  i.  e.  accepted, — 
Of  accounts:  rationes  totidem  verbis  referre  ad 
aerarii^,'to.a««oi<n/  to  the  treasury:  in  rationibus 
referendis,  in  accounting :  rclatis  ad  eum  publicis 
cum  fide  rationibu8,/aiM/u/  accounts^  Cs. :  si  banc 
ex  faenore  pecuniam  populo  non  rettuleris,  reddas 
societati,  account  for  this  money  to  the  people: 
(pecuniam)  in   aerarium,  pay  tn,  L. :   pecuniam 
operi  publico,  charge  as  expended  for  a  public  build- 
ing ;  cf.  octonid  referentea  idibus  aera,  i.  e.  paying 
the  school 'fees,  H. — With  accq)tum,  to  credit,  see 
aecipio. —  To  <iecount,  reckon,  regard,  coiwtder: 
imagines  in  deorum  numero:  terram  et  caelum 
ill  decs:  libri  in  eundem  libronim  nuroerum  re- 
ferendi :  hi  tamen  inter  Germanos  referuntur,  Ta. : 
refert  inter  meritorum  maxima,  demptos  Aesonis 
esse  sitQs,  C:  eodem  Q.  Caepionem   referrem, 
should  place  in  the  same  category. — 2h  ascribe,  re- 
fer, attribute:  peoudum  ritu  ad  Toluptatem  om- 
nia :  omnia  ad  Igneam  vim :  tuum  est^  quid  roihi 
nunc  animi  sit,  ad  te  ipsum  referre :  id,  quo  om- 
nia, quae  recte  fierent,  referrentur ;  origines  suas 
ad  deos  referre  auctores,  L. :  Hinc  omne  princi- 
pium,  hue  refer  exituro,  H. :  eius,  in  quern  referet 
crimen,  culpa:  alius  in  alium  culpam  referebant, 
in^futedfCiL 


re-finrt  or  re  fert;  tulit,  — ,  ferre,  only  Mpers., 
impsrs»  or  with  pron,  n.  as  sul^,,  it  is  of  advantage, 
projks,  be/its^  matters,  imports,  concerns,  is.  of  im- 
portance, is  of  eonseauence  (often  with  gen*  of 
price) :  at  quibus  servis  f  rdfert  enim  magno  ope- 
re  id  ipsum :  parvt  re  tulit  Non  suscepisse,  it  has 
been  of  little  advantage,  T. :  neque  enim  numero 
oomprehendere  refert,  nor  is  it  necessary,  V. :  pri- 
mum  illud  parvi  refert,  nos  recuperare,  etc. :  iam 
neo  mutari  pabula  refert,  Y. :  illud  permagni  re 
ferre  arbitror,  Ut,  etc,  T. :  ipsi  animi  magni  re- 
feit, qoali  in  corpore  locati  sint :  tantum  refert, 
quam  magna  dicam :  ne  illud  quidem  refert,  con- 
sul an  dictator  an  praetor  spoponderit,  makes  no 
difference,  L.:  quid,  refert,  qua  roe  ratione  coga- 
tid  ? :  nee  refert,  dominos  famulosue  requiras,  it 
is  all  one,  0. :  Cum  referre  negas,  quali  sit  quis- 
que  parente  Katus,  H.:  uec  roiuimo  sane  dlscri- 
mine  refert.  Quo,  etc.,  lu. :  die,  quid  referat,  etc., 
n. :  aliquid,  quod  illorum  magia  quam  6u&  retu- 
lisse  videretur,  S. :  praefatus  .  .  .  et  ipsorum  re- 
ferre, si,  etc.,  L. :  ipsius  certe  duels  hoc  referre 
videtur,  lu. — ^The  <AL  eing.f  of  a  pron.  poss,  usu. 
takes  the  place  of  the  gen.  of  a  personal  pronoun : 
quid  iu&  malum  id  re  fert?  T.r  id  mea  minime 
re  fert,  T. :  id,  quod  tua  nihil  referebat. 

refertius  a^j.  with  comp.  and  sup.  [P,  of  refer- 
cio],  stuffed,  crammed,  filled  full,  thronged,  crowd- 
ed, replete:  urbem  opulentam  refertamque  cepit: 
refertius  erit  aerarium.  omnibus  rebus  urbes: 
ciipae  taeda,  Cs. :  loca  praedil,  L. :  cera  notis,  0. : 
Xerxes  omnibus  praemiis  donisque  f ortuuae,  2oa<^ 
ed:  domus  erat  aleatonbus  referta,  plena  ebrio- 
i-um :  theatrum  celebritate  refertissimum,  because 
of  the  large  attendance .  referta  Gallia  negotiatorum 
est :  urbs  opllmatium :  mare  refertum  fore  praedo- 
nuro:  de  huiusmodi  nugis  referti  libri. 

re-fervenSr  utis,  adj.,  boiling  over^  hot :  refer- 
rens  falsura  crimen, /un'OKt. 

re  ferrosod,  — ,  — ,  ere,  inek,  to  boil  up,  bubble 
over:  (sanguis)  refervesoere  videretur. 

refidOi  feci,  fectus,  ere  [re-+facio],  to  make 
again,  fnake  emew,  reconstruct,  remake,  restore^  re- 
new, rebuild,  repair,  refit,  recruit :  ea,  quae  sunt 
amissa,  Cs. .  arma  tela,  S. :  curator  muris  reficien- 
dis :  aedem,  N. :  muros,  portas,  daasem,  Cs. :  la- 
bore  adsiduo  reficiendae  urbis,  L. :  flammam,  re- 
kindle, 0. — Of  troops,  to  recruit,  reinforce :  copias 
ex  dilectibus,  Cs. :  ordines,  L. :  si  paulum  modo 
res  esaent  refectae,  i.  e  the  army,  N. — Of  cattle : 
Semper  enim  refice,  recruit  (the  herd  by  breed- 
ing), V. — Of  income,  to  make  again,  get  back,  get 
in  return:  ante,  quam  tibi  ex  tuis  possessioniboa 
tantum  reficiatur,ut,etc:  quod  inde  refeotum  est, 
militi  divisum,  L. — To  appoint  anew,  reappoint^ 
re-elect :  oonsulem,  L. :  praetorem,  L. :  tribunos.— 
Fig.,  to  restore:  in  reficiendft  ttilutajo^mmum.— 

Digitized  by  VjiOOvT 


rafifio 


712 


To  make  ttrong  agmn^  rtUare^  reinvigoroUy  re- 
fretK,  recruit:  pabiilo  boyes,  L.:  satioiM  earn 
carii,  S. :  eqiios,  Cs. :  Tironis  refioendi  Bpes  est  in 
M.  Curio,  of  curing:  cum  salUhs  refidt  iam  ro- 
ecida  luna,  refreiJkim^  V. :  exeroitum  ex  Ubore,  Co. : 
morbus  ex  quo  turn  primum  reficiebatttr,  L. :  ex 
magnia  cmloribua  me:  refectia  ab  iactatione  ma- 
ritumft  militiboa,  Im — To  refreeh,  roMV,  eheer^  re- 
More:  ceteroram  animoe,  ».:  veaCer  oonapectna 
I'eficit  mentem  meam:  refecti  aunt  militnm  animi, 
L. :  110D  ad  animum,  aed  ad  Toltaro  ipaum  refi- 
ciendum,  i.  e.  lo  ^eer:  ad  ea  quae  dicturua  aum 
reficite  voa,  take  courage:  refecti  tandem  ape,  r»> 
newed^h, 

re-n^o^  fixl,  ftxu8|  ere,  to  unfix^  unfattat,  un- 
looee^  tear  down,  putt  out,  take  off:  tabulae,  quaa 
▼OS  decretia  veatria  refixistia  ?  have  taken  dtnon : 
clipeum  Neptuni  aacro  de  poste,  Y. :  templis  Par- 
thorum  signa,  H. :  caelo  refixa  8idera,/a//tn^,  Y. 
— To  annul,  abolish,  abrogate  (by  removing  the 
tablets  on  which  laws  were  published) :  leges. 

re-fingOf  — ^  — t  ^^  ^  make  again,  make  over^ 
construct  anewt  cerea  regna,  Y. 

refianui,  P.  of  refigo. 

re-fla^tOi  — ,  — ,  ftre,  to  demand  again,  demand 
baek.CL 

(reflatnaX  ^'  %  ^^  [reflo],  a  contrary  wind: 
narls  delatas  Uticam  reflatu  hoc. 

re-fleoto,  flSxI,  flexus,  ere,  to  bend  back,  turn 
backwards^  turn  about,  turn  away :  colla,  Y. :  ocu- 
loa,  0. :  illam  tereti  cervice  reflexam,  bent  back- 
wards,  Y. :  longoa  refleotitur  unguis,  i.  e.  grows  into 
long  curved  daws,  0. — F  i  g.,  to  turn  back,  bring 
back,  bend,  change,  check  :  Quern  neque  fides,  ne- 
que  ius  iurandum  reflexit,  T. :  quibus  (causis) 
mentes  refleotuiitur:  in  melius  tua,  qui  poles,  orsa 
reflectas !  chattge,  Y. :  animum  reflexi,  i.  e.  brought 
my  thoughts  back  (to  her),  Y. 

re-flo,  &vl,  fttus,  &re,  to  blow  back,  blow  in  op- 
position, be  contrary:  reflantibus  ventia:  Etcsiae 
valde  reflant:  pelagus  reapergit,  reflat,  Att  ap.  C. 
— -F  i  g. :  cum  reflavit  (fortuna),  adfligimur., 

re-fltto,  — ,  — ,  ere,  to  Jlow  back,  flow  off^  over- 
flow :  Maeandroa  ambiguo  lapsu  refluitque  fluit- 
que,  O. :  refluit  amnis,  Y. 

reflnuB,  a4j.  [re+FLA-],,/fotwn^  back,  refluent: 
mare,  0. 

raformidatio^  Onis,/.  [ref ormido]»  a  shudder- 
ing, horror:  deiiberantia. 

ra-fbmiidd,  itua,  are,  to  fear  greatly,  dread, 
stand  in  awe,  slirink,  shudder,  be  afraid:  vide, 
qoam  non  refopmidem  ;  cupiena  tibi  dicere  Fauca, 
reformido,  H. :  onua  benefici :  reprebenaionem  vol* 
gi :  roea  diligentia  apeoulatorem  reformidat,  shrinks 
from:  ea  dioere  reformidat:   ominari,  L.:  nee, 


quid  tibi  de  ae  oocnmt,  reformidat :  neque  se  re- 
formidare,  quod  inaenatu  Fbmpeius  dixiaaeC,  attii 
bui,  eto..  Ok :  f  errum,  Y. :  Mena  reformidat  teaipQi, 
0. :  membra  moUem  qaoque  aanoia  tactom,  0. 

ra-flonno,  — ,  fttua,  are,  to  shape  agasn,  tram- 
form,  metamorphose,  tiutnge  :  dum,  quod  fait  ante, 
reformet,  i.  e.  resumes  herflrst  shape,  O. 

ra-fbved,  fSvI,  — ,  Sre^  to  warm  again,  cAmi4 
anew,  refresh,  restore,  revive:  corpua,  O. :  pecton 
nostra,  0.:  admoto  igne  refovebat  artiia,  Cu.— 
Fig.:  longft  pace  cuncta  refovente,  Go. 

rafractaiiolna,  atg.  dim,  [refractariua],  wme^ 
what  stubborn,  a  trifle  refraeliry  :  dioendi  censa 

rafriotaa,  P,  of  ref rfago. 

rafraenob  see  refren-. 

rafragor,  atus,  ftre,  dqx  [FRAG-],  to  cmm, 
resist,  thwart,  gainsay,  hinder,  withstand :  ilia  lex 
petitioni  (tuae)  refragata  eat:  honort  eiaa,L.: 
gloriae  auae,  Gu. 

ra-frano^  — ^  — ^  ftre,  to  bridle^  ^oek,  csui: 
equus,  Cu. —  To  keqt  dmsn,  control:  aquas,  O.— 
F  i  g.,  (o  reMrain^  check,  ksnt:  adulesoentia  a  glo- 
ria :  a  reditu :  indomitam  lioentiam,  H. 

ra-frioo,  ul,  fttflraa,  ftre,  to  rub  again,  seratA 
open,  gaUf  fret,  irritate:  volnua  dioendo,  reopen: 
cicatrioero. — F  i  ff.,  to  exeiie  afresh^  renew,  irritate, 
exaeperaU:  pulcherrimi  facti  memoriam :  animon 
memoria  ref  ricare  ooeperat :  crebro  ref rioatnr  lip- 
pitudo,  breaks  out  again, 

refrisaratlo,  Onis,  /.  [  refrigero  ],  a  cooling, 
coolness:  roe  delectat  refrigeratio  aestate. 

re-fiigaro,  ftvl,  atua,  are,  to  make  cool  agmn^ 
cool  off,  cfull,cool:  cum  aumma  Satnmi  refrigeret: 
ignis  in  aquam  coniectua  ref rigeratur :  refrigerate 
calore:  membra  partim  ardentia  partim  refrigerata. 
—  7o  relieve,  refresh:  membra, 0. :  umbria  aquisve 
ref i-igerari. — ^F  i  g.,  to  cool  off,  weary,  exhasut :  ^^ 
f rigeitita  accusatione :  refrigerate  aermone. 

ra-friaaaoo,  frtxl,  — ,  ere,  meA.,  to  grow  ceU, 
be  eliiUed:  cor  volnere  laesum  rcfrixit,  0. — Fig^ 
to  grow  cold,  become  remiss,  lose  force,  abate,  finl, 
flag :  illud  orimen  in  caueft  ref rixit :  belli  appa- 
ratus refrigeaoent :  vereor,  ne  haata  Gaesaria  re- 
^frixerit,  I  e.  that  Caesar's  auctions  have  wuffered  a 
cheek:  aortea  plane  refrixerant,  L  e.  heme  /alien 
into  disuse:  cum  Bomae  a  iudiciis  forum  refri- 
xerit,/iM^icia/  ^Mttiuai  is  dull:  Scaurua  refrixeraC, 
i.  e.  was  no  longer  thought  q/'(a8  a  candidate). 

raMngo,  frSgl,  frftct«8,ere  [ re- +f range],  to 
break  up,  break  open :  portaa,  Ga. :  clauatra :  ear* 
cerem,  L :  totas  ref ringere  veatis,  tear  off,  O.  : 
(ramum)  canctaBtam,  &rwilr  off,  Y.— F  i  g.,  to  hreak, 
break  down,  check,  deetroy:  vim  flnminia,  Os. :  obt 
(fortuna)  vim  suam  ref ringi  non  volt,  L. :  impo» 
tentem  dominationem,  N. :  Ai;) ' ' 

Digitized  by  ^ 


713 


reglo 


re»ftlgl5»  fflgl,  ^,et^  U>  JUe  had^^Jta  fi>r 
mfehf^  nm  from,  run  awa^,  JU$^  ^aoapt^  tak^  r%f- 
vg€y  avoids  Atm  :  qui  ref ugerant^  tkt  refugea,  Cs.  : 
subsidia  armacorum  sinialato  pavore  refugerunt, 
took  tojiiffht,  L. :  Aadiit  sonuro,  et  tremefacta  re- 
f  ugit,  V. :  ex  caatris  in  montem,  Ca. :  ex  oureu  ad 
Philippum,  L. :  admissis  equid  ad  suos  refugeruntf 
Cs. :  in  maiorem  aroero,  took  rtfuge^  L. :  Syracu- 
Fas:  impetum  Antiochi  ceterorumque  tela:  non 
inodo  id  refugisti,  avoided :  AttoUentem  iras  (an- 
guem  ),  V. :  ( Gupido  )  refugtt  te,  H. :  nee  Poly- 
hymnia refugit  tendere  l>arbiton,  re/uaes,  H. :  nee 
te  (amnis)  transire  refugi,  0. — Of  things,  to  thrink 
baekyJUe,  move  aitay,  turn  hack:  refugiat  timido 
sanguen,  Enn.  ap.  C. :  (  aol )  ubi  medio  refugerit 
orbe,  thrinke  from  eight,  V. :  refugere  oculi,  C. 
poeu:  quo  pridie  refurasset  (mare),  Ca.  —  Of 
places,  to  run  beuk,  faU  back,  recede:  refugit  ab 
litore  templuro,y.:  ex  oculis  visa  refugit  humus, 
vaniahea,  6.  —  Pi g.,  tojtee,  turn  away,  be  averse, 
avoid,  shun:  animus  meminisse  borret  luctuque 
refugit,  has  avoided  the  recollection  because  of 
grief,  y. :  refugit  animus  eaque  dioere  reformi- 
dat :  ne  recordatione  mei  casQs  a  consiliis  forti- 
bus  refugiatis :  a  dicendo :  Foeda  ministeria,  Y. : 
iurgia,  H. :  opus,  0. 

refttgium,  I,  n.  [re+2  FVG-],  a  reeourae,  place 
of  refuge,  refuge:  tutius,  L.  —  Fig.:  nationum 
portus  et  renigium  senatus. 

refdguflk  adj.  \yS^\fUntig  back,  rooeding, 
vanishing:  nnda,  0.:  flumeu,  O.-— As  subsL  m,: 
refugos  sequi,/i^ttws,  Ta. 

re-ftilgeo,  si,  — ,  6re,  toflaah  back,  ahine  again, 
re^ed  light,  be  reftdgent,  glitter,  glisten:  Canis  Btel- 
larum  luce  refulget,  C.  poet. :  nnutis  Stella,  H. : 
Ut  9o1  a  ]iquid&  saepe  refulget  aquft,  0. :  Aeneas 
darft  in  luce  refulsit,  V. :  corpus  veraicolori  veste, 
L. :  Te  lovis  Tutela  Satumo  refulgens  Eripuit,  the 
benign  influence,  ahining  in  opposition,  H. 

re-fnndo,  f&dl,  fftsus,  ere,  to  pour  back,  return^ 
eauae  tojlow  back:  quibus  (vaporibus)  rcnovatae 
stellae  refundunt  eftdem:  aequor  refundit  in  ae- 
quor,  0. :  imis  Stagna  refusa  vadis,/oiotn^  back, 
v. :  refusus  Ooeanus,  i.  ^fiowing  back,  V. :  ref un- 
ditur  alga,  ia  flung  back,  V. 

relutatio,  onis,/.  [refuto],  a  refutaiion, 

refiito,  ivl,  fttus,  ftre  [re+FV-],  to  check,  drive 
back^  repress:  nationcs  refutandas  bello  putare. 
—  Fig.,  to  repd,  repress,  resist,  restrain,  oppose: 
Ti  vim  oblatam :  refutetur  ac  reiciatur  ilie  clamor : 
ad  mortem  si  te  (fors  dicta  refutet !)  Prodiderim, 
may  fate  avert,  V.  —  To  repel,  rebut,  confute,  re- 
fute, disprove  r  Tidentur  ea  esse  refntanda*.  te 
refutandnm  arbitrari :  nostra  conflrmare  argu- 
mentis,  deinde  contraria  ref utnre :  oratio  re  ma- 
gts  quam  verbis  refutata :  tribunes  oratione. 


resilli»  e,  aef;.  [rex],  of  a  king,  kingly,  royal, 
rtgat:  oivitatis  genus,  ruled  by  kings:  nomen 
(i.  e.  regioX  titie:  soeptrum,  O.:  nomisma,  H. : 
virtus  et  sapientla :  ut  sapere,  sic  divtnare  regale 
duoebant :  vii^,  a  king's  daughter,  0. :  comae,  i.  e. 
Lavima,  Y. :  carmen,  treating  of  kings,  0. :  situs 
pyraniidum,  founded  by  kings,  H. — Usual  trith 
kings,  worthy  of  a  king,  royal,  regal,  ^olendid: 
sententia :  luxus,  Y. :  divitiae,  H. :  animus,  L. 

regallter,  adv.  rregalis],  royalty,  sdendidly: 
sacrtficio  re^Iiter  Minervae  facto,  L. — Despotical- 
ly,  domineeringly    precibus  minas  addere,  O. 

regens,  cntis,  m.  [  P.  of  rego  ],  a  governor^ 
ruler :  contemptus  regentium,  Ta, 

re-gero,  gessi,  gestus,  ere,  to  carry  back,  bring 
baek,throw  back,  throw  again:  quo  regesta  e  foss& 
terra  foret,  L. :  tellure  r^gesta,  thrown  back,  O.— 
F  i  g.,  to  throw  back,  retort :  oonvicia,  H. 

reglai  ae,  /.  [  regius  ],  a  royal  palace,  castle, 
fortress,  residence,  court :  in  regi*  rex  productus, 
etc. :  in  vestibulo  regiae,  L. :  regiam  occupare,  H. 
— E  s  p.,  the  castle  ofNuma,  a  buUding  on  the  Via 
Sacra,  devoted  to  the  use  of  the  priests :  me  ad  re- 
giam paene  confecit :  antiqui  regia  parva  Nnmae, 
O; — In  a  camp,  the  royal  tent :  in  vestibulo  regiae, 
L. :  armattts  exercttus  regiam  obsedit,  Cu. — l%e 
court,  royal  family,  king  and  courtiera :  tulit  et 
Romana  regia  sceleris  tragici  exemplum,  L. — A 
royal  city,  residence,  capital:  Croesi  Sardes,  H. : 
non  haec  dotalis  regia  Amaue,  i.  e.  Laurentum,  Y. 

regies  adv.  [  regius  ],  royally,  imperiously,  des- 
potically: regie  statuit  in  aratores,  imperiously: 
crudeliter  et  regie  factum. 

regifioe,  adv,  [regificus],  royally,  magnificently, 
sumptuously:  instructa  dooms.  Son.  ap.  0. 

regUlons,  adj.  rrex+2  FAG-  ],  royal,  magnif- 
icent, sumptuous :  luxus,  Y. 

regimen,  inis,  n.  [RE6-],  a  means  of  guidance, 
director,  rudder:  cariuae,  0.— Fig.,  a  guiding, 
directing,  rule,  guidance,  government,  eomnumd: 
totius  magistratQs,  L. :  equorum,  Ta.  —  A  ruler, 
director,  governor:  rerum,  i.  e.  of  the  state,  L. 

ree^na, ae,/.  [rex],  a  queen:  fuga  reginae,  of 
Cleopatra:  deflm,  Y.-^As  an  epithet  of  honor,  a 
queeuy  goddess,  princess,  noblc'woman :  luno:  Side- 
rum  regina  bicornis,  Luna,  H. :  reginae  Amor,  i.  e. 
of  Ariadne,  Y. :  regina  saoerdos,  i.  e.  Rhea  Silvia, 
Y. :  virgines  reginae,  dauglUers  of  the  (late)  king, 
Cu.-^^  noble  woman,  lady:  Quia  solae  utuntur 
his  reginae,  T.— Fig.,  a  tpteen,  mistress:  omnium 
regina  rerum  oratio,  Pac.  ap.  C. :  Pecunia,  H. 

regio,  5ni8,  /.  [RECM,  a  dir&etion,  line:  de 
rect&  regione  deflectere, /rom  the  direct  path:  ab 
planitie  rect&  regione  abesse,  in  a  straight  line, 
Cs. :  non  rect&  regione  iter  instituit,  sed  ad  laevam 


ragloiuitim 


714 


flexit,  L. :  notS  exoedo  regione  Tianim,  I  e.  ^  >W 
querUed  tireeta,  V. :  Nee  aidus  regione  me  fefellit, 
directum,  Y. :  superare  regionem  castroniin,  line, 
Gs. :  haeo  eadem  est  nostrae  rottooifl  regio  et  via, 
I/oUow  the  aama  dtnetion  and  path.  —  In  the 
phrase,  e  regione,  in  a  ttraigkt  tine,  direetljf:  e 
regione  moveri:  ferri,  petere. — In  the  oppoeite 
direction,  over  agahuly  exactly  oppoeUe:  (luna) 
cum  est  e  regione  solis :  e  regione  turris :  e  re- 
gione castris  castra  ponere,  Cs. — A  line  of  tigkt, 
vieual  line,  boundary-line,  boundary,  Itjnit:  quae 
regione  orbem  terrarum  definiunt:  caell  regioni- 
bus  terminare :  si  res  eae  orbis  terrae  regionibus 
definiuntur. — ^Esp.,  in  augury:  nempe  eo  (Htuo) 
Romulus  regiones  direxit,  drew  (in  the  air) :  lituus 
quo  regiones  yineae  terminavit  —  Fig.:  quibus 
TOgionibuB  vitae  spatium  circumscriptum  est :  vix 
facile  seee  regionibus  offici  continere. — Of  the 
sky,  a  quarter,  region:  reglo  (lunae  muUtur), 
quae  turn  est  aquilonia  turn  australis:  Atque 
eadem  legio  Vesper  et  Ortus  erit,  0. :  Vespertina, 
H.:  caeli  serena,  V.:  occidentis,  L. — A  res/ion^ 
nmghborJhoody  quarter,  eUwUion:  earn  esse  natu- 
ram  et  regionem  provindae  tuae,  ut,  etc.,  i.  e.  ^ 
ffeograj^ical  ntuaHon :  agri  fertilissima,  Gs.:  re- 
gione castrorum,  in  the  vianity  of  the  camp,  L, : 
deseru  siti  regio,  Y. :  acie  regione  instructa  iion 
apertissima,^.:  Quor  in  his  te  oonspicor  regioni- 
bus ?  T. — A  portion  of  country,  territory,  province, 
didriet,  region:  regio,  quae  ad  Aduaticos  adiacet, 
Cs.:  regio,  quae  mart  cinota  esset:  Pedana,  H.: 
Gantium,  quae  regio  est  maritima  omnis,  Cs. :  ter- 
rae maximae  regiones  inhabitabiles :  in  quattuor 
regiones  dividi  Macedoniam,  L. :  ut  quam  latissi- 
roas  regiones  praesidiis  teneret,  Cs.  —  A  district 
with  ite  people,  country,  nation:  aspera  et  fidelis 
eC  fautrix  suonim :  quae  regio  si  Ada  Samnitibus 
esset,  L.  —  F  i  g.,  a  province,  department,  epliere : 
*  benedicere '  non  habet  definitam  aliquam  regio- 
nem, hoe  no  determinate  province. 

regionatim,  adv.  [  regio  1,  by  dietricU,  by 
warde  :  tribOs  descripserunt,  L 

regiuB,  a4}'  [  rex  ],  of  a  king,  kingly,  royal, 
regal:  genere  regio  natus:  potestas:  apparatus: 
exercitus,  Cs. :  anni,  i.  e.  Me  reign  of  the  kings  (at 
Rome) :  ales,  i.  e.  the  eagle,  O. :  genus  Imperi  proxi- 
mum  similitudinl  regiae,«/dM(y  reeembling  royeUty: 
bellum,  with  a  king:  regios  nuttts  tueri,  tfie  king'e 
orders:  sponsus,  H. :  virgo,  princess,  0. :  parens, 
O.:  legatio,  L.  —  Plur.  m.  as  subst.,  the  king's 
troops:  regii,  i.  e.  regia  acies,  L. :  fama  ad  regios 
perlata,  ilie  satraps,  N.— XfAr«  a  king,  worthy  of  a 
king,  royal,  kingly,  magniJleetU  :  R^ia  res  est  suc- 
carrere  lapsis,  O.  t  Regia  res  soelus  est,  O. :  morbus, 
Jaundice  (because  the  patient  was  to  live  like  a 
king),  U.—Of  a  palace:  atrium,  of  the  castle  of 
^uma,  Jj, 


XB-ffutb^  — ,  — ,  Mus,  to  ungbie,sttJocoe,CL 

regnitor,  6tis,  m.  [regno],  a  ruler,  wesfermgn: 
dedro,  V. :  omnium  deus,  Ta. :  Asiae,  V. 

regnatriz,  Tcis,  adj.f.  [regnator],  rar^tii^,  im. 
perieU  :  domus,  Ta. 

regno^  uvl,  itus,  ftre  [regnum],  to  have  royai 
power,  be  king,  ride,  reign:  trigiuta  annos :  initts* 
su  populi:  tertium  iam  hunc  annum  regnanSfCs.: 
regnante  Roroulo :  regnandi  dira  cupido,  V. :  Al* 
bae  regnare,  h. :  Tusco  prof  undo,  0. :  qaa  Daunos 
agrestium  Regna?lt  populorum,  H. :  ter  oentcm 
totos  regnabitur  annos  Gente  sub  Hectorei,  V.: 
quia  post  Tati  mortem  non  erat  regnatum,  L.— 
Trans,,  only  pass,  (poet  or  late) :  terra  acri  quon- 
dam regnata  Lycurgo,  ruled  by,  V. :  Latio  regnaU 
per  arva  Satumo  quondam,  in  which  Saturn  was 
kijig,  y. :  trans  Ln^os  Gotones  regnantur,  hare 
kings,  Ta.  —  To  be  lord,  rule,  reign,  govern,  be  sa- 
preme :  equitum  oentnrias  tenere,  in  quiboa  re^- 
nas :  vivo  et  regno,  H. :  Caelo  tonantem  credidl- 
mus  loTem  Regnare,  H.  —  To  lord  it,  tyrannise, 
domineer:  regnavit  is  paucos  mensis:  se  ille  in- 
terfecto  ITiloue  regnaturum  putaret :  regnare  ae 
dominari,  L. :  Per  ramos  victor  regnat  (ignl$),  V. 
— F  i  g.,  to  rule,  have  the  mastery,  prevail,  predom- 
inate :  in  quo  uno  regnat  oratio :  ebrietas  gemi- 
nata  llbidine  regnat,  O. 

regnum,  I,  n.  [REG-],  kingly  government,  royd 
autliority,  kingship, royalty:  vocamus  regimm  eiias 
rei  p.  statum :  rc^o  regem  spoliare :  regnnm  in 
civitate  sa&  occupare,  Cs. :  Dura  sUbat  regno  in- 
columis,  V. :  Tulli  ignobile,  II. — Dominion^  eover^ 
eignty,  rule,  authority,  supreme  power:  regnomne 
hie  tu  possides  ?  T, :  omne  regnum  vel  iraperium 
bellis  quaeritur:  civitatis,  Gs.:  adoptione  in  reg- 
num pervenire,  S. :  nationes,  quae  in  eorum  (I  c: 
PopuH  R.)  regno  sunt:  regnum  sine  yi  regere,  0. : 
Nee  regna  vini  sortiere  talis,  the  presidency  of  the 
revds,  H. — Despotism,  tyrant^,  personal  eoverdgn- 
ty,  arbitrary  rule  t  te  regnum  iudiciorum  deleccat: 
hoc  vero  regnum  est,  et  ferri  nullo  pacto  potest: 
suspicio  regni  appetendi :  in  plebe  Romani  reg- 
num exercere,  L. :  damnatus  crimine  re<;ni,  O.— 
A  kingdom,  state  governed  by  a  king :  ad  finis  re<mi 
sui,  Gs. :  (flumen)  lugurthae  Bocchique  r^^num  dL»- 
iungebat,  S. :  patrio  regno  pulsi,  L. :  barbara  reg- 
na, H. :  cerea  regna  refigunt  (of  bees),  V.— F  i  g., 
ruie,authority,power,in^uence:  abuteris  adomuis 
atomorura  regno:  voluptatis:  sive  aliquid  regni 
est  in  carmine,  0. — A  territory,  estate,  possession : 
in  tuo  regno  esse,  i.  e.  your  own  estate  *  Post  ali- 
quot niea  regna  videns  mirabor  aristas?/e^,  V.: 
haec  regna,  these  realms,  i.  e.  of  the  dead,  Y. 

rego,  rexl,  rdctos,  ere  [REG-],  to  ke^  sirms^ 
lead  aright,  guide,  conduct,  direct,  control:  mun- 
dum:  onera  navium  velis,  Cs.:  arte  ntem,  0.: 
clavum,  Y. :  te  Yentonim  regat  pater,  H. :  quad- 
Digitized  by  V^OOQIC 


regndtor 


715 


x«bita« 


Tupedes,  O. :  frena,  O. :  impotentes  regendi  (equoe), 
L. :  currtks,  0« :  tela  per  auras,  Y. :  ezercttatus 
finibua  ia  regendia,  he,  in  ddermining  boundary- 
liHet  (of  estates). — Fig.,  to  ffuide,  lead,  conductf 
fnanage,  direety  govem^  etmirol :  domum :  rem  oon- 
81  Uo,  T. :  bella,  Ca. :  animt  motOs :  mores,  0. :  dio- 
tU  animos,  Y. :  ut  me  ipse  regam,  H. :  Deque  re- 
gerentur  magis  quam  regerent  oasQ8,  S. :  iam  regt 
leges,  non  regere,  L. — To  tway,  corUi-olj  rtde^gov- 
em,  he  master  of;  rem  p. :  civitates  quae  ab  opti- 
mis  reguntur :  iroperio  populoe,  Y. :  Diana,  quae 
sllentium  regis,  H.:  ut  unius  potestate  regatttr 
sal  us  civium:  neque  sues  mores  neque  suoram 
libidioes :  ambitioso  imperio  regebat,  wed  hie  au- 
Otority  to  eottri  popular  favor,  Ta« — To  redorey  eet 
righty  correct :  peccas, '  te  regere  possum ' :  erran- 
tem,  Gs. 

regredlor,  gressus,  I,  dep.  [re*  -Hgradior],  to  go 
back,  turn  baek,  return:  regredi  quam  progredi 
malle :  ex  itinere  in  castra,  L. :  eadem,  & :  ad  Hi- 
berum,  L.  —  To  inarch  back,  withdraw,  retreat  : 
neque  regredi  nostros  patiebantur,  Cs. :  statim  in 
collls,  S.  —  F  i  g.,  to  return,  go  back :  in  ilium  (an- 
num) :  a  quo  incepto  me  ambitio  detinuerat,  S. 

regnamam,  Os,  m.  [re-+GRAD-],  a  going  back, 
return,  regreee :  consenrare  progresses  et  regres- 
s&s  constantes :  regressOs  dare  viro,  O. :  Funditus 
ooctdimus  neque  babet  Fortuna  regressum,  Y. — A 
retreat:  in  tuto,  L. — Fig.,  a  return,  retreat,  rtgreee: 
neque  locus  regressOs  ab  irft  relictus  esset,  L. 

regnla,  a«,/.  [REG-],  a  etratghl  ttiek,  bar,  etaff: 
quadratas  regulas  defigunt,  Ca,  —  A  ruler,  rule: 
egcre  regulis. — F  i  g.,  a  nde,  pattern,  model,  exam- 
ple, principle :  naturae :  regnla,  qua  vera  ct  falsa 
iudicarentur:  philosophiae :  adsit  Regula,  peccatis 
quae  poenas  inroget  aequas,  H. 

regains,  i,  m.  dim.  [rex],  a  ruler  of  a  small 
country,  petty  king,  prince,  chieftain,  lord:  reguli 
in  unum  convenerunt,  S.  —  A  king^s  son,  prince, 
member  of  a  royal  family,  L. 

re-gosto,  — ,  *tus,  ti-e.  —  Fig.,  to  read  over, 
etyoy  repeatedly:  crebro  litteras. 

reicio  (not  reiicio;  imper,  reioe,  disyl,  Y.), 
rSiecr,  iectus,  ere  [re-+iacio],  to  throw  back^  fling 
back,  hurl  back  :  telum  in  bostXs,  Os. :  togam  ab 
umero,  L. :  ex  umeris  amictum,  Y. :  de  oorpore 
vestem,  O. :  paenulam :  ab  ore  colubras,  0. :  Ca- 
pillus  circum  caput  Reiectns  neglegenter,  T. :  scu* 
turn,  throw  over  the  back  (in  flight):  fatigata 
membra,  i.  e.  stretch  on  the  ground,  Cu. :  a  se  mea 
pectora,  to  push  back,  O. :  (librum)  e  gremio  sno, 
Jling  atoay,  0.;  oculos  Rutulornm  reicit  arvis, 
averts,  Y. :  pasoentis  a  flumine  reioe  capellas,  drive 
back,  Y. :  in  postremam  adem,  throw  to  the  rear, 
L. :  se  in  eum,  into  his  arms,  T.  —  To  force  back, 
beat  back,  repd,  repulse:  eos  in  oppidum,  Os.: 
Tttsci  reieoti  nrmis,  Y.    ab  Antioobea  bostem.— 

I 


Pass,,  to  be  driven  back :  navb  tempestate  reiectas 
revertisse,  Gs. :  reflantibus  ventis  reici :  ex  cursu 
Dyrracbium  reiecti,  L. — F  i  g.,  to  drive  back,  drive 
away,  cast  off,  remove,  repel,  ryect:  ad  famem  bunc 
ab  studio,  T. :  ferrum  et  audaciani :  retrorsum 
Hannibalis  minas,  H.  —  To  r^eet  contemptuously, 
refuse,  scorn,  disdain,  despise:  nos,  T. :  petcntem, 
0. :  Lydiam,  H. :  refutetur  ac  reiciatur  ille  clamor: 
quae  cum  reiecta  relatio  esset,  when  tlu  appeal  was 
overruled,  L. :  Tolgarls  taodas,  O. :  Reiectft  praeda, 
H. :  dona  nocentium,  H. — P,  n.  as  eubst, :  reicien- 
da,  evils  to  be  r^ected:  reiecta. — Of  judges,  to  set 
aside,  challenge  peremptorily,  reject:  ex  CXXY  iu- 
diclbus  quinque  et  L5CX  :  potestas  reiciendi,  right 
of  challenge.---Of  persons,  to  refer,  direct,  assign: 
ad  ipsam  te  epistulam :  in  hunc  gregem  Sullam, 
transfer  (in  your  judgment).  —  In  public  life,  to 
refer,  turn  over  (for  deliberation  or  decision) :  to- 
tam  rem  ad  Pompeiuro,  Ob.  :  ab  tribunis  ad  sena- 
tum  res  est  reiecta,  L. :  id  cum  ad  senatum  relatum 
esset,  L. :  ut  nihil  hue  reicias :  legati  ab  senatu 
reiecti  ad  populum,  referred,  L.— In  time,  to  defer, 
potitpons :  a  Kal.  Febr.  legationes  in  Idas  Febr. 
reioiebantur :  repente  abs  te  in  mensem  Quinti- 
lem  reiecti  sumus. 

reteotinens,  adj.  [reieetus],  to  he  r^eeted,  to 
be  spumed^-^Piur,  n.  as  subst.,  transL  of  dwowpO" 
ffyfUva, 

reieotio,  Onis,^.  [re-+IA-],  a  throwing  back, 
rejectUm,  r^audixUton :  civitatis :  iudicum,  a  ehal- 
lenging :  reiectione  interpositl. 

reiectns,  P,  of  reicio.      (reiioio),  see  reicio. 

re-labor,  Iftpsus,  I,  dep^  to  sUde  back,  sink  back: 
Yix  oculos  toUens  iterumque  relabens,  etc, sinking 
back  upon  the  couch,  0.:  conscendere  antemnas 
prenaoque  rudente  relabi,  to  slide  down,  0. :  in  si- 
nOs  nostros,  return,  O. :  unda  relabens,  flowing 
back,  Y. :  verso  relabere  rento,  tail  back,  O. : 
(mare)  relabens  terram  naturae  suae  reddit,  Gu. 
—Fig.,  to  stfiib  back,  return:  in  Aristippi  prae- 
cepta,H. 

re-langnesoo^  gul,  ere,  inch,,  to  sink  down, 
grow  languid,  become  faint :  (soror)  moribunda  re- 
languit,  O.  —  F  i  g.,  to  become  enfeebled^  be  rdaxed, 
relax,  weaken  :  quod  relanguesoere  animos  eorum 
existimarent,  Gs. :  quod  autem  relanguisse  se  dicit, 
that  his  passion  has  subsided:  ut  taedio  impetus 
relanguoscat  regis,  L. 

relatio,  onis,/.  [re+STER.],  a  bringing  back, 
throwing  back, retorting:  criminis. — In  public  life, 
a  report,  proposition,  motion :  tua :  approbare  re- 
lationem,  L.  —  In  rhet,  on  emphatic  repetition 
(of  a  word). 

1.  relatos,  P,  of  refera 

2.  relattts,  as,  m.  [re-+STER-],  a  report,  re- 
cital: Tirtutem,  Ta. :  c»rminum,  (2ee/ama4tor^Ta« 


raluEfttfo 


715 


rallgio 


relazatiOb  6Di8,  /.  [|reUzo1,  an  wnng,  rdaxd- 
Uoti;  animi:  quae  est  ista  relaxatio  (sc.  doloris)) 
mitiffcUum. 

re-laz5,  avl,  &tus,  ftre,  to  stretch  out,  widen 
again^  make  wider :  fontibus  ora,  op^  O. :  rias  et 
caeca  Spiramenta,  r^az  the  duet»,  V. — To  unloose, 
loosen^  open:  alvus  relaxatur:  Be  intestinis  rela- 
xantibus :  densa,  rarefy^  V. :  tunicarum  vincula, 
O.  —  Fig.,  to  aixUe^  remit,  give  reipite:  remittit 
aliquantum  et  relazat  —  To  ease,  relieve,  eheer, 
relaXy  lighten :  animos  doctrinft  :  animos  somno 
relaxatus:  ut  ex  pristino  serroone  relaxarentar 
animi  omnium:  homines  interdum  animis  rela- 
xantur. — To  make  loose,  relax^  loosen:  constructio 
verborum  dissolutionibus  relaxetur:  pater  indul- 
gens,  quicquid  ego  astrinxi,  relaxat. — To  alleviate, 
mitigate^  assuage:  tristitlam  ac  severitatem :  quiete 
laborem,  Cu.-^7b  relieve,  rele€ue,free,  abate:  (ani- 
mi) cum  se  corporis  vinculis  relaxaverint :  insani 
cum  relaxcntur,  L  e.  become  lucid, 

relectuB,  P,  of  2  relego. 

relegatio,  5nis,/.  fl  rclegol  a  sending  awa^, 
exiling,  banislunent,  rdegation  (milder  than  exsi- 
lium) :  relegatio  atque  amandatio :  civium,  L. 

1.  re-lego^  ivl,  atus,  &re,  to  send  awag,  send 
out  of  the  way,  despatch,  remove^  seclude :  ftlium  ab 
hominibus:  (fiiium)  rus  supplici  causa:  relegati 
longe  ab  ceteris,  Gs. :  procul  £urop&  in  ultima 
orientis  relegati  senes,  Cu. :  civis  procul  ab  domo, 
L. :  relegatum  in  alia  insulA  exercitum  detinere, 
Ta. :  tauros  in  sola  Pascua,  Y. :  terns  gens  rele- 
gata  ultimis :  Hippolytum  nemori,  consign,  V. — 
7h  send  into  exile,  banish,  exile,  rdegate  (enforcing 
residence  in  a  particular  town  or  province,  with- 
out loss  of  civil  rights) :  ut  equites  a  consule  rele- 
garentur :  relegeitus,  non  cxsul,  dioor  in  illo,  O. : 
relegatus  in  exilinm,  L. :  ultra  Karthaginem,  L.— 
F  i  g.,  to  send  bade,  send  away,  put  aside^  reject:  a 
re  p.  relegatus,  i.  e,  driven  from  public  life:  Sam- 
nitium  dona :  ambitione  relegata,  apart^  H. :  mea 
verba,  0. — To  refer:  studiosos  ad  illud  volumen, 
N. :  omandi  causas  tibi,  Tb. 

2.  re-lego^  legl,  Igctus,  ere,  to  gather  together, 
collect  again:  lanua  filo  est  inventa  relecto,  le,by 
winding  up  the  thread  again,  0.  —  To  travel  over, 
traverse  again,  retrace:  litora,  V.:  Hellespontia- 
cas  aquas,  0.  — Fig.,  to  go  through  again,  read 
over :  Troiani  belli  scriptorem,  H. :  scripta,  0. — 
7b  go  over  again,  rehearse,  repeat:  suos  sermone 
labores,  0. :  omnia,  quae  ad  cultum  deoram  perti- 
nerent. 

re-lentesoo,  — ,  — ,  ere,  inch,  to  grow  dock 
again,  cool.—F  i  g. :  Neve  relentescat  amor,  0. 

re-levo,  avi,  atus,  are,  to  lift  up,  raise:  e  ten* 
corpus,  0. :  in  cubitum  membra,  O. — 2h  free  from 
a  burden,  make  light,  liglUen  :  epiatukm  gravio- 


rem  peUeoUone :  Ut  relevent  vimina  cwrt  fri 
(i.  e.  exonerate),  0. :   minfmo  ut  relevere  iaboct. 


e.  he  delivered,  O.  ^-  F  i  g^  to  relieve,  free^  lighten, 


i. 

ease,  soothe,  alleviate,  mitigate:  curft  eC  metu  «» 
relevati :  pectora  sicca  mero,  0. :  a  curi  mens  refe> 
vata  est,  0. :  me,  console:  aniraam,  T.:  ut  cibi  satie- 
tas  et  fastidium  relevmtur :  casfks,  O. :  sitim,  O. 

relicti^  6n\B,f  [re'+UC-],aforaaJkinff,  a&>» 
doning:  rei  p.:  oonsulis  sui. 

relictus,  P.  of  relinquo. 

religatio,  onis,/.  [religo],  a  tying  tipi  vitiuo. 

roUglo  (not  rell-;  the  first  ejl  lenetfaeoed  i« 
hexameter  verse),  onis,  /.  [re-  +2  LIG-J,  eonsne** 
tiousness,  sense  of  right,  moral  ohHffOJtian^  dtttv? 
nihil  esse  mihi,  religiost  dicere,  i.  e.  /  Mjr  on  mji 
conscience,  T. :  Heium  a  religione  deducere :  qoki 
lex  et  religio  oogat  cogitare :  quaeris  aliquem  prae- 
stantiorem  virtute,  religione  ? :  iudicionim  religio> 
nem  veritatemque  perf ringere :  iudicum  religiooes 
oratione  convert!,  the  eonseienHous  eonmetians." 
A  regard  for  sacred  things,  devoutnms,  piaty,  rever- 
enee,  religious  feding :  sese  summa  religione  te- 
neri:  religio,  quae  deonim  eultu  pio  oontinetm': 
sacra  summa  religione  oonfid  velle:  onmla,  qaae 
sceleri  propiora  sunt  quam  religioni :  religiooi  aer- 
vire. — A  religious  scruple,  scruple  of  ooiucwmc. 
apprehennon  of  divifie  anger,  fear  of  the  gods,  m- 
persUiious  awe:  ut  earn,  non  religio  oontineret: 
nulla  mendaci  religione  obstrictua,  saqterstition, 
Cs. :  tantft  religione  obstrieta  provincia :  obstria- 
xisti  religione  populum  R. :  parvulae  causae  vel 
terroris  repentini  vel  obiectae  religionis,  Co. :  rem 
habere  religioni,  L  e.  a<  a  divine  warning  :  ne  hel- 
ium indiceretur,  religio  obstitit,  L. :  plena  religione 
civitas,  L. :  liberatae  religione  mentes,  JL :  rivos 
deducere  nulla  Religio  vetuit,  Y. :  nulla  mihi  Re- 
ligio est,  H. :  movendi  thensauros,  L. :  novas  sibi 
ex  loco  religiones  fingunt,  Cs. :  religionibits  irnpe- 
diri,  Cs. :  plenis  religlonum  animis  prodigia  insu- 
per  nuntiata,  L. — A  sense  of  relimous  obligation, 
religious  sanction,  duty  to  the  gods:  viri  religione 
potius  quam  veritate  fides  constricta :  iuria  iuran- 
di. — A  religious  obligation,  oath,  pledge  of  faiih^ 
religious  sanction:  timori  magis  quam  religioni 
consttlere,  Cs. :  Acbaeos  religione  obstringere,  L^ : 
relinquitur  nova  religio,  ut,  eta,  i.  e.  a  new  view  of 
your  obligation,  Cs. :  ius  iurandum  servabat  con- 
servatft  religione,  N.:  religioni  potius  restrae 
quam  odio  parere. — Divins  service^  worship  of  the 
gods,  religious  observance,  religion,  wonJkip:  reli- 
gione, id  est  cultu  deonim :  ilia  pax  mater  huie 
urbi  inris  et  religionis  fuit:  deonim. — A  religiom, 
faith,  religious  system,  mode  of  worship,  cult :  ve> 
nit  mihi  religionis  illius  in  mentem :  neque  enim 
haee  externa  vobis  est  religio:  expertes  religio- 
num  omnium :  in  bello  rcligionum  et  oonsoetudl- 
nis  iura  retinere :  pro  reUsi^bus  sois  bella 

Digitized  by  VjOOQ IC 


raUdoM 


717 


sttUiiqiio 


lere :  religioneB  interpretaniar,  rdiaiom  maUen^ 
?d. :  publicao  religiouea,  L. — Saereantm,  taneiity^ 
\4>linea»^daim  to  rettennM:  fanum  luoonis  UntA 
elij^Lone  semper  fuit,  ut,  eta :  in  saeerdotibus 
an  to  offasa  oculis  animoque  religio,  i.  e.  tuoh  m- 
recl  majewty  of  exprtmon  and  fedmg^  L. :  lam 
um  reltgio  pavidoa  terrebat  agrestla  Dira  loci,  V. 
—A  n  objeei  of  fftnfraiian^  wend  place,  etmaecrated 
hif*g,  haUowid  chjcet :  religionem  restituere:  ten- 
ia eonim  religionibus  violatid:  ad  deorum  reli- 
;ton€m  demigrasse^  i.  a  shrines:  quae  religio  aut 
iuae  machina  belli  (the  Trojan  horse),  Y.  —  Of 
>lace8,  a  daim  retuUmg  from  conaeeraHwk,  rdig- 
OU8  liabUUif:  aram  si  dedtcasti,  sine  religiooelooo 
noveri  potest :  liberaret  religione  templum,  L. : 
ocus  religionum  deorumqne  plenus,  L. 

TellgidM,  ath,  with  eonw.  and  sup.  [religtosns], 
ionscieniumskf,  serufmUmd^^  punctually^  exactly^ 
vsreftUljf:  testimoniam  dioere:  iudicare:  promit- 
(ere,  N. — With  rtftertnee  for  the  ffods,  reverentially, 
piously^  reUffiaudy:  religiosius  deos  colere,  L.: 
templum  religiosissime  colere. 

rollgidsiui,  adj,  with  eomp.  and  sup,  [religio], 
wnscientums,  scrupulous,  strict,  precise,  accurate : 
Be  praebere  in  testSmonio  religiosum :  in  testimo- 
Qtis  dioendis :  Attieorum  aures. — Rdigiously  eon- 
ridereUe,  careful,  anxious,  scrupulous,  superstitious : 
ut  stnltae  et  miserae  orones  Rcligiosae,  T. :  frae- 
tum  quia  religiosnm  erat  consumerCf  was  a  matter 
of  religious  scruple,  L. :  religiosum  est,  quod  iurati 
legibns  iudicamnt. — FuU  of  rdigious  feeling,  rev- 
erent, punts,  devout,  religious:  naturfi:  religiosissi- 
mi  mortale8,& — Consecrated, holy, sacred :  locus: 
mortals  religiosa  iura  tribuere:  signum:  Ceres 
religiosisstma:  religiosisslmum  simulncrttm  lovis: 
mores. — AssoaaUd  vnih  religion,  svbjeet  to  rdig- 
ious claims,  under  religious  liability,  ill -omened: 
dies,  of  evil  omen:  dies  ad  iter,  L. :  domus. 

re-ligo,  &fl,  Mas,  Sre,  to  hind  baek^  fasten  up, 
bind  fast:  (PrometbeuB)  religatus  aspens  Vinc- 
tusque  saxis,  C.  po^t. :  (Andromeda)  ad  duras  re- 
ligata  bracchia  cautes,  O. :  in  comptum  comas 
religata  nodum,  H. :  religatis  post  teigum  mani* 
bus,  Cu. :  navem  ferreis  manibus  imwtis,  fastened 
mlh  grappUng^rons,  Cs.:  captivus  religatft  ad 
pinnam  muri  reate  suspensus,  L. :  religatos  vide* 
bat  Carpere  gramen  equos,  tethered,Y,:  capillum 
in  vertice,  Ta. :  catena  religari,  0. — Of  ships^  to 
fasten,  moor:  navis  ad  terram,  Cs.:  ab  aggere 
classero,  V. :  religata  in  litore  pinus,  0. — To  un^ 
bind,  loosen:  Cybele  relieat  iuga  manu,  Ct. — Fig., 
to  bind,  fasten,  chain,  fetter :  Tprudentia)  extrin- 
secus  religata,  bound  to  external  things, 

re-lino,  IStI,  — ,  ere,  to  unseal,  open  /  dolia  om- 
nia, T.:  mella,  i.  e.  to  toAre  oti^,  v. 

re-linquo^  UquI,  llctos,  ere^  to  leave  behind,  not 
take  along,  not  iay  with,  Uave^  move  away  finnn, 


quit,  abandon:  deos  penacis:  vim  aurl  in  Ponto 
reliquit:  post  se  bostem,  Cs. :  petere,  ut  in  Gallia 
relinqueretur,  might  be  left  behind,  Cs. :  (cacumina 
silvae)  limum  tenent  in  fronde  relictum,  remain- 
ing,  0.:  snb  sinistra  Britanniam  relictam  con- 
spezii,  in  the  rear,  Cs. :  me  filiis  quasi  magistrum, 
T. :  deam  nullum  Siculis.— F  i  g.,  to  leave  behind, 
leave:  hanc  excusationem  ad  Caesarem:  Aeeta 
relictns,  abandoned,  0.«~jP.  plur.  n.  as  subst. :  re- 
petat  relicta,  I  e.  Atr  former  life,  H. — At  death, 
to  leave  behind,  leave,  bequeath :  ea  mortuast ;  reli- 
quit filiaro  adulesoentulam,  T. :  fundos  decern  et 
tres  reliquit:  ei  testamento  sestertiam  milieus: 
mihi  haeo  omnia,  T. :  mihi  arva,  0. :  heredem  te- 
stamento hunc  — Fig.,  to  leave,  leave  behind: 
▼irtutum  nostraruro  efilgiem:  Sibi  hanc  landem 
relinquont:  vixit,  dam  vixit,  bene,  T. :  Sappho 
sublata  desiderium  sui  reliquit :  in  scriptis  relic* 
tarn:  orationes  et  annalls:  pater, o  relictum  Filiae 
nomen,  H. :  rem  p.'  nobis :  de  vaWaram  pulehrita- 
dine  scriptum :  posterioribus  exeroplum.—- 7b  leave 
behind,  leave  remaining,  permit  to  remain,  let  re- 
main, leave:  nil  in  aedibus,  T. :  ne  paleae  quidem 
ex  annuo  labore  rellnquerentur :  angustioribus 
portis  rclictis,  i.  e.  since  the  gates  they  had  left  were 
ratfur  narrow,  Cs. :  unam  (filiam)  rellnque,  leave 
tome,0.:  pauca  aratro  iugera  Moles  relinquent, 
H. :  dapis  meliora  relinqueus,  H. :  haec  porcis  co- 
medenda,  H. :  relinquebatur  una  per  Sequanos  via, 
remained,  Cs. :  se  cum  paucis  relictum  videt,  S. : 
equites  pauco8,2Miw  alive, Cs. — Fig. :  quam  igltur 
relinquis  populari  rei  p.  laudem  ? :  ceterorum  sen- 
ten  tiis  semotifl,  relinquitur  mihi,  etc^  there  remains : 
non  provocatione  ad  populum  contra  necem  re- 
licts: nee  precibus  nostris  nee  admonitionibus 
relinquit  locum,  i.  e.  he  renders  superfluous:  deli- 
berandi spatium,  N. :  tantummodb  vita  relicta  est, 
0. :  urbem  direptioni,  a6an<f(f>n.*  poenae  Medea 
relinquarf  O.:  hominem  innooentem  ad  altculus 
qoaestum :  Posse  queri  tantum  raaoo  stridors  re- 
liquit, 0. :  Dam  ex  parvo  nobis  tantundem  haarire 
relinquas,  H. :  relinquitor,  ut,  si  vineimnr  in  Hi* 
spania,  quiesoamus,  U  remains,  that :  reltnqneba- 
tur,  ut  pateretur,  etc,  Cs. :  relinquitur  ergo,  at 
omnia  trta  genero  sint  causarum,  hence  the  conclu' 
sion  is,  etc.'— With  two  ace,,  to  leave  behind,  leave, 
let  remain,  suffer  to  be:  eum  locum  integrum, 
leave  untamehed,  T. :  integram  rem  et  causam,  have 
left  untouehed:  Morini,  quos  Caesar  paoatos  reli- 
querat,  Cs. :  amici,  quos  inoorruptos  Ingartha  re- 
liqueratyS. :  reliquit  (cam)  lncertam,y. :  In  mediis 
laoerft  nave  relinquor  aquis^  O. :  inceptam  oppug- 
nationem,  abandon,  Cs.:  infecta  sacra,  0.:  sine 
turd  aras,  O. :  mulierem  nnllam  nominabo ;  tan- 
tum in  medio  relinquam.— 7b  leave  behind,  leave, 
go  away  from,  foreake^  abatulon,  desert:  domum 
propinquosqae,Cs.:  Ilio  relicto,H.:  litus  relictam 
Bespieit,  O. :  Roma  relinqooida  f 

Digitized  by  ^ 


^fn^&o^r^ 


raliqalBe 


718 


m*  rdiquit,  Enn.  ap.  G. :  ubi  Tita  tnos  reliquerit 
artHs,  O. :  Animam,  T. :  lucem,  V. :  animofl  relia- 
quit  euntem,  O. :  ab  omni  honeaUte  relictas,  de$- 
iUtUe  of:  ai  puerum  quartana  reliqaerai,  H.— 7b 
leave  in  the  lurckt  formke^  obandon^  dmert:  Keli- 
quit  me  homo  atque  abiit,  /mm  given  me  the  eUp^ 
T. :  aucourrera  relictae,  V.  —  To  leave,  give  up^ 
abandon:  aoctorea  signa  relinquendi  et  deserendi 
castra  audiantur,  L. :  relictft  noQ  bene  parroulft, 
H.  —  To  leave^  let  alone,  give  up,  reeign,  neglect, 
foreake,  abandon,  relin^uith:  rem  el  cauaam: 
^uella)  Quod  capide  petitt,  mature  plena  reliquit, 
H. :  me  relictia  rebua  iusait  obaerrare,  etc.,  to  etop 
work  and  watcK,  T. :  omnibus  rebus  relictis  perse- 
quendum  sibi  Pompeium  existimavit,  Cs. :  agrorum 
et  armornra  culturo,  neglect :  bellum  illud,  aban- 
don: obsidiouem,  raiee  the  eiege,  L.:  caedes,  leave 
unmentioned:  hoc  certe  neque  praetermittendura 
neque  relinquendum  est:  quae  Desperat  tractate 
nitescere  posse  relinquit,  H. :  iniurias  tuas,  leave 
unnoticed:  vim  homiuibus  armatia  factem  relinqui 
putare  oportere. 

reliquiae  ( not  rell- ),  iruro,  /.  [  re- +LIC-  ], 
tohat  is  left,  a  remainder,  leavings,  remaiM,  rdice, 
remnant,  rest:  copiarum,  K. :  tantae  cladis,  L: 
Danaam  atque  inraitis  AchiUi, !.  e.  (the  Trojans) 
fiot  slain  by  the  Greeks,  V. :  gladiatoriae  familia^ 
Cs. :  c\h\,  excrements :  hordei,  Ph.:  virorum,V. — 
The  leavings,  remains,  remnants,  fragments :  f rhi 
reliquiis,  Ph. :  vellem  Idibus  Martiis  me  ad  cenam 
invitasses :  reViquiarum  nihil  f  uisset,  i.  e.  AnJtony 
shoidd  have  fallen  with  Caesar. — Of  the  dead,  the 
remains,  relics,  asJies :  C.  Man :  meorum,  V. — F  i  g., 
remnants,  remains,  remainder;  rest :  reliquiae  re- 
rum  earum  moventur  in  animls:  maximi  belli: 
avi  reliquias  perscqui,  i.  e.  your  ancestor's  unfin- 
ished VDork  (the  Punic  war). 

reliqans  (reUoans,  "Ons),  a^*  [re-+LIG-], 
left,  left  over,  remaining :  neu  causa  uUa  restet 
reliqua,  Q^n,  etc,  T. :  ex  quA  (familia)  reliquiis 
est  Rufua:  moriar,  si  praeter  te  quemquam  reli- 
quum  habeo,  in  quo,  etc. :  si  qua  reliqua  spes  est, 
quae^  etc. :  mulus,  quern  tibi  reliquum  dicis  esse: 
erant  oppida  mihi  complura  reliqua:  haee  qui- 
dem  hactenus ;  quod  reliquum  est,  etc.,  as  for  M0 
rest:  hoo  relicuomst)  T. — ^As  eubst,  n.,  that  is  left, 
a  remainder,  residue,  rest:  videre,  quae  reliqui 
aumma  fiat:  Quid  reliquist,  quin  habeat,  eto»,  T. : 
cum  reliqui  nihil  sit  omnino,  quod,  etc. :  qmd  reli- 
qui habemus  praeter,  etc,  & :  illud  breve  vitee  reli- 
quum :  Agrigentum,  quod  belli  reliquum  erat,  i.  e. 
the  only  remaining  seat  of  hostiUties,  L. :  relieum 
noetis,  L. — ^In  tlie  phrase^  reliquum  eat,  ui,i^  re- 
mains t/tat,  it  only  remains  to:  reliquum  eat,  at 
oflOlciis  oertemus  inter  noo :  reliquum  est  ut  pro- 
sequar,  etc. — In  phrases  with  /oop,  to  leave  behind, 
leave  remaining,  leave  over,  tpare,  rmene  :  quibuB 


aratmm  aliqood  ApvoiiKw  reliqanin  fecH:  biee 
addite  cura  vix  mihi  vitam  relUiuam  fadt :  qoei 
reliquoe  fortuna  ex  noctumi  caede  ac  f u^  fee^ 
rat,  L. :  te  nullum  onus  offlci  cuiquam  reliquusi 
feci88e,Aaoe  Uft  behind  you:  prorsus  ab  iitriaqs 
nihil  relieum  fieri,  it  neglected,  8. — ^Aa  wmbst,  n.: 
quibus  nihil  de  bonis  suis  reliqui  fecit:  nihil  td 
oeleritetem  sibi  reliqui  feoemnt,  L  e.  used  all  dm- 
gence,  Os. :  me  nihil  reliqui  fedsse,  quod,  etc,  hem 
tried  every  remedy,  N. :  quod  reliquum  yitae  fames 
fecerat,  had  left  of  life, — Of  time,  left,  remainia^, 
to  come,  future,  subsequent :  reliquae  vitae  digiii> 
tas :  in  reliquum  tempus  omnia  suspioioQea  Titare, 
Gs,— As  eubst.  fi.(so.  tempus):  plus  in  relieum  sibi 
timoris  quam  potentiae  addidit,  thereafter,  & :  in 
reliquom,/or  the  future,  L. — Of  debts,  rematm'iM. 
outstanding,  in  arrear:  erat  ei  de  ratiuactiUL  apod 
me  reliquom  pauxillulum  Nummorum,  T. :  peco- 
nlam  reliquam  ad  diem  solvere. — Plur,  lu  as  stAst^ 
a  remaining  debt,  debit,  baUmee,  arreare:  reliqua 
mea  aocepisse:  maxima  me  angit  ratio  reliquo- 
rum  meorum. — Remaining,  other,  reet,'  reliquum  1 
populum  distribuit  in  quinque  dasseSi  etc :  pai^ 
exercitOs,  Cs. :  roilitibus  equis  exoeptis  reliquam 
praedam  conoessimus. — As  eubst,:  ex  parte  de-  ' 
cuma  ...  ex  omni  reliquo:  de  reliquo  quid  tibi 
ego  dicam  ? — Plur. :  cum  Bomuli  turn  etiam  re- 
liquorum  regum  sapientiii:  consul  reliquique  ma- 
ffistratOs,  Cs. :  oppida,  vioos,  reliqua  privata  aedi- 
ncia  incendunt,  Cs. — As  subst. :  princepe  ille  . . . 
Reliqui  disseruerunt,  ete.,  the  othere:  Brutorwn, 
C.  Cassi,  reliquorum,  and  so  forth  :  Af ricanua  lo- 
quens  . . .  rellquaque  praeclare:  reliqua  vatidna- 
tionis  brevi  esse  confecta. 

(relliC-X  >^  >^^g-*        (i^^lUqu-X  *^  reliqa-- 

re-15oed^  Idxl,  — ,  ere,  to  shine  back,  ahine  out, 
bkue,  shine,  glow  :  Stella  reluoet,  C.  poet :  relueeos 
flamma,  L. :  olli  barba  reluxit,  was  injlames,  V. 

re-ltioeeo5,  laxl,  — ,  ere,  inch,  to  groee  br^kt 
again,  clear:  soils  imago  reluxit,  0. :  relazit  dies, 
Ta. 

re-luotor,  atus,  iui,  dtp.,  to  struggle  againtt, 
reeist,  make  opposition:  Hulte  rductans^  V.:  re- 
luotantes  draoones,  H. :  Yidi  equum  .  .  .  Ore  re- 
luctantl  ire,  0.:  produoentibus  earn  reloctana, 
Cu. :  predbus  ipsorum  relnctetus,  Cu. 

ra-maneo,  m&nsi,  — ,  Sre,  to  siay  bMnd,  be 
left,  remcdn:  sermone  confecto,  Gatulus  remansit, 
nos  desoendimus:  per  causam  valetudtnis,  C^ : 
Quo  refugio?  remane,  0.:  Romae:  eubito  rema- 
nete  presso,  H. :  in  Gallii,  Cs. :  ferrum  ex  faasttU 
in  corpore  remanserat,  N. — To  stay,  remain,  con- 
tinue: longios  nnno  uno  in  looo,(^:  animos  z^ 
manere  post  mortem :  eqooa  eodem  remanere  ve- 
stigio  adsuefecerunt,  Oi. — Fi  g.,  to  remain,  endure, 
abide,  laet:  in  quft  muliere  quasi  Testigia  ant|i|ai 
offid  remanent:  in  darts  remanenton  rebus  doi- 


Digitized  by  V^OOQIC 


710 


mnltto 


cum,  eotutant^  0. :  ai  ulla  apnd  vw  memorU  rema- 
net  avi  met,  B. :  oontnmeliam  remanere  in  exeroitu 
sinerc,  to  deav  to  the  army,  S. :  ne  quid  ex  oonU- 
fdone  Doxae  remaneret  penes  nos,  ll — ^With  pre- 
dieaie  adj.^  to  rtmavriy  conHnnu  to  he:  qnaram 
(snblicarom)  pars  inferior  Integra  remanebat,  Os.: 
uec  oognosoenda  reroansit  Hercalis  effigies,  O. 

remanaio^  Onis,/.  [remaneo],  a  »taying  behind, 
remaminffy  ttay,  eontinuanee:  tua. 

remedium,  l»  fi.  [re- +8  MA-],  that  which  re- 
giores  healthy  a  citre,  remedy,  antidote,  medicine: 
tuis  veneficiis  remedia  InveQire:  caecitatis,  Ta. : 
remedium  quoddam  habere :  remedio  uti. — F  i  g., 
a  means  of  aid,  cusietanee,  remedy,  help,  cure:  ad 
omnia  confugi  remedia  causarum ;  ad  magnitadi- 
nem  frigorum  remedium  oomparare:  remedium 
qoaerere  ad  moram :  Tolneris :  aegritudinum,  T. : 
iracundiae,  T. :  luTeni  remedium  hnic  rei,  T. :  qui- 
bus  rebus  reperire  remedia,  Os. :  sal  uti  suae  reme- 
diis  subTenire :  id  remedium  timori  f  uit,  L. 

remenniBk  P.  of  remetior.  / 

re-meOi  Svl,  — ,  &re,  to  go  haek,  turn  hack,  re- 
turn :  in  patriaro,  0. :  eodem  remeante  nuutio,  L. : 
cum  nequo  terra  ali  posset  nee  reraearet  aSr,  viould 
Jiow  back  again :  yictor  domito  ab  hoste,  0. :  pa- 
trias  remeabo  inglorius  urbis,  without  the  glory  of 
triumph,  V. — To  traverse  again,  live  over:  aevom 
peracturo,  H. 

re-metior,  mensus,  lii,  dep,,  to  measure  again : 
aeirata  astra,  i.  e.  observe  anew,  V. — To  measisre 
back,  retrace,  traverse  atiew  :  pelagoque  remenso,  Y. 

remez,  igis,  m.  [remus+l  A6*l»  a  rower,  oars- 
man: in  quadriremi:  remiges  Ufixi,  H. — Sing. 
eoUeet.,  a  bench  of  rowers,  i/ie  oarsmen:  yacuos 
sensit  sine  remige  portQs,  V. :  non  remigem,  non 
socios  nayalls  habilurum,  L. :  remex  militia  officia 
tarbabat,  Cu. 

remlgatiOk  dnis,/  [remigo],  a  rowing. 

remigimn,  T,  n.  [remexl  an  oar-plying,  rowing: 
Olli  remigio  noctemque  diemque  fatigant,  Y. — 
Rowing  apparatus,  the  oars:  Nudum  remido  la- 
tos,  H. :  mutabile,  oars  that  can  be  shifts,  Ta. : 
lerabum  Remigiis  subigit,  Y; — Of  wings:  volat 
per  aSra  Remigio  alarum,  Y.,  O. — Oarsmen,  row- 
ers: suppleverat  remigio  navis,  L.:  remigium 
classicique  milites,  L. :  vitiosum  tflixei,  H. 

temigo,  — ,  — ,  ftre  [  remex  1  to  ply  the  oar, 
row:  alio  modo:  remigandi  labor,  Os.:  mare 
grave  remigantibus,  to  rowers,  Ta. 

re-anigro,  avf,  — ,  ftre,  to  journey  back,  go  bade, 
return:  in  nostram  domum:  trans  Rhenum  in 
8006  Ticos,  Os. :  Romam  tibi  remigrandum  est. — 
Fig.:  ad  iustitiam. 

reminiaoor,  •— ^  l,  di^x  [re-+l  HAN*],  to  re- 
eall  to  mind,  rseolUct,  remember:  de  quaestotibus : 


reminiflceretnr  ceteris  inoommodi  popnli  R,  Os. : 
Teteris  famae,  N. :  Satjri,  0. :  remiuiscere  quae 
tradantur  mysteriis :  eas  (res)  reminisci  et  recor- 
dari :  dulcis  Argos,  Y. :  vos  animo,  O. :  reminisci- 
tur,  adfore  tempus,  quo,  etc.,  O. :  reminiscerentur 
quam  maiestatem  accepissent,  L. 

re-misceOr  mlxtus,  §re,  to  mingle  again,  mix 
ftp,  intermingle :  yeris  falsa,  H. 

remiase,  adv.  witb  comp,  (^  renussus  ],  gently, 
mildly,  laxly :  secum  agere :  mhilo  remissius  in- 
stare. 

remissio,  5nis,/.  [re- + HIT-],  a  sending  back, 
sending  away,  releasing,  returning:  obsidum  cap- 
tivonimque,  L. — An  easing,  letting  down,  lowering  : 
superciliorum :  vocis  remissionea. — ^F  i  g.,  a  relax- 
ing, abating,  diminishing,  remitting,  remission,  re- 
laxation,  abatement :  remissio  lenitatis  (in  oratio- 
ne),  \.e.  passages  of  a  quiet  tenor:  morbi:  poenae, 
i.  e,  a  milder  punishment :  tributi,  Ta. —  Want  of 
spirit,submisnveness :  in  acerbissima  iniuria  remfs- 
sio  animi. — Relaxation,  recreation :  quern  non  re- 
missio, non  ludi  delectarent :  tempora  curarum  re- 
missionuroque,  Ta. :  anlmi :  animorunx. — Mildness, 
gentleness:  animi. 

renusawa,  a^.  with  comp.  [  P.  of  remitto  ], 
slack,  loose,  relaxed,  languid:  corpora:  Yenua  et 
remisso  Filius  arcu,  H. — Oentle,  mild:  remissior 
yentus,  Os,:  remissiora  frigora,  Os. — Fig.,  loose, 
slack, negligent,  remiss:  animus, Os. :  nostria  animo 
remissis,  Os. :  in  labore,  N. :  remissior  in  peten- 
do :  mens  festo,  UTiguarded,  Fr.— As  subst.  n. :  niliil 
reroissi  pati,  no  negligence,  S. — Plvr.  m,  as  »m6«^.  ; 
Oderunt  agilem  remissi,  the  slothful,  U.-^Belaxed, 
not  rigid,  indulgent,  yielding:  utrum  remissior 
essero,  an  summo  iure  contenderem,  less  exacting  : 
in  sermone:  in  ulciscendo  remissior. — JHelaxed, 
good-humored,  light,  genial,  merry,  gay:  cantOs 
remissiores:  cum  tristibus  severe,  cum  remissis 
iucunde  vivere:  remissiore  uti  genere  dioendi,  to 
speak  in  a  lighter  vein:  ioci,  merry,  0.  —  Low, 
cheap:  remissior  fuit  aestimatio  quam  annona,  60- 
low  the  market  price. 

le-mitto,  voM,  missus,  ere,  to  let  go  back,  send 
back,  despatch  back,  drive  back,  cause  to  return: 
muKeres  Romam :  paucos  in  regnum,  Os. :  partem 
legionum  in  sua  castra,  Os. :  Ubrum  tibi :  pila  in- 
tercepta,  hurl  back,  Os. :  tractum  de  corpore  teluro, 
0. :  cogebat  (equos)  calces  renuttere,  i.  e.  kick,  N.  - 
— To  sefid  forth,  give  out,  yield,  emit, produce:  Vt 
melius  muria,  quod  testa  marina  remittit,  H. :  nee 
umenti  sensit  tellare  remitti  (nebulas),  0.:  umo- 
rem  ex  se,  Y. :  quod  baca  remisit  olivae,  H. — In 
law,  with  nuntium  or  repudhtm,  to  send  a  letter  of 
diooree,  dissolve  marriage:  uxori  nuntium:  repu- 
dium  alteri  ( uxori  ),T.-^Ti>  let  go  back,  loosen, 
shcken,  relax:  ramulum  adductum,  ut  remissus 
esseti  in  oculum  suum  recidisse^ 

Digitized  by ' 


720 


O. :  vSnolifl  remissis,  0. .  braoohia,  le.lH  faO,  V. : 
mella  calor  liquefacta  remittit,  mdt9y  V.— /n/ratit., 
to  deereaae,  rthxy  abate:  si  iorte  Tentoa  reroiaLsseti 
Ca. :  pestilentia,  L. :  cum  retniaerant  dolores  pe- 
dum.— ^F  i  g.,  to  Mnd  backy  pive  baek^  return^  rtttcf: 
Toccm  nemora  remittunt,  Y. :  totidemque  remiait 
Verba  locusi  0. :  sonum  acutum,  H. :  vestrum  vo- 
bis  beneficiumf  Ca.:  banc  veniam  cumulatam 
morte  remittara,  %oiU  repay ^  V. — To  ffive  up,  refeet, 
yiddy  raign^  grants  eoneeae .  opinionem  animo :  si 
quid  ab  omnibus  conceditur,  id  reddo  ac  remitto : 
remittentibus  tfibuaia,  comitia  sunt  habita,  etc., 
yidding,  L. :  omnia  tibi  ista :  quod  natura  remit- 
tit,  Invida  iura  negant,  0. :  memoriam  simultatium 
patriae,  tacrificey  L. :  Erycls  tibi  terga  remitto,  / 
give  up^  if  you  will^  Y. :  suarum  quoque  rerum 
illis  remisso  honore,  i.  e.  aecribed  the  honor  to  them^ 
L. :  iu8,  abandon  their  etaim^  L. :  te  mihi  remittere 
atque  ooncedere,  ut  consumerem,  etc.  -  Sed  mora 
damnosa  est  nee  res  dubitare  lemittit,  f)ermt^  0. 
— To  slacken^  rel<ix^  relieve,  rdeaee,  abate^  remit. 
omnes  sononim  gradQs :  per  dies  festos  animuro, 
L. :  se,  N. :  ab  religione  aniroos,  L. :  supenoris 
temporis  contentionem,  Cs. :  diligentiam  in  perdi- 
acendo,  Cs. :  studia  remissa  temporibus:  belli 
opera,  L. :  pugnam,  Sw :  orgaent  tamen  et  nibil 
remittunt :  cum  se  furor  ille  remiait,  O. :  horaro 
de  meis  legitimis  horis :  aliquid  ex  pristiiii  ?irtu- 
te,  Os. :  nihil  ex  arrogantifi,  Ta. :  de  tributo  remi- 
aerunt,  L. :  fortissimis  remittere  de  summS. — To 
eeaee,  refrain,  omit :  remittaa  iara  me  onerare  in- 
iuriis,  T. :  quid  ubique  hostis  ageret,  explorare,  S.: 
Quid  Cantabar  cogitet,  Quaerere,  YL.—To  give  free 
eowree,  leave  wirettrained :  animi  appetitQs,  qui 
torn  remitterentur,  tam  continerentur. — Of  a  pen- 
alty, to  remit,  pardon,  remove,  abtUe,  grant  exemp- 
tion from:  multam :  poenam  tibi,  L.:  sibi  poenam 
magifltri  eqnitum,  remit  at  their  intereeeaion,  L. : 
pecuniae,  quas  erant  in  publicum  polllciti,  Cs. 
remuctUB,  P.  of  remisceo. 

ra-moUor,  — ,  Itl,  dqK^  to  preu  baek,  pmh 
away:  pondera  terrae,  0. 

re-moUesoS,  •->  -^t  ere,  tnt^  to  become  mft 
again,  grow  aoft,  wften,  n*eU  :  sole  Cera  remolie- 
scit,  0.  —  F  i  g.,  to  be  enervated,  lose  ttrtngth  :  ad 
laborem  ferendum,  Cs. — To  be  moved,  be  inftueneed: 
preoibus  numina  iustis  Yicta  remolleaount,  O. 

re-moUiOb  — ^  — ,  Ire,  to  make  eoft  again,  eoflen, 
weaken :  tactos  artOs,  0 

(remoramen,  inis),  n.  [remoror],  a  delay,  hin- 
derance, — Plur.,  0. 

re-morded^  — ,  onus,  6re,  to  bite  again^  etrike 
baek,  attack  m  return :  me  romoranrum  petia,  H. 
— To  vez,  torment,  tUdtirb,  afmoy,  torture:  ai  iuria 
materni  cura  remordet,  Y. :  vitia  eaatigata  remor- 
det^  lu. :  animoa,  L. ' 


l«-moror,  fttiia,  firi,  dep.,  to  hold  badt, de9,i^ 
tain,  obetruet,  hinder,  delay,  defer .-  f ogiunt,  fm 
aoa  remorante,  diea,  O. :  roe,  T. :  nam  unum  dka 
Saturn inum  poena  remorata  eatM.  e.  we  the  at- 
eutioei  delayedi:  cur  non  remorator  ituroa,  0. :  ak 
negotiia  (ac.  eum),  S.:  voatrum  commodam^T.: 
me  epiatttlia  et  meas  apea :  hoatia  quo  ratnos  th- 
torit  utereutur,  & :  pomi  iactu  remorata  (AuUs- 
ta),  0. :  postquam  remorata  sooa  oognorit  amores, 
lingering,  0. 

(remote),  adv.  [remotua],  ai  a  dietance,  efsr 
off. — Only  eomp. :  stellae  aliae,  remotius  eadea 
spatia  coiificiunt. 

remotid,  onis,/.  [re-  + 1  MY-],  a  putting  oim^ 
removal:  criminis. 

temotcui,  adj.  with  comp.  and  eup.  [/*.  oi  remo- 
voo],  removed,  far  off,  dielant,  retnote,  retired:  si* 
vestribus  ac  remotis  locis,  Oa. :  Qadea,  H. :  gn* 
men,  H. :  domlls  pars  (I  e.  penetralia),  O. :  remo- 
tius antrum,  O.:  aedea  remotae  a  Qermanis,Gi: 
ab  arbitris  remotq  loco:  ab  aulA,  0.:  quainns 
Iong&  regione  remotus  Absim,  by  however  vatt  a 
space,  0.  —  Fig-i  removed,  disconnected,  retMU, 
apart,  alien,  separate,  dear,  free,  strange :  que 
iam  diu  gesta  et  a  roemoria  remota :  aratores,  rf- 
motissimi  a  foro :  vita  remota  ab  honore  popoLiri: 
sermo  a  forensi  strepitu  remotissimus :  liomo  ab 
omnl  suspicione:  a  Gracchi  pudore  longissime: 
naturae  iura  a  Tolgari  intellegentia  remotiora:  s 
7o1go  longe  longeque,  H.  —  Plur.  n.  as  subst.,  m 
philosophy,  things  refected,  things  to  be  postptmd 
(the  Stoic  drorporiyfupa). 

re-moveo^  mdvl  {plnperf.  remGrant,  H. ),  mo- 
tus,  Sre,  to  move  baek,  take  away,  set  et»de,fiu  of, 
drive  away,  mthdraw,  remove:  pecora,  Cs.:  ex 
conspeotu* remotis  equis,  Cs.:  roensft  remota, 0.: 
Postquam  roenaae  remotae,  Y. :  frena,  H. :  Aaron 
rerooyerat  ignis,  0. :  remotis  arbitris :  tactu  Tiri& 
Yirgineo  manfts,  O. :  paulum  ab  le^onibos  bo- 
atros,  Cs. :  praesidia  ex  iis  locis,  quae,  etc. :  se  in 
mentis  ex  urbe,  H. :  Ex  oculis  maniU,  0. :  castn 
sex  milia  ab  oppido,  L. :  comas  a  f ronte  ad  auris, 
0.:  parvos  natos  ab  se,  H. :  plura  de  medio: 
arcanis  oculos  proCanoa,  0. — Fig.,  to  take  avtfjr, 
set  aside,  abolish,  put  out  of  view :  aumptum :  omnia 
removistis,  aTaritiam,  etc^  S. :  remoto  ioco,  jesti^ 
aside:  aoporem,  O.:  poeta  remotus  iniuria  adrer- 
sarium  Ab  studio,  T. :  Caetium  al»^  p.,  deprive  of 
political  rights,  Cs. :  remoto  Oatilinft,  out  of  Oit 
way:  Clodio  remoto, (ieacf.*  a  negotiis  publics  w, 
withdraw:  ab  amicitift  Pompei  se:  Yim  procol 
hinc,  O. :  hos  qoidem  ab  hoc  aerroone  ranovea- 
mua,  leaive  out  of  eomtideration:  ibalamis  pado- 
rem,  O.-^To  take  aiway,  deduety  subtr^et:  si  ^ 
quincunce  remota  est  Uncia,  H. 

re-mSsid^  — ,  — ,  ire,  to  bettom  baek,  leu  is 
anesser:  ad  mea  TerlM^O.^Tb  reeoutul,  rMcAo*' 

Digitized  by  V^OOQIC 


m 


rommtlo 


toUiJi  renragit  l[oikS,y.x  loninf  renrngiens  linos 
Noto,  H. :  Yox  adaeDSu  nemorum  iugemiuata  re- 
mugit^  y. 

re-miiload,  — ,  --,  6ra^  to  $irok€  back^/old 
baek^  curve:  caudam,  V. 

(renmlciim),  I,  n.  [MEL-],  a  tom^rope:  navem 
remulco  abstraxit,  Cs. :  navem  remalco  trahere,  L. 

remuneration  onis,/.  [remuDeror],  a  recom- 
pense, reward,  remuneration  :  celerior :  officiorum. 

re-muneror,  Atua,  iri,  dip.,  to  repay^  reward, 
TeeompenMc,  remuneraU:  gratiam  in  remunerando 
cumulare:  remunerandi  voluntaa:  te  BimUHmo 
znuDcre :  magno  se  praemio,  Cs. :  quibus  autero 
olBciia  Anoi  beoeficia  remunerabor  ? :  meritum,  L. 

re-nuumurd,  — ,  — ,  are,  to  tnwrmwr  hack, 
remurmur:  nee  fracta  remurmurat  unda,  V. 

remas,  l,  m.  [2  ARr],  an  oar:  intermiaso 
pulsu  remorum :  reiuts  naTigium  iDcitare,  Cs. : 
remia  inaargere,  Y. :  inpellere  aequora  renais,  0. 
—  P  r  o  T. :  remis  ventiaqm  petere,  m  ail  haaie, 
V. :  res  Telis  remtaqne  f ugienda,  by  all  pomble 
riMatu.— Poet:  alaram,  0. :  remia  ego  corporis 
ntar,  i.  e,  will  ewim,  0. — Fig. :  (oratimiem)  dtar 
lecticorum  remis  propellera. 

(ren),  see  reaes. 

re-narro,  — ,  — ,  are,  to  teR  over  again,  reeowU, 
relate:  fata  divom,  V. :  facta,  0. 

re-naacor,  fitua,  I,  dep.,  to  be  bom  again,  grow 
again :  Corpore  de  patrio  phoenix,  0. :  Py tliagorae 
arcana  renati,  H. :  renatum  sibi  Scipionem  irape- 
ratorem  dicere,  L. :  fibrae,  V. :  dente  renato,  lu. 
— To  ri»e  agaiti,  be  restored,  reappear  :  ab  atirpi- 
bus  laetius  renata  urbs,  L. :  ( nuviua )  Ezaiatit 
alioque  renaacitur  ore,  0.  —  Fig.»  to  be  renewed, 
revive,  reeiir:  pi-inciplam  ezatiuctum  nee  ipsum 
ab  alio  renascetur,  etc:  Malta  (vocabala)  rena- 
Boentur,  quae  iam  cecidere,  H. :  Troiae  renaaoena 
Fortuna,  H. 

re-navlgOr  — >  — i  ^^  lo  sail  back  .*  in  haec 
regna. 

re-neo,  — ,  — ,  ire,  to  unspin,  undo,  unravd: 
dolent,  haec  fila  reneri,  i.  e.  that  this  decree  of /ate 
is  reversed,  O. 

renea  (iam  or  um),  m.,  the  kidneys,  reins: 
imiores,  qui  e  rentbas  prof unduntur :  renes  mor- 
bo  teroptentur  acuto,  H« 

renideo,  — ,  — ,  ere,  to  shine  again,  shine  back, 
glitter,  glisten,  be  bright,  be  resplendent :  pura  noc- 
turne renidet  Luna  marf,  H. :  Circum  renidentes 
Lares,  i.  e.  polished.  H. :  fluctuat  omnia  Aere  reni- 
denti  tellua,  with  the  gleam  of  arms,  Y. — 7b  beam 
with  joy,  be  glad,  smile  t  hoxao  renidens,  L. :  Ore 
renidenti  Oaptabat  plamaa,0.:  falaam  Toltn,  Ta.: 
adiecisse  praedam  Torquibns  exiguis  renidet,  f^ 
joless,E. 

46 


re-nltCMf  — ,  I,  dep.,  to  strive  against,  withstand, 
resist:  illi  renitentea,  L. 

1.  re-ndb  ftTi,  — ,  &re,  to  swim  back:  saxa,  i.  e. 
rise  to  the  surface,  H. 

2.  renS  (rheno),  Onia,  m.  [Celtic],  a  deer-skin, 
garment,  fur-cloak :  rhenonum  tegiroeutis  uti,  Ca. 

re-nodOb  — ,  — ,  Are,  to  bind  back,  tie  behind  m 
a  knot :  longam  coroam,  H. 

renovainen,  inia,  n.  [renoTo],  a  renewal,  trans- 
formation: in  hoc  renovamine  manere,  0. 

renovatio,  Onis,/.  [renovo],  a  renewing,  re- 
newal:  mundt  —  In  computing  interest,  a  rest: 
oentesimia  aexenni  doctia  cum  renoyatione  aingu- 
lorum  annoruro,  i.  e.  with  compound  interest,  — 
F  i  g.,  a  renewal,  renovation:  doctrinae :  auapicio- 
rum,  L. 

re-novo,  ivt,  atum,  ire,  to  renew,  restore:  Yir^ 
tutia  templum  a  Marcello  renovaturo :  durum 
arvuro,  i.  e.  plough  up,  O. :  Nee  renoyatua  ager 
canebat^  I  e.  withimt  aUtivatitm,  0. — In  computing 
interest  on  money,  to  renew,  reckon  by  rests,  com- 
pound:  centesimis  ductis  . . .  nee  perpetuis,  sed 
renovatia  quotannis:  renovato  in  aingulos  annoa 
f aenore.  —  F i g.,  to  renew,  restore:  ne  belli  reli- 
quiaa  renovataa  audiamus :  acelus :  anirai  curam : 
dolorem,  V. :  antiquarum  cladiuro  memoriam,  L. : 
bona  praeteriu  gratfi  recordatione  renovata :  belli 
renovandi  conailium  capere,  Ca. :  casQa  omuls,  V. : 
Tolnera,  open  afresh,  O. :  ruraua  cursum,  Ca. :  aacra 
rite,  L. :  aodetatem :  lacrimaa,  0. :  renoYata  clades 
domOs, In. :  Anchiaae  annoa,  i,e.make  young  again, 
0. :  ex  morbo  florem  iuventae,  L. :  tnbuni?,  ut  aa- 
crosancti  viderentur,  renoTarunt  ( oonaulea  ),  i.  e. 
revived  the  law,  L.  —  To  repeat,  say  again,  say 
repeatedly:  illud,  quod  initio  dixi:  de  lege:  reno- 
rabo  ea  quae  dicta  sunt.  —  To  renew,  refresh, 
recreate,  restore,  recover,  revive :  rem  p. :  corpora 
animosque  ad  omnia  patienda,  L. :  animos  equitum 
ad  Caepionis  odium .  renovato  qaiete  exercitu,  L. 

re-ntunero,  — ,  — ,  ftre,  to  pay  back,  repay: 
dotem  hue,  T 

renuntiatiOr  onis,/.  [renuntio],  a  ri^r^,j9roc- 
kunation,  announcement :  eius:  suffragiorum. 

re-nwtio,  AvI,  &tua,  Are,  to  brittg  back  word, 
carry  tidings  back,  report,  give  notice,  declare,  an- 
nounce:  quom  is  eerte  Renuntiarit,  iuUl  have  re- 
ported a  positive  promise,  T, :  illia  repudium,  T. : 
quasi  non  ttbi  renuntiata  sint  haec,  sic  fore,  T. : 
vobis,  nihil  esse,  quod,  etc. ;  renuntiet  mihl,  Yelitne 
an  non,  T.<— In  official  life,  to  report,  declare,  pro- 
claim, announce:  legati  ex  auctoritate  haec  Cae- 
aarl  renunttant,  Intellegere  ae,  eta,  Ca. :  Caesar 
eognoYit  Considlum,  quod  non  yidisset,  pro  yiso 
sibi  renuntiasse,  Cs. :  legationem,  report  upon  his 
mission:  faaeo  cum  legatio  renuntiarctur,  L. :  ho- 
stium  numerum.— With  two  ace^todedm^  fh^l^ 


78S 


pfwiomn  08  cho$enj  return:  Uarenam  ootumlflm : 
absentem  Valerium  consulem,  L. :  cum  eases  prae* 
tor  reuuntiatus :  sacerdos  Climaefalas  reaunUatus 
est :  qui  (mngistratuB)  priusqaam  renuntiarentur, 
L. — To  retract^  revoke,  recall^  refute,  ffive  up^  break 
off,  dieclaim,  renounce,  repudiate :  hospitium  ei : 
num  societas  et  amlcitia  eis  renuntianda  esaet,  L. : 
decisionem  tutoribus. 

re-nuo^  ui;  — ,  ere,  to  nod  hackvoarde,  thake  the 
head,  denjf^  oppose,  ditapprove,  refed,  deeiine,  refuee: 
renuit  Sabellus,  H. :  renaente  dec,  offainat  the  tnll 
of  the  god,  0. :  hoc  oculo  renuente  negare,  with  an 
ineredulout  ^fe,  0. :  reDuentes  huic  crimini,  denying 
this  charge :  reauia  tu  quod  iubet  alter,  H. :  oonvi- 
▼ium,  dedine:  impetOs,  dieek,  Ta. 

raor,  ratus,  Sri,  dq).  [RA-],  to  retkon,  calculate^ 
believe,  think,  euppoee,  imagine,  judge,  deem:  quoa 
plurls,  quam  rebar,  esse  cognoTi :  contra  ac  ratus 
erat,  S. :  Ut  rebare,  V. :  at  ipse  rebatur  yiam  in- 
expugnabilem  fecit,  L. :  Te  quod  me  smare  rebar, 
T. :  in  quibus  eas  virtates  esse  remur :  baud  te- 
mere  esse  rentur,  L.:  delendaqne  carmina  LIti 
Esse  reor,  U. 

repignla,  Onim,  n.  [  re-  +  PAC-  ],  a  harrier, 
bofte,  bare :  valvae  clausae  repagulis :  portae  co- 
oidisse  repagula  sensit,  0. :  pedibus  repagula  puU 
sant,  the  barriers  of  the  liate,  O.  —  F  i  g.,  bora,  re- 
atrainte,  limita :  pudoris. 

re*pandaBk  adj.,  bent  backwards,  turned  up; 
delphinus,  toith  curved  back,  0. :  calceoli,  vnth 
turned-up  toes, 

reparabiUs,  e,  adj.  [reparo],  that  mag  he  re- 
paired, to  be  restored,  retrievable,  reparable:  dam- 
num, 0. :  Laesa  pudicitia,  O. 

re-paro,  ivi,  &tus,  are,  to  get  again,  acquire 
4tnew,  recover,  retrieve,  restore,  rqnir,  renew:  per- 
dere  quod  alio  praetore  eodem  ex  agro  reparare 
posset :  amissas  res,  H. :  exeroitum,  L. :  maiores 
oopiaa,  Cu. :  Ex  aliis  alias  figuras,  0.  —  To  get  in 
exchange^  pure/iaae,  obtain :  Vina  Sjrft  reparata 
mercCf  H. — Fig.,  to  renew,  restore,  repair,  etc.: 
bellum,  L. :  pristinam  fortunam,  Cu.  —  To  make 
good,  restore,  rqKtir:  damna,  H.  —  To  refresh,  re- 
store, revive,  recruit:  Haec  (quies)  reparat  vires, 
0. :  corpora  Fessa  labori,  O.-^To  take  aa  a  suftsfi- 
tute,  take  ineaxhange:  latentls  eras,  H. 

repaatinatio,  5nis,  /.  [*  re-pastino,  to  dig  up 
anew],  a  digging  up  again, 

(re-peoto),  — ,  ere,  see  repexus. 

re-pello^  reppull  (repall),  repolsus,  ere,  to  drive 
back,  thrtiait  back, drive  awag,  rgect,  r^nUse,  repel: 
noetri  arriter  in  eos  impeta  facto  reppulerunt,  Gs. : 
qui  cKvis  ac  fustibus  repelluntur :  foribiis  repnl- 
BUS,  H. :  adversarius  repellendus :  homines  a  tem- 
pi! dtditii :  a  castris,  Gs. :  in  oppidum,  Gs. :  telum 
a«fe  repulsum,  repelled,  Y. :  mensas,  puah  hack, 


O. :  repagala,  akoffa  back,  O. :  mediA  IdlvKfli  lep- 
pulit  unda,  erowda  batk,  0. :  spretoe  pede  leppoUt 
amuTs,  spumed  (as  she  flew  upX  V. :  pedibus  xA- 
lure  repulsa,  umming  the  growtd^  O. — Fig^to 
drive  awag,  refect,  remove,  Inep  off,  hold  back,  wmi 
off,  repulse:  te  a  cousulatu:  ab  hoc  cooatu:  ib 
hac  ape  repulsl  Kervli,  Gs. :  repulsum  ab  amidtii, 
S. :  Fracti  bello  fatiaque  repulsi,  Y. :  proci  repot- 
si,  0. :  dolorem  a  se  repellere :  illius  alteram  coo- 
sulatnm  a  re  p. :  tegimenta  ad  ictfta  repellendo?. 
Gs. :  cute  ictfts,  0. :  pericala:  f acinus,  O. :  rcpeliix 
Yer  hiemem,  0. :  oonubia  nostra,  r^eet,  V. :  aioo- 
rem,  O. :  ut  contumelia  repiMlatar,  be  diaearded.— 
To  reject,  confute,  refute,  repel:  ab  aliquo  adiatu 
crimiiiationes :  Repulaus  ilie  veritatia  Tiritraa,  Fh. 
ro-pando,  pendi,  pSnsus,  ere,  to  weigh  bmck,rt. 
turn  by  weight :  Aequa  pensa  erae,  O. — To  wei^ 
in  return,  pay  with  the  aatne  weight :  coi  pro  Gne- 
chi  capite  erat  aurom  repenaum. — To  ranaom,  n- 
deem:  auro  repensos  Miles  (i<  ®-  redemptua),  U.— 
Fig.,  to  pay  in  kind,  pay  back,  repay,  requite,  rec- 
wnpenae,  return,  reward:  vttam  senratae  dote, 0 : 
magna,  make  a  great  return,  Y. :  tatia  oootram 
fata,  balance,  Y. :  Ingenio  formae  damna,  mait 
compensation  for,  0. 

1.  repens,  entis,  P.  of  repo. 

2.  repeii%  entis,  adj.,  sudden,  haaty^  unapedei, 
unlooked  for :  cura,  G.  po^t. :  adventus  ooosaKs, 
L. :  defectio,  L. :  cum  fama  repens  alio  averct 
bellum,  L. :  discordia,  Y. :  constematio,  Ca. — Xat, 
/resA,  recent :  quid  repens  aut  Tctuatate  obscnnnii, 
Ta. — With  the  aubject,  instead  of  an  adv.  with  the 
predic,  suddenly,  uneaa^ecledly :  tumaltaa  repeie 
est  Romam  perlatus,  L :  dadea  adlata  eat,  L : 
(lanus)  Bina  repens  oculis  obtulit  ora  meia,  O. 

repeium%  P.  of  rependa 

repante,  adv.  [S  repens],  mdclm/jf,  wnapedd- 
ly.  Oft  a  audden :  quam?ia  repente :  a  tergo  aigoa 
canere,  S. :  eunctisque  repente  IroproTisas  ait,  V.: 
conlecta  auctoritas,  Gs. :  modo  ^ns,  repente  S- 
Tes :  abiectus  conscientift  repente  oonticutt :  ens 
circumf usa  repente  Scindit  se  nubea^  V. :  facu 
repente  pax  cariores  Sabinaa  fecit,  L. 

rapantino,  adv.  [repentinus],  auddenfy,  mm- 
peetiUy:  mori:  eruptionem  faoere,  Ga. 

rapantinua^  adj>  frepens],  auddea^  hnty^  •» 
looked  for,  unapedei,  impetuoua :  adTentos  ho- 
stium:  sentit  omnia  repentina  ease  grayiora:  exer- 
citus,  L. :  iudices :  perioulum,  Gs. :  bonum,  T. : 
mors:  yenenum,  quick,  Ta. :  hominea,  tqtatartf: 
consilium,  N. 

X.  raperonaana,  P.  of  repercaUa 

2.  (raparoQaaaa»  tksX  '"^  [repercuUo],  a  rt- 
verberation,  echo.  —  Onl j  abl.  amg. :  qao  graTior 
yox  repercussu  intomeaoat,  Ta. 

(r«-paroutto),  — ,  cussus,  cr^  to  «rri*t  hack. 

Digitized  by  VjOUV?  Ic 


i«p«rlo 


7d8 


repletoa 


<£rt'«0  back  ;  only  late  in  ad.  —  P,  jwiM.,  f ArowK 
AorJl:,  reboundmff:  repercQSSus  (discos)  In  voltOs 
tuos,  0.  (al.  repercuBso  verbere).— Of  light,  thrown 
back^  khining  hack,  re/UeUi:  aquae  lumen  Sole  re- 
percuBsam,  V. :  gemiuae  repercuMo  roddcbant  lu- 
mina  Phoebo,  0. :  imago,  re/ected  image^  0.  — 
Shimng  baek,  reJUetmg:  dipei  Aere  reperoasso 
formam  adspexisse,  O. — Of  aound,  thromt  back, 
echocdy  echoing :  (clamor)  iugis  moutium,  Cu. — Re- 
echoing: quos  (clamores)  repercussae  yailes  auge- 
bant,  L. 

repexlOb  reppei-l  (repex1),repertas,Tre  [2  PAR-], 
to  Jiud  agaiit,  findy  meet  with^  find  outy  dUeover : 
!(iio9  parentes,  T. :  multoe :  mortui  sunt  reperti : 
diriiiis  incubuere  repertia,  V. :  tu  non  iuTcnta  re- 
porta  Luctus  eras  le?ior,  i.  e.  grieved  me  leat  when 
fast  than  when  fonndy  O.  —  F  i  g.,  to  findyfind  cwty 
ditfceruy  gety  proeurey  obtain:  gloriam  armis,  T. : 
causas  verissimas:  verae  amicitiae  diflScillime  re- 
periantar  in  lis,  qui,  etc. :  exitum :  llntribus  inven- 
lis  sibi  salutem,  aave  themaeLve»y  Gs. :  aristolochia 
aomen  ex  inTentore  repperit.—  Tb,/^  dieeovevy 
pereeivey  leamy  atcertain :  quorum  de  moribus  com 
juaereret,  sic  reperiebat,  Gs. :  Neque  declinatam 
lb  aliarum  ingenio  uUam  reperias,  T. :  nos  para- 
:iore8 :  improbissimus  leperiebare,  were  found  to 
W,  etc.:  neque  quanta  esset  insulae  magnitudo, 
•eperire  poterat,  Gs. :  nee  quo  modo  dicam  repe- 
•ire  possum :  re  ipsa  repperi,  Facilitate  nihil  esse 
lomini  melius,  T. :  repperit  esse  vera,  Gs. :  alquem 
Parentom  Tcnisse :  in  eas  partis  Pythagoras  ve- 
lisse  reperitur. — To  find  ou/,  hit  upony  inventy  de- 
tiscy  discover:  Aliquid  reperiret,  fingeret  fallacias, 
r. :  mibimct  Tia  reperiunda  est,  qn&,  etc. :  ludus- 
ine  (scaenicus)  repertos,  H. :  serrae  osum,  0.: 
luae  in  quaestum  reperta,  devices  for  gainy  Ta. 

repartor,  oris,  m.  [  reperio  ],  a  diaeoverety  in- 
entoTy  deviaeryauthor :  vitis,  i.  e.  Bacchuty  0. :  mel- 
\s,  O. :  medicinae,  i.  e.  u^&culatntUy  Y. :  hominum 
erumqne,  I  e.  Jupitery  Y. :  pallao  honeatae,  H. 

repertoa,  P.  of  reperio. 

repetitiOb  Onis,/.  [repeto],  a  repetUion:  eiua* 
am  verbi  crebra. 

repetitor,  oris,  m.  [repeto],  one  that  demmde 
acJcy  a  reeUumer:  nuptae  ademptae,  0. 

re-peto^  ItI,  Itos,  ere,  to  fall  upon  agahiy  attack 
neWy  strike  again:  regem  repetitoro  ad  terram 
dfizit,  after  rq^eated  aUaekSy  L. :  repeiUta  per  ilia 
srruna,  O. :  ad  Nolam  armis  repetendam,  L.— 7b 
•ek  ogatHy  return  to,  revisU  :  fratresqoe  rirornqoe, 
Ki  Hispanft  Penatis  ab  ora,  H. :  Tiam,  quft  ToniB- 
Bt,  reiraesy  L. :  domom,  H. :  Af  ricam,  L. :  prae- 
tepia«  V. :  quid  enim  repetiimos  (se.  patriam)  ? 
I. — To  seek  agauiy  demand  anew:  Galium  a  Yer- 
cone,  qui  litteras  deferat,  Ga.:  repetitumqoe, 
uobus  iiti  mandaretur  imperiom,  ihe  demand  was 
\ade  again,  L.  —  7b  seek  again,  demand  back,  re- 


take, demand  in  compensaHony  claim :  pro  fllft  quid- 
qoam  abe  te  pretl,  T. :  abe  to  sestertium  miliena 
ex  lege:  quae  erepta  sunt:  obsides,  Gs.:  si  forte 
sQas  repetitum  venerit  plumas,  H. :  Politorium  mr- 
sus  bello  repetitum,  was  retakeny  L. :  earn,  quara 
patri  suo  spoponderinif  dignitatem :  pro  oo  (bene- 
ficio)  gratiaro,  L. :  parentum  poenas  a  filiis :  ne 
mors  quidem  in  repetenda  libertate  fugienda,  m 
the  effort  to  recover:  per  occasionem  libertatem, 
L. :  beneficia  ab  nullo,  S. — In  phrases,  with  reSy  in 
war  or  at  law,  to  demand  restitutiofiy  require  SOUS' 
faction :  f elialls  mittendi  ad  res  repetendas,  L. : 
bellum  rebus  repetitis  indictum,  i.  e,for  reprisals, 
—  With  pecuniam :  pecuniam  repetere,  to  sttefor 
the  reeoverg  ofmoneg:  lex  de  pecuuiis  repetundis, 
concerning  extortion:  pecuniarum  repetundarum 
reus,  of  exlortiony  S. :  alqm  repetundis  posCulara 
(sc.  pecuniis),  sue  for  extortiotiy  Ta. — To  fetch  baeky 
bring  againy  retakCy  recall:  Repudiatus  repetor,  / 
vfos  refeetedy  and  am  recalledy  T. :  ad  haec  (impe* 
dimenta)  repetenda,  Gs. :  alii  (elephanti)  deinde 
repettti  ac  traiocti  sunt,  were  brought  arid  passed 
over,  L.  —  To  take  hold  of  again,  undertake  anew, 
enter  upon  againy  reeommenccy  resumcy  renew,  re- 
peat :  praetermissa  repetimus,  inoohata  persequl- 
mur :  ^em  retera  consilia :  Hoc  opus,  H. :  repe- 
titum Muldber  aevum  Poscit,  0. :  auspicia  de  in- 
tegro,  L. :  repetita  suls  percussit  pectora  palmis, 
i.  e.  again  and  e^ainy  0.  i  longo  Vellera  mollibat 
tracts,  bg  drawing  out  repeatedlgy  0.:  haec  decies 
repetita  placebit,  H.— In  discourse,  to  drawy  dedaoCy 
derivcy  go  back  to,  awit,  trace  :  populum  a  stirpe : 
repetere  popoli  originem :  usque  a  Gorace  ncscio 
quo:  narratio,  si  non  ab  ultimo  repetetnr:  res  re- 
motas  ex  Utteraram  monumentis :  tam  alte  repe- 
tita oratio:  primS  repetens  ab  engine,  Y. :  londus: 
repetitis  atque  enumeratis  diebus,  reckoned  back- 
wardsy  Gs.— 7b  ihink  overy  trace  in  thought,  call  to 
mind,  recall,  recollect:  mearum  praecepta  Uttera- 
rum :  snpra  repetere  ac  panels  instituta  maiorom 
disserere,  S. :  noctem,  O. :  te  animo  repetentem 
exempla  toorum,  Y. :  memoria  Vetera :  memoriam 
ex  annalibus,  L. 

repetondae,  Srum,/.,  see  repeto. 

Te-peziM»  adj^  combed  anew,  Just  combed: 
ooma,0. 

re«pl6d,  ^I  (replSssent,  h.},  etus,  ere,  to  fill 
agastiy  refiUyfill  ypt  exhaustas  domoe:  scrobea 
terra  repletae,  Y. :  Foeea  repletur  homo,  0. :  sucia 
(oorpos),  O.-— 7b  eompUtSy  replenishy  recruit :  exer- 
cttom,  ll  —  7b  make  ^  for,  reptaeey  compensate 
for, supplg:  oonsumpta:  qood  Toeidevral,  plan- 
gere  leplebam,  0.  —  TofiU  tip,  make  f^ fill :  vi^ 
doras  repleri  qoaesto  domum:  stvage  bomioum 
campos,  L.:  corpora  Game,  M/e,  0. :  eacAse^Ph.: 
gemitu  tectum,  Y. :  Litora  vooe,  0. 

repletii%  a^.  [P.  of  repUo],  filled,  ^.' 


r«plloatio 


794 


AraneB,  Y. :  oornii  pomis,  0. :  his  rebus  ezerdtns, 
abundantly  prwidad^Cs.:  repletae  semitae  puero- 
rum,  L. — ^F  i  g. :  e&dem  ▼!  morbi,  infeeted,  U 

replloatio,  dnis,  /.  [replioo],  a  f<Ading  hath, 
rejla  movement. 

re-plioo,  avi,  fttos,  ftre,  to  fold  hack,  bend  backy 
unroll,  open :  annalium  memoriam :  primum  quid- 
que,  l  e.  reveal, 

repo,  rSpsI,  rSptus,  ere  [SERP-],  to  creep,  crawl: 
inter  saxa  cochleae,  S. :  nitedtila,  H. :  qua  unus 
homo  inermis  vix  poterat  repere,  N.  —  Fig.:  aer- 
mones  Repentes  per  humum,  groveUinff,  mean^  H. 

re-pono,  posul,  positus  (repostus,  V.,  H.),  ere, 
to  put  back,  set  bacl\  rtplaee,  reetore:  suo  quern- 
que  loco  lapidem :  omnem  humum,  earth  (from  a 

Eit),  y. :  pecuniam  duplam  in  thensauros,  reatore, 
b :  in  cubitum  se,  lean  again  (at  tabled  H. :  co- 
lumnas :  nos  in  sceptra,  reinatate,  V. :  donata,  H.  : 
flammis  ambesa  reponunt  Robora  navigiis,  reetorty 
y. :  plena  Pocula,  L  e.  kea>fUingy  Y. :  yina  men- 
sis,  9ii  again  (for  a  secona  course),  Y* :  Altiua  in- 
greditur,  et  mollis  crura  reponit^  i.  e.  atU  doum 
{dtematelg,Y, — To  lay  back,  lay  out,  etreteh  out: 
membra  (mortui)  toro,  Y. :  membra  stratis,  Y. — 
To  lay  aHdCyput  away,  lay  up,  etore,  keep,  preaerve, 
reserve:  fructOa:  formicae  f arris  acervum  tecto 
reponunt,  Y. :  Caecubum  ad  festas  dapee,  H.  : 
(gratia)  sequitur  tellure  repostos,  ^Nrtecf,  Y. :  pias 
laetis  animas  Sedibus,  U.-^To  lay  ande,  lay  down, 
lay  by,  put  away :  arma  omnia,  Cs. :  feretro  re- 
poato,  Y. :  Telas,  0. :  iam  faloem  arbuata  repo- 
nunt, I  e,  do  not  need,  Y. — To  lay,  tdace,  put,  $et : 
grues  in  tergo  praeTolantium  colla  reponunt: 
oolla  in  plumis,  0, :  litteras  in  gremio^  L. :  ligna 
super  fooo,  H. — To  place  instead,  make  compensa^ 
tion :  Catulo,  make  amends:  meas  epistulas  delere, 
ut  reponas  tuas:  Ariatopbanem  pro  £upoU:  prae- 
clarum  diem  illis,Yerria  ut  agerent  —  Fig.,  to 
put  back,  replaee,  restore,  renew,  repeat :  Nee  vir- 
tus, cum  semel  excidit,  Curat  reponi  deterioribus, 
H. :  Achillem,  to  reprodu/ce  (as  an  epic  hero),  H. — 
To  repay,  requite, return:  tibi  idem:  Semper  ego 
auditor  tantum  ?  nunquamne  reponam  ?  retaliate, 
lu.  ^-  To  lay  up,  store,  keep:  manet  altS  mente 
repostum  Indicium  Paridi8,Y.:  odium,  Tn.  —  In 
thought,  to  place,  count,  reckon,  class:  in  Testra 
mansuetudine  oausam  totam:  spem  omnem  in 
Yirtute,Cs.:  in  caritate  civium  nihil  spei,L. :  plus 
in  duoe  quam  in  exercitu,  Ta. :  alquos  in  deonim 
coetu,  count  among:  Catulum  in  darlssimonim 
hominum  numero:  homines  morte  deletos  in  deos. 
re-porto,  ivi,  itus,  are,  to  bear  back,  bring 
again,  carryback:  diligens  fnit  ad  reportandum, 
restoring  (the  borrowed  statue):  candelabrum 
seoum  in  Syriam :  (milites)  in  Siciliam  navibus, 
C^. :  exercitum  e  Britannia :  legiones,  I* :  massam 
picis  urbe,  Y. :  curru  aurato  reportati,  borne  in 


triumph:  pedem  in  hoste  (I.  e.  redire),y. — A 
carry  off,  bear  away,  get,  gain,  obtain:  nihil  ex 
praeda  domum  suam:  nihil  praeter  landem  ex 
boetibus :  praedam  ad  deoemviros.— F  i  g.,  to  brvt9 
back:  ex  calamitate  solaciam:  Spem  bonam  do. 
mum,  H. :  (Echo)  audita  verba,  f^nrnc,  O.  —  f« 
6rtfi^  back,  report:  adjtis  dicta,  Y. :  fidem,  tnat- 
tdorthy  information,  Y. :  Knntios  reportat  Adve^ 
nisse  viros,  Y. 

re-pOflOO,  — ,  — ,  ere,  to  demand  back,  atk 
again :  propensiores  ad  bene  merendum  quam  ad 
repoacendum:  me  Oatilinam:  Parthos  signs,  V. 
— ^F  ig.,  to  eukfor,  claim,  demand,  exact,  re^re: 
Amissam  roea  virtatem  voce,  O. :  foedus  flammis, 
Y. :  Quos  illi  poenas  ob  nostra  reposeent  EfFogia, 
Y. :  ab  altero  rationem  vitae:  tos  rationem  re- 
poscitis,  quid  feoerimus  f  L. 

repoflltUB,  P.  of  repono ;  see  also  repostns. 

repostor,  oris,  m.  [repono],  a  restorer .-  tem- 
plorum,  0. 

repostos,  ac&'.  [P.  of  repono],  remote,  dietant : 
penitus  gentes,  V. 

repdtia,  drum,  n.  [re- + PO-1  an  a/ler-dHnking, 
feetival  on  the  day  after  a  wedding,  H. 

repperi,/)^*/.  of  reperio. 

repraesantatio,  5nis,/.  [repraesento],  a  caik 
payment,  payment  in  advance:  repraesentatioiie 
confidere. 

re-praasento,  avi,  Stus,  are,  to  make  present, 
set  in  view,  show,  exhibit,  display,  mam/ett,  mp- 
resent,  dqnd  :  templum  repracaeutabat  memoriam 
consuIatOs  met:  (voltu)  Yirtutem  Catoois,  H.: 
urbis  species  repraesentabatur  animis,  Ou. :  apte 
ad  repraesentandam  iram  deQm  ficta,  L. — To  pey 
down,  pay  in  cash,  pay  in  ready  money  :  a  Faberio 
(pecuniam),  pay  down  by  a  draft  on  Feberim:  si 
qua  iactura  facienda  sit  In  repraesentando,  if  some 
deduction  be  made  for  caslL  —  7b  make  present^ 
perform  immediately,  realize,  do  now,  aeecenpHA 
instantly,  hasten:  alqd,  Cs. :  consilium,  Co.:  me- 
dicina,  quam  repraoaentare  ratione  poedmQ%  «^ 
ply  immediately:  improbitatem  suam,  kwrry  on: 
diem  promissorom,  anticipate:  poeoam,  Ph.:  ai 
repraesentari  morte  mei  libertas  ciritatis  poieM, 
be  realized:  minae  repraesentatae  caaibos  soia, 
fulfilled  forthwith,  L. 

ra-prahandS  (raprando^  0.,  li),  cndi,  €nsii8, 
en,tohoUibaek,koldfast,takeholdof,$eiae^caidk: 
qoosdam  maau,  L. :  alqm  elapsum  semel.  Ph. :  re- 
prehenai  ex  f  uga  Persae,  Cu. :  Membra  reprensa, 
caught  fast,  O.-^Fig,,  to  hold  faet,  take  hdd  of , 
restrain,  cheek,  recover:  revocat  virtus,  vel  potioa 
reprehendit  manu :  curslia  vestros,  Pr. :  locns  Be- 
prensus,  qui  praeteritns  neglegentiiat,  taken  up 
anew,  T. :  quod  erat  praetenniasum,  id  repreben- 
dlstl— 7b  MdiiM^  O0i«Mrs,|j' 

Digitized  by  * 


?*&^^l^ 


reprehensio 


785 


rapongo 


rtbuke^reprthmd:  reprehendendi  potestas:  quis 
erit  tarn  iniqaas,  qui  reprehendat  ? :  dare  flibi 
taroqoam  ansas  ad  repreheadendum :  Haec,  T. : 
alios  reprehendlssent :  si  qaos  (acaleos)  habuisti 
in  me  reprehendendo :  meiim  discessum:  nihil 
haberem  qaod  reprehenderem,  si,  etc.:  ea  res 
omnium  iudicio  reprehendebatur,  Cs. :  adrogan- 
tiftm,  Cs. :  delicta,  S. :  maior  reprensis,  guperior  to 
correction^  H. :  id  in  mc,  qaod  Metello  laudi  datam 
est:  nihil  in  Homero,  H.  —  lu  law,  to  prcteeute^ 
convict^  condemn  judUially:  multa,  quae  nemo 
po89it  reprehendere :  neque  id  uHo  roodo  sena- 
toriis  iudiciis  reprehendi  posse.  —  In  rhet,  to 
refute:  expone  nunc  de  reprehendendo:  omnia 
argumentatio  reprehenditur,  si,  etc. 

reprehensio,  dnis,/.  [reprehendo],  a  taking 
again^  resumption  :  (  oratio  )  sine  reprehensione, 
i.  e.  interruption  (of  tliought). — Btame^  centure^ 
reprimand^  reproofs  reprehetmon:  reprehensionem 
noQ  fugere:  iasta:  ut  hie  labor  in  yarias  repre- 
hensiones  incurreret :  non  culpae  reprehensionem 
relinquere :  doctorum :  dissentientium  inter  se  re- 
prehensiones  non  sunt  yituperandae. — In  rhet, 
a  refutation, 

(reprehenao),  — ^  — ,  kre^freq.  [reprehendo], 
to  check  contintutUtf :  singulos,  L. 

reprehenaor,  oris,  m.  [reprehendo]^  a  hlamer, 
centurcTy  repreJiender :  comitiorum :  delicti,  0. 
reprehensiui,  reprendo,  see  reprehendo. 
repreeaor,  5ria,  nu  [re-+PREM-],  a  rettrainer^ 
limiter:  caedis. 

reprimS,  preseH,  pressus,  ere  rre-+premo],  to 
press  back,  keep  back,  efieek^  ettrh^  restraiiiyMm 
in:  si  lacus  repressus  esset:  retro  pedem  cum 
voce,  V. :  represso  iam  Lucterio  et  remoto,  driven 
hack^  Cs.  —  Fig.,  to  cheeky  enrb^  restrain,  limits 
confine^  repress :  furorero :  raemoria  repressa  ye- 
tnstate,  tnppressed:  impetQs  hostium  represses 
esse  intellegnnt :  lis  spiritQs,  N. :  animi  incita- 
tionem,  Cs. :  itinera :  hostiam  fugaro,  Os. :  iracun- 
iiftm,  T. :  illitis  oonat&s :  gemituro,  0. :  famam : 
Impetiim:  alqm, T.:  a  suppitcio  tuo  se,  refrain: 
ne  in  ipso  cursu  orationis:  me  reprimam,  ne,etc., 
mil  control  myseff  T. 

repromiSBio,  5nis,  /.  [repromitto],  a  counter- 
promise. 

re-promltto,  mlai,  — ,  ere,  to  promise  in  re- 
urn  :  tibi  istuc. 

repto,  — ,  — ^  ire,freg,  [repo],  to  creep,  crawl: 
lilvas  inter,  H. 

repndiatio,  Onis,  /.  [  repadio  ],  a  r^ectioHy 
tfusoL,  disdaining:  suppficum. 

repudid,  avl,  Stus,  ire  [repudium],  to  east  off, 
mU  awpatf,  reject:  Repudiatns  repetor,  T. — To  re- 
'ecty  refuse^  scorn,  disdain,  repudiate :  sequestremne 
'lanciurn  f  respuerent  aures . . .  repudiarent,  would 


scout  (the  suggestion) :  oonsiliam  aenatlU  a  re  p^ 
deprive  the  state  of,  etc :  duces,  Cs. :  eloquentia  a 
pnilosophis  repudiata :  oondicionem  aequissimam : 
poputi  R  gratiam,  Cs. :  consilium,  T. :  opimum 
dictionis  genus  funditus:  ista  seooritas  maltis 
locis  repudianda. 

re-padium,  I,  n,  [re- +4  FV-]«  a  putting  awag^ 
dissolution  of  marriage,  dsuwree:  illis  repudium 
renunciet,  T. :  repudium  alterae  remitters,  T. 

re-pueraaoo,  — ,  — ,  ere,  tncA.,  to  hseonss  a 
boy  again,  renew  Mldhood,  frolic  ckUdishly:  ex 
hac  aetate:  incredibiliter. 

repugnana,  antis,  a^j.  [P.  of  repugno],  ineon- 
sistent,  contradidory :  res  mter  se. — Plur,  ti.  as 
subsL,  contradictory  things,  contradictions:  locus 
ex  repugnantibus. 

repugnantar,  adv.  [repugnans],  unwillingly, 
rebelliously :  aliqnid  accipere. 

repugnantia,  ae,/.  [repugno],  a  contradiction, 
contrariety,  incompatibility,  repugnance:  rerum: 
utilitatis. 

re-pugnOk  ftvl,  itus,  ftre,  tojight  back,  oppose, 
make  resistance,  resist,  struggle,  defend  onesdf:  in- 
tegris  viribus  fortiter,  Cs. :  in  repugnando  telle 
obruta  est,  L. :  ille  repugnans  SusUnet  a  iugulo 
dextram,  Y.  —  To  resist,  make  resistance,  oppose, 
make  opposition,  object,  dissuade,  contend  aaainU  : 
quod  ego  multis  repugnantibus  egi,  against  the 
imposition  of  many  :  Catone  aoerrime  repugnante, 
Cs. :  valde :  nee  ego  repugno :  omnibus  meis  opi- 
bus  repugnarim  et  restiterim  crudelitati:  dictis, 
0. :  his  omnibus  rebus  unum  repugnabat,  quod, 
etc.,  there  was  one  objection,  Cs. :  si  quis,  ne  fias 
nostra,  repusnat,  0. :  amare  repugno  Ilium,  quem, 
etc,  /  shrink  from  loving,  0. — ^F  i  g.,  to  disagree, 
be  contrary,  be  contradictory,  be  inconsistent,  be  in- 
compatible: simulatlo  amicitlae  repugnat  maxime : 
hacc  inter  se  quam  repugnent :  sensfls  moresque 
repugnant,  H. 

repulaa,  ae,/.  [P.  of  repello],  a  refection,  de- 
nial, refusal,  repulse :  ab  repulsis  eo  roagis  debi- 
turn  honorem  repetentes,  because  of  r^eetions,  L. : 
nullam  patiere  repulsam,  0. :  Sint  tua  yota  secura 
repnlsae,  0. :  Veneris,  0. :  Nee  hunc  repulsam  tna 
scntiret  calamitas.  Ph.  —  In  soliciting  office,  a  re- 
fusal, denial,  repuhe,  defeat :  dolor  repulsae,  Cs. : 
omnls  magistratfls  sine  repulsA  adsequi :  sine  re- 
pulsft  consules  facti  sunt:  huius  comitiis  f rater 
repulsam  inWt,  failed  of  his  Section:  consulatlis: 
aediliciae  repulsae :  repulsarum  ignominiam  time- 
re:  turpis  repulsa,  H. 

1.  repulauB,  P.  of  repello. 

2.  (repulaua^  Os),  m.  [re- 4-1  PAL-],  a  rever- 
beration, echo. — Plur. :  soopulorum,  C.  poet 

re-pnngo,  — ,  — ,  ere,  to  goad  in  fum,— F I  g. : 
illorum  animos.  ^.^.^.^^^  ^^  ^OOglC 


repnrgo 


'm 


res 


re-pwrgOb  avi,  atus,  are,  to  dean  anew,  deante 
off,  clear  again :  iter,  L. :  bumum,  0. :  bortum,  Cu. : 
repurgato  oaelo,  0. — To  purge  away,  take  away, 
remove  :^  Qukquid  in  Aenea  fuerat  roortale,  0. 

reputatiS^  5niB,  /.  [repnto],  a  thinking  wer, 
considering  :  monim,  Ta. 

re-pntd,  av^  ttus,  are,  to  count  ovcTy  reckon, 
calculate,  compute:  solis  derectiones.  —  7b  think 
over,  ponckr,  meditate,  reflect  upon:  seeum  earn 
rem  via,  T. :  faciDoa  Buum  cum  aoimo,  S. :  baec : 
horum  nihil :  se  reputare  solum  esse :  hoc  animo, 
nostras  nunc  intueri  manQs  senatum,  L. :  quid  ille 
Tellet :  cum  anlmo  suo,  praemia  an  cruciatum  mal- 
let, S. 

ra-quies,  fitis,  no  dot. ;  ace.  requietem  or  re- 
quiem ;  abl.  requidte  or  requie. — Only  dng.,  rest 
after  toil,  red,  repose,  rdaxation,  respite,  intermis- 
sion, recreation:  animi  et  corporis :  Nee  mora,  nee 
requies,  Y. :  pedum,  H. :  curae,  0. :  interralla  re- 
quletis:  meae  senectutis:  mortem  aerumnanim 
requiem  esse,  S. :  praeda  magis  quam  requie  gau- 
dentes,  L.:  requie  sine  ulla  Corpora  vertuntur, 
restlessly,  O. :  certa  laborum,  Y. 

re-quieaco,  6vl  (requierunt,Y.,Ct.;  requiesse, 
C,  L.,  Ct. ),  Stus,  ere,  to  rest,  take  rest,  repose: 
eorum  bortatio  ad  requiescendum :  leglones  invi- 
cera  rcquiescere  iussit,  Gs. :  in  eius  selli:  terra 
Sabael,  0. :  sub  umbra,  Y. :  nuUam  partem  noctis: 
a  rei  p.  muneribus :  lecto,  Pr. :  geminas  Arctoe, 
two  nights,  Pr. — To  rest,  be  relieve,  l>e  supported: 
vixdum  requiesse  aurls  a  strepltu,  L. :  vitis  in 
ulmo,  supports  iudf,  0. :  mutata  suos  requierunt 
flumina  cursQs,  Y.  —  Of  the  dead,  to  rest,  repose, 
sleep:  in  sepulcro:  Ossa  tutS  requiescite  in  umS, 
0. — To  red,  find  refuge, find  rest,  he  consoled:  ubi 
animus  ex  miseriis  requievit,  S. :  a  luctu,  Ta. :  in 
huius  spe. 

requietus,  a^,  [  P.  of  requiesco  ],  rested,  re- 
freshed: miles,  L. :  ager,  i.  e.  after  lying  fallow,  0. 

requiro,  sivi,  situs,  ere  [  re-+quaero J,  to  seek 
againy  look  after,  search  for :  f ratrem,  T. :  iuve- 
nem  oculis  animoque,  0. :  terram  oculis,  Ou. :  11- 
bro0,  Y. :  vinum  generosum,  H. — To  seek  to  know, 
ask,  inquire  for,  demand:  Pande  requirenti  no- 
men  tuum,  0. :  rationes  rerum :  mea  facta,  0. :  ex 
quibus  requiram,  quem  ad  modum,  etc. :  ea,  quae 
a  me  de  Yatinio  requiris :  aliquid  de  antiquitate 
ab  eo,  N. :  cur  Romae  non  sim :  Forsitan  et,  Priami 
f uerint  quae  fata,  requiras,  Y. :  ubinam  esset,  K. : 
dolus  an  virtus,  quia  in  hoste  requirat?  Y. — To 
need,  want,  hick,  be  in  want  of,  require:  desiderat, 
requirit,  indiget :  isto  bono  utare,  dum  adsit ;  cum 
absit,  ne  requiras:  qui  beatus  est,  non  intellego, 
quid  requirat,  ut  sit  beatior :  magnam  res  diligen- 
tiam  requirebat,  Cs. :  in  hoc  bello  virtutes  animi 
requiruntur,  are  called  for.  —  To  perceive  to  be 
wanting,  feel  the  lack  of,  look  in  vain  for,  mtn: 


pristinum  morem  indidoram:  pads  omamenta: 
Oaesaris  indulgentiam  in  se,Cii.:  quae  (bona) 
uonnumquam  requirimus,  lament  the  abaaue  of: 
Amissos  longo  socios  sermone,  i.  e.  lament,  Y. 

rei,  rel,  /.  [RA-],  a  thing,  object,  matter,  etfair, 
busiTtess,  event,  fact,  circumstance,  occurrence,  deei 
condition,  ease :  divinarum  humanarumqae  reruK 
oognitio :  te  ut  ulla  res  frangat  f :  relictis  rebm 
suis  omnibus:  rem  oauubus  namre:  si  res  po- 
stulabit,  the  ease:  re  bene  gest&:  scriptor  remm 
suarum,  annalist :  neque  est  ulla  res,  in  qu^  etc. : 
magna  res  prindpio  statim  belli,  a  great  admn- 
tage,  L. :  Nil  admirari  prope  res  est  una,  quae,  etc, 
the  only  thing,  H. :  rerum,  facta  est  pulcherrina 
Roma,  the  most  beautiful  thing  in  the  world,  Y.: 
fortissima  rerum  animalia,  0. :  dulcisslme  renmi, 
H. — A  circumstance,  condition :  In'  in  malam  rem, 
go  to  the  bad,  T. :  mala  res,  a  wretched  coiuUtioi^ 
S. :  res  secundae,  good-fortune,  H. :  prosperae  res, 
N. :  in  secundissimis  rebus :  ad  versa  belli  res,  L: 
dubiae  res,  S. — In  phrases  with  e  or  pro .-  £  re 
natA  melius  fieri  baud  potuit,  after  what  has  k^ 
pened,  T. :  pro  re  natA,  according  to  circumstances : 
consilium  pro  tempore  et  pro  re  capere,  as  circum- 
stances should  require,  Cs. :  pro  re  pauca  loqnar, 
Y. :  ex  re  et  ex  tempore. — With  an  adj.  in  dr- 
cumlocution :  abhorrens  ab  re  uxoriA,  matrimony, 
T. :  in  arbitrio  rei  uxoriae,<ibwr^.*  bellicam  rem 
administrarl,  a  battle :  pecuaria  res  et  rostica,  cat- 
tle: liber  de  rebns  nistids,  agiieultwrt:  res  in- 
mentAtisL,  forage,  Cs. :  res  iudiciaria,  the  adaumis- 
tration  of  justice :  res  ludicra,  play,  H. :  Yeoefis 
res,  0. — A  subject,  story,  events,  facts,  kistoiy  :  cm 
lecta  potenter  erit  res,  H. :  agitur  res  in  scaenis, 
H. :  res  populi  R.  perscribere,  L. :  res  Persicae. 
history,  N. — An  actual  thing,  reality,  verity^  trvtk, 
fact :  ipsam  rem  loqui,  T. :  nihil  est  aliad  in  re. 
in  fact,  L, :  se  ipsa  res  aperit,  N. :  quantum  distet 
argumentatio  tua  ab  re  i[MBa. — Abl.  adverb.^  in  fad, 
in  truth,  reallif,  actually:  eos  decs  non  re,  sed 
opinione  esse  dicunt :  verbo  permittere,  re  bortari: 
hoc  verbo  ac  siroulatione  Apronio,  re  vera  ribi 
obiectum :  haec  ille,  si  verbis  non  audet,  re  qoi- 
dem  verA  palam  loquitur :  venit,  spede  ut  indatiae 
essent,  re  verA  ad  petendum  veniam,  L. — Effedi, 
substance,  propet-iy,  possessions,  estate:  et  re  saM 
et  perdltA,  T. :  talentQm  rem  decern,  T. :  res  e» 
iampridem,  fides  nuper  deficere  coepit :  in  tenni 
re,  in  narrow  circumstances,  H. :  quantis  optbos, 
quibus  de  rebus :  privatae  res. — A  benefit,  pn^ 
advantage,  interest,  weal :  Quasi  istic  mc»  res  ro}- 
nor  agatur  quam  tua,  is  concerned,  T. :  Si  in  remss 
utrique,  ut  fiant,  if  it  is  a  good  thing  for  both,  T.: 
in  rem  fore  credens  universes  adpellare,  UMcfal, 
S. :  imperat  quae  in  rem  sunt,  L. :  Non  ex  re 
istius,  not  for  his  good,  T. :  contra  rem  soam  me 
venisse  questus  est:  minime,dum  ob  rem,  to  the 


vMaeio 


mt 


hMB  htud  ab  r6  duii  refwrre,  trrdewont^  L. :  non 
ab  reew,  tiMfcitjL.—- 4  coMte^rtaM^prmmd, 
iUMmt.—ltL  (be  pbrasey  «A  re,  iksffmrtt  illud  e& 
i«  a  BO  aMB  mnnrianm.  quod, etn;  see  also  qu& 
re^quam  ob  iwn.— iln  a/ai>-/ma«<r  of  hminm^ 
hinnm :  mulU  inter  ae  ooromunicare  et  de  re 
Gallicana:  tecum  mibi  res  eat,  my  Inuirusa  is: 
erat  rea  ei  cum  exercitu,  he  had  to  deal:  cum  bis 
mibi  res  ait,  Id  ma  aU«»d  to,  Cs. :  quocum  turn  uno 
r«m  habebam,  had  reUUiont,  T,-^A  com  in  law, 
lawtuitf  MMM,  sitUj  actiou:  utrum  rem  an  litem 
dici  oporteret:   quarum  rerum  litium  causarum 
condixit  pater  patratus,  L.  (old  form.):  capcre 
p«cunia8  ob  rem  iudicandam. — An  affair^  battle^ 
campaign^  tnHitary  operaHxm:  res  gesU  virtute: 
ut  res  gesu  est  narrabo  ordine,  T. :  his  rebus  fi^e- 
stis,  Cs,:  bene  rem  gerere.  H.:  res  gestae,  nUli- 
tatyachievemenU^  H.—-Ot  tbe  sUte,  in  the  phrase, 
res  publica  (often  writteu  respuWica,  res  p.\  the 
common  weal,  a  eommonwealthy  etate,  republic: 
dum  mode  calaroitas  a  rei  p.  periculis  seiuiigatur: 
si  re  p.  non  possia  frui,  stultum  nolle  privata,  /wA- 
iie  life:  egestotes  tut  egentissimorum  horoinum 
ncc  privataa  posse  res  nee  rem  p.  sastinere :  aagu- 
ratura  est,  rem  Romanam  p.  summam  fore :  paene 
▼icta  re  p. :  rem  p.  delere. — In  the  phrase,  e  re 
piiblica,/or  the  good  of  the  elaie,  for  the  common 
weal,  in  the  public  intereete :  senatOs  consuUis  bene 
et  e  re  p.  faetis :  uti  e  re  p.  fideque  sua  videretur. 
jptur.:  hoc  loquor  de  tribus  his  generibns  re- 
rum  p. :  utiliores  rebus  suis  publicis  esse. — With- 
out  puhUea,  the  state,  eommanweallh,  government : 
Unus  homo  nobis  cuuctando  restituit  rem,  Enn. 
ap.  C. :  Hie  (Marcelius)  rem  Romanam  Sistet,  V. : 
nee  rem  Romanam  tam  desidem  umquam  fuisse, 
L. :  res  Aaiae  everiere,  V. :  Custode  rerum  Cae- 
flarc,  H. — In  the  phrase,  rerum   potiri,  to  obtain 
the  sovereignty,  control  the  government :  qui  rerum 
potiri  voiimt:  dum  ea  (civius)  rerum  potita  est, 
become  supreme,-^ln  the  phrase,  res  novae,  politi' 
cat  c/tange,  revolution. 

re-saoro,  — ,  — ,  are,  to  r^easefrom  a  curse,  N. 
re-CMievlo,  — ,  — ,  ire,  to  rage  again,  be  stirred 
anew  :  lie  mota  resaeviat  ira,  0. 

re-salutOk  — ,  atus,  are,  to  greet  in  return :  ne- 
zninem  esse  resahiUtum,  ?iad  his  salute  returned. 

re-sineaoo,  buI,  ere,  inch,  to  grow  sound 
affain,  heal  again. — ^F  i  g. :  error,  0. 

re<«ajoio,  — ,  sartus,  ire,  to  patch  up,  mend, 
repair,  restore:  discidit  Vestcm  ?  resarcietur,  T.— 
Fig.:  alqd  detrimenti,  Cs. 

re  -  BOindo,  sddl,  scissus,  et^,to  cut  off,  cut 
loose,  cut  down,  tear  open :  pontem,  i.  e.  break  down, 
Ca. :  Bnse  teli  latebram  penitus,  to  cut  open,Y.: 
obdnctos  annis  hictfts,  O.:  an  male  sarta  Gratia 
uequiQuam  ooit  et  resdnditurf  H. — To  open  :  lo- 


r*Mnro 

ferro  snmmum  Uloeris 


earn  pneaidiis  firmatum : 

08,  y.— F  i  g.,  to  tear  open,  renew,  expose :  crimina, 
0. —  To  annul,  abolish,  abrogate,  r^Mol,  rescind: 
quod  ait  factum  legibua,  T. :  lussa  loris,  O. :  ordi- 
num  gesta :  totam  trienni  praetaram :  rea  iudiea- 
taa:  teatamenta. 

re-«0iB0Ok  scIvT  (resclit,  Cs. ;  resoieris,  -erit,  T., 
C,  H.,  O.),  scf  tus,  ere,  inch.,  to  learn,  find  out,  ascer- 
tain, bring  to  light :  Omnia,  T. :  Dum  id  rescitum 
iri  credit,  is  going  to  be  found  otU,  T. :  cum  id  re- 
scierit :  quod  ubt  Caesar  resciit,  Cs. :  id  postquam 
rescierunt,  N. :  Carmina  nos  fingere,  H. 
raacissafl,  P.  of  rescindo. 
ra-floribo^  scrlpsi,  scrlptus,  ere,  to  write  back, 
write  in  return,  reply  in  writing :  tuis  litteris :  me 
non  quaerere,  etc :  ad  litteras :  ad  ea,  quae  requi- 
sieras :  Pompeius  rescripserat,  sese,  etc.,  Cs. :  Nil 
mihi  rescribas,  0. — In  accounts,  to  place  to  one's 
credit:  illud  mihi  Argentum  iube  rescribi,  have 
passed  to  my  credit,  T. :  qui  de  residuis  COCC  HS 
CC  praesentia  solverimus,  reliqua  rescribamus. — 
To  pay  back,  repay  :  Dictantis,  quod  tu  nuroquam 
resoribere  poesis,  H. — To  write  again,  writs  anew, 
enroU  anew,  resist:  rescriptae  ex  eodem  roilite 
noTae  legiones,  L. :  decimam  legionem  ad  equum 
rescribere  (in  a  double  sense :  transfer  to  the  cav' 
airy  and  raise  to  the  rank  of  knights),  Cs. 

rescriptom,  I,  n.  [  rescribo  ],  an  imperial  re- 
script, Ta. 

re-86c5,  cul,  ctus,  are,  to  cut  loose,  cut  off:  lin- 
guae scalpello  resectae :  palpebras :  enodcs  trun- 
cos,  y. :  ferro  capillar,  0. :  Barba  resects,  0. : 
dapes  resectae,  cakes  cut  in  squares,  0. :  resecanda 
falce  humufl,  to  be  reaped,  0.  —  Pro  v.:  alqd  ad 
vivum,  cut  to  the  quick,  i.  e.  press  to  an  extreme: 
de  vivo  aliquid  erut  resecandum,  to  be  cut  from 
the  quick.-— ¥  i  g.,  to  cut  off,  curtail,  check,  step,  re- 
strain: nimia  resecari  oportere:  quae  resecanda 
erunt,  non  patiar  ad  pemioiem  civitaUs  manerO': 
audaoias  atque  libidines:  crimina  quaedam  cum 
prima  barba,  lu. :  spatio  brevi  Spem  longam,  H. 
reaecutiis  (P.  of  resequor). 
ra-Minliio,  — ,  — »  are,  to  sow  again,  produes 
again^reprodtice:  se  (phoenix),  0. 

(re-sequor),  sectttus,  l,  dep.,  to  follow,  answer, 
reply:  his  contra  alqm,  O. :  Pallada  dictis,  0. 

re-sero,  avi,  atus,  are,  to  tmlock,  unclose,  open : 
Surgit  anus,  reseratque  forls,  0. :  limina,  y. :  ia- 
nuam,  0 :  portas  hosti,  0. :  exteris  gentibus  Ita- 
liam  :  auris,  L. — ^Pig.,  to  open,  lay  open,  unclose: 
nos  ausi  reaerare :  nee  res  est  familiaris  ita  rese- 
randa,  ut  pateat  omnibus :  longum  annum,  i.  e.  be- 
gin, 0. :  oraoula  mentis,  disclose,  0. 

re-senro,  avi,  atus,  are,  to  keep  back,  save  up, 

■  ■     "  0.:  li. 

.suam 


reservatis  Aeduis,  Cs. :  quaesita, 


728 


ad  inoertiflsiniam  spem :  ad  eios  peiicnlam  legio- 
nes,  Gs. :  ad  poenam  reserTatus :  se  ad  roaiora, 
y. :  inimiciiias  in  aliud  tempus :  ntrum  igni  bU- 
tim  necaretur,  an  in  aliud  tempns  resenraretar, 
Gs.:  illorum  eaae  praedam  atque  illis  resenrari, 
Gs. :  quod  nit  ipsis  (iudicibus)  reserrata  (causa) : 
melioribus  maia  rebus  ista  iudicia,  L. :  Minodo  me 
reservabam,  i.  e.  was  holding  back  my  letter  to  tend 
it  by  Minuciut:  rei  p.  nos,  L. :  'cui  te  exitio,  V. — 
To  keep^retain^ preserve:  sibi  nihil  ad  simiUtudi- 
nem  hominis. 

(reses),  idis,  acff.  [re- +6ED.1,  that  etaye  behind, 
remaining,  left :  in  urbe  plebes,  L. — Inactiite,  inert, 
eluggi^  iothful,  lazy,  idle:  eutn  resldein  intra 
Talluna  tempus  terere,  L. :  residesque  movebit 
TuUus  in  anna  Tiros,  V. :  resides  et  desuetudine 
tarUi,  0. 

reaideo,  86dl«  — «  dre  [re-+8edeo],  to  nt  back, 
rtmain  eitting,  remain  b^ind,  be  left,  etay,  remain, 
reet,  linger,  tarty,  abide,  reside:  piger  pandi  tergo 
residebat  aselli,  0.:  Acidis  in  gremio  (latitans), 
resting,  0. :  si  te  interfici  iuseero,  residebit  in  re  p. 
reltqua  coniuratorum  manus:  conrus  oelsA  resi- 
dens  ar(x>Fe,  Pli. :  in  oppido :  orba  resedit  inter 
nates (Niobe)i  0. — Fig., to  remain  beliind,  remain, 
be  left, stay:  in  corpore  nullum  residere  sensum : 
si  iste  unus  toUetur,  periculum  residebi( :  si  quid 
in  te  residet  amoris  erga  me :  quorum  in  nutu  re- 
sidebat auctoritas:  cum  horum  tectis  residere 
aliquod  bellum  semper  yidetur:  apud  me  plus 
offici  residere  facillime  patior :  si  qua  (ira)  ex  cer- 
tamiue  residet,  L. 

re-sido,  sSdl,  — ,  ere,  to  sit  down,  settle:  resida- 
mus,  si  placet :  inambulantes,  turn  autem  residen* 
tes :  valle,  V. :  medio  rex  ipse  resedit  Agmine, 
was  enthroned,  0. :  mediis  Aedibus,  V. :  lassa  re- 
sedit, sank,  y. :  lam  iam  residunt  cruribus  ospe- 
rae  Pelles,  grow,  H. — To  settle,  sink  dovon,  sink, 
subside:  si  raontes  resedissent:  Flumina  residunt, 
0. :  ad  Aeschrionem  pretium  resedisset,  i.  e.  fall 
into  t/ie  hands  of  Aesehrio.  —  Fig.,  to  sink,  settle 
down,  abate,  grow  calm,  subside,  faU :  Gum  omnia 
repente  resedit  Flatus,  y. :  Sex  mihl  surgat  opus 
numeris,  in  quinque  residat  (of  elegiac  verse),  0. : 
cum  tumor  animi  resedisset:  impetus  animornro, 
L. :  bellum,  H. :  quorum  mentis  nonduro  ab  supe- 
riore  bello  resedisse  sperabat,  Gs. :  tumida  ex  irft 
turn  corda  residunt,  y. 

reaiduofly  a((/.  [re-+SED>],  left  behind,  over 
and  above,  remaining,  residuary:  odium:  soUici- 
tudo :  ex  residuS  vetere  simultate,  L. — As  sybst. 
n,,  the  remainder,  rest:  quid  potest  esse  in  calami- 
tate  residui,  quod,  etc. — In  business,  outstanding, 
due  :  pecuniae :  residuis  peouniis  exactis,  L. 

re-8Xgno,  ayl,  ftlus,  &re,  to  unseal,  open:  litte- 
ras:  tesUimenta,  U. :  (Mercurius)  lumina  morte 
resignat,  I  e.  the  eyes  (of  the  dead),y. —  To  give 


baek,  ghe  tm,  rmgn*  omota,  H. :  (Fortma)  i 
dedit,  H.— F  i  g.,  to  amwl^  ameel,  destroy  :  taboltp 
rum  fidem.^^0  disolom,  reveal:  fata,  O. 

resUld,  Ol,  — ,  ire,  to  leap  back,  sprinff  hadt: 
In  geiidos  lactls,  0. :  ad  mantpulos  yelifeea,  U— 
To  spring  back,  rebamui,  recoil,  retreat :  ferii  on 
sarissft.  Non  aecns  haec  reailit,  quam,  etc^  O.: 
In  spatium  resilire  nanus  breve  vidit,  to  eontraet, 
O. — Fig.,  to  recoil,  be  thrown  of:  ubi  seopulom 
offendis  eiasmodi  at  ab  lioc  erimen  reaiUre  rideaa 

re-si]nii8»  a^.,  turned  up,  snv6 .-  nares,  O. 

reaiiiatii%  a€H,  [resina,  resin],  covered  with 
resin :  inventus,  u  e.  toith  smooth  skin,  In. 

reiipio,  — ,  — ,  ere  [re-+sapio],  to  have  a  /a- 
vor  of, snuMck of. '—Fig. I  pairiam. 

resipiaoo,  M  or  ul  (resiplsset,  G.),  — ,  ere,  mcH 
[resipio],  to  recover  M«  smsei,  come  to,  revive,  re- 
cover:  Kesipisoo,  T.:  resipisoe,  quaeso:  quoni  te 
intellego  Resipisse,  have  come  to  your  senves,  T. : 
ut  tune  saltern  resipisoerent^  L. 

realBtenOi  ntis,  adj.  [P.  of  resisto],  endstrv^ 
firm :  ad  calamitates  perferendas,  Gs. 

re  -  fllBto,  BtitI, — k  ere,  to  stand  back,  remain 
standing,  stand  still,  halt,  stop,  stay,  stay  behind,  re- 
main, continue:  Resiste !  Salt  /  T. :  ad  haec  revo- 
caniis  verbis  resistit,  0. :  resUtere  Roman!,  Urn* 
quam  caelesti  voce  iussi,  L. :  ibi,  Ga. :  in  regna 
Gd. :  nihil  est  ubi  laps!  resistamua,  make  a  stand 
again:  pugnandi  causft,  Gs.:  nee  ante  restitit, 
quam,  etc.,  L. :  cemes  saepe  resistere  eqnoa,  O. — 
F  i  g.,  to  pause,  slop,  stay:  nee  resistet  (vita)  extra 
forls:  in  hoc, pause  here:  Ad  thalami  olausas  fo- 
rls,  0. :  media  in  voce,  y. — In  war,  to  withstand, 
oppose,  resist,  make  opposition :  resistere  neque  de- 
precari,  Gs. :  aegre,  Cs. :  caeco  Marte,  y. :  ibi,  S. : 
resistendi  occasio,  Gu. :  eidem  ratione  qui  pridie 
ab  nostris  resistitur,  Gs. :  cum  legiones  bostibus 
resisterent,  Gs. :  signa  inferentibus,  Gs. :  ei  in  acte, 
N. —  To  resist,  oppose,  reply,  contend  against :  resti- 
tit et  pervicit  Gato :  resistentibus  collegia,  & :  vi 
contra  vim,  L. :  com  a  Gottft  acriter  reaisteretnr, 
Gs. :  vix  deorum  opibus,  qain  obruatar  Bomana 
res,  resisti  posse,  L. :  eonsilia,  qaibua  iUi  tribuno 
pro  re  p.  rcstiiissem :  defensioni,  i.  e.  r^y  :  fao- 
tioni  inimicorum,  S.:  sceleri,  0.:  omnibus  his 
(nententiis)  resistitur,  Gs. :  cui  nee  virtute  ressCi 
potest,  0. :  ne  pestis  removeretur:  domoa  potnit 
resistere  tanto  Indeieota  malo,  O. :  vis  tribunida 
libidioi  restitit  oonsulari.  —  Fig.,  to  stand  vqt 
<Mgain,  rise  again :  post  ex  fluvio  fortuna  resistet^ 
Enn.  ap.  G. 

re-Bolvo,  sotvl,  solQtus,  ere,  to  untie,  unf oaten, 
unbind,  loose,  loosen,  release,  open:  equos,  unyoke, 
0. :  fila,  separate,  0. :  oras,  cast  loose,  L. :  resoluta 
catenis  Incedit  virgo,  L  e.  release,  0. :  litteraa,  L : 
iugulum  mucrona,  0. :  faucSs  haec  in  verba,  0. : 

Digitized  by  V^OOQIC 


resonsbllii 


739 


TMpiro 


f atis  orft«  Y . :  dolofl  tecti  ambageflqiie  (Labjrinthi), 
L  e.  expl4im,  V. :  tiivem,  fiuli,  0. :  VeDus  tenebras 
KsoWit,  v. :  Zephyro  ae  glaeba  reaolnt,  i$  m/2- 
en§dj  v.—  7b  rdaOj  ufmerve,  msnfate,  mi/ediU: 
(Cerberus)  iomania  terga  reaoWit  Fusos  bQmi, 
atr«iched  out^  Y. :  utrumque  (ooncnbitus),  O. :  oor- 
poa  (somnoX  0. :  reeolatis  membris,  Gu. — Fig.,  to 
Met  frMy  rHeaae:  Teqoe  piaoala  nalla  resolvenl, 
H. — 7b  do  away,  oaned^  mak^  void,  dimd  :  litem 
quod  lite  resolvit,  H.:  Invitat  genialla  biemps 
curaeqae  resoUit^  Y. :  iara  (pudorie),  Y. 
-  reaonabiliB»  e,  a^.  [resono],  rmotmimg: 
Echo,  0. 

.  re-aono,  &vl,  — ,  ftre,  to  sound  again^  re$ovnd^ 
ring,  re-echo :  in  70cibus  .  ,  .  quiddam  resonat  ur- 
banius :  theatrum  natura  ita  resonans,  ut,  etc. : 
Umbrae  cum  resonareot  trlste,  H. :  resonabat  Te- 
lorum  custos  (i.  e.  pharetra),  0. :  at  soIeDt  pleui 
resonare  camini,  roar,  0. :  undtque  magno  domus 
strepitu,  H. :  apectacula  plausu,  0. :  reaonaut  avi- 
bua  virgulta  canoriSf  Y. :  testado  aeptem  nerriSi 
H.:  qui  (corn us)  ad  nenroa  reaonant  in  cantibua: 
Suave  locus  voci  reaonat  oonvlusus,  dchoe»  to  the 
WActy  H. :  gloria  virtuti  reaonat  tamquam  imago, 
antmen  like  an  echo, — 7b  cauMe  to  resound:  lu- 
oca  cantUyY.:  (son us)  in  fidibus  teatudine  reso- 
natur,  an  echo  is  produced,  —  7b  repeat^  re-echo, 
retound  with:  Litoraque  alcyonen  resonant,  Y.: 
Fonnosam  resonarc  dooea  Amaryllida  silvas,  Y. 

resonufli  aefj.  [re-+SON-]f  reBoundwg,  rs-eeho- 
ing:  Tooes,  0. 

re-florbeov  — ,  — ,  «re^  to  mtek  back,  maeMow 
again:  fluctOs,  0.:  pontus  reaorbens  Saxa,Y.: 
mare  aocrescere  aut  reaorberi,  Ta. :  Te  in  bellum 
rc8ort)ens  Unda,  H. 

respeoto,  — ,  — ,  ftre,/r«y.  [respicio],  to  look 
back,  took  round^gau  about:  Quid  respectas?  ni- 
hil pericli  est,  T. :  rcspectantes  hostium  antesig- 
nanoa  vidit,  L. :  reiecti  respectant  terga  tegentes, 
i.  e.  faU  back,  Y.  —  7b  ^  the  look,  gate  at,  look 
upon:  ad  tribunal,  L. :  arcem,  L. :  alius  alium,Ta. 
— Fig.,  to  look  back  for,  await,  expect:  par  ab  iis 
munus.  —  7b  look  back,  have  an  eye  to,  regard, 
care  for  :  haeo  ita  praeterearaus,  ut  Umen  intuen- 
tes  et  rcspectantes  relinquamua :  meum  amorem, 
Ct. :  pios,  Y. 

1.  respectas,  P.  of  respicio. 

2.  respeotuSk  fia,m.  [re-+SPEG-],  a  looking 
back,  looking  about :  f ugientibus  miaerabilem  re- 
spectum  incendiorum  fore,  the  view  behind  them : 
sine  respectu  puguabant,  L. — A  refuge,  retreat, 
retort,  aeglum:  ex  acie  respectura  habere:  ad 
Ronianos,  L. :  omnium  rerum  praetcrquam  ricto- 
riae,  L.  —  Fig.,  respect,  regard,  consideration:  re- 
apectum  ad  senatum  habere:  equitum,  L. :  re- 
apcctit  rerum  priTatarum  vicit,  bg  attention  to 


private  interests,  L. :  aine  respectu  maiestatia,  L. : 
Respectu  mei,/ar  my  sake,  0. :  fabulae,  Pb. 

respergo,  si,  sus,  ere  [re-  +spargo],  to  sprinhU 
over,  besprinkle,  bestrew:  cum  praetoris  oculoa 
remi  respergerent :  manQs  sanguine :  multos  cruo* 
re,  L. :  se  sanguine  nefando,  L. :  Quidquid  f uerat 
mortale  aquls,  O. :  pelagus  respergit,  Att  ap.  0. 
— 7b  besprinkle,  defile :  servili  probro  reeperaua 
eat,Ta. 

respexsio,  Onia,/.  [re- + SPARC-],  a  sprink- 
ling  over,  besprinkling  :  pigmentorum :  BumptUOBS 
(of  the  funeral  pile). 

respersas,  P.  of  respergo. 

respicio^  spSxI,  spectns,  ere  [  re-+*8pecio  1,  to 
look  back,  look  behind,  look  about,  see  behind,  took 
back  tfpon,  gate  eU,  look  for :  longe  retro :  respi* 
cere  vetiUia,  L. :  inproYiao  ad  cum,  T. :  patriae  ad 
oraa,  0. :  tanta  militum  virtua  f uit,  ut  paene  ne 
reapiceret  quidem  quisquaro,  Gs. :  Respiciunt  atram 
in  nimbo  volitare  faTiUam,  see  behind  tJum,  Y. : 
modo  Proapioit  occasOs,  interdum  respicit  ortHa, 
0. :  proxima  aigna,  Gs. :  Italiae  litora,  L. :  amia- 
aam  (Greiiaam)  reapexi,  looked  back  for,  Y. :  ver^ 
aaa  ad  litora  puppls,  Y. :  medio  cum  Sol  orbe 
Tantum  reapiceret,  quantum,  etc.,  L  e.  had  already 
passed,  O. — F  i  s.,  to  look,  have  regard,  turn  attend 
tion,  r^and,  look  to,  contemplate:  ad  bunc  summa 
imperi  respiciebat,  L  e.  was  centred  in  him,  Gs. : 
maiorea  tuoa  reapice:  aubsidia,  quae  respicerent 
in  re  trepidA,  etc.,  might  look  to,  L. :  exemplar 
Titae  morumque,  have  in  mind,  H.  —  7b  loot  at 
asaiously,  have  a  care  for,  regard,  be  mindful  of, 
consider,  retpeet :  nisi  quia  nos  deus  respexerit : 
Sive  neglectum  genua  et  nepotea  Respicia,  auctor, 
H. :  Reepiciena  ad  opem  ferendam  (an  epithet  of 
Fortuna) :  roiseros  aratores :  non  Pjlium  Nestora 
respicis,  H. :  Quantum  quisque  ferat  respicieiidus 
erit,  0, :  aalutem  cum  meam  turn  meorum :  neque 
te  respicis,  spare  yourself,  T. :  si  quid  pietas  auti- 
qua  labored  Reapicit  humanoa,  Y. 

resi^smeii,  inia,  n.  [reapiro],  the  windpipe,  O. 

resinratlS,  onis,  /.  [respiro],  a  breathing  out, 
breathing,  respiration:  rcspirationem  requirere: 
aquarum,  exhalation.  —  F  i  g.,  a  breathing,  taking 
bi-eaih,  rest,  intermission,  pause :  sine  respiratione 
pugnabant,  L. :  morae  respirationesque  delectant 

(respiratus,  lis),  m.  [respiro],  an  ijihalation, 
in^ration :  qui  (pulmones)  in  respiratu  dilatant 

re-spiro,  ftvl,  atus,  ftre,  to  blow  back,  breathe 
back,  breathe  out,  exliale:  ex  eS  pars  redditur  re- 
spirando. —  7b  take  bretUh,  breathe,  renire :  pro- 

?ius  fore  eos  ad  respirandum :  Clin.  0  Glitopho^ 
imeo.  Clit.  respira,  T.:  ter  deciens,Iu. — ^Flg., 
to  fetch  breath,  I'ccover  breath,  recover,  revive,  be 
relieved,  be  refreshed:  (improbitas)  numquam  sinlt 
eum  respirare :  si  arnus  positis  ciritas  respiraTedt: 


780 


respiravi,  liberatus  sum :  neo  respinre  potestas, 
y. :  ita  resplratom,  mittique  legationes,  ooeptae, 
L.:  ab  eorum  mixtis  precibus  m'misque,  L. — To 
abate,  diminish,  cease,  paute :  oppugnatio  respira- 
vit:  respirasset  cupiditas. 

re-splendeOb  — *,  — ,  ere,  to  shins  hack,gliiier^ 
be  respfendetit :  resplendent  f ragmina  hareuft,  V. 

re-spondeo^  epondl,  spdnaus,  dre,  to  answer, 
^^y^  respond,  make  answer:  in  reapondendo  ex- 
posttil^  etc. :  non  inbamaniter :  ille  appelUtua  ro- 
sponditi  Cfl. :  par  pari  ut  respondeaa,  give  tit  for 
tat,  T. :  paria  paribus :  antiquissimae  cuique  (epi. 
stulae)  primum  respondebo :  ad  ea,  quae  quaesita 
erant :  adversus  ntrosque,  L. :  quin  respondes,  ve- 
tuerimne  te,  etc.,  L. :  milii  quia  esset :  cum  dixis- 
set,  Quid  agis,  Grani  ?  respoiidit,  Iromo  yero,  etc. : 
tibi  pauca :  Accipe,  quid  contra  iuvenis  responde- 
nt, H. :  Quid  nunc  renunciem  abs  te  responsum  ? 
T. :  (haec)  quam  brevia  responsu. — To  give  an 
opinion,  give  advice,  decide,  answer:  falsum  de 
iure :  te  ad  ius  respondendum  dare :  civica  iura, 
H. :  quae  oonsuluntur,  miniroo  periculo  re^pon- 
dentur,  etc. :  cum  ex  prodigtis  haruspices  respon- 
dissent,  S. :  deliberantibus  Pythia  respondit,  ut 
rooenibus  ligneis  se  munirent,  advised,  N.  —  To 
answer  to  one*s  name,  answer,  attend,  appear :  ad 
nomina,  L. :  vadato,  H. :  Verrem  alterS  actione 
responsurum  non  esse:  nemo  Epaminoodam  re- 
responsurum  putabat,N. :  ad  tempus.  —  Fig.,  to 
answer,  reply,  re-ec1io,  resound:  saza  roci  respon- 
dent: respondent  flebile  ripae,  0. — To  answer,  be 
equal  to,  be  a  match  for,  mifflee  to  meet:  iirit>es  co- 
lon iarum  respondebunt  Catilinae  tumulis  silve- 
stribus. — To  answer,  correspond,  accord,  agree  :  ut 
omnia  omnibus  paribus  paria  respondeant:  re- 
spondent  extrema  primis :  illam  artem  (sc  rheto- 
ricam)  quasi  ex  altera  parte  respondere  dialecticae, 
\.^.  is  the  counterpart  of:  Contra  elata  mari  re- 
spondet  Gnosia  tellus,  i.  e.  lies  ojoposUe,  V. :  ita 
erudiri,  ut  patri  respondeat,  resemble :  ut  nostra  in 
amicos  benevolentia  illorum  erga  vos  benevolen- 
tiae  respondeat :  seges  votis,  V. :  arma  Caesaris 
non  responsura  lacertis,  H. :  officio,  to  9vffioe  for, 
H. :  Non  mihi  respondent  veteres  in  carmina 
vires,  0. :  amori  amore  respondere,  L  e.  return : 
provide,  ut  sit,  unde  par  pari  respondeatur,  i.  c 
that  there  be  enough  to  meet  the  demand:  ad  spem 
eventus  respondit,  L. 

xespODaib,  Onis,/.  [respondeo],  an  answer,  re- 
ply, refutation:  alio  responsionem  suam  deriva- 
vit :  sibi  ipsi  responsio,  to  one^s  own  argument, 

rdsponsitS,  — ,  — ,  are,  freq.  [  response],  to 
give  professional  advice,  answer  professionally, 

respdnao^  — ,  — ,  &re,/r<y,  [respondeo],  to  re- 
turn, answer,  re  •  echo  :  exoritur  clamor,  npaeque 
Besponsant  circa,  re-echo,Y.  —  Fig.,  to  answer, 
agree :  Ne  gallina  malum  responset  dura  palato, 


H. — To  answer,  withstand,  resisi,  defgz  capufiiu* 
bus,  H. :  animus  oeuis  opimis,  H. 

reapdnsimi,  l,  n.  [/*.  n.  of  respondeo],  an  an- 
swer, reply,  response:  exspectabat  suis  posUiktis 
responsa,  Ca. :  haec  ex  illius  ad  aostra  respaosa 
responsia  inteliegentnr:  sino  responso  legates  di- 
misit,  L. :  tantis  de  rebus  responsum  dedista :  q«o 
minus  responsum  equitibiis  redderetar:  eadem 
ferunt  responsa,  €s. :  scire  qtme  reaponaa  refent 
a  Pompelo,  brings^  petere,  H.  — A  pro/assumsl 
answer,  o/wmom,  adoiee,  response^  orade :  cum  n- 
spoDSumque  ab  eo  (Orasso)  verum  abstulisset: 
haruspicum  responsa :  In  dubiis  responsa  peUint, 
v.:  responsa  vatis  aguntur,  0.:  l^gatus  a  Del- 
phis  rediit,  responsumque  ex  scripto  redtavit,  L. : 
Apollinis,  T. 

rempoDmoMf  P.  of  respondeo. 

ros  pnblioa,  see  res. 

re-«pao»  ul,  ere,  to  spit  back,  dtschatge  by  spit- 
ting, cast  out, cast  off,  fjeid,expd:  gustatus, id, quod 
valde  dulce  est,  respuit:  quas  natura  respuerit: 
invisum  cadaver  (humus),  0. — F  i  g.,  to  r^ecL,  re- 
pel, refuse,  tpum,  dislike,  disapprove:  quis  te  torn 
audiret  illorum?  respuercnt  aures:  id  quod  om- 
nium mentes  aspementur  ac  respoant:  haec  aeUs 
omne  quod  fieri  non  potest  respuit :  coDdidonem, 
Cs. :  Caesaris  interdicta  respuuntur,  are  spumed: 
in  animis  hominnm  respui,  L. :  oonsolationem. 

re-stagno»  — ,  — ,  Sre,  to  run  over,  overflow: 
paludes  restagnantes,  L. :  restagnantis  maris  onda, 
0. :  late  is  locus  restagnat,  is  oversowed,  Os. 

restanro^  &re,  to  restore,  repair:  theatrum,  Ta.: 
Aedem  Veneris,  Ta. 

restlotda,  ae,/.  dim.  [restis],  a  cord,  line. 

restinotio^  onis,/.  [re-+STIG-],  a  quenching: 
sitis. 

re-stingaOk  nxl,  nctus,  ere,  to  put  out,  guenek, 
extinguis/i:  ad  restinguendum  ooncurrere,  to  a- 
tinguish  the  flames,  Cs. :  aquam  ad  restinguendum 
ferre,  L. :  ignem :  moenibus  subiectos  ignis :  flam- 
mam  orientem,  L. :  incendium,  S.  —  To  queuA, 
dake,  assuage,  allay ^  mitigate,  counteract:  sitim: 
aquae  sitim  rivo,  Y.:  ardentis  Falerni  PoeoU 
lymplia,  H. — F  i  g.,  to  extinguish,  exterminate,  de- 
stroy: haec  verba  una  falsa  lacrimula  Restin- 
guet,  T. :  animos  hominum  sensQsque  morte  re- 
stingui :  bellum  restinctum :  parte  animi,  in  qui 
irarum  exsisUt  ardor,  restincta,  appeased  -  libena- 
tls  recuperandae  studia :  sermunculura  omnem. 

restipulatid,  Onis,/.  [restipulor],  a  eownter- 
engagement,  connter-obligaiton :  nova. 

ra-stlpulor,  — ,  aii,  dep.^  to  stipulate  m  return, 
exact  a  reciprocal  promise, 

restis,  is,  ace.  restim  (rarely  em,  lu.),  obL  reste, 
/.  [CART-],  a  rope,  cord:  desoendunt  atatnae  re- 
Digitized  by  VjOOQIC 


rMUto 


7ai 


Btemque  seqaoDtiir,  In. :  restim  duotans  salCabis 
(in  a  chain-danceX  T. :  per  manOs  reste  datft,  L. 
— P  r  o  V. :  Ad  restim  rea  rediit,  /  am  driven  to  the 
Tope,  I  e  miff  hi  at  well  hang  mytelf,  T. 

rectitOk  — ,  — y  iae^Jre^,  [resto],  io  doff  behind. 
loiier^  tarry^  hold  back,  remst:  ubi  i-eetitaret,  mor- 
tem denuntiantes,  on  the  tpot^  L. :  prope  restitan* 
tea  (ooDsales)  in  oontionem  peitraxeniDl,  iUmoet 
againait  their  wiU^  L. 

restitod^  tts,  fitaa,  ero  [re-+8tatuo].  to  $et  up 
again^  replaee,  restore,  recotistruety  rebuild,  revive, 
retteie,  re/ormy  rearrange:  Forts  eflFmctaa^  T. :  ut 
Hiner?a,  quam  turbo  deiecerat,  restituerctur :  ar» 
borero,  V. :  vlcos,  qnos  incenderant,  Gs. :  fontls  et 
Fluroina,  O. :  ordioes,  S. :  aciem,  L. :  exstinctos, 
raiee  the  dead,  O. — To  give  back,  deliver  up,  return, 
restore,  replace,  make  reUitutum  of:  f raudata,  Gs. : 
sospites  omols  Romam  ad  propinqiios,  L. :  queni 
a  me  aocepisti  locum,  T. :  virgiiuMu  suis,  T. :  bona 
iifl,  Gs. :  agrnm  Veientibus,  L. :  Pompeius  oivitati 
restitutus:  captum  Tietori,  L.:  Gaesaris  imperio 
restituendus  erat,  0. — Fig.,  to  restore,  revive,  re- 
new,  reform,  rqMtr,  remedy:  Uitus  homo  nobis 
eunctando  restituit  rem,  £nn.  ap.  G. :  maxime,  Gui 
res  eunctando  restituenda  foret,  O. :  res  perditas, 
L. :  reteres  olienteias,  Gs. :  veterem  tuam  pruden* 
ttam :  tribusiciam  intercesidonera  armi^,  Gs. :  suo- 
mm  a  pudore  maritimae  ignominiae  restitutl 
animi,  recovered,  L.— 7b  bring  back,  restore,  recall, 
reinstate  :  Lidnium  de  alejl  oondemnatum :  iusta 
causa  restituendi  mei :  damnatos  in  integrum,  Gs. : 
tribunoa  plebis  in  suaro  dignitatem,  Gs. :  restitu- 
tus in  patrtam  (Gamiilus)  secum  patriam  ipsam 
restituit,  L. :  (eos)  ntrsum  in  gratiam,  reconcile, 
T. :  fratrem  in  antiquum  locum  gratiae,  Gs. :  vos 
in  amicitiam  noetram,  L.:  Yeteri  patientiae  (Bri- 
tanniam),  Ta. :  Bomanis  9e,join  the  Romans  again, 
Ia.  :  Bacchus  pecqMse  fatentem  Restituit,  i.  e^par- 
doned,  O. — lb  restore,  re-establish,  re-enact:  leg^: 
restituit  his  animoe  parra  una  res,  L. — To  reverse, 
revoke,  undo,  make  void,  make  good  again,  repair : 
alia  iudicia  Lilybaei,  alia  Agrigenti  resdtuta  sunt, 
i.  e.  eancelUd:  praedpita  raptim  oonsilia  in  inte- 
grum, L. :  ut,  si  ego  eum  oondemnai-o,  tu  restituas: 
restitui  in  integrum  aequom  est,  T.  *—  7b  eompen- 
note  for,  make  good:  damna,  L. :  vim  restitui  fac- 
tam  iubet,  that  the  damage  bt  repaired. 

restitutld^  onis,/.  [reatituo],  a  restaraHon,  re- 
instatement, pardon:  damnatoram:  salus  reetitu< 
tinque,  a  reeaUing  from  exile. 

restitator,  5ris,  m.  [  restituo  ],  a  reslorer,  re- 
builder  :  templonim  omnium,  L.  —  Fig.:  salutis 
meae. 

restitntas,  P.  of  restituo. 

re-std,  stiti,  — ,  Are,  to  withstand,  resist,  oppose, 
stand  firm,  hold  out,  not  yield:  summit  vi,  L. :  Is 
mibi,  dum  resto,  guttura  Kupit,  0. :  lu  qua  re  nunc 


tarn  oonfidenter  restas,  oppose  me,  T. :  pauds  plu- 
res  rix  restatis,Ii. :  melioribus  restas,  are  opposing 
your  betters,  0. — 7b  be  left,  remain :  huius  generis 
reliquias  Restare  video,  T. :  cum  aequalibus,  qui 
paud  iam  admodom  restant :  unam  sibi  spem  ro- 
liquam  in  Etruscis  restare,  L. :  Omnis  composui 
. . .  ego  resto,  H. :  De  Yiginti  Restabam  solus,  0. : 
duae  restant  noctes  de  mense  secundo,  0. :  Dona 
flammis  restantia  Troiae,  saved  from,  Y. :  hoc 
etiam  restabat,  Ut,  etc.,  0. :  illud  etiam  restiterat, 
ut,  etc. :  restat,  ut  omnes  unum  velint :  nee  aliud 
restabat  quam  conrigere,  etc.,  L. :  restabat  verba 
referre,  O. :  quid  restat,  nisi  porro  ut  fiam  miser, 
T. :  placet  (robis>  sodos  sic  tractari,  quod  restat, 
ut,  etc.,  i.  e.for  the  future:  Ire  tamen  restat,  H. : 
Hoc  Latio  restare  canunt,  V. 

restriote,  ad».  [restrictusl  dosdy,  sparingly: 
f acere.  —  Fig.,  strtctly,  ezactiy,  preasdy :  cetera 
praefinio:  praedpere. 

restrlctiia,  o^'.  with  comp.  [P.  of  restringo], 
bound  fast,  dose,  ni^ardly,  stingy:  eosdem  restric- 
tos  f uisse :  ad  largiendum  ex  alieno  restrictior. 

(restringo),  — ,  ictus,  ere,  to  bind  back,  bind 
fast,  tighten:  Qui  lora  restrictis  lacertis  Sensit, 
H. :  restrictus  silici,  GL — ^F  i  g.,  to  restrain,  cfieckg 
animum,  Ta. 

re-sudo»  -*,  -*,  are,  to  sweat,  exude  (of  the 
ground),  Gu. 

resolto,  — ,  fttns,  S^,freq.  [resilio],  to  spring 
back,  rebound:  tela  galea  resultant,  V. — 7b  rever- 
berate, resound,  re-echo:  ubi  vocis  resultat  imago, 
y. :  colles  clamore  resultant,  ring,  V. 

re-somo,  sOmpsl,  sOmptus,  ere,  to  take  up 
again,  take  back,  resume:  positas  (tabellas),  0. : 
spedem  caelestem,  0. — ^F  i  g. :  pugnam,  renew,  Ta. : 
vires,  recover,  0. 

rempind,  — y  Stus,  ftre  [  resupinus  ],  to  bend 
back,  turnback:  puer  me  re8upinat,T. :  adsurgen- 
tem  regem  umbone,  throws  down,  L. :  resupinati 
Galli,  I  e.  prostrate,  lu. :  valvas,  to  break  down,  Pr. 

re-Bupinufl^  a^.,  bent  back,  thrown  back,  lying 
on  the  back,  facing  upward,  supine:  resupiuum 
in  caelo  contueri:  curru  haeret  resupinus  inani, 
V. :  cantabam  resupinus  amores,  0. :  tendo  resu- 
pinus habenas,  leaning  backward,  0. :  tulerat  gres- 
sus  resupina  per  urbem,  i.  e.  arrogantly,  0. 

re-surgo^  surrdxl,  surrSctus,  ere,  to  rise  o^otn, 
appear  again,  lift  oneself:  pugnat  resurgere  saepe, 
O. :  si  resurgat  centimanus  Gyas,  fl. :  herbae,  O. : 
Sexta  resurgebant  comua  lunae,  O. — ^Fig.,  to  rise 
again,  be  restored,  be  rebuilt,  revive:  res  Romi^na 
velut  resurgere  videatur,  L. :  fas  regna  resurgere 
Troiae,  V. :  Ter  si  resurgat  murus  aeneus,  H. 

re-susoito,  — ,  — ,  are,  to  revive,  renew:  vete« 
rem  iram, 0,  i     r^r^^t^ 

Digitized  by  VjOOQ  IC 


r«tarA«tto 


788 


retardatiS,  dnis,/.  [retardo],  a  ddaywg^  r*- 
bellum  tractam  ex  retardatione. 


re-tardo,  ftvf,  &tu8,  are,  to  ke^  back,  hinder^ 
delay^  detain^  impede,  retard:  (stellarum)  motfis 
retardantur :  equos  retardant  Flumina,  Y. :  tua  ne 
retardet  Aura  maritoSi  H. :  in  quo  cursa,  turn  re- 
tardando,  turn,  etc,  lagging  behind.  —  F  i  g.,  to  r0- 
tard,  repre»f  cheeky  keep  haeky  avert,  hifider:  ad 
qneni  (agnim)  fniendum:  impetOa  hostium  esse 
intellegunt  retardates :  celeritatem  persequendi : 
aniiDOS  testium:  auzilium:  me  a  scribendo. 

rete,  is,  abl.  e, gen.plur.  ium,  n.  [SER-],  a  net: 
noa  rete  acdpitrt  tenuitur,  T. :  araneolae  quasi 
rete  texunt :  retia  ferre,  0. :  retia  ponere  cerv^is, 
V. :  ducebam  ducentia  retia  piscis,  0.  —  P  r  o  v. ; 
Quae  nimis  apparent  retia,  vitat  avis,  0. — Fig.,  a 
toil,  enare:  tendls  retia  nota  tuihl,  Pr. 

retectufl,  P.  of  retego. 

re-tego,  tSxI,  tdctus,  ere,  to  uncover, hare,  open: 
tbecam  Duraroariam :  iugulum,  0. :  homo  retectus, 
i.  e.  stripped  of  his  shiM,  Y. :  ubi  Titan  radiis  re- 
texerit  orbem,  i.  e.  ehaU  reveal,  Y. :  retegente  diem 
Lucifero,  0.  —  F  i  g^  to  disclose,  discover,  reveal : 
domtls  scelus,  Y. :  arcanum  Consilium,  H. :  ttmidi 
oommenta  animi,  0. :  occulta  coniurationis,  Ta. 

re-tempto  (-tento),  — ,  — ,  ftre,  io  try  anew, 
attempt  again,  reattempt :  verba  intermlssa,  0. :  re- 
feroque  manOs  iterumque  retempto,  O. :  studium 
faUle,  0. :  Saepe  refringere  vestls,  O. 

re-tendo,  dl,  tus  or  sus,  ere,  to  r^ease  from 
tension,  utibend,  slacken,  relax :  lentos  ArcQs,  O. : 
arcus  retentus,  0. :  arcus  retensus,  Ph. 

retdntio,  Snis,/.  [re-+TA-],  a  keeping  back, 
holding  back,  holding  in:  aurigae:  retentione  uti, 
make  an  abatement  (in  paying). — Fig.,  a  yfithhotd- 
ing:  adsensionis. 

1.  retento,  — ,  — ,  fire,  freq.  [retineo],  to  hold 
baekfii-mly,  keep  back,  holdfast:  agmen,  L. :  ad- 
missos  equos,  0. — To  preserve,  maintain:  sensfls 
hominum,  C.  poet 

2.  re-tento^  see  retempto. 
retantufl,  P.  of  retendo  and  of  retineo. 
re-tezo,  xul,  xtus,  ere,  to  tenweave,  unravd: 

telam :  tela  retexta  dole,  O. :  Luna,  retexuit  or- 
bem, i.  e.  diminished  again,  0.  —  Fig.,  to  undo, 
cancel,  annul,  reverse :  nori  timores  retexunt  su- 
periora:  ilia  (dicta),  take  back:  oratioiiem,citor.- 
scriptorum  quaeque,  correct,  H. :  opus,  O.  —  7b 
weave  anew,  renew,  repeat^'^V  i  g. :  propevata  rete- 
zite  fata,  i.  e.  revive,  0. :  orbis  cursu,  Y. 

retiariiiB,  i,  m.  [rete],  a  gladiator  who  used  a 
net  to  entangle  his  adversary,  net-figJUer,  lu. 

retlcentla,  ae,/  [reticeo],  a  keeping  silent, 
tUence,  reticence:  retloentiae  poena,  i.  e.  for  fup- 
pretsing  the  truth, — I  n  r  h  e  t,  an  abrupt  pause. 


retlcad,  cut,  — ,  6re  [re-+taoeo],  to  be  sUemi, 
keep  sUenee :  nihil  subterf ugere  rettcendo :  noa 
placoit  retieere,  8. :  Ne  retioe,  ne  verere,  T. :  io- 
terroganti  senator!,  make  no  answer,  L. :  loquoiti, 
0.  —  With  aee.,  to  keep  silent,  keep  secret,  amcesl: 
nil  reticuit,  T. :  Yestrum  errorem :  quae  aadieral, 
S. :  Multa  linguae  reticenda  modestae,  O. 

retictlliilli,  I,  n.  dim.  [retel,  a  little  net,  net' 
work  bag,  reticule:  reticulum  ad  narls  sibi  admo- 
▼ebat :  panis,  H. :  Reticulo  pilae  f undaotar  apeito, 
the  balUnet,  racket,  O. 

retlBiotila,  Grum,  n.  [retineo],  a  hMfast,  band, 
tether,  halter,  halser, rwe,  cable:  valfda,  L :  parant 
lentae  retinacula  viti,  Y. :  mulae,  H.,  0. 

retinens.  entis,  adj.  [P.  of  retineo],  holdiag 
fast,  tenadmUy  observant:  libertatia :  sui  iuris,  0.; 
moris,  Ta. 

retineo,  tinul,  tentus,  ere  [re-+teneo],  to  kali 
back,  keep  back,  keep,  detain,  retain^  restrain  :  me, 
T. :  ooncilimn  dimittit,  Liscum  retinet,  Gs. :  in  loco 
milites,  Ob.  :  venit  id  tempus,  ut  retinendna  esset, 
nutsi  be  kept  (to  dinner) :  biduum  tempestate  re- 
tentus, detained,  Os. :  nisi  iam  profeoti  sunt,  icti- 
nebis  homines :  euntem,  0. :  oonsulem,  L. :  naves 
pro  bonis  Tarquiniomm  ab  Aristodemo  letentae 
sunt,  i.  e.  <u  securitgf  L. :  mantis  ab  ore,  O.  —  To 
hold  fast,  keep  possession  of,  retain,  keep:  arcoin 
manu :  retenta  utrftque  nave,  Cs. :  mansuetudine 
provinoiam :  oppidum,  Ob.^-F  i  g.,  to  hold  in  cheek, 
keep  within bounds,restrain,chedle,rtpress:  Padore 
liberoe,  I  e.  control,  T. :  cursum  in  sua  potestate: 
Oaudia,  0. :  verba  dolore,  O. :  quos  natura  retane^ 
re  in  officio  non  potuisset:  si  ab  bostibns  meta 
retenti  sumus,  L. :  lingua  retenta  metu,  O. :  aegre 
sunt  retenti,  quin  oppidum  inrumperent,  CSs. — To 
hold  fast,  l^ep,  retain:  amioos  obBenrantia :  gra^ 
vitatem :  ferociam  animi  in  toUu,  S.  :  proelioram 
memoriam,  Gs.:  Nee  retinent  patulae  oommiasa 
fideliter  aures,  H.  —  To  keep,  preserve,  mainimim, 
uphold:  retinere  in  vit&:  int^ram  causam :  saam 
ius :  pristinam  virtutem,  Gs. :  caritatem  in  pasto- 
res :  de  finiboa  retentae  defensaeque  sententiae : 
vehementer  id  retinebatur,  ne,  etc.,iMM  insisted  on. 
— >7b  occupy,  engross,  fix  the  attention  of:  atudiom 
in  legendo  erectum  retineCur:  animos  hominoH 
in  legendo:  Ore  suo  Toluori^  vagaa,  O. 

re-ttimlOi  — ,  — ,  ire,  to  ri^  again,  resosmd: 
in  vocibus  oratoram  retinnit  quiddam. 

re-tono^  — ,  — ,  are,  to  thunder  back,  reootmd: 
fremitu  ioca  relonent,  Ct 

re-torqneo,  si,  tus,  ere,  to  twist  back,  turn 
back,  throw  back:  caput  in  sua  terga  (anguis), 0.: 
ora  ad  os  Phoebi,  O. :  qculos  ad  urbem :  tetgo 
braochia,  H. :  manibus  retortis,  H. :  pantherae  tei^ 
ga,  to  throw  around,  Y. :  retoitis  Litore  violenter 
undis,  thrown  ha^fe,  H. :  missiUa  in  hocitein,  Cu. :  rt- 

Digitized  by  Vj009 


retonl4iis 


788 


wvfho 


torqueri  agroen  ad  dextram  oonspezerunt,  wheeUd 
baek^  O.— F  i  g.,  to  ehang^j  alter :  mentem,  Y . 

re*tonidiiB,  adj,j  pardted^  dried  19),  withered: 
mus,  i.  e.  old^  Ph. 

retortna,  P.  of  retorqueo. 

retractatio,  Onis,/.  [retracto],  a  refueai^  ob- 
jection :  sine  ull&  i-etractatione. 

(retraotatna),  acH,  [P.  of  retrmcto],  revietd^ 
correded^-^uXj  wmp, :  awrayfta  retmetatius. 

re-traoto  (-treoto)«  i?I,  atus,  ftre  [retrabo],  to 
hatutte  againy  take  in  hand  again^  undertake  anew: 
arma,  L. :  ferrum,  V. :  volnera  cruda,  i.  e.  touehee 
anew  the  unheded  eoree,  0.  —  F  i  g.,  to  emmder,  ex- 
amine again^  review^  reviee:  omniaf  quae  ad  cultum 
deorom  pertinereot :  Fata  domfiis,  0. :  augemus 
dolorem  retractando :  desiieU  verba,  O.:  Ceae 
muDera  noiiae,  H. :  poBtera  die  retractatur,  the 
negotiatifm  ie  renewed^  Ta.  —  To  withdraw^  draw 
baeky  re/ueey  deeUne,  be  reluctant  :  sive  retractabis 
aive  proberavis:  Icilitfm  retractantem  adripl  iubet, 
L. :  quid  retractas  ?  Y. :  nihil  est  quod  dicta  re- 
tractent,  have  no  reason  for  revoking^  Y. 

retraotnsi  adj.  with  eomp,  {F,  of  retraho], 
drawn  back^  withdrawn,  remote^  metant :  in  intimo 
sinu,  L. :  retractior  a  mari  murus,  L. 

re-traho,  trftzi;  tractus,  ere,  to  draw  back,  with- 
draw, call  back  :  me  proficlscentem  :  revocandum 
univerais  retrahenduinqae  ( Flaminiutn )  censue* 
rant,  L. :  manum :  quo  fata  trahunt  retrahuntque, 
v.:  aliqnid  ( pecuniae ), tot<AAo/(f, L. :  cum  se  re- 
traxit, ne  pyxidem  traderet,  refused:  ne  te  retra- 
has,  H. :  ae  ab  ictn,  O. — Of  fugitives,  to  drag  back, 
bring  back:  retrahi  (Dumnorigem)  imperat,  Gs. : 
ne  deprehensui  a  custodibus  retraheretur,  L. :  ut 
retractufl,  non  reyersus,  Tlderetur :  ex  f  ngft,  S. :  ad 
me  illud  fugitivom  argentum,  T. :  ad  eoedem  cm- 
ciatito  retrahi,  Ta.— Fl  g.,  to  draw  back^  withdraw, 
remove,  divert,  turn:  poetam  Retrahere  ab  studio, 
T. :  Thebas  ab  interitu,  N. :  genus  eiusmodi  calum- 
niae  retrahetur  in  odium  iudicis,  le.  reeulte  in: 
imaginem  noctumae  quietia  ad  spem,  i.  e.  interpret 
pervereelif,  Ta. —  To  bring  to  light  again,  make 
inown  again :  oblitterata  aerarii  nomina,  ta, 

retrecto,  see  retracto. 

re-tribad,  ul,  iitus,  ere,  to  give  back,  return, 
rettore,  repay:  pecuniam  aoceptam  populo,  L.: 
illis  fructuro  quern  meruenint,  render, 

retro^  adv. — Of  moti^,  backward,  back,  to  the 
rear :  vestigia  sequor,  YT:  ora  Flectit,  0. :  inhibita 
nave,  L. :  f ugam  retro  spectante  milite,  L. :  fugit, 
H. :  nieretrix  retro  Periura  cedit,  H. :  properare, 
O. — Of  rest,  behind^  on  the  back  eide,  in  the  rear: 
uUimis  conclave  in  aedibus,  T. :  quid  retro  atque 
a  tergo  fieret,ne  laboraret:  retro  Marsigni,  etc, 
Ta.  —  F  i  g.,  in  time,  back,  in  time  back,  in  poet 
timee,  before,  formerly:  ddnceps  retro  usque  ad 


Romnlum :  Quodcumque  retro  est,  m  poet,  H. — In 
thought,  back,  behind,  in  return,  on  the  contrary, 
on  the  eiher  hand,  vice  verea :  ut  omnia,  quae  sine 
e&  (honestate)  sint,  longe  retro  ponenda  censeat : 
vide  rursus  retro:  omnia  fatis  In  peiua  ruere,  ao 
retro  sublapsa  referri,  i.  e.  againet  one'e  vneh,  Y. 

retro-oedd  or  retro  oedo,  — ,  — ,  ere,  to  go 
back,  retire,  recede:  eos  retro  cedentes  recipiebant, 
L. :  retrocedendo  producere  incantoe,  Cu. 

retroraum  (C,  H.)  or  retroraaa  (Y.),  adv, 
[  retroversus  ],  beusk,  backward,  beJiind:  vestigia 
nulla  retrorsum,  H. :  mutata  te  ferat  aura,  H. : 
relegens  errata  retrorsus  Litora,  Y. — ^F  i  g.,  t»»  re- 
turn,  in  reversed  order:  oritnr  ex  adre  aether; 
deinde  retrorsum,  etc 

retro*venraa  ( •vonraa),  adj,  turned  back: 
Ipse  retroversus  protulit  oia,  0. :  sententia  vobia 
Yorsa  retro,  reversed,  Y. 

retruano,  ae^'.  [P.  of  re-trudo],  eoneealed,  hid- 
den, deep:  simulacra  deorum :  haec in  pbiIoaophi&. 

re-tnndo,  rettudT  or  retudi,  tOsus  or  tflnsus, 
ere,  to  beat  back,  blunt,  dull:  ferrum :  in  Massa- 
getas  ferrum,  H. :  gladios  in  rem  p.  destrictos : 
coniurationis  tela.  —  Fig.,  to  bhtnt,  dull,  deaden, 
weaken,  restrain^  cheek,  repress:  (oensori  stili ) 
mncronem :  animnm,  T. :  impetum  emmpentium, 
L. :  Aetolorum  lhiguas,«»2Mi«0,  L. :  superbiam.  Ph. 

retiuraa  or  retunana,  at^.  [P.  of  retundo], 
blunted,  bhint,  dull:  fermm,  Y. :  Tela,  O.— F  i  g. : 
ingenia. 

rena,  a^.  [res],  eoneemed  in  a  thing,  party  to 
an  odfon:  reos  appello  omuls,  quorum  de  re  di- 
sceptatur.  —  Accused,  arraigned,  defendant,  pros- 
ecuted, under  charges:  Hilone  reo  ad  populum, 
accusante  P.  Clodio :  cum  a  me  reus  factus  sit, 
was  prosecuted:  ne  quis  istis  les^bus  reus  fiat:  rei 
ad  populum  cireumeunt  sordidati,  when  under 
charges  before  the  tribal  eomitia,  L.:  ut  socrus 
adulescentis  rea  ne  fiat :  tota  rea  dtaretur  Etru- 
ria:  de  vi :  ob  eandem  cansam  et  eodem  crimine: 
Nunc  reus  infelix  absens  agor,  O. — ^As  subst.  m., 
the  defendant,  accused,  prisoner :  innocentem  rcura 
condemnatum  audiebant:  aliter  condemnari  reus 
non  potest— A»uiid^  answerable,  responaMe:  ut 
suae  quisque  partis  tntandae  reus  sit,  L:  voti 
reus,  when  bound  by  my  vow,  i.  e.  when  my  prayer 
is  granted,  Y. :  fortunae,  to  be  blamed  for,  L. :  Quid 
fiet  sonti,  cum  rea  laudis  agar  ?  L  e.  Uwugh  deserv- 
ing praise  am  accused,  0. 

re-valeaoo,  lul,  ere,  to  grow  wdl  again,  recover : 
Laodicea  (tremore  terrae  prolapsa)  revaluit,  re- 
gained its  condition,  Ta. :  ut  diplomata  revalesce- 
rent,  might  become  valid  again,  Ta. 

re-vabOb  vSxl,  vSotus,  ere,  to  carry  back,  bring 
back,  convey  baek:  Segestam  Carthagine  revecta: 
praedam  inde,  L. :  telg.jf^J^i^^:  domum  te, 


reT0ll6 


784 


H. :  revebl  ad  proelitim,  return^  L. :  eqao  dtato 
ad  urbem  revectus,  riding^  L. :  Hac  ego  sam  cap- 
tis  macte  revectus  equis,  O.  —  Fig.:  ad  paulo 
eupcriorem  aetitem  revecti  BxxmM^^have  gone  back, 

re- velld,  velll,  volsus  or  vulsus,  ere^  to  pluck 
atoay^  pull  away^  tear  oitt,  tear  off:  crucem  quae 
fixa  est  ad  portum :  equi  de  fronte  revolsns  amor, 
V. :  titulum  de  fronte,  O. :  caput  a  cervice,  V. ; 
partem  e  monte,  0. :  a  me  morte  revelH,  to  be  torn 
away^  0. :  scuta  manibus,  wrtet^  Cs. :  sudem  oasei 
0. :  herbas  radice,  foith  the  root^  0. :  tabulam : 
ianua,  qua  revolsft^  pateret  proviDcia :  stipitee  re- 
Tincti,  nc  revelli  possent,  Os. :  proximoe  agri  ter- 
rolnoSf  tear  away^  H. :  curvo  dente  humum,  tear 
up,  0.:  cinerem  roanlsve,  violate,  V.  —  Fig.,  to 
abolish,  do  away:  hoDorifioia  verbis  iniuriaa. 

re -veld,  — ,  fttus,  are,  to  unveil,  uncover,  lay 
bare:  frontem,  Ta. :  Ore  revelato,  0. 

re-venio,  venl,  — ,  Ire,  to  come  back,  return: 
domum. 

re  vera,  see  res. 

re*verbero,  — ,  — ,  ftre^  to  repel,  cauee  to  re-* 
bound:  Indus  saxis  reverberatur,  Co. 

reverendii8»  adj.  {P.  of  revereor],  tnjptrtfi^ 
awe,  venerable,  reverend:  Nox,  O. :  faciea,  lu. 

reverenfl»  entis,  «<(/•  ^'^^  eomp,  [  P.  of  reve- 
reor],  respectful,  reverent:  aermo erga  patrem,  Ta. : 
reverentias  visum  credere,  qaam,  etc.,  Ta. 

reverenter,  adv.  [reverens],  refpedfully. — 
Comp, :  reverentius  duci  parere,  Ta. 

reverentia,  ae,  /  [revereor],  timidity,  retpeet, 
regard,  fear,  awe,  reverence:  ad  versus  homines: 
imperi,  Ta. :  legum,  lu. :  posoendi,  Fr. :  absit  re- 
verentia vero,  0. :  Maxima  debetur  puero  reveren- 
tia, lu. — P  c  r  8  o  D.,  as  a  deity,  0. 

re-vereor,  itus,  eri,  dqi>.,  to  eland  in  awe  of, 
regard,  respect,  honor,/ear,  be  afraid  of,  reverence, 
revere:  adventum  tuom,  T.:  dicam  non  reverens 
adsentandi  suspicionem :  ooetum  virorum  (Tullia), 
L. :  fortunam  captivae,  Cu. :  Ne  revereatur,  minus 
iam  quo  redeat  domum,  T. 

reveraid  (revors-),  Onis,/.  [re-+V£BT-],  a 
turning  about,  turning  back  (on  the  way) :  mea.— 
A  recurrence,  return  :  f ebriam. 

reveraae,  P.  of  revertor. 

(re-verto  or  -vorto),  tl,  — ,  ere,  see  revertor. 

re-vertor  or  re-vortor,  versus  or  vorsus, 
perf  usu.  revert!  (from  reverto),  I,  to  turn  back^ 
turn  about,  come  back,  return:  ex  itinere:  se  vi- 
disse  exeuntem  ilium  domo  et  revertentem:  a 
ponte,  H. :  silva,  0. :  domum :  in  castra,  S. :  praedft 
parUL  victores  reverterunt,  L.:  cum  perspfcerent 
ad  istum  illoe  nummos  revertisse :  quis  neget . . . 
Tiberim  reverti,  fi. :  in  Asiam  revcrsus  est,  N.— 


F 1  g.,  to  return,  go  back  :  nescit  vox  tnissa  reverti, 
i.  e.  be  unsaid,  H.:  ad  superiorem  consuetudinem: 
ad  sanitatero,  Cs. :  ad  Mnsas,  0. — ^In  spealdng,  to 
return,  revert,  recur :  somnia,  ad  quae  mox  rever 
tar :  ad  me. 

revictaa,  P,  of  revinoo. 

re-vincidi  vinxi,  vinctas,  Ire,  to  bind  bflek,  tk 
behind:  mantis  luvenem  post  terga  revinctun 
trahebant,  uiith  his  hands  tied  behind  hhn,  V.— r« 
bind  around,  bind  fast,  fasten:  aaoorae  pro  fuDt- 
bus  catenis  revinctae,  Ga. :  stipites  ab  infiroo  re> 
vincti,  Ca. :  (fiiia)  ad  saxa  revincta,  0. :  Errantea 
Myoono  oelsa  Gyaroque  revinjut,  V. 

re-vinoo^  vlci,  vlctus,  ere,  to  conquer,  subdve: 
victi^oes  catenrae  Oonsiliis  iuvenis  revictae,  H.~ 
F  i  g.,  <o  convict,  refute,  disprove :  amicoram  iodi- 
cio  revinci :  crimina  revicta  rebus,  duproved,  L 

revinctUB,  P.  of  revincio. 

re*viresco,  — ,  — ,  ere,  tncft.,  to  become  grta 
again,  recover  veraure:  iuliet  reviresoere  siIfu, 
0. :  Spes  est .  .  .  reviresoere  posse  parentem,  L  e. 
renew  his  yout/i,  0. — ^F  i  g.,  to  grow  again,  be  re- 
newed, revive:  sunt  accisae  (res),  tamen  ...  ad  re- 
no  vandum  bellum  reviresoent:  imperium,  Co. 

re-TOiOb  — I  — I  ere,  to  look  back,  look  back  to 
see,  come  back  to  inquire:  reviso,  quid  nam  gerat, 
T. — To  go  to  see  again,  revisit :  nos:  aedes  suas, 
v. :  rem  Gallicanam :  aut  quae  digna  satis  fortima 
(te)  revisit  ?  V. 

re-iaviso6^  vixi,  — ,  ere,  ineh.  [ re + vivo],  to 
come  to  life  again,  be  restored  to  Ufe,  U»e  agm, 
revive:  si  Clodius  revixerit:  avum  snum  revixiase 
putat.  —  Fig.,  to  revive,  recover, gather  strengA^ 
renew  vigor:  ex  Ulo  roetu  mortis :  adventtt  nostro 
reviviscunt  iostitia,  abstinentia. 

revocabilie,  e,  adf.  [revoeo],  to  be  reeattei, 
revocable:  telum,0. 

revooamen,  inis,  n.  [revoool,  a  ealUng  badf 
recall:  Accipio  revocamen,  O. — Plur.,  O. 

revooatio,  Onis,/.  || revoeo],  a  calling  bed, 
recalling:  a  bello.  —  Fig.,  a  recalling^  bringing 
back:  ad  contemplandaa  voluptatea. — In  rliet: 
eiusdem  verb!,  L  e.  repetition. 

re-voco,  avf ,  fttus,  ftre,  to  eaU  again,  call  b^ 
recalls  Exdusit;  revocat;  redcam?  H.:  de  medio 
cursu  rei  p.  voce  revocatus :  revocatus  de  exsiSo, 
L. :  Caesar  in  Italiam  i-evocabatnr,  Cs.— Of  troops^ 
to  call  back,  recall,  call  off,  withdraw:  legiooes 
revocari  atque  itinere  resistere  iubet,  Os.:  quae 
receptui  eanont,  ut  eos  etiam  revocent:  tardios 
revocati  proelio  exoesserant,  S. :  equitea,  Os. :  ab 
opere  leg!ono<>,  Cs. :  consul  ab  revocando  ad  inci* 
tandos  versud  milites,  L. ;  cf.  fiaetCls  et  flamina 
signo  dato,  O. — Of  a  player  or  declaimer,  te  csU 
back,  recall,  encore:  livius  saepius  revocatus,  L : 


r«Tolo 


785 


rhetOKioa 


banc  Tidi  r«vocatum  aanctom  rem  dicere :  primoe 
tiis  TersAs,  to  encore:  miliens  revocatam  est. — 7b 
neeall  to  Hfe^  revive^  brint^  bade  :  revocatus  a  morte, 
V. :  gelidoe  artOs  in  Tivum  calorem,  O. —  T\>  mmu 
mon  apain :  hominem  popnlus  revoeat,  i.  e.  pros- 
ecute anew :  si  reTooemar  Id  saffragium,  are  caUed 
to  vote  affairiyL. — To  swnman  in  turn:  unde  tu 
me  Tocasti,  inde  ibi  ego  te  reroco,  i.  e.  lanewer  by 
demanding  that  yom  leave  (the  estate). — To  a$k 
a^in,  invite  in  return :  domum  Boam  istum  Toca- 
bat  qui  neque  reyocatanis  eaeet:  volpem,  Ph.— 
To  draw  back,  withdraw,  turn  back:  revoeata 
(Lomina)  ruraus  eodem  Retuleram,  O. :  cupidas 
man  Us,  O. :  pedem  ab  alto,  Y. — F  i  g.,  to  call  back^ 
recall,  resume^  renew,  regain,  recovers  dies  rerocan- 
dae  libertatis :  et  viris  et  corpus  amisi :  sed,  faoile 
ilia  revocabOyWttf  recover:  (studia)  remissa  tern- 
poribus :  quod,  utcunque  praeterrolssum,  reTocari 
non  posset^  L. :  veteres  arfidf  H. :  exordia  pugnae, 
i.  e.  recoU  to  mind^V.:  ductores,  revocato  a  san- 
guine Teucri,  i.  e.  ^^  restored  race,  Y. — To  recall, 
cheek,  control:  in  vitibus  revocantur  ea,  quae,  etc, 
i.  e.  are  pruned:  vinolenti  revocant  se  interdum, 
bethink  thenuelvee.  —  7b  recall,  withdraw,  divert, 
turn  away:  revocare  se  nou  poterat  familiaritate 
implicatus,  could  not  withdraw :  quoe  spes  prae- 
dandi  ab  agriculturft  revocabat,  Gs. :  te  a  turpitu- 
dine :  animum  ab  irA,  0. :  me  ad  pristina  studia : 
se  ad  industriam. — 7b  recall,  divert,  turn,  bring: 
disoeptationem  ab  rege  ad  Romanos,  L. :  ad  quae 
me  exempla  revocas :  comitiis  tot  cintatum  unam 
in  domum  reyocatis,  i.  e.  crowded:  ad  spem  eon- 
salatGs  in  partem  revocandam  aspirare,  to  bring 
over  to  themeelvcM  (of  the  plebe),  L. — 7b  apply,  re- 
duce,  refer,  euhjeet,  eubmit :  omnia  ad  suam  poten- 
tiam  revocantis  esse  sententiam :  re?ocata  res  ad 
p<^ulum  est,  L. :  ilia  de  urbis  situ  ad  rationem : 
rem  ad  illam  rationem. — 7b  reeaU,  revoke,  retract^ 
eancdy  undo  :  libertatem,  i.  e.  to  endave  again^  Ta. : 
si  facta  mihi  reTOcare  liceret,  0. 

r«-volOf  — i  — ,  arOf  lojty  back:  dux  (gnium) 
revolat :  mergi,  Y. :  oeratis  Daedalus  alls,  0. 

revolsnsy  P.  of  revelio. 

reTOlabiUiS  e,  adj.  [re-+8  YOL-],  to  be  rotted 
back  :  pondus  (I.  e.  saxum),  O. 

re-volvo,  vohl,  volatus,  ere,  to  roU  back,  unroll, 
unwind,  revolve,  return :  draco  reyolvens  Sese,  G. 
poCt. :  revoluta  pensa  (sunt),  Y. :  (pontus)  aestu 
roYoluta  resorbens  Saxa,  S.  e.jfhmi  which  the  wavee 
are  rotted  back,  Y. :  iter  orone,  traverse  again,  Y. 
— Paes,,  to  be  brouglit  back,  come  again,  faU  back, 
return:  revolvor  identidem  in  Tusculauum:  Ter 
sese  attollens . . .  Ter  revoluta  toro  est,  sank  back, 
Y. :  revolutus  equo,  tumbling  backwards,  Y. :  revo- 
luta rursus  eodem  est,  0.--^f  time :  dies,  Y. :  Sae- 
cula,  O. — Of  a  writing,  to  unrott,  turn  over^  read 
over,  rqferueSf  repeat:  tuas  adrertos  te  Origines, 


L. :  loca  iam  recitata,  H. — ^Fig.,  to  endure  anew, 
experienee  again :  casQs  Iliaoos,  Y.—Pass.,  to  come 
again,  be  brought  back,  return,  recur,  fatt  back:  in 
eandem  Tttam  te  revolutum  esse,  T. :  in  ista,  0. : 
animus  in  sollicitudinem  revolutus  est,  Gu. :  ad 
patris  revolvor  sententiam :  ad  eius  causae  sepo- 
sita  argumenta:  ad  dispensationem  inopiae,  be 
forced,  L. :  rursus  ad  superstitionem,  Gu. :  eodem : 
eo  revolvi  rem,  ut,  etc.,  L. — 7b ^o  over,  repeat,  think 
over^  bring  back  to  mind:  quid  ego  baec  nequi- 
quam  ingrata  revolvo  ?  Y. :  facta  dictaque  eius  se- 
cum,Ta.:  visa,  0. 

re-vomo^  — ,  —,  ere,  to  spew  forth  again,  vomit 
up,  disgorge,  throw  up:  pectore  nucttls,  Y. :  raptas 
carinas  (of  Gharybdis),  0* 

revor-,  see  rever-       re^iilsiifl,  P.  of  revello. 

rex,  regis,  m.  [REG-],  an  arbitrary  ruler,  abso- 
lute monarch,  king :  cum  penes  unum  est  omnium 
summa  rerum,  regem  ilium  vocamus:  se  inflexit 
hio  rex  in  dominatnm  iniustiorem :  regem  dilige- 
re:  monumenU  regis,  H.:  Reges  in  ipsos  impe. 
Hum  est  lovis,  H. :  post  exactoe  reges,  ll :  olamore 
orto  exoitos  reges,  ^u  royal  family,  L. :  ad  Ptole- 
maeum  et  Gleopatram  reges,  legati  missi,  L  e.  king 
and  queen,  L. — ^Po  e  t. :  Rex  patrem  vicit,  i.  e.  pub* 
lie  diUy  overcame  paternal  love,  0. :  populum  late 
regem,  i.  e.  eupreme,  Y.— E  s  p.,  (he  king  of  Persia  : 
In  Asiam  ad  regem  militatum  abiit,  T. :  a  rege  con- 
ruptus,  N. — A  despot,  tyrant :  qui  rex  populi  R. 
esse  concupiverit  (of  Gaesar). — In  the  republic,  of 
a  priest  who  performed  religious  rites  which  were 
formerly  the  king's  prerogative:  i-ex  sacrorura, 
high'priegt:  de  rege  sacrifico  subficiendo  conten- 
tio,  L. — Of  a  god,  esp.  of  Jupiter,  king :  omnium 
deorum  et  hominum :  divom  pater  atque  hominura 
rex,  Y. :  aquarum,  i.  e.  Neptune,  O. :  Umbrarum, 
i.  e.  Plttto,  O. :  silentum,  0. :  infemus  rex,  Y. — Of 
jBohte,  Y. — As  a  title  of  honor,  king,  lord,  prince, 
head,  ^ief,  leader,  master,  great  man:  cum  reges 
tam  sint  continentes,  i.  e.  Caesar^s  friends:  Rex 
erat  Aeneas  nobis,  Y. :  tn  regibus  alas  Eripe,  i.  e. 
the  queenrbees,  Y. :  rex  ipse  (privorum)  Pbanaeus, 
i.  e.  the  beet,  Y. :  Actae  non  alio  rege  puertiae,  gov^ 
emor,  H.:  puerl  ludentes,  *rex  ens,'  aiunt,  H. : 
gratiam  regi  referri,  i.  e,  patron,  T. :  Rex  homm, 
lu. :  sive  reges  Sive  inopes,  great  men,  H. 

rhapsodia,  ae,/,  =  pad^la,  a  rhapeody,  book 
(of  a  poem) :  secunda  (of  the  Iliad),  N. 

Rhea,  ae,/.,  =  'P«o,  Cybele,  O. 

(rhida,  rliedariiia),  see  raed«. 

rhfitor,  oris,  m.,  =  l^firwp,  a  teacher  of  oratory^ 
rhetorician:  rhetoris  tanta  roerces:  rhetorum 
artes :  praecepto.— -4n  orator,  rhetorician,  mechi^ 
fier:  stultitia  rhetoris  Attica,  N. 

rfaStozloa,  ae,  /.  [rhetoricns;  sc.  ars],  the  aH 
of  oratory,  rhetoric:  philosophoram,  non  forensis. 


rlietorio# 


780 


riaia 


rhetozloe^  adv.  [rbetorious],  tn  «ft  oratorical 
manner^  oraioricaU^^  rkeiorioauy:  disputare :  haao 
mortem  ornare. 

rhetoricoteroa,  l,  adj.  wmp.^  ^^opuaintpoc^ 
more  oratorical,  Lucil.  ap.  0. 

rhetoriciuii  atff.,  =  ptiroputoc,  of  a  rhetorician, 
rhetorical:  more  rhetorico  loqui :  are^  i.  e.  a  treat- 
ite  on  rhetoric :  doctores,  i.  e.  teachere  of  rhetoric  : 
libri,  rhetorical  text -books,  —  Plur.  nu  as  subtt., 
teachers  of  oraiory. — Plur.  n.  as  svbst.,  rhetoric. 

rhinooeroflt  Otis,  m.,  =  ptvompi^f  a  rhinoc- 
erot,  Gu. — A  vessel  made  of  the  rhinoceroses  horn: 
magnus,  lu. 

rho,  inded.,  =r  poi,  the  Greek  letter  r. 

Rhoeteiu,  ad|j^>^  =i'Poiriioef  of  the  promontory 
of  Jihoeteum:  profundum,  the  sea  near  Jihoefeum, 
O. —  Of  Troy,  Trojan:  ductor,  i.  e.  Aeneas,  V. 

rhombofly  I,  m.,  =  p6/tpo^f  a  magieian^s  arde^ 
0.,  Vr.—A  fiatfish,  turbot,  H.,  lu. 

rhythmious,  atf;,,  =  fiv^uuedt,  rhyihmioal. — 
Plur.  m.  as  subst.,  teachers  of  rhythmical  composs- 
Hon. 

licinium  (reoi-),  i,  fi.  [rioa,  a  woollen  kerchief], 
a  small  kerchief  wMen  doth  for  the  head, 

rlctiun,  T,  n.  [  P.  n.  of  ringor  1,  the  opening  of 
the  mouth,  mouth  opened  toide:  ems. 

rictus,  lis,  m.,  n.  [  RIC-  ],  the  aperture  of  the 
mouth,  mouth  opened  toide:  risu  diducere  nctum 
Audltoris,  H. :  per  rictfls  fluitare,  0. :  Gontrahitur 
rictus,  yaping  jatos,  0. :  rictfls  serpentis  apertos 
Gongelat,  0. 

rideo,  8l,  sus,  Sre,  to  laugh:  quid  rides f  T.: 
hie  iudices  ridere:  semel  in  rita:  ridentem  dicere 
▼erum  Quid  vetat,  i.  e.  jestingly,  H. :  ridetar  ab 
oroni  Gonventu,  there  is  laughter,  H. — Fro  v.: 
quandoque  potentior  Largi  muneribus  riseric 
aemuH,  i.  e.  tn  tritunph  over  a  lavish  rivoTs  gifts, 
H. :  ridere  yiKwra  captdvtov^  L  e.  laugh  oii  the 
wrong  side  of  tlu  mouth.  —  To  laugh  pleasantly, 
smile,  look  cheerful,  be  favorable:  toUu  Fortuna 
serene,  0. :  cui  non  risere  parentes,  V. :  Ille  terra- 
rum  mibi  praeter  omnis  Angulus  ridet,  i.  e,  pleases, 
H. ;  of.  Mixtaqiie  ridenti  colocasia  acantho,  smil- 
ing, V. — To  laugh  at,  laugh  over:  huno,  T. :  Acri- 
Slum,  H. :  nivem  atram:  haec  ego  non  rideo, 
quamvis  tu  rideas,  sav  in  jest:  viUa,  Ta. :  periuria 
amantam,  0. :  non  sal,  sed  natara  ridetar :  Ridear, 
0. — To  laugh  at,  ridicule,  deride,  mock:  nostram 
amentiam :  versQs  Enni,  make  light  of,  H. :  Biden- 
tur  mala  qui  componunt  carmina,  H. :  Peooet  ad 
extremum  ridendus,  H. 

^  ndlcule^  adv,  [ridiculus],  laughably,  jokingly, 

Jestingly,  humoroitsly :  rogas,  T. :  ridicule  ae  faoe- 

te:  dictum.  Ph. — Absurdly,  ridiculously:  insaaus. 

ridioulufl,  acfj.  [rideo],  exciting  laughter,  laugh^ 


able,  droll,  funmy,  amming,  faeeUous:  Hoi,  taa 
dto?  ridieulum!  how  eotmeal/T.:  facie  roagb 
quam  faoetUs :  Ridieulam  est,  te  istuc  me  admo- 
nere,  T. :  Ridioulus  totas  stmul  absorbere  placcD> 
tas,  H. — As  subst.  n.,  something  laughMe,  a  laugk- 
ii9g  matter,  jest,  joke:  quae  slot  genera  ridieoli: 
ridicule  sic  usurum  oratorem,  ut,  eta :  Mihi  solae 
ridicule  fuit,  7  had  the  fun  to  myself,  T. :  maietiei 
omnia  ridiculenun  est  in  istis  yitiis,  quae,  etc: 
sententiose  ridioula  dicuntur.  -^  Laughable,  siliy, 
abswxl,  ridiculous,  eontempObU  :  insania,  quae  ridi. 
cula  est  aliis,  mihi,  etc. :  qui  ridiculoa  minus  illo 
(es)  ?  H. :  mus,  H. :  pudor,  lu. :  est  ridieulum, 
quaerere,  etc. — As  subsL  m. :  neque  ridiculus  esse 
Possum,  etc.,  be  a  buffoon,  T. 

xleens.  entis,  a^j.  [P.  of  rigeo],  stiff",  infUxihle, 
rigid,  unbending:  unguis,  O. :  lorica  ex  aere,  V. 

rigeo^  —I  — f  Sre  [REG],  to  be  stiff,  be  numb, 
stiffen :  f Hgore  (opp.  uri  calore) :  omnia  rigentia 
gelu,  L. :  prata  rigent,  H. — To  be  stiff,  be  rigid, 
stand  on  end,  bristle,  stand  erect :  gclido  comae  ter- 
rore  rigebant,  0. :  ardua  cervix,  0. :  Gerealia  dona 
rigebant,  L  e.  hardened  info  gold,  0. :  Testes  auro- 
que  ostroque,  stand  out,  Y. — To  stand  stiff,  stand 
upright,  rise:  (pars  summa  scopuli)  riget,  O. :  dne 
frondibus  arbos,  0. 

zigeaoo,  gul,  — ,  ere,  in^  [ngeo],  to  grow  stiff, 
be  benumbed,  stiffen,  harden:  vestes  Indutae,  T. : 
stillata  sole  rigescunt  electra,  0. ;  lacertj,  O. :  sensi 
metu  riguisse  caplllos,  bristled  up,  O. 

figid^  adv.  [rigidus],  rigorously,  severely,  0. 

rlf^dm,  <Mb'.  with  comp.  [REd-],  sHff,  hard, 
inJlaMe,  rigid:  Telius,  V. :  aqua,  O. :  cervix, L. : 
crura :  capilli,  O. :  qoercus,  Y. :  mens,  roeky,  O. : 
ferrum,  0. :  hasta,  Y. — ^Fi  g.,  stiff,  hard,  in^laMe, 
rigid,  etem,  rough  .*  Sabini,  rude,  H. :  manus,  0. : 
Yirtutis  satelles,  injtexible^  H. :  mens,  obdMrate,(X: 
(Gato)  rigidae  innocentiae,  L. :  Mars,  inemrable, 
0. :  Ganachi  signa  rigidiora,  loo  rude, 

rigd,  ftvl,  atus,  &re. — Of  a  liquid,  to  eondnd, 
guide,  turn :  aquam  Albanam  eroissam  per  agroi 
rigabts  ( i.  e.  ad  rigandum  didooes  ),  L. — To  wet, 
moisten,  water,  bedew:  arva,  H.:  fonte  rigatur 
(hortus)  aquae,  0. :  luoum  perenni  aqu&  (fens), 
L. :  lacrimis  ora,  Y. :  Etymandrus  ab  acoolis  ri- 
gantibus  carpitur  ( sc.  agros ),  Cu. :  natos  vitali 
rore,  i.  e.  suckle. 

rigor,  5ris,  m.  [REG-],  stiffness,  hardness,  fam- 
ness,  rigor :  f erri,  Y. :  saxorum,  0.  —  Coldy  chilli- 
ness: Alpinus,  0.:  torpentes  rigore  nerri,  Lw— 
Fig.,  hardness,  roi4ghness,  rudeness:  Te  tana  iste 
rigor  decet,  0. :  disciplinae  veteris,  Ta. 

rigana,  aefj,  J[  of.  rigo  1  aboueuUng  m  water, 
watering,  irrigating:  in  vallibos  amnes,  Y. —  Wed- 
watered:  hortus,  0. 

******  •^Z*  lTT^TFi^(j-5yl 


787 


lobar 


•nguflta,  H. :  (oayes)  rimis  f  Atiseant,  V. :  tabemae 
rimas  agunt,  art  craekid:  forttini  rimaiu  faoiante, 
cpaunff,  0. :  esplere,  tiop  up:  Ignea  rinia  mioans, 
i.  e.  a  JIom/i  of  lightnvig^  V. — F  i  g. :  Pleaus  rima- 
rum  sum,  I  e.  can  wneeal  nothing^  T. 

rimoor,  fttoa,  arl«  dep,  [  rima  1,  to  lay  itpniy  tear 
upy  turn  up :  rastris  terrain,  Y. :  prata  Cajstri, 
grrub  through^  Y. — To  tear  up^  turn  overypry  ifUOy 
search,  examine^  explore^  rantack :  alqd  repertuin, 
V. :  Pectora  puUorum,  lu. :  (eanee)  naribus  auranOf 
O. — F  i  g.,  to  examitte  thorauffhly,  inveetigaU,  aeru- 
iinvee :  alqd :  undo  hoc  ait,  i.  e.  ferret  out, 

rimdfliu^  adj.  [rima],/i<//  o/  craeke^  abounding 
in  chbike :  cymba,  Y. :  vasa,  lu. — F  i  g. :  rimosa 
depoiii  in  aure,  I  e,  in  the  ear  of  a  babUer,  IL 

xingor,  rictus,  Z,  dep.  [RIC-'j,  to  open  the  motOh 
wide,  be  vexed,  thafe,  enari:  ille  ruigttur,  ta  rideas, 
T. :  sapere  et  ringi,  H. 

ripa,  ae,/.  [RIO-],  a  hank,  margin  (of  a  river): 
fluraiiiis,  Gs. :  amnia ;  vagas  Labitur  ripa  amnis, 
H. :  viridissiroa  gramlne  ripa,  Y. :  umbrosa,  H. : 
declivis,  0. :  dam  cunctantur  in  ripis, !.  e.  at  vari- 
out  parte  of  the  bank,  L. — l%e  ahore  of  the  eea: 
Aequoria  ripae,  H. 

rlpola,  ae,/.  dim.  [ripa],  a  little  hank, 

rlsoiu,  I,  m.,  =:  (MKoct  a  trunk,  eheat^  T. 

nmat,  oris,  m.  [rideo],  a  tnoeker,  banUrer,  H. 

xisno,  tU,  m.  [rideoj,  a  laughing,  laughter, 
laugh:  risum  mavere:  nsQs  facere:  Ne  spissae 
risum  tollant  ooronae,  H. :  risfis  captare :  risum 
tenere  Don  posse:  magnl  risfls  conseqaebantur : 
risa  cognoscere  matrero,  Y. :  proditor  puellae 
risus,  H. — An  object  of  laughter,  bittt:  risui  sorori 
f uit,  L. :  0  magnus  posthao  inimlcis  risus  I  H. : 
deus  Omnibus  risus  erat,  0. — A  jest,  joke,  mock- 
erg  :  qui  risus  populo  cladem  attulit. 

rite,  adv.  [old  ohL  for  rltfl ;  see  ritas],  accord' 
ing  to  reUgioM  ueage,  unth  due  obeervancet,  with 
proper  ceremoniee^  ceremoniaRg,  eoUmnly,  duly: 
aacrifioia,  quae  pro  populo  rite  fient :  neque  duo- 
bus  nisi  oertis  dels  rite  una  hostia  fieri,  L. :  exse- 
quiia  rite  solotis,  Y. :  deos  apprecati,  H. :  peoora 
aacrificanty  L. :  Templa  saoeidotum  dioata  mann, 
O. — In  a  proper  manner^  juedy^jUly,  duly,  rightly, 
arighl^  wm :  hunc  deum  rite  beatum  dixerimus, 
wiik  reaeon:  rite  di  aunt  habiti:  rebaa  paratis, 
V. :  mens  rite  Nutrita,  H. :  si  maxima  luno  Rite 
▼ocor,  0. — In  the  uaual  manner^  according  to  ueage, 
eueUmuarily  :  ScTthae,  Quorum  plaustra  vagas  rite 
'  trabunt  domos,  H. :  religati  rite  equi,  Y. 

ritofl,  Os,  m.  [RA-],  a  form  of  religume  oheev' 
vance,  religioue  ueage,  ceremony,  rite  :  sacra  diis 
alita  Albano  ritu  facit,  L. :  quo  haeo  privatim  et 
pnblice  modo  rituqne  fiant,  discunto:  morem  ri- 
ttkaqoe  flacronim  Adiciam,  Y. :  tempestates  populi 
47 


R.  ritibas  conaecratae:  magloo  lustrari  ritn,0.—- 
Habit,  euetom,  ueage,  way,  mode,  manner  :  Sabinae 
Gentis  ritfks,  O. :  in  alienos  ritQs  verti,  L. :  novo 
Sublime  ritu  rooliar  atrium,  in  the  new  etyle,  H. — 
AbL  eing.  with  gen.,  after  the  ueage  of,  in  the  man^ 
ner  of,  in  the  fashion  of,  like:  pecudum  ritu  ad 
▼oluptatera  omnia  referunt:  pennae  ritu  coepei'e 
voluorum  Cingere  latus,  0. :  Herculis  ritu  petiisse 
laurum,  BL :  ritu  quoque  cincta  Dianae,  O. 

rivallfl,  is,  m.  [  rivus  1,  of  the  eame  brook,  a 
neighbor,  competitor,  rival  euitor,  rival,  aduermry 
in  love  :  Rivalis  servos,  T. — Pro  v. :  qiiam  se  Ipse 
amans  sine  rival! !  i  &  alone  in  edf  esteem :  sine 
rivali  te  amare,  H. 

rivalita%  &tis,/.  [rivalis],  yea&>ia  Iioetility,  ri- 
valry: aemulatio  rivalitati  similis. 

rivilliis  or  rivoltUI,  I,  m.  dim.  [rivus],  a  email 
brook,  petty  etream,  rili,  rimUeL  —  Fig.:  non  te- 
nuis artium :  rivulos  consectari,  fontb  renim  non 
videre. 

rivus,  I,  m.  [RI-],  a  emaU  stream,  brook  :  Purae 
aquae,  H. :  rivis,  qui  ad  mare  pertinebaut,  etc., 
Gs. :  laudo  ruris  amoeni  Rtvoe,  H. :  celeres,  H. — 
P  r  o  V. :  e  rivo  flumina  magna  fucis,  i.  e.  mcJce  a 
mountain  of  a  mole-hiU,  O. — An  artificial  water- 
course,  canal,  ditch,  conduit:  rivos  deducere  (for 
irrigation),  Y, :  rivos  ducere  lenis  aqiue,  0. — A 
stream :  lactis  uberes,  H. :  sanguinis  rivi,  L. :  su- 
doris,  Y. :  lacrimarum,  0. — ^F i  g.,  a  etream,  course: 
Hquidus  fortunae  rivus,  H. 

riaca,  ac^ /.  [  RIG- },  a  quarrel,  brawl,  diepute, 
contest,  etrife,  contention :  nova :  rixa  sedata  est, 
L. :  rixa  super  mero  Debellata,  H. :  AcademUe 
cum  Zenone:  crebrae, Ta.:  sanenineae,  H. :  De- 
que tuo  fiet  corpore  rixa  lupis,  a  battle,  0. 

rixor,  atus,  arT,  dep.  [  rixa],  to  quarrel,  brawl, 
wrangle,  diepute:  cum  eo  de  amicula. 

ro^o  (rob-),  inis,/.  [RVB-1  wMfaZ/tc  oxide, 
rust :  Exesa  robigine  pila,  Y.  —  JiuH,  Might,  mil- 
dew, smut,  mould:  Nee  sentlet  sterilem  seges  Ro- 
biginem,  H. :  livent  rubigine  dentes,  tartar,  0. — 
F  i  g.,  rust :  ingenium  lougft  rubigine  laesum,  0. 

roboratos,  Part,  of  roboro. 

roborena,  adj.  [robur],  oaken,  of  oak:  pons,  0. 

roboro^  &vl,  — ,  ftre  [  robur  ],  to  make  strong, 
strengthen,  invigorate,  confirm, — ^Fig. :  Recti  cul- 
tQs  pectora  roborant,  H. :  cloquentia  ipsa  se  robo- 
rat,  acquires  vigor. 

robur,  oris,  n.,  hard-wood,  oak-wood,  oak:  na- 
ves totae  factae  ex  robore,  Gs. :  (sapiens)  non  est 
e  robore  dolatus :  Illi  robur  et  aes  triplex  Girca 
pectus  erat,  H. —  Very  hard  wood:  morsus  Robo- 
ris, !.  e.  o^  tAtf  wild  olive,  Y. :  solido  de  robore 
ro  jrtus,  V . — A  tree-trunk :  annoso  validam  robore 
quercum,  i.  e.  old  <imf ^i^r^,  Y^^^tiquo  robore 


788 


qoercus,  tnih  audeni  trunks  Y, — An  odk4rt$^  oak  : 
liza  est  pariter  cum  robore  cervix,  L  e.  wot  pinrud 
faat  to  the  oak^  O. :  agitata  robora  putsant  (del- 
phines),  0.  —  A  piece  of  oak,  iiructure  of  hard 
wood:  in  robore  aocumbuDt,  i.  e.  on  hard  btneha: 
sacrum,  i.  e.  tJu  wooden  horm^  V. :  ferro  praefixum, 
i.  e.  lance^  V. :  nodosam,  L  e.  dub,  0. :  aratri,  {.  e. 
the  oaken  plough^  V. — A  stronghold^  dungeon :  in 
robore  et  tenebris  exspiret,  L. :  Italum,  H, — Fig., 
hardness,  physical  strength,  firmness^  vigor,  power  : 
aeternaque  ferri  Robora,  Y. :  nairium,  L. :  satis 
aetalis  atque  roboris  habere:  corporum  auiroo- 
rumquCf  L. :  solidaeqae  suo  stent  robore  vireB,  V. 
— Enduring  strengVi,  force,  vigor:  vinutis :  animi : 
pectus  robore  fulturo,  0.:  neque  bis  (gentibus) 
tantum  Ttrium  aut  roboris  fuit^  L, — The  test  part, 
pUh,  kernel,  strength, flower,  choice:  totius  Italiae: 
quod  fuit  roboris,  duobus  proeliia  interiit,  Cs. : 
senatas  robur,  L. :  haec  sunt  nostra  robora :  lecte 
robora  yirorum,  L. :  robora  pubis,  V. 

robna,  adj.  [RVB],  red,  ruddg  :  iuvencus,  la. 

robnstus,  adj.  with  eomp.  [robur],  of  oak-wood, 
oaken, oak- :  stipites,  L. :  fores,  H. — Fig.,  of  the 
body,  hard,  firm,  solid,  strong,  hardg,  lusty,  robust  : 
satellites:  usu  atque  aetate  robustior:  acri  mili- 
tia puer,  H. :  Transit  in  aestetem  post  ver  robu- 
stior annuSf  Fitque  vatens  iuvenis,  0. — Of  nature 
or  character, ^rm,  solid,  strong,  vigorous:  rem  p. 
Yobis  robustam  ostendere :  res  vetostete  robustas 
calumniando  pervertere :  inveteratum  (malum)  fit 
pleruraque  robustius. 

rodOk  81,  BUS,  ere  [1  RAD-],  to  gnaw:  olipeos 
(mures) :  dente  poUicem,  H. :  saza  capellae,  O. — 
To  eat  away, waste  away, corrode,  consume:  ferrum 
(robigo),  0. — ^F  i  g.,  to  backbite,  slander,  disparage : 
iu  conviviis  rodunt:  libertino  patre  natum,  H. 

xogilifl,  e^  «<(/•  [«^«1  o/  a  funeral  pile: 
flammae,  0. 

rogitid,  5nis,/.  [rogolf  a  question,  interroga- 
tion (only  as  rhetorical  ngure),  G.  —  An  asking, 
prayer,  entreaty,  request :  ego  Gurtium  non  modo 
rogatione  sed  etiam  testiroonio  tuo  diligo. — In 
public  life,  an  inquiry  for  the  people*s  will  upon 
a  proposed  law,  reference  to  popular  vote,  proposed 
law,  resolution,  btU:  quae  (rogatio)  de  Pompeio  a 
Gellio  late  est,  was  introduced:  lex,  quae  omnia 
iura  rogatione  delevit:  rogationem  in  Galbam 
privilegl  similem  ferre:  ad  popuIum,GB.:  ad  ple- 
bem,  L. :  rogationem  promulgare,  S. :  suasit  roga- 
tionem, advocated:  intercedere  rogationi,  oppose: 
rogationes  iubere  (opp.  antiquare),  L. :  per  vim 
rogationem  perferre,  to  carry  through :  rogationis 
carmen,  L. 

rogatlnnonla,  ae,/.  dim.  [rogatio],  a  little 
question:  Ghrjsippi. — A  little  bill, proposed  resolu- 
tion. 

rogator,  6ris,m.  [rogo]. — ^In  the  oomitia,a  col- 


lector  of  votes,  polHsig^derk :  oomitioraiD.  —  Om 
who  makes  a  proposal,  a  proposer, 

rogitom,  I,  n.  [P.  of  rogo],  a  question^  tnger- 
rogatory:  nobis  ad  rogatum  respundere,  Le,toti^ 
point:  copiose  ad  rogate  reapondere; 

(rogatOB,  tLs),  m.  [rogo],  a  request,  suit,  eminstji 
{ou\yabLsing.):  rogatu  tuo. 

rogito*  ft VI,  — ,  kf^freq.  [rogo],  to  ask  eagerly 
inquire  persistently,  keep  asking:  at  rogitas?  T.: 
me,  ubi  f uerim,  T. :  Multe  super  Priamo,  V. 

rogo,  ftvl  (ro^sint,  for  rogftyerint^  C),  itos, 
ftre,  to  ask,  queUwn,  interrogate:  My.  quid  ts* 
Da.  At  etiam  rogaa?  can  you  askf  T. :  de  istac 
rogas  Virgine,T.:  de  te  ipso:  Bictura  es  quod 
rogo?  T. :  omnia  rogabat:  quern  igitur  rogen? 
T.:  cum  eoa  nemo  ilogaret:  quae  te  de  te  ipso 
rogaro :  Hanc  (oolubram)  aUa  cum  rogaret  caosaa 
fadnoris,  Ph. :  ad  ea,  quae  rogati  erunt,  respcwle- 
re :  Quodsi  me  popukis  B.  roget,  cur  Non,  etc^  H. : 
quae  sit,  rogo,  T. :  rogayi  peryenissentzie  Agri- 
gentum  ? :  Quid  yerum  atque  decena,  euro  et  rogo, 
H. — In  public  life,  to  ask  an  opinion,  call  upon  to 
vote:  de  re  p.  sententiam  rogo:  qui  ordo  in  ska- 
tentlis  rogandis  seryari  solet,  in  calling  the  rell 
(of  senators):  quoe  priores  sententiam  rogabat: 
omnes  ante  me  rogati:  primus  sententiam  rogi- 
tus,  S. — Of  a  bill  or  resolution,  to  question  cmt- 
cer^ng,  bring  forward  for  approval,propo§e^  move^ 
introduce:  consules  populum  iure  ro^yeruot: 
ego  hanc  legem,  uti  rogas,  iubendam  censeo^  L : 
nunc  rogari,  ut  populus  consules  creet,  L.  —  To 
propose  for  election,  offer  as  a  candidate^  nominate : 
populus  regem,  interrege  rogante,  creayit,  on  tit 
nomination  of:  ut  consules  roget  praetor:  prae> 
tores,  cum  ite  rogentur,  ut  collegae  consnlibua 
sint,  etc :  oomiUa  rpgando  conlegae,  L. :  ad  ma^ 
strattU  rogandos  proficiscitur,  S.:  ut  duo  riras 
aedilxs  ex  patribus  dictetor  popnlum  rogaret,  L 
— Of  soldiers,  with  saeramento,  to  require  answer 
under  oath,  bind  by  oath:  (milites)  ooDsulis  saen- 
mento,  Ga. :  saeramento  rogatos  anna  eapere  es- 
gebat,  swore  them  into  the  service  and  forced  tkoK 
etc.,  L.«— 7b  ask,  beg,  request,  solieit,  tmpfonr:  ne- 
que enim  ego  sic  rogabam,  ut,  etc,  did  not  seHdt 
in  ftfcA  a  way.  —  Proy.:  malo  emere  qaam  n- 
gare,  i.  e.  tf  is  absurdly  cAtap.-— With  aoc  :  hoe  le 
yehementer:  res  turpis:  CHium  diyos  rogat^E: 
ab  Metello  missionem,  S. :  ambianiar,  roganior, 
are  asked  for  their  votes:  etUtmsi  precario  essem 
rogandi:  non  sua  sponte  sed  rogatas  a  Galiis, 
Gs.:  cum  oonsulatos  petebatur,  non  rogabator, 
etc,  was  not  begged  for:  legatos  ad  Oseaarem  mit- 
tunt  rogatum  aoxilium,  Gs. :  etiam  atqae  etiam  te 
rogo  atque  oro,  ut  earn  iuyes :  ut  temples  disar- 
mulare  rogat,  O. :  Gaesar  oonsolatua  rogat,  finem 
orandi  laciat,  Gs. :  rogat  f rater,  ne  abeaa  longias, 


789 


(earn)  monui,  Ct.— 7b  invite^  <uk  a  ffitU  from: 
Tenia  aderit,  modo  ne  Pabltua  rogatas  sit  :*  Pom- 
poniaiD. 

xogUB,  I,  m.,  a  /uneiral  pile:  rogum  ascia  ne 
polito,  JCJl  TM,  ap.  C. :  in  rogum  inlatufl :  Metel- 
lum  in  rogum  imponere:  exfltruere  rogum :  circum 
accensos  Decurrere  rogos,  V. :  Diffiigiunt  avidos 
carmina  sola  rogos,  i.  &  Moofw  ikdruetion^  0. — 
Fig.,  t^^raMiPr. 

Roma,  ae,/.  [cf.  rilma,  the  nursing  breast], 
J^ome,  the  mother  cily,  S.,  C,  L.,  V.,  H.,  etc^As  a 
goddess  of  the  Albandenses :  Urbs  Boma,  L. 

Hominiui»  adj.  [Roma],  of  Borne,  Roman: 
populus  R.  (always  in  ibis  order ;  usu.  written  P. 
K.):  ciretf,  C:  urbs,  i.  e.  Rome,  L. :  luuo  (opp. 
Argiva),  C. :  lingua,  LtUin,  0.,  Ta. :  ludi,  i.  e.  ludi 
magui,  the  moet  ancient  in  Rome^  annually  cele- 
brated on  the  ith  of  September,  C,  L. :  Romano 
more,  i.  e.  frankly  :  minime  arte  Romanft,  L. :  et 
faoere  et  pati  fortia  Romanum  est,  L. — As  tubet. 
m.,  the  Roman  (  sc.  imperator ),  L. :  Romani,  the 
Romans,  L.  —  Siny.  coUed.,  the  Romans,  L,  —  As 
sttbeLf,  a  Roman  woman,  L. 


Romuleius  adj.,  of  Romnlue :  ensis,  0. :  urbs, 
lame,  0. ;  culmus,  V. :    ' 
Buckled  Romtdue,  lu. 


Rome,  0.:  culmus,  V.:  fera,  the  ehe-tooif  which 


Ronmlns,  adj.,  of  Romulus,  T.,  H. 

rdrarii,  drum,  m.,  light^^armed  troops,  who  made 
the  first  attack  and  retired  behind  the  triarO,  skir- 
mishers, L. 

Toridui^  adj,  [ros],  dewy,  bedewed:  teiga,  Pr. 

roro,  ftvl,  fttiis,  are  [ros],  to  drop  dew,  scatter 
dew :  (Aurora)  toto  rorat  in  orbe,  0. :  Cum  rorare 
Tithonia  coniunx  Goeperit,  0. :  tellus  roratA  mane 
prninft,  be^prinJded,  0.— -7b  drop,  trickle,  drip,  dis- 
til :  pocnla  rorantta:  rorant  pennaeque  sinQsque, 
shed  moistttre,  0. :  ora  dei  madidi  barbii,  0. :  ro- 
rabant  sanguine  Tepres,  Y. :  quam  Roratia  lustra- 
vit  aquis,  with  sprinkled  wcUers,  0. 

xbm,  roris,  m.,  dew/  noctumnm  excipere  rorem, 
Cs. :  Rore  mero  ieiunia  pavit,  0. :  peoori  gratissi- 
mus,  v. :  Yitreus,  0. :  gelidos  rores. — A  trickHnff 
liquid,  drops,  moisture:  Arabus,  i.  e. perfume,  0. : 
Spargens  rore  levi,  L  e.  train*,  Y. :  rore  puro  la  vit 
Crinis,  H. :  stillabat  Ex  oculis  rorem,  i.  e.  tsars,  H. : 
natos  vitali  rore  rigabat,  milk  .*  pluTii,  t.  &  ram 
eUmds,  H. :  spargit  ungula  rores  Sanguineos,T  *e. 
drops  of  blood,  Y. :  lonius,  i.  e.  the  sea,  Fr.-^Rose- 
mary  (usu.  roe  marinus,  or  ros  maris) :  coronans 
marino  Rore  deoo,  H. :  ut  modo  rose  maris  (ooma) 
BO  Iroplicet»  0. :  apibus  rorem  ministrare,  Y. 

xosa,  ae,/.  [cf.  pdSov],  a  rose:  Keu  desint  epu- 
lis roeae,  H. :  plena  roearum  Atria,  0.  c  cum  rosam 
Tiderat,  i.e.ths  latest  of  tlte  spring  ftowers.'^Bing. 
eoUeet.,roses,  wreaihs  of  roses:  sertis  redimiri  iube- 
bifl  et  rosA?:  an  tu  me  in  viola  patabas  aut  in 


fosA  diceref  among  roses:  multS  In  roBk,  H.: 
pulvinus  perluoidus  rosa  fartus. — The  rose-bush, 
rose-tree:  nimium  brevis  Flores  ferre  iube  rosae, 
H. :  Cum  flore  rosanmi,  H. 

rosaritim,  I,  n.  [rosa],  a  place  planted  with  roses, 
rose-garden:  rosana  Paesti,  Y.,  O.,  Pr. 

RoAoiiinii^  adj^  of  Roscius:  imitatio  senis, 
Roscius^s. 

rdtcidtti^  adj.  [rosl/v^  of  dew,  wet  with  dew, 
dewy :  mala,  Y. :  mella,  dropping  like  dew,  Y. : 
dea,  i.  e.  Aurora,  O. :  Luna,  Y. :  roscida  rivis  Her- 
nica  saxa,  i.  e.  moistened,  Y. 

roaetnm,  i,  n.  [rosa],  a  garden  of  roses,  rose- 
bed:  Puuicea,Y. 

rosenst  adj.  [rosa],  rose -colored,  rosy,  ruddy: 
Phoebus,  V. :  equi,  0. :  os  (Yeneris),  blooming,  Y, : 
Cervix,  H. 

roB  maxiniu,  see  ros.      rostra,  see  rostrum. 

mrtrfttiM,  adf.  [rostrum],  having  a  beak, 
hooked,  with  a  crooked  point,  bwked,  with  a  curved 
front :  navis :  Columna  Roetrata,  a  column  in  the 
Forum,  commemorating  the  victory  of  IhnHus  in 
the  first  Funic  war,  and  adomsd  with  (he  beaks  of 
the  captured  vessels,  L.— Poet:  cui  (Agrippae) 
Tempora  navali  fulgent  rostrata  coronft,  i.  e.  are 
decorated  for  naviU  victories,  Y. 

rOstmin,  I,  n.  [rodo],  a  beak,  bill,  snout,  muxde, 
mouth:  cibum  adripere  aduncitate  rostrorum :  sua 
rostro  si  humi  A  litteram  inpresserit :  (canis)  ex- 
tento  rostro,  0. — The  curved  end  of  a  Jap's  prow, 
ship*s  beak:  neque  bis  (navibus)  nostrae  rostro 
nocere  poterant,  Cs. :  rostro  petere  bostiura  na- 
vem,  L. :  Convolsum  remis  rostrisque  tridenttbus 
aequor,  i.  e.  triple  beak,  Y. — H«r.,  fft«  Rostra,  a 
platform  for  speakers  in  the  Forum  (adorned 
with  the  beaks  of  ships  taken  from  the  Antians 
B.C.  888),  L.— -4  stage,  orator's  pulpit,  platform: 
in  rostris  curiam  defendere:  ut  in  rostris  prius 
quam  in  senatu  iitterae  recitarentur,  fj. :  descen- 
dere  de  rostris :  Frigidus  a  rostris  manat  per  com- 
pita  rumor,  H. 

TomiM,  F.  of  rodo. 

rota,  ae,/.  [2  AR-1  a  wheel:  aurea  summae 
Curvatura  rotae,  0. :  Ne  currente  retro  funis  eat 
roti,  v^ls  ths  wheel  hurries  forward,  IL-^A  pot- 
ter*s  wheel:  currente  rotA  cur  urceus  exit?  H. — 
A  whedfor  torture:  in  rotam  beatam  vitam  non 
escendere :  Ixionii  rota  orbis,  Y. — A  car,  chariot : 
Si  rota  def uerit,  tu  pede  carpe  viam,  0. :  Subdide- 
rat  rotas,  Y. :  croceis  invecta  rotis  Aurora,  0. — 
Fig.,  a  wheel:  tonnnsie,i.e.Ji^lsnsssi  fmparlbus 
veeta  Thalia  rotis,  i.  e.  tn  eUgiae  metre,  0. :  dispa- 
ribus  (elegorum)  rotis,  O. 

rotataak  adj.  [P.  of  roto],  weU-rounded^  concise : 
Sermo,  lu.  Digitized  by  V^OOglC 


zoto 


740 


rotS^  ItI,  ftttts,  ire  [rota],  to  turn  round,  mtinff 
round,  whirl  (AonS :  Learebum  More  fundoe,  0. : 
ensem  Fulmineum,  brandish,  V. :  telani,  L. :  flam- 
mae  fumum,  H. :  circtim  caput  igtie  rotator  dr- 
ding,  O. :  nWifous  rotatls,  rewMnff,  0«*— Barely 
intrans,,  to  tmm,  roll,reffohe:  saza  rotaniia,  V. 

rotunde^  adv,  [  rotundus  ],  roun^y,  mmootJdy, 
elegantly:  apte  ac  rotunde. 

xotnndo^  ftv^  &tU8,  Are  [  rotundus  1  to  make 
roundf  round  off,  round:  eum  ad  Tolubilitatem. — 
F I  g.,  o£  a  sum  of  money,  to  make  up,  complete  : 
MilTe  talenta  rotundentur,  H. 

rotmidiis  (rnt-X  adj.  with  comp.  [roto],  roll- 
ing, round,  circular,  spherical,  rotund:  stellaa: 
mundum  rotundum  esse  volunt :  ut  nihil  eflElcere 
posset  rotundius :  bacae,  H. — As  subeL  n.  :  locus 
infimus  in  rutundo,a  sphere. — Pro  v.:  routat  qua- 
drata  rotundis,  i.  e.  turns  everything  upside  down, 
H. — ^F  t  g.,  round,  rounded,  perfect :  sapiens  in  se 
ipso  totus,  teres  atque  rotundus,  H.— Of  speech, 
round,  todl  turned,  smooth,  polished,  degant :  Yer- 
borum  constructio :  ore  rotundo  loqui,  H. 

nibefiU)to,  fdei,  f actus,  ere  [rubeo+facio],  to 
make  red,  make  ruddy,  redden:  sanguine  saetas, 
0. :  rube^taque  sanguine  tellus,  0. 

mbenfli  entis,  a4j>  [P.  of  rubeo],  red,  ruddy, 
reddish:  Murice,V.:  ver,V.:  Dexterft,  H. 

rabeo,  — ,  — ,  6re  [RVB-l,  to  he  red,  he  ruddy: 
Tyrio  murice  lana,  0. :  ocelli  flendo,  Ot :  San- 
guineis  ariaria  bacis,  V. :  Sigea  rubebant  Litora, 
were  stained,  0. — To  grow  red,  redden,  color  up, 
blush :  rubeo,  mihi  crede :  Ne  rubeam,  H. 

rubor,  bra,  brum,  adj.  [RVB-],  red,  ruddy: 
sanguis,  H.:  coccus,  H.:  Pnapus,  fwtVerf  rec/,  0. : 
oceani  rubrum  aequor,  i.  e.  reddetud  by  the  setting 
sun,  y. :  Oceanus,  the  SasLsm  Ocean,  H. :  leges 
maiorum,  with  red  titles,  lu. :  Rubrum  Mare,  the 
Red  Sea,  the  Arabum  and  Persian  Oulfs,  C,  L., 
X. :  Saxa  Rubra,  a  place  in  Mruna,  near  the  river 
Cremera,  with  stone-quarries,  C,  L. 

rubeooo,  bul,  ere,  inch,  [rubeo],  to  grow  red, 
turn  red,redden:  Aurora,  V.:  saxa  sanguine  vatis, 
0. :  arva  nova  ^eptunia  caede,  T. 

1.  mbeta,  ae,/.,  a  toad,  lu.,  Pr. 

2.  mbeta,  5mm, «.  [rubus],  bTamhle4hiekeis,  0. 

mbent,  a4j.  [rubus],  of  the  bramble' bush: 
▼irga,  a  bramble-twig,  V. 

mblcimdiilafl^  a^.  dim.  [rubicundus],  some- 
what ruddy:  ilia,  lu. 

mblonndna,  aef/.  [nibeo],  red,  ruddy:  Corna, 
H. :  Vrmpna,pc^nied  red,  O. :  Geres,  ruddy,  V. 

rubigo^  see  robigo. 

rubor,  oris,  m.  [BYB-],  redness:  candors  fkiix- 
tU8 rubor:  fucati  medicamenta  candoris et  niboris, 


eosmeties:  cui  plurlmus  ignem  Subiedt  rubor,  T: 
saerus  file  voltns  et  rubor,  Ta. :  ocuKs  dafaat  ii 
rnborem,  0. :  Tyrios  incocta  rubores,  i.  ^'purjk 
T. — A  redness  of  the  skin,Jlvsh,biush:^  padflm 
rubor  consequitnr :  Masinissae  rubor  sufTosttS.  L 
notavit  Ora  rubor,  0.--F  ig.,  shamefasimess,  W 
fulness, modesty:  praestet  ruborem  saam  v«^ 
rum  turpitudine  vitandft:  ruborem  iDcntere,L- 
A  cause  of  shame,  shame,  disgrace:  eeasoris  'ni 
ctom  damnato  ruborem  adfert :  duas  rea  ei  raha 
f  uisse,  unam,  quod,  etc,  L. :  Nee  rubor  est  eoaa 
palam,  O. :  neo  ruiior  inter  comitea  Aspici,  Ta. 

mbiioa,  ae,  /.  [ruber],  red  earihf  ruddle,  n 
ochre,  red  ehalk  :  Proelia  rubric^  piota,  H. 

mbiiBk  I,  m.  [RVB-],  a  brambie-buah,  bietekbern 
bush,  Gs.,  L.,  v.,  H. — A  bladAerry:  punioena,  Pr 

ruoto,  SLyJ,  fttus,  Are  [freq.  of  *rugo ;  RV-Jt 
bdch,  eructate  :  cui  ructare  turpe  esset :  bene,  k 
glandem,  to  bdch  vp,  lu. 

ruotor,  — ,  ftrf,  cbp.  [coUat  form  of  racio],  & 
bdch  forth,  bdch  up:  Terslks,  H. 

ructiM,  Qs,  m.  [RV-],  a  bdehing,  erticiation. 

1.  rudeni^  entis,  m.,  a  rope,  line,  cord,  stsi\ 
halyard,  dud:  clamor  tonitruum  et  rudeotita 
sibilus,  Pac.  ap.  G. :  laxare  rudentIs,T. :  rndeoO* 
Eurus  differat,H.:  prenso  rndente,  O. — Pror. 
rodentibus  apta  f ortuna,  hanging  on  sh^^s  taeik 
I  e.  very  tmesrtain, 

2.  mdenfl,  entis,  P.  of  ruda 

ra^Smentnni,  I,  n.  [1  rudis],  a  first  attai^ 
trial,  essay,  beginning,  eommeneemeni :  primac 
puerilis  regui,  L.--Of  military  service :  belli  Don 
rudimenta,  V. :  rudimentum  adulescentiae  posuii' 
se,  to  have  passed  his  noviliaie,  L. 

1.  mdlB,  e,  a€H.  [I  RAD-],  unwrow^hi,  ttntWd 
unformed,  unused,  rough,  raw,  wild:  campus,  T.: 
humus,  0. :  signs,  O. :  basta,  V. :  teztum,  coar^. 
0. :  Ilia  rudem  cursu  prima  imbuit  Amphitnce* 
ineaperieneed,  Gt— Fig.,  rude,  unpolished,  unedt- 
vaiii,  unskilled,  awkwen%elumsy,iffnormU:  fonu 
ingeni :  modus  (tibicinis),  0. :  oannen,  H. :  diad- 
pulus:  nescit  equo  nidis  Haerere  pner,  H.:  ooe- 
iunx.  Quae  tantum  Innas  noa  ainit  ease  mdls,  0.: 
in  disserendo:  in  re  p.  nafali,  Li :  sermo  nulla  h 
re:  Ennius  ingenio  mazimus,  arte  rodis,  O.:  ho- 
mines remm  omnium  rudee  ignarique :  Graecanoi 
litterarum:  artiuro,  L.:  somni,  L  e^  sle^less,  0.: 
gens  ad  oppugnandamm  urbium  arUs,  L. :  ad  par* 
ttls,  0. :  natio  ad  voluptates,  Cu. 

2.  mdia,  is,/.,  a  dender  diek,  staff  for  exerdse 
in  JSghUng,  quarter-siaff,  foil :  (miKtes)  rodibus 
inter  se  ooncurierunt,  L. :  rudibus  relietn  Spicala 


promtt,  O. :  rudem  tarn  dto  ( 

iator  reo  ' 

service): 


(aoeepisti)?  (the  glad- 
iator reeetred  the  nidis  when  disobarsed  from 


'°°sa'?^^oef^r" 


•fhoo- 


741 


lischaTge:  Me  qnoque  donari  iam  rode 
erat,  i,e,to  be  ditmmtdf  0, :  donatua  iam 
:  81  bi  dabit  ipse  rudem,  lu. 
I,  — ,  — ^  ere  [RV-],  io  roar^  Mfew,  bruff: 
leonum  sub  noete  nidentOm,  V. :  rauoo 
(CacuB)  insueta  nideiia,  roarinfft  Y. :  ni- 
proram,  creaking^  V. 

ictus  (randiiB),  eris  [cf.  nidis],  a  bit  of 
[used  as  money,  uncoined):  rudera  iacere, 

LclaBk  eris,  n.,  broken  etane^  rtMi^  debrii : 
accipiendo,  Ta. :  acutum  silicis,  Ct 
xltiBk  T,  m.'  [Ruf  us],  a  tribune  of  the  eoldiere 
'>y  the  army  (from  Rutilius  Rufus,  the  au- 

the  law  permittiJQg  the  election),  L. 

B,  tuff.  [RVB»],  rtd^  redditk:  ritfffS  red* 

T. 

i>  ae,  /.  [6AR^],  a  ereaae  in  the  face,  wrin- 

antiquft  f  ronte,  0. :  densissima,  i.  e.  a  throng 

ut/et,  lu. :  uec  rugae  repente  auctoritatem 

•e  possunt :  nee  pietas  moram  Rugis  et  in- 

senectae  Adferet,  H. :  fiontem  rugis  arat, 

rugae  Turpaot^  H. :  Sulcare  outem  rugis, 
ro  V. :  de  rugis  crimina  multa  cadunt,  0. 
Smam,  adj,[mgii'],wrinkledjehrufdled:  8pa> 
H. :  genae,  O. :  f riffore  pagus  (i  a  the  vil- 
,  H. :  cortex  (populi),  eorrugated,  0. 
la,  ae,  /.  [RV-],  a  ruehing  dovon,  tumbling^ 
f  down,  fall:  lumentorum,  L.:  primique 
1  Dant  sonitu  ingentif/ott  t^aon  each  other, 
•ayes  aulaea  ruinas  In  patinam  feo^e^fell 
[I. — Of  buildings,  a  tumbling,  falling  down, 
ill,  ruin  (only  eing.) :  repentinA  ruin&  pars 
jrris  concidit,  Cs. :  femnt  eft  raina  ipsnm 
sgnatis  suis  oppressura  interiisse :  iam  Dei- 
dedit  ampla  ruinam  domns,  i.  e.  fell  in,  V. 
;.,  a  downfall,  fall,  ruin,  eatattrophe,  oakun- 
faster,  overthrow,  deetruetion :  tis  ilia  f  uit  et 
quaedam,  a  eataetrophe:  incendium  meum 
restinguam,  witJi  Uie  fall  (of  the  State),  S. : 
e,  h. :  strage  ac  ruinA  f  iidere  Gallos,  uitef 
,  L. :  ille  dies  utramqae  Duoet  ruinam,  i.  e. 

H. :   ruinae  fortunarum  tuarum:   pectora 
is  fatigaret  ruinis,  H. :  ruinas  videres :  caeti, 

storm,  V.  —  Plur,,  a  ffdlen  building,  ruin, 
:  veteres  tantummodo  Troia  ruinas  ostendit, 
agunti  minae  nostris  capitibus  incident,  L. : 
ites  Thebarum,  L. :  8i  fractus  inlabatur  or- 
mpavidum  ferient  ruinae,  H.— ^  cause  of 
destroyer:  relp.:  publicanorum. 
iiosas,  adj.  [ruina],  fallen,  tumbling,  ruin- 
uined:  aedes:  domuS,0. 
iminalls,  e  (/.  Rwnina,  0. ),  adj.  [rftmis, 
t  ]f  of  RunUna,  the  goddess  of  nw'sing  nwih- 
ficus,  the  Jig-tree  of  Hamiubts  and  Remus,  L. : 
,Ta. 


rniniiiAtlo,  5nia,^ 
cud,i 
oottidiana. 


C  [ruminor],  «  chewing  the 
over,  revolving  in  mind: 


ramino,  — ,  — ,  ire  [mmeo,  gullet  1,  to  ehew 
over  again,  ehew  the  cud,  ruminate  :  herbasi  Y.,  O. 

ramor,  Sris,  m.  [RY-],  a  rustle,  nmmntr,  vague 
sound:  Solvere  secundo  rumore,  the  murmur  of 
the  oars,  Po<SL  ap.  C. :  ad  eaelum  ferre  rumoro 
secundo,  I  e.  t^tpLmse,  H.-^^A^  talk  of  the  many, 
common  talk,  r^ort, hearsay,  rumor:  oumincertis 
Tumoribus  serviant^  Os.:  perferet  multa  rumor: 
rumores  Afiicanoe  excipere:  Tolgi  mmoribus  ex* 
agitatus,  & :  a  rostris  manat  per  oompita  rumor, 
H. :  omnis  rumorum  ventoe  eonligere :  nuaor  re- 
nit.  Datum  iri  gladiatores,  T. :  erebri  ad  eum  ru- 
mores adferebaiitur . . .  omnis  Belgaa  coniurare, 
Gs. :  rem  te  ralde  bene  gessisse  runaor  erat :  ru- 
mores de  oppresso  Dolabella:  de  vitS  imperatoris 
rumores  dubii  adiati  sunt,  L. :  exstmctis  mmoribus 
de  auxiliis  legionom,  0&] — Common  opinion,  cur* 
rent  report,  popular  voice,  fame,  reptiaiiom  ad- 
▼ersus  famam  rumoresque  hominom  stare,  L.: 
qui  erit  nunor  id  si  fecerisf  T.:  quoe  rumor 
aspereerat,  calumny,  Cu. :  ramorem  queadam  esse 
quaeaitum,  notoriety:  plebis  rumorem  adfeotare,. 
Ta. :  adTerso  nimore  esse,  in  bad  rqmte,  L. 

tummrn,  ae,/.,  =^ftfaiet,  a  long  doMe^edged 
sword,  Tkracian  sword,  L. 

mmpo,  rttpl,  ruptus,  ere  [  RVP-  ],  to  break, 
buret,  tear,  rend,  rive,  rupture,  break  asunder, 
burst  in  pieces,  force  open :  vincula :  obstantia 
claustra,  a. :  pontera,  break  down,  L. :  montem 
aceto,  lu. :  arcum.  Ph. :  plumbum,  H. :  vestis,  O. : 
praecordia  ferro,  picrc%  0. :  guttura  ferro,  cut,  O. : 
ruptus  turbo,  bursting  forth,  Y. :  inmensae  rupe- 
runt  horrea  messes,  crammed  to  bursting,  Y.—- Of 
the  body,  to  break,  split,  burst,  break  open,  rend, 
tear :  ut  me  ambulando  rumperet,  i.  e.  kill  with 
errands,  T. :  si  quis  rumpet  occidetve,  wounds,  L. 
(old  form.):  iHa,Y.:  Rupit  larbitam  Timagenis 
aemula  lingua,  Dum,  eto.,  i.  e.  the  effort  to  ehoul  as 
loud  as,  etc.,  H. :  si  te  ruperis,  H. :  cantando  rum- 
pitur  anguts,  bursts,  Y. :  qua  (lioentiS  audacium) 
an  te  rumpebar,  could  have  Imrst.— To  burst  through^ 
break  through:  media  agroina,  Y. :  nipta  mersum 
caput  obruit  undS,  0. :  ordines,  L. — To  break  open, 
caf*se  to  break  forth:  fontera,  0. :  ubi  inter  nubila 
sese  Dirersi  rumpent  radii,  ftitrs^or^  Y. :  dum 
amnes  uUi  rumpuntur  fontibus,  Y^ — Of  a  way  or 
Passage,  to  force,  make  by  force:  ferro  rumpenda 
per  hoBtIs  Est  via,  nntst  beforoed,y»:  eo  cuneo 
viam,  L.  —  Fig.,  to  break,  violate,  destroy,  annul, 
make  void,  interrupt:  feodera:  imperium,  Gu.: 
sacrament!  religionem,  L. :  iua  gentium,  h, :  edio- 
ta,  H.:  decreta,  O.:  testamentum  ruptum,  an- 
nulled:  nnptias,  H.:  fata  aspera,  Y.:  fati  neoes- 
sitatem  humanis  constliis,  L.— -Tb  ( 

Digitized  t 


\^d(^ 


748 


intemgid,  cut  thort,  end:  somQum,  V.:  noTisrinia 
verba,  0. :  segnld  Rompe  inorag,  end  delay^  Y, : 
tibi  redituro,  nU  off,  E..  —  To  break  out  tn,  ^/we 
utteranee  to:  riUDpit  has  imo  pectore  voooa,  Y.: 
questOs,  y. 

runnMonlas,  I,  m.  dim,  [ranor],  idle  Udk,  com' 
mon  ffoedp :  inperttorum  hommam  rumuaouli :  ru- 
muscttU  popularis  aurae. 

mo,  ul,  tttts  (P.fia.  ruitflrns),  ere  [1  BY-],  to 
fall  vfUh  vioUneej  rveh  doten,  fail  dornn^  iumUe 
dowiy  ffo  to  ruin:  caedebant  pariter  pariterque 
ruebant  Viotorea  viotiqae,  V. :  mere  ilia  non  poe- 
sunt :  tecta,  tumble  down^  L. :  Templa  deum,  H. : 
murus  httiufl  quam  caederetor,  L. :  alta  a  culmine 
Troia,  V. :  niit  arduus  aether,  rain  faiie  in  tor- 
renia^  V. :  caelum  in  ae,  L. :  ruit  irobriferum  ver, 
i.  e.  is  endina^  V. — ^P  r  o  t.  :  qaid  si  nunc  caelum 
mat?  i.  e.  vfMt  if  the  impotiUtU  happenef  T. — 7b 
hasten^  hurrjf,  run,  ruah:  id  ne  ferae  quidem  fa- 
dunt,  ut  ita  raant  itaque  turbent:  (Pompeium) 
niere  nuntiant :  HuoomDisturbaruebat,  V.:  ultro 
ruere  ae  se  morti  offerre,  Ta. :  in  aquaro,  L. :  in 
Tolnera  ao  tela,  L. :  niebant  laxatis  babenis  auri- 
gae,  On. :  de  montibua  amnes,  V. :  per  apertoe 
flumlna  campoe,  0. :  Nox  rult,  i.  e.  haitene  on,  V. : 
antrum,  Unde  ruunt  totidem  vooes,  break  forth, 
Y. — To  oauee  to  fall^  coat  down,  daeh  down,  hurl 
to  the  ground,  prostrate :  Ceteroe  ruerero,  agerem, 
T.:  cumulos  ruit  harenae,  levels,  Y» — To  coat  vp, 
turn  Vjo,  throw  up,  rake  up/  (mare)  a  sedibus 
(venti),  Y. :  cinerem  focis,  V. :  unde  Divitiaa  aeris- 
que  ruam  aoervos,  H. — F  i  g.,  to  fall,/ail,  sink,  be 
rwfied:  ruere  illam  rem  p.:  sive  ruet  sive  eriget 
rem  p. — To  ruah,  dash,  hurry ^  hasten,  run :  ad  in- 
teritum :  pati  reum  mere,  Z, :  cradelitaUs  odio  in 
orudelitatem,  L. :  In  sua  fata,  0. :  omnia  fatis  In 
peius,  Y. :  Quo  quo  scelesti  ruttis  ?  H. :  ut  ferme 
f ugiendo  in  media  fata  ruitur,  L. 

rupis,  is,/.  [RAF-],  a  roek,  diff:  ex  magnis 
ropibus  naotufl  planitiero,  Gs. :  inter  saza  rapes- 
que»  L. :  ex  rape  TarpeiS,  L. :  a($ria,  Y. :  cavae, 
caverns,  Y. :  rapes,  quae  prodit  in  aequor,  diff,  Y. 

mptor,  5ri8,  m.  [  RAP-  ],  a  breaker,  violator : 
foederis,  L:  indutiaram,LL 

ruptns,  P.  of  rampo. 

ruxlcoUi)  ae,  m.  and/.  [ms+COL-],  a  tiller 
of  the  ground,  husbandman,  rustic,  countryman : 
Doves,  0. :  Fauni,  0. :  deus,  i.  e.  Priapus,  0. :  rari- 
colam  mactare  suum,  i.  e.  his  ox,  0. :  ruricolae  pa- 
tiens  tauras  aratri,  0. 

nuigena,  ae,  m.  [ras+GEN-],  a  native  of  the 
country,  oountryman,  ntstie,  0. 

rnmu  or  rmram,  adv.  [for  rsTorsus  or  re- 
vorsura ;  P,  of  reverto  ],  turtud  back,  back,  back- 
wards (opp.  prorsus):  sentio  cursari  rursum  pror- 
Bum,T.  — Of  reoiprooity,  on  the  contrary,  on  the 


other  hand,  in  return^  in  turn,  again.:  Quicqaid 
dicunt,  laudo;  id  rarsum  si  neg^t  laudo  id  quo* 
que,  T. :  bellum,  Pax  rarsum,  £ :  eos  ipse  tonal 
singulos  exoeptans,  Os. :  ut  illae  (partes)  in  i&d* 
dium  locum  ferantur,  sic  hae  rarsum  in  cael^^tea 
locum,  etc. :  aequum  est,  Peccatis  venuuD  poie» 
tern  reddere  rarsus,  H. — ^PleonasL  with  reiro  or 
tfmoem  .*  concede,  nihil  esse  bonum,  nidi,  etc. . . . 
Yide  rursus  retro :  hi  rarsus  invioem  anno  pos 
in  armis  sunt :  illi  domi  remanent,  Cs. — Of  rec^:- 
rence  or  repetition,  back  again,  a^ain^  aueu,  ms 
more:  Tesuas  rogavlt  rursum  utageres,  T.:  cos- 
fecto  negotio  rarsus  in  hiberaa  legioaes  redoih. 
Ga. :  quo  loco,  si  tibi  hoc  sumis  .  .  .  facis,  nt  rer- 
sus  plebes  in  Aventinum  serocanda  esse  Tideati? 
ut  rarsus  cum  Brati  classe  confligant,  Ga. :  tut^s 
minnente  aestu,  Gs. :  turn  rarsus  Boodias  flECQ> 
tur,  S. :  Bursus  amans  rarsusque  manu  sua  rod 
retractat,  again  and  again^  O. 

rus,  rQris  (abl.  rflre,  but  loeai.  asu.  rflrf ;  no 
gen.,  dot.,  or  abl.  plur.),  n.,  the  eountrif,  Umds,jUdi, 
a  eountry-eeat,  farm,  estate  (opp.  urbs) :  laodafis 
ingentia  rara,  £xiguum  colito,  Y. :  Patema  ran 
bobus  exercet  sols,  H. :  obsita  ponais  Run,0.: 
arooenum  et  suburbanum,  a  eounirymeU:  raxt 
f  rai,  0. :  Bus  ibo,  into  the  country,  T. :  ne  rare  rv^ 
dierit,yrani  the  farm,  T. :  Buri  agere  Yitain,  t»  tki 
country,  T. :  cnm  rari  vixerit:  mori  rare,  L.:  nue 
paterao,  H. :  Bure  suo,  0. 

nuoiUk  I,/.,  or  nuMmm,  I, «.,  buieher^a-br^om 
(with  tough  twigs  used  to  tie  up  vineajb  Y. 

masiia,  adj.,  red:  gingiva,  Gt. 

ruatioa,  ae,  see  rasticus. 

nistioana%  adj.  ^rasticus],  of  the  eousdry. 
rtwtic,  country-:  municipia:  ilfud  qaod  loquitis 
si  plane  fuerit  rasticanum. 

rostio&tid,  dnis,/.  [rusticor],  a  aqjo^m  in  tkt 
country,  coimtry  life. 

rnstloe,  aefj.  with  comp.  [rusticuB],  m  a  rutHe 
manner,  like  a  rustic  :  loqui. — Boonahly,  rudeit, 
downishly:  urgere:  Bustidns  tonsus,  H. 

nisticitaa,  &tis,  /.  [  rasticus  ],  rustic  beharie)r, 
rusticity,  boorishness,  rudeness  (opp.  urbanltas): 
▼oltas  sine  rasticitate  pudentes,  0. 

rustioor,  atus,  In,  dqk  [  rasticus  1,  to  sojour% 
in  the  country,  visit  the  country,  take  a  hoUdas, 
rusticate:  sin  rasticatur:  dies  ad  rasticandQiB 
dati. — F  i  g. :  (haec  studia)  nobiscum  roBticantor. 

ru«ticiilua»  I,  m.  dim.  [rasticus],  a  Sttle  eouu- 
tryman,  little  rustia. 

ruBticiis,  adj.  [ras],  of  the  country,  rural,  rus- 
tic, country^ :  rita  naec  rastioa  . . .  iastitiae  magv 
stra  est :  instraroentum,  Pti. :  epos,  T. :  homo  : 
colona,  O. :  reus  (  opp.  urbanus  ),  H. :  regna,  O. : 
Yersibus  alternis  opprobria,  H. :  career^  lu.- 

Digitized  by  V^OOQIC 


748 


■Mftgatw^il^iiiw 


!&•€.  m.,  a  counliyman,  rtuiie^  peoMant :  omnet, 
rbani  rostici,  eounitjf  fofk:  Rustioe,  fer  opem, 
:  ex  nindo  fit  nisUcus,  H.— As  ntULf,^  a  ctnm- 
\tf  girl:  eeo  rustica,  O.—  CowUry-lihe^  rustic, 
i/ain,  simjMe,  provincial^  rougk^  eoaru^  ^'^oOy  <>vit- 
*ard,  downitk :  vox :  Kusticus  es,  Corydon,  V. : 
iiid  coeptum,  rustice,  ruropis  iter  f  0. :  oonvicia, 
\. :  capior,  quia  rusttca  non  eat^  very  prudiakf  0. : 
lores,  simple, 

1.  rata,  ae,/„  =  jwr^,  a  hitUr  htrb,  rw,  C,  0. 
— F  i  g.,  bitUmetB,  v^^pUatantnen :  alcuiua. 

2.  rnta,  Oram,  n.  f  P.  plur.  n.  of  rao],  things 
lug  upf  mining  proauots^  mmerals,  only  in  the 


phrase,  ruta  et  oaeaa  or  nita  oaesa,  the  crude  prod' 
uets  of  an  estate,  timber  and  minerafs:  fuudum 
vendere  rutis  oaeaia  receptis,  i.  e.  reserving  the  iim' 
per  and  minerals, 

mtUo^  ftvl,  atua,  are  [mtilaa],  to  redden,  make 
reddish  :  oomaa,  L.  -—  2d  redden,  have  a  reddish 
glow:  Aroia,y. 

nitiliui»  adj,  [RVB-],  red,  golden  red,  reddish 
}feUU>w:  capilli,  0. :  comae,  Ta. :  fulgor :  ignis,  Y.  * 
flammae^O. 

ratman,  l. «.  f  1  RV-  ],  an  implement  for  dig^ 
ging,  spade,  shovel,  L.,  0. 

rutula,  ae,/.  dim,  [ruta],  a  little  piece  ofrtie» 


a. 


8abaena»  adj.,  =  SajSaToc,  Sabaean,  of  Saba 
[in  Arabia  Felix):  t«8,V.:  terra,  O. 

sabbata,  dram,  n.,  =  aafifiara  [Hebrew],  the 
seventh  day.  Sabbath  ;  hence,  a  holiday  :  peregri- 
na,  O. :  festa,  lu. :  hodie  tricensima  sabbata,  i.  e. 
a  great  festival,  H. 

SabeUlons  (V.)  or  SabeUuB  (L,  Y.,  H.,  lu.), 
<^4i'*  ^/  ^  Sab^i,  Sabine. 

8abmiui»  aefj.,  of  the  Sabini,  Sabine,  C,  L.,  H. : 
herbn,  a  kind  of  juniper,  savin  (used  for  inoense), 
O. — As  subst.  n. :  vile  (sc.  vinumX  Sabine  wine,  H. 
— Plur.  :  Satis  beatus  unlets  Sabinis  (sc.  praediis), 
with  my  Sabitu  country-seat,  H. 

•abulain,  1,  n.,  coarse  eatui,  gravel,  Cu. 
sabonra,  ae,/.  [sabulom],  sotid^  btdlast :  onera- 
riae  saburrS  gravatae^  L.,  Y. 

aaooulus,  i,  m.  dim,  [saocus],  a  small  bag  (as  a 
filter  for  wine),  Lucil.  np.  C. — A  purse:  pleno  cum 
target  sacculus  ore,  lu. :  plenns  arancanim,  i.  e. 
empty,  Ct. 

sacoiuit  T,  m.,s=adKKoc,  a  sack,  bag:  civitati- 
bus  frumentum  saccos  imperare:  tumentes  sacci 
hordeo,  Ph. :  iubet  Effandi  sacooa  numrooram, 
money- bags,  H. 

■aoellun*  i,  n.  dim.  [saenim],  a  little  sanctuary, 
small  open  place  consecrated  to  a  divinity,  chapel: 
sunt  loca  publica  urbis,  sunt  saoelia :  Athenien- 
f^iom  muros  ex  sacellis  sepulchrisque  constitisse, 
N. :  peoudem  spondere  saoBllo,  lu. 

Mioer,  era,  cram,  adj,  with  tMpi  [1  8AC-],  dedi- 
cated, consecrated,  devoted,  sacred :  aedes :  aedificia : 
locos :  iura  sacerrima  lecti,  0. :  Inctus  late,  Y. : 
suram,  L :  tiis,  O. :  ales  (as  regarded  in  angury), 
Y. :  tempus,  H. :  eommissnm,  a  crime-  against  re- 
ligion :  vitis  (sacred  to  Bacchus),  H. :  robur,  O. : 
aqua,  H.:  fontee,  Y.:  saoer  interpreaque  deorum 
Orpheus,  H. :  sacro  Bianse  Celebris  die,  H. :  terra 
sacra  deorum  est :  Saora  lovi  querouR,  O. :  Cereri 


Poljphoetes,  Y. :  mensis  Manibus,  0.  — As  nom. 
prop, :  legiones  in  Sacrnm  roontem  seoessisse,  to 
the  Sacred  mount  (on  the  right  bank  of  the  Anio, 
three  miles  from  Rome),  L; :  Sacra  via,  Holy  street 
(between  the  Foram  and  tiie  Capitol):  Ibam  forte 
viA  Sacra,  H. — Regarded  with  reverence,  holy,  aw- 
ful, venerable:  silentium,  H. ;  cf.  ut  saorosancti 
habeantur,  quibus  ipsi  dii  neque  sacii  neque  sancti 
sunt,  L. — Devotod,  forfeited,  accursed,  given  overt 
saoer  esto,  U. :  euiii,  qui  cuiqtiam  nocuerit,  sacram 
sanoiri,  L. :  ut  eius  caput  lovi  sacrum  esset,  L. — 
Accursed,  execrable,  detestable,  horrible,  infamous: 
Auri  fames,  Y. :  Remi  Saoer  nepotibus  cruor,  H. 

saoerdda,  5tis,  m.  and  /.  [  saoer +1  DA-],  a 
priest,  priestess :  saoerdotum  genera  tria:  saoer- 
dotes  suos  cuique  deorum  praeficere,  L. :  saoerdU>* 
tes  casti,  Y. :  turouloque  saoerdoe  additur  Anchi- 
seo,  Y. :  has  sacerdotes  video  Neapolitanas  fuisse: 
Yestae,  a  Vestal,  0. :  Trpica,  I  e.  Jlia,  fl. :  regi^a 
sacerdos,  i.  e.  Rhea  Silvia,  Y. 

■aoerddtitim,  I,  h.  fsacerdos],  the  priesthood, 
office  of  a  priest,  eacerdotal  office:  aroplissimum: 
propter  amplitudinem  sacerdoti :  eodem  sacerdo- 
tio  praeditus :  famiHare,  L. :  sacerdotia  mandare: 
de  sacerdotiis  contendere,  Os. 

Baoramentiim,  i,  n.  [sacro].— In  law,  a  sum 
deposited  by  a  party  in  a  civil  process,  as  security 
for  a  future  judgment,  forfeit  money,  guaranty: 
de  multA  et  sacramento  comitiis  ferre :  ut  Sacra- 
mento oontendas  mea  non  esse,  you  may  assert 
under  forfeit,  i.  e.  lav  a  waaer. — A  wager  of  law, 
civil  process  in  whiA  the  loeer  forfeits  a  deposit, 
law-suit:  re  deliberatA,  saeramentum  nostrum  iu- 
stum  iudicaverant:  quibuscum  iusto  sacramento 
contendere,  i.  e.  on  equal  terms. — An  oath :  perfi- 
dom  dicere  sacramenturo,  H. — The  voluntary  oath 
of  reerusts,  preliminary  engagement :  lure  iurando 
adacti  milites  . .  .  nam  ad  earn  diem  nihil  praeter 
saeramentum  fuerat,  L.  —  The  miHtary  oath  of 
allegiance:  milites  saeramentum  apud  se  dicere 


744 


MI«Ollllllll 


iubet,  to  iaka  iht  caih  of  aUigicmce^  Os. :  saora- 
mento  dicere,  L. :  orones  saoimmento  rogare^twear 
tn,  U :  earn  obligare  militiae  flacnimenta 

Bacrarlmii,  I,  n.  [sacrum],  a  depontory  of  holy 
thing9y  thrine:  Caere,  aaorarium  popali  iC,  L. : 
saerarii  spoliandi  ratio:  vettto  temerat  saoraria 
probro,  0. — A  place  for  reliffiout  strmee,  •afUiU' 
ary^  oratory^  chapel :  Bonae  Deae :  Fidei,  L. :  aa- 
craria  Ditis,  V. :  aaorariam  aoelerum  tuorum. 

sacratust  adj.  [  P,  of  aacro  ],  haUotoedj  conM- 
crated^  holy^  nacred:  iura  parentum,  O. :  vittae  8a- 
crati  capitis,  V. — Of  the  emperors,  dd/ed  :  dox, 
i.  e.  AvguUm,  0. :  manfta  (Tiberii),  O. 

Baorioola,  ae,  m.  and  /.  [  sacrum  +  COL-  ],  a 
eacrifieing  prieet :  turba  sacnoolarum,  Ta. 

saorlfer,  fera,  ferum,  a^,  [  sacer  +  1  FER  ], 
hearing  eacred  tliinge :  rates  (Aeneae),  0. 

sacrifioalii^  e,  cu(/.  [sacrificium],  of  §acrifiee$y 
wcrifcial:  apparatus,  Ta. 

sacrlficatid,  Onis,  /.  [sacrifioo],  a  merifidng^ 
sacrifice:  omuis. 

Baorifiolnm,  T,  n.  fsacriiicus],  a  eaerifice:  pu- 
blicum facei-e :  lustnile,  L. :  sacrificio  rite  perpe- 
trato,  L. :  Sacrifici  genus  est,  0. :  sacrificia  pubtica 
ac  privata  prociirare,  <X :  sacrificiis  sollemnibus 
factis :  sacrificia  laeta,  L. 

sacrlfico  (old  Micnifio5),  avi,  &tu8,  Ire  [sa- 
crificus],  to  make  a  eacrUiee^  offer  eacrifiee^  eacrifice: 
Spatitim  sacruficandi,  T. :  pnnceps  in  sacrifica'ado: 
ars  saorificandi  oonseripta,  L.:  Sacriflcat  tumu- 
lumque  honorat,  O. :  Herculi,  Cu. :  lanoni  reginae 
maioribus  hostiis,  L. :  pro  popuio,  L. :  Apollini 
pro  me,  L. :  editi  dii  quibus  saertficaretur,  L. : 
ignavem  suem,  O. :  peeora  rite,  L. 

Bacrifionloa,  l,  m.  dim.  [  sacrificus  ],  one  who 
conduct*  aacrificeSf  a  priest:  sacrificuli  ac  vates,  L.: 
regem  sacnficulum  creant,  a  high-priest^  L. 

sacrlficua,  aJj.  [sacrum +2  FAC-],  of  sacri- 
fices, for  sacrificing,  saan^icial:  securis,  0.:  os, 
prayerful,  0. :  Ancua,  rdtgions,  0. :  rex,  L. 

sacrilegitun,  l,  n.  [sacHle^us],  the  robbing  of 
a  temple,  stealing  of  sacred  thtngs,  sacrilege :  Cum 
magno  piaculo  sacrilegi  sui  manubiaa  rettulit,  L. : 
onustus  sacrilegio,  i.  e.  the  spoU  of  sanctuaries.  Ph. 
—  Violation  of  sacred  things,  prof anaiion^  sacri- 
lege :  eum  sacrilegii  damnare,  N. 

saorilegiia,  a<(/.  Tsaoer+l  LEG-],  that  steals 
sacred  t/iings,  that  robs  a  tempU^  sacruigious  :  ma* 
nfLs,  L. :  bellum.  —  As  subst.  m.,  one  tnho  robs  a 
temple,  a  plunderer  of  shrines:  sacrilego  poena 
est :  non  sacrilegum,  sed  liostem  saororuro  religio- 
nnmque. — Ouilty  of  pr^anation^  sacrilegious,  tm- 
pious, profane:  homo,  T. :  Lycurgus,  0. :  Graeci : 
roanua  arbos,  H. :  meretricum  arteff,  0. — As  subst. 
m^  an  impious  man^  profane  person,  wretch :  Ubist 


ille  aacrilegnst  T.:  omnes  patricidae,  flacrilegi,S. 
~As  stdmLf :  Quid  ais,  sacrilega  f  T.,  0. 

sacrS,  ftvl,  fttus,  ire  [sacer],  to  seTt^Mtt  at 
sacred,  consecrate,  dedicate,  devote:  agmm:  prae- 
dam,  L. :  naurum)  Phoebo,  V. :  araa,  V. :  Totoa 
inmortale,  V. :  auream  aquilam,  Cu. :  saeratas  fide 
mantts,  L. :  sacrata  Crotonis  Ossa,  O. :  tempi  am, 
V. — 7b  devote,  doom,  declare  aeeurtei,  condemn: 
de  sacrando  cum  bonis  capite  eiua  legea,  L. — To 
set  apart,  eonsecrate,devote,give,dedieate:  qaodpt- 
triae  vacat,  id  atudiia  nobiaque  saerasti,  G.  post : 
tibi  sacratum  opus,  0. :  Parcae  telia  aacranir. 
Evandn  (Halae8um),dfvo(«,yd — To  render  saertd, 
hallow,  consecrate:  foedus  in  Capitolio  sacratum, 
declared  inviolable,  L. :  cum  sacratia  legibas  saiMS 
turn  esset,  ut,  etc.,  by  laws  whose  violation  is  fol- 
lowed by  a  curse:  sacrata  lex,  a  law  vnder  the 
protection  of  the  gods,L. — To  hoidoaer^d,  worship 
as  sacred:  patrem  deQm  hominumque  hac  sede, 
L. :  Vesta  sacrata,  0.  —  To  render  imperishable, 
immortalize:  quod  Libitina  aacravit,  H. :  eloquen- 
tia  eius  sacrata  scriptis  omnia  generis,  L. :  avuia 
Sacrarunt  carmina  tuum,  O. 

Baoro-aanotOB  or  aacro  aanctna*  adj^  con- 
secrated with  religions  ceremonies,  most  hoiy,  sa- 
cred, inviolable:  tribuni:  aacroeanetum  esse  nihn 
potest,  nisi  quod  populoa  sanxit :  poteatas  (ttiba- 
nomm),  L. :  si  quid  aacroaanctam  esL 

aacnifioS,  see  sacrifico. 

aacmm,  I,  a.  [sacer],  something  consecrated,  a 
holy  thing,  sacred  vessd,  sacred  utensil,  holy  place, 
sanctuary,  temple:  sacntm  qui  <depsit  rapaitqoe: 
metuens  velut  oontingere  sacrum,  H. :  arma  conid 
in  acervum  iussit  sacrumque  id  Volcano  cremaTit« 
L. :  pyra  sacri  sub  imagine  facta,  O. :  sacra  ex 
aedibus  suis  eripuiB8e,«aaW  v«SM2t.*  lunonia  sa- 
cra ferre,  H. :  cumque  suis  penetralia  sacria,  i.  & 
the  Penates,  0. — A  sacred  ad,  rdigious  rite,  ad  of 
worship,  sacrifice,  rdigious  service :  Qneoum  illud 
sacrum  monstrare:  neve  initianto  Graeco  sacro, 
according  to  the  Orecian  rites:  Gereris  sacnim 
Volgare  arcanae,  H. :  puerl  Sacra  caDunt,  seurei 
songs,  V. :  sacris  pontifices  quinque  praefedt:  sa- 
cra diis  aiiis  Albano  ritu  facit,  L. :  Orphica,/«i«h 
val :  Baoobica,  O. :  Arcana  sacra,  H. — Ptur^  dirm 
worship,  religion:  Sabtaos  in  ciTitateiii  ascivii. 
sacris  oommunioatis :  religio  saororum.'— /Vtv8<» 
religious  rites,  gentile  rites,  family  worship  (pecal- 
iar  to  a  gens  or  family,  and  preserved  by  tradi- 
tion): sacra  privata  perpetua  roanento :  gentilicta, 
L. :  amissis  sacris  patemia :  iugalia,  marriage  so- 
lemnities, 0. — A  secrd,  mystery  c  mUii  iam  poeto 
caeleatia  aaora  phX^btaii,  poetic  impiration,0.: 
Sacra  tori,  O. 

aaaoqlirif^  e  (sSo-),  ae^-,  <>/  «  Boetulum  :  lodi, 

'.wcUom  ^^««dj,(.  <ij,yg^  ».  [1  SA-l 


saepe 


746 


a  race,  generation^  age,  the  people  of  amy  iime:  Berit 
arbores  quae  tilteri  saeelu  pitmnt,  Caecil.  ap.  0. : 
saeculoram  reliquortini  indicium:  huiuB  Baeculi 
error :  o  noBtri  iufamia  saecli,  O. :  grave  Pjrrhae, 
H. :  beatissimi  saeciill  ortii>  Ta. :  aurea  Saecula, 
V. :  Fecunda  cuipae  saecala,  H.— Fig.,  HU  spirit 
of  the  age,  fathUm :  nee  oonmnapere  et  conrampi 
saeculum  vocatur,  Ta. — Of  time,  a  lifetime^  gmer- 
aHofty  age:  ia  quo  (anno),  quam  multa  hominum 
saecula  teneantur:  Aescalus  Huita  Tirilm  volTens 
durando  eaecula  Yincit,y. — A  htmdredyeartyCeni- 
ury^  age :  duobuB  prope  saeculis  ante,  quam,  etc. : 
Sit^culo  festas  referente  luces,  H. :  aliquot  saecu- 
lis  poet :  quorum  omatUB  tot  saecula  manscrant : 
ex  omnium  saeculorum  memorifi:  prope  modum 
saeculi  res  in  unum  diem  cumulavit,  Cu. :  saeclis 
effeta  senectus,  leith  yeare^  V. 

flaepe,  adv,  wiib  comp.  and  wp.  [1  SAO-],  often^ 
ofty  oftentimety  many  timea, frequently  :  nam  saepe 
est,  Gum,  etc.,  it  often  happene^  etc.,  T. :  ex  te 
audivi :  mecum  agere,  ut,  etc. :  minime  saepe,  leaet 
fregvently,  Ce. :  multa  facimus  mala  saepe  poe- 
tae,  H. :  saepe  et  diu :  illos  saepe  verum  dicere, 
hos  numquam :  saepe  antea,  S. — Repeated :  saepe 
.  . .  saepe,  H. :  saepe,  five  times  in  succession,  G. : 
saepe  . . .  persaepe  . . .  saepe  . . .  saepe  . . .  modo 
.  .  .  noodo,  H. :  quod,  etsi  saepe  dictum  est,  dicen- 
dum  est  tamen  saepius,  etc. :  semel  et  saepius : 
iterum  et  saepius :  quo  magis  novi,  tanto  saepius, 
T. :  si  saepius  decertandum  sit :  optare  ut  quam 
saeplssime  peccet  amicus :  quod  a  Milonis  inimicis 
saepissime  dicitur. 

Mtepe-nnmero  or  saepe  ntunero^  adv., 
oftentimes,  very  often,  again  and  again :  admirari 
soleo,  qnod,  etc. :  fratres  snepenumero  a  senatu 
appellati,  Gs. :  multa  verba  feci,  S. 

saepes  (not  sep*),  is,  /.  [  1  SAG-  ],  a  hedge, 
fence:  saepes  aptbus  florem  depasta  salicti,  V. : 
ut  instar  muri  hae  saepes  munimentum  praebe- 
rent,  Gs. :  Saepibus  in  nostris  mala  Tidi,  V.— >iin 
endceure:  scopulorum,  G.  po^t :  portarum,  0. 
saepimentmii,  1,  n.  [saepio],  a  hedge,  fence, 
saepio  (not  sep-),  psT,  ptus,  Ire  [saepesl  to 
wnrrowid  with  a  hedge,  hedge  in,  fence  in,  enaose: 
saeptum  undique  duraetis  sepulcram. — To  enclose, 
mtTottnd,  endrrle,  fortify,  guard:  comitium  et 
curiam:  omnia  fori  adittks:  urbem  moenibus: 
oppidnm  operibus:  castra  tectis  parietum  pro 
muro  saepta,  L. :  oculos  membrauis  tenuissimis 
restituat  legiones  intra  saltam  quo  saeptae  iue- 
runt,  L. :  se  tectis,  i.  e.  ah^U  vp,  V. :  pubes  inermis 
ab  armatis  saepta,  L. :  At  Venus  obscuro  gradien- 
tis  agre  saepsit,  V. — F  i  g.,  to  surround,  endoae,  en- 
compass: (inventa)  omare  oratione;  post  memo- 
vik  saepire,  i.  e.  get  by  heart:  (eloquentia)  saepta 
Hbcrali  custodia:  locum  omnera  cogitatione,  beset, 
— 7b  fortify,  protect,  guard,  strengthen  :  saeptus 


legibus,  guax'ded:  omnia  pudore  saepta  animad- 
veiterat,  L.n'  (mulieres)  saeptS  pudicitia  agunt,  Ta. 

saepta  (not  sep-),  5rum,  n.  [P.  n.  of  saepio],  a 
fence,  endosurCyWiUl:  quibus  saeptis  behias  conti- 
nebimus  ? :  tribunom  adortontur  fragmentis  saep- 
tomm,  stakee,-^ An  enclosed  place,  endo9ure,fM: 
Quamvis  roulta  meis  exiret  victiroa  saeptis,  V. — 
An  enclosure  for  voHng,  the  polls,  booths  (in  the 
Forum  or  the  Gampus  Martius):  in  saepta  ruere: 
populum  iDclttdere  saeptis,  0. 

aaeta  (seta),  ae,/.->Of  beasts,  a  atiff  hair, 
bristle:  equina:  rigidis  horrentia  saetis  Terga 
(agri),  0. :  tondent  hirei  saetas  comantis,  V. :  leo- 
nis,  v.,  Pr.— Of  men,  stiff  hair,  brisily  hair:  vil- 
losa  saetis  Pectora,  V. :  birtae  saetae,  0. — Of  a 
fishing-line,  the  leader,  0. 

saetiger  (not  sfit^),  gera,  geruro,  adj.  [saeta+ 
6ES-1,  bristle-bearing,  bristlg,  sOotis:  sus,  Y. :  pe- 
cus,  0.— As  subst.  m.,  a  boar,  0. 

saetosns  (not  set-),  acff.  [aaeta,'],  full  of  coarse 
hairs,  bristly,  aetous:  aper,  v. :  membra,  B. :  ver- 
bera,o/'Atfib,Pr. 

(saeve),  adv.  [lUiefUB],  Jiercdy,  enuUy. — Only 
comp. :  Lumina  saenus  igne  micant,  O. 

saevidlcns^  adj.  [saevus+DIG-],  spoken  furi- 
audy:  dicta,  T. 

saevio,  il,  Itus,  ire  [saevus]. — Of  animals,  to  be 
fierce,  be  furious,  rage,  rave :  rabieque  f ameque, 
O. :  anguis,  V. :  panthera.  Ph. :  aper  in  pecudes, 
O. :  in  praesepibus  nrsi,  V. — Of  persons,  to  rage, 
rave,  be  furious,  be  violent,  be  passionate :  ne  saevl, 
magna  saoerdos,  V. :  saerire  Fortuna  ac  miscere 
omnia  ooepit,  S. :  'saeviens  tarba,  L. :  animis,  Y. : 
pater  Saevit,  quod,  etc.,  H. :  in  tergum  et  in  cervi- 
ces, L. :  in  ooniuges  ao  liberos,  Ta. :  Qui  mihi 
nunc  saevit,  0.:  raanus  impia  saerit  Romanum 
exstinguere  nomen,  0.:  constat  Troift  capt&  in 
ceteros  saevitum  esse,  L. :  in  libros  quoque  eorum 
saevitum,  Ta. — Of  things,  to  be  furious,  rage: 
Dum  saeviat  pontus,  H. :  mare  mntis,  S. :  ventus, 
Gs. :  venenura  in  praeoordiis,  H. :  gula,  lu. :  Sae- 
vit  amor  ferri,  Y. :  in  quem  mea  saeviat  ira,  0. 

saeyitiat  ae,  /.  [saevus],  fury,  fierceness,  vio- 
lenee,  harshness,  savageness,  cruelty,  barbarity,  sever" 
ity:  meamsaevitiam  verituSyT.:  iudicis:  hostium, 
S. :  in  militift,  L. :  undae,  0. :  temporis^  S. :  caeli, 
Ga.:  annonae,  (iearmBt,  Ta. 

saeTiis,  adj,  with  comp.  and  sup.  Fl  SAY-].— 
Of  animals,  raging,  mad,  furious,  feu,  fierce,  sav' 
age,ferociotu :  lea,  O. :  leaena  Saevior,  Y. :  canes, 
0. — Of  persona,  fierce,  cruel,  violent,  harsJi,  severe, 
fdl,  dire,  barbarous:  gens:  uxor,  cross,  T.:  vir, 
H. :  magister,  H. :  novercae,  Y. :  Mater  Gupidi- 
num,  H. :  necessitas,  H. :  tjrannus,  L. :  saevorum 
saevissime  Gentaurorum, 0. :  in  armis,  terrihle,Y. : 
in  paelice^  O. :  in  quemvis  opprobria  flngere  saevus, 


746 


H.-^f  things, /t<ri<nM,/ef*M,arot<feti<:  mare,  S.: 
pelagus,  0. :  TCDtus,  L. :  Orion,  V. :  bipennle,  O. : 
tympana,  karth,  H. :  verba,  H. :  iocus,  H. :  mili- 
tia, H. :  horror,  V. :  caedea,  0. :  paupertaa,  H. 

siga,  ac,/.  [saeua,  prophetic;  SAG-],  a 
woman/foriune-teuer^  ttoaUi^myer^  witck^  U.,  O. 

■agaoitai^  Jtia,/  [eagax].— Of  the 
keenMM^  acuteneu:  ad  inveettgandam  narium.— 
F  i  g.,  keenness  of  pereepHonf  acutenesa^  shrewdnemy 
soffoeily :  iatius :  erat  e&  sagaoitate,  ui,  etc.,  N. 

Bagaciter,  adv,  with  eonm,  and  atcp.  [tagax], 
ioiih  keen  scent,  sharply,  keenly:  tu  aagactua  odo- 
rabere :  Numque  sagacius  unus  odoror,  an,  etc, 
H. — ^F  i  g.,  acutely,  shrewdly,  aoeuraUly,  sagacious- 
ly: ut  odorer,  quam  Bagaciasime  poeaim,  quid, 
etc. :  moti  sunt,  L. 

sagatUB,  a4j.  [sagum  ],  cloihed  in  a  mgum, 
wearing  a  mililary  cloak :  sagati  bracatique. 

Bagax,  icis,  adj.  with  comp.  and  «i<p.  [SAG-], 
of  quick  perc^ion,  of  acute  senses,  sayaeious^  keen- 
scented:  canes :  catulus,  0. :  virtus  venandi,  O. : 
canibus  sagacior  anser,  of  keener  ear,  0. — ^F  i  g., 
inteUeetually  quick,  keen,  acute^  shrewd,  soffmcicius. 
animal :  mens,  quae  causas  rerum  videat :  hoepi- 
tes,  H. :  Ampycides,  prophetic,  0. :  ad  suspican- 
dum  sagacissimus :  Utilium  sagax  rerum,  H. : 
Ventura  videre,  0. :  rimandis  offensis,  Ta. 

aag^na,  ae,  /  [1  SAC-],  a  stufflny^  feeding, 
feasting:  multitudinem  saginA  teuebat — Food, 
nourishment:  stomachum  laxare  saginis,  lu. :  gla^ 
diatoria,  i.  e.  abundant,  Ta. :  inmunda,  Pr. 

•agino,  &?I,  atufi,  are  [sagina],  ta  fatten,  cram, 
feast:  corpus,  Cu. :  popularfs  siios,  ut  iuguleotur, 
L :  nuptialibus  cenis,  L. :  qui  rei  p^  sanguine  aa- 
ginantur:  septuagiens  sestertio  saginatus,  Ta. 

sagiS,  — ,  — ,  Ire  [sagus ;  see  saga],  to  perceive 
keenly,  discern  acutdy. 

sagitta,  ae,/.  [1  SAC-],  an  arrow,  shaft,  boU: 
Buos  configebat  sagittis:  conflxae  venenatis  sa- 
gittis :  sagtttam  Ulcere,  Tb. :  nervo  aptare  sagit- 
tas,  V. — A  constellation,  the  Arrow. 

aagittaiins,  I,  m, [sagitta],  an  ar^er,  bowman: 
sagittarios  et  funditores  mittit,  the  light -armed 
troops,  Cs.:  barbari. — Fig.:  de  uno  safdttario 
queri,  one  skirmisher, — The  eonsteUation  Sagitta- 
rius, the  Archer, 

•aglttifer,  fera,  ferum,  a<^'.  [sagitta +1  FER-], 
arrow-bearing :  pharetra,  O. :  Geloni,  ardiers^  Y. 

Sagittipotena,  entis,  m.  [sagitu+potens], 
arrow-master,  the  constellation  Sagittarius,  0.  po^t. 

sagitto,  — ,  &tU9,  are  [sagitta],  to  discharge  ar- 
rows,  shoot  with  arrows :  sagittandi  usu,  Cu. 

sagmen,  inis,  n.  [1  SAC-],  a  tuft  of  grass  gath- 
ered  in  the  citadel  and  borne  by  the  feiiaUs  as  a 
token  of  inviolability,  L. 


aagnlnm,  I,  n.  ^^m.  [sagum],  a  small  nsUsiary 
doak,  travdling-doak,  C,  Cs.,  L.,  V.,  Ta. 

•aglim,I,n.[l  ^kC'],acoarmwooUessblaaJod, 
rough  mantle:  tq^umen  omnibus  (Gennaaia)  aa- 
gum,  Ta«— ^  military  doak:  qui  ngis  non  abaa- 
dares :  sinlstras  aagis  invoWunt,  Cs. — F  i  g.,  as  a 
symbol  of  war,  a  military  doak,  utar-drms:  cam 
est  in  sagis  d vitas,  under  arms:  saga  sumi  dieo 
oportere:  propter  cuius  perioulum  ad  saga  isae^ 
mus,  i.  e.  would  havefoughL 

magoM,  see  saga. 

sal,  salts  [1  SAL-1,  salt  water,  brine,  the  eea: 
sale  tabentes  artOs,  Y. :  aequorei  nnda  salis,0.: 
Hypanis  salibus  vitiatur  amaris,  0. — Salt:  pne- 
bere  llgna  salemque,  H.:  multos  modios  salis: 
aquae  et  sails  copia,  Cs. :  sale  invecto  uti,  L.— 
Fig.,  intellectual  aeuieness,  good  sense,  shrewdnas, 
cunning,wit,faoeiiousness, sarcasm:  habere salem, 
T. :  aliquid  sails  a  mimft  uxore  trahere:  sale  vicit 
omnia :  sails  satis  est,  sannionum  parum :  (Lod- 
lius)  sale  multo  Urbem  defricuit,  H. :  delecutor 
sale  nipo,  L  e.  biting  sarcasm,  H. — Ptur.,  wtti- 
cisms,  jests,  smart  sayings,  sarcasms:  Romani  ve^ 
teres  atque  nrfoani  sales :  Plantinos  laudare  sales, 
H.:  salibus  vehemens  intra  pomoerta  natis,  lo. — 
Oood  taste,  degance:  tectum  plus  sails  quam  sump- 
tils  habebat,  N. 

aalaoo^  Onis,  m.,  =  <raX<kwv,  a  swaggerer,  brag- 
garU 

aalaputiuxn,  X,  n.  (&  humorous  appellaiianX  ' 
little  man,  maniicin,  JUUputian,  Ct. 

aalarliiai,  I,  n.  [salarius:  sc  aigentuiii],  salt- 
money,  a  pension,  stipend,  allowance,  saUay:  pro- 
consulare,  Ta. 

salarliia  [sal],  cuff.,  of  salt,  salt-:  annooa, 
revenue  from  salt,  L. :  Salaria  Via,  the  road  into 
Hie  Sabtns  country  (by  which  salt  came  to  RomeX 
L.:  Salaria  (sc  via)l 

aalax,  k&A,  a^f.  [2  SALJ,  ludful,  leeAerous, 
salacious:  arics,  0.:  cauda,  HI— AonoXii^  lust, 
provocative  /  herba,  0. 

aalabra,  ae,/.  [2  SAL.].~In  a  road,  plur^  a     ' 
jolting  place,  roughness :  Qui  queritur  salebras,  H. 
—  Fig.,  of  speech,  harshness,  roughness,  ru^sd- 
ness:  oratio  haeret  in  salebrA,  L  c  stidlcs  fast    in 
tantas  salebras  incidere. 

Jaalebromia),  aeff.  [sa]ebra],>ff  of  ros/ghmssi, 
^    ting:  saxa,0. 

SaUazls,  e,  <u{f.  [SaliiJL  of  the  Salii,  SaKan: 
Numae  carmen,  given  by  ffvma  to  the  SaUi,  H.— 
Splendid,  sumptuous :  dapee,  H. :  epulari  Saliaroa 
in  modum. 

(saliatoa,  Us),  m.  [saliol  the  office  of  the  Salii, 
priesthood  of  Mars  (only  am.) :  in  saliatu. 


747 


MUnl^to 


taUon  ofwiR<nB9,iniio»^ro9e:  per  amoena  aftUo- 
U :  flos  salicO,  V.,  H.,  L.,  0.,  lu. 

MUl«nti8,  ium,  /.  [P.  of  mHo;  to.  aquse], 
tprinffs,  foufUame. 

tifi1igii"f,  adj.  [saliz],  ofwUUno,  o/vnUov-ioood, 
uillow-:  fronSjO.:  fastis,  H.:  lectus,  O.:  Umbo- 
num  crates,  V. 

Salli.  orum,  m,  [2  SAL-],  a  eoB^sf^  of  priesU 
founded  hy  Numa  for  the  service  o/  MatrSt  who 
daficed  in  procemon  throiigh  (he  city  every 
March,  C,  v.,  H.,  0.,  L.— -4  body  of  prietU  of 
Hercules,  V. 

sainimn,  I,  n.  dim.  [salinum],  a  liult  mU-dith, 
talt-cellar,  Ct. 

salinae,  ftrum,/.  [sal ;  so.  fodinae],  salt-worh, 
aaU-pil8  :  vis  (  salis  )  ex  saJinis  oongesta,  Gs.,  L. : 
Roroanae,  the  taU-voorla  at  (Mia,  L.--F  i  g. :  pos- 
aessio  sallnarum  mearum,  i.  c.  of  my  jcMtfactory. 

■yiitiwm  1,  fu  [sal ;  so.  Tas],  a  veaad  for  aaU, 
waU'cellar,  U.,  L. 

salio,  ul,  saltus.  Ire  [2  SAL-],  to  leap,  tprimg, 
bound,  jump,  hops  oalamo  salientes  ducere  pisces, 
O. :  de  muro^  L. :  in  aquas,  0. :  ultra  Limites  cUen- 
tium,  H. :  per  praedpitia,  L. :  multa  in  tectls  cre- 
pitans salit  horrlda  grando,  V. :  Farre  pio  et 
saliente  mic&,H.— Fig.:  aliena  ncgotia  Per  caput 
saliuut,  H. 

SaliBubsiiliy  Oram,  tn.,  dancing  primU  of 
Mart,  Ct. 
aaliimoa,  ae,/.,  a  teented plant,  wild  fiord;  V. 
saliva,  ae, /.  [cf.  viciKo^],  tpitfle,  ealiva,  lu. : 
arcanas  tollat  salivas,  i.  e.  $eerei  tpUHng  on  the 
hande  (for  a  charm),  Vv.—TaaU.fiavcr  :  meri,  Pr. 
salix,  ids,  /  [  1  SAL-  ],  a  wiUow-tree^  iMow, 
tallow :  f ugit  ad  salices,  V. 

Salmaoia,  idis,  /,  =  ZoX^clCf  a  fountain  in 
Caria  (producing  effeminacy),  0. — P  e  r  s  o  n.,  an 
effeminate  pemn,  Enn.  ap.  0. 

■alpa,  ae,/,  a  kind  ofetoek^fth,  0. 
■alBamentani,  I,  n.  [Ba\],f^'piekU,  brine, 
^Plur.,9alted  fah,  pickled  jOh:  salsamenta  Fac 
maoerentur,  T. 

aalae,  adv,  with  tup.  [  salsus  ],  wittily,  acutely, 
facetiouely:  salsedict:  salsissiroe  dici. 

■alsas,  adj.  with  eomp,  [sal],  tailed,  eaU:  Hoc 
galsumst,  iff  too  talt,  T. :  farra,  0. :  vada,  briny,  V. : 
fluctas,  Att  ap.  C. :  rubigo,  V.— F  i  g.,  thaij),  acute, 
witty,  faeetiout :  homo:  salsiores  quam  illi  Ro- 
man! sales :  male  salsus,  aatirieaUy,  H. — Flur,  n. 
as  nihU, :  salsa  Graecomm,  witty  tayingt. 
■altatlo,  onis,/.  [salto],  a  dancing,  danct, 
■altator,  Oris,  m.  [saHo],  a  dancer,  pottuter: 
nltatorem  appellat  alqm,  tt^maHMet  at. 


•altatoriua,  at^.  [saltator],  of  dancing,  talta- 
(org :  orbis,  a  ring  of  dancert. 

•altitiiac,  loia,/.  [saltator],  a  female  dancer, 
dandttg-gwi:  tonsa. 

(aaltattts,  Us),  m.  [salto],  a  dance  (only  ah!, 
ting,  and  fdur.) :  canenfces  oum  soUenni  saltatu, 
religiout  dancing,  L. :  saltatibns  apta  inventus,  0. 

■altem  (-tim),  adv,  [8  SAL-],  taved,  tave,  at 
leatt,  at  the  leatt,  at  all  eventt,  anyhow :  si  illud 
non  licet,  Saltern  hoc  licebit,  T. :  si  nihil  aliud, 
saltem  at  eum  videret:  si  cetera  amisimus,  hoc 
saltem  ut  nobis  relinquatur. — E 1 1  i  p  t :  iinge  ali- 
quid  saltem  commode,  i.  e.  (since  you  cannot  tell 
the  tnitb)  at  leatt  make  apknmble pretence:  sal- 
tern tenet  hoc  nos,  H.— With  a  neffative,  not . . . 
at  leatt,  not  even,  ncr  even :  ilkw,  etsi  non  exhorta- 
tion sunm  saltem  dedecos  oogere  poluit,  etc,  L. 

aalto,  avi,  itos,  ire,freq.  [salio],  to  dance:  in 
convivio  saltare  nudns  ooeperat :  nemo  enim  fere 
saitat  sobriufl,  nisi,  etc. :  sdre  saltare,  O. :  Fao 
saltet,  O. :  ad  tibidnis  modes,  Li — ^F  i  g.,  to  tpeak 
jerkily,  tpeak  in  thori  dautet:  saitat  inddena 
partioufais. — With  ace,:  aliquam  mimo  saltante 
puellam,  dancing  a  girVt  part,  O. :  Cyclopa,  H. : 
saltata  po^mata,  recited  with  rhythmical  motw- 
mcntt,  0. 

•altnSana,  adj.  [2  saltusl,  covered  with  forett, 
wdt-woodcd,  woody :  loca,  S.,  L.,  K. 

1.  (saltus,  Qs),  m.  [  2  SAL- ],  a  leaping,  leap, 
tpring,  bound. — OvXy  ace.  and  aol,  ting,  and  plur. : 
saltu  uti:  corpora  saltu  Subiciunt  in  equos,  V. : 
saltum  dare,  make  a  leap,  0. :  praeceps  saltu  sese 
In  fluvium  dedit,  T. :  (crura)  saltibus  apta,  0. 

2.  saltaSt  Qs,  m.,  a  forett,  woodland,  untiUed 
mountain  land,  forett -patture,  woodland  ^paeture^ 
thicket,  jungle :  de  salta  detruditnr:  quas  (fami- 
lias)  in  saltibus  habent :  latebris  aut  saltibus  so 
eripere,  Gs. :  f aea  silvas  saltlksque  peragrat,  V. : 
in  siWestrem  saltum,  Gu. :  ootfmptis  saltibus,  H. : 
salttks  venatibus  apti,  0. — A  narrow  pact,  ravine, 
mountain*valUy,glen:  saltQs  duo  montibus  circa 
perpetuia  inter  se  iuncti,  L. :  omnia  vada  ac  salttts 
eius  paludis  obtlnebat,  Gs. :  angustiae  saltibus  ore- 
bris  inclusae,  L. :  ante  saltum  Thermopylarum,  L.: 
nemorum  iam  daudite  saltQs,  V. 

salubrls  (m.  salnber,  O. ),  is,  e,  adj.  with 
comp.  and  tup.  [salus],  health-giving,  healthful, 
wholetome,  taiubriout,  tahUary:  locus:  saluberri- 
mae  regiones,  Gs. :  silvae,  H. :  flovius,  V. :  aura, 
0. :  si  Baiae  salubres  repente  factae  snnt :  aesta- 
tes,  H. :  ciiltns  atqne  victus :  Ambroeiae  sud,  V. : 
Phoebe  salnber,  ades,  O.  —  Healthy,  tound,  well, 
vigorout:  genua  hominum  salubri  oorpore,  &:  sa- 
lubriora  etiam  eredente  corpora  esse,  Li :  (exer- 
dturo  )  routatione  locoruro  salubriorem  esse,  L. : 
«d«b«rri»te  oorporib^ -ti,  1V.^^g^M 


■dvrlnitaji 


748 


90undy  iervieeahte,  beneficial^  wdutttry  :  qnioqaid  est 
ealabre  in  oratione,  eound:  oonsiUa  Mlubriora: 
hiems  BaluberrimiB  coDBiliis  abBumpta,  !D».:  Terba, 
O. :  (Bententiam)  dixi  rei  p.  saluberrimam :  legea 
rem  salubriorem  inopi  quam  potenti  (esfle),  L. 

■alnbxit&s,  ftUfl,/  [aalubris],  healthfulneu^ 
wholeBomeneUf  aaktbrUif :  turn  salubritotiSj  turn 
pestilentiae  aigna :  aquarum,  L. — F  i  g.,  healthful- 
neu:  (a  iuris  consulUs)  aalubritas  quaedam,  ab  ils 
qui  dicunt,  salus  ipsa  petttur,  i.  e.  the  meant  of 
aa/ety  .  . ,  eafely :  Atticae  dictionis,  healthy  vigor, 
— Healthy  eouvdnen^  vigor  :  seDsim  toto  oorpore 
Balubritas  percipi  potuit,  Cu. :  corporam,  Ta. 

Mdnbxiter,  ode.  with  cwnp,  [salubris],  health- 
fully, fohoUaomely,  ealubriouiy:  refrigerari  aala- 
briua.— -F  i  g.,  advantageouely :  trabi  belluio,  L. 

(saliim,  1),  M.,  the  open  tea,  high  mo,  main,  deep 
(only  ting.,  aec,,  and  €toL) :  restituere  non  in  aahiaoi 
sad  in  ipaam  urbem :  in  salum  nave  e^ectua,  h. ; 
para  (dasais)  in  salo  8tetit»  L. — The  eea,  ocean, 
foavet :  Fit  Bonitus  spumante  salo,  V. :  aaxa  Kepto- 
nua  alto  tundit  salo,  H. — The  totting  of  the  ^oavee: 
tirones  aalo  naaseaque  oonfecti,  tea^^uknett,  Gb.^- 
F  i  g.»  a  Md.'  tam  aerumnoeo  navigare  aalo,  tMch  a 
tea  of  troMet,  G.  polSt. 

mQus,  QtiB,  /.  [salvus],  towndnete,  health,  good 
health,  vigor:  Quod  cunk  salate  eius  fiat|  and  may 
it  do  him  good,  T. :  quae  oportet  Signa  ease  ad 
aalutem,  T. :  medicis  non  ad  salutem,  sed  ad  De- 
cern uti. — F  i  g.,  health,  welfare,  protperity,  tafety, 
toundnett,  preterveUioH,  deliverance:  cuius  in  Titft 
nitebatur  salua  civitatis:  fortunarum  suarum  salus 
in  istius  damnatione  conslstit :  qui  salutem  dedit, 
hat  fumithed  tafety :  meis  civibua  aaluti  f uisse : 
diflBauB  suae  omniumque  Baluti,  Ob.  :  una  eat  aaliiB, 
L.:  Una  salua  victis  nuUam  Bperare  eaiutem,  V.— 
A  todl'Withifig,  greeting,  talute,  taltUation :  plurimft 
salute  Parmenonem  impertit  Gnatho,  T. :  Terentia 
impertit  tibi  multam  salutem :  tu  Atticae  salutem 
dices :  DionjBio  plurimam  salutem,  mybettregardt : 
non  reddere  salutem,  not  to  return  a  greeting,  L. : 
mihi  duloifl  Balus  yisa  eat  per  te  miBsa  ab  ilia, 
greeting:  multam  salutem  foro  dicam,  a  hearty 
farewell:  salute  data  redditAque,L.:  salutem  ver- 
bis tuis  mihi  nuntiarat,  a  greeting  in  yovr  name : 
salutem  tibi  plurimam  ascribit  et  Tulliola, /oent 
tn, — In  beginning  a  letter,  abbreviations  are  com- 
mon: Gicero  Attico  sal.  (i.  e.  salutem  dicit):  Gicero 
B.  d.  Salustio  (i.  e.  salutem  dicit) :  TuIIius  Terentiae 
8.  p.  d.  (i.  e.  salutem  plurimam  dicit). — P  e  r  a  o  n., 
tJie  goddett  oftafeity,  a  divinity :  aedes  Salatia,  L. : 
Salutis  augurium ;  cf.  ipsa  si  cupiat  Saloa,  Health 
hertelf,  T. 

salutaris,  e,  aefj.  with  eomp,  [saiuB],  of  well- 
being,  heaWiful,  httuth'giuing,  whoteeome,  ealutary: 
pro  Balutaribos  mortifera  consoribere :  res  (opp. 
peatiferae) :  cak>r :  ars,  of  healing,  H. :  herbae,  O. : 


homiDOBi  gmeri  enltura  agroram  est  Baiutaria.^ 
F  i  g.,  terv&eable,  ben^ieial,  ealmtary,  euhantageom, 
uaefkil:  litterae:  orationem  salutarem  habere,  U: 
civis:  nihil  est  eo  melius,  nihil  aahitariua  nobis: 
ad  ortOa  poeronim.-— £  s  p.,  in  the  phmse,  salutarii 
littera,  L  e.  ^  letter  A  (for  absolvo,  on  the  ballots 
of  judges ;  opp.  littera  triBtis,  L  e.  G,  for  oondem- 
do). — ^Ab  a  surname  of  Jupiter. 

■alutariter,  adv,  [salutaris],  profitably,  bene- 
ficially, advantageouJy :  (armis)  uti. 

Mdutatid,  dniB,/  [8alutoJ,a^ro0^t»^,  saluting, 
talutation :  quls  te  communi  salutatione  dignum 
putett:  salutationem  faoere,L.:  mntuft  saluta- 
tione facti,  Cu. — A  waiting  upon  at  one^s  hovae, 
ceremonial  vitii :  ubi  salutatio  defluxit,  when  the 
formal  tnoming  reception  it  over, 

Mdutator,  Oris,  m.  [saluto],  a  tabtier,  ons  n&o 
malxt  complimeniary  vttitt,  lu. 

■alutatrix,  lets,/,  [salutator],  that  maket  com- 
plimentary  vititt:  tttrSa,  of  morning  eaUere,  lu. 

salutifBr,  fera,  ferum,  adj,  [  salus +1  FER-], 
healthJ^ringing,  healing,  tialubriotit:  puer,0.:  an- 
guis  Urbi,  0. 

saluto  (P.  plur.  gen.  salutantam,  Y.,  O.X  ft^I, 
Atus,  are  rsalusj,  to  gi-eet,  with  health,  pay  r^pedt, 
talute, hau:  ilium:  unum  quemque  nostrum:  al- 
quem  C^eflarem,  hailed  at  Caeaar:  Imperator . . . 
atqiie  ita  se  postea  salutari  passus  est,  Gs. :  in 
quo  (itinere)  ilium  agentem  aliquid  salntari :  cam 
avum  regem  salutassent,  L. :  DiouTsius  te  omnls* 
que  voB  aalutat,  tendt  greeting  to:  esse  salatatom 
volt  te,  0. :  Ego  deoe  penatis  hinc  salutatum  do- 
mum  Devortar,  to  pay  reverence  to:  Italian)  laeto 
socii  clamore  salutant,  Y. :  templa,  0.  —  To  call 
upon,  viat,  pay  respectt  to,  wait  %mon:  Tenit  salu- 
tandi  causa:  salutatum  introire, S. :  salntandi  plu- 
res,  H. — To  greet,  welcome:  mane  saltttamus  domi 
et  bonoB  viros  multos,  etc. 

1.  salve,  adv.  [salvus],  well,  in  good  health,  tn 
good  condition. — Only  in  the  oolloq.  phrase,  satin* 
salve?  (sc.  res  Be  habent?),  it  all  wellf  all  ri^f 
T.,  L.;  BeesalvuB. 

2.  salwe,  imper.  of  salveo. 

(salweo),  — ,  — ,  ere  [salvus],  to  be  well,  be  ia 
good  health;  hence,  in  formulaa  of  greeting,  wb^- 
per.,  infin,,  and  ( once  )  indie.  fuL^  to  be  ^l,  bt 
greeted:  Cr,  o  Mysis,  salve.  My.  salvus  aia,  CriUs 
blett  you,  T. :  Dionysium  lube  salvere,  greet  for 
me :  salvere  iubet  prior,  H. :  salvebis  a  meo  Oioe> 
rone,  L  e.  Oieero  tmdt  hit  beet  withet:  Salve,  vera 
lovis  proles  (sc  Hercules),  hail,  Y. — ^E  s  pu,  imper. 
with  vale,ln  taking  \etive,farewell,good-iy, adieu: 
vale,  salve:  Balve  aeternum  mihi,  Aeienromque 
vale,  Y. 

salvos  or  salvos^  at^.  [8  SAL-  ],  m  ^ooJ 
health,  we/i,  aoimcl^  eafe,  wmarmedf  unuymreds 

Digitized  by  V^OOQIC 


748 


gandeo  tibi  illam  salvam,  T. :  tam  illam . . .  pedi- 
bus  sois  saWom  rBvertiaee:  nonqaam  uWb  suis 
eznitur  senritus  muliebrii,  wkUe  their  fruMk  are 
livinff,  L. :  Non  uxor  aaWoni  te  Tolt^  non  filius,  H. 
—  Fig.,  «a/r,  ««U,  prmtrttd,  tmh^ur^d,  in  pood 
eomiUum:  (rem  p.)  salYam  aenrara,  L.:  ita  rae 
gesai,  Quirites,  iic  sain  omnea  oonaenrafemini : 
exerdtos,  Ob.  :  embus  salvia  atque  inoolumibas, 
Ca. :  res  salva  (opp.  perdita),  T. :  epislula  (opp. 
oonscissa) :  quid  salri  eat  raulieri  amissft  pudici- 
tia?  L. :  utinam  sahria  rebus  oonloqui  poiuisse- 
inns,  bt/are  4H  wu  loBi. — Esp^  with  a  ntbti,  in 
obL  abrnd,,  wUhoiU  violation  of^  saving s  salva  lege: 
aalvo  officio:  salvo  iure  nostrae  veteria  amicitiae : 
quod  salva  fide  poaflim.— Colloq.  uses:  salvos 
sum,  si  haec  vera  sunt,  i.  e.  I  am  out  o/troubft,  T. : 
tace,  obsecro ;  salvae  anmus,  we  are  all  rights  T, : 
ne  aim  salvos,  si,  etc;,  may  /  dM,  (/*,  etc. :  Enibuit ; 
aalva  res  est,  ai/  u  weU,  T. :  satioe  salvae  (so.  res 
aunt)?  t«  alt  toeilf  T.:  Or.  o  Mysia,  salve.  Ify. 
aalvoa  sis,  good  hek  to  you^  T. 

■ambootetria,  tL^f^^aeiiifivKiarprnf  a  female 
harpiet^L. 

Same,  es  (L.,y.,  O.)  or  Samoa  (O.),  an  old 
name  for  Cepkalema^  in  the  Ionian  Sea, 

Samina,  adj.^  of  Samoe:  terra,  a  district  of 
the  mainland  hdonging  to  Samoe^  L. :  lono,  wor- 
ahipped  in  Samoe^  0. :  vir,  1.  e.  I^fthagorae^  O. :  te- 
stae, made  of  Samian  ttay^  Tb. 

Samnia,  !ti8,  adj^  of  Samnium,  Samnite,  C,  L. 
— A  gladiator  armed  with  Samnite  weapone^  C,  L. : 
Samnis  satis  asper,  Locil.  ap.  C. 

Samninin,  I,  n.  [for  *Sabiniuni,  from  Sabini], 
a  monntainout  country  north  of  Campania,  0.,  L. 

Bamoa  or  Bamwa,  l,/.,s=2afcoCf  an  idand 
near  JSpkuHe^  C,  Y.,  H.,  L.,  0. ;  see  also  Same. 

aanifal]i%  e,  adj.  [tano],  thai  can  he  healed, 
curable, remediable:  volnus, 0.:  animi. 

aanatio^  onis,/.  [sano],  a  healing^  curing:  oor- 
porum :  carta  et  propria. 

aanoiOb  s&nxl,  sancttts,  Ire  [1 SAG-1. — Of  a  law 
or  treaty,  to  make  eacred,  render  inviolable,  Jiz  un- 
alterably,  eetablieh,  appoint^  decree,  ordain,  confirm, 
ratify,  enact :  quas  (l^es)  senatus  de  ambitu  ean- 
ciri  voluerit:  sanciendo  novam  legem,  Ne  quia, 
etc^  L. :  tabulas,  H. :  baeo  igitar  lex  sanciatur,  ut, 
etc :  quod  populus  plebesve  sanxit :  oum  sancien- 
da  sint  oonsulum  imperia,  ant  abronrnda,  L. :  foe^ 
dus,  ratify,  L.:  foedera  fulmine,  Y. — To  ratify, 
confirm,  coneecrate,  enact,  approve:  at  hoc  leges 
non  sanciunt,  ordain:  oonsularis  lex  sanxit,  ne, 
etc. :  contra  quam  sanctum  legibus  erat,  L. :  ne 
res  efferatur,  ut  iure  iurando  ae  fide  sanciatur, 
petant,  Cs. :  ooetibas  ao  saciifloHs  cootpiraiionem 
eivltatium,  Ta. :  inbumanlssinA  lege  saDzemat, 
XLt,  etc. .  habent  legibus  sanctum,  81  qois  . .  .  uti, 


etc,  Cs. :  de  quibus  ooofirmaadia  et  saneiandis 
legem  laturus  est :  fide  sanxerunt  liberoe  Tarenti- 
nos  leges  babituros,  L. — To  forbid  under  penalty, 
condemn  with  a  eanction,  enact  a  penalty  agaiwi : 
incestum  pootifices  supplicio  sanciunio:  obser- 
vantiaro  poeni:  qnod  Athenis  exsecrationibus 
publicia  sanctum  est :  Solon  capite  sanxit,  si  qui, 
etc.,  made  it  a  capital  ojfenee, 

aanote,  adv.  with  comp,  and  eup.  [  sauctus  ], 
aolemnly,  conecientionel^,  eempnlouely,  reHgiouiUy, 
reverently,  purely,  holUy :  iurare,  T. :  colimus  na- 
turam  exoellentem:  roulta  sunt  severius  scripta 
quam  in  antiquis  legibus  et  sanctlus :  sancta  sano- 
tissime  ooiere :  te  sancte  precor,  L. :  ea  sanctissi- 
rae  observatoras :  virgines  tam  sancte  habuit,  Gu. : 
nusquam  eas  (pecunias)  tutius  eanctiusque  depo- 
nere,  more  inviolably,  L. 

aanotimonia,  ae,/  [annctus],  eacredneu,  eane- 
Hty,holineae:  ad  deorum  religionem  et  sancti mo- 
nism demigrasse,  the  divine  life:  summa,  extreme 
eonecienlioueneaa, 

aanctid,  onis,/.  [sancio],  a  consecration,  con- 
firming ae  inviolable,  cor^fimMUion:  foederis  sanc- 
tione  defendi. — In  a  law,  a  penal  dauae,  declara- 
tion of  a  penalty,  eanction:  sanctiones  sacrandae 
aunt  .  .  .  poena :  neque  vero  leges  Porciae  quic- 
quam  praeter  sanctionem  attulerunt  novL 

aailCtiti%  fttis,  /  [  sanctus  ],  inviolabiiity,  ea- 
eredtteee,  eanctity  :  tribunates:  templi  insulaeque, 
L. :  mecum  deorum  et  hominum  sanctitates  omnes 
af  oerunt. — Moral  purity,  holineee,  eanctity,  virtue, 
piety,  integrity,  honor,  purity,  chaetity:  quasi  lu- 
men aliquod  eluoere  sanctitatem  tuam :  matrona- 
mm :  sanctitas  est  soientia  colendorum  deorum : 
feminamm,  Li — A  pioue  obeervanees  religionum 
sanctitates. 

aSnotltfido^  Inis,/  [sanctus],  eacrednete,  eanc- 
tity: sepuUurae. 

aanotor,  Oris,  m.  [  sanoto],  an  eetablieher,  or- 
tlainer:  legum,  Ta. 

aanotcu^  ae(i.  with  eon^  and  eup.  [P.  of  san- 
cio], eo9ieeerated^  eetabliehed  ae  invwlahle,  eaered, 
itwtiolable  :  campus :  tribuni  (plebis)  sancti  sun  to : 
fides  induciarum,  L. :  ius :  ( litterae )  m  aerario 
sanctiore  con^itae,  i.  e.  in  the  epeeial  treaewy,  re- 
served for  extreme  neceetity :  hospites  sanctos  ha- 
bent. Us. :  uxor,  Ph.  —  venerable,  august,  divine, 
sacred, pure, holy:  Sanctis  Penatium  deorum  sedi- 
bus:  poUuerat  stupro  sanctissimas .  religiones : 
sanctlor  dies,  H. :  ignes  (of  a  eaorifioe),  Y. :  ami- 
citiae  nomen,  O. :  pudtcitia,  Li-^/Wv,  good,  inno- 
cent, pious,  holy,  juet,  conscientious,  upright :  illo 
nemo  in  civitate  sanctior:  homitiea  sanoUssfani: 
saodtiislmus  et  lustissimus  index:  sanctiua  con- 
siltura,  L. :  senatna,  Y. :  amoresi  chaete:  Yirginas, 


760 


flanotui  (fltamg-X  T,  m.,  a  deUff  of  th$  Sabinei 
(worshipped  at  Rome)|  L.,  O.,  Pr. 

aandalitim,  l,  n.,  =  cavddXiov,  a  dipper,  tan- 
dal,T, 

■andapila,  ae,  /^  a  cheap  eoffin,  poor  matCa 

aancl^  Icis,  /.,  s  aMvl^  a  bright  rtd^  ver- 
im/fon,  v.,  Pr. 

•ane,  adu,  with  comp.  [midus],  toberlff,  tentibfy, 
reammably,  dUertfUy :  sonius  baoobari  Edonis,  H. 
— ^As  a  particle  of  assurance,  indeed,  doubtie$ty  6y 
all  tneaau,  truly,  certainly,  of  eourm,  right,  very 
(only  posit.):  odiosum  sane  genus  bomiuum;  iu- 
dicare  diffioile  est  sane:  oratto  sane  longa:  sane 
murteta  relinqui,  fl. :  bonus  sane  vicinus,  H. — 
£  8  p.,  in  affirmative  answers :  Ch,  Ego  domi  ero 
siquid  me  voles.  Me.  Sane  volo,  atturedlyy  T. :  Ch, 
E&ine,  ut  fertur,  forma?  Pa.  sane,  entirely  to,  T. : 
sane  et  libenter  quidem. — ^Ironia:  Beneficium 
magnum  sane  dedit!  Ph. — ^With  other  adverbs: 
res  rustics  sane  bene  culta :  bene  sane,  very  well, 
T. :  recte  sane  interrogastf,  ver^ properly,  T. :  Sane 
hercle  ut  dicis,  exaaly  at  you  §ay,  T. :  sane  qui- 
dem, of  cowne,  T.  — With  quam^  how  very,  very 
much  indeed,  wieomnumly,  exceedingly:  oondusa 
est  a  te  tam  magna  lex  sane  quam  brevi. — With 
a  negative:  oommlssator  hand  sane  oommodus, 
not  aUogelher,  T. :  baud  sane  intellego,  quidnam 
sit,  etc.,  I  do  not  quite  underttand:  baud  sane 
quisquam,  nobody  atall,S.:  non  sane  credere,  H. : 
qnid  ad  haec  Quinctius  f  nihil  sane  oertum,  noth- 
ing at  aZ£i— Restrictive,  in  concessions,  to  be  sure, 
indeed,  certainly,  however  :  sane  bonum,  ut  dixi, 
rei  p.  genus :  smt  sane  ilia  magna :  haec  si  vobis 
Don  probamua, sint  falsa  sane:  sod  fruatur  sane 
hoc  solado. — With  an  tmper.,  then,  if  you  wll:  I 
sane,  T. :  cedo  sane,  T. :  *  age  sane/  oomes,  L. 

flangaalist  see  sanqualis. 

aangnan,  inis, «.,  see  sanguis. 

sangQinanfl,  ntis,  P.  [sanguis],  bloodtkursty : 
eloquentia,  L  e.  exhausting  clients,  Ta. 

■aQgnlnSrlna,  adj.  [sanguis],  bloodthirtty, 
bloody,  sanguinary :  inventus. 

■ansnineni,  adj.  [sanguis],  of  bloody  consisting 
of  blood,  bloody:  imber :  gnttae,  0. :  lingua,  0. : 
caedes,  0.:  rixae,  W,-^Blood' colored,  blood -red: 
iubae  (anguiiim),  Y. :  mora,y,:  Luna,  0.— F  i  g., 
bloodthirsty:  Mavors,  V.,  0. 

■angn1notontai>  «^'.  [sanguis], /«/{ of  blood, 
bloody:  pectora,  0. :  Allia  .  .  .  Volneribus  Latiis, 
O. — Bloodied:  color,  (X— F  i  g.,  sanguinary,  offen^ 
sine:  Litters,  0. 

sanciiia  (poet  also  — ngnl%  V^C),  inis,  m., 
or  (old)  sanigaeii,  inis,  >i.,  blood:  Sine  sanguine 
fieri,  MooMed;  T. :  innooentiam,  sioMght^:  in  san- 


guine veiMri,  mantfer  .*  fluvios  Atratos  saagiuBe 
fluxtt:  ad  meum  sanguinem  hanriendum  advolare, 
to  shed  my  blood:  hautiendus  aut  dandus  est  sao- 
guis,  ws  nmst  slay  or  be  slain,  L. :  aangulaeni  mjt> 
tere,  to  kt  blooJL  -^Bhod,  eonsangmniiy,  descent, 
roes,  stock,  fanuly:  sanguine  coniuncti,  btood-rt- 
lations:  oivram  omnium  sanguis  coniunctus  ezisti- 
mandus  est :  tibi  matemo  a  sanguine  ianctos,  0.: 
Progeniem  Troiano  a  sanguine  dud,  Y. :  sangniBe 
cretus  SisjTphio,  O.:  sanguinem  sociaie,  L. — A 
descendant,  ojfepring,  posterity,  family,  kindred:  6 
sanguen  dis  orinndnm !  Enn.  ap.  G. :  saevire  in 
suum  sanguinem,  L.:  Clams  Anchisae  sanguis, 
i.  e.  Aeneas,  H. :  Regius,  i.  e.  Buropa,  H. :  meo, 
Y. — Y\g.^ vigor, strmgth, fores, spirit, life:  amisi- 
mus  omnem  sanguinem  dvitatts:  quae  cum  de 
sanguine  detraxisset  aerari,  had  bled  the  treasury: 
missus  est  sanguis  invidiae  sine  dolore. — Of  styie^ 
vigor, force^  Ufa,  animation  :  socns  ille  et  sangois 
inconraptns  usque  ad  banc  aetatem  oratomm  fnit: 
orationis  subtilitas  etsi  non  plurimi  sanguinis  est. 

Mmiai^  — ',  aeA  em,  a6/L  €,  /.,  dimaaed  Uood, 
bloody  matter,  gore,sanies:  saxa  spargens  sanguine 
atro,  Enn.  ap.  O. :  domus  sanle  (foeda),  V. :  sanie 
expersa  Limina,  Y. :  saniem  oooiecto  eraittite  fer- 
ro,  C-^A  corrupt  foam,  venom,  slaver:  Perfasos 
sanie  vittas,  Y.:  colubrae  saniem  vomunt,  0.: 
sanies  manet  Ore  trilingui  (of  Cerberas),  U. 

nanitiii,  Atis,  /.  [  sanus  1  soundness  of  body, 
health:  inoonrupta:  Ad  samtatem  dam  Tenit  cu- 
ratio,  while  the  cure  is  perfected.  Ph. — Fig.,  sound- 
ness, right  reason,  geid  sense,  discretion,  sanky: 
animi :  ut  factnore  adraisso  ad  sanitatem  reverti 
pudeat,  Cs. :  ad  sanitatem  reducere :  nihilo  plus 
sanitatis  in  curii  quam  in  foro  esse,  L. :  victoriae, 
solidity,  permanence,  Ta.— Of  stjle,  soundnese^  cor- 
rectness, propriety,  regularity,  purity :  sanitatem  et 
integritatem  oratoris  probat :  orationis. 

■anna,  ae,  /.,  s:  oAvvac,  a  mimieking  grimaee, 
mocking  face,  Iu. 

■anniOf  dnis,  m.  [  saana  ],  one  who  mimics  in 
mockery,  a  harlequin,  bughon, 

sano,  ftvl,  &tus,  ire  [sanus  ],  to  make  souni 
heal,  cure,  restore  to  health  :  (vomicam) :  te :  tibi 
belli  volnera  sananda  sunt:  haec  volnera,  0.: 
quod  ad  sanandum  me  pertineret,  K. :  Gorponr 
vix  ferro  sanantur,  O. — ^Pig.,  to  heal,  correct,  re- 
store, repair,  allay,  quiet :  rei  p.  partis  aegrts  et 
labantXs :  quae  sanarl  poterunt,  qnScumqne  ntio- 
nesanabo:  voluntates  consceleratas :  mentis,  Ga.: 
cuius  causa  sanari  non  potest :  id  (inoommodom) 
maioribus  commodis,  Gs. :  discordiam,  L. 

Sanqualis  e,  a^^  sacred  to  Sancus:  avis,  L 

aamia^  eufj.  with  comp.  and  si^.  [%  8AY-], 
somid,whols,healthff,weU:  pars  corporis: 
Si  noles  sanus,  curres  hjdromcQB^ :  eo  i 

Digitized  by  VjOOv  IC 


7S1 


■axoQliim 


mento  sanua  f actus.  —  Fig., of  the  state,  Mimd^ 
Mi/e,  whoUj  tmhanmd:  res  p.:  eivitoa,  L.--Of  the 
mindf  mntmd^  rational^  mim,  toberj  duered,  amtihU  : 
eos  SunOS  incellegi  neoesseest,  quoram  mens,  etc.: 
SaUn*  saous  es?  tn  your  mnanf  T.:  mens  bene, 
H. :  vix  sanae  compos  Mentis,  0. :  ilium  male  sa- 
num  putare,  (/ imiotiiu/  mind:  male  sana  (Dido), 
i.  e.  ravinpy  V. :  male  sani  po^tae,  i.  e.  iiumred^  H. : 
excludit  eanos  Helioooe  po^tas,  «o6«r,  H. :  bene 
sanua  Ac  non  incautus,  ducrtet^  H. :  rem  p.  capes- 
sere  hominem  bene  sanum  non  oportere:  nihil 
pro  sano  facturas,  i.  e.  rationaUy,  Os. :  Solve  sene- 
scentem  sanus  equum,  H. :  tumultu  etiam  sanos 
consternaute  animos,  9df'ponetHdy  L. :  ab  illis 
(vitits),  i.  e.  frte  frcm^  H. :  qui  sanior,  ac  si,  etc., 
H. :  quisquam  sanissimus  tam  oerta  putat,  quae 
yidet,  quam  ?  etc. — Of  style,  fmnd^  correct^  taui- 
ble^  9ober^  eha$ie:  nihil  erat  in  eius  oratione,  nisi 
sanum:  (oratores)  saniores. 

flapa,  ae,/.  [SAP-],  nuut,  new  wne  boiled  thicks 
O. 

sapienfl,  entis  (aU.  ting,  as  adj.  ente  or  enti,  as 
mibtt.  usu.  ente ;  aen.  plur,  entiom,  poet  also  en- 
tttm,  H.X  €ulj.  with  comp,  and  «u/x  [P.  of  sapiol, 
wiw,  knimiuffj  sennbUf  weil-^uhfiMed,  disereet^  iutR- 
ciou$:  sapientissimum  esse  dicunt  eum,  cui,  etc. : 
homo  iudicio  suo  Talde  sapiens :  rex :  sapientissi- 
mus  rex :  quis  sapientior  ad  coniecturam  t :  ser- 
vus  non  paulo  sapientior,  H. :  puella,  0. :  tempe- 
ratio:  yerba,  T. :  Consilium,  O. :  sapientissimum 
indicium  senattts.— As  tuhtt.  m.,  a  tmrihUpenon^ 
discreet  num,  man  of  tente :  dictum  sapienti  sat 
est,  T. :  sapiens  causas  reddet,  H. :  Feciradae  le- 
poris  sapiens  sectabitur  armos,  a  ooftfioitseur,  H. 
— In  philosophy,  wise,  sage,  knowing  the  truth :  qui 
quietus  animo ...  is  est  sapiens :  sapientium  prae- 
cepta:  te,  Laeli,  sapientem  appellant:  eos  septem 
quos  Oraeci  sapientes  nominayerunt*-!  route: 
sapientum  octayus,  H. 

sanienter,  adp,  with  eomp.  and  tiip.  [sapiens], 
sefutMy,  disereetfy,  prudently,  judieiouify^  wisely: 
dicere:  facere:  vivere,  H. :  temporibus  uti,  N. : 
populares  yere  et  sapienter :  tibi  sapientius  sua- 
dero  te  ipso:  sapientius  fecisse:  alqd  retinuisse 
sapientissime. 

saptontla,  ae,  /.  [  sapiens  ],  good  taeie,  good 
sense,  ditcernmeni^  diseretion,  prudence^  inteiUgmee^ 
foreUwught:  sedulo  Moneo,  quae  possum,  pro 
mea  sapientia,  T. :  re  enim  iniquum  est,  sed  tuft 
sapientift  fit  aeqnissimum:  mabnim:  sapientia 
priina  (est),  StultitiS  oaruisse,  U. :  Insaniens,  H. : 
yirflUtes  ebuUire  et  sapientias,  nuMtmt  of  wisdom, 
—  Wisdumi,  phUosopky,  perfeelion  of  inUUeet  and 
diaradter:  sapientia  est  rerum  diyinamm  et  hu- 
manarum  scientia:  sapientia,  quae  ars  yiyendi 
putanda  est:  proyestrft  sapientift:  oeterarum  re- 
nun  tua,  fit  oAsr  ihUngSn'^A  science  :  ista  Scaeyo* 


lamm,  L  e.  M«  science  of  jwrispntdenee:  audacift 
pro  sapientift  uti :  constitueudae  civitatis,  i.  e. 
eUUesmanahip. 

sapientipotenfl,  entis,  adj»  [  sapientia  -f  po- 
tens],  mighty  in  wiedomy  £nn.  ap.  0. 

sapio,  IvI,  — ,  ere  [SAP-],  to  taste  of  smack  of 
savor  of,  have  a  flavor  of:  nil  rhombus  nil  dama 
sapit,  has  no  flavor,  lu. :  Quaes!  vit,  quidnum  sape- 
ret  (simius).  Ph. — To  have  a  eente  of  taste,  perceive 
flavors  :  u^  ciii  cor  sapiat,  ei  non  sapiat  palatus. 
— F  i  g.,  to  have  taste,  have  discernment,  be  sensible, 
be  discreet,  be  wise,  discern :  populus  est  modera- 
tior,  quoad  sentit  et  sapit :  Qui  sapere  et  fan  pos- 
sit  quae  sentiat,  H. :  abeas,  si  sapis,  if  you  are 
wise,  T. :  hi  sapient,  Cs. :  te  aliis  consiilam  dare, 
Foris  sapere,  T. :  Qui  sibi  semitaro  non  sapiunt, 
alteri  monstrant  yiam,  know,  C.  poet :  quamquam 
quis,  qui  aliquid  sapiat,  nunc  esse  beatus  potest  ? : 
nihil :  Nil  parvum,  L  e.  attend  to  nothing  trimal, 
H. — ^P  r  o  y. :  sero  sapiunt,  are  wise  too  late. 

sapor,  oris,  m.  [SAP-],  a  taste,  relish,  flavor^ 
savor  (as  a  quality  of  things) :  non  odore  ullo,  non 
sapore  capi :  ut  mel,  suo  proprio  genere  saporis, 
dulce  esse  sentitur :  tardus,  V. :  tristi  poma  sapo- 
re, O.:  ral^D  saporum,  H.  —  A  dainty,  delicacy: 
hue  iussos  adsperge  sapores,  V. :  et  tunsum  gallae 
ndmiscere  saporem,  i.  ^.  juice,  V. — F  i  g.,  of  style, 
tasie,  elegance:  yemadulus.  —  Of  conduct:  homo 
sine  sapore,  wiUiout  refinement, 

•arcina,  ae,/  [SAR-],  a  paekaoe,  bundle, bur- 
den, load,  pack  (only  poet  m  sing.):  gravis,  H. — 
JPtur.,  packs,  luggage,  oaggage:  sarcinas  oonligere, 
S. :  sarcinas  confeni  iussit,  Os. :  muli  grayati  sar- 
ciols.  Ph. :  custodia  sarcinarura,  L :  qui  main 
sarcina  Prima  suae  fuerat,  burden  (of  the  womb), 
0. :  sarcinam  eflFundit,  i.  e.  brings  forth.  Ph.  — 
Fig.,  a  burden,  weight,  sorrow,  care:  Sarcinaque 
haec  animo  non  sedet  apta  meo,  0. :  Sarcina  sum 
(tibi).  0. 

•aroinazinit  adi  [  sarcina  ],  of  burdens,  for 
baggage:  iumenta,Cs. 

aaroiiiiila,  ae^ /.  dim.  [  sardna  ],  a  little  pack, 
smaU  bundle,  fardel :  ooUige  sarcinulas,  lu. :  sar- 
cmulis  expeditis,  Ot :  puellae,  i.  e.  dowry,  lu. 

sareio,  sarsi,  sartus.  Ire  [SAR-],  to  patch,  botch, 
mend,  repair,  restore,  make  good:  generis  (apnm) 
lapsi  ruinas,  V. — Fig.,  to  make  good,  make  amends 
Jor,  make  compensation  for,  correct,  rtpair:  si 
quid  esset  in  hello  detriment!  aooeptum,  Os. :  ac- 
ceptum  incommodumyirtute,Cs.:  iniuriam:  longi 
temporis  usuraro,  restore :  male  sarta  Gratia,  H. 

»aroophagn%  a4i.y=saiMpKo^oefJlesh.devour- 
ing,  carnivorous  :  Upis,  a  limestone  of  which  cqfins 
were  made,  said  to  reduce  the  corpse  to  otA^-— As 
S!ubst.  m.,  a  tomb,  sarcophagus,  lu. 

saioultim,  T,  fi.  [SAR-],  a  ligh 


■aidonyx 


753 


findere  sarculo  Agroe,  H. :  dispena  per  agros  Sar- 
cala,0. 

sardonyx,  ychis,  m.  and./.,  =  vapfSw^,  a 
predota  stonSy  tardonyZf  lu. 

BBigUB,  I,  m.,  =  9dpyoCt  a  bream  (a  sea-flsb),  0. 

■arisa  (-uwa),  ae,  /l,  =  ffApura,  a  lon^  Maee- 
donian  lance:  arma  clapeas  sarisaeque  illis,  L. : 
oada  ferit  ora  saristi,  0.,  Cu. 

sarisophoroB  (aariMo-),  l,  m.,  =  aapiao^ 
p9Qj  a  Macedonian,  lancer^  L.,  Gu. 

Bannentmn,  l,  n.  [SARP-],  a  tmig^  light 
branchy  fagotyfaeeinie:  faaoee  nrgaram  atque  arid! 
sarmenti,  L.— Usa.  /^tcr.,  brtukwood^  fagoU  :  sar- 
menta  drcumdare :  sarmeutU  conlectU,  G& :  fa- 
sces BanneDtorum,  L, 

aairaoiun,  see  serracum. 

Sarranoa,  ad}^  of  Sarra  (an  old  name  of 
Tyre) :  ostrum,  Tyrion,  V. :  aolaea,  lu. 

aartago,  inU,/.,  afrying-pan^  baking-pan^  lu. 

sartust  adj.  [P.  of  sarcio],  mended^  repaired^ 
put  in  order  (only  in  phrases  with  teetue) :  aedem 
sartain  tectam  tradere,  i)i  complete  repair. -» As 
wbU.  n, :  sarta  tecta  exefferunt»  r^tr«,  L. :  in 
eartis  tectis  quem  ad  modum  ge  gesserit,  in  re- 
pairing public  buildinge. — F  i  g. :  ut  Curium  sar- 
tam  et  tectum,  ut  aiunt,  conserves,  i.  e.  ea/e  and 
mmnd, 

sat,  adj,  (for  eomp.^  see  satius),  n.  indecL  [for 
satis]. — Only  nom.  and  aee.y  enough^  eufflcient,  satie- 
fadoTify  adiquaUy  ample:  paene  plus  quam  sat 
erat,  f . :  tantum  quantum  sat  est :  Tantum  sat 
habes  ?  are  you  satisfied  teitk  that  f  T. :  nam  mlhi 
facti  Fama  sat  est,  V. :  Qui  non  sat  habuit  coniu- 
gem  inlexe,  wu  not  content,  C.  po^t. :  Perdere 
posse  sat  est,  0. — As  eubtt,  n. :  non  sign!  hoc  sat 
est,  Quod,  etc.,  proof  enough,  T. :  nee  sat  ratfonis 
in  armis,  V. — As  adv.,  enough,  wfieientlg,  eatiefac- 
iorilg:  sat  scio,  /  am  eure,  T. :  accusator  sat  bo- 
nus :  non  sat  idoneus  Pugnae,  H. — Only  enough, 
jtut,  moderately,  tolerably,  eomewhat:  sat  com- 
mode, T. :  si  me  voltis  esse  oratorem,  ri  etiam  sat 
boDum,  etc.--* J^ioi^A,  too  much  ;  with  090  (less 
correctly,  satago) :  soarum  renim  sat  agit^  hae  hie 
handefuU  with  hit  own  affaire^  T.  (al  sat  agitat). 

aata,  Oruro,  n.  [P.  plur.  n.ot  I  sero],  ttand9$tg 
com^  crope:  Duloe  satis  umor,  Y. :  laeta,  V. :  Cum 
satis  arbusta,  O. 

sat  agito,  aat  ago,  see  sat 

aatellea,  itis,  m.  and  /.,  an  attendant,  fottower, 
courtier,  life -guard:  regii  satellites,  retinue,  L. : 
satellites  Naevi :  si  eqnites  Romani  satellites  Nu- 
midae  traderentar,  S. :  Anmm  per  medios  ire  sa- 
tellites . .  .  aroat,  H. :  Hannibalis,  foUcwert,  L. — 
— An  attendant,  companion,  follower :  IotIs  pin- 
nata  satelles,  i.  e.  the  eagle :  Orci,  I  e.  CAoron,  H. : 


dess  custos,  satelles  (1.  e  Orion,  of  Diana),  0.— 
An  ami&tant  in  crime,  aeeompiice,  partner,  abetter  : 
stipatores  corporis  oonstttttit,  eosdem  satellifes 
potestatis:  aatelUtes  soelenuD.— Fig.,  «m  atdd- 
ant,  attendant :  natnra  ei  (sa  bomini)  aensas  tan- 
quam  satellites  attribuit:  Virtatia  rigidus,  H. 

aatUUs  — ,  /.  [satis].— Only  nam.  eing.,  a  tif- 
ficieney,  abundance,  pfentiftdime :  dabitar  satii^ 
supplici,>W/  eatief action,  Att  ap.  G. — Satiefied  it 
tire,  tatiety,  wearinett,  loathing :  Scudionim  istonnn 
T. :  satias  amoris  in  uxore,  L. 

aatietaa,  atis,  f.  [satis],  a  etigiciency,  abundanc. 
adequacy  (old  or  late) :  ad  satietatem  copiA  coi&- 
meatuum  instructus,  Gu. — A  being  ealed,  f^dUm, 
tatiety,  loathing,  tooartneis,  duigwU:  cibi :  iocantoi 
ad  satietatem  trucidabitis,  L. :  non  metu  allquo 
adfecti,  sed  satietate  exierant :  provinciae :  doTDi- 
nationis,  S. :  gloriae,  Cu. :  ante  inimicoa  satieus 
poenarum  suarum  oepisset,  quam,  etc.,  L. :  rerura 
omnium  .  .  .  vitae:  omnibus  in  rebus  aimilitudo 
est  satietaUs  mater :  amicitiarum  satietatea. 

aatin*,  aatlne,  for  satis-ne,  see  satis. 

1.  aatio,  STI,  atus,  are  [satis],  to  JUl,  eatitfy, 
tote,  tatiate:  desideria  naturae,  ameaee:  canes 
satiatae  sanguine  erili,  O.'^To  JSU  tip,  eatmnte, 
furmih  abwtdemtly:  f  return  aquis,  0.:  odoribos 
Ignis,  O. — ^F  i  g.,  to  ttiU,  tatitfy,  content,  ^ut^  rnti- 
ate,appeate:  antmum:  nee  satiatnr  cupidltatis 
aitis :  aatiari  delectatione :  iram,  0. :  ait  nequa- 
quam  se  esse  satiatum :  satiatus  poena,  L. :  satiati 
suppliciis  nooentium,  L. :  satiata  f erinae  Dextera 
caedis,  0.— 7b  overjUty  day,  eatiate,  ^Uegutt:  pri- 
mum  numerus  agnoscitur,  deinde  satiat :  satiaci 
fasUdio  aimilitudinis:  satiatis  et  expletis  iucun- 
dius  est  carere  quam  f mi :  Heu  nimia  longo  satiate 
ludo,  H. :  adsidno  satiatus  aratro,  Tb. 

2.  aatlOb  5nis,/.  [1  SA-],  a  mwing, ptanting  {et 
seroentis  ^ :  tempus  sationis :  eura  sationis,  L : 
Optima  vinetis  satio,  V. :  iugera  Bationum  suanim 
profiteri,  cultivated  landt, 

aattra,  see  satura. 

aatia*  adj.  (for  comp.  see  satius),  n.  indeel.  [t 
SA-]. — Only  nom.  and  acc^  enough,  m^lcient,  tatu- 
fadory,  ample,  adequate:  cui  satis  una  Farra 
libra  foret,  U. :  Duo  talenta  pro  re  nostra  ego  esse 
decreW  satis,  T. :  si  sd  aroendum  Italia  Poaram 
oonsul  satis  esset,  L. :  animo  istno  satis  est,  am- 
bus non  satis:  qui  non  seatirent,  quid  esset  satis: 
aridior,  quam  satis  cst^  gloriae:  poenas  dedit  usque 
superque  Quam  satis  est,  H. :  ut  ea  modo  ^W^ 
toi  satis  superque  foret,  & :  satis  una  ezcidia/V. : 
satis  erat  respondsre '  magnas' ;  *  ingeotfs,'  inqiiii: 
nuno  libertatem  ispeti  satis  est,  L. :  f^abio  satii 
Tisumt  ut  ovans  urbem  inirst,  L. :  tos  satis  habe- 
bitis  anhnam  retinere,  wH  be  content,  SL:  si  noa 
satis  habet  avaritaam  explera.  is  not  mii»Jied:  aoB 

Digitized  by  V^OOQIC 


■atiaa«tio 


758 


BtttomiiMi 


satis  babhum  est  quaeri  quid  .  .  .  Ternni  etfakn, 
etc,  it  waa  not  thought  tufflaent :  Qt  Laeedsemonii 
satis  haberent,  si  saWi  esse  posseot,  wtrf  eonknt^ 
N. :  senatus  oensuit  satis  habendnm,  quod  prse- 
tor  ius  iarandum  poUioeretur,  mutt  be  aceepUd  at 
taivt/aetoTjfy  L. — As  tubtt.  n^  enor^A,  a  titfficieney : 
satis  superque  dictum  est :  Satis  mihi  id  habeam 
supplici,  T. :  ea  ainicitia  non  satis  habet  firmitatis : 
satis  est  tibi  in  te  praesidi :  lam  satts  terns  nivis 
misit  pater,  H. :  8atis  superque  esse  sibi  suarum 
cuique  reraro.-*In  law,  tatitf action^  tecuriiy^  ffttar- 
anitf,  in  phrases  with  do  (less  oorreotljr  as  one 
word,  satisdo )  and  aedpio :  quibus  a  me  verbis 
satis  aocipiet,  isdem  ipse  satU  det,  in  t/u  tame 
form  in  wMeh  he  taket  teeuriiy  from  me,  let  him 
give  it:  iudicatum  solvi  satis  daturos  esse  dice- 
bant,  for  the  payment  of  the  jvdgfneni :  de  satis 
dando  Tero  te  rogo  . . .  tu  at  satis  des,  gtee  bondt. 
— As  adv.y  enough,  m$ffteientiy,  adequeUdy,  amply^ 
fully:  ego  istuo  satis  scto,  T. :  satis  esse  arbitror 
demonstratum :  Satis  superque  me  benigtiius  tua 
ditaTit,  H. :  pugnatur  acriter,  agitur  tamen  salis, 
t  e.  t<  goet  en  tatitfad&rity :  existimasti  satis  cau- 
tum  tibi  ad  defenskmem  fore,  si,  etc.,  that  you 
Ufould  have  teeured  your  defence  well  enough  :  mu- 
iier  satis  locuples :  satis  superque  humilis  est,  qui, 
etc^  L. :  Satis  scite,  T. :  satis  opportune  accidisse, 
Gs. — Snoughjutt,  tolerably ,  moderately ,  tomewhat : 
8y,  (mufier)  forma  luculentft.  CA.  sic  satis,  T. : 
satis  litteratus:  satis  bene  pasoere, />r«&y  well; 
see  also  satisdato,  satis  facio. 

satis-datio  or  satts  dati5»  5nis,/.,  a  giving 
of  baily  giving  bondt,  depotiting  teeuriiy, 

satis -dato,  adv.,  under  a  tnjteient  teeurUy, 
under  a  pledge :  quod  satisdato  debeo  ezpedire, 
i.  e.  which  lam  under  bond  to  pay. 

satis  do,  see  satis. 

satls-feioid  or  satis  faoid^  fSol,  factus,  ere, 
to  give  taiiMf  action,  tatitify^  content :  quara  ob  rem 
tandem  non  satis  facitf:  Sieulis:  mihi:  causae 
atqae  officio:  et  natarae  et  legibus:  nt  omnium 
▼el  ^uspickmi  vel  maievolentiae  satis  fiat :  qui 
(histriones)  in  dissimiilimis  personis  satis  fade- 
bant  :  ill  iurs  civili :  quibus  quontam  satisfeoi  me 
nihil  reliqui  feoisse,  quod,  etc.,  N.— 7b  give  tatit- 
faction,  tatitfy,  content^  pay  off,  pay,  teeure  :  Fufiis 
satis  facit  absentibus  et  fidem  suam  liberat :  pe- 
cunias  mutuati,  proinde  ac  suis  satis  facere  vel- 
lent,  Cs. — To  give  taiitf action,  make  amende,  make 
reparation,  make  exeute,  apqkpixe:  missis  ad  Gae- 
sarem  satisfaeiundi  causft  legatis,  Cs. :  in  quft  civi* 
tate  legatns  popoli  R.  violatus  sit,  nisi  publico  satis 
factum  sit,  etc :  oum  tribunis  militum  egerunt,  ut 
Caesari  satisfacerent,  etc.,  Gs. :  ant  roorte  aut  vie- 
tori&  rei  p. :  omnibos  ralionibus  de  iniuriis,  Cs. 

satislaotio,  dnis,/.  [8atis-h2  FAG-I,  an  exeute, 
apology,  plea,  eatpUnaHon:  Eomm  satisractione  ao- 
48 


cept&,  Gs. :  satisfaetionem  ex  null&  conscientii  de 
colpft  proponere  decrevi,  8. — Reparation,  amende, 
tatitf action :  luitur  homlcidium,  recipitque  satis- 
faetionem domus,  Ta. 

satins^  adj.  n.  [eomp,  of  satis],  more  tatinfying, 
better,  more  tervieeable,  Jitter,  preferable. — Only  as 
predicate  of  a  daute:  tibi  perdere  Talentum  sa- 
tius  est  quam  illo  minam,  T. :  mergi  freto  satius 
illi  insulae  esse  quam  dedi  inimioo,  L. :  iionne  sa- 
tius est  mutum  esse  quam  dtcere,  etc. :  Nonne  fuit 
satius  tristis  Amaryllidis  iras  pati  ?  V. :  terga  im- 
pngnare  hostium  satius  visum  est,  L. :  satius  pata- 
runt  in  urbe  eum  oomprehendi,  thought  it  more 
expedient,  N. 

sator,  5ris,  m.  [1  SA-],  a  tower,  planter,  G. — 
F  i  g.,  a  father,  creator:  caelestQm,  i.  e.  Jupiter: 
hominum  atqne  deomm,  V. — A  tower,  promoter^ 
author:  litis,  L. 

satrapea,  see  satrapla. 

satrapes,  is,  ace.  en  or  em,  or  satrapa,  ae,  m., 
^  oarpdmic  [Persian],  a  governor  of  a  province, 
viceroy,  tatrap:  satrapa  si  siet  Amator,  T. :  regius, 
N.,  Gu. 

'satrapia  or  satrapea,  &e,/.,  t=  frarpairtia, 
the  office  of  a  tatrap,  a  eatrapy,  Gu. 

satur,  ura,  arum,  atff.  [2  Sh-],full,  toted,  having 
eaten  enough  (opp.  esurieutes) :  ptilli :  ut  puer  sa- 
tur sit  facito,  T. :  conviva,  H. :  capellae,  V. :  Am- 
brosiao  suco  quadrupedes,  O. :  omnium  remro,  T. : 
altilinm, H. — Of  color, /uZ/,  deep,  ttrong,  rich:  vel- 
lera  saturo  fueata  colore,  V. — Full,  rim,  abundant, 
fertile  :  praesaepia,  Y.— F i g.,  rich, fruitful:  neo 
satura  ieiune  (dicet). 

satora  (less  oorrectly  satira,  not  satyraX  ae, 
/.  [fern,  of  satur ;  so.  lanx  ],  a  mixture,  hotch- 
potch; only  in  the  phrase,  per  saturaro,  at  ran* 
dom,  eonfutedly,  pell-mell :  quasi  per  saturam  sen- 
teutiis  exquisitis,  S. — A  tatire,  poetic  medley  tet  to 
mutie  and  tung  on  the  ttage:  inpletae  modis  satu- 
rae,  L. :  ab  saturis,  i.  e.  after  the  appearance  of 
tatiret,  L.  —  A  tatire,  poem  of  mannert,  didadie 
poem :  in  saturft  nimis  acer,  H. 

saturatus,  P.  of  saturo. 

satnreia  ( quadrisyU  ),  Srum,  n.,  a  poi  herb^ 
tavory,  O. 

EMitureianas,  atff.,  of  8attereia  (in  Appulia), 
Appulian:  caballus,  H. 

satoritas,  Atis,  /.  [satnr],  fidnett^  euperabun' 
dance:  rerum  omnium. 

Satnmilia,  iOrum,  n.  [Satamus;  sc.  festaj, 
thefettival  of  the  Saturnalia  (beginning  Dec.  17), 
G.,  L.,  H. :  prima,  thefirtt  day  of  the  SatumaUa^ 
Is,:  seodnda, tertia. 

Batomiiis^  adj.,  of  Saturn,  Satumian:  Stella, 
the  planet  Saturn,  G. :  tellus,  Italy,  V. :  regna,  i.  e. 


SatomiM 


754 


the  ooldmofft  of  SaturrCMrngn,  Y.i  geii8,i.e.M« 
JtaUantj  0. :  luno^  V.,  0. :  luppiter,  pater,  V.,  O. : 
diMuitor  roaris,  i.  e.  Nepiune^  V. :  virgo,  I  e.  VetiOy 
0. :  numenis,  the  Satumian  vene  (the  oldest  Latin 
metre),  H. — As  wUL  m.^  ton  of  Saturn,  i.  e.  Jupi- 
ter or  Fluio^  O. — As  mUt,/.^  daughter  of  Saturn  : 
luno,  v.,  0. 

Satnxniu,  I,  m.  [  1  SA- 1,  Saturnj  the  anctent 
X^in  god  of  agriadture  ana  of  civilization^  identi- 
fied mth  the  Grecian  Kronoe,  C,  V.,  0.,  Gvu^Tfie 
jdanet  Saturn^  H. 

■atnro,  &vl,  &tu8,  ire  [satur],  to  fill,  ghU,  doy, 
mUate:  aniroalia  eamm  ( mammarum )  ubertate 
saturantur :  Nee  cytiso  saturantur  apes,  V. :  caede 
leones,  0. — To  iiU^fundth  abundantlg,  mUurate: 
fiiDO  pingut  sola,  V. :  murioe  pallani,  i.  e.  color 
richlif,  O.— F  i  g.,  tofiU,  fotiefyy  conteiU,  $ate :  mens 
saturata  bonanim  cogitationum  epulis:  homines 
gaturati  honoribus :  se  sanguine  civium :  crudeli- 
tatem:  necdum  antiquam  saturata  dolorem,  her 
old  grudge  not  yet  cueuaged^  V. 

1.  oatas,  P.  of  1  aero. 

2.  (Mitiu,  lis),  m.  [1  S  A-1  a  aowing,  planting 
(only  ace.  eing,  and  plur,  and  a/U.  dng,) :  berbAn 
(exstitisse)  non  humano  satu :  vitium. — A  beget- 
ting^ producing^  origin,  etock,  race:  a  primo  satu : 
Herculi  lovis  satu  edito. — F  i  g.,  eeed:  pbilosophia 
praeparat  animos  ad  satQs  acciplendos. 

satynis,  l,  m.,  =  odrvpo^,  a  Satyr,  forest-god 
of  the  train,  of  £acchu$,  with  goafe  fek,  C,  H.,  0. 
— A  Grecian  form  of  drama  ufith  a  chorue  of 
eatgre,  eatgricplag:  satyrorum  scriptor,  H. :  pro- 
iervi,  H. 

•auoiatid,  onis,/  [saacio],  a  wounding. 

0aiioi5,  ftvT,  &tus,  Ire  [saucius],  to  wound,  hurt: 
in  turba  sauoiari :  nemo  oocisus  est  neque  saucia- 
tus :  ungue  gena?,  0. — ^Euphemistic :  yalde  amat 
ilium,  quem  Brutus  nostersauciavit,  i.e.  haaatabbed, 
— P  o  e  t. :  Sanciet  ut  vomer  humum,  tear  up,  O. 

MLUOUiBt  adj.,  wounded, hurt:  graviter:  saucio- 
rum  modo  habltil  ratione,  Cs. :  homines :  Bracchia 
direpta  saucia  fecit  acu,  0.  —  Smitten,  injured, 
enfeebled,  ill,  sick,  distempered:  gladiator:  (tellusj 
HOC  ullis  Saucia  vomeribus,  torn,  0. :  malos  oeleri 
sauoius  Africo,  H. :  glacies  inserto  sauoia  aole, 
melted^  0,-^¥  i  g.,  wotmded,  smitten  ■'  Medea  amore 
saucia :  regina  gravi  saucia  cur&,  V. :  vir  Pieria 
paelice,  H. :  ipse  e  nostro  igne,  0. — Wounded,  hurt, 
offended,  injured  :  animus. 

•aviolnm  (sniv-),  i,  n.  dim.  [suayium],  a  little 
kiss :  dulcius  ambrosift,  Ct 

Mvior,  see  suayior. 

■avium  or  suavltim,  T,  n.  [auavtsl,  a  hve  kim^ 
kiss :  Atticae  meis  verbis  auavium  oes,  L  «•  kiss 
for  me    meum,  i.  e.  mg  hve^  T. 


ItUla,  is,  m.  [Mxam],  a  fish  thai/requrndt 
rocks^  saxatHe,  0. 

MUEitiiin,  I,  n.  [saxum],  a  rockg pUtee^  simt 
ground:  aaperam. 

MBXBUM,  adj.  [saxum],  of  rock,  of  sione,  rodrf, 
stony:  moles :  scopulns,  0. :  umbra,  of  the  rodtt, 
y. :  Niobe  saxea  facta,  O. 

saxificriia,  a({;.  [saxum+S  FAC-],  turning  inio 
stone,  petrifying :  Medusa,  0.:  voltua  Medusae,  0 

■axifragna,  adi.  [  saxum  +  FRA6>  Ji  '^"v* 
breaking,  roek-cruming  :  undae,  Ean.  ap.  C. 

■aacoaoa,  adj.  [  saxum  ],  fuU  of  roda^  rodj, 
stony :  montes,  Y . :  SaxoBoa  sonaoB  H  jpanis,  L  e. 
roaring  among  rocks,  V. 

aaxaluxn,  I,  n.  dim.  [saxum],  a  little  rock. 

■axam,  I,  n.  [2  SAC-],  a  large  stone,  rough 
stone,  broken  rock,  bowlder,  rock:  e  saxo  sculplm: 
magui  ponderis  saxa,  Ca. :  saxis  suapensa  rapes, 
v.:  inter  aaxa  ruplsque,  L.:  Capitolium  aaxo 
quadrato  subetructum,  with  foundationa  of  heun 
stone,  L. — ^P  r  o  v. :  satis  diu  iam  hoc  aaxom  vono, 
i.  e.  struggle  in  vain  (as  Sisyphus  with  his  suxie), 
T. — As  nom,prop.,  tne  Tarpeian  Rock:  qiris  au- 
deat  laedere  propoaita  cnioe  aut  saxo  ? :  Deioere 
de  saxo  civia?  H.—  The  Sacred  Bock  (on  the 
Aventine  hill,  where  Remus  consulted  the  aus- 
pices): pulviuar  sub  Saxo  dedicate:  Appellant 
Saxum,  pars  bona  montis  ea  est,  O. — lu  the  name. 
Saxa  Rubra;  see  ruber. — IHur.,  siony  ground, 
rocky  places:  in  apricis  ooqoitur  vindemia  saxis, 
V. — A  stone  wall:  saxo  lucum  drcumdedit,  0. 

■cabeUimi,  see  scabillura. 

aoaber,  bra,  brum,  eu^.  [2  SGAP-],  rough, 
scurfy,  scabrous:  pectus  inlnvie,  C.  poSt. :  manos, 
0. :  homo,  H. :  robigo  (pilorum),  Y. 

■cablM.  em,  e,  /.  [2  SCAP-],  a  nm^knm, 
scurf:  ferri  (with  robigo),  V.:  mali.  In. — As  a 
disease,  the  scab,  memge,  itchy  leproay:  tnrpis,  V.: 
mala,  H,,  lu;  ^-  F  i  g.,  an  itMng,  restUu  longmf, 
unnatural  aaadtememA :  duloedine  hae  et  acabw  cs- 
rent :  scabies  et  oontagia  loori,  U. 

■oabUlnin,  1,  n.  dhn.  [seamnum],  a  footsteel, 
cricket:  scabilla  concrepant,  aulaeum  toliitur,{&f 
pedals  (for  signalling  on  the  stage). 

Bcab5,  — ,  — ,  ere  [2  SCAP-],  to  scratch,  serapt: 
caput,  11. 

Soaea,  ae,  adj.,  =  XkaicU,  ^Sboaoii. — Only  with 
porta  or  portae,  the  weHemgatsof  TVoy,  V. 

•caana  (aoanaX  ae,/,  s  «icip^--In  a  theatre, 
the  stage,  boards,  scene:  hoc  vldeblt  la  soacna: 
scaenae  magnifieentia :  Vel  soaena  ut  yefais  dtsee^ 
dat  fronttbus,  V. :  oolamnas  excidaiit,  acaeois  de- 
cora alta  f uturis,  a  theatre,  V. :  scaeDia  agitatos 


765 


coraacifl,  etc,  L  e.  on  open  ipoice  iurroftmded  by  ik$ 
wood^  y . — F  i  g.,  the  fiMie  ttage,  pubUe^  pMieUy  : 
quia  maxima  oraton  quasi  scaena  videtor  eontio 
esse:  quae  si  minus  in  soenft  suui,  i,  e,ii^fHbUe 
view:  se  a  volgo  et  scaena  in  secreta  remorant 
Virtus,  etaYH.-*-Proy.:  tibt  soenae  serviendum 
est,  i.  e.  he^  ywandf  tn  puiAic  vuw* — A  prelence^ 
parade^prttext :  scaenam  ultro  criminis  parat,  Ta. 

Boaenlotts  (seeniouflX  ^^^f-^  strn/viir^,  of 
the  ttoffe^  eeeniCf  dramatie^  theatrical:  artifices, 
actors :  ludi,  stage-pfayty  T.,  L. :  res  forensis  scae- 
nica  Fenustate  tractavit. — Fiur.  tn,  as  svbtt.^  plajf- 
ere,  actors:  factum  quodam  in  scenioos  iure. 

Bcalae.  arum,  /  [SCAND-],  a  fliahi  of  steps, 
stairs,  staircase,  ladder,  sealing  -  ladder  :  muruin 
scalis  adgredi,  S. :  in  scalis  latait,  H. :  scalas  po- 
nere,^  Cs. :  re  in  scalarum  tenebris  abdere,  of 
the  staircase. 

■oalmna,  I,  m.,  =  ^xaXfi^,  a  peg  to  hold  an. 
oar,  thole,  thole-pin  :  duorum  scalmorum  navicula, 
L  e.  wih  a  pair  of  oars:  scalmum  nullum  Tidet, 
i.  e.  not  a  sign  of  a  boat, 

BcalpeUum,  I,  n.  dim,  [soalprum], — ^la  surg- 
ery, a  small  knife,  scalpel,  lancet, 

■calpo,  psi,  ptus,  ere  [  SCARP- ],  to  scratch : 
terram  Uogulbus,  H. :  caput  digito,  lu. — In  art,  to 
cut,  carve,  engrave  (of  surface  work) :  ad  scalpen- 
dum  apta  manus  est:  nostri  memorem  sepulcro 
Scalpe  querelam,  carve,  H. 

scalpmm,  I,  n,  [SCARP-1  a  sharp  cuttina  in- 
ittrwnent,  chisel,  knife:  fiibrile,  earplentcr^s  chisel, 
L. :  Si  scalpra  (emat)  non  sutor,  shoemaker^s  knives, 
H.—A  penknife,  Ta. 

■cammonaa,  ae,/.,  =  vKofifuavia,  soammony. 

■oamnom,  it «».  [I  SOAP-],  a  bench,  stool,  step, 
H. :  scamuis  considere  longis,  O^r^A  thrwu  :  regni 
stabilita  soamna  solnmque.  Eon.  ap.  G. 

BcandS,  — ,  — ,  ere  [SCAND-],  to  rise,  dimb, 
mount,  dcanber,  get  up,  ascend:  in  aggerem,  L. :  In 
domos  Buperas,  0.:  Ad  nidum  volucris  (faeles). 
Ph. :  eodero,  quo  dominns,  H. :  malos :  in  curru 
Capifolium,  i.  e.  tn  triumph,  L. :  eqnum,  V. :  paren- 
tis regna,  H. :  scandit  machina  muros,  Y. :  Scandit 
nav!8  Gura,  H. 

■capha,  ae,/.,  :=  ^ca^,  a  light  boat^  ship's 
boat,  shff:  in  scapbam  oonf  ugere :  biremis,  H. 

scaphinm  (MwpiiimX  ^  f^i  ^  mc^ov,  a 
boat-shaped  drinlw^-vessd,  ewer,  basin:  toapbia 
aurea. — A  chamber-pot,  lu. 

■capalaa,  brum,/,  dim.  Tl  SGAP-1,  the  shouU 
der-Uuies,  shoulders:  altae,  0. :  scapulas  perdldi, 
L  e.  have  incurred  a  flogging,  T. 

■oanw,  I,  m.,  ^amapo^,  a  sea-fish^  mtr, parrot- 
fish  (a  delicacjX  H.,  O. 


■oatabra,  ae,/.  [scato  ],  a  buhfding,  gushing: 
(unda)  acatebrifl  temperat  arva,  spring-waler,  V. 

soatana,  ntis,  adf.  [P.  of  scato],  bubbling,  full, 
abounding:  arz  fontibus,  L. :  Beluis  pontus,  H. 

■oato,  — ,  — ,  ere,  to  bubble,  gush,  toell  up, 
spring  forth :  Pontes  scatere,  £nn.  ap.  C. 

floatnrigaa  or  acatmiglaea,  urn,/,  [scaturio, 
to  stream],  bubbling  water,  spriMg-water,u, 

■oaarna,  adj.  [I  CAIU],  wiik  meoUen  eudOes, 
dub-/ooted^Bu 

soaler&ta,  adv,  with  eomp.  and  sup.  [scelera* 
tus],  impiously,  wickedly,  scandalously,  nefarioudy: 
feci:  domus  sceleratius  aedificata  quam  Eversa: 
insidias  aoeleratissime  machinatus. 

■oalaratna,  atff,  with  comp,  and  st^.  [  P.  of 
scelerol,  polluted,  profaned,  defiled:  terra,  V. :  li- 
mina  Inracum,  0. :  Vicus,  on  the  JSkmUline,  where 
TuUia  drove  over  the  dorpm  of  her  father,  L. :  cam- 
pus, at  the  Collins  gate,  where  an  unchaste  vestal 
was  entombed  alive,  L. :  sedes,  the  abode  of  t/ie 
wicked  in  the  underworld,  O.  —  Impious,  wicked, 
accursed,  infamow,  vicious,  flagitious  :  Davos,  T. : 
▼ir:  stirps  hominum  sceleratorum,  Gs.:  hostis: 
couinnx,  L. :  iste  raulto  soeleratior  qnam  tile :  ego 
sum  sceleratior  illo,  0. :  refertam  esse  Graeciam 
soeleratiBsimonim  hominum.  ~*  As  siubd*  m.;  tu 
unus,  scelemte,  inventus  es,  qui,  etc.,  scoundrel: 
sceleratorum  roanu. — Aecursod,  shameful,  outra- 
geous,  impious :  eius  preces :  coniuratio,  L. :  in- 
sania  belli,  V. :  amor  habendi,  0. :  ignes,  0. :  a 
sceleratiore  hasta:  subit  ira  sceleratas  sumere 
poenas,  L  e.  satisfaction  for  her  erimes,  Y. :  frigus, 
destructive,  Y. 

■oalarov  — ,  fttus,  ftre  [scelns],  to  poUuie,  defile, 
desecrate:  plus  manas,Y.:  Oererem,  lu. 

scelarosuB,  a4f.  [scelns],  fidt  of  wickedness^ 
vieums,  abominable:  ille,T. 

soalestS,  adv.  [scelestus],  wickedly,  viciously, 
hnpioudy,  clbominMy,  detestably:  sceleste  atque 
impie  facta,  li. :  susptcari,  ro^^aMly. 

■oelestiia,  adj.  with  comp.  [scelusl,  impiotts^ 
wicked,  villanous,  infamous,  accursed,  knavish, 
roguish:  fkomo,  T. :  homines  soelestos  necare,  S. : 
sorores,  H.— >As  subst.  m.  and/.^  an  infamous  per- 
son, wretch,  miscreant,  uexmnard:  ne  nie  attigas, 
Sceleste,  T. :  Quo  scelesti  ruitis?  H. :  mali  atque 
soeleeti,  8. :  scelesta,  T.— Of  things,  aeeursied,  abom,- 
inable,  infamous,  dtamefuli  fadnus:  seelestior 
senno,L.:  nuptiae,  S.:  inalitia,  Ph. 

■oelns,  eris,  ft.  [SCEL-1  a  wicked  deed,  heinous 
act,  crime,  sin,  enormity,  wickedness:  civem  scelus 
yerberare :  scelus  atque  perfidia :  inde  omnia  sce- 
lera ac  roaleficia  gignuntnr:  documentum  Persa- 
rum  soeleris:  nefario  seelere  conoeptoj  ad  per- 
fioiendum  seelua  moitare:  in  me  edere :  se  soelere 


7M 


adlfgaro:  obrul,  L.:  coeoam  domOs  loeliM  onne 
retexit,  Y. :  legatoram  iDlerfeotorum,  th$  crime  of 
murdermff  ihs  deputUt,  K :  qood  soelus  Calydona 
merentem  (oonoessit)?  L  e.  ^  penaU^^  of  whai 
crinuf  V. — As  a  term  of  reproach,  raseaf,  teoun- 
drd^  villain^  rogue,  baggage  (oolloq.):  Abin  bine 
aceluB !  T. :  ubi  illic  est  sceliis,  T. :  Artificis  scelus, 
L  e.  eumdng  rogve,  V. — A  mifforime,  etdantiig: 
Fa,  Quid  boo  est  sceierifl  ?  peril,  T. 

fwiiiA,  aoeiyciM,  see  soaen-. 

Bceptrifer,  fera,  f erum,  adj.  [  sceptnim  +  1 
VER-],Beepin'bearing,9eepired:  manA^  O. 

sceptmm,  I,  n.,  :=  <rr^irrpoy,  a  royal  nUiff, 
9eeptre:  (rex)  sedens  cum  sceptro:  dextra  scep- 
tmm gerebat,  Y. :  rex  sceptro  insignis  ebumo,  0. 
—  Plyr.  for  mug, :  Aeolus  Soeptrn  tenens,  Y. : 
magnS  Sceptra  manu  teneo,  O. — A  kingdom,  rule, 
dominion,  amihoriiif  (  dng.  and  plur,  ) :  mihi  tu 
sceptra  loTemque  GoneiKas,  Y.:  pulsus  solioscep- 
trisque  patemis,  Y. :  sceptro  potiri  perenni,  O. 

■oeptuohtui,  1,  m.,  =  maiwTovxoc,  a  actptre- 
bearer,  Ta. 

■oheda,  see  scida* 

acho^aolMtia,  ae.  m.,  =  oxoiyofidrnQ,  a  rope- 
daneer,  lu. 

■obolA  (aoola),  ae,  /.,  =  ojcaiKh,  an  tniermu- 
iion  of  worh,  leisure  for  learning,  learned  eonver- 
eoHon,  debate,  diepuiation,  lecture,  diaeertaiion: 
dienim  quinque  scholas,  ut  Graeci  appellant,  in 
totidem  libros  contuli:  Stoica:  ubi  sunt  Testrae 
scholae. — A  meeting  plaee  for  teachere  andpupile, 
place  for  inttruetion,  place  of  learning^  ecKool:  ex 
harS.  producte  non  ex  scholft:  homo  poUtas  ex 
scholft:  qui  cum  in  scholft  adsedlssent:  pbiloso- 
phonim  scholae.— -TAe  diecwUe  of  a  teacher,  body 
offoUowen,  echod^  sect :  phUosopnorum  scholae. 

■oholastioafli  adj.,  GsoxoXaorueSct  of  a  school, 
seholastie:  controversiae,  Ta.  —  As  subst,  m,,  one 
who  teaches  rhetoric^  a  lecturer  in  the  echooU,  Ta. 

■oida  (lOlwdaX  ae, /.,  =  vyi^,  a  strip  of 
papipnu  bark,  leaf  of  paper,  sheet. 

gojgpiii  entis,  atfj.  with  comp.  and  sup.  [P.  of 
scio],  knowing,  underttanding,  int^igentf  acquaint' 
ed,  skilled,  versed,  expert :  Id  Ubi  renuntio,  ut  sis 
sdenSyT.:  quis  igitar  hoc  homine  scientior  urn- 
quam  fait! :  nndBca  8<^entior,  H. :  quae  (navis) 
scientiaBiiiio  gubematore  utitur:  k>eorum,S.:  ci- 
tharaa,  H. :  vk  regendae  rei  p.  scientissfanus :  fleo- 
tere  equum  sciena,  H. — ^With  the  subi*  in  place  of 
an  ado,  with  the  predic,  knowing,  knowincfy,  vi^- 
tinglu,purpos^,tntenlionally:  prudens  sclens  pe- 
reo,  T. :  ut  offenderet  sciens  neminem :  habebit 
igitur  te  sdente  curia  senatorem,  etc. ;  me  oblinam. 

■oientor,  ode.  with  eomp,  and  sup.  [soieaa], 
knowinglg,  understemdifiglg,  imUttigsntlg,  akilftdlg, 


expertlg :  dioere :  aggerem  Mbtrahebant,  eo  i 
tius,  quod,  etc.,  Gs. :  rationem  operia  i 
exponere. 

•Oieiitta,  ae^/.  [sclens],  a  kn&wing,  kmmUdy 
intelligence,  science:  nuHam  rem  quae  haios  Tin 
scientiam  fugere  possit :  nullo  modo  poterit  oruie 
mea  satis  faoere  restrae  scientiae,  L  e.  A>  erprm 
as  much  as  you  already  know :  ignormtio  f ata7G> 
nim  malorum  utilior  est  quam  acientia:  in  legibs 
interpretandis :  cuius  scientiam  de  omnibus  ooa- 
Stat  f  uisae. — Of  a  particular  branch  of  knowledgs, 
knowledge,  skiU,  eaperiness,  art:  e^  adentia,  qaas 
sit  multis  profutura:  ingenio  scientiaque  exoei- 
lere :  vestram  scientiam  implorarem :  acientia  at- 
que  ttsus  militum,  Cs. :  tua  sdentia  excellens  . . . 
nostra,  i.  ^jurisprudence . . .  oratory :  Imm  effioad 
do  manOs  scientiae,  H. :  tot  artes  tantae  a^entiie, 
requiring  so  great  knoviiledge:  phjrsica  ipsa  et  ou- 
thematica  scientiae  sunt  eorum,  qui,  etc :  nauti- 
carum  renim,  Ga. :  astrologiae:  diaieotioorom: 
iiiris :  linguae  GaUlcae,  Ca. :  colendomm  deonna. 
^^Theory:  ara,  cum  ea  non  utare,  acientia  tamen 
Ipsa  teneri  potest :  te  scientii  augere. 

■Oilleet,  adv.  [for  scire  licet].—- With  oec  and 
inf.,  you  may  know,  you  may  be  sure,  it  is  certain, 
it  is  obmom  (old):  scilicet  Facturum  me  eaaeipT.: 
ubi  ilia  formido  decessit,  scilicet  lasdnm  aiqoe 
superbia  incessere,  S. — ^As  a  particle  of  aasuranoe, 
it  is  certain,  it  is  chvious,  of  course,  plainly,  nat- 
urally, obviously,  certainly:  scilicet  hoc  Panaa  ant 
noQ  Tidet  aut  negliget :  a  te  litteraa  ezspectabaio: 
nondum  scilicet,  not  yet  to  be  sure:  quid  ad  haec 
Xaevius  ?  ridet  scilicet  nostram  amentiam,  qui, 
etc. :  senectus  semper  agens  aliquid :  tale  adlicet, 
quale,  etc.,  such,  naturally:  unda  scilicet  omniba$ 
Enaviganda,  alas  /  H. :  Brutua  terram  oaculo  cod- 
tisit,  adlicet,  quod,  etc,  eeidently  beeastm,  L. :  nou 
aolicet  ilia  m,  cum,  etc,  the  fad  is  MvWjr  weS 
known,  etc—In  coooasaioii,  of  eotum,  no  diwU,  J 
admit,  certainly  (usu.  followed  by  aei  or  tamat). 
cognoacat  (orator)  memoriae  Teteria  ordinem,  ma- 
xime  scilicet  noatrae  civitatis,  sed  etiam,  etc: :  tafi 
scilicet  moleate,  ut  debui,  aed  tamen  oonatitoi  ad 
te  venire. — As  an  answer,  of  course,  certamly,  T. : 
Pa.  fratris  igitur  Thais  totast?  Ch  8ciUoet,T. 
— In  irony,  <^  course,  to  be  sure,  doubtless,  eeriauh 
ly,forsooiK,  tt  is  likdy:  8i.  Meum  gnatnm  ruioor 
est  amare.  Da.  Id  pbpnlua  curat  scihcet !  ofcamm 
people  care  for  thai  /  T. :  et  ego  id  adlicet  neac»- 
bam  1 :  vioft  sdlioet  ego  deaidaniYL 

•Ollla,  see  squlUa. 

soin  for  aelane,  see  ado. 

BOlndo  (  addi,  late ),  aciasua,  ere  [2  SAC- 1  io 
cut,  tear,  find,  force  epart,  split,  dedve,  Smdt: 
dolore  comam,  Att  ap.  C. :  cnnis,  Y. :  aclasae  ea> 
pilloa  matrea,  O. :  restem,  tear  open,  L. :  coronain, 
H.:  vitiato  fistnU  |^lun^bo^9}a|^^ftiira«i<9^ 


W7 


O. :  yalkm,  Uar  up^  Ct. :  oqmis  lignon,  drnwe,  V. : 
ferro  aequor  (i.  e.  homum.),  V. :  puppia  aquas,  0. 
—  To  party  teparate,  divide:  seindk  Sueviam  coq- 
tiDuum  montium  iugum,  Ta. :  Sdndhur  in  geuinas 
partis  amnis,  0. :  genus  amborum  sdndit  se  san- 
guine ab  uno,  t  e*  branehm^  V. :  Scinditur  stiidia 
in  contraria  Tolgus,  V. :  fletu  Terba,  intern^,  O. 

scintilla,  ae,  /.,  a  mark :  silici  seintillam  ex- 
cudere,  V. :  seintillam  levem  ignis  accendere,  L. : 
parra,  Cu. — Fig.,  a  spark,  glimmer^  (race, parti- 
de :  ingeni :  belli :  virtntum  quasi  scintillae. 

scintillo^  — ,  — ,  Are  [scintilla],  to  tpar]de^ 
glittery  glow:  testft  ardente  oleum,  V. 

Bcio  (  sdbam,  old  for  sci^bam,  T. ;  sdbo,  old 
for  sciam,  T. ;  8cln\  coUoq.  for  sclsne,  T.  \  IvI 
(  sciit,  sciere,  L. ;  sclstl,  T.,  O. ;  scieram,  sclerd, 
scierim,  G. ;  sclsse,  sclssem,  T.«  C,  L.,  0.\  ttus  [2 
SAC-],  to  know,  undentand^  perceive^  have  know- 
edge  of,  be  tkilled  in:  qui  sciam ?  T. :  quaero  qui 
scias :  feoerunt  id  servi,  nee  sciente  neo  praesente 
domino:  certo:  nihil  facilius  seitu  est,  L.:  ars 
earum  rerum  est,  quae  sciuntur:  unam  litteram 
Graecam:  litteras:  verum  si  scire  voltis:  Nee 
scire  fas  est  omnia,  H. :  quod  sciam,  for  aught  J 
know :  id  de  Marcelio  sciri  potest,  can  be  learned^ 
etc :  qui  uti  sciat :  si  sciret  regibus  uti,  H. :  Tin- 
cere  scis,  L. :  Parmenonis  scio  esse  banc  teclini- 
cam,  T. :  quas  ( leges )  scitis  exstare :  scire  licet 
bunc  lumen  rebus  nostris  f uturum,  it  »  plain  tJuU, 
eta,  L.:  scito  hoc  nos  in  eo  iudicio  oonseoutos 
esse,  ut,  etc.,  be  anvred:  qui  nisi  exeunt,  scitote 
hoc  futurum,  etc.:  quod  quicquid  oogitant  Ho 
scire  sentiunt :  ego  scibo  ex  tioc  quid  siet,  T. : 
Sestium  quanti  faciam:  ex  quo  genere  iste  sit: 
scimus,  ut  Titanas  sustulerit,  H.:  Qui  scis,  an, 
quae  iubeam,  sine  vi  faciat  ?  T. :  scito  .  .  .  nee, 
quandofutura  sint  oomitia,  sciri :  plus,qaam  opus 
est  scito,  sciet,  T. :  sdre  Latlne :  fidibus,  to  be 
skilled  in  rmme^  T. :  de  omnibus :  quis  enim  erat 
qui  non  sciret  studiosiorem  Hithridatem  fuiase, 
etc  (i.  e.  qui  nesciret):  tarn  imperitus,  ut  non  sci- 
ret, etc.,  Gs. — Of  the  people,  to  ot-dainy  decree:  ut 
tribunus  plebis  rogationem  ferret  sciretque  plebs, 
uti,  etc.,  L. 

■oipio,  dnis,  m.  [  1  SCAP-  ],  a  etaff^  wdking- 
etiek:  ebumeus  (of  the  viri  triumpbales),  U 

sclrpea  («lrp-),  ae,/.  [scirpeus],  a  wagon- 
body  of  baeket  work,  O. 

Bcixpeiis  ( lirp-  ),  adj,  [  scirpus  1,  of  rutihee  : 
simulacra,  men  ofttraw^  0. :  imago,  0. 

acixpicialiui,  I,  m.  dim,  [scirpus],  a  rmh-baskety 
Pr. 

■cirpus  or  lirpiiB,  I,  m.,  a  ruah^  bidnuL — 
P  r  o  V. :  uodum  in  scirpo  quaeris,  i.  e,Jtnd  trouble 
wliere  there  it  none,  T. 

aciscitOT,  fttus,  ill,  dqk  [scisoo],  to  inform 


ommLf  Mb  to  know^  tftk,  ta^iMrt ,  guetiiony  exam' 
MM,  interrogate  :  sciscitando  eodem  perfenit,  L. : 
elicuit  eomiter  sciscitando,  ut  fateretur,  etc,  L. : 
Epicuri  ex  Valleio  sciscitabar  sententiam :  consu- 
lis  voluntatem,  L. :  de  victoria :  lubet  prius  quid 
sit  sciscitari,  T.:  multis  sciscitantibus,  cuiuam 
earn  (virginem)  fcrrent,  L.:  unum  sciscitatum 
mittit,  quidnam  se  faoere  vellet,  L. :  sciscitatum 
deoe  desoendunt,  L. 

aoifloo,  sclvT,  sdtus,  ere,  inch.  [scio]. — Of  the 
people,  to  aec^j  approve,  euaent  to,  enact,  decree^ 
ordain :  (maiores)  quae  scisoeret  plebes . . .  iuberi 
yetarique  Toluenmt :  oonsules  populum  iure  roga- 
rerunt  populusque  iure  soivit :  rogationem  de  U- 
guribus:  neo  sollemne  quidquam  ad  soisoendum 
plebi  fieri,  at  the  adoption  of  a  plebitcitumy  L. :  de 
aliquo  cive,  ut  sit,  etc. :  knulta  pemiciose  sciscuntur 
in  populis :  scivere  gentis  suae  more,  ne,  etc.,  Cu. 
— To  approve,  asaent  to,  vote  for,  ordain  :  quod 
primus  scivit  legem  de  publicanis,  etc 

aoiMraa,  adj.  [P.  of  scindo],  rent:  genM,fur' 
rowed,  Pr. — ^F  i  g.,  ahrill,  harsh  :  (vocum)  genus. 

wnte^  adv,  [scitusl,  ehrewdlg,  cleverly,  ekilfuUg, 
adroitly,  nicely,  tastefully,  elegantly:  promittH  tibi, 
T. :  satis  scite  et  commode  tempus  ad  te  oepit 
eundi:  (rationes)  perscriptae:  ioqui,  L.:  parum 
scite  conTivium  exomare,  S. 

scitor,  Stus,  iff,  dep.freq.  [scio],  to  seek  to  know^ 
ask,  inquire:  scitari  et  quaerere  causas,y.:  cau- 
sam  adventds,  0. :  digna  relatu,  0. :  Scitanti  deus 
huic  de  coniuge  dixit,  0. :  Eurypylum  scitantem 
oracala  Phoebl  Mittimus,  i.  e.  to  consult,  V. :  ex 
ipso,  H. :  ab  ipso,  O. :  quid  Teniat,  O. 

■citum,  I,  n,  [P.  n.  of  scisco]. — Of  the  Roman 
people,  an  ordinance,  statute,  decree,  resolution, 
popular  vote :  scita  ac  iussa  nostra  comprobare. 
— Usu.  with  plebis  or  flebi  (  often  as  one  word, 
pleblscitum) :  quo  plebiscite  decreta  a  senatu  est 
quaestio  consul!,  etc. :  (lex)  plebei  scito  Canuleio 
abrogata :  de  altero  aedile  sdtum  plebi  est  fac- 
tum, L. :  populi  scita,  Ta.— Of  popolar  assemblies 
in  other  nations,  a  decree,  ordinance,  resolution: 
cum  esset  lex  Athenis,  ne  quis  populi  scitum  fa- 
ceret,  ut,  etc. :  populi  scito  non  paruit,  K. :  ut  nul- 
lum de  eft  re  sdtum  populi  fieret,  L. — Of  any  pub- 
lic authority,  a  decree,  ordinance:  omnia  sacra 
Pontificis  soitis  subieoit^  L. :  aliorum  (dBoemviro- 
rum)  scitis  adversari,  L. 

1.  aatna,  wff,  [P.  of  8ci80ol.--^f  things,  fit, 
suitable, proper,  juaieioius,  seneibfe,  witty:  sdto  ilia 
quidem  (scnpsit)  sennone :  scitum  est,  quod  dioere 
solebat,  etc,  it  is  a  witty  saying  :  scitum  est  can- 
sam  conferre  in  tempus.  —  Of  persons,  knowing, 
sh'ctod,  clever,  dexterous,  acute,  eaperieneed,  skUful^ 
adroit :  homo,  T. :  conviyator,  a  dever  host,  L. : 
Nessus  vadorum,  ck»t<a{n^«(/ wi^O. J  ~"  "  ' 
Digitized  by^ 


758 


0.*-JVtM,/iM,A4ifi<iKMM(oolloq.):  pner^T.:  S^tis 
•citast  (ftdioiDa),  T. 

2.  BOitiis,  Oa,  m.  [acisoo],  a  decrteinff^  order, 
ordinance:  plebi  scitu,  0.,  L. 

■oobis,  to,/.  [2  SCAP-],  tawdust,  serajnngi, 
filings:  in  Bcobe  quantus  ConsistU  sumptas?  i.  e. 
novo  little  U  coeU  to  etrew  tht  floor  with  eawduet^ 
H.,  lu. 

(•oola),  flee  schola. 

■comber,  brf,  m.,  =  axofippoCf  a  tnackerd,  Ct. 

soopae,  anim,/.  [2  SCAP-]»  iwiaty  a  broom^ 
be9om:  Vilefl,  H. — ^Prov,:  scopu  diMolvere,  to 
untie  a  broom,  i.  e.  to  make  eonfumon :  aoopae  so- 
latae  (of  a  helpless  penon). 

acCpulomOB,  adj,  [scopulusl  y^iil  of  roekn, 
rocky,  aheltfy,  craggy:  mare. — Fig.:  scopaloeo 
difficilique  in  loco. 

SCOpultW,  I,  m.,  =  9K6irt\oc,  a  projecting  point 
of  rock^  rock,  cliff,  crag,  thclf  ledge:  pars  (remi- 
gam)  ad  scopufos  sdiisa,  Gs. :  deti-udunt  navls 
scopulo,  V. :  Imminet  aequoribus  scopulus,  O. : 
Qui  vidit  Infamis  soopulos  Acroceraunia,  promton- 
tory,  H. :  soopuU  ruina,  1.  e.  fallen  roof  (of  the 
cave  of  GacusX  V. :  Mavortis,  the  Areopagm,  O. : 
His  inmobilior  soopalis,  harder  to  move,  0. :  sco- 
pulis  surdior,  H.— Fig.,  a  rock,  diff,  ledge, etwn- 
bling-block,  danger,  difieuUy:  oum  neque  Musarum 
scopuloa  quisquam  siiperarat:  qui  te  ad  scopulum 
e  tranquiUo  auferat,  T. :  (Piso  et  Gabinius)  gemi- 
nae  voragines  soopulique  rei  p. 

■OQTI^dk  Onis,  m.,  s?  OKOpwitnft  and  (  poet ) 
■corplus  {•<m),  I,  m.,  ss  cKOfiwiot^  a  ecorpion: 
metuendus  acamine  caudae,  0. — As  a  sign  of  the 
Zodiac,  the  Scorpion,  G.  poet.,  0. — A  prickly  sea- 
fish,  0,  —  A  military  engine  for  t/trowing  stones 
and  wecqxms,  scorpion :  acorpione  traiectus  conci- 
dit,  Ga. :  aoorpionibus  modicis  patebant  hostem,  L. 

seortator,  Oris,  m.  [soortor],  aformealor,  H. 

flOortetUK  at(f.  [scortum],  of  hides,  leathern.^ 
As  sfHbst,  n. :  Soortea  inferre  saoello,  things  made 
of  leather,  O. 

■COrtiUiUli,  T,  dim,  [soortum],  a  little  harlot,  Gt 

soortor,  — ,  uri,  dq).  [  soortum  ],  to  associaie 
with  harlotSy  T. 

•oortinii, !,«.  [  1  GAR- 1  a  harlot,  protHiute, 
T.,  C.,  L.,  H.,  lu. 

(soreattu,  us),  m.  [screo,  to  hawk],  a  hawking, 
hemming :  soreatQs,  risOs  abstino,  T. 

soriba,  ae,  m.  [SGARP-I,  anuhHe  writer,  official 
scribe,  profeeeional  writer,  clerk,  secretary :  (scrlba- 
rum)  ordo  est  honestus:  da  scribae,  recitat  ex 
oodice,  etc. :  scriba  oum  rege  sedens,  ll :  recoctus 
Scriba  ex  quinqueTiro,  H. :  equitum,  f.  e.  derk  of 
a  company,  Gu. 


•oifbo.  sorlptf,  scifptus,  ere  [  SCABP-  ],  ts 
scratch,  grave,  engrave,  draw:  quamque  lin^a: 
columna  litteris  scripta,  inaeribed,  Gu.:    sciipss 
radiat  Germanieus  auro,  lu.:   mibi  Scripta  iJi 
dicta  sunt  in  animo  Ghrjsidis,  grawen^  T.  —  J. 
write:  cum  HS  XXX  scripta  essent  pre  HS  OjC 
cmt  scriptnm  ipsius  manu:  suft  mann  ecripsi^L. 
Scripta  *soror*  fuerat,  0. — To  write,  write  o^ 
compose, draw  vp, produce:  quo  nemo  in  acribeBd» 
praeatantior  fuit:  ad  scribendum  animam  apfo- 
lit,  T. :   Sumite  materiem  Testris,  qui   scribika, 
aequam  Viribus,  H. :  Denique  nee  video  de  u 
acribentibua  unum,  0.:   Graecam  historiam:  L- 
brum  de  rebua  ruaticia :  in  Gatone  Maiore,  qui  es: 
acriptus  ad  te  de  senectute :  defensionem  caiBte 
suae :  notas,  O. :  carmine,  H. :  epistulia  tui^  p?- 
dtligenter  scriptia:   litteraa,  quas  ad  Pompeija 
scripai,  tibi  misi. — To  draw  np,  draughty  form^^ 
late,  prepare,  execute :  urbana  militia  respondcaS 
acribendi,  i.  e.  of  drawing  legal  instruments:  testi- 
menta :  leges :  aenatda  conaalto  acribendo  Lamiaa 
adfuisae,  t  e.  to  have  been  a  party  to,  etc. :  pooor 
ad  scribendum,  i.  e.  my  signature  is  added:  &d 
scribendum  amicitiae  foedua  adduci,  to  condmde, 
L. — To  write,  write  of,  describe,  tdl  in  writing: 
acriptam   attulerat  sententiam:   tibi   formam  et 
situm  agri,  describe,  H. :  bellnro,  L. :  Quid  Martem 
Dlgne  scripaerit,  who  could  depict,  H. :  cam  auetor 
pugnae  se  Gossum  consulem  scripserit,  called  kirn- 
sdf  (in  the  inscription),  L. :  Scriberia  Vario  fortts 
et  hoatium  Victor,  H. —  To  write,  commumeaie,»^ 
in  writing,  tell  in  a  letter  :  tu  si,  ut  scribia.  RaL 
lun.  Roma  profectus  es,  etc. :  nihil  habeo,  quod  ad 
te  soribam,  scribo  tamen,  non  ut  te  delectem,  etc:: 
consulea  Fulvio,  ut  exercitum  ad  Glusinm  admo- 
reant,  acribunt,  L. :   erat  scriptum  ipsiua  m&sa 
senatui,  sese,  etc :  scripeit  ut  beredes  inrarerX 
etc.:  Scipioni  scribendum,  ne  bellum  remitterel 
L. :  scribit  Labieno,  ad  finis  Kerrionim  venal 
Gs.:   Romae  quod   scribis  sileri,  ita   potabam: 
Qraeceias  ad  me  scripsit,  G.  Gassium  sibi  scrip- 
sisse,  homines  oomparari,  qui,  etc. :  erat  seriptom 
sese  facturum  esse,  etc. :   nee  scribia,  quam  ai 
diem  te  exspectemus :  scribe  ad  nos,  qnid  agss.- 
Of  troops,  to  enlist,  enroll,  levy,  recruit,  draft :  mu- 
tes, S. :  exeroitui  supplementum,  S. :  acribebantc 
quattuor  fere  legiones  qidnis  roilibua  peditnm^L: 
Albam  in  Aequos  sex  milia  oolononim  scripcu 
enrolled  to  be  sent,  L. :  Scribe  tui  gregia  banc,  a- 
roll  him  in  your  retiwue,  H. — To  name  inawiii, 
appoint  by  testament,  designate,  constitute:  ilhim 
heredem  et  me  scripserat :  in  tesUmento  Ptol6 
mael  patris  beredes  erant  seripti,  etc.,  Oa. :  qms 
pauper  scribitur  heres  ?  lu. :  ilium  tutorem  libem 
auis,  appoint  guardian  by  wiU. — 7b  order  a  pajf-  ^ 
ment,  draw  a  cheek  for:  Scribe  decern  a  Sena, 
draw  on  Neriusfor  ten  (thousand  sestercesX  U. 


■otiptlo 


7W 


Boorrllitas 


a  ctue,  chat^  ftoce,  book-bttx^  leUer^etue^  desk^  eteriioire: 
scriniam  com  litterifl  eodem  adferre,  S.:  scrinm 
posco,  H. :  in  proraptu  flcrinia  habet,  O. 

acziptio,  OuiSf  /.  [scribo],  a  writing :  mea. — 
A  composing  in  writing,  eompontion:  nulla  res 
tantum  ad  diceudum  proficit,  quantum  scrlptlo: 
scrtptionis  genus :  ex  scriptione  interpreUri,  liUr- 
alljf  :  philosophae  scriptiones. 

•oxiptlto,  AvI,  fttns,  are,/re9.  [scribo],  to  write 
often^  writB  continuaUg:  haeo  ad  me  aoribaa  veiim 
vel  potius  scriptitea. — 7b  eompose,  practise  liter- 
org  composition:  aocarate:  aic  scriptiuruat,  ut 
QOflter  Gato. 

scriptor,  Oria,  m.  [soribo],  me  who  writes,  a 
writer,  scribe,  eopf/ist,  cferk:  scriptore:)  male  raul- 
catl :  librarias,  H. — One  that  composes  in  writing, 
a  writer,  composer^  author,  reporter,  narrator:  ve- 
nusiissimus :  acriplorum  magna  ingenia,  ete.,  S. : 
in  tantft  aeriptorutn  torbi,  L. :  Seriptoram  oboraa, 
H. :  nobilinm  scriptorom  auditor,  H. :  omnium 
bonarum  artium  scriptorea  legendi:  rernm  scrip- 
tor,  kutorian,  L.:  rerum  suarnm:  hiatoriarum, 
lu. :  Troiani  belli,  H.  —  A  drawer  up,  compiler, 
draughtsman:  legum:  legia. 

■cnptula,  Orum,  dim,  [scriptum],  little  Unet 
(on  a  draught-board),  0. 

•cnptum,  I,  n.  [  /^  fi.  of  seribo  ],  something 
drawn,  a  space  enclosed  bg  lines:  duodecim  scriptia 
ludere,  i.  e.  upon  a  draught-board  divided  into 
twdee  sections.  —  A  written  oomposUion,  writing, 
treatise,  book,  work:  de  harum  val varum  pulchri- 
tudine  acriptum  rellnquere:  scripta  de  deorura 
nuroine  reliqiiisse:  ut  quae  secum  commentatus 
esset,  ea  sine  ^cripto  verbis  eisdem  redderet^  with- 
out notes :  oritio  dicta  de  scripto  est^  read  from  a 
mamutcnpl:  laudavit  pater  scripto  meo,  in  a 
speech  written  by  me:  eorum  scriptis  se  oblectent, 
writings :  Lucili  scripta  legentea,  H. :  Debueram 
scripto  oertior  ease  tuo,  0. — A.  written  text,  literal 
meaning,  letter:  legis:  multa  contra  scriptum  pro 
aequo  et  bono  dixit,  etc.,  against  the  letter  of  the 
law:  cum  scripto  ipso  dlaaentire. 

■criptnra,  ao,  /.  [  soribo  ],  a  writing,  written 
characters:  mendum  scripturae,  a  derieal  error. 
— A  toriting,  composing,  composition :  adsidua  ac 
diligens :  scripturam  apernere,  composing,  T. :  car- 
men perplexins  scripturae  genere,  L. :  hoc  genus 
scripturae  (I  e.  biography),  N. — Something  writ- 
ten, a  writing,  work,  book,  composition:  Ne  cum 
po^t-'i  scripture  evanesceret,  his  works,  T. — A  tax 
paid  on  public  pastures:  ex  scripturi  vectigal: 
magister  scripturae,  coUector,^-A  claute  in  a  will, 
testamentarg  provision. 

1.  uanptnM,  P.  of  seribo. 

2  soriptufl,  Qs,  m.  [seribo],  the  office  of  a 


scribe,  a  clerkship,  secrstargsk^  .*  acriptum  fMi^-c,): 
to  act  as  secretary,  L. 

flOripaltun  ( sorap- ),  l,  n.  [  oollat  form  ^\ 
scmpufus],  the  smallest  measure  of  weight,  a  scn\ 
pie,  one  twenty-fourth  of  an  uncta:  argenti  tcrivi 
pnlom :  Quinque  maratbri  acrupula,  0.  ^ 

■orobUi  is,  m.  and  /.  [SCARP-],  a  dita^  dike, 
/rwkrA,  V.,0.,Ta. 

■orofii,  ae,/.  [SCARP-],  a  breeding-sow,  lu. 

•crupeus,  adj.  [scrupus],  of  pointed  stones, 
sharp,  rough,  steep,  rugged:  Spclunca,  V. 

■ornpnldsos,  adj,  [scnipulua],  full  of  shatp 
stones,  rough,  rugged,  jagged:  cotea. 

scrupnlas  (scrip*),  l,  m.  dim.  [scrnpns],  a 
sharp  bit  of  stone ;  hence,  uneasiness,  difficulty, 
trouble,  anxiety,  doubt,  restlessness,  sample:  miKi 
unus  scrupalaa  restat,  T. :  Inied  acrapulum  homi- 
ni,  T. :  tenuissimus :  nummi  potius  reddantur 
quam  ullus  sit  scmpulus :  scrupolus  et  quaedam 
dubitatio,  quidnam  esset  actum:  sollicitudinum 
aculeos  et  scrupulos  oooultabo. 

■orupna,  I,  m.  [SCRV-],  a  sharp  stone  ;  lienot, 
anxiety,  solicitude,  uneasiness:  aliqul  acmpos  in 
animis  h«^reat 

•oratflt  Oram,  n.  [SGRV J,  broken  stuff,  Uxuh, 
frippery,  trumpery:  Vilia,  H. 

sorfktor,  M,  fttus,  dep.  [scmta],  to  ransack, 
search  carefully,  examine  thoroughly,  explore,  search^ 
examine:  domos,  navla:  loca  abdita,  S. :  ignem 
gladio,  H. :  mare,  Ta. :  Tonantium  latibuia,  Cn. : 
nam  irit  actua  esaet,  On. :  non  exootio  te,  bI  quid 
forte  ferri  habniati,  non  acrutor. — Fig.,  to  examine 
thoroughly,  inquire  into,  explore,  investigate:  ciielt 
plagaa,  Enn.  ap.  C :  locos,  ex  quibus  ai^gnme'nta 
eniamus :  ante  tempua  haec.  — •  To  seaivh  into, 
search  out,  find  out,  read:  mentlaque  deum,  0. : 
Arcanum  iilius,  H. 

sculpo,  pi^l,  ptua,  ere  [SGJtftP-],  to  carve,  eui^ 
grave,  chisd,  form,  fashion:  e  saxo  sculptus: 
niveum  roirA  arte  ebur,  0. :  Quid  sculptum  infa- 
bre  esset,  H. 

8CulptUifl»  e,  adj.  [sculpo], /ormai  by  carving, 
carved,  sculptured  :  opus,  O. 

sculptofl,  P.  of  sculpo. 

BOnrra,  ae,  m.  [SGRV-],  an  idler,  loafer,  nwn 
about  town  :  scurrae  locopletes.-— il  city  buffoon, 
droll,  jester,  down,  pantaloon,  parasits:  neque  pa- 
rum  faoetoa  acurra:  vagus,  H. :  Urbaui  acurra 
Catulli,  i.  e.  a  down  in  a  play  of  Catullus,  lu. — 
Pro  v.:  de  scurra  multo  facilius  divitem  quam 
patrem  familias  fieri  posse. 

•onrrilia,  e,  adj,  [scurra],  buffwmMke,  jeering, 
scurrilous:  iocus:  dicacitaa. 

flonrrilltaa,  &ti8,/.  [scurrilis],  buffoonery,  scur- 
rility: insulsa,  Ta.      q-^^-^^^^^^  ^y  V^OOglC 


■owpror 


700 


0  ^*»ror,  -— ,  an,  ^.  [scum],  to  aU  thajetter, 
^^Jthe  buffoon:  Scurror  ego  ipse  mlhi,  populo 

Xo  jpUaae  m^fseffj  H. :  Scurrantis  speciem  pne- 

re,fi. 
f  ooutale,  is,  fL  [aoutum],  a  thong^  Uatham  ttrap, 
iash:  triplex,  U:  fanda  media  duo  BoaUlia  inpa- 
ria  babebat,  L. 
r     scutatus,  <i4/*  [  scutum  ],  arm»d  with  a  long 
$hidd  :  cohortes,  Cs. :  milites,  L. :  equites,  Y. 

■outella,  ae, /.  dixi/L  [scutra,  a  flat  dish],  a 
mudLflat  dish,  littU  wlver  :  hedjchii 

■outioa,  ae,/,  a  laahj  whip :  Ne  scuUcft  secte- 
re,  H. :  scuticae  tremefactus  habenis,  0.,  lu. 

1.  aoutxtlaf  ae,/.  dim,  [soutra,  a  flat  dish],  a 
diamondrahaped/sn*re,  loxenge^  rhombm  :  formam 
Britanuiae  scutulae  adsimulare,  Ta. 

2.  scntula  (■cyt-),  ae,/,  =  avvraXiy,  n  wood- 
en roller,  cylinder:  biremis,  subiectis  soutulis,  tra- 
duxit,  O^-^A  Mcrd  writing  (on  a  slip  of  papyrus, 
wrapped  around  a  scuUla),  M. 

scutulata,  Oram,  n.  [1  scutula ;  sc.  Testimenta], 
ducked  dothing^  chequered  garmenU^  lu. 

■outulum,  I,  n.  dim,  [scntum],  a  mnaU  ehidd: 
cum  scutulo.  * 

■outum,  I,  n.  [SCV-],  a  ahield,  Bonum  ekidd, 
infantry  diidd,  buckler  (of  two  boards,  joined, 
covered  with  linen  and  hide, and  edj|^  with  iron): 
scutum  pro  olipeo,  L. :  pedestre,  of  the  infantry^ 
h, :  equestria,  of  the  eava/ry,  L. :  scutis  ex  oortioe 
factis  aut  viminibus  intextis,  Cs. :  domus  scutis 
referta :  scutum  reliquisse  praedpuum  flagitiuro, 
Ta. — F  i  g.,  a  ehieUL,  defence,  protection,  ehelter,  eafe- 
guard:  scutum  dare  in  iudicto  eis,  quos,  etc. :  souto 
vobis  magis  quam  gladio  opus  est,  L. 

Boyllaeus,  adj.,  of  Seylla  (a  promontory  at 
the  entrance  of  the  Sicilian  straits) :  rabies,  V. — 
As  etAet,  n. :  in  Scyllaeo  illo  aeris  alieni,  t  e.  whirl- 
pool (by  confusion  tfith  Cbarybdis). 

scyphus,  I,  m.,  =  ^c^^oc,  a  eup,  large  eup, 
beaker,  goblet :  altcuius  preti:  scyphorum  paria 
oomplura:  sacer,  V. :  Natis  in  usum  laetitiae  scy- 
phis,  U. :  inluseras  inter  scyphos,  L  e.  over  the 
wine. 

1.  ae,  ace,  and  abL  of  suL 

2.  ae  or  aed,  praep.  with  abl.  [abl,  of  sai],  by 
iteelffrom,  without,  apart  from :  se  f raude  eeto, 
Xlt  Tabb.  ap.  C. — E  s  p.,  in  composition,  as  in  se- 
cede, securas,  seditio,  sobrius,  sooors,  solvo,  sudus. 

3.  ae-,  in  composition  for  sOmi,  as  in  selibra. 

4.  ae-,  in  composition  for  sex,  as  in  semestris. 
aebum,  see  sevum. 

ae-oed5,  cessi,  cessus,  ere,  to  go  apart,go  away, 
separate,  vnthdraw,  go  aside,  retire :  seoedant  im- 
probi,  secernant  se  a  bonis :  de  coetu,  0. :  iu  abdi- 


tam  partem  aediam,  & :  ad  deUberandiim,  L.:  a 
fesso  oorpore  sensQs,  Ct :  tantum  aeoeasit  ab  iotg 
Terra,  woe  dietant^  0.—2hgo  out  in  rebeOion,  rebd, 
revolt,  eeeede:  plebes  armata  a  patriboa  seceasitt 
S. :  in  Sacrum  Hontem,  L. 

ae-oemd,  crdvl,  crStus,  ere,  to  put  etpart^  eunda', 
eever,  part,  divide,  emarate:  stamen  seoemit  hi- 
rando,  0. :  sparsos  flores  calathis,  e^Mrate  m  hat- 
keta,  0. :  nihil  (praedae)  in  publicum,  wetting  apar* 
for  thepublie  treaeury,  L :  luppiter  ilia  piae  seeie- 
vit  litora  genti,  hath  eet  «q)ari,  H. :  patrea  oentua 
denoa  in  orbis,  divided^  O. :  se  a  bonis :  Baropa 
ab  Afro,  H. :  inermb  ab  annatis,  L. :  ex  iotestims 
secretus  a  reliqno  dbo  sucus:  me  Kympham 
ohori  Socemunt  populo,  H. :  e  gr^  alqm  impeia- 
torum,  tif^fe  out  ae  pre-eminent^  L. — ^Fi  g.,  to  etp- 
arate,  ditjoin,  part^  diewodate :  hoece  homines,  ae< 
apart :  ut  pulchritudo  corporis  secemi  doq  potest 
a  valetndine,  sic,  etc :  sua  a  publicis  conaiiia,  L: 
Publica  privatis,  sacra  profanis,  H. —  To  di^in- 
guieh,  discern:  blandum  amicum  a  vero:  non  sa- 
tis acute,  quae  sunt  seoemenda,  disUoguit :  iosto 
iniquum,  H.  —  To  eet  aeide,  exdude^  rejoet :  in 
iudicibus  legendia  amioos  meos:  frugaBasimum 
quemque. 

aeoeaaio,  Gnis,  /  [  1  GAD- J,  a  going  onde, 
withdrawal,  retirement :  subscnptorum :  milltes 
secessionero  fadunt^  Cs. :  secessione  facta»  hoeing 
withdraten,  L.  — A  polUieal  withdrawal,  intMrrec- 
turn,  echiamy  eeeeeeUm:  ultima  rabies  aecesao  ab 
suis  habebatur,  L. :  seoessio,  non  bellnm :  popoli, 
Cs. :  per  secessionem  annati  Aventinum  oocnpa* 
vere,  S. 

aeoeaaui^  As,  m.  [secedo],  a  eepareUum,  re- 
tirement, solitude, •  Carmina  secessum  scribcntis 
quaerunt,  0. :  gratum  litus  amoeni  seoeasfiks,  In. 
— A  hiding-place,  ravine,  I'ttreat :  Est  in  seoe«a 
longo  locu?,  a  deep  receee,  V. 

aeclua,  adv.  comp.,  see  setius. 

aedttdd,  si,  bus,  ere  [sc+daudo],  to  shut  of, 
ehut  t^Mri,  ehut  md,  eecbide,  part:  carmina  aotro 
sedusa  rdinquit,  V. :  cohors  seclosa  ab  reliquis. 
Cs. :  a  communi  luoe  sedusum:  cnraai  ftonciA,  V.: 
seduditur  sub  al&,  hidee^  Pr. 

(aecluxn,  I),  see  saeoulum. 

aeoluaua,  adj.  [P.  of  aecludo],  sundered^  mp- 
arated,  remcie,  eeduded:  iter  a  oondiio  deorun : 
nemus,  V. :  aliqua  aquula,  eomfimtd  streamleL 

aeco,  cul,  ctus,  ire  [2  SAG-],  to  cut,  cut  of ,  cut 
vp,  reap,  carve :  orone  animal  seeari  ao  dividi  po- 
test :  pabulum  secari  non  posse,  Cs. :  aectae  lier- 
bae,  H. :  Qno  gestu  gallina  aecetor,  it  carved.  In. : 
secto  dephanto,  i.  e.  earvedivoryf  V. :  prave  sectns 
unguis,  H. — ^Esp.,  in  surgery,  to  cut,  operate  on, 
cut  off,  cut  out,'aifnputate,  excise:  in  OMpore  alqd : 
varices  Mario :  Harius  cum  secaretur.  was  operated 
Digitized  by  V^OOQlC 


Morotlo 


m 


■aowndwin 


ft. — To  KToUhy  UaTy  wom^  hurtj  i^fures  laotMi- 
iB  aouto  ne  aeoer  ungni,  Imt  Ithaula  U  iom^  H. : 
ectas  invenit  angoe  genas,  0. :  seetteruni  corpora 
epres,  Y. — To  cut  apart,  divide,  eUa^,  tepearaie: 
4irru  medium  agmen,  V. :  caelum  seoaut  lonae, 
>. :  sectas  orbis,  I  e.  half  iht  aarth,  B.-^To  cut 
hrouffhj  ntn  through,  pom  ihrouah,  troverae :  per 
nana  umida  nando  Libyoum,  eUave,  V. :  aequor 
'uppe,  0. :  adeunt  vada  nota  secantes^  0.  —  To 
tU,  make  by  cutUug  :  f  ugfi  secuit  sub  nubibus  ar- 
um, i.  e.  produce  hyfiigfu,  V. :  viam  ad  navls,  i.  e. 
peede  on  hie  way,  V. — Fig., ^  divide:  cauaas  in 
»iura  genera. —  7\>  cut  ehort,  decide,  ecUies  Quo 
aultae  eecantur  iudice  lites,  H. — To  foUow,  pur- 
ue:  quam  quiaque  secai  spem,  V. 

aaoretlo^  dnis,  /.  [86+ 2  G£B-],  a  dividing, 
undering^  eeparaiUm:  partium. 

•eoreto,  adv,  [secretus],  eeparaUlg^  apart :  ex 
is  quaeritur  aecreto  in  curi&,  quid,  etc. :  consilia 
«oreU>  ab  aliia  ooquebant,  L. — In  eecret,  eeeretly, 
without  witneeees,  in  private  :  boo  audi :  loqui  me- 
lum,  H. :  oonloqui :  cam  eo  agere,  in  a  private 
nterview,C9, 

secretaiii,  I,  fi.  [P.  n,  of  seoerno],  a  hidden 
hing,  mystery,  eecr^:  aperto  maris  Bui  secreto, 
Pa. :  Utterarum  secreta  ignorant,  Ta. :  sua  ne  se- 
rreta  viderent,  mygferiet,  0. :  illud,  quod  sol*  reve- 
'entia  vident,  that  myeterume  being,  Ta. — A  hidden 
place,  hiding ' place,  retirement,  aolitude,  retreat: 
lecreto  suo  aatiatuff,  Ta. :  Seductus  in  secretiim 
at,  Ph. :  in  secreto  tempua  terere,  in  voUtude,  L. : 
«  a  Tolgo  in  seoreta  removere,  H. :  liorrendae 
)rocul  secreta  Sibyllae  petit,  V. 

Beoretua,  adj.  with  comp.  [P.  of  secemo],  eev- 
Ted, separated, eepariUe,  apart:  secretum  imperium 
>ropriave  signa  habere,  L.:  arva,  V. — Out  of  the 
cay,  retired,  remote,  lonely,  eolitaiy,'aeeret :  loca, 
i. :  litora,  0. :  pars  domQs  (i.  e.  gynaeceuro),  0. : 
ter,  solitary,  H. — Comp.  plur.  n,  as  Mhet.:  in  se- 
^retiora  Germaniae  porrigitur,  the  remoter  parts, 
Ta. — Hidden,  concealed,  private,  secret :  artes,  0. : 
lec  quicquam  secretum  alter  ab  altero  liaberent, 
a. :  secretiora  ministeria,  Ta. :  secreta  pyram  Erige, 
tecretly,y.:  Stridcre  secretA divisos  aure  susurroR, 
n  tfie  private  ear,  H. 

Beota,  ae,  /.  [  SEC*  ],  a  beaten  way,  pathway, 
node,  manner,  method,  prvneipU:  omnia  natora 
ial>et  sectam  quam  sequatur:  eidero  incumbere 
iectae,  lu. :  banc  sectam  rationemqne  vitae  sequi, 
node  of  life.  —  A  body  of  political  prineiplee, 
party,  side :  cuius  sectam  atque  imperium  secutus 
!s :  pro  VitruTio  sectamque  eius  secutia  precari, 
\is  party,  L. — In  philoflophj,  a  doctrine,  school, 
\ect :  eorum  philosophorum  sectam  aequt 

Bectator,  Oris,  m.  [2  sector],  afcUower^  attend- 
inty  adherent :  Gabinii :  quid  opus  est  aeotatori- 
>us?  an  escort:  lex  de  numero  aectatorum,  i.  e. 


the  wumberofa  candidate's  train  in  ean»a^:p.): 
iudiciorum,  Ta. :  domi,  a  familiar  visitor,  Ta.>  ' 

neatthM,  e,  a^f.  [2  SAa],  cut,  deft,  dimd:^\ 
ebur,  O. :  pormm,  cut  leeks,  Iu«  ^ 

■eotio,  5nis,  /  [  2  SAG-  ],  a  cutting  «p,  sali 
at  auction  of  a  conjiscated  estate,  sale  of  goods  for- 
feited to  thepttblic:  ad  illud  scelus  sectionis  aoce- 
dere.— -4  rialU  to  conjiscated  property,  owners/iiv 
of  forfeitea  goods:  praedae:  sectionem  oppiai 
vendldit,  Os. 

1.  Baotor,  Oris,  m.  [  2  SAG-  ],  one  who  cuts,  a 
cutter:  sectorea  ooUorum  et  bonorum,  cutthroats 
and  eutpurses:  omnium  sectorum  audacissimua 
(in  a  double  sense). — A  purchaser  of  conjiscated 
goods  at  auction,  epeadator  in  forfeited  estates:  in 
bello  hostiSy  in  pace  sector:  mulierem  emere  a 
aectoribus. 

2.  seotor,  fttus,  ftrl,  dep,freq.  [aequor],  to  fel- 
low eagerly,  run  after,  attend,  accompany,  press 
upon,  follow  after,  chase,  pursue :  sectari  iussi,  to 
join  rny  train,  L. :  at  seotabantur  multi :  si  con- 
duct! sectarentur:  Ghrjsogonum  (servi):  neque 
te  atipator  seotabitur,  H. :  qui  eiusmodi  est,  ut 
eum  pueri  sectentur:  Ne  scutica  dignum  horribili 
sectere  flagello,  H. — ^Of  game,  to  chase,  hunt:  seo- 
taris  aprosy  V. :  leporem,  H. — F  i  g.,  tofoUow  after, 
pursue  eagerly,  search  for,  hunt:  hano  miseram 
praedam,  Gs. :  litis,  T. :  Nomina  tironum,  H. :  Mit- 
te  sectari,  quo,  etc,  H. :  virtutea,  emulate,  Ta. 

Beotora,  ae,/.  [2  SAC-],  a  cutting,  excavation^ 
mifie  :  aerariae  secturaeque,  Gs. 

aectOB,  P.  of  seoo. 

(aeoubitOB,  ils),  m.  [secubo],  a  lying  apart, 
sleepirig  alonc-^nXj  aid.  sing,  and  nom.plur,  Ct, 

Be-cnbOb  ^^  — i  *re,  to  lie  apart,  deep  alone, 
live  alone:  per  aliquot  noctes,  L.,  Ct,  Tb.,  0.,  Pr. 

(Beonlaiia,  BeculumX  see  saec-. 

Be-cnm,  see  1  cum  and  sui. 

Bocundani,  orum,  m.  [prop,  adj.,  from  secun- 
dus;  8C.  railites],  sddiers  of  the  second  legion: 
secundani  terga  hostium  caedunt,  L.,  Ta. 

r^eonndaziiiB,  a^j.  [  secundus],  of  the  second 
dass,  second  in  order:  habet  statum  rea  p.  de  tri- 
bus  seoundarium.— As  subst,  n.,  a  secondary  point, 
point  next  in  inyuortanee. 

1.  Beotmdo,  adv.  [  secundus  ],  secondly,  in  the 
second  place:  primum  .  .  .  secundo  . . .  tcrtlum, 
eta :  primo . . .  secundo.  Ph. 

2.  aeoiindo,  — ,  — ,  are  [secundus],  to  favor, 
further,  second,  prosper  :  aura  secundet  aquas,  0. : 
di  nostra  inoepta  secundent,  V. :  Kite  tIsIIs,  i.  e. 
bring  to  a  favorable  issue,  Y. 

aaonndom,  pram,  with  aee. 

Digitized  by 


l3?W^fe-»° 


7«i 


^'^^^  foUomrujf,  byy  aUmg^  betide:  iter  fleeandam 
'^(f  facere :  castra  secundam  mare  nmnire. — ^In 
;e  or  order,  immediateljf  o/'"**  <i/?^9  *MaB<  ^^ 
«;undum  binos  ludos  mihi  respondere:  comitia: 
jroelium,  I* :  quietero,  after  going  to  deep,  —  In 
rank,  next  to,  after:  proxime  ct  secundum  deos 
homines  hominibus  maxime  utiles  esse  possunt : 
secundum  deos  nomen  Romanuro  venerari,  L. : 
secundum  ea  multae  res  eum  bortabantur,  quft  re, 
etc.,  Cs. — Agreeably  to,  in  accordance  triih,  accord' 
ing  to :  secundum  naturam  fluminis  procumbere, 
L  e.  domi  stream,  Cs. :  secundum  tabolas  testa- 
nienti  possessionem  dare:  conlaudavi  secundum 
virtutes  tuas,  T. :  dunmviros  secundum  legem 
facio,  L.— According  to  the  will  of,  in  fwsor  of, 
to  the  advantage  of:  secundum  nos  iudicare,  give 
judgment  in  our  favor:  secundum  causam  no- 
stram  disputare:  secundum  eam  (partem)  litem 
iudioes  dare,  L. 

■ectmdas  (  as  num.  ordin.  often  written  II ), 
eufj.  with  comp.  and  eup.  [sequor].  —  In  time  or 
oi^er,/o//bt0efi^,  next,  eecond:  secundo  lumine,  the 
next  morning :  anno  secundo,  the  next  gear  :  ante 
diem  II  Kalend.  Februariaa :  Koma  oondita  est 
secundo  anno  Olympiadis  septimae :  me  secundum 
heredem  insiituere,  aUemate  heir  (on  the  failure 
of  the  first-named) :  mensa,  deemi :  menais  ao- 
cepta  secundia  Rhodia  (vitis),  V. :  hoc  seoundft 
victorlA  accidit,  i.  e.  toUh  victory  already  in  viem, 
N. — la  rtLQk,foUomng,  next,  ucond:  ex  primo  or- 
dine  in  secundum  ordinem  civitatis  venisse:  Nee 
viget  quicquam  simile  (lovi)  aut  secundum,  H. : 
maxime  vellem  . . .  secundo  autem  loco,  etc. :  ad 
regium  principatum :  secundus  a  Romulo  conditor 
nrbis,  I* :  heros  ab  Achille  secundus,  H. :  Haec 
erit  a  mensis  fine  secunda  dies,  the  laat  day  but 
one,  0. — Secondary,  subordinate,  inferior  :  panis, 
H. :  argentum  venae  secondae,  lu. :  persona,  N. : 
ill  actoribus  Oraecis,  ille  qui  est  secundarum  par- 
tium :  nulli  Oampanorum,  L. :  regie  spatio  loco- 
rum  nulli  earum  gentium  secunda,  Cu. :  baud  ulli 
veterum  virtute  secundus,  inferior,  V.  —  Plur.  f 
as  svbst.  (sc  partes),  the  second  part,  inferior  part : 
Q.  Arrius,  qui  fuit  H.  Crassi  quasi  secundarum : 
ferre  secundas,  H. — Of  currents  or  winds, /aiwr- 
ablcyfair,  downward:  secupdo  flumine  iter  facere, 
i.  e.  down  wtream,  Cs. :  secundo  defluit  amni,  V. : 
rate  in  secundam  aquam  labente,  with  the  current, 
L. :  naYls  man  secundo  roisit,  with  the  tide,  L. : 
secundis  ventis  cursum  tenena:  Contrahes  veoto 
nimium  secundo  vela,  too  fresh,  H. :  secundissimua 
ventus :  curru  volans  dat  lora  secundo,  swifUy 
gliding,  V. — Favorable,  propitious,  fortunate :  ae- 
cundo  populo  aliquid  facere,  with  the  consent  of 
the  people:  admurmurationes  cuncti  senatHs:  ru- 
mor,  H. :  praesentibns  ac  secundis  diis,  I* :  adi 
pcde  sacra  secundo,  V. :  avis,  Enn.  ap  C. :  conve- 
niens ad  res  vel  secundas  vel  adversas :  ingenium 


res  Solent  oelare  teoundae^  H. :  mens  rebus  eubia- 
ta  secundis,  V. :  OalHae  motds,  tueemtful,  Gsl  :  nwe 
verba,  i.  e.  provoking,  L. :  seeandiore  eqaitam  proe. 
Ho  Dostris,  Cs. :  seoundissima  proelia,  Gs. :  leges 
seonndissimae  plebet,  L. — Plur,  n.  as  subat.^  favor- 
able cireumMtanees,  good  fortune:  Sperai  infesiis, 
metuit  secundis  Alteram  soriem,  H. :  in  taia  8e> 
cundis,  T. :  omnium  secuDdorum  causae,  L. 

■ectirifer,  fera,  ferum,  ae{j,  fsecuris + 1  FES-^ 
axe-bearing,  with  a  battle-axe:  ryracmon,  O. 

Mouxigar,  gera,  gerum,  o^p.  [securis+GES-^ 
axo4>earing:  puellae,  L  e.  with  battle-axes^  O. 

MOQXlB,  is,  ace.  im  or  em,  obL  T,/.  [2  SAC-],«i 
axe,  hatf^et,  cleaver :  Icta  securibus  ilex,  V. :  fertar 
quo  rmra  securis,  It.  in  the  wild  forest,  H. :  seeari 
Dextras  obarmare,  H. :  Anoeps,  two-tdgvd,  O. :  YiO' 
time  pontificum  securfs  Cervice  tinget,  H. — An 
exeeuUoner^e  axe  (borne  by  the  lictors  in  tbe  fa- 
sces) :  nudatos  securi  f  eriunt,  i.  e.  behead,  L. :  qua 
seeari  perouaeit,  beheaded:  Virtus  . .  .  Nee  amait 
aut  ponit  securis  Arbitrio  popularis  aurae,  Le.iis 
honors  and  power,  H.— F  i  g.,  a  blow,  death  -  blow: 
graviorem  rei  p.  infligere  securim.  —  AuthorUf, 
dominion,  9overiignty :  Germania  Ck>lla  Romanae 
praebens  securi,  0. — ^Uau.  plur, :  Gallia  securibus 
sttbiecta,  L  e.  /o  Roman  eupremacy,  Os. :  eaevas 
securfs  accipere,  Y. :  Medus  Albanas  timet  aecu- 
ris,  I  e.  Roman  supremacy,  H. 

■ecuxltifl,  atls,  /.  [  securus  ],  freedom  from 
anxiety,  uneoneem^  composxtre:  securitatem  appel- 
lo  vacuitatem  aegritudinis :  quam  secaritatem  ei 
magna  pars  amicorum  faciebat,  L. :  inhamaoa 
securitas,  earelenness,  Ta. — F^-eedom  from  danger, 
safety,  security:  publica,  Ta. :  annoDae^  Ta. 

•eofkma,  acy.  with  eomp.  [2  se+cura].— ^ 
persons,  free  'from  care,  carelets,  unconeemed,  «»- 
troubled,  fearleu,miiet,  eaey,  compoeed:  ut  securas 
bellum  Kabidi  inraram,  L. :  securua  Temnum  pro- 
ficiscitur:  securae  peragebant  otia  genteis  0.: 
Geres  nati  receptft,  relieved  of  anxiety,  O. :  de  li&- 
gui  Latin&  securi  es  animi :  securior  ab  Samniti- 
bus,  L. :  Romani  securi  pro  salute  de  gloria  oerta- 
bant, Ta. :  futuri,0. :  pelagi atque mei, uneoneemed 
about,  V. :  poenae,  H. :  odi,  Ta. :  pericull,  Co.: 
cadat  an  recto  stet  fabula  talo,  H. :  ne  quia  enwe 
labatur  veatraro,  h.^^Pree  from  care^  untroubled, 
tranquil,  serene,  cheerful,  brtght:  aevom,  H. :  Otia, 
v.:  summa  malorum,  oariese,  O. :  bolus,  Lea 
peaceful  meal,  H. !  laticea,  driving  away  care,  V. : 
vota  repulaae,«a/v  against,  0. — Free  from  danger, 
eafe,  secure:  nullum  locum  aecurum  esse  ainere, 
L.:  mare,Ta.:  materia,  Ta.—.fi4n!y,o^.Aafid;i»i- 
mary:  caatrensia  iuriadiotio,  Ta. 

1.  MOna,  n.  inded.  [fi  SAG-],  a  eex. — Onlr  aec 
sing,  adverb. :  liberorum  capituro  virile  secos  ad 
deoem  milia  capta,  males,  L. :  muliebre,  L.,  Ta. 

Digitized  by  V^OOQ IC 


7n 


2.  saooflk  adv,  with  wmp,  sequiut  [  8EC-  ]. — 
^o8ii.,  oiherinat^  diffaretUly^  wtt  «»,  the  eontrary : 
d  secus  est :  maji^um  mehercuie  hominem,  nemo 
licet  secufl;  sed,  etc.:  omoia  longe  bccus:  doMb 
liter  videtur ;  recte  sectnne,  postea,  whsthgr  tor- 
'eedy  or  not :  pro  bene  aat  Becus  consulto,  for 
food  or  i^  L. :  num  eecus  banc  causftm  defendisse 
videor),  ac  si  ?  etc. :  membra  paulo  bccub  a  roe 
tque  ab  illo  partita :  illam  attingere  aecut  quam 
ligQumst  liberam,  T.:  matrem  familiaa  secus 
|uam  matroDarum  sanctitas  postulat  nominare. — 
Yith  a  negoHvef  not  oihtryme^  even  ao^  jtuC  90: 
lora  fere  undecima  aat  noD  multo  secnB,  not  much 
arlier  or  later:  veluti  Haud  secus  Androgeoa 
isu  tremefactas,  V. :  Aequam  memento  rebus  in 
.rduls  Serrare  mentem,  non  secus  in  bonis,  H. : 
ion  secus  ac  si  mens  esset  frater :  in  medias  res 
^on  secus  ac  notas,jiM^  <u  if  they  were/amUiar^ 
I. :  solet  tempestas  haud  secus  ntque  in  mari  re- 
inere,  S. :  Haud  secus  ac  iuasi  faciunt,  V. :  ea  non 
ecus  dlxi,  quam  si  eius  frater  essem,  in  no  other 
pirit :  quo  facto,  haud  secus  quaro  dignum  erat, 
a. — Otfiervoite  ihotn  in  rights  not  ledL,  wrongly y  un- 
fortunately f  unfavorably^  ill,  badly:  secus iudicare 
le  se :  quod  ubi  secus  prooedit,  S. :  adfirmat  nihil 
I  se  cuiquam  de  te  secus  esse  dictum :  ne  quid  de 
loUega  secus  scriberet,  L.  --  Lets :  neque  multo 
iecus  ill  lis  virium,  Ta. — Comp.,  toorte^  more  «»- 
favorably :  quod  sequius  sit,  de  meis  civibus  lo- 
(uor,  L. ;  see  also  setius. 

secQtor  (MquQtorX  Oris,  m.  [SEO-],  a  fol 
otoer,  pureuer  (a  kind  of  gladiator),  lu. 

sed  or  (old)  set,  conj.  [  old  abl.  of  sui ;  of.  2 
e]. — After  a  negative  clause  and  introducing  a 
lirect  opposition,  btU,  on  the  contrary,  beU  alao,  but 
veny  bvi  in  fact :  Non  canponantes  belturo,  aed 
»eUigerantes,  Enn.  ap.  C. :  oti  f  ractus  est  non  con- 
entio  aniroi,  sed  relaxatio :  nemo  iudicium  repre- 
lendit,  sed  legem.— Introducing  a  climax,  nsu.  in 
he  formula,  non  modo  or  non  solum  .  .  .  sed,  or 
ed  etiam,  not  only,  not  merely .  .  .  but,  but  aleo, 
<ui  even,  but  indeed:  non  modo  falsum  illud  esse, 
ed  hoc  verissimum:  iudicetur  non  verbo,  sed  re, 
lOQ  modo  non  consul,  sed  etiam  hostis  Antonius, 
lot  only  not .  , ,  but  even:  omnia  eius  non  facta 
olum,  sed  etiam  dicta  meminisset:  neque  Fero  se 
(opulo  solum,  sed  etiam  senatui  commisit,  neque 
enatui  modo,  sed  etiam,  etc :  multiplicatusque 
error  non  infimis  solum,  sed  primoribus  patrum, 
J. — After  non  (in  the  sense  of  non  modo) :  qui  se 
ion  opinari,  sed  scire,  non  audivisso,  sed  vidisse 
licit:  non  infimam  plebem  acoendere  sed  ipsa 
a  pita  plebis,  L. — After  ne  . , .  quidem  (more  em- 
thatic  than  non  modo):  tu  porro  ne  pios  quidem, 
ed  piissimos  quaeris,  lusill  not  eay  virtuous  men, 
tit  the  meet  virtuom. — Restrictive,  but,  yet,  how- 
ver :  est  tile  quidem  yalde  severus,  sed  abhorrei 


ab  huiuB  saeouli  lioentift :  paulo  sedatiore  temtlf^^.); 
est  aocuiatus,  sed  eidem  fere  lege :  difficile  f.  ^* 
est,  sed  oonabor  tamen :  plerique  patriae,  sed  o^, 
nes  fam&  atque  fortunis  expertes,  S. — ^In  a  tranby' 
tion:  Don  impedio,  praesertim  quoniam  feriaf.j 
sumus.  Sed  poesumus  audire  aliquid,  an  serius 
▼enimus  f :  sed  ad  instituta  redeamus :  sed,  si  pla- 
cet, in  hunc  diem  hactenus. — Often  after  a  paren- 
thesis, 6W,  now,  I  May:  quos  Hetellus  (facio  iniu- 
riam  viro  mortuo),  sed  ille  consul,  turn,  etc. — With 
quid  autem^  in  impatient  questions :  sed  quid  per^ 
timui  autem  belua?  but  why  in  the  world f  T.: 
Sed  quid  ego  haec  antem  neqniquam  ingrata  re- 
volve? v.— With  vera,  but  in  fact,  but  actually  z 
nee  iam  cam  Aquilio,  sed  vero  com  Paullis  eonfe- 
rendum  t ;  cf .  sed  enim  vero  cum  detestabilis  res 
sit,  quid,  etc.?  L. — fillipt,  with  enim:  sed  re- 
verter ad  crimen ;  sed  enim  haec  illius  viri  mentio 
vooem  meam  fletn  debilitavit,  but  (I  speak  with 
difficulty), /or,  etc. :  Progeniem  sed  enim  Troiano 
a  sanffuine  duci  Audierat,  but  (she  was  in  dread), 
for  Ai  had  heard,  etc.,  V.— In  a  climax,  without 
a  preceding  negative,  but,  but  in  fact,  but  aleo: 
bio  mihi  primum  meum  consilium  defuit,  sed 
etmm  obfuit. 

sedate,  adv.  [sedatus],  calmly,  tranquilly,  with- 
out excitement,  unmoved:  ferre  (dolorem). 

sedatlo,  5nis,  /.  [  sedo  ],  a  quieting,  allaying^ 
auuaging,  calming :  perturbationum  animi :  mae- 
rendi :  cum  sedationes  vitam  efflciant  beatam. 

sedatus,  adj.  with  eomp,  and  eup.  [P.  of  sedo], 
calm^  quiet,  unrt^ffled:  amnis :  amnes,  V. :  sedato 
grada  abeunt,  measured,  L.— I*  i  g.,  calm,  oompoeed^ 
moderate,  tranquil,  unimpaeeioned:  in  ipsis  nume- 
ris  sedatior :  Oderunt  Sedatum  oeleres,  H. :  scri- 
bere  sedatk>re  animo:  sedatius  tempos. 

sedeoim  (not  sexd-)  or  XVI,  num.  atfj.  [sex 
-hdecem],  eixteen:  annos  natast  sedecim,  T. :  alti- 
tude pedum  sedecim,  Cb.,  L.  :  sententiis  XVJ  ab- 
solutio  oonfioi  poterat 

sedeonla,  ae,/.  dim.  [sedes],  a  little  eeat^  low 
etool. 

sedeo,  sSdl,  sessum,  dre  [SEI>-],  to  tit:  cum 
tot  surami  oratores  sedeant,  remain  eitting:  sedens 
lis  adsensi :  ante  forts,  O. :  ducts  sub  pede,  O. : 
gradu  post  me  uno,  H. :  plausor  nsque  sessurus, 
donee,  etc.,  wito  wiU  k^  hie  place,  H. :  Sedilibus 
in  primis  eques  sedet,  H. :  in  ill&  tua  sedeculft :  in 
saxo,  0. :  in  conclavi,  T.:  in  temone,  Ph. :  caelestes 
sedibus  altis  sedent,  0. :  ebumeis  sellis,  L. :  car- 
pento,  L. :  delphine,  0. :  columbae  viridi  solo,  V. 
— Of  magistrates,  esp.  of  judges,  to  eit,  occupy  an 
official  eeat,  preside,  be  a  judge,  hold  court,  act  ae 
juror:  (tribune)  in  Rostris  sedente:  si  idcirco 
sedetis,  ut,  etc. :  sedissem  forsitan  unus  De  centum 
index  in  tna  verba  viris,  0. :  index  sedit  simius, 
Ph. :  in  tribonali  Pompjigifim^loi^y^bani,  ojmf. 


(TA 


7U 


Q  ^  continue  aUting^  nt  atiU^  amiinue^  remain^ 
Jj^r",  wait^  abidt,  nt  idU,  be  inactive,  delay^  itnger, 
^^'r:  isdem  couBulibus  sedentibus  laU  lex  est, 

i. :  an  sedere  oportuit  Domi,  T. :  totos  dies  in 
Clk:  sedemus  desides  domi,  L.:  tarn  diu  udo 
xboo,  X. :  Sedit  qui  timuit,  ne  non  snccederet, 
'Hayed  at  Aome,  H. :  meliora  deos  sedet  omina  po- 
soens,  waite,  V. :  ante  sacraa  fores,  Tb. :  ad  mea 
busta  sedens,  Pr. — ProT.:  compressis  manibus 
sedere,  9U  with  folded  hands^  L.— -Of  troops,  to  nt 
dmony  remain  encamped,  be  entrenched,  keep  the 
field:  ante  moenia,  L.:  ad  Trebiam,  L.:  sedendo 
expu^nare  urbem,  L. :  sedendo  bellum  gerere,  6y 
inactivity,  L. :  sedendo  superatari  earn,  qui,  etc, 
L. :  qui  sedet  circum  castella  sub  armis,  V.—* 
Fig.,  to  eink^  settle^  eubeide^  rest,  lie:  Sederunt 
medio  terra  fretumquo  solo,  0.:  nebula  campo 
quam  montibus  densior  sederet,  teas  thicker  on  the 
plain,  L. :  esca,  Quae  simplex  olim  tibi  sedeiit, 
eat  well  upon  your  etomach,  H. — 7h  nt,  tit  doee, 
hold  fast,  be  firm,  befixed^  be  eettled,  be  eetabliehed: 
tempuB  f  uit,  quo  navit  in  undis,  Nunc  sedet  Ortj- 
gie,  0. :  in  liquido  sederunt  ossa^  cerebro,  etuck 
jfaat,  O. :  clava  sedit  in  ore  viri,  stuck  fast,  0. : 
librata  cum  sederit  (  glans  ),  L. :  plagam  sedere 
Cedendo  arcebat, /rt>m  sinking  deeply,  0. — In  the 
mind,  to  be  fixed,  be  impressed,  be  determined:  in 
ingenio  Gressa  relicta  tuo,  0. :  Idque  pio  sedet 
Aeneae,  V. 

sides  (sedis,  L. ;  gen.plHr.  sSdam,  C,  L.),  is, 
/.  [SED-],  a  seat^  bench,  chair,  throne:  in  eis  sedi- 
bus,  quae  erant  sub  platano :  honoris :  regia,  L. : 
sedibus  altis  sedere,  0. :  tibi  conoedo  meas  sedes : 
priores  tenet  Sedes  Homeras,  the  first  rank,  H. — 
A  seat,  dwelling-plaee,  residence,  habitaHon,  abode, 
temple:  earn  aibi  domnm  sedemque  delegit:  hi 
sedem  primum  oerto  loco  domiciliorum  causa  con- 
stituerunt :  Haeo  domus,  haeo  sedes  sunt  magni 
Amnis  (sc  Penei),  0. :  in  Italia,  in  sede  ac  solo 
nostro,  li. :  cremata  patrift  domo  profugos  sedem 
quaerere,  L. :  ultra  hoe  Chatti ;  initium  sedis  ab 
Hercynio  saltu  inoohatur,  Ta. :  scelerata  (i.  e.  sce- 
leratorum),  O. :  Talia  diversa  nequiquam  sede  lo- 
cnti, place,  0. :  qui  incolunt  eas  urbes  non  baerent 
in  suis  sedibus :  aliud  domicilium,  alias  sedes  pe- 
tere,  Gs. :  qui  profugi  sedibus  incertis  vagabantur, 
S. :  lucidas  Inire  sedes,  H. :  discretae  piorum,  EL : 
silentum,  0. :  religio  sedum  illarum :  (Demaratus) 
in  e&  civitate  domicilium  et  sedes  conlocavit: 
Aencam  in  Siciliam  quaerentem  sedes  delatum,  L. 
— An  abode  of  tlie  dead,  last  home,  burial-place: 
Sedibus  hunc  refer  ante  suis  et  conde  sepulchro, 
V. — 77ie  souTs  home,  body:  priore  relictA  Sede, 
0. :  anima  misera  de  sede  volens  Exire,  0.—- Fie., 
of  things,  a  seat,  place,  ^)ot,  base,  ground,  founda- 
tion, bottom:  banc  urbem  sedem  summo  esse  im- 
perio  praebituram:  num  montis  rooliri  sede  suft 
paramus  ?  from  their placCf  L. :  deus  baec  fortasse 


benignft  Redueet  In  sedem  yice,  to  the  fiat 
H. :  belli,  t?ic  seat  of  war,  L. :  neque  verba  seden 
habere  poaaunt,  ai  rem  subtraxeria :  ut  sola  poaa- 
tur  in  summi  boni  sede  (voluptas) :  in  eft  sedi^ 
quam  Palaetyron  ipsi  Tooeat,  eite,  Gu. :  ooloni  Ca. 
puae  in  sedibus  luxuriOBis  oonlocati :  Tarrim  eon- 
▼ellifflus  altis  Sedibus,  V. :  totura  (mare)  a  aedibu 
imis  Eurusque  Notusque  niunt,  V. 

■edils,  is,  n.  [SED-],  thai  may  be  mU  on,  a  sea^ 
ben^  stool,  chair:  Membra  senex  poelto  iosst 
relevare  sedili,  O. :  gramineo  viros  looat  sedili,  F.: 
Sedilibus  in  primis  (in  a  theatreX  H. :  Facu  6s 
▼ivo  saxo,  O.:  fosi  per  dura  sedilia  Dantae, 
benches,  y. 

sedition  Cnis,/.  [2  sed+l  I-],  a  going  aside, 
going  apart,  insurrectionary  separation,  dixseneion, 
civU  discord,  insurrection,  mtUiny,  sedUions  sedi- 
tioni  interesse,  L. :  seditione  facUl,  Gs. :  seditio 
inter  belli  pacisque  auctores  orta,  L. :  seditionem 
ac  discordiam  concitare:  Seditione,  dolia  pccca- 
tur,  H. :  seditionibus  tribuniciis  res  p.  agitabatur, 
S. :  seditiones  omare :  Paene  occupata  seditioni- 
bus urbs,  H. — P  e  r  8  o  n. ,  an  attendant  of  Fatna, 
O. — Dissension^  discord,  strife,  quarrel:  Flllam  ut 
darera  in  seditionem,  T. :  cresdt  favore  Turbida 
seditio,  donee,  etc,  O. :  si  ad  externum  bellam  do- 
mestica  seditio  adiciatur,  L. — An  iTUurreetion,  the 
rebels,  seditious  men:  seditione  ita  stupente,  L — 
F  i  g.,  of  things,  dissension,  disagreement,  discord: 
intestina  corporis,  L.:  iracundiam  seditioDem 
quandam  duoebat» 

seditlosS,  adv.  with  eon^.  and  mp.  fsedttio- 
sas],  seditiou^vf  aliquid  dicere,  U:  seditkniis 
agere,  Ta. :  multa  seditiosissime  dicere. 

seditl5sa%  adi.  widi  sup,  [seditiol,./ii22o/'dif- 
cord,  factious,  turbulent,  mutinauB,  eedMoue  :  sedi- 
tioflisstmus  quisque,  Ta. :  d^es:  seditiostssinii 
triumviri:  oratio:  vooea,  L.:  iudicia. — Quarrd- 
some:  £a  eat  enim  seditkea ;  ea  cum  Tiro  beUam 
gerit —  Turbulent,  fuU  of  disorder  :  vita. 

sedS,  ft  vT,  fttua,  ftre  J"  SED- 1,  to  brina  to  r< 
lay:  pulverero,  Ph.  —  To  settle,  still,  eeilm,  alley, 
astuage,  appease,  quiet,  dieek,  end^  stop,  siity:  mare 
ant  flam  mam :  inoendia,  O. :  sedatis  flnctibus,  sub- 
sided:  tempestas  sedatur:  sitim,  slake,  O.:  canw 
ieiunia,  relieve,  0. :  ad  lassitudtnem  sedandam  mi- 
litnra,  refresh,  N. :  in  animis  hominum  motun: 
railitum  animos,  L. :  rabiem,  H. :  volnera  mentis^ 
0.:  (populi  impetus)  sedatur:  turoultum,  G&: 
discordias :  contentionem,  L. :  serrannculam  om- 
nem  aut  restinxerit  aut  sedarit :  calaraitatem,  T. : 
ut  vix  a  maristratibus  iuventus  sedaretur,  was 
quieted,  L. :  vela  fessa,  i.  e.  come  into  port,  Pr. 

se-dUOO^  daxi,  ductus,  ere,  to  lead  adds,  take 
apart^  draw  aside,  lead  away,  carry  off,  set  aside, 
put  by:  me  rursus:  siugulos  separatim, U:  Hone 


Digitized  by  V^OOQIC 


tlandft  roanu,  0. :  Seduekiis  in  seeretain  a  liberto, 
?h, :  quod  a  te  scduotiw  est,  wa«  iakm  <miofthM 
vay  :  vina  meiisis  seducta  seciindu,  removad!,  0.-^ 
To  put  amiukr,  KparaUy  dMdt^part :  Seducit  ter. 
-as  haec  brevit  unda  dual,  O. :  quarto  seduennt 
^astra  Folatu,  i.  e.  diwide  into  two  hottile  parHea, 
>. :  cum  f  rigida  more  animft  seduxerii  artut,  V.— 
Ji"  i  g. :  oonailia  in  privato  seduotaque  a  plurium 
ronscientiA  babuere,  L. :  ab  immoi-talitate  sednci 
i.  e.  excIudiX  G°- 

seduotio,  Gnis,/.  [seduco],  a  leading  antU, 
irawinff  apart:  seductiones  testium. 

sedaotoiy  adj.  [P.  of  seduco],  remote,  dtetdnt, 
ipart :  terrae,  0. :  recessus  Gui-gitis,  0. 

aediilitaa»  fttis,/.  [sedulus],  assiduity ^  appliea- 
ion,  earnestfieatf  persistenofy  serviceableness :  bomi' 
lis:  mea:  munda,  0.:  OflBciosa,H. :  Sedulitas 
(tulte  quern  diligit  urguet,  offidousness,  U. 

•edulOy  ado.  [sedulns],  bueUy^  dUigenily,  inda^' 
riously^  eagerly^  carefully^  aeahusly^  UMremittmgly, 
tssiduoitsly^  aolicifouky^  itdidmudy:  at  facio  sddulo, 
r  am  doing  my  best,  T. :  fit  Bedulo,  T. :  quae  opus 
met  sedulo  oomparat,  L. :  quamquam  sedulo  facie- 
>ai,  made  a  dncers  tffort:  credere,  i.  e.  sincerdy, 
r. :  argumentari :  ego  sedulo,  iie  esset,  feci,  ddtb- 
redely,  L. :  ad  id  diem  eztraxerat»/mi7W«e/y,  L. 

sedulna,  adf.  [SED-],  persistent,  busy,  diligent, 
ndustriom,  tealous,  eareful,  unremitting^  aolieUouSj 
usiduous,  sedulous:  eloqneutes  videbare,  non  aeda- 
OS  velle  oonquirere,  orators,  not  those  who  labor  at 
nratory:  Exanimat  lentus  spectator,  sedulus  inflat, 
3.:  Bauds, 0.:  mater, Ph.:  Sedula  fune  Yiri  con- 
;ento  bracchia  lasaant,  0. —  Officious,  obtrusive: 
Se  odium  libellis  Sedulus  importes  minister,  H. : 
nale  sedula  nutrix,  0. 

segea,  etis,  /.,  a  eomfidd:  in  segetem  sunt 
laue  fruges:  segetes  fecundae:  oohortes  fru- 
nentatum  in  proxiraas  segetes  mittit,  Gd. :  Ilia 
teges  votis  respondet  avari,  quae,  etc.,  V. — The 
\tanding  com,  grouting  com,  crop:  laetas  esse  se- 
getes, etc. :  culto  stat  seges  alta  solo,  0. :  Quid 
'aetat  laetas  segetes,  V. :  seges  farris  raatura 
nessi,  L. :  Kni  ct  avenae,  V. — A  crop,  thicket,  far- 
>si,  nndtitude:  cllpeata  virorum,  0. :  ferrea  Telo- 
•nm,  V.  —  F  i  g.,  a  fleld,  ground,  soil:  ubi  prima 
>aretur  ArboribussegeSfV.:  quid  odisset  Clodinm 
tfilo  segetem  ac  materiem  suae  gloriae  f — A  crop, 
fruit,  produce,  result,  profit  t  Uberius  nulli  prove- 
lit  ista  seges,  0. :  Quae  tamen  inde  seges,  lu. 

•egmentatns,  adj,  [segmentum],  trimmed 
frith  purple,  fiounesd,  fringed:  €iinae,ltt. 

BegnMntimi,  I,  n.  [2  SAG-],  a  atttisig  (late>— 
Be  p.,  plur.,  strips  of  colored  doth,  trimmings, 
flounces,  O.,  In. 

(segne),  see  segniter,  segnia. 


9B5  Mtonflo 

tOudpmB,  pedis,  adj.  [segnis+pes],  sWf^t?.): 

/oo<,i«: 


_  e,  a€fj.  with  comp.  [1  SAC-], slow,  taroS 
slack,  dilatory,  lingering,  sluggish,  inactive,  lasy 
(servi)  Propter  onus,  11. :  noe  segnibus  aciis  Quod 
fuit  ille  sumus,  0. :  segniores  incitat,  Cs. :  casti- 
gando  segnes,  Ta. :  bonus  segnior  fit  ubi  neglegas, 
S. :  equus  segnior  anni8,y. :  tempus,  L.:  militin, 
L. :  neque  pugno  Keque  segni  pede  victus,  H. : 
aquae,  duggish,  Cu. :  campus,  i.  e.  unfruitful,  V. : 
diutinus  alter  (terror),  sed  segnior,  more  lingering, 
L. :  segnior  mors  (per  venenum),  L. :  non  segnior 
disoordia,  L. :  hand  illo  segnior  ibat  Aeneas,  Y. : 
segniores  postbae  ad  imperandum  ceteri  sint :  ad 
laetitiam,  0. :  ad  alia  consilta,  L. :  In  Veuerem,  V. : 
nodum  solvere  Oratiae,  H. :  laboruro,  Ta. 

segnitaH)  atis,/.  [segnis],  sloth :  hominum. 

■egnltar,  adv.  with  comp,  segnins  [segnis], 
dowly,  sluggishly,  stothfully,  Uudly:  omnia  agere, 
L. :  segnius  oppugnare,  L. :  segnius  inritare  ani- 
raos,  H. :  segnius  bellum  parare,  S. :  nee  segnius 
pugnabant,  with  equal  spirit,  L. 

aegnitia,  ae,  and  segnitlea,  — ,  em,  e,  / 
[segnis],  slowness,  tardiness,  dilatoriness,  sluggith- 
ness,  inactivity:  nihil  locist  segultiae,  T. :  coiisulem 
segnitiae  aocusare,  L. :  sine  segnitia  verecundus : 
maris,  Ta. :  qua  tam  sera  moratur  Segni  ties  ?  T. ; 
castigemus  seguitiem  hominum :  in  segnitie  per- 
stare,  L. 

ae-grego,  &vl,  atus,  &re  [gre4«  to  separate  from 
the  flock:  oves  segregatae,  Pli. —  To  set  apart,  lay 
<uiae,  put  away,  separate,  sever,  part,  remove,  seg- 
regate :  Segregunda  mater  a  roe  est,  T. :  volgus 
quae  ab  se  segregant,  i.  e.  Jiold  aloof  from,  T.i 
ilium  a  re  p.  segregavit  scelus  ipsius:  captivis 
productis  segregatisque,  divided,  L. — ^Fig.,  to  sep- 
arate, remove,  divide:  haec  (eloquendi  vis)  nos  a 
vita  inmani  segregavit :  publicam  causam  a  pri- 
vatorum  culpa,  L. :  pugnam  eorum,  i.  ^  fight  them 
separately,  I* 

■eiligatiiCy  P.  of  seiugo. 

■eiiigea  (iumX  m.  rsex+iugum],  a  team  of  six 
hones,  dutriot  drawn  by  six  horses:  anrati,  L. 

(ae-iti^o),  — ,  &tus,  fire,  to  disjoin,  part,  sep- 
arate,  divtde.'—Only  P.  pass. :  (animi  partem)  non 
esse  ab  actione  corporis  seiugatam. 

aeiunotim,  adv.  [seiungo],  sqoarately,  Tb. 

MiwiotlOk  6niB,/.  [seiungo].— In  rbel,  a 
disfunction,  separation,  mvisUm. 

•e^lnngo,  iOnxT,  iflnctus,  ere,  to  disunite,  dis- 
join, part,  sever,  separate,  tUvide:  teab  lis:  Alpes 
Italiam  ab  Gallia  seiungunt,  N. — ^F  i  g.,  to  separate, 
part,  sever,  diseomieet:  a  verbo  ius:  defensio  se- 
iuncta  a  Tolantate:  benignitalem  ab  ambitu,<^ 
tingwish:  tea Yerboram Ubertate. 

Digitized  by  VjOOQIC 


TW 


O.^lecUd,  5Dit,/.  [2  Be-+1  LEG-],  a  d^oemng 
sqK  choice^  seledion :  nullA  aelectioue  utt :  reram. 

Mleotii%  P.  of  seliga 

Mlibra,  ae,/.  [8  8e.+Ubni],  a  half-pound,  L. 

BeligO,  legl,  lectus,  ere  r2  8e-+lego],  to  tingle 
outf  ieparate^  choose  out,  cm,  tdect :  omnia  expen- 
det  et  seliget:  seleetae  sententiae:  selecta  pec- 
tora  Patrea  dixit,  0. :  selecti  iudices,  jkcC/^i  tdieted 
hy  ike  prador  (in  criminal  cases). 

aella,  ae,/  [SED-],  a  teat,  uiiU,  c&atr,  alool: 
in  sella  sedere:  alta  dedncere  sell!,  lu.:  sellae 
atqae  opens  locos,  voork- stool:  sella  tibi  erit  in 
iudo,  etc.,  teacher's  chair:  clausa, Mdan-cAatr,  lu. : 
sellft  qui  prima  sedens,  on  the  front  seat  ( of  a 
wagon),  Ph.  —  A  moffietrate^s  seat,  official  chair 
(that  of  the  higher  magistrates  was  called  sella 
curulis) :  sedebat  in  rostris  in  sell&  aarea :  hoc  de 
sella  dixit:  consules  positis  sellis  dileetam  habe- 
bant,  L. :  parentes  honestos  Fasclbus  et  seiiis,  H. 

•ellarluBi  i,  m.  [sella],  one  that  practises  lewd- 
ness, Tn. 

BelliBteniia,  drum  [  sella +stemo],  rdigicfus 
banquets  offered  to  goddesses,  Ta. 

aellula,  ae,/.  dim,  [sella],  a  liille  sedan  chair, 
Ta. 

•ellalarltui,  m.  [sellula],  a  mechanic  toho  teorks 
at  a  stool,  sedentary  artisan,  L. 

semel,  adv.  num.  [8  SA-],  once,  a  single  time: 
attendant^  semel  bisne  signum  canat,  L. :  oonsulem 
miles  semel  fefellit,  U:  non  semel,  sed  bis:  neque 
semel  sed  saeplus:  non  plus  quam  semel  eloqui. 
— Indef.y  in  phrases  with  iterum  or  saepius,  once 
and  again,  time  and  again,  repeatedly,  more  than 
once,  several  times :  semel  atque  iterum  ac  saepius 
dare:  cum  his  semel  atque  iterum  armis  oonten- 
disse,  Cs. :  semel  aut  iterum,  once  or  twice. — Once 
and  no  more,  but  once,  but  a  single  time,  onee  for 
all:  animus  ubi  semel  se  cupiditate  devinxit,T.: 
quibus  semel  ignotum  a  te  esse  oportet :  aut  vitam 
semel  aut  ignominiam  finire,  L.:  hnmum  semel 
ore  memordit,  once  for  all,  V. :  virtus  oum  semel 
excidit,  H. — In  counting,  once,  first,  the  first  titne  : 
bis  rem  p.  servavi,  semel  gloria,  Iterum  aerumnA 
me& :  Rufum  bis  perrenisae  . . .  semel  ad  Corfi- 
nium,  iterum  in  Hispanlft,  Cs. :  ter,  semel  .  .  . 
iterum  .  . .  tertio,  L. — Indef,  once,  ever,  at  some 
time,  at  any  time:  yerebammi  Ne  non  id  facerem 
quod  receplssem  semel  f  T. :  ut  semel  eloqoentia 
evecta  est:  quando  in  apertum  Semel  discrimen 
evasura  esset  res,  sooner  or  later,  L. :  quoniam 
quidem  semel  susoepi :  Si  semel  datis . . .  Dividite, 
tfyou  are  really  giving,  0. :  semel  emissum  volat 
inrevocabile  verbum,  H, 

•eman,  inis, «.  [1 SA-].— Of  plants,  seed:  manu 
spargere  semen:  terra  semen  excepit:  iaoto  se- 
inine,  V. :  quercos  de  semine  Dpdoaaeo,  0.<— Of 


men  or  aaimals,  seed,  roes:  genitus  de 
lovis,  eon  of  Jupiier,  O. :  ipsa  regie  semine  ortSi 
Li :  raortafi  semine  cretus,  of  mortal  rate,  O. : 
(▼irtus)  propria  Bomaai  seminis,  L  e.  <n»  Mti6orm 
^araeteristie  of  the  Bomans.  -r-  A  shocif  graft, 
seion,  rnt,  slip,  cutting  :  Seminibus  positis  (L  e.  vir- 
gultis  V,  V.  —Foeterity,  progeny,  f^fS^ortng,  child: 
inpia  oemina  fert  utero,  0. — ^F  i  g.,  seed,  an  or^fin, 
eseenos,  principle,  eouret,  occasion,  ground^  eamse : 
veteris  peroepto  semine  venae  Arva  rigent  aura, 
O. :  maloram  omnium :  hotus  belli :  Semina  terra- 
rumque  animaeque  marisque  Et  ignia,  L  e.  thefov 
elemenis,  V. :  semina  discordiarum  (tribani),  L. : 
semina  futurae  luxuriae,  the  small  beginniftg^,  L. 

■emenatria  or  aameatria,  e,  adj.  [sex + men- 
sis],  half -yearly,  semi^mnual,  lasting  six  numths: 
regnum :  imperium,  Os. :  censura,  L. :  dux,  L. :  in* 
fans,  six  months  old,  h. :  Semenstri  vatum  digitos 
drcumligat  auro,  Le»the  ring  of  a  militeay  trib- 
une, with  a  six  months^  eonumsdon.  In. 

•ementiniu,  atff,  [semen],  of  eosring  time: 
dies,  i.  e.  f eriae,  O. 

•ementia,  is,  ace,  im  or  em,  aid.  I  or  e,  /.  [se- 
men], a  seeding,  oowing:  sementi  prohtbiti:  se- 
mentem  faoere,  L.— P  r  o  v. :  at  sementem  feceris, 
ita  meles,  ae  you  sow,  so  AaR  you  fsopi  —  l%e 
growing  crops,  young  crops,  young  com:  tenerae, 
0. — ^F  i  g.,  a  soiotM^ .'  malorum. 

aementiiTiia,  adj.  [sementis],  of  seed,  of  eeti' 
time:  dies  (i  e.  f eriae),  0. 

aemeniii%  see  semiennis. 

aemastria,  see  semenstris. 

aemeaua  or  aemiesoa  (trisjlV  or  ■emeasn^ 
atff,  [serai +Ssus;  P.  of  edo],  hcif-eaten^  half -de- 
voured, half  -  coneumed :  praeda^Y. :  pisces,  H.: 
serpentes,  0. :  lepus,Ia. 

■emet;  see  sui. 

»imi',praep.  [cf.  semis]. — Only  in  composi- 
tion, half,  demi-,  semi', 

aemi-adapertas  ( quinquesji. ),  adj^  half- 
open:  ianua,  0. 

aemianiinia  (in  verse,  qoadrisyL),  e,  or  ae- 
mianinraa  (aaman-),  o^f.  [semi+anima],  half- 
alive,  hiUf-dead:  digiti,  Y. :  f  rater,  L. :  oorpos  vir- 
^nis,  L. :  anguis,  u  po6t. :  orbis,  lu. :  corpora,  L 

aSmi-apertua,  aeff.,  half -open:  forea^  L. 

aeml-boa,  bovis,  m.,  a  half -ox:  vir,  L  e.  i&r 
Minotaur,  0. 

aemi-oaper,  pri,  m.,  half -goat:  Pan,  O. :  Fan- 
DOS,  O. 

Bmxd<it9iiaiinM,a^,,half.burned:  lCembn,a 

tsmbienmnm,  a^.  [2  GAR-],  ha^-bstmed:  sa- 
pe8,0. 

aemioabltalla,  e,  a^.  [semi  +  cabitam],  s 
half-cubit  long:  hagtiie^  L 

Jby  Vj( 


Digitized  by  ^ 


,oog 


le 


767 


mmadvivuB 


i  -  deiu^  Oicfi^  half'  dwine  :  Drjades,  0. : 

genus,  0. — ^Afl  tubiL  m.,  a  demigod:  semideique 

deique,  O. 

amni-dootaSp  a^.^  hialf4aMghi^  fuMlfJeamed. 
semiermia,  e,  or  semienniui  (semenn-X  e, 

adj,  [»emi+arma],  half-armed^  poorfy  armad: 

raille  Bemiermes  palati,  L. :  mnltttado,  L. :  oum 

sex  roilibus  semermiam,  L. :  Mraermos,  Ta. 
^Smi-footos,  adj.,  half-jinislud :  opera,  Ta. 
mifer,  fera,  ferum,  cu^'.  [semi +f eras],  Aa//*- 
«/,  half  beasi  :  pectus  fTritoois ),  V. :  corpus 
ricorai  (the  Constellation). — As  aubst.  m. ; 
jifer,  I  e.  the  Centaur  Chiron^  0. :  inter  Semi- 
te habltare,  i.  e.  the  Centaun,  0.  -—  F  i  g.,  half- 
Jd,  half-9avage, — As  iubei,  m.,  Cacus,  V. 
aemi-gennaniiB,  a^fj.^  half- German:  gentes, 

U 

mSnd'gnLyriu,  e,  adj,,  half-wereome^  half- 

drunken:  vino,  L. 

•e-mlgxd,  avi,  — ,  ftre,  to  ^  atwy,  remove, 
a«iiii-hia]i%  antis,  adj,^  half-opm:  labellum, 

Ct. 

semi-homo  (semho-),  inis,  m.,  a  half-  man^ 

half-beaat :  Gentouri,  0.— F  i  g.,  hal/'human,  half 

woUd^half-aafHige:  Cactt8,V. 

seml-hdra,  ae,/.,  a  half-hour,  half  an  hour. 

semi-laoer  (era,  eruroX  a<{/.,  half-mangled,  0. 

semi-lautns,  a<ij.,  half-wuhed :  crura,  Ct. 

seml-liber,  era,  enim,  adf.,  half-free, 

•eml-liza,  ae,  m.,  half  a  auUer,  not  JU  to  be  a 
nUler,U 

seml-maSi  maris,  m^  a  half-male,  hermapfiro- 
dite:  abominati  semimares,  L.,  0.  —  Unmanned, 
enuuevlated:  ovis,  0. :  Galli  (priests  of  Cybele),  0. 

m9XDi'moxta'aB,a4j.^  half -dead:  membra,  CL 

Bemlnarium,  I,  n.  [semen J,  a  nurmry,  eemi- 
nary,  hot-bed,  echool:  ret  p. :  tnumphoram :  sena- 
tOfl  (equites),  L. :  ducum,  Cu. 

seminator,  5ri8,  m.  [semino],  an  originator, 
producer,  autnor :  omnium  rerum  (mundus). — 
Fig.:  malorum. 

(aSml-nex),  necis,  acff.,  half -dead:  semined 
sibi  rapere  arma,  Y. :  seminecem  eum  inventum, 
L. :  concursus  ad  seroinecls  viros,  V. :  artQs,  0. : 
plerique  semineoeft  relinquebantur,  Ta. 

aeminS,  — ,  — ^  are  [ semen],  to  $ow^  bring 
forth, produce:  ^gricolae  cultu  semiiiari:  riacum 
quod  non  sua  seo^inat  arbos,  V. 

aemi-nndtia,  tidf.,  half -naked:  conioles,  L.— • 
ffdlf '^unarmed .'  pedes,  defenceleta,  L. 

aemi-plenii%''<u(/.,  ludf -manned:  naves:  sta- 
tiones,  L. 

aSmi-pntatnii  adj.^  halfpmmed:  vitia,  Y. 


8emxrami%  idis,  ace.  mim,  /,  =  ^ipofii^  v. 
queen  of  Aaeyria,  0.,  lu.,  Cu. — In  sarcasm:  Sci*'' 
ramis  ilia,  i.  e.  effeminate  (of  Oabinius). 

aemi-raaua,  a<{^'.,  AoZ/'-nAavM ;  ustor,  Ct. 

aemi-redootixa,  adfj,,  half  bent  back :  Venus,  O. 

aemi-refectna,  a^j.,  half -repaired:  classis,  0. 

aemi-mtna,  a^^  haif-razed^  haXf-oieerihroym, 
half-demolfthed,  half-dettroyed,  half-ruitted:  mu- 
ru0,  L. :  tecta,  L. :  castella,  L. :  patria,  L. 

aemia,  issis,  m.  [ semi + as],  a  lialf-vnit,  one 
half:  HS  singuloe  semb  accessionis  dare,  i.  e.  one 
and  a  half  eeetercee  of  premium  (on  each  roedim- 
nu8> :  bina  iugera  et  semisses  agri  adsignati,  L. — 
Half  am  ae:  non  semisski  homo,  not  worth  a  groat : 
(ad  qulnounoero)  redit  uncia,  quid  fit?  Semis,  If. 
— riur.  abl.,  as  monthl  j  interest,  at  one  half  per 
eent.  a  moiUA,  at  half  a'denartue  for  eaeh  hundred 
(I  e.  six  per  cent  per  annum) :  semiflsibua  magna 
oopia  (pecuniae)  est 

aemi-aepultua,  adj.,  half -buried:  Ossa,  0. 

aemiaomnna,  adj,  [  semi  +  somnus  ],  half- 
asleep,  eUepy,  droweg  :  cum  hie  semisomnus  stupe- 
ret:  semisomnos  bosUs  caedunt,  L. :  cor,  Ph. 

aemiaaia,^«n.  of  semis. 

aemi-aapinna,  a<fi,,  half  beni  backwarde,  ro' 
dining:  iacet  in  dextrum  semisupina  latus,  O. 

aemita,  ae,  /,  a  narrow  wag,  aide-  wag,  path, 
fool-path,  lane,  bg-way  :  angustissima :  notae,  Cs. : 
ubi  plures  diversae  semitae  erant,  L. :  Rara  per 
oocttltos  lucebat  semita  calles,  Y.  —  F  r  o  v. :  qui 
sibi  semitam  non  sapiunt,  alteri  monstrant  viaro. 
Eon.  ap.  C. — Fig., a  bg-vtay,  way, path,  lane:  Ego 
illiuB  semiti  feci  viam.  Ph. :  via  exire  . . .  semita 
reveriisse :  fallentis  semita  vitae,  H. :  recta,  II. : 
Tranquillae  vitae,  lu. 

aemitarloa,  adJ,,fond  ofby-vmye ;  moechi,  Ct. 

aemi-uaUlataa  (aemiiat-»  -uatulataa)»  adj., 
half-burned:  cadaver  lignis  semiustilatum:  qui- 
bus  (facibus)  semiustilatus  ille  est. 

aemi-uatna  (aemuatua),  adj^  half -burned: 
Enceiadi  semiustum  corpus,  Y. :  facem,  0. :  simu- 
lacra, L. —  Fig.:  se  populare  incendium  semu- 
stum  effugisse,  L. 

aemi-vir,  virl,  m.,  adj.,  a  half-man,  man  who  is 
half  beast:  Chiron  (a  Centaur),  0. :  bos  (the  Mino- 
taur), 0. :  Nessus,  0.  — An  hermaphrodite,  0. — 
A  euHucfi:  ingens  (a  priest  of  Cjbele),  lu.— 
F  i  g.,  ufunanlg,  loomaniah,  effeminate :  cum  semi- 
viro  comitatu,  Y. :  tarn  atrocem  caedem  pertinere 
ad  illos  semiviroe  credere,  L. 

aemi-vivna,  aeff,,  half-aliwe,  half-dead,  ahmat 
dead:  homiiiein  semlvivum  reliqait:  abiecti  bomi- 
nia  et  semivivi  furor. — Fig. :  meroenariorum  to- 
et^half-egpiringwarda.  i^r\ni^ 

Digitized  by  VjOOQI-C 


semodliMi 


768 


nodios,  I,  m.,  a  half-peek^  lo. 
iotas,  adj.  [P.  of  semoveo],  renwte^  distant, 
mutved,  retired:  conloquium  petunt  semoto 
dbus  loco,  Cs. :  arcana  semotae  dlctionis, 
rfidetieesj  Ta. — JPiur,  n,  as  nM,  :  terris  se- 
tt- 

noveo,  movl,  mdtus,  Sre,  to  tnowt  ^ooH,  fnU 
"emove^  teparaU:  vos  semotae,  noe  soli,  T. : 
raeconis  a  liberis  semoveri.-i-Fig.,  iopart, 
te,  remove:  Strato  ab  ea  discipUnft  semoven- 
t,  i.  e.  not  to  be  classed  with  thai  ecftoof:  vo- 
em  semovendam  esse. 

aper,  adv.  [8  SA-+-per]f  ever,  alutayi,  at  ail 
continual^,  perpehiaUy,  forever  :  iiumquam 
intenDitUt  diem,  Quia  semper  Toniat,  T.: 
r  in  amicitift  manere :  qui  tibi  praesto  sem- 
Lit :  avida  ulteriorum  semper  gens,  i.  e.  of 
wd  aeguiniiont,  L.:  pacis  semper  auotor, 
Iterum  in  lustrum  meliusqne  semper,  Proro- 
ivom,  i.  e.  toith  conUant  imnrovement,  H. : 
CO  semper,  ubi,  etc,  every  time,  T. :  quibus 
\  semper  f  ueris,  tenemas :  terra,  non  semper 
n  habeas,  i.  e.  everywhere,  O. 

apiternus,  adj.  [semper],  everlaetiuff,  ever- 
;r,  perpetual,  continual,  imperishxAle,  eternal, 
emal:  deorum  vita,  T. :  indsae  litterae,  dlvi- 
rtutis  testes  sempitemae:  stellarum  cursQs: 
Gestae:  documentum  Persarum  soeleria. 

iiuncla,  ae,  /.  [seml+nnda],  a  half'Ofimce, 
yenty- fourth  part  of  a  pound:  auri,  unde 
I  fieret. — A  twenty -fourth  part:  heres  ex 
9  et  semuncia. 

lunolarlus,  a<^'.  [semuncia],  amounting  to 
-ounce:  faenus,  one  twenty-fourth  pari  of  an 
m.  each  a9,for  a  year  of  ten  montnt,  L  ^.five 
nUfor  a  full  year,  L. 
it&st-,  see  semiust-. 

laoultnn,  l,  n.  [senatns],  a  meeHng-plaeefor 
%ate,  hall  of  eesHons,  L. 
ariolus,  l,  m.  [senarius],  a  lime  tenariue, 
J  verse  of  six  feet. 

arlns,  adj.  [  seni  ],  of  six  each  :  rersus,  a 
f  six  feet,  Ph. —As  subst,  m.  (  sc.  versus  ) : 
trum  senarii. 

ator,  oris,  m.  [SEN*-]. — ^In  Rome,  a  member 
Setiate  (originally  one  hundred  advisers,  se- 
by  Romulus  from  the  nobles.  Later,  a 
(d  Sabine  nobles  were  added ;  and  the  num- 
s  increased  by  Sulla  to  four  hundred,  and 
ius  Caesar  to  nine  hundred,  but  Augustus 
d  it  to  six  hundred.  The  later  additions 
lade  largely  from  the  Knights.  Under  the 
ic  the  censors  revised  tl^  roll  every  t^e 
striking  out  names  of  bad  repute.  Only 
:  wealth  were  eligible,  as  no  aali^  was  paid. 


The  senator  wore  a  tonic  with  a  broad  patfik 
band,  and  black  leathern  shoes  with  a  '  Inna '  of 
silver  or  ivory) :  huic  (senatori)  iussa  tria  snnt ; 
ut  adsit,  ete. :  in  senatorlbas  oooptandis :  Anes 
quas  doeeat  quivis  senator  Semet  prognatos,  H. : 
novom  senatorem  oooptabitis,  L. — In  other  na- 
tions, a  senaior,  eoyneillor  of  state  :  se  si  dedide- 
runt  ex  sexoentis  ad  trls  senatores  (Xervionim), 
Cs. :  (Rhodiorom)  omnes  erant  idem  tuna  de  plebe 
turn  senatores :  senatores  quos  (Maoedonii)  sjne- 
dros  vocant,  L. 

senatorius,  atff,  [senator},  of  a  senaior,  sena- 
iorial:  cuius  aetas  a  senatono  grada  longe  abes- 
set:  honos:  indicia:  consilium,  ci€/t6€?'afum«.-  lit- 
terae, spee^us  in  the  Senate, 

senatua,  Os  (^  senaa,  S.,  C),  m,  CSEN-].— 
In  Rome,  the  council  of  the  elders,  council  of  stale. 
Senate,  body  of  senators  (see  senator):  Romuli 
senatus,  qui  oonstabat  ex  optimatibus :  ciun  pote^ 
stas  in  populo,  auctoritas  in  senatu  sit:  eenatos 
populusque  Romanus  (often  written  S.  P.  Q.  K), 
i.  e.  the  repuMie:  senatQs  oonsultum,  a  deerm  of 
the  Senate :  senati  decreto  missi,  S. :  omnia,  de 
quibus  senatus  censait:  in  senatnm  venire  non 
potnit,  become  a  senaior:  de  cooptando  senatu, 
choosing :  ut  et  veterem  senatum  tollatis  et  novon 
cooptelis,  L. :  senatu  movere,  S. :  a  oenaoriboa  ex 
senatu  eiectus :  seminarium  senatQs,  i.  e.  <i^  order 
of  Knights  (from  which  new  senators  were  se- 
lected), L. — A  meeting  of  the  Senate,  session  :  sena- 
tus frequens  convenit,  a  quorum:  senatmn  cito 
oogere :  eo  die  non  f uit  senatus  neque  postero,  mo 
session :  eodem  die  Tyriis  (legatis)  est  senatus  da- 
tus  frequens,  i.  e.  a  g%tontm  gave  audience  .*  dimit- 
tere  senatum :  multa  eius  iu  senatu  provisa  pni- 
denter,  in  the  meetings  of  the  Senate  :  in  senatam 
venire,  attend. — In  other  nations,  a  Senate,  eouncH 
of  state:  Aeduomm,  Gs. :  Venetorum,  Os. 

aenatua  odnaaltnm,  see  senatus,  oonsnitam. 

aeneota,  ae,/.  [senex],  old  age,  extrems  age, 
senility :  in  senectA,  T. :   mopi  metuens  f ona^  ' 
senectae,  Y . :  turpis,  H. :  extrema,  Ta. :  soUidta,  a 

aeneotaa  atis,  /.  [senex],  old  age,  sxtrsme  agt, 
senility. —On\j  sing,:  hoc  vitiom  fert  seneotoi 
hominibu%  T. :  senectutem  occasum  vitae  definire: 
vivere  ad  summam  senectutem :  oonfecti  hommes 
senectute :  viridis,  V. :  treroulo  gradu  venit  aegrt 
senectus,  0. :  obductft  solvatur  fronte  senectaa, 
the  gravity  of  old  age,  H. :  Temporibns  gemmis 
canebat  sparsa  senectus,  I.  e.  gray  hairs,  V.— Of 
things,  antiquity,  age :  (tabellaci)  cariosa,  O.:  viai 
veteris,  In.— -P  e  r  s  o  n.,  «4s  oocyte  o/ oitf  ^^  OU 
Age:  tristts,  Y.^^OUage,  oU  msn  :  seneetos  t 
per  agens  alk}uid. — F  i  g.,  of  atyle^  nsatunigi 
litteratae  senectutis  oratto. 

aenao^^-,  9m  [senex],  to  h^sU:  qaiele^Ot 

Digitized  by  V^OOQ IC 


i 


799 


MiitMitla 


aeneioo,  nm,  — ,  ere,  inch,  [seaeo],  to  grmo  My 
^teeome  aged^  grow  hotay:  aetM  seaeseit:  tAciits 
lenescimuB  annis,  0. :  SoWe  senescentem  mature 
Kiuam,  H. — To  dtoay^  Ion  tArmgih,  grow  weak^  be 
mfeeUed,  tBoste  aioay,  <kclin$f  fama  et  viribas,  L. : 
ion  esse  cum  aegro  seneaoendnm,  L. :  dis  homini- 
)U8que  accuaandis  aenefloere,  pine  away,  L. :  amore 
labendi,  H.— 7b'  woate,  imim,  decline,  faU  off,  be 
iiminithed,  be  impaired:  luna  (opp.  crescens), 
vauing:  arbovea  cum  Ittni  senesoentes:  continua 
nesse  senescit  ager,  it  worn  OMt,  O. :  hierops  seoe- 
icens,  doting:  omnia  orta  occidant  et  aucta  sane- 
icunt,  S. :  alcuios  yis,  L. :  eonailia,  L. :  amor,  0. 

flenez,  Benis,  tuij.  with  eomp.  senior  [SEN-], 
>fd,  aged,  advanced  in  yeart :  si  qui  senes  ac  de- 
'ormes  erant :  porci,  lu. :  nemo  est  tarn  senex  qui 
le  annum  non  putet  posse  vivere :  quo  erat  nemo 
'ere  senior :  quae  tis  senior  est  quam,  etc. :  sc- 
liores  anni,  0. :  senior  quara  ilia  aetas  fcrebat, 
)ratio,  more  mature. — As  eubet.  m.,  poeitj  an  old 
nan,  aged  person,  graybeard  (usu.  of  more  than 
lixty  years):  ut  tum  ad  senem  senex  de  senec- 
iite',  sic,  etc :  senem  in  patriam  revertentem,  unde 
>uer  profectus  sum,  L. :  Mixta  senum  ac  iuvenum 
icnsentur  funera,  H. :  ter  aevo  functus  senex,  i.  e. 
Ve^or,  H.  —  As  anbst, /,,  an  old  unman,  Tb. — 
'Jomp.,  an  elder,  elderly  person  (usu.  between  forty- 
ive  and  sixty  years  of  age) :  si  qnis  Forte  cohere- 
liim  senior  male  tusslet,  H. :  seniores  a  iunioribus 
I i visit :  centuriae  seniorum  ac  iuniorum,  L. :  om- 
lium  seniorum  precibus  excitati,  Cs.:  Yix  ea  fatus 
rat  senior  (i.  e.  senex),  V. :  senior  Inachus,  0. 

sem,  ae,  a,  gen.  senQm,  num.  dietrib.  [sex],  six 
aeh :  cum  in  sex  pariis  divisus  exercitus  Roma- 
us  senis  horis  in  orbem  succederet  proelio,  L. : 
t  tribuni  militum  seni  deni  in  quattuor  legiones 
rcarentur,  i.  e.  sixteen  eacK,  L. :  senQm  pedum 
rassitudo,  Cs. :  pueri  annorum  senQm  septenam- 
ue  denum,  of  sixteen  and  seventeen  years. — Six 
poet,  for  sex):  tradiderat  natalibus  actis  Bis 
ucrum  senis, ^as<  his  twelfth  birthday,  0. :  pedes, 

e.  hexameter^  H. :  senos  reddere  icttls  ( of  the 
snarius),  H. 

seniliA,  e,  <tdj.  [  senex  ],  of  an  old  man,  of  old 
>€ople,  of  old  age,  aged,  senUs:  prudentia:  ne 
>rte  seniles  Handentur  iuveni  partes,  H.:  corpus: 
nima,  0. :  suttur,  H. :  Stesicbori  statua,  of  an 
^d  man  :  adoptio,  by  an  old  m/an,  Ta. :  stultitia : 
iernps,  O. 

senior,  oris,  comp.  of  senex. 

seniuin,  I,  n.  [senex],  old  age,  mvUity,  dedine: 
aod  (opus)  omni  senio  caivret:  aenio  confectus. 
-  Waste,  decay :  se  ipse  (mundus)  consumptione 
;  senio  alebat  sui,  by  its  own  wa0te  'and  d^Boy. — 
'ezaiion,  grief,  troidie,  e^jUction:  toti  oi vitas  con- 
fcta  senio  est:  senio  consomptua,  L. — Oloom, 
\aro8eneus  inhumanae  senium  depj|ka  Oamenae, 
49  i 


H.— ^«oU  man  (poet  for  aenex,  with ^iron.  mote.): 
Ut  iUam  di  deaeque  seniam  perdant,  T. 

sensa,  drum,  n.  \P.plur.  of  8entio],/Mre^fonf, 
ideas  :  exprlmere  dicendo  sensa. 

sensim,  adv.  [sentio^.  Just  perceptibly,  gradual- 
ly, by  degrees,  little  by  Itiue,  slowly,  gently,  softly  : 
progredieiis:  sensim  dicebat,  quod  causae  prodes- 
set:  incedere, step  by  step,  L. :  sensim  sine  sensu 
aetas  senescit:  oritur  (aeditio)  sensim  ex  clamore: 
mentio  Inlata,  L. :  sensim  et  sapieuter  amare,  0. : 
queri,  Ph. 

1.  sensiis,  P.  of  sentio ;  see  also  sensn. 

2,  ■eniinii,  Qs,  m.  [SENT*],  a  perceiving,  obser- 
vation: utere  igitur  argumento  tute  ipse  sensQs 
tui,  aeeept  a  proof  from  your  own  experience :  op- 
pidanos  aoseusu  «ius  (operis)  avertere,  Ga. — A 
power  of  percesving,  pereeption,  feding,  sensation, 
sense,  consciousness:  doloria:  moriundi  sensum 
celeritas  abstuHt:  (Niobe)  posait  sensum,  saxea 
laota,  mali,  0. — A  sense,  special  sense:  ut  nee  ullus 
seosus  maneat:  oculomm:  neque  oculia  neque 
auribus  neque  ullo  sensu  percipi :  gustatus,  qui 
est  sensus  maxime  voluptarius :  sensfls  in  capite 
conlocati  sunt — Feding,  sentiment,  emotion,  indi- 
nation,  disposition:  ipse  in  commoveudis  iudicibus 
eis  ipsis  sensibus  permoveri :  Teairi  sensQs  igna- 
rus :  amandi . . .  amoris :  mens  me  seosus,  quanta 
via  f  raterni  sit  amoris,  admonet :  erga  nos  sensua 
civium. — An  opinion,  thought,  sense,  view,  notion: 
animi:  sensus  eius  de  re  p. :  disaidenti  aenaOa 
suofl  aperire,  N. :  in  his  ipsis  rebus  aliquem  sen- 
sum  habere. — A  habit  of  mind,  mode  of  thinking, 
notion,  taste:  Tolgaris  popularisque :  haec  oratio 
longe  a  nostris  sensibus  abhorrebat — E  s  p.,  with 
oommMuis,  a  general  mode  of  thinking,  prevailing 
notion,  common  insight,  common-sense:  id  a  oou« 
suetudine  oommunis  aensQs  abhorrere :  quae  ver- 
santur  in  sensu  hominis  oommuni :  Communi  aenau 
plane  caret,  H. :  quod  in  communibua  hominum 
sensibus  positum  est:  ex  communibua  sensibus 
ducta  oratio, /f'om  the  usual  lines  of  thouglU,  Ta. 
—  Coitsciotaitess,  sense,  understanding:  a  mero  re- 
dean  t  in  pectora  sensQs,  0. :  nisi  si  timor  abstuHt 
omnem  Sensum  animumque,  0.  —  Sense,  idea, 
meaning,  signijleation :  testamenti.  Ph.:  verbn, 
quibus  voces  sensOsque  notarent,  H. :  yerbi,  O. 

sententia,  ae,/  [SENT-],  a  way  of  thinking, 
opinion,  judgment,  sentiment,  thought,  notion,  pur- 
pose, determination,  decision,  ieiU,  desire:  de  hao 
re  eius  sententia,  T. :  sententiae  atque  opinionis 
meae  volui  esse  participes :  adhuc  in  hac  sum  sen- 
tentift,  ut,etc:  variis  dictis  sententiis,  quarum  pars 
censebant,  etc.,  Ca. :  locos  ac  sententias  huius  di- 
sputationia  tradere,  extracts  and  leading  thoughts : 
si  honesutem  tueri  ao  retinere  sententia  est,  if 
one's  purpose  be:  stat  sententia  tradere,  eta,  die  is 


gtmtmtiolii 


7T0 


fientenUft  manu  roissi,  aeoording  to  ike  wth: 
de  omnium  sententia  pronuntiataai,  t<itafttmotM^jf  .* 
quod  quern  uroquam  de  sua  sententla  faoere  au- 
sum  ^  onhU  oum  reapofuibilily,  L. — P  r  o  v. :  Quot 
homines,  tot  sententiae,  mani/  men,  many  mindt, 
T.  —  Abl.  with  pnm.  posi,  or  ffetiit, :  errat  longe 
mea  quidem  sententia,  in  my  judgmmt^  T. — 
With  ex:  Istuc  tibi  ex  sententia  tua  obtigisse 
laetor,  to  your  satu/adion^  T.:  ex  mea  sententia 
rem  p.  gessimus,  tu  /wished:  evenisse  ex  senten- 
tia? tatis/aetorilyj  T.:  ex  sententia  navigasse, 
protperously,  —  Esp.,  in  taking  an  oath:  (ma- 
lores)  iurare  ex  sui  animi  sententiS  quemque 
▼oluerunt,  to  the  bett  of  hit  knowledge  and  hdiefy 
i.  e.  eonseientiomly:  ex  mei  animi  sententia,  inquit, 
ut  non  deserara,  etc.,  teithout  mental  reaennUion^ 
L.:  Ex  tut  animi  sententii  tu  uxorem  habes?  Non 
liercule,  inquit,  ex  mei  animi  sententia,  tfi  all  m»- 
cerity  ,  ,  J  no^not  to  $uU  me, — An  qffldal  deter- 
mintUioti,  decision^  §entenee,  Judgment,  vote:  quos 
priores  sententiam  rogabat:  faetum  est  senatOs 
consul  turn  in  meam  sententiam:  decerni  cunetis 
sententiis,  unanimoudy:  Tictos  pauds  sententiis, 
by  a  small  mojcrity^  L. :  meae  partes  exquirendae 
magis  sententiae  quam  dandae  sunt,  i.  e.  my  office 
is  to  put  the  question  rather  than  to  vote,  L. :  in 
earn  sententiam  ire,  to  stipport  the  reaoltOion,  L. : 
omnibus  sententiis  absolvi  (in  a  conference  of 
judges) :  sententiam  dicere,  pronounce  judgment, 
-^Sense,  meaning,  itUent,  sigwfication,idea,  notion: 
oratione  quaro  sententii  lenior,  in  language  than 
in  meaning :  quod  dicitur  liabet  banc,  ut  opinor, 
sententiam :  cuius  praecepti  tanta  vis,  tanta  senten- 
tia est,  ut,  etc.,  ntch  depth  of  meaning, — A  thottglU 
e^^essed,  sentence,  period:  dura  de  singulis  sen- 
tentiis breviter  disputo:  Est  brevitate  opus,  ut 
currat  sententia,  etc.,  H. — An  aphorism,  apoph- 
thegm, maxim,  axiom,  saying:  selectae  brevesqne 
sententiae :  sapientibus  sententiis  omata  oratio. 

senteiitiola,  ae,/.  dim,  [sententia],  a  short 
sentence,  maxim. 

sententdoae,  adv.  [sententiosu8],/u//  of  mean- 
ing, suggestively,  piUiUy  :  oratione  habita :  dici. 

sententloiraB,  a^j,  [seutentiaj,  full  of  mean- 
ing, jntJiy,sententums:  genus  dictionis. 

sentes,  ium,  m.,  thorns,  briers,  bramUe^ushes, 
prickly  brush  :  rubis  sentibusque  interiectis,  Cs. : 
Incultis  rubens  peudebit  sentibus  uva,y. 

sentina,  ae, /.,  bilge-water:  sentinam  exhau- 
rire :  conflictati  sentinae  vitiis,  Cs. — A  receptacle 
of  bilge-water,  hold,  cestmool:  Romam  sicut  in  sen- 
tinam confluere,  S. — ^F  i  g.,  dregs,  refuse,  offscour- 
ings, rabble :  rei  p. :  urbis :  quasi  de  aliqua  sentina, 
au  non  de  optimorum  civium  genere  loqueretur. 

sentio,  sdnsi  {2dpers,  sSnstI,  T. ),  sdnsus,  Ire 
f  SENT-],  to  discern  by  sense,  feel,  Itear^  see,  perceive, 
ie  sensible  of:  ita,  ut  ne  vicini  quidem  sentiant : 


Bua^itatem  cibi:  famem^L.:  corporis  aegri  Titia, 
Cu. :  posse  prius  ad  anzuatias  veoiri,  qaam  tco- 
tiretur,  before  they  should  be  observed,  Ga. — To  per- 
ceive, feel  the  effects  offset,  experience^  suffer,  h.v 
dergo,  endure:  iste  tuus  ipse  sentlet  Posterios,?.: 
quid  ipse  ad  Avarioum  sensisset,  etc,  Cs. :  quae 
quisque  sensisset,  inquirere,  L. :  civitatum  damna 
ac  detrimenta :  Tecum  Ftiilippos  et  celerem  fogao 
Sensi,  H. :  rerum  omnium  inopiam,  L. :  lassiutdo 
et  sitis  iam  sentiebatur,  L. :  seiitiat,  Quos  attenp- 
tarit,Ph.:  in  hao  urbe  esse  consoles  Tigilantes: 
transitnm  exeroitas  ager  senserat,  had  beim  wasted 
by,  L. :  nee  pestilentem  sentiet  Afiicum  Fecondi 
vitis,  H.  — Fig.,  to  feel,  perceive,  discem^  under- 
stand, observe,  notice:  meutes  sapientium  cum  ex 
oorpore  excessissent  sentire  ac  vigere,  L. :  non  nt 
dictum  est,  in  eo  genere  intellegitur.  Bed  ut  se&sum 
est:  hostes  de  profectione  eorum  seoserunt,  becamt 
aware  of  their  retreat,  Cs.:  Primus  sentio  mala 
nostra,  T. :  numquam  ilium  offendi,  quod  quidem 
senserim,  as  far  as  I  have  observed:  praesentia 
numina  sentit,  H. :  neo  iuania  Tartars  aentit^  L  e. 
does  not  enter,  0. :  patere  tua  consilia  non  sentis?: 
postquam  nihil  esse  pericli  Sensimus,  H. :  si  quid 
est  iu  me  ingeni,  quod  sentio  quam  sit  exiguuio : 
Sensere,  quid  mens  rite  posset,  H. :  sensit  medios 
delapsus  in  hostis,  V.— Of  a  state  of  mind,  to  fed, 
experience:  quod  sensum  babeat,  id  neoesse  est 
sentiat  voluptatem :  victoriae  tantae  gaudium  seu- 
tire,  L. — To  thinks  deem,  judge,  imagine^  f^^ppo*^ 
be  of  opinion,  believe,  mean:  optime  sentientes 
centuriones,  i.  e.  most  patriotic:  sic  interpretor 
sensisse  maiores  nosti-os:  iocansne  an  ita  sen- 
tiens,  i.  e.  in  earnest :  cum  illis,  agree  in  ojnnim : 
ne  iste  baud  mecum  sensit,  T. :  qui  aliunde  stet, 
aliunde  sentiat,  i.  e.  ads  on  one  side,  while  his  con- 
victions are  with  the  other,  L. :  nee  iam  aliter  sen- 
tire,  quin  yiderentur,  etc,  and  were  fully  convinced 
that,  etc.,  Cs. :  Cnesarem  non  eadem  de  re  p.  sen- 
sisse quae  me  scio :  de  dis  immortalibos  vera :  te 
esse  huic  rei  caput,  T. :  voluptatem  banc  esse  sen- 
tiunt  omnes :  t-ilem  solemus  sentire  bonum  cifem: 
cum  de  illo  genere  rei  p.  quae  sentio  dixero :  al- 
quid  gravius  de  Tobis,  Cs. :  de  re  p.  praeclani : 
postea  quam  ex  nocturne  fremitn  de  profectione 
senserunt,  i.  e.  were  aware,  Cs. — To  give  an  opiu- 
ion,  vote,  dedare,  decide:  in  senatu  libere:  quae 
volt  Hortensius  omnia  dicat  et  sentiat 

(sentis,  is),  see  sentes. 

sentOB,  adj.  [cf.  sentis],  thorny,  rough,  nigged: 
Iocs  situ,  v.,  0.— Of  a  person,  bristly,  T. 

aaorsnm  or  aeonnts,  adv,  [for  ^se-vorsum], 
separately,  severaUy,  apart,  espeeidUy:  Omnibus 
gratiam  habeo,  et  seorsum  tibi,  T. :  trsditi  in  cu- 
stodiam,  seorsum  cives  sociique,  L. :  es  dissensio 
civium,  quod  seorsum  eont  alii  ad  alios,  seditao 
dicitur:  seonum  sb  rege  exerd|iii^^potajre,& 


mepmnMMm 


771 


•eptemviralii 


separaUUs,  e,  cufj,  [separo],  that  may  he  •ep- 
itxited^  teparabU :  (Tis)  ft  oorpore. 

(separate),  <x^-  [«eparatos],  uparaUiy^  apart 
[only  comp.) :  separaiius  adiungi. 

aeparatim,  adv,  [  scparattis  ],  ammder,  ^part, 
teparuteiy^  uveraUy:  qni  arma  ferre  poBsent,  et 
item  separatim  pueri,  senes,  etc.,  Cs. :  ubi  tos  se- 
paratim  sibi  quiaque  oonsUium  capitis,  S.:  hoc 
seiungi  potest  sepiiratimque  perscribi:  (di)  sepa- 
ratim  ab  universis  pingulos  diligunt :  separatim  a 
reliquis  oonsilium  is&'pQveyQ^.-^Abdraiedly^genr 
ercUlji:  dicere  de  genere  uoi verso. 

aeparaUo,  ouis,/.  [separo],  a  gundei-inff^  mo- 
eHnfft  teparation:  partiuro. — Fig.,  a  diaerimina- 
tioiVy  duHndion:  sui  facti  ab  illft  definitioue. 

Mparatufli  adj.  [P.  of  separo],  separated, 
separate,  duiincty  particular,  different :  quoddam 
volumen :  privati  ac  separati  agri  apud  eos  nihil 
est,  Ga. :  Tu  (Bacchus)  separatis  uvidus  in  iugis, 
remote,  H. 

se-paro,  llvl,  Stos,  &re,  to  disjoin^  sever,  part, 
gunder,  divide,  separate:  cum  (maria)  pertenui 
discrimine  separentur :  neo  nos  mare  separat  in- 
gens,  O. :  Separat  Aonios  Oetaeis  Phocis  ab  arvis, 
O. :  separandos  a  cetera  exercitu  ratus,  Ou. — F  i  g., 
to  tet  aside,  treat  apart,  consider  separately,  dtsHn- 
fff<i*h,  except  I  est  milii  locos  ad  .  .  .  separatas: 
delicta  Tolgi  a  publicft  caus&  separare :  saum  oon- 
Bilium  ab  reliquis,  Gs. :  nihil  eat,  quod  se  ab  Aetolis 
8eparent,L. 

sepello^  pellvi  (llsset,  Pr.),  pultns.  Ire,  to  bury, 
inter :  homineni  mortaom  in  urbe,  XII  Tabb,  ap. 
C. :  sarge  et  sepeli  natum,  Att  ap.  C. :  Tarquinio 
sepulto :  suorum  corpora,  L. — 7b  burn^  place  on 
the  funerat-py^^e:  sepultum  Gonsentiae  quod  mem- 
brorum  reliquum  fuit,  L.:  Eumenem  mortuam 
propinquis  eius  sepeliondum  tradidit,  N. — Fig.,  to 
bury,  overwhdm,  submerge,  destroy,  ruin,  suppress: 
sepultft  in  patrift  aoervi  civium :  haeo  sunt  in  gre- 
mlo  sepalta  oonsulattts  tui:  dolorem,  end:  tunc, 
cum  roea  fama  sepulta  est^  0. :  nuUus  sum  .  .  . 
sepultus  sum,  Pm  lost,  T. :  urbs  somno  vinoque 
sepulta,  V. :  eepulta  inertia,  slumbering,  H. 
(aepea),  see  saepes. 

sepia,  ae,/.,  =  (njTia,  the  cuitle-Jish,  inhJUh, 
sepimentom,  seplo,  see  saepi-. 
se-ponov  poeul,  positus,  ere,  to  lay  apart,  set 
amde,  pud  by,  separate,  pick  o^,  stieet:  seponi  et 
occultari:  aliquid  habere  sepositum:  omamenta 
eeposita:  oaptivam  peouniam  in  aedifioationem 
teropli,  L. :  Primitias  magno  lovi,  0. :  de  niille 
sagittis  Unam,  sdsct,  O. :  alqm  a  domo,  banish,  Ta. 
— Fig.,  to  set  apart,  assign,  approprtate,  reserve: 
aibi  ad  earn  rem  tempus,^.*  seponendus  extra 
oertamen  alter  consulatns,  to  be  set  apart  bei 
cotUropersy,  L.-*7b  remove^  take  atoay^  exc/i 


leet:  lovem  oaras  Seposnisse  gravb,  had  thrown 
off,  0. :  seposuisse  a  ceteris  dicUouibus  earn  par* 
tern  dicendi,  have  separated:  inurbanum  lepido 
seponere  dicto,  i.  e.  distinguish,  H. 

sepoaitus,  atfj.  [P.  of  sepono],  distant,  remote : 
tons,  Pr. — Distinct,  special:  mea  scposita  est  et 
ab  omni  milite  dissors  Gloria,  0. — Choice,  select: 
▼estis,  Tb. 

aepae,  contracted  for  se  ipse. 

septem  or  VH,  num.  adj.  indecl.  [cf.  iirrd, 
Germ,  sieben  ],  seven :  praetores :  colles,  H. :  de- 
cern et  septem,  L. :  decern  septemque,  N. :  vi^nti 
et  septem  tabulae :  his  mensibus  sex  septem  pro- 
ximis,  T. :  VI,  VII  diebus.  —  As  subst.,  the  seven 
sages,  wise  men  of  Greece:  eos  septem,  quos  Graecl 
sapientes  nominaverunt :  Thales,  qui  sapientissi- 
mua  in  septem  fuit. 

September,  bris,  m.  [septem],  of  seven, 
seventh:  mense  Septembri,  in  the  seventh  month 
(from  March). — Of  the  seventh  month,  of  Septem- 
ber :  Kalendis  Septembribua :  borae,  H. 

aeptem- decern  or  aflptemdaoiin  (aep- 
tend-),  or  XVU,  num.  ooq^  seventeen:  populi: 
XVII  dies  declamitavit :  septemdeoem  annoa  na- 
tus,  L. :  GGGGXVII  senatores. 

aeptemflnua,  a^.  [septem +FLV.],  sevenfold- 
flowing,  with  seven  mouths:  Nilus,  0.:  flumina 
Nili,  0. 

aeptem-geminoa,  adj^  sevenfold:  Nilus,  i.  e. 
with  seven  moutlis,  V. 

septemplex,  plicis,  adj.  [  septem +PABG-], 
sevenfold:  clipeus,  i.  e.  of  seven  lai/ers  of  ox-hides, 
V. :  Nilus,  i.  e.  with  seven  mouths,  0. 

aeptemtiio  (septent-),  or  septem  trio, 
6nis,  m.  fl  TEK-].— P/wr.,  the  seven  stars  of  tlu 
Wagon,  Wain,  Oreat  Bear:  Glarissimi  Septentrio- 
nes:  Gurgite  caeruleo  septem  prohibete  triones, 
O. — Sing,  t  minor,  ihs  Little  Bear. — 77i«  northern 
regions,  northern  sky,  north :  inflectens  sol  ctirsum 
ad  septentrionea :  Belgae  spectant  in  aeptentrio- 
nem,  Gs. :  septentrio  a  Macedonift  obicitur,  L. : 
Hjberboreo  septem  subiecta  trioni  Gens,V. — 77m 
north  wind:  ex  ea  die  fuere  septemtriones  Tenti : 
acer  septemtrio  ortus,  L. 

aeptemtrionalia  (septentri-),  e,  adj.  [sep- 
temtrio], of  the  north,  —  Plur.  n,  as  subst.,  the 
northern  parts :  Britanniae,  Ta. 

aeptemtiionea,  see  septemtrio. 

aeptemp-Tdr  or  Vllvlr,  virl,  m.,  one  of  a  board 
of  seven,  one  of  seven  commissioners:  voluitne  fieri 
septemvir  ? — ^IJsu.  plur.,  a  board  of  seven  commis- 
sioners, sqttemvirs :  Vllvirdm  acta  sustulimus. 

aeptamvlralia  or  Vllvlralia,  e,  adj.  [sep- 
temvir], of  the  sevtemxirs,  septemviral:  auctoritas. 


ftaptemvintiui 


772 


(septemviratiiB  or  VllTiratiia,  Qs),  m.  [sep- 
temviril  (he  offlee  of  a  upUmvir^  ujfUmtfiraie.-- 
Only  oM.  sinff. 

septem-viri,  see  Beptemvir. 

septenariUB,  adj.  [septeni],  containing  seven^ 
eouMBting  o/9even.—Piur.  m.  as  iubst.  (sc  vcpsfls), 
verses  of  seven  feel  each. 

septendeoiin,  see  septemdeoem. 

septeni}  ae,  a,  gen.  plur.  septenam,  num.  adj. 
distr5>.  [septeml  ««;«i  each:  duo  fasces  septenos 
habuere  Hbros,  X,:  pueri  annorum  senttm  septe- 
namque  denflm,  sixteen  and  seventeen,  years  old. — 
Seven  at  once,  seven  togetlier:  dispar  septenis  fistu- 
la cannis,  0. ;  fila  lyrae,  0. 

septentrio,  MptentrionillB,  see  septemtri-. 

septlenft  (-ties),  nvm.  adv. 
times:  aeptlens  miliens  sestertium, mv^m 
times  a  hundred  thousand  sesterces. 

septimaiu,  drum,  m.  [septima  (legio)],  soldiers 
of  the  seventh  legion,  Ta. 

septfmum,  adv.  [  septimns  ],  for  the  seventh 
time:  septimum  consul. 

septlmas  or  septtimns,  num  ac{j.  [septem], 
the  seventh:  legio :  annus,  Ta. :  Olympias :  Staieni 
sententia  septima  decima,  seventeenth  vote. 

septlngentdBlmtia,  num.  ord.  adj.  [septin- 
genti J,  the  seven  hundredth :  annus,  L. 

septingenti,  ae,  a,  or  DCC,  warn,  adj.  [  sep- 
tem +  centum],  Mven  hundred:  anni :  DCO  milia 
passuuro :  milites,  L. :  naves,  Cu. 

septdremis,  e,  adj.  [  septem  +  remus  ],  with 
seven  banks  of  oars  :  naves,  Cu. 

septuagesimuB,  num.  ord.  a<fj.  [septuaginU], 
the  seventieth :  annus :  castra,  L. 

septaagiiita  or  LXX,  num,  atfj,  [cf.  ipdo- 
fiflKovra],  seventy :  CLXX  aratores :  septuaginta 
et  tres,  L. :  septem  et  septuaginta  annos,  N. 

(septnmX  seo  saepta. 

septuxi:c,  Uncis,  m.  [  septem  +  uncia  ],  seven 
twelfths :  iugeri,  L. :  auri,  seven  ounces,  L. 

Mpoloralis  (-ohralifl),  e,  a€(j.  [  sepulcrum  ], 
of  a  tondfy  sepulchral:  fax,  a  funeral  iorc\  0. : 
arae,  0. 

sepoloretnin,  I,  fi.  [sepulcrum],  a  burial-place, 
cemetery,  Ct 

Mpnlomm  or  sepulchmm,  L  n.  [cf.  sepe- 
lio],  a  place  where  a  corpse  is  buriea,  burial-place, 
grave,  tomb,  sepuMire :  leges  de  sepulcris:  pa- 
trium :  sepulcri  Hitte  supervacuos  honores,  H. : 
sepulcri  monumento  donatus  est,  N. :  corpus  ex- 
sangue  sepnlehro  Reddidit,  V. :  sepulcronim  sanc- 
titas :  sepulcra  lecens,  i.  e.  the  epitaphs.^~A  place 
where  a  corpse  is  iurned:  ad  sepulcram  venimtts, 


T. :  aram  sepulcri  Oongerere  (L  e.  rogom),  V.— i 
cenotaph:  Absent!  ferat  inferias,  deooielqoe  le- 
pulehro,  Y.— i%«r^  the  dead:  placatia  8qMildiri5 
0.:  muta,Ct 

Mpnltura,  ae,  /.  [cf.  sepello],  a  hwrial^  inter- 
ment,  funeral  obsequies,  sepMture ,'  de  humatioM 
et  sepulturft  dicencium :  antiquissimnm  aepoltiirai 
genus :  lionore  sepulturae  carere :  et  mortes  ct 
sepulturae  deorum. — The  burning  of  a  dead  boJv 
cremation,  Ta. 

sepoltua,  P.  of  sepelia 

seqnax,  ftcis,  a^j.^  following,  seeking  after,  pw. 
ndng,  sequacious :  (Arcadas)  Latio  dare  terga  se- 
quaci,  pursuing,  V. :  caprae,  eager,  V. :  flammae, 
lambent,y.:  fwm, penetrating, \, 

sequens,  entis,  acfj.  [  P.  of  sequor  1,  stezf,  ,/W 
lowing,  subsequent :  sequenti  tempore,  Iv. :  seqoa- 
te  anno,  L. — Mur.  n.  as  subst^  the  Meqttel,  Ta. 

sequester,  tris  or  tra,  tre,  ac^.  [seqaor],  w/rr- 
mediate,  mediating,  negotiating  :  ludex. — As  suba. 
m.,  a  depositary,  trustee,  mediator,  agent  of  briherv, 
go-between:  aut  sequestres  aut  interpretes  oonraio- 
pendi  iudici. — As  subst.f:  pace  sequestra,  Le 
un€ler  the  protection  of  a  truce,  V. 

sequias,  comp.  of  2  secus. 

sequor  (  P.  praes.  gen.  plur,  sequentfim,  V.  \ 
seo&tas  (.quatus),I,<29».  [SEC-],  to  follow,  come 
after,  f mow  after,  attend,  accompany:  I  prae,  se- 
quor,  T. :  cum  omnibus  suis  earns,  Cs. :  serri  se- 
queutes,  H. :  bos  falcati  eurrlls  seqoebantiir,  Co. : 
me  intro  hac,  T. :  signa,  to  march,  S. :  Ne  aequerer 
moeohas,  H. :  vallem,  L. :  scrutanas  qua  evellaat 
telum  non  sequitur,  i.  e.  cannot  be  drawn  out,  L : 
trabit  manu  lignum;  Id  vix  sequitur,  O.:  zooi 
bene  te  seeutft,  i.  e.  which  you  fortunately  hatt 
worn,  H. — To  follow,  smecesd,  come  after,  come  neai: 
sequitur  hunc  annum  Caudina  pax,  L. :  at  male 
posuimus  initta,  sic  cetera  sequuntur:  tonitnim 
secuti  nimbi,  0. :  quae  sequuntur,  and  eo  forth: 
sequitur  ilia  divisio,  at,  etc  —  To  ffo  to,  eeek,  hf 
bound  for,  have  for  a  destination:  Foimias  noiK 
sequimur:  loca,  Cs.:  Italiam,y. :  Rura,  O.— JtF 
follow,  chase, pursue:  finem sequendi, Cs. :  faoerp 
banc  pestem  agmen  sequebatur :  hoetis,  Os. :  (u' 
f  ugacem,  H. :  feras,  0. — To  follow,  fall  to  the  jian 
of,  belong  to:  ut  urbes  captae  Aeiolos  seqaereo- 
tur,  L. :  beredes  monumentum  ne  seqoeretur,  E: 
quo  minus  petebat  gloriam,  eo  magis  ilia  eeqoebt- 
tur,  8. — ^Fig.,  to  follow,  eueceed,  reswlt^  eneue:  s 
veri>um  seqai  volumus,  boo  intellegamus  neoesse 
est,  etc. :  patrem  sequuntur  liberi,  take  the  rank 
of,  h. :  damnatum  poenam  seqai  opprtebat,  ot, 
etc.,  to  befall,  Ob.  :  mode  ne  sumroa  iarpltudo  se- 
quatur,  ensue:  ex  hac  re,  L. — To  fbUow,  take  as 
guide,  comply  with,  accede  to,  obey,  unUaU,  euiopl, 
conform  to  :BwtetktitLmr  ' 

Digitized  by 


Mqavftor 


778 


••imooiiior 


que  factum  omnia  deinoepe  mnnioipni  suiit  seeata, 
Aav0  imUatdd,  Gb.:  Craasi  aaocoritatem :  quid? 
iudices  non  crimina,  non  testis  sequeatur?  ^hall 
be  influenced  by :  naturam :  victricia  arma,  Y. :  me 
aiictorem :  non  lingua  valet .  .  .  nee  vox  aut  verba 
sequiintur,  L  e.  obey  the  tnll,  V. — To  follow^  pur- 
«i««,  9trive  after,  aim  at,  aeek :  iustitiam :  arooeni- 
tatem  :  Oaesaris  gratiam,  Cs. :  linguam  et  nomen, 
JU  :  Mercedes,  H. :  ferro  extrema,  V. — Of  an  in- 
ference, to  follow,  be  proved:  ut  sequatur  vltam 
beatani  virtute  confici :  hoc  sequitur,  ut  familia 
Tulli  concidi  oportnerit?:  non  enim  sequitur,  ut, 
etc. —  To  follow  naturally,  come  eamly,  be  readily 
ctnUroUedy  be  obtained  without  effort:  oratio  ita 
flezibilis,  ot  sequatur,  quocuroque  torqueas :  nihil 
est  quod  tarn  facile  sequatur  quocumque  ducas, 
quam  oratio:  Verbaqoe  provisam  rem  non  in  vita 
seqao&tur,  H. 

seqvtitor,  see  secutor. 

1.  sera,  ae,/.  [1  SER-],  a  bar,  enm-bar,  bolt: 
Mille  domes  clausere  serae,  0. :  obde  seras,  0. : 
deinere  seram,  0. :  carmine  victa  sera  est,  0. 

2.  sera,  adv,  [plur,  n.  of  senisl,  late:  sera  co- 
roans  Narcissus,  7a/0  inJhtoering,\. 

Serapis  (is  or  idis),  ace,  im,  m.,  ss  SapAwiQt  an 
£ffyptian  yod. 

serenitas,  §tis,/.  [serenus],  deameae,  aerenity, 
fair  weather:  tranquUla,  L. :  caeli. — ^F  i  %*^ favor- 
ablenen,  serenity :  fortunac,  L. 

sereno,  — ,  — ^  are  [serenus],  to  make  dear, 
clear  up,  make  eerene :  Luce  serenanti,  growing 
dear:  caelum  terapestatesque  (luppiter),  V. — 
Pig.:  spem  froute,  V. 

serenus,  adj.  [2  SER-1  dear,  fair,  bright,  ee- 
retie :  terapestate  serenS,  £nn.  ap.  0. :  caelo  sere- 
no,  v.,  H.,  0. :  lux,  L. :  Faciem  ad  serenam  muta- 
tur  dies,  Ph. :  ver,  V. :  Stella,  O. :  unde  serenas 
Ventus  agat  nubia,  V. — As  eubst,  n.,  a  dear  eky, 
fair  weather  :  sereno,  in  a  doudlen  thy,  L. :  soles 
et  aperta  serena,  V. — Fi  p.,  di>eerful,  glitd,  joyoue, 
tranquil,  bright,  eerene:  Voltus,  H. :  frons:  ani- 
mus, 0. :  aliqnid  serenum  videre,  0. 

aeria,  ae,  /.,  a  cylindrical  earthen  vend,  large 
jar^  tun,  eaik:  Relevi  omnis  serias,  T. :  aerks  do- 
liaque  ferre,  L. 

Serioas;  atfj.,  of  the  Seret,  8ene,  Tartar,  Chi- 
nese :  sagittae,  B.^Of  eilk,  eUken:  palviUi,  H« : 
carpenta,  with  eilken  eurtaine,  Pr.— iYvr.  n.  as 
eubst*,  Serie  garments,  lilke,  Pr. 

series^  — ,  aec  em,  abl.  S,  no  plur.,f.  [1  SEB-]« 
a  row,  euceeeeion,  eeriee,  chain:  laminae  serie  inter 
ee  conexae,  Gu. :  yinculorum,  Cu.-^Fig.,  a  eeriee, 
chain,  connection,  train,  eeottenee,  eucceetion,  order, 
courae:  cetera  series  deinae  sequiUir:  tantnm  se- 
ries iunctnraque  pollet,  connection,  H. :  rerum : 
cttunaram :  disputatiooum :  immensa  labomm,  0. 


— P  o  e  t,  of  time,  aueeeaaixm :  innumerabilis  Anno- 
rum,  H. :  temporis,  O.— ^  line  ofdeaeent,  lineag&i 
Digne  vir  bac  serie,  O. :  serie  fulcite  genus,  Pr. 

aMo,  adv.  [serins],  in  earnest,  eeriouelyt  baec 
dicere,  T. :  Triumphat,  in  all  sinoerity,  T. :  res  vix 
serio  agenda,  L. 

1.  serins,  adj,  [for  *8everius,  from  severus], 
grave,  earnest,  serious  (onlj  of  things) :  rem  seriam 
agere  mecum,  T.:  dies  religiosus  ad  agendum 
quicquam  rei  seriae,  L.:  verba,  H.:  yerba  seria 
dictu,  H.  —  As  ewbst.  fi.,  earnestness,  seriousness  • 
res  in  serium  versa  est,  Gu.— iYur.,  serious  matters, 
earnest  discourse:  quam  multa  seria  (in  epistulis): 
cum  his  seria  ac  iooos  celebrare,  L. :  8ed  tamen 
amoto  quaeramus  seria  ludo,  H. 

2.  serins,  eomp.  of  8  sero. 

sermo,  6nis,  m.  [1 SER-],  continued  speecTi,  talk, 
conversation,  discourse :  vis  orationis  e^  duplex, 
altera  contentionis,  altera  sermonis :  Multa  inter 
sese  vario  sermone  serebant,  Y. :  ilia  cum  illo  ser- 
monem  occipit,  T.:  sermones  caedimus,  T. :  in 
nostris  sermonibus:  longior,  Gs.:  familiaris  et 
oottidianus:  erat  iu  sermone  omnium:  Beferre 
sermones  deorum,  H. :  Detinuit  sermone  diem,  0. : 
sermo  titterarum  tuarum,  conversation  by  corre- 
spondence with  you. — A  set  conversation,  learned 
talk,  discourse,  disputation^  discussion:  num  ser- 
monem  vestrum  aliquem  diremit  noster  interven- 
tus  ? :  rebus  lis  de  quibus  hie  sermo  est :  inter  nos 
habitus:  de  philosophiS,  N.-^^n  utterance,  dec- 
laratioti,  speech,  remark :  sermonea  (  eius  )  ansas 
dabant,  quibus  reconditof  eius  senstls  tenere  pos- 
semus :  qui  (voltus)  sermo  quidam  tacitus  mentis 
est,  i.  e.  acpreesion :  refertur  eius  sermo  ad  Apro- 
nium :  hie  semio  Abdalonjml,  Gu.  —  Ordinary 
speech^  talk,  conversational  language:  oratio  phi- 
losophorum  senno  potius  quam  oratio  dicitur:  si 
quis  scribat,  nti  nos,  Sermoni  propiora,  H. — Prose : 
comoedia  nisi  quod  pede  certo  Differt  sermoni, 
sermo  merns,  U.-^Oonversational  verse,  satire:  (de- 
lectari)  Bioneis  sermonibus,  H. :  sermones  Repen- 
tes  per  humum,  H. — Commion  talk,  report,  rumor: 
numquam  de  vobis  coram  gratissimus  sermo  con- 
ticescet:  sermo  totft  Asia  dissipatos,  Gn.  Pom- 
peium,  etc. :  in  sermonem  hominum  venire :  in 
hoc  pervagato  civitatis  sermone  rersantur,  this 
talk  of  the  town :  sermones  iniquorum  effugere : 
aliquid  oratione  meS  sermonts  in  sese  esse  quae- 
situm,  ca/timny;  dabimus  sermonem  iis,  qui,  etc., 
occasion  for  talk. — A  manner  of  speaking,  mode 
of  expression,  language,  style,  diction:  sermone  eo 
uti,  qui  innatus  est  nobis :  elegantia  sermonis. — 
A  language,  speech:  cives  et  sermonia  et  iuria 
Bocietate  iuncti :  in  Latino  sermone :  patrius,  H. 

sermSdnor,  atns,  An,  dep.  [*  sermooinus,  from 
sermo],  to  talk,  parley,  converse,  discourse:  oonsue- 
tudosermocinandi:  ougigijrt^^y^Qogie 


■•nnunoiUiui 


774 


Mnmmciilns,  I,  m.  dim,  [sermo],  common 
talkj  report,  rumor  :  urbaiii  sermDnculi :  sermun- 
culum  omnem  aut  reBtinzerit  aut  sedarit. 

1.  aerOi  sfivl,  satus,  ere  [1  SA-][,  to  iow^ plant: 
in  iugero  agri  medimnum  tntici  sentur :  fruraenta, 
Os. :  serit  arbores,  quae  alteri  saectik)  prosint: 
Nullam  Bacrft  vite  prius  se^eriB  arborero,  H. :  alqd 
in  Bolo :  bordea  campis,  Y. :  (arbores)  roeA  manu 
Batae.— Of  land,  to  batrew,  plants  «ow,  cultivate  : 
quot  iugera  sint  Bata :  iste  serendus  i^er,  O. — Of 
penons,  to  heget^  bring  forth,  produce:  Bunt  Bruti 
serendi :  nee  fortuito  aati  et  oreati  samuB. — ^Ubil 
P,  wrfy  hegoUen^  bom,  tprung:  Ilia  cum  LauBO 
de  Numitore  sati,  0. :  largo  aatoe  Guretas  ab  im- 
bri,  0. :  sata  Tireaift  Manto,  0. :  non  sangnine  bo- 
mano  Batum  ae  esse,  L. :  BatuB  AnohisA,  Km  of 
Anehiuty  Y. :  satae  Peli&,  daughiere  of  Felia$^  O. 
— ^Fig.,  to  MOW  the  aeede  of  founds  etiabHeh^  pro- 
duc€y  cauM,  excite :  mores :  cum  patribus  certami- 
na,  stir  up,  L. :  civills  discordias,  L. — To  eoatter, 
spread,  duaeminate :  apud  plebis  bomines  crimina 
in  senatum,  L. :  RumoreB,  Y. 

2.  sero,  — ,  sertus,  ere  [1  SER-],  to  bind  togeth- 
er, intertoeave,  entwine. — Ou\y  P.perf:  pro  sertis 
(loricis)  linteas  dedit,  of  mail,  N. — Fig.,' to  join, 
connect,  link  together,  combine,  compote,  contrive: 
ex  aetemitate  causa  causaro  serens,  linked  with : 
cuius  (fati)  lege  inmobilis  rerum  humanarum  ordo 
Beritur,  if  arranged,  L. :  ex  bellis  bella  serendo, 
i.  e.  engaging  in  contiintal  ware,  L. :  Multa  inter 
Bese  Tario  sermone,  Y. :  popularb  orationes,  com- 
pote, L. :  crimina  belli,  Y. 

3.  serOr  adv.  witb  comp,  and  sf^,  [serusl  late, 
at  a  late  hour:  Tenire:  domum  redire:  Serius 
egresBus  vestigia  vidit  in  alto  Pul?ere,  O. — Zoic, 
at  a  late  period  :  videsne  quam  ea  (  eloquentia  ) 
sero  prodierit  in  luoem  ? :  ne  filius  nimia  sero 
regni  patemi  Bpeciem  Tideat,  L. :  soripBi  ad  Pom- 
ponium  seriuB  quam  oportuit:  causa  seriua  in 
Africam  traiciendi,  L.:  omnium  Yersatur  uma 
seriuB  ocius  Sors  exitura,  tooncr  or  later,  H. :  ut 
quam  Berissime  eius  profectio  oognoaceretur,  Gs. 
— Comp,,  too  late:  poasumus  audi  re  aliquid,  an 
Berius  Tenimus  ? :  biduo  serlufl  veneram :  serius  a 
terra  provectae  naves,  Gs, — Too  late:  hodie  sero 
ac  nequiquam  voles,  T.:  sero  ea  sentire,  quae 
multo  ante  provideram :  facius  [consul]  sibi  suo 
tempore,  rei  p.  paeiie  sero. — ^P  r  o  v. :  sero  sapiunt 
(Troiani),  are  wite  too  late. 

serpens,  entis  {gen.  i^ur.  -tium ;  poet,  also 
-tarn  ),  /  OP  ( poet  )m,[P.  ot  serpo],  a  creeping 
thing,  creeper,  crawler,  tnake,  terpent  :  serpentes, 
quarum  vis,  etc.,  S. :  quaedam  serpentes  ortae 
extra  aquam,  etc.  perdomita,  0. :  magnomro  Cor- 
pora serpentaro,  0. — ^E  s  p.,  as  a  constellation,  <A« 
Serpent  (cf.  anguis,  dnoo),  0. 


flerpentigeiia,  ae,  m.  [flerpem+OEK-],  «r- 
pent-oom^  sprung  from  a  terpeni,  O, 

sexpentipea,  pedis,  m.  [serpens +pes],  terpent 
foot«f:  Oigante8,0. 

aerperastra  (aexpir-X  onim,  n.,  knee-^ttX 
knee-bandages  (to  straigbten  the  \eg^  of  children  i. 
hence  (of  officers,  holding  soldiers  in  check) :  cfr 
hortis  meae,  bandages. 

aexpillum,  see  serpullum. 

aexpo^  psi,  ptus,  ere  [  SERP-  ],  to  creep,  crw' 
(of  animals):  aerpere  anguicalos:  aninuilta, aiit 
serpendo  ad  pasium  accedant:  imi  vipera  homa 
0. :  draco  In  pUtanum,  O.  —  Of  things,  to  nnwr 
iU>wtg,pats  unpercfpablg,  creep  aUmg,piroeeed  grod 
uaUy:  Ister  tectis  in  mare  serpit  aquia,  O.-.  vitii 
serpeDB  multiplict  lapBu :  tempora  drcana  hedenm 
tibi  serpere,  Y. :  cancer,  O. — ^F  i  g.,  to  creep,  crawl, 
extend  gradually,  grow  impercepttblg^  maJee  w^ 
stealthiig,  sprcai  abroad,  increase,  prevail:  neqw 
enim  serpit,  sed  volat  in  optimum  statum  res  p. : 
serpet  hoc  malum  longius  quam  putatis :  ne  latios 
serperet  res,  L. :  serpit  hie  rumor :  per  agmina 
murmur,  Y. — Rarely  of  a  person :  serpere  occnlte 
coepisti  nihil  dum  aliis  suspicantibus. — Of  stjie, 
to  erenol,  be  low:  (po4Sta)  Serpit  humi  tutus,  H. 

serpullum  ( -piUum,  not  -pjUom  ),  i,  m.,  = 
IfurvWoy,  thyme,  wild4hym£,  Y. 

aarra,  ae,/.  [2  SAG-],  a  saw:  stridor  serrae: 
arguta,Y. 

aerraoum  or  aarraoum,  I,  it.,  a  heavy  wagom, 
cart,  dray  (with  two  wheels  and  closed  sides):  ser- 
raco  advehi :  Serraoo  veniente,  lu. — As  a  ooni»u^ 
lation,  the  Wain,  Wagon,  Great  Bear,  lu. 

aerratuai  acy.  [serra],  serrated. — Plur.  nu  as 
subst.,  coins  with  not^ed  ed^^  Ta. 

aaiTUla,  ae,/.  dim.  [serra],  a  small  saw:  den- 
tata. 

aarta,  omm,  n.,  and  aartae^  ftrum,/.  [/*.  of  2 
sero],  wreaths  of  fiawcrs, garlands:  acenbimte?  is 
oonviviis  sertis  redimiti:  arae  sertis  reoentibus 
halant,  Y. :  demissae  in  pocula  sertae,  Pr. 

aartna,  P.  of  2  sero. 

1.  aenuu,  I,  n.  ri  8AL-],  ihs  waiery  part  of 
curdled  milk,  whey,y.,  O. 

2.  aenun,  adv.  [neut.  of  serusl,  lotto  at  nigk ' 
Qnae  Nocte  sedens  serum  canit,  Y. 

aerua,  adj.  with  eomp.,  late:  sero  a  vespere, 0.: 
nocte  serft,  L :  hiemps,  L^ :  anni,  i.  e.  ripe  year% 
0. :  gratnlatio :  poenae :  o  Ben  atudionim !  stem 
to  learn,  H. :  ttlmus,  of  slow  growth,  V. :  beUom 
spe  omniam  sertos,  L. :  serior  aetaa  (L  e.  poste- 
rior), O. :  Berior  hora,  O.— For  the  adv,  aero  (poet  h 
SeniB  in  oaeinm  redeas,  i.  e.  long  hencs^  H. :  lasjeerit 
ad  se  serum  venire  Gonvivam,  i.e.  at  a  late  hour, 
H. :  nee  niai  Berns  abi,  Q. :  seros  pedes  adaunicre, 


Digitized  by  ^ 


»pede 


lOOQie 


775 


O. :  Gantaber  sert  doroUos  catenft,  fi.— As  ttAti, 
m.,  a  late  time,  late  hour :  serum  erat  diei,  L. :  ex- 
trahi  ia  serum  diei,  L. :  in  serum  iioctis  ooQvivium 
pi-oductum,  L.  —  Zaiey  belated^  too  late  :  Kalendae 
(lanuariae) :  auxiliuro,  L. :  sera  adsurgis,  V. :  sei-a 
ope  ▼incere  futa  NiUtur,  0. 

serva,  ae  [servusi,  a  female  elavt,  homd-vooman^ 
maid :  serva  natus,  L. :  Serva  Briseis,  H. 

mervSbOiB,  e,  adj.  [servo],  to  be  reecued:  caput 
nuUi  servabile,  toAtVA  none  can  reeeue,  O. 

( senrans  ),  antie,  a^.  [  P.  of  servo  ],  keeping^ 
obiervant, — Only  eup. :  servantissimus  aequi,  V. 

servator,  oris,  m.  [seiTo],  apreserver^  deliverer, 
gaviour:  servatorem  liberatoremque  acclamanti- 
bus,  L. :  mei  capitis :  salutis,  0. 

servatna^  Icis,/.  [servutor],  the  thai  preeenm, 
a  tavioury  deliverer :  mea,  T. :  sui:  Serva tiU  oele- 
brabere,  0. 

seiviUfl,  e,  o^;.  [servus],  of  a  dave,  elavieh,  eer- 
vile :  a  eervicibus  iugum  servile  deioere :  servilem 
in  modum  cniciati :  servilibus  peritura  modis,  H. : 
in  servilem  modum,  like  elavea,  06. :  terror,  dread 
of  a  servile  itufurreetion^  L. :  manus,  a  band  of 
iavee  (with  latrones),  H. :  Nil  servile  habet,  H. : 
color :  munus :  indoles,  L. :  animus,  Ta. 

•ervilitar,  ado.  [servilis],  like  a  elave,  daviehJly, 
servUe/y:  alqd  facers. 

servio  (-vTbas,  -vlb5,  T.),  Tvi,  Ttus,  Ti-e  [servus], 
to  be  a  eervantf  be  etulaved,  aerve^  be  in  eervice . 
liberaliter,  T. :  in  Hberata  terrS  liberatorcs  eiua 
servire,  L. :  qni  Libertate  caret,  Serviet  aetemum, 
H. :  populum  R  servire  fas  non  est :  lenoni,  T. : 
homini  nemini :  domino :  Athenas  viotas  Laoedse- 
moniis  servire  pati,  N.:  apud  nos:  servitutem,  C, 
L. — F  i  g.,  to  be  devotedy  etrve,  labor  for^  aim  at, 
have  regard  to:  tibi  serviet,  tibi  leuocinabitur : 
am  icis,  N.:  nostris  commodis:  suo  privato  oom- 
pendio,  Cs. :  oculis  civium :  pecuniae :  posteritati : 
nimoribus,  Cs. :  valetudini :  ut  communi  utilitati 
serviatur.  —  To  be  ntbject,  be  governed  by,  be  en- 
daved  to :  nulli  cupiditati :  cupiditatibus  its,  qui- 
bus  oeteri  serviunt,  imperare. — To  comply  with, 
court,  hwnor,  gratify,  conform :  alionim  amori : 
aaribus  Van,  i.  e.  Jtaiter,  Cs. :  tempori. — In  law, 
of  lands,  to  be  nnaer  a  Hrviinde,  be  subjeei  to  an 
eatiemeni:  praedia,  quae  serviebant 

aarvitiiiin,  T,  n.  [  servus  1  the  eondOion  of  a 
alave,  eerviee,  slavery,  servitude:  hoe  tibi  pro  ser- 
vitio  debeo,  as  your  servetnt,  T. :  ductus  ab  cre- 
ditore  in  servitium,  L. :  Cum  domus  Assaraci 
Phthiam  Servitio  premet,y.:  te  servitio  levare, 
free  from  slavery,  H. :  servitium  subire,  0.*^F  i  g., 
servitude,  syJbjecHon:  corporis,  8. :  ubi  libera  colla 
Servitio  adsuerint,  V ,-'Colleet.,a  body  of  eervants, 
does  of  slaves,  slaves :  agros  servitio  oolendos  de- 
dit:   ex  omni  faece  urbis  ac  servitio:  servitia 


Romanorum  adlicere,  8. :  motus  servitionim :  ser* 
vitii  decern  milia,  Ta. — Servants:  servitia  regum 
saperborum,  L. :  inopia  servitiorum,  L. 

servitua,  mis,/.]" servus],  the  condition  of  a 
servant,  slavery,  serfdom,  service,  servitude:  (rou- 
lierero)in  servitutem  adiudieare :  servitutem  pati: 
similitudo  servitutis:  socios  in  servitutem  abdu* 
cere:  servitute  Oraeciam liberare:  iusta  et clemens, 
i.  e.  under  a  juat  and  kind  master,  T. — Servitude, 
suljeetion:  muliebris,  L.:  est  euim  in  illis  ipsa 
merces  auctoramentum  servitutia  —  Of  landed 
property,  a  liability,  easement,  servitude:  servitute 
fundo  illi  inpositft. — Collect.,  slaves,  servants:  Ser- 
vitus  crescit  nova,  i.  e.  the  throng  of  lovers,  H. 

servo^  avi,  atus,  are  [  3  SAL- },  to  make  safe, 
save,  keep  unharmed,  preserve,  guard,  keep,  protect, 
deliver,  rescue :  oeteros  servavi,  ut  nos  periremus: 
pot  me  occidistis,  Non  servastis,  H. :  ita  me  servet 
luppiter,  T. :  Graeciae  port&s  per  se  servatos : 
impedimenta  eohorilsque,  C^. :  Rem  tuam,  H. : 
urbem  et  oivis  Integroe  iuoolumTSque :  si  res  p. 
salva  servata  erit  hisee  duellis,  L. :  omnes  Quat- 
tuor  amissis  servatae  a  peste  carinae,  V. :  alquos 
ex  eo  perieulo,  Cs. :  vita  ex  boetiom  telis  servata. 
—7b  keep,  lay  np,  preserve,  reserve,  retain,  store: 
Caecuba  centum  ckvibus,  H. :  ad  quae  (tempora) 
tu  te  ipse  servaras :  ad  Hereuleos  servaberis  arcQs, 
0. :  esse  quasdam  res  sewatas  iudieio  nultitudi- 
nis :  in  aliquod  tempus  qtiam  iutegerriroas  vires 
militi  servare,  L. :  vosmet  rebus  servate  secundis, 
V.  —  Of  places,  to  keep,  keep  to,  hold,  remain  in, 
dwell  in,  inhabit :  Tu  nidum  servas,  H. :  nymphae 
sorores.  Centum  quae  silvas  servant,  V. — Of  ab- 
stract objects,  to  keep,  keep  to,  preserve^  mattitain, 
observe :  ordines,  Cs. :  ordinem  laboris  quietisque, 
L. :  intervallum,  Cs. :  tenorem  pugnae,  L :  fidem, 
T.:  de  numero  dierum  fidem,  Cs.:  aequitatiNa: 
indutiarum  iura,  Cs. :  legem :  cum  populus  suum 
servaret,  i.  e.  provided  ^Mie  i'ights  were  not  vio- 
lated: pretium  servare,  to  maintain  the  ptiee  : 
Aequam  mentem,  H. :  nati  amorem,  Y. — ^F  i  g.,  to 
keep  in  view,  give  heed,  pay  attention,  take  care, 
watch,  observe:  solus  Sannio  servat  domi,  T. :  Ce- 
tera (lumina)  servabant,  kepi  watch,  O. :  hie  rapes 
maxima,  serva  I  beware,  H. :  itinera  nostra,  Cs. : 
Falinurus  dum  sidera  servat,  V. :  pomaria  dederat 
servanda  draooni,  O. :  Me  infensns  servat,  ne  quam 
f aciam  fallaciam,  T. :  cum  Ita  decemviri  servassent,. 
ut  unus  fascis  haberet,  L. — Of  an  omen,  to  ob- 
serve :  secundam  avem,  Enn.  ap.  C. :  de  caelo  ser- 
vare, to  observe  the  lightning  (as  an  omen). 

Mnrola  (senrula),  ae,/.  «£tm.  [serva],  a  young 
female  servant,  handmaid. 

servoltia  (aenmlns),  i,  m.  dim.  [servus],  a 
young  slave,  young  man-servant,  boy,  T.,  C. 

1.  MTvna  or  servofl^  adj.  [1  SER-],  simith, 
servile^  subject:  Servom  liominem  caosam  orara 


776 


leges  noD  sinunt,  T. :  urbes,  h. :  OTitas,  L. :  pecns, 
H. :  reges  serva  omnia  esse  velint,  h»^Of  dave^ 
hdonging  to  daveByformmanU:  capita,  L. :  maoos, 
0. :  aqua,  0.  —  Fig.,  of  lands,  nif^tct  to  a  urvi- 
iude,  under  an  mrnnetU:  praedia. 

2.  serms  or  senros,  l,  m.  [I  semis],  a  datfe, 
HTvantj  9er/^  senfiMff-man :  domi  cootumelias  ser- 
Yorum  ancillarumque  pertalit :  f alias,  0. :  serrus 
a  p^ibus :  pabllci,  daven  of  the  public, — ^F  i  g.,  a 
fdavey  servant^  vattal^  tuhjeet:  harum  cupiditatum 
esse  servos :  potestatis  vestrae. 

sescenaris,  e,  atfj,  [perh.  Be8quS+ annus],  of 
one  and  a  halfyean^  eighteen  months  old:  bo9,  L. 

sesoeni  ( sezceni ),  ae,  a,  acfj.  num.  dietrib. 
[sescenti],  nx  hundred  each :  nuromi :  eqaitibus 
sezceni  denarii  tributi.  On. 

flefloentesimntt  ( sexo- ),  adj.  num.  ord.  [se- 
scenti], the  siz  hundredth :  anno  sescentesimo. 

sefloenti  (aexoenti),  ae,  a,  atff.  nwn.  [sez+ 
centum],«tx  htmdred:  Romuli  aetatem  minus  his 
sescentis  aonis  fuisse  cernimus. — Often  of  an  in- 
definite large  number,  a  thoueand,  immenae  ntan- 
ber,  ffoet  muUitudey  any  amount  ;  Sescentas  scribi- 
to  iam  mibi  dicas,  T. :  iam  seSceuU  sunt,  qui  inter 
sicarios  accosabant — Flur.  n,  as  euUt.  .*  sesoenta 
praeterea,  numberlete  other  thingu, 

aeioeiitlifK  see  sezeentiea. 

sese,  aee.  and  ahl.  of  sui. 

seselia,  i8,/.,=«ffeXiff,  meadow  tazifrage^  hart- 
wort^  Kadi, 

flesqoi,  adv.  num.  [  cf.  semis  ],  one  half  by  a 
half:  pars  aequalis  alter!  aut  sesqui  mnior. 

aesqui-alter,  era,  erum,  adj.^  once  and  a  Mf: 
tertia  pars,  secundae  sesquialtera, 

aesqni-modluB,  I,  m.,  a  peck  and  a  half 

sSsqtd  -  ootavus,  adj.  num.,,  containing  nine 
eighthe,  one  and  an  eighth:  intcrvallum. 

seflqui-pedaUo,  e,  adj.^  of  a  foot  and  a  half 
half  a  yard  long  :  tigna,  Cs. :  verba,  H. 

seaqul-plaga,  ae,/,  a  blow  and  a  half  Ta. 

sesqiiipleac,  plicis,  adj.  [  sesqui  +  PARC-  ], 
talcM,  .one  and  a  half  timee^  once  and  a  half  eu 
much. 

sesqni-tertiufl,  num,  adf.^  containing  one  and 
a  third,  of  four  thirde  :  intervallum. 

sesailis,  e,  adj.  [SED-],/or  ntting  upon:  ter- 
gum(equi),0. 

seBSio,  Gnis,/.  [SED-],  a  sitting:  status,  sessio : 
sessionea  quaedaro, /NMTMret  in  tilting. ---A  $eat^ 
eitting-place  :  sessiones  gymnnsiorum. — A  sitting 
idly^  loitering,  tarrying  :  GapttoIiBa. — A  session : 
pomeridiana. 

.  MMito,  ftvl,  — ,  «re,  freg.  [sedeo],  to  keep  ut- 
Itf^,  rest :  (Suadam)  in  PericU  labris  aesaitavisse; 


■aMtnnonla,  ae,/.  dim,  [sessio],  a  BUU^romp, 
small  circle:  sessiuncolas  oonsectari. 

aeaaor,  dris,  m.  [SBD-],  one  who  nte,  a  sitter, 
spectator:  in  theatro,  H. — An  inhabitatU^  resident: 
sessores  urbe  eieeit,  N. 

aeotertlaa  or  HS  (i.  e.  11  semis),  adj.  nurk. 
[for  *  semis-tertius],  two  and  a  half — As  subeL 
m.  (sc.  numraus ;  gen.  ptur.  sestertiUm),  a  aeeteree  (a 
small  silver  coin,  originally  two  and  a  half  asses, 
worth  twopence  -and  half  a  farthing  steriing,  or 
four  and  one  tenth  cents) :  cum  esset  tritici  mo- 
dius  sestertiis  duobus:  cum  HS  XXX  acripta 
essent  pro  HS  CCO:  praedia  pluria  sesteitiftm 
XXX  milium  habere,  L. — Flur.  n.  as  subst.,  with 
ellipse  of  milia,  thousands  of  sesterces. — Usu.  with 
nstm.  distr. :  fundus,  qui  sestertia  dena  meritasset: 
HS  quiugena  (i.  e.  quindecim  milia  sestertinm).— 
Rarely  with  num.  card.:  sestertia  centum,  S.: 
septem  donat  sestertia,  H. — With  ellipse  of  een- 
tena  milia:  HS  quater  deciens  (I.  e.  sestertitlm 
quater  deciens  centena  milia,  or  1,400,000  sester- 
ces).— For  the  phrase,  centena  milia  sestertiam, 
the  word  sestertium  was  commonly  used,  and  de- 
clined as  subst.  n.,  with  the  numeral  adverbs  from 
deciens  upward :  quom  ei  testamento  sestertium 
milies  relinquator:  sestertinro  centiens  et  octo- 
giens:  HS  LX,  qood  advezerat  Domittas,  Ol: 
sestertium  deciens  numeratum  esse:  argenti  ad 
summam  sestertii  deoiens  in  aerarium  rettoUt,  L.  l 
in  sestertlo  centiens  adfluentius  vivere,  N. — With 
nummus,  in  abl.  of  price^  at  an  insignificant  wm, 
for  a  trifle:  bona  nummo  sestertio  aibi  addid 
velle :  si  amplius  HS  nummo  petistL 

aat;  old  for  sed.  (a5ta)i  see  saeta. 

(aetlgor,  aetoaiia),  see  saet-. 

setina  (aeoins),  adv,  eomp.  [for  sectius ;  SEC-I 
less,  in  a  less  degrec-^Only  with  negatives :  nito 
setius,  nevertheless,  T. :  nihilo  secius,  Cs. :  hand 
setius,  y. :  neque  eo  setius,  N. 

aeu,  see  sive. 

severe,  adv.  with  comp.  and  «tip.  [1  sevenis], 
gravdy,  seriously,  austerely,  rigidly,  severely .  omoia 
dicere:  lites  aestiroatae:  Hiempsalia  mortem  via- 
dicare,  S. :  ad  sues  severius  scripsit,  Cs. :  qui  po- 
test agi  severius  ? :  nihil  nisi  severissime  faoere. 

aeverltaa,  atis,  /  [sevems],  serimtsn^  grav 
ity,  sternness,  strictness,  severity  :  Tristis  in  volta, 
T. :  severitatem  in  aeneotute  probo:  in  omni  re: 
severitatem  res  ipsa  flagitat :  iudiciomm :  Catoni 
seveiitas  dignitatem  addiderat,S.:  magnis  pecc«tis 
severitatem  commodare,  Ta. :  exempli :  imperi,  Cs. 

sewenMi  adf.  with  eotnp,  and  «i^  [SE  V-J. — Of 
persons,  serious,  sober,  grave,  striei,  enutere,  stem, 
severe:  oivis  aewenm  et  gravis:  omnium aeverisn- 
mus :  Cures,  V. :  adimaro  cantare  sevens,  H. :  legis 
custodes:  severissini  iudloesL^Mvenmi  (deceot) 


•evoeo 


777 


seria  dicta,  H.  —  Of  things,  wh&r,  grave,  seriousy 
severe,  aitttere,  disagreeable,  oppreerive:  ▼oltus  sc- 
▼erior :  f rons,  O. :  Falernum,  toW,  H. :  discipUna : 
genus  dicendi :  fidibus  Tooes  erevere  sevens,  H. 
— Hank,  rough,  crabbed,  rigid,  severe,  stem :  impe- 
ria  seTeriora :  lex,  0. :  ^verissimi  imperi  vir,  L. : 
pauIo  severior  poena,  S. :  acerbe  in  filium. — Se- 
tfere,  dreadful,  gloomy:  Uncus,  H. :  amnis  Gooyti, 
V. :  torba  Earoenidum,  Pr. 

8e-V€X)o,  &yi,  Stus,  are,  to  call  apart,  lead  aside, 
mtmmon  away,  toit/idraw :  sevocaro  singulos  lior- 
tarique  ooepit,  Os. :  hunc,  0.:  plebes  in  Aventinum 
sevocanda :  populuni,  ceil  a  meeting  of  the  peopls 
oat  of  the  city,  L. — F  t  g.,  to  eaU  off,  separate,  isith- 
draw,  remove:  a  negotio  omni  auimum:  mentem 
a  sensibuB. 

sevum  (seb-), !,  n.,  taUow,  suet,  grease,  Os. 

flex  or  VX  adj*  nwn,  [of.  Gr.  il,  Engl,  six], 
nx  :  Sex  menses,  T. :  milia  passuum :  H 8  sex 
niilia :  deoem  et  sex  milia  peditam  armati,  L. : 
Inter  Bis  sex  famulas  ( i.  e.  duodecim  ),  O. :  Sex 
aeptem,  six  or  seven,  T.,  H. :  Sex  primi,  a  board  of 
9ix  magistrates,  council  of  selectmen, 

_  sezageni,  ae,  a,  adj,  num,  distrib.  [sexaginta], 
sixty  each,  sixty  at  a  time:  in  annos  singulos  cum 
aexagena  miiia  tritici  mo<iiam  imperare:  ordo 
sexagenos  milites  babebat,  L. 

flezagesimtifl  ( -genatimttfl ),  adj.  num.  ord. 
[sexaginta],  the  sixtieth:  anno  quinto  et  sexagen- 
sumo,  T. !  post  pngnam  die  sexageslmo  quinto. 

sezaglenfl  or  sexaglea  or  LX,  adv.  num, 
[sexagintaj,  sixty  times :  scstertium  sexagiens  pe- 
tere,  Le,  su  millions  of  sesterces  (see  sestertius) : 
HS  sexagiens :  HS  La,  Os.  :  quae  sunt  sexagiens 
(sc.  sestertium), 

sezagiiita  or  LX,  adj,  num.,  sixty:  annos 
natus,  T. :  minor  annis  LX. 

aex*anguliifl^  adj.,  with  six  angles,  hexagonal: 
oera,0. 

sezoenailtiB,  adj.  [sexoeni],  of  six  hundred: 
f  unditorum  oohortes,  Gs. 

aeatcem,  sexoenteaimns,  aexoenti,  see 
sSscen-. 

aexcentiea  or  aeacentlenfl,  adv.  nttm,  [se- 
scenti  ],siz  hundred  times:  sexcenties  hS,  six 
hundred  sestertia  (i.  e.  60,000,000  sesterces ;  see 
scstertium). 

aexdecim,  see  sedecim. 

aexennia,  c,  adj.  [ sex + annus],  of  six  years, 
six  years  old :  sexenni  die,  after  six  years,  Cs. 

aexexmium,  l,  n.  [  sexenuia  ],  a  period  of  six 
years,  six  years :  sexennio  posL 

aexleiui  or  aexiefl,  adv,  num.  [sex], six  times: 
sexiens  tanto  quantum  saturo  eat :  bostis  sexiens 
▼iistns,  L. 


sex  primi,  see  sex. 

sextadeciminS,  drum,  m.  [sexta  decima ;  sc 
legio],  the  soldiers  of  the  sixteenth  legion,  Ta. 

sextana,  antis,  m.  [sex],  the  sixth,  a  sixth  part : 
heres  ex  parte  dimidia  est  Capito;  in  sextnnte 
sunt  ii,  etc.,  one  sixth  goes  to  those,  etc. — A  small 
coin,  one  sixth  of  an  as,  two  unciae:  non  esse  sex- 
tantis,  not  to  be  worth  a  groat:  extulit  euro  plebs 
sextantibus  conlatis  in  capita,  L. — AsmaU  weighty 
one  sixth  of  a  pound  :  Sextantem  trabere,  0. 

aextiriiM,  I,  m.  [  sextus  ],  the  sixth  part.^^A 
liquid  measure,  the  suUh  part  of  a  eongius,  a  pint : 
aquae:  Tini, H. 

SextOls,  e,  adj.  [sextus],  the  sixth—Onlj  with 
mensis,  the  sixth  month  (beginning  with  March), 
August:  Sextili  mense  caminus,  H. — As  sub»t,m. 
(sc.  mensis),  the  sixth  month,  August :  si  in  Sexti- 
lem  comitia,  etc.,  H.  —  Of  August,  of  the  sixth 
month  •'  Nonis  Sextilibus :  Kalendae,  L. 

sextala,  ae,/.  dim,  [sextus  (sc.  pars)],  tlie  sixth 
part  of  an  uncia,  one  seventy-second  pai't  of  an  as  ; 
hence,  one  seventy-second:  heres  ex  duabus  sextu- 
lis,  of  one  thirty-sixth, 

sextnm,  adv,  [Bextu8],/or  the  sixth  timsi  sex- 
turn  oonsul,  L. 

aextaa  or  VI,  adj.  num.  ord.  [sex],  the  sixth: 
sextus  ab  urbe  lapis,  O. :  locus :  sextus  decimus 
(locus):  ante  diem  VI  Kal.  Noyembris:  abdicat 
die  sexto  decimo,  L. 

aextua  deoimna,  see  sextos. 

(aexua),  as,  m,  [%  SAC-],  a  sex  (only  sing.  gen. 
and  abl,):  hominum  genus  et  in  sexu  considera- 
tur,  virile  an  muliebre  sit :  puberes  virilis  sexQs,  L. 

ai  (old,  aei),  conj.  [SOVO]-,  as  a  conditional 
particl&r-^WUh  indie.,  in  conditions  assumed  as 
true,  or  (with/Ml.)  which  will  probably  be  fulfilled, 
if,  when,  inasmuch  as,  sistee :  si  vis,  dabo  tibi  testis : 
si  voluntas  mea,  si  industria,  si  aures  patent  om- 
nibus :  magnifioa  qnaedam  res,  si  modo  eat  uUa : 
si  qnisquam  est  fadlis,  hie  est:  si  aliquid  dandum 
est  voluptati :  istaeartes,  si  modo  aliquid,  valent  ut 
acuent  ingenia :  eduo  tecum  omnis  tuos ;  si  minus, 
quam  plurimos:  auferat  omnia  oblivio,  si  potest; 
si  non,  utrumque  silentium  tegat,  L.:  ignosoe, 
Caesar,  si  rex  cessit,  etc. :  non,  si  Opimium  de- 
fendisti,  idciroo,  etc. :  aut  nemo,  aut  si  quisquam, 
ille  sapiens  fuit :  si  Athenienses,  sul^ato  Areopago, 
nihil  nisi  populi  sdtis  ao  decretis  agebnnt,  etc. : 
si  via  erat,  si  fraus,  si  metus:  si  neglegentiam 
dices,  mirabimur :  di  persequar,  si  potero,  subti- 
litis :  pergratum  mihi  feoeris,  si  de  amicitia  dispu- 
taris. — Esp.  with  piuperf,  in  indef.  clauses  of  re- 
peated action:  plausum  si  quis  eorum  aliquando 
acceperat,  ne  quid  peccasset  pertiroescebat,  when- 
eser:  si  quando  forte  suis  fortunis  deBperarecoq>e- 


•ibftlo 


778 


■to 


rant,  Cs. — With  mbf.praes.  or  per/. ^  in  conditions 
assumed  as  possible,  i/y  even  if,  ihough:  satis 
facere  rei  p.  viderour,  si  istius  f urorem  vitemus : 
si  ad  verba  rem  deflectere  velinius:  rem  facias, 
rem,  Si  possis,  recte ;  si  non,  quocumque  modo  rem, 
H. :  innocens,  si  accusatus  sit,  absolvl  potest.  — 
With  nibj.  imperf»  or  pluper/.^  implying  tliat  the 
condition  is  contrary  to  fact,  if:  servi  roei,  si  me 
isto  pacto  metuerent,  domum  meum  relinqaendam 
putarem :  quod  ne  fecissent  profecto,  si  nihil  ad 
eos  pertinere  arbitrarentur :  Si  mihi,  quae  quon- 
dam fuerat ...  si  nunc  foret  ilia  iuventus,  V.— 
Followed  by  tameny  even  t/,  aUhoitgh,  albeit :  quas 
si  czsequi  nequirem,  tamen,  etc. :  quae  si  dubia 
essent,  tamen,  etc.,  S. :  si  aliter  accidisset :  si  qnis 
in  caelum  ascendisset,  etc.  —  In  the  parenthetic 
phi^ase,  si  forte,  perhape^  perchance:  vereor,  ne 
nihil  sim  tui,  nisi  supplosionem  pedis  imitatus  et 
nliquem,  si  foile,  motum.  —  With  «tt^'.  ( rarely 
indie. ),  in  place  of  an  wi/.,  »/,  wAen,  thai:  apud 
Graecos  opprobrio  fuit  adulescentibus,  si  ama- 
tores  non  haberent  (i.  e.  amatores  non  habere) : 
illud  ignoscere  aequum  erit,  si  . . .  ne  tuam  qui- 
dcm  gloriam  praeponam,  etc.,  L. — In  dependent 
questions,  t/,  whetliery  if  perchance:  ut  ilium  quae- 
ram,  Idque  adeo  ▼isaro,  si  domist,  T. :  fatis  Inoerta 
feror,  si  luppiter  unam  Esse  velit  urbem,  V. :  pri- 
mum  ab  iis  quaesivit,  si  aquara  hominibus  .  .  . 
impoeuissent,  L. :  statui  ezpectandum  esse  si  quid 
certius  adferretur.  —  In  expressing  a  wish  (poet 
for  utinam  ),  usu.  with  0,  if  onhfy  would  that^  O 
tJuU:  o  si  angulus  ille  aocedat,  qui,  etc.,  H. :  Si 
nunc  se  nobis  ille  aureus  arbore  ramus  Ostendat 
nemore  in  tanto !  vyould  that,  V. — With  a  rdat.y  to 
express  a  class  vaguely  or  doubtfully,  if  there  he 
any  wchy  tefu>ever  tfiey  may  he :  mortem  proponit 
.  . .  eis  etiam  si  qui  non  moleste  tulemnt:  dimis- 
sis,  si  qui  parum  idonet  essent,  L. — {n  clauses  of 
purpose,  if,  in  order  to,  to  try  whet/tar,  to  «w  if 
(hat  if  pomibU:  Minucium  cum  omnt  equitatu 
praemittit,  si  quid  oeleritate  itineris  profioere  pos- 
sit,  to  tee  whetiier,  Os. :  neque  uUum  munus  despi^ 
ciens,  si  in  Caesaris  complexum  venire  posaeft,  Cs. : 
pergit  ad  speluncam,  si  forte  eo  vestigia  ferrent, 
L.-r-In  clauses  of  contingency,  against  the  cate 
tftat:  baud  aspernatus  Tullius,  tamen,  si  vana 
adferantur,  in  adem  edudt,  in  order  to  he  ready, 
if  etc.,  L. :  ille  postea,  si  comitia  sua  non  fierent, 
urbt  minari,  i.  e.  threatened  an  attack  if  etc. :  erat 
reo  damnato,  si  fraus  eapitalis  non  esset,  quasi 
poenae  aestimatio:  quattuor  legiones  Gomelio,  si 
qui  ex  Etruria  novi  motils  nuntiarentur,  relictae, 
to  be  ready,  in  case,  etc.,  L. 

nbilo,  are  [sibilus],  to  kiet,  whittle:  (serpens) 
sibilat  ore,  V. :  ( ferrum  Igne  rubens  )  in  tepida 
Bubmersum  sibilat  undft,  0. :  modestos  homines : 
populns  me  sibilat,  U. 

1.  (sifailiiBX  adj.  [SIB-],  AtMin^,  whietUng. — 


Only  jrfiir.  it.  .*  coliA  (colabrae),  Y. :  ora  (angiiiam)^ 
V. 

2.  nbiliis,  I,  m.,  plur.  sibill,  5nim,  m.,  poet, 
also  sibila,  .onim,  n.  [  SIB-  ],  a  himngy  whutling: 
sibilo  dare  signum,  L. :  «Iamor  tonitruum  ei  rudea- 
turn  sibilus :  venientifl  sibilus  austri,  Y. :  serpeu 
horrenda  sibila  misit,  0. :  Sibila  dant,  O. — A  com- 
tenyatuom  himngy  hianng  at,  hianng  off:  sibilam 
metuis? :  ei  sibilum  mortem  videri  necease  est:  e 
scaenft  sibilis  aaplodebatur :  (eum)  equi  repcntinis 
sibiiis  extimescebant. 

SibylUl,  ae,  /.,  =  Si'^StiXAa,  a  femaU  90o&- 
eayer,  prophetett,  prieeteea  of  Apollo,  Sihjfl :  ierrae 
vis  Pythiam  Delphis  indtabat,  naturae  ^byllam. 
— Deiphohe,  daughter  of  Olaueus,  who  lived  m  a 
grotto  at  Cumae:  Cumaea,Y. :  vivacis  antra  Si- 
byllae,  0.— ui  Sibyly  the  author  of  the  SibyUme 
books  kq)t  in  the  CapUol,  C,  L. 

SibyUmoB,  adj.,  of  a  Sibyl,  StbyUine^  libri, 
prophetic  hooks  sold  to  Tarqmnius  SuperbHs  by 
the  Sibyl  of  Cumae,  and  consulted  by  a  eonuniaaion 
in  lima  of  danger  to  the  stateiy  C,  L. :  veralia^  H. 

mo,  adv.  [for  the  old  sloe;  SI  (local  of  pron. 
stem  8ap)+ce]. — Referring  to  something  done  or 
pointed  ont  by  the  speaker,  thus,  in  thss  way,  as  I 
do,  as  you  see  (coUoq.) :  Cape  hoc  flabellum,  ve&- 
tulum  huic  sic  facito,  T. — In  curses  or  threats : 
Sic  dabo,  tints  will  I  treat  (every  foe),  T. :  »c  eat 
quaecunque  Bomana  lugebit  hostem,  jo  let  every 
woman  fare  who,  etc.,  L. — Referring  to  what  pre- 
cedes, 90,  thus,  in  this  manner,  in  such  a  manner, 
in  (Ju  same  way  or  manner,  in  like  manner,  like- 
wise:  in  angulum  Aliquo  abeam;  sic  agam, T.: 
sic  ille  annus  duo  firmamenta  rei  p.  evertit,  in  tks 
way  described:  sic  deinceps  omne  opus  coniexitur, 
Cs. :  sic  rcgii  constiterant,  L.  —  With  a  part,  or 
eufj. :  sic  igitur  instructus  veniet  ad  causas :  cnm 
sic  adfectos  dimisisset,  L. — ParentheL,  thus,  so: 
commentabar  decUnriuns — aie  enim  nunc  loqunn- 
tur :  Crevit  in  inmensum  (sic  di  statuistis),  O. — 
Instead  of  a  pron.  dem.,  thus,  this:  its  litteria  re- 
spondebo;  sic  enim  postulas  (i.  e.  hoc  poatulas): 
hie  addate ;  aie  volo  (i.  e.  hoc  te  facere  volo),  T. : 
sic  fata  iubent  (i.  e.  hoc  facere  iubent),  O.  —  As 
subject  (representing  an  inf) :  Sic  comnoodios  esse 
arbitror  quam  Manere  banc  (i.  e.  abire),  T. :  Sie 
opus  est  (i.  e.  hoc  facere),  0. — ^In  place  of  a  clause 
of  action,  thus:  dc  provolant  duo  Fabii  (i.  e.sie 
loquentes),  L. :  dc  enim  nostrae  rationea  postula- 
bant  (i.  e.  ut  sic  agerem) :  sic  enim  conoedis  mihi 
proximis  litteris  (i.  e.  ut  sic  agam) :  Sic  soleo  (i.  e. 
bona  consilia  reddere),  T.:  quoniam  sic  oogitts 
ipsi  (i.  e.  hoc  fscere),  O. — Of  nature  or  character, 
such :  sic  vita  hominum  est  (i.  e.  talis) :  familiaris 
noster — sic  est  enim:  sic, Onto,  est  hic,T.:  Sic 
est  (i.  e. sic  res  se  habet),  that  isvo,T,z  LaeKos 
sapiens-ric  eniijg^^J^^l^jta^ggi^  me  nuM- 


779 


siDOitaB 


rande  redis  I  in  this  condiiio%O.^Oi  ooDseqaenoe, 
«o,  /Aim,  under  thme  dreumaUmcOj  aeeordingly^ 
hence  :  sic  Numitori  ad  supplioiom  Remus  dedi- 
tur,  L.  —  Of  oonditioD,  «o,  ihue  onty^  on  tJiu  eon^ 
dUion^  if  thie  he  done  :  reliquas  illius  ftnni  pesUfl 
reoordamini,  sic  eoim  faeiUiiDe  perapicietis,  etc. — 
Of  degree,  m,  to  eueh  a  degree^  in  eneh  wiae:  non 
Imtuit  BcintUla  ingeni ;  sic  erat  in  omni  sertnone 
sollera  (i.  e.  tain  soUers  erat  ut  non  lateret  inge- 
iiiun])L— Referring  to  what  foUows,  tkue^  asfoUewe^ 
in  the  foUowing  manner:  sio  enim  dixisti;  vidi 
ego  tuani  laorimulam:  res  aotein  se  sic  habei; 
oompodte  et  apte  dicere,  etc,  the  truth  ie  Ihie: 
placido  sic  pectore  coepit,  V.-^E  1 1 i  p  t. :  ego  sic; 
diem  statuo,  etc.  (sc  ego),/or  intianee  :  roala  de- 
finitio  est .  .  .  cum  aiiquid  non  grave  dicit,  sic ; 
etultitia  est  inmensa  gloriae  capiditas.— As  correl- 
ative, with  a  claiue  of  c(mparieon,  tkuSj  aOyjuat  «a, 
in.  the  same  way:  ut  non  omnem  nrborem  in  omni 
agro  rcperire  possis,  sio  nou  omne  /acinus  In  oroni 
Tits  nascitar:  de  Lentolo  sio  fero  ut  debeo:  fer- 
Tidi  animi  vir,  ut  in  publico  periculo,  sic  in  suo, 
Ii. :  mibi  sic  placuit  ut  cetera  Antisthenis,  tn  the 
mftne  way  cu,  i.  e.  no  mare  than:  quem  ad  modum 
tibicen  ...  sic  orator :  tecum  simul,  t^icut  ego  pro 
multis,  sic  ille  pro  Appio  dixit:  sicut  priore  anno 
...  sic  turn,  Lu ;  relnt  ipse  in  re  trepida  se  sit 
tutatus,  sic  consulem  looa  tutiora  castria  cepisse, 
L. :  tamquam  litteris  in  oera,  sic  se  aiebat  iioagi- 
nibus  persoribere:  huius  innocentiae  sio  in  hac 
famil,  quasi  in  aliqua  flammft  subveoire:  ceu 
cetera  nusquam  Bella  forent . . .  Sio  Martem  in- 
domitum  Cemimus,  V. — ^With  ace,  and  in/, :  sio 
te  opinor  dixisse,  invenisse,etc.,T. :  sic  igitur  sen- 
tic,  naturam  ad  dicendum  vim  adferre  maximam : 
^o  sic  existimo,  in  summo  imperatore  qiiattuor 
res  inesse  oportere. — Ilenoe  the  phrase,  sic  liabeto, 
be  eure  of  this :  sic  liabeto,  in  eum  statnrn  tuum 
reditum  incidere  ut,  etc — With  a  clause  of  con- 
trast, ut .  .  .  sic,  while  . .  .  yet^  though  . .  .  ttill:  ut 
ad  bella  suscipienda  proroptus  est  animus,  sio 
mollis  ad  calamitates  perferendas  mens  est,  Os. : 
Ut  cognoacit  formam,  Sic  facit  incertam  color,  0.: 
ut  nondum  satis  claram  vtctoriaro,  sic^  proaperae 
spei  pognam  imber  diremit,  L. :  (forma  erat)  Ut 
non  cygnorum,  sic  albts  proxima  cygnis,  O. :  ut 
sunt,  sic  etiam  nominantur  senes :  otinaro  ut  cul- 
pam,  sio  etiam  suspitionem  vitare  potuisses:  ut, 
quern  ad  modum  est,  sic  etiam  appelletur  tyran- 
nas :  quo  modo  ad  bene  vivendum,  sic  etiam  ad 
beate. — ^With  a  clause  of  manner,  sic  . . .  ut,  ao 
.  .  .  that^  in  eueh  a  way  that^  eo  that :  armorum 
magnft  multitudine  iacta  .  .  .  sie  ut  acervi,  etc., 
Cs* :  sio  agam  vobiscum  ut  aiiquid  de  vestrts  vitiis 
audiatts. — With  a  clause  of  degree,  to  eueh  a  de- 
gree^ eOf  eo  far  :  sic  animos  timor  praeoocupaverat, 
ut  dioerent,  etc,  Cs.:  aic  adficior,  ut  Oatonem,  non 
me  loqui  existimem:  cuius  response  iudioes  sic 


ezarserunt  ut  homlnem  condemnarent — ^With  a 
clause  of  purpose  or  result^  ao,  with  thie  intent, 
with  thie  reeult:  ab  Ariobarzane  sic  contendi  ut 
talents,  quae  mihl  poUicebatur,  illi  daret — With 
a  restrictive  clause,  Imteo^yeteo,  only  eo  :  sic  con- 
ventet  reprebendi,  ut  demonstretur,  etc — ^Witb  a 
coaditiODal  clause,  with  the  proviao  that,  but  only, 
if:  decreverunt  ut  cum  populus  regem  iussisset, 
id  sic  ratum  asset  si  patres  auctores  Aereni,  ehoM 
be  talidf  if  the  Senate  ehovdd  ratify  it,  L.~In  a 
wish  or  prayer  corresp.  to  an  imperative  (poetX 
then,  if  eo:  Pone,  precor,  fastfls  ...  Sic  tibi  nee 
vernum  nascentia  f  rigus  adurat  Foma,  etc,  0. : 
Sic  tua  Cymeas  fugiant  examina  taxos  . . .  Incipe 
(sc  cantare)  si  quid  habes  (i.  e.  si  incipies  cantare, 
opto  tibi  ut  tua  examine,  etc-X  V. :  Sic  mare  com- 
positum»  sic  sit  tibi  piscis  in  und&  Credulus . . . 
Die  ubi  sit,  0. — With  ut  in  strong  asseveration : 
Sic  me  di  amabunt,  ut  me  tuarum  miseritum*st 
fortunarum,  I  e.  by  the  love  of  the  gode,  Ipity,  etc, 
T. :  sio  has  deus  aequoris  artis  Adiuvet,  ut  nemo 
iam  dudum  littore  in  isto  constitit,  0. — Of  circum- 
stance, ao,  ae  the  matter  etande  now,  €u  it  now  ie,  ae 
it  then  wae:  sic  vero,  but  ae  thinge  now  stand:  At 
sio  citius  qui  te  expediaa  his  aerumnis  reperias, 
T. :  non  sic  nudos  in  flumen  deicere  (voluerunt), 
naked,  ae  they  are:  Mirabar  hoc  si  sic  abiret,  i.  e. 
without  trouble,  T. — In  a  concession,  even  ae  it  ie 
now,  even  without  doing  eo,  in  epite  of  it:  sed  sio 
quoque  erat  tamen  Acis,  i.  e.  tn  epite  of  all  thie, 
O.:  sed  sic  roe  et  liberalitatis  fructu  privas  et 
diligentiae. — Ellipt:  Quid  si  hoc  nunc  eio  in- 
cipiam  f  nihil  est  quid,  sic  ?  tantumdem  egero. 
At  sio  opinor.  non  poteat,  ihue,  i.  e.  ae  occure  to 
me,  T. :  iUa  quae  aliis  sic,  aliis  secus  ridentur,  to 
eome  in  one  way,  to  othere  in  another  :  demde  quod 
ilia  (quae  ego  dixi)  sive  faceta  sunt,  sive  sic,  fiunt 
narrante  te  venustissima,  i.  e.  or  otherwiee. — In  an 
answer,  yee  (colloq.) :  PA.  Phaniam  relictam  als  ? 
Oe.  Sic,  T. :  De.  IUa  maneat  ?     Ch  Sic,  T. 

noa,  ae,/.  [2  SAC-],  a  curved  dagger,  poniard : 
non  iam  inter  latent  nostra  sica  iUa  versabitur: 
sicas  vibrare:  hinc  sicae,  hinc  venena  nascontur. 

Bicariiia,  adj.  [sica],  murderoue:  homines. — 
As  eubet.  m,,  an  aeeaeein,  murderer  :  vetus :  stipa- 
tus  sicariis :  inter  sicarios  accusare,  of  aeeaseina- 
tion. 

siooe,  adv,  Tsiccus], dryly. — Fig. :  dicere  quasi 
sicce,  i.  e.  neatly. 

(ucoine),  see  sicine. 

aioottaa»  Atis,/.  [siccus],  <2ryn«M,  drought:  in 
Sipoutinft  siccitate :  siccitates  paludum,  Ck :  sio- 
citate  et  inopiA  frugum  insignis  annus,  L. — 01 
the  body,  dryneu,  freedom  from  hwmoTe,firmneee, 
eoHdity :  siccitas,  quae  consequitur  hanc  continen- 
tiam  in  victu. — F  i  g.,  of  atyle,  dryneee,  jefuneneee, 
wa$U  of  ornament : 


•'Sl^&byV^oogie 


siooo 


780 


fllc6o,  ftvl,  fttOB,  are  [siccus],  to  make  dry,  dry, 
dry  up :  Sol  siocaverat  herba^  0. :  retia  litore, 
0.:  veste  cniores,V.:  lacrimas,  0.— Tb  dry  up, 
drain,  make  dry:  palttdes :  fontiA,  0. :  dea  siccata, 
parched,  O.—To  exhauii,  drain  dry,  milk:  Distenta 
ubera,  U. :  siccata  ofis,  0. :  calioes,  i.  e.  empty,  H. : 
Arethusa  virides  manu  siccata  capillos,  i.  e.  wnil^ 
out,  O. —  To  dry  up,  heal  up :  volnera,  etaneh,  V. 

Blcotui,  adj.,  dry :  harena,  V. :  fauces  fluml- 
num,  V. :  siccSque  in  rupe  resedit,  V. :  agri,  H. : 
regio,  Cu. :  oculi,  tearlae,  H. :  decurrere  pedibus 
super  aequora  siccis,  0. :  carinae,  etanding  dry, 
H. :  Magna  minorque  ferae  ( i.  e.  Ursa  Maior  et 
Minor),  utraque  sicca,  i.  e.  that  do  not  dip  into  the 
tea,  0. — As  svbit.  n.,  dry  land,  a  dry  place :  Donee 
rostra  tenent  siccum,  V. :  in  sicco,  on  the  thore,  L. 
— Of  the  weather,  dry,  without  rain :  Sole  dies  re- 
ferente  siccos,  H. :  siccis  a^r  fervoribus  ustus,  0. : 
hiemps,  vnthout  snow,  0. — Dry,  thirsty  :  siccus, 
inanis  Sperne  cibum  vilem,  H. :  ore  sicco,  free 
from  saliva,  Ct :  Faucibus  siccis,  fastinff,  V. — 
Abstemious,  temperate,  sober:  consllia  siccorum: 
dicimus  Sicci  mane,  H. — F\g.,Jirm,  solid:  (Attici) 
sani  et  sicci  dumtaxat  habeantur:  nihil  erat  in 
eius  oratione  nisi  siccum  atque  sanum. — Dry, 
cold:  puella,  lovdess,  0. 

Sicelia,  idis,  ac^,  /.,  =  ZuccXic*  Sicilian :  Mu- 
sae,  i.  e.  of  Theocritus,  V.  —  As  subsL,  a  Sicilian 
%DOtnan,0. 

tucine  (not  sice-),  adtf.  [sice  (old  form  of  slc)+ 
a  -ne],  so  f  thus  /  in  this  way  i :  Sicine  agis  ?  b  that 
what  you  are  atf  T,\  ticine  tu  eum  ...  in  discri- 
men  vocavisti  ? :  sicine  me  Itquisti  in  litore  ?  Ct : 
sicinest  sententia  ?  is  your  mind  made  up  to  thaif 
T. — In  exclamation :  Sicin  me  sollicitari !  T. 

ncubi,  adv.  [8l+*cubi;  see  ubi],  if  in  any 
place,  if  anywhere,  wheresoever :  sicubi  eum  satie- 
us  ceperat,  T. :  haec  sicubi  facta  sunt,  facta  sunt, 
ut,  etc :  sicubi  est  certamen,  scntis  magis  quam 
gladiis  geritur  res,  L. :  sicubi  artiora  erant,  Ta. : 
silvas,  et  sicubi  coueava  furtim  Saxa,  petunt,  V. 

aicula,  ae,  ^.  dim.  [  sica  ],  a  little  dagger, — 
"Poet,  the  penis,  Ct. 

sicunde,  adv.  [8l+*cunde;  see  nnde],  if  from 
anywhere:  sicunde  potes:  sicunde  spes  aliqaa  Be 
ostendisset,  L. 

siC'Ut  or  flio-uti,  adv. — With  a  verb,  so  as, 
just  as,  as:  sicut  ait  Ennius :  valeant  preces  apud 
te  roeae,  sicut  pro  te  hodie  valuerunt,  L. :  urbem 
Romam,  sicnti  ego  aocepi,  condidere  Troiani,  R : 
sicut  verbis  nuneupavi,  ita  .  .  .  legiones  mecum 
Dis  Manibus  devoveo,  L. :  sicut  medico  diligenti 
nature  corporis  cognoscenda  est,  flic  equidem,  etc 
— In  abridged  clauses,  jtist  as,  like,  in  the  same 
way  ae:  nee  sicut  volgus,  sed  ut  eruditi  solent 
appellare  sapientem :  nihil  me,  sicut  antea,  iuvat 


Seribere  versiculos,  H. :  hunc,  sicut  omni  Tiia,taiB 
prensantem  premebat  nobilitas,  L. :  sicut  in  fom 
non  bonos  oretores,  item  in  theatro  adores  malos 
perpeti :  illi,  sicut  Campani  Oapuam,  sic  Reginn 
habituri  perpetuam  sedem  erant,  L. — With  a  vefb 
repeated^  in  emphatic  oonfirmatioii :  dum  modo  et 
haec  res,  aieut  est,  minime  oontemnenda,  a»  it  cer- 
tainly i»:  si  nox  opportuna  est  eraptioni,  sieot  est, 
L. :  ilia,  quamvis  ridioala  essent,  sicut  erant,  tar 
men,  etc.,  ae  no  doubt  tkey  were:  poteratqne  Tin 
vox  ilia  videri,  Sicut  erat,  0. :  quod  fore,  sicut  ae- 
cidit,  videbat,  Cs. — Introducing  a  term  of  ocmipari^ 
son,  aa  it  were.  Wee,  as,  as  if:  ut  sese  splendore 
animi  sicut  speculum  praebeat  civibus:  ab  eius 
(oornOs)  summo,  sicut  palmae,  ramique  late  diffon- 
duntur,  Cs. :  fuga  Tibur  sieut  aroem  belli  petunt, 
L. — Introducing  an  example,  <u^ /or  inatana: 
quibus  in  causis  omnibus,  sicut  in  ipsa  M.'  Can 
.  .  .  fuit  dissensio:  omnibus  periculis,  sicut  cum 
Spartam  oppugnavit,  N. — Of  condition,  oa,  tie  £A« 
same  condition  as:  Sicut  eram,  fugio  sine  restibus, 
0. :  ille,  sicut  nudatus  erat,  pervenit  ad  Graecos, 
Cu. :  sicuti  erat,  cruentft  veste,  in  castra.  pervenit, 
Cu.— Of  a  pretence,  as  if,  just  asif:  alii  sicuti 
populi  ium  defenderent,  pars,  etc,  under  pntenee 
ofdrfendinff,B. 

uderena,  adj,  [sidnsl  of  the  eonateBaiuma,  of 
the  stars,  starry :  sedes,  V. :  igaes,  i.  e.  the  s^ra, 
0. :  coniunx,  i.  c  Ceyx  (son  of  Lucifer),  O. :  Pedo, 
who  discoursed  of  the  stars,  O. — Bright,  ffHUering, 
shining:  ciipeu8,y. 

ud5  (-sldl,  only  in  compounds),  — ,  ere  [SED-], 
to  sit  down,  sink,  settle,  alight:  (columbae)  super 
arbore  sidunt,  V. :  caelum  sidet  infetins  man,  H. : 
navis  coepit  sldere,  N. — To  sit  fast,  remain  aittimg, 
be  fixed:  ubi  eae  (cymbae)  siderent,  ^nmnded^  L. 

Sidonis,  idis,  adj.f,  ^donian,  Phoenician,  0. 

Sidonius»  a4j\  of  Sidon,  Sidoniam,  V.,  O.^ 
Phoenician,  V.,  U.,  0. — Because  Cadmns  came 
from  Phoenicia,  77ieban^  O. 

flidiu,  eris,  n.,  a  group  of  stars,  conateUaOon, 
heavenly  body:  de  sideribus  (fispntare,  C^:  Sidc^ 
rum  regina  bicomis  Luifa,  H. :  Arcturi  sidera,  T. : 
sidera  soHs,  orb.  Or.  flurgentia,  V. :  radiantia,  0. 
— Sing.,  a  heavenly  bo^,  star,  group  of  stars,  earn- 
slellation:  Olarum  Tyndaridae,  H. :  fervidum,  firr- 
iua,  H.:  pluviale  Capellae,  O.:  oocidente  sidere 
Vergiliarum,  L. :  quid  sidus  triste  minatur  Satm^ 
ni,  lu. :  Neo  sidus  regions  viae  litusve  fefellit,  I  e 
nor  were  we  misled  by  (failing  to  understand)  ataor 
or  shore,  Y. :  sideribus  dubiis,  at  dawn,  lu. :  exao- 
tis  sideribus,  night.  Pp.— 7%«  sky,  heaven:  (lappt- 
ter)  terram,  mare,  sidera  movit,  O.:  (Hercules) 
flammis  ad  sidera  missus,  lu. :  sidera  obserrare, 
Co. :  evertunt  aetas  ad  sidera  pinos,  i.  e.  ow  high, 
V. — ^Fig.,of  celebrity  or  prosperitv,  the  heearena, 


781 


sScnui 


nomen  fere&t  ad  sidera  cygni,  V»—A  jtor,  ii^hi, 
beatiiy^  glcry :  per  oculofl,  sidem  iKNiiRt,  tuoa^  0. : 
radiant  ut  aidus  ocelli,  0. :  aidere  palchrior  lUe, 
H.  —  An  omammtj  firid^j  ffhrif :  Fabiae  gentta, 
ades,  0. :  Macedoniae,  Cu. :  la  proba  Penmbala^ 
bis  astra  aidua  aureum,  H.—- ^  aeamm  :  quo  sidere 
terrain  Vertere  GonveDiat^  V. :  bnmiale,  O.-^Cii- 
mate,  weather :  sab  Doatpo  aiderei  lu. :  tot  inho- 
spiUft  aaxa  Sideraqae  emensae,  I  e.  r^gionSy  Y. : 
Kravc,  Uorm^  0. — la  aatrolocy,  a  «tor,  planet^  dea- 
tiny:  pestifero  aidere  icti,  U:  Bidera  natalicia: 
{^i^ave,  0. 

•iem,  ales,  siet,  old  Bulj^pixua.  of  sum. 

aigilla,  onim,  n.  dim.  [  signum  ]«  anall  ttatuet, 
statuetUSy  little  imagei^ figures:  egregia :  Tyrrbena, 
H. :  omatus  sigillis  Circus,  O. :  certain ina  quattuor 
brevibus  distincta  sigillis,  woven  in^  0. — A  teal,  fl. 

nlgillaUw,  adj,  [sigilla],  mnbomed  in  fiffure^^ 
figured:  scypbi:  puteatia. 

flignator,  oris,  m.  [  signo  ],  fme  who  atteets^  a 
tealer^  tigner,  witnees:  signatores  falsos  commo- 
dare,  S. :  signator  falso,  afarger^  lu. :  venlet  cum 
signatoribtts  aaspex,  I  e.  (fie  witneseea  to  the  mar- 
riagejlvL, 

mgnStaa,  P.  of  signo. 

Ugnifer,  fera,  ferum,  adj.  [signum  +  l  FER-], 
ngn- bearing,  bearing  ifu  constellations^  stairg: 
orbis,  the  todiae. — As  subst.  m.,  a  standard-bearer^ 
ensign:  signifero  interfecto,  Cs.:  primi  hastati: 
sign  urn  omni  ri  moliente  signifero  convelli  ne- 
quire,  L. — A  leader^  heady  efSef:  noatrae  einsae 
quasi  signiferi :  iuventutis. 

(ngnifioaiitar),  adv,  [significol  deartg^  dis- 
tinetly^  expressly. — Only  eomp. :  significantius  dig- 
nitatem tuam  defendere. 

aignlficatio,  Onis,^.  [significo],  a  pointing  out^ 
indicating^  ea^ression,  tnaication^  marky  sign,  token: 
gestns  sententiam  significatione  declarans:  igni- 
bus  significatione  factfi,  Cs. :  ex  significatione  Gal- 
lorum,  Gs. :  litterarum :  huiiis  voluntatis :  adven- 
IQs,  Os. :  probitatis :  valetudinis  significationes : 
non  dubiae  deomm, /rom  the  gods:  ex  quibus 
magna  aignlficatio  fit,  non  adesse  oonstantiam. — 
A  sign  of  assent,  expression  of  approbatuniy  ap- 
plause :  populi  iudiciis  atque  omni  significatione 
fiorere :  ut  usque  Romam  significationes  vocesque 
ref erantur :  significationibus  acclamattonibus  mul- 
titudinis,  L.  —  ^preesiotiy  emphasis:  significatio 
saepe  erit  maior  quam  oratio.  —  Meaning,  sense, 
import,  signification:  scripti. 

ugnifloo^  &vT,  &tu8,  are  [signum+S  FAO-],  to 
make  signs^  show  by  signs,  stow,  poini  out,  express, 
pyhlish,  make  known,  indicate,  intimate,  notify^ 
mgnify  :  inter  se :  ut  fomo  atque  ignibus  signlfi- 
cabatur,  Cs. :  Terbo  sententiam  tuam :  hoc  miht : 
qoae  aignifieari  ac  declarart  volemus :  deditionem, 


Cs. :  Per  gestum  res  est  significanda  mibi,  0. :  at 
eorum  omatus  in  his  regem  neminem  significaret, 
N. :  nihil  se  te  invit&  dicere :  omnes  voce  signifi- 
eare  coeperunt,  sese,  etc.,  Cs. :  omnibus  rebus  po- 
palus  R.  significat  quid  sentiat:  quid  velit,  0. :  at 
dimitterentur,  Cs. :  de  fugft  Romanis,  Cs. — To  be- 
token, prognosticate,  foreshow,  portend,  mean:  fu- 
tara:  quid  baec  tanta  celeritaa  significat?:  Quid 
albi  signifioent,  trepidantia  consulit  exta,  0. — To 
mean,  import,  signify:  videtis  hoc  uno  verbo 
'undo'  sigiiificari  duas  res,  et  ex  quo  et  a  quo: 
significat  fabula  Dominnm  yidere  plurimum,  Ph. 

mgno,  &vl,  &tus,  are  [  signum  1,  to  set  a  mark 
upon,  mark,  mark  out,  designate :  sonos  notis :  in 
animo  suam  speciem :  signata  sanguine  pluma  est, 
0. :  campum,  V. :  humum  limite,  0. :  pede  certo 
humum,  press,  H. :  summo  vestigia  pulvere,  im- 
print, V. :  caeli  regionem  in  cortice  signant,  cut, 
V. :  ceram  figuris,  imprint,  0. :  cruor  signaverat 
herbas,  had  stained,  O. :  signata  in  stirpe  cicatrix, 
V. — To  impress  with  a  seal,  seal,  seal  up,  affix  a 
seal  to :  signatus  libellus :  volumina,  H. :  epistula, 
N. — ^P  o  e  U :  signanda  sunt  iura,  i.  e.  to  be  estab- 
lished, Pr. :  Signatuin  memorl  pecCore  noroen  tiabe, 
imprinted,  0.  —  To  mark  with  a  stamp,  stamp, 
cotn :  aurum  publice :  pecunia  signata  lllyriorum 
signo,  L. :  sed  cur  navalis  in  aere  Altera  signata 
est,  0. —  To  distinguitJi,  adorn,  decorate:  (eum) 
superum  honore,  V. — ^Fig.,  to  point  out,  signify, 
indicate,  designate^  express:  unius  oratoris  locutio 
hoc  proprio  signata  nomine  est  (sc.  oratione): 
Fama  signata  loco  est,  O. :  at  videt  Se  signari 
ocalis,  singled  out,  V. — 7b  distinguish,  note, mark: 
ora  sono  discordia,  V. :  animo  signa  quodcumque 
in  corpora  mendum  est,  0. 

idgnum, !,  91.,  a  mark,  token,  sign,  indication, 
P'ocf:  ostendistt  signa  nutrici  ?  (i.  e.  crepundia), 
T. :  fures  earum  rerum,  quas  ceperunt,  signa  corn- 
mutant:  in  amicis  deligendis  habere  quasi  signa 
et  notas,  quibus  eos  iudicarent,  etc. :  pecori  signum 
inpressit,  V. :  nulla  ad  speluneum  signa  ferebant, 
footprints,  V. :  dicere  decs  gallia  signum  dedisse 
cantandi :  color  pudoris  signum,  T. :  timoris  signa 
mittere,  display,  Cs. :  Magnum  hoc  qaoqae  signum 
est,  dominam  esse  extra  noxiam,  T. :  id  erit  signi 
me  invitnm  facere,  quod,  etc. :  quid  signi  ? — A 
military  standard,  ensign,  banner:  aigno  amisso, 
Cs. :  ut  neque  signiferi  viam,  nee  signa  milites 
cemerent,  Jj. :  Inter  signa  militaria,  H. :  signa 
seqifi,  to  march  in  ^'ank,  S. :  signa  subsequi,  to 
keep  the  order  of  battle,  Cs. :  signa  servare,  L. :  ab 
signis  dtscedere,  to  leave  the  ranks,  Ob.  :  volonum 
exercitus  ab  signis  diaceaalt,  disbanded,  L. :  signa 
relinquere,  to  run  atoay,  S. :  signa  ferre,  ue,  to  de- 
camp, Cs. :  mota  e  castris  aigna  eorum,  qui,  ct&, 
i.  e.  an  advance  of  the  troops,  etc.,  L. :  Signa  mo- 
vet,  advances,  V. :  ferte  signa  in  boatem,  aUack^ 


789 


wXkwtk 


L. :  fiigna  constitaere,  Mt,  Gs. :  Bigna  proferre, 
advance,  L. :  Romani  conversa  signa  bipertito  in- 
tulerunt,  i.  e.  wheeled  and  attaekedin  two  col%ann», 
Oa. :  signa  patriae  inferens:  qui  signa  oontulit, 
engaged  in  koiejigld:  oonlatis  sigtils,  in  reg^dar 
battle:  oonlatis  militaribiui  signis,  hamng  hrinigkt 
together^  eta,  Qa.  :  signa  in  laevam  oomu  confert, 
coneentratee  hiM  troope,  L. :  signa  transferre,  io  de- 
sert, Os. :  signa  conyellei*e,  to  take  up  tlie  etandarde 
(from  the  gi*ound),  L. :  legionem  sub  signis  duoere, 
in  rank  and  JUe:  ante  signa  inter  priroores,  in 
frord  of  the  army,  L. — E  s  p.,  the  standard  of  a 
cohort,  ensign  of  a  maniple  (ef.  aquila,  the  stand- 
ard of  the  legion) :  cum  fascis,  cum  signa  miiitaria 
(praemissa). — A  cohort,  maniple :  unius  signi  mill- 
tes,  L. — A  sign,  signed,  coil,  watchword,  password: 
signum  tuba  dare,  Cs. :  receptul  dare,  L. :  proeli 
ezposcere,  Cs. :  concinere,  Cs. :  canere,  S. :  signum 
mittendis  quadrigis  dare  (for  the  stai't  in  a  race), 
L. :  it  bello  tessera  signum,  V.  —  A  sign,  token, 
omen,  prognostic,  symptom :  medici  signa  quaedara 
habent  ex  venis  aegroti :  Morborum  signa  dooebo, 
v.:  prospera  signa  dare,  0. — An  image,  fgure, 
statue,  picture :  lovis  Statoris:  express!  voltas  per 
a^nea  signa,  H. :  palla  signis  auroque  rigens,  Y. 
— A  device  on  a  seal,  seal,  signM :  notum  signum, 
imago  avi  tui,  etc. :  Imprimat  his  signa  tabellis, 
H. :  litterae  integris  signid  praetoribus  traduntur : 
volumen  sub  signo  habere,  under  seal. — A  sign  in 
the  heavens,  conttellation  :  signis  omnibus  ad  prin- 
cipium  stellisque  revocatis:  in  signo  Leonis:  sig- 
Dorum  obit&B  ort&s,  V. :  pluviale  Capellae,  0. 

«ilenda, 5rum,  n.  [P.  fut., of  sileo],  things  not 
io  be  spoken,  secrets :  sileuda  enuntiare,  L. 

aliens,  entis  (abl.  ente,  rarely  entt,  L.,  O. ;  gen. 
plur.  turn, v.,  0.),  atfj.  [P.  of  sileo],  stilly  calm, 
quiet,  silent :  sub  nocte  silenU,  V. :  silenti  agroine 
ducam  vos,  L. :  umbrae,  i.  e.  the  dead,  V. — Plur. 
m.  tLadf  as  subst.,  the  dead:  umbrae  silentum,  0. : 
rex  silentum,  0. :  ooetus  silentum  (disciples  of  Py- 
thagoras, required  to  listen  in  silence),  O. 

flilentiimi,  I,  n.  [silens],  a  being  still,  he^ng 
silence,  noiselasness,  stillness,  silence:  andUiiB  est 
magno  silentio :  nee  longa  sllentia  fed,  hpt  silence, 
O. :  silentio  facto,  silenee  obtained,  L. :  silentiam 
classieo  facere,  L. :  pubee  maestum  silentium  ob- 
tinuit^  L. :  tenuere  silentia  ouncti,  0. :  silentium 
imperare,  Ta. :  significare  silentiam,  to  give  a  signal 
for  silenee :  Atheniensee  cum  silentio  auditi  sunt, 
L. :  per  silentium  noctis,  L. :  ut  nulla  fere  pars 
orationis  silentio  praeteriretur,  L  e.  without  ap' 
plause :  silentio  praeterire,  to  pass  over  in  silence: 
de  Partho  silentium  est,  nothing  is  said:  laudem 
eorum  a  silentio  vindicare,  t  e.  obscurity:  quam 
maximum  silentium  haberi  iubet,  S. :  diu  roaestum 
ailentinm  tenttit,/>retKitM!,  L. :  fer  opem  furtoque 
silentia  deme,  L  e.  dispose,  O. — Of  night,  stillness, 


sUenes:  BtlenUo  noctis  egreasus,  at  Iks  dead  o^ 
night,  Ob.  :  Toodm  noctis  silentio  audisee,  U :  me- 
di&  nocte  Biientio  profectus,  Cs. :  mediae  per  nrala 
silentia  noctis,  O. — Of  the  country,  sHUnem,  quiet, 
ness:  naetus  silentia  ruris,  O.:  vastum,  eolitmde, 
Ta. — In  augttty,  freedom  from  disturbance,  fatdU 
les»ness,perfectne9s:  id  iileotram  dicimoB  in  auspi- 
ciis,  quod  omni  vitio  caret,  eta — A  atandsHS, 
cessation,  repose,  inaetion,  tranquillity:  perpetmim 
fori :  vitam  silentio  transire,  S. :  inter  armatoa,  L: 
idem  praeturae  tenor  et  silentium,  Ta. 

SilennB,  T,  m.,  =  SiXq voc,  the  snub-nosed  and 
drwiken  tutor  of  Bacchus,  C,  V.,  H.,  O.  —  Ftur^ 
gods  ofthewoods^  sedyrs,  Ot. 

siled,  ul,  — ,  6re,  to  be  noisdess,  be  still,  be  silent, 
keep  silence,  not  speak  of,  keep  silent  about,  supprest: 
optimum  quemque,  L. :  Lingua,  sile,  O. :  de  nobis: 
de  iurgio  siletur,  T. :  quae  hoc  tempore  eileret 
omnia :  facti  culpa  silenda  mlhi,  O. :  ea  res  sile- 
tur:  tempora,  quae  slleri  Agricolam  non  sinerent, 
Ta. :  quod  bene  feceris,  H. :  Qua  tulerit  merc^le, 
silet,  0. — Poet:  intempesta  silet  nox,V. :  Im- 
motae  f rondes,  0. :  silent  late  loca,  V. — To  be  stiU, 
keep  quiet,  remain  inactive,  rest,  cease:  silent  dio- 
tius  Husae  Varronis  qnam  solebant :  silent  leges 
inter  anna :  si  quando  ambitus  sileat 

Slier,  eris,  n.,  a  brook-willow,  T. 


,     ,  — ,  ere,  inch,  [sileoj,  to  beeomesNB^ 

fall  silenttgrow  calm:  dura  nae  silescunt  turbae^ 
T. :  domuB  sileeoit,  V. :  (venti)  silescuBt^  O. 

■Ileac  ieis,  m. and  (poet)/.,  a  hard  sdone^fUnt, 
Jlint'Stone,Jire-stone,granite:  silicem  caedere:  ?iaB 
stemere  Bilioe,Lw:  silici  scintillam  exaidere,y.: 
silicem  iaculatus  in  hostis,  0. :  silicem  pedibos 
quae  conteret  atrum,  In. :  privos  lapidea  stUoes  se- 
cum  ferre,  L. — ^As  a  symbol  of  hardness  or  fixed- 
ness of  character:  non  silice  nati  sumns:  Xee 
rigidas  silices  in  pectore  gent,  0. — A  rock,  crag: 
Stabat  acuta  silex  praedsis  undiqae  saxis^Y.— 
Lime-stone:  terrena  silices  fornaoe  soluti,  O. 

aiUcemiiiin,  I,  n.,  a  funeral  feast;  hence,  of 
an  old  man :  te  exeroebo,  silicernium,  drybones^  T. 

siliso^  inis,/.,  winter'Wheat ;  henoej&M  wksatm 
/our,  lu. 

sUiqtia,  ae,  /.—Of  legnminous  plants,  a  pod, 
husk:  siliqni  quassante  legumen,  V.:  Yivit  sili- 
quis,  I  e,pidse,  H.,  In. 

sillybus,  I,  m.,  see  sittjbos. 

sUums,  I,  m.,  =  (rtXovpoc.  ^4«  sheat-JS^  lu. 

sUus,  dkff.,  =  olXXoCtp^p-nosed,  snub-momd 

silva  (not  sylva;  poet  silua,  trisyl.,  fiL),  ae,/. 
[2  SfiiU],  a  wood,  forest,  woodland:  silvae  publi- 
cae :  genus  hominum  in  i^vis  dissipatum :  ex  alri 
in  nostroB  impetum  faoere,  Cb.  :  silraram  potens 
Diana,  H. :  dea^gUFanuni  0.^^f;fi^erasi8  abdita 


BilTUins 


788 


•impUoitas 


Silvia,  0.:  salobres,  H.:  in  silvto  natas,  L. — A 
ffUtnioHon  of  treet,  orchard,  grove,  crop,  bunh^/o- 
tiage:  signa  in  silva  disposiU:  dointkB  amoenitas 
Bilra  ooDStaUat,  N.:  inter  silvas  Academi  qiiaerere 
▼eram,  H.:  aonans^Y. :  (aras^  silvA  incinzit  agre- 
8ti,  foliage,  O.:  Congeries  siiTae,  of  wood,  0. — 
Treet  (poek):  Silrarum  aliae  preesoe  propaginis 
arcilB  Exspectant,  V. :  nudata  oacamina  ailvae 
Oatendant,  i.  e  o^om  tha  wUer,  0,—rF  i  g.,  a  crowd, 
wnam,  ahundanee,  quaiUiiy,tttpply,  material:  uber- 
tas  et  quasi  silva  dioendi :  rerum  ao  sententiarum. 
— Poet :  Immanis,  a  vast  fortot  (of  darts),  V. : 
horrida  siocae  oomae,  a  hriaUing  formt.  In. 

81lTanttfl»  T,  m.  r  silva  ]t  <>  9^  9f  ^^oods  and 
ptantationt,  C.,  V.,  U.,  0. — Fiur.,  gylvan  deUie9, 0. 

Bflveaoo,  — ,  — ,  ere,  tmrA.  [silva],  to  grow  wild, 
run  wild:  (vitis)  ne  silvescat  sarmentis. 

■ilventrU,  e,  adj.  [silva],  of  a  wood,  of  forut, 
overgrown  with  woods,  wooded,  woody:  iiiontes: 
loca,  Cs.:  tumulus,  L.:  saltus,  Cu. :  antra,  0.: 
ager,  H. :  belua,  1.  e.  a  ehe-wolf:  homines,  toood- 
men,  H. :  umbra,  0. :  Virgulta,  L  e.forest-treei  (opp. 
prolem  olivae),  V.  —  Ptur,n,aa  eubel,:  culta  ex 
silvestribns  facere,  woodlanda,  L. — Growing  wild, 
wild,  uncuUivated:  arbor,  Y. :  corna,  H. :  baculum, 
rough,  O.-^Sglvan,  rural,  paetoral :  Musa,  V. 

BilvloolB,  ae,  m.  and/,  [silva +GOL-],  inhabit- 
ing woods,  eylvans  Faunua,  v.:  Pales,  0. 

Bllvlcnltriac,  ids,  adj.f.  [silva +OOIi-],  living 
in  the  woods :  cerva,  Gt. 

BllvosOB,  adj.  [ silva ],yiiS  of  woods,  woody: 
saltns,  li. 

aimia,  ae,^  [simus],  an  ape:  similis  nobis! 
Enn.  ap.  0. :  simia,  quam  rex  lu  deliciia  habebat 

aiiiiile,  is,  n.  [_neut.  of  similis],  a  comparison, 
likeness,  parallel,  simile :  hoc  simile  ponitur :  uti 
aimili. 

■Imilis,  e,  acfj,  with  comp.  similior  and  sup. 
dmillimus  [3  SA-l,  like, resembling, similar:  Lau- 
dantur  simiU  prole  puerperae,  i.  e.  that  look  like 
their  fathers,  H. :  par  est  avaritia,  similis  improbi- 
tas :  quod  in  simili  culpa  versari,  Cs. :  ecce  aliud 
simile :  Aristotelem  similem  emere,  a  likeness  of 
Aristotle,  lu.  —  With  gen,  (csp.  of  persons):  tui 
similis  est  probe,  T. :  Haud  similis  virgo  est  vir- 
ginum  nostrarum,  T. :  patris :  quaererem  ex  eo, 
cuius  suorum  similis  fuisset  nepos :  plures  Romuli 
quam  Numae  similes  reges,  L. :  tui  similem  esse : 
Rhodii  Atticorum  similiores:  fabularum  similia 
discere :  similes  meorum  versQs,  H. :  quae  similia 
▼eri  sint,  L. :  quid  esset  simillimum  veri. — ^With 
daL  ( nsual  in  later  Latin  ) :  simia  quam  similis 
nobis,  Enn.  ap.  C. :  patri,  O. :  par  similtsque  cete- 
ris, S. :  huic  in  hoc :  f ugae  profectio,  Cs. :  quid 
simile  habet  epistula  iudioio :  similia  veria  erant, 
L. :  similius  vera  laoit  iptoa  in  amicitiam  redisse, 


I* :  puro  simillimus  amni,  H. :  media  simillima 
veris  sunt^  Li :  homines  inter  se  forma  similes : 
quae  sunt  inter  se  similia :  ut  simili  ratione  atqne 
ipse  fecerit  suas  iniurias  persequaiitur,  C^. :  nee 
similem  habeat  voltum,  et  si  ampullaui  perdidis- 
set :  similes  sunt,  nt  si  qui  dicaut,  etc. :  similes 
sunt  del,  tamquam  si  Poeni,  etc — P  o  e  t. :  similis 
lutuma  per  hoatis  Fertur  (i.  e.  similiter),  Y. 

stmiliter,  ado,  with  comp.  similius,  and  sup. 
similHme  [  similis  ],  in  like  manner,  in  the  same 
way,  likewise,  similarly  :  similiter  atque  uno  modo : 
i*espondendum :  quorum  non  similiter  fides  est 
laudata :  scarra  multo  similins  Imitatus,  more  ae- 
euraiely,  Ph. :  similiter  facis,  ac  si  me  roges,  cur, 
etc. :  similiter  facit  ut  si  posse  putet :  ut . . .  siroil* 
lime,  etc,  just  so:  similiter  et  ai  dioat,  etc. 

■imiUtndo,  inis,  /.  [  similis  ],  likeness,  resem- 
blance, simUitude:  est  igitur  homini  cum  deo  si- 
militudo:  ad  similitudiDem  deorum  acoedere,  to 
resemble  more  closely:  genus  imperi  proximum 
similitudini  re^^ae,  dosely  resembling  royalty:  con- 
trahit  oeleriter  simiiitudo  eos,  L. :  sunt  quaedam 
animi  similitudines  cum  oorpore :  id  ad  similitu- 
dinem  panis  efficiebant,  Cs. :  simiiitudo  speciesque 
sapientium :  amoris  humani. — Analogy,  reasoning 
from  precedents :  cetera  (genera  causarum)  simili- 
tudini reliquisti. — Sameness,  uniformity,  monotony: 
simiiitudo  est  satietatis  mater. — I  n  r  h  e  t.,  a  com- 
parison, simile,  similitude  :  ex  similitudine,  by  way 
of  comparison:  similitudinum  copia :  volgata,L. 

(simUo),  see  Simula 

nmiolns,  l,  m.  dim.  [simius],  a  little  ape, 

ttmiUB,  I,  m.  [simus],  an  ape:  iudex  sedit  si- 
mius. Ph. :  simius  iste,  i.  e.  imitator,  H. 

simplex,  icia,  adj,  with  comp.  [PARC-],  wnpU, 
single, plain,  uncompounded,  unmixed:  natura  ani- 
mantis:  genus  inperi:  (comoedia)  Duplex  quae 
ex  argumento  factast  simpUci,  T. :  simplex  est 
manera,  illud  (in  Hispaniam  ire)  anoeps,/rM /rom 
risk:  necessitudines,  a6M>2ii<«;  simplici  online  in- 
trare  urbem,  i.  e.  one  by  one,  L. :  ne  simplici  qui- 
dem  genere  mortis  content!,  i.  e.  without  torture, 
L. :  Nee  via  mortis  erat  simplex,  I  e.  they  met  death 
in  various  ways,  Y. :  volnus,  0. :  esca,  H. :  aqua, 
0. :  plus  vice  simplici,  more  than  ones,  H. :  omatus 
simplicium  (verborum),  single, — ^F  i  g.,  simjfde,  with- 
out dissimulation,  open,  frank,  straightforward,  di- 
reet,guUeless,artless,sineere,ingenuous:  vir:  homo: 
Nymphae,  U. :  puelia,  0. :  simplex  et  fautrix  suo- 
rum regie :  animal  Innocuum,  simplex,  0. :  nihil 
simplex,  nihil  sinoerum :  cogitationes,  Ta. :  Sim- 
pUcior  quis,  too  straightforward,  H. 

8implioita%  Atis,  /.  [simplex],  nmplieity, 
frankness,  opsMtess,  artlessness,  candor,  directness, 
naturalness:  iuvenis  incauU,  L. :  placita  es  aimpli- 


slmpUoltmr 


784 


•implioiter,  ocb.  with  eomp,  and  aup,  [  sim- 
plex], simply^  plainly, vnihout  eompluiation,9traiffht' 
fmoardlif^  naturally,  direcUy :  (verborum)  imtio 
simplictter  videnda  est  (  opp.  coniuncte ),  i.  e.  of 
ihemadvet:  loqui:  frondes  Simpliciter  positae,  O.: 
simplicius  et  antiquius  permutatione  mercium  uti, 
Ta. :  simpliciasime  loqui,  Ta. :  simpliciter  ad  ami- 
citiam  petendam  venire, /or  nothing  eke  thaik,  L. : 
quidam  ludere  eum  simpliciter  aiebant,  merdy,  L. 
— Plainly^  openly,  franlcly,  arUeittily,  ingenuoualy, 
eatuUdly :  simpliciter  et  caudide,  Ban.  ap.  C. :  scri- 
bere,  Cu. :  simplicius  agere,  Ta. 

flimplnm,  I,  n.  [S  SA>],  that  which  ia  tingle,  a 
number  taken  once  (opp.  duplam):  duplum  aim- 
plum :  si  simplum  imperetur,  L. 

Bimpnlom,  I,  n.  [8  SA-1  a  email  ladle  for  vae 
in  tacri^ficet :  simpula  pontificam. — ^P  r  o  v. :  exci- 
tabat  fluctfls  ia  simpulo,  i.  e.  a  tempest  in  a  teapot. 

almpuviam,  I,  n.,  a  venel/or  offering  liquidt, 
Moerifieial  howl :  Namae,  lu. 

•imnl,  adv.  [8  SA-],  at  the  tame  time,  together, 
at  once,  timuUaneouely :  mnlta  concurrant  simui, 
T. :  Eamus,  et  simul  consilium  volo  capere,  i.  c. 
iohile  going,  T. :  tres  simul  soles  effulserunt,  L. : 
duo  consules  simul  ex  Italift  eiecti :  simul  omni- 
bus portis  ^Gracchus)  erupit,  L. :  multarum  simul 
ciritatium  legati  Romam  convenerunt,  L. — Fol- 
lowed by  eum,  together  with  (cf.  una  with  eum) : 
Simul  consilium  cum  re  amisd,  T. :  testamentum 
(Cyri)  simul  obsignavi  cum  Clodio:  simul  cum 
dono  designavit  templo  finis,  L. — ^E 1 1  i  p  t. :  mul- 
tos  modios  sails  simol  edendos  esse  (so.  cam  ami- 
cis):  mcmor  Mutatae  simul  togae,  H. :  qui  simul 
erant  missi :  trium  simul  bellorum  victor  (sc.  ge- 
storum  ),  L.  —  Poet.,  with  ahl. :  simul  his,  H. : 
Quippe  simul  nobis  habitat,  0. — Of  concurrence 
in  thought,  followed  hy  et,  el .  .  .  et,  atqtte,  or  -^w*, 
at  the  aame  time,  at  once,  together,  as  well,  both  : 
simul  et  cursu  et  spatio  pugnae  fatigati,  Cs. :  Q. 
Hortensi  ingenium  simul  aspectum  et  probatum 
est :  quae  simul  auxilio  tribunicio  et  consensu  ple- 
bts  impediri  coepta,  L. :  obruit  animum  simul  luc- 
tus  metusque,  L. :  puWere  simul  ac  sudore  perfu- 
sum,  Gu. :  simul  et  cohors  invasit,  et  ex  omnibus 
oppidi  partibus  concurrenint,  L. — After  simnl,  et 
often  has  the  force  of  etiam :  simul  et  ilia  omnia 
ante  oculos  vestros  proponite,  etc. :  legati  iam  re- 
verterant  .  .  .  simul  venerant  et  ab  rege  Perseo 
oratores  qui,  etc.,  L. — Following  a  conj.  (et  simul 
or  simulque),  at  the  aame  time,  aleo,  further,  like- 
wiae:  postquam  Rutilium  consedisse  aocepit,  si- 
mulque ex  lugurthae  proelio  damorem  augeri,  S. : 
tantum  faciam  ut  notam  apponam  .  .  .  et  simul 
significem,  etc. :  quod  eo  liberius  ad  te  soribo, 
quia  noetrae  laudi  favisti,  simulque  quod,  etc-» 
Introducing  an  independent  sentence,  ai  the  aame 
time,  alao,  likewise:  hoc  proprlum  virtutia  existi- 


mant . . .  simul  hoc  ae  fore  tutiores  arlMtraatiir, 
Cs. :  tibi  (Apollo)  deoimam  partem  praedae  vo- 
▼eo.  Te  simul,  IunO|  preoor  ut,  eta,  L. — Whi] 
enim:  augeamus  sane  suapicionem  tuain;  aimol 
enim  aueebimus  diligentiam. — ^Implying  a,  oooiiec- 
tive,  and  at  the  aame  time,  and  aim>:  ei  Yems 
possessionem  negat  se  datunim,  ne  posset  patro- 
num  suum  iuvare,  aimul  uteaset  poena  qaod^ete:: 
nihil  horum  . .  .  discere  cum  cemerei  posse,  siiaol 
et  tirocinio  et  pertarbatione  iuvenis  moveretor, 
etc.,  L. — Repeated,  in  oo^irdinate  clauses,  fwrtf^ 
.  .  .  partly,  at  once . .  .  and,  not  only .  .  .  bui  at  tki 
aame  time,  though  . .  ,  yet  alao:  adeo  umul  sperae- 
bant,  simul  metuebant,  L. :  simul  Aeneau  in  regia 
ducit  Tecta,  simul  Indicit,  etc,  V. :  coosul  ad  Pbj. 
Ian  ducit,  simul  ut  praesidium  firmaret,  simul  ot 
militi  fnimentum  divideret,  L. ;  cf.  Ille  simul  fo- 
giens  Rutulos  simul  increpat,  V. :  German!  fre- 
quentes  in  castra  venerunt,  simul  sui  pureed! 
causS,  simul  ut  de  indutiis  impetrarent,  Cs. — Id 
subordinate  temporal  clauses,  with  af^ne  or  ac 
(less  correctly  as  one  word,  simulac,  simuhtqueX 
aa  soon  aa:  L.  Glodius,  simul  atque  introdoetos 
est,  rom  confidt:  simul  atque  sibi  hie  adnuisset 
dicebat,  etc. :  at  mibi  plaudo  Ipse  domi,  simal  ae 
nummos  oontemplor  in  arci,  H. — With  tU,  aa  ao<m 
aa,  immediaidy  after:  simul  ut,  qui  sint  profess, 
videro,  dicam. — With  cC,  aa  won  aa  :  sioanl  et  quid 
erit  oerti,  scribam  ad  te:  quam  aocepi  simal  et  in 
Cumanum  veni,  tgifon  my  arrival. — With  pnmmm, 
aa  aoon  aa  ever:  simul  primum  magiatrata  abiit, 
dicta  dies  est,  L. — Alone,  in  the  sense  of  aimol 
atque,  aa  aoon  aa:  Hic  simul  argentum  reppeht, 
curft  sese  expedivit,  T. :  simul  inflavit  tibioen,  a 
perito  carmen  agnoscitur :  simul  concrepnere 
arma,  hostis  pedem  rettulit,  L. 

simul-ao,  see  simul. 

simulaomm,  I,  n.  [simulo],  a  likeneaa,  image, 
figure,  portrait,  iffijgy,  atatue:  eius  siranlacrum 
servare:  deorum  simulacra:  templa  adire,  et  ante 
simulacra  proiecti,  etc,  C^. :  Yix  positum  Oastris 
(the  Palladium),  v. :  simulacra  oppidonun:  pog- 
narum,  L.  —  An  image,  rejtedion,  form,  akadi^ 
phantom:  quid  frustra  simulacra  fugada  (In  aqoi 
visa)  captas  ?  O. :  infelix  Creusae,  ghoat,  V. :  vaoa 
(noctis),  0. :  simulacra  modia  pallentia  miria,  T. 
— A  mnemonic  aign,  figure,  emblem :  simulacris  pro 
litteris  uti. — A  description,  portraiture^  dkaracter- 
ization  :  viri  copiosi,  L. — F  i  g.,  a  ahadow,  aemblana, 
appearance,  imitation,  pretence:  religtonia  simula- 
cra fingere:  aliquod  civitatis:  pugnaeqne  cient 
simulacra  sub  armis,  mock-iighta,  Y. :  navalis  pug- 
nae, L. :  simulacra  Hbertatis  senatui  praebere,  Ta. 

■imnlainen,  inis,  n*  [  simulo  ],  a  eopy^  imita- 
tion, 0. 

(flimnlaiui,  antis),  a^'.  [F,  of  simulo],  i 
^M.--Ouly  eomp, :  yocam  8imttl^|iji|j(|i^  O. 

Digitized  by  VjOC 


aioralate 


785 


•iasolatim 


oliiiQlate^  tuh,  [simuliUas,  from  simalo],/dt^ 
ediy,  in  pretence,  vuineerefy  :  sive  ex  animo  sive 
flimulate :  ficte  et  umulate. 

Bimillatid,  dois,/.  [slmulo],  an  aaeumpHon, 
falee  thoto,  feigning,  ehamming,  pretence,  feint,  in- 
tincerity,  <Kceit,  hypocrieg,  timulation:  mea,  T. : 
simulatione  usi,  Cs. :  ex  omni  vita  simulatio  tol- 
lenda  est:  insaniae:  virtuUs:  rolnerum,  Cs. :  si- 
mulatione  amicitiae,  under  the  guise  of:  gladiato- 
res  emptos  esse  Fausti  simulatione  ad  caedem, 
under  the  pretence  of  engaging  them  for  Fau^ue  : 
per  simulationem  amicitiae  me  prodiderunt. 

simulator,  oris,  m.  [simulo],  a  copier^  imita- 
tor :  figurae  Morpbeua,  0. — A  feigner,  pretender, 
eimuUUor:  ia  omni  oratione,  1.  e.  a  matter  of 
irong:  animos  cuius  rei  libet  simulator,  S. 

flimiil-atqaep  see  simul. 

aimnlo  (not  similo),  ftyl,  fttus,  ftre  [simllts],  to 
make  like,  imitate,  copy,  repreeetd:  nimbos  et  ful- 
men,  Y. :  Cfttonem,  H. :  artem  Ingento  suo,  0. : 
anum,  aimiane  the  form  of,  0. :  Homeri  ilia  Miner- 
va simulata  Mentori :  simulata  Troia,  coftnteifeit 
7Vy>y,  0. :  cupressum,  i.  e.  depict,  H. ;  cf.  aera 
Alexandri  voltum  simulantia,  imaging,  H. :  Simu- 
la! ..  .  terram  Edere  fetum  olivae,  repreeenta  the 
earth  producing,  etc.,  0. — 7b  represent,  feign,  as- 
sume t/u  appearance  of,  pretend,  counterfeit,  simu- 
late: cur  simulat?  T.:  qui  te  ament  ex  animo  ao 
non  simulent :  simulandi  gratia,  S. :  quasi  perter- 
ritos  simulans,  by  pretending  fear,  C\i,:  Quid  est, 
quod  aroplius  simuletur  ?  T. :  mortem  verbis,  i.  e. 
to  pretend  thai  she  was  dead,  T. :  studium  coniurar 
tionts,  S. :  aegruro,  j^ref^fui  to  be  sick,  L. :  ad  slmu- 
landa  negotia  altitudo  ingeni  incredibilis,  S. :  eius 
ficti  simulatique  voltQs :  simulatft  amicittft,  Gs. : 
simulato  recta  iuvenoo,  O. :  ille  se  Tarentum  pro- 
ficisci  cum  simulasset :  simulat  love  nat^is  abire, 
O. :  sese  probos  simulare,  S. 

■imnltaflk  9kt\s,gen,plur,  atium,  rarely  atum,/ 
[simulj,  a  hostile  encounter,  dissension,  enmity,  ri- 
valry,  jealousy,  grudge,  hatred,  animosity :  non  si- 
raulutem  meam  Revereii  saltern,  T. :  huic  simul- 
taa  cum  Curione  intercedebat,  Cs. :  cum  quo  si 
ftimultas  tibi  non  f nisset :  privata,  L. :  cum  sorore 
esse  in  simultate,  K :  simultatem  deponere:  inter 
fiaitimoe  vetus,  lu. :  simultates  cum  libertis  vestris 
exeroere :  simultates  flnire,  L. :  patemas  oblitte- 
rare,  L. 

nmna,  aeff.,  =s  mfUt,  fioA  -  niosedy  snub  -  nosed  : 
capellae,  V. 

■in,  eonj,  [si+ne],  •/  howener,  if  on  the  con- 
trary, but  if.  —  After  an  expressed  condition: 
hone  mihi  timorem  eripe ;  si  est  vems,  ne  opprl- 
mar;  sin  falsos,  ut,  etc.-— Often  with  aUter  or 
minwt,  but  if  not:  sin  aliter  de  hac  re  est  eius 
eententia,  T. :  si  recte  (iadicatum  esti  id  fuit  ius ; 
50 


sin  aliter,  non  dubium  est,  etc. :  si  . . .  facile  pa- 
titur ;  sin  minus,  etc :  si  pares  aeque  inter  se, 
quieeoendum ;  sin,  latius  manabit  (i.  e.  sin  aliter) : 
id  si  ita  eat,  etc. ...  sin  auteni  ilia  veriora. — After 
an  implied  condition:  primum  danda  opera  est, 
ne  quA  amicoruiu  discidia  fiant ;  sin  tale  aliqiiid 
evenerit,  ut,  etc.:  ego  adero;  atque  utinam  tu 
quoque  eodem  die !  Sin  quid — multa  enim — uti- 
que  poetridie:  rursus  circumveniebantur ;  sin  an- 
ion locum  tenere  velleot,  etc.,  Os. :  quidani  per- 
spiciantur  quam  aint  leves,  quidam  .  .  .  sin  vero 
erunt  aliqui,  etc. 

■inoere,  adv.  [  sincerus  ],  uprightly,  honestly, 
candidly,  sincerely:  dici,  T. :  pronuntiare,  Cs. 

•Inoerltaflk  fttis,/.  [sincerus],/n<n^^,  integrity: 
ad  perniciem  solet  agi  sinceritas,  Ph. 

minowaB,adj.  [8  SA-+2  C^Rr'],  dean,  pure, 
sound,  uninjured,  whole,  entire:  omnia  fucata  a 
sinceris  (intemoscere) :  sine  volnere  corpus  Since- 
rumque  fuit,  0. :  vas,  dean,  U. :  propria  et  sincera 
gens,  unmixed,  Ta.:  nobilitas,  L.  —  Fig.,  sound, 
genuine, pure,  true,  candid,  truthful :  Atheniensium 
mdicium:  Minerva,  0.:  eqnestre  proelium,  L.: 
voluptas,  0. :  rerum  gestarum  pronuntiator :  nihil 
est  iam  siucerum  in  civitate :  fides,  L. 

ainoipnt,  pitis,  n.  [s^mi+caput],  a  half  head; 
hence,  of  a  hog,  a  cheek,  jowl,  lu. 

ol-ne,  f)raep.  with  abl.,  without  (cf.  2  se) :  Sine 
omni  pencio,  T. :  sine  imaginibus,  sine  cantu  am- 
buri :  hominem  sme  re,  sine  fide,  sine  spe :  sine 
aeie  victi,  L. :  non  sine  floribus,  H. :  sine  sidere 
noctes,  starless,  V. :  Tempestas  sine  more  f  urit, 
ceaselessly,  Y. :  vis  sine  pondere  caeli,  imponder- 
able, 0.— After  its  case :  flamma  sine  thura  lique- 
scere,  H. :  vitiis  nemo  sine  nascitur,  H. 

■ingillatim  or  aingalatlm,  adv,  [singuli], 
one  by  one,  singly,  seserally,  individually  :  oomme- 
morare  Sing|ulatim,  qua! is  ^;o,  etA,'T.:  loqui: 
civitas  non  iam  singillatim,  sed  provinciis  toUs 
dabatur,  to  individuciu. 

■ingolaria,  e,  < 
a  time,  eUone,  single, " 

solitary:  singularis  mundus atque unigena :  homo 
cupidiis  imperi  singularis,  exclusive  dominion :  sunt 
quaedam  in  te  stngularia  . . .  quaedam  tibi  cum 
multis  communia,  peculiar,  —  Plur,  m.  as  subst., 
under  the  empire,  the  sdect  horse,  body-guard:  ala 
Singularium,  TK.—Singular,  uniaue,  matchless,  un- 
paralleled, extraordinary,  remartable  :  magnitude 
animi:  vir:  homines  ingenio:  facultaa  dioendi: 
mihi  gratias  egistis  singularibus  verbis :  fides,  N. : 
inpudentia :  crudelitas,  Cs. :  quid  tam  siogulare 
(est),  quam  ut,  etc 

■ingnlariter,  adv.  T  singularis  ],  jMir^iew^Wy, 
exceedingly:  alquem  dillgere. 

ringnlitlm,  adv.,  aee  sipgillatim.  JQIQ 


adj.  [singulij,  one  by  one,  one  at 
5j,  solitary,  singular:  genus,  i.  e. 


stngiill 


786 


singtili,  ae,  e,  adj.  [8  SA-],  ime  at  a  time,  tin- 
gle^  separate^  9ever<Uy  indimdual:  honestius  eum 
(ftgruin)  Yoa  universi  qiiam  singuli  poMideretia,  in 
common . . .  ikan  severally :  refert,  qui  Audiant . . . 
frequentes  an  pauci  an  singuli. — As  suhat, :  mitto 
ereptam  libertatem  populifi  ao  singulis,  fiatione 
and  indimduaU.^l)i9trib.y  one  to  each,  uparaie^ 
tingle:  describebat  censores  binos  in  singulas 
civitates:  filtae  singulos  filios  parvos  habentes, 
each  one  a  boy,  L. :  si  singuli  singulos  adgressuri 
essetis,  L. :  in  dies  singulos,  mM  ttteeemve  day. 

sinstiltim,  adv.  [singultusji  eobbingly:  pauca 
locutus,  i.  e.  Iimtalingly,  H. 

■insnlto,  — ,  atus,  are  [singultus],  to  hiccup, 
mb.'^V  o  e  t. :  truiicum  relinquit  Sanguine  singuU 
Untem,  L  e.  tpwting,  V. :  Singultans  animam,  i.  e. 
Iii  the  death  agony,  0. 

(fllnsultOB,  us),  m.  [OVOR-],  a  aoblHng,  pant- 
ing, choking,  eonvulHve  aigh  (only  abl.  eing.  and 
oLr.,  and  ace.  pbir,) :  fletum  cum  singultu  videra: 
Singultuque  pias  interrumpentequereUas,0. :  Mlt- 
te  singultus,  II. :  *  vale  *  pleno  singultibus  ore  dixit, 
0»^The  death-rattle:  Ilia  singultu  tendunt,y.: 
longis  singultibus  ilia  pulsat,  V. 

(singulas),  see  singuli. 

Binister,  tra,  trum,  adj.,  with  comp.  [a  double 
comp.  of  uncertain  origin],  left,  on  the  left,  on  the 
left  hand,  at  the  left  aides  m  sinistro  cornu,  im  the 
left  wing,  Cs. :  angulus  castrorum,  Os. :  ripa,  H. : 
tibia,  Ph. :  manus,  N.  —  As  wuhst.  /.  (sc.  manus) : 
sinistra  inpedita,  C^. :  natae  ad  furta  slnistrae,  O.: 
a  sinistra,  on  the  left:  miles  dextra  ac  sinistra 
muro  tectus,  Cs. — Plur,  m.  as  subtt.  (sc.  ordines): 
sinistris  additae  vires  (opp.  deitra  pars),  L. :  sini- 
sterior  rota,  0.— In  augury  (because  the  Roman 
augurs  faced  south,  with  the  propitious  East  on 
the  left ),/a»ora*&,  auapieioue,  fortunate,  lucky: 
ita  nobis  sinifctra  ridentur,  Graiis  et  barbaris  dex- 
tra,  meliora:  cornix,  V.:  tonitrtts,  0.-(As  in  Greek 
augury,  where  the  face  was  northward),  unlucky, 
unfavorahU,  inauapiciotu:  Di,  preoor,  a  nobis  omen 
removete  sinistrum,  0. :  avibus  sinistris,  0. :  sini- 
Btrum  fulmen  nuntiare.— Fig..  wro«^,  fwrtwrw, 
improper:  mores, V.:  UAUim,  Cvl-^ Utdueky,  in- 
hirioue,  adverse^  unfavorable,  bad:  Notus  pecori 
sinister,  V. :  interpretatio,  Ta.-— As  aubst.  n. ;  (ma- 
trona)  studiosa  sinistri,  of  evil,  0. 

sinistra,  ae,/.,  see  sinister. 

sinistre,  adv,  [sinister],  badfy,  wrongly,  per- 
verady:  exceptu8,H. :  aocipere,  T*. 

sinlstrorsus  or  sinistrorsum,  adv.  \dat.  of 
sinister + versus],  towarda  the  left  aide,  to  trie  left: 
(silva)  se  flectit  sinlstrorsus,  Cs. :  ille  sinistrorsum 
abit,  H. 

sino,  sivl  (8lit,T.;  s!stis,  C;  aubj.  sieris,  Pac. 
ap.  C. ;  siris,  sirit,  L. ;  jiMperf.  slsset,  \u '  sissent, 


C,  L.),  situs,  ere  [1  SA-],  to  Ut  d/own^  «ef,>x  /  see 
1  vitus.-^7b  let^  auffh*,  allow, permit,  give  Uate,  Id 
be :  prohibes ;  leges  sioiint :  dam  resqoe  sinit,  tm 
corrige  vota,  0. :  Nunc  sinite,  forbear,  V. :  ^(s 
est  profecto ;  sine,  i.  e.  be  quiet,  T. :  non  stvi  acoe- 
dere:  neu  reliquias  meas  sieris  divexarier:  ilk 
moneo  longius  progredi  ne  sinas :  Medos  equitare 
iuultos,  H. :  non  caede  perterrits  sinit  agmias, 
auffera  to  be  dismayed,  V. :  his  aocusare  earn  per 
senatQs  auctoritatem  non  est  situs :  neqae  sinaa, 
ut  dicat,  T. :  nee  dii  siverint,  ut,  etc,  Go. :  sine  rt- 
niat,  let  hun  come,  T. :  sine  virat  ineptus,  H. :  sine 
sciam,  let  me  know,  L. :  natnra  repugnat ;  Xec  sifiii 
incipiat,  O. :  sinite  arma  viiis,  leave  arms  to  ««, 
V. :  at  id  nos  non  sinemus,  T. :  Non  sinat  boc 
Aiax,  0. :  ne  istuc  luppiter  sirit,  nrbem  esse,  ete^ 
L. :  8y.  sineres  vero  HI  urn  taom  Faoere  haec? 
Le.  sinerem  ilium  ?  wo>M  I  Ut  him  9  T. :  Sine  me, 
Ut  me  alone,  T. 

sinnatosy  P.  of  sinuo. 

ttnnm,  \n.,a  large  veaad  of  earthenware,  pot, 
jar  :  lactis,  V. 

sinuo,  avi,  atus,  are  [sinus],  to  bend,  wind, 
curve,  bow,  awett  out  in  curves:  (anguis)  sinoat  io- 
roensa  volumine  terga,  V. :  flexos  sinuavi  corpus 
in  orbXs  (anguis),  0. :  arcUs,  t.  e.  bend,  O. :  sinuan- 
tur  cornua  Lunae,  0. :  (Chauconim  gens)  donee  ia 
Chattos  usque  sinuetur,  extenda  in  a  curve^  Ta. 

sinnosus,  adj.  [sinus], /«//  of  curves,  full  of 
folda,  bent,  winaing,  atrvea,  ainuoua,  serpentim: 
nexu  sinuoso,  Y. :  volumina  (serpentis),  V. :  areas, 
0.:  vestis,0. 

sinus,  VLS,m.,a  bent  surface,  curve,  fold,  hoUor, 
coil:  draoo  . . .  oonfioiens  sinOs  e  oorpore  flexoa, 
C.  post :  (serpens)  fleotit  sinOs,  O. :  spatium  rhom- 
bi  Implevit  sinOs,  i.  e.  stretched  the  folds  (of  the 
net),  lu. :  sinOs  inplere  secimdos,  le.the  mttUi^ 
saila,  y. :  Ut  fieret  torto  nexilis  orbe  sinus,  i.  e.  a 
ringlet,  0.— The  fold  of  the  toga  about  the  brteud, 
bosom,  lap:  cedo  mihi  ex  ipsius  sinii  litteras:  Is 
sinu  ferens  deos,H.:  sinQs  conlecta  flaenfIi,V. 
— P  r  o  v, :  talos  Perre  sinu  laxo,  L  e.  to  &e  eanua 
about,  H. — A  puree,  money:  non  habet  ille  slnoai, 
0. :  avaritiae,  lu. — A  garment:  auratus,  O.:  ^^ 
galis,  O. — Of  a  person,  the  bosom:  colubram  Sins 
fovit.  Ph. :  in  sinu  consulis  recubans,  L. :  Tsqise 
metu  micuere  sinQs,  dum,  etc.,  0. — A  bay,  b^it. 
grdf:  ex  alto  sinus  ab  litore  ad  urbem  inflecticar: 
sinas  maritlmi :  Illyricos  penetrare  sinOs,  V.  — 
The  land  around  a  gulf,  ahore  of  a  bay:  in  Mi- 
liaco  sinu  is  locus  erat,  L. :  omnia  propior  siaos 
tenebatur,  Ta.— ^  fold  in  land,  basiat,  hollow^  k^ 
ley:  terra  in  ingentem  slnum  consedit^L.:  moQ> 
tium,  Cu.— F  i  r.,  the  boaom,  love,  afeetiotk^  intims- 
cy, protection :mdao  non  gestandos  in  sinu  est? 
T. :  iste  vero  sit  in  sinu  semper  meo:  (Pompeios) 
in  sinu  est,  L  e.  dear  to  tM.>6il)i4w^  w&  duaii- 

Digitized  t 


d?*yC^X^5§V? 


•Ipaxinm 


TO7 


tere  e  Bina  tuo, /h>m  ycwr  inHmaof:  negotiam 
sibi  in  sinum  deUtum  esse,  commUted  to  hit  care. 
— Tke  itUerwr^  inmost  part,  heart:  in  einu  urbis 
sunt  bostes,  8.^^  hidin^place^  place  of  eoneeal- 
ment :  in  siuu  gaudei^  L  e.  in  their  aUeiee. 

■iparitim,  I,  n.  [dim.  of  siparum  =:  oiirapoq,  top- 
Bail]. — In  a  theatre,  a  small  curtain  drawn  between 
the  scenes:  post  siparium,  i.  e.  behind  the  scenes: 
vocem  locasti  Sipario,  i.  e.  to  the  stage^  lu. 

■ipho,  dnis,  n.,  sztri^t^,  a  siphon^  la. 

u  quando  (ttquando),  adv.,  if  ever^  if  at  any 
Hme  ;  see  quando. 

si  qtiidem  or  siquidem  ( old  ttqnidem  \ 
conj.y  if  otdy,  if  indeed:  actumst,  siquidem  liaec 
vera  praedicat,  T. :  0  morem  praeclarum,  si  qui- 
dem  tcneremus!:  siquidem  ...  si  minus,  0. — 
Since  indeed,  since^  inasmitch  as:  Siquidem  ille 
ipse  non  yolt,  T. :  siquidem  Homerus  fuit  ante 
Romam  conditam. 

■i  qui,  see  1  qui,  2  qui,  and  si. 

tt  quia  (aiqulA),  see  2  quis  and  si 

Siren,  enis,/,  ^liptjv,  a  Siren. — /Ytir.,  the 
Sireta  (mythical  birds  with  yirgins'  faces,  who 
enticed  sailors  by  sweet  songs  and  then  destroyed 
tliem),  C,  H.,  0. :  qui  nnllam  Strena  flagellis  Gom- 
parat,  i.  e.  likea  tfie  sottnd  of  lashes  better  than  any 
aofiffy  lu. :  improba  Siren  Desidia,  seducer,  H. 

uxifl,  nrit,  subj.perf  of  sino,  for  siveris,  etc. 

1.  fitirins,  I,  m.,  rsScipioct  the  dog-sUr,  Sirim^ 
V. 

2.  SirltM,  a^jn  of  Sirius:  ardor,  V. 
■ixpea,  siiptui,  see  scirp-. 

sxms,  I,  m.,  =  attpoc,  a  pit. for  storing  grain, 
underground  granary^  Cu. 

1.  aiBf  subj.  of  sum. 

2.  mm,  for  si  vis ;  see  1  toIo. 

■ifler,  eris,  n.,  =s  tritrapov,  a  plant  vfith  an  eseu- 
ient  root,  skirtsort,  H. 

•isto,  stitt,  status,  ere  [STA-],  to  cause  to  stand, 
place,  set,  set  up,  fix,  plant :  me  gelidis  convalli- 
bus,  V. :  In  litore  siste  gradum,  plant  your  foot, 
O. :  iacuium  clamant!  in  ore,  plant  tlie  dart  in  his 
face,  y, :  Victima  Sistitur  ante  aras,  0. :  aciem 
in  litore,  V. — With  two  ace,  to  cause  to  be  placed: 
tutum  patrio  te  limine  ststam,  i.  e.  will  see  you  safe 
home,  V. :  victores  domos  reduces  sistatis,  L. — 
To  place,  convey,  send,  lead,  take,  conduct,  bring: 
Officio  meo  ripa  sistetur  in  ilia  Haec,toi//  be  car- 
ried by  me  to,  etc.,  0. :  (vos)  facili  iam  tramite  si- 
Btam,V. :  Annam  hue  slate  sororem,  V. — With 
pron.  reJUx.,  to  betake onenelf, present  otusdf  come: 
dea  operam  ut  te  ante  Kal.  Jan.,  ubicumque  eri- 
mus,  sistas :  Hio  dea  se  rapido  nisa  Sistit,  V.— In 
judicial  piooeedings,  of  persons,  to  produce,  cause 


to  appear:  promittere  Naerio  asti  Qain«tiiim,  that 
Quinetius  shall  appear  to  answer  Notemm:  puel- 
lam  sistendam  promittat  (i.  e.  fore  ut  puelia  sista- 
tur  in  iudidoX  U ;  cf.  yas  factus  est  alter  eius 
sistendi,  ut,  etc.,  i.  e.  as  surety  for  his  appearance. 
—  In  the  phrase,  vadimouium  sistere,  to  make 
good  the  vadinumium,  keep  the  undertaking,  i.  e. 
appear  to  antwer :  Tadimonium  sistit. — ^E 1 1  i  p  L : 
testificatur,  P.  Quinctium  non  stitisse,  et  se  stitisse 
(sc  vadimonium). — To  cause  to  standjiz,  establish, 
confirm:  rem  Romanam  magno  turbante  tumuitu, 
Y.  —  £  1 1  i  p  t.  (sc  se),  (o  stand  firm,  endure:  qui 
rem  p.  sistere  negat  posse. — To  arrest,  Hop,  check, 
cause  to  halt:  legiones,  L.:  nee  sisti  vis  hostium 
poterat,  Cu. :  se  ab  effuso  cursu,  L. :  aquam  fluviis, 
V. — With  gradum  or  pedem:  qui  (exercitus),  ut 
non  referat  pedem,  sistet  certe,  i.e.mll  halt,  if  not 
retreat :  Siste  gradum,  V. :  in  prime  limine  siste 
pedem,  0. :  sistere  contra  (sc.  pedem),  i.  e.  make  a 
stand,  v. :  sistunt  Amnes,  halt,  V. :  Incerti,  ubi  si- 
stere detur,  to  rest,stay,'V. — Fig.,  to  end, put  an 
end  to,  stop,  cause  to  cease,  check :  f  ugam,  L. :  lacri- 
mas,  0. :  race  tamen  sisti  bellum  placet,  0. :  sitiro, 
allay,  0. — Pass,  impers.,  to  be  checked,  be  endured, 
be  remedied. — Only  in  phrases  with  posse:  totam 
plebem  .  .  .  nee  sisti  posse  ni  omnibus  consulatur, 
and  no  relief  is  possible,  but,  etc.,  L. :  si  domestica 
seditio  adlciatur,  sisti  non  posse,  the  ease  is  JiopC' 
less,  L. :  vixque  ooncordiA  sisti  videbatur  posse, 
tJuU  tke  crisis  could  scarcely  be  met,  even  by  union, 
L. :  qualicunque  urbis  statu,  manente  dieciplinft 
militari  sisti  potuisse,  any  condition  is  endurable, 
etc.,L. 

■istmxii,  T,  n.,  sr  aiiarpov,  a  brazen  rattle,  Isis- 
rattle  (used  by  the  Egyptians,  esp.  in  the  festivals 
of  Isis) :  sonitus  Siscrornm,  O. :  iratum,  lu. :  Re- 
gina  patris  vocat  agmina  sistro  (sarcastic,  of 
Cleopatra),  V.,  Pr. 

aiaymbriniii,  i,  n.,  s=  9tavfippu>Vf  wild-thyme 
(consecrated  to  Venus) :  grata,  0. 

Sisyphitui,  adj.,  of  Sisyphus  (eon  of  Aeolus) : 
mixes  sangnine  cretus  Stsyphio,  0. :  labores,  Pr. 

■Itella,  ae,/.  dim,  [situla,  bucket],  an  urn  for 
lots  (with  a  narrow  neck,  so  that  but  one  lot  oould 
float  upon  the  water):  de  M.  Octavio  deferre  sitel- 
lam :  sitella  lata  est,  ut  sortirentur,  L. 

sitionlosu«,  a<0.  [siacula,  dim.  of  flitis],  dry, 
parched,  arid :  Appulia,H. 

■iUras,  enUs,  adj.  [P.  of  titk)],  thirsting, 
thirsty,  dry,  athirst:  ut  ipse  ad  poitam  sitiens 
pervenerim:  (pocula)  arenti  sitlentas  bausiraus 
ore,  0. :  Tantalus,  B.-^I>ry,  parched,  arid,  without 
moisture:  ]iortas,0.:  Afri,V.:  Canieala, /joreA- 
ing,  0.  — Fig.,  thirsting  /or,  denrSng  eagerly, 
greedy:  amator,  O.:  venire  ad  sitientis  aurla, 
•a^  (for  news)    virtutis^dbyV^OOglC 


788 


wmMOkgdnm 


■itieiiter,  adv.  [sittens],  thirwtUy^  eagerly^  grteA- 
ily :  Bidenter  quid  expetens. 

■itio,  IvI,  — ,  Ire  [sitis],  to  thirds  he  thirity.-^ 
P  r  o  V. :  mediifl  in  undis  (in  allaBion  to  Tantelu«), 
0. — JPcM,:  Quo  plus  sunt  potae,  plus  sitiuntur 
aquae,  are  thireUd  fcr^  O. — To  he  dried  up,  he 
jMr^hed,  leant  moiehtre:  sitire  agros:  tosta  sitit 
tellus,  0. :  ipsi  fontes  iam  sitiunt.— Fig.,  to  thirst 
after  J  long  for^  desire  eagerly,  covet :  sanguinem 
nostrum:  honores. 

sitis,  IB  {ace.  im,rtoplur.\f.,  thirU:  ardentibus 
siti  faucibus,  L. :  tibi  cum  fauces  urit  sitis,  H. : 
cum  potione  sitis  depulsa  est:  ubi  quarta  sitim 
caeli  conlegerit  bora,  excited,  V. :  sitim  tolerare, 
Ta. :  finire,  H. :  relevare,  0. :  deponere,  0. :  repri- 
mere,  Cu. :  sitis  arida  guttur  Urit,  0.--0f  things, 
dtyneee,  drought,  aridity :  siti  findit  canis  aestifer 
arva,  V, :  deserta  siti  regio,  V.— F  i  f.,  strong  de- 
sire, eagerness,  greediness,  thirst :  cupiditatis  sitis : 
diutina,  L. :  libertatis :  cruoria,  0. :  argenti,  H. :  si- 
tis maior  famae  quam  virtutis,  lu. 

Sittianus,  adj.,  of  a  SitHus  :  sjngrapba,  ne- 
gotium. 

slttybos  (-bus),  I,  m.,=<rirTvPov,  a  title,  title- 
page  (a  strip  of  parchment  bearing  the  title  of 
a  roll  or  book) :  sittybis  libros  inlustrare  (al.  sillj- 
bia ;  cf .  iriXAv/Sof ). 

1.  sitasi  atlj.  [P.  of  sino],^acMi;  set,  lying, 
situate  :  vRomuli  lituus,  cum  situs  esset  in  curia 
fialiorum,  etc :  la  ore  sita  lingua  eBt:  in  ipsis 
peiietraltbus  (Britanniae),  Ta. — Of  places,  lying, 
sittuUe  :  locus  in  medi&  insula :  in  quo  (sinu)  sita 
Carthago  est,  L. :  urbes  in  or&  Asiae,  N. — Of  the 
dead,  laid  out,  ready  for  burial:  £a  (mater)  sita 
erat  exadvorsum,  T. — Laid  at  rest,  buried,  in- 
tetTed:  hie  est  ille  situs:  C.  Man  sitae  reliquiae: 
(Aeneas)  situs  est . . .  super  Numicum  fluvium,  L. 
— F  i  g.,  placed,  situated,  fixed,  present,  ready  :  Pe- 
iore  res  loco  non  potis  est  esse  quam  in  quo  nunc 
sita  est,  T. :  quae  ceteris  in  artibus  aut  studils 
sita  sunt :  (voluptates)  in  medio  sitas  esse  diount, 
within  the  reaeh  of  aU.-^Lying,  resting,  dependefU: 
In  te  spes  omnis  nobis  sitast,  T. :  adsensio  quae 
est  in  nostrft  potestate  sita :  Situm  in  nobis,  as  far 
as  lies  in  us:  est  situm  in  nobis,  ut,  etc.:  qui 
omnem  vim  divinam  in  naturS  sitam  esse  censet : 
in  armis  omina  sita,  S. :  iam  si  pugnandum  est, 
quo  oonsiiio,  in  temporibus  situm  6St. 

2.  situs,  Us,  m.  [1  SA-],  a  situation,  position, 
site,  loeatioti,  station :  cuius  hie  situs  esse  dicitur : 
urbs  sita  nobilis :  looorum,  Gu. :  urbes  natutali 
situ  inexpugnabiles,  L. :  Af ricae,  S. :  castrorum, 
Os. :  turns  situ  edita,  Ca. :  membrorum :  monu- 
menium  Regali  situ  pyrtmldum  altius,  i.  e.  strtae- 
iure,  H. :  opportnniisimi  sitOs  .  urbibus :  sitQs 
poitiam  corporis:  reTocare  sitOs  (foliorum),  ar- 
fwufement,  V. — Idleness,  sloth,  inactsviiy,  duggish- 


ness:  vieta  sita  senectaSfV.:  Indigns  est  pigro 
forma  perire  sita,  O. :  maroescere  otii  situ  dvita- 
tem,  L. :  (verba)  Nunc  situs  informis  premit,  H. : 
in  aetemo  iacere  situ,  i.  e.forgetfulnem^  Pr. —  Thi 
effect  of  neglect,  rust,  mowd,  muiHnas,  drntt,  diti^ 
filth:  Per  loca  senta  situ,  Y. :  immuudms,  O. :  Si- 
tum inter  oris  barba  Intonsa,  etc.,  C  po^t. 

n-ve  or  seu,  oonj.,  or  if  (cf.  Tel  si) :  postub. 
sive  aequomst,  te  oro,  ut,  etc.,T.:  ut  mihi  Platonb 
illud,  seu  quis  dixit  alius  (L  e.  ycI  si  quis),  or  who- 
ever else  said  it :  Bis  denas  Italo  texamus  robore 
navis,  Seu  plurls  complere  yalent,  etc.,  V. :  turdus, 
Sive  aliud  prirum  dabitur  tibi,  devolet  illuc,  H.— 
When,  of  two  or  more  suppositions,  it  is  indiffer- 
ent which  is  true  or  accepted ;  in  the  formula, «' 
.  .  .  sive^  or  si ,.  ,  seu,  if .  ,  .  or  if:  Si  ista  uxor 
sive  amica  est,  T. :  si  nocte  sive  luce,  si  serros 
sive  liber  faxit,  L. :  si  arborum  trund,  sire  nares 
essent  a  barbaris  missae,  Gs. — In  the  fonnuU, 
sive  .  . .  sive,  or  seu  ...  seu  (poet  also  sioe  .  .  .  seu, 
or  seu  .. .  sive),  he  it  that . . .  or  that,  if  ^  .  .or  if 
whether  . .  .or:  sive  retractabia,  sive  properabis: 
sive  regi  sive  optimatibus  serviant:  sea  pericall 
magnitudine  seu  animi  mobilitate  inpobi,  S.:  Sive 
deae  seu  sint  dirae  volucres,  V. — Often  more  than 
twice:  sive  Sulla  sive  Marius  sive  aterqoe  sivY 
Octavius  sive  qui  alius  . . .  eum  detestabUem  iudi- 
00. — ^With  eliips.  of  sine  in  the  first  clause  (poec): 
Quo  non  arbiter  Hadriae  Maior,  tollere  sea  ponere 
volt  freta,  H. — The  suppositions  are  sometimes 
followed,  each  by  its  own  conclosioii :  nam  sive 
timuit,  quid  ignavius  ?  sive  meliorem  saam  cas- 
sam  fore  putavit,  quid  iniustius  ? :  eos  sea  dedi 
placeat,  dedere  se  paratoe  esse,  seu  supplicto  ad- 
fict,  daturos  poenaa,  L. — ^When  the  second  suppo- 
sition is  presented  as  contrary  to  the  first,  it  mat 
be  introduced,  after  sive,  by  nn  or  n  vero:  sire 
sensus  exstinguitur  . .  .  quis  me  beatior  ?  sin  vera 
sunt,  etc. :  sive  enim  abscedant^  cui  dubiam  6« 
quiu  ...  sin  autem  manendum  ibi  nibilo  miooi 
sit,  L. :  sive  enim  Zenonem  sequare,  magnum  est 
efficere  ...  si  vero  Aoademiam  veterem  perseqoa- 
mur,  etc — Gorrel.  with  aut  or  ne  (poet.):  (saxnm) 
seu  turbidus  imber  Proluit^  aut  annis  solvit  sob- 
lapsa  vetnstas,  whether  . . .  or,  V. :  SubstiUt^  em- 
vitue  vi&,  seu  lassa  resedit,  Incertum,  whether  . . . 
or,  v. — As  a  simple  disjunctive,  or:  quid  pertnr- 
batius  hoc  ab  urbe  discessu,  sive  potius  tarptsami 
fuga?:  remotis  sive  omnino  missis  lictoribus:  te 
rogo  . . .  resistas  sive  etiam  occurras  negotiis.— 
Introducing  an  alternative  which  is  preferred,  or 
rather,  or  more  accurately,  or  as  I  should  say: 
eiecto  sive  emisso  iam  ex  urbe  Gatilini,  ille  anna 
misit :  urbem  matri  seu  novercae  relinquit,  l^  '■ 
quam  (sagittam)  Parthus  sive  Oydon  torsit,  V. 

■marasdlis,  I,  m.  snd  /.,  =  aftaperfio^,  a  green 


preaiaus  stone. 


.'  clsri,a 


760 


amari%  idis,/.,  =  vftApic,  a  imtdl  tea-Jlak,  O. 
aiwiln'g-^  acts,/.,  =  fffiiXa^,  bindweed^  teithwind. 
— P  e  r  s  o  n.,  a  airl  who  wom  traru/onned  to  smi- 

SmintheuB  (disyl.),  — ,  aec.  ea,  m.,  =  ^/uv^evc 
[from  Sminthe,  a  town  of  the  Troad],  the  Smin- 
tkean^  a  tunuime  of  ApoUOy  0. 

(soboles,  soboleaoo),  see  subol-. 

Bobrie,  adv.  [sobrius],  moderately^  temperatdy: 
Tivere. 

a6brinnfl»  I,  m.  [sororl  a  ewmn  by  the  mother'e 
ndcy  mother'9  tutere  child:  ChrjsidiSj  eotisin-ffer- 
man,  T. :  coniunctiones  coDsobrinorum  eobrino- 
rumque. 

sobxliifl,  adj.  [2  se+ebrius],  not  drunk,  nober: 
inter  sobrios  bacehari :  nemo  fere  saltat  sobrtus : 
male  eobrius,  i.  e.  ebrius,  0. — Free  from  drunken- 
ften,  moderate :  oonviviam. — Sober,  moderate,  tern- 
perate^  continent :  parous  ac  sobrius,  T. :  homines. 
— ^F  i  s.,  eober^  Bel/'posteued,  eensible,  prudent,  rea- 
MonabU,  eautiout:  Satin*  sanus  est  aut  sobrios? 
T. :  oratores :  memento  alte  sobria  ferre  pedem, 
prudently,  0. 

BOCCOfl,  I,  m^  a  low-heeled  shoe,  light  eihoe^  Ore- 
dan  shoe,  dipper,  $ock:  socoos,  quibus  indutus 
esset — E  s  p.,  as  characteristic  of  comic  actors : 
Qoam  non  adstricto  percurrit  pulpita  sooco,  H. : 
Hunc  socci  cepere  pedem,  H. — Comedy  (poet.): 
prope  socco  Digna  carmma,  H. :  Usibus  e  mediis 
soccas  habendas  erit,  O. 

■ocer,  erl  (ahL  socr5  for  socerd,  0.  poSt),  m. 
[cf.  Uvpoc],  a  father-in-law  /  cum  soceris  generi 
lion  lavantur,  Cs.,  H.,  V.,  0.:  soceri,  parente- in- 
law, V. — A  »on*9  father-in-law,  T. 

■ocla,  ae,  /.  [  socius  ],  a  eharer,  partner,  com- 
panion, aeeoetate:  (eloquentia)  est  ott  socta:  civi- 
tas  socia  tuorum  furtorum:  alquam  pro  socia 
obtinere,  S. :  Addit  se  sociam,  Y. :  socias  sorores 
Inipietatis  habet,  0.:  socia  generisque  torique, 
i.  e.  eitUer  and  wife,  0. 

sooiabilifl,  e,  adj,  [socio],  to  be  joined  together, 
dose,  intimate:  oonsortio  inter  reges,  L. 

iKXrfiilif^,  e,  adj,  [sociasl,  ofeomjMnionthip,  of 
aliies,  allied,  confederate :  lex  iudiciumque :  exer- 
citus,  i.  e.  of  the  aUiee,  L. :  bella,  wars  of  the  allies, 
lu. — Of  marriage,  conjugal,  nuptial:  Livia  tecum 
socialls  compleat  annos,  O. :  torus,  0. :  carmina, 
i.  e.  epitbalaroiom,  O. 

soclaliter,  adv.  [socialis],  accommodatingly,  in 
a  spirit  of  fellowship,  H. 

aocietlB^  atis,  /  ^socius J,  fellowship,  associa- 
tion, union,  community,  society:  horainum  inter 
ipxos:  generis  humani :  nulla  cum  tyrannis :  oon- 
siliorum  omnium:  quorum  (criminnm)  tibi  soeie- 
tas  Gum  Verre  eius  modi  est — A  oopartnersfdp. 


association  in  business:  societatem  eum  Naeno 
facere :  magn&  fide  societatem  gerere :  qnae  (pe- 
ounia)  ttbi  ex  sooieute  debeatur. — A  eon^sany  of 
publicans,  revenue  farmer^  association:  sooietas: 
provincianim,  Gs. — A  politieal  league,  aJUanee, 
confederacy:  cum  Ptolemaeo  sooietas  erat  facta^ 
Gs. :  Romam  miserant  societatem  rogatum,  S. :  in 
societate  manere,  N. 

•odd,  avi,  Atus,  are  [socius],  to  join  together, 
combine,  unite,  associeOe,  hold  in  common,  share: 
quocum  me  uno  amicitia  . . .  rei  p.  causa  sociarat: 
coetus  utilitatis  oommunione  sociatus :  periculum 
▼itae  tuae  mecum,  i.  e.  to  risk  life  for  me:  ne  so- 
cietur  sanguis,  L. :  Ne  cui  me  mclo  veliem  sodare 
iugali,  v. :  cum  quo  sociare  cubilia  Tellem,  0. : 
Verba  loquor  socianda  chordis,  to  be  accompanied, 
H.:  Theseus  sociati  parte  laboris  Functus,  jotrU 
task,  0. :  sociari  facinoribus,  1.  e.  to  take  part  in,  L. 

1.  flooiu^  ati{f,  [SEG-],  sharing,  joining  in,  par- 
taking, united^  associated,  kindred,  allied,  fellow, 
common:  socium  cum  lore  nomen  liabere,  0.: 
Aurea  possedit  socio  GapitoLia  templo  Mater,  i.  e. 
in  common  vrith  Jupiter,  0. :  sepulcrum,  0. :  spes, 
0. — Leagued,  allied,  confederate:  cura  sodae  reti- 
nendae  urbis,  L. :  agmma,  V. :  manOs,  le.of  the 
allies,  O. 

2.  BOOiiM,  X,  m.  (gen.  plur.  aociam,  L.,  V.),  a 
feUow,  sharer,  partner,  comrade,  companion,  asso- 
ciate: belli  particeps  et  socius:  regni:  neminem 
habeo  culpae  socium :  gioriosi  laboris :  Hunc  cape 
oonsiliis  socium,  V. :  socium  esse  in  negotiia,  T. : 
Gum  sociis  operum,  H. :  amissa  sociorum  parte, 
0. :  generis  socii,  i.  e.  relatives,  0. :  tori,  I  e.  con- 
sort, 0. — In  business,  an  associate,  copartner,  part- 
ner :  socii  putandi  sunt,  quos  inter  res  oommuni- 
cata  est :  utilitas  sociorum  per  te  defensa,  of  the 
members  of  the  company:  furti  et  pro  socio  dam- 
natus, /or  defrauding  a  partner.-^lik  public  life, 
an  ally,  confederate,  friend:  Boios  socios  sibi 
asciscunt,  Gs. :  socii  atque  amici  populi  R. :  cra- 
nes, socii  atque  hostes,  S.— In  phrases  with  Latini 
or  nomen  Zatinum,  to  denote  the  whole  body  of 
Italian  confederates  of  Rome :  socii  et  Latini,  i.  e. 
the  Italian  allies  in  and  beyond  Zatium  :  ab  sociis 
et  nomine  Latino  auxilia  accersere,  S. :  socii  ac 
nominis  Latini,  L. :  socii  Latini  nominis,  the  Latin 
allies,  L. 

socordla,  ae,  /.  [  socors  ],  dulness,  carelessness, 
negligence,  sloth,  laziness,  indolence,  inactivity  (only 
sing.) :  nil  locist  socordiae,  T. :  socordia  torpesce- 
re,  S. :  nostra  socordia  iam  hue  progressus,  L. : 
nisi  felicitas  in  flocordiam  vertisset,  Ta. :  Darei, 
Go. 

(•ooorditer),  ackr.  [  socors  ],  negligently,  sloth- 
fully. — Only  cojnp^ :  socordius  res  acta,  L.,  Ta. 

oooors,  cordis,  aeff.  [2  se-  +oorit],  without  spirii^ 
unenterprising,  negUgent,  slf/ggish,  slothful,  tfiotf- 


790 


iive:  victoHft  Bocors  facias,  S.:  oeterarum  rerum, 
T. — Without  intetliffenee^  narrotff-mindeii,  9iUy^fool- 
uA,  itupid:  nalurA :  stolidi  ao  aooordea,  L. 

Boomn,  08,  m.  and  /.  [sooer]. — Mase.^  a  father- 
in-law  (old) :  a  socra,  Oenomao  rege,  Poet.  ap.  G. 
— Fem,^  a  mother-in-law :  omnefl  socrOs  oderant 
nur&s,  T. :  tniqua,  O. :  nubit  genero  socrus. 

■odalloins,  <idj.  [sodalis],  of  a  eodalis^  ^f  ff-- 
lotMhipj  of  eompaniotahip:  lure  Bodalicio  mi  hi 
iunctus,  0. — As  xtUut.  n.,  afelloiMhip^  hrotherhoody 
auocialionj  aeeret  eociety^  cowpiraey:  fraternum 
rero  dulce  sodalicium,  Ct :  lex  de  sodaliciis :  so- 
dalictoruin  crimen. 

■odalis,  Is,  a£f/.,  of  eompttniofWf  friendly,  com- 
panionable^ sociable:  turba,  0. :  nee  desunt  Vene- 
ris sodali  Vina  craterae,  H. — As  eubtt.  m.  and  /., 
an  aeeodatCj  maJtCyf^ow^  intimate,  comrade^  crofiy, 
boon-companion :  habtii  semper  sodalis  .  .  .  epula- 
bar  cum  sodalibns:  aequales  sodaleeque  adule- 
scentium  Tarquiniorum,  L. :  Pompei  meorura  pri- 
me sodalium,  H. :  istius  in  hoc  morbo :  yeterero 
tutare 'sodalem,  0.  — In  an  association,  a  fdlow- 
member,,  aaeoeiate:  In  Lupercis  sodalos. — A  par- 
tieipator,  accomplice,  conspirator:  alquos  sodalis 
Tocare. 

•odalltas,  atis,  /.  [sodalis],  aseoeiaiiony  fellow- 
ehipj  compafiion^p^  friendship :  sodalitas  fami- 
liaritasque.  —  A  society,  eusodation,  brotherhood: 
fera. — An  aasoeiati/m  for  dining,  banqueting-dttb : 
sodalitates  me  quaestore  constitutae  sunt. — A  se- 
cret society,  wnepiraey  :  ut  sodalitates  deeuriatique 
discederent,  etc. 

•odes  [for  si  audes],  if  you  will,  if  you  please, 
with  your  leave,  prit/iee,  pray  (colloq.) :  at  scin* 
quid,  sodes  ?  T. :  Die  sodes,  quis,  etc.  ?  T. :  Re- 
spondesne  tuo  die  sodes  nomine  ?  H. :  taoe  sodes, 
T. ;  cf.  *  Tene  relinquam  an  rem  ?*  '  me,  sodes  * 
(sc.  relinqueX  H. 

•51,  sails,  m.  [2  SER-],  the  sun :  lux  soils :  quid 
potest  esse  sole  mains  ? :  occidens,  oriens,  sunset, 
eimrise:  sole  orto  Gracchus  copias  educit,  L. :  ad 
soils  occasum,  towards  sunset,  Cs. :  surgente  a  sole 
ad,  etc.  ,/rom  early  morning,  H. — P  r  o  v. :  adiecit, 
nondum  omnium  dierum  solcm  occidisse,  L  e.  that 
his  day  of  revenge  might  yet  come,  L» — /¥nr*  .*  se  duo 
soles  vidisse  dicant. — Esp. :  spectant  in  orientem 
solem,  to  the  East,  G§. :  si  illnd  signum  soils  orturo 
oonspiceret,  to  the  East :  ab  ortu  soils  flare  venti, 
L. :  alterum  (lltus)  vergit  ad  occidentum  solem, 
to  the  west,  Gs.:  speetat  inter  occasum  solis  et 
septemtrioues,  north-west,  Gs. :  quae  (pars  insulae) 
est  propins  solis  occasum,  Gs. — A  day  (  poet. ) ; 
Septimus,  lu.  :  O  sol  Pulcher,  0  laudande,  H. :  Su- 
premo sole,  at  midday,  H. :  longos  Gantando  con- 
dere  sole:),  spend  the  long  sttmmer  days,  V. :  Si 
nnraeres  anno  soles  et  nubila  toto,  the  mtnny  and 
theehudy  days,0,'~3yiesun,sunlight^sunshine,heat  i 


of  the  nm :  panlulam  a  sole,  out  of  the  sun .-  in  sole 
ambniare :  torrente  meridiano  sole,  L. :  at  Teniens 
dextrum  latus  aspiciat  sol,  light  of  the  morning 
eun,  H. :  adyersi  solis  ab  ictu,  sunstroke,  O. :  pa- 
tiens  pulveris  atque  solis,  H. — P  r  o  v. :  processerat 
in  solem  et  pulverem,  L  e.  into  the  struggles  of 
life:  cum^-ld  solis  luce  videatur  clarius, />2atiur 
than  sunlight, — Plur, :  Quae  leyis  adsiduis  Boltbos 
ustk  riget,  0. :  Quae  carent  yentU  et  soKbus,  L  e. 
are  buried,  H. :  ex  imbri  soles  Prospioere . . .  pote- 
ris,  V. :  Turn  bland!  soles,  0. :  aequora  semper 
solibus  orba  turoent,  0.:  sollbus  rupta  glaciea, 
lu. — ^As  nom,  prop.,  the  Sun-god,  Sol  (an  Italian 
deitv) :  quod  magiil  filia  Solis  eram,  0. :  gratis 
tibi  ago,  summe  Sul:  si  hoc  uno  quicquam  Sol 
vidisset  indignius :  Solem  Gonsole,  qui  late  facta 
yidet,  O. — Fig.,  the  sun,  lig?it, glory :  P.  Africa- 
nus  sol  alter :  Solem  Asiae  Bnitum  appellat,  H. 

•Ol&oiolnm  (not  sdlSt-),  i,  n.  dim,  [solactum], 
a  little  comfort,  little  solace:  sui  doloris,  Gt. 

•olaclum  ( not  solfttium ),  I,  «.  [  8  SAL-  ],  a 
soothing,  assuaging,  comfort,  relief,  conatdatiom,  soL 
aee :  haec  sunt  solacia,  haee  fomenta  Bamraonim 
dolorum :  adyersis  (rebus)  solacium  praebere :  ra- 
care  culpA  magnaro  est  soiaeium :  (mibi)  abaenti 
solaoia  dedistis :  solacia  Dixi^  O. :  caias  luctus 
nullo  Holacio  leyari  potest:  tumulo  solacia  posoo, 
0. :  mortis  en  solacium !  Ph. :  fore  etiam  reiiqais 
ad  auam  spem  solacio,  Gs. :  hie  parent!  sao  magno 
solaeio  in  laboribus  f  uit :  ayes,  solaeia  niris,  con- 
solers, O. :  dicta,  duri  solacia  casHs,  V. — Saiisfw^ 
Hon,  compensation :  ex  tua  calamitate  ossibos  fill 
sui  solacium  reportare,  L  e.  satisfaction  :  sine  sola- 
do  agere,  Ta. 

•olamen,  inis  [solor],  a  eomfoH,  relief,  aolaee, 
consolation:  mall,  v. 

•Olarifl^  e,  acff,  [sol],  of  the  sun,  solar  t  lamen,  O. 

aolixliiiii,  I,  n.  [»o\\  a  sun-dial:  ad  solarium 
yersari,  i.  e.  Ou  suiCdial  in  the  Forum, — A  dock: 
solarium  yel  descriptum  vel  ex  aqui,  L  e.  eitker  a 
sun-dial  or  a  water-clock, 

aoliti-,  see  sSlftci*. 

solitor,  Oris,  m.  [solor],  a  comforter,  consoler: 
ipse  ego  solator,  Tb. 

■oldurli,  drum,  m.  [Geltic],  retainers^  vassals, 
liegemen :  quos  111!  soldurios  appellant,  Ca. 

•oldUBi  see  solidus. 

•Olea,  ae,  /.  [  solum  ],  a  sole,  sandal^  slipper: 
soleam  deme  yel  adde  pedi,  0. :  soleas  poadt,  H. 
— A  da^  for  the  feet,  fetter .-  ligneae. — A  kind 
of  shoe  for  animau  (not  permanenUj  fastened) : 
ferrea,  Gt. — A  kind  ofjish,  sole,  O. 

•oleatofly  at(j,  [  solea  ],  wearing  sandals,  slip- 
pered 


•olao,  ^  \X\%^ 


use,  be  wmt,  be 


7»1 


•oU«n 


tomed:  qui  mentiri  solet :  ran  esse  crebro  Bo]e<H 
T. :  soliti  praodere,  H. :  id  quod  optimo  ciiiqne 
^thenia  accidere  Bolitum  est:  volgo  qaod  diet 
solet,  T. :  undo  videri  DAsaum  eoliue  iiaveft,  V. : 
si  (donius)  alio  doraiiio  Bolita  est  frequentari. — 
£  1 1  i  p  t :  Sio  soleo  aniicofl  ( so,  beare ),  T. :  cam 
eum  defenderit  item,  qui  te  aolebat :  Agedum,  ui 
soles,  T. :  quod  prava  ambitio  solet,  & :  quod  in 
tali  re  solet,  S. — To  cohabit:  cum  alqul,  Ct, 

aoUde,  oJv.  [solidas],  turelify  wholly^  fi^^i 
truly:  huno  mea  gaudere  gaudia,  T. 

■oUdita%  fttis,/.  [solidus],  wlidneu^  tolvhty: 
corpora  individua  propter  soliaitatem. 

aolido,  — ^  — ,  are  [  solidus  ],  to  make  firm^ 
make  denee^  eolidifyy  compact^  ttrengthen:  (area) 
creta  solidanda,  V. 

BOlidiui  (poet  also  •oldus).  a^.  with  mp.  [S 
SAL-],  undivided^  unimpaired^  whoU^  complete^  en- 
tire :  usura :  stipendium,  L. :  taurorum  viscera,  V. : 
deciens  solidum  absorbere,  i.  e.  at  a  draughty  H. ; 
horn,  lu. :  parum  solldum  consulatum  explcre,  tn- 
complete,  L. — As  Kubtit.  fL,  an  entire  sum,  total:  ita 
bona  yeneant,  ut  solidum  suum  culque  solvatur, 
Am  whoU  debt:  metuens  reddere  soldum,  H. — 
Ma^xive^firm^  denae,  eubetantial^  compact^  not  kol- 
/oir,  solid:  corpora  {w.  irofioi):  terra:  paries: 
Cratcres  auro  solid!,  V.:  elephantns,  V. :  soUdis- 
sima  tellns,  0. — As  eubst.  n.,  a  eolid  hody^  tolidity^ 
moM^  tubttance:  nihil  tangi  potest,  quod  careat 
Bolido :  Fossa  fit  ad  solidum,  to  the  bottom^  0. : 
Finditur  in  solidum  cuneis  via,  into  the  hard  wood^ 
V. :  solido  procedebat  elepbantus  in  pontem,  on 
Molid  ground^  L.  —  Fig.,  eound^  Md,  tnutworthy^ 
substantial^  genuine^  true^  real:  gloria:  iudicta: 
laus :  gratia,  0. :  beneficium,  T. :  libertas,  L. :  ni- 
hil est,  quod  solidum  tenere  possis,  substantial, — 
F\rm^  raolute:  Mens,  H. — As  subst.  n. ;  inane  ab- 
scindere  soldo,  the  vain  from  the  useful^  H. :  Mul- 
Uj^  in  solido  rursus  Fortuna  locavit,  in  safety^  V. 

■olistiimui  (ooUist-),  a^i^  fold  sup,  of  sollus ; 
3  SAL-],  most  perfect ;  only  in  the  augur*s  phrase, 
tripudium  solistimum,  a  most  favorable  omen,  au- 
gury entirely  au^Hdous^  C,  L. 

BOlitaxlas,  a^j.  [solus],  alons,  tBolated^  sep- 
arate^ londy^  solitary:  homo :  natura  soUtarium 
nihil  amat :  ne  solitarium  aliquod  adferratur,  an 
isolated  injstanee* 

solitudo,  inis,  /  [solus],  a  being  nlone,  loneli- 
ness^ solitariness^  solitude,  lonely  plaee^  desert^  teU- 
demess:  in  e&  (domo):  non  tibi  erat  solitudo  pro 
f  rcquentit  ? :  ante  ostium,  T. :  postquam  solitudi- 
nem  intellezit,  8. :  desertissima :  se  in  solitudlnem 
ac  silvas  abdiderant,  Gs. :  ubi  solitndinem  facinnt, 
paoem  appellant,  Tsl.  :  in  hao  omais  humani  oul- 
t^9,  solitndine,Ca.:  civitatibus  lan»  est  circuni  se 
solitudioes  habere,  Cs.:  vastas  solitudines  faoere, 


L.  ^TTon^,  destitution,  deprisation,  desoiation,  or- 
phanage, bereavement :  per  huius  (orbae)  solitudi* 
nem  Te  obtestor,  T. :  liberorum :  magistratuum,  L. 

•oUtliiii,  I.  fi.  [P.  n.  of  soleo],  the  customary, 
what  is  usual:  quod  solitum  quloquaro  liberae 
ciritatis  fieret,  i.  e.  something  eharaeteristic  of  a 
free  state,  L. :  Proinde  tona  eloquio,  solitum  tibi  f 
your  custom,  V. :  Non  praeier  solitum  leyes,  H.-— 
Abl.  with  comp, :  soUto  formosior  Aesone  natus, 
uncommonly  handsome,  0. :  Uberior  solito,  0. :  sol 
rubere  solito  magis,  L. 

•oUta%  aefj.  [P.  of  soleo],  wonted,  accustomed, 
usual,  habitual,  ordinary,  common ;  opus,  0. :  ar- 
tea,  0. :  solito  matrum  de  more  locuta  est,  V. : 
Germanonim  ioertia,  Ts. 

■oUnm,  I,  n.  [SED-],  a  seat,  official  seat,  chair 
of  state,  chair,  throne :  regali  in  solio  sedens :  so- 
lio  rex  iofit  ab  alto,  Y. :  lovis,  H. :  deorum  solia : 
sedet  Subltmi  solio,  O. :  aoernum,  Y.  —  Fig.,  a 
throne,  rtde,  sway,  dominion:  solio  potitnr,  O.: 
Demetrium  in  patemo  solio  locatnri,  L. — A  tub, 
bathing-tub :  (rex)  cum  exsiluisset  e  solio,  etc.,  L. 
— A  stone  coffin,  sarcophagus:  corpus  r^s  lace- 
bat  in  solio,  Cu. 

soliyasa%  a<&**  [solus +Y AG-],  wandering  in 
solitttde,  roving  alone:  bestiae:  caelum,  i.  e.  self- 
moving. — ^F  i  g.,  isolated,  narrow :  cognitio. 

•ollemne,  is,  n,  [  soliemnis  ],  a  religious  rits, 
ceremony,  feast,  saerifiee,  solemn  games,  festival, 
solemnity:  publicum,  L.:  antiquissimum,  L.:  ad- 
laturo  ex  Arcadik,  festal  games,  L. :  sollemnia  eius 
sacri,  L. :  tumulo  sollemnia  mittent,  Y. — A  custom, 
usage,  practice,  obsmyfanee,  habit:  nostrum  illud 
soliemne  servemus,  ut,  etc. :  mos  traditus  ab  anti- 
quis  inter  cetera  sollemnia  manet,  L.:  Insanire 
putas  sollemnia  me,  i.  e.  in  the  common  way,  H. 

soliemnis  (-ennis,  -empnls,  not  sGle-),  e,  atJH. 
r  sollus  (8  SAL-)  +  annus  ],  anmuil,  stated,  estab- 
lished, appointed:  sacrificium:  dies:  IdQs  Maiae 
sollemnes  ineundts  magistratibus  erant,  L. :  SoU 
lemnls  dapes  UhKTe,y,''JieligiouslyJixed, sacred, 
consecrated^  rdigious,  festive,  solemn:  religiones: 
ludi :  .comitiorum  precatio :  officium :  sollemnia 
vota  Reddere,  Y. :  Soliemnis  mactare  ad  aras,  Y.: 
dies  lure  soliemnis  mihi,  H. :  ignip,  0. :  festum 
soliemne  parare,  0.  —  Regular,  wonted,  common, 
usual,  customary,  habitual,  ordinary :  militum  la- 
scivia,  L. :  imperium,  Y. :  Romanis  viris  opus  (re- 
natio),  H. :  soliemnis  mihi  debetur  gloria.  Ph. 

■oUemniter,  adv.  [soliemnis],  religiously,  sol' 
emnly:  (.>«act'is)  solleraniter  peracda,  L. 

soUani  (not  sOlers),  tis  {abl,  erti ;  once  erte, 
0.),  atH,  with  conw.  and  sup,  [soUns  (8  SAL-)+ 
ars],  skUled,  skUfid,  clever,  dexterous,  adroit,  «b- 
pert:  quae  libenim  Scire  aequom  est  adiilpiict^n- 
tem,  soUertem  dabo,  make  aeoomplislied,  T. :  in 


solletter 


793 


solUitiiiiiui 


omni  officio :  yir,  0. :  agricota,  N. :  quo  quisque 
est  soHertior:  antea  ignarus  belli,  soHertiBsimus 
omnium  f actus  est,  S. :  animus,  L. :  sollerti  astu, 
0. :  coloribuB  Sollers  nunc  bominem  ponere  niinc 
deum,  H. :  Musa  Ijrae  sollers,  H.  —  ManiftAvng 
skiU,  requiring  dextet^Uy^  clever,  ingenioue:  de- 
scriptio  parti um:  pecudam  cuatodla,  Y. :  insitio- 
nes,  quibus  niliii  sollertius,  etc. 

■ollerter,  adv.  with  eomp.  and  st^.  [sollers], 
ttkUfuily,  deiierouAy^  ehreiod/y^  eoffoeiouily,  inge- 
niously :  res  necessarias  consequi :  siroulata  soller- 
tius :  operum  liniamenUl  sollertissime  perspicere. 

fioUertla  (not  sGlert-),  ne,  /.  [sollers],  tkill, 
shrewdnesBj  ingenuity^  daUerity^  adrottneee,  expert- 
ttesa:  data  est  quibusdam  (bestiis)  quaedaro  sol- 
lertia :  Ghaldaei  soUertift  ingeniorum  anteoellunt : 
liominum  adhibita  sollertid,  Cs. :  iogeoi,  shrewd- 
neat,  S.:  in  omni  est  re  fugieiida  talis  soUertia, 
tueh  subtlety :  agendi  oogitandique,  adroitness  and 
ingenuity, 

■ollioitatio,  Onis,  /  [sollicito],  a  vexing,  vexa- 
tion, atixiety:  nuptiarum,  i.  e.  oh  account  of,  T. — 
An  inciting,  instigating^  ifistigation  :  Allobrogum : 
servorum  promissis. 

BOlUoito  (boU-),  &vT,  Stus,  Are  [soUioltos],  to 
disturb^  stir,  agitate,  move,  shake:  tellurem,  i.  c.  to 
plo^igh,  y. :  remis  f reta,  V. :  stamina  docto  Pol- 
lice,  strikes  the  strings^  0. :  Maenalias  feras,  ktmt, 
0. :  mala  copia  Aegrum  soUicitat  storoachuro,  dis- 
tresses, H. :  manes,  disturb  (of  Boreas^  0. — ^F  i  g., 
to  disturb^  disquiet^  worry^  troublst  harass :  ne  se 
sollicitare  velis,  0. :  rebellando  nos,  L. :  quietae 
civitatis  statum,  L. :  ea  oura  quietos  (deos)  SoUi- 
citat, V. :  Parce,  precor,  manes  sollicitare  meos, 
0. — To  Jill  with  apprehaution,  make  anxious,  make 
unean/,  disturb,  distress :  Ego  id  timeo  ?  jPh.  Quid 
te  ergo  aliud  solUcitat  ?  T. :  multa  sunt  quae  me 
sollicitant  anguntque :  ne  cuius  metu  sollicitaret 
anirooB  socioruro,  L.:  Desiderantem,  quod  satis  est. 
Deque  Tumultuosum  soUicitat  mare.  Nee,  etc.,  H. : 
de  posteris  nostris  sollicitor:  Quibus  nunc  solli- 
vitor  rebus!  ne  aut  ille  alserit,  etc.,  in /ear,  lest, 
etc.,  T. :  me  ilia  cura  soUicitat,  quod,  etc,  —  7b 
(jHeve,  afflict,  make  leretcfied,  distress :  Quor  ineam 
'nenectutem  huius  sollicito  amentia?  make  my  old 
age  miserable,  T. :  niliil  me  magis  sollicitabat  quam 
noil  me  ridere  tecum. — To  stir,  rouse,  excite,  incite, 
stimulaie,  solicit,  urge, invite, Mhort,  move:  Unicus 
est  do  quo  sollicitamur  honor,  0.:  Cupidinem 
Lentum  sollicitas,  H.:  Cum  rapinnt  mala  fata 
bonos  . . .  Sollicitor  nullos  esse  putare  deos,  0. : 
luiiritum  precibus,  ne,  etc.,  0.  —  Esp.,  to  incite, 
urge  to  evil,  inveigle,  seduce,  stimiulate,  imtigaief 
pt-ovoke,  tempt,  abet:  rursus  agrarios:  quos  ex 
aere  alieno  laborare  arbitrabatur,  sollicitabat,  Cs.  * 
ingentibus  ipsam  Sollicitare  datis,  0. :  Sollicitati 
duioedine  agrariae  legis  animi,  L. :  ad  solUcitandas 


civitates,  to  indte  to  revolt, Cs.:  serTitiaurfaana, 
S.:  omnes  sollicitatos  l^tionibua  Persei,  sed 
egregie  in  fide  permanere,  L. :  qui  Peraas  solfid- 
tarent  mittuntur,  Ca. :  hos  (Hilotas)  spe  liberiatia, 
N. :  nuptae  sollicitare  fidem,  to  eUtempi^  O. :  in 
serns  ad  hospitem  necandum  soUtcitaDdis:  se 
soUiciutum  esse  nt  regnare  Tellet :  l^ati  tumol. 
tfts  Gallici  excitandi  eausft  a  P.  Lentalo  sollicitati 

BOUioltudo,  inis,/.  [sollicitns],  uneasiness  of 
mind,  care,  disquiet,  appr^entitnk,  euuuety,  tolki- 
tude:  iritaec  mini  res  soflicitodinist,  T. :  vita  yaeaa 
sollicitudine :  falsa,  T. :  mihi  soUicitadinem  strae- 
re:  duplex  noe  adfidt  soUidtudo:  soUiciiiidiDea 
sustineo :  earum  rerum,  anxiety  concerning  :  pro> 
vinciae, /or  the  province:  quas  soUicitudines  Iib^ 
randi  popull  R.  eausft  recusare  debemas  ? :  nequs 
Mordacea  alitor  diffuglunt  soUicitudines,  H. 

■Olllcitas,  adj.  with  comp.  [soUus-  (3  SAL-)+ 
Q\%\i%\,thoro\tgMymmed,agti€Ued,  disturbed:  mare, 
y. :  Utile  sollicitae  sidus  rati,  icised  (by  a  storrnX 
0. :  Omnis  sollicitos  habui,  k^  stirring,  T. — Fig., 
of  the  mind,  troubled,  disturbed,  affidied,  grieved, 
disquieted  :  ne  sollicitus  sis,  lest  you  be  trembled  by 
cai-es :  anxio  animo  aut  sollicito  f  uisse,  esffiieted  h^ 
remorse  :  sollicitae  nuntiua  hospitae,  H. :  animum 
sollicitum  efficere,  uneasy,  L. :  de  P.  SuUae  niovte: 
morte  Tigelli,  H. — Of  things,  solicitous, /uU  o/ 
care,  anxious,  restless,  duturbisd:  scio  quam  solU- 
cita  sit  cupiditas  oonsulatQs :  ut  sit  non  sollkita 
rei  cuiusque  custodia,  L  e.  not  full  ofapmrdkenaiom : 
sollicito  caroere  dignus  eras,  care/uuy  guarded, 
0. :  f rons,  H. :  vita,  H. :  senecta,  O. :  sed^  0. : 
tcrrae,  0. — Causing  distress,  painful,  disquieiimg: 
quid  magis  sollicitum  did  potest,  whai  more  dis- 
tressing fact  ? :  in  quft  (tyrannorum)  vitft,  omnia 
semper  suspecta  atque  sollicita,  o^i'mtn^.*  Soltt- 
citumque  aliquid  laetis  .intervenit,  0.:  opes,  BL: 
dolor,  p. — Of  animals,  watchful,  uneasy,  reaiUess: 
animal  ad  nocturnes  strepitOs,  L. :  equi,  O. :  lepoa, 
timid,  0. — JFhtll  of  anxiiety,  agitated,  alarmed,  ^ 
preJiensive,  solieOous,  anxious  :  animus :  aollicitofli 
te  habebat  cogitatio  periculi  mei :  senatos  sollid- 
tii9  petendum  esse  auxilium  arbitrabatur:  res, 
quae . . .  sollicitam  Italiam  habebant,  Gs. :  sollidli 
et  incerti  rerum  auaram,  L. :  cintas,  L. :  mentes, 
0. :  dritas  suspitione :  de  meo  perioulo :  pro  plo- 
ribua :  pro  Tobis  soUidtior,  Ta. :  propter  iniquita- 
tem  locorum,  L. :  et  propter  itineris  diffioalcatoa 
et  eorum  lioem,  for  Aeirfate,  L. :  vioem  irapenr 
toris  milites,  L. :  (turba)  ex  temernrift  regis  fidudi, 
Cu. :  (mater)  sollicita  est  ne  eundem  oonspidat, 
etc. :  legati  soUidti,  ne  avertisseat,  etc,  ^ipreheu- 
sive,  L. :  solHoiti. erant  quo  CTasura  esset  .res,  I*: 
quam  sum  soUicittis,  quidnam  f uturum  sit. 

•olUterovm  (aollf-X  1,  n.  [soUns-  (3  SAL-)^ 
f erram ;  so.  teUimj,  a  mmUe  of  iron,ja9€iiii,  LA 

BoUistlmnfl,  see  solistimus.  jQlC  * 


•oloeol«ntui 


798 


•olutus 


•oloedsmas,  i,  m,,  =  tfoXoun^/t^Cf  «  gram- 
tnatieal  error,,  wlecum,  Itu 

fiolor,  fttus,  arl,  dep.  [S  SAL-],  to  comfort,  eon- 
dole,  solace :  lenlre  dolentem  Sofando,  V. :  inopem 
et  a^nim,  H. :  Bolantia  tollite  verba !  your  words 
of  comfort,  0. —  To  eootke,  ecae,  lighten,  lessen,  re- 
lieve^ assuage,  mitigate :  Goncuss&  famem  quercu, 
y. :  fluTiis  aestum,  H. :  cantu  laborem,  V. :  lacri- 
mas,  0. :  quamvis  repulsam  spea  Boletar,  Ta. : 
(vtrginem)  posthabitam  decies  sestertii  dote,  Ta. 

■olBtitialia,  e,  a4j,  (solstitium],  ofHu  summer 
solstice,  solstitial:  dies,  k  e.  ^  longest:  uox,  i.  e. 
(He  shortest,  0. :  orbis,  the  tropic  of  Cancer. — Of 
midsummer,  oftummer  heat:  tempus,  L. — Of  the 
sun,  solar :  annus,  qui  solstitiali  circumagitur  orbe, 
in  a  solar  revolutson,  L. 

BOlstitiaiii,  I,  fl.  [sol.+STA.],  a  standing  still 
of  the  sun,  stoppage  of  the  sun's  motion,  solstice, — 
£  8  p.,  ^  summer  solstice,  longest  dag:  solis  acoes- 
sQs  discessusque  solstitiis  brumisque  oogaosci: 
ante  solstitium. — ITie  summer  time,  heat  of  sum- 
mer:  Solstitium  peoori  defeodite,  V.,  H. 

1.  BOlnm,  l,n.,the  lowest  part,  l>ottom,  ground, 
base,  foundation,  floor,  pavement,  site:  sola  mar- 
morea :  (templi)  Marmoreum,  0. :  nt  dus  (fossae) 
solum  pateret,  Gs. :  (amnis)  puro  solo  excipitur, 
bed,  Gu. — The  ground,  earth,  soil :  ubt  molUus  so- 
lum reperit,  Gu. :  trabes  in  solo  oonlooantur,  Gs. : 
cliTus  ad  solum  exustus,  burned  to  the  ground,  L. : 
urbem  ad  solum  diruere,  Gu. ;  cf.  solo  aequandae 
sunt  dictaturae,  i.  e.  to  6«  abolished,  L. :  saturare 
fimo  pingui  sola,  V. :  incultum  et  derelictum : 
Duratae  solo  nives,  H. :  Fecundum,  0. :  mite,  H. : 
Urbs  Etrusca  solo,  i.  e.  on  Etruscan  soU,  V. :  nu- 
dum, Gu. :  solo  inmobilis  haeret,  V. :  oereale  solum 
pomis  agresttbus  augent,  their  wheaten  board,  V. : 
tremit  puppia,  Subtrahiturque  solum,  le^the  snp' 
porting  sea,  V. :  caeleste,  i.  e.  the  sky,  0.— P  r  o  v. : 
quodcumque  in  solum  venit,  whateser  faUs  to  the 
ground,  i.  e.  whatever  comes  uppermost.  —  Of  the 
foot,  the  sole:  solorum  callnm.— il  soil,  land,  coun- 
try, region,  place :  solum,  in  quo  tu  ortus:  pro 
solo,  in  quo  nati  essent,  L. :  natale,  native  soil,  O. 
— ^E  8  p.,  in  the  phrase,  Tertere  or  mutare  solum, 
to  leave  the  eo\miry,go  into  exile:  quo  vertendi, 
hoc  est,  mutandi  soli  oausft  venerant :  eo  solum 
rertunt,  boo  est,  sedem  ao  locum  mutant :  si  solum 
non  mutarunt— Fig.,  a  base,  basis,  fowuUUion : 
Auspicio  regni  stabilita  soamna  solumque,  i.  e. 
throne,  Enn.  ap.  G. :  solum  quoddam  atque  funda- 
roenturo. 

a.  flolnm,  adv.  [  1  solus  ],  alone,  only,  merdy, 
barely  (never  with  numerals,  except  unus) :  de  re 
unft  solum  dissident . .  .  unane  est  solum  dissen- 
sio  ? :  si  dixisset  haec  solum,  omni  supplicio  est 
dignus:  hominnm  solum  auribus  iudicari. — ^With 
^      turn  or  neqm,  usu.  followed  by  sed  or  verum,  with 


etiam,  not  only .  .  .  biU  also,  not  merely  .  .  .  but  as 
well,  not  alone  .  .  ,  but  even :  supplete  ceteros,  ne- 
que  nostri  ordinls  solum :  non  solum  contra  legem, 
nee  solum  contra  oonsuetudinem,  sed  etiam  conti-a 
omnia  iura:  servavit  ab  omni  Kon  solum  facto 
venim  opprobrio  quoque,  H. :  neque  solum  civis, 
set  cuiusmodi  genus  hominum,  S. 

■olufli  gen.  sollus,  dat.  soil  (dat. /.  sdlae,  T. ), 
ae{j.  [3  SAL-],  alone,  only,  single,  sole :  cum  omni- 
bus potius  quam  soli  perire  voluerunt:  licebit 
eum  solus  ames :  mea  Solius  solliciti  causft,  T. : 
quae  sola  divina  sunt :  se  numquam  minus  solum 
esse,  quam  cum  solus  esset :  De  viginti  Restabam 
solus,  0. :  cognitiones  sine  conslliis  per  se  solus 
exercebat,  L.  —  With  unus,  only,  single,  alone: 
Solum  unum  hoc  vitium  fert  senectus  hominibus, 
T. :  unam  solam  scitote  esse  ciritatem,  quae,  etc. : 
te  unum  solum  suum  depeculatorem  venisse. — 
With  other  numerals,  only,  no  more  than:  si  de- 
cem  soli  essent  in  civitate  viri  boni:  duas  tribOs 
solas  tulit :  qui  solos  novem  meiisis  Asiae  prae- 
f uit :  crediderim  quadraginta  ea  sola  talenta  f uis- 
se,  L.  —  Alone,  lonely,  SMitary,  forsaken,  deserted: 
sola  sum;  habeo  hie  neminem,  T. :  solus  atque 
omnium  honestarum  rerum  egens,  S. — Alone,  pre- 
inUnent,  extraordinary:  Nam  sine  controversia 
ab  dis  solus  dilig€re,  T.  —  Of  places,  lonely,  soli- 
tary, unfrequented,  desert:  asportarier  In  solas 
terras,  T. :  in  locis  solis :  proficiscitur  in  loca  sola, 
S. :  sola  sub  nipe,  V. 

■olnte,  adv.  with  comp.  [solutus],  without  eon-- 
straint,  freAy,  at  pleasure:  dicere,  L  e.  fluently c 
volvere  sententias :  solutius  eloqui,  more  fluently, 
Ta.  —  Without  discipline,  disorderly,  negligently: 
solute  ac  neglegenter  habiti  sunt  (exercitas),  L, : 
in  stationibus  solute  ac  neglegenter  agentes,  L. — 
Without  vigor,  weakly:  alqd  tam  solute  agere. 

BOlntio^  6nis,  /.  [  solvo  ],  a  loosing,  relaxation^ 
weakening:  totius  hominis.  —  Readiness, fluency : 
linguae.  ^Fig.,  a  ^^men/;  rerum  credltarum: 
iusti  credit!,  L. :  Romae  solutione  impedita  fides 
conoidit:  explicata  solutione:  appellare  de  solu- 
tionibus,  Gs. 

aolntos,  adj.  with  conw.  and  sup.  [P.  of  solvo], 
unbound,  free,  loose,  at  laige,  unfettered,  unboTid- 
aged:  cum  eos  vinciret,  te  solulum  Roniam  mitte- 
bat  ? :  nee  quisquam  solutus  dicitur  esse  sectus, 
unbandaged:  duos  (captives)  solutos  ire  ad  Hanni- 
balem  iussit,  L. :  chaita,  open,  0. — ^Fig.,  unbound, 
uncontrolled,  ^mfettered,  released,  exempt,  free: 
mens :  ab  omni  imperio  externo  solnta  in  perpe- 
tuum  Hispania,  L. :  solutes  qui  captat  risQs  homi- 
num, H. :  ludunt  risu  soluto,  unrestrained,  Y. : 
soluta  (praedia)  roeliore  in  causA  sunt  quam  obli- 
gata,  unmortgaged :  omni  faenore,  H. :  (religione) 
solutus  ac  liber,  L. — Free,  unburdened,  at  leisure, 
at  ease,  unbent:  sed  paulo  solutiore  animo  tamen : 


•olvo 


794 


•qIto 


quo  mea  ratio  facilior  et  aoltttior  esse  posaet: 
quam  homines  soluti  ridere  non  desinant:  Gum 
faiDuUs  operum  solutis,  H. — Free^  unbiataed^  un- 
prejudiced^  independent :  iudicio  seuatua  soluto  et 
ftbero:  si  essent  omnia  mihi  solutiasima:  liberi 
enim  ad  causas  solutique  veniebaut,  uwsohuniUed, 
— ^Of  a  speaker, /ree,  uneritboa^raued^  fluent^  readtf: 
in  explicandis  sententiis :  solutissimus  in  dioendo. 
— Of  composition,  free,  unfettered^  inartificiaf,  ir- 
regular :  Scribere  verba  aoluta  roodis,  toit/tout  me^ 
tety  0. :  verbis  solutis  numeros  adiungere,  rhythm 
to  prase:  soluta  oratio, />ro«* ;  nee  vero  liaec  (ver- 
ba) soluta  nee  diffluentia,  sed  astricta  numeris. — 
J^eefrom  Habiliti/,  not  accountable,  exempt:  illud 
tempus  habere  solutum  ac  liberura.— L'n6}*i(ffAf, 
insolent,  loose,  wanton,  arbitrary:  amores:  quo 
minus  conspectus  eo  solutior  erat,  L. :  quorum  in 
regno  libido  solutior  fuerat,  L. :  orator  tarn  solu- 
tiis  et  mollis  in  gestu,  extravagant, —  Uhdiscipli$iedt 
disorderly,  lax,  remiss,  careless  :  omnia  soluta  apud 
bosils  esse,  L. :  lenitas  solutior. 

Bolvo,  solvi  (soluit,  Ct. ;  soluisse,  Tb.),  soltltus, 
ere  [2  se+luo],  to  loosen,  unbind,  unfasten,  unfet- 
ter^ untie,  rdease:  iube  solvi  (eum),  1*. :  ad  palum 
adligati  repeiite  soluti  sunt:  ita  nexi  soluti  (sunt), 
L. :  Solvite  me,  pueri,  V. :  quo  modo  solvantur 
(nodi),  Ciu :  solve  caplUos,  uidie,  0. :  crines,  let 
dovm,  0. :  terrae  quem  (florem)  ferunt  solutae,  i.  e. 
t?uiwed,K.;  Solve  senescentem  equum,  i.  e./>t>m 
wrvice,  H, :  talibus  ora  solvit  verbis, /rw/y  opens, 
O. :  Solvi te  vela,  unfurl,  V.  —  To  dkacJi,  remove, 
part;  disengage,  free:  ancorft  soluta  (i.  e.  a  Htore): 
classis  retinacula  solvi  iussit,  0. :  teque  isto  cor- 
pore  solvo,  V. :  partas,  to  bring  forth,  0.  —  Of 
ships,  to  free  f\^m  land,  set  sail,  weigh  anchor, 
leave  land,  depart :  navis  solvit,  Cs. :  primis  tene- 
bris  solverat  navem,  L. :  cum  foedere  solvere  na- 
vis, 0. :  navis  a  ten-ft  solverunt,  Cs. :  ab  Corlntho 
solvere  navis,  L. :  tertia  fere  vigiliS  solvit  (so.  na- 
vem), Cs. :  nos  eo  die  ceiiati  solvimus :  a  Brundu- 
Bio  solvit,  L. :  Alexandria  solvisse:  portu  solven- 
tefl. — 7b  untie,  unfasten,  unlock,  unseal,  open :  ille 
pharetram  Solvit,  uncovered,  0. :  solutS  epistalA, 
N. :  solutis  fasciis,  Gu.  —  To  take  apart,  ditinte- 
grate,  disunite,  dissolve,  separate,  breaJc  %ip,  scatter, 
dismiss:  ubi  ordines  procursando  solvissent,  L. ; 
agmina  Diductis  solvere  chorts,  V. :  solvit  mani- 
plos,  lu. :  coetuque  soluto  Discedunt,  0. :  urbem 
solutam  reliquerunt,  disorganized:  si  solvas  'Post- 
quam  discordia  tetra  \  .  .  Invenias,  etc.,  H.—  To 
rdax^  benumb,  make  torpid,  weaken :  ima  Solvuntur 
latera,  V. :  penna  metuente  solvi,  i.  e.  unflagging, 
H. :  illi  solvuntur  frigore  membra,  Y. :  corpora 
somnus  Solverat,  0. :  somno  vinoque  solutos,  0. : 
Solvitur  in  somnos,  V. — To  loosen,  break  up,part^ 
dissolve,  disperse,  divide,  scatter:  omne  oonUgatam 
solvi  potest:  solvere  navis  et  rursus  coniungere, 
Cu.:  membra  ratis,  0. —  To  dissolve^  melt,  tum^ 


change:  nivea  solvere,  mslt^  0.:  (vitulo)  per  iote- 
gram  solvuntur  viscera  pellem,  Y. — Of  fasteaiiigi^ 
to  loose,  remove,  cancel,  untie,  unlock  :  nullo  aolveo- 
te  catenas,  0. :  Frenum  solvit,  Ph. :  Solvitur  acra 
hiemps,  H. :  a  corpore  bracchia,  rdaxm  his  hold^  O.: 
crinalis  vittas,  Y. :  vinculum  epistulae,  Cu. — Fig, 
to  free,  set  free,  rdease,  loose,  emancipate^  rtUese, 
exempt :  Unguam  ad  iurgia.  0. :  cupiditates  soaa^ 
Cu. :  Bassanitas  obsidione,  L. :  ut  religione  ci vitas 
solvatur:  Yopiscus,  solvatur  legibus,^  exempted: 
petente  Flacco  ut  legibus  solveretur,  L. :  ut  is  p» 
aes  et  libram  heredes  testamenti  solvat,  rdease  the 
testamentary  heirs :  reus  Postumus  est  eS  lege . . . 
solutus  ac  liber,  i.  e.  the  law  does  not  applg  to: 
solutus  Legibus  insanis,  H. :  vos  curis  ceKeri9,T.: 
solvent  formidine  terras,  Y. :  Yita  solutomm  mi- 
sera  ambitione,  H. :  longo  lactu,  Y. :  calices  qaem 
non  fecere  Contracts  in  paupertate  sdutura  ?  L  e. 
from  eares,  H. :  ego  somno  solutus  sum,  awoke^ — 
To  acquit,  absolve,  cleanse,  relieve:  ut  scelere  sol- 
vamur,  be  held  guiltless:  hunc  soelere  solatam 
periculo  libera vit:  Sit  capitis  damno  Roma  soluta 
mei,  0.  —  7b  relax,  sm&i>th,  unbend,  qmei,  soothe 
(poet) :  solvatur  f route  aeneotus  (u  e.  frana  rugis 
solvatur),  be  cleared,  H. :  arctum  hoepitiia  animam, 
H. — Of  ties,  obligations,  or  authority,  to  remove, 
cancel,  destroy,  efface,  make  void^  anmU^  overikrow^ 
subvert,  violate,  aboluh:  aolutum  coniogiam,  lu. : 
nee  coniugiale  solutum  Foedns  in  atitibaa,  O.: 
culpa  soluta  mea  est,  0. :  quos  (militesX  soluto  im- 
perio,  licentia  oonruperat,  & :  solvendarum  legura 
principium  (L  e.  di88olvendaram),Gu. :  disctpHiiam 
roilitarem,  subvert,  L. :  pactique  fide  data  monera 
solvit,  i.  e.  took  badt,  O. — 7b  loosen,  impair^  weaken^ 
scatter,  disperse,  dissolve,  destroy :  plebis  vis  scduta 
atque  disperaa,  S. :  senectus  quae  solvit  omnia,  U: 
nodum  (amicltiae)  solvere  Gratiae,  H. :  hoc  finnos 
solvit  amores,  0. — 7b  end,  remove,  reUeve^  soothe: 
ieiunia  granis,  0. :  Curam  Duloi  Ljaeo,  H. :  coide 
metum,  Y. :  pudorem,  Y. :  solutam  cemebai  obsi- 
dionem,  tlie  siege  raised,  h. :  Solventnr  risa  tabobe 
(see  tabula),  H.— 7b  aeeontpUsh,  fulfil  complete, 
ketp  (of  funeral  oerenMnies,  vows,  and  promises): 
omnia  patemo  funeri  iusta,^uA  the  burial  rites: 
iustis  def unctorum  oorporibus  solutis,  Co. :  end> 
quiis  rite  solutis,  Y.:  YOta, fulfil:  Yota  lovi,0.: 
solvisti  fidem,  you  have  kept  your  promise^  T. :  £s- 
set,  quam  deiderBS,  morte  soluta  fidea,  L  e.  ymtr 
pledge  (to  be  mine  thnm^  life),  0. — 7b  sohe,  ez- 
plain^  remove :  qu&  viA  captioea  solvantur,  L  e.  on 
refuted:  Carmina  non  intellecta,  O. :  nodoa  iuns^ 
lu.  —  Of  debts,  to  fulfil,  pay,  diecharge,  pay  of: 
hoc  quod  debeo  peto  a  te  ut . . .  solutum  relinqaas, 
settled:  Castricio  pecuniam  iam  diu  debitam,  a  debt 
of  long  standing:  ex  quft  (pensione)  maior  pais 
est  ei  soluta:  rem  creditor!  populo  flolvit^  L.:  at 
creditae  pecuniae  solvantur,  Cs. :  debet  vero^  eol- 
vitque  praeclare. — Of  persons,  to  mo^/iajfmau^ 
Digitized  by  VjOOQ  LC 


oomnioiilosas 


790 


pay :  cnias  bona,  quod  populo  non  solTebat,  pub- 
lice  vetiierunt :  ei  cum  8ol veret,  sumpeife  a  G.  M. 
Fufiis:  pro  Tecturft:  tibi  quod  debet  ab  Egnatio^ 
poff  by  a  draft  on  JS^raa/tuf  ;  numquam  vebeinen- 
tius  actum  est  quam  ne  eolveretur,  to  stop  pay' 
tnetUs:  neo  tamen  solvendo  aeri  alieno  res  p.  esset, 
cMe  to  pay  its  Mt^  L. ;  henee  the  phrase,  aoWendo 
esse,  to  be  solvent:  solrendo  non  erat,iM»  tfwo^ 
vent :  cum  solrendo  dyitates  non  essent :  ne  ri- 
deatur  non  fuisse  solvendo. — Of  money  or  prop- 
erty, to  payj  pay  over^  hand  over  (for  pecunia  rem 
or  debitum  solvere):  emi:  pecuniam  solvi:  pro 
quo  (frumeuto)  pretium,  L. :  quae  praemia  senatus 
niilittbus  ante  constituit,  ea  solvantur:  arbitria 
funeris,  the  expenses  of  the  funeral:  Dona  puer 
solvit,  paid  the  promised  gifts^  0. :  flS  GO  prae- 
sentia,  in  cash :  le^tis  pecuniam  pro  frumento, 
L. — Of  a  penalty,  to  aeeomplishj  ft^l^  suffer,  tin- 
derffo:  iustae  et  debitae  poenne  solutae  sunt: 
capite  poenas,  S. :  roeritaa  poenas  solvens,  Gu. 

■ommcnlosoB,  adj.  [soroniculus,  dim,  of  soro- 
nus],  inclined  to  sleep,  drowsy,  sieepy,  slugyish: 
aenectus. 

somnifer,  era,  erum,  adj.  [somnus+l  FER-1 
deep-bringing, sopoTifie,narcotic:  virga  (Mercuri), 
O. :  venenum  (aspidis),  0. 

■onmio,  ftvl,  Atas,  Are  [somniuml  to  dream: 
iieque  ulla  (nox)  est  qu&  non  somniemus:  num 
file  sonmiat  Ea  quae  vigilans  voluit?  sees  in  a 
dream,  T. :  Me  somnies,  T. :  roed  esse  mortuum : 
se  poperisse :  causa  de  illo  somniandi. — To  dream, 
think  idly,  imagine:  portenta  non  disserentium 
philosopbonim  sed  somniantium :  Troianum  som- 
niaveram,  I  had  vagitely  in  mind:  tu  de  Psaltrift 
me  somnias  Agere,  T. 

somninm,  T,  n.  [somnus],  a  dream:  rex  som- 
nio  perculsus,  Eon.  ap.  0. :  interpretes  somniorum : 
quae  somnio  visa  f  uerant,  L. — P  e  r  s  o  n. :  Somnin, 
J)reams  (as  divinities):  Somnia,  veros  narrantia 
(»bQs,  0.  —  Poet.:  Somnus,  tibi  somnia  triatia 
portans,  i.  e.  the  sleep  of  death,  Y.-^A  dream,  whim, 
fancy,  stuff,  nonsense :  de  argento,  somnium,  T. : 
deli  ran  tium  somnia :  somnia  Pythagorea,  H. 

fiomnni,  I,  m.  [SOP-],  sleep:  somnum  capere: 
Somnum  videre,  T. :  sorono  se  dare:  vinoti  somno, 
Jj. :  oppress!  somno,  Gs. :  te  ex  somno  excitabunt : 
Bomnosolutus  sum:  palpebrae somno  ooniventes: 
in  somnis  vidit  ipeum  deum,  in  sleep :  ea  si  cui 
in  somno  accidunt :  duoere  somnos,  L  e.  protract 
dumber,  V.  Pocula  ducentia  somnos,  causing  deep, 
H. :  Verba  placidos  facientta  somnos,  0. :  dispo- 
atti,  quos  supra  somnum  habebat,  to  watch  over, 
Ou. :  conditque  natantia  lumina  somnus,  V. :  labi 
ut  somnum  sensit  in  artOs,  0. :  Libra  die  somnl 
que  pares  ubi  feoerit  horas,  i.  e.  of  day  and  night 
V. :  longus,  i.  e.  death,  H. — P  e  r  s  o  n. :  Somnus,  a 
diviniiy,  son  of  Erebus  tmd  Nox,  V.,  0.  —  SUtp, 


sloih,  drowsiness,  inactivity,  slumber,  idleness  :  dediti 
▼entri  atqoe  somno^  S. :  somno  et  oonrivils  nati. 

lK>ii&bUi0,  e,  aefj.  [sono],  sounding,  resounding  : 
sistrum,  0. 

sonans,  antis  {gen,  plur.  sonantum,  Gt ),  adj. 
with  comp,  [P.  of  sono],  •ouiu^tn^,  resounding,  res- 
onant :  concha,  0. :  (verba)  sonantiora. 

■onipcw  (•oirapesX  p^^t  adj.  [sonus+pes], 
with  sounding  feet,  noisy-footed^ — As  svhsi.  m. ;  In- 
sultana  sonipes,  the  charger,  V. :  souipedes  ( the 
word  as  a  fourth  ptson),  0. 

•onitus,  as,  m.  [SON*],  a  noise,  sotmd,  din: 
cogitate  genus  sonuQs  eius,  etc.:  sonitu  quatit 
uiigula  campum,  V. :  tubarum,  V. :  remoruro,  Gs. : 
procellae,  L. :  Olympi,  i.  e.  thunder,  V. :  verborum 
inanis :  nosti  lam  in  hao  materifi  sonitOs  noatroa^ 
i.  e.  the  thunders  of  my  speech, 

■onivina,  ac(j.  [  sonua  +  via  1,  noisy,  in  the 
phnise,  tripudium  sonivium  (of  the  com  dropped 
by  tlie  sacred  chickens  in  eating). 

sono,  ul,  itus  (P.fut.  sonatarus,  H.),  are  [so- 
Dua],  to  make  a  noise,  sound,  resound:  in  occultis 
templl  tympana  sonuerunt,  Gs. :  nunc  mare,  nunc 
slluae  Aquilone  sonant,  H. :  omnia  passim  mulie- 
rum  puerorumque  .  .  .  ploratibus,  L.:  disploM 
sonat  vesica,  H. :  mugiUbus  sonant  ripae,  echo,  V. 
— To  speak,  sound,  utter,  express :  subagreste  quid- 
dam,  tpeak  :  Ille  sonat  raucum,  O. :  nee  vox  koini- 
nem  sonat,  i.  e.  bespeak  a  human  being,  V. :  f  urem 
sonuere  invenci,  betrayed,  Pr.  —  To  cry  out,  caUy 
celebrate,  sing,  causs  to  resound:  Sonaute  mixtum 
tibiis  carmen  lyra,  H. :  te  oarmina  nostra  sona- 
buni, praise,  0. :  Tale  sonat  populus,  cries  out,  0. : 
atavos  sonans,  I  e.  vatmting,  V. — To  mean,  express, 
signify :  unum  sonare,  i.  e.  agree  in  meaning :  qu& 
detenus  neo  Ille  sonat,  lu. :  non  intellegere,  quid 
sonet  hacc  vox  voluptatis,  means, 

■onor,  5rt9,  m.  [sono],  a  noise,  sound,  din:  so- 
norem  Dant  silvae,  V. :  saeva  sonoribus  arma,  V. 

•ondnUk  a€^.  [sonor],  noisy,  loud,  resounding, 
sonorous:  tempestates,  V. :  flumina,y. 

(ftOXUiX  Bontis,  adj.  [old  F, ;  ES-],  guilty,  crim^ 
inal :  anima,  V. :  manus  foedata  sanguine  sonli 
(i.  e.  sontb),  0.-«As  subsL  m,  and  /.,  a  guilty  per- 
son, offender,  malefactor,  criminal:  vinda  sontium 
servare :  insontes,  sicuti  sontes,  S. :  nuUo  relicto 
sonte,  L. :  poenas  Sontibus  imponere,  0. 

flontious,  tuJj.  [sons],  serious,  weighty,  impor- 
tant:  caufla,Tb. 

flonapes,  see  sonipes. 

flonuB,  T,  m.  [SON-],  a  noise,  sound,'  Tympana 
rands  Obstrepuere  sonis,  O.:  signomm  sonus, 
Gs. :  flominis,  L. :  ab  acatiasimus . . .  gravissimns, 
the  highest  treble . .  .the  lowest  bass :  neque  chorda 
sonum  reddit  qnem  v^oh^.^rgifn^g^^^^nfusae 


■oplilates 


7M 


urbifl,  y. :  inanls  lonos  fundere,  vUer  tmpt^touitdt, 
— ^F  i  g.,  tofu,  character^  &fyU:  saos  est  cnique  oer- 
tu8  8onu8 :  unua  eniiii  Bonua  est  totios  orationis. 

Bopblstea,  ae,  m.,  =  vofwrifCf  a  wophitt:  mm- 
zimus. 

sopbiia,  tufj.^  s=  «o«oc»  toiie,  m^,  skrtwd:  vio- 
tor, Ph.:  gubemator, rh. 

flopiOk  ITI,  Itus,  Ire  [SOP-],  to  tUprwe  of  mue, 
make  uneorueunu^  itun^jnd  to  deep^UiU:  sonitos 
procellae  magnam  partem  hominum  sopWit,  L. : 
herbts  draconero,  0.:  sopito  oorpore  Tigilare:  So- 
pitus  venis  et  inexperrectua,  0. :  sensiis,  V. :  sopi- 
tae  quietis  tern  pus,  of  deep  tleep,  L,-^To  make 
uneonecious,  ehm^  Uupefy:  alios  vino  oneratos 
sopiunt,  L. :  inpactus  ita  est  saxo,  ut  sopiretur, 
L. — F  i  g.,  to  luU,  lay  at  rest,  cabn^  eettle,  etill,  quiet, 
render  inactive:  sopitos  suscltat  ignis,  V.:  sopita 
virtus,  lulled  to  deep, 

90por,  drisy  m.  [SOP-],  a  deep  deep,  dumber: 
cum  eum  sopor  oppressisseti  L :  sopore  discusso, 
Gu. :  sopore  placans  artOs  languidos :  fessos  sopor 
inrigat  artas,  V. :  perpetuus,  i.  e.  (ieo^  H. :  sopor 
et  ignavia,  lanneite,  Ta. — Person.,  Sleep^Y, — A 
deeping-draught,  deeping-potion :  soporem  dare,  N. 

■oporatui^  adf.  [sopor],  laid  to  deep^  tmcofi- 
9eiou9y  buried  in  Jeep,  dupefied:  hostes,  O. :  dolor, 
allayed,  On, — Medioated^  eoporifie :  ramus,  V. 

■opoxtfer,  fera,  femm,  atff.  [sopor +1  FER*], 
inducing  deqf,  deqffg,  drowtg  :  papaver,  Y. :  Lethe, 
0. 

Bopoms,  adj,  [sopor],  of  deep,  dcep-Mnging, 
caudngdeep:  Nox,  V. 

aorbed.  ul,  — ,  dre,  to  tup  up,  tuck  in,  drink 
down,  neallow  i^,  absorbs  (Charybdts)  Sorbet  in 
abruptum  fluctOs,  V. :  sorbent  avidae  praecordia 
flnrnmne,  O. — ^F  i  g.,  to  twaliow,  endure,  tubmit  to, 
bear^  brook :  alquid  animo. 

■orbilo  (-1115),  — ,  — ,  ftra  [sorbeo],  to  dp: 
cyuthos  paulatim,  T. 

■orbitid,  Snis,  /.  [  sorbeo  ],  a  dainig  drink, 
broth :  liquids,  Ph. 

Borbum,  l,  n.  [  sorbns  ],  a  aorb^pple,  eerviee- 
beny,V. 

■ordeo.  — ,  — ,  §re  [  sordes  ],  to  be  dirty,  be 
mean,  be  despised,  be  unvalued,  appear  worthless: 
suis  sordere,  L. :  sordent  tibi  munera  nostra,  V. : 
pretium  aetas  altera  sordet,  i.  e.  seems  to  me  no 
adequate  price,  H. 

(Bordes,  is),  dng.  only  ace.  and  abl,  and  sordes, 
ium  (  as  plur,  tantum  ),/.,  dirt,JUth,  vndeamnms, 
squalor:  in  sordibus  aurium  inhaerescere:  Auri- 
culae contecta  sorde  dolentes,  H. — Soiled  clothing 
as  a  mourning  garb,  mourning ;  iaeere  in  lacrimis 
et  sordibus :  insignis  sordibus  turba,  L. — F  i  g., 
hwnesSf  meanness  of  rank,  low  condition,  humilia' 


tUm,  viUness,  baseness:  fortonae  et  vitae :  emer^ei 
ex  miserrlmis  natarae  tuae  sordibus :  in  iofaaii 
relinqui  ao  sordibus. — Of  persons,  the  dregs  ofik 
people, rabUe:  nrbts:  o  latum,  sordes!  vile  <t» 
iurel — Meanness,  stinginess,  niggardUneas,  wr^i 
ness:  amare  sordes  et  inhumanitatem :  sor^i 
obicere  mihi,  H. :  cogit  miniroas  edisoere  sonle^ 
the  meaned  tricht,  lu. :  nullam  (buius)  in  re  faaii 
liaii  sordem  posse  proferri. 

•ordeaco,  — ,  ere,  inch,  [sordeo],  to  becc^ 
dirty,  be  soiled,  H. 

•ordidata%  atfj.  [  sordidas  ],  in  dirty  dotha, 
meanly  dressed,  shabby :  sordidata  et  sordida,?. 
mancipia. — In  mourning  attire,  dad  in  mourwig 
senex :  Yirginius  sordidatus  filiam  deducit,  L. 

■ordide,  ads,  with  conyi>,  [  sordidua  ],  meads, 
basdy:  sordidius  et  abiectius  natt,  Ta.  —  Fi^ 
vulgarly,  unbecomingly,  pooHy  :  dicere :  oontiootn. 

—  Meanly,  stingily,  penurioudyj  eordidly:  nius 
sordide  dixisse. 

aordidnlns,  a4j.  dim.  [  sordidua  ],  aodel 
smutched:  toga,  lu. 

aordldus,  adj.  with  eon^,  and  eupu  [sordes]. 
dirty,  umelean,foid,JUthy,squaUd,sordid:  amicus. 
V. :  mappa,  H. :  duces  Non  indecoro  pnlrere^  H.: 
Auctumnus  calcatis  uvis,  0. :  terga  suis,  <&i^,  0. 
— Pro  v.:  saepe  est  etiam  sub  palUolo  soriik 
sapientia,  CSaec.  ap.  C.-*F  i  g.,  low,  beue,  moan,poor, 
hwnble,  small, paltry:  homo :  non  sordidos  aucuir 
Naturae,  H. :  sordidissimas  quisque,  L. :  rura,  V. 
-^Low,  mean,  base,  aijeet,  vile,  despicable^  ^agrete- 
ful:  ut  quisque  sordidissimus  videbitur:  sordi- 
dissima  ratio  et  inquinatissima :  sordidiores  (arUs) 
repudiare:  Virtus  repuleae  nescia  sordidae,  H.: 
pecuniam  praeferre  amidtiae  sordidura  ezistiment 

—  Mean,  niggardly,  penurious,  sordid:  Sordidos 
quod  nolit  baberi,  H. :  periurium,  Ph. 

soraz,  ids,  m.  [SVR-],  a  shrew-mmm^  T. 
soriteSk  ae,  dot,  I,  m.,  s=  «*ipecr^,  a  logied 
chain,  cumulative  reasoning,  sorites, 

soror,  Oris,  /,  a  eider:  germana:  lovia,  i.  e. 
Juno^  v. :  Phoebi,  i.  e.  Luna,  O. :  magna  (noctis), 
L  e.  Terra,  Y. :  doetae,  ue.the  Muses,  O. :  aorores 
Noote  genitae,  le,ths  F^tries,  0. :  sorores  tre?,  the 
Fates,  H. :  quae  dispensant  mortalla  fata  soron  j^ 
the  Fates,  O. :  saevae,  the  Jkmaidet,  O. — A  cousin 
faiher'sbrothet^sdaiigfUer,(X,O^Afeusdefrie»d, 
playmate,  companion,  V . 

sordrloida,  ae,  m.  [  soror+2  SAG-  ],  a  sister^ 
dayer,  murderer  of  a  steter, 

sororiuSy  adJ,  [soror],  of  a  sister,  sisterly: 
oscula,  0. :  stupra,  with  a  sister  :  Uoenla,  \.t.of 
Dido,  O. :  tigiUum  (used  in  punishing  a  siater^s 
murderer),  L. 

aors  (old  nofik  sortis,  T.),  tis,  obL  sorte  or  soctl, 

Digitized  by  V^OOQIC 


•ortUftfas 


797 


•psUor 


'1  SER-],a  loi:  tot  in  hydrUm  sortes  oontoe- 
tur :  neque  eorum  sortet  deiduntur,  Ob.  :  oum 
ccta  in  id  sors  eflset,  lota  were  coat  for  t7,  L. : 
n  de  consularibus  mea  prima  sore  ezisset:  et 
usque  sore  excidcrat,  L. :  sortes  sua  sponte  ad- 
iiatas,  L. — A  eaUing  of  loU^  drawing^  decinon 
lat^  lot :  quaestor  quern  sore  dedit :  cut  Sicilia 
»viiicia  sorti  evenisset,  L. :  Q.  Caecilio  sorti 
Ml  it,  ut  gereret,  etc.,  L. :  de  se  ter  sortibus  con- 
tum  dicebat,  Cs. :  iubet  extra  sortem  Theomna- 
iiTi  renuntiari. — An  oracular  retponsCj prophecy : 
sors  ipsa  ad  sortis  referenda  sit :  Lyciae  sortes, 

oradea  of  the  Ljfcian  Apollo^  V. :  Faticinae, 
:  edita  oraculo,  Gu. :  responsa  sortium,  L. — In 
siness,  a  capital^  principal :  de  sorte  nunc  venio 

dubium  miser?  T.:  sorte  caret:  mergentibus 
■nper  sortem  usuris,  L. — F  i(j.,  a  lot,  ehare^  duty 
tigued  by  lot :  urbana  peregnna  (in  the  division 
official  duties),  L. :  comitia  suae  sortis  esse,  i.  e. 
d  been  allotted  to  Asm,  L. :  numquam  ex  urbe 
uit  nisi  sorte,  i.  e.  on  official  duty. — A  lot^fate, 
Uini/y  chanee/fortunCy  eofidition^  Aare^part:  fu- 
ra,V. :  Ferrea  Titae,  0. :  iniqua,y.:  iniquissima, 
:  ilia  (  sorte  )  Coutentus,  H. :  inrequteta,  0. : 
•nt  quibus  ad  portas  cecidit  custodia  sorti,  to 
ioee  loty  V. :  Satumi  sore  ego  prima  ful,  \.e.  the 
rat  child,  0. :  suae  sortis  oblitus,  Cu. :  puer  in 
illam  sortem  bonorum  natus,  to  no  share  of  the 
roperiy,  L. :  praedae  mala  sors,  0. — A  sort,  %ind, 
c^  cloM :  Non  tuae  sortis  iuvenem,  ratA,  H. : 
tera,  ««c,  0. :  nova  pugnae,  V. 
sortilegUBt  a^'.  fsora+l  LEQ-],  foretelling, 
rop/ietic:  Delphi,  H.  —  As  wbet.  m.,  a  fortune- 
Her,  interpreter  of  lots,  aoothtayer, 
Bortior,  Itus,  In,  dep,  [sore],  to  east  lott,  draw 
ta :  cum  praetores  designati  sortirentur,  drew 
ts  for  their  <^eial  dutiee:  oonsules  compamre 
ter  se  aut  sortiri  iussi,  i.  e.  to  auign  provinces  by 
freement  or  by  lot,  L. — To  draw  lots  for,  aseifn 
f  lot,  allot,  obtain  by  lot:  tribds :  provincias :  lu- 
ices,  appoint  by  lot:  Neoessitas  Sortitur  inslgnls 
',  imos,  decides  the  fate  of,  H. :  sortiri,  quid  loqua- 
i :  inter  se,  uter  Hispaniam  obtineret,  eati  lota  to 
fcide,  L. :  oonsules  sortiti,  uter  dedicaret,  L. — To 
iare,  divide,  distriMe:  pariter  laborem,y. :  pe- 
dum, v. — To  du)oae,  seteet :  subolem  armento, 
H*:  fortunam  ocuUa  (i.e.  looamXV. — To  get  by 
ianee,  get  as  a  lot,  get,  obtain,  receive :  mediter- 
inea  Asiae,  L.:  amioam,  H.:  Maeomom  Tatem 
3rtita  fuisses,  O. 

aortitio,  doii,/  [sortior],  a  eaating  of  lots, 
rawing,  choosing  by  M,  allotment :  ex  lege  Bupi- 
&  sortitio  nulla  (est) :  sortitione  id  factum  esse 
portuit. 

■crtito^  adv.  [sortitusl,  by  lot:  saeerdotem 
ortito  capi. — By  fate,  by  deatiruf:  Lapis  et  agnis 
luanto  (discordia)  sortito  obtigit,  H. 


MUtitor,  5ria,  m.  [sortior],  a  diatributor  by  lot, 
dUotter:  si  etiam  ploribua  de  rebus  uno  sortitore 
tulisti. 

1.  •ortitOfly  P.  of  sortior. 

2.  <aortztu%  fks),  m.  [sortior],  a  coating  of  lota, 
drawing:  consul  sortitu  ad  bellnm  profeotus: 
quae  sortitOs  non  pertulit  uUos,  L  e./or  whom  no 
lots  were  eaat,  V. 

80Bpe%  itis  {fern,  oollat  form  sospita,  aeX 
acff,  [SAV-,  POT-L  saved^  safe,  sound,  tmJinrt,  un- 
harmed, uniiyurea:  sospites  in  patriam  restituere, 
L. :  navis  ab  ignibus,  H. — Fortunate,  prosperous, 
happy  .*  fortuna  domusque,  0. :  mutare  lares  So- 
spite  cursu,  H. 

Soapita,  ae,/.  [sospes],  she  who  saves,  deliverer 
(an  epithet  of  Juno),  O. 

•dspito^  — ,  — ,  &re  [sospes],  to  save,  keep  safe, 
preserve, protect, prosper:  suam  progeniem, L.,  Ct. 

■dter,  dris  (  ace,  -era ),  m.,  =  vwriip,  a  aavior, 
daUveter, 

•padia^  ids,  aef;^  =s  9wA9ili,  data -brown,  nut- 
brawn,  cheatmU-brown :  equi,  V. 

spado,  5nis,  m.,  =  oiraiiov,  an  impotent  person, 
eunuch,  mutilated  man,  L.,  H.,  lu. 

apargo,  sT,  sus,  ere  [SPARC-],  to  strew,  throw 
here  and  there,  coat,  fiMrl,  throw  about,  scatter, 
sprinkle:  semen:  per  humum,  nova  semina, den- 
teSy  O. :  nummos  populo  de  Rostris :  flores,  V. : 
roaas,  H. :  tela,  hurl,  V. — To  bestrew,  strew,  scatter 
upon:  humum  foliis,  V.:  mola  caput  salsA,H.: 
umemm  capillis,  H.— To  besprinkle,  sprinkle,  moist- 
en, wei:  saxa  tabo,  £nn.  ap.  G. :  aram  immolato 
agno,  H.:  anguis  aoreis  maculis  BptLnns,  Jtecked, 
I*:  priscis  sparea  tabellis  Porticus  Livia,  0.: 
sparso  ore,  frecided,  T. — To  scatter,  separate,  dis- 
perse, divide,  spread  out :  (aper)  spargit  canes,  0. : 
spare!  per  vias  speculatores,  L. :  spargas  tua  pro- 
digus,  disaipate,  H.  —  Fig.,  to  distrUnUe,  aprtad 
abroad,  apread,  extend,  disseminate:  animos  in 
corpora  humana:  nomen  per  urbis  Theseos,  0.: 
vestigia  f ugae,  Cu. ;  voces  In  volgum,  V. — E  s  p., 
of  speech,  to  intersperse,  interpose  :  Sparge  subinde 
(with  direct  quotation),  keep  interspersing,  H. 

atpartam  or  aparton,  i,  n.,  ss  oirApTov,  Span- 
ish broom,  esparto  (of  which  mats^  nets,  and  ropes 
were  roadeX  h. 

apamlaa,  I,  m.  dim,  [spams],  a  braam,  O. 

aparoa,  i,  m.,  a  amaU  apear  with  a  barbed  head, 
hunting -apear:  sparos  portare,  S.,  L.:  manOs 
armat  spams,  V. 

apatha,  ae,  /.,  =  airadn*  a  broad  award  with  a 
dowle  edge,  sabre,  Ta. 

apatlor,  fttus,  an,  dep,  [  spatium  ],  to  apread 
eibroad,  apread  out,  expand  :  spatiantia  Braoohia, 
0.:  .paU-ites  alue,  n>r^^^^^.^^^ 


spatlMa 


798 


(Uwut^  take  a  walk^  walk  <d>outy  promenades  in 
zysto :  A^cgere  in  aprioo,  H. :  sumnia  baren&,  0. 
— To  voalk^  march  iUonff,  ttride^  go^  proceed:  ad 
aras,  V. :  lato  arvo,  O. 

(spatiose),  adv.  [spatiosns],  widely,  edenxMLy 
( late  tn  poe, ). — Comp, :  increvit  spatiosius  (flu- 
roen ),  O. :  qui  aeetivos  spatiosins  exigts  ignes, 
longer,  Pr. 

•patio8ii%  a4;.  with  eomp,  [spattam],  roomyy 
of  great  exienl,  ampfe^  epaeums,  exteneive,  large, 
long:  corpus,  0.:  limes,  0.:  ADdroroache  Bpntio- 
sior  aequo,  0. :  quid  erat  spatiosius  illis  (capillis)  ? 
O.—- F  i  g.,  of  time,  long,  Umg-coniinuing, prolonged: 
noz,  0.:  senectus,  0. :  bellum,  0. 

apatlum,  I,  n.  [SPA-  ],  a  space,  room,  extent: 
TrTs  pateat  caeli  spatium  non  amplius  ulnas,  V. : 
apatiis  loconim  animadversis,  Gs. :  qnod  spatium 
non  esset  agitandt,  K. :  spado  dlstante,  0. — A 
apace,  distance,  interval:  magno  spatio  paacis  die- 
bus  confecto,  Os. :  viae,  lettgth,  0. :  tantum  erat 
relictum  spati,  ut,  etoi,  O. :  tormeDtwam  «tum 
Fpatio  propinquitatis  interire,  Ca. :  medium  caeli, 
H. :  spatium  discrimina  fallit,  the  distance,  0. — 
Size,  bulk,  extent :  spatium  yicti  hostis  f serpentis), 
0. :  Dat  spatium  collo,  0. :  admirabile  rhombi, 
very  large.  In. :  trahit  ( aurls )  in  spatium,  I  e. 
Ur^fthens  out,  0.  —  A  walking,  walk,  promenade, 
turn,  course:  duobus  spatiis  tribusve  factis:  sep- 
tern  spatiis  circo  meruere  coronam,  0. — A  mace 
for  recreation,  walk,  promenade,  pMe  piace, 
square:  urbs  distincta  spatiis  communlbus:  spa- 
tia  silvestria :  Academtae  nobilitata  spatia :  locus 
planis  Porrectus  spatiis,  in  levels,  H. :  Curvatis 
fertnr  spatiis,  V. — A  prescribed  path,  raoe-course, 
track:  quasi  decurso  spatio  ad  carceres  a  calce 
revocari :  amat  spatiis  obstantia  rumpere  claustra, 
H. :  Addunt  In  spatia,  V. :  tritum,  O. :  Phocas  in 
interius  spatium  Gecropidas  ducit,  the  interior,  O. 
— ^F  i  g.,  a  path,  course,  race,  track:  eadem :  Prope 
lam  excurso  spatio,  T. :  Te  mea  quern  spatiis  pro- 
pioribus  aetas  Insequitur,  V. :  in  spatio  Q.  Hor- 
tensium  ipsius  vestigiis  persecuti:  vitae,  0. — A 
portion  of  time,  space,  interval,  period:  spatia 
omnis  temporis  non  numero  dierum  sed  noctium 
finiunt,  Gs. :  spatium  praeteriti  temporis :  die!,  the 
length,  Gs. :  dierum  triginta :  spatio  brevi,  H. :  me 
ex  constituto  spatio  defensionis  in  semihorae  cur- 
riculum colSgisti :  trochaeua,  qui  est  eodem  spatio 
quo  choreus,  i.  e.  of  the  seune  metrical  length:  spa- 
tia annorum,  Pr. :  spatio  pugnae  defatigati^  Ga.^ 
J^Mce,  time,  leisure,  opportunity:  neque,  ut  celari 
posset,  tempus  spatium  ullum  dabat,  T. :  Irae  suae 
spatium  et  consilio  tempus  dare,  L. :  Ke  properes, 
oro;  spatium  pro  munere  posco,  0.:  cum  erit 
spatium,  praestabo,  ete. :  ilU  spatium  ad  sese  eon- 
ligendum  dedisse:  sex  dies  ad  earn  rem  conficieru 
dam  spati  postulant,  Gs. :  Ut  ne  esset  spatium 


oogittndi,  T. :  pila  ooaioieiMli,  Ol  :  Spatiam  adps- 
randis  nnptiis  dabitnr,  T. 

•peoieB,  — ,  aec  em,  abl.  6,/.  [8PEC-],  a  sisk, 
look,  view,  appearanee,  aspect,  mien  :  quae  seo^^ 
nostros  specie  primi  acerrime  oommovent:  doio- 
ris  speciem  ferre :  navium,  Gs. :  hominnm  boo^ 
stissima :  ad  speciem  roagtiifico  omatix,  astof*^ 
ward  appearance:  speciem  habere  honesti,  the  loci 
of  what  is  right :  turba  maiorem  quam  pro  nnmer 
speciem  ferens,  Gu.  —  A  spectacle,  si^ht,  appear- 
once:  ponite  ante  oculos  miseram  illam  specien. 
— ^F  i  g.,  a  mental  appearance,  idea,  notion  :  ins'.dr- 
bat  in  eius  mente  species  eloquentiae :  viri  boai: 
Qui  species  alias  veris  scelerisque  capiet,  H. :  ioi- 
nls  species  auxio  animo  figurare,  Cu. — A  look, 
show,  seeming,  appearance,  semblance,  pretcnci^ 
doak,  color,  pretext:  formae,  quae  reapse  nallae 
sunt,  speciem  autem  offenmt:  cuius  rei  spedes 
erat  acceptio  frumenti,  S. :  aliquam  fraud i  speciea 
iuris  imponere,  L. :  similitudinem  quandam  ger^ 
bant  speciemque  sapientium:  per  speciem  ce!^ 
brandamm  cantu  epularum,  L. :  baud  dnbio  ia 
speciem  consensu  fit  ad  Poenos  deditio,  as  a  pn- 
tence,  L. :  ad  speciem  tabemaculis  relictia,  Os.— 
A  resemblance,  likeness;  only  in  tbe  phrase,  in 
speciem,  after  the  manner,  in  the  fashion^  like: 
Inque  chori  ludunl  speciem,  O.:  In  montis  spe- 
ciem curvari,  0. — Show,  ornament,  di^jlay,  lyUen- 
dor,  beauty:  species  eius  (virtutis)  et  pulcfaritudo: 
praebere  speciem  triumpho,  L. :  Ducit  te  specks, 
H. :  speciem  Satumia  vaccae  probat,  O. :  corporis, 
Gu. — An  e^fpearanoe  in  sleep,  vision,  apparition  : 
repetit  qnietis  Ipsa  suae  speciem,  O.:  in  qatete 
utrique  oonsuH  eadem  dicitur  visa  species  viri, 
etc,  L.^~A  likeness,  image,  statue:  ex  aere  Tetos, 
Enn.  ap.  C^^R^nUation,  honor:  popnli  R — A 
particular  sort,  kind,  quality,  spedcs  :  (opp.  genos). 

flnecQliim,  T,  n.  [speculum]. — In  sur^rr,  a* 
exploring  instrument,  sound,  probe,  C. :  spedlSs 
prope  scrutatus  est  Alpis,  ut,  etc 

apeoimen,  Inis^  a.  [SPEG-],  a  meanM  of  kaum- 
ing,  mark,  token,  proof,  example,  tfuliealton,  oi 
dmce,  sign  (  only  eing, ):  ing^i :  aninnorum,  L. 
(tellus)  Tale  dabit  speoimeDfT.:  ad  Bpectmea 
virtutis  ostendendum,  L. — A  paaern,  model,  eaean- 
ple,  ideal:  tempeiantiae  Soaevola:  U  ordo  eeten 
speoimen  esto. 

(apadoae),  adv.  [speoioans],  thawHy,  handsome- 
1y,  eplendidly,'^Ou\y  comp. :  equus  spedoeias  is- 
stratus  quam  uxor  vestita,  L. :  anna  tfacteC,  H. 

apadotni^  adj.  rapecies],  good-looking,  ehov^f, 
handsome,  beafUiful^  spleneud,  brilliant  t  faraiSi 
gladiatoria:  nlqs  pelle  decora,  H.:  oomibos  altis 
frons,  O. :  noitiina,  TtL^^Ih  pretence, for  skoWy  pre- 
tended, plausibU,  specious:  reversionis  causae :  spe- 
ciosum  Giaeeiae  liberandaa  tiiliase  titulom,  L.: 

Digitized  by  VjOOV?  Ic 


BpaotabUiB  709 

Toeabula  reniiii,  H. :  Bpedoso  eripe  damno, /rom 
this  splendid  mvMry,  0. :  dictu  spcciofla,  L. 

neotabilis,  e,  adj,  [specto],  thoA  may  he  teen, 
vixibie:  corpus  caeli:  undique  campus,  le^open^ 
O.—  Worth  eeeingy  notable,  admirable,  remarkable  : 
Kiobe  auro,  0. :  roseo  ore,  0. :  victoria,  Ta. 

speotaoulum  (taclum,  Pr.),  I,  n.  [specto],  a 
place  from  which  ehowe  are  witneeeed,  tpeetator'% 
uat,  place  in  the  theatre:  ex  omQibus  spectaculis 
plansus  est  excitatus :  spectacula  sibi  facere,  L. — 
A  show,  tight,  epectacle:  superarum  rerum  atqne 
caelestium :  bis  terque  muutae  dapis,  H. :  scorti 
procacis,  L. :  Non  hoc  ista  sibi  tempus  spectacula 
poscit,  V. :  praebent  spectacula  capti,  0. :  homini 
non  amico  nostra  incommoda  spectaculo  esse  no- 
lim.  — ^  ;>M6/tc  eight,  show,  stage-vlay,  epectacle: 
spectacula  sunt  tributim  data :  giadiatonim,  L. : 
8cenae,  0. :  nondura  eommisso  spectaculo,  L. 

speotatio,  onis,/.  [specto],  a  beholding,  eo». 
temptation,  sight,  view :  apparatas  spectatio :  ani- 
mum  levari  cum  spectatioue. — An  examining, 
testing:  pecuniae. 

spectator,  Sris,  m.  [specto],  a  looker-on,  he- 
holder,  observer,  spectator:  quasi  spectatores  supe- 
rarum rerum :  unicus  caell,  L. :  laudum  tuarnm : 
oertaminis,  L.— In  a  theatre  or  at  games,  a  ^w<v 
tator:  eos  (ludos)  te  spectatorem  esse  voluit.— 
A  jttdge,  critic,  connoissew:  elegans  formaram, 
T. :  acrior  virtutis,  L. 

■peotatiuc,  Icis,/.  [spectator],  a  looker  on,  0. 

spectatna,  adj.  with  siip.  [P.  of  specto],  tried, 
tested, proved:  homines:  homo spectota fide :  pietas 
per  ignis,  0. :  integritas,  L. :  ni  virtus  fidesque 
vestra  spectata  mihi  forent,  S. :  id  cuique  specta- 
tissimum  sit,  quod  occurrerit,  etc.,  i.  e.  let  that  be 
each  one's  final  test,  L.  —  Regarded,  admired,  re- 

red,  esteemed,  worthy,  excellent:  vir:  castitas, 
spectatissima  femiiia. 

spectia,  Onis,/.  [SPEC-],  the  prerogative  of 
observittg  the  auspices:  oonsules  (habent)  spectio- 
neiii. 

speoto,  avl,  atns,  lxe,freq,  [specie],  to  look  on, 
look  at,  behold,  gase  at,  watch,  observe,  inspect,  at- 
tend: alte :  populo  spectante,  H. :  limis  per  flabel- 
1am,  T. :  aliquid :  spectant  oculi  te  roitle  loqiientem, 
qaze  upon,  U. :  roe  oculis  protervis,  0. :  Italiam 
apectatum  ire,  L. :  Spectentur  tergo,  0. :  Saepe  tui, 
specto,  si  ftint  in  litore  passQs,  0.— At  plajs  or 
piroes,  to  look  at,  see,  look  on,  attend:  Megalesia: 
Fabuln,  quae  volt  spectata  reponi,  H. — Of  places, 
to  look,  face,  front,  lie,  be  situated:  (insulae)  angu- 
lus  ad  orientem  solera  spectat,  Cs. :  ad  f return : 
Bclgae  spectant  in  septentrionem,  Cfl. :  Aquitania 
Fpectnt  inter  occasum  solis  et  septentriones,  lies 
towards  the  north-west,  Cs. :  vestigia  Omnia  te  ad- 
Tersum  spcctantia,  H. :  regio  orientem  spectans, 


•peoolor 


L.— Fig.,  to  look  at,  behold,  see,  regard,  consider: 
audaciam  meretricum,  T. :  ad  te  uuum  omnia  mea 
spectat  oratio. — To  look  to,  keep  m  view,  bear  in 
ndnd,  aim  at,  strive  for,  meditate,  consider:  credo 
voB,  magna  quaedam  spectantis,  gloriam  concu- 
pisse :  nihil  spectat  nisi  fugnm :  ingenti  consensa 
defectionem  omnes  spectare,  L. :  res  potius  qunm 
auctores,  L.:  domus  quae  spectat  in  nos  solos, 
relies  on:  quid  deceat  vos,  non  quantum  licetit 
vobis,  spectare  debetis :  summa  iudici  mei  spectat 
hue,  ut  meorum  iuiurias  ferre  possim :  noraen  illud 
spectavi,  neroinem  isti  patronum  futurum :  ad  iin- 
peratorias  laudes :  ad  vitulam,  V.— 2b  tend,  incline, 
refer, pertain,  be  directed,  relate:  et  prima  et  media 
verba  spectare  debent  ad  ultimum :  ad  vim  spec- 
tare  res  coepit,  ]i :  hoc  eo  spectabat,  ut  diceret, 
etc. :  quo  igitur  haeo  spectat  oratio  ? — To  examine, 
try,  tesi,j\3ge, prove:  ut  fulvum  spectator  in  igni- 
bus  aurum,  sic,  etc.,  0. :  qui  pecuni&  non  movetur 
. .  .  hunc  igni  spoctatum  arbitrantur,  as  tried  by 
fire:  tuom  animuro  ex  aniroo  meo,  T. :  quod  ego 
non  tam  fastidioae  in  nobis  quam  in  histrioDibus 
spectari  pulo. 

spectrtuii,  1,  n.  [SPEC-],  an  appearafyee,fom^ 
image,  apparition,  tpectre :  quae  Democritus  ci^ui- 
Xa,  Gatius  spectra  nominat. 

1.  specula,  ae,  /.  [SPEC-],  a  look-out,  watch- 
tower:  ignis  e  specula  sublatus:  dat  signum 
specula  ab  alta,  V. :  in  hac  tamqunm  specula 
conlocati :  speculis  per  omnia  promuntnria  posi- 
tis,  L.  —  Fig.,  in  the  phrase,  in  speculis,  on  the 
watch,  on  the  look-otU,  on  guard:  nunc  homines 
in  speculis  sunt:  in  speculis  omnis  Abvdos  erat, 
O. :  diem  nnum  in  speculis  f  uit,  L. — A  high  place, 
fieight,  summit,  eminence:  in  speculis  Planities 
ignota  iacet,  V. :  e  speculis  lucem  vidit,  V. 

2.  specula,  ae,/.  dim.  [sp^s],  a  siight  hope, 
glimmer  of  hope:  aliquid  speculae  degustare. 

speoulabundus,  adj,,  on  the  look-out,  on  the 
watch,  Ta. 

speculiria  (drum),  n.  [speculum],  window 
panes, windows:  ]ata,Io. 

speculator,  5ris,  m.  [speculor],  a  looker-ora, 
spy, scout,  explorer:  undique  speculatores  citi  sese 
os'ten^unt,  S. :  quem  speculatorem  quam  legatum 
iudicari  maluerunt:  re  per  speculatores  cognita, 
Cs.:  Carthaginiensis,  L.  —  An  explorer,  inquirer, 
investigator,  examiner :  naturae:  ad  has  exciplen- 
das  voces  speculator  missus,  L. 

speoulatoriu8»  adj.  [speculator],  cf  qiies^  of 
scouts:  navigia,  vessds  of  observation,  Os. :  naves^ 
L. — As  subsl.f  (sc  navis),  a  spy-boat,  L. 

speculatruc,  ids,/,  [speculator],  a  spy,  watch' 
er:  deae  speoulatrices  et  vindices  facinorum. 

speculor,  fttns,  ftrl,  dep.  [1  specula],  to  spy  out, 
watch,  observe,  examine.  ^pl9t^  K^fl^^  spcculandi 


800 


eaoii,  Gt. :  partes  in  omiili,  look  mvumd,  0. :  mol- 
torum  te  oeuli  et  Mires  specoUbaniar :  Tseuo 
UeUm  (avem)  caelo  speculatas,  having  dsterud, 
V. :  praemiflsus  specttlttum  Bocchi  consUia,  &L : 
dicta  f acuque  soa,  L. :  quae  snoram  f ortona  esset, 
L. :  alqd  speculando  adsequL 

•paonlom,  i,  n.  [SPEC-],  a  reJUdor^  loMng- 
gloMMy mirror:  speculorum  leritas:  Inspioere, tarn- 
quam  in  specttlum,  in  ritas  oinnium,  T. :  qaotiens 
te  speculo  videris  alteniin,  H. :  at  in  specalo  rugas 
'  atpezit  anills,  O. :  Lymphamm  in  speculo,  i.  e. 
anwoth  turfacty  Ph. — ^F  i  g.,  a  mirror^  copy^  imita- 
tion: (infantes  et  bestias)  putat  specula  esse  na- 
turae. 

mpeoUM,  Qs,  m.  or  (poet)  n.  fSPEC-l  a  natural 
eamty^  aufe,  ea»em^  grot^  den^  cAoim,  channel^  pit : 
ex  opaoo  specu  fons,  L. :  virgis  densus,  O, :  hor- 
rendum,  V. :  quos  agor  in  specfts  f  H. — An  arHfi- 
cial  ecmUy^  excavation,  ditch,  canal,  channel,  pit: 
paucos  specOs  in  eztremo  fundo,  et  eoe,  etc., 
ditckn:  subterranoos  specQs  aperire,/ii<f,  Ta. — A 
hollow,  cavity:  atri  volneris,  Y. :  Capacis  alvi,  Fh. 

mpeUievan,  I,  n.,  =  tntfiKatov^  a  cave,  cavern, 
den :  Inter  spelaea  ferarum,  V. 

•pelunoa,  ae,  /.,  =  <nr^Xtry5,  a  cave,  cavern, 
den :  iuro  decimum  annum  in  speluncA  iacere :  alta 
vnstoque  Inmanis  hiatu,  V. 

•peritasi  P.  of  spero. 

spemendufl»  adj.  [P.  of  sperno],  contemptible, 
unirttetvforthy :  testis,  L. 

spemo^  sprevf,  spretus,  ere  [SPAR-],  to  eepa- 
rate  (old) ;  benoe,  to  deepine,  contemn,  reject,  ecom, 
»pum  /  aba  te  spernor  y  T. :  qui  te  spernit :  mc 
animo,  V. :  comitemne  sororem  Sprevisti  moriens, 
V. :  Veritas  auspicionim  spreta  est :  doctrina  deos 
sperncns,  L.:  Consilium,  0.:  dulcb  amores,  II.: 
partem  solido  demere  de  die,  II. :  obsequio  deferri 
spernit  aquarum,  0. 

spernor,  — ,  firT,  to  despise :  viduas,  lu.  (dub.). 

spero,  iivl,  &tu9,  are  [Hpes],  to  hope,  look  for, 
trttit,  expect,  promise  oneself:  stulti  erat  sperare, 
suaderc,  etc. :  tu  iam,  ut  8pero,  aderis :  Salvus  sit ; 
spero,  T. :  victorinm :  gloriam  a  latrouum  gregi- 
bus :  omnia  ex  victoria,  Gs. :  sperata  praeda,  Gs. : 
cui  tribunaius  magis  optandus  quam  sperandus 
fuerit,  L. :  spero  nos  ad  haec  perventuros :  ami- 
citiae  nostrae  memoriam  spero  sempitemam  fore : 
totlu8  Galliae  sese  potiri  posse  sperant,  Gs. :  spe- 
rabam  tuum  adventum  appropinquare :  spero  esse, 
ut  Tolumus :  sperat  se  a  me  avellere,  T. :  speramus 
carmina  fingi  Posse,  H. — Ellipt.:  Qui  semper 
vacuam,  semper  amabilem  Sperat  (sc  te  fore),  H.: 
ut  salvum  Tellent  tyraniium,  sperare  noB  poiarat, 
L. :  de  isto  licet  beiie  speres :  de  absolatione  istivs 
uequc  iste  iam  sperat,  etc. ;  cf.  de  eo  bene  sperare 
talem  cum  f  uturum,  N.— With  non,to  have  no  fear 


of:  sin  a  Tobis,  id  quod  nQQ  speroi,  deaeimr,  MUdi 
/  am  confident  wiU  not  k^ipen. — To  look  for,  txr 
peet,  await^  mnrehendtfear:  Nam  qaod  tn  spere*. 
propulsabo,  T. :  si  poCni  tantiim  sperare  dot> 
rem,  V. :  iam  quartanam  sperantibas  a^ris.  In.— 
To  trusty  believe,  assume,  sn^ipose,  apprehend:  apero 
nostram  amicitiam  non  egere  tesUbos:  me  eics 
spero  fratrem  prope  modnm  Iam  repperisee,  T. : 
sperasse  libertatem  se  dviam  snoram  emiase,  L 
sperabam  ita  notata  me  rdiqaiase  genera,  etc 

spes^  spel  (spei,  monoejL,  T.),f.  [SPA-],  hope: 
aegroto,  dum  anima  est,  spes  esse  didtar :  miae- 
rum  est  nee  habere  ne  spei  quidem  extremom: 
spem  ponere  in  armis,  V. :  spem  deponere,  aham- 
don,  VL :  spem  salutis  suae  in  Meleagri  morte  de- 
ponebat,  placed,  Gu. :  spem  Gatillnae  mollibos 
sententiis  alere:  ut  eos  homines  spes  falleret: 
nostris  militibus  spem  miiiuit,  Gs. :  de  spe  coaato- 
que  depulsus :  morando  spem  destituere,  L. :  Plii- 
lippus,  magni  spe  depulsus,  L. :  repente  praecer 
Bpem  dixit,  etc :  cetera  contra  spem  saWa  inTenit, 
L. :  omnia  bona  in  spe  habere,  S. :  omnia  Gatilinae 
spes  atque  opes  conddisse:  (cados)  Spes  dooare 
novas  largus,  H. :  spem  istoc  pacto  ntiptianun 
omnem  eripis,  T. :  qui  spem  saintis  in  alii  nUkme 
non  babuerit:  ontus  recuperandi  fili  spes:  Antio- 
chuB  a  spe  sodetatis  Pmsiae  deddit,  L. :  Spem 
suae  mortis  ooneeperat,  O. :  magna  me  spes  tenet, 
explicare,  etc. :  in  spem  maximam  adducti,  hunc 
ipsum  annum  salutarem  civitati  fore :  magnara  in 
spem  veniebat,  fore,  uU,  etc,  Gs. :  te  iq  Istam  spem 
iiiducere,  ut,  etc. :  leniter  in  spem  Adrepe  officio- 
sus,  ut  scribarc  Heres,  H. :  spem  de  eo  iam  paero 
habuerant:  tantum  spei  habere  ad  virendum: 
Gall  is  ad  temptanda  ca  defuit  spes,  L. — A  hope, 
ground  of  hope,  object  of  desire,  ddiverance,  trust: 
puppes,  Spes  vestn  reditOs,  0. :  vestras  spes  uritis, 
V. :  Spe  (i.  e.  re  sperata)  potitur,  0. — Of  offspring 
a  hope,  promise :  Dcvovit  nati  spemque  caputqoe 
parens,  0. :  nee  spes  iam  restat  luli,  V*. :  apes  re- 
liqua  nostra,  Gicero. — An  anticipation,  e^fedation, 
apprehension,  dread:  si  meam  spem  vis  improbo- 
rum  fefellerit :  mala  res,  spes  multo  aapertor,  & : 
(  bellum  )  spe  omnium  serins,  L. :  cum  IVrenti- 
norum  defeoUo  in  spe  Hannibal!  esset,  L. — ^Per> 
son.,  as  a  divinity,  Mops:  ad  Spei,  at  the  tasfU 
of  Hope,h.,Q,,Vi, 

•phaera,  ae,/.,  =  o^lpa,  a  ball,  globe,  sphtre: 
habent  suam  sphaeram  stellae  inerrantes. — An 
orrery,  planetarium  :  lunae,  solis  motAs  in  sphae- 
ram inligavit 

spiba,  ae,  /.  [SPI-],  a  point,  ear,  ^^ko  :  seges 
spiels  uberibus :  Gererem  in  spicis  intercipit,  0. 
— P  r  o  V. :  In  segetem  spicas  f  undat,  carry  coals 
to  NewcoMtle,  0.  — Poet.:  Gili8sa,le.  ihs pUtils 
of  crocus,  saffron,  0. 


flpfOBlmn 


SOI 


ie. 


€orn :  corona,  H.,  Tb. :  BorU,  0.,  Tb. 

spioDlmn,  I,  fi.  dim,  [  spteum  ],  a  little  tharp 
pohUy  Btififf:  6picula  caeca  relinquunt  (apes),  V. : 
Curra  ( of  scorpions  ),  0. :  orabronttni)  O.— -Of  a 
missile,  a  point:  turn  deniqoe  sibi  avelli  iubet 
spicoluro :  Hastarum  spicula,  O. :  bipaime,  L. — A 
pointed  miaaile,  dart,  arrow^javeUn:  quos  spicule 
possent  attingere,  with  a  javelin:  torquere  Oydo- 
nia  coma  Spicnla,  arroiM,  V. 

spioum,  T,  n.  [SPI-]. — Of  a  plant,  an  ear,  epiJke : 
fuDdit  frugem  spici  ordine  structam. — A  bright 
etar  in  the  conetJlatiat^  Vir^ :  inlustre,  C.  po^t. 

•pina,ae,/.  [SPI-],  a  f/tom;  spinae  acutae, 
y. :  spinis  conserto  tegroine  nullis,  0. — A  priekle, 
spine:  animantium  anae  spinis  hirsutae:  spinA 
iiocuus,  O.  —  The  baekbane,  spine:  duplex,  V.:  a 
spinae  crate  teneri,  0. :  Spina  viret,  the  baek^  0. : 
spinae  curvamen,  0. — Fig.,p/ttr.,  thorns,  diffleul- 
ties,  sttbtUtieSj  perplexUies :  disserendi  spinae :  par- 
tiendi  et  definiendi,  intricacies :  spinas  anlmo 
evellere,  cares,  H. :  Quid  te  exempta  levat  spinis 
de  pluribus  una,  errors^  H. 

■pinetam,  I,  n.  [spina],  a  thorn  hedge,  thicket 
of  thorns,  V. 

•p2nea%  a(fj.  [spina],  of  thorns^  thomjf:  vin- 
cula,0. 

spiniger,  gera,  gerura,  acj;.  [  spina  +  G£S-  ], 
(horn-bearing,  thorny,  prickly :  cauda,  C.  poSt 

•pinosuB,  a(fj.  with  camp,  [  spina  ],  full  of 
thorns,  thorny,  prickly,  bristling:  berbae,  0. — 
F  i  g^  of  style,  narsh,  crabbed,  obscure,  confused, 
perjiex/ed:  disserendi  genus :  haec  enim  spinosiora 
prius  ut  oonfitear  me  cogunt. — Of  cares,  galling, 
irritating:  curae, Ct 

•pintria,  ae,  m.,  =  a^ycrqp,  a  male  prostitute, 
Ta. 

mvanxM,  T,/  [SPI-],  a  blackthorn,  sloe-tree,  V. 

mpSxm,  ae,/.,  =r  omipa,  a  soil,  fold,  twist,  epiral : 
in  spiram  se  oonligit  angais,  Y.,  O. :  k>ngo  iaotetur 
epira  galero^  he.tte,  la. 

splrabili%  e,  adj,  [spiro],  that  may  be  breathed, 
respirable  :  natura,  cm  nomeii  est  a6r :  caeli  la- 
men,  vital,  y. 

spiraoalmn,  I,  n,  [BpiroJ,  a  breathing  -  hole, 
vent,  spiracle:  spiracula  Ditis,  !•  e.  o/  Me  lower 
world,  Y, 

(spiramentiisn.  i),  n.  [spiro],  a  breathing-hole, 
vent,  pore,  spirade  (only plur, ;  poet) :  caeca,  Y. : 
flammam  exbalantia,  0. :  aniroae,  i.  e.  tJie  lungs,  Y. 
—  Fig.,  a  breathing  space, pcnise,  short  interval, 
instant  .*  spiramenta  temporum,  Ta. 

spirltna,  aa,m.  [of.  spiro],  a  breathing,  breath: 
anima  ducu  est  spiritu :  a0r  spirita  ductus :  neque 
habet  qnas  ducat  spiritus  auras,  0. :  spiritum  in- 
51 


dudere,  suffbeate,  L. :  at  nibil  sit  ne  spiritu  quidem 
minimo  brevius,  etc,  i.  e.  not  an  instant:  latere 
petitus  iroo  spiritus,  i  e.  a  sigh,  H. :  si  spiritum 
ducit, yivit:  usque  ad  extremum  spiritum:  filic 
rum  pofitremum  spiritum  ore  excipere. — A  gentle 
brecuh,  breese :  Aram,  quam  flatu  permulcet  spiri- 
tus austri,  C.  po^C:  Boreae,Y. — The  air:  quid 
est  tam  commune  quam  spiritus  vivis  ? :  diffundi- 
tur  spiritus  per  arterias. — F  i  g.,  of  a  god,  breath, 
imtpiraiion :  uno  divino  spiritu  contineri,  6^  a  di- 
vine inspir€Uion :  Spiritum  Phoebus  mihi  dedit, 
H. — 77^  breath  of  life,  life:  eum  spiritum,  quern 
naturae  debeat,  patriae  reddere :  extremum  spiri- 
tum in  Victoria  effundere:  dum  spiritus  lios  regit 
artas,  Y. :  surget  spiritus  in  lacrimis,  a  sigh,  Pr. 
— Disposition,  spirit,  character:  avidum  domando 
spiritum,  i.,  e.  covetousness,  H. :  qui  spiritus  illi,  Y.: 
liostills  spiritOs  gerens,  L.  —  Spirit,  high  spirit, 
energy,  courage,  haughtiness,  pride,  arrogance, — 
Sing,  (in  prose  only  gen.  and  ciol.,  which  are  want- 
ing in  plur.):  regio  spiritu:  iUos  eius  spiritt&a 
Sioiliensis  quos  f uisse  putetis :  tantum  fidudae  ac 
spiritQs,  Gs. :  filia  infiata  muUebri  spiritu,  L.— 
Plur,  (only  nam,  and  aoe,):  res  gestae  meae  . . . 
mihi  nescio  quos  spirittts  attulemnt:  roagnoa 
spiritfts  in  re  militari  sumere,  Cs. :  regies  spiritOs 
repressit,  N. :  cum  spiritfls  plebe  sumpsisset,  h,: 
remittant  spiritOs,  comprimant  animoa  sues :  quo- 
ram  se  tim  ao  spiritQs  fregisse,  L. 

Bpiro,  Svl,  atus,  are,  to  breathe,  draw  breath,  re- 
spire:  dum  spirare  potero:  ne  spirare  quidem 
sine  metu  possunt :  sunt  qui  ab  eo  (Clodio)  spl- 
rante  forum  putent  x>otuis8e  defend!,  i.  e.  while 
alive:  margarita  Tiva  ac  spirantia  saxis  arcUi, 
Ta. :  spirantia  consulit  exta,  still  pantina,  Y. :  non 
sunt  ausi  adrooYere  (oorpori),  Telut  spiranti,  ma- 
ntts,  Cu. :  graTiter  spirantia  oopia  thymbrae,  i.  e. 
of  strong  odor,  Y. :  Di  maris  et  terrae  . . .  spirate 
secundi,  i.  e.  be  vropUioius,  Y.^-With  aec,  to  breaths 
out,  exhale,  enut:  flaromas,  L.:  flamina,  0.:  diTi- 
num  odorem,  Y.  —  To  breaths,  blow,  be  exkcded, 
bwrst  forth:  Letiferis  calidi  spimrant  flatibus 
austri,  O. :  Quft  vada  non  spirant,  rm,  Y. :  ferret 
fretis  spirantibufl  aequor,  boiling,  Y.  —  Fig.,  to 
breathe,  live,  be  alive:  videtur  Laeli  mens  spirare 
etiam  in  soriptia :  spirat  adhnc  amor  puellae,  H. : 
Parii  lapides  spirantia  signa,  Y. — 7b  be  itupired, 
have  poetic  in^iiration :  Quod  spiro,  tuum  est,  H. 
~With  ace.,  to  breathe  forth,  eachale,  be  full  of,  be 
inspired  wilh^  aim  at :  mendada,  lu. :  amores,  H. : 
tribunatum,  L. :  maiora,  Gu. :  immane,  Y. 

i^sisBatiui,  a<&'.  [spissus],  thickened,  condensed: 
Ignis,  0. 

mpiaaS,  adv.  [spissus],  crowdedly,  thickly:  per- 
▼enire,  I  e.  through  a  crowd. 

wgUBMOM,  a<fj,  with  etmw,^  thick,  crowded,  doss^ 
con^Mct,  dense  i  sanguis,  0.:  grando,  0.:  corona 


mpUiadBO 


802 


Tiris,  V. :  nemonim  oomae,  H. :  harena,  V. :  nocUs 
umbrae,  V.  —  Obttrueted,  tardy^  Unfferinff,  dow: 
omnia  tarda  et  spisMt :  in  utroqtie  genere  dioendi 
exit&s,  ddiberaU:  fii  id  erit  apisstus. 

•plendeo,  — ^  — ,  fire,  to  shinty  be  briffht,  gleam^ 
giUter,  glisten:  splendet  pontus,  V.:  palemnm 
Splendet  salinum,  H.:  Glycera  Splendens,  H. — 
F  i  g.,  to  shine,  be  bright,  be  illmtrious,  be  glorioita: 
virtus  splendet  per  sese :  alienft  invidiS,  i.  e.  bg  the 
odium  Arovfn  on  others,  L. 

splendesoo.  — ,  -^  ere,  inch  [splendeo],  to 
become  bright,  begin  to  shine,  derive  lustre:  fnci- 
piat  sulco  attritus  splendescere  vomer,  Y. :  Cor- 
pora .  .  .  succo  plnguis  olivi  Splendescunt,  0. — 
Fig.:  oratione. 

splendlde,  adv,  [  splendidus  ],  brightly,  mag- 
nifieentlg,  spUndidlg,  nobly:  ornare  convivium: 
acta  aetas,  with  distinction:  mendax,  H.:  panim 
se  splendide  gerere,  toith  too  litiU  show,  N. :  loqui, 
grandly. 

Bplendidufl»  adj,  with  eomp,  and  sup. 
[SPLEND-],  bright,  shining,  glittering,  brillismt  : 
Bplendidior  qiiam  cetera  sidera  f  alget,  0. :  splendi- 
disaimus  candor :  o6troCHiii0,O.:  fons  splendidior 
▼itro,  U. :  bilip,  bright  yellow,  Ut-^Brilliant,  spUn- 
da,  magnificent,  sumptuous^  gorgeous,  grand:  do- 
mus  regali  splendida  luxu  Instruitur,  V. :  eeeundas 
res  splendidiorea  facit  amidtia^-<-Fig.,  ^ri//ta«ti, 
illustrious,  distinguished,  noble:  vir  splendidissi- 
mus  civitatis  suae :  homo  propter  virtatem :  causa 
Bplendidior:  facta,  H. :  splendidioribus  verbis  uti: 
vox,  impressive:  veniamus  ad  splendidiora,  ^<cf 
of  more  dignity. — Showy,  fine^  specious :  nomen: 
jrraetendens  cuTpae  spleudida  verba  tuae,  0. 

splendor,  orie^m.  [SPLRiiD'],  brightness,  briU- 
iance,  lustre,  splendor,  sheen:  flammae,  O. :  ar- 
genti,  H. — Splendor,  magnificence^  sumptwrnsness, 
grandeur:  omnia  ad  gloriaro  splendoremque  revo- 
oare.*Fig.y  distinguished  merit,  lustre,  splendor, 
honor, dignity,  exceUtnee,  eminence:  homines  snm- 
mo  splendore  praediti :  senator  populi  R.  splendor 
ordinis :  dignitatis :  M.  Oatonis  splendorera  macu- 
lare. — Impressiveness:  splendore  nominia  capti: 
Terborum  Graeoomm. 

apollatio,  5nls,^.  [BpoWo],  a  pillaging,  robbing, 
plundering,  spoliation :  fknorum:  saorornn,  L.-^ 
Fig.,  an  unjust  deprivation,  robbery:  oonsulatlls, 
removal  from:  dignitatis. 

rooUator,  5ris,  m.  [spolio],  a  robber,  plunderer, 
spotter :  eorum  (monumentorum) :  templi,  L. :  pu- 
ptlli,  lu. 

BpoUatnx,  Tcis,  /.  [spoliator],  she  that  robs,  a 
plunderer,  spoiler :  ceieroTum. 

BpoliatUfl*  adj.  with  eomp.  [P.  of  spoHo],  de- 
spoued,  stripped,  tmpoverishea,  bare  :  mea  fortuna: 
nihil  illo  regno  spoliatias. 


spoUa  ftvl*  atu6,  are  [  spoliam],  to  strip,  w^ 
cover,  bare,  unclothe :  Fhalarim  vestita :  apoiiaci 
bominem  iubent,  L. :  Galium  caeaam  torqoe^  L : 
iaoentem  veste,  N.— 7b  rob,  plunder,  pillage,  apoiJ, 
deprive,  despoil,  strip,  impoverish:  (Kara)  saepc 
spoliantem  evertit,  the  spoUer:  spoliatis  effossis- 
que  domibus,  Cs.:  delubra,  S.:  orbem  terrarom: 
spoliari  fortunis :  ut  Gallia  omni  nobilitate  spoilt, 
retur,  Gs. :  vetere  ezercita  provinciam,  L. :  te  po- 
dicft  Goniuge,  0. :  ea  philosophia,  quae  spoliat  noi 
iudicio :  ilium  vitft,  V. :  hiemps  spoliata  capillos, 
stripped  of  his  locks,  0. 

spolium,  I,  n,  [SCAL^].— Of  an  animal,  tht 
skin,  hide,  fell:  leonia,  0. :  monstri,  O. — Piur^ iht 
arms  stripped  from  an  enemy,  booty,  prey,  spoil: 
hostium:  spoliorum  causfi  homioem  ocddere: 
multa  spolia  praeferebantur,  Gs. :  Indutns  spoliu, 
V. :  spolia  ducis  hostium  caesi,  L. :  forum  spoliis 
provinciarum  omasse:  aliomm  spoliis  nostras 
opes  augere :  virtutis  honor  spoliis  quaeratar  in 
istis,  amu  (of  the  dead  Achilles),  O. :  Egregiam 
laudem  et  spolia  ampla  refertis,  i.  e.  victory,  Y. — 
Sing,  (poet) :  Quo  nunc  Tumus  ovat  spolio^  Y. : 
Actoris  spolium,  Y. 

■ponda,  ae,/.  [SPA-],  a  bedstead,  bed-frame,  0. 
— A  bed,  coucli,  sofa :  Aurea,  Y. :  sponda  sibi  pn>- 
piore  recumbit,  on  the  nearer  side,  0.,  H. 

(spondaeas),  see  spondeus. 

■pondanllum  (qpondallum),  l,  n.,  a  sacri- 
ficial hymn,  accompanied  by  thefiute. 

Bpondeo,  spopondl,  sponsus,  ere  [of.  <nrey^«i»], 
to  promise  sacredly,  warrant,  vow,  give  assurance  : 
promitto,  rectpio,  spondeo,  G.  Gaesarem  takm 
semper  fore  civem,  etc.:  quis  est  qui  spoDdeat 
eundum  anlraum  postea  fore,  L. :  spondebant  ani- 
mis  id  (  bellum )  Gomeliom  finitunim,  i.  e.  were 
entirdy  confident,  L. :  spondebo  enim  tibi,  vel  po- 
tius  spondeo  in  meque  recipio,  eos  esse  IT.  Can 
mores :  praemia,  quae  spopondimus :  Iklem,  O. : 
legionibus  agroe:  non  si  raUii  luppiter  anctor 
Spondeat,  hoe  sperem,  Y. — In  law,  to  asKwme  an 
obligation,  promise  solemnly,  bind  oneself^  under^ 
take:  quis  spopondisse.me  dicit?  nemo:  si  qos 
quod  spopondit ...  si  id  non  facit^  oonderonator. 
— In  behalf  of  another,  to  engage,  voudk,  beeomt 
security,  enter  bail :  pro  multis:  et  se  quisque  pa* 
ratiim  ad  spondendum  Icillo  ostendere,  L.:  Bic 
sponsum  (me)  vocat,  H. :  Fraudator  homines  cum 
advocat  sponsum  inprobos,  Ph. — To  make  a  wager 
of  law,  agree  to  a  forfeU  on  faUtfte  to  prove  a» 
assertion  :  eum  illi  iaeenti  latera  tanderentnr,  nt 
aliquando  spondere  se  diceret— In  ptibiie  life,  te 
engage,  stipulate,  agree,  conclude,  promise  :  spopon- 
derunt  oonsules,  legati  (in  concluding  peaoeX  ^  * 
quod  spondendo  paoem  servassent  exeicitimi,  U: 
hoati  nihil  spopondlatia,  civem  nemlnem  apoadere 
pro  Tobis  iusaisli^.^g:^  auid  tandem  si  spopondia- 


•pondMw 


806 


•poioatMS 


semiis  arbein  hane  relictaniro  populum  R.  f  L.— 
7b  promm  m  marriage^  engage^  betrM:  quae 
sponsa  est  mihl,  T. — Of  things,  to  pramite^/or' 
bode:  nee  qaicquam  placidum  spondentui  Sidera, 
O. :  quod  prope  diem  futurum  spondet  fortuna 
vestra,  L. 

spondeus  or  spondiuBy  T,  m.,  =  ffiroviuos,  a 
Bpondee  (foot  of  two  long  syllables),  C,  H. 

spongia  or  Bponi^ea,  ae^  ^.,  =  ^iroyyia,  a 
tponge:  e  foro  6|K>ngiis  effiugi  sanguinem. — A 
co€U  of  mail:  spoDgia  pectorl  tegumentuin,  L. 

(mpona,  sponti'*),/  [of.  spondeo]«/rM  will,  ac- 
cordL  impil»e,  motion.  —  Only  abL  ting.,  nsu.  with 
jDTon.  jENWf.,  of  one's  own  adord,  freiy,  willinglg, 
voluntarily:  Suft  sponte  reete  faeere,  of  hie  own 
aecordjT,'.  toA  sponte  fticeve,  voluntarily :  Gallia 
ipsa  sua  sponte  excitata,  of  its  own  motion:  tran- 
sisse  Rbenum  sese  non  soil  sponte,  sed  rogatum 
et  aocersitum  a  Gallis,  Cs. :  sponte  nie&  coniponere 
cnras,  Y. :  Italiam  noo  sponte  sequor,  of  my  own 
will^y.:  Sponte  properant,  0. :  equus  sponte  genua 
subroittena,  Ca. :  magis  popularium  quam  suA 
sponte,  Gu. — By  oneself  without  aid,  alone:  nee 
suA  sponte,  sed  eorum  auzilio :  cum  oppidani  suA 
sponte  Gaesarem  recipere  conarentur,  Gs.:  indi- 
cium quod  Verres  sua  sponte  instituisset,  i.  e. 
without  precedent:  neque  id  solum  mea  sponte 
(prospexl),  i.  e.  by  my  own  forestgM.i-Oi  tbings, 
with  suA^of  iis^f  spontaneott^y :  is  autem  ardor 
non  alieno  impulsu  sed  suft  sponte  movetur,  etc. : 
Scellae  sponte  suA  iussaene  vagentur  et  errent, 
H. :  sapientem  sua  sponte  ac  per  se  bonitas  et 
iustitia  delectat:  ex  loco  superiore,  qui  prope  suA 
sponte  in  bostem  inferebat,  L. :  Te  Sponte  buA  pro- 
bitas  officiumque  iurat,  0. — Without  sud  (poet.) : 
Sponte  deae  munus  promeritumque  patet  (i.  e.  sine 
indice),  O. 

Bponaa,  ae,  /.  [sponsus],  a  betrothed  woman^ 
bride:  tua,T.:  Flebiiis,  H. 

sponsalla,  turn,  n.  [plur.  n,  a^,  from  sponsus], 
a  betrothal,  espoused,  wedding:  factis  sponsalibus : 
parare,  lu. :  sponsalia  Grassipedi  praebtti,  a  wed- 
dingfeast. 

sponaio,  onis,  /.  [spondeo],  a  solemn  promise, 
engagement,  covenant,  guarantee,  security:  TOti 
sponsio,  qua  obligamur  deo :  per  indutias  spon- 
sioneni  faciunt,  uti,  etc,  made  a  covenant,  S. :  pax 
per  sponsionem  facta,  by  giving  security,  L :  spon- 
sionem  intcrponere,  L. — In  actions  at  law,  a  wager 
of  law,  formal  stipulation  for  a  forfeit  by  the 
loser:  condiclo  fertur,  ut,  si  id  factum  negaret, 
eponsione  defenderet  sese,  L. :  ut  sponsionem  fa- 
cere  possent,  ni  adversus  edictum  praetoris  vis 
facta  esset,  an  engagement  to  pay  forfeit,  unless  it 
is  adjudged  that,  etc. :  sponsio  est,  ni  te  Apronius 
Bodum  In  decumis  esse  dicat,  the  stipuleUion  ie  (to 


pay)  wnless,  eto. :  Tinoere  sponiionem,  to  win  the 
forfeit, — A  betting:  audaz,  In. 

',  Sris,  m.  [spondeo],  d  bondsman,  surety, 


voucher:  sponsor  es  pro  rompeio:  sponsores 
Trebelli:  si  sponsor  est  illi  de  met  (voluntate): 
(Hymenaeus)  mihi  ooniugii  sponsor  eraty  0. 

sponauni,  T,  n.  [P.  fa.  of  spondeo],  a  eovenarU^ 
agreement,  engagement :  sponsum  negare,  to  break 
a  pledge,  H. :  ex  sponso  egit  (i.  e.  ex  sponsione), 
proceeded  to  enforce  the  covenant. 

1.  sponsuBy  I,  m.  [P.  of  spondeo],  a  betrothed 
man,  bridegroom:  aponai  noroen  appeUans:  le- 
gius,  H. :  Sponsi  Penelopae,  tiii^ort,  U. 

2.  (spoiiBiM,  Us),  m.  [spondeo],  a  bail,  surety- 
ship. ^Ou\y  abL  sing,:  de  spoosu  si  quid  per- 
spexeris. 

QKmte,  see  (spons). 

sportaUa,  ae,/.  dim.  [sporta,  a  wicker-basket], 
a  little  basket,  luneheon-^tasket, 

Bportala,aey.  dim,  [sporta,  a  wicker-basket],  a 
little  basket;  hence  (as  distributed  In  such  baskets), 
a  dole,  petty  present:  parva,  Tu.:  quanto  celebretur 
sportula  fumo,  i.  e.  the  distribution  of  doles,  lu. 

spretor,  Oris,  m.  [SPAR-],  a  disdainer,  scomer, 
contemner:  deorum,  O. 

BpretaBy  P.  of  spemo. 

Bpuma,  ae,  /.  [spuo],  foam,  froth,  scum,  spume : 
spumas  agere  in  ore :  albtda,  0. :  in  dio  ooocveta 
profundo,  0. :  spamaa  salis  aere  mebant,  Y. :  san* 
guiois,  0. 

BpfimatoB,  P.  of  spumo. 

sptimeBCO,  — ,  — ,  ere,  inch,  [spuma],  to  grow 
frothy,  begin  to  foam,  0. 

BpumeuB,  adi.  [s^ixma],  foaming,  frothy :  Ke- 
rens, Y.:  unda,Y.:  torrens,  0. 

Bpnnifar,  era,  erum,  ocff.  [spuma +1  EER-], 
foam-bearing,  foaming :  amni8,0. 

Bpnmlger,  era,  emm,  at(;.  [  spuma  +  6BS»  ], 
foam-bearing,  foaming:  fons,  O. 

BpfLmo,  ivi,  atus,  Are  [spumal,  to  foam,  froth : 
fluctu  spumabant caerula cano,  v. :  Spmnans a^r, 
Y. :  spumat  plenis  vindomfai  labris,  Y.  i  frena  apu- 
mantia,  covered  with  foam,  Y. :  sanguis^  Y. :  6pu« 
mantibtts  ardena  viseeribiis,  foandng  with  wrath, 
la.:  saxa  salia  ni^eo  spumata  Itquftae, frothed 
over,  C,  poet 

BpnmoBiu,  adj,  [8pama],^W{  of  fomn,  wv- 
erea  with  foam:  unda,Y. :  unaae,0. 


spew 


Bpad,  01,  Iktns,  ere  [SPY.],  to  ysk,  tpU  out, 
tw:  terram  (I  e.  polYereai),  V. 
Bpuroatna,  adj.  with  tup.  [P.  of  Bpurco1,/2%, 
fold,  defiled:  seneotm  impana  meiibiiByCt:  hel- 

iuo  spurcatisSlaUB.      Digitized  by  V^OOQ IC 


•piiroe 


804 


Bpnroe,  adv.  with  nip.  [spurcns],  impurely^ 
fo\iUy,JUthily:  in  flUm  dicere,  i.  e.  vtter  a  fovl 
libel :  persoribit  Bpurciflflime,  in  the  vilett  lamgiage, 

■pturoo,  — ^1  fttuB,  ftre  [spareus],  to  defile:  fo- 
rum. 

BDuretui,  a^»  with  comp.  and  mtp,  [SPARC-], 
undeany  impure^  fcyl^  bate,  ?ow  /  homo :  Datna,  H. : 
lex  spurcior  linguS  sua :  capita  spurcissima:  homo 
Bpurciasime  I 

qpntatUioiis,  <u{^'.  [sputo],  to  be  ^  i^mi, 
abominable^  deteUable:  crimina  etua,  Sisenn.  ap.  C. 

sputo,  — ,  — ,  are,  inien*,  [  «puo  ],  to  tpit,  tpU 
out :  miztos  sanguine  dentes,  O. 

•putoni,  I,  ft.  [spuo],  ^pmU :  sputa  omenta,  Pr. 

■qnileOp  m,  — ,  ere  [squaliis;  S  CAL-1  to  be 
ttiffi  be  rigid,  be  rough:  squalentes  infode  con- 
chas, 1.  e.  rough,  V. :  auro  sqaalens  lorioa,  Y. : 
maculis  auro  squalentibus,  V. :  squalentia  tela 
venenis,  0. — To  be  JUthg,  be  n^lectedy  be  aqualid, 
lie  waste:  Squalenti  Dido  coma,  0.:  Squalens 
barba,  V. :  squalebant  corpora  morbo,  0. :  squa- 
lent  abductis  arva  colonfs,  lie  untilled,  V. :  squalens 
litus,  Ta. — Because  soiled  garments  were  a  sign 
of  mourning,  to  go  in  mourning,  wear  the  garb  of 
grief:  squalebat  oivitab  veste  mutata:  squalent 
rounicipia. 

(aqualide),  adv,  [squalidus],  wUhout  omammU, 
ruie^y.— Only  comp. ;  squalidius  dicere. 

aqnilidos,  adg.  with  comp.  [  2  CAL-  ],  eHff, 
rougk,  dirty,  foul,  Jlithg,neglelctei9guaUd:  homo, 
T. :  corpora,  L. :  career,  0. :  siccitate  regio,  Cu. : 
humus,  0.:  reus,  in  mourning,  0.  —  Vig.,  of 
speech)  rude,  vnadomed:  su&  sponte  (haec)  squa- 
lldiora  sunt. 

squalor,  dris,  m.  [2  CAL-],  roughneeit,  dirOnete, 
fiUhine9e,foulnen, equator:  squaloris  plenus :  ob- 
sita  squalore  Testis,  L.:  igiiavis  et  imbellibus 
manet  squalor,  Ta.— ^f  places :  locorum  squalor, 
desolation,  Ou.— As  a  sign  of  mourning,  negleetod 
raiment,  filthy  garmente,  mourning:  deoesserat 
f rater  mens  magno  squalore:  legati, obsiti  squa- 
lore, L. 

sqoaltui,  I,  m.,  a  eeafUh,  0.  (al.  squatus). 

•quiniA,  ae,/.  [SOAD-],  a  scale:  (animantes) 
squama  obduetas:  tractu  squamae  orepitantis 
harenam  Sulcata  O. :  hydri,  Y. :  Hoc  pretio  squa- 
mae !  I^sh^scales,  i.  e.  a  fish.  In. — Of  armor,  a  scale, 
layer:  duplid  squam&  lorica,  of  two  layers,  V, 

•quimmifli  eidj.  [squama],  scaly:  anguis,  Y.: 
membrana  chelydri,  O. 

•quimigsr,  gera,  gerum,  adj.  [squama +GS6-], 
scdU-bearing,  scaly :  pisoes,  0.  po^t. :  cenrices  (an- 
guis),0. 

•qufimostts,  ocff.  [squama],  covered  with  scales, 
scaly:  draco,  Y. :  orbes  (anguisX  0. 


Bqiiatii%  i,  m.,  a  seafisk,  0.  (aL  tqualns). 

squilla  or  soOla,  ae,  a  small  MUfiak,  shrimp: 
cum  omnia  in  ista  Consumis  squilli  (as  a  dainty 
dish),  Lucil.  ap.  G. :  Tostae  squillae,  H. 

St,  vfUerj.,  hist  /  whist  /  Itush  !  :  st,  mane,  T. :  st, 
litteras  tnas  exspecto. 

stabilimen,  inis,  n.  [stabilio],  a  stoy,  sntppoH, 
fortification:  regni,  C.  po«t. 

stabilio  (poet  impcrf.  stabillbat),  Tvi,  itua»  ire 
[  stabilis  ],  to  make  firm,  confinn,  stay^  aypport: 
semita  nulla  pedem  stabillbat,  Enn.  ap.  C. :  cob- 
firmaiidi  et  stabiliendi  causA,  Os.— F  i  g.,  to  estah- 
Ushyfix,  confirm,  make  secure:  Ubertatem  dribas, 
Att.  ap.  C. :  banc  rem  p. :  orbs  ttabilita  tuis  coo- 
siliis :  res  Gapuae  stabUitae  Boman&  disciplini,  L. 

stabilis,  e,  adj.  with  con^.  [ST A-],  firm,  stead 
fast,  steady,  staMe,  ficed:  Tia:  ad  inststeodom 
locus,  L.:  medio  sedet  insula  ponto,  O.:  (ele- 
phanti )  ponders  ipso,  L. :  stabilior  Romanos  erat, 
stood  his  around  better,  L. :  stabUi  pugnae  adsneti, 
i.  e.  the  hand-to-hand  fighting  of  tnfemtry,  L.: 
actes,  L. :  domus. — ^F  i  g.,firmy  enduring,  dterabU, 
stable,  lasting,  immutable,  unwavering,  stsadfaat: 
amici :  decretum :  urbs  sedem  stabilem  non  habe- 
bit:  possessio:  praeoepta:  animus amicis :  Tirtos, 
Quae  maneat  stabili  pede,  0. :  Spondei,  aUa^  in 
movement,  H. :  imperium.  stabilius,  T. — Plw.  n,  aa 
siAst.,  the  permanent :  stabilia  (mellore)  incertis. 

Stabilitas,  atis,/.  [stabilis],  a  standing  fast, 
steadfastness, firmness,  stability:  peditom  in  proe- 
liis,  Cs. :  stirpes  stabilitatem  dant  lis,  quae  susti- 
nent. — ^Fig..  steadfastness,  durability,  seatrity,  fix- 
edness, staSility:  praesidia  stabilitatis  (rri  p.): 
fortuuae :  sententiae,  quae  stabllitatia  aUquid  ha- 
beant 

stabnlo,  — ,  — ,  ftre  [stabukm],  to  ha»e  an 
abode,  dwell,  be  stabled:  Oentauri  in  loribus  stabo- 
lant,  Y. :  (bores)  una,  Y. 

stabolor,  atus,  Sii,  dqf.  [stabulum],  to  he 
stabled,  kennkj  harbor:  In  antns,  O. 

Stabolam,  I,  n.  [STA-],  a  standina-plaee,fitad 
abode  ;  hence,  of  animals,  a  stall,  staXie^  endoemt: 
stabulis  gaudet  pecus,  H. :  apium,  I.  e.  a  boMfi, 
Y. :  stabula  alta  fenrum,  lairs,  Y. :  a  atabolis 
tauros  Avertit,/«sft«r9,  Y. — Of  persons,  a  Uml§ 
abode,  cottage,  hut:  pastorum:  pueroe  ad  stabuk 
Larentiae  uxori  educandos  dates,  L. :  tecta  stabo- 
U,Y. — Abrothd,houseofill'rtpute:  pro  culucnlis 
stabula. 

stadium,  I,  a.,  =  oraSiow^  a  stade^  sta^um, 
furlong  (125  paces,  626  Roman  feet,  or  606f  Eog- 
lish  feet) :  sex  ilia  a  Dipjlo  stadia  oonfeeimns.— 
A  course  for  foot-racers,  race-course  :  stadium  cnr- 
rere :  ut  m  stadio  cursores  exclamant^ 

stii^no,  fiTi,  fituiy  are  [stagnom]. — Of  waters  ia 


stsipitBUi 


806 


aUtoo 


inandatioD,  to  eover  the  land  <u  a  lake^  beeome  a 
pool,  stagnate :  Btagnans  flumioe  Nilus,  Y. :  spa- 
tium  aquarum  late  stagnantium,  Ca. :  at  stagnare 
paludibuB  orbem  Ttdet,  u  covered,  0. :  (loca)  stag- 
nata  paludibus  ument,  made  a  pool,  O. 

Btagnnm,  I,  n.  [STA-],  a  standing  water,  lake, 
pool,  pond,  swamp,  fen:  Btagna  vendere:  super 
ripas  Tiberis  eifueus  lenibus  stagnis,  L. :  Cocyti 
stagna,  V. :  stagna  inmensa  lacusque,  0. :  stagni 
incola,  i.  e.  a  frog,  Pb. —  Waters:  imis  Stagna  re- 
fusa  vadis,  V. :  Phrizeae  stagna  sororis,  X,Q.the 
Hellespont,  0.  —  An  artificicu  lake,  pool,  basin: 
Extenta  Lncrino  Stagna  lacu,  H. :  Euripi,  0. 

stamen,  inU,ti.  [STA-]. — In  weaving,  the/oun- 
dation  threads^  basis,  warp :  gracilei  0. :  de  stamine 
pampinns  exit,  0. — A  thread, string:  stamina  pol- 
lice  versant,  O. :  digitis  dum  torques  stamina,  0. : 
stamina  Pollice  sollicitat  (of  the  lyre),  0. :  Stamina 
fatalia  (of  the  Fates),  0. :  queri  nimio  de  stamine, 
too  long  a  thread  of  life,  lu. :  Puniceo  canas  sta- 
mine vincta  comas,  i.  e.  fillet,  Pr. 

stamineas,  adj.  [stamen], /W?  of  threads: 
rfaorabi  rota,  wrapped  teith  threads,  Pr. 

Stata,  ae,/.  [1  status],  a  surname  of  Vesta, 

BtatariUB^  adj,  [1  status],  standing  fast,  stand- 
ing firm,  stationary,  steady:  miles,  L. :  hostis,  L. 
— Fig.,  quiet,  calm,  tranquil:  orator. — As  subst, 
f.  (flc.  comoedia),  a  quiet  comedy,  character-play: 
Statariam  agere,  T. — Plur.  m.  as  subst.,  actors  in 
quiet  comedy. 

Btatera,  ae,/.,  =<rrarfip,  a  steelyard,  balance: 
aurificia,  a  goldsmith^s  scales. 

Btatim,  adv.  [STA-1,  steadily,  regularly:  ex  his 
praediis  talenta  argenti  bina  Gapiebat  statim,  L  e. 
every  year,  T. — On  the  spot,  forthwith,  straightway, 
at  once,  immediaiely,  instantly :  si  non  statim,  paulo 
quidem  post :  consultum  utrum  igni  statim  neca- 
retur,  an  in  aliud  tempus  reservaretur,  Os.:  prin- 
cipio  anni  statim  res  turbulentae,  L.:  ut  statim 
testificati  disoederent:  statim,  ut  did  (res)  coepta 
est,  as  soon  as:  me  ab  eo  diligi  statim  coeptum 
esse,  ut,  etc. :  statim  ait  se  itunim,  simul  ao  tradi- 
disset,  etc.,  immediately  after:  Caesare  interfecto 
Btatim  exclamavit,  etc. 

Btatio,  Onis,/.  [STA-],  a  standing,  standing 
firm:  In  statlone  manOs  paravi,  m ^A/tn^  atti- 
tude, 0. — A  standing-place,  station,  post,  position, 
abode,  residence:  in  arce  static  mea  nunc  placet: 
Qu&  positus  fueris  in  statione,  mane,  0. :  altem& 
f  ratrem  statione  redemit,  i.  e.  by  taking  his  place 
in  turns,  0. :  Pone  recompositas  in  statione  comas, 
fffi  place,  O. — Of  soldiers,  a  post,  station  :  oohortes 
ex  statione  et  praesidio  emissae,  Gs. :  in  stationem 
Buccedere,  relieve,  Os. :  stationem  relinquere,  Y. : 
etationem  agere  pro  vallo,  keep  guard,  L. :  in  sta- 
tione esse,  Gu. — ^P  o  e  t,  of  eyes :  imperii  statione 


relicti,  0.—-^  post,  wateli,  guard,  sentries,  sentinels, 
outposts, pickets :  stationes  dispositas  halsere,  Gs.: 
ut  minus  intentae  diumae  stationes  ao  noctumae 
vigiiiae  essent,  L. :  equitum,  08.-^An  anchorage, 
roadstead,  road, port,  harbor,  bay,  inlet:  ad  insu- 
lam  stationes  obtinere,  Gs.:  infestior  dassi,  L.: 
static  male  fida  carinis,  V. 

BtativuB,  €ulj.  [6TA-],  set,  stationary,  fixed: 
praesidium  statirum :  castra,  a  stationary  camp, 
Gs. :  stativa  sibi  castra  faciebat,  I  e.  settled  in  in- 
activity, — Hur.  n.  as  s:ubsL  (sc.  castra),  a  station- 
ary camp, permanent  encampment:  in  his  stativis 
liberi  eommeatfls  erant,  L. 

Btator.  oris,  m.  [STA-],  an  attendant  upon  a 
proconsul  in  his  province,  messenger,  orderly :  sta- 
tores  mittere.  —  As  surname  of  Jupiter,  a  stay, 
supporter,  protector,  L.,  G^  0. 

Btatua,  ae,/.  [1  status],  an  image, statue^ man- 
umental figure,  rqtresentatum  in  mieU:  statuae  et 
imagines:  istius  persi mills:  statuarum  inscriptio: 
Si  quaeret  Pater  urbium  Subacribi  statuis,  H. : 
statuA  tadtumius  exit,  H. :  statui  pallidior,  Gt 

Btatumen,  inis,  n.  [statuo],  a  support,  stay. — 
E  8  p.,  a  ship^s  rib,  Os. 

Btatao,  uT,  tttus,  ere  [statas],  to  eaiuse  to  stand, 
set  up,  set,  station,  fiat  upright,  erect,  plant :  statne 
signum,  L. :  agro  qui  statuit  meo  Te,  triste  lignum 
(i.  e.  arborem),  H. :  Grateras  magnos  statuunt  (on 
the  table),  Y. :  tabemacnla  statui  passus  non  est, 
to  pitch,  Gs.!  aeiem  quam  arte  statuerat,  latins 
porrigit,  had  drawn  up,  S. :  statuitur  IjoIUus  in 
convivio,  it  taken  io  the  banquet :  tabemacnla  in 
foro,  L. :  ubi  primum  equus  Gartium  in  rado  sta- 
tuit, L. :  in  nostris  castris  tibi  tabemaculum  sta- 
tue, Gu. :  pro  rigidis  calamos  columnis,  0. :  alqm 
capite  in  terram,  T. :  patrem  eins  ante  oculos : 
bovem  ad  fanum  Dianae  et  ante  aram,  L. :  Pner 
quia  Ad  cyathum  statueturf  H. —  To  construct 
and  place,  set  up,  erect,  make,  build:  eique  statuam 
equestrem  in  rostris  statui  placere,  in  his  honor: 
EfHgiem,  Y. :  Tempta  tibi,  0. :  aras  e  caespite,  0. : 
aSneum  tropaeum :  caroeres  eo  anno  in  Girco  pri- 
mum statuti,  L. :  incensis  operibus  quae  statuerat, 
N. :  Inter  et  Aegidas  mediS  statnaris  in  urbe,  i.  e. 
a  statue  of  you,  O. :  Urbem  quam  statuo  vestra 
eBt,  found,  y. — 7b  cause  to  stand  firm,  streng^un, 
support:  rem  p.  oerto  animo,  Att.  ap.  G. — Of  rules 
and  precedents,  to  establish,  constitute,  ordain,  fix, 
settle,  set  forth:  omnis  partts  religiouis:  vectigal 
etiam  novum  ex  salarift  annonft,  L. :  Exemplum 
statuite  in  me  ut  adulescentuli  Yobis  placare  stu* 
deant,T. :  in  alquo  homine  exemplum  huius  modi: 
si  quid  iniungere  inferiori  velis,  si  id  prius  in  te 
ao  tuos  ipse  iuris  statueris,  etc,  first  admit  it 
against  yourself,  L. :  dtius  Quam  tibi  noetrorum 
statuatur  summa  iaborum,  i.  e.  is  recounted,  O. — 
Of  persons,  to  constitute,  appoint,  create:  arbitrum 


aoo 


•ftKtQS 


me  huiuB  rel— Of  limits  and  oondiUons,  to  dder- 
fnine^JiXyimpo$e^9ei:  iroperi  diuturnitati  iDodam 
statuendum  putavistis,  thai  a  limit  ahofdd  be  a&- 
iigned:  statui  mihi  turn  modum  et  orationi  meae, 
imposed  rettrainie  upon^  non  statuendo  felicitati 
modum,  by  not  limiting  ki$  meoeny  L. :  modom 
carminia,  O. :  providete  dtiriorem  vobia  condieio- 
nem :  Fiuem  orationi,  make  an  end  of,  T. — Of  a 
time  or  place,  to  fiz^  appwiUy  net:  statutus  est 
comitiis  dies,  L.:  multitudini  diem  statuit  ante 
quam  lioeret,  etc.,  S. :  fruges  quoqae  roaturita- 
tern  Btatuto  tempore  expectant,  Cu. — To  decide^ 
determine^  eetUe^fix,  bring  ahouty  chooee^  make  a 
decision  :  ut  pro  merito  cuiusque  statueretur,  L. : 
ut  ipse  de  eo  causa  cognitA  statuat,  to  try  the 
cause  and  decide^  Os. :  utrum  igitur  hoc  Graeci 
Btatuent  ...  an  nostri  praetores?:  ut  statuatis 
hoc  iudicio  utrum,  etc. :  in  hoc  homine  statuetur, 
possitne  homo  damnari,  etc. :  quid  faciendum  sit, 
L. :  nondum  stataerat,  conservaret  eum  necne, 
N.:  in  senatn  de  lege:  de  absente  eo  statuere 
ae  iudicare,  L. :  de  P.  Lentnio,  i.  e.  decide  on  the 
punishment  of^  8. :  (ii),  quos  contra  statuas :  Res 
quoque  privatas  statu!  sine  crimine  index,  sat 
in  judgment  vpon,  0.  —  In  the  mind,  to  decide^ 
make  up  one's  mindy  condttde,  determine^  be  eofi^ 
vinced:  numquam  intellegis,  statuendum  tibi  esse, 
utrum,  etc. :  neque  tamen  possum  statuere,  utrum 
magis  mirer,  etc. :  vix  statuere  apud  aoimum 
meum  possum,  utrum,  etc.,  to  make  i4p  my  mind, 
It. :  quidquid  nos  communi  sententift  statuerimus. 
— To  decree^  order,  ordain,  enad,  prescribe:  sta- 
tuunt  ut  decern  milia  hominum  mittantur,  Gs.: 
eoB  (Sicalos)  statuisse,  ut  hoc  quod  dioo  postulare- 
tur:  patres  ut  statuerent,  ne  absentium  nomlna 
redperentur:  statutum  esse  (inter  plebem  et  Poe- 
nos),  ut  .  .  .  impedimenta  diriperent,  agreed,  L. : 
statuunt  ut  Fallere  custodes  tentent,  O. :  sic,  di, 
statuistis,  O. :  (Vestalibus)  stipendium  de  publico, 
decreed  a  salary,  L.:  cur  his  quoque  statuisti, 
quantum  ex  hoc  genere  frumenti  darent  —  Of 
punishments,  to  d^ree^  measure  out,  inflict,  pass 
sentetu:e:  considerando  ...  in  utra  (lege)  maior 
poena  statuatur:  obsecrare,  ne  quid  gravius  in 
f  ratrem  statueret,  treat  harshly,  Gs. :  quid  in  illos 
statuamus  consultare,  S. :  cum  triste  aliquid  sta- 
tuit, 0. :  legem  de  capite  civis  Roman!  statui  re- 
tare,  1.  e.  sentence  of  death  to  be  paused, — To  resolve, 
deteiTninc,  purpose,  propose :  statuit  ab  initio  ius 
publicano  non  dicere:  statuerat  excu8are,.to  de- 
cline the  office :  proelio  decerure,  Cs. :  non  pugnare, 
L. :  habere  statutum  cum  aniroo  ao  deliberatum, 
to  liaveflrmly  and  deliberately  resolved:  caedis  ini- 
tium  feoisset  a  me,  sic  eiiim  statuerat. — To  judge, 
declare  as  a  judgtnent,  be  of  opifdon,  hold,  be  con- 
vinced, conclude,  thinks  consider:  leges  statuimus 
per  vim  et  contra  auspioia  latas :  statuit  senatus 
hoc,  ne  illi  quidem  esse  Ucitum,  cui  ooncesaerat 


omnia :  qui  id  stataat  esse  ins  qnod  non  oporteal 
iudicari,  vho  holds  that  to  be  the  law :  cum  igitor 
statuisaet,  opus  esse,  eta,  had  become  eonnnced: 
statuistis,  etiam  intra  muros  Antoni  aoeliis  Teraari, 
inferred:  Hoc  anno  statuit  temporia  ease  8atia« 
0. :  si  id  dicunt,  non  reote  aliquid  statuere  eos  qm 
consulantur,  that  they  hold  an  erroneous  opinion: 
hoc  si  ita  statuetis :  statuit  nauarchos  omnia  tIU 
esse  privandos,  thought  it  necessary  to  deprive^  etc: 
causam  sibi  dicendam  esse  statuerat,  lasem  :  Gke- 
sar  statuit  exspectandam  ctassem,  Ca. :  si,  ut  Ha- 
nilius  statuebat,  sic  est  iudicatum :  uti  statuit,  as 
he  Uicvght,  L. :  omnis  statuit  ille  quidem  non  ini- 
micos,  sed  hostis,  regarded  not  as  adversaries^  hd 
as  foes:  Anaximenes  aSra  deom  statuit,  regarded. 

tttatura,  ae,  /.  [STA-],  haght,  site,  stai«re:  re- 
lim  mihi  dicas,  Turselius  qu&  statur*  (fuerit),  etc: 
homines  tantulae  staturae,  Cs. 

1.  atataa,  adj,  [P.  of  sisto],  set,  JSxed,  appoeeA- 
ed,  regular:  status  dies  cum  hoste,  aflxed day  of 
tried:  tres  in  anno  statos  dies  haboiase,  quibus, 
etc.,  lu :  statis  temporibus  fieri,  L. :  temporilxis 
statis  reciprocat  (fretum),  regular  intervaU,  L.: 
stata  sacra,  0. 

2.  BtatOB,  Qs,  m.  [  STA-  ],  a  staOon,  posidom, 
phce:  statu  raovere  (hostis),  dislodge^  L.  —  A 
standing,  way  of  standing,  pciiure,  pomtion^  atti- 
tude, station,  carriage,  pose:  Qui  esset  status  (ti- 
dere  vellem),  etc.,  what  figure  you  cut,  T. :  in  gesta 
status  (oratoris  erit)  erectus:  Dumqae  aileos 
astat,  status  est  voltusque  diserti,  O. :  lis  statibus 
in  statuis  ponendis  nti,  N.:  decorum  istud  in  cor- 
poris motu  et  statu  oemitur. — Position,  order,  or- 
rangement,  state,  condition:  eodem  statu  caeli  et 
stellarum  nati,  aspect :  statam  caeli  notare,  L. — 
F  i  g.,  of  persons,  standing,  condition,  state, position, 
situation,  rank,  status:  huno  vitae  statum  usque 
ad  seneotatem  obtinere:  hone  bononim  atotum 
odisse,  the  social  position  ofthearietoeraey:  eeqois 
umquam  tam  ex  amplo  statu  condditf :  tueti 
meum  statam,  to  maintain  my  character:  Omois 
Aristippum  decoit  color  et  status  et  res,  H. :  iste 
non  dolendi  status  non  rocatur  roluptas :  flebiib 
ut  noster  status  est,  ita  flebile  carmen,  O. :  ritse 
statum  commutatum  ferre,  N. :  id  suis  rebos  teE 
in  statu  aaluti  fore,  Cu.  —  AbL  in  phrases  vitk 
verbs  of  removal,  a  position,  place :  vis,  quae  aoi- 
mum certo  de  statu  demovet, /rom  its  balanet: 
saepe  adversaries  de  statu  omni  delecimus,  tOlalf 
wnfounded:  mentem  ex  8u&  sede  et  statu  demo- 
▼ere,  wshalance:  de  statu  suo  declinare,  i.  e.  ^ 
oome  unsettled:  de  meo  statu  declinare,  to  abanden 
myposUion  ;  of.  demovendis  statu  suo  sacris  r^Ti- 
gionem  facere,  to  excite  serkqiUs  againat  profaning, 
etc.,  I*— Of  communities,  a  condition,  state,  public 
order,  organiMoHon,  constitution:  Siciliam  ita  per- 
didit  at  ea  restitui  in  antiaaunL8tatiim>nalk>  modo 

Digitized  by  VjOUVu: 


■tfttntoi 


807 


atilu 


posMt:  rei  p.  status:  tolerabilis  civitatia:  stotom 
orbis  terrae  . . .  redemi :  eo  turn  staUt  r«a  erat  at, 
etc.,  Ga. :  statum  dviutia  ea  Tiotoria  finnaTit,  L  e. 
commercial  pro^jtm^i  U :  qui  ae  moverit  ad  aoUi* 
citandum  atatum  clvitatiii,  inUmal  ptace^  L. :  a 
Maronitis  oerfciora  de  statu  oivitatium  scituroa,  i.  e. 
the  political  reiatiom^  L.:  numquam  constitiase 
civitatis  statum,  the  government  had  never  been 
permanent:  status  civitatis  in  hoc  uno  iudicio  (po- 
aitus),  tJic  constitution:  status  enioi  rei  p.  maxime 
iudicatis  rebus  continetur,  i.  e.  the  existence  of  the 
republic:  Tu  civitatem  quis  deceat  status  Guras, 
wnat  inatituiionSf  H. — In  rhet,  ^  controverted 
pointy  substance  of  dilute,  method  of  inquiry, 

ctatfttOBk  P.  of  statuo. 

steUa,  ae, /.  [for  *8terula;  STfiR-],  a  star: 
ignes,  quae  aidera  et  Stellas  vooatis:  (stellae) 
erraiites . . .  inerraiites,  i.  e.  planete  , . .  Jbud  stare : 
comans,  i  e.  a  cornet^  0. :  Saepe  Stellas  videbis 
Praecipites  caelo  labi,  i.  e.  mstsort^  V.—- Pro  ▼. : 
Terra  feret  Stellas,  O. — Poet.:  Coronae,  <xms(e^ 
latiam,  Y. :  yesani  Leonis,  H. :  serena,  the  Mm,  0. 

■tellanB,  antis,  adj,  [Stella],  starred,  starry: 
caelum,  Y. :  Olympus,  C.  poSt. :  gemmis  caudam 
(pavonis)  stellantibus  implet,  ehininy,  0. 

8tellatiui»  adj.  [stella],  iet  with  start,  starry: 
Gepheus,  i.  e.  made  a  constellation:  Argus,  i.  e. 
many-eyed,  0. :  iaspida  fulvA  Ensis,  glittering^  Y. : 
variis  stellatus  corpore  guttis,  thickly  strewn,  0. 

stellifer,  fera,  ferum,  a<(/.  [stella  +  1  FEB-], 
star-bearing,  starry :  caeli  cursus. 

stelllger,  gera,  gerum,  adj.  [  stella  +  GBS-  ], 
star^bearing,  starry :  orbes. 

BteUid  (stelioX  5ais,  m.,  a  naot,  stelHon,  lisard 
wUh  spotted  back,  Y. 

stexiima«  atis,  ti.,  =  ffrififia,  a  gariemd,  wreath  ; 
hence,  a  pedigree,  genealogieal  tree,  lu. 

sterooro,  — ,  — ,  are  [stercus],  to  dung,  muck, 
fertilize:  utilitas  stercorandi. 

Bteroulinum  (sterqnil-.  Ph.),  I,  n.  [stercus], 
a  dung-heap,  dung-IdU, — As  a  term  of  abuse,  T. 

SterouB,  oris,  n.  [  I  GAR-  ],  dung,  excrements, 
ordure,  manure:  et  supra  stercus  iuiectum:  cro- 
codili,  H. — As  a  term  of  abuse :  stercus  curiae. 

•terllis,  e,  adj.  [1  ffTAR-XjunfruUfvl,  barren, 
sterile,  unprodudive :  avenae,  v . :  herba,  0. :  agri, 
Y. :  tellus,  0. :  palus,  H. :  Robigo,  causing  steril- 
ity, H. :  amor,  i.  e.  unrequUed,  0. :  amicus,  unprof- 
itable,  lu. :  vlrtutum  sterile  saeculum,  Ta. 

•terllitas,  fttis,/.  [sterilis],  unfruitftdness,  bar- 
renness, sterility:  genus  agromm  propter  fertili- 
tatem  incultum :  naturaei 

Bternaae,  flois,  adj.  [jiiemo],  prostrating,  throvh 
ingdown:  equ\ss^tluU  throwshU  rider,  Y, 


sttmo,  strivl,  stratus,  ere  [STER-],  to  spread 
osti,  spread  abroad,  stretch  out,  extend,  strew,  scatter  : 
Slernitur  in  daro  vellus  solo,  O. :  Tirgas,  strew,  0. : 
passim  pcHna,  Y. :  corpora,  stretch,  U :  Sternimur 
gramio  telluris,  lie  down,  Y^r^lh  sipread  out,  flatten, 
smooth,  level:  Stemeret  aeqoor  aquis,  Y.:  strave- 
runt  aequora  venti,  Y. :  pontum,  O. :  odia  milttum, 
to  calm,  moderate,  Ta.— 7b  cover,  spread,  bestrew: 
foliia  nemua  teropestas  Stemet,  H.:  Gongeriem 
silvae  vellere,  0. :  strati  bacis  agri,  Y.-^f  a  bed 
or  oottoh,  to  coper,  spread,  prepare,  arrange,  make : 
lectus  Testimentis  stratus  eat,  T. :  pellicuiis  leotu- 
los :  torum  f rondibus,  lu. — Of  a  waj,  to  cover,  lay, 
pave:  locum  sternendum  k>care:  via  strata,  L.: 
semitam  saxo  quadrate,  L. — Of  an  animal,  to  sad- 
dU:  equos,  L.  —  To  throw  down,  stretch  out,  lay 
low,  throw  to  the  ground,  overthrow,  prostrate,  rase, 
level:  catervas,  L. :  omnia  ferro,  L. :  Ter  leto  ster- 
nendus  erat,  Y. :  Stravit  humi  pronaro,  0. :  Pri- 
mosque  et  extremes  metendo  Stravit  humum,  H. : 
Stemitur  volnere,  Y. :  Thyesten  exitio  gravi,  H. : 
Strata  belua  texit  humum,'  0. — F  i  g.,  to  cast  down, 
prostrate:  adflictos  se  et  stratos  esse  fateantur: 
mortalia  corda  Per  gentis  humills  stravit  pavor, 
Y. :  haec  omnia  strata  humi  erexit,  L. 

stexnomentimi,  i, » .  [stemuo],  a  sneezing, 

Bteniiio,  — ,  — ,  ere  (cf.  irrapvvfiai,'],  to  sneess, 
sputter,  crackle :  Stemuit  et  lumen,  0. — To  give  by 
sneezing :  omen,  Pr. :  approbationem,  Gt, 

sterqniliiiuiiL,  see  stercullnum. 

sterto,  — ,  — ,  ere  [2  STAR*],  to  snore:  noctls 
et  dies,  T. :  ita  stertebat,  ut  ego  vicinos  audi  rem : 
vigilanti  naso,  lu. 

Bticma,  atis,  n.,  =  eriyfut,  a  mark  burned  in, 
brand:  stlgmate  dignus,  iu. 

■ttgmatiaa,  ae,  m.,  ^  ortyfiariac,  one  branded 
(of  a  slave). 

Btilla,  ae,/.  dim,  [stiria], a  drcp^  viscous  drop: 
mellis. 

BtalUcidiam(BtiUoid.),l,n.[stilla-f  1 GAD-I, 
a  trickling  liquid,  drippings  from  the  eaves,  ram 
from  the  roof:  iura  stiliicidiorum. 

Btillo,  ftvl,  fttus,  &re  [stilla],  to  make  drops,  give 
drops,  drop,  distil,  drip:  stillantem  pugionem  fer- 
re:  paenula  multo  nimbo,  lu. :  &inguine  sidera, 
O. :  Ex  oculis  rorem.  H. :  stillata  cortice  myrrha, 
O. :  acre  malum  stillans  ocellus,  lu.— Of  liquids, 
to  faU  in  drops,  drop,  trickle :  de  viridl  ilice  mella, 
0. :  ros,  0. — F  i  g.,  to  instil,  whisper,  breathe:  stil- 
lavit  in  aurem  Exiguum  de  veneno,  lu. :  Htterae 
quae  mihi  quiddam  quasi  animulae  stillarunt. 

BtllaB  (not  stylus),  I,  m.  [STICk],  a  pointed  in- 
strument ;  he&oe,  in  a  double  sense :  m  meus  stilus 
llle  fuisset,  ut  dioitur,  had  that  weapon  been  mtne^ 
had  I  been  the  author  of  that  tragedy :  hie  stilus 
baud  petet  ultro  Qae^cf^tt^^ri^jfa^y^         no 


■timnlrtio 


808 


<me  toanUmly,  H. — ^For  writing  oa  waxen  tablets, 
an  iron  pmtilytfyU:  oratlones  paene  Attioo  Btiio 
Bcriptae,  with  an  Attic  pen:  luxuries,  quae  stilo 
depascenda  est,  i.  e.  lo  m  motkrated  htf  ptaetiee  in 
vfriHnff :  vertit  stilum  in  tabulis  suis,  i.  e.  make$ 
ereuurea  (with  the  broad  upper  end  of  the  style) : 
Saepe  stilum  vertas,  H.*-^  writing,  eon^90$ition, 
praHiee  of  eompoting:  stilus  optlmus  dicendi 
eflPeetor:  exerdtatus,  a  praetiatd  ven^-^A  manner 
o/'Writinfff  mode  of  eaipreteion^  ttyte :  Dissimili  ora- 
tione  sunt  factae  (fabulae)  ac  stilo,  in  langueige 
eaid  etffle,  T. :  artifex  stilus,  an  arUttie  afyk. 

atlmtilatio,  onus,/,  [stimulo],  an  incitement, 
ttim^tion  :  privata,  Ta. 

Stimulo,  &vT,  fttus.  Are  [stimulus],  to  goad, 
rouse,  set  in  motion,  stir,  spur,  incite,  stimulate: 
stimulante  fame,  driven  hy  hunger,  0. :  stiraulante 
oonscieutift,  Cu. :  avita  gloria  aiiimum  stimulabat, 
L.:  Btimulata  pellicis  irS,  0.:  lurgia  praecipue 
viuo  Btimulata,  excited,  0. :  ad  huius  salutem  de- 
fendendam  Bttmulari  me :  ad  arms,  L. :  iniuriae 
dolor  in  Tarquinium  eos  Btimulabat,  L. :  me,  ut 
caverem,  etc. :  eodem  roetu  stimulante,  ne  mora- 
retur,  Cu. :  Festinare  fugam  .  .  .  itenim  stimulat, 
V. — To  goad,  torment,  vex,  trouble,  plagtte,  disquiet, 
disturb:  te  conscientiae  stimulant  malefldorum 
tnorum :  oonsulem  cura  de  filio  stimulabat,  L. 

■timulaBk  1,  m.  [STI6-1,  a  prick,  goad:  Parce 
stimulis,  0. :  dum  te  stimulis  fodiamus. — P  r  o  v. : 
Advorsum  stimulum  caloes,  kick  against  tksprieks, 
T. — In  war,  stakes  bearing  iron  Moks  burica  in  the 
ground  (to  impede  the  enemy),  Cs. — ^F  i  g.,  a  spur, 
incentive,  incitement,  stimulus:  animum  glorias 
stimulis  ooncitare :  Omnia  pro  stimulis  facibusque 
ciboque  furoris  Accipit,  0. :  non  hostili  modo  odio 
sed  amoris  etiam  stimulis,  L. ;  cf.  acriores  quippe 
aeris  alieni  stimulos  esse,  L :  acrls  Subiectat  lasso 
stimulos,  U.  —  A  sting,  torment^  pain :  stimulos 
doloris  contemnere:  stimulos  in  pectore  caecos 
Condidit,  O. 

Btinguo,  — i  — ,  ere  [STIG-],  to  put  o%U,  extin- 
guish: Stinguuntur  radii  —  Fig.:  vetustas  stin- 
guens  insignia  caeli,  dimming, 

8tipati5,  5ni8,  /  [stipo],  a  crowd,  throng,  reti- 
nue: stipatio,  greges  hominum  perditorum. 

Btipator,  Oris,  m.  [stipo],  an  attendant,  satdlite, 
follower:  praemittebat  de  stipatoribus  suis,  qui 
scrutarentur,  etc.:  neque  te  quisquam  stipator 
sectabttur,  H. :  flagitiorum  circum  se,  tamquam 
stipatorum,  caterras  habebat,  S. 

BtipatUB,  P,  of  stipo. 

BtipendiaxiuB*  adj,  [  stipendium  ],  of  tribute, 
liable  to  impost,  eontributing,  tributary':  ci vitas, 
Gs. :  vectigal,  i.  e.  a  yearly  impost^-^As  stUut,  m., 
a  tributary, payer  of  tribute:  vectigalis  stipendla^ 
riusque  populi  fi.,  L :  quos  vectigaUs  aut  stipen- 


d\MLnMfeoenni,le,wmpetted1ogrmUt 
to  pay  tribute:  Teetlgalem  ac  stipeodianam  Ita- 
liam  Af rieae  faoere,  L  e.  completely  to  ssAjoet,  L.— 
Receiving  pay,  mrmmg  for  pay^  mercestary  r  poBt- 
quaro  stipendiarii  faeti  sunt,  Lu 

Btapendium,  l,  n.  [  stips+PAND-  ],  a  paying 
of  tax,  tax,  impostf  trtbute,  contribution  (  uso.  in 
money):  pendere,  Gs.:  oonferre,  L.:  stipendio 
liberatns,  Gs. :  stipendi  spem  facere,  L. — Tribute, 
dues  *  Quae  finis  aut  quod  me  manei  stipendium? 
penalty,  H. — An  income,  stipend,  oalary,  pay:  iis 
stipendium  de  publico  statuit,  L,  —  Of  soldiers: 
militare,  L. :  cum  stipendium  ab  legionibus  flagi- 
taretur,  Gs. :  numerare  militibus :  exercitum  sti- 
pendio adficere:  trium  mensium,Ou. — MUUary 
service,  campaigning:  menusae  stipendia  in  eo 
bello,  to  have  oerved:  stipendiis  Ikciundia  aese 
exereuit,  8. :  emereri,  to  serve  out  on£e  time,  L. : 
emeritis  stipendiis,  Le,at  the  end  of  their  eerviee, 
S. ;  cf.  animum  tamquam  eraeritiB  stipendiis  libi- 
dinis  secum  vivere,  i.  e.  released  from  the  serwiee 
of,  etc :  homo  nultius  stipendi,  S. :  qui  eomm 
roinime  multa  stipendia  baberet,  t  e.  etanpaigns, 
L. :  septem  et  viginti  ennmeraUs  stipendiis,  I  e 
years  of  service^  L. 

BtipeB,  itis,  m.  [STIP-],  a  log,  stock,poet,  trunk, 
stake:  hue  illi  stipites  demissi,G8.:  non  stipltibas 
duris  agitur,  dubs,  V. :  oonstemunt  terram  con- 
cusso  stipite  f rondes,  t  e.  /A«  tree,  Y. — ^F  i  g^  of  a 
stolid  person,  a  stock,  log:  stipes,  aslnus,  T. 

Btipo,  ftn,  atus.  Are  [STIP-],  to  crowd  together^ 
compress,press,paek :  Ingensargentum,y.:  Graed 
stipati,  quini  in  lectis:  in  arto  stipatae  narea,  L. : 
fratrum  stipata  oohorSjV. :  stipare  Platona  Me- 
nandro,  to  pack  up  urith  (t  e.  their  booksX  H. — To 
press,  cram,  stujk  pack,  fid  fuU:  aroto  stipata 
theatro  Roma,  U. :  Curia  patribus  atipata,  O. — 
To  surround,  eneompam,  tkromg,  environ^  attend^ 
accompany  :  satellitum  turbi  stipante,  L. :  magna 
pStipante  caterra,  Y.:  stipatus  sicariis:  telis  sti- 
pati :  senatum  armatis :  oomitum  turba  est  stipau 
suarum,  0. :  senectus  stipata  studiis  iuventutis. 

(Btlpa),  stipis,  /.  [STIP-],  a  contribution  in 
money,  gift,  donation,  ohms,  contribution,  dole:  ne 
quis  stipem  cogito,  lex  ap.  C. :  stipem  sustulimus, 
i.  e.  begging :  stipem  ApolUni  oonferre,  L. :  stipis 
adioe  causam,  O.:  subarbanom  hortum  exigaa 
oolere  stipe,  Gu. 

Btiptaa,  ae,  /.  dim,  [STIPA-j,  a  etalk^  etem, 
blade,  halm:  Tiridis,  Y. :  Strident!  stipuU  disper- 
dere  carmen,  a  screeching  reed-pipe,  Y.  —  Dried 
stalks, straw,  stubbie:  stipulam  conligere,  T. :  Fei^ 
ret  hiemps  stipulas  Tolantis,  Y. :  labales,  beem- 
stalks,  0.  —  P  r  o  T. :  Flamma  de  stipule,  qwietiy 
extinguished  Jire,  0. 

stipalitid,  (inis,/.  [stipulQin^^a^ 

DigitizecTby  ' 


Btlpvlatifuionla 


809 


0tO 


M«,  enga^emmt^  agrtementy  bargain^  eo/vmmU^  ritp- 
tdatkm:  pMstft,  stipulationes :  ut  ea  pecunia  ex 
Btipulatione  debeatur :  stipolattoniini  formalae. 

stipiilatlimctila,  ae,  /.  dim.  [  atipulatio  ],  a 
petty  eovetianij  trifling  ttipulatian:  adversari. 

Btlpiaor,  fttus,  9^,dip,  rSTIP-],  to  engage^  IoT' 
gairiy  covenant,  tiiptdate:  alqd:  Quantum  vis  sti- 
pulare,  i.  e.  bargain  for  what  you  will^  lu, :  pecunia 
stipulata,  promited. 

Atirla,  ae,/.  [1  STAR-],  afroxen  drop,  ice-drop, 
icide :  inpexis  horrida  barbis,  V. 

stirpes,  stirplB,  see  stirps. 

BtirpitlUi,  adv.  [stirps],  by  the  ttalk,  by  (he  root*, 
root  and  branch,  utterly :  errorem,  quasi  radicem 
malorum,  stirpitus  extrahere. 

stiips  (rarely  stlrplB,  once  sttrpes,  L.),  pis, 
/.  or  (poet)  m.  [STER-].--Of  plants,  ^A*  lower  part 
of  the  trunk,  ttoek,  etan,  etalk,  root:  terra  stirpes 
amplexa:  ut  tantum  modo  per  stirpis  alantur 
Buas:  sceptrum  in  silvis  imo  de  stirpe  recisuni, 
V. :  domoa  avium  cum  stirpibus  imis  Emit,  Y. — 
Of  hair :  vellere  ab  stirpe  capillos,  by  the  roots,  Pr., 
Tb. — A  plant,  shrub  ;  usu.  plur. :  stirpium  natu- 
rae :  in  seminibus  est  causa  arborum  et  stirpium. 
— Of  persons,  a  stem,  stock,  race,  family,  lineage: 
ignoratio  stirpis  et  generis :  qui  sunt  eius  stirpis : 
divina,  V. :  Herculis  stirpe  generatus :  ab  stirpe 
socius  atque  amicus  populi  R.,  S. — A  scion,  off- 
fpritigy  descendant,  progeny  :  quibus  stirpes  deesset, 
L. :  stirps  et  genus  omne  futurum,  Y. :  stirpis  viri- 
Ils  ex  novo  matrimonio  f uit^  a  son,  L. — T  i  g.,  a 
root,  source,  origin,  foundation,  beginning,  cause : 
altae  stirpes  stultitiae :  popntum  a  stirpe  repetere : 
malorum  omnium :  gentis,  L. :  Carthago  ab  stirpe 
intcriit,  t*/r«Wy,  S. — Inborn  character,  nature :  non 
ingenerantur  hominibus  mores  a  stirpe  generis: 
nondura  exoleti  stirpe  gentis,  L. 

Btiva,  ae,/.  [STA-],  a  ptough-handle :  a  stiva 
ipsa  mecum  conloqui. 

otlattariuB  (stlata-),  adj.  [stl&ta^  a  merchant 
vessel],  sea-borne,  imported:  purpura, i.e.  costly,  lu. 

•tlis,  old  for  lis. 

sto,  stetl  ^teterunt  for  stetSrunt,  Y.,  0.,  Pr.), 
status,  lire  [  STA-  ],  to  stand,  stand  still,  remain 
standing,  be  uprigJU,  be  erect :  cum  virgo  staret  et 
Caecilia  sederet :  quid  stas,  lapis  ?  T. :  ad  undam, 
Y. :  procul  hinc,  T. :  propter  in  ooculto :  qui  proxi- 
roi  steterant,  Os. :  propius,  H. :  in  gradibus  oon- 
cordiae :  stans  pede  in  uno,  H. :  signa  ad  implu- 
vium,  ante  valvas  lunonis :  Stabat  acuta  silex,  Y.: 
columna,  H. :  aeneus  ut  stes,  in  a  bronze  statue, 
H. :  On.  Quid  agitur  ?  Pa.  Statur,  T.— Tb  stand 
firm,  remain  in  place,  be  immovable,  kut,  remain, 
continue,  abide:  cui  neo  arae  patriae  domi  stant, 
£nn.  ap.  C. :  nee  domns  alia  neo  urbs  stare  poterit: 
stantibus  Hierosolymls :  classem  in  porta  stare,  m 


moored,  L. :  stant  litore  puppes,  Y. :  hasta,  Quae 
radice  novi,  non  ferro  stabat  adacto,  stuck  fast, 
O. :  stare  nobis  videtar,  at  iis  qui  in  navi  sunt 
moveri  faaec  villa,  to  be  motionless :  Stantibus  aquis, 
when  the  sea  is  at  rest,  0. :  stantes  oculi  (of  owls), 
staring,  0. :  stant  lamina  flamma,  are  fixed  orbs  of 
fire,Y, — 7h  remain,  tarry,  linger,  dday,wait:  m 
ilk)  nidore:  aut  stantem  comprendere,  aut  fugien- 
tern  oonsequi)  while  he  lingered:  Sto  exspectans, 
si  quid  mihi  inperent,  /  wait,  T.  —  To  stand  in 
battle,  fight,  hold  on^s  ground,  stand  firm  :  ut  igna- 
vus  miles  fugiat . . .  cum  ei,  qui  steterit,  etc :  ho- 
stis  non  stetit  solam,  sed  Romanum  pepulit,  L. : 
oomminus,  Os.:  Inque  gradu  stetimus,  certi  noir 
cedere,  O.  —  Of  a  battle,  to  stand,  continue:  ibi 
aliquamdiu  atrox  pugna  stetit,  L. :  ita  anceps  did- 
tur  oertamen  stetisse,  to  have  been  indecisive,  L. — 
Of  buildings  or  cities,  to  stand  complete,  be  bttilt,  be 
finished:  intra  annum  nova  urbs  stetit,  L.:  Hoenia 
lam  stabant,  0. :  stet  Capitolium  Fulgens,  H. — To 
stand  out,  stand  upright,  stand  on  end,  bristle  up, 
stiffen,  be  rigid:  steterunt  comae,  Y. :  in  vertioe 
cnstae,  0. :  stat  glacies  iners,  H. :  Yides  ut  alt& 
stet  nive  candidum  Soracte,  i.  e.  stands  out,  H. : 
pulvere  caelum  Stare  vident,  i.  e.  like  a  mass  of 
dust,  Y. — F  i  g.,  to  stand,  be  erect,  be  undisturbei: 
mentes,  rectae  quae  stare  solebant :  utinam  res  p. 
stetisset — Impers.,  with  per  and  ace.  of  person,  to 
depend  on,  be  chargeable  to,  lie  at  the  door  of,  be  due 
to,  be  the  fault  of:  ut  per  me  stetisse  credat,  Quo 
minus  haec  fierent  nuptiae,  that  it  was  my  doing,  T. : 
ubi  cognovit  per  Afranium  stare,  quo  minus  proe* 
Ho  difflicaretar,  Cs. :  neo,  quo  minus  perpetua  com 
eia  amioitia  esset,  per  populum  R.  stetisse,  L. : 
quoniam  per  earn  non  stetisset,  quin  praestaretur 
(fidesX  it  was  not  his  fault,  L. :  ne  praestaremus 
per  V08  stetit,  qui,  etc.,  L. — E 1 1  i  p  t. :  Id  f aciam, 
per  me  stetisse  ut  credat  (sc.  quo  minus  haec  fie- 
rent nuptiae),  T. :  per  quos  si  non  stetisset,  non 
Dolabella  parentasset,  etc.,  but  for  whose  opposi- 
tion, — To  stand  firm,  be  unshaken,  endure,  persist, 
abide,  remain,  continue  :  res  p.  staret :  qui  illam 
(rem  p.)  cadere  posse  stante  me  non  putarant: 
regnum  puero  stetit,  L. :  Dum  stetimus,  0. :  Staa 
animo,  H.:  Gabinium  sine  provincia  stare  noD 
posse,  subsist:  cum  in  senatu  pulcherrime  stare* 
mus,  held  our  ground :  si  in  fide  non  stetit:  si  in 
eo  non  stat :  in  sentcntii,  L. :  suis  stare  iudiciis, 
to  standby:  si  qui  eorum  decreto  non  stetit,  Os. : 
stare  condicionibus :  qui  his  rebus  iudicatis  stan- 
dum  putet:  famft  rerum  standum  est,  L. — To  be 
fixed,  be  determined:  Pa.  vide  quid  agas.  Ph 
Stat  sententia,  /  am  resolved,  T. :  Hannibal,  po9t- 
quam  ipsa  sententia  stetit,  pergere  ire,  L. :  neque 
adhuo  stabat,  quo,  etc.,  was  it  decided:  mihi  stat 
alere  morbum,  N. :  Stat  casOs  renovare  omnTi>, 
Y. —  7b  rest,  depend,  be  nphdd,  lie:  disciplinft  ste- 
tit  Roman,  res,  L.:  8p«.gl^a«^^pjgpplu. 


8tok)e 


810 


•tiaton 


stetit,  y. :  fama  bella  stare,  Ou. :  Omnis  in  Asca- 
nio  Stat  cura  parentis,  V. — Of  plays  and  actorSi  to 
ntand,  be  approved^  pleate,  tmke^  wceeed:  partim  vix 
Bteti,  T. :  Securua,  cadat  an  stet  fabula,  H.— Tb 
iiUoepart,  take  aidet,  stand:  contra  ciTiam  perdito- 
ruQi  dementiam  a  bonorum  oausa:  a  meudacio 
contra  verum :  cum  Hannibale,  U :  pro  meft  pa- 
trii,  L. :  vobiscum  adveraus  barbaros,  N.:  pro 
signis,  0. :  pro  meliore  causA,  Cu. :  luppiter  hac 
Stat,  stands  at  your  side^  %tands  bjf  you,  V. :  unde 
ills  Btabat,  ei  (populo)  Tiotoriam  dedit,  on  whose 
side^  L. ;  cf.  in  Darei  partibus,  Cu. — Of  price,  with 
abl,  of  price^  to  stand  ti4,  come  tOj  cost:  baud 
flcio  an  magno  detrimento  certamen  staturum  f ue- 
rit,  L. :  Polybius  scribit,  centum  talentis  earn  rem 
Achaeis  stetisse,  cott  tlu  Achaeans,  L. :  sit  argu- 
meuto  tibi  gratis  stare  navem :  magno  stat  magna 
potentia  nobis,  O. 

Stoice,  adu,  [Stoicus],  Uke  a  StoiCj  stoically, 

Btoicidae  (arum),  m.  [Stoicus],  sons  ofStoicSf 
would-be  Stoics,  lu. 

Stoicua^  adj.,  =  SrwVjcoc,  of  the  Stoic  phUoso- 
P^%  of  Stoics,  Stoic,  C,  H.,  lu.  —  As  subst,  m.,  a 
Stoic,  0.,  H. — Plur.  n.  as  subeL^  the  Stoic  philoso- 
phy, 

Btola,  ae,  /!,  =  arokii,  a  woman^s  upper  gar- 
ment, long  I'obe,  gown,  stole :  (Dianne)  signum  cum 
stola:  Ad  talos  stola  demissa,  H. — Worn  bj  a 
cithern-player :  longa,  O. 

•toUde^  adv,  [stolidus],  stupidly,  stoUdly:  Ue- 
tus,  L. :  ferox,  L. :  robore  corporis  ferox,  Ta. 

•tolidvB,  adj.  with  eomjo.  and  sup,  [1  STAR-1 
shw,  dull,  obtuse,  coarse,  uncuititmtea,  ritde,  stupid, 
stolid:  genus,  Enn.  ap.  G. :  Vix  tandem  sensi  sto- 
lidus, T. :  Indocti  stolldique,  H. :  Lentolus  perin* 
certum  stolidior  an  vanior,  S. :  dux  ipse  inter  sto- 
lidissimos,  L, :  aures  (MidaeX  0. :  Yires,  L. :  sa- 
perbia,  L. 

■tomaohor,  atus,  &rt,  dep.  [stomachus],  to  be 
irritated,  be  angry,  fume, fret:  si  stomachabera  et 
moleste  feres:  iucundissimis  tuis  litteris  stoma- 
chtttus  sum  in  extremo,  at  your  letter:  storaachari, 
quod  tecum  de  eadem  re  agam  saepius :  stomacha- 
Imtur  senex,  si  quid  asperius  dixeram :  Scipio,  cum 
stomacheretur  cum  Metello,  qttarrdted :  prave 
scctum  ob  unguem,  BT. :  omnia :  Id  mecura,  T. 

( Btomachose ),  adv.  [  stomachosus  ],  angrily, 
peevishly. — Only  comp. :  rescripsi  el  stomachosius. 

stomachoBoa,  adj.  with  comp.  [  stomachus  ], 
wrathful,  angry,  irritable,  ill-humored,  cross,  peeth 
ish,  choleric:  eques,  H. :  stomacbosa  ridicula:  sto- 
miichosiores  litterae. 

BtomachUB^  I,  m.,  =  otoiukxoq^  the  gullet,  ali- 
mentary catud,  oesophagus:  lingnam  excipit  sto- 
machus.— The  stomadi:  stomachi  calor:  latrans, 
H.— 'Fig.,  taste,  liking:  ludi  non  tui  stomachi: 


stomaohi  mei  faatidium.— TVmjMr,  bile^di^deaure, 
irritaiioH,  veoMiion,  chagrin,  anger:  stomachuin 
suum  damno  Tulii  explere:  oonsuetodo  callam 
tarn  obduxit  stomacbo  meo:  homo  exarsit  stoma- 
cho :  ne  in  me  stomachnm  erumpant,  cum  sint  tit» 
irati:  mihi  stomachum  movere:  iutelleges  earn 
(fortitudinem)  stomacbo  non  egere. 

Btorea  or  storia,  ae,  /.  [  STEBr  ],  a  plaited 
covering,  straw  mat,  rush  mat,  rope  mat :  storias 
ex  f unibus  fecerunt,  Cs. :  harundiue  texta  storea- 
que  tecta,  L. 

Btrabo,  onis,  m.,  s  arpafikty,  a  eross-^fed  per- 
son, one  who  squints,  C,  H. 

Btragea.  is,/  [STRAG-],  an  overthrow,  destruc- 
tion, ruin,  defeat,  daughter,  massacre,  butchery,  car- 
nage: strages  effioere :  horribilis,  C.  po6t. :  quaotas 
acies  stragemque  ciebunt!  V.:  oomplere  stra^ 
campos,  L. :  ferro  strages  edere,  V. — A  eonfuud 
heap,  disordered  mass,  waste,  wreck:  dabit  !!Ie 
(nimbus)  ruinas  Arboribus  stragemque  satix,  V.: 
tempestas  stragem  fecit,  L.:  strage  armorum 
saepta  via  est,  L. :  rerum  relictarum,  L. :  canum 
▼oincrumque,  0. 

Btragnlum,  I,  n.  [stragulua],  a  spread,  cover- 
ing, bed-spread  :  textile. 

BtracnliiBi  adj.  [STRJLQ-],for  spreading  csd, 
for  covering.-*4}uij  collect,  with  vestis,  coverings, 
blankets^  rugs:  navis  multa  cum  straguU  Teste: 
yestem  stragulam  pretiosam  advexerunt,  L. 

Btramen,  inis,  n.  [STER-],  straw,  litter :  tecu 
stramine  casa,  O. :  agrestis,  V*. :  Stramina  flare^ 
scunt,  0. 

Btramentom,  I,  n.  [STEB.],  that  which  is 
spread  over,  a  covering,  housing:  de  his  (mnlis) 
stramenta  detrahi  iubet,  i,e,the  pack-saddles,  C& 
— Straw,  litter:  desectam  cum  stramento  sege- 
tem,  L. :  cur  stramenta  desunt?  straw  beddif^. 
Ph. :  si  et  stramentis  incubet»  H. :  casae  stramen- 
tis  tectae,  thatched,  Cs. 

BtramlnetiB,  adj.  [stramen],  of  straw :  Qairi- 
tes,  i.  e.  men  of  straw  (thrown  into  the  Tiber,  is 
place  of  human  sacrifices),  0. :  easa,  thateked,  O^ 
Pr. 

Btranftolo^  ftvl,  Atus,  &re,  =  arpayyaXom,  to 
thntttU,  dsoke,  stifle,  suffocate,  strangle:  patmn. — 
F  i  g.,  to  torment,  torture:  Strangulat  incloaus  do- 
lor, 0. :  plures  peounta  carft  strangulat,  Iii. 

Btrangnrla,  ae,/.,  =  orpayyovpia,  cUffeuUgoj 
urine,  strangury. 

Btrategema,  atis,  n.,  s  (rrpar^yiyfui,  a  strois 
of  generalship^straUj^gem:  strategemate  hominem 
percusslt. 

Btratoait  I,  n.  [P.  n.  of  stemo],  a  coverv^ 
horse-cloth,  hoiuina,  saddle:  mulis  strata  detiaU 
iubety  L. :  Btratia  msignts  pictis  Tera»  equi,  0. — 

Digitized  by  VjOO^C 


811 


stroeft 


A.  bed-wveritiff,  eoperUl^  fuaU^pitlow,'  quies  neque 
inolli  strato  neqae  flilentio  acoereita,  L. :  Strataque 
quae  membris  intepuere  tuis,  0. — A  hed^  couch: 
stratis  Perseus  exlluit,  0. :  Moliibus  e  stratla  sar- 

BtratUBy  adj,  [  P.  of  sterno  ],  prostrate^  prone, 
lying:  quorum  ad  pedes  iacuit  stratus:  quidam 
sonino,  L. :  viridi  membra  sub  arbuto  Stratus,  H. 
strenne,  adv,  [strenuus],  MMy,  quickly, 
promptly y  activdy^  ttrenvoudy :  Abi  prae  strenue 
nc  forls  aperi,  T. :  praesto  f  uit  sane  strenue :  for- 
titer  ac  strenue  agendum,  L. 

strenuitiflk  &tU,/.  [stranaus],  MaimeM,  vtvac- 
ily,  activity:  antiqua,  O. 

■trenaus,  adj.  with  tup,  [1  STAR-],  briak^ 
niinbU,quiek,  prompt,  4W<tiw,  viyorom,  9trenuim§: 
homo,  T, :  Strenuus  et  fortis,  H. :  gens  linguft  ma^ 
gis  strenua  quam  factis,  L. :  manu,  Ta. :  bello,  N.: 
militiae,  Ta. :  in  perfidift,  Ta. :  BtruBuisaimns  quia- 
que  oociderat,  S.  •—  Of  things,  qmck^  Hvily^  6tity, 
Muddm:  navis,  O.:  inertia,  Imty  idleneat,  tL:  re- 
medium,  guiekf  Cu. 

fltrepito,  — t  — )  ftre,  intmg.  [strcpo],  to  datttr, 
be  noisy:  (corvi)  Inter  se  in  foliis  strepitant,  Y. : 
arma  strepitantia,  Tb. 

■trepitiu,  Qs,  m,  [strepo],  a  conftued  notM, 
din^  e2ruA,  croih,  rustle^  rattle^  datter,  murmur : 
fitrepitus,  fremitus,  clamor  tonitruum :  fngens  Vat- 
Tarum,  H. :  rotarum,  Gs. :  neque  decretum  ezaadiri 
prae  strepitu  et  clamore  poterat,  L. :  concorsus 
hominum  forique  strepitus :  canis,  soUicitum  ani- 
mal ad  noctamoa  strepitOs,  L. — Of  rausio,  a 
toutid:  citharae,  H. :  testudinis  aureae,  H. 

strepo,  ul,— ,  ere,  to  maU  a  noiae,  rattU,  rualle, 
rtmibUy  murmwr,  Atim,  roar  :  Inter  se,  C.  po^t. : 
fluvii  strepunt  HibemA  nive  turgidi,  U. :  strepit 
adsiduo  cava  tempera  oircum  Tinnitu  galea,  V. : 
haec  cum  streperent,  vociferated,  L.— Of  mosio,  to 
wound:  rauco  strepaerunt  comua  caiitn,y.:  iam 
iitui  strepunt,  H.--Of  places,  to  reeound^  mmftd,  be 
filled,  ring  :  strepit  murmure  campus,  V. :  omnia 
terrore  ac  tumultu,  L. :  aures  olamoribus  ploran- 
tium,  L. — Fig.,  to  be  heard:  intra  Albanam  arcem 
sententia  Hessalini  strepebat,  L  e.  wa$  not  heard 
outfide,  Ta. 

Btrictim,  adv.  [strictus],  wperjlcially,  euraorily, 
Btanmarilyj  briefly:  quasi  per  transennam  strictim 
aspicere :  dici  (opp.  copiosissime) :  dicere. 

Btriottira«  ae,/.  [STRAG-1  «  cwnpremon; 
hence,  a  nuue  of  metal  under  itie  forge:  stridunt- 
que  cavernis  Stricturae  Chaljbum,  vT 

BtiiotaB»  adj,  {P.  of  stringo],  drawn  together, 
dose,  etrait,  tight:  nodus,  L. ;  artil?,  Ta. 

Btrideo^  — ,  — ,  fire,  to  make  a  harah  noiae,  kiaa, 
whiz:  ferrum  igne  rubens  Stridet  in  undB,  O. : 
presso  molari,  gnaali,  lu. 


■tnclo^  — i  — ,  ere,  to  make  a  thrill  noiae,  taund 
hanihly,  creak,  hiaa,  grate,  whiz,  whiatU,  rattle, 
buzz:  stridentia  tinguunt  Aera  lacu,  Y. :  cruor 
stridit,  hiaaea,  0. :  belua  Lernae  Horrendum  stri- 
dens,  Y. :  borrendft  nocte  (  striges  ),  0. :  mare 
refluentibus  undis,  Y. :  aquilone  rudentes,  O. : 
Tiderea  Stridere  secretft  aure  susurros,  buzz,  H. 

Btridor,  Sris,  m.  [  strfdo  \  a  har^  noiae,  akriU 
aound,  creak, grating,  hiaa,  rattle,  buzz:  (serpentis), 
O. :  ( elepbantorum  ),  U :  Aquilonia :  rudentom, 
Y* :  iannae,  O. :  catenae,  lu. :  acutua,  H. :  indig* 
natnm  magnia  atridoribua  aequor,  Y. 

BtridulxiB,  flk(f.  [stride],  creaking,  rattUng,  hia^ 
ing,  whizzing,  buidng :  oomus  (i.  e.  hasta),  Y. :  Fax 
fumo,  0. 

BtrigiUflk  is  {plur,  abl.  strielibus,  lu.),  /. 
[STRAG-J,  a  acraper,  atrigil  (of  horn  or  metal, 
for  bathei-s),  C,  H.,  lu. 

(Btxi^OBUB),  a^.  [STRAG-],  lean,  lank,  tldn^ 
meagre. — Oalj  oomp :  atrigosiores  equi,  i.  e.  worn 
out,  L. — F  i  g.,  of  an  orator :  strlgoeior,  too  meagre. 

Btringo,  inzl,  ictoa,  ere  [STRAG-I,  to  dixiw 
tight,  bind  tight,  compreaa,  preaa  together:  atriota 
frigore  volnera,  L. :  ferri  duritiem,  forge,  Ct 
dub. — To  touch  lightly,  graze:  laevas  cautes,  Y. : 
Stringebat  summas  ales  undaa,  0. :  metas  rots, 
0. :  tela  stringentia  corpus,  Y. :  dente  pedcm,  0. 
— Of  places,  to  border  on,  touch:  Scytharum  gens 
ultima  Asiae,  quft  Bactra  sunt,  stringit,  Cu. — To 
atrip  off,  pluck  off, cut  away,  clip, prune:  quemas 
glandes,  V. :  folia  ex  arboribua,  Cs. :  strictis  foliia 
vivere,  L. :  celeriter  gladios,  unaheathe,  Cs. :  atric- 
tam  aciem  offerre,  Y. :  cultrum,  L. :  manum,  to 
bare,  0. ;  cf.  in  hostia  atringatur  iambus,  be  drawn 
(as  a  weapon),  0. — ^F  i  g.,  to  waate,  conaume,  reduce : 
Praeclaram  stringat  malus  ingluvie  rem,  H. — To 
touch,  move,  affect,  ir\jure,  wound,  pain :  animum, 
Y. :  nomeu  meum,  O. 

wXxiJKf  atrigia,/.,  se  orpiy^,  a  aereeeh^nal  (aaper- 
stiliooaly  regarded  aa  a  vaaspire  or  harpy) :  toIu- 
cres  . . .  Eat  illia  atrigibua  nomen,  0. :  atrigia  in* 
famea  alae  (uaed  in  incantations),  0. 

Btropha,  ae,  /.,  =  crpofif^  a  trick,  arti/ee.  Ph. 

Btrophiom,  I,  «.,  as  arpofwyy  a  breaat  -  band, 
atay,  C,  Ct. 

Btructor,  5ris,  m.  [STRY-],  a  builder,  maaon, 
carpenter:  res  agebatur  multis  structoribus. — A 
aerver,  carver,  la. 

Btrtiotura,  ae,/  [8TRY-],  a  building,  mode  of 
building,  eonatruction :  parietum,  Cs. :  structurae 
antiquae  genus,  L. :  aerariae  stmcturac,  i.  e.  minea, 
Oa.  —  F  i  g.,  of  language,  an  arrangement,  order, 
atrueture :  rael  carminis,  0. :  Terborum. 
Btructna,  P.  of  struo. 
Btraeflk  is,/  [STRY-J,  a  W^^^-Jq^rum: 

Digitized  by  ^ 


fltmsui 


819 


Ifgnortim,  L. :  Anna  cum  telis  in  Btrae  mixta,  O. : 
rogi,  a  funeral  pile,  Ta. :  (milites)  oonfasft  stnie 
implicantur,  a  man  (the  phalanx),  L. — A  hmp  of 
lime  eacrijiaal  mket,  0. 

stroma,  ae,  /.  [STRV- J,  a  eerofvlom  tunwry 
twoUen  ffland,  struma :  YaUni:  civitatia. 

stramosaflk  adj,  [struma],  having  a  drmna, 
terofuloue,  etrumout :  homo,  lu. 

stmo,  strfllxl,  stiUctus,  ere  [  8TRV-  ],  to  place 
toffether,  heap  up,  pile,  arranges  quasi  structa  et 
neza  verbis,  etc.:  lateras,  qui  super  musculo 
struantur,  Cs. :  ad  sidera  mentis,  0. :  ordlne  Ion- 
gam  pen  urn,  Y. :  altaria  donis,  to  load,  Y. :  aoer- 
vum,  to  pile  up^  H. — To  make  by  joining  together, 
build,  erect,  fabricate,  make,  form,  eonttruet :  per 
speluncas  saxis  structas:  Templa  saxo  structa 
▼etusto,  Y. :  domoe,  H. — To  set  in  order,  arrange, 
draw  up :  copias  ante  f rontem  castrorum,  Ca. : 
omnia  armatos  in  campo,  L.  —  Fig.,  to  prepare, 
cause,  occetsion,  devise,  contrive,  instigate:  aliquid 
calamitatis:  insidias:  recuperandi  regni  consilia, 
L.:  Quid  struitf  Y. — To  order,  arrange,  dispose, 
regulate:  verba:  bene  structa  oonlocatio. 

stadeo,  u1,  — ,  Sre,  to  give  attention,  be  eager, 
be  zealous,  take  pains,  be  diligent,  be  busy  teiih,  be 
devoted,  strive  after,  apply  oneself,  pursue,  desire, 
vfish :  ut  aequum  fuerat  atque  ut  studui,  T. :  nihil 
egregie,  T. :  illud  ipsum,  quod  studet :  id,  ne,  etc., 
L. :  unum  studetis,  Antoni  conatum  arertere  a  re 
p.:  quos  non  tarn  ulclsci  studeo  quam  sanare: 
fieri  studebam  eius  pnidentii  doctior:  portum 
intrare,  N. :  qui  placere  se  studeat  bonis,  T. :  co- 
loniam  tu  expugnari  sttides:  qui  sese  student 
praestare  ceteris  animalibus,  S. :  huic  rd  studen- 
dum,  ut,etc.,C8. :  virtuti,  laudi,  dignitati:  ei  scien- 
tiae:  ars,  cui  studueram:  legibus  cognoscendis : 
qui  te  nee  amet  nee  studeat  tui,  troiMes  himself 
about,  Caec  ap.  G. :  Ne  solus  esset,  Ph.  —  To  be 
friendly,  fed  affection,  be  favorakle,  favor,  side 
vfith:  neque  stndere  neque  odisse,  S.:  ut  studeat 
tibi,  ut  te  adiuvet :  Atbeniensium  rebus,  N. 

stadiose,  adv.  with  eomp.  and  sup.  [studiosus], 
eagerly,  zealously,  anxiously,  tarefwly,  studiously, 
devotedly:  Texentem  telam  studioee  offendimus, 
T. :  pila  ludere :  discere :  ego  cum  antea  studiose 
commendabam  Marctltum,  tum  multo  nunc  studio- 
sius,  quod,  etc :  ea  (utilia)  studioeissime  persequi. 

■tudiostui,  atfj.  with  eomp,  and  sup.  [studium], 
eager,  sealous,  assiduous,  onxunM,  fo9ui^  studious : 
homo :  venandi  aut  pilae :  placendi,  0. :  culinae, 
H. :  summe  omnium  doctrinarum :  restituendi  mei 
quam  retinendi  studioeior. — Partial,  friendly,  fa^ 
vorable,  attached,  devoted:  cohortem  studiosam 
(habere):  pectora,  0.:  nobilitatis:  studiosior  in 
me  oolendo:  cum  eius  studiosissimo  Pammene: 
existimationiB  meae  studiosissimus. — Devoted  to 


learning,  learned,  siuSous:  cohors,  H. — Flur.  at 
as  subst.,  studious  men,  the  learned,  students. 

•tadlmn,  I,  n.  [cf.  studeo],  eqsplication,  ami- 
duity,  seal,  eagerness,  fondness,  inclination^  desirt, 
exertion,  endeavor,  study:  ilium  summo  cum  stB> 
dio  senrare:  studium  semper  adut,  cunctatio  abeit: 
non  studio  accusare,  noZ/rom  inelinaiioH:  laedot 
gaudes,  et  hoc  studio  prarus  fads,  H. :  ad  Btudisa 
fallendi  studio  quaest&s  Tocari:  efferor  stofio 
patres  vestros  vlTendi:  doctrinae:  ea  res  studa 
hominum  adcendit  ad  consnlatum  mandandna 
Ciceroni,  S.  —  A  pursuit,  object  of  desire,  siu^: 
musieum,  poetry,  T. :  sue  quisque  stadio  maxiDe 
ducitur :  quot  capitum  Tirunt,  totidem  stndioraa 
U\\\sL,B,^Oood-isill,frisndliness,  afeetuus^  ottmA. 
ment,  devotion,  favor,  kindness:  tibi  pcdlioeor  es- 
mium  et  singulare  meum  studium:  stadium  et 
favor:  erga  me:  erga  plebem  Romanam,  L. :  sta- 
dia volgi  amissums,  S. — Strong  fesUng,  zeal,  per- 
tisanshsp,  pr^udice:  quasi  stadio  partiom  feoerit, 
party  spMt:  studia  oompetitorum :  sloe  stadio 
dioere;  cf.  quo  minus  cupiditatis  ac  stodi  visa  est 
oratio  habere, /norltaafuAt/}^  L. :  senatum  in  atudti 
diducere,  i.  e^parties,  TtL^^Appiicatiom.  to  leaarms^ 
study,  research,  inquiry:  pabulum  studi  atque  doe- 
trinae:  semper  mihi  tua  ista  stadia  placoenut* 
studies :  studia  Graecorum :  studils  annos  septea 
dedit,  H. :  o  seri  studiorum  I  late  in  learning,  H. 

stnlt^  adv.  with  conm.  and  st^  [stuUns],/M2> 
ishly,  sillily,  stupidly:  Factum  a  nobis  stoltesk, 
T. :  baud  stulte  sapis, you  are  nof6ol,T. :  stultias 
ilium  qoam  se  duxisse,  L. :  multa  improbe  fecisti, 
unum  stultisstme. 

Btnltitla,  ae,  /.  [stultus],  folly,  fooHshnest, 
simplicity^  sillinets,  fatuity :  stultitii  fseere,  T.: 
non  omnia  error  stuttitia  dioenda  est:  staltitiA  ae 
temeritate  vestra  Galliam  prostemere,  Gbl  :  cniat 
ea  BtuMtia  est,ut,ete.:  istias  facd:  meaeStalti. 
tiam  patiuntur  opes,  extravaganee,  H. :  hominani 
stultitfas  non  ferre :  stnltltia  est  credere,  etc,  L. 

stnltna,  adj»  with  eomp.  and  sup.  ft  STAR-], 
foolish,  simple,  silly,  fatuous,  stupid,  duU:  Quae 
sunt  dicta  !n  stulto,  caudex,  etc.,  T.:  CamiUi: 
ci vitas:  adrogantla, Cs. :  laetitia,S.:  leFitaa^Ph.: 
consilium  stultissimum,  L. :  quid  aatem  stuluos 
quam?  etc — As  sufttf.  m.,  a  fool:  stulto  intdle^ 
gens  Quid  interest  I T. :  stultorum  plena  sunt  om- 
nia :  Lux  stultorum  festa,  O. 

stflpa,  see  stuppa. 

stope&cio,  f§(^,  f actus,  ere  [stupeo+facio], 
to  make  stupid,  strike  senseless,  benumb,  stun,  stupi- 
fy:  privatoe  luotfts  stnpefecit  publicus  paTor,  I  e. 
overwhelmed,  L. :  quem  stupefacti  dioentem  intoeo- 
tert  dumb  leith  anuaement:  ingenti  mota  stupe- 
factus  aquarum,  Y. 


818 


•iwvta 


numbed,  itiff,  numb :  membra,  Cu, :  Tolnus,  Cu.— 
F  i  g.,  dumb,  <ut<mnM^  anuued,  dazed,  coia/mW; 
qaae  cum  intuerer  etupens:  vigiles  attouiti  et 
stupenttbus  simileB,  Cu. :  tribuni  stupentes  animi, 
L^ :  miraculo  rei,  L. 

stopeo^  ul,  fire  [STIP-1  to  be  struck  9emdm, 
he  Mtumud,  be  benwnbed,  be  aghari,  be  MkMmded,  be 
amazed,  be  stupefied  :  animus  stupet,  T. :  cum  bio 
semisomnns  stuperet:  exspectatione,  L. :  aera»  H.: 
in  titulie,  H. :  in  Turno,  Y. :  ad  auditaa  voces,  O. : 
stapet  Inter  se  ootisse  vires,  V.:  Pars  stupet  do- 
num  Minervae,  are  loet  in  wonder  at,  V.— 7b  be 
benumbed,  be  stiffened,  be  eilenced,  heeUaie,  $top: 
atiipaitquo  Ixionls  orbis,  0.:  stupente  ita  sedi- 
tione,  L. :  stupuenxnt  verba  palate,  0. 

atupesoo,  — ,  — ,  ere,  tncA.  [stupeo],  to  grow 
aaioniShed,  become  amazed 
ctupeuBk  see  stuppeas. 
stupiditiflk  &tis,/.  [stupidus],  eenteUesneee, 
dulneee,  etupidity :  homiins. 

stapidiui,  at(j.  [STIP- J  •aueUis,  confounded, 
amazed:  tabula  te  stupiduro  detinet:  populus  stu- 
dio, T.^Senaeieae,  dull,  elvpid,  fooUek,  Mid:  stu- 
pidum  esse  Socratem  dixit:  Gorinthus,  lu. 

otapor,  Sris,  m.  [STIP-],  numbnm,  dulneu,  in- 
eentibtUfy,  ^upor:  in  ocrpore:  seDBUs:  stupor 
obsUtit  ilHs  (laorunis),  0. :  stupor  omnium  animos 
tenet,  L.:  linguae. — AetonuhnuU,  amaaemeni: 
tantus  te  stupor  oppreesit,  ut,  etc :  cum  stupor 
oeteroB  defixisset,  L.^-IhUneu,  stupidity,  Midiiif: 
quo  stupore ! :  Quis  stupor  btc,  Menelae,  fuit  ?  0. : 
oorvi  deceptus  stupor  (i.  e.  conrus  stupidus),  Ph. 

stuppa  or  Btap«»  ae,/,  =:  otv«i|,  coarse  fiax, 
tow,  oakum:  (telum)  8tupp&  cireumligabaiit|  L., 
Cfl.,V. 

stuppeas  or  stupeus,  a^j.  [stuppa],  of  tow, 
flaxen :  vincula,  Y. :  retinacula,  0. :  flamma,  L  e. 
iuming  tow,  Y. 

atapro^  avi,  fttus,  ftre  [stuprum],  to  defile :  pul- 
vinar.-— 7b  debauA,  difiour,  ravuh,  violate:  ne 
stupraretur  (filia):  stuprata  mater  familiae,  L. 

stnpmm,  I,  n.,  defilement,  diahonor,  diegraee, 
violation,  outrage,  hiceat,  luat:  coningem  inlexe  in 
stoprum :  nefarium :  bine  pudidtis  (pugnat),  illlnc 
Btapruro :  cum  sorore  stupniro  feoisse :  cum  Ful- 
via  stupri  consuetude,  S. :  vigiliae  in  stupris  con- 
sumptae:  stupri  meroede,  0.:  matronae  stupri 
damnatas,  L. :  una  Clytemnestrae  stuprum  venit, 
L  e.  the  paramour,  Pr. 

StTgins,  adj,,  of  the  Styx,  Slygi4an,  of  the  lower 

world,  infernal :  palus,  Y. :  cymba,  i.  e.  of  Charon, 

Y. :  luppiter,  i.  e.  Plulo,  V, ^Deadly, fatal,  awful: 

vis,  Y. :  nox,  i.  e.  death,  0. 

(stylus),  see  stilus. 

StympliaUfl^  idis,  a(^'./.,  =  Srv^ifaXiCi  Stym- 


phaUan,  of  Btymphalua  (a  lakb  of  Arcadia,  the 
haunt  of  fabled  birds  of  prej),  0. 

8tympliilias»  adj.,  Stymphalian :  monstra,  Ct. 

Styz,  ygis  and  jm,fy  rrSri^f,  a  river  of  the 
infernal  regiona,  C,  v.,  O.  — P  o e  t,  f*«  infernal 
regiona,  lower  world,  Y.,  O. 

Suada,  ae,  /  [SYAD-],  ihe  goddeaa  of  Peraua- 
awn,  £nn.  ap.  0. 

Su&dela,  ae,/  [suadeo],  the  goddeaa  ofPeraua- 
aion,  H. 

suadeo,  si,  sus,  fire  [SYAD-],  to  adviae,  recom- 
mend, exhort,  urge, persuade:  non  iubeo,  sed  suadeo : 
recte,  T. :  ita  faciam,  ut  suades :  an  C.  Trebonio 
persuasi?  cui  ne  suadere  quidem  ausus  essem: 
ooepi  suadere  pacem :  digito  silentia,  O. :  Quid  mi 
suades  ?  H. :  vide  ne  facinus  facias,  cum  mori  sna- 
deas:  lutumam  suconrrere  fratri,Y.:  sibi,  nihil 
esse  in  vita  expetendum,  etc.,  to  be  persuaded: 
suadebit  tibi,  nt  hinc  discedas :  me,  ut  sibi  essem 
legattts :  se  suadere,  Pbamabazo  id  ne^ti  daret, 
N. — Of  things,  to  urge,  induce,  impd:  leo  per 
ovilta  turbans,  Suadet  enim  fames,  Y. :  me  pietas 
matris  pottus  commodum  suadet  seqni,  T. :  tibi 
saepes  somnum  suadebit  inire  susurro,  Y.— Of  pro- 
posed enactments,  to  recommend,  advocate,  promote, 
support :  legem  Yoconiam  magna  voce :  suadendi 
dissuadendi  legem  potestas,  L. 

sua-met,  see  suus,  -met 

suasio,  Snis, /.  [SYAD-1,  a  recommending, 
advocacy,  support :  legis  ServiUae.— In  rhet,  a 
hortatory  addreaa,  persuaaive  apeakittg:  praecepta 
de  suasionibus. 

snasor,  oris,  m.  [SYAD-l,  an  exhorier,  adviasr, 
oounaellor,  persuader :  repudiatis  malls  suasoribus: 
facti:  pacis,  0.~^f  an  enactmenti  a/>n>poMr,  ad- 
vocate: non  suasor  sed  regator. 

1.  suasus,  P.  of  suadeo. 

2.  snasuSk  as,  m.,  an  advising,  persuading  :  db 
meum  suasum,  T. 

suave,  adv.  [suavis],  aweetly,  agreeably,  pleas- 
antly: resonare,  H.:  ruben8,Y.:  olen8,Ct. 

suavUoquens.  entis,  aifj.  [  suave +loquens], 
aweet-epoken,  apeaking  agreeably:  os,  Enn.  ap.  C. 

suaviloauentia,  ae,  /.  [suaviloquens],  sweet- 
neaa  of  apeech,  agreeableneaa. 

snavlor  or  savior,  — ,  irt,  dep,  [suavium],  to 
Hit.*  Atticam:  os,  oculosque,  Ot. 

suavla,  e,  adj.  with  eomp.  and  ««p.  [SYAD-].— 
To  the  senses,  aweel,  agreeable,  grateful:  odor: 
res,  H. :  anima.  Ph.— Fig.,  to  the  m\n6, pleaaant, 
agreeable,  grateful,  attractive,  gratifying :  homo, 
T.:  homines:  sermo Suavior, u. :  vitasuavissima: 
eius  suavissimi  mores:  Tibi  ut  non  sit  suave  vivere^ 
T. :  Utterae  tuae.        ^g.^.^^^  ^^ \^OOgie 


814 


snavitaa,  litis, /  [fluayis].— To  the  senses, 
9weetnet8^  pUaManUu»^  agreeableneti :  ptsciatn  : 
odorum:  villa  mirifioA  soayitate:  oonquirare  ma- 
▼itates. — F  i  g.,  to  the  mind,  pUaaantnen^  agree- 
abtenestt  aUradivet^eaa :  mira  in  oogaosoendo : 
sermonum  atque  morum:  propter  multas  suavi- 
tates  humanitatis  tuae. 

■aaviter,  adv,  with  eomp.  and  sup,  [suayis]. — 
To  the  senses,  weetiy^  pleaeantly^  ddighiJvUy:  sen- 
sibas  blandiri :  dicere. — ^F  i  g.,  to  the  mind,  agree- 
ably,  aUraetivdy^ddightfully^pleatanUy:  secuuda 
roemlnisse:  suavissime  scriptae  litterae:  yictarus 
saavius,  ac  si,  etc.,  H. 

suavium,  I,  n.,  a  km  ;  see  sayium. 

■ab  (in  composition  sometimes  sus-  or  stL-), 
waep.  with  aec  and  okL  I.  With  aM.,  of  position 
in  space,  undar^  belcw,  betuaih^  undemeaih,  behimd: 
sub  terif  habitare:  cultrum  sub  veste  abdttum 
liabere,  L. :  sub  pellibus  hiemare,  Ob.  :  manet  sub 
loye  f  rigido  Venator,  U. :  sub  hoc  iugo  dictator 
Aequos  mi8it,L.:  Pone  (me)  sab  cumi  Soiis,  H. 
«—  Ufider,  below,  beneath,  at  ike  foot  of,  at,  by,  near, 
before  i  sub  monte  con8idere,'Gs. :  sub  ipsis  Nu- 
mantiae  moenibos :  sub  iirbe,  T. :  Monte  sub  a^Srio^ 
at,  \.  e.  high  upon,  V. :  sub  ipsi  ade,  in  the  midat 
ofthefig/U,  V. :  sub  ipso  Ecce  yolat  Biores,  eioee 
upon  Kim,  V. :  sub  ocuKs  domini,  Cs.  —  Under, 
burdened  by,  hampered  by,  bearing:  sub  arniis, 
Cs. :  sub  onere,  Cs. — Of  time,  tit,  tritfun,  during, 
at,  by,  in  the  time  of:  ne  sub  ips&  profectione  mi- 
lites  oppidum  inrumperent,  Cs. :  sub  luce,  at  dawn^ 
O. :  sub  luce  videri,  by  daylight,  H. :  hoc  sub  casu, 
tehile  suffering,  V. :  sub  I>omitiano,<furtn^  tfie  reign 
of,  Ta. — F I  g.,  under,  subject  to,  in  the  power  of, 
governed  by:  sub  regno  esse:  qnc^us  sub  impe- 
riost,  T. :  sub  illomm  dlcione  esse,  Cs. :  sub  Han- 
nibale,  L. :  sub  iudice  lis  est,  H. :  yenibit  sub 
praecone  Propontis,  \,e,at  auetion.-^Under^  com- 
pelled by  (poet.) :  exhalana  sub  volnere  yitam,0. : 
quem  falsa  sub  proditione  Demisere  neci,  over- 
whelm^  by,  Y. :  in  anna  nullo  sub  indice  veni, 
forced  by  no  betrayer,  O.  —  Under,  eoncealed  by, 
)udden  in:  sub  hoc  verbo  furtum  latet — Rarely 
with  specie  or  condidone  (for  the  abL  alone) :  flub 
specie  infldae  pacts  quieti,  L. :  sub  tutelae  specie, 
Oi. :  sub  condldone,  U :  sub  condioionibtts,  L. — 
IL  With  ace,  of  direction  of  motion,  under,  below, 
beneath:  cum  so  luna  sub  orbem  solis  subiecisset : 
exerciium  sub  iugum  roittere,  Cs. :  Ibis  sub  fur- 
cam,  H.  —  Under,  bdovo,  beneath,  to,  ficar  to,  dose 
to,  up  to,  towards:  sub  montem  suooedere,  Cs.: 
inissi  sunt  sub  muros,  L. :  aedts  suas  detuUt  sub 
Veliam :  (hostem)  mediam  ferit  ense  sub  alyam, 
O, — Of  time,  before,  on  the  approach  of,  towards, 
about,  just  before,  rtp  to,  until:  sub  noctem  nayes 
solvit,  Cs. :  sub  tempos  (comitiorum)  pueros  able- 
gavit,  L. :  sub  lumiua  prima,  U. :  sub  dies  festos : 


Usqne  snb  extremum  bnxmae  imbrem,  Y. :  qood 
(bellnm)  futt  snb  reoentempaoem,  L. — After,  im- 
medsatdy  after,  following,  just  after,  immediatdj 
tipon.*  sub  eas  (litteras)  statim  recitatae  Eu&i 
tuae:  sub  haec  dicta  omnes  procuboemnt,  L: 
sub  hoc,  hereupon,  & — Fig^ under,  into subjeettoA 
to,  into  the  power  of:  snbl^mpotestatemeadere: 
matrimonium  tos  sub  legis  yincala  oooieitia,  L. 
sub  nniim  fortunae  ictnm  Iotas  Tires  regni  cadoe 
pati,  Ou. :  quae  sub  sensfls  sobiecta  emuL — UL  I& 
composition,  sub  is  unchanged  before  yowels  asi 
before  b,d,hti  consonant,  l,n,s,t,v.  The  b  is 
often  assimilated  before  m,  r,  and  uso.  before  c, 
/  g,  p,  but  the  form  stit  (  for  ^snbs,  cL  ahe)  is 
found  in  suscenseo,  suscipio^  susdto,  auspendo, 
sustento,  sustineo,  sustoUo^  and  sustali  (perf.  of 
tollo) ;  the  form  su  in  the  words  suspldo,  sospioor, 
suspire.  It  denotes,  in  place,  under,  benoaih,  as 
in  subdo,  subicio. — F  i  g.,  in  rank  or  power,  loMfr, 
inferior,  as  in  subigo,  subcenturio.  —  In  degree, 
less,  a  little^  somewhat,  as  in  subabsurdus,  subacco- 
so. — Seeretly,  underkandedly,  as  in  subripio^  8iib(H>> 
na 

■ababmrde^  ado,  [  subabsurdns  1,  oosnewiwi 
absurdly :  quae  subabsurde  salseque  dicvntor,  L  e. 
with  a  dash  of  (affected)  sitqridity, 

rab-abainrdua,  at^,,  rather  imapproprimte, 
somewhat  absurd  :  tempus  discessOa. — tfur.  n.  is 
subsL,  sayings  etfeeting  stupidity, 

mtib  -  aocuiO,  — ,  — ,  are,  to  Name  oomewhat, 
JInd  a  UtUe  fault  with :  meum  disoessum :  Vesto- 
rium. 

subaotlo^  Onis,/.  [snb+1  AG-],  a  tkoros^ 
working  ;  of  the  moid,  dissipline, 

snbftotaa,  P.  of  sobiga 

snb-adrosantar,  adv.,  somewhat  proudly,  not 
without  arrogance:  facere. 

Bub-agrestia,  e,  adj.,  somewhat  rustic^  a  trip 
boorish:  consilium. 

sabalaria,  e,  a^j,  [sob+alaJL  undsr  the  arwss, 
carried  under  the  arm:  telum,  N. 

aab-«manUi  ocj^,  slightly  bitter:  aliqna  res. 
— Piur.H.aBsubsL:  alios  subamara  deleoCeaL 

•nb-auKmltd^— ,  — ,  ftre,  to  Usten,  oeersth, 
eavesdrop:  subausoultando  ezdpere  Tooea:  que 
loqnor. 

X.  airiM^dlitario  or  auooanlQiioy '-—,  Boa, 
Are,  to  admit  to  a  wteaney  in  a  centwria  /  benoe, 
to  put  in  another's  place,  station  as  a  subsHiute:  m 
insidiis  sabceaiuriatus,  te,asa  reserve,  T, 

2.  sab-oentntl5  or  aaooeatuio^  dnia,  sl, 
an  under  ofiee,  sudeentwrion,  L. 

anb-oontamelioae  (saco-),  ads.^  with  a  ssig- 

gestion  of  contumely :  traetare. 

sab-or5ao5^  see  inooreseo.  jqiQ 


M^tefkiptti 


815 


Mber 


•ob-orinmB  (moo-),  o^f.,  tomemkai  twUd^  a 
little friuUd:  capilluB. 

Bvb-on-,  see  succa-. 

snb-deficiens,  entis,  adj,^  a  lUlU  faint,  •ome- 
fchcU  failing^  Co. 

snb-difflcilis,  e,  ck(^.,  dighUy  pwaiing^  rather 
hard:  quaeetio. 

■nb-diff  ido^  — ,  -— ,  ere,  to  be  duLrutifvl. 

snbditiviMt  odj,  [Bubdo],  mhttiJt^td,  tuppoei- 
tionsy  ttpurunu :  archipirata. 

sub-do,  didi,  ditus,  ere,  to  put  under,  aet  to,  ap- 
ply :  ignem :  calcaria  equo,  L. :  se  aquia,  phmge 
into,  0. — F  i  g.,  to  bring  on,  furnish,  eupply,  yield, 
afford:  militum  animis  ignem,  L.:  alcut  apiritOs, 
L. — To  put  in  stead,  substitute:  in  meum  locum 
iudioera. — 2b  subject,  nuike  subject:  iinpetio  sub- 
dari,  Ta. :  proles  Bubdita  regno,  Tb. — 7b  stibstUuie 
fiilsely, forge,  counterfeit,  make  w>:  testaroenturo, 
Ta. :  rumorem,  wread  falsely,  Ta. :  Subdilum  Be 
saspicatur,  that  he  is  a  spmious  child,  T. :  me  sub- 
ditum  appellant,  L. :  alqro  ream,  Ta. :  Bubditis 
qui  Bustinerent,  etc.,  suborned,  Ta. 

snb-doceo,  — ,  — ,  €re,  to  teach  as  a  deputy 
school-master:  meo  labore  subdooeri. 

sabdole,  adv,  [subdolusl,  cutmingly,  craftUi/ : 
nihil  Bubdole :  speculatum  bocchi  oonsilia,  &        ^ 

rab-dolos,  adj.,  crafty,  cunning,  sly,  subtle,  de^ 
ceptive,  deeeitfid:  animuB,  8. :  oratio^  Ga. :  lingua, 
0. :  loci  forma,  Ta. 

BUb  -  dubito.  — ,  — ,  Are,  to  be  somewhat  in 
doubt,  hesitate  a  little:  autea :  flubdabitare  te,  qua 
essem  Toluntate. 

sub-dnoo,  dQxi  (snbdQxti,  T.),  ductns,  ere,  to 
draw  away,  take  aivay,  Uad  away,  carry  off,  %erest, 
withdraw,  remove:  lapidibuB  ex  turn  subdudia, 
Cs. :  rerum  f undamenta :  capUi  ensem,  V. :  cibom 
athletae :  Aenean  manibus  Graium,  y.---Of  troops, 
to  draw  off,  remove,  transfer,  detach,  detail:  cohoi^ 
tea  subductae  e  dextro  cornu,  L. :  ^ubduotis  ordi- 
nibuB,  L. :  copias  Ul  proximom  coUem,  Cs. :  agmen 
in  aequiorem  looumy  !«.— 7b  take  secretly,  remove 
by  stealth,  steal,  hide  :  Bubducta  viatica  plorat,  H. : 
obsideB  f  urto,  U — With  pron.  r^/lex,,  to  withdraw 
stealthily,  steal  away:  to  mibi,  T.:  de  drculo  ae: 
80  ab  ipso  Volnere,  0. :  clam  ae,  N. :  qaft  bo  sub- 
duoere  colles  Incipinnt,  i.  e.  to  slt^  doten  gradu- 
dUy^Y, — 7b  draw  from  under,  bring  from  bdow, 
pull  up,  lift  up,  raise:  cataractam  lunibuB,  L.: 
Bubductis  (tuniciB),  pulled  up,  H.  —  Of  Bhips,  to 
haul  up,  bring  out  of  water,  beach :  longaa  naYls 
in  aridum,  Cb.  :  naves  in  campo  Martio  subductae, 
L. :  classis  subducta  ad  OTtheum. — ^F I  g.,  to  cast 
up,  reckon,  compute,  calculate,  baiance:  Bnmmam : 
rationibus  BubductiB:  calculia  subdvotoB:  bene 
Bubduct&  ratione,  T. 


sabdnotla  onia,/.  [subduoo],  a  withdrawal, 
drawing  up,  hauling  ashore:  ad  subductionefl 
paulo  facit  humiliores  (naves),  Cs. — F  i  g.,  a  reck' 
oning, 

Bub-duotus,  P.  of  subduco. 

BUb-edo^  6dl,  — ,  ere,  to  eat  away  below,  wear 
away :  scopulus,  qui  subederat  uiida,  0. 

Bub-eo,  il  (-Ivit,  0. ;  -Ivimns,  Ta.),  itus,  Ire,  to 
come  under,  go  under,  enter:  \\\  nemoris  latebras, 
0. :  cum  luna  sub  orbem  solis  subisset,  L. :  teo- 
turn,  I  e.  enter  a  house,  Cs. :  Triviae  lucos  atque 
aurea  tecta,  V. :  cavnm  artum,  H. :  paludem,  i.  e. 
plunge  into.  Or,  aquam,  Gu.:  si  subeuntur  pro- 
spera  oastra,  Iu.-»Poet.,  with  dot. :  portu  Chao- 
nio,y.— •7b  come  up,  advance,  ascend,  draw  near, 
approach:  subeunt  herbae,  paring  up,  V. :  in  ad- 
versos  roontis,  L. :  testudine  factft  subeunt,  press 
forward,  Cs. :  subeundum  erat  ad  hostis,  L. :  saxa 
ingerit  in  subeuntis,  climbing,  Lk :  amne,  i.  e.  sail 
up,  Gu. :  mixtum  flamini  subibat  mare,  i.  e.  was 
against  them,  Gu. :  aciem  subeuntlum  muros  ad- 
grediuntur,  L. :  subimus  Inposttum  Baxis  Auxur^ 
H. :  Umbra  subit  terras,  comes  over,  O. :  Fadum- 
que  Herbeenrnque,  i.  e.  attack,  Y. — Poet.,  with 
dot. :  muro  subibant,  V. — 7b  go  under,  support^ 
take  up,  submit  to :  pars  incenti  subiere  f eretro^ 
L  ol  carried  on  their  shoulders,  V. :  Ipse  subibo 
umeris,  I  e.  will  take  you  up  on,  V. :  currum  domi- 
nae  subiere  leones,  were  harnessed  to,  Y. :  umeria 
parentem,  Y. — ^In  order  or  time,  to  come  under^ 
come  after,  succeed,  follow,  lake  the  place  of:  Pone 
subit  ooliiunXfY.:  subit  ipse  meumque  £xplei 
opus,  takes  my  place,  0. :  f  ureas  subiere  oolunmae» 
took  the  place  of,  0. :  subeuntes  alii  aliis  in  cust(K 
diam,  relieving,  h, ;  cf .  subit  esse  priori  Causa  re- 
ceoB,  0. — 7b  slip  under,  dude:  Aeneae  muoro- 
uero,  Y. — 7b  come  stealthily,  steal  on,  approach 
imperceptibly :  subeunt  moibi  tristisque  senectus, 
Y.:  subit  lumina  fessa  sopor,  0.— Fig.,  to  come 
i^poft,  overtake :  sua  de&nde  paenitentia  subiit  re- 
gem,  Gu. — In  the  mind,  to  come  ti^  be  thought  of 
enter,  occur,  suggest  itsdf,  recur  :  omnes  sententiae 
sub  acumen  stili  Bubeant  necesse  est:  cam  su- 
beant  audita  et  oognita  nobis,  0. :  subiit  cari  geni- 
toris  imago  .  .  .  subiit  deserta  Greusa,  Y. :  Subit, 
banc  arcana  profana  Detexisse  manu,  0. :  dein 
cogitatio  animum  subiit,  indignum  esse,  etc.,  L. : 
mentem  subit,  quo  praeroia  facto,  etc.,  0. :  horum 
cogitatio  subibat  exerdtum,  Cu. — 7b  subject  one- 
se^  to,  take  iqxm  onese^,  undergo,  submit  to,  Sfts- 
torn,  accept,  endure,  suffer:  omnes  terrores :  quia 
est  noQ  ultro  subeunduB  dolor?:  inimicitiae  so- 
beantur :  maiora  Yerbera,  H. :  multitudinis  inpe- 
ritae  indicium  esBe  subeundum:  eomm  odium: 
peregrinoB  ritOs  nova  subeunte  fortunft,  Cu. 

Bflber,  ens,  «.,  the  eork^oak,  eork4rss:  raptas 
de  Bubere  cortex,  V.-.^»^fe^|^ft^@^gie 


•uM. 


816 


•iibinTito 


•abf^,  see  suff*.  sabs-,  see  sogg-. 

snb-honidus,  adj.^  mmemhat  rcfugh^  raughish. 

■ab-iacena^  ntis,  ac{j.,  lying  henMih^  tubjaeaU^ 
Cu. 

aubioio  (the  first  sjl.  usil  long  by  position ; 
often  pronounced,  and  sometimes  written,  subii- 
cioX  iSvIf  iectus,  ere  [sttb+iacio],  to  throw  under ^ 
place  under^  eatt  bdow :  ioter  carros  rotasqne  ma- 
taras  sabiciebant,  dUehargtd  bdow  ( the  wagon- 
bodies),  Cs. :  sarmenta  cii-cnradare  igtiemqiie  cir- 
eum  snbicere  coeperunt:  artds  subiecto  torruit 
igiii,  0. :  tectis  ignis :  eum  tota  se  lana  sub  orbem 
solis  sttbiecisset :  bracchia  pailae,  0. :  coUo  Brao- 
ehia,  O. — Of  troops,  to  hring^  eavM  to  be  encamped^ 
poet :  castris  legiones,  d. :  se  iniquts  loots,  Cs. — 
To  eet  up,  mount,  throw  up:  corpora  in  equos,  V. : 
regem  in  equum,  L. :  Quantum  vere  novo  se  subi- 
cit  alnus,  ^oote  up,  V. — 7b  eubetitute,  forge,  coun- 
ter/eit:  testamenta:  librum,  N. — 7b  eubom:  sn- 
bicitur  MetelUis,  qui  banc  rem  distrahat,  Os.— 
F  i  g.,  to  eubmU,  eubjeet,  preeent :  ei  llbellum :  ea, 
quae  subiciebantur  oculis,  L. :  res  subiectae  sen- 
sibus. — 7b  aeeribe,  attribute:  nee  videre,  sub  banc 
Tocem  honestatis  quae  sit  subicienda  sententia, 
L  e.  what  meamng  ieto  be  attributed  to  it:  intelle- 
gere  quae  res  huic  voci  subiciatar. — 7b  nsbttitute : 
silentium  erat,  inopiS  potions  subiciundi,  L. :  pro 
▼erbo  proprio  subioitur  aliud,  quod  idem  significet 
— 7b  place  under,  make  subject,  subject  se  imperio 
alterius:  se  populi  R.  imperio  subieetos  dolere, 
Cs. :  virtus  subiecta  sub  varies  cas&s :  bona  civiom 
▼oci  praeoonis :  hiemi  navigationem,  eiqtose,  Cs. : 
fiotis  audiUonibus  fortunes  Innooentiuro :  aliquid 
dUumniae,  L. — In  thought,  to  subordinate,  bring 
under,  comprise  in :  formarum  oertus  est  numerus, 
quae  cuique  generi  subiciantur :  per  quam  res  di- 
sperse dictae  unum  sub  aspectum  subiciuntur. — 
In  order  or  time,  to  place  after,  let  follow,  e^, 
aniuz,  append,  subjoin:  cur  sic  opinetnr,  rationem 
subicit,  subjoins:  a  quibusdam  senatoribus  subieo- 
tum  est,  L. :  vix  pauca  f urenti  Subicio,  i.  e.  answer, 
Y. — 7b  bring  forward,  propose,  addftce,  bring  to 
mind,  prompt,  suggest :  Si  meroiuisti  id,  quod  olim 
dictum  est,  subioe,  T. :  quid  dicerem :  quae  dolor 
querentibus  subicit,  L. :  Spee  est  Pelti  subiecta 
creatis,  0. 

(aubleote),  adv.  [sublectus],  humblg,  submis- 
«tve/y.-~Only  sup, :  haec  subiectissime  exponit,  Cs. 

pnbieotlo^  Onis,  /.  [subicio],  a  putting  under: 
rerum  sub  aspectum  paene  subiectio,  i.  e.  a  vivid 
presentation.-^A  substitution,  forgerg :  testamen- 
tomm,  L. 

■abieoto,  — ,  — ,  fire,  freq.  [subicio],  to  throw 
under,  place  beneath,  throw  from  below  -  roanfis,  0.: 
lawo  stimulos,  H. :  unda  subiectat  harenam,  casts 


mibieotor,  dris,  m.  [  snbido],  one  who  misU^ 
tutes,  a  forger :  testamentorum. 

sabiactoji,  a4j.  with  comp,  [P.  of  sabido], 
Iging  under,  situated  below,  near,  bordering  vgmk, 
neighboring,  ac{jacent:  genae  delude  ab  inferiore 
parte  tutantur  subiectae:  ^cingulns  terrae)  snb- 
lectus  aquiloni:  Heraclea  Caadaviae,  Gs.:  Ossa, 
0. :  viae  campus,  L. — F  i  g.,  subjeeledf  snbjeet,  mA- 
dued:  (natara  deonim)  ei  neoessitati :  aerviiio,  L: 
neque  subiectus  esto,  submifsine,  O.  —  As  siiieL 
plur.  m.:  Paroere  subiecUs,  V. — Ea:poaed^  liable: 
Subiectior  in  diem  Invidiae,  H. 

subiglto  (subag-),  — ,  — ,  ire  [sab+ag^to], 
to  dishoHor^  lie  with,  T. 

■abtgo,  Sgl,  ictua,  ere  [sub+agol,  ft>  drive  up, 
bring  up:  adverse  flumine  lembum  Kenugiis,  i. e. 
drive  up  stream,  V, :  navis  subigl  ad  caslellum  ios- 
sit,  L. — 7b  hint  up  from  beneath,  break  v/>,  dig  vp^ 
plough,  cultieate,  work,  knead,  rub  down,  ahaapen, 
whet,  tame,  break:  terram  ferro:  glaebas:  arva, 
V. :  digids  opus,  O. :  in  cote  securls,  V. :  (beloa) 
facilis  ad  subigendum,  Msy  to  be  tamed. — Fif^to 
put  down^  overcome,  conquer^  subjugate,  subject, 
subdue,  reduce:  partem  orbis  terrarnm:  orbis  at- 
que  nationes,  S. :  insidiis  subactus,  Y. — 7b  bring, 
iticite,  impel,  force,  oompd,  constrain,  reduce:  subt- 
gi  nos  ad  necessitatem  dedendt  res,  L. :  hostb  ad 
deditionem,  L. :  Tarquiniensem  metu  aubegerat 
f rumentum  exoroitui  praebere,  L. :  sobegit  (fiMam) 
soctos  ignotae  linquere  terrae  (i.  e.  in  torftX  ^- : 
ambitio  multos  mortalls  falsos  fieri  subegit,  S. : 
(eosX  ut  relinqnant  patriam,  L.^4)f  the  mind,  to 
cultivate,  train,  discipline:  subacto  mthi  ingenio 
opus  est :  subacti  atque  durati  bellis,  L. 

(aabUdo),  see  subicio. 

aub-impudeiifl,  entis,  at^.,  somawhai  shame- 
less. 

•ab^niiiia,  e,  cuff.,  roA/sr  vedn. 

snb-inde^  adv. — Of  time,  immediatdg  after,  just 
after,  presentlg^orthwith,  theret^ton :  primum  gan- 
dere,  subinde,  eUx,  H. :  primus  Aolns  soppositos 
ac  subinde  Ostorius,  Ta. :  duae  subinde  urbea  eap- 
tae  direptaeque,  L. — Of  repeated  actions,  one  after 
the  other,  from  time  to  time,  now  and  then,  rrpeet- 
edly,  frequenUg,  eontinuaUy:  praedae  minus  in- 
ventum  est,  quod  subinde  spolia  agronim  capu 
domoe  mittebant,  L. :  quae  subinde  nuntiata  sunt 
regi,Ou. 

anb4iimiUnis,  a^jt  vomgwhat  tasteless,  rather 
insipid, 

sab-invldeS,  -»,  — ,  Sre,  to  be  eomewhai  envi- 
ous of:  tibi. 

aab-inyisiuL  aefj.^  a  lUtle  disHked^  mmewh^ 
odious :  apud  malevolos  nomen. 

anb-invito,  ivi,  — ,  ire,  to  s»^geat  to,  uevits  bg 
a  hint:  me,  ut  ftd  iJfeg<5«^?5WOgie 


ratainuioor 


817 


Mdxiiio 


sab-iraaoor,  atm,  I,  €Up^  to  b^  out  of  Umner^ 
be  Momewhat  provoked,  be  Umehed:  interdam :  Vre- 
Titati  litterarum ;  quod  me  non  invitas. 

sab-iratii%  a^.,  aomtwhat  ongrys  homo  tibi : 
rescripsi  tibi  subiratus,  yoUh  ¥)me  feeling, 

Bubitaxlas,  adj.  [  subitua  ],  in  ha$U^  tudthn, 
hofiy:  aedificia,  Ta.  —  Of  troops,  tuddady  levied, 
raited  for  an  emergency:  mllites,  L. 

■abito,  adv,  [  subitas  ],  niddenfy,  immediatdif, 
unesqpededlg,  at  once,  off-hand:  sabito  tanta  te  im- 
pendent mala,  T. :  8ubito  atque  inproviso:  ex 
ocalis  f ugit,  V. :  nostras  ad  aurfs  venire,  O. :  quod 
Serena  nocte  sabito  lana  defeoisset :  opprimi,  L. : 
dicere,  ezfempofe;  tam  subito  copias  eontrahere, 
so  quickly,  N. 

subitiu,  adj.,  eudden,  unexpected,  enrprieing: 
divortiam:  in  rebas  tam  sabttis:  consilia,  Cs. : 
novae  rei  ac  subitae  admiratio,  L.:  homo,  rash.— 
As  tubet.  n.,  a  tudden  occurrence,  surprise:  subitam 
est  ei  remigrare :  ad  subita  rerum,  L. 
^  Bnb-lungo,  ianzl,  ianctus,  ere,  to  fasten  under, 
annex,  aUach:  puppis  rostro  Phrygios  siibiuncta 
leones,  having  attached,  Y.  —  To  uoke,  harness: 
curru  (dot.)  tigrls,  V. — F  i  g.,  to  bring  under,  sub- 
due, subject,  suojugaie:  urbis  multas  sab  imperiam 
popuU  R.:  NuUi  Italo  tantam  geBtem,y.:  mihi 
res,  non  me  rebus,  H. — To  bring  under,  make  sub' 
ject,  subordinate,  eubjoin:  orones  artis  oratori: 
Calliope  haec  percussis  subiungit  carmina  nervis, 
associates  leit/i,  0. 

■ab-labor,  lapsus,  T,  d^^  to  glide  under,  slip 
away,  sink:  annis  sublapsa  Tetustas,y.:  retro 
sublapsa  Spes  Danaum,  V. 

sublate,  adv,  with  eomp,  [sublatusj,  highly, 
lofiiiy :  dicere,  toith  elevation :  de  me  dixi  subla- 
tius,  more  arrogantly, 

sublatid,  Onis,  /.  [sub+TAL-],  an  elevation, 
exaltation:  animl 

snblatas,  a<y,  with  eomp,  [P.  of  tollo],  elated, 
proud,  futughty:  animi,  T. :  quo  proelio  sublati 
Helvetii,  Cs. :  rebus  secundis,  Y. :  fidens  magis  et 
sublatior  ardet,  O. 

anb-legd,  Idgl,  lectus,  ere,  to  gather  from  be- 
low,  gather  up:  (puer)  Snblegit  quodcttmque 
iaceret  inutile,  H.  —  To  catch  up  secretly,  gather 
by  stealth:  tibi  carmina,  Y. — To  choose  as  a  sub- 
tiitute,  dect  instead:  in  demortuorum  locum,  L.: 
familias  (in  numemm  patriclorum),  Ta. 

snblevatio,  onis,/.  [sublevo],  an  alleviation, 

aab-levo,  ivl,  Stus^  Sre,  to  lift  from  beneath, 
raise  up,  hold  up,  support:  nos  sibi  ad  pedes 
Btratos :  in  ascensu  sablevati,  I  e.  assisted,  Cs.  : 
nltemi  innixi  sublevantesque  invicem  alii  alios, 
L.:  se,  Cs.:  terrft  sublevat  ipsum,  Y.  —  Fig.,  to 
lighten,  qualify,  alleviate^  mitigate,  lessen,  assuage: 
62 


non  aliqno  mediocri  vitio  eius  vitia  sublevata  esse 
videbantur :  f ortunam  industria,  Cs. :  homioam 
calamitates :  fugam  peoanii,  N. — To  sustain,  sup- 
port, assist,  encourage,  console,  rdieve:  homines: 
hunc  suo  testimonio :  eos  accusat,  quod  tam  neces- 
sario  tempore  ab  lis  non  sablevetur,  Cs. :  ad  alios 
sablevandoB,  N. 

sublioa,  ae,/.  [2  LAC-],  a  stake, pUe, palisade: 
sublicis  in  ten-am  demissu,  Cs. :  isdem  sublicis 
pontem  re^oere,  pilet,  Cs. 

■abllolas,  adj,  [sublica],  resting  upon  piles: 
Pons,  the  pile-bridge  (across  the  Tiber),  L. 

sabligaonlum,  I,  n.  [subligo],  a  voaistband, 
breech-cloth, 

snbligar,  ilris,  n.  [2  LIG-],  a  breech-eloih,  lu. 

•nb-lig5,  — ,  — ,  ftre,  to  bind  below,  bind  on, 
fasten :  lateri  ensem,  Y. :  clipeum  sinistrae,  Y. 

sublime,  adv,  with  comp,  [sublimis],  aloft, 
loftily,  on  high:  Tbeodori  nihil  interest,  humine 
an  sublime  putescat:  elatl,  L.:  sublimius  altum 
Attollat  caput,  0. 

aablimen,  adv,  [cf.  sublimis],  on  high,  up- 
wards :  sublimen  intro  hunc  rape,  T. :  aspioe  hoc 
sublimen  candens,  Snn.  ap.C.  (Ribbeck  reads  subli- 
men in  several  passages  of  Yergil,  for  sublime, 
etc). 

•nblimia,  e,  ac^.  with  eomp,  [2  LACJ,  uplxfUd, 
high,  lofty,  exalted,  devoted:  vertex,  Y.:  roontis 
cacumen,  0. :  portae,  Y. :  Os,  uplifted  (opp.  pro- 
nus ),  0. :  dum  sublimis  versfks  ructatur,  gazing 
upwards,  H. :  flsgellum,  uplifted,  H. :  currus,  L. : 
quanto  sublimior  Atlas  sit  montibus,  etc..  In. — 
Plnr.  n.  as  subsL  :  Antiquique  memor  metuit  subli- 
mia  castls,  lofty  flight*,  0.  —  Borne  aloft,  uplifted, 
elevated,  routed:  Syrum  Sublimen  medium  adri- 
pere,  T.  (  al.  sublimem  ) :  campi  armis  sublimibus 
ardent,  raised  high,Y, :  Sublimes  in  equis  redeunt, 
Y.:  (Yenus)  Paphum  sublimis  abit,  through  the 
sky,  v. :  sublimis  abit,  L. —  On  high,  lofty,  in  a 
high  position:  iuvenem  sublimem  stramine  po- 
nuut,  Y. :  Tjrio  iaceat  sublimis  in  ostro,  0.  — 
^  i  g**  fofly,  exalted,  eminent,  distinguished:  Mens, 
0. :  Sublimis,  cupidusque  et  amata  relinquerc  per- 
nix,  aapiring,  H. :  tuis  natalibus  Inveniet  quisquam 
sublimius?  lu. — Of  style,  lofty,  elevated,  sublime: 
carmina,  lu. ;  cf.  natura,  H. 

sablimna,  Mff,  [old  for  mh\\m\s], lofty,  high: 
ex  sublime  vertioe,  Aoc.  ap.  C. 

sab-luoeo,  — ,  — ,  Sre,  to  ehine  a  little,  gleam 
faintly,  glimmer:  aries  sublucet  oorpore  totus, 
C.  poiSt. :  sublucent  crepllscttb^  0. :  vioke  sublucet 
purpura  nigrae,  Y. 

sub-lno,  — ,  iQtus,  ere,  to  wash  underneath, 
/ow  behWfWash  at  the  foot:  montem  flumen  sub- 
luebatjCs.:  Asia,  quft  HeU(^q>qpto,s]|b)mti^ 


subliufcrift 


818 


sablostzis,  e,  adj.  rsub  +  ^laBtras;  LVG-], 
fj^winff  wmt  light,  fainify  Ivminout,  glimmering: 
DOZy  L.,  H. :  umbra  (nocttsX  twilight,  V. 

snb-mergo  (ramm-)t  sli  snst  ei^i  *<>  dip,  plunge 
under^  sink,  ovenohdm,  tubmerge:  submersus  equus 
▼oraginibufl :  genera  submerearam  belnarum :  na- 
yiB  Bubniersa,  Os. :  femim  submeraum  in  nndS,  O. : 
ipaos  ponto,  V. :  prooellia  submerai  sumas,  L. 

■ab-mlnlBtro  (mimm-),  ftvl,  fttus,  ftre,  to  aid 
ly  giving y give^fumith,  afford,  supply:  tibi  pecu- 
niam :  tela  clam  subminiatrantur :  f  rumentmn,  €s. 

sabnusse  (stumn-X  adv,  with  comp.  [submia- 
8118]. — Of  manner,  softly, gerUly,  calmly,  modestly: 
dicere :  ornamentis  uti  summissiue. — Of  cbaituster, 
modestly,  humbly,  submissively:  mihi  Bupplicare: 
agere,  0. :  Be  gererc  Bubmisflius. 

sQbmissio  (eumm-),  6nis,f.  [submitto],  a 
letting  down,  lowering,  dropping,  siruHng :  vocis : 
nee  elatio  nee  BobmiBsio,  i.  e.  depression, 

■nbimsaas  (atunm-),  adj,  with  eomp,  [P.  of 
Bubmitto],  let  dmon,  lowered,  low :  BtantibiiB  primis, 
secundis  BummiBsioribus,  stooping  lower,  L. :  Sum- 
roisBO  humlles  intrarant  veriioe  postls,  O. — F  i  g., 
of  speech,  low,  soft,  gentle,  calm,  composed,  moder- 
ate: dicere  BummiBSft  (voce)  leniter:  forma  sum- 
missi  oratoris. — Of  character,  humble,  submissive : 
SubmiBsi  petimuB  terraro,  Y. — Low,  mean,  grovel- 
ling, abject :  ne  quid  BubmisBum  faciamoB. 

■nb-mitto  (Btunm-),  mist,  missus,  ere,  to  let 
dofMm,  put  down,  lower,  sink,  drop :  se  ad  pedes, 
L. :  latus  in  herb&,  0. :  poplitem  in  terra,  O. — Of 
animals,  to  keepfw  breeding,  cause  to  breed:  (pul- 
Iob)  in  spem  gentis,  Y. :  vitulos  pecori  habendo, 
Y. —  7h  let  grow:  crinem  barbamque,  Ta. —  To 
breed,  produce :  non  Monstrura  Bubmisere  Oolchi 
KaiuB,  H. — To  provide  a  substitute  for,  supersede: 
huic  voB  non  Bummittetis? — To  send  privatdy, 
despatch  secretly:  iste  ad  papillae  matrem  Bum- 
mtttebat,  sent  a  secret  message :  alqm,  qui  moneret, 
etc. — To  send  as  aid,fumMhfor  support,  supply 
as  reinforcement,  help  trith,  yidd:  cohortes  equiti- 
buB  praesidio,  Ca. :  UborantibuB,  Cb.  :  Yinea  sum- 
roittit  capreas  non  semper  edules,  H. — Fig.,  to 
lower, make  lower,  reduce,  moderate:  multum  sum- 
mittete,  to  moderate  the  voice  (of  an  actor):  foro- 
rem,  control,  Y. — To  lower,  let  down,  brtng  down, 
humble,  yield,  surrender:  se  in  amicltii,  conde- 
scend: Be  in  httmilitatem  cauaam  dioentivLm,  stoop, 
L. :  facilitas  summittentis  se,  readiness  to  subordt- 
note  himMelf^  L. :  ad  calamitates  animos,  bow,  L. : 
animos  amori,  surrender,  Y. :  se  culpae,  0. 

snbmoleBte  (  samm- ),  adv.  [aubmoleBtas], 
with  some  vexation :  te  non  esse  Bomae  iabmoleate 
two,  troubles  me  somewhat. 

■ub-molestos  (sumin-),  adj^  somewhat  trow- 
blesome,  rather  vexatious:  illud  mibi* 


mb-monoo  (smnm-),  ul,  — ^  Sic^  to  remind 
privily,  hint :  me,  quod,  etc.,  T. 

•ab-m5rorafl  (soxiim-),  adf.,  somewhat  peev- 
ish, rather  morose:  quasi  Babmoi\>Ba  ridicala. 

•nb-moTeo  ( siimm-  X  mS^l  i"^-  P^**P^' 
suromfisBes,  fl.),  mOtus,  ere,  to  put  out  of  the  wsjr, 
drive  back,  drive  off,  send  away,  remove  :'  hostlB  ex 
maro,  Cb.  :  statione  boBtium  lerobos,  L. :  subaioti 
contione,  dismissed:  Bubmotis  veliit  in  aliam  insn- 
lam  hoetibufi,  Ta. :  Maris  litora,  L  e.  remove  ( bj 
moles  ),  H. :  Hie  spelunca  fuii  msto  aabmota  re- 
cessu,  i  e.  hidden,  Y. :  Sil?a  suinmoTet  igtila,  L  e. 
keeps  off,  0. — Of  a  crowd,  to  dear  away,  remove, 
make  room:  turbam,  L.:  summoto  populo,  L: 
lictor  apparutt,  summoto  inoeBsemnt,  after  room 
had  been  made,  L. :  summoto  aditus,  aceen  after 
the  lictors  had  made  room,  L.  —  Poet:  neque 
Summovet  lictor  miseros  tumuUOB  Mentis,  H.— 
F  i  g.,  to  put  away,  keep,  withdraw,  withhold,  re- 
move: a  bello  Antiochum  et  Ptolemaeum  reges, 
i.  e.  induce  to  abandon,  L. :  magnitudine  poeoae  a 
maleficio  summoreri:  summotus  pudor,  H.  —  7^ 
banisli:  ad  Histnim,  0. :  patrift,0. 

aub-muto  (sommoto),  ^-,  — ,  are,  to  itUer- 
cJtange,  substitute:  Bummutantur  verba  pro  verbta. 

■ab-niaoor,  nituB,  i,  dtp.,  to  grow  v^  toMfer, 
^ning  «i/>  afterwards,  O. 

■nb-necto,  — ,  xus,  ere,  to  bind  below,  tie 
under,  fasten  beneath :  siibnectit  fibula  Teatem, 
Y. :  antennis  velum,  0. :  circlos  Cervict,  Y. :  men- 
turn  mitra  SubnexiiB,  Y. 

sab-nego,  — ,  avf,  ftre,  to  deny  in  a  measure, 
partly  refuse:  alqd  praesenti  tibL 

snb&exiui,  P.  of  subnecta 

■ab-Dixaa  {-jntaM},  P.,  S9q)porled,  preppedi 
leaning,  renting  upon,  sustained:  (drculi)  caell 
verttcibus  subnizt:  Pftrva  Philoctetae  subnixa 
Fetelia  rouro,  i.  e.  defended,  Y. — Fig.,  asatiTed, 
confiding,  rdymg,  dawndent:  subnizus  et  fidco^ 
innooentiae  animus,  L. :  viotoriiB  divitiiaque :  auxi- 
liis,  L.:  artis  adrogantia. 

■abnvba,  ae,/.  [sub+KEB-],  a  rival:  leeti 
noBtri,  O. 

Bnb-nmiiis,  adj.,  somewhat  eUmdy,  omerea^ 
obscure:  noz,  Gs. :  Limes,  O. 

■nbo,  — ,  — ,  are,  to  be  lustful,  H. 

aub-obaoeniis  (-oaoniu),  adj.,  verging  cm 
indecency:  ridiculum. 

BUb-obacuma^  a^.,  somewhat  obscure^  not  ver^ 
intelligible:  breves  et  Interdum  subobscuri :  ingres- 
sio. 

snb-odioaiui,  a<{f.,  rather  vexatioys, 

aaboffBiiao,  — ,  -^,  ere,  to  give  mme  tyfence: 
apud  faeoem  populi.  ^  ^  ^ .  ^ 

Digitized  by  VjOOQIC 


sabolao 


810 


anlivoiiptos 


snb-oleo,  — ,  §re,  to  emit  a  triJNnff  nndL^ 
With  dot  of  perioTi^  to  be  pereewed,  be  nupeeted: 
Kumqnid  Bubolet  patri  ?  T. 

snbolo,  — ^  ^-,  ere  [collat  form  of  siiboleo], 
to  be  pereeivedf  be  weeded:  Ut  ne  paululam  qui- 
dem  BQbolat,  esRe,  etc,  T. 

Btiboles  (not  sobo-),  fa,/  [sub+l  0L-],  a 
itpront^  ihoot ;  hence,  f  i  g.,  ofspringy  progeny,  poe- 
ferity^  tnue,  ttock,  race,  lineage:  censores  popali 
suboles,  familtas  censento :  propaganda  (est  tibi) 
snboles:  priori  Dissimilis  popnlo,  0. :  Cara  deum, 
V. :  patrte  matura,  L. :  stirpia,  L. :  Diva  (Lucina), 
prodncas  suboleuj,  H. :  Romae  suboles,  raee^  H. : 
gregis,  H. :  de  te  suscepta,  V. 

•ub-desco,  — ^  — ^  ere,  inch,^  to  grow  up  anew, 
arise  iTutead:  iuventus  frequentlor  pro  tot  caesis 
exercicibus  subolesceos,  L. 

sub-omo,  avi,  atus,  are,  to  fit  otU^fumiih^pro^ 
vide,  supply,  equip :  pecunifi  Brutum,  Anton,  ap. 
C. :  a  natura  subornatus  in  vitam  veuirc :  legati 
subornati  crimiDibus,  li. — To  employ  as  a  secret 
agent,  incite  secretly,  instigate,  suhom :  iictus  testis 
subornari  solet :  Macedonas  tiis  ad  caedcm  regis, 
L. :  ab  eo  subornati  falsis  criminibus  occupant 
aurls,  Ou. :  falsum  testem  Cluvium:  ab  snbomato 
ab  se  per  fallaciara  litteras  accepit,  by  the  hand  of 
a  secret  hireling,  L. 

snbp-y  see  supp-. 

sub-randduB  (suit-),  adj.,  slightly  tainted: 
caro. 

sub-ranoos  (snrr-X  ^-i  somewhat  hoarse: 
vox. 

Bubraotafl,  P.  of  subrigo. 

Bab-ramlgo  (surr-),  — ,  — ,  &re,  to  rowgenHy: 
laevft  tacitis  undls,  V. 

■nb-repo  (surr-),  rSpsl  (subrepstl,  Ct),  — ,  ere, 
to  creep  under,  steal  into :  sub  tabulas :  urbis  Moe- 
nia,  H.— Fig.:  subrepet  iners  aetaB,Tb.:  quies 
Burrepit  ooeUis,  0, 

Bubreptoa  (suit-),  P,  of  sabripio. 

snb-rided  (surrO,  si,  ere,  to  smile:  subridet 
Saturhis :  mixt&  irft,  v.:  Bubridena  HezeDtios,  Y. 

sab«iidtoiile  (■mr-),  ocfo.,  mmmohat  laugh- 
ably, rather  humorously. 

•nbrigo  (soiT-),  — ,  rectus,  ere  [sub+regol, 
to  erect,  make  rigid,  straighten  up:  anguem,  0. 
poeL :  auils,  V. :  mucrone  subreoto,  dii^cUd  up- 
wards, L. ;  see  surge. 

sab-ziagor  (rarr-X  — ^i  I»  cbp.,  to  make  a  wry 
facet  be  a  Utile  9exed» 

sateiiilo  or  snnipio  (imper.  Burpite,  H.), 
ripuT  (pfuperf.  surpuerat,  H.),  niptus,  ere  [enb+ 
rapio],  to  snatch  away^  take  secretly,  withdraw  priv- 
ily, £al,  pilfer, purloin:  qnft  re  Bubripis,  aufers 


Undique?  H.:  yasa  ez  privato  Mero:  libros:  a 
Naevio  mvXtA,  plagiarised. — ^Fig. :  virtuB,  quae  neo 
eripi  nee  subripi  potest:  actor,  cui  reus  occulte 
subripi  posset,  could  be  rescued  by  trickery:  me 
morti,  H. :  me  mibi,  H. :  Grimina  oculis  patris,  0. 

•nb-rogS  or  Burrogo,  avl,  atus,  are. — Of  the 
presiding  officer  in  the  comitia,  to  put  the  vote  on 
the  choice  of  a  \ntbstitute,  cause  to  be  elected  in  place 
of  another,  put  in  afwther's  place,  substitute  (cf. 
sufficio,  of  the  people) :  cum  idem  eesent  (decem- 
viri) nee  alios  subrogare  voluissent :  coUegam  in 
locum  Bniti,  L. :  comitia  praetoris  in  locum  Bo- 
cimi  subrogandi,  for  the  election  of  a  praetor  in 
place  of,  etc,  L. :  ad  magistratus  subrogandos,  L. 

Bab-rubed  ( Bvzr- ),  — ,  ere,  to  grow  ruddy, 
turn  reddish,  bhtsh  .*  Quale  caelum  subrubet,  0. 

Bab-ruo  ([buzt-),  ut,  utus,  ere,  to  tear  atsay  be- 
low, undermine,  dig  under^  dig  out,  break  aovm, 
overthrow,  demolish:  ab  radicibuB  arbores,  Cs. : 
subruti  ruebant  muri,  L. :  turrim,  Cs. :  arces  et 
Btantia  moenia,  0. — ^Fig.,  to  undermine,  subvert, 
corrupt :  nostram  libertatem,  L. ;  Beges  muneri- 
buSjH. 

Bub-riiBticiiB  (aunr-),  a^.^  sommshat  dounUsh, 
rather  rustic:  ptidor. 

BabmtOB  (Burr-),  P.  of  subrao. 

Bub-BOribo,  IpsI,  tptus,  ere,  to  write  under- 
neath, inscribe  below,  write  down :  statuis  inauratis 
subscripsit,  Reges  a  se  in  gratiam  esse  reductos : 
Si  quaeret  *  Pater  urbium '  Subscribi  statuis,  H. : 
numerus  aratorum  apud  magistrattls  subscribitur, 
is  registered  :  meo  haec  subscribe  Hbello,  i.  e.  add 
this  (satire)  to  my  little  book,  H.— Of  the  censor's 
note  added  to  a  name,  to  write  down,  set  down,  note 
doum,  subjoin:  quod  censores  de  ceteris  subscrip- 
serunt :  quae  de  iudlcio  conrupto  Bubseripserunt. 
—To  sign  an  aeeusation,  indict,  join  in  indicting, 
charge,  accuse,  prosecute:  in  Popillium,  quod  is 
pecuniam  aooepisBet,  eta :  Crabinium  reum  fecit 
Sulla,  subscribente  privigno^  as  an  associate  prose- 
cutor :  neminem  neque  suo  nomine  neque  subscri- 
bens  accusavit,  N. :  cum  suspiria  nostra  accusa- 
rentur,  toere  made  grounds  of  accusation,  Ta. — 
F  i  g.,  to  assent  to,  agree  to,  approve:  Caesaris  irae, 
0. :  odio  suo,  Ph. :  odiis  accusatorum  Hannibalis, 
L. 

BnbBcriptio,  Cnis,/.  [subscribo],  a  writing  be- 
neath, subscription  e  Serapionis. — Of  the  censor,  a 
noting  down,  note:  censoria. — A  subscribed  list, 
attested  register:  iugerum. — A  signature  to  an  tti» 
dictmcni,  joining  in  an  accusation;  subscriptionem 
sibi  postularunt. 

BUbfloriptor,  Oris,  nk  [subsoribol  a  signer  of 
an  aecusatioti,  joint  prosecutor:  prozmms:  secessio 
Bubsoriptoram. 

sabBOiiptiiB,  P.  of  subBoribii^  Q  QQ IC 


(subsec^iroft),  see  subeiciTus. 

Bub-aeoo,  cal|  ctus,  ftre,  to  cut  under,  cut  away 
bdoWy  dip^  pare :  Saturnus  Subsecult  partes,  unde 
creatus  erat,  O. :  unguis  f erro,  0. 

subaellium,  I,  n.  [sub+sella],  a  low  hencK, 
ieatf/orm :  ista  subsellia  Tacuefacta  sunt  (in  the 
senate) :  ut  locus  in  subselliis  oocupetur,  etc,  I.  e. 
a  aenator*9  Beat:  rei  subsellium,  of  the  accused^  Gt 
— A  judg^e  Kot,  the  bench:  accusabat  idem  ad 
subsellia. — ^Fig.,  a  court,  tribunal:  age  rero  ne 
semper  forum,  subsellia  meditere :  babet  Alienum, 
hunc  tamen  ab  subselliis,  i.  e.  a  lawyer  in  the 
courts:  Tersatus  in  utrisque  subselliis,  i.  e.  ae 
judge  and  advocate. 

Bab<«enti5,  sSnsi,  — ,  ire,  to  observe  stealthily, 
spy  out:  id  quoque,  Illos  ibi  esse,  T. 

■nb-Bequor,  c&tas,  I,  to  follow  after,  foUow  tip, 
eucceed,  eneue :  omnibus  copiis,  Gu.':  iussis  subse- 
qui  peditibus,  L. :  subsequiturque  manus,  0. :  has 
(cohortes),  Gs. :  ancillam,  0. :  senem,  0. — In  time 
or  order,  to  come  after,  follow^  succeed:  minorem 
Septentrionem  Gepheus  a  tergo  subsequttur:  si 
duels  consilia  favor  subsecutus  militum  foret,  L. : 
Proxima  subsequitur,  quid  agas,  andire  voluptas, 
0. — ^F  i  g.,  to  follow  after,  follow,  O/dhere  to,  comply 
with,  conform,  to,  imitate:  Platonem  avunouliim: 
tribuni  inclinatam  rem  in  preces  subsecuti,  i.  e. 
seconding  (he  prayers  of  the  people,  L. :  (orationis) 
vim  ac  varietatem. 

sub .  servlo,  — ,  — ^  ire,  to  serve,  come  to  the 
help  of,  aid:  orationi,  T. 

■absicivtis  (not  subseo),  adj,  [sub +2  SAG-], 
that  is  cut  off  and  left ;  hence,  of  time,  left  over, 
remaining,  unoccupied:  teropora,  odd  hours. — Of 
work,  incidental,  acceseory  :  quae  adripui  subsici- 
vis  opens,  ut  aiunt 

onbiddiarlvB,  adj.  [subsidium],  of  a  reserve, 
reserved,  subsidiary:  cc^oites,  Gs.,  iL— P/i*r.  m. 
as  mbet.,  the  reserve,  body  of  reserve,  L. 

BUbsiditmi,  I, »«,  [sub+SED-].  —  In  order  of 
battle,  the  troops  in  reserve,  line  of  reserve,  third 
line  of  battle,  triarii  :  subsidia  et  secundam  aciem 
adortus,  L. :  fueere  inter  subsidia,  L. :  in  subsidlis 
pugnacissimas  locnre  gentes,  Gu. — A  body  of  re- 
serve, awnliary  corps,  auxiliary  forces:  neque 
ullum  esse  subsidium,  quod  submitti  posset,  Gs. : 
post  eas  ceterum  exercitum  in  subsldiis  locat, 
stationed  as  a  reserve,  S. — Aid,  help,  relief,  succor, 
assistance,  reinforcement :  cum  alius  alii  subsidium 
ferrent,  Gs. :  Itallae  subsidio  proBcisci,  Gs. :  sub- 
sidio  venire. — Support,  assittance,  aid,  help,  protect 
tion :  Milo,  subsidium  adflictae  rei  p. :  subsidium 
bellissimum  existimo  sehectuti  otium:  aurum  ad 
subsidium  fortunae  relictum,  L. :  industrfae  sub- 
sidia: his  ego  subsidlis  ea  sum  consecutus:  ad 
omnis  casas  subsidia  comparare,  make  proviaion. 


0  sabfttomo 

•^A  place  ofrefitge,  aaylwn,  retreat :  vix  modicis 
navigiis  pauca  subsidia,  Ta. :  fidissimnm  ad  sub- 
sidium perf  ugere^  Ta. 

•nb^do^  sSdl,  sesauB,  ere,  to  eit  domt,  crouA 
down,  squat,  settle  down,  sink  down:  adversus 
emissa  tela,  L. :  Poplite  subsideos,  V. :  snbaedit 
in  illft  Ante  fores  arft,  0. — With  dot. :  iavet  ut 
iigtU  subsidere  cervis,  to  yidd,  H. — To  fall,  tub- 
eSe,  dnk,  settle:  undae,  V. :  venti,  0. :  Eztreraos 
Rale2lque  im&  subsedlt  Acestes,  remained  at  tht 
bottom,  y. :  ebur  posito  rigore  Subsidit  digitis. 
ceditque,  gives  way,  0. — To  settle  down,  etlahliak 
onesdf,  remain,  alnde,  stay  :  in  Sicilia :  in  castris, 
Gs. :  commixti  corpore  tantum  Subaident  Tencri, 
y. — To  crouch  down  on  the  watch,  lie  in  waii,  lie 
in  ambush :  eo  in  loco :  in  insidiis,  L. — ^With  ooc : 
devictam  Asiam  subsedit  adulter  (L  e.  Agamem- 
nonem),  lay  m  wait  for,  Y. 

BQbagnannB.  adj.  [sub+signnm],  thai  urres 
under  the  standard :  miles,  reserves  to  strengthen 
the  centre,  Ta. 

Bub-aigno,  — ,  atus,  Sre,  to  mark^  undersign, 
enter,  register:  subsignari  apud  aerarium  (prae- 
dia). — 7b  mortgage,  encumber:  subsigoata  omnia 
(praedia)  liberautur. 

sabBillo^  silul,  — ,  Ire,  to  Uap  t^;  sabsiloere 
canes,  Pr. 

BUb-siBto^  stiti,  — ,  ere^  to  take  a  stand,  take 
position,  stand  stiU,  remain  stamUng,  stop,  halt: 
audacins,  Gs. :  Substitit  Aeneas  et  se  oonlegit  in 
arma,  y. :  occultus  subsistebat,  stationed  hSnadf 
in  ambush,  L. :  poeitis  pars  utraque  eubetitit  annis, 
0. :  substitit  unda,  y. :  Substitit  lingua  timoie, 
0. — To  remain,  abide, stay:  circa  MeBopotamiani, 
Gu. :  diutius,  Gu. :  intra  priorem  paupertaiem,  Ti. 
—7b  make  a  stand,  stand  firm,  hold  out,  with- 
stand,  oppose,  retiMt:  in  Samnio  adversus  Gaudinas 
legiones,  L. :  Hannibali  atque  eius  armis,  L. :  cli- 
peo  iuvenis,  y. :  quod  neque  ancorae  f  unesqne 
subsisterent,  neque,  etc.,  hdd  cut,  Ga. :  praepoteu- 
tem  armis  Romanum  nee  acies  sul^iatere  ullae 
poterant,  L.— Fig.,  to  come  to  a  stop,  end,  pavet, 
cease:  Substitit  clamor,  0. 

BQb-Bortior,  titus,  Irl,  to  ^oose  a  SMbetituU  hy 
lot,  eubstUute  by  fot :  in  Hetelli  locum :  iiidioeiB.-^ 
Pass. :  si  ex  lege  subsortitus  non  erat  lanitts. 

BUbBOrtitio,  oQis,  /.  [  aubeortior  ],  a  ekootim 
of  substitutes  by  lot:  iudicum. 

BubBtantia,  ae,/.  [substo],  resowtesf  facuha- 
tum,  i.  e.  wealth,  Ta. 

Biib-Bltenio,  Btr&vl,  str&ttts,  ere,  to  afrw  under, 
scatter  bdow,  spread  beneath  :  verfomias,  T. :  oasta? . 
O. :  subetratHS  Numida  mortuo  Bomano,  ttretehed 
out  under,  L. — 7b  bestrew,  spread  over,  eoaar:  gal- 
linae  nidos  snbstemunt.— F  i  g.,  ta  submit^  give  ^ 


•OlMtitllO  8i 

sabBtitno,  ul,  fttos,  ero  [sub+atatno],  <o  era- 
senif  tubmU:  animo  speciem  oorporis  amplam, 
figurt  to  lunuelfj  L. :  f unera  fratrum  oculis  taia, 
O. — To  put  iniUad^  put  in  place  o/^  wbttUuU:  in 
eorum  locum  QvnA  Romanos :  Fulviiis  et  Manlius 
pro  Pbilippo  subsUtuti,  L. :  Siculis  equites,  L. : 
alqm  huius  criminis  ream,  i.  e.  throw  on  him  the 
blame^  Gu. 

sub-sto,  — ,  — ,  fire,  to  stand  firm^  hold  out^  T. 

Bubstratas,  P.  of  sobstemo. 

sulvfttriotiUk  <K&''  [P  of  substringo],  drawn  to- 
Sfether,  contracted^  narrow,  arnall:  ilia,  0. :  crura,  0. 

sab-fftringo^  inxl,  ictus,  «re,  to  bind  beneaihy 
tie  1^;  crioem  nodo,  Ta. :  caput  (equi)  loro,  N. : 
aurem,  L  e.  listen  attentivdy,  H. :  bilem,  cheeky  la. 

•nbstraotid^  onis,/  [sobstruo],  a  foundation, 
ntbitrtteture:  gubstructiones  maximae,OB.:  8ub- 
Btnictionam  moles,  L. 

•ub-8tmo,  — ,  strtlctos,  ere,  to  build  beneath, 
underbuild,  lay:  Oapitolium  saxo  quadrate  sub- 
structum  est,  i.  e.  has  foundations  of  L. :  viae  gla- 
rea  substraendae,  i.  e.  to  be  paved,  L. 

sub-aam,  — ,  esse,  to  be  under^  be  behind:  ubi 
non  subest,  quo  praecipitet,  no  place  underneath : 
subucula  subest  tunicae,  H. :  Nigra  subest  lingua 
palato,  y. :  Cum  sol  Oceano  subest,  H.  —  To  be 
near,  be  at  hand,  a^oin,  be  close  :  mootes,  Os. : 
planities,  L. :  Ticina  taberna,  H. :  Templa  mari,  0. 
— Of  time,  to  be  near,  be  at  hand,  approach,  im- 
pend: Dox  iam  suberat,  Cs.:  dies  comitiorum. — 
F  i  g.,  to  be  undemecUh,  lie  at  tlie  bottom,  lurk  in, 
be  concealed  in,  be  in  reserve:  in  qu&  (legatione) 
periculi  suspicio  nou  subesset:  si  his  vitiis  ratio 
non  subesset :  si  uUa  spes  salutis  nostrae  subes- 
set :  subest  silentio  facinus,  Cu. :  Notitiae  suberit 
arnica  tuae,  mil  be  subject  to  your  cognizance,  0. 

subsatn%  P.  [*sub-suol  sewn  beneath,  trimmed 
below:  vestis,  i.  e.^imMti,'H. 

■nbtemen  ( ■ubtegmen ),  inis,  n.  [  sub  + 
TEG-].— In  a  web,  that  which  is  woven  in,  a  woof 
weft:  Inseritur  medium  radiis  subtemen,  0. :  Fert 
picturatas  auri  subtemine  vestls,  Y.  —  A  thread, 
yam :  Subtemen  nere,  T. :  Unde  tibi  reditam  cer- 
to  sabtemine  Parcae  Rupere,  H. 

1.  snbter,  adv.  [  sub  ],  bdow,  beneath,  under- 
neath :  supra  et  sabter. 

2.  BUbter,  praep.  with  ahl.  or  ace.  [1  sabter], 
below,  beneath^  wiaemeath,  under:  virtus  omnia 
subter  se  habet :  subter  densft  testndine,  V. :  cu- 
piditatem  subter  praecordia  locavit:  agcre  vias 
sabter  mare,  V. :  sabter  imas  cavemas,  0. :  manu 
subter  togara  exsertA,  L. — In  composition,  under- 
neath,  beneath:  subterfluo,  subterlabor.— iSfcreC/y, 
privately,  clandestinely :  subterf ogia 

subter  -  fusion  f Q^t  — ,  ere,  to  eset^se,  evade, 


1  snbtiis  * 

avoid, shun:  criminum  vim:  poenam:  quasi  fata 
omnia :  tempestatem  Punici  belli,  L. 

8abter*labor,  — ,  I,  d^,,  to  glide  below,  ^t 
under :  fiuctOs,  V. :  Fiumina  subterlabentia  mu* 
roB, /owing  dose  by,  Y. — To  slip  away^  escape:  ce- 
leritate,  L. 

aabtexraneus,  ck(^.  [sub +terra],  undergrotmd, 
subterranean :  specOs,  G.,  Ta. :  regna,  lu. 

anb-texd^  xul,  — ,  ere,  to  weave  under,  work  in 
below,  sew  on :  ni^rae  lunam  alutae,  lu. — To  throw 
over,  cover:  patno  capiti  nubis,  i.  e.  to  veil  with, 
0. :  caelum  fumo,  Y. — F  i  g.,  to  work  up,  compose: 
familiarum  ortginem,  N. :  subtexit  fabulae,  lega- 
tes interrogatos  esse,  etc.,  works  imio  the  story,  C 

snbtilla,  e,  acfj.  with  comp  and  sutK  [sub+tela], 
Jine,  nice,  delieate  :  palataro,  H. — ^F  i  g.,  nice,  pre- 
cise, exact,  accurate,  l^en,  subtle :  descriptio :  defini- 
tio :  reliquae  (epistulae)  subtiUores  erunt,  wiU  give 
more  details, — In  taste  or  judgment^TEn^,  keen,  deli- 
cate :  todicium:  yeterum  index,  U.  — Of  style, 
plain,  simple,  unadorned,  direct:  sabtUissimum 
dicendi  genus:  oratio:  quis  Ulo  in  docendo  i^ubti- 
lior?:  oratione. 

aabtOltiflk  atis,  /.  [  subtilii  ],  ibMiifMM,  acuie- 
neas,  penetration,  dsfinUen/ees,  exactness,  subtlety: 
sententiarum :  Attica :  militaribus  ingeniis  subti- 
litatem  deesse,  Ta«— Of  style,  plainnese,  simplicity, 
directness,  absence  of  oniament :  subtiUtatem  Ly- 
sias,  vim  Demosthenes  habuit. 

aabtiliter,  adv.  with  comp.  and  sup  [subtilis], 
findy,  acutely,  minutely,  accurately,  in  aetail:  lu- 
dicare :  haec  ad  te  scribere :  exequendo  subtiliter 
numerum,  L. :  id  persequar  subtilius :  haec  subti- 
lissime  perpolita.^4)f  style,  plainly,  simply,  with- 
out ornament :  humilia  subtihter  dicere :  privatas 
causas  agere  subtilius. 

aub-timed,  — ,  ere,  to  be  secretly  afraid :  num- 
quid  subtimes,  ne  ?  etc 

aub-tralio,  trftxl,  tractus,  ere,  to  draw  from  be- 
low, drag  out,  draw  off,  carry  off,  withdraw,  take 
away,  remove:  subtractus  Numida  mortuo  super- 
incubanti  Romano  vivus,  L. :  effracto  colla  iugo, 
0. :  si  dediticii  subtrahantur,  Gs. :  ab  dextro  cor- 
nu  milites,  L. :  oculos,  avert,  Ta. :  tremit  puppis 
Sabtrahiturque  solum,  tlie  sea  gives  way  below,  Y. 
— ^Fig. :  neque  verba  sedem  habere  possunt,  si 
rem  subtraxeris :  aliis  uominatis,  me  unum  sub- 
trahebat,  omitted,  Gu. :  cui  iudicio  eum  mors  sub- 
traxit,  L. :  me  a  curiS,  withdraw :  subtrahente  se, 
tsithdrawing  himself  (as  surety),  L. 

anb-triatla,  e,  acfj.,  somewhat  sad,  T. 

anb-turplculast  adj.,  savoring  of  meanness, 

aub-tarpls»  e,  adj.,  somewhat  disgraceful. 

(anbtna),  adv.  [sub],  below,  beneath,  usukmeath; 
opp.  Bupra  terrain.  L.^g,,.^^^  ^^  V^OOglC 


Iiubtosiui  8 

•vb-tuBOs  (-tmimis),  P.  [tando],  wmewhat 
bruised:  sabtutt  genas,  Tb. 

sabncula,  ae,/.  [sob +4  AY-],  a  moafCsmndtr- 
garment^  undet'iunU,  thirty  H. 

■abtilon%  I,  m.  [bus],  a  noine-herd:  tardi,  Y. 
(al.  bubulci). 

Bnbura,  ae,/.,  a  bitsy  quarter  in  Rome,  between 
the  Efquiline,  Viminal,  and  Quirinal,  with  booths 
and  vegetable  markete,  L.,  lu. 

Saburanns,  adj,,  of  Subura,  Shtburan,  C,  H. 

•uborbflnitMk  atis,  /.  [suburbanus],  neameu 
to  Rome:  incuada  (Siciliae> 

sab*iirbanas,  <m^'.,  near  the  cUy,  near  Rome, 
suburban:  rua:  fundus:  Caulis,  H. — As  subet.  n. 
(sc  praediumX  an  estate  near  RomSy  suburban 
viUa:  esse  in  suburbano:  suburbana  amicorum. 
^^Plur.  m.  as  subst^^  the  people  of  towns  near 
Rome,0. 

sab-nrbiiua,  i,  n.  [sub+urbs],  a  suburb:  iu 
Buburbium  ire. 

BubtirgQeo  (•mseo ),  — ,  9re,  to  drive  elose, 
drive  up :  proraro  ad  saxa,  Y. 

BnbV60tlo»  Snis,/.  [subveho],  a  carrying  up, 
conveying:  duns  subvectioDibus  laborare,  Gs. : 
frumenti  tarda,  L. 

■nbveoto,  — » — ,  *re,/r«g.  [subveho],  to  sup- 
port and  carry^  hold  up  and  convey,  transport : 
Saxa  umeris,  Y. :  coi-poi  a  cymba,  Y. 

aiibveotii%  tts,  m.  [subveho],  a  carrying,  con- 
veying, Ta. 

aub-Teho^  vSxI,  rectus,  ere,  to  support  and 
convey,  bring  up,  transport,  conduct,  carry  up: 
frumentum  numme  navibus,  Cs. :  Adversum  remis 
superes  subyectus  ut  amnem,  Y. :  lembis  bireroi- 
bus  flumine  advereo  subvectus,  L.:  ad  Palladia 
arces  Subvebitur  regina,  moves  up,  Y. 

sub-venio^  vSnl,  ventus,  Ire,  to  come  to  help, 
aid,  assist^  reinforce,  relieve,  succor :  circumTeDior 
nisi  subvenitis :  £t  subventuros  auferet  unda  deos, 
0. :  priusquam  ex  castris  subveniretur,  S. :  cir- 
curovento  filio,  Cs. :  patriae :  pauci  subveniendum 
Adberbali  censebant,  S. :  acrioribas  saluti  suae 
remediis :  Bruti  operft  proyinciae  esse  subyentnin : 
reliquis,  quo  minus  yi  subigerentur,  Ta. — 7b  relieve, 
obviate, remedy,  cure:  gravedini  omni  ratione :  his 
tain  periculosis  rebus :  huic  quoque  rei  subyentum 
est  maxime  a  nobis. 

sub-TOreor,  — ,  Sn,  dep.,  to  have  a  little  anx- 
iety, be  somewhat  appreliensive :  ne  te  delectet. 

aubveraor,  oris,  m.  [VERT-],  an  overtumer, 
svbverter:  legum,  Ta. 

aub-Torto  (-▼orto),  tl,  bus,  ere,  to  turn  upside 
down,  upset,  overitam,  overthrow:  caloens  Si  pede 
maior  erit,  subyertet,  H. :  tantas  operum  moles, 


0. :  sabyorai  monies,  S.^F  i  g.,  to  avtrtktom,  rmn, 
destroy, subvert:  nos, undo,  T. :  decretnm  consnl'w, 
& :  iura,  T. 

aabvexna,  a^,  [P.  of  subyeho],  doping  «p> 
wards:  fastigio  leni,  L. 

anb-Tolo,  — ,  — ,  ftre,  to  Jly  %^fy  upwards: 
in  caelestem  looum :  utque  noyas  umeria  adsomp- 
serat  alas  subyolat,  0. 

aub-TOlTO,  — ,  — ,  ere,  to  roll  i^,  roll  along: 
manibus  saxa,  Y. 

anocedo^  cessi,  cessus,  ere  [sub+cedo],  to  go 
bdow,  come  under,  enter :  tectum,  cui  succederel : 
tectis  nostris,  Y. :  Rex  inssae  snooedit  aquae,  O. : 
tumulo,  \,%,tobe  buried,  Y.-«7b  go  from  tatder, 
go  up,  mount,  ascend:  alto  caelo,  Y. :  in  ardaom, 
L.:  hoc  itinere  est  fons,  quo  mare  saooedit  \aa- 
gitts,  Cs. :  muroB,  L.-^To  follow,  fadlow  after,  take 
the  place  of,  relieve,  succeed,  receive  by  wmceestion: 
ut  integri  defatigatis  sucoederent,  Gs. :  int^ri  fes- 
sis  suooesserunt,  L. :  auccedam  ego  yicariua  too 
muneri :  proelio,  L. :  non  solum,  quod  tibi  sucoe- 
deretur,  sed,  etc. :  in  stationem,  Gs. :  in  pat^rnss 
opes,  L. :  in  Pompei  locum  beres :  Aspicit  in  tere- 
tes  lignum  succedere  suras,  0. :  ad  alteram  partem, 
come  next,  Gs. — To  approach,  draw  near,  martk 
on,  advance,  march  up :  sub  montem,  Cs. :  ad  ho- 
stium  latebras,  L. :  temere  moenibua,  L. :  portaa, 
Cs. :  murum,  L.:  ubicumqne  iniquo  suecessam 
erat  loco,  L.  —  Fig.,  /o  come  under,  submit  to: 
omnes  sententiae  sub  acumen  stili  snccedant  ne- 
cesse  est:  Succedoque  oneri,  take  w,  V.  —  To 
follow, follow  after,  succeed:  successit  ipse  magnis 
(oratoribus):  horum  aetati  successit  Isocrates: 
Tertia  post  illas  successit  a^nea  proles,  O. :  ora- 
tioni,  quae,  etc.,  i.  e.  ^:>eak  after :  male  gesUs  rebus 
alterius  successum  est,  to  another^s  bad  adntinis- 
tration,  L. — 7b  go  on  well,  be  successful^  piroeper, 
succeed:  quando  hoc  bene  snccessit,  T. :  quod  res 
nulla  successerat,  Gs. :  cum  neque  satis  ioceptnm 
sttcoederet,  L.:  voti  Phoebos  succedere  partem 
Meote  dedit,  Y. :  Hac  non  successit ;  alia  adgre^ 
diemnr  yia,  T. :  si  ex  sententii  suocesaerit :  cai 
(fraudi)  quoniam  parum  sucoedit,  L. : 
rumque  Minervae  Indoluit,  O. :  nolle 
non  patribus,  L. :  nbicumque  iniquo 
erat  looo,  had  been  victorious  under  diaadmsnlages 
of  position,  L. 

Bucoendo^  cendT,  cSnsus,  ere  rBQb+^'cando; 
GAND-l,  to  kindle  beneath,  set  on  fire  below:  sao- 
censis  ignibus  torreri :  aggerem  cuniculo,  C^ :  in 
suocensum  rogura  inicere  corpora,  L. :  urbem  suk 
manibus,  Cs. — F  i  g.,  to  kindle,  inflame,  fire  :  Vyn- 
hae  succensus  amore,  0. :  dulcedine  famae  so<> 
census,  Iu. 

anccenaeo^  see  susoenseo. 


BnoeenttuiOb  see  suboentnrio. 

•uccessiOb  5ni3,/.  [succedo],  a  taking  dnoth- 
er'a  plaee^  following  after ^  tueeeedifig,  tucceuion : 
iun  suceeMionttio,  Le,of  inhtrUanei^  Ta. :  volap- 
tatis. 

■aooeBflor,  Oris,  m.  [sncoedo],  a  foUawert  mie- 
cator:  coniuDctissimus :  successorem  sibi  cum 
exercitu  roitterent,  L  e.  thauid  supgrmU  him  a$ 
ffovemoTy  L. :  quo  successore  (Philootete)  sagittae 
Herculis  utuntur,  L  e.  inheritor,  0. :  8uooe08ore 
novo  vincitur  omnia  amor,  by  a  new  favorite^  0. ; 
Successor  fuit  hie  tibi,  i.  c.  wrot€  after  you,  0. 

1.  8iicce»nia»  P.  of  succedo. 

2.  sacoeBsas  (Qs),  m,  [suooeUo],  a  coming  up, 
advance,  approach:  hostium,  Cs. :  equorum,  V. — 
F  i  g.,  a  happy  issue,  good  retvUt,  eucceee :  successu 
ezaultans,  V. :  Hoa  succesaus  alit,  V. :  multo  auc- 
cesau  Fabiis  audadam  creaoere^  L. :  Suoceeaomque 
artea  non  babuere  meae^  O. :  improbomm,  Ph. : 
pleni  suooeaaibua  anni,  0. :  aucoeaafia  proaperoe 
dare,  L. 

saooidanens,  aee  auocedanena. 

saocidia,  ae,  /  [2  auccido  ],  a  leg  of  pork, 
ftitch  of  bacon :  hortum  agricolae  auccidiam  alte- 
ram appellant,  their  eeeona  ftitch  (aupplementary 
provision). 

1.  Btiocido,  idl,  — ,  ere  [  aub  +  cado  ],  to  fall 
under,  sin^  down,  sink :  iu  medils  conatibus,  V. : 
continuo  labore  gravia  genua  aucciderant,  Cu. 

2.  suociddv  ddl,  daua,  ere  [sub+caedo],  to 
cut  o^  below,  cut  from  under,  cut  through,  cut  off, 
eul  dowHffdl:  vivoa  Svicciaia  feminibua  invene- 
runt,  L.:  popHte  Sueclao^V.:  aucciaia  aaaeribua 
coulapaua  pona,  L. :  floe  auccisua  aratro,  V. :  fru- 
mentis  aucdsia,  niAieii,  Ca. :  (berbaa)  curvamine 
falcia,  0. 

sucoidvns,  adj,  [  1  auocido  ],  sinking  down, 
sinking^  failing :  geDii,0.:  Poplea,  O. 

sucoingd  or  sab-olngo,  nxT,  nctns,  ere,  to 
gird  below,  tuck  «p,  gird, gird  about,  girdle:  cnire 
tenua  medio  tnnicas,  In. :  aoccincta  anit9,  i.  e.  with 
tficked'up  skirt,  O.:  auocincta  comas  pinua,  i.  e. 
Ufith  foliage  gathered  at  the  top  (the  trunk  being 
bare),  O. — 7*0  gird  on,  put  on  \eUh  a  girdle,  attire : 
Siiocincta  pharetrft,  V. :  palU  auccincta  cruentft, 
V. :  pngione  auccinctus,  Anton,  ap.  C.  —  To  wr- 
round,  furnish,  provide,  equip,  fttoui:  anocinctam 
latrantibua  inguina  monatris,  V. :  Carthago  auc- 
cincta port! bus:  suooinotua  armia  legionibuaque, 
L. :  patria  papyro,  Iu. . 

•uooiiio  or  Mibcindb  — » — ,  ere  [aub+cano], 
to  sing  to,  accompany:  auccinit  alter,  another 
chimes  in,  H. 

(sncolnnm),  aee  attcinum. 

suociplOb  aee  auacipio. 


P.  of  8  auocido. 

(snoolamatio,  dnis),  /.  [aucclamo],  a  caUing 
out,  shout,  outcry.  —  Only  plur. :  ultro  territnri 
ancclamationibna,  L.:  aacclamationibasaignificare, 
quid  aentiant,  L. 

•ucolamS  or  sab-olamo,  Svl,  itna,  are,  to 
cry  out  in  response,  shout  in  answer,  reply  damtnr- 
ously:  si  eaaet  libera  haec  civitaa,  non  tibi  auo- 
clamassent,  L. :  baeo  Yirglnio  vociferanti  auccla- 
mabat  multitudo,  L. :  ad  boo  cum  suoclamatum 
eat,  L. 

(mood),  aee  auoo. 

■Qooontumelldfte,  aee  aub-o-. 

BuocrSflOO  (sub-o-X  — ,  — ,  ere,  inch,,  to  grow 
from  below, grow  up:  auocrescit  ab  imo  cortex, 
0. :  per  aeque  videut  auccrescere  vina,  i.  e.  ^o  be 
supplied  anew,  0. — F  i  g. :  non  ille  orator  vestrae 
quasi  succrescit  aetati,  arises  by  growing  up  under 
your  influence  :  gloriae  aeniorum,  I  e.to  a  share 
in,L, 

Buooxispns,  aee  aubcriapua. 

saccunbo  (aab-c-),  cubul,  ere  [CVB-],  to 
fall  domi,  lie  down,  sink:  vidit  Cjlleniua  omnia 
Succubuisae  oculoa,  had  sunk  in  sUap,  0. — F  i  g., 
to  yield,  be  overcome,  submit,  surrenaer,  succumb : 
debilitari  dolore,  auccumbere :  hac  ille  perculsua 
plag&  non  succubuit,  N. :  philosopho  succubuit 
orator:  qui  Oannenai  rulnae  non  succubuissent, 
L. :  fortunae :  mihi,  K. :  labori,  Cs. :  roalis,  0. : 
culpae,  y. :  tempori,  to  yield,  L.:  precibua,  0. — 
To  cohabit  with:  alcui,  Ct,  0. 

Bnccorro  (sub-o-),  currl,  curaus,  ere»  to  ntn 
under,  run  to  help,  luisten  to  the  aid  of,  help,  aid, 
assist,  succor:  laborantibua :  adflictia  aemper,  N.: 
confidere  rounitiouibua  oppidi,  ai  celeriter  succur- 
ratur,C8. :  Paratae  lites :  succnrrendumat^T. — To 
healy  cure,  remedy,  relieve:  infamiao  coromuni:  hio 
tantis  malta  haec  aubaidia  auccurrebant,  quo  mi- 
nus, etc.,  Ca. :  cuiua  adversae  fortunae  velit  auc- 
cursum,  L. — F  i  g.,  to  run  to  meet :  licet  undique 
omnea  mihi  terrores  impendcant,  succurram  atque 
subibOftftV/  encounter  (them). —  To  come  to  mind, 
occur,  suggest  itself:  ut  quidque  auccurrit,  libet 
scribere :  non  dubito,  legentibus  illud  quoque  suc- 
cursurum,  quod,  etc.,  L. :  Sed  mihi  auccurrit.  nu- 
men  non  ease  severum,  0. 

(buccub),  aee  aflcua. 

(buccubbub  or  BnboQBSUB,  ds),  m.  [succutio], 
a  shaking,  jolting, — Only  abi  :  Ne  succussu  adn- 
piat  dolor,  Pac.  ap.  G. 

Buoontid  (Bubo-),  — ,  — ,  ere  [sub+quatio], 
tofling  up  from  below,  fling  aloft,  toss  up:  Suocu- 
titur'alte  (currus),  0. 

BucidoB  (not  auec-),  cuff,  [aucua],/iitcy,  sapj^: 
lana,  i.  e.  fuw/j^aAonsl^i.ed  by  V^OOglC 


9U 


sucinnm  (not  suoo-X  If  «•  [ sncus ]» am6«r 
legere,  Ta.,  lu. 

suco  ( suooS  X  Onis,  m.  [  SVG-  ],  a  iueker, — 
Of  usurers:  Oppios  sucooaes  diets  (aL  saocones, 
strainers). 

Baoophanta,  see  sjoopbanta. 

Snoulae,  ftnim,/.,  o^ur.  dim,  [sus],  an  inoor- 
rect  translatioa  of  *Td  Jf  c,  th»  Hyadn, 

fluons  (not  saoo-),  1,  m.  [SVG-],  a  juice^ 
moUlure^  9ap^  liquors  stirpes  e  terr§  sucum  tra- 
hunt:  ex  intestinis  secretus:  garo  (miztum)  de 
sucis  piscis  Hiberi,  H. :  piD<i;uis  olm,  oil^  O. — A 
fne(Ucinal  drink^  draughty pdion^  dotes  purgaates 
pectora  suci,  0.:  spargit  virus  sucosque  veneni, 
0. —  Taste^  flavor^  tavor :  melior,  H. :  Picenis  ce> 
dunt  pomis  Tiburtia  suoo,  H. :  Gantharus  ingratus 
suco,  0.  —  F  i  g.,  $trength^  vigoTy  eturgy^  tpii'U : 
sacus  ac  sanguis  (civitatis).— Of  style,  tpirit^  life, 
vigor:  ornatur  oratio  suoo  suo. 

•udaritun,  I,  n.  [sudor],  a  handkerchief:  su- 
daria  Saetaba,  Ct. 

sndiflt  is, /.,  a  $take,pUe:  acutae,  Cs.:  Fraxi- 
neae,y. :  suae  obustft,0. :  Erectae  in  terga  sudes, 
brisilet,  lu. 

sudo,  &vl,  fttus,  lire  fSVD-],  to  tweat^  pertpire  : 
Bine  cau^a :  iuvenum  suaantibus  lacertis,  0. :  cavae 
tepido  sudant  umore  lacunae,  are  drenched^  Y. : 
quattuor  signa  sanguine  multo,  exudes  L. :  sanguine 
litus,  v. :  quercas  sudabunt  roscida  mella,  exude^ 
Y. :  nemora  ubi  tura  sudantur,  Ta. :  sudata  ligno 
Tura,  0. — To  be  exfided^  drop,  dripy  eUsiil:  Sudan* 
tia  ligno  Balsams,  Y.  —  Fig.,  to  ioU^  labor  hard^ 
exert  onenelf:  sudabis  satis.  Si  cum  illo  inceptas 
homine,  T. :  sudandum  est  eis  pro  commuuibus 
commodis. 

sudor,  Qris,  m.  FSYD-],  nteatfpertpiration:  e 
corpore:  multo  sudore  manare:  sudor  fluit  un- 
dique  rivis,  Y. :  frigidus,  0. :  cum  sudor  ad  imos 
Uanaret  talos,  H. :  sudorem  excutere,  N*. :  veneni, 
i.  e.  li^id  poiton^  0. — F  i  g.,  eweat^  toil^  severe  labor, 
ioeanneaSy  fatigue:  da  spolia  sine  sudore,  Enn.ap. 
G. :  exercitus,  qui  suo  sudore  inde  Samnites  depu- 
Hsset,  L. :  stilus  ille  tuus  multi  sudoris  est:  Gre- 
ditur  habere  Sudoris  minimum  coraoedia,  II. : 
sudore  acquirere  quod  possis  sanguine  parare,  Ta. 

BUdus,  adj.y  doudlem,  bright,  dear,  terene :  ver, 
Y. — As  subit.  n.,  a  bright  ekg,  dear  weather:  si 
erit  sudum :  Anna  Per  sudum  rutilare  vident,  Y. 

suesco,  sufiTi  ( coiitr.  forms,  su6st1,  sufirunt ), 
suStus,  ere,  inch,  [sueo  (old),  from  suusl  to  become 
used,  aeettatom  oneedf:  ut  suesceret  milttiae,  Ta.— 
^  aceuftom :  lectos  viros  disciplinae,  Ta. — Hence, 
perf,  to  be  woni,  be  aecuatomed:  has  Graeci  Stellas 
madas  vocitare  suSioint,  G.  po<$t :  id  qnod  sdesti 
peto. 

saetas,  adj.  [P,  of  suesco],  aeeuUomed,  wmt, 


U9ed,  habUuaUd:  abstinere  8aetii8,Li:  carm  sno- 
cedere  sueti  Quadnipedes,  Y. :  bis  (annis)  ego 
suetus,  Y. — Cuttomary,  vsual:  oontubemium,  Ta. 

•vies  (not  suifes)^  etis,  m.,  =s  sophee  (Phoeni- 
cian), in  Oarthage,  a  judge,  ddef  magittrate,  tufet: 
sufetes  eorum,  qui  summns  Foeois  est  magiatra- 
tus,L. 

snflbroino,  — ^  fttns,  ftre  [8ob  +  *farciiia; 
FARO-  ],  to  itufffidl,  ituff  <na  below:  CantluLra 
suffarciuata,  i.e.6ig  with  child,  T. 

BuSeotUBi  adj.  [P.  of  snffido],  gubtiituted, 
choeen  to  Jill  a  vacancy:  consul,  a  vice-consul^  L. 

BUfferOy  Bustull,  sublAtus,  sufferre  [snb+fero], 
to  take  up,  submit  to,  undergo,  bear,  endure,  suffer: 
Syre,  vix  suffero,  T. :  poenas :  multam. 

(BvlfeB),  see  sufes. 

safBolenB,  entis,  eufj.  [P.  of  suffido],  suglcisnt^ 
adequate:  aetas  tix  tantis  matuca  reboB,  aed 
abunde  sufficiens,  Gu. 

BUffloio,  ftel,  fectus,ere  [sub+facio],  to  put 
under,  lag  a  foundation  for  :  opus,  Go. — To  d^ 
dge,  impregnate,  tinge:  lanam  medicameoUa : 
(angues)  Ardentes  oculos  suffecti  sanguine,  sMf- 
fuud,  v. — Of  public  officers,  to  appoint  to  a  vo- 
caficg,  choose  ae  a  substitute:  suffectus  in  Lucreti 
locum  Horatius,  L. :  in  demorUii  locum  oenaor 
sufficitur,  L. :  ( apes )  regem  parvosque  Quiritee 
Sufficiunt,  Y. :  quibus  vitio  creatis  suffecti,  L. : 
Sperante  heredem  suffid  se  proximum,  Pb. :  At- 
que  aliam  ex  ali&  generando  suffice  prolern,  i.  e. 
let  one  generation  succeed  another,  Y. — To  give, 
yield,  afford,  suppig:  tellos  Suffidt  umorero,  Y.: 
eos  excurstonibus  suffidendo,  i.  e.  6y  employing 
them  in  salliee,  L. :  Danais  animos,  to  give  courage 
and  strength,  Y. :  contra  viriii,  Y. — Intrans.,  to  be 
st^fflcient,  suffice,  avaH,  be  adequate,  satisfy:  nee 
scribae  sufficere  neo  tabulae  nomina  illoram  ca- 
pere  potnenuit:  Neo  lam  8uffidnnt,Y.:  oppidani 
non  sttffidebant,  L. :  nee  iam  vires  sufficere  cutos- 
quam,  Gs. :  mons  hominum  abunde  suffioiebat  ali- 
ments, L. :  hae  manfts  suffecere  deaiderio  meo^ 
Gu. :  neo  suffidt  umbo  Ictibus,  Y. :  terra  ingenito 
umore  egens  viz  ad  perennis  snffedt  amnia,  L. : 
ad  omnia  tuenda,  L.:  non  suffectnmm  duc«n 
unum  adversus  quattuor  populos,  L. :  Kec  locoa 
in  tumnlos  suffidt,  0. :  Keo  nos  obniti  contra  neo 
tendere  tantum  Sufficimos,  Y. 

Bnffigo,  — ,  fixus,  ere  [sub+figo],  to  fasien 
beneath,  attaeh,  afftz:  cruet  soffixns,  crucified  s  sa*- 
vum  In  crtice,  H. 

Boflrxmen,  inis,  it.  [sttfflo],ytei|^aKoii,  vncsmssy 
0. 

BOiriinentuiii,  l,  n.  [  sufflo  ],  fumigation^  tn- 
eense:  sine  ul lis  sufflmentis  expwti. 

«*5^  -.  «"B6redt?ttfifeg^^V-l  "  A- 


8B5 


mi 


miffaU,  wrfume^  §emU:  (apb)  thymo^y.:  nnift 
saffitft,  6. 

■affixnai  P.  of  suiBgo. 

•ufflamen,  inis,  n.  [sub+FLA-],  a  dofft  hrake, 
draff-chain:  rotam  astringit  multo  sufflamine,  lu.: 
loDgum  litis,  kinderancef  lu. 

•nfiood^  ftvi,  — ^  &re  [sub+fanx],  to  throttle, 
chokey  HiJU^  8iranglej  iufocate :  gallum . . .  patrem. 
— F  i  g. :  urbem  fame,  i.  e.  to  ttarve, 

Buffodio  (subf-),  fOdi,  fossas,  ere  [sub+fo- 
dio],  to  dig  under ^  eap,  undermine:  murum,  S. : 
sacella  sufFossa:  nullum  sufFossi  BpecOs  veatigium, 
no  indication  of  a  mvMy  Cu. — To  pierce  from  be- 
low, etab  underieath,  bore  through :  equis  ilia,  L. : 
Bubfossia  equis,  etalAed  in  the  belly,  Gs. 

snifragatio  (aubfA  onis,/.  [suffragor],  a  rec- 
ommendation to  office^  favor,  eupport,  euffrage  :  ut 
Buifragatio  tolleretur :  militaris :  nee  potestas  neo 
BufFragatio  honim  valuit,  L. :  BuffragaUones  con- 
Bulatas  perdere,  to  the  eoneuUhip, 

■nffirigator  (snbf-),  oriB,  m,  [suffragor],  a 
favorer, supporter, partisan:  suffi-a^torum  com- 
paratio :  me  Buffragatore  meliore  uti. 

■nffiraglum,  I,  n.  [FRAG-],  a  voHng-tablet,  bal- 
lot, vote,  voice,  suffrage:  sufTragia  in  magistratu 
niandando  ferri :  ferunt  Buffragia :  ut  competito- 
rea  pares  sufPragiis  essent :  suffragtum  inire,  L. : 
libera,  lu. — The  riglU  of  voting,  right  of  suffrage, 
elective  franchise:  quarum  (tribuum)  sua  lege 
Buffragium  sustulit:  populi  esse  ius  suffragium, 
quibus  velit,  impertire,  L. :  ut  populus  R.  suffra- 
gio  privaretur. — A  decision,  judgm/ent,  opinion : 
siifTragio  tuo  rhetor.  —  Assent,  e^srobaiwn,  ap 
plause:  ventoBae  plebis  suffiac^  fi. 

■nffiragor,  Atus, Sri, dep,\^ suffragus ;  FRAG*]. 
— In  an  election,  to  vote  fir,  support,  favor :  ut 
Buffragentur,  nihil  Talent  gratia  ipsi :  oonvenerant 
saffragandi  causa,  L. :  domus  Buffragata  domino 
ad  oonsulatum  putabatar,  i.  e.  was  suffosed  to  have 
secured  the  votes  for  its  owner. — To  be  favorable, 
favor,  reeommend,  supports  fortunA  Buffragaiite 
Tideris  res  maximaB  oonsecntus :  suffragante  Tbe- 
ramene,  N. :  tibi :  huio  oonsilio  suffragabatur 
etiam  ilia  res,  quod,  etc.,  Cs. 

■uffiiiigo,  — ,  — ,  ere  [sub+frango],  to  break 
helow^  breeds :  crura  robis. 

aiiffagio,  — ,  — ,  ere,  to  flee  for  refuge^  seek 
shelter:  in  tecta,  L. 

Boffagiiisi, I,  tt.  [2  FVG-l  a  refuge,  shelter, 
covert:  id  plurimis  suffugium  erat,  Cu. :  propin- 
qua  suffugia,  Ta. :  specOB  hiemi,  Ta. :  ferarum 
Imbriumque,  Ta. 

snfiando  (sub-f-),  f&di,  fasus,  ere,  to  pour  be- 
low, pour  into,  pour  upon,  overspread,  suffuse,  in- 
ftsss:  animum  esae  oordt  anffusum  Banguinem: 


intumnit  BuffuBft  renter  ab  undA,  L  e,from  dropsy, 
0.:  lamina  rore  (L  e.  lacrimis),  O.:  lingua  est 
suffusa  reneno,  0. :  calore  suffnaus  aether,  inters 
mingled:  Littera  suflusas  quod  habet  lituras, 
blurred,  O. :  yirgineum  ore  ruborem,  cause  to  bbtsh, 
y. :  Buffunditar  ora  rubore,  O. :  minio  suffusua, 
stained,  Tb. :  MasinisBae  rubor  aoffuaua,  L. — ^F  i  g. : 
animua  nullA  in  oeteros  maloToleDtiS  auffuaua, 
with  no  vein  of  maliee, 

atilliuiovs  or  sab-faaoua,  a€(j.,  brownish, 
dusky:  margarita, Ta. 

auffusns,  P.  of  auffundo. 

BUggaro,  geaal,  geetus,  ere  [aub +gero],  to  bring 
underlay  beneath,  o^Pply  below:  flamma  auggeri- 
tur  cobUb  aeni,  Y.-^To  throw  up  :  auggeeta  humo, 
L  e.  with  an  earthen  wall,  Pr. — To  furnish,  afford, 
smdy :  hia  rebua  aumptum,  T. :  tela  mihi,  y. : 
divitiaa  tellus  SufKerit,  0. :  quae  vendatis,  L.— 
F  i  g.,  to  atsign,  add,  subjoin,  supply :  huio  incredi- 
bill  aententiae  ratiunculaB :  Bruto  Horatium,/)2aei 
next  in  order,  L,:  auggerebantur  aaepe  damna 
aleatoria,  were  added. — 7b  put  on,  impose  upon  : 
aut  Druao  ludua  eat  auggerendus  aut,  etc.,  istobs 
imposed  upon,-^To  suggest, prompt :  nullia  queati- 
bus  omiBBia,  quoa  dolor  auggerit,  Cu. 

BUggeatum,  l,  n,  [  auggero  ],  an  artificial 
mound,  platform,  stage,  tribune:  in  communibua 
Buggeatia  oonaistere :  auggestum  aacendens. 

1.  anggeatUB,  P.  of  auggero. 

2.  (BttggeatoB,  as),  m.  [sub+GES-],  a  raised 
place,  artificial  heigid,  platform,  stage,  tribune  : 
Buggestum  in  foro  ez8tructum,L.:  hac  re  pro  sug- 
gestu  pronuntiatft,  Gs. 

BOggrandiB  (sabg-),  e,  ac^,  [sub+grandis], 
rather  large:  cubiculum. 

Bnggredlor  (aabtg-),  — ^  gressua,  i  rsub+gra> 
dior],  to  approach,  attack:  propriuB,  Ta. :  quOB 
dux  RomanuB  acie  auggreaaus,  Ta. 

BUgillatio,  5ni8,  /.  [sugillo],  a  bruise,  affront, 
insult:  conaulum,  L. 

(auglllo  or  anggilld),  — ,  atus,  are  [SyG-],  to 
bruise,  beat  black-and-blue ;  hence,  to  jeer,  tauniy 
insult,  revile:  viri  sugillati,  L. 

BugOv  saxl,  — ,  ere  [SyG-],  to  suck:  (animap 
lium)  alia  sugunt — ^Fig. :  cum  lacte  nutricis  erro- 
rem,  to  imbibe, 

am  (gen,),  dat  sibi  or  sibl,  ace.  and  abl.  sS  or 
(more  emphatic)  sSsd  (strengthened  sSpse  for  ad 
ipse,  G. ;  aQmet,  L^  H.),  sing,  and  plur.,pron.  of  Sd 
pets.  [buubI.  I.  RbJUl,  A.  Btmsdf,  hersdf  it- 
edf,  themselves.  —  Referring  to  the  grammatical 
sAf. — Ace.,  aa  direct  obj. :  ai  ia  posset  ab  eA  sese 
ayellere,T.:  per  eoe,  ne  oausam  dioeret,  se  eripuit| 
Gs.:  homo  se  erezit:  se  a  Gallis  auro  redemisse, 
L.:  Be  gerere,  to  behave:  ipse  enim  se  quisqae 


tad 


8» 


dtUgit:  86  ipsniQ  oonligere. — ^With  gerundive  :  ne 
8ui  in  perpetuum  libenndi  occasio,  On. :  am  con- 
senrandi  caiua  profugere:  is  sibi  legationem  ad 
civitatee  scMoepit,  Gs.:  propoeitil  sibi  morfie:  Me- 
do8  infefltus  sibi,  H. :  tantos  Bibi  spiritfis  Bumpse- 
rat^  C%. :  inimicua  ipse  aibi  patanduB  est. — Chn, 
obj.  :  amans  Bui  Tirtus :  dux  oblitUB  sui :  potens 
sui,  H. :  caecus  amor  sui,  H. :  facultatem  sui  inse- 
queudi  ademerat,  Cs. — Ace.  or  abLy  with  praepp* : 
ducit  seoum  vlrginem,  T. :  pro  se  quUque  sedulo 
Faciebaut,  ea4ik  one  singly^  T. :  cum  pro  se  quisque 
tenderent  ad  portas,  L. :  equltatum  ante  se  mittit, 
Ci.\  litterae  ad  se  ab  arotco  missae:  exercitus, 
quantum  in  se  f uit,  etc.,  L. — Referring  to  a  logical 
subJect.^To  a  definite  subject :  mnltis  illi  in  urbi- 
bus  reficiendi  se  et  curandi  potestas  fuit :  Faustulo 
spes  fuerat  regiam  stirpem  apud  se  educari,  L. : 
inrenere  oppidaiios  vim  liosttum  ab  se  arcentes, 
L. — ^To  an  indefinite  eubjeei,  oneeelf:  deforme  est 
de  se  ipsum  praedicare:  ut,  qnanti  quisque  se 
ipse  faciat,  tanti  fiat  ab  amicis.— B.  In  dependent 
clauses,  as  pen.  pron,  Zd  pere.^  with  reflex,  refer- 
cnce,  Atm,  %er^  it,  them^  he,  eke,  they,  —  In  gen., 
referring  to  the  grammatical  subjeet  of  the  princi- 
pal clause :  impetrat  a  senatu,  ut  dies  sibi  proro- 
garetur:  Ubii  legatos  mittunt,  qui  doceant .  .  . 
neque  ab  se  fidem  laesam,  Gs. :  in  urbibus, 
quae  ad  se  defecerant,  praesidia  imposuit,  S. — 
Referring  to  a  logical  tuljeet:  a  regtbus  litte- 
rae, quibus  mihi  gratias  agant,  quod  se  reges  ap- 
peliaverim :  cum  legati  ad  eum  vcnissent  oratum, 
ut  sibi  ignosceret,  Cs. — In  orat.  ohliqud^  referring 
to  the  person  whose  words  are  reported :  nuntium 
mittit  .  .  .  sese  diutius  sustinere  non  posse,  Cs. : 
non  sese  GalHs,  sed  Gallos  sibi  bellum  intulisse, 
Gs. :  dato  responso  (a  Thyrreensibns),  nullam  se 
novam  societatem  accepturos,  L. — In  subordinate 
clauses,  with  eubjunct. :  qui  alM  te  tadti  requirunt, 
cur  sibi  hoc  oneris  imposueris :  conclamavit,  quid 
ad  se  venirent  ?  Gs. :  multa  poiiioens,  si  se  conser- 
vasset,  N. — With  subj.  (sub-oblique),  expressing 
the  view  of  the  reported  speaker :  Caesarem  iniu- 
riam  facere,  qui  vectigalia  sibi  deteriora  faceret, 
Gs. :  quod  nee  paratus  . . .  obsecutus  esset,  credi- 
dissetque,  cum  se  vidissent  Aetoli,  omnia,  etc.,  L. 
— Instead  of  the  proper  case  of  is  or  ipse  (to  sug- 
gest the  point  of  view  of  the  person  referred  to) : 
Unum  hoc  scio,  esse  meritam,  ut  memor  esses  sui, 
T. :  quem  Caesar,  ut  erat  de  se  roeritus,  donatum 
pronuntiavit,  Gs. :  statuit  urbis,  quae  .  .  .  adver- 
sum  se  opportunissimae  erant^  circomvenire,  S. : 
centum  boves  militibus  dono  dedit,  qui  secum 
fuerant,  L. — C.  Idiomatic  uses,  with  ad  or  apud^ 
to  one^e  hauae^  <U  ttome:  qui  a  roe  petierit  ut  seoum 
et  apud  se  essem  oottidie :  Nam  tibi  videtur  esBe 
apud  sese  ?  ta  Am  Mnset,  T.-^DeU.  pUoncut,  of  the 
person  interested, /or  hinisel/:  quid  sibi  hicvesti- 
tus  quaerit?  T.:  mirantes,  quid  sibi  vellet,  L. —  I 


Golloq.,  witii  Miut  (old):  Soo  dbi  gladio  famie 

X*o,  hit  very  own,  T. — TL  As  pron.  reeipr^  eaek 
,  one  anMer:  nuntiatom  . . .  patres  ac  ple- 
bem  in  semet  ipsos  versos,  L. ;  usu.  in  the  phrase, 
inter  se,  one  another,  each  other,  mutuaUy^  reeipro- 
colly:  video  eos  inter  se  amare,  T. :  neque  solum 
colent  inter  se  ac  diligent :  ut  neque  inter  se  con- 
tingant  trabes,  Gs. :  adhaesiones  atomomm  inter 
se :  collls  duos  proptnqoos  inter  se  occapat,  SL 

traxUnSi  adj.  dim.  [sulnus,  from  susj,  o/ntine: 
grex,  L. 

BUlco^  ivi,  — ,  ire  [sulcus],  to  furrow,  turn  «p, 
plough:  vomere  humum,  0. — To  furrow,  pUmgK, 
erote,  traverse,  mark:  (anguis)  harenam  Sulcat, 
0. :  vada  salsa  carinft,  V. 

Biiloii%  I,  m.  [of.  6X«oc],  a  furrow:  altius  im- 
pressus :  sulcum  patefaicere  aratro,  O. :  sulcia 
committere  semina,  V. — A  trench,  ditch  .-  optare 
locum  tecto  et  concludere  sulco,  V. — A  track,  fur- 
row, wake,  trail:  Infindunt  sulcos  (i.  e.  navibos), 
V. :  longo  limite  sulcus  (stellae)  Dat  lucem,  Y. 

■oUhr  (-phur,  -pur),  uris,  it.,  hrimtUme,  md- 
phur:  rivum,  L. :  olentia  sulfurc  Stagna,  O. :  La- 
rida,  0. :  rupto  poscentem  snlfura  vitro  ( as  a 
cement),  lu. 

snlfiaroiui  (milph-),  adj.  [sulfur],  of  rndpha-, 
sulphurous,  iulphureoua:  fomaoes,  O.:  aqaa,Y. 

SoUa  (not  Sjlla),  ae,  m.,  a  famUy  name  in  the 
Cornelian  gens. — Esp.,  L.  Cornelius  Sulla  Felix, 
dictator  B.C.  82,  C,  S. 

SuUanns,  aicfj.,  of  Sulla  (the  dicUtor),  C,  N. 

•ollatailo^  — ,  — ,  Ire,  desid.  [Sulla],  to  imHaU 
Sulla,  play  tJhe  part  ojf  SuUa. 

Bulphor,  snlpburmu,  see  sulfa-. 

mun  (  2d  pert,  es,  or  old  & ;  old  siuJbj.  prma. 
siem,  siSs,  siet,  sient^  for  sim,  etc.,  T. ;  foat  for 
sit,  T.,  v.,  L. ;  imperf  often  forem,  forfis,  forec, 
forent^  for  essem,  etc. ;  fut.  escunt  for  emnt,  Q.\ 
f ul  (f Qvimus  for  fuimus,  £nn«  ap.  G.^  f nt&rus  {inf. 
fut.  fore  or  futOrum  esse,  G.),  esse  [£S-;  FEY-]. 
— L  As  a  predicate,  asaertiBg  existence,  to  be^  exitt, 
live :  ut  id  aut  esse  dicamus  aut  non  esse :  flaraen 
est  Arar,  quod,  etc.,  Gs. :  homo  nequissimns  oi»> 
nium  qui  sunt,  qui  f  uerunt :  arbitrari,  me  nusqvam 
aut  nullum  fore :  f uimus  Troes,  fuit  Ilium,  Y. — Of 
place,  to  be,  be  present,  be  fownd,  stay,  live  :  cam 
non  lioeret  Romae  qnemquam  esse :  cum  essem  us 
in  castris :  deinceps  in  lege  est,  at,  etc. :  erat  nemo, 
quicum  essem  libentius  quam  tecum:  sub  uno 
tecto  esse,  L. — Of  circumstances  or  condition,  to 
be,  be  found,  be  sUwUed,  be  placed:  Sive  erit  in 
Tyriis,  Tyrios  laodabis  amictas,  i.  e.  is  attired,  0. : 
in  servitute :  in  magno  nomine  et  glorift :  in  vitio : 
Hie  in  Qoxitet,  T.:  in  pace,  L.:  (statua)  est  et 
fuit  totft  Graedft  summo  honore;  e^  sam  spe 
boni :  rem  illam  ^uo  ge^n(o  e98Ar#^  own  risk  : 


887 


omnem  reliquam  spera  in  itnpeta  ease  equitam, 
L.— In  Zd  pers.,  followed  by  a  pran,  f«/.,  there  tt 
(  that )  which,  there  are  (  peraoDS  )  who,  there  are 
(  things )  which,  eome. — With  indie,  ( the  subject 
conceiyed  ae  definite) :  eat  qaod  me  tmnaire  opor- 
tet,  t/ure  ie  a  (oertain)  reamm  loAy  /  mtut,  etc.,  T. : 
sunt  item  quae  appellantur  aloea,  there  are  erea- 
turee  aUo,  which,  etc.,  Cs, :  sunt  qui  putant  posse 
te  non  deoedere,  eome  think:  Sunt  quibus  in  sa- 
tira  videor  nimis  aoer,  H»— With  eubj.  (so  usu.  in 
prose,  and  always  with  a  subject  conceived  as  in- 
definite) :  sunt,  qui  putent  esse  mortem  . . .  sunt 
qui  censeant,  etc :  est  isdera  de  rebus  quod  dici 
possit  subtilius :  sunt  qui  Crustls  et  pomis  vlduas 
venentur  avaras,  H. — With  dot.,  to  belong,  pertain, 
he  posteesed,  be  aecribed:  fingeret  fallacias,  Unde 
esset  adulescenti  amicae  quod  daret,  bif  which  the 
f/outh  might  have  something  to  give,  T. :  est  igitur 
tiomini  cum  deo  siroilitudo,  mav  hae  eome  resem- 
blance: Privatus  illis  cenaud  erat  brevis,  H.:  Troia 
et  buic  loco  nomen  est,  L. — E 11  i  p  t. :  Nee  rubor 
est  emisse  palam  (sc.  ei),  nor  it  «A«  ashamed^  0. : 
Neque  testimoni  dictio  est  (sc.  servo),  hoe  no  right 
to  be  a  toUnesSj  T. — ^With  cum  and  aW.  of  person, 
to  have  to  do  tnth,  be  connected  with :  tecum  nihil 
rei  nobis  est,  we  have  nothing  to  do  with  you,  T. : 
si  mihi  tecum  minus  esset,  quam  est  cum  tuis 
omnibus. — ^^Vith  ab  and  abl,  of  person,  to  be  of, 
be  the  servant  of,  follow,  adhere  to,  favor,  side 
vnth :  Ab  Andrift  est  ancilla  haec,  T. :  sed  vide 
ne  hoc,  Scaevola,  totum  sit  a  me,  makes  for  me, — 
With  pro,  to  be  in  favor  of,  make  for:  (iudicia) 
partim  nihil  contra  Habitum  valere,  partim  etiam 
pro  hoc  esse. — With  ez,  to  consist  of,  be  made  vp 
of:  (creticus)  qui  est  ex  longa  et  brevi  et  longA : 
duo  extremi  chore!  sunt,  id  est^e  singulis  longis 
et  brevibus. — To  be  real,  be  true^  be  a  fact,  be  the 
case,  be  so  :  sunt  Ista,  Laeli :  est  ut  dicis,  inquam : 
verum  esto:  esto,  ^miTt^,  V. — £sp.  in  phrases, 
est  ut,  it  is  the  ease  that,  is  t}tie  that,  is  possible 
that,  there  is  reason  for :  sin  est,  ut  veils  Manere 
illam  apud  te,  T. :  est,  ut  id  maxime  deceat:  futu- 
rum  esse  ut  omnes  pellerentur,  Os. :  magis  est  ut 
ipse  moleste  ferat  errasse  se,  quam  ut  reformidet, 
etc.,  i.  e.  he  has  more  reason  for  being  troubled . . . 
t/kan  for  dreading,  etc. :  ille  erat  ut  odisset  defen- 
sorem,  eta,  he  eeriainly  did  hate. — In  eo  esse  ut, 
etc.,  to  be  in  a  condition  to,  be  possible  that^  be  about 
to,  be  on  t/te  point  of  (impers,  or  with  indef  subf.) : 
cum  iam  in  eo  esset,  ut  in  muroe  evaderet  miles, 
when  the  soldiers  :vere  on  the  point  of  seeding,  L. : 
cum  res  non  in  eo  essent  ut,  etc.,  L.  —  Est  ubi, 
lAere  is  a  lime  when,  someAimm :  est,  ubi  id  isto 
modo  raleat — ^Est  quod,  there  is  reason  to,  is  oe- 
camofs  to:  etsi  magis  est,  quod    gratuler  tibi, 
quam  quod  te  rogem,  /Aovtf  more  reaaon  to:  est 
quod  referam  ad  consilium :  sin,  eta,  L. :  non  est 
qu3d  multa  loquamur,  H. — ^Est  CKHty  there  is  reason 


wfiy:  quid  erat  cur  Milo  optaret,  etc.,  what  cause 
had  Milo  for  wishing  f  etc.— With  tn/.,  it  is  pos- 
sMs,  is  aUotoed,  is  permitted,  one  mag:  Est  qul- 
dam  prodire  tenus,  si  non  datur  uitra,  H. :  seire 
est  liberum  Ingenium  atqne  animum,  T. :  neque 
est  te  fallere  quiequam,  V. :  quae  verbo  obiecta, 
verbo  negare  sit,  L. :  est  videre  argentea  vasa, 
Ta. :  f  uerit  mihi  oguisse  aliquando  toae  amicitiae, 
S.  —  Of  events,  to  be,  hafpen^  occur,  befall,  take 
place:  ilia  (solis  defectio)  quae  fuit  regnante 
Romnlo:  Amabo,  quid  tibi  est?  T. :  quid,  si . . . 
futurum  nobis  est?  L.—  To  eome,  fall,  reach,  be 
brought,  have  arrived:  ex  eo  tempore  res  esse  in 
vadisBonium  coepit:  quae  ne  in  potestatem  qui- 
dem  popnli  R.  esset,  L. — TL  As  a  copula,  to  be :  et 
praeelara  res  est  et  sumus  otiosi:  non  sum  ita 
hebes,  ut  istud  dicam:  Kos  numerus  sumus,  a 
mere  number,  H. :  sic,  inquit,  est :  est  ut  dicis : 
f rustra  id  inceptnm  Volsds  fuit,  L. :  cum  in  con- 
vivio  comiter  et  iucunde  fuisses :  quod  in  marlti- 
mis  facillime  sum,  am  very  glad  to  be, — With  gen, 
part,  to  be  of  belong  to:  qui  eiusdem  civitatis 
fuit,  N. :  qui  Romanae  partis  erant,  L. :  ut  aut 
amicorum  aut  inimicorum  Campani  simus,  L. — 
With  gen,  possess,,  to  belong  to,  pertain  to^  be  of^ 
fje  tJu  paH  of,  be  peculiar  to^  be  characteristic  of, 
be  the  duty  of:  audiant  eos,  quorum  summa  est 
auctoritas  apud,  etc.,  wJw  possess :  ea  ut  civitatis 
Rhodioruro  essent,  L. :  Aeroilius,  cuius  turn  fasces 
erant,  L. :  plebs  novarum  rerum  atque  Hannibalis 
tota  esse,  were  devoted  to,  B. :  negavit  moris  esse 
Graecoruro,  ut,  eta — With  pron.  possess,:  est 
tuum,  Oato,  videre  quid  agatur :  fuit  meum  qui- 
dem  iam  pridem  rem  p.lugere. — With  gerundive: 
quae  res  evertendae  rei  p.  solerent  esse,  which  were 
die  usual  causes  ofndn  to  the  state:  qui  utilia  fer- 
rent,  quaeque  aequandae  libertatis  essent,  L. — 
With  gen,  or  abl.  of  qualitv,  to  be  of,  be  possessed 
of,  be  characterised  by,  bdong  to,  nave,  exercise: 
nimium  me  timidum,  nuUius  consili  fuisse  confi- 
teor :  Sulla  gentis  patriciae  nobilis  fuit,  S. :  civitas 
magnae  auctoritatis,  Cs.:  refer,  Cuius  fortunae 
(sit),  H. :  nee  magni  certaminis  ea  dimicatio  fuit, 
L. :  bellum  varia  victoria  fuit,  S. :  tenuisslma  vale- 
tudine  esse,  Cs. :  qui  capite  et  superciliis  semper 
est  rasis. — With  gen.  or  abl,  of  price  or  valtie,  to 
be  of,  be  valued  at,  stand  at,  be  appreciated,  cost : 
videtur  esse  quantivis  preti,  T. :  ager  nunc  multo 
pluris  est,  quam  tunc  fuit :  magni  erunt  mihi  tuae 
litterae :  sextante  sal  et  Romae  et  per  totam  Ita- 
liam  erat,  teas  worth,  L. — With  dat.  predic,  to  ex- 
press definition  or  purpose,  to  serve  for,  be  taken 
as,  be  regarded  as,  be  felt  to  be  :  vitam  banc  rusti- 
cam  tu  probro  et  crimini  putas  esse  oportere, 
ought  to  be  regarded  as:  eo  natus  sum  ut  lugur- 
thae  scelemm  ostentui  essem,  S. :  ipsa  res  ad 
levandam  annonam  impedimento  fuerat,  L.— With 
second  dai,  of  pers, :  quo  magis  quae  agis  curae 


sunt  mihi,  T. :  illud  CassuLnam,  *cai  bono  fuerit,* 
the  inquirjf  of  Camiuty  ^/ar  wAom  benefit  wa»  ii ' ; 
haec  tam  parva  civitas  praedae  tibt  et  quaeatui 
fait—  To  be  euffleierUfor^  be  equal  to,  befii  :  sciant 
patribuB  aeqae  curae  f oime,  ne,  etc.,  L. :  at  divites 
conferrent,  qui  oneri  ferendo  essent,  eueh  a»  were 
Me  to  bear  the  burden^  L. :  com  solvendo  aere  (old 
daU  for  aeri )  alieno  res  p.  non  eaaet,  L.-— With 
dlipe.  of  aeri:  tu  oec  solvendo  eras,  wut  unable 
to  pay, — With  ad^  to  be  of  ueefoTy  eervefor:  res 
quae  sunt  ad  inoendia,  Gs. :  Talvae,  quae  olim  ad 
oriiandum  templum  erant  mazime. — With  die,  to 
be  of  treat  concerning,  relate  to:  liber,  qui  est  de 
animo. — In  the  phrase,  id  est,  or  hoc  est,  in  ez* 
planations,  that  u,  that  i$  to  eay,  I  mean:  Bed  do- 
mum  redeamu8,id  est  ad  nostros  revertamur:  vos 
autem,  hoc  est  populus  K.,  eta,  S. 

somen,  inis,  n.  [for  *BQgmen ;  SV6-],  a  breast, 
udder;  hence,  a  sow,  lu. 

smmna,  ae,/.  [summus ;  so.  res],  the  top,  sum- 
mit;  hence,  fig.,  the  chief  place,  higheat  rank, 
leaderehip,  supremacy :  vobis  summam  ordinis  con- 
cedere :  summam  imperi  tenere,  the  supreme  power, 
Cb.  :  ad  te  summa  solum  rerum  redit,  T. :  totius 
belli,  the  command  in  chief,  Gs. — The  main  thing, 
chief  point, principal  matter,  sum,  essence,  substance: 
leges  non  perfectae  . . .  sed  ipsae  summae  rerum 
atque  sententiae,  the  main  points:  lectis  rerum 
summis,  L. :  haec  summa  est;  hie  nostri  nun  tins 
esto,  y. :  summa  est,  si  curaris,  ut,  etc. :  universi 
belli,  tJu  main  isaue  of  the  war,  L. :  ad  summam 
rerum  consulere,  for  the  general  welfare,  Cs. :  ad 
discrimen  summa  rerum  addacta,  to  a  general  en- 
gagement, L. :  remlttendo  de  summft  quisque  iuris, 
extreme  right,  L. :  summa  ducum  Atrides,  the  flower 
of  leaden^  0. — An  amount,  sum,  aggregate,  wJiole, 
quantity:  de  summa  mali  detrahere:  summa  cogita- 
tionum  mearum  omnium :  summa  exercitas  salva, 
the  main  body  of  the  army,  Cs. — ^In  reckoning,  the 
amount,  sum,  total,  aggregate:  addendo  deducen- 
doque  Tidere,  quae  reliqui  summa  fiat:  subducamus 
summam. — Of  money,  a  sum,  amount:  pecuniae 
summam  quantam  imperaverit,  parum  convenit, 
L.:  pecuniae  summa  homines  movit,  L.  —  With 
dlips.  of  pecuniae:  De  summa  nihil  decedet,T. : 
hac  summa  redempti,  L. — In  the  phrase,  ad  sum- 
mam, on  thfi  whole,  generally,  in  short,  in  a  word: 
ille  adfirmabat ...  ad  Bummam ;  non  posse  istaec 
sic  abire :  Ad  summam ;  sapiens,  etc,  to  sum  up, 
H. — In  the  phrase,  in  summa,  in  ail,  in  fine:  ab- 
solutus,  in  Bumma,  quattuor  sententiis:  in  omni 
summa. 

•ummatiin,  adv,  [  Bumma  ],  sumnuurily,  eur- 
sorily,  briefly,  compendiously :  perscribere. 

anmme,  adv,  [summus],  m  the  higheti  degree, 
extremely:  me  sollicitare:  iucundum:  locus  mu- 
nitus,  H. :  haec  omnia  laudanda. — Mott  eagerly, 


very  earnestly:  onm  a  me  peteret  et  summe  coo- 
tenderet,  ut^  etc 
Bomm-,  see  sub-m-. 

■nmiiiopere,  ade,  [8animo+opere3t  «*<A  a- 
treme  diligence,  utterly:  yitia  vitaie. 

■nmmimi,  ode.  [neut,  of  snmmus],  at  the  ut- 
most, at  farthest,  at  most :  exspectabam  hodle,  am 
Bummum  eras,  at  latent:  qnattuor  aut  eammum 
qninqiie :  uno  aut  summam  altero  proelio,  L. 

Blunmtis,  a^.  sup.  [for  *8upimus;  superos], 
uppermost,  highest,  topmost :  summis  sazis  fiius : 
iugum  mentis,  Cs.:  summa  cacumina  linquunt, 
V. :  Summus  ego  (in  triclinio)  et  prope  me  ViscuSi, 
etc.,  at  the  top,  H. — As  subst,  m,,  he  who  sits  in  Ike 
highest  place,  the  head  of  the  table:  sermo,  qui 
more  mniorum  a  summo  adhibetur,  by  the  head 
of  the  table. — PartitiTe,  the  top  of,  highest  part  of, 
summit  of :  summus  mons,  tMtopof,OA,i  feriunt 
summos  Fulgura  mentis,  mountain- topa,  H. :  in 
summa  sacra  via,  on  the  highest  part  of:  lanus 
summus  ab  imo,  H. :  summam  aquam  attiogere, 
C.  po^t :  mari  summo,  V. — ^As  stibst,  n.,  the  top, 
surface,  highest  place,  head:  ab  eius  (frontis) 
summo  rami  diffunduntur, Cs.:  non  longe  abesse 
a  summo. — Of  the  voice,  highest,  loudest :  aumma 
voce,  at  the  top  of  his  voice,  C,  H. — F  i  g.,  of  time 
or  order,  last,  latest,  final,  extreme  :  Venit  summa 
dies,  V. :  esse  summft  senectute.  — Partitive,  the 
last  of,  end  of:  Summo  carmine,  H. — Of  rank  or 
degree,  highest,  greatest,  loftiest,  first,  suprerne,  best, 
utmost,  extreme  :  timer :  fides,  oonstantia  iusUtia- 
que:  bonum:  summo  magistratui  praeesse,  Cs.: 
concedunt  in  uno  Cn.  Pompeio  summa  esse  omnia: 
scelus,  S. :  hiemps,  the  depths  of  winter  :  homines : 
amicus,  ihe  best  friend,  T. :  sunmio  rei  p.  tempore, 
at  a  most  critical  juncture  :  res  p.,  the  general  wd- 
fare :  ad  summam  rem  p.,  L. :  Quo  res  snmma 
loco,  Panthu?  the  general  cause,  V. :  Mene  socium 
summis  adiungere  rebus,  in  momentous  enterprises, 
y. :  agere  summo  inre  tecum,  deal  exaetingly. 

mimmuto,  see  submuto. 

swnOi  sQmpsr,  BUmptus,  ere  [sub+emo],  to 
take,  take  up,  take  m  hand,  lay  hold  of,  asemme  : 
a  me  argentum,  T. :  legem  in  manOs :  litteras  ad 
te  a  M.  Lepido  oonsule  snmpsimns,  have  providei 
ourselves  with  :  Tusculi  ante  qnam  Romae  sompu 
sunt  arma,  L. :  perventam  est  eo,  quo  sumpta  na- 
vis  est,  hired  :  peoaniam  mutuam,  borrow,  —  To 
take,  eat,  drink,  consume,  enjoy,  put  on  r  vinnm, 
N. :  Partem  Falerai,  H. :  pomum  de  lanoe,  O. : 
sumptft  virili  togft,/»(rf  onz  reeiam  omatam,  K. — 
To  take  in  exchange,  b^,pwrdkase:  deeamas  agri 
Leontini :  Qoae  parvo  sami  neqneoiit;  H. — F  i  g., 
to  take,  take  up,  assrume:  tantos  sibi  spiritos,  ut, 
etc,  oMuoMci^GB.:  wo\m\xm,take courage,  O.r  sum^ 
tis  inimicitiis,  susoeptft  esfij^LrrJI^ftA^  «9>, 


Digitized  by 


sumptio  8 

tak€f  enter  upor^  begin :  omne  bellam  sami  facile, 
to  be  underiakeriy  S. :  bellam  cum  Veientibus  sump- 
tum,  L. :  Prima  fide  Todaque  ratae  temptamiiia, 
O. :  Quern  virum  Ijra  sumia  celebrare  ?  H.— >2b 
exaetf  infiidf  with  iuppUeium  or  poenam :  more 
maioram  suppliciam  aumpstt,  Ga. :  de  ilia  aappli- 
cium  samere :  virgis  aupplicium  orudeliaaime  au- 
mere :  pro  roaleficio  poenam  aumi  oportere :  tarn 
criidells  poenaa,  to  take  tueh  crud  revenge^  Y. — 
To  take,  choose,  edeet :  philoaophiae  atudium :  hoc 
mihi  Biimo,  this  is  my  choice:  meliores  liberoa 
sumpsisae  qnam  genuisse,  i.  e.  to  have  adopted^  S. : 
TTiateriam  Testris  aeqiiain  Yiribua,  H. :  mala,  0. : 
disceptatorem,  L. :  Miltiadem  imperatbrem  sibi, 
N. — To  take,  asxume,  daim,  arrogate,  appropriate: 
quamquam  mlhi  non  sumo  tantum  neqae  adrogo, 
ut,  etc. :  imperatorias  aibi  partis,  Os. :  Nee  sumit 
aut  ponit  securfs  Arbitrio  popularis  aurae,  H. : 
▼oltQs  acerbos,  0. :  antlquoa  mores,  L. — To  take, 
obtain, get,  acquire, receive:  diatat  aumaane  puden- 
ter  An  rapias,  H. :  laudem  a  crimine,  0. :  aumpto 
rigore,  0. — To  take,  lay  out,  use,  o^y,  employ, 
spend,  consume  :  f ruatra  operaro,  T. :  laborem,  Ga. : 
diem  ad  deliberandum,  Ca. :  cibi  quietiaque  tern- 
pua,  L. :  curia  aumptua,  tsom  out,  G.  poet — Of  a 
speaker,  to  take  for  granted,  assume,  maintain, 
stippose,  effirm :  id  aumere  pro  oerto,  quod  do- 
bium  est :  beatoa  eaae  deoe :  pro  non  dubio,  aequiua 
esse,  etc.,  L. — To  take,  bring  forufard,  cite,  met^ 
iion,  adduce:  homines  notoa  aumere  odiosum  eat : 
nnum  hoc  sumo :  quid  qufsquam  potest  ex  omni 
memoria  sumere  inlustrius  ?  ' 

Aumptid,  onis,/.  [snmo],  a  toHn^.^Fig.,  in 
logic,  an  assumption,  major  premise, 

Awnptuaxiua,  atfj,  [  2  sumptua  ],  of  expenee^ 
gwnpiuary:  rationea  noatrae :  lex. 

Aumptaosa,  ado.  with  eomp.  [  aomptuoaua  ], 
eicpeneivdy,  sumptuously :  oonvivia  faoere,  Gt :  ae 
samptuoeiua  tactare. 

■umptaosvuik  adj.  with  comp,  [  2  aumptua  ], 
very  expeneive,  costing  mticA,  dear,  sumptuous:  ce- 
nae :  hostia,  H. :  bellum,  L. :  ludi  sumptuoaiorea. 
— Of  persona,  given  to  expense,  hmsh,  wasteful,  ex- 
travagant: mulier,  T. :  homo. — Pher,  m.  as  subst., 
spendthrifts,  Gu. 

1.  BumptQS,  P.  of  Bumo. 

2.  amnptns,  &b,  dat.  ttl  or  tul,  m.  [sumo],  out- 
lay,  expeime,  co»t,  charge:  quor  tu  hia  rebus  sump- 
turn  auggeria,T.:  aumptu  ne  parcas:  epularam: 
nulli  aamptOa,  nulla  iactura:  adyentua  aoater  ne- 
mini  ne  minimo  quidem  fuit  aumptui:  nullua  fit 
sumptua  in  noa,  no  expense  is  lavished  us:  nnme- 
rum  equitatfia  auo  sumptu  alere,  Ga.:  oppida  pu- 
blico Sumptu  decormre,  H. :  unde  in  eoa  aumptOa 
pecunia  erogaretur,  L. :  opere  ruatico  Faoiundo 
sumptum  exercere  suum,  i.  e.  support  themselves,  T. 


(■5mti%  sumtudAii^,  sumtuft),  see  aumpt-. 

•no,  sul,  sQtus,  ere  [SV-],  to  sew,  stitch,  sew  up, 
sew  together:  tegumenta  corporum  auta:  sutis 
arcent  f rigora  brads,  0. :  cortidbus  suta  cavatis 
alvearia,  y.~F  i  g. :  ne  quid  ...  auo  auat  capiti, 
devise,  T, 

saomet,  snopte,  aee  auus. 

AiiOTOtaniJlia,  ium,  n.  [aua+OTis+taunia],  a 
sacrifice  of  lustration,  consisting  of  a  swine,  a  sheep, 
andabuu:  exercitum  auovetaunlibua  luatravit,  L. 

sapeUez,  lectilis  (abl,  -li  or  -le),/.  [1  LE0.1, 
domestic  utensils,  hnmehoid  stuff,  fumiiure,  goods 
(only  sing,  collect.):  Supellectile  opus  est,  T. :  lauta 
et  magnifica:  Gampana,  H. — Fig.,  apparatus, 
^miture,  outfit,  qualification:  optima  et  pulofaer- 
rima  vitae,  ut  ita  dicam,  aupellex :  oratoria. 

IL  sapar,  adv»  [  cf .  vwip  ],  above,  on  top,  over, 
upwards :  eo  super  tigna  bipedalia  inidunt,  Ga. : 
Inplenturque  auper  puppee,  i.  &  by  rain,  Y. :  au- 
perque  inmane  barathrum  GemaUir, /rom  above, 
Y. — In  number  or  quantity,  owr,  moreover,  in  ad- 
dition, besides:  satis  superque  esse  sibi  suarum 
cuique  rerum,  enough  and  to  spare:  satis  super- 
que vixisse:  Qiiidque  furor  valeat,  aatisque  Ac 
super  ostendit,  0. :  poenaa  dedit  usque  superque 
Quam  aatia  eat,  H. :  et  super,  and  moreover,  Y. : 
aatia  auperque  oneria  austinena,  rea  a  populo  R. 
gestaa  acribere^L. :  auper  quam  quod  diaaenaerant 
ab  oonsilio,  b^des  that,  U — Of  a  remnant,  over, 
left,  remaining:  Atheniensibua  praeter  arms  nihil 
erat  super,  N. :  quid  super  aanguiuis,  qui  dari  pro 
re  p.  possit,  rogitantes,  L. :  auper  tibi  erunt,  qui, 
etc.,  Y. — In  composition,  of  place,  above,  over,  aa 
in  Buperfiuo,  auperpono,  supersedeo,  superato. — 
Over  and  <^love,  besides,  in  addition,  as  In  super- 
addo,  aupersum,  superfio. 

2.  super, />ra4».  with  aee.  and  abl.[i  super]. 
I.  With  abi,  of  plaoe, over,  above,  i^wn,  on:  Ute- 
res, qui  auper  muaculo  atruantur,  Gs. :  ensis  cui 
super  Gervioe  pendet,  H. :  auper  Pindo,  H. :  re- 
quiescere  Fronde  super  Tiridi,  Y. — Of  time,  dur- 
ing, in^  at:  Nocte  auper  media,  Y.:  rixa  super 
mero  Bebellata,  H.— Of  relation,  upon,  about,  of, 
concerning,  re^fiecHng  :  hac  super  re  scribere :  lit- 
teraa  auper  tantS  re  exspectare,  L. :  super  tali 
causft  missi,  N. :  super  arvorum  cultu,  Y. :  Mitte 
ciyills  super  Urbe  curas,  H. :  decreta  super  iugan- 
dls  Feminis,  H. :  super  tali  acelere  suapectua,  & 
— Over  and  above,  besides,  beyond:  Hortua  fona^ 
Et  paulum  ailvae  auper  hia,  H.— II.  With  aee^  of 
place,  over,  above,  on  the  Urn  of ,  upon,  on:  auper 
terras  tumulum  noluit  quid  atatui :  auper  latetes 
ooria  inducnntur,  Os. :  auper  vallum  praedpitsri, 
S. :  aqua  auper  numtium  iuni  oonoreta,  L. :  aquila 
auper  carpentum  volitanSy  L :  Gollia  erat,  ooUem- 
que  auper  planiaaima  ^Wjf^^^^^  ^^^  super  genus 


880 


maptiriaoio 


eat,  Ca.  —  Of  pUoe,  ofoiw,  bejftmd:  Komenlanus 
erat  saper  ipsum,  Porciiis  infra,  above  him  (at 
table),  H. :  super  Niunidiam  Gaetulos  aocephnus, 
beif<md  Numiaia^  S. :  super  Suuium  navigans,  L. 
—-Of  time,  during,  at:  super  vinum  et  epulas,  Gu. 
— Of  measure,  over,  above,  beyond,  in  addition  to: 
quod  alii  super  alios  legati  venireuti  i.  e.  in  eueee§- 
non,  L. :  seniores  super  sezaginta  annos,  L. :  su- 
per soHtos  honores,  L. :  super  LX  miHa,  more 
than,  Ta.— F  i  g.,  of  official  position,  over,  in  charge 
of:  super  armamentarium  positus,  Cu.  —  In  the 
phrase,  super  omnia,  aJbove  ail,  before  all:  aetas  et 
forma  et  super  omnia  Romanum  nomen,  L. :  super 
omnia  volt&s  Accessero  boni,  0. 

1.  anpara,  Orum,  n.,  see  superus. 

2.  Bupera,  adv,  [abLf.  of  superus ;  sc.  parte], 
above :  subter  superAque  revolvens  Sese,  0.  po^t 

8ap6ribi]i%  e,  adj.  [superol,  thai  tnatf  be  got 
over,  to  be  ntrmounted:  mums,  L. — Fi  g.,  that  may 
be  overcome,  superabU:  non  est  per  vim  superabt 
lis  ulli,  O. :  caeeleas  ope  bumanS,  curable,  Ta. 

sapar-addo  or  super  addd,  — ,  ditus,  ere, 
to  aad  besides,  superadd:  tumulo  carmen,  V.:  in 
eziguo  laiirus  superaddita  busto,  Pr. 

■aperaii%  antis,  /*.  of  supero. 

■uparitor.  Oris,  m.  [supero],  a  conqturor:  po- 
puli  Etrosd,  O. :  Gorgonis  (PerseusX  O. 

•nperbe,  adv,  with  comp,  and  sup.  [superbus], 
haughtily,  proudly,  superciliously:  inluditis  me, 
T. :  iraperare,  Os. :  hoetis  eludebat,  L. :  legati  ap- 
peliati  superbius :  soperbissime  preoes  repndiasti. 

•uperbia,  ae,  /  [superbus],  loftiness,  haughti- 
ness, pride,  annoyance:  quae  est  ista  superbia: 
divitiae  plenae  insolentis  superbiae :  ilia  tua  sin- 
gularis:  increpans  siiperbiam  Pupiri,  L.:  pone 
superbiara,  H. :  in  voltu  damnosa  superbia  vestro, 
O. — Conceit,  vanity:  ad  ludibiium  stoKdae  super- 
biae, L. — Rudeness,  discourtesy :  superbiam  tuam 
accusant,  quod  negent  te  percontantibus  respon- 
dere. — Bigh  spirit,  honorable  pride :  sume  super- 
biam Quaesitam  merltis,  H. 

superbiloqaentia,  ae,/.  [superbus +loquor], 
haughty  speech,  PoeL  ap.  C. 

■aperblo,  — ,  — ,  ire  [superbus],  to  be  haughty, 
tabs  pride,  plume  oneself :  avi  Nomine,  0. :  forma, 
0.:  nonore.  Ph.— Fig.:  quae  sub  TyriA  concha 
superbit  aquA,  is  magnificent,  Pr. :  superbire  miles, 
quod,  etc.,  Ta. 

sapmrbos,  adj,  with  cornp,  and  tu/oi,  hasighiy, 
proud,  vain,  arrogant,  insolent,  discourteous,  wper- 
dUom,  domineenng:  iuTenis,  V.:  sapeit>am  se 
praebuit  in  fortune :  utrum  snperbiorem  te  pecu- 
1^  facit? :  Laudato  pavone  supert>ior,  0. :  homi- 
nes snperbiasimi,  S. :  non  respondere  vereor,  ne 
•uperbum  sit,  L. :  superbnm  est  dioere,  etc :  at- 


qve  meo  nuno  Saperbus  inoedis  malo,  H. :  opibv 
soperbi,  Y. :  tura,  L. :  lex  superlnssinia,  h,— Ex- 
pressive of  pride,  proud,  lofty,  arrogant :  mutetk 
vestis,  L. :  aures  quarum  est  iudiciam  supeibioa 
mum,  i.  e.  very  severe s  responsa,  arrogant:  oeaE 
0.:  Karthaginis  aroes,  H. — Fastidious,  oqueatmak 
ddieaU:  dens,  H.:  corpus,  H.  —  Primd,  angvd, 
splendid,  magnificent,  superb:  populas  bello,  V.: 
triumphus,  H. :  Postes,  U. :  sedes  Dolopom,  V. 

aapercilium,  I,  n.  [2  GAL-],  an  eyebroie:  a- 
perciUa  abrasa:  superiora  superciliia  obductx: 
duris  torva  supereiliis,  0. :  Hirsutum,  V. :  Detat 
supercilio  nubem,  H. — A  brow,  ridge^  summit :  ^ 
vosi  tramitis,  Y. :  iofimo  stare  supercilio,  at  the 
bottom  of  the  projection,  L.  —  Fig.,  a  nod,  ui3: 
Cuncta  supercilio  movens,  H. — Pride,  hoMghtinm, 
arrogance,  superciliousness,  gloom  :  supercilium  ac 
regius  spiritus :  aetas  digna  supercilio,  la. :  snper- 
cilii  matrona  severi,  0. 

saper -emi&edt  — ^  — ,  ere,  to  overtop,  sur- 
mount, rise  above,  tower  over  :  victor  viroe  sapexe- 
minet  omnia,  Y. :  fluctOs  omnis,  0. 

superficies,  — ,  ace.  em,/,  [super -h  fades],  the 
upper  side,  top,  surface ;  hence,  in  law,  fixtum, 
improvements,  builekngs  (as  upon  the  ground,  not 
of  it) :  aream  praeclaram  habebimus,  superBciesi 
consules  aestimabunt :  in  superflcie  tilgnidqne  ca- 
ritas  nobis  patriae  pendet?  L. 

super -fixuSj^  adj.,  atta^ted  ahovt,  fadeaed 
thereupon:  superffka  capita  hostium  portantes,L 

snper-flu&lS,  entis,  adj.,  running  otter,  super- 
abundant: Nili  receptacula,  Ta.:  superflueote 
roultitudine,  Ta.  —  Fig.,  abounding,  overfull:  in- 
▼enili  quAdam  dicendi  impunitate:  superbus  et 
superfluens,  Gt 

super -Amdo^  fadi,  fftsus,  ere,  to  pour  orer, 
pour  upon,  scatter  over  .*  magnam  vim  teloran 
superfundere,  Ta. :  superfusis  tinguanras  oorpon 
Ijmphis,  O. :  iaoentem  hostes  superfosi  oppnesse- 
mnt,  overwhelming  him,  h. — ^Fig.:  superfundeof 
se  laetitia,  ex/raodj^aiO,  L. :  (Macedonam  faraa) 
superf  udit  se  in  Asiaro,  extended,  L. :  sed  nondoa 
fortuna  se  animo  eius  superf uderat^  L  e.  had  in- 
tooacated,  Ca. 

supergredior,  gressus,  I  [super+gradior],  u 
surmount,  pass  over:  ruina8,Gu. — Fig.,  to  sut' 
pass .'  feminas  pulchritudine,  Ta. 

Supexi,  drum,  m.,  see  superus. 

super-iaoio^  feci,  ieotus,  ere,  to  east  onr,  thm 
upon :  Meabra  saperiectA  Teste  for^  O. :  sope- 
ieoto  nalare  Aequore,  i.  e;  overfiomng,  H.  —  Ta 
overtop,  surmount:  pontns  scopalos  superiadt 
undA,  Y.«-F  i  g.,  to  overwhdm,  exceed,  ovtdo:  an- 
gendo  fidem,  by  exaggstation,  L. :  tautum  patemas 
laudes,  ut,  eus.,  U  .     mr^nio 

Digitized  by  VjOOQ  IC 


•npttioimUieo 


881 


sapentoA 


snpar-imininoQ,  --» — «  Sra*  to  hang  over, 
overkatig:  Pastorem  Euae  nudo,  Y. 

raper- impendent  entie,  jP.,  omtrhamging: 
silvae,  Gt. 

Btiper-imponS  (-inpono),  — ,  positas,  ere,  to 
ptU  vpoUy  place  aver^  set  above:  Bazum  machtD& 
superinposicura  est,  L. :  statua  superiinposita,  L. 

Buper-inoidOy  — ,  — ^  ere,  to  fall  from  above^ 
faJU  down  thereupon. — Only  P.  praea, :  superinci- 
deDtibua  telis,  L. 

saper-lncubo,  — ,  — ,  are,  to  lie  over,  lie  there- 
upon.'^u\j  F.praee,:  suberincubaus  Bomanus, 

Li. 

super  Inoumbo^  cubul,  — ^  ere,  to  lie  down  on, 
east  oneeelf  upon,  O. 

saper-inioio  or  super  ialoio^  i«cl,  ieotus, 
ere,  to  throw  on,  east  over,  ecaiier  tharenqton  :  rams 
frondls,y.:  superiniecta  terra,  0. 

saper-instemo  or  super  instemd,  etrftvi, 
— ,  ere,  to  apread  over,  lay  thereupon  s  tabulae,  L. : 
super  fiiWi  instemor  pelle  leonis,  V. 

superior,  itis,  gen.  Oris,  comp,  of  superas. 

snperins,  see  superus,  supra. 

(super-labens),  i%  gliding  over,  tailing  along, 
L.  (dub.). 

superlatdo,  Gnis,  /.  [  super  +  TAL-  ].  —  I  n 
r  h  e  t.,  an  exaggeration,  hyperbole:  yeritatis. 

super-latus,  adj,,  extravagant:  verba,  of  hy- 
perbole. 

supeme  ( -ne,  H. ),  adv.  ^ supNemus],  from 
above,  above,  upwards:  mutor  in  all  tern  superne, 
above,  H. :  volvitur  amnis,  Y. :  gladium  supeme 
iugulo  defigit,  L. 

supemuB,  adj.  [super],  that  is  above,  celestial, 
supernal:  Tusculuni,  lofty,  H. :  numen, celestial,  0. 

Bupero,  ftvl,  &tus,  ftre  [superus],  to  go  over, 
rise  above,  overtop,  surmount,  transcend:  capite  et 
cerTioibu8»  Y. :  has  (tnrrls)  altitudo  puppium  ex 
barbnris  navibus  superabat,  Gs. :  ut  aqua  genua 
vix  Buperaret,  L.:  Posterior  partis  superat  roen- 
sura  priores,  0. — To  go  over,  rise  above,  mount, 
ascena,  surmount,  overtop:  ardua  montis  Per  de- 
serta  iugo  superans,  pasting  over  the  summit,  Y. : 
(tempestas)  summas  ripas  fluminis  superavit,  Cs. : 
munitiones,  L. :  inontis,  Y. :  Caucaaum,  Gu. :  tan- 
tuDi  itineris,  traverse,  Ta. :  regionem  castrorum, 
po  beyond,  Gs. :  insidias  circa  ipsum  iter  locatas, 
Ij.  :  superant  (Pamasi)  cacuniina  nubes,  0. — To 
sail  by,  pass,  doMe,  uteather:  prorounturium,  L. : 
Euboeam,  N. :  cursu  Isthmon,  0. :  Regna  Libur- 
noruin,Y. — ^Poet:  musarum  scopuloa,  £nn.  ap. 
C. — To  exceed,  be  in  excess,  overrun,  be  abundant, 
abound:  in  quo  superare  meodoBum  est:  quae 
lugurthae  fesso  superaverant,  Iiad  been  too  much 
for^  S. :  superante  multitudine,  U :  superat  gre- 


gibus  dam  iuyentas,  Y. :  uter  igitur  est  divittor, 
cui  deest  an  cui  superat  ?-^To  be  left  over,  remain, 
survive:  quae superayerunt  animalia  capta,  immo- 
knt,  Gs. :  quod  superaret  pecuniae :  nihil  ex  raptis 
oommeatibus  superabat,  L. :  si  de  quincunce  re- 
mota  est  Uncia,  quid  superat  ?  H. :  yitft,  survive, 
Gs. :  Quid  puer  Ascanius?  superatne?  Y.:  quid 
igitur  superat,  quod  purgemus  ?  L. — ^In  war,  to  be 
victorious,  overcome,  subdue,  conquer,  vanquish: 
superavit  postea  Ginoa  cum  Hario :  niaximas  na- 
tiones,  Gs. :  exercitOs  regios :  navali  praelio  siipe- 
rati,  Gs. :  ferro  incautum,  Y. :  bello  Asiam,  K. — 
To  extend  beyond:  clamor  superat  inde  castra  bo- 
sttum,  L. — ^F  i  g.,  to  have  the  upper  hand,  be  supe- 
rior, excel,  overcome,  surpass  :  numero  hostis,  vir- 
tute  Romanus  superat,  L. :  superans  animis,  i.  e. 
exulting,  Y. :  bostes  equitatu  superare,  N. :  superat 
senteutia  Sabini,  Cs.  —  To  surpass,  excel,  exceed, 
outdo,  outstrip,  transcend:  quaerit,  quft  se  virtute 
Plancius  superarft :  doctrinft  Graecia  nos  supera^ 
bat :  Pboebum  canendo,  Y. :  Duritia  femim,  O. : 
cursu  canem,  H. :  non  dubitabara,  quin  banc  epistu- 
lam  fama  esset  celeritate  superatura,  vnU  ouUtrip. 
— To  matter,  overcome,  sttppress,  defeat,  subdue, 
surmount:  banc  (orattonem)  diligens  scriptura 
superabit:  neoessitas  quam  ne  dii  quidem  supe- 
rant, to  which  not  even  the  gods  are  superior,  L. : 
■uperanda  omuls  fortona  ferendo  est,  Y. 

super-obra5,  uT,  — ,  ere,  to  cover  over,  ever- 
whelm  :  (alqm)  arrais,  Pr. 

super-oocupo,  — ,  — ,  ftre,  to  take  by  surprise, 
take  unawares:  Quem  non  superoccupat  Hisbo,  Y. 

super-pendens,  entis,  P.,  overJianging :  saxa, 
L. 

super-positns,  P.,  piaeed  over^  set  upon,  tm- 
posed:  superpositum  capiti  decus  (i.  e.  piieus),  L. 

super-soandd,  — ,  — ,  ere,  to  dimb  over,  stride 
over :  strata  somno  corpora,  L. 

snper-sedeo,  sedl,  sessum,  ere,  to  sit  upon; 
hence,  f  i  g.,  to  be  superior  to,  forbear,  refrain,  de- 
sist, leave  off,  pass,  omit :  hoc  labore  itineris :  proe- 
lio,  Cs. :  liiibus  et  iurgiis  supersederi,  L. :  narra- 
tione  supersedendum  est:  supersedissem  loqui 
apud  yos,  L. :  castigare  territos,  Cu. 

super>stagno,  &vT,  — ,  ftre,  to  spread  out  into 
a  lake:  SI  amnis  superstagnavisset, Ta. 

(super-stamo),  see  superstratus. 

superstes,  itis,  adj.  [super+STA-],  standing 
by, present,  witnessing:  suis  utrisque  superstitibus 
praesentibus.— P  o  e  t. :  spoliisque  animosa  super- 
stes,  Unda,  yelut  victrix,  etc.,  standing  up  as  in 
triunqth,  O.^Jiemaimng  alive,  outliving,  surviving: 
puer,  ut  sit  superstes,  that  he  may  live,  T. :  super- 
stes hereditatem  regni  accipiam  (  sc.  patri ),  L. : 
Fama,  posthumous,  H. :  Dimidift  parte  superstes 
e«>.0.:  Itamihiatqueh»io.i^^^;  ., 


■npentltio  81 

Bibi  lai  liberi  saperetites  eseent:  filio  pater,  L.: 
ubi  privatus  superstes  regno  sao  ooDseDescat,  L. : 
priscis  ilia  saperates  avis,  O. :  te  dignitatis  meae 
Boperatiteni  reliqutsse:  alteriua  veBtrum  saper- 
8tefl,  L. :  etiam  nostri  supentites  Sttmos,  L  e;  oiur 
better  telveg^  Ta. 

■nperstitio,  Onie,  /.  [auper+STA-],  dread  of 
the  supertuituralf  credulous  wonder,  anxhue  eredu- 
lUffySuperetUion:  Dec  vero  superstitfone  tollenda 
reiigio  toHitur:  sagarum:  tristis,  H.:  barbara: 
captus  qaftdam  superstitiono  animus,  L. :  Magna 
superstitio  natalis  amicae,  0.  — -4  mtperttitiom 
rite:  hostes  operati  superslitioiiibus,  L. — An  ob- 
ject of  dread:  Stygii  caput  fontis,  Una  superstitio 
superis  quae  reddita  divis,  V. 

■uparstltidM,  adv,  [superstitiosus],  eupereti- 
tiofutiy:  dicere. 

Auperstitiosiu,  adj.  [superstitio],  eoothtaying, 
prophetic^  prophetical :  bariolationes,  Enn.  ap.  G. : 
yox,  Post.  ap.  G.  —  Full  of  euperttiiion^  eupereti- 
tioue :  nimium  esse  superstitiosum  non  oportere : 
philosophi:  principes,  L. :  superstitiosa  ista  oon- 
dpere. 

•uper-ftto^  stetl,  — ^  ftre,  to  etand  itpon,  etand 
over:  scalae  conminutae,  qui  supeniteterant  adflicti 
sunt,  S. :  agger  pondere  saperstantium  in  fossam 
procubuit,  lT:  signa  cum  oolumnis,  quibus  super- 
atabant,  L. :  corpori|>u8  hostium,  L. :  Ossa  inhu- 
mata  (volucres),  0. ;  cf.  Quern  . .  .  lapsum  super- 
stes  Immolat,  V. 

saper^strataji,  P.,  laid  over,  etrewn  thereupon : 
Corpus  obrutum  superstratis  Gallorum  cumulis,  L. 

super-struo,  straxi,  — ,  ere,  to  build  upon: 
ligneam  compagem  Buperstruxit,  Ta. 

saparHnim  or  saper  ■am,  fui,  esse. — Of  a 
remainder,  to  be  over  and  above^  be  left,  remain  : 
duae  partes,  quae  mibi  supersunt  inlustrandae 
orationis :  quid  superest  de  corporibus,  lu. :  perexi- 
gua  pars  illius  exercitas  superest,  Cs. :  quantum 
satietatisuperfuit:  biduum  supererat,  Gs. :  spatia 
si  plura  supers! nt,  V. :  nemo  superesse  quemquam 
praeter  eos  crederent,  L. :  quod  superest,  scribe 
quid  placeat, /or  the  rest:  quod  superfuit,  Ph. : 
nihil  erat  super,  N. :  supererat  niliil  aliud  quam 
evadere,  L. :  Pervigilera  superest  herbis  sopire 
draoonem,  O. — To  live  after,  outlive,  be  etill  alive, 
turvive :  Lucumo  superfuit  patri,  L. :  dolori,  0. — 
7b  be  in  abundanee^  abound  :  Quoi  tanta  erat  res 
et  supererat,  T.:  vereor  ne  iam  superesse  mihi 
verba  putes :  adeo  supererant  nnimi  ad  sustinen- 
dam  invidiam,  L. — To  he  adequate,  s^^ice :  roodo 
vita  aupersit,  V. :  labori,  V.— 2b  be  in  exeees,  be 
mperabundant,  be  superjluoue:  ut  neque  abeit 
quicquam  neque  supersit. 

■upar-tego,  — ,  — ,  ere,  to  cover  over 
super  favilla  teget,  Tb. 


«npar-^urgen%  ntis,  P.,prmnmg  from  mbave: 

fluctu  superurgente,  Ta. 

sapeni%  adf.  [super]. — Pomi^  that  tt  abott. 
upper,  higher :  ad  superos  deoe  potius  quam  ad 
inferos  pervenisse :  spectatorea  superarum  remm 
atque  caelestium :  Omnes  caelicolas,  omnes  aupen 
alta  tenentes,  Y. :  deorum  domua,  0. :  mare,  L  e 
the  Adriatic  and  Ionian  Sea  (opp.  mare  infenxa, 
the  lower  or  Etruscan  Sea) :  superas  evadere  ad 
auras,  i.  e.  of  the  upper  toorld,  Y. :  aurae,  O. — FImt. 
m.  as  subst,  (with  gen.plur.  superftm,  Y^  0.\  the^ 
who  are  above  (opp.  inferi) :  multum  fleti  ad  supe- 
ros, i.  e.  the  living,  Y. — E  s  p.,  the  gods  above,  e^ 
tial  deitia  :  Quae  superi  manesque  dabant,  Y. : 
Pro  superi,  0. :  Gontemptrix  supemm,  O. :  auperis 
deorum  Gratus  et  imis,  H. — /4icr.  n.  as  mbat^  thi 
heavenlg  bodiet^  eeleetial  thinge:  lunam,  ateUas, 
supera  denique  omnia  stare  oenaet — Higher  pUmeee 
(sc  loca) :  supera  semper  petunt,  tend  ttpeiarde  : 
supera  ardua  linquens,  the  upper  world^  Y. — Camp. 
■apoior,  n.  us,  gen,  Oris,  of  place,  higher^  ^^pper: 
superiorem  partem  ooUis  castria  oomplererantk 
Gs. :  iota  domus  vacat  superior,  the  upper  part 
of:  labrum  superius,  the  upper  lip,  Gs. :  de  loco 
superiore  dicere,  i.  e.from  the  trumnal:  causam 
cum  agam  de  looo  superiore,  L  e.from  the  rottra: 
multos  et  ex  superiore  et  ex  aequo  loco  sermones 
habitoe,  L  e.  informeU  dieeoureee  and  in  oonverva- 
tion:  ex  loco  superiore  proeliabantor, /rom  an 
eminence,  Gs. :  ex  superiore  et  ex  inferiore  scrip- 
turS  dooendura,  what  is  written  above  and  belote, 
I,  e.  the  context :  posteriori  superius  non  iangitnr. 
—  Ptur,  n.  as  subst.:  superiora  muri,  the  upper 
parts  (opp.  ima),  Gu. — Of  time  or  order,ybnn£r, 
past,  previous,  preceding :  superiores  aolia  defee- 
tiones :  superioribus  diebus,  C^. :  in  superiore  vita: 
pars  legis :  superius  facinus  novo  scelere  vinoere : 
superioris  more  crudelitatis  uU,N. :  nnptiae,/orm«r 
marriage:  vir, first  huAand-^l  age,  older,  eUer, 
senior,  more  advanced,  former  :  omnia  iaventas 
omnesque  superioris  aetatis,  Gs. :  superior  Afri- 
canus,  the  Elder. — Flur,  m.  as  stAvt,,  elders,  older 
men :  superiorum  aetas.— F  i  g.,  in  a  contesl;  vido- 
rious,  conquering,  stronger,  superior :  hostla  cqoi- 
tatu  superiores  esse  intellegebat,  Gs. :  se  quo 
impudentius  egerit,  hoc  superiorem  diaoeasoram : 
semper  disoessit  superior,  K.:  superiorem  Ap- 
pium  in  oausA  fecit,  L. — Of  quality  or  coo<fi- 
tion,  higher,  more  distinguished,  greater,  better, 
superior:  ii,  qui  superiores  sunt,  submittere  se 
debent  in  amicitift :  premendoque  superiorem  sese 
extoHebat,  L. :  pectmiis :  honoris  grado.  —  Si^ 
mpremus,  highest,  loftiest,  topmost  (poet;  ci 
summus).  —  Par  tit.:  clamore  supremos  Inple 
runt  roootis,  the  mountain-tops,  Y. :  aapremo  In 
roonte,  on  the  summit,  H. — F  i  g.,  of  time  or  oider, 
last,  latest,  extreme,  JUial :  Supremo  te  sole  domi 
manebo,  at  sunset,  H. :  in  te  suorema  aalua^  lad 

Digitized  by  V^OOQIC 


■Tip«rv«Mii«iis  8 

hopt,Y. :  Sopremam  Mlis  liDpocuisse  manmn, thi 
JiniJiing  hamdy  0.-— Of  rank  or  degree,  higheat, 
sntaUtt,  mtmt  txaUed^  tupmme^  extreme:  supreme 
luppiter,  T.:  maeies^  Y .  —  J%«  laU  of  life^  lati, 
doting^  dging^  final:  supremo  intae  die:  ampHs- 
siioe  supremo  suo  die.  efferri :  nee  . . .  Supreme 
citius  die,  i.  e.  f^ot  until  deaths  H« :  soppHciom,  i.  e. 
ehepenailif  of  death:  iter,  H.:  lumen,  V.:  sociam 
tori  Tocat  ore  supremo,  with  dying  breath,  0.: 
honor,  i.  e.  tht  ftmeral  rite$,  Y. :  tori,  i.  e.  bieny  0. : 
Troiae  sorte  suprema,  Y. — As  ntUt,  n, :  Yentum 
ad  supremum  est,  to  tha  last  moment^Y, :  suprema 
ferre,  i.  e.  the  funeral  offenngn^  V. 

saperraoineusi  adj,  [super-vaouus],  over  and 
above,  needUm,  uwiecenarg,  wperfitwm,  euperer' 
ogaiorg,  redundant :  opus,  i.  e.  of  leiture  houn  : 
oratio,  L. :  iter,  L. :  omnia  ita  locata  sunt,  ut  ni- 
hil eorum  superyacaneum  sit:  de  timore  supcr- 
vucaoeum  est  disserere,  S. :  quia  alter  consul  pro 
superracaneo  habeatur,  L. 

soper-TaouuB,  adj.,  uteleee,  needUn,  unneeeS' 
aary,  tuperfluoua,  redundant:  Omne  supervacuum 
pleno  de  pectore  manat,  U. :  sepulcri  honores,  H. : 
mctus,  0. :  quod  diutius  exsequi  superracuum  est, 
Cu. — lu  the  phrase,  ex  supervacuo,  to  no  purpose, 

■nper-vido,  — y  — ,  ere,  logo  over, climb  over, 
surmount :  omnis  asperitates,  S^ :  ruinas  muri,  L. 

super-vehor,  v^ctns,  l,  <%>.,  to  pate  by,  tail  by, 
turn:  Galabriae  promunturium,  L. :  montem,  Ct. 

BVper-Teiiio,  venT,  ventus,  ire,  to  come  in  ad' 
diiion,  eome  i^,  arrive,  euperwene,  follow  :  pedites 
«uperventunt,  L. :  superveniunt  deinde  legati,Gu.: 
Grata  superveuiet  quae  non  sperabitur  horn,  H. — 
To  €>8ertake,  eome  upon^  light  ^i^nm,  euipriee:  et 
heres  Heredem  alteritis,  velut  unda  supervenit 
undam,/o^&Mi»  vpon^  H.:  palantes,  Cu.:  tiinidis 
superyenit  Aegle,  Y. :  munientibus  supervenit  Mar- 
oellus,  L. :  huio  ketitiae,  L.  —  To  come  over,  doee 
upon:  crura  loqnentis  Terra  superveuit,  cloeed 
over,  0. 

(superventcui,  fks),  m.,  a  coming  up,  arrival 
— Only  abl. :  superrentu  quartae  decimae  legiones, 
Ta. 

•nper-volitS  or  super  TOlito,  ftvl,  — ,  ftre^ 
tofiy  over  often,  fig  about  over  :  sua  tecta  alis,  Y. : 
tantum  foedamm  Tolucnim  superrolitavit,  Ta. 

■uper-TOld,  — ,  -^,  ftre,  to  fiy  over:  totum 
orbem,  0. :  Bupenrolat  hasta^  Y. 

snpind,  — ,  fttus,  ftre  [supinus],  to  bend  back- 
wards, lay  back,  throw  over :  supinatae  glaebae,  i.  e. 
turned  up  by  the  plough^  Y. :  oasom  nidore  sapi- 
nor,  turn  up  my  nom,  H. 

rapinus,  adj,  Tcf.  Ihrtot],  backwards,  bent 
backwards,  thrown  backwrnyis,  on  tht  back,  supine: 
stertitque  supinus,  H. :  excitat  sapinnm  iarenem, 
58 


0  rappeto 

i.  e.  in  bed,  lu. :  utt  motu  sui  corpons,  prono, 
obliquo,  supino:  supinas  tendens  manOs  orabat, 
with  upturned  palms,  L. :  tendoque  supinas  Ad 
caelum  cum  voce  maiias,  Y. :  iactus,  a  throwing 
up,  L.  —  Backwards,  going  back,  retrograde :  Kec 
redit  in  fontis  unda  supiim  stios,  O. :  Flumina 
cursu  reditura  supino,  O. — Sloping,  inclined  :  per 
snpinam  vallem  fusi,  L. :  Sin  oollls  supinoa  (meta- 
bere),  Y. :  Tibur,  H,  —  F  i  g.,  negligent,  indolent, 
supine:  Maecenas,  lu. :  animus,  Gt 

suppaenitet,  — ,  ere,  impers,  [sub+pacnitet], 
it  causes  some  sorrow:  ilium  furoris,  he  is  sorry 
for,  etc. 

suppar,  paris,  adJ,  [ sub + par],  nearly  egual, 
nearly '  contempoiHiry :  huic  aetati  Alcibiades,  Cri- 
tias. 

aappeditatid,  6nis,  /.  [  suppedito  ],  a  fuU 
supply,  dbundatue,  exuberance :  bonorum. 

•Ufypedito,  Avl,  fttus,  ^Te,freg.  [sub + pes],  to 
give  tn  abundance,  furnish  bountifully,  provide, 
st^y  freely:  illi  sumptibus,  T.:  quod  Ciceroni 
suppeditas,  gratum :  sumptum  a  sociis :  tributo 
sumptOs  suppeditari,  L. :  omissis  his  rebus  qui- 
bus  nos  suppeditamur,  eget  ille:  roulta  ad  luxu- 
riamiuvitamenta:  fabulas  po^tis:  tibifrumentum: 
ipsis  pecuniam,  N.:  suppeditabit  nobis  Atticus 
noster  e  thensauris  suis  quos  et  quantos  viros ! : 
quod  (res)  curae  tibi  est,  ut  ei  (Ciceroni)  suppedi- 
tetur  ad  usum  oopiose. — To  be  ftdly  st^jpUed,  be 
present  in  abunaanee,  be  at  liand,  be  in  store, 
abound,  be  available :  facile  suppeditat  omnia 
omatus  dioendi:  undique  mihi  suppeditat  quod 
pro  M.  Scauro  dicam :  quod  multitudo  auppedita- 
bat,  L. :  si  vita  suppeditasset,  i.  e.  if  he  had  lived: 
nee  consilium,  nee  oratio  suppeditat,  i.  e.  /  have 
neither  ideas  nor  words,  L.:  Ut  tuo  amori  suppedi- 
tare  poesint  sine  sumptu  tuo  Omnia  luicc,  T. — To 
be  enough,  suffice,  avail :  parare  ea,  quae  supped!- 
tent  ad  cultum :  vix  in  fundamenta,  L. 

■nppedo,  — ,  — ,  fire  [sub+pedo],  to  break 
wind  softly. 

■appematos  (sabp-V,  at^,  [sub+pema], 
Uunea  tn  the  hip;  henoe :  aluus  subpemata  securi, 
cut  down,  Ci, 

anppetlor  (sabp-X  atus,  arl,  dep,  [anppetiae, 
help],  to  come  to  the  aid  of,  aseist,  succor  (late): 
quod  mihi  suppetiatus  es,  gratissimum  est  (dub.). 

■Tippeto  (sa1q>-X  Ivl,  itas,  ere  Tsub-fpeto], 
to  be  at  hand,  be  tw  etore,  be  present,  is  available: 
si  cot  haeo  suppetunt:  vererer,  ne  mihi  erimina 
non  suppeterent :  copia  frumenti,  Cs. :  qulbus- 
cumque  vires  suppetebant  ad  arma  ferenda^  L.: 
neque  quo  nianus  porrigeret  suppetebat,  N.r  si 
vita  suppetet :  Novis  ut  usque  suppetas  laboribus, 
may  be  exposed  to,  H.-^!7b  be  equeU  to,  be  nffleient 
for,  sufice,  amU  :  ut^oo^^^i^ptlbiis  oopiae 


y 


884 


fvppetant :  Fauper  enim  non  est,  cni  rerain  sap- 
petit  iisu?,  correspond^  II. :  nidis  lingua  noo  sap- 
Iietebat  HberUti,  L. 

anpplanto  (rabplA  — ,  — ,  are  [sub+planta], 
to  trip  up  the  IieeU  of,  throw  down  :  alqm. 

supplementiiin  (aubpl-),  I,  n.  [suppleo],  that 
which  JUU  out,  wupplut,  reinforcement*:  supple- 
mentuni  l^gionibus  scribere:  legiones  sappleiojen- 
to  eiplere,  L. :  8apple(nenti  nomine,  Cs. :  serros 
ad  Bupplementnm  remigum  dedit,  L. :  legere,  Cu. 

8iip-pl«o  (SQbpl-X  «vl,  etus,  ere,  to  Jill  up, 
fill  out,  make  full,  make  pood,  complete,  tupply: 
supplet  iste  nescio  qui :  bibliotbecatii :  Adiectoqtie 
eavae  sapplentur  corpore  nigae,  0.:  inania  moenia 
.  (1.  e.  arbem)  supple,  i.  ^.people,  0. :  Si  fetuni  gregero 
euppleveril,  V. — To  add:  ceteros.^In  tlie  army 
or  u«Tj',  to  fill  up,  make  complete,  fumiah  with  a 
complement,  recruit :  legiones,  L. :  Remigiam,  V. 

supples  ( snbpl-  X  icis  ( oM.  icl  or  ioe ;  pen. 
plur.Acum,  rat-ely  Aaum),adJ.  [  sub + PARC- 1, 
kncding  in  entreaty,  begging,  entreating,  hianble, 
mUmtimive,  beneediing,  nuppliawt,  mpplicant :  sup- 
plex  te  ad  pedes  abiciebas :  vobis  supple z  inanils 
tendit  patria  commuTiis :  gener  a  oonsulls  pedibus 
Bupplex  reioebatur:  Ne  quoiquam  snoiiiin  aequa- 
lium  supples  siet,  T. :  iudicibus :  enm  Alctbiadei< 
Sooniti  supplex  esset,  at,  etc.— As  mi&tf.  m.,  a  eup- 
pliant,  humble  petitioner:  in  miseros  ac  supplices 
Tntsericordifi  utf,  Os. :  nos  siippltoum  voce  prohi- 
bebis? :  vester  est  supplez,  iudices:  tuus,  H. :  del, 
N.  —  Of  things,  of  a  eupplicant,  expre$8ive  of  en- 
treaty, suppliant,  hutrUfle,  beseeching:  mantts:  nianu 
siipplice,  0. :  vitta,  H. :  vota,  V. :  vox,  8. 

snpplicItiS  (sabpl-),  Gius.^.  [supptico],  a 
public  prayer,  mppltcation,  religiouf  solemnity, 
day  of  pi-ayer,  day  of  hwniliation,  thanhtgiving 
day,  feativcU :  supplicationes  per  dies  quinqua- 
ginta  constituere :  supplicationes  In  biduuro  seiia- 
tus  decrevit,  L. :  dierum  vij^inti  supplicatio  a  scuatu 
decreta  est,  a  thanhgiving^  for  victory,  Cs, :  sap- 
plicatio  diem  anum  Romae  indicta,  L. 

•nppliolter  (sabpl*),  adv.  [supplex].  like  a 
petitioner,,  humbly,  tubmirnvdy,  mtpplianlly :  re- 
ppondere :  locuti,  Ca. :  aram  veneruns,  V.,  H.,  O. 

■uppHoinm  (subpl-),  l,  n.  [snpplex],  a  hieeU 
ing,  bowing  down,  humble  entreaty,  petition,  mppli- 
cation:  Vacoeiises  fatignti  regis  subplidis,  8.^ 
legatoa  ad  tonaulem  cum  snpplicils  mittit,  ft— 
An  humiliation,  public  prayer,  mpplieation,  ad. 
ofworehip:  suppjiciis  fntigiire  deos,  L.:  In  snp- 
plicils deorum  niagniOci,  i.  e.  votiae  offeringe,  8. : 
suppliciis  deoa  placare,  L.— (Because  . criminals 
wci<e  beheaded  VnteWn^tliepumiMkment  of  death, 
death-penalty,  execution,  slaughter:  se  et  iiberos 
hostibus  ad  supplieium  dedere,  Gs. :  ad  rappUoium 
jrapi:  ad  ultlmum  suppUcinm  progredi,  to  take 


their  own  lioes,  Oe.^^PunithmeiU,  penalty,  Uniure, 
torment,  pain,  distress,  suffering  z  illi  de  me  sap- 
plidum  dabo,  T. :  omni  aupplido  excraciatas : 
gravissimum  ei  rei  sapplidom  cum  cructatv  eon- 
stitutom  est,  Cs. :  triirte,  Y. :  iia  ( improbis  )  ante 
oculos  indicia  et  supplkaa  Tersentnr:  8u{^Ucui 
delicta  eoHroere,  H. 

attpplioo  (snbpl-),  fivl,  atos,  ire  [sapplex],  te 
kneel  down,  humble  oneself,  pray  humbly,  bea^fck, 
beg,  implore,  supplicate  :  precari,  deniqiie  suppli- 
care:  mi^itare  supplicantes  legatee,  SL:  Ipsiim 
hunc  orabo ;  huic  supplicaboi  T. :  senatai  pro  me: 
iiidignis,  O. :  ut  non  multu'n  Oraecis  Bupplican- 
dum  putarem.  —  Of  worship,  to  pray,  m^^icatt, 
worship:  per  hostias  dels,  S.:  populus  lit  soppfi- 
catum,  L. :  at,  cuius  sepulcrum  exstet .  .  .  ei  pa- 
blice  suppUoetur:  sapplicatum  totA  urbe  est,  L. 

rappl5do  (lubpl-),  sf,  — ,  ere  [sub+plaodo], 
to  stamp:  pedem  in  ille  iudicio. 

supploeid  (  snbpl- ),  onis,  /.  [  snpplodo  ],  a 
sttunpiftg:  pedis. 

(snppoenitet),  see  snppaenitet 

sup-pono  (sabp-),  posul,  pottos  (posta,  V.X 
ei-e,  to  put  below,  set  under:  anitum  ova  gallinis: 
caput  et  stomachum  fontibus,  H. :  Cervicem  polo, 
0. :  (taurtw)  iugo,  yoke,  0. :  Agresti  fano  pwu?, 
drive  under,  0. :  f ratrem  tumulo,  1.  c.  bury,  0. : 
incedis  per  ignis  Suppositos  cineri  doloso,  hidden 
under,  H. :  terrao  dentes,  i.  e.  mm,  O. :  Faleem 
rnntuils  aristis,  apply,  V. :  caltros,  apply  (i.  e.  to 
the  throat),  Y.— 7b  put  in  the  pUiee  of,  smbstitute 
for:  in  eorum  locum  dvls  Bomauos:  crimiDibos 
illls  pro  rege  ae  aoppouit  reom. — To  substitute 
falsely,  falsify,  forge,  counterfeit:  pnerum,  T.: 
puellain,  L.:  patri  quoa  (equos)  droe  Snppo^iti 
de  inatre  notlios  furata  creavit,  i.  e.  sseretly  iwtr^ 
duced,  Y. :  trepidat,  ne  Suppositos  veoiaa.  In.*- 
F  i  g.,  to  add,  annex,  suIMn:  exemplnm  epistake. 
— To  make  suhfeet,  sJbjeei,  submit:  Nil  ita  sob- 
lime  est .  .  .  Non  sit  ot  inferioa  BuppositmBqiie 
deo,  0. — 7b  sidtordinale,  dass  under:  huic  generi 
paitls  quattuor:  Latio  suppoBuisee  Samon^  L  e. 
regarded  as  inferior,  O. 

sap  -porto  ( subp- ),  ivT,  — ,  fir^  to  convey, 
bring  up,  bring  forward,  comduet:  opeiy  qoaecam- 
que  sunt  usui,  Ca.:.  frumeotom  ex  Seqoanis,  Gs.: 
commeatOfl  terreBtri  itinere  navibos^  L. 

■Tippositas^  SQppostns,  P.  of  supponou 

supprossio  (snlyp-X  onis,/.  [Bob+PRBM-]« 
a  suppression,  retaining, embezzlement:  coppressio- 
nes  iudiciales, 

Bnppsessos  (sabp-),  adj.  with  eomp.  fP,  of 
siipprimo],  pressed  down.-'^t  the  voice,  sMued, 
low,  si^ressed:  auppressa  Toce  dicere:  ent  ot 
voce  sic  etiam  oratiooe  Buppressior. 

sapprimo  (sobi^.X  pr^^»^^    [sub+ 


885 


premo].— Of  vessels,  to  nuk^  tend  to  the  botiom: 
quattuor  (naves)  suppressae,  L.«^7b  keep  btuk^ 
vt'Uhkoid:  earn  (pecaniam).— 7b  koid  hack^  keep 
backt  chieeky  eiop,  deUiin^  rettram:  hoetem  nostros 
insequentem,  Gs. :  acrii  cursQs  habenas,  O. :  vo- 
oeiD,  let  faUiO. :  partem  vocti,  0.— F  i  g.,  to  eon^ 
eealt  t**pprea»:  quae  (senatOs  oonsulta)  supprime- 
bantur,  L. :  ooDiaratiouis  indioiuro,  Ou. :  nomen 
alcaius,  Ta.  —  TV;  cktek^  repreet:  aegritudiuam :  i 
impetum  iDilitum,  U :  querelas,  0.:  irain,  U 

snppadet  (subp-),  »,  Sre,  impere,  [sub+po- 
det],  to  be  eomewIuU  aihamed:  eoruui  me  suppu- 
deUai. 

sappato  (mbp-),  — ,  — ,  ire  rsub+puto],  to 
count  upf  reckon,  eompute  :  sibi  quid  sit  Utile,  O. 

X.  snpra,  adv,  with  eomp.  saperius  [for  supera 
(  sc.  paite )  €tbl.  of  BupeniB  ].  —  Of  place,  on  the 
dipper  eide,  ofi  the  top,  above:  omnia  haec,  quae 
supra  et  subter,  unum  esse  dixerufit:  numero 
iumentorum  in  flnmine  supra  atque  infra  ootisti- 
tttto,  C#. :  toto  Venice  supra  est,  i.  e.  in  taller,  V. : 
vidit  Yictorem  supra  hostem,  i.  e.  stretched  over 
them,  O. :  stupet  iuscia  supra,  Y.— -In  speech  or 
-writing,  o^tw,  before,  formerly,  pnviewly:  quae 
supra  dixi :  quae  supra  seripsi :  deaaonstravimus, 
Gs. :  Quantum  valerent  Utterae,  Dixl  superius,  Pb. 
— F  i  g.^  of  time,  before,  formerly :  supra,  repetere, 
/rom  poet  limes,  a. — Of  number  or  measure,  be- 
yond, over,  more:  supra  adiecit  Aesehrio,  offered 
more:  ica.  accurate,  ut  nihil  posset  anpra:  nihil 
supra  Deos.  laoesso,  H. :  saepe  supra  feret,  quam 
iieri  possit,  more  than :  corpus  patiens  ioediae, 
supra  quam  cuiquam  credibile  est,  S. 

2.  Aapri^  praep,  with  aec,  [  1  su pra].— Of  place, 
jabo9e,over:  exire  supra  terram:  supra  earn  lo- 
cum, Gs. :  aoeubaeram  .  .  .  ei  quidem  supra  me 
Atticus :  saltu  supra  venabula  fertnr,  V. :  Lignum 
supra  turba  insilit,  Pb. — In  the  phrase,  supra  ca^ 
put,  doee,  dinging,  burdening,  opptetmng:  dux  ho- 
stium  supra  caput  est.  i.  e^preeeing  on  vt,  S. :  eoce 
supra  caput  homo  levis,  L  e.  ansuwing :  mihi  supra 
caput  adstitit.  imber,  diaee  arounta  ms,  V.—^Of  geo- 
graphical position,  above,  beyond:  supra  Maeotis 
paludes,  Enn.  ap.  G.,:  supra  SoessuUun,  L.-^F  i  g., 
of  time,  before  :  pauIo  supra  banc  memoriani,  Gs. : 
supra  septingentesimura  annum,  L.—- Of  number, 
over,  abwe,  beyond,  more  than:  supra  quattuor 
milla  hominnm,  L. :  tris  (c^thos)  prohibct  supra 
tangere,  H.— Of  quality  or  degree,  abi»ve,  beyond, 
ouperior  to  :  ratio  supra  hominem :  potentia,  quae 
supra  leges  se  esse  veltt:  Humanam  supra  for- 
roam.  Ph. :  modum,  L. :  vires,  H. :  moiem,  V. — . 
Pro  v.:  Sapra  homines,  supra  ire  deos  pietate, 
i.  e  to  attain  the  higheet  degree^  V,-^Beddee^  in 
addition  to:  ad  rebellioncm  supra  belli  Latiiii  me- 
tnm,  L.— ^f  employment  or  office,  over,  in  ekarge 
of:  quos  silpra  soronuro  Imbebati  laaiehere,  Gu* 


sapri-flOttiido^  — >  — ,  ere,  to  etimb  over,  eur* 
mount,  pate :  finis,  L. 

supromum,  adv.  [neut,  of  supremus], /or  the 
last  time:  Quae  mihi  tunc  est  oouspecta  supre- 
muQi,  0. :  animam  magnft  supremum  voce  ciemus, 
i.  e.  OS  a  last  farewell^  V, 

■ura,  ae,  /.,  the  back  pari  of  the  leg,  ealf:  lae- 
va:  tumentes^  H.:  Punioeo  soras  evincta  cothur- 
no,  v.:  grandes,Iu. 

saroQliifl,  I,  m.  [sflrus,  sprout],  a  tender,  young 
twig,  branchy  ehoot,  eprout,  eprig,  V. :  surculum 
def ringere.  — -  A  eciotij  graft,  eueker,  dip,  eet :  ex 
arbore  surculi. 

snrdaster,  tra,  trum,  adj.  dim,  [surdus],  eome- 
what  deaf  hard  of  hearing  :  Grassus. 

s^ditafl,  fltis,/  [surdus],  deafveee. 

BTuduM,  adj.  with  eomp.,  deaf:  si  surdus  sit, 
varietates  vocum  noscere  possit  f:  quam  mihi 
nunc  surdo  narret  f abularo,  Aoio.  (ilM^  7  am  to  hi* 
taUc^  T. :  Non  canimus  surdis,  are  not  preaching  to 
the  wind,  V. :  vana  surdis  auribus  canere,  L. :  nar- 
rare  asello  Fabellam  surdo,  H. — \^fully  deaf, 
not  listening,  heedless,  inattentive,  regardless,  insen" 
sible,  inexorable,  averse,  rduetant:  orando  surdas 
iam  aurls  reddideras  mihi,  T. :  ad  id  anres,  L. : 
nou  surdus  index :  ad  mea  munera,  O. :  ad  omnia 
solacia  aures,  L. :  mens,  O. :  scopulis  surdior,  H. : 
Non  saxa  surdiora  navitis,  H. — STot  understanditig, 
dull,  inattpredative:  in  borum  sermone:  undae, 
0. —  Unlieard,  noiedese,  sUent,  sliU,  mute,  dumb: 
bucina,  lu. :  Non  erit  officii  gratia  surda  tui,  tm- 
sung,  0. :  quos  diri  conscia  facti  mens  surdo  ver- 
bere  caedit,  secret,  lu. 

rareii^,  ae,  m. — Among  the  Parthians,  tJie  he- 
reditary eommanderdn-chief,  grand  vieier,  Ta. 

■tirgS,  RurrSxT,  and  subrSxI  (surrexe,  for  sur- 
r^xisse,  H.),  — ,  eve,perf.  [for  subrigo ;  sub + rego], 
to  rise,  arise,  get  up,  stand  up:  e  lecto,  T.:  de 
sella :  ex  subselliis :  toro,  O. :  ab  umbris  ad  lumi- 
na  vitae,  Y. — Of  a  speaker,  to  rise,  arise,  take  the 
foor:  quid  sit  quod  ego  potissimum  surrexeriro: 
surgit  ad  hos  Aiax,  O. — In  the  armt,  to  break  up, 
march:  secundft  vigtiia,  Ou. — To  rise,  arise,  leave 
one's  bed,  awaken:  ante  lucem:  Gum  die,  O. :  ad 
litis  novas,  0. :  praescripta  ad  munia,  H. — To  go 
up,  rise,  mount  up,  ascend:  ad  auras  Aetherias, 
i.  e.  into  life,  Y. :  lussit  lapidosos  surgere  montes, 
0. :  mare,  0. :  undae,  Y. :  surgens  Irt  ^mua  oer- 
vus  (I  e.  ferens  oomna  ardui^),  towering,  Y. :  sol, 
H. :  ventus,  Y. :  quae  (aedes)  prgxlma  surgft  ovili, 
stands.  In.— '7b  rise,  spring  iip,grow  up,  be  built : 
venerata  Ceres  culmo  suiigeret'  alto,  H. :  hamndo, 
O. :  Ascanius  surgens^  growing,'T. — ^Fig.,  to  rue, 
arise,  occur:  quae  nunc  ihimo  sententia  surgit? 
I Y. :  diseofdia,  Y. :  Ingeninm  suia  velodus  annis, 
la:  S»  niU  .uigtt  ppM.nnjM^gj^inq«e 


8M 


residat,  jtoeff,  a-^7b  m»  to,  rm  ^tgmkui,  attm^tt, 
attack:  inTeucroSyV. 

Bimr-v  see  sub-r. 

sQrram  or  snnma,  adv.  [sab+roraani,  Tor- 
susl. — Of  iBOtion, /rom  helow^  up,  vpwarJk,  <m 
high :  Buraui  deoraus  commeare,  up  and  down  : 
«ursam  deonum  eurtitare,  T.— Of  situation,  high 
up,  abom:  Pneterito  hac  t^tu  plate4  sttrsum,  T.: 
iiares  recte  sursum  sunt. 

WMi  snifli  m.  and  /.  [cf.  ^ ;  Engl  oow,  swine], 
a  twine,  hog,  pig,  boar, mm:  sui  quid  liabet  prae- 
ter  escam  9 :  Saeiigerae  fetus  suis,  a  ffo*wg  pig, 
v.,  L.,  H.,  0. — ProT. :  bus  Minervam  dooet  (of 
an  ignorant  person  attempting  to  instruct  one 
better  informed) :  docebo  sus,  ut  aiuut,  oratorcm. 
^AJuh,0, 

sufloenseo  or  saooenseo,  sui,  — ,  ore  [sue- 
census,  P.  of  succendol,  to  be  angry,  be  indignant, 
be  enraged,  be  provoked:  nihil  fecit  quod  suscen- 
seas,  T. :  aliud  succensendi  tempus  erit,  L :  ex 
perfidi&  di  suscensere  consuerunt :  milii :  nil  tibi, 
T. :  non  esse  roilitibus  succensendum,  Cs. 

raacaptio^  ouIb,  f,  [suscipio],  a  taking  in 
hand, undertaking :  prima:  causae. 

•UflOWtUiii,  I,  n.  [P,  fi.  of  ftuspicio],  an  under- 
taking: susoepta  magna,  0. 

•Qsoipio  (micoip-),  cepT,  oepttts,  ere  [subs 
(see  sub)+caplo],  to  take,  catch,  take  np,  Hft  vp, 
receive  :  dominam  ruentem,  V. :  cruorem  pateris, 
v.— Of  the  state,  to  receive,  admit,  take  a»  a  dti- 
zen:  in  populi  R.  civitatem  siisceptus.— (Because 
a  father  by  taking  np  the  new.bom  child  formatlj 
acknowledged  it),  to  take  up,  acknowledge,  recog- 
nize, bring  t^  ete  omfs  own:  simnl  atqne  editi  in 
lucem  et  susoepti  sumus:  puerum,  T.— Of  diii- 
dren,  to  get^  beget,  bear,  have  :  quft  (more)  filiam 
Suscepit,  T. :  ex  libertini  filiA  liberos :  si  qua  mihi 
de  te  susoepta  fuisset  euboles,  Y. — ^Fig^  to  under- 
take, amane,  begin,  incur,  enter  upon  (voluntarily): 
aut  inimicitias  aut  laborem:  personft  viri  boni 
suscepUt:  pads  patrocinium:  aes  alienum  amloo- 
rum :  prodigia,  L. :  quae  si  suscipiamus,  undertake 
to  prove:  sibi  legationtjn  ad  civitates,  take  upon 
himeelf,  Os. :  mihi  auctoritatem  patriam. — To  un- 
dergo, nAmit  to,  incur,  bear,  acctpt,9Hffer :  invidia 
conservandS  re  p.  suaceptii;  apud  populos  invi- 
diam :  poenam  nuUam  suo  dignam  soelere :  in  se 
scelus,  i.e.  wilfully  incur  guUt:  in  se  istius  cul- 
pam  crimenque.*-With  tU  and  **dfj.,  to  aUow,  ad- 
mit: flusoepit  vita  hominum  consuetudoque  com- 
munis, ut|  etc.— In  conversation,  to  take  up  (the 
subject),  anmoer:  Susdpit  Ancbises  atque  ordine 
singula  pandit,  Y. 

mrndt^i'M,  atus,  ire  [sabs  (see  sab)+eito], 
to  lift  up,  raise,,  elevate  J  ten^  (i.  e.  hitmumX  to 
caet  up,  Y. :  Aura  Untea  susdtat,  etoM,  O.^-F  ig.,. 


iaM^iq»,rmm^,arou9e,  awaken,  §ei  in  moi^ 
eneourage,  incite:  e  somno  susdtari:  in  anna  vi- 
ros,  Y. :  te  ab  tuts  snbaelliis  contra  te  tcMeni: 
Osoinem  oonrum  preoe,  invoke,  H. :  te  (aegrotnro), 
revive,  H. :  dnerem  et  ^pitos  ignl^  rekuSiiet,  Y. : 
exstinetos  ignis  (i.  e.  amorisX  O. :  clamoces,  excite. 
Ph. :  fictas  sententiaa,  invent,  Enn.  ap^  G. :  vim 
susdtat  ira,  Y. :  bellnm^  L. :  crepitnro  pede,  Pr. 

COBpeotd^  — ,  — ,  ire,/re7.  [1  isuspicio],  to  look 
up  at,  gaxe  upon,  obeerve:  tabulam  pictem,  T.— 
3h  mittruei,9utpeet:  alqm,  Tis. :  fraudem,  Ta. 

1.  ■nspectiia,  ac^.  with  eomp.  [P.  of  1  suspi- 
do],  eubject  to  tuapicion,  mittrusted,  nupeeUi:  sa- 
spectum  cupiditatis  imperii  coosalem  hftbeie,  L.: 
sceleris,  Cu. :  Non  dam  me  est,  tibi  esse  saspeo> 
tum,  T. :  de  noverca :  ut  regi  suspectior  ad  omnia 
fieret,  L. :  super  tali  scelere,  S. :  suspectus  res 
novas  voluisae,  Gu. :  bellum  malle,  Ta. :  (in  tyraa- 
norum  vitft)  omnia  semper  suspecta :  in  aospecto 
loco,  i  e.  critical,  L. :  lacus  Ambiguia  suspectus 
aquis,  0.:  quod  propter  novitatem  poeset  esse 
suapectnm,  Cu. :  animi  medidna  pluribos  suspecta: 
Non  dare,  suspectum,  0. 

2.  siMqfMQtas,  Os,  m.  [  1  sospicio],  a  lookit^ 
yp^gaadng  uowarde:  Qoautus  ad  aetberiina  <»di 
suspectus  Olyaqium,  i.e.  htight^Y.x  Turris  rasto 
suspectu,  Y.— F  i  gi^  high  r^ford^  ttteem,  rmftct : 
honorum,  O. 

mispendifiiii,  l,  n,  [subs  (see  8ub)+PANI>-]. 
a  hanging,  hanging  oneedf:  perire  suspendio: 
Praebuit  ilia  arbor  misero  suspendia  coUo^  O. 

mmjptanAb,  dl,  sns,  ere  [sabs  (see  sab)+peB. 
do],  to  hang  up,  hang,  w^end:  reste  saBpensoa, 
L.:  Osdlla  ex  alt&  pinu,Y.:  tignis  Bidni^Y.: 
Stamina  soapendit  teli,  0. :  in  tratinm  HomeraiB, 
la. :  Nee  sua  ccedulitas  pisoem  snspenderat  hamo, 
had  caught,  0,1  (pueri)  Laero  suspend  locolos 
laeecto,  with  vat^uU  hanging  on  their  arme;,  H.: 
( telhirem)  8uloo»  L  e.  tum  19),  Y.— 7S>  ckoke  to 
death  bjf  hanging,  hang :  arfoori  infelid-saspeodito: 


se  de  fico.^-Of  votive  offerings^  io  hang  192^  4 
eaie,  oonoeerate:  votas  snspendere  vestls^V.:  Ye- 
stimenta  maris  deo,  H.^-Of  buildings*  io  bmid  on 
arehM,hang,mtppori,prop:  qnod  iu  aedifieataa 
est,  ut  suspendi  non  possit:  doo  ttgna  sospeDde- 
rent  earn  eentignationem,  propped,  Os. :  aospeoso 
f  urculis  muro,  L.-^^f  the  looks,  tojbt,  hat^  :  Sa- 
spendtt  picta  ydtun  mentemque  ti^MUt,  H.~ 
With  nam,  to  tum  up  the  note  at,  meer  ai:  nan 
suspendis  adunoo  Ignotos,  H. :  omnia  naso,  H.— 
Fig.^  pom,,  to  depend,  reds  nee  extrinaecus  aat 
bene  aut  male  nvendi  sospensas  habere  trntknes. 
d^pendent^upon  eMemaU.^To  hang  t^  mnpend, 
make  unoeriain^ render  doMfvi^keep  m  ntyfiwe: 
medio  respdnso  rem,  iv:  oroninm  animos  exspee- 
Utkme,  Co.— 7b  Kong  up,  etag,  stop,  dieek,  inter- 
rupt, empend:  fletnm,  a :  JaerioMS^. 

Digitized  by  VjUOv  IC 


887 


,  adjF.  [P.  of  tttspeDdo],  rrnittd,  «2e- 
ffoiedy  6om$  «p,  mupmied:  Rom^«eii*ouIis  Buspen- 
sa :  uxia  saspensam  hanc  aspice  ntpem,  Y. :  flucttt 
8uspen«a  tumenti,  Mmmwg  lighUyy  V. — Stuqmd- 
ed,prettinff  ligkUy^  ligfU:  Siispeoflo  grada  plaoide 
ire,  OH  ttptoCf  T. :  ftuspenso  digitis  gradu,  0. :  eva- 
eau  nocta  suspenso  pede,  Ph. — ^F  i  g.,  uncertain^ 
Jwvfring^  doubtful,  waverittg,  haitatbig^  in  tutpetitej 
anxiout:  ci vitas  metu:  naneo  Tbessaloiiicae  su- 
spensus :  popuIo8  inter  epem  metumque  snspensoa 
animi  habere,  L.:  saspenso  animo  exspectare, 
quod  qais  agat :  dimisaia  sospensft  re  legatis,  L. : 
vo\tM8,'^DependeiU :  ex  fortunft  fides,  L. :  animi 
ex  tarn  levibus  momentis  fortubae,  L. 

•usptoa^  ids,  adj,  [susploor],  dUinuifid, 
nttpicufm:  populus,  N. :  frater,  L. 

1.  BUcpiolS,  spezi,  spectns,  ere  [sub +*  specie ; 
SPEC-],  to  look  upwards,  look  up  at :  nee  suspicit 
nee  circumspicit :  caelum:  sammum  de  gurgite 
caelum,  0. :  Quae  tuam  raatrem  ( i.  e.  Pleiadem  ) 
tellus  a  parte  sinistrft  Suspicit,  i.  e.  i»  tituated 
towardi^  0. — Fig.,  to  look  up  to,  raiie  the  thottghtt 
to:  niliil  altum. — To  look  up  to^  admire,  rented, 
regard,  etteem,  honor:  viros:  susplcienda  est  figu- 
ra,  admirable:  argentum  et  marmor,  H. — To  look 
at  teeretlg,  look  tukanee  at,  mietrmt,  guepeet :  Bo- 
milcar  suspectus  rcgi  et  ipse  eum  suspioiens,  S. 

2.  mamgaaib  or  saspiUo^  onis,  /  [  sub  + 
SP£C-],  miitruit,  dietrwt,  tuapidon:  iroproborum 
facta  suspitio  insequltur :  tanta  nunc  Suspitio  de 
me  incidit,  T.:  erat  nemo,  in  quem  ea  suspitio 
coDveniret:  in  suspiUonemcadere:  augeturGallis 

*  suspicio,  Cs. :  te  suspitione  ezsolvere,  T. :  offen- 
sioiiem  suspitionis  deponere:  Maligna  insontem 
dep limit  suspicio.  Ph. :  multae  causae  suspitionum 
dantur:  cum  ad  has  suspicioncs  certissimae  res 
aocederent,  Gs. :  in  eum  suspitiost  Translata  amo- 
ris,  T. :  in  suspitlonem  avaritiae  venire:  regni  ap- 
petendi:  belli  suapicione  in terposita,Cs.:  iamtum 
erat  suspitio,  Dolo  malo  haec  fieri  omnia,  T. :  addit 
f  uisse  suspitionem,  veneno  sibi  conscivisse  mor- 
tem.— A  notion,  idea,  tuggeetion :  deorum :  suspi- 
tionem  nullam  habebam  te  rei  p.  causA  mare 
transitarum. 

■nspioioaa  or  BUiqpitioM^  adv,  with  coiMyn. 
[^  suspiciosus  ],  in  a  auepicioue  manner,  eoMaing 
mistrust,  suspieioutly :  quae  ai^ui  suspitiose  pos- 
8unt»  to  txeite  distrust :  suspitiosios  dicere. 

mampkAbtBom  or  mspitUwiu,  sAj,  with  wp, 
[2  suftpicio],  fidl  of  suspicion,  mistrustful,  readg 
to  subset,  suMpieiom:  an  te  conscientia  suspitio- 
sum  faciebat?:  ctvitas. — Causing  mistrust,  sxeit- 
ing  ntspieum,  suspieioui :  quae  erant  antea  suspi- 
tiosa,  haec  aperta  et  manifesta  faeere:  suspitiosam 
criraen  effioere :  suspitiossimum  negotiiin. 

•nspioor,  fttns,  ftrl,  dep.  [SPEC-],  to  mistrust, 
99i»peet:  ad  suspicandum  sagacissimus :  fuge  bu- 


spicari  (se.  me),  H.;  quid  homineB  Buspioentur, 
Tidetis:  debere  se  suspicari,  GaeBarem  habere, 
etc.,  Cs. :  ventaroB,  Qui,  etc,  O.— ^7b  suspect,  ap- 
prekend,  surmiss,  suppose,  beUeoe,  eonjseturs:  hie 
profectoBt  anuluB,  quern  ego  auspieor,  T. :  figuram 
dirtnam:  aliquid  de  If.  Popili  ingenio:  suspioor 
quid  dictari  sint:  quae  et  qoantae  sijit  (res) a 
qnaa  ( magaitndines  stellarura)  esse  nuinquam 
Buspicati  snmus:  valde  sispicor  fore,  ut,  etc 

(flUflpiritai^  As),  m.  [suspiro],  a  sighing,  sigh: 
suspiratibus  haastts,  O. 

(suflpiritufl,  fis),  m.  [suspiro],  a  deep  breath, 
sigK—OvAy  M.  ting.:  quem  nemo  aspicere  sine 
suspiritu  posset:  cum  crebro  suspirttu,  L. 

raBpirinni,  I,  «.  [cf.  suspiro],  a  deep  breath, 
sighing,  sigh :  si  quis  est  sine  suspirio :  suspiria 
ducere^  Ot :  Pectore  repetens  suspiria,  O, 

•tminro^  ftvf,  fttUB,  ftre  [sub+spiro],  to  draw  a 
de^  breath,  heave  a  sigh,  sight  oooidte:  familiari* 
ter:  ab  irols  Fectoribus,  0.:  solam  in  iilam,  O.: 
curae  Buspirantee,  sighing,  Eon.  ap.  G. :  Tirgo  Su* 
spiret,  eheu !  ne,  etc  (L  e.  soUicita  est,  ne),  H.-« 
With  ace,,  to  sigh  for^  long  for:  matrem,  In.: 
Ghloen,  H. :  alioB  amores,  Th. 

sQspxtld^  sospitloai,  mnmpatibmm^  see  bu- 

spici-. 

BQJMiiie  deque,  adt.  [sobs  (see  Bub)+que, 
de+que],  both  up  and  doSon;  hence;  de  Octavio 
susque  deque,  ituaU  one,  Icisofno  consequenee. 

sustentaoiilaiii,  l,  n.  [sustento],  a  prop,  stag, 
support,  Ta. 

AOSteotatio,  dnis,  /.  [  sustento  },  a  deferring^ 
dday,forbeara$bee:  mora  et  sustentatio. 

sustento,  ivi,  Stos,  ire,  freq,  [sostineo],  is 
hold  t^  hold  upright,  uphold,  support,  prop,  sus- 
tain :  f ratrem  dextrft,  V. :  aegre  seque  et  arma, 
Cu. — F  i  g.,  to  keep  up,  uphold,  sustain,  mdiiTitain, 
cherish,  support,  hemr^  uplift,  preserve:  imbecilli- 
tatem  valetudinis  tuae:  Taletudo  sustentatur  no- 
titi&  sui  corporis:  me  una  consolatio  sustentat, 
quod,  etc :  spes  inopiam  sustentabat,  Cs. :  Venus 
Troianas  sustentat  opes,  Y.  —  To  feed,  nowish, 
support,  aufteia,  maintain:  famitiaro,  T.:  idem 
(a$r)  spiritu  ductus  sustentat  animanCls:  se  sub- 
sidiis  patrimoni:  eo  (frumento)  Bustentata  est 
plei>s,Lw :  luxuriem  domestioo  lenocinio. — To  bear, 
hold  out,  endure,  suffer:  quorum  auxilits,  si  qua 
bella  inciderintv  sustentare  consuerint,  Cs. :  mae- 
rorem  doloremque:  aegre  is  dies  sustentatur,  Cs.: 
aegre  eo  die  soatentatum  est,  a  de/enee  was  made^ 
Cs. — To  put  off,  defer,  dda^f:  aedificationem  ad 
tuum  adventum :  id  (malum)  opprimi  sustentando 
ac  prolatando  nullo  pacto  potest — To  cheek,  hold 
back,  restrain:  milites,  paulisper  ab  rege  susten- 
tat!, S. 

sttstineo,  tinul,  tcntu9,  Sre  [subs  (see  sub)+ 


t;Mieo]/to  hold  up,  hold  vprigfU^  vphM^  lear  ^^ 
keep  npf  support^  ni$tain :  umeris'  boVem :  arma 
membraque,  L. :  infittaos  bacalo  artflSf  0. :  mani- 
bus  'clipeos,  O. :  lapis  albus  Pocula  cum  ojatho 
duo  sustinet,  H.:  a«r  yolatils  alitum  sustiDet: 
Sam  86  sustinere  non  posse,  i.  e.  to  ttand^  Gs. :  se 
a  lapsu,  L. :  se  alls,  O.  —  To  Iwld  back,  keep  in, 
etajf,  cheeky  reetrain,  eofUrol:  cnirum  equosque: 
remos :  manuro,  0. :  a  iugu]o  dextramf  Y. :  aliud 
^Unile  miraculum  eos  sustinuit,  Ij.  :  perterritum 
exercitum,  Gs. :  se  ab  omni  adseosu,  L  e.  refrain, 
-—  F  i  g.,  to  uphold^  ntetain^  maintain^  preterve : 
civitatls  dignitatem  et  decus :  causam  publicam : 
tiis  persoiias,  charactere :  (alrbor)  ingentem  susti- 
net  uipbmm,  V. —  To/umith  teith  means  of  eup- 
port^  nourishy  ttustain^  tupport,  nunntain  :  hac  (sc. 
re  f rumentari&)  alimur  ac  sustinerour :  qui  ager 
non  amplius  hominum  qninque  milia  potest  susti- 
nere :  roeretriculae  munificentift  sustineri,  L. :  bine 
patriam  psrvosque  Penatis  Susttnet,  Y. :  plebem, 
L.  —  To  hear,'  undergo,  endure,  toteraU,  hold  oui, 
witTietand:  sese  diutios  sustinere  non  posse,  Gs.: 
nee  sustinuisseot  Romani,  nisi,  etc,  I^ :  labores : 
certamen,  L. :  vim  bostium,  N. :  voloera,  Gs. :  se* 
nntus  querentes  eos  non  sustinuit,  L. :  iusta  peten- 
tern  deam,  Ovr  ultra  oertemen,  eutiain  the  conJUct 
longer,  L. :  sustineri  ira  non  potuit,  quin,  etc.,  L. : 
non  artOa  Susttnuit  speotare  parens,  0. :  uec  susti- 
net  uUus  queri,  0. :  conloqui  cum  eo,  quem  damna- 
verat,  sustinuit,  Gu. :  quae  se  praeferre  Dianae 
Sustinuit,  presumed,  0. :  sustinebant  tales  viri,  se 
tot  senatoribus  . . .  non  credidisse? — To  hold  in, 
stop^  stay,  cheek,  restrain,  keep  back:  est  igitur 
prudentis  sustinere  imfleCum  benevolentiae :  ho- 
stiiim  impetum,  Gs. :  consillo  bellum,  avoided,  L. 
^To  put  off,  defer,  delay:  BoAtine&da  solatio  est 
nominis  Gaerelliani:  ad  noctem  oppugnationem, 
Gs. :  rem  in  noctem,  L. 

-   suBtoUd,  — ,  — ,  ere  [svbs  (see  8ub)+tollo], 
to  lift,  raise  up,  raise :  sustollunt  rela  rudentes, 
Gt. :  ad  aethera  roltas,  O.^ 
BUMtxi^tperf  of  suffero  and  of  tollo. 

.  BUflurro,  — ,  — f  sire  [I  susurrus],  to  hum,  bwa, 
murmur,  mutter,  whisper:  susurrant  ( apes ),  V. : 
cum  cam  de  te  nutrice,  0. :  iara  susurrari  audio, 
Givem  Attioam  esse  banc,  T.    .   ; 

1.  STtsanms,  I,  m.  [cf.  vvpiZtt],  a  humming, 
murmuring,  meuttering,  *  whispering  :  mnlierculae: 
(saepes)  levi  somifum  suadebit  inire  susnrro 
(apum),  Y. :  tenui  iiigulos  aperire  susurro,  lu. : 
Lenes  susurri.H. :  blandi,  Pr. — ^Person.,  as  at- 
tendants of  Fame :  Susurri,  Whispers,  O. 

2.  sncomiB,  acfj.  [1  susurrus],  muttering, 
whispering:  lingua,  0. 

aiita,  6rum,  «.  [P.  plur.  n,  of  suo],  plates 
fastened  together^  mail:  aerea,  V. 


•Stillfl,  e^  a^f,  [woo  ],  sewed  togeOfsr,  fatimtA 
together :  Balteus,  V. :  coronae,  L  e.  rnmed  on  the 
phUgrae,  O. 

■utor,  5ris,  m.  [suo],  a  shoemaker,  eobUer:  id 
sutores  eonclamarunt,  le,the  vulgar,  la. 

sutdriua,  aeff.  [  sutor  ],  of  a  shoemaker,  of  s 
cobbler:  htrtimentum, shomuUten^  Idackinff :  Tor- 
pio,  once  a  shoemaker, 

•ntrinus,  acfj,  [sQtor],  of  shoemakers .-  taberaa, 
Ta._  _ 

.  suturftf  ae,/.  [suo],  a  sewifig  together^  seam, 
suture:  scutale  crebris  suturis  duratuoi,  L. 

sutus,  P.  of  suo. 

maam  (suae,  monosyL,  T. ;  gen.  plur.  fluftm,  T\ 
pron,  poss,  ddpers,  [of.  sui,  tocj.  Z.  I  n  g  e  n.  A. 
With  reflex  reference,  ofones^f,  belongiHg  to  one- 
self, his  own,  her  own,  his,  her,  its,  their, — ^Referring 
to  a  subst.  expressed  or  understood,  in  any  gender 
or  case:  Gaeear  copias  suas  divisit,  his^  Gs.:  ia 
SU&  sententia  perseverat,  Gs.:  antepo^uit  suaia 
salutem  meae :  suos  parentea  reperire,  T. :  omne 
animal  et  se  ipsum  et  omnis  partis  suas  diligit, 
its:  (legiones)  si  consulem  suum  reliqnerunt, 
their :  naves  cum  suis  oneribus,  wiih  their  several 
cargoes,  L. :  suae  causae  confidere :  banc  sui  cires 
e  civitatc  eieceruiit,  was  exiled  by  hisfeHow-^ilizema: 
ipsum  suo  nomine  diligere, /or  his  own  take:  said 
flainmis  delete  Fidenas,  \,e,the  flames  kindled  ^ 
the  Fidenates,  L. :  (SIculis  eieptae  sunt)  same  leges: 
Scipio  suas  res  Sjracasanis  restituit,  L. :  inimids- 
sirous  suus :  Glodius,  suns  atque  illius  fkmtliaris, 
Gs.:  diiBdens  rebus  suis:  Caesar,  primam  ssa 
deinde  omnium  ex  cohspectu  remotis  eqoia,  etc:, 
Gs. :  doloris  sui  de  me  dedarandi  potestas. — Rare> 
I J  with  a  subj.  douse  as  antecedent:  secutum  ssa 
sponte  est,  ut,  etc.,  of  course,  L. — Without  a  gram- 
matical antecedent,  one*s, on^s  own:  b!  qoidem  est 
atrocius,  patriae  parentem  quam  suam  oocidere: 
in  8U&  clvrtate  Tivere:  levins  est  sua  decreU  tol- 
lere  quam  aliorura,  L.— Referring  to  an  antecedent 
determined  by  tlie  context,  and  conodred  as  an- 
thority  for  the  statement,  or  as  entertaining  the 
thought,  his,  her,  its,  their:  (Glodius)  Gaesarts  po- 
tentiam  suam  esse  dicebat :  liostes  rideniDt . . . 
snonim  to^entonim  usum  spatio  propinqoitatis 
Interire,  Gs. :  ne  ea  quae  rei  p.  causa  ej^erit  (Pon- 
peius)  in  suam  (i.  e.  Gaesaris)  contumeiiam  i^rtit^ 
Gs. :  mulieres  Tiros  orantes,  ne  parricidio  maeala- 
rent  paKOs  suae  ( i.  e.  nrailenim  ),  L. — B.  Witb- 
Qut  reflex  reference,  his,  her,  its,  their. — ^To  avoid 
ambiguity:  petimt  rationes  illius  (Oati1lnae),Qt 
orbetur  auxilio  res  p.,  ut  minuator  contra  saoa 
furorem  imperatorum  copia(for.eia^  whioh  miglit 
be  referred  to  res  p.).— For  emMaiA,  instead  of 
eius,  own, peculiar:  mira  erant^  dvitatibas  ipso- 
rum  fUrta  Graeooram  quae  n»agistratlls  soi  fec«^ 
i-ant,  their  own  ^S^^^^C^O^^y  ^^^  «»«  ***^ 


880 


out  empbagts  (poet  or  late):  dmon  Inoidit  in 
eandem  invidiam  quam  pater  aaua,  N. :  Ipse  sub 
£sqailii8,  ubi  erat  fiiia  regia  Coocklit,  O. 

IX  £  8  p.  A.  iYtir.  m.  as  wlftt.,  of  intimates 
or  partisans,  ane't  people^  tJteir  own  /rimcU  :  Cupio 
nbducere  at  reddam  suis,  to  /itfr/orni/yf  T. :  muiier 
praecepit  suis.  omnia  Gaelio  pollicereutur,  Aer 
slaves :  vcllem  natic  contemptionem  pecuniae  suld 
reliqiiissetf  lo  hi$  potUeriti/ :  naviculam.conscendit 
cum  pauds  sui^,  a  few  ofhitfoflowen^  Gs.:  inpri- 
inis  inter  sues  nobilid,  Ail  aiaodatet:  subsidio 
suornm  proelium  restituere,  comrades^  L. :  bestias 
ad  opem  suis  ferendam  avertas,  ih^r  young^  L.— 
Sing,  /.,  a  tmeetluart^  mtUrat :  illam  suam  suns 
vea  sibi  habere  iiissit. — 8ui$,  and  ptmr,  il,  om*« 
oton  Vdngn^  ont^t  property:  ad  suum  penrenire: 
8ui  uiliil  dq>erdere,  Gs. :  meum  mibi  placebat,  ilU 
euum,  Am  own  work:  expendere  quid  qaisque  lia- 
beat  sur,  what  peeullariUct:  tibi  omnia  ssa  tra- 
dere,  all  lie  Jtad:  so  suaqae  trans veliere,  iheir 
baffjage,  L. :  Aliena  melius  diiudicare  Quam  sua, 
ihtir  own  buaineee^  T. — B.  Predicative  udes,  tmder 
one'e  own  contixU^  sHf-poeeeeeed^  eompoeed:  semper 
ess^e  in  disputando  suns :  Vix  sua,  vix  sanae  com- 
pos Mentis,  0. — I n  gen.,  under  oneU  eontrof^  hit 
property^  Aw  own  :  causam  dicere  aurum  quS  ro 
i*ii  suum,  T. :  qui  suam  rem  nnllam  habent,  mo^A- 
ing  of  their  own:  nt  (Gaesar)  magnam  partem 
Iculiae  suam  fecerit,  luu  made  nthject,  Gs. :  exer- 
cittim  senatas  populique  R.  esse,  non  suum :  ne 
qiiis  quern  civit:iti8'mutandaecau5&  suum  faceret, 
made  any  one  hie  slave,  L. :  eduxtt  mater  pro  sua, 
ae  her  own,  T.:  arbitrantur  Soam  Thaidem  esse, 
devoted  to  them^  T. :  Vota  suos  tmbuere  deos,  had 
the  god*  OH  their  side^  O.  — ^^C.  In  phrases,  sua 
sponte,  of  one's  own  aeeord,  voluntarily,  by  oneself 
spontaneously,  wUhoiU  aid,  unprompted:  bellum 
sua  sponte  suscipere:  omne  honestuni  su&  sponte 
expetendum,/or  ita  own  sake  ;  see  (spons).— -Suus 
locus,  one^s  own  ground:  restUit  suo  loco  Bomana 
nciefi,  in  its  own  lifus,  L. :  aciem  instnixit  suis  lo* 
cis,  Gs.  —  D.  P  r  a  e  g  n.,  ekaraeterttiie,  pecultar : 
▼oinptatem  snis  se  finibus  tenere  iubeamus,  terilAm 
the  limits  assigned  to  tt.^-^Intrmine,  original:  (Pla- 
toni)  duo  placet  esse  motQs,  unuro  snum,  alteram 
externum,  etc. — Private:  in  suis  rebus  luxnriosas 
militibos  agros  ex  snis  possessioiiibus  pollicetur, 
i.  e.  his  private  property,  Gs.-WtM<,  due,  eppropru 
ate:  imperatori  exercituique  honos  suus  reidditas, 
dtie  to  them,  L.:  is  meneibus  suis  dimisit  legio> 
iicm,  i.  e.  in  wluch  eaeh  soldier's  term  ended^  L. : 
suo  iure,  by  his  own  right :  lacrimae  sua  verba 
sequuntur,  i.  e.  appropriate  (to  tears),  O.— Own, 
peculiar,  exclusive,  special:  mentio  inlata  est,  rem 
suo  proprio  magistratu  egere,  i.  e.  a  special  ojffleer, 
L. :  ni  sno  proprio  eum  proelio  equites  exceptum 
tenuissent,  i.  e.  in  which  they  alone  fonght,  L. : 
quae  est  ei  (nnimo)  natora  J  PrOpri:t,  puto,  et  sua: 


eqoitem  8uo  alienoque  Marte  pugnare^  i.  e.  both  as 
cavalry  and  as  infantry,  L» :  Miraturque  (arbos) 
novas  f rondos  et  non  sua  poma  (of  engrafted 
fruit),  y.-^Own,  devoted,  friendly,  dear:  habere 
suos  oonsules,  after  his  own  htari:  conlegit  ipse 
se  contra  suum  Glodium,  his  dear  Clodim, — Own, 
chosen  by  himself ,  favorable,  advantageous:  suo 
loco  pngnam  faoere,  S. :  suis  locis  bellum  in  hie- 
mem  ducere,  Gs. :  numquam  nostris  locis  labora- 
vimus,  U :  suam  occasiouem  hosti  dare,  L. :  aestu- 
que  suo  Looros  traiecit,  a  favorable  tide,  L. :  Ventis 
ire  non  suis,  H.— /Vo/»fr,  right,  regular,  normal: 
si  suum  numerum  naves  haberent,  their  regular 
complement:  numerum  non  habet  ilia  (ratis)  suum, 
iie  full  number,  0. :  cum  suo  iusto  equitatu,  L. : 
cessit  e  vitA  suo  magis  quam  suorum  oivium  tem- 
pore, the  right  time  for  lamsd/:  sua  tempera  ex- 
spectare,  ll  —  Own,  indepeneUnt:  ut  suae  leges, 
sui  magistratOs  Gapuae  assent,  L. :  in  sua  pote- 
state  sunt,  suo  iure  utuutur. — B.  In  particular 
connections,  strengthened  by  ipse  (agreeing  with 
the  antecedent) :  valet  ipsuni  (mgenium  elu8)  suis 
viribu9,  by  its  own  strength:  Icgio  Hartla  non  ipsa 
suis  decretis  liostem  iudicavit  Antonium  r  by  its 
own  resolutions:  suamet  ipsae  fraude  omnes  inte- 
rierunt,  L :  alios  sua  ipsos  invidia  interemit,  L. 
— Distributively,  with  quisque^  each  ,  ,  ,  his  own, 
seva'aUy . .  .  t/ieir  own:  suum  quisque  noscat  in- 
geiitum,  let  every  fnan  understand  his  own  mind  : 
celeriter  ad  siios  quisque  ordines  rediit,  Gs. :  nt 
omnes  In  suis  quisque  centuriis  pr!mA  luoe  ades- 
sent,  each  in  his  own  eenturia,  L. :  sua  cuiusque 
animantis  natura  est:  ne  suns  cuique  domi  hostis 
esset,  L. :  trahit  sua  quemque  volupta?,  Y. :  in 
tribuendo  suum  cuique:  clarissiroorum  suae  cu- 
iusque geatis  virorum  mors,  L. :  hospitibus  quis- 
que suis  scribebant,  L. — With  guisgue  in  tlie  same 
case  (by  attraction):  in  sensibus  sui  cuiusque 
generis  iudicium  (i.  e.  suum  cuiusque  generis  indi- 
cium):  equites  suao  cuique  parti  poet  prinoipia 
oonlocat  (i.  e.  equites  suos  cuique  parti),  L. :  pe- 
cunia,  quae  suo  quoque  anno  penderetur  (i.  e.  suo 
quaeque  anno),  eaeh  instalment  in  the  year  when 
due,  Ll— With  uterque,  distributively  (of  two  sub- 
jects) :  suas  uterque  legiones  reducit  in  castra,  Gs. : 
onm  sui  utrosque  adhortarentur,  L.>^trengthened 
hysibi,  own  (colloq.) :  Suo  sibi  gladio  huno  iugulo, 
his  own  sword,  T. ;  cf.  idem  lege  sibi  sua  curatio- 
nem  poieL  for  Aimse//;— Strengthened  by  nnius: 
ut  sua  nnius  In  his  gratia  esset,  that  the  credit  of 
it  should  bdong  to  Mm  alone,  L. :  qui  de  sua  unins 
sentcntiA  omnia  gerat,  L. — With  a  pron,,  of  his, 
of  hers,  of  theirs:  postulat  ut  ad  banc  suam  prao- 
dam  adiutores  tos  profiteamini,  to  this  booty  of 
his:  cum  illo  suo  pari :  nullo  suo  merito, /rom  no 
fault  of  theirs,  L. — ^With  an  adj,  (suus  usu.  em- 
phatic, preceding  the  adj.) :  suis  amplissimis  for* 
tunis:  simili  ration&,P|Dmj)gii|s4pni|t#iYeteribus 


sycopliaiita 


oastris  consedit,  Gs. :  propter  euram&m  siiam  hu- 
maoitatem :  in  illo  ardenti  tribunatu  auo.-^For 
the  ^1.  obj.  (rare) :  neque  cuiquam  mortaliam  iu- 
iuriae  suae  panrae  videntur  (i.  e.  aibi  inlatae),  S. : 
te  a  cogniiione  luft  reppulerunt  (i.  e.  a  se  cogno- 
soendo^— ^6^  iing.  fem.^  with  reftrt  or  iniertA, 
for  gefL  of  the  per$.pr<m:  neminem  esse  qai  quo 
roodo  se  habeat  nihil  soa  censeat  interesse;  see 
intersum,  refert. — Sfcrengtbeaed  by  the  suffix  »pU 
(affixed  to  sua  or  suo;  never  with  ipu):  ferri 
suopte  poadere :  locus  suapte  natura  iufestus,  L. 
— Strengthened  by  the  sufl&x  -fnet  (affixed  to  sua, 
sui,  suo,  sua,  suos  and  suis ;  usu.  followed  by  ipae) : 
suomet  ipsi  more,  S. :  intra  suamet  ipsum  moenia, 
L. :  saosmet  ipsi  cives,  L. 

•ycophanta  (suo-X  ae,  m.,  =  tfvro^avn^c 
(prop.,  an  informer  against  exporters  of  figs  from 
Attica),  an  informer^  tale  •  bearer^  backbiter^  s/an- 
derer:  clamitent  Me  sjcophantam,  T. 

■yllaba  (sol-),  ae,  /I,  =  avXKafiq^  a  tyUabU : 
syllabarum  numerus :  lon^,  H. :  brevis,  0. :  au- 
ceps  syllabarum,  i.  e.  a  eavtUer, 

syllabfttiiii,  adv,  [syllaba],  triable  by  MyUabU, 
bysyllabiet:  dictare. 

(sylva,  sylTimu,  sylvoffter),  see  siW-. 

■ymbola  (sumb-),  ae,  /.,  =  avfiPoXri,  a  eon- 
tribution  to  a  feaat^  iharej  seot^  nfwt :  sumbolam 
dare,  T. :  ut  de  sumbolis  essemus,  T. 

•ymphonla,  ae,/.,  =  mtiL^utvia^  an  agreemaU 
ofstmndB^  coiieoi'dy  narmony^  symphony :  cum  sym- 
pbouia  caneret:  cantua  symphoniae,  U :  discors, 
H. :  symphonias  iactare. 

Aymphoaiaoiift,  <u{^'.,  =  wft^tnaKoet  f^f  con^ 


eertifOf 


paeri,  ^kariden :  aerfL— i%ir.  m. 


Sympoaiiliii,  I,  n.,  s  Sv^ir6tftoy  (BanqaetX  a 
Mtoffue  by  Flato,  N. 

SynapothiiMiooiites  =  Xvyttvo^h^tcawni 
(Dying  Together),  a  eomstfy  by  DipkOm,  T. 

synodruB,  i,  m.,  =  vvvdpoQ^  In  Macedoo,  on 
aaaetaor^  countettor^  unator^  L. 

■yngrapha,  ae,  /,  =  wrypafk,  a  written 
pronuM  to  pay^  prommory  note,  hand:  ex  sjn- 
grapha  agere. 

■ynodua»  ootis,  m.,  =  ovMavc,  «  brtom  (a 
sea-tish),  O'. 

Sjr&oosliu  (G.,  y^  O.)  =  XvpoeonoCf  or  Sy- 
raoQsinus  (0.)  or  SynowiiM  (G.)=s2v|mu 
Kownoc,  adj^  Syraeiman^  of  Syraatm  ( the  chief 
city  of  Sicily). 

Syriaous  (G.)  s  Svpuur^,  or  Syiiaons  (T.) 
=  Svpiovoc*  or  Syrivs  ( V.,  Tb. )  =  S^pcof,  or 
Syrus  ( H.,  lu. )  =  £vpof,  Syrian^  of  ^ffia  (a 
country  of  Asia). 

sjrnna,  atis,  n.,  s=ffvp/Mi,  a  robe  with  a  train, 
traffic  robe  (to  add  to  the  actor's  apparent  sut- 
ure), lu. :  quamquam  omnia  Syrmata  TolTas,  L  e. 
traffic  themes^  trayedy,  In. 

8yrtl%  U(,/.,  s:  £vpnc«  <>  rnnd^HOik  in  the  amr- 
E  s  p.,  ttoo  eajid-banke  on  the  coast  of  Africa  :  Syr- 
tis  maior,  near  Cyrenaica,  now  Sidra  ;  and  Syrus 
minor,  now  Cabes,  S.,  V-,  H^  0„  Tb.,  Pr. :  per  Syr- 
tIs  iter  aestuosas  facturus,  i.  e.  throtiffh  mdy 
Africa,  H. — Fig.:  Syrtim  patrimoni,  Boopulum 
libentius  dixerim. 

ByiUM,  adj^  tee  Byriaoos. 


T. 


tabella,  ae,  /.  dim.  [  tabula  ],  a  email  board: 
temis  instnicta  lapillia,  i.  e.  ffoming  -  board,  O. : 
Heu  quantum  fati  parva  tabella  vftXii^  frail  plank 
(i.  e.  bark)y  0. :  liminis,  the  door-till^  Gt. — A  fan: 
quos  (ventos)  faciet  nostra  mota  tabdla  manu,  O. 
— A  little  picture,  etnaU  painting:  ea  (exedria) 
tabellis  ornare:  priscis  sparsa  tabellis  Porttcus, 
O.—'A  waxed  tabUt  for  writing,  writing  -  tablet  : 
tabellae  Imponere  manOs,  O. :  abiegnae,  0. — In 
the  oomitia,  a  ballot,  polling 'ticket,  vote:  cerata 
tabella  cerft  legitimi,  i.  e.  with  wax  of  wuform 
color  (to  protect  secrecy):  tabella  consulem  decla- 
rara,  i.  e.  by  ballot:  tabella  modo  detur  nobis, 
sicut  popnlo  data  est — In  a  court  of  justice,  a 
htdgie  ballot,  juror^e  tafdet,  vote  (inscribed  with 
letters  indicating  his  judgment  or  verdict,  as  G  for 
conderono;  A  for  absolve;  NL  for  non  liquet): 
iudicialis :  ternas  tabellas  dari  ad  iudicandum  iis, 
etc.,  Ga. — A  votive  UMet,  memorial  tablet :  votlva, 


H. :  roemores,  0«-— /Y«r.,  a  writing,  written  com- 
poeition,  letter,  brittle:  tabellae  laoreatae,  a  de^ 
epatch  reporting  a  viettfry,  U :  Gar  totiens  video 
mitti  recipique  tabelUat  O.:  tabellas  proferri 
iussimuB.-*-^  doemment,  amtraetf  daed,  record: 
Heracliensium  publicae,  mi6/ic  recorde:  tabellae 
qnaestionis,  minutee  of  the  examinalian:  falsae^ 
forged  wilU^  lu. :  tabellis  obsignatia  agis  rm 
i.  e.  you  hold  me  etrietly  to  what  I  have  Mad, 

tabeHariUfl^  adj,  [tabella],  of  a  bailot,  relating 
to  voting:  lex,  regulating  the  ballot. — ^As  eubeL,  a 
letter-carrier,  meeiengir,  courier:  a  Marco. 

tabeo,  — ,  — ,  5re  [tobes],  to  melt  away,  waitt, 
consume:  tabentes  genae,  V.:  sale  tabentes  artiLs 
dripping,  Y. :  corpora  tabent,  0. ;  see  also  tabesca 

tabema,  ae,/.  [  8  TA- ],  a  rude  dwelling,  hut, 
cabin:  mors  pulsat  pauperum  tabemaa,  H. :  Mi- 
gret  In  obscuras  taberi 

Digitized  t 


tabanMuMliim 


841 


fie*f,  booih,  shop,  9laUy  ^fflre:  instmela  medicfn&e 
exeroendae  cansi:  libraria,  a  book-ttall:  Nulla 
taberna  meos  habeat  Iibe!lo8,  H.:  Neo  rlcina  sn- 
best  Yinum  praebere  tabema,  bar,  H. :  tabernae 
argentariae,  money  •Man^em'  tftapa,  L.:  sutrina, 
Ta. :  Liparea,  V«lean^9  Aop,  In. :  iidriae,  market, 
Ct — An  inn,  tavern :  in  tabernam  derertere :  oo- 
clusis  tabernia:  prope  Cloacinaa  ad  tabernas,  L. : 
Tres  Tabernae,  a  han^et  on  the  Apjkan  Way  near 
Ulubrae. — An  archway  in  the  drcut, 

tabemaaaltun,  I,  n.  [taberna],  a  tent:  taber- 
nacula  statui  passus  non  est,  Gs. :  m  campo  Hartio 
Qlihi  tabernaoiilum  oonlocare:  miiitare:  regiam, 
L. — Of  an  augur,  in  the  phrase,  tabernacalum  ca- 
pere,  to  select  a  place  /or  obaervinff  the  avspieet: 
tabemaculam  recte  captum,  duly:  panim  recte, 
li. :  vitio. 

tabomaxius,  T,  m.  [  tabema  ],  a  ehop-ketper, 
petty  tradeeman,  peddler. 

tabes,  18,/.  [  1  TA-^,  a  wasting,  melting  away, 
dwindling, gradual  decline,  decay:  aegritudo  habet 
tabem :  cadavera  tabes  absumebat,  L. — Marasmus, 
cofWi/nplion,  plague,  pestilence,  wasting  fever:  tanta 
vis  avaritiae,  velut  labes,  invaserat,  etc,  S. :  id 
(aes  alienum)  postreroo  Telut  tabem  pervenisae  ad 
corpus,  L. ;  of.  fori,  Ta. — The  moisture  of  decay, 
idime,  eorruption:  liquentis  niris,  L.:  Tinctaqae 
inortifera  tabe  sagitta  madet, /x>tw>n,  0.  —  Fig., 
conMumpthn,  decay,  plague:  crescentto  faenoris, 
Li.  :  qoos  dnms  amor  crudell  tabe  peredit,  V. : 
lenta,  O. 

tabeaoo,  bul,  — ,  ere,  inch,  [tabeo],  to  dwindle, 
vfoste  away,  melt,  decay:  tabescit  (amor)  calore: 
Tabuerant  cerae,  0.  —  Fig.,  of  persons,  to  pine, 
languish,  decline,  waste:  perspicio  nobis  in  hac 
calamitate  tabeacendum  esse:  ecquera,  Qui  sic 
tabuerit,  tongo  meministis  in  aevo?  langtiished 
/or  love,  0. :  roorbo  tabescens :  dolore  ao  miseria, 
T.:  otio,  through  inactivity:  Tabait  ex  iWOy /or 
lave  of  him,  0. :  Tacuo  lecto,  Pr. :  Quod  aiiena 
capella  gerat  dlstentius  uber,  Tabescat,  wastes 
with  envy,  H.— Of  things,  to  waate  away,  be  wasted: 
pati  regnum  tabefloere,  & 

tabldus,  adj,  [  tabes  ],  wasting  away,  meltifig, 
decaying :  in  tabidft  nive  volutari,  L. :  mens  mea 
tnbida  facta,  0. —  Wasting,  consuming,  corrupting, 
infectious:  lue8,V.:  vetustas,  0. 

tabificua,  ac[j.  [tabes +2  FAC-],  nuUinp,  cor* 
roding:  mentis  perturbationes,  L  e.  weakening. 

tabnla,  ae,/.  [2  TA-],  a  board, plank:  tabu- 
lam  de  naufrngio  adripcre:  laceras  tabulas  in 
litorc  vidi,  0. ;  navis,  lu. — A  writing-tablet,  writing- 
book,  slate:  Laevo  suspensi  loculos  tabulamque 
lacerto,  H. :  adsint  Cum  tabulft  pueri,  lu. — A  idab, 
marble  tablet :  Totiva,  H. — A  writing^  record,  mem- 
arandtun,  lint,  sditdule:   tabulae  litterls  Graecis 


oofifeetae,  etc.,  lifts,  Gs. :  tabulae  praerogativae, 
lisit  of  voters:  Bullae,  i.  e.  8uUa*s  Nst  of  the  pro» 
scribed,  lu.  •—  A  record,  document,  state-paper  :  de 
tabulls  publicls  reeitare, />u6/fe  records:  tabulae 
Heraoliensium  publicse,  archives  :  memoritl  publi- 
ca  recensloitlB  tabulis  publicis  impressa,  i.  e.  the 
eensor^s  lists.  — A  statute,  brief  code,  table  of  the 
law:  XII  tabulae,  the  Twdve  Tables  (the  most 
ancient  code  of  the  Republic):  duabus  tabulis 
additis, — A  map:  Dicaearchi  tabulae. — Plur^an 
aeeount-bookj  ledger:  quod  aes  alienum  obiectum 
est,  tabulae  flagitatae:  tabulis  suis  testibus  uti 
conatur:  falsas  rationes  in  tabulas  referre:  ut 
prima  nomina  sua  vellent  in  publicis  tabulis  esse, 
as  creditors  of  the  state,  L. — ^In  the  phrase,  novae 
tabulae,  new  accounts,  a  new  score,  cancellation  of 
debts:  polliceri  tabulas  novas,  S. — An  indictment, 
format  accusation :  Solventur  risu  tabulae,  i.  e.  the 
prosecution  will  be  laughed  out  of  court,  H. — A 
wUl,  testamefU:  In  tabulas  multis  haec  via  fecit 
iter,  0.:  Delebit  tabulas,  lu.-^^  banker's  table, 
counter,  counting '  house :  Sextia.  —  An  auctUm- 
placard,  auction -sale:  adest  ad  tabulam,  licetur 
AebutiuB :  sin  ad  tabulam  venimus,  etc. — With 
pieta,  a  painted  UMet,  painting,  picture :  Suspec- 
tans  tabulam  quandaro  pictam,  T. :  tabulae  pictae 
deleetant — A  picture,  painting  (sc.  picta) :  imago 
in  tabulis :  neque  tabulis  ncque  signis  propalam 
conlooatis. — Pr o t. :  manum  de  tabulft, hawis  off 
the  picture,  L  e.  enough—' A  gaming-table  :  itur  Ad 
casum  tabulae,  lu. 

tabnlirliiiii,  I,  n.  [  tabula  ],  a  public  registry, 
depository  of  records:  incensotabuIario,are)ktvet.* 
clauso  tabnlario,  L. :  populi  tabularia,  Y. 

tabnlatio,  onis,/.  [ubula],  a  platUcing,  ftoor- 
ing,  floor:  ne  tela  tabulationem  perf ringerent, Cs. 

tabulatnxii,  I,«.  [ubula],  a  board-work,  floors 
ing,fioor,  story :  turns  tabutatorum*quattuor,  Gs. : 
qui  summa  Ubantls  luncturas  tabulata  dal>ant, 
V. :  summas  sequi  tabulata  per  ulmos,  i.  e.  the 
branches  at  ever  Itigher  levels,  V« 

(tabnm,  l),  n.  [1  TA-]. — Only  ahl.  sing.,  corrupt 
moisture,  matter,  corruption,  putrid  gore :  Saxa 
spargens  tabo.  Bun.  ap.  G. :  atro  membra  fluentia 
tabo,  v. :  manant  penetralia  tabo,  0. — An  infec- 
tious disease,  plague,  pestilenee:  turpi  dilapsa  cada- 
▼era  tabo,  V. :  corpora  adfecta  tabo,  L. 

taoenda,  orum,  n.  [P.  of  taceo],  things  not  to 
be  spoketi,  secrets  :  dioenda  tacenda  locutus,  H. : 
taoenda  loqui,  0. 

taceo,  cul,  citus,  6re  [TAG-],  to  be  silent,  not 
speak,  say  nothing,  hold  one's  peace :  praedicemne 
an  taceam  ?  T. :  tacendo  loqui  videbantur :  nobis 
taoentibus :  taceamus,  L. :  in  iis  rebus,  in  quibus, 
etc. :  Vere  prius  Tolucres  taoeant,  aedtate  cicadae, 
0. :  Gum  tacet  omnia  ager,  V. :  Plectra  dolore 


Vaote 


84» 


tacent,  0. :  loca  tacentia,  the  mimi  land^  V. — To 
pott  over  in  nUnce,  keep  guiei^  leave  utuaidf  not 
Mpeak :  Quae  vera  audivi,  taoeo^  T. :  multa :  quid 
ucuit  ?  H. :  Ut  alios  taoeam,  noi  to  epeak  of  oth- 
en,  O. :  Iguotumst,  tacitumst,  credifcumst»  T. :  in 
medio  Marie  tacetur  Amor,  0. :  quoqao  pacto  taoi- 
tost  opus,  U  must  be  kept  guiet^  T. 

'Tadta,  ae,  /.  [taceo],  the  goddete  of  Silence : 
Sacra  Tacitae  facere,  0. 

taclte,  adv.  [tacitus],  eilently,  in  titence,  tacitly : 
tacite  dat  ipsa  lex  potestatem  defendendi,  I  c.  by 
implieation:  peiire,  i.  e.  unnoticed:  verecundiam 
noil  tulit  seuatus,  L. :  annus  labens,  I  e.  imver- 
eeptibly,  0. 

tacitumitaa,  atis,/.  [  taciturnus  ],  a  keeping 
eUerUy  silence^  tacituimity:  me  eorum  taciturnitas 
movet:  curiae  annua:  testium:  si  tacituruitas 
Obstarct  mentis  invida  Romuli?  i.  e.  a  failure  (of 
poets)  to  celebrate^  H. :  opus  est  Fide  et  taciturui- 
tate,T. 

.  taoitnrnus,  adj.  with  eomp.  [taoitus],  not  talk- 
utivCy  of  few  toorde,  g^i^,  9tilX  taeitum^  silent^ 
uoiaeless :  (  eum )  tacitumum  videbant :  thalaroos 
tacltunia  Intrat^  wmdeeely^  0.:  obstinaiio,  N. : 
tineas  pasces  (liber)  taciturnus  inertia,  i.  e.  unready 
H. :  (ingenium)  statuft  taciturnius,  U. 
■  taoitas,  adj.  [  P.  of  taceo],  paeaed  in  eilenee, 
not  tpoken  of  kept  secret^  umnenOoned:  dno  capita 
epistulae  tuae  tacita  roilii  relinqaenda  sunt:  Quis 
te,  Gato,  taciturn  relinquat  ?  V. :  non  padentibns 
taciturn  tribunis,  quod,  eta,  L.  —  Done  vMmtt 
vords,  aaeumed  as  of  course,  s'dent,  implied,  tacit : 
quaedam,  quae  perspicua  sint,  tacitis  ezoeptiont- 
bus  caveri:  indutiac,  L. — Dotie  in  silence,  silent, 
secret,  hidden,  concealed:  ut  taciturn  iudicium  ante 
comitia  fieret :  tacito  quodam  sebsu  quae  sint . .  . 
nctaacpravi^diiudicant:  pudor,0.:  Dissimalarc 
sperasti,  tacitusque  mea  decedere  terri,  unobserved, 
y. — As  subst, «.,  a  secret:  taciti  volgator,  O, — Not 
speaking,  teithoiU  utterance,  silent,  still,  quiet,  noise- 
less, mute:  quae  (patria)  tecum  tacita  loquitur:  si 
quam  couiecturam  adfert  hominibus  tacita  corpo- 
ris figura :  si  mori  taciturn  oportet,  taceamus,  i.  e. 
^tJiout  making  a  defence,  L. :  ut  forte  legentem 
Aut  taciturn  impellat,  i.  e.  meditating,  H. :  pro  sol- 
licitis  non  tacitus  reis,  wUtpoken,  H. :  tacita  fistula 
cum  lyrS,  U. :  totum  pererrat  Luminibus  tacitis, 
toith  silent  glances,  V. ;  nemus,  quiet,  V. :  limen,  V. : 
nox,  0. — As  subst.  «.;  sui^ens  Per  taciturn  Gan- 
ges, in  its  silent  course,  V. 

tlctio^  5nis,  /.  [  TAG- 1  a  touching,  touch  : 
oculorum  et  tactionum  ( roiuptates ),  i.  e.  of  the 
sense  of  touch. 

1.  tactufl,  P.  of  Unga 

a.  taotOB  (as),  m.  [TAG-],  a  touching,  touch, 
handling:  qune  (cliordae)  ad  quemque  tactum  re- 


Bpondeant:  asper  Taetu  leo,  H.:  Abatinait  tacta 
pater,  v.— Pror. :  Membra  reformidaot  mollem 
quoque  saucia  tactum,  O. — The  sense  of  feding, 
feeling,  touch:  tactus  toto  oorpore  aeqoabillter 
fusna  est :  qui . . .  non  odore  ullo,  non  tacto,  noa 
sapore  capiatur. — ^F  t  g.,  injtuenee,  effect,  operation: 
soils :  lunae  tactOs. 

taeda,  ac,  /.,  a  resinotis  pine-tree,  piUh-pine: 
Geu  flnmma  per  taedaa  equitavit,  H.  —  Rainom 
wood,  pine  wood,  pOch-pine:  cupae  tacdA  ac  [oce 
refertae,  Ct. :  pyrft  Erecta  taedis  atque  ilice  sec- 
ta,  y. '^Burning  pine  wood,  a  pine-b^rand^  torch: 
Furiarum  taedae  ardentes:  fumida,  V.:  taedi 
lucebis  in  illil,  L  e.  amid  the  fagots,  lu. :  taedu 
Hymenaeus  Amorque  Praecudunt,  O.  —  Poet, 
a  fuipticU  torchy  wedding:  nee  ooniugia  umqoam 
Praetendi  taedaa,  V. :  pudica,  0. :  roe  non  aliae 
poterunt  oonrumpere  taedae,  i.  e.  huesy  Pr. — A 
pine  board,  plank  :  latissima,  lu. 

taedet,  — ,  — ^  6re,  impers.  [1  TV-],  U  excites 
loathing,  disgusts,  offends,  wearies :  taedet  ipsam 
Pompeium,  Pompey  is  disgusted:  me,  T. :  cottidia- 
narum  harum  formarum,  T. :  homines,  quos  libidi- 
ids  infamiaeque  suae  taedeat:  talium  ciTiam  vos: 
taedet  caeli  conrexa  tuerl,  V. 

taedifer»  fera,  feruro,  adj.  [taeda+1  PER-], 
toi'^-bearing :  dea,  I  e.  Ceres  (seeking  for  Proaer- 
pineX  0. 

taedlom,  I,  n.  [taedet],  wearinees,  irkeomeness, 
tediousness,  lotOhing,  disgust :  cum  oppugnatio  ob- 
sidentibus  taedium  adferat,  L. :  sollicitum,  H. : 
taedia  subcnnt  animos,  lu. :  reram  adTersanim, 
S. :  meae  si  te  ceperunt  taedia  laudis,  T. :  longi 
belli,  0. 

taenia,  ae  (abl  plur.  taenia,  V.X  A  =  racvta, 
a  band,  hait^bawl,  Hbbon,  Juliet:  Puniceia  eTincti 
tempora  taenia,  Y. 

taeter  (titer),  tra,  tram,  adj.  with  oompL  iMe- 
trior  and  sup,  taeterrimus,  offensive^  r^nUsioe^fom/y 
noisome, shocking,  loathsome:  belua:  odor  ex  ma^ 
titudine  cadaverum,  Cs. :  odor  Aproni  taeterrimus 
oris :  cruor,  V. :  Spiritna,  H. :  loca :  malier  teeter- 
rima  Toltu,  lu. — As  subst.  n.,  offensvtenees  :  taetri 
aliquid  habere. — Horrid,  hideous,  rtpnltive,  sUanU' 
ful,  disgraceful^  base,  abominable:  tam  taeter  tj- 
rannus:  omni  diritate  atque  inmanitaie  taeterri- 
mus: quis  taetrior  hostis  buic  civitati:  in  eom 
taeterrimus:  legatio :  prodigia, L. :  nullamTiuom 
taetrius  est,  quam  avaritia :  taeterrimum  bellum. 

taetre,  qdo.  with  sup.  [taeter], /buffy,  Mocking- 
ly, liideously :  multa  licere:  quam  (religionem] 
taeterrime  liolasti. 

tagaaCi  ftcis,  adj.  [TAG-],  apt  to  fymek,  light- 
Jingered,  thievish. 

talirla,  ium,  see  talaris. 


8tf 


41a 


ikt  as^kfes:  tunica:  tunlcae,  hnff.--^Plnr,  n.  as 
mM.,  wngtd  shoes  danpinff  the  ankUs^  sandaU  with 
wings :  pedibua  talaria  nectit  Aurea  (MercuriusX 
v.,  0. :  cui  (MinerTae)  pinnarum  talaria  adfigont 
— P ro  V. :  takria  videamus,  le,letvB  takefilght, 
— A  long  robe,  dress  falling  to  the  anldes,  0. 

talaiiua»  ac(i.  [talus],  of  dice,  with  dice :  ludus. 

TalaBaiufl  (Thai-),  i,  m.,  a  wedding  mUtOatum, 
erg  of  eangraiuloHon  to  a  bride  (perh.  tlie  uame 
of  a  god  of  marriage),  L. :  servire  Talasaio,  i.  e. 
to  man*g,  Ct 

talea,  ae,/.  [TEa],  a  slender  staff,  i-od,  stick, 
stake, bar-  taleae  pedera  longae,  Cs. :  ferreae,  iron 
rods  (used  as  money),  Gs. 

talentnm,  i  (getuplur.  talentum,  C,  L,),  n.,  = 
raXavTov,  a  talent,  half  a  hundred'toeight  (a  Gre- 
cian standard  of  weight) :  auri  eborisque  talenta, 
v.— ^  taletU  (a  Grecian  standnnl  of  value,  usu. 
of  sixty  minae,  equal  to  about  £233  sterling  or 
|5ll32  in  gold):  quinquaginta  ei  talenta  adferre: 
decern  milia  talentana:  argenti,  V.:  MlUe  talenta 
rotundentur,  H. ;  of.  talentum  ne  minus  pondo 
octaginta  Romanis  ponderibus  peudat  ( L  e.  the 
great  talent  of  eighty  minae),  L. 

talis,  e,  a(fj\,  $ueh,  of  tueh  a  kind,  ntek  like,  the 
like :  aliquid  tale  putavi  fore :  tale  quicquao)  fa- 
cei*e,  L. :  nihil  ut  tale  ullfl  in  re  p.  repeiiatur :  nil 
metaeus  tale,  0.— With  qvmlis:  tolis  eat  qufeque 
res  p.,  qualis  eius  natura,  qui  illam  regit;  Quale 
solet  viscum  Tirere  .  •  .  Talis  erat  species,  V* — 
With  atqite:  Faxo  tali  eum  maotatum,  atque  hie 
est,  infortunio,  T. :  honos  tali  populi  R.  voluntate 
p.iucis  est  delatus  ac  mihi. — With  ui:  tales  nos 
eese  putamus,  ut  iure  laudemur:  talia  esse  scio, 
ut,  etc.,  L. — With  gui:  talem  te  esse  oportet,  qui 
primum  te  seiungis,  etc.— Referring  to  what  is  to 
be  said,  the  following,  as  follows,  such  as  tfUs,  thus, 
theste  looids:  talia  fatur:  Salv6,  etc.,  V. :  tali  raodo 
liberatus,  ae  follows,  ^.^Ofsueh  an  especial  kind, 
so  distinguiehed,  so  great,  so  extreme,  such :  Talert), 
tali  iugenio,etc.,T.:  quibus  rebus  tantls  talibus" 
gestis,  etc. :  urbis  tantas  atque  tails :  pro  tali  faci- 
nore,  Os. :  in  tali  tempore,  at  so  critical  a  time,  L. 

talpa,  ae,/.  (m.,  V.)  [SCARP-],  a  mole,  C.  V. 

talua,!.  OT.[TEa],an  ankU,ankle-bone,paMtem' 
i^one,  knuckle-bone:  taloque  tenus  vestigia  tinguit, 
O. :  prodibant  tubere  Uli,  O.^The  hed:  ad  tales 
demissa  purpura :  tales  a  vertice  pulcher  ad  imos, 
i^. :  Securus,  cadat  an  recto  stet  fabula  talo,  i.  e. 
w^icceede  or  fails,  H. — A  die  (often  made  of  bone; 
i^  had  rouuded  ends,  and  four  sides  marked  suc- 

sssively  1,  3,  6,  4) :  ad  Ulos  se  ant  ad  tesseras 

juferunt:  tales  nucesque  Ferre  sinu  laxo,  H. 

tarn,  adv.  [3  TA-],  correl  with  quam  in  com- 

irisons,  implying  equality  of  degree,  in  sueh  a 
\gree,  as  much,  so,  so  much:  non  tam  solido  quam 


splendido  nomine:  adiuro,  tam  me  tibi  vera  re- 
ferre  Quam  veri  roaiora  fide,  as  true  ae  they  art 
inoredibU,  O*:  quam  magni  nominia  bellum  est, 
tam  diffioilein  existimaritis  victoriam  fore,  L. : 
istam  dvuLteram  non  tam  in  beUis  neque  in  proeltis 
quam  in  promissis  et  fide  firmiorem,  i.  e.  whose  su- 
perior trysiworthiuess  is  not  so  much  in  wars,  etc : 
nihil  est  tam  contra. naturam  quam  turpitudo: 
nliiil  ess^  tam  diligenter  quam  ios  eivile  retineik> 
dam :  non  tam  meftpte  causil  I^ietor  quam  illios^ 
T>:  vellem  tam  domestica  ferre  posaera  quam  iau 
coQtemnere,  were  as  able  to  bear,  etc. :  quod  si  tam 
vqs  curam  Ubertatis  haberetis,  qaam  illi  ad  domi* 
nationem  adcensi  aunt,  t»  as  great  a  degree,  S. : 
Parroenonis  tam  scio  esse  banc  techinam  quam 
me  vivere,  juU  as  well  as,  T. :  Tam  teneor  dono 
quam  si  dimittar  bniistus,  H.:  tam  es  tu  index 
quam  ^. — With  eomp.  or  superl  (quam  . . .  tam 
in  the  sense  of  quanto  . .  .  tanto  or  quo  . .  .  eo; 
old  or  poet) :  Tam  magia  ilia  f remens  . . .  Quam 
magls  efFuso  orudeacunt  sanguine  pugnae,  raginrf 
the  more  wildly,  the  more,  eta,  Y. :  quam  maxime 
huic  vana  haec  suspicio  Erit,  tam  facillime  patris 
pacem  in  leges  oonficiet  suas  (i.  e.  quo  rongis  .  .  . 
eo  faeiKus),  T. :  quam  qnisque  pessuroe  fecit,  tnm 
maxume  tutus  est  (t.  e.  ut  quisque  . . .  ita  maxime, 
etc.),  S. — ^With  a  comparative  clause  implied  iu 
the  context,  so,  to  such  a  degree,  so  very,  equally  : 
quae  faciliora  sunt  philosophis  . .  .  quia  tam  gra- 
viter  cadere  non  possnnt  (i.  e.  quam  alii) :  quor- 
snm  igitur  tam  multa  de  voiuptate  ?  so  much  (as 
has  been  said) :  hoc,  quod  a  tam  multis  perfera- 
tur,  by  so  many  (as  we  have  mentioned) :  tam  ne- 
cessario  tempore,  tam  propioquis  hostibns,  at  so 
urgent  a  time  as  thh,  Gs. :  hunc  tam  temere  iudi- 
care,  Cs. :  cum  tam  procul  a  finibus  Macedoniae 
absint,  L. :  quam  si  explicavisset,  non  tam  haesita- 
ret,  \.e,ashe  does. — Often  with  a  pron.  demoiistr. : 
haec  niea  oratio  tam  longa  aut  tam  alte  repetita : 
haec  tam  crebra  Etruriae  concilia,  L. :  quae  est 
ista  tam  Infesta  ira  ?  L.— Followed  by  a  clause  of 
result  with  ut,  qid  or  quin  (only  with  adjj.  and 
adw.),so,80  very:  quae  (roaturitas)  mihi  Um  iu- 
cunda  est,  ut  quasi  terram  videre  videar:  ad  eum 
pervenit  tam  opportuno  tempore,  ut  siraul,  etc.. 
Cs.— Usu.  with  a  negative  or  in  a  question  imply- 
ing a  negative:  quis  umquam  praedo  furt  tam 
nefarius,  quis  pirata  tam  barbarus  ut,  etc:  non 
se  tam  barbarum  ut  non  sciret,  etc.,  Cs. :  nemo 
inventus  est  tam  amens,  qui  illud  argentum  eripe- 
ret:  quae  est  anus  tam  delira  quae  timeat  ista*: 
Numquam  tam  mane  egredior  .  .  .  quin  te  .  .  . 
conspicer  Fodere,  T.:  numquam  tam  male  est 
Siculis  quin  aliquid  facete  et  commode  dicant 

tam  din  or  tam-difl  (not  tanditi),  adv.  L 
Of  a  definite  time,  so  long,  for  so  long  a  time. — 
Followed  by  quam  diu  (both  clauses  take  the  same 
tense;  and  if  in  past  time,  t\»  perf  inMe.y,  ^ 


<^ 


tSXAMl 


M4 


tarn  dia  requieseo  quam  dlu  ad  te  seriboT  maneblt 
ergo  amidtia  tarn  diu,  quam  dlu  sequetar  utilitaa. 
— Followed  by  quam:  (Hortensius)  tIzU  tam  dia, 
quam  licult  in  ciritate  bene  beateqne  virere. — 
Followed  bjAan:  Ctaudius  nsus  est  hoc  Gapidine 
tam  dlu,  dum  foram  dis  itimortalibos  habait  orna- 
tiim,<Mi/y  ao-  &m^.— Followed  by  quoad:  tam  dlu 
autem  velle^ebebis  quoad  te  non  paenltebit — ^Fol- 
lowed by  ut:  (Antiochus)  didlcit  apud  Phllonem 
tam  dlUf  ut  oonstaret  diutras  didieiflse  neminem. 
— n.  So  l&nffy  $0  very  lonff:  ubi  te  obleotastl  tam 
dlu?  T.:  ab3  te  tam  diu  nihil  litteraramf :  du- 
oenti  ferme  et  decem  anni  conliguntur:  tam  dia 
Germania  vmeitur,  all  tkia  tinuj  Ta. 

tamen,  adv.  [8  TA-].-*After  a  concossive  or 
oonUitional  particle,  notwithMtanding^  neverthdeu, 
for  all  tliat^  however,  yet^  eiill  (begiunrag  the  cUuae 
or  after  its  emphatic  word):  quamquam  omnia 
virtus  nos  ad  se  adiicet,  tamen  luatitia  id  mazime 
efficit :  etsi  abest  maturitas  aeUtis,  tamen,  etc. : 
Umetsi  miaerum  est,  Umen,  etc. :  si  ICassilienses 
per  delectos  cives  . . .  r^untur,  inest  tamen  in  ei 
conditione  similitudo  quaedam  servitutis :  si  nul- 
lus  erit  pulvis,  Umen  ezcute  nullum,  0. :  cui  (se- 
natus  auctoritati)  cum  Cato  et  Caiiinius  interoes- 
sissent,  tamen  est  perscripta.  —  Opposed  to  an 
implied  poncession  or  inference,  in  tpUe  of  thu^ 
for  all  that,  however,  HiU,  neverlhdeu:  Betraham 
ad  me  illud^argentum  tamen,  T. :  expelUtur  ex 
oppido  Gersofria;  non  destitit  tamen,  Gs.:  neque 
recordatur  illi^^p^i  tam  uifelici  imperatoii  patuisse 
tamen  portfis  Africae,  L. :  semper  Aiax  fortis, 
fortissimus  tamen  in  furore;  our  nolint,  etiam  si 
tacerent,  satis  dicunt.  Verum  non  tacent.  Tamen 
his  invitissimis  te  offeres  ? :  tamen  a  malitift  non 
discedis  ?  t^i  epUe  of  o^.— With  eed  or  verum,  in 
strong  opposition,  but  yet,  but  neverthdete,  but  stUl : 
hi  non  sunt  permolesti;  sed  tamen  insident  et 
urgent:  debet;  veram  tamen  non  cogitur. — ^With 
«i,  if  at  leaet^  if  only:  aliqua  et  mihi  gratia  ponto 
est;  Si  tamen  in  dio  quondam  concreta  prof  undo 
Spuma  f ui,  0. — ^After  neque  .  .  .  nee,  on  the  other 
Jiand,  however:  Cyri  vitam  legunt,  praeclaram 
illam  quidera,  sed  neque  tam  nostris  rebus  aptam 
nee  tamen  Scauri  huidibus  anteponendam. — Ne 
tamen,  that  by  no  meane:  veni  igitur,  quaeao,  ne 
tamen  semen  urbanitatis  una  cum  re  p.  intereat. 
— With  pron.  rdat,,  who  Itowever,  althouffh  he:  h. 
Lucullus,  qui  tamen  eis  incoromodis  mederi  for« 
tasse  potuisset . . .  partem  militum  Glabrioni  tra- 
didit,  although  he  might,  etc. :  fuit  mirificus  in 
Crasso  pudor,  qui  tamen  non  obesset  eius  oraiiooi, 
etc.,  and  yet  its  effect  wot  not,  etc— Strengthened 
by  nihilo  minus:  si  illud  tenerent,  se  quoque  id 
retenturum;  nihilo  minus  tamen  agi  posse  de 
compositione,  Cs. 

taman-etn  or  tamen  etn»  conj.,  notwith 


ttanding  that,  aHhougk,  thntgk:  at  Boninu 
homo,  tamenetsl  res  bene  gesta  est,  trepldit,  Kbb. 
ap.  C:  tamen  etoi  hoo  Teram  est?  amdyk,!: 
tamen  etsi  omnium  oaust  Telle  debeo,  tamen,  e(& 

tam^tu,  eonj.  [for  tamen-eteil. — In  oooos- 
slon,  notwithatandifM  ihat^  although,  thovffh:  ob- 
tundis,  tametsi  inteUego?  T.:  tametsi  in  odioea, 
mater  appellabitur:  Uemini,  tametai  niillus  bk- 
neas,  T. :  quod  tametai  nuserum  est,  fcret  turn, 
— In  transition,  wiUiout  a  correL  cLauae,  andyl: 
tametsi  iam  dudum  ego  erro,  qui,  ete. :  taiuetsi 
quae  est  Ista  laudatiof 

tam-quam  or  tanqtlam,  adv.,  as  mnA  ai,» 
as,jutt  as,  like  <m,  aa  if,  so  to  Vjeak .-  Ge.  Xostia 
eius  natum  Phaedriam?  Da.  Tam  quam  te.T.: 
repente  te  tamquam  serpens  e  latibalis  iotalisti: 
sensQs  in  capite  tamquam  in  arce  mirifioe  codIo- 
cati  sunt -Sorrel,  with  eic  or  ita,Juat  at,wtii 
aame  way  as,  as  if:  apud  enm  ego  sic  Ephesi  fai, 
tamquam  doml  meae :  ut,  tamquam  poetae  boci 
Solent,  sic  tu  diligentlssimus  sis :  sic  tamqoam.— 
With  si,  in  a  hypothetical  comparison,  a»  if,j^ 
as  if:  qui  tamquam  si  offusa  rei  p.  i^miMtiem 
nox  esset,  Ita  ruebant  in  tenebris :  Ita  me  aodiis, 
tamquam  si  mihi  quiritantl  inteirenisses,  L— ii 
ifjntt  asif{ct.  tamquam  si,  sopra):  tamqnm 
clausa  sit  AmIa,  sic  nihil  perfertur  ad  nos:  M.  Ab- 
liam  oaptum  in  Af  rid  commemorat,  tamquun  M. 
Atilios  ad  Af ricam  offenderit,  etc.,  L. :  tarnqma 
regum  arcanis  interesset,  omnia  sdt,  L. 

Tanaqui],  Ills,/.,  the  wife  of  Tarquimiu  iW* 
eus,  L. :  Tanaquil  tua  (of  a  woman  versed  in  nec- 
romancy). In. 

tandem,  adv.  [  tam  +  the  denionstr.  eodio; 
dem],  at  length,  at  lad,  tn  the  end.  J^y :  Tu- 
dem  reprime  iracundiam,  T. :  ut  ver^  tuidec 
recreetur:  tandem  volneribus  defessi,^:  Tia- 
dem  desine  matrem  sequi,  H.:   ut  iainvdea 
illi  fateantur:  Aliqiiando  tandem  hue  anim^ 
adiungas  tuum,  T.:  tandem  aliquando  Cat!  I A 
.  .  .  ex  urbe  eiecimus. — In  eager  or  impat 
questions,  pray,  pray  now,  now,  I  beg .-  quid  t 
dem  agebatis?  what  in  the  world?  :  quod  gei 
tandem  est  istud  ostentationis  et  gloriae  ? :   < 
roodo  tandem?:  quousque  tandem  abutere,  C 
Una,  patientiA  nostril?:  quae  quousque  tand 
patiemini  ?  S. :  Ain'  tandem,  T. 

tango^  tetigl,  tiictus,  ere  [TAG-],  to  touch: 
eomm  ossa  terra  non  tangat :  de  expiandis,  qi 
Locris  !n  templo  Proserpinae  tacta  violataque 
sent,  L. :  vii^  Yirginis  os,  0. :  cubito  atant 
prope  tangens,  H. — Of  places,  to  border  on,be<\ 
tlguous  to,  adjoin,  reach  *  qui  (fundi)  Tiberim  f 
omnes  tangunt :  haec  civltas  Rbenum  tangit,  G 
quae  (villa)  viam  tangeret:  vertioe  sideni,  O. 
To  touch,  take,  take  away,  carry  off:  Tetigin 
quidquam  ?  T. :  de  praedA  meA  tertineium. 

Digitized  by  V^OOQIC 


/ 


8tf 


toiU,  partale  of^  sat^  drmk;  UU  (  corpora  X  O. : 
singula  d«ote  superbo,  BL  —  To  raocA,  orrttw  ai, 
eome  to:  proyinciam:  poitOs^  V.:  lucuro  gradu, 
O. :  £t  telluB  est  mihi  tacts,  0. :  nocturuo  castim 
dolo,  O.—To  touchy  aHk$,  kU,  beat :  ohordas^  0. : 
Tc  bora  CaDiculac  Nescit  tangere,  to  affeetf  H. : 
qnemquam  praeteraa  oportaisse  tangi*  L  e.  6e  put 
to  dtath. — ^In  the  phrasai  d«  caelo  tactus,  druck  by 
lightning:  statiia  aut  acre  legum  de  caelo  taota: 
tacta  de  caelo  multa,  duae  aedes,  etc^  L. — Of  sex- 
ual contact,  to  tak$  hold  o/^  touchy  handle:  Yirgi- 
iiem,  T. :  matronam,  H. :  si  non  tangeudi  copiast, 
T. — To  beaprinkUf  nunatmyWaah^tmearfdge:  cor- 
pus aquft,  0. :  supercilium  iuadid&  f uligine  tactum, 
lu. — '¥  i  g.,  to  touchy  reachy  movty  affect^  imprtu : 
ininae  Clodi  modice  me  tanguiit:  animum,  L. : 
mentem  mortalla  tangunt,  Y. :  Nee  fonn&  tangor, 
0. :  religione  tactus  bospes,  L. — To  take  in,  trick, 
dupe,  eoten,  cheat  (old):  seoem  triginta  miDis, 
Pu«t.  ap.  O.—To  tHng,  neUU,  wound:  Rbodiam  in 
conviTio,  T. — To  touch  ujxm,  mention,  epeak  of, 
refer  to:  leriter  unum  quidque:  ne  tangantur 
rationes  ad  Opis,  he  disaiued:  boc  ulcus  tangere 
Aut  nominare  uxorem  ?  T. — To  take  in  hand,  utir 
dertake:  carmina,  0. 
tanquam,  adv.,  see  tamquam. 
TaxitalidS%  ae,  m.,  =:=  TavrdKi^nQf  a  daem- 
dant  of  Tantalua,  Tantatide,  I.  e.  Pelope,  0. ;  Agch 
memnon,  0. :  Tantalldarum  iutemicio,  he.  of  At* 
reus  and  T/tgeetes,  G,  poet.,  0. 

Tantall%  idis,  /.,  s  TairoXic,  a  descendant  of 
Tanialui,  I  e.  Mobe,  0. ;  Ifermione,  O. 

Tantalos  {Axm),  I,  m.,  =  ToyroXoc,  a  king  of 
Phrygia,  C.,E.,0. 

tantUlna,  a^,  dim.  [tantns],  to  UUU,  »  emaU 
(old):  pucr,T. 
taotlffper,  adv.  [  tantus  +-per  ],  for  so  long  a 
^lUmCt  in  the  meantime,  mMommmU:  de  aliquo  reo 
tr^iQptasse:  tantisper  impedior:  tantlsper  tiiteU 
uc  i:  -*^iebri  res  Latina  puero  stetit,  L.—- FoUovred  by 
Q^o  u^  %aUthe  time,  for 90  long:  tantisper  toIo,  Dam 
f  07  i^*'  *t  'T-  •'  ut  ibi  esset  tantisper,  dam  culeus  cool- 
ly; .;  :  i-etur. 

f  •  q.'.  ."'-ntopere  or  tantS  opere^  afo.,  so  eamettly, 
j! ,: -'  'eatii/y  in  $o  high  a  d^ee,  eo  rery,  eo  much: 
1  iKir-  -tu  tanto  opere  suaseras,  coepi,  T. :  si  studia 
,^^^3»»%omm  VO0  tanto  opere  delectant:  tantopere 

Kentata  contendere,  Gs. 
1 ».  -^  Utolimi,  adv.  [n.  of  tantulus],  so  Uttle,  never 
'\s^  ^^  ^  ^  ^^'  ^^  reoedamus  ab  aeqnitate 
'^^^^ntulum  quidem:  quorum  oretione  iste  ne 
^^\  .js^um  quidem  oommotus  est 
I'y  (.  •  ^tulofl,  adj.  dim.  [tautus],  eo  Utile,  eo  emaU: 
\  '','■  lunum:  tantularum  rerum  ocCupationes^Gs.: 
; .  .^.  \. — As  wbti.  a.,  eo  little,  nicft  a  trifle :  deinde, 
-''.  y.  -antalo  Tenierint,/or  stiM  a  trijie :  qui  tantuU 
V-".:  .quantost  opu8»  U. :  tantulum 


tMUnin,  adv.  [tantus },  ao  much,  ao  greatlg, to 
aueh  a  degim,  eo  far,  eo  long,  eo  :  id  tantum  abest 
ab  oiBoio^  ut,  ^to.,  eo  far  :  rex  tantum  auctoritata 
eiua  motus  est,  ut,  etc.,  N. :  tantumque  ibi  mora«> 
tus,  dum,  eta,  eo  long,  L. :  ne  miremibi,  qua  retiooa 
hie  tantum  apud  istnm  libartua  potuerit.— Witb 
an  a^.,  eo :  nee  tantum  dulda,  quantum  £t  liqui- 
da,  V. :  inventus  Non  tantum  Veneris  quantum 
studiosa  culinae,  H.^-^Only  eo  much,  eo  little,  onfy^ 
alone,  merelg,lnU:  tantnm  monet,  quantum  inteL- 
legit, onig  eo  much:  tantum  in  latitudinem  pate* 
bat,  quantum,  etc;,  Cs. :  notus  mihi  nomine  tan* 
turn,  H. :  excepit  unum  tantum :  unum  flnmoii 
tantum  intererat,  On.:  unum  defuiase  tantum 
Sitperbiae,  L.  —  With  non,  only  not,  very  nearly, 
aimoet,  all  but :  cum  Tineae  tantum  non  iam  in- 
ianotae  moenibus  essent,  L.;  cf.  tantum  non 
ounetandum  neo  cessandum  esse,  o^y  there  must 
be  no  delay  (where  non  belongs  not  to  tantum  but 
to  the  TerbX  L. :  dictator  hello  ita  gesto,  ut  tan- 
tum non  def uisse  fortiinae  Tideretur,  L.  —  With 
ptod,  only,  juet,  but  juit,  a  Uttle  before,  hardly, 
eeareely  .*  tantum  quod  ex  Arpinati  Tcneram,  cum 
mihi  a  te  littene  redditae  sunt ;  cf.  tantum  quod 
extaret  aquA  (where  quod  belongs  not  to  tantum, 
but  to  the  TerbX  I>«--Vim^  onfy  now  (poeU) :  8erU 
tantum  capiti  delapea,  V.— -In  the  phrase,  tantum 
quod  non,  only  t/Utt  not,  nothing  ie  utaniing  but: 
tantum  quod  hominem  non  nominat. 

tantam  modo  or  tantnm-modo,  adv.,  only, 
merely:  nt  tantam  modo  per  stirpls  alantur  suas: 
pedites  tantummodo  umeris  ac  'summo  pectore 
exstare  (ut  possentX  Gs. :  relis  tantummodo,  you 
have  only  to  meh  t/,  H. :  Scipionem  misit  non  ad 
tuendoe  tantummodo  socios,  sod  etiam,  etc.,  L. 

tantunclam  (tantamdemX  *»bet,  [neut,  of 
tantus+-dcm],  jW  eo  much,juet  ae  much,  the  earns 
amount:  magistretibus  tantundem  detur  in  cel- 
1am,  quantum  semper  datum  est:  fossam  duxit, 
at  das  solum  tantundem  pateret,  quantom,  eta, 
Gs. :  Dum  ex  panro  nobis  tantundem  haurire  re- 
linquas,  H.— ^ecx  adverb.,  to  the  tame  exteniy  juvt 
eo  muehyjuet  ae  far:  eiut  Tallus  in  altitudinem 
pedum  decern ;  tantundem  eius  Talli  agger  in  lati- 
tudinem patebat,  Gs. :  Tantundem  omnia  aentiens, 
quam  si,  eta,  Gt. :  Non  tamen  interpres  tantun- 
dem iuveris,  H«— In  geniL  of  priee,  ofjuet  the  eame 
value,  worth  preciedy  ae  much:  tantidem  emptam 
postulat  sibi  tradier,  T. :  voluntatem  deonrionum 
tantidem,  quanti  fidem  suam,  fecit. 

tantufl,  adj.  [1  TA-].^Fo]lowed  bj  a  clause 
of  comparison,  of  such  eiee,  ofeuch  a  measure,  eo 
great,  such:  nulkm  (oontionem)  umquam  vidi 
tantam,  quanta  nunc  Testrum  est :  quanta  cuius- 
que  animo  audacia  naturft  inest,  tanta  in  belto 
patere  solet,  & :  taut  A  modestiA  dicto  andieas  f nit, 
ut  si  priratus  esM,  NoPgi^fffiy  f^Otlfg?.  »<» 


646 


allum  pro  me  Untuin  cepisse  timorem,  Qmid,  0tc., 
V.<-*With  dtifm,  of  oompaniive  olaose,  $o  gretU^ 
■o  very  ffreat,  «>  important:  neque  solum  ia  untis 
rebus,  sed  etiam  in  mediocribus  siudiis :  ne  l&Dtae 
lUktioiies  ooniangEutar,  Cs. :  quae  faoeres  in  homi- 
nem  tantam  et  talem. — ^Followed  by  a  clause  of 
9em}%j»  gr«at,9ttck:  tanta  erat  opeVis  firmitudo, 
at|  etc.,  Cs. :  non  f  uit  tontus  homo  Sex.  Roscius  in 
dvitate,  uty  etc. :  nulla  est  tanta  vis,  quae  non 
ferro  frangi  possik  — As  tttbd,  n.,  90  muehy 
»  many:  habere  tantum  molestiae  quantum  glo- 
liae :  tantum  complectitur,  quod  satis  sit  roodicae 
palestrae :  tantam  hostium  intra  muros  est,  L. — 
iOoUoq,:  tantum  est,  that,  it  alL,  notkmg  more: 
Tantumne  est  f  Ba,  tantum,  T.^In  geniL  otpriee, 
of  auek  «a/tM,  ¥»rih  so  nuMs4 .-  f ruroentum  tanti 
fuity  quanti  iste  aestiinavit:  Ubi  me  dizero  dans 
tanti,  T. :  tanti  eius  spud  se  gratism  esse  ostendit, 
ttti,  eio.,  teas  ofeuck  wnoht^  Cs.— In  M,  of  dijfer- 
enee,  by  $0  mv^  w  muei  iki:  qiianto  erat  in  dies 
gravior  oppugnatio,  tan  to  crebriores  litterae  ad 
Oaesarem  roittebantur,  Cs. :  repetietts  quinqaiens 
lanto  amplios  Istum  quam  quautam,  etc. :  si  Cleo- 
menes  non  tanto  ante  fugisset;  post  tanto,y.: 
tanto  praestittt  ceteros  imperatores,  qusiito  popo- 
Itts  R.  anteoedit  fortitudine  ounctas  nationes,  N. 
t^CMhq.:  tanto  melior !  09  m»teh  ths  better/  weil 
done  f  good/  exeeileni  /  bravo  /  Ph. :  tanto  nequior  I 
90  mjteh  the  wone/  T.-^1?ThOgn.^ofeueh  a  quan^ 
tity^Kudiyeo  emall^  ao  aHy/U,  00  trivial:  ceteraruro 
provlnciarum  vectigalia  t^uta  sunt,  ut  lis  rix  con- 
tenti  esse  possimus. — As  eiibeL  n^  eo  little^  ao  email 
a  number:  praesidi  tantum  es^  ut  ne  murus  qui- 
dem  cingi  possit,  C*.— lu  ge7iil,  of  price,  of  Ultie 
acoowity  not  eo  important :  est  mihi  tanti,  Quirit^ 
huius  invidiae  tempestatem  subire,  u  e.  it  ie  a 
trifle  to  me:  sunt  o  sunt  iurgia  tanti,  I.  e.  ore  no< 
too  miecA  to  undergo,  0. 
(tantus-dem),  see  taatundem. 

(tapeik  etis,  m.,  or  tapetam,  l»  n.X  s  rairifc,  a 
heaey  cloth  Mh  inwrought  JlguKct,  earpet,  iapeatrv, 
hanginge,  coverlet  (only  pUtr,y  aee,  tapetaa,  V. ;  obL 
tapetibus,  L.,-V.,  O.,  and  tapetis,  Y.):  relinquunt 
pulchros  tapetas,  V. :  ioieetis  tapetibtfs  in  caput, 
U:  Instratos  alipedes  piotts  tapetis>  Y. 

tarde,  ode,  with  eomp.  and  $up.  [tardas],  dow- 
ty,  tardily :  navigare :  crescens  olira,  Y. :  tardius 
iter  fecit:  tardissime  iudicatnr. — Late,  not  in 
time,  after 4/te  time,  not  early:  qui  earn  (patriam) 
nimium  tarde  concidere  maererent. 

tardfgnidoflk  adj\  [  tardus  +  GRAIV  ],  ahto- 
paced,  tardy-paced:  quadnipes. 

tardlpei,  pedis,  a(fj,  [tardus+pes],  limping, 
halting  (epithet  of  Yulcan),  Cu 

tarditi%  &tis,  /.  [  toi-dus  ],  ehnoneef,  fardineee, 
thiggialmeee*  legntorum:-  pedum:    navium,  Cs.: 


moram  et  tarditatem  adferre  bello:  operis :  e^ 
ritates  tarditatesque :  cavendnm  est,  ne  tai-^h&d- 
bus  utamor  in  inrressu  mollioribos. — F  i  g.,  of  the 
m\nd,doiemoee,duUuaefheavimeu,ettqmdity:  tngeai. 
quid  abfectius  tatditate  et  stultitift  ? :  opinio  tir- 
ditaUs. 

tardiiiflOiiliia»  o4j,  dim.  [  tardus  ],  tomeiAA 
dow,  rather  atupid:  servus,  T. 

tardo^  ftvi,  atns.  Ire  [  tardus  1,  to  make  dote^ 
hinder,  delay,  retard,  impede,  ^ck,  atatf^  f^-evetU: 
profeciionem :  pedes  (alta  barena),  O. :  alas,  H. 
At  non  tardatus  casu  neque  territas  hen>^,V. 
nos  Etesiae  tardarunt :  Romanes  ad  insequendan:, 
Cs. :  hostium  impetum,  cheek,  Cs. :  vereor,  ne  exer- 
citfis  nostri  tardentor  animis:  me  ratio  pudoris 
a  praesentis  laude  tardaret :  propins  adire  tardari. 
Cs. :  num  quid  putes  rei  p.  nomine  tardanduac 
esse  nobis,  w/tether  fought  to  linger. 

tardofl,  04^'.  with  comp  and  tup.,  eloir,  net 
awift,  tluggiah,  tardy :  velox  an  tardus  sit :  tanioi 
aut  f  ugicDS  laboris,  Cs. :  iuvenci,  Y. :  ubi  reliqu<H 
esse  tardiores  vidit,  Cs. :  tardier  ad  iudicandum : 
in  decedendo  tardior :  tardiores  tibicinis  modi  e: 
cantos  remissiores :  f limus,  Y. :  f ruroenti  tanii 
subvectio,  L. :  tarda  Gei^ua  labant,  Y. :  senectos, 
H. :  passus,  0. :  atnloroen,  lu. — Slow  of  apptyhM/A. 
delaying,  late:  noctes,  Y.r  tardiora  fata,  H.:  eo 
poena  est  tardior. — ^ow  to  paaa,  lingering Jott^  : 
tempora,  fl. :  menses,  i:  e.  the  long  awnmer'montki, 
Y. :  sapor,  i.  e.  lingering  in  'the  paJeUe,  V. — ^F  x  ju, 
dow  of  appre/wnaion,  dull,  heavy,  att^rid:  vah,  tar- 
dus es,  T. :  si  qui  forte  sit  tardior.  —  In  spee<rh, 
alote^  not  rapid,  meaanr^d,  dtUberate:  in  utroqae 
genere  dicendi  principia  tarda  sunt:  floitentiis: 
illi  Tardo  cognomen  pingui  dalnus,  H. 

Tarpeiui,  at(j.,  of  Tarpeia,  Tarpeian .-  raeu, 
the  Tarpeian  Bock  near  the  Capitol^  from  wkif^ 
criminala  teere  thrown,  L. :  arx,  the  cUadd  on  tki 
CapikiKme  BUI,  Y.,  O. :  nemus,  Pr. :  fulmina,  L  e 
of  Jupiter  Capitoiimwa^  lu. 

TarqtdnienaU^  e,  adj.,  of  TarquinU  (a  d? 
of  Btruria),  C,  L. 

•Taitareii%  adj.y  of  the  infernal  r^giont^  Ttr- 
tarean,  infernal:  pUga :  umbrae,  O. :  cnstos,  I  e. 
Cerberua,  Y. :  sorores,  the  Furiea,  Y. 

TartAnia  (•<>•),  I,  m.,  or  Taitara,  orom,  n.^  = 
Tdprapoti  Taprapa^  the  infernal  regwona^  Tarla- 
rua,  Y.,  H.,  0. 

jtaiiraii%  o^f- 
oten^  tfnuiine: 
druma,  0.— As  i 
lu. 

■  taaril5nnl( 
ahaped,^ 
gods  wei 


[taani8L<i<  a  bull,  of 
i^  bulla*  hidee,  Y. 


1,0; 

torga.  Le. 

/.,  «  raw-^ide,  ieuk  of  hA 


e,  aeg,  [  taurus  +  forma  ],  bvU- 
'  Aufidus  (because  the  rire^ 
ited  as  boraedX  H. 


tcranu 


847 


t«Uiui 


rinet  voltus  (Eridaiii^  V. :  froDS^C:   tergam,  a 
bulTshide^y,    ' 

taomfl,  I,  m.  [  STA.'l  a  btiU,  Imilock,  ttmt:  hi 
(uri)  sunt  specie  et  eolore  touri,  Ci.,  C,  V^  H. : 
nobiiis,  Uu  braxen  bull  (of  FhftlarisX  ^-^  ^-  '•  ^V^^ 
cum  cornibos  annum  Taurus,  the  conttellaUon  of 
theBttU^V. 

taxatio.  Onis,/.  [taxo;  TAG-],  a  valuing,  ap- 
praiBol,  (ttinuUioH:  elus  rei  taxatioMm  dm  fcci- 
inus. 

tazUlUflk  I,  m.  dim.  [talus],  a  tmall  die  (cited 
as  used  in  place  of  talus). 

taxiis,  I,/m  a  y8i9»  yew-tree :  taxo  se  examinaTit, 
L  e.paitonedlwiuel/toith  yew-berriee,  C«.,  V.,  0. 

X.  te,  ace.  and  abi  of  tu. 

2.  -te,  a  suffix  of  tu  or  to/  see  tu. 

teoblna  (taohna),  ae,  /.,  =  «jfvi|,  a  wile, 
trick,  eubterfuge,  artifice :  fall!  Techinis,  T. 

tecte,  adv.  with  eomp.  [tectns],  covertly,  privi- 
ly, cauHowly:  atquld  datum:  dedinat  impetum, 
i.  e, guardedly:  tectius  (appellareX  leee  bluntly,  0. 

tector,  Sris,  m.  [tego],  a  platterer,  etuceo- 
vorker,  pargeier, 

(tectoriolixxn,  T),  n,  dim,  [  tectorium  ],  a  little 
plaster,  bit  of  stucco.-^Only  plur, 

tectorius,  a<(/.  [tegol,  relating  to  overlaying, 
concerned  with  eur/ace  decoration:  (sepulci-ura) 
opere  tectorio  exornari, !.  e.  with  alucco. — As  eubet, 
n.,  superficial  wort,  plaster,  stucco,  fresco-painting  : 
tectoiium  vetus  delitum  et  novum  imluctum. — 
Poet.,  plnr.,  paste  for  the  complexion,  lu. 

tectum,  I,  n.  [R  ik  of  tego],  a  covered  struc- 
ture, roofed  endosui^e,  shelter,  Mmse,  dwdlingy  abode, 
roof:  totius  urbis  tecta :  tectum  subire,  Cs. :  vos 
in  vestra  tecta  disccdite :  tectis  succedite  nostris, 
V. :  inter  convalles  tectaque  hortorum,  I.  e.  tJie 
buildings  scattered  through  the  gardens,  L. :  ager 
incaltus  sine  tecto:  oolumba  plausum  Dat  tecto 
ingentem,  V. :  solidts  Clauditor  in  tectis,  i.  e.  m 
prison,  0. :  doles  tecti  ambagesque  reaolvit,  L  e. 
4>/the  Laifyrinlh,Y, — A  covering,  roof:  inferloris 
porticud :  Hie  se  praecipitera  tecto  dedit,  H. :  cul- 
nxina  tecti,  V.:  tecti  a  cnlroine,  0.  —  ^  ceiliug: 
tectis  caelatis,  laqueatis,  £nn.  ap.  C,  H.— -4  cono- 
jjy  :  cubilia  tectaque,  H. 

tactns,  adj.  with  eomp  and  sup.  [P.  of  tego], 
covered,  i-oofed,  decked:  naves,  Ce.,  L^— F  i  g.,  saeret, 
concealed,  hidden:  tectior  cnpiditas:  amor,  0.: 
tectis  verbis  ea  scripsi,  i.>  in  reserved  tanguage. 
— Secret,  dose,  reserved,  cautious :  ad  alienos :  est 
omni  ratione  tectior :  in  dicendo  tectissimus :  tec- 
tu3  recusat  ptodere  quemquam,  T. 

te-onxn,  see  tu  and  1  cum. 

Teseaena  (-eena),  a<^.,  of  Tegea  (in  Arcadia); 
bcnoe,  Arcadian,  V.,.0.— A»  $ubst.f.,  AtaUmta,  O. 


tegai^  etis,/.  [TEG-],  a  covering,  rush-mat,  bed- 
rug:  tegetem  praeferre  cubili,  lu. — Sing,  collect. : 
hibema,  lo. 

teglmen,  tegfanantmn,  tegmen,  sec  tegum-. 

tego,  t5x!,  tdctus,  ere  [  TEG-  ],  to  cover,  cover 
over:  corpus  eius  suo  pallio:  bestiae  coriis  tectae: 
Mars  tunicft  tectus  adamantina,  H. :  (casae)  stra- 
mentis  tectae,  Cs. :  tectis  instructisque  scaphis, 
decked,  Q9.:  tegeret  cnm  lumina  somno,y. :  09sa 
tegebat  hunras,  0. :  tegere  Damae  latus,  i.  e.  walk 
bmde,  H. :  omnis  eum  tegebat  Turba,  i.  e.  attended, 
V. — 7b  cover,  hide,  conceal:  fngientcm  silvae  texe- 
runt,  Cs. :  (tabellas)  in  sinu,  0. :  latibulis  se :  ne- 
bula texerat  inceptum,  L. — To  shelter,  protect,  de- 
fend: tempestas  nostros  texit,  Cs. :  latere  tecto 
abscedere,  i.  e.  with  a  whole  skin,  T. :  tegi  mngis 
Romanus  quara  pugnare,  L.:  portus  ab  Africo 
tegebatur,  Cs.  —  Fi  g.,  to  cloak,  hide,  veil,  conceal, 
keep  secret,  dissemble:  triumphi  nomine  cupidita- 
tem  suaro:  eius  flngitia  parietibus  tegebantur: 
honestfl  praescriptione  i*em  turpissimam,  Cs. :  tur- 
pia  facta  orotione,  S. :  Commissum,  H. :  dira  Sup- 
plicia,  v. :  Pectoribus  dabas  multa  tegenda  meis, 
O. — To  defrnd,  protect,  guard:  conscnsio  inpro- 
borum  excnsatione  amicKiAe  tegenda  non  est: 
pericnlafacile  innocentrA  tecti  repellemns :  a  pa- 
trum  Buppjiciis  tegere  liberos,  L. :  patriam  parent 
tlsqne  annfs,  6. 

tegnla,  ne,/.,  a  tile,  roof -tile :  tegulam  in  ItAlia 
nullam  relicturns,  not  a  tUe:  prohibebnt  imbrem 
Tegiila,  0. :  quem  tepula  sola  tuetur  A  pluvift,  lu, 
—  Esp.,  plur.,  a  tiling,  tiled  roof:  decidere  dc 
tegulis,  T. :  per  tegulas  demitti :  per  scalas  per- 
venisse  in  tegnlas,  L. 

tegnmen  (teglmen),  inls  (in  oblique  cases 
usu.  tegmin-),  n.  [TEG- J,  a  covering,  cover:  mihi 
amictui  est  Scythicum  tegimen:  tegumen  Pellis 
erat,  0. :  dedit  super  tunicam  aeneum  pectori  te- 
gumen, L. :  Consertum  tegumen  spinis,  V. :  Hor- 
dea  .  .  .  Exue  de  tegmlnibus  suis,  i.  e.  the  husks, 
0. :  sub  tegmine  caeli,  the  vault  of  heaven,  C.  poSt. 

tegnmenta  (tegim*)  or  te||penta,  Orum, 
n.  [TEG-],  a  cover^  coverings,  dothtng :  tegumenta 
oorporum  vel  texta  vel  suta :  tegumenta  corporis, 
L. :  scuUsque  tegiroenta  detrudere,  Cs. 

tela,  ae,  /,  [  TEC-  ],  a  web :  Texens  telara,  T. : 
telam  retexens :  tenui  telas  discreverat  auro,  V. : 
adsiduis  exercet  bracchia  telis,  0. :  plena  dorous 
telarum:  cnm  totft  descendat  aranea  telil,  lu. — 
The  warp:  licia  telae  Addere,  V. :  stantis  percur- 
rens  stamina  telae,  O. — A  loom:  geminas  inten- 
dunt  stamine  telas,  0. :  Stamina  suspendil  tela, 
0. — ^F  i  g.,  a  wA,  plan :  tela  texitur  ea,  ut,  etc. 

tellvu^  flrit,/.  [TAL-],  (he  earth,  globe:  quae 
est  media:  telluris  operta  subire,  V. — Earth,  land, 
ground:  instabilis,  0. 


:,,^T^(^^' 


tolurn 


848 


temMentos 


inarata,  H. :  eterilis  sine  arboro,  0. :  iustiauma,  V. 
— A  landj  country^  didrid^  region^  terriiorjf :  bar- 
bara,  0. :  Gnosia,  V. :  lubae,  H. — As  a  diTioiijr, 
Earik,  Tellw  :  terra  ipsa  dea  est;  quae  cat  enim 
alia  Tellus?:  Tellarem  porco  piabant,  H.:  aedis 
Telloris :  Tellus  mater,  L. 

telum,  I>  n^  [  TEG-  ],  a  mittUe  weapon^  munZe, 
dart,  spear,  shaft,  javelin :  anna  atque  tela,  S. : 
coniectio  telorum:  si  telum  manu  fugit,  magis 
quam  iecit:  nubes  levium  telorum,  L.:  turbida 
Tempestas  telorum,  V. :  telum  ex  loco  superiore 
mittere,  Gs. :  omni  genere  missilium  telorum  vol- 
nerari,  L. :  tela  Direxit  arcu,  H. :  In  medios  telum 
torslsti  Achivos,  V. :  volatile,  0. — An  offemive 
tveapon,  sword,  dagger,  poniard,  axe:  ex  quibus 
(telis)  ille  maximum  sicarum  numerum  et  gladio- 
rum  extulit :  securim  in  caput  deiecit ;  relictoque 
in  volnere  telo,  etc,  L. :  strictis  telis,  0. :  clavae 
tela  erant,  Gu. :  cum  telo  esse,  ue,to  be  armed: 
positum  rubigine  telum,  my  sheathed  sword,  H. : 
Frontis,  i.  e.  a  /torn,  0. :  corpore  tela  exit,  1.  e.  avoids 
the  blows  of  ilu  caesttu,  V. :  arbitrium  eat  in  sua 
tela  lovi,  i.  e.  tlie  t/iunderbolts,  O.—F  i  g.,  a  weapon, 
shaft,  dart :  nee  mediocre  telum  ad  res  gerendas 
existimare  benevolentiam  ci?ium:  necesaitas,  quae 
maximum  telum  est,  L. :  tela  fortunae :  linguae 
tela  subire  tuae,  0. 

temeraiini,  adi.  [temere],  rash^  heedlem, 
ihouglUless,  imprudent,  inconsiderate,  indiscreet, 
unadvised,  precipitate :  homines,  Gs. :  mulier : 
roeo  teroerarius  periclo,  0. :  animi  partes :  con- 
silium :  vox,  L. :  error,  O. :  tela,  i.  e.  sent  thought- 
lessly, 0. 

temere,  adv.  [2  TEM-],  bg  ehanee,  by  aeddent, 
at  random,  without  design,  casually,  fortuitously, 
rashly,  heedlessly,  thoughtlessly,  inconsiderately,  in- 
discreetly :  evenire,  T. :  forte  temere  in  adversos 
montis  agmen  erigere,  L. :  nisi  lata  casu  non  num- 
quam  foite  temere  concurrerent :  corpora  hue  et 
illuc  casu  et  temere  cursantia:  non  temere  nee 
fortuito  sati :  incoiisulte  ac  temere  dicere :  alquid 
de  se  credere,  S. :  sub  Pinu  iacentes  sic  temere, 
H. :  saxa  iacentia,  L. — ^£  s  p.,  with  a  negative,  not 
for  nothing,  not  easily,  hardly,  scarcely :  non  teme- 
rest ;  timeo  quid  sit,  it  means  something,  T. :  quid- 
quid  sit,  baud  temere  esse  rentur,  that  it  is  some- 
thing of  moment,  L. :  Haud  temere  est  visam,  V. : 
Hoc  temere  numquam  amittam  ego  a  me,  T. : 
irasci  amicis :  adire,  Gs. :  patres  quoque  non  te- 
mere pro  uUo  aeque  adnisi  sunt,  L. :  vatis  avarus 
Non  temere  est  animus,  H.:  nullus  dies  temere 
intercessit,  quo  non  ad  eum  scriberet,  N. 

temerlt&Sk  atis,  /.  [temere],  hap,  chance,  acci- 
dent: in  quibus  nulla  teraeritas,  sea  ordo  apparet: 
fortunae. — Bashness,  Jieedlemnets^  thou^Mesmess, 
haste,  indiscretion,  fooUiardiness,  temerity:  perdi- 
torum :  temeritatem  mill  turn  reprehendit,  Gs. :  te- 


meritas  est  florentis  aeta^  i  non  offeii  ae  ille  ists 
temeritatibus,  rash  acts,  h 

tamrOb  ftvf,  atua,  are  hfremere^  to  ireai  rashly, 
vitiate,  profane,  defile,  cmolbor,  ^agraecy  deHoratt, 
outrage:  hoepitai  sacra,  O. :  Itempla  temerata  Mi- 
nervae,  V.:  sepakta  maioriun  tenaerata,  Ll:  pa> 
trium  cubile,  0. :  Yenetem  Viaritam,  O. :  flovioi 
venenis,  0. :  temerata  est  nostra  voluntaa,  O. 

temotmil,  T,  n,  [2  TEM-],  an  tntomoaUng  drinl, 
mead,  wine:  carent  temeto  mulieres:  aociphi  ca- 
dum  temeti,  H.,  lo. 

tenmo,  — ,  — ,  ere  [1  TEM-],  to  siight^  aeom, 
disdain,  despise,  contemn  :  volgaria,  H. :  divos,  T. : 
ne  temne,  quod  Praeferirous  manibas  vittaa,  T. 

temOb  Onis,  m.  [TEG-],  a  pole,  beam. — Of  a 
wagon,  the  Umgue:  iunetos  temo  trabai  aereos 
orbis,  v.,  0.— Of  a  plough,  the  fteai/a,  tongues  pe> 
des  temo  protentiifi  in  octo,  V. — A  wagon  f  de  te- 
mone  Brttanno  Excidet  Arviragus,  lo. — As  a  coo- 
stellatioii,  the  Wagon  ofBoOtes,  Charles's  Wain,  O. 

tftmpTinnentnm,  i,  n.  [tempero],  a  prvpar- 
tionate  admixture  ;  f  i  g.,  a  right  mean :  inventom 
est  temperamentum,  quo  tenuiores  cum  prindiH- 
buB  acquaii  se  putareut,  i.  e.  a  due  balance  of 
dosses :  vestrae  fortitudinis,  moderation,  Undt,  Ta.: 
orationem  habuit  meditate  temperamento.  Ta. 

temperana,  antis,  adj.  with  comp,  and  n^i.  [P. 
of  tempero],  observing  moderation,  sober,  moderate, 
temperate,  with  sdf -control:  in  omnibns  vitae  par- 
tibus  temperans:  homo  temperantissimus :  prin- 
cipes  temperantiores  a  cupidine  impcri,  refraimt^ 
L. :  famae  temperans,  T. 

(temperanter),  adv,  with  eomp.  [temperans], 
with  moderation,  moderately :  haberi,  i.e,tobe  b^ 
under  control,  Ta. :  temperantius  agere. 

temperantla,  ae,  /.  [temperans],  moderation^ 
sobriety,  discretion,  skf -control,  temperance:  in 
victu :  naturae  tuae :  alicuius,  Gs. :  tanta  tempe- 
rantia  moderatus,  S. :  adversus  sitim,  Ta. 

temperite,  adv.  with  comp.  [temperatns],  with 
moderation,  moderately,  temperitdy:  agere:  ten- 
'  peratiufl  scribere. 

temperitio,  $i^8,  /  [  tempero  ],  a  dm  minp- 
ling,fi*  proportion,  proper  combination,  symmetry, 
constitution,  temperament:  corporis,  animi:  aerb, 
temper  :  civitatia,  organisSition  :  ordinum,  L, :  iuri?. 
— A  regulating  power,  organising  priaieipU:  aol 
mens  mundi  et  temporatia 

temperitor,  6m,  m.  [tempero],  em  artamga, 
organiter:  varietatis. 

temperataa,  aetj.  with  eomp.  [P.  of  tempero], 
limited,  moderate,  temperate:  temperatae  escse 
modicaeque  potiones:  loca  temperatiora,  Gs.— 
F  i  g.,  mdderate^  sober,  calm,  stmdg,  tesnpsrmie:  mo- 
res: ia  TiiitonA  temperalior :  Vim  temperatam  di 

Digitized  by  V^OOgie 


temperitis 


849 


t6]xiptaiii0iitiiiii 


provehant  In  maius,  H. :  animus  virtutibus.  L. — 
Of  speech,  modtratey  calm^  compoted:  orationis 
genus :  teroperatior  oratio. 

tempexlufl,  odv.  wmp.^  see  temporl 
tempexlM»  — ^  ace,  em^  abl,  e,  /.  [temporo],  a 
due  mingling,  prvptr  nUxtmrej  Umpenng^  temptro' 
tur€j  temper:  ubi  temperiem  soropsere  umorqae 
oalorque,  O. :  Teroperiemque  dedit,  mixU  oum 
f  rigore  flamrai,  i.  e.  a  moderate  temperature,  O. : 
caeli  mira,  Cu. :  blaadarum  aquaram,  0. 

temperd,  §vT,  atus,  ftre  [  tempus  ],  to  cbeerve 
proper  meaeure^  be  moderate^  reetrain  onetd/f  for- 
bear, abstain,  be  temperate,  act  temperately:  in  po- 
testAtibus,  S. :  iu  multa  temperarunt  tribuni,  L. : 
linguae,  U :  oculis,  to  ktepfrwn  looking,  L. :  tem- 
perare  oculis,  re/rain  from  tears,  Ou. :  risu  {dot.), 
li. :  yiotoriae,  S. :  neo  nofl  temperamus  imperiis, 
quo  minus  illi  anxili  egeant,  L. :  sibi,  quin  exirent, 
Cs. :  tIx  temperaTere  animis,  quin,  etc.,  L. :  tern- 
perare  ab  iniuria  et  malefioio,  refrain,  Gs. :  a  lacri- 
oiis,  y. :  tollere  puerum :  teroperatum  agere  est, 
quin,  etc.,  theg  with  dif^enUy  refrained,  L. :  nee 
temperatum  manibus  iforet,  ni,  etc.,  L.— 7b  for- 
bear, abstain,  refrain,  spare,  be  indulgent  f  si  cui- 
quam  ulla  in  re  umquam  temperaTerit :  Privignis, 
H. :  templis  deum  temperatum  est,  L. :  in  quo  ab 
sociis  tempera verant,  L — 7b  divide  duly,  mingle 
in  due  proportion,  comlnne  suitably,  compound 
properly,  qualify,  temper :  ex  dissimiliirois  rebus 
misceri  et  temperari:  alqd  ex  ignl  atque  animft 
temperatum:  Pocula,  to  mix,  i.  e.^  H.:  Etesia- 
rum  flatu  nimii  temperantur  oaiores :  aquam  (i.  e. 
balneum)  ij^iibus,  i.  e.  WMrm,  H. :  scatebris  anra, 
i.  e.  water,  Y. — To  rule,  regulate,  govern,  manage, 
arrange,  order:  rem  p.  institutis  et  legibus: 
aequor,  V. :  aroes  aetherias,  0. :  ora  frenis,  H. : 
testudinis  aureae  strepitum,  H. :  dtharam  nereis, 
i.  e.  to  string,  0. :  teroperata  frumenti  subveciio, 
facilitated,  Ta.  —  Pig.,  to  regtdate,  rule,  control, 
govern,  sway,  moderate :  cuius  acerbitas  morum  ne 
Vino  quidem  permixta  temperari  soiet:  haec  in- 
terdum  temperanda  sunt :  amara  lento  Temperet 
risu,  H. :  iras,  soothe,  V. :  sumptfks,  O. 

tempestas^  Stis,  /  [  tempus  ],  a  portion  of 
time,  point  of  time,  time,  seaeon,  period:  eftdem 
tempestate :  illfi  Tempestate,  L. :  f uere  ea  terope- 
Btate,  qui,  etc.,  8. :  multis  tempestatibns,  S. :  mul- 
tis  ante  tempestatibus,  L. —  Weather,  time,  season : 
tempestate  serenft,  Enn.  ap.  C. :  idonea  ad  navi- 
gandum,  good  weather,  Cs. :  seounda,  Ta. :  haec 
tarn  clara,  V. :  et  tempestates  et  navem  idoneam 
habere.— -4  goddess  of  weather,  0. :  immolabitur 
agna  Tempestatibus,  B.-^A  storm,  tempest :  tur- 
bida,  Gs. :  turbulenta :  foeda,  L. :  Horrida,  H. : 
tempestas  navTs  adflixit,  Cs. :  si  segetibus  tempe- 
8tas  nocuerit :  Tempestas  sine  more  f urit,  Y. :  in 
magnls  tempestatibus :  autumni,  Y. — F 1  g.,  storm, 
64 


tempest,  commotion,  disturbance,  calamity,  misfor- 
tune •  in  hac  tempestate  popali  iactari :  inridiae : 
Gallici  adventOs:  Quanta  per  Idaeoe  Tempestas 
ierit  campos,  Y. :  communis  Sioulorum  (i.  e.  Yer- 
res):  rei  p.  navls  fluitans  in  alto  tempestatibus. — 
A  storm,  shower,  press,  throng,  multitude:  quere- 
larum :  turbida  telorum,  Y. 

tempestive,  adv,  with  comp.  [tempestivus],  at 
the  right  time,  in  proper  season,  seasonably,  oppor- 
tunely, JUly,  appr<wriately :  demetere:  sepuIti^O.: 
Tempestivius  in  domum  commissabere,  U.» 

tempestiitrita«,  &tis,  /.  [tempestivus],  tunelu 
ness,  seasonableness :  sua  cuique  parti  aetatis  tem- 
pestivitas  est  data,  i.  e.  its  appropriate  ehareteter, 

tempestxvtui  (-▼os),  adj.  with  eomp,  [tempe- 
stas], of  the  right  time,  at  the  proper  time,  timely, 
seasonable,  opportune,JUting,  appropriate,  suitable : 
▼enti :  adgn»3us  tempestivis  sermonibuR,  L. :  nar- 
ratibus  hora  meis,  O. :  pueris  Indus,  H. ;  multa 
mihi  ipsi  ad  mortem  tempestiva  fuerunt,  ^ftn^ 
occasions.  —  TXmdy,  seasoneMe,  ripe:  maturitas : 
pinus,  Y.  —  Jiipe,  mature,-  riro,  H. :  caelo  heros, 
0. — Timely,  betimes,  in  good  time,  m  good  season, 
early:  convtvium. 

templum,  T,  n.  [1  TEM-].— In  augury,  an  open 
place  for  observation,  place  markM  off  by  the 
aitgur*s  staff:  Palatium  Romulus,  Remus  Aventi- 
num  ad  inaugurandam  templa  capiunt,  L. — An 
open  space,  circuit :  templa  caeli  summa,  T. :  deus, 
cuius  hoc  templum  est  onrne  quod  conspicis. — 
A  consecrated  place,  sacred  enclosure,  sanctuary: 
(sacerdotes)  urbem  et  agros  templa  liberata  et 
efTata  habento :  occupant  tribuni  templum,  i.  e. 
the  rostra,  L. :  sub  tutela  inviolati  templi,  i.  e.  an 
asylum,  L.  —  A  place  dedicated  to  a  deity,  fane, 
temple,  shrine :  HercuHs :  lunonis  Sospitae :  Mi- 
nervae,  Y.:  donee  templa  refeceris,  H.:  Templo- 
rum  posttor,  0. :  Conines  antiqui,  i.  e.  sepulchre,  Y. 

temporalis,  e,  adj.  [tempus],  of  a  time,  hit  for 
a  time,  temporary,  transitory:  laudes,Ta. 

temporarius,  adj.  [tempus],  of  a  time,  time- 
serving: liberalitas,  N. :  ingenia,  changeable,  Cu. 


tempore  or  temper!  (tempori),  adv.  with 
lus  (temporius)  '  "      "        _     I 
time,  betimes,  seasonably,  early':  ad  cenam  venit : 


comp.  temperius  (temporius)  [<U£ot  tempus],  in 


ego  reno7abo  commendationem,  sed  tempore,  in 
due  time :  Tempore  abest,  opportunely,  0. :  appare- 
bant  tempore,  Ph. :  temperius  fiat,  more  punctual- 
ly: modo  surgis  eo  Temperius  caelo,  O. 

temptabnndaB  (tent-),  atfj.  [tempto],  trying, 
making  cUtempts :  miles,  L. 

temptamen  (tent-),  inis,  n.  [tempto],  a  trial, 
essay,  attempt,. effort:  pretium  temptaminis  huius, 
0. :  temptamina  nostra  repellere,  L  e.  temptations, 

temptimentum  (tent-),  i;  n.  [tempto],  a 


temptatio  8 

trial,  proof  enay,  attempt :  mortalta  Temptamenta, 
0. :  fide  {ffen.\  0. :  tui,  V. 

temptitio  (tenti),  dnis,/.  [tempto]^  an  attack: 
▼aletudo  coiifirmatu  a  novis  temptationibu8.-^iln 
attempt^  trial,  proof :  perseTerautiae,  L. :  abolendi 
tnagiatratOa,  L. 

temptator  (tent-),  orie,  m.  [tempto],  an  osmU- 
antj  attempter,  tempter:  integrae  Dianae  (Oiion),  H. 

tempts  (tento),  AvI,  fttns,  &re,  intena.  [teado], 
to  hanaU,  touefi^fed:  manibua  pectora,  0.  r  fluroeu 
▼ix  pede :  in  tenebris  caput,  Ph. :  mvisos  amictOs, 
V. :  TenaiD,  to  feel  the  pulse,  0,— To  make  trial  of 
try,  attempt,  aUaek,  aeaail :  tcalia  et  classe  moenia, 
Os. :  quia  Gallia  ad  temptanda  ea  (castra)  defuit 
spes,  L. :  animi  Talentea  morbo  temptari  poasunt : 
auctumnus  exercttum  valetudine  teroptaverat,  Ga. : 
morbo  temptari  acuto,  H. :  pedes,  V. — To  try,  eat- 
periment  upon,  prove,  ted,  attempt,  eeeay:  tempto 
te,  quo  animo  accipias :  regis  prudcntiam :  pollioe 
cbordas,  0. :  iter  per  provinciam  per  vim,  Ca. :  ne- 
gata  iter  vift^H.:  Tbetim  ratibu8,V.:  temptaoda 
Tia  est,  y . :  nullo  modo  animus  incttari  potest,  qui 
modus  a  me  non  temptatus  sit:  rem  f rostra,  Oi^, : 
pacis  spem,  L. :  crimina,  H. :  quid  in  eo  genere 
P|0S8em :  quae  sit  fortuna  faoillima,  temptat,  V. : 
si  qua  res  esset  cibo,  eomething  to  eat.  Ph. :  tcmp- 
tarunt  aequore  tingui,  0. :  taurus  irasci  in  oornua 
temptat,  V. :  litteras  deferre,  Cu. ;  ut  ipse  gereret 
sine  rege  rem  p. :  temptatum  ab  L.  Sextio,  ut  ro- 
gationem  ferret,  etc.,  L. — To  try,  urge,  incite,  tempt, 
soutid,  tamper  with :  cum  per  Drusum  saepe  temp- 
tassem :  utrum  admonitus  an  temptatus  an  .  .  . 
pervenerit . . .  nescio :  cum  ab  proximis  impetrare 
non  possent,  ulteriores  temptant,  Cs.  •  nequiquam 
temptati,  ut  desisterent,  L. :  animum  precando,  V. : 
fidem  eius,  an  exercitum  traditurus  foret.  To, — 
To  cUeguiet,  worry,  excite,  disturb,  agitate,  distress : 
nationes :  in  his  rebus  evertendis  unius  hominia 
senectus  temptata  esL 

1.  tempofl,  Oris,  n,,  a  portion  of  time,  time, 
period,  eeason,  interval:  tempus  diei,  daytime,  T. : 
extremum  diei:  orani  tempore  anni:  maturios 
paulo,  quam  tempus  anni  postulabat,  Ga. :  abtit 
illud  tempus :  tempus  dnorum  meusum  petere,  L. : 
longo  post  tempore,  inleirval,  Y. :  tempus  pacis  an 
belli ;  matutina  tempora,  moming  hours. — A  time, 
point  of  time,  occasion,  opportunity,  leisure :  neque 
ut  celari  posset,  tempus  spatium  uUum  dabat,  T. : 
nisi  tempus  et  spatium  datum  sit :  egeo  tempore : 
eo  tempore,  quo,  etc.,  L. :  id  temporis,  at  that  time  ; 
alienum  tempus  est  mihi  tecum  ezpoBtnlandi : 
edendi,  H. :  datum  ad  oonsultandum,  L. :  oertis 
temporibus :  superioribus  temporibus.— TVom;  du- 
ration :  tempus  est . . .  pars  quaedam  aeternitatis, 
eta :  Tempore  rurioolae  patiens  fit  taurus  aratrt, 
I  e.  gradually,  O. — The  time,  Jit  season,  appointed 
time,  rjgJU  occasion^  proper  period,  opportunity  : 


tempus  Iiabes  tale,  quale  nemo  habmi  nmqnam: 
addttbitavit,  an  consurgendi  iam  triariis  tempos 
esset,  L. :  moriendi :  tempore  igitnr  ipao  se  osteo- 
derunt,  cum,  etc,  at  the  mek  of  tune:  tempos  e^ 
ad  id  quod  instituimus  aooedere,  it  is  the  right 
time  :  none  corpora  enrare  tempos  eat,  Lt :  Tenpas 
abtre  tibist,  H. :  boo  tempore,  at  a  fitting  time. — A 
time,  position,  state,  condition,  times,  eiremrnstaneee: 
in  boo  tempore,  wuler  present  esresanstamees :  in 
tali  tempore,  L. :  incidont  saepe  tempora,  com  ea^ 
etc. :  libri  de  temporibos  meis :  cedere  tempori,  <o 
ytdd  to  eireumstaneee :  secundis  Temporibos  do- 
biisque,  H. :  baud  sane  temporam  homoi,  Co.— Id 
the  phrase,  temporis  causA,  wt^  regard  to  circmn- 
stances,  under  momentary  injbtence,  out  of  eomrle»f, 
insincerely:  temporis  causa  nobis  adsentirt:  nee 
dioo  temporis  causa.— ^  time,  need,  emergency,  ex- 
tremity: quid  a  me  ouiosque  tempus  poacat:  ne- 
que poStae  tempori  meo  defuenmt :  summo  rei  p. 
tempore:  pro  tempore  atque  pericolo  exerdtom 
oonparare,  & :  0  saepe  mecum  tempos  in  ultimum 
Deduele,  to  the  last  extremity,  H. :  temporis  gratia, 
to  meet  the  €m<i^«fi€y,  Go.— In  rhythm  or  metre, 
time,  measure,  quantity:  qoi  (trochaeus)  tempori- 
bus et  ioterrallis  est  par  iambo:  Tempora  oena 
modique,  H, — Esp.,  in  phrases  with  praepp. — ^Ad 
tempos,  at  the  r%ght  time,  in  ftm«,  punetuaUy:  ad 
tempus  redire:  ad  tempus  venire,  L, — For  some 
time,  for  the  time  being,  fm'  a  while,  for  the  momeMi : 
quae  (perturbatio  animi)  plerumqoe  brevia  est  et 
ad  tempus :  dux  ad  tempos  lectus,  Ll — ^Ante  tern- 
pas,  ^or«  the  right  time,  prematurely,  too  soon: 
ante  tempos  roori :  ante  tempos  domo  digressos, 
S. — ^Ex  tempore,  instantemeously,  off  hand,  on  the 
spur  of  the  momenlt  extempore:  versQs  f  undere  ex 
tempore.— '^eoonli^  to  circumstaness^  ooDailiom 
ex  tempore  oapere :  haeo  melius  ex  re  et  ex  tem- 
pore oonstitoea.  —  In  tempore^  at  the  right  time, 
opportunely,  in  time:  in  ipso  tempore  eoeom  ip- 
sum,  m  the  nick  of  Hme,  T. — ^In  tempoB,/or  a  tune, 
temporarily:  soena  in  tempos  stcocta,  Ta. — Pro 
tempore,  as  the  time  permits,  aeoording  to  dreum- 
staneee:  consilium  pro  tempore  oapere,  Ga.:  te 
marmoreum  pro  tempore  fecimos,  V. 

2.  tempufl,  oris,  n.  [1  tempus],  the  wiial  spot, 
side  of  the  head  near  the  eye,tanpU:  it  hastal^go 
per  tempos  utmmqoe,  Y. :  laevo  mocrooem  tem- 
pore fixit,  0. :  poBoit  ad  tempora  canoe,  O. :  gemi- 
na,Y. 

temuldtttai,  aett.  [8  TEM-],  drnnk,  drunken, 
intoxioated,  tipsy :  alquis :  vox :  agmen,  L. 

tenaoitaa,  fttis,  /.  [tenaxj,  a  holding  fast, 
tenacity:  un^ium. — A  gra^otng  at  money,  nig- 
gardliims,  msserlinese,  L. 

tanacdtar,  adv.  [  tenax  1 /rm/y,  tighdy,  tenet- 
ciously :  presslsse  angues,  0. — ^F  i  g. ;  oi^re,  per- 

Sistenay,0,  Digitized  by  ^OOglC 


861 


teniae,  Acta,  cuff,  with  c<mp, and  (late)  tup.  [2 
? A*]»  IkolMng  fasty  griping^  tenaeiouM :  forceps,  V . : 
iente  tenaci  Anoora  fandabat  navis,  V.:  lappa, 
).  —  UMing  f<idy  griping,  ^Mruig,  niggardly, 
tingy,  tmadoua:  pater;  genua  Quaeaiti  tenax, 0. 
—Of  things,  holding  fati,  dinging:  in  tenaci  gra- 
aine,  L  e.  miuied,  H. :  cerae,  tUekg,  V. :  passu  stare 
enaci,  0. :  pondere  tenocior  (navis),  L. :  loctandum 
»t  cum  tenacissimo  sabulo,  Cu.  —  Fig.,  holding 
fcut,  retentive,  JSrm,  sUad/ati,  pernstenl,  tenaciowtg 
ides,  O. :  proposiii.  Q. :  iastitiae,  lu. :  ficti  pravi- 
|ue  (Fama),  V. — Stubborn,  obttinaie:  equus  contra 
;ua  viiicla  tenaz,  0. :  equum  tenaoem,  non  paren- 
:em,  etc.,  L. :  Caesaris  ira,  0« 

tendioula,  ae,/.  dim.  [2  TA-],  a  little  snare, 
loose. — ^F  i  g. :  Utterarnm  tendiculae. 

tendo  ( old  also  temio ),  tetendl,  tentus,  or 
[late)  tensus,  ere  [2  TA-l,  to  etreteJi,  make  tense, 
Uretch  out,  ipreaa  out,  cUslend,  extend:  plagas : 
4uia  non  rete  aocipitri  tennitur,  T. :  retia  cervis, 
0. :  arcum,  keep  bent^  H. :  tendere  doctior  arcQs, 
D. :  ve]A,$well,  V.;  c^hi)!^  epread,  H. :  tenta  ubera, 
distended,  H. — Of  tents,  to  spread  out,  pitch,  erect : 
praetorium,  Cs.  —  To  stretch  out,  present,  offer, 
reach,  extend:  mantis  ad  templa:  braochia  caelo, 
0.:  ad  legatos  supplices  manOs,  Cs. :  vobis  manOs: 
supinas  mantis,  ll:  dexteram  Italiae,  reaehet :  civi- 
bus  lucem  ingeni  sui,  to  tender:  patri  lulum,  liold 
out,  V. — To  aim,  direct,  shoot,  drive :  Quo'tendant 
ferrum,  Y. :  sagittas  Arcu,  H. :  spicula  comu,  V. 
—  To  string,  tune :  barbiton,  II. — F  i  g.,  to  lay,  con- 
trive, devise:  insidiae  tenduntur  alicui,  are  laid. — 
To  press,  strain:  ultra  Legem  tendere  opus,  i.  e. 
press  to  extravagance,  U. :  Aestivam  sermone  l)e- 
nigno  noctem,  protract,  H. — Of  a  way  or  course, 
to  direct,  pursue,  turn,  toendi  iter  ad  naves,  V. : 
unde  et  quo  cursum,  L. — To  direct  oneself,  hold  a 
course,  aim,  strive,  go,  move,  march,  drive,  tend, 
bend:  Venosiam ;  cnrsuque  amens  ad  limtna  ten- 
d it,  v.:  ad  castra,  L. :  unde  venis  ?  et  Quo  tendis  f 
II. — To  extend, stretch, reach:  (via),  quae  sub  moe- 
nia  tendtt,  V. — To  set  up  tents,  be  under  tents,  be 
encamped,  eneanu):  sub  vallo,  C^. :  legio  latis  ten- 
debat  in  arvia^  V . :  in  angusto,  L. :  laxius,  Ou. — 
F  i g.,  to  aim,  strive,  be  directed,  be  inclined,  tend: 
ad  reliqua  alacri  antmo:  ad  altiora,  L.:  ad  elo- 
quium,0. ;  cum  alii  alio  tenderent,  L. :  Non  dices, 
quorsum  baec  tendant,  tend,  H. — To  be  persistent, 
make  exertion^  exert  oneself,  strive,  endeavor,  con- 
tend, struggle:  miles  tendere  inde  ad  iurgium, 
persists,  T. ;  vasto  certamine  tendunt,  Y. :  videt 
Catilinam  magn&  H  tendere,  R :  patres,  adrersus 
quos  tenderet,  L. :  senatu  minus  in  praetura  ten- 
dente,  making  less  opposition  in  the  case  of  the 
proctorship,  L.!  qaid  tendit?  cum  effioere  non 
possit,  ut,  He,  what  does  he  strive  for?:  nihil  illi 
tendere  contra,  Y. :  manibus  tendit  divellere  no- 


dos,  Y. :  Ire  foras  tendebat  frustra,  H. :  captae 
civitati  leges  imponere,  Ll  :  aqua  tendit  rumpere 
pluipbum,  H. 

tenehTaB,kmm,f.,  darkness, gloom:  obscurato 
sole  tenebrae  factae:  tenebras  et  solitudinem 
nacti :  tenebris,  odore  foeda  facies,  S. :  neve  velit 
(Sol)  tenebras  inducere  rebus,  0. :  tenebris  nigre- 
scnnt  omnia,  Y. :  tenebras  et  cladem  lucis  ademp- 
tae  Obicit,  i.  e.  blindness,  0.-7^  darkness  of 
night,  night:  redire  luce^  non  tenebris:  primis 
tenebris  movit,  L. :  tenebris,  duAng  the  nigfit,  O. : 
tenebris  obortis,  N. — A  gloomy  place,  prison,  dun- 
geon, lurking-place:  claust  in  tenebris,  S. :  postre^ 
roo  tenebrae,  vinda. — Lurking -plaees,  haunts: 
emersus  ex  diutumis  tenebris  Instrorum :  Quanti 
nunc  tenebras  unum  oonducis  in  annum,  i.  e.  a 
dark  lodging,  lu. — 7%«  shades,  infernal  regions: 
Infemae,  Y. :  quid  tenebras  timetis  ?  0. — F  i  g., 
darkness^  gloom,  obseurtty :  darissimis  rebus  tene- 
bras obduoere :  tenebras  dtspulit  calumniae,  Ph. : 
quaeso,  quid  hoc  est?  mihi  enim  tenebrae  sunt: 
rei  p. :  si  quid  tenebrarum  offudit  exsilium. 

tenebrioosus,  adj.  with  sup.  [tenebricusI/W^ 
of  darkness,  tUtcrly  obscure,  shrouded  in  gloom, 
dark, gloomy:  sensfls,  darkened:  libidines:  tene- 
bricosissimum  tempus. 

tenebricus,  adj.  [  tenebrae  \  dark,  gloomy : 
Tartarea  tenebrica  plaga,  C.  podt 

tenebr5siu,  adj.  [tenebrae],  dark,  gloomy: 
Afir,  Y. :  Tartara,  0.  .*  specus  tenebroso  caecus 
hiatu,  0. 

tenellnlui,  a^.  dim.  [tener],  very  tender,  deli- 
cate: baedus,  Ct. 

tenad,  tenul,  -— ,  Sre  [2  TA-],  to  hold,  k^ 
?uxve, grasp,  holdfast:  flabellulum,  T. :  facem,  Y. : 
telum,  L.:  cruentum  gladium:  mann  Fragmina, 
O. :  Dextra  tenet  f errum,  0. :  ore  clbum,  Ph. : 
Hanc  teneo  sinu,  0. ;  cf.  cum  res  non  ooniecturft, 
aed  oculis  ac  manibus  teneretur,  i.  e.  was  palpable. 
— F  i  g.,  to  hold  in  mind,  take  in,  understand,  eoit- 
cetve,  comprehend,  know:  rem  tenes,  you  under- 
stand  the  situation,  T. :  teneo,  /  understa»ui,  T. : 
quae  a  Romanis  augnribus  ignorantur,  a  Cilicibns 
tenentur:  quo  pacto  cuncta  tenerem,  H. — Imply- 
ing possession  or  control,  to  hold,  possess,  be  master 
of,  control,  occupy :  multa  hereditatibus  teneban- 
tur  sine  iniuria:  quae  tenoit  dives  Achaemenes, 
H. :  loca,  L. :  coUes  praesidiis,  Cs. :  terras,  H. : 
altenim  comn,  command,  N. :  provindas  aliaque 
omnia,  S. :  rem  p.  opes  paaoonim  tenere  ooepe* 
runt,  to  control  pMia  affairs:  ut  res  p.  yI  tribu- 
nicia  teneretur,  should  be  mastered  ;  cf.  qui  tenent 
(sa  rem  p.),  qui  potiuntur,  l  e.  who  are  in  supreme 
power :  me  Galatea  tenebat,  i.  e.  held  nw  affec- 
tions, Y. :  teneone  te?  i.  e.  aiv  yon  restored  to  mef 
T. — Implying  persistence,  to  hold  fast,  keep,  oeeu- 
py,  waieh,  guard,  ^f^.^^^^J^m^W'' 


tenao  8 

locum  non  tenuity  Gs. :  Gapitolta  ceUa,  Y. :  in 
manicU  te  sub  custode,  H. :  Athenae  tuae  sempi- 
ternam  in  arce  oleam  tenere  potueruDL— Of  a 
way  or  course,  to  hold^  keep^  mainiain^  follow  up : 
secundissimo  Tento  cursum,  to  hold  oneU  eourte: 
vento  intermisso  cursum,  Gs. :  QuoTe  tenetis  iter  ? 
V. :  tcDuit  tameu  vestigia  Bucar,  L. :  Aeneam . . . 
ab  Sicilia  classe  ad  lAurentem  agrum  tenuisse 
(so.  oursum),  sailed^  L. :  medio  tutissimus  ibis  . . . 
Inter  utrumque  tene,  0. ;  cf.  hie  Tentus  adversum 
tenet  Athents  proficiscentibus,  blows  the  wt^ong 
waUt  N. — ^F  i  ^.,  to  hold  /a$t^  gwird^  preaervt,  up- 
hoidj  keepj  itmst  ofi :  consuetudinem  meam :  non  te- 
nebat  ornatum  suum  cintas :  ius  suum :  haec  duo 
ill  amicitia,  etc. :  imperium  in  sues :  silentium,  L. 
— To  hold  fcutf  maintain^  tupport^  defend,  uphold, 
ineiet:  illud  arete  tenent,  Toluptatem  esse  sum- 
mum  bonum :  proposltum,  nuuntain,  Gs. :  suas 
leges :  quo  causae  teste  tenentur,  H. :  plebs  tenuit, 
ne  consules  in  proximum  annum  crearentur,  L. : 
tenuere  patres,  ut  Fabius  consul  crearetur,  L. — 
Of  the  memory,  to  hold,  keep:  tui  roemoriam  cum 
summa  beneyolentift,  preserve  a  reeoUedion  of: 
memoria  tenetis,  res  esse,  eta,  you  remember; 
numeroe  memini,  si  verba  tenerem,  recollect,  V.: 
dicta  tenere,  H.---Of  disposition  or  desire,  to  pos- 
sess, occupy,  control:  quae  te  tanta  pravitas  men- 
tis tenuerit,  ut,  etc,  has  had  posswnon  of  you : 
magna  me  spes  tenet :  nisi  forte  quern  perniciosa 
libido  tenet,  S. :  neque  irft  neque  gratis  teneri,  to 
be  controlled:  pompft,  ludis,  to  be  fascinated :  ab 
oratore  iam  obsessus  est  ac  tenetur. — To  hold 
position,  maintain  oneself,  stay,  be  posted  f  qu& 
abscisae  rupes  erant,  static  paucorum  armatorum 
tenebat,  L. :  tenent  Danai,  quft  deficit  ignis,  V. — 
To  hold  out,  hold  on,  last,  endure,  continue,  main' 
tain  itself ,  prepail :  imber  per  noctera  totam  te- 
nuit, L. :  tenet  lama,  lupam,  etc,  L. :  famo  tenuit, 
baud  plus  fuisse  modio,  L. — Implying  attainment, 
to  reach,  arrive  at,  attain,  occupy:  montes  Sabini 
petebant  et  pauci  tenuere,  L. :  portum,  L. :  Hespe- 
riam,  0. — ^F  i  g.,  to  reach,  gain,  acquire,  obtain,  at* 
tain :  per  cursum  rectum  regnum  tenere :  virtute 
regnum,  L. :  teneri  res  alitor  non  potest :  causam, 
0.  —  Implying  restraint,  to  hold  fast,  hold  back, 
hitider,  restratn,  detain,  ^eek,  control,  stay :  naves, 
quae  vento  tenebantur,  Gs. :  olassem  ibi  tenebat, 
L. :  si  id  te  non  tenet,  advola :  Marcellum  ab  ge- 
ruudis  rebus:  ne  diutius  teneam;  tene  linguam, 
0. :  pecus  omne  tenendum,  V. :  manum,  H. :  quo 
me  decet  usque  teneri?  V. :  lacrimas  in  morte 
miserA:  exercitum  in  stativis,  L. — With />ron.  re- 
flet., to  keep  back,  remain,  stay :  oastris  sese,  Gs. : 
castris  se  pavidus  tenebat,  L. :  a  conventu  se  re- 
motum  domi,  N. :  me  ab  aocusando,  refrain. — 
Fig.,  to  hold,  hold  back,  repress,  restrain,  bmd, 
fetter :  iracundiam :  risum :  iram,  Gu. :  ea,  quae 
occurrunt,  ke^  to  themselves :  Sed  te,  ne  faoeres, 


i2  tentofinm 

tenuit  reverentia  famae,  0. — ^Implying  oonstnlnt, 
to  bind,  hold,  cMigate,  be  binding  on,  eosUrol :  qaaia> 
quam  leges  eum  non  tenent :  tnterdicto  ncm  teoeri 
ut  plebi  scita  omnes  Quirites  teoerent,  L. :  teneri 
altenis  foederibus,  L. :  poenA  teneri,  to  be  liahU. 
testibus  in  re  perspicuft  teneri,  to  be  eonsneted.— 
Implying  comprehension,  to  take  tn,  oomprtM,  com- 
prehend, include:  haec  magnos  formala  reges  te- 
net. H. :  ut  homines  deorum  agnfttione  et  genie 
teneantur:  id  quod  (genus  offieionun)  teaeats: 
hominum  societate. 

tener,  era,  emm,  aeft.  with  con^.  tenerioc  aoi 
sup.  tenerrimus  [2  TA-J,  soft,  ddioaie,  tender^  yield- 
ing :  palma :  harundinum  ndtoes,  Gs. :  cana  le- 
gam  tener&  lanugine  mala,  V. :  caules,  H. :  nni, 
0. :  res  tenerae,  i.e.the  plants,  Y. :  prata  teoerri- 
ma,  O. :  A6r,  thin,  V.i  gallina,  tender,  H. :  Dianas 
tenerae  dicite  vii^nee,  H. — Of  tender  age,yomt^^ 
youthful:  tener  et  rudis:  equis  vetalis  teneros 
anteponere  solemns:  grex.  Ph.:  a  teneriSf  at 
Graeci  dicunt,  unguioulis,  i.  e,from  ehiidhood:  Ik 
tenero  ungui,  H. — As  subst. :  paroendum  est  tene- 
ris,  i.  e.  boys,  lu. :  in  teneris,  in  early  youth,  Y.— 
Effeminate:  saltatores:  vestis  teneris  Maecenati- 
bus  apta,  lu.  —  F  i  g.,  eoft,  deltcate,  tender,  mobile, 
yiddtng:  nihil  est  tam  tenerum  quam  volantas 
erga  nos  eivium :  tenerior  animus :  teneiae  Men- 
tes,  H. :  pudor,  0. :  oratio :  versfta,  H. :  animus 
(pueri),  i.  e.  weak. 

tenerS,  adv.  [tener] :  dicere,  Ta. 

teneritaa,  itis,/  [tener],  softness,  tenderness. 

tenesmosi  i,  m.,  =  ruvsofLSic,  a  straimt^,  tenes- 
mus,^ 

tenor,  dris,  m.  [2  TA-],  a  holding  on,  contimt- 
anee,  unrnternqoted  course,  career:  hasta  servat 
tenorem,  keeps  its  dtrsetwn,  Y. :  (aulaea)  pladdo 
educta  tenore  Tota  patent,  by  a  steady  motion,  0. 
— F i g.,  a  course,  tenor,  ceureer,  movement:  renms. 
L. :  pugnae,  L. :  vitae,  O. ;  plebem  eodem  tenore 
colo,  persistently,  L.  .*  eodem  tenore  duo  conaalattti 
gesM,  following  the  same  poHey,  L. :  Non  .  •  .  ifies 
alium  tenuisse  tenorem  Grediderim,  Y. — to.  the 
phrase,  uno  tenore,  in  one  course,  wnnterruptedU, 
uniformly,  steadily,  progressively  :  isqae  (atiliis  me- 
dius)  uno  tenore,  ut  aiunt,  fluit  In  dioeodo :  brevis 
res  est,  si  uno  tenore  peragitor,  L. 

tensa,  ae, /*. — ^In  the  Giroenslan  games,  a  esr 
which  bore  the  images  of  the  gods,  chariot  for  tl^ 
gods:  via  tensarum :  tensas  ducere,  L. 

tensua,  P.  of  tendo.       tenta-,  see  tempu-. 

tentifd,  inis,/.  [2  TA*],  a  teneion^  wioUmi  pee- 
sion^furwus  desire,  U.,  lu. 

tento,  sec  tempto. 

tentoxiiun,  i,  «i.  [2  TA-], «  teni:  in  tenloria 
abducti,  L. :  niveis  tentoria  velis  Adgnoaeit,  Y.: 
tentoriarsgt8,0.  n^r\nio 

Digitized  by  VjOOv?  Ic 


tentiw  € 

tentOBy  P.  of  tendo. 

teniiictilii%  adj.  dim.  [tenuis],  diffht,  triJUn^j 
poor:  apparatas. 

tenuis,  e,  adj,  with  comp,  tenuior  and  wp.  te- 
nuissimus  [2  TA-],  drami  out^  metggre^  tUm^  thin, 
lank^  slender :  Pinna,  H. :  acus,  Jlne^  0. :  avena, 
V. :  aaimae  (defunctonim),  O.— Of  texture,  ihiny 
Jlne^  close:  Testes,  O. :  togae,  H. :  toga  filo  tenuis- 
sima,  0. :  natura  oculos  membranis  tenulssimis 
8aep9it-*0f  substAnoe,  tAtn,  rare,  JinSy  digkt: 
caelum:  athereus  locus  tenuissimus  est:  agmen 
(milituni),  L. — LUUe^  dight,  trifling^  ineonnderablef 
irmgnifieafU,  poor,  mtan:  oppidum:  aqua,  shal- 
low^ L. :  tenuem  fontibus  adfer  aquam,  i.  e.  a  littU 
toater^  0. :  sulcus,  Y. :  Insignis  tenui  f  ronte  Lyco- 
ris,  loufy  H. :  semita,  narrow,  Y, :  cibus,  Ph. :  opes : 
census,  H. :  praeda,  Cs. :  tenuissimum  lumen :  ven- 
tus,  a  irtfcw,  V. — Of  persons, /xwr/  serTUS  sit  an 
liber,  pecuniosus  an  tenuis. — Plur.  m.  as  subai. : 
tenuis  praemio,  stultos  errore  permovit :  fortunae 
constitui  tenuiorum  videbantur :  cuiusque  censum 
tenuissimi  auxerant — ^F  i  g-^fine,  nice,  ddieate,  wh- 
ile, exact:  distinctio :  cura,  0. ;  rationes  non  ad  te- 
nue  elimatae. —  Weak,  trifling,  insignificafit,  mean, 
poor,  slight:  tenuissima  valetudo,  ddietUe,  Cs. : 
senno :  in  tenuissimis  rebus  labi :  artifidum ;  spes 
tenuior :  curae,  Y. — Low  in  rank,  mean,  inferior, 
common:  tenuiores,  the  lower  ordere:  tenuis  L. 
Virginius  unusque  de  multis:  tenuissimus  quis- 
que :  adulescentes  tenui  looo  orti,  L. 

tenultas,  Itis,  /.  [tenuis],  thinnees,  dendemeu, 
fineness,  emallness,  tenvitg:  tanta  ut  fugiat  aclem: 
touuitas  ipsa,  slimness:  crnrura,  Ph. — SmaUness, 
Intignifieanee,  poverty,  indigence,  ecareUy :  hominis : 
?arum  rerum,  quas  terra  procreet. — F  i  g^  of  lan- 
guage, eimplieitg,  plainness !  rerum  et  verborum. 

tenuiter,  adv,  with  comp,  and  mp.  [  tenuis  ], 
hinly:  alutae  confectae,  Cs. — Indifferently,  poor- 
y :  jDa.  Quid  rei  gerit  ?  Oe.  sic,  tenuiter,  T. — 
rig.,  nmply,  plainly,  directly, •  disserere:  illae 
an;umentationes )  tenuius  tractantur. — Lightly, 
rt/lingly,  inadequately:  Bculorum  erga  te  volun- 
atis  argumenta  conligere :  tenuissime  aestimare, 
it  the  lawett  ponible  valtuUion, 

tenad,  avi,  atus,  are  [  tenuis  ],  to  make  thin, 
nake  slender,  wear  away,  dilute,  rarefy^  attenuate : 
.dsiduo  vomer  tenuatur  ab  usu,  0. :  IpsA  autem 
ciacie  tenuant  armenta  volentes,  make  lean,  Y. : 
eniiatum  corpus,  H. :  se  in  undas,  dtseolve,  0. : 
ociB  via  est  tenuata,  contracted,  0. :  Luna  tenua- 
a,  i.  e.  wantM,  0. — Fig.,  to  make  email,  lessen, 
'iminish,  reduce,  weaken,  enfeeMe:  Utque  meae 
amam  tenuent  oblivia  culpae,  0. :  viris  amoris, 
K  :   Magna  raodis  tenuare  parvis,  to  degrade,  H. 

tenuB,  — ,  fl.  [  2  TA-  ],  a  stretched  cord,  noose 
3ld). — Hence,  ace.  absol.,  with  geti.,  to  the  end,  as 
^ar  as,  all  the  way  to,  unto,  to :  lumborum  tenus, 


18  terdaotens 

as  far  as  the  loins:  laterum  tenus,  Y. :  per  aquam 
ferme  genOs  tenus  altam,  L. :  urbium  Gorcyrae 
tenus,  L. — As  praep.,  with  obL,  all  the  way  to,  as 
far  as,  unto:  Tauro  tenus  regnare:  erat  pectori- 
bus  tenus,  L. :  Pube  tenus,  Y. :  oollo  tenns,  0. : 
medi&  tenus  alvo,  0. :  later!  capulo  tenus  abdidit 
ensem,  Y. :  poti  faece  tenus  cadi,  H. — Fig.,  to  the 
extent  of,  tufar  as,  to :  dando  ^spectaculum)  Modo 
volneribus  tenus,  i.  e.  without  fighting  to  the  death, 
L. :  nomine  tenus,  Ta. :  doctrinS  ore  tenus  exerci- 
tus,  i.  e.  only  for  talking,  Ta. — In  the  phrase,  verbo 
tenus,  in  weirds,  as  far  as  language  is  concerned: 
veteres  yerbo  tenus  acute ...  de  re  p.  disserebant, 
i.  e.  theoretically :  in  quos  iecit  magis  boo  consul 
yerbo  tenus,  quam  ut  re  insimulare^  L. 

tepefaclo,  feci,  f actus,  ere  [tepeo+facio],  to 
make  lukewarm,  make  Upid^  warm,  tepefy :  solum : 
fernim  acutum,  H. :  hasta  haesit  tepefacta  cere- 
bro,  Y, :  tepefacta  cruore  terra,  Y. 

tepeo,  — ,  — ,  Sre  [  TEP-  ],  to  be  moderately 
warm,  be  lukewarm,  be  tepid:  ubi  plus  tepeant 
hiemes,  H. :  tepentes  aurae,  Y. :  Sole  tepente,  0. 
— F ig.,tobe  warm,  glow  with  love,  be  enamoured: 
quo  (Lycidft)  mox  virgines  tepebunt,  H. :  Nescio 
quern  senu  oorde  tepente  deum,  O.— -7b  be  luke- 
warm, be  without  ardor,  be  indifferent :  Seu  tepet 
siye  amat,  0. 

tepasoo,  — ,  ere,  inch,  [tepeo],  to  become  warm, 
grow  lukewarm,  be  warmed:  maria  agitata  yentis 
ita  tepescunt,  ut,  etc. :  sole,  0. :  fixo  ferrum  in 
pulmone  tepescit,  Y. 

tepidus,  adj.  [TEP-],  moderately  warm,  luke- 
warm, tepid:  lac,  0. :  ius,  H. :  sol,  H. :  cruor,  Y. : 
rogi,  0.  — Fig.,  lukewarm,  cool,  faint,  languid: 
mens,  0. :  faces,  0. 

tapor,  Oris,  m.  [tepeo],  a  gentle  warmth,  luke- 
warmness,  tepidity,  tepor:  adventicius:  soils,  L. : 
yerno  tepori  similis,  Cu. 

ter,  adv,  num.  [cf.  Gr.  rpi'c,  tres],  three  times, 
thrice:  in  anno:  is  de  se  ter  sortibus  consultum 
dicebat,  Cs. :  ter  ae?o  functus  senex,  H. — With 
numerals:  ter  quattuor  corpora,  Enn.  ap.  C. : 
Terni  ter  cyathi,  H. :  ter  centum  regnabitur  an- 
nos,  Y. :  ter  denas  vaccas  Accipit,  0. — Thrice,  re- 
peatedly, again  and  again  :  Ter  sese  attollens,  Y. : 
Ter  si  resurgat  murus  aeneus,  ter  pereat  meis 
Excisus  Argivis,  H. — In  phrases  with  bis  or  qua^ 
ter,  of  indefinite  repetition,  ^100  or  three  times, 
thrice  or  four  times,  often :  bis  tcrque :  Terque 
quaterque,  Y.— -With  adjj.,  thrice,  very,  exeeedifig- 
ly :  Felices  ter  et  amplius,  quos,  etc.,  H. :  o  terque 
quaterque  beat! !  Y. :  qui  ter  amplum  Geryonen 
Compescit,  trebly  va*t,  H. 

ter  cantiiin,  num.,  three  hundred,  see  ter. 

ter-deciens  (4es),  adv.  num.,  thirfsen  times: 
respirare,  lu. :  HS  terdecieus.^^  ^^  V^OOQIC 


twrebintlius 


864 


tmwo 


terebinthni,  I,/.,  =  npifiiv^ot,  the  tardnrUh, 
turpeniine-tree^  V. 

tarebrd,-*,  fttus,  ftre  [terebra],  to  bore,  bore 
ihrouffhj perforate:  cavos  uteri  latebras^V. :  tere- 
brato  per  rara  foramina  buxo,  0. 

teredo^  inis,  /!,  =  ripfiSwv,  a  boring  tDorm^ 
toood-fretter^  moth^  0. 

terei,  elia,  cuff.  [I  TER-1,  rounded  off,  rounded^ 
wdl-tumedf  round,  unooth:  Btipites,  Cs. :  oliva, 
V. :  fusus,  0. :  hastile,  Ll  :  mucro,  V. :  cervix, 
round€d,Y.\  puer,  a  graceful  figure,  H.:  plagae, 
tiglUiif  twitied,  H. :  zona,  neat,  0. :  gemma,  becom- 
iug^  V. — ^F  i  g.,  finished,  eompleU,  emootJi,  poluhed : 
(sapiens)  in  se  ipso  totus  teres  atque  rotuudus, 
H.:  Atticoram  aures :  oratio,^/»8Ai(i 

ter-gamlnus,  a<{^'.,  of  triple  birth,  threefold, 
tHple  :  vir  .  .  .  canis,  l  e.  Oeryon  and  Cerberus, 
0. :  Hecate  (as  identified  with  Luna  and  Diana), 
V. :  honores,  tlte  threefold  honors  (i.  e.  of  the  three 
highest  magistracies),  H. 

tergeo,  si,  sus,  ere  [STRA6-],  to  rub  off,  wipe 
off,  wipe  dry,  wipe  dean,  cleanse :  qui  tractant  ista, 
qui  tergent:  clipeos  et  spicula, /io/f <A,  V. :  arma, 
L. :  ut  tersis  niteant  talaria  plantis,  0. :  gallina 
palatum,  to  tickle  the  palate,  H. 

tergiTersatlo,  ouis,  /.  [tergiversor],  a  declin- 
ing, refusing,  mtbterfuge,  tergiversation, 

terclTeraor,  — ,  ftrl,  dep.  [tergum+verto],  to 
turn  the  back,  decline,  refuse,  make  diffleuUies,  bog- 
gle, shuffle,  evade,  shift,  tergiversate :  quid  tergiver- 
saris?:  hunc  tergiversantem  iudicio  persequi: 
non  incallide :  locus  ad  tergiversandum :  (consu- 
lem)  tergiversari  res  cogebat,  L. 

(torgo,  ere),  see  tergeo. 

tergam,  I,  n.  [TR AQ-],  the  back :  manibus  nd 
terguiii  reieotis:  tergo  poenas  pendens,  T. :  tergo 
ac  capite  puniri,  L. :  recurvum  (of  the  dolphin), 
0.  —  77i«  back  part,  reverse,  hinder  part,  rear  : 
Praebere  Phoebo  terga,  to  sun  itself,  0. :  Terga 
Parthorum  dicam,  theJlig/U,  0. :  terga  Yincentium, 
Ta. :  libri  in  tergo  necdum  finitus  Orestes,  written 
on  the  back,  lu. — In  phrase,  a  tergo  or  post  ter- 
gum,  behind,  in  the  rear:  a  tergo,  fronte,  lateribus 
teuebitur :  ut  a  tergo  Hilonem  adorirentur,  behind: 
tumultum  hostilem  a  tergo  accepit,  S. :  post  ter- 
gum  hostium  legionem  ostenderunt,  Gs. :  qui  iam 
post  terga  reliquit  Sexaginta  annos,  lias  passed, 
lu. :  tot  amnibus  montibusqae  post  tergum  obiec- 
tis,  Cu. — With  verto  or  do,  to  turn  the  back,  turn 
back,  take  fiight,  run  away,  fee,  retreat :  omnes 
hostes  terga  yerterunt,  Cs. :  qui  plures  simul  terga 
dederant,  etc.,  L. :  terga  fugae  praebere,  0. :  terga 
praestare  (fugae),  Ta, — 7%e  baek^  surface:  pro- 
scisso  quae  suscitat  aequore  terga,  V. :  amnis,  0. 
-^Of  an  animal,  the  body:  (serpens)  Squamea  oon- 
▼oWens  Bublato  pectore  tergt^V.:  horrentia  cen- 


tum Terga  suum,  i.  e.  head  ofsmns,  Y. :  petpetac 
tergo  bovis,  V. — 77^  eovering  of  the  back,  skui, 
hide,  leather:  Taurino  quantum  poaaent  circoa- 
dare  tergo,  oz-hide,  V. :  7enti  boris  ioclusi  terf^o. 
i.  e.  in  a  bag  ofbidTs  hide,  0. :  St  feriont  molld 
taurea  terga  manOs,  i.  e.  tymbals,  O. :  nipit  Tenia 
novena  bourn,  i.  e.  the  nine  thieknenes  of  buiit 
hide,  0. :  per  linea  terga  (scuti),  V. 

tergns,  oris,  n.  [TRAG-],  the  back,  body,  fnmi. . 
resecat  de  tergore  (sols)  partem,  o/*  a  ddne  ofh^ 
oon,  0. :  diviso  tei^re  (iurenci),  Ph.  —  A  sh^ 
hide,  leather:  Tergora  deripiunt  costia,  V.:  G«- 
stasset  laeva  taurorum  tergora  septem,  aevtn  la^ 
ers  of  hide  (as  a  shield),  0. 

termei,  itis,  m.  [  1  T£R-  ],  a  bo^k  cut  of, 
branch  t  olivae,  H. 

Terminalla,  ium,  n,,  the  festival  of  Ternunvt 
(god  of  boundaries,  held  Feb.  2S),  C,  L,  H.,  0. 

terminatlo,  5nis,/.  [termino],  a  bounding^jU- 
ing  of  limits,  establishing  lines:  Scipiouis,  ll— 
Fig.,  a  fixing  J  determining,  decision:  (verborum) 
ordo  alias  alii  tcrminatione  concluditur,  arras^- 
ment :  po^tica  et  versus  inventus  est  tennmatiooe 
aurium,  i.  e.  the  limits  required  by  the  ear. 

termino,  avi,  fttus,  ire  [ienninus],  to  mi  bamndM, 
mark  off  by  boundaries,  bound,  limit :  praetors 
terminare  iussi,  qua,  etc.,  i.  e.  fo  bound  their  juris- 
didion,  L. :  finis  imperi  caeli  regionibos:  fana, 
L. :  stomach  us  palato  extremo  atque  iotimo  ter- 
minatur,  ends  in :  imperium  Oceano,  famam  astris, 
V. — ^F  i  g.,  to  limit,  set  Umits,  drcumacribe,  bound: 
isdem  finibus  gloriam,  quibus  vttam :  ea  (lingua) 
vocem  terroinat:  caropoa  oeulis,  L  e.  reach  tlu 
limits  of,  'L.^-To  limit,  define,  determine*  bona 
voluptate,  mala  dolore. — To  set  bounds,  dose,  finish, 
end, terminate:  clausulas  longa  syllabft :  at  pariter 
extrema  terroinentur. 

termlnna^  I,  m.  [  1  TE&-],  a  boundary -line, 
botmdary,  bounds  limit:  de  terminia  oontentio: 
templi,  L.:  possessionum. — ^Person.,  TVrmuMtf. 
the  deity  presiding  over  boundaries,  iL,  H.,  0.— 
F  i  g.,  a  bound,  limit,  end,  term :  in  amicitii  fines, 
et  quasi  termini  diligendi :  nullis  terminis  ciream- 
scribere  aut  definire  ius  suum :  terminos  pangere: 
gloriae,  Cu. — An  end,  term ;  vitae :  senectutisw 

temi,  ae,  a,  atfj.  num.  distr,  [ ter],  three  eadi: 
Terni  ter  cyathi,  fi. :  ut  in  iugera  singula  temi» 
medironis  decidere  liceret:  cam  singulas  (naviij 
binae  actemae  naves  circumsteteraatyOs. — Tkrtt, 
triple  (poet  for  tree):  temi  vagantor  Ductores, 
v. :  dare  milia  terna  roaoello,  H. :  saecala,  Tb. 

temTDUk  ^'  [ter],  threefoH  triple:  tenio  coo- 
surgunt  ordine  remi,  V 

tero,  trlvi  (trlatl  for  trlvistl,  Ct),  trftas,  ere  [1 
TER-],  to  rub,  rub  away,  wear  away,  bruise,  grind, 
bray  trUuraU^him^n)^^of^teTendo  expri- 


855 


tenor 


mere,  T. :  anguibui  herbas,  0. ;  calamo  Ubellmn, 
L  e.  to  blow  upon  tkefiuU^  V. :  calcem  e&loe,  trmd 
upoMf  v.— -Of  graio,  to  rub  off,  ttiid  out,  iharmk: 
Milia  frnmenti  tua  trirerit  area  oentum,  H. :  teret 
area  calmos,  V. :  Ut  patrift  careo,  bis  frugibus 
area  trita  eat,  i.  e.  during  two  hanmUy  O. — To  rub 
smoothybumiahypoUah^Mharpen,'  morditci  pumice 
crura,  O. :  radios  rotts,  tmootlud,  turrudj  Y. :  catil- 
lani  manibus,  H. — To  Umm  fry  rii66tfi^,  rub  away, 
wear  away  by  hm,  wear  out :  silices,  O. :  femim, 
to  dull,  O. :  trita  vestls,  U.---Of  a  place,  to  wear, 
tread  often,  ffitil,  frequent  *  iter,  V. :  Appiam  man- 
nis,  EL:  viam,  0.— Fig.,  of  time,  to  vfear  away, 
IMS  upfpatM,  spend,  waste,  kill:  b\  oonnvio  tempus, 
L. :  teretur  interea  tempus :  teritur  bellis  civilibuB 
aetos,  H. :  Om^e  aevum  ferro,  V  :  otiam  oonvi- 
vlis  comissatioDibusqae  inter  se,  L.  —  To  exert 
greatly,  exhaust,  wear  out:  in  opere  longinquo 
sese,  L. :  in  armis  plebem,  L. — Of  words,  to  wear  by 
use,  render  common,  make  (rite :  verburo  sermone : 
quae  (nomina)  consuetudo  dturua  triviL 

terra,  ae,/.  [TERS-],  the  earth:  locata  in  me- 
dift  sede  roundi:  umbra  terrae. — ^Person.,  aa  a 
goddess,  Terra,  Earth,  C,  O.-^The  land:  res  in- 
Tecue  ex  terrft :  aditum  hal>ere  ab  terra,  Cs. : 
ipse  terr&  eodem  pergit,  L. :  nationibns  terril  man- 
que imperare,  by  land  and  sea:  mari  terraque 
belia  commissa :  et  mari  et  terrS,  N. :  ronri  atque 
terri,  S. —  The  ground,  earth:  terrae  motas,  earth- 
quakes:  quae  gignuntiir  e  terrii:  mei  sub  terras 
ibit  imago^  i.  e.  to  the  underworld,  Y. — Soil,  earth, 
ground:  terrae  filius,  atm  of  earth:  aqiiam  ter- 
ramque  ab  Lacedaemoniis  petere,  water  and  earth 
(in  token  of  subjectionX  ll :  Sicco  terram  spuit 
ore  viator,  Y. — A  land,  country^  region,  territory : 
mea,  0.:  in  liac  terrft:  Gallia,  Gs.:  eae  terrae: 
qui  terras  incolaiit  eas,  eta :  (Ciuibri)  alias  terras 
pederunt,  Cs. :  Terrarum  curam  accipere,  of  the 
nations,  Y. :  Odtendent  terris  bunc  tantum  fata, 
i.  e.  to  men,  Y.  —  In  the  phrase,  in  terris,  in  all 
lands,  on  earth,  in  tfie  world:  pecunia  quanta  est 
in  terris,  m  the  world:  ruberes,  Viveret  in  terris 
te  si  quis  avarior,  H. — In  the  phrase,  orbis  terra- 
rum,  or  orbis  terrae,  the  world,  whole  toorld,  all 
nations:  totum  orbera  terrarum  nostro  imperio 
teneri :  senatus,  id  est,  orbis  terrae  consilium. — 
Hur.  gen.,  with  adv,  ol  place  i  Quoquo  bine  aspor- 
tabitur  terrarum,  to  whatever  part  of  Hie  world,  T. : 
ubi  terrarum  esses,  where  in  the  world, 

terreDOii,  adj.  [terra],  of  the  globe,  on  the  earth, 
eart/Uy,terretiruU,  terrene:  corpora:  umores:  be- 
stiarum  terreoae  sunt  aliae,  la»id^nunals, — JSarth" 
ly,  sublunary,  mortal:  eques  Belleropbon,  H.: 
numina,  0. — Consisting  of  earth,  earthy,  earthen: 
tumulus,  Cs. :  agger,  Y. ;  campus,  L. :  fornax,  0. 
— As  subst.  n.,  land,  ground,  L. 

terreo,  uT,  itus,  fire  [2  T£R.],  to  frighten,  af- 


fright, put  infear^  cause  to  dread,  alarm,  terrify, 
scare,  dumay:  vi:  ultro  sucolamationibus,  L. :  uec 
me  ista  terrent:  suae  malae  cogitationes  terrent: 
multum  ad  terrendos  nostros  valuit  clamor,  Cs. : 
matu,  L. :  Territus  hoste  novo,  O. :  maxima  territi, 
ne  opprimerentur,  apprehensinfe,  L.:  Temiit  gen- 
tis,  ne  rediret  Saeoulam  Pyrrhaa,  H. :  territus  ani- 
mi,  L. — To  drive  away  by  terror,  frighten  off,  scare 
away:  profugam  per  totum  orbem,  0.:  volucres 
(harundo),  H. :  Terret  ambustus  Phaethon  avaras 
Spes,  H.— Jb  deter  by  terror,  soars,  frighten:  ut, 
quo  minus  libere  bostes  iusequerentur,  terreret, 
Cs. :  memoria  exempli  terrebat,  ue  rem  committe- 
rent  eo,  L. 

terrastrto,  e,  adj.  [terra],  of  the  earth,  on  land, 
earthr, land-,  terrestrial :  animantium  genus:  res: 
praesidium :  exercitus,  land-forces,  K. :  proelia, 
b€Utles  by  land,  N. :  amoenitas,  L. 

terreofl,  acf;.  [terra],  of  earUi^  earthen :  proge- 
nies, Y. 

tenrfbilis,  e,  a^j.  with  eomp.  [2  T£R-],/r^^ 
ful, dreadful,  terrible:  aspectu :  urbi,  L. :  irft,  Y.: 
voltus,  0. :  incultii,  tenebris  (carceris)  facies,  S. — 
With  supin.  abl. :  Terribiles  visu  formae,  Y. :  cuius 
(  viri )  virtute  terribllior  erat  populus  R.  exteris 
gentibus :  cum  alia  aliis  terribiliora  adferentur,  L. 

tenioulum,  I,  n.  [2  T£R  ],  a  source  of  terror, 
frtght,  scarecrow,  biigbear,  L. 

terrifioo^  — ,  — ,  ire  [terriflcusl,  to  make  afraid, 
frighten,  eUarm,  scare:  animoa,  V. 

tenifioui,  adj.  [terreo +2  FAC-],  causing  ter- 
ror, frightful,  terrible  :  Caeaaries,  O. :  vates,  V. 

terrigena,  ae,  adj.  [terra +6EJ^-],  bom  of  the 
earth,  sprung  from  earth,  earth-bom:  coclea,  Pofit. 
np.  C. :  fratres  (i.  e.  of  men  sprung  up  from  the 
sovrn  dragon^s  teeth),  0. 

territo,  — ,  — ,  ^ve,freq.  [terreo],  to  put  in  ter- 
ror, frighten,  affright,  alarm,  terrify:  horum  sup- 
plicio  dubitantes  territant,  Cs. :  urbXs,  Y. :  (adule- 
soentem)  minis,  L. :  ita  me  miseram  territas,  T. 

taTritorinxn,  l,  n.  [terra],  the  land  of  a  town^ 
domain,  territory  t  ooloniae. 

terrltua,  P.  of  terreo. 

terror,  oris,  m.  [2  TER-],  great  fear,  affright, 
dread,  alarm,  terror,  panic :  iniecto  terrore  mor- 
tis: homines  terrore  repellere;  host! bus  terro- 
rem  inferre,  Cs. :  reddit  inlatum  antea  terrorem, 
L. :  qui  modo  terrori  f  uerant,  h, :  tantus  repente 
terror  invasit,  ut,  etc.,  Cs. :  sic  terrore  oblato  a 
ducibus,  Cs. :  tantumque  terrorem  incussere  patri- 
bus,  ut,  etc.,  L. :  si  tantus  habet  mentis  et  pectora 
terror,  Y. :  ingentem  Galli  terrorem  memorift  pri- 
Rtinae  cladis  attulerant,  L. :  arcanus,  secret  dread, 
Ta. :  totius  anni  fniotus  uno  belli  terrore  amitti- 


805 


foreign  erunUet^  L. :  serviliBf  dread  of  the  davf^  L. 
— An  object  offear^  caute  ofalarm^  terror^  dnad: 
duobuB  huiua  arbis  tenortbus  depulsis :  caelestes 
maritimique  terrore8,/rt^A(/W  oecnrrencet^  L. :  in- 
gena  hostiam  Vx.  e.  ohariots  armed  with  scythes), 
0^.—»Fnghtfm  reporU^  ierrUde  newt :  Don  roedio- 
cres  terrorea  iacic :  miros  terrores  ad  me  attulit, 
bv^fbean  s  Romam  tanti  terrores  erant  adlati,  ut, 
etc.,  L. — Of  eloquence,  tremendmu  power:  (Peri- 
clis)  vis  dicendi  terrorqae. 

tersiu,  atfj.  [  P.  of  tergeo  ],  wiped  off,  dean, 
neat:  plantae,  0. 

tertiadectimam,  5ram,  m.  ftertias  decumus], 
ioldiere  of  the  thirteenth  legion,  Ta. 

tertianai,  adj.  [tertius],  of  the  third,  tertian : 
febres,  i.  e.  the  tertian  fever, — Flur,  m.  as  subet., 
eoldien  of  the  third  Ugton,  Ta. 

tertlo,  adv.  [tertiusl,  for  the  third  time :  Non 
hercle  TeDium  tertio,  T. :  pecuiiiam  dare :  consu- 
les  creati,  L. — In  the  third  place,  thirdly:  haec 
epecuns  .  .  .  simul,  at . . .  tertio,  ut,  etc.,  Gs. 

tertlnm,  adv.  [ tertius ], /or  the  third  time: 
etiani  iterum  ac  tertium :  creatis  tribunis,  L. 

tertlui,  ae^.  num.  ord.  [ter],  the  third:  tiis 
video  sententias  ferri :  unam  . . .  alteram  .  . .  ter- 
tiam  at,  etc. :  Pompei  consulatus :  teitio  illo  anno: 
Satumalibua  tertiis,  I  e,  on  the  third  day  of  the 
Saturnalia :  ab  love  tertius  Aiax,  i.  e.  great-grand- 
eon  of  Jupiter,  0. :  per  tertia  numina  iaro,  i.  e.  by 
the  infernal  godt,  0. :  regna,  the  infernal  regions, 
0. :  Tertius  e  nobis,  i.e.oneofu»  three,  O. 

tertius  decumofl,  num.  ord.  atfj.,  the  tJdr- 
teenth:  locus:  legio,  Ta. 

tarunciua,  X,  m.  [ter+dncia],  of  three  twdfthe 
of  an  as,  a  quarter  as;  hence,  a  trifle:  nullus 
teruncius,  not  a  farthing. — Of  an  inheritance,  in 
the  phrase,  ex  teruncio  (heres),  heir  to  one  fourth 
of  the  estate:  focit  (heredem)  me  ex  teruncio. 

tesqua  ( taaoa  ),  drum,  n.,  rough  plcicee,  wild 
regio^,  wastes,  steppes :  deserta,  H. 

teasella,  ae,/.  dim,  [tessera^  a  email  cube,  die,  lu. 

tessera,  ae,/.,  =  rsaaapa,  a  die,  cube  (marked 
on  six  sides):  ludere  tesseris,  T. :  tesaeras  iacere: 
in  tesserarum  prospero  iacta,  L. :  roittere,  0. — A 
square  tablet  bearing  a  watchword,  watchword,  pa- 
role, countersign:  tessera  per  castra  a  Livio  con- 
snle  data  erat,  ut,  etc.,  L. :  omnibus  tesseram  dare 
iabet,  L. — A  token,  ticket,  billet :  f rumenti,  i.  e.  a 
ticket  for  a  share  in  the  distribution  of  com,  lu. 

tesserarius,  T,  m.  [tesseraj,  an  officer  in  cliarge 
of  the  watchword,  Ta. 

tesserula,  ae,  /.  dim.  [tessera],  a  square  pav- 
ing-stone, Lucil.  ap.  C. 

testa,  ae,  /.  [  TEKS-  ],  a  piece  of  burned  clay, 
brick,  tile:  testae  tectorum  meorum. — A  piece  of 


baked  earthen-ware,  earthen  fmsd,  pot,  piUker,jmg^ 
urn:  testft  ardente,  a  Uunp,  V.:  (viaam)  teatt 
Condltum  levi,  H. :  mibi  f  undat  aTitam  Coodiu 
testa  meruro,  O.-^A  broken  piece  of  earthen-ware, 
brick,  sherd,  potsherd:  Testa  parem  fedt,  O. :  node 
cerebrum  testa  f erit,  Ia.-*Among  the  Greeks,  a 
sherd  used  in  voting, potsherd  a*  a  ballot:  teau- 
nim  suff ragiis,  quod  illi  borpaaofiSv  vocant»  K.— 
Plur.,  caetanets,  bite  of  bone  struck  together  by 
dancers:  Testaram  crepitfts  cum  verbis,  la.— ^ 
shell,  hard  covering:  nativme:  lubrica,  t.  e.  a  cov- 
ering of  ice,  0. — A  shtdl-fak:  non  omne  mare  est 
generosae  fertile  testae,  H. 

testamentarlos,  a^.  [testamentum],  rdoHng 
to  wills,  teetamentary :  (lex)  Cornelia. — As  eubeL 
m.,  a  maker  of  wHU,  forger  of  a  fmtameni,  CSs. 

testamentum,  I,  n.  [testor],  a  laet  will,  te^a- 
merit,  will:  defensio  testamentorum :  teatamento- 
rum  ruptorum  iura :  inritum :  id  testamento  cave- 
bit  is  ?  etc :  testamento  esse  in  triente :  cum  ei 
testamento  HS  miliens  relinquatur:  testamenta 
resignare,  H. :  testamento  adoptare  earn,  N. 

testatlo,  5nia,/.  [testor],  a  calling  to  witness, 
invoking  as  witness:  loederum  ruptorum,  L. 

testatuSj  aclj.  with  eomp.  fP.  of  testor],  pii6fic, 
manifest,  evident,  indieputabte,  published:  at  res 
quam  maxime  testata  esse  posset:  haec  testata 
sunt  et  inlustria:  nihil  religioue  testatum:  res 
multorum  oculis  testatior. 

testioulusi  I,  m.  dim.  [2  testis],  a  tesUde,  la. 

testifioatio,  Gnis,/.  [testificor],  a  bearing  wit- 
ness, giving  teetimony,  testifying,  attestation  :  eios 
ret :  testificationes  animadvertebant. — An  attesta- 
tion, proof,  evidence :  somma  testificatio  taorum  in 
se  officiorum. 

testificor,  itus,  ail,  d^.  [testis +2  FAC-],  to 
make  a  witness,  call  to  witness:  deos  hominesque 
testificor,  me  tibi  praedixisse,  etc :  Stjgiae  numen 
aquae,  0.  —  To  bear  witness,  give  evidence,  attest, 
testify:  at  statim  testificati  discederent:  testifi- 
cor, denuntlo,  ante  praedico,  nihil  M.  Antonium, 
etc. :  testificaris,  quid  dlxerim. — To  show,  demon- 
strate, exhibit,  make  certain, publieh,  bring  to  light: 
sententiam  meam :  antiquas  opes,  O. :  Natalem 
tuum,  0. — P. pass.:  abs  te  testificata  tua  volun- 
tas, tnake  known:  scaen&  testificata  loquar,  O. 

testimonium,  I,  n.  [testis],  witness^  evidence, 
attestation,  testimony :  testimonii  dictio,  T. :  quo- 
rnm  egregiam  fuisse  virtntem  testimonio  Cicero- 
nis,  cognoverat,  Cs. :  testlmonia  in  Rosciam  dicto- 
rus:  testimonium  impertire:  testimonta  tesUum 
vestrorum :  Ovis  damnata  falso  testimonio,  Ph  — 
Proof,  evidence:  dare  indict  sal  testimonium:  la- 
boris  sui  periculique  adferre,  Cs. :  quod  testioioak) 
sit,  pendere  ius,  sed,  etc :  testimonii  kxo  libiiun 
tradidit,  N. 


Digitized  by  V^OOQIC 


8S7 


fl|fl^y»ww» 


1.  testlB,  18,  m.  and  /.,  one  who  tOimUy  a  wU- 
MM.-  vosqae,  dii,  testes  faoio,  L.:  deilm,  quoe  te- 
>tes  foederum  invocabftnt  ooDsules,  L. :  si  negem 

. .  quo  me  teste  eonrincas  ? :  in  banc  rem  te  te- 
item  citabo :  bis  testibus  in  summa  pecuniae  uti, 
Zs. :  testis  faciet  ilioo,  Vendidisse  me,  T. :  testibus 
nilitibus  uti,  quanto  studio  paoem  petisset,  Cs. : 
este  deft,  0. :  Musa  mea,  0. :  Quid  debeas,  Testis 
iietaurum  flumen,  etc.,  H. :  testis  mecuro  est  anu- 
us,  T.  —  An  eye  •  vntneast  spectator :  fades  bona 
este  caret,  0. :  ac  luna  teste  moventur,  lu. 

2.  testis,  is,  m.,  a  teUide,  H.,  Pb. 

teator,  fttus,  art  [I  testis],  to  eauw  to  iedify^ 
M  as  a  teitnesSj  invoke^  appeal  to  :  Confiteor ;  te- 
ttere  licet  (sc.  me),  L  e.  you  may  die  me  as  avowing 
t,  0. :  voB  testor,  me  defendere,  etc. :  oranis  bo- 
nines  deosque :  Lucretta  testata  civis,  se  ipsa  in- 
.eremit:  consulibus  deos  hominesque  testantibus, 
L.. :  lovem  et  aras,  V. :  id  tester  deos,  T. :  hoc  vos, 
udices,  testor. — To  make  knornny  show,  prove,  de- 
noniftrate^  declare,  aver,  aeeert,  bear  mtneea  to;  ego 
luod  facio,  me  pads  causa  facere,  clamo  atque 
,estor :  nunc  ilia  testabor,  non  me  sortilegos  .  .  . 
ignoscere:  testatus,  quae  praestitisset  civibus 
K)rum»  etc.,  L. :  Adsiduoque  sues  gemitu  testata 
lolores,  0. :  Campus  sepulcris  proelia  Testatur, 
I. :  saepe  enim  hoc  testandum  est :  nihil  religione 
testatum,  nihil  .  .  .  reperientur.  —  To  publish  a 
estament,  make  a  will,  provide  by  will :  de  qu& 
pecunia)  is  testatus  non  eat:  cum  immemor  in 
estundo  nepotis  decessisset,  L. 

(testu,  Qs),  n.  [testa],  an  earihen  vetsd,  earthen 
Dot. — Only  aU.:  Ara  ht;  hue  ignem  curto  fert 
ustlca  testu,  0. :  £t  spumant  testa  pressus  uter* 
lue  suo,  0. 

testudixieiis,  adj,  [testudo],  of  a  tortoise^ 
nade  of  tortoise-shell :  oonopeum,  lu. :  lyra,  inlaid 
tfiih  tortoise-^hell,  Pr. 

testudo,  inis,/.  [testa],  a  tortoite:  fluviatiles 
estudines:  collecta  in  suum  tegumen,  L. — Tor- 
oise- shell:  varios  pulchrft  testudine  postis,  i.  e. 
overlaid  with  iortoise-shell,  V. — Because  shells  were 
ised  as  frames  for  stringed  instruments,  a  stringed 
nstmment  of  music,  lyre,  liUe,  cithern  :  cava  sc- 
ans aegrum  testudine  amorem,  V. :  resonare  sep- 
em  Callida  nervis,  H.  —  In  building,  an  arclied 
•oom,  inner  chamber,  arch,  vault :  commentari  in 
iuadam  testudine :  media  testudine  templi,  V. — 
n  war,  a  tortoise,  covering^  shed,  shelter:  turrls 
estudinesque  agere,  L  e.  toooden  sheds  protectina 
he  besiegern^  Os. :  testudine  facta,  L  e.  with  shields 
nierlaced,  L. :  acta  testudine,  V. — A  head-  dress 
'esembling  a  lyre  :  Cyllenea,  0. 

testula,  ae,/.  dim.  [testa],  a  small  potsherd, 
^ing-tablet  (cf .  testa^  N. 
ta  te,  see  tu.  (teter),  see  taet-. 


TSthya,  yos,/.,  =  T^c,  an  oeean-goddess,  V., 
0,^Thesea,0, 

tetraohmmtt,  I,  n.,  =  TtTpaxf*ov,  a  Grecian 
silver  coin  of  four  dnKhmas,  four-drachma  piece: 
Attiooraro,  L :  tetrachmUm  AtticQm  (yenit.),  L, 

tetrarohes,  ae,  m.,  =  rtrpapxnQ*  o  f^^  of  the 
fourth  part  of  the  land,  tetrarck,  petty  prince,  re- 
gent,  C,  Cs.,  B.,  H. 

tetrarohia,  ae,/,  =  rtrpapxia,  a  district  gov- 
erned by  a  tetrarck,  tetrarehy, 

(tatreX  Bee  taetre. 

tetrloas,  acff.  [  cf .  taeter  1  forbidding,  gloomy, 
crabbedt  harsh,  severe:  puella,  0.:  Sabinae,  0.: 
disciplina  Sabinorum,  L. 

tetnlx,  see  feio. 

Teuoma,  adj,,  of  Teueer  (king  of  Troy),  Tro- 
carinae,  0. — Plur.  m.  as  subst.,  the  Trojans, 


jan:  i 

V.,0. 


texo,zuI,  ztus,  ere  [TEC-],  to  weave:  Texens 
telam,  T. :  tegumenta  corporum  vel  texta  vel  suta. 
— To  join,  JU  together,  plait,  braid,  interweave,  con- 
struct,  make,fabricate,  build:  rubeft  texatur  fiscina 
virgft,  V. :  saepes,  V. :  crates,  H. :  varios  flores, 
0. :  in  medio  foro  basilicam:  hanindlne  teztis 
( hibemaculis ),  L. :  Labyrinthus  .  .  .  Parietibus 
teztum  caeds  iter,V. — Fig.,  to  weave,  compose: 
quamquam  tela  texitur  ea  in  civitate,  ut,  etc. : 
amor  patriae  Quod  tua  texuerunt  scripta  retexit 
opus,  1.  e.  undoes  what  your  writings  had  accom- 
plished, 0. :  opus  luculente. 

textllis,  e, adj.lTWj-],  woven,  wrought,  textile: 
stragulum:  dona,  v.:  pestis  (of  a  poisoned  gar- 
ment).— ^As  subst.  n.  (sc.  opus),  a  web,  stuff,  fabric, 
piece  of  cloth,  canvas:  nego  uUam  picturara  in 
textili  (f uisse),  quin,  etc :  spolia  regiorum  texti- 
Hum,  L. 

teztor,  5ris,  m.  [texto],  a  weaver,  H^  lu. 

teztrinum,  I,  n.  [  prop.  a^.  from  textor  ],  a 
weaver's  shop,  plc^e  for  weaving  cloths  :  textrinum 
instituere,  weaving, 

teztum,  I,  n.  [P,  of  texo],  that  which  is  woven, 
a  web  :  pretiosa  texta,  0. :  Inlita  texta  veneno,  0. 
— A  plait,  texture,  fabric,  structure  :  Dat  iam  sal- 
tOs  intra  cava  texta  carinae  Fluctus,  0. :  clipd 
non  enarrabile  teztum,  V. 

textnra,  ae,  /.  [  tiexo  ],  a  web,  texture :  Miner- 
▼ae,  Pr. 

teztaa,  P.  of  texo. 

thalamua,  I,  m.,  =  ^aka/to^,  an  inner  room, 
chamber,  apartment :  Pars  secreta  domas  . . .  Trls 
habttit  thalamos,  0. :  Ferrei  Eumenidum  thalami, 
i.  e.  abode,  Y. :  ubi  iam  thalamis  se  conposuers,  in 
their  cells  (of  bees),  Y. — A  sleeping-room,  bedchan^ 


Vv. -^  Marriage^  tBecUock:  tbalami  ezpers  ritam 
Degere,  V. :  thalamos  ne  desere  paetoa,  L  e.  yam' 
pranUied  bride^Y. :  quid  thalamos  alieni  ooocipia 
orbis  ?  i.  e.  ti»  a  dtalant  land,  0. 

ThaHa  (-lea),  ae,/,  the  Mute  of  Comedy,  Y.,  O. 
—-Hence,  arguta,  tlu  Muse,  H. — A  tea^ymph,  V. 

theatralis,  e,  adj.  [theatrum],  of  the  theatre, 
theatrieal:  consessus. 

theatmm,  l,  n.,  =:  ^iarpov,  a  play-houee,  thea- 
tre: theatrum  cum  commuue  sit:  lu  vacuo  sesaor 
theatro,  H. :  Philippus  in  acie  tutior  quam  in 
theatro  fuit,  Ca. :  exeamus  e  theatro,  i.  e.  cease  to 
speak  of  actors.  —  Among  the  Greeks,  a  eottneil- 
room,  audience-room  :  cum  in  theatro  imperiti  ho- 
mines consederant:  super  theatrum  consistunt, 
L. :  veniebat  in  theatrum,  cum  ibi  concilium  po- 
pull  haberetur,  N.  —  An  open  space  /or  martial 
gam/ss,  parade  ground :  mediS  in  valle  theatri  Cir- 
cus erat,  V. — The  spectators  in  a  theatre,  an  audi- 
ence:  f requentissimum :  qui  (modi)  totis  theatris 
maestitiam  inferant:  spissis  theatris  Scripta  reci- 
tare,  to  crowded  audiences,  H. — ^F  i  g.,  a  place  of 
exhikiiion,  theatre,  stage:  nullum  theatrum  virtuti 
oonscientift  mains  est. 

theoa,  ae,  /.,=t^^,  an  envehpe^  hull,  cover, 
case, sheath:  efferri  sine  thecis  vasa:  nummaria. 

Themia,  idis,  ace.  min,/.,  the  goddess  ofJHStiee 
and  o/propheey,  O.,  Ct 

thenaanma^  see  thesaurus. 

theologUB,  I,  m.,  =  dcoXoyoC)  otie  who  writes 
of  the  gods. 

Theoninaa,  adj,,  of  Tkeon  ( a  writer  of  sat- 
ires): dens,  H. 

thermae,  arum,  /.  (sc.  aquae),  warm  springs, 
warm  baths:  Thermarum  calices,  L  e.  drinking- 
bouts  at  the  public  bathsj  lu. 

Therutea^  ae,  m.,  =  eipainit,  a  Greek  who 
served  before  Troy,  despised  for  tcurrility,  0.,  lu. 
— P  o  e  t,  a  contemptible  person,  lu. 

theaauma  or  thenaauraa,  I,  m., = ^naavpo^, 
something  laid  up,  a  Itoard,  trecLsure,  provision, 
store:  petit,  unde  is  sit  thensaurus  sibi,  T. :  tbe- 
saumm  def odere  . . .  inventre :  non  exeroitus  ne- 
que  thensauri  praesidia  regni  sunt,  verum  amici, 
S.— -4  pl€ioe  for  safe-keeping,  store-house,  treasure^ 
chamber,  treasure -vault,  treasury:  publicus,  L.: 
Si  serrata  mella  Thesauris  relines,  i.  e.  the  eeUs  of 
bees,  V.  —  F  i  g.,  a  repository,  conservatory,  maga- 
zine, collection :  thesaurus  rerum  omnium,  memo- 
ria :  thesauri  argumentoruro. 

Theapiaa^  adis,  a^j.  /.,  Thespian:  Musaei  0. 
'■^IHur.  as  subst.,  statues  of  the  Muses. 

Tlietlai  idis,  ace  tiro,  /.,  =s  BirtQ,  a  sea^nfmph, 
mother  of  A<MUs,Y.,  H.,  0.— Poet,  M«  sea: 
temptare  Thetin  ratibus,  Y. 


thiaans  (tiij-),  l,  m.,s=diWoc>  «  dashes  in 
honor  of  Baeehus,  Baeehie  dance,  Y. — A  dandng 
band,  chorus:  Satyrorum,  Gt. 

thofaiak  I,  m.,  3=  ^okoQ,  a  dome,  cupola,  rotunda: 
(dona)  Biupendi  tholo,  i.  e.  tn  ^  ten^aU,  Y. :  in 
pluvio  Yindioat  imbre  tholns,  0. 

thorax,  ftcis,  m^  =s  ^lipa^,  the  breast^  chett, 
thoraz  ;  hence,  a  defence  of  the  breast,  breast-plate, 
corselet,  cuirass :  linteus,  L. :  thoraca  cum  pectore 
rumpit,  Y. :  thoracem  indutus,  Gu. 

Thraeoidica  (Three-),  drum,  n,  (sc.  anna), 
the  ITiracian  arms  of  a  gladiator, 

Thraz,  ads,  or  lliraeac.  aecis,  m.  adJ.,=Bpil, 
Thracian,  L.,  Y.,  H.,  0. — A  gladiator  in  Thnacian 
armor,  C,  H. 

thmmua  fthjrimiiaX  l,  ">-«  =  ^vyyoc,  the 
tunny,  tunny-fi^  H.,  0. 

(thuribuliim),  see  turibnlam. 

(thna,  tharis),  see  tua. 

Th^aa  (disyl.;  not  ThyasX  adts,/.,  a  Bae- 
eftanto,Y.,H.,0.,Gt 

th^ua,  aJjj.  r^ia,  the  arbor  yitae],  of  the 
arbor  vitae:  thalamus,  Pr. 

thymbra,  ae,/.,  ss^vftflpa,  savory  (a  kitchen- 
herb),  V. 

thynram,  t,  n.,  =  dvuoy,  thyme  (  an  herb): 
Hyblae,  Y.,  H.,  0. 

thynniia,  l,  see  thunnus. 

thjrraoa,  I,  m.,  =  ^t^/txroc. — Of  a  plant,  a  stalk, 
stem. — ^£  s  p.,  a  staff  twined  with  ivy  and  vine,  Bae- 
ekie  staf,  tkyrsus :  Liber  gravi  metoende  thjrao, 
H.,  0.—^  thorn,  goad:  Sic  ubi  mota  calent  Tuidi 
mea  pectora  thjrso,  0. 

tiara,  ae,  /.,  or  tlaria,  ae,  m., = rs&pa  ot  na- 
fMECi  ^^  Oriental  head-dress,  twian,  tiara  .*  TeiD- 
pora  velare  tiaris,  0. :  Phrjgia,  lu. :  sacer,  Y. 

tibiortibi,<2atof  tu.       tibimet  see  to. 

tibia,  ae,  /,  a  large  shin-bone,  tibia,  «Atsi,  kg : 
sinistram  fregit  tibiam.  Ph. — (Because  the  first 
flutes  were  of  bone),  a  pipe,  Jlttte :  ut  canto  tibia- 
rum  vieinitas  personet:  tibiae  inflaUe:  septena- 
rios  fundat  ad  tibiam :  curra,  Y. :  Tibia  non  tabae 
Aemula,  sed  tenuis  simplexque,  H. :  scienter  tibiis 
canta88e,K. 

tibioen,  inis,  m.  [ tibia -f  1  CAN-],  a  piper, 
ftute-plenfer,  flutist :  si  tibiae  non  referant  sonum, 
abiciendas  sibi  tibicen  putet:  Nunc  tibicimbas 
est  gavisa,  H. :  tibicines  abierunt,  L. — Sing,  cdt- 
led. :  crebro  tibidne. — ^In  a  building,  a  pillar,  sup 
port, prop:  Terrebat  stantem  tibiclne  Tillam,  L  e. 
propped-up  homestead,  0.,  Cu :  urbs  tenui  tibidne 
f  alto,  la. 

tibioina,  ae,  /.  [tibioen],  a  female  flute-pl^fer, 

T.,  H.,  0.,  In.  .      r^r\r%ii> 

Digitized  by  VjOOQ  IC 


tibioliiium 


608 


tlaio 


tibioinlnm,  I,  n.  [tibicen],  a  flaying  tiptm  Uu 
pipe^  piping,  fluting  :  tibicini  scientia. 

TSbnmns,  adj,j  of  7l6«r,  JUurHney  Pr. — 
Kb  p.,  the  Mlder  of  TUntr,  H. 

TibvirB»  urtifl,  adj.,  of  TUmr,  TiburHne,  L.,  H.— 

As  mb«t.  n. ;  in  Tibuiti,  in  the  TVfuriwu  terriiorg. 

tisiUum,  T,  n.  dim,  [  lignum  ],  a  tmatt  bar  of 

vfood,  littU  beam:  tr&nsmbsae  per  riam  tigillo, 

L. :  Panrum,  Ph.,  lu. 

tignaxiusi  adj,  [tignam],  of  beams:  faber,  a 
carpenter. 

tigntim,  T,  n.  [TEC-],  bnilding-maieriale,  apiece 
of  timber  J  trunk  of  a  tree,  log,  etick,  poet,  beam: 
duo  tigna  transversa  iniecerunt,  Gs. :  Torquet  in- 
gens  machina  tignam,  H. :  sammo  quae  pendet 
aranea  ttgno,  0. 

tigrl»,  idis  (V.,  0^,  ace.  tigrim  (V.),  alU.  tigii 
(V.)  or  tigride  (O.,  lu.),  p^ur.  ti^'rSs  (V.,  H.,  O., 
Cu.),  ace.  tigrfs  {V.)  or  tigridas  (0.),  dot.  and  aN. 
iigribus  (H.,  0.),  =  Wyoic,  m.  or  (poet)/.,  a  tiger, 
tigress,  V^  H.,  0.  al. — ^As  a  name,  a  ^Dotted  tiger- 
hattnd  of  Actaeon,  O.^The  l^ger  (a  ship),  Y. 
tilia,  ae,/.,  the  Unden-tne,  lime-4ree,  Y.,  0. 
timefoctus,  adj.  [timeo+faoiol,  made  afraid, 
frightened,  alarmed,  intimidated:  libertas. 

timendaa  [P.  of  timeo],  to  be  feared^  terribU, 
fierce :  reges,  H. :  diva,  O. :  dente  aper,  0. 

timeiiBk  ntis,  adj,  [  P,  of  timeo  ],  fearful, 
afraid:  pariter  comitique  onerique,  afrend  for, 
V*. — As  svbet,  m.  and  /. ;  hortatur  timentem,  tike 
shrinking  girl,  O. :  tiroentes  oonfirinat,  Cs. 

timeo^  ul,  — ,  ere  {2  TEM-],  to  fear,  be  afraid, 
be  fearful,  be  apprehensive,  be  afratd  of,  dread,  ap- 
prehend: timentibus  ceteris  propter  ignorationem 
locorum :  timentes  confirmat,  Cs. :  oottidie  aliquid 
fit  leniiis  qaam  timebamos :  de  re  pb  valde :  a  quo 
quidem  genere  ego  nomquam  timai :  pro  eo,  Ca. : 
timuere  dei  pro  vindice  terrae,  0. :  tibi  Uroui,  for 
you,  T. :  sibi,  Cs, ;  nihil  roagis  quam  perfidiam 
timemos:  qoos  aliquamdiu  Tnermea  tirouissent, 
Cs, :  noroen  absentis,  Cs. :  numinis  iram,  O. :  Peius 
leto  flagitltim,  H. :  furem  Caulibas,  a  thief  for  his 
cabbages,  lu. :  de  suo  ac  legionis  pericalo  nihil, 
Cs. :  quod  pro  quoque  timendam,  aut  a  quoque 
petendam  sit:  timeo  quidnam  etoqui  poesim: 
misera  timeo,  *  inoertum  *  hoc  quorsum  accidat, 
T.:  haec  quo  sint  eraptura:  tantae  magnttodinia 
flamini  exeroitum  obieere,  eta,  Cs. :  inventis  uti, 
H. :  latebras  intrare,  0. :  ni  oedenti  instaturam 
alteram  timuisscnt,  L. :  neque  timerent,  ne  cir- 
cumvenirentur,  Cs. :  timnit,  ne  non  succederet, 
H. :  timeo,  at  sustineas,  /  am  afraid  you  cannot 
stand  it:  ut  satis  comitaode  supportari  posset  (res 
frumentaria),  Umere  dicebant,  Cs. — To  show  fear, 
express  terror  (poet.):  timuit  exterrita  pennis 
Ales,  expressed  its  fear,  i.  e.fluUered,  V. 


tlmldS,  ade.  with  eon^  [  timldus  ],  fearfuttg, 
timidly:  de  se  cogitare:  de  felicitate  dioere:  nou 
timide  pugnari,  brmeelyy  Cs. :  res  omnia  ministrat» 
hesitatingly  H. :  timiditts  dioere :  timidius  agere, 
Os. 

timiditas,  atis,  /.  [timidus],  fearfulness,  cow- 
ardiee,  timidiiy,  apprehmsUm:  ex  rebus  timiditas, 
non  ex  vocabulis  nascitur :  quantae  timiditates. 

tlmidiia,  a^.  with  eomp.  and  sup.  [2  TEM-1 
fearful,  afraid,  faint  -  hearted,  eowarafy,  timia: 
refugere  timido  metu :  nimium  ne  Umidum  loisse 
oonfiteor :  non  timidus  ad  mortem :  spes,  0. :  ter- 
gum,  H. :  timido  cursu  Fugit,  0. :  mater  timidi 
flere  non  solet,  i.  e.  cautious,  N. :  timidiora  man- 
data  videbantur,  quam,  etc. :  timidissime  Phineu, 
O. :  tiraidissima  turba,  oolumbae,  0. :  pro  patria 
non  timidus  mori,  H. :  timidus  procellae,  H. :  deo- 
rum,  O. — IHur.  m.  as  subst, :  timidos  atque  sup- 
plices  odisse,  cowards. 

tlmor,  Oris,  m.  T  2  TEM-  ],  fear,  dread,  appre- 
hension,  timidity,  aUmn,  anxietg  :  definiunt  tfmo- 
rem  metum  mail  appropinquantis :  animus  timore 
Obstipuit,  T. :  magno  timore  sum :  res  quae  mihi 
facit  timorem :  timor  incntitur  ex  ipsorum  pericu- 
lis :  timor  exeroitum  ocoupayit,  Cs. :  timore  sub- 
ifato,  Cs. :  timorem  deponite :  se  ex  maximo  timore 
oonligere,  Cs. :  ea  (aestus),  quae  sequitur,  magno 
est  in  timore,  i.  e.  occasions  great  apprehension  : 
timor  patribus  incessit,  ne,  etc.,  L. :  Non  ullum 
pro  me  tantum  cepisse  timorem,  Quam  ne,  etc., 
y. :  Unde  mare  et  terras  ipsi  mihi  saepe  videre 
Fit  timor,  comes  to  me,  0. :  baud  dubius  timor  in- 
cessit animos,  consilia  tua  emanasse,  L.:  sabest 
ille  timor  ne  dignitatem  quidem  posse  retineri: 
com  maior  a  Romanis  metus  timorem  a  principi- 
bus  suis  vicisset,  L. :  spes  ot! . . .  seditionis  timor: 
mortis,  0. :  cui,  quia  privato  sunt  oppositi  timores, 
dantur  inperia:  Mentem  .  .  .  Redegit  in  yeroe 
timores  Caesar,  H. — Bdigious  awe,  reverence^  «u- 
perstition  :  inanis  religio  timorque :  Quone  roalo 
mentem  concussa  ?  timore  deorum,  H. — An  object 
of  fear,  terror,  dread:  Stygii  Numina  torrentis, 
timor  et  deus  ille  deorum,  0. :  Magnus  latronibus, 
H. — ^Person.,  Fear:  Timor,  H.:  ater,  V.:  con- 
sternati  Timores,  0. 

tinota,  orum,  n.  [P.  of  tingo],  dged  cloths,  col- 
ored  stuffs  :  tincta  absint 

tinotiUa»  e,  adj.  [TIN6-],  used  for  infecting: 
virus,  0. 

^otufl*  P.  of  tingo. 

tinea  or  tinia,  ae,  /  [  1  TEM-  ],  a  gnawing 
worm,  fnoth,  booksaorm  :  vestis,  tinearura  epnlae, 
H. :  dirum,  tiiiiae,  genus  (in  bee-hives),  Y. :  Agre- 
stes  tineae,  silkworms,  0. 

tiago  (-giloX  tinxl,  tinctus,  ere  [TING-],  to  wet, 
moisten,  bathe,  dip,  igfhju^^  |u^cp(^sangume  oen- 


860 


taurl  tincta:  mero  paTiroeutum,  H. :  Arctos  Ooeani 
metuentis  aeqaore  Ungi,  Y. :  in  undU  pedum  ve- 
atigia,  O. :  flumine  corpora,  i.  6;  bathe^  0. :  in  alto 
Phoebus  anbeloB  Aequore  Unget  equos,  L  e.  wiil 
aetyO,:  te  meis  poculia,  i.  e.  entertain,  H. — To  took 
in  color,  dye,  color,  imbu^  tmge  :  nihil  nisi  oon- 
chylio  tinctum :  rourioe  lanas,  0. :  Murice  tinefeaie 
lanae,  H. :  sanguine  cultros,  0. :  securls  Cervice, 
H. — Fig.,  to  wdme,  iigutwre,  furnish:  orator  tino- 
tus  litteris :  Laelia  patris  elegantia  tincta. 

ttnnlo  (tinioX— ,— ,I«r2TA.],to  dink, 
jingle:  exspecto  mazime,  eoquid  Dolabella  tinniat, 
i.  e.  pay  down, 

tizmitus,  tls,  m.  [Unnio],  a  ringing,  jingling, 
tingling :  Tinnitftsque  cie  et  qaate  cymbala,  V. : 
sonuit  tinnitibus  ensis  acutis,  0. — Of  language,  a 
jingh  of  words:  Gallionis,  Ta, 

tiimalus,  offj.  [2  TA-],  ringing^  tinkling,  thriU- 
Bounding :  sistra,  O. :  Yoz,  Ct. 

tintinnabulam,  I,  n.  [tintinno],  a  bell,  ngnal- 
bell,  call-bell:  (mulus)  collo  iactat  tintinnabulam, 
Ph. :  tintinnabula  dioas  pnlsari,  lu. 

tintlno,  — ,  — ,  ftre,  to  ring,  jingle,  tingle  i  so- 
nitu  suopte  Tintinant  aures,  Gt. 

Msmm,  I,/.,  the  enotoball  (a  plant),  0.  ' 

tird,  Snis,  m. — In  the  army,  a  neiely  levied  eoU 
dier,  young  soldier,  recruit :  legio  tironum,  Gs. : 
cum  essem  tiro  in  eius  exercltu :  tirones  milites 
opp.  veterani) :  exercitu  a  Manlio  acoepto  tirone, 
L:  Multaque  tironi  non  patienda  feret  (opp. 
▼etus  miles ),0.  —  A  beginner,  tiro :  nulla  in  re: 
homo  non  aetate  sed  usu  forensl  tiro,  inesq>eri- 
eneed:  qui  ante  banc  pugnam  tiro  esset. — A  youth 
(ueuming  the  toga,  young  man  beginning  life,  0. 

tardcinium,  I,  n.  [tiro]. — In  the  army,  a  sol- 
dier*8  first  service,  military  inexperience .  senatus 
cum  simul  et  tirocinio  et  perturbatione  iuvenis 
moveretur,  L. — Young  troops,  raw  forces,  recruits: 
oontemptum  tirocinium,  L. — A  beginning,  rucU* 
rnentary  effort,  pupilage:  in  L.  Paulo  aocusando 
tirocinium  ponere,  L. 

tirtinculas,  I,  m.  dim,  [tiro],  a  young  beginner, 
little  tiro '  noster,  lu. 

TSxynthins,  adj.,  of  Tiryns  ( in  Argolis,  the 
early  home  of  Hercules).  —  Hence,  of  Hercules, 
Jlerctdean:  heros,  L  e.  Hercules,  0. :  tela,  of  Her- 
cules,  0. — As  subst,  m.,  Hercules,  Y,,  0. — ^As  siubeL 
f^  Alcmena,  the  mother  of  Hercules,  0. 

TIfliphone,  6t,/.,  =:  Tim^Pti  (arengerof  mur. 
derX  one  of  the  Fwries,  V.,  Hi,  O.,  lu. 

TltieiiBls  (Tati-),  is,  adj.  [Titles,  old  name  of 
the  Sabines],  of  the  Tiiies,  of  the  Sabines.^Plur. 
m.  as  subst.,  one  of  the  three  equestrian  centuries  of 
Jiome,C^h,,0, 


^ 


titilULtlo^  5nt8,/.  [titOIo],  a  titkUmg^  mUatiou: 
▼oluptatum. 

tiHUo,  — ,— ,  ftre,  to  tidde,  tiHUate:  aenstks: 
multitudinis  leviutem  Toloptate:  ne  tos  titillet 
gloria,  H. 

titabttnter,  adv.  [tttubo],  totteringly,  hesitate 
ingly,falteringly. 

titubatidp  Onis,/.  [titabo],  a  toUering,  waver- 
ing, embarrassmenL 

tltabo,  Avi,  atus,  ire,  to  stagger,  totter,  reel: 
annisque  roeroquc,  0. :  domum  est  reversus  tito- 
banti  pede,  Ph. :  vestigia  titubata,  tottering,  Y.— 
— In  speech,  to  stammer,  stutter,  hesitate:  mente 
ac  lingua  titubante :  (versus)  d^ilitatur,  in  qui- 
curoque  est  parte  titubatum,  i.  e.  uttered  faltenng- 
ly, — F  i  g.,  to  hesitate,  falter,  waver,  be  in  svepetm, 
be  embarrassed:  cave  ne  titubes  mandaUque  fran- 
gas,  H. :  omnibus  titubantibus  et  de  rebus  summts 
aesperantibus,  N. :  si  quid  forte  titubatum  est,  nt 
fit  in  bello. 

tltullM,  i,  m.  [  cf.  riu,  rtfui  ],  a  stqterveriptum, 
inscription,  labd,  title,  ticket,  btll,  placard,  notice: 
aram  dedicarit  cum  rerum  gestarum  titalo,  L. : 
dant  munera  templis ;  Addunt  et  titulum,  titulus 
breve  carmen  habebat,  0. :  signs  cum  titulo  1am- 
nae  aSneae  inscrlpto,  L. :  sepulcri,  ^ntanh,  la. : 
Sub  titulum  nostros  misit  lares,  l^at  publie  vale, 
0. — An  honorable  appdlation,  title  of  honor,  glory, 
name,  title:  consulat&s:  quos  si  titulus  liic  (aa- 
pientis)  deleetat :  Qui  stupit  in  titulis  et  imagini- 
bus,  H. :  titulos  annosque  tuos  numerare,  O. — Re- 
pute, renown,  fame.'  prions  belli,  L. :  titalo  Spar- 
tanae  victoriae  inflatus,  Cu.~-Jl«  alleged  cause, 
pretence,  pretext :  non  vos  pro  Graedae  libertate 
tantum  dimicare ;  quamqoam  is  qooque  ^regios 
titulus  asset,  etc,  L. :  honestiorem  caasam  liber- 
tatts  quam  servitutis  praetexi  titalo,  i  e.  was  a 
more  re^feetable  pretext^  h. :  titulus  f adnori  spedo- 
sus  praeferebatur,  Cu. 

Titynm,  I,  m.,  a  she^erd,  Y. :  Tityrus  et  f n^ea 
legentur,  i.  e.  VergiCs  Bdogues  and  Oeorgics,  0. 

TmoHtea,  is,  a<ff.  m.,  of  Thiolus :  vicanus. 

tocnlUo  (  -oull5 ),  onis,  m.  [  rikoci  usury  ],  a 
te  in  tocuUionibus  habere. 


tofus  (-phius),  I,  m,,  tufOf  tuff,  porous  stone: 
scaber,  Y.,  0. 

toga,  ae,/.  rTBCk],  a  toga,  gown,  outer  garment, 
dUgen^s  doak  (a  flowing  robe  in  a  single  piece  of 
white  woollen  stuff) :  pacis  est  insigne  et  oti  toga: 
praetexta,  the  bordered  toga  of  magistrates  and 
free-bom  children:  pura,  the  plain  toga  (assumed 
on  ooming  of  age):  virilis,  the  toga  of  manhood: 
libera,  of  a  freeman,  0. :  picta,  worn  in  a  triumph, 
L. :  purpurea,  i«  e.  royal,  L. :  Candida,  of  wkUs 
fuUed  doth  (worn  bv  candidates  for  office),  L.: 


861 


tondtfo 


Fig., peace:  oedant  arma  togae.  — '7^  Jioman 
character^  Rome :  togae  Oblitiui,  H. — A  eourUean 
(who  might  wear  the  toga  but  not  the  stola),  Tb. 

togita,  ae,  /.  ( togatus ;  ac.  f abala  ],  a  drama 
the  pereone  of  vhteh  are  Roman  cUiMent,  dometHe 
drama  (opp.  fabula  palliata) :  cum  ageretur  toga- 
ta :  docere  togataa,  H.-^^  eourUaan  (so.  ancilla), 
see  togatus. 

togatus,  adj,  [toga],  wearing  the  toga,  ehd  in 
the  toga,  gowned:  gens,  V. :  ut  tosatus  mandata 
aenatus  audiret,  L. — In  the  garb  of  a  Roman  cUi- 
ten,  in  Roman  drest :  Graeculus  iudex  niodo  pal- 
Iiatu3  modo  togatus,  now  in  Oreeian^  now  in  Ro- 
man garb :  GalUa  togato,  Roman  Oatd, — A,9  eubet, 
m.  :  cum  magnft  catervft  togatorum,  i.  e.  of  free- 
born  eitixene, — In  the  garb  of  peace,  in  civil  life, 
unarmed:  cui  uno  togato  supplicationem  decreve- 
rit  senatus. — As  etibet, :  lictorum  maior  numerus 
quam  togatourm,  civilians,  L. :  multitudo  togato- 
rum,  S. — In  the  garb  of  a  plain  citizen .-  quasi  unus 
e  togatorum  numero,  i.  e.  one  of  the  common  herd: 
sportula  turbae  rapienda  togatae,  L  e.  bg  the  throng 
of  diente,  lu. :  comites,  lu. :  ancilla  togata  (beH> 
cause  the  toga  was  worn  by  loose  women),  H. 

togfula,  ae,/.  dim,  [toga],  a  ItUle  toga:  togulae 
lictoribus  praesto  f uenint :  picta. 

tolerabiliB,  e,  a^j.  with  comp.  [  toiero  ],  that 
may  be  borne,  eupportable,  endurable,  paseablej  toler- 
able :  homo,  i.  e.  not  uneommonfy  eevere,  T. :  f erre- 
mus,  eCsi  tolerabile  non  erat :  rex :  Minucius  iam 
ante  viz  tolerabilis,  L. :  non  tolerabile  nnmen,  V. : 
tolerabilior  erat  nostra  dissensio:  tolerabllius  est 
sic  dicere,  etc. 

(tolerabiliter),  adv.  with  comp.  [tolerabilis], 
patietUlg:  dolores  tolerabllius  path  tolerabllius 
ferre  alqd. 

tolerandofl,  adj.  [P.  of  tolero],  tolerable,  euf- 
ferabU^  non  tolerandae  audaciae :  oondiciones,  L. 

toleranfl,  ntis,  adj.  [P.  of  tolero],  enduring, 
tolerant :  corpus  laborum,  Ta. 

toleranter,  adv.  [uAero],  patiently,  enduringly, 
tolerantly :  ilia  ferre :  dolorem  pati. 

tolerantia,  ae,  /.  [tolero],  a  bearing,  support- 
ing, endurance:  rerum  humanarum :  priorum,  Ta. 

toleratio,  5nis,/.  [tolero],  a  bearing^  eupport- 
inffy  enduring :  dolorum. 

tolero,  &▼!,  fttus,  ftre  [TAL-],  to  bear,  endure, 
support,  sustain,  suffer :  militiam :  difQcUe  tolera- 
tu :  mores,  T. :  aequo  animo  servitutem,  8. :  cur- 
sOs,  O. :  sitim  aesturoque,  Ta. :  quis  tolerare  po- 
test, illis  diritias  superare  ?  etc,  8. :  paulo  longius 
tolerari  posse,  i.  e.  they  might  hold  out,  Cs. — To 
support,  nourish,  maintain,  sustain,  preserve  :  bis 
rationibus  equitatum  tolerare,  Cs. :  Yitam,  Cs. : 
oolo  vitam,  Y. :  inopiam,  S. 


tolleno,  Onis,  m.  [toUo],  a  swing-beam,  derrick, 
lever:  supra  murum  eminens,  L.  ' 

toUd^  sustull,  subUtus,  ere  [TAL.],  to  lift,  take 
up,  raise,  elevate,  exalt :  in  caelum  tos  umeris  no- 
stris :  optarit,  ut  in  currum  patris  tolleretur :  sub- 
latus  est:  quos  in  omcem  sustnlit:  in  sublime 
testudinem,  Fh. :  in  arduoe  ToUor  Sabinoa,  H. : 
terrft,  0. :  ignis  e  speoulft  sublatus. — Of  children 
(the  father  aolcnowledged  a  new  •  born  child  bj 
taking  it  up),  to  take  up,  acetpt,  acknowledge,  bring 
tu},  rear,  educate:  puerum,  £nn.  ap.  C. :  puellaro, 
T. :  qui  ex  FadiA  sustulerit  liberos,  i.  e.  was  the 
father  of. — In  navigation,  with  ancoras,  to  lift  the 
anchor,  weigh  anchor,  set  sail:  sublatis  ancoris, 
Cs.,  L. — In  the  army,  with  signa,  to  take  up  the 
march,  break  up  camp,  march :  signa  snstulit  sese- 
que  Hispalim  recepit,  Cs. — To  build,  raise,  erect  : 
tollam  altius  tectum. — To  take  on  biiard,  take  up, 
carry:  naves,  quae  equites  sustulerant,  liod  on 
board,  Cs. :  Tollite  me,  Teucri,  Y. :  sublatus  in 
lembum,  L. :  me  raeda,  H. :  Talem  te  Bacchus . . . 
Sustulit  in  currfts,  0. — F  i  g.,  to  raise,  lift,  lift  up, 
elevate,  set  up,  start :  ignis  e  specula  sublatus : 
Clamores  ad  sidera,  Y. :  risum,  H. :  ociilos,  i.  e. 
lookup. — To  lift, cheer, encourage :  Sublati  animi 
sunt,  your  spirits  are  raised,  T. :  sustulere  illi  ani- 
mos,  nave  taken  courage,  L. :  amicum,  console,  H. 
— To  exalt,  extol:  aliquid  tollere  altius  dicendo: 
ad  caelum  te  toUimus  laudibus:  Daphnim  tuum 
ad  astra,  Y. —  To  assume,  bear,  endure:  alquid 
oneris:  poenas. — To  take  up,  take  away,  remove, 
carry  off,  make  wag  with :  f rumentum  de  are& : 
nos  ex  hac  hominum  frequentia:  pecuniae  ex 
fano,  Cs. :  iubet  sublata  reponi  Pocula,  Y. :  tecum 
me  tolle  per  undas,  Y. :  Me  quoque  toUe  simul,  0. 
— To  take  off,  carry  off,  make  away  with,  kill,  de- 
stroy, ruin:  hominem  de  medio :  Thrasone  sublato 
e  medio,  L. :  Titanas  Fulmine  (luppiter),  H. :  toilet 
anum  vitiato  melle  cicuta,  H. :  Karthaginem  fun- 
ditus,  lay  waste. —  To  do  away  with,  remove,  abolish, 
annul,  abrogate,  caned:  rei  memoriam:  sublatA 
benevolentift :  ut  id  nomen  ex  omnibus  libris  tol- 
latur :  demonstro  vitia ;  tollite !  away  with  them  I : 
sublato  Areopago :  deos,  to  deny  the  existence  of: 
diem,  to  consume  in  speeehmaking  :  querelas,  H. 

tomionliiiii,  l,  n.  [ro/iii,  a  cutting  in  pieces], 
a  sausage,  liver^seauage,  lo. 

tomeiitiun,  i,  n,,  a  stuffing,  filling  (for  eosh- 
ioDS),  Ta. 

tonana,  antis,  o/^.  [tono],  thundering  (an  epi- 
thet of  Jupiter).— As  subst,  m.,  the  thunderer,  god 
of  thunder,  0. 

tondad,  totondl,  tonsua,  9re  [1  TSM-],  to  thear, 
dip,  crop,  shave  :  tondere  filias  docuit :  Candidior 
poatquam  tondenti  barba  cadebat,  the  barber,  Y. : 
oves,  H. :  lanam,  H. :  salutrix  tonsa,  i.  e;  with  hair 
dipped  short  (otih^imiu)  I  euml 

"  ^  Di^tized  by ' 


tonltnis  8 

L. — To  ertyp^  lop^  prune^  trim :  Hie  oomftm  mollis 
iam  tondebat  hyacinthi,  wu  cropping^  V. :  ilicem 
bipennibua,  H. — To  mow^  ''^C*'  ^■i'm  oesMre 
novales  patiere,  after  karveitj  V. :  tenaam  rerrit 
huroum,  0.  —  To  crop,  graze^  browse  ttpon^  plucky 
gather^  cull:  daraeta  (tuvenci),  V. :  rostro  iecor 
(voltur),  v. —  To  JUeoey  plunder :  Tondens  pnr- 
purea  regtia  paterna  comi,  Pr. 

toilitni%  Us,  m.,  ptiir,  nont.  and  ace,  tonitiila 
m.  ortonitrua,  n.  [tono],  thunder:  tonitrain  Beeati 
nimbi,  O. :  caelum  tonitru  oontremit,  G.  po^L  : 
tonitnique  tremescaut  Ardua  terrarum,  Y. :  tont- 
trfts  fiinistri,  0. :  inter  fulmina  et  tonitrua :  tera- 
pestaa  cum  magno  f  rmgore  tonitribnsque,  L. :  mo- 
▼ere  tonitrQs,  0. 

tono,  ul,  — ,  are  r2  TA-],  to  make  a  loud  notM, 
roar^  reaoundy  thunder:  caelum  tonat  omne  fra- 
gore,  V. :  Pericles  f ulgere  tonare  dictus  est — ^With 
acc.^  to  thunder  forth:  ore  deos,  invoke  thunder- 
ingly^Y. — To  thunder:  ingens  Porta  tonat  caeli, 
V. :  si  fulserit,  si  tonuerit :  tonans  luppiter,  H. : 
sub  axe  tonanti  Stemitur  aequor,  V. 

tonoa,  ae,  /l,  an  oar  :  in  lento  luctantur  mur- 
mure  tonsae,  Y. :  oonsurgere  tonsis,  Y. 

tonsillae,  see  tosillae. 

tonsor,  oris,  m.  [  tondeo  ],  a  shearer^  eUpper, 
ehaver,  hair-cutter^  oarber  :  tonsori  coUum  oom- 
mittere:  inaequalis,  E. 

tonaoxiuB,  a^j,  [tonsor],  of  a  bather^  ton»orial: 
culter,  razor, 

tonstricnla,  ae,  f  dim,  [  tonstriz,  from  ton- 
deo], a  barber-girL 

tonsora,  a^/  [  tondeo  ],  a  ehearing^  dipping^ 
trimming:  capillorum,  O. 

tonsuBt  P.  of  tondeo.      (tdphus),  see  tofus. 

topiariuSi  adj.  [topia,  ornamental  gardening], 
of  garden  v)ork^  of  landscape  art,  —  As  eubat,  m., 
an  ornamental  gardener^  landeeape  gardener. — As 
eubet,  /.  (sc.  ars),  omamentai  gardening^  landtoape 
gardening, 

Toploa,  omm,  n^  ss  Tomc^,  a  eoUeetion  of 
conmwn  piaeetf  by  AriaUOUy  imitaied  by  Cicero, 

topice» cs, /., 3s roridf . — I n  rhet,<Atfar<o/ 
finding  and  ueing  commonplaeei, 

tCMTAl,  ftlis,  ft.  [toms],  a  ftalamce^  eouch-comriMg^ 
•ofa-doih:  turpe,  H. :  mluta  toralia,  H. 

torenma,  atis,  n^  =  ropcv/ui,  work  in  relief 
emboeaed  work:  nullum :  toreumata  pretiosa,  S. 

tormentom,  I,  n.  [TARC-],  an  engine  for  hurl- 
ing: tormentis  Mutinam  verberavit:  tormenta, 
arma,  omnis  apparatus  belli,  L. :  telum  tormento 
missum,  Cs.  —  A  twieted  eord^ding:  praesectis 
mulieram  crinibus  tormenta  efiFeeerunt,  Os.— ^ 
muti/e,  ehioi:  quod  genus  tegumenti  nnllo  telo 


neqne  tormento  transid  poise^  Os. :  tormenta  e 
naTibus  procni  excassa,Ca.— ^h  inelrumeniof 
torture,  rack:  Terberibns  ae  tormentis  qoaeatio- 
nem  habere. — Fig^  toriurtf  anguiah^  pain^  tor- 
ment: iracundiae  tormenta:  Invidia  SicuU  noa 
invenere  tyraonl  Haius  tormentum,  H. :  animi 
tormenta  latenUs  in  aegro  Gorpore,  lo. :  Ta  lene 
tormentum  ingenio  aAmoveR^  gentle  eompuiaionit  H. 

tonnina,  um,  a.  [TABC-],  a  gripimtf  of  Ae 
boweU^  gripee,  colic, 

tormlnosiiflt  adj,  [tormina],  eukjeel  to  gripee, 
euffering  from  colic 

tomo,  avl,  atus,  Are  [tomus],  to  turn  in  a  lathe, 
roundoff:  sphaeram. — Poet:  male  tomati  vei^ 
8i\s,  bamy  turned,  H. 

tomna,  I,  m.,  =  ropyo^,  a  tumer^a  wheels  lathe : 
Neo  tiliae  leres  tomo  Non  formam  aocipiunt,  Y. 
— F  i  g. :  angusto  vers&a  indudere  tomo,  Pr. 

toroaiui,  atff,  [torus], /ufl  ofmuaelc^  i 
brawny,  luety:  GoUa  boum,  0. 

toipado^  inis,  /.  [torpeo],  Aiggiaknma, 
ften,  S.,  Ta. — The  torpedo,  erampfaih,  electric  rmy. 

torpeo,  — ,  — ,  ere  [TORP-],  to  be  stiff,  be 
numb,  be  imaetive^  be  torpid  r  torpentes  gelu,  nmb, 
L.:  torpent  infractae  ad  proelia  Tires,  Y.:  tor- 
pente  palato,  lu. — ^F  ig,,  to  be  etupid,  be  Auptftd, 
be  dull,  be  i$MCtwe:  torpentibus  metu  qui  aderant, 
L.:  deum  volumus  oessatione  torpei-e:  D^xis 
oottlia  animoque  et  corpore  torpet,  H. :  cum  Pan- 
siacA  torpes  tabellft»  are  loat  in  admiration,  H. : 
frigera  ae  torpere  senis  oonsilia,  are  feeble,  h.  z  si 
tua  re  subitA  oonsilia  torpent,  i.  e.  if  you  are  wr- 
priaed  out  of  your  adf-poaaeaaiony  L. :  Tyrii  despe- 
ratione  torpebant,  Gu. 

toxpesoo^  pul,  — ,  ere,  tnM.  [torpeo],  to  grow 
at\ff,  be  benumbed,  become  uaeleaa,  grow  torpid  :  Tor- 
puerat  gelido  lingua  retenta  metu,  0. :  in  amentia, 
L. :  ingenium  socordia  torpesoere  sinunt,  S. 

torpldna,  atb',  [TORP-],  benumbed,  atupefied^ 
torpid:  somno,  L. 

torpor,  ((ris,  m.  [TORP-],  nurnhncm,  atupefac- 
tion,  torpor,  aluggialmeaa ,-  se  tutantur  torpore  tor- 
pedines :  lUi  membra  solvit  formidine  torpor,  Y. : 
torpor  oocupat  artOs,  O. 

torqaitoi^  adf,  [torques],  adorned  wiik  a 
ficeklaee,  collared:  Alecto  breribus  oolnbris,  with 
anakea  coiled  about  ker  neck,  0. 

torqnao  ( old  inf,  torqnSrier,  H.,  Pr. ),  tor^ 
tortus,  Sre  [  TARG-  ],  to  turn,  turn  aboui^  turn 
away,  twiat,  bend^  wind:  oervices  oculoeque :  ab 
oi)aoenis  semonibus  aurem,  H. :  ad  sonitam  Teds 
▼cstigia,  Y. :  ferro  capilloa,  i.  e.  curl,  O. :  stanmia 
pollice,  apin,  U. ;  tenui  praegnatem  poliioe  fusvm, 
lu. :  taxoa  in  areOs,  bmd,  Y. :  tegumen  torqnens 
inmane  leonis,  ^^mf^^^'i^'^n^lt'' 


torqnto 


868 


totidon 


drcum  azem  Be  torqueat — ^Poet:  torqaet  me- 
dio8  DOS  umida  cursus,  i.  e.  ha$  kalf-Jinuhmij  V. 
^To  v^rl  anmad^  whirl,  tgidd,  hrandUkf  Jling 
with  force^  hurls  hastas  laoertia:  lapidem,  fi.: 
amnis  torquet  aonantia  saxa,  V. :  in  huiic  haatam, 
0. :  telum  aurata  ad  teropora,  Y. :  sibila,  i.  e.  kUt, 
Pr.— 7b  twist  awry,  mi^aee,  turn  ande,  dittort: 
qaae  (festinationes)  cum  fiant . . .  om  torquentar: 
ora  TrUtia  tomptantum  eensu  ( sapor  )  torquebit 
amaro,  V. — 2b  wrench  on  the  rack,  put  to  the  rack, 
rack,  torture:  eculeo  torqueri. — Fig.,  to  tioietj 
ierest,  distort,  turn,  bend,  direct:  suam  naturam 
Iiuc  et  illuc :  oratio  ita  flexlbilis,  ut  sequatur,  quo- 
curaque  torqueas :  verbo  ac  litterft  ius  omne. — To 
rack,  torment,  torture:  te  Ubidines  torquent:  mit- 
to  aurum  ooronarium,  quod  te  diutissime  torait: 
equidem  dies  noctlsque  torqueor:  Torqueor,  infe- 
Bto  ne  vir  ab  lioste  cadat,  O. :  Aeacus  torquet 
umbras,  examinm,  lu.— To  ply,  put  to  the  test:  (re- 
ges)  dicuntur  torquere  mero»  quem  perspexisse 
laborant,  E,—Ot  speech,  to  hurl,  Jling:  curvam 
sermone  rotato  entbymema,  lu. 

torquifl,  is,  m.  and  (poet.)/.  [TARC-],  a  twisted 
fieek-chain,  necklace,  collar:  T.  Manliufl,  qui  Gallt 
;orque  detracto  (Torquati)  cognomen  inTenit: 
x>rqui8  aureus,  duo  pondo,  L. :  adempta,  0. — For 
)xen,  an  ox-yoke,  eouplinff-coUar  :  ipsis  e  torquibus 
iptofl  Innge  pares,  V.— ^  wreath,  rinff  of  flowers : 
lexis  omatae  torquibus  arae,  V. 

torrena,  entis,  op.  with  comsK  [P,  of  tonreo], 
mmiMf,  fwt,  inflamed:  ( miles  )  meridiauo  sole, 
1:  flammae,V.— Of  streams,  rmhinff,  roaring, 
xnling,  impetuous,  rapid:  flumlna,  V.:  aqua,  V. 
—As  subst.  m.,  a  torrent:  fertur  quasi  torrens 
>ratto :  quft  tenui  turn  aqu&  interfluebat  torrens, 
J. :  rapidus,  V. :  tumidus,  O. — P  r  o  v. :  numquam 
lirexit  bracchia  contra  Torrentem,  lu. — ^Fig.,  im- 
oduous,  rapid:  sermo  Isaeo  torrentior,  lu. 

toxreo,  torrui,  tostus,  ere  [TERS-],  to  dry  up, 
oarch,  roast,  bake,  scorch,  bum  :  f  ruges  flammis, 
/.:  suocensis  ignibus  torreri:  Qui  repertorem 
orruit  arte  8U&,  0. :  torrentia  agros  Sidera,  H. : 
osti  alti  stant  parietes,  I  e.  consumed,  Enn.  ap.  C. : 
n  Teribus  exta,  roast,  V. :  artOs  subiecto  igni,  0, ; 
luem  Torret  febris,  parches,  lu, — Of  love :  Lyco- 
ida  Cyri  torret  amor,  H. :  pectora  torret  amor,  0. 

torrldtui,  aclj.  [TERS-],  dry,  dried  up,  parchad, 
7rrtd,  hot  ?  farra,  0. :  circa  torridos  fontes  rivos- 
ue,  i.  e.  the  dry  beds,  T. ;  sona  ab  igni,  V. :  aer, 
'r. :  homo  grandi  macie  torridus,  ehrivelled: 
eatBLB,  V. — Pinched,  nipped:  iumenta  frigore,  L. 

torrlflp  is,  m.  [TERS-],  a  brand,  flrsbrand:  am- 
ustu8,V. :  Funereus,0. 

tortili%  e,  aeff.  [TARC-],  twisted,  twined,  wind- 
%g,  coiled  *  Aurum,  Lea  g<Ad&n  chain,  V. :  ansa, 
*. :  pisois,  O. 


tortor,  5ris,  m.  [  TARC-  ],  on  execuiityMr,  tor- 
mentor, tartiarer:  ctim  iam  tortor,  atque  essent 
tormenta  ipsa  defessa :  barbarus,  H. :  oocultnm 
quatiente  animo  tortore  flagellum,  lu. 

tortuOBUSy  adj,  [2  tortus],/i4^  o/erooks,  coiled, 
winding,  tortuous :  alvus :  amnis,  L.  —  Fig.,  fii- 
tangled,  involved,  complicated,  confused:  genus  di- 
sputandt :  visa  quaedam  tortuosa  et  obscura. 

1.  tortus,  cufj,  IP,  of  torqueo],  twisted,  twined: 
quercus,  1.  e.  an  oah-garland,  V. :  via,  Pr. 

2.  tortdfl,  Va,  m.  [TARG-],  a  twisting,  winding 
coil :  tortu  multipUoabili  Draco,  G.  poiSt. — ^P  o  e  t : 
serpens  longos  dat  oorpore  tortus,  V. 

torus,  I,  m.  [STER-],  a  swelling,  protvbetance, 
fles/iy  part,  muscle,  brawn:  o  lacertorum  tori !: 
Colla  toris  exstant,  O. :  leo  Excutiens  cervice 
toroB,  V. — In  a  wreath,  a  raised  omametU,  pronu" 
nence:  isque  (stilus)  addit  aitquos,  ut  in  corona, 
toros. — A  stuffed  bdster,  cunhion,  couch,  sofa,  bed: 
viridante  toro  oonsederat  berbae,  Y. :  praebuit 
herba  torum,  O. :  Gramine  vestttis  aocubuere 
toris,  O. :  torum  sternere  Frondibus,  lu. :  ebeno 
sublimifl  in  antro^  O. :  toro  Mortua  componar,  bier, 
0. !  membra  toro  defleta  reponunt,  Y. :  Eumenides 
stravere  torum,  the  bridal  •  bed,  0. :  censors  tori, 
spouse,  0. :  Riparumque  toros  . . .  Incolimns,  i.  e. 
take  the  riverianksfor  beds,  Y. 

torvitas»  &tis,/.  [tonrus],  savageness,  sternness : 
voHQs,  Ta. 

torvuSk  adj.,  staring,  keen,  piercing,  wild,  stem, 
fierce,  grim,  savage  (esp.  in  look  or  expression): 
oculi,  0. :  astantes  lumine  torvo  fratres,  Y. :  vol- 
tus,  H. :  forma  minantis,  0. :  optima  torvae  For- 
ma bovis,  Y.:  leaena,  Y. :  Medusa,  0. :  Mars,  H. 
— 2reut.  as  adv.,  fiercely,  sternly,  grimly :  torvum- 
que  repente  Glamat,  Y. :  torva  tuens,  Y. 

tottllae  (tons-),  ftnun,/.,  the  tonsils, 

tostus,  P.  of  torrea 

tot^  adj,  nsenu  indsd,  [3  TA-],  so  many,  ssuk  a 
nwmher  of:  ab  dia  tot  et  tantas  res  optare,  quot 
et  quantas,  etc. :  quot  homines,  tot  causae :  si  tot 
consulibus  meruisset,  quotiens  ipse  consul  fnisset 
— So  many,  so  very  many,  such  a  great  nvmber  of: 
reliquae  tot  et  tantae  et  tarn  graves  ciritates :  tot 
viri  ac  tales :  ad  haec  tot  tarn  necopinata  incerti 
stupentesque,  L. :  Tot  me  inpediunt  curae,  T. :  tot 
civitatum  coniuratio,  Gs. :  tot  caede  procorum  Ad- 
monitus  non  est,  0. :  quae  cum  viderem  tot  vesti- 
giis  inpressa,  nt  in  his  errari  non  posset — ^As 
subst.  m,,  so  many  men:  an  timebant,  ne  tot  nnum 
. . .  Buperare  non  poBtent  ? :  £x  tot  in  Atridis  pars 
quota  landifl  erat?  O. 

totidem,  adj.  num.  inded.  [tot+-dem],  just  so 
many,  just  as  tnany,  the  same  number  of:  equitum 
miHa  erant  sex,  totidem  numero  pedites,  Qb,: 


totions 


864 


Mille  talenta  rotundentar,  totidem  altera,  H. :  Si 
bene  promittent,  totidem  promittite  verbis,  0. :  ut 
quot  iugera  sint  sata,  totidem  medimna  decumae 
(lebeantur :  totidem  verbis,  quot  Scoici :  cum  toti- 
dem navibus  atque  erat  profectus  Athenas  rediret, 
N. — As  tubtt.  n, :  Dixerit  insanum  qui  me,  totidem 
audiet  (sc.  verba),  i.  e.  the  tama  reproach,  H. 

totlens  (toties),  adv.  num,  [tot],  90  oftm,  ao 
many  timea^  as  o/ten^  the  same  ntamer  of  times  : 
tot  praetores  in  SicUift  fuerunt;  totiens  Siculi 
senatum  adierunt :  Ter  die  claro  totiensque  grati 
Kocte,  H.:  totiens,  quotiens  praescrlbitur,  Paea- 
uem  citare:  moverat  eum  subeunda  dimicatto 
totiens,  quot  coniurati  superessent,  L. 

totUB,  gen.  tOtlus,  dat  tdtl  (m.  totd,  Cs.,  N.,  Cu., 
Pr.)  [1  TV-],  all,  all  the,  aU  at  onoe,  the  whole,  en- 
tire, total:  cui  senatus  totam  rem  p.  commtserat: 
ut  tola  mente  atque  artubus  omnibos  contremi- 
scam :  tot&  nocte  ierunt,  all  that  nighty  Gd. :  per 
totam  urbem,  S. :  urbe  totA :  totfi  in  AsiA :  in  toto 
orbe  terrarum :  in  tota  vita :  totos  dies  perpota- 
bat,  eniire  dayi :  civitas  provincifs  totis  dabatur : 
qui  se  totos  tradiderunt  roluptatibus :  totis  viri- 
bus  adgressus  urbem,  L. — In  place  of  an  adv., 
altogether,  wholly,  entirely,  fuU:  in  amore  est  to- 
tus,  abwrbed,  T. :  Nescio  quid  nieditans  nuganim, 
totus  in  tllis,  engroeeed,  H. :  totus  et  mente  et  ani- 
mo  in  bellum  insistit,  applied  himeelf  wholly,  Cs. : 
virtus  in  usu  sui  tota  posita  est :  sum  totus  vester : 
falsum  est  id  totum. — As  euhel.  n.,  all,  the  whole, 
opp.  dividuom,  T. :  totum  in  eo  est,  ut,  etc.,  all  de- 
pends on  ihie. — ^Er  toto,  wJujlly,  completely,  entirely, 
altogether,  totally :  non  ex  toto  domum  suam  aver- 
sari  deos  dixit,  Cu. :  Nee  tamen  ex  toto  deserere 
ilia  potes,  0. — ^In  toto,  upon  tlu  whole,  in  general, 
generally. 

tozicam,  l,  il,  =  ro^6v,  apoieonfor  arrowe ; 
aspicia  et  mitti  sub  adunco  toxica  ferro,  0. — 
Poieon,  venom:  Velocius  miscuisse  toxicum,  H. : 
nou  ad  roisoenda  coimus  Toxica,  0. 

traballBf  e,  adj.  [trabs],  of  a  beam,  of  beams: 
Glavus,  a  ^inke,*U.  —  Pro  v.*:  alqd  trabali  clavo 
flgere,  i  e.  very  fast. — ^P  0  e  t :  telam,  i.  e.  etont  as 
a  beam,Y. 

trabea,  ae,/.  [trabs],  a  white  mantle  with  hori- 
sontal  stripes  of  scarlet,  robe  of  state:  trabe&  deco- 
rus,  0. :  Succinctus  trabe&,  V. 

trabeatUB»  adj.  [  trabea  ],  in  a  robe  of  state, 
arrayed  in  a  trabea :  Quirinus,  0. :  equites,  Ta, 

trabs  or  (old)  trabeB»  trabis,/.  [TARa],  a 
beam,  timber,  rafter  :  trabes  in  muro  oonlocara, 
Cs. :  longa,  0. — A  tree  :  Siiva  frequens  trabibus, 
O. :  securi  Saucia  trabs  ingens,  0. :  Lucus  trabi- 
bus obscurus  acemis,  V. — A  ship,  vessel:  abiegna 
trabes,  Eun.  ap.  C. :  lam  mare  turbari  trabibus 
. . .  videbis,  Y. :  trabe  Cjpria  secare  mare,  H. — A 


roof  tree,  roof,  house  :  sob  trabe  citreft|  H. :  sob 
isdem  trabibus,  H. 

traotabllU,  e,  aefj.  with  eomp.  [tracto],  that 
may  be  handled,  workable,  tangible,  manageable, 
tractable:  mare  nondum  tractabile  nanti, O. :  non 
tractabile  caelum,  i.  e.  inclement,  V. — ^P  i  g^  J>1*^ 
yielding,  manageable,  tractable:  virtus  in  amicidi 
tenera  et  tractabilis :  animus  nee  adhue  tracCabilis 
arte,  O. :  ingeninm,  Cu. :  nihil  est  enim  eo  (fiiio) 
tractabilius. 

tradtatid,  Snis,/.  [tracto],  a  handling,  wiM 
ing,  management,  treatment :  armorum :  remni 
magnarum:  dicendi:  philosophiae.  —  In  rheL, 
of  a  subject,  the  treatment,  handling,  dUeustUm.-^ 
Of  a  word,  a  special  use,  usage. 

(tractatna,  Us),  m,  [tcacto],  a  handling,  man- 
agement, treatment. — Onlj  obL  sing. :  artium. 

traotim,  adv,  [tractusl  at  length :  Boaumni, 
m  a  continuous  murmstr,  v. 

traoto,  ivi,  itus,  are,  freq.  [  traho  ],  to  dram 
violently,  drag,  tug,  haul,jfndl:  tractata  oomis  anti* 
stita  Phoebi, 0.— lb  toiieh,  take  in  hand,  handle: 
ea,  quae  tractemns,  audiamus :  aret  Pellis  ec  ad 
tactum  tractandi  dura  resistit,  V. :  pner  unctis 
Traotavit  oalioem  manibua,  H. :  vites  traotaii  tac- 
rique. — To  wield,  manage,  control:  Ceram  poUice, 
0.:  gubemaoula:  tela,  L.:  spedosius  anna,  H.: 
pecuniam  publicam:  Traotat  inauratae  oonaona 
fila  ly rae,  fiays  upon,  0. — F  i  g.,  to  handle^  manage, 
conduct,  lead,  carry  on,  practise,  transact :  res  tor- 
bidas,  Enn.  ap.  C. :  condicionee,  Cs. :  bellum,  L. : 
artem,  T. :  personam  in  scena,  ae<.-  partis  secandas 
(mimusX  H. :  quo  in  munere  ita  se  tractaTit,  nt» 
etc.,  conducted  himself:  persona,  quae  mtnime 
in  iudiciis  periculisque  tractata  est,  L  e.  m  6y  no 
means  accustomed  to.  —  To  treat,  conduct  otuadf 
towards :  haec  arte  tractabat  virum,  Ut,  etc^  T. : 
non  tractabo  ut  consulem :  liberal! ter  eos :  pater 
parum  pie  tractatus  a  filio:  benignius  ipsum  Te, 
H. — 7b  handle,  treat,  investigate,  discuss  :  oratoti 
omnia  disputata,  tractata  esse  debent:  tractata 
res :  definitiones  fortitudinis :  tractatae  inter 
Eumenem  et  Persea  oondidones  amicittae,  L. : 
memori  tractandum  pectore,  to  be  meditated,  lo. 
— To  negotiate,  treat:  de  condidonibus,  N. 

1.  tractaa,  adj.  [P.  of  traho].— Of  style,  eo»- 
tinuous,  flowing,  Jhtent:  genus  orationis. 

2.  tractaa,  Os,  m.  rXRAG-],  a  drawing,  drag- 
mng,hauUng,jauUing,mrawing c^trailing :  tractu 
Ferre  rotam,  Y . :  longo  Vellera  mollibat  tractu,  O. : 
Syrtes  ab  tractu  nominatae  (t.  e.  from  Gr.  <rvpw), 
S! :  Squameus  in  spiram  tractu  se  conligit  angnis, 
v.  —  A  train,  track,  course:  Flammaram,  V.: 
(Pbafitbon)  longo  per  alSra  tractu  Fertur,  m  •  long 
train  (of  fire),  0. :  (Cydnus)  leni  tractu  e  fontibiii 
labens  puro  solo  exdpitur,.Cu.i.  ut  arbwum  tractu 

Digitized  by  VjODglC 


tniditio 


885 


traffoodla 


equitatus  hostlum  impediretur,  K. — A  ftrtUK,  ex- 
tent: castroram,  L.:  oaius  (urbis)  is  est  tractua 
dociasqae  muii,  ut,  etc — A  Urritoryy  diittritt,  r^ 
gion^  trad  of  land:  oppidi,  Gs.:  (X>uruptus  caeli, 
V. :  Venafranus :  Tractus  uter  plures  lepores,  liter 
educet  apros,  H.— F  i  g.,  amrmj  prcgrimy  movemmt : 
tractus  orationis  leois. — A  drawinff  oui^  lengthen- 
mg^drmBUnfff  Terbonim. 

traditid,  Snis,  /.  [tradol,  a  giving  up^  ddiver- 
ing  uDy  iurrender:  urbis,  L. :  oppidorum,  L.— In 
law,  iivery  of  anzm^  ddiverg  ofpoeaeedon :  eius  rei 
quae  mancipi  est  traditio  alteri. — Of  a  writer,  a 
reemrdy  aeeount :  supremorttin,  Ta. 

triditor,  dris,  m.,  a  hetretger^  treutor:  interfeoto 
traditore,  Ta. 

trad5  (old  also  transdo,  T.),  dIdT,  ditus,  ere 
[trans +do],  to  give  «p,  hand  over,  deliver^  irantrmi, 
surrender^  eoneign :  ut  arma  per  manQs  necessario 
traderentur,  Cs. :  se  bostibus,  Cs. :  nominare  cui 
poculum  tradituri  sint :  pecuniain  regiam  quaesto- 
ribus,  L. :  paeros  magistris,  0. :  testamentum  tibi 
legendum,  H. :   urbem,  L. :   armis  traditio,  Cs. : 
transdere  hominem  in  otium,  i.  e.  drive^  T.  —  7b 
deliver,  commit,  inirtut,  confide :  ei  te :  totum  de- 
nique  hominem  tibi :  hos  (obsides)  Aeduis  custo- 
diendos  tradit,  Cs.  —  To  ntrrender  treacherouelg, 
betray :  causam  advorsariis,  T. :  quos  tradituros 
sperabas,  vides  iudicare. — ^F  i  g.,  to  give  up,  iurren- 
der, hand  over^  deliver,  intrust :  quae  dicam  memo- 
riae :  possessionem  Ghilliae  sibi,  Cs. :  Vercassivel- 
latmo  summa  imperi  traditur,  Cs. :  tnstitiam  et 
metOs  Tradam  protervis  in  mare  Portare  ventis, 
H.  —  With  pron.  refiex.,  to  give  onetelf  tip,  ytVW, 
surrender,  devote  oneself:  se  totos  volaptatibus : 
te  in  disciplinara  mcara. — To  make  over,  transmit, 
leave,  bequeath  (cf.  lego):   postcris  inimicitias: 
traditumque  inde  fertur,  ut  in  senatum  vocaren- 
tur,  it  U  said  that  from  Ais  arose  the  custom,  etc., 
L. — To  Jyand  down,  transmit,  pass  on,  relate,  nar- 
rate, recount:  hunc  (clamorem)  excipere  et  proxu- 
nits  tradere,Cs.:  pugnae  roerooriam  posteris,  L.: 
ipsum  regem  tradunt . . .  operatum  iis  sacris  se 
abdidisse^L.:  qui  (Aristides)  unus  omnium  iustis- 
sinuis  fuisse  traditur:  sic  enim  est  tradituro,  such 
it  the  tradition:   ut  Isocratem  dixisse  traditum 
est :  conrertentem  se . . .  traditur  memoriae  oeci- 
dUse,  L. — Of  a  teacher,  to  deliver,  propose,  pro- 
pound^ teaeh:  ea,  quae  dialectici  nunc  tradunt  et 
docent :  ad  omnia  tmitanda,  quae  ab  quoque  tra- 
dantur,  Cs. :  Tirtntem  hominibus :  multa  de  side- 
ribus  iuventuti,  Cs. 

traduoo  or  tranadiioo  (tnuxr.  trftdfkce,  T.), 
dQxT,  ductus,  ere  [trans+duooj,  to  lead  across, 
bring  through,  conduct  across,  carry  over:  exerci- 
tum  e  Gallia  in  Ligures,  L. :  oohortes  ad  se  in 
castra,  Cs. :  tua  poropa  Eo  traducenda  est,  must 
be  carried  over  to  him,  T. :  victimas  iu  triompho, 
55 


parade,  L. :  lussit  equnni  traducere,  L  e.  to  ride  on 
(as  having  passed  the  inspection) :  multitudinem 
hominum  trans  Rhenum  in  Oalliam,  Cs. :  terror 
traducti  silvam  Cimuiiaro  exercitas,Lr--Of  streams, 
to  lead  across,  convey  across,  transport  over:  flu- 
men  subito  aocrerit,  et  ea  re  traduci  non  potue- 
runt:  pontem  faciundura  curat,  atque  ita  exercitum 
transdncit,  Cs. :  flumeu  Axonani  exercitum  trans- 
ducere  matararit,  Ca. :  oopias  flumeu  traduxit,  L. : 
raptim  tradncto  exercitu  Ibenun,  L.— F  i  g.,  to  lead 
over,  transfer^  remove,  twm:  iudicum  animos  a 
severitate  ad  ritum  traducere:  Poet  partuhi  cura 
in  ▼itulos  tradueitur  omnis,  V.:  oenturiones  ex 
inferioribus  ordinibus  in  superiores  ordines  erant 
trausducti,  promoted,  Cs.  —  2b  bring  over,  draw 
over,  convert:  hominem  ad  optimates:  me  ad 
suam  sententiam.  —  To  lead  tn  parade,  make  a 
show  of,  expose,  dishonor,  disgraes,  degrade,  tra- 
dace:  an  non  seoststis  . . .  Testras  coniugea  tra- 
ductoe  per  ora  hominum  ?  L. :  Squalentis  traducit 
aros,  Iu. — To  make  ptAlie,  exhibit,  parade,  display, 
proclaim,  spread  abroad:  lorica,  in  quft  se  tradu- 
cebat  Ulixem  ancipitem,  Iiu— Of  time,  to  lead, 
spend,  pass:  otiosam  aetatem  sine  ullo  laborer 
qu&  ratione  nobis  traducendum  sit  hoc  tempus: 
leniter  aevum,  H. :  summa  abstinentia  munus,  i.  e; 
to  adminiater. 

traduotio,  Onis,/  [traduoo],  a  removal,  tnsm- 
fer:  ad  plebem  fnribundi  hominis. — Of  time-r  a 
passage,  lapee,  course:  temporis.  —  In  rbet.,* 
transfer  of  meaning,  metonymy:  in  verbo. 

tradaotor,  Sris,  m.  [traduoo],  a  conveyer, 
transferrer  (of  Pompey) :  ad  plebem. 

tradnctns,  P.  of  traduco. 

traduz,  ucis,  m.  [trans +DVC-],  a  vine-Branch, 
vine-layer  :  ncxu  traducum,  Ta. 

tragice,  adv,  [  tragicus  ],  tn  a  tragic  manner, 
tragically:  mortem  ornare. 

tragjiotui,  a^.,  =  rpayueoc.  of  tragetfy,  tragic  r 
Carmen,  i.  e.  tragedy,  H. :  VersOs,  U. :  actor,  a  trag- 
edian, L. :  Orestes  aut  Athamas,  r^yresented  in  trag^ 
edy:  cerra,  L  e.  tn  the  tragedy  ofjphigenia,  Iu. — 
As  eubet,  m.,  a  tragic  poet,  writer  of  tragedy, ^~In 
the  tragic  style,  tragic,  lofty,  grand,  siMime  :  haeo 
tragica  atque  dirina :  Nam  spirat  tragicum  satis, 
H. — Of  a  tragic  fuiture,  tragic,  horrible,  moving, 
terrible:  res  tragicas  cornice  tractavit:  sceleris 
tragici  exemplum,  L. :  ignes  (i.  e.  amores),  0. 

trasoedia,  ae,/.,  ar  rpay^ia,  a  ti-agedy:  tra* 
goedias  tecAi.^^Tragedy,  the  art  of  tragedy:  Pao- 
lum  Musa  Tragoediae  Desit  theatris,  U. :  Omne 
genus  script!  gravitate  tragoedia  rincit,  O.—- 
Person.:  ingenti  Tragoedia  passu,  O. — A  mov- 
ing appeal,  paihos:  neque  istis  tragoediis  tuis  . . . 
perturbor. — A  tragedy,  commotion,  disturbanes, 
spectacle:  Appiae  nomen  quantas  tragoedias  ex* 
citatl:  tragoedias  agere  in  nugis.^ QQQIC 


tnifoediM 


860 


tnO. 


tragoedus,  i,  m.,  =  rpayifioff  a  tragic  ador^ 
tragedian,  C,  U. 

trae;ula,  ae,  /.  [TRAG-],  a  javdin  thrmm  by  a 
strap,  hand 'dart:  femur  traguU  traicitur,  Gs. : 
tnigulS  graviter  ictus,  L. 

tragus,  I,  m.,  =  rpdyoQ,  a  kind  o/JUh,  0. 

trahea,  ae,/.  [TRA&],  a  drag,  Mge,  V. 

traho,  trftxl  (inf,  per/,  trflxe  for  trftzuise,  V.), 
tractus,  ere  [  TRAG- J,  to  draw,  drag,  hatd,  train 
along^  draw  off,  pull  forth,  drag  away:  oum  a  cu- 
atodibus  in  fuga  trinia  catenis  Tioctua  traheretur, 
Gs. :  trahantur  pedibua  omnea  rei  (sc  ad  auppli- 
oium) :  Hector  circum  sua  Perganta  tractua,  O. : 
nullum  yacuura  tractom  ease  remnm,  pulled :  li- 
mum  harenamqae  fluctfis  irahunt,  8. :  Hectoris 
umbra  circum  sua  Pergama,  to  trail,  0. — Of  fol- 
lowers or  attendants,  to  lead,  draw,  take  along,  be 
followed  by :  exerdtum,  L. :  Sacra  manu  victosque 
deos,  y. :  uxor,  quam  comitem  trahebat,  Gu. — To 
draw  out,  puU  out,  extract,  withdraw :  haerenUa 
▼iscere  tela,  0. :  e  oorpore  ferrum,  O. :  Te  quoque, 
Luna,  traho,  drag  down,  0.  —  To  draw  together, 
bring  together,  contract,  wrinlde:  voltum,  nignSque 
oo<Sgit,  O. —  7b  draw,  draw  t^,  draw  in,  take  in, 
fut^,  inhale:  Pocnla  fauce,  quaff,  H.:  ex  puteis 
lugibus  aquam  train  (videmus) :  Odorem  naribus, 
Ph. :  exigua  in  spe  antmam,  L. :  spiritum,  Gu. :  pe- 
uitus  susplria,  to  heave  tighi,  0. :  imo  a  pectore  vo- 
cem,  v.— 2b  take  on,  OMicm^,  acquire,  get ;  Iris  Hille 
trahena  Tarios  adverso  sole  colorea,  V. :  sannam 
cutis  durata  trahebat,  0. :  lapidls  figuram,  O.  — 
To  drag  away  violently,  carry  off,  plunder :  rapere 
omnes,  trahere,  S. :  de  nobis  trahere  spolia:  prae- 
dam  ex  agris,  L. — To  make  away  with,  diseipate, 
squander :  pecuniam,  S. — To  draw  out,  npin,  man- 
ufacture :  lanam,  lu. :  vellera  digUis,  0. :  Laconi- 
cas  purpuras,  H. — ^Fig.,  to  draw,  draw  along,  lead 
on,  force,  attract,  allure,  influence :  trahimur  om- 
nes studio  laudis :  trahit  sua  quemqiie  Toluptas, 
y. :  roe  in  aliam  partem,  to  gain  over:  ad  Poenos 
reva,  L. :  si  alii  alio  trahunt  res,  i.  e.  if  they  divide 
into  factions,  L.:  per  principes  faction! bus  et 
studiis  trahuntur,  Ta. :  longius  noe  ab  inoepto, 
divert,  S. — To  drag,  lead,  bring  :  plui*es  secum  in 
eandem  calamitatem :  ad  defectionem  Lucanos,  L. : 
traherent  cum  sera  crepuscula  noctem,  O. — To 
draw  to,  appropriate,  refer,  ascribe,  set  down  to: 
hi  numero  avium  regnum  trahebant,  i.e.  laid daim 
to,  L, :  omnia  non  bene  consulta  in  rirtotem  tra- 
hebantur,  S. :  IotIs  equis  aequiperatum  dlctatorem 
Sn  religionem  trahebant,  i.  e.  regarded  as  impious 
presumption,  L. :  spinas  Traxit  in  exempluro,  took, 
O. :  apud  civTs  partem  doloris  pnblica  trahebat 
dades,  appropriated,  L. — To  drag,  distract :  meum 
antmum  dirorse,  T. :  in  aliam  partem  mente  trahi, 
Ca.'^To  weigh,  ponder,  cowAder:  belli  ntque  pacts 
rationes,  S. :  consilium,  i.  e.form  a  plan,  &— To 


gd,  obtain,  derive,  ewquirt,  ttferience:  maiorem 
ex  peste  rei  p.  molestiani:  nomen  ab  illia,  O.: 
multnm  ex  moribos  (Sarmatarum)  trazisse,  adopts 
ed,  Ta.  —  In  Ume,  to  protract,  drag  outy  linger 
throti^h,  extend,  prolong,  lengthen,  dday,  ratard: 
▼itam  in  tenebris,  y. :  ai  trahitor  belium :  de  in- 
dustria  rem  in  serum,  L. :  iurgiis  tempos,  & :  Ha- 
rius  anxius  trahere  cum  animo  euo^  omiUeieaie 
incq;>tum,  L  e.  ddiberated,  & 

triioio  ( tr&iio- )  and  tranaioio  ( trftnaikv  X 
iScI,  iectus,  ere  [  trans  +  iaciu  J,  to  throw  eteroes, 
cause  to  cross,  cause  to  go  across,  pent  over,  transfer, 
throw  over,  shoot  across:  neque  ulluro  interim  te- 
lum  traidebatur,  Ga. :  quae  Gonoava  traiecto  cumba 
rudente  vehat  (te),  O. :  adreptum  Texiilum  tfans 
vallum  hostium  traiedt,  L. :  volucrem  traiecto  io 
f une  columbam  suspendit,  y. :  per  ardcntis  acer- 
vos  celeri  membra  pede,  0. — Of  military  or  naral 
forces,  to  cause  to  cross,  tran^xtrt,  ship  aa-oss,  lead 
over,  s/iip  over,  transfer:  equitatum,  Gs. :  omnibus 
ferme  suis  trans  Rhodanum  traiectis,  L. :  classem 
in  Italiam,  L. :  eodem  magnam  partem  fortona- 
rum,  N. :  ut  praedatum  muites  trans  flumen  per 
occaaiones  aUis  atque  aliis  lods  traicerent,  L>: 
classis  Puiiica  in  Sardiniam  traiecta,  L. :  equitiim 
magnam  partem  flumen  traiecit,  Gs. :  si  se  Alpls 
Antoniua  traiecerit :  quos  in  Af ricam  secum  trai- 
ceret,  L. :  ad  Achillam  sese  ex  regis,  Cs. —  To  pan 
through,  make  a  way  through,  brwk  through  :  par* 
equitum  mediara  traiecit  adem,  L.  —  To  strikf 
through,  stab  through,  pierce,  penetrate,  trawtflx, 
transpierce :  unum  ex  multitudtne,  Gs. :  scorpiooe 
ab  latere  dextro  traiectus,  Gs. :  cuspide  serpentem, 
0. :  ferro  pectus,  L. :  cara  tempera  ferro,  V. :  terga 
sagitta,  0. — To  cross, pass, go  over,  cross  over:  ad 
Aetlialiam  insulamt  L. :  in  Africam,  L. :  Samum, 
L. :  Hiberos  veteres  tratecisse^Ta.:  murum  iaculo: 
traiecto  aroni,  L. :  ratibus  Trebiam,  L. :  utribus 
amnem,  Gu. :  medium  aetberio  cursu  axem,  V. ; 
postquam  oemant  Rhodanum  traicctum,  L. — F  i  g., 
to  transfer,  cause  to  pass  :  ex  illius  inridia  aliqaid 
in  te  traicere:  arbitrium  litis  in  omnes,  O. :  in  onr 
Traiecto  lateris  capitisve  dolore,  having  thrown  it- 
ulf,  H.— 7b  overstep  :  fati  litora,  Pr. — I  n  r  h  e  t, 
to  transpose  :  Terba. 

tralaotlo,  Gnis,/.  [trans +IA-],  a  erosstng  over, 
passing  over,  passage:  honeetior  exisUmatitr  tra- 
iectio :  traiectiones  moCftsque  stellannn,  i  e:  shoot- 
ing-stars, — Fig.,  of  language,  a  tran^MmHon: 
vwhomm.-^Eiaggeration,  hyperbole:  Teritatis.— 
A  putting  off:  in  alium. 

1.  traieotti%  P.  of  traieio. 

2.  traiectna  (tranaia-),  Qs,  m.  [trans +IA>],  a 
crossing  over,passing  over,  passage :  in  Britanniam, 
Gs. :  in  traiectu  Albulae  amois  submersuB,  L. 

tril*,  see  trantl-.  .     mmnio 

Digitized  by  VjOOQIc 


867 


tranaoiino 


tramea,  itiB,  m.  [1  TER-],  a  crot^way^  ni»-«ay, 
by-path^  foot-path:  egi'essus  est  tramttibus  palu- 
datus :  per  tramitea  occulte  perfugere,  S. :  trans- 
▼orsis  tramitibus  transgressas,  L. :  silvae,  Y. — 
Poet.,  a  way^pathf  road^courte^Jlight:  cito  de- 
currit  tramiie  virgo,  Y. :  Palantes  error  oerto  de 
tramite  pellit,  H. :  adclivis,  0. 

tramittOy  see  traiumitta 

tranato  (transn-),  — ,  — ^  ire,  to  nrim  aeron^ 
pom  beyond:  Oangen. 

trano  (traxumS),  avT, — ,  ftre  [trans + no],  to 
twim  ov6}\  swim  acrouy  twim  through :  in  Tiberim 
desilaU  et  ad  suod  tranavit,  L. :  fiumen,  Cs. :  palu- 
dem,  Gu. :  Obsequio  tranantar  aquae,  0,-^To  go 
through^  pats  through^  penetrate^  permeate :  omnia  : 
turbida  Nubila,  Y. 

tranqniUe^  adv.  [tranquillus],  calmly,  quietly, 
tranqaiUy:  tranqutUe  placideqne :  dtcere. 

tranquillltafl,  fttis,  /.  [tranquillus],  quietness, 
stilltuss,  tranouillity,  ecumness,  calm:  tanta  ti-an- 
qulUitas  exstitit,  ut  8e  ex  loco  commovere  non 
posaent  (naves),  Cs. :  mira  serenitas  cum  tranquil- 
iitate  oriebatur,  L. :  animi :  nos  longis  navibus 
tranquillitates  aucupaturi  eramus.  —  Fig.,  cabn- 
fMM,  quiet,  serenity,  tranquillity:  locus  quietis  et 
tranquiilitatit  ploilssimus:  pacis  atque  oti:  et 
iam  ibi  neqaaquam  eadem  quies  ao  tranqutUitaa 
erat,  L. :  tranqailUtatem  atque  otium  peuiius  bau- 
sit,Ta.:  animi:  Titae. 

1.  tranquilld,  adv.  [tranquillus],  quietly,  with- 
out disturbance:  nee  cetera  modo  tribuni  tran- 
quillo  peregere,  L. 

2.  tranqnillo,  — ,  &tu9,  ftre  [  tranqulUua  ],  to 
make  calm^  calm,  still,  compose,  tranquilliae :  ani- 
mos :  tranquillatis  rebus  Romanis,  urnen  order  teas 
restored  at  Borne,  N. :  Quid  ))ure  tranquUlet,  hoDOs 
an  dulce  lucellum,  H. 

tranquilliu,  adj,  with  comp.  and  sup.,  quiet, 
calm,  still,  tranquil:  mare,  quod  naturi  su&  tran- 
quillum  sit :  tranquillo  mari  gubemare,  L. :  aquae, 
0. — As  subsL  n^  a  qtUet  sea,  calm  :  te  ad  soopulsm 
e  tranquillo  auferre,  T. :  in  tranquillo  tempesta- 
tem  adversam  optare  dementis  est:  tranquillo 
perveetiis  Cbalcidem,  on  the  calm  sea,  L. :  non 
tranquillo  navigamus,  L.  —  Of  the  countenance, 
cabn,  undisturbed,  serene :  f rons  tranquilla  et  Sere- 
na.— ^F  i  g.,  ceUm,  quiet,  peaceful,  placid,  composed^ 
untroubled,  undisturbedf  serene^  tranquil:  ut  appo- 
tltus  sint  tranquilli:  tutae  tranquillaeque  res 
orones,  S. :  senectus,  H. :  tranquilHor  in  plebem 
fecerunt,  L. :  tranquillior  animo  esse :  in  transfe- 
rendis  faciendisque  verbis  tranquillior :  tranquil- 
lae  tuae  quidem  litterae,  i.  e.  bring  peaeefid  tidings : 
tranqnillisBima  res,  T. :  tranquiUiasimus  animus. 
— >A8  subst.  fi.,  cabnness,  quiet,  tranquillity,  peace: 
esse  amorem  in  tranquillo,  T. :  in  urbe  ex  tran- 


quillo moles  discordiarum  . . .  exorta  est,  L. :  vi- 
dere  nihil  tranquilli. 

traiiB,  praep,  with  ace,  [1  TEBr].— Of  motion, 
across,  over,  to  the  farther  side  of:  qui  trans  mare 
curront,H. :  multitudinem  trans  Bhenum  tradu- 
cere,  Cs. :  trans  vallum  signum  traicere,  L. :  cur- 
ves trans  ripara  mlserat  arcOs,  0.  —  Of  position, 
across,  beyond,  on  the  other  side  of:  Germani  trans 
Rhennm  incolunt,  Cs. :  trans  Euphratem  esse  pe- 
reundum :  domino  trans  ripam  inspectante :  trans 
Padum  omnia  loea  tenere,  L.  ->—  In  composition 
(trftns  before  vowels,  except  i,  and  before  b,  c,  g,  p, 
r,  t ;  trans,  very  rarely  trii,  before  /,  v  ;  trftns  or 
trft  before  i,  d,  I,  m,n;  trftn,  rarely  trans,  before 
s). — Over,  across;  as  in  trado,  traduce,  transcurro, 
transeo. — Through,  through  and  through;  as  in 
transfigo,  transigo,  traicio,  transadigo.  —  Beyond, 
in  Transalpinus. 

trans  -  abeo,  il,  — ,  ire,  to  go  through,  pierce 
throtigh,  transfix:  ensis  Transabiit  costas,  V. 

tranaaotor,  oris,  m.  [trans +1  AC-],  a  manage 
er,  conductor :  rerum. 

tarftnaaotos,  P.  of  transigo. 

trana-adigo,  §srT.  ftctus,  ere,  to  thrust  through, 
drive  through :  costks  ensem,  V.  —  To  pierce 
through :  Horum  unum  ad  medium  .  . .  Transadi- 
git  coaUs,  Y. 

trans-alinniia,  <icfj.,  beyond  the  Alps,  trans- 
alpine,  Cs.,  C. 

tranacendo,  dl,  — ^  ere  [  trans  -f  scando  ],  to 
dimb  over,  pass  over,  cross^  overstep,  surmount :  in 
hostium  navis,  Cs. :  in  finis  hostium,  L. :  per  Ye- 
scinos  in  Cainpaniam,  L. :  vallis,  Cs. :  Alpls. — 
F  i  g.,  to  pan  over,  pass  by,  overstep,  transcend^ 
transgress,  violate:  mos  .  .  .  iudicium  ,  .  .  haec 
transcendere  non  potes,  L. 

tranaoribo  ( trana-aor- ),  IpsI,  Iptus,  ere,  to 
write  over,  transcribe,  write  anew,  transfer  in  writ- 
ing, alter,  forge :  testaraentum  in  aliafi  tabuks 
transcriptum :  tabulas  publican. — To  make  over, 
transfer,  assign^  convey,  surrender,  give  over :  in 
socios  nomina,  L. :  Turne,  patiere  tua  Dardaniis 
transcribi  sceptra  colonis  ?  Y. :  cuiquam  spatium 
vitae,  0. — To  transfer,  remove:  Transcribont  urbi 
matres,  i.  e.  enroU  In  the  new  city,  Y. 

trana-cnrro,  curri  or  cucurcS,  eursus^  ere,  to 
run  over,  run  across, go  by, pass:  hiuc  ad  forum, 
T. :  praeter  oculos,  0. :  remos  transcurrentes  de- 
tergere,  in  sailing  by,  Cs. :  baud  dubius,  sine  nox& 
transcursuroe,  si  nemo  se  opponeret,  Cu. :  captis 
propioribus  castris  in  altera  transoursnm  oastra 
ab  Romanis  est^  L. :  In  arcem  transcurso  opus  est 
tibi,  T. — To  run  through,  traverse  :  Hellesponturo, 
N. :  montiuro  iuga,  Cu. :  Yisus  caelum  transour- 
rere  nimbus,  Y.-^Fig.,  to  pass  on,  turn,  have  re- 
course :  Hie  tamea  ad  melius  poteriU^scurrere 


tnuMdo  8 

quondam,  H^To  rvn  ihrough^  htuim  oifer:  saam 
cursum. 

transclOytraiisduoo,  Bee  trad-. 

transenna,  ae,/.,  a  nettitkg,  lattice^work :  quasi 
per  transenuam  aapeximus. 

tranfl^d.  il  (rarely  IvI ;  fia,  trftosiet,  Tb. ;  fuL 
perf.  transierltia,  0.),  itus,  Ire,  to  go  over^  go  acrou^ 
cron  over,  pott  ovtr,  past  hy^  pass :  ad  uxorem 
meam,  T. :  e  suis  finibus  in  Helvetiorum  finis,  Cs. : 
per  media  castra,  S. :  per  illud  ( iter )  Hurmure 
blanditiae  minimp  transire  solebaut,  i.  e.  bg  the 
voice,  0. :  Taurum :  Alpls,  L. :  flumen,  Gs. :  equum 
cursu,  to  pan  bg,  V. :  quern  (serpentem)  rota  tran- 
silt,  ra7i  over,  V. :  Rhodanua  nonnuUis  locis  vado 
transitur,  i.  e.  ufordahU,  Cs. :  Alpes  Tix  integris 
Tobis  transitae,  L. — F  \^,to  go  through,  pervwie: 
quod  quaedam  aDimalis  intellegeutia  per  omnia 
ea  transeat,/>erva<2ef. — Of  a  speaker,  to  pcut  over, 
make  a  transition,  turn :  ad  partitionem :  in  iram, 
0. :  transitum  est  ad  honestatem  dictorum :  tran- 
seatur  ad  alteram  contionem,  L.— To  heuten  over,  go 
briefly  thrcugli,  touch,  turn  up :  leviter  unamquam- 
que  rem. — To  pate  over,  poet  bg,  Isave  unUmched, 
dUregard:  malueram  alqd  silentio  transiri. — To 
pose  by,  etame:  cum  legis  dies  transient :  menses 
transeunt,  Ph.  —  To  pate,  spend:  vitam  silentio, 
S. :  annum  quiete,  Ta.— Tb  go  over,  pass  over,  de- 
sert, be  converted:  nee  manere  nee  transire  aperte 
atisus,  L. :  ad  adrersarios :  transit  cobors  ad  eum, 
Cs. :  a  Patribus  ad  plebem,  L. — To  go,  pats  over, 
be  changed,  be  trantformed,  turn :  in  Iiumum  falla- 
citer,  0. :  in  plurls  figuras,  0. :  in  aestatem  post 
ver,  0.  —  2b  go  beyond,  overstep,  transgress,  vio- 
late: finem  et  modum :  verecundiae  finis. — To  go 
through,  get  through,  endure  :  ea  quae  premant  et 
ea  quae  inpendeant. 

trana-ferS,  tull,  Ifttus  ( or  trftlatus ),  ferre,  to 
bear  acrots,  brina  throttgh,  carry  over,  convey  over, 
transport,  transfer:  lUinc  hue  transferri, T. :  Nae- 
▼ius  trans  Alpis  usque  transfertur:  paulo  ultra 
eum  locum  castra,  Cs. :  trans  Peneum  castra,  L. : 
te  61  vcerae  decorara  Transfer  in  aedem,  transport 
thyself,  H. — To  transfer,  copy,  transcribe:  litterae 
.  .  .  de  tabulis  in  fibros  transfenintur :  de  tuo 
edicto  totidem  verbis  in  meum. — To  carry  along, 
carry  in  public,  display  in  p-ocession,  bear  in  tri- 
umph :  in  eo  triampho  undequinquaginta  ooronae 
aureae  translatae  sunt,  L. :  in  tiiumpho  militaria 
signa,  L. — ^Fig.,  to  convey,  direct,  transport,  trans- 
fer, turn:  in  Celtiberiam  bellum  transferre,  Gs. : 
ad  illorum  urbis  hunc  belli  terrorem,  L. :  discipli- 
na  in  Britannift  reperta  atque  inde  in  Galliam 
translata,  Cs. :  translatos  alio  maerebis  amores, 
H. :  hue  Amorem,  T. :  boo  idem  transfero  in  ma- 
ffistratfls :  totum  se  ad  arils  componendas,  turn 
nis  atteniim  exdustvdy.—To  put  of,  postpone,  de- 
fer, delay:  sese  in  proximum  annum,  I  e,  put  off 


8  tranagraMus 

the  fna/.— 7b  translate,  interpret,  transfer:  loeam 
totidem  verbis  a  Dicaearcbo:  loooa  quoadam. — 
In  r  h  e  t,  to  transfer  in  meaning,  ttseflgmratufely: 
utemur  verbis  quae  transfenintur:  tralata  verba 
atque  inmutata ;  of.  translatum  (  exordium  \i.e. 
not  pertinent.'^Tb  change,  transform:  omnia  In 
species  transUta  novas,  0. 

trana-flgo,  fixl,  ftxus,  ere,  to  pieres  through, 
transpierce, transfix:  ea,  qu&  erat  transfixus,  has^ : 
transfix!  telis,  Gs. :  gladio  puellam,  L. :  transfigitur 
scutum  Pulioni,  Gs. :  unguibus  anguem :  transfixo 
pectore,  V. :  aversum  ferro  transfixit,  N. :  hasu 
transfixa,  driven  through,  Y. 

trana-fodid,  fodx,  fossus,  ere,  to  pierce  through, 
run  through,  stcA  through,  transfa,  tran^erce: 
Galli  transfodiebantur,  Gs.:  fugieuti  Utus,  L^: 
pectora  duro  Transfossi  ligno,-  Y. 

tranaformia,  e,  adj,  [trans + forma],  changed 
in  shape,  transformed:  (Proteus)  tranaformia,  0. : 
corpora,  0. 

tarana-ioinio^  ftvl,  fttus,  are,  to  change  m  shape^ 
transform,  transfigure,  metamcrphose  :  Omnia  sese 
in  miracula  rerum,  Y. :  in  torroe  membra  iuTeo- 
008, 0. :  gemmas  novem  in  ignis  (i.  &  Stellas^  O. 

tranafoaaaa,  P.  of  transfodio. 

tranafiiga,  ae  [trans +2  FY6-1,  one  who  jaims 
the  enemy,  a  deserter:  non  omnia  ilfom  transfugam 
ausum  esse  senatui  dicere:  plebs,  transfnga  ex 
suis  populis,  L. :  proditores  et  transfugas  arbori- 
bos  suapendunt,  Ta. :  transf uga  diviuuo  Fkitis 
linquere  gestio,  H. 

trana-liigid,  f  Cigl,  — ,  ere,  to  flee  to  the  other 
side,  go  over  to  the  enemy,  desert :  lUHiiam,  L. :  ad 
ho6te8,N. — ^Fig.:  non  ab  adflicia  amicitia  trans- 
fugere  atque  ad  florentem  aliam  devolare. 

trinaliigiiiiii,  i,  fi.*[tnin8+S  FVG-],  a  going 
over  to  the  enemy,  desertion,  L. 

trana-fiiiido,  fadi,  — ,  ere,  to  pour  off,  tms- 
fer,  turn,  divert :  oronis  meas  laudes  ad  te:  eoram 
mores  in  Haoedonaa,  Go. 

tranafSaiS,  Onis,/.  [trans+FY-],  a  deemUsng, 
intermingling. 

tranagredior,  gressus,  i,dSpp.  [trans +gradior], 
to  step  across,  step  over,  dimb  over,  pass  over,  crxm: 
hunc  Britannioe  statum  medift  iam  aestate  tranit- 
gressus  invenit,  Ta. :  in  Gorsicam,  sail  over,  h. : 
flumen,  cross,  Gs. :  Alpls :  Apennlnum,  L. :  moni- 
tionem,  Gs. — F  i  g.,  to  ^  over,  desert :  in  partes,  Tl 

tranagreaaio,  dnis,/.  (jtrans+GRAD-],  a  go- 
ing across^ going  over,  passmg  over,  passage:  Gal- 
lofum. — Fig.,  in  rbeU,  a  transposition:  verborom. 

1.  tranagraaauak  P-  of  tiansgredior. 

2.  tranagreaana,  tto,  m.  [trans+GRAD-  ],  a 
passing  over,  passaoe,  crossing   aus{uciam  prosperi 


tranaiaotio 


869 


traiwiaotio,  triiMtootiui,  see  traieei-. 

transigo,  SgT,  ictus,  ere  [trans +ago],  to  dri9€ 
through^  Uab  through^  pierce  through,  tramjlx, 
irantjneree :  gladio  pectus,  Ph.  —  Fig.,  to  carry 
UirougK,  bring  to  an  end^  finitk,  tetue,  eompteie, 
eondude^  perform,  aceomplwi,  detpatch,  tran»aei : 
illud  factum  atque  transactum  est :  rebus  traasao- 
tis:  quod  plerumque  non  futura  sed  tratisacta 
perpendimus,  Cu. :  lotus  transigetur  quod  restet, 
T. :  pleraque  per  se,  L. :  reliqua  cum  Bestia  secre- 
ta,  S. :  riiae  caede  transiguotur,  Ta. :  sin  transac- 
tum eAiiifaUU  over. — Of  a  dijferenoe  or  contro- 
versy, to  uttU,  come  to  a  uUlement,  agree,  reach  an 
understanding :  inter  se  ut  lubet,  T. :  cum  reo : 
cum  privatis  non  poterat  transiei  minore  pecuniS: 
ut  secum  aliquid  quA  lubet  condicione  transigeret. 
— With  cum,  to  make  an  end  of,  put  an  end  to, 
have  done  with:  cum  Publilio  oertamen,  L. :  cum 
expeditionibus,  Ta. :  cum  spe  votoque  uxoris  semel 
transigitur,  Ta.— 4)f  time,  to  bring  to  an  end^  lead, 
pass,  spend:  tempus  per  ostentationem,  Ta. 

tranaiioid^  see  transicio. 

tranailio  or  tranasilld,  ul,  — ,  ire  [trans + 
salio],  to  leap  aeroas,  jump  over,  spring  over,  over- 
leap: ex  humilioribus  in  altiorem  navem,  L. :  Per 
tantum  terrae  credere  Indicium  studii  transiluisse 
mei,  i.  e.  fo  have  eatitended,  0. :  novos  muroB,  L  : 
vadii,  H. — Fig.,  to  hasten  over,  skip  over, pass  by, 
neglect,  omit :  transilire  ante  pedes  posita :  Proxi- 
ma  pars  vitae  transilienda  meae,  0. — 7b  exceed, 
transgress^  go  beyond:  modici  munera  Liberi,  H. 

transitio,  onis,/.  [trans + 1 1-],  a  going  across, 
going  over,  passing  over,  passage  :  ut  simllitudine 
et  transitione  cernatur,  i.  e.  by  the  passing  by  of 
atoms:  visionum. — A  going  over,  desertion)  ad 
plebem  transitiones :  noctuma  trausitio  proditione, 
L. — A  passage,  entrance:  transitiones  p^rriae  iani 
nominantur.— Poet :  Multaque  corporibns  transi- 
tione nooent,  i.  e.  by  contagion,  0. 

1.  tranaitaa,  P.  of  transeo. 

2.  tranaitna, — ,  ace.  urn,  abl.  fL,  m.  [  trans + 
1  I-],  a  going  over,  passing  over, passage :  fossae: 
Tencterorum,  Cs. :  per  agros  transitum  dare,  L. — 
A  passing  over,  desertion:  transitiis  mora,  Ta. — 
F  i  g.,  a  passing  over,  passing  avmy:  tempestatis. 
— Of  shaded  colors,  a  gradual  passing,  transition  : 
Transitus  lumina  fallit,  0. 

tranalatioina  (tralatioiaa),  adj.  [transiatus]. 
handed  down,  transmitted,  tradiUonai,  hereditary, 
customary:  edictum,  I  e.  in  accordance  with  prec- 
edent,—  Usual,  customary,  common:  loqui  more 
translaticio.  Ph. 

tranalatio  (tral-),  onis,/.  [trans +TAL-],  a 
carrying  across,  removal,  transporting,  transfer- 
ring :  pecuniarum  a  iuslis  dominis  ad  alienos. — 
F  i  g.,  a  transferring,  shifting,  diversion :  criminis : 


tranalataTiia»  ac^.  [translatio],  oftr 
to  be  transferred,  to  be  sifted:  constitut 


actio  traoalatioius  iodigere  Tidetur.—- In  r  h  e  t,  a 
transfer  of  meaning,  metaphor:  translationes  au- 
daciores. 

'ransfst 
constitutio. 

tranalator,  Oris,  m.  [  trans +TAL-],  one  who 
carries  over,  a  transferrer:  quaesturae,  i.  e.  who, 
while  quaestor,  deserted  to  Sulla, 

tranalatoa,  P.  of  transfero. 

trana-luoao  (tral-),  — ,  — ,  Sre,  to  shine  through, 
glimmer  through  :  In  Hquidis  aquis,  0. 

trana-maxinna,  adj.,  beyond  sea,  from  over  the 
sea,  transmarine:  subsidium:  artes:  legationes, 
L.:  doiiinxkAtle.  jurisprudence, 

tranameana,  nils,  P.  [trans-meo],  going  over, 
going  across,  Ta. 

trana-niigro,  — ,  — ,  are,  to  remove,  migrate, 
transmigrate:  urbem,  quo  transmigremus,  L. 

tranamiaaio,  onis,/.  [trans +MIT-],  a  sending 
across,  passing  over,  passage:  superior  tua:  ab  e& 
urbe  in  Graedam. 

1.  tranamiaaoa,  P.  of  transmitto. 

2.  tranamiaaua  ( Qs ),  m.  [  trans  +  MIT-  ],  a 
passing  over, passage:  ex  Gallia  in  Britanniam,  Cs. 

trana-niitto  (tram-),  misl,  missus,  ere,  to  send 
across,  carry  over,  convey  through,  bring  across,  send 
off,  despatch,  transmit,*let  pass:  exercitus  equita- 
tusque  celeriter  transmittitur  (!.  e.  trans  flumen), 
Cs. :  cohortem  in  Britanniam,  Ta. :  clasaem  in 
Euboeam  ad  urbem,  L.:  transmissum  per  riam 
tigillum,  thrown  across,  L. :  per  medium  amnem 
equum,  rides,  L. :  ezercitum  per  finis  suoe,  suffer 
to  pass,  L.  —  To  pass  over,  go  across,  cross  over, 
cross,  pass,  go  through,  traverse :  ab  eo  loco  con- 
scendi,  ut  transmitterem :  a  Leucopetra  profectus 
(inde  enim  tramittebam),  etc. :  in  Sardiniam,  L. : 
Gyprum,  Cu. :  quantum  Funda  potest  transmittere, 
i.  e.  can  send  its  bullet,  0. :  in  Ebusum  insulam 
transmissum  est,  L. :  grues  cum  maria  transmit- 
tant:  satis  oonstante  fam&  iam  Iberum  Poenos 
tramisisse,  L. :  cursu  campos  (cervi),  run  through, 
v. :  duo  sinQs  f nerunt,  quos  tramitti  oporteret : 
utrumque  pedibus  acquis  tramisimus. — Fig.,  to 
carry  over,  transfer:  in  Italiam  bellum,  L. — To 
hand  over,  transmit,  intrust,  commit:  dubitare, 
quin  huic  hoc  bellum  transmittendum  sit?  should 
be  intrusted:  omne  meum  tempus  amicorum  tem- 
poribus  transmittendum  putavi,  shotdd  be  devoted. 
— To  let  go,  pass  by,  pass  over:  Gangen  amnem 
et  quae  ultra  essent,  Cu. 

trana-montantiai  a<f;.,  beyond  the  mountains. 
'—Plur.  m.  as  subst.,  the  people  beyond  the  moun- 
tains, L. 

trana-moveo,  — ,  — ,  ere,  to  remove,  transfer : 
gloriam  Verbis  in  se,  T^igitized  by  ^OOglC 


trazumiito 


d70 


trana-muto,  Sre,  to  change^  thift,  tran$muteT 
incertos  houores,  H. 

trans-nato,  trann-nd,  see  trfinato,  tr&no. 

TranapadanuBt  ac(j.  [PadusT,  beyond  the  Po^ 
Cs.,  G. — As  nibtt,  m.j  oiie  who  dioila  beyond  the  Fo, 
Ct.— P/ttr.,  0. 

tranapono,  posul,  — ^  ere,  to  set  over,  tram- 
fer:  militem, Ta. 

trana-porto,  avl,  itus,  are,  to  carry  over,  take 
across,  carry,  convey,  remove,  transport:  duas  le- 
giones,  Cs. :  ratibas  equitem  phalaDgemque,  Ou. : 
in  Macedoniam  exercltum:  exercitum  in  naves 
impositom  in  Hispaniani,  L. :  pueros  in  Oraeciam : 
(copias)  secuni,  N. :  ripas  horrendas,  Y. :  milites 
his  nayibus  flumen,  Cs. :  exercitum  Rlienum,  Ca. 

trana-rhenanna,  adj.  [Rbenus],  beyond  the 
Rhine,  Cs. — Flur.  m.  as  mist.,  dicelUrs  beyond  the 
Hhhie,  Cs. 

tranaa-,  see  trans-. 

tranatmm,  I,  n.  [1  TER-],  a  eross-beamy  cross- 
bank,  bank  for  rowers,  thwart:  transtra  pedalibus 
trabibus  confixa,  Cs. :  considite  transtris,  Y. :  tran- 
stra carinae,  0. 

tranaultd  (tranaan-),  — ,  — ,  iLre,/req.  [trans- 
silio],  to  leap  over,  spring  across:  in  receutem 
equurn  ex  fesso,  L. 

tranautua  or  trana-autua»  P.,  stitched  thnmgh, 
spitted:  verubus  trausuta  salignis  Exto,  0. 

trana-veho  or  traTeho,  vexi,  veotos,  ere,  to 
carry  aa-ots,  crnnsey  over,  bear  to  the  other  tide, 
transport :  quid  militum  transvexisset,  Gs. :  ut  iam 
Hispanos  omnes  iuflati  traTexerint  utres,  L.  — 
Pass. :  legionea  ex  Sicili&  in  AC ricam  transveotae^ 
S. :  transvectae  ( sc.  equo )  a  f ronte  pugnantium 
alae,  crossed  in  front  of  the  line  of  battle,  Ta. : 
haec  transrectus  caerula  ennu,  traversed ;  cf.  cum 
quinqueremlbua  Corcyram  travectus,  crossed  to 
Coreyra,  L.— 7b  carry  in  triumph,  display:  arma 
spoliaque  multa  Oallica  carpentis  travecta,  L. — 
To  ride  in  pToeesticn,  parade  t  ut  equites  idibus 
Quinctilibus  transveherenturi  Ij. -<- F  i  g.,  of  time, 
to  pass,  elapse  :  transvecta  aestas,  Ta, 

trana-verberd,  — ,  — ,  ire,  to  strike  through, 
thitst  through,  pierce  through,  transfix :  bestia  ve- 
nabulo  transverberatur :  abiete  pectus,  Y. 

tranaTeraa,  adv.  [Ptur.  n.  of  transversus], 
across,  askance,  sideways :  Mutati  fremunt  vent!,  v . 

tranaveraariua  (travera-),  adj.  [transver- 
siis],  lyiug  cLcross,  transverse:  tigna,  cross-beams, 
Cs. 

trana-veraua  or  traverana  (-▼orana),  adj., 
turned  across,  lying  across,  athwart,  crosstcise,  trans- 
verse: viae,  cross-streets :  tramites,  L. ;  fossas  trans- 
versas  viis  praeducit,  Cs. :  transverso  ambulans 
foro,  across  the  forum:  ab  bac  non  transversum 


^ 


dlgitum  discedere,  a  fingef^s4iTmUk:  (venibos) 
in^otaptis  adlinet  atnim  Transverso  oakmo  sig- 
num,  H.  —  Fig-f  at  cross  purposea,  inoppoHume: 
cuius  in  adulescentiam  transversa  incorrifc  miseia 
fortuna  rei  p. — As  subst.  n.,  only  with  prtupp. : 
eoce  tibi  e  transverso  Lampeacenus  Strato,  qoi 
det,  etc.,  i.  e.  tn  cowtradietion :  eooe  autem  de  tn- 
verso  Oaesar,  i.  e.  unexpeetedhf. 
trana-vol5  (travolo),  — ,  — ,  »re,  to  fly  over, 
ly  across,  pass  quiddy  over:  in  partem  alteram, 
L :  ImportnnuB  (Cupido)  transvolat  aridas  Qoer- 
cOs  (I  e.  vetulas),  H. — ^Fi  g. :  Transvolat  in  medio 
po6itii,/>aMe»  over,  H. 
tranavoraua,  see  transversus. 
trapetom,  I,  n.  [  Tpaicw  ],  an  olive-mill^  oil- 
mill:  teritne  baca  trapietis,  Y. 

trapasaphomm  (-aoplirX  i,  n^,  =  rpeaniis- 
^6pw,  a  pedestal,  tahle^pport,  carved  table-leg. 

traTeotld  (tranaT-),  dris,  /.  [trans -fVAG-], 
a  carrying  across,  crossing  over :  Aoherontis. 

triTeho,  traTeraaiiiia,  travenoai  trivo- 
15,  see  transv-. 

treoeni,  ae,  a,  num.  distr.  [tres-h  centum],  three 
hundred  each,  three  hundred:  equites  In  singulis 
legionibus,  L. :  treoenis,  quotquot  eunt  diest,  pla- 
care  Plutona  tauris,  three  hecatombs  a  day^  H. 

trecenteaimiiay  adj.  [trecenti],  the  three-hun- 
dredth :  annus,  L. 

treoenti,  ae,  a,  num.  adj.  [tres+centum],  three 
hundred:  se  treoentosque  eoe  opposuit  faostibus: 
iuvenes,  Y. :  milia  roodium  tritici,  L. :  amatnrem 
trecentae  oobibent  catenae,  i.  e.  innumerable,  H. 

trecentiea*  adv.  num.  [trecenti],  three  hundred 
times,  Cl 

treohadipna,  onim,  n.,  z=*ripfx*^"o  ("">* 
ning  to  a  feast),  Greek  slippers  (worn  by  panaitesX 
la. 

tredeoim,  num.  [tr«+deoem],  thirteen:  tre- 
decim  captis  navibus,  L. 

tremebundua  (tremib-),  aJj,  [tremo],  trem- 
bling, quivering,  shaking :  manus :  Membra,  O. 

tremafaoidr  f  fid,  factos,  ere  [tremo +facio],  to 
cause  to  shake,  agitdle,  make  tremble  :  nutu  Olrm- 
pum,  Y. :  se  tremefecit  tellus,  quaked,  C  poet : 
tremef acta  tellus,  Y. :  scntioae  biabenis,  O. 

trem^ndua,  adf.  [P.  of  tramo],  to  be  dreaded, 

fearful,  dreadful,  ftightfid,  farmidabie,  terrible, 
tremendous:  rex,  v.:  oculi,  0.:  Alpes,  H.:  Car- 
mentis  monita,  Y. 

tremeaco  (tremiaoo),  — ,  — ,  ere,  imek.  [tre- 
mo],  to  begin  to  shake,  tremble,  quake,  drmd: 
tonitru  tremescnnt  Ardua  terrarum,  Y.:  inbeo 
tremescere  montes,  0. :  ponitumque  pedum  vooem- 
que,Y.:  telum  J^f||g,by^oOgie 


871 


tillmnlciiis 


tremo,  ul,  — ^,  ere  [  2  T£R-  ],  to  $hak€,  quake, 
quiver,  tremble:  totos  Tremo  borreoque,  T. :  toto 
pectoro :  oorde  et  genibua,  H. :  tremia  ossa  pavore, 
H. :  tremi(  artfk?,  V. :  cum  a  me  trementibus  la* 
brie  requirebas:  cum  tremerent  artus,V. :  haec 
trementi  questus  ore,  H. :  aequor,  0. :  ilicev,  H. : 
frusta  (carnis),  L  e.  ouuwr,V.— With  ace.,  to  quake 
before,  tremble  at,  wuddtr  at:  eecutfa  dictaloriB, 
L. :  luDonem,  0. :  iratos  Regum  apices,  H. 

tremor,  oris,  m.  [2  TER-],  a  ehaking,  quaking, 
quivering,  trembling,  tremor:  terrorem  tremor  con- 
sequatur :  gelidus :  donee  manibua  tremor  incidat 
unctis,  H. — P  e  r  s  o  n. :  Frigus  iners  illic  habitant 
PaUorque  Tremorque,0. — An  earthquake:  Uode 
tremor  terriSyV. :  imis  commota  tremoribus  orbis, 
O. 

tremnluB,  a<y,  [2  TER-],  shaking,  quaking, 
quivering,  trembling,  tremulous:  manus  anuisque 
metuque,  0. :  guttur,  G.  poSk :  Ut  mare  fit  tremu- 
luni,  tenui  cum  stringitur  aura,  0. :  flamma,  Y. 

(trepidanter),  adv,  [trepido],  tremblinglg,  with 
trepidation, — Only  comp, :  trepidantius  agere,  Ca. 

trepidatio,  onis,  /.  [trepido],  confused  hurry, 
alarm,  agitation,  confusion,  consternation,  trepidih 
tion:  numquae  trepidatio?:  neo  opinata  res  plus 
trepidationis  fecit,  quod,  eta,  L. :  pilis  inter  pri- 
inaim  trepidationem  abiectis,  L. :  hostium,  L. :  cum 
augeret  slragem  trepidatio,  Ta. 

treplde,  adv.  [trepidas],  in  confusion,  trembling- 
ly,  with  trepidation:  concursans,  Ph. :  classis  solu- 
ta,  L. :  castra  relinquere,  L. 

trepido,  &vl,  atus,  are  [trepidus]. — Of  personp, 
to  hurry  with  alarm,  be  in  confusion,  be  agitated, 
be  disturbed:  festinare,  trepidare,  S. :  Quid  est 
quod  trepidas,  T.:  trepidante  toti  ctvitate  ad  ex- 
cipiendum  Poenum,  L. :  artos  circum  oaroe  (mu- 
res), Ph. :  nobis  trepidandum  in  acie  instruendft 
erac,  L. :  Dum  trepidant  alae,  V. :  lymphati  trepi- 
dare coepenint,  Cu. :  reoenti  mens  trepidat  metu, 
H. :  foriuidine  belli,  O. :  ultra  Fas,  H. :  Trepidari 
sentio  et  cursari  rursum  prorsum,  T. :  totis  trepi- 
datur  castris,  Cs. — To  tremble  at,  be  afraid  of: 
harundinis  umbram.  In. :  Ne  trepidate  mcas,  Teu- 
cri,  defendere  naves,  V. :  trepidat,  ne  Suppositus 
i-enias,  lu. — Of  persons,  to  waver,  hesitate,  tremble, 
beat  a  loss  :  per  alia  atque  alia  pavida  consilia,  L. 
— Of  things,  to  tremble,  waver,  shake,  flicker,  palpi- 
tats  :  (aqua)  per  pronum  trepidat  cum  murmure 
rivum,  H. :  flammae  trepidant,  H. :  Sic  aquilam 
penn&  fugiunt  trepidante  oolumbae,  0.:  cuius 
ocUvum  trepidavit  aetas  Glaudere  lustrum,  has 
hastened,  H. 

trepidus,  adj.  [TARO-l  restless,  agitated,  anx- 
ious, solicitous,  disturbed,  alarmed,  in  trepidation  : 
Turn  trepidae  inter  se  co^unt  (apes),  in  a  hurry, 
V. :  in  proviso  metu,  & :  formtdine,  V. :  (apes)  tre- 
pidae rerum  discurrunt,  V. :  Messenii  trepidi  re- 


mm  suarum,  L.  —  Of  things,  bubbling,  boiling, 
foaming  :  (femim)  in  trepidft  submersum  undft, 
0. :  attnum,  Y. — Hurried,  quick,  restless  .*  trepidae 
micant  ^enae,  0. :  voltus,  0. :  cursus,  Y. :  certa- 
men,  H. — F  i  g.,  perilous^  critical,  alarming  :  in  re 
trepida,  at  a  critical  juncture,  L. :  trepidis  In  re- 
bus, H. :  litterae,  L  e.  with  alarming  news^  Cu. 

tree  (tris),  tria,^wa.  triom,  ace,  tres  or  tils,  eidj, 
num.  [at.  Gr.  rfM4c ;  £ngl.  Uiree],  three:  tils  lega- 
tos  deligere:  horum  trium  generum  quodvis:  tria 
non  commutabitia  Yerba  inter  vos,  not  three  words^ 
L  e.  nothing^  T. :  ego  tribus  primia  verbis  (dizi),  ai 
the  first  three  words. 

tree-viri  or  tree  vlii  or  inviri,  Oram,  m., 
three  associates  in  office,  a  board  of  three  colleagues, 
three  joint  commissioners  :  tres  viros  epulones  ease 
voluerttnt,)9i*iM/«*  anistants  :  treaviroa  creare  con- 
aul  iussua  (to  distribute  land),  L. 

triangnliu,  adj,  Ttres+angulus],  tctVA  three 
comers,  three-comerea,  triangular:  sidera. — As 
syJbst,  n.,  a  triangle :  trlanguli  forma. 

tilaiii,  drum,  m.  [  tres  ],  soldiers  of  the  third 
rank  in  beUile  order,  the  reserve  :  ubi  triarii  con- 
surrexerunt,  integri,  etc.,  L.  —  Pro  v.:  rem  ad 
triarios  redisee,  i.  e.  demanded  extreme  measures,  L. 

trlbas,  adis,/.,  =  rpifids,  an  abandoned  wom^ 
an.  Ph. 

tilbolus  (-boliis),  I,  t/i.,  =  rpifioKoQ,  a  thorn 
busli,  tliisUe,  eattrop,  Y.,  0. 

trlbaarliu,  adj.  [tribus],  of  a  tribe,  of  tribes  .* 
crimen,  i.  e.  a  bribing  of  tlu  tribes  :  res. 

tribolie,  is,  tn.  [  tribus  1,  a  fdlow  tribesman  : 
tuus :  tribulibus  enim  iudicibus :  conviva,  H. 

tribulum  (trivol-),  I,  n.  [1  TER-],  a  threshing- 
sledge,  wooden  platform  studded  with  iron  teeth,  V. 

trlbolas,  see  tribolus. 

tribunal,  alls,  «i.  [tribunuaj,  a  raised  platform 
for  the  seats  of  magistrates,  judgment-seat,  tribu- 
nal: praetoris:  praetor  tribunal  suum  iuxta  prae- 
toris  sellam  oonlocavit,  Cs. :  quern  ad  se  vocari  et 
de  tribunal!  citari  iuaait :  aedens  pro  tribunali,  L. 
— In  a  camp,  the  generaTs  tribunal,  the  elevation 
in  the  camp,  commander*s  seat :  aederant  in  tri- 
bunali Scipionis,  L.  —  A  memorial,  monumental 
mound,  Ta. — The  occupants  of  a  trUfuncU,  magis- 
trates :  quem  apectat  omne  tribunal,  H. 

tribunatus,  fts,  m.  [  tribunus  ],  the  office  of  a 
tribune,  tribtmahip:  militaris,  tJie  office  of  a  mili- 
tary tribune  :  qui  eum  vexandis  conaulibus  per- 
missuram  tribunatum  credebant,  i.  e.  woidd  give 
free  scope  to  the  tribunes  of  the  people  to  embar- 
rass, etc.,  L. 

tribunioius,  adj.  [tribunus],  of  a  tribune, 
tribunitial:  potestaa:  vis,  Cs. :  seditiones,  S. : 
procellae,  L. :  comitia,  to  eUct  tribun^  of  the 
Digitized  by  VjOOQIC 


tribvunui 


873 


people  :  leges,  moved  by  the  tribuHet:  honor,  i.  e. 
of  mUitary  tribunety  Cs. — Ab  tubei,  m.,  one  who 
MM  been,  a  tribune,  an  ex4ribune. 

tribtintui,  I,  m.  [tribus],  the  head  of  a  tribe  (see 
tribus) ;  bence,  a  presideni,  commander,  repreeenta- 
tiee,  tribttne:  tribunus  celerum,  in  quo  tnm  mad- 
stratu  forte  Brutus  erat,  L. — E  s  p.,  tribuni  aerani, 
paipnaetere,  qvMedori  aaeutante  (by  the  Lex  Aure- 
Ua  made  judges  on  the  part  of  the  plebs) :  (Milo- 
neih)  tribuni  aerarii  oondemnarunt.  —  Tribuni 
militares  or  militum,  tribtmee  of  the  eoldiert,  mili- 
tory  tribunee,  colonde  (a  legion  had  six,  eacli  of 
whom  commanded  it  for  two  months  of  the  year): 
tribunus  militaris  cum  Servilio  profectus :  tribani 
oohortinm,  L  e.  then  preeent  with  the  cohorte,  Gs.-^ 
From  B.G.  444  to  B.C.  866  the  highest  officers  of 
the  State,  at  first  three  in  number,  then  six,  and 
after  B.C.  402  eight,  chosen  both  from  the  patri- 
cians and  the  plebeians,  were  military  tribunes 
with  consular  power :  tribunes  militum  oonsulari 
potestatc  creari  sinere,  L. :  tribuni  oonsulares,  L. 
— With  plebis  or  plebei  (expressed  or  understood), 
a  tribune  of  the  common  people,  repreeentcUive  of 
the  plebeians  (a  magistrate  charged  with  the  pro- 
tection of  the  commons  against  the  patricians) : 
ita  tribuni  plebei  creaU  duo,  L*. :  spem  habere  a 
tribuno  plebis. 

trlbuo,  ul,  fltus,  ere  ftribus],  to  assiyn,  impart, 
allot,  bestow,  confer,  j/idd,  give:  ut  ei  plurimum 
tribuamus,  a  quo  plurimum  dili^mur:  si  uni 
omnia  tribuenda  sint:  cui  magna  Pompeius  prae- 
mia  tribuit,  Gs. :  Dona  nuUi,  0. :  beneficia,  N. — 
Fi g.,  to  grant,  give,  show,  pay,  render:  miserioor- 
diam  fortissimo  viro:  tibi  turis  honorem,  0.: 
paribus  beneficiis  parem  volunbitem,  Cs.  —  To 
grant,  yields  give  up,  concede,  allow*  quod  cum 
Pompeius  et  rei  p.  et  amicitiae  tribuisset,  Cs. : 
observantiam  officio,  non  timori  neque  spei,  N. : 
hoc  matris  procibus,  0. :  ego  tantum  tibi  tribno, 
quantum  mihi  fortasse  adrogo,  i.  e.  accord  you  the 
remect  Idaim:  mihi  tribuebat  omnia,  deferred  in 
all  things. — To  ascribe,  assign,  attribute:  si  Toluit 
occusare,  pietati  tribuo:  quod  detrimenti  ...  cu- 
ius vis  potius  quam  suae  culpae,  Gs.— With  m/ul- 
turn,  plurimum,  or  magnopere,  to  value  highly,  set 
great  store  by,  make  much  of:  tibi  multa  esse  tri- 
buenda: qui  plurimum  tnbuunt  edioto:  ne  ob 
earn  rem  suae  magnopere  virtuti  tribueret,  Cs. — 
7b  divide,  distribute,-  rem  universam  in  partis: 
secundus  (locus)  in  tempera  tribuitur. — Of  time, 
to  bestow,  spend,  devote:  quantum  (temporum)  alii 
tnbuunt  tempestivis  oonviviis :  comitiis  omnibus 
perficiundis  XI  dies,  Gs. :  tempera  litteris,  N. 

triboB,  us  {dot.  and  abl.  plur.,  tribllbus,  G.,  L.), 
/.  [cf.  tres],  a  third  part  of  the  people  (as  orig.  di- 
vided into  Ramnes,  Tities,  and  Luceres) ;  hence, 
in  p  e  n«  an  lureditary  division  of  the  people,  tribe 


(under  the  constitution  of  Serrius  Tullids,  four  for 
the  city  and  twenty-six  for  the  country  districts; 
at  a  later  date  there  were  thirty -one  ooontir 
tribes) :  ilium  quinque  et  triginta  tribas  pfttronom 
adoptaverunt :  a  RomnlUl  tribu  inttium  fiaoere: 
fieri  se  pro  tribu  aedilem,  received  the  vote  ofths 
tribe  for  the  aedileship,  L. :  vocatis  tribabaa,  L. : 
Af ricanus  oensor  tribu  roovebat  eum  centiirkmeni^ 
expelled  from  the  tribe:  Grammaticas  ambire  tti- 
bOs,  to  canvass  the  Orammarian  tribes^  H. 

tribatariiis,  ae(j.  [tributum],  of  tribute,  rdat- 
ing  to  contributions:  tabellae,  L  e. promising  riA 
ffif^' 

tribntini,  adv,  (ftribus],  through  each  tribe, 
tribe  by  tribe,  by  tr^es:  descriptis  ordinibns:  at 
quod  tributim  plebes  iussisset^  populum  tenerec, 
i.  e.  in  the  eomitia  of  the  tribes,  L. :  adripnit  popu- 
lum  tributim,  H. 

tribatio,  oiiis,/.  [tribuo],  a  distributing,  distri- 
bution: aeqtiabilis. 

tribntnm,  I,  n.  [P,  n.  of  tribuo],  a  stated  pay- 
ment, contribution,  tribute :  in  capita  singula  ser- 
▼oram  tributum  iropouebatur,  Gs. :  ex  censu  quo- 
tannis  tributa  oonf erre :  civitates  tribuUs  liberare: 
tribute  populo  indicto,  L.:  lamentabtle,  O. — A 
gift, present:  praestare  tributa  Gogimnr,  In. 

1.  tributua,  P.  of  tribuo. 

2.  tribfttofl)  adj,  [tribus],  formed  into  tribes, 
marshalled  by  tribes :  eomitia,  L. 

trioae,  ftruro,  /  [  TARG-  ],  perplexiiies,  suUer- 
fuges,  quirks,  wiles,  tricks:  domesticae. 

triceni,  ae,  a,  num.  distr,  [triginta],  thirty  at  a 
time,  thirty  each,  thirty:  lecti. 

tzioenaimus,  see  trioesimns. 

triceps,  oipitis,  adj.  [tres+caput],  with  ^kree 
heads,  triple-headed:  Gerbenis. — Poet.:  Heoate, 
of  three  forms  (as  also  Luna  and  Diana),  O. 

trioesimua  or  tricenaiintis,  adj.  nttm.  [tri- 
ginta], the  thirtieth:  legior  tricensimo  post  die: 
sextus  et  tricesimus  annus:  tricesimum  annum 
agens,  L. :  tricesimo  die,  Gu. 

trlchila,  ae,/.,  a  summer-house,  pavilion^  bow- 
er, Gs.  (al.  triclinia). 

tiiciens  or  tiicie%  nnfTi.  adv,  [  triginta  ], 
thirty  times:  roea  (filia)  triciens  (aeris  milUes) 
non  posset  (habere),  L  e.  three  millions  of  sestei^ 
ces :  HS  triciens. 

triolinium,  i,  fu,  =  rpicXtVtov,  a  couch  for 
three  persons  reclining  at  meals,  eating-oouek,  din- 
ner-sofa, table •  couch:  rogatus  est,  ut  triclinium 
sterneret — An  eating-room,  dining-room,  supper- 
room:  alia  fori  vis  est,  alia  tricUni :  promorat  viz 
pedem  tridinio.  Ph. 

trioor,  itus,  ftrf,  depk  [trioae],  to  make  €Ngicid- 
ties,  trifle,  dally,  sh^,piay  tricks:  tecum. 

Digitized  by  V^OOQIC 


878 


tripvrtttns 


( tricorpor  X  oris,  atff.  [  ires  +  oorpas  ],  wth 
three  bodies,  of  three/M/orm:  forma  trioorporis 
umbrae,  i.  e.  o/Gery<m,  V. 

(txionspls,  idiB),  <uff.  [tres+cnspie],  wth  three 
point9^  three -tined,  trieiupid:  posito  tricuspide 
telo,  {.  e.  the  trident,  0. 

tridens,  entis  (abl.  dentl),  adj.  [tres+densl 
vith  three  teeth,  three-tined,  three-pronged,  tridented, 
trident:  rostra,  V.  —  As  wbst.  m.  {M.  denU  or 
dente),a  three-tined tpear,  trident:  tellus  percuBsa 
tridenti,  V. :  f erire  tridente  saxa,  0. 

tridentifer,  ferl,  m.  [trideos+l  FER-],  the 
trident^bearer  (of  Neptune),  0. 

trldentlger,  geii,  m.  [  tridens  +  G£S- ],  tfu 
trident-hearer  (of  Neptune),  0. 

tiidatun,  1,  n.  ftres-l-dies ;  Be.  spatium],  three 
datft*  time,  three  aaye :  bidoiat  aat  tridui  Haec 
Boilicitudo  ?  T. :  biduo  post  aut  non  toto  triduo : 
triduo  aut  summum  quatriduo  peritorus:  tridao 
intermiBSO,  Gs. 

trlennia,  iaro,  n,  [tres+annus;  sc.  sacral  a 
feelivai  held  every  three  years,  triennial  feetitfat 

triennimii,  i,  n.  [tres+annus;  sc.  spatiam], 
three  years'  time,  three  yean:  triennium  est,  cum, 
etc 

triens,  entis,  m.  [tres],  a  third  part,  third: 
cum  sciemus,  quantum  quasi  sit  in  trientis  triente: 
cum  duobus  coheredibus  esse  in  triente,  i.  e.  be 
heir  to  one  third  of  the  estate. — As  a  coin,  the  third 
part  of  anas,E,:  ludi  magni  TOti  aeris  treoentis 
triginta  tribns  milibus  treoentis  triginta  tribus 
triente,  i.  e.  S3SJSSX  ann,  L. :  nee  habet  quern 
porrigat  ore  trientem,  lu. — ^As  a  liquid  measure, 
a  third  of  a  sextariiiM  (four  cyathi),  Pr. 

trientabtilain,  T,  n.  [  *  triento,  from  triens  ], 
land  assigned  in  commutation  of  one  third  of  a 
public  debt,  L. 

trierarchua,  l,  m.,  =  rpifjpe^>xpCf  a  captain  of 
•  trireme^  trierarch. 

triexla,  e,  adj.,  =  rpttipric^  wit/i  three  banks  of 
oar«.— Only  as  subsl,  f.  (  sa  nayis ),  a  galley  with 
three  banks  of  oars,  trireme,  N. 

trieteriona,  adj.,  =  rpienipicoc.  of  three  years, 
i.  e.  (since  in  reckoning  intervals  of  time  both  ex- 
tremes were  counted),  biennial,  ofaUemate  years: 
sncra,  a  festival  of  Baeehm  held  at  Thebes  every 
alternate  year,  0. :  trieterica  Orgia,  V. — J'lur,  n.  as 
subst.,  the  festival  of  Bacchus,  0. 

trteteiia,  idis,  ?.,  =  rpurripicj  a  period  of  three 
years;  lience,  a  biennial  feetiffol  (of  Baoobus);  cf. 
trietericus. 

txifBiiam,  adv.  [trifarius],  irh)ly,  on  three  tides, 
in  three  places :  adortus  castra,  L. :  munire,  L. 

txifaiuc,  cis,  tulj,  [ tres + faux],  having  three 
throats,  tripte'lhroated:  latratus  (Cerberi),  V. 


trifldoa,  adj.  [ter+2  nD-],  eplit  into  three, 
three-deft,  thre^forked:  flamma  (of  lightning),  0. 

txilormia,  e,  aefj.  rter+ forma],  m  three  forms, 
in  three  shapes,  threefold,  triple,  triform:  Ghiinne- 
ra,  II. :  Dira,  i.  e.  Dmrio,  H.  :  mundus,  i.  e.  of  three 
elements,  0*. 

txisemlnna,  adj.  [tres+gemlnus],  bom  three 
at  a  birth :  f ratres,  triplet-brothers,  L. — Plvr.  m. 
as  subst.^  three  brothers  bom  togetlier,  L. :  spolin, 
of  the  triplet -brothers,  L.  —  Threefold,  triple,  tri- 
form :  victoria,  L. :  Porta  Trigemina,  a  gate  at  the 
foot  of  the  Aventine  hill,  L. 

txiginta  or  XXX,  num.  inded.  [cf .  rptaxovra], 
thirty:  minor  triginta  annis  natus:  Triginta  mag- 
noe  orbis  explebit,  Y. :  cum  HS  XXX  scripts 
essent  pro  HS  COG. 

trigon,  onis,  m.,  =  rpiyw,  a  baU  stuffed  with 
hair,  playing-ball :  fugio  lusum  trigonem,  a  game 
of  ball,  E. 

trllibria,  e,  euH.  [  ter  +  libra  ],  vreighing  three 
pounds:  MulluB,  H. 

trilingula,  e,a€^.  [ter+ lingual  triple-tongued, 
with  three  tongues:  Os  (OerberiX  H. 

triliz,  Icis,  adj.  [ter+2  LAG-],  of  three  cords, 
triple-ivnlled :  Lorica  auro,  V. 

trimeter  (-etroa),  I,  m.,  =  rpi/nrpoQ,  a  line  of 
three  measures,  trimeter,  H. 

tximtia,  adj.  [  for  *  trihiemus,  tres+hiemps  1 
of  three  leinters,  of  three  years,  three  years  old: 
equa,H. 

Trinaoria,  idis,  atff.  f.  (0.)  and  Trinacriua, 
a4j,  (V.,  0.),  of  IVinacna,  Sicilian. 

tnni,  ae,  a,  num.  distr.  [tres],  tliree  each,  three  : 
circnm  Samorabrivam  tnnis  nibemis  hiemare, 
Ce. :  litterae. — In  the  phrase,  trinftm  nundintkra, 
see  nundinae.  —  ITireefold,  triple:  trinis  catenis 
vinctus,  Gs. :  Nomina,  6. 

txlnddia,  e,  adj.  [ tres + nodus],  having  three 
knots,  three-knotted:  ciava,0. 

(trinna),  see  trial. 

Tri5nSa,  urn,  m.  [1  TER-],  the  constellation  of 
the  Wain,  Wagon,  Bear:  Arcturum  pluviasque 
Hyadas  geminosque  Triones,  V. :  gelidi,  0. 

tripartito,  tilpartitiis,  see  tripertlt-. 

ttlpedalla,  e,  adj.  [ter+pedalis],  measuring 
three  feet,  three  feet  long:  parma,  L. 

trlperdto  ( -partito ),  adv.  [  tripartitus  ],  in 
three  parts,  into  tnree  parts :  bona  dividere :  equi- 
tatus,  tripertito  dirisus,  Gs. :  urbem  adgreditur,  L. 

tripertitiia  (-partitna).  Part,  [ter+parti- 
tus],  divided  into  tnree  parts,  threefold,  tripartite : 
ea  causa  tripertita  erit  in  accusatione:  tripertltaa 
orbis  terrarum  oras  n^^rg^  .^  l^OOglC 


tMfp^ 


874 


tripte,  edis,  adj.  [ter+pee],  wih  tkr^  feet, 
three-footed:  meiisa,  H. :  malus  natos,  L. 

triplex,  icia,  adj.  [ter  +  PARC],  threefold, 
triple:  Plato  triplicem  finxit  animuin:  phik>so> 
phandi  ratio  triplex :  cuspia,  Le,  the  trident,  O. ! 
voltus  Dianae  (see  triceps),  0. :  triplioem  aoiem 
instruere,  to  draw  fqt  in  three  linse,  Oa. :  murus, 
v.:  aes,  H.:  Sorores,  the  three  Fates,  0.:  Quae 
ratum  triplici  pollice  netis  opus,  i.  e.  the  linger  of 
the  three  Fatee,  0. :  Poeoarum  deae,  i.  e.  the  Furiee, 
0. :  Gens,  three  dane,  V. — As  euhet,  n.,  three  timet 
as  mvch^  a  threefold  portion,  triple:  Sume  tibi  de- 
cies ;  tibi  tantuodem ;  tibi  triplex,  H. :  pediti  in 
singulos  dati  centeni  (denarii),  triplex  equiti,  L. — 
Pfur.  m.  as  ettbtt,  (  sc.  codicilli ),  a  writing  -  tablet 
with  three  leaves. 

triplna,  adj.  num., = rpinXovs,  threefold,  triple : 
pars. 

tripodes,  urn,  m.,plur.  of  tripus. 

tripudio,  — ,  — ,  Are  [  tripudium  ],  to  beat  the 
ground  with  the  feet,  leap,  jump,  donee  exultinglg  : 
more  suo,  L. :  in  funeribus  rei  p. 

tripudium,  I,  n.  [t«r+4  PV-].— In  religious 
service,  a  meatured  stamping,  leaping,  jumping, 
dancing,  extdtant  dance,  solemn  dance:  per  urbem 
ire  cum  tripudiis  sollemnique  saltatu,  L. :  cautus 
et  ululatlis  et  tripudia,  L. — In  augury,  the  excited 
stamping  of  the  sacred  chickens  when  fed,  L. 

tripus,  podis,  m.,  =:  rfUwovc,  a  three-footed  seat, 
tripod:  Donarem  tripodas,  praemia  fortium  Gr-aio- 
rum,  H. :  sacri  tripodes,  V. — The  tripod  ofPythia 
at  JMphi :  ooncertare  cum  Apolllne  de  tripode, 
v.,  0. :  Mittitur  ad  tripodas,  i.  e.  to  the  Ddphie 
oracle,  0. 

triquetrus,  adj.  [  ter  +  1  CA- 1,  with  three 
comers,  triangular:  (Britannia)  insula  natura  tri- 
quetra,  Gs.:  TriquetrA  Praedia  tellure  daturas, 
i.  e.  in  ISicili/,  H. 

triremiSi  e,  adj.  [ter+remus],  with  three  banks 
of  oars:  naves,  Gs.  —  As  suhU.  f,  a  vessel  with 
three  banks  of  oars,  trireme,  G.,  Gs.,  H.,  L. 

tris,  see  tres. 

(triaourrium,  I),  n.  [ter+scurra],  gross  buf- 
foonery: triscurria  patncioram,  lu. 

triste,  adv.  with  comp,  [triads],  atuffy,  sorrow- 
fully: resonare,  H. :  tristius  flere, Pr. :  adulesoen- 
tea  gravius  aegrotant,  tristius  curantur,  with  more 
difficulty. — Harshly,  severely :  respondere  tristius. 

triatlculus,  ac{j.  dim,  [  tristis  ],  eomewhat  sor- 
roHffd,  downcast :  iiliola. 

tiiatifious,  adj.  [tristis +2  FAG-],  making  sad, 
saddening  :  voces,  G.  po<iU 

tristiB,  e,  a<fi.  with  comp.  and  sup.  [2  TER-], 
sad,   sorrowful,  mournful,  dejected,   melancholy, 


glowniy,  dawmoatt,  diseomsoiate :  qnaerera  ex  te, 
quid  tristis  esaes :  tristis,  demissus :  tristis  adf  tr 
tus  amioos,  H. :  Sequanos  tristii,  capite  demisso, 
terrain  intoeri,  Gs.:  tristis  erat  et  me  maestem 
▼idebat,  Gu.  —  Gloomy,  peevish,  moroee,  ndten,  HL 
humored:  Navita  (  Gharon  X  V.:  dii,  H.  —  Stem, 
harsh,  severe  :  iodex :  cum  tristibus  severe  vivere. 
— Of  things,  bringing  eorrow,  mdameholy,  sadden' 
ing,  unhappy, sad,  diinal, gloomy:  ut  iuam  laetis- 
simum  diem  cum  tristissimo  meo  conferam:  tri. 
stia  ad  recordationem  exempla,  L. :  tristisauma 
exta :  tristissimi  exsili  solacium,  L. :  Kalendae, 
H. :  clades,  H. :  morbus,  Y. :  iua  sepulcri,  O. :  pars 
subiere  feretro,  Triste  mlnisterium,  V. :  tristique 
palus  inainabiiis  undi,V.  —  As  wbst.  «.,  a  anf 
thing^pest,  bane,  sorrow:  Triste  lupus  stabnlia,  V.: 
interdnm  misoealiir  tristia  laetia,  O. :  nunc  ego 
mitibus  Mutare  quaero  tristia,  H. — Of  taste,  harsh^ 
disagreeable,  bitter:  suci^V.:  absinihia,  O.~0f 
smell,  offensive,  foul:  anbelitus  oris,  O. — Ejqaress- 
ing  sorrow,  gloomy,  sad,  melancholy,  stem,  karA: 
voltus  tristior:  Tristis  severitas  ioest  in  voItu,T.: 
vita  tristior:  sermo  (opp.  ioooeus),  H.:  tua  tristia 
inssa,  Y. :  sententia,  0. :  responsum,  L. 

tristltia,  ae,/.  [tristis],  sadness,  moumfuhuss, 
sorrow,  grief,  m^ncholy,  gloom,  dejection:  turn 
ad  tristitiam,  turn  ad  laetitiam  est  contorquen- 
dus:  repente  omuls  tristitia  invasit,  & :  in  eftdem 
tristitia  permanere,  Gs. :  oompesoere  tristitiam,  0. 
— (Ptoorn;  sol  recedens  quasi  tristitia  quidam 
oontrahit  terram. — Sadness,  disagreea^eness  :  tem- 
poraro. — Afoi-oseness,  harshness,  sternness^  severity: 
trislitiae  causa  tuae,  0. :  (risus)  tristitiam  miti- 
gat. 

trisulous,  adj.  [ter+sulcttsj,  with  three  fur- 
rows, three-deft,  tkree-forked,  trxfid,  triple:  lingua 
(serpentis),  V. :  lovis  teluro,/oriM  HgtUning,  O. 

triticeufl,  adj.  [  triticum  ],  of  wheat,  wkeaten: 
measia,  Y.:  fetus,  0. 

tritioum,  I,  ft.  [tritos],  wheal:  quonti  erat  in 
SicilJA  triticum:  tntici  medium  LX  milia,Ga. 

Triton,  Onis,  m.,  ssTplrtav,  a  eea-god,  son  of 
Noftune,  C.,  0.  —  Ftur.,  sea-gods,  V. :  piscinaram 
Tritones,  I  e.  lords  of  Jish-pMds.'-'The  TVHan  (a 
ship),Y. 

Tritonia,  ae,  /.  [Tritonius],  Minerva,  FbUas, 
V.,0. 

TritonlaoUfly  eufj.,  of  TVitonia :  palus,  a  lake 
of  Macedonia,  0. :  harundo,  I  e.  thejiute  inwenied 
by  Pallas,  0. 

Trit5iii%  idis  w  idoC|/.  adj.,  =  TpcnriWct  of 
Lake  Triton,  of  Pallas,  PalkuUan :  arx,  i  e. 
Athens,  O. :  urbe,  O. :  pinua,  I  e.  the  ship  Argo, 
0.— As  9iAst.f,  Pallas,\.,  O. 

Tritoniua,  adj.^  of  Lake  Triton  (in  Africa; 
the  birthplace  of  Miiierval  Y.  _  _  _ ,  _ 
Digitized  by  VjOOQIC 


tritum 


875 


tzticidatlo 


tiitura,  ae,  /,  [  1  TBR-  ],  a  rMwff,  chafing, 
thrtaKing :  Magna,  V. 

1.  tritas,  adj,  with  comp,  [P.  of  tero],  o/t-trod' 
den,  heateiiy  frequented,  common,  vfoific  iter  in 
Graeciam :  Appia  trita  rDtid,  0. — ^F  i  g^  pradited, 
expert :  aures. — Of  language,  much  uied,familiar^ 
common,  commonplaee,  trite:  quid  in  Graeoo  ser- 
mone  tam  tritum  est,  quam,  etc. :  sermone  prover- 
bium :  yerburo  tritius. 

2.  (tritUB,  fis),  m.  [1  TER-],  a  ruhbing  down, 
wearing  away  (only  abl.):  lapiuum  tritu. 

txiumphalifl,  e,  cidj.  [triumphus],  of  a  triumph, 
triumphal :  provincia,  i.  e.  tohoee  conquest  was  hon- 
ored by  a  triun\ph:  porta,  entered  in  triumpfi: 
picta  Veste  trlumphales  seoes,  in  triumphal  robes, 
O. :  imagines,  i.  e.  of  generals  who  had  triumphed, 
H. — N.  plur.,  the  triumphal  ornaments :  Muciaiio 
triumphalia  de  bello  civill  data,  O. 

tiituiiphaxis,  antis,  adj.  [P.  of  trtumpho],  iri- 
umpkal,  belonging  to  a  triampli :  equi,  0. 

tiiompho,  avi,  fttus,  Sre  [triuiuphusj,  to  march 
in  triumphal  procession,  celebrate  a  triumph^  tri- 
umph: cupiditas  triumphandi:  ex  praetara:  de 
Numantinis:  cum  triumphantem  (Camillum)  albi 
per  urbem  Texerant  equi,  L.:  quasi  debellato 
triumphare,  I*:  vidimus  ex  ea  urbe  triumphari: 
popuH  iussu  triumphatum  est,  L. — Pass.,  to  be  led 
in  triumph,  be  conquered,  be  subdued,  be  Vie  sub- 
jects of  a  triumph:  Bisque  triumphatas'utroque 
ab  litore  gentes,  V. :  triumphatis  dare  iura  Medis, 
H. :  triumpbatus  boB,  i.  e.  obtained  as  booty,  0. — 
Fig.,  to  triumph,  exuU,  be  glad,  r^oice  exceedingly : 
gandio :  in  quo  triumphat  oratio  mea :  triumpbo, 
81  licet  me,  etc.,  T. 

triompliuB  (old,  tritunpas),  I,  m.  [cf.  ^piafi- 
/3oc],  a  triumphal  procession,  triumph,  celebration 
of  victory  by  a  public  avtranee  into  Rome :  res 
bellicae  triumpho  dignae:  senatus  cum  triumphum 
Af  ricano  decemeret :  ex  proTiDcift  triumphum  de- 
portavit,  N. :  Boiorum  triumphi  spem  coilegae  re- 
itquit,  over  the  Boii,  L. :  triumpho  clarissimo  urbem 
eec  invectus,  L. :  tot  habet  triumphos,  quot  sunt 
partes  terranim :  duoere  triumphos,  i.  e.  head  the 
processions, Y.:  lo  triumphe  (the  shout  of  the 
people  saluting  the  conqueror),  H. — Fig., a  cele- 
bration  of  victory,  triumph,  victory :  de  classe  po- 
puli  R.  triumphum  agere:  pro  ti-iuinpho  nihil  a 
vobis  nisi  huius  temporis  memoriam  postulo. 

triumvir  or  Zllvir,  virl,  gen.  plur.  5rum  or 
lim,  m.  [tres+vir],  one  of  three  associates  in  oflee, 
a  member  of  a  board  of  three,  one  of  three  joint 
commissioners:  Gracchum  triumvirum  coloniis  de- 
ducundis  necaverat,  i.  e.  one  of  three  commissioners 
to  found  a  colony ^  S. :  agrarius,  L. :  triumvir  rei 
p.,  otie  of  three  dictators,  to  reconstitute  the  state, 
N. — Plur.:  triumviros  agro  dando  creat,  to  dis- 


tribute lend,  L. :  capitales,  superintendents  of  public 
prisons  and  of  the  police,  L. :  mensarii,  commis- 
sioners of  apubUe  bank,  L.:  noctami,  Jtre-wardens, 
L. :  senatus  triumviros  binos  creari  iassit,  two  re- 
cruiting boards,  each  of  three  members,  h. :  trium- 
viri sacris  oonquirendis  donisque  persignandis,  to 
solicit  and  register  votive  offerings,  etc.,  L. :  trium- 
viri refidendis  aedibus,  to  rebuild  the  temples,  L. 

•  trimiiTlraliA,  e,  adj.  [triumviri],  of  tlie  trium- 
virs, triumviral :  flagellae,  i.  e.  of  the  superintend- 
ents of  prisons,  H. :  supplicium,  Ta. 

(trlumvirataB,  fks),  m.  [triumvir],  the  office  of 
a  triumvir,  triumvirate, — Onlj  abL:  triumvirsti- 
bus  (gestis),  L. 

trlvialifl,  e,  adj.  [trivium],  of  the  cross-roads, 
common,  vulgar,  trivial:  carmen,  lu. 

triviani,  I,  n.  [ter+via],  a  place  where  three 
roads  meet,  fork,  cross-road:  ut  ventum  est  in  tri- 
vium. —  A  frequented  place,  public  sqitare,  public 
street,  highway:  in  triviis  aut  in  compitts:  Noc- 
turnisque  Hecate  triviis  ululata  per  urbls,  Y. : 
Occurram  in  triviis,  H. — Prov. :  adripere  male- 
dictum  ex  trivio,  i.  e.from  the  mob. 

TriviUB,  adj,  [  ter+via  ],  of  the  cross  -  roads : 
dea,  i.  e.  Diana  (worshipped  where  tliree  ways 
meet),  Pr.— As  subst.f  (sc  dea),  V.,  0.,  Ct.,  Tb. 

Troas,  ados,  adj.f,  =zTpudc,  Trojan,  N.,  0. — 
As  subst.^  a  Trojan  woman,  V.,  0. —  The  country 
around  Troy,  Troad,  N. 

trochaeilfl,  I,  m.,  =  rpoxalott  a  metrical  foot 
of  one  long  and  one  short  syllable,  trochee,  —  A 
metrical  foot  of  three  short  syllables,  tribrach. 

troohufli  I,  m.,  =  rpoxoc,  <m  iro7i  hoop  carry- 
ing small  rings,  trundUng-hoop :  Indoctus  trochi, 
H.,  0.,  Pr. 

Trdes,  urn,  m.,flur.  of  Tros. 

TroianuB,  adj.,  of  Troy,  C,  H.,  V.,  0.— P  r  o  v. : 
intus  est  equus  Troianus,  i.  o.  an  ambush. 

Trolcoa,  adj.,  =  TpwYroc,  of  Troy,  Trcjan,  C, 
0. 

TroiUB,  adj.,  z=TpwioQ,of  Troy,  TroJan,T.,  0. 

Trolugena,  ae,  m.  [Ti"oia+ GEN-],  son  of  Troy, 
descendant  of  Trojans,  Trojan :  Romanus,  L.  (old 
prophecy),  v. — Plur., the  Romans,  lu. 

tropaenm,  \  n.,  '=rp6itawv,  a  memorial  of 
victory^  trophy  (orig.  a  tree  hung  with  spoils) :  tro- 
paeum  statuere :  queroum  Constitult .  .  .  tibi,  tro- 
paeum,  Y. — A  victory:  nova  tropaea  Caesaris,  H. : 
tulit  e  capto  nota  tropaea  viro,  O. :  Harathonium, 
N. :  nostra  sunt  tropaea,  nostri  triumphi.-—.^ 
mark,  token,  sign,  memorial,  monument :  necessi- 
tudinis  atque  hospiti. 

tmcidatid,  Snis,/.  [tntcido],  a  slaughter,  mas* 
sacre,  butchery :  velut  pecorum,  L. :  civium. 
Digitized  by  CjOOQIC 


tmoldo 


876 


•  truoido,  ftvi,  Aiu8,  are  [tnix+SAC-],  to  ad  to 
pieen^  »lai4ffhter,  btUeher,  matsacre:  carete  ueu 
capti  sicut  peoora  tnicidemtni,  S. :  cirte  truddaa- 
do8  denotavit:  tribanos  BUppliciis  tracidatoB  ooci- 
dit,  L. :  pueroa ,  coram  populo,  U . —  To  aU  up, 
demoli^  deUro^y  ruin:  aeu  pisds  seu  porrum, 
ckewy  H. :  f enore  trucidari :  fenore  plebem,  L. 

(tmcnlenter),  adtf,  [  truculentuB ),  9avagdy, 
fiercdy^ferodoudy, — Only  comp,:  traculeottua  Be 
gerebaC. 

truoulentia,  ae,  /.  [  trucuientus  \  rougkmeu, 
hoi'thnen:  caeli,Ta. 

tmoulentufly  adj.  with  comp,  and  wp.  [traxl 
gavage^  Jteree^  feroeioua,  ttern^  grim^  harth,  cruel, 
fell :  parous,  trucuientus,  tenax,  T. :  quam  trucu- 
ientus !  quam  terribilis  aspectu ! :  aequor,  itormy, 
Ct. :  est  truculentior,  H. :  quo  ti^ncblentior  visu 
foret,  Ta. — As  tubtt,  n.,  a  play  of  Pfautus. — Ptur. 
n,  as  adv.  :  spectat  truculenta  loquentem,  0. 

trndis,  is,/.  [TRVD-],  a  pointed  pole, pike: 
Fen-atae,  V. 

trudo,  bT,  bus,  ere  [  TRVD- 1  to  thrust,  ptuh, 
«/iov«,  crowd  forward,  prem  on,  drive,  impel:  pec- 
tore  montem,  V. :  glaciem  cum  flumina  trudunt, 
y. :  Apros  in  plagas,  H. — Of  plants,  to  pusit  forth, 
put  forth,  send  forth  :  (pampinus)  ti-udit  gemmas, 
v.:  Truditur  e  sicco  radix  oleagina  ligno, Y. — 
F  i  g.,  to  push,  (knot  forward,  drive :  fallacia  Alia 
aliam  trudit,/>res8e8  Kard  upon,  T. :  in  quae  (oomi- 
tia)  trudit  Auli  fiWum,  puts  forward:  Truditur  dies 
die,H. 

trnlla,  ae,  /.  ditn.  [  trua,  a  gutter  ],  a  small 
ladle,  dipper,  teoop  :  ex  uni  gemmS  persrandi  ex- 
carata:  potare  Campana  truUa,  VL,^- A  fire-pan, 
L. — A  baxin,  lu. 

tmnoo,  &vl,  fttus,  are  [  2  truncus  1,  to  maim, 
mutilate,  sltorten,  cut  off:  truncata  simulacra  deum, 
L. :  Truncat  olufe  fdiis,  i.  e.  stripe  off  Uie  leaver,  0. 

1.  trunou8»  a4i'  [TARG-],  tnaimed,  mutilated, 
mangled,  dismembered,  dif^figured:  Trunca  manu 
pinus  regit  (Polyphemum),  i.  c.  the  trunk  of  a  pine- 
tree,  Y. :  f  rons,  without  its  horn,  0. :  corpus,  limh- 
leu,  0. :  puerum  trunci  corporis  naturo,  L. :  Tela, 
i,  e.  broken,  Y. :  arbor,  deprived  of  branches,  Cu. — 
Poet  with  gen,  :  animalia  Trunca  pedum,  i.  e. 
without  feet,  V. —  Undeveloped,  imperfect,  wanting : 
ranae  pedibus,  0. — F  i  ^.,  maimed,  miuilated:  urbs 
trunca,  sine  senatu,  etc.,  L. 

2.  trunou8»  I,  m.  [1  truncus]. — Of  a  tree,  the 
stem,  stock,  bole,  trunk :  arborura  trunci,  Cs. :  quid 
interest  inter  hominem  et  truncum  ?  etc. :  enodes 
tnmci,  Y. :  inlapsus  cerebro,  H. :  acemus,  0.  — 
The  trunk,  body :  corporis :  recto  se  attollere 
trunco,  0. :  iacet  ingens  litore  truncus,  Y. — Fig., 
a  stock,  blockhead,  dunce,  dolt  .■  qui  potest  esse  in 
eius  modi  trunco  sapientia  ? — A  trunk,  stem :  quae 


(stirpes  aegritudinis )  ipso  tranoo  eyerso  omnes 
elegendae  sunt^ 

troslto^  — ,  — ,  ftre  topuA  often:  malum  tni- 
sitant,  Ph. 

truflO^  — i  — ,  ftre,  freq.,  to  push  oflen,  push 
hard,CL 

trvmxm,  P.  of  trada 

tmtina,  ae,/.,  =  rpvravii,  a  balanoe,  pair  of 
scales. — F  i  g. :  ea  quae  populari  quadam  tmtinft 
examinantur:  Romani  pensantur  eadem  Scrip- 
tores  trutina,  H. :  alift  parte  in  trutina  suspend^t 
Homerum,  lu. 

trox,  uds  {abl,  truce,  poet  also  tnicf),  adj^ 
wild,  rough,  hard,  harsh,  savage,  fierce,  ferocious, 
grim,  stem  :  tribunus  plebis :  insectator,  L. :  tao- 
rus,  0. :  (testudo)  aspectu  truci :  voltu  truci,  L. : 
pela^us,  U. :  Eurus,  0. :  animus,  0. :  sententia,  L.: 
inimicitiae,  H. 

tn,  gen.  tul,  doL  tibi  or  UbI,  ace.  and  abl.  t£ ; 
plur.  nom.  and  ace.  vds,  gen.  vestrttm  or  Tostrflm, 
gen.  ohj.  vestrl  or  Tostrl  (fern,  voetrarum,  T.> ;  dot. 
and  em.  rdbis, pron.  pers.  [with  sing.  cf.  Or. oh-, 
Gterm.  du ;  Engl,  thou],  thMt,  you  :  Tu  si  hie  sis, 
a  liter  sentias,  T. :  tu  mihi  etiam  legis  Portiae,  tu 
0.  Gracchi,  tu  horum  libertatis  mentionem  fads: 
Neque  postulem  abs  te,  ni  ipsa  res  moDcat,  T. : 
vosne  Telit  an  me  regnare  era,  Fors :  Testri  ad- 
hortandi  causft,  L.:  &lve  mettis,  et  tu  Troianos 
exue  caestQs,  Y. :  nee  amores  Speme  puer  neqae 
tu  choreas,  H.— Made  emphatic  by  a  suffix  (only 
in  the  forms  tute,  tutimet  tibimet,  tete,  vosmet, 
and  vobismet) :  ut  tute  mihi  praecepisti :  tibi  si 
recta  probanti  placebis,  turn  non  modo  tete  viceris, 
etc. :  tutimet  mirabere,  T. :  quod  (consiliam)  vos- 
met  ipsi  attuleritis,  L. — GoUoq.  iu  dot.,  to  suggest 
the  interest  of  the  person  addressed  in  ttie  lemark 
(dativus  ethieus) :  scin  ubi  nunc  sit  tibi  Tua  Bao- 
chis  ?  T. :  eooe  tibi  est  exortus  Isocrates :  en  Tobis, 
inquit,  iuvenem,  etc,  L. — Ptur.,  when  more  than 
one  person  is  addressed,  though  with  a  noun  in 
the  aiMi^. ;  Toa,  vero,  Attice,  et  praesentem  me  curS 
levatis,  et  etc :  tos,  Romanus  exercitua,  ne  desti- 
teritis  impio  bello !  L. :  Yos,  o  Calliope,  preoor 
aspirate  canenti,  i.  e.  you.  Muses,  Y.  — As  subeC 
(colloq.):  mea  tu,  fn.v  <iar£ifi^,  T. 

tnba,  ae,/.,  a  trumpet,  war4rumpet:  ille  arma 
misit,  tubas :  At  tuba  terribilem  sonitum  procnl 
Increpuit,  Y. :  non  exaudito  tubae  aono,  Cs.  — 
F  i  g.,  an  instigator,  stirrer :  bdli  civilis :  rixae,  lu. 

tuber,  eris,  n.  [1  TY-],  a  lun^,  hump,  ssseQing, 
tfonor,  protuberance,  hunw:  oolaphis  tuber  est 
totum  caput,  it  one  boil,T,  —  Poet:  tubetibus 
propriis  oifendere  amicnra,  i.  e.  great  faults,  H. — 
A  mushroom,  truffle,  moril,  lu. 

tabloen.  cini^ ,».  ^^l|^+^^5^^^  a 


tnliilastriiiin 


877 


tarn 


peter:  cornicines  tubicinesque  canere  iubet,  L.: 
signa  dedit  tubicen,  0. 

tubiluBtrium  (tabal-))  l|  n.  [tuba +2  lu- 
strum], a  festival  for  the  purification  of  sacrificial 
trumpets^  held  Mar.  28  and  May  28, 0. 

tned,  — ,  — ,  ere,  coHai.  form  of  tueor,  to  care 
for,  maintain  :  censores  Tectigalia  tuento. 

tueoF,  tmas,  Sri,  d^.,  to  look  at,  gau  upon,  be- 
hMj  watchf  vieufy  regard^  consider^  exanune :  tuendo 
Terribilis  oculos,  voltum,  etc.,  V. :  Talia  diceutein 
Um  dudum  aversa  tuetur,  V.  —  F  i  g.,  to  keep  in 
mindy  regard  :  quod  ego  tuebar  uc  si  usus  essein. 
— To  look  to,  care  for,  watch  over,  keep  up,  upftold, 
maintain,  support,  guard,  preserve,  defend,  protect : 
id,  quod  accepistis,  tueri  et  ooDservare  nou  posse : 
eis  rebus  tuendis  conservandisque  praeesse :  per- 
sonam Iq  re  p. :  simulacrum  pristiuae  dignitatis : 
aedem  Castoris  habuere  tuendam,  to  maintain  : 
Servilio  media  pugna  tuenda  data,  L. :  oopias: 
castra,  Gs. :  oram  maritimam,  Cd. :  fiuls  ab  excui^ 
sionibus :  A  f  uribus  domum.  Ph. :  alquos  contra 
illius  audaciam :  se  adrersus  Roroanos,  L. :  turris 
tuenda  ad  omnis  repentinoe  casQs,  Cs. :  Numidas 
in  proeliis  magia  pedes  quam  arma  tuta  sunt,  S. 

tagurimn,  I,  n.  [  TEG-  ],  a  hvi,  cot,  cottage,  Q., 
V.,S..L. 

tnitiOb  5nis,  /.  [tueor],  a  earing  for,  watching 
over,  guardianship,  protection :  fiui. 

tuli,  see  fero. 

Talliauufi^  adj.,  of  TalHus,  J\Ulian. — As  suhst. 
n.  (sc.  robur),  a  dungeon  in  Home,  built  by  Servius 
7W//i»,S.,L. 

torn,  adv.,  of  time  [8  TA-]. — Of  time  past,  thsn, 
at  that  time, in  those  times:  placuit  turn  id  mihi, 
T. :  qui  turn  vexare  cupiebant :  vastae  turn  in  his 
locis  solitudines  erant,  L. :  Caere,  opulento  turn 
oppido,  L. :  turn  Staienus  conderonatus  est,  i.  e.  in 
that  trtaL — In  emphatic  opposition  to  other  adw, 
of  time  :  tu  nunc  tibi  Id  laudi  ducis  quod  turn 
fecisti  inopia  ?  T. :  quae  tabula,  turn  imperio  tuo 
revolsa,  nunc  a  me  tamen  deportata  est :  £t  tum 
sicca,  prius  creberrima  fontibus,  Ide,  0. — Of  time 
present  (only  in  orat,  oblig.,  for  nunc),  now^  at  this 
time,  then:  quando  autem  se,  si  tum  non  slut,  pa- 
res hostibua  fore  ?  if  they  were  not  ijow  so,  L. — Of 
time  future,  then,  in  that  case,  if  that  be  done,  there- 
upon :  Tum  meae  .  .  .  Yocis  accedet  bona  pars, 
H. :  confer  sudantes,  ructantes  . . .  tum  intelleges, 
etc. :  agedum,  dictatorem  creerous  .  . .  Pulset  tum 
mihi  lictorem,  qui  sciet,  etc,  L. — Of  time  indefi- 
nite, then,  at  such  a  time,  in  such  drcumBtaneis:,  in 
this  instance,  if  so:  nam  quid  agimus,  cum  sevo- 
camus  animum  ?  .  .  .  quid,  inquam,  tum  agimus, 
nisi,  etc.  r^Repealed,  tum  . . .  tum,  sometimes  \  .  . 
sometimes,  now  .  .  .  now,  at  one  time  ...  at  an- 
other :  tum  hoc  mihi  probabilius,  tum  illud  vide- 


tur :  dictator  turn  appellare  tum  adhortari  milites, 
L. — Of  succession  in  time,  then,  thereupon,  next, 
afterwards,  forthwith :  oonlocari  iussit  bominem 
in  aureo  lecto  . . .  Tum  ad  mensam  eximi&  forma 
pueros  iussit  consistere :  tum,  prope  iam  perculsia 
aliis  tribunis,  A.  Virginius  Oaesoni  capitis  diem 
dicit,  L. — ^In  a  series,  repeated,  or  with  other  advv. 
or  coHJj.  varjing  the  expression :  ducem  Hannibali 
unum  e  ooncilto  datum  ( a  love ),  tum  ei  duoem 
ilium  praecepisse  ne  respiceret,  ilium  autem  rc- 
spexisse,  tum  visam  beluam  vastam,  etc. :  tum  . . . 
alias  .  .  .  tum  .  .  .  alias :  tum  .  .  .  tum  .  .  .  ali- 
quando :  tum  . . .  tum  . . .  aut . . .  aut :  roodo . . . 
tum  autem. — ^Fig.,of  succession  in  thought,  and 
then,  besides,  €Uso,  moreover,  again,  further,  on  the 
other  hand:  Quot  me  censes  homines  iam  dever- 
berasse,  Uospites  tum  civis  ?  «  well  as,  T. :  facien- 
dum est  igitur  nobis  ut  .  .  .  veteranorum,  tum 
legionis  Martiae  quartaeque  consensus  . . .  confir- 
metur. — After  a  general  clause  with  cum,  intro- 
ducing a  particular  or  emphatic  assertion :  cum 
.  . .  tum, as, .  .  so,  whUe  . .  .  also,  not  only . .  .  but 
also,  as  .  .\so  especially:  Quom  id  mihi  placebat, 
tum  uno  ore  omnea  omnia  Bona  dicere,  T. ;  cum 
omnium  rerum  simulatio  vitlosa  est,  turn  amicitiae 
repugnat  maxima :  movet  patres  conscriptoe  cum 
causa  tum  auctor,  L. — Cum,  followed  by  tum  vero, 
tum  maxime,  tum  praecipue  or  tum  inprimis, 
while  . .  .in  particular,  not  only .  ,  .  but  especially, 
while  . .  .  above  all,  not  only  .  . .  but  ehiefiy  :  cum 
haec  sunt  Tidenda,  tum  vero  illud  est  hominis 
magni,  etc.:  cum  infamia  atque  indignltas  rei 
impediebat,  tum  maxime  quod,  etc,  Cs. :  cum 
multa  non  probo,  tum  illud  inprimis  quod»  etc. — 
Cum,  followed  by  tum  oerte,  tujji  nimirum,  tum 
etiam,  tum  quoque  or  turn  praelVea,  while  , .  .  at 
least, as .  .  .90  assuredly, boih  , . .  and  as  well, not 
only  . . .  but  moreover:  at  cum  de  plurimis  eadem 
dicit,  tum  oerte  de  maximis :  cum  memoriter,  tum 
etiam  amice,  etc. :  oum  potestas  maior,  tum  vir 
quoque  potestatt  par,  etc.,  L. — ^Referring  to  a  tem- 
poral clause,  with  cum. — Of  coincidence  of  definite 
time,  tum  . . .  cum,  or  cum  .  .  .  tum,  €U  the  time 
when,  eU  a  time  when,  even  when,  already  wJten : 
tum,  quom  gratum  mihi  esse  potuit,  noiui,  T. : 
cum  minime  Tidebamur,  turn  maxime  philosopha- 
bamur:  tum  mittendos  legates  fuisse  cum  Perseus 
Qraecas  urbes  obsideret,  L.  —  Of  succession  in 
time,  then,  next,  at  ones,  forthwith :  id  cum  Sulla 
fedsset,  tum  ante  oppidum  Nolam  Samnitium 
castra  cepit:  cum  muros  defensoribus  nudaaset, 
tum  Afros  ad  subruendum  murum  mittit,  L. — Of 
indefinite  time,  tum  . . .  cum,  or  cum  . . .  tum,  at 
the  time  when,  at  a  time  when,  al  such  times  as, 
whenever:  omnis  praedictio  mail  tuip  probatur 
cum  ad  praedictionem  oautio  adiungitur :  tum  cum 
sine  ponders  sue!  Mobilibus  ventis  arida  facta  vo- 
lant, 0. — With  ubi,  of  succession  in  time,  then, 


Digitized  by  V^OOQIC 


turn 


878 


tamidiw 


nexl^at  onu^foiihwUh:  ubi  eorum  dolorem  cog- 
novi,  turn  meum  anlmiim  ia  illos  propoiui:  ubi 
Bpectaculi  teropus  venit,  turn  orta  vis,  L. — Of  in- 
definite time,  ubi  .  .  .  turn,  tohenever.-  Post  ubi 
tempuat  promissa  iam  perfici,  Tum  ooacti  neoes- 
sario  se  aperiant,  T. — ^With  poHquam  or  po9tea 
gnam,  of  suooession  in  definite  time,  then^  at  onee: 
tum  vero  postquara  res  sociorum  ante  oculos 
prope  suos  ferri  vidit,  saum  id  dedecus  ratus,  eta, 
L. :  poateaquam  e  porta  piratae  ezienxnt,  tum 
ooepemnt  quaerere  homines,  etc.,  tut  mxm.  as.— -In 
indefinite  time,  then,  always  :  postquam  commodi- 
tas  prava  dicendi  copiam  consecuta  est,  tum  mall- 
tia  praevertere  urbU  adsuent. — With  u/,  ut  •  • . 
tum,  or  tum  .  .  .  ut,  wAm,  afler^  oa  toon  as  .•  ut 
yero  aocessit  cohortatio  ...  tum  vero  filium  se> 
duxit :  ttt  vero  aquam  ingressi  sunt,  tum  utiqae 
egressis  rigere  corpora,  LL-^With  quandOf  tum 
.  .  .  quando,  or  quando  .  .  •  tum,  tokm^  €u  stxm  a* : 
utinam  tnm  essem  natus  quando  Romani  dona 
accipere  coepissenU — Witli  dum,  then,  meanwhUe  • 
dum  se  glomerant . .  .  tum  poudere  turris  Procu- 
buit,  V. — With  quam  diUj  then^  $o  long :  qui,  quam 
tibi  amicus  non  modo  tum  fuerit  quam  diu  tecum 
in  provincift  fuit,  verum,  etc. — ^Wiih  a  rdoHve^ 
thetiy  at  that  time:  Qu&  tempestate  Paris  Helenam 
innuptifl  iunzit  nuptiis,  Ego  tum  gravida  expletis 
iam  fui  ad  pariendum  mensibus,  C.  po^t-— With 
an  ahl.  ah9ol.jtheny  thereafter^  at  onee:  ut  morte 
eius  nuntiatS  tum  denique  t>ellum  confectum  arbi- 
traretur:  ita  rebus  divinis  peraotis  tum  de  bello 
dictator  rettulit,  L.—- F  i  g.,  in  a  conclusion  after 
cum  or  «i,  then^  therefore^  eonteqitenHif^  in  that  earn  t 
cum  magnus  nuroerus  deesset,  tum  iste  homo  ooe- 
pit,  etc. :  quid  tiun  quaeso,  si  hoc  pater  resciverit  ? 
T. :  Si  quidem  lb  amaret,  tnm  istuc  prodeaset,  T. 
— In  particular  oh  rases,  iam  tum,  aireadif  at  thai 
time^  as  soon  at  that:  iam  tnm  erat  suspitio  Dolo 
malo  haeo  fieri,  T. :  ut  mihi  iam  tum  divinasae  ille 
videatur  hanc  urbem  esse,  etc. — ^Tum  demnm  or 
tum  denique,  then  only,  then  at  letigth,  then  at  last, 
not  till  then,  as  late  as  that  t  tum  demum  Lisous, 
quod  antea  tacuerat,  proponit,Cs. :  quo  cum  yene* 
limus,  tum  denique  vivemus. — ^Tum  priroum,  tum 
primo,  or  tum  deinde,  then  first,  then  for  the  first 
time,  not  till  then:  ludorum  gratii,  quos  tum  pri- 
mum  anniversarios  in  ciroo  faoere  oonstituiaset: 
tum  primo,  L. :  quas  cum  solus  pertulisset,  tum 
deinde  oomitia  conlegae  snbrogando  habuit,  L.-^ 
Hie  tum,  at  this  point,  just  here,  just  then?  hie  tum 
iniectus  est  horoinibus  scrupulus. — With  emphatic 
partides,  tum  yero,  tum  enim  vero,  or  enim  vero 
tum,  then  indeed,  just  then^  at  that  crisis,  then  if 
not  be/ore,  then:  discedit  a  Melino  Gluentia.  tum 
yero  ilia  egregia  mater  paium  ezsultare  .  . .  ooe- 
pit:  Quae  postquam  frustra  temptata  roguroque 
parari  ,  .  .  Sensit,  Tum  yero  gemitCls  .  .  .  Edidit, 
O.— Tum  quidem,  at  that  tims^  thenupony  then  at 


least:  et  turn  quidem  incolumis  exerdtum  libersr 
yit;  post  triennium  autem,  etc — ^Ne  tum  quidem, 
not  even  then:  num  quia  horum  miser  hodie?  ne 
tum  quidem,  post  spiritum  extremum.  —  Tnm 
maxima  or  tum  cum  maxime,  emecially  at  that 
time,  ehiefiy  then,  just  then^ precisely  at  that  time: 
quem  provincia  tum  maxime  exspectabat:  regi, 
tum  maxime  captives  ex  Illyrioo  vendenti,  at  that 
very  time,  L. — Btiam  tum,  even  theny  even  at  thai 
time,  even  already,  even  yet:  totnm  se  Servitio 
etiam  tum  tradidit:  Ipsa  ego  non  longos  etiam 
tum  Bcissa  capillos,  not  yet  long,  O. — ^Tum  qooque, 
also  then,  then  likewise,  then  as  be/ore,  then  too,  then 
once  more,  even  then:  tum  quoque  homini  plus  tri- 
bui  quam  neoessitati :  tum  quoque  multis  miltbus 
Latitionim  in  civitatem  aooeptis,  L. — ^Tum  autem, 
and  tfieti,  besides  further,  moreover,  nay  even  :  sta- 
tim  se  ad  hominis  egentis,  tnm  autem  iudicis,  fa. 
miliaritatem  se  applicavit:  tanta  enim  temportaa 
cooritur  .  .  .  tum  autem  nives  proluit,  etc.,  Cis. — 
Tum  ipsum,  at  thai  very  tune,  just  then,  even  then: 
id  quod  aliquando  posset  aocidere,  ne  tum  ipsum 
aoeideret,  timere.  —  Quid  tum  f  what  then  ?  what 
nextf  what  further  f  :  die;  eras  est  mihi  Indicium, 
quid  tum  f  T. :  videsne  abandare  me  otio  ?  A, 
quid  tum  f 

tumefaoio,  feci,  f actus,  ere  [tumeo+facio].  to 
cause  to  swell,  tumefy:  Vis  ventomm  tumefedt 
humum,  0. :  tuokelactus  pontus,  0.— Fig.,  to  in- 
fiate .  tumefactus  laetitia  inani,  Pr. 

tumeo,  — ,  — ,  €re  [1  TV-],  to  swdl,  be  swoOm, 
be  tuundd,  puff  out,  be  inflated  i  corpus  tumet  vene- 
no,  0. :  pedes,  V. :  gemma  in  tenero  palmite,  0. ; 
multo  sacci  hordeo,  Ph. :  cuius  aceto  tumes  ?  lu. 
— F  i  g.,  to  swdl,  be  swotten,  be  excited,  be  violent, 
rage:  sapientis  animus  numquam  tumet:  multis 
gentibus  ira  tumentibns,  L. :  pectus  anhelum,  Et 
rabie  fera  oorda  tumenl^  V.  r  tnment  negotia,  art 
in  a  ferment :  Bella  tument,  O. — To  be  puffed  ap, 
swell:  Tumens  graculus  snperbiS,  Ph. :  longa  aerie 
Caesarura,  Ta. :  alto  stemmate,  lu. :  Landis  araore 
turoes,  H. — Of  language,  to  be  pompous,  be  bombas- 
tic, Ta. 

tumeacOk  mul,  ere,  inch,  [  tumeo  ],  to  b^in  to 
swell,  swell  up :  Inflatum  mare  tumescit,  C.  poet : 
vi  maria,  V. :  f reta  ventis,  0. :  volnera  tomescnnt 
Ta.  —  Fig.,  to  swdl  up,  grow  excited,  become  en- 
raged :  ora  mihi  pariter  cum  meute  tumescunt, 
0. :  monet  operta  tumesoere  bella,  that  war  is  fer- 
menting in  secret,  V. 

tamat,  see  tu. 

twmtdna,  adj,  with  comn.  [  1  TV-  ],  gwoUen, 
swelUng,  riming  fUgh,  protsAeranl,  tunud:  mem- 
brum:  venter.  O. :  aequor,  V.:  Fluotus,  O. :  veU, 
H.:  mootes,  O. :  crudi  tumidique  iavemur,  i.  e. 
stuffed  with  food,  U^-^Pufflng  v^causing  to  swdl: 
tomidoque  inflatur  carbaaus  Austro,  Y. :  Kec  tu- 

Digitized  by  V^OOQIC 


tmaor 


879 


tnno 


midos  cauBabitar  Earos,  0.  —  F  i  g.,  noolteti  vith 
angety  exeitedy  incensed^  enraged,  exaeperaUd:  tumi- 
da  ex  irft  turn  oorda  residuut,  V. :  aoimiu  tumidil 
fervebat  ab  iril,  O. — SwoUen  with  pride^  puffed  up, 
elated,  haughty,  arrogant:  es  tumidus  getiitoris 
imagine  falsi,  0. :  cum  turoidum  est  cor,  i.  e.  moeUs 
with  ambition,  H. :  tumidior  sermo,  iiifiated^  L.  : 
regum  mioae,  arrogant,  H. :  honor,  vain,  Pr. 

tamor,  oris,  m.  [TV-],  the  etate  of  being  ewoL- 
le»if  twelUng^  tumor:  ocuforum ;  cf.  recentes  quasi 
tnmores  animi. — Of  the  ground,  a  nweiUng,  eleva- 
tion: tumor  ille  loci  permansit,  et  alti  Collis  ha- 
bet  speciem,  0. — ^Fig.,  a  9weliing,  commotion,  fer- 
meni,  excitement:  cum  tumor  animi  rcsedisset: 
tumor  et  irae  Goncesaere  deum,  V. :  rerum. 

tamnlo,  avl,  atus,  are  [tiimalui],  to  cover  with 
a  mamid,  burg,  inter y  entomb:  quam  tumulavit 
aiumnus,  O.:  Deque  iniectft  tumulabor  mortua 
terra,  Ct. — P,  pats,  as  $ubet.  m. :  uomeu  tumubiti 
traxit  in  urbem,  I  e.  named  the  touni/or  the  buried 
(Sybaris),  O. 

tomiiloauBy  adj.  [tumulus], /kZ^  o/hSU,  hiUg: 
locus,  S. 

ttunnltaailiia,  adj,  [tumultus],  buttling,  hur- 
ried, confuted,  irregular,  dtaorderlg :  pngna  (opp. 
iusta),  L. :  opus,  L,— Of  troops,  raised  irregtdang, 
volunteer :  exercitus,  L. :  manfts,  Cu. 

ttuntiltaatio,  5nis,/.  [tumultuor],  a  eonfution^ 
tumulty  disorder,  panic,  L. 

tumultaor,  &tus.  An,  dep.  [tumultus],  to  make 
a  disturbance,  be  in  confusion:  hostibus  nuntiatur, 
in  castris  Romanorum  tumultuari,  that  there  is  dis- 
order, Os. :  id  roodo  extremo  anno  tumultuatom, 
quod,  etc.,  the  only  disturbance  was^  that^  etc.,  L. 

tmiraltaoae,  ado,  with  comp,  and  sup»  [tumul- 
tuosus],  in  confusion,  disorderly,  tumuUuously  : 
aenatuB  tumultuose  yocaius  tumultuoalus  oonau- 
litttf,  L. :  tumultuoeioa  vBgari,  Gs.:  hominem  tu- 
multoosissime  adoriri. 

tumnltaosiu^  adj,  with  eomp,  and  sup.  T  tu- 
multus ],  bustling,  confused,  disorderly,  turbulent, 
twmdiwnts:  vita :  mnltitudo,  L. :  proelia,  L. : 
mare,  H. :  iter  tumattuositts,  L. :  ex  Syria  tumul- 
tuosiora  nuntiata  sunt,  tidings  of  disorder,*  quod 
tamultuoslssimum  pugnae  erat,  a  peUsnell  Jight,  L. 

ttunnltos,  Qs  {gen.  tumult!,  T.,  S.),  m.  [1  TV-], 
an  uproar,  bustle,  commotion,  disturbance,  disorder, 
tiimult^panic :  magno  com  tumultu  castris  egressi, 
Cs. :  sine  tumultu  evadere,  L. :  arx  inter  tumultum 
capta  est,  L. :  num  qui  tumultus  ? :  iurbae  ac  tu- 
multOs  concitatores,  L.:  alter!  apud  aiteroa  for- 
midinem  slmul  et  tumultum  faoere,  SL :  tumultus 
magis  quam  proelium  fuit,  Cu«:  novos  moveat 
fortuna  tumultOs,  H. — Of  the  forces  of  nature, 
an  uproar,  disturbance,  storm,  tempest :  tremendo 
luppiter  ipse  ruens  tumultu,  H. :  corpus  tumulti]^ 


Non  tulit  aetherioB,  0. :  (me)  per  Aegaeos  tumul- 
tas  Aura  feret,  H.  —  In  the  body,  a  rumbling: 
stomacho  tumultum  Lenta  feret  pituitu,  U. — A 
national  peril,  social  disturbance,  general  alarm, 
civil  war,  insurrection,  rebellion:  censeo  tumultum 
decerni,  a  stats  of  dvU  war:  tumul t&s  Gallici 
causa,  L.:  factum  nuper  in  Italia,  servili  tumultu, 
Cs. :  Hie  rem  Romanam,  magno  turban te  tumultu, 
Sistet,  v.— F  i  g.,  of  the  mind,  agitation,  disquietude, 
tumult:  Mentis, U. 

tomolus,  I,  m.  [  I  TV-],  a  heap  of  earth,  mound, 
hUl,  hilioek :  terrenus,  Os. :  ignis  e  speculft  subla- 
tus  aut  tumulo :  siWestres :  tumuli  ex  aggere,  V. 
— A  septdehral  mound,  barrow,  grave,  ttimidus: 
tumulus,  qui  oorpus  eiuB  contexerat:  statuent  tu- 
mulnm,  V. :  Corpora  dant  tumulo,  0. :  inanis,  a 
cenotaph,  Y, 

tun,  coUoq.  for  td-ne ;  see  tu. 

tunc,  adv,  demonstr,,  of  time  [tum+ce]. — Of 
time  past,  then,  at  that  timsjust  tlien,  on  that  occa- 
sion :  ubi  tunc  eras  f :  tunc  duces  Nerviorum  .  . . 
conloqui  sese  velle  dicunt,  Cs.:  iam  Horatius 
secundam  pugnam  petebat  tunc  clamore . . .  ad- 
iuTant  militem  Buum,  just  then,  L. :  urbs  (Gorin- 
tbus)  erat  tunc  praeclara  ante  excldium,  L.-- - 
Oppoised  to  present  time:  e&  lege  quae  tunc  erat 
Sempronia,  nunc  est  Cornelia:  cur  privati  non 
damns  remiges,  aiout  tunc  dedimus  ?  L. — Of  time 
present,  now,  at  this  time  (only  in  nar,  obliq.  for 
nunc):  quod  si  consuktOa  tauta  diilcedo  sit,  iam 
tunc  ita  in  animum  inducant,  oonsulatum  captum 
ab  tribunicia  potestate  esse,  L. — Of  time  future, 
then,  at  that  time,  in  that  event :  tunc  illud  vexil- 
lum .  •  •  coloniae  Capoae  inferetur ;  tunc  contra 
banc  Bomam  ilia  altera  Roma  quaeretur:  Tunc 
piger  ad  nandum,  tunc  ego  cautus  ero,  0.-*0f 
succession  in  time,  then,  thereupon,  forUiwith,jwit 
afterwards,  accordingly f  consequently:  Herodotus 
cum  Roma  rerertitur,  offendit  eum  mensem  qui 
consequitur  mensem  comitialem.  tunc  Cephaloe- 
ditaui  decrerunt  intercalarium  XXXV  dies  longum : 
is  finis  pugnae  equestris  fuit  tunc  adorti  peditum 
aciem,  nuntioe  roittunt,  L. :  animadversum  est,  ex- 
tra consuetudinem  longius  a  vallo  esse  aciem 
Pompei  progressum.  tunc  Caesar  apud  suos  *  Dif- 
ferendum  est'  inquit  *  iter,' etc,  Cs. :  ipse  quoque 
longinquo  morbo  est  inplicatus,  tunc  adeo  fracti 
slmul  cum  corpore  sunt  spirittis  illi  feroces  ut, 
etc.,  L. — Fig.,  of  succession  in  thought,  cum  .  • . 
tunc  (cf.  cum . . .  turn),  while  ...in  particular,  both 
. . .  and  above  aU:  Vivendum  recte  est  cum  prop- 
ter plurima,  tunc  est  Idcirco,  etc.,  lu.  —  E  s  p., 
referring  to  a  temporal  clause,  with  cwn,  —  Of 
coincidence  of  de6nite  time,  tunc . . .  cum,  or  cum 
. . .  time,  just  at  the  time  when,  just  when,  then . . . 
when:  quo  damnato  tunc,  cum  iudicia  fiebant, 
HS  IV  milibuB  lis  aestimata  est :  ille  eo  tempore 

Digitized  by  VjOOQIC 


tundo 


880 


ptiniit  cum  necesfle  erat ;  tos  tunc  paruistia  cum 
ptiruit  nemo,  etc. :  Infelix  Dido,  nunc  te  facta  im- 
pia  tangunt?  Tunc  deouit  cum  sceptra  dabas,  V. 
(  Rib.  turn ) :  cum  iam  adpropinquantium  forma 
Ittiiiborura  baud  dubia  esset . . .  tune  iniecta  trepi* 
datio,  L. — Of  indefinite  time,  tunc  . . .  cum,  at  a 
time  when^  on/y  wAm,  wheneifer  :  *  arbitror,*  quo  nos 
etiam  tunc  utimur  cum  ea  dicimas  iurati,  etc. — 
With  «6t',  then^  ai  im^  forthwUK,  thereupon:  ad 
quod  bellum  ubi  consules  dilectum  habere  oeci- 
piunt,  obsUre  tunc  enixe  tribuni,  L.— With  quan- 
do,  whenever  (rare),  G. — With  an  abl.  abeol^  then, 
tliereupon^forikwUh:  legatis  auditis,  tunc  de  bello 
referre  sese  Aemilius  dixit,  U— Fig.,  in  a  conclu- 
sion after  n,  then,  Uiet'efare,  coneequemUy,  in  thai 
oMe;  si  se  exstinxisset,  tunc  victorem  auaurum, 
etc.,  L. — In  particuhir  phrases,  iam  tunc,  even  at 
that  time,  on  won  ae  that:  nisi  iam  tunc  omnia 
negotia  diljci^entissime  confecissem.— Tunc  demum, 
not  until  then,  then  only,  then  ai  latt,  at  late  as 
that:  tunc  demum  nuntius  missus  ad  terttam 
legionem  revocandam,  L.:  tunc  demum  pectora 
plangi  Contigit,  0. — Tunc  primum,  then  for  the 
firet  time,  then  Jiret,  not  tiU  then :  quia  tunc  pri- 
roum  superbiae  nobilitatis  obriam  itum  est,  S.: 
tunc  primum  clrco,  qui  nunc  maximus  dicitur,  de- 
signatus  locus  est,  L. — Tunc  vero,  then  indeed,  juti 
then,  at  that  erieie:  m  perturbatos  iam  hostis 
equos  inmittunt.  tunc  vero  CelUberi  omnes  in 
fugam  effunduntur,  L.  —  Tunc  quidem,  at  thai 
time  :  et  tunc  quidem  Perseus  copias  reduxit;  po- 
Btero  die,  etc.,  L. — ^Tunc  cum  mAxime,  just  then, 
preeisdy  ai  that  time :  hospitem  tunc  cum  maxime 
utilia  suadentem  abstrahi  iussit,  Cu. — ^Tunc  quo- 
que,  aim  t/ien,  then  too,  then  likewise,  then  ones 
more,  even  then  :  Saepe  legit  flores ;  et  tunc  quo- 
que  forte  legebat,  O. :  quin  nisi . . .  ingens  acei- 
pienda  clades  fuerit  tunc  quoque  ad  extremum 
periculi  ventum  est,  even  as  it  was,  L. 

tnndo,  tutudT,  tQnsus,  or  tasus,  ere  [TTD-],  to 
beat,  strike,  thump,  buffet:  tundere  .  .  .  cum  illi 
latera  tunderentur :  tunsis  pectoribus,  V. :  pede 
terrain,  H. :  Gens  tunditur  Kuro,  V. :  tunsae  pec- 
tora palmis,  V. — Pro  v. :  uno  opere  eandem  incu- 
dero  diem  noctemque  tundere,  i.  e.  to  harp  on  one 
string  perpetually. — To  pounds  bruise,  bray:  tun- 
sum  gallae  admiscere  saporem,  V. :  Tunsa  viscera, 
V. — F  i  g.,  to  din,  stun,  keep  at,  importune:  Tun- 
dendo  atque  odio  denique  eifecit  senex,  T. :  adsi- 
duis  vocibus  heros  Tunditur,  V. 

tunica,  ae,  /,  an  under-garment,  shirt,  tunic  : 
pulla:  manicatis  et  talaribus  tuoicis  amicti,  i.  e. 
in  effeminate  attire:  Et  tunicae  manicas  babent, 
V. — A  skin,  memhrafie,  husk,  shell,  peel:  gemmae 
tenuis  rumpunt  tunicas,  V. :  lupini,  lu. 

tunioatust  odj.  [tuntcal  clothed  with  a  tunie, 
in  shirt  sleeves:  ut  exercitatione  tunicati  uteremur: 


popellus,  i.  e.  without  a  toga,  E.-^Flur,  m.  as  suUt.: 
metus  tunicatoram  illorom  ?  i.e.oftha  vulgar. 

tuimaa,  P.  of  tundo. 

turba,  ae,/  [TVR-],  a  turmoil,  hubbub,  «p. 
roar,  disorder,  tumult,  commotion,  disturbanee .-  ut 
exsistat  ex  populo  turba :  f  ugientium,  Gs. :  toibi 
atque  seditionibus  sine  curS  aluntur,  S. — A  braml, 
disturbanee,  quarrel:  iam  tnm  inceperat  Turba 
inter  eos,  T. :  turba  atque  rixa.  —  A  ditordeHtf 
miUtittide,  crowd,  throng,  mob,  band,  train,  troop : 
videt  in  turba  Verrem :  cum  ex  hac  turfoa  et  ool 
luTione  discedam :  Iliadum,  V. — A  great  member, 
throng,  multitude :  plebeii,  turbft  oonspectior  com 
dignitates  deessent,  L. :  omnis  eum  stipata  tegebst 
Turba  ducum,  V. :  canum,  0. :  turba  mea,  i  e.  my 
brood.  Ph. :  iaoulonim,  O.  —  The  eommion  enmd, 
vulgar,  mass:  velut  unus  turbae  militeria,  I*: 
podtamm  senioruro,  H. :  ignotomm  deomm. 

torbamentiim,  I,  n.  [turbo],  a  means  of  Ss- 
turbanee:  volgi,  Ta. 

tnrbaaait;  for  tarbftTerit,  see  turbo. 

torbate,  adv.  [turbatus],  in  confusion^  disorder' 
ly:  aguntur  omnia,  Cs. 

torbatio,  dnis,/.  fl  turbo],  confusion^  disordtr^ 
disturbanee:  rerum,  L. :  quanta  ibi,  L. 

torbator,  Arts,  m.  [  1  turbo  1  a  trowbler,  dis- 
turber :  volgi,  L. :  turbatores  belU,  stirrers  vp  of 
irar,  L. 

torbato^  a4f.  [P.  of  1  turbo],  troubled,  die- 
turbed,  disordered,  agitated,  confused:  ocalissimol 
ac  mente,  L. :  pUicare  (voluntates)  turbatas. 

tnrbide,  ado,  [turbidus],  in  disorder,  eonfimi- 
ly:  omnia  esse  soscepta. 

tiirbidii%  adj,  with  eomp,  and  n^n.  [  tcrfaa], 
fiUl  of  confusion,  wild,  confused,  disordered:  tern- 
pestas:  Teropestas  teloram^Y.:  Auster,H.:  aca- 
tttriges,  L. :  coma,  dishevelled,  O.  —  Of  liqnida, 
troubled,  thick,  muddy,  turbid:  aqua:  Tarbidtt 
caeno  gurges,  V. — F  i  g^  troubled^  disordered,  dis- 
turbed, perplexed,  violent,  boisterous,  twrbuleni,  ve- 
hement: mens,  quae  omni  turbido  mota  semper 
yaoet:  animorum  motOs:  ex  ocaUs  se  turbidas 
abstuUt  Arruns,  m  confusion,  V. :  pnella,  O. :  ia 
turbido  tempore:  Peotora  turbidiora  man,  O. — 
As  subst.  n. :  turbidissima  sapienter  ferre,  the  most 
troubled  dreumstances :  in  turbido,  m  troubled 
times,  L.— .^06.  adverb. :  mens  torbidum  LaeUtar, 
confused^,  H. 

torbinaqa,  aeg.  [  2  turbo  ],  shigxd  lite  •  top, 
oono-shaped:  vortex,  O. 

1.  tnrbS^  ivi,  itus  (turbAssitur  for  tarbfttora 
erit,  C),  ftre  [turba],  to  make  an  uproar^  move 
confitseiffy,  be  in  disoraer :  instat,  turbatqiie  ( Adtil- 
lesl  rages,  0. :  turbant  trepida  ostia  Kill  Q.  e.  tre- 
piaant),y.— 7b  disturb,agitate^con/ound,dMsorder, 
Digitized  by  VjOOV  IC 


881 


tiupta 


Mroi9  into  eonfimon  :  mare  Tentorinn  ▼)  tarbari : 
hibernum  mare,  H.:  everaae  turbant  convivia  men- 
sae,  O. :  tarbatiB  capUlia  itare,  0. :  iurbata  capil- 
lo6, 0. — In  war,  to  throw  into  duordtr^  breaks  dU- 
organites  equitatua  turbaverat  ordinea,  L. :  Hio 
rem  Romanam,  magno  turbante  tumaltu,  Sistet, 
V. — Of  water,  to  trtmbU,  make  thick^  turbid:  lacOs, 
O. :  Hino  aquam,  H.  —  Fig.,  to  make  confusion, 
cause  disorder :  turbent  porro,  qaam  velint,  T. : 
omnibus  in  rebus  tnrbare,  i.  e.  deran^  all  his  of- 
faire  :  si  nna  alterave  civitas  tarbet,  Ta. :  si  in 
HispaniA  turbaiam  esset :  totis  Usque  adeo  turba- 
tur  agris,  i.  e.  thars  is  oonfusiott,  V.^-Tb  confound, 
confuse,  disturb,  unssttis:  non  modo  iUa,quae  erant 
aetatis,  permiscuit,  sed  etiam  turbavit:  ne  quid 
ille  turbet  vide :  ne  inoertt  prole  auspicia  tnrba- 
rentur,  L. 

2.  torbo^  inis,  m.  [1  turbo],  thai  which  whirls, 
<s  whHwind,  hurrieans^  tornado:  eaevi  ezsistunt 
turbines,  Pac  ap.  G. :  Talidi  venti,  0. :  turbo  aat 
snblta  tempestas:  paWis  collectus  turbine,  H.: 
▼enti  terras  turbine  perflant,  Y.—* i4  jptnntn^top, 
whip-top :  Tolitans  sub  Terbere,  Y. — A  magic  whsd^ 
wheel  of  fortune:  solve  turbinen,  H. — A  whorl, 
mpiral,  twist :  bucina,  in  latum  quae  turbine  crescit 
ab  irooy  0. :  su&pte  natnrft  yersari  tarbinem. — A 
whirl,  round,  eirile  .*  nubes  Turbine  f umans  piceo, 
i.  e.  of  black  eurUng  smoke,  Y.-^A  whirling  mo- 
tioH,  retfoluiion :  tell  (  oontorti ),  Y. :  Murranum 
ingentis  turbine  saxi  Excntit,  i.  e.  with  a  huge 
whirling  stone,  Y. :  militiae  turbine  faotus  eques, 
i.  e.  through  the  round  of  promotion,  0. — F  i  g.,  a 
whirlwind,  storm:  in  mazimis  turbinibus  rei  p. 
navem  gubemare:  tu,  turbo  ao  tempestas  pacis 
atqiie  oti,  disturber:  mentis,  0. 

tnrbulente,  adv,  with  eomp.  [  turbulentus  ], 
eonfusedlg,  tumultuouslg,  boisterously:  humana 
pati,  composedlg:  egitde  Caepione  turbulentius. 

tarbalenter,  adv,  [  turbulentus  ],  confusedly, 
twnultuously :  nihil  faoere. 

tnrbnlentna,  adj.  with  eomp.  and  tup,  [turba], 
full  of  commotion,  disturbed,  boisterous,  stormy, 
tempestuous:  tempestas,  stormy:  Aqua,  turbid, 
Pli. :  atomorum  concursio,  at  random, — F  i  g.,  real- 
less,  trouUed,  confused,  disordered:  est  igftur  quid- 
dam  turbulentum  in  horoinibus  singulis:  animi, 
excited:  turbulentior  inde  annus  excepit,  L. :  tur- 
bulentissimnm  tempus  (opp.  tranquillissimum).— 
Making  trouble,  troublesome,  turbulent,  factious, 
aediiious :  ut  yitS  sie  orations :  cives :  turbulentis- 
simi  tribuni  plebis,  Gs. 

tnrdtifl,  T,  m.  [2  STAR-],  a  thrush,  fieldfare,  H. 

tureos  (thu-),  adj.  [tns],  of  frankincense: 
^rgs,  the  frankincense-shrub,  v.:  grana,0. 

turgeo,  — ,  — ,  ere,  to  swell  out,  be  swollen,  be 
tumid:  turgentia  ora  (from  the  stings  of  hornets), 
66 


0. :  laeto  in  palmite  gemmae,  Y. :  sacculus  pleno 
ore,  lu. — ^F  i  g.,  of  speech,  to  be  inflated,  be  turgid, 
be  bombeutie:  professus  grandia  turget,  H. 

tTUrgeaoOb  — ,  — ,  ere,  inch,  [  turgeo  ],  to  begin 
to  swell,  sweU  up,  swell:  Ceres  doouit  turgescere 
semen  in  agris,  0. — ^Fig.,  to  swdl  with  passion: 
sapientis  animus  nnmquam  turgesdt. 

targidQliis,  a(f;,  dim,  [turgidus],  puffed,  swol- 
len: Flendo  ocelli,  Gt 

torgidiia,  a^j.  [turgeo],  swollen,  inflated,  dis- 
tended, turgid:  membrum :  haedus,  Gui  frons  tur- 
gida  cornibus,  H. :  (  femina  X  i.  e.  pregnant,  0.— 
F  i  g.,  of  speech,  inflated,  turgid:  Alpinus,  H. 

tiiilbiilam  (thor-X  l>  ^  [toB]i  <m  itwens&^n, 
ineense-bumer,  censer,  (L,  h^  Gu. 

tmioramiia  (thur-),  adf.  [tas+S  GAR-],  m- 
cmse-burmng,for  burning  incense:  arae,  Y. :  foci, 
0. 

toilfer  (thvr-),  feni,  ferum,  adj,  [tas  +  1 
F£R-],  incense-bearing,  yielding  ineense:  Indus,  O. 

tnrilegnfly  adj,  [tus+l  LEG-],  incense-gather- 
ing  :  Arabes,  0. 

tnnna.  ae,  /.  [  TYR^  ],  a  troop,  crowd,  throng, 
band,  body,  company:  inauratarum  equestrium 
(statuarum) :  Titanum  immanis,  H. :  Gallica,  i.  e. 
of  priests  of  Isis,  0.— Of  the  cavalry,  a  troop, 
squadron,  company  (the  tenth  part  of  an  ^a,  con- 
sisting of  thirty,  and  later  of  thirty  -  two  men) : 
inter  equltum  turmas,  Gs.,  G.,  H. 

turmallB,  e,  adj,  [  tnrma  ],  of  a  troop,  of  a 
squadron, — Ptur.  m.  as  siU>st, :  MaDlius  cum  suis 
turmalibus,  i.  e.  with  the  members  of  his  squadron, 
li. — In  a  play  on  the  word :  Scipio  .  .  .  turmalls 
dixit  displicere,  i.  e.  equestrian  (statues),  in  a  troop, 

tarmatim,  adv.  [turma],  by  troops,  in  squad- 
rons: equites  ge  turmatira  expllcare,  Gs. :  Mauros 
iuradunt,  S. :  vagantibus  turmatim  barbaris,  L. 

turpioulofl,  acfj,  dim.  [turpisl  rather  vile,  re- 
pulsive, deformed:  iocus  In  (retbus)  turpiculis: 
nasus,  Gt. 

tnrpifioitna,  adj,  [turpis+2  FAG-],  debased, 
corrupted:  foeditas  turpiflcati  animi. 

torpis,  e,  acfj,  with  eomp,  and  sup.  [  TARG-  ], 
ugly,  unsightly,  unseemly,  repulsive,  foul,  filthy: 
aspectus :  vestitus,  T. :  rana,  H. :  Morbo  viri,  ois- 
figured,  H. :  udo  membra  fimo,  i.  e.  befouled,  Y. : 
turpissima  bestia,  Enn.  ap.  G. — Of  sound,  disagree- 
able, cacophonous :  si  etiam  *  abfugit '  turpe  visum 
est. — F  i  g.y  shameful,  disgraceful,  repulsive,  odious^ 
base,  infamous,  scandalous,  dishonorable:  verbum, 
T. :  neque  turpis  mors  forti  vlro  potest  accidere : 
adulescentia :  causa,  Gs. :  formldo,  Y. :  turpem 
senectam  Degere,  H. :  Egestas,  Y. :  luxus,  lu. : 
quid  hoc  tiirpins?:  quid  est  turpius  effeminate 
viror:    boflto  t«r|>i^Jinu§^y(«j5i^^  omni 


tnipittr  8 

aetati  tarpi8>  turn  senectuti  foedissima  «8i:  quae 
inihi  turpia  dicta  videbuntur :  quod  faoere  turpe 
Don  est:  coargui  patat  esse  torpUsimum*  —  As 
ni6i(.  n.f  a  ahameful  thing,  di^graoe^  thame^  r»- 
proaeh:  nee  honesto  quicquam  hoDestioa,  nee 
turpi  turpius :  Turpe  senex  miles,  0. 

turpiter,  odv,  with  comp,  and  mip.  [turpis],  in 
an  unnghUjf  manner,  r^jfMvdy:  ut  turpiter 
atnim  Desinat  in  pisoem  mulier,  H. :  claudicare, 
0. — F  i  g.,  tfi  an  vnteendy  manner^  ha$dy,  thame- 
fuUy,  diggraoefuUy,  diahimcmMy:  facere  nihil: 
Be  in  castra  redpere,  Os. :  an  turpius  meretrici 
dedit  f  an  inprobius,  etc.  f :  turpissime  es  perbac- 
chatus. 

tiiipltadOy  inis,  /  [  turpis  ],  tamffhiUnm,  re- 
puUiveneaay/otUneee,  deformity!  an  est  ultum  ma- 
ius  malum  turpitudine  ?-*F  i  g.,  basenme,  ehameful- 
new,  dingrace,  diehonor,  infamy,  turpitudes  ut  nulla 
turpitude  ab  aocusatore  obiceretur:  turpitudtnem 
delere  ac  tollere:  Titandae  turpitudiaia  causa: 
cum  summa  turpitudine  aetatem  agere,  S. :  ut  tur- 
pitudinem  f ugae  virtute  delerent,  Gs. :  turpitudi- 
num  8ocieta8,/e^/oiMA^  in  viU  practieee :  qui  eat 
gtirges  turpitudinum  omnium. 

txxtpo,  ftvl,  fttus,  are  [turpis],  to  make  unmght- 
ly,  eoitydeJUey  pollute,  diimgure,  deform :  lovis  aram 
sanguiue  turpari,  be  polluted,  Euu.  up.  C. :  Sanguine 
capillos,  y. :  candidos  Turparunt  umeros  Rixae, 
H. :  te  quia  rugae  Turpant,  H. 

tnrrlger,  gera,  ceruro,  adj,  [turris+GES-l,  tur- 
ret^bearing,  turretea:  urbes,  V. — As  an  epithet  of 
Cjbele,  turret-crown^,  turreted,  wearing  a  crown 
of  turrets  (representing  the  eartli  with  its  cities) : 
dea,  0. :  Turrigerfi  froutem  Gybele  redimita  coro- 
na, 0. 

tarris,  is  {aoe.  im,  rarely  em ;  <M  I,  less  freq. 
e),  /.,  a  tower  :  oontionari  ex  turi*i  altft :  celsae 
graviore  casu  Deddunt  turres,  H. :  attnea,  0. :  ex 
materia  .  .  .  turres  CXX  excitantur  (for  the  de- 
fence of  the  campV,  Cs. :  Tineas  turrfsque  egit  (in 
attacking  a  town),  Cs. :  addebant  speciem  (ele- 
phantis)  tergo  impositae  turres,  L. — A  high  build- 
ing, tower,  ixutle^  palace,  dtadd:  pauperum  taber- 
nas  Regumque  turrls,  H. :  Regia,  0.—^  dove-eot, 
dowo4ower,  0. 

tarritaa,  adj.  [  turris  ],  furnished  with  towere, 
towered,  turreted,  eatiled,  coMtdUUed:  moenia,  0. : 
puppes,  y. — Fern,,  as  an  epithet  of  Cybele,  tower- 
crowned,  turreted:  Berecyntia  mater,  V.,  0.  — 
Towering,  lofty  t  scopuli,  y. 

tnrtur,  uris,  m.,  a  turtle-dove,  Y.,  O.,  lu. 

turn  (thna),  tHris,  n.  [cf.  ^uog],  incense,  frank- 
incense :  aocendere :  thure  placare  decs,  H. :  Inrita 
tura  tulit,  O  :  &ibaeo  Ture  calent  arae,  y. 

TnMOUB,aiy,,ofthe  2\iScanM,  7\uean,  JStrusean, 
JBlrurian,  C,  L,  N.,  0. :  amnis,  le,the  Tiber,  E., 


0. :  flonieii*  0. :  alfeos,  H.:  neufli  a  sfrseT  of  bod 
repute  tm  Bome^  L.,  H. 

taMid»  ^,  — -,  Iro  [tonia],  to  eough^  ham  a 
cough:  male,H. 

tiiJMla»  is,/.,  a  con^h,  T. :  quatit  Tunis  aahela 
sues,  y .,  H. :  tusais  abatina,  T. 

tutamen,  inis,  n.  [1  tutor],  a  means  of  defence, 
protection,  safeguard:  in  armis,  y. 

tntameAtaiii,  I,  n.  [  1  tutor  ],  a  meane  of  de- 
fence, defen/ee,  protection^  safegitard,  L. 

1.  tate,8ee  to. 

2.  tate^  ad9,  with  con^  and  sup,  [tatoa],  as/tfjr, 
MeufWjf,  in  safety,  without  dattgsr:  tutlos  reoeptus 
daretur,  Cs. 

tUtOa,  ae,/.  [2  Ty-],  a  watekmg,  keyring, 
charge,  care,  safeguard,  defence,  protection  :  nuUam 
oorporia  partem  Tacuan  tutela  reUnqnero :  ApoUo» 
cuius  in  tutelA  Athenaa  ease  voloenint :  filios  aoos 
tutelae  popuU  oommendare:  dii,qaorQm  iucelae 
ea  loca  essent,  L. :  tutelae  noetrae  (eos)  duumus, 
regarded  as  under  our  protection,  L.:  ut  dicar 
tutela  puisa  Minerrae,  O.  —  In  law,  the  ogees  of 
guardian,  guardianshuf,  wardship,  tuttiage  :^  qui 
tibi  in  tutelam  eat  traditus :  in  auam  tatdam  ve^ 
nire,  i.  e.  to  eome  of  age:  ad  sanoa  abeat  Uitela 
propinquos,  H. :  tulelanun  iura. — A  keqMr,  ward, 
guardian,  watch,  protector:  (Philemon  ei  Baucis) 
teropli  tutela  f uere,  0. :  prorae  tutela  Melanthus, 
i.  e.  the  pilot,  O. :  o  tutela  praeaena  Italiae  (Au- 
gustusX  a,— A  charge,  care,  trust:  rairabamur,  te 
ignorare,  de  tutela  Ultima  .  .  .  nihil  usucafn 
posse,  L  e.  a  vorcTs  estate, — A  ward:  yitginnm 
primae  pueriqne  Deliae  tutela  deae,  H. :  tutela 
Minerrae  Navis,  0. :  veUia  draoonis,  Pir. 

MtMiMt,  tutimftt,  see  tu. 

tftto,  adv.  with  «i^.  [tutua],  oafefy,  securely,  in 
safety,  without  danger:  deoemere,  Ga.:  at  tato 
sim,  in  security:  quaerere,  ubi  tutissimo  eaaem. 

1.  tator,  oris,  m.  [2  Ty-],  a  watcher,  protector, 
defender :  SiWane,  tutor  finiimi,  H.  —  In  Uw,  a 
guardian^  tutor,  guardian  ofthsperson  :  tator  sum 
liberis  (Triarii):  ilium  tutorem  liberia  aula  sen- 
here :  pupilli  Malleoli :  Philippi,  L :  orbae  elo- 
quentlae  quasi  tutores  relicti  aumua.-— 7%«  titU  of 
a  mimic  play, 

a.  tutor,  fttua,  irt,  ieUens,  [  tuaor  ],  to  watch, 
make  safe,  guard,  keep,  protect,  defend  :  Bcs  ItaSas 
armis,  H. :  genae  ab  inferiore  parte  tutantor  (oca- 
los) :  muris  urbem,  L. :  serves  Tuteriaque  tuo 
fidentem  praesidio,  H. :  quas  (  apes )  neoeiasc  est 
virtute  et  innooentia  tutari,  S. :  quibos  (viribus) 
ab  irft  Romanorum  vestra  tutaremini,  L. :  se  ad- 
versus  multitudinem  hoatiom,  L. :  ut  auae  quisque 
partis  tutandae  reus  sit,  responsible  for  the  safety 
of,  L,  —  To  ward  of,  avert :  inopiam  sabairiiJs, 
Cs,:  pericula,&  nir\nio 

Digitized  by  VjOOQ  IC 


868 


tntns,  aeg.  with  eomp,  aod  tiqt.  [P,  of  toeor], 
^uarded^  m/o,  teewre^  wd  of  danger:  DuUiaa  res 
tuta  .  .  .  contra  tuam  cupiditatem :  oum  viotis 
Dihil  ttttum  arbitrareutur,  Gs. :  Tutus  bos  rura 
perambulat,  H.:  quis  locas  tarn  firinum  habait 
praesidium,  ut  tatus  esset  ? :  nemos,  H. :  receptus, 
Oa.  :  iter,  H. :  tatissima  castodia,  L. :  quod  vecti- 
gal  orbis  tvtum  fsitf  4mm-ed:  Est  et  fldeli  lata 
silentio  Heroes,  mtre^  H.t  Tutior  at  qnanto  merx 
est  in  elasse  seconds  1  H. :  non  est  tua  tuta  voton- 
tas,  not  wthmU  danyeir^  O. :  diadema  latum  Defe- 
rens uni,  L  a  mound  to  him^  H. :  male  totae  men- 
tis Orestes,  L  e^  nmoimid^  H. :  alqd  Depone  tutis 
aurtbos,  tnubborthy^  H. :  provindam  a  belli  peri- 
culis  tutam  esse  serrataro :  ab  insidiis,  H. :  a  oon- 
iuge,  0.:  ab  omut  iniana,.Ph.:  testudincm  tntam 
ad  omnes  ictOs  video  esse,  L. :  quo  tutiores  essent 
adversus  ictfis  sagittaram,  Cu. — As  wbtL  n.,  a 
flaee  of  mUtf^  Mhelier,  MafUy^  meitrUy:  tuta  et 
panrula  laudo,  H. :  tuta  petens,  0. :  ut  sitis  in  tuto : 
receptus  in  tutum  est,  L. —  WtUchful^  oarefuL,  mm- 
<toMt,  prudmC:  Berpit  himii  tutus,  H.:  jNon  nisi 
vicinas  tutus  ararit  aquas,  0. :  celeriora  quam  tu- 
tiora  consilia,  I#. :  animum  ad  honestiora  quam 
tutiora  oonvertere  (sc  consiria),  Cu. :  tutius  esse 
arbitrabantur,  potiri,  etc.,  ue,tM  iafer  course,  Cs. 

tuui^  pron.  pott,  [tuj,  %,  thine^  your^  your$  • 
auditor  Panaeti  illius  tui :  de  tuis  unus  est :  tuae 
potestatis  semper  tu  tuaque  omnia  stnt,  L. : 
Tuomst  mihi  ignoscere,  U  it  your  pari^  T. — As 
tubsi.  n.,  your  property^  what  is  yours,  your  oum : 
tua  nummo  sestertio  a  me  addicuntur  ? :  pete  tn 
tuum. — AhL  ting.f  with  the  impersonal  verb  ffi^ 
tere^  or  re  fert  (for  the  gen.  of  tu) :  tuS  et  mea 
maxime  interest  te  valere,  it  greatly  concerns  you 
and  me:  si  quid  interesse  tuft  putasses. —  Your 
own,  favorable  to  you,  autpidous,  proper,  sttitable, 
right  for  you :  tempore  too  puguasti,  L. :  neque 


ooeasioDi  toae  desis,  L.-^Ofyou  (for  tai,  as  gen. 
oij.);  neque  n^legentia  tuft  neqoe  odio  id  fecit 
tao,  T. :  desiderio  tuo. 

iTilipaniiiii,  I,  n.,  =  rvfiieavoy,  a  drum,  tinu' 
hrn,tmbour,  tambourine:  Tympana  Berecyntia, 
I  e.  of  the  prie&ts  of  Oybde,Y, :  in  rsoonditis  tem« 
pli  tympana  sonuerunt,  Os. :  tympana  pulsare,  Cu. 
— Of  a  wagon,  a  wheel,  roller:  tympana  plaustris 
posnere,  V. 

typast  I,  m.,  =  r^woc,  a  figure,  image:  typi  in 
tectoiio  atrioli. 

tyransloe,  adv.  [  tyrannicus  ],  arbitrarily,  iy- 
ranuieally :  ca  quae  tyrannice  statuit 

tyrannion«i  eulj.,ssrvpavvuc6Qf  arbitrary,  deg- 
potie,  tyrannical:  interdicta:  leges. 

tjnumia,  idis,  aee.  idem  or  ida,/.,  rs  rvpawigf 
the  eway  of  a  tyrant,  arbitrary  power,  deepotie  rule, 
tyranny:  Tivit  tyrannis,  tyrannus  ooddit :  tyrannic 
dem  oconpare:  odio  tyrannidis  exsnl  Sponte  erat, 
O. :  saeva  Neronis,  lu.— ^  eountry  ruisd  by  a  ty^ 
rant:  tyrannidem  tuam  exbaurira,  L. 

tsrrftimootOlltiB,  I,  m.,  =  rvpayyocr<(voc,  a  ty^ 
rant  killer,  tyrannicide,  regicide. 

tyrannus,  I,  m.,  =  rvpawo^,  a  monarch,  sov- 
ereign, king,  absolute  nder,  personal  governor,  des- 
pot, prince:  Nomadum  tyranni,  Y. :  Pandione 
nata  tyranno,  0. :  Lacedaemonius,  i.  e.  king  of 
Sparta,  L. :  qui  (amnes)  tecta  tyranni  Intravere 
sui,  i.  e.  the  haUs  of  Neptune,  0. :  tyrannus  Hespe- 
riae  Caprioornus  undae  (as  the  constellation  which 
brought  storms),  H.  —  An  arbitrary  ruler,  cruel 
governor,  autocrat,  despot,  tyrant :  tyrannorum 
vita:  qui  hoc  fecit  uUft  in  ScythiS  tyrannus?: 
exitiabilis,  L.:  non  Invenere  tyranni  Mains  tor- 
mentum,  H. 

t^TOtaxiohOfl^  I,  m.,  =  rvpordptxoc,  a  ragout 
of  Skeese  and  saJU-fiih, 


TJ  (V  vocalls). 


1.  fiber,  eris,  n.  [cf.  o^^af^',  Engl,  udder  la 
teat,  pap,  dug,  udder,  breatt :  alit  ubere  fet&s,  V. : 
distentum,  0. :  uberibus  lupinis  inhians :  sioeare 
ovis  nbera,  V. :  ESquina,  H. :  sua  qnemque  mater 
uberibus  alit,  TsL.'^Biehnese,frmtfulness,fertiHty  : 
fertilis  ubere  campus,  V.--^  fivitfuljield,  fertile 
soil:  in  denso  non  segnior  ubere  Bacchus,  Y.: 
vitibus  almis  Aptius,  Y. 

2.  uber,  erls,  adj.  with  eomp.  liberior  and  n^. 
Ilberrimns  [df.  1  uber],  aboundiitg,  rich,  full,  fruit- 
fid,  ftriUe,  ahundant,  plentiful,  copious,  produc- 
tive: spicae:  Frnses, H.:  in  uberi agro, L. :  aquae, 
O. :  agio  bene  coUo  nihil  potest  esse  usu  uberios: 
neque  aetas  Ulla  uberior  (aestate),  O. :  uberrima 
pars  Siotiise:  arbor  uberrima  pomia,  O. :  (Sulmo) 


gelidis  ubenrimus  undis,  O. — F  i  g.,  rich,  abound- 
uig, fruitful,  productive :  spe  uberiore  oommoveri : 
ingenia  uberrima:  uberrima  triumphis  provincia, 
fidl  of  —  Of  style  and  composition,  full,  rich, 
copious, suggestive, fruitf id:  orator:  quid  uberius 
cuiquam  quam  mihi  et  pro  me  et  contra  Antonium 
dicet«?:  uberior  in  dicendo:  uberiores  litterae: 
hacc  uberiora  ad  suos  perscribebant,  Cs. 

Qb«]iii%  adv.  eomp.  with  sup.  aberrimC  [2  uber], 
more  fruitfvUy,  more  fuUy,  more  copiously :  Ube- 
rius nulli  provenit  ista  s^es,  0. ;  flere  uberius.— 
F  i  ff.,  of  style  or  composition,  more  eopiouefy,  more 
fuUy  :  haec  cum  uberius  disputantur:  locus  trac- 
tatus  uberrime. 

nbattia,  itis,  /.  [2  uber],  rtcAmH^  ftdnmy 


884 


pUnteouanesa,  pUnfy^  abvndanee^  copiaumtu^frmi^ 
yvlnen^  fertiltly^  produetivmm :  nuiromaram :  in 
perctpiendifl  fructibus:  Rami  Iwcarum  ubertate 
incarvesoere.  —Fig.,  of  mind  or  obaracter, rieh- 
new^fulnm:  ubertates  Tirtuti«:  utiliutis.  —  Of 
style  or  language,  copiouMnm^fvlntti:  in  dioendo; 
ubertas  et  quasi  silva  dioendu 

ubertlm,  adv.  [2  uber],  abundantly^  copiovtly: 
lacrimas  f  undere,  Cc 

ubl  or  utn,  adv.  [old  cubi  for  quo-bi,  locaL 
from  1  qui]. — Rdat.^  in  which  place,  in  what  place, 
where :  turn  eos  agros,  ubi  hodie  est  haec  urbs,  in- 
colebant :  in  ipso  aditu  atque  ore  portOs,  ubi,  etc. : 
ibi  f uturoe  Helvetios,  ubi  eos  Caesar  constituiaset, 
Gs. :  nemo  sit,  quin  ubivis,  quam  ibi,  ubi  est,  esse 
malit:  quid  ageres,  ubi  (erramm  esses. — Interrog., 
where  f:  ubi  mveniam  Pamphilum?  T.:  ubi  sunt, 
qui  negant?  et&:  Heul  ubi  nuoc  fastus  altaque 
verba  iaoent  f  O. — Of  time,  when,  whenever,  aa  aoon 
as,  as  :  Ubi  f riget,  hue  evasit,  T. :  ubi  semel  quia 
peieraTerit,  ei  credi  postea  non  oportet:  ubi  de 
eius  adventu  certiores  facti  sunt,  legatos  ivd  eum 
mittunt,  Os. :  docta  Versare  glaebas  ...  sol  ubi 
montium  Mutaret  umbras,  H. :  ubi  conticaerit  tu- 
multus,  turn  in  curiam  patres  rerocandos  esse,  L. 
—  In  place  of  a  pron,  rdat.,  in  which,  hy  which, 
with  which,  wherewith,  with  whom,  by  whom :  Huius 
modi  res  semper  comminiscere,  Ubi  me  ezcarni- 
fices,  T. :  cum  multa  conligeres  . .  .  ubi,  si  verba, 
non  rem  sequeremur,  conGci  nihil  posset :  neque 
nobis  adhuo  praeter  te  quisquam  fuit,  ubi  nostrum 
ius  obtineremus,  with  whom  :  Alcmene,  questils 
ubi  ponat  anills,  lolen  habet,  0. 

abA*oiimqae  or  nbi-omnqua  (-onnqae,  old 
-quomqne),  adv, — Relat.,  wherever,  wheretoever : 
etai,  ubicumque  es,  in  eftdem  es  navi :  ego  unl  Ser 
vor,  ubicumque  est,  0. :  Sis  licet  felix,  ubicumque 
mavis,  H. :  ubicumque  terrarum  sunt :  ubicumque 
locorum  Vivitis,  H. :  ubicumque  erit  gentium :  no- 
strum est  ubi  quomque  opus  sit,  obsequi,  T.  — 
Indef.,  wherever  it  may  he,  anywhere,  everywhere 
Rem  patris  oblimare,  nuilumst  ubicumque,  H. 

ubt-xuun,  adv.,  interroff.  of  piaee,  where  t  where 
on  earth  f:  ubtnam  gentium  sumus:  non  video 
ubinam  mens  posslt  insistere. 

ubl-quaqtia,  adv.,  wherever,  in  every plaee. 

1.  utai-qae,  and  where:  ubi  expoeiti  uUque 
edueati  erant,  L,  H. 

2.  ubi -que,  adv.,  in  any  place  whatever,  any- 
where,  in  everyplace^  everywhere :  qui  ubique  prae- 
dones  fuerunt :  quid  ubique  habeat  frumenti 
ostendit,  Os.:  illud,  quicquid  ubique  Offlcit,  evitare, 
H. :  litterae,  quae  ubique  depositae  essent,  L. : 
praeponere  quid  ubique  opis  haberent,  i.  e,  what 
in  the  world,  8. :  oeteri  agri  omnes  qui  ubique 


.  everywhere:  oameM  oopiac^ 


sunt,  all  the  reti  . 
quae  ubique  sunt. 

nblquomqne,  see  ubicumque. 

ubi-ubl  (-ttt)  or  ubl  ubi,  adv.  indef,  otplaee, 
wherever,  wheretoever :  ubi  ubi  est,  T. :  sperantes 
facile,  ubiubi  essent  se . . .  conversuros  adem,  L. 

llbiiri%  adv,  [ttbi+2<I/>en.  sti^.  of  volo],  where 
yovk  will,  be  it  where  it  may,  wherever  it  meqf  be, 
anywhere,  everywhere:  nemo  sit, quin  ubivia,  quam 
ibi,  ubi  est»  esse  malit :  recito  Non  nbivia  oormmve 
quibuslibet,  H.:  ubivis  gentium  agere  aetatem, 
i. e.  anywhere  in  the  world,T,^^Jn  any  thmg  what- 
ever, in  what  you  will:  Ubivis  facUiua  paasna  aim, 
quam  in  hac  re,  me  deludier,  T. 

€idii%  adj.  [  for  fkvidus  ],  wet,  moiet,  dampi,  km- 
mid:  paiudes,  0.:  litns,  n.:  pomaria  rivia,  H.: 
ocuH,  0. :  Vere  madent  udo  terrae,  V. :  ndae  Yo- 
eis  iter(i.  e.  udum  iter  vooisX  the  throat,  V. :  liber, 
9appy,y.:  argilla,  yM^tfw^,  H. :  apium,yrowii^  m 
nin^yyround,  H. 

nloerd,  — ,  fitus,  ftre  Fulcus],  to  make  vore,  eaitae 
to  ulcerate:  nondum  ulcerate  serpentts  morsu: 
alcui  lumbos  onere,  H.—Fig. :  Non  ancilla  tnum 
iecur  ulceret  uUa,  i.  e.  wound  your  heart,  H. 

tdoeroBUfl,  adj.  [n\caB],fuU  of  aoree,  nleerova : 
fades,  Ta. — ^F 1  g. :  lecur,  i.  e.  aore  heart,  H. 

uloisoor,  ultua,  I,  da>.,  to  avenge  oneadf  oh, 
take  vengeance  on,  puniah,  reeomptnae  .*  uldscendi 
Romanes,  pro  iis  iniurib,  oocasio,  Cs. :  (hominem) 
utinam  ulcisci  possem !  sed  ilium  ulciscentur  mores 
sui :  victor  acerbius,  S. :  ulta  paelicem,  H.  —  To 
take  revenge  for,  avenge,  puniah,  requite,  rqwy:  in- 
iurias,  Cs. :  istius  iniurias  per  vos :  peccata  peo- 
catis  et  iniurias  iniuriis :  senis  iracundiam,  T. : 
offensas  tuas,  O. :  Regum  libidines,  H. :  quicquid 
sine  sanguine  dvium  ulcisd  nequitur,  all  that  ean- 
Tiot  be  revenged,  etc.,  S. :  ob  iras  graviter  ultas,  L  : 
patris  ossa  ulta,  avenged,  O. — To  take  vengeante 
m  behalf  of,  avenge  :  patris  uldscendi  canst  snp- 
plicium  de  matre  sumpsisse :  ut  ipsi  se  di  inmor- 
Ules  uldsoerentur:  caesos  fratres,  0. :  cadentem 
patriam,  Y . 

nlooflk  oris,  n.  [cf.  SXcoc].  a  aore,  ulcer :  nleeris 
OS,  Y. :  pudor  malos  ulcers  oelat,  H. — ^F  i  g. :  boe 
ulcus  tangere,  i.  e.  thia  paenfut  aubjeet,  T. :  quie- 
quid  borum  attigeris,  ulcus  est^  L  e.  i<  cemmei  bear 
esoamination. 

nixgo,  inis,/.  [  YQ.  ],  moieture,  dmuameae:  bn- 
mus  duld  uligine  laeta,  Y. :  profunda,  Ta. 

vSlUB,  gen.  ftibus  (rarely  dllius,  Gt,  O.),  dot  fJOi, 
aeff.  [for  *anulu8,  <fim.  of  nnus]. — ^Witb  a  nega- 
tion, expressed  or  implied,  any,  any  ana:  nee  tooa 
ludos  aspexit,  nee  ullos  alios :  neqne  alind  ulbim 
(signnm),  praeter  onum  lignenm :  nemineni  tam&k 
adeobifatuaie  pe^^^^^g^;^  «Uiim  crede. 


ret :  nere  ipse  narem  uUam  prMter  daoe  lemboB 
haberet,  L. :  sine  alio  maleficto  iter  faoere,  Os. : 
lex  quae  vetat  ullam  rem  esse  cuiusquam,  nisi, 
etc — E  8  p.,  with  non^  haud,  or  neque  (emphat  for 
nuUus):  deinceps  explicatur  differentia  rerum, 
qoam  si  non  ullam  esse  dioeremos,  etc. :  haec  nee 
alia  ulla  maledicta. — As  wbtt.^  wof  one,  anybody: 
negat  se  posse  iter  nlll  per  proTinciam  dare,  Os. : 
nee  prohibente  ullo,  L. — In  hypothetical  dauses, 
any^  any  vfkatever  :  Si  ullo  modo  est  ut  possit,  T. : 
si  tempus  est  ullum  tare  hominis  necandi :  si  uU 
lam  partem  libertatis  tenebo ;  of.  iniquos  omnii 
aiebat  esse,  qui  ullam  agri  glaebam  possiderent 
(i.  e  SI  possiderent). — In  afBrmative  clauses,  any, 
tome  (poet) :  dum  amnes  uUi  rumpuntur  fontibos, 
y. :  soelns  taciturn  qui  cogttat  ullum,  lu. 

tdmeuo,  a<(f.  [ulmusj,  of  dm-ioood^  of  dm: 
cena,  la. 

^I'm'Tt  yf  [I  0L-],  an  dm^  dm-irtt:  fecundae 
f  rondibus  ulmi,  V.,  H.,  0. :  Falemae,  i.  e.  on  which 
tkeFalemian  vtfws  vere  trained^  lu. :  viduae,  wUh- 
out  tftfMS,  la. 

ulna,  ae,/.  [cf. ^^],  ih»  elbow:  corpus  ulnis 
attoUo,  O. :  Euiydioen  amplectitur  ulnis,  i.  a  arme, 
O. — ^As  a  measure  of  length,  an  eU:  Tris  spatium 
non  amplius  ulnas,  V.,  H.,  0. 

€lteilor,  ius,  atfj.  eomp.^fart/iery  on  the  farther 
ride,  that  ia  beyond,  more  remote  {tor  eup,  see  ulti- 
mas): quis  est  ulterior?  T,:  Gallia,  i.  e.  traneai' 
pine^  Os. :  pars  urbis,  L. :  ripa,  Y. :  Ulterius  medio 
spatium,  0. — F  i  g.,  more  extreme,  woree :  quo  quid 
ulterius  private  timendum  foret  ?  L.  —  Phtr.  m. 
as  embet.,  tJte  more  remote pereone,  thoee  farther  on^ 
thoee  beyond:  cum  ab  proxunis  impetrare  uon  pos- 
sent,  ulteriores  tentant,  Ga. :  proximi  ripae  negle- 
genter,  ulteriores  exquisitius,  Ta.  —  Plur.  n,  as 
eubat.,  that  which  it  b^ond,  things  beyond,  farther, 
more:  pudor  est  alteriora  \oq\i\,0,^yeut.  as  adv., 
beyond,  farther  on,  farther:  abire,  0. :  Ulterius 
nihil  est,  nisi,  etc.,  0. — Further,  more,  Umyer,  in  a 
greater  degree:  Ulterios  ne  tende  odiis,  V. :  ulte- 
rius dare  corpus  leto,  0. 

ultimnm,  adv.  [  nltimus  ],  finaUy,  for  the  laet 
time:  ilium  visurus,  Cu. 

ultimns  (ultmnus),  a^fj.  tup.  [cf.  ulterior]. — 
In  BpAce,fartheet,  most  distant,  most  remote,  utter- 
most, extreme,  kut :  ( luna )  quae  ultima  a  caelo 
lucebat :  in  ultimam  provinciam  se  coniecit,  the 
most  remote  part  of  the  province :  maris  terrarum- 
que  orae,  L. :  AfiicA,  fartheH  Africa,  H. :  qu&  ter- 
rarum  ultimas  finit  Oceanus,  L. — Plur,  m.  as  subet., 
the  most  remote  people,  those  fartl^est  on :  recessom 
prirois  uitimi  non  dabant — As  subst.  n.,  what  is 
farthest,  the  most  remote,  the  last,  tJie  end:  prae- 
ponens  ultima  primis,  H. :  ultima  signant,  the  goal, 
v.:  extremum  atque  ultimum  mundl-^Of  time 


or  order,  remotest^  earliest,  oldest,  firsts  last,  latest, 
Jinal:  uitimi  temporis  recordatio:  memoria  pueri- 
tiae :  sanguims  auctor,  V. :  dies,  laat,  0. :  de  dura 
est  ultima  ferro,0. :  necessitate,  quae  ultimum  ao 
maximum  telum  est,  superiores  estis,  L. :  senatOs 
consultum,  Gs.— jPfur.  n.  as  subst.  g  perferto  et  ul- 
tima exspectato,  the  endL-- In  the  phrase,  ad  ulti* 
mum,  to  the  end,  at  last,  lastly,  Juudly:  u  quaUa 
in  cives,  talis  ad  ultimum  in  liberos  esset,  L. — 
Rarely  with  illudf  domes  suas  ultimum  illud  vi. 
suri,  now  for  the  last  time,  h, — Of  degrees  or  rank, 
Himost,  extreme,  highest,  first,  greatest :  summum 
bonum,  quod  ultimum  appello :  ultimae  causae  cur 
perirent,  etc,  H. :  periculum,  Cu. :  inopia,  L. :  sup- 
plicium,  i.  e.  capital  pmishment,  Os. :  discrimea 
vitae,  L.  —  As  subst,  n..*  omnia  ultima  pati,  any 
extremity,  L. — In  the  phrase,  ad  ultimum,  to  the 
extreme,  in  the  highest  degree:  fidem  ad  ultimum 
fratri  praestare,  L.:  consilium  ad  ultimum  de- 
mens,  tUterly,  L :  ad  ultimum  inopiae  adducere, 
to  the  last  a^ee,  L. :  ad  ultimum  periculi  perve- 
nire,  0(i. — Lowest^  meanest :  non  ultima  laus,  H. : 
Yigiliis  et  labore  cum  ultimis  militum  certare,  L. 

nltio,  Onis,/.  [cf.  ulciscor],  a  taking  vengeance, 
avenging,  revenge  .*  quamquam  serum  auxilium 
perditis  erat,  tamen  ultionem  petens,  L. :  infirmi 
est  animi  voluptas  Ultio,  lu. :  prima  est  haec  ul- 
tio,  I  e. punishment,  lu. — A  wreakmg,  indulgence: 
irae,Ii. 

vltor,  oris,/,  [cf.  nlciscor],  apunisher,  avenger, 
revenger:  coniurationis  ultor :  Kxoriare aliquis  no- 
stris  ex  ossibus  ultor,  V. :  deus  ultor,  i.  e.  Anteros, 
0. — As  a  surname  of  Mars,  the  Avenger,  0. 

1.  nltri,  adv,  (for  comp,  and  sup,  see  alterius, 
dltimum  ),  on  the  other  ide:  Dextera  nee  citra 
mota  nee  ultra,  neither  on  this  side  nor  on  that,  0. 
— Of  time  or  degree,  b^fond,  farther,  over,  more, 
besides,  in  addition :  estiie  aliquid  ultra,  quo  cru- 
delltas  progredi  possit  ?  any  greater  extreme :  quia 
ultra  nihil  habemus:  nee  ultra  bellum  Latinum 
dilatum,  longer,  L. :  ultra  enim  quo  progrediar, 
quam  ut  veri  simllia  videam,  non  babeo. 

2.  ultra,  vraep,  with  aee,  [1  ultra],  on  the  far- 
ther side  of,  oeyond,past,  over,  across:  cis  Padum 
ultraque,  L. :  ultra  Silianam  villam :  milibus  pas- 
suum  II  ultra  eum  (  montem )  castra  fecit,  Cs. : 
ultra  Terminum,  H. :  fines,  Quos  ultra  citraque 
nequit  consistere  rectum,  H. — Of  measure  or  de- 
gree, beyond,  above,  over,  exceeding,  more  tluin: 
adhibent  modum  quendam,  quem  ultra  progredi, 
etc. :  si  mortalis  ultra  Fas  trepidat,  H. :  ultra  pla- 
citum,  y. 

ultru;  Icis,  a4i.  [ultor],  avenging,  vengeful: 
ultrices  Dirae,  y. :  Curae,  V. 

ultro,  adv.  [abl.  of  ♦ulter ;  sc  looo],  to  the  far- 
ther side,  beyoitd,  on  the  other  side, «-  Ooly  with 


nltiui 


886 


citro  :  cursare  ultra  et  citro,  to  and  fro :  nHro 
citroque  navignre,  back  and  forth :  altro  citro 
commeantes,  hither  and  thither. — Over  and  abovt^ 
beiide$y  moreomer^  too^  furthermore:  celavit  buos 
civls  ultroque  eia  sumptam  iotulit:  caveodo,  ne 
metuant,  homines  metuendos  ultro  so  efBciant, 
L.  —  F  i  g.f  euperjluoutfyi  gratuitoutly^  wanUmbf  : 
putant,  Sibi  fieri  ioiuriam  ultro,  L. :  sibi  ultro  per 
oontumelias  hoBtem  iosultare,  U — Ofoneedf  <nu^$ 
own  aewrdy  WMuked,  9pontai^eo>udy,  voluntarilv: 
Nolunt,  ubi  velis ;  ubi  noKs,  cupiunt  ultro,  1. : 
spes  imperi  ultro  sibi  oblata:  offerentlbus  ultro 
sese  militlbus,  L. :  cum  id,  quod  antea  petenti  de- 
negasset,  ultro  polliceretur,  Cs. :  gubtnvideo  tibi, 
ultro  te  etiam  arceasitum  ab  eo,  of  hie  own  mo- 
tion :  cum  rex  ab  Attalo  ultro  se  bello  lacessitum 
diceret,  L.  —  In  the  phrase,  ultro  tributa  ( ultro* 
tributa  ),  paymmte  to  eoniraetore  for  eervice  to  the 
etate,  appropriationefor  public  worke  (opp.  ti-ibuta, 
vectigalia) :  ultro  tributa  inflmis  (pretiis)  locave- 
runt,  i.  e.  awarded  the  eontradefor  public  works  to 
the  loweel  bidden,  L. 

ttltus,  P.  of  ulctscor. 

ulula,  ae,/.  [VL-],  a  tcrtech-owl^  V. 

(ululatUB,  ^)j  m.  [  ululo],  a  howling,  wailing, 
shrieking,  loud  lamentation  (only  aec.  and  aft/., 
sing,  and  plur.) :  subitis  ululatibus  Inplevere  ne- 
mus,  0. :  ulalatas  ore  dedero,  V. :  lugubri  et  bar- 
baro  ululatu,  Cu. :  ululatum  tollunt,  a  vtar-whoop. 
Cs. :  festis  fremunt  ululatibus  agri,  i.  e.  the  fren- 
zied cries  of  the  Bacchanals,  0.,  Ct 

ululo,  Svl,  utus,  Sre  [  VLJ,  to  howl,  ydl,  shriek, 
wail,  lament  loudly:  canes,  v.:  summoque  ulula- 
runt  vertioe  Njmphae,  V. :  Oanidia  ulaians,  H. : 
Tisiphone  tbalamis  ululavit  in  illis,  O. :  ululanti 
Tocecanere. — ^Poet.:  plangoribus  aedes  Femineis 
ululant,  reeound^  V. :  Hecate  ululata  per  urbld, 
shrieked,  V. 

ulva,ae,/.  [1  Oh-"],  swamp-grase,  sedge :  palu- 
stris,  y. :  (aper)  ulvis  et  harundine  pinguis,  H.,  0. 

uxnbella,  ae,/.  dim.  [umbra],  a  sunshade,  para- 
sol, umbrdla,  lu. 

umbiUoua,  1,  m.  [*  umbalus  (=r  6fi^\6c)],  the 
navel:  ut  umbilico  tenus  aqua  esset,  L. —  The 
middle,  centre:  qui  locus  umbilicus  Siciliae  nomi- 
natur :  terrarum,  i.e.  Delphi:  orbis  terraruro,  L. : 
umbilicum  Graedae  incolere,  L. — ^7^e  end  of  a 
rod  on  which  a  manuscript  voas  rolled:  lambos  Ad 
umbilicum  adducere,  i.  e.  to  bring  to  an  end,  H. — 
A  sea-snaU,  sea-cockle. 

umbo,  onis,  m.  [AMB-],  a  swdling,  rounded  ele- 
vation, knob,  boss:  clipei,  v.:  umbonibus  incussa- 
que  al&  stemuntur  hostes,  L. :  a1&  et  umbone  pul- 
santes,  L. — A  shield:  nee  sufflcit  umbo  Ictibus, 
T. :  iunctae  umbooe  phalanges,  lu. 

umbra,  ae,/.,  a  shade,  shadow:  terrae:  colles 


. . .  adferont  umbram  yalUbttS :  noctis  ae  eondidit 
umbria,  V. :  pampineae,  of  vimes^  V. :  Faloe  pre- 
mea  umbram,  i.  e.  prune  the  foliage,  V . — ^P  r  o  t.  : 
qui  umbras  timet,  m  afraid  of  shainse, — A  shaded 
place,  place  protected  from  the  sun,  ehade  :  Umbra 
looo  deerat,  i.  e.  trees,  0. :  Pompeii  apatiere  sub 
umbri,  in  the  Pompeian  portioo,  0. :  Tacuft  ton* 
Boris  in  umbrft,  in  tne  oootbarber^s  shop,  H. :  rbe- 
torica,  t.  e.  ^  rhetoridan^s  school,  lu. — ^la  paint- 
ing, a  dark  place,  shade,  shadow:  qoam  mulu 
vident  ptctorea  in  umbrls  e(  in  eminently— Of  the 
dead,  a  shade,  ghost :  Pulyis  et  umbra  sumua,  H. : 
Cornea  (porta),  quS  ▼eris  factliB  datur  exitos  urn- 
bris,  y. :  Umbrarum  vex,  I.  e.  Pluto,  O. :  matris 
agitabitur  nmbris,  0.-—^  ^^euhw,  attendant,  com- 
panion :  cam  Servilio  yibidiua,  quas  liacxrenas 
adduxerat  umbras,  H. — A  grayling,  umber  (a  fish): 
corporis  umbrae.  Li ventis,  0.  —  Fig.,  a  shadow, 
trace,  image,  appearance,  oudine,  sembleMee,  pre- 
tence, pretext:  dvitatis:  umbras  falaae  gloriae 
consectari :  umbrae  horoinum,  fame  frigore  evedi, 
L. :  Mendax  pietatis,  O. — A  shelter,  cover,  protec- 
tion :  umbra  et  recessus :  sub  umbra  veatri  anuKi 
latere,  lu-^Hest,  leisure:  dooere  in  umbrft  atque 
otic :  ignava  yeneria,  0. :  oedat  umbra  soli,  i  e. 
repose  to  exertion. 

umbraculum,  I,  m.  [ umbra],  a  shady  place, 
bower,  arbor :  lentae  texuut  umbracula  yitea,  y . : 
ex  urobracttlis  eraditorum  in  aoUm,  the  retirement. 
— Plur.,  a  snnsJutde,  parasol:  pellebant  umbra- 
cula Boles,  0. 

umbratills,  e,  adf,  [umbra],  in  the  ^iade,  in 
retirement,  private,  retired,  eontanpUoive .-  Tita. — 
Of  speech,  in  the  manner  of  the  schools,  sdiolaslic, 
esoteric :  exercitatio :  oratio  philoBophoram. 

umbratua,  adj.  [  umbra  ],  shady,  shaded,  over- 
hung (poet) :  tempora  querou,  y. 

umbrllar,  era,  erum,  a^i,  [  umbra +1  FER-], 
shade-bringing,  casting  shaae,  shady:  platapua,  O. 
poiSt:  nemuB,y. 

umbroaua,  atfj*  vith  eomp,  [umbra],  fuU  of 
shade,  rich  in  ^ade,  shady,  umbrageous:  locus 
umbroeior:  Heliconis  orae,  H.:  Ida,  O.:  Tallia, 
y. — Giving  shade,  casting  shadows,  shading  :  inter 
densas,  umbrosa  cacumina,  fagoa,  y.:  silva,  O. : 
in  umbrosis  lucis,  H. 

umecto  (not  ha-),  — ,  — ,  ftre  [umectus,  moist], 
to  moisten,  wet:  lacrimarum  gramina  riyo,  O. : 
umectat  culta  Galaesus,  waters,  \. 

{uneo  (not  ha-X  — ,  — y  Sro  [yO-],  to  be  moist^ 
be  damp,  l^  wet:  oalid&  qui  loous  umet  aqua,  O. : 
Ument  genae,  O.— P.  praes,:  umens  tellna,  O. : 
oculi,  suffused,  0. :  umbra,  \,t,the  cool  night,  y. — 
Plur.  n.  as  subst.:  Frigida  pugnabant  calidia, 
uroentia  siccls,  0.:  umeatia  ultra,  beyond  the 
SWan^,  Ta.       Digitized  by  V^OOQIC 


887 


i  (not  hum-).  I,  m.  [c£.  6|iocl,  ths  f^per 
arm, shoulder:  Exerli  haec  umerum,  O. :  aagitUe 
pendebant  ab  umero:  umerum  apertum  gladio 
appetit,  Cs. :  Pare  umeii  ima  tui,  0. :  DeinUais 
umerU  esse,  T. :  uraeri  ad  sustinenda  arroa  liberi, 
Cs.:  umeris  sustinere  bovem:  umeris  positurua 
a  ream,  H. :  Ex  umeris  armi  fiunt,  0.— -F  i  g. :  co- 
mi  U&  suis  umeris  sustinere :  qui  scribtUs,  versate 
diu,  quid  f erre  recusent,  Quid  valeant  umeri,  H. 

umeaoo  (not  ha-),  — ,  — » ere,  inch,  [umeo],  to 
grow  moist^  be  made  toet:  spumis,  V. 

omiduluB,  €ufj,  dim,  [umidus],  rather  damp, 
moist:  linum,  0. 

fUnidiiB  (not  ha-),  a(f.  [VG-],  mout,  humid, 
damp,  dank,  wet:  natura  auimantis,  vel  terrena 
sit  vel  ignea  vel  umida:  (naves)  factae  ex  umidA 
materift,  Cs. :  creta,  H. :  dies  umida  nimbis,  0. : 
ragna,  i.  e.  of  the  river,  V. :  caedunt  securibus 
umida  vina  (i.  e.  it  was  frozen),  V. :  monies,  Cu. : 
roella,  v.— As  ndfd,  n.  (sc  solum),  a  Mioamp:  ca- 
sti*a  in  umido  locare,  Cu. 

umifer  (not  htt-),  fera,  ferum,  adj.  [VG-,  1 
FER-],  corUaininff  moisture,  moist:  sucus. 

iiaLor  (not  ha-),  Oris,  m.  [VG-],  a  liqmd,/uid, 
moiMture:  f rigoribos  daresolt  amor :  umor  adlap- 
sus  extrinsecus  sudorem  videtur  imitari :  dream- 
fluus,  the  ocean,  0. :  lacteus, miik,  0. :  Baochi  Mas- 
sicus,  wine,  V.:  umor  et  in  genas  Furtim  labitur, 
tears,  H. ;  caret  oa  umore  loquentis,  saUna,  0. :  tel- 
lus  SufBcit  umorem,  I.  e.  sap,  V. :  roscidus,  daw,  Cl 

nrnquam  or  (later)  nnquam,  adn.^^i  time 
rquom(cum)+quam],  aJt  any  time,  ever  (opp.  nam- 
quam;  usu.  with  a  negat.  expressed  or  implied): 
quod  (principium)  si  numquam  oritur,  ne  occidit 
quidem  umquara :  cum  ita  sim  adflictus  ut  nemo 
umquam:  itaque  quantus  non  uinquam  antea 
exerciius  venit,  L. :  Non  umquam  gravis  aere  do- 
niura  mlhi  dextra  redibat,  V. :  cave  posthac  um- 
quam istuc  verbura  ex  te  audiam,  T.— In  condi- 
tions :  si  umquam  in  dicendo  fuimus  aliquid  .  .  . 
turn  profecto,  etc. :  Si  te  in  plate&  offender©  hac 
post  umquam,  periisti,  T.— In  affirmative  clauses: 
si  reliquis  praestet  omnibus,  qui  amquam  oratio- 
nes  attigerunt:  sic  umquam  longi  relevere  catenft, 
Koc  tibi  perpetuo  serva  bibatur  aqua,  0. 

una,  adv.  [unus],  in  the  same  place,  at  the  same 
time,  at  once,  toff^her:  quod  summi  puerorum 
amores  saepe  unft  cum  praetextA  togft  ponerentur: 
qui  un&  erant  missi:  Pallas  huic  filius  unA,  Una 
omncs  iuvenum  primi  pauperque  senatus  Tura 
dabant,  at  the  same  time  gave  him,  V. 

SnanimitaB,  atis,/.  [unanimus],  unanimity, 
concord  :  f raterna,  L. 

^itanlmiig,  adj,  [unus+animus],  of  one  mind, 
of  one  accord,  in  union,  concordant  * 


▼08  unanimi  densate 


adloquitor  aororem, 
catervas,  V. 

vnoia,  ae,/.  [cf.  Odub,  Onicnsl,  ike  twelfth  part, 
a  twelfth:  Caesar  ex  unici,  sedLepta  ex  triente^ 
har  to  one  twelfth.-^A  trifle,  bit,  atom:  nulla 
UDcia  nobis  Est  eboris,  lu. 

finolarina,  acfj.  [uncia],  of  a  twelfth  part,  con- 
taining a  twdfth:  faenus,  at  one  twdfth  of  the 
principal  yearly,  i.  e.  8  J^  per  cent.,  L. 

unoiitim,  adv.  [uncia],  by  twelfths,  by  ounces  ; 
hence,  little  by  little:  Quod  ille  unciatim  vix  de 
demenso  suv . . .  compersit  miser,  T. 

iiiiomatii%  adj.  [undnus,  a  hook ;  from  1.  ^n- 
cia],  barbed,  hookid:  corpora. 

onotoltt,  ae,/  dim.  [uncia],  a  paltry  twelfth.  In. 

unotio,  5nls,  /.  [ungo],  a  besmearing,  anoint- 
ing: philosopbum  omnes  unctionis  caup&  relin- 
quunt,  i.  e.  to  anoint  themselves  (for  wrestling). 

unotor,  oris^  m.  [ungo],  an  anointer, 

-Qnotimi,  T,  n.  [unctus],  a  rich  banquet,  savory 
dish:  unctum  ponere,  H. 

iinotnni,  ae,/.  [ungo],  an  anoi$iting:  servilis. 

unotus,  acfi-  with  comp.  [P.  of  ungo],  anointed, 
oiled:  nudus,  unctus  est  contionatus :  puer  unctis 
Tractavit  calicem  manibus,  L  e.  greasy,  H. — ^F  i  g., 
rich,  luxurioust  sumptuous:  patrimonia,  Ct. :  me- 
liuii  et  unctius,  H. :  ita  palaestritas  defendebat,  ut 
ab  ilHs  ipse  unctior  abiret :  Corintbus,  voluptuous, 
lu. :  unctior  consuetude  loquendi,  smoother, 

1.  onoiM^  I,  m.  [1  AC-],  a  hook,  barb  :  ferreus, 
L. :  severus  (an  attribute  of  Necessitas),  H. :  uncus 
inpactus  est  fagttivo  iUi,  i.e.the  hook  of  the  exeeu' 
tioner  (in  the  neck  of  a  criminal  condemned  to 
death):  Seianus  ducitur  unco  Spectandus,  lu.: 
bene  cum  decusseris  uncum,  i.  e.  hast  escaped  a 
great  peril,  Pr. 

2.  tinous,  adj.  [1  AC-l  hooked,  bent  in,  crooked, 
curved,  barbed:  hamus,  O. :  telltts  cum  dente  re- 
cluditur  unco,  \.  e.  the  ploughshare,  V. :  pedes 
(harpriae),  V. :  Cauda,  0. 

tuida,  ae,  /.  [VD-],  a  wave,  billow  :  spectacu- 
lum  undis  ipsis  et  litorlbus  luctuoeum :  AcheronUs 
undae,  Y. :  ponto  Unda  recumbit,  H. :  spumosae, 
O. — Sing,  collect.:  prora  remissa  subito  navem 
undae  adfligebat,  L. — Po  e  L,  of  wreaths  of  smoke: 
qua  plurimus  undam  Fumus  agit,  Y.  —  Water, 
moisture:  undis  contrarius  ignis,  0.:  Fons  tenui 
perlucidus  unda,  0. :  faciunt  iustos  ignis  et  unda 
viros,  i.  e.  real  husbands  (as  symbols  of  household 
cares),  0. — Fig.,  an  agitated  mass,  surge,  billow, 
stream,  tide:  undae  oomitiomm:  adversis  rerum 
iiimersabilis  ufadis,  H. :  salutantHm  nnda,  Y. 

unde,  adv.  [for  *  ounde ;  2  CA-].  I.  Of  place. 
^IUlat.,from  whidk^^^^h^n^if^^  inde 


nndaoliii  8 

▼enit,  unde  mallem:  at  eo  rettitnerentnr  (Qalli), 
ande  deiecti  essent :  eodem,  unde  erant  profeotae 
(nares),  Cs. :  loca  auperiora,  unde  erat  propinquus 
despectus  iu  mare,  Cs. :  arbor,  unde  auri  aura  re- 
fuUit,  y. :  e  nuuoribus  oaatris,  unde  antea  ceasa- 
turn  fuerat,  circumductae  copiae,  L  e.  from  ikt 
place  at  whieh^  etc.,  Im — Interrog,^  vheneef  from 
foJuU  jilac6? :  unde  deiectua  est  Cinnaf  ex  urbe 
.  .  .  unde  deiecti  Galii?  a  Capitolio:  Unde  U? 
T. :  Qui  genus  ?  unde  domo  ?  from  what  country  f 
V. :  ego  instare,  ut  mihi  responderei,  quis  esset, 
ubi  esset,  unde  esset :  quaere  unde  doroo  (stt),  L  e. 
where  he  livee,  H. :  unde  initium  belirfierc^  ezplo- 
rabant,  Cs. — II.  Of  source  or  c^uae.-^SeUU.^/rom 
the  point  at  which^from  wham,  from  whiek:  e 
praedonibus,  Unde  emerat,  T. :  qui  eum  necasset, 
unde  ipse  natus  esset,  whose  ton :  hem,  mea  lux, 
unde  omnes  opem  petere  solebant:  hi,  unde  ne 
hostiurn  quidem  legati  arcentur,  puisi,  Ij.  :  Est 
unde  haec  fiant,  i.  e.  /  have  the  meant  to  do  thU^ 
T. :  quod,  unde  agger  oronino  oomportari  poeset, 
nihil  erat  reliquum,  Cs. :  unde  tus  stabat^  ei  victo- 
ria m  dedit,  to  the  tide  which  woe  in  the  rights  L.«- 
£  8  p.,  in  law,  in  the  phrase,  unde  petitur,  he  of 
whom  demand  i*  made^  the  defendant :  causain 
dioerc  Prius  unde  petitur  (opp.  qui  petit),  T. :  ego 
omnibus,  unde  petitur,  hoc  consili  dedertm. — Hi- 
terrog.y  whence  t  howf  from  what  eourcefs  unde 
iste  amor  tarn  improvisus :  Unde  sed  hos  noTt  ? 
O. :  ut  ex  ipsa  quaeras,  unde  hunc  (anulum)  ha- 
buerit,  T. :  quaerere,  unde  se  ao  suos  tueri  posstt, 
by  what  means,  L. :  Unde  sit  infamis  . .  .  Discite, 
0. — Indef,  in  the  phrase,  unde  unde,  whenceeoever, 
from  one  eouree  or  another:  Qui  nisi  .  .  .  Meroe- 
dem  aut  nummos  unde  unde  extrioat,  etc.,  H. 

iindecim  or  ZI,  num.  [unus+ decern], eleven: 
XI  Icgiones :  milia  talentnm. 

undeoimus,  adj.  num.  [unus+decimus],  the 
eleventh:  hora:  legio,  L.:  annus,  V. 

undeni,  ae,  a,  atfj.  num,  dittrib.  [for  *ande- 
cenl;  undecim],  e^tVAt  each, eleven:  Musa  per  un- 
deiios  cmodulanda  pedee,  stanxat  of  eleven  feet 
each,  \.  e.  elegiac  verse^  0. :  quater  undenos  imple- 
visse  Decembrls,  i.  e.  forty-four  yeare,  H. 

undenoniglnta,  num.  [unus+de+nonagin- 
ia],  eighty-nine :  naves,  L. 

tiodeoctoginta  or  LZZVixxx,  num.  [unua 
+ de + octoginta  ],  seventy  •  nine :  unde  -  octoginta 
annos  natus,  H. :  argenti  bigati  LXX Villi,  ll 

undequadraginta,  num.  [unus+de+quad- 
raginta],  ^/ur(y-7itn«;  anni. 

andeqtunquacaaimiia  (-genslmiiB),  num, 
aefj.  [undequinquaginta],  the  forty-ninth  :  dies. 

nndeqtUDquaglnta,  num.  [unus+de+quin- 
quagtnt)ij,/oWy-fmM;  ooronae  aureae,  L. 


ondiaencinti,  nmt.  [umu  +  de  + 
^tL\A'\,  fifty-nine:  Tivi  eapti,  L. 

ondStrioenaiimui  (-oealnuui),  cu^. 
r  undetriginta,  twenty  •  nhke  ],  ike  twenty -ninth: 
dies,  L. 

undavioeaimns  (-cenalinnal  euff,  [underl- 

ginti],  the  nineteenth :  anno  undevioeaimo. 

ondavisinti^  fwm,  [unus+de-f  viginU],  ime- 

teen  :  anni :  signa  roilitaria,  L. 

iindiqii6»  adv,  [  unde + que  L/nwt  all  parte, 
from  every  quarter,  on  all  eiaee,  all  around,  on 
every  part,  everywhere  :  ut  undique  In  hostis  im- 
petus fieret,  Cs. :  rebus  undique  ooUectis :  ooncur- 
ritnr  undique  ad  latum  Sjracusas:  deUroa  et 
amens  Undique  dicatur,H.:  undique  omnes  oooisi 
hoatem  avertunt,  L. — Utterly,  entirely,  eompietdy^ 
in  all  retpeete:  aut  undique  religionem  tolle  aut, 
eta :  sic  undique  omni  ratione  concluditur, /rom 
every  point  of  view, 

midiaoniia»  a^,  [unda+SON-],  wave-mmnd- 
ing :  dei,  i.  e.  aea-gode,  Pr. 

undo,  — ,  — ,  ftre  [unda],  to  rise  in  wavee, 
throw  up  waves,  surge,  swell:  undanti  in  freto: 
Ad  caelum  undabat  vortex,  V.-*  7b  wave,  wntbt- 
late  :  undans  fomacibus  Aetna,  V. :  undantes  ha* 
benae,/aimf^,Y. 

nndoaiia,  acf;.  [unda],  Aiff  of  warns,  margmg, 
billowy:  dei,  sea-gods,  Pr.  (al  nndisonaa). 

unetvioeaimani,  5rum,  m.  [unetvioesimiis ], 
soldiers  of  the  twenty-fir^  legum,TtL 

unetvioeaimiiB,  num.  acfj.  [unus+et+viee- 
simus],  the  twenty-first:  Iegto,Ta. 

ungo  or  unguo,  unzl,  Unctus,  ere,  to  smear, 
besmear^  anoint:  unctua  est,  aocubuit:  Areuroa 
artQs,  0. :  ter  uncti  Transnanto  Tiberim,  H. :  can- 
les  oleo,  dress  tsith  oil,  H. :  tela  manu,  to  smear 
with  poison,  V. :  arma  uncta  cruoribus,  stained,  H. : 
Gloria  quern  supra  viris  et  vestit  et  ungit,  L  e.  who 
for  di^lay  is  extravagant  in  dress,  etc,  H. 

ongaaxi,  inis,  n.  [ungo],  an  ointment,  w^uent, 
fat :  pingues  unguine  ceras,  Y. 

iingaanta]iixa»  i,  m  Jonguentom],  a  dealer  in 
unguents,  perfumer,  0.,  H. 

ungnentatna^  a^}.  [P.  of  ungnento],  anointed, 
perfumed:  maritus,  Ct. 

imgnentom,  i,  n.  [unguo],  an  ointment,  im»- 
guent,  perfume :  os  unguento  confiicare :  Hoc 
vina  et  unguenu  ferre,  H. 

angaionlua,  I,  m.  dim.  Tunguis],  a  finger-nail: 
a  teneris  unguiculis, /rom  infancy. 

tmguia,  is,  oft/,  ungue  (ungul,  Ct,  H. ),  m.  [cf. 
bwi\ — On  the  finger  or  toe,  a  nail:  acutus,  H.: 
proprios  purgans  ungulk,  H.:  ab  imia  unguibus 
usque  ad  verticem  summu 

Digitized  t 


?pi!i^tr'*'>*-- 


800 


a  recti  oonfleieotii  traTertum  unguem  non  disoe- 
dere,  not  a  ftnger't  breadth:  iD«liam  oatendere 
uDguem,  i.  e.  theJUt^er  o/9eom  (beoanie  iiiBnlting 
>2:edture8  were  made  with  the  n^dle  finger),  lu. : 
De  tenero  ungui,  i.  e,from  ckUdkood^  H. :  ed  un- 
guem Factus  homo,  L  e.Jiniikid  to  a  hair  (because 
artisans  test  the  closeness  of  joints  bv  the  nailX 
M. :  in  unguem  quadrare,  i.  e.  preemiy^  Y.  —  Of 
aninals,  a  daw,  talon,  hoof:  leonis,  U. :  avidos 
(praepes)  flgit  cenrioibus  unguis,  a 

imgnla,  ae,  /.  [unguis],  a  hoof,  daw,  taton: 
restigium  ungulae:  sonitu  quatit  ungula  campum, 
V. — P  r  o  V. :  toto  corpore  atque  omnibus  unguli^, 
i.  e.  with  tooth  and  nail — ^P  o  e  t :  cum  carceribus 
missos  rapit  ungula  cunHs,  i.  e.  <^  hortet,  H. 

nngno^  see  ungo. 

unioe,  adv.  [unicus],  alone,  singularly,  wniqudy^ 
utterly :  amare  patriam :  securus,  H. 

uaioolcxr,  5ri9,  ady.  [unus+eolor],  ofoneeolor, 
uniform  in  color :  torus,  0. 

oniOiia,  a^.  [unnsl,  only,  iole,  einyU,  tinyular, 
uniaue:  gnatus,  T.:  filius:  filia,T.:  consul,  L.: 
inantus,  H.:  anser  erat,  O,^^  Alone  of  its  kind, 
sinynlar,  tmeommon,  tmparaUded,  vniqw:  aut 
Bumma  neg^egentia  aut  unioa  liberalitas:  dux,L.: 
dictator,  L. :  ultor  Romanae  Sgnominiae,  L. :  puer, 
O. :  Concordia,  L. 

nnlfonnifl,  e,  a^j.  [unus+forma],  having  only 
one  shape,  unifor/n :  quiddam,  Ta. 

tinigena,  ae,  adj.  [unus+GEN-l  only-begotten, 
ofily:  mundua.  —  As  eubst,  m.  and/.,  a  brother, 
mster,  Ct, 

wn^mati^M^  a({p.  [unus+msnus],  with  a  tingle 
hand,  one-handed:  puer  natua,  L. 

uniwerse,  ode,  [unirersus],  in  general^  gener- 
ally:  siiigiiiatim  potius  quam  universe  loqui. 

oniwendtafl,  itis,/.  [universus],  the  whole, 
aggregate,  entirety:  generis  humani,  the  whole  hu- 
man race:  reruin,  i.  e.  the  universe, — The  whole 
world,  universe :  in  cnrrum  universitatis  inponere. 

uniwersafl,  adj.  [unus+Tcrsus],  all  together, 
all  in  one,  whole,  entire,  eolleetive  ( opp.  singuli ) : 
provincia :  civitas :  mundus :  triduum,  three  days 
together,  t, :  de  universis  generibus  rerum  dicere: 
lit  eadem  sit  utilitas  unius  cuinsque  et  unirerso- 
rum :  in  ilium  tela  unirersi  coniciunt.  Cs. — Plur, 
m.  as  suhst,,  the  whole  body,  all  men^  the  mass^  every- 
body: universi  in  omnibus  fori  partibus:  si  uni- 
vers!  videre  optimum  possent,  nemo  delectos  prin- 
cipes  quaereret. — Sing.  n.  as  sitbtt.,  the  whole  world, 
itnivene :  in  eodem  unirerso  (i.  e.  in  universitate 
rertim) :  universi  corpus.— /2e2a<tii^  to  aU,general, 
universal:  odium :  oratoris  Tis :  dimicatio,  a  gen- 
eral engagement,  L. — As  suhst.  n.,  in  the  phrase,  in 
universuro,  as  a  whole,  in  general,  generally :  non 
nominatim,  sed  in  universum,  L.,  TiL 


iinqiiam,  see  mnquam. 

uaxLM  (old  oenoe,  G. ),  gen.  tmius,  poet  also 
anius,  Ct,  v.,  H. ;  Qnl,  Ot ;  voc.  fkne,  Gt,  adj.  mum. 
[cf.  Or.  dCf  iv6tf  ocyi| ;  Germ,  eiu ;  £n^.  one].  I. 
One,  a  single:  unius  esse  negotinm  diei,  Cs. :  di vi- 
sit populum  unum  in  duas  partis :  uno  plus  Tu- 
soorum  oeoidisse  in  aoie  (sc  quam  Romanorum), 
L. :  un&  ex  parte  . .  .  alter&  ex  parte,  on  one  side 
.  .  .on  the  other,  Cs. :  unum,  alternm,  tertium  an- 
num  Sassia  quiescebat:  exerdtuum  unus  .  .  . 
alter,  L. :  habetur  una  atque  altera  contio,  i.  e. 
o»M  after  another:  neque  in  uno  aut  altero  ani- 
roadversum  est,  sed  iam  in  pluribus,  one  or  two, 
Cu. :  amans  Unus  et  item  alter,  T. :  unus  aut  sum- 
mum  alter,  one  or  at  most  two:  philosophiam  trts 
in  partis  diTiserunt . . .  quarum  cum  una  sit,  etc: 
orare  ut  trium  harum  rerum  unam  ab  se  impetrari 
sinerent,  L. :  Ex  unis  geminas  mihi  confides  nup* 
tias,  T. :  adductus  sum  tuis  et  unis  et  alteris  litte- 
ris :  tria  Oraeoorum  genera  sunt,  uni  Athenienses, 
etc  —  In  phrases,  ad  unum,  aU  together,  unani- 
moudy,  to  a  man,  without  exception :  consurrexii 
senatus  cum  damore  ad  unum :  luppiter,  si  non- 
dcm  exoeus  ad  unum  Troianos,  V. :  cum  ad  unum 
omnes  pugnam  poscerent,  L.— In  unum,  into  one, 
to  one  place,  together:  Fibrenus  divisus  oito  in 
unum  confluit:  paulatim  milites  in  unum  condu- 
cit,  unitee,  S. — Of  that  which  sustains  a  common 
relation  to  a  plurality  of  subjects,  one,  the  same, 
one  and  the  same,  common :  unius  aetalis  daris- 
simi  et  sapientissimi  nostrae  cmtatis  Tiri :  atque 
etiam  uno  tempore  aoddit,  ut,  etc,  Cs. :  Omnibus 
hie  erit  unus  honos,  V. :  unus  utrique  Error,  H. : 
ceteri  amici  omnes  Uno  ore  auctores  lucre,  ut, 
etc.,  wit/i  one  voice,  T. :  de  cuius  utilitate  omnes 
uno  ore  consentiunt:  unis  moribus  et  numquam 
mutatis  legibus  vivunt:  exitus  quidem  omnium 
unus  et  idem  f uit :  ferar  unus  et  idem,  U. — With 
solus,  tantum,  or  modo,  one  only,  sole,  alone,  single : 
unus  est  solus  inventus,  qui,  etc. :  Nil  admirari 
prope  res  est  una,  Numici,  Solaque,  quae,  etc.,  H. : 
inter  bina  castra  . .  .  unum  flumen  tantum  intere- 
rat,  Cs.:  exceplt  unum  tantum,  nihil  amplius: 
un&  tantum  perforatft  nayi,  L. :  nam  aliis  unus 
modo,  aliis  plurea,  aliis  omnes  eidem  videntur:  ut 
ea  modo  una  causa  tenuerit  Bomanoe,  ne,  etc.,  L. 
— ^With  an  a^.  sup.  (poet  also  with  a  comp.\  one 
in  pariiculear,  one  above  others,  one  especially :  rem 
unam  esse  omnium  dSfilcillimam :  quo  ego  uno 
equite  Bomaao  famiUarissime  utor:  Quam  luno 
fertur  terris  roagis  omnibus  unam  Posthabitft 
ooluissa  Samo,  y.:  sagacius  unus  odoror,  H.— 
With  quisque,  in  the  phrase,  unus  quisque,  each 
several  one,  each  individual,  every  single,  every  one  : 
unus  quisque  vestrum  (novit):  de  uno  quoque 
loquitur.-^With  a  pron.  indef,  some  one,  any  one, 
any  :  ex  quibus  si  unum  aliquod  in  te  oognoreris, 
etc:  ad  unum  aliquem  confugere:  aliquis  unus; 


anna  qnisqtie 


890 


nniufl  cuiusdam :  si  tu  soltti  aat  qui? Is  Qmn,  etc : 
quorum  si  unum  quodlibet  probftre  potuerit:  unus 
Quiritium  quilibet,  L. — II.  Praegn.,  oim,  ahne, 
Qfdy^  9oUy  aingh:  Unum  hoo  scto,  esse  roeritam, 
ut  memor  esses  sui,  T. :  oum  mthi  sit  noum  opus 
hoc  a  parentibus  meis  relictum:  quove  praesidio 
unus  per  tot  gentes  penreiiisset  F  L. :  erat  omiiino 
in  Gallift  ulteriore  legio  una,  Cs. :  quae  tibt  uua  in 
aroore  atque  in  deliciis  f uit,  i. «.  above  ail  others. 
—  As  wubti.  n.:  de  Antonio  nihil  dioo  pnieter 
unum:  cum  te  unum  ex  omnibus  ad  dioendum 
natum  oognossem :  ille  unas  ordints  nostri  disces- 
su  meo  palara  exsultavit  —  With  a  fM9^a/tv«,  no 
one,  not  a  dngU  one,  none  wkatover:  nemo  de  no- 
bis unus  exoellat:  liaec  abhortatio  praetoris  non 
modo  quemquam  unum  elicuit  ad  suadendum,  sed 
ne  f remitum  quidem  movtt  (i.  e.  non  modo  non . . . 
sed)f  L. :  ad  neminem  unum  summa  impert  redit, 
C6,-^Plur,:  ut  unis  Htteris  totius  aestatis  res 
gestas  ad  senatum  per8cribersm.>-XII.  Indef.,  an^ 
one, eome^  eome  one:  inter  muUeres,  Quae  ibi  ade- 
rant,  forte  unam  aspioio  adulesoentulan),  etc,  T. : 
sicut  unus  paterfamilias  bis  de  rebus  loquor :  unus 
OK  ultima  turba,  L. :  e  regione  unius  eorum  pon* 
tium,  Gb.  :  servus  unus  exulam  initium  fecit,  L 

unus  qtdsqae,  see  unus. 

upilio  (opilio),  onis,  m,  [ovis+ 1  PA-],  a  ehep- 

Qnmia,  ae  (C. ),  or  Otania^  ^  (0. ),/.,  = 
Ovpavta,  tiu  Muse  of  Asironomg^  UranU, 

urbane,  adv.  with  oomp,  [urbanus],  eonrteoutiy, 
politely^  urbanely :  agere :  urbanius  agere.  —  Of 
speech,  wittily,  acutely,  eUgantlyy  happily:  Stoicos 
inridens. 

urbanitaa»  itis,  /.  Turbanus],  a  living  in  the 
city,  city  life,  life  in  home  :  desideria  urbis  et 
urbanitatis.  —  City  fashion,  city  manners,  refine- 
ment, dega$iee,p6litetie8S,  courtesy,  affahility,  urban- 
ity: addo  urbiinitatero,  quae  est  virtus:  urbani- 
tate  quAdam  quasi  colorata  oratio. —  Wit,  humor, 
pleasantry,  raillery:  in  homin'um  facetonim  ur- 
banitatem  incurrere. —  Trickery,  knavery,  To. 

urbanu8»  adj,  with  comp.  and  wp,  [urbsl  of 
the  dty,  of  the  town,  in  the  city,  in  Borne:  vitam 
urbanam  atque  otium  Seoutus  sum,  T. :  tribus : 
praetor,  Cs. :  exercitus,  L. :  adroinistratlo  rei  p. — 
As  subst.  n.,  an  inhabitant  of  •  ciiy,  eity  man,  a<t« 
gen,  resident  in  Rome :  omnes  urbani,  rustici :  otio- 
si,  L.—- /n  citu  fashion,  in  ciiy  style,  ciOzmlike,  pol- 
ished, refined,  cultivated,  courteous,  degant,  nice: 
hominem  ut  nunc  loquimur  urbanum :  resonare 
urbanius :  sic  utroque  distinotior  et  urbanior  Ci- 
cero, Ta.— .  Witty,  hu9norous,facetious,jocose,  clever: 
in  isto  genere  urbnnissimus :  sales :  urbanos  ooe- 
pit  haberi,  H. — Bold,  forward,  impudent:  frons, 


iirbfl»  nrbia,  /,  «  walled  town,  C9tyf  Interea 
Aeneas  urbem  designat  aratro,  V.:  Certabant 
nrbem  Boonan  Remoramne  vooarent,  Eon.  ap.  C: 
urbes  magnae  atque  imperioeae :  duabus  arbibos 
eversis:  Bomana  ( L  e.  Boma ),  L. — Poet^wiih 
gen.  of  name:  urbs  Patavi,  V.^'Homo,  the  city  of 
Rome  .*  (Caesar)  maturat  ab  urbe  profidsci,  Ga. : 
oonditor  urbis  (Romulus),  0. :  (pater)  Temiit  nr- 
bem, H. :  ad  urbem  cum  esset,  L  e.  close  to  Rome: 
ei  utrique  ad  nrbem  inperatores  erant,  S.  —  An 
acropolis,  cUadd,  Cu.  —  The  dty,  dtixens:  somoo 
vinoque  sepulta,  V.:  maesta  attonitaque,  Iu.-« 
F  i  g.,  a  city,  eitadd,  centre :  urbem  philosc^hiae 
proditis. 

ur<Moln%  I,  Ilk  dim^  [uroeus],  a  HtHe  pUeker^ 
small  water-pot :  uroeoli  sex,  lu. 

nxoauA,  I,  m.,  a  pitcher,  water-pot,  ewer,  H. 

uredo,  inis,/.  [1  VAS-],  a  blast,  blighL 

urguao  or  urgeo^  ursi,  — ,  8re  [  VERCk  ],  to 
pf^^^i  push^oree,  dnie,  impd^  urge:  unda  impd- 
utur  undA  tfrgueturque  eadem  Teniens  urg^oetqae 
priorem,  0. :  urgueris  tnrbft  ciroum  te  stante,  H. : 
urgues  ruitnrum  taxum,  L  e.  roll  i^  0. :  in  obni- 
xos  urguentur  comua,  V. — PoeL  inirans. :  nrguent 
ad  litora  fluctfts,  pre&s^  V. — To  mress  i^DOfS  weigh 
down,  bear  hard  ypon^  press  hara^besd  :  legkNiem 
urgueri  ab  hosle,  Cs. :  hino  Pallas  instat  et  urgnet 
Hinc  contra  Lausus,  V. :  te,  H. — To  wdgh  £wn, 
burden,  oppresK,  dog:  onus  iam  uigoentis  senecto- 
Us :  Quod  latus  mundi  malus  luppiter  urget.  H. : 
urgeri  longft  Nocte,  H. :  populus  militift  atque  in- 
opia  urguebfitur,  S. :  uiiguens  malum. — To  wye, 
press,  stimulate,  drive,  solicit :  Uilo  unus  urgebat : 
etiaro  atque  etiaro  insto  atque  urgeo:  nihil  urget,  it 
presnng. — To  press  upon,  crowd,  hem  in,  confine: 
urbem  banc  urbe  aliA :  Quftque  pharetratae  rioinia 
Persidis  urguet,  V. — ^Fi  g.,  to  press,  ply,  ttrge,  wi- 
suU:  interroganido:  ilium  neque  ursi,  neque  levaTi : 
sed  urguetis  hominnra  esse  istam  cutpam  non  dco- 
rum.  —  To  follow  up,  ksep  to,  stick  to,  ply  hard, 
push  forward,  urge  on,  drive:  istam  occastonem 
et  facultatem :  ius,  aequitatero :  Minjda  proles 
Urget  opus,  0. :  Testem,y. :  Urget  diem  nox,  H. : 
forum,  \,^frequenl:  sSxxim,  plunge  into,  H.:  Ma- 
risque  urges  Submovere  litora,  luuten,  H. :  abrompi 
dissimulationem  urgebat,  insisted,  Ta. 

uxina,  se,/.,  uritie,  C,  In. 

uxinator,  Oris,  m.  [urinor],  a  diver,  L. 

urinor,  — ,  — ,  &n,  dep,  [urina],  to  plunge  under 
water,  dive:  qui  urinantur,  divers. 

XJxiom  (-us),  I,  m.,  a  title  of  Jupiter. 

nma,  ae,/.  [  1  VAS-],  a  vessd  of  baked  d^ 
vessd  for  drawing  water,  waler-pot,  water-jar,  um : 
fictilis,  O. :  steUt  uma  Sicca,  H. :  CaelaU  (of  a 
river-god),  V. — A  voting -urn,  ballot-box:  seoato* 
ram:  leges  minl^.r^^^.^3^gg^  «m/T 


891 


lots,  veml /or  draminp  lots:  edudt  ex  wmi  trts 
(iudices):  stat  dactis  Bortitws  unia,  V.:  omoiam 
Versatur  uma,  H. :  Omne  capax  movH  urna  no- 
men,  Cs.:  nomina  iD  urnam  eoieare,  L.-^A  vmtd 
/or  Die  €uhe8  a/the  dead^  einerarp  wn :  Quodque 
rogis  Buperest  uoi  reqaiescit  in  nrna,  O.  —  A 
numei/-jx)ty  mowtf^Jar:  argenti,  H. — ^As  a  llqaid 
measure,  an  urria^  half  an  amphora  (about  two 
and  a  half  gallons) :  urnae  crater  ciipas,  lu. 

umnla,  ae,/.  dim.  [urna],  a  lUth  i*m,  wUer- 
pitcJur:  fictiles  umulae. 

uro,  U88I,  OstOB,  ere  [VAS-],  to  bum :  nocturna 
in  lumina  cedroin,  V. :  picem,  0.— 7b  bum  up, 
deMlroy  by  fire,  watU  by  burning,  reduce  to  ashee, 
consume:  homiuem  mortuum:  agroa,  L..:  arces, 
H. :  urenda  filix,  H. :  cum  frondibus  oritur  arbos, 
O. :  uritur  (Gallia):  regionem,  Cu. —  To  bum^ 
scorch,  parchy  dry  up,  eting,  pain :  pariea  /lerra- 
rum)  incultae,  quod  urantur  oalure :  cum  sol  ure- 
ret  arra,  0.:  urentes  hareuae,  H.:  pestilentia 
urens  urbem  atque  agitM,  L. — Of  encaustic  paiut- 
ingf  to  bum  in:  picta  coloribus  ustis  puppis,  0. : 
tabulam  coloribus,  to  paint  eneawUicaUy,  0. — To 
rub  eore,  gaU,fret,  chafe,  corrode:  calceus  ...  si 
pede  minor,  uret,  H. :  loris  Bon  ureris,  H. :  ut 
prensos  urant  iuga  prima  iuvencos,  0. — To  pinch 
vfiih  cold,  nip,  bkut^  wither,  froetbUe :  pernocUnt 
venatores  in  nive  in  mootibus;  uri  se  patiuntur: 
Nee  per  gelidas  berba  sit  usta  nivis,  0. — ^F  i  g.,  to 
bum,  injlame,  eontume.fire,  heat,  eet  on  fire,  kindle : 
Me  taraen  urit  amor,  v.:  Urit  me  Giycerae  nitor, 
H. :  Uritur  iiifelix  Dido,  V. :  meum  lecur  urere 
bill's,  H. :  Urit  fulgore  suo  qui  praegravat,  etc., 
exciter  envy,  H.. — To  vex,  annoy,  gall,  disturb,  har- 
ass, opprese :  hominem,  T. :  eoB  bellum  urebat,  L. : 
captos  legibus  ure  tuis,  0. 

una,  ae,/.  rufsus],  a  bear,  she-bear  :  Catulua, 
partu  quern  reddidit  uraa,  0.— Afl  a  ooutteUation, 
the  Bear:  Parrhasis,  the  Orsat  Bear,  0. :  Eryman- 
%Xi\9,  the  LittU  Bear,  O, 

imiui,  T,  m.,  a  bear:  cirenmgemlt  ursas  ovile, 
H.,  0.,  lu. :  poscunt  Aut  unum  aut  pugiles,  i.  e.  a 
bear-baiting,  H. 

urtica,  ae,/.  [VAS-],  a  nettle,  stinging -nettle, 
H.,  Ct. — Fig.,  a  spur,  incentive,  stimulant:  divitis, 
lu. — An  ii(h,  tmhallowed  desire,  lu. 

unifl»  I,  m.  rCeltic],  a  Hercynian  wild  ox,  ure- 
ox,  urue,  Cs. :  Silvestres  uri,  V. 

nsitate,  adv.  [oaitatus],  in  the  usual  mamwr: 
loqui. 

QBitatus,  adj.  with  com/x  and  sttp.  [P.  of  usi- 
tor ;  fref.  of  utor],  usual,  toonted,  custotnary,  eom^ 
mon,  ordinary, accustomed,  familiar:  hoc  est  ma- 
iorum  exemplo  usitatum:  formulae:  apud  eos, 
Cs. :  agere  usitato  iure :  faciamus  tractando  us!- 
tatius  hoc  rerbum  et  triUus:  utatur  Terbis  quam 


uaitatissimis :  penna,  H. :  vaitatum  est,  a  common 
praetiee. 

Qsplam,  adv.,  at  any  place,  anywhere,  some- 
where: aire  est  ilia  (lex)  scripta  uspiam,  sive  nus- 
quam :  si  qua  uspiam  navicula  apparuisset : 
utrum  conslstere  uspiam  velit,  an,  etc. 

naqnam,  adv.^-0(  place,  at  any  place,  any-^ 
where  (uau.  with  a  neigat.):  iate,  cui  nuilus  eeset 
uaquam  oonsiatendi  locus,  etc. :  Numquam  etiam 
ftti  uaquam,  quin,  etc^  T. :  non  uaquam  id  quidem 
dicit  omnino^  he  nowhere  saye  precisely  that :  an 
quiaquam  uaquam  gentium  est  aaque  miser  F  T. : 
t(i  quid  Usquam  iustitia  est,  V. :  miror  te,  cum 
Roma  abeis,  usquam  potius  esse. — ^Poet,  in  aii 
affirmation:  Uude  quod  est  usquam  .  .  .  Inspici- 
tur,  0. :  implorare  quod  usquam  est,  Y. — Of  mo- 
tion, in  some  direction,  to  some  place  or  other,  any- 
whither:  vetut  usquam  Vinctua  eaa,  H. :  nee  Tero 
usquam  disoedebam,  ue^ not  at  all:  prius,  quam 
Tissaphernes  uaquam  se  moveret^  N.  —  Jn  any 
thina,  in  any  way,  by  any  means,  in  any  respect 
(with  a  negat.) :  Neque  istic  neque  alibi  tibi  erit 
usqunm  in  me  mora,  T. :  neque  esset  usquam  con- 
silio  locus :  neque  usquam  nisi  in  avAritia  nobili- 
tatis  spem  habere,  S. — Of  any  account,  worth  con- 
sidering:  quasi  lam  usquam  tibi  sint  viginti  mi- 
nae^T. 

tuiqila,  4Mdv.,  cXl  the  way^  tight  on,  without  tnter- 
rvplton,  eontinuattsly,  even :  usque  a  man  supero 
Romam  proficisci :  aaque  a  rubro  mail,  N. :  Dar- 
daniam  Siculo  prospexit  ab  usque  Pachyno,V. : 
usque  ex  ultiroft  SyriA  sarigare :  uaque  ad  caatra 
hostium  acoessit,  Cs. :  oum  ad  eum  usque  in  Pam- 
phyliam  legates  misisseut:  trans  Alpes  usque 
transfertur :  usque  sub  ora,  0. :  usque  istino. — 
With  ace.  ofpUwe,  aU  the  way  to,  as  far  as,  to  (im- 
plying entrance) :  theatrum  ita  resonans,  ut  usque 
Romam  voces  referantur :  Miletum  usque  ?  obse- 
cro,  T. — With  auOgue  (less  correctly  as  one  word, 
usquequnque),  in  every  place,  everywhere  :  aut  un- 
dique  religionem  tolle,  aut  usque  quftque  conserva. 
— ht  time,  all  the  time,  continually,  perpetually,  all 
the  while,  as  long  as,  until:  Progeniem  uostram 
usque  ab  avo  proferens,  T. :  opinio  iam  usque  ab 
heroicia  duota  temporibus, /fom  as  far  back  ae: 
usque  a  Thale  Mileaio :  deinceps  retro  usque  ad 
Rmuulum,  as  far  as:  inde  usque  repetens,  etc.: 
usque  antehae,  T.:  usque  adhuo,  even  till  now: 
tamen  usque  eo  se  tenuit,  quoad,  etc. :  usque  id 
egi  dudum,  dum  loquitur  pater,  T. :  iaoet  res  in 
controversiis,  usque  dum  ioTeniretar :  usque 
quoad :  usque  adeo  in  perioulo  fuisse,  quoad,  etc. 
^-'Right  on,  without  intermission,  eontinumisly, 
constantly,  incetsantly:  Ctesipho  me  pugnis  roise- 
mra  Usque  occidit,*  T. :  Cantantes  licet  usque, 
minus  via  laedit,  eamus,  Y. :  Naturam  expelles 
furoS,  tamen  usque  reourret,  H.  ^  With  qttdque 


QsqiM  qiwiqaa 


8M 


(lesg  correctly  aa  one  word,  uaquecpuqueX  canth^ 
uaUy^  always,  at  all  timet :  usque  quaque,  do  hoc 
cum  dioemufl,  «v€ry  time :  ne  aut  nusquam  aut 
usque  quaque  dicatur,  hie  admonere,  at  aU  timet. 
— Of  extent  or  degree,  even  to,  guite  up  to,  ae/ar 
a* :  Ego  vapulando,  ille  Terberando,  uaque  ambo 
defeesi  aumus,  T. :  poenas  dedit  usque  superque 
(i.  e.  usque  eo  quod  satis  esset),  H. :  usque  ad  eom 
finem,  dum,  etc. :  undique  totis  Usque  adeo  tur- 
batur  agris,  to  eo  great  an  extent,  Y. :  Anco  regi 
familiaris  est  factus  (Tarqaliilus)  usque  eo,  ut, 
etc — With  quOqve  ( less  correctly  as  one  word, 
nsquequaque),  in  every  tkinff,  on  every  oeeaeUm: 
nolite  usque  quaque  idem  quaerere  r  et  id  usque 
quaque  quantum  sit  appareat,  in  each  particular. 

usque  quaque,  see  usque. 

iUtor,  dris,  m.  [  VAB-  ],  a  burner  of  the  deadf 
eorpee-bumer. 

ustnlo,  — ,  -r^f  Are  [urol,  to  bum  tip,  eonewne 
by  fire  :  scripta  ustuUnda  Iignis,  Ot 
ustUB,  P.  of  uro. 

1.  uBu-capio  or  usu  oai>io,  cepi,  captus,  ere. 
— In  law,  to  acquire  ownerekip  by  u$e,  acquire  by 
preeeription:  quoniam  hereditas  usu  capta  esset: 
quod  iam  velut  usu  cepisset  Italiam,  L. 

2.  usuoaplo,  dnis,/  [abl.  of  2  usus+OAP-], 
an  aequitUion  o/ownerehip  by  uee^preeeripti»epo§' 
tettion,  uiueaptton  :  fundt 

uauoaptnib  i*.  of  usuoapia 

uaura,  ae,/.  [1  AV-],  «  tirfw^,  ti«e,  enjoyment: 
huius  lucis :  unius  usuram  horae  gtadiatori  dare. 
— A  uee  of  money  lent,  loan :  a  publicanis  peeu- 
niam  pro  usura  auferre. — A  payment  for  the  uee 
of  money,  intereet,  ueury:  sine  usuris  creditae  pe- 
cuniae, Gs. :  certare  cum  usuris  fructibus  praedio- 
rum,  i.  e.  to  exhautt  their  eetatee  in  paying  intereet : 
aes  alienum  multiplicandis  usuris  crescere,  N. 

uaurpatio,  Onis,/.  [usurpo],  a  taking  into  ueey 
making  use,  using,  employment,  adoption^  undertake 
ing,  uee :  usurpatio  et  renovatio  doctrinae :  tocIs, 
L.:  vetustatis. 

uBuxpo,  &vl,  &tu8,  are  [  usus+RAP-],  to  tetMe 
for  uee,  group  for  enjoyment,  eeitu  t^n,  take  into 
uee,  make  uee  of,  km,  employ,  adopt,  appty^  praetiee^ 
exereiecy  enjoy.-  hoc  genus  poenae  saepe  in  impro- 
boB  civis  esse  usurpatum  recordatur:  ex  taato 
intervallo  rem  desuetam,  U, :  couitolaiioues  %  aa- 
pientissirais  viris  usurpatae:  ex  usurpata  libertate 
in  servitutem  adserendi,  i.  e.  after  experienee  of 
liberty,  L.:  Guri  cum  caritate  aliquA  benevola 
memoriam  usurpare,  eherieJi  the  msmory  of:  ius, 
exercise,  h. — ^In  law,  to  eeixe,  become  eaaed^  take  pos- 
sesaion,  acquire^  obtain:  surculo  defringendo,  L  e. 
fry  breaking  off  a  twig  (as  a  symbol  of  ownership). 
~7b  seixe  wrongfully,  usurp,  trespass  on:  cuius 


ioa  tyraani  quoque  usurpamnt,  {gapropriaied,  L: 
usurpandae  alienae  possessionis  cauafi,  L. — h 
language,  to  neune^  call,  speak  of,  talk  of,  adopt, 
assume:  Graecum  verbum:  admonet  aaepe  usur- 
patae Dionysi  vociSi  qu&,  etc,  L. :  Laelius,  is,  qei 
Sapiens  usurpatur:  quae  (via)  antea  allebator, 
eadem  none  crebro  usnrpatar,  is  on  everybody  % 
tongue. 

1.  usua,  P.  of  utor. 

2.  uana,  Us,  m.  [1  AV-],  use,  praetiee,  employ- 
nuni,  exercise,  enjoyment:  virtus  in  usu  sui  tou 
posita  est ;  usus  autem  eius,  etc :  rerum  necessa- 
rium,  Gs.  —  Poet,  use,  wear:  Ferreaa  adsiduo 
consumitur  anulus  usu,  O. :  silices  tenuantur  ab 
usu,  0. —  Use,  practice,  exercise:  usu  cottidiano 
eflBciunt,  utl,  etc,  Gs. :  adsiduus  usua  uni  rei  dedi- 
tus :  rerum  maximarum.— In  law,  in  the  phrase, 
usus  et  f ructus  (kte,  ususfructus),  the  uee  and  en- 
joyment, usufruct :  usus  enim  eius  fundi  et  frnctos 
testamento  Tiri  fuerat  Gaesenniae. — Uee^  experi- 
ence, discipline,  acquired  skill,  training:  Da.  pro- 
Tindam  Gepisti  ouram.  Oe.  mi  usus  renlt,  hoe 
scio,  i.  e.  /  know  it  by  experience,  T. :  quid  enIm 
abest  huic  homini?  .  . .  ususne  rerum?  experienee 
in  affairs f  :  usum  in  re  p. magnum  habere:  nnl- 
lius  ustLs  existimari,  Gs. :  nauticarum  renim,  Ga. : 
aut  belli  usum  aut  studia  volgi  amissurus,  S. :  usu 
sapientiaque  praestantes,  N. :  seris  venit  nsus  ab 
annis,  0.  —  Use,  habit,  usage,  custom,  practice : 
usum  loquendi  populo  concessi :  usum  belli  habe- 
re, Gs. :  (vitulos)  ad  studium  atque  usum  formabis 
agrestem,  V. :  cadent  vocabula,  si  volet  nsus,  H. — 
Intercourse,  familiarity,  associatioi^,  intimacy,  so- 
ciety: domesticos:  in  tanto  usu  nostro  tantaqtie 
amtcitlA:  ut  insinuaret  se  in  quam  roaxime  faroi- 
liarem  usum,  L. :  nee  longo  oognitus  usu,  0. —  Use, 
usefulness,  vtUue,  utility,  benefit,  profit,  adeantmge: 
levis  fructtts,  exiguus  usus :  propter  lini  inopiam 
atque  eius  usQs  inscientiam,  Gs. :  naves  non  euo- 
dem  usum  celeritatis  habebant,  eapadhf,  Gs. :  Ka- 
tie in  usum  laetitiae  s^yphis  Pugnare,  service,  H. : 
Quidve  ad  amicitiaa,  uaus  reotomne  Mhat  noa, 
H. :  plures  quam  quot  satis  in  usum  erant  ignea, 
L. :  (pars  Numidiae)  specie  quam  usu  potior,  fre^- 
ter  in  appearance  rather  than  in  reed  value,  S. — 
As  dat.  nredic. :  ea,  quae  sunt  usui  ad  armandas 
navis,  which  are  of  use,  Gs. :  esse  mihi  magno  usui, 
of  great  service  :  peritos  Ic^m  ad  oondenda  nova 
iura  Usui  fore  credebant,  L.  —  In  the  phiase,  ex 
usu,  advantageous,  servieeabls,  useful:  deelararent, 
utrum  proelium  ex  usu  esset  necne,  Gs. :  quod  ex 
usu  rei  p.  sit — Use,  oeeanon, nesd,  want^  necessity: 
ilium  usum  provinoiae  supplere:  quae  belli  us&s 
poacunt,  auppeditaze,  L. — ^In  phrases  with  sum, 
there  is  need,  it  is  meeessary,  it  becomes  reguiaite, 
there  is  oeeasUm:  An  qnoiquamst  usus  homini,  ae 

ut  oruoiet  1  isit  neeessarUifor^tufMan  to  torture 

Digitized  bf  XLj(JC5Qi 


QBlUlfrllCtlM 


808 


Qt 


himmiff  T. :  eqnitum  impetam,  can  adesset  asaa, 
suathiere,  Cs. :  de  ceteris  studiis  alio  loeo  dicemua, 
si  U8U8  fuerit,  if  there  ^aU  be  ooeatioH:  navls, 
quibus  usofl  non  est,  omnia  praecidiaae:  quibtia 
(navibua)  oonsali  iisus  non  esset,  L. :  nunc  Tiribua 
U9US,  V. :  Non  nana  factoet  mihi  nano  hunc  Intro 
sequi,  \,e.it  doe$  not  wit  me^  etc.,  T. :  alii  offerant 
se,  81  quo  QSUB  operae  sit,  L.— In  phrases  with 
veniOy  it  beeomee  neeeteary,  ccccteion  arieee,'  Non 
usus  yeniet,  spero,  T. :  ut,  si  usus  reniat,  auum 
quisque  locum  teneat,  i/oeeaeion  th»uld  tariee,  Cs. 
— In  the  phrase,  nsu  renit,  it  happem,  it  ooenre^  it 
btfalU:  idem  mihi  usu  venit  in  cansft  optim&:  si 
id  cnlpft  setaectntis  acdderet,  eadem  mihi  usu  ve- 
nirent:  id  quod  usu  Tenerat, actually oeemrred^'^,\ 
quod  haeo  de  Yerdngetorige  usu  Tentnra  opinione 
perceperat,  Cs. :  usu  venire  ut  abhorreant,  etc. 

(uaiis*fruotiifl),  see  usus. 

1.  tit  or  nti,  ado.  [for  *  quoti  or  *  euti ;  2  CA-]. 
I.  Of  place,  where  (poet.):  Nisua  Labitur,  caesis  ut 
forte  iuvencis  Fusus  madefecerat  herbaa,  V. :  Ut- 
que  aer,  tellus  ilHc,  0. — ^11.  Of  time,  wAm,  a»  eoon 
OM^juat  a»:  ut  hinc  te  intro  ire  iussi,  opportune 
hie  fit  mi  obviam,  T. :  ut  peroraTit,  surrexit  Clo- 
dius :  ut  Tero  aquam  insreesi  sunt .  .  .  turn,  etc, 
L. :  ArioTistum,  ut  semel  Gallorom  copias  yicerit, 
cnrudeliter  imperare,  Cs. :  atque  ego,  ut  primum 
tletu  represso  loqui  posse  coepi,  Quaeso  ioquam, 
etc.,  ae  eoon  ae  ever:  Siculi,  ut  primum  yidere  vol- 
gari  morbos,  in  suas  quisque  urbes  dilapsi  sunt, 
L.:  delude  ut  nulla  ri  perculsos  snstinere  po- 
ierat,  Quid  ultra  moror,  inquit,  etc.,  L. :  ut  hinc 
forte  ea  ad  obstetricem  erat  missa,  T. :  ut  ad  mare 
noetrae  cohortes  ezcubuerant,  accessere  subito 
Pompeiani,  Cs. :  litteras  scripsi . . .  statim  ut  tuas 
legerem  (i.  e.  litteras  nunc  scribo^  ut  tuas  legi) : 
neque,  ut  quaeque  res  delata  ad  nos,  tum  denique 
scrutari  locos  fdebemus) :  traditum  esse  ut  quando 
aqua  Albany  anundasset,  tum . . .  Tietoriam  de  Ve- 
lentibus  dari,  L.-*-jStnM,/rom  the  time  at  which: 
at  Brundisio  profectus  ea,  nullae  mihi  abs  te  sunt 
redditae  Ittterae.— Of  repeated  action,  whenever: 
ut  quisque  istius  animum  oifenderat,  in  lautumias 
statim  coniciebatur :  ut  cuique  erat  locus  attribn- 
tus,  ad  munitiones  accedunt,  Cs. :  at  qoisque  arma 
ceperat . . .  inordinati  in  proelium  niant,  L. :  at 
enim  quisque  dixerat,  ita  postulabatar,  etc^III. 
Of  manner,  A.  Interrog.,  Aow,  in  what  way,  in 
what  maimer:  Ut  Tales  ?  T. :  ut  sese  in  Samnio 
res  habent  f  L. :  Ut  valet  ?  ut  memiiut  nostri  f  H. 
— Usu.  in  dependent  questions,  with  enbj. :  Nar- 
ratque  ut  vlrgo  ab  se  Integra  etiam  turn  siet,  T. : 
credo  te  aadUse  at  me  circumsteterint :  docebat 
ut  omni  tempore  totius  Galliae  principatam  Aedui 
tenuissent,  Cs.:  veniat  in  mentem,  ut  trepidos 
quondam  maiores  vestros  . .  .  defenderimus,  Li : 
^des  at  altft  stet  nive  candidum  Soraote,  H.— 


With  indie,  (old  or  poet) :  Iliad  ride,  os  ut  sibi 
diatorsit  camufex,  T. :  Aspiee,  ventoro  laetantur 
at  omnia  saeclo  I  (I  a  omnia  UetanUa),  V.— After 
▼erba  of  fearing,  Aow,  in  what  way,  leet , , ,  not, 
that . . .  not :  rem  f rumentariam,  ut  satis  commode 
supportari  poeset,  timere  dioebant,  Cs. :  verebar 
ut  nsdderentur :  timeo  ut  sustineas :  o  puer,  ut  sis 
Yitalis,  metuo,  et  maiorum  ne  quis  amicus  Frigore 
te  feriat,  H.:  quia  nihil  minus,  quam  ut  egredi 
obseasi  moenibus  auderent,  tiroeri  poterat,  L. :  ut 
feruU  caedas  meritum . . .  non  vereor,  H. — In  ex- 
clamations :  ut  falsus  animi  est !  T. :  Gnaeus 
autem  neater . . .  ut  totus  iacet :  Ut  vidi,  ut  peril ! 
ut  me  roalus  abstulit  error  I Y. :  ut  tu  Semper  eris 
derisorl  H.  —  B.  Relative,  ae:  ut  potero,  feram, 
T. :  Ciceronem  et  ut  rogas  amo,  et  ut  meretur  et 
debeo:  Labienua,  at  erat  ei  praeceptum  . . .  absti* 
nebat,  Cs. :  ot  plerumque  fit,  L. — Introducing  an 
example,  ae^for  examfle^for  inetance:  est  quid- 
dam,  quod  SU&  vi  nos  inleotos  dudt,  ut  amicitia : 
oeteri  morbi,  ut  gloriae  cupiditas,  etc. :  qui  aliia 
Bocent,  in  eAdem  sunt  iniustati&,  ut  si  in  suam  rem 
aliena  convertant :  ut  si  quis  ei  quern  urgeat  fames 
venenam  ponat,  L. :  caoaas,  ut  honorificentissirais 
verbis  consequi  potero,  coropleotar :  si  virtus  digna 
est  gloriatione,  ut  est  ( i.  e.  sicut  est ) :  nemo,  ut 
opinor,  in  oulpfi  €«t,  in  my  judgment :  qui,  ut  credo, 
duxit,  etc.,  /  Miavf.  *-  With  correlative  tto,  eic, 
sometimes  tdem,  ttem^  ae,Juet  ae,  in  the  eame  man- 
ner ae:  omuls  postbabui  mihi  res, ita  nti  par  fuit, 
T. :  ut  viro  forti  dignum  fuit,  ita  calnmniam  eius 
obtrivit:  si  ut  animis  sic  oculis  videre  poesemus: 
disputationem  exponimus,  eisdem  fere  verbis,  ut 
dispuutumque  est :  fecisti  item  ut  praedones  so- 
lent  :  baec  ut  brevissime  dioi  potuerunt,  ita  a  me 
dicta  sunt  (I  e.  ita  breviter  dicta  aunt  ut  dici  po- 
tueraot) :  te  semper  sic  oolam  ut  quern  diligentis- 
sime:  eruditus  autem  sic  ut  nemo  Thebanus  nuigis, 
N. — ^In  comparative  clauses  with  indefinite  sub- 
jects, ut  quisque  with  a  eup.  or  an  expreaaion  im- 
plying a  superlative,  usu.  followed  by  ito  with  a 
eap.,  the  more  .  .  ,  the  mare:  ut  quisque  est  vir 
optimos,  ita  difficillime  alios  improbos  suspicatur. 
Ma  better  man  one  tt,  the  harder  it  ie  for  him  to, 
eta :  ut  quisque  (morbus)  est  difficilUmus,  ita  me- 
dious  nobilissimus  quaeritur;  cf.  facUlime  ad  res 
iniustas  impelUtttr  ut  quisque  attissimo  animo  est: 
ut  quisque  gradu  proximus  erat,  ita  ignominiae 
obieetus,  L. :  de  captivis,  ut  quisque  liber  aut  ser- 
vus  esset,  suae  fortunae  a  quoque  sumptum  sup- 
plidum  est,  aeeordinff  to  each  one*e  etatim^  whether 
free  or  bound,  L.  — Introducing  a  general  state- 
ment for  comparison  or  confirmation,  as,  conHder- 
ing  that,  t«  aeoordance  with  the  fact  that,  in  view 
of  what:  hand  scio  herole,  ut  homoet,  an  mutet 
aaimum,  T. :  atque  ille,  ut  semper  fuit  apertissi- 
mus,  non  se  purgavit,  sed,  etc»:  transire  pontem 
non  potttit^  ut  eztrema  resdluta  f|»A^^^  L.: 

Digitized  by  * 


804 


Epichftitni,  acuti  neo  insulai  hominifl,  at  SioiU,  at 
wu  natwrulfnT  a  Shilian. — ^IntrodneiDg  a  limit- 
ing circuiDStanoe,  a$^  e(nuidering^for:  bic  Gets  ui 
captus  est  serroram,  non  mains,  L  e.  a»far  at  this 
can  be  Mid  of  «/atM«,  T. :  dvitas  florens,  lU  est 
captus  GermaooraiiifGs. :  Gaelius  Anttpater,  scrip- 
tor,  ut  temporibus  illis,  lucttlentos, /br  thote  timm: 
(orationis  genus)  at  in  oratore  exile,  for  an  ofxUor : 
gens,  ut  in  eft  regione,  divitiis  praepollens,  L.--* 
With  perinde  or  pr^  «o,  ««,  in  proporUan  at,  a<v 
cording  as,  to  the  extent  that,  in  the  measure  that: 
in  exspectatione  civitas  erat,  perinde  at  evenisset 
res,  ita  oommunicatos  honores  habitura,!^:  pro 
eo  at  temporis  difficultas  aratorumque  penuria 
tulit— With  a  tirfot,  a$  it  ie  naiwral  for  penone, 
like  <mc,  ttn«e,  seeing  that :  proficiscuntar,  ut  qui- 
btis  esset  persuasum,  non  ab  hoste  oonsilium  dsr 
turn,  etc.,  like  jnen  convineed  that^  etc,  Gs. :  inde 
consul,  ut  qui  iam  ad  hosas  perventum  cemeret) 
prooedebat,  L. — Introducing  a  motive  or  assomp- 
tion,  aeifonthe  wqapoeUum,  that,  {n  the  Miefthat: 
narratio  est  rerum  gestaram  aut  at  gestaram  ex- 
positio:  (Gatli)  laeti,  ut  exploratft  Fictorii,  ad 
castra  pergunt,  L. — With  ito  or  tie,  introdocing 
an  oath  or  attestation,  a$,  as  it  is  true  thai:  ita 
me  di  ament  ut  ego  Laetor,  etc.,  T. :  ita  vivam  at 
maximos  sumptfls  fado. — Witli  oorreladve  ita  or 
tt>,  introducing  contrasted  clauses,  at ...  so,  «t  on 
the  one  hand ..  .no  on  the  other,  eJthough  , .  .  yet, 
uhile , . .  etitt,  both . .  .  and:  at  errare  potuisti,  sic 
dedpi  te  non  potuisse,  quis  non  videt  F :  consul, 
ut  fortasse  vere,  sic  parum  utiliter  in  praesens  oer- 
tamen,  respondit,  etc.,  L. :  uti  longe  a  luxurii,  ita 
famae  propior,  Ta. — Repeated  as  indefinite  rela- 
tive, in  whatever  nuumer,  howsoever  (only  with  tiip 
die.):  Sed  ut  at  haec  sunt,  tamen  hoc  fadam,?. : 
sed  ut  ut  est,  indulge  valetudinl  taac-^Indefinite, 
in  eonoessiye  or  conditional  clauses,  however,  in 
whatever  manner,  in  whatever  degree,  aUkoHgh^ 
granting  that:  quod  at  ita  sit— nihil  enim  pugno 
^-quid  habet  ista  res  aut  laetabile  aut  gloriosam  ? : 
nihil  est  prudentift  duldos,  quam,  ut  cetera  aafe- 
rat,  adfert  oerte  seneotus :  at  enim  neminem  aliam 
rogasset,  sdre  potuit,  etc. :  qui,  at  non  omnia  peri- 
tissimus  stm  belli,  cum  Romanis  eerie  bellare 
didid,  L. :  ac  iam  ut  omnia  contra  opinlonem  ao- 
dderent,  tamen  se  plurimum  navibos  posse,  Gs. : 
Ut  desiut  vires  tamen  est  kudanda  Tolantas,  O. 

2.  Qt,  eonj.  [1  ut],  with  eubjf. — Of  effect  or  re- 
sult, that,  90  that:  prior  pars  oratimiis  toae  fade- 
bat  nt  raori  cuperem:  di  prohibeaot,  indices,  ut 
hoc  praesidium  seotorum  existimetnr:  Dumnorix 
a  Beqaanis  impetrat  at  per  finis  soot  Helvetios 
ire  patiantur,  Cs. :  qaid  adseqaitur,  nisi  hoc  ut 
arent  qui  . . .  f  n  agris  remanseront,  what  does  he 
gain:  rioerunt  tribonl  ut  legem  preferrent,  L.: 
ille  addud  non  potest  ut,  etc. :  Impellit  alios  avari- 
lia  ut,  etc,Os. :  eosdeduxi  testto  otde  istias  facto 


dabinm  esse  nemini  poesit :  mans  < 
pendebat,  at  perpaod  prohibere  possent,  Gs. :  non 
ita  fracti  aBimi  dvitatis  erant,  at  non  seDtirent, 
etc,  as  not  to  feel,  L.— *In  thought,  that„  wo  that,  to 
(esp.  after  Terbe  of  wishing,  coramandiiig,  or  tn- 
deavoring):  volo  uti  aihi  re^wndeaa,  nam  qoii, 
etc,  Iwwk  gou  to  antwer:  tlbi  instat  Horteiuiiii 
ut  eas  in  consilium :  Ut  ilUua  di  deaeque  perdant, 
T. :  censeo  ut  iter  reliquum  confioere  pergaa,  / 
propoae:  obsides  inter  se  dent,  Sequani  ne . . . 
Helvetii  ot  sine  malefido  tcanseant,  Ge. :  coosti. 
tueram  ut  manerem:  padsdtur  cam  priacipibas 
ut  oopias  inde  abduoant,  h. :  edioeie  ut  senator 
rodri4 :  ille  ttbi  potestatem  facturos  sit  at  digas 
utrum  vdis:  qui  sibi  hoc  sompsit  ut  ooarigax 
mores  aliorum,  who  hoe  vetderiaken  to  correct:  dm- 
Tern  idoneam  ut  habeas  diligenter  videbis,  care: 
omnis  spes  eo  versa  ut  totis  viribas  terra  adgre- 
derentur,  L. :  satis  esse  magna  incommoda  ace^u 
ut  rdiquos  cfeQs  timerent,  dieattere  great  cjum^ 
to  make  them  fear,  etc,  Gs. :  quod  praeceptum, 
quia  raaius  erat  quam  ut  ab  homine  videretoc, 
etc,  too  great  to  be  from  man :  clarior  res  ent 
quam  ut  tegi  posset,  too  dear  to  be  covered  vp,  L 
-—Of  definition  (ooncdved  as  the  resalt  of  its  ante- 
cedent, expressed  or  impUedX  that :  reliquum  est 
at  de  GatuU  sententift  dicendum  Tideatur :  prozi- 
mum  est  at  doceam,  etc :  consentaueum  esi  huic 
naturae,  ut  sapiens  vdit  gcrere  et  administrare 
rem  p. :  non  est  ▼erisimile  at  Ghrjsogonos  horam 
Utteras  adamant :  vetos  est  lex  amicitiae  ut  idem 
amid  semper  ydint:  primom  est  offidum  ut 
(homo)  se  oonservet :  est  moe  hominam  at  ndint, 
etc :  potest  fieri  at  res  rerbosior  haec  fuerit,  ilia 
verior,  it  mag  be  that:  pater  at  in  indido  capitis 
obesse  filio  debeatf :  ex  qoo  effldtar  at  quldquid 
honestum  sit,  idem  sit  utile,  it  tt  proved  that,  etc : 
non  est  igitor  at  mirandum  sit  ea  praosentiri,  there 
et  no  reaaon  to  wonder:  iam  in  eo  rem  fore  ut  Bo- 
man!  am  hostes  aut  domini  habendi  t^l,  the  situa- 
tion woM  be  smh,  that,  etc,  L. :  iam  piope  ent 
nt,  etc,  it  was  almost  corns  to  saek  a  pastt,  that, 
etc,  L. :  cam  esset  haec  ei  proposita  oondido  at 
aat  ioste  accasaret  aut  aoerbe  moreretar,  etc: 
Soevi  in  earn  se  coosaetadiaem  addaxeront,  at 
lods  frigidissimis  laTarsotor  in  flaminibaa^  Gs.: 
hoc  iure  sunt  aodi  at  ds  ne  deplorare  quidem  de 
sols  inoommodis  lioeat:  ne  voce  qaidon  inoom- 
modi,  nedum  at  nlla  vis  fieret,  paulatim  permal- 
cendo  numsaefeeerant  plebem  (L  c  nedum  ultt  ri), 
L.— In  final  dauaes  (of  purpose),  that,  m  ordn 
that,  for  the  purpose  of,  so  thatt  so  as  to:  haec 
acta  res  est  at  d  nobiies  restitoerentar  in  dviia- 
tem:  Gaesar  dnguUs  legionibus  siogoloa  legatoa 
praefedti  ati  **oa  testes  soae  quisque  Tictotis  babe- 
ret,  Gs. ;  cf.id  at  ne  fiat,  haec  ks  sola  eat  remedio» 
T. :  eonsensQS  senatfis  fait  at  profidsoeremor: 
vidt  sententia  at  mitt^rei^p^^oni,  L.:   bae 


riftscfbg!"'' 


utonaqna 


806 


uterqne 


mento  laborem  Seae  tern  mttM  at  in  otia  iata 
recedant  Aiuot,  H. :  poliua  ad  delencUun  meno* 
nam  dedeooris,  quam  ut  timonm  facial,  L.— 
After  a  mbtt :  morandi  cauaa  «rat  ut  hoelem  ad 
oertamea  elioeret,  L. :  causa  autem  f  uit  hue  ▼enien* 
di, ut  quoedam  biuo  libros  promerem. — ^E 1  li p t. : 
ut  in  pauca  oouferam,  testamento  facto  roulier 
moritur  (so.  hoc  dico),  to  be  hri$fy  eta :  et,  vere  ut 
dicam,  de  te  f  uturum  est,  to  uU  the  truth :  Mu- 
rena,  si  nemini,  ut  leTissima  dieam,  odio  fuit>  to 
»ay  the  least. 

Qt  -  ovmqQa  ( -omiq. ;  old,  ntquoinqtie ), 
adv.,  at  whatever  titne,  whenever:  utcumque  exae- 
stuat  aut  deficit  mare,  L. :  ibimus,  ibimus,  Utcum- 
que praecedes,  H. — In  what  way  eoever^  howeoever^ 
fumever:  (orator)  utcumque  se  adfectum  videri  et 
animum  audientis  moveri  relet,  ita,  etc. :  utcum- 
que res  sese  habet,  L, — ^E I  li  p  t. :  sed  utcumque, 
seu  iniuDcta  seu  susoepta  foret  militia,  et  earn  ex- 
haustam,  etc.,  however  it  might  he,  L. — SomehoWj 
in  one  way  or  another:  quae  dubiis  in  rebus  ut- 
cumque tolerata  essent,  ea  non  ultra  paU,  L.: 
dum  utcumque  explicaretur  agmen,  L. 

(utenfl^  entis),  acfj,  [P.  of  utor],  potaeteing^  en- 
joying.— Only  camp. :  utentior  sane  sit,  i.  e.  richer 
in  enjoyment  (aL  opulentior). 

utenailis,  e,  adj.  Tutor],  to  be  tieed,  of  t<M,  tiee- 
/ul. — Ptnr,  n.  as  tuSet.^  "uteneiUj  matenaU^  necee- 
tariee:  exutus  omnibus  utensilibus  miles,  L. 

1.  utor,  tris,  m,  [cC  uterus],  a  bag  of  hide^ 
leathern  bottle,  veteel  ofekin^  ekin:  unctos  sal  vere 
per  utrls,  V.:  sine  utribus  ire  (I  e.  skins  for 
floats),  Cs. :  in  utris  vestimentis  ooniectis  flumen 
tranavere,  L — Poett  Cresoentem  tumidis  infla 
sermonibua  utrem,  Ue,the  vain  mafi,  H. 

2.  uter,  utrUf  utnim,  gen,  utrtns  (rarely  ntrtus, 
H.),  dot.  utrl,/m»i.  [for  *  quoter  or  *  outer;  CA-]. 
I.  InX^TTOgfLilreywhieh  of  two,  t^ich,  whether: 
uter  nostrum  popularis  est?  tune  an  ego?:  uter 
est  Insanior  horum,  H. :  utra  igitiir  causa  popula- 
ris debet  Yideri?:  ab  utro  (insidiae)  fitotae  sint, 
incertom  est:  quod  utri  noetrnm  sanctius  sit,  iam 
pridem  sentis,  L. :  ntriua  horum  Verba  probes  et 
facta,  dooe,  H. :  Elige,  utrum  fadas,  O. :  iu  ut 
ocutis,  in  utram  partem  float  (  flumen  ),  iudioari 
non  possit,  Os. — Phtr.,  of  two  oolleetkxis  or  sets : 
sed  utros  eins  habneris  libros-^uo  enim  sunt 
oorpora— an  utrosque,  nesoio :  utrum  de  his  po- 
tius,  dubitasset  aliquis^  quin  alteram,  nemo. — Re- 
peated, whidk  of  two  ,  .  ,  the  other:  ut  nihil  iam 
aliud  quaerere  debeatis,  nisi  uter  atri  insidias 
feoerit:  scire  de  filiis  tuis,  uter  ab  ntro  petitus 
fraude  et  insidiis  esset,  L.:  Ambigttur  uter  utro 
stt  prior,  H. — Strengthened  by  tie.*  ateme  Ad 
casOs  dubios  fidet  sibi  oertius,  hie  qui . . .  An  qui, 
etc,  H.— n.  Indefinite^whieheoeveroftheiwo, 
whiehMver  one,  the  one  whiek  :  lionun  utro  uti  nolu- 


mus,  altaio  est  atendum,  L  e.  if  either  oftheae  doee 
not  twit  uf,  we  muet  appeal  to  the  other:  utrum 
enim  horum  dizeris,  in  eo  culpa  et  crimen  haere- 
bit:  utri  eorum  dedicatio  iussu  populi  data  esset» 
eum  praeesse  annonae^  L. :  uter  aedilis  fueritve 
Vestrum  praetor,  is  saoer  esto,  H. — Mther  of  the 
two,  one  or  the  other,  one:  omnium  oontroversia- 
rum,  quae  essent  inter  aratorem  et  decumanum,  si 
uter  velit,  edicit  se  recupera tores  daturum. 

Qtar-otunque  (-oiinq-),  utracumque,  utrum- 
curoque,  vron,,  whichever  of  the  two,  whicheoever 
one,  whiaiever  :  utrimque  oopiae  ita  paratae,  ut, 
utercumque  yicerit,  nou  sit  mirum  f uturum:  in 
quo  bello,  utracumque  pats  vicisset,  etc. 

ntar-libet,  utralibet,  utrumlibet,  pron.,  which 
of  the  two  you  fieaae,  either  at  will,  eiVier  one: 
utrumlibet  elige,  eta :  eoe  consules  esse,  quorum 
utrolibet  duoe  helium  geri  recte  possit,  L. 

utar-qne,  utfaque,  utrumque  (gen,  utrlusque, 
sometimes  utriusque,  H.,  0. ;  gen.  pittr,  utramque, 
C.X  pron, — Sitia^  each,  either,  each  one,  one  and  the 
other,  one  ae  wtu  a$  the  other,  both  (of  two  regarded 
severally):  pariquo  fastigio  steterit  in  utraque 
fortuna,  N. :  JDocte  sermones  utriusque  linguae, 
Oreek  and  Latin,  H. :  sub  utroque  Pboebo,  i.  e. 
the  riting  and  the  aetting  aun,  0. :  tempus  dedu« 
cendi  exercitOs  aut  utriusque  aut  oerte  alterius, 
L. :  sed  nterque  (sapiens  appellatus  est)  alio  quo- 
dam  mode :  uterque  cum  equitatu  yeniret,  Cs.--* 
In  apposition :  uterque,  mater  et  pater,  domi  erant, 
T. :  ego  utrumque  meum  puto  esse,  et  quid  sen- 
tiam  oetendere  et  quod  feceris  defendere. — With 
gen.  part  (of  a  pron,  or  a  aubat.  with  a  pron.  da- 
monatr,  or  reloL  ;  poet,  also  witii  a  mtbet.  alone) : 
uterque  nostrum  id  sibi  suscipiendum  putarit: 
domus  utriusque  nostrum  aedificatur  strenue: 
utriusque  harum  rerum  expers.— P  o  e  t. :  et  haec 
utiuam  Viscorum  laudet  uterque!  H.  —  In  the 
phrase,  in  utramque  partem,  «n  either  way,  in  both 
direetiona,  on  both  aicka,  both  vaaya,for  and  againat : 
Vemens  in  utramque  partem  es  nimis,  Aut  largi- 
tate  nimia  aut  parsimonia,  T. :  utramque  in  par- 
tem multadicuntur,/>roaiiJ<»n.*  suam  sententiam 
in  utramque  partem  esse  tutam,  on  either  aaaunip- 
tion,  Gs. — With  plur.  predic..*  uterque  eorum  ex 
castris  exercitum  educunt,  Cs. :  uterque  cum  illo 
gravis  inimicitias  exercebant,  S.  —  In  reciprocal 
uses,  one. .  .the  other,  ewih  ...the  other,  either .  . » 
the  other,  one  another :  uterque  utrique  est  cordi, 
T. :  est  utraque  res  sine  alter&  debilis. — Plur.,  of 
two  parties  or  collections,  eaJi  party,  eath  ride, 
both:  quoniam  utrique  Socratici  et  Platonici  volu- 
mus  esse :  his  utrisque  (Atrebatis  et  Viromanduis) 
persuaserant,  Os. :  Aetolorum  utraeqne  manito 
Heraoleam  sese  induserunt,  L. :  utraque  oppida, 
L. :  utraeque  nationes  Rheno  praetexuntur,  Ta. — 
Of  two  t^hji^o^both^U^i^botfi^ 


Qteras 


a96 


o»e  08  wen  a»  the  other :  binoB  habebtm  (scyphos), 
iubeo  promi  utrosque:  da«e  fueraot  Arioristi 
uxores  . . .  utraeque  in  eft  fug&  perierant,  Gs. :  bi 
utrique  ad  urbem  imperatoras  erant  (Q.  Marcios 
et  Q.  MetellusX  S. :  palmaa  utrasque  teteodit,  V. : 
utrisque  conaulibus  Italia  decreta  est,  L. 

titems,  I,  m.  [Engl,  udder],  the  womb^  matriz : 
quae  te  beluam  ex  utero  fudit,  C,  H.,  0. — The 
belly  ^paunch:  Per  utenim  (cervi)  venlt  hanindo, 
v.,  hu^ThefruU  of  the  womb,  afehie,  Ta. 

vter-Tis,  utravifl,  utrumvls,  nron.  indef.^  whuh 
ffou  will,  efthef  of  the  two^  etther  at  Vfill:  Qui 
utramvis  recte  norit,  ambas  noverit,  T. :  at  minus 
habeo  viriam  quam  yestram  utervts. — Pro  v. :  In 
aurem  utramvis  otiose  dormire^  L  e.  ^o  be  free  from 
oare,T. 

1.  titi,  inf.  of  utor.  2.  nt!,  see  ut. 

utlbilis,  e,  adj.  [utor],  to  be  used,  Jit,  appropri- 
ate, tiaeful,  eervteeable:  Quid  minus  atibUe  fult 
quam  lioo  ulcus  tangere  ?  T. 

utilifl,  e,  adj.  with  eomp.  and  mip.  [utor],  ueefkU, 
eervteeable,  beneficial,  profitable,  advantageous,  eicpe- 
dient,  to  good  purpose :  res  utiles  et  salutares : 
Quid  Sophocles  et  Aeschylus  utile  ferrent,  H. : 
Quemaque  glans  victa  est  utiliore  cibo,  0. :  non 
enim  mihi  est  vita  utilior  quam  animi  talis  adfec- 
tio :  posse  lis  utiles  esse  amicos,  Gs. :  loci  muniti 
et  sibi  utiles,  8. :  ver  utile  silvis,  V. :  homo  ad 
nullam  rem :  pedibus,  naribus,  0. :  bis  pomts  uUIis 
arbos,  Y. :  Adspirare  et  adesse  choris  crat  utilis 
(tibia),  H. :  numquam  est  utile  peccare :  Niminim 
sapere  est  adiectis  utile  nugis,  H. :  nee  in  pertur- 
bata  re  p.  eos  utile  est  praeeaso  vobis,  expedient, 
li. — ^As  tubeL  n.,  the  ueefd:  Omne  tulit  punctum, 
qui  miscuit  utile  duici,  i.  e.  profit  with  pleasure, 
U. :  honestum  praetulit  utili,  honor  to  profit,  H. — 
Fit,  suitable,  adapted,  proper :  utilium  bello  studio- 
sus  equorum,  0. :  passo  psithia  utilior,  V. :  radix 
medendi  Utilis,  0. 

utilitaflk  aUs  {aen. plur.  tatum  and  f&tium),  /. 
[utilis],  use,  usefiUness,  utilitg,  serviceableness^  ser- 
vice, expediency,  benefit,  profit,  advantage,  welfare  : 
commodis  utilitatique  servire:  etiamsi  nulla  sit 
utilitas  ex  amicltia:  res  ad  communem  utilitatem, 
qtias  publicas  appellamus:  utilitas  iusti  prope 
mater  et  aequi,  H. :  in  e&  re  utilitatem  ut  cogno- 
Bcas  meam,  i.  e.  how  lean  serve  you, T. :  belli  uti- 
litatem retinere,  i.  e.  the  means  of  success  in  war: 
utilitatibus  tuis  possum  carere,  L  e.  lean  dispense 
with  your  services, 

utilitar,  adv.  with  comp,  [utilis],  usefully,  prof- 
itably, beneficially,  advantageously :  iracundia  uti- 
liter  a  naturft  data:  parum  utiliter  in  praesens 
oertamen  respondit,  i.  e.  unfortunatdy,  in  view  of 
etc.,  L. :  Utilius  stare,  0. 

Qtlnam,  adv.  [ati  (see  ut)+iiiim],  oh  that!  I 


wish  thai/  if  only/  wouid  to  heenen  /  wvsdiiki 
utinam  id  sit,  quod  epero,  T. :  utixuan  tibi  issc 
mentem  di  inmoitales  duint:  utmam,  Qnics<£ 
viroram  fortium  oopiam  tantam  haberetis:  c; 
nam  promissa  lioerst  Non  dare  I  O. :  habeck  eb 
roonem  bene  loognm  hominis,  utinam  non  \m^ 
dentist  not,  I  trust:  quod  utinam,  iteram  atiaas. 
tuo  taroen  oommodo ! :  illad  ntinam  ne  rere  eci 
berem ! :  haao  ad  te  die  natali  meo  scripa,  %»* 
ntinam  susceptus  non  eisem ! :  Utinam  nee  . . 
nee,  would  that  neither  . . .  nor.  Ph. 

1.  Qtl-qiia,  and  that,  see  ut  (uti)  and  qoe. 

2.  Utlqae,  adv.  [uti  (see  1  ut)+que]«  in  en: 
ease,  at  any  rate,  certainly,  assuredly,  by  <ill  meem: 
quo  die  venies,  utique  fac  cum  tuia  a  pad  me  d-. 
— With  a  negative,  not  by  any  means,  not  at  aT; 
coDcnrrunt  ad  eum  legati,  roonentes,  ne  utiqs« 
experiri  vellet  imperiam,  L. :  numquam  ab  eqdu. 
Duroquam  ab  pedite,  utique  numquam,  nerer  ^ 
all,L, — In  particular,  e^i>ecially :  velira,  Vartoais 
et  Olli  mittas  laudationem,  Olli  utique :  saetine 
inde  utique  consulum  alter  patresque,  L.:  cos- 
mota  plebs  est,  utique  postquam  vtdenint,  eUx,  L 
— At  least,  bf  all  means:  sed  haec;  si  tibi  eri 
commodnm ;  ipse  vero  utique  fac  venias. 

€tor  (old,  oetor),  Hsus,  I,  dep.,  to  use,  male  tar 
of,  employ,profit  by,  take  advantage  of,  en^oy,  sertt 
oneself  wita:  utor  neque  perantiquis  neqae  inbu- 
manis  testibus,  cite :  num  arguroentis  utendum  ia 
re  eius  modi?:  dextro  (oculo)  aeque  bene,  K. 
exemplis  in  parvo  grandibus  uti,  io  appiy,  0. 
naves  neque  usae  noctumft  aurS  in  redenndo,  C& 
ustts  est  hoc  cupidine,  tamdiu,  dum,  etc.,  i.  e.  bor- 
rowed: si  fortuiiA  permittitis  uti,  to  take  atheaUapt 
of,  V. :  libertate  modice  utantur,  L. :  deomm  HV 
neribus  sapienter  uti,  H. :  temporibus  aapienter 
utens,  takmg  advantage  of,  N. :  opportanae  Bunt 
divitiae  ut  utare  (sc  eis) :  administria  ad  ea  sa- 
crificia  Druidibos,  Gs. :  ut  ea  potestate  ad  quae- 
stum  uteretor,  might  avail  himself  of :  utuntur  aus 
aere  aut  taleia  ferreis  ad  oertum  pondua  exami- 
natis  pro  nummo,  Ga. — Pro  v.:  scisti  uti  foro^lo 
make  your  market,  i.  e.  to  eonciliate,  T. — ^With  aec 
(old) :  Mea,  quae  praeier  spem  erenere,  ntantcr 
sine,  T. — Paes.,  only  in  gerundive :  Quod  ilia  aetts 
magis  ad  baec  utenda  idoneast,  I  e.  for  these  en- 
joyments, T. :  te,  quod  utendum  aoceperia,  reddi- 
disse,  w/uit  you  borrowed:  Mnlta  rogant  atends 
dari,  0. — To  memage,  control,  widd:  bene  annts, 
optima  equia. — To  mend,  use:  notum  et  qoaerere 
et  uti,  H. :  cum  bona  noatria  noe  esaemus  usi,  a- 
hausted. — 2b  wear:  pdlibus  ant  parvia  tegimeo- 
tis,  Gs.:  insignibua  regiia. — To  aeeqji,  adi^:  ei 
oondidene,  quae  a  Gaeaare  ferretur,  Gik :  pimepD> 
ateria  oonsiliifl.— 7b  reeorl  to,  eosuuli:  qnaealor, 
caiua  consilio  uteretor.-^  7b  make,  adapt,  ewffky, 
express  onetdf:  si  provinda  loqui  poaset»  bacvooe 

Digitized  by  V^OOQIC 


1X^^Oi0' 


m^ 


u. 


Qteretur:  haeo  diiitio,  qu&  me  ati  res  p.  co«git. — 

"Tb  perfamij  exereiae^  practise :  Tlrtute  sui:  Viri- 

;  /  bos  per  cHtos,  H.  :  nil  circnitione,  T. — To  indulge^ 

f  praeOse,  exercite,  yidd  toj  alaoritftte  ac  etadio, 

Ob.  :  incredibili  pattentift :  dementer  amoribus,  0. : 

-^-flua  clementii  in  eoe,  Gs. — To  experimee^  vnder- 

^    ffo,  receive^  enjoy:  Ne  aimili  utamur  fortunS  atqne 

--  usi  sumus,  Qaom,  ete.,T.:  hoc  honore  usi  togati 

['  Bolent  esse. — Toeofkeume^  take,  drink:  Lacte  mero 

.  -  et  herbis,  0. — To  enjoy  the  friendtJiip  of,  be  inii- 

■'  mate  wilh^  aeaoeiate  with :  qua  (Oaecilift)  pater  uaua 

.  erat  plurinaum :  Utere  Ponip^io  Grospho,  H. :  re- 

gibite,  H.— With  two  Ml.,  to  tiee  ae,  employ  for, 

hM in  the  eupaeity  of,  find  to  be:  Mihi  si  umquam 

fllius  erit,  ne  ille  fadh  me  utetur  patre,  shall  find 

me  an  indvdgenit  faihxr,  T. :  hio  vide  quam  me  sis 

nsurus  aequo,  i.  e.  how  justly  I  haiee  dealt  with  you : 

uteris  monitoribus   isdem,  H. :    Faletudino   uon 

bon&f  Cs. 

ut-pote,  adv.,  as  is  possible^  as  is  natural,  as  is 
of  eofiiTse,  as  being,  as,  seeing  that,  inasm^i^  as, 
since  (introducing  a  reason  why  the  statement  in 
the  principal  clause  must  neMs  be  true) :  neque 
uunen  Antonias  procul  aberat,  ntpote  qui  expedi- 
Ins  in  fug5  sequeretur,  & :  ea  nos,  utpote  qui  nihil 
oontemnere  soleamus,  non  perCimescebamuB :  cla- 
mor Bomanis  auxit  animum,  utpote  capta  orbe, 
L. :  Inde  Rubos  fessi  pervenimus,  utpote  longum 
Carpentes  iter,  H. :  Qutn  id  erat  curae,  quo  pacto 
cuncta  tenerem,  Utpote  res  tenues,  tenui  sermone 
peractas,  H. 

atriirififl»  I,  m.  [uter],  a  water-earrier,  L. 

Qtximqiie  (titrinqna),  ode.  Tuterque],  on  both 
sides,' on  eitlier  hand,  from  each  side,  on  the  one 
side  and  on  the  other:  clamor  utrinque,  Undique 
ooncursus,  H. :  magnae  utrimque  copiae :  multis 
utrimque  interfectis,  Cs. :  tigna  binis  utrimque 
flbnlis  distinebantnr,  one  on  weh  aide,  Gs. :  utrim- 
que eonstitit  fides,  i.  e.  both  parties  kept  their  word, 
li. :  utrimque  anxii,  i.  e.  afraid  of  both  parties,  Ta. 

Qtro,  adv,  [2  uter],  to  which  of  the  two  »ides,  in 
which  direction:  Nescit  utro  potius  ruat,  0. — 
Fig.:  quae  (natura),  quoniam  utro  accesslt,  id  fit 
propensius,  etc. 

utrobique  (otmbiqtieX  <k&-  [utnibi  (utor+ 
ubi)+que],  on  both  parts,  on  the  one  side  and  the 
other,  on  either  Ivand:  ut  eadem  Veritas  utrobique 
sit,  i.  e.  with  gods  and  men :  depopulatus  Hypa- 
tensero  primo,  deinde  Heracleensem  agrum,  inutlli 
utrobiqde  auzilio  Aetolorum,  L. :  utrobique  Eume- 
nes  plui  valebat,  on  both  land  and  sea,  N. :  pavor 
est  utrol  pique  molestus,  H. 

otrojqtie,  adv,  Tuterque]. — Of  plaoes,  to  both 

places,  \pn  both  sides,  in  each  direction :  utroque 

eitius  qAiam  vellemus,  cursum  confecimus :  exerci- 

tOi  utr|pqae  duoti,  L. :  lactantem  utroque  capot, 

67 


v.:  mere  ardefc  utroque, 0. — ^Fig.,  in  both  direo' 
tiont,  in  eUher  point  of  view,  both  ways  :  auctores 
utroque  trahunt,  L. 

ntmbiqua,  see  utrobique. 

utruin,  adv.  [uter].  Z.  Introducing  a  direct 
question;  and  expressed  in  English  only  by  the 
mark  of  interrogation :  utrum  pro  me  an  pro  me 
et  pro  te?:  utrum  bostem  an  tos  an  fortunam 
utrittsque  populi  ignoratis  ?  L. — Strengthened  by 
ne  ( attached  to  an  emphatic  word ;  or  poet  to 
utrum ) :  Utrum  studione  in  sibi  habet  an  iaudi' 
putat  Forcf  T. :  utrum  igitur  tandem  perspicuisne 
dubia  aperiuntur  an  dubiis  perspicua  tolluntur?: 
Utrumne  iussi  persequemur  otium  ...  An  hunc 
laborem,  etc.,  H.— Without  an  expressed  alterna- 
tive: utram  enim  est  in  clarissimis  civibus  is, 
quem  iudicatnm  hie  duxit  Hermippus  ?-^II.  In-' 
troducing  an  indirect  question,  whether:  Utrum 
stultitiA  facere  ego  hunc  an  malitiA  Dicam,  incertus 
sum,  T. :  utrum  inpudentior  hie  .  .  .  an  crndelior 
ilia,  diflScile  dictu  est :  est  quaerendumque  utrum 
una  species  sit  earum  anne  plures:  iam  dudum 
ego  erro,  qui  quaeram,  utrum  cmeris  necne,  wheth-, 
er  .  . .  ornot:  utrum  proelium  oommitti  ex  usu 
esset  necne,  Gs. :  cuminterrogaretur,  utrum  pluris 
pattern  matremne  faceret?  matrem  mqu\t,wnelher 
. . .  or.— ^Strengthened  by  ne  (attached  to  an  em- 
phatic word ;  or  poet'  to  utrum  ) :  ( rogo  )  utrum 
praedioemne  an  taceam  f  T. :  videamus,  utrum  iea 
fortttitane  sint  an  eo  statu,  quo,  etc :  utrum  ad- 
monitus  an  temptatus  an  Mno  duce  ullo  pervenerit 
.  .  .  nescio:  Nee  quidquam  difFerre  utrumne  in 
pulvere  .  . .  ludas  opus,  an  meretricis  amore  Solli- 
citus  plores,  H. — ^Without  an  expressed  alterna- 
tive :  an  hoc  dicere  audebis,  utrum  de  te  aratores- 
bene  exlstiment,  ad  rem  id  non  pertinere  ? 

nt-at  or  nt  nt,  adv.,  however,  in  whatever  fnan- 
ner :  utut  est,  indulge  valetudini  tuae :  ut  ut  erat, 
mansum  tamen  oportuit,  T^ 

€va,  ae,  /.  [VO-],  a  grape,  berry  of  the  vine: 
a  qua  (gemma)  oriens  uva  se  ostendlt :  Hie  sege-^ 
tes,  illic  veniunt  felicius  uvae,  V. :  Terra  ferador 
uvis,  0. — Poet,  collect., grapes :  tolle  cupidlncm 
Inmitis  uvae,  H. — A  vine:  fert  uva  racemes,  V. 
— Of  bees,  a  duster,  Inmch,  swarm  :  apes  lentis 
uvam  demittere  ramis,  V.,  lu. 

u^eaoo,  — ,  — ,  inch  f*(iveo;  VG-],  to  drink 
freely,  tipple:  modicis  (poculis)  laetius,  H. 

utrldnlna,  acy.  dim,  [uvidus],  moist,  wet:  a 
fletu,  Ct 

uvldits,  adj.  [VCr-],  moist,  wet,  damp,  dank, 
humid:  Yestimenta,  H.:  gemma,  0.:  Menalcas, 
bedewed,  V. :  Tiburis  ripae,  I  e.  wdUwatered,  H. — 
Fig.,(friifiA:m.-  dicimus  integro  Sicoi  mane  die, 
dicimus  ttvidi,  H. 

uxor,  Oria,  /.,  a  wife,  spontse,  consort:  duxit 


808 


iteram  uzorem  jntre  vivo :  eniSr  quantam  au4ip, 
oxore  exddit,  mint  go  witkonU  a  wtfe^  T.—- Po  e  L : 
Olentis  uxores  mariti,  i.  e.  tht-goat9^  H. 
nzorliui,  adj.  [uxor],  of  a  mfe,  of  a  married 


woman:  in  aibitrio  rei  luoriae:  abhorrens  ab  ra 
uxorift,  i.  e.  overM  to  marriage^  T. :  doa,  0.^->I>ito- 
tedtoa^Hfe^ruledbgawif^uufnom:  palcramqae 
iixoriuB  urbem  Exatniia,  V. :  amoia  (Ttberia),  H. 


V  (U  oonaoDana). 


vacans,  antis,  a^jAP*  of  vaoo],  empty^  unoeeu- 
piedf  vacant :  saltua,  v.:  mens  corpore^  toiihout : 
custode,  0.—- i^itr.  n.  aa  mbtt.^  vacant  atate$: 
popnlus  yacantla  teneret,  Ta. — Fig.,  at  leUure, 
unemployed^  unoccupied:  animus,  0. 

vacatio,  onis,  /.  [  vaco  ],  freedom^  exemption^ 
immunity^  dUpeneaiion:  cum  sacerdotes  deorum 
▼acationem  habeaut :  adulescemiae,  i.  e.  the  license 
of  youth :  rerum  j^tarum,  i.  e.  immunity  earned 
by  eervtce:  neque  ei  suam  Tacationem  eripio,  i.  e. 
his  peculiar  license:  omnium  munerum :  publici 
muneris:  militiae, /rom  mUiiary  service^  Cs.:  a 
caosis :  a  belli  adminlstratione,  L. :  yacationero, 
quo  minus  iudiciis  operam  darent,  habere. — Ex' 
emption  from  military  service  ( so.  militiae  ) :  P. 
Vatinius . . .  et  agro  a  senatu  et  Tacatione  donatus 
est :  scribere  exercitum  sine  alia  vacationis  venift, 
Xj. — A  sum  paid  for  exemption  from  military  ser- 
vice: yacationes  oenturionibas  ex  fisoo  numerat, 
Ta. :  yacationes  annuae,  Ta. 

▼aooa,  ae,/.  [VOC-],  a  cow,  C,  V.,  H.,  0. 

▼aooinium,  I,  n.,  a  blueberry,  whortleberry: 
vaooinia  nigra  leguntur,  V.,  0. 

vaccula,  ae,/.  dim,,  a  little  cow,  heifer,  Ct 

vaoillo,  avi,  fttus,  &re,  to  sway  to  and  fro,  stag- 
ger, reel,  toUer:  ex  yino :  in  utramque  partem  toto 
corpore:  epistula  yaclllantibus  litterulis. — ^Fig., 
to  waver,  hisUate,  be  untrustworthy,  vacillate :  tota 
res  yacillat  et  claudicat;  cum  una  legione  et  eft 
yacillante,  i.  e.  untrustworthy:  in  yetere  aere  alieno 
vacillant,  stagger  under  a  load  of  old  dihts. 

vaave,  adv.  [yaciyus],  at  leisure,  leisurdy: 
libellum  perlegero,  Ph. 

(vaoiTtui),  see  yodyus. 

vaoo,  avT,  Stus,  are,  to  be  empty,  be  void,  be  va- 
cant, be  without,  not  to  contain:  yilla  ita  completa 
militibua  est,  ut  yix  triclinium  .  • .  yacaret ;  maxi- 
mam  putant  esse  laudem,  quam  latissime  yacare 
agros,  to  be  uninhabited,  Cs. :  ostia  septem  Pul- 
yerulenta  vacant,  septem  sine  flumine  yalles,  0. : 
Ora  yacent  epulis,  i.  e.  tUfstain  from,  0. :  haeo  a 
custodiis  classium  loca  maxime  yacabant,  Cs. — 
2h  be  unoccupied,  be  vacant,  be  ownerless:  cam 
agri  Ligusttni . . .  aliqoantam  yacaret,  L. :  Piso  si 
adesset,  nallius  philosophiae  vacaret  locus,  i.  e.  no 
system  would  be  without  a  representative. — ^Fi  g.,  to 
be  vacant,  he  free,  he  witfiout,  be  unoccupied:  nulla 
yitae  para  yacare  officio  potest :  ampUtudo  animi 


pulchrior,  ai  yaoet  popalo^  roiuitiu  aloof  from: 
rea  p.  et  milite  illio  et  peeanift  yacet^  be  relieved 
from  furnishing,  L. :  noJlam  tempua  ill!  amqaam 
yacabat  a  scriboido :  a  publico  oflSdo  et  monoe: 
ab  opere  (militesX  Cs. — To  be  free  from^Uhar^  be 
idle,  be  at  leisure,  have  leisure,  have  time:  qoamyis 
oocnpatos  sia  . . .  aut^  ai  ne  ta  quidem  yacaa,  eta : 
Dum  perngo  tecum  pauca  vaca,  i  e.  attend,  O. : 
philosophiae,  Quinte,  semper  yaoo,  have  time  for: 
In  grande  opus,  0. :  teneri  properentor  amores, 
Dum  yacat,  i.  e.  in  idle  hours,  0. :  si  yacat,  In. :  ai 
yaoet  annaGs  nostrorum  audire  laboram,  if  there 
is  time,  V. :  Hactenus  indolsisse  yacat,  L  e,it  is 
permitted,  V. :  Non  yacat  exiguis  rebus  adesse 
loyi,  Jupiter  has  no  leisure  for  trifes,  0. 

▼aoaelaoio^  feci,  f actus,  ere  [vaeoua-hfacio], 
to  make  empty,  empty,  clear,  free :  adyenta  too 
ista  subsellia  yacu^aota  aunt:  Scyrum,  N. 

▼acQitaa,  fttia,  /.  [  yacaos  ],  a  being  wUkmtt^ 
freedom,  aUenee,  exemption:  omnia  molestiad: 
ab  angoribus.-— Of  office,  •  vacancy:  conaoliim. 

Vaouna,  ae,  /.,  a  goddees  of  rural  fertility,  the 
ancestral  divinity  of  the  Sabines,  EL,  0. 

Vaoonali^  e,  adj.,  of  Vaeuna:  foci,  0. 

vaouns,  adj.  with  st^  [cf.  yaoo],  enyafy,  veH 
unoccupied,  vacant,  free,  dear,  devoid  of,  wMout: 
castra,  Os. :  Perque  domoa  Ditis  yacuaa,  V.  s  Aera 
per  yacuum  fern,  V. ;  Aoerrae,  m^teoplad,  V. : 
agri,  deserted,  V. :  partem  aediom  yacoam  feoere^ 
L.  I  aula,  H. :  equi,  riderless,  h, :  lectoa,  O. :  oasa 
yacuis  exaucta  medullis,  lo. :  gladium  yaginA  ya- 
caum  in  urbe  non  yidimus :  defenaoribna  moenta, 
L.:  cultoribus  agri,  O.:  Messana  ab  his  rebus: 
oppidum  ab  defensoribus,  without,  Cs. :  ager  fn* 
gum  yacuue,  S. — ^As  subst.  n.,  an  empty  tpace^  va- 
cant place,  void,  vacuity  :  in  yacuum  poterunt  se 
extendere  rami,  Y. :  per  yacuum  incurrere,  H. — 
F\g.,  free,  freed,  dear,  devoid  of,  without:  animus 
per  aomnum  aensibus  et  curis  yacnas :  Crimiae 
nox  yacua  est,  0. :  hora  nulla  yaoaa  a  f  urto  repe^ 
rietur:  ab  odio,  S.:  oensores  yacai  ab(  operam 
locandorum  curft,  L. :  yacuas  caedis*habet4  manas, 
0. ;  operum  vacuus,  H. :  cum  domos  vactlas  novo 
matrimonio  fedasent,  L. — Free  from  laborlwUkmd 
bueinees,  at  leisure,  idle,  dear,  disengi^edJ 
pied,  not  engrossed:  qooniam  vaoai  aumns 
si  es  animo  yacuoi,  expone :  pedibaa  yacuiJ^ 
Portioam,  O. :  Cetera,  quae  vaouaa  tenaiaa4 


809 


▼ah 


clulurM;  S. :  Qal<te)  semper  yacuam  spent,  I  e. 
hetni'freey  H. :  Neo  nireus  iubeo,  diim  sit  Momus 
August!)  vacaissima,  quaeras,  u^tUliiU  aJbtol^iU- 
Ijf  at  Uuure,  0.— Of  places,  ^te<, /»mo0/u^  undU- 
turbed  (poet.) :  Tibur,  H. :  tonsoris  ia  umbra,  H. : 
raare,  uTiguarded,  Ta.  —  Of  tin}e,/rea,  vacant^  dit» 
engaged,  leiture  :  vacuos  dies  habere :  vacuam  noc- 
tem  open  dedere,  L. — Of  women, /rer,  unmarried, 
single  :  Hersilia,  i*  e.  wdwaed,  0. :  Elige  de  vacuis, 
itmnyng  the  nngle,  0. — Of  possessions, /res,  vcmoiO, 
ttHAout  occupant,  unappropriated:  possessio  regni, 
Cs. :  prudentiae  doctrinaeque  possessio:  sese  prae- 
dia  yaouA  filio  traditurum:  Syriam  provinciam 
vacnam  turn  morte  Atilii  Rufi/Ta. — Aa  tubsLn,: 
si  quis  casus  puerum  egerit  Oreo,  In  vacuum  ve- 
nias,  into  the  vacant  property,  H. — Mnipty,  vain, 
worthUu:  toUens  vacuum  plus  nimio  Gloria  verti- 
cem,H. 

vacUmoDinm,  I«  "•  [  1  vasl  a  nromiee  of  ap- 
pearance secured  by  baU,  baiHfond,  bail,  security, 
rtoogniiance:  vadimonium  promittere:  sine  vadi- 
monio  disceditur :  Aptius  bae  capiant  vadimonia 
garrula  cerae,  L  e.  I^al  forms,  0. :  res  esse  in 
vadimonium  ooepit,  i.  e.  m  /o  be  duly  tried:  vadi- 
monium tibi  cum  Quinotio  nullum  f uit,  ue,i/  you 
were  under  no  bond  to  QuineUus  to  appear:  vadi- 
monium sistit^  i.  cl  appears  duly:  Bomam  vadi- 
moni  causfi  venire :  vadimonia  deinde  Irati  faciunt, 
i.  e.  require  bail  of  you,  lu. :  differre,  to  postpone 
appearance:  vadimonium  imponere,  exact  bad,  N.: 
▼adim6nium  deserere,  to  forfeit  one's  recognisance: 
▼adimonium  missum  facere,  rdease  the  bail, 

▼adOk  — s  — ,  ere  [BA-],  to  go,  walk,  go  hastily, 
Hxed  rapidly,  rush:  Vadimus  inmixti  Danais, 
ad  eum  (Pompeium)  postiidie  mane  vadebam : 
ad  amnem,  0. :  in  faostem,  in  advance,  L. :  eras 
mane  vadit :  Vade,  vale,  H. — P  o  e  t. :  Ardua  per 
praeoeps  gloria  vadit  iter,  0. 

vador,  fttus,  ftii,  dep.  [I  vas]. — In  law,  to  bind 
over  for  appearance :  hominem :  tot  vadibus  reum, 
L. :  lamque  vadaturus,  lectic&  prodeat,  inquit,  0. 
— P.  as  subst.  m.;  casu  tunc  respondere  vadato 
Debebat  (i.  e.  ei  qui  se  vadatus  erat),  H. 


vadosofly  a«(j,  [ynd\un],full  of  shallows,  shal- 
low, shoal:  mare,  Cs. :  aiunis,  v.:  Syrtes,  S.: 
ostium  porttLs,  L. 


▼adiim,  If  n*  [  BA-  ],  a  shaUow  place,  shallow, 
shoal,  ford:  Rhodanus  oonnttUis  iocis  vado  tnn- 
situr,  Gs. :  vadum  flamtnis  temptare,  si  transire 
possent,  Cs. :  vado  saperari  amnis  non  poterat, 
liu :  in  soopulo  luctans  brevibusque  vadis,  L. :  Nes- 
stis,  scitus  vadorum,  0. :  (aquae)  vada  nota  secan- 
tes,  i.  e.  the  river  bed,  0. :  Cera  vadum  tentet,  rasis 
infusa  tabellis,  try  the  ford,  i.  e.  make  a  first  at- 
tempt^ 0. — Flur,,  a  shallow  crossing,  ford:  vadis 
repertis  partem  oopiarum  transducere,  Cs. — A 
body  of  water,  sea,  stream  (poet) :  longA  sulcant 


vada  salsa  carina,  V. :  Non  tangenda  rates  tran- 
siliunt  vada,  H. — The  depths,  boSom  (poet) :  saxa 
Vadis  levata,  H. :  Sedit  limoso  pressa  carina  vado, 
0. — Pro  v.:  omnts  res  est  iam  in  vado,  touches 
bottom,  i.  e.  is  safe,  T. 

1.  vae,  interf^  ah!  alas!  woe/:  vae  meum 
tumet  iecur,  H. :  vae  misero  mi !  T. :  intderanda 
Romanis  vor,  vae  victis  1  L. 

2.  vaa-,  see  2  ve-. 

vaaoora^  ▼aeoordia,  see  veoors. 

(waanaOk  ▼aairam,  vaaaanna),  see  v6-. 

vafar,  fra,  frum,  adj,  with  sup.,  sly,  cunnino, 
crafty,  artful,  subtle:  homo:  Tentat  (te)  mille 
vafer  modis,  H. :  somniorum  vaferrumus  inter- 
pres. 

vafra,  adv,  [vafer],  slyly,  subtly:  facere. 

waga,  a€lv.  [  vagus  J,  here  and  there,  far  and 
wide,  at  random:  effusi  per  agros,  L. 

va^ma,  ae,  /.  [cf.  2  vas],  a  scabbard,  sheath: 
gladium  vaginft  vacuum :  vagina  eripit  ensem,  Y., 
Cs.,  H.,  0.— Of  pUnts,  a  shecih,  hull,  husk,  C 

▼agl5,  il,  — ,  Ire  [VOC.],  to  cry,  squall,  scream  : 
vox  pueri  vagientis,*T. :  in  cunis :  vagierunt  ambo 
pariter,  0. 

▼ai^toa  (Os),  m.  [vagio],  a  crying,  squalUng: 
voces  vagitus  et  ingens  Infantumqne  animae  flen* 
tes,  V. :  vagitOs  similes  puerilibus  haedom  Edei^ 
tern,  L  e.  bleating  like  crying  babes,  0. 

vaeor,  fttus,  ftrl,  dtp.  [vagus],  to  stroll  about,  go 
to  and  fro,  ramble,  wander,  roam,  range,  rove :  huo 
et  illuc  passim:  totft  Asia:  Germani  iam  latius 
vagabantur,  Cs. :  manes  per  tot  domes  ad  peten* 
das  poenas  vagati,  L. :  vagantur  per  arva  boves, 
0. :  luna  isdem  spatiis  vagatur  quibus  Sol :  late 
vagatus  est  ignis,  L. — ^F  i  g.,  to  wander,  roam,  be 
lost,  waver,  spread,  extend,  be  diffivsed:  quorum  va- 
getur  animus  errore:  verba  ita  soluta,  ut  vagea- 
tur,  i.  e.  are  irregular  in  movement:  deinde  nostro 
instituto  vagabirour,  1.  e.  expatiate:  Idciroone  va- 
ger  scribamque  licenter,  H. :  ea  fama  vagatur, 
spreads,  Y. :  vagantur  Milia  rumornm,  circulate,  O. 

vagaa,  adj.  [  YAG-],  strolling,  rambling,  roving, 
roaming,  wandering,  unfixed,  unsettled,  vagrant: 
cum  vagus  et  ezsul  erraret :  Gaetuli  vagi,  palan« 
tes,  S. :  milites,  L. :  Tibicen,  H. :  places,  H. :  Saepe 
vagos  ultra  limina  ferte  pedes,  0. :  quae  (stellae) 
errantes  et  quasi  vagae  nominarentur :  luna,  H. : 
venti,  H. :  crines,  0. :  harena,  flying,  H.  —  F  i  c., 
wandering,  wavering,  unsteady,  inconstant,  doubt- 
ful, uncertain,  vague:  vita:  (in  oretlone)  solutum 
quiddam  sit  nee  vagum  tamen,  aimless:  pars 
quaestionum,  indefinite:  suppUcatto, irregular,  L. : 
Concubitus,  joromwcuoiM,  H. 

▼ah,  interj,,  of  surprise,  joy  or  anger,  ah/  oh! 

"T*  Digitized  by  V^OOQ IC 


▼ald6 


900 


▼idiAiis 


▼aide,  adv.  with  eomp,  [  for  TalidS  ],  strongly^ 
vehoTientlv,  energetically,  vigcrowiy,  inUnady,  very^ 
very  muck,  exceedingly:  quidquld  Tolt,  valde  toU: 
▼aide  mihi  adriserat:  de  Vei^li  parte  valde  pro- 
bo  :  litteras  exspecCare :  alqm  timere,  N. :  novit 
me  yaldios  ipso,  H. :  Valdius  obleotat  populum, 
H. :  aetas  valde  longa.— E 1 1  i  p  t,  few  :  illud  valde 
graviter  tuleruDt :  rem  valde  bene  gerere. ' 

vale,  vale-dioOk  see  valeo. 

▼alens,  entis,  atff,  with  eomp.  and  tup,  [P.  of 
valeo],  ttrong,  ataul^  vigorom,  power/id:  satellites : 
valentissima  bestia:  lictores  valentissimi :  Hie 
tiiembris  et  mole  valens,  Y. :  tunicae,  ihicky  0. — 
In  health,  well,  healt/iy,  hale,  hearty  ;  adulescens 
bene  valens :  (sensUs)  sani  ac  valentes. — Flur.  m. 
aa  9ubel. :  obiectatio  valentium  (  opp.  aegri ).  — 
fig.,$trongj powerful,  mighty;  (Gaeaari)  tarn  va- 
lenti  resistere :  cnm  valentiore  pugnare :  ut  fieri 
nihil  poesit  valentius:  nee  fraus  valentior  quam 
consilium  meum :  causa  valentior,  0. :  oppida  va- 
lentissimaf  N. 

(walenter),  adv.  [valens],  strongly,  powerfully, 
violently.-^nlj  comp. :  spirare  valentius,  O. 

valeo,  nl,  ittlrus,  fire  [  VAL-  ],  to  he  strong,  be 
vigoroua,  have  strength,  oe  able :  versate  diu  Quid 
valeant  umeri,  liow  strong,  etc.,  H. :  velocitate  ad 
eursum,  viribus  ad  luctandum :  Mustela  cum  Mu- 
res non  valeret  adsequi,  Ph. :  valet  ima  summis 
Mutare  deus,  H. — 7b  be  in  health,  be  eound,  be 
wdl,  be  hale :  quom  valemus,  T. :  minus  valere . . . 
melius  valere :  corpore :  mente,  0. :  pedibus,  N. 
*— As  a  greeting,  imper.,  farewell,  adieu,  good-bye : 
vos  valete  et  plaudite,  T. :  vive  valeque,  H. :  Et 
longum,  Formose  vale,  vale,  inquit  lolla,  Y. :  vale 
(ending  a  letter):  Supremumque  vale . » .  dixit,  0. 
—In  phrases  beginning  letters :  si  vales  bene  ego 
valeo  (written  S.  v.  b.  a  v.) :  si  valetis  bene  ego 
equidem  valeo  (written  S.  v.  v.  b.  e.  e.  q.  v.) :  oura 
ut  valeas,  ttike  care  of  your  health:  fac  valeas 
meque  mutuo  diligas. — In  expressions  of  dismis- 
sal :  post  etiam  iussi  valere,  cum,  etc.,  i.  e.  politely 
ditmiued:  Immo  habeat,  valeat,  vivat  cum  illft, 
off  with  him,  T. :  si  talis  est  deus,  valeat,  good-bye 
to  him:  valeat  res  ludicra,  si, eto.,/ar«io«^  to  the 
stage,  H. :  valeant,  Qui,  etc.,  away  with  those,  etc., 
T.  —  With  dico  (less  correctly  valedico),  to  hid 
farewell,  say  adieu,  take  leave :  Yix  illud  potui 
dicere  triste  vale,  0. :  Saepe  vale  dieto,  0. — 7h 
have  power,  be  valid,  be  effective,  Itave  injluence, 
avail, prevail,  be  strong,  succeed:  valebuut  semper 
arma :  in  moi*e  maiorum,  qui  tum  ut  lex  valebat : 
valuit  auctoritas :  (eius)  valet  opinio  tarditatis,  is 
established:  ius  gentium  valuit,  L. :  Et  vestrae  va- 
hiere  preces,  0. :  Neque  ita  inperita  (sura),  ut  quid 
amor  valeat  nesciam,  T. :  ignari  quid  virtus  vale- 
ret:  aut  gratia  aut  miBericordi&,  Os. :  dicendo,  K.: 
pedum  oursu,  Y. :  parum  valent  (Graeci)  verbo, 


i.  e.  have  no  precise  word:  plnrimnm  ingenio: 
multum  Caesar  equitatu  valebat,  Gs. :  in  populari 
genere  dicendi :  nihil  putas  valere  in  indictis  ooo- 
iecturam :  in  FabiS  (tribu),  H. — With  expressions 
of  effect  or  result,  to  be  strong  enough,  be  adequaii, 
be  capable,  be  able,  have  force,  be  effectual,  avail,  be 
appltcabk,  extend:  quaecumque  est  hominis  de6- 
nitio,  una  in  omnls  valet :  num  etiam  in  decs  in- 
mortales  legem  valuisse  ?  L. :  hoc  eo  valeb&t,  ut 
ingratiis  ad  depugnandum  omnes  oogerentur,  ^ 
effect  of  this  was,  etc,  N. :  Ne  scis  quo  valeat 
nummus,  quem  praebeat  nsum  ?  H. :  astronini 
adfectio  valeat,  si  vis,  ad  quasdam  res ;  ad  omnb 
oerte  non  valebit:  neque,  quod  Samnites . . .  amici 
vobis  facU  sunt,  ad  id  valere  arbitror,  ne,  ete^  L: 
ad  subeundum  periculum  multum  fortona  valait, 
Os. :  ad  populum  dicendo :  maxume  apud  te,  T. : 
non  quin  eam  (oommendationem)  valituram  apad 
te  arbitrarer :  apud  magnam  partem  senat&s  gra- 
tifi,  L. :  utrum  apud  eos  pudor  an  timor  Talerei, 
Cs.:  praemia,  quae  apud  me  minimom  Talent: 
hoc  nonne  videtur  contra  te  valere  t :  vert»a  Pro 
deplorato  non  valitura  viro,  O. :  multitudine  mili- 
tum,  Cs. :  inter  eos  virtute^  C^ :  nee  oootinefe 
sues  ad  direptione  castrorum  valuit,  L.:  Quam 
Airbem)  neque  valuerunt  perdere  Marsi,  H. — Tb 
he  of  the  value  of,  be  worth:  dum  pro  argenteis 
decem  aureus  nnus  valeret,  L. — To  mean,  signify, 
import:  quaerimus  verbum  Latinum  par  Oraeoo 
et  quod  idem  valeat :  quamquam  vodibnla^prope 
idem  valere  videbantur. 

valdaoo^  — t  ere,  indu  [valeo],  to  grow  strong, 
gain  strength:  meditatio  et  labor  in  postenim  va- 
lescit,  Ta. 

valetadixtariimi,  I,  n.  [valetado],  a  si/k- 
room,  hospital,  Ta. 

valetado  (valit-),  inis,  /.  [valeo],  haXnt,  st^ 
of  body,  state  of  health,  health :  optimft  valetudiae 
uti,  Cs. :  bona:  infirma:  Dura,  H. :  Taletadini 
tuae  servire.  —  A  good  condition,  sottndness  of 
body,  good  health,  healthfulness :  valetudo  (oppor- 
tuna  est),  ut  dolore  careas  et  muneribus  fungare 
corporis :  cui  fama,  valetudo  contingat  abunde,  E 
— A  bad  condition,  HI -health,  sickness,  feebUiuK, 
infirmity,  indisposition  :  gravitas  valetudinis :  aii- 
fectus  valetudine,  Cs. :  quod  me  propter  valetwfi- 
nem  tuam  ....  non  vidisses:  oculonun:  si  noQ 
desint  subsidia  valetudinum.-^F  i  g.,  health,  sound- 
ness, sanity:  mala  animi. — Of  style,  aovtfdnai, 
vigor. 

(  valide  ),  ado.  [  valldus  ],  Hrongfy,  vekemends. 


mightily,  ezMsdif^^.— Only  eomp,  with  sup.  .yi^ 
dius  Clamare,  Ph. 

validuB,  atH.  with  eomp.  and  sup.  Ijf^]' 
strong,  stout,  aUe,  powerful,  robust,  vigorou^:  r^ 
mus  ea,  quae  terra  gignit,  corticibos  et  nUidES 
valida  servari :  laoerti,  0. :  vires,  Y. :  mi 


vaUoiis 


|M)l 


▼adoosns 


Talidiores,  L. :  praesidift,  L.-^  Wdlf  in  good  htojUhy 
wound,  healthy:  aalvos  atqiie  validas,  T. :  si  te  va- 
lidum  Tidero :  validus  male  filius,  9ukly^  £L :  nee* 
dam  ex  morbo  satia  validua,  L.-— Of  drugs,  strong^ 
powerful^  cLctive^  efficacious:  medicamen,  0. :  vene- 
num,  0. — F  i  g.,  strong^  rnighiy,  powerful^  effective : 
crbs :  ducibus  validiorem  quam  exercltu  rem  Ro- 
manam  esde,  L. :  validissimas  auctor,  Ta. :  fama 
Talidbsima,  Ta. :  ludibrium  vix  feminis  puerisve 
morandis  satia  validum,  hardly  etrong  enotufh  to 
obstruct  tcomen,  L. :  adveraus  conaentieotis,  L. 

▼aUarifl»  e,  adj.  [vallum],  of  a  rampart :  coro- 
na, of  the  soldier  who  first  scaled  a  rampart^  L. 

▼alles  or  valli%  is,/.  [1  VEL-],  a  valley,  vale: 
peragrare  vallls  atque  collxs :  satis  magna,  Cs. : 
per  Bupinam  vallem  f uai,  L. :  in  reducta  valie,  H. : 
valles  carae,  V. :  imia  in  vallibus,  0. — Plur,  for 
sing,:  Vidimua  obacuria  aub  Tallibaa  urbem,y., 
O. — A  hollow :  valle  aub  alarum,  Ct. 

▼alio,  ftvl,  atua,  are  [Tallum],  to  fortify  toith'a 
rampart,  surround  with  palisades,  intrmch,  cir- 
ewnvallate:  castra,  L. :  noctem,  L  e.  intrench  them- 
selves at  night,  Ta. — F  i  g.,  fo  fortify,  protect,  de- 
fend: Pontna  et  naturft  et  regione  rallatua :  baec 
omnia  quaai  aaepimento  aliquo  Tallabit  diaaerendi 
ratione:  Catilina  vallatua  aicariia. 

vallnni,  I,  n.  [yallus],  a  line  of  palisades,  jtali- 
saded  rampart,  intrenchmetU,  eireumvallation : 
▼alio  fosa&que  moenia  circumyenit,  S. :  Pompeium 
.foaai  et  vallo  aadptum  tenet:  in  tumulo  vallam 
ducere,  L. :  foasaa  implere  ac  vellere  vallum,  V, — 
J>*ig.,  a  wall,  rampart,  fortification :  nou  Alpiura 
Tallum  contra  aacenaum  Gallorum  obicio:  muui- 
tae  aunt  palpebrae  tamquam  vallo  pilorura. 

▼allufl,  I,  m.  [  1  VEL-  ].  —  In  fortification,  a 
stake,  palisade :  qui  labor  et  quantua  agminis  .  . . 
ferre  vallum,  etc. :  vallum  caedere  et  parare,  L. : 
'se  acutisaimia  vallis  induebant ;  hoa  cippos  appel- 
labaht,  Ca. — A  rampart  with  palisades :  duplioem 
fecerat  vallum,  Os. — A  point,  spike,  tooth :  pecti- 
nis,  0. — In  agriculture,  a  stake,  pole :  Exacuunt 
alii  vallos,  Y. 

valvae,  arum,  /.  [  8  VOL- 1  a  pair  of  door- 
leaves:  effractis  valvia,  the  fouUng-door:  bullaa 
aureaa  ex  valvia  auferre :  Yalvarum  atrepitua,  H. : 
templi,  Os.,  0.,  N. 

▼aneso5,  — ,  — ,  ere,  inch,  [♦  vaneo,  from  va- 
nus],  to  pass  away,  disappear,  vanish :  Oerea  ateri- 
lem  in  herbam,  6. :  Vanescit  abaena  et  novua  in- 
trat  amor,  0. :  vaneacente  plebis  irft,  Ta. 

vanilcquentla,  ae,  /.  [  vaniloquus  ],  idle  talk, 
prating,  vaunting,  L.,  Ta. 

vasdloquuB  (-locus),  adj,  [vanua-f  4  LAC-], 
I     ,talking  idly,  boastful,\j. 

Ill         vanitaa,  fttia,/.  [vanuaj,  onjD^tneM,  atm/eMTMtt, 
F    absence  of  purpose:  nulla  in  caelo  neo  fortuna . . . 


IS,  I,/.,  a  fan,  van,  witwow :  myatica  lac- 
in  Ae  festival  of£acchuSfY, 


neo  vanitaa  ineat :  Romania  Gallicl  tumult&a  ad- 
aueti,  etiam  vanitates  notae  aunt,  L. — Falsity, 
falsehood,  decqdion,  deceit,  untruth,  untrustworthi' 
ness,  fickleness :  ut  vanitati  Veritas  cedat :  nee  vero 
est  quicquam  turpiua  sanitate :  orationia,  i.  e.  de- 
eeitfm  speeches:  popuM,  fickleness,  L. — Fig.,  van- 
ity, vainglory:  non  pudet  Vanitatia  ?  T. :  tanta  in 
te:  prosperitate  rerum  in  vanitatem  uaua,  etc.,Ta. 

▼annus,  ^ 

chi,  borne  in  i 

▼aniim,  I,  n.  [vanual),  emptiness,  nothingness, 
naught:  ad  vanum  et  luritum  victoria  redacta, 
brought  to  nothitig,  L. :  nee  tota  ex  vano  crimina* 
tio  erat,  i.  e.  groundless,  L. :  Corruptua  vanis  rerum, 
H.  —  Flur,  ace,  adverb, :  f uigena  armis  ao  vana 
tumena,  i.  e.  with  vain  show,  Y. 

▼anus,  adj.  with  comp,  and  (late)  sup,  [YAC-], 
containing  nothing,  enupty,  void,  vacant :  iUoa  seges 
vanis  eluah  aveni8,Y.:  vanior  iam  erat  hostium 
aciea,  L. :  aciea,  1.  e.  weak,  Ou. :  Num  vanae  redeat 
aanguia  imaglnil  unsubstantial,  H. — ^Fig.,  empty, 
idle,  tudl,  groundless,  unmeaning,  fruitUss,  vaim 
falsum  aut  vanum  aut  finctum  (opp.  vera),  T.: 
oratio :  verba,  0. :  armonim  agitatio,  L.  \  metua, 
H. :  Sp^  0. :  ira,  L. :  pugna  effectu  quam  oonati- 
bua  yaaior,  L.  —  Vainglorious,  ostentatious,  boast' 
ful,  vain:  ingenio,  £. — False,  lying,  deceptive^ 
ddusive,  untrustworthy:  vanua  et  perfidiosus  et 
implu»:  Tanua  mendaxque,  Y. :  non  van!  aenes, 
i.  e.  veracious,  O. :  oratio :  ingenium  dictatoria, 
vieak,  wavering,  L. :  aut  ego  (L  e.  luno)  veri  Yana 
feror,  Y. :  vaniasimi  cuiuaque  ludibrium,  Cu. 

▼apor,  5ria,  m.,  steam,  exhedation,  vapor:  aqua- 
rum  vapores :  Noctumi,  H. :  volat  vapor  ater  ad 
auraa,  snU>ke,  Y.  —  A  warm  exhalation,  warmih^ 
heat:  (terra  aemen)  tepef actum  vapore  et  oom- 
preaau  auo  diffundit:  finditque  vaporibua  arva 
(Phoebua),  0.:  locua  vaporia  plenua,  L. — Poet: 
reatinctua  donee  vapor  omnia, fire,y. :  carinas  Est 
vapor,  consumes,  Y. 

▼ap5raiinm,  I,  n.  [vapor],  a  steam-chamber, 
sweating-room  (in  a  bato). 

▼ap5ro,  — ,  atus,  Sre  [vapor],  to  steam,  smoke, 
fumigate,  heat,  warm :  templum  ture,  Y.,  H. 

▼appa,  ae,  /.  [cf.  vapor],  wine  without  flavor, 
vapid  wine:  potare  vappam,  H. — Fig.,  a  spoiled 
fellow,  good-for-nothing,  H.,  Ct. 

'  ▼apal5,  ftvl,  — ,  ftre,  to  get  a  cudgelling,  be 
flogged:  vapulando  defe88i,T. — Of  troopa,  to  be 
beaten:  aeptimam  legionem  vapulaaae. — Fig.,  to 
be  lashed,  be  reviled:  omnium  aermonibua. 

▼ariatio,  onis,  /.  [  vario  ],  a  difference,  varia- 
tion :  sine  variatione  uUft,  L. 

vaxiGOKQB,  adj.  [varix],  with  dilated  veins, 
varicose:  haru8pex,Iu.  nir\nio 

Digitized  by  VjOOQIC 


Ysiiom 


wi 


varioofly  €ulj,  rvann],  with  feet  aporly  Orad- 
Uing:  Ilia  Ambniat  mricafO. 

varie,  adv.  [varius],  variouAy^  ehangeMu^ 
diverseli/f  differently^  in  variom  toaya :  moyen: 
numerus  huius  generis  late  et  varie  diffusus  est: 
decernitur  iion  vaiie,  sed  prope  cunctia  sententUs^ 
L  e.  not  against  oppontion :  varie  per  omnem  exer- 
citum  laetltia  maeror  agitabantur,  S. :  bel  latum, 
with  varying  fortune^  L. 

▼arletai^  atis,  /.  [Tarios],  cUfference^  diveraity^ 
variety:  varietas  .  .  .  propne  in  disparibus  oolo- 
ribuB  diciiurf  sed  transfertur  in  multa  disparia: 
floram  omnium :  deiitentiarura  varietate  abundan- 
tiflsimus.  —  A  kind^  variety ftpeeieiy9ort:  in  omni 
rarietate  artium  ezoellere:  vaiietates  Tocom. — 
F  i  g.,  difference^  variance,  diMgreement^  dieeenaum : 
esse  in  varietate  ac  dissensione,  division :  cam 
fieret  sine  ulli  varietate  disoessio,  L  e.  a  vnanimaue 
vote, — A  change^  vieieeitude,  inconetaney^Jickleneee: 
bellum  in  multa  varietate  versatum,  L  e.  viciesi- 
tudee:  qui  in  eius  (t.  e.  fortunae)  varietate  sunt 
Tersati,  have  eacperience  of  iUfiekieneee:  ad  varie- 
tates  annonae  borreum  fore,  vidmittdee,  L. 

▼axlOk  avT,  fttus,  are  [variusl  to  diversify, 
variegate,  change :  macolis  ortum  (sol),  Y. :  varia- 
bant  tempora  cani,  0. :  ubi  caeruleum  variabunt 
sidera  caelum,  0.:  formas  variatus  in  omnis, 
mdamorphoeed,  Q.  —  Fig.,  to  cause  to  change, 
diversify,  vary,  make  various,  interchange,  aiter- 
nate:  ille  variabit  (vocem):  voluptatem:  rem 
prodigialiter  unam,  H. :  sententias,  L. :  vices,  Y. : 
bellum  variante  fortanft  eventum  tem,vnih  vary- 
ing stteeess,  L. :  variatis  hominum  sententiis,  i.  e. 
amid  the  conflicting  voices :  quae  de  Marcelli  morte 
variant  auctores,  report  variously,  L. :  senatus 
consuli  coeptus;  ibi  cum  sententiis  variaretur, 
there  was  a  difference  of  opinion,  \m — To  he  diver- 
sified, be  variegated,  change,  alter,  waver,  vary,  be 
various,  differ:  abeunt  redeuntque  mei  variantque 
timores,  O. :  ita  fama  variat,  ut,  etc.,  L. :  si  (lex) 
nee  causis  nee  personis  variet,  L. — Impera. :  ibi  si 
variaret,  if  there  were  a  difference  of  opinion,  L. 

varins,  adfj. — Of  color  and  appearance,  varie- 
gated, party-colored,  mottled,  diverse,  various:  ve- 
stis,  T.:  lynces,  Y. :  flores,  0.:  columnae,  of 
variegated  marble,  H.:  anctumnus  Purpureo  co- 
iere,  H. :  Sparsa  qooque  in  vario  passim  miracula 
caelo  videt,  diversified,  O.-^F  i  g.,  diverse,  different, 
manifold,  changing,  varying,  changeable,  various : 
varium  po^ma,  varia  oratio,  varii  mores,  varia  for- 
tune; voluptas  etiam  varia  did  solet:  curricula 
muUiplicium  variommqne  sermonum:  rationes: 
ius :  bellum  variA  victoria  f uit.  & :  varies  esse 
opiniones  intellego  sunt  qui  putant,  etc.,  i.  e. 
differences  of  view  (i.  e.  with  substantial  agree- 
ment) :  quafes  sint  (dli),  varium  est,  various  opin- 
ions prevail.— Ot  abilities,  versatile:  Plato  varius 


et  mnhiplez  fait— Of  diaraeter, /db^  inoonstrnd, 
changetile,  unJtnutworthy  :  qaam  non  varius  f oerit 
in  causA :  varius  incertosque  agitabat,  S. :  in  ooiiu 
genere  vitae,  N. :  varium  et  mutabiJe  semper  Fe- 
mina,  a  fickle  thing,  Y. 

varij;  icis,  m.  [cf.  varus],  a  dilated  vein,  varix. 

varus,  adj.  [CYBr],  bent,  turned  awry,  crooked: 
a  pectore  manOs,  0. — Poet:  Alterum  (genua 
hominum  )  huic  varum,  i.  e.  different  from  this,  H. 

—  With  legs  bent  inward,  knock-kneed  .•  buuc  va- 
rum distortis  cruribus  BaJbntit,  H. 

1.  va^  vadis,  m.,  a  bail,  security,  surety  :  vu 
factus  est  alter  (Damon)  eius  slstendi,  ut  si  iUe 
non  revertisset,  moriendum  esset  ipei :  vades  de- 
serere,  L. — ^Fig.:  vestram  virtutem  rerum,  quas 
gesturus  sum,  vadem  praedemque  habeo,  Gu. 

2.  vaa,  vflsis,  n.  plur.  vasa,  orum  [2  YAS>],  a 
vessel,  dish,  utensil :  corpus  quasi  vas  est,  aut  all* 
quod  animi  receptaculum :  Sinoerum  est  nisi  vas, 
quodeumque  infundis  aceecit,  H. :  domua  referta 
vasis  Corlntbiis:  vasa  caelata. — Equipments,  lug- 
gage, baggage:  vasa  conlegerat,  had  packed  v^: 
vasa  silentio  oonligere,  L. :  vasa  ooncUmaie,  to 
signal  for  packing  up,  Cs. 

▼aaariiuau  J,  ».  [2  tbs  ],  furwihare' money, 
equipage-money,  outfit  (of  a  provindal  governor). 

vaflOOlariOB,  I,  m.  [  vascolum  ],  a  worker  in 
mstaU,  whitesmith,  goldsmith. 

▼iflOQlmil,  I,  n.  dim.  [2  vas],  a  small  vessel,  Ic 

vaatatld,  onis,/.  [vasto],  a  laying  weaie^dea> 
laiing,  ravaging,  devastation :  omnium :  agri,  L : 
depopulationes,  vastationes. 

vaatator,  oris,  w,  [vasto],  a  ravager,  deees- 
later:  Arcadiac  aper,  O. :  ferus  (i.  e.  lupus),  0.: 
feraruro,  hunter,  Y. 

vaate,  adv.  with  eomp.  [vastus!  rudely,  harsh- 
ly: loqui:  ne  vastius  diducantur  (verba). —  Wide- 
fy,  immensely,  violently:  Yastius  insurgens  impetus 
undae,  O. 

vastifiOfifl»  aclj.  r  vastus +2  FAC-  ],  rotwiyn^ 
devastating:  belua,  C.  po6t 

▼aatitafl,  fttis,  /.  [vastus],  an  empty  platt. 
waste,  desert:  in  agris:  iudidorum  et  fori. — Deso- 
lation, devastation,  ruin,  destruction:  totius  Italttt: 
Italiam  totam  ad  vastitatem  voces:  vastitateci 
redderc,  L. :  f ugam  ao  vastitatem  late  feoenint  L. 

—  Fig.,  of  persons,  a  destroyer:  provinctama 
vast!  tates. 

▼aato,  avi,  &tus,  ftre  [vastus],  to  maks  em^ 
deprive  of  occupants,  desari,  v€ieate,  void,  en^piy,  ley 
waste,  desolaU,  ravage,  devastate,  destroy  :  cum  eqri- 
tatus  vastandi  causA  se  in  agroe  eieoerat,  Gs^  -  \ss- 
liam?  vastati  agri'sunt,  L.:  pati  terraro  stinHna 
asperitate  vastari,  to  lie  waste:  partem  prov^adie 
incarsionlbuS)  Cs.:  Omnia  lat^^[^  Poerorao 


908 


tomnltu  Fana,  H.:  cultoribus  ftgroa,  V. :  onltores, 
T*.— Fi  g. :  iu  consoientia  mentem  ezdUm  Tasta- 

▼istas,  adj.  with  comp.  and  tup,  [VAC*], 
empty^  unoeeupied^  tocwfo,  dUert^  deoatiatea :  genus 
agrorum:  lex  erat  lata  vasto  ac  relicto  foro: 
▼aBta  inoendiis  urbs,  L. :  mons  ab  naturft,  S.:  urbs 
a  defensoribus,  without^  L. :  Haec  ego  vasta  dabo, 
will  lay  uHuCe,  V, —  Vatt^  imtneme,  enormouiy  kufft, 
monttrom:  belua:  ▼astissimae  beluae:  ad  figu- 
ram  qaae  (belua)  vaatior?:  mare,  Cs.:  mare 
vastiflstmum:  crater,  quern  vaatum  Tastior  ipse 
Sustulit  Aegides,  0.:  vastus  animus  nimis  alta 
cupiebiit,  i.  e.  inaaHahh  ambition^  S. :  iter,  i.  e.  on 
the  vast  oeeoTty  0. :  certamen,  V. :  impetus,  H.  — 
F  i  g.,  uneuliiwUedj  ufmolished^  rude,  rough,  har$h : 
Toltu  motuque  corporis :  omnia  rasta  ac  teroeraria 
esse,  L. :  Httera  vastior,  too  hareh-eounding, 

vateoi  is,  yen,  plur.  yfttum  (0.,  L.,  V.,  H.,  0.), 
rarely  vAtium  ( 0. ),  m.  and  /.,  a  foret^er,  eeer, 
9ootKaayer,  propJiet,  diviner :  inductus  a  vaUbus : 
falsuB,  L. :  ut  Kudus  redeam,  te  vate,  H. :  sanc- 
tissima,  V. :  vatis  sub  tecta  Sibyliae,  V. — An  in- 
spired singer,  bard,  poet :  ne  vatl  noceat  mala 
lingua,  V. :  si  me  lyricis  vatibus  inseres,  H. 

Vatioantui  (Vati-,  Iu.),  adj.,  Vatican,  of  the 
Vatican  IJiU:  montes :  campus,  G. :  mons,  H.,  Iu. 

▼atiolnatiOk  5nis,/.  [vatidnor],  afcretdling, 
soothsaying,  prophecy,  predietion :  vaticinationibus 
declarare,  utrum,  etc,  Cs. :  Sybillinae. 

▼aticinator,  Oris,  m.  [vatidnor],  a  soothsayer, 
prophet,  0, 

▼atioliiitui  [vates+1  CAN-],  prophetic,  vatiei- 
nal:  libri,  L. 

▼Sticinor,  atus,  ilrl,  dtp.  [vaticinus],  to  fore- 
tell, predict,  prophesy,  forebode :  vera :  Gonsulem 
velut  vaticinantem  audiebat,  L. :  Haec  duoe  deo, 
0. :  saevam  laesi  fore  numinis  iram  Yaticinatus 
erat,  0. :  Fardte,  vaticinor,  etc.,  /  toam  you  as  a 
prophet^  0. — To  sing  by  inspiration,  celebrate  in 
verse  :  carmlnibus  Graecis  vaticinatus,  quae,  etc. 
— To  rave,  rant,  talk  idly:  eos  vaticinari  atque 
insanire  dicebat :  sed  ego  fortasse  vaUcinor. 

▼atioinaa,  adj,  [vates+I  CAJH-'],  prophetical, 
vatieinal:  libri,  L.  (aL  vaticinii):  furores,  0. 

vatUlom,  I,  n.,  see  batillum. 

1.  -ve  [1  VOL-],  eonj,  encUL,  or,  or  if  you  will, 
or  as  you  please  :  quid  tu  es  tristis  ?  quidve  es 
aJacris  ?  T. :  telum  tormentumve,  Cs. :  albus  aterve 
fuerit,  ignores:  Ne  quid  plus  minusve  faxit,T.: 
alter  ambove,  etc. :  si  decretumque,  ut  oonaules 
sortirentur  conparaientve  inter  se,  uter,  etc,  L. — 
With  a  negat,  expressed  or  implied, and{oi.  -que), 
nam  leges  nostras  moresve  novit  ? ;  see  also  neve. 
—Repeated,  either  .  ,  ,  or  (poet)  *  neo  quod  fui- 
mnave  samusve,  Gras  erimos,  0. :  NuUaque  laude- 


tur  pluave  minasTe  mihl,  0.;  ef.  r^piave  aut 
animoa  (canereX  Fr. 

2.  ve-  or  yme'tprasp,  inseparable  [for  *dvai; 
DVA-],  not,  without^  as  in  vegrandis,  small;  ve- 
cors,  senseless, — Doubly,  exceedingly,  as  in  vepalli- 
dus,  very  pale, 

▼eoordla  or  ▼aaoordia,  ae,/.  [vecors],  want 
of  reason,  senselessness,  silliness,  filly,  madness, 
insanity:  Tanta,  T.:  in  facie  voltuque  vecordia 
ineret,  S. :  quae  te  vecordia  pulsat  ?  0. 

veoora  or  vaeoora,  cordis,  adj.  with  sup. 
[ve+cor],  destitute  of  reason,  senseless,  silly,  fool' 
tsh,  mad,  insane:  cor ...  ex  quo  excordes,  vaecor> 
des  concordesque  dicuntur:  vecors  de  tribunali 
decurrit,  in  a  frenzy,  L. :  scribet  mala  carmina 
vecors,  H. :  istlus  vaeoordiasimi  mens. 

vectigal,  ftlis,  n.  [YAG-],  a  payment  to  the 
state,  revenue,  toll,  tax,  impost,  excise,  duty,  tribute: 
neque  ex  portu  vectigal  conservari  potest:  vecti- 
galia  parvo  pretio  redempta,  Cs. — A  payment  to  a 
magistrate,  contribution  to  a  governor,  lionorarium: 
praetorium:  aedilicium, /Ae  con^ri^u/um  o/a  |E>rov- 
ince  to  the  games  luld  by  an  aedile. — PrivcUe  in- 
come, revenue,  rents  :  ex  meo  tenui  vectigali :  parva 
Yectigalia  porrigaro,  etc.,  H. — F  r  o  v. :  quam  mag- 
num vecti^  sit  Farsimonia. 

▼eotagalia,  e,  adj.  [  vectigal  ],  of  imposts,  of 
taxes:  pecunia,  i.  e.  tribute:  equos  vectigalls  tra- 
dere,  which  the  state  had  received  as  trUnste, — 
Paying  tribute,  subject  to  imposts,  tributary:  civi- 
tas :  hoe  Suevi .  .  .  vectigalcs  sibi  fecerunt,  Ca. : 
vectigalls  et  servus  populi  R,  L. 

veotio^  5nis,/.  [veho],a  carrying,  conveyance: 
quadrupedum  vectiones. 

▼ectia,  is,  m.  [YAG-],  a  strong  pole,  bar,  lever: 
saxa  vectibus  promovent,  Cs. :  qui  vectes  f  quae 
machinae  ?  • —  A  crow,  crow-bar :  in  medium  hue 
agroen cum  vecti,  T. :  signum  vectibus  labefactare: 
hie  ponite  vectis  et  arcQs,  H. :  Yecte  in  pectus 
adacto,  0.  —  ^  bar,  bolt:  domi:  Centum  aerd 
daudunt  vectes  (Belli  portas),  Y. 

▼eoto^  — ,  — ,  are,  freq.  [veho],  to  bear,  carry, 
convey :  ut  carpentis  per  urbem  vectemur,  nde,  L. : 
plaustris  omos,  Y. :  Yectabor  umeris,  fi. :  vectari 
equis,  to  ride,  0. 

vector,  oris,  m.  [YAO-l,  one  who  bears,  a 
bearer,  carrier:  Sileni  (asellus),  O. —  Otie  who 
rides,  a  rider,  traveller,  passenger :  gubematores 
in  tempestatibus  a  vectoribus  admoneri  solent: 
Cedet  man  vector,  Y. :  vector  equum  r^t,  hmrss- 
man,0. 

veotdrloa,  adj.  [  vector  \  of  carrying,  f<iT 
transport :  navigia,  Cs. 

▼actnra,  ae,  /.  [  YAG^  ],  a  bearing,  carriage, 
conveyance,  tran^tortation :  vectUjc^^JUOPI^ltas : 

Digitized  by  ' 


▼•6ta# 


VA 


Y6l 


pro  vectura  soWek^^/gr  the  trantportoHon :  sine 
vectarae  periculo,  of  trantportation  hyua:  vectu- 
rae  iraperabantur,  trantporUUion^  Gs. 

▼eotcui,  P.  of  Teho.    veemeiui,  see  vehemeDS. 

▼egetufl,  adj.  [  VEG- 1  enlivetied,  lively,  ant- 
maledy  vigorow^  active,  britk,  nprighUy:  te  vegetum 
nobis  in  Graecift  siste :  fessi  cum  vegetis  pugna- 
bant,  L. :  Tegeius  praescripta  ad  munia  sargtt,  H. 
^— F  i  g. :  mens :  ingeniam,  L. 

▼e-grandi%  e,  aSfj.,  little,  diminutive :  f am,  0. 

;  Tehemens  (TeemeiuK  vemenii^  Gt,  H.X 
entis,  ae{/.  with  eomp,  —  Of  living  beings,  eager, 
'vioiefit,  furious,  impetuous,  ardent,  vehement :  in 
utramque  partem,  T. :  accusator :  vehemens  in 
alios :  salibus,  lively  toith  Vfittieitms,  lu. :  lupos,  BL 
— F  i  g.,  of  things,  active,  vigorous,  strong,  forcible, 
effective:  pilum  • .  .  vehementius  ictu  missuque 
telum,  L.:  Incitatio:  senatfis  oonsultum:  caosa 
ad  obiurgandum,  T. 

.  vehementer  ( vementer ),  adv.  with  comp. 
and  sup,  [vehemens],  eaaerlg,  impeUtously,  ardeni- 
ly,  violently,  earnestly,  vehemently :  vos  credere  hoc 
roihi  vementer  velim,  T. :  quae  vehementer  fiunt : 
eos  incusavit,  Gs. :  in  aliquem  invehi  vehementius: 
vehementius  homini  minatus  sum:  vehementis- 
sime  contendere,  Gs. :  yehementissime  sibi  ani- 
roliin  ad  viirtutem  adoendi,  8.  —  Fig.,  «£n>n^/y, 
•forcibly,  exceedingly,  extremely,  very  much :  vehe- 
menter  id  retinebatur:  ingeraere  vehementius: 
yehementissime  se  in  his  dictionibns  ezereere. 

▼dhloulam,  I,  n.  [  VAG-  ],  a  means  of  trans- 
port, carriage,  conveyance,  vehicle  ;  iunctum,  i.  e, 
drawn  by  a  span,  L. :  f  rumento  onustum,  L. :  vehi- 
cuia  tensarum,  toagons:  furtonim  vehiculum  com- 
parare,  a  ship  to  carry,  etc. 
•  Teh5,  vexl,  vectus,  ere  [VAG-],  to  bear,  carry, 
convey,  draw  :  Beticulum  panis  onusto  umero,  H. : 
ore  clbum,  0.:  Europam:  cum  triumphantero 
XGamiilum)  albi  per  urbem  vexenmt  equl,  L. : 
<2uod  f  ugrens  semel  hora  vezit,  has  brought,  H. : 
viflus  est  in  somnis  curru  quadriganim  vehi,  to 
ride:  curru  rectus,  O.:  in  navlbus  vehi,  to  mU:. 
in  niveis  victor  .equis,  0.:  apes  Uquidum  trans 
aethera.  vectae,  borne,  V. :  ventis  maria  omnia 
recti,  carried  over,  V. :  temere  in.pericula  vectus, 
rushing,  Ga. :  vecta  spolia,  captivi,  borne  in  tri- 
umph, Ta.  —  P.  praes,  intrans,:  adulescentia  per 
medias  laudes  quasi  quadrigis  vehens  (L  e.  vecta)^ 

Veientinna,  a^.  of  Veii,  Veientian,  L.  —  As 
•tuhst.  M.  (se.  Tinum),  an  inferior  vnne,  H. 

Veiovia  or  Vediovis,  is,  m.  [2  ve+Iovls], 
Ijittle  Jupiter,  AntUove,  an  ancient  god  of  venge- 
ance, identified  with  Apollo,  and  with  the  Jupiter 
of  the  hwer  «wW,  C.,  C;  also  with  the  infdnt 
■Jtgntsr.,  Q. 


1.  Tel,  cory,  [old  imper.  of  volo],  ckoote,  tmie 
your  choice,  or  if  you  will,  or  as  you  prefer,  or  at 
least,  or  what  is  the  same  thing,  or  dse,or:  orabaot 
(sc.  tlbii),  at  sibi  aqxilium  ferret . . .  vel . . .  eaer- 
citum  modo  Rhenum  transportaret,  or  at  lead, 
Gs. :  eius  modi  coniuncUonem  tectonim  oppidum 
vel  url>em  appellaverunt :  in  ardore  caeleati,  qui 
aether  vel  caelum  nominatur. — Poet.:  Aeneas 
pariter  pietate  vel  armls  Egregias,  i.  e.  whether 
you  consider,  euu,  V. — ^£  s  p.,  correcting  what  pre- 
cedes ;  with  potius,  or  rather,  or  more  exaetfy  :  ex 
hoc  populo  iodomito  vel  potius  inmani:  oessit 
auctoritati  amplissimi  viri  vei  potius  panut:  lado- 
rum  plaustis  vel  testimonia  potius :  tu  oerte  nom- 
quam  in  hoc  ordine  vel  potius  numquam  in  faac 
urbe  mansisses. — With  etiam,  or  even  :  laudanda 
est  vel  etiam  amajida  vicinitas :  si  tantum  auzilia» 
vel  si  etiam  filium  misisset. — ^Praegn.,  or  rather, 
or  even:  regnum  oocupare  conatus  est^  vel  r^nap 
vit  is  quidem  paucoe  mensis,  or  even:  Gapoa  ab 
duce  eorum  Gapye,  vel,  quod  propius  vero  est,  a 
campestri  agro  appellata,  L. — In  an  exclusive  op- 
position, or  in  the  opposite  ease,  or:  id  autem  nee 
nasci  potest  nee  mori,  vel  concidat  omne  caelum 
necesse  est — ^As  co-oriinate,  repeated,  either  .  .  . 
or,  whether .  .  .or,beit . .  .or,  both  . .  .  and  (when 
the  alternatives  are  incUfferent  or  mutually  con- 
sistent): Allobrogibus  sese  yd  persuasuros  .  .  . 
ezistimabant,  vel  vi  coacturos,  ut,  etc.,  Oa. :  maxi- 
mum virtutis  vel  documentnm,  vel  offidum :  ani- 
mus vel  bello  vel  pad  paratua,  L. :  nihil  illo  fms- 
set  excellentius  vel  in  vidts  vel  in  virtntibus,  N. 
— After  aut,  with  subordinate  alternatives :  habe- 
re ea,  quae  secundum  i^ataram  sint,  vel  omnia  vel 
plurima  et  maxima,  aUor  at  least  (he  most  unpor- 
tant. — More  than  twice,  whether  .  .  .  or,,,or: 
hance  tu  mihi  vel  vi  vel  clam  vel  precario  Fac 
tradas,  T. :  vel  quod  ita  vivit  vel  quod  ita  rem  p. 
gerit  vel  quod  ita  factus  est — ^Tbe  last  vel  is 
often  strengthened  by  etiam:  quae  vel  ad  usum 
vitae  vel  etiam  ad  ipsam  rem  p.  conferre  possa- 
muSfOr  even:  in  mediocribus  vel  studiis  Tel  offl- 
ciis,  vel  vero  etiam  qegotiis^— After  neque,  nor  • 
neque  satis  Bruto  ...  vel  tribunis  militum  ooo^ 
stabat,  quid  agerent,  Qs. — ^Followed  by  aut,  or  . . . 
or  Hate) :  ubi  regnat  Protogenes  aliquts  v^d  Di- 
philus  aut  Erimarehus,  lu. 

2.  vel,  adv.  [1  vel],  or  even,  if  you  wilL,  or  in- 
deed, even,  asstiredly,  certainly:  vel  rex  aempor 
maxumas  Mihi  agebat  gratias,  T. :  sed  tamen  vel 
r^nnm  malo  quam  liberum  populum :  Yel  Pria- 
mo  miseranda  manus,  V. :  ego  vel  Procfaytam 
praepono  Suburae,  lu. :  populus  R.  suam  anctort- 
tatem  vel  contra  omnia  possit  defendere :  timebant 
ne  Romana  plebs  ...  vel  cum  servitute  paoen 
aodperet,  even  if  it  should  bring^daoery,  Gl  :  exi- 
stiment  quod  velint)  ao  vel  hoc  intellegant:  quae 
pon  modo  summa  bona,  scd  i4<|iju;!m  /ludebo  vd 

Digitizecfby  ^ 


VaXabniiii 


905 


v«lfim 


sola  dioere:^lioo  asoensa  rel  tres  annati  qaamli- 
bet  multittt^inem  arcuerint,  L.ra  plerisque  vel 
dicam  ab  ommibos,  I  may  wen  muf. — Wiih  tup.  of 
aeff.  or  adv,,perhapitj  it  may  be^  if  you  wiU:  adule- 
scene  vel  pof^ntissimas  nostrue  civitatis:  domiu 
vel  optima  Hessanae,  nottasima  quidem  oerte,  i.  e. 
the  moti  famouBy  if  not  Uu  finuL — Intensive,  the 
very^  the  utmost^  the  moti  . . .  poeMe:  hoo  in  ge- 
uere  nervorum  vel  minimum,  Buavitatie  autem  est 
vel  plurimum,  (he  very  ieatt ,  ,  .  the  utmoet  ptmi- 
ble:  vel  extremo  splritu  experiri,  etc.,  toitk  hit 
very  latest  brecUh:  cuius  (bo.  Hannibalis)  eo  tem- 
pore vel  maxima  apud  regem  auctoritas  erat,  L. : 
peculatus  vel  aoerrime  vmdicandua,  with  the  tit- 
mott  wvm/y.^Inti'oducing  a  single  instance, /or 
irutanee^for  example^  tufor  exaanpUy  in  particular^ 
eapecially:  Vel  heri  in  vino  quam  inmodestns; 
f  uisti,  T. :  sed  suavls  accipio  litteras,  vel  quas 
proxime  acceperam,  qoam  prudentls ! :  est  tibi  ex 
his  ipsis  qui  adsunt  belia  copia,  vel  ut  a  te  ipso 
ordiare,  i.  e.  eepeeially  if  you  beyin  with  yourtelf. 

Velabmm,  I,  n.,  a  street  of  Rome  on  the  Aven- 
tine  Mount,  frequented  by  deolere  in  oil  and  cheese, 
H.— Plfiir.(poet.),0. 

▼elamen,  inis,  n.  [velo],  a  cover,  covering, 
clothing^  robe,  garment,  veil:  circumtextum  acan- 
tho,  v.:  velamina  Deripit  e»  umeris,  O.:  clari 
honoris,  lu. :  detracta  velamina  (ferarum)  spar- 
gunt,  etc.,  i.  e.fun,  Ta. 

▼ilamenta,  5rum,  n.  |^ve1o]. — As  an  emblem 
borne  by  suppliants,  olive 'brant^ut  wound  with 
woollen  jUleta :  Velamenta  manu  praetendens  sup- 
plice,  0. :  legati  cum  inf ulis  et  velamentis  vene- 
runt  precantes,  L. 

T^ailiiiii,  I,  n.  [Telum].^-In  a  theatre,  an 
awning,  eereen  ( to  protect  spectators  from  the 
sun),  lu. 

▼elati,  5rum,  m.  [P.  of  velo]. — In  the  phrase, 
aooensi  velati,  supernumeraries  held  in  wanting  tO' 
take  the  place  of  eoldiera  who  may  falL 

▼eles,  itis,  m.  [2  VOL-],  a  lightarmed  soldier: 
— Ustt,  piur,,  guerrilla  troope,  irregular  bands, 
skirmishere,  L. :  a  te,  ut  scurram  velitem,  malis 
oneratus,  i.  e.  (u  a  down  among  toltUere. 

▼elifer,  fera,  fernm,  a<(/.  [  velum  +  1  FER-  ], 
sail-bearing  :  carina,  0.,  Pr. 

▼elificatio,  Snis,/.  [  velifioo],  a  making  eail, 
■saUing:  mutat&  velificatione. 

▼elifloo,  — ,  — ,  are  [collat.  form  of  vdiflcor], 
4o  Mail,  make  tail:  per  urbanas  aqiias,  Pr. — Pass. : 
▼elificatus  Athos,  sailed  through,  lu. 

▼elifioor,  &tu3,  &rl,  dep.  [velificus,  making  sail ; 
yelam+2  FAC-],  to  make  sail,  move  under  full 
sail ;  hence,  f  i  g.,  to  be  tealous  for :  honori  suo. 

▼elitari%  e,  adj.  [veles],  of  the  velitet,  of  Mr- 
mishen:  arma,S.:  ha8tae,L. 


▼elitM»  urn,  see  veles. 

▼ellTolanfli  antis,  acff.  [velnm+voloj,  sail-Jly- 
iftfftjlying  with  sails:  naves,  C.  po«t 

▼eliTolufl,  ac^.  [velum  4- 2  VOL-],  sail/lying, 
winged  with  sails:  rates,  0.:  mare,  covered  wUh 
sails,y.,0, 

▼ellioo,  — ,  — ,  ftre  [2  VEL-],  to  pluck,  twitch, 
twit,  taunt,  eatp,  rail  at:  in  circuits  vellicant,  ma- 
ligno  dente  carpunt:  absentem,  H. 

▼alio,  — ,  — ,  ere  [2  VEL-],  to  pluck,  pull,  tear 
away,  pull  out :  poma,  Tb. :  caudae  piles  equinae, 
H. :  tot  spicule,  V. :  ut  signs,  take  up,  L. :  postb 
a  cardine,  V. :  capillos  a  stirpe,  Pr. :  castris  signs, 
V. :  Unguibus  herbas,  0. :  hastam  de  caespite,  V. 
— To  pull  down,  tear  down,  destroy:  vallum,  L.: 
munimenta,  L. — To  pull,  twitch,  pluck :  aurem,  Y. : 
vellere  coepi  Et  prensare  bracchia,  H. 

▼ellua,  eris,  n.  [1  VEL-  ],  wool  shorn  off,  a 
fleece:  Murlcibus  Tyriis  iteratae  vcllera  lanaci, 
H. :  vellera  metis  trahunt  digitis,  0. — A  sheepskin, 
pelt,  woolly  fdt:  aries  nunc  vellera  siccat,  Y.: 
vellera  sects,  \,^cut  into  strips,  O.—A  hide,  pelt : 
fulvi  leonis,  0. ;  cervina,  0. — A  sheep:  cultros  in 
guttura  velleris  atri  Conicit,  0.  —  A  tuft,  flock: 
Velleraque  ut  foliis  depectant  tenuia  Seres,  I  e. 
the  flocks  of  silk,  Y.  —  Fleecy  clouds:  lanae  per 
caelum  vellera  ferri,  Y. 

▼el6^  &vl,  &tu8,  ftre  [velum],  to  cover,  cover  up, 
enfold,  wrap,  envelop,  veil:  capite  velato:  caput 
velatum  filo,  L. :  partes  tegendas,  0.:  velatae 
antcmnae,  dothed  with  sails,  Y. :  velatus  togft, 
wrapped,  L :  stolA,  H. :  Tempera  tiaris,  to  encirds, 
0. :  comua  lauro,  0. :  Palatia  sertis,  0. :  delubra 
deam  f ronde,  Y. :  Yelati  ramis  oleae,  V. :  Ampy- 
cus  albenti  velatus  tempera  vittft,  0.  —  F  i  g.,  (o 
hide,  conceal:  odium  fallacibus  blanditiis,  Ta. 

▼el5oita%  fttis,  f,  [velox],  swiftness,  fleetness, 
speed,  rapidity,  vdoeity :  magna  (  urorum  ),  Cs. : 
corporis:  in  rebus  moliendis,  Ou. :  mali,  Ta. 

▼el5citer,  adv,  with  eomp.  and  sup.  [  veloz  ], 
swiftly,  quickly,  speedily:  Gonsequitur  metis  velo- 
citer  ignibus  ignes,  O. :  animus  velocius  in  domom 
suam  pervolabit:  velocissime  refugere,  Gs. 

Yeidx,Gcis,.atf},  with  eomp,  and  sup.  [1  YOL-1 
sunfl,  ouick,  fleet,  rapid,  speeay :  iuvenes,  L. :  pedl- 
tes  velocissimi,  Cs. :  cervi,  Y. :  Pes,  0. :  procella, 
H. :  toxicum,  H. :  horae,  0. :  nihil  est  animo  velo- 
cius :  velox  ingenio,  Ta. :  piger  ad  poenas  prin- 
oeps,  ad  praemia  velox,  0. :  Ille  velox  . .  .  Deslltt 
in  latices  (i.  e.  velociter),  O. :  cum  tuft  Yelox  merce 
venr^  H. :  Usu  peritus  hariolo  velocior,  Ph. 

▼elnin,  I,  n.'[YA6-1,  that  which  propels,  a  sail: 
procella  Yelum  ferit,  v. :  pleno  ooncita  velo  pup- 
pis,  0. :  ad  id,  unde  aliquis  flatus  ostenditur,  vela 
do,  mofa  wtf .-  retro^wji^  Jgli^^^:_  Sdylte 


vilvt 


M6 


▼ela  dU,  9ei  tail^  V. :  deduosre,  0. :  traduoefs  ad 
castra  Corneliana,  Ga. :  Tendunt  vela  noti,  V. : 
Neptnnus  ventia  inplevit  Tela  secundia,  V.-^ 
Prov. :  res  Tclis,  ut  ita  dicam,  remisqae -f ugien- 
da,  i  e.  vUh  migM  and  main:  Kon  agimur  tamU 
dta  veils,  with  /uU  taiU^  i.  e.  in  perfect  prosperity, 
H. :  pleniasimis  veils  navigare. — Fig^  impdHng 
power,  viffor,  energy:  utnim  panderem  vela  ora- 
tlonis  statim,  an,  etc :  veils  maioribos,  vrith  more 
Meal,  0. — A  doth,  covering,  awning,  eurtain,  veil: 
tabemacula  carbaseis  intenta  veils:  pendentia 
Vela  domOs,  hangings,  lu. :  Deque  mannoreo  pen- 
debant  vela  theutro,  awnings  (  cC  velarium ),  0. : 
slnuosa  vela,  Pr. 

▼el-ut  or  Tol-nti,  adv.-— In  a  compartson, 
even  as,  just  as,  like  as,  like :  ne  vltam  silentio 
transeaut  veluti  pecora,  quae,  etc.,  S.:  veluti  qui 
sentibus  anguera  Pressit,  like  one  who,  etc.,  V. : 
velut  ia  cantu  et  fidibus,  sic  ex  oorporia  totius 
natur&  et  figurft  varios  motOs  cieri:  cum  velut 
Sagunti  excidium  Uannibali,  sic,  etc,  L. — Intro- 
ducing an  example,  as,  for  instance,  for  example: 
namquam  tarn  male  est  Siculis,  quln  aliquid  facete 
et  commode  dicant ;  velut  in  hac  re  aiebant,  etc. 
— Esp.,  in  a  hypothetical  comparison,  in  the 
phrase,  velut  s\,just  as  if,  just  as  though,  as  if,  as 
though:  absentis  Ariovisti  crudelitatem,  velut  si 
coram  adesset,  horrerent,  Os. :  patres  metus  oepit, 
velut  si  iam  ad  portas  hostis  esset,  L. :  facies  iu- 
dudtur  illls  (corporibus  mixtis)  Una,  velut  si  quis, 
etc,  0. — With  afd.  absoL  :  cum  velut  inter  pugnae 
fugaeque  consilium  trepidante  equitatu,  L. :  velut 
diis  cum  patriil  relictis,  L. — Just  as  if,  as  though : 
Inque  sinQs  caros,  veluti  cognosceret,  ibat,  O. : 
velut  ea  res  nihil  ad  religionem  pertinuisset,  L. 

Tomenflk  cf.  vehemens. 

▼ena.  ae,/.,  a  blood-vessd,  vein:  venae  et  arte- 
riae:  pertundere,  lu.:  ferire,  V. — An  artery:  si 
cui  venae  sic  moventur,  is  habet  febrim :  tempta- 
tae  poUice  venae,  i.  e.  the  pulses,  0. — A  walei^ 
course:  fecundae  aquae,  0.  —  A  metallie  vein, 
mine:  auri  venas  invenire:  argentum  venae  se- 
oundae,  la. :  venae  peioris  aevom,  i.  e.  of  baser 
metal,  0. — ^Fig.,  strength:  Defident  inopem  venae 
te,  ni,  etc.,  H. :  venis  fugientibus  aeger,  0.— i%ir., 
the  veins,  heart,  inmost  nature,'  periculum  erit 
inclusum  in  venis  rei  p. — A  vein,  natural  bent, 
genius,  disposition :  ingeni  benigna,  H. :  publica 
(vatis),  lu. 

▼enabalum,  I,  n.  [venor],  a  hunting'tpear,  C, 
V.,0. 

▼enaUoins,  atff.  [venalis],  of  selling,  for  sale, 
— As  subst.  m,,  a  Save-dealer. — As  subst.  n.  piur., 
merchandise,  imports  and  exports:  portoria  vena- 
lid&m  Capuae  aidscripserunt^  L. 

▼enalis,  e,  adj.  [venuml,  of  selUng,  to  be  sold, 
for  sale,  pwehasable,  venal:  horti :  poBsessiones : 


vox, L e,ofaptMe  crier:  Otiiim  nciii  i 
nale,  H. :  dtxisse  Urbem  venalem  ey  nature  peri- 
turam,  si,  etc,  8. — Plur,  m.  aa  aubst^  .gout^siam: 
de  venatibua  homines  electi :  Betici)  ilom  iMois  T^ 
nallS  Inter  vehaa,  E.—Q^uble  of  beit^  Mbsd, 
pwrehambls,  venal:  quae  ipse  sempe  t  babait  veoa- 
ua,  fidem,  ins  iarandom :  ioris  dietlio:  raalkitodo 
pretio,  L. 

ireiiationa,  a^j,  [  venatos  1,  of  ktmisMff,  for 
kuniing'  ?  canis,  a  hound:  eatulus,  H. 

▼enatio,  onis, /  [venor],  hunting,  the  ckase, 
venerg:  aucuplum  atqoe  venatio :  (Saeri)  raultom 
sunt  in  venationibus,  Gs.  —  A  hunting  wpedLadt, 
hunt,  battue,  combat  of  wild  beasts:  ludorum  rena- 
tionumque  apparatu  pecunias  profundunt. — T%at 
which  is  hunted,  game  :  tam  varia  et  multa,  L. 

▼enator,  oris,  m.  [venor],  a  hunter:  pemoc- 
tant  venatores  in  montibus:  manet  sub  lore 
f rigido  VcDator,  Gs. :  Venator  canis,  a  hmUimg- 
dog,  V. — ^F  i  g. :  naturae. 

▼6liatdrill%  aeH,  [venator],  of  a  hunter^  far 
the  chase:  galea,  N. 

▼enatru^  Xcia,/.  [venator],  a  huntress  :  umeris 
suspenderat  arcum  Yenatrix,  V. :  Venatrix  meta 
venantum  fugit,  0.,  lu. 

(▼enatOflt  (is),  m.  [  venor  1,  hunting,  the  ehasL 
— Only  dot.  and  obL:  labor  m  venatu:  gens  ad- 
sueta  Venatu,  V. :  cum  duris  venatibus  otia  misoe, 
0. :  nympha  venatibus  apta,  0. 

▼endibUia,  e,  adj.  with  eomp.  [  vendo  ],  tkat 
mag  be  sold,  salable,  vendible :  via :  f  undos,  H. — 
'S\if^.,a€eepiMe,agreeaiU,  attragtine:  ut  aini  ilia 
vendibiliora,  haec  uberiora  sunt :  oratio:  pneUa,0. 

▼enditatio,  6nis,  /.  [vendito],  a  speaam  dts- 
play,  boasting,  vaunting^  bUuomng:  omnia,  quae 
sine  venditatione  fiunt 

▼enditator,  Sris,  m.  [vendito],  a  boaster^  brag- 
gari,  Ta. 

▼enditio,  Onis,  /.  [vendo],  a  selling,  tale,  vend- 
ing :  bonorum :  hasta  venditionia. 

Tendito,  avi,  — ,  are,  freg.  [  vendo  ],  U>  ke^ 
offering  for  sale,  try  to  seu:  Tusculanum. — ^Pig.. 
to  deal  in,  make  tritfie  of,  seU,  give  for  a  bribe: 
istius  omnia  decreta,  imperia:  paoem  pretiow — To 
commend,  praise,  recommend:  obsequium  ama.tori, 
L.:  valde  te:  quo  modo  se  venditant  Caesari? 
i.  e.  ingratiate  themsdves:  quod  non  florentiba^  se 
venditavit,  N. :  per  illos  se  plebi,  L. 

▼inditor,  oris,  m.  [vendo],  a  seller^  vender: 
f  ruroenti :  vestrae  dignitatis,  L  e.  eam^  magit- 
trates. 

venditam,  l,  n.  [P.  n.  of  vendo],  a  sale:  indi- 
cia, quae  ex  empto  aut  vendito  contra  fidem  fiooL 


random  didi  (ditus),  ere  [for  venumdo ; 
-hdo],  to  sell,  tH»rf.;.  d^  M,^qu^tf^^i^bat,  tanti 


907 


vttnio 


Tendidit:  quae  to  posses  rendere  flS  GO  millbcM : 
fanmn  pecunfft  grandl — ^Fi  g.,  to  mU,  gwe  for  a 
Mbe,  yiM  ffyr  pay,  bdrixy:  te  treoentis  ulentis 
regi :  aoro  p^triam,  betray,  V . :  quanti  saa  f unera 
▼endant,  t  ^.  their  Iwet  {  of  gladiators  ),  lu. — To 
cry  up,  trumpet,  blaeon,  praiees  Ligarianam  prae- 
clure:  poiSma,  H. :  purpura  vendit  Causidicum, 
vendunt  ametby^tina,  eommend,  lu. ;  see  veneo. 

▼eneflea,  ae,/.  [veneficos],  a  poiaoner,  aor- 
ceret8ytoUeh:  Scientior,  H. :  ralidos  yenefioa  sucos 
Mergit,  etc,  0« — Afl  a  term  of  abuse ;  Quid  ais, 
venefica  ?  T. :  yeneficam  appellare  eum  Tirum. 

▼enefioimn,  I,  n.  [veneficus],  a  poiaoning: 
qui  tais  Tenefidis  remedia  inyenit:  de  yeneficiis 
quaesitum  est,  L. — Magie,  eorcery:  id  yeneficiis 
Titiniae  factum  esse  dioebat :  Quosque  yeneficiis 
abstulit  ilia  suis,  O. :  Esquilinum,  H. 

venefionflp  adj,  [  venenum+2  FAG- 1  poieon- 
inffj  poiaonoue,  mreerotUj  magte^  magicM:  yerba, 
O. :  percussor,  Gu. — ^As  eubeL  m.,  a  poimmer^  eor- 
cerer,  wigard:  Mihi  res  erat  cum  yenefico. 

vanenatns,  atff,  [  P.  of  yeucno  ],  JtlUd  with 
poiaon,  envenomed,  poiaonona,  venomaua :  denies, 
O. :  Tipera :  sagittae,  H. :  yenenata  came  capi. — 
Bewiiehedy  enchanted,  magic :  yirga,  0.— -F  i  g.,  ven- 
omoua,  bitter:  Nulla yenenato  littera  mixta  loco,  0. 

veneDifbr,  fera,  feram,  adj.  [yenenum  +  1 
FER-],  containing  poiaon,  venomoua  :  palatum,  0. 

Teneno,  — ,  atus,  are  [  yenenum  ],  to  poiaon, 
injure  by  aiander :  mea  commoda  odio,  H. 

venenum,  I,  n.,  a  atrong  potion.  Juice,  drug 
(okl):  qui  yenenum  malum  fecit:  (ayaritia)  quasi 
venenis  mails  imbuta,  etc.,  S. — A  deatructive  po- 
tion, poiaon,  venom :  ipsius  yeneni  quae  ratio  fingi- 
tur?:  mnlierem  yeneno  interfecit:  berbae  nigri 
cum  lacte  yeneni,  V. :  utrum,  H. — A  magical  po- 
tion, charm  :  sibi  yenenis  erepta  memoria :  pallet 
noBtris  Aurora  yenenis,  0. :  dira  Medeae,  H. :  Tbes- 
sala,  H.  —  Charm,  aeduction  :  Occultum  inspires 
ignem  fallasque  yeneno  (i.  e.  amoris),  V. — A  eotor- 
ing  material,  color,  dye,  pavU  :  Alba  nee  Assyrio 
f ucatur  lana  yeneno,  V. :  Tarentinum,  H. — F  i  g., 
a  mvaehief,  evil,  peat,  bane  *  discordia  ordinum  est 
venenum  iirbis  hnius,  L. :  yitae,  Gt — Virulence, 
bittemets  :  Rupili,  H. :  lingua  suffusa  yeneno,  O. 

Teneo  (vaaneo;  tmperf,  -ibam),  il  (tnf,  yg- 
nlsse),  — ,  Ire  [yenum+eo],  as  paaa,  of  yendo,  to 
go  to  aaU,  be  aold  :  cogis  eos  plus  lucri  addere, 
quam  quanti  yenterant,  cum  magno  yenissent; 
▼enireomnis  suas  possessiones  raaluit:  mancipia 
yenibant:  minoris:  quia  veneat  auro  Kara  ayis, 
H. :  ceteri  yeniemnt,  Gu. 

venerabi]iB»  e,  adj,  with  comp,  [yeneror], 
worthy  of  reaped,  reverend,  venerable:  yenerabllis 
yir  miraculo  litterarum . , .  yenerabilior  diyinitate 
matriflsL.:  diyes,H.:  donum,V. 


▼enarabtmdctfly  a^,  [yeneror],  veneraH/ng^ 
reverential,  taith  reaped:  yenerabundi  templum 
iniere,  L. 

▼enarandiia,  adJ,  [P.  of  yeneror],  to  be  re- 
vered, reaerend,  venerable:  amici,  H. 

▼eneratio,  6nis,  /.  [veneror],  profoundeat  re- 
apect,  reverence,  veneration:  iusta:  ingenita  illi 
genii  erga  reges  suos,  Gu. :  Augusti,  Ta. 

▼eneratCMT,  oris,  m.  [  yeneror],  one  who  holda 
in  honor,  a  reverencer  :  domos  yestrae,  0. 

Veneilns  (-reus),  wf/.,  of  Venui.—Plur.  m. 
as  aubaL  ( sc.  servi ),  the  attendanta  in  the  temple 
of  Venua  JSrycina. — Of  aexual  love,  venereal;  cf. 
homo,  aervant  of  Venua  (implying  wantonness). — 
As  aubai.  m.  (sc.  iactusX  in  gaming  with  dice,  the 
Vemua-ihrow. 

▼eneror,  atus,  ftrl,  dep.  [VAN-],  to  reverence, 
worahip,  adore,  revere,  venerate :  deos :  simulacrum 
in  precibus :  eos  in  deorum  numero :  Larem  Farre 
pio,  V. — To  revere,  do  homage  to,  reverence,  honor: 
secundum  deos  nomen  Romanum,  L. :  patris  me- 
moriaro,  Ta.:  amicos,  O. — To  ask  reverently,  be- 
aeech,  implore,  beg,  entreat,  aupplicate:  nihil  horum, 
H. :  yos  preoor,  yeneror . . .  uti  yictoriam  prospe- 
retis,  etc.,  L. :  Et  yenerata  Geres  ita  surgeret,  i.  e. 
honored  vrith  the  prayer  thai  she  would  spring  up, 
etc.,  H. :  cursOs  dabit  yenerata  secundos,  Y. 

▼enetcui,  adj.,  aea-colored,  of  a  marine  blue: 
cucullus,  lu. 

▼«Biaf  AC,  /.  [VAN- ],  indulgence,  kindneaa, 
grace,  favor:  ab  lote  ceterisque  dis  pacem  ao 
yeniam  peto:  preoor  hanc  yeniam  supplici  des, 
ot,  etc,  L :  Gaesar  tibi  petenti  veniam  non  dedit: 
da  yeniam  hanc  mihi,  do  me  thia  favor,  T. :  Exti«- 
mam  banc  oro  yeniam,  thia  last  kindneaa,  Y.:  cum 
data  esset  yenia  eius  diei,  indulgence  for  that  day, 
L. — E  sp.,  in  the  phrase,  bona  yenlft,  or  cum  bon& 
yenlA;  with  audire,  kindly,  with  favor,  toithout 
pr^fudtce  :  bona  yenia  me  audies :  cum  bonS  ye- 
nia, quaeso,  audiatis  id  quod  invitus  dico,  L.  — 
With  yerbs  of  saying,  6y  your  leave,  with  your 
permtanon,  without  offence,  reapeetfully:  nisi  yero 
(bon&  yenia  huius  optimi  yiri  dixerim)  tu,  etc : 
bon&  hoc  tua  yenia  dixerim :  bon&  yeniA  yestra 
liceat,  etc,  L. — Pemdaaion :  yenift  petita  puerum 
ad  canendum  ante  tibicinem  cum  statuisset,.!!: 
dat&  yeniA  seducit  filiani  ao  nutricem,  L. — For- 
bearance, forgiveneaa,  pardon,  remiaaion:  errati 
yeniam  impetrare:  pacem  yeniamque  impetrare 
a  yictoribus,  L. :  maximonim  scelerum :  yeniam 
tuis  dictis  Supplice  yoce  roga,  O. :  peccatis  ye- 
niam poscens,  H. 

▼enlo  {imperf  yenlbat,  T. ;  P.praea.  gen.plur. 
yenientfim,  v.),  ySnl,  yentus,  Ire  [BA-],  to  come: 
imus,  yenimus,  Videmus,  T. :  ut  y^ni  ad  urbem, 
etc :  cum  yenerat  ad  se.  r 


vomranoiila 


906 


▼enimus:  Italtam  fato  |)Tofugii8,LaTiDJaque  Tenit 
Litora,  V. :  novus  exerdtus  domo  aoci(U8  Etnucifl 
venit,  for  the  EtrtueanSj  L.:  Non  009  Xibyoos 
populare  penatis  Venimus,  V.:.  in  ooospectum, 
Cs. :  dam  tibi  liuerae  meae  yeniant,  reaehea  ycu  .• 
hereditos  unicuiqae  hostrum  yenit,/a^/  iiilj- 
baeum  yenitar,  L  e.  thspartia  nuet  at  LSybaium  : 
ad  iDe  yentum  est,  ut,  etc.,  it  htu  devolved  upon 
me:  (Galli)  yeniri  ad  se  oonfestim  existimantes, 
that  they  would  he  €Maehedy  Cs. :  ventum  in  ittsu- 
1am  est:  ubi  eo  ventam  est,  on  arriving  there^  Cs. 
•^Fig.,  to  eotne:  contra  rem  suam  me  nescio 
qaando  yenisse  questus  est,  appeared:  contra 
amici  summam  existimationem,  i.  e.  to  etrike  ai : 
'si  quid  in  mentem  veuiet:  tempus  yicloriae,  Gs. : 
non  sumus  omnino  sine  curft  yenientis  anni,  for 
^  coming  year  .•'  yeniens  in  aeyom^IL:  yeniens 
aetaii,  the  fuJture^  0. :  cum  matronanim  ac  yirgi- 
'num  yeniebat  in  mentem,  ulhxn  I  thouffht  of.  — 
'yij^h  in  (rarely  ad)  and  ace.  of  a  condition  or  re- 
lation, to  come  into^faU  into,  enter:  yenisse  Ger- 
manis  (Ambiorigem)  in  amicitiaro,  to  have  obtained 
the  alliance  of  Cs. :  in  calamitatem.:  in  proverb! 
consuetudinem:  ut  non  solum  hostibus  in  con- 
temptionem  Sabinus  yeniret,  sed,  etc.,  had  fallen 
into  contempt, Gs.:  sese  in  eius  fidem  ac  potesta- 
'tern  yenire,  i.  e.  eurrender  at  dieeretion,  C^.:  in 
sermonem  yenisse  nemini,  i.  e.  hoe  talked  with: 
yeni  in  eom  sermonem,  ut  dioerem,  etc.,  happened 
'4o  eay:  summam  in  spem  per  Helvetios  regni 
obtinendi  yenire,  to  indulge  a  eonfidmU  hope^  Gs. : 
prope  seoessionem  res  yenit,  atinoet  reached  the 
pointy  L.:  ad  ultimum  dimicationis  rati  rem  yen- 
turam,  h,x  Gum  speramos  eo  rem  yenturam,  ut, 
:etc,  H. :  saepe  in  eum  locum  yentum  est,  ut,  etc., 
.to  eueh  a  point  that,  Gs. :  ad  tuam  yeniam  condi- 
cionem,  tpt^  euxqat:  od  summum  fortunae,  to  at- 
tain, H. — With  ad,  of  a  topic  in  speaking,  to  come 
to,  reach,  turn  to  .*  a  f abulis  ad  facta :  ad  recen- 
tiores  litteras. — To  come,  epring,  arise,  be  produced, 
grow,  descend:  Hie  segetes,  ilUc  veniuut  felicius 
.  uyae,  i.  e.  grow,  V. :  arbores  sponte  sua,  V.  —  To 
-come,  restdt,  occur,  happen:  in  ceteris  rebus  cum 
.  yenit  calamltas :  quod  ^extremum)  cum  yenit  (L  e. 
mors):  si  quando  similis  fortuna  yenisset,  L. 

▼ennunoiila  (▼inan-,  -nuonla),  ae,  /,  a 
kind  of  grape,  E. 

Venor  (P.  gen.  plur.  yCnantam,  V.,  0.,  Ph. ), 

■  fttus,  9ktl,dep.,  to  hunt,  chase:  qui  yenari  solent: 

;  Venatum  In  nemus  ire  parent,  V.:  curvis  theatris, 

0. :  VenantQm  yoces,  of  hunters,  Ph. :  canibus 

leporem,  V.  — Fig,,  to  hunt  etfter,  seek, pursue: 

'  yentosae  plebis  suff ragia,  H. :  oculis  yiros.  Ph. 

venter,  tris,  m.,  the  bdlg,pauneh :  quasi  (fabi) 
;  mens,  non  yenter  infletur :  inanis,  stomachy  H. : 
iratum  yentrem  placare,  L  e.  appetite,  H. :  dediti 
yentri,  S. :  magno  Senrorum  yentres,  i.  e.  the  tiip- 


Btt  eonplerit 


port  of  slaves,  lu. —  The  wombt 
tempora  yenter,  O. :  homines  in  ' 
Gonducit,.Iu. — ^In  the  phrase,  yen 
pregnant^  L. — The  unborn  child,  < 
Tuusy  H,— ui  bel^,  mgeUing^ ; 
moda. . .  Gresoeret  in  yentrem  cue 
nae,  lu. 

▼entilo^  — I  fitos,  fire  [yentnlos],  to  ton  in  the 
air,  fan,  air :  populeas  yentilat  aura  comas,  away^ 
0. :  digitis  aurum,  i.  e,  dUjdays,  lu. :  Caoem,  Pr.^ 
Fig. :  cuius  lingua  quasi  flabello  seditionia  oontio 
yei^tilata,  i.  e.  u  incited, 

▼entitOk  ayl,  — ,  &re,  freq.  [yenio],  to  cenw 
often,  be  wont  to  come^  hup  coming,  resort.-  ad 
Ambiorigem,  Gs. :  domum  meam. 

▼entOMifl,  aefj.  with  comp.  and  siq>.  [yentus], 
full  of  wind,  windy:  foUes,  v.:  mare,H.:  Alpes, 
0. :  cucurbita,  L  e.  ctqaping-glass,  lu. :  terra  yento- 
sior,  Ta. :  yentoeissima  regio,  L. — Like  wind^  lights 
ewifl,  nimble:  alae,  V.:  equi,  0.— Fig.,  l^ 
changeable,  inconstant, fidde:  homo  yentosissimiia: 
Tu  levis  es  multoque  tuis  yentosidr  alls  (of  Capid), 
0. :  plebs,  H. :  ingenium,  L. :  extraordinarinm  im- 
perium  popuUre  atque  yentoeum  est — Wtndy, 
puffea  up,  vain,  coneeiUd:  yentoso  gloria  currn, 
H. :  lingua,  V. :  ingeniom,  L. 

▼entrioulnfl,  l,  m.  dim.  [yenter],  the  bdlg,  lo. : 
cordis,  the  ventricle, 

▼antnliu,  1,  m.  dun,  [  yentus],  a  little  wind, 
breeze  :  Gape  flabellum,  yentulum  ladto,  T. 

Tentcui,  I,  m.  [cf.  yannus],  wind:  (a6r)  effiuens 
hue  et  illuo  yentos  efficit :  qui  (diyi)  slmul  Stra- 
yere  yentos,  H. :  remissior,  Gs. :  prosper,  ImJ.  Coras, 
G^  —  P  r  o  y. :  Verba  dat  in  yentos,  t  e.  talks  m 
vain,  0, :  tristitiam  et  mettts  Tradam  yentia,  L  e. 
will  throw  from  me,  H. :  yentis  yerba  dedisti,  hast 
thrown  thy  promise  to  the  wieuls,  0. :  nee  ferre  ti- 
det  sua  gaudia  yentos,  Y.-— Fig.,  a  wind.-  qoi- 
cumque  yenti  eront,  L  e.  whatever  drcumstanen 
may  arise:  alios  ego  yidi  yentos,  L  e.  Urnrn  of 
trouble:  cuius  nunc  yenti  yalde  sunt  secnndi,  I  e. 
who  is  now  on  the  high  tide  of  prosperity :  yeoto 
aliquo  in  optimum  quemque  exdtato,  by  rensing  • 
storm:  yentum  popularem  esse  quaesitnm,  i.  e 
popular  favor. 

yennoula,  see  yennnncnla. 

▼eniun  or  vaennm,  n.,  that  whi<A  is  sold,  that 
wAtcA  is  for  sale,  siale. — Usu.  aec,  in  phrases  with 
do  or  eo,  yenum  d5,  dedl,  datus.  Are  (later  as  one 
word,  yCnumde,  yfinnndO,  yaen-),  to  ml  as  a  «£asc, 
stU:  mnUitudo  alia  ciyiom  Gampanoraro  yenum 
data,  L. :  Numidae  pnberes  inteif ecti,  alii  omncs 
yaenumdati,  S. :  per  oommercia  yenamdati,  Ta. : 
se  yenum  a  prindpibus  datos  Poeno,  L. :  yenum 
eo,  to  60  sold,  be  estpoecdfor  saU:  ut  das  fanulia 
ad  .edem  Ce«^  t«^^^^^,,™*^: 


M9 


fltapram  vaeno  dedisse,  Ta. :  poeita  Taeno  Inrita- 
menu  loxui,  Ta. 

Tenunoula,  see  renouncala. 

▼ennB,  eris, /l  [VAN-1  lovdinen^  attraeUveneu^ 
beauty^  grace,  elegance,  eXarm  :  Quo  f ugit  venus  ? 
H. :  Fabttla  nuliius  veneris  sine  pondere  et  arte, 
H. — As  a  proper  name,  Ventu,  goikktt  of  love,  C, 
v.,  H.,  0. — Love,  eexual  love:  sine  Gerere  et  Libe- 
ro  friget  Venus,  T.,  V.,  0.,  Ta,— A  love,  beloved 
t^eet,  beloved:  mea,  V. :  quae  te  cumque  domat 
Tonus,  H. — The  planet  Venne^-^Ol  dice,  wlien  each 
of  four  dice  showed  a  different  number,  the  bat 
throw,  Venus  throw  (poet  for  iactus  Venereus),  H. 

▼enustaa,  fttis, /.  [venus],  lovdineee,  eomdi- 
fteae,  charm,  grace,  beauty,  elegance,  attractiveness : 
Antiqua  tua,  your  old  fascination,  T. :  corporis. — 
Artistic  grace, fine  taste,  art:  signa  eximia  venu- 
Btate :  f  astigium  illud  non  venustas  sed  necessitas 
ipsa  f abricata  est — Ehganee,  good  taste,  graceful' 
ness:  homo  adfluens  omni  lepore  ac  venustate: 
(oratoris  est)  agere  cum  venustate :  Quis  me  venu- 
statis  plenior?  amiability,  T. 

▼enustoo,  a<^'.  with  eomp.  [  venus  ]. — Of  ap- 
pearance, charming,  pleasing,  ufinning,  agreeable, 
beautiful:  voltus,  T. :  hortuTi,  Ph. — Artistic,  ele- 
gant: sphaera  venustior:  sententiae.  —  Fig'i^ 
graceful,  affable:  motus  corporis. 

▼e-pidlidiui,  a<(f.,  txcessivdy  paUi  very  pallid: 
mulier,  H. 

▼epreoula,  ae,/.  dim.  [vepres],  a  little  thorn- 
bush,  smaU  brier:  ex  Tepreculis  extracta  niteduU. 

▼epres,  is,  m.,  a  thornrbush,  brier^msh,  bramble- 
bush:  lepus  vepre  Utens,  0.:  saeptum  vepribus 
et  dumetis  sepulerum :  sparsi  sanguine,  Y. :  quid 
si  Coma  vepres  ferant,  H. 

vor,  vfiris,  «.  [1  VAS-J  the  spring:  Ineunte 
Tere,  in  the  early  goring :  Vere  novo,  V. :  cum 
▼er  esse  coeperat :  ver  preterit  aestas,  H. :  Aetatis 
breve  ver  carpere,  life's  short  spring-time,  0. — 
Pro  v.:  Vere  prius  flores,  aestu  numerabis  ari- 
fitas,  0. — In  the  phrase,  ver  sacrum,  an  offering 
of  the  first  fruits  of  spring,  L. 

▼eras,  ftcis,  adj,  with  comp.  [cf .  venis],  speak- 
ing truly,  truthful^  true,  veracious:  oraculum : 
Herodotum  cur  veraciorem  ducum  Ennio  ? :  Liber, 
H. :  veraces  cecinisse  Parrae,  H. :  saga,  Tb. 

▼erbena,  ae,  /.,  a  leafy  twig,  olive-branch,  sa- 
cred bough  ( of  laurel,  olive,  m jrtle,  or  cvpress, 
borne  by  the  fetiales) :  fetialis  patrem  patratum 
Fusium  fecit  yerbenA  caput  tangens,  L. :  sacerdo- 
tes  Gereris  cum  infulis  et  verbenis (as  suppliants): 
ex  ara  hinc  suroe  verbenas  tibt,  T. :  Verbenas 
adole  pingiils,  Y.,  H.,  0. 

(▼erber),  eris,  n.,  a  lash,  whip,  scourge,  rod  (in 
nng.  only  gen.  and  abl.) :  illi  instant  verbere  torto, 


Y. :  obnaoendit  eqnos  et  ietu  Yerberis  increpoit, 
O. :  Yerberibos  caedere,  T. :  adulescentem  nudari 
iubet  yerberaque  adferri,  L. :  aurigae  proni  in 
verbera  pendent,  i.  e.  lean  forward  with  the  whip, 
Y. — A  thong,  lash :  torquens  verbera  f undae,  V: 
— A  lashing,  scourging,  flogging  :  Percutimur  ca- 
put conversae  verbere  virgae,  O. :  roitto  verbera, 
mitto  securts :  verberibus  ac  tormentis  quaestlo- 
nem  habere :  tergum  foedum  vestigiis  verberum, 
L. — A  stripe,  stroke,  blow:  remorum  in  verbere 
perstant,  0. :  turgentis  caudae,  H. :  plocido  dare 
verbera  ponto,  the  strokes  (of  oars),  O. — Fig., 
plur.,  lashes,  strokes :  contumeliarum  verbera  su- 
bire:  patruae  verbera  linguae,  i.  e.  ehidings,  H. 

1.  verberS,  avl,  atus,  are  Fverber],  to  beat, 
strike,  lash,  knock :  tormentis  Mutiuam :  aquila 
aethera  verberat  alis,  Y. :  sidera  (unda),  Y. :  na- 
vem  (  Auster  ),  H.  —  To  punish  by  striking,  lash, 
scourge,  whip,  flog,  beat,  drub:  homines:  virgis 
oculos :  latenim  costas  ense,  0. — ^F  i  g.,  to  attack, 
lash,  chastise,  plague,  torment,  harass :  os  tuum 
senatOs  oonvicio  verbcrari  noluisti:  sermonibus 
aures,  Ta. 

2.  Tarbero,  dnis,  m.  [verber],  one  worthy  of 
stripes,  a  scoundrel,  rascal :  Eho,  verl)ero !  T. :  f  un- 
dum  a  verberone  Ourtilio  poesideri. 

varbez,  see  vervex. 

verbose,  adv,  with  comp,  [verbosus],  with 
many  words,  diffusely:  satis:  haeo  ad  te  scrips! 
verbosiuB. 

▼erbosnfl,  adj.  with  comp.  ^  verbum  ],  fuU  of 
words,  wordy,  verbose :  simulatio  prudentiae :  ver- 
hosier  epistula :  id  quod  verlK>siu8  dicitur,  Gt 

▼erbom,  I,  ft.  [cf.  (S^jm;  Eng.  word],  a  word: 
pro  his  facit  verba,  speaks,  Gs. :  quod  ego  in  sena- 
tu  Graeco  verba  fecissem,  had  spoketi:  libenter 
verbo  utor  Gatonis  (i.  e.  engines) :  usitatins  hoc 
verbum  et  tritius:  si  pudor,  si  modestia,  si  uno 
verbo  temperantia,  in  a  word:  verba  rebus  im- 
pressit,  i.  e.  names:  contumelia  verborum,  abusive 
language,  Gs. :  verborum  delectus,  choice  of  lan- 
guage: multis  verbis  ultro  citroquc  habitis,  much 
talk  on  both  sides  :  aocusare  verbis  tribus,  in  three 
words:  (dies)  pMDr  quem  tria  verba  silentur,  i.  e. 
the  praetor's  voice  (in  the  official  words  do,  dice, 
addico),  0^ — ^P  r  o  V. :  verba  flunt  mortuo,  i.  e.  that 
is  idle  talk,  T. — Abl.  sing,  adverb.,  briefly,  in  one 
word,  by  a  word:  postquam  Gaesar  dicendi  finem 
fecit,  ceteri  verbo  alius  alii  varie  adsentiebantur, 
S. :  verbo  de  sententia  destitisti,  at  one  word  from 
me. — Orally,  by  speech :  aut  verbo  adsentiebatur, 
aut  pedibus  in  sententiam  ibat,  L. — Abl.plur.  with. 
poss.  pron.,  or  gen,,  in  the  name  of,  in  behalf  of, 
for:  si  uxori  tuae  roeis  verbis  eris  gratulatu8,yor 
me:  denuntiatum  Fabio  senatQs  verbis,  ne,  etc., 
L. — ^In  the  phrase,  uno  vertK>,  i^JO!lfi^v^cird,  in  a 

Digitized  by 


Vezoii]f«!fepriz 


910 


loord^  Mfjly  :  Quin  ta  uno  veibo  dio,  quid,  eto^ 
T. :  praetorea,  praetorios,  tribunos  plebis  . . .  udo- 
que  Terbo  rem  p.,  etc.— In  phrases  to  express  ex- 
act correspondence,  verbnm  e  Yerho,  precUdy^  ex- 
aeily,  literally  s  quae  Graed  wadii  appeHant,  ego 
poteram  morbos,  et  id  verbum  esset  e  verbo.^Of 
a  passage  or  work,  translated  or  copied,  ad  Ter- 
bum,  verbum  de  rerbo,  verbum  pro  verbo,  or  ver- 
bum verbo,  lUtraUyy  toord  for  vtord:  fabellae 
Latinae  ad  verbum  de  Graecis  expressae:  verbum 
de  verbo  expressum  extulit,  T. :  verbum  pro  verbo 
reddere:  verbum  verbo  reddere,  H. — In  the 
phrase,  verbi  causA  or  verbi  gratia,  for  the  take 
of  exampley  for  example^  for  instance:  si  quis, 
verbi  causa,  oriente  Canicul&  natus  est:  quo  die 
verbi  causa  esse  oporteret  IdCts. — A  Baying,  ez- 
pretnon,  phrasej  sentence :  vetus  verbum  hoc  qui- 
demst,  etc.,  an  old  saying^  T. :  quod  verbum  in 
pectus  lugurthae  altius  descendit,  S. — Mere  talk, 
mere  words :  dolor  est  malum,  existimatio,  dede- 
cus,  infamta  verba  atque  ineptiae,  empty  words: 
verborum  sonitus  inanis. — Ml,  adv.,  verbally,  in 
words,  nominally:  Ut  bcneficium  verbis  initum 
nunc  re  comprobes,  T. :  in  quibus  ( civitatibus ) 
verbo  sunt  liberi  omnes,  in  name,  —  Hence,  the 
phrase,  verba  dare,  to  give  mere  words,  deceive, 
cheat:  Quoi  verba  dare  difficile  est,  T. :  vel  verba 
mihi  dari  facile  patior  in  hoc :  curls  dare  verba, 
i.  e.  to  beguile,  0. — In  grammar,  a  verb, 

Veroingetoriz,  rigis,  m.,  a  chief  of  the  Oavls, 
Ci, 

▼ere,  adv,  with  comp,  and  sup,  [verus],  accord- 
ing to  truth,  U'vly,  really,  in  fact:  vere  dioere: 
omnia  vere  vates  locuta  est,  v. :  llbentius  quam 
verius :  Ligures  latrones  verius  quam  bostes  iusti, 
L.:  verissime  loquor.— /V«yMr(y,  rightly,  aright: 
hoc  quom  fit,  ibi  non  vere  vivitur,  T. 

vereounde,  adv.  with  oomp,  [  verecundus], 
shamefMtly,  bashfully,  shyly,  moJettly:  id  facere: 
tueri  (matronas),  L. :  verecundius  liac  de  re  loquor. 

▼ereoundia,  ae,  /.  [  verecundus  ],  shamefast- 
ness,  bashfulness,  shyness,  coyness,  modesty,  shame, 
reserve:  homo  pudoris  ac  verecundiae  particeps: 
magnam  habet  vim  disciplina  verecundiae :  in  ro- 
gando :  apud  me,  L. :  turpitudinis  verecundia,  a 
shrinking  from :  rei  p.,  reverence  for,  L. :  legum, 
L. — A  shame,  disgrace,  immodest  act :  quae  vere- 
cundia est,  poEtuIare  vos,  etc.,  how  shameful  it  is, 
L. :  verecundiae  crat  pugnare,  etc.,  L. — A  sense 
of  shame:  verecundia  Romance  cepit,  Saguntum 
sub  hostium  potestate  esse,  L. 

vereotmdor,  — ,  arl,  dep,  [verecundus],  to  fed 
bashful,  be  cuhamed,  be  sfiy,  shrink :  alterum  quasi 
verecundantem  incitare:  verecundans  in  publi- 
cum prodire. 

vereoundufly  adj.  with  comp,  [vereor],  ashamed, 


sham^ast,  baakftd^  sky^  My,  miodest,  dUSdeml,  t»> 
served:  homo  non  nimis  verecnndos:  Saepe  vcfe- 
cundum  laudasti,  H. :  color,  a  blush,  H. :  pndor,  0. 
— Moderate,  free  from  extravagance,  teniperaie: 
translatio :  verecundior  in  postulando :  viu,  O. : 
Bacchus,  H. 

▼erendus,  ac(j,  [F,  of  vereor],  to  be  /eared, 
worthy  of  reverence,  venerable^  reverend^  awful: 
maiestas,  0. :  ossa  (viriX  0. 

▼eraor,  itus,  eri,  dtp,  [1  VEL-],  to  retreremee, 
revere,  respect,  stand  in  awe:  qoem  (patrem)  at 
deum:  gratia  et  eloqaentia;  quanim  altenun  ve- 
reor, alteram  metuo :  veremur  voa  . . .  etiam  1  ~ 


mus,  L.  —  To  fear,  be  afraid,  dread,  apprehend, 
shrink :  hostem,  Gs. :  patris  adventum,  T. :  repre- 
heusionem  dootorum :  pauperiem,  H. :  raaioa, 
something  serious,  H. :  invidiam,  N. :  Tereor  dice- 
re,  hesitate,  T. :  vereor  oommittere,  ut,  etc. :  Insa- 
noa  qui  inter  vereare  insanus  haberi,  SL:  quos 
non  est  veritum  in  voluptate  summum  bonum 
ponere,  who  did  not  shrink  from,  etc. :  huius  femi- 
nae,  T. :  tui  testimoni :  eo  minus  veritns  navibus, 
quod,  etc.,  with  the  less  anxiety  for  the  ships,  Gs. — 
With  ne,  lest,  that:  sed  vereor,  ne  videatur  oraUo 
mea,  etc. :  ne  Divitlaci  animnm  offenderet  vereba- 
tur,  Gs. :  vereor  ne  cui  plus  credas,  etc.,  H. :  «... 
vereor  ne  barbarorum  rex  fuerit  (Romulus),  lettS' 
peet  that, — With  ne  ,  ,  ,  wm :  iutellexi  te  vereri 
ne  superiorea  (Utterae)  mihi  redditae  non  essent 
— After  a  negat,  expressed  or  implied  (instead  at 
u£j :  non  vereor  ne  hoc  offlcium  menm  P.  ServUio 
non  probem :  non  vereor,  ne  non  seribendo  te  ex- 
pleam. — ^With  ut,  thai  not :  vereris  ut  poesis  con- 
tendere?: qui  vereri  videntur  ut  habeam  s&tia 
praesidi. — Poet. :  ut  ferulii  caedas  meritura  ma- 
iora  subire  Verbera  non  vereor  (i.  e.  ne  caedas), 
H. — To  await  with  fear,  fear,  dread:  heri  semper 
lenitas  Verebar  quorsum  evaderet,  T. :  Pomptinnm 
quod  scribis  in  urbem  introisse,  vereor,  quid  dt, 
am  apprehensive  what  it  may  mean:  de  qua  (Car- 
thagine)  vereri 

▼eretnmi,  I,  n,  [vereor],  the  private  parts,  parts 
of  shame,  Ph. 

Vergiliua  (not  Yir-),  I,  m.,  a  gentile  name, 

▼ergo.  — ,  — ,  ere  [VERG-},  to  bend,  turn,  bs 
inclined,  lie,  be  situated  :  declivis  locna  tenoi  tasti* 
gio  vergebat  in  longitudinem,  etc,  Gs. :  portos  in 
meridiem  vei^it,  L.:  omnibus  eius  partibos  in 
medium  vergentibus.  —  P  i  gi^  to  tum^  incline,  be 
directed:  nisi  Bmti  auxilium  ad  Italiam  verg^re 
quam  ad  Asiam  maluissemus :  nox  vergit  ad  io- 
cem,  verges  towards,  Gu. :  anni  vergentea  in  senium, 
To. :  vcrgens  annis  femina,  advanced,  Ta. :  illoc 
cuncta  vergere,  everything  centred  m  him,  Ta. 

▼ergobretos,  l,  m.  [  Geltio  ],  the  minister  ef 


»11 


▼enloulns 


verldiotui,  o^,  [yenis+DIG-]^  tnOh-URmg, 
trvthfid,  veracious :  voces :  interpres,  L. 

▼eriloqnium,  I, «.  [veru8+4  LAO-],  etifmdoffy 
(trausl.  of  iTvftoXoyia). 

(veri-slmills,  veri-vimillter,  veri-simUl- 
tudoX  better  as  two  words,  vert  simUi-. 

▼eritaa,  atis, /.  [verus],  truth,  truthjulneat, 
fferityy  reality:  suscipe  causam  veritatis:  certe 
apud  te  Veritas  valebit.— /Siiujert^y,  tiraiffhi/or' 
wardnm,  candor:  veritatis  oultores,  fraudis  ini- 
mici:  Veritas  odium  parit,  tincerity,  T. :  in  omnl 
r©  vlncit  imitationem  Veritas.— TVirfA,  rectitude, 
integrity,  uprightneea:  in  tuam  fidem,  veritatam, 
miaericor^aro  conf ugit :  siut  veritatis  et  virtatis 
mtLgairl^Jieality,  life,  nature,  fact:  ut  (signa) 
imitenturveritatem:  oratores  sunt  veritatis  ipsius 
actores:  exploranda  est  Veritas,  Ph. :  ut,  quioquid 
aocidat,  id  ex  aeterna  veritate  fluxisse  dicatis. — 
Etymology:  consule  veritatem. 
vezitas,  P.  of  vereor. 

▼ennicalatcui,  adj.  [vermiculus,  dim,  of  ver- 
mis, a  worm]. — Of  mosaio  worlt,  inlaid  m  wmng 
linee,  vermiculaied,  Lucil.  ap.  C. 

V0ixia,  ae,  m.  [2  VAS-],  a  hamc-bom  slave, 
house-servant,  family  slave:  vernas  procaoea  Pa- 
sco, H. 

vemaouloB,  adj.  [vema],  o^  home-bom  slaves : 
multitudo,  Ta.— Native,  domestic,  indigenous,  ver- 
naadar, Roman:  festivitas :  sapor, innate:  crimen 
domesticum  ac  vernaculum,  i.  e.  vohich  applies  to 
tfie  accuser, 

vemills,  e,  acfj,  [vema],  of  a  home-bom  slave, 
fauming,  servile:  blanditiae.  To. ^Jesting,  wag- 
gish :  dictum,  Ta. 

▼erniliter,  adv,  [vemilis],  lavishly,  servilely : 
Fungi  officiis,  H. 

vemo,  — ,  — ,  ftre  [vcrnus],  to  spring,  feel  new 
life, grow  young:  Vemat  humus,  0. :  gutture  ver- 
nat  avis,  i.  e.  begins  to  sing,  0. 

▼enmla,  ae,  m.  dim.  [verna],  a  little  home-bom 
dave,  young  domestic:  custos  vernula  capsae,  lu. : 
(lupus)  Tiberinus  Vernula  riparum,  L  e.  (a  fish)  of 
lavish  birth  under  the  bank,  lu. 

vemna,  adj.  [ver J,  of  spring,  spring :  tempus : 
aequinoctium,  L. :  f  ngus,  0. :  flores,  H. 

vero,  adv,  [verus],  in  truth,  in  fact,  certainly, 
truly,  to  be  sure,  surely,  assuredly  :  Itane  vero  ob- 
turbat  ?  T. :  ego  vero  vellem :  cum  eflf usis  gaudio 
lacrimis  cupere  vero  diceret,  etc.,  L. :  multum  vero 
haec  eis  iura  profucrunt :  Egregiam  vero  laudem 
refertis,  V.— -With  immo,  no  indeed,  nay  rather: 
Immo  vero  indignnm  facinus  faxo  ex  me  audies, 
T. :  immo  vero,  inquit,  ii  vivunt,  qui,  etc. — In  an 
empbat  affirmative  answer,  yes,  certainly,  by  all 
means,  assuredly:  M,  fttisti  saepe,  credo,  in  scboliB 


phllosophoram.  A,  vero,  ao  libenter  quidem.— « 
With  minime,  emphasizing  the  negation,  by  fio 
means,  assuredly  not:  &  quid  ?  totum  domum  num 
quis  alter,  praeter  te,  regit?  Z,  minime  vero. 
—  In  expostulation,  bid,  though,  however :  minue 
vero  iram,  T. — In  a  climax,  even,  indeed :  nequo 
solum  in  tantis  rebus,  sed  etlam  in  roediocribus 
studiis,  vel  vero  etlam  negotiis  oontemnendum : 
neque  vero  id  saUs  habuit,  N. — As  adversative 
particle,  but  in  fact,  but  indeed,  however  (always 
after  one  or  more  words  of  the  clause) :  ne  T.  qui* 
dem  Postumius  oontemnendus  in  dicendo :  de  re 
p.  vero  non  minus  vehemens  orator,  quam  bellator 
f uit :  non  vero  tam  isti  (sc  mortui  sunt)  quam  to 
ipse,  nugator. — In  transitions,  now,  but,  however  : 
age  vero  ceteris  in  rebus  quali  sit  temperantift, 
considerate :  quod  vero  dicere  ausus  es,  in  eo . . . 
crrasti. 
▼erpa,  ae,/.,  i.  e.  membrum  virile,  Ct. 
▼expns,  I,  m.,  a  circumcised  man,  lu.,  Gt. 
▼erres,  is,  m.,  a  boar,  male  swine:  obliqnum 
meditans  ictum,  H.:  tam  nequam. 

▼exriniifl,  adj.  [verres],  of  a  boar,  swinish: 
ius,  broth  of  pork  (a  pun) :  ius  Verrinus,  the  ad- 
ministration of  justice  by  Verres, 
Verritis,  a^.,  of  Verres,  Verrian. 
venrd.  — ,  — ,  ere  [ V  AR-],  to  sweep,  brush,  scour, 
sweq>  out,  sweep  togetlier:  qui  tergent,  qui  verrunt, 
qui  spargunt :  matres  crinibus  templa  verrentes, 
L. :  pavimentum,  lu. :  Aequora  caudis  (delphinesX 
V. :  Oaesariem  per  aequora,  trail,  0. — Of  grain, 
to  dean  up  after  thr^hing,  collect:  nigras  pro 
farre  favillas,  0. :  Quicquid  de  Libycis  verritar 
areis,  i.  e.  is  colUeted,  H. — To  sweep,  pass  over,  play 
upon,  traverse:  duplici  genialia  nablia  paimA,  0.: 
remis  vada,  V. 

verrnoa,  ae,  /.,  a  wart,  fault,  failing  (opp. 
tuber),  H. 

▼errunco,  — ,  — ,  are  [VAR-].  — In  prayers, 
with  bene,  to  turn  out  well,  Jiave  a  fortunate  issue: 
haec  bene  verrunoent  populo,  Att.  ap.  G. :  ea  mihi 
bene  verruncent,  L.  P 

▼eraabUis,  e,  adj,  [verso],  changeable,  mutable, 
fickle:  acies,  Gu. :  fortuna,  CSu. 

▼eraatllia,  e,  adj.  [verso],  versatile :  ingenimn, 
L. 

versatafl,  at^.  [P.  of  verso],  eaperienced,  skilled^ 
versed:  in  bello:  in  rcrum  p.  varietate. 

▼erflioolor,  Oris  (abl.  5rl  or  ore),  ac^.  [verso + 
color],  of  changeabU  color,  of  various  colors,  party' 
colored:  plumae:  vestlmentum,  L. ;  arma,  Y.:  cul- 
tus  (FloraeX  0. 

▼ex«ioiiliui»  I,  fik  dim.  [  versos  ],  a  little  line, 
mere  line:  tribnsne  versioulis  Brutus  ad  me?: 
epiBtulae  verskmlum.  —  In  I^^7kA^§^  **'*^ 


tflSI 


veralei,  line:  uno  Teraicalo:  Tersiotili  mei,  Gt.: 
HiBdne  versioulis  curas  e  pectore  pelli  ?  H. 

verso  or  vorto,  &vl,  Htus,  Hre^freq,  fverto], 
to  turn  often,  keep  turning,  handley  whirl  about, 
turn  over:  Sisyphus  versat  Saxum,  C.  poSt. :  tur- 
dos  in  igni,  H. :  Ova  non  acri  fayillil,  0. :  vinclonim 
volumina,  V. :  pollice  fusum,  0. :  sortem  urni, 
ihake,  H. :  ligonibus  glaebas,  break  up,  H. :  de- 
sectuin  gramen,  i.  e.  make  hay,  0. :  currum  in 
graminef  i.  e.  whed  about,  V. :  oves,  pasture,  Y. : 
exem plana  Graeca,  I  e.  peruse,  H. :  versabat  se  in 
atramque  partem,  i.  e.  Iqft  displaying  hesitation: 
qui  (orbes)  versantur  retro. — ^^Prov. :  satis  diu 
iani  noc  saxum  vorso  (alludine  to  Sisyphus),  i.  c. 
/  have  waited  time  enouah  vnik  this  man,  T. — In 
pass,,  to  move  about,  dtoeU,  live,  remain,  stay,  abide, 
oe :  non  ad  solarium,  non  in  campo  versatus  est : 
inter  aciem,  Gs. :  intra  yallum,  Cs.:  apud  praefcc- 
tos  regis,  N.— Fig.,  to  turn,  twist,  bend,  manage, 
direct :  versare  suam  naturam  et  regere  ad  tern- 
pus:  multis  modis  eadem:  verba,  i.  e.  to  pervert: 
ton  omnia  versat,  changes,  y,i  hue  et  ilfuo  vos: 
se  ad  omnis  cogitationes,  Cu. — To  upturn,  discom- 
pose^ disturb^  vex,  agitate:  haerere  tioroo,  versari, 
to  be  disturbed:  odiis  domos,  subvert,  V. :  domum, 
O. :  sic  fortuna  utrumque  versavit,  ut,  etc.,  i.  e. 
treated  each  in  turn,  Gs. :  in  ooines  partes  mulie- 
brem  animum,  L. — To  turn  over,  think  over,  re- 
fleet  upon,  revfdve,  eonnder,  meditate ;  in  animis 
seoum  unamquamque  rem,  L. :  nefas  in  pectore, 
y. :  versate  diu,  quid  ferre  recusent,  Quid  valeant 
umeri,  H.  —  Pau.,  to  be,  be  cireumetaneed^  be  sit- 
uated: nescis,  quantis  in  malis  vorser  miser,  T.  : 
ergo  illi  nunc  in  pace  versantur :  in  simili  culpfl, 
Gs.:  mihi  ante  oculos  dies  noctlsque  versaris: 
Mithridaticum  bellum,  in  multa  varietate  versa- 
tum,  waged  with  many  vicissitudes:  partes,  in  qui- 
bus  irae  libidinesque  versentur. — To  occupy  one- 
self, be  engaged^  be  busied,  be  employed:  homo  saepe 
in  Gaede  versatus:  qui  in  re  p.  versamur:  multum 
in  imperils,  N. :  is  missum  ad  dilectQs  agendos 
Agricolam  integreque  ac  strenue  versatum  prae- 
posuit,  etc.,  i.  e.  having  ful/Uled  his  mission  honor- 
ably, etc.,  Ta.  —  7b  be  concerned,  belotig,  depend, 
turn :  haec  omnia  in  eodem  quo  ilia  Zenonis  er- 
rore  versantur:  dieendi  omnis  ratio  in  hominum 
more  et  sermone  versatur. 

veraum  or  Tomum,  adv,  [P.  n.  of  verto], 
turned  in  the  direction  of,  towards :  animadvortit 
f  ugam  ad  se  vorsum  fieri,  S. — ^E  s  p.,  in  the  phrase, 
sureum  versum,  up  and  down, 

▼ersiira  (vors-),  ae,/.  [VERT-],  a  conversion, 
fundifigy  borrowing  to  pay  a  debt :  versuram  a 
Garpinatio  fecisse :  vereor,  ne  illud,  quod  tecum 
permutavi,  versurfi  mihi  solvendum  sit,  is  to  be 
paid  by  a  new  loan. — P  r  o  v. :  in  eodem  luto  hae- 
Bttas,  veraurft  solves,  will  pay  by  borrowing,  l  e. 


keqt  inereanng  your  d^ghuUies^  T. — A  fttfiiowi^ 
Uxm  :  sine  vertars  diraolvere :  venoram  fium 
publice,  N. 
X  ▼ersna  or  Tomis,  P.  of  verto. 

2.  varatia  or  voraiu^  adv.  [P.  of  verto],  twnA 
in  the  Erection  of,  towards,  faesng. — ^Af ter  ad  at 
in  and  aoc, :  ad  Oceanum  versus  proBctsd,  d  . 
in  Galliam  versus,  S. :  in  forum  versus:  in  Arrn- 
noe  versus,  Gs. — ^After  aee.  alone  (only  of  towa* 
or  small  islands):  Helorum  versus  narigabiAt: 
Ambraciam  versus,  Gs. — With  quoque  or  qyioa^. 
dimittit  quoque  versus  legationes,  tit  emery  mm- 
^um,Gs. 

3.  venas  or  voraaa,  Os,  m.  [VERT-],  a  Sm 
row :  in  versum  distulit  ulmos,  v . :  remonim,  L 
— In  writing,  a  line,  verse:  versfLs  plorimi  sapn 
tribunal  scribebantur:  magnum  namerum  n> 
suum  ediscere,  Gs. :  versOs  Ennt  grayitate  minsraE, 
H. :  dicere  versQs,  V. 

▼erante,  adv,  [  verautos  ],  ewmnksfffy^  crafiSi 
slyly :'  dioere. 

▼erantiae^  arum,/,  [versatus],  emmastg^  cra/H- 
ness,  subtlety :  Punioae,L. 

▼eraHtiloqaiia,  oiff.  [ver8ata8  +  4  LAC-]. 
crafty-speaking,  sly:  mtlitiae. 

verantua  (vora-),  adj.  with  comn,  and  o^ 
[  VERT-],  adroit,  dexterous,  shrewd,  ctever,  ingek 
xous :  versutos  eos  appello,  quorum  celeriter  mess 
versatur ;  animus :  versutissimus  Lysander— 
Cunning,  crafty,  wily,  sly,  deceitful:  homo  :  a» 
tus,  versuttts,  veterator :  propago,  O. 

▼ertax  (vortex),  ids,  m.  [V£RT.],  a  ^thi, 
eddy,  whirlpool,  vortex:  torto  vertice  torrens,T.: 
(flumen)  mmores  volvere  vertices,  H. :  sine  vertke 
aquae  euntes,  0. :  amuis  transrerso  vertice  doiU 
inpulit  ad  ripam,  L. — A  whirlwind:  contra  (res- 
turn)  enitentes  vertioe  intorti  adfltgebanfear,  L— 
Of  flame,  a  coil,  whorl:  flammia  inter  tabtuatt 
volutus  Ad  caelum  undabat  vertex,  V. — 7%e  hi^ 
est  point,  top,  peak,  summit:  ignes,  qui  ex  AeCoic 
vertice  erumpunt:  flammae  rotantes  Vertice  fs- 
mum,  H.:  a  vertice, ./ram  above,  V. — Of  the  faeai 
the  top,  crown :  ab  .imis  unguibua  usque  ad  vers- 
cem  summum:  tales  a  vertice  pulcher  ad  imcs. 
H. :  toto  vertice  supm  est,  ^  ^  head^  V. :  raori- 
bundus,  0.  —  The  pole:  caeli  verdeea  ipa:  Hie 
vertex  nobis  semper  8ublimi8,y. —  The  higk< 
greatest  (poet) :  dolorum  vertices. 

▼ertio5aua  ( vort-  \  acH.  [  vertex  \  fmB  &/ 
whirlpools,  eddying:  amnis,  L. 

vertigo,  inis,/.  [VERT-I,  a  temti^  rotml 
whirling:  adsidua  caeli,  O. — ^Fig.,  a  seneeOion  ^ 
whirling,  gideUness,  dimness,  vertigo'  ocqIotsb 
animique,  L. ;  of.  vertigine  tectum  Ambulat,  i4< 
whirls  round  (of  dranlunmenX  I^ 

Digitized  by  VjOOfi  IC 


▼•tto 


918 


▼enun  tunen 


▼«rtoor  ▼Qrto,tl,aiM,«N[ySRT-],  to  <Mr«, 

{Km  upt  turn  bttek^  dirtei :  oardiiiera,  0. :  verso 
pede,  0. :  Noa  ante  veno  oado,  i.  e.  emptied^  SL : 
crateraa,  Y. :  rerti  me  a  M inturaig  Arpinum  rer^ 
BUS :  gens  ab  oriente  ad  septenUionem  se  vertlk, 
Le.il  tUuaied^  Cu. :  in  circamsedentla  Capuam  se 
•rertit,  i.  e.  iiirecU  hit  aUack^  L. — Intrans,^  to  turn, 
turn  back:  verauros  extempio  in  fiigam  orones 
ratiis,  L. — Pan,^  to  be  turntd^  be  directed,  faee^ 
look:  feneatrae  ia  Tiara  venae,  L. :  nunc  ad  fon- 
(es,  nunc  ad  mare  versus,  0. — To  turn  about,  be 
engaged,  move,  be,  be  eituated:  Magno  in  periclo 
vita  vertetur  tua,  Ph. :  in  maiore  discrimine  verti, 
L:  ipse  cstervis  Vertltur  in  mediis,  V. — To  turn 
baek^  turn  about,  reverte:  Pompeiani  se  verterant 
et  loco  oessenint,  wheeled  about,  Cs. :  hoetes  terea 
Terterunt,/0d^  Os. :  hostem  in  fugam,fut  to  flight, 
L :  Hiempe  pisds  ad  hoc  vertat  mare,  H.  —  To 
ium  over^  turn  tq}:  venk  pulvis  inscribitor  hastft, 
y. :  Vertltur  interea  caelum,  reifokfee,  V. :  terram 
aratro,  H. :  versis  glaebis,  0. — To  tum,pfy,  drive  : 
stiroulos  sub  peetore  vertit  Apollo,  V. — ^F  i  g.,  to 
turn,  direct,  convert,  appropriate:  ex  ill  A  pecnnli 
magnam  partem  ad  se :  congressi  oertamine  ira- 
rum  ad  oiedem  vertuntur,  i.  e.  are  driven,  L. :  ne 
ea,  quae  rei  p.  caus&  egerit,  in  suam  oontumeitam 
vertat,  Cs. :  omen  in  Macedonnm  metom,  Cu. :  in 
rellgionem  vertentes  comitia  biennio  habtta,maib'ti^ 
a  matter  of  rdigioue  temple,  L. :  Pbilippus  totus 
in  Persea  versus,  inclined  towards,  L. :   quo  me 
vertam  ?  T. :  quo  se  verteret,  non  habebat :  si  hel- 
ium omne  eo  vertat,  L. :  di  vortant  bene,  Quod 
agas,  protper,  T. — To  aaeribe,  refer:  quae  alia  in 
deum  iras  velot  ultima  mAlorum  vertunt,  L. :  ne 
sibt  vitio  verterent,  quod  abesset  a  patriS,  impute 
a*  a  fault. — Pa$8.^  to  turn,  depend,  reet,  hang :  hie 
victoi-ia,  y. :  cum  circa  banc  consultationem  di- 
sceptatio  omnia  verteretiir,  L. :  omnia  in  unius 
potestate  vertentur:  apes  civitatis  in  dictatore, 
L. :  vertcbator,  utrum  raanerent,  an,  etc.,  le.the 
question  wa»  cUvcuued,  L.— 7b  turn,  change,  alter, 
transform,  eonveri,  metamorphove  ,•  terra  in  aquam 
se  vertit :  yerto  omnis  tete  in  facies,  y. :  Auster 
in  Africum  se  vertit,  Cs. :  versa  et  mutata  in  pe- 
iorero  partem  siot  omnia :  oar  nmio  tua  quisquam 
Vertere  iussa  potest,  y. :  saevus  apertam  In  ra- 
biem  coepit  verti  locus,  H. :  nullft  tanoea  alite  verti 
Dignatur,  nisi,  etc.,  0.— Pr ov. :  ubi  omne  yerte- 
rat  in  f  umam  et  cinerem,  i.  e.  had  dismpat&il,  H. — 
^Vith  solum,  to  change  abode^  leave  the  eowUry: 
)ui  exsili  causa  solum  verterit. — In  language,  to 
urn,  trandate,  interpret !  Platonem:  annalesAci- 
ianos  ex  Graeoo  in  Latinum  sermonem,  L. — To 
urn,  overturn^  overtArov,  subvert^  destrog:  vertit 
d  extremum  omnia:  Cjonum  yi  multa,  0.:  ab 
mo  moenia  Troiae,  V. :  ne  Armenia  soelere  verte- 
etur,  Ta. :  versA  Cavsarum  sobole,  Ta. — To  tum^ 
hange,  be  changed:  iam  verterat  fortuna,  L.— 7b 
58 


him,  be  diredvd,  turn  out,  result :  verterat  Scipio- 
num  invidia  in  praetorem,  L. :  (quae  res)  tibi  ver- 
tat male,  turn  out  badly,  T. :  quod  bene  verteret, 
Cu. :  quod  nee  vertat  bene,  y. :  quod  si  esset  fac- 
tum, detrimentum  in  bonum  verteret,  Os. :  ea  ludi- 
ficatio  veri  in  verum  vertit,  L. — Of  time,  in  the 
phrase,  annus  vertens,  the  returning  gear,  space  of 
a  gear,  full  gear :  anno  rertente  sine  oontroversti 
(petisses) ;  cf.  annus  vertens,  the  great  egde  of  the 
stars, 

Vertnnunui  (Vort-),  I,  m.  [for  *  vertomenos, 
P,  pass,  of  vertol,  the  aoa  of  change,  of  the  seasons, 
of  exchange  and  trade,  C,  H.,  O.  —  Poet:  Yer. 
lumnis  natus  jniqnis,  i.  e.  of  afiekU  character,  H. 

▼erii,  as,  n.,  a  spit,  broach:  Subiciunt  veribos 
pruDa8,.y.,  0. — A  aart,  javelin  (poet.),  y. 

1.  ▼emni,  T,  n.  [venis],  the  truth,  reality,  fact : 
interesse  inter  verum  et  falsum:  verum  dioere, 
T. :  si  verum  quaerimus:  minor  est  tua  gloria 
vero,  0. :  oontroversia  de  vero,  respecting  fact : 
Nee  procul  a  vero  eat,  qaod,  etc., /rom  the  truth, 
0. :  ars  vera  ac  falsa  diiudicandi:  Qui  species 
alias  veris  . . .  capiet  (i.  e.  alias  ab  its  quae  verae 
sunt),  H.-^Oenit.,  in  phrases  with  similis  or  simUi- 
tudo  (less  correctly  as  one  word,  verisimilis,  veri- 
similitude) :  narrationem  iubent  vert  similem  esse, 
i,  e,  plausible  .•  id  quod  veri  simile  occiirrit,/>rofr- 
aUe :  veri  simiiiora :  res  similis  veri,  L. :  simii- 
limum  veri:  quod  est  magis  veri  simile,  Cs. — 
Honor,  duty:  in  senata  [pars,  quae  vero  pretium 
auteferebat,  S. 

2.  ▼eniin,  adv,  [vemsT-^In  an  answer,  truly, 
certainly,  doubtless,  yess  So.  Facies  ?  Ch.  vemm, 
'V,  — But  in  truth,  but,  notwithstanding,  but  yet : 
yerum  aliter  evenire  multo  intellegit,  T. :  ea  sunt 
omnia  non  a  naturfl,  verum  a  magtstro.  —  After 
non  modo  or  non  solum  (usa.  with  etiam\  not  only 
,  ..but  also:  non  modo  agendo,  verum  etiam  cogi^ 
tando :  servavit  ab  omni  Non  selum  facto,  verum 
opprobrio  quoque  turpi,  H. — In  a  tranaition,  but, 
yet,  still:  delude  hoc  vobis  confirmo . . .  verum  me 
persecutunim  esse  pollioeor,  eta:  verum  veniat 
sane. — With  enim,  or  enim  vero,  but  tandy^but  tn- 
deed:  yerum  enim,  quando  bene  promeruit,  fiat, 
T. :  si  ullo  in  loco  eius  provinciae  frumentum 
tantt  fuit,  quanti .  .  .  verum  enim  vero  cum,  etc. 
— Interrupting  the  course  of  thought,  but  however, 
but:  exspectabantur  Calendae  Ianuariae,.fortas8e 
non  recte.    verum  praeterita  omittamus. 

▼erum  taman  (less  correctly  as  one  word, 
venun-tamen  or  ▼enm-tamen),  but  yet,  not- 
withstanding, however,  nevertheless:  consilium  ca- 
pit  prime  stulturo,  verum  tamen  clemens :  nondum 
manifests  sibi  est . . .  verum  tamen  aestuat  intus, 
0.— In  resuming  a  thought  after  a  parenthesis  or 
diversion,  however,  as  I  was  saying:  cum  essem  In 

Digitized  by  V^OOQIC 


•14 


TofcaUno  (wit  boe  tibi  pto  iUo  too  *eiim  etBem 
in  Certm&oo  *)»  rerain  tamen  caon  ibi  maem,  eto. 

vCnUk  a4f.  with  eomp.  and  m^.  [1  VEL-1  true, 
real,  aekuUf  s^eiwine :  interno0ci  omnia  simoiata  a 
veria :  vera  an  falsa,  T. :  Tenis  ac  cermanos  He- 
lellttfl :  gloria :  canaa  Teriutma :  arnicas,  H. :  id  si 
ita  est,  ttt . . .  shi  aotem  ilia  reriora,  ut,  etc :  si  to- 
ram  est,  quod  nemo  dubitat,  ut  populns  R.  supera- 
rit,  etc,  a  fad,  N. — Hiffhi,  proper,  fitting,  etniabie, 
rea$onable,juat:  ah,  Idnest  rerum?  T. :  quod  est 
rectum,  yerum  qooque  est:  lex:  nil  Orosphas 
nisi  verum  orabit  et  aequum,  H. :  ne^ue  Terum 
esse,  qui  snos  fines  tueri  non  potoerint,  alienos 
oooupare,  Gs.:  yerum  est,  (agrum)  habere  eos, 
etc,  L. :  me  verias  unum  Pro  vobis  foedus  luere, 
v.:  praeolarnm  illud  est,  et,  si  quaeHs,  rectum 
qaoque  et  veram,  ut,  etc,  right  andjuet. — TSruth- 
ful^  true,  veraeUme  :  Sum  verus  ?  T. :  Apol lints 
OS,  O. :  verissimus  et  aapientissimus  iudei,  moet 
upright. 

▼•ratnm  or  vemitiim,  t,  n.  [  vera  ],  a  dart, 
javeUn:  verutnm  in  balteo  defigitur,  Cs.,  L. 

reiixtiu,  adj.  [yem],  armed  vtUk  a  dart,  hear- 
ing ajavdin :  Volsci,  V. 

venrex  or  verbex,  ecis,  m.  [see  1  VEU],  a 
wether:  quod  genus  sacrifici  Lari  verbecibus  fiat: 
Veryecum  patria,  ut,of  hlockheade,  lu. 

iresania  (▼&••&-),  ae,  /.  [yesanus],  madneu, 
ineanUy:  disoors,  H. 

▼Miniiiis,  ntis,  otfr'.  [ef.  yesanus],  raging, 
furioua:  veutus,  Ct 

▼•Hiinwi  (TaMM),  a^.,  umeound  of  mM, 
mad^  inaane,  raginge  remez:  tribunus  plebis: 
Stella  vesani  Leonis,  raging^  H.— Of  things, /ieroe, 
vild, ea»age,furiiom, raging:  yoUas,L. :  vires, O. : 
fames,  V. 

veaoor,  — ,  l,  dep.,  to  uee  aefood,  take  for  food, 
take  food,  feed  tQMii,  eat :  pecus  ad  yesoendum 
liominibus  apta:  vesoendi  causa  omnia  exquirere, 
i.  e.  for  ffarieHee  of  food,  S. :  yesoere,  sodes,  H. : 
in  e&  (mens&X  ^  ^^  hie  meale,  Gn. :  escis  aot 
potiontbus:  nasturtio:  stngulas  (oolumbas),  Ph.: 
infirmissimoa  sorte  daotos,  Tt, —  7b  enjoy,  nuJke 
uee  of,  uee,  haieet  aurA  Aetheria,  Y. :  paratissirais 
volttptatibus. 

veoona,  adj.,  tmaU,  elender,  feeble,  wavering: 
farm,  O.:  papayer,y. 

▼Mioa,  ae,  /.,  the  Uadder,  urinarg  bladder: 
yesicae  morbi:  displosa,  H.:  Tendere  yesicam, 
i.  e.  bhw  up,  O. 

▼eflioula,  ae,/.  dim.  [vesica],  a  teed-vesed, 

▼espa,  ae,/.  [cf.  £ng.  wasp],  a  tpo^  Ph. 

▼wiper,  eil  or  eris,  aee.  vesperam,  aU.  vesperO 
or  vespere  {adverb,  also  vespetf ),  m.  [%  VAS-1  the 
evening-itar:  rubens^V.:  vespero  Surgente,  H. — 


& :  serua,  V. 


4^  Tesperoit, 
ciuD,  quid  Teaper  ferat,  ineertim 
sit,  L. :  ad  vesperam :  snbTespenim,  tomarde  eem 
tf^Gs. :  prime  vespers,  Cs. :  liiteras  reddidit  t. 
d.  vlll  Idfts  Mart  vespm,  w  the evemmg :  vespeh 
venire:  neque  tarn  veaperi  revortor,  m  late,  T.— 
7%e  evening  ekg,  Weetf  Oeddeni:  veflf>ere  ab  atra, 
V.,0. 

wspera,  ae,/.  [2  TAS-],  the  evening^  ev&t-iide: 
ad  vesperam  oonsequi :  prunS  vesper^  L. 

▼esperisoo,  — ,  ere,  inch,  [veeper],  to  beeom 
evening, grow  towarde  evening:  vespermaceDte  cse- 
lo,N.:  vesperascit,  i^  ^rroioa  cfari;,  T. 

▼espaitlnas,  aefj.  [  vesper  ],  of  evening^  of 
evenrtiae,  evening:  tempora  (opp.  matutina) :  ficte- 
rae,  recaved  m  the  evening:  senatOa  oonsulU, 
paued  in  the  evening.  ^-FoeLi  Si  veapettinus 
subito  te  oppresserit  hospea,  he,  in  the  evemng, 
H.'-Ofthewett,weitem:  regio^H. 

VMta,  ae,/.  [  1  VhB-l  dauakter  of  Saimn 
a$ul  Ope,  gtiddete  of  fiioeke  and  herde,  emd  of  the 
houeehoid  ;  in  her  temple  the  Veetal  mrgine  mM- 
tained  aperpetttalihe,  C,  L.,  V.,  H.,  O. :  qno  teia- 
pore  Yesto  Arsit,  \.e.the  tempU  of  Ve&ta,  O. :  per- 
f  ttdit  nectare  YesUm,  I  e.  the  fire,  Y. 

Veatalis,  e,  adj.,  of  Veeta,  Veetal,  O,  U,  O.- 
As  eubet.f.  (sc  yirgo),  a  prieetem  of  Veata^  Veetal, 
L.^  O.^Of  Veetal  virgina,  of  the  Veeiale,  O. 

▼ecter  or  voster,  tra,  tnim,  pnm.  poet.  [tob]. 
your,  youre,  of  you:  ille  vester  Oppianicos,  of 
you}^:  clamore  vestro  adsentior:  vestrum  ett 
dai-e,  vincere  nostrum,  0. — As  enAeL  n. .-  non  oog- 
nosco  vostrum  tam  superbum,  your  haughty  mem- 
Her,  T. :  quid  ego  voe,  de  vestro  impendatia,  bor- 
tor?  of  your  property,!*. 

Taatibaliuii,  T,  n.  [8  YAS-],  «f»  endomd  epaee 
before  a  house,  fore-oourt,  entraneO'eourt,  utaUbmle : 
tempii:  aedium:  alti  Quadriiuges  in  vestilmlis. 
Itt.— ^n  entrance:  sepulcci:  ncbis,  L. — ^Fig^  an. 
entranee,  opening,  beginning:  vestibnla  aditttaiqae 
ad  causam. 

▼•Stieltllll,  t,  n.  [cf.  vestigo],  Mtf  botloen  of  the 
foot,  eole:  adversis  vestlgiis  stare  contra  nostn 
vestigia. — The  foot:  equus  vestigia  pritni  Alba 
pedis  ostentaiis,  Y. ;  cf.  Summa  pedum  reatigia 
ttnguit,  O.— -4  fnotetep,  etip,  footprint,  fool-iract, 
trtuk:  in  foro  vestigium  faeere,  le,to  eet  foot  - 
te  tuis  vestigiis  perseqni :  eodem  remanere  vestl- 
gio,  Gs. :  vestiginm  absoedi  ab  Hannlbale,  one  etep, 
L — In  the  phrase^  e  vestlgio,  on  the  cpof,  withnU 
moving,  imtantly,  forikmith  :  repente  e  veaUgio  ex 
bomiae  foctos  est  Yerres:  e  veetigio  ad  Outra 
tradaoere,  Gs. — A  trace,  mark,  track,  ireetige:  m 
lecto  mnlieris  vestigia  reoentla :  qnaram  (alctum) 
ex  vestigiis  cum  est  anlmadversam,  qno,  etc^  Oa^ : 
in  vestigiis  hoius  urbia,  nwit:  tetgom  foadam 

Digitized  by  V^OOQIC 


▼0Mi|^ 


915 


reoentibas  TestSgHs  Terberam,  L. — ^Fig.,  a  fooi- 
j/riniy  traee^  9iffn^  token:  a  pueritlft  Testigfis  in- 
gressus  patrils  et  tais.  — Of  time,  a  pointy  moment, 
tnstani :  eodem  loci  vestiglo  et  temporis :  restigio 
temporis,  inttantiy^  Ca.  :  at  orbs  ab  hosttbtti  oapta 
eodem  vestigio  victeretor,  at  thai  very  moment^  Oi. 

veatigo,  ire,  — ,  —  [cf.  crriVot],  to  follow  in 
(he  track  of,  track,  trace  out,  track  up^  hunt,  search, 
ecour:  Teeti{;are  et  quaerere  te,  Enn.  ap.  C. :  per- 
fugas  et  fugitivo9,  L. :  adeo  sicca  lacuna,  ut  vesti- 
gantium  sitira  faJloret,  Gu. :  vestiga  (sc.  ramum) 
oculis,  V. — ^F  i  g.,  to  inquire  into,  inveetigate,  trace, 
search  out:  caucus  rerum:  nihil  inexploratum, 
quod  vestigari  volant,  efBoere,  L.:  voluptates 
omuls :  regionem  omni  cura,  Gu. 

vet/dxaentamt  !,«!•[  vestis  ^,  Nothing,  a  gar- 
ment, vettm^nJt,  article  of  Nothing,  dreet:  veati- 
menta  rautavit :  album  in  vestimentum  addere, 
Lb :  Vestimeota  pretioea,  H. — BecUlothing,  a  rug: 
lectua  vestimentis  stratus,  T. 

▼estlo  (intperf  reslSbat,  V.),  fvl,  Itus,  Ire  [ve- 
stis],  to  cover  vfith  a  garment,  provide  with  ctoth^ 
ing,  dreee,  dothe^  vent:  satis  commode  vestiti:  et 
all  et  vestiri  a  OaeoiiiA :  te  Vestiunt  lanae,  H. : 
Phrygia  yeatitar  baoea  tiarft,  In.-— Of  animals,  to 
clothe,  cover,  robe :  animantes  Tillis  vestltae:  san* 
dy  z  vestiel  agnos,  V.— 7b  clothe,  cover,  deck,  array, 
attire,  surround,  adorn:  campoe  lumine  ^aether), 
V. :  vestitum  vepribus  sepulcrom :  moates  resCid, 
L  e.  covered  wiA  verdure  f  trabee  multo  aggere, 
Gs. :  geoas  vestibat  florc  iuventa,  i.  &  beards  V. : 
vestiti  messibus  agnos,  O. — ^Figv,  to  doths,  dress^ 
surround,  adorn:  eiquisitas  sententias  pelluceos 
vestiebat  oratio:  Gloria  quern  supra  vireaTestit, 
H. :  iuventa  oratione^ 

▼estis,  is,  /.  [2  VAS-1,  sing,  collect,,  a  covering 
for  the  body,  clothes,  clothing,  attire,  vesture :  disci- 
dit  Vestem,  T. :  sumpta  veste  virili,  H. :  dolorem 
veste  significare:  pretiosa,  L.  —  In  the  phrase, 
mutare  vestem,  to  change  one's  garments,  put  on 
other  chilling :  muta  vestem  (for  disguise),  T. :  mu- 
tando  vestem  sese  ab  insldiis  munierat,  L. :  vestem 
inutandam  omnes  putarunt,  i.  e.  that  they  must  put 
on  mourning,  —  Ptur,,  dothes,  garments  *  aurum 
vestibus  Inlitum  Mirata,  H. :  albae,  Gu. :  meretri- 
ciae,  Ta. :  picturatae  anri  subtemine  Testes,  Y. : 
vestibus  extentis,  lu. — A  carpet,  rug,  tapestry  (in 
Cull,  Btragala  ve^s) :  plena  domua  sirajguiae  ve- 
stis :  Tjriae  veales,  H. 

1.  vestitcui,  P.  of  vestio. 

2.  vestiton,  tis,  m.  [  vestio  ],  clothing,  dothes, 
dress,  appard,  raiment,  attire,  vesture:  muRebris: 
neque  vestitlis  praeter  pellTs  habere,  Ob.  :  vestltam 
mutare,  to  put  on  mourning :  ad  sunm  vestitum 
redire,  \.e,tolay  offmoumwg:  Vestitu  nimio  in- 
dalgea,  T.-^f  thugs,  covering,  attire:  adde  hue 


riparam  vestltOs  TirMisstmos :  deniissimi  mon- 
tbim,'-^W\g,,  decoration,  ornament:  orationis. 

▼eteraniM,  adj.  [  vetus  ],  old,  veteran  :  hostis, 
L. :  milites :  legiones,  i.  e.  composed  of  veterans, 
Gs. — Plur.  m.  as  eiUfst.,  veteran  soldiers,  veterans, 
0.,Gs„L. 

▼eterator,  Gris,  m.  [vetero,  to  make  old,  from 
vetus],  one  wedded  to  routitie,  a  commonplace  ora^ 
tor:  veterator  habitus:  in  oausis  privatis  satis 
veterator.  — ^  crafty  feUow,  old  fox,  dy- boots  : 
quid  hie  volt  veterator  sibi  ?  T. :  odiidus  ac  vete- 
rator esse  volt. 

Teteratorla^  ode,  [  veteratorias  ],  shrewdly, 
craftily .  dicere. 

veteratorlun,  a^f.  [veterator],  crafty,  cunning, 
dy :  ab  isto  nihil  veteratorium  exspectare. 

vetemosufl,  a<f;.  [veternus],  lethargic,  eleepy, 
drowsy,  dreamy:  senex,T. 

▼etomuSi  ^  m.  [  vetus  ],  IdhMrgy,  drowsiness, 
sluggishness,  sloth :  f unestus,  H. :  gravis  (regni),  V. 

Tetitatn,  f»  n.  [P,  n.  of  veto],  that  which  is  for- 
bidden,  something  prohibited,  a  forbidden  tfiing: 
Nitimur  in  vetitum  semper,  O. :  venerem  In  veti- 
tis  nuraerant,  O.— ^  prohibition,  protest :  iussa 
ac  vetita  popnlomm :  Quae  contra  vedtum  discoid 
dia,V. 

veto  (old  TOto),  ul,  itus,  are  [VET-],  not  to 
suffer,  not  to  permit,  to  oppose,  forbid,  prohibit : 
antiquae  sunt  leges,  quae  vetant :  Aruspex  vetuit, 
T. ;  vetant  leges  lovis,  H. :  res  ipsa  vetat,  0. : 
bella,  V. :  quid  inbeatve  vetetve,  O. ;  «f.  (ludere) 
vetiti  leglbus  aleft,  H. :  cum  faoerem  Versiculos, 
vetuit  me  Qulrinoe,  etc,  H. :  Qoippe  vetor  fatis, 
v.:  farem  luce  occidi  vetant  XII  tabulae:  ab 
opere  legates  Gaesar  diseedere  vetuerat,  Gs.: 
ridentem  dieere  verum  Quid  vetat?  H.:  castra 
. . .  vallo  rouniri,  Gs. :  nt  a  praefecto  morum  Has- 
dnibal  cum  eo  vetaretur  esse,  N. :  Edicto  vetuit, 
oe  quis  se  praeter  Apellen  Pingeret,  H. :  vetabo, 
qui  Gereris  sacrum  Volgarit  aicanae,  sab  isdem 
Sit  trabibus,  H. :  nee  laevua  vetat  ire  pieus,  H. : 
Quia  vetat  et  stellaa  . . .  Dioere  ?  0. :  ait  esse  veti» 
turn  iniro  ad  eram  accedere,  T.-^As  the  technical 
term  for  protest  interposed  by  a  tribune  of  the 
people  against  any  measure  of  the  Senate  or  of 
the  magistrates,  I  forbid,  /protest  i  faxo  ne  iuvet 
vox  ista  '  veto,*  quft  nunc  ooncinentes,  etc.,  L. 

yetulnfl,  adj.  dim.  [vetus],  elderly,  somewhat 
old^  advanced  m  life,  no  longer  young :  gladiator : 
filia ;  Gomix,  H. ;  arbor  (opp.  novella).-»As  sidtst, 
m.  and/. .-  ml  vetitle,  oldfdlow:  turpis  vetula,  an 
oldkag,liL 

Teta%  erifl,  a<^wfth  si^,  vetenimus  (for  comp, 
see  vetustns)  [VET-],  old,  aged,  advaneea  in  years : 
pofita,  T. :  veteres  et  moris  antiqn!  in^^^ojq^p^L. : 

Digitized  by ' 


▼•tvstas 


m 


vOuo 


Uurus,  V. — (Hdf  of  long  tiawUnff,  Btattd:  oontu- 
melia,C8. :  in?idia,  inveterate:  amici  (opp.  novi): 
veterrima  (amicitia) :  oonsuetudo,  S. :  provtnctae, 
L. — Of  soldiers :  ille  exercitatiiB  et  vetus  (miles^ ; 
znilttes,  Gs. :  legiones,  L. :  (tabernae)  Yeteres,  tM 
old  booth*  of  money-changers  in  the  Forum  (opp. 
Novaei  L. — £  a  p.,  in  tlie  phrase,  vetus  est,  it  i» 
an  old  Baying:  vetos  est,  de  scarra  diTitem  fieri 
posse,  etc.— OWi  of  a  former  time,  former,  earlier, 
ancient:  eredendum  est  veteribus  et  priscis,  nt 
aiant,  Tiris :  Teterrimi  poetae  Stoici :  fama  vete- 
rum  maloniiD,  Y. :  iniaria,  Ph. — Flur,  m.  as  eubet,, 
the  aneienis,men  of  old,  fathers,  forefathers :  ma- 
iores  nostri,  veteres  illi :  Quae  veteres  faotUarant, 
ancient  wriUrs,1. — Flur.  n.  as  9ubet,,the  old,  an- 
tiquity: si  Vetera  mihi  ignota  (sunt),  earlier  events: 
Tetera  omittere,  to  leave  out  of  consideration,  S. : 
scrutari  Vetera,  traditions:  haec  Vetera,  these  old 
vnitings,  Ta. 

▼e^taa,  fttis,  /.  [vetus],  cUd  age,  age,  long  ez- 
istenee :  possessionis :  aevl  longtnqua,  Y. :  tarda 
(i.  e.  senectus),  0. :  familianim  vetustates. — An" 
dent  times,  antiquity:  iiistoria  nuntia  vetastatis: 
contra  omnia  vetustatis  ezempla,  Gs. :  in  tanti 
vetustate  auotonim,  L. — Long  duration,  great  age: 
quae  mihi  videntur  habitura  etiam  vetustatem, 
i.  e.  mil  last  long:  Scripta  vetustatem  si  modo 
nostra  ferent,  0. :  coniunctt  vetustate,  i.  e.  inH- 
macy  of  long  standing, — The  far  fitture,  posterity : 
de  me  nulla  umquam  obmutesoet  vetustas :  Si  qua 
fidem  tanto  est  operi  latura  vetustas,  Y. 

▼etostcui,  aefi-  with  comp,  and  sup,  [vetus], 
aged,  old,  ancient,  of  long  standing  (posit,  mostly 
of  things ;  comp,  and  freq.  also  sup.  used  for  the 
comp.  and  st/qx  of  vetus) :  templum  Cereris,  Y. : 
8ilvae,0.:  ligna,  H.:  opinio,  inveterate:  amicitia, 
0. :  qui  vetustissimus  ex  iis,  qui  viverent,  censo- 
riis  esset,  i.  e.  senior  ez-censor,  L. :  vetustissimus 
liberorum  eius,  Ta. :  vetustissimos  se  Suevorum 
Semnones  memorant,  Ta. — Of  former  times,  an- 
cient :  Aeli,  vetuste  nobilis  ab  Lamo,  H. — Of  stjrie, 
antiquated:  Multo  vetustior  et  borridior  ille. 

▼ezatid,  6nis, /.  [vexo],  a  harrying,  troMing, 
harassing:  Macedoniae:  virginum  vestalinm. — 
Annoyance,  hardship,  distress,  trouble,  vexation: 
corporis :  volneris,  L. :  per  vexationem  et  contu* 
melias,  L. :  mult&  cum  vexatione  processit,  Cu. 

vezator,  5ris,  m.  [vexo],  oit^  viho  distresses,  a 
troubler,  harasser,  vexer:  urbis  esset  Antonius: 
furoris  (Clodi),  1.  e.  opposer. 

Texata%  P.  of  vexo. 

▼exiUaxluai  I|  m  Jvexillum],  a  standard-bear- 
er, ensign,  L.,  Ta. — Under  the  empire,  the  oldest 
doss  of  veterans,  Ta. 

▼ixUlvm,  I,  fL  dim,  [velum],  a  military  ens^/n, 
standard,  banner,  Jlag:  sub  vezillo  pA  mitti,  I  e. 


wers  placed  in  the  ranks,  Gs. :  at  veziUam  (olkraL 
— A  signaljtag:  vexillum  proponendam,  i.  e.  (Ac 
signal  for  battle^  Cs.—The  troops  following  a  Uasi- 
card,  a  company,  troop,  L. 

▼ezo^  ftvl,  lltuB,  kit,  freq,  [vebo],  to  skate,  jtk, 
toss  violently:  (rector)  per  confm^f*  vexabitsr: 
ratis,  Y. :  venti  caeli  nubtla  vexant,  0.-~7b  harr^ 
waste,  tremble,  harass,  plague,  disiurit .-  agrofl  ve^ 
tigalls  vexatos  a  Yerre :  Galliam,  Gs. :  boetls  seo- 
pitemoe :  vexati  omnes  difficultate  viae,  L. :  oomas, 
to  frisde,  0. — To  isorry,  vex,  eamoy,  disqviet,  trtm- 
ble:  Hermippum  probris:  vexabatur  uxor  met: 
vexatur  Theophrastus  libris,  is  attacked:  me  ho- 
noris cupido  vexabat,  S. :  mentem  mariti  philtri^ 
lu. 

▼la,  ae  (  old  vifti,  Enn.  ap.  G. ),  /.  [  YAG-  ],  e 
way,  highway,  road,  path,  street :  Roma,  non  opti- 
mis  viis :  ire  in  vift,  T. :  omnibus  viis  notia  es^e- 
darioB  emittebat,  Gs. :  via,  qnft  Assoro  itur  Hennam: 
vift  ire,  by  the  highway,  L. :  tres  ergo  viae,  a  sopero 
man  Flaminia,  ab  infero  Aurelia,  mecUa  Cania: 
Yia  Sacra,  H. :  castra  angostiis  viarum  eontrahit, 
eta,  i.e,ofthe  passages  (between  the  tentsX  Gl 

—  Pro v.:  qui  sibi  semitam  non  sapiuat  aliei 
monstrant  viam,  Enn.  ap.  G. :  totA  errare  via,  T.— 
A  way,  passage,  channd,  pipe,  entranes :  omnes 
eios  (sanguinis)  viae,  i.  e.  wtiu.'  a  medio  mtestino 
usque  ad  portas  ieooris  ductae  viae,  duels :  ^ 
randi  viae,  the  wirn^ye,  0, :  Fmditur  in  soUdiun 
ouneis  via,  a  deft,  Y. :  hanindo  Signavit  viam 
flammis,  its  path,  Y. — A  way,  march,  journey:  in 
viam  se  dare :  tridui,  a  three  days^  jowm^,  Gs. : 
longitudo  viae,  L. :  Fleote  viam  velia,  Y. :  lasna 
maris  et  viarum,  H. :  inter  vias,  on  the  road,  T. 

—  F  i  g.,  a  way,  method,  mode,  manner,  fatddom^ 
course:  ut  recta  vi&  rem  narret,  i.  e.  divvetfy,  T. : 
vitae  via  conversa,  H.:  rectam  vitae  viam  sequi: 
haec  una  via  omnibus  ad  salutem  visa  est,  L.: 
gloriae:  (di)  non  . . .  nullas  dant  vlas  nobis  ad 
significationum  sdentiam. — AbL,  by  the  right  leav, 
in  the  proper  manner,  correctly,  nnerringfy,  prop- 
erly: in  omnibus  quae  ratione  dooentar  et  vii, 
primum,  etc. :  ipsus  secum  earn  rem  repotavii  vii, 
T. :  vi&  et  arte  dioere. 

▼iatiomn,  l,  n.  [viaticus,  from  via]^  traveUit^ 
money,  provision  for  a  journey,  viaOeutn:  Uberale, 
G.,  L.,  H. — P  o  e  t :  oonlecta  viatica  moltis  Aenaai- 
nis,  i.  e.  savings,  H. 

viator,  5ri8,  m.  [via],  a  wayfarer,  tra9sUer,  CSs., 
G.,  Y.,  H.,  0.,  Ph.,  lu.  —  A  sunuHoner,  smaritor, 
magistrate's  attendant,  eonrt^offieer  i  qu&  eos  ar- 
oeseebant  (in  senaturo)  viatores  nominati  aimt,  L 

yibro^  &vl,  atua»  Are,  to  set  in  trmwloua  tnotiim, 
move  to  and  fro,  brandish,  shaJbe,  agiteUe:  hasta^ 
ante  pugnam :  vibrabant  flamina  yestes,  to  conn 
to  fiutter,  0. :  ctines  Yibrati,  I  e.  cmisd^  Y.  —  To 
wield,  brandish^  throwy  laun^  hurl f  sioas:  tda, 

Digitized  by  V^OOQIC 


vibtmuui 


917 


▼ids 


Cq.  :  fulmina  (lappiter^  0. :  Tibratus  tb  aethere 
fulgor,  V, :  truces  vibrare  iambos,  Ct. — To  be  in 
tremniom  moium,  quiver^  vibrate^  irembU  :  Tresque 
vibrant  linguae,  0.— 7b  glwuner^  glitter^  gleam, 
tcifUillate:  mare,  qua  a  sole  conluoet,  vibrat:  Tela 
lato  vibrantia  ferro,  O. :  clipeutn  Vibranti  cuspis 
medium  transverberat  ictu,  V. — Fig.,  in  speech, 
to  gleaniy  dazsde :  oratio  incitata  et  vibrane. 

viburnum,  I,  n.,  the  wayjaring-tret,  V. 

vioanuft,  ck^'.  [vicus],  of  a  village  :  Tmolites 
nie,  villager:  haruspioes,  who  go  from  village  to  vil* 
lage,  Enn.  ap.  G. — Flur,  m.  as  iubet.,  peamnU^  L. 

Vioa  Pota,  ae,/. [1 VIC-,  POT-],  Vidrm  and 
poueetor  (the  Goddess  of  Victory),  C,  L. 

▼icirius,  ado,  [  vicis  ],  thai  euppliee  a  place, 
tubttiitUed^  ddegaUd^  viearioue  :  vicaria  fides  ami- 
oorum  supponitur.  —  As  tubet.  m.,  a  tubelittUe, 
^^^P^yy  proa^i  vieegererU,  vicar :  succedam  ego  vi- 
carlus  tuo  muneri:  alieni  iuris:  vicarium  tibi 
expediam,  cui  tu  arma  tradas,  L. :  sive  vicarius 
est  seu  oonseryua,  i.  e.  an  under-tervant,  H. 

vicatim,  adv.  [vicus],  from  viUage  to  viUage^ 
in  hamUta :  habitare,  L.  —  From  tireei  to  street^ 
through  the  etreeU:  Yofl  turba  vicatim  hino  et 
hino  saxis  petens,  H.,  Ta. 

vice,  vioem,  see  vicis. 

viceni,  ae,  a,  num.  dietrib,  [  vigintl  ],  twenty 
each,  twenty:  anni,  Gs. :  militibus  denarios  quinoe 
vicenos  divisenint,  L, 

▼icenaima  (vices-,  -aumaX  ae,/.  [vicensi- 
mos ;  so.  pars  ],  tlie  twentieth  part,  a  tax  of  one 
twentieth^  tribtUe  of  five  per  cent. :  vicensumas 
vendere,  L  e.  ^  tribute  of  one  twentieth  of  t/te 
crop,  L. :  quod  vectigal  superest  domesticum  prae- 
ter  vicensimam  ?  i.e.  of  the  market-value  of  a  slave 
when  emancipated:  portorii,  i.  e.  a  duty  of  five  per 
cent,  on  exports, 

vioeaimani,  orum,  m.  [vicesimus],  soldiers  of 
the  twentpuh  legion^  Ta. 

viceaimaxlua,  adj.  [vicesima],  o/*^  twentieth 
part :  aurum,  i.  e.from  the  tax  of  five  per  cent.,  L. 

iaoeaimu%  vioenaiinua,  or  vigeaimu%  ac^, 
num.  lv\fpniiL  the  twentieth :  annus,  Gs.:  oensoree 
vicesimi  sexU  a  primis  oensoribus,  L. :  altero  vi- 
censimo  die :  sexto  et  vicesimo  anno,  N. :  ipso 
vigesimo  anno:  ab  ineenso  Gapitolio  vigesimus 
annus,  S. 

viola,  ae,/.,  a  vetch :  tenuis,  V.,  0. 

vioiena  or  viaiem,  adv.  num.  [viginti],  twenty 
times :  viciea  centum  milium  passuum,  us. :  sibi 
dare  cupisse  sestertiQm  viciens,  two  millions:  su- 
perficiem  aedium  aestimanint  HS  viciens. 

vioinalis,  e,  adj.  [vicinus],  of  the  neighborhood, 
fuighboring:  usus,  L. 


Tioinia,  ae,/.  [vidnu8j,fi««^A6orAood^  nearness^ 
vicinage,  vicinity:  commigravh  hue  viciniae,  T.: 
Inde  in  vicini&  nostra  Avemi  lacns :  viotnia  Per^ 
sidis,  V.  —  A  neighborhood,  neighbors  :  libertina, 
non  ignota  ^iniae,  L.:  funus  Egregie  factum 
laudet  vicinia,  H. 

▼ioinitaa,  atis,/.  [vicinus],  neighborhood,  near- 
ness, proximity,  vicinity:  propter  vicinitatem  totos 
dies  simul  eramus :  amicttiae,  oonsuetudines,  vi- 
cinitates  .  .  .  quid  haberent  voluptatis,  eta  —  A 
neighborhood,  vicinity,  region  :  in  Umbria  atque 
in  ea  vicinitate. — A  neighborhood,  neighbors  :  sig- 
num,  quod  erat  notum  vicinitati :  homo  illius  vi- 
cinitatis  princeps:  haec  loca  vicinitatibus  erant 
nota,  Gs. :  vicinitatem  armis  exomat,  S. 

vicmua,  a^j.  with  comp.  [vicus],  of  the  neigh- 
borhood, near,  neighboring,  in  the  vicinity:  adu- 
lescentulus :  bellum,  L. :  tabema,  H. :  iurgia,  of 
neiglibors,  H. :  astris  sedes,  Y. :  Nt  convexa  f oret 
(terra),  parti  viciuior  esset,  0. — As  subst.  m.,  a 
neighbor:  proxirous :  vel  tribulls  vel  vicinos  meos: 
bonus  sane  vicinus,  H. :  vicine  Palaemon,  Y. — As 
sub8t.f.,  a  neighbor:  Ghrysis  vicina  haec  moritur, 
T. :  Fides  vicina  lovis:  anus  vicina  loci,  0. — Flur. 
neut.  as  subst.,  the  neighborhood,  vicinity:  sonitu 
plus  quam  vicina  fattgat,  0. — Fig.,  similar,  kin- 
dred,  allied:  vicina  eius  (eloquentiae)  dialectioo- 
nim  scientia. — Near,  approaJung :  mors.  Ph. 

(Tlcia),  onlj^^n.  vids,  oec.  vioem,  abl.  yice,  plur. 
nom.  vIcSs,  ace.  vicis  or  vicSs,  dat.  and  abl.  vicibus, 
/  p  YIG-J,  change,  interchange,  aUemation,  suc- 
cession, vicissitude :  Hac  vice  sermonum,  conversa- 
tion, Y. :  vice  sermonis,  0. :  Solvitur  hiems  grata 
vice  veris  et  Favoni,  H. :  commoti  Patres  vice  for- 
tunarum  humanaruro,  L.:  Dum  Nox  vioem  pera- 
git,  i.  e.  alternates  with  day,  0. :  Plerumque  gratae 
divitibus  vices,  H. :  haec  quas  vices  peragant  do- 
cebo,  what  vicissitudes,  0. :  Mutat  terra  vices,  re- 
news her  changes,  H.:  Per  vicIs,  alternately,  0,: 
agri  in  vices  occupantur,  Ta. :  vicibus  factis  inire 
convivia,  by  turns,  0. — Ace.  adverb. :  suam  cuius- 
que  vicem,  in  each  one's  turn,  L. :  cum  suam  vicem 
functus  officio  sit,  in  his  turn,  L.  —  A  return,  re- 
ouital,  egusvalent,  recompense,  remuneration,  retaU 
tation :  Redde  vicem  mentis,  0. :  aroes  Deiecit 
plus  vice  simplid,  H. — A  lot,  fate,  hap,  condition, 
fortune,  misfortune:  et  meam  et  aliorum  vicem 
pertimescere :  indignando  vicem  eius,  L. :  Gon- 
vertere  humanam  vioem,  H. :  vices  superbae,  H. 
— A  position,  plaee,  room,  stead,  post,  office,  duty, 
part:  ad  vioem  eius,  qui  e  vitA  emigrant,  aoce- 
dere :  suooedens  in  vicem  imperii  tui,  L. :  fungar 
vice  ootis,  H. :  sacra  regiae  vicis,  ue.of  the  royal 
i^ice,  L. : ,  missis  in  vioem  eorum  quinque  roilibus 
sodorum,  L. — Aec.,  with  a  gen.  or  pers,pron.,  in 
the  place  cf,  instead  of,  on  account  of,for,f<yr  the 
sake  of:  tuam  vicem  saepe  do!  i  -- 

"  Digitize! 


lOC 


on  acantnt  of:  exanimes  vice  uniua,  L. 

vioiifllm,  adv.  [  vicis  1^  on  the  other  hand,  on 
the  contrary,  again,  in  turn,  back:  da  te  mihi  ti- 
cissiin,  T. :  uno  tempore  florere,  dein  Tidsiim  hor- 
rere:  praebebo  ego  me  tibi  vicissim  attentum 
auditorem:  hano  veniam  petimuaque  damusque 
viciflsim,  mutualfy,  H. 

viciS8itud5,  inia,  /.  [  ▼icis  ],  change,  inter- 
change, alternation^ 'vicimtude :  omnium  rerum, 
T. :  nihil  Ticissltudine  studionim  iucundius:  eoram 
(generum),  reciprocal  influence  :  dierum  nocUrnn- 
que :  diurnae  noctumaeqae. 

vlctima,  ae,  /.  [  VEG-  ],  a  beaet  for  Mcriflee, 
sacrifice,  victim :  pro  Tictimis  homines  immotant, 
Cs. :  maxima  taunis  Victima,  Y. :  caesis  apud 
Amaltheam  tais  rictimis,  C,  L.,  H.,  O.^  lu. — ¥  i  g., 
a  victim:  se  Tictimam  rei  p.  praebere:  Victima 
deceptus  decipientis  ero,  0. 

Tictimaxlvis,  I,  m.  [  victima  ],  an  oniHant  at 
eacrifices,  L. 

viotito,  — ,  — ,  ftre,  freq.  [  vivo  ],  to  live,  «m6- 
tiet :  bene  lubeuter,  i.  e.  to  iefond  of  good  Umng, 
T. 

▼iotor,  5rt8,  m.  r  1  VIC-  ],  a  conqueror,  iuii» 
quieher,  victor:  quod  (stipend iuro)  victores  victis 
imponere  consuerint,  Cs. :  aut  libertas  parata  vie- 
tori  est,  aut  mors  proposita  victo :  victorea  bello- 
rum  civiliumf  in  civil  ware:  tanti  bellii  L. :  cum 
civili  bello  victor  iratus  respondit,  etc. — In  appo- 
sition, victories  conquering  i  peius  victoribus  Se- 
quanis,  quam  Aeduis  victis  accidisse,  Gs. :  galll 
(aves)  victi  silere  sclent,  canere  victores :  victores 
Graii,  0. :  Marcellus  armatus  et  victor,  after  hie 
victory:  Mere  Bomani  ut  victores,  L.:  victor 
virtute  fuisset  (i.  e.  vicisset),  S. — P  o  e  t :  in  curru 
victore  veheris,  triumphal,  0.  —  F  i  g.,  a  maeter, 
conqueror:  animus  libidinis  et  divitiarum  victor, 
S. :  Victor  propositi,  i.  e.  having  accompliehed,  H. 

victoria,  ae,/.[ victor]. — In  war,  victory:  nul- 
lam  adeptus  victoriam :  Cinnae  victoriam  ulcisci : 
nuntius  victoriae  ad  Gannas,  L. :  ezeroitus  plus 
victoriae  quann  praedae  deportavit,  preetige,  Oa. : 
externa  . . .  domestioa :  laeta,  H. :  nihil  deinde  a 
victoria  eeesatum,  i.  e.  the  victory  woe  foUoieed  t§p 
with  energy^  L. :  extremum  malorum  omnium  esse 
civilis  belli  victoriam :  haec  bella  gravissima  vie- 
toriaeque  eorum  bellorum  gratissimae:  cum  Gano- 
leius  victoria  de  patribus  . . ,  ingena  esset,  L. :  de 
tot  ac  tarn  potentibus  populis,  L. :  saepe  ex  Etru- 
sea  ciWtate  victoriam  ferre,  L. — As  a  i»attle-cry, 
Victory  /  .*  suo  more  victoriam  conolamant,  Gs. — 
P  e  r  s  o  n.,  as  a  goddess :  sudavit  Gapuae  Victoria, 
i.  e.  the  itatue  of  Victory, — F  i  g.,  euccete,  triumj^ 


1,  m.  \9c niimmasj,  a 
with  the  (mage  of  Victory,  half  a 


C^Ix 


Vlctoriolay  ae,/  dim.  [victoria],  a  Utile  Vic- 
tory, email  etatue  of  Victory, 

ynotOM,  icis,  old,  ice,  rarelv  IcS  {gen,  plur, 
-icium,  Ta,  ),f.  [victor],  that  Ae  it  victoriam,  a 
eonquereet,  vtctrees :  erat  victrix  res  p.  caesis  Ab- 
tonf  copiis :  victrices  Athenae :  victrioia  amta,  V.: 
litterae,  reporting  a  victory:  tabellae,  O. — ^Pig.: 
maier  victrix  filiae  non  libidfaiis,  controUeng  t  Iudo- 
nem  victrix  (Allecto)  adfatur,  V. 

1.  victUB,  P.  of  vinca 

2.  TiotOB,  fOy  m,  [VIV-],  that  wMdk  eudatnt 
life^  meane  of  living,  emtmance,  nomriehmaU^pro- 
vinone,  vietuale :  tenuis :  necessarios :  maior  pars 
eorum  victfls  in  lacte  . . .  constitit,  Ob.  :  penoria 
victQs,  H. :  aliae  (apes)  victu  invigilant  {dot.},  V.: 
victui  herba  (est),  Ta. :  persequi  animaaUum  om- 
nium ortOs,  victfks :  victfka  feri,  Tb. :  Victibns  in- 
vidit  priorum,  i.  e.  deigoieed  ths  iUet^  0. — A  teay  of 
Itfe,  mode  of  living  :  m  victu  coostderare,  quo  more 
sit  educatus:  banc  coosuetvdinem  victils  com  ilU 
coroparandam,  i.  e.  etage  of  eivilitation,  C& :  quali 
igitur  victu  sapiens  utetur?  H. 

vionlti^  X,  m,  dim,  [  vicus  ],  a  email  village, 
hamlet :  viculos  circumiectos  cepit,  L.,  C. 

viona,  I,  tn.  [2  VIC-],  a  row  of  koeme^  tireA, 
quarter,  wards  m  urbe:  vicos  plateaaque  inaedi- 
ocat,  Gs. :  Tusci  turba  inpia  vici,  H. — A  village^ 
hamlsl:  Gobiamachus,  qui  vicus,  etc:  vicofi  ad 
quadringentos  inoendunt,  Gs.,  L.,  H.,  Ta.*-^  coun- 
try-eeali  vicum  vendere:  Quid  vici  prosunt  aut 
borrea,  H. 

yidelioat,  adv.  [for  videre  licel],  ome  may  eee, 
it  ie  evident,  clearly,  obvUmdy,  flmnfy^  evidently, 
mantfeetly,  naturally,  of  cowree:  hie  de  noatns 
verbis  errat  videlicet.  Quae  hie  sumus  locuU,  T. : 
nihil  dolo  faetum  .  . .  lugurthae,  cui  videlicet  spe- 
culanti  iter  suum  oognitum  esset,  S. :  quid  metue- 
bant?  vim  videlicet. — In  an  ironical  explanation^ 
ft  is  very  plain,  of  ccneree,  forvoo^ :  taus  videlices 
salutari's  consulatns,  pemicioBus  mens :  censait 
pecunias  eomm  pablicandas,  videlicet  timens,  ne, 
eta,  S. — As  an  explanatory  parClde,  to  wU,  nam^ 
ly,  ofcourwe:  caste  iubel  lex  adire  ad  deoo,  anima 
videlicet 

video,  for  Tidesne,  see  video. 

video,  vidT,  vfsus,  Cre  [  VID-  ],  to  vee,  &cem^ 
perceive:  nt  ocolum,  quo  bene  videret,  amttteret : 
ocults  cemere  ea,  quae  videmas,  etc. :  ConsidiniD^ 
qnod  non  vidisset,  pro  vise  sibi  lenuntiasse,  Osl  ^ 
serpentes  atque  videres  Infemas  erraie  eanee^  H. :; 
viden,  ut   geminae   stant  vertice   eriatae  ?  V".  i 


Olft/I    WIVMn- 


sit  carnufex,  T. :  quin  ta  roe  Tidea?  tee  whmt  I 
AoM  done/  ue^Unoithk  erediiabUf:  atqui  istuo 
ipsum  nil  peridist ;  me  Tide,  look  at  nu,  I  e,  take 
courage  from  me,  T.—To  pereeuie,  ofmrve^  hear : 
nittgire  videbia  Sub  pedibos  terrain,  V. :  Uin  vide- 
red  Stridere  suaurros,  VL.—Pa»^  to  be  looked  iHNMt, 
60  regarded, eeem^  appear:  nuinquam  periculi  fuga 
comroittendum  est,  ut  imbellee  tiinidique  videa- 
mur:  multo  rem  iniqaiorem  visum  in  intellege- 
bant:  cetera,  quae  quibusdam  adtnirabilia  viden- 
tur,  etc. :  idonea  mihi  Laeli  persona  visa  est,  quae, 
etc :  quod  idem  Scipioni  videbatur :  de  familiare 
illo  tuo  videor  audisse:  ut  beate  vixisse  videar, 
quia,  etc. :   ut  exstinctae  potius  amicitiae  quam 
oppressae  rideantur:  quae  (sapientia)  vfdetur  in 
hominem  cadere  posae :  sed  mihi  contra  ea  vide- 
tur,  S.:  noQ  mibi  videtur,  ad  beate  vivendum  satis 
poase   virtutem:    quia  videbatur   et   Limnaeum 
eodem  tempore  oppngnari  posse,  L. — In  formal 
decisions,  to  appear^  be  decided^  be  adjudged  •  volue- 
nint,  ut  ea  non  esse  facta,  sed  ut  videri  pronuntia- 
rent:  consul  adiecit  senatfls  consultum,  Ambra- 
ciam  non  videri  vi  captam  esse,  L. :  utl  Caesar 
exercitum  dimittat;  si  non  fnciat,  eum  adversus 
rem  p.  f acturum  videri,  Cs. — F  i  g.,  of  the  mind, 
'0  eecy  perceive,  mark^  obeerve^  dieGem^  underetand, 
comprehend^  be  aware:  ad  te,  ut  video,  oonunmus 
^ccessit :  aperte  enim  adulantem  nemo  non  videt, 
Met  thi'oitgh :  si  dormientes  aliquid  animo  videre 
yideamur :  plus  vidisse  videri,  to  have  had  more 
insight  i  cum  me  vidisse  plus  fateretur,  that  Iliad 
Hen  further:  di  vatesve  eorum  in  futurum  vident, 
L. :  quera  virum  Orassum  vidimus:  nonne  vides, 
croceos  ut  Tmolus  odorcs,  India  raittit  ebup,  V. — 
To  look  at^  attend  to,  coneider,  think,  rejleet  upon, 
take  note  of:  nunc  ea  videamus,  quae  contra  ab 
his    disputari   solent:    eed  videamus   Herculem 
ipsum :  legi  Bruti  epistulam  non  prudenter  re- 
scriptam;  sed  ipse  viderit,  let  him  eee  to  that. 
Viderit  ipse  ad  aram  Confugiam,  0. —  To  look  out 
for,  see  to,  care  for,  provide,  take  care^  make  sure : 
antecesserat  Statius,  ut  prandium  nobis  videret; 
aliud  lenius  (vinum),T.:  navem  idoneam  ut  ha- 
beas, diligenter  videbis:  ne  fortuna  mea  desit, 
videte,  L. — To  see,  reach,  experience^  attain,  obtain, 
^^joy :  qui  suo  toto  consulatu  somnum  non  vide- 
rit :  utinam  eum  diem  videam,  cum,  etc.,  mag  live 
to  see:  Duxi  uxorem;  quam  ibi  raiseriam  vidi! 
T. :  multas  victorias  aetas  nostra  vidit — To  see 
patiently,  bear,  permtt:  tantum  degeneraraos  a 
patribus  nostrif,  ut  earn  (oram)  uos  nunc  plenam 
hor^tinm  iam  factam  Videamus,  L. — To  see,  go  to 
see,  visit :  sed  Septimiom  vide  et  Laenatem :  vide- 
bia ergo  hominem,  si  voles. — Pats.^  it  seems  prop- 


etc. :  si  ei  videretur,  integrsm  rem  ad  senatum 
reioereti  if  he  pleased,  L. 

vidiia,  ae,  /.  [  vidaus  ],  an  unmarried  woman,. 
L. — A  widow:  cognitor  vidnarum:  viduas  venari 
avaras,  U. 

▼idnttaa,  Stis,  /.  [viduas],  bereavement,  widow- 
hood: Caeseimiae:  in  viduitate  relictae  filiae,  L. 

viduo,  ftvl,  &tu8,  are  [  viduus  ],  to  dept-ive,  ber 
reave:  civibus  urbem,  V.:  foliis  omos,  a.:  (Ser- 
vilia)  viduata,  widowed,  Ta. 

viduna,  atU.  [cf.  Germ.  Wittwe ;  Sngl.  widow], 
deprived,  bereft,  desliiHle,  without:  me  ipse  viduus 
(i.  e.  viribos  meisX  ^  po^^ :  pharetriL  Apollo^  H. : 
pectus  amoris,  0.  —  Bereaved,  spouseless,  mateiess, 
widowed:  vidui  viri,  0. :  domus,  0. :  manus  (Pene- 
lopes), 0. :  arbores,  i.  e.  vineless,  H. :  ulmos,  lu. 

vietus  (  once  disyl.,  H. ),  o^.  [  YI-  ],  beni  to- 
gether,  shrunken,  shiivellea,  withered,  wrinkled: 
senex, T. :  aliquid:  membra, H. 

vigedk  ul,  — ,  fire  [ VBO-],  to  be  lively,  be  vigor- 
ous, thrive,  jiourish,  bioom,  He  strong :  quae  a  terra 
stirpibus  oontinentur,  arte  naturae  vivunt  et  vi- 
gent :  vegetam  ingeniam  in  vivido  peotore  vigebat, 
L. :  vestrae  tam  arae,  vestrae  religiones  vieueront: 
viget  aetas,  animus  valet,  S. :  Fama  HobiTitate  vi- 
get, v.:  Alpes  vix  integris  vobfs  ac  vigentibus 
transitae,  i.  e.  when  your  vigor  was  unimpaired,  L. : 
aodacia,  largitio,  avaritia  vigebaiii,  S. :  Persarvm 
vigui  rege  beatior,  H.  —  F  i  g.,  to  be  of  repute,  be 
esteemed,  be  honored'  in  Actdemift:  I>um  (pater) 
regum  vigebat  Cosoiliii,  V. 

▼igSaoo,  — ,  — ,  ere,  iwh.  [  vigeo  ],  to  become 
lively,  grow  vigorous  :  pedes,  Ot 

▼igefllmtui,  see  vioesimus. 

vigil,  iiis  (gen.  plur.  once,  vigiKum,  L.),  acff. 
[  V£G-],  awake,  on  the  watch,  alert:  prius  orto 
Sole  vigil  scrinia  posco,  H. :  ales,  i.  e.  the  coek,  0. 
— As  suhst.  m.,  a  watchman,  sentinel:  clamor  a 
vigilibus  toUitur:  vigiles  scutum  in  vigiliam  ferre 
vetuit,  L. — F 1  g.,  wdefyU,  watchful,  restless,  active : 
curae,  0. :  ignis,  I  e.  ciways  burning,  Y. :  lucemae, 
night-lamps,  H. 

▼igUanSy  antis,  adj,  with  eomp  [P.  of  vigilo], 
weUchful,  anxious,  earrful,  vigilant:  vigilantes  et 
boni  oculi :  homo :  curae,  sleepless  atixiety :  nemo 
paratior,  vigilantior:  lamina,  always  burning  (of 
a  light-houseX  0. ;  see  also  vigilo. 

vigUanter,  adv,  with  comp.  and  sup  [vigilansl, 
watchfully,  carefully,  vigilantly:  provinciam  ad- 
ministra^:  vigilantius  cavere  Antoninum:  vigl- 
lontissime  vexatos. 


▼igilax,  »ci«,  tufj,  [  Tigllo  ],  waiehfui,  retilm  : 
Subura,  Pr. — Fig. :  ourae,  O. 

▼igilia,  ae,  /.  [vigil],  a  watching^  vfake^ilnem^ 
tleepimnetif  lying  awake:  Demosthenis  vigiliae. — 
A  keeping  witdi^  watching,  wateh^  guard:  noctu 
vigilias  agere  ad  aedls  sacras :  scutum  Iq  vigiliam 
fiarre,  to  take  an  guards  L. :  vigilianim  nocturaa- 
rum  curam  magUtratibua  roandare,  L. — A  watch, 
time  of  keening  watch  (9,  fourth  part  of  tlie  night): 
primft  vigili&,  L. :  de  tertift  vigilift,  Cd. :  vigiliae  in 
stuprifl  consumptae,  i.  e.  nights. — Piur.,  tfie  watch, 
men  on  watch,  watchmen,  tentineU,  poet,  guard: 
milites  disponit  perpetuis  Tigiliis  stationibusque, 
Ci. :  81  ▼igiliae,  si  iuventus  armata  est :  yigilias 
disponere  per  urbem,  L. — Fig.,  watchfulneef,  vigi- 
lance: vacuum  roetu  populum  R.  noetrft  vigilift 
reddere. — A  poet,  cffice,  term  of  office:  Tigiliam 
roeam  tibi  tradere :  alionim  oonsulum. 

▼iglld^  &VI,  &tU8,  ftre  [  vigil  ],  to  wat^  keep 
awake,  not  to  eleq>,  be  wcuee/ul:  ad  multam  noc- 
tem:  usque  ad  lueem,  T.— 7b  watch  through: 
nootis  Tigilabat  ad  ipsuro  mane,  H. :  noctes  Tigi- 
lantur  amarae,  0. :  aetas  vigilanda  viris,  V. :  vigi- 
lata  convi?io  noz,  Ta. — Pro  v.:  num  ille  somniat 
£a,  quae  ▼isilans  voluit  ?  T. :  vigilanti  stertere 
naso,  lu. —  To  perform  watching,  do  at  night :  car- 
men vigilatum,  0. :  vigilati  laborea,  0. — F  i  g.,  to 
be  watehfulf  be  vigilant :  pro  vobis :  ut  vivas,  vi- 
gilt,H. 

idginti  or  JSX,  num.,  twenty:  si  viginti  quies- 
sem  dies :  XX  milla  nuromQm :  hinc  rapimur  vi* 
ginti  et  milia  raedis,  H. 

(vigintiviratus  or  XX  viratiui»  Qs),  m.  [vi- 
gintlviri],  the  office  oftlu  iitentg,  vigintivirate  (see 
vigintiviri). — A  municipal  eourt,  Ta. 

viginti-viri,  5rum,  m.,  a  commimon  of  twenty 
men,  appointed  by  Caesar  as  consul  to  distribute 
lands. 

vigor,  Oris,  m.  [VEG-],  livelineM,  activity, force, 
vigor:  uec  tarda  senectus  animi  mutat  vigorem, 
V. :  patrius,  H. :  animi,  L. 

vilica.  ae,  /.  [villous],  a  female  overeeer,  over' 

vilico  ( vill-).  ^,  — ^  fire  [vUictts],  to  euperin^ 
tmii  ati  tMtftU\  tti^  over.^tt  t  in  t'i  (re  p.\ 
viUcufl  (vUl'K  I>m.  [vilk],  f^n  oiitrseer  of  an 

bnhi>t5;i  vilk'us  optdfi,  il, —  An  ttt^erster^ sUfterinCend' 
snt^  dirrrfor !  irnij^iHtrntui^  quasi  m  p.  vilici :  Pt> 
gasus  pofiitus  viJicim  urbi^  lu. 

■viUs,  K\  adj,  with  comp.  nnd  mp  [VAG-],  of 
Mintdl  jtrict^  of  liiih  vatw,  pureAa^td  tit  a</ow  rate, 
cheap:   Utaec    (puclU),  T, :    friiEDeLiUui    vUiufi ; 


viiiisima:  ndem  forCanaf  pericula  Tilia  haaere, 
Sw :  fit  genus  et  virtus  nisi  oam  re  vilior  alga  est, 
H. :  Eorope,  abandoned,  H. :  Si,  dum  me  caress, 
est  tibi  vUe  mori,  O. :  poma,  L  e.  abmndani^  V.: 
phaselus,  common,  V. 

^nlitis,  atis,/.  [vilis],  kwnem  of  price,  eke^ 
neea:  annonae:  cum  alter  annus  in  vilitate,  alter 
in  snmmft  caritate  fuerit:  ad  vilitatem  aui  000- 
pelli,  i.  e.  disregard,  Oi. 

▼ilia,  ae, /.  cKm.  [2  VIC-],  41  country  -  kouae^ 
eountry-eeat,  farm,  vtUa :  Ghanni,  T. :  sua :  Villa 
quam  Tiberis  lavit,  H. — E  s  p^  villa  publica,  a  pub- 
lic building  in  the  Campus  Jfartius  (an  ofBoe  for 
taking  the  census  and  for  enlistments),  L. 

vilUoa,  idUioo,  ▼flliona,  see  vilio-. 

Villoaoa,  adj,  [vilhis],  hairy,  shaggy,  rw^h: 
leo,  V. :  villosa  colubris  guttura,  L  e.  with  vipers 
(for  hair),  0. 

villula,  ae,/.  dim,  [villa],  a  HttU  eountry-hause, 
small  villa,  C.»  H. 

villum,  I,  n.  dim.  [for  vinulum,  from  vlnmn],  a 
sup  of  wine :  hoc  villi,  T. 

villna,  I,  m.  [1  VEL-],  a  tuft  of  hair,  shaggy 
hair,  wool, /leeee :  (animantes)  villis  vestitae:  too- 
sis  mautelia  villis,  with  the  nap  shorn,  V.,  O. 

idmen,  inis,  n.  [  VI-  ],  a  pliant  twig,  ewitek, 
withe,  osier:  oontextae  viminibus  vineae,  Gs.: 
f ructicosa  Vimina,  0. — Sing,  collect.  1  specos  vir- 
gis  ac  vimine  densus,  0.,  V. 

▼iminalla,  c,  aeff,  [vimen],  of  osiers,  oftAswH- 
low-coose:  YiminallB  GoUis,  the  Vimmcd  hiU  (in        | 
Rome),  L.  I 

▼imineixa,  atfj,  [  vlmen  ],  made  of  osiers^  of 
wicker-work:  tegumenta,  Gs.:  crates,  V. 

vin,  for  via-ne,  see  volo. 

▼inaoea%  adj.  [vinum],  of  wine,  of  the  grape : 
acinus  vinaoeus,  a  grape. 

"^Inalia,  ium,  n.,  the  wine-festival  (April  22  and 
Aug.  19,  when  neir  wine  was  offered  to  Jupiter]^ 
0. 

vinarlus,  *t^\  [viiiutoj*  ofwiuc^fsT  winf^  Tm: 
crimen,  relating  to  ike  wtne-taj^ — At  suhsL  m,  4 
wina-p:*!^  ft*in€-Jltt*k,  IT. 

vlncibUla,  e,  ttUJ,  [vinoQ],  to  he  jr«iiH4  ^^^ 

Tincio,  viiixi,  vin€tu«,  Ife  [VI-],  to  ^rt^  bmd 

aftoHt^  /(.iter,  fic,  fmttn,  surrouml^  tTtdrdt:  0«ia 
aibervandiitn  viiiotiimj  T. :  civem  Rotiiaitum :  tri^ 
nia  caUiuU  vinciu^,  Ca.  t  Piirputt^n  alto  auras  &^ 
thurno,  V.  i  noxm  tempera  floribijji,  Q. :  Aauk 
forfikosa«  digtium  vjaciare  puelb*}),  ^^bmti  i^ 


mine  teste  fides,  0. :  me  retinent  Tioctum  Tinda 
paellae,  Tb. — Of  sleep,  to  bindy  buty^  mnk :  rinctos 
somno  tnicidandoe  tradere,  L. :  iniiniaa  vinxiinus 
ora  (i.e.  magicis  artibafl),0. — In  rhet.,  to  bwd^ 
arrange^  link  togetlur:  membra  (orationis^  sunt 
numeris  vincienda,  L  e.  arranged  rhythmtcaUjf : 
(po^ma)  nirais  vinctum,  I  e.  too  artificial, 

vinoltun,  I,  n.,  see  YiBculum. 

▼inoo,  vicl,  Tlctos,  ere  [1  VIC-].  —  In  war»  to 
conquer y  overcome^  g«i  the  Setter  oA  defeat^  tubduCf 
vanquithy  be  victorioue  :  ut  qui  ?icissent,  iis  quos 
▼icissent  imperarent,  Gs. :  nayalibus  pugnis  Car- 
thaginiensls. — To  prevaily  iucceedf  overcome^  vnn: 
iudicio:  Fabio  ?el  indice  vincam,  H. :  factum  est; 
viucimur,  T. :  Vicit  iter  duium  pietas,  made  easy^ 
V. :  Tirgam,  to  twn,  V. :  vicit  tamen  in  Senatu  pars 
ilia,  quae,  etc.,  S. :  cum  in  senatu  vicisset  senten- 
tia,  quae,  etc.,  L. :  Othonem  viocas  rolo,  to  ouMd. 
— To  overcome^  overwhelm^  prewiil  over:  (naree) 
neu  turbine  venti  Vincantur,  V. :  fiamaaam  gnrgi- 
tibus,  extinguisk,  0.:  Vincunt  aequora  navitae, 
maniery  H. :  Yictaque  concessit  prisca  motieta  no- 
vae, 0. :  Blanda  quies  furtim  victis  obrepsit  ocellis, 
0. :  ubi  aSra  vincere  summum  Arboris  . .  .  potue- 
re  sagittae,  i.  e.  eurtnount^  V. :  viscera  flamma,  i.  e. 
to  cooky  V. — To  outloKty  survive  :  (Aescalus)  Multa 
vimm  volvens  durando  saecula  vincit,  V. :  vivendo 
vici  mea  fata,  V. — F  i  g.,  to  prevail,  be  superior^ 
eonvinee,  refute^  corutnnn^  overcome  t  nataram  stu- 
dio, Cs. :  vincit  ipsa  rerum  p.  natura  saepe  ratio- 
ncm :  vinci  a  voluptale :  peocavi,  fateor,  vinoor, 
T. :  victus  patris  precibus  lacrimisque,  L. :  est  qui 
vinci  possit,  H. :  Victus  amore  pudor,  0. :  victus 
animi  respexit,  V. :  Ergo  negatum  vinoor  ut  ore- 
dam,  am  constrained^  H. :  verbis  ea  vincere,  i.  e. 
to  express  worthily ^  V. —  To  overmatch,  surpass^  tx- 
ceedyCxcd:  terrae  magnitudinem :  morum  inmani- 
tate  beluas:  mulierculam  mollitiA,  H.:  Scribere, 
quod  Cassi  opuscula  vincat,  H.  —  To  prove  tri- 
umphantly ^  show  conclusively^  dcmonstrcUe :  si  do- 
ceo  non  ab  Habito,  vinco  ab  Oppianico,  jE>rooe  (tbe 
fact) :  vici  unam  rem  .  .  .  vici  alteram,  /  have 
established  one  point:  vince  deinde,  bonum  virum 
f uisse  Opptanicum :  Vincet  enim  stultos  ratio  in- 
sanire  nepotes,  H. :  Nee  vincet  ratio  hoc,  tantum- 
dcm  ut  peccet  idemque  Qui,  etc.,  H. — To  prevail^ 
gain  the  pointy  carry  the  day :  cui  si  esse  m  urbe 
tuto  licebit,  vicimus :  Vicimus  et  mens  est,  0. : 
vincite,  si  ita  voltis,  have  your  toay,  Cs. :  viceris, 
enjoy  your  victory ,  T. 

vinctus,  P.  of  vincio. 

▼inoultim  or  vinolnm,  I,  n.  [vinolo],  a 


sasukUSf  V.  —  i¥iir.,  fetters,  botuis,  prison  :  mitto 
vinda,  mitto  caroerem :  in  vincula  ooniectus,  Cs. : 
in  vincula  dnci,  L. :  ex  vinculis  caosam  dicere,  i.  e. 
to  plead  in  chains,  Cs.  —  Fi g.,  a  bond,  fetter,  re- 
straint :  e  corponim  vinculis  tamquam  e  caroere 
evolnre:  vinculum  ingens  immodicae  cupiditati 
iniectum  est,  L.-^A  bond,  tie,  band:  omnes  artes 
habent  quoddam  commune  vinculum :  fidei,  L. : 
vincula  revellit  indiciorum :  accedit  maximum 
vinculum,  quod  ita  rem  p.  geris,  ut,  etc. :  Ne  cui 
me  vincio  sociare  iugali,  V. ;  cf.  vincio  tecum  pro- 
piore  ligari,  0. :  Sxcusare  mercenaria  vincla,  H. 

▼indemia,  ae, /l  [vinum-f-demo],  the  grape- 
harvest,  grapes:  Non  eadem  arboribus  pendet 
vindemia  nostris,  V. :  mitis,  V. 

vindemiator  ( poet,  quadrisyl.,  H. ),  oris,  m. 
[vindemia],  a  grape-gatherer,  H. 

vindemSola,  ae,  /.  dim,  [  vindemia  ],  a  little 
vintage,  ucabtt  of  profit. 

▼mdomitor,  5ris,  m.  [  for  vindemiator  ],  the 
harbinger  of  vintage  (a  star  in  tbe  constellation 
Virgo),  0. 

▼index,  icis,  m.  and/.  [VAN-,  DIG-],  a  main- 
tainer,  defender,  protector,  deliverer,  liberator, 
champion*  vos  leg!  vindices  praeponere:  aeris 
alieni,  i.  e.  of  debtSrs:  iniuriae, /rom  wrong,  L.: 
periculi,  in  peril,  L. :  aurum  Vindice  decepto  mi- 
sistis  in  urbes,  O. :  dignus  vindice  nodus,  H. — An 
avenger,  punisher,  revenger:  (career)  vindex  scele- 
nrai :  parentis,  0. :  deae  .  .  .  vindices  facinorum 
et  Bcelerura :  vindice  flammS,  0. 

▼iadioatio^  dnis,/.  [vindico],  an  establishment 
of  the  right,  vindication, 

▼Indlciae.  ftrom,^.  [vindex],  the  assertion  of 
a  right,  a  laying  daim,  legal  daim,  formal  de- 
mand: inhistisvindiciisfundospetere:  propraede 
litis  vindiciarum  satis  accipere,  i.  e.  seatrityfor  the 
value  of  the  property  and  for  all  claims  growing 
out  of  it,^A  declaration  of  right,  judgment,  de- 
cree: ab  libertate  in  servitutem  vindtcias  dare, 
i.  e.  to  sentence  a  free  person  to  slavery^  L. :  virgi- 
nem  cedere  postulantibus  vindicias,  to  those  who 
demanded  her  freedom,  L. :  cum  vindicias  amisisset 
ipsa  libertas. 

▼indioo  (vend-),  ftvT,  fttus,  &re  [vindexl.— In 
law,  to  cusert  a  claim  to,  demand  fonnalfy,  ask 
judgment  for  :  puellam  in  posterum  diem,  i.  e.  to 
take  charge  of  under  bonds  to  appear  the  next  day, 
L. :  ita  Vmdicatur  Virginia  spondentibus  propin- 
quis,  L.  -i—  7b  daim  as  one's  own,  make  a  daim 
upon,  demand,  daim,  arrogate,  assume,  appropriate : 


\_ 


tatnedf  Cs. :  aQtiquani  lacieip,  rMMum«,  0, — in  the 
phrase,  in  libertatem  vindicare,  to  claim  fw  fru- 
dont,  set  free^  free^  enwndpaU:  ia  UberUtem  rem 
populi :  rem  p.  in  veterem  dignUatem  ac  liberta- 
tem, i.  e.  to  rettore:  se  et  populum  R.  in  libertatem, 
Cs. —  To  serve  as  champion^  ddwer^  liberaU^  pro- 
tect^  defend^  save:  te  ab  eo:  noa  a  verberibua:  ab 
line  necessitate  vos  fortuna  vin4ioat^  L. :  perpe- 
tienda  ilia  fuerunt,  ut  se  aliqnaado  ac  auos  viudl- 
caret,  miglU  protect :  quam  dura  ad  Baxa  revioctam 
Vindicat  Alcides,  setsfree^  0. — To  aet  as  anenger^ 
avenge,  revenge,  punisti^  take  vemgeanee  on,  reootn- 
pense:  quo  (perfugio),  nisi  vos  vindicatis,  utentur 
uecessario :  contionibus  popuhun  ad  vindicandum 
hortari,  S. :  quae  viiidicaris  in  altero,  tibi  ipsi 
fugienda  sunt:  improborum  oonsensionem  sup- 
plicio  omni :  Ti.  Gracchi  oonattis  perdHos :  necem 
Crassi,  0.:  fateor  in  civTs  peraaepe  esse  severe 
vindicatum :  in  quos  (Venetos)  eo  gniTius  Caetar 
Tindicandura  statuit,Cs. 

▼indicta,  ae,  /.  [  vindico  ],  a  rody  a  Umek  t>/ 
which  in.  the  presence  of  a  magwhraie  Hhms  the  cere- 
mony  of  manumission^  liberating-rod^  manumismOH* 
staff:  vindicta  iiberatus,  L. :  vindicti  liber  laotva: 
quern  ter  vindicta  qiiaterque  Inpoaita  baud  urn- 
quam  formidine  privet,  H. :  vindictae  quisque 
favete  suae,  i.  e.  his  own  ehampi&Af  O.^—A  means 
of  asserting^  vindication^  protection^  defence :  liber- 
tatis,  L. :  mors,  inquit^  una  vindicta  eat,  L. :  l^gis 
severae,  O.  —  Vengeance^  revenge,  saHrfaetiim^  re. 
dress :  facilis  vindicta  est  mita,  Pb« :  gmvior  quaa 
iniuria,  lu. :  legis  severae,  0* 

▼inea,  ae,  /.  [  vinum  ],  a  plantaH&n  of  wimes, 
vine-garden^  vineyard:  vendere  viiieaa:  largo 
pubescit  vinea  fetu,  V.  —  A  vine:  alU  m  \h)ea 
Uva,  Ph. — In  war,  an  arbor-like  shed  for  shelter^ 
pent-house^  mantlet .-  castris  munUla  viaeas  agere, 
Cs. :  conductae  vineae  sunt. 

vinetam,  I,  n.  [vinum J,  aplaniaium  ofvines^ 
vine-garden^  vineyard:  si  vioetia  tempestas  no* 
cuerit :  optuma  vinetis  satio,  cum,  etc,  V.,  H. — 
P  r  o  V. :  Ut  vineta  egomet  caedam  mea,  L  e.  attaek 
myself  H. 

TOiitor,  Oris,  m,  [VI'],  a  vine-dresser  :  matu- 
rae  uvae,  V.,  0. 

▼inolentia  (vinul-),  ae,/.  [vinolentus],  toine- 
bibbing^  intoxication  from  wine :  effreuata. 

vinolentus  ( vinul- ),  adj.  [  vinum  1,  fiUl  of 
winCfdrunken  with  wine^  tipsy ^  intoadeateJi  violen- 
tia  vinuleutorum :  consilia  sicoorum  an  viaolento- 
rum :  homines,  N. :  medicamina,  aUoholi^ 


somno  vnioq«6  Bepima,  Y. :  Neo  regna  vini  sor- 
tiere  talla,  H .-*iuir.,  eorts  ef  wine^  wines  :  levia 
duaedam  vina  aifail  Talent  in  aqua :  Fervida,  H. : 
dapias,  vina  Kquea,  L  e.  m  abundance^  U.,  V.,  0. 

viola,  ae,  /.,  the  viofet,  gillyflower  :  Pallentld 
violas  carpens,  Y. — Col  1  e c t :  an  tu  me  in  viola 
putabas  aut  in  ro6&  dloere  f—A  violet  color,  violet: 
tinctus  viola  pallor  amantium,  H. 

vtelabUlfl,  e,  adf.  [violo],  thai  may  be  injured, 
eaaily  wouttded,  violablet  levibus  cor  telia,  O. :  non 
violabile  numen,  Y. 

violSrium,  I,  n.  [viola],  a  bank  of  violds, 
violet-bed:  bibant  vioiaria  fontem,  Y. :  huic  sunt 
vlolaria  acrae,  0.,  H. 

violation  Snis,/.  [violo],  ^ro/bno/um,  violatioH: 
templi,  L, 

violator,  5ria,  m.  [  violo  ],  prof  oner,  vudaior  : 
templi,  O. :  gentium  iaria,  L. 

violitoa,  P.  of  viola 

Violena,  entls,  acff.  [cf.  vis],  impetnoue^  fitri- 
ous, violent:  Aufidus,  H.:  victor  (equus),  H. 

violenter,  adv^  [violens],  impetuously^furiovt- 
ly,pamonaidy,  vehmently,  violently:  haec  tolerare, 
i.  e.  with  indignation^  T. :  solennia  ludorum  diri- 
mere,  L.:  quaestio  exercita,  S.:  retortia  litore 
Etrusoo  violenter  uudis,  H. 

violentia,  ae,/.  [violeBtufi],  violence^  vdkememee^ 
impetuomiy,  ferocity,  futy  :  novi  homiois  :  forto- 
nae^S.:  yolt^Jlarieness^OL, 

violentoa,  adj.  with  eomp.  and  stqt.  [cf.  vis], 
forcible,  violent,  vehement^  impetuous,  boteterons: 
frater  violeatissimus,  T. :  homo :  tyrannus  violeii- 
tissimus  In  suoa,  L. :  fkcie  violenta'  est,  0. :  Loca- 
nia  bellum  Ineuteret  violenta,  H. :  nimis  violennun 
est,  nulla  esse  dieere,  1.  e.  extravagant :  violenttor 
amnis,  Y. :  violentissimis  tempestatibus  concitari. 

violo^  ftvt,  atus,  are  [cf.  vis],  to  treat  with  vio- 
lence, injure,  dishonor,  outrage,  violate  :  bospitera, 
Cs. :  matres  familias :  sacrum  volnere  corpus,  Y. : 
Getico  peream  violatus  ab  arcu,  0. :  oculos  tua 
cum  violarit  epistula  nostros,  i.  e.  has  sliocked,  0. : 
Indum  sangulneo  ostro  ebur,  1.  e.  to  dye  blood-red, 
Y. — Of  a  place,  to  invade,  violate,  prof anc  c  finis 
eorum  se  violaturum  negavit,  Cs. :  loca  religiosa 
ac  lucos :  Silva  nulla  violata  securi,  0. — F  i  g.,  to 
violate,  outrage,  dishonor,  break,  injure  .*  ofBcium : 
ius :  inducias  per  seel  us,  Cs.:  foedera,  L. :  nominis 
nostri  famaro  tuis  probris. — To  perform  an  ad 
of  sacrilege,  do  outreigeondy,  perpetrate,  aet  to*- 
justly:  ceteris  offioiis  id,  quod  violatum  videbitsr. 


Iu.~ProT.:  in  sina  Tiperam  habere. 

Tiperefus,  adf.  [  vipera  ],  of  a  viper^  of  a  ner. 
pent :  crinis,  V. :  denies,  O. :  cnior,  O. :  vipereae 
pennae  (i.  e.  pennatae  serpentes),  0. :  animft,  i.  e. 
pnisonoui  breathy  V.  —  Bearing  terpenta,  covered 
with  snakee:  monstrum,  i.  e.  M«  head  of  MeduM^ 
0. :  sororea,  i.  e.  the  FhtrieB,  O. 

▼ipeiinus,  oA*.  [vipera],  of  a  viper^  of  a  ser- 
pent: Sanguis,  Bk:  morsus:  Nodo  coerces  ripe- 
rino  Bistonidum,  H. 

vir,  virl,  gen.  plitr.  virOnim  (poet,  also  viriim, 
Ct.,  v.,  0. ),  m.,  a  male  person^  adult  male^  man 
( opp.  roulier,  femina  ) :  ▼inini  me  iiatum  yellem, 
T. :  Deque  viro  factus  (rolmbile!)  femina,  0. :  clari 
viri :  consularis :  turpiBSimus,  S. :  nefandus,  V. : 
hoc  pueri  possunt,  viri  non  potuenint  ? :  pueroque 
viroque,  0. — In  war,  a  man,  eoltHer:  vir  unus  cum 
viro  congrediendo,  etc.,  L. — Witli  emphasis  for  a 
pronoun  of  reference:  fletusque  et  conploratio 
fregere  tandem  viruro,  L. :  gratia  viri  permotus 
flexit  animum,  S.  —  Repeated  distributivelj,  each 
one  . .  .  another^man  .  .  .  nuvi  :  vir  ciim  viro  con- 
grediaris,  L. :  legitque  virum  vir,  singled  out  (for 
attack),  V. :  cum  vir  virum  legisset,  i.  e.  a  com- 
panion  in  battle,  L.  —  Flur.^  Iiuman  beinge  :  flu- 
mina  simul  pecudesque  viroaque  rapiunt,  O. ;  opp. 
Caelicolae,  V. — A  man,  husband:  quid  viro  meo 
respondebo  Hisera  ?  T. :  vir  matris  :  angebatur 
Tullia  nihil  materiae  in  viro  esse,  etc.,  L. :  £t  uxor 
et  vir,  H. :  Imminet  exitio  vir  coniugis,  0. — Of 
animals,  the  male,  mate :  Vir  gregis  ipse  caper,  V. 
—A  man,  man  of  courage,  worthy  man  :  tulit  do- 
lorem,  ut  vir ;  et,  ut  homo,  etc. :  turn  viro  et  gnber- 
natore  opus  est,  L. :  si  quid  in  Flacco  viri  est,  Non 
feret,  H.  —  Piur.,  foot-soldiers,  infantry  :  ripam 
equites  virique  obtinentes,  L. — Manhood,  virility : 
membra  sine  viro,  Ct 

Virag5,  inis,/  [virgo],  a  man  •like  woman, 
female  vjarrior,  heroitte  .•  belli  metueuda,  0. :  lu- 
turna,  V. 

virdioatiui  ( vlxld- ),  adj.  [  *  «'iridicus,  from 
viridis],  made  greets,  green,  C.  dub. 

▼Irecta  (virataX  Crom,  n.  [♦virex,  from 
vireo],  a  green  pUue,  greensward,  grass -plats  : 
amoena,  V. 

▼irena^  entis,  P.  of  vireo. 

TireOp  — ,  ere  [VIR-],  to  be  green,  be  verdant: 
alia  semper  virent,  alia  vemo  tempore  fronde- 
scunt:  Fronde  novft,  V. :  hederft  virente  gaodere, 
H. :  circa  ilicibus  virentem  Albomnm,  V. :  Peo- 
tora  felle,  O.— F  i  g.,  to  he  fresh,  be  vigQrcm,Jtour* 


become  verdant :  iniuasa  viresciuit  Gnunlna 
ooepere  virescere  telae,  0. 

viretam,  see  virectum. 

virga,  ae,/.  [VERG-],  a  slender  green  bn 
twig,  sproiut :  rubea,  V. :  viscata,  i.  e.  a  lime- 
O. — A  graft,  scion,  set :  fissa  cortice  virgam  '. 
rit,  0. — A  rod,  switch,  scourge  :  equus  uuibri 
gae  regitur,  switch,  Cu. :  commotA  \\T^k,piied 
vir^is  ad  necem  caedii — ^Poet.,  for  fasces, 
designation  of  one  of  the  higher  magistrate 
—  A  wand,  staff,  cane:  virga  circumscripsi 
gem,  L. :  virga  lilia  summa  metit,  0.  — A  n 
wand:  tetigit  somnaos  virgS  dea  capillos,  0., 
In  cloth,  a  colored  stripe  :  purpureae,  0.  — 
family  tree,  a  twig,  branch,  lu. 

idrgatna,  adj.  [  virga  1  made  of  twigs :  i 
thisci,  Ct — Striped:  sagula,  V. 

Tirgetam,  I,  n.  [virga],  a  thicket  of  rods,  o 
of  osien. 

Virgeua,  adj.  [vir^a],  of  rods,  of  twigi 
brushwood:  supellex,  Y. 

(Virgillae,  Virgiliua),  see  Vergil!.. 

virgin  alia,  e,  a^j.  [virgo],  of  a  maiden, 
virgin,  maidenly,  virgin,  virginal :  habitus,  ^ 
tus :  modestly :  ploratus,  like  a  girra.-^AM  t 
n.,  the  privates.  Ph. 

virginena,  adj.  [virgol,  ef  a  maiden, 
virgti^  maidenly,  vtrgin  :  forma,  0. :  robor 
pudor,  Tb. :  f avilla,  i  e.  a  virgin^s  fameral 
0. :  ara,  of  Vesta,  O. :  focus,  Pr. :  sagitta,  i. 
Diana,  H. :  Helicon,  i.  e.  the  Muses^  fwne,  0. 
lucres,  i.  e«  the  Harpies,  0. 

Tirgliiitaa,  atis,/.  [virgo],  maidenhood,  vi 
Oy :  virginitatem  laedere :  erepta,  V.,  0. 

virgo,  inis,/.  [VERG-],  a  maid,  maiden,  vii 
ilia  Vestalis :  belllca,  i.  e.  Pailas,  0. :  Satumfa 
Vesta,  0. :  virgo  filia :  den,  i.  e.  Diana,  0. :  i 
Virginum  poenae,  I  e.  of  the  Danaides,  H. : 
ginum  absolntio,  i.  e.  of  the  Vestals  :  Vir; 
sanctae,  the  Vestals,  H. :  lam  redit  et  Virgo, 
Astresa,  Y.^-A  yottng  femcde,  young  woman,  i 
infelix,  V. :  Virgines  nuptae,  H.,  0. — A  cont 
tion,  the  Virgin^  Virgo,  C— In  the  phrase, . 
Virgo,  an  aqueduct  in  Rome,  now  Fontana  T 
arti&s  Virgine  tioguit  aquA,  O.;  cf.  getidii 
Virgo,  O. 

Virgola,  ae,  /.  dim.  [virga],  a  little  twig, 
rod,  wand:  virgiila  stantem  circumscripsit :  v 
oleaginai^  N. :  divina,  a  divining-rod. 

yirgnlta,  drum,  n.  [for  *  virgnlftta,  f roa 


otip8y  cuningt :  suvesina,  v . 

virgoncula,  ae,  /.  dim,  [virgo],  a  liUU  maid, 
young  girl:  ignobilis,  Cu.,  lu. 

TiridanSy  aiitis,  adj.^  see  Tiridor. 

viridarlum,  I,  »<•  [  viridis  ],  a  pUntation  of 
trees^  pleasure-garden, 

viridioatUBi  see  yirdicatns. 

viridis,  e,  ac(;,  with  eomp.  and  tup,  [  VIR-  ], 
green:  color,  0. :  colles  viridlssiroi :  gramen,  V. : 
Nepeidura  comae,  H. :  dei,  0. — Plur.  n.  as  «u&«e., 
green  plants^  herbage:  laeta,  Ph. — Green^  youlh- 
fidy  freeKt  blooming^  livelg,  vigorous:  viridiora 
praemiorum  genera :  tam  viridis  et  in  flora  aeta- 
tis,  Cu. :  aevora,  0. :  senectus,  V. 

Yiriditasi  atis, /.  [viridis],  green  eolor^  green^ 
nees,  verdure^  virimlg:  herb^cens:  pratorum.— 
FrahneeSy  briskness^  vigor  :  viriditas,  in  qu&  etiam 
nunc  erat  Scipio :  laurea  amittit  viriditatem. 

viridor,  — ,  ftrl,  dtp,  [  viridis  l  to  grow  green, 
become  green  :  vada  subnatis  viridentur  ab  herbis, 
O. :  cingit  viridantl  tempora  lauro,  verdant,  V. 

yixilifl,  e,  adj.  fvir],  of  a  man,  like  a  man,  man- 
ly^ masculine,  virile :  stirps  f  ratris,  male,  L. :  vol- 
tus,  0. :  ooetus,  of  men,  0. :  flamma,  a  tnan's  love, 
O. — Manly ^  fxdl-grown^  mature,-  partes,  the  char- 
acters of  full-grown  men,  H. :  tc^  the  garb  of 
manhood  (assumed  at  the  age  of  sixteen). — In 
phrases  with  pars  or  portio :  mea  pars  virilis,  my 
duty:  plus  quam  pars  virilis  postulat,  my  proper 
share :  cum  iilius  gloilae  pars  virilis  apud  oranLs 
miUtes  sit,  etc.,  i.  e.  each  soldier  has  his  share,  L. : 
pro  viriit  parte  defendera,  i.e.  to  the  extent  of  their 
power :  plus  quam  pro  virili  parte  obligatus,  i.  e. 
yet  more  than  others :  pro  virili  portione,  Ta. ;  cf . 
chorus  oflBcium  virile  Defendat,  H. — Worthy  of  a 
man,  manly,  bold,  spirited^  noble :  f aoere,  quod  pa- 
rum  virile  videatur:  laterum  inflexio:  ingenium, 
S. :  ratio  atque  sententia. 

yirilitas,  &tis,/.  [virilis  ],  manhood,  virility: 
adempta,  Ta. 

virilitar,  adv.  [virilis],  manfully,  courageously: 
quod  viriliter  fit ;  fortunam  ferre,  0. :  aegrotare, 
i.  e.  to  bear  sickness,  0. 

viritim,  adv.  [  vir  ],  man  by  man,  to  each  one 
sq)aratelyy  singly,  individually:  lex  de  agro  Gallico 
viritim  dividendo:  distribuere  pecus,  Gs. — Bach 
by  itsdf  singly,  sanrately,  individually:  dimicare, 
L  e.  m  single  eomJbat,  Gu. :  commonefaoera  benefici 
Bui,  S. :  legere  terereque,  H. 

▼irosus,  adj.  [virus],  of  a  vile  odor,  linking, 
fdid:  f/liiLj"  torca,.  V". 

vlrtua,  uti^*.  /.  [  vir  ],  manlinf§ft,  rhdPiA^ot/, 
streti^lhj  ifUjor^  hrar^ry^  courage^  fiX^t^entk:  vlrtU3 


oravons  vis  aivma  vinnsque.  — in  war,  eomrage, 
valor,  bravery, gallantry,  fortitude:  Grallos  virtute 
praeoedere,  Gs.:  militum:  Scipiadae,  H. — Oood- 
ness,  moral  perfection,  high  character,  virtue:  est 
autem  virtus  nihil  aliud  nisi  perfecta  et  &d  anm- 
mum  perduota  natura :  cum  omnes  reetae  animi 
adfectiones  virtutes  appellentur. — P  e  r  a  o  n.,  as  a 
goddess.  Virtue:  Virtutis  templum,  L., lu. — Good- 
ness, worth,  merit,  value,  strength:  nam  nee  arbo- 
ris,  neo  equi  virtus  in  opinione  sita  est,  fled  in  oa- 
turft :  navium,  L. :  Herbarum,  0. 

vims,  I,  n.,  a  potent  juice,  medicinal  liquid^  poi- 
son, venom,  virus :  (equa)  destillat  ab  inguine  ri. 
rua,  V. :  grave,  H. — ^Fig.:  evomere  virus  acerbi- 
tatU  suae. 

vis  {gen,  vis,  late),  — ,  aec,  vim,  abl.  vi,  f.  plur. , 
vires,  ium  [  cf.  ic  ],  strength,  force,  vigor^  power, 
energy,  virtue:  celeritas  et  vis  equorum :  plus  vis 
habeat  quam  sanguinis,  Ta. :  contra  viai  atque 
impetum  fluminia,  Cs. :  veneuL  —  Flur,  (usu.  of 
bodily  strength):  uou  viribus  corporum  res  mag- 
nae  geruntiir :  roe  iam  sanguis  viresque  deficiunt, 
Grf. :  corporis  viribus  excellens,  L. :  validis  viribus 
hastam  Gontorsit,  Y. :  agere  pro  viribus,  with  all 
your  might:  supra  vires,  H.:  sen  virium  vi  seu 
exercitatioue  multft  cibi  viuique  capacissimua,  L. : 
Neo  milii  sunt  vires  inimioos  pellere  tectis,  0. — 
Hostile  strength,  force,  violence,  compulsion :  Tvsesi 
liaec  quidero,  1.:  cum  vi  vis  inlata  defenditar: 
celeri  rumora  dilato  Dioni  vim  adUtam,  K. :  ane 
vi  facere,  T. :  matribus  familias  vim  adferre :  iter 
per  vim  tentare,  by  force,  Gs. :  civem  domam  vi  ei 
arinis  compulit :  de  vi  condemnati  sunt :  quaestio- 
iies  vel  de  caede  vel  de  vi. — Energy,  virtue,  poten- 
cy: vires  habet  herba?  0.:  egregius  fons  Viribus 
occultis  adiuvat,  lu. — A  quantity,  number,  abun^ 
dance:  mellis  maxima:  magna  auri  ai^gentiqne: 
pulveria,  Gs. — Plur.,  military  forces,  troops:  prae- 
esse  exerdtui,  ut  vires  ad  coQrcendum  haberei, 
Gd. :  robur  omne  virium  eius  r^ni,  thejtower,  L. : 
Goncitet  et  vires  Oraecia  magna  suas,  O. — ^F  i  c^ 
mental  strenath,  power,  force,  energy,  vigor,  in/u- 
ence:  oratoris:  consdentiae :  quod  ostentura  ha- 
buit  banc  vim,  ut,  etc,  effect :  qui  indignitate  soi 
vim  ao  lus  magistratui  quern  gerebat  dempeisaet, 
L. — Force,  notion,  miming,  satse,  import,  nature, 
essence :  id^  in  quo  est  omnia  vis  amidtiae :  verbo- 
rum,  \,e,  the  sign\fieatum :  quae  vis  insit  in  his 
paucis  verbis,  si  attendes,  intelleges. 

visoatas,  ae(j.  [  visoum  ],  smeared  with,  bird- 
lime :  virgae,  limed  twigs,  0. :  alae,  0. 

"idsoera,  um,  ik,  see  viscus. 

vi»ceratlo,  onia,/,  [viscusL  n  pMir  di-^rih^ 
tion  t>fjit4li.  difpensation.  of  antnvti  ffxfd ^*  VMiSct»» 
tlonibus  pecunias  pt<)lundere:  popnto  data,  l^ 


▼11011%  eris,  and  asu.  ▼isoara,  um,  n.  [of.  vi- 
scum],  the  inner  parU  of  the  body^  inUmal  organe^ 
inwarde^  vtfoera,  trUraiti:  de  putri  viscere  nascun- 
tur  apes,  0. :  in  viaoeribus  (tela)  baerebant :  pene- 
trant ad  yiscera  morbi,  0. — TheJUeh :  cum  (tincta 
tanica)  inbaesiaset  viaoeribus:  quantum  acelua 
est,  in  viscem  viaoera  condi  I  0. :  taurorum,  V. — 
7^  fruit  of  the  vomb,  offspring^  child:  (Tereus) 
in  suam  sua  viscera  congerit  aivum,  0. :  eripite 
viscera  mea  ex  vincuUs,  Cu. ;  ef.  Xeu  patriae  vali- 
das  in  viaoera  veriite  virfs,  i.  e.  A^  own  eom^  V. — 
F  i  g.,  the  inierior,  inmost  part,  hearty  centre^  boweU^ 
vUSe^  life  .*  itum  eat  in  viscera  terrae,  0. :  mentis 
(Aetna),  V. :  in  venia  atque  in  viaceribua  rei  p. : 
de  visceribua  tuis  satis  facturus  quibus  debes: 
magnarum  domuum,  i.  e.  the  favorite^  lu. 

visenda,  5rum,  n.  [P. «.  of  viso],  things  worth 
notice,  sights:  Athenae  multa  visenda  habentes,  L. 

viaid,  6nis,/.  [VID-],  the  act  of  steinq  ;  hence, 
me  ton.,  an  appearance,  appantioii,  vision:  ad- 
venticia :  fluentes  visiones. — Fig.,  a  mental  image, 
idea,  conception,  notion  :  speciem  dei  percipi  cogi- 
tatione  . . .  earoque  esse  eius  visionem,  ut,  etc. 

visito,  avi,  — ,  are,  //-cy.  [  vise  ],  to  go  to  see, 
neit:  hominem. 

viso,  sT,  8U8,  ere,freq.  [video],  to  look  at  atten- 
tively, view,  behold,  survey:  ex  muris  visite  agros 
vestroB  ferro  ignique  vastatos,  L. :  visendi  causft 
venire:  omatu  visendo,  worth  seeing, — To  go  to 
look,  see  to,  look  after,  ascertain :  vise  redieritne 
iam  an  non  dum  domum,  T. — 7b  go  to  see,  visit: 
uxorem  Pamphili,  T. :  Paphon,  H. :  propter  quem 
Thespiae  viauntur,  is  visited:  noa  longo  intervallo: 
It  visere  ad  eam,  T. :  Ibit  ad  amicam,  Viaat !  0. 

visum,  1,  n.  [P.  n,  of  video],  a  thing  seen,  sight, 
oppearafice,  vision:  visa  somniorum:  Die  visa 
quid  ista  ferant,  0. — In  the  Acaderoica  of  Cicero, 
for  ^vraoia,  an  image  produced  by  a  sensation, 
representation, 

1.  ▼uiiui,  P.of  videa 

?•  ▼Una,  Ha,  m.  [video],  a  looking,  look,  act  of 
*^ng,  power  of  sight,  vtrntm  :  res  visu  foeda :  obit 
truci  omnia  viau,  L  e.  looks  fiercely  on,  Y, :  Hortalls 
visOa  reliquit,  L  e.  vamJied,  V  :  visQa  effugiet 
tuos,  0. — A  thing  seen,  sight,  appearanes,  appari- 
tion,  vision  :  Rite  aecundarent  viafta,  V. :  inopino 
territa  visu,  O. :  nocturni  yistta,  U^-Appearance, 
9^fning:  viaura  quendam  habere  inaignem :  augu- 
«lior  huroano  viau,  L.  (al  humano  habitu  vistts). 

vita,  ae,  /.  [TIV-],  life:  tribus  rebua  animan- 
iu^m  vita  tenetur,  cibo,  etc :  in  Uberoe  vitae  ne- 


miusi  viiara  niiae,  nave  nearly  jootea  away,  t.  : 
malae  taedia  vitae,  0. :  nil  sine  magno  Vita  labore 
dedit  mortalibus,  H. — A  life,  way  of  life,  way  of 
living,  manners :  rustica:  inquireudo  in  utriusque 
vitam,  L. :  vitae  communis  ignarus,  L  e.  good  man- 
ners: illud  e  vit&  ductum  ab  Afranio, /rom  real 
life:  Inspicere,  tamquam  in  speculum,  in  vitas 
omnium,  T. :  (Hinoe)  vitas  et  crimiua  discit,  V. — 
As  an  expression  of  affection,  life,  dearest :  Nostra 
omnium  vita,  T. ;  obsecro  te,  mea  vita,  etc. — A 
life,  course  of  life,  career,  biography:  in  hoc  expo- 
nemus  libro  de  vita  excellentiuro  imperatorum,  N. 
— An  existence,  being,  spirit :  tenues  sine  corpore 
vitae,  v.:  Vita  fugit  sub  umbras,  V. — They  who 
live,  people,  the  wond:  neque  hac  de  re  communis 
vita  dubitavit:  vita  desuevit  pellere  glande  fa- 
mem,  Tb. 

vitablUs,  e,  adj.  [vito],  to  be  shunned,  worthy 
of  avoidance :  Ascra,  O. 

▼itabonduB,  a^,  [  vito  1,  shunning,  avoiding, 
evading :  vitabundua  erumpit,  S. :  castra  hostium, 
L. 

\ritaUa,  e,  atfj.  [vita],  of  life,  vital:  caloris  na- 
tura  vim  habet  in  se  vitalem,  vital  power :  calor, 
Cu. :  Vitales  vias  dausit,  i.  e.  the  wind-pipe,  0. : 
vita  *  vitalia,*  ut  ait  Ennius,  i.  e.  true  life :  lumen 
vitale  relinquam,  i.  e.  die,  0. :  ut  sis  Yitalis  metuo, 
long-lived,  H. :  Mancipium  f  rugi  quod  sit  satia,  hoc 
est  Ut  vitale  putea,  i.  e.  not  too  good  to  live,  H. : 
abstinere  eo  quod  vitale  sit,  life-sustaining,  L. 

^tatio,  onis,/.  [vito],  a  shunning,  avoidance: 
doloris. 

▼Italian  I,  m.  dim.  [  vitulus  ],  the  yellow  part 
of  an  egg,  yolk,  yelk  :  nibilne  de  vitello  ? :  rooa,  H. 

Triteua,  adj,  [  vitis  ],  of  the  vine:  pocula,  i.  e. 
wine,Y, 

▼itioula,  ae,  /.  dim,  [vitis],  a  vine-^hoot,  vine- 
setting, 

▼Itio,  &vT,  &tu8,  are  [vitium],  to  make  faultu, 
injure,  ^poil,  mar,  taint,  corrupt,  infect,  vitiate,  ae- 
file:  lues  vitiaverat  auras,  0.:  amnem  salibus, 
0. :  facies  longis  vitiabitur  annia,  0. :  vina.  H. : 
vireinem,  to  vwlate,  T. — F  i  g.,  to  corrupt,  falsify, 
nyUify,  void;  comitiorum  significationes  sunt  vU 
iiAtae,  falsified:  senatOs  consulta  arbitrio  consu- 
Inm  vitiabantur,  L. :  censum  impedire  diebus  vi- 
tiandis,  i.  e.  by  declaring  void  the  appointment  of  a 
day:  Pectora  limo  malorum,  0. 

▼itioi^,  adv.  with  eomp,  [  vitioeus  ], /oiilff ' 
defectively,  badly,  corruptly :  vitiose  se  habet  r 
brum  tun^idum :  illud  vitiosioa  (dixit). 

vitioaitaa,  fttis,/.  [  vitioaua  ], /c 


Digitized  by 


Google 


tu8,L.— Fig., /i/e-ZiX 

vivlradiz,  Icis,  ^ 
cuUinfff  layer ^  quickae 

Tivo,  vixi  iwbj.pl  \ 
-.,cre[VIV-I,toftw  ! 
que  fivit  (gnatus),  T. :  \ 
mihi  vlvere  atque  fru 
Aonoft  bis  centum,  C 
niBi  cum  virtute  vivai  i 
noQ  sibi  soli  postula  , 
T. :  DOS  in  diem  virim  : 
vitam  duraro,  quam  '  i 
rem  vitam :  Bacchant  . 
TivHur  aetas,  0. ;  et  v1  ' 
Ignes,  0.  —  To  gurtm  \ 
verba  eius  audiretis 
nulla  contentio  lam  m 
nem  includere  in  dif 
hie  tamen  vivit.  vivi 
natum  venit — In  phr  . 
ita  vivaro,  putavi,  cw  i 
pro  iis  dicere?  ne  v  ' 
etc ;  ego  hodie,  si  vivc  , 
06  I  live,  T.— In  the  ]  > 
to  owe  life  to  favor,  i  i 
lucro  prope  iam  quae  i 
tiW  vivere  me  scito,  L  ■ 
more  vivere,  to  eon/ot  > 
inffto one's wiihee:  Hi 
more  an  ilium  ex  hul  i 
port  Hfe,  feed,  be  etfi* 
pibus  palmarura :  piM  i 
bus,  CSb :  herbis  et  urt  i 
H. :  Vivitur  ex  rapto,  I 
delectabamur,  nunc  < 
formerly  my  delight,  i 
paat  the  time,  reside,  il 
pri^N.:  in  Htteris  vivi 
quam  mutatis  legibus : 
Piuisa  vixi  in  Pompeii  i 
fortunatior?  T.:  egovi 
CoDtentus  vivat,H.: 
perfeciis  hominibui,  i< 
seeuBk  esse  secumque' 
it$  own  eake.'^To  live  \ 
qnando  vivemos  ? :  viv 
vite,  8ilvae,/ar0  ye  wel 
remam,  be  remembered 
wvo^H.:  per  omnia 
vlvat  sttb  pectore  volrni 
Bomen  amori,  O. :  mihi 
que  vivet 

vivii«(.vo«),«id/| 


Digitized  by 


Google 


tfie  general  shared  their  labw9^  8. :  quibua  belluni 
volentibus  erat,  probare  ezeroplnm,  Ta, —  WW- 
wiKing,  favorable,  kindly,  propUioue:  niunificas 
nemo  puubatur  nisi  paiiter  Tolens,  i.  e.  liberality 
woe  alwaye  tuppoaed  to  prove  kind  feeling,  S.— Of 
the  gods,  witltng,  voluntary:  do  Tolentibu*  cum 
magnis  dis,  with  the  favor  of  the  godt,  Edd.  ap.  C. : 
virtute  ac  dis  volentibus  magni  estis,  & :  diis  pro- 
pitits  ▼olentibusque,  teith  the  favor  and  help  of  the 
god»,L. 

▼olf^are  (thIi;-),  adv.  [volgaris],  in  the  ordi- 
nary manner :  scribere,  'i.e.aa  a  matter  of  form 
(al.  volgaii  more). 

▼olgariB  (vnlg^X  ^  ^-  [volgus],  of  the  mase, 
of  the  multitude,  general,  uiual,  oraituiry,  every- 
day, common:  in  omni  arte,  cuius  usus  volgaris 
Don  sit:  liberalitas,  i.  e.  extended  to  all:  opinio.— 
Plur.  n.  as  eubet, :  stomachus  Tolgaria  temnit,  i.  e. 
cibos  volgaris,  U.^-^  Commonplace,  low,  mean,  vul- 
gar: nihil  volgare  te  digit um  Wderi  potest:  artes: 
Coetas  volgaris  spemere,  H. 

▼olgator  (volg*),  Oris,  m.  [S  volgol,  a  pubHeh- 
er,  dimdger,  blabber:  taciti,  i.  e.  Tantalm,  O. 

▼olgatus  (  vulg- ),  adj,  with  comp,  [P.  of  2 
^^^go]»  common,  public :  navis  tam  volgata  omni- 
bus.— Commofily  hiown, notorious:  pastoris  amo- 
res,  0. :  volgatior  fama  est,  L. 

1.  volgo  or  vulgo,  adv,  [  volgus  ],  among  the 
multitude,  in  the  throng,  befo%^  the  crowd,  in  the 
world,  generally,  universally,  everywhere,  commonly, 
opetdy, publicly:  ut  homines  volgo  impune  occiUe- 
rentur;  ut  volgo  milites  ab  signis  discedereDt,  Cs.: 
volgo  nascetur  amomum,  everywhere,  V. :  vituli 
volgo  moriuntur  in  herbis,  V. :  volgo  loquebantur, 
Autonium  mansunim  esse  Casilini,  ^mtfra%  .*  vol- 
go quod  dici  solet,  usually,  T, :  victum  volgo  quae- 
rere,  u  e.  by  prostitution,  T. 

2.  Tolgo  or  vulgd^  ftvl«  atu8»  &re  [volgus],  to 
tpread  among  the  multitude,  make  gmeral,  make 
common^  put  forth  :  contagium  in  alios,  Cu. :  rem, 
i.  e.  to  lei  all  share  in,  L. :  volgaii  cum  privatis, 
i.  e.  to  lower  himself  to  the  level  of,  L,-^To  spread 
abroad, publish,  divulge,  circulate,  report:  non  quod 
ego  volgari  faoinus  per  omnes  velim,  L. :  verbis 
dolorem,  v.:  alia  volgata  miracula  erant,  L.^— 7b 
make  common,  mingle,  confound,  prostitute:  ut 
volgentur  concubitOs  plebis  patrumque,  L. :  vol- 
gato  corpore,  L. 

▼olguB  or  vnlgns,  I,  n.  (aee.  also  volgum,  m., 
Cs.,  S.,  L.,  V.)  [ VBRG-],  the  mass,  multitude,  peo- 
ple, public,  crowd:  non  est  consilium  in  volgo : 
59 


in  volgum  diacipUnam  efferri,  Cs. :  huic  apud  vol- 
gum fides  fuit,  L. — A  mass,  crowd,  throng^  multi- 
tude :  patronorum :  Densuro  (umbrarum),  H. :  in- 
cautum  (ovium),  V. — The  crowd,  vulgar,  mob,  rab- 
ble, populace :  sapientis  iudicium  a  iudicio  volgi 
discrepat :  volgus  fuimus  sine  grati&,  sine  ancto- 
ritate,  S. :  gratiam  ad  volgum  quaesicrat,  L. :  Vul- 
gus  proceresque  gemunt,  0. 

VOlito,  ftvl,  &tus,  &re,  freq.  [  2  volo  ],  to  fiy  to 
and  fi'o,fy  around,  flit  about, flutter:  aves  voH- 
tare :  (volucris)  Propter  huroum  volitat.,  0. :  aqnila 
cum  magno  clamore  volitans,  L.  —  To  fly  about, 
flutter,  float  arotmd,  hover,  wander :  volitans  tot& 
acie,  L. :  mediis  in  milibus  Ductores,  V. :  totA  Asia 
vagatur,  volitat  ut  rex :  volitant  per  mare  navitae, 
cruise,  H. :  stellae :  litora  circum,  V. :  et  tenues 
animae  volltare  silentum,  0. :  si  nostri  anirai  .  .  . 
volitare  cupinnt  vacui  cur&,  to  wander  about. — 
F  i  g.,  to  fly,  flutter  abwU,  fly  to  and  fro,  move : 
volito  vivu'  per  ora  virQm,  £nn.  ap.  C. :  speremus 
nostrum  nomen  volitare  Utissime.  —  To  aspire, 
rise,  be  elevated,  be  elated:  ncc  volitabo  in  hoc  in- 
solentius :  (Clodius)  volitat,  furit. 

volneratio  (vtiln-^  6nis,  /.  [volnero],  a 
wounding,  wound:  vis  sine  volneratione. — Fig., 
an  injuring,  injury :  famae,  salutis. 

volnero  (vnln-),  ftvi,  &tus,  ire  [  volnus  ],  to 
wouiid,  hurt,  injure,  maim  :  neu  quis  quem  prius 
volneret,  quam  ilium  interfectum  viderit,  Cs. : 
plerosque  iacuU  volnerabant,  S. :  volner^tus  ferro 
Phrygio  ? :  (  aper )  Vulnerat  armentum,  0.  —  To 
damage,  injure  :  Komanorum  naves  sunt  volnera- 
tae  aliquot,  L. — F  i  g.,  to  wound,  hurt,  injure,  pain, 
harm:  eos  voce:  virorum  hoc  animos  voliierare 
posset,  L. :  gravior  ne  nuutius  aurls  Volneret,  V. : 
fortunae  vulneror  ictu,  0. 

volnificus  (-wxkin-),  adj,  [volnus +2  FAC-], 
wound-inflicting,  wounding:  sus,  0. :  chaljbs,  V. 

volntw  (Ttilil-),  ens,  n.  [2  VEL-],  a  wound: 
abstergere  volnera,  T. :  volnus  in  latere:  multis 
acoeptis  volneribus,  Cs. :  daudicare  ex  volnere  ob 
rem  p.  accepto:  volneribus  defessus,  Cs. :  volneri- 
bus  confectus,  L. :  ego  factum  roodo  vulnus  habe- 
bo,  0.  —  A  blow,  stroke,  cut :  Volneribus  evicta 
(omus),  V. :  ab  acutae  vulnere  falcis  frondes  de- 
fendite,  O. — An  injury,  hole,  rent,  incision  :  vul- 
nera  pali  Quem  cavat,  lu. :  aratri,  0.  —  F  i  g.,  a 
wound,  blow,  injury,  misfortune,  calamity,  defeat, 
dieaater:  fortuna«  gravissimo  percussus  volnere: 
rei  p.  volnera :  volnera  imposita  provinciae  sana- 
re :  non  volnus  super  volnus  sed  multiplex  clades, 
h, :  trifti  tarbata  volnere  mentis,  i.  e.  heartache^ 


1.  Tolo  {2d  pen,  tU,  Zdpen,  volt  or  vult,  plmr, 
volumiiB,  TolUs  or  ¥01118,  Tolunt ;  yitx  for  vlane,  T., 
H. ;  8l3  for  8!  vis,  T.,  C,  JL),  volol,  velle  fl  VOL-], 
to  wiUf  wiah^  wantj  ptarpom^  be  mmded^  deUrtnine: 
Xok)  Tolo,  volo  nolo  rursum,  IfootCt  I  willy  /will 
IwoaU  again^T,:  Noluot  ubi  veli^,  ubi  no) is  cu- 
plant  uUro,  T. :  qtiis  est  cut  vello  non  liceat  ?  who 
ii  tiot  free  to  wwh  f :  fed  ego  hoc  ipsum  velle  ml- 
flerius  esse  diioo  quiini,  etc.,  i.  e.  that  verif  ambition  : 
inest  Telle  in  carendo,  wanting  includu  wishing : 
ait  rem  seriom  Velle  agei-e  mecum,  T. :  quod  eas 
quoque  nationes  adire  volebat,  Gs. :  si  Iiaec  reliu- 
quere  voUis,  S. :  cuiciinqne  nocere  volebat,  Vesti- 
menta  dabat,  H, :  quid  arbitramini  Kheginos  me- 
rere  velle  ut  Venus  ilia  auferatur?  would  take 
for^  etc :  Fabnla  quae  poect  volt  et  spectata  re- 
poni,  I  e.  which,  m  meant  to  he  in  danand,  etc, 
H. :  sed  licere,  si  velint,  in  Ubiorum  finibus  consi- 
dere,  Us. :  daret  utrum  vellet,  f ubclamatum  est, 
L. ;  cf.  volo  Dolabellae  valde  desideranti,  nou  re- 
perio  quid,  i.  e.  to  dedieate  eome  hook:  neminem 
nota  strenut  aut  ignavl  militis  notasse  volui,  / 
itave  decided  to  mark  no  one,  etc,  L. :  Sunt  delicta 
quibus  ignovisse  yelimus,  i.  e.  which  should  he  par- 
danedy  H. :  edicta  mittt  ne  quis  .  . .  coisse  aut  con- 
venisse  causi  sacrorum  velit,  L. ;  cf.  Interdico,  ne 
cxtulisso  extra  aedls  puerum  usquam  veils,  T. : 
Oscula  praeeipue  nulla  dedisse  veils  (i.  e.  noli 
dare),  0. :  nostri . . .  leges  et  iura  tecta  esse  volue- 
runt:  sociis  maxime  lex  consultom  esse  volt:  Id 
nunc  res  indicium  haec  facit,  quo  pacto  factum 
volueris,  ehowe  why  you  wished  it  to  he  done^  T. : 
Hannibal  non  Capuam  ueglectam  volebat,  L.: 
liberis  consultum  volumus  propter  ipsos:  sciu^ 
quid  nunc  facere  te  volo?  T. ;  vim  volumus  ex- 
Btingui :  qui  salvam  rem  p.  vellent  esse,  L. :  si  vis 
me  Sere,  U. :  qui  se  ex  his  minus  timidos  exist!- 
mari  volebant,  Cs. :  si  me  vlvom  vis,  pater,  Igno- 
soe,  if  you  wvth  me  to  live,  T. :  soli  sunt  qui  te  saU 
vum  velint :  regnari  tamen  omnes  volebant,  that 
there  should  be  a  king^  L.  *  mihi  volo  ignosci,  / 
wish  to  be  pardoned:  quid  vis,  nisi  ut  maneat  Phsr 
Ilium  ?  -T, :  velim  ut  tibi  amicus  sit :  Ducas  volo 
hodie  uxureni,  T. :  volo  etiam  exquiras  quid  Len- 
tulus  agat  ? :  nuUam  ego  rem  umquam  in  vita  roea 
Volui  quin,  etc,  /  neeer  had  any  wish  in  my  life, 
etc,  T. :  (dixit)  velle  Hispaniam,  he  toanted  Spain 
(as  a  provuice):  nummoa  volo,  I  want  the  money: 
si  amplius  obsidum  vellet,  dare  pollicentur,  Gs. : 
paoem  etiam  qui  vinoere  possunt,  volant,  L. :  quo- 
rum isti  neutrum  vdunt,  acknowledge  neither:  to- 
luimus  quaedam,  we  aspired  to  certain  things:  si 
plttra  velim,  if  I  wished  for  more,  H.*-With  ace. 
of  person,  to  call  for,  demand,  want,  wish,  desire  : 
Quis  roe  volt?  T.:  Ceuturiones  trium  oobortium 


velle  uxorem,  to  want  her  for  a  wife^  T. — With 
aec,  of  person  and  thing,  to  want  ...of,  require 
.  .  .  from  :  Num  quid  aliud  me  vis  ?  T. :  si  quid 
ille  se  velit,  etc,  Os.  —  With  dot.  of  person  for 
whom  a  wish  is  expressed:  Praesidium  velle  se 
senectati  suae,  wants  a  guard  for  his  aid  age,  T. : 
nihil  est  mali  quod  ilia  non  filio  voluerit,  «W 
wished  her  son  every  nusforlune. — ^E  s  p^  with  bene 
or  nude:  tibi  bene  ex  annuo  volo,  /  heartily  with 
you  well^  T. :  qui  mihi  male  vohmt,  n^  enemies,  T. 
— With  WUS&  and  gen.  of  person,  to  be  interested 
in,  be  concerned  for,  be  weil  dimosed  to:  te  ipsios 
causft  vehemeiiter  omnia  velle,  heartily  wish  him  all 
success ;  cf.  qui  noetrft  causa  volunt,  our  frknds. 
— With  eubj,,  in  softened  expressions  of  desire  or 
command :  ego  quae  in  rem  tuam  sint,  ea  relira 
facias  (!.  e.  fac),  T. :  eum  salvere  iobeas  Telim, 
please  salute  him  :  velim  mihi  ignoscas,  I  beg  your 
pardon :  haec  pro  causi  mea  dicta  acdpiatts  ve- 
lim, L. :  Husa  velim  memores,  etc,  H. :  de  Mene- 
demo  vellem  verum  fuisset,  /  wish  it  had  been 
true:  vellem  equidem  idem  posse  gioriari  quod 
Cyrus,  /wish  I  could,  etc ;  cf.  Turn  equidem  istuc 
OS  tuum  inpudens  videre  nimium  vellem !  /  trfM 
/  could  have  seen,  etc,  T. :  Abiit,  vah  I  rogasje 
vellem,  /  wish  I  had  asked  him,  T. :  £t  vellem,  et 
f  uerat  melius,  V. :  vellem  tum  tu  adessea,  /  visk 
you  coidd  be  present :  vellem  Idibus  Martiis  me  ad 
cenam  invitasses,  I  wish  you  had  invited,  etc :  de 
tuia  velim  ut  eo  sis  animo,  quo  debes  esse :  quod 
faxitis,  decs  velim  fortunare,  L. :  virum  me  naium 
vellem,  would  I  had  been  bom  a  man,  T. :  Nunc 
mihi . . .  Vellem,  Haeonide,  pectus  inesse  tuum, 
0.:  Te  super  aetherias  errare  lioentios  auras 
Hand  pater  ille  velit,  etc,  i.  e.  volt,  V.:  velina  scire 
ecquid  de  te  reoordere:  sed  multttudo  ea  quid 
animonim  .  .  .  habeat  scire  velim,  L. :  nee  velim 
(iroitari,  etc.)  si  poesim :  tris  eos  libros  maxime 
nunc  vellem,  /  teould  Uke  to  have. — ^la  ooncessire 
phrases  with  quam;  however,  however  much  :  quod 
ilia,  quam  velit  sit  potens,  numquam  impetnivissec 
( i.  e.  quamvis  ait  potens ),  however  powerful  <^ 
may  be:  exspectate  facinus  quam  voltis  Impro- 
bum,  never  so  wicked:  quam  volent  in  convivi'is 
faoeti  sint* — Parenthet,  in  the  phrase,  si  xU 
(contracted  sis ;  oolloq.),  if  ffou  please,  if  you  will: 
paulum  opperirier,  Si  vis,  T. :  die,  si  tis,  de  quo 
disputari  v^w:  addam,  si  vis,  animi,  etc,  if  you 
wiU. — To  intend,  purpose,  mean,  desigHf  be  manded, 
be  about:  Pueraroque  clam  voluit  exatlngiiere, 
T. :  hofttis  hoetem  ooddere  volui,  L. :  at  ^iam 
eo  negotio  M.  Gatonis  splendorem  roaealaie  vxk 
lueronl^  it  was  their  purpose:  rem  Xi^anam  in 
las  diciottemqae  dare  voluerat  Poeno,  L.:  idea 
istuc,  si  in  vilitate  largiri  voluieses,  deiiBiim  tauB 


feoerant,  L. :  quae  ipsi  qui  scripeerunt  voluerunt 

▼olgo  mteUegi,  meant  to  be  underttood  by  aU.-^To 

try,  endeavor,  aUetnpt,  aim :  quas  (i.  e.  magnas  res) 

qui  impedire  volt,  la  et  infirmus  est  mollisque  nar 

tura,  et,  etc. :  audea  Fatidicum  fallere  relle  deum  y 

(to  you  dare  atteni,»tfO, :  His  respondere  volui^ 

non  laceaaere,  meaiU  to  answer,  not  to  provoke,  T. : 

quid  almd  volui  dtcere?  didlmean  to  say,  T.:  ait 

sevelledeiUis  HSLXXXcogno8cere.<Aa<A<fm«iH 

1.  e.uHu  about  f  sed  plane  quid  velit  nescia — To 

retolve,  eond^tde,  determine,  reqttire:  uti  tamen  tuo 

consilio  volui,  concluded  tofottow  your  advice:  Si- 

culi  .  .  .  me  defensorem  culamitatum  suarum  . . . 

esse  voluerunt :  si  a  me  causam  banc  vos  (iudices) 

agi  voluentis,  if  you  resolve.— E 1 1  i  p  t :  veremur 

quidera  vos,  Roman!,  et,  si  ita  voltis,  etiam  time- 

TOus,  L, :  cadentque  vocabula,  si  volet  usus  (i.  e. 

ea  cadere),  H. — To  be  wiUing,  be  ready,  consent, 

lit^e,  aequieece  :  ei  laxiorem  diem  daturoa,  si  venire 

ad  causam  diceiidam  vellet,  L. :  qui  se  ait  philoso- 

phari  velle,  that  he  liked  philosophizing :  Patri  die 

▼elle,  that  you  consent  (  so.  uxorera  ducere ),  T. : 

cum  alter  verum  audire  non  volt,  refftses:  obti- 

nuere  ut  (tribuni)  tribuniciae  potestatis  virts  sala- 

brts  vellent  rei  p.  esse,  to  permit  the  Iribunitian 

power  to  be  useftd  to  the  republic,  L. :  cum  P.  Attio 

agebant  ne  8u&  pertinacia  omnium  fortunas  per- 

turbari  vellet,  Cs. :  duodecim  tabulse  furem  in- 

terfici  inpune  voluerunt. — To  do  voluntanly,  act 

intentionally:  si  voluit  accusare,  pietati  tribuo; 

si  iussuB  est,  necessitati,  if  Ite  accused  of  his  own 

free  unit:  (quaeritur)  sitae  oratoris  risum  velle 

njovere,  on  purpose  ;  cf .  tu  selige  tantum^  Me  quo- 

que  velle  velis,  anne  coaotus  aroem,  0. — To  be  of 

opinion,  imagine,  consider,  think,  mean,  pretend, 

eleum,  hold,  assert,  aseume:  ergo  ego,  inimious,  si 

ita  voltis,  bomini,  amicus  esse  rei  p.  debeo :  erat 

Mars  alter,  ut  isti  volunt,  L. :  isto  ipso  in  genere 

in  quo  aliquid  posse  vis,  in  which  you  imagine 

you  have  some  itijtuence  :  in  boo  homo  luteus  etiam 

cullidus  ac  veterator  esse  vo\i, pretends  to  be:  est 

genua  liominum  qui  esse  primos  se  omnium  rerum 

Tolunt,  Neo  sunt,  T. :  si  quis — quod  illi  volant  in- 

vidioeluf  esse — Claudius  diceret,  L. :  voltis,  nihil 

esse  in  natura  praeter  ignem:  si  tam  familiaris 

erat  Clodlae  quam  tu  esse  vis,  as  you  say  he  is : 

quae  ego  vellem  non  esse  oratoris,  what  I  claimed 

to  be  beyond  the  oreUor^s  province  •  restat  ut  om- 

nea  unum  velint,  are  of  one  opiniofi :  bis  sumpsit 

quod  voluit,  i.  e.  begged  the  question. — In  inter rog. 

clause  with  quid,  to  mean,  signify,  intend  to  say, 

mean  to  express:  sed  tamen  intellego  quid  velit: 

quid  tibi  vis  ?  what  do  you  mean  by  all  this  t  T. : 


as  an  auxiliary,  or  in  periphrasis,  wt^  shall:  ilia 
enim  (ars)  te,  verum  si  loqui  volumus,  omaverat : 
eius  me  compotem  facere  potestis,  si  meminisse 
voltis,  etc.,  L. :  Vis  tu  urbem  feris  praeponere  sil- 
vis  ?  wiU  you  prefer,  etc,  H. :  tu  tantum  fida  sorori 
Esse  veils,  i.  e.  iida  sis,  0. :  si  id  oonfiteri  veliro, 
tamen  istum  oondemnetis  necesse  est^  if  I  s/iould 
acknowledge:  si  quis  velit  ita  dioere  . . .  nihil  di- 
cat,  chooses  to  say,  etc. :  qua  re  oratos  vos  omnis 
volo  Ne,  etc.,  T. :  Esse  salutatum  volt  te  mea  lit- 
tera  primum,  0. — Redundant  after  noli  or  nolile: 
nolite,  iudices,  hunc  velle  roaturius  exstingui  vol- 
nere  vestro  quam  suo  fato,  do  not  resolve.  —  Of 
expressions  of  authority,  to  determine,  resolve, 
decree,  demand,  require,  enact:  utrum  populus  R. 
eum  (honorem)  cui  velit,  deferat :  senatus  te  voluit 
mihi  nummos  dare :  exercitOs  quos  contra  se  alue- 
rint  velle  dimitti,  Cs. :  quid  fieri  velit  praecipit, 
gives  his  orders,  Cs.:  sacra  Cereris  summi  maiores 
nostri  religioae  confict  voluerunt,  I  e.  established 
the  custom  of  celebrating:  nostri  maiores . . .  insui 
voluerunt  in  tuleum  vivos,  etc.,  made  a  law,  that, 
etc  :  Corinthura  exstinctum  esse  voluerunt,  should 
be  (and  remain)  destroyed:  volo  ut  mihi  respon- 
deas,  /  re^re  you  to  answer:  nuntia  Romanis, 
Caelestes  ita  velle,  ut  Roma  caput  terrarum  sit,  L. 
— E  s  p.,  in  the  formula  of  asking  a  vote  upon  a 
law  or  decree :  novos  consules  ita  cum  Samnite 
gerere  bellum  velitis,  ut  omnia  ante  nos  belUi  gesta 
sunt,  L. :  plebes  sic  iussit — quod  senatus .  . .  cen- 
seat,  id  volumus  lubemu8que,L.— 7b  choose  ratlur, 
prefer :  a  multis  (studiis)  eligere  oommodissimum 
quodque,  quam  sese  uni  alicui  velle  addioere:  ma- 
lae  rei  quam  nullius  duces  esse  volunt,  L. 

2.  void,  &vl,  atdrus,  &re  [2  VOL-],  to  fy:  ex 
alto  . . .  laeva  volavit  avis,  Enn.  ap.  0. :  per  aoi-a 
magnum,  V. :  columbae  venere  volantes,  V. :  apes, 
O. — P.  praes.  plur.  f.  as  Sfd^t. :  hand  ullae  pote- 
rant  volantes  Tendere,  etc.,  1.  e.  birds,  V. — To  fly, 
move  swiftly,  fleet,  speed,  hasten :  per  summa  lev'is 
volat  aequora  curru,  V. :  Ilia  (Argo)  volat,  0. :  telst, 
S. :  litterae  Capuam  ad  Pompeium  volare  dioeban- 
tur.~F  I  g.,  of  time,  to  fly,  pass  swiftly  :  volat  aetas. 
—  Of  words,  to  fly,  spread  rapidly,  pass  quickly : 
Quae  tuto  tibi  magna  volant,  i.  e.  are  uttered  nim- 
bly, V. :  volat  inrevocabile  verbum,  H. 

3.  Tolo,  onis,  m.  [1  VOL-],  a  volunteer. — 
E  s  p.,  one  of  the  slaves  wito,  after  the  battle  of 
Cannae,  volunteered  as  soldiers :  liber  voloni  sese 
exaequari  sineret,  L.:  tirones  ea  maxima  pars 
volonum  erant,  L. 

volpeoula  (▼nip-),  ae,/.  dim.  [volpes],  a  little 


/ox;  volpeeulis Tidere :  turn Tulpeeala ETtsit pn- 
teo,  Pb. :  tenuis,  H. 

▼olpes  or  vnlpefl,  Ib,/.  [cf.  <lX«un|C]t  a/ox; 
imitata  leonem,  H. :  aiiimi  sab  volpe  latentes,  i.  e. 
concealed  by  crafty  H. — P  r  o  v. :  idem  iangat  rol- 
pes  et  raulgeat  biroos,  i.  e.  may  attempt  anythiny 
absurd,  V. 

volsui,  P.  of  vello.     volt,  voltifl,  see  1  toIo. 

voltioulus  (▼nit-),  I,  m.  dim,  [voltus],  a  mere 
look, glance:  Brott  nostri. 

TOltuomU  (Tiilt-),  a4j,  [  voHus  ],  esuemoe  in 
facial  eaqtremon,  fM  of  yrimacee,  affected:  ne 
qaid  Toltuoeum  sit  (in  oratione). 

TOltur  (volt-),  uris,  m.,  a  vulture:  cadayera 
intacta  a  volturibus,  L. :  inmanis,  Y. 

Toltnrlas  (Tnlt-),  I,  m.  [voltur],  a  vuUuredike 
birdf  bird  of  prey,  tfuUure:  ▼ulturium  in  tabernam 
devolasse,  L,  C,  Gt. — F  i  g. :  duo  volturii  paludati, 
i,  e,  plunderere  :  provinciae. 

Toltoa  (Tiilt-),  ^m.,an  ea^frettion  of  comm- 
tenance,  eounienanee,  vieage,  featuree^  looke^  otr, 
mien,  ezpreeeUm,  a^iect:  is  qui  appellator  Toltus, 
qui  nuUo  in  aniraante  esse  praeter  bominem 
potest,  indicat  mores:  voltus  denique  totus,  qui 
sermo  quidam  tacltus  mentis  est:  perturbatus: 
maestus,  H. :  tali  voltu  gemens,  O. :  qui  spiritos 
illi,  Qui  ?oltus,  V. :  voltOs  mehercule  tuos  mihi 
ezpreasit  omnis :  tenere  voltQs  mutantem  Protea, 
H. :  Toltda  boni,  kindly,  0. :  (iustum'  Tirum)  Non 
Toltus  instantis  tjranni  Mente  quatit  solidA,  tKe 
ferce  look:  aufer  Me  toUu  terrere,  by  an  angry 
look,  H. — The  face,  eofunUnanee:  ^oltum  teretlsque 
suras  laudo,  H. :  Petamque  voltQs  umbra  cuiris 
unguibus,  H. :  Saxifioos  voltfls  tolle  Medusae,  O. 
— » The  facet  look,  appearanoe  :  voItOs  capit  ilU 
priores.  0. :  Unus  erat  toto  naturae  voltus  in  orbe, 
0. :  salts  placidi,  Y. 

*TOlublU«,  e,  <u^'.  [8  YOL-],  thai  it  turned 
round,  turning^  spinning,  whirling,  circling,  roll- 
ing, reviving  :  buxum,  1.  e.  a  top,  Y. :  caelum : 
nexus  (aoguis),  O. :  deus:  (amnis)  in  omne  volu- 
bilis  aerum,  H. :  aurum,  i.  e.  the  golden  apple,  O. 
—  Fig.,  o(  speech,  rajnd,  fluent,  voluble:  Appi 
oratio:  homQ.^-^ChangiabU,Jiekle:  fortuna. 

Tolnbilitia,  &tis,  /.  [volubilis],  a  rapid  turtt- 
ing,  whirling,  circular  motion  :  mundi :  Ipsa  vo- 
iubilitas  libratum  sustinet  orbem,  O. — Fig.,  of 
%^eex^^  rapidity,  fluencv,  vohMity s  linguae:  flu- 
men  aliis  verborum  ▼olubilitasque  cordi  est — Of 
fate,  mutability,  Jtckleneta  :  fortunae. 

volubUlter,  adv,  [Yolubili8],/ii€n//y,i;o/i(Mjf; 
funditur  oratio. 

toIqoot,  ucrls,  ncre  {gen.  plur.  -crum,  rarely 
-crium,  C),  ac(f,  [8  YOL.],/yi«^,  winged:  bestiae: 
angues:  draoonea,  O.:  natus,  i.  e.  C^pic^  O.-^-As 


eiuUt,f  (sc.  avis),  a  bird,  flying  ereahtre:  vola> 
oris  Tidemus  etBngere  nidos:  lunonis,  L  e.  tiU 
peaeo<^,  0. :  inportunae,  H. :  pictae,  Y. :  Tolacris 
panrula  (of  a  fly).  Ph.— Onoe  mow. ;  teneros  toIq- 
crfs  pereroit  (sc  aiites),  C.  poiSL — In  rapid  i 


flying,  winged,  fleet,  ewifi,  rapid,  woarinff .-  boh- 
tius :  aurae,  Y. :  nebulae,  O. :  barando,  V. :  ian 
Toluorem  sequor  1^  fleeing  ewifHy,  H. — ^F I  g^^fUet, 
ewift,  rapid:  nihil  est  Um  volucre  qnam  male- 
dictum  :  spes :  somnus,  Y. :  fatum,  H.  —  J\ueimg 
quickly,  fleeting,  tranneni,  transitory  :  fortuna : 
dies,  H. :  fama,  0. 

Tolucris,  is,/.,  see  volucer. 

▼olumen,  inis,  n.  [8  YOL-],  that  whuA  ie 
rolled,  a  coil,  whirl,  wreath,  fold,  eddy  :  (  angais ) 
sinuat  inmensa  volumine  terga,  Y. :  duo  (dracones) 
iuncto  volumine  serpunt,  0. :  cnirum  (equi), jbtttis, 
Y. :  f  umi,  wreath,  0. :  siderum,  revolution^  O. — A 
roll  of  writing,  roll,  book,  volume:  volunken  ple- 
num querelae  iniquissimae :  ezplicet  volumen: 
evolvere  volumen:  hie  plura  persequi  magnitude 
volumiuis  prohibet,  K. :  annosa  volumina  vatom, 
H.  — A  division  of  a  work,  book,  ch/qiter,  pari: 
hoc  tertium  volumen :  sedecim  volumina  epUtnU- 
rum,  N. :  mutatae  tu  quinque  volumina  formae, 
i.  e.  the  Metamorphoses,  0. 

T61ii]itariia%  adj,  [voluntas],  wilUng,  of  fret- 
will,  voluntary,  self -constituted:  milites,  tpo^mfaoi, 
Os. :  ferocissimus  quisque  iuvenum  cum  armls 
voluntarius  adest,  L. :  senator  voluntarius,  lectos 
ipse  a  se. — Plur,  m,  as  subst.,  volunteers,  ok,  L.— 
Wilful,voluntary,sdf'Sought :  mon, suieide:  quod 
recte  fit,  si  est  voluntarium :  servitus,  Ta. 

TOluntaa,  Atis,  /.  p  YOL-],  wiO,  Jree-wHl, 
lois^  choice,  desire,  indtniOion  :  voluntas  est,  quae 
quid  cum  ratione  deeiderat :  quid  esaet  suae  vohm- 
tatis  ostendere,  Os. :  has  patitor  poenaa  pecamdi 
sola  voluntas,  lu. :  ut  dus  semper  voluntatibos 
non  mode  cives  adsenserint,  etc. — AbL,  of  om/$ 
own  will,  of  one's  own  accord,  wilhngly,  woluntarily: 
Quod  ius  vos  oogit,  id  volnntate  tnpetret,  T. :  ae- 
quios  erat  id  voluntate  fieri :  aliae  civitatas  vobm- 
tate  in  didonem  venerunt,  L. :  Ut  sa&  irolontate 
id  quod  est  faeiendum  faciat,  T. :  soft  vokmtate, 
nallft  vi  coactus :  istuc,  quod  expetia,  laeft  volun- 
tate conoedam. — In  phrases  with  pr^fosiiioess^  ad 
volnntatem  loqui,  at  the  will  of  another  £  viz  tt- 
men  sibi  de  me&  volnntate  ooncessum  est^  with  my 
consent:  praeter  optatum  menm,  sed  valde  ex  vo> 
luntate,  gf^eatly  to  -my  satisfaction :  aliqnid  f aoere 
minus  ex  Gaesaris  volnntate,  agaittd  Omar's 
wishes:  contra  volnntatem  eius  dioere. — An  object, 
purpose,  aim,  desire:  oom  sfaiC  in  dloendo  varies 
voluntates. — A  di^Mmiion,  indination  :  populua 
autem  esse  in  ali&  volontote,  to  be  ctkirwim  in- 
clined: oelans,  qa&  volnntate  asset  in  regem,  K.: 
neque  bonae  volwitatia-  ullum  Bignom  aqga  bob 


Digitized  by 


Google 


UCJLvuaiv  kODkatucuvvtiuu  av  wiuu- 


talis  Tnortaonim. 

volnp,  adv,  [for  •rolape;  1  VOL-J,  a^rrwoWy, 
ddighlfiUy^  wtwfaeUnHy :  Venire  8al?otn  ?olup 
est,  T. :  bene  factum  et  volapest,  T. 

voluptariUB,  adj.  [voluptas],  of  jAeasure^  giv- 
ing enjoyment^  pUaturahle^  pUaaant^  agreeable^  de- 
lightful: animi  elatio:  possessiones. — SwceptibU 
of  pUaaure^  eapabU  of  enjoyment:  sensus. — De- 
voted to  pteoMurey  luxuriove :  borao :  disciplina. — 
Piur.  m.  as  euUt, :  ipsi  voluptarii,  the  voluptuariety 
'i.e,the  Epiewreane.'^RdaHng  to  pleature^  concern- 
ing enjoyment :  disputationes. 

volnptaB,  atis  (^gen.  plur,  -&tum  and  -AtiumX/. 
[1  VOL-],  aatvfaettotty  enjoymerU^pUasure^  deliglU: 
omne  id,  quo  gaudemus,  voluptas  est:  voluptas 
quae  percipitur  ex  libidine  et  cupiditate:  fictas 
fabubis  . . .  cum  voluptate  legimus  ? :  gubemacula 
rei  p.  petere  . .  .  adbibendis  voluptatibus,  i.  e.  by 
splendid  eniertainmente, — P  e  r  s  o  n.,  as  a  deity,  0. 
— P  o  e  1 :  care  puer,  mea  sera  et  sola  voluptas, 
my  joy^  Y.—A  detire^  patsion^  inclination :  suam 
Toluptatem  ezplere,  T. — Flur.^  public  sKowt, 
games,  C,  Ta. 

volutabznm,  I,  n.  [voluto],  a  toallowing-place^ 
hog-pooly  siovghy  V. 

volutabundufl,  acfj,  [voluto],  waUowing^  roll- 
ing: in  voluptatibuj*. 

▼olntatio,  Onis,  /.  [voluto],  a  rolling^  wallow- 
ing :  volutationes  corporis. 

▼olAto,  avl,  atus,  are,  freq.  [  volvo  ],  to  roU^ 
turn,  twist,  tumble  about :  Dum  seso  aper  volutat, 
wallows.  Ph. :  in  luto  volutatus :  in  levi  glacie 
tabidaque  nive,  L. :  genua  araplexus  genibusque 
volutans  Haerebat,  i.  e.  prostrate,  V. :  (amnis)  per 
cava  saxa  volutans,  0. — F  i  g.,  to  roll,  roll  aboiU, 
roll  along:  vocem  per  ampla  Atria,  V.:  oonfusa 
verba,  O. — Poft.,  to  wallow^  luxuriate :  cum  omnes 
in  omni  genere  scelerum  volutentur,  wallow. —  To 
busy,  occupy,  employ:  tacitis  cogitationibus  ani- 
mum,  L, :  in  quibus  te  video  volutatum. — To  turn 
over,  revolve^  consider,  weigh,  ponder,  discuss:  gia- 
dios  in  comisationem  praeparatos  volutabam  in 
animo,  L.:  nihil  animo:  aliud  consilium  animo, 
Cu. :  Verba  sortes  inter  se,  0. :  raulto  secum  ani- 
mo, L. :  secum  corde,  V. :  consilia  de  Romano 
bello,  L. :  alqd  intra  animum,  Ta. :  tacitus  mecum 
ipse  voluto.  Si  valeam  roeminisse.  V. :  secum,  quo- 
nam  raodo,  etc,  Ta. 

▼olutos,  P.  of  volvo, 

▼olva  or  vulva,  ae,/.  [8  VOL-],  a  womb,  ma- 
trix, lu.— Of  a  sow  (a  delioacv),  H. 


vens,  i.  ^foUowina  t^  the  windings,  L. :  Seminecis 
volvit  multos,  rolls  in  the  dust,  V. — To  roll  up,  roll 
together,  form  by  rolling:  qui  terga  dederant,  vol- 
ventes  orbem.  etc.,  forming  a  cuxle,  L. :  (equus) 
volvit  sub  naribus  ignem,  V. — Pass.,  to  turn  round, 
move  in  curves,  revolve,  roll  down:  Ille  (anguis) 
inter  vestis  etjevia  pectora  lapsus  Volvitur,  V.: 
illi  qui  volvuntur  stelUrum  cursfls  seropitemi: 
Ucrimae  volvuntur  inanes,  /ow,  V. :  volventia 
plaustra,  V. — Fig.,  in  time,  to  roU,  roll  along, 
bring  on,  bring  around  (poet.):  (lunaro)  celerem 
pronos  Volvere  mensis,  swift  in  bringing  by  her 
revolutions,  H. :  sic  volvere  Parcas,  i.  e.  determine, 
V. :  sic  deum  rex  volvit  vices,  i.  e.  determines  the 
changes  of  events,  V. :  volventibus  annis,  with  re- 
volving years,  V. :  vol  vens  annus,  O. — In  the  mind, 
to  ponder,  meditate,  dwell  upon,  think  over,  reflect 
on,  consider  :  multa  cum  ammo  suo,  S. :  bellum  in 
animo,  L. :  bellum  adversus  nos,  Ta. :  incerta  oon- 
silla,  Cu. :  Fauni  sub  pectore  sortero,V. :  haeo 
illis  volventibus  tandem  vicit  fortuna  rei  p.,  S. : 
iras  in  pectore,  cherishes,  L. — In  speaking,  to  roll 
off,  utter  fluently :  celeriter  verba:  complexio  ver- 
bonim,  quae  volvi  uno  spiritu  potest :  quo  melius 
volvatur  oratio,  be  rounded  off.-^To  unroll,  under- 
go, experience  in  succession:  tot  volvere  castU  vi- 
rum, v.:  Hulta  virum  volens  dorando  saecula 
vincit  (aesculus),  V. 

vomer  (rarelv  vomls,  V.),  eris,  fyi.,  a  flough- 
sHiare :  cuius  (ara'tri)  vomere  portam  perstnnxisti : 
Fessi  vomere  tauri,  H. :  Vomis  et  robur  aratri,  V., 
0. 

vomica,  ae,  /.  [  VOM-  ],  a  sore,  boil,  ulcer,  ab* 
scess :  gladio  vomicam  eius  aperuit,  lu. — ^F 1  g.,  an 
annoyance,  plagtte,  curse :  gentium,  L. 

v5ml8,  eris,  see  vomer. 

vomitio,  5nis,/.  [VOM-],  a  spewing,  vomiting, 

vomitUBi  Os,  m.  [  VOM-],  a  throwing  up,  vomit- 
ing :  aquam  vomitu  egerere,  Gu. 

vomo,  ul,  itus,  ere  [  VOM-],  to  puke,  spew,  throw 
up,  vomit:  post  cenam:  vomens  frustis  gremium 
suum  implevit :  ab  hor&  tertift  bibebatur,  vome- 
batur. — To  vomit  forth,  throw  o^U,  emit,  discharge : 
(  Charjbdis  )  vomit  fluctQs,  0. :  f umum,  V. :  ani- 
mam,  to  breathe  out,  V. 

vorago,  inis,  /.  [  voro  ],  an  abyst,  gulf,  whirl- 
pool, depth,  chasm:  submersus  equus  voraginibus: 
vastftque  voragine  gurges  Aestuat,  V. :  neque  eam 
voragiuem  ooniectu  terrae  expleri  potuisse,  L. : 
ventris,  0. — F 1  g. :  vos  geminae  voragines  scopu- 
lique  rei  p.:  patrimoui,  irpemftAW/lf .-  vltiorum, 
abyu. 


1 


low  whole,  9waUow  up^  eat  greedily,  dtwmr:  anima- 
Hum  alia  Yorant,  alia  raandunt — To  ewallow  up, 
overwtulm,  deriroy :  vorat  haeo  (Charybdis)  cari- 
nas, 0. :  (navein)  rapidus  Yorat  aequore  vertex, 
v.  —  Fig.,  to  devoHr,  pursue  panionatdy,  ntudy 
eagerly :  litteras  cum  homine  mirifico :  Tiam,  i.  e. 
hasten,  Ct. — Topraetiee  unnatural  Ijut,  Ct 

vors*,  vort-,  see  vers-,  vert-. 

v58,  plur.  of  tu.  TOSter,  see  vester. 

vSti^Ofli  adj.  [votum],  of  a  vow.promUed  by  a 
vow,  given  under  a  vow,  votive :  ludi :  iuvenca,  U. : 
tura,  0. :  carmina,  0. :  legatio,  i.  e.  obtained  on  the 
pretext  of  having  a  vow  to  fulfil. 

votom,  I,  n.  [  P.  11.  of  Yoveo  ],  a  promiee  to  a 
god,  iolemn  pledge,  religioHM  engagement,  vow:  qui 
(deus)  numquam  nobis  oocurrit  in  votis :  nefaria 
▼Ota:  religione  voti  obstriotum  esse:  de  illo 
aegroto  vota  facere :  ante  conceptual  votum  .  .  . 
post  votum,  L. :  debere  diis :  Exsequi,  V. — In  the 
phrase,  voti  damnari,  to  become  bound  by  a  vow, 
\.e.  obtain  one'e  prayer:  quae  (ci vitas)  dnmnata 
voti  curam  habeat,  eta,  L. ;  cf.  voti  reus,  V. :  voti 
liberari,  L. — That  whu^  is  promised,  a  votive  offer- 
ing: votis  inoendimus  araa,  with  bumt^ffenngs, 
V. :  spolia  bostium,  Volcano  votum,  L. — A  wuh, 
desire,  longing,  prayer :  ea  esse  vota,  earn  esse  vo- 
luDtatem  omnium,  ut,  etc.,  L. :  quoniam  res  Roma- 
na  contra  spem  votaque  eius  velut  resurgeret,  L. : 
Audivere  di  mea  vota,  H. :  Haeo  loca  sunt  voto 
fertiliora  tuo,  0. :  voti  potens,  0. :  votum  meum 
implevit,  Cu.:  An  venit  in  votum  Attalicis  ex 
urbibus  una  ?  H« 


uvam  se  deo  daturum:  se  immolaturoft  vovere, 
Cs. :  dictator  ludos  magnos  vovit  Veiia  captis  se 
faoturum,  L. :  ludi  voti.  L. :  Tyrrbeoo  Tindemia 
regi  (  Mezentio  ),  i.  e.  solemnly  promised,  O.  —  To 
wish,  desire,  wish  for:  Elige,  quid  voveas,  O. :  Quid 
voveat  duici  nutricula  maius  alumno?  H. :  Ut  toa 
sim  voveo,  0. 

▼oz,  vocis./.  [VOO*],  a  voice,  sound,  tone,  utter- 
ance, cry,  call:  omnes  voces  bominis:  com  (elo- 
quentia)  oonstet  e  vooe  atque  mota:  magna: 
8umm&,  H.:  vooem  late  neroora  alta  remittnnt, 
echo,  y. :  ut  nostrorum  militum  vodbna  noo  nihil 
carpei'etur,  shtmts,  Gs. :  una  vooe  populi  R.  efferri 
by  the  unanimous  voice:  ad  sonitum  vocis  vestigia 
torsi t,  \.^  at  the  sound  of  the  oars,  V. — An  utter- 
ance, word,  saying,  speech,  sentence,  proverb,  maxim : 
non  intellegeie,  quid  sonet  haec  vox  voluptatls : 
ilia  Flatonis  vera  vox :  flens  diu  vocem  non  mistt, 
L. :  cum  quaereret  neque  uUam  vocem  expriroere 
posset,  extort  an  answer,  Cs. :  nescit  vox  missa 
reverti,  H. :  vetuit  me  tali  voce  Quirinus,  etc.,  in 
these  words,  H. :  sidera  excantata  voce  Thessala, 
incantation,  H. :  coiisulum  voci  atque  imperio  non 
obocdire,  command:  tuis  victus  Venerisque  gn- 
tae  Voci  bus,  H. :  contumeliosae,  abuse,  Cs. :  Sint 
verba  et  voces,  quibus  hune  lenire  dolorem  Possis, 
maxims,  H. :  Deripere  lunam  vocibus,  by  ineemta- 
tions,  H. — i^oeech,  language  :  culttis  bominum  re- 
centum  Voce  formasti  catus  (Mercnrios),  H.: 
Graecft  scierit  sive  Latina  Voce  loqui,  O. — PrO" 
nunciation,  accent,  tone:  rustica:  acuta. 

▼ul-,  see  vol-. 


xerampelinae,  iruro,/.,  s=^fypa;iircXcvai  QWie 
dry  vine-leaves;  so.  vestes),  dark-red  dothes,  dark 
dresses.  In. 

xipbiasi  ae,  m., = Ki^at,  a  sword-fish :  duma,  0. 


xystufl,  I,  m.,  =  Ivarl^,  a  eovsrvd  eolonnade 
for  winter  exercise;  hence,  an  open  colonnade, 
garden-terrace,  shaded  walk:  inambulare  in  xjsto, 
C,  Ph. 


z. 


sSlotypia,  ae,/.,  =  ^fiXonnria,  jealousy. 

selotypus,  «{/.,  =  ^lyXorviroCt  JM^oim:  larba, 
lu. :  moeoTiae,  lu. 

Zaphyms,  i,  m.,  =?  Zl^vpoc,  o  gentle  west  wind, 
western  breeze,  zephyr,  V.,  H.,  0. — P  e  r  s  o  n.,  Y. 

xmaragdua,  l,  see  smaragdus. 

sodiaOQfl»  I,  m.,  =  J^t^dtaxS^,  the  zodiac. 


sona,  ae,  /.,  =  Z**y^t  ^  woman*s  girdle,  belt, 
zone:  Persephones,  0.:  teres,  0. — A  money-belt, 
H.— Of  the  constellation  Orion,  the  Belt,  O.—Ol 
the  earth,  a  climatic  region,  zone:  Quinque  teneat 
caelum  »  nae,  V.,  0. 

xonarius,  adj.  [xona],  of  a  belt,  of  a  girdle; 
heuoe,  plur.  m.  as  subst.,  makers  of  girdles, 

sonula,  ae,/.  dim.  [zSiia],  a  little  girdU,  Ct 


TABLE  OF  ROOTS. 


The  term  '  Root'  is  used  in  different  senses.  It  is  soroetimes  supposed  to  designate  an  original 
element  of  language;  the  first  form  in  which  a  thought  vaguely  clothed  itself  in  articulate  sound. 
In  this  sense,  however,  there  can  be  no  roots  in  any  language  known  to  us ;  for  these  languages 
consist  substantially  of  groups  of  words  transmitted,  with  modifications,  from  older  languages. 
Such  groups,  and  the  words  composing  them,  can  often  be  traced  back  for  ages  before  the  languages 
arose  to  which  they  belong;  but  still  as  words  and  groups  of  words,  as  verbs,  substantives, pronouns, 
etc. — with  no  direct  evidence  that  the  so-called  roots  are  older  than  the  words  which  contain  them. 

In  this  book  the  term  '  Root  *  simply  designates  that  element,  common  to  all  the  words  of  a 
group  of  kindred  meaning,  which  remains  after  formative  additions  are  removed.  Thus,  in  Latin, 
we  find  a  group  of  words  which  relate  to  guidance  or  govemmenty  such  as  regO,  r6x  (i.  e.  regs),  reg- 
num,  rfignO,  regula,  regia ;  and  a  group  which  relate  to  standing  or  fixedneu^  as  stO,  statiO,  status, 
statim,  stabuluro,  stabiiis.  Now  in  either  group,  apart  from  the  elements  in  any  word  which  make 
it  a  verb  or  a  substantive  or  otherwise  specialize  its  meaning,  the  core  of  the  word,  that  which  is  felt 
to  contain  the  fundamental  notion  or  suggestion  which  is  common  to  the  whole  group,  is  the  syllable 
REG-  or  STA-,  and  this  accordingly  we  o«ll  the  Root  The  use  of  the  term  roust  not  be  understood 
to  imply  that  Latin  roots  ever  had  an  independent  existence,  as  parts  of  speech. 

When  we  find  that  different  lang^ges  fall  into  groups  whose  roots  are  substantially  common, 
we  infer  with  certainty  that  these  languages  had  a  common  origin.  Since  this  relationship  has  been 
proved,  in  different  degrees,  among  a  multitude  of  languages,  including  the  Sanscrit,  Persian,  Greek 
And  Latin,  the  Slavonic,  Scandinavian,  Celtic  and  Germanic  tongues,  scholars  recognize  in  these  a 
class,  called  the  Aryan  or  Indo-Germanic  languages ;  all  of  which  must  be  modifications  or  develop- 
ments, more  or  less  remote,  of  one  original  language,  spoken  in  early  times  by  common  ancestors  of 
the  Aryan  races.  Some  philologists  have  thought  it  possible,  by  studying  the  speech  of  existing 
peoples,  and  the  recorded  fragments  of  the  speech  of  others,  to  determine  the  laws  of  development 
and  change,  so  as  in  a  great  measure  to  reconstruct  the  original  Aryan  language.  Their  efforts  in 
this  direction  have  been  fruitful  of  interesting  and  suggestive  results;  but  no  agreement  has  been 
reached  concerning  the  nature  or  form  of  the  original  vocabulary.  These  efforts  have  been  founded 
too  largely  upon  the  study  of  written  words,  which  are  imperfect  symbols  of  what  is  uttered  and 
heard ;  while  a  scientific  inquiry  into  the  laws  of  change  in  language  requires  a  study  of  the  organs 
of  speech,  and  of  their  work,  products,  and  habits  in  the  intercourse  of  life. 

The  following  Table,  therefore,  is  presented  merely  as  an  aid  to  the  student  in  grouping  Latin 
words  under  their  simplest  significant  elements ;  and  then  in  associating  the  groups  with  those  in 
which  the  same  elements  have  been  discovered  in  Greek,  German,  and  English.  For  this  purpose 
the  principal  words  of  the  vocabulary,  whose  relationships  are  known,  are  brought  into  kindred 
groups,  each  under  its  Root,  with  an  occasional  indication  of  the  connecting  link  supposed  to  have 
existed  at  some  period  between  forms  which  appear  isolated  in  our  fragmentary  records.  All  forms, 
thus  assumed  to  account  for  others,  and  of  the  actual  use  of  which  there  is  no  direct  evidence,  are 
marked  with  an  asterisk.  When  a  parallel  group  is  found  in  Greek — that  is,  one  in  which  the  mean- 
ings, forms,  and  history  of  the  words  show  that  it  must,  in  some  earlier  stage  of  development,  have 


Latin  are  referred  to  in  but  a  few  mstructiTe  instances. 

Most  of  the  Roots  in  our  Table  are  pretUeaiive  or  verbal  Roots ;  that  is,  each  of  them,  in  connect 
tion  with  certain  formative  elements,  is  found  in  a  group  of  complete  words,  including  verba  and 
nouns,  of  definite  meaning,  the  Root  itself  suggesting,  in  the  consciousness  of  the  speaker  and  tike 
hearer,  a  general  notion  of  action  or  being,  out  of  which,  by  a  process  of  specialization  or  integration, 
each  of  these  definite  meanings  may  have  arisen.  But  there  are  also  a  few  Roots  or  elements  whi<^ 
as  Max  Miiller  say,  *  merely  point  to  an  object  in  space  and  time,  and  express  what  we  express  bj 
here^  there^  th^fiy  thU^  etc.  In  their  primitive  form  and  intention  they  are  addressed  to  the  senses 
rather  than  to  the  intellect.  Tliey  are  sensuous,  not  conceptual.*  These  are  known  as  prtmomimni 
stems  or  demonUrative  roots,  each  of  them  being  the  common  element  in  a  group  of  *  synabolic ' 
words ;  that  is,  of  pronouns,  conjunctions,  prepositions,  and  particles  indicating;  n^t  actions  nor  ob- 
jects, but  relation^. 


1  AC-  (strengthened  ANC-),  bend,  twell,     Gr.  ay- 

Ktifv,  dyKvpay  oycoc ;  Lat  anulus  (  dim.  of 
old  ftnus,  rinpy  for  *acnus),  annus  (for 
*  ac-nus ),  whence  ann&lis,  per-ennis,  soll- 
emnls ;  ancus  (one  who  croueheiy  a  eervant^ 
cf.  Ancus  Martins,  eervani  o/Mare),  whenoe 
dim,  anculus,  ancula,  ancilla;  angulus,  un- 
cus, cf.  also  unguis,  ungula ;  ancora  is  the 
6r.  dyKvpa,  —  Cf.  Germ.  Enkel,  Angel ; 
Engl,  ankle,  angle. 

2  AC-,  aharp^pieree,    Gr. dinit  dicfifiy  (ycoci dtcpufVi 

etc.;  Lat  acies,  acus,  acu5,  acQtus,  acer, 
acerbus,  aiista  (i.  e.  *ac-ri8ta,  mperl.\  ace- 
sc5,  acidus,  acip6nser  (cf.  prima). — Fig.  of 
sight :  Gr.  otrve  (for  *  6icu\  6auofiM ;  Lat 
oculus,  fts  (orig.  a  die;  hence,  <m«,  wiitt/X 
whenoe  bes  (bi+as),  semis  (semi-ffis), 
sestertius  (sSroi  -f  fts + tertiug),  etc. ;  cf .  also 
cece  (peril,  look  therey  like  iii), — Cf.  Germ. 
Ecke ;  Engl,  edge,  eager. 
8  AC-  ( AP-),  swift,  Gr.  wrvc,  Viriroc  (for  ♦  ikFoq)  ; 
Lat  5cior,  equus,  aqua,  amnis  (for  ^apnis), 
Apulia,  perh.  also  aquila  ( but  cf.  Aquild 
and  Gr.  itypo^). 

1  AG-,  drive.     Gr.  ayw,  dypa^  dypSc^  dCu>y  (axle) ; 

Lat  ago,  dego  (i.  e.  ♦de-igo),  c6j?6  (i.  e. 
*oo-igO),  co-&ctus,  oo-ftgulum,  ftctiS,  ftctor, 
ager,  ft^en,  1  examen,  agilia,  axis,  &Ia  (for 
*axula);  prod-igus,  amba!?68,  ambiguus; 
perh.  Ignis  (from  its  mobility),  and  igitur 
(i.  e.  quid  •igitnr?  for  quid  agitur  ?).--Cf. 
Germ.  Acker ;  Engl,  acre,  aoom,  ache. 

2  AG-,  toeiffh  (orig.  one  with  1  AG-,  cf.  exigS,  i.  e. 

♦ex-ago).  Gr.  d^ioc;  Lat  2  examen  (for 
*ex-agroen),  exiguus,  exilis  (for  ♦  ex-igilis). 


8  AG-,  say.    Gr.  ^ul ;  Lat  ftid  (for  *ag-iO X  <^d- 

ftgium,  pr5a-igium,  cSgiti  (for  *co-igito). 

nego  (from  *  ne-igus,  aer^flng), 
AID-,  hum,     Gr.  aiBia,  Airyif ;  Lat  aedSs  {jkeartk, 

hou9e\  aedllis,  aestus  (i.  e.'*aid-tus),  aest^ ; 

perh.  ftter,  fttrium,  fttrdx ;  cf.  IdQs. 
AIS-,  melal.    Lat  aes,  aerQgo,  aenus,  aSneus. 

1  AL-,  AR-.feed,  grow  (orig.  one  with  1  OL-,  OR). 

Lat  alo,  altus,  alnus,  alaoer,  alumnns,  alvns, 
alveus;  oo-aldscd;  cf.  Engl,  eld,  old.— 
Strengthened,  ARDH-,  raite.  Or.  6p^, 
op^po^;  Lat  arduus,  arbOs,  arbutus. 

2  AL-  (ALI-),  otAer,  wbranae,     Gr.  SKKqq  (for 

*<iXioc)}  ciXX^Xwv,  oXXainrM;  Lat  alius, 
ali-bi,  ali-quis,  ali-Snus,  alter,  altemus, 
altercor,  ad-ulter ;  cf.  Engl.  else. 

AM-,  love,  Lat.  amO  ( through  *  amus,  toning  \ 
amicus,  in-imlcus,  amor,  perh.  amoenus  (cf. 
Gr.  dniiviav),  —  Orig.  CAM-,  whenoe  perh. 
cftrus  (for  ^cam-nis ;  cf.  Engl,  caress). 

AMB-,  EB-,  ttwdl,  gueh,  Gr.  Sfippoc,  d^poQ,  ofifa- 
Xoc;  Lat  imber,  imbrex,  ebrius,  aobrius, 
umb5,  umbilicus. 

AN-,  breathe,  Gr.  oye^ioc;  Lat  anima,  animus, 
perh.  onus  (as  the  cause  of  panting) ;  cf. 
ftlum  {wild  g^iCy  for  *an-lum),  h&l5  (for 
*anlo),  anhelus  (L  e.  ^an-en-lus,  redupli- 
cated form  for  ^an-an-lus),  anhel5. 

ANA-,  pronominal  stem,  8d  pers.  Gr.  Iviy  <V, 
Mov,  tv^a;  comp.  in  tyrtpov;  IaI.  in, 
inde ;  eomp,  inter,  interior,  intimas,  intrft, 
intrS ;  ntp,  imm5  (for  *  in-md) ;  cf.  ille,  oki 
form  oUus  (for  *  ono-lus,  as  Qilus  for  *  Jun- 
ius). 


Aal,  Eogl.  eel  (from  old  dim,  form  *agla 
for  *  angla ;  cf.  LaL  anguilla). 
ANT-,  before^  against  (streogtbened  from  ANA-). 
6r.  dvTTiVj  Avrioi,  avri ;  liat.  ante,  antl- 
quu8,  antes. — Gf.  old  Germ,  ant-,  in  Ant- 
wort,  ent-lang ;  old  £ngl.  and-,  in  an-swer, 
a^long  (Angl.-Sai.  andlang). 

1  AP-,  lay  hold,     Gr.  Hima^  dTrfivri ;  Lat  aptus, 

ap-l8cor,  ad-tplsoor,  coepi  (from  ♦co-apioX 
apex,  ftmentum  (  for  *  ap-mentum  X  ames, 
c5pula  (for  *co-apula). 

2  AP-,  OP-  (gpecialiaed  from  1  AP-),  to  lay  hold 

for  work,  roork^  hdp^  hwet.  Lat  opus, 
opera,  opifex  (with  2  FA<>),  oflRcium  (opi- 
ficium),  ofBcTna  (old,  opificTna) ;  opSs,  opu- 
lentus,  inopia,  cdpia  (i.  e.  ♦  co-opia),  coepio 
(L  e.  *oo-api5),  optimus;  opto;  omnis  (for 
^apnis);  aper  (6€^e^^);  *  opinus  (whence 
necoplnus,  opinor,  opinio)  is  prob.  mentally 
laying  hold,  tuppoting. 

1  ABp,/^.    Gr.  ApapiaKUt  aptimv,  dpierocj  &pi^iMQ, 

dp/i6i,  (ippa ;  Lat.  ars,  iners,  sollers,  artus 
(•Qs),  artus  (a,  am),  arma,  armus,  armillus, 
armentum. — Gf.  Germ,  and  Engl.  arm. 

2  AR-,  RA-,  pUmghy  row,    Gr.  &p6^^  aporpov,  (pe- 

rqc>  ipfTiioQ ;  Lat.  aro,  arvus ;  remus,  ratis, 
rota.  — Gf.  Germ.  Emte,  Ruder;  Engl,  ear 
{plough'),  row,  rudder. 

8  AR-,  6vm,  dry,  Lat  areo,  ftridus,  ftrdeo  (for 
*  ftrideo),  ilrdor,  ardens,  ftrca,  perh.  assus 
(for  ♦Srtua,  ♦ftrsus ;  but  others  refer  it  to 
AD-,  Gr.  dS»  in  d^a»,  iO^aivvy  parch), 

4  AR.,  see  1  AL-,  AR-. 

ARG-,  tkiU  in,  keep  off.  Gr.  dpKkia,  dpriyto  (aXc^, 
dXi^u);  Lat  arx,  arceo,  exercefi,  area 
(whence  Engl,  ark),  ftrc&nus,  arcus,  Luper- 
CU8  (who  keep%  off  wolves;  of  Pan,  hence 
Luperc&lia) ;  cf.  also  orca,  Orcus. 

ARG-,  bright.  Gr.  dpyStt  dpyvpoQ ;  Lat  arguo 
(I  e.  to  make  *arg09  or  ciBar)^  arg&tus, 
argilla,  argentum. 

AS-,  eit.  Gr.  ^/ioi,  ijfrvxoc ;  Lat  anns  (for  *  asnus), 
&ra  (old  asa). 

1  AV-,  mark,  delight,  desire.     Gr.  oic ;  Lat  avus, 

ab-avus,  atavus  (i.  e.  *  ad-avus),  avunculus, 
aveO,  avanis,  ovis,  autamnus  (i.  e.  bringing 
saiis/aetion  ) ;  perh.  Utor  (  from  Qtis,  Mp, 
for  *  av-tifl ),  Qtilis,  fksus,  Qstira,  ^QrpO ; 
5tium  (  for  *  avtium  ),  neg-5tiam ;  audeo, 
ausus;  cf.  EngLewe^ 

2  AV-,  mark,  noCiee.    Gr.  dtw,  o^ ;  Lat  audiS, 


w     *»    .        ,    ,,.^^y      .^w^..  -«...     -..Vf.^,    «..^rwk,     ,*„,„.j,    V„,fmwy 

Aer6t,  tpov  \  Lat  avis,  ovum ;  ftSr  (=  diip), 
aura  (sofipa). — Cf.  (VA-)  Germ,  welien, 
Wind ;  Eogl.  wind,  weather. 

4  AY',  put  on,  Lat  ind-u6  (for  *  ind-ov5),  ex-u6, 
exuviae,  reduvia  (from  *  red-uG),  subilcula 
(from  *  sub-uo),  omentum. 

AVG-,  grow  (orig.  one  with  VEG-,  VIG-).  Gr. 
av^iMty  aif^avt*;  Lat  auctor,  aucUo,  aug- 
mentum,  auged,  augustus,  auxilium. — Gf. 
Qerm,  auch ;  Engl.  eke. 

AVS-,  bum  (orig.  one  with  1  VAS-,  VS-).  Gr.  avio 
(for  *a{fitui),  awriov ;  Lat  auster,  Aurelius, 
aurum,  aurora. — Gf.  Germ.  Ost;  Engl.  East 

BA-,  VA-,  VEN-,  go  (  ohr.  GAM-,  GVAM- ).  Gr. 
fiaivia,  poKrpov ;  Lat  arbiter  (for  *  ad-ba- 
ter),  ambulo  (for  *ambi-baIo);  baculum; 
v&do,  vadum ;  veni6  (  for  *  gvem-io ;  cf. 
quoniam  for  *  quom-iam),  eventus,  advena, 
adventus,  con  venae,  conventus,  contiO  (old 
coventiO);  me6  (for  •gmeO). — Gf.  Germ, 
kommen ;  Engl.  come. 

BAL-,  BAR-,  bleat,  stammer.  Gr.  pdpPapoQ ;  Lat 
bald,  balbus,  blatero. 

BI-,  drinky  see  P0-»  BI-. 

BOV-,  BV-,  ery  out,  bellow  ( older  GV-,  cf .  Engl, 
cow).  Gr.  fiori,  /3ovc  (i.  e.  fioPi:) ;  Lat  b68 
( dot.  flur,  b5bus,  bQbus,  for  *  bovibus  ), 
boo,  bttcula,  bQbulus,  bubulcus;  babO, 
bUfo,  bucea,  badna. 

BREG-,  break,  Gr.  flpccxyQ',  Ppax^v  (the  shorter 
arm);  Lat  brevis  (for  *breg-vis, cf.  ten-uis)^ 
brtlma  (  for  ♦  brevima,  L  e.  brevissima  \ 
bracchium  (=  Ppayiwv), 

BV-,  see  BOV-,  BV-. 

1  GA-,  GAN-, sharp  (cf.  2  AG).    Gr.  rwvoc ;  Lat 

cOs,  catus  (from  *  care ;  cf.  dos,  datus  from 
dare) ;  cautSs,  cuneus ;  cf.  Engl.  hone. 

2  GA-,  GI-,  pronom,  stem,  who,     Gr.  (xa-)  wcuf , 

wot),  voooQ ;  Lat  qui,  quae,  quod,  quom 
(2  cum),  quot,  quam,  quia,  quantus,  quails, 
ubi  (i.  e.  •  quo-bi),  ceterus,  cis,  cilifts,  2  uter 
(for  ♦  quoter).— Gf.  Germ,  wer,  was,  warum ; 
Engl,  who,  what,  why,  hpw.  —  Weakened 
GI-.  Gr.  riq  (for  kiq)\  Lat  quis ?  cf.  Engl, 
he,  him,  it  (for  older,  hit), 

GAC-,  GANG-,  hangy  delay,  Gr.  okvoq  ;  Lat  cunc- 
tor. — Gf.  Germ,  hangen ;  Engl,  bang,  ban- 
ker. 

1  GAD-,  fall,  Lat  cadO,  cadQcns,  cad&ver,  casus 
(for  ♦  cad-tus),  occasid,  cSdo  (for  ♦ce^cad-C), 


a  oma*  « 

cetsio  (for  *  oed-tio),  dlscessus,  ooeid-aas ; 
cesso;  accersfi  for  aroeasS  for  *ad-oea8d 
(cf.  arbiter).  —  Gf.  Germ,  hetzen,  Haas; 
Engl.  bate. 
2  CAD-,  bt-ight  (orig.  one  with  CAND-).  Gr.  iraOa- 
poc,  iraivuc ;  Ijat.  caatua,  In-oeatus,  caatlgO. 

1  GAL-,  GAR-,  oa//.    Gr.  coXaw,  nieX^irw,  rcXa^oc, 

iropa^,  Ktipv^,  Kpdyoi: ;  LaL  calo,  Kalendae, 
oon<€il-iuin ;  nuiuen<€la-tor,  cl&mo,  clamor, 
Iftmenta,  lameotor,  clarus,  claaais,  clangor 

ibut  cf.  Engl,  clank,  clink) ;  oorvus,  comix 
cf.  Gr.  Kopmnfi ).  —  Gf.  G«rm.  bell,  holen ; 
Engl  hale  (i.  e.  draff),  haul. 

2  CAL-,  SGAL-,  cover,  hide  (cf.  1  GAR.,  SGAR-). 

Lat  squiileo,  squftlor,  squAiidus;  occulo, 
occultus,  calix,  clatn,  galea  Tfor  *calea), 
cella,  ciliuin  [eye-lid),  supercnium,  domici- 
lium,  cftlTgo,  cSld,  color,  columba,  culleus, 
cucunu8.---Gf.  Germ,  hehlen,  hfillen,  Hohle; 
Engl,  hull,  hell,  hole,  hall. 

8  GAL-,  dry,  warm,  Gr.  2KEA-,  vciXXw,  <i9ccXi|C« 
OKiXtrov,  vkXiipo^  ;  Lat  caleo,  calor,  call- 
du8. 

GAM-,  bend,  Gr.  KOfiapa;  Lat  camur,  camera 
(zrjcd/iapa),  curaera. — Gf.  Germ.  Harame, 
Ilimmel,  hcmmen ;  Engl,  hem,  ham. 

1  GAN-,  ^Mtnd,  tififf,    Gr.  navayii,  Kova^Q ;  Lat 

cano,  canor,  cantus,  cant5  (  whence  Fr. 
chanter,  Engl,  chant,  cant),  viti-cinus,  ac- 
oentua,  eoncentus,  praecentio,  comi-cen, 
Ubicen,  os-cen  (from  Os,  dris),  bQcixia,  perh. 
lus-cinia  (L  e.  *  luscl-cinia,  from  *  luc-scum, 
twUight,  L VG-) ;  cf.  also  cygnus  =  Gr.  xif 
Kvoc  (perh.  for  ^ci^-cvyoc).  —  Gf.  Germ. 
Hahn ;  Engl.  hen. 

2  GAX-,  GANG-,  8urr<mnd.    Gr.  coyvoc ;  Lat  cin- 

go,  cingulus,  prO-cfnctua,  congiua.  —  Gf. 
Germ.  Hecke;  Engl,  hedge,  haw.  —  Orig. 
one  with  GVRr,  and  reduplicated  in  Lat 
cancer,  cancelll. 

GAND-,  glow.  Gr.  leaydapot,  cf.  lavBog ;  Lat  can- 
dor, candeo,  candidus,  candela,  in-cendium, 
inceiisio ;  *  cand5  only  in  composition,  as 
accendo,  incendo. — See  abo  2  GAD-. 

GAP-,  take,  hold.  Gr.  ce^X^,  Kumi ;  Lat  capio, 
capAx,  captor,  captio,  couceptiO,  captlvus, 
capulus,  capSdo,  caput,  capistrum ;  auceps 
( from  avis ),  aucupor,  forceps  (hot-^eixinff, 
see  2  FOR-),  manceps  (from  manus),  man- 
clp-ium,  municeps  (from  munia),  particeps 
(from  pars),  princeps  (from  primus),  dein- 
ceps,  occupo  (f  rom  ♦  oc-ceps,  i.  c.  •ob-ceps), 
praecipuus  {taken  in  preference),  anticipo 
(through  *anticipus).  But  -ceps  repre- 
sents caput  in  an-ceps  (for  ^ambi-ceps,  tiffo- 
headed,  doubt/vl),  bi-ceps,  prae-ceps  (head- 


0  21  CM-,  o«r- 

/or0tii<M<.--Caepe  probably  belongs  here, 
also  cainyXoc  and  cavpo;  cibus  is  doubt- 
ful.—Gf.  G«rm.  haben,  Hafen,  Habicbc; 
Engl,  ha^e,  haven,  hawk,  bebool 

1  CAR-,  SOAR.,  hard,  eerape,    Gr.  xopo^vw,  x^ 

ptov,  nifm ;  Lat  soorturo,  Snurus  (  dtd^- 
fooUd),  cared,  oorium,  cortex,  caries,  caii- 
na,  career,  cervus,  oomft  ( cf.  Engl,  ooni, 
Genn.  and  Engl  bom),  oorous,  cf.  ihe  Sa- 
bine  curis  (epear),  quercus.— Fuller  form 
SOAR-  in  Gr.  mctM,  mttpia ;  Lat  scaunui, 
seortum,  stercus  (perh.  for  *8cartusX  cf. 
ecreO,  acreatos.  —  Perh.  also  casaus. — Gf. 
Germ.  Scheere ;  Engl  shear,  share,  short 
—See  also  SGAL-,  SGAR-. 

2  GAR-,  GOL-,  mix,  cook.     Gr.  xtpavvvfu;    Lat 

carbo,  creroo  (  from  ♦  cremus,  cf.  cremor, 

broth),  creta ;  cullna  (whence  Engl  kiln). 

— Gf.  Germ.  Herd ;  Engl,  hearth. 
GARD-  (  SGARD- ),  leap.     Gr.  mopoiiXti,  KopiaK, 

Kapiia ;  Lat  cardd,  cor,  dis-eors,  aOcorj, 

etc.-— Gf.  Germ.  Her£ ;  Engl  heart 
GARP-,  SGARP-,  pluck.    Gr.  co^xoc,  <rcop9rioc, 

apirtiZuf ;  Lat  scirpus,  carp5.  —  Gf.  Germ. 

Herbet;  Engl  harvest— See  also  SGARP-, 

SGALP.. 
GART-,  GRAT-,  weave,  bind.     Gr.  gapraXoc  (cf. 

rXirt^M  ) ;   Lat  criltes,  crassus,  restis  (  for 

*  crettis); — Gf.  Germ.  Hiirde;  Engl.  bardl& 

1  GAS-,  eing,  praiee,    Lat  carmen  (for  *  casmen), 

Gameua,  Camilla,  perh.  also  c€nsed. 

2  GAS-,  white,    Lat  cascus,  canus  (for  *  casnus). 
8  GAS-,  scratch.    Lat  caesaries,  carduus,  carex. 
CAT',  fall    Gr.  c<Sroc ;  Lat  oatSna ;  cf.  1  GAIK 

1  CAY-,  watch,  ware,     Gr.  Aao-ntay,  ojcdvw  ;  Lat 

caveo  (from  *  cavus,  wary),  cantus,  cantio, 
causa ;  perh.  also  cQra  ffor  *  cavira),  cflrio- 
sus,  slScftrus.  —Orig.  SCAV-.  —  Gf.  Germ, 
schauen,  sch5n ;  Engl,  shew,  sheen. 

2  GAV-,  GV-,  hollow,  swelL    Gr.  kvbu,  xvpa ;  Lat 

cavus,  oavea  (  whence  Fr.  and  Engl,  cave, 
ca^e ;  also  Fr.  geole,  Engl  gaol),  carenu, 
caulae,  caulis,  caelum  (for  *  cavilum),  cae- 
ruleus  or  caeralus  (for  *caelulus),  coraulus, 
perh.  also  canis  (  cf.  Kvttv,  Germ.  Hund ; 
Engl,  hound). 

1  GEL-,  GER-,  ilrihe,  drive,    Gr.  ccXiic.  ^Kam ;  Lat 

peroello,  pro-oelia,  olftva,  clid^  gladios 
(for  ^cladiuB,  cf.  glona,  1  GLV*),  callis, 
oeler,  ceioz,  pro-oul,  celeber,  eulter ;  cnrsu^ 
coluber;  currO,  incnrsiG,  currua,  cartLlis. 
cms. — Cf.  Germ.  Ross,  Heer ;  Engl  horse, 
wal-rus,  harry. — Redu  plicated,  OALC-,  Lat 
calx,  calceus,  caloG,  calculus,  <^car,  ealiga. 

2  GEL-,  CER^  ri$e,  tower.    Gr.  Kopfit  Kpavioy,  S9- 


Digitized  by 


Google 


sta. — Cf.  Germ.  Holiu ;  Engl,  bill,  halm. 

1  CER-,  CRE-,  make,    Gr.  «nif>oc,  KpaTOC,  Kpaivut ; 

Lat.  Gerea,  caeriiuonia,  creo,  erased,  creber, 
incrementum,  corpus. 

2  CER-,  CRE-,  part.     Gr.  icpivw.  dicpiToc,  njpof , 

Kopos  (broom);  Lat.  cemo,  crSvi, s€-cretu8, 
certus,  cera,  sin-cSrus  ( see  8  SA-,  SIM- ), 
excrtimentum,  cribruro,  crimen,  discrlinen. 

1  CI-,  rouse.     Gr.  xiio,  nviut ;   Lat.  cieO,  ex  •  cio, 

citus,  sollicitus;  cf.  Engl.  hie. 

2  CI-,  lie.     Gr.  Ktifxai,  Koifidu,  K&fiost  Kufia ;  Lat. 

dvis,  qui^3,  quiesco,  cf.  tran-quillus. — Cf. 
Germ,  beim ;  Engl,  liomc,  hive. 

CLAV-,  lock.  Gr.  cXeic;  Lat.  clavia,  condftve, 
claudo  (for  *clavido),  clausas  (whence 
Engl,  close),  in  -  clQdo,  in  -  clflsiO,  claiidus, 
clavus.  —  Orig.  form  SCLV-.-— Cf.  Germ, 
scbliessen,  Scbloss ;  Engl,  slot  (boU). 

CLEP>,  steal,  hide  (  strengthened  from  2  CAL-, 
SCAL-).  Gr.  cXfiirnyc  (cf.  Kpirtmaf  caXvir- 
rfi»);  Lat.  clepo,  clipeua. 

CLi-,  lean.  Gr.  cX^vcn,  kklfia^  kXIvij  ;  Lat.  -cllnO 
in  de-clTno,  in-clInO,  etc.  (from  *cllnus, 
ei^a?it);  -cllnis  in  ac-clinis,  trl-cllnium,  etc.; 
cll-tellae,  clivus ;  libra  (for  *  cllbra),  llbro, 
dellbei  0.— Cf.  Germ,  lebnen ;  Engl,  lean,  lid. 

1  CLV-,  hear.     Gr.  kXvw,  KXiird^y  K\civ<$c»  JcXwrof ; 

Lat.  clued,  cliens,  in  -  clutos  (  cf.  Clod-wig, 
Ludwig,  Louis ),  laus  ( for  *  claus ),  gloria 
(cf.  gladius,  1  CEL-,  CEB-).  — Cf.  Germ. 
laut,Tauem;  Engl,  loud,  listen,  lurk. 

2  CLY-,  cleanse.   Gr.  rXv(a» ;  Lat  do&ca,  Cloiclna. 
CNI-,  CNIC-,  betidj  strive.     Gr.  Kvriftrf,  «ovfw ;  Lat. 

nltor  (for  *  cnltor),  nlxus  (for  ♦  cnlc-sus), 

pemix ;  cf.  Conor. 
CNV-,  CNVC-,  scrape,    Gr.  kvvw,  covic ;  Lat.  nau- 

cum,  nugae,  cinis,  cf.  also  uux,  nucleus. 
COC-,  cook.     Gr.  (IIEn-)  viwrut,  wiiruw;   Lat 

coqu5,  coquus  (cocus). 
COL-,  till,    Gr.  /3ovHc6X-o£,  koXoI  ;  Lat  colo,  cold- 

nus,  cultor,  cultus,  accola  (i.  e.  *  ad-cola), 

in-cola,  agri-cola ;  inquillnus. 
CRAP',  rattle.    Lat  orep6,  crepitus,  cr&bro. — Cf. 

Germ.  Harfe ;  Engl.  harp. 
CRAT-,/af7A  (in  simple  form  only  in  Sanscrit). 

(>>m pounded   with  2   DA-  in  Lat  cr6dd 

(for*cret.d6). 
CRV-,  raw.     Gr.  Kpvogf  Kpvtpog,  KpwrraWoQ,  cf. 

Kpiag ;  Lat  cruor,  cradus,  cradSlis,  cruen- 


in  ac-cumbO,  iu-cumbo,  etc.;  ciSpa. — Cf. 
Germ.  Hnufen,  hiipfen ;  Engl,  bump,  hoop, 
hip,  heap. 

CVD-,  beat.  Lat  c(ld5,  fn-ctXs.— Orig.  CV-.— Cf. 
Germ,  hauen ;  Engl.  hew. 

CYP-,  wis^i,  Lat.  cupio,  ciipidus,  cupldo,  cuppes 
(dainty,  old),  re-cupero. — Cf.  Germ,  boffen; 
Engl.  hope. 

CVE-,  CIR-,  curve.  Gr.  Kopwvri,  Kvproc ;  Lat  co- 
rona, curvus,  circus,  circulus,  cirrus,  curcu- 
lio,  crux,  crucio.  —  Strengthened,  C VAR-, 
whence  varus  (  for  ♦  cvftrus ),  varicus ;  cf. 
also  la-cer-tus  (perh.  for  *  cracertus,  *  cla- 
certusV  —  Cf.  Engl,  ring  (A.S.  bring). — 
Variea  COL-,  in  oolu.«,  collum  ( whence 
Engl,  collar). — Cf.  Germ.  Hals,  Halseberg 
(whence  Engl,  hauberk). 

1  DA-,  ffive.    Gr.  iidufu^  Butpov ;  Lat  do,  d6s,  dO- 

num,  cedo  (imper.),  pru-dO,  prOdilor. 

2  DA-,  DHA-,  put,    Gr.  ri^fii,  difiiQ ;  Lat.  only 

-do  in  certain  compounds,  as  ab-d5,  con-do, 
ob-do,  per-d5,  sub-dO  (in  which  it  is  con- 
founded with  I  DA- ) ;  pestis  is  perh.  for 
*  perd-tis  from  perd5.  (The  Sanscrit  DHA-, 
Gr.  OE-,  appears  in  the  Lat  2  FAC-.) 

3  DA-,  DAP-,  share.     Gr.  iaikt,  Sawdvi),  Ojfioc ; 

Lat  daps,  damnum  (for  *dnpnum;  cf. 
somnus,  SOP-).  — Cf.  Germ.  Zeit;  Engl, 
time,  tide. 

DAC-,  DEC-,  take  hold.  Gr.  Sixofiai,  SaicrvXoc; 
Lat  dexter,  digitus.  —  Cf.  Germ.  Zehe, 
Zange ;  Engl,  toe,  tongs. 

DAL-,  DOL-,  hew,  cut.  Gr.  (  AAP-  )  iipu,  ddvpo- 
fiai ;  Lat.  dolo  (from  *  dolus),  doleo,  dolor, 
dolium. — Cf.  Germ,  zebren,  xergen ;  Engl, 
tear,  tire. 

DEC-,  beseem.  Gr.  ioickio,  Bo^a  ;  Lat.  deced,  decus, 
decor,  dignus  (for  *  dec-nus). 

DiC-,  DIC-  (DAa),  shew,  point.  Gr.  ii-dax-fi,  Si- 
idoKiit,  ^fffiy,  Bvca^^,  SiiKvvfii;  Lat.  dIcO, 
dictid,  doced,  doctor,  doctrlna,  documentum, 
discs  (for  ♦didc-scO),  dico  (-Are^  from  ♦  di- 
cus,  cf.  fatidicos,  causidicus ),  dicio,  condi- 
cio,  in-dex,  vin-dex  (see  VAN-). — Cf.  Germ, 
zeigen,  Zeichen ;  Engl,  teach,  token. 

DIV-,  DI-,  DIAV-,  shine.  Gr.  Ai'c,  Ai'oc  (gen.  etc., 
of  Zevc),  iiog,  Zf uc  (for  •  Awvt) ;  Lat  dl- 
Tus,  dives,  dis,  Diftna,  dlvlnus,  di6s,  merl- 
di§s  (for  *  medi-di^s,  cf.  medio  di$),  bo-di§, 
pti-die,  cf.  pran-dium  (doubtless  connected 


Digitized  by 


Google 


(  for  *  nuDc-diu8  ),  dm,  diuraus,  iuIm 

♦  diuyar),  luppiter  (perh.  for  ♦  Diau-] 
lom  (for  *DioYi8;  hence  EogU  j 
iuvO  (from  *  iuvos,  L  e.  *  diuvua),  iil< 
iuvenis,  iflnior  (for  iuvenior;  when 
giovane,  Fr.  jeunel  iuvencus  (of 
jung;  Engl  young),  iQnius,  iQliu 
Germ.  Dienstag ;  Engl.  Tuesday. 

1  DOM-,  build.    Or.  {R.  AEM-)  Hfiw,  dofi 

domus. — Cf .  Germ.  Zimmer ;  Eng 

2  DOM-,  tame^  tvbdue,     Gr.  iafivaut  ^f 

domd  (from  *  domus,  tame)^  domf      i 
Grerm.  zahm,  ziemen;  Engl,  tam 
(old). 
DVA-,  DVI-,  apaH,  two.    Gr.  ivo,  ita, 
duo,  dubius  (for  ^du-bhius,  F 
cf.  Gr.  ii'fwoQ  ),  duplus  (  PLE- 

♦  d?i  -  ies  ),  bi-,  binus,  dis-  (  for 
Germ,  zer-),  2  vet  (for  ♦  dvai), 
duellumX  imbellis. — Cf.  Germ. 
Zwist,  ZwtUing ;  Engl,  two,  twi  i 
twig,  twist,  twin,  twine. 

DVG-,  lead.    Lat  dux,  daco,  ductor, 

♦  e-dux,  hringing  <nU). — Cf.  < 

Zug,  zucken;  Engl  tug,  tow,  i 

ED-,  eat.    Gr.  I^w,  (V^tw,  61ovq\  I 
edQiis,  esca  (for  *edca), 

! through  esor). — Cf.  Germ, 
for  Ter-essen);  Engl,  eat, 

also  d6ns  for  edSns,  cf.  ( 

dens,  with  Engl,  tooth,  Gei 

f  erred  by  some  to  8  DA-.) 
EG-,  need  ( cf.  AKG- ).     Gr.  axh  ' 

(I.  e.  *  ind-egus),  egeo,  ege* 
EM-,  take.     Lat.  emo,  fimptor,  '  i 

plum,  praemium  (for  *  pra  i 

como  (  for  ♦  co-imd ),  d6 

(for  *  sub-imO),  red^mpti  i 

vinum  and  demo). — Ori 

— Cf.  Gr.  vifjua ;  Germ. ' 
ES-»  be,  live.    Gr.  eifu  (  for  *lf 

sum  (for  *e8um),  ab-8£  i 

insdus,  ab-sent-ia,  eras 

Cf.  Germ,  sein,  sind,  S  i 

sooth,  8in« 

1  FA-,  thine,  ehow.    Gr.  ^mii 

^Q\   Lat  for,  Infftr 

fatuus,  fateor,  Infitiae 

ftpeeeh),  fanum,  profai  i 

fftstus,  ne-farius  (for 

fenestra. — See  also 

2  FA-,  yatofi  (  older  GHA-  i 

Lat  adfatim  (L  e. 


■ 


Digitized 


d  by  Google 


•^qpioVf  -vpavta  I  utku  xerus,  leriu,  leiux, 
ferula. — Strengthened,  FRVD-;  frOstum, 
f raus,  f r1\stra. — Cf.  Germ,  toll ;  Engl,  dull, 
dolt. 

8  FER-,  FRE-,  hM^fix.  Gr.  (GEP-,  OPH-)  ^po- 
voc,  ^pnyvQ ;  Lat.  f erC,  fermd  (for  *  feri- 
me,  tup.  of  ferS  ),  f rotus  ( through  ♦  fre5, 
Iiold  up),  frenuro,  flrmus,  cf.  also  forma,  for- 
tis,  fornix.— Cf.  Germ,  tragen ;  Engl.  drag. 

FES',  bright,  Lat  f eriae,  f estus.— Cf .  Germ,  baar ; 
Engl,  bare  (i.  e.  nakedj  shininff). 

¥EV',  FE-.  FV-,  breed,  Gr.  (♦T-)  fm*,  fvr6g, 
0u(rc(,  ^vX^ ;  Lat  f  ul,  f  utarus  ( through 
*  fuo,  used  to  supply  parts  of  sum),  futu6, 
fetus,  f ecundus,  faenus,  fellx,  f §les,  f dcus ; 
dubius  (sec  DVA-).— Cf.  Germ,  bin ;  Engl, 
be. 

1  FID-,  FlD-,  bind,  trugt.     Gr.  (niG-)   w«0«, 

vttfTog  ;  Lat  fidSs,  fidelis,  fidus,  perfidus, 
fid&cia,  fido,  2  foedus. — Cf.  Germ,  binden, 
Band ;  Engl,  bind,  bond. 

2  FID.,  ^U.    Gr.  (4>IA-)  ^tidofuu,  ^SiHt;  Lat 

find6,  fissus,  bifidus,  finis  ( for  *  fid-nis ), 
fibra,  fimbriae ;  perh.  f Qnis  (for  *  f ud-nis). 
— Cf.  Germ,  beissen,  bitter;  JBngl.  bite,  bit- 
ter, bait,  bit 

FIG-,  handle,  fix.  Gr.  (  eiF-  )  ^lyyovw,  ^^yw ; 
Lat  fingo,  figulos,  figura,  fictor,  fictilis,  effi- 
giSs,  figo,  fixus,  fibula.  —  Cf.  Geim.  Teig, 
Teicb ;  Engl,  dough,  ditch,  dig,  dike. 

FLA-,  FOL-,  FLO-,  Uow.  Gr.  (*AA-,  ♦YA-)  ^Xaff- 
/idc,  ^XXov ;  Lat.  flo,  folium,  foUis,  fled, 
fl&bilis,  flStus,  flos,  floccus,  cinifld.  —  Cf. 
Germ,  bl&hen,  bitihen,  Blut ;  Engl,  blow, 
bloom,  blood.— See  also  FLV-,  FLVGV-. 

1  FLAG-,  FLIG-,  etrHce.     Gr.  (  OAA- )  ^Xa«,  cf. 

dXi/3ai ;  Lat  flagrum,  flagellum,  *  fligo 
(through  *  fligus)  in  ad-fllgo,  In-fllgo,  etc ; 
prSfllgo,  flictus.— Cf.  Engl,  blow  (stroke). 

2  FLAG-,  FVLG-,  blau.     Gr.  ^Xlyoi,  6Xd{,  cf. 

j^pvyw ;  Lat  flamma  (for  *  flagma),  flamen, 
flftgitO,  flagitium,  fliigro,  fl&vus,  fulgeO,  ful- 
men,  fulgor,  fulgur,  fulvus.  —  Cf.  Germ, 
bleich,  bhnken ;  Engl,  blank,  blink,  blench. 

FLEa,  see  FALC-,  FLEC-. 

FLV-,  FLVGV.,>totc.  Gr.  ^voc,  ^vapia^  olv6^ 
<lt\vl ;  Lat  fluA,  flOxI  (for  ^flugusl),  fluctus, 
fluidus  fold,  flQvidus),  fluvius,  flOmen,  fled 
(strengthened  from  FLA-). 

FOD-,  dig.  Gr.  (BOO-)  /3<»poc ;  cf.  fiiMQ,  fiiv- 
iog ;  Lat  fodiO,  fodi,  fodico,  fossa,  fossor. 


2  FOE-,  FVR-,  toarm.  Gr.  (GEP-)  3ff>«,  ^tpfiog, 
^ipog  ;  cf.  ^oXtw,  ^oXwoc  ;  Lat  foniax, 
form  us,  f  umus,  for-ceps  (  CAP- ).  —  Older 
form  GHAR-,  whence  GLA-,  as  in  Germ, 
glatt,  Glass,  glUhen ;  Engl,  glad,  glow,  glit- 
ter. 

FRAG-,  6rea*.  Gr.  (^PAK-;  see  LAC-.  also  2 
VEL-,  VOL-)  paKog,  pfiyvvfiif  pw^;  Lat 
f rangd,  f ractus,  &nfractu8  (i.  e.  *  ambi-frac- 
tus),  fragilis,  fr&gmentum,  fragor,  nau- 
frag-us,  suf - f rftg - ium,  suffragor  (from 

*  sufTrftgus  ).  —  Cf.  Germ,  breolien  ;  EngL 
break,  breach. 

FREM-,  roar.  Gr.  (BPEM-)  Ppifiu,  Ppofiog, 
Ppovrfi ;  Lat  f rem6,  fremitus,  f remor.  — 
Cf.  Germ,  brummen,  Bremse ;  Engl,  brim, 
breeze. 

FRI-,  rub.  Gr.  (XPI-)  xP^oi,  vpifiirrat ;  Lat.  f  rid, 
f  rico,  f  rivolus,  frendd  (but  perh.  for  *  f rera- 
d5;  FREM-);  reduplicated  in  furfures. — 
Older  form  GHRI- ;  cf.  Engl,  grind,  grist 

FRIG-,  fareh,  freeze.  Gr.  fpiaau,  piyog  ( i.  e. 
Ppiyos) ;  Lat  frlgo,  fngus,  f rigidus,  frIgeS. 

FV-,  FVD-,  pour,  Gr.  (  XE^- )  v««,  xwric ;  Lat 
f undo,  fons  (  for  *  fovoiis ),  f asio,  f uttilis, 
refQto.  — Old  form,  GHV-,  GHVD-;  cf. 
Germ,  giessen ;  Engl,  gut,  gush,  geyser. 

FYD-,  bottom.      Gr.  w^iuiif;  Lat  fundus  (for 

*  f udnus),  pro-f undus.  —  Cf.  Germ.  Boden ; 
Engl,  bottom. 

1  FVG-,  FRVG-,  «w,  «yoy.     Gr.  a^v^ccv;  Lat 

f ungor,  perfflnctiO,  f ruor  (  for  *  f rugvor  ), 
f  rilx,  f  ractus,  frumentum.---Cf.  Germ,  brau- 
chen,  Gebrauch ;  old  Engl,  brook  (use), 

2  FVG-,  bmdyfiee,     Gr.  ^vyw,  fvyh ;  Lat  fuga, 

f ugo,  perfuga,  f ugid,  f ugitlvus,  refugium. — 
Cf.  Germ,  biegen,  Bogen ;  Engl.  bow. 
FVR-,  FERV-,  rage,  swell,  Gr.  ^^pw,  redupl.  ?rop- 
^Vfow;  0f>eap  (for  *^Pap);  Lat  fur5, 
furor,  furia,  furvus,  fuscus  (for  ♦  f urscus), 
fnitex,  fervo,  fervor,  ferveo,  fermentum, 
fretum,  defrutum,  perh.  also  frons.  —  Cf. 
Germ,  brauen ;  Engl,  brew ;  perh.  also 
Germ,  brennen  (with  Engl,  bum)  and 
Engl.  brow. 

GAL-,  GRV-,  glide,  fall  (cf.  2  GAB-).  Gr.  p^m 
(for  *yfaKHia\  ^aXavog;    Lat  glans; 

*  grud  in  congruO,  ingruo. 

1  GAR-,  sound.  Gr.  ykpavog,  ynpvg ;  Lat.  augur 
( i.  e.  ♦  avi-gur,  bii*d-expounder ),  augurium, 


vidus,  gravoy  grftvedo,  grandis ;  bardus  (cf. 
Papvc)f  brfttas. 

8  GAR-,  6RA-,  toear  atoaif.  Gr.  yepcuv,  ypavQ ; 
Lat  granum,  gr&ineD,  rOga  (  for  *  grtiga ). 
—  Cf .  Germ.  Korn,  Kern,  kernen ;  Engl, 
corn,  kernel,  churn. 

GAV-,  fflad.  Gr.  yai w,  ttyavd^t  yif^' w ;  Lat.  gau- 
dium,  gaudeo,  gavlsus,  Gftius  ( i.  e.  *  Gft- 
vius). 

GEM-,  fulf^  groan.  Gr.  71  ftw ;  Lat  gemo,  gemi- 
tus,  gemma,  gumia. 

GEN-,  GN-,  GNA-,  beget.  Gr.  yiyvo/im,  yci^, 
yt'voc,  yovoc,  ywii ;  Lat  glgno,  indi-gena, 
luall-gn-us,  prae-gnaiis  (from  *praegno, 
&re ;  from  *  prae-giius,  before  birth )  \  ge- 
nus, genulnus,  genius,  in-gen-ium,  in-gen- 
ttus,  gens,  genitor,  gener,  genero  (perb. 
also  geminus,  cf.  Gr.  yo/ioy);  niscor  or 
gnascor,  ft-gn&tus,  natus,  nS.tiO,  nfttlvus, 
D&tQra,  Giiaeus  (for  Gnaivos),  naevus ;  in- 
g§ns.---Of.Germ.Eeim,  Kind,Kouig;  Engl, 
kid,  chick,  child,  kin,  king. 

GES-,  carry.  Gr.  (  BAS-  for  T/^AS-  )  Patrr&t^id ; 
Lat  ger5,  gerulus,  ag-per,  belliger,  conge- 
ries, gestus,  gesto,  gestio.— Of .  Engl,  cast 

GLA-,  GLV-,  eticky  amoatlu     Gr.  yXiaxpog;  cf. 

Xuraoe,  bkio^avw;    Lat  glQtet),  iQbricus 

(  for   ♦  glQbricus ;    cf.   Germ.   schlUpfen, 

Bchliefen ;  Engl,  slip  ) ;  cf.  also  ISvis,  Gr. 

\tiog.  —  Perb.  also  Germ,  kleben;  Engl. 

cleave  (ttick). 
GLAB-,  GLVB-.ped.     Gr.  yXa^of,  y\^^;  Lat 

glaber,  glQbd. — €f.  Germ,  klieben;  Engl. 

cleave  (i^it). 
GLOB-,  round.    Lat  globus,  glaeba,  glomus  (for 

♦  globmus),  glomero. — Of.  Engl.  clew. 

GNA-,  GNO-,  know.  Gr.  yiyv(uff«<tf,  yvunTiQ^  f^'^ti^y 
vovQ  (  for  *  yvofoq ),  Svofia  ;  Lat  gnlrus, 
nam,  nirro  (for  ♦  gnarrS),  navus  (cf.  ignS- 
VU8,  i.  e.  *  in-gniviis  ),  n5sc5  (  old,  gnosco, 
cf.  cOgnSsco,  1gn5tti8,  i.  e.  *in-gn6tus), 
c5gnitid,  notus,  nObllis,  nOmen,  c5gnomen, 
Ignominia,  IgnOrO,  nOrma  (for  *gnGrima, 
cf.  yv«tfpi/toc),  nota  (for  *gnota).  —  Cf. 
Germ,  kennen,  k6nneu  ;  Engl,  can,  know, 
cunning,  ken,  keen. 

GRA-,  derire^  favor.  Gr.  (  X AP-  )  yalpvt  x^*^« 
Xapfifi ;  Lat  grXtus  gratulor  (from  a  otm. 

*  gritulus),  griUSs,  gratia. — Of.  Germ,  gem, 
be-gehren;  Engl,  yearn. 


rus  ),  in  camivonis,  voro,  vorix,  vorigo ; 
gula  (cf.  Germ.  Eehle),  sin-gul-tus  (see 
8A-,  SIM-),  gluttio  (through  glQtus,  abyu), 
ingluviSs;  gurges  (GVR-  for  GVOR-),  re- 
duplicated in  gur-gul-io ;  dulcis  is  perb.  for 
*gulcis,  cf.  yXvcvf. — Cf.  also  EngL  gorge, 
gargle,  gurgle. 

GVS-,  choose^  taste.  Gr.  -vevofuu ;  Lat  gostus, 
gusto.  —  Of.  Germ,  kiesen;  Eugl.  dioose, 
choice. 

HAB»,  Aovtf.  Lat  habed,  babilis,  habitd,  habitus, 
habdna;  co-hibed,  pro-hibco,  debed  (for 
*de-hibed),  praebeo  (for  old  praehibed); 
diribed  (for  *  dis-hibeo). 

HAES-,  $Hek.  Lat  haereo,  ad-haereo,  baesito, 
haesitatio.  — Of.  Germ.  Geisel  (^hostage); 
Engl,  gaze,  aghast 

HAR-,  wind,  twist  (  older,  GEAR-  ).  Gr.  xopifi ; 
cf.xoXa^ec  yoXipa;  Lat  harQ-spex  (^haru, 
«n<rai/«+ SPEC-),  hariolus,  hlra  (grtt\  hil- 
lae,  perh.  also  hllum,  whence  nihilum,  nihil; 
fllum. — Cf.  Genn.  Garn ;  Engl,  yam,  gore. 

1  HAS-,  hurt,     Lat  hasta,  hostia  (whence  EngL 

host,  army\  hostia  (Engl,  host,  sacrifice). 
— Orig.  GHAS-.  —  Cf.  Germ.  Gast,  Gerte; 
Engl,  guest,  goad,  gad-fly,  yard  (i.  e.  rod). 

2  HAS-,  crush.    Gr.  (  ♦AT-,  ^A- )  ^a^og ;  cf. 

li/io^ofic;  Lat  bardna  (for  *  hasena). 

HAYS-,  exhauMt  (perb.  orig.  one  with  AVS-).  Lat 
haurid,  haustus. 

HED-,  HEND.,  seize^  hold.  Gr.  x^^»^^ ;  Lat. 
prehendo,  prendd  (for  prae-hendo),  praeda 
(for  *  prae-heda),  praedor,  praedium,  hedcr 
ra  (nodus  may  be  for  *cn6Jus  from  a 
stronger  f oraj,  OAND-,  ON  AD-).— Cf .  Engl, 
get,  beget 

HER-,  HIR-,  groMD.  Gr.  (XEP-J  x«*p.  X"P">c; 
Lat.  hara,  herctum  (through  *  hercio,  toJb; 
from  ^hercus),  herCs,  oo-hors,  hirQndo, 
liirado,  perh.  also  hortus  (by  others  re- 
ferred, with  hortor,  to  GRA-,*Gr.  XAP-  of 
Xerjpw,  xopr^,  desired). — Cf.  Germ,  giirteo, 
Garten;  Engl. gird, girth, garden, yard. 

HES-,  yesterday.  Gr.  x^Q ;  Lat  heil,  hSsteraus. 
^Of.  Grerm.  gestera;  Eogl.  yester-day. 

HI-,  yawn.  Gr.  (XA-)  xf^ltm,  xoom ,  x«^pec ;  Lat 
htsco,  bio,  hiuleus  (cf.  2  FA-). — Of.  Germ. 
gMhnoii,  GaoB ;  EngL  yawn,  gills,  goose. 

HORS»,  brisHe.  Gr.  x^jo^oc*  X^fXK  (for  •  x'^pmoc), 
xnp ;  Lat  horrco  (from  ♦  homis  for  ♦  hor- 


*  prae-i-tor),  iter ;  aevoro,  aeternus  (for  old 
aevi-ternuB),  aetSs  (for  old  aevitas). — From 
iter  is  ihe  advet'b.  ending  -iteror-ter;  thus 
breviter  for  *  breve>iter,  audScter  for  au- 
dac-iter,  etc. 

2  I-,  a  pronominal  stem  of  the  8d  pers.,  demon- 
stratire,  (Jus  ane^  he.  In  Gr.  f  req.  as  suffix, 
ovro^i,  TovTi ;  in  Lat  in  the  pronouns  i«, 
Idem,  i-pse,  i-ste ;  also  in  ibi,  ita,  itaque, 
iterum  (an  old  comparative). 

IA-,  IAO-,  pOf  tend,  6r.  ( lAH- )  lawr^ ;  Lat 
ianua,  lanus,  iSnitor,  lanuiriuSf  tacio,  ab- 
icio,  iactas,  ooniectus,  iaculum,  iactttra, 
iact6,  amicio  (i.  e.  *  amb-iaoio),  iaceo ;  perh. 
also  iocus  (cf.  loftjSoc  from  tairrw). 

1  IC-,  strike  (oriff.  one  with  lA-,  IAC-).    Gr.  (in-) 

iwrofiaif  ivinTtt ;  Lat.  Ico,  ictus. 

2  IC-,  AIC-,  like.    Lat  imitor  (freq.  of  ♦  im5  from 

^  imus,  i.  a  *ic-mus},  imago ;  aequiis,  inl- 

quus,  aequalis,  aequor,  aemulus  (for  *  aic- 

mulus),  Aemilius. 
IS-,  AIS-,  msh.    Or.  ioTttt,  'i/iepof ;   Lat  aestiroo 

(through  *Ai8-tumus;  hence  ex-Istimo), 

whence  old  Fr.  esmer,  Engl.  aim. — Cf.  also 

Germ,  heischen ;  Engl.  ask. 
IV.,  IVG-,  Und,  yoke.     Gr.  (  ZYP.)  Kvy6v,  Ztv- 

yvvfu ;   Lat  iugum,  iugo,  iumentum  ( for 

*  iug  -  mentum),  bi-iugus,  bi-iugis,  bigae, 
quadrigae  (for  *  quadriiugae) ;  iftgis,  \fkxtk 
(for  *  iagista),  iagerum,  iungd,  ooniQnctio, 
cftnctus  (for  co-iAnctus),  con-iGnx;  ias, 
itLstus,  iQro  (from  *  iOrus,  cf.  per-iQrus,  in- 
iQria),  periQro  (p6ierO  was  prop.  orig.  to 
make  woree^  from  peior,  PED-,  but  became 
confounded  with  periurOX  de-iflrO  (whence 
deiero,  by  analogy  of  peierO),  iQrgo  (old  itt- 
rigd,  from  *  iQrigus,  iQs  + 1  AG-),  idrgium, 
index,  itldicium.  —  Cf .  Germ.  Joch ;  Engl, 
yoke. 

1  LAB-,  lick,    Gr.  Xairrw,  \axap6Q ;  Lat  lamb5, 

labium,  1  labrum.— -Cf.  Germ.  Lippe ;  Engl, 
lap,  lip. 

2  LAB-,   dide,     Gr.  XojSoc,  Xw)3f| ;    Lat    lab6 

(through  *labu8,  ttnJb'n^);  labor,  lapsus, 
pro-lapsiO,  l&bes. 
3LAB-,  RAB.,toiI;tf,«nse.    Gr.  Xafij3awi»,  Xa A>0( ; 
Lat  labor,  rabifis. — Cf.  Gkrm.  and  Engl  elf. 

1  LAa,  entangle,  Lat  lacio  (old),  adlicio,  inliciS, 
de-liciae,  Elioius,  dliz,  in-leoebra,  dSlectO, 
oblecto,  laoesso,  laqaeus. 


one  with  FRAG-;  strengthened  from  2 
VEL-,  VOL-).  Gr.  Xaw'^w,  \vkoq\  Lat 
lacer,  laoerd,  huiius  (  for  *  lacnius  ),  lanid, 
lacinia,  lacerna.  —  Cf.  lupus,  and  Germ, 
and  Engl.  wolf. 

4  LAG-,  LOQV-,  wund,  talk.  Gr.  XoXsm,  Xmki^, 
Xiyvf ;  Lat  loquor,  loquAx,  loc&tiO,  loquSla, 
locusia. 

LAG-,  looee.  Gr.  XayapSq^  Xdyyo^t  Xi^ya* ;  Lat. 
langueo,  languidus,  laxus,  laxd,  Idna  (for 

*  leg-na,  cf.  Xavvoc),  ISuo  (but  not  lassus, 
an  old  F.  from  LAD^,  whence  Germ,  lassen ; 
Engl,  let,  late).— Cf.  Engl,  lag,  lash. 

LAP-,  LAMP-,  $hine.  Gr.  Xdfiirut  Xafiirpo^ ;  Lat 
lepidus,  lepus,  lepOs,  lympha,  limpidus 
(dear). — Cf.  lanterna  (=  Gr.  Xa/iwr^p). 

LAS-,  denre.  Gr.  X^,  XcXii^fuii,  X^/m,  cf.  Xiav ; 
Lat  l&r,  Lars,  ImscXvus  (through  *  lascus) ; 
cf.  larva. — Cf.  Germ,  and  Engl,  lust 

LAT-,  Mde.  Gr.  (AAG-)  Xav^dvta,  Xa&poc,  X^, 
AXfi^^ ;  Lat  lateO  (from  *  latus,  hidden)^ 
latebra. 

1  LEG-,  LIG-,  ffother.     Gr.  Xc^w,  XSyoc,  Xoyds ; 

Lat  2  lego,  adlego,  conligo,  intellegO  (i.  e. 

*  inter-leg5 ),  lector,  iSctio,  dllectus,  legid, 
legamen,  supellex,  elegans ;  lignum,  llgnor. 

2  LEG-,  run,  epring.     Gr.  (  AAX-  )   iXavuc,  cf. 

Xoyitfc  i  Lat  levis  (  for  *  leg- vis  \  longus, 
longInquus.--Cf.  Germ.  Icicht,  lang,  Lunge; 
Engl,  light,  long,  lungs. 

8  LEG-,  lie,  he  fixed.  Gr.  Xlicrpov,  XixoQt  SXoxoq, 
X&xpQ ;  Lat  lectus,  lecUca ;  ISx,  legitimus, 
exlex,  piivi-lSgium,  1  l6go,  l§g&tus,  con- 
lega,  con-l6gium  (but  see  2  LIG-).—- Cf. 
Germ.  liegen,  legen;  Engl  he,  lay,  low,  log, 
law. 

LEX-,  yielding.  Lat  lentus,  iSnis.  — Cf.  Germ, 
lind,  gelind ;  Engl,  lithe. 

LI-,  pour,  smear.  Gr.  Xcifii^,  Xcfi^v,  XlfioQ,  IXala ; 
Lat  lino,  Unea,  littera,  Utus,  litAra,  llmus, 
IStum ;  perh.  de-leO,  po-li5  (with  praep.  po-, 
from,  away,  as  in  ponO  for  po-sinu). — Cf. 
Germ.  Leim ;  EngL  lime. 

LIB-,  LVB-,  desire.  Lat  libet  or  lubet,  libido, 
Uber,  libera,  llberl,  Ub^rt&s.  —  Cf.  Germ, 
lieben,  loben,  Ver-laub ;  Engl,  love,  leave 
(j)ermission),  f  ar-loagh. 

UO^  UQV-,  let,  leave.  Gr.  (  Ain-  )  XccVw,  Xo«- 
w6q;  Lat  Uceo,  licet  (whence  Fr.  loisir, 
Engl,  leisure  X  lioentia,  Uoeor,  pol  -  liceor. 


^ 


1  Ug' 


VM 


a  nuuw 


lixa,  SHxiis,  pro-IIxuB;  linquO,  dsllcttim, 
relinquo,  relXctun,  reliqaoa,  reliquiM ;  perh. 
also  (LVG-)  mxtts,  l&xaria.— -Of.  Germ, 
leihen ;  Etigl.  lend,  loan. 

1  LI&-,  Uek.  Gr.  XctYw,  Xixfuiivw ;  Lat  lingO, 
ligurrio;  lima  (for  *lig-ma),  llmo. — Of. 
Germ,  lecken ;  Engl.  lick. 

S  LIO^,  He.  Lat.  Uotor,  ligd  (thrDagh  *  llgus,  Idnd- 
inff\  ligula,  subligar,  religio. — Some  refer 
Idx,  privilegium,  lego,  conl6gH,  etc.,  to  this 
root;  see  3  LEG^. 

LIQY-,  LIB.,/ou;,  wntr  (strengthened  from  LI-). 
Gr.  Xcf/Sfti ;  Lat  liqueo,  liquidus,  liquor,  li- 
quor; Ubd,  Liber;  cf.  d^lib-Qtus. 

IJV.,  yeUomth'gray.  Gr.  Xi'c,  Xlwv ;  Lat.  llvidus, 
llvor,  Itveo ;  led  (=  XcW) ;  perh.  also  ob- 
llT-tseor,  ob-lIv-i6,  ob-ll-tus. 

1  IjV-,  loose.     Gr.  Xvoi ;  Lat  luo,  luSs,  soIvO  (for 

♦  se-luo),  BolQtus  (cf.  ^ow-Xi/rot:,  etc.).— -Cf. 
Germ,  losen,  verlieren,  Laus;  Engl,  lose^ 
loose,  louse. 

2  LV-,  LAV-,  ^tftn,    Gr.  Xaw,  Xfi'a,  XytrnK^  Xa- 

rptvq ;  Lat  lucrum,  latro,  Lavema.  —  Cf. 
Germ.  Lobn. 
8  LV-,  LAV-,  foaek.  Gr.  Xovm,  XvTfiov ;  Lat  .1u5 
in  ab-ln5,  ad-luO  (adlu?i€a),  circum-luu, 
con-luu,  dl'luo,  e-luO,  pulluo,  etc. ;  lutum, 
lustrum,  e-luv-ies,  i-luv-id;  lavo,  lautus, 
Utrlna  (bath;  old,  lav&trlna),  8  l&brum; 
l6tus,  iQstrum,  de  -  IQ  -  brum.  •— Cf.  Germ. 
Lauge ;  Engl,  lye,  lather. 

LVO-,  Mne,  Gr.  Xvxvoc*  Xcvc^Ct  Xi ^9w ;  Lat 
lucema,  lllx,  l&ceO,  liluiduB,  iQciCer,  lumen 
(for  *  luc-men),  iQna  (for  *  luc^na),  iQcubrO 
(cf.  iQcubrum,  a  tmailfire^  late),  Iftcus,  in- 
lOstris  (for  *  in-luc-tris,  of.  *  l&atrus,  whence 
also  lusti-o ) ;  luscus  (  for  *  lucacus ). — Cf. 
Germ.  Licht ;  EngL  light,  lea. 

LTD-,  fiUaf,    Lat  lad«,  ladus,  Ifisor,  lOsus,  in-lQsid. 

LY G^,  itUtren.  Gr.  Xvyp^Ct  of.  XocyiSc ;  Lat  IQ- 
ge5,  lagubris,  iQctus,  iQcta  (a  wreaUing^ 
old),  iQctor,  iQctatio. 

1  HA-,  MAK-,  m^uwe.    Gr.  lurpov ;  Lat  man  us, 

manica,  adminiculum,  roaniibrium,  ni-mis, 
mdtor,  m^tior,  mSnsus,  dImtosiO,  mSnsa, 
mSnsis,  mds. — Cf.  Germ.  Mond,  Monat; 
Engl,  moon,  month.— See  also  8  MA-. 

2  HA-,  M A-,  thape^  produce.    Gr.  itrinip ;  Lat  mft- 

ter,  mittirus,  m&terids;  m&nes;  mitertera, 
for  *mater*itera  (cf.  Sterum,  2  I-). — Cf. 
Germ.  Mutter;  EngL  mother.— (By  many 
referred  to  1  MA-.) 
8  MA-,  MAD-,  metuurey  moderate  (strengthened 
from  1  MA-).  Gr.  fUdu,  f^iopuOf /Uimv ; 
Lat  modus,  modestus,  modius,  oommodus ; 


medeor,  medicas,  medltor.— Of.  Germ,  mcs- 
sen,  mftssig;  EngL  mete,  help^meet 

1  MAC*,  MAG-,  big,     Gr.  /uucpSg,  t^ag,  ^nnc, 

futxavfi;  Lat  mictus,  micto,  macellnm, 
magis,  m&gnus,  maior  (for  *  mag-ior),  m&- 
lestAs,  8  miltts,  rodlSs,  molestus,  magister, 
mftchina  (^sjEafx^^M});  cf.  also  mox,  mango 
(Engl,  monger).— Cf.  Germ,  machen,  Macht ; 
EngL  make,  may,  made,  mickle,  more. 

2  MAC-,  eruth.     Gr.  /taoata  (  for  ^/uikim),  /la^ 

lurftvg,  /tAyogj  ^«ix^C ;  Lat>  mioero,  mic»- 
ria,  maoer  ( Germ,  mager,  Engl,  meagre  X 
maoiSs;  maxilla,  mala  (for  •max -la); 
massa(=s/idCa);  mica. 

MAD-,  drip^  chew.  Gr.  ftaidu,  fiaZoc,  /ti^ ;  Lat 
maded,  madidos,  man5,  2  mando. — CI 
Engl,  meat 

M AL-,  ctimA,  grind.  Gr.  fioXa^vw,  /mXokoCi  fnrX^, 
/(iXaCt  M^Xc,  fuXtim ;  Lat  mallena,  malra, 
mel  (for  *melt,  cf./if-Xir-ocX  mulsas,  mola, 
immolA,  e-mol-umentum,  milium,  moHia, 
1  mains,  mulier;  cl  blandus  (for  *m]an- 
dusi  —  Cf.  Germ.  Moos,  Maal,  mahlen; 
Engl,  moss,  molci  mill,  ineal,  and  perh. 
melt,  malt— Grig,  one  with  1  MAR-;  cf. 
mortarium. 

1  MAN-,  MEN-,  fTian,  nUndj  Uay.    Gr.  fuxpia,  ftop^ 

ric*  fuvoCi  /ifiPiCt  fUfivri9Kt*,  itav^avw ;  Lat. 
m&s,  masculus,  maued,  m&usio,  mens,  me- 
mini,  oom-min-lsoor,  com-men-tor,  Minerra 
(  old,  Mener^a  ),  mentior,  mendax,  mone5, 
monitor,  monumentum,  mon€ta,  mSnstmm, 
m0nstr5.— Cf.  Germ.  Mann,  Menseh,  md- 
nen;  Engl,  man,  mind,  mean. 

2  MAN-,  lilli'yprojeetf  tower.    Lat  mentam,  men- 

ta,  -mined  in  Immined,  prGmineo,  etc ;  mU 
nae,  minax,  i  minor ;  mOns,  prOmuntnriuni. 
— ^Cf.  Germ.  Yor-mund ;  EngL  mound. 
8  MAN-,  MI-,  tnudl^  let$.  Gr.  /ititnf,  ftovoc,  fu^v- 
3ttf ,  Lat  mancus,  menda,  mendum,  mendX- 
cus,  minus,  2  minor,  minister,  minuO,  mem- 
brum  (for  *  min-brum),  membrana;  cf.  also 
mntilus  (=  ^rwXoc).— Cf.  Germ.  Meisael, 
ge<mein,  Mein-eid ;  Engl,  mite,  mean. 

1  MAR-,  Vfeak^  die.    Gr.  ftapaiw^  fiapavfio^,  /3po- 

ro^  (i.  e.  ♦/ipo-roc),  cLfipaBvc  (for  *;ipo- 
Bvq)  ;  Lat  mare  (cf.  muria),  mors,  morior, 
morbus,  m6rus ;  perh.  marceO,  merala  (cf. 
MAL-).  — Cf.  Germ.  Meer,  Moiti;  EngL 
mere  (lake\  mar,  murder. 

2  MAR-,  see  1  SMAR-,  and  2  SMAR-. 

8  MAR-,  glimmer.  Gr.  fiaXpa,  duavpoct  ^^P^ 
fiapuedput ;  Lat  Manus,  JUrs,  meros ;  re- 
duplicated in  marmor,  cf.  MSmers  ( L  e 
*  Marmen),  MamUins.— Cf.  Germ.  Morgen; 
EngL  mom,  morrow. 


Digitized  by 


Google 


M£D*,  fMMM,  middU.  Or.  /licroi;;  Lat  medius, 
mediocris,  dl-mid-iot,  merldies  (for  *  roedl- 
dies),  medulla  ( dim,  of  *  medula,  *  meda ). 
— Cf.  Germ.  Mitte,  Mittel ;  Engl,  mid,  mid- 
dle, midal. 

MEL-,  mone.  Gp.  t/ioXoy,  fiXMHnki  (for  ♦  /4X*>-acu») ; 
Lat.  remulcum. 

MERQ.,  dip,     Lat.  mergo,  im-mergo,  mereo,  mer- 

MET-,  i-cop.  Gp.  (  MA- )  ifiam^  d/ni ;  Lat  meio, 
messis,  messor,  Hetellus.  —  Of.  Germ,  ma- 
hen  ;  Engl,  mow,  meadoiv,  af ter^math. 

1  MI.,  MIN.,  wiaU,  /ew,  see  8  MAN-,  MI-. 

2  MI-,  HIR-,  amife^  wonder,    Gr.  ftuidti ;  fiat  mT- 

ru8,  inlror..~Orig.  SMI-,  SMIR-;  cf.  Engl. 

smile,  smirk. 
MIC-,  mix,     Gr.  f^iVyw,  fiiyw/u ;  Lat.  misceo,  mi- 

sius,  mixtua,  mXxtiS,  miscellanea,  prd-miso- 

uus. — Cf.  Germ.  Maisch ;  Engl.  masb. 
MIG-,  weiy  drip.     Gr.  hfu)^a,  fiotX9t  i  Lat.  mingo, 

micturio,  meio. — Cf.  Germ.  Mist;  Engl. 

mist,  mizzle. 
MTL-,  auociate.    Lat  mllle  (ndlia),  miles,  militia. 
MIS-,  wretched    Gr.  fuffog,  fiuriu  ;  Lat  miser,  mi- 

seria,  miserSsco,  maestus,  maereo,  maeror. 
MIT-,  $end^  throw,    Lat  mittS,  raldsos,  promlssio ; 

cf.  matara,  mataris  (Celt.). 
MORD-,  bite,     Gr.  (  ZMAPZi-  ■,   cf.  Engl  smart, 

Germ,  schmerzen )  vfupiaXios  j  Lat  mor- 

deo,  morsos,  mordftx,  mordicus;    cf.  also 

merda. 

1  MV-,  MOV-,  move.    Gr.  Afuipia;  Lat  moveo, 

roottis,  m5tor,  motio,  momentum,  mobilis, 
routo  (for  *  movito),  mOtatio,  matnus. 

2  MY-,  9hnt,  /anten.     Gr.  dfivvia,  ftifut,  fwiia ;  Lat. 

roanis  (  9erviceabUy  old ),  commiinis ;  com- 
rnOnio,  commQnitis,  oommdnieS,  immQnis, 
mania,  mOniceps,  roanicipium,  mOnus,  rooe- 
nia,  mOniS,  mams,  marilis ;  po-m4-rium ; 
roottis. 

3  HV.,  MVG-,  munAU,    Gr.  fivicdo/uu ;  Lat  mus- 

so,  muttio,  mllgio,  mdgltus.  —  Cf.  Engl. 

mum,  mumble. 
MVC-,  wipe,     Gr.  /ivract  /tvKrfip;   Lat  mQcus, 

dmungo,  mtkgilis. 
M  VS-,  steal.    Gr.  /ivc,  fivia ;  Lat  rolls,  mi&sculus, 

musca. — Cf.  Germ.  Maos ;  EngL  mouse. 
1  NA-,  NAV-,  NV-,  1^,  nein,     Gr.  vavc,  votoq^ 

viw,  v^oc ;  Lat  n5,  n&vis,  nauta  (old,  nS- 

vita),  nft?5giunv  n^vigS  (through  *  navigus, 
60 


2  NA-,  no,    Gr.  vrt-  in  ytf^iroivog,  etc. ;  Lat.  -ne, 

ne,  nl,  ni-  iu  nihil,  nimis,  etc. ;  iie-que,  nee. 

— Cf.  n-  ( i.  e.  ne )  in  Germ,  nein,  nicht ; 

Engl,  no^  nay,  nought,  never. 
NAC-,  get,     Gr.  ^lycov;   Lat  nandsoor.  —  Cf. 

Germ,  nahe,   genug;    EngL   nigh,  near, 

enough,  neigh-bor. 
NAG-,  etrip,    Lat  nadus  (  for  *  nugdus  ),  —  Cf. 

Germ,  nackt ;  EngL  naked. 
NE-,  lie,  epin,    Gr.  viw,  vif^w,  vwpov ;  Lat  ned ; 

nervus  (=s  MVfMv).---Cf  Germ,  nilhen,  Na- 

del ;  Engl,  needle ;  also  (orig.  SNA-)  Germ. 

Scbnur;  Engl,  snare. 
NEB-,  NYB-,  doud,  veil,    Gr.  vl^c.  fc^cXiy,  vvfi- 

^ ;  Lat  nebula,  Neptunus,  nimbus,  nubds, 

nabd,  ntkbilis,  nflpta,  uQptiae,  prouuba. — 

Cf.  Germ.  Nebel. 

1  NEC-,  NOC-,  kill,  hunt.    Gr.  vtKvc,  vccpoc,  vd- 

ooQ  (for  ♦i/oc-tfoc),  cf.  pv^;  Lat  nccis,  neco, 
inter -uec-i5,  per-nic-iSs;  noxa,  nocuus, 
noceo,  nox,  noctumus,  noctun,  perh.  also 
niger. — Cf.  Germ.  Nacht;  Engl,  night. 

2  NEC-,  6tytdL   Lat  necto,  neius,  necesse,  necessns. 
NEM',  NYM-,  allot,     Gr.  vf|iu»,  vofiog,  vofiiZta; 

Lat.  nerous;  Numa,  numerus,  numero; 
nummus  s=  vovfiftoQ  (  Dor.  for  vSfiog,  i.  e. 
atandard  coin), — Cf.  Germ,  nehmen ;  Engl, 
nimble,  numb. 
NIGY-,  enow,  Gr.  vi^  (  aee. ),  vi^ag ;  Lat  nix, 
niveus,  nivalis,  ningit— Orig.  SNIGY- ;  cf. 
Germ.  Schnee;  EngL  snow. 

1  NY-,  now  ( a  pronominal  stem  ).    Gr.  -vv,  v5v, 

vioc  (  L  e.  vtPog);  Lat  num,  nunc,  novus, 
noverca,  d^nuo  (for  dS  nov5),  naper  (for 
*noviper),  nflntius  (for  *noventius  from 
♦  nove5  from  novus).— Cf.  Germ,  neu,  nun ; 
EngL  new,  now. 

2  NY-,  nod.    Gr.  vivv ;  Lat  *  nu3  On  ad-nu5,  re- 

nuo,  etc.),  nOmen,  ntltus,  ntlto. 

1  0D-,  dimA,  hate,    Gr.  w^int;  Lat  odium  (whence 

Ft,  ennui,  i.  e.  in  odio ;  cf.  EngL  annoy),  6dl. 

2  CD-,  OL-,  amell.     Gr.  oi^w  (for  *odw\  6Sfifi, 

§imdfic;  Lat.  odor,  bdSrus;  ole5,  olidus, 
ol-facio,  ad-oleo. 
1  0L-,  OR-,  ffrowj  riae  ( orig.  one  with  1  AL-, 
AR-  y,  Gr.  opwfti^  5pvig ;  Lat  orior,  ab- 
ortus, orlgo,  ordo,  ordior,  omus;  *ol9sc5 
(in  adolisco,  adulescSns,  obs-oUsoo,  etc), 
ind-ol-ds,  pr6lSs  (for  *  pro-ol-Ss) ;  perh.  also 
ulmus,  ulva. 


Digitized  by 


Google 


MMkiH    uahcii    pabiviiuO}    |/Bcn;w,   pB9MJi|  pauu> 

luro,  raestum ;  penus,  penitas,  penes,  pene- 
tro ;  cf.  (strengthened,  PAL-)  5-pilio,  a-pi- 
li3  (for  •  ovi-palio,  from  ovia),  Pal&i. — Of. 
Germ.  Vater,  Futter ;  Engl,  father,  feed, 
food. 

2  P A-,  tirtlch,  jptit,  868  SPA-^  PA-. 

PAC-^  PAG-,^  peff.  Gr.  vd<ma\oc,  ^axvc,  wtf 
ywfu;  Lat.  pao-Iscof,  pix;  pangd,  pSla 
(  for  *  pagla  \  repagula,  ptlas,  comp&ge^, 
pro-pAg-5,  pftgus,  pagina.  —  Gf.  Germ,  fu- 
gen^  Fang ;  £ng1.  faog,  fee.  —  Varied  as 
PEG-,  pecoi,  pecuB,  pecQnia,  pecfifiam,  pec- 
tus ;  P1G-,  2  pU*  (for  •  pigla),  plgnus,  pln- 
guis,  piger;  PVG-,  PVG-,  pttgnus,  pftgna, 
pugil,  pugio. 

1  PAL-,  PEL^  PVL-,  rfrtw,  tcatter,    Gr.  waWu, 

wkdvfi  i  Lat  palea,  palor,  pello,  ad-pellO, 
puleo,  depulsio,  impulsus,  polenta,  pollen, 
puis,  pulvis ;  palpus,  palpor,  palpebra,  pul- 
pa,  pftpilio,  populus,  poples;  also  (PAL-, 
PIL-)  3  pila,  and  perh.  pllum,  ^avmn  (cf. 
PIS-).— Orig.  one  with  SPAR-. 

2  PAL-,  pale.     Gr.  xcXit^,  iroXtoc  \  Lat.  pallor, 

palled,  pallidus,  2  pullus,  palumbes. 
TAHiiD-tPtdlJerk.  Gr.  (2«AA-)  <r0a^a^«,  tr^v- 
ioniy  o^fiSQ ;  Lat.  pandus,  pendo,  pen- 
deo,  penduius,  pSusus,  com-pendium,  sus- 
pendium,  sU-pendium  (for  *8tipi-pen- 
dium),  pondus ;  perh.  funda  (cf.  atptvlovti), 

PAP-,  PAMP-,  awlL  Gr.  ir€/«^'c,  rofi^,  cf.  «- 
irtpi ;  Lat.  papula  (whence  Engl  pimple), 
pampiuus ;  cf.  papftver,  piper. — Cf.  Engl, 
pebble. 

1  PAR-,  PER.,  Ihrwgh,  f<ire,  reach,  tr^  Gr. 
vtipiiff  irtipduf  Tr6poQ\  Lat.  par,  8  paro, 
se-paro,  com-paro ;  per,  perftus,  com-perio, 
perlculum,  porta,  portus,  1  portitor,  Por- 
tQnus,  op-porta-nus,  im-portQ-nus,  porti* 
cus ;  percndiS  ( i.  e.  ♦  perom-diem,  over  a 
day ;  cf.  Sanscr.  param,  beyond^  •  perpe- 
ram.  —  Cf.  Germ,  fahren,  fern,  Gefalir, 
frisch ;  Engl,  fare,  far,  fear,  fresh,  frisk, 
from. 

2PAR-,POR-,jwir<,6reei  Gr.  eiropov,  irJvpwrai, 
vap^ivoc;  Lat  pau-per  {prodmdng  liiUe, 
see  PAV-),  pro-per-us  (see  PRO-)»  1  paro, 
im-perd,  vitupero  (i.  e.  Titio  paro),  pftreo, 
appareo,  aperid,  operio,  reperio,  pars,  ex- 
pert, portio,  impertio,  porto,  2  portitor, 
oportet,  pario,  parens,  parturio,  vlpera  (for 
*  vivi.pera). 


plexus.  — Gf.  Germ,  falten,  Flaeha;  Engl. 
fold,  two-fold,  flax. 

1  PAT-,  ffo.    Gr.  varoc,  wSrroc ;  Lat  passer  (fof 

*  patter),  8  passus,  per-pes,  -etls  (eiuAirtfi^X 
whence  perpetuus ;  compitmn,  pons. — Of. 
Germ.  Pfad ;  EogL  paUi,  foot-pad. 

2  PAT-,  PAD-,  ipread,  open,  Gr.  mrdwvfu,  wi- 
rrtifu ;  Lat  pateO,  patulos,  patilmtum,  pa- 
tera, patina  (whence  Germ.  Pfanne ;  Engl, 
pan) ;  pandas,  pandd,  passim  (for  * p^- 
tiro).— ^.  Germ.  Paden ;  Engl,  fathom. 

PAV-,  little,  Gr.  wa{fu,  vovpoc ;  Lat  paucus,  par- 
vus (for  ^  pauros,  cf .  wavpoc),  paulns,  pau- 
Ifttim,  pau-per  (of.  1  PAR-, PER.;  henoe, 
Fr.  pauvre,  Ea|^  poor). — Cf.  Engl  few. 

PEG-,  comb.  Gr.  irlirw,  irerrlw,  irlcoc,  inkoc ;  Lat 
peoto,  pectem. 

PED-,  tread,  Gr.  wi^ov,  wiSiov,  woCc ;  Lat  p€3 
(cf.  Germ.  Fuss;  Engl,  foot),  compes, 
qnadrupes;  pedum,  pedes,  im-ped-io,  op- 
pidum  (of.  wi^ov),  op-pido;  pdior  (for 
*ped*ior),  pessumus,  pessam;  perh.  also 
pecoo  (for  *  pedico),  and  peierd  (see  IV., 
I VG-).— Cf.  Germ.  Fuss,  Fessel ;  EngL  foot, 
fetter,  fetch. 

PET-,  fy,  Gr.  Tf  ro/ioi,  aruxh^  var^,  vor/uc* 
iriirrw ;  Lat  pel5,  petulins  (P.  of  *  petuid, 
from  *petulua,  from  *  petus^  attaebiH^y^ 
petulcus,  impetus,  praepes,  pro-pitios,  peo- 
na  (for  *  pet-na),  accipiter  (cf.  Mcv-ar^oc ; 
8  AC-).  — Gf.  Germ,  fioden,  Feder;  Engl, 
find,  feather. 

1  PI-,  PIG-,  noeU^fiat.      Gr.  iriocOf  Ttrvct  triw, 

rUr^f,  iri/tfXi7 ;  Lat  pix,  pinus,  optmua. 

2  PI-,  PIG-,  haU,     Lat  piget— Gf.  Germ.  Fdnd ; 

Engl,  foe,  fiend. 

PIG-,  PIG-,  pUk,  point  (orig.  one  with  SPI-).  Gr. 
wvcpo^,  VMJciXoct  wAai ;  Lat  piago,  pictor, 
pfctara.— Gf.  Germ,  picken;  Eogl.  pick, 
peck,  pike. — Perh.  also  pungo,  pftnetum; 
cf.  Germ,  podien ;  EogU  poke,  poker. 

PIS-,  emth,  Gr.  •a^ffoc,  wiiZu  (for  •irunw) ;  Lat 
pinso,  pistor,  pistrlnum,  pllnm  (for  *  pis* 
lum,  whence  mi.  pietillum  (Engi.  pestle, 
pistil),  1  plla ;  but  see  also  1  PAI^>;  perh. 
also2plluB. 

PLAC,  pUate,  wotMs  (orig.  one  with  PREC-) 
Lat  plao5  (from  *  pliooB)i  snpptio5^  placed, 
placidiUh 

PLAG-,  hit^  sMhn    6r.  wlXac^  wAifotfer,  wX^mrw, 


3oc;  Lat.  plaiita,  planus  (for  ♦piat-nus), 
plautus,  2  latus  (for  *platu8),  Inter,  La- 
tiura.  —  Of.  Crerm.  flach,  Engl.  flat.  —  See 
also  PRAT^ 

TLE-,  PLO-,  PLV-,//?.  Gr.  vifinXiiftt,  irX^pjyc, 
irXeitaVf  wcJXic,  irXovrof,  atrXovc ;  Lat. 
*pleo  (im-pted,  oompled,  etc).,  plenua, 
pleru8-qne»  ple-hiss,  loou-pl€8  ( i.  e.  *  locu- 
plQiuSf  full  of  land);  peWia,  plAs,  plurU 
mils;  po-palu8  (a  reduplicated  form), 
pQblicufl  (for  * po-palieu8 ) ;  mani-pulus, 
pulvlnus,  nm-plu8  (i.  e.  *aiikbi-plua,/tt//  on 
both  side$) ;  cf.  also  pellis  and  Gr.  TreXXa. 
— Cf.  Germ,  fullen,  Toll;  Engl  fill,  full. 

PLV.  (PLOV-),  Vfoah^flow,  Gr.  irXiH'w,  irX«to, 
vXoiov ;  Lat  pjlud  (for  plovd),  pi  a  via,  plu- 
yius,  impluvium ;  pJoro  (from  *  plorus,  i.  e. 

*  ploveruB ;  cf.  irX«aru<:),  plOma,  plaustrum 
( linter  =  irXvyrrip  ).  —  Cf .  Germ,  fliegen, 
Flob,  Flotte ;  Engl,  fly,  flee,  flow,  float,  fleet 

P0-,  BI-,  drink,  Gr.  ttiVo),  irkirMca,  •k6toq  ;  Lat. 
pdtus,  poto,  potor,  potio,  poculuro;  bilo 
(for  reduplicated  form,  *  pi-po),  bibulus ; 
perh.  also  im-bud  (cau^e  to  drink  ;  cf .  bua, 
cbild's  word  for  drink). — Cf.  Engl,  pot 

POS-,  behind.  Gr,  dviau,  jrv fiarog  (  for  ♦  xoc- 
fiaroe ) ;  Lat  post^  posterus,  postumus, 
pone  (for  ♦pos-ne ;  cf.  infer-ne). 

POT-,  master.  Gr.  Toai; ,  vorvia,  ct  dtaironn ; 
Lat  potis,  possum  (i.  e.  potis  eqm),  potens, 
pptestas,  potior,  compos,  hos-pes  (1.  e. 
•hosti-pets),  sos-pes  (for  ♦8avos-pets,«i/c- 
guarding). — Cf.  the  endings  -pote  in  ut- 
pote ;  -pte  in  suA-pte ;  -pse  In  i-pse,  etc. 

PRA-,  ieU.  Gr.  wivpaoKu  ;  cf.  mpaotf  vopvoQ ; 
Lat  pretium,  pretiosus. 

VRA.T',JUU,piaiH  (orig.  one  with  PLAT-).  Gr. 
0pa^a» ;  Lat  pr&tum,  inter-pres. 

VKEC^pray,  Gr.  (HPOH-)  deo^p&irot;  Lat 
preces,  preoor,  procus,  procix ;  alao  posco 
(for  ♦  porc-8cd),  poetalO. — Cf.  Qerm.  for- 
8cbeD,  £rageo.'---See  alao  PLA&. 

PRElf-,pi-eC8.  Lat  preroo,  oom-primo,  op-primO, 
pressufl,  pressio,  prelum  (for  ♦  prem-slum). 

PRO-,  PRI-,  PRAE-,  before.  Gr.  trpo,  irporfpoc* 
irpivi  irpoota ;  Lat  pro,  prae,  praetcr,  prior, 
priscua  (for  *priu8-cu8),  pris-tinus,  primus, 
pri-die,  pfln-ceps  ( for  •  primi-ceps  ;  see 
CAP-,  praesto  ;  from  tup,  ♦  praestus,  i.  e. 

♦  prae-istu8,/or0m(MrO ;  plorro  (Gr.  irpooui) ; 
proMis  (Gr.  irp^K^c) ;  pil vus  (i.  e.  •  prae- 


J!<ngl.  nre. 

2  PV-,  rot,  Gr.  ir^^w,  ITv^wv ;  Lat  pQs,  pQteo, 
patidus,  puter,  putred,  putr€8cd,  putridns, 
pQrulentus,  paedor  (for  ♦pav-idor,  ♦pai- 
dor).— Cf,  Germ,  faul ;  Engl,  foul,  defile. 

8  PV-,  beget,  Gr.  iraic»  nuiXoc ;  Lat  pQpus,  plipa 
{bogy  girf)y  whence  dim,  pUpula,  p&pillus ; 
pubes,  pQsid,  pusus,  prae-pu-tium,  puer, 
puella,  1  pullus;  perh.  also  pomum  (for 

♦  pou-mom).  —  Cf.  Germ.  Fulleu,  Fohlen ; 
Engl,  foal,  filly. 

4  PV-,  PAV-,  raniy  cattt  down,     Gr.  traiio  (i.  e. 

waPtia) ;  Lat  pudet,  pudor,  pudlcus,  pro- 

pudium,  re-pudinm,  tri-pudium;  paveo, 

pafidus,  pavor,  pavio. 
PVR-,  PRV-,  Jlame,    Gr.  irvp<roc,  cf.  irifiTrprffti ; 

Lat  prftna,  prulna,  prurio  (burru8  =  irup- 

poc,  old),  com-biird,  cf.  bastum. — Cf.  Germ. 

f riercn ;  Engl,  freeze,  frost,  f rore. 
QYAES-,  teek,     Lat.  qnaeso,  quaero,  quaestus, 

quaestor,  quaestid,  in-qulio. 
QYES-,  sighy  lament,   Lat  queror,  questus,  questio, 

querella,  queriroOnia,  querulus,  cf.  quirito. 

— Cf.  also  Engl,  wheeze,  whisper. 
KL-fjoitiy  count  (orig.  one  with  1  AR-).     Gr. 

p^iiofy  Lat  ratuB,  in-ritus,  ratio,  reor,  res, 

reus,  ritufl. — Cf.  Germ.  Reim  ;  Engl,  rime 

(rhyme). 
RAB-j.9eize  (varied  from  8  LAB-)*     Lat  rabio, 

rabies,  rabidus,  rabula. 
RAC-,  speak  (  varied  from  4  LA(% ).     Lat.  ranft 

(for  *  racna),  ranunculus. 

1  RAJ)-,  R5D-,  scrat^i,  gnaw.    Lat  rado,  rusura, 

rftstnim  (for  ^xid-trom),  rodo,  rostrum. — 
Cf.  Germ.  Ratte ;  Eng.  rat 

2  RAD-,  RVD-,  sprcwL    Gr.  pi'Ca  (for  *fpi$ta)\ 

Lat  radius,  rftdix,  r&mns  (for  *  rad-mos) ; 

rudis,  drudio. — Cf.  Engl,  root  (old,  wroten), 

wort 
RAP-,  RVP-,  snatthy  break,     Gr.  ApwAZta ;  Lat 

rapid,  rapAx,  rapidos,  rapTna,  rapt5 ;  rum- 

po,  f  ruptio,  rup^-^-<)f.  Germ,  raufen,  reif, 

rauben ;  Engl,  r^ap,  ripe,  rub,  be-reave. 
REG-,  RIG-,  stretch,  guide,    Gr.  bpiyta ;  Lat  rego, 

regimen,  pergo  (for  *  per-rigo),  surgo  (for 

♦  subrigo),  rSctus,  rector,  regio  (ergo,  erga, 
are  perh.  for  *  S-rego,  •  8-re^),  rgx,  reglna, 
regnum,  r6gnd,  regula;  rigeo,  rigidus,  ngor. 
— <)f.  Gallic  -rlx,  in  Durano-r!x,  etc;  Germ« 
Reich,  reichen,  recht;  Engl,  reach,  rich, 
right 


RID-,  lavffh,    Lat  ridco,  ridiculus,  risus,  inrbio. 

1  KV'f/alL    Lat  ruo,  2  ifita,  rulna,  rutrum. 

2  RV-,  RAV-,  RVG-,  tound,  roar.     Gr.  pvKuf, 

ipivyofiat ;  Lat.iiimor,  rftvis,  raucus,  lucto, 

luctus;  cf.  rudd,  rudSns. 
RVB-,  RVDH-,  red,    Gr.  i/w^poc ;  Lat.  ruber,  ni- 

beo,  rubSsco,  nibrlca,  rubor,  Rnbico ;  robus, 

robTgo ;  i  uf us ;  rutllus.  —  Gf.  Germ,  roth ; 

Engl,  red,  ruddy. 
RVP-,  break,  see  RAP-,  RVP-. 

1  SA-,  SI-,  M>10,  strow,  tifU     Gr.  vaw,  iq/u  (for 

♦  ^*-<nf-/it) ;  Lat.  aero  (for  ♦si-sS,  redupU), 
satus,  Sktumus ;  seiueii,  sator,  saeculum. — 
Cf.  Germ,  s&ep,  Saat;  Engl,  sow,  seed. — 
Perh.  also  siuo  (orig.pW  down),  2  situs, 
p^nd  ( for  *  port-siuo  or  *  po-sino,  with 
praep,  po-,  from,  away,  as  in  polio,  LI-), 
po-situs,  dS-sino. — Cf.  Germ,  siedeln. 

2  SA-,  Mie.    Gr.  am  (i.  e.  vaw),  daroi',  u3fiv ;  Lat 

sat,  satis,  satur,  satura.  —  Cf.  Germ,  satt ; 
Eugl.  sad. 
8  SA-,  SEM-,  SIM-,  together,  like.  Gr.  (a-  for  ira-) 
a^poo^,  Ufia^  ofio^;  Lat.  semper,  sin-guli 
(i.  e.  *  sem-culi),  semel,  simul,  similis,  sim- 
plex (cf.  &iraX;  see  PARC-,  PLEa),  sim- 
plum;  sinc^nis  ma?  be  from  sim-  and  2 
CER-,  moaning  wkoily  uparated—GU  Germ, 
sammein,  sammt ;  Engl,  same,  some. 

1  SAC-,  SAG-,  fatten,     Gr.  odrru,  aanoQ ;  Lat. 

sacer,  sancio,  s&nctus,  sacerdo?,  sagmen, 
saglna,  seges,  sagum,  sagitta,  sSgnis  (i*  e* 
dinging,  dow), — With  P  for  C  (cf.  lupus, 
Xvxoct  etc.)  in  saepe,  saepes,  saepio,  prae- 
saepe. 

2  SAC-,  SEC-,  itpUt.     Gr.  ttt&l^m  (ZKE-),  <nccJav- 

w/u  ( SKBA- ;  cf.  Engl,  scatter,  shatter), 
<fX^Cw;  Lat,  sazum,  seed,  sectiu,  segmen, 
serra,  secttris,  sexus,  1  secus,  sub-siclvus ; 
slca. — Cf.Germ.Siige,Sense(old,  Segense); 
EogU  saw,  scythe^  sedge.  —  Varied  SCI-, 
SCU)-  in  scid  {divuS,  disUnguish;  cf. 
Germ,  scheiden,  Engl,  shed),  Inscius,  scien- 
tia,  con-scientia,  seised,  scltum,  sdscitor, 
scindo,  discidium,  excidium,   caedo  (for 

♦  scaid-o  ),  decldo,  caedes  (  caelumt  ehixel, 
whence  caeld),   homiclda,    trucldo  (for 

♦  truci-cldo,  trux +CID-  for  SCAID-),  cae- 
sius.  —  Perh.  also  canalis  for  *  scan  -  &lis 

\      (strengthened  SCAN-).— Cf,  EngL  coney.— 
See  also  2  SCAP-. 


sula,  salix,  sallgnus,  salictum ;  1  scniro. — 
Cf.  Germ.  Salz ;  EngU  salt,  sallow  (wiUme). 

2  SAL-,  leap.  Gr.  aXXo|tai ;  Lat  salio,  Salil,  salax, 
salebra,  1  siiltus,  adsultus,  salto,  con-soi-u, 
consilium,  cdnsul,  ex-sul^  prae-auL 

8  SAL-,  SERr,  tave.  Gr.  SXoc,  ovKot,  6X/3oc ;  Lat 
salQs,  salvos  (whence  Fr.  sauf,  Engl.  aafe> 
saltem,  solidus,  sdlus,  solor,  Eolidum,  aolli- 
citus,  soil -era,  soll-emnis;  cf.  alao  silex; 
serms,  servo,  and  8AR-,  SARC-. 

SAP-,  tatU.  Gr.  aafti^,  vopoc ;  Lat  sapa,  sapio, 
sapiens,  sapor  (whence  Engl,  saror) ;  sapi- 
dus  (late ;  hence,  Engl  in-8ipid> 

SAR-,  SARO-,  Mng  together.  Lat  sarcio,  saitiB, 
sarcina;  cf.sareulam. 

SARP-, cut,  icratch  (for  SCARP).  Lat  sannen- 
tum ;  cf.  sirpeos  for  scirpeus. 

1  SAV-,  SCAV-,  unlveky.    Gr.  arawc  (cf.  Germ. 

schieO ;  Lat  saevos,  scaevus  (old),  Soaevola, 
ob-scenus. 

2  SAV-,  safe.    Gr.  aaog  (•  iraPoQ),  crwCw ;  Lat  si- 

nus (for  *  sav-nos),  sos-pes  (see  POT-). 

SCA-,  cover,  dark.  Gr.  mua,  vie^vq,  <ncoroc ;  Lat 
caecus  (for  *Bcai-cus);  cf.  codes. — Cf. 
Germ.  Schatten ;  Engl,  shade,  shadow. 

SCAD-,  CAD-,  cover  (lengthened  from  SCA-).  Gr. 
OYaititv;  Lat  squama  (for  *  scad-ma),  cisa 
(ftr  •  cadta),  cassis  (for  ♦  cad-tis),  castnmi, 
castellum. — Cf.  Engl,  hat 

SCAL-,  SCAR-,  •crape  ( orig.  one  with  1  CAR-, 
SCAR']^  Gr.  ffcaXXw,  ok^oc  ;  Lat  calms, 
calamitfts  ( through  *  seal  -  a  -  ma,  deOruc- 
t^on),  in-col-umis;  cf.  also  quisqutliae. — 
With  P  for  C,  SPOL-,  Lat  spoHum.— Re- 
dupl.  in  populo,  populor  (from  *populus 
for  *8po-pal-us).  —  Cf.  Engl,  scale,  acalp, 
shelf,  shelL 

SCAND-,  dimb,  Gr.  (nroy^aXev;  Lat  seanda 
(a-scend5,  oQo-floendo,  trftn(s)-BceDdo,  etc), 
scftlae  (for  ^scandslae). 

1  SCAP-,  SOIP-,  prop.    Gr.  ov^wrw,  mc^wrpoy; 

Lat  scapulae,  scamnum  (for  ^acap-nom), 
scabilluro;  sclpid;  aceptnim  (  =  0ri|w- 
Tpov). — Cf.Germ.  Scbaft;  Engl  shaft 

2  SCAP-,  SCAMP-,  9crai4Ji,  dig.    Gr.  na-wru,  Bt 

voc;  Lat  scabo,  scaber,  scabies,  seapha 
(  =  ffKa^),  eoobis,  cf.  sc5pae;  campus, 
Campania,  Capua  (  for  *  Camp-oa  \.  —  Cf. 
Germ,  schaben,  schaffen,  Sdiaf; 
scab,  scoop,  shave,  ship,  sheep. 


for  *  Bcalpa ).  —  Cf.  Oerm.  scharf ;  Engl, 
sharp,  scrape,  scrap.  —  Gf.  also  CARP-, 
SCARP-,  and  GLAB-,  GLVB-. 

SCEL-,  SCAR-,  Uap^  limp^  trip.  Or.  agiXo^,  oko." 
XriyoQ ;  oKaiput,  eKtprau ;  Lat.  scelus ;  re- 
dupl.  in  coruscus  (for  *scor-scofi).  —  Cf. 
Germ,  schrfige ;  Engl,  squirm,  crook. 

SCID-,  ClD-,  see  2  SAC-,  SEa. 

SCR  v.,  SC  VR.,  eiU  awa^,  tear  (cf.  SCAL-,  SCAR-). 
Gr.  OKupoti  cf.  ^vp<a ;  Lat.  scrUta,  scrdtor, 
scriipus,  scrdpulus,  scrllpulosus,  scrlpu- 
lum;  scurra;  crum^na  (for  *scnimena). 
— Cf .  Germ.  Schrot ;  Engl,  shroud. 

SCV-,  C V-,  «wcr,  hide.  Gr.  (tkvtoq,  cKvXovt  trKevfif 
avkcLid  (for  *  OKV-'^  cf.  ap;n},  from  CARP-, 
SCARP-);  Lat  scutica, scatum, ob-sca-rus; 
cu.tis,  caurus,  ciiria  (for  *  cousia) ;  cf.  also 
custos. — Cf.  Germ.  Schauer,  Schaum,  Haus, 
Ilaut ;  Engl,  sky,  scowl,  skulk,  house,  hide. 

SEC-,  folUjw.  Gr.  (  2En-,  /EH- )  iVofioi,  owXov ; 
Lat  sequor,  sequester,  sec-undus,  secta,  2 
eecus,  seiius  (for  old,  sec-tius),  pedisequus, 
ad  -  sec  -  ula,  ob  -  sequiae ;  socius ;  com-  or 
1  cum  (for  *  scorn ;  cf.  Gr.  (uv,  ouv). 

SED-,  SID-,  eU.  Gr.  ('EA-)  Koiiai  (for  ♦^5to- 
liai\  Hipa,  Uoct  '^Z^f  iS'pvu;  Lat  sedeo, 
dis-sided,  as-sessor,  pos-sessor,  sessio,  sella 
(  for  *  sed-la  X  sub-sellium,  sed-He,  de-ses, 
in-sid-iae,  ob-sid-ium,  prae-ses,  prae-sid-ium, 
ad-sid-uofl ;  seJes,  sedo,  sedulus,  sido,  sub- 
side ;  solium  (with  -/-  for  -d-j  cf.  odor,  oli- 
dus),  perh.  also  solum.  —  Cf.  Germ,  sitzen, 
setzen ;  Engl,  sit,  set,  seat,  settle,  saddle. 

SEN-,  oUL    Gr.  Hvoq  ;  Lat  sen-ium,  sen-ex,  senior, 

senectus,  sen&tus. 
SENT-,  feel.    Lat  sentio,  ad  •  sentio,  sensus,  sSn- 

sim,  sententia. 

1  SER-,  SVAR-,  Btrinff,  bind.     Gr.  tnipa ;  cf.  eipoi, 

5/D/iOi* ;  Lat.  sero,  serta,  1  sera,  series,  dis- 
sero,  di-ser-tus,  prae-ser-tim,  ser-mo,  servos ; 
sors,  sortior,  con-sors ;  r6te  (for  ♦  sre-te). 

2  SER-,  SVAL-,  bright.     Gr.  <reip,  ffiXas,  tftXrivfi ; 

cf.  'EXkvfi,  KXi| ;  Lat  serenus,  foI,  silva. — 
Cf.  Germ,  schwiil,  schwarz;  Engl,  sultry, 
swelter,  swart. 
SERP-,  REP-,  creep,  glide.  Gr.  lipirw ;  Lat  serpo, 
serpens ;  rfipo  (for  ♦  srB-po ;  cf .  cerno,  cre- 
vl ) ;  repto.  -—  Cf.  (  SLAP-,  SLIP- )  Germ, 
schleifen,  schliipfen,  Salbe;  Engl,  slip, 
salve. 


fUXXtit ;  Lat  mora,  moror,  memor,  memoria. 

2  SM AR-,  MER-,  aaeribe,  Gr.  a/iaprdvm,  fuipofiaif 
fupo^t  fupict  ii6poQ,  fiopa ;  Lat  mereo,  me- 
reor,  meretrix,  merx,  roeroor,  merces,  mer- 
cennarius  (for  *  mercSdnarius),  Mercurius. 

SON-,  eound.  Lat  sonus,  sono,  sonitus,  sonor, 
per-sona. 

SOP-,  tUep.  Gr.  CYn-  for  Xf  AH-  )  Uirvoc ;  Lat 
8omnu8  (for  *8op-nus),  somnium,  sopor, 
sopio. 

SOVO-,  SVO-,  own  (strengthened  from  old  pronom. 
stem  SA- ;  cf.  Gr.  A,  ti ).  Gr.  ioc.  ^"iQ ; 
Lat  suus,  sueo,  su^scS ;  si  (old,  sei). 

SPA-,  PA-,  draw^  stretch.  Gr.  ovAta,  ffrdStov  (Dor. 
and  old,  ovdSiov),  tnrevSia ;  (SIIAN-,  IIEN-) 
Cfrdvfij  irivoftat^  vtvia,  irovoc;  Lat  spa- 
tium,  spes,  spero,  pro-sper,  prosperiUls; 
sponda;  penQria;  hence  (SPAN-,  PAN-, 
^'n),  pannus  (cf.  ir^voc),  palla  (for  ♦  panu- 
la),  pallium.— -Cf.  Germ,  spannen,  spinnen, 
Spinne ;  Engl,  span,  spin,  spider,  speed. 

SPAR-,  PAR-,  scatter  (orig.  one  with  1  PAL-,  PEL ). 
Gr.  ffwaipwfffiriipw,  atrkpfuij  "LwopdiiQ ;  Lnt 
sparua,  sper-no,  &-sper-nor,  spurius ;  par-um 
(for  ♦  spar-um,  cf.  fnrapu6c\  parous,  parco, 
parsiroonia.  —  Cf.  Germ,  sparen,  sperren, 
Sporn ;  Engl,  spare,  spear,  spur,  spurn. 

SPARa,  PARC-,  sprinkle.  Gr.  irlp«a ;  and 
(ITAAK-)  xaXoffcia  (for  *vakaKi^);  I<it 
gpurc-us,  spargo,  respersio;  porcus. — Cf. 
Germ,  sprenkeln,  Ferkel ;  Engl,  sprinkle, 
farrow. 

SPEC-,  see,  spy.^  Gr.  (  2KEn-  )  OKkmo^i,  oko- 
iroQ^  9kA^  ;  Lat  -specio,  in  a  -  spicio,  con- 
spici5,  etc. ;  au-spex  (for  ♦  avi-spec-s),  au- 
spicor,  con-spic-uus,  spec-i6s,  speciraeD, 
spec-trum,  specula,  speculor,  speculum, 
specus,  specto,  su-splc-io ;  hence  ( PiC- ), 
pica,  plcus. — Cf.  Germ,  sptthen ;  Engl.  spy. 

SPI-,  PI-,  extend,  point  ^varied  from  SPA-).  Gr. 
ffircXac,  dtririi ;  Lat  caespes  (for  ♦  caedi- 
spitum,  cut  in  points) ;  spica  (whence  Engl, 
spike,  spigot),  splcula,  spina,  splnus ;  pinna 
(for  ♦pit-na)i— See  also  PIC-,  PIG-. 

SPLEND-,  shine.  Lat  splendeo,  splendidus,  splen- 
dor. 

SPV-,  PV-,  tpU.  Gr.  (HTY-)  irrvw,  irvriKut ;  Lat 
spuo,  spQtum,  spQma,  pQmex  (for  *spa- 
mex),  pitulta  (for  *spu-tu-lU;  cf.  roelll- 
tus). — Cf.  Germ,  speien ;  Engl,  spew,  puke. 

STA-,  atand^  set.    Gr.  lonj/u,  frravpost  iiri-irra'pai ; 


I 


.- MKI^mL 


Digitized  by 


Google 


statini)  statio,  super-sti-tio,  stator,  in-stitor, 
sta-ttlra  (de-sti-Da,  prop^  whence),  ddstino, 
cf.  ob-stinfitus,  antistes;  8ta-bulum,  sta- 
bills,  stignnm  (whence  Engl,  tank  for 
*  stank),  stftmen;  sava  (for  ♦staiira). — 
Strengthened,  STAV-.  Gr.  <rrawp6c ;  Lat. 
In-stauro,  and,  with  loss  of  initial  «,  tniirus. 
—  Cf.  (from  lengthened  form  STAND-) 
<jierm.  stehen ;  Engl,  stand. 

1  STAR.,  STER-,  STOL-,  sHf,  haf*d.    Or.  <rr^oc, 

trrtipttf  (Tnypi^w,  arprjvoi;  Lat.  ster-ilis, 
stre-nuus;  stlr-iu,  stilla  (for  *stlr-la);  stol- 
idas  (whence  Engl,  stout),  stul-tus,  stnltitia, 
cf .  prae  -  stolor  ( through  ♦  siola,  prepara- 
Htm ;  cf.  9roKi\\—Q^.  Germ,  starr,  Stall ; 
Engl,  stare,  still,  stale. 

2  STAR-,  8TRID-,  Mrp^  creak.     Gr.  irrpiy^j  cf. 

rpt^w ;  Lat  striz,  strldeo,  stildor,  stridulus, 
redupl.  in  sterto^  whence  Stertinius;  cf. 
turd  lis. 

STER-,  STRA-,  STLA-,  straw,  spread.  Gr.  crrpa- 
roc»  mpvovt  deriipy  trropkvwfit ;  Lat.  ster- 
no,  strSvl,  strfitus,  strilmen  (2  con-sterno, 
-are,  is  related  to  sterno  as  fispernor  to 
spemO,  SPAR- ),  I  l&tus  (  old,  stlatus  ), 
Stella  (for  "^ster-ula),  perh.  stellid;  astrum 
(=  dtrrpov),  stores,  torus  (  for  ♦  storus ) ; 
locus  (old,  atlocus ;  cf.  Germ.  Strecke),  loc6, 
illicO  (for  *  in.sloc6),  locupUs  (see  PLE- ) ; 
stirps,  stirpes.  —  Cf.  Germ.  Stem ;  Engl, 
star;  and  see  STRV-. 

STIG-j  Btiek^  poad.  Gr,  <fr/sirf*  crriyjun  ■  I^at  slin- 
giig^  dT!!tinp;iii>t  lii-stiiictu!?,  tslilu^  (fi>r  •  stig- 
lua),  iJtimulUH  (for  *  sufj-nmluia,  from  *  stig- 
inus;  vt  (jri-y fi£i)j  Tii-»l  1^0  [iwm  •  silfpisj^ 
prae^tl^iiic.  —  Cf.  Giirm.  atcclieii,  stiickeii ; 
Eugl.  Htiokf  stiteb,  stenk. 

STIF-,  RTvr-,/z.  itfocL    Gr.  (ST1B-,  rrvrr-) 

{inifiiiit  VTifinpoC,  flnVot" ;  L-'^t-  Slips,  sti- 
pill  119,  f>tipiilii,  stipulor;  stTpps^,  aiipO,  i>b- 
sl!pu3  ;  stiipt^ti,  fltiipof^  sr  11  piling,  —  Cf. 
Germ.  Sub;  EtigL  Btaff,  slifT,  stub,  stub- 
born ^  jitump. 
STRAG-,  STR1G-,  TERG-,  iprmr^,  siteep.  Gr. 
arpayyo^^;  Lat.  Btrftpju?,  Btrij^ukis;  fitris^ 
jiiHgilif*,  ^tnrij^O,,  BlricttiB  ;  tcrgeu.  —  Cf. 
Genru  streiohen,  streckcu^  atreiis ;  Engl, 
jitriko,  stroteh,  strong,  utreak,  string. 

STRV^p  s^}Pmd,  hmp  (vrmed  from  STER.,  STRA-; 
cf.  Germ.  Btrut'ii ).  Lut,  etruo,  strict  or, 
0tractQr?i,  Blnius,  f^trilmn,  lQi?iru6,  instrU- 
nieittum,  ptrb.  al^o  i nil u-M ring. — Cf,  nlao 
Germ.  Stroh ;  Engl  Strew,  straw. 


D  V  Ai/-,  moea.    ur.  ^ js/- aa-,  aa- j  av6avkf,  ij6ofuiu, 

ifiv^ ;  Lat.  suftvis  (cf.  Germ,  sttss ;  Engl. 

sweet ;  for  •  suad-nis,  cf.  ten-uis) ;  sftrium 

or  suAviom;    suftdus  (winning,  wheoce), 

suadeO,  suasor,  suftsi6. 
SVD-,  sweat.     Gr.  (2^1^-,  'lA-)  l^^«,  lipCtq ;  Lat 

sCid<>  (from  •sfidu.*,  sweating),  sudor. — Cf. 

Gerra.  schwitzen ;  Engl,  sweat. 
SVG-,  suck.     Lat.  silgo,  sucus,  sueinum,  sQmeo, 

sagillo.  —  Cf.  Germ,  saugen,  Saft ;   EngL 

suck,  sap. 

SVR-,  whistle,  wMtper,  Redupl.  in  susumis  (for 
♦flur-surrus;  cf.  sOrex);  perh.  also  sunius, 
ab-surdus.— ^f.  Germ.  Schwann,  sch  \v5ren ; 
Engl,  swarm,  swear,  an-swer. 

1  TA-,  i-wi,  melt.     Gr.  (TAK-)  roxvc,  r^cw ;  Lat 

tabgs,  tftbum. — Cf  Germ,  thauen,  verdauen; 
Engl.  thaw. 

2  TA-,  TEN-,  stretch,    Gr.  ir6^v,  ravim,  rowc. 

ratvia^  nivut ;  Lat.  tenus,  did-tinus^  pris- 
tiuus  (for  * prius-tenus),  taberna,  tabula; 
tenuis,  tenu6,  tener,  tenor,  tenus,  tened, 
tendO,  contentiO,  continuus,  tentO,  temptd ; 
tenAx,  ostendd  (for  *obs-tend6),  os-ten-tum, 
por-ten-tum,  anterona;  perh.  also  tempus, 
temporO,  tempest&s,  and  ton6  ( from  *  to< 
BUS ;  cf.  r6yo^\  tonitrus. — Redupl.  in  (♦tin- 
tiu-nus,  tinkling,  whence)  tintiund,  tintinni- 
bulum,  tinnio  (  for  *  ti-tinnd ),  tinnitus.— 
Cf.  Germ,  dehnen,  dUnn ;  Engl.  thin. 

8  TA-  (pronom.  stem  of  8d  pers.  deroonstr.).    Gr. 

t6t  toCt  0vr6t;  Lat.,  the  first  denurU  io       j 
lam*  tnntui*,  Uinierj,  tot,  turn ;  tin?  las',  tte- 
mcru  In  i.ia,  iMe,  aut^  ul^  uti  (for  *&ili, 
*quo-ti)t  etc. 

TAC-,  iilenl.     Lat.  tnccft,  tacitus,  coo-titvescO. 

TAG-,  ^wi^,  •«>.  Gr.  T^rayi^v ;  fjiL  ttitig5,  ue- 
tU3,  te-ligf,  in-teg*er,  ctmtStntftt  (for  *cori* 
tag- men  X  coiuif^ua,  oontigea^  cotitA<rO, 
taxO,  tastatiO.— Cf.  EngU  takt\  lAck^  Utkle 
(orig,  STAG-,  STAK' ;  cf.  Engl  stake). 

TAL*,  TOL-,  TLA^,  H/t.  Gr.  roAaf,  raXiun^, 
roXftaj  rXiic  i  Lnt  lellns,  talld,  sur^cuI.!,  I*- 
lerD,  tulT  (for  old,  ttsiuM),  opituW  ff--'- 
opUnlns,  briufpng  liclp)^  3  latus  {P  ^  ■:  1 

for  •  ilatua ;  cf,  rXtfToc),  delator,  latir.. :  J 

liiiO. — Cf,  Germ.  Geduld ;  old  Engl  Mb 
{tndtirt). 

TAKC-  (TARr-)»  TREP*,  fwrn,  ttPtst.  Or,  ai-pat- 
TOCi  "r^f^H'i  rp'fTTitf,  tpawog  j  Lat.  torq^icfi^ 
tortus,  I'ontofti^  toi  tor,  tortudfta'^,  tormea- 
tuti],  tfirqnLsif  nuj^  Cnrc^iuni  (from  ii^^^ii% 
fut»€'.rrp/lting  )^  trloae;   truMciLs^;  trcpida^ 


Vior  ^rojciw);  Tuxtli  roftov;  Uil.  leium  (tor 
*  teclum),  temO  (for  •  tecmOX  tignum  (for 
*tec-num);  taxus,  tillus  (for  *tax-lu8), 
talaris ;  texO,  cowtextus,  tela  (for  ♦  texla), 
■tib-tllis  (from  tela),  sub-temeo  (for  *  sub- 
tex-men  ),  inant6le  ( manus  ).  —  Cf.  Germ. 
Ding;  Engl. thing. 
TEG-,  cover,  Gr.  (2TEr-)  oreyw,  ffriyti ;  Lat.  teg6, 
tector,  teges,  teguroen,  tegumentum,  tegu- 
lum  ;  toga,  tugurium  ;  tegula. — Cf.  Germ, 
decken,  Dach ;  Engl,  deck,  thatch,  tight. 

1  TEM-,  TAN-,  <nU.     Gr.  rifivw,  rofiogy  rsfuvocy 

rkfjiaxog ;  Jjat.  temnO,  contemad,  templum 
(for  *  tem-ulum),  con-tern plor  (cf.  oon-slde- 
I'O) ;  tinea,  tondeu,  tOusoi ;  perh.  also  cod- 
tumax,  coD-tumelia. 

2  TEM-,  TIM-,  giun.    Lat.  tem-Stum,  temer6,  te- 

niulentus;  timcO,  timor,  tiiuidus;  perh.  also 
ten-ebrae. — Cf.  Germ.  dUmmem ;  Engl.  dim. 
TEP-,  watin,     Gr.  rk^  ;  Lat  tepcO,  tepidus,  te- 
por. 

1  TER-,  bore,  crou,  rub.    Gr.  rpavfiQy  ripfia^  nphu^ 

Topog^  Topivut,  rpavfjia ;  Lat.  teiu,  tei*ebrO, 
teres,  termes,  terminus,  pro-ter-vus ;  trSns, 
transtrum,  trames ;  tomiis ;  tilvT,  triticum, 
trltara,  tribulara,  triO,  SepterotriOnes,  dg-trl- 
mentum.  —  Cf.  Germ,  durcli,  Dom  ;  Engl, 
drill,  thrill,  thorn,  through. 

2  TER.,  TREM-,  TERS-,  shake,  Bcare.     Gr.  rploi, 

Tptfiut,  cf.  Topropoc;  Lat.  tremO,  tremor, 
treinuliis;  terreO  (for  ♦  terseo),  terror,  ter- 
ribilis ;  trjstis,  tridtitia,  con-ttlsto. 

TERS-,  parch,  Gr.  rkpaofjiai,  raprroQ^  TapixoQ; 
lit.  terra  (for  ♦  lersa),  ex-torris,  terr-estris, 
testa  (for  *  tersta),  testudo,  testQ;  torreo 
(  for  ♦  torseO ),  torrens,  torridus,  tosta 
(whence  Engl,  toast). — Cf.  Germ.  Durst; 
Engl,  thirst. 

TING-,  wet.  Gr.  riyyw ;  Lat.  tingo,  tlnctus,  tlnc- 
tilis  (cf.  TAG-). 

TORP-,  sate,  stiff.  Gr.  rpe^tu,  ripvta,  rap^ta,  rpo' 
(fnj ;  Lat.  torpeO,  torpor,  torpidus,  torpgdO, 
torpSscO. 

TRAG-,  move,  drag.  Gr.  T<ipaxhi  rapAfftria,  rpix^ft 
rpuxog,  rpox^Xoc ;  Lat.  ti-aho,  tractus,  trac- 
to,  at-trecto,  trAgiila;  tergum,  tergus. — Cf. 
Germ,  tragen ;  Engl,  draw,  drag. 

TRVD-,  thnist  (strengthened  from  1  TER-). 
Lat.  trildis,  trCtdo,  abs  •  trOsus. — Cf.  Germ, 
ver-ilriessen ;  Engl,  thrust,  threat-en. 

1  TV-,  TVM-,  TAV-,  TO-,  swell.    Gr.  rvXti ;  Lat. 


z  I V  -^  waten,  guara,  un.  lueor  (oiu,  luor j,  lacus, 
tQtor,  tQiela,  ob-tiltus,  Aedi-tu-us. 

TVD-,  b€ai,  Gr.  (TYH-)  iwtmi,  rwroc;  Lat 
tundO,  tiiD8ii8  (tiUus).— Cf.  (orig.  STVD-) 
Germ,  stossen;  Kogl.  stutter,  perh.  also 
thud,  thump. 

TVR.,  harnf,  crowd,  Gr.  r6ppn;  Lat  tnrba 
(whence  Fr.  troupe,  Eugl.  troop),  turbulen- 
tus  (cf.  EngL  trouble X  ob-tQi5,  1  turbO, 
turbidus,  2  turbo ;  turma. 

VAC-,  hollow,  Ijat  vaco  ( through  *  vacus ),  va- 
cuus, v&nus  (for  *  vacuus),  S-van-Ssco ;  cf. 
Tag-Ina,  vSstus  (whence  Germ,  wiist ;  Engl, 
waste). 

VAD-,  pledge.  Lat  Tas  (vad-ia),  yadim5nitim,  va- 
dor,  praea  (lor  *prae-vad8). — Cf.  Germ. 
Wette;  Eogl.  wed. 

VAG-,  VEH-,  move^  carry.  Qt,  6x»C  (for  *  Poxog) ; 
Lat  Tagus,  vago;  TehO,  vectd,  con-vexus, 
T6XO,  vehiculum  ( dim,  of  *  veliis,  conney- 
once).  Tills  ( for  *  vehilis ),  vector,  via  (for 

*  veh-ia  ),  ob-vius,  viator,  viaticum  ;  vehe- 
mSns;  vectio,  vectlgal,  velum  (for  *veh- 
slum),  vCl6,  vellfer,  velificor,  velivolus; 
vexillum ;  v6na  (for  •  veh-na). — Cf.  Germ, 
be-wegen,  wiegen,  wtlgcn,  Wagen,  Wicht; 
Engl,  wag,  weigli,  way,  wagon,  wain,  wight, 
whit 

VAL-,  strong.    Lat  valeC,  valens,  valetu'lo,  vali- 

dus,  valid§,  or  valdS.  —  Cf.  Germ,  wohl; 

Engl,  well,  weal,  wealth. 
VAN-,  VEN-,  desire.    Lat  venia,  Venus,  venustus, 

veneror ;  vin-dex  (  see  DIC- ). — Cf.  Germ. 

ge  -  winnen,  wohnen,  ge  -  wohnen,  Wunsch ; 

Engl,  win,  wont,  wean,  ween,  wish. 
VAR-,  VER.,  drag,  sweep.     Gr.  Ipvot  (I.  e.  ♦  Ptpvio), 

pvToQ ;  Lat  verrS,  veminco,  everriculum. 

1  VAS-,  VS-,  bum  (orig.  one  with  AVS- ).     Gr. 

ioria,  lap  (  for  Pttrap  ),  «vw,  Eupoc  ;  Lat 
Vesta»  Vestalis,  Vesuviu.**,  vSr  (for  ♦  ves-er; 
—  lap),  vemus  (=r io/oivoc ).  hornus  (for 

♦  ho-vemus) ;  tiro  (for  *  flso,  cf.  usbI),  ure* 
do,  uitor,  urna,  urtlca.  —  Cf.  Germ.  Ost; 
Engl.  East 

2  VAS-,  cover,  house.     Gr.  (fES-)  tv-wfit  (i.  e. 

♦/«(T-w/it),  io^nQy  perh.  ?<T-^€poc;  Lat 
vestis,  vestio,  vestibulum,  vfts  (vasis),  vftsa; 
vesper;  vema  (for  *ves-na),  vernllis.— 
Cf.  Germ,  war;  Engl,  wear.  West,  was, 
were. 
VC-,  AVa,  roaxl,  dry.  Lat  olla  (for  •  aulula,  dim, 
of  old  aula,  /or  *  hmxAa,  pol). 


f 


Gr.  avC«  (i.  c  ^or-ffw),  wyt^Ci  a^T^  >  Lat. 
regetus,  vigeo,  vigil,  viotima  (vig-  with 
attperl.  ending ;  moat  viporotu^  €hm!ee$(). — 
Gr.  GertD.  wachen,  wachsen  ;  Engl,  wake, 
wntch,  wax  {ffrou). 

1  VEL-,  VAL-,  VER.,  cover,  guard.     Gr.  i'picoc, 

ip6Kiii^  pvofuu  ;  also  (  /OP-  )  6pofiaif  upa, 
ipovpoq  (i.  e.  *  irpo^fopog)t  opdia ;  Lat  vel- 
lu8,  valle8,  Tftllin,  TftUuin,  vftllo,  villus ;  Ter- 
▼ex,  vereor,  verScundus,  reverentia ;  perh. 
l&na  ( for  *  nl&na ;  cf.  Gr.  oi/Aoc,  vxioUy  \ 
and  Terns,  v€riUte.  —  Cf.  Germ,  ge-wabr, 
wamen,  werth,  Wolle  ;  Engl,  wary,  warn, 
worth,  wool,  ward. 

2  VEL-,  VOL-,  tear,  pluck,    Lat  rello,  vellus,  vel- 

lico,  voltur,   volnns,   voliiero.  —  See  the 
strengthened  forms  8  LAO-  (  for  FLAG- ) 
and  FRAG-. 
VER-,  aay.    Gr.  efpw  (i.  e.  Pcpua),  priiia ;  Lat  ver- 
bum. — Cf.  Germ.  Wort ;  Engl.  word. 

VERG-,  VRG-,  VALG-,  dope, press.  Gr.  6pyfi  Qx.  e. 
Fopyri ),  cipya* ;  Lat.  vergo,  urgueo,  virga, 
virgo;  volgus,  volgaris.— -Cf.  Germ,  rachen, 
ringen;  Engl,  wreak,  wr}',  wring,  wrong, 
wriggle,  wrangle. 

VERT-,  turn.  Gr.  oprvl  \  Lat  verto,  versus,  con- 
versio,  subversor,  vertex,  vertebra,  vertigo, 
ad -versus,  divortium,  proi-sus  (for  *pro- 
vorsus),  uni-versus,  do-orsum  (for  ♦  de-vor- 
sum),  rursus  ( i.  e.  *  re-vorsus  ),  i-etrdrsum 
(i.  e.  retro- vorsum). — Cf.  Germ.  Rist ;  Engl, 
writhe,  wreathe,  wrest,  wrist 

VET-,  VIT-,  year^  old,  Gr.  frov  (1.  e.  firoq) ;  Lat 
vetus,  veto,  vetulus,  vetustas,  veternus,  ve- 
terauus ;  vitulua(</tm.  vitellus,  whence  Engl, 
veal ),  Italia.  —  Cf.  Germ.  Widder ;  Engl, 
wether. 

V(j-,  VGV-,  wet,  Gr.  rypcJc;  Lat  Qmeo  (from 
*  amus,  for  ♦  ugv-mus),  umidus,  iimor,  ava, 
tivej^co,  uvidus  or  Qdus,  Qllgo  (for  ♦  Qdfgo). 
—  Cf.  Germ,  waschen,  Ochs;  Engl,  wash, 
wake  (water4rack),  ox. 

VI-,  VIC-,  ttoine,  Gr.  lov,  oIvoq  ;  Lat  vietus,  vitta, 
vitium,  vltis  ( whence  Engl  vise,  a  screw- 
press),  vinum,  vinetum,  vinitor,  vimen, 
viola;  cer-vix  (2  CEL-, GER-),  vincio,  vincu- 
lum.---^f.  Germ.  Weide;  Engl,  withe,  wire. 

1  VIC-,  conquer.    Lat  vinco,  victus,  victoria,  vix, 

2  VIC-,  arrive,  dwell.     Gr.  ucvlo/iai,  iieinyc ;  d*xoQ 

(I  e.  focffoc),  oUiia;  Lat  vicup,  vIcXnus, 


MJHi.   YiviB    \Ki.  \jeriu.   TT«^u9ci;,   lUTit^^ui, 

vlctssiro,  vicissitQdo,  vicftrius,  vlto  (for  *  vi- 
cito ).  —  Cf.  Germ,  weicb,  wickeln ;  Engl. 
weak,  wicker,  wicket;  perh.  Germ.  Woche; 
Engl,  week  (orig.  change,  succession), 

VID-,  see.  Gr.  dSov  ( i.  e.  i-/i^-oy ),  iSia,  iUo^ ; 
dlda,  tipi£ ;  Lat  video,  visus,  visio,  vL^o, 
(-videns,  invidus,  provided,  providus,  prn- 
dens  (i.  e.  prdvidSnsX  vitrum. — Cf.  Germ, 
Witz,  weise ;  Engl,  wit,  wise,  witch. — Perh. 
also  dl  •  vido  (  prop.  disUngmsh  ) ;  divlsus, 
dlvlsio,  dividaus  (but  some  refer  these  to 
a  distinct  root  VID-,  spUt;  ci  Engl,  wide, 
wood;  and  DVA-,  DVI-). 

VIR-,  green.    Lat  viridis,  vireo,  virCtum. 

VlV-,  VlG-,  live  (older,  GVIV-,  GVIG-;  cf.  Engl, 
quick ;  hence  ),  Gr.  /3ioc  (  for  *  yPiFo^ )  \ 
vivus,  convlvium,  vividus,  vivftx,  vivo  (vlxl, 
i.  e.*vig-8l),  vita,  vltfilis,  victus;  cf.  iugis 
(for  ♦  giougis). 

VL-,  howl  Gr.  wXaw,  hXoXvyii ;  Lat  (redupl. ) 
ulula,  ululo.  —  Cf.  Germ,  heulen,  Eule ; 
Engl,  howl,  owl. 

V(X)-,  VAG-,  call.  Gr.  ocaa  (I  e.  foKui)\  cf. 
(/En-)  ciroc»o^ ;  Lat  voco  (from  ♦  vocus), 
vocfttio,  voc&lis,  vocitd,  invltd  (for  *  in-vo- 
cito),  vox,  vocula,  vociferor  (from  *v6ci- 
ferus,  FER-) ;  con-vlcium  (for  con-vociura), 
praeco  (for  ♦prae-voco);  vftgiO,  vftgUus, 
vacca. 

1  VOL-,  wm,  wish.     Gr.  (BOA-.  /EA-)  fiovKoftat, 

iXSofiai ;  cf.  /SlXrcpoc,  IXrw ;  Lat  1  volo 
(velle,  vis  for  •  volis),  voluntas  (froin  •  vo- 
luns),  8  volo,  n51o  (for  non  volo),  malo  (for 
*  mag- volo),  -ve  (for  -vis),  whence  ce-ve  or 
ceu,  ne-ve  or  neu,  sl-ve  or  sen ;  vel,  velut 
— Cf.  Germ,  willen  ;  Engl.  will. — Some  re- 
gard this  R.,  in  older  form  VAR-  {choose, 
believe),  as  the  source  of  Lat  vSrus  (whenoe 
Fr.  vrai ;  Engl,  very ;  cf.  Germ.  wahr.  But 
see  1  VEL-). 

2  VOL-,  VEL-, /.v.     Gr.  (BAA-  for  old  FfAA) 

/SoXXoi,  poXri,  /JIXoc ;  Lat  -volus  in  vSU- 
volus,  3  volo,  volucer;  veles,  v€lox. 
8  VOL-,  VOLV-,  roll,  twist.  Gr.  ( /EA-  )  «IXX«, 
?Xt^,  IXv« ;  Lat  lorum  (for  *  vlorum),  lori- 
ca;  valvae,  volva,  volvo,  volftbilis,  volamen, 
voluoer,  invol&cruro.  —  Cf.  Germ.  Welle, 
walken ;  Engl,  well  {fairing),  walk,  wallow. 

VOM-,  wmiU,  Gr.  (/EM-)  fr/ilw ;  Lat  vomo,  vo 
mltus,  vomica. 


LEWIS'S  LATIN  DICTIONARY.    A  Latin  Dictionary  for  Schools.    By 
Charlton  T.  Lewis,  Ph.D.     1192  pp.    Cloth,  $5  60 ;  Full  Sheep,  $6  00. 

In  18*79  the  puolishers  of  Harper's  Latin  Dictionary  requested  roe  to  oonstmct  from  it  a  smaller 
work,  better  adapted  to  the  use  of  schools.  In  the  conviction  that  a  mere  abrtdgroent  would  not 
supply  the  wants  of  pupils,  I  resolved  to  compile  an  independent  dictionary,  which  should  iDclude 
all  that  a  student  needs,  after  acquiring  the  elements  of  grammar,  for  the  interpretation  of  the  Latin 
authors  commonly  read  in  schools,  and  for  correct  expression  in  Latin,  to  the  extent  of  the  vocabu- 
lary of  these  authors.  In  forming  the  detailed  plan  for  this  purpose  it  seemed  desirable  in  many 
respects  to  deviate  from  the  traditional  practice  in  such  works ;  but,  unwilling  to  take  such  an  im- 
portant step  on  an  individual  opinion,  I  determined  to  submit  the  whole  subject  to  the  judgment  of 
several  eminent  scholars  and  successful  teachers,  vThose  advice  would  be  a  safe  guide.  Accordingly, 
in  April,  1881,  the  plan  of  the  dictionary,  as  then  entertained,  was  printed  in  a  private  circular,  with 
a  number  of  proof-pages  to  illustrate  it,  and  was  laid  before  thirty  of  the  gentlemen  supposed  to  be 
most  competent  to  improve  it.  .  .  . 

The  answers  were  most  instructive.  Nearly  every  scholar  appealed  to  gave  the  inquiries  careful 
and  thorough  consideration,  and  freely  communicated  his  views ;  while,  in  several  instances,  new 
suggestions  were  made  of  substantial  value  in  improving  the  method  of  the  work.  Among  those 
whose  ripe  scholarship  and  great  experience  in  teaching  were  thus  generously  contributed  to  the 
plan,  were  Professors  George  M.  Lane,  Frederick  D.  Allen,  and  Charles  R.  Lanman  of  Harvard  Col- 
lege, C.  8.  Harrington  of  the  Wesleyan  University,  Albert  Harkness  of  Brown  University,  Thomas  A. 
Thatcher  and  Tracy  Peck  of  Yale  College,  Henry  Drisltr  and  Charles  Short  of  Columbia  College, 
B.  L.  Gildersleeve  and  Charles  D.  Morris  of  the  Johns  Hopkins  University,  Austin  Stickney,  John  S. 
White,  James  H.  Horse,  and  R  6.  Sihler  of  New  York,  Clement  L.  Smith  of  Cambridge,  Moses  Mer- 
rill of  the  Boston  Latin  School,  W.  C.  Collar  of  the  Roxbury  Latin  School,  John  Tetlow  of  the  Giris* 
Latin  School  in  Boston,  Gustav  Fischer  of  New  Brunswick,  W.  Gordon  McCabe  of  Petersburg,  Vir- 
ginia, and  George  K.  Bartholomew  of  Cincinnati  .  .  . 

This  book  is  not  an  abridgment  of  any  larger  work,  nor  is  it  a  dictionary  of  the  Latin  langunge. 
It  is  designed  to  explain  every  word  or  phrase  in  Latin  books  commonly  read  in  schools,  including 
the  entire  works  of  Teronce,  Csesar,  Cicero,  Livy,  Nepos,  Vergil,  Horace,  Ovid,  Juvenal,  Phaedrus 
and  Curtius,  the  Catiline  and  Jugurtha  of  Sallust,  and  the  Germania  and  Agrlcola  of  Tacitus.  A  few 
words  found  in  such  extracts  of  Floras,  Eutropius,  and  Justinus  as  are  sometimes  included  in  ele- 
mentary readers  have  been  added.  .  .  .  Within  the  limits  of  the  literature  to  which  reference  is 
made,  it  is  intended  to  give  such  an  account  of  each  word  as  shall  make  it  completely  intelligible  in 
every  passage  in  which  it  occurs,  by  exhibiting  first  its  original  meaning,  and  then  the  various  modi- 
fications which  that  meaning  suffered  in  usage,  and  the  phrases  in  which  association  with  other 
words  affected  it  •  .  .  Full  references  have  been  given  in  order  that  the  authority  for  each  expres- 
sion may  be  known ;  but,  as  far  as  possible,  the  citations  have  been  drawn  from  the  books  most 
commonly  read,  in  order  that  the  explanations  given  may  be  available  to  pupils  in  the  earliest  parts 
of  their  course. — ExtraeU  frcm  the  Preface, 

I  have  tested  the  book  by  actual  class-room  work,  and  can  bear  the  most  emphatic  testimony  to 
its  minute  aoooracy,  wondeiiul  learnmg,  and  clear-cut  scholarship.  My  own  work  for  many  years 
past  has  been  specially  directed  to  Latin,  and  this  of  necessity  has  led  to  a  considerable  familiarity 
with  the  lexicographical  labors  of  the  Germans  and  the  English  in  that  department.  So  far  as  my 
knowledge  goes,  I  feel  no  hesitation  in  saying  that  there  is  no  book  written  in  German  or  in  English 
of  the  same  scope  that  is  at  all  comparable  to  this  School  Dictionary.  The  forms  evidence  the  most 
accurate  scholarship  and  a  thorough  acquaintance  with  the  results  of  the  most  recent  philological  re- 
search. The  orthography  is  consistent  and  based  upon  that  of  the  best  critical  texts.  The  syntao- 
tioal  discussions  under  many  words  are  lucid,  and  distinguished  by  scientific  precision  of  statement; 
while  the  shades  of  meaning,  following  the  original  meaning  under  countless  words,  afford  the  hap- 
piest proof  not  only  of  Dr.  Lewis's  wonderful  first-hand  familiarity  with  the  authors  Included  in  the 
scope  of  the  Dictionary,  but  also  of  his  exquisite  skill  in  piercing  straight  to  the  meaning  of  a  pas- 


wiin  a  worK  ot  suDsuntiai  value,  une  ot  tne  positive  aetects  m  our  Jjatm  instnicdon  is  tnis,  tbat 
the  amoant  of  rule  and  theory  UDduly  outweigh  the  hodj  of  material.  The  vocabulary  thonmghlv 
acquired  is  too  narrow,  the  faculty  of  classic  etymology,  the  training  of  the  habit  of  derivation  too 
feeble,  applied  us  it  should  mainly  be  to  the  derivation  of  words  witliin  th^  limits  of  the  classic  lan- 
guages proper,  and  to  the  observation  oC  their  descent  into  modem  speech.  The  function  of  deiivatire 
suffixes,  «.  ^.,  is,  in  my  opinion^  best  taught  by  direct  and  copious  illustration  drawn  from  a  good 
dictionary.  Numberless  details  of  grammar  are  more  promptly  determined  by  reference  to  the  dic- 
tionary tlian  the  grammar.  The  determination  of  phraseology,  the  distinction  of  homonymes,  and 
of  many  other  points  it  most  rapidly  accomplished  by  the  free  use  of  a  good  dictionary  such  as  is 
here  oflfered.— E.  G.  8iiiu»,  New  York  (Jan.  18, 1889). 

It  seems  to  me  to  be  just  the  book  which  has  long  been  needed  to  oonnect  the  meagre  vocabula- 
ries of  the  earliest  Latin  readings  with  the  lexical  requirements  for  more  advanced  and  comprehen- 
sive work.  A  hasty  examination  makes  me  feel  tliat  the  work  has  been  done  with  great  mtelligence 
and  thoroughness  and  attractiveness.^ Tbact  Pbck,  Profettor  in  Yole  University^  New  ffaven,  Chun, 
'  (Jan.  16, 1889). 

The  well-known  reputation  of  the  editor  and  his  advisers  is  a  sure  guarantee,  that  the  new  dic- 
tionary will  be  well  worthy  the  attention  of  students  aad  teaoher8.^-M.  Grant  Daniell,  Chauncev- 
Mall  School,  BotAon  (JanuaiT,  1889). 

It  seems  admirably  adapted  to  the  oomprehension  and  to  the  needs  of  high-school  pupils. — C.  A. 
HtJTOBiNS, Prineipal of  BeloU  HiffK'SdiOol,WiMeoHMn(i9\u  80,  1889). 

It  will  be  a  great  help  in  the  proper  study  of  words,  and  all  teachers  who  find  comparative  phip 
lology  an  important  feature,  even  in  junior  cUisses,  will  be  delighted  to  urge  its  use. — ^E.  J.  Pick, 
Principal  of  Owtgo  Hiffh-Skhool,  New  Yorl^(Y^\k  1, 1889). 

HARPER'S  LATIN  DICTIONARY.  A  New  Latin  Dictionarj,  Foonded 
on  the  Translation  of  "Freqnd's  Latin-German  Lexicon.**  Edited  by  E.  A.  An- 
drews, LLD.  New  Edition,  Re  vised,  EnUu^ed,  and  in  great  part  Rewritten  by 
Charlton  T.  Lewis,  Ph.D.,  and  CHAHLfis  Short,  LL.D.,  Professor  of  Latin  in 
Columbia  College,  New  York.  2020  pp.  Roval  8vo,  Sheep,  $6  60 ;  Full  Russia, 
$10  00. 

The  translation  of  Dr.  Frennd*s  great  Latin-Qerman  Lexicon,  edited  by  the  late  E.  A.  Andrews, 
LL.D.,  and  published  in  1860,  has  been  from  that  time  in  extensive  use  tliroughout  Sngland  and 
America.  It  has  had  for  competitors,  indeed,  in  the  schools  and  colleges  of  l^th  oooniries,  only 
works  which  are  substantially  reprints  or  abridgments  of  itself.  As  it  has  thus  been  the  standard 
book  of  reference  of  its  kind  for  a  generation  of  scholars,  its  merits  need  na  description  here. 

It  was  seen  fifteen  years  ago  that  a  least  at  very  thorough  revision  of  the  Lexioon  was  seeded. 
It  was  therefore  submitted  to  the  author  of  the  original  work,  Dr.  William  Freund,  wlio  carefully  re- 
vised it,  rewrote  a  few  of  the  less  satisfactory  articles,  corrected  errors,  and  supplied  about  two 
thousand  additions,  mainly  in  the  early  pages.  The  sheets  were  then  placed  in  the  bands  of  Prof. 
Henry  Drisler,  LL.D.,  to  be  edited ;  but  that  eminent  scholar  soon  advised  as  that  a  reoonstmcCion 
of  the  work  was  desirable,  such  as  he  could  not  command  Insure  to  make.  They  were  afterwards 
delivered  to  the  present  editors  to  be  used  freely,  and  in  combination  with  all  other  appropriate 
sources,  in  compiling  a  Latin  Lexicon  which  should  meet  th^  advanced  requirements  of  the  times. 
The  results  of  their  unremitting  labors  for  several  yeats  are  now  given  to  the  public— iVMUUn* 
Advertisement. 

This  Lexicon  must  supersede  alt  its  rivals  for  common  use.  ...  As  a  hand  lexioon,  to  lie  on  the 
desk  and  receive  corrections  and  additions  in  the  margin,  no  existing  book  in  any  language  is  so  well 
fitted  as  this.  It  contains  many  new  words.  ...  It  removes  mnttv  errors.  Orthography,  etymology, 
and  accidence  have  been  corrected  by  the  best  and  latest  authorities.  Many  wc^ds  are  rightly  ex- 
plained which  have  lobg  milled  lexicographers.— J.  £.  B.  Matob,  Profemot  of  Latin  at  CmArid^ 
Uhwermty,  England, 


Small  4to,  Half  Leather,  $1  26. 

**  This  Abridgment  of  Liddell  and  Scott's  Graek-Eogiish  Lexicon  is  intended  chiefly  for  nse  in 
schools.  It  has  been  reduced  to  its  present  compass  by  the  omission — (1)  of  passages  cited  as 
Anthorities,  except  where  examples  seemed  necessavy  to  explain  more  dearly  the  usage  of  a  word ; 
(2)  of  discussions  upon  the  Deriration  of  words ;  (8)  of  words  used  only  by  authors  not  read  in 
schools,  or  of  the  particular  meanings  of  words  not  in  general  use,  such  as  medical  or  scientiiio  terms. 
But  words  used  by  Theocritus,  the  writers  of  the  Antliology,  Ludan,  and  Plutarch  in  his  Zwet^  have 
been  retained ;  and  especial  care  has  been  taken  to  explain  all  words  in  the  New  Testament.  The 
Derivation,  when  it  is  certain,  is  placed  before  the  English  explanation;  when  this  is  not  the  ease, 
some  notice  will  be  found  at  the  end  of  the  word." 

LIDDELL  AND  SOOTTS  INTERMEDIATE  GREEK -ENG- 
LISH LEXICON.  An  Intermediate  Greek>£nglish  Lexicon  founded  upon 
the  Seventh  Edition  of  Liddell  and  Scott's  Greek  -  English  Lexicon.  010  pp. 
Medium  4to,  Sheep,  $4  00 ;  Cloth,  (3  60. 

This  Abridgment  of  the  Oxford  Greek  Lexicon  has  been  undertaken  in  compliance  with  wishes 
expressed  by  several  experienced  school-masters.  It  is  an  entirely  new  work,  and  it  is  hoped  that  it 
will  meet  their  requirements.  It  differs  from  the  old  Abridgmeut,  in  that,  first,  it  is  made  from  the 
jast  edition  (1868)  of  the  large  Lexicon;  second,  the  matter  contained  in  it  is  greatly  increased. 

LIDDELL  AND   SCOTT'S  GREEK  LEXICON.    (Revised  and  En- 
larged.)    A  Greek-English  Lexicon.      Compiled  by  Hxhrt  Gxorgb  Liddell, 
D.D.,  Dean  of  Christ  Chnrch,  Oxford,  and  Robert  Scott,  D.D.,  Dean  of  Roch- 
ester, late  Master  of  Balliol  College,  Oxford,  with  the  Co-operation  of  Hsnrt 
Drisler,  Jay  Professor  of  Greek  in  Columbia  College,  New  York.     1776  pp. 
Seventh  Edition,  Revised  and  Augmented  throughout.     4to,  Sheep,  $10  00. 
**The  First  Edition  of  this  Lexicon  appeared  in  1848.    In  this,  the  Seventh  Edition— the  last 
that  we  con  hope  to  see  published— the  whole  work  has  been  thoroaghlj  revised,  and  large  addi- 
tions made ;  but  by  comprossion^  and  a  slight  enlargement  of  the  page,  the  bulk  of  the  volume  has 
been  reduced  by  ninety  pages.    The  additions  consist  mainly  of  fuller  references  to  the  classical 
authors,  and  a  free  use  of  the  Indieea  to  the  Berlin  Aristotle  and  to  the  €mnu  Intenptionum  Ort^- 
cartim.    The  editors  have  been  favored  with  the  co-operation  of  many  scnolars,  more  partiouUrly 
of  Professor  Drisler  of  New  York,  Professor  Goodwin  of  Cambridge,  ICaseachusetts,  and  Professor 
Gildersleeve  of  Baltimore.     Professors  Goodwin  and  Gildersleeve  have  rewritten  several  important 
articles,  which  their  well-known  grammatical  learning  makes  peculiarly  valuable ;  and  the  former  has 
supplied  some  excellent  additions  to  Attic  law-terms.    Professor  Drisler  has  gone  carefully  over  the 
whole  book,  and  there  is  hardly  a  page  which  does  not  bear  some  trace  of  his  accurate  observation." 

THAYER'S  (J.  H.)  GREEK- ENGLISH  LEXICON.  Greek-Eng^ 
lish  Lexicon  of  the  New  Testament ;  being  Grimm's  Wilke's  Clavis  Novi  Testa- 
menti,  Translated,  Revised,  and  Enlarged  by  Joseph  Henry  Thayer,  D.D.,  Bus- 
sej  Professor  of  New  Testament  Criticism  and  Interpretation  in  the  Divinity 
School  of  Harvard  University.  726  pp.  4to,  Cloth,  $6  00;  RsM  Roan,  $6  00 ; 
Fall  Sheep,  $6  50. 

Indeed,  it  would  be  difficult  to  exaggerate  the  worth  of  this  great  lexicon,  which  will  undoubt- 
edly take  its  place  ns  a  standard  work  of  reference  in  every  well-furnisbed  library.  It  does  credit 
to  the  profound  and  industrious  scholarship  of  Dr.  Thayer. — N.  T.  Commercial  AdvertUer. 


4  EIGHT    ORE  AT  DICTlOirARIE& 

YONO-E'S  ENG-lilSH-OREEK  LEXICON.    An  English-Greek  Lexi- 
con.    By  C.  D.  YoNOX.     With  Many  New'  Articles,  an  Appendix  of  Proper 
Names,  and  Pillon*8  Greek  Synonymes.     To  which  is  prefixed  an  Essay  on  the 
Order  of  Words  in  Attic-Greek  Prose,  by  Charlks  Shokt,  LLD.    Edited  by 
HxNRY  Drislxr,  LL.D.     779  pp.     Royal  8vo,  Sheep,  extra,  $4  50. 
I  have  been  looking  forward  to  the  publication  of  this  work  many  years,  and  am  sure  that  most 
classical  teachers  in  this  country  have  done  the  same.    The  study  of  Greek  composition  has  been 
much  impeded,  and  in  many  oases  totally  obstructed,  by  the  impediment  which  is  now  happily  re> 
moved.     This  work  is  not  a  mere  oollecUon  of  Greek  words  which  may  be  equlralents  of  certain 
English  words,  thrown  carelessly  together,  without  system,  but  a  oarefully  arranged  lexicon,  in  which 
a  scholar  can  see  the  nature  of  the  word  he  is  employing,  whether  it  is  poetic,  or  specially  Homeric, 
or  philosophic,  or  peculiar  to  comedy,  or  colloquial    The  work  is  certainly  a  great  accession  to  our 
apparatus  of  classical  instruction. — W.  W.  Goodwin,  Ph.D.,  EUoi  Profutor  o/  Greek  LUeraiun  ta 
Harvard  College, 

In  this  work  the  aim  of  the  editor  has  been  to  exhibit  a  complete  English  vocabulary,  so  far,  at 
least,  as  there  are  words  in  Greek  by  which  the  English  words  can  be  literally  or  adequately  ren- 
dered, and  where  this  cannot  be  done,  to  supply,  wherever  practicable,  the  deiciency  by  phrases. 
In  every  instance,  the  authoiity  for  the  word  or  phrase  cited  is  given. 

STORMONTH'S  ENGLISH  DICTIONARY.  A  Dictionaiy  of  the 
English  Langn^e,  Pronouncing,  Etymological,  and  Explanatory,  embracing  Scien- 
tific and  other  Terms,  Numerous  Familiar  Terms,  and  a  Copious  Selection  of  Old 
English  Words.  By  the  Rev.  Jambs  Stobmonth.  The  Pronunciation  Carefully 
Revised  by  the  Rev.  P.  H.  Phblp,  M.A.  (1884)  pp.  xiv.,  1234.  Imperial  8vo, 
Cloth,  $6  00 ;  Half  Roan,  $7  00 ;  Full  Sheep,  $7  50.  Also,  in  Twenty-three  Parts^ 
4to,  Paper  [^Franklin  Square  Library]^  each  25  cents. 

**  For  common  use,  on  the  desk  and  in  the  family  circle,  this  work  has  been  pronounoed  far  supe- 
rior to  any  dictionary  now  accessible.  Host  laborious  care  has  been  exercised  to  render  it  accurate 
as  a  Book  of  Reference  for  the  terms  in  use  in  every  department  of  English  speech.  The  great  ob- 
ject aimed  at  has  been  to  give  a  very  wide  compendium  of  the  English  language  in  its  ordinary  spok- 
en and  written  forms ;  in  the  terms  employed  in  the  Arts  and  Sciences ;  in  the  words  and  phrases 
used  in  men's  daily  avocations;  and  in  the  terms  of  provincial  speech  and  familiar  slang.  Besides 
being  a  Complete  English  Dictionary,  it  will,  from  the  extent,  variety,  and  fulness  of  the  informatioa 
given,  in  a  very  considerable  desree  supply  the  place  of  an  English  Gyclopndia. 

"  The  grouping  system  whidb  has  beieu  followed  in  its  preparation  presents  at  once  to  the  eye  all 
the  derived  and  related  words  and  phrases  in  good  use.  The  spelling  is  conservative  and  pure;  the 
pronunciation  popular.  The  lists  of  synonymes,  added  to  every  important  article,  are  more  oomplete 
tiian  can  be  found  in  any  other  general  dictionary.  The  work  is  the  most  useful  of  its  kind  in  exist- 
ence, containing  within  moderate  limits  all  that  an  English  dictionary  is  commonly  expected  to  give 
It  is  printed  en  superfine  calendered  paper,  and  from  a  new,  bold,  and  clear  type,  specially  cast  for 
the  purpose;  the  leading  word  in  each  group  being  brought  out  in  *  clarendon '  letters,  so  as  to  facUk 
tate  greatly  the  work  of  reference." 

It  has  the  bones  and  sinews  of  the  grand  dictionary  of  the  future. — Eedetiaetieal  Oasette,  London. 

By  far  the  best  handy  dictionary  in  our  language,  and  eminently  suitable  for  the  schoolroom, 

the  oJBce,  the  writer's  right  hand,  and  the  family  circle.    A  question  as  to  the  safest  and  moBt  eon> 

venient  dictionary  of  our  language  may  be  safely  answered  in  favor  of  Stormonth's  very  admirable 

and  peerless  work. — 7%b  Beacon ^  Boston,  Mass. 

A  work  which  is  certainly  without  a  rival  among  dictionaries  of  our  language.  It  is  equally  well 
adapted  to  the  uses  of  the  man  of  business,  who  demands  compactness  and  ease  of  reference,  and  to 
those  of  the  most  exigent  scholar. — JV.  Y.  Commereiai  Advertteer,      . 


tsr  HASPsa  9t  BaoTHUs  vtiXl  umi  any  of  the  ahove  tcorke  by  maO,  poiiage  wmmL  to  any  pari  qf  ike  XTmUed 
StaU$t  CaiuKto,  or  MexfeOf  on  receipt  if  the  f 


>,  Google 


Digitized  by ' 


\ 


A   t 


;  I 


THE  NBW  YORK  PUBLIC  LIBRARY 

'j  RBPBRBNCB  DBPARTMBNT 


\ 


This  book  is  under  no  oiroomttanoos  to  bo 
token  from  the  Boildini 


nw^ 


^UL  2  9  192t 


%\ 


iut  i 


-V- 


laat 


tr^ 


-*W-b — wai 


^m 


mt  ^  » 


130 


Digitized  by 


Googk