Skip to main content

Full text of "Aristotelis opera omnia. 4. Continens physiognomonica, de plantis, ventorum situs et adpellationes, de insecabilibus lineis, mechanica, de mirabilibus auscultationibus, problematum sectiones XLI, quarum tres nunc demum e codd. mss. erutæ"

See other formats 


Google 


This is a digital copy of a book that was preserved for generations on library shelves before it was carefully scanned by Google as part of a project 
to make the world's books discoverable online. 

It has survived long enough for the copyright to expire and the book to enter the public domain. A public domain book is one that was never subject 
to copyright or whose legal copyright term has expired. Whether a book is in the public domain may vary country to country. Public domain books 
are our gateways to the past, representing a wealth of history, culture and knowledge that's often difficult to discover. 


Marks, notations and other marginalia present in the original volume will appear in this file - a reminder of this book's long journey from the 
publisher to a library and finally to you. 


Usage guidelines 
Google is proud to partner with libraries to digitize public domain materials and make them widely accessible. Public domain books belong to the 


public and we are merely their custodians. Nevertheless, this work is expensive, so in order to keep providing this resource, we have taken steps to 
prevent abuse by commercial parties, including placing technical restrictions on automated querying. 


We also ask that you: 


Ἔ Make non-commercial use of the files We designed Google Book Search for use by individual 
personal, non-commercial purposes. 


and we request that you use these files for 


Ὁ Refrain from automated querying Do not send automated queries of any sort to Google's system: If you are conducting research on machine 
translation, optical character recognition or other areas where access to a large amount of text is helpful, please contact us. We encourage the 
use of public domain materials for these purposes and may be able to help. 


Ἢ Maintain attribution The Google "watermark" you see on each file is essential for informing people about this project and helping them find 
additional materials through Google Book Search. Please do not remove it. 


* Keep it legal Whatever your use, remember that you are responsible for ensuring that what you are doing is legal. Do not assume that just 
because we believe a book is in the public domain for users in the United States, that the work is also in the public domain for users in other 
countries. Whether a book is still in copyright varies from country to country, and we can't offer guidance on whether any specific use of 
any specific book is allowed. Please do not assume that a book's appearance in Google Book Search means it can be used in any manner 
anywhere in the world. Copyright infringement liability can be quite severe. 


About Google Book Search 


Google's mission is to organize the world's information and to make it universally accessible and useful. Google Book Search helps readers 
discover the world's books while helping authors and publishers reach new audiences. You can search through the full text of this book on the web 
a[nttp: //books . google. con/] 


(auo 


—»f ] 
Ζ . 

»Φέ 
Lye 


λ 
TBSTM X "9 Ὧ Ὁ 


APIXTOTEAHX. 


——900«49——— 


ARISTOTELES. 


«3 t—— ————— 


l'ARISIIS. — £EXCUDEBANT FIRMIN-DIDOT ET SOCIOS, VIA JACOB, 56. 


—O4£————— 


ud APISTOTEAHS. s] 
' ARISTOTELIS. 


OPERA OMNIA. j 
GRJECE ET LATINE 


CUM INDICE NOMINUM ET RERUM 
ABSOLUTISSIMO. 


VOLUMEN QUARTUM 


CONTINENS PHYSIOGNOMONICA, DE PLANTIS, VENTORUM SITUS ET ADPELLATIONES, 
DE INSECABILIBUS LINEIS, MECHANICA, DE MIRABILIBUS AUSCULTATIONIBUS,, 
PROBLEMATUM SECTIONES XLI, t 
QUARUM TRES NUNC DEMUM E CODD. MSS. ERUTA. 


PARISIIS, 


EDITORE AMBROSIO FIRMIN-DIDOT., 
INSTITUTI FRANCLE TYPOGRAPHO, 
VIA JACOB, 56. 


M DCCC LXXVIII. 


AMI RC 


PH 
(ee 


PRJEFATIO. 


Quum primo hujus operum AÁristoteleorum 
editionis volumini prefaretur strenuus hujus bi- 
bliothecz editor, pollicitus est (p. VI ) lectoribus, 
quartum volumen omnes qua inveniri poterunt, 
perditorum operum  Árístotelis reliquias exhi- 
biturum esse. Strenui viri promissis ut staremus, 
jam sedulo hisce laciniis colligendis operam da- 
bamus ; ecce, nuntius nobis perlatus est, Aca- 
demiam Borussicam premio proposito omnes li- 
terarum amantes ad certamen invitasse quo 
victoriam reportaret qui maximam fragmentis 
Aristoteleis conquirendis curam impendisset. 
Statuimus igitur, illustri senatui Berolinensi ce- 
dendum esse confisique sumus lectores veniam 
daturos esse procrastinationi, qua ultimi ope- 
rum Aristoteleoerum voluminis fragmenta et 
indicem contenturi editio in annum 1860 differ- 
tur. Volumen vero quod nunc in lucem prodit, 
continet omnia opera qui vulgo Aristoteli tri- 
buuntur, queque leguntur in t. I et lI editionis 
Bekkeriane, necdum in editione nostra lucem 
adspexerant; continet preterea problemata non- 
nulla quorum nunc demum orbi erudito copia 
fit. Restat igitur, 1? ut. exponamus quibusnam 
subsidiis in hoc volumine edendo usi simus; 2? ut 
eodem modo ae in vol. III procmio, rationem 
reddamus , cur in paucis quibusdam locis lectio- 
nes pretulerimus qua nec in ipso contextu exhi- 
buit Bekkerus, nec in variis lectionibus textui 
subjectas, atque addamus, si quid preterea mo- 
nendum habeamus ; 3? ut enarremus unde petita 
sint problemata in hune usque diem vel Grace 
tantummodo, vel et Grace et Latine inedita , ae 
denique quamnam rationem in hisce problematis 
edendis secuti simus. 

Auamen quum libri vel opuscula hoc volumine 
legenda fere nonnisi nomine Aristotelis inter se 
colligentur, nee ceteroquin notabilis qusedam 
inter ea sit communitas , sigillatim uniuscujus- 
que oecasione monere coacti sumus, si qua ei 
edendo prater editionem Bekkerianam alia sub- 

AWISTOTELES, T. IY, 


sidia adhibuimus. Lectores igitur monitos esse 
volumus, quotiescumque de hujusmodi subsidiis 
verba non facimus , nulla nobis praesto fuisse nisi 
libros cuivis notos ac facile brevi indice desi- 
gnandos. 

Physiognomonica , p. 8, l1. 18. ἀνάσιλον ex 
em. Sylb.; item p. 13,1. 21. — p. 9, l. 2. Duce 
Gesnero (de Av. p. 317, l. 22 ) lege ὄρνιθας τοὺς 

τεγανόπ. — p. 9,1. 22 εὔξοος Pol. I, 21; εὔζω- 
vo; Adam., II, 11. — p. 11,1. 25 ἐμπεπωχόσι, Id 
manifesto requirere videtur rerum ratio. — p. 12, 
l. 14. Legendum esse videtur aiyomot. Conf. H. 
An. I, 10 et Gen. An. V, 1; t. HIT, p. 9,1. 24, 
et p. 416,1. 5. — p. 13, l. 34. Libri editi αἱ τοιαῦς 
ται. — p. 13, l. 46 et 47. Legendum esse puto 
χατιλλαίνοντες δγραῖοι. 

Lubenter ab hac editione exclusissemus lib. 11 
de plantis qui ad hune usque diem in omnibus 
operum Aristoteleorum editionibus philosopbi 
nomine veneunt; probavit enim doct. Meyer 
( Nic. Damasceni de plantis Libb. duo; Lipsiae 
1841, 89) verum horum librorum auctorem esse 
Nicolaum Damascenum, eontextusque Grzci 
quem hodie possidemus, archetypum esse ver- 
sionem latinam ex arabico factam qua in anti- 
quissima editione latina Opp. Aristotelis ( Ven. 
ap. Gregorium de Gregoriis, 1496 fol. ) legitur. 
Verum ne ullam partem eorum qua Bekkerus in 
copias suas recepit , despicere videremur, preva- 
luit opinio qua iterum Nicolai hocce opusculum 
cum aliis Pseudo-Aristoteleis genuinis Stagiritae 
operibus subjungeretur. Constabat tamen praci- 
puam opem ad hos libros emendandos nunc e 
latinis codd. esse petendam, atque hac in re ite- 
rum doct. Meyerus ceteris preivit, textum lati- 
num Nicolai e tribus codd. ( Bas. et duos Guel- 
ferb. ) emendatiorem exhibens; nos Meyeri 
vestigia prementes excussimus quinque codd. 
imper. lat., quorum quatuor ( 6323, 478, 1778 
Sorb. et 30 Sorb. Vet.) ipsos libros ab Alfredo 
de arabico in latinum translatos continent, 

a 


iH 


quintus vero (934 Sorb. ) Petri de Alvernia in 
hos libros Comment. Quodsi igitur multis in 
locis a Meyeri lectionibus discessimus , sciant 
lectores omnia que immutavimus, codd. aueto- 
ritate niti. Ne tamen contextus grecus omni ope 
destitueretur, evolvimus denuo cod. Grec. P. 
( 2069), atque inde eruimus lectiones nonnullas 
haud spernendas qui& Bekkeri aciem fugerant. 
Has in textum recepimus , ceteroquin a lectioni- 
bus quas in codd. suis invenit Bekkerus, num- 
quam recedentes. 

De nominibus ventorum ; p. 45, l. 34. "Op0pc- 
voro; ex em. Koenigmanni Geogr. Aristot. p. 20 
et Ideleri ad Meteor. t. 1, p. 575. 

De lineis insecabilibus. Meliorum codicum ope 
destituti in hoc opuscu'o edendo interdum ad 
conjecturas confugere coacti fuimus ( V. p. 47, 
]. 41; p. 49, 1. 54; p. 50,1. 32), ut aliquis saltem 
sensus e verbis gr&cis admodum corruptis elici 


posset. Perlustravimus sane Pachymeris para- | 


phrasin; verum bac quoque lectio parum nobis 
profuit; Pachymere tamen duce, p. 50, l. 41 ad- 
didimus δέ" apud eum enim legitur : 
σῶμα ἀδιαίρετον οὐχ ἔσται, | 
Mechanica. Quodsi horum problematum tex- 
tus in nostra editione paulo emendatior est ac in 
Bekkeriana, latere nolimus lectores, nos fere 
omnía hac in re debere doct. van Capelle ( Ari- 
stotelis Quasliones mechanice ; Amstelod. 1812, 
8?) qui preter egregiam rei mathematieg peri- 
tiam ad hunc librum castigandum adhibuit duos 
codd. imper. ( 2115—4 et 2507 —B ), unumque 
Vossianum vel Leidensem (L), atque hi codd., 
etiamsi satis recentes, nihilominus passim [6- 
ctiones suppeditarunt Bekkerianis longe prafe- 
rendas. Verum ad singula properemus. — P. 55, 
l. 21. AB ex ΑΒ. — Ἰ. 39. Legendum esse vide- 
tur ἔλαττον. — p. 56, ]l. 18. χρόνον ἐνεχθῇ e B. — 
Ι. 47. BEA ex A. —1. 52. AB ex AB. — p. 57, 
l. 5. χάθετος ex AL. — 1. 20. τῷ μείζονι ex. Α. 
— 1. 21. μεῖζον e Schol. Cod. A. — Ἰ. 22. ἐν ᾧ τὸ 
ex Α. — l. 23. τήν XO ex em. Capp.; τήν BY A. 
— |. 24-26. τὸ B....xa0cto; ex Α. — 1. 26 et 27. 
5$... t0 huuc τήν eX Α. — 1. 27. αἵ ex A. — 1. 33. 
xat μείζονα v9. ἢ μ. ex AL et plerisque libb. ed. 
restituit Capp. — p. 583, l. 13. ἔσται, Sic codd. 
Capp. et omnes libb. ed. — 1. 15. τοῦ post ζυγοῦ. 
Sie ABL et omnes libb. ed. preter Duv. — 1. 16 
AM ex À et em. Monantholii. — Ib. ΘΙ ex em. 


ἀλλὰ uv 


PRJEFATIO. 


Capp. — Ib. μεῖζον ex A. — p. 59,1. 32. 9. alv 
sl; τὸ ἐντός ex À. — p. 60, l. t. ixxoodta xt Sic 
Α inter l. — 1. 15. τέμνει ex Α. — 1. 17. Mei τη- 
χός ex Α. — l. 20, μετεχώρει δὲ τὸ Α ob τό A ex A. 
— ]. 24. ἐπάνω ex Α. — l. 45. πόδα est conj. 
Leonici, — 1. 47. διό. Sic legendum esse puto, — 
p. 61,1. 12. Ἢ e B. — 1. 22. £y 6 ex A. — l. 40. 
ἔγοντες ex. A inter l. et L. — 1. 42. αὐτόν ex À. 
— p. 62,1. 16-30. Ei y&àp...x&vw. Accesserunt ex 
À ; etiamsi dubium videri pos. it, an genuina sint, 
necne, his lectores frustrare nolui; ceterum 1. 19 
legi ἐναντίου et 1. 30 ὠθεῖν, dum εἶναι (1. 23) re- 
dundare puto. — p. 63, l. 3. x«tap e L et libb. 
ed. — 1. 11. δέχ A. — 1. 26. ξύλου ex A1* m. B. 
— p. 64, 1l. 30. ἐπὶ πλέον ex At* m.; ἔτι πλέον 
25 m. — Ib. τῷ μόχλῳ ex A. — 1. 33. ἐφ᾽ ᾧ ex A. 
—]1. 35. τό Z ex Α. — p. 65, l. 4. αἴρουσιν ex ΑΒ. 
— |. 8-9. διαφορὰ ὥστε e B. — 1. 19. πιέζοντος ex 
AB. — 1. 37. φάλαγγας ex Α. — p. 66, 1. 42. ἢ 
χρείττονα ex Α. — lb. ot ET ex A. — p. 67,1. 3. 
τοῦ À ex À. — Ἰ. 4. τῆς Α e B; τοῦ ἃ A. — 1. 17. 
À ex em. Capp. — ]. 30. ΒΓ ex em. Capp. — 
l. 40. AA ex AB. — l. 46. αὐτό e B. — 1. 48. 


; ὥσπερ ex AB. — l. 50. ποιήσῃς 6 B; ποιήσας L. — 


i 


p. 68,1. 30. τῇ ἣν ὃ ἐλ, Sic Capp. emendavit ex A, 
qui habet τὴν ἣν 6 ἐλ. — 1. 35. AZ ex em. Capp. 
— |bid. αὐτοῦ ex A. — 1. 50. 4 AH ὀρθὴ πάλιν 
πρὸς τήν HK ex A. — p. 69, l. 1-2. τοῦ μείζονος 
ex Α. — Ἰ. 4. μήτε ex A. — 1l. 15. αὐτὸ καθ᾽ abro 
ex Α. — l. 20. ἐφ᾽ à post μείζων ex A. — 1. 27. 


αὑτοῦ ex À. — 1l. 28. τὸ χινοῦν ex Α. — l. 30. ve 
pro τε conj. — 1b. 6 μικρός ex A. — l. 31. τοιοῦτο 
pro αὐτό conj. — p. 70, l. 3-4. τῷ..... xévrpov ex 


A. — 1. 39. ΒΓ ex Α. — Ἰ. 46. ἕν ἐστι ex A, qui 
tamen habet τῷ. — p. 71,1. 12. ix μέσου ἢ ἀπ’ 
ἄκρου ex Α. — 1. 20-21. ἐφ᾽ ὧν ex A. — l. 28 et 
31. μᾶλλον ex À. — p. 272,1. 5. ῥᾶον Bekkeri, ni 
fallor, est error typothetarum. — 1. 6. ἐκείνως ex 
em. Leonici. — 1. 17. ἐπιχειμένου ex Α. — Ἰ. 30. 
γίνεται e L. — 1. 34. οὗ ex A. — p. 73, l. 31. aó- 
τίχα οὐθέν pro αὐτὸ x«0' ἕν conj.; οὐθέν Leon.; 
μηθὲν αὐτό Monanth. — p. 74, 1. 42. ὕστερον e 
eonj. Capp. 

De mirabilibus auscultationibus. P. 15, l. 14. 
ἐξαδυνατῇ restitui e libb. ed. — 1. 19. τὴν ἄφοδον. 
Sic emendandum esse censui , etiamsi omnes li- 
bri editi cum Bekkero habeant τὸν ἄφ. — p. 79, 
l. 1. Κύπρῳ hujus loco jam olim editores ex Án- 
tigono Car., 21, Plinio VIII, 29 et 57, Steph. 


PR EFATIO. 111 


Dvz. et Suida restituerunt lvoaoo. — 1. 3. [περί] 
e conj. Sylb. — P. 80, l. 20. Ἀτιντανίαν. E Steph. 
Byz. emendavit Sylb. — p. 82, 1. 2. [τε] e conj. 
Sylb. — p. 84, l. 1. Καλχηξονίων. Sic jam olim 
emendarunt multi viri eruditi. V. Nielas ( ap. 
Beckmann ) ad hunc l. — 1. 3. xvxvov ex em. 
Sylb. — p. 86, l. 11. δύεσθαι e Theophrasto ; de 
pisc. in sicco deg., 1. — 1. 37. Πευκέτιον. E Stra- 
bone, Plinio et Steph. Byz. emendavit Beck- 
mann. — p 89, l. 36. διερίζεσθαι. Sic habent 
omnes libb. ed. preter Leonicum et Camot. — 
p. 94, l. 1. παραδαλεῖν. Ni fallor, sic legendum 
est. — 1. 3. Πολίειον e conj. Salmasii ; Exerc. Plin., 
p. 42. — |. 8. Μάχαλλα ex em. Holstenii ad 
Steph. Byzant. — 1l. 11. ἀλαίου e conj. Wesselin- 
gii ad Antonini Itinerarium, et Niclasii ad hunc 
locum. — l. 21 et 27 Εἰλενίας ex em. Osanni 
( Beitr. zurgriech.u.róm. Literatur- Geschichte, 
p. 280). — P. 100, 1. 21-29. τέμενος τόδε et χυδρᾷ 
sunt conjecture Heynii (ad calcem | adnott. 
Beckmanni in hunc librum , p. 419). Vs. 2 epi- 
grammatis τῇ δ᾽ est conj. Sylb. qui dein migravit 
in edd. Arist. post eum et ante Bekkerum editas. 
Ceterum hunc vs. emendare conatus Salmasius 
( ap. Is. Vossium ad Seylacis Periplum , p. 4) 
sic legit : τῇ δ᾽ ἀγέλην ἐλάων, ἐκ δ᾽ " Epu8ne ἀνάγων, 
Is. Vossius ipse (δὰ Pomp. Melam p. 251) L- 
ρυονῇ ἐλάων ἠδ᾽ ᾿Ερύθειαν ἄγων, Bouherius ( Disser- 
tatione lingua vernacula de hoc loco conscripta 
ap. Scip. Maffei ; Gallic antiquitates quedam sc- 
lec(Q ; Paris., 1733, 45, denuo edita a Beckmanno 
ad calcem hujus libri, p. 403 sqq. ) l'nou»veíae Bos; 
ἐξ "Epu0ou ἀνάγων, et Heyne (1l. 1. ) Γηρνόνεω ἀγέ-- 
Jn» τῇδ᾽ ᾿Ερύθηθεν ἄγων, vel 1 ηρυόνεω ἀγέλην ἐξ 
᾿Ερύθης ἔλχων. Vs. 8 pro τὰς δ᾽ ἐδάμασσε Salm. 
habet 'Ióv δ᾽ ἐδάω., Heynius [ἣν 9j ἐδάμ.., Bekkerus 
conjicit τᾶς ἑ ag. Preterea Salm. et Heynius le- 
gunt Φερσεφάχσσα. Vs. 4. δ᾽ ἐμῷ et Εὐρυτίωνι δα- 
μέντι sunt conjecture Bouherii, τῇ δ᾽ pro τῷ 
δ᾽ nostra. Ceterum Salmasius hunc vs. ita consti- 
tuit : Τηλεδάμῳ τέκνῳ xal Εὐρύτῳ ἢ δάμαρ αὐτοῦ, et 
Is. Vossius Τ᾿ ηλεδάμῳ τέχνῳ τῷ τ᾽ Εὐρνυτίωνι δάμαρ 
πρίν. Vs. δ pro δή Vossius habet τῇ. Vs. 6 Vos- 
sius habet φιλότα οἴ φυτάδ᾽, et Salmasius ὗπο- 
σχίερον. 

Ad Problemata edenda in locis difflcilioribus 
evolvimus eod. Imper. 2036 (Y* Bekk. ). Ante 
Bekkerum Doct. Levesque hujus cod. varias lec- 
tiones publici juris fecerat ( Notices et Extraits 


: des Manuscrits, t. VIL, 2, p. 104 sqq. ); verum 


quum animadverterem duos hosce viros non 
semper eodem loco eadem legisse, arbitratus sum 
non sine emolumento hune codicem denuo evolvi 
posse. Contuli preterea versionem antiquam in 
fronte commentarii Petri Aponensis legendam 
(Prodiit cum Alex. Aphrod. Problem. et Plut. 
Charon. Problem. (i. e. Quaest. Greca et Rom.) 
Venet. 1519 fol. ). — P. 108, l. 30. ot ante ὑπό 
ex Y ? inter ]. ead. m. — p. 112, l. 39. εὐθενεῖ ex 
Y *, uti recte monuit Levesque. — p. 116, l. 39. 
χατωτεριχόν, Vix dubium videtur quin ita emen- 
danda sit codd. lectio xazwpstxóv: vers. ant. 
deorsum ferens. — p. 118, I. 3. o6. Sic legendum 
esse puto. — p. 118, 1. 27. Àn σήπεται, ut infra 
V, 834 et XXXVII, 3 (p. 149, l. 22et 288, 22)? 
pulrefit vers. ant. — p. 119, l. 45. τῇ addidi e 
conj. — p. 122, l. 43. 7; Bekkeri est mendum ty- 
pothetarum; Y * certe habet 4. — p. 125, l. 7. 
An legendum τένξδει ἢ vers. ant. tegit. —— p. 126, 
l. 37. τὸ θερμόν e Cod. ant. Sylb. — p. 127, 
Ι. 37. θλίῤροντας ] vestes ant. vers.; vera igitur 
lectio latere videtur in optimorum Codd. φλιθολί- 
τας" infra tamen ( IIl, 26; p. 133, 1. 14 ) omnes 
codd. exhibere videntur θλίδοντας, ibique ant. 
vers. habet coangustantes. — p.128,1. 11. ἐκλύειν 

dissolvi vers. ant.; Gaza legit ἐκλείπειν: vertit 
enim : evenil ut calor etiam ipse deficiat. — 
|. 13. πίογι est conj. Bekkeri.—l. 21. Deficit ver- 
bum ad quod referatur τὸ δ᾽ ὀπτιχὸν abxGv- Gaza 
aut alia legit, aut vulnusocculuit , vertens verba 
προσαναφ......«διαλύσεως utpote cum hujusmodi 
humoris defectu resolutio illa eveniat. — l. 26. 
Post ῥευματιχούς deesse videntur τοὺς μὲν εἰς τὴν 
κύστιν, vel similia quedam, verum nec hic, nec 
supra (l. 21) Codd. lacuns vestigia ostendunt. 
— p. 129, l. 22. ἐπ᾽ ἰθὺ μία. Sic omnino legen- 
dum esse censeo. — p. 132, l. 15. ἰστοί] antenna 
vers. ant. — ]. 17. οὐθέν ex Y ὃ, uti jam notavit 
Levesque, — 1. 20. ὅτ᾽ ἔδει. Sic legendum esse 
puto. — 1l. 34. Notandum προϊσχνάνας pro mpoi- 
σχνανάμενος. — 1l. 43. καί exstat etiam in vers. 
ant. — l. 49. Àn legendum γοῦν ; — l. 51. Nova 
quastio e marg. Y *, ant. vers. et Gaza; Septa- 
lius ipse finxisse videtur novam questionem, 
legens Διὰ τί οἱ μέθυσοι οὐ, ὑπνίζονται ; — p. 138, 
l. 2. ἤ ante ὀλίγη addidi e conj. — 1. 5. Post πυ- 
ρίας deesse videtur mpocAagódvouc:, vel simile 
quiddam; in Codd. tamen lacunes vestigium deest; 

a. 


t À—  ——ÀÀ 


a — 


" PRAEFATIO. 


magnis caliditatibus vers. ant; vehementer 
easluantes Gaza. — 1. 8. ἑκάτερον e conj.; sic 
etiam legit Gaza, vertens u/riusque. — 1. 13. θλί- 
Govvac. V. supra ad p. 127,1. 37. — P. 133,1. 28. 
συμθαίνει ex ant. vers., quai habet : est quidem ut 
subcontrariis passio eadem accidit, — P. 136, 
]. 2. συνδίδωσι ] compatiuntur ant. vers.; simul 
laborant Sept. — l. 23. γρύσει solvet ant. vers.; 
liquefacere potest Gaza; dissolvet Sept. — 
p. 141, 1. 23. δτέ ex ant. vers. : quandoque au- 
tem eziruditur. — p. 142,1. 10. τοῦ ] e Gaza : 
at per &statem. — 1. 10-11. Cod. ant. Sylb. et 
vers. ant. legisse videntur μὲν σύμμετρον sine οὖν, 
vel ἐστι. — 1. 16. Án legendum προσίσταται  --- 
|. 20. excrementis abundantium Gaza; legit 
igitur περιττωματιχῶν. — p. 148,1. 17. πληγέν- 
τος" Gaza per icum ; ant. vers. vulnerati. — 
l|. 39. Quo usque aliquid digeratur aut. vers.; 
legit igitur ἕως ἄν τι πεφθῇ. — p. 149, |. 8. For- 
san recte Gaza legit ἐξεστρ. γὰρ γίνεται" vertit 
enim : βέ enim dezxíra (ransversa in parlem ob- 
jectam. — 1. 10. Ni fallor, legendum est μηδ᾽ 
ἑτέρως. — 1. 43. Recte, ni fallor, emendat Sylb. 
ἑψομένας" qua bulliunt ant. vers.; ferventibus 
Gaza. — p. 150, l. 17. Gaza proponere : legit 
igitur προθεῖναι. — p. 152, l. 24. [τὸ ἐναντίον ]e 
Gaza. — p.153, 1. 23. τόπον αὐτόν, Sic Y * (etiamsi 
tacentibus Levesque et Bekk. ), ant. vers., Gaza 
et libb. ed. — p. 154, l. 28. aliter ant. vers.; 
secus Gaza. — 1. 35. οὐ habent etiam ant. vers. 
et Gaza. — p. 155,1. 33. τοῦτον etiam Cam.; 
hunc ant. vers. — p. 156, l. 12. ἐξήρηνται ] ape- 
riuntur ant. vers. et Gaza. — 1l. 17. Sylb. et 
Laem. om. ὗνμιτι ψ. προσχ. — |l. 29. ἐνέπλησεν ] 
repleti sunt ant. vers.; replentur Gaza. Derivavi 
ab iux 6v, non ab ἐμπίμπλημι. — p. 157, l. 4. 
7 omisi cum Laem. et Gaza. — p. 158,1. 2 et 
3. Gazam secutus sum, qui una cum Laem. om. ei, 
atque dein legisse videtur μεταδαλοῦσιν et μενοῦ- 
σιν. Ant. vers. pro εἰ ante us:a6. habet aut, 
eademque una cum Gaza 7j ante ἐπιχρ. interpre- 
tatur δὲ. — 1. 12. Legendum, ni fallor, συνσάττη. 
— p. 160, l. 2. Gazam secutus sum ; ant. vers. 
utroque loco babet Aoc ; Cod. ant. Sylb. ὁ μὲν... 
ὃ δέ. -- 1. 12. 24 e Gaza. V. interp. lat. — 1. 13. 
οὐ agnoscunt et ant. vers. et Gaza. — l. 43. τῶν 
ὑγρῶν habent etiam Y * et cod. ant. Sylb.; Aumi- 
dorum vers. ant.; ilaque conjuncta cong"tina- 
(uque humorum copia tumor per collectionem 


exsurgit Gaza. — p. 161, 1. 17. An legendum 
προσεστός ἡ Gaza obviam. — p. 163, 1. 41. λεπτό- 
ποροι e XXXIII, 10 ( p. 281, l. 45 et 46) et 
Probl. ined. 1H, 51 (p. 301,1. 33); quo enim 
arctiores meatus sunt , eo magis vim obtinent 
olfaciendi Gaza. — l. 45. Legendum vel πταρ- 
νύοιντο, vel ἐπτάρνυντο (V. p. 281, 1.49), vel duce 
Sylb., πτάροιντο. — p. 164, l. 12. Lege πέττειν 
τὴν τρ. — l. 46. ἀπεψίαν e Gaza. — Ἰ. 47. Gaza 
σχληρότεραι. V. interp. lat. — p. 165,1. 15. Au 
delendum χίνησιν ὃ — p. 167, 1. 33. Cum Sylb. 
lege αὕτη. — 1. 38. Cum Sylb. et Bekk. lege 
ἀλγεῖ ἢ γαίρει. — 1l. 47. οὐδέ habet etiam Cod. ant. 
Sylb.; neque vers. ant. — p. 168, l. 14. Legen- 
dum esse videtur οὔτε al yov. — p. 169, l. ὃ. 
ζῶν derivavi a ζέω, non a t«v. — p. 169, l. 16. 
Legendum esse puto ποιεῖν. — l. 17. Legendum, 
ni fallor, ἄρτι οὐ" Sylb. conjicit ἀρτίως. — 1. 19. 
φυτῶν Bekkeri est mendum typothetarum.— 1. 29. 
ἄναιμοι e Gaza. — p. 170, l. 24. 9| putamus ant. 
vers.; an igitur legendum οἰόμεθα ? — 1. 30. Ver. 
borum nexus requirere videtur οὐ πρός. — l. 4:. 
Gaza duce, legendum τόπον. --- p. 171, l. 11. ὁρ- 
θήν habet etiam Y? 1* m. — 1. 33. Cum Gaza 
delendum esse puto 7. — l. 44. Legendum esse 
puto τῆς ἐχ τῆς xA. φ. — p. 172, 1. 11. οὐ non 
agnoscunt ant. vers. et Gaza ; ceterum Sylb. jam 
viderat hec repugnare iis que legimus p. 167, 
l.9; Laem. habet οὖν. — p. 173, 1. 4. Lege 
omnino ὀρέων. —]. 23 et 26. οὐχ et ἢ μή e vers. 
Gaza. — p. 174,1. 13. ἐγγὺς τοῦ εἶναι Bekkeri est 
mendum typoth. — 1. 22. ἣ non omittitur ab 
Y *. — l. 47. xov δέ legunt etiam Y *, vers. ant. 
et Gaza. — p. 175, l. 29. 4/9 ex ant. vers. et 
Gaza. — p. 176. 1. 2. βραδυτέρα e Gaza. — 
p. 179, 1. 8. Legendum, ni fallor, γε. — l. 19. 
[ἢ] ex interp. Gazae. — 1. 22. Delendum esse vi- 
detur xat. — 1. 23. Delendum rursus xai Laem. 
ποιεῖ μόρια. — 1. 84. ἐπιόν. Sic emendandum esse 
censui lectionem (ἐπόν) C* Y* et Cod. ant. Sylb.; 
dicentibus vers. ant. — p. 180, 1. 37. εὐηκοώτε- 
pov ex Y^, uti jam enotaverat Levesque; conf. 
l|. 48. — 1. 50. Gaza legit αὐτή ( sc. ἣ διάνοια); 
forsan legendum est τὰ ὦτα. — p. 181, l. 44. 
Gaza duce , legendum esse videtur βραδύτερα. — 
l. 46. Legendum , ni fallor, ὅτι. — p. 182, l. 10. 
ἀπέρχεται χαταπεπνευχότων. Nescio unde hac pe- 
tierit Bekkerus; ad calcem pag. hanc lectionem 
tribuit Y*; verum hicce cod. cum vulg. consentit. 


PRJEFATIO. v 


— p. 183, 1. 20. Legendum haud dubie ψοφοῦν.- 
τος. — ]. 35. γεγώνασιν e vers. ant. qui habet 
fiunt : legit igitur γεγόνασιν. Ceterum idem jam 
conjecerat Sylb. — p. 184,1. 42. οὐθέν ex Y* , uti 
jam enotaverat Levesque. — 1. 45. Legendum, 
ni fallor, ἀλλὰ ἢ μόλις.-- Ib. Anlegendum εἰ pecca? 
Y? habet ἤμετα (sic); ant. vers. au cum. — 
p. 185, ]. 7. ἐξαιρουμένων. Hujus loco ant. vers. 
habet saleans;]l. 10 vero elevatis. — p. 185, 
l. 24. στενῶν. V. infra p. 309,1. 22, — l. 30. Àn 
δυσχινητιχώτερον ? — 1. 34. Deesse videtur eixóc, vel 
simile quiddam : (remunt autem seniores ant. 
vers. — ]. 41. Deesse videtur ἐπί ante τῶν τοιού-- 
των. — p. 187, ]l. 28. παχύ Bekkeri videtur men- 
dum typothet. — p. 189, l. 35. Pro αὕτη ante 
γάρ antiquus interpres legisse videtur αὐτό vertit 
enim Aoc. — p. 190, l. 1. Cum Gaza legi xevov- 
μένης. — p. 193, l. 38. Cum ant. interp. (ia) 
et Bekk. legi οὕτως. — 1. 40. Egregie Bekk. con- 
jicit ποιοῦντες πάντες o. — p. 194, l. 9. Qua in 
latinis uncis inclusa leguptur, petita sunt ex ant. 
interpr. — 1. 10. Omnino legendum esse videtur 
οὐ Soxet, — 1. 24. Lege xal αἱ 2x62). ἀχτῖνες, — 
l. 31 et 33. Cum ant. vers. et Gaza legi OA , A 
et ΘΑ. — l. 37. Legendum esse puto τῇδε. — 
l. 39. Rerum ratio requirere videtur 4 AE τῆς 
EZ ἐν τῇ ΛΘ, etiamsi hic non adsentiantur ant. 
interpr. et Gaza. — p- 196, l. 25. Legendum, ni 
fallor, ὥσθ᾽. — 1. 29. Cum vers. ant. et Gaza legi 
AE. — p. 197, l. 20. Legendum esse puto ἀπελ-- 
θεῖν, — 1. 38. Cum Gaza lege ἐχεῖνα (se. τὰ ξύ- 
σματα). ---- p. 198, I. 9. βάρος e Bas. III et vulg. 
ed., teste Sylb,; eadem dicenda de Probl. 12 hu- 
jus Sect.; p. 201, l. 37. — 1l. 18. ταὐτά: Sic Y*, 
etiamsi tacentibus Levesque et Bekkero; Acc 
eadem vers. ant.; eadein Gaza. —]1. 31. Legen- 
dum est ἐν ταὐτῷ ex ant. vers., qua habet in 
eodem ; Gaza prolinus. — 1. 314. Gaza duce, legi 
διὰ τὸ τήν, — 10. αὐτῶν ipsorum ant. vers.; 
eorum Gaza. — |. 35 et 86. In latinis secutus 
sum Is. Vossium qui apud Graevium ( Lect. He- 
s/od. cap. 12, p. 573 ) emendat συρομένοις et πελ- 
λύτρους, Pro χολύθρους ant. vers. habet extrema; 
Gaza coles. — 1. 40. An, Goza duce, legendum 
est αὐτοῖς ἢ — Tb. ὄπ. v. x. χάτω ] anterius vel 
inferius posterius ant. vers. — l. 46. Scripsi αὖ“ 
τάς (1. e. ἀλλήλας ), omnino sic efflagitante rerum 
ratione, — 1. 48. γάρ. Ni fallor, id requirit ver- 
borum nexus. — 1l. 50. ἐφ᾽ ἧς] a qua ant. vers.; 


quo Gaza. — p. 199, 1. 6. Duplex κύχλῳ etiam 
agnoscit ant. vers.; Gaza alterum interpretatur 
circum. — 1. 18. Gaza duce, legi cvu6aivet τε 
ἅμα. — 1: 26. Omnino legendum est ἂν φέροιτο. 
— ] 27. in quantum in prima.... linea ant. 
vers.; qua linea prima Gaza ; legendum igitur 1j 
πρώτη. — Ἰ. 29. Rerum ratio requirit αὐτόν. ---- 
p. 200,1. 10. Omnino legendum est αὐλοῦ" Gaza 
fistula. — 1. 23. Legi εἷς αὗτόν, id requirente 
rerum ratione ; in se ipsum ant. vers.; ín se 
Gaza. — 1. 50. Gaza duce qui habet clepsydra, 
lege αὐτῆς. — 1. 52. ἕως ἄν. Ita supplevi e Gaza 
qui habet quo usque. — 1. 53. óntospouc] cuneos 
ant. vers. — p. 201,1. 2. Omnino legendum est 
αὐτό" Gaza humor. — 1. 11. Legendum , ni fal- 
lor, ὡς ἐχίνησεν, vel potius ὃ ἐχίνησεν - Gaza ad 
quem moverit. — ]. 13. Cum Gaza lege ἴσχον. ---- 
l. 37. Conf. p. 198, 1. 3. — p. 202, 1. 24. Cum 
Gaza ( res immodica ) legi ἀσυμμετρία. ---- p. 203, 
l. 22. Legendum esse videtur ποιεῖ ἐγρηγορέναι" 
Gaza reddere pervigiles potest. Conf. p. 204, 
]. 38. — 1. 36. τά. Sic habent et omnes libb. ed.; 
ant. vers. et Gaza cum opt. codd. ὦν. — p. 204, 
l. 37. οὐ] vigilare ant.. vers. et Gaza. — p. 205, 
|. 43. Quid hic significet διάστασις, elucet e Lib. 
de audibil.; t. III, p. 662, 1. 25. — p. 206, l. 4. 
Vehementer suspicor legendum esse πρὸς βίαν. --- 
p. 207, l. 11. Cum Gaza legi φθόγγος διὰ γὰρ τό, 
— ]. 28. Hermann De usu antistrophi, p. 4 le- 
gere jubet τῷ £v, — p. 208, 1. 24. βραδύτερον ex 
interp. Gazz, probante etiam Bojeseno (de Pro- 
blematis Aristotelis dissertatio ; Hafnie 1836). 
Conf. p. 213, 1. 22. — 1l. 46. Bojesen legere ju- 
bet &xpov, forsan recte. — 1. 49. Cum Gaza et 
Bojeseno legi at. — p. 210, l. 3-5. Jam ssepius 
notarunt viri docti utroque loco pro àv ὀξειῶν ra- 
tionem harmoníicam requirere διὰ πέντε, nisi cre- 
dere mavelis Aristotelem contra reliquorum 
musicorum -usum nomen δι᾽ ὀξειῶν tribuisse non 
consonantise διὰ πασῶν, Sed τῇ διὰ πέντε, Quodsi 
hanc loquendi rationem Aristoteli tribuere liceat, 
probari posse videtur lectio quam secuti sumus; 
alioqui Gaza duce utroque loco legendum διὰ 
πέντε. Ceterum οὐδὲ δίς (1.4) petii e Cod. ant. 
Sylb , qui habet οὐδείς" Gaza legit οὐ δίς, probante 
Sylb. 1. 5 Camot. etiam habet οὐδὲ δίς, — 1. 11. 
Cum Gaza et Bojeseno legi ἡμιολία. — 1.16. Cum 
Bekkero legi τ᾽ éxeivo xat. Preterea l. sq. ante 


| ἐπίτριτον inserendum esse puto εἷς. — 1. 18-26. 


vt 


[ Ai... cw ]. Jam Blancanus ( De locis in Aristo- 
tele mathematicis ; Bononie 1615, 4? ) et Septa- 
lius animadverterunt hee ad propositam quae- 
stionem non pertinere. Preterea contradicere 
videntur iis qu& Probl. 26 et 46 exponuntur. 
Omittuntur a Gaza. — l. 23. Legendum , ni fal- 
lor, Ei δὲ ?.; ant. vers. fif. — 1. 29. DuceSylb., legi 
ἣ χινηθεῖσα. — p. 211, 1. 17. Haud dubie legen- 


dum est ἔχη. Preterea post συμφωνίᾳ inserendum ΄ 


esse puto γάρ' Gaza hujus loco ante iv addidisse 
videtur χαθάπερ. — l. 51. V. p. 210, l. 3. — 
p. 212, l. 18. Pro ἁφή legi ἀφ᾽ ἧς δέ. — 1. 38-39. 
Bojesen , duce Gaza, legere jubet fp. χινήσεως aó- 
ταῖς veyevruévrc. — 1. 48. λύρᾳ ex em. Bojeseni. 
— p. 213, l. 5. Non intelligo quid sibi velit aó- 
τοῖς, nisi sit pro υῖν αὐτοῖς" itaque legendum 
esse puto αὖθις. Gaza interpretatur suumque ge- 
nus sincerum custodiens , unde Sylb. eum legisse 
putat oí αὐτοί, — ]. 7. Melius sane, monente 
Bojeseno , legeretur αὐτῆς. — l. 9. Cum Bojeseno 
redundare puto τῶν μὲν ἑπτά" omittit etiam Gaza. 
— ]. 13. Ante θάτερον cum Gaza inserui eic. — 
l. 15. Cum Bojeseno delendum esse puto μέσον " 
omittit etiam Gaza. — p. 214,1. 2. Duce Bojc- 
seno, lege φρυγιστί, Conf. Polit. VIII, 7; 1.1, 
p. 633, 1. 37. Qua vero post βαχχική inserit Gaza 
(at vero mixolydius nimirum illa prastare pot- 
es ) non necessaria videntur, dummodo particu- 
lam xat ( 1. 4) cum αὕτη, non cum διό connectas. 
— p. 215,1. 41. εἱλώδεσι. Sic legi e Theophrasto 
( Caus. plant. V, 6, 4), qui habet εὐείλοις, et 
Gaza. — p. 216,1. 15. An legendum 6$? — 
l. 23. Ante τὰ μέν, ni fallor, excidit àv. — 1. 34. 
Gaza φθείρει, forsan recte. — p. 217, l. 13. Me- 
lius, Sylb. duce, legeretur ἀνιέναι" emittere ant. 
vers ; millere Gaza. — 1.48. Cum Gaza legi ἐχείν᾽,. 
— ]. 49. Anlegendum εὐθενεῖν, ut supra p. 112, 
l. 39? — p. 218, l. δ. Uncis inclusa e vers. ant. 
et Gaza. — 1. 37. calida el sicca vers. ant. et 
Gaza. — l. 47. Qua in latinis uncis inclusa sunt, 
e Gaza petii. — p. 219, 1. 10. Post βοτρύων aliquid 
deesse videtur, ut. ἔνθα μὲν οὐδὲν ὁπάρχει ὀστοῦν. 
— p. 220,]. 8. δριμεῖα mendo typothetarum 
apud Bekk. omissum est. — 1. 51. Pro ἔξωθεν 
lege ἐξίεσθαι 6 Probl. ined. IIT, 6 (p. 326, l. 41). 
— p. 221, l. 12. πυχνοφυλλότεραι ex Y*, etiamsi 
tacente Bekkero. — 1. 14. An legendum ἀργοῖς ἢ 
(saza locis rusticis. — 1. 28. Gaza et marg. Bas. 
11 ante (a0, inserunt 5j χριθή. — p. 222,1. 2. 


PRJEFATIO. 


Cum Gaza legi ἄλλων " ant. vers. farinis. —1. 20. 
Legendum esse puto προσέρχεσθχι (sive cum 
Gaza προσέχεσθαι) ποιεῖ ἑαυτοῖς (i. e. ἀλλήλοις. 
Conf. p. 198, l. 46), vel τὸ προσέοχ. ποιεῖ ἐν αὖ- 
τοῖς. — p. 223,1. 5. Redundare videtur τὸ ὕδωρ. 
— ]. 17. Redundat δέ, et forsan etiam τοῦ ante 
ix. — 1. 30. Cum Gaza legi δίπυρος, sed restat 
alia corruptio; itaque forsan 1. 29 legendum est 
“Υγρότατος οὖν ὦν, — 1. 44. τά post παντα delevi, 
Cod. ant. Sylb. secutus. — 1. 47. Cum Gaza legi 
ἐχλιπεῖν, — p. 224, l. 29. Etiaminvitis codd., legi 
αὑτοῖς, sie efflagitante rerum ratione; nos ipsas 
vers. ant, — 1. 44. x«t ante χωρίς om. etiam vers. 
ant. — p. 225, l. 36. Jamdiu animadverterunt 
viri docti legendum esse Φυσιχοῖς. — 1. 41. Cum 
Gaza delendum esse censeo οὐ, V. supra p. 222,1. 
49. — p. 226,1. 41. Legendum esse videtur διότι, 
vel forsan ὅτι τί (om. 4); Gaza cur igitur. — 
p. 230,1. 24. Delendum, ni fallor, οὐ, quod etiam 
fecisse videtur Gaza. — p. 236,1. 7. Forsan non 
rejicienda est omnium codd., uno excepto, lectio 
τροχιζόμενοι, atque interpretanda qui equuleo tor- 
quentur ; Cod. ant. Sylb. tamen etiam habet τρο- 
χαζόμενοι. — p. 238,1. 37. ὅπερ. Sic legunt Y* 
(uti jam adnotaverat Levesque, tacente Bek- 
kero), Cod. ant. Sylb., vers. ant. et Gaza. — Ib. 
θνήσχουσι, Theophrastus loco simili ( De igne, 15) 
habet λιποψυχύσασιν, unde forsan legendum ἐχ- 
θνήσχουσι, ut infra p. 281, 1.36, et 301, 1. 23. — 
p. 240,1. 9. χαταδύήματος ] Secutus sum interpre- 
tationem Gaze ; ant. vers. habet distensum. — 
p. 241, |. 6. Ni fallor, pro μή legendum est μέν" 
omittunt vers. ant. et Gaza. — p. 242, l. 8. 
Etiamsi aliunde incognitum sit verbum διερεῖν 
vel διεροῦν, tamen sie legendum esse puto ; ant. 
vers. etiam habet Avmectare , libb. ed. διειρεῖν. --- 
p. 243, l. 27. Gaza duce, loco πρόσοψιν legi πρόω- 
cw: habet enim adductus propulsione primoris. 
— p. 248, l. 42. Forsan melius cum Bekkero 
legeremus τούτου. — l. 49. ἀθρόος. Sic Y*, uti jam 
adnotaverat Levesque, tacente Bekkero; sic 
etiam ant. vers., quahic interpretatur coadunata, 
dum supra (p. 232, l. 6) habebat coadunate. — 
p. 250, 1. 26. ἀναχθέντος ex Y* ( viderat jam Le- 
verque , sed neglexit Bekk.) et Cod. ant. Sylb. 
— ]. 32. πρότερον ex Y* 2* m. et Gaza ; πότερον 
habet etiam Cam.; uírum ant. vers. — l. 47. 
galv. a9p6. Sic etiam legit Cod. ant. Sylb., et, ni 
fallor, ant. vers. et Gaza. — p. 251, 1, 12. ἀτα- 


PR/EFATIO. YII 


ραχτότερον. Siclegi ex À. Gellio IT, 30, 11, qui ha- 
bet (ranquillius; idem habet Gaza; ant. vers. 
perlurbatum magis. — |. 15. Post ἐπίνεψιν ant. 
vers. et Gaza etiam omittere videntur 7o: cuvvé- 
φειαν. — ]. 40. ὑποιχεῖν ex em. Sylb.; conf. p. 244, 
l. 5; subsumus vers. ant.; subditi sumus Gaza. 
— p. 252, l. 23. An legendum cvvaipeiv ? condu- 
cere vers. ant.; colligat Gaza. — l1. 36 et 37. 
καίει... θέρμη. Dedimus lectionem Y* (apud 
quem tamen εἰ verbi χαίει rescriptum est) et 
vers. ant. (urit ipsum dimissum caliditate ) ; 
magis tamen placeret xal ἦ αὐτὸ τὸ ἀφιὲν θερμόν, 
θεομή apud Theophrastum enim (de Vent., 19) 
legimus : xaY συνεχὴς αὐτῷ τῷ ἀφιέντι θερμή" Gaza 
omittit χαίει... ἀφιέν. ----Ἰ, 44. ἀφιῶμεν. Sie vel in- 
vitis Codd., legendum esse arbitrati sumus ; dimit- 
timus ant. vers.; emisimus Gnza. — p. 253, 
l. 10. Legendum ,, ni fallor, γίνεται, — 1. 43. εἴ- 
Ànv. Sic habet Y* 1? m.; fatendum tamen vel sic 
auctoris verbasatis obscura esse. — p. 256,1. 28. 
σαυσαρισμός siccitas vers. ant. — p. 257, l. 4. 
An legendum ἥττων, nempe τὸ θερμόν e pregresso 
θερμότης (1. 2) supplendum? μέ cor fortibus ca- 
loris copia fullum persistat Gaza. — y. 259, 
l. 10. Àn legendum εἷς φύσιν χαταστᾷᾶσιν 7 — ]. 37. 
Recte, ni fallor, Sylb. legendum esse putat ai- 
χίαν. — p. 260, |. 5. Cum Gaza legimus τοῦ ξηροῦ. 
—.]. 31. Sylb. duce, legimus ἡδεῖα, ----], 35. Gaza: 
atqui benevolentia ferme hujusmodi est : ergo 
meritotunc ad surridendum movemur. — p. 261, 
l. 10. τὰ δελέατα retium Gaza. — 1. 15 et 16. 
Bekkero duce, legimus ἐν ἐνίοις et ψηφίζονται. Ant. 
vers. habet ín curiis ; legit igitur ἐν, omisso, ἐνίοις. 
— p. 262,1. 20. ἐπιδέξια, Sic legi duce Y*, qui 
habet ἐπιδεξία. — 1. 26. Legendum esse puto 
πρὸς τὸ td, — Ibid. Y * χαχηγορημένα, etiamsi. ta- 
cente Bekkero; male occusaía vers. ant. — 
' p. 268, 1. 23-24. Legendum, ni fallor, τό τ᾽ ἀδί- 
xox. Sic etiam legisse videtur Gaza : quamobrem 
cum sententie accusalorem injuste agere pari- 
ler el. reum deliquisse affirment. — p. 266, 
l. 81. ὁποχονδριαχά. Sic etiam legisse videtur Ga- 
lenus, Comm. in Epid. VI, TII, 125t. XVII5, p. 29, 
ed. Kuhn. — 1l. 49. γίνεσθαι] fit ant. vers., pro- 
bante Sylb. — p. 267, l. 4. σχληφροί e cod. £: 
hinc etiam]. 1 legi σχληφροί. Conf. De somno et vi- 
gilia, 3; t. III, p. 505, 1. 30, et qua& ad hunc 
locum monui in praefat. t. IIT, p. X, l. 15-17. 
Forsan ibi quoque praeferenda erat forma Attica, 


quum duo codd. qui soli genuinam servarunt 
lectionem, exhibent σχεληφροί, V. ed. Bekk. — 
l. 18. Cum Camotio legendum esse puto ὅταν μὲν 
οὖν οὕτως. — l. 36 et 37. Ante τήν inserendum 
esse videtur διά, Gaza interpretatur : at quibus 
nimius ille calor remissus ad mediocritatem sil ; 
legit igitur ἐπανεθῇ 4 ἄγαν θερμότης" ant. vers. 
habet reducit. — p. 268,1. 3. Duce Gaza qui ha- 
bet superius, legi πάλαι ant. vers. antique dicte. 
— ]. 13 et 15. Cum Sylb. legendum esse puto 
ἀμεληθῶσιν et ἐπισημαίνει — 1. 35. Ant. vers. et 
Gaza omittunt καί. — p. 271, 1]. 3. Gazam, qui 
habet : nec vero ulla ars alia est, secutus legi οὐχ 
ἔστιν οὖν ἄλλη, τέχνη. — 1l. 4. De προσχίσυατος V. 
Rhetor. Yl, 19; t. I, p. 368, 1]. 40.; ant. vers. 
scissura ; Gaza proscisso. — l. 19. Ni fallor, le- 
gendum est περὶ διάνοιαν’ Gaza quod ad inge- 
nium attinet. — 1. 45. Qusestionem habent et 
ant. vers. et Gaza. — p. 273, 1. 3. An legendum 
αἰσχυνομένοις " — 1. 45. Ni fallor, legendum est 
μέχρι του. — p. 274, l. 12. Legendum esse puto 
κατὰ ταὐτό ant. vers. secundum eundem pun- 
ctum ; Gaza eodem puncto. — 1l. 18. Per idem 
ant. vers.; ob id ipsum Gaza. — p. 216, l. 25. 
ἀφιῶμεν ex em. Sylb.; emiserimus ant. vers.; 
emillimus Gaza. — p. 278, l. 40. Legendum esse 
puto ἂν παρεγχλιθῇ e codd. Ὑέ qui habent παρεγ- 
χλιθῇ sine ἄν. — l. 45. πόρου. Sic legunt Y? (uti 
jam enotaverat Levesque, tacente Bekkero), 
ant. vers. (a poro) et Gaza (per foramen ). — 
p. 279,1. 33. δή ex Y* (monuit jam Levesque, 
sed neglexit hanc lectionem Bekk.), Cod. ant. 
Sylb. et Gaza qui habet ergo. — p. 280,1. 18. Le- 
gendum vel πταίρειν, vel πταρεῖν, vel πταρῆναι, ut 
in Probl. ined., II, 40 et 45 (p. 299,1. 16 et 
p. 300,1. 25). Eadem dicenda de Probll. 11 et 15 
hujus Sect. ( p. 282,1. 9 et 36). — 1. 29. Ducibus 
ant. interp. (secundum utramque) et Gaza ( per 
ulrumque ), legimus ἑχάτερον. ---- p. 281,1. 36. E 
Probl. ined., IT, 50 (p. 301, l. 23) legendum esse 
putamus xplvouct. —— 1. 37. Probl. ined. IT, 50 
(p. 301, 1. 24) melius habet τοῦτο, — ]. 38. 
ἀρίστου e Probl. ined. II, 50 (p. 801,1. 25) et 
Gaza ( partis optima). —. 43. ῥύμη. Supra X, 
18 ( p. 163, l. 39) melius ὀσμή. --- 1. 46, Eodem 
modo ut supra (p. 163, |. 41) legendum esse 
puto λεπτόποροι. — l. 49. πτάρνυντο, Vide que 
monuimus supra ad p. 163, l. 45. — p. 232. [. & 
V. que monuimus ad p. 280,1. 18. — 1. 36. 


w1it 


Legendum esse putavi *H ὅτι, Probl. ined. If, 40 
( p. 299, l. 16) tamen habet χαθευδ. δ᾽ ἡμῶν (om. 
ὅτι). Sic etiam Gaza : dormientibus autem. — 
p. 283, l. 19. Cum Gaza legi πνεύμονος. — 1. 22. 
προσίεται] emittitur ant. vers.; an igitur legen- 
dum est προΐεται Ὁ — p. 285, 1. 24. πνεύματος. Sic 
etiam legunt Cod. ant. Sylb., vers. ant. et Gaza 
( spirandi meatus ). — |. 29. Vix dubium nobis 
videtur, quin legendum sit οὐ. — l. 30. Ant. vers. 
qua& habet ipsius, secuti legimus αὐτῆς. Ceterum 
hanc lectionem conjectura jam adsecutus erat 
Sylb. In cod. Y* non exstat lacuna post αὐτοῖς. 
— p. 288, l. 2. Forsan legendum est τῇ po? 
ant. vers, a nulrimento. — p. 288, 1. 14. Anle- 
gendum Ἢ ὅτι Conf. p. 118, ]. 20 et p. 149, I. 
15. — p. 289,1. 4. Legendum esse puto ἐπιπολῆς. 
—- |. 13. ὕδατος post γεώδους om. etiam Y* (mo- 
nuit jam Levesque, sed neglexit Bekk. ). — 
p. 290, l. 19. λεπτὴ σμαρίλη. Sic Y* 1?m. 

Quum me ad edenda Problemata Aristotelea 
adcingerem, dissertatio quam cl. Prantlius de 
his problematis conscripsit ( Abhandlungen der 
Baierischen Akademie, 1850; p. 343, sqq. ) mihi 
jn memoriam revocavit Problemata Aristotelis 
inedita qu& in bibliotheca Matritensi exstare di- 
cebantur. Retulit nempe Doct. Yriarte ( Catal. 
codd. manuscer. Grec. bibl. Matrit.; 1769 fol.) 
in cod. graeco 94 hujus bibliothecz reperiri Pro- 
blemata Aristotelis in quatuor sectiones distri- 
tributa, quarum duz priores respondent Sect. I 
et 1I Probll. que in omnibus operum Aristotelis 
editionibus leguntur; de lII vero et IV Sectione 
horum Problematum dubitat, an edita sint, 
necne. Catalogo itaque suo inseruit vir modestus 
Problematum Sect. III et IV questiones, ut ha- 
rum rerum peritiores rem decernere possent. Jam 


—— —M— —MÓMM Á— — — 


PR/EFATIO. 


vero hasce quaestiones perlegens certior factus 
sum, Problemata Matritensia maximam partem 
latine jam edita esse, alia in editionibus Pro- 
blematum Alexandri Aphrodisiensis quas curavit 
Theod. Gaza, alia in editionibus Problematum 
eidem Alexandro tributorum, quse cura Geo. 
Valle in lucem prodierunt (1), etiamsi restarent 
pauca quzdam quz et apud Gazam et apud Val- 
lam frustra quereres. Hinc ergo nova orta est 
qu&stio, nimirum an Problemata Matritensia 
Problematis Aristoteleis, vel Alexandreis (2) ad- 
censenda essent. Perspexi mox , ut ex hac diffi- 
cultate me expedirem, iter Hispanicum ineundum 
esse; statui tamen, antequam Matritum pro- 
ficiscerer, eodd. Biblioth. imper. qui Alexandri 
problemata exhibent, evolvendos esse, sperans 
fore, ut in iis forsan recurrerent Problemata 
quorum Yriarte meminit. Nee me spes fefellit : 
mox nimirum animadverti codices problematum 
Alexandri Aphrodisei in duas classes esse distri- 
buendos, quarum altera problemata eodem 
ordine disposita ac in libris editis exhibet, nec 
ullum continet problema quod in his desit ( 1893, 
2048, 2230, 3044); reliqui vero (1883, 1884, 
2047, 2047 A, 2581), quod ad ordinem adtinet 
quo problemata se invicem excipiunt, et inter se 
et a libris editis differunt, atque hi codices pas- 
sim ceteris interserta subpeditant tum sat multa 
Problemata  Matritensibus consonantia, tum 
pauca quadam qua nec in libris editis, nec in 
Cod. Matr. exstant. Inter eostamen reliquis longe 
prestat 2047 Α : hiece enim codex in quo ordo 
foliorum interturbatus est, olim continuisse vide- 
tur seriem problematum quae Matritensis Se- 
etioni III et IV respondebat ; verum hodie, evul- 
sis foliis nonnullis, multa desunt; continet prz- 


(1) Quae de edd. lat. Problem. Alexandri Aphrod. habet Fabricius (t. V ed. Harles, p. 661), quoniam adeo vera 
falsis intermixta exhibent, ut vix aliquis inde se expediat, non abs re duxi qua de liac re mihi comperta sunt, hic 
paucis exponere. Quae de editt. lat. cur. Theod. Gaza refert Fabricius, iis niliil addendum habeo. In editionibus vero 
Problem. Alexandreorum cur. Valla heecce Problem. in V sectiones disliuguuntur atque numero longe plura sunt ac in 
editt. Gaza (350 nimirum ), ita ut omnia qux de editione Merula refert Fabricius, in edit. Vallae quadrent. Edilion»m 
Merula autem nusquam exstare puto. Exstat tamen ed. lat. Prob'. Arist. et Alex. Aphrod. qua prodiit Paris. 1520 
fol., atque omnibus fere in rebus cum ed. Vallae consentit; verum hanc editionem non curavit Merula, sed Andreas 
Boucard, uti patet e clausula quam hic exscribo : « Finiunt Aristotelis eminentissima Problemata cum duplici textu : 
sc. antiquo et Theodori Gazes Thessalonicensis una cum doctissimi Petri de Appono luculentissimis commentariis. 
Adjunctis eliam Alexandr! Aphrodisiei Plutarchique Cheronei Problematibus : necnon in margine quam pluribus an- 
notationibus elegantique tabula nuper recognita. Novissime post omnes impressiones ubique locorum excussas omnia 
recens revisa multisque mendis expurgata. Impresaa autem Parrisiis opera et diligentia Magistri Andree Boucard , im- 
pensis vero Johannis Petit illius universitatis bibliopole jurati. Anno Domini 1520. Ad Kal. Jul. » 

(2) Vix est quod tnoneam, me nomine Probl. Aristoteleorum designare Problemata qu: Aristotelis nomine circuim- 
feruntur, itemque Alexandreorum quz Alexandri Aphrodisiensis , etiamsi adfirmare non ausim, vel omnium Aristote- 
jeorum verum auctorem fuisse Aristotelem, vel Alexandreorum Alexandrum. 


PRAEFATIO. 


terea tria folia in quibus legitur principium alius 
seriei Problematum qua in nullo alio libro vel 
edito, vel MS reperiri videtur ; continet tandem 
Cassii problema lectu dignissimum quod in libris 
editis frustra qu&ras. Perlustratis itaque Codd. 
Parisinis, constitit copias sat notabiles quas inde 
ad exornandam editionem ineditorum Aristotelis 
Alexandrique Problematum collegi, me a neces- 
sitate Matritum proficiscendi redimere non posse. 
Matritum itaque profectus sum; exseripsi Pro- 
blemata qui in cod. Matritensi solo leguntur; 
qua vero et in Codd. Parisinis exstant, eorum 
apographum cum Matr. comparavi , atque jam 
fructus quos ex hisce laboribus percipere licuit, 
virorum literarum Graecarum studiosorum oculis 
subjicio. Quo facilius tamen e re satis intricata 
sese expediant qui hacce problemata lectu non 
indigna habebunt, subjungam 1? indicem docen- 
tem e quibusnam libris MSS vel editis desum- 
ptum sit unumquodque problema ; 2? Varias le- 
ctiones e codd. et libris editis erutas ; 3* Argu- 
menta que me permoverunt ut problemata ad 
hunc usque diem vel omnino, vel Graece saltem 
inedita, partim Aristoteleis , partim Alexandreis 
adcensenda esse putaverim (Mitto nunc pro- 
blema Cassii ineditum, quod quum in codice 
reliquis problematis Cassianis intersertum erat, 
de ejus auctore dubium movendum non esse 
censui ). Sciant porro lectores, me omnia Proble- 
mata literis mipusceulis exarata (exceptis unico 
problemate Cassiano et problemate quod in hac 
editione 111, 49 est : hujus enim problematis di- 
cendi ratio, ni fallor, auctorem vel Alexandro re- 
centiorem prodere videtur) pro Alexandreis ha- 
bere, reliqua vero pro Aristoteleis. Sciant etiam, 
duo Problemata qua latine tantummodo exhibeo, 
ex editione Valle petita esse. En autem sigla, 
quibus codices et editiones designavi : 


ἃ — Cod. Par. 2047 A. 
B — Par. 1881. 

C — Par. 2047. 

D — Par. 2381. 

ΕἾ — Par. 1883. 

M —- Matr. 94. 

G — ed. Gaza. 

V --- ed. Valla. 


INDEX. 


LIBRORUM MANUSCRIPTORUM 
ET TYPIS EXARATORUM 


e quibus Problemata vel omnino, vel Grace inedita pe- 
tila sunt. Prater fontes unde Problemata desumpta 
sunt , huic indici adscribendum esse censui, si quc 
Problemata ad hasce series pertinentia vel cum 
Problematis editis Aristotelis, Alexandri Cassiive , 
vel cum Theophrasti libris minoribus, vel inter se 
consentiant. Si loca hecce parallela sine uncis ex- 
hibentur, cum nostris problemalis ad verbum con- 
cordant , nec nisi varia lectione differunt ; si vero 
uncis includuntur, idem solummodo argumentum 
pertractant, etiamsi alio modo. 


Il, | A (parliin) MG, II, 73. 
2 et 3 MG, il, 74 et 75. 
4 et 5 ABMG, II, 76 et 77. 
6 ABEMTG, Il, 78. 
7 ABMG, 11, 79. 
8 ABMG, 1H, 80; V, V, 63. 
9 ABEMG, l1, 81. 
10 ABDEMG, 1I, 82. 
11 AMG, If, 83. 
12 À (partim) EMG, 1l, 84. 
13et 1 BMG, 11, 85 et 86. 
15 BDMG, 1l, 87. 
16-18 BMG, 1, 88-90. 
19 MG, I1, 91. 
20 BMG, I!, 92. 
21 BEMG, Il, 93. 
22 MG, 11, 94. 

H, 1 BMG, II, 93. 
2 CMG, 1], 96. 
3 BCM. 
4 DCMG, II, 97. 
5 MG, 1I, 98. 
6 BMG, M, 99. 
7 et 8 MG, ἢ, 100 et 101. 
9eti0 BMG, II, 102 e: 102. 
ι MG, Il, 104. 
12 BMG, 11, 105. 
13 BCMG, 1I, 1060. 
14 BMG, 1I, 107. 
15 BCMG, 1I, 108. 
16-18 MG, Il, 109-111. 
19 BMG, 1I, 112. 
20 BCMG, I, 113. 
21 MG, II, 114. 
22 CMG, If, 115. 
23 DM. 
24 DMG, 11, 116; V, V, οὁ 
25 MG, 1I, 117. 
26 BMG, 1I, 118. 
27 CDMG, I1, 119. 
28 BCMG, IJ, 120. 


13 BDXG, IL, 180, 


X 


1, 3061 31 
32 
33 
931 
35 
36 
37 
38 
Prof. 
99 
40 
4l 


42 
43 
44 
45 
46 
47 
48 
49 
90 
51 


57 
98 
99 
60-62 
63 
64 et 65 
06 
67 
68 et 69 
69 * 
70 
71 
72 

| 78 
74 
75 
76 
77 
78 
79 
80 
81 
82 
83 
84 
85 
86 
87 
88 
89 
90 


PR/EFATIO. 


BMG, 1t, 121 et 122. 

BCDMG, ll, 123. 

BMG, 1i, 124. 

MG, I, 125. 

BMG, ΤΙ, 126. 

MG, II, 127. 

DMG, Il, 129. 

BCDMG, II, 128. 

BM (V. p. XVIII, 1. uit.). 

BM — (Theophr. x. ἰλίγγων, 8). 
BCM z Ar. XXXIIT, 15; Cass. 44. 


BCM - Ar. XXXI, 1 et XXXI, 8; Cass. 


45 ( Ar. XXXIII, 2). 
BM - (Theophr. x. U., 9 et 10). 
BM — (Theophr. «. 0. 11). 
M 


M — (Ar. XXXIII, 4 et XXXV, 8). 

M. 

BM — (Ar.VI, 4; Theophr. x. 0., 13). 

BM — Ar. XXXIIT, 9 (Ar. XXXIII, 7). 

M -— Ar. X, 18 et XXXIII, 10 (Ar. X, 
47 ; Alex. I, 144). 

BM — Ar. XXXIII, 12. 

BM — Ar. XXXIII, 13. 

BM — (Alex. I, 145). 

M. 

DM. 

M. 

M (Alex. I, 146). 

DM. 

MY, If, 2-4. 

BMV, If, 5. 

MV,Il, 6et ,. 

A (partim) CMY, II, 8. 

ADMY, II, 9. 

AMY, II, 10 el 11. 

À. 

AMY, IT, 12. 

ABXY, I, 13 

ADMY, I, 14. 

AMY, II, 13. 

AMY, 1I, 16 — (Alex. I, 147). 

AMV, II, 17. 

AMV, Il, 18 — (Ar. X, 22). 

AMY, If, 19 — (Alex. I, 1 et 2). 

ABMVY, II, 20 — (Alex. IT, 19). 

AMV, 1I, 21 — (Alex. I, 2 et ΠῚ, 13). 

ABMY, II, 22 — (Alex. 1, 10) 

ABMV, Il, 23. 

ABMV, Il, 25 — Ar. XI, 18. 

AMV, IT, 25 — Ar. XI, 19. 

AM — Ar. XI, 56. 

ABMY, II, 26. 

AMV, If, 27 — Ar. XI, 57 (Alex. T, 148*. 

AM. 

ABMV, II, 28 — Ar. XI, 32 (Ar. XI, 53). 

AMV, 1, 29 — Ar. XI, 45. 

AMV, Il, 30 — Ar. XT, 46. 


M — Ar. XXXIII, 1 (Ar. XXXIII, 5 et 18). 
M — Ar. VII, 6 (Ar. VII, 1; Alex. I, 34). 


If, 


ΠῚ, 


91 
92 
92 
94 
95 
96 
97 
98 
99 
100 
101 
102 
103 


ΑἾΨ, 1, 31. 

AMV, II, 32 — Ar. XI, 20 (Ar. Xt, 6). 
AMV, II, 33 —: Ar. XI, 23 et 5t. 
ADMVY, II, 34 — Ar. XI, 61 (Ar. XI, 17; 
ADMY, 1], 35 — Ar. XI, 3. 

AMV, II, 36 — Ar. XI, 4t ( Ar. XI, 48). 
AMY, 11, 37 — Ar. XIII, 9. 

ADMV, IIl, 38 — Ar. XIIT, 8. 

AMV, if, 39 — Ar. XIII, 3. 

AMV, II, 40 — Ar. Xil, 8. 

AM. 

ADMV, 11, 41 — Ar. XJ] 8. 

AMY, 1], 42 — Ar. XII, 4. 


104 et 105 AMV, II, 43 et 44. 


105 * 
t06 
107-110 
1π 
112-114 
115 
116-119 
(20 

121 
122-124 
125 


A — (Alex. 1I, 33). 
AMY, II, 45 — (115). 
AMY, Il, 46-49. 

AMY, IT, 50 — ( Ar. III, 227. 
AMY, 1I, 51-53. 

AMY, 11, 54 — (106). 
AMY, I1, 55-58. 

AMV, II, 59 — Ar. V, 23. 
AM. 

AMY, II, 60-62. 

AM. 


126-128 AMV, III, 1-3. 


128 * 


Α. 


129et 130 AMY, III, 4 et 5. 
131 eL 132 AM. 
133-136. AMY, TII, 69. 


137 


AMY, III, 10 — (140). 


138et139 AM V, III, 11 εἰ 12. 


140 

141 

142 
143-146 
147 

148 | 
149 

150 

151 

152 

153 
154-163 


AMY, IIT, 132 € (137). 

AMY, II, 14 — (152). 

AM. 

AMY, Ill, 15-18. 

AMY, IIT, 19 — (153 et Alex, L, t41:. 
AM. 

AMY, III, 20. 

AMV, ΤΙ], 21 — (Alex. I, 140). 
AM. 

AMV, III, 22 — (141). 

AM - (147 et Alex. I, 141). 
AMY, Ill, 23-32. 


163 bisel (er AMV, IIT, 33 el 34. 
164 et 165 AMV, IIl, 35 et 36. 


166 
167 


168 

169 
170-183 
183 * 


184 


AM. 

AMV, HI, 37 — Ar. X, 22 (183 " ; Ar. X. 
20, et Alex. I, 151). 

AMY, ΠΙ, 38. 

AM. 

AMY, III, 39-52. 

AMV, Ii, 53 — Ar. X, 2^ (167; A7 X, 
29, et Alex. 1, 151). 

AMV, Ilf, 54 — (Alex. I, 150). 


185 et 180 AMV, III, 55 et 56. 


1-5 
6 


7 
8 


À. 

À 3 Ár. XX, 34. 
ἃ - Ar. XXI, b. 
ἃ ΞΞ Ar. XXI, 6. 


PR /EFATIO. XI 


9el i0 A. 

t. A —(Ar. XXV, 8). 
12.21 À. 

22 À — (Alex. II, 70). 
23-28 Α. 

29 A — (47). 

30-38 Α. 

39 A — (Alex. IJ, 48). 
40et41 A. 

42 - Ar. XXIV, 8 (Ar. XXIV, 5). 
á3etá4 A. 

45 A — Ar. XXIII, 40. 
46 BD. 

47 BD — (29). 

48 et 49 D. 

50-52 E. 


53 el 54 V, IV, 89 et 90. 
Cassii prcbl. ined. A. 


VARLE LECTIONES. 


P. 291, l. 12. Àn legendum ἔχει ἢ — 1. 15. do- 
χεις ] Hie inchoat A. — Ib. πλέων Cod. — l. 16. 
τῶν ἀλεχτρυόνων M. — 1. 17. ἑαυτόν Α. — 1. 18. 
πάλιν om. M. — l. 19. τρόφημα Α. —]1. 22. χαί 
om. À. —]. 22-23. οὐ καθ᾽ ἑαυτοῦ À. — 1. 23-24. 
γλῶσσα oixta À. — 1. 29. τῷ γλυχὺ ὅσπερ Α. — 
Ib. καλουμένῳ om. M. — 1. 32. ὡσαύτως om. Codd. 
— jb. ἰσχυροειδοῦς À. — 1. 33. ἑψομένου M. — 
Ib. μεταδαλλών (sic) À. — 1. 35. διαφθορά A. — 
l. 87. ἐν οἷς xal χαλθάνοις A. — 1. 40. θύμον M. — 
Ib. ὄζον ex em.; ὃ ζῶον À ; ὄξος M. — 1. 41. ἀψίν- 
θιον delendum esse puto. — 1. 43-44. ὑγρότ, τελον 
ἄνθυ (sic) A. — 1. 45. παραθαλασσίων A. — 1. 46. 
ἀπερίττων xal Enporépo M. — 1. 46.47. ἐν τῷ... 
᾿Ἀττιχῇς om. Α. — 1l. 47-48. B. x. 9. om. A. — 
]. 48. xai καθ. xai εὔχροα om. Α. — Ἰ. 50. τοιοῦτον 
ὄν om. À. —]1. 51. xat om. Α. — Ib. ὑπάρχον 4. — 
Ib. Λέγω ὅτι χαὶ xa0' M. — 1. 52. κατὰ τοῦτο ἐπὶ 
τοῦτο Édov μετέρχ. τὸ αἷμα M. — p. 292 1. 1. λελευ- 
χωμένον δὁμιλοῦν M. — 1. 2. Βαλλόμενον δέ τοι M. — 
Ι, 3. καθάπερ Α. — 1. 4. δέ om. Α. — 1. 5-6. θερμῶν 
τῶν ἐν μασθοῖς À. — 1. 8. πλήνοις M ; an legendum 
πλύναντα ? — 1. 12. τῷ om. BM. — 1. 18. ὡς xal 
τό] εἶπε γὰρ Ἱπποχράτης (ὡς M) BM. — 1. 14. 
ἀχινησείη B5 ἀχινησία À. — 1. 16-17. ἐπὶ παγο- 
ποιου οὗ À; ἐπιπαγοποιοῦ οὐ M; ἐπίπαγον ἐμποιοῦ 
οὐ B. — l. 17-18. μὴ μόνον ἢ βηχί BM. — 1. 19. 
ἀγαθρύει B ; dva.... À. — 1. 20. xai βρόγχ. Codd, 
— Ib. βρογχίου A. — 1. 21-22. μὴ δποχειμένης o. 
B. — 1. 28. ἐπιστοιχούσης e conj.; ἐπιστηχούσης À; 
ἐπιστησάσης M. — 1. 32. δύνανται E. — 1. 84. οἵ 
om. E. — Ib. οὖν ἐν τῷ 03. M. — l. 85. λόγῳ καὶ 


τρόπῳ E. — 1. 36. χινούμενα E. — 1. 87. ἐπὶ τῶν 
c. v. 0m. B. — l. 41. βία πρὸς πόρους B. — 1. 42, 
xai om. M. — l. 43. ὕδωρ δίδοται πρό D. — 1. 44- 
45. προῦγρ. ὥστε γενέσθαι ἐπίτ. D. — 1. 45 An le- 
gendum εἰς (vel πρός) πρόσφυσιν ? πρὸς bmodoyv 
D; om. B. — ]. 46. oi κονίαν ποιοῦντες προδρέχουσι 
τόν Ὁ. — 1l. 47. τίτανον D. — 1. 48. τὸν σπλῆνα 
xai τὸ ἧπαρ M. — Ib. Διότι E; om. A. — l. 51. 
πλέον EM. — l. 52. αᾶλλον om. BM. — 1. 52-53. 
An ὅτι ἐρρ. £j? — l. 53. ἐσπᾶν (sic) B. — 1. 54. 
σφ. εὐθὺς ἀπόλλ. D. — Ib. Διότι E. — 1. 55. καί 
om. D. — p. 293, l. 1. συναλγῶν αὐτῷ συνεπιλαμ- 
θάνεται τῆς D. — 1. 2. φυσιχόν M. — 1. 4. σώματος 
ὡς γνωστιχόν' δεσμοῦ M. — 1. δ. ἐργάζεται D. — 
l. 6. οἵ om. M. — 1. 8-9. πλήττει... ἐγκέφ. om. M. 
—]. 15. V. xal 6. ἐστιν E. — Db. Γίνωσχε δέ E; y(- 
vocxe γάρ M. — Ib. ὅτι τὸ τοιοῦτο xal αὐτὸ ἐχ E ; 
ὥς ἐστιν dix M. — 1. 16. ἐστίν om. M ; ἐστὶν οἷον E. 
— l. 17. ὀπάρχον ἔχον τὴν σύστασιν χαθάπερ xai 
$ 47, E. — 1. 18. xol θερμόν om. ΑΜ. — 1. 19. ὄν 
om. EM. — Ib. με- ] Inde ab hoc loco deflcit A. 
—]. 20. τῆς ] «6 M. — 1. 22. μετέχων E. — 1l. 23. 
χολιχῶν M. — 1. 25. σηπόμενα M. — 10. πνεῦμα 
B. — 1. 26. 61ev0. M 1? m; 6xexo. 2^. — l1. 27. 
ἐν ὕδατι M. — 1. 30. δέ om. B. — l. 31. τί τὸν 
μήν. B. — Ib. τήν om. M. — Ib. τοῦ om. B. — 
l. 32. τετρωμένην αἥνιτες B. — 1. 84. ἀναπετίαν M. 
— ]. 37. ἄνωθεν... πλατεῖς om. B. — 1. 39 θυρίδας 
B. — Ib. μίαν... θυρίδος om. B. — Ἰ. 40. εἴπερ B. 
— ]. 41. διὰ τοῦτο om. D. — 1. 41-42. πολλ, ἀπὸ 
v. T. M; x0). οὐχ ἐπὶ τοὺς πόδας, ἀλλὰ χάτεισιν, 
ἀλλ᾽ ἀπὸ τ. π. D. — l.. 42. καὶ ἐπὶ τ. χεφ. xal ἐπί 
D. — 1. 48. ὀφθ, τοῦτο ΒΜ. — Ib. Φημὶ ὅτι οἴη. 
D. — Ib. οὐ τὸ 94. om. B. — Ib. αὗτό D. — 1. 44. 
ἡ ante ἑνός om. BM. — 1. 44-45. ἀπὸ τούτου τοῦ 
μορίου παρ᾽. ἐχεῖνο Qux. ἄχρις D. — 1. 45. πρός 
D. — Ib. An ἀσθενέστατον  --- 1. 45-46. m. τ. μ.] 
μέρος D. — 1. 46. ἐχεῖ ἔλθη M ; ἐχεῖθεν B; χατ- 
αντήση D. — Ib. χἀχ. οὖν àv D. — l. 46-41. 
δυνηθῇ ex em.; δυνηθείη BM; δυνηθέν D. — 
l. 47. ἀποσείσ, αὐτόν M; ἀπώσασθαι D. — Ib. 
ἀλλά om. D. — Ib. μένει D. — Ib. ὑπ᾽ αὐτοῦ ] ἐπὶ 
τό B. — 1. 49, ῥδίψη ex em.; ῥίψη ἐν D; ῥίψιν B; ῥί- 
yeu M. — Ib. ἐν ἑτέρῳ.... ἐν ἄλλῳ D. — l. $0. αὐὖ- 
τῶν B. — Ib. ἀπορρίψ. ex em.; ἀπορρίπτει BM; 
ἀπορρίψουσιν ἕκαστον D. — Tb. ἕως εἰς B. — Ib. τὸν 
ἀσθενέστερον M'5 τὸ ἀσθενέστερον μέρος B. — Ἰ. 51. 
ἔλθη, (om. ἀπου.) B. — l1. 53 χατὰ τ. a. $1.] 
inzequales G. — 1. 54. δοκεῖ ὅτι ἀνατρέχει τήν B. 


ΧΙΙ 


-Ἰ. 56. αὐτήν B. — p. 294, l. 6. τυγχάνον B. 
— ]. ?. καί om. B. — 1. 8-9. παρασχευάζειν διώ- 
χει Codd. — 1. 9-10. πνεύμ. xai βαρ. Codd. — 
l. 10. xat 6 μάλ. xexepacp. Codd. — 1. 11. ἔχκλη- 
σις B. — 1. 12. 6 οἶνος B. — 1. 13. εὐκρασίαν B; 
facundiam G. — 1. 14. Θεαγένης Codd. — 1. 16. 
πολύς Codd. — 1b. ἄν B. — 1. 17. πίη M. — 1. 18. 
οὐχ om. B. — Ib. μεθύουσι B. — 1. 19. χωρίαν B. 
-— b. σατύρας M. — 1. 20. αὐτῶν M. — Ib. πάροδον 
B. — 1. 21-22. διάφ. δὲ ἕκαστον ποιχίλον B. — 1. 24. 
μανεῖσα xat δρᾶσα B. — Ib. εἰς τὴν ᾿Αγενήν B. —]. 25. 
ὑπερμαθέντα B. — 1. 26. διά om. B. — 1. 27. τοῦ 
om. B. — 1. 28. ποθεῖσα B. — 1. 29. ἔχει Codd. — 
Ib. xa(] τι B. — 1. 30. τινα Codd. — Ib. ἦρε- 
υοῦν B. — 1. 30-31. βλάπτει xoi μαραίνει ὃ πολὺς 
οἶνος B. — 1. 32. ἔχει B. — 1. 33. διά ] ἐπί B. — 
]l. 34-35. πολυχρημάτιστος B. — 1. 36. ἐν μηνῷ 
B. — Ib. 6 om. Codd. — 1. 38. ἀδελφάς ] ὕδρας M. 
——]. 39. ἔχει B ; £j ttv xat μεταθολέάς M. — 1. 39-58 
Ἄχουε.... φέρεσθαι om. G. — 1. 40. βούλεται B. 
— ]. 42. τῶν χατά M. — 1l. 44. φωτῶν om. M. — 
l. 45. τῇ σελήνη M. — 1.81. τὸ πᾶν σῶμα B. — 
l. 558. τὴν στάσιν M. — Ib. φθορᾶς B. — 1. 56. τῇ 
Ἦχώ B. — 1. 57-58. ταύτης ἐν φύσει B. — ]. 59. 
γάρ om. B. — p. 295, l. 2. τό om. M. — Ib. οἱ 
om. M. — l. 3. ὥσπερ M. — lb. 7, om. Codd. — 
1. 9. Καθόλου B. — 1l. 13. διαπλασθῆναι B. — 1. 14. 
An σπέρματος δέονται ἢ — Ἰ, 24. τοῦ om. B. — 
l. 27. ἐπί τι x&o B. — 1. 29. φέρειν B. — 1. 35. 
ὑγρόν om. E. — 1. 36. χρίοντες E, — 1. 37. τό om. 
B. — Ib. τά om. E. — 1.38. κοιλῶν Β. — Ib. ἀσφα- 
λίτματος E. — 1.51. δαχνουμένης M. — p. 296, 1. 2. 
ὕγρ. καταφερ. B. — Ib. τὰ om. B. — 1l. 3. χατα- 
ξηρότατον B. — 1. 9. ὄν B. — Ib. ὑστέρηται B. 
— l. 11. ὅστεροῖ C. — 1. 12. αὐτόν C; αὐτούς B. 
— Ib. ὑπὸ δὲ θερμ. αὔξ, M. — 1. 18 et 19. Τοῖς... 
ἀσθενεστέροις... γωριζομένοις B. — 1. 20. ἑαυτῷ B. 
— |. 25. Àn ταύτῃ ἐπιμεῖναν ? — ]. 26. αἵ om. M. 
— Ib. ποθοῦσαι B. — 1. 27. νευρώδεις οὐσίας ( om. 
ἐστίν) B. — 1. 28. μήνιγγαν xazan. B. — 1l. 30. 
ζώσας B. — Ib. περιττὸν σῶμα Codd. — 1. 31. ὅν 
B. — 1. 37. περιφέρονται Codd. — 1. 38. γινόμενος 
M. —l. 39-40. ἐπὶ χήνιγγας e conj.; ἐπὶ μηνίγγων 
B; ἀπὸ μηνίγγων M. — Ἰ. 42. ἀλόγων ζῴων M. — 
l. 43. μέλει B. — Ib. πλέον C. — 1l. 44-45. συνί-- 
σταται C, — ]. 46. ἀπαλλάσσονται om. B. — 1l. 48. 
λύεται] γίνεται B. — p. 297, l. 1. αἱ BC. — Ib. 
μέλαινα B. — l1. 4. Cum Gaza legi ἀποπνέομεν. — 
l. 5. ἀπηνθισμένον M. — Ib. Cum Gaza legi '"Ave- 


PRJEFATIO. 


θείσης. — 1l. 6. ἑτέρῳ M. — 1. 10. Àn ὑποψυχο- 
μεθαῦ — 1. 11-12. An χεντουμένων ? — 1. 17, τού- 
των C; πυρετῶν M. — l. 18. σύγχρισις M. — 1l. 28. 
λεπτὸν γίνεται C. — Ἰ. 32. xoi νεύροις D. — ΤΌ. 
Διότι D. — 1. 33. συγχράσεως D. — 1. 34. ὅτι οὖν 
ἐπινυχόμενον D. — 1. 35-36. Διὰ τὴν ὑπερθαλλου - 
σὰν πύχνωσιν' πυχνοτάτη γάρ D. — 1. 36. ἀχρότητες 
ἰσότητες M. — 1. 41. xov] τινές M. ---Ἰ. 42. Àn 
διχφοροῦνται ? — Ib. διαπνεῖται vocor. B. — l. 43. 
σύγχραμα M. — 1. 44-48. πειναλέοι μᾶλλον τὰς τρο- 
φὰς πέττομεν D. — ]. 45. Διότι D. — 1. 46. εἰς B. M. 
— ]b. καταχλείεται D. — Ib. xai ὑπὸ θερμ. $ «p. C; 
$ δὲ vp. ὑπὸ θερμ. D. — 1. 48. πλείονα B. — 1. 49. 
πρόχειρον M. —1. 52. ἀποξηραμένοις B ; ἀνεξα μένοις 
(sic) M ; αὐαξανθεῖσι (sic) D. — Ib. Lege ἀπό. — 
p. 298, l. 1. ἐμπίπτει D. — 1. 4. μέν om. B. — 1. 5. 
διὰ στένῶν τῶν B. — 1. 6. τῇ διαιρέσει, τουτέστι τὸν 
χωρισμὸν προσπ. B. — 1. 7. δέ om. B. -- l. 11. vz- 
στεύοντες D. — Ib. τό om. C. — Ib. Διότι D. — 1b. 
ταῖς B. — 1. 12. χαταχιρναμένην B. — 1. 13. γίνεται 
om. BCM. — 1. 15. τὸν χίνδυνον B. — 1. 20. πυ- 
ρίκαυστα Codd. — Ib. ἐστιν om. M. — Ib. παν.-- 
τως M. — ]l. 932. χατὰ τὰ αὐτά B. — 1l. 26. καί 
om. M. — Ib. συνεπιξίϑονται M. — 1. 27. τοῖς ἀρι- 
στεροῖς ὥμοις CDM. — Ib. οὐ φέρομεν D. — 1. 28. 
ἐπὶ τῶν D. — Ib. πλέων C. — l. 29. 2ni..... ἐλάτ- 
των ] διὸ xal πνιζομένη (sic) οὐ δύναται φέρειν D. — 
Ib. εὐχινήτων C; χιμονητοτέρων (sic) B. — 1. 32. 
ἐλίγγων M. — 1. 33. λυγμοῦ } γλυχισμοῦ B.. — 
l. 34. ἐρεταῶν B. — Ἰ. 35-36. αὐτά -ε..... συ» 
μάτων xxt Om. B. — Ἰ. 39. ai τρίγες M. — 
l. 41. αἱ τρίχες B. — 1l. 42. τε] τῆς B. — Ib. 
τῶν om. B. — 1. 48 — p. 299, l. 2. ἀφ᾽ ὑψ.....γάρ 
om. B. — p. 299, l. 2. παρατρέχουσι BM. — 1. 3. 
ἐπί B. — 1. 4. τό B. — 1. δ. βραγέως οὐλιγγιῶμεν 
B. — 1. 6. ἀπορρεῖσθαι B. — 1. 7, χάτω om. B. — 
l. 8. δέ om. B. — 1. 9. ἰοῦσά τε 9. om. B. — 
]. 9-10. βλέποντες B. — 1. 11. Cassio duce, legen- 
dum μόνος. — 1. 11-12. ὃς ἐπὶ τὸ πολύ om. BC. 
— ]. 15. ἀνακύπτει μέν C; ἀναχύπτει B. — 1. 16. 
βουληθῶμεν M. — Ib. πτάρνυσθαι B. — 1. 17. ἀν- 
τιπερισπᾶσθαι B ; lege ἀντιπεριίσταται cum XXXTUI, 
15; p. 282, 1. 37. — 1. 18. κατά B. — l. 19. οὐ] 
καί B. — Ib. ἀπαλλαγέντες B. — 1. 20. 8] τό C. — 
Ib. xwéi B. — 1. 21. ὑγρὸν οὗ ὑγροῦ C. — Ib. γίνε» 
ται Codd. — 1. 22. xai.... γίνεσθαι om. B. — Ib. 
μή M. — 1. 28. τί om. B. — 1. 23-24. τὸν πταρμόν 
B. — 1. 24. διότι B. — Ib. διαπνοή BC. — 1. 26. ἐὰν 
πλῆθος B; πλῆθος C. — 1. 28. πλεῖον B. — l. 29. 


PRAEFATIO. 


τις αὐτὴν τὴν ῥῖνα M. — 1. 35. στασις B. — Ib. τοῦ 
om. M. — Ib. τἄλλα B. — 1. 37. ἐὰν μή τις τα- 
ράττη M. — 1. 39. Delendum , ni fallor, χαί. — 
l. 40. τούτων B. — Ib. ἴλιγγα B. — 1. 41-42. διί- 
στησι..... χοῦφα Om. B. — 1. 43. Án ἅμα ταῦτα 
elvat? — ]. 45. φανερόν Codd. — 1. 48. διότι B. — 
Ib. μέν om. B. — 1. 49. δέ om. B. — Ib. 6rsp6o- 
λῆς Codd. — 1. 50. τόπους B. — 1. 51. ἀφίστησι B. 
— P. 300,1. 2. διατάξει et οἷον M. — 1. 11. ἐνεοί 
e XXXIII, 1 ; p. 280,1. 6; om. M. — 1. 12. Lege 
πνεύμονος e XXXIII, 1; p. 280,1. 8 —1. 14. Lege To 
0, ....xórov e XXXIIL 1; p. 280, 1. 9; Τῷ δὲ,, («τόπῳ 
M. — l. 17-18. ἀναπνευστισμοί M. Conf. XXXIII, 
1 ; p. 280,1. 14., — 1. 22. ue XXXIII, 1; p. 280, 
l. 18; 0m. M. — 1l. 34. Lege οὔρησεν, vel οὐρήσειεν. 
Conf. VII, 6; p. 154,1. 6 — 1. 37. κινοῦντας M. — 
1. 37-38. ὅτι ὅτε 6 M. — 1. 39. An τὸ mv. τὸ γινόμ. 
— ]. 44. An legendum χαταψύχεται) — 1. 45. 
Τούτου M. — p. 301,1. 1. μᾶλλον om. B. — 1. 7. 
᾿Ανιστάντες B. — ἢ 8. χαθιζάνουσι M. — Ib. ἐν xv. 
γενόμ. ὅτε e VI, 45 p. 152, l. 45 ἢ κίνησις γινομένοις 
τε BM. — lb. ἔχειν B. — 1. 9. ἠσχέδασται B. — 
l. 11. δ᾽ οὐχ B. — 1. 12. τόπων ] τῆς B. — 1. 13. xxt 
ante 0o. om. B. — Ib. θειοτάτη M. — 1. 14. δέ 
e XXXIII, 9; p. 281, 1. 26; om. BM. — Ib. 
χοιλίας om. B. —l. 15. δέ ante τῆς om. B. — 10. 
γοῦν ] δέ M. — 1. 16. τὸν ἵερ. B. — l. 18. ἔχει B. 
—]. 23. ἐχθνήσχοντας e XXXIII, 9; p. 281,1. 36; 
ἔξω 0víox: BM. — Ib. πταρμῷ M. — 1. 24. πά- 
c4& B. — Ib. σώους. Lege ἀσώτους e XXXIII,9; 
p. 281, 1. 38. — Ib. óc e XXXIII, 9, ib; om. 
BM. — Ἰ. 25-26. ἱερώτατον B. — 1. 33. οὖν εἰς e 
X, 18 et XXXIII, 10; p. 163 1]. 42, et p. 281, 
l. 46; om. M. — 1. 36. Lege πταρνύοιντο, vel πτά- 
potro, vel ἐπτάρνυντο. Conf. ad p. 163, l. 45 et 
p. 281, l. 49. — 1l. 37. Lege τὸ θερμ. e X, 18; 
p. 163, l. 46, et XXXIII, 10; p. 281,1. 50. — 
|l. 41. συμπτώχασι D. — 1, 42. ἀδ, ἀναθλέπειν B. 
— |. 45. Ἤ om. B. — Ib. ὑπὸ καταψύξεως M. — 
l. 46. λύξουσιν B. — 1. 47. ἐκτός M. — 1. 48. τε- 
Aeurnxóvov B. — 1. 50. διότι τὸ πυρὶ τό B. — 
p. 302,1. 8. Legendum , ni fallor, αἱ àv. — l. 12. 
Legendum, ni fallor, x«i τὸ ἐκρεῖν ἐν τῇ χεφαλῇ. 
— 1. 15-16. καὶ μᾶλλον x«t om. D. — 1l. 17. ἡ 
om. M. — Ib. παραγίνεται πότου M. — l. 18. oí 
om. DM. — 1. 19. ὅπου D. — Ib. ἄν om. D. — 
Ib. xat om. DM. — lb. πλεῖστα om. D. —1. 19-20. 
πολιοῦται DM. — 1. 20. af τ᾽ οὖν dv τῷ πώγωνι tQ. 


D. — 1. 21. δὲ ὅτι καί D. — Ib. γάρ om. D. — 


XJIt 
l. 22. ἁπλῶς om. D. — Ib. ἔχει iv ἄλλοις δὲ μέρεσιν 
ἐπί τε τῆς D. — 1. 23. ἔχει om. D. — Ib. γένυν 
D. — 1. 23-24. διαφθ, ῥάλιστα χυρίως τοῦτο ἐπι- 
τηροῦνται M. — Ἰ. 24. πάσχειν om. M. —1. 25-27. 
ὥστε xai ὅσοι πολλὰ πολιοῦνται xal λευχότατον ἔχουσι 
τὸν πώγωνα Ov ἀσθένειαν μάλιστα τοῦτο πάσχουσιν 
D. --Ἰ. 28. Àn βραχύτεραι — 1. 31. Legen- 
dum , ni fallor, περί. ---- 1. 39. Legendum, ni fal- 
lor, τῶν ποδῶν. — 1. 40-41. Legi αὐξ,, οὐχ ἐπίδη- 
λον τὸ ἐπόν. — Ἰ. 42. An διόπερ — 1. 45. νέων 
( om. εἰσίν ) D. — Ib. "H om. D. — 1. 47. ὅλα M. 
— Ib. τά om. D. — Ib. ἐξαναλωθῆναι D. — Ib. 
γάρ D. — 1. 49. πλείω D. — Ib. τε om. .D. — 
p. 303. l. 2-3. διότι τά D. — 1l. 3. αὔξονται D. — 
l. 20. Lege xal ai àv. — 1. 21-22. Legendum esse 
videtur oi γὰρ dy. οὐ γίνονται. ... φαλαχροί' imberbes 
fiunt, non autem calvescunt, vel id sero Valla. — 
l. 24 et 25. Legendum, ni fallor, τὸν da0., et τὸν 
loy. — 1. 26. τί ῥεῦμα αἱ τρίχες B. — 1. 27. ῥεῦγμα 
B. — 1. 28. τὸ πλέον ὑπάρχοντα B. — l1. 29. δέ om. 
B. —1.33. ἐκ xot. τι 1p. e Valla; om. M.— 1. 34. 
Fortassis legendum αὐτή, vel αὖθις, — Ib. οὐ e 
conj.; om. M. — 1. 38. Lege ἢ οἵ ἐπί, — 1. 39. 
Lege καὶ αἵ τρ. — 1. 41. Legendum , ni fallor, oi 
δὲ πόδες ἐν. — l. 45 Legendum, ni fallor, αὐτὸ τό, 
vel αὖ «ó.— 1. 49. Valla duce, legendum est χρατ. 
δὲ τῆς ἔσω φορᾶς ὑπὸ τῆς. — p. 304, l. 1. θερμό- 
τητος. Hac voce denuo inchoat A, — 1. 3. πυρι- 
χαύστοις AD. — 1. 4. Πότερον om. D. — 1. δ. εἴ- 
περ À ; ὅθεν D. — Ib. ἐχφύονται τρίχες D. — 1. 8. 
ὅτι xal σχληραὶ xal may. Τὸ οὖν σχλ. A. — 1. 9. περί 
A. — Ib. τὸ δέ] xat M. — Ib. σχληράς M. — 
|l. 10. ἄνω πέμπεσθαι M. — 1. 12. θερμόν A. Àn 
legendum τοῦ αὔξοντος θερμοῦ ὃ — Ib. xaxaAap6a- 
νομένη M. — 1. 13. αὔξεσθαι om. Α. — Ib. οὐχ εἰς 
om. Α. — l. 15. δέ om. M. — Ἰ. 16. Πότερον 
γάρ 9. À. — 1. 17. Ἦ τὸ διά M; Τό A. — 1. 18. 
πολλούς Α. — Ib. Legendum, ni fallor, τόπους. -- 
Ib. ἁντέλει (sic) A. — 1. 19. ὕπεξαυγ. M. — 1. 21. 
ὅσον om. Α. — 1. 23-24. τοῦδ᾽ εὐθὺ ἐναντίων Α. — 
]. 26. ταυτί À ; τουτί M. — 1. 28-29. πυρρούμεναι 
M. — 1. 31. ἡ μὲν λιπαρὰ τῆς ix B. — 1. 34. mp. 
doxt. ἄλλοι εὖθ. D. — Ib. Ἧ om. D. — 1. 35. ἡ 
om. AM. — l. 36. ἄλλα αὐτῶν μέλη μελαίνεται" οἵ 
γάρ D. — Ib. ἐγγὺς τοῦ ἡλίου D; περισσῷ ἡλίῳ A. 
-- ]. 37. Ea. καὶ οἱ λοιποὶ ἐν ψ. οἰκοῦσι τόπῳ τῷ 
ἀρκτιχῷ D. — 1. 37-38. ᾧπερ A; ὅθεν οὐδέ D. — 
]. 38. τὸ ἐν ταῖς 0p. αὐτῶν ὁ. ἐξατμ. D. — 1. 39. 
ὥστε ] καὶ διὰ τοῦτο D. — lb. συγκάμπτεναι AM. 


XIV 


— l. 39-41. 'Endi.... ἔσονται om. D. — 1l. 39. οὖν] 
oux ΑΜ. — ]. 40. ἢ u εὖθ. A. — 1. 45-46. ἢ δ᾽ 
εἰς.... χολήν om. Α. — ]l. 45. Àu legendum δίδο- 
ταιῦ — p. 303, l. 1-2. ἐξηριμένων A ; ἐξυρημένων 
M. — 1. 2. ἀποθανόνταις A. — 1. 3. ἔχ. xal φθίνον- 
τας τά À. — 1. δ. atom. AM. — Il. 7. Legendum, 
ni fallor, πρότεραι. — 1. 8. ἐναντιωτάτως γὰρ 6 A. 
— ]. 9. εὐλόγων À. — l1. 10. πολλή À. — l. 18, 
Redundat, ni fallor, xai. — 1. 14. τὸν 0. A, — Ib. 
τά om. AM. — Ib. ῥυτιδοῦται e Valla; om. AM. 
— l|. 15. παύονται Μ. — 1. 16. πρεσθυτέρων M. 
— |. 22. αἵ om. AM. — l1. 27. ἀπιοῦντος Α. — 
Ib. λευκαίνονται M. — 1. 28. ξηραίνεται M 1* m. 
— ]b. Ἔτι ex em.; Ἐπί M ; 'Enct Α. — 1. 29. 
τούτῳ M. — Ib. προσδάλλοντας M ; legi ἔχουσι πρό- 
6axot τάς. — 1. 84. μὲν τρίχες maj. Α. — l. 35. 
ἡΐνονται Α. — 1. 36. (oo A. — 1. 39. ῥέοντα AM. 
— ]. 40. εἰσί ] ἔτι M. — 1. 44. τῆς...... διδομένης À. 
— |. 44-45. 923. τόπος ἦν À. — 1. 45-46. An αὖ- 
ξουται — 1. 48. ὀλίγους M; legendum esse puto 
ὀλίγης δὲ παρούσης. — 1. 49. Forsan legendum 
ἀπεπτοτέρα ἑλχθῇ. — Ἰ. 80. Οὐχοῦν M. — Ib. αἷμα 
À. — p. 306, l. 2. φλεδῶν φυσιχώτερόν εἶσι À. — 
]. 4. πολλὴν ἅμα εἶναι M. — 1. δ. Legendum , ni 
fallor, ἧ πολιά. —]. 6. μυχτῆρε; AM. — 1. 7. εὑ- 
/:p9« ΑΜ, — l. 9. εὕρω τὸ γῆρας M. — 1b. βε- 
6xuuéva; M. — l. 10. μετὰ τὰς νόσους M. — 1. 11. 
ὅτε τὸ μέν AM. — 1. 12. γίνονται om. BM. — Ib. 
τούς À. — Ib. γάρ B. — 1. 18-20. xev... περίτ- 
1031; pone θερμότητος (1. 21) transfert A. — l. 19. 
πλῆρες M. — 1. 24. αἱ om. ΑΒΜ. — 1b. xai ἐν 
τῇ BM. — 1l. 26. αἱ om. ABM. — Ἰ. 28. ἀπολλύου 
σιν À corr. M; ἀπολύουσιν ΑΒ. — Ib. oí om. 
ΑΒΜ. — 1. 29- p. 307, 1. 15. Ἦ o..... πο- 
λιοῦνται om.. BMV. — 1. 32. οὔθ᾽ 6 Α. — ]. 34. 
παρά ante τάς om. Α. — l. 39. Que óÓyot-inse- 
quuntur, deleta sunt in cod.; legendum esse vi- 
detur τὸ δ᾽ οὐχέτι τῷ εἴδει ὁμοίας εἶναι τὰς τρ. — 
]. 41. ἴσας οὐχ ὁμοίας e conj.; om. Α. — l. 42. τῷ 
12591 (sic) Α. — Ib. τοῦ e conj.; om. Α. — l. 48. 
$ om. A. — Ib. xo μή A. — l. 47. Forsan legen- 
dum est συνανασπῶσι δὲ θερμότητα. —p. 307,1. 3. 
Redundat xa post πώγων. — 1. δ. οὔτ᾽ dv Α. — 
Ib. An legendum τρέφεσθαι — 1. 8. Legendum, 
ni fallor, ἐξέλχουσι. ---- 1. 9-10. ἔχουσι Α. — 1. 11. 
Legendum, ni fallor, "Ext ὁ περί. — 1. 14. τρόπον 
À. — ]l. 17. γίνεσθαι om. B. — 1l. 18. ὑγρότης xal 
θερμότης B; ὑγρότητος xal θεραότητος M. — Ib. 
ἔχει om. Bs an legendum ἔχη Ὁ — l. 19. οἱ ante 


PRAEFATIO. 


ἐν om. AM. — Ἰ. 20. oi «p. À. — 1. 21. ἔστι om. 
À. —]1. 22. ποτῶν M. — ]b. καὶ du. B. —1. 22-22, 
xai τοῖς ψύχεσι BM. — 1. 23. ἔχφριξιν Α ;. ἔχφουξιν 
M. — l. 25. ἢ τὸν τόπον M; ἐπὶ ποτόν B. — Tb. at 
ὥρα B. — 1. 27. λίαν ] καὶ λεία B. — 1. 29. Redun- 
dat χαί. V. XI, 19; p. 177, l. 29. — Ib. f, om. 
Α. — l. 31. διό M. — 1. 82. δέ] μέν A. — 10. 
πλεῖον À. — 1. 35. xal μεθ. xat βαρ. À. — 1. 36. τα- 
χυτέρα ex XI, 56; p. 184,1. 17; παχυτέρα AM. — 
Ib. ἢ ἀπὸ συντεταγμένων À. — ]. 37-38. Ex XI, 
56, p. 184, l. 19 lege μᾶλλον. — l. 40 et 41. Pro 
ἐννεάμληνα et δεχάμηνα Valla legit ἑπτάμηνα et 2v- 
νεάμηνα. — 1. 40. φθέγγονται Α. — Ib. δέ om. A. 
— ]. 41. γεννηθέντα À ; γενόμενα D; γεννώμενα M. 
— ]b. αἰψιώτατα Α. — 1. 42. γάρ om. B. — 1. 43. 
χὐξημένον M. — Ib. Ἤ e Valla; om. ABM. — . 44. 
τά om. B. — 1b. οὐ e conj.; om. ABMV. — l. 48. 
An legendum ἔτι ἥττον ἢ — p. 308, l. 3. γράμμα 
ὀλίγα À; γράμμασιν ὀλίγα M. — 1. δ. ἀνάγκη οὖν ἐν 


| ΑΜ. — Ib. διχτελεῖσθαι M. — 1. 8. Lege μυχᾶσθαι. 


—]1.9." Ἔχοντες AM. — 1. 12. μιχρόν A. — 1l. 12-15. 
οὐχ.... μικρόν om. Α. — 1. 12. ἕχαστον M. — ]. 14. 
Legendum , ni fallor, τῆς πρώτης (80. φωνῇς ) παρ- 
αλλάξας. — 1. 15. Legendum esse puto παρήλ- 
λαττον. — 1. 25. ᾧ ex XI, 32; p. 180, 1l. 35; ὡς 
BM; ὅς A. — 1. 26. βαρύ om. B. — 1. 31. φένεται 
Α. — 1. 32. Ex XI , 45; p. 182, l. 4o lege διό, — 
l. 33. αὕτη ex XI, 45; p. 182,1. 41; αὐτή M ; αὐτῇ 
Α. — 1. 54. 5£ ex XI, 45 ; p. 182, 1. 42; om. AM. 
— |. 35. ἄποψις M. — 1. 37. ἀνεχλάσθη ex XI, 45; 
p. 182,1. 45 ; ἀναχλύσθη M ; ἀναχλασθῇ A. — l. 38. 
Legendum, ni fallor, δή. — 10. φύσιν φέρουσα ὡς 
ἔρουσα Ἀ. ---Ἰ. 40. πλεῖον M. — ΤΌ. xat ex XI, 45; 
p. 182, l. 48; om. AM. — l. 41-42. δι᾿ 6.... αἂλ- 
λον om. M. — 1. 42. τό om. À. — 1. 46-47. ἀπορ- 
ρηγνύασιν ex XI, 46; p. 183,1. 2; ἀπορρήγνυσιν AM. 
— —]. 48. μελετοῦσιν Α. — 1l. 49. πληρέστερα ὄντα M. 
— p. 809,1. 2. ἠρεμίαν A ; marg. vo. igna(av. — 
]. 5-6. μαχροτέροις M2* m. — 1. 6. ἀφεστηκόσιν ἀεὶ 
ἔλαττον τοῦ Α. — l. 19. ἐστιν om. M. — 1. 16. o? 
χατάχλασις om. À. — 1. 18. ἀναχλᾷται xat τοῦ AM; 
conf. XI, 51; p.183, 1. 33. — 1. 20. Ἢ om. D. — 
Ib. δέ om. À. — l. 21. 4 χίνησις γίνεται τῆς φω- 
vic; Ἤ D. — 1. 23-24. τὸν φάρυγγα ὑπό τε τοῦ ψύ- 
γους τοῦ ἐπιρρ. D. — Ἰ. 26. "H om, D. — Ib. 
πολύ À. — lb. ψυχρόν om. D. — 1. 27. φλέγμα 
Α. — Ib. πλείω DM. — 1. 28. χινεῖσθαι D. — l. 29. 
ὀξεῖαν AM. — Ib. βαρεῖαν AM ; βραδεῖα D. — l. 31. 
διὸ ἡ ἐν Α. — ]. 32. αἰσθητόν M. — 1. 33. ἤ om. 


PRAEFATIO. 


A. — 1. 34-35. διὸ χαὶ.... χάτω om. M. — 1. 34. 
ἐκπνέουσιν ex XI, 41; p. 182,1. 95 ἔκπνευσιν Α. — 
|. 36. ἀσθμός AM. — 1l. 40. ἐπιπολῶν À. — 1. 44. 
δυσωδεστάτη DM. — Ib. ἐστί om. D. — 1l. 45. 
IIóxepov,... ἐστιν ] Διὰ τὸ μὴ ἔχειν διάπνοιαν D. — 
Ib. γάρ D. — 1. 46-48. διὰ... ἀγύμναστος ] γίνεται 
διὰ τὴν ὑγρότητα καὶ τὴν σῆψιν καὶ τὴν ἀγυμνασίαν D. 
— p. 310, 1. 2. An legendum Ἦ ὅτι δια 1 — 1. 4. 
Redundat, ni fallor, «c. — 1.6. συμφυοῦς e XIII, 2; 
p-188, 1. 35; συυφυοῦσα Α; συμφύουσα M. —1. 9. ἀὴρ 
χινεῖται ovpov (sic) ἐν A.— 1. 9-10. ψύχειν Α. — 1.12. 
αἰσθάνονται M. — 1. 13. αὐτοῖς M. — Ib. delendum 
est 6. — ]. 14. τεθνεῶτος ex em. ; τεθνεότες M ; τε- 
ἡνεόταις Α. — 1. 17. Legendum, ni fallor, φωνῆς 
xal χρώματος xai χυμοῦ. — l. 18. Àn legendum 
συνεχὲς τὴν ὀσμήν ? — 1. 21. ὃς ἀπέλιπε ΑΜ. — 
Ib. περιποία ΑΜ. — 1. 23. An legendum χάκχείνη ἢ 
— Ib. αὐτή M. — 1. 24-31. Totum hoc problema 
sic exhibet D : Διὰ τί τῶν μὲν ἀνθέων αἱ ὀδμαὶ 
μᾶλλον μὲν τοῖς ἐγγύς εἶσιν εὐώδεις, τοῖς πόρρω δ᾽ 
ἧττον, τῶν δὲ θυμιαμάτων τὸ ἀν παλιν; "Oct ἐχείνοις 
μὲν συνεπιφέρεταί τι καὶ γεῶδες" διὸ xal ἀσθενεῖ πόρρω 
ἐλθεῖν f τούτων εὐωδία" διὰ τοῦτο xal τριφθέντα τὰ 
ἄνθη εὐθὺς ἀπόλλυσι τὴν ὀσμήν. Ἦ xai διὰ τὸ εἶναι 
ψυχρά, τὰ δὲ θυμιάματα θερμά ἐστιν; τὸ δὲ θερμὸν 
χοῦφον, ὥστε διὰ τοῦτο πορρωτέρω γινομένων τὴν οἷ- 
κείαν δείκνυσιν εὐωδίαν μάλιστα, ---- 1, 26. καὶ ῥαν- 
νύμενον Α. --- Ib. ποιεῖν M. — Θε 27. καταφαίνεται 
M. — 1l. 30. ἣ om. A. — l. 33. ἀναπίπλησι M. — 
l. 35. πως om. M. — 1. 36. γὰρ ἣν δεῖ ἐναντίως 
ἔχη À. — 10. πλήρωσι Α. — 1. 36-37. xat fj ναυτία 
A 2? m.5 ἣ ναυτίασις M. — 1. 87. ἀφίδου γενομέ- 
νοις Α. — Ἰ. 39. τοὐναντίως ] τούτους ἐχπλήρουν M. 
— ]. 42. ἐμπόνως Α. — l. 44-45. γινόμενον M. —- 
l. 47. ἀριθμεῖς À. — p. 311, 1l. 2. 49 f ἐστίν A. 
— ]. 5. 6836] κάτω M. — 1. 8. Ἤ e conj.; om. 
AM. — Ἰ. 9. sic; M. — Ib. An legendum ἔχοντος 
τοῦ σώματος — ]. 18. dvo M 1*m. — l. 14. εὐλό- 
γως om. M. — Ib. 3j ante ἧττον om. AM. — 1. 15. 
ὲ xat ὃ M. — 1.16. ἔτι} confirmat Vala;an igitur 
legendum ἰσχύει ἢ om. M. — Ib. ἀφαιρουμένου A. 
—]. 19. 64p. τε oi M. — 1l. 21. μέλανοι Α. --- 
]. 23. δὲ γίνονται om. À. — 1l. 24. ἀφαιρούμενον À. 
— ]. 26. μέλαινα A,'— 1. 29. Ni fallor, redundat 
μή. — l. 30. τῷ e conj.; om. AM. — I. 32-33. 
Lege ὥστε ὅσον ἄν. — 1. 35. χχχῆς M. — l. 86. 
πότερον &M. — 1. 40. £j» om. A. — l. 42. λυτ- 
τῶσι AM. — Ib. xa om. A. — Ib. ὑπερκαθαιρού- 
μενοι Α. — l, 43. διά om. M. — l. 49-50. ἁλί- 


XV 


σχονται Om. A. — p. 312,1. 1. μέν om, M. — 
l. 9. ἀποπνέοντα ἀπ᾽ αὐτῶν ἐξ αὐτῶν Α. — ]l. 14. 
μιχρόν M. — 1. 15. Legendum esse videtur 
ποιχίλοις. — ib. χρῆται καὶ δέσμασι Α. — ]. 16. 
διιλούντων Α. — 1. 20. ὄν om. M. — 1. 21. συν- 
ἐπισπ. καὶ τό M. — 1. 22. αἷμα ΑΜ. — Ib. ὑπο- 
χωρί (sic) A. — 1. 25. ἄπωσιν e conj.; ἅπασιν AM. 
— ]. 28. καί om. M. —1. 32. Ni fallor, delendum 
est οὐχ. — ἰ. 35. ταχὺν ἀπολαῦθεῖν Α. — 1. 37. 
συγχαίεται M. — 1. 38. σχληρὰ ἀποδοῦσχι M. — 
l. 89. ἄτροφοι A. — Ib. αἵ om. A. — l. 40-41. δὲ 
τόπους ξηρούς À; δὲ τὸ τοὺς ξηρᾶς M. — Ἰ. 41. 
ἰσχνοτέρας AM 1*m. — 1. 41-42. εὐσαρχοτέρας Μ2" 
m. — l. 44. ταραχτικώτατοι eX €m.; ταραχτώτατοι 
À ; πραχτιχώτατοι M. — l. 45.....20:a δ᾽ εἰσί Α; 
εἰ αὐτά ἐστι M. — 1. 46. τε om. M. — l. 48-49. 
Legendum, ni fallor, εὐδιαφόρητοι. — 1. 49. εὔπε- 
vtov M.— 1. 50. ἄσηπον M. — Ib. τὴν χουφότητα 
M. — p. 313, l. 3. ἢ ópé M. — 1l. 4-5. ὅτι τὸ 
υὲν ὑπόστασις M. — 1. 6. ὅς ὁ δὲ οἶνος M. — 10. 
ταγὺς πεμφθείς Α. — ]. 9-10. τὰ δὲ περιττώματα 
M. — 1. 11. δ e conj.; om. ΑΜ. — 1. 12. 1] 
χαί À. — 1. 18. γίνονται om. A. — I. 16΄.-τρέφεται 
M. — 1. 17. καθ᾽ abxz» M. — 1. 18. πλησίων AM. 
— ]l. 19. εἰς M. — 1. 19-20. ὑπάρχειν M. — 1. 20. 
ἄνω om. A. —]. 22. ix τοῦ πολλοῦ Α. — 1. 24. 
An legendum xai τὰ τῶν ἢ — Ib. περιττ, ἐντα- 
μιεύεται Α. — 1, 25. ὥστε om. Α. — 1. 26. ὑπο-- 
ληροφθέντα (sic) A. — 1. 27. μηδέν M. — Ib. 
Xév, ,. E À. — l. 29. συντάξεως ΑΜ. — 1, 32, ἀπο- 
λοῦνται Α. — 1. 34. ἀπό αὐτό M. — 1. 39. χειμῶ- 
vóc ἐστιν, ἔστιν Α. — 1. 41. συμθαίνει M. — Ib. ἔδει 
conj.; om. AM. — l. 47-48. πέττει.... οὖσα Om. 
M. — p. 314, l. 5. σημένειν Α. Legendum esse 
puto συμμένειν, — 1l. 7. Ni fallor, post χάθαρσις 
multa desunt. — 1. 8. vut ] γυναιξί M. — 1. 20. 
An legendum περὶ ταῦτα πονοῖεν dv? Conf. V, 28; 
p. 148, 1. 32. — 1. 23. πλήρωσις M. — 1l. 26. ἡδύ 
om. À. — 1. 27. Legendum , ni fallor, προσῇ et 
τοῦ δεομένου. — Ἰ. 81. μᾶλλον om. A. — l. 32. 
διότι (om. 4) M. — l. 34. γιλοί M; item 1. 38. 
— ]. 36. Delendum, ni fallor, εἰσίν. — ΕἸ. 37. 
“Ὅτι om. M. — Ib. Post πυρός aliquid deesse vide- 
tur. — 1. 43-44. οὐ ηὐξάνε (sic) A. — 1. 48. ὀπτω- 
μένων προσσιεμένων δὲ βούτυρος A. — p. 315, l. t. 
*H οὖν A. — l. 2-3. ἀφομοιοῖ,.... αὐτῷ ex em.; 
ἀφ᾽ ὅμοι εἰ ἑκατέρων αὐτῶν À ; ἀφ᾽ ὁμοία ἑχάτερον 
αὐτῶν M ; assimulatur Valla. — 1. 5. τὰ χέντρα 
M. — I. 6. τὸ μέν AM. — l. 10. ὑπό Α. — 1l. 11. 


xvi 


xal om. A. — 1l. 16. ἀέρων AM. —l. 17. πεπαίνε-- 
ται M. — l. 18. τὴν ἄλογον Α. — l. 18-19. ἀπο- 
χτενεῖ M. — Ἰ. 19. aloe om. M. — 1. 27-28. 
σημεῖον ἡ μάλιστα Α. — 1. 28-29. μεταθδάλλῃ M. 
— 1.30. διό om. M. — Ἰ. 34. πίνωσιν Á, — 1. 35. 
ὕδατος M. — 1. 37. ixei om. À. — 1. 40. ἀφιδεύει 
Α. — Ἰ. 43. τοῖς διαρρέουσιν A. — Ib. Pro μέν le- 
gendum esse videtur δέ. — 1. 45. Legendum , ni 
fallor, διὸ οὐ $48. — 1. 46. Legendum esse vide- 
tur γοῦν, vel γε. — l. 49. συναπτώσῃ À. — p. 316, 
Ι. 5. χαρπῶν À. —l. 11. ἐφαιρεῖν Α 1? m.; ἦφαιρ. 
9^. — ]. 19. ἐξελθόντας À. — 1. 13-14. xat λούονται 
xal συνλεαίνονταις Α. — Ἰ. 19. 0] ἄλλον A. — 
]. 21. χρωματίζουσαι Α. — Ib. An legendum Σηα. 
τὸ τῶν ἀλεχτρ. ἢ — Ἰ. 25. διὰ τὸ τούς M. — Ἰ. 33. 
ἐπιπαραλλάσσουσ: M; ἐπεὶ 
]. 84. ἀρτιόστομον M. — 1. 36. μώνυχα M. — 
]. 40. τροπή M. — Ib. ἀλλ᾽ ἄνω À. — l. 41. χάτω 
χαὶ ἢ πρόσθεν M. — 1. 42. Διὰ τί ταῦτα μονών, M. 
— Ib. 7] οἱ A. — 1. 48. ὄρνις A; ὄρνεις M. — 
Ib. μένει] μέν M. — 1. 44. συμδαλλομένης M. 
l. 45. δέ e conj.; om. AM. — Ἰ. 47. αὔξονται M. — 
]. 48. 8i δρθοῦ ὃς À ; δι’ ὀρθοῦ ὡς M. — 1. 49. ἵνα ex 
em.; εἶναι AM. — Ib. φέρηται ἄνω À ; φαίνεται dvo 
M. — 1. 50. «oiv. τὰ τετρ. AM. — Ib. τά om. M. 
— p. 317, l. 2. ὀρθά ] ὀρθῷ M. — Ib. An legen- 
dum τῷ μὴ ὀρθῷ ? — 1. 8. πολιᾷ μένοντα M. — l. 6. 
θίγειν. M. — Ἰ. 8. διχηλά M ; legendum, ni fal- 
lor, τὰ δὲ δίχηλα. — l. 10. ἅλες om. Α. — 1. 11. 
συμμίγνυνται M. — 1. 16. οἱ ἄνθρ. π. Α; οἱ m. 
ἄνθρ. M. — l. 15. πάσχουσιν À. — l. 22-23. "Ps 
πτέον À. — 1. 23. f χαλάζησις M. — 1. 24. τού- 
ταις ἧσίν (sic) A. — Ib. χαλαζώσαις ἃ ; χαλάζησις 
M. — 1. 35. μετετραμυένων À. — 1. 26. πολύ Α. 
—.]. 99. ἴὮονθος A. — 1. 30. τῶν ] τόν Α. — lb. 
εὐστραφέσι M. — 1. 34. of om. Α. — 1. 38. ytvov. 
ται om. M. — 1. 36-37. διὰ πάχος....«εὐτροφίαν 
om. À. — ]. 38. οἵ om. À. — l. 39. ἔγγνοντα A. 
— Jb. α χάλαζαι M. — l. 40-41. πέττειν μῦς τήν 
(sic) M. — l1. 42. καὶ πρὸς τὴν χῶρισιν (sic) A. 
— ]. 44. τόν om, M. — 1. 46. ὀλίγοις M. — 1. 47. 
εὐτροφία Α. — l. 48. ἐὰν δὲ πολλή À ; ἐὰν πολλά M. 
— ]. 50. ταῖς τρυφαῖς M; τὰ στίφα À.. — 1. 52. οἵ 
ἴονθοι M. — p. 318,1. 1. χάλαζα om. Α. — l. 7. 
στενόν ἐστι τὸ βρόγχον ἢ Uc δηλ. A. — 1. 8. δηλοῖ f φ. 
om. Valla, — Ib. φύσιν M.— 1. 10. οὖν om. M. — 
Ib. σίαλον 4£evav:À. — Ib. δέ om. A. — 1. 12. 
σθενόπνουν À ; στενόπουν M. — 1. 15. ἣ χίνησις et ἡ 
προθυμία M. — 1. 16. xal ποιεῖ om. Α. — ]. 17. 


παραλλάττουσι Α. — 


PRAEFATIO. 


θερμότητα M. — 1. 18. προχέῃ À. — 1. 19. χάπρου 
M. — 1. 20. ὅτι om. À. — 1l. 22. κὶ 7, M; ἢ A. 
— lb. ὁπέρ A. Ceterum legendum esse videtur εἰ 
ὁπὸ 8. γίνεται ἣ ἐπιθυμία, vel potius γίνονται τὰ τῆς 
ἐπιθυμίας "4118 certe habet a calore siquidem 
libido excitatur. — |. 27. ἑπτὰ μηνῶν À. — Ib. 
ἄνθρωπος M. — 1. 29. Ἢ om. Codd. — 1. 32. avt- 
σιν À. — ]. 33. Ἤ om. M. — Ib. ἔχει om. A. 
— |. 38. Lege ἐλάττω e Valla, qui habet paucio - 
res, — |. 40. Ἢ om. A. — 1l. 42. Legendum , ni 
fallor, δι᾿ αὐτὸ δὲ τοῦτο. — lb. πλεῖον Α. — 1. 48. 
ὦσεν M; ὅς A. — p. 319, 1. 2. Alterum μᾶλλον 
om. Codd. — l. 7. μέλαιναι Codd, — 1. 8-10. 
σημεῖον..... γίνονται 0m. À. — 1. 8. βάπτει e Valla 
qui habet inficiat ; βλάπτει M. — 1. 10. οὗτοι Α. 
— ]. 12. χιντοῦσιν Α ; κινοῦσιν M. — ]. 15. τε om. 
M. — l. 16. μασθούς M; it. l. 18. — l. 19-20. 
χατ᾽ ὀλίγον Α. — 1l. 20. γεννώμενος M. — 1. 21. 6 
om. Codd. — 1. 22. οὗτος Codd. — 1. 24. τῆς 
ἄλλης À. — 1. 33. ἣ ὃς M. — l. 33-34. τοῖς πλα- 
τυρύγχοις À. — 1. 84. αἰσθάνονται À. — Ib. τοῖς 
ὄσφρησιν À ; τῆς ὀσφρήσεως M. — 1. 36. μόνον M. 
— ]b. Ταὐτό M. — 1. 37-38. σχυτοδέψαι M. — 
l. 41. ὥστε. Àn "Ox? — 1. 42. θένουσι À ; om. M. 
— ΙΡ. oi om. M. — l. 43. οἵ om. A. — l. 46. 
οὐχί À. — l. 48. πλείω À. — Ib. αὐταῖς om. A. 
— ]. 49. δέ A. — Ib. χάλαζαι om. À. — Ib. 5x 
περιττ. M. — Tb. σημεῖον ἤγουν αἱ χάλαζαι Α. — 
p. 320, l. 2. ἥττονα Codd. — Tb. φέρεσθαι À. — 
|. 8-4. πλείονος... ἄφωνοι om. À. — Ἰ. 4. olet γὰρ 
ἔγνιοι À, — 1. 5. ὡς 0s À, — 1. 6. αἴ om. Α. — Ib. 
ἀφοδεύσουσιν Α. — Ἰ. 1. νόσων Α. — l. 8. δέ om. 
Α. -- 1. 9. μέν om. À. — Ἰ. 10. μὲν ἐχείνοις Α. 
— |. 12. καὶ δίς καὶ διά M; forsan legendum ἣ 
δίς, — Ib. καὶ διά M. — Ib. τὴν αὐτήν e conj.; 
τὴν αὖ A ; τὴν εὖ M; opiparum Valla. — 1. 14. 5$ 
ὗς M. — 1. 15. xai οὐχ ὀξύν M. — Ib. αἰσθητόν 
M; legendum videtur αἰσθητιχῶς διάχειται, — 
l. 16. τὰς ὀσμάς M. — 1. 18. Legendum , ni fal- 
lor, λιταὶ οὖσαι" om. M. — 1. 19. μέντοι μεμολὺ - 
σμένης M. — 1. 24. ἀήθεις M. — 1. 27. ὡς καί περ 
A. — |. 29. Legendum esse videtur vel τῷ ya— 
λαχτιπότῳ Σωστράτῳ, vel τῇ γαλαχτιπότιδι Σωστρά- 
τη. — l. 80. Ἦ e Valla; om. Codd. — 1. 31. ἢ 
om. Codd. — 1l. 32. τοῦτο. Sic Codd.; lege οὕτω e 
Valla qui habet ifa. — 1. 88, ἔχειν À. — Ib. ὑπό 
M. — Ib. οὖν et μέν om. A. — 1. 84. τὰ δ᾽ ὁδοῦσι 
M. — Ib. τούτων om. Α. — 1. 35. ὥσπερ M. — 
Ib. τούτου M. — |. 36. Rerum nexus requirere 


PR/EFATIO. 


videtur οὐδαμόθεν, vel forsan ἀπαντὰ οὐδαμόθεν, 
— |. 38-40. καὶ 4... τρέπεται om. M οἱ Valla. — 
l. 38-39. χενοῖς A. — l. 41. Legendum esse vi- 
detur xal οὐχ ὅτι ἔτυχον οὐ τριδόμενοι᾽ sie aliquate- 
nus etiam legisse videtur Valla qui habet : »on 
autem quod non renalos esse contigerit. — 
l. 43-47. ἀλλὰ &ià. .... πάσχει om. MV. — l. 47. 
8 ex'em.; 6£- A. — 1. 48. αἱ om. À. — p. 321, 
]. 1. τῆς προθυμίας M. — Ib. αὑτοῦ A. — l. 4. 
χαλεπώτερα M. — 1l. 6. "H om. A. — 1. 11]. 
λεπτόν. Lege λεπτήν. — Ib. γάρ M. — 1l. 15. θερ- 
μότερόν om. M. — 1. 28. τοὺς ἵππ. M. — Ib. 
ἵπποις φορδείοις A. — 1. 256-26. οὐκ ἐθέλουσιν M. 
— ]. 23. ἐχφύγωσιν M... — 1. 29. τὰς οὐράς Α. — 
I. 32. οὐχ Α. — Ib. ἀχινήτους e Valla; εὐχινήτους 
AM. — 1. 33. ἔχοντας A. — Ἰ. 86. xav om. AM. 
— ]. 37. xat om. AM. — l. 38. δασεῖαν e Valla ; 
δασεῖαι ΑΜ. — 1. 40. δ᾽ olov ὀρθή M. — Ib. ἢ xtv. 
M. — 1. 41. 5 ἔστ. AM. — Il. 42. τοιοῦτον 02 6 M. 
— |. 44. ᾧ ex em.; ὡς M; ὅς A. — Ib. An deest 
' μέλλει post 4 ofo.? —Ib. τούτῳ Α. — 1. 45. χρησί- 
μοις M. — 1. 46. χέρας ex em.; χερός À ; καιρός 
M. — p. 322,1. 1. ὅλων AM. — 1. 9. ὑπειλημμέ- 
vov Α. — |l. 10. Àn legendum πίπτουσα Valla 
tamquam animis se accommodans. — l. 11. 
Φωνήν AM. — 1. 14. χρόνῳ À. — l. 16. xol ὅτι 
M. — I. 22. ἀνδρειότεροι M. — 1. 26. oi om. M. 
—- l. 29. πονοῦσιν. Valla addit : sin autem mul- 
tos, non. — |. 32. ἀθρόαν M. — 1. 34. ἐκτομίζου- 
σαι AM. — 1. 35. πρὸς ἕω ?| πρὸς ἔσπ. M. — 1. 36. 
διαθέξη À. — 1. 37. θερμότητος M. — Ib. ἐστὶν 6 
τό Α. — l. 41. πλέουσιν M. — Ib. βορέας A. — 
]. 42. πνεῖν ] no...civ A. — Ib. οἱ δ᾽ ἄλλοι e Valla; 
om. AM. — p. 323,1. 5. δέ om. Α. — Ib. λευ- 
xoi AM. — l. 6. ἐπισχήψασθαι ΑΜ. — 1. 10. ἐστιν 
ὅτι τόν Α. — l. 11. ἰσημερίας ex em.; εἰς ἡμέρας 
ΑΜ. — l. 11-12. πρὸ τροπῆς θερινῆς ex em.; προ- 
τρέπεσθαι ῥίνες (ῥίναις M) Codd. — 1. 14. γίνεται 
Α. — I. 16. ἵπποις χαὶ τό Α. — l. 17. ἀλεεινὸς Α. 
— Ib. ψυχῶν Α. --- lb. πάσχειν M. — 1. 22. με- 
σον] μέγα A. — Ib. μικρὸς μὲν ὧν M. — 1. 24. 
σύμμετροι ΑΜ. — 1. 25. μείζω AM. — 1l. 27. πε- 
ριπίμπλανται M, — 1. 31. τούτου AM. — 1. 32. 
ἐπιθάνατος Α. — 1. 88. dv Α. — 1. 36. ὡμοίωνται] 
χρατοῦνται M. — 1. 37. μή 7 τό M. — Ib. An legen- 
dum ἀνεμοῦσιν ἢ — 1. 39. οὐ om. ἃ. — 1. 40. 
ἀχίνητον M. — 1. 41. γενναμένης Α. — 1. 45-46. 
πρὸς τὸν ὀστῶν Α. — 1. 49. δέ] τόδε Α. — p. 324, 


LI 


Xx vit 


πονοῦντα M. — 1. 6. δυσουρίαν AM. — 1. 7. συντο- 
νίαν γεννᾷ conj.; συντονία xuvà (τινί M) AM. — 
l. 8. πρόεσιν conj.; πρόθεσιν AM. — 1. 11. ὄρνεις 
M ; ὄρνοις Α. — l. 11-12. λάφυρα M ; λοφῆρα τὰ dx 
τῶν λόφων Α. —]1. 12. δύναται M. — l. 13. φλοιὰς 
xal ὅλω Α. — 1. 14. θυρίδια Α. — 1. 15-106. Taó- 
ταις ἐξαναλίσχεται τήν À. — 1. 18-19. cvu6. τὰς 
Dp. ἔχ. τὰς X. M. — 1. 21. ἡμίονον ] ἡμιόνων 
AM. — l. 25. τούτου M. — 1. 27. ἡμιόνων AM; 
it. |. 33. — Ib. διαλυποῦσιν M. — 1. 28. νέον M. 
— lb. ληποῦντες À ; λυποῦντες M. — lb. xatappa- 
χοῦνται M. — 1. 30. ἅμα τῷ μή M. — 1l. 34. ὅτι 
A. — 1l. 34-835. παραχμάσει παῦύσμη ( sic) À ; le- 
gendum esse videtur παραχμάσωσι (Om. πως 
ux). — 1. 35. δυσχεραίνουσι À. — 1. 36. πολλὰ Sox. 
χύειν M. — 1. 43. μόνη À. — Ib. συμπίνει M. — 
l. 44. οἵαν AM. — l. 49. ἡ ἐξαλαγεῖ Α. — p. 325, 
l. 1. σφαλιόν Α. — 1l. 2. ἐξανίστησιν M. — l. 11. 
δυσέχχριτόν τε γ. M. — 1. 12. ἐν ἄλλῳ 1019] ὃ 
ἱδρὼς ἔξω M. — 1. 13. γάρ e conj.; om. Codd. — 
Ib. oí χυμοί M. — Ἰ. 19. πονεῖ ὄνος M. — 1l. 21. 
xat] ἦ M. — 1. 22-24. Ἦ 6«..... ἐξάγει om. M. 
— l|. 25. Διὰ cl....... ὄνοις om. M. — 1. 28. πάγος 
c. ex em.; μέσος c. ἣ πάχος À ; πάχος c. M. — Ib. 
αὐτοῖς À. ---}. 38. xat ] ; M. — 1. 84. δέ om. AM. 


Conf. X, 21; p. 165,1. 30. —1. 37-38. xal αἱ τῶν 


M. — 1. 41. νενοσηχότα e X, 27; p. 165, 1. 37; vo- 
σήματα À ; δυσώδη M. — 1. 44. Alterum τό om. M. 
— ]. 46. εἰ e conj.; om. Codd. — l1. 48. at οὐλαί 
M. — lb. τῶν πρότερον À. — p. 326,1. 1. καί om. 
M. — 1l. δ. ἢ om. A. — Ib. εὐρύ e conj.; om. 
Codd. — l. 9. τῆς ἀρχῆς Α. — Ib. εὐμαρῶς M. — 
l. 9-10. Πολὺ.... τήν e conj.; Πολὺ ὄντα τήν AM. 
— ]. 10. διαδίδωσιν e conj.; διαδῶσιν À ; διαδώσειν 
M. — lI. 12. τοὺς ἵππ. Α. — l.. 12-13. τὰς ὄν. τὰς 
ὀχευθείσας M. — 1. 15. Διὰ τί ἐάν erosum. — Ib. 
χάρυον À. — l. 18, ἔγγονον Α. — 1. 30. καυστιχόν 
Α. — l. 28. πνευμάτων δρμώντων 6 conj.; v..... 
δρώντων À ; conf. XX, 34; p. 220,1. 39, sqq. — 
l. 40. δεχόμενον e XX, 34; p. 220, 1. 505 ὃ.... «ὧν 
Α. — l. 41. ἄγγει A. — p. '327, l.. 1. ot ἄναλοι 
ἄρτοι ex XXI, δ: p. 222, l1. 15 .....gvot A. — 
l. 6. τό] τόν A. — l. 1. οὗ ex XXI, 6; p. 222, 
1. 155 5; A. — I. t0. Ni fallor, legendum c7j«. 
— |. 16. δήποτε dubium ae semideletum ; item 
]. 17. ἐξ ἀνάγχης μὲν τὸν οἶνον, 1. 18 "Hyovv ἀφαί- 
ρεσις, et 1. 19. συνηθέστερον. — 1. 25. Pro εἰ rerum 
nexus requirere videtur πὴ δέ. — 1. 27. οἴ A. — 


l. 2. ῥανίσιν Codd. — 1. δ. προσίεται ΑΜ. — 10. (1. 29. Post σῆψιν deesse videtur sixoc, vel simile 


ARISTOTELES, T. IV. 


b 


— —— .. .. 


xvii PR/EFATIO. 


aliquid. — 1. 34. πεμπόμενος Α. — 1. 41. Quod 
nomen exciderit post ἐχθερμανθεῖσαι, non capio. 
— p. 328,1. 5. ψυχρός Α. — l. 7. ἑνίς Α. — 
J. 9. ὕδωρ deletum in Cod. — 1. 10-11. Legendum 
videtur ὁ δ᾽ ἔχει. —]. 26. ἐπιπολετιχόν Α. — 1. 33. 
Loco xai ante τῶν legendum videtur Διὰ «t, ita ut 
hicinchoet novum problema. — l. 34. 60i; A. — 
[b. Redundare videtur τοῦ. — 1. 38. Án iterum 
legendum ἰλύν ὃ ---- 1. 47. ὑπό Α. — p. 329, 1. 22. 
ὁμοίος (sic ) A; fleri igitur possit ut legendum stt 
6sotóc u.a. — 1. 33 et 34. τό utroque loco om. À; 


᾿ item utroque loco habet μελανῶν. — 1. 39. Lege 


τὰ αἴγεια τῶν προδατείων. — 1. 44. δεῖ 0m. A. — 
p. 330, l. 5. μαλάγματα ex em.; μαλαχά Α. — 
l. 9. λιπαρώτατον Α. — 1. 12. οὐ conj.; om. Codd. 
— ]. 16. οὐ χαθὸ σήπεται Α. — Ἰ. 17. ἔδει conj; 
δή A. — l. 19. πυρώυατα À. — 1. 21. Pro Ἤ le- 
gendum esse videtur Διὰ τί. — 1. 27. ταῖς ex 
em.; τε À. — 1. 33. τοῦ ] τῷ A. — l1. 37. σιχύαι 
Α. — 1. 41. τὸ κέλυφον πότερον À.. — |]. 42-43. 
Rerum nexus requirere videtur ὠχρόν. — 1. 43. 
ἐστι τὸ δ᾽ ὠχρόν A. — p. 331, 1. 3. τρυπήση | τρυ- 
πήσας À. — Ib. Redundare videntur τὸ ᾧῶν. — 
l. 17. ἑψά A. — 1. 18. ὦπτόν Α. — lb. ἐγίνετον 
Α. — 1. 19. ὀπτᾶν ] ὡπτῶν ( sic) A. — 1. 20. βελ- 
τίων À, — ]. 25. περὶ φύσιν Α. — Ib. xav δυν. e 
eonj.; καὶ δυνάμεως Α. — Ἰ. 28. δνούμενοι Α. — 
]. 29. Ὑρκανία e XXIII, 40; p. 236,1. 13 sqq.; 
ἀρχανία À. — 1. 32. ἄλλοις πτεροῖς D. — 1l. 33. 
αὐτοῖς ἐμποιεῖ D. — 1. 35. αὖθις ἐπέλθοι ποτέ B. —— 
|. 37. ὄν om. B. — l. 38. αὐτῇ B. — Ib. φθορᾶς 
B. — p. 332, |. 12. An legendum γενομένου ? — 
Il. 25. χυμόν E. — 1. 29. ἐνδιδόναι e conj.; διδόναι 
E. — 1. 31. ἄχρις οὖν πᾶν ἐξεκαμφθῇ (sic ) E. — 
|. 36. ἀφιέντων e conj.; ἀφιέναι E. — 1. 47. οὔντων 
μελανῶν Α. — 1l. 51. χαταλαμθάνει Α. — 1. 53 et 
54. συγχωρούμενοι εὖθ. τοῦ εἶναι τὸ mÀ. τό Α. — 
p. 333, l. t. Legendum , ni fallor, περιγραφῆς ὅπ’ 
ἄλλων. — |. 3. εἰ στενόν Α. Án εἰς στενώτερον --- 
l. 8. διαδαίνειν ἃ, — 1. 4-5. συστέλλεται Α. — 
Ἰ. 5. πειρώμενος τῷ πάθος Α. — 1. 7. Àn συμδαί- 
νειν ὃ — |. 8. τό Α. — 1. 9. 6 om. À. — Ἰ. 12. ἐπὶ 
τοῦ ἀπό Α. — ]. 14. ὅμοιον Α. — l. 15. ἐμψύχω 
ἃ. — 1. 18. Legendum, ni fallor, προσφάτως. --- 
l. 19. συμπτώυασι A. — ]. 19-20. δε ἣν μὴ στεν. 
εἰ ἐν τῇ Α. — |]. 20. αἰτία e conj.; ἔτι Α. — 


|. 20-21. μέλαν ἂν μὲν ταύτην Α. — 1. 21. ἐπεὶ δέ 
A. An legendum ἐπί yc? — ]. 26. An legendum 
εἰρημένου pro γινομένου 7 — ]. 27. φαντασίαν À, — 
l. 34. μιχράν Α. — 1l. 35. An ὅν, vel potius δ᾽ ὄν ἢ 
— Ib. τινά Α. — 1l. 39, An legendum ἔχει μέντοι 
τὸ φαιδρόν ἢ — Ib. Ἢ À. — 1. 48. ὥσπερ A. — 
l. 44. ὄντως A. — Ἰ, 45. ἐχπεπορωμένην Α. — 
l. 46. ἀναχλωμένων xol προσπιπτουσῶν A. — 1. 48. 
et e conj.; om. A. — 1l. 59. ix τῆς e conj.; om. A. 


| — v. 334, l. 6. τοῦτω (sic) συνήθει ἡ ἐπί A. — 
| I. 8. Legendum, ni fallor, διαφόρων ὄντων τῶν 


ὑγρῶν xai διαυγῶν. — Ib. ἀμαυροῦται ex em.; ó 
ἀμαυροῦσθαι Α. — 1. 13. βουληθείημεν A. — 1. 15. 
γινομένης e conj.; γίνεται Α. 

Ecce autem argumenta qua me permoverunt, 
ut Problem. inedita 39-186 Sect. IT. pro Aristo- 
teleis haberem, Sect. 1 vero 1-22, IT, 1-38 , III, 
46-48 et 50-52 (1) pro Alexandreis : 

1? In Problematis qux Aristoteleis adcensui, et 
rerum qua in iis exponuntur, et ipsa dicendi ra- 
tio omnino Problemata Aristotelea in omnibus 
operum Arist. editionibus legenda referre viden- 
tur; problemata vero quz pro Alexandreis habui, 
problematis Alexandri nomine editis simillima 
sunt. Etiamsi hanc opinionem, problemata sin- 
gula examini submittens, facile probare possem, 
nihilominus hanc comprobationem omitto , quia 
me diutius quam res mez ferunt detineret , ἃς 
praterea res ipsa , ni fallor, cuivis harum rerum 
perito facile etiam sine comprobatione primo in- 
tuitu adparebit. 

2? Inter Problemata qua Aristoteleis adcensui, 
reperiuntur sat multa ( 40, 41, 45, 46, 50, 53, cet. 
V. index p. IX, sqq. ) que etiam in Problem. 
Aristoteleis editis leguntur, nec nisi varia lectione 
differunt : id quod numquam in Problematis quz 
pro Alexandreis habui, obtinet. Vix est quod 
moneam in Probl. Aristoteleis editis sepissime 


| eadem bis, imo ter, vel in eadem sectione, vel in 


diversis sectionibus legi. 

3^ Qua in Probl. ined. 11, 142 exponuntur, 
citantur a Plutarcho /Vatur. quest. 21 tamquam 
Aristotelea; qua vero Prohl. ined. II, 147 et 
153, eodem modo citantur' ab Alex. Aphrod. 
Probl. ed. I, 141. 

4? Prefatiuncula qua interseritur inter probl. 


(1) Jam poenitet me subjunxisse duo Problemata Latina ex ed. Valla petita, quippe quum nunc demum, omnibus 
jam prelo exaratis, animadverti , liecce problemata nihil aliud esse nisi alteram partem Probl. (. 88 Alex. Aphrod, 
Gr., quod problema respondet Probleinm. IV, 88-90 Valle. 


PRAEFATIO. 


ined. 38 et 39 Sect. II, etiamsi ipsa haud dubie 
non sit Aristotelen, tamen manifesto indicare 
videtur ex opinione librarii hic novam inchoare 
problematum seriem. 

55 Probl. ined. II, 42 occurrit fragmentum He- 
racliteum, quod ceteroquin jam apud Theophra- 
stum de veríig. 9 , etsi feedissimis mendis depra- 
vatum, legebatur, quodque tamen fugerat Doct. 
Sehleiermacherum ; II, 77 item legitur fragmen- 
tum poete eomici, et IT, 101 fragmentum Empe- 
docleum ; hujusmodi autem fragmenta in Pro- 
blematis Alexandreis occurrere non solent. 

6? Probl. ined. II, ?7 ipsi Aristoteles ( Gener. 
Anim. V, 4; t. HI, p. 423, l. 40) respicere vi- 
detur. 

Quod ad Problemata 1-45 nostre Sect. IIl 
adtinet, qu& nonnisi in Cod. Paris. A leguntur, 
diu dubius hasi, an ea pro Aristoteleis habe- 
spem, necne. Rem decernere videbantur verba : 
οὕτως Ἀριστοτέλης (Probl. ined. III, 11), que 
certe satis manifesto probant, librarium hec non 
pro Aristoteleis habuisse. Nihilominus et rerum 
qua in iis exponuntur, et dicendi ratio rursus 
propius ad Aristoteleorum rationem accedit , nec 
nisi eo ab ipsis differt, quod magis etiam quam 
Aristotelea tum edita, tum inedita , adumbrata 
tantummodo et inchoata videntur : sic Probl. 36 
omni responsione caret. Accedebat quod horum 
problematum nonnulla ad amussim referebant 
problemata Aristotelea inter edita reperiunda, 
nec nisi varia lectione differebant. Tandem duo 


XIX 


argumenta me permoverunt ut in contrariam sen- 
tentiam abirem : 

1? Apud Atheneum XIV, p. 656 ab, legimus : 
"AOfjvatot δ᾽, ὥς φησι Φιλόχορος, ταῖς Ὥραις θύοντες 
οὐχ ὀπτῶσιν, ἀλλ᾽ ἕψουσι τὰ χρέχ, παραιτούμενοι τὰς 
θεὰς ἀπείργειν τὰ περισχελῇ καύματα xol τοὺς αὐ- 
χμοὺς, μετὰ δὲ τῆς συμμέτρου θερμασίας καὶ ὑδάτων 
ὡραίων ἐκτελεῖν τὰ φυόμενα" τὴν μὲν γὰρ ὄπτησιν 
ἐλάττους παρέχεσθαι ὠφελείας, τὴν δὲ ἕψησιν οὐ μό- 
vov τὴν ὠμότητα περιαιρεῖν, ἀλλὰ xat τὰ σχληρὰ μα- 
λάττειν δύνασθαι xal τὰ λοιπὰ πεπαίνειν, " Exc δὲ εὖ- 
μενέστερον xol ἀχινδυνότερον πεπαίνει τὴν τροφήν᾽ 
διόπερ ἑφθὸν ἐποπτᾶν οὔ φασι δεῖν, οὐδ᾽ ἐφέψειν᾽ τὸ 
μὲν γὰρ ἀνάλυσιν ἔχειν δοχεῖ τοῦ βελτίονος, ὥς φησιν 
Ἀριστοτέλης" τὰ δὲ ὀπτὰ τῶν ἐφθῶν ὠμότερα xal Ex- 
porepa. Fere omnes viri docti qui ad hunc usque 
diem de hoc Philochori fragmento verba fece- 
run! ( v. g. Stahr, Aristotelia; t. I, p. 70; t. II, 
p. 96 et 288; Siebelis PAilochori fragm.; p. 90, 
Muller fragm. Hist. Grec.;t. I, p. 413; Philoch. 
fragm. 171) Philochorum hie respexisse putant 
Meteor. YV, 3, 21 (t. IH, p. 613, 1l. 38 sqq. . 
Adfirmare ausim, quodsi hi viri docti novissent 
probl. nostrum ined. IIL, 43, omnes consensisse 


Philochorum revera in mente habuisse hoe pro- 
blema. 


2? In probl. ed. XXVII, 4; p. 257, l. 12, ci- 
tarí videtur nostrum problema ined. IlI, 14. 


BUSSEMAKER. 


————— — Q9 «M —— — 


s 7 7 


APIZTOTEAOY-Z 


ARISTOTELIS 


bYXIOPNOMONIKA' | PHYSIOGNOMONICA" 


I. Ὅτι αἱ διάνοιαι ἕπονται τοῖς σώμασι, xal οὐχ 
εἰσὶν αὐταὶ xa0' ἑαυτὰς ἀπαθεῖς οὖσαι τῶν τοῦ σώμα- 
τος χινήσεων. Τοῦτο δὲ δῆλον πάνυ γίνεται ἔν τε ταῖς 
μέθαις καὶ ἐν ταῖς ἀρρωστίαις" πολὺ γὰρ ἐξαλλάττουσαι 

& φαίνονται ai διάνοιαι ὑπὸ τῶν τοῦ σώματος παθημά- 
των. Καὶ τοὐναντίον δὴ τοῖς τῆς ψυχῆς παθήμασι 
τὸ σῶμα συμπάσχον φανερὸν γίνεται περί τε τοὺς ἔρω- 
τας χαὶ τοὺς φόδους τε xal τὰς λύπας xat τὰς ἧδονάς. 
Ἔτι δ᾽ ἐν τοῖς φύσει γινομένοις μᾶλλον ἄν τις συνίδοι 

10 ὅτι οὕτως ἔχει πρὸς ἄλληλα σῶμά τε χαὶ ψυχὴ συμ- 
φυῶς ὥστε τῶν πλείστων ἀλλήλοις αἴτια γίνεσθαι πα- 
θημάτων" οὐδὲν γὰρ πώποτε ζῷον γεγένηται τοιοῦτον 
ὃ τὸ μὲν εἶδος ἔσχεν ἑτέρου ζῴου,, τὴν δὲ διάνοιαν ἄλ- 
λου, ἀλλ᾽ ἀεὶ τοῦ αὐτοῦ τό τε σῶμα χαὶ τὴν ψυχήν, 

16 ὥστ᾽ ἀναγχαῖον ἕπεσθαι τῷ τοιῷδε σώματι τοιάνδε 
διάνοιαν. "Ert δὲ xal τῶν ἄλλων ζῴων οἱ περὶ ἔχα-- 
στον ἐπιστήμονες ἐχ τῆς ἰδέας δύνανται θεωρεῖν, ἵππι- 
χοί τε ἵππους χαὶ χυνηγέται χύνας, Εἰ δὲ ταῦτα 
ἀληθῆ εἴη (ἀεὶ δὲ ταῦτα ἀληθῆ ἐστιν), εἴη ἂν φυσιο. 

20 γνωμονεῖν. ΟἿ μὲν οὖν προγεγενημένοι φυσιογνώμονες 
χατὰ τρεῖς τρόπους ἐπεχείρησαν φυσιογνωμονεῖν, 
ἕχαστος χαθ᾽ ἕνα' ol. μὲν γὰρ éx τῶν γενῶν τῶν ζῴων 
φυσιογνωμονοῦσι, τιθέμενοι χαθ᾽ ἔχαστον γένος εἶδός 
τι ζῴου καὶ διάνοιαν" οἱ δ᾽ ἐπὶ τούτοις σῶμά τι, εἶτα 

46 ὅμοιον τῷ σώματι σῶμά ἔχοντα καὶ τὴν ψυχὴν ὁμοίαν 
ὑπελάμδανον. Ἄλλοι δέ τινες τοῦτο μὲν ἐποίουν, οὐχ 
ἐξ ἁπάντων δὲ τῶν ζῴων ἐδοχίμαζον, ἀλλ᾽ ἐξ αὐτοῦ 
τοῦ τῶν ἀνθρώπων γένους διελόμενοι χατὰ τὰ ἔθνη, 
ὅσα διέφερε τὰς ὄψεις καὶ τὰ ἤθη, οἷον Αἰγύπτιοι καὶ 

30 Θρᾶχες xai Zxóat , ὁμοίως τὴν ἐχλογὴν τῶν σημείων 
ἐποιοῦντο, ΟἹ δέ τινες ἐχ τῶν ἠθῶν τῶν ἐπιφαινομέ- 
νων, ola διαθέσει ἕπεται ἕχαστον ἦθος, τῷ ὀργιζομένω, 
τῷ φοδουμένῳ, τῷ ἀφροδισιάζοντι, xal τῶν ἄλλων 07, 
παθημάτων ἑκάστῳ. Ἔστι δὲ χατὰ πάντας τούτους 

86 τοὺς τρόπους φυσιογνωμονεῖν, xat ἔτι χατ᾽ ἄλλους, 
xal τὴν ἐχλογὴν͵ τῶν σημείων ἀνομοίως ποιεῖσθαι. Ot 
μὲν οὖν χατὰ τὰ ἤθη uóvoy φυσιογνωμονοῦντες ἅμαρ- 
τάνουσιν, πρῶτον μὲν ὅτι ἔνιοι οὖχ οἷ αὐτοὶ ὄντες τὰ 
ἐπὶ τῶν προσώπων ἤθη τὰ αὐτὰ ἔχουσιν, olov ὅ τ’ 

40 ἀνδρεῖος xai 6 ἀναιδὴς τὰ αὐτὰ ἔχουσι, τὰς διανοίας 
πολὺ χεχωρισμένοι᾽ δεύτερον δ᾽ ὅτι χατὰ χρόνους τινὰς 
τὰ ἤθη οὐ τὰ αὐτά, ἀλλ᾽ ἑτέρων ἔχουσιν’ δυσανίοις τε 
γὰρ οὖσιν ἐνίοτε συνέδη τὴν ἡμέραν ἡδέως διαγαγεῖν 
xai τὸ ἦθος λαθεῖν τὸ τοῦ εὐθύμου, xai τοὐναντίον εὖ- 

ARISTOTELES IV. 


(805.) 

Quod animes sequuntur corpora, nec ipsae per se exstant, 
ila ut affici nequeant a motibus corporis. Hoc autem omni- 
no manifestum 6t in ebrietatibus et zgritudinibus : mul- 
tum namque animas mutari videmus a passionibus corporis ; 
et e contrario quod corpus una afficitur cum passionibus 
anime, manifestum circa amores et timores et dolores et 
voluptates. Preterea et iniis quae natura fiunt, magis utique 
aliquis perspiciet corpus et animam ita naturaliter inter sese 
conjuncta esse, ut fiant causee plerarumque passionuin sibi 
invicem : numquam enim animal generatum est tale, 
quod formam haberet alterius animalis, animam vero al- 
terius, sed semper ejusdem corpus et animam, ita ut neces- 
sario sequatur tali corpori talis anima.  Prteterea et inter 
reliqua animalia qui uniuscujusque periti sunt ex fornia 
possunt contemplari ,' equites equos et venatores canes. 
Si autem hzc vera sint (semper autem htec vera sunt), 
licebit sane indoles dignoscere. Priores itaque physiogno- 
mones juxta tres modos adgressi sunt hanc disciplinam, 
quisque juxta unum : alii quidem ex generibus animalium 
indolem dignoscunt, unicuique generi figuram quamdam 
animalis et animam tribuentes ; alii autem insuper et cor- 
pus quiddam, deinde huic corpori simile habentem corpus 
et animam similem habere putabant. Alii autem quidam 
idem sane faciebant, non ex omnibus tamen animalibus di- 
judicabant, sed ex ipso genere hominum, dividentes secun- 
dum gentes, quzecumque differunt cum ore, tum moribus , 
ut AEgyptii et Thraces et Scythe , eodem modo signorum 
delectum faciebant. Alii tandem ex moribus supervenien- 
tibus, prout ejusmodi dispositioni sequitur unusquisque 
mo$ , iracundo, timido , coeunti, et reliquorum atfectuum 
unicuique. Licet autem secundum omnes hos modos in- 
dolem dignoscere, et adhuc secundum alios , et signorum 
delectum vario modo facere. Qui igitur juxfa mores solum 
indolem dignoscunt errant, primum quidem quod quidam 
non iidem quum sint, mores qui sunt in facie, eosdem ha- 
bent, ut fortis et impudens eosdem babent, etiamsi ani- 
mabus multum separentur; secundo autem, quod inter- 
dum mores non eosdem, sed aliorum habent : tristibus 
enim quandoque contingit diem jucunde peragere et 
morem adsumere hilaris, et e contrario hilarem contri- 

1 


2 ΦΥΣΙΟΓΝΩΜΟΝΙΚΑ" , 8 


θυμὸν λυπηθῆναι, ὥστε τὸ ἦθος τὸ ἐπὶ τοῦ προσώπου 
μεταθαλεῖν, τι πρὸς τούτοις περὶ ὀλίγων ἄν τις 
τοῖς ἐπιφαινομένοις τεχμαίροιτο. ΟἹ δ᾽ ἐχ τῶν θηρίων 
φυσιογνωμονοῦντες οὐχ ὀρθῶς τὴν ἐχλογὴν τῶν ση- 
μείων ποιοῦνται. οὐ γὰρ δὴ ἑκάστου τῶν ζῴων τὴν 
ἰδέαν διεξελθόντα ἔστιν εἰπεῖν ὅτι ὃς ἂν ὅμοιος τούτῳ 
τὸ σῶμα 7j, καὶ τὴν ψυχὴν ὅμοιος ἔσται: πρῶτον μὲν 
γὰρ, ὡς ἁπλῶς εἰπεῖν, οὕτως ὅμοιον θηρίῳ ἄνθρωπον 
οὐδεὶς ἂν εὕροι, ἀλλὰ προσεοικότα μέν τι, "Ett πρὸς 
τούτοις τὰ ζῷα ὀλίγα μὲν τὰ ἴδια ἔχει σημεῖα, πολλὰ 
δὲ τὰ xowd: ὥστ᾽ ἐπειδὰν ὅμοιός τις ἦ μὴ χατὰ τὸ 
ἴδιον, ἀλλὰ κατὰ τὸ χοινόν, τί μᾶλλον οὗτος λέοντι ἢ 
ἐλάφῳ ὁμοιότερος ; εἰχὸς γὰρ τὰ μὲν ἴδια τῶν σημείων 
ἴδιόν τι σημαίνειν, τὰ δὲ χοινὰ χοινόν. Τὰ μὲν οὖν 
I5 χοινὰ τῶν σημείων οὐδὲν ἂν διασαφηθείη τῷ φυσιογνω- 
μονοῦντι " εἰ δέ τις τὰ ἴδια ἑχάστου τῶν θηρίων ἐχλέ- 
Ley, οὐχ ἂν ἔχοι ἀποδοῦναι οὗ ἐστι ταῦτα σημεῖα" 
εἰχὸς γὰρ τοῦ ἰδίου, ἴδιον δ᾽ οὐδενὸς οὐδὲν τῶν ζώων 
τῶν φυσιογνωμονουμένων ἔν γε τῇ διανοίᾳ ἔχοι ἄν τις 
20 λαδεῖν" οὔτε γὰρ ἀνδρεῖον μόνον ὃ λέων ἐστίν, ἀλλὰ 
xai ἄλλα πολλά, οὔτε δειλὸν 6 λαγωός, ἀλλὰ xad ἄλλα 
μυρία. Εἰ οὖν μήτε τὰ κοινὰ σημεῖα ἐχλέξαντι σα-- 
φές τι γίνεται, μήτε τὰ ἴδια, οὐχ ἂν εἴη xa ἕχαστον 
τῶν ζῴων σχέπτεσθαι, ἀλλ᾽ ἐξ ἀνθρώπων τὴν ἐχλογὴν 
ποιητέον τῶν τὸ αὐτὸ πάθος πασχόντων, οἷον, ἂν μὲν 
ἀνδρείου ἐπισχοπῇ τις τὰ σημεῖα, τὰ ἀνδρεῖα τῶν 
ζῴων εἰς ἕν λαθόντα δεῖ ἐξετάσαι, ποῖα παθήματα 
τούτοις μὲν ἅπασιν ὑπάρχει, τῶν δ᾽ ἄλλων ζῴων οὐ-- 
δενὶ συμόέθηχεν᾽ εἰ γὰρ οὕτω τις ἐκλέξειεν, ὅτι ταῦτά 
80 ἐστι τὰ σημεῖα ἀνδρείας τοῖς προχριθεῖσι ζῴοις μὴ 
μόνον ἀνδρείας χοινὸν ὑπάρχειν πάθημα τῶν ἐν τῇ 
διανοίᾳ. ἀλλὰ xal ἄλλο τι, οὕτω δ᾽ ἂν ἀποοήσειε πό- 
τερον ἀνδρείας, ἢ θατέρου τὰ σημεῖά ἐστιν. ᾿Αλλὰ 
δεῖ ἐκ πλείστων τ᾽ ἐχλέγεσθαι ζῴων, xal μηδὲν πάϑος 
3$ χοινὸν ἐχόντων ἐν τῇ διανοίᾳ ἄλλο τι οὗ ἂν τὰ σημεῖα 
σχοπῇ. Ὅσα μὲν οὖν τῶν σημείων μόνιμά ἐστι, μό- 
γιμοὸν ἄν τι xol σημαίνοι" ὅσα δ᾽ ἐπιγινόμενά τε xat 
ἀπολείποντα, πῶς ἂν τὸ σημεῖον ἀληθὲς εἴη τοῦ ἐν τῇ 
διανοία μὴ μένοντος ; εἰ μὲν γὰρ μόνιμον ἐπιγινόμενόν 
40 τε xal ἀπολεῖπον σημεῖόν τις ὑπολάθοι, ἐνδέχοιτο 
μὲν ἂν αὐτὸ ἀληθὲς εἶναι, οὐ μὴν ἐπιεικὲς ἂν εἴη, 
μὴ ἀεὶ τῷ πράγματι παρεπόμενον. Ὅσα δὲ παθή- 
ματα ἐγγινόμενα τῇ ψυχῇ μηδέν τι ἐνδιαλλάττει τὰ 
σημεῖα τὰ ἐν τῷ σώματι, οἷς χρῆται Ó φυσιογνώ- 
45 μων, οὖχ ἂν εἴη τὰ τοιαῦτα γνωρίσματα τῇ τέχνῃ; 
οἷον τὰ περὶ τὰς δόξας καὶ τὰς ἐπιστήμας, ἰατρὸν ἢ xt- 
θαριστήν, οὐχ ἐνδέχεται γνωρίζειν" ὃ γὰρ μαθὼν ὅ τι 
μάθημα οὐδὲν ἐξήλλαξε τῶν σημείων οἷς χρῆται ὃ φυ- 
σιογνώμων. 


- 
e 


t2 
σι 


(805,806.) 


&lari, ut mos qui est in facie, permutetur. Adhuc insuper 
de paucis utique e supervenientibus conjecturam quis fa- 
ceret. Qui autem ex feris indolem dignoscunt, non recte 
signorum delectum faciunt : non enim dicere licet percur- 
renlem formam uniuecujusque animalium , quicumque si- 
milis huic corpore fuerit, et anima similem fore : primum 
enim , ut simpliciter dicam , nullus inveniet hominem ita 
similem bestie, sed aliquatenus tantummodo eam referen- 
tem. Adhuc autem insuper animalia pauca quidem propria 
habent signa , multa vero communla : quare si quis similis 
fuerit non secundum proprium, sed secundum commune, 
quo pacto iste potius leoni quam cervo similior dicetur ? 
consentaneum enim propria signa proprium quid signifi- 
care , communia autem commune, Communia ergo signa 
nullo modo ἃ physiognomone' extricari possunt; si autem 
aliquis propria uniuscujusque ferarum legerit, tradere non 
poterit cujusnam sint hec signa : verisimiliter enim pro- 
prii sunt, nihil auteni quod proprium sit anime animalium 
quorum indoles dignoecenda est , deprehendere poterit ali- 
quis : neque enim fortesolummodo animal leo est, sed et alia 
multa, neque ignavum tantummodo lepus, sed et alia in- 
finita. Si ergo neque communia legenti signa manifestum 
aliquid fit, neque propria, non licebit secundum unum- 
quodque animalium vestigare, sed ex hominibus delectum 
facere oporlet patientibus eamdem passionem : sic si for- 
tis quidem investiget aliquis signa, fortia animalium in 
unum colligentem oportet perscrutari , quaenam passiones 
his quidem omnibus insint, reliquorum autem animalium 
nulli accidant : si enim ita quis legerit, ut ista signa esse 
decerneret fortitudinis apud animalia quibus aztea judica- 
verat non solum fortitudinis communeni inesse passionem 
eorum qui sunt in anima, sed et aliud quoddam, sic 
utique dubitabit utrum ad fortitudinem , an ad alterum 
pertineant signa. Sed oportet ex plurimis legere animalibus 
οἱ non habentibus ullam in anima passionem commu- 
nem prseter illam, cujus signa vestiges. Qua:cumque itaque 
signorum stabilia sunt, etiam stabile quid significabunt ; 
quod attinet vero ad ea quie superveniunt atque deficiunt , 
quomodo utique signum verum erit, non manente affectu 
qui in anima est? si enim stabile putaret quis adveniens et 
deficiens signum, liceret quidem verum esse, non famen 
conveniens esset, siquidem non perpetuo sequitur rem. Quae- 
cumque autem passiones anima: supervenientes nullo pacto 
immutant signa corporea quibus utitur physiognomon, non 
poterunt hujusmodi indicia esse arti : ut quae opiniones 
et scientias spectant , medicum v. g. aut citharcedum, non 
licet cognoscere : nam addiscens aliquam disciplinam nul- 
lum mutat signorum, quibus utitur physiognomon. 


CAP. 11. 


- * D 4 
80 Δεῖ δὴ οὖν δρίσαι περὶ ποία ἅττα ἐστὶν 7 φυσιο- 
γνωμονία, ἐπειδὴ οὗ περὶ πάντα, xal ἐκ τίνων ἕκαστα 


Oportet ergo determinare, circa qualia quadam sit 
pliysiognomonia , quoniam non circa omnia , et ex quibus 


(s.o.) . 


σημεῖα λαμθάνεται, ἔπειτ᾽ ἐφεξῆς καθ᾿ ἕν ἕκαστον 
περὶ τῶν ἐπιφανεστέρων δηλῶσαι. Ἧ μὲν οὖν φυ-- 
σιογνωμονία ἐστί, καθάπερ χαὶ τοὔνομα αὐτῆς λέγει, 
περὶ τὰ φυσιχὰ παθήματα τῶν ἐν τῇ διανοία, xol τῶν 

5 ἐπιχτήτων ὅσα παραγινόμενα μεθίστησι τῶν σημείων 
τῶν φυσιογνωμονουμένων᾽ ὅποῖα δὲ ταῦτά ἐστιν, ὕστες 
pov δηλωθήσεται. "EE ὧν δὲ γενῶν τὰ σημεῖα λαμθά-- 
νεται, νῦν ἐρῶ, xal ἔστιν ἅπαντα" ἔχ τε γὰρ τῶν χινή- 
στῶν φυσιογνωμονοῦσι, xat ἐκ τῶν σχημάτων, xxi ix τῶν 

to χρωμάτων, καὶ ἐκ τῶν ἠθῶν τῶν ἐπὶ τοῦ προσώπου ἐμ- 
φαινομένων, xal ἐχ τῶν τριχωμάτων, xat ἐκ τῆς λειό- 
τητος, xat ἐχ τῆς φωνῆς, xal x τῆς σαρχός, xal ἐχ τῶν 
μερῶν, xal éx τοῦ τύπου ὅλου τοῦ σώματος. Καθόλου 
μὲν οὖν τοιαῦτά ἐστιν ἃ λέγουσιν οἵ φυσιογνώμονες περὶ 

10 ὅλων τῶν γενῶν ἐν οἷς ἐστι τὰ σημεῖα. Εἰ μὲν οὖν ἀσαφὴς 
ἢ μὴ εὔσημος ἦν ἢ τοιαύτη διέξοδος, ἀπέχρησεν ἂν τὰ 
εἰρημένα" γυνὶ δ᾽ ἴσως βέλτιόν ἐστι xa0' ἔχαστον 
περὶ πάντων, ὅσα ἐπιφανῇ παρὰ τῶν φυσιογνωμονου- 
μένων, ἀχριθέστερον φράσαι, τά τε σημεῖα λέγοντα, 
20 οἷά τ᾽ ἐστὶν ἕχαστα, καὶ ἐπὶ τί ἀναφέρεται, ὅσα μὴ ἐν 
τοῖς προειρημένοις δεδήλωται. Αἵ μὲν οὖν χροιαὶ ση- 
μαίνουσιν αἱ μὲν ὀξεῖαι θερμὸν xat ὕφαιμον, αἱ δὲ 
λευχέρυθροι εὐφυΐαν, ὅταν ἐπὶ λείου χρωτὸς συμθῇ 
τοῦτο τὸ χρῶμα" τὰ δὲ τρικώματα τὰ μὲν μαλαχὰ 
40 δειλόν, τὰ δὲ σχληρὰ ἀνδρεῖον, Τοῦτο δὲ τὸ σημεῖον 
εἴληπται ἐξ ἁπάντων τῶν (ov: δειλότατον μὲν γάρ 
ἐστιν ἔλαφος, λαγωός, πρόθατα, καὶ τὴν τρίχα μαλα- 
χωτάτην ἔχει' ἀνδρειότατον δὲ λέων, Uc ἄγριος, καὶ 
τρίχα σχληροτάτην φέρει. ἔστι δὲ xod ἐν τοῖς ὄρνισι 

80 τὸ αὐτὸ τοῦτο ἰδεῖν’ χαθόλου τε γὰρ ὅσοι μὲν σχληρὸν 
τὸ πτερὸν ἔχουσιν, ἀνδρεῖοι, ὅσοι δὲ μαλαχόν, δειλοί. 
Καὶ χατὰ μέρη ἔστι ταὐτὸ τοῦτο ἰδεῖν ἔν τε τοῖς ὄρτυξι 
χαὶ ἐν τοῖς ἀλεχτρυόσιν, Ὁμοίως δὲ xal ἐπὶ τῶν 
γενῶν τῶν ἀνθρώπων ταὐτὸ τοῦτο συμπίπτει" οἱ μὲν 
3b γὰρ ὑπὸ ταῖς ἄρχτοις οἰκοῦντες ἀνὸρεῖοί τ᾽ εἰσὶ xal 
σχλτιρότριχες, oi δὲ πρὸς μεσνμδρίαν δειλοί τε xal 
μαλαχὸν τρίχωμα φέρουσιν. δὲ δασύτης fd περὶ 
τὴν χοιλίαν λαλιὰν σημαίνει" τοῦτο δ᾽ ἀναφέρεται 
εἰς τὸ γένος τῶν ὀρνίθων’ ἴδιον γὰρ ὄρνιθος τῶν περὶ τὸ 
40 σῶμα ἡ δασύτης ἣ περὶ τὴν χοιλίαν, τῶν δὲ περὶ διά- 
νοιαν ἡ λαλιά, — 'H δὲ σὰρξ f; μὲν σχληρὰ xal εὐεχτιχὴ 
φύσει ἀναίσθητον σημαίνει, ἡ δὲ λεία xal εὐφυέα xal 
ἀδέφαιον, ἐὰν μὴ ἐπ᾽ ἰσχυροῦ σώματος xal τὰ ἀχρω- 
τήριχ ἐγχρατῇ ἔχοντος τοῦτο συμδῇ. ΑἹ δὲ χινήσεις αἱ 
μὲν νωθραὶ μαλαχὴν διάνοιαν, αἱ δ᾽ ὀξεῖαι ἔνθερμον. Eri 
δὲ τῆς φωνῆς fj μὲν βαρεῖα xal ἐπιτεινομένη ἀνδρεῖον, 
ἡ δ' ὀξεῖα xal ἀνειμένη δειλόν. Τὰ δὲ σχήματα xol τὰ 
παθήματα τὰ ἐπιφαινόμενα ἐπὶ τῶν προσώπων χατὰ 
τὰς ὁμοιότητας λαμθάνεται τῷ πάθει’ ὅταν γὰρ πάσχη 
τι, γίνεται οἷον εἰ τοιοῦτον ἔχε: ὅταν τις ὀργίζηται, 
ὀργίλον τὸ σημεῖον τοῦ αὐτοῦ γένους. — To δ᾽ ἄρρεν τοῦ 
θήλεος μεῖζον xat ἰσχυρότερον, xai τὰ ἀχρωτήρια τοῦ 
σώματος ἰσγυρότερα καὶ λιπαρώτερα χαὶ εὐεχτικώτερα 
καὶ βελτίω κατὰ πάσας τὰς ἀρετάς, ᾿ἸΙσγυρύτερα δὲ 


45 


$ 


Θ 


PHYSIOGNOMONICA *, CAP. II. . ἃ 


singula signa petantur, deinde consequenter de' manife- 
stioribus sigillatim exponere. Pliysiognomonia ergo tractat, 
sicut e£ nomen ipsius docet, de naturalibus passionibus, 
que sunt in anima, et de signis adscitis ad indolem di- 
gnoscendam idoneis, quaecumque ubi superveniunt im- 
mutant ( aliquid ); qualia autem heec sint, posterius decla- 
rabitur. Nunc autem dicam, ex quibus generibus signa 
petantur et sint omnia : ex molibus enim indolem di- 
gnoscunt, et ex figuris, et coloribus, et ex moribus apparen- 
tibus in facie , et ex pilis, et ex levitate, et ex voce, ef ex 
cerne, et expartibus, et ex figura totius corporis, Universa- 
liter itaque hujusmodi sunt, quee dicunt pliysiognomones 
de universis generibus quibus signa insunt. Quodsi igitur 
obscura aut non dilucida foret talis expositio , sufficerent 
praedicta ; nunc vero fortasse melius est, sigillatim de omni- 
bus quaecumque manifesta e signis ad indolem dignoscen- ' 
dam idoneis petuntur, accuratius loqui, enumerantem signa, 
qualia sint singula, et quorsum referantur, queecumque sci- 
licet in praedictis exposita non fuere. Colores ergo siznifi- 
cant acuti quidem calidum et sanguineum , albi vero cum 
rubore bonam indolem quando in laevi corpore accidit hic 
color; pili autem molles quidem ignavum, duri autem 
foriem. Hoc autem signum sumptum est ex omnibus ani- 
malibus : ignavissimum enim est cervus, lepus , ovis, et 
pilum mollissimum habent; fortissimum autem leo, aper, 
et pilum durissimum gestant. Est autem et in avibus hoc 
idem videre: universaliter enim queecumque quidem habent 
duram pennain, fortes, quzecumque autem mollem , ignavi. 
Et particulariter hoc idem videre licet in coturnicibus et 
in gallis gallinaceis. Similiter autem et in generibus hominum 
boc idem accidit : qui enim sub ursis habitant, fortes sunt 
et durorum pilorum, qui autem versus meridiem, ignavi 
et mollem pilum gestant. Hirsuli autem circa ventrem 
pili loquaeitatem significant; hoc autem refertur ad genus 
avium : pertinent enim ad signa corporea avibus propría 
pili hirsuti circa ventrem , ad ea autem quie sunt circa 
intellectum, loquacitas. Caro autem dura quidem et ni- 
tida stupidum significat, mollis autem et ingeniosutn et 
inconstantem, nisi in valido corpore et validis artubus 
pradito hoc accidat. Motus autem tardi quidem mollem 
animam, acuti vero calidam. In voce autem gravis 
quidem et intensa forlem , acuta aulem et remissa igna- 
vum. Figura autem et passiones quie apparent in facie, 
secundum similitudines accipiuntur cum passlone : super- 
veniunt enim, ubi patitur aliquid : verbi gratia, si talem 
pra se fert faciem qualem ubi quis irascitur, ad iracun- 
diat pertinet signum ejusdem generis. Mas autem femina 
major estet robustior et artus corporis validiores babet 
pinguioresque ac nitidiores et potiores secundum omnes 


virtutes. Signis autem quae partibus corporis innituntur, 
t. 


4 


τῶν ἐπὶ τοῖς μέρεσι σημείων ἐστὶ τὰ dv τοῖς ἤθεσι τοῖς 

ἐν τοῖς ἐπιφαινομένοις λαμδανόμενα χαὶ τὰ χατὰ τὰς 

χινήσεις χαὶ τὰ σχήματα. “Ὅλως δὲ τὸ ἑνὶ μὲν πι- 

στεύειν τῶν σημείων εὔηθες" ὅταν δὲ πλείω συμφω- 
6 νοῦντα xa0' ἑνὸς λάδη, μᾶλλον ἤδη κατὰ τὸ εἰχὸς ἄν 
τις ὑπολαμδάνοι ἀληθῆ εἶναι τὰ σημεῖα. — "Ecc δ' 
ἄλλος τρόπος χαθ᾽ ὃν ἄν τις φυσιογνωμονοίη" οὐδεὶς 
μέντοι ἐπικεχείρηχεν᾽ οἷον εἰ ἀνάγχη ἐστὶ τὸν ὀργίλον 
xal τὸν δυσάνιον καὶ μικρὸν τὸ ἦθος φθονερὸν εἶναι, εἰ 
χαὶ μή ἐστι φθονεροῦ σημεῖα, ἐξ ἐχείνων δὲ τῶν προ- 
τέρων ἐνδέχοιτο ἂν τῷ φυσιογνώμονι καὶ τὸν φθονερὸν 
εὑρίσχειν, Μάλιστα μὲν ἂν δ τοιοῦτος ἴδιος τρόπος 
εἴη τοῦ πεφιλοσοφηχότος" τὸ γὰρ δύνασθαι τινῶν ὄντων 
ἀναγκαῖον εἶναι, ἴδιον ὑπολαμθάνοιμεν φιλοσοφίας" 
ὅπερ ἐστὶν ὅτ᾽ ἐναντιοῦται, τούτῳ κατὰ τὰ πάθη φυσιο- 
γνωμονεῖν καὶ τὰ xaxd. 

Περὶ φωνῆς χατὰ μὲν τὸ πάθος ἐπισχοπῶν ὀξεῖαν 
οἴηθείη ἄν τις δυεῖν ἕνεχεν τιθένα! τοῦ θυμοειδοῦς" ὃ 
γὰρ ἀγαναχτῶν καὶ ὀργιζόμενος ἐπιτείνειν εἴωθε τὸν 
20 φθόγγον xal ὀξὺ φθέγγεσθαι, ὁ δὲ ῥαθύμως διαχείμενος 

τόν τε τόνον ἀνίησι καὶ βαρὺ φθέγγεται. Τῶν δ᾽ αὖ 

ζῴων τὰ μὲν ἀνδρεῖα βαρύφωνά ἐστι, τὰ δὲ δειλὰ ὀξύ- 
φωνα, λέων μὲν χαὶ ταῦρος χαὶ χύων ὑλαχτιχός, καὶ 
τῶν ἀλεχτρυόνων οἱ εὔψυχοι βαρύφωνοι φθέγγονται" 
26 ἔλαφος δὲ xal λαγὼς ὀξύφωνά ἐστιν. Ἀλλ᾽ ἴσως xal 
ἐν τούτοις χρεῖσσόν ἐστι μὴ ἐν τῷ βαρεῖαν à ὀξεῖαν εἶναι 
τὴν φωνὴν αὐτῶν ἀνδρεῖον 3|, δειλὸν τιθέναι, ἀλλ᾽ ἐν 
τῷ τὴν μὲν ἐρρωμένην ἀνδρείου, τὴν δ᾽ ἀνειμένην χαὶ 
ἀσθενῇ δειλοῦ ὑποληπτέον εἶναι. ἴΕστι δὲ χράτιστον, 
30 ὅταν τὰ σημεῖα μὴ δμολογούμενα, ἀλλ᾽ ὑπεναντιούμενα, 
μηδὲν τιθέναι, εἰ μή ἐστι τῶν διῃρημένων, ποῖα ποίων 
πιστότερα, καὶ μάλιστα μὲν εἰς εἴδη, ἀλλὰ 3, εἰς ὅλα 
τὰ γένη ἀναφέρειν" ὁμοιότορα γάρ ἐστι τῷ ζητουμένῳ" 
οὗ γὰρ ὅλον τὸ γένος τῶν ἀνθρώπων φυσιογνωμονοῦ-- 
μεν, ἀλλά τινα τῶν ἐν τῷ γένει. 


10 


οι 


35 


QYZIOTNOMONIKA"*, y. 


CAP. 


'AvBpslou σημεῖα τρίχωμα σχληρόν, τὸ σχῆμα 
᾿ τοῦ σώματος ὀρθόν, ὀστᾶ xal πλευραὶ καὶ τὰ ἀκρωτή- 
put τοῦ σώματος ἰσχυρὰ καὶ μεγάλα, χαὶ χοιλία πλα- 
τεῖα καὶ προσεσταλμένη. ὠμοπλάται πλατεῖαι καὶ 
διεστηχυῖαι, οὔτε λίαν συνδεδεμέναι, οὔτε παντάπασιν 
ἀπολελυμέναι, τράχηλος ἐρρωμένος, οὗ σφόδρα σαρ- 
χώδης, τὸ στῆθος σαρχῶδές τε καὶ πλατύ, ἰσχίον προσε- 
σταλμένον, γαστροχνημίαι χάτω προσεσπασμέναι, ὄμμα 
- χαροπόν, οὔτε λίαν ἀνεπτυγμένον, οὔτε παντάπασι συμ- 
45 μῦον, αὐχμηρότερον τὸ χρῶμα τὸ ἐπὶ τοῦ σώματος, ὀξὺ 

μέτωπον, £000 , οὐ μέγα, ἰσχνόν, οὔτε λεῖον, οὔτε παν- 
τάπασι ῥυτιδῶδες. Δειλοῦ σημεῖα τριχωμάτιον μα- 
λαχόν, τὸ σῶμα συγκεχαθιχός, οὐχ ἐπισπερχής᾽ αἱ δὲ 
γαστροχνημίαι ἄνω ἀνεσπασμέναι' περὶ τὸ πρόσωπον 
ε0 ὕπωχρος, ὄμματα ἀσθενῆ καὶ σχαρδαμύττοντα, χαὶ τὰ 
ἀχρωτήρια τοῦ σώματος ἀσθενῇ, χαὶ μιχρὰ σχέλη, 


40 


(806,807.) 


validiora sunt quse petuntur e moribus supervenienti- 
bus, et quie secundum motus οἱ figuras determinantur. 
Omnino autem uni quidem signorum credere stultum eat ; 
ubi autem plura consentientia de una re deprehenduntur, 
magis verisimiliter jam autumabit quis vera esae signa, 
Est autem alius etiam modus, secundum quem aliquis 
indolem dignoscere possit; nullus famen adgressus est : 
verbi gratia si necesse sit, iracundum ef morosum et pu. 
sillanimem invidum esse, etiamsi non adsint invidi signa, 
ex illis certe prioribus licebit physiognomoni et invidum 
detegere. Maxime sane talis ratio propria fuerit philosopho : 
posse enim , ubi cería quzedam signa adsunt, necessarium 
esse (aliud), proprium putare debemus philosophie; hoc 
autem fit quando, adversantibus inter se passionibus et vi- 
tiis, eo ipso passionum ope et vitia dignoscimus, 
Secundum passionem aulem de voce considerans quis- 
piam acutam putarit duplicem ob causam iracundo tri- 
buendam esse : qui enim segre fert et irascitur , inten- 
dere consuevit vocem et acute loqui; qui autem placide de- 
git , remittit intentionem et graviter loquitur. Rursus autem 
animalium fortia quidem gravis vocis sunt, ignava autem 
acute vocis, leo quidem et taurus, et canis ad latrandum 
proclivis , e£ gallorum qui sunt boni animi , graviter voci- 
ferantur ; cervus autem et lepus acuta vocis sunt. Sed 
forte et in his melius est, non eo quod ipsorum vox sit 
gràvis aut acuta , fortem aut ignavum ponere , sed eo quod 
fortis quidem valida est vox, dum ignavi remissam et 
imbecillem habere debemus. — Est autem optimum, quando 
signa non consentiunt, sed aliquatenus contraria sunt, 
nihil decernere, nisi pertineant ad ea de quibus determi- 
navimus , quaenam aliis credibiliora sint, et maxime qui- 
dem in species, sed non in tota genera referre : similiora 
enim sunt hac ei quod quaeritur, quippe non totius generis 


lheminum indolem investigamus, sed alicujus eorum qui 
ad genus pertinent. 


ΠῚ. 


Signa fortis : pili duri, figura corporis erecla, ossa 
et costse et artus corporis validi et magni, et venter latus 
et strictus, scutula operta lata et distantia, nec valde col- 
ligata, nec omnino soluta , collum robustum, non vehemen- 
ter carnosum, pectus carnosum et latum, coxa stricta , 
sure inferne adtractee, oculus flavus, nec valde apertus, 
nec omnino connivens, squalidior color in copore , acuta 
frons, recta, non magna, gracilis, neque laevis, neque 
omnino rugosa. Signa ignavi : pili molles ; corpore consi- 
denti , non festinus ; suree sursum adtracte ; circa faciem 


subpallidus ; oculi imbecilles el nictantes , et artus corpo- 


(907,806.) PHYSIOGNOMONICA *, CAP. III. ; 


Φ 


καὶ χεῖρες λεπταὶ xml μαχραί" ὀσφὺς δὲ μιχρὰ xol | risimbecilles, et crura parva, manus tenues et longze; lumbi 


ἀσθενής" τὸ σχῆμα σύντονον ἐν ταῖς χινήσεσιν' οὐχ 
ἰταμός, ἀλλ᾽ ὕπτιος xol τεθαμθηχώς: τὸ ἦθος τὸ ἐπὶ 
τοῦ προσώπου εὐμετάθολον, κατηφής. Εὐφυοῦς 

6 σημεῖα σὰρξ ὑγροτέρα x«i ἁπαλωτέρα, οὖχ εὐεχτιχή, 
οὐδὲ πιμελώδης σφόδρα" τὰ περὶ τὰς ὠμοπλάτας χαὶ 
τράχηλον ἰσχνότερα χαὶ τὰ περὶ τὸ πρόσωπον, xal 
σύνδετα τὰ περὶ τὰς ὠμοπλάτας χαὶ τὰ χάτω ἀφει- 
μένα, εὔλυτα τὰ περὶ τὰς πλευράς" καὶ τὸν νῶτον 

10 ἀσαρκότερος" τὸ σῶμα λευχέρυθρον xal χαθαρόν, τὸ 
δερμάτιον λεπτόν, τριχωμάτιον μὴ λίαν σχληρόν, μηδὲ 
λίαν μέλαν, ὄμμα χαροπόν, ὅγρόν. Ἀναισθήτου 
σημεῖα τὰ περὶ τὸν αὐχένα xol τὰ σχέλη σαρχώδη xai 
συμπεπλεγμένα καὶ συνδεδεμένα, χοτύλη στρογγύλη, 

15 ὠμοπλάται ἄνω ἀνεσπασμέναι, μέτωπον μέγα, περι- 
φερές, σαρχῶδες, ὅμμα χλωρόν, χωφόν, χνῆμαι περὶ 
σφυρὸν παχεῖαι, σαρχώδεις, στρογγύλαι, σιαγόνες μεγά- 
λαι, σαρχώδεις, ὀσφὺς σαρχώδης, σχέλη μαχρά, τράχη- 
λος παχύς, πρόσωπον σαρχῶδες, ὑπόμακρον ἱκανῶς. 
40 Τὰς δὲ χινήσεις xal τὸ σχῆμα xot τὸ ἦθος τὸ ἐπὶ τοῦ 
προσώπου ἐπιφαινόμενον χατὰ τὰς ὁμοιότητας ἀναλαμ- 
βάνει. ᾿Αναιδοῦς σημεῖα ὀμμάτιον ἀνεπτυγμένον 
χαὶ λαμπρόν, βλέφαρα ὕφαιμα xal παχέα" μιχρὸν 
ἔγκυρτος: ὠμοπλάται ἄνω ἐπῃρμέναι' τῷ σχήματι μὴ 
55 ὀρθός, ἀλλὰ μικρῷ προπετέστερος, ἐν ταῖς χινήσεσιν 
ὀξύς ἐπίπυρρος τὸ σῶμα᾽ τὸ χρῶμα ὕφαιμον’ στρογ- 
γυλοπρόσωπος" τὸ στῆθος ἀνεσπασμένον. Κοσμίου 
σημεῖα᾽ ἐν ταῖς χινήσεσι βραδύς, xal διάλεχτος 
βραδεῖα καὶ φωνὴ πνευματώδης καὶ ἀσμενής, ὁμμά- 
90 ttov ἀλαμπές, μέλαν, xal μήτε λίαν ἀνεπτυγμένον, μήτε 
παντάπασι συμμεμυχός, σκαρδαμνχτικὸν βραδέως" τὰ 
μὲν γὰρ ταχέως σχαρδαμύττοντα τῶν ὀμμάτων τὰ 
μὲν δειλόν, τὰ δὲ θερμὸν σημαίνει. ἘΕθύμον ση- 
μεῖα μέτωπον εὐμέγεθες xal σαρχῶδες xal λεῖον, τὰ 
85 περὶ τὰ ὄμματα ταπεινότερα, χαὶ ὑπνωδέστερον τὸ 
πρόσωπον φαίνεται, μήτε δεδορχός, μήτε σύννουν. 
ἕν τε ταῖς χινήσεσι βραδὺς ἔστω xal ἀνειμένος " τῷ 
σχήματι καὶ τῷ ἤθει τῷ ἐπὶ τοῦ προσώπου μὴ ἐπι- 
σπερχής, ἀλλὰ ἀγαθὸς φαινέσθθω. ᾿Αθύμοϑ σημεῖα᾽ 
40 τὰ ῥυτιδώδη τῶν προσώπων, xal ἰσχνὰ ὄμματα κατα- 
χεχλασμένα' ἅμα δὲ xal τὰ κεχλασμένα τῶν ὀμμάτων 
δύο σημαίνει, τὸ μὲν μαλαχὸν καὶ θῆλυ, τὸ δὲ κατη- 
φὲς χαὶ ἄθυμον ἐν τῷ σχήματι ταπεινὸς xal ταῖς 
χινήσεσιν ἀπηγορευκώς. Κιναίδου σημεῖα ὄμμα 
4» καταχεχλασμένον " γονύχροτος" ἐγχλίσεις τῆς χεφαλῇς 
εἰς τὰ δεξιά" αἱ φοραὶ τῶν χειρῶν ὕπτιαι xal ἔχλυτοι, 
xal βαδίσεις διτταί, ἢ μὲν περινεύοντος, ἣ δὲ χρατοῦν- 
τος τὴν ὀσφύν" χαὶ τῶν ὀμμάτων περιθλέψεις, οἷος ἂν 
εἴη Διονύσιος ὁ σοφιστής. Πιχροῦ σημεῖα τὸ πρόσ- 

80 ὠπὸν σεσηρός" μελανόχρως, ἰσχνός" τὰ περὶ τὸ πρόσ- 
ωὠπὸν διεξυσμένα, τὸ πρόσωπον ῥυτιδῶδες, ἄσαρχον' 
εὐθύθριξ xol μελάνθριξξ. Θυμώδους σημεῖα ὁρ- 
θὸς τὸ σῶμα, τῷ σχήματι εὔπλευρος, εὔθυμος, ἐπί- 
πυρρος" ὠμοπλάται διεστηκυῖαι xal μεγάλαι χαὶ πλα- 


autem parviet imbecilles; figura contensa in motibus ; non 
alacer, sed supinus et stupldus ; mos qui est in facie , mo- 
bilis, demissus. Ingeniosi siga : caro humidior et mollior, 

non nitida, neque valde pinguis; quie sunt circa scutula 

operta et collum , macriora ; item quz circa faciem , atque 
qu: circa scutula operta, colligata et ab inferiori parte re- 
missa ; 4185 sunt circa costas, bene soluta, et quie secundum 
dorsum, pauciori carne vestita; corpus album misto rubore 
et purum ; cutis tenuis; pili non valde duri, nec valde nigri ; 
oculus fulvus, lubricus. Stolidi signa : queesunt circa collum 

et crura, carnosa, complexa et colligata; acetabulum ro- 
tundum; scutula operta sursum retracta; frons magna, 
rotunda, carnosa; oculus pallidus, hebes; crura circa 
malleolos crassa, carnosa, rotunda; mandibule magno, 

carnose; lumbi carnosi; crura longa; collum crassum ; 
facies carnosa, sublonga satis. Motus autem et figuram 

et morem qui apparet in facie, secundum similitudines 
accipit. Impudentis signa : oculus apertus ef splendidus, 

palpebree sanguine suffussee et crasse; e£ paululum incur- 
vus; scutula operta sursum elevata; figura non rectus, 
sed paulo pronior; in motibus autem aculus, corpore 
rubescens ; color sanguine subfusus ; facies rotunda; pectus 
sursum tractum. Modesti signa : in motibus tardus, et lo- 
quelatarda, ac vox plena spiritus, mitis ; oculus non splendi- 
dus, niger, neque valde apertus, neque omnino clausus, tarde 
nictans : oculorum enim qui celeriter nictantur, partim 
quidem ignavum, partim vero calidum significant. Ani- 
mosi signa : frons vasta el carnosa el levis ; quce sunt circa 
oculos, humiliora; facies vero somnolentior videtur, neque 
spectabunda, neque cogitabunda ; iu motibus tardus esto et 
remissus; figura et more qui est in facie, non praeceps, 
sed appareto bonus. Tristis signa : rugosa facies et macri 
oculi, confracti ; simul autem et confracti oculorum duo 
significant, partim quidem molle οἱ femininum, partim 
vero demissum et tristem ; in figura humilis et motibus 
remissus. Signa cintedi : oculus confractus; genua complo- 
dens; inclipationes capitis ad dextram; gesticulationes 
manuum supinee οἱ dissolutee, et incessus duplex , partim 
quidem quoquoversum nutantis, partim vero retinentis 
lumbos ; et oculorum circumspectiones, qualis utique fuerit 
Dionysius sophista. Signa avari : facies ringens ; nigri coloris, 
macer ; quie sunt circa faciem, quasi salcata ; facies rugosa, 
non carnosa ; recti crinis et nigri. Signa iracundi . rectus 
corpore, figura bene costatus, animosus, subrufus; seu- 


.- «4... 


6 Y XIOTNOMONIKA *, 2. 


τεῖαι: ἀχρωτήρια μεγάλα xal éyxpatz; λεῖος xat περὶ 
τὰ στήθη xal περὶ βουδῶνας. εὐπώγων' εὐχυξὴς 6 
περίδρουος τῶν τριχῶν, χάτω κατεληλυθώς. ILoa£oc 
σημεῖα " ἰσγυρὸς τὸ εἶδος, εὔσαρχος " ὑγρὰ σὰρξ xal 
& πολλή᾽ εὐμεγέθης καὶ σύμμετρος" ὕπτιος τῷ σχήματι" 
6 περίδρομος τῶν τριχῶν ἀνεσπασυμένος. Εἴρωνος 
σημεῖα" πίονα τὰ περὶ τὸ πρόσωπον, χαὶ τὰ περὶ τὰ 
ὄμματα ῥυτιξώδη᾽ ὑπνῶδες τὸ πρόσωπον τῷ ἤθει φαί- 
νεται. — Mixpojógou σημεῖα μιχρομελής, αἱ- 
to χρογλάφυρος. ἰσχνός, μιχρόμματος xal μιχροπρόσω- 
πος οἷος ἂν εἴη Κορίνθιος, ἢ Λευχάδιος. Φιλόχυδοι 
γαλεαγχῶνες xal ὀρχησταί. Φιλολοίδοροι οἷς τὸ 
, ἄνω χεῖλος μετέωρον, xal τὰ εἴδη προπετεῖς, ἐπίπυρ- 
pot. Ἐλεήωμονες ὅσοι γλαφυροὶ xal λευχόχροοι 
y xal λιπαρόμματοι xal τὰ ῥινία ἄνωθεν διεξυσμένοι, 
xai ἀεὶ δαχρύουσιν, ΟἿ αὐτοὶ οὗτοι xxl φιλογύναιοι 
xai θηλυγόνοι καὶ περὶ τὰ ἤθη ἐρωτιχοὶ xat ἀειανήμο- 
νες χαὶ εὐφυεῖς xal ἔνθερμοι, Τούτων δὲ σημεῖα εἴ- 
gnat ἐλεήμων 6 σοφὸς xal δειλὸς xat χόσμιος, ἀνε- 
20 λέητος ἀμαθὴς xat ἀναιδής. ᾿Αγαθοὶ φαγεῖν οἷς 
τὸ ἀπὸ τοῦ ὀμφαλοῦ πρὸς στῆθος μεῖζόν ἐστιν 1) 0 ἐν- 
τεῦθεν πρὸς τὸν αὐχένα. Λάγνου σημεῖχ᾽ λευ- 
χόγρως καὶ δασὺς εὐθείαις θριξὶ xai παχείαις καὶ με- 
λαίναις" χαὶ ol χρόταφοι δασεῖς εὐθείχις θριξίν" λιπαρὸν 
$5 τὸ ὀμλμάτιον xol μάργον. Φίλυπνοι ol τὰ ἄνω 
μείζω ἔχοντες xal γυπώδεις xal θερμοί, εὐεχτιχὴν 
σάρκα ἔχοντες, xal γλαφυροὶ τὰ εἴδη, xal δασεῖς τὰ 
περὶ τὴν χοιλίαν. Μνήμονες οἷ τὰ ἄνω ἐλάττονα 
ἔγοντες xoi γλαφυρὰ χαὶ σαρχωδέστερα. 


CAP. 


30 Δοχεῖ δέ μοι ἥ ψυχὴ xai τὸ σῶμα συμπαθεῖν 
ἀλλήλοις, καὶ f τῆς ψυχῆς ἕξις ἀλλοιουμένη συναλλοιοῖ 
τὴν τοῦ σώματὸς μορφήν, πάλιν θ᾽ $ τοῦ σώματος 
μορφὴ ἀλλοιουμένη συναλλοιοῖ τὴν τῆς ψυχῆς En 
ἐπειδὴ γάρ ἐστι ψυχῆς τὸ ἀνιᾶσθαί τε χαὶ εὐφραίνεσθαι, 

35 χαταφανὲς ὅτι οἱ ἀνιώμενοι σχυθρωπότεροί εἶσι xal οἷ 
εὐφραινόμενοι ἱλαροί, — El μὲν οὖν ἦν τῆς Ψυχῆς λε- 
λυμένης ἔτι τὴν ἐπὶ τοῦ σώματος μορφὴν μένειν, ἦν 
μὲν ἂν xat οὕτως fj ψυχή τε xal τὸ σῶμα συμπαθῇ, οὐ 
μέντοι συνδιατελοῦντα ἀλλήλοις" νῦν δὲ χαταφανὲς ὅτι 

40 ἑχάτερον ἑκατέρῳ ἕπεται, Μάλιστα μέντοι éx τοῦδε 
δῆλον γένοιτο" μανία γὰρ δοκεῖ εἶναι περὶ ψυγήν,, xad 
οἱ ἰχτροὶ φαρμάχοις χαθαίροντες τὸ σῶμα xal διαίταις 
τισὶ πρὸς αὐτοῖς χρησάμενοι ἀπαλλάττουσι τὴν ψυχὴν 
τῆς μανίας. Ταῖς δὴ τοῦ σώματος θεραπείαις καὶ 

45 ἄμα f| τε τοῦ σώματος μορφὴ λέλυται χαὶ ἣ ψυχὴ μα- 
νίας ἀπήλλαχται. ᾿Επειδὴ οὖν ἅμα ἀμφότερα λύον- 
vat, δῆλον ὅτι συνδιατελοῦσιν ἀλλήλοις. Συμφανὲς 
δὲ καὶ ὅτι ταῖς δυνάμεσι τῆς ψυχῆς ὅμοιαι αἱ “μορφαὶ 
τοῖς σώμασιν ἐπιγίνονται, ὥστ᾽ ἐστὶν ἅπαντα ἐν τοῖς 

&o ζῴοις τοῦ αὐτοῦ τινος δηλωτικά. Πολλὰ δὲ xal ὧν 


(808. 


tula operta distantia οἱ magna et lata; artus magni et 
validi; levis, et cirea pectus, et circa inguina, barbatus. 
probe; capillorum ambitus floridus, deorsum tendens. 
Signa manaueli : specie validus, bene carnosus; caro 
humida , multa; bona magnitudinis, et commensuratus ; 
figura supinus; ambitus capillorum sursum retractus. Ca- 
villatoris signa : qne circa faciem sunt, pinguia, quae 
vero circa oculos, rugosa; somnolenta facies de more vi- 
detur. Pusillanimi signa : parvorum membrorum , exiguus 
et concinnus, macer, el parvorum oculorum οἱ parvae 
faciei, qualis fuerit Corinthius, aut Leucadius. Talorum 
amantes curlis cubitis, saltatores. Amatores contumelia- 
rum , quibus superius labium fluitat; et specie proni supt 
et subrufi.  Misericordes sunt quicumque sunt scili, 
albi coloris, et habent oculos pingues et nares superne 
sulcatas, et semper plorant. lidem etiam amatores sunt 
mulierum et genitores feminarum, et moribus in amorem 
proclives, et semper memores, ingeniosi et calidi. Horum 
autem signa dicta sunt : misericors est sapiens et ignavus 
et modestus ; immisericors et indoctus et impudens. Vora- 
ces sunt hi quibus id quod est ab umbilico ad pectus, 
majus est quam quod inde est usque ad collum. Signa libi- 
dinosi : qui est albi coloris et hirsutus rectis capillis et 
crassis et nigris; et tempora hirsuta capillis rectis; oculus 
pinguis el lascivus. Amalores autem semni sunt qui ha- 
bent superiora majora, vulturi similes, calidi , habentes 
carnen nitidam, eleganti specie, hirsuti circa ventrem. Me- 
mores qui habent superiora minora, scita et carnosa potius. 


IV. 


Videnlur autem mihi anima et corpus affectus secum 
invicem communicare , et anime habitus immultalus simul 
immutat corporis formam, rursusque forma corporis 
immutata simul immutat anime habitum : quando enim 
ad animam pertinent tristitia et gaudium, manifestum est 
moestos tristiores esse , gaudentes autem hilares. Quodsi 
igitur fieri posset ut anima soluta, forma quae est in cor- 
pore, adhuc persisteret, sane et ita anima el corpus iuter 
sese consentirent ; non tamen conjunctim perdurari possent ; 
nunc autem manlíestum alterum allerum consequi. Maxime 
tamen id ex hoc manifesturm fiat : furor videtur esse circa 
animam, et medici medicinis purgantes corpus et victus 
ratione quadam insuper utentes liberant animam a furore. 
Curationibus itaque corporis simul et corporis forma sol- 
vitur, et anima a furore liberatur. 
que simul solvuntur, palam (fit ea conjunctim perdurare. 
Manifestum insuper est, facultatibus anime similes corporis 
formas supervenire : quare erunt omnia in animalibus ejus- 
dem cujuspiam rei declarativa. Muila autem eorum quae 


Quoniam igitur utra- 


- (sos, 809.) PHYSIOGNOMONICA *, CAP. V. 7 


διαπράττεται τὰ ζῷα, τὰ μὲν ἴδια Éxdacou γένους πάθη 
τῶν ζῴων ἐστί, τὰ δὲ χοινά, "Eri μὲν οὖν τοῖς ἰδίοις 
ἔργοις τῆς ψυχῆς ἴδια τὰ πάθη χατὰ τὸ σῶμα, ἐπὶ δὲ 
τοῖς χοινοῖς τὰ xowd. Κοινὰ μὲν οὖν ἐστιν ὕόρις τε 
6 χαὶ fj περὶ τὰ ἀφροξίσια ἔχστασις. Τῶν μὲν οὖν λο- 
φούρων χοινόν ἐστιν ὕδρις, τῶν δ᾽ ὄνων τε xal συῶν ἣ 
περὶ τὰ ἀφροδίσια ἕξις, ἤϊδιον δ᾽ ἐστὶν ἐπὶ μὲν τῶν 
χυγῶν τὸ λοίδορον, ἐπὶ δὲ τῶν ὄνων τὸ ἄλυπον. Ὥς 
μὲν οὖν τὸ χοινέν τε χαὶ τὸ ἴδιον χρὴ διελέσθαι, εἴρη- 
Io ται δεῖ μέντοι πρὸς ἅπαντα πολλῆς συνηθείας, εἶ 
μέλλει τις αὐτὸς ἔσεσθαι ἱκανὸς περὶ τούτων ἕχαστα 
λέγειν" ἐπειδὴ γὰρ τὰ ὁρώμενα ἐπὶ τῶν σωμάτων λέ- 
γεται ἀναφέρεσθαι ἐπὶ τὰς ὁμοιότητας τάς τ᾽ ἀπὸ τῶν 
ζῴων xal τὰς ἀπὸ τῶν πράξεων γινομένας, καὶ ἰδέαι 
IS τινὲς ἄλλαι ἀπὸ θερμοτήτων xal ἀπὸ ψυχροτήτων γί- 
voytat , ἔστι τε τούτων ἔνια τῶν ἐπιφαινομένων ἐπί τε 
τοῖς σώμασι μικραῖς διαφοραῖς χεχρημένα καὶ τῷ αὐτῷ 
ὀνόματι προσαγορευόμενα,, οἷον αἵ τ᾽ ἀπὸ φόδων ὠχρό- 
τητες xal ἀπὸ πόνων ( αὗται γὰρ ὀνόματί τε τῷ αὐτῷ 
20 χέχρηνται͵ xal διαφορὰν μιχρὰν ἔχουσι πρὸς ἀλλήλας), 
μιχρᾶς δ᾽ οὔσης τῆς διαφορᾶς οὐ ῥάδιον γινώσχειν ἀλλὰ 
ἢ ἐχ τῆς συνηθείας τῆς μορφῆς τὴν ἐπιπρέπειαν εἴλη- 
φότα. "ἔστι μὲν οὖν χαὶ τάχιστος χαὶ ἄριστος ὃ ἀπὸ 
τῆς ἐπιπρεπείας, χαὶ ἔστι γ᾽ οὕτω τούτῳ χρώμενον 
46 πολλὰ διαγινώσχειν ( xat οὐ μόνον χαθόλου χρήσιμόν 
ἐστιν, ἀλλὰ xal πρὸς τὴν τῶν σημείων ἐχλογήν' ἕχα- 
στον γὰρ τῶν ἐχλεγομένων xal πρέπειν δεῖ τοιοῦτον 
οἷον τὸ ἐχλεγόμενον θέλει), ἔτι τε χατὰ τὴν ἐχλο-- 
γὴν τῶν σημείων καὶ τῷ συλλογισμῷ, ᾧ δεῖ χρῆσθαι 
80 ὅπου ἄν τι τύχη, προστιθέντας τοῖς προσοῦσι τὰ προσ- 
ἤχοντα, οἷον εἰ ἀναιδής τ’ εἴη καὶ μικρολόγος, xat 
χλέπτης ἂν εἴη χαὶ ἀνελεύθερος, καὶ χλέπτης μὲν ἕπο- 
μένως τῇ ἀναιδείᾳ, τῇ δὲ μικχρολογίᾳ ἀνελεύθερος. 
Ἐπὶ μὲν οὖν τῶν τοιούτων ἑχάστου δεῖ τοῦτον τὸν τρό- 

38 πὸν προσαρμόζοντα τὴν μέθοδον ποιεῖσθαι. 


peragunt animalia, partim quidem unicuique generi δηΐφι- 


lium proprii sunt affectus, partim vero communes. Proprias 


igitur animae actiones proprii consequuntur in corpore af- 
fectus communes autem communes. Communes itaque sunt 
insolentia, et qui est circa rem veneream, stupor. Jumento- 
rum itaque communis est insolentia ; asinorum vero etsuum 
proclivitas in rem veneream. Proprium autem est in ca- 
Iibus qu:dem obtrectatio, in asinis autem innocentia. Quo- 
modo igitur commune quidem et proprium conveniat dis- 
tinguere, dictum est ; ad haec omnia tamen opus est multa 
consuetudine , si quis idoneus esse debeat qui de singulis 
his disserat : quoniam enim ea qua videntur in corporibus, 
dicuntur referri ad similitudines, que petuntur ab anima- 
libus , queque ab actibus proveniunt, quumque differen- 
tig quaedam aliee a caliditate el frigiditate oriuntur, quum- 
que eorum quadam qua corporibus superveniunt , par- 
vam ostendunt diíferentiam et, eodem nomine adpellantur, 
ut pallores, qui fiunt a timoribus, et qui a laboribus ( hi 
enim eodem nomine utuntur, et differentiam parvam ha- 
bent inter se), parva, inquam, quum sit differentia, non fa- 
cile est cognoscere, nisi ex consuetudine formam prtecellen- 
lissimam desumamus. Est autem optimus et citissimus, 
( modus) qui ad hanc formam pertinet, atque ita certe lioc 
utenti multa licet dignoscere (nec solum universaliter utile 
est hoc, sed ad signorum quoque delectum : electorum 
enim quodque eadem ratione oportet excellere qua signum 
quod eligitur, vult) , preetereaque in delectu signorum et 
syllogismo , quo uti opus est, ubicumque tandem fuerit, iis 
qui jam adsunt adjungenti convenientia , ut si impudens 
sit et sordidus , et fur utique erit et illiberalis ; et furacitas 
quidem consequentia erit impudentia, parsimonie vero 
illiberalitas. In talibus igitur quibusque oportet hoc modo 
adaptantem agendi rationem instituere. 


CAP. V. 


Νυνὶ δὲ πρῶτον πειράσομαι τῶν ζῴων διελέσθαι, 
ὁποῖα αὐτῶν προσήχει διαλλάττειν πρὸς τὸ εἶναι dv- 
δρεῖα xal δειλὰ xal δίκαια xal ἄδικα. Διαιρετέον δὲ 
τὸ τῶν ζῴων γένος εἷς δύο μορφάς, εἷς ἄρσεν xat θῆλυ, 

(0 προσάπτοντα τὸ πρέπον ἑκατέρα μορφῇ , ἔστι δ᾽ ὅμοια. 
᾿Ἐπιχειροῦμεν οὖν τρέφειν τῶν θηρίων προσηνέστερα 
χαὶ μαλαχώτερα τὰς ψυχὰς τὰ θήλεα τῶν ἀρρένων, 
ἧττόν τε ῥωμαλεούμενα,, τάς τε τροφὰς xal τὰς χει- 
ροηθείας μᾶλλον προσδεχόμενα " ὥστε τοιαῦτα ὄντα 

4p εἴη που ἂν ἀθυμότερα τῶν ἀρρένων. Καταφανὲς δὲ 
τοῦτο ἐξ ἡμῶν πού ἐστιν, ὅτι ἐπὰν ὑπὸ θυμοῦ χρατη- 
θῶμεν, δυσπαραπειστότεροί τε, xol μάλιστα ἐρρώμεθα 
πρὸς τὸ μηδαμῇ μηδὲν εἶξαι, ἐπὶ τὸ βιάζεσθαι δὲ καὶ 
πρᾶξαι φερόμεθα, πρὸς ὃ ἂν ὁ θυμὸς ὁρμήσῃ. — Aoxet 

6o δέ μοι xai χαχουργότερα γίνεσθαι τὰ θήλεχ τῶν ἀρρέ- 

vov xol προπετέστερά τε xal ἀναλχέστερα. — Al μὲν 


Nunc autem primum tentabo inter animalia distinguere, 
quienam apud ipsa immutari debeant, ut sint fortia et 
ignava, justa et injusta. Distinguendum autem anima- 
lium genus in duas formas, in marem el feminam, ad- 
jungentem quod convenit unicuique forme ; sunt autem 
similia. Conamur itaque potius nutrire feras feminas 
quam mares, quippe quum animis mitiores et molliores 
sunt maribus, minusque robuste sunt educationemque 
ac cicurationem facilius admittunt : quare tales quum 
sint, erunt aliquatenus minus iracunde maribus. Mani- 
festum autem id ex nobis quodammodo est, quoniam quum 
ira vincimur, difficilius nobis persuaderi sinimus, et 
maxime eo insistimus ut nequaquam ulla in re cedamus; 
ferimur autem ad violentiam inferendam, et patrandum 
ad quodcumque ira impulerit. Videntur autem mihi ma- 
gis improbe nasci femince maribus, et proterviores, et im- 


8 QYZIOTNOMONIKA*, ε. 


οὖν γυναῖχες xal τὰ περὶ ἡμᾶς τρεφόμενα xol πάνυ 
που φανερὰ ὄντα᾽ τὰ δὲ περὶ τὴν ὕλην πάντες δμολο- 
γοῦσιν οἱ νομεῖς τε xal θηρευταὶ ὅτι τοιαῦτά ἐστιν οἷα 
προείρηται. ᾿Αλλὰ μὴν xai τόδε δῆλον, ὅτι ἕχαστον 
5 ἐν ἑχάστῳ γένει θῆλυ ἄρρενος μιχροχεφαλώτερόν ἐστι 
xal στενοπροσωπότερον xal λεπτοτραχηλότερον, xal 
τὰ στήθη ἀσθενέστερα ἔχει, xal ἀπλευρότερά ἐστι, τά 
τε ἰσχία χαὶ τοὺς μηροὺς περισαρχότερα τῶν ἀρρένων, 
γονύχροτα δὲ καὶ τὰς χνήμας λεπτὰς ἔχοντα, τούς τε πό- 
10 δας κομψοτέρους, τήν τε τοῦ σώματος ὅλην μορφὴν ἡδίω 
μάλιστ᾽ ἂν ἢ γενναιοτέραν, ἀνευρότερα δὲ xal μαλαχώ- 
τερα, ὁγροτέραις σαρξὶ χεχρημένα' τὰ δ᾽ ἄρρενα τούτοις 
ἅπασιν ἐναντία τὴν φύσιν ἀνδρειοτέραν χαὶ δικαιοτέραν 
εἶναι γένει, τὴν δὲ τοῦ θήλεος δειλοτέραν χαὶ ἀδιχω-- 
16 τέραν, Τούτων οὕτως ἐχόντων, φαίνεται τῶν ζῴων 
ἁπάντων λέων τελεώτατα μετειληφέναι τῆς τοῦ ἄρρενος 
ἰδέας" ἔστι γὰρ ἔχων στόμα εὐμέγεθες, τὸ δὲ πρόσω- 
πὸν τετραγωνότερον, οὖὐκ ἄγαν ὀστῶδες, τὴν ἄνω τε 
γένυν οὐ προεξεστηχυῖαν, ἀλλὰ ἰσορροποῦσαν τῇ χάτω, 
30 ῥῖνα δὲ παχυτέραν ἢ λεπτοτέραν, χαροποὺς ὀφθαλ- 
μούς, ἐγχοίλους, οὐ σφόδρα περιφερεῖς, οὔτ᾽ ἄγαν προ- 
μήχεις, μέγεθος δὲ μέτριον, ὀφρὺν εὐμεγέθη, μέτωπον 
τετράγωνον, ἐκ μέσου ὑποχοιλότερον, πρὸς δὲ τὰς 
ὀφρῦς καὶ τὴν ῥῖνα ὑπὸ τοῦ μετώπου οἷον νέφος ἐπαν - 
95 ἐστηχός, Ἄνωθεν δὲ τοῦ μετώπου κατὰ τὴν ῥῖνα 
ἔχει τρίλας ἐκχλινεῖς οἷον ἀνάσιλον, χεφαλὴν μετρίαν, 
τράχηλον εὐμήχη, πάχει σύμμετρον, θριξὶ ξανθαῖς 
χεχρημένον,, οὗ φριξαῖς, οὔτ᾽ ἄγαν ἀπεστραμμέναις, 
τὰ περὶ τὰς χλεῖδας εὐλυτώτερα μᾶλλον 7) συμπεφρα-- 
30 yp.fva , ὥμους ῥωμαλέους, καὶ στῆθος νεανιχόν, xal 
τὸ μετάφρενον πλατὺ καὶ εὔπλευρον xal εὔνωτον ἐπιει- 
χῶς" ζῷον ἀσαρχότερον τὰ ἰσχία xai τοὺς μηρούς᾽ 
σχέλη ἐρρωμένα καὶ νευρώδη, βάσιν τε νεανιχήν, καὶ 
ὅλον τὸ σῶμα ἀρθρῶδες καὶ νευρῶδες, οὔτε λίαν σχλη.- 
85 ρόν, οὔτε λίαν ὑγρόν" βαδίζον δὲ βραδέως, xal με- 
γάλα διαδαῖνον, xal διασαλεῦον ἐν τοῖς ὥμοις, ὅταν 
πορεύηται. Τὰ μὲν οὖν περὶ τὸ σῶμα τοιοῦτον * τὰ 
δὲ περὶ τὴν ψυχὴν δοτιχὸν καὶ ἐλεύθερον, μεγαλόψυ- 
χον xal φιλόνιχον, xai πραὖῦ xat δίκαιον καὶ φιλόστορ- 
40 γον πρὸς ἃ ἂν ὁμιλήση. 'H δὲ πάρδαλις τῶν ἀνδρείων 
εἶναι δοχούντων θηλυμορφότερόν ἐστιν, ὅτι μὴ χατὰ 
τὰ σχέλη" τούτφις δὲ συνεργεῖ xal τι ἔργον ῥώμης 
ἀπεργάζεται * ἔστι γὰρ ἔχον πρόσωπον μιχρόν, στόμα 
μέγα, ὀφθαλμοὺς μιχρούς , ἐχλεύχους, ἐγχοίλους, αὐ- 
45 τοὺς δὲ περιπολαιοτέρους" μέτωπον προμηχέστερον, 
πρὸς τὰ ὦτα περιφερέστερον ἣ ἐπιπεδώτερον " τράχη- 
λον μαχρὸν ἄγαν xal λεπτόν, στῆθος ἄπλευρον, xal 
uaxgàv νῶτον, ἰσχία σαρχώδη xal μηρούς, τὰ δὲ περὶ 
τὰς λαγόνας καὶ γαστέρα δμαλὰ μᾶλλον * τὸ δὲ χρῶμα 
ι0 ποικίλον, καὶ ὅλον ἄναρθρόν τε xal ἀσύμμετρον. Ἡ 
μὲν οὖν τοῦ σώματος ἰδέα τοιαύτη “ τὰ δὲ περὶ τὴν 
ψυχὴν px oov καὶ ἐπίχλοπον καί, ὅλως εἰπεῖν, δολερόν. 
Τὰ μὲν οὖν ἐχπρεπέστερα μετειληφότα ζῷα τῶν δο- 
χούντων ἀνδρείων εἶναι τῆς τε τοῦ ἄρρενος ἰδέας xal 


(ϑου,5ἴο.) 


becilliores. Mulieres igitur, et que apud nos nutriuntur, 
vel omnino manifesta sunt quodammodo; quie vero sunt 
circa silvam , omnes confitentur pastores et venatores talía 
esse qualia ante sunt dicta. At vero et hoc manifestum 
est, quod in unoquoque genere singula feminse maribus 
minoris capitis et angustioris faciei et subtilioris colli sunt , 
et pectora imbecilliora habent et costas praviores, coxasque 
et femora magis carnosa habent maribus ; genua vero com- 
plodunt, et crura tenuia habent, pedesque elegantiores 
et formam totius corporis jucundam magis quam gene- 
rosam, enervesque sunt potius et molliores, quippe prseditse 
humidioribus carnibus; mares autem horum omnium e 
contrario natura sunt fortiores et justiores genere : femine 
autem ignavior est et injustior natura. His ita se liaben- 
tibus, videtur leo omnium animalium perfectissime maris 
formam participare : leo enim habet os vastum, faciem 
autem quadratam potius, non valde osseam , superiorein 
mandibulam non prominentem , sed sequilibrem inferiori , 
nasum autem magis crassum quam tenuem, oculos fulvos, 
concavos, non valde rotundos, neque valde oblongos, 
magnitudinem vero moderatam, supercilium vastum, 
frontem quadratam, ex medio potius subcavam ; ad super- 
cilia autem et nasum sub íronte velut nubes superstat. 
Supra frontem juxta nasum habet pilos inclinatos quasi 
retro ad verticem flexos, caput moderatum , collum bona 
longitudinis, mediocri crassitudine, crinibus flavis vestitum, 
neque horridis, neque valde aversis, qua sunt circa clavi- 
culas, soluta magis quam constricta, scapulas validas, et 
pectus juvenile, interscapilium latum, bene costatum 
dorsoque sat valido fultum; femora non carnosa, nec coxas, 
habet animal, crura robusta et nervosa, gressum juvenilem, 
et totum corpus articulatum et nervosum, neque valde 
durum , neque admodum humidum; ambulat autem tarde 
magnisque passibus incedit, et spatulas conquassat ambu- 
lans. Talis ilaque est secundum ea que sunt circa cor- 
pus; lis vero qua animam spectant, ad donandum prom- 
ptus est et liberalis, magnanimus et amans victori, et 
mansuetus, et justus, et in amorem proclivis eorum qui- 
buscum versatur. Pardus autem inter animalia qua fortia 
esse videntur , feminec formes magis est , nisi secundum 
crura : his autemrsibi opitulatur et aliquod vigoris opus pe- 
ragit : habet enim faciem parvam, os magnum, oculos par- 
vos, albidissimos , concavos , ipsosque potius circumvagan- 
tes, frontem oblongiorem, versus aures rotundam magis 
quam planam, collum longum valde et tenue, pectus pravis 
costis instructum , et longum dorsum , femora carnosa et 
coxas, quae vero sunt circa ilia et ventrem, glabra magis, 
colorem autem varium, et totum corpus non articulatum et 
absque mensura est. Forma itaque corporis talis est ; in 
hís autem qua secundum animain , pusillus est et furax, 
et, ut uno verbo dicam , dolosus. Animalium igitur quae 
videntur fortia, ea quie eximie propriam maris atque feminae 


(sro. ) 


τῆς τοῦ θήλεος slpntav τὰ δ᾽ ἄλλα οἷα τυγχάνει, 
ῥάδιον ἤδη μετιέναι" ὅσα δὲ πρὸς τὸ φυσιογνωμονῇσαι 
συνιδεῖν ἁρμόττει ἀπὸ τῶν ζῴων, ἐν τῇ τῶν σημείων 


ἐχλογῇ ῥηθήσεται. 


CAP. 


ὁ Ἡ 9 ἐχλογὴ τῶν σημείων f, χατὰ τοὺς ἀνθρώπους 
ὧδε λαμθάνεται. “Ὅσοις ol πόδες εὐφυεῖς τε xal 
μεγάλοι, διηρθρωμένοι τε xal νευρώδεις, ἐρρωμένοι τὰ 
περὶ τὴν ψυχήν" ἀναφέρεται ἐπὶ τὸ ἄρρεν γένος. “Ὅσοι 
δὲ τοὺς πόδας μιχροὺς, στενοὺς, ἀνάρθρους ἔχουσιν, 

Io ἡδίους τε ἰδεῖν ἢ ῥδωμαλεωτέρους, μάλαχοὶ τὰ περὶ 
τὴν ψυχήν" ἀναφέρεται ἐπὶ τὸ θῆλυ γένος. Οἷς τῶν 
ποδῶν οἱ δάχτυλοι χαμπύλοι, ἀναιδεῖς, καὶ ὅσοις ὄνυ- 
γες χαμπύλαι" ἀναφέρεται ἐπὶ τοὺς ὄρνεις τοὺς ap. 
Ψώνυχας. Οἷς τῶν ποδῶν τὰ δάχτυλα συυπεφραγμένα 

ι5 ἐστί, δειμαλέοι ἀναφέρεται ἐπὶ τοὺς ὄρτυγας τοὺς στε- 
νόποδας τῶν λιμναίων. Ὅσοις τὰ περὶ τὰ σφυρὰ 
νευρώδη τε xal διηρθρωμένα ἐστίν, εὔρωστοι τὰς ψυχάς" 
ἀναφέρεται ἐπὶ τὸ ἄρρεν γένος. “Ὅσοι τὰ σφυρὰ σαρ- 
χώδεις xal ἄναρθροι, μαλαχοὶ τὰς ψυχάς" ἀναφέρεται 
40 ἐπὶ τὸ θῆλυ γένος. “Ὅσοι τὰς x vj p. ας ἔχουσιν ἦρ- 
θρωμένας τε xal νευρώδεις xai ἐρρωμένας, εὔρωστοι 
τὴν ψυχήν * ἀναφέρεται ἐπὶ τὸ ἄρρεν. “Ὅσοι δὲ τὰς 
χνήμας λεπτὰς, - νευρώδεις ἔχουσι, λάγνοι" ἀναφέρεται 
ἐπὶ τοὺς ὄρνιθας, “Ὅσοι τὰς χνήμας περψτλέους σφό- 
25 Spa ἔχουσιν, οἷον ὀλίγου διαρρηγνυμένας, βδελυροὶ 
xal ἀναιδεῖς" ἀναφέρεται ἐπὶ τὴν ἐπιπρέπειαν. Οἱ 
γονύχροτοι χίναιδοι" ἀναφέρεται ἐπὶ τὴν ἐπιπρέ- 
πειαν. Ol τοὺς μηροὺς ὀστώδεις xal νευρώδεις 
ἔχοντες εὔρωστοι" ἀναφέρεται ἐπὶ τὸ ἄρρεν. ΟἿ δὲ 
30 τοὺς μηροὺς ὀστώδεις xal περιπλέους ἔχοντες μαλα- 
xo( * ἀναφέρεται ἐπὶ τὸ θῆλυ. “Ὅσοι δὲ πῦ γα ὀξεῖαν 
ὀστώδη ἔχουσιν, εὔρωστοι, ὅσοι δὲ σαρχώδη) πίονα 
ἔχουσι, μαλακοί" ὅσοι δ᾽ ἔχουσιν ὀλίγην σάρχα, οἷον 
ἀπωμοργμένα, χαχοήθεις * ἀναφέρεται ἐπὶ τοὺς πιθή- 
as χους. Οἱ ζωνοὶ φιλόθηροι" ἀναφέρεται ἐπὶ τοὺς 
λέοντας xal τοὺς xóvaq: ἴδοι δ᾽ ἄν τις xal τῶν χυνῶν 
τοὺς φιλοθηροτάτους ζωνοὺς ὄντας. Οἷς τὰ περὶ τὴν 
χοιλίαν λαπαρά, εὔρωστοι" ἀναφέρεται ἐπὶ τὸ ἄρ- 
pev. Ὅσοι δὲ μὴ λαπαροί, μαλαχοί " ἀναφέρεται ἐπὶ 

4o τὴν ἐπιπρέπειαν. “Ὅσοις τὸ v ὦ τον εὐβέγεθές τε καὶ 
ἐρρωμένον, εὔρωστοι τὰς ψυχάς: ἀναφέρεται ἐπὶ τὸ 
ἄρρεν. Ὅσοι δὲ τὸ νῶτον στενὸν χαὶ ἀσθενὲς ἔχουσι, 
μαλαχοί" ἀναφέρεται ἐπὶ τὸ θῆλυν. Οἱ εὔπλευροι 
εὔρωστοι τὰς ψυχάς" ἀναφέρεται ἐπὶ τὸ ἄρρεν. Οἱ 

a5 δ᾽ ἄπλευροι μαλαχοὶ τὰς ψυχάς" ἀναφέρεται ἐπὶ τὸ 
θῆλυ. “Ὅσοι δ᾽ ix τῶν πλευρῶν περίογχοί εἰσιν, οἷον 
πεφυσημένοι, λάλοι xal μωρολόγοι" ἀναφέρεται ἐπὶ 
τοὺς βοῦς, ἢ ἐπὶ τοὺς βατράχους. Ὅσοι δὲ τὸ ἀπὸ 
τοῦ ὃμφαλ οὗ πρὸς τὸ ἀκροστήθιον μεῖζον ἔχουσιν ἣ τὸ 
$0 ἀπὸ τοῦ ἀχροστηθίου πρὸς τὸν τράχηλον, βοροὶ xal 
ἀναίσθητοι, βοροὶ μὲν ὅτι τὸ τεῦχος μέγα ἔχουσιν ᾧ 


PHYSIOGNOMONICA * CAP VI. 9 


formam referunt , dicta sunt ; reliqua autem qualia sint , 
facile jam adsequi licet ; quaecumque autem ad indolem 
dignoscendam perspicere conveniat ab animalibus petita , 
in delectu signorum dicentur. 


VI. 


Delectus autem signorum apud homines sic capitur. 
Quibuscumque pedes commodi, magni , articulati et ner- 
vosi , validi sunt iis quae animam spectant ; referuntur ad 
masculinum genus. Quicumque autem pedes parvos, an- 
gustos, male articulatos habent, aspectu potius gratiosi 
quam robusti sunt , molles sunt iis quce animam spectant ; 
referuntur ad femininum genus. Quibus pedum digili 
curvi, impudentes, et quibus ungues curvi; referuntur 
ad aves uncis unguibus instructas. Quibus pedum digiti 
constricti aunt, timidi ; referuntur ad coturnices lacustres an- 


-guslis pedibus praeditas. Quibuscumque ea quae circa mal- 


leolos sunt, nervosa sunt et articulata, validi secundum 
animum ; referuntur ad masculinum genus. Quicumque 
autem sunt malleolis carnosi et male articulati, molles secun- 
dum animam; referuntur ad femininum genus. Quicumque 
crura habent articulata et nervosa et robusta, validi se- 
cundum animam; referuntur ad masculinum genus. Qui- 
cumque crura tenuia nervosaque habent, libidinosi; refe- 
runtur ad aves. Quicumque crura admodum plena habent et 
quasi parum dirupta, turpes suntac impudentes ; referuntur 
ad formam pracellentissimam. Qui g enu ἃ complodunt, ci- 
πρὶ ; referuntur ad formam precellentissimam. Qui habent 
femora ossea et nervosa, robusti sunt ; referuntur ad mascu- 
linum genus. Qui vero habent fem o raossea ac plena, molles 
sunt; referuntur ad femininum genus. Quicumque nates 
osseas acutasque habent, validi sunt; qui vero carnosas et 
pingues , molles; qui autem habent modica carne vestitas, 
quasi detersas , improbi sunt ; referuntur ad simias. Qui- 
cumque autem bene lumbosi sunt, venatum amant; re- 
feruntur ad leones et canes; videbit utique aliquis et canes 
venationis amantissimos lumbosos esse. Quibus ea quae sunt 
circa ventrem, mollia sunt , robusti sunt ; referuntur ad 
masculinum genus; quicumque autem non molles hac parte, 
molles sunt; referuntur ad formam pre&cellentissimam, : 
Quicumque dorsum vastum ac robustum habent, anima 
sunt validi ; referuntur ad masculinum genus. Qui autem 
dorsum angustum et imbecille habent, molles ; referun- 
tur ad femininum genus. Quicumque autem bene costali, 
validi sunt secundum animam ; referuntur ad mascu'inum 
genus Quiautem nonbenecostati, molles sunt, secundum 
animam; referuntur ad femininum genus. Quicumque 
ex lateribus circumquaque tumidi sunt, sicut inflati, lo- 
quaces et stultiloqui; referuntur ad boves, vel ranas. Qui- 
cumque autem majus babent quod ab umbilico est 
usque ad extremum pectoris, eo quod est ab extremitate 
pectoris usque ad collum, voraces et stolidi , voraces qui- 
dem, quoniam couceplaculum magnum habent, quo 


[0 ΦΥΣΙΟΓΝΩΜΟΝΙ͂ΚΑ ", ς΄. 


δέχονται τὴν τροφήν, ἀναίσθητοι δ᾽ ὅτι στενώτερον 
τὸν τόπον Éyoucw αἵ αἰσϑήσεις, συνηνωμένον τε τῷ 
τὴν τροφὴν δεχομένῳ, ὥστε τὰς αἰσθήσεις βεδαρύνθαι 
διὰ τὰς τῶν σιτίων πληρώσεις ἢ ἐνδείας, Ὅσοι δὲ τὰ 
δ στηθία ἔχουσι μεγάλα xal διηρθρωμένα, εὔρωστοι 
τὰς ψυχάς" ἀναφέρεται ἐπὶ τὸ ἄρρεν. Ὅσοι δὲ τὸ 
μετάφρενον ἔχουσι μέγα καὶ e9aapxoy καὶ ἀρθρῶ- 
δες, εὔρωστοι τὰς ψυχάς" ἀναφέρεται ἐπὶ τὸ ἄρρεν. 
“Ὅσοι δ᾽ ἀσθενὲς xal ἄσαρχον xal ἄναρθρον, μαλαχοὶ 
10 τὰς ψυχάς: ἀναφέρεται ἐπὶ τὸ θῆλυ. “Ὅσοις δὲ τὸ 
μετάφρενον χυρτόν ἐστι σφόδρα οἵ τ᾽ ὦμοι πρὸς τὸ στῇ: 
θος συνηγμένοι, χαχοήθεις" ἀναφέρεται ἐπὶ τὴν ἐπι- 
πρέπειαν, ὅτι ἀφανίζεται τὰ ἔμπροσθεν προσήχοντα 
φαίνεσθαι. Ὅσοι δὲ τὸ μετάφρενον ὕπτιον ἔχρυσι, 
15 γαῦνοι xat ἀνόητοι" ἀναφέρεται ἐπὶ τοὺς ἵππους. 
Ἐπεὶ δ᾽ οὔτε χυρτὸν σφόδρα δεῖ εἶναι, οὔτε χοῖλον, τὸ 
μέσον ζητητέον τοῦ εὖ πεφυκότος. Ὅσοις αἱ ἐπωμί- 
δες ἐξηρθρωμέναι καὶ οἱ ὦμοι, εὔρωστοι τὰς ψυχάς" 
ἀναφέρεται ἐπὶ τὸ ἄρρεν. σΌσοις δ᾽ oi ὦμοι ἀσθενεῖς, 
20 ἄναρθροι, μαλαχοὶ τὰς ψυχάς" ἀναφέρεται ἐπὶ τὸ θῆλυ. 
Ταὐτὰ λέγω ἅπερ περὶ ποδῶν xal μηρῶν. “Ὅσοις ὦμοι 
εὔλυτοί εἶσιν, ἐλεύθεροι τὰς ψυχάς ἀναφέρεται δ᾽ ἀπὸ 
τοῦ φαινομένου, ὅτι πρέπει τῇ φαινομένῃ μορφῇ ἐλευ- 
θεριότης. Ὅσοις δ᾽ οἱ ὦμοι δύσλυτοι, συνεσπασμένοι, 
25 ἀνελεύθεροι" ἀναφέρεται ἐπὶ τὴν ἐπιπρέπειαν. Οἷς 
τὰ περὶ τὰς χλεῖδας εὔλυτα, αἰσθητιχοί" εὐλύτων 
γὰρ ὄντων τῶν περὶ τὰς χλεῖδας, εὐχόλως τὴν χίνησιν 
τῶν αἰσθήσεων δέχονται. Οἷς δὲ τὰ περὶ τὰς χλεῖδας 
συμπεφραγμένα ἐστίν, ἀναίσθητοι" δυσλύτων γὰρ ὄν - 
80 τῶν τῶν περὶ τὰς χλεῖδας ἐξαδυνατοῦσι τὴν χίνησιν 
παραδέχεσθαι τῶν αἰσθήσεων. Ὅσοι τὸν τράχη- 
λον παχὺν ἔχουσιν, εὔρωστοι τὰς ψυχάς" ἀναφέρεται 
ἐπὶ τὸ ἄρρεν" ὅσοι δὲ λεπτόν, ἀσθενεῖς ἀναφέρεται 
ἐπὶ τὸ θῆλυ, Οἷς τράχηλος παχὺς καὶ πλέως, θυ- 
35 μοειδεῖς * ἀναφέρεται ἐπὶ τοὺς θυμοειδεῖς ταύρους. οἷς 
δ᾽ εὐμεγέθης μὴ ἄγαν παχύς, μεγαλόψυχοι" ἀναφέρε- 
ται ἐπὶ τοὺς λέοντας. Οἱς λεπτός, μαχρός, δειλοί" 
ἀναφέρεται ἐπὶ τοὺς ἐλάφους. Οἷς δὲ βραχὺς dyav, 
ἐπίδουλοι" ἀναφέρεται ἐπὶ τοὺς λύχους. Οἷς τὰ χείλη 
40 λεπτὰ καὶ ἐπ᾽ ἄκραις ταῖς συγχειλίαις y aÀapd , ὡς ἐπὶ 
τοῦ ἄνω χείλους πρὸς τὸ χάτω ἐπιδεδλῇσθαι τὸ πρὸς 
τὰς συγχειλίας, μεγαλόψυχοι" ἀναφέρεται ἐπὶ τοὺς 
λέοντας ἴδοι δ᾽ ἄν τις τοῦτο xal ἐπὶ τῶν μεγάλων 
xal εὐρώστων κυνῶν, Οἷςκ τὰ χείλη λεπτά, σχληρά, 
45 χατὰ τοὺς χυνόδοντας τὸ ἐπανεστηχός, οἱ οὕτως ἔχον- 
τες εὐγενεῖς" ἀναφέρεται ἐπὶ τοὺς ἧς. Οἱ δὲ τὰ χείλη 
ἔχοντες παχέα καὶ τὸ ἄνω τοῦ κάτω προχρεμώμενον, 
μωροί" ἀναφέρεται ἐπὶ τοὺς ὄνους τε xal πιθήχους. 
Ὅσοι δὲ τὸ ἄνω χεῖλος καὶ τὰ οὖλα προεστηχότα 
60 ἔχουσι, φιλολοίδοροι * ἀναφέρεται ἐπὶ τοὺς χύνας. Ol 
δὲ τὴν ῥῖνα ἄχραν παχεῖαν ἔχοντες ῥάθυμοι" ἀναφέ- 
perat ἐπὶ τοὺς βοῦς. ΟἿ δὲ τὴν ῥῖνα ἀχρόθεν παχεῖαν 
ἕροντες, ἀναίσθητοι" ἀναφέρεται ἐπὶ τοὺς 6, Οἱ τὴν 
δῖνα ἄκραν ὀξεῖαν ἔχοντες, δυσόργητοι" ἀναφέρεται ἐπὶ 


810,811.} 


alimenta recipiant ; insensibiles autem , quia angustiorem 
locum habent sensus, atque unitum οἱ qui recipit cibum, 
ita ut sensus graventur propter repletiones ciborum, aut 
indigentiam. Quicumque autem pectus magnum babent 
et articulatum, validi sunt secundum animam ; referuntur 
ad masculinum genus. Quicumque autem interscapi- 
lium habent magnum et bene carnosum et articulatum, 
validi sunt secundum animam ; referuntur ad masculinum 
genus. Quicumque autem imbecille et non carnosum et 
mele articulatam, molles sunt secundum animam ; refe- 
runtur ad femininum genus. Quibuscumque autem inter- 
scapilium curvum est valde humerique ad pectus adducti, 
mali moris sunt;,referuntur ad formam precellentissi- 
mam, quia pereunt qu& ab anteriori parte in conspectum 
venire debebant. Quicumque autem interscaplium resupi- 
natum habent, gloriosi el insipientes ; referuntur ad equos. 
Quoniam aulem neque convexum vchementer oportet 
esse, neque concavum interscapilium, medium quarrendum 


' bene nato. Quibuscumque su m me scapule lhumerique 


bene ex articulis prodeunt, validi sunt secundum ani- 
mam ; referuntur ad masculinum genus. Quibuscumque 
vero humeri imbecilles et male articulati, molles sunt 
secundum animam; referuntur ad femininum genus. Ea- 
dem dico que de pedibus et femoribus. Quibuscumque h u- 
meri bene soliti sunt, liberales sunt secundum animam : 
referuntur ad habitum apparentem, quia convenit appa- 
renti formae liberalitas. Quibuscumque vero difficuller 
solubiles sunt humeri ac contracti, illiberales; referuntur 
ad formam precellentissimam. Quibuscumque autem ea 
qui sunt circa claviculam, bene solubilia sunt, sensi- 
bus praestant : nam quum bene solubilia sunt qua sunt 
circa claviculam, facile motum sensuum recipiunt, Qui- 
bus vero qui circa claviculas sunt, constricta sunt , sto- 
lidi sunt : difficulter enim quum solvuntur que circa 
claviculas sunt, recipere motum sensuum non valen:. 
Qui coll u m crassum habent , validi sunt secundum ani- 
mam; referuntur ad masculinum genus ; qui autem tenue 
habent, imbecilles sunt; referuntur ad femininum genus. 
Quibuscumque collum crassum et plenum, iracundi ; refe- 
runtur ad iracundos fauros. Quibuscumque autem est 
vastum, pon valde crassum, magnanimi; referuntur ad 
leones. Quibus est tenue ac longum, ignavi sunt; refe- 
runtur ad cervos. Quibus autem breve valde, insidiatores ; 


referuntur ad lupos. Quibué sunt labia tenuia et in 
extremis commissuris laxa , itaut superiori labio, si cum 
inferiori conferatur, incumbant commissurse labiorum, 
magnanimi sunt; referuntur ad leones; videbit utique 
aliquis boc et in. magnis et robustis canibus. Quibus 
labia tenuia, dura, ila ut dentibus caninis respondeat pars 
supereminens , qui ita habent , generosi ( ignobiles an , 
vers. ); referuntur ad sues. Qui autem crassa labia ha- 
bent el superius ante inferius propendens, fatui; referun- 
tur ad asinoset simias. Quicumque autem superius labiuro 
et gingivas prominentes habent, obtreclatores sunt ; refe- 
runtur ad canes, Quicumque autem nasu m extremum 
crassum habent , segnes sunt; referuntur ad boves. Qui 
autem nasum ab apice crassum habent, stolidi sunt ; re- 
feruntur ad sues. Qui nasum extremum acutum habent, 
difficili excandescere solent ira; referuntur ad canes. 


[ut !,912.) 
τοὺς χύνας. Οἱ δὲ τὴν ῥῖνα περιφερῆ ἔχοντες ἄχραν, 
ἀμθλεῖαν δέ, μεγαλόψυχοι" ἀναφέρεται ἐπὶ τοὺς λέον- 
τας. Οἱ δὲ τὴν ῥῖνα ἄχραν λεπτὴν ἔχοντες ὀρνιθώδεις. 


Οἱ ἐπίγρυπον ἀπὸ τοῦ μετώπου εὐθὺς ἀγομένην, ἀναι- 


& δεῖς" ἀναφέρεται ἐπὶ τοὺς χόραχας. Οἱ δὲ γρυπὴν 


20 


25 


30 


35 


40 


45 


ἔχοντες xat τοῦ μετώπου διηρθρωμένην, μεγαλόψυχοι" 
ἀναφέρεται ἐπὶ τοὺς ἀετούς. Οἱ δὲ τὴν ῥῖνα ἔγχοι- 
λον ἔχοντες τὰ πρὸ τοῦ μετώπου περιφερῆ, τὴν δὲ 
περιφέρειαν ἄνω ἀνεστηχυῖαν, Adyvot* ἀναφέρεται 
ἐπὶ τοὺς ἀλεχτρυόνας. Οἱ δὲ σιμὴν ἔχοντες λάγνοι" 
ἀναφέρεται ἐπὶ τοὺς ἐλάφους. Οἷς δ᾽ οἱ μυχτῇρες 
ἀναπεπταμένοι, θυμώδεις" ἀναφέρεται ἐπὶ τὸ πάθος 
τὸ ἐν τῷ θυμῷ γινόμενον. Οἱ τὸ πρόσωπον σαρ- 
χῶδες ἔχοντες δάθυμοι" ἀναφέρεται ἐπὶ τοὺς βοῦς. Οἱ 
τὰ πρόσωπα ἰσχνὰ ἔχοντες ἐπιμελεῖς, οἱ δὲ σαρχώδυ, 
δειλοί" ἀναφέρεται ἐπὶ τοὺς ὄνους xal τὰς ἐλάφους. 
Οἱ μιχρὰ τὰ πρόσωπα ἔχοντες μιχρόψυχοι" ἀναφέρε- 
ται ἐπ᾽ αἴλουρον xal πίθηκον. Οἷς τὰ πρόσωπα με- 
γάλα, νωθροί" ἀναφέρεται ἐπὶ τοὺς ὄνους xal Bów.. 
᾿Επεὶ δ᾽ οὔτε μιχρόν, οὔτε μέγα δεῖ εἶναι, ἡ μέση ἕξις 
εἴη͵ ἂν τούτων ἐπιεικής. Οἷς δὲ τὸ πρόσωπον φαίνε- 
ται μιχροπρεπές, ἀνελεύθεροι“ ἀναφέρεται ἐπὶ τὴν 
ἐπιπρέπειαν. Οἷς τὸ ἀπὸ τῶν ὀφθαλμῶν οἷον χύ- 
στιδες προχρέμανται, οἰνόφλυγες" ἀναφέρεται ἐπὶ 
τὸ πάθος ἔστι γὰρ τοῖς σφόδρα ἐμπεπωχόσι τὰ πρὸ 
τῶν ὀφθαλμῶν οἷον χύστιδες " ἐφεστήχασι, φίλυπνοι" 
ἀναφέρεται ἐπὶ τὸ πάθος, ὅτι τοῖς ἐξ ὕπνου ἀνεστηχό- 
σιν ἐπιχρέμαται τὰ ἐπὶ τοῖς ὀφθαλμοῖς. Of τοὺς ὀφθαλ- 
μοὺς μιχρούς ἔχοντες μιχρόψυχοι " ἀναφέρεται ἐπὶ τὴν 
ἐπιπρέπειαν καὶ ἐπὶ πίθηχον. ΟἿ δὲ μεγαλόφθαλμοι 
νωθροί * ἀναφέρεται ἐπὶ τοὺς βοῦς, 'Γὸν ἄρα εὖ φύντα 
δεῖ μήτε μικρούς, μήτε μεγάλους ἔχειν τοὺς ὀφθαλμούς. 
Οἱ δὲ χοίλους ἔγοντες xaxoüpyot* ἀναφέρεται ἐπὶ πί- 
θηχον. Ὅσοι ἐξόφθαλμοι, ἀδέλτεροι" ἀναφέρεται 
ἐπὶ τὴν ἐπιπρέπειαν τε χαὶ τοὺς ὄνους. Ἐπεὶ δ᾽ οὔτ᾽ 
ἐξόφθαλμον, οὔτε χοιλόφθαλμον δεῖ εἶναι, ἣ μέση ἕξις 
ἂν χρατοίη. “Ὅσοις ὀφθαλμοὶ μιχρὸν ἐγχοιλότεροι, 
μεγαλόψυχοι" ἀναφέρεται ἐπὶ τοὺς λέοντας " οἷς δ᾽ ἐπὶ 
πλεῖον, πραεῖς " ἀναφέρεται ἐπὶ τοὺς βοῦς. Οἵ τὸ 
μέτωπον μιχρὸν ἔχοντες ἀμαθεῖς - ἀναφέρεται ἐπὶ 
τοὺς ὗς. Οἱ δὲ μέγα ἄγαν ἔχοντες νωθροί ἀναφέρε- 
ται ἐπὶ τοὺς βοῦς. — Ot δὲ περιφερὲς ἔγοντες ἀναίσθη- 
τοι" ἀναφέρεται ἐπὶ τοὺς ὄνους. Οἱ μαχρότερον ἐπί-- 
πεδον ἔχοντες ἀναίσθητοι" ἀναφέρεται ἐπὶ τοὺς χύνας. 
Οἱ δὲ τετράγωνον σύμμετρον τῷ μετώπῳ ἔχοντες 
μεγαλόψυχοι" ἀναφέρεται ἐπὶ τοὺς λέοντας. ΟἹ δὲ 
συννεφὲς ἔχοντες αὐθάδεις" ἀναφέρεται ἐπὶ ταῦρον χαὶ 
λέοντα, Οἱ δ᾽ ἀτενὲς ἔγοντες χόλακες" ἀναφέρεται ἐπὶ τὸ 
Ὑινόμενον πᾶθος " ἴδοι δ᾽ ἄν τις ἐπὶ τῶν χυνῶν, ὅτι ol 


/ 1 J A , 
50 χύνες ἐπειδὰν θωπεύωσι, γαληνὲς τὸ μέτωπον ἔχουσιν. 


Ἐπειδὴ οὖν ἥ τε συννεφὴς ἕξις αὐθάδειαν ἐμφαίνει ἥ τε 
γαληνὴ χολαχείαν, fj μέση ἂν τούτων ἕξις εὐχρμόστως 
ἔχοι. Οἱ σχυθρωπὰ μέτωπα ἔχοντες δυσάνιοι" ἀναφέρε- 
ται ἐπὶ τὸ πάθος, ὅτι οἱ ἀνιώμενοι σχυθρωποί εἶσιν. Οἱ 


PHYSIOGNOMONICA ", CAP. VI. 1} 


Qui nasuni extremum habent rotundum, sed obtusum , 
magnanimi ; referuntur ad leones. Qui vero nasum extre- 
mum tenuem babent , avibus similes sunt. Qui nasum 
habent , mox ubi a fronte abducitur, aduncum, impudentes. 
sunt; referuntur ad corvos. Quicumque autem aduncum 
habent atque a fronte articulo disjunctam , magnanimi ; 
referuntur ad aquilas. Quicumque nasum concavum ha- 
bent, ante (frontem rotundum et convexitatem sursum 
consurgentem, libidinosi; referuntur ad gallos gallinaceos. 
Qui vero simum habent, libidinosi sunt ; referuntur ad cer- 
vos. Quibuscumque nares sunt aperlz, iracundi sunt; refe- 
runtur ad passionem que fit in ira. Quicumque faciem carno- 
sam habent , segnes sunt ; referuntur ad boves. Qui faciem 
macilentam habent, solliciti ; qui autem carnosam , ignavi; 
referuntur ad asinos et cervos. Qui parvam habent (aciem, 
pusillanimi; referuntur ad felem et ad simiam. Quibus 
facies magna, torpidi; referuntur ad asinos et boves. 
Quum vero neque parvam , neque magnam oportet esse, 
habitus utique horum medius erit conveniens. Quibus 
autem facies videlur vilis, illiberales sunt ; referuntur ad 
formam pracellentissimam. Quibus autem partes oculis 
subjectoe. tamquam vesiculee dependent, vinolenti sunt; 
referuntur ad passionem : qui enim affatim potant, iis 
partes oculis antepositze ut. vesiculae sunt ; quibuscumque 
vero he partes prominent, somnolenti sunt; referuntur 
ad passionem, quoniam ex somno surgentibus imminent 
qux oculis imposita sunt. Quicumque oculos parvos 
habent, pusillanimi ; referuntur ad formam pracellentis- 


simam et ad simiam. Quicumque vero habent oculos 


magnos, torpidi sunt; referuntur ad boves. Igitur bene 
natum oportet neque parvos, neque magnos habere ocu- 
los. Qui vero concavos habent, improbi ; referuntur ad 
simiam. Quicumque habent oculos prominentes, stulti ; 
referuntur ad formam pracellentissimam et ad asinos. 
Quoniam autem neque prominentes oculos, neque conca- 
vos oportet habere, medius utique habitus przstabit. 
Quibuscumque autem oculi sunt paulo concaviores, ma- 
gnanimi; referuntur ad leones; quibus vero plus, mau- 
sueti; referuntur ad boves. Quicumque frontem par- 
vam habent, indociles sunt ; referuntur ad sues. Qui autem 
magnam valde habent, lorpidi; referuntur ad boves. Qui 
rotundam habent, stolidi; referuntur ad asinos.  Qui- 
cumque longiorem (in fronte ) planitiem habent , stolidi 
( sagaces ant. vers.) ; referuntur ad canes. Quicumque 
quadratam habent fronti accommodatam, magnanimi ; 
referuntur ad leones. Quicumque autem nubilam habent, 
adrogantes sunt; referuntur ad taurum et leonem. Qui- 
cumque autem intentam habent, adulatores; referuntur 
ad passionem qua fii; id in canibus utique videbit quis- 
piam, quippe quom canes, ubi blandiuntur, placidam 
habeant frontem. Quando itaque nebulosus habitus adro- 
gantiam significat, tranquilla autem frons adulationem, 
medius habitos utique horum bene quadrabil. Quicumque 
torvam habent frontem, morosi; referuntur ad passio- 
nem, quoniam moesti torvi sunt ; qni aulem demissam , 


ME Sum oi m a P . 


12 


δὲ χατηφεῖς ὀδύρται᾽ ἀναφέρεται ἐπὶ τὸ πάθος, ὅτι οἵ 
ὀδυρόμενοι χατηφεῖς. Οἱ τὴν χεφαλὴν μεγάλην 
ἔχοντες αἰσθητιχοί᾽ ἀναφέρεται ἐπὶ τοὺς χύνας" ol 
δὲ μιχρὰν ἀναίσθητοι" ἀναφέρεται ἐπὶ τοὺς ὄνους, — Of 
s τὰς χεφαλὰς φοξοὶ ἀναιδεῖς - ἀναφέρεται ἐπὶ τοὺς γαμ- 
ψώνυχας. Οἵ τὰ ὦτα μικρὰ ἔχοντες πιθηχώδεις" οἱ 
δὲ μεγάλα ὄὀνώδεις “ ἴδοι δ᾽ ἄν τις xal τῶν χυνῶν τοὺς 
ἀρίστους μέτρια ἔχοντας ὦτα. 
Οἱ ἄγαν μέλανες δειλοί: ἀναφέρεται ἐπὶ τοὺς Αἴγυ- 
i0. πτίους, Αἰθίοπας. Οἱ δὲ λευχοὶ ἄγαν δειλοί. ἀναφέ- 
perat ἐπὶ τὰς γυναῖχας. Τὺ δὲ πρὸς ἀνδρείαν συντε- 
λοῦν χρῶμα μέσον δεῖ τούτων εἶναι. Οἱ ξανθοὶ 
εὔψυχοι᾽ ἀναφέρεται ἐπὶ τοὺς λέοντας. Οἱ πυρροὶ ἄγαν 
πανοῦργοι" ἀναφέρεται ἐπὶ τὰς ἀλώπεχας. — Ot δ᾽ ἔνω- 
i5 pot xai τεταραγμένοι τὸ χρῶμα δειλοί: ἀναφέρεται 
ἐπὶ τὸ πάθος τὸ ἐχ τοῦ φόδου γινόμενον. Οἱ δὲ μελί- 
χλωροι ἀπεψυγμένοι εἰσίν: τὰ δὲ ψυχρὰ δυσχίνητα- 
δυσχινήτων δ᾽ ὄντων τῶν κατὰ τὸ σῶμα εἶεν ἂν βρα- 
δεῖς, Οἷς τὸ χρῶμα ἐρυθρόν, ὀξεῖς, ὅτι πάντα τὰ 
40 κατὰ τὸ σῶμα ὑπὸ χινήσεως ἐχθερμαινόμενα ἐρυθραί-- 
νεται. Οἷς δὲ τὸ χρῶμα φλογοειδές, μανιχοί, ὅτι τὰ 
χατὰ τὸ σῶμα σφόδρα ἐκθερμανθέντα φλογοειδῇ χροιὰν 
ἴσχει" ol δ᾽ ἄχρως θερμανθέντες μανιχοὶ ἂν εἴησαν. 
Οἷς δὲ περὶ τὰ στήθη ἐπιφλεγές ἐστι τὸ χρῶμα, δυσόρ- 
45 qTot* ἀναφέρεται ἐπὶ τὸ πάθος " τοῖς γὰρ ὀργιζομένοις 
ἐπιφλέγεται τὰ περὶ τὰ στήθη. Οἷς τὰ περὶ τὸν τρά- 
χηῆλον καὶ τοὺς χροτάφους αἱ φλέδες χατατεταμέναι 


εἰσί, δυσόργητοι" ἀναφέρεται ἐπὶ τὸ πάθος, ὅτι τοῖς 


ΦΥΣΙΟΓΝΩΜΟΝΙ͂ΚΑ *, ς΄. 


ὀργιζομένοις ταῦτα συμόαίνει. Οἷς τὸ πρόσωπον’ 


30 ἐπιφοινίσσον ἐστίν, αἰσχυντηλοί εἶσιν " ἀναφέρεται ἐπὶ 
τὸ πάθος, ὅτι τοῖς αἰσχυνομένοις ἐπιφοινίσσεται τὸ 
πρόσωπον. Οἷς αἱ γνάθοι ἐπιφοινίσσουσιν, οἰνόφλυ- 
γες" ἀναφέρεται ἐπὶ τὸ πάθος, ὅτι τοῖς μεθύουσιν 
ἐπιφοινίσσουσιν αἵ γνάθοι. Οἷς δ᾽ οἱ ὀφθαλμοὶ ἐπι- 

88 φοινίσσουσιν, ἐχστατιχοὶ δπ᾽ ὀργῆς " ἀναφέρεται ἐπὶ τὸ 
πάθος, ὅτι οἱ ὑπ’ ὀργῆς ἐξεστηχότες ἐχφοινίσσονται 
τοὺς ὀφθαλμούς. Οἷς δ᾽ οἱ ὀφθαλμοὶ ἄγαν μέλανες, 
δειλοί: $j γὰρ ἄγαν μελαίνη χρόα ἐφάνη δειλίαν ση- 
μαίνουσα. Οἱ δὲ μὴ ἄγαν μέλανες, ἀλλὰ χλίνοντες 

40 πρὸς τὸ ξανθὸν χρῶμα, εὔψυχοι. Οἷς δ᾽ οἱ ὀφθαλμοὶ 
γλαυχοὶ ἢ λευχοί, δειλοί" ἐφάνη γὰρ τὸ λευχὸν χρῶμα 
δειλίαν σημαῖνον. ΟἿ δὲ μὴ γλαυχοί, ἀλλὰ χαροποί, 
εὔψυχοι- ἀναφέρεται ἐπὶ λέοντα xal ἀετόν. Οἷς δ᾽ 
οἰνωποί, μάργοι" ἀναφέρεται ἐπὶ τὰς αἶγας. Οἷς δὲ 

45 πυρώδεις, ἀναιδεῖς " ἀναφέρεται ἐπὶ τοὺς χύνας. Οἱ 
ὠχρόμματοι ἐντεταραγμένους ἔχοντες τοὺς ὀφθαλμούς, 
δειλοί. ἀναφέρεται ἐπὶ τὸ πάθος, ὅτι οἱ φοδυηθέντες 
ἔνωχροι γίνονται χρώματι οὐχ ὁμαλῷ. ΟἿ δὲ τοὺς 
ὀφθαλμοὺς στιλπνοὺς ἔχοντες, λάγνοι" ἀναφέρεται ἐπὶ 

80 τοὺς ἀλεχτρυόνας xal χόραχας. 

Οἱ δασείας ἔχοντες τὰς χνήμας λάγνοι" ἀναφέρεται 
ἐπὶ τοὺς τράγους. Οἱ δὲ περὶ τὰ στήθη χαὶ τὴν χοι- 
λίαν ἄγαν δασέως ἔχοντες οὐδέποτε πρὸς τοῖς αὐτοῖς 
διατελοῦσιν * ἀναφέρεται ἐπὶ τοὺς ὄρνιθας, ὅτι ταῦτα 


ϑευυ---ασραποαπαπαανααπαιναααναθαναα Oil -- Ττύτο-π-π,.1ὦ0.1:.............:......- 


(si2.) 


lamentabundi sunt; referuntur ad passionem , quia la- 
mentantes demissi sunt. Quicumque autem habent magnum 
caput, sensibus prsstant; referuntur ad canes; qui vero 
parvum, stolidi; referuntur ad asinos. Qui habent capita 
acuminata , impudentes; referuntur ad aves uncis ungui- 
bus prseeditas. Quicumque aures parvas habent, simiis 
similes sunt; quicumque autem magnas, asinis; videbit 
ulique aliquis e£ canum optimos mediocres aures babere. 

Qui valde nigri sunt, ignavi; referuntur ad /Egyptios et 
/Ethiopes. Albi aufem valde ignavi sunt; referuntur ad 
mulieres. Color autem qui confert ad fortitudinem , 
medium horum oportet esse. — Flavi aequo animo sunt; 
referuntur ad leones. Ruü vero admodum improbi ; 
referuntur ad vulpes. Pallidi, colore turbati, timidi 
sunt; referuntur ad passionem que fit ex timore. Qui 
autem sunt mellei coloris, sunt frigidi : frigida enim 
difficuller moventur; quum vero difficuller moventur 
quie ad corpus pertinent, erunt utique tardi. Quibus 
color ruber est, acuti sunt, quoniam omnía qua ad cor- 
pus pertinent, a motu calefacta rubescunt. Quibus color 
flammeus est, in furorem proni , quia ea quae sunt in cor- 
pore, veliementer calefacta flammeum colorem labent ; 
qui autem sunt summe calefacti, in furorem utique pro- 
clives erunt. Quibus autem est flammeus color circa 
pectus, difficili excandescunt ira; referuntur ad passio- 
nem : iralis namque superaccenduntur ea quze sunt circa 
pectus. Quibus autem circa collum et tempora vene 
distensce sunt, difficili excandescunt ira; referuntur ad 
passionem , quía iratis hzec accidunt. Quibus facies eru- 
bescens est, verecundi sunt; referuntur ad passionem, 
quia pudibundis erubescit facies. — Quibus gene erube- 
scunt, vinolenti sunt; referuntur ad passionem, quia 
ebriis erubescunt genae. Quibus autem oculi erubes- 
cunt, extra se feruntur ob iram; referuntur ad pas- 
sionem, quia qui ab ira efferuntur, erubescunt oculis. 
Quibus autem oculi valde nigri, ignavi sunt : nam admo- 
dum niger color ignaviam significare compertus est. Qui 
autem non sunt valde nigri, sed declinant ad flavum co- 
lorem , quo animo sunt. Quibus autem oculi csesii, aut 
albi, ignavi sunt : compertus enim est albus color igna- 
viam significare. Qui autem non sunt cssii, sed fulvi, 
$quo animo sunL; referuntur ad leonem et aquilam. 
Quibus autem vinosi sunt, lascivi sunt; referuntur ad 
capras, Quibus ignei sunt oculi, impudentes ; referuntur 
ad canes. Qui autem oculos pailidos habent et turbatos, 
ignavi; referuntur ad passionem, quia qui timent , pallidi 
fiunt colore non squali. Quicumque oculos splendidos 
habent, libidinosi; referuntur ad gallos gallinaceos et 
corvos, 

Qui tibias Lirsutas habent, lascivi sunt; referuntur 
ad hircos. Qui autem ea qua sunt circa pectus et ven- 
trem, valde hirsuta habent , numquam in eisdem perse- 
verant; referuntur ad aves, quia e; peclus el ventrem 


(813, 913.) 


τὰ στήθη xai τὴν χοιλίαν δασυτάτην ἔχουσιν. Οἵ «à 
στήθη ψιλὰ ἄγαν ἔχοντες ἀναιδεῖς " ἀναφέρεται ἐπὶ τὰς 
γυναῖχας. Ἐπειδὴ οὖν οὔτ᾽ ἄγαν δασέα δεῖ εἶναι, 
οὔτε ψιλά, f$) μέση ἕξις χρατίστη. Οἱ τοὺς ὥμους 
5 δασεῖς ἔχοντες οὐδέποτε πρὸς τοῖς αὐτοῖς διατελοῦσιν" 
ἀναφέρεται ἐπὶ τοὺς ὄρνιθας. — Ol τὸν νῶτον δασὺν 
ἔχοντες ἄγαν ἀναιδεῖς " ἀναφέρεται ἐπὶ τὰ θηρία. — Ot 
δὲ τὸν αὐχένα ὄπισθεν δασὺν ἔχοντες ἐλευθέριοι" ἀνα- 


φέρεται ἐπὶ τοὺς λέοντας, ΟἹ δ᾽ ἀχρογένειοι εὔψυχοι"᾿ 


10 ἀναφέρεται ἐπὶ τοὺς χύνας. ΟἿ δὲ συνόφρυες δυσάνιοι᾽ 
ἀναφέρεται ἐπὶ τὴν τοῦ πάθους ὁμοιότητα. ΟἿ δὲ 
τὰς ὀφρῦς κατεσπασμένοι πρὸς τῆς ῥινός, ἀνεσπασμέ- 
vot δὲ πρὸς τὸν χρόταφον εὐήθεις" ἀναφέρεται ἐπὶ τοὺς 
GUc. Οἱ φριξὰς τὰς τρίχας ἔχοντες ἐπὶ τῆς χεφαλῇς 

16 δειλοί" ἀναφέρεται ἐπὶ τὸ πάθος, ὅτι xal οἱ ἔχφοδοι 
γινόμενοι φρίσσουσιν. Ot τὰς τρίχας σφόδρα οὔλας 
ἔχοντες, δειλοί" ἀναφέρεται ἐπὶ τοὺς Αἰθίοπας. ᾿Επειδὴ 
οὖν al τε φριξαὶ xal αἴ σφόδρα οὖλαι δειλίαν ἀναφέ- 
ρουσιν, at ἄχρουλοι ἂν de πρὸς εὐψυχίαν ἄγουσαι" 

30 ἀναφέρεται δὲ καὶ ἐπὶ τὸν λέοντα. ΟἹ τοῦ μετώπου 
τὸ πρὸς τῇ χεφαλῇ ἀνάσιλον ἔχοντες ἐλευθέριοι" ἀναφέ- 
ρεται ἐπὶ τοὺς λέοντα, ΟἿ ἐπὶ τῆς χεφαλῇς προσπε- 
φυχυίας ἔχοντες τὰς τρίχας ἐπὶ τοῦ μετώπου χατὰ τὴν 
Diva ἀνελεύθεροι * ἀναφέρεται ἐπὶ τὴν ἐπιπρέπειαν , ὅτι 

85 δουλοπρεπὲς τὸ φαινόμενον, 

Maxpo6dpov xat βραδυθάμων εἴη &v νωθρεπιθέτης, 
τελεστιχός, ὅτι τὸ μακρὰ βαίνειν ἀνυστιχόν, τὸ βρα- 
δέως δὲ μελλητιχόν. Βραχυθάμων βραδυδάμων 
γωθρεπιθέτης, οὗ τελεστιχός, ὅτι τὸ βραχέα βαίνειν καὶ 

80 βραδέως οὐχ ἀνυστιχόν. Μαχροθάμων ταχυδάμων 
οὐχ ἐπιθετιχός, τελεστιχός, ὅτι τὸ μὲν τάχος τελεστι- 
χόν, fj δὲ μαχρότης οὐκ ἀνυστιχόν, Βραχυδάμων 
ταχυβάμων ἐπιθετιχός, οὐ τελεστικός. Περὶ δὲ χειρὸς 
xal πήχεος xal βραχίονος φορᾶς, αἱ αὐταὶ ἀναφέρον- 

38 ται. ΟἹ δὲ τοῖς ὥμοις ἐπισαλεύοντες ὀρθοῖς ἐχτεταμέ- 

. vot; γαλεαγχῶνες " ἀναφέρεται ἐπὶ τοὺς ἵππους. Οἱ 
τοῖς ὥμοις ἐπενσαλεύοντες ἐγχεχυφότες μεγαλόφρονες * 
ἀναφέρεται ἐπὶ τοὺς λέοντας. ΟἿ δὲ τοῖς ποσὶν ἐξε- 
στραμμένοις πορευόμενοι χαὶ ταῖς χνήμαις θηλείαις" 

40 ἀναφέρεται ἐπὶ τὰς γυναῖχας. Οἱ δὲ τοῖς σώμασι 
περικλώμενοι xad ἐντριδόμενοι χόλαχες" ἀναφέρεται: 
ἐπὶ τὸ πάθος. Ol ἐγκχλινόμενοι εἰς τὰ δεξιὰ ἐν τῷ 
πορεύεσθαι χίναιδοι" ἀναφέρεται ἐπὶ τὴν ἐπιπρέπειαν. 
Οἱ εὐκινήτους τοὺς ὀφθαλμοὺς ἔχοντες ὀξεῖς, ἅρπαστι- 

45 xoi: ἀναφέρεται ἐπὶ τοὺς ἱέρακας. Οἵ σχαρδαμύχται 
δειλοί, ὅτι ἐν τοῖς ὄμμασι πρῶτα τρέπονται. Οἵ χα- 
τιλλαντιωρίαν * τε, xol οἷς τὸ ἕτερον βλέφαρον ἐπιδέ- 
ὄγχε τοῖς ὀφθαλμοῖς, κατὰ μέσον τῆς ὄψεως ἑστηχυίας, 
χαὶ οἱ ὑπὸ βλέφαρα τὰ ἄνω τὰς ὄψιας ἀνάγοντες, 

80 μαλαχόν τε βλέποντες, xal οἱ τὰ βλέφαρα ἐπιδεύληκό- 
τες, ὅλως τε πάντες οἱ μαλαχόν τε xal διαχεχυμένον 
βλέποντες " ἀναφέρονται ἐπὶ τὴν ἐπιπρέπειαν xal τὰς 
γυναῖκας, Ot τοὺς ὀφθαλμοὺς διὰ συχνοῦ χρόνου 


χινοῦντες, ἔχοντές τε βάμμα λευχώματος ἐπὶ τῷ 


PHYSIOGNOMONICA *, CAP. VI. 13 


valde hirsuta habent. Qui peclus habent valde nudum, 
impudentes sunt ; referuntur ad mulieres. Quoniam igitur 
oportet nec valde hirsutum esse, neque valde nudum, me. 
dius habitus erit optimus. Quicumque humeros hirsutos 
labent, numquam in eisdem perseverant ; referuntur ad 
aves. Qui dorsum habent hirsutum, valde impudentes 
sunt; referuntur ad feras. Quicumque autem collum 
τοῖγο hirsutum habent, liberales sunt; referuntur ad 
leones. Qui autem tenuem barbam habent , sequo animo 
sunt; referuntur ad canes. Quicumque habent supercilia 
conjuncía , morosi sunt ; referuntur ad similitudinem pas- 
sionis. Quorum supercilia a naso deorsum versus, ad tem- 
pora vero sursum trahuntur, fatui sunt; referuntur ad 
sues. Qui capillos horridos habent in capite , ignavi sunt ; 
referuntur ad passionem, quia conslernati etiam horrescunt. 
Qui capillos valde crispos habent, ignavi sunt; referun- 
tur ad thiopas. Quoniam igitur et horridi et vehementer 
crispi ígnaviam referunt, subcrispi ad animi praestantiam 
ducent ; referuntur autem et ad leonem. — Quibus id frontis 
quod est versus caput, capillis retro flexis instructum est, 
liberales sunt ; referuntur ad leones. Qui in capite adnatos 
habent capillos ad frontem juxta nasum, sunt illiberales ; 
referuntur ad formam priecellentissimam , quia servis con- 
gruit hicce habitus. 

Qui longis et tardis passibus incedit, lente res adgredie- 
tur, sed activus erit, quia incessus qui magnis fit passibus, 
activum designat; qui vero tardis , cunctatorem. Qui par- 
vís ac tardis passibus incedit, lente res aggreditur, neque 
activus est, quia incessus qui parvis ac tardis fit passi- 
bus, activitatem non indicat. Qui magnis ac celeribus 
passibus incedit, adgrediendo promptus non est , sed acti- 
vus , quia celeritas aclivitalem denuntiat, magnitudo vero 
passuum perfectorem non indicat. Qui parvis ac celeribus 
passibus incedit, adgrediendo promptus est, sed non activus. 
De manus et brachii et lacerti motu eadem referuntur. Qui 
humeros conquassant rectos alque tensos, curlis sunt bra- 
chiis; referuntur ad equos. Qui humeros conquassant in- 
clinati, magnanimi sunt; referuntur ad leones. Qui pedibus 
extro versis ambulant , et cruribus sunt femininis ; refe- 
runtur ad mulieres. Qui vero corporibus confracti el attrili, 
adulatores sunt ; referuntur ad passionem. Inclinati autem 
ad dextram in ambulando cinzdi sunt; referuntur ad for- 
mam praecellentissimam. | Quicumque oculos habent mo- 
biles, acuti, rapaces sunt; referuntur ad accipitres. Qui 
nictantur, ignavi sunt, quia oculis primum in fugam ver- 
tuntur. Qui oculos contortos liabent, delicatuli sunt; item 
quibus altera palpebra oculis incumbit, ipso oculo in medio 
stante, quique oculos sub palpebras superiores retrahunt 
molliterque spectant , quique palpebras oculis injectas ha- 
bent , atque in universum omnes qui molliter dissoluteque 
spectant; referuntur ad formam preecellentissimam et ad 
mulieres. Qui oculos magnis intervallis moventes tinc- 
turam albuginis in oculo habent , ita ut offendere videan. 


14 e$ YSIOTNOMONIEA * ς΄ 


ὀφθαλμῷ, ὡς προσεστηχότας, ἐννοητιχοί " v γὸρ πρός 

τινι ἐννοία σφόδρα γένηται ἡ ψυχή, ἵσταται xal ἡ 

ὄψις. 

δι μέγα φωνοῦντες βαρύτονον ὑδρισταί" ἀναφέρε-- 
8 ται ἐπὶ τοὺς ὄνου. Ὅσοι δὲ φωνοῦσιν ἀπὸ βαρέος 
ἀρξάμενοι, τελευτῶσι δ᾽ εἰς ὀξύ, δυσθυμιχοί, ὀδύρται" 
ἀναφέρεται ἐπὶ τοὺς βοῦς xal ἐπὶ τὸ πρέπον τῇ φωνῇ. 

“Ὅσοι δὲ ταῖς φωναῖς ὀξείαις, μαλακαῖς, χεχλασμέναις 

διαλέγονται, χίναιδοι" ἀναφέρεται ἐπὶ τὰς γυναῖχας 
10 xal ἐπὶ τὴν ἐπιπρέπειαν. Ὅσοι βαρύτονον φωνοῦσι 
μέγα, μὴ πεπλεγμένον, ἀναφέρεται ἐπὶ τοὺς εὐρώστους 
χύνας xol ἐπὶ τὴν ἐπιπρέπειαν. Ὅσοι μαλαχόν, 
ἄτονον φωνοῦσι, πραεῖς" ἀναφέρεται ἐπὶ τὰς ὄϊς. “Ὅσοι 
δὲ φωνοῦσιν ὀξὺ xal ἐγχεχραγός, μάργοι' ἀναφέρεται 
ἐπὶ τὰς αἶγας, : 

Ot μικροὶ ἄγαν ὀξεῖς" τῆς γὰρ τοῦ αἵματος φορᾶς 
μικρὸν τόπον κατεχούσης χαὶ al χινήσεις ταχὺ ἄγαν 
ἀφικνοῦνται ἐπὶ τὸ φρονοῦν. ΟἿ δ᾽ ἄγαν μεγάλοι βρα- 
δεῖς" τῆς γὰρ τοῦ αἵματος φορᾶς μέγαν τόπον κατε-- 
20 χούσης ai χινήσεις βραδέως ἀφικνοῦνται ἐπὶ τὸ φρο- 

νοῦν. Ὅσοι τῶν μιχρῶν ξηραῖς σαρξὶ χεχρημένοι 

εἰσίν, ἢ καὶ χρώμασιν ἃ διὰ θερμότητα τοῖς σώμασιν 
ἐπιγίνονται, οὐδὲν ἀποτελοῦσιν " οὔσης γὰρ τῆς φορᾶς 

ἐν μιχρῷ xol ταχείας διὰ τὸ πυρῶδες, οὐδέποτε χατὰ 
25 ταὐτόν ἐστι τὸ φρονεῖν, ἀλλ᾽ ἄλλοτ᾽ ἐπ᾽ ἄλλων, πρὶν 
τὸ ὑπερέχον περᾶναι. Ὅσοι δὲ τῶν μεγάλων ὑγραῖς 
σαρξὶ χεχρημένοι, ἢ καὶ χρώμασιν ἃ διὰ ψυχρότητα 
ἐγγίνονται, οὐδὲν ἐπιτελοῦσιν" οὔσης γὰρ τῆς φορᾶς 
ἐν μεγάλῳ τόπῳ xal βραδείας διὰ τὴν ψυχρότητα, οὐ 

80 συνανύει ἀφιχνουμένην ἐπὶ τὸ φρονοῦν. “Ὅσοι δὲ τῶν 
μιχρῶν ὑγραῖς σαρξὶ χεχρημένοι εἰσὶ καὶ χρώμασι διὰ 
ψυχρότητα, γίνονται ἐπιτελεστιχοί᾽ οὔσης γὰρ τῆς 
χινήσεως ἐν μιχρῷ, τὸ δυσχίνητον τῆς χράσεως συμ- 
μετρίαν παρέσχε τὸ πρῶτον ἐπιτελεῖν. “Ὅσοι δὲ τῶν 

86 μεγάλων ξηραῖς σαρξὶ χεχρημένοι εἰσὶ χαὶ χρώμασι 
διὰ θερμότητα, γίνονται ἐπιτελεστιχοὶ xol αἰσθυγτιχοί" 
τὴν γὰρ τοῦ μεγέθους ὑπερόολὴν σαρχῶν τε xal χρώ- 
ματος ἣ θερμότης ἠχέσατο, ὥστε σύμμετρον εἶναι πρὸς 

τὸ ἐπιτελεῖν. Τὰ μὲν οὖν μεγέθεσιν ὑπερδάλλοντα 
40 τῶν σωμάτων, 7) σμιχρότησιν ἐλλείποντα, ὡς τυχόντα 
ἐπιτελεστιχά ἐστι xal ὡς ἀτελῆ, εἴρηται ἣ δὲ τούτων 
μέση φύσις πρὸς τὰς αἰσθήσεις χρατίστη χαὶ τελεστι- 
χωτάτη, οἷς ἂν ἐπιθῆται " αἱ γὰρ κινήσεις οὐ διὰ πολ- 
λοῦ οὖσαι ῥαδίως ἀφικνοῦνται πρὸς τὸν νοῦν" οὖσαί 
45 τ᾽ 00 χατὰ μιχρὸν ὑπερχωροῦσιν * ὥστε τὸν τελεώτα-- 
᾿ τὸν πρὸς τὸ ἐπιτελεῖν θ᾽ ἃ ἂν προθῆται καὶ αἰσθάνεσθαι 
μέλλοντα μέτριον δεῖ εἶναι τὸ μέγεθος. Οἱ ἀσύμμετροι 
πανοῦργοι * ἀναφέρεται ἐπὶ τὸ πάθος xol τὸ θῆλυ᾽ εἰ 
γὰρ οἱ ἀσύμμετροι πανοῦργοι, οἵ σύμμετροι δίκαιοι ἂν 
50 εἴησαν καὶ ἀνδρεῖοι. Τὴν δὲ τῆς συμμετρίας ἀναφο- 
ρὰν πρὸς τὴν τῶν σωμάτων εὐαγωγίαν xal εὐφυΐαν 
ἀνοιστέον, ἀλλ᾽ οὗ πρὸς τὴν τοῦ ἄρρενος ἰδέαν, ὥσπερ 
ἐν ἀρχῇ διηρέθη, Καλῶς δ᾽ ἔχοι καὶ πάντα τὰ σημεῖα, 
ὅσα προείρηται, ἀναφέρειν ἐπὶ τὴν ἐπιπρέπειαν καὶ 


(813,814.) 
tur, intellectu praestant : si enim ουἱρίδ rei intellectus 


vehementer incumbat , sistitur et oculus. 


Qui voce magna vociferantur graviter, injuriosi sunt ; re- 
feruntur ad asinos. Quicumque autem vociferantes a gravi 
voce incipiunt, sed in acutam desinunt, mesli ac lamen- 
tatores sunt; referuntur ad boves et ad id quod voci con- 
venit. Quicumque autem vocibus acutis, mollibus ac fractis 
colloquuntur, cinzedi sunt; referuntur ad mulieres et ad 
formam pracellentissimam. Quicumque graviler vocife- 
rantur magna voce , non vero plexa, referuntur ad robustos 
canes etad formam przecellentissimam. Quicumque molliter 
sine contentione vociferantur, mansueti sunt; referuntur 
ad oves. Quicumque vociferantur acute et clamose, lascivi 
sunt ; referuntur ad capras. 

Parvi valde acuti sunt : motu enim sanguinis parvum 
locum occupante , motiones quoque valde velociter deve- 
niunt ad cogitalionis sedem, Qui aulem «sunt valde 
magni , tardi : motu enim sanguinis magnum locum occu- 
paute, motus tarde accedunt ad cogitationis sedem. 
Quicumque autem parvorum siccis carnibus utuntur, aut 
et coloribus , qui per caliditatem corporibus superveniunt, 
nihil absolvunt : quum enim motus in parvo fiat loco et 
velox sit propter igneam qualitatem, numquam eodem 
loco ranet cogitatio , sed modo hic, modo illic, priusquam 
quod maxime interest, perficiat. Quicamque magnorum 
liumidis carnibus utentes, aut coloribus qui propter frigi- 
ditatem innascuntur, nihil prestant : quum enim motus 
in magno loco fiat , tardusque sit propter frigiditatem, 
una non conficit iter ad cogitationis sedem ducens. Quvi- 
cumque autem parvorum humidis carnibus utuntur et co- 
loribus a frigore pendentibus, strenui (iunt: quum enim 
motus in parvo fiat loco , difficultas movendi quam tempe- 
ramento debent, moderationem prebere solet ad primum 
perficiendum. — Quicumque magnorum siccis carnibus 
utuntur et coloribus a caliditate pendentibus, fiunt strenui 
et sensibus prsestantes : nimiam enim magnitudinem com- 
pensat carnium et coloris caliditas, ita ut justam habeant 
proportionem ad agendum. ^ Corpora igitur magnitudini- 
bus modum excedentia, aut parvitudinibus deficientia 
quomodo se habere debeant, ut res vel ad finem perducant, 
vel imperfecte conficiant, dictum est; media: autem 
natura horum ad sensus prestantissima atque ad perfi- 
ciendum aptissima quaecumque adgrediatur : motus enim 
quum non per magnum fiant spatium, facile ad mentein 
accedunt : quo ubi pervenerint , ne tantillum quidem su- 
pergrediuntur : quare perfectissimum δά perficiendum 
quaecunque sibi proposuerit, si simul sensurus sit, oportet 
modicam habere magnitudinem. Qui proportione carent, 
improbi sunt; referuntur ad passionem εἴ ad femininum 
genus : si enim proportione carentes improbi sunt , com- 
mensurati utique erunt εἰ justi et fortes,  Relationem 
autem proportionis ad corporum bonam educationem et 
bonam naturam reducere oportet, sed non δά formam ma- 
ris, sicut in principio dictum est. Bene se haberet quoque 
si omnia signa, quicumque pradicta sunt, referremur 


(813,514.) 


εἰς ἄρρεν xal θῆλυ" ταῦτα γὰρ τελεωτάτην διαίρεσιν 
διήρηται, xal ἐδείχθη ἄρρεν θήλεος δικαιότερον xal 
ἀνδρειότερον, xai ὅλως εἰπεῖν, ἄμεινον. "Ev ἁπάσν͵ δὲ 
τῇ τῶν σημείων ἐχλογῇ ἕτερα ἑτέρων σημεῖα μᾶλλον 
6 δηλοῦσιν ἐναργῶς τὸ ὑποκείμενον " ἐναργέστερα δὲ 
τὰ ἐν ἐπιχαιροτάτοις τόποις ἐγγινόμενα " ἐπιχαιρό- 
τατος δὲ τόπος ὃ περὶ τὰ ὄμματά τε xol τὸ μέτωπον 
xat χεφαλὴν xal πρόσωπον͵ δεύτερος δ᾽ ὃ περὶ τὰ στήθη 
xal ὥμους, ἔπειτα περὶ τὰ σχέλη τε xal πόδας" τὰ δὲ 
10 περὶ τὴν χοιλίαν ἥχιστα. “Ὅλως δ᾽ εἰπεῖν, οὗτοι οἱ 
τόποι ἐναργέστατα σημεῖα παρέχονται, ἐφ᾽ ὧν xal 
φρονήσεως πλείστης ἐπιπρέπειαογίνεται. 


PHYSIOGNOMONICA *, CAP. VI. 15 


ad formam pracellentissimam et ad marem et feminam : 
hac enim perfectissima divisione divisa sunt, et demon- 
stratum est, marem femina esse justiorem et fortiorem et, 
ut uno verbo dicam, meliorem. n omni autem delectu 
signorum alia aliis signis magis declarant mauifesto sub- 
jectum ; manifestissima autem , qua in principalibus locis 
fiunt ; principalissimus autem locus est, qui est circa 
oculos et frontem οἱ caput et faciem; secundus vero, 
qui est circa pectus et scapulas ; deinde circa crura et pe- 
des; quae autem circa ventrem, minime. In universum 
autem ut dicam , ista loca manifestissima signa preebent, 
in quibus et cogitationis plurimae decor apparet. 


Io 


40 


4b 


b0 


65 


IIPOAODT'Oz 
TOY EPMHNÉDZ ΕΙΣ TO IIEPI ΦΥΤΩΝ 


ἈΡΙΣΤΟΤΈΛΟΥΣ. 


Τῷ τῆς Ἀριστοτελικῆς ἀειθαλεῖ φιλοσοφίας λειμῶνι πολλαὶ 


μὲν xai ἄλλαι δέλτοι κατὰ τὰ εὐγενῆ παραπεφύχασι τῶν 
φυτῶν, παμφόρους μὲν οἷς θεωροῦμεν, πολυχόας δὲ χἀὶ 
οἷς διαπραττόμεθα προϊέμεναι τοὺς καρπούς. ἯΙν δὲ πρὸς 
ταῖς ἄλλαις καὶ ἡ περὶ φυτῶν ὅσα xal φυτὸν εὐφνὲς βραχὺ 
μέν, ἀλλὰ συχναῖς ταῖς χάρισι βρύον xal χαλλίστοις ἐχφο- 
ρίοις τοὺς τῶν λόγων ἐραστὰς δεξιούμενον, οὐ μόνον λέγω 
τοὺς ἡμετέρους, τοὺς πάνν, τοὺς περιφανεῖς τὰ ἐς λόγους 
xai τὴν σοφίαν ἀπαραμίλλους xal τὴν σύνεσιν Αὔσονας, 
ἀλλὰ καὶ τοὺς ἐκ μοίρας ᾿Ιταλιχῆς, καὶ οὐ τούτονς μόνον, 
ἀλλὰ καὶ ὅσους τοιούτους οἶδεν ἡ τῶν εὐδαιμόνων ᾿Αράδων 
τρέφειν xal τῶν Ἰνδῶν" συχνὸν γὰρ ἐνέδαλεν ἵμερον τῶν 
ἑαυτοῦ συγγραμμάτων τοῖς ὁπουδήποτε φιλοσόφοις ὁ ix 
Σταγείρων ἄχρος φιλόσοφος. ᾿Αλλὰ τὸ τοιοῦτον φυτὸν οὐχ 
οἶδ᾽ ὅπως οὐ μόνον αὔανσιν πέπονθε παρ᾽ ἡμῖν, ἀλλοίωσίν 
τινὰ τάχα περὶ τὸ χεῖρον, οἷα φιλεῖ χρόνος ποιεῖν, ἀλλὰ 
χαὶ προθέλυμνον ἐχχοπὴν καὶ εἰς τὸ μὴ ὃν ἀποστροφήν, 
ὡς οὐδ᾽ ἄν ποτε φυτηχόμον εἶδεν, οὐδ᾽ εἰ προῆλθεν εἰς φῶς. 
Ὑπκέστη τὰ ἴσα καὶ Ἰταλὸς μαχρὸν χρόνον σὺν ἡμῖν χη- 
ρεύων τοῦ χρήματος. Τοῖς Ἄραψιν ἐγνωρίζετο μόνοις, 
xal μόνοι τῶν τούτου χαρπῶν ἀφθόνως ἀπέλανον. Ἄλλά 
τις Κελτὸς μὲν τὸ γένος, ἐς τοσοῦτον δὲ τῆς τῶν Ἰταλῶν 
σοτίας ἐλάσας ὡς τῶν πρωτείων παραχωρεῖν μηδενί, εἶτα 
βραχὺ τοῦτο, καίπερ ὃν τοσοῦτον, xa0' ἑαντὸν οἱγηθείς, ἂν 
μὴ καὶ τὴν τῶν Ἀράδων μετὰ τῶν Λατίνων μεταλάθῃ 
γνῶσιν xoi τὴν χαλλίστην ἕξιν ἀσχήσειεν, ὅλος γίνεται τοῦ 
ἔργον , καὶ εἰς πέρας τὴν γνώμην ἀγαγεῖν θέλει καὶ τυχεῖν 
παντοίως τοῦ ἐφετοῦ. Στέλλεται λοιπὸν τὴν ἀλλοδαπήν, 
χρῆται τοῖς Ἄραψι παιδευταῖς, xal τῇ εὐφυΐᾳ συμμε- 
τρήσας σπουδὴν τοσοῦτον εὐμοιρῆσαι παιδείας φασὶν ὡς 
δύνασθαι καὶ τὰ τῶν Ἁράδων εἰς ᾿Ιταλοὺς xal τὰ τῶν 
Ἰταλῶν μεταπορθμεύειν εἰς Ἄραδας. Οὗτος οὖν πρός τισιν 
ἄλλαις καὶ τὴν περὶ φυτῶν τήνδε βίδλον μεθερμηνεύει, 
x&x τῶν λογιχῶν ἉἈραδιχῶν λειμώνων ὅσα xal φυτὸν 
εὐγενὲς εἷς τὰς ᾿Ιταλικὰς μεταχηπεύει φυταλιάς. "Ἔχαιρε 
γοῦν Ἰταλὸς ἐπὶ τούτῳ, καὶ τὰ μεγάλα ἐχόμπαζεν " ταῖς 
Ἀριστοτελιχαῖς γὰρ φιλοτιμεῖσθαι βίδλοις ὑπὲρ πάντας 
βρενθύεται" xal τοσοῦτον ἐνεχαυχᾶτο τῷ χρήματι, Ξέρξης 
οὐχ ἧττον ἐχεῖνος εἷς ἣν ὑπεσχιάσθη xal ἣν χρυσέαν ἔδειξε 
πλάτανον. Ἦλθον εἰς ἐπιθυμίαν (μαχρὸς ἐξότον χρόνος) 
χἀγὼ τοῦ φντοῦ " λόγοι γάρ μοι τῶν τοῦ χόσμου πάντων 
χρῆμα τὸ τιμιώτατον. ᾿Επόθουν ἐμφορηθῆναι τῶν τούτον 
χαρπῶν, τῶν νοημάτων εἰς ἕξιν ἐλθεῖν. ᾿Εψυχαγώγει μοι 
τὴν ἐπιθυμίαν ἐλπίς, καὶ τὴν ἐλπίδα πάλιν εὐχὴ διεδέχετο. 
᾿Αλλὰ μέχρι πολλοῦ τὰ τῆς ἐπιθυμίας ἀτέλεστα, ἡ ἐλπὶς 
xal μόνον ἐλπίς " τὰ δὲ τῆς εὐχῆς ἐπετείνετο. Τί δ᾽ ἧ τῶν 
ἀγαθῶν ἁπάντων παντελὴς αἰτία xal ὑπερτελὴς καὶ προ- 
τέλειος; ᾿ρεμίαν τῇ ἐπιθυμίᾳ χορηγεῖ, τῇ ἐλπίδι πέρας, 
καὶ τὰ τῆς αἰτήσεως τὸ εὐχῇ. Ἱταλὸς γάρ τις ἔχποθεν 
ἡμῖν αἰφνιδίως ἀναφανείς, ἱκανῶς ἔχων λογικῆς παιδείας 
xal γνώσεως, πρόσεισιν ὡς ἡμᾶς, ἀσπάζεται χαριέντως, 
τὰ φιλιχὰ προσλαλεῖ, εἶτα τὴν ποθουμένην βίδλον ἡμῖν 
ἐγχειρίζεται. Ηὐφράνθην ἐγὼ ὡς ἐφ᾽ ἑρμαίῳ τῷ χρήματι, 
ἐδεξάμην τὴν βίθλον ἐχθύμως, ὅλος αὐτῆς ἐγενόμην, τὸν 
ἐγχείμενον νοῦν ἀνελεξάμην ἐπιμελῶς, καὶ οἷον ὡς ἐν 
ἐσόπτρῳ τῇδε ἐκ πρώτης αὐτῆς βαλέϊδος τὸν ᾿Αριστοτέλην 
ἔγνων xal τοὺς Ἀριστελιχοὺς χατὰ τῶν πάλαι φιλοσοφούν- 
τῶν ἀντιλογιχοὺς ἑἐτασμούς. ᾿Αδιχεῖν δ᾽ qr, uà τοὺ“ 


PRAEFATIO 


INTERPRETIS LIBRI DE PLANTIS 


ARISTOTELIS, 


(sta.) 


Ad semper florens philosophiz Aristotelici? pratum instar nobi- 


lium plantarum mult! pullulant codices, omnimodos quidem 
proferentes fructus quibus spectemus, uberes vero et quibus 
nobis comparemus (banc philosopbiam ). Erat prater reliquos 
et de plantis tractatus, ceu nobilis planta, parvus quidem , 
sed multis scatens leporibus pulcherrimisque proventibus 
sermonur aratores salutans, non loquor de nostratibus solum 
quippe illustrissimis , rebusque doctrinam spectantibus emi- 
nentibus, sapientia nemini sequiparandis et intellectu Au- 
sonibus, verum et de regionis Italicze incolis, nec de his so- 
lum, sed etiam de omnibus quotcumque ejusmodi viros nu- 
tríre novit felicum Arabum et Indorum regio : frequens enim 
librorum suorum desiderium cujuscumque regionis philoso- 
phis injecit summus Stagirita philosophus. Verum hzc planta 
nescio quomodo, apud nos non solum perpessa est tabem, ad 
pejus forsan quamdam rnutationem , qualem efficere solet 
ietas, sed radicitus factam exstirpationem atque ad nihilum 
demigrationem , perinde ac si numquam novisset bortula- 
num, neque in lucem prodiisset, Eadem expertus est Italus , 
per longum temporis spatium nobiscum his opibus viduatus. 
Arabibus solis cognita erat solique affatim ejus fructibus perc- 
fruebantur. At vir quidam natione quidem Celta, sed ad tan- 
tum Italorum sapientie gradum pervectus, ut inter primates 
nemini cederet , deinde exiguum hoc , etiamsi tanta sit res, 
apud sese reputans, nisi. Arabum quoque scientie una cum 
Latinis fieret particeps pulcherrimasque facultates excoleret, 
totus negotio incumbit, consiliumque ad finem usque perse- 
qui ac quovis modo voti compos fierl decernit, Peregre Jam 
profectus est , Arabibus utitur praceptoribus ac studio ingc- 
nuam indolem zquiparans tantam doctrinam feliciter sibi 
comparasse dicitur ut cum Arabum scripta ad Italos, tum Ita- 
lorum ad Arabes transvehere posset. Hic itaque przter qua- 
dam alia et hunc de plantis librum interpretatur atque e do- 
ctis Arabum pratis, utpote nobilem plantam, in Italicos 
transplantat hortos. talus igitur de re gavisus est maxime- 
que exeultabat : Aristotelicorum enim librorum aemulatione 
se omnes superare jactabat ac tantumdem de re gloriabatur, 
quantum Xerzes ille de platano qua obumbrabatur quam- 
que auream esse ostendebat. Me quoque jamdiu abhinc 
planta incessit cupido; sermones enim omnium in mundo 
rerum apud me maximo babentur honore. Cupliebam fru- 
ctibus ejus satiari sententiarumque in potestatem venire. 
Fovebat mihi cupidinem spes, atque spem rursus preces exci- 
piebant. Verum diu cupido finem attingere nequivit atque spes 
tantummodo spes erat, precesque augebantur. Quid tandem 
omuium bonorum plenaria, modum excedens ac preci- 
danea fuit causa? quietem affert cupidini , spem voti com- 
potem facit, precibus qui expetebant, subministrat : ltalus 
enim quidam undecumque nobis subito apparens, sufficienter 
rationali disciplina sclentiaque instructus nos adit , comiter 
exciplt, amice adl oquitur, deinde librum concupitum nobis 
in manus tradit. Gavisus sum de re tamquam de lucro In- 
sperato librumque alacriter accepi, totus ei me tradidi , sen- 
tentiam quam continebat, sedulo perlegi , et quasi in speculo 
hoc a primo inde limine Aristotelem cognovi Aristotelicasqus 
adversus priscos philosophos controversiosas castigationes. 
Injuriam me intulis«e, per libros, putassem cum ipsis libris, 


(s14,515.) 


λόγους, τοὺς λόγους αὐτοὺς καὶ τοὺς αὐτῶν ἐραστάς, xoi 
γραφῆναι βασχάνον ψυχῆς ηὐλαδήθην, ἂν μὴ ταύτην ἱκανῶς 
ἔχων ὑπὸ τῆς ἄνωθεν χάριτος πρὸς τὴν ᾿Ελλάδα μεθερμὴ- 
γνεύσαιμι γλῶτταν xai ταῖς λοιπαῖς ᾿Αριστοτελιχαῖς δέλτοις 


ΠΕΡῚ ΦΥΤΩΝ ", A, a. 11 


tum eorum amatoribus, atque animi invidi eccusari metuls- 
sem, nisi hunc librum, quo divinse gratie beneficio ipse 
affatim fruerer, in Grecam linguam transtulissem atque ce- 
teris codicibus Aristotelicis adnumeraundum esse ostendissem. 


δ δείξαιμι συναρίθμιον. Τῷ tot xxi σὺν θεῷ τὸ ἔργον διή’ Idcirco igitur, nec non adjuvante deo, opus perfeci atque in 
voca, xai εἷς χοινὴν προὐθέμην τὴν βίδλον τοῖς αἱρουμέ- publicum proposui librum omnibus eo perfrui cupientibus , 
νοις ἀπόλαυσιν, πολλὴν εὑρὼν τὴν δνσχέρειαν καὶ τὴν τῶν multamque inveni difficultatem atque nominum confusionem 
ὀνομάτων σύγχυσιν διὰ τὰς συχνὰς τῶν μεθερμηνεύσεων propter frequentes translationum vices, e nostra lingua in 
μεταδολὰς ἐκ τῆς ἡμετέρας εἷς τὴν τῶν ᾿Ιταλῶν, εἰς τοὺς Italicam , inde in Arabicam , ex Arabico rursus in Italam , ac 

10, "AgzÓac ἐκεῖθεν, xai πάλιν ἐξ ᾿Αράδων εἰς ᾿Ιταλούς, καὶ postremo ex hac in nostram : neque enim duplicem tantum- 
tig; ἡμᾶς ἐκ τούτων ἐπ᾽ Éoyatov οὐ γὰρ διπρόσωπος, modo faciem, quantum ad hunc librum attinet, prz se ferre 
ὅσον ἐπὶ ταύτῃ τῇ βίέλῳ, ὁ Σταγειρίτης ὥφθη κατὰ τὸν conspiciebatur Stagirita , Jani instar illius pervulgati , quem 
θρυλλούμενον 'Iávov Éxstvov, ὃν xal εἷς χρόνον ἄγει λόγος ad tempus quoque refert inepta traditio, sed multiformis 
ἰσχνός, ἀλλὰ πολύμορφος κατὰ τὸν Πρωτέα τὸν Φάριον. esse ad modum Protei Pharli. Quum autem quivis codex, 

15. Ἐπεὶ δὲ πᾶσα δέλτος ἐχ μιᾶς πρὸς ἑτέραν μεταφερομένη ubi ex una lingua ad alteram traducitur, vel ad verbum, vel 
διάλεκτον ἢ κατὰ λέξιν, ἢ κατ᾽ ἔννοιαν προχωρεῖ, xal ἡ μὲν ad sententiam procedit, atque hzc quidem ratio, etiamsi 
ὑστέρα τὸ σαφὲς ἔχουσα τοῦ ἀχριδοῦς ἀπολείπεται, ἡ δ᾽ perspicuitate predita accurationis respectu deficit , altera 
ἑτέρα xai προτέρα προσόντος τοῦ ἀχριδοῦς εἷς ἀσάφειαν vero quam primam nominavi , quamvis accurationein habeat, 
χαταστρέφεται, ἡμεῖς ὡς ἀσφαλεστέρῳ τούτῳ τῷ μέρει xat ad obscuritatem deflectitur, nos ab bac parte tamquam tutiori 

20 ἀδιαδλήτῳ στοιχοῦντες, καθὼς xai ἐν ἑτέραις πεποιήχαμεν ac criminis experta incedentes , quemadmodum et circa re- 


δέλτοις, τῆς ἀχριδείας ἐχόμεθα. "Iva δὲ μὴ φαινοίμεθα 
xai χώραν τῇ ἀσαφείᾳ διδόντες, ἣν χαχίαν παντελῇ τοῖς 
λόγοις ἐγνώχαμεν, ἐπανερμηνείαις τισὶ xai σχολιχαῖς πα- 
ρασημειώσεσιν, εἶ τι πον ἐκ τῆς ἀσαφείας ἄχαρι xol ἀτερ- 


liquos codices feceramus , accurationi studuimus. Ne autem 
locum dare videremur obscuritati, quam absolutum libroru.n 
esse vitium cognovimus , interpretationum quarumdam ad- 
notationumque quales in scholis fieri solent, cumulo eam, si 


25 πὲς , ἐψυχαγωγήσαμεν , χὰχ τῆς σχλυηρᾶς χαὶ τραχείας τοὺς quid forsan ex obscuritate redundaret ingrati vel injucundi ; 
λογιχοὺς ὁδίτας εἰς τὴν λείαν τε xal πλατεῖαν ἐχειρφγω-" demulsimus et manu doctos viatores ex aspera et salebrosa 
γήσαμεν, καὶ τῷ ὑπὲρ ἡμᾶς τὴν εὐχαριστίαν xai τήν, ὡς via in planam latamque traduximus, eique qui super nos est, 
εἰχός, ἀνθομολόγησιν ἀπενείμαμεν " τοῦτο γὰρ ἀφ᾽ ἡμῶν grati animi documentum votique ratibabitionem, ut par est, 
ἀπαιτεῖ τῶν ὑπὸ yetpx ὁ μόνος σοφὸς xai δυνατὸς θεὸς retulimus : hoc enima nobis ex iis quz presto suut, petit solus 

30 κατὰ τὸν θεῖον &móoctoAov* τίνος γὰρ ἄλλου δεῖται map sapiensac potens deus secundum divinum apostolum : quo enim 


ἡμῶν, ὃς διά τινος τῶν προφητῶν περὶ ÉxutoU λέγει « τὸν 
οὐρανὸν πληρῶ xal τὴν γῆν, 9 xai οὗ ἡ οἰχονμένη καὶ τὸ 
πλήρωμα αὐτῆς, κατὰ τὸν ÁaÓ(Ó, xxi μεθ᾽ οὗ πᾶς ἀγρὸς 
παντοίοις ὡραϊσμένος φντοῖς ; 


alio ei ἃ nobis opus est, qui verbis prophetarum alicujus de 
se ipso dicit : ccclum impleo atque tellurem , atque ad quem 
pertinent orbis terrarum et que eum implent , secundum Da- 
vid, et quocum omnis ager cujusvis generis cxornatur plantis. 


ΠΕΡῚ «DYTON 


ΒΙΒΛΙΟΝ A. 


DE PLANTIS 
LIBER 1. 


CAP. I. 


3; ἩΗ ζωὴ £v τοῖς ζῴοις καὶ ἐν τοῖς φυτοῖς εὑρέθη, ἀλλ᾽ Vita io animalibus et plantis inventa est, in animalibus 
ἐν μὲν τοῖς ζῴοις φανερὰ xal πρόδηλος, ἐν τοῖς φυτοῖς 
δὲ χεχρυμμένη xal οὐχ ἐμφανής. — Ele τὴν ταύτης γοῦν 
βεβαίωσιν πολλὴν ἀνάγχη ἐστὶ ζήτησιν προηγήσασθαι᾽ 
συνίσταται γάρ, πότερον ἔχουσιν, ἣ οὐχί, τὰ φυτὰ ψυχὴν 

40 xat δύναμιν ἐπιθυμίας, ὀδύνης τε xal ἡδονῆς xa διαχρί- 
σεως. Ἀναξαγόρας μὲν οὖν xal Ἐμπεδοκλῆς ἐπιθυ- 
μία ταῦτα χινεῖσθαι λέγουσιν, αἰσθάνεσθαί τε χαὶ 
λυπεῖσθαι xal ἥδεσθαι διαδεθαιοῦνται ὧν 6 μὲν "Ava- 
ξαγόρας καὶ ζῷα εἶναι χαὶ ἥδεσθαι χαὶ λυπεῖσθαι εἶπε, 

45τῇ τ᾽ ἀπορροῇ τῶν φύλλων xal τῷ αὐξήσει τοῦτο 
ἐχλαμθάνων, 6 δ᾽ ᾿Εμπεδοχλῆς ψένος ἐν τούτοις χεχρα- 
μένον εἶναι ἐδόξασεν. Ὡσαύτως καὶ ὃ Πλάτων ἐπι- 
θυμεῖν μόνον αὐτὰ διὰ τὴν σφοδρὰν τῆς θρεπτιχῆς 
δυνάμεως ἀνάγχην ἔφησεν" ὃ ἐὰν συσταίη, ἥδεσθαι 

ει, ὄντως αὐτὰ xal λυπεῖσθαι αἰσθάνεσθαί τε σύμφωνον 
ἔσται. Ἂν δὲ συσεαίη τοῦτο, τῷ ἐπιθυμεῖν, el xoi 
ἀεὶ τῷ ὕπνῳ ἀναχτῶνται καὶ ἐγείρονται ταῖς ἐγρηγόρ- 
σεσι, σύμφωνον ἔφται" ὡσαύτως xal ἐὰν ζητήσωμεν, 
εἰ πνοὴν xal γένος ix συγχράσεως ἔχουσιν, ἢ τὸ évay- | xuum permixtionem sexumque habeant, vel contra. 
ARISTOTELES 1Y. ^ 


manifesta apparens, in plantis vero occulta , non evidens : 
ad hujus enim assertionem multam necesse est inquisitio- 
nem prsecedere : constaret enim , utrum habeant, nec ne, 
plante animam et virtutem desiderii dolorisque et dele. 
ctalionis discretivam. Anaxagoras autem el Abrucalis de- 
siderio eas moveri dicunt, sentire quoque et tristari 
delectarique asserunt : quorum Anaxagoras anirgalia esse 
has, letarique et tristari dixit, fluxum foliorum argu- 
mentum assumens; Abrucalis autem sexum in his per- 
mixtum opinatus est. Plato siquidem desiderare tantum 
eas propler vehementem nutrimenti necessitatem ait : 
quod si constet, gaudere quoque et tristari, sentireque eas, 
consequens erit. Id quoque constare desiderem, an somno 


reficiantur excitenturque vigiliis , spiritum quoque et se- 


18 ΠΕΡῚ $YTON*, A, 8, x. (815,16.) 


v(ov, πολλὴν ἂν τὴν περὶ τούτου ἀμφιβολίαν xal μα- 
χρὰν ποιήσωμεν τὴν ζήτησιν. Τὸ δὲ τὰ τοιαῦτα 
παραλιμπάνειν xal μὴ εὐαναλώτοις περὶ τὰ καθ᾽ ἔχα- 
στὸν ἐρεύναις ἐνδιατρίδειν πρέπον ἐστίν. Τινὲς δ᾽ 
ἔχειν ψυχὰς τὰ φυτὰ εἶπον, ὅτι γεννᾶσθαι, τρέφεσθαι 
χαὶ αὐξάνεσθαι, νεάζειν χαὶ χλοάζειν γήρᾳ τε δια- 
λύεσθαι τεθεωρήχασιν , ἐπείπερ οὐδὲν ἄψυχον ταῦτα 
μετὰ τῶν φυτῶν ἔχει χοινά" διότι δ᾽ ἔχουσι ταῦτα τὰ 
φυτά, χαὶ τὸ ἐπιθυμίᾳ ὡσαύτως κατέχεσθαι ἐπί- 
10 στευον. 


CAP. 


Ἀλλὰ πρῶτον τοῖς φανεροῖς, εἶτα χαὶ τοῖς χεχρυμ- 
μένοις ἀκολουθήσωμεν. Λέγομεν τοίνυν ὡς ἐὰν εἴ τι 
τρέφεται, ἤδη καὶ ἐπιθυμεῖ,, καὶ ἠδύνεται μὲν τῷ 
χόρῳ, λυπεῖται δ᾽ ὅτε πεινᾷ " xol οὐχ ἐυπίπτουσιν 

15 αὗται αἴ διαθέσεις εἰ μὴ μετὰ αἰσθήσεως. Γούτου 
ἄρα θαυμάσιος μέν, οὐ μὴν φαῦλος πλανᾶται σχοπός, 
ὃς χαὶ τὰ φυτὰ αἰσθάνεσθαι καὶ ἐπιθυμεῖν ἐδόξασεν 
ὃ δ᾽ ᾿Αναξαγόρας xal ὃ Δημόχριτος xal ὁ ᾿Ἐμπεδοχλῆς 
xal νοῦν xai γνῶσιν εἶπον ἔχειν τὰ φυτά" ἡμεῖς δὲ τὰ 

20 τοιαῦτα ὡς φαῦλα ἀποτρεπόμενοι τῷ ὑγιεῖ ἐνστῶμεν 
λόγῳ. Λέγομεν οὖν ὅτι τὰ φυτὰ οὔτε ἐπιθυμίαν, οὔτ᾽ 
αἴσθησιν ἔχουσιν * fj γὰρ ἐπιθυμία οὐχ ἔστιν εἰ μὴ ἐξ 
αἰσθήσεως, καὶ τὸ τοῦ ἡμετέρου δὲ θελήματος τέλος 
πρὸς τὴν αἴσθησιν ἀποστρέφεται, Οὐχ εὑρίσχομεν 

86 γοῦν ἐν τοῖς τοιούτοις αἴσθησιν, οὔτε μέλος αἰσθανόμε-- 
vov, οὔθ᾽ ὁμοιότητα αὐτοῦ, οὔτὶ εἶδος διωρισμένον, 
οὔτε τι ἀχόλουθον τούτῳ οὔτε τοπιχὴν χίνησιν, οὔθ᾽ 
ὁδὸν πρός τι αἰσθητόν, οὔτε σημεῖόν τι δι’ οὗ ἂν χρί- 
γωμεν ταῦτα αἴσθησιν ἔχειν, καθὼς σημεῖα δι’ ὧν 

30 ἐπιστάμεθα ταῦτα xal τρέφεσθαι καὶ αὐξάνεσθαι εὖ- 
ρίσκομεν. Οὐδὲ συνίσταται παρ’ ἡμῶν τοῦτο εἰ μὴ 
διότι τὸ θρεπτιχὸν καὶ αὐξητιχὸν γοοῦμεν μέρη εἶναι 
τῆς ψυχῆς. Ὁπόταν γοῦν τὸ τοιοῦτον φυτὸν εὗρί- 
σχωμέν, τὶ μέρος ψυχῆς τοιαύτης ἐν ἑαυτῷ ἔχον ἐξ 

35 ἀνάγχης νοοῦμεν xal ψυχὴν ἔχειν αὐτό " ὅτε δὲ στερεῖ- 
ται αἰσθήσεως, τότε αἰσθητιχὸν αὐτὸ μὴ εἶναι μὴ 
ἐγχωρεῖν οὐ δεῖ" ἡ γὰρ αἴσθησις αἰτία ἐστὶν ἐλλάμψεως 
ζωῆς) τὸ δὲ θρεπτιχὸν αἰτία ἐστὶν αὐξήσεως πράγμα- 
τός τινος ζῶντος. 


CAP. 


“Ὁ Αὗται δ᾽ αἱ διαφοραὶ προδαίνουσιν ἐν τῷ τόπῳ 
toUtip , ὅτι δυσχερὲς ἐν ταὐτῷ μεταξὺ ζωῆς καὶ τῆς 
στερήσεως αὐτῆς μέσον τι χαταλαδεῖν. Ἐΐποι δέ τις 
ἂν ὡς ἐπεὶ τὸ φυτὸν ζῶν ἐστιν, ἤδη τοῦτο χαὶ ζῷον 
εἴποιμεν ἄν. Οὐδαμῶς. χαὶ γὰρ δυσχερές ἐστι τὴν 

45 διοίχη σιν τοῦ φυτοῦ ἀποδιδόναι τῇ διοικήσει τῆς ψυχῆς 
τοῦ ζῴου" τὸ γὰρ τὰ φυτὰ τοῦ ζῆν ἀποφάσχον οὕτως , 
τοῦτό ἐστιν ὅτι οὖχ αἰσθάνονται" xal γάρ εἰσι καί 


Multa autem circa haec ambiguitas longam facit inquisi- 
lionem. Hzc siquidem preetermittere, nec dispendiosis 
circa singula perscrutationibus immorari opportunum. 
Quidam autem habere animas has dixerunt, quia generari, 
nutriri, augeri, virescere juventute, senioque dissolvi 
conspexerunt , quum nullum inanimalum hec cum plantis 
habeat communia. Quse si habuerint plante, desiderio 


quoque affici credebant. 


II. 


Primo ergo manifesta , mox occulta prosequamur. Dico 
ergo : quicquid cibatur, desiderat et delectatur saturitate, 
tristaturque quum esurierit; et non accidunt hz disposi- 
tionea nlsi cum sensu. Hujus igitur mirabilis, non tamen 
feda erat inlentio, qui eas sentire et desiderare opinaba- 
iur. Anaxagoras autem ef Democritus et Abrucalis illas 
intellectum intelligentiamque habere dicebant; nos vero, 
hac ut feda repudiantes , sano insistamus sermoni. Dico 
ergo, quod plantae nec sensum habent, nec desiderium : 
desiderium enim non esl nisi ex sensu, et nostra volun- 
latis finis ad sensum convertitur. Nec invenimus in eis 
sensum , nec membrum sentiens , nec similitudinem ejus, 
nec formam terminatam, nec consecutionem rerum , nec 
motum, nec iter ad aliquid sensatum, nec signum aliquod, 
per quod judicemus illas sensum habere, sicut signa , 
per quae scimus , eas nutriri et crescere. Nec constat hoc 
nobis, nisi quia nutrimentum et angmentum partes sunt 
anime. Quuinque plantam talem invenimus , aliquam 
partem anime illi inesse necessario intelligimus sensu quae 
careat; tunc sensalum esse , concedere non oportet, quia 
sensus est causa illustralionis vite, nutrimentum vero 


causa est augmenti rei vivie. 


ΠΙ. 


He autem diversitates proveniunt suo loco : difficile 
nimirum inter vitam ef ejus privationem medium appre- 
hendere. Dicet quoque aliquis, plantam, si sit vivens, 
esse animal: namque difficile est, vita plantarum re- 
gimen assignare preter regimen vitz altricis. Qui autem 


plantas vivere negant , est, quod non sentiunt, quia sunt 


(816.) 


τινα ζῷα γνώσεως ἐστερημένα. ᾿Επεὶ δ᾽  $ φύσις 
τὴν τοῦ ζῴου ζωὴν ἐν τῷ θανάτῳ φθείρουσα, πάλιν 
ἐν τῷ ἰδίῳ γένει ταύτην διὰ γενέσεως συντηρεῖ, πάντη 
ἀσύμφωνόν ἐστιν ἵνα μέσον ἐμψύχου τε καὶ ἀψύχου 
6 ἄλλο τι μέσον τιθῶμεν. ᾿Επιστάμεθα δ᾽ ὅτι καὶ τὰ 
χογχύλιά εἰσι ζῷα, γνώσεως ἐστερημένα,, διότι εἰσὶ 
φυτὰ ἐν ταὐτῷ xal ζῷα. Μόνη ἄρα fj αἴσθησίς ἐστιν 
αἰτία δι᾽ ἣν ταῦτα λέγονται ζῷα" τὰ γὰρ γένη διδόασι 
τοῖς οἰχείοις εἴδεσιν ὀνόματα xat δρισμούς, τά τ᾽ εἴδη 
40 τοῖς οἰχείοις ἀτόμοις ὀνόματα. Δεῖ τε τὸ γένος ἐκ 
μιᾶς xal χοινῆῇς αἰτίας εἶναι ἐν τοῖς πολλοῖς, χαὶ οὐχ 
ἐκ πολλῶν, ὃ λόγος δὲ τῆς αἰτίας, δι’ ἣν βεθαιοῦται 
τὸ γένος, o0 τῷ τυχόντι ἐστὶ γνώριμος. Πάλιν εἰσὶ 
ζῷα ἅπερ στεροῦνται γένους θήλεος, ἕτερα ἅπερ οὐ 
45 γεννῶσιν, ἕτερα ἅπερ χίνησιν οὐχ ἔχουσιν, καί εἶσιν 
ἄλλα διαφόρων χρωμάτων, xal εἰσί τινα ἃ ποιοῦσι τό- 
xov ἑαυτοῖς ἀνόμοιον. εἰσί τ᾽ ἄλλα ἃ αὐξάνουσιν ἐχ τῆς 
γῆς ἢ ἐκ δένδρων. 


CAP. 


Τίς οὖν ἐστιν ἡ ἀρχὴ ἢ ἐν τῇ ψυχῇ τοῦ ζῴου ; τί 

40 ἄλλο sl μὴ τὸ εὐγενὲς ζῷον, ὃ τὸν οὐρανὸν περιοδεύει, 
τὸν ἥλιον, τὰ ἄστρα καὶ τοὺς πλάνητας, τὰ ἀπὸ τῆς 
ἐνειρμένης ἐξωτεριχὰ ἀμφιδολίας, ἃ δὴ xai ἀπαθὴ 
εἶσιν ; ἣ γὰρ αἴσθησις τῶν αἰσθανομένων πάθος, ᾿Ιστέον 
δὲ xal ὅτι οὐχ ἔχουσι τὰ φυτὰ χίνηαιν ἐξ ἑαυτῶν “ τῇ 
26 γὰρ γῇ εἰσι πεπηγότα, ἣ δὲ γῇ ἀκίνητός ἐστιν. Σωλλο- 
γισόμεθα τοίνυν πόθεν ἂν ταύτῃ ζωήν, ἵνα ποιήσωμεν 
καὶ αὐτὰ αἰσθητιχά ; οὐ γὰρ περιέχει ταῦτα ἕν πρᾶ- 
qua χοινόν, Λέγομεν δ᾽ ὅτι τῆς ζωῆς τῶν ζῴων χοινή 
ἐστιν αἰτία ἢ αἴσθησις, αὕτη δὲ ποιεῖ διάκρισιν μέσον 
30 ζωῆς καὶ θανάτου. 'O οὐρανὸς δ᾽ ἐπεὶ ἔχει διοίκησιν 
εὐγενεστέραν xal ἀξιολογωτέραν τῆς ἡμετέρας διοιχή- 
σεως, ἀπεμαχρύνθη τούτων. Δεῖ τοίνυν, ἵνα τὸ ζῷον 
τὸ τέλειον χαὶ τὸ ἠλαττωμένον ἔχη τι χοινόν, χαὶ τοῦτό 
ἐστιν ὁ σχοπὸς τῆς ζωῆς. Τῇ ταύτης γοῦν στερήσει 
85 δεῖ ἵνα πᾶς τις ἀποχωρῇ τῶν τοιούτων ὀνομάτων, ὅτι 
οὐκ ἔστι μέσον" ἣ δὲ ζωή ἐστι μέσον" τὸ γὰρ ἄψυχον 
οὐχ ἔχει ψυχήν, οὐδέ τι τῶν μερῶν αὐτῆς. Τὸ δὲ qu- 
τὸν οὖχ ἔστιν ἐχ τῶν στερουμένων ψυ χῆς, ὅτι ἐν αὐτῷ 
ἐστί τι μέρος ψυχῆς, ἀλλ᾽ οὐχ ἔστι ζῷον, ὅτι οὐδ᾽ at- 
t0 σθησις ἐν αὐτῷ" ἐξέρχεται δ᾽ ἐκ ζωῆς εἰς μὴ ζωὴν 
χατὰ βραχύ, ὡς καὶ τὰ καθ᾽ ἕκαστον. Δυνάμεθα δὲ 
καὶ ἄλλως λέγειν, ὅτι ἔστιν ἔμψυχον τὸ φυτόν, καὶ οὐ 
λέγομεν ὅτι ἄψυχον. Εἰ ἔχει δὲ ψυχήν, οὐ λέγομεν 
ὅτι καί τινα ἤδη ἔχει αἴσθησιν " πρᾶγμα γὰρ τὸ τρε- 

45 φόμενον οὐχ ἔστιν ἄνευ ψυχῆς. Πᾶν δὲ ζῷον ἔχει 
ψυχήν" τὸ δὲ φυτόν ἐστιν ἀτελὲς πρᾶγμα, Πάλιν τὸ 
ζῷον ἔχει μέλη διωρισμένα, τὸ φυτὸν ἀδιόριστα,, ἔχει 

δ᾽ ὕλην οἰχείαν κινήσεως, ἣν ἔχει ἐν ἑαυτῷ, Πάλιν 
δυνάμεθα λέγειν τὰ φυτὰ ψυχὴν ἔχειν, ὅτι ψυχή ἐστιν 

$0 ἣ ποιοῦσα ἐν αὐτοῖς γεννᾶσθαι τὰς κινήσεις, ἐπιθυμία 
δὲ xal χίνησις fj ἐν τόποις οὐχ ἔστιν el μὴ μετὰ αἰσθύ- 


DE PLANTIS"*, LIB. T, CAP. IV. 19 


quzedam animalia sapientia et intellectu carentia. Natura 
tamen, animalis vitam in morte corrumpens, ipsam íh 
genere suo per generationem conservat; estque inconve- 
niens, ut inter animatum et inanimatum medium pona- 
Scimus autem, quod conchylia animalia sunt sa- 


pientia et intellectu carentia, suntque plante et animalia. 


Solus ergo sensus est causa, quare illa dicuntur animalia, 
quia genera dant suis speciebus nomina et definitiones , 
species vero suis individuis nomina. Debetque genus ex 
una causa esse in multis, et non ex multis; intentio autem 
causte, per quam confirmatur genus, non cuilibet est 
pervia. Sunt autem animalia, qua sexu carent femineo, 
et sunt qua non generant, suntque que motum non lha- 
bent , et sunt queedam diversorum colorum , et sunt qua 
faciunt prolem sibi dissimilem, et sunt. qua ex terra vel 
arboribus crescunt. 


IV. 


Quid ergo est principium vite animalis, quidve animal 
nobile , ut quod circuit ccelum, solem et stellas planetas ; 
ab intricata extrahet ambiguitate ? Impassibilia enim sunt, 
sensus vero sentienti& passio. Non autem habet planta 
motum ex se : terrz enim affixa est; heec autem immobi- 
lis. Unde ergo syllogizabimus, ei vitam ut^ faciamus, 
aliquid verisimile? Non enim continet iilas res una com- 
munis. Dicimus ergo, quod vitz animalis commune est 
sensus , quia sensus facit discretionem inter vitam et mor- 
tem; sed celum, quum habeat regimen nobilius et dignius 
nostro regimine , elongatum est ab his. Oportet autem, 
ut animal perfectum et diminutum habeant aliquid com- 
mune, et hoc est intentio vitoe οἱ ejus privatio. Nec 
oportet, ut quisquam recedat ab his nominibus , quia non 
est medium inter animatum et inanimatum, nec inter 
vitam et ejus privationem ; sed inter inanimatum et vitam 
est medium , quia inanimatum est quod non habet ani- 
mam, nec aliquam partem ipsius, Sed planta non est de 
his qua carent anima, quia in illa est aliqua pars ani- 
ma; et non est animal, quia in illa non est sensus ; et 
exit de vita ad non vitam paulatim ut singula. Possumus 
etiam alio modo dicere, quod est animatum, et non dico 
tamen, quod sit inanimatum : ei habuerit animam , et ali- 
quem sensum , quia res qua cibatur, non est sine anima. 
Et omne animal habet animam, sed planta est res imper- 
fecta, et animal habet membra determinata, et planta 
indeterminata , et habet planta naturam propriam ex motu 
quem habet in se. Potestque dicere aliquis, quod habet 
animam , quia anima est quod facit motus nasci in locis 
et desideria, et motus in locis non erunt nisi cum sensu, 


9 
- 


20 ΠΕΡῚ QYTON *, A, ε, c. 


σεως. Πάλιν τὸ ἕλκειν τροφήν ἐστιν ἐξ ἀρχῆς quat- 

x7, xai τοῦτ᾽ αὐτό ἐστι τὸ χοινὸν ζῴου xal φυτοῦ" 

οὖκ ἔσται δὲ φροντὶς ἐπὶ τῇ ἑλχύσει τῆς τροφῆς al- 

σθήσεως τὸ παράπαν, ὅτι πᾶν τὸ τρεφόμενον χρήζει 
6 ἐν τῇ οἰκεία τροφῇ δύο motor tov τινῶν, θερμότητός 
φημι χαὶ ψυχρότητος, χαὶ διὰ τοῦτο δεῖται τροφῆς 
ὑγρᾶς ὁμοίως καὶ ξηρᾶς" $ δὲ θερμότης xal fj ψυχρό- 
τὴς εὑρίσχεται ἐν βρώμασι ξηροῖς xal ὑγροῖς * οὐδε-- 
μία δὲ τῶν τοιούτων φύσεων χωρίζεται τῆς συμμετ- 
όχου αὐτῆς" διὰ τοῦτο γὰρ xal πρώτως ἐγένετο ἢ 
τροφὴ τῷ τρέφοντι συνεχὴς ἕως χαὶ εἷς αὐτὴν τὴν 
ὥραν τῆς φθορᾶς, xal ὀφείλουσι γρῆσθαι ταύτῃ τὸ 
ζῷον xat τὸ φυτὸν τοιαύτη, Ómoióv ἐστιν ἑχάτερον 
αὐτῶν. 


- 


(816, 817.) 
sed altrahere cibum erit ex principio naturali, et illud 
commune esl animali οἱ plante; et non erit cum attra- 
ctione cibi sensus omnino, quia omne cibabile utitur in sua 
cibatione duabus rebus , scilicet calore et frigore. Et pro- 
prie eget animal cibo humido et cibo sicco, quia fri- 
giditas inventa est in cibo sicco, quia nulla istarum dua- 
rum naturarum separatur ἃ socio suo. Et ideo factus est 
cibus cibanti continuus usque ad boram corruptionis , et 


debent uti animal et planta tali, quale est illud. 


CAP. V. 


-— 
οι 


Διερευνήσωμεν οὖν καὶ τοῦτο, ὃ προηγήσατο ἐν τῷ 
ἡμετέρω λόγῳ, περὶ ἐπιθυμίας φυτοῦ xal χινήσεως 
αὐτοῦ καὶ ψυχῆς ἰδίας, xat εἴ τι ἀναλύεται ἀπ᾽ αὐτοῦ 
τοῦ φυτοῦ, ὅσον εἰς πνοήν: Ἀναξαγόρας γὰρ εἶπε 
ταῦτα ἔχειν xal πνοήν. Καὶ πῶς, εἴπερ εὑρίσχομεν 
πολλὰ ζῷα μὴ ἔχοντα πνοήν; Καὶ πάλιν εὑρίσχομεν 
ἀκριδῶς ὅτι τὰ φυτὰ οὔθ᾽ ὑπνώττουσιν, οὔτε γρηγοροῦ- 
σιν" τὸ γὰρ γρηγορεῖν οὐδέν ἐστιν εἰ μὴ ἀπὸ διαθέσεως 
τῆς αἰσθήσεως, τὸ δ᾽ ὑπνώττειν οὐδὲν εἰ μὴ ἀσθένεια 
αὐτῆς, xal οὐχ εὑρίσχεταί τι τούτων ἐν πράγματι 
35 τρεφομένῳ μὲν πάσαις ὥραις χατὰ διοίκησιν μίαν, ἐν 

τῇ οἰκεία δὲ φύσει μὴ αἰσθανομένῳ. Τὸ γὰρ ζῷον 

ὅτε τρέφεται, τί συμθαίνει ; τὸ ἀναδαίνειν ἀναθυμία- 
σιν ἀπὸ τῆς τροφῆς πρὸς τὴν χεφαλὴν αὐτοῦ, xal 

ὑπνώττειν ἐντεῦθεν πάντως, xat ὅταν χαταναλωθῇ f 
80 ἀναθυμίασις $; ἀναδαίνουσα πρὸς τὴν χεφαλήν, τότε 
γρηγορεῖ. Εν τισι δὲ τῶν ζῴων ἐστὶν αὕτη fj ἀναθυ- 
μίασις πολλή, καὶ τέως ὀλίγον ὑπνώττουσιν. ῳὋὉ δὲ 
νυσταγμός ἐστι συνοχὴ τῆς χινέσεως, ἣ δὲ συνοχὴ 
πᾶλιν ἠρεμία πράγματος χινουμένου. 


2 


e 


[I]. Perscrutemur ergo nunc id quod przcessit in 
sermone nostro, de desiderio plante et motu ejus et 
anima sua, etf quod resolvitur ab ea. Et mon habet 
planta spiritum , licet Anaxagoras dixerit, ipsam habere 
spiritum; et jam invenimus multa animalia quae non 
liabent spiramen. Et invenimus visibiliter, quod plante 
non dormiunt, nec vigilant, quia vigilare est de effectu 
sensus, et dormire est debilitas sensus, et non invenitur 
aliquod horum in re que vegetatur in omnibus Loris 
secundum dispositionem unam ef ipsa in nalura sua est 
non sentiens. Et quando cibatur animal, ascendit vapor 
8 cibo ejus ad caput, et dormit; et quando consumitur 
vapor ascendens ad caput, vigilat. E in quibusdam ani- 
malibus est hic vapor multus, quz tamen parum dor- 
miunt. Et dormitatio est comprehensio motus , et com- 


pressio est quies rei mote. 


CAP. VI. 


885 Ὃ δὲ μάλιστα xal χυρίως ἐστὶ ζητητέον ἐν ταύτη 
τῇ ἐπιστήμη, τοῦτό ἐστιν ὅπερ εἶπεν 6 Ἐμπεδοκλῆς, 
ἤγουν εἰ εὑρίσχεται ἐν τοῖς φυτοῖς γένος θῆλυ xal γένος 
ἄρρεν, καὶ εἰ ἔστιν εἶδος χεχραμένον Ex τούτων τῶν δύο 
γενῶν. ^ Λέγομεν τοίνυν ὅτι τὸ ἄρρεν, ὅτε γεννᾷ, εἰς 

40 ἄλλο γεννᾷ, xal εἶσιν ἄμφω χεχωρισμένα ἀπ᾽ ἀλλή- 
λων. Ἐπεὶ γοῦν εὑρίσχεται ἐν τοῖς φυτοῖς ὅτι ἔχει 
τὰ φυτὰ γένος ἄρρεν καὶ θῆλυ, xai πάντως τὸ μὲν 
ἄρρεν ἐστὶ τραχύτερον καὶ σχληρότερον χαὶ μᾶλλον 
φρίσσον, τὸ δὲ θῆλυ ἀσθενέστερον χαὶ καρποφόρον 

45 πλέον, πάλιν ὀφείλομεν ζητεῖν, πότερον εὑρίσχονται 
ταῦτα τὰ δύο γένη χεχραμένα ἅμα ἐν τοῖς φυτοῖς, ὡς 
εἶπεν ᾿Εμπεδοχλῆς. Ἀλλ᾽ ἐγὼ οὐχ ὑπολαμθάνω 


Et quod maxime et proprie inquirendum in hac scientia, 
est quod dixit Abrucalis, videlicet si invenitur in plantis 
sexus femineus et sexus masculinus, sive species commixta 
ex his duobus sexubus? Sed dicimus, sicut diximus quia 
masculus, quando generat, in aliud generat, et femina, 
quando generat, ab alio generat, et sunt ambo separati ab 
invicem , et illud non invenitur in plantis, quia qualibet 
species plantee masculine , quod erit ex ea, erit asperius, 
durius, rigidius , et femina erit debilis et fructifera. Et 
debemus inquirere, utrum inveniantur ille; duse species 
simul conjunctz in unum esse in plantis, sicut dixit Abru- 
calis. Sed ego non opinor, quod hoc ita sit, quia res 


(er7.) 


τοῦτο τὸ πρᾶγμα οὕτως ἔχειν: τὰ γὰρ xexpauéva 
ὀφείλουσιν εἶναι πρῶτον ἁπλᾶ ἐν ἑαυτοῖς, καὶ εἶναι 
xa0' αὑτὸ μὲν τὸ ἄρρεν, xa0' αὐτὸ δὲ τὸ θῆλυ, xdv- 
τεῦθεν χιρνᾶσθαι" f$ δὲ χρᾶσις οὐχ ἔσται εἰ μὴ διὰ 
6 τὴν οἰχείαν γένεσιν. Εὐὑρέθη γοῦν ἐν τοῖς φυτοῖς πρὸ 
τῆς κράσεως χρᾶσις, f] χαὶ ὀφείλει εἶναι αἰτία ποιητικὴ 
καὶ παθητιχὴ ἐν μιᾷ ὥρα, ἀλλ’ οὐχ εὑρίσκεται ἀρρενό- 
τῆς καὶ ϑηλύτης ἡνωμέναι ἔν τινι τῶν φυτῶν. Εἰ δὲ 
τοῦτο οὕτως ἦν, τάχα ἂν τὸ φυτὸν ἦν τελειότερον τοῦ 
ζῴου. Καὶ πῶς, εἴπερ τὸ ζῷον οὐ δεῖται ἐν τῇ olxeia 
γενέσει πράγματός τινος ἐξωτεριχοῦ, τὸ δὲ φυτὸν τοῦτο 
δεῖται ἐν τοῖς χαιροῖς τοῦ ἔτους; δεῖται γὰρ ἡλίου xal 
εὐχρασίας χαὶ τοῦ ἔαρος πλέον, χαὶ τούτων δεῖται 
μᾶλλον ἐν τῇ ὥρα τῆς ἐχφύσεως αὑτοῦ. "ἔστι δὲ καί 
τις ἀρχὴ τῆς μὲν τροφῆς τῶν φυτῶν ἀπὸ τῆς γῆς, xal 
πάλιν ἀρχὴ ἑτέρα τῆς γενέσεως ἀπὸ τοῦ ἡλίου. Εἶπε 
δὲ xal Ἀναξαγόρας ὅτι fj ὑγρότης τούτων ἐστὶν ἀπὸ 
τῆς γῆς, καὶ διὰ τοῦτο ἔφη πρὸς Λεχίνεον ὅτι 4 γῆ μή- 
tp μέν ἐστι τῶν φυτῶν, ὃ δ᾽ ἥλιος πατήρ, Ἀλλὰ τὴν 
30 χρᾶσιν τοῦ ἄρρενος τῶν φυτῶν xal τοῦ θήλεος ὀφείλο- 
μὲν διατυπώσασθαι οὐχ οὕτως, ἀλλ᾽ ἄλλω τινὶ τρόπῳ, 
οἷον ὅτι τὸ σπέρμα τοῦ φυτοῦ ὅμοιόν ἐστιν ἐγχυμονήσει 
ζῴου, ἥ τίς ἐστι μίξις ἄρρενός τε xal θήλεος. Καὶ 
ὥσπερ ἐστὶν ἐν τοῖς Qoi ὅτε γίνεται νεοσσός, ἔστιν 
. 35 ἐντεῦθεν xol f τροφὴ αὐτοῦ μέχρι xal αὐτῆς τῆς 
ὥρας τῆς συμπληρώσεως xal τῆς οἰχείας ἐξόδου, 
xai τότε τὸ θῆλυ ἐχτίθησι τὸν νεοσσὸν ἐν μιᾷ ὥρα" 
οὕτω xal τὸ σπέρμα τοῦ φυτοῦ. Εἶπε δὲ πάλιν 
Ἐμπεδοχλῆς ὅτι τὰ φυτά, εἰ xol νεοσσοὺς οὐ γεν- 
30 νῶσι, διότι τὸ γεννώμενον οὐ γεννᾶται εἰ μὴ dx 
τῆς φύσεως τοῦ σπέρματος, καὶ ὅτι ὅπερ μένει ἐξ 
αὐτοῦ ἐν τῇ ἀρχῇ τροφὴ γίνεται τῆς ῥίζης, καὶ 
τὸ γεννώμενον χινεῖ αὐτὸ ἑαυτὸ παραυτίχα, ὅμως 
οὕτως ὀφείλομεν ὑπολαμόάνειν xal ἐν τῇ μίξει τῶν 
3& ἀρρένων xal τῶν θηλέων φυτῶν, ὡς ἐπὶ τῶν ζῴων, 
ὅτι χαὶ ἢ μίξις τῶν φυτῶν ἐστιν ἐν διοικήσει τινί, ἀλλ᾽ 
ἐν τοῖς ζῴοις, ὅτε μίγνυνται τὰ γένη, μίγνυνται xoi 
αἱ δυνάμεις τῶν γενῶν, at ἦσαν πρότερον χεχωρισμέ- 
vat, καὶ προῆλθεν dx τούτων ἀμφοτέρων πρᾶγμά τι 
«0 ἕν * ὃ δὴ οὐχ ἔστιν ἐν τοῖς φυτοῖς " οὐ γὰρ ὅτε μίγνυν- 
ται τὰ γένη xal αἵ δυνάμεις αὐτῶν, μετὰ ταῦτα γί- 
νονται χεχωρισμέναι. Εἰ γοῦν $j φύσις ἔμιξε τὸ ἄρρεν 
μετὰ τοῦ θήλεος, χαλῶς npoíón, ὅτι οὐχ εὑρίσκομεν 
ἐνέργειάν τινα ἐν τοῖς φυτοῖς παρὰ τὴν γένεσιν τῶν 
45 χαρπῶν᾽ οὐδὲ γάρ ἐστι ζῷον κεχωρισμένον τοῦ θήλεος 
εἰ μὴ ἐν ὥραις αἷς οὐ συνάπτεται" τοῦτο δ᾽ ἐστὶ διὰ 
τὰς πολλὰς ἐνεργείας αὐτοῦ καὶ διὰ τὰς πολλὰς αὐτοῦ 
ἐπιστήμας. 


CAP. 


Εἰσὶ δ᾽ οἵτινες τὰ φυτὰ πεπληρωμένα ὑπολαμθά- 
€ vouat , χαὶ τὴν χάριν τῆς ζωῆς αὐτῦῶιν εἶναι διὰ τὰς 
ὃύο δυνάμεις ἃς ἔχει, ἤγουν διὰ τὴν τροφὴν τὴν ἐπι- 


DE PLANTIS ', LIB. I, CAP. VII. 


21 
| quie permiscentur, debent prius esse simplices in se, et 
erit per se masculus et per se femina ; deinde commiscen- 
tur, e£ commixtio rei non erit nisi per suam generationem. 
Inventa ergo fuit planta ante suam commixtionem , el 
oportet ut sit efficiens et patiens in una hora, nec inve- 
niuntur mascullnitas et femininitas conjuncte in aliqua 
herbarum. Et si hoc ita esset, esset planta perfectior ani- 
mali, quia non indigeret in sua generatione re extrinseca , 
et ipea indiget temporibus anni et sole et temperantia et 
vere plus omni re. His ergo indiget in hora pullulationis 
arborum, estque principium cibi plantarum a terra, et 
principium generationis fructuum a sole. Et ideo Anaxa- 
goras dixit, quod earum fructus est ab aére, et ideo dicit | 
lechineon, quod terra mater est plantarum et sol pater. 
Sed mixtionem masculi vegetabilium οἱ femine debemus 
imaginari alio modo , quia semen plantze simile est imprae- 
gnationi , quie est mixtio masculi et feminze. Et sicut est 
in uno ovo vis generandi pullum et materia cibi ejus us- 
que δά horam sui complementi et sui exitus ab eo, et 
femina ponit ovum in una hora : ifa et planta. Dixitque 
bene Abrucalis, quod arbores alt pullos non generant , 
quia res uie nasce ur, non nascitur nisi ex parte seminis, 
et fit quod remanet ex eo , in principio cibus radicis, et 
nascens movet se statim. Ergb sic debemus opinari in 
mixtione masculorum et feminarum plantarum , sicut et 
animalium, quze (quia?) est causa plantarum in disposi- 
tione quadam, et quia in animali, quando commiscentur 
sexus , commiscentur vires sexuum, postquam erant se- 
parati, et provenit ex illis ambobus res una ; et ita non est 
in plantis. Et si natura miscuit masculum cum femina, 
recte processit, et non invenimus aliquam operationem 
in plantis nisi generationem fructuum , et non est animal 
separatum nisi in horis , in quibus non coit, et hoc pro- 


pter multa opera ejus et multas scientias ejus. 


VI. 


Sunt autem qui putant, plantam completam et integram 
esse propter duas vires quas habet, et propter cibum 
qui adaptatus est ad cibandum illam, et longitudinem suas 


22 


τηδεέίαν εἰς τὸ τρέφειν αὐτὰ xai διὰ τὴν μαχρότητα 
τῆς οἰχείας ὑπάρξεως καὶ τοῦ χαιροῦ. Ὁπόταν βλαστάνῃ 
xal χαρποφορῇ ἡ ζωὴ αὐτῶν, xat στρέφηται πρὸς αὐτὰ 
ἡ νεότης αὐτῶν, xal οὐ γίνεται ἐν αὐτοῖς τι περιττόν, 
& Οὐ δεῖται "δὲ τὸ φυτὸν ὕπνου διὰ πολλὰς αἰτίας, ὅτι 
χεῖται τὸ φυτὸν ἐν τῇ γῇ, καὶ δεσμεῖται ὑπ᾽ αὐτῆς, 
xal οὐκ ἔχει χίνησιν ἐν ἑχυτῷ, οὐδ᾽ ὅρον διωρισμέ- 
voy ἐν τοῖς οἰχείοις μέρεσιν, οὔτ᾽ αἴσθησιν ἔχει, οὔτε 
χίνησιν αὐτοπροαίρετον, οὔτε ψυχὴν τελείαν" τοῦτο 
10 δ᾽ ἔχει μᾶλλον μέρος μέοους ψυγῆς. Καὶ τὸ φυτὸν 
οὖχκ ἐδημιουργήθη εἰ μὴ διὰ τὸ ζῷον, τὸ δὲ ζῷον οὐχ 
ἐδημιουργήθη διὰ τὸ φυτόν, Καὶ πάλιν ἐὰν εἴπη τις 
ὅτι τὸ φυτὸν δεῖται μὲν τροφῆς εὐτελοῦς καὶ μοχθηρᾶς, 
εἰ χαὶ δεῖται δὲ τοιαύτης, ὅμως κατὰ πολὺ σταθηρᾶς 
15 xal συνεχοῦς xal μὴ ῥαδίως διαφθειρσιμένης, κἀντεῦθεν 
συνίσταται ἵνα τὸ φυτὸν ἔχη τι χρεῖττον παρὰ τὸ ζῷον, 
xal διὰ τοῦτο ἀνάγχη xai πράγματα ἄψυχα εἶναι εὖ- 
γενέστερα τῶν ἐμψύχων. Ἀλλ᾽ ἔργον ἕν τοῦ ζῴου 
ἐστὶ χρεῖττον παρὰ πᾶν ἔργον τοῦ φυτοῦ. Ἄλλως τε 
20 εὑρίσχομεν xal ἐν τῷ ζῴῳ πάσας τὰς δυνάμεις τὰς ἐν 
τῷ φυτῷ, χαὶ ἄλλας πολλάς, οὐ μὴν καὶ ἔμπαλιν. 
Εἶπε πάλιν ὁ Ἐμπεδοχλῆς ὅτι τὰ φυτὰ ἔχουσι γένεσιν 
ἐν χόσμῳ ἠλαττωμένῳ χαὶ οὐ τελείῳ χατὰ τὴν συμ- 
πλήρωσιν αὐτοῦ, ταύτης δὲ συμπληρουμένης [οὐ] 
95 γεννᾶται ζῷον. Ἀλλ᾽ οὗτος ὃ λόγος ἀνάρμοστός ἐστι, 
διότι ὁ χόσμος ὁλοτελής ἐστι χαὶ διηνεχής, χαὶ οὐχ 
ἔπαυσε πώποτε γεννᾶν ζῷα καὶ φυτὰ χαὶ πάντα ἀλ- 


λοῖα εἴδη. ᾿Εν ἑχάστῳ δ᾽ εἴδει τῶν φυτῶν ἔστι θερ-᾿ 


μότης xal ὑγρότης φυσική, ἥ τις ὁπόταν ἀναλωθείη, 

30 ἀσθενοῦσι τὰ φυτὰ xal γηράσχουσι xai φθίνουσι xal 
ξηραίνονται, Καί τινες μὲν λέγουσι τοῦτο φθορᾶν, ἄλ- 
λοι δ᾽ οὐχί. 


CAP. 


Τινὰ τῶν φυτῶν ἔχουσί τι ὑγρὸν ὡς ῥητίνην, ὡς 
χόμμι, ὡς σμύρναν, ὡς θυμίαμα xal ὡς χόμμι 'Apa- 
3$ διχόν, Πάλιν τινὰ δένδρα ἔχουσι δεσμοὺς xal 9A£6aq 
xai χοιλίαν xai φιτροὺς καὶ φλοιὸν xal μυελὸν ἐντός, 
'χαί τινα ὡς ἐπὶ τὸ πλεῖστόν εἶσι φλοιός, xal τινων 
'μὲν 6 χαρπὸς ὑπὸ τὸν φλοιὸν, ἤγουν ἐντὸς τοῦ φλοιοῦ 
xai τοῦ φιτροῦ. Καί τινα μὲν μέρη τοῦ δένδρου εἰσὶν 
40 ἅπλᾶ, ὡς δ χυμὸς ὃ εὑρισχόμενος ἐν αὐτοῖς xal οἱ 
δεσμοὶ καὶ al φλέδες" τινὰ δ᾽ εἰσὶ σύνθετα ἐχ τούτων, 
ὡς χλάδοι χαὶ λύγοι καὶ φύλλα, Ταῦτα δὲ πάντα 
οὐχ εὑρίσκομεν ἐν πᾶσι τοῖς φυτοῖς ᾿ τινὰ γὰρ τῶν 
φυτῶν ἔχουσι xat ταῦτα xal ἄλλα μέρη) λύγους, 
45 φύλλα, χλάδους, ἄνθη xal βλαστοὺς xai φλοιὸν τὸν 
περιχυχλοῦντα τὸν χαρπόν. 


ΠΕΡῚ ΦΥΤΩΝ᾽", A, η,9. 


(817,818.) 


existentiee el temporis sui. EL quando fronduerit et fructi- 
ficaverit, durabit vita ejus, et convertetur ad illam juven- 
tus ejus, ef non fiet in ea aliquid superfluum. Et planta non 
indigel dormitione propter multas causas, quia posita est 
et plantata in terra et alligata ei, et non habet motumi in se, 
nec terminum terminatum in suis partibus, nec babet sen- 
sum, nec motum voluntarium, nec animam perfectam ; imo 
non habet nisi partem partis animae. Et planta non est creata 
nisi propter anhnal, et animal non est creatum propter 
plantam. Et si dixerit aliquis, quod planta eget cibo vili, 
malo, indiget eo multum stabili et continuo, non interrupto. 
Et si constaret , quod planta habeat meliorationem super 
animal , oporteret ut res inanimalee sint meliorea et no- 
biliores rebus animatis. El opus unum aniraalis nobilius 
est et melius quam omne opus plante , et invenimus in 
animali omnes virtutes qux sunt in planta, et multas 
alias. Dixitque Abrucalis, quod plante habent genera- 
tionem , mundo tamen diminuto et non perfecto in com- 
plemento suo, et eo completo generabatur animal. Sed 
hic sermo est inconveniens , qnia mundus totalis est, per- 
petuus, sempiternus , hec cessavit umquam generare ani- 
malia et plantas et omnes suas species. Et in qualibet 
specie plantarum est calor et humor naturalis , qui 
quando consumebantur, infirmabitur et veterascet et cor- 
rumpctur etarefiet. Et quidam dicunt hoc corruptionem, 


quidam non. 


VII. 


[11 Qucdedam arbores habent gummi, ul resinam et gum- 
mi amigdali et myrrham et thus et gummi Arabicum. Quze- 
dam arbores nodos habent et venas et ventrem et lignum et 
corticem et medullam interius, et quaedam secundum 
plurimum sunt cortex, et quarumdam fructus sub cortice 
est, scilicet inter corlicem et liguum. Εἰ partes arboris 
simplices sunt, ut humor inventus in ea et nodi et ve- 
nt , et quaedam partes sunt composite ex his, ut rami 
et virge el similia. Et hac omnia non inveniuntur in 
omnibus plantis, quia queedam habent has partes , que- 
dam illas, pueedam non. Habent quoque planlze alias par- 
tes, ut radices, virgas, folia, ramos, flores, pullulationes , 

| rotunditatem , et corticem , qui citcumdat fructum. 


CAP. IX 


1 , - , ^ 
Καὶ χαθώς εἶσι καὶ ἐν τοῖς ζώοις μέλη διοιομερῇ , 
οὕτω καὶ ἐν τοῖς φυτοῖς, χαὶ ἕχαστα τῶν μερῶν τοῦ 


Et sicut sunt in animali similium partium membra. 
ita el in plantis, et qualibet partium plante composite 


818.) DE PLANTIS *, LIB. I, CAP. IX. 23 


φυτοῦ σύνθετά εἶσιν ὅμοια μέλεσι ζῴου * 6 δὲ φλοιὸς 
τοῦ φυτοῦ δωοιός ἐστι φυσιχῶς δέρματι ζῴου, οἱ δὲ 
δεσμοὶ πάλιν ὅμοιοι νεύροις ζῴου" ὁμοίως xal τὰ λοιπὰ 
τὰ ἐν αὐτῷ. Καί τινα μὲν τῶν μερῶν διαιροῦνταί 
& πως διὰ μερῶν ἀνομοίων, τινὰ δὲ δι᾽ ὁμοίωνν, οἷον ὡς 
ἐπὶ τοῦ πηλοῦ * οὗτος γὰρ ἑνὶ τρόπῳ διαιρεῖται διὰ τῆς 
Ἡῆἧς μονον, καὶ ἀλλοτρόπως διὰ τῶν στοιχείων. 'Ωσαύ- 
τως ὃ πνεύμων xal dj σὰρξ διαιροῦνται μὲν πρώτως, 
xal εἶσι μέρη τούτων σὰρξ xal πνεύμων" ἄλλως δὲ 
10 διαιροῦνται xat διὰ τῶν στοιχείων " ὁμοίως καὶ al τῶν 
φυτῶν ῥίζαι, Πλὴν οὐ διαιρεῖται xal 4$ χεὶρ εἷς ἄλ- 
λην χεῖρα, οὐδ᾽ ἢ ῥίζα εἰς ἄλλην ῥίζαν, οὐδὲ τὰ φύλλα 
εἰς ἄλλα φύλλα. ᾿Εν ταύταις γοῦν ταῖς ῥίζαις xai ἐν 


αὐτοῖς τοῖς φύλλοις ἐστὶν fj σύνθεσις, Πάλιν τινὲς 


I$ μὲν τῶν χαρπῶν εἶσιν ἐκ μερῶν ὀλίγων συγχείμενοι, 
τινὲς δ᾽ ἐχ μερῶν πολλῶν, ὡς ἐπὶ τῶν ἐλαιῶν " αὗται 
γὰρ ἔχουσι φλοιόν, σάρχα χαί τι ὀστραχῶδες καὶ 
σπέρμα xal καρπόν " τινὰ δ᾽ ἔχουσι xal περιχκαλύμ- 
ματα. Πάντα δὲ τὰ σπέρματά εἶσιν ἐκ δύο φλοιῶν. 

40 Καὶ μέρη μὲν τῶν φυτῶν εἶσιν ἅπερ εἴπομεν f$ δ᾽ 
ἀχρότης τοῦ παρόντος λόγου ἐστὶ διορίσασθαι ταῦτα 
τὰ μέρη τῶν φυτῶν, τὰ περιχαλύμματα αὐτῶν xal 
τὰς αὐτῶν διαφοράς " ὅπερ ἐστὶ πάνυ δυσχερές, καὶ 
ἐξαιρέτως τὸ διορίσασθαι τὴν οὐσίαν αὐτῶν χαὶ τὸ 

25 χρῶμα xal τὸν xatpóv τῆς διαμονῆς αὐτῶν xal τὰς 
συνοχὰς τὰς περιπιπτούσας αὐτοῖς. Καὶ ὅτι οὖχ ἔχουσι 
τὰ φυτὰ ἤθη ψυχῆς, οὐδὲ διάθεσιν ἴσην διαθέσει ψυχῆς. 
Ἔλν γοῦν χατὰ ἀναλογίαν θῶμεν τὰ μέρη τῆς ψυχῆς 
μετὰ τῶν μερῶν τοῦ φυτοῦ, μηχυνθήσεται 6 λόγος, 

80 χαὶ τυχὸν οὐδὲ δυνηθείημεν διεξελθεῖν ἂν ταῦτα, με- 
γάλαις διαφοραῖς ἀπαριθμοῦντες τὰ μέρη τῶν φυτῶν" 
xai γὰρ μέρος ἑκάστου πράγματος ix τοῦ ἰδίου γένους 
ἐστὶ καὶ ἐκ τῆς ἰδίας οὐσίας, xol ὅταν γεννηθῇ τι εἶδος 
φυτοῦ, μένει ἐν τῇ οἰκείᾳ διαθέσει, ἂν μή τινι χρο- 

35 νιχῇ ἀσθενείᾳ xal βαρείᾳ τῆς οἰχείας ἐχπέση τοιᾶσδε 
διαθέσεως. Τῶν ἀνθέων τοίνυν xal τῶν χαρπῶν xai 
τῶν φύλλων τῶν ἐν τοῖς φυτοῖς τινὰ μὲν ἐν παντὶ ἔτει 
εἰσί, τινὰ δ᾽ οὐχ οὕτως ἔχει, οὐδὲ διαμένουσιν, ὡς ὁ 
φλοιὸς καί τι σῶμα πῖπτον ἀπὸ πράγματος τοῦ ἀπορ- 

40 ρίπτοντος τοῦτο διά τινα αἰτίαν. Οὐ μένουσι δὲ ταῦτα 
ἐν τῷ φυτῷ, ὅτι πολλάχις πίπτουσιν ἐξ αὐτοῦ μέρη 
τινὰ μὴ διωρισμένα, ὡς τρίχες ἐξ ἀνθρώπων χαὶ ὄνυ- 
χὲς, πλὴν γεννῶνται τρίχες ἢ ἐν αὐτοῖς τοῖς μέρεσιν 
ὅθεν ἐξέπεσον, ἢ ἐχτὸς ἐν ἄλλοις. Καὶ ἤδη φανερὸν 

45 γέγονεν ὅτι τὰ μέρη τοῦ φυτοῦ οὐχ εἰσὶ διωρισμένα, 
εἴτε χαὶ μή, ἀλλὰ μόνον ἀδιόριστα. Ἡμῖν δ᾽ αἱσ- 
χρόν ἐστι λέγειν πράγματά τινα μεθ᾽ ὧν αὐξάνεται τὸ 
ζῷον χαὶ συμπληροῦται μετ᾽ αὐτῶν, μὴ εἶναι μέρη 
αὐτοῦ, ἀλλ᾽ εἶναι κατὰ τὰ φύλλα χαὶ πάντα τὰ τοιαῦτα 

ὃ0ὺ τὰ ἐν τῷ φυτῷ, xàv xal οὐχ ὥσι διωρισμένα τὰ 
τοιαῦτα μέρη τοῦ ζῴου, χἂν xal χατὰ μιχρὸν ἐχπί- 
πτωσιν, ὡς τὰ χέρατα τῆς ἐλάφου χαὶ χόμαι τινῶν ζῴων 
xxi τρίχες ἄλλων, ἃ δὴ χρύπτουσιν ἑαυτὰ κατὰ τὸν 
χειμερινὸν χαιρὸν ἐν ὁπαῖς καὶ ὑπὸ γῆν πίπτουσι χἂν 


sunt similes membris animalis , quia cortex plantee similis 
est cuti animalis, οἱ radix plante similis est ori animalis, 
nodi quoque illius similes sunt nervis animalis , et simili- 
ter reliqua quae sunt in ea. Et qualibet harum partium 
dividuntur aliquo modo per partes consimiles, et divíi- 
duntur etiam per partes dissimiles , quasi lutum uno modo 
per terram tantum , et alio modo per aquam. Pulmo quo- 
que et caro dividuntur, et sunt partes eorum carnes, et 
alio modo dividuntur per elementa seu radices. Et non 
dividitur manus ad aliam manum, nec radix ad aliam 
radicem, nec folia ad alia folia; sed in his radicibus et foliis 
est compositio. Sed fructuum quidam sunt co mpositi ex 
partibus paucis, et quidam ex partibus multis, ut oliva : ille 
enim habent corticem et carnem et testam et semen et fru- 
ctum ; quidam habent tres cooperturas. Omnia semina sunt 
ex duobus corticibus. Et plantarum partes sunt ille, quas 
diximus, et summa quidem sermonis est determinare 
partes plantae et cooperturas ejus et diversitates ejus. Est 
valde difficile, et praecipue terminare essentiam ejus, et 
colorem , et tempus durabilitatis ejus, et itpressiones 
qua ei eveniunt. Et non babent plante mores anime, 
nec effectum s&qualem effectui animalis. Et si proportio- 
naverimus parles animalis cum partibus plante, prolon- 
gabitur noster sermo , et forlasse non evademus a magnis 
diversitatibus in nominando partes plantarum, quia pars rei 
est de suo genere et de sua substantia propria , et quando 
generabitur, remanebit in sua dispositione species, nisi ali- 
qua chronica infirmitate a sua dispositione recederit. Et 
flores et fructus et folia plantarum quandoque omni anno 
erunt , quzdam vero non sic , nec remanent , ut cortex et 
corpus cadens aere abjiciente ipsum propter causam. Εἰ 
non est istud: in planta, quia multotiens cadunt de planta 
partes multe non determinate sicut. pili hominis ef ungues 
in animali , et nascuntur pro eis alize partes vel in loco in 
quo fuerunt, vel extra in alio. Et jam certum est, quod 
partes plante non sunt determinate, sive sint partes plante, 
sive non. Et turpe est nobis dicere res cum quibus 
crescit animal et completur cum eis , non esse partes ejus ; 
sed folia οἱ omnia quae sunt 1n illo, sunt partes ejus, 
licet non sint determinatec et paulatim decidant , quoniam 
cornua cervi, et capilii quorundam animalium et pili quo- 
| rundam de eis, quse se abscondunt in tempore hyemali 


24 ΠΕΡῚ ΦΥΤΩ͂Ν", A 


καὶ τὸ τοιοῦτον πάθος παρόμοιον ἔχωσι τῇ πτώσει τῶν 


φυτῶν. 


yj 87. (8:8, 819.) 


in cavernis et sub terra, cadunt, et illud est simile casui 
foliorum. 


CAP. X. 


Ὀφείλομεν οὖν εἰπεῖν περὶ τῶν πραγμάτων ὧν 
πρότερον ἱστορήσαμεν, xal ἄρξασθαι ἀπαριθμεῖν τὰ 
6 ἴδια μέρη τῶν φυτῶν χαὶ τὰ χοινὰ χαὶ τὰς τούτων δια- 
φοράς. Λέγομεν τοίνυν ὡς ἐπὶ τοῖς μέρεσι τῶν φυτῶν 
ἐστι μεγάλη διαφορὰ ἐν τῷ πλήθει xal ἐν τῇ ὀλιγότητι, 
ἐν τῷ μεγέθει χαὶ ἐν τῇ σμιχρότητι, ἐν τῇ δυνάμει 
xa ἐν τῇ ἀσθενεία. Τοῦτο δ᾽ ἐστὶν ὅτι ὁ χυμὸς ὃ ἐν 
10 τοῖς μεγάλοις δένδροις d ἔν τισι μέν ἐστιν ὡς γάλα, 
οἷον ἐπὶ τῆς συχῆς,, Év τισιν ὅμοιος C ὑγρᾶ πίσσῃ ; ὡς ὁ 
χυμὸς ὃ στάζων ix τῆς ἀμπέλου, ἕν τισι δ᾽ ἀρχέγονος, 
ὡς ἐν τῷ ὀριγάνῳ καὶ ἐν φυτῷ τῷ λεγομένῳ ὀπιγαὶς 
χαὶ ἐν ἄλλοις. Πάλιν ἔστι φυτὸν τὸ ἔχον μέρη ξηρά, 
[6 ἕτερον ὑγρά,, καὶ τὰ τοιαῦτα. Καὶ ἔστι τὸ ἔχον μέρη 
διαχεχριμένα, οὔθ᾽ ὅμοια, οὔτ᾽ ἶσα. Καί τινα ἔχει 
μέρη δυοια μέν, οὐχ ἶσα δέ" τινὰ ἶσα μέν, οὐχ ὅμοια 
δέ. Καὶ ὅτι οὐδ᾽ ἐστὶ τόπος ἐν τούτοις ὡρισμένος. 
Αἱ διαφοραὶ δὲ τῶν φυτῶν ἐν τοῖς οἰκείοις μέρεσι γι- 
20 νώσχονται χαλῶς ᾿ δωοίως δὲ xal τὰ σχήματα αὐτῶν 
ἐχ τοῦ χρώματος $, £x τῆς ἀραιότητος, ἐκ τῆς πυχνό- 
T4106, ἐχ τῆς τρα formes, xai ix. πάντων ἄλλων τῶν 
συμθεθηκότων αὐτοῖς ἐν ἰσότητι, ἐν αὐξήσει quaii, 
ἐν διαχρίσει, ἐν ueyí0n, ἐν σμιχρότητι. Καί εἰσι 
95 uiv ταῦτα τοιούτου τρόπου, ἔχουσι δὲ xal διαφορὰς 
πολλᾶς, χαθὸςς xai προείπομεν. 


CAP. 


Kai πάλιν τῶν φυτῶν τινα προάγουσι χαρπὸν ἐπάνω 
τῶν loft φύλλων, τινὰ 2᾽ ὑποχάτω τῶν φύλλων, xat 
τινων μὲν ὃ χαρπὸς ἀπηώρηται τοῦ ἰδίον φιτροῦ, τι- 

30 νῶν ὁ᾽ ἀπὸ τῆς Sene, ὡς τὰ ἐν Αἰγύπτῳ φυτὰ τὰ λε- 
γόμενα uapya ot vac * τινῶν δ᾽ of καρποὶ ἐν μέσῳ αὐτῶν. 
, M 3 1 ^ οἰ ἢ 

Καί τινων οἱ χαρποὶ xai τὰ φύλλα χαὶ οἱ δεσμοὶ ἀδια- 
χριτοί εἰσι, καί τίνων τὰ φύλλα πρὸς ἄλληλα ὅμοια, 
ἄλλων δ᾽ εὖ, xal τινα uiv ἔχουσι κλάδους ἴσους, τινὰ 
—N9 9 , 9 5 — Nt ^ M , , , 

δ᾽ οὐ τοιούτους. Εἰσὶ δὲ x«i τὰ μέρη ἅ περ ὠνομά- 
σαμεν ἐν πᾶσι τοῖς ὑένδροις, αὐξγσιν πάσχοντα xal 
πρόσθεσιν, ὡς ἡ ῥίζα, oí λύγοι, οἱ φιτροὶ xai οἱ χλά- 
Unt, καὶ ταῦτα παροιμοιοῦνται μέλεσιν ἀνθνώπων τοῖς 
περιέγουσι πάντα τὰ ἄλλα Δέλη. Καὶ fj μὲν ῥίζα με- 
40 σιτεύεῖ ἔν τε τῷ φυτῷ xai ἐν τῇ τροφῇ, χαὶ χαλοῦμεν 

* $, 4 , td 4» 1 ΝΗ , ^ Ü 
αὐτὴν οὗ μόνον ῥίζαν, ἀλλὰ καὶ αἰτίαν ζωῆς" αὕτη γὰρ 
. - 7 A P , 

ζωὴν τοῖς φυτοῖς προσφέρει. Kat φιτρὸς μέν ἐστιν 6 
μόνος Ὑινόμενος ἀπὸ τῆς τῆς; xal. ἐστιν Ouotoc ἡλικία 
ἀνθρώπου. 1] αραφυάδες δ᾽ εἰδὶ τὰ ἀπὸ τῆς ῥίζης τοῦ δέν- 
ὅρου p «322 savma y χλάζοι δ᾽ οἵ τινες αὐξάνουσιν 
ἐπάνω τῶν τ:χραφυάδων" οὐχ εὑρίσχονται ὁὲ ταῦτα ἐν 
πᾶσι τοῖς φυτὸῖς. Καὶ πάλιν τῶν χλαδους ἐψόντων 


9 


ὁ 


e 


Debemus ergo loqui de rebus qua prius nominavimus, 
el incipiamus nominare partes proprias et communes et 
earum diversitates. Dicamus ergo , quod partibus plantae 
inest magna diversitas in multitudine et paucitate, et 
magnitudine et parvitate, et in fortitudine et debilitate. 
Et hiuc est, quia humor qui est in magnis arboribus, in 
quibusdam est ut lac, ut in ficubus, et in quibusdam 
similis est pici [ u£ in abiete , et in. quibusdam est 
aquosus , ) ut humor qui est in vite, et in quibusdam est 
origanalis, ut qui est in origano et in planta qua dici- 
tur opigaidum. Item est planta 4118 habet partes siccas ; 
et est quae habet partes terminatas, nec similes, nec oequa- 
les, et quaedam habent partes similes ad invicem, et quz- 
dam habent partes aequales, nec similes , et non est locus 
ejus in silu.Diversitas autem planta in suis partibus cognita 
est , et figura ejus οἱ coloris et raritatis et spissitudinis et 
asperitatis et levitatis, el omnia quae accidunt ei in di- 
versitatibus in equalitate et augmento numeri et ejus detri- 
mento, et magnitudine el parvitate. Et quaedam non erit 
unius modi, sed habebit diversitates multas, ut praediximus. 


XI. 


[IV] Et plantarum quadam producunt fructum super lolia 
sua, quadam sub foliis, et quarundam fructus suspensus 
est a stipite suo, et quarundam a radice, ut arbores Kgy- 
pti , quae dicuntur vargariaton, et quarundam fructus in 
medio earum. 
et quarundam sunt folia sequalia et ad invicem similia, et 


Et quarundam folia et nodi indisereü sunt , 


quadam habent ramos &quales earum qua habent ramos. 
Et sunt partes quas nominabimus, omuium plantarum, 
et sunt. crescentes et addentes , lioc est radix et virgze et 
stipites et rami plantarum, et ísta assimílantur membris 
animalium que continent omnia membra. Ft radix 
plante mediatrix est inter plantam ct cibum, et ideo vo- 
cant eam Graeci radicem et. causam vite plantarum , quia 
ipsa causam vitze plantis adducit. Sed stipes plantae est 
qu& sola nascilur a lerra, et est aimilis statura» arboris; 
surculi vero sunt qua a radice arboris pullulant ; sed rami 
sunt qui nascuntur sepra surculos, et non inveniuntui in 


omnibus plantis. Et plantarum ramos liabentium quidam 


M 


(e1o.) 


τινὰ μέν εἶσι διηνεχῇ, τινὰ δ᾽ οὐχί, μᾶλλον δ᾽ ἀπ’ 
ἔτους μετ᾽ ἔτος. Καὶ πάλιν εἰσὶ φυτὰ μὴ ἔχοντα 
χλάδους, μηδὲ φύλλα, ὡς οἱ μύχητες,χαὶ τὰ ὅμοια, 
Οἱ χλάδοι δ᾽ ot γεννώμενοι ἐν τοῖς δένδροις καὶ ol φλοιοὶ 
5 καὶ οἵ φιτροὶ καὶ oi μυελοὶ οὗ γεννῶνται εἰ μὴ ἀπ’ 
αὐτοῦ τοῦ χυμοῦ τῶν δένδρων, xai τινες καλοῦσιν αὖ-- 
τὸν τὸν μυελὸν τὸν ἐν τοῖς δένδροις μήτραν, ἄλλοι 
σπλάγχνα, ἕτεροι δὲ καρδίαν, Ταῦτα δὲ xal al φλέ- 
δες καὶ f, σὰρξ ὅλου τοῦ δένδρου éx τῶν τεσσάρων στοι- 
I0 χείων πεφύχασιν. Καὶ πολλάχις εὑρίσχονται μέρη 
τινὰ ἐπιτήδεια εἷς τὸ γεννᾶν φύλλα χαὶ ἄνθη. Καὶ 
λύγοι δέ τινες βραχεῖς εἶσιν, εἰς τὸ γεννᾶν ἐπιτήδειοι 
ἄνθη, ὡς ἐπὶ τῶν ἱτεῶν, τινὲς δὲ xal ἄνθη καὶ χαρποὺς ἐν 
τοῖς δένδροις, xal τἄλλ᾽ ὁπόσα γεννῶνται ἐχ σπέρμα-- 
15 106, xal ὅσα περιχαλύπτουσιν αὐτά, 


᾿ CAP. 


Καὶ πάλιν τῶν φυτῶν τινα μέν εἶσι δένδρα, τινὰ δὲ 
μέσον δένδρων xal βοτανῶν, xai ταῦτα ὀνομάζονται 
θάμνοι, xal τινα μέν εἶσι βοτάναι, τινὰ δὲ λάχανα, 
Σχεδὸν μὲν οὖν πάντα τὰ φυτὰ τοῖς τοιούτοις ὑποπί- 

29 πτουσιν ὀνόμασιν. Πάλιν εἰσὶ δένδρα ἅπερ ἔχουσιν ix 
τῆς οἰκείας ῥίζης φιτρόν, xal γεννῶνται ἐν αὐτοῖς χλά- 
Sot πολλοί, ὡς συχαῖ καὶ ἐλαῖαι" τινὰ δ᾽ οὔ. Πάλιν 
εἰσὶν ἄλλα φυτὰ μέσον, ὡς εἴπομεν, δένδρων καὶ βο- 
τανῶν σμιχρῶν, τὰ λεγόμενα θάμνοι, ἔχοντα ἐν ταῖς 
δίζαις αὐτῶν πολλοὺς χλάδους, ὡς τὰ χαλούμενα ἄγνοι 
xal βάτοι. Λάχανα δ᾽ εἰσὶ τὰ ἔχοντα πολλοὺς φιτροὺς 
ἐκ uie ῥίζης καὶ πολλοὺς χλάδους, ὡς τὸ πήγανον, αἵ 
χράμθαι χαὶ τὰ τοιαῦτα. Εἰσὶ δὲ χαὶ βοτάναι αἵ 
τινες οὐχ ἔχουσι φιτρὸν ἐκ τῆς οἰχείας δίζης, ἀλλὰ παρ- 
30 αὐτίχα φέρουσι φύλλα, xal τινα μὲν κατὰ πᾶν ἔτος 
γεννῶνται xal ξηραίνονται, ὡς σῖτος xal τὰ παρὰπλή- 
σια, τινὰ δ᾽ οὔ, Οὐ δυνάμεθα δὲ ταῦτα πάντα ἐπί- 
στασθαι εἰ μὴ διὰ συλλογισμῶν xal παραδειγμάτων 
xal ὑπογραφῶν. Πάλιν εἰσὶ βοτάναι εἰς δύο ἄχρα 
85 xAivoucat , ὡς τὸ λεγόμενον λάχανον βασιλιχόν. Εἰσὶ δ᾽ 
ἄλλαι αἵ λεγόμεναι ἐν ταὐτῷ βοτάναι xal λάχανα, 
χαί τινες ἄλλαι at ἐν τῷ γεννᾶσθαι μὲν πρώτως φαί-- 
γονται ἐν σχήματι στάχνος, μετὰ ταῦτα δὲ γίνονται 
δένδρα, ὡς οἱ Ἀραδιχοὶ βέντελοι xal τὸ φυτὸν τὸ λε- 
40 γόμενεν ἡλιοσχόπον. Μυρσίνη δὲ καὶ μηλέα xal ὄχνη 
x«i τὰ λοιπὰ ὅμοια δένδρα εἷς τοῦτο τὸ γένος περιέ-- 
χονται, ὧν πολλοὶ xal μάταιοί εἶσι χλάδοι., ἐκ τῶν 
διζῶν αὐτῶν φυόμενοι. Καὶ διὰ τοῦτο πρέπον προσ- 
διορίζειν ταῦτα, ἵν’ ὦσιν εἰς παράδειγμα xal συλλο- 
45 γισμόν" οὐ γὰρ ὀφείλομεν διερευνᾶν δρισμοὺς ἐν πᾶσιν. 


5 


DE PLANTIS"*, LIB. I, CAP. XI, XIII. 25 


sunt non sempiterni, imo sunt anno post annum. Et plante 
sunt non habentes ramos, nec folia , ut fungi et tuberes. Et 
rami non nascuntur nisi in arboribus. Et cortices et li- 
gnum et medulla arboris nascuntur ab humore, et qui- 
dam vocant hanc medullam arboris matricem, et quidam 
vocant eam viscera arboris, et quidam cor. Et nodi et 
ven: et caro fotius plant: ex quatuor sunt elementis. Et 
multotiens inveniuntur partes , qnae aptce sunt ad generan- 
dum, ut folia et flores et parve virge, que sunt flores 
proeter plantam ; eodem modo et fructus et rami in planta, 


et qua nascuntur ex semine , et quod circumdat illud. 


XII. 


Plantarum qusdam sunt arbores, quaedam inter arbores 
et herbas, nominanturque ille ambrachion, et quadam 
sunt herbe, et quedam sunt olera. Et fere omnis planta 
sub his cadit nominibus. ΕΠ arbor est, qua habet ex sua 
radice stipitem , et nascuptur in eo multi rami, ut olive et 
fici. Sed planta que est inter arbores et herbas minutas, 
quie dicitur ambrachion, habet in radicibus suis multos ra- 
Sed 
olera sunt qua multos stipites habent ex una radice et 
multos ramos , ut rufa et caulis. 


mos, ut id quod dicitur magnus canne et rubus. 


Sunt autem herbe quae 
non habent stipitem , sed folia ex sua radice, et quaedam 
omni anno nascuntur et arescunt , ut triticum et olera. Et 
non possumus haec omnia nisi per syllogismos et, exempla 
et descriptiones manifestare. Et quaedam herba ad duas 
extremitates declinant, ut olus quod dicitur olus regium, 
quia est herba et olus, et similiter acelga. Et quaedam 
nascuntur in primis in figura granorum plante , et postea 
fit arbor, ut vovet el fingekest, i. e. pentaphyllon, et planta 
quie dicitur bacca caprarum. Et forte myrtus quoque ef 
malus et pirus sub hoc genere continentur, quia harum 
omnium multi et superflui sunt stipites de radicibus ea- 
rum. Etideo oportet determinare eas, ut sint in exem- 
plum et syllogismum, et non debemus perscrutari omnium 


definitiones. 


CAP. XIII. 


Πάλιν τῶν φυτῶν τὰ μέν εἶσι χατοιχίδια, τὰ δὲ 
κηπαῖα, xal ἕτερα ἄγρια, Τοιουτοτρόπως δὲ λέγο - 


Plantarum quzdam est domestica, qusedam hortensis, 
quedam silvestris et eodem modo animalia. Pulo quo- 


26 


μεν ὄχνας xai ἄλλα τοιαῦτα εἴδη φυτῶν ἄγρια, ὅτι οὐχ 
εἰσὶν ἐξ ἐπιμελείας γεωργιχῇῆς. Πάλιν τῶν φυτῶν τινα 
μὲν ποιοῦσι χαρπόν, τινὰ δ᾽ οὔ, ὡς ἱτέαι καί τινα εἴδη 
δρυῶν, xal τινα μὲν ποιοῦσιν ἔλαιον, τινὰ δ᾽ οὐχί, xat 
& τινα μὲν ποιοῦσι φύλλα, τινὰ δ᾽ οὔ, xal τινων μὲν 
πίπτουσι τὰ φύλλα, τινῶν δ᾽ οὔ, καί τισι μὲν γίνονται 
χλάδοι, τισὶ δ᾽ o0. Περὶ διαφορᾶς γοῦν τῶν φυτῶν 
ἐν μεγέθει καὶ σμιχρότητι, ἐν ὡραιότητι xat ἀμορφία, 
ἐν χρηστότητι χαρπῶν χαὶ χαχία πολλὰ ἔστιν εἰπεῖν. 
10 Πάλιν τὰ ἄγρια δένδρα μᾶλλον χαρποφοροῦσι παρὰ τὰ 
χηπαῖα. xal ol χαρποὶ τῶν κηπαίων χρείττονές εἰσι 
τῶν ἀγρίων. Καί τινα μὲν τῶν φυτῶν γεννῶνται ἐν 
τόποις ξηροῖς, τινὰ δ᾽ ἐν θαλάσσῃ, χαί τινα μὲν ἐν 
ποταμοῖς, ἄλλα δ᾽ ἐν τῇ ἐρυθρᾷ θαλάσση, καί τινα ἐν 
15 τόποις μὲν ἄλλοις μεγάλα, ἐν ἑτέροις δὲ μιχρά, καί 
τινα μὲν γεννῶνται ἐν ὄχθαις ποταμῶν, τινὰ δ᾽ ἐν λί- 
μναις, Καὶ τῶν γεννωμένων ἐν τόποις ξηροῖς τινα μὲν 
γεννῶνται ἐν ὄρεσι, τινὰ δ᾽ ἐν πεδιάδι, καί τινα ζῶσιν 
ἐν τόποις ξηροτάτοις, ὡς τὰ ἐν τῇ γῇ τῶν Αἰθιόπων 
20 χαὶ ἐχεῖσε χρειττόνως αὐξάνουσι παρὸ ἀλλαχοῦ, χαί 
τινα μὲν ζῶσιν ἐν τόποις ὑψηλοῖς, τινὰ δ᾽ ἐν χθαμα- 
λοῖς, καί τινα μὲν ζῶσιν ἐν τόποις ὑγροῖς, τινὰ δ᾽ ἐν 
ξηροῖς, τινὰ δ᾽ ἐν ἑχατέροις, ὡς ἡ ἰτέα, Τὰ γοῦν 
φυτὰ χατὰ πολὺ ἐναλλάττονται τῇ διαφορᾷ τῶν τόπων, 
25 xal ἐντεῦθεν χρὴ κατανοεῖν xal τὰς διαφορὰς αὐτῶν, 
Πάλιν τῶν φυτῶν τινα μὲν τῇ γῇ πεπήγασι xai οὐ 
φιλοῦσι χωρίζεσθαι ἀπ᾽ αὐτῆς" τινὰ δ᾽ ἐν τόποις χρείτ- 
τοσι μετατίθενται. Ὁμοίως τινὲς τῶν χαρπῶν χρείτ- 
πονές εἰσιν ἐν τῷδε τῷ τόπῳ παρὸ ἐν ἑτέρῳ. Καί 
80 τίνων μὲν φυτῶν τὰ φύλλα σχληρά εἶσι, τινῶν δε λεῖα, 
xal τινων μὲν ἐσχισμένα, ὡς τὰ τῶν ἀυπέλων xal 
τῶν συχῶν, τινῶν δ᾽ οὔ ἑτέρων δὲ xarà πολὺ ἐσχι-- 
σμένα, ὡς τὰ τῆς πεύχης" τινὰ δὲ φυτά εἶσιν ὅλως 
φλοιὸς μεσιτεύων. Καί τινα ἔχουσι δεσμούς, ὡς ol 
35 χάλαμοι, τινὰ δ᾽ οὔ, καί τινα ἔχουσιν ἀκάνθας, ὡς 
αἱ ῥάμνοι, τινὰ δ᾽ ἐστέρηνται ἀχανθῶν, xal τινα 
ἔχουσι πολλοὺς χλάδους, ὡς f; ἀγρία μορέα, τινὰ δ᾽ 
οὔ, καί τινα μὲν ἔχουσι διαφορὰς ἄλλας ἐξ ὧν προ- 
θαίνουσι παραφυάδες xal ἐξ ὧν οὐχί" τοῦτο δ᾽ οὐχ ἄλ- 
40 λοθέν ἐστιν εἰ μὴ ἐχ τῆς διαφορᾶς τῶν ῥιζῶν. ΤΤινὰ 
δ᾽ ἔχουσι μίαν ῥίζαν, ὡς ἢ σχίλλα " αὕτη δὲ γεννᾶται 
ἐχ τοῦ ἐδάφους, xal ἀραιῷς πρόεισιν, ὅτι ὑποχάτω 
πλατύνεται, χαὶ ἀχολουθοῦσα μᾶλλον διαχρίνεται τῷ 
ἡλίῳ ὅταν γὰρ προσθάλλη αὐτῇ, αὐξάνει" οὗτος δὲ 
45 ταύτης xal τὰς παραφυάδας χάτωθεν ἐχμυζᾷ, 


CAP. 


Πάλιν τῶν χυλῶν τῶν ἐν τοῖς χαρποῖς οἵ μέν εἶσι 
ποτοί, οἱ δ᾽ οὐ ποτοί᾽ xal ποτοὶ μὲν οἱ τῶν σταφυ- 
λῶν καὶ τῶν ῥοιῶν xoi λοιπῶν ἄλλων πολλῶν, ἄπο- 

ποῖ δ᾽ ἄλλων φυτῶν, καί τινων μέν εἶσι λιπαροί, ὡς ol 
50 τῆς ἐλαίας, τῆς πεύχης καὶ τῆς χαρύας,, τινῶν δ᾽ οὔ, 
χαΐ τινων μὲν γλυχεῖς xal μελιηδεῖς, ὡς τῶν φοινίχων 


ΠΕΡῚ ΦΥΤΩΝ *, A, ιδ. 


(819,820.) 


que quod omnes species plantie , quando non fueript cul- 
(8, silvestres fiunt. Plantarum quoque quaedam faciunt 
fruclum, et quasdam non, et quiedam faciunt oleum, et 
quaedam non, et queedam faciunt folia, et quaedam non; 
quibusdam folia cadunt, quibusdam non; quibradam 
insunt rami, quibusdam non. Et diversitas plantarum 
in magnitudine et parvitate, et pulcritudine et deformi- 
tate, et in bonitate fructuum et in malicia est multa. Et 
arbores silvestres magis fructificant quam hortenses, sed 
fructus hortensinm meliores sunt quam silvestrium. Εἰ 
quzdam plantarum nascuntur In locis siccis, et qua- 
dam in maribus, quaedam in fluminibus , et qne nascuntur 
in mari rubro, erunt illic magna, et in aliis locis parve, 
et quadam plantarum nascuntur in ripis fluminum, el 
quaedam in stagnis. —Sed plantarum qua nascuntur jn 
locis siccis, quaedam nascuntur in montibus, quadam in 
planitie, et quexdam nascuntur el vivunt in locis aridissi. 
mis , ut in terra Jthiopum, qua dicitur Zara, et ibi me- 
lius procreantur quam alibi, οἱ queiedam vivunt in locis 
altis, et quedam in humido loco, et quaedam in arido, et 
quaedam vivunt in utroque, ut salix et atharafa. Et planta 
multum permutatur secundum diversitatem locorum, el 
ideo opórtuit considerare diversifates eorum. [V] Et planta 
lerree affixa non separatur ab ea. Quidam quoque loci 
meliores sunt quibusdam. Similiter fructuum quidam 
meliores sunt in uno loco quam in alio. 
plantarum folia sunt aspera, et quarundam lsevia; quarun- 


Et quarundam 


dam quoque parva sunt folia, quarundam scissa , ut folia 
vitis, et qudedam habent unum corticem , ut ficus , quedam 
multos, ut pinez;; quaedam vero planteie sunt totee cortex, 
ul mediannus. Et quadam habent nodos, ut canne, et 
quaedam spinas, ut alaz, i. e. rhamnus. Et quaedam ca- 
rent ramis, et quaedam habent ramos multos, ui morus 
silvestris, et quaedam babent diversilates multas, ut sunt 
ex quibus prodeunt surculi, et ex aliis non, et non erit 
hoc nisi ex diversitate radicum, et quaedam habent tan- 
tum unam radicem, ut squilla , quia illa nascitur in solo 
ramo, proceditque solum inferius dilatando se , et quanto 
magis creverit solique accesserit, augebitur, quia sol sur- 
culos elicit. 


XIV. 

Succorum qui fructibus insunt, quidam sunt potabiles, 
ut succus uvarum, malorum granatorum, mororum et 
myrli; quidam vero unctuosi, ut suocus olive el nucis 


pineze; quidam dulces mellores, ut dactyli et ficus; qui- 


(e20.) DE PLANTIS *, LIB. I, CAP. XV, XVI. 27 


xat τῶν συχῶν, xat τινων μὲν θερμοὶ xa δριμεῖς, ὡς 
τοῦ ὀριγάνου xal τοῦ σινήπιος, τινῶν δὲ πιχροί, ὡς 
τοῦ ἀψινθίου xa τῆς χενταυρέας. Πάλιν τῶν χαρ- 
πῶν οἱ μέν εἶσι σύνθετοι ix σαρχῶν καὶ χόχχων xal 
ὃ λεμμάτων, ὡς οἱ σιχυοΐ, τινὲς δ᾽ ἐκ χυμοῦ xal xóx- 
χων, ὡς ai ῥοιαί, xa( τινα μὲν τοὺς φλοιοὺς ἔχουσιν 
ἐχτός, τὴν δὲ σάρχα ἐντός͵ τινὰ δὲ τὸ ὀστοῦν ἐντὸς xal 
τὴν σάρχα ἐχτός, τινὰ δ᾽ εἰσὶν ἐν οἷς παραυτίχα γίνε- 
ται τὸ σπέρυα καὶ τὸ περικάλυμμα ᾧ περικαλύπτεται, 
10 ὡς οὗ χαρποὶ τῶν φοινίχων xal τῶν ἀμυγδαλῶν" τινῶν 
δ᾽ οὐχί. Καί τινες καρποί εἰσι βρώσιμοι xol χατὰ 
συμθεθηκὸς ἄδρωτοι, καί τινες χαρποὶ ἡμῖν μὲν ἄδρω- 
τοι, ἄλλοις δὲ βρώσιμοι, ὡς ὁ δοσχύαμος xal ὃ ἑλλέ- 
opo; ἀνθρώποις μὲν δηλητήριον, τροφὴ δὲ τοῖς ὄρτυ-- 
ι6 ξιν, Πάλιν τινὲς τῶν χαρπῶν εἶσιν ἐν θήκαις, ὡς οἵ 
χόχχοι τοῦ χυάμου, τινὲς ἐν περικαλύμματι xa ἐν 
λέμματι, οἷον ὑφάσματί τινι, ὡς ἐν σίτῳ εὑρίσχεται 
καὶ τοῖς λοιποῖς, καί τινες μὲν ἐν σαρχί εἶσιν, ὡς οἵ 
τῶν φοινίχων χαρποί, τινὲς δ᾽ οἷον ἐν οἰχίσχοις, ὡς αἵ 
40 βάλανοι, ἄλλοι δ᾽ ἐν οἰχίσχοις πολλοῖς καὶ λέμμασι 
xal ὀστράχοις, ὡς τὰ χάρυα, Καί τινες μὲν ὀξέως 
πεπαίνονταί, ὡς οἱ χαρποὶ τῆς μορέας xal τῆς χερά- 
σου, τινὲς δὲ βραδέως, ὡς πάντες οἱ χαρποὶ οἱ ἄγριοι, 
Ὦ οἱ πλείονες αὐτῶν. Καί τινα μὲν φυτὰ ὀξέως προ- 
25 ἄγουσι φύλλα καὶ χαρπούς, τινὰ δὲ βραδέως, xai τού- 
τῶν τινὰ τῷ χειμῶνι ἀχολουθοῦσι πρὶν ἂν πεπανθῶσιν. 
Καὶ πάλιν τὰ χρώματα τῶν φύλλων καὶ τῶν χαρπῶν 
xai τῶν οἷον ἐπ᾽ αὐτοῖς ὑφασμάτων λίαν εἰσὶ διάφορα" 
τινὰ γὰρ τῶν φυτῶν ἐν τῇ οἰχείᾳ ὁλότητί εἶσι χλοά-- 
80 ζοντα. xal τινα μὲν ἐχχλίνουσιν εἷς μελανίαν, τινὰ δ᾽ 
εἷς λευχότητα, καί τινα εἰς ἐρυθρότητα διὰ τὴν θερ- 
μότητα τὴν ἐκχκαίουσαν τὸν ἀέρα τὸν χεχραμένον μετὰ 
τοῦ προσγείουν. Πάλιν τὰ σχήμα « τῶν χαρπῶν, si 
εἰσὶν ἄγρια, καὶ διαφόρων εἰσὶ θέσεων" οὐδὲ γὰρ πάντες 
86 οἵ χαρποί εἶσι γωνιώδεις, οὐδὲ πάντες διὰ γραμμῆς 
εὐθείας. 


CAP. 
Πάλιν τῶν ἀρωματοφόρων δένδρων τινῶν μὲν f; ῥίζα 


ἀρωματική ἐστιν, τινῶν 6 φλοιός, τινῶν τὸ ξύλον, d- 
40 λων τὰ μέρη ὅλα εἰσὶν ἀρωματιχά, ὡς τὸ βάλσαμον. 


CAP. 


Πάλιν τῶν δένδρων τὰ μὲν γεννῶνται dx σπέρματος, i 


τὰ δὲ δι’ ἑαυτῶν, xol πάλιν τὰ μὲν ἀπὸ ῥιζῶν ἐκσπῶν- 
ται καὶ μεταφυτεύονται, τὰ δ᾽ ἐχ τοῦ φιτροῦ, τὰ δ᾽ ἐχ 
τῶν χλάδων, ἢ ἀπὸ τοῦ σπέρματος, καί τινα μὲν δι’ 
ἑαυτῶν κατὰ μιχρὸν ἐχτείνονται, τινὰ δ᾽ ἐν τῇ γῇ, xal 
&& τινα μὲν ἐν τοῖς δένδροις φυτεύονται, ὡς τὰ ἐγχεντρι- 
Cousva, Ἔστι δὲ βελτίων ὁ ἐγχεντρισμὸς ὁμοίων εἰς 
ὅμοια" ἔστι δὲ xo ἀναλογία ἄλλη τις, δι᾽ ἧς ἀρί- 
στως συωθαίνουσι τὰ ἀνόμοια, ὡς αἵ μηλέαι μετὰ τῶν 


dam calidi et acuti, ut origani et sinapis, et quidam amari, 
ut absinthium et centaurea. Fructuum quidam sunt com- 
positi ex carne et osse et grano, ut pruna; quidam ex carne 
et grano, ut cucumeres, et quidam ex humore et grano, 
uf mala granata, et quidam corticgm habent exterius et 
carnem interius, et quidam carnem exterius et granum in- 
terius, et quidam, in quibus stalim fit semen cum cooper- 
culo quo operiuntur, ut dactyli el amygdali; quidam vero 
non sic. Sed fructus comestibiles et incomestibiles sunt 
per accidens, et quosdam fructus quidam comedere possunt, 
quidam vero non, et quosdam quxdam animalia cone- 
dunt, quaedam vero non. Fructuum iterum quidam sunt in 
siliquis, ut grana ; quidam in coopertura et tela, ut triticuia ; 
quidam in carne , ut dactyli » el quidam in casta, ut belotze 
glandes, et quidam in castis multis et tela et testa, ut nuces. 
Et quidam cito malurantur, ut mora et cerasa, et quidam 
tarde, ut omnes fructus silvestres, vel plures eorum. Et 
plante quadam cito folia producunt ef fructus, quaedam 
tarde, et earum qusedam hiemem consequuntur antequam 
maturescant. Sed colores fructuum et florum valde sunt 
diversi, el planta quaedam cum totalitate sua est viridis, 
el quaedam declinat ad nigredinem, quaedam ad albedinem ,. 
quadam ad rubedinem. Sed et figura fructus, si fuerit 
silvestris, est diversorum modorum, quia non omnes fru- 


clus supt angulosi, nec omnes sunt super rectam lineam. 


XV. 


[VI] Arborum aromaticarum quarundam radix aromalica 
est, quarundam cortex, querundam flos, quarundam li- 
gnum, aliarum vero omnes partes aromaticee , ut balsami. 


XVI. 


Et queedam arbores nascuntur plantatze, quzdam ex se- 
mine, quidam vero per se, piantaUe siquidem vel a ra- 
dice evelluntur, vel a stipite, vel a ramis, vela semine, 
vel tota transfertur, quaedam vero parum confuse ; qua- 
dam iterum in terra, quzedam in arboribus plantantur, ut 
insita. Est quoque melior insitio similium 1n. similia et 


proportionalia : talia enim optime proveniunt , ut mali in 


- AP d b^ amine Po mania mot c ERR m mme 


28 ΠΕΡῚ ΦΥΤΩΝ "*, A, 4. (820,521.] 


Gg vov * ἐν δὲ τοῖς ὁμοίοις, ὡς συχῇ ἐν συχῇ xai ἄμ.-- 
πελος ἐν ἀμπέλῳ καὶ ἀμυγδαλῇ ἐν ἀμυγδαλῇ. Ἔστι 
δὲ xal ἄλλος ἐμφυλλισωὸς ἐν ἄλλοις διαφόροις γένεσιν, 
ὡς ἀρτεμισία εἷς ἀγρίαν ἀρτευισίαν xai καλλιέλαιος εἰς 

6 ἀγριέλαιον καὶ f, μορέα εἷς πολλὰ δένδρα, τῶν δένδρων 
πάλιν τὰ ἄγρια xal τὰ χηπαῖα. Καὶ πᾶν φυτὸν οὐ προ- 
ἄγει σπέρμα διοιον δῷ σπέρματι ἐξ οὗ ἀνεφύη Éxa- 
στον" τινὰ γὰρ χρεῖττον σπέρμα ποιοῦσι, τινὰ γεῖρον, 
καὶ ἔκ τινων χαχῶν σπερμάτων χαλὰ δένδρα προθαί- 

10 νουσιν, ὡς τὰ ἐξ ἀμυγδαλῆς πιχρᾶς χαὶ ῥοιᾶς ὀξώδους. 
Τινῶν δένδρων πάλιν σπέρμα ἂν ἀσθενὲς γένηται, 
ἐχλείπει τὸ γενέσθαι χαλὰ αὐτά, ὡς αἱ πεῦχαι χαὶ οἵ 
φοίνικες. Οὐ προέρχονται δὲ ῥαδίως ἐκ σπέρματος 
καχοῦ χαλὰ δένδρα, οὐδ᾽ ἐχ σπέρματος ἀγαθοῦ χαχὰ 

16 δένδρα᾽ τὸ- δ᾽ dx πονηροῦ γενέσθαι ἀγαθόν, χαὶ τὸ 
ἐναντίον, ἐν τοῖς ζώοις πολλᾶχις εὑρίσχεται. 


CAP. 


Πάλιν δένδρον τὸ ἔχον σχληρὸν λίαν τὸν φλοιὸν στεῖ- 
pov ἀποχαθίσταται᾽ ἐὰν δὲ σχισθῇ ἢ ῥίζα αὐτοῦ xal τῇ 
σχισμῇ λίθος ἐμδληθῇ, εὔφορον γίνεται. ᾿Εν δὲ τοῖς 

30 φοίνιξιν. ἂν φύλλα, ἢ ψῆνες, ἢ φλοιὸς τοῦ ἄρρενος φοί- 
γιχος τοῖς φύλλοις τοῦ θήλεος συντεθείη, ἵνα πως συνα- 
φθῶσι, ταχέως πεπαίνονται οἱ καρποί, χωλύεται δὲ 
καὶ ἡ πτῶσις αὐτῶν. Διαχρίνέται δ᾽ ὁ ἄρρην ἀπὸ τοῦ 
θήλεος, ὅτι πρώτως βλαστάνουσι τὰ τούτου φύλλα, ἅ 

25 εἶσι παρὰ τὰ τοῦ θήλεος μιχρότερα, ἀλλὰ xat διὰ τῆς 
εὐωδίας" ἀλλαχοῦ δ᾽ ἔχ τινος τούτων, ἢ ἐκ πάντων auu.- 
θαίνει. Τυχὸν δὲ xal εἰ ἐκ τῆς εὐωδίας τοῦ ἄρρενος 
ἐπαγάγη τι ἄνεμος πρὸς τὸν θῆλυν, πεπαίνονται᾽ xal 
οὕτως οἴ καρποί, ὥσπερ ὁπόταν τὰ φύλλα τοῦ ἄρρενος 

80 τῷ θήλει ἀπαιωρῶνται, Συχαῖ ὡσαύτως ἄγριαι εἰς 
τὴν γῆν ἐξαπλωθεῖσαι συμθάλλονται τὰ πολλὰ ταῖς 
χηπαίαις συχαῖς. Τὰ βαλαύστια ταῖς ἐλαίαις συμ- 
βάλλουσιν, ὅταν ὁμοῦ φυτεύωνται, Πάλιν τῶν φυτῶν 
τινα μεταλλάττονται, ὡς φασίν, εἰς ἄλλο εἶδος, ὡς ἣ 

35 χαρύα, ὅταν γηράση. Λέγουσι πάλιν ὡς f, χαλαμίνθη 
μεταθάλλεται εἰς ἡδύοσμον᾽ xal τὸ τράγιον δὲ τμηθὲν 
xal φυτευθὲν παρὰ τὴν θάλασσαν τυχὸν ἔσται σισύμ- 
6ptov. Φασὶ πάλιν ὡς 6 σῖτος καὶ τὸ λίνον μεταθαάλ- 
λονται εἰς ἕτερον εἶδος, Βελένιον δὲ τὸ δηλητηριῶδες, 

40 τὸ γινόμενον ἐν τῇ Περσίδι, μεταφυτευόμενον ἐν Al- 
γύπτῳ, ἢ ἐν Παλαιστίνη, γίνεται βρώσιμον, Ὡσαύτως 
ἀμυγδαλῇ καὶ ῥοιὰ μεταδάλλονται ἀπὸ τῆς ἰδίας χα- 
χίας διὰ γεηπονίαν εἰς τὸ χρηστότερον. Ἀλλ᾽ αἱ ῥοιαὶ 
μὲν, χοιρείας χόπρου ἐμθεδλημένης ταῖς ῥίζαις καὶ δι’ 

45 ὕδατος γλυχέος xal ψυχροῦ ποτιζόμεναι, βελτιοῦνται - 
ἀμυγδαλαῖ δ᾽ ἥλων ἐμπηγνυμένων αὐταῖς, xal xóu.— 
μεως διὰ πολλοῦ χαιροῦ ἐντεῦθεν ἐχθαλλομένου. Πολ- 
λὰ δὲ φυτὰ ἄγρια διὰ ταύτης τῆς ἐπιτεχνήσεως γί-- 
γονται χηπαῖα. Τόπος δὲ xal γεηπονία σφόδρα τούτοις 

50 συμθάλλονται, xal μᾶλλον 6 τοῦ ἔτους καιρός, οὗ χρή- 
ζουσι μᾶλλον ol φυτευταί, Πάλιν τῶν φυτῶν τὰ 


pirum, et ficus in ficum, εἰ vitisin vitem. Et quandoque 
tit insitio in diversis generibus, ut arfemisis in adul sil- 
vesti, e£ olivarum in botam, et mori in multas arbores, 
arborumque silvestrium in hortenses. Et non omnis planta 
producit semen simile semini a quo orta esl : quaedam 
enim inelias faciunt, quaedam pejus, et a quibusdam malis 
seminibus bonz arbores proveniunt, ut ex amygdalis ama- 
ris et malis granatis. Quarundam iterum semen, quum de- 
biles fuerint, deficit, ut pinus et palmie. Et non provenit 


de facili ex semine malo planta bona , nec ex bono semine 
arbor mala; ceterum in animali multociens li»c contin- 
gunt. 


XVII. 


Arbor quoque durum corticem habens, sterilis effecta, 
si findatur radix ejus, et fissurz illi lapis immittatur, rur- 
sus fiet fructifera. In palmis quoque si folia, vel pulvis 
foliorum, vel cortex masculee palmae foliis femineze palmae 
apponantur, ut coeant, cito maturabuntur fructus ejus, 
prohibebitque casum eorum.  Discernitur quidem mascu- 
lus a femina, quia prius pullulat, foliaque ejus parva sunt, 
et per odorem, ex quibusdam horum, vel omnibus. Con- 
tingetque forte, quod ventus deferet odorem masculi ad 
feminam , maturabunturque dactyli ejus, simulque cohae- 
rebunt, quando folia masculi inter illa fuerint apprehensa. ' 
Ficus quoque silvestres in terram expanss conferunt ficu- 
bus hortensibus. Balaustia similiter conferunt olivis, quum 
simul plantantur. [VII] Item plantarum quaedam transmu- 
tantur in aliam speciem, ut nux, quum invet. rata fueirit. Di- 
citur quoque, quod calamentum transmutatur in n:entam, 
terugenaque abscissa et plantata secus mare viride for- 
tasse fiet sesebram. Triticum quoque et linum transmu- 
tantur in seilam.  Belenum quoque perniciosum natum in 
Persia transmutatur, et transplautatum in Agyptum et in 
Jerusalem factum est comestibile. Amygdal;e quoque et 
mala granata mutantur ἃ malitia sua per culturam, Sed 
mala granata, stercore porcino fimata et aqua dulci frigida 
rigata, meliorantur. Sed amygdali quoque clavis confixze 
gummi per multum tempus emittunt. Multzque plante 
silvestres per hoc artificium fiunt hortenses. Locus vero 
et labor huic rei conferunt, et maxime tempus anni in 
quo plantatur. Plantarum quoque quedam indigent plan- 
tatore, quaedam non.  Plantantur quoque plurima in vere, 


(821,922) DE PLANTIS ἡ, LIB. 


πλείονα φυτεύονται ἐν ἔχρι, ὀλίγα ἐν χειμῶνι xal φθι- 
vorttopu , xal ὀλίγιστα ἐν θέρει μετὰ τὴν ἐπιτολὴν τοῦ 
χυνάστρου " ἐν ὀλίγοις δὲ τόποις γίνεται ἣ τοιαύτη φυ-- 
veia , xul οὐδέποτε γίνεται εἰ μὴ ἀραιῶς ἐν τῇ Ῥώμη 

δ xarà τήνδε τὴν ὥραν" ἐν Αἰγύπτῳ δ᾽ οὐ γίνεται ἣ 
φυτεία εἰ μὴ ἅπαξ τοῦ ἐνιαυτοῦ. 


CAP. 


Πάλιν τινὰ τῶν φυτῶν £x τῶν οἰκείων ῥιζῶν φύλλα 
προθδάλλονται, τινὰ ix τῶν οἰκείων χόμμεων ἢ ix τῶν 
οἰκείων ξύλων, xal τινα μὲν πλησίον τῆς γῆς, τινὰ δὲ 

10 πόρρω, τινὰ ἐν μέσῳ. Καί τινα μὲν ἅπαξ τοῦ ἐνιαυ- 
τοῦ χαρποφοροῦσι, τινὰ δὲ πλειστάκις, ἀλλ᾽ οὐ πεπαί- 
νονται οἱ χαρποὶ αὐτῶν, ἀπομένουσι δ᾽ ὠμοί, Καί 
τινα δένδρα εἰσὶν εὔφορα διὰ πολλῶν χρόνων, ὡς αἱ 
Guxai* τινὰ ἐν ἑνὶ χαρποφοροῦσιν ἔτει, ἐν δὲ τῷ ἑτέρῳ 

15 ἀναχτῶνται ἑαυτά, ὡς at ἐλαῖχι πολλοὺς χλάδους προ- 
ὀαλλόμεναι οἷς χαὶ περιχαλύπτονται. Καί τινα uiv 
τῶν φυτῶν εὐφορώτερά εἶσιν ἐν γήρα, τινὰ δ᾽ ἐχ τοῦ 
ἐναντίου ᾿μᾶλλον καρποφοροῦσιν ἐν νεότητι, ὡς ἀμυ- 
γδαλαῖ xol ὄχναι xal αἴγειροι. Ἧ διαφορὰ δὲ τῶν 

30 φυτῶν τῶν ἀγρίων xal τῶν χηπαίων διαχρίνεται δι᾽ 
ἀρρένων xai θηλέων, ὁπόταν ἕχαστον αὐτῶν γνωρισθείη 
διὰ τῶν ἰδιωμάτων τῶν εὑρισχομένων ἐν αὐτοῖς, ὅτι τὸ 
μὲν ἄρρεν ἐστὶ πυχνότερον, σχληρότερον xai πολυκλω- 
νότερον, ἧττον ὑγρόν, καὶ ταχύτερον εἰς πέπανσιν, xal 

25 φύλλα ἔχον διάφορα καὶ παραφυάδας" τὸ δὲ θῆλυ ἐπ᾽ 
ἔλαττον ἔχει ταῦτα. 


CAP 


Δεῖ τοίνυν, ὅταν χατανοήσωμεν ταῦτα, πάλιν στο- 
γάσασθαι, πῶς ἂν γνοίν μεν τὰ δένδρα xa0' αὑτὰ καὶ τὰ 
γένη καθ᾽ αὗτά, xal περὶ τῶν βοτανῶν ὡσαύτως, πῶς 

80 ἂν κατανοήσωμεν ἃ εἶπον οἱ παλαιοί, Πῶς ; ἐὰν ἐπι- 
μελῶς σκοπήσωμεν τὰς βίδλους αὐτῶν ἃς ἔγραψαν, καὶ 
δυνηθείημεν διερευνῆσαι τούτων τὸν μυελὸν ἐρεύνῃ συν- 
οπτιχῇ. xat γνωρίσαι βοτάνας τὰς ἐλαιώδεις χαὶ 
βοτάνας τὰς σπέρμα μόνον ἐχούσας, xal τὰς βοήθειαν 

88 χορηγούσας, x«i τὰς ἰατριχὰς xal τὰς φθοροποιούς * 
ὡσαύτως χαὶ τὰ δένδρα μετὰ τῶν βοτανῶν. Πρὸς δὲ 
τὸ μαθεῖν χαὶ τὰς αἰτίας αὐτῶν ὀφείλομεν ζητῆσαι τὴν 
γένεσιν τούτων, πῶς τινα μὲν γεννῶνται ἔν τισι τόποις, 
ἐν ἄλλοις δ᾽ οὔ ἔτι δὲ καὶ τὰς φυτείας αὐτῶν, xal τὰς 

4o ῥίζας, καὶ τὰς διαφορὰς τῶν χυλῶν xal τῶν ὀδμῶν xai 
τοῦ γάλαχτος καὶ τοῦ χόμμεως, xat τὴν χρηστότητα 
xal τὴν χαχίαν ἑκάστων, καὶ τὰς διαμονάς, πῶς τινων 
μὲν διαμένουσιν οἵ χαρποί, τινῶν δ᾽ οὔ, xal δι᾽ ἣν al- 
τίαν τινῶν μὲν σήπονται συντόμως, τινῶν δὲ βραδέως, 

45 ἐρευνῆσαί τε xal τὰς ἰδιότητας τῶν φυτῶν, καὶ μᾶλ- 
λον τῶν ῥιζῶν" καὶ πῶς τινῶν μὲν χαρποὶ μαλθάσ- 
σονται, τινῶν δ᾽ οὔ xal πῶς τινες ἀφροδίτην προχα- 


I, CAP, XVIII, XIX. 29 
pauce in hieme et autumno, paucissimae in estate post 
orium stelle canicule : in paucis enim locis fit plantatio 


hoc tempore, et nusquam fit nisi in Coruma hac hora; 


sed in Egypto nort fit plantatio nisi semel in anno. 


XVIII. 


Quaedam arbores ex suis radicibus folia producunt, quze- 
dam ex suis gemmis , quaedam ex suo ligno, quaedam ubi- 
que; quasdam prope terram, quaedam longe, quaedam in 
medio; quedam quoque diversis temporibus folia pauca. 
Et quzdam in anno semel fructificant , qusedam pluries, et 
non maturantur fructus earum, sed remanent crudi. Et 
quadam multum fertiles sunt per multa tempora, ut ficus ; 
et quadam uno anno fructifiant, altero reficiuntur, ut 
olivae, licet multos ramos producant, quibus cooperiuntur. 
Quaedam in juventute fertiliores sunt quam in senectute; 
quidam e converso melius fructificant [in senectute ], 
ut amygdali, piri et ilex. Diversitas quoque plantarum 
silvestrium et hortensium discernitur per masculos suos et 
feminas, quoniam quamlibet earum cognoscunt per pro- 
prietatem inventam in eis, quia masculus spissior, durior, 
ramosior, minus humorosus, fructus brevior, minus matu: 
rabilis, folia diversa, et similiter surculi. 


XIX. 

Oportet ergo, quando consideramus hac, conjecturas 
facere, ut cognoscamus arbores per se et grana per se, et 
similiter in herbis minutis. Et consideremus, qua dixe- 
runt in his antiqui, et inspiciamus libros eorum de his 
scriptos, et nos poterimus perscrutari eorum medullam 
perscrutali 1 e compendiosa, et est, quod considerabimus 
herbas oleares, et herbas semina facientes, el plantas vi- 
nales, et plantas medicinales , et plantas interficientes. El 
hec omnia nota sunt de arboribus et plantis; sed ad 
sciendum causas earum , debemus inquirere generationem 
earum, quare quadam earum nascuntur in quibusdam 
locis, et in quibusdam non, et quibusdam temporibus, et 
quibusdam non; el plantationes earum , el radices earum, 
et diversitalero succorum et odorum el lactis el gummi, 
et bonitatem et maliciam singulorum , el durationem quo: 
rundam fructuum, el quorundam noD, quare quidam cilo 
putrefiant, quidam tardius. Et inquiramus proprietates 
omnium plantarum , et maxime radicum , el quare quidam 
fructus mollescunt, quidam non, et quare quidam vene- 


ΝΠ mauumB mm ———müüà 5 5 Lo nn πὰ πὰ om 


$0 ΠΕΡῚ 9YTON*, B, «. 


λοῦνται, τινὲς δ᾽ ὕπνον, τινὲς δὲ xal διαφθείρουσι, xal 
πολλὰς ἄλλας διαφοράς " x«l πῶς τινων μὲν of χαρ- 


ποὶ ποιοῦσι γάλα, τινῶν δ᾽ οὗ. 


(s22.) 


rem provocant, quidam somnum , quidam interficiunt , et 
multas alias diversitates, quare quarundam fructus faciunt 
lac, quarundam non. 


LIBER II. 


CAP. I. 


Τὸ δένδρον τρεῖς ἔχει δυνάμεις, πρώτην Ex τοῦ γέ- 

6 νους τῆς γῆς) δευτέραν ix τοῦ γένους τοῦ ὕδατος, τρίτην 
ἐκ τοῦ γένους τοῦ πυρός" ἀπὸ τῆς γῆς γάρ ἐστιν ἡ ἔχ- 
φυσις τῆς βοτάνης, ἀπὸ τοῦ ὕδατος $j σύμπηξις, ἀπὸ 
τοῦ πυρὸς f, ἕνωσις τῆς συμπήξεως τοῦ φυτοῦ, Βλέ- 
πομεν δὲ πολλὰ τούτων xal ἐν τοῖς ὀστραχώδεσιν᾽ εἰσὶ 
(0 γὰρ ἐν τούτοις τρία, πηλός, ἐξ οὗ γίνεται πλίνθος 
ὀστραχώδης,, δεύτερον ὕδωρ, ὅπερ ἐστὶ τὸ στερεοῦν τὰ 
ὀστραχώδη,, τρίτον τὸ πῦρ τὸ συνάγον τὰ μέρη αὐτοῦ, 
ἔστ᾽ ἂν δι’ αὐτοῦ πληρωθείη fj τούτου γένεσι. Ἡ 
φανέρωσις γοῦν ὅλης τῆς ἑνώσεως τούτων ἀπὸ τοῦ πυ- 

16 ρός ἐστιν, ὅτι ἀραιότης ἔνεστι τοῖς ὀστρακώδεσι χατὰ 
τὰ ἴδια μέρη, καὶ ὁπόταν μίξῃ ταῦτα τὸ πῦρ, τελειοῦ- 
ται fj ὕλη τοῦ ὀγροῦ, καὶ συγχολλῶνται τὰ μέρη τοῦ 
πηλοῦ, προέρχεταί τε ξηρότης ἐν τῷ τόπῳ τοῦ ὑγροῦ, 
καὶ διὰ τὴν ἐπικράτειαν ἕπεται πέψις ἐν παντὶ Coo 
20 καὶ φυτῷ xal μετάλλοις" πέψις γάρ ἐστιν, ὅπου ὑγρό- 
τῆς xol θερμότης ἰδίῳ πέρατι ἀκολουθεῖ. "Ecc: δὲ 
τοῦτο ἐν τῇ πέψει τοῦ λίθου χαὶ τῶν μετάλλων ἐχφα- 
véc* ἐν τῷ ζῴῳ δὲ xal τῷ φυτῷ οὐχ οὕτως, ὅτι τούτων 
τὰ μέρη οὐχ εἰσὶ συμπεπηγότα εἰς ἕν ὡς τοῖς λίθοις, 
25 xal ὅτι ix τούτων χαταρροή τις προδαίνει. — Ex δὲ 
τῶν λίθων xat τῶν μετάλλων οὐχ ἔξεισι χαταρροὴ, ἥ 
τις ἱδρώς * τὰ γὰρ μέρη αὐτῶν οὖχ εἰσὶν ἀραιά, χἀν- 
τεῦθεν οὐδέ τινα ἀπ᾽ αὐτῶν ἐξέρχονται, ὡς ἀπὸ τοῦ 
ζῴου χαὶ τοῦ φυτοῦ, περιττώματα. Οὐδὲ γίνεται ἔξο- 
30 δός τις ἄλλη [ἢ] ἀπὸ τῆς ἀραιότητος " ἐν ᾧ γὰρ ἀραιό- 
τῆς οὐχ ἔστιν, ἀπ᾽ αὐτοῦ παντελῶς οὐδέν τι ἐξέρχεται. 
Διὰ τοῦτο στερεόν ἐστιν, εἰς ὃ αὐξάνεσθαί τι οὐ πέφυ- 
χεν" xal γὰρ τὸ αὐξάνεσθαι πεφυχὸς δεῖται τόπου, ἐν 

ᾧ ἂν πλατυνθείη xal περατωθείη " λίθοι δὲ καὶ ὄστραχα 

86 καὶ τὰ τοιαῦτα ἀεί εἰσιν ἐν ταὐτῷ, οὔτ᾽ αὐξάνουσιν, 
οὔτ᾽ ἐχτείνονται" πάλιν τοῖς φυτοῖς δευτέρῳ τρόπω 
ἔνεστι χίνησις, ἔστι καὶ ἐφέλχυσις, ἥ τίς ἐστι δύναμις 
ἐχ τῆς γῆς ἐφελχομένη τὸ ὅγρόν " ἔστι δὲ τῇ ἐφελχύφει 
χίνησις 7, τις ἔρχεται εἰς τόπον, χαὶ τελειοῦταί πως f 
40 πέψις. — Kat διὰ τοῦτο, ὡς ἐπὶ τὸ πλεῖστον, αἵ μικραὶ 
βοτάναι μιᾷ ὥρα μιᾶς ἡμέρας γεννῶνται, οὐχ ἔστι δὲ 
τοῦτο xal ἐν τοῖς ζῴοις" f; γὰρ ὕλη ἐν τοῖς ζῴοις ἐστὶ 
χαθ᾽ ἑαυτὴν καὶ διηρημένη οὐχ ἔστι δ᾽ οὐδ᾽ ἣ πέψις εἰ 
μὴ ἐν χρήσει μάλιστα χαὶ αὕτη, Ἡ ὕλη δὲ τοῦ φυ- 

4& τοῦ τούτῳ ἐστὶ πλησίον, xal διὰ τοῦτο δξυτέρα ἐστὶν 
J| τούτου γένεσις, γεννᾶται δὲ xal αὐξάνει xal ὅπερ 


Planta tres habet vires, primam ex genere terre, se- 
cundam ex genere aqua, tertiam ex genere ignis : a terra 
enim fixio est plante, ab aqua coagulatio, ab igne coadu- 
natio fixionis plautze. Videmusque muita ex his in fictili- 
bus : sunt enim in hís tria : lutum , quod est quasi cemen- 
tum fictilis; secundum est aqua, que est qua uniuntur 
fictilia; tertium ignis, qui congregat partes illius, donec 
per ipsum compleatur generatio ejus. Apparitio igitur to- 
tius conjunctionis ab igne est, quia raritas inest fictilibus 
secundum paríes suas, et quando usserit illas ignis, finie- 
tur materia humoris, et cohaerebunt partes luti, proveniet- 
que siccitas loco humoris propter victoriam et digestionem 
in omni animali et planta et minera : digestio enim est, ubi 
humor est et calor, quando terminum consequuntur; erit- 
que in digestione lapidum et minerarum. In animali vero 
et planta non sic, quia partes eorum non sunt compacte , 
unde et ab eis fluxus venit ; sed in mineris non est fluxus, 
nec sudor, quia partes earum non sunt rare , et ideo nihil 
ab ipsis praeler ipsa egreditur, ut ab animali et planta su- 
perflua quaedam. — Nec fit exitus nisi ex raritate : in quo 
ergo raritas non est, ab eo nihil omnino egreditur. Ideo: 
que solidum est quod augeri non potest, quia quod au- 
geri potest , indiget loco in quo dilatetur et crescat, ideoque 
lapides, sales , terra, unius modi sunt semper, nec augen- 
tur, nec crescunt; plant vero secundo modo inest motus, 


et est allractio, qua est vis terree quee attrahit humorem, 


-eritque in attractione motus, venitque ad locum, finitur. 


que quodammodo digestio. Et ideo utplurimum herbs 
minuta in una hora unius diei generantur, non sicut ani- 
mal : natura enim animalis a se diversa est : non enim erit 
digestio nisi in usu materia ab animali. Sed materia plante 
illi est vicina, et ideo velox est ejus generatio, nascitur- 


que et crescit. quod subtile est, citius quam spissum : 


(s22, 823 ) DE PLANTIS *, LIB. II, CAP. II. 31 


μᾶλλόν ἐστι λεπτὸν ἐν αὐτῷ παρὸ τὸ πυχνόν᾽ τὸ γὰρ 
πυχνὸν πολυτρόπων δεῖται δυνάμεων διά τε τὴν δια-- 
φορὰν τοῦ οἰκείου σχήματος xal διὰ τὸ μῆχος τῶν με- 
ρῶν αὐτοῦ πρὸς ἄλληλα, Κἀντεῦθεν ὀξυτέρα χαὶ φυ- 
$ τοῦ γένεσις, διὰ τὴν λεπτότητα ἑτέρου πρὸς ἕτερον, xal 
ταχυτέρα dj τελείωσις. Τὰ μέρη τῶν φυτῶν, ὡς ἐπὶ τὸ 
πλεῖστον, εἰσὶν ἀραιά, ὅτι fj θερμότης αὐτῶν τὴν ὑγρό- 
τητα πρὸς τὰ ἄκρα τῶν φυτῶν ἐφέλχεται, διασπείρεταί 
θ᾽ ἢ ὕλη fj θρεπτιχὴ εἰς ὅλα τὰ μέρη αὐτῶν᾽ ὃ δὲ πε- 
ι0 ριττεύει, ἐχχεῖται. “Ὥσπερ δ᾽ ἐν τοῖς βαλανείοις $ θερ- 
μότης τὴν ὑγρότητα ἐφέλχεται χαὶ ταύτην εἷς ἀτμίδα 
μεταστρέφει, αὕτη δὲ χουφιζομένη, ὁπόταν περιττεύση, 
μεταθάλλεται εἷς σταγόνας, οὕτω xal ἐν τοῖς ζῴοις 
χαὶ ἐν τοῖς φυτοῖς τὰ περιττώματα ἀναθαίνουσιν ἀπὸ 
I5 τῶν χατωτέρων εἷς τὰ ἀνώτερα, xal χαταβαίνουσιν ἀπὸ 
τῶν ἀνωτέρων εἰς τὰ χατώτερα. 


CAP. 


Τοιουτοτρόπως δὲ xal ot ποταμοὶ ol ὑπὸ τὴν γῆν 
γεννῶνται ἀπὸ τῶν ὀρέων' ὕλη γὰρ αὐτῶν εἰσιν οἱ ὃε- 
τοί, xai ὅταν πληθυνθῶσι τὰ ὕδατα καὶ στενοχωρῶνται 

30 ἐντός, γίνεται ἐκ τούτων ἀτμὶς περιττή, ἥ τις διὰ τὸν 
ἐντὸς συμπιεσμὸν σχίζει τὴν γῆν, καὶ οὕτω φαίνονται 
πηγαὶ xal ποταμοὶ οἱ πρότερον μὴ φαινόμενοι, ἀλλ’ 
ἐγχεχρυμμένοι τυγχάνοντες. ᾿Ἐχτεθείκαμεν δ᾽ αἰτίας 
περὶ τῆς γενέσεως τῶν πηγῶν χαὶ τῶν ποταμῶν ἐν τῷ 

35 ἡμετέρῳ βιδλίῳ τῷ περὶ μετεώρων, ἐν ᾧ εἴπομεν καὶ 
περὶ σεισμῶν, ὅτι πολλάχις δειχνύουσιν οὗτοι πηγὰς καὶ 
ποταμούς, οἵ πρότερον οὖχ ἐφαίνοντο, οἷον ὅτε σίζε- 
ται ἣ γῇ ix τῆς ἀναθυμιάσεως. Πολλάχις δ᾽ εὑρίσχο- 
μεν ὅτι χαὶ πηγαὶ χαὶ ποταμοὶ συζεύγνυνται, ὅτε γί- 

3u νεται σεισμός " τοῦτο δὲ τῷ φυτῷ οὐ συμδαίνει, ὅτι ἀὴρ 
ἐν τῇ ἀραιότητι τῶν μερῶν αὐτοῦ ἐστιν. Καὶ τοῦδε 
πάλιν σημεῖον" οὐδὲ σεισμὸς οὐδ᾽ ἐν τοῖς τόποις τοῖς 
γαμμώδεσι πέφυχε γίνεσθαι, ἀλλ᾽ ἐν τόποις πυχνοῖς 
xal σχληροῖς, ὁποῖοί εἶσιν οἱ τῶν ὁδάτων xal τῶν 

35 ὀρέων χαὶ γὰρ συμδαίνει σεισμὸς ἐν τοῖς τόποις τού-- 
τοις, ὅτι τὸ ὕδωρ ἐστὶ στερρὸν xal of. λίθοι avsppol- 
τῇ φύσει δὲ τοῦ ἀέρος τοῦ θερμοῦ xal ξηροῦ ἕνεστι τὸ 
ἀναθαίνειν ix. τῆς χουφότητος. “Ὅταν γοῦν συνέλθωσι 
τὰ μέρη αὐτοῦ xal χαταχυριεύσωσι, συνωθοῦσι τὸν 

10 τόπον, xal ἐντεῦθεν ἐξέρχεται ἀπ᾽ αὐτοῦ βιαία ἀναθυ- 
μίασις. Ἐὰν δ᾽ ὁ τόπος ἦν ἀραιός, οὐκ ἂν ἐξήρχετο 
οὕτως, ἀλλ᾽ ὡς ἐπὶ τῆς ψάμμον συμδαίνει" ἐξέρχεται 
γὰρ καὶ ἐντεῦθεν ἀναθυμίασις, ἀλλὰ κατὰ βραχύ, 
xai διὰ τοῦτο οὗ γίνεται σεισμός, Ἁπλῶς οὖν ἐν τοῖς 

45 στερεοῖς πᾶσι τοῦτο οὐ συμθαίνει, λέγω τὸ κατὰ βραχὺ 
τὸν ἀέρα ἐξέρχεσθαι" συναγόμενα γὰρ τὰ μέρη τούτου 
δύνανται τὴν γὴν σχίζειν, καὶ τοῦτ᾽ ἐστὶν αἰτία τοῦ 
σεισμοῦ ἐν σώμασι στερεοῖς, ἐν τοῖς μέρεσι δὲ τῶν φυ- 
τῶν καὶ τῶν ζῴων σεισμὸς οὐ γίνεται, ἀλλ᾽ ἐν ἄλλοις 

80 πᾶσι, xai πλειστάκις ἔν τε τοῖς ὀστραχώδεσι καὶ ἐν 


ὑέλῳ xal λοιποῖς μετάλλοις * ἐν ᾧ γὰρ σώματί ἐστι 


spissum enim multis indiget viribus propter diversitatem 
suae figure et elongationem partium ejus ab invicem. Εἰ 
ideo velox est generatio propler similitudinem alterius ad 
alterum, citiusque completum est. Partes autem planta- 
rum secundum plurimum sunt rar, quia calor humorem 
ad extremitatem plants trahit, dispergitàrque materia per 
omnes partes ejus, et quod superfluit, emanabit. Ut in 
balneo calor humorem atirahit, et in vaporem convertit, 
qui elevatur, et quando superfluus fuerit, vertetur in gut- 
fas, similiter quoque in animali et planta superfluitates 
ascendunt ab inferioribus ad superiora, et descendunt a su- 


perioribus ad inferiora in actionibus suis. 


lI. 


Et eodem modo fluvii, qui sub terra generantur a mon- 
tibus, materiaque eorum pluvie sunt. Quando ergo multi. 
plicantur aquee, et constrictze interius fuerint, fiet ex. eis 
vapor superfluus propter compressionem interius , scindet- 
que terram, et apparebunt fontes et flumina, quae príus coo- 
perta erant. [II.] Preemisimus autem generationes fontium 
et fluviorum in libro Meleororum. Εἰ terre motus osten- 
dunt szepe fontes et flumina, quee prius non apparuerant, 
quando scinditur terra ex vapore. Sepe etiam invenimus 
fontes et flumina submergi, quando fiunt terre motus; 
sed hoc plante non contingit , quia aer est in raritate par- 
tium ejus. Signum autem est, quod terre motus in are- 
nosis locis non fit, sed in locis duris, quz sunt loca aqua- 
rum et montium. Similiter quoque ascendit terre motus 
in eis, quia aqua est solida lapidesque solidi, naturaque 
aeris calidi et sicci eat ascendere. Quum ergo convenerint 
ejus partes, corroboratur, impelletque locum , exitque ab 


eo ille vapor, qui, si locus rarus esset, exiret vapor primi- 


' tus paulatim; sed quia solidus, hoc ei non evenit , ut pau- 


latim exiret, congregatisque partibus suis, potuit terram 
scindere, Hoc ergo est causa terra motus in corporibus 
solidis , et ideo in partibus plant: et animalis terrae motus 
non erit , in aliis vero erit, multotiensque in fictilibus et in 


vitro et in mineris alicubi; sed cujus fuerit multa raritas, 


- —Q A Ron . ——— — — 


- - .-— —— - m "m w -.-««Ὁ-- - 


32 ΠΕΡΙ ΦΥΤΩΝ *, B, v. 


πολλὴ ἀραιότης, ἔθος xai τὴν ἀναθυμίασιν dva6al- 
νειν" ὑποχουφίζει γὰρ αὐτὴν 6 ἀήρ. Καὶ συχνάκις 
τοῦτο βλέπομεν, ὅταν βάλλωμεν χρυσὸν εἰς τὸ ὕδωρ, 
3j ἄλλο τι βαρύ, xai παραυτίκα βυθίζεται" xai πάλιν 
& ὅταν βάλλωμεν ξύλον ἀραιόν, ἢ βραχύ, xal ἐπι- 
πλέει, χαὶ οὐ βυθίζεται. “Ὅθεν οὐ διὰ τὰ φύλλα 
οὐ χαταδύεται τὸ χαταδυόμενον πολλάχις ξύλον, οὐδὲ 
διὰ τὸ ὑποχείμενον τὸ βαρύ, ἀλλ᾽ ὅτι τὸ μέν ἐστι 
στερρὸν xal πυχνόν, τὸ δ᾽ ἀραιόν" τὸ δ᾽ ἀραιὸν παν- 
10 τάπαν οὐ βυθίζεται' ἔδενος δὲ xal τὰ αὐτῷ παρα- 
πλήσια βυθίζονται, ὅτι μικρά ἐστιν ἐν τούτοις fj ἀραιό- 
τῆς» καὶ οὐδ᾽ ἔστιν ἐν αὐτοῖς ἀὴρ 6 δυνάμενος ταῦτα 
χουφίσαι, Καταδύονται δέ, ὅτι τὰ μέρη αὐτῶν λίαν 
εἰσὶ πυχνὰ xal στερρά" πᾶν δ᾽ ἔλαιον xal πάντα τὰ 
16 φύλλα τοῦ ὕδατος ὑπερνήχονται. Καὶ τοῦτο ἤδη 
ἀποδειχνύομεν" ἔγνωμεν γὰρ ὅτι ἐν τούτοις ἐστὶν δγρό- 
τῆς καὶ θερμότης, xol ἔθος τοῦ ὑγροῦ ἐστι τοῖς τοῦ 
ὕδατος μέρεσι συνάπτεσθαι " ἣ δὲ θερμότης ποιεῖ ἀνά- 
γεσθαι τὸ ὑγρόν, χαθὼς παρέπεται ἐν τῷ χαιρῷ τοῦ 
20 ἔαρος ἔθος δὲ καὶ τοῦ ὕδατος τὸ χουφίζειν πάντα πρὸς 
τὴν ἰδίαν ἐπιφάνειαν ἕως τῆς τοῦ ἀέρος ἐπιφανείας, 
ὥστε ποιεῖν αὐτὸν ἀνέρχεσθαι" τὴν δ᾽ ἐπιφάνειαν αὖ- 
τοῦ οὐχ ὑπερθαίνει τὸ ὕδωρ᾽ 4 γὰρ ὅλη ἐπιφάνεια αὐ- 
τοῦ μία ἐστὶ μετὰ τῆς τοῦ ἀέρος, xal διὰ τοῦτο ἄνεισι 
45 χαὶ τὸ ἔλαιον ὑπεράνω τοῦ ὕδατος. Εἰσὶ δὲ χαί τι- 
νες λίθοι ot τοῦ ὕδατος ὑπερνήχονται διὰ τὸ χενὸν 
μόνον τὸ ἐν τούτοις μεῖζον ὃν τῶν ἐν αὐτοῖς μερῶν, 
χαὶ διὰ τὸ τὸν τόπον τοῦ ἀέρος μείζονα εἶναι τοῦ τόπου 
τοῦ σώματος τῆς γῆς" φύσις γάρ ἐστι τοῦ ὕδατος ὕπερ- 
30 ἄνω βαίνειν τῆς γῆς» τοῦ δ᾽ ἀέρος τὸ ὑπεράνω βαί- 
γειν τοῦ ὕδατος. ἫἪ τοῦ ἀέρος τοίνυν φύσις τοῦ ἐγ- 
χλειομένου τῷ λίθῳ ἀναθαίνει ἐπάνω τοῦ ὕδατος, καὶ 
τῷ ὅλῳ ἀέρι συνάπτεται" xal γὰρ ἕχαστον τὸ οἰχεῖον 
ὅμοιον ἐφέλχεται, xal συναχολουθεῖ ἣ φύσις τοῦ μέρους 
35 τῷ ὅλῳ ᾧ συζεύγνυται, Εἰ τοίνυν ἔσται τις ῥαχία 
χούφη, τὸ μὲν ἥμισυ αὐτῆς χαταδύσεται ἐν ὕδατι, τὸ 
δὲ λοιπὸν ὑπερνήξεται,, ὅτι μείζων ἐν αὐτῷ 6 ἀὴρ τοῦ 
λοιποῦ σώματος τοῦ λίθου, Διὰ τοῦτο πάντα τὰ 
δένδρα βαρύτερά εἰσι τῶν τοιούτων λίθων, Οἵ ἐν 
40 τοῖς ὕδασι δὲ λίθοι γίνονται 2x. τῆς συγχρούσεως τῶν 
ὑδάτων τῆς ἰσχυρᾶς" γίνεται γὰρ πρῶτον ἀφρός, εἶτα 
συμπήγνυται οὕτως οἷόν τι γάλα λιπαρόν, καὶ ὅτε τὸ 
ὕδωρ τῇ ψάμμῳ προστρίθεται, συναθροίζει $ ψάμιιος 
τὴν λιπότητά πως τοῦ ἀφροῦ, ξηραίνει τ᾽ αὐτὴν ἢ ξη: 
45 ρότης τῆς θαλάσσης μετὰ περιττῆς τῆς ἁλυχότητος, 
xal οὕτω συνάγονται τὰ μέρη τῆς ψάμμου, καὶ τῷ ἐπι- 
μήκει τοῦ χρόνου γίνονται λίθοι. 


(853. 
consuevit ascendere : sublevat enim ipsum aer. Multo- 
tiens quoque hoc videmus, quum projicimus aureum in 
aquam, vel aliud ponderosum, et mergitur statim, et proji- 
cimus lignum rarum, et non mergitur. Ergo non propter 
folia mergitur, nec propter ponderositatem, sed quia est 
solidum ; sed rarum non mergitur omnino. Ehenus quoque 
et qua sunt illi vicina, merguntur, quia in eis est parva 
raritas, unde non erit in ipso aer, qui ipsum posset extol- 
lere. Merguntur ergo : partes enim ejus ut multum solide 
Id au- 


tem jam ostendimus : scimus enim, quod in his est calor et 


sunt; sed oleum omne et folia aqua supernatant. 


humor , et consuetudo humoris est partibus aqua adhze- 
rere, et caloris quod facit ascendere et quod consequitur 
ad parles aeris, et mos aquse quod elevat ea ad superfi- 
ciem, ususque aeris ut faciat se ipsum ascendere, et ideo ad 
superficiem ejus non ascendit aqua, quia tota,auperficies 
aqua una est, ideoque ascendit cum oleo super aquam. 
Lapides quoque quidam aquee supernalant propter inani- 
tatem, quae est in eis major quam quantitas suarum par- 
tium, eritque idem locus aeris major loco corporis terra, 
naturaque aqua super terram ascendere, aeris vero super 
aquam. Materia ergo lapidis, quae est ex genere terre, 
mergitur in aquam, naturaque aeris inclusi in lapide ascen- 
dit super aquam.  Quidlibet ergo suum simile attrahit e 
contrario naturse ejus cum quo conjungitur. Si ergo mu- 
takefia (hoc est proportio commixta), mergelur medie- 
4s lapidis in aquam, medietasque supereminebit; quodsi 
major fuerit aer, natabit lapis super aqua. Eodem modo 
omnes arbores ponderant. Sed lapides qui sunt ex col- 
lisione undarum forti , sunt primum spuma , coagulabun- 
turque ut lac unctuosum, el quando unda arene illiditur, 
congregabit arena unctuositgtem spumte, siccabitque illama 
siccilas maris cum superflua salsedine, el congregabuntur 
partes arenze , et he per longitudinem temporis fient la- 


pides. 


CAP. Ilf. 


'H ὃδύλωσις δ᾽ ὅτι ἢ θάλχοσα ποιεῖ χαθ᾽ £avgzv 
ψάυυον, οὕτως ἐστίν, ὅτι πᾶσα q7, οὐχ ἔστι γλυχεῖα. 
ἐὺ Ὅτεοὖν στῇ ἐν αὐτῇ τι ὕδωρ, χωλύεται 6 ἀὴρ ἀλλοιῶ- 


Significatio vero, quod mare sit super arenas, est quod 
omnes terrae sunt dulces ip gustu. Et quando steterit aqua, 
prohibetur a sua alteratione facietque in loeo illo aquam 


.- 


(s23,824.) 


σαι αὐτό. "Ext δὲ χρονίζοντος τῷ τόπῳ τοῦ ἐμπε- 
ριειλημμένου ὕδατος, ἐπεὶ οὐ δύναται τοῦτο παρομοιῶ»- 
σαι ἑαυτῷ 6 ἀήρ (χυριεύουσι γὰρ ἐν αὐτῷ τῷ ὕδατι τὰ 
μέρη τὰ γεώδη, ἅ εἶσιν ἁλυχά ), ἀνάγχη ἐπὶ πλέον θερ- 

& μανθέντα κατὰ βραχὺ xai ἄμφω ποιῆσαι πηλὸν ἔμφυ- 
τον. Τοῦτο δ᾽ οὐ δύναται γενέσθαι ἐν ὕδασι γλυχεροῖς 
διὰ τὴν γλυχύτητα xal τὴν λεπτότητα αὐτῶν, ἀλλ᾽ ἐν 
τοῖς ἁλμυροῖς, ὅτι χυριεύει ἐν τούτοις ἡ ξηρότης τῆς 
γῆς, καὶ ἢ μεταδάλλει τὸ ὕδωρ tlc τὸ εἶδος αὐτῆς, 
10 3) πλησίον αὐτῆς τοῦτο ποιεῖ, xat ἑχάτερον ἀλλοιοῦται, 
Σχληρύνουσα δ᾽ ἡ σχληρότης τῆς γῆς κατὰ τὴν δύναμιν 
τῆς συμπήξεως αὐτῆς τὴν ὑπόστασιν τοῦ ὕδατος, διχι- 
ρεῖ τὸν πηλὸν εἷς ἴδια μέρη σμικρά, καὶ διὰ τοῦτο γί- 
verat ἣ ΥἹ ἡ τῇ θαλάσση πλησιάζουσα ψαμμώδης. 
16 Οὕτω xai αἵ πεδιάδες, αἵ τινες οὐκ ἔχουσιν ὅπερ ἂν 
περιχαλύψη αὐτὰ ἀπὸ τοῦ ἡλίου, εἰσί τε χαὶ μεμαχρυ- 
σμέναι ἀφ᾽ ὕδατος γλυχεροῦ " ξηραίνει γὰρ ὃ ἥλιος τὰ 
μέρη τῆς δγρότητος τῆς γλυχείας, ἀπομένει δ᾽ 8 ἐστιν 
ἐχ τοῦ γένους τῆς γῆς, χαὶ διότι ἐνδιατρίδει 6 ἥλιος ἐν 
20 τούτῳ τῷ τόπῳ τῷ ἀπερικαλύπτῳ, διαχωρίζονται τὰ 
μέρη τοῦ πυλοῦ, xal γίνεται ἐντεῦθεν ψάμμος. Τού- 
του δὲ σημεῖόν ἐστιν, ὅτι ἐν τοιούτῳ τόπῳ βαθὺ χοι- 
λαίνομεν xal εὑρίσχομεν πηλὸν ἔμφυτον, xai ἔστιν 
οὗτος ῥίζα ψάμμου. Οὐ γίνεται δὲ ψάωμος εἰ μὴ 
25 χατὰ συμθεθδηκός συμόαίνει δὲ τοῦτο, ὅτι ἔστι δια- 
τριδὴ τῆς χινήσεως τοῦ ἡλίου, ὡς ἔφημεν, καὶ μαχρυ- 
σμὸς ἀφ' ὕδατος γλυκεροῦ. T οιουτοτρόκως νοητέον 
xai περὶ τῆς ἁλμυρότητος τῶν ὑδάτων τῆς θαλάσσης " 

ἢ ῥίζα μὲν γὰρ πάντων τῶν ὑδάτων ἐστὶ γλυχερά, xai 
30 οὐχ ἄλλως συμδαίνει αὐτῇ ἁλμυρότης εἰ μὴ κατὰ τὸν 
τρόπον τὸν λεχθέντα. Καὶ τοῦτο σημεῖόν ἐστιν αἷ- 
σθητὸν ὅτι 4 γῆ μέν ἐστιν ὑποχάτω τοῦ ὕδατος, τὸ à 
ὕδωρ ὑπεράνω ἐξ ἀνάγχης xal φυσιχῶς, χἀντεῦθεν χαὶ 
χυριώτερον συμθέθηχκε τῷ ὕδατι τὸ εἶναι στοιχείῳ παρὸ 

35 τῇ γῇ. Ἐφρόνησαν δέ τινες στοιχεῖον εἶναι τὸ πάν- 
τῶν τῶν ὑδάτων πλεῖστον πλεῖστον δ᾽ ἐστὶ τὸ ὕδωρ 
τῆς θαλάσσης, χαὶ διὰ τοῦτο xal στοιχεῖον πάντων 
ἐκρίθη τῶν ὁδάτων. Ἔστι δὲ τὸ ὕδωρ φυσικῶς ὗπερ- 
ἔχον τῆς γῆς καὶ λεπτότερον αὐτῆς, χαὶ διὰ τοῦτο 
(0 ἀπεδείξαμεν ὅτι χαὶ τὸ ὕδωρ πάντως χουφότερόν ἐστι 
τὸ γλυχὺ τοῦ ἁλμυροῦ. Πλὴν λάθωμεν xai ὡς ἐν 
παραδείγματι δύο σχεύη ἴσα, xai θῶμεν ἐν αὐτοῖς ὕδωρ 
γλυχὺ καὶ ὕδωρ ἁλμυρόν - μετὰ ταῦτα προσλάδωμεν 
ᾧόν, θῶμεν δὲ τοῦτο ἐν τῷ ὕδατι τῷ γλυχεῖ, xal αὐ- 

45 τίκα χαταδύσεται. Μετὰ ταῦτα θῶμεν αὐτὸ καὶ ἐν 
τῷ ὕδατι τῷ ἁλμυρῷ,, xol ὑπερνήξεται, καὶ ἀγαδήσε- 
ται ἐπάνω τῶν μερῶν τοῦ τοιούτου ὕδατος, διότι τὰ 
μέρη τούτου o) διαζεύγνυνται ὡς τὰ μέρη τοῦ ὕδατος 
τοῦ γλυχεροῦ" ἐχείνου μὲν γὰρ τὰ μέρη οὐ δύνανται 
80 ὑπομένειν διὰ τὴν λεπτότητα βάρος, τούτου δὲ διὰ τὴν 
παχύτητα δύνανται, καὶ διὰ τοῦτο οὐ καταδύεται τὸ 
ἐπιτεθὲν αὐτῷ. Οὕτω φυσιχῶς ἐν τῇ νεχρᾷ θαλάσσῃ 
οὔτε χαταδύεται ζῷον, οὔτε γεννᾶται" χυριεύει γὰρ 


DE PLANTIS ", LIB. IT, CAP. III. 


$ ξηρότης ἐν αὐτῷ, xal ἐν παντὶ ὅπερ ἐστὶ πλησίον. 


ABISTOTELES. Ὑ. 


88 
comprehensam , nec sublimabit eam aer ; obtinuerunt ergo 
In ea partes terree, facteeque sunt salse , et calefactie pau- 
latim sunt : lutum enim ingenuum est in fluminibus dul- 
cibus propter suavitatem et subtilitatem aque ; et quia 
obtinuit in aqua siccitas terree, convertit eam in genus 
terrarum, vel prope eam, incrispavitque utrumque alterum, 
duravitque postea siccitas secundum durationem fixionis 
terra ef existentiam aquae, divisitque lutum per parvas 
partes, et ideo terra mari propinqua arenosa. Et sic 
campi, qui non habent quod eas cooperiat a sole, et sunt 
remóti ab aqua dulci, siccavitque sol partes humiditatis 
dulcis, remansitque quod est de genere terre, et quia 
perseveravit sol in hoc loco non cooperto, separate sunt 
partes luti, factaque est arena. Hujus quoque signum , 
quod quum in lioc loco profunde cavaverimus, invenlemus 
lutum ingenuum. Erit ergo hoc radix arenae, nec fiet 
arena nisi per accidens contingensque illi, quod est mora 
motus solis, et elongatio ab aquis dulcibus. Eodem quo- 
que modo sciendum est de salsedine aquarum maris, quia 
radix omnium aquarum est dulcis, nec accidit ei salsedo ; 
nisi ut diximus. Hujus signum sensatum, quod ferra sub 
aqua est, aquaque super terram necessario naturaliter, 
qua aqua propius accedit ad elementum. Senserunt au. 
tem quidam, quod communius est omnium ipsorum plu- 
rimum ; plurimum autem aqua maris: mare ergo elemen- 
tum omnium aquarum. Est autem aqua naturaliter emi- 
nens super terram et subtilior ipsa : jam enim ostendi- 
mus, quod aqua est elevatior elevatione terrz secundum 
altitudinem corporis aqua. ^ Accipiamus ergo duo vasa 
sequalia, ponamusque in illis aquam dulcem et aquam 
salsam; postea accipiamus ovum, et ponamus ipsum in 
aqua dulci , et mergetur ; postea ponamus in salsa, et na- 
tabit. Ergo ascendit super partes aquae sals:e, quia par- 
tes ejus non merguntur, sicut partes aquae dulcis , et illae 
partes potuerunt sustinere illud pondus , et non est mer- 
sum. Sicautem in mari mortuo non mergitur animal, 


' LÀ 
nec generatur, quia vincit siccitas in eo, et est propinquam 
$ 


54 ΠΕΡῚ ΦΥΤΩΝ *, B, ὃ. 


τοῦ σχήματος τῆς γῆς. Φαίνεται τοίνυν ἐντεῦθεν ὅτι 
τὸ ὕδωρ τὸ παχύ ἐστιν ὑποχάτω τοῦ μὴ παχέος" τὸ 
γὰρ παχύ ἐστιν ix. τοῦ γένους τῆς γῆς ) τὸ δὲ λεπτὸν 
xai ἀραιὸν ἐκ τοῦ γένους τοῦ ἀέρος, xal διὰ τοῦτο 

b ὑπερέχει τὸ ὕδωρ τὸ γλυκὺ πάντων τῶν δδάτων᾽ ἐχεῖνο 
γάρ ἐστιν ὑπάρχον τῆς γῆς πορρωτέρω. ἴἢδη τοιγαρ- 
οὖν ἔγνωμεν ὅτι τὸ ὕδωρ τὸ πορρωτάτω τῆς γῆς qu- 
σιχόν ἐστι, χαὶ τὸ γλυχὺ τοῦ θαλαττίου ὑπερχεῖσθαι 
ἀπεδείξαμεν, καὶ φυσιχὸν τοῦτο εἶναι τῷ ῥηθέντι ση- 

10 μείῳ φανερὸν xal ἀναγχαῖον ἐγένετο. Γεννᾶται δὲ τὸ 
ἅλας ἐν ἱσταμένοις ὕδασιν, οἷς τὸ γλυχὺ γίνεται ἄλμυ- 
ρόν" ὑπερθαίνει δ᾽ f, ἁλμυρότης τῆς γῆς ἐχείνην 
τὴν ἁλμυρότητα - ἀπουένει γὰρ ἐχείνη μὲν ἀὴρ ἐγχε- 
χλεισμένος, ταύτῃ δ᾽ οὔ, xal διὰ τοῦτο oüx ἔστιν 

15 ἐχεῖνο τῆς γῆς τὸ σῶμα γλυχύτητός τινος μετέχον κατὰ 
πάντα τρόπον, εἶ xal τὸ γένος τοῦτο ἐξ ὕδατός ἐστιν, 
ὃ ἐξέρχεται ἐξ αὐτῆς τῆς γῆς ὡς ἱδρώς. 


CAP. 


Πρὸς τούτοις ὀφείλομεν εἰδέναι ὅτι xai αἱ βοτάναι 

xai τὰ εἴδη οὖκ εἰσὶν εἰ μὴ ἐκ συνθέσεως, καὶ οὐχ ἐξ 
40 ὕλης ἁπλῆς, ἀλλ᾽ ὥσπερ ἐστὶν ἢ ἁλυχότης ἀπὸ τοῦ 
ὕδατος τῆς θαλάσσης xal τῆς οὐσίας τῶν ψάμμων᾽ αἱ 
ἀναθυμιάσεις γὰρ at ἀναδαίνουσαι, ὅταν συμπαγῶσι, 
δύνανται συμπεριλαδεῖν τὴν αἰτίαν τῆς τῶν βοτανῶν 
ὑπάρξεως " χαταπίπτει γὰρ ἀὴρ ἐντεῦθεν, xal δροσίζει 
25 τὸν τόπον, χαὶ προέρχονται ἐξ αὐτοῦ διὰ τῆς δυνάμεως 
τῶν ἀστέρων τὰ εἴδη τῶν σπερμάτων. Ὕλη δ᾽ ἀναγ- 
χαία ἐστὶ τὸ ὕδωρ, εἰ καὶ διαφορά ἐστιν ἐν τῷ γένει 
τοῦ ὕδατος" τὸ γὰρ ἀνερχόμενον οὐχ ἔστιν εἰ μὴ ὕδωρ 
γλυχύ" τὸ δ᾽ ἁλμυρὸν βαρύ ἐστι, καὶ οὗ συναναθαίνει 
80 τῷ vAÀuxsi* τὸ δ᾽ ὑπερδαῖνον τοῦτο τὸ λεπτότερόν ἐστι 
τοῦ ὕδατος" ὃ δὴ ἐὰν ἐφελχυσθείη ὑπὸ τοῦ ἀέρος, 
λεπτύνεται xal ἐπὶ πλέον ἀναθαίνει, χἀντεῦθεν γίνον-- 
ται πηγαὶ xal ποταμοὶ ἐν τοῖς ὄρεσι, xal εἰς πολὺ δια-- 
τρέχουσιν. Καὶ σημεῖον τούτου ἐστὶ τὸ αἷμα τὸ ἀνερ- 

35 χόμενον εἷς τὸν ἐγχέφαλον" ὥσπερ γάρ τι ἐχ τῶν τρο- 
φῶν μετὰ τῆς ἀναθυμιάσεως. ἀνέρχεται. οὕτω xai εἷς 
πάντα τὰ ὕδατα᾽ χαὶ γὰρ xal τι τοῦ ὕδατος τοῦ ἁλυ-- 
χοῦ ἄνεισι μετ᾽ ἐχείνου ὃ ἐξήρανεν fj θερμότης, elc τὸ 
εἶδος τοῦ ἀέρος, ὅς ἐστιν ἀχριθῶς ὑπεράνω παντὸς γλυ- 

40 χέος ὕδατος xal ἁλμυροῦ, Παράδειγμα δὲ τοῦ λόγου 
τούτου εὑρήχαμεν ἐν τοῖς βαλανείοις πολλάχις" ὅταν 
γὰρ τὸ ὕδωρ τὸ ἁλμυρὸν χαταλάθη θερμότης, λεπτύ- 
γει τὰ μέρη αὐτοῦ, ἀναθαίνει τ᾽ ἀναθυμίασις, ἥ τις ἦν 
ἐν τῷ ἐδάφει τοῦ βαλανείου, καὶ ἀναχωροῦσι τὰ πυχνὰ 
46 μέρη τῆς ἁλυχότητος μετὰ τοῦ ὑγροῦ τοῦ φυσιχοῦ 
(οὐδὲ γάρ slow ix τοῦ γένους τοῦ ἀέρος), ἵνα ἀχολου-- 
θήσωσι τῇ ἀναθυμιάσει, ἥ τις μία μετὰ τὴν ἄλλην προ- 
χωρεῖ ἄνω. Ὅταν γοῦν προχωρήσωσι πολλαί, χα- 
ταπιέζεται ὃ ὄροφος, χἀντεῦθεν συνάγεται xat συμπή- 

0 γννται χαὶ ἐπιστρέφει xai χάτω στάζει τὸ ὕδονρ τὸ 


(824.) 
figure terree. Patet ergo, quod aqua spissa est sub non 
spissa : spissa enim est de genere terree , rara vero de ge- 
nere aeris, et ideo supereminet aqua dulcis omnibus 
aquis : illa ergo a terra est remolior. Jam autem scimus, 
quod aqua qua  remotissima est a terra, naturalis est; 
aquam autem dulcem ceteris supereminere ostendimus ; 
hanc ergo naturalem esse, boc signo certum et necessa- 
rium est. Generatur quoque sal in lacunis, quia aqua 
dulcis fit salsa : superat ergo salsedo terre illam salse- 
dinem, remanebitque aer inclusus, et non erit ideo illud 


corpus dulce. Aliquo modo ergo ejus esse est ex aquis, 


quod exit ab eis ut sudor. 


IV. 


[III] Eodem modo quoque berbee et species non fient nisi 
per compositionem, non per naturam simplicetn , ut salsedo 
ab aqua maris et substantia arenarum, quia vapores ascen- 
dentes, quum coagulati fuerint, poterunt comprehendere 
has herbas, cadetque aer, rorificabitque locum, prove- 
nielque ex eo per virtutem stellarum forma illorum se- 
minum. $ed materia necessaria ( haec autem est aqua ), 
quamvis fuerit diversitas generum, et non ascendit aqua 
Disi dulcis, el sic aqua salsa ponderosior est, et sic quod 
super aquam ascendit, subtilius est aqua. Quum ergo at- 
traxerit illud aer, subtiliabitur et ascendet magis, et ideo 
fiupt fontes et flumina in montibus , ut ascendunt phlegma 
et sanguis ad cerebrum; sic quoque cibi omnes ascen- 
dunt, et sic omnes aqua. — Sed aqua salsa ascendit cum 
eo quod siccavit calor, ad genus aeris, el quia fuit aer 
super aquam, fuit quod ascendit super aquam salsam, 
dulce. Invenimus autem sspe illud in balneo : quum enim 
aquam salsam apprehenderit calor, subtilisbuntur partes 
ejus, ascendelque vapor e contrario quam erat in fundo 
balnei, et recesserunt partes salsedinis cum humore natu- 
rali, quia est ex genere aeris, et sequitur vaporem, proce- 
ditque unus post alium sursum, et quando accesserint , 
comprimunt illud tectum.  Congregabitur ergo el inspis- 


sabitur el convertelur deorsum aqua dulcis guttatim, et 


(974,525.) 


qÀuxó , καὶ οὕτως ἐν πᾶσι τοῖς βαλανείοις τοῖς ἁλμυ- 
ροῖς ἐστιν ὕδωρ γλυχύ. 


DE PLANTIS *, LIB. JI, CAP. V, VI. 95 


| sic in omnibus balneis salsis erit vapor dulcis. 


CAP. V. 


Αἱ τοίνυν βοτάναι αἴ φυόμεναι ἐν τοῖς ὕδασι τοῖς 
ἁλυχοῖς οὖκ ὀφείλουσιν ἔχειν πληθυσυὸν διὰ τὴν ξηρό- 
τητα᾽ χαὶ γὰρ τὸ φυτὸν δύο δεῖται, ὕλης λέγω καὶ τό-- 
που, τῇ ἰδίᾳ φύσει ἁρμοζόντων. Ὅταν γοῦν τὰ τοι- 
aUra δύο παρῶσιν ὁμοῦ, προχόπτει τὸ φυτόν ὅταν δ᾽ 
εὕρωμεν ὕλην πορρωτάτω τῆς εὐχρασίας, ἐπὶ χενῆς 
ἐστιν" ἐμπαδὼν γάρ ἐστι τῷ εἶναι τὸ ἐν τόπῳ εἶναι μὴ 
10 εὐχραεῖ. Ἔτι χοινῶς οὐχ εὑρίσχομεν φυτὸν ἐν χιόνι, 

πλὴν βλέποιλέν ποτε φυτὸν φαινόμενον ἐν αὐτῇ, χαί 

τινα ζῷα, καὶ ἐξαιρέτως ἕλμινθας - οὗτοι γὰρ γεννῶν- 
ται ἐν τῇ χιόνι, χαὶ φλόμος, καὶ πᾶσαι βοτάναι πι- 


χραί, ᾿Αλλ᾽ jj χιὼν οὐ ζητεῖ προχωρεῖν ἐπὶ τούτῳ, 
15 ἂν μὴ xol συζενχθείη τις αἰτία ἐν αὐτῇ, xal αὕτη 


ἐστὶν ὅτι ἡ χιὼν χατέρχεταί ποτε δμοία χαπνῷ, συμ- 
πήγνυσί τε ταύτην ἄνέμος xal συσφίγγει ἀήρ. Πλὴν 
γίνεται καὶ ἀρχαιότης τις ἐν τοῖς μέρεσιν αὐτῆς * χκατ- 
ἔχεται γὰρ ἐν τούτοις θερμόν τι μέρος dépoc , μένει τ᾽ 
cu ἐξ αὐτοῦ xai ὕδωρ σεσημμένον. Ὅταν γοῦν ὃ ἀὴρ 6 
ἐγχεχλεισμένος πλείονος γένηται πλατύνσεως xal ὃ 
ἥλιος παρουσιάσηται. ἀπορρήγννται ὃ ἀὴρ ὃ συμπιλη- 
θεὶς ἐν τῇ χιόνι, xal φαίνεται ἣ ὑγρότης f σεσημ μένη, 
ἥ τις καὶ συμπήγνυται μετὰ τῆς θερμότητος τοῦ ἡλίου, 
45 καὶ οὕτω φύονταί τινες βοτάναι, ᾿Εὰν δ᾽ 3 ὃ τόπος 
περιχεχαλυμμένος, οὗ γίνονται ἐν αὐτῷ βοτάναι ἀλλ᾽ 
3| ἄνευ φύλλων * ἀπεχώρησε γὰρ ἀπ᾽ αὐτοῦ ἡ εὐχρασία 
τῆς γῆς 4$ ὁμογενὴς αὐτῇ ὅθεν ἄνθη xai φύλλα 
ἐν βοτάναις μιχραῖς μεμιγμένα εὑρίσκονται ἐν τόποις 
90 χεχραμένοις χαθαρῶς δι᾽ ἀέρος καὶ ὕδατος ἐν ἑτέροις 
δὲ μὴ τοιούτοις σπάνιά εἶσι τὰ ἄνθη xai τὰ φύλλα τῶν 
φυτῶν τῶν συμδαινόντων ἐν τῇ χιόνι, Ὁμοίως xol 
ἐν τόποις πολλοῖς ἁλμυροῖς χαὶ ξηροῖς ὡς ἐπὶ τὸ πλεῖ- 
στον οὗ φαίνεται φυτόν " οὗτοι γὰρ of τόποι πόρρω εἰσὶν 
36 εὐχρασίας * ἔλαττονεῖται γὰρ $ γῇ ) ἐξ ἧς μαχράν slow 
ὑγρότης χαὶ θερμότης, ἅπερ εἰσὶν ἴδια γλυχέος ὕδατος. 
Γίνεται δέ ποτε f, γλυκερὰ γῇ νεχρά, xal τότε οὗ γεν- 
νῶνται ὀξέως ἐν αὐτῇ βοτάναι. 


CAP. 


"Ev τόποις δὲ θερμοῖς, ὅπου ἔστιν ὕδωρ γλυχὺ xol 

40 θερμότης πολλή, προφθάνει πέψις ἐχ τῶν δύο μερῶν, 
ἐχ τῆς διαθέσεως τοῦ τόπου μετὰ xal τοῦ ἀέρος τοῦ ἐν 
αὐτῷ ὑπάρχοντος. ἧ δὲ πέψις τοῦ ἀέρος ix τῆς θερμό- 
τητός ἐστι τοῦ ἡλίου τῆς ἐν ἐχείνῳ τῷ τόπῳ. ᾿Ἐντεῦ- 
θεν xal τὰ ὄρη ἐφέλχονται ὑγρότητα, βοηθεῖ τ᾽ αὐτοῖς 

ὦ xal fj θερμότης τοῦ ἀέρος, ἐπισπεύδει δὲ xal fj πέψις, 
xai διὰ τοῦτο τὰ φυτὰ ὡς ἐπὶ τὸ πολὺ ἐν τοῖς ὄρεσι 
φύονται. Ἔν δὲ ταῖς ψάμμοις vixi, ὡς προέφημεν, 

ἡ ἁλμυρότης, καὶ ἀπομένουσιν ἐν τοῖς μέρεσι τῆς ψάμ.- 


Sed lierbee πδίδ in aqua salaa non debent esse propter 
multum frigus et siccitatem, οἱ hoc est quod planta in- 
diget duobus, materia scilicet et loco sux nature conve- 
nienti, quumque hec duo prisesentia fuerint, proveniel plan- 
ta. Invenimus autem nivem remotissimam naturam ἃ 
temperantia, nec est in superfluo nisi prohibitio essendi in 
loco temperato. Non ergo invenimus plantam in nive; 
invenimus tamen szepe plantam apparentem et omnia ani- 
malia, et praecipue lumbricos, quia hi fiunt in nive, et vibex 
omnesque herbze ama-:. — Sed nix non exigit ut sit hoc , 
sed vincit aliquid esse nivis, et hoc est quia nix descendit 
similis fumo, congelatque eam ventus et constringit eam 
aer. Erit ergo raritas inter partes ejus, retinebiturque 
aer in ea et calefiet manatque de ea aqua putrida que 
aerem incluserat , quumque fuerit aer multze amplitudinis 
solque affuerit , erumpet aer comprehensus in nive appa- 
rebitque humiditas putrida coagulabiturque cum calore 
soli. Quodsi fuerit locus coopertus, fient in eo plante 
sine foliis, quia recessit a temperantia terree quee homo- 
genealis est. Et hoc est quod flores et folia in herbis 
minutis mixti sunt in locis temperatis in aere et aqua , et 
ideo pauci sunt flores οἱ folia plante quze contingit in 
Dive. Eodem quoque modo in locis multum salitis et sic- 
cis: secundum plurimum non apparet in eis planta , quia 
liaec loca remota sunt a temperantia, et minoratur terra, 
quia longe sunt calor et humor, quae propria sunt aqua 
dulcis, Et ideo facta est terra dulcis montuosa, et cito 


nascuntur ibi plante. 


VI. 


Sed in locis calidis, quia dulcis est aqua et calor mul- 
tus, provenit decoctio duabus partibus, ex effectu loci 
cum aere in eo existente , et decoctio aeris ex calore solis 
in illo loco. Montes vero quia attrahunt humores et ad- 
juvat illos claritas aeris et festinat decoctio, et ideo plan- 
tse ut multum in montibus sunt. In eremis quoque vincit 


salsedo , ut praeostendimus, οἱ remanent ibi inter partes 
5, 


36 ΠΕΡῚ ΦΥΤΩΝ *, B, ς. 


μου ἀραιότητες ὅμοιαι πρὸς ἀλλήλας. ὯὉ τοίνυν ἥλιος 
οὐχ ἔχει δύναμιν ἵν᾽ ἐν αὐταῖς ἀπαρτίσῃ xai βεδαιώση 
συνέχειαν οὐσίας. Τῷ τοι χαὶ φυτὰ ἐν αὐταῖς, ὡς τὰ 
πολλά, οὐ γίνονται" εἰ δὲ καὶ γίνονται, οὐ xavà εἴδη 
5 ἴδια xai διάφορα, ἀλλὰ κατὰ εἴδη ὅμοια πρὸς ἄλληλα. 
Τὰ δὲ φυτὰ ἃ ἐν τῇ ἐπιφανείᾳ τοῦ ὕδατος γεννῶνται, 
οὖχ ἄλλως γεννῶνται εἰ μὴ διὰ τὸ πάχος τοῦ ὕδατος " 
ὅταν γὰρ θερμότης ἅψηται τοῦ ὕδατος, ἥ τις ἄνω mov 
οὖκ ἔχει πῶς ἂν χινηθείη, τότε προέρχεται ἐπ᾽ αὐτὴν 
10 παρόμοιόν τι νεφέλη, ὄλίγον τε τοῦ ἀέρος κατέχει, xal 
σήπεται τὸ τοιοῦτον ὑγρόν, ἐφέλχεταί τ᾽ αὐτὸ ἣ θερμό- 
vic, ἥ τις ἐχτείνεται εἰς τὴν ὄψιν τοῦ ὕδατος, xal γί- 
νεται ἐντεῦθεν φυτόν. Οὐχ ἔχει δὲ ῥίζαν, ὅτι f ῥίζα 
ἐν τοῖς μέρεσιν ἐδράζεται τῆς γῆς, ἔχουσα μέρη διηρη- 
i5 μένα. Οὐχ ἔχει δὲ πάλιν οὐδὲ φύλλα, ὅτι μαχράν 
ἐστιν ἀπὸ τῆς εὐχρασίας, xal οὐδὲ τὰ μέρη αὐτοῦ εἶσι 
“συμπεπηγότα. Τοῦτο δὲ τὸ φυτὸν οἷον εἰς ὁμοιότητα 
φύλλων γεννᾶται, χαὶ χαλεῖται ἐπίπτερον. Τῶν δὲ 
λοιπῶν φυτῶν τῶν ἐν τῇ Y , ἐπεὶ τὰ τῆς γῆς μέρη εἰσὶ 
90 συμπεπηγότα, καὶ τὰ μέρη ἐξ ἀνάγκης τούτων εἰσὶ 
τοιαῦτα, Τὰ γοῦν φυτὰ τὰ ἐχ τῆς γῆς͵ συμπεπηγότα 
γίνονται ἐχ σήψεων ἐν τόπῳ ὑγρῷ xal χαπνώδει αἵ 
γὰρ σήψεις κατέχουσιν ἀέρα, xal ὅταν πληθύνωνται ol 
ὑετοὶ xal οἱ ἄνεμοι, δ ἥλιος φαίνεσθαι ποιεῖ αὗτας, 
85 χατεπείγει τε ξηραίνεσθαι xal συμπήγνυσθαι, χαὶ ἢ 
ξηρότης τῆς γῆς τὰς ῥίζας αὐτῶν ποιεῖ, xal γίνονται 
ἐντεῦθεν φυτὰ xal μύχητες xal ὕδνα xal τὰ ὅμοια. 
Πάντα δὲ ταῦτα γίνονται ἐν τόποις θερμοῖς κατὰ λόγον 
διότι ἢ θερμότης πέττει τὸ ὕδωρ ἐν τοῖς ἐνδοτέροις τῆς 
30 γῆς, κατέχει τε ταύτην Ó ἥλιος, xol γίνεται ἀναθὺ - 
μίασις, καὶ ἐντεῦθεν συμβαίνει ἡ ἀλλοίωσις εἰς φυτόν" 
ὁμοίως xat ἐν πᾶσι τόποις ὡς ἐπὶ τὸ πλεῖστον θερμοῖς 
πληροῦται ἣ τοῦ φυτοῦ ἀπάρτισις. Οἱ δὲ τόποι οἱ 
ψυχροί, εἰ καὶ οὗτοι τὸ ὅμοιον ποιοῦσί ποτε, πλὰν ἐχ 
s» τοῦ ἐναντίου ὃ γὰρ ψυχρὸς ἀὴρ τὸ θερμὸν συμπιέζει 
κάτω, συμπήγννυσί τε τὰ μέρη αὐτοῦ, xal ὃ τόπος ἔψη- 
σιν πάσχει μετὰ τῆς προσούσης ὑγρότητος αὐτῷ. Τοῦ 
γοῦν περισσοῦ δγροῦ ξηρανθέντος, σχίζεται ὃ τόπος, καὶ 
ἐξέρχονται ἐξ αὐτοῦ φυτά, Ἐν τόποις δὲ γλυχεροῖς, 
4o ἐν οἷς τὸ ὕδωρ μὴ ἐπὶ πολὺ συμθαίνει χωρίζεσθαι, ὁπότ- 
αν ὃ ἀὴρ τῷ γῇ ἐγκχλειόμενος ξηρανθῇ, ἡ ὑγρότης τε 
τοῦ ὕδατος cup mayT, καὶ ὁ αὐτὸς ἀὴρ μείνῃ ἐν τοῖς 
ἐνδοτέρω τοῦ ὕδατος, ἐξέρχονται φυτά, ὡς τὸ νοῦφαρ 
τὸ ἰατρικὸν xal εἴδη βοτανῶν ἄλλα πολλῶν καὶ σμι- 
45 χρῶν, ἃ δὴ τοιουτοτρόπως γεννῶνται, πλὴν οὐχ εἰσὶν 
ἐχτεταμένά, διότι αἱ ῥίζαι αὐτῶν εἶσιν ἐπιπολαίως ἐν 
τῇ γῇ. "Ev τόποις ὡσαύτως ἐν οἷς ὕδωρ θερμὸν τρέ- 
χει, πολλάχις φυτὰ γεννῶνται, διότι fj θερμότης τοῦ 
ὕδατος ἐφέλχεται ἀναθυμιάσεις προσφάτους ἐπὶ τῆς 
10 γῆς, ἣ δὲ ψυχρὰ φύσις τῆς ϑγρότητος τοῦ ὕδατος ὗπο- 
χάτω ἀπομένει, xal συμπήγννται 6 ἀὴρ 6 ἐν τούτῳ τῷ 
ὑγρῷ, καὶ ὅταν πεφθῇ ἢ θερμότης τοῦ ἀέρος, πάλιν ἐν 
τούτῳ γεννᾶται τὸ φυτόν, οὐκ ἄλλως εἰ μὴ ἐν χαιρῷ 
πολλῷ. Αἱ βοτάναι δ᾽ αἵ μικραὶ αἱ φαινόμεναι ἐν 


(8:6,826.) 
Non ergo habebit sol 


virtutem , ut efficiat, vel confirmet continuitatem essentise. 


arene raritates similes ad invicem. 


Plants ergo in eremis non erunt species proprie, sed si- 
miles ad invicem. [IV] Planta autem quiz super superfi. 
ciem aqu: nascitur, non erit nisi ex grossitudine aqui, et 
hoc est quia, quum calor tetigerit aquam quae cursum non 
habet quo moveatur, pervenit super eam simile nubi, 
parumque aerís retinet , putrescitque ille humor, attrahit- 
que illum calor, et expansus est super faciem aquis ; et non 
habet radicem , quia radices in partibus duris terra erunt, 
et aqua partea habet disgregatàs et expansas.  Evenit ergo 
calor cum putredine quao nata est super faciem aquse , et 
ideo non babet folia quia longe est a temperantia; et non 
sunt partes ejus compaciae, quia nec aqua partes compa- 
etie : unde etiam hac planta ad similitudinem foliorum 
nascitur. Et quia terre partes compacte sunt, plante 
quoque compact sunt qus super terram.  Aliquotiens 
putrefiunt in loco humido et fumoso putredines qua de- 
tinent aerem , et quando multiplicabuntur pluvie et venti, 
eol apparere faciet illas, et faciet siccari et coagulari sicci- 
(as terrse radices illarum, et erunt inde fungi et tuberes 
et similia. Et quod erit in locis calidis vehementer, et 
hoc est quia calor digerit aquam in interioribus terre, 
detinetque eum sol : fit ergo vapor, contingitque inde 
planta, et similiter in omnibus locis calidis , completurque 
in illo efficacia. Loca autem frigida simile faciunt per 
contrarium : frigidus enim aer calorem comprimit deor- 
sum, et congregantur partes ejus, et locus decoquitur 
cum hac humiditate praesenti, finditurque locus , egredi- 
turque ex eo planta. A locis vero dulcibus aqua ut mul- 
tum non separatur : quum ergo aer terrze inclusus excitatus 
fuerit, manebit humiditas aque, coagulabiturque aer in 
interioribus aqua, egrediturque planta, ut nenuíar et spe- 
cles herbarum multarum, et he erectae nascuntur, non 
expansie , quia radices earum sunt super terram. ἴῃ locis 
quoque in quibus aqua calida currit, multotiens planta 
nascitur, quia calidifas aque attrahit vapores retentos in 
terra, frigidumque humorem sursum trahit, et coagulatur 
aer ex eo humore, quem digerit caliditas aqua, apparet- 


que planta, sed nonnisi post tempus longum.  Herbe 


(ese-) 


τόποις θεαφώδεσι γίνονται ὅταν ἄνεμοι ὀξέως πνέωσιν 
ἀντίπνοιάν τε ποιῶσι xal ἀντιπλήττωσιν ἀλλήλους 
καὶ ἐξεγερθῇ ὁ ἀὴρ 6 ἐν αὐτοῖς xal θερμανθῇ ὁ τόπος 
χαὶ γένηται ἐντεῦθεν πῦρ καὶ μετὰ ταῦτα γεννηθῇ 
ἐ ὅπερ ἐστὶν ἐν τῷ βάθει ἀρσενίχιον, ὃ χαταθαίνει ix 
τῆς ἰλύος τοῦ ἀέρος, καὶ ἐφέλχεται πῦρ μετὰ σήψεως 
(τοῦτο γὰρ τὸ ἀρσενίχιον)" τότε γὰρ γίνεται ix τούτου 
φυτά. Οὐ πολλὰ δὲ ταῦτα προδάλλεται φύλλα, χαθὼς 
προαπεδείξαμεν, ὅτι fj εὐχρασία ἐχ τούτων πόρρω 
1o ἐστίν. 


CAP. 


"O περ δὲ φέρει τρόφιμόν τι φυτόν, ἐχεῖνο φύεται ἐν 
τόποις θερμοῖς καὶ χούφοις χαὶ ὑψηλοῖς, χαὶ μᾶλλον ἐν 
τῷ χλίματι τῷ τρίτῳ καὶ τῷ τετάρτῳ, καὶ πάλιν ὃ δεν- 
δρον ποιεῖ τι ἐγγὺς τροφίμου, ἐχεῖνο γεννᾶται ἐν τόποις 

15 ὑψηλοῖς xai ψυχροῖς. Καὶ διὰ τοῦτο πληθύνονται τὰ 
εἴδη ἐν τόποις τοιούτοις, διὰ τὴν ἐφέλχυσιν τοῦ δγροῦ 
xai τὴν εὐχρασίαν τὴν ἐκ τῆς θερμότητος τοῦ ἡλίου ἐν 
ἡμέραις χειμεριναῖς. ὍὉμοίως xat 6 πηλὸς ὃ ἔμφυτος 
ὀξέως προάγει φυτὰ πίονα f συμπίλησις γὰρ τῆς δγρό- 

20 τητος τούτου ἐν τόποις γλυχεροῖς γίνεται, ὡς προειρή- 
χαμὲεν. Πάλιν τὸ φυτὸν τὸ ἐν τοῖς λίθοις τοῖς στερ- 
ροῖς γεννώμενον μαχρῷ χρόνῳ συμθαίνει" 6 γὰρ ἀὴρ 
6 ἐμπεριειλημμένος τούτοις βιάζεται ἀναδῆναι, ἔξοδον 
δὲ μὴ εὑρίσχων διὰ τὴν ἰσχυρότητα τῶν λίθων ἐπανα- 

25 στρέφει xai θερμαίνει ἑαυτόν, ἐφέλχεταί τε τὸ ὑγρὸν 
τὸ ἐναπολειφθὲν τοῖς λίθοις ἄνω, ἐξέρχεταί τ᾽ ἀναθυ- 
μίασις σὺν δγρότητι μετὰ ἀναλύσεως σμιχροτάτων 
μερῶν τῶν ἕν τοῖς λίθοις - xai γὰρ πολλάκις ἔθος ἐστὶ 
τοῖς λίθοις ἵνα βοηθῇ αὐτοῖς ὃ ἥλιος διὰ τῆς ἰδίας πέ-- 

δυψεως, xal οὕτω γεννᾶται ἐξ αὐτῶν φυτόν" ὃ à' οὐχ 
ἀναθαίνει ἐὰν μὴ πλησίον ἡ γῆς, ἢ δγροῦ" fj γὰρ ὑπό- 
στασις τοῦ φυτοῦ δεῖται γῆς, ὕδατος xal ἀέρος. Κα- 
τανοείσθω τοιγαροῦν τὸ φυτόν, xal sl ἔστι πλησίον 
τοῦ ἡλίου, ταχέως γεννᾶται" εἰ δ᾽ ἐστὶν ὃ ἥλιος πρὸς 

3» δυσμάς, βραδύνει, Πάλιν τὸ φυτὸν ἐν ᾧ χυριεύει τὸ 
ὕδωρ, οὐ παραχωρεῖ τῷ ἀέρι ἀναθαίνειν, xai διὰ 
τοῦτο οὐ τρέφεται. Ὁμοίως xal fj ξηρότης ὅταν χρα- 
vio» ἀναστρέφει $ φυσικὴ θερμότης εἰς τὰ ἄχρα, 
xai Butt τοῦ φυτοῦ τὰς δδοὺς δι’ ὧν οἱ πόροι, xal διὸ 

40 τοῦτο οὐ τρέφεται τὸ φυτόν. Καθολιχῷ δὲ λόγῳ πᾶν 
φυτὸν τεττάρων τινῶν δεῖται, σπέρματος διωρισμένου, 
τόπου ἁρμοδίου, ὕδατος συμμέτρου χαὶ ἀέρος ὁμοίου. 
Ὅταν οὖν ταῦτα πάντα συντελεσθῶσι, γεννᾶται φυτὸν 
xal αὐξάνει" ὅτε δὲ ταῦτα ἀποχωρήσουσιν, ἀσθενεῖ 

45 τῇ ἀποχωρήσει χαὶ τὸ φυτόν. Πάλιν τὸ φυτὸν τὸ 
προϊὸν ἐν ὄρεσιν ὑψηλοῖς, εἰ ἔσται εἶδος, ἔσται προ- 
χειρότερον χαὶ προσφυέστερον εἷς ἰατρείαν" ὁ χαρπὸς 
δ᾽ ὃ σχληρότερος sic πέψιν οὖχ, ὡς ἐπὶ τὸ πολύ, τρέφει. 
Τόποι δ᾽ ἀπομεμαχρυσμένοι τοῦ ἡλίου οὖχ εἰσὶ πολλῶν 

80 βοτανῶν γεννητιχοί, ὋὉμοίως ἐὰν 6 ἥλιος μαχρότητα 


DE PLANTIS *, LIB. II, CAP. VII. 


3T 


quoque minute qua apparent in locis sulphureis , ventus 
quum vehementer flaverit super auripigmentum , repercu. 
tientur ad invicem, excitabiturque aer qui est in eo, et 
calefiet locus οἱ fiet inde ignis, ef postea fiet quod est in 
fundo auripigmenti , quod descendit ex fzece aeris, et at- 
trahit ipsum ignis cum putredine auripigmenti , flietque ex 
eo planta, et ut multum non habebit folia multa, ut pra- 


ostendimus , quia ἃ temperantia remota est. 
VII. 


Quod autem comestibile est ex planta, erit in locis ca» 
lidis, lenibus, altis, e£ maxime in climate tertio et quarto, 
et quod erit prope cibum, in locis frigidis et altia. Εἰ 
ideo multiplicantur species in locis frigidis altis propter 
attractionem humorum et temperantiam in calore solis in 
diebus vernalibus.  Similiterque lutum ingenuum cito 
producit plantam unctuosam, et comprehensio ejus est in 
aqua dulci, at praediximus. [V] Planta autem quz super 
solidos lapides nascitur, longo tempore contingit : aer enim 
comprehensus in illis nititur ascendere, quamque vian) non 
invenerit propter fortitudinem lapidum, revertitur et ca- 
lefit et attrahit humorem residuum qui est in lapidibus, 
sursum exitque vapor cum illo humore cum resolutione 
parvarom partium lapidis, et quia szpe usus est lapide, 
adjuvat eum 50] in sua digestione, filque ex eo planta. 
Et fere non ascendit, nisi propinqua fuerit terree, vel hu- 
mori; sed quod remanet de planta, eget terra, aqua, aere. 
Et consideratur planta, et si fuerit prope solem, citius 
nascetur, et si fuerit ad occidentem, retardabitur. El 
planta , quando dominabitur in illa aqua, retinebit aerem , 
nec permitte eum ascendere, et pon nutritur planta. 
Eodem modo siccitas quando obtinuerit, convertetur calor 
naturalis ad extremitates, et obturabit vias per quas erant 
meatus aqua, ef non nutritur planta. [VI] Toa siqui- 
dem planta quatuor indiget; animal quoque similiter : 
semine terminato, loco convenienti, aqua moderata, aere 
consimili, quumque haec quatuor perfecta fuerin t, nascetur 
planta et crescet ; quodsi defecerint , debilitabitur secun- 
dum defectum. Planta autem quee provenit in montibus 
altis, si fuerit species, erit promtior et aptior medicine; 
fructus vero durior ad digerendum et non multum nu- 
triet. Loca vero a sole remota non erunt muliarum 
plantarum , animalium quoque similiter, quia sol producit 


τῇ ἡμέρᾳ προσάγῃ dv τῇ χινήσει αὅτοῦ xal χαταχυριεύη 
τῆς ὑγρότητος, οὐχ ἔχει τὸ φυτὸν δυνάμεις φύλλα καὶ 
χαρποὺς προάγειν. ἹῬ δὲ xal περὶ τῶν φυτῶν χρὴ 
νοεῖν ἃ γεννῶνται ἐν ὑδαρώδεσι τόποις; ἐν τούτοις ὅτε 
b τὸ ὕδωρ ἠρεμεῖ, γίνεταί τι χαθάπερ ἱλύς, xal οὐχ ἔστι 
δύναμις ἐν τῷ ἀέρι ἵνα ὑποστύση τὰ μέρη τοῦ ὕδατος" 
χατέχεται γὰρ αὐτὸς ὁ ἀὴρ ἐν τοῖς ἐνδοτέροις τῆς γῆς, 
χαὶ χωλύει τὴν παχύτητα τοῦ ὕδατος ἀναβαίνειν. 
El γοῦν πλημμυρήσῃ ἄνεμος ἐν ἐχείνῳ τῷ τόπῳ xal 
10 συσφιγχθῇ ἣ γῆ, συμπιέσῃ θ᾽ ἑαυτὸν ὃ ἐμπεριειλημ- 
μένος ἀήρ, καὶ συμπήξῃ ὃ ἄνεμος τὴν ὑγρότητα, προε- 
λεύσεται ἐχ ταύτης τῆς ὑγρότητος φυτὰ οὐ πολὺ δια-- 
φέροντα ἀλλήλων ἐν εἴδει xal σχήματι διὰ τὴν ὃια - 
μογὴν χαὶ τὴν παχύτητα τοῦ ὕδατος χαὶ τὴν θερμότητα 
16 τοῦ ἡλίου ἄνωθεν. Πάλιν περὶ τῶν φυτῶν ἅ εἶσιν ἐν 
τόποις ὑγροῖς xal ἣ ἐπιφάνεια αὐτῶν φαίνεται ἐν τῇ 
ὄψει τῆς γῆς χλοάζουσα, λέγω ὅτι ἐν ἐχείνῳ τῷ τόπῳ 
μικρά ἐστιν ἀραιότης. Ὅταν οὖν ἐμπεσὼν 6 ἥλιος 
χινήση τὴν ἐν ἐκείνῳ ὑγρότητα, xal θερμάνη τὸν τό- 
30 rov τῇ συμθαινούσῃ χινήσει xal τῇ θερμότητι τῇ du.- 
περιειλημμένη τοῖς ἐνδοτέροις τῆς γῆς, ὅ περ δὴ οὐ 
συμθαίνει ἐν οἷς οὐκ ἔχει τὸ φυτὸν ὅθεν ἂν αὐξηθῇ, 
xal fj ὑγρότης τῇ ἰδίᾳ ἐκτάσει διαχυθῇ, γίνεται χαπνὸς 
ὑπεράνω τῆς γῆς ὡς ὕφασμα χλοάζον, χἀντεῦθεν γεν- 
4ὅ νᾶται φυτὸν ἡ ἔχον φύλλα, ὑπάρχον ἐκ τοῦ γένους 
τοῦ φυτοῦ τοῦ φαινομένου εἰς τὴν ἐπιφάνειαν τοῦ ὕδα- 
τος. "ἔστι δὲ μεῖζον éxetvou , διότι πλησίον ἐστὶ τῆς 
γῆς, εἰ xal οὐχ ἀναθδαίνειν xal ἐπεχτείνεσθαι δύναται. 
Πολλάχις δὲ xol ἐν φυτοῖς ἄλλο φυτὸν γεννᾶται οὐ 
30 τοῦ αὐτοῦ εἴδους xat τῆς αὐτῆς ὁμοιώσεως ἄνευ ῥίζης. 
Κινεῖται δὲ τοῦτο οὕτως * ὁπόταν φυτὸν πολλῶν ἀχαν- 
θῶν ἐν πίονι ὕδατι χινήση ἑαυτό, ἀνοίγονται τὰ μέρη 
αὐτοῦ, xal ἀνιμᾶται ὃ ἥλιος τὰς ἐν αὐτῷ σήψεις, πέ- 
ψιν τε ποιεῖ τούτῳ, καὶ τῇ ἰδία φύσει εἰς τὸν τόπον τὸν 
36 σεσημμένον βοήθειαν χορηγεῖ μετὰ θερμότητος εὐχρά- 
του, χἀντεῦθεν αὐξάνει τὸ φυτόν, ὡς δοχεῖν νήματα 
ἐχτείνεσθαι εἰς ὅλον αὐτό, Καὶ τοῦτο ἴδιόν ἐστι τοῖς 
φυτοῖς τοῖς ἔχουσι πολλὰς ἀκάνθας. Τότε γοῦν γεν - 
νᾶται βοτάνη ἣ λεγομένη λινόζωστις xal τὰ ταύτη 
40 ὅμοια. 


CAP. 


Πᾶσαι δ᾽ αἵ βοτάναι, xal εἴ τι αὐξάνει ἐπάνω τῆς 

γῆς καὶ ἐν τῇ γῇ , πρόεισιν ἔχ τινος τούτων τῶν πέντε, 

& εἰσι σπέρμα, ὑγρότης ἐξ ὕδατος, τόπος ἐπιτήδειος, 

ἀὴρ χαὶ φυτεία, Καὶ ταῦτα τὰ πέντε εἰσίν, ὡς ἂν 
45 εἴποι τις, ῥίζαι φυτῶν. 


ΠΕΡῚ ΦΥΤΩΝ *, B, η,9. 


(826,827.) 
longitudinem diei in remotione sua, et comprehendit hu- 
morem illum, nec habebit planta vires folia et fructus 
producendi. Sed planta quo nascitur in locis aquosis , 
aqua quum quieverit , fiet ut fiex , nec eril vis in aere ut 
subtiliet partes aquse, detinehiturque aer in interioribus 
terre, prohibebitque grossitudinem aquae ascendere , 
mundabitque ventus in loco illo, et findetur terra , repri- 
metque se aer compressus,et coagulabit ventus illum hu- 
morem , provenietque ex illa humiditate planta stagnorum, 
et, ut multum, non differunt in forma propter perieveran- 
tiam et grossitudinem δ4υ et calorem solis desuper. Sed 
planta qua erit in locis udis, apparebit super faciem terrae 
ut viriditas. Dico ergo, in illo loco parvam esse rarita- 
tem, quumque ceciderit sol , movebit illam humiditatem , 
et calefiet locus cum motu contingente et calore compresso 
in interioribus terree, et non habuit planta unde cresce- 
ret, et adjuvit eam humor sua expansione, et diffusa est 
super terram ut pannus viridis, nec habet folia. — Nascitur 
autem de genere plantae qua apparet super superficiem 
aquae, et hiec minor in quantitate quam illa, quia prope 
est generi terre, nec ascendit, nec distenditur. Sepe 
etiam ex planta alia planta nascitur, non suse forma, sine 
radice, movetque se super plantam, quia planta multarunt- 
spinarum unctuose aquse quum se moverit, aperientur 
partes ejus, vaporabitque sol illas putredines, digeretque 
herbam cum sua natura locus putridus, adjuvatque anima 
cum calore temperato, et crescit planta ut fila, et ten- 
duntur super plantam, et hoc proprium est plantze mul- 


tum spinosse, ut cuscute,et similia. 


VIII. 


Herbe autem, et quicquid crescit super terram et in 
terra, provenit ex aliquo istorum quinque, qua sunt se- 
men , putredo, humor aque, plantatio , super aliam plan- 


tam nasci. Et hic quinque radices sunt plantarum. 


CAP. IX. 


Τριπλῶς δ᾽ f τῶν δένδρων εὐπορία &xoAovO0ct ἢ [VIt] Triplex quoque est arborum fecunditas : aut enim 
γὰρ προάγουσι τοὺς χαρποὺς πρὸ τῶν φύλλων, 3 σύν- | fructum producit ante folia , aut cum foliis, vel post folia 
αμᾶ τοῖς φύλλοις, ἣ μετὰ τὰ φύλλα. Εστι τοίνυν | procreata. Est quoque planta quie non habet radicem , nec 


(57. DE PLANTIS ", 


φοτὸν ὅ περ οὐχ ἔχει ῥίζαν, ἣ φύλλα" ἔστι xal ὅ περ φέρει 
φιτρὸν ἄνευ καρποῦ xal φύλλων, ὡς 4 λεγομένη χρυ- 
σοχόμη, ἢ χρυσῖτις, Ἀλλὰ τὰ φυτὰ ἃ χαρπὸν πρὸ 
τῶν φύλλων προάγουσι, πολλὴν ἔχουσι τὴν πιότητα. 
8 Ὅταν γοῦν ἐχταθῇ ἢ θερμότης jj οὖσα φυσικῶς τῷ 
φυτῷ, ταχύνει καὶ fj τούτου πέψις, ῥώννυταί τε xai 
ζέει ἐν τοῖς χλάδοις τοῦ φυτοῦ, χωλύει τε τὸν χυμὸν 
ἵνα μὴ ἀναθαίνῃ ἀπ᾽ αὐτοῦ, χἀντεῦθεν προχωροῦσι 
χαρποὶ καὶ φύλλα. — 'Ev δὲ τοῖς φυτοῖς ἃ ταχύτερον 
ι0 τὰ φύλλα προάγουσι, τί vonréov; αἵ διαθέσεις τῶν 
ὁγρῶν εἶσι πολλαί, Ὁπόταν γοῦν ἣ θερμότης τοῦ 
ἡλίου ἄρξηται διασπείρειν τὰ μέρη τοῦ ὕδατος, ἄνω 
ἐφέλκεται ὃ ἥλιος τὰ μέρη τῆς δγρότητος , καὶ βραδύ- 
νει ἢ πεπειρότης; διότι ἢ πέψις τοῦ καρποῦ οὐχ 
ἔστιν εἰ μὴ ἐν συυπήξει, καὶ προηγοῦνται τὰ φύλλα 
τῶν καρπῶν τῇ προσαγωγῇ τῆς πολλῇς ὑγρότητος. 
Πολλάχις δὲ συμθαίνει αὐτοῖς καὶ πιότης) ὁπόταν fj 
ὑγρότης ἡ ἐν τῷ φυτῷ πέψιν λάθη xol dva67, ἐξ αὐτῆς 
ἀτμὶς πυχνή, xal ἑλχύσῃ αὐτὴν ὁ ἀὴρ μετὰ τοῦ 
ἁλίου" τότε γὰρ ἐξέρχεται ἐκ τῆς ὑγρότητος ἐκείνης χαὶ 
πιότης καὶ χαρπὸς xal φύλλα μιᾷ ἐχθέσει. Οἱ παλαιοὶ 
δὲ σοφοὶ τὰ φύλλα πάντα καρποὺς εἶναι διέδεθαιοῦντο. 
Ἰστέον οὖν ὡς ὅτε ἢ ὑγρότης ἐστὶ τόση ὥστε μὴ πε- 
παίνεσθαι. μηδὲ συμπήγνυσθαι διὰ τὴν ἐχ τοῦ ἀέρος 
ἀνάπτυξιν χαὶ τὴν ἄνωθεν σπουδὴν τῆς ἐφελχύσεως τοῦ 
ἡλίου, τότε fj ὑγρότης αὕτη, εἰς ἣν οὐχ ἐνηργήθη 
πέψις, ἀλλοιοῦται εἰς φύλλα" ἃ δὴ οὖκ ἔχουσιν ἄλλον 
σχοπὸν εἰ μὴ τὴν ἐφέλχυσιν τῆς ὑγρότητος, xal ἵν᾽ 
ὥσι καὶ περιχαλύμματα τῶν καρπῶν ἀπὸ τῆς σφο- 
30 δρότητος τοῦ ἡλίου. Οὐ τοίνυν ὁμοίως δεῖ ἵνα τὰ 
φύλλα ὦσιν ὡς o χαρποί' Ó γὰρ υμὸς ὃ ἀναθαίνων 
ἀλλοιωθείς, οὗτός ἐστι τὰ φύλλα, ὡς εἴπομεν. Totou- 
τοτρόπως ἐστὶν ἡ χρίσις καὶ ἐν ταῖς ἐλαίαις, at ποα 
λάχις στερίσχονται τῶν ἰδίων καρπῶν" ὁπόταν γὰρ 1 
35 φύσις πέψιν ποιήσῃ, ἀναθαίνει πρώτως ἐκ τῆς λεπτό-- 
τητος, ὅ περ οὐχ ἐπεπάνθη ix τῆς θερμότητος. Ἔστιν 
οὖν αὕτη 5$ ὑγρότης φύλλα: ἧ δὲ πέψις ἐστὶν ἄνθος. 
Ὅταν δὲ τελειωθῇ τῷ δευτέρῳ ἔτει fj πέψις, γεννῶν- 
ται χαρποί, καὶ ἐκθαίνει εἰς τέλος ἡ ὕλη κατὰ τὸν 
40 τόπον τὸν ἐν αὐτοῖς. ' 


[ond 
ει 


2 


σι 


CAP. 


Αἴ ἄχανθαι ὡσαύτως εἰσὶν ἐχ τοῦ γένους τῶν φυτῶν, 
οὗ μὲν τῆς αὐτῆς φύσεως. Λέγω γοῦν ὅτι ἐν τῷ 
φυτῷ ἐστιν ἀραιότης, χαὶ ἐν τῇ ἀρχῇ τῆς φύσεως 
αὐτοῦ ἐστι πέψις, καὶ ἀναδαίνει ὑγρότης ψυχρὰ xal 

ἐς μετ᾽ αὐτῆς βραχεῖα διάχρισις, διερχομένη ἐν ἐχείνη τῇ 
ἀραιότητι. Ποιεῖ γοῦν ταύτην συμπήγνυσθαι ὁ ἥλιος; 
χἀντεῦθέν εἰσιν αἱ ἄχανθαι. Διὰ τοῦτο xai τὸ εἶδος 
αὑτῶν ἐστι πυραμοειδές" ἔστι γὰρ ἡ βάσις αὐτῶν ἀρ- 
χομένη͵ ἀπὸ πα, έος καὶ προχωροῦσα εἰς ἰσχνόν. Τοῦτο 
t δὲ γίνεται, διότι κατὰ βραχὺ ὃ ἀὴρ ἐπεχτεινόμενος τῷ 
φυτῷ αὐξάνει τὰ μέρη αὐτοῦ μετ᾽ ἐπιτάσεως τῆς ὑλι- 


LIB. II, CAP. X. 39 


folia, et est quxe stipitem sine fructu et folio habet, ut 
barba Jovis. Adhuc quoque ostendimus lias tres operatio- 
nes. Sed que fructum ante folia producit , multam habet 
unc(uositatem, quumque digesserit eam calor qui est na- 
turalis plante , festinabit ejus maturatio confortabiturque, 
et defervescet in ramis plante, prohibebitque humorem 
ne ascendat, ex eoque praecedit fructus folia, In plantis 
autem que folia citius producunt quam fructus, effectus 
humorum erunt multi, quumque calor solis inceperit di- 
spergere partes aque, sursum attrahit sol partes illius 
liumoris, et tardabitur maturatio, quia digestio fructus 
non erit nisi ín coagulatione, et precedunt folia fructus. 
Planta vero qua folia et fructus simul producit , multos 
habet humores, et multotiens accidit ei unctuoeitas : 
quam quum calor digesserit, ascendet ex eo cum illa 
unctuosifate, attrahetque illud aer cum sole, egredietur- 
que unctuositas fructus, et humor folia producet una ex- 
positione. Antiqui vero sapientes folia etiam omnia fructus 
esse asserebant. Sed humor tantus erat quod non matu- 
rabantur, nec coagulabantur propter apparitionem caloris 
desuper et propter festinationem attractus solis. Humor 
ergo in quem non operata est. digestio, alteratus est in 
folia, nec habent folia aliam intentionem nisi attractum 
humoris, et ut sint cooperimentum fructuum a vehementia 
solis, Et ideo oportuit, similiter ut folia essent et fructus ; 
sed humor ascendit super ea, et alterata sunt folia, ut 
diximus. Eodem modo est judicium in olels ; sed oles szepe 
privantur fructu, quia natura quando digesserit , ascendet 
primo de subtili quod non maturaverit , eritque ille hu- 
mor folia , eritque illa digestio flores, quumque maturaverit 
in secundo anno digestio , nascetur fructus, exibitque ad 
finem materiae secundum locum qui est in eo. 


X. 


Spina vero non suut de genere plantae, nec de natura 
ejus; sed dico quod in planíe est raritas , et erit in prin- 
cipio nature decoclio, εἰ ascendit humor et frigus et 
cum eis parva. decoctio , ambulatque in illa raritate , fa- 
citque illud coagulari sol, eruntque ex illo spinae. Et ideo 
erit forma earum pyramidalis : est enim pedetentim inci- 
piens a gracili e procedens ad grossius paulatim , quia 


aer quum elongatus fuerit a planta illa, augentur parles 


40 


xTc. Τοιουτοτρόπως xai πᾶν δένδρον, ἢ φυτὸν γίνεται 


οὗ ἡ χεφαλή ἐστι πυραμοειδής. 


ΠΕΡῚ ΦΥΤΩΝ ", B, τα, (6. 


(027,81. 


ejus cum extensione materie. Eodem modo omnis planta, 
vel arbor cujus caput fuerit pyramidale. 


| 


CAP. XI. 


Ἢ χλοάζουσα δὲ χροιὰ ὀφείλει εἶναι πρᾶγμα χοινό- 
τατον ἐν τοῖς δένδροις" βλέπομεν γὰρ ὅτι, ὥσπερ χοινή 
6 ἐστιν ἣ λευχότης ἐντός, οὕτω xal fj χλοερότης ἐχτός, 
xal τοῦτό ἐστιν ὅτι ὕλη χρῶνται πλισιωτέρα, ἤγουν 
μᾶλλον πεπεμμένγ.. Δεῖ τοίνυν ἵν᾽ ἡ χλοερότης ἐν πᾶσι 
τοῖς φυτοῖς ὅτι αἱ ὅλαι ἕλχουσι καὶ ἀραιοῦσι τὸ ξύλον 
τοῦ δένδρου, βραχεῖάν θ᾽ 5$ θερμότης πέψιν ἐργάζεται, 
10 χαὶ ἀπομένει τι ἐχεῖ ὑγρόν, ὃ φαίνεται ἔξωθεν. Καὶ 
τοῦτό ἐστιν ἣ χλοερότης $j ἐν τοῖς φυτοῖς, ἐὰν μὴ 
μείζων γένηται ἡ πέψις " ὀφείλει δ᾽ εἶναι μέση ἐν 
τοῖς φύλλοις xal ἐν τοῖς ξύλοις τῇ δυνάμει. 'H δὲ 
χλοερότης οὐ φθείρεται ἐὰν ἦ ὑγρότης ἐν αὐτῇ, ἥ τίς 
16 ἐστιν ix τοῦ γένους τῆς γῆς. Ἔξ ἀμφοτέρων γοῦν 
τούτων ἣ χροιὰ γίνεται ἣ χλοερά. Τούτου σημεῖον 
ὅτι of φλοιοὶ τοῦ δένδρου, ὅταν ξηραίνηται αὐτό, με- 
λαίνονται,, ἐντὸς δ᾽ εἰσὶ Aeuxot, ᾿Εν τοῖς δένδροις γοῦν 
μεταξὺ τῶν δύο χρωμάτων χρῶμα χλοερὸν γίνεται ἐν 
30 τῇ ἐπιφανείᾳ αὐτῶν. 


CAP. 


Τοῦ δὲ σχήματος τῶν φυτῶν τρεῖς εἶσι τρόποι" τινὰ 
γὰρ ἄνω προχωροῦσι, τινὰ xdv, τινὰ μέσον, Τὰ 
μὲν οὖν ἄνω ἐχτεινόμενα ἔχουσιν αἰτίαν ὅτι ἣ φύσις 
αὐτῶν φαίνεται ἐν τῇ ἐντεριώνη xal ἕλχει τὴν θερ- 

2; μότητα xal συμπιέζει ἐν ἑαυτῇ τὸν ἀέρα τὸν ὄντα ἐν 
ταῖς ἀραιότησιν αὐτῆς, πυραμιδοῦνται δ᾽ ὥσπερ πυ- 
ραμιδοῦται τὸ πῦρ ἐν ταῖς ἰδίαις ὕλαις καὶ χουφίζεται. 
Ὅσα δὲ κάτω ἐχτείνεται, τούτων οἱ πόροι συμπήγνυν- 
ται ὅταν γὰρ πέψις γένηται, τότε ἣ ὕλη πυχνοῦται 

30 τοῦ δγροῦ ἐν ᾧ ἐστιν fj ἐντεριώνη, χἀντεῦθεν ἐχπο.- 
ρεύεται μὲν τὸ λεπτὸν ἄνω, ἐπαναστρέφει δὲ τὸ ὑγρὸν 
πρὸς τὰ μέρη ἐχεῖνα κάτω" χινεῖ γὰρ ταύτην ἣ οἰχεία 
βαρύτης. — "A δὲ φυτὰ μέσον τῶν δύο εἰσίν, ἔχουσιν 
οὕτως" λεπτύνεται τὸ ὑγρόν, ὅτι fj φύσις τῆς εὐχρασίας 

85 γειτνιάζει τῇ πέψει,, εἰσί τε xal οἱ πόροι μέσοι. καὶ ἡ 
ὕλη ἐπεχτείνεται xal ἄνω xal χάτω. Ἔστι δ᾽ fj μὲν 
πρώτη πέψις ὑπὸ τὸ φυτόν, fj δὲ δευτέρα ἐν τῇ ἐντε- 
ριώνῃ, ἥ τις ἐξέρχεται μὲν ἀπὸ τῆς γῆς" ἔστι δὲ xol ἐν 
τῷ μέσῳ τοῦ φυτοῦ, καὶ μετὰ ταῦτα γίνεται ἣ διαίρε- 

40 σις, ἥ τις συμθαίνει ἀπὸ τῆς δευτέρας, οὖχ ἀπὸ τῆς 
πρώτης πέψεως. Ἡ δὲ τρίτη πέψις ἐστὶν ἐν τῷ ζῴῳ" 
οὗ γὰρ γίνεται αὕτη fj πέψις εἰ μὴ διὰ τὴν διαίρεσιν 
τῆς φύσεως τῶν μελῶν χαὶ τὴν διάστασιν τῶν φυσιχῶν 
πρὸς ἄλληλα. Τὰ δὲ φυτὰ γείτονά εἶσι πρὸς ἑαυτά, 

45 χαὶ διὰ τοῦτο πληθύνονται ἐν πολλοῖς τόποις" ὡς ἐπὶ 
τὸ πλεῖστον δ᾽ fj ὕλη τῶν φυτῶν χάτω ἐχτείνεται. Τὰ 
σχήματα τοίνυν τῶν φυτῶν εἶσιν ἐν τῇ φύσει xal τῇ 


[VIII] Viriditas plantse debet esse res communissima : in 
arboribus enim videmus quod interius est albedo, et viri- 
ditas exterius, et hoc est quia materia utuntur propin- 
quiori. Oportet ergo ut sit viriditas in omnibus plantis , 
quia materie attrabuutur et rarificant lignum arboris, 
facitque calor parvam digestionem, remanetque ibi humor, 
apparetque exterius : erit ergo viriditas, et boc est in 
foliis nisi quia major inest digestio, et ipsa sunt media 
inter casuram et lignum in potentia. Sed viriditas non 
moratur, nec est nisi humor in illa, estque de genere terrae, 
fitque inter illa ambo color viridis. Hujus autem signum 
quod cortices arboris, quando arescunt, denigrantur, et 
fiunt ligna alifa interius, fitque in illis inter illos duos co- 


lores color viridis in apparentia plantae. 


XI. 


Figure autem piante Lres sunt modi : quedam enim 
sursum prodeunt, quzedam deorsum, quaedam inter hzec. 
Sed quie tendit sursum, est quia materia ejus apparet in 
medulla plantz, et attrahil calor, et comprimit ipsam aer 
qui est inter raritates ipsius, pyramidaturque sicut pyra- 
midatur ignis in suis materiis et elevatur. Qua. autem 
deorsum tendit, meatus coangustantur, quumque digesta 
fuerit materia, inspissabitur aqua in qua est medulla 
plante , proceditque subtile sursum, convertiturque aqua 
ad partes illas deorsum, movetque illam sua ponderosi- 
tate. Quie vero inter duas partes fuerit, subtiliatur hu- 
mor, et natura vicinatur temperantie in digestione, 
eruntque meatus medii, tenditque materia sursum et 
deorsum. Est autem prima digestio desub planta, et 
secunda, qua est in medulla que exit a terra, quee est 
in media planta, et postea apparent maturz , diriduntur- 
que, nec digeruntur tertia digestione : terlia enim di- 
gestio est in animali : nec enim fit tertia digestio nisi 
propter diversitatem membrorum et remotionem natura- 
rum ad invicem. Sed plantsae vicine sunt ad invicem, et 
ideo multiplicantur in multis locis, et, ut plurimum, ma: 
teria plantarum inferius tendit. Figure vero plantarum 


(858) 
πησότητι τῶν σπερμάτων, τὰ ἄνθη δὲ τῶν φυτῶν χαὶ | 
of χαρποί εἶσιν ἐν ταῖς ὑγρότησι xal ἐν ταῖς ὅλαις, 
Κεῖται τοίνυν ἧ πρώτη χίνησις χαθολιχῶς xal fj πέ- 
ψις ἐν πᾶσι τοῖς ζῴοις, καὶ οὐχ ἀποχωροῦσιν ἀπ᾽ αὐτῆς 
6 πάντα τὰ ζῷα" ἐν τοῖς φυτοῖς δ᾽ ἐστὶν fj πρώτη πέψις, 
εἶτα $ πέπανσις χατὰ τὴν τροφὴν αὐτῶν. “Ἕχαστον οὖν 
δένδρον ἀναθαίνει ἀεί, ἔστ᾽ ἂν πληρωθείη" αἰτία δ᾽ 
αὕτη ἐστὶν ὅτι ἐπὶ μὲν τῶν ζῴων ἑχάστου τὸ μῆχος. 
πλησίον ἐστὶ τοῦ ἰδίου πλάτους, ἐν τῷ φυτῷ δὲ πόρρω, 
10ὅτι ἣ δίζα αὐτοῦ, ἤγουν τὸ πῦρ χαὶ τὸ ὕδωρ, σπεύδου- 
σιν εἰς ἀναύασιν, ἵνα δημιουργηθῇ τὸ φυτόν. Ἢ δια- 
φορὰ δὲ τῶν φυτῶν ἐν τοῖς χλάδοις ἐστὶν ἐχ τῆς περιττῆς 
ἀραιότητος" ὅταν γὰρ συμπιεσθῶσιν ol χυμοί, θερμαίνε.- 
ται fj φύσις καὶ σπεύδει εἰς τὴν πέψιν, κἀντεῦθεν τυποῦν- 
I5 vat οἷ χλάδοι καὶ φαίνεται τὰ φύλλα, ὡς προείπομεν, 


CAP. 


To δὲ τὰ τῶν δένδρων φύλλα πίπτειν ἐστὶ διὰ τὴν 
ἐπιφορὰν τῆς ὀξείας ἀραιότητος: ὅταν γὰρ πεφθῇ f 
ὑγρότης μετὰ τῆς ὕλης, πυραμιδοῦται, xal μετὰ 
ταῦτα χατισχναίνουσι, xal ὅταν φανῇ fj ὕλη τῇ πέψει 

390 πεπληρωμένη, τότε τελείως βύονται τὰ ἄχρα τῶν 
πόρων ἄνω, xal διὰ ταῦτα, ἐπεὶ τὰ φύλλα οὐχ ἔχουσιν 
ὕλην, ξηραίνονται καὶ πίπτουσιν: ἐὰν δὲ συμθῇ τὸ 
ἐναντίον ὧν εἴπομεν, o0 πίπτει τὸ φυτὸν εἰς στέρησιν 
τῶν ἰδίων φύλλων. “Ὅταν δὲ πάλιν νικήση τὸ φυτὸν 

25 ψυχρότης, θερμαίνει αὐτὸ f ἐγχλειομένη τούτῳ θερμό- 
της; xal ἢ φανέρωσις τῆς ψυχρότητος γίνεται ἐκτὸς 
ἐν τοῖς ἄχροις αὐτοῦ, χαὶ ἀποτελοῦνται ἐντεῦθεν τὰ 
φύλλα γλαυχά, καὶ οὐδὲ πίπτουσιν, ὡς οὐδ᾽ ἐπὶ τῶν 
ἐλαιῶν xal τῶν μυρσινῶν xal τῶν λοιπῶν. Ὁπόταν 

80 δ᾽ ἔχωσι τὰ δένδρα xal τὰ φυτὰ δύναμιν τοῦ ἕλχειν. 
σφοδρῶς, γίνεται χαρποτορία ὁμοῦ, ἥ τις συμθαίνει, 
ὅτι χρῆται 4$ φύσις πέψει κατὰ διαδοχὴν συχνῇ xal 
ἐν ἑχάστῃ πέψει χχρπὸν προάγει πολύν, xal διὰ τοῦτό 
τινα φυτὰ xal πολλάχις ἐν τῷ χρόνῳ χαρποφοροῦσιν.. 

86 Τὸ δὲ φυτὸν ὅπερ ἐστὶν ὡς fj φύσις τοῦ ὕδατος, μόλις 
καρποφορεῖ διὰ τὴν ἐπιχράτειαν τῆς ὑγρότητος αὐτοῦ 
xal τὸν πλατυσμὸν τῶν ἰδίων πόρων καὶ τὴν ἀπορροὴν 
τῶν ἰδίων ῥιζῶν" ὅταν δ᾽ ἰσγυροποιηθῇ τὸ θερμόν, τα- 
χύνει θ᾽ ἣ τούτου πέψις καὶ λεπτύνεται ἡ ὑγρότης 

40 χαὶ οὐ συμπήγνυται" οὐδ᾽ οὕτω πάλιν γίνεσθαι χαρπο- 
φορίαν συμθαίνει, xal τοῦτο εὑρίσχεται ἐν πάσαις ταῖς 
βοτάναις ταῖς λεπταῖς, ἀλλὰ δὴ καὶ ἔν τισι λαχάνοις. 


CAP. 


Φαιότης δὲ γίνεται dv τόποις σφόδρα θερμοῖς, xol 
ἔστιν ἐν τούτοις ὀλίγος καρπος ix τῆς ὑγρότητος, διότι 
45 εἰσὶ στενοὶ οἱ πόροι. “Ὅταν γοῦν θελήσῃ ἧ φύσις πέ- 
ψιν ποιῦσαι, μὴ ἔχουσα ὑγρότητα ἀρχοῦσαν τῇ ὕλῃ, 
τότε γίνονται οἱ πόροι στενώτεροι. ᾿Επαναστρέφει 


DE PLANTIS *, LIB. 


II, CAP. XIII, XIV. 4t 


erunt in quantitale seminum ; flos vero plantae et fructus 
sunl in aqnis et maleriis. Εἰ positus est motus erimus 
maturatio et digestio in omnibus animalibus, nec rece- 
dunt ab hoc ; sed in planta est prima digestio et matura- 
tio secundum nutrimentum. Quselibel vero arbor ascendit 
semper, donec compleatur et intereat, et hoc est quia 
cujuslibet animalis longitudo propinqua est su: latitudini ; 
in plantis vero remota est » quia radix ejus, aqua et ignis, 
festinant in ascensu, et procreatur plauta. Divergtas- 
vero plani in ramis est. de superflua raritate, quumque 

comprehensi fuerint humores, calefiet natura et festinabit 


in digerendo, formabunturque rami et apparebunt folia, 
ut praediximus. 


XIII. 


[1X] Quod autem folia arborum cadunt, erit propter flu- 
xihilitatem velocis raritatis, quumque digesta fuerit aqua 
cum materia, pyramidabitur, ideoque erunt meatus eoram 
interius ampli et posthac graciliabuntur et pyramida- 
buntur, et quando apparuerit materia cum digestione 
completaque fuerit perfecte, obturabit extremitates mea- 
tuum superius, nec habebunt folia materiam : siccantur 
ergo, et cum contrario ejus quod diximus, non cadit 
planta. Quumque vicerit plantam frigus, colorabit eam 
cum occultatione caloris in medio plantae et apparitione 
frigoris exterius in extremitatibus ejus, et ideo glauca 
fiunt folia, nec cadunt, ut oliva, myrtus et similia. Sed 
quum habuerint arbores vel plantie virtutem attrahentem 
vehementer, erit fructificatio una : quam si non habueripf, 
utetur pafura digestione vicissim, et in qualibet digestione 
fructum producet , et ideo qusedam plantae szpe in anno 
fructificant. — Planta vero que est sicut natura aque, 
vix fructificat propter dominium humiditatis suz et am- 
plitudinem meatuum suorum et fluxibilitatem suarum ra- 
dicum, quumque incanduerit calor, festinabit ejus digestio, 
et subliliabitur propter aquam, et non coagulabitur, et 
istud invenitur in omnibus herbis minutis et in aliquibus 
oleribus. 


XIV. 


Venetalitas autem erit in terris veliementer calidis, et erit 
ibi parum humoris, et fient angusti meatus, quumque voluerit 
natura digerere, non habebit humorem qui sufficiat mate- 


ri:, fientque meatus angusti. Reverletur ergo digestio, con 


43 ΠΕΡῚ ΦΥΤΩΝ ", B, «. 


νοῦν f πέγις, xai συνεχῆ ταύτην ποιεῖ fj θερμότης, 
καὶ φαίνεται τότε τὸ μέσον λευχοῦ xol μέλανος ἐν 
χρώματι. Καὶ ὅταν τοῦτο τοιουτοτρόπως γένηται, 
τότε τὸ ξύλον φθάνει γίνεσθαι μέλαν, xal πᾶν τὸ πλη- 
5 σιάζον τῷ φαιῷ, xal τοῦτο ἔστιν ἰδεῖν ἀπὸ τοῦ ἐδένου 
xal τῆς πτελέας. Ὁ δ᾽ ἔῤενος χαταδύεται ἐν τῷ 
ὕδατι, ὅτι τὰ μέρη αὐτοῦ slav συμπεπηγότα xal οἵ 


πόροι στενοί, xal ἀὴρ οὐχ εἰσέρχεται ἐν αὐτοῖς. Ὃ 


δ᾽ ἐκ τῶν ξύλων τῶν λευκῶν βυθίζεται,, ἔστι διὰ τὴν 


Io στενότητα τῶν πόρων xal τὴν περιττότητα τῆς ὑγρό- 
τητος τῆς βυούσης τοὺς πόρους, ὥστε μὴ ἐξέρχεσθαι 
T5 δ᾽ ἄνθος ix λεπτῆς υὑόνον ὕλης 


ἀπ᾽ αὐτῶν ἀέρα. 
ἐστίν, ὅταν ἄρξηται ἢ πέψις, xal διὰ τοῦτο προη - 
γεῖται τοῦ φυτοῦ, ὡς ἐδείξαμεν. 


φύλλα πρότερον, εἶτα χαρπούς. 
τῷ ἔχοντι στενοὺς πόρους γίνεται χρῶμα, ἔσται ἐν 
χρώματι σαπφειρίνῳ, xal διότι συμπιέζονται αὐτοῦ 


τὰ μέρη) εἰς λευχότητα χλίνει" ὅταν δ᾽ εἰς εὐχρασίαν 
Διότι δέ τινα φυτὰ ἄνθη οὐχ 
ἔχουσιν, ἔστιν fj αἰτία ὅτι, ὡς ἐπὶ τὸ πλεῖστον, γίνεται 
τοῦτο διὰ τὴν διαφορὰν τῶν ἐν αὐτοῖς μερῶν χαὶ τὴν 


30 φθάση, ἐστὶ γλαυχόν. 


ἐν αὐτοῖς λεπτότητα χαὶ τραχύτητα χαὶ παχύτητα. 


Οὐχ ἔχουσι δ᾽ ἄνθη φοίνιχες, cuxai xal τὰ τούτοις 


45 ὅμοια, 


CAP. 


Τὸ δὲ φυτὸν τὸ παχεῖς ἔχον φλοιοὺς ἐχτείνεται xarà 
τὴν ἔχτασιν τῆς ὑγρότητος χαὶ τὴν συνώθησιν τῆς 
θερμότητος, καὶ τοῦτό ἐστιν ἐν τῇ πεύχη xal τῷ φοί- 
νιχι, Τὸ δὲ φυτὸν τὸ γάλα ἐχθάλλον ἔχει τοῦτο ἐν τῷ 
30 μέσῳ᾽ ἔστι δ᾽ ἢ θερμότης ὑποχάτω ἰσχυροτέρα, xal μέ- 
vet ἐχεῖ πιότης. Ὁπόταν οὖν ἄρξηται ἢ θερμότης πέτ- 
τειν, στρέφεται ἡ πιότης εἷς τὴν οἰχείαν δγρότητα,, καὶ 
συμπήγνυσι ταύτην συμπήξει βραχεία, xol θερμαινο- 
μένου τοῦ τόπου, γίνεται f; ὁγρότης λιπαρά, ὁμοία γάλα- 
36 xtt , ἐγείρεταί τ᾽ ἀναθυμίασις ἀπὸ τῆς ὑγρότητος τῆς 
ἑλχούσης τὸ γάλα ἐχεῖνο εἷς τὰς ἀχρότητας, xal κατέ- 
χει ἣ ὑγρότης τὴν θερμότητα τὴν φαινομένην, xal 
οὕτω συμπήγνυται τὸ γάλα' φύσις γάρ ἐστι τῆς θερ- 
μότητος τὸ συμπηγνύειν. Ὁ ποῖον δή τι δὲ γάλα πολλῆς 
40 ἐστι συμπήξεως, τότε γίνεται, ὅταν ἐν τῷ δένδρῳ 
φανῇ ψῦχος: συμπηγνύμενον γὰρ μετὰ ταῦτα ἐξέρχε- 


ται ἀπὸ τοῦ οἰκείου τόπου, xal ἐντεῦθέν ἐστι τὸ χόμμι, 


Τὸ χόμμι δὲ τὸ θερμὸν προέρχεται ἐν τῷ στάζεσθαι" 
ὁπόταν γοῦν τοῦ ἀέρος ἅψηται, συμπήγνυται xal χα- 


45 ταρρεῖ ἐν τόπῳ εὐχράτῳ, χαὶ ἔστιν ὅμοιον ὕδατι. 


“Ἕτερον δὲ “έεται xal συμπήγνυται ὅμοιον λίθοις, ἢ 
χογχυλίοις. “Ὅτε δὲ κατὰ στράγγα ῥεῖ, μένον ἐν τῷ οἷ- 
χείῳ εἴδει, γίνεται ὡς τὸ λεγόμενον σμηρίον. Τὸ 
δ᾽ ἀλλοιούμενον ὡς λίθος ἐστί, χατὰ τὸ φαινόμενον 
60 λίαν ψυχρόν" ποιεῖ δὲ τοῦτο 4 θερωότης τοιοῦτον elvat - 


᾿Εντεῦθεν γοῦν 
16 δειχνύομεν xal τὴν αἰτίαν δι’ ἣν τὰ φυτὰ ἐχφέρουσι 
Ὃ δ᾽ ἐν τῷ φυτῷ 


[e2,555.] 
tinebitque eam calor, videbiturque inter albedinem et nigre- 
dinem in colore. Quod autem hoc modo fuerit, lignum 
habebit nigrum, et omne quod approximatum fuerit inter 
albedinem et ebenum, et hoc est ab ebeno usque ad ulvam. 
Et ideo mergitur in aqua, quia partes ejus sunt compacte 
et meatus angusti, nec aer intrat in illos. Quod autem 
de lignis album meryitur, erit propter angustiam mea- 
tuum et superfluum humorem, qui obturat meatus, ut 
non ingrediatur aer : ergo mergitur. Flos si quid de 
subtili tantom materia erit, quando incipit digestio, et 
ideo priecedit frictum in plantis, ut plurimum.  Ostendi- 
mus autem causam, quare plantae producant folia prius 
quam fructws. — Quod ergo in planta angustarum partium 
(uerit , erit in colore ut lazulum, et quando noa compri- 
mentur partes ejus, ad albedinem declinabit; quumque 
temperatum fuerit, erit glaucum. Quod autem quadam 
flores non habent, ut plurimum fit propter soliditatem 
suarum partium et suam subtilitatem et asperitatem et 
grossitudinem. Non ergo habent flores, ut palma et 


. eas 
similia. 


XV. 


Planta vero qua grossos habet cortices, extenditur 
propter tensionem humoris et impulsionem caloris, et hoc 
est ín pinu et palma. — Sed planta qua lac emittit, ha- 
bebit lac in medio ; eritque calor subterius fortis, eritque 
ibi unctuositas. Quumque inceperit calor digerere, conver- 
tetur unctuositas in illum humorem, et coagulabil ipsum 
cum coagulatione parva, et calefiel locus, fielque aqua 
unctuosa similis lacti, elevabiturque vapor ab humore, 
qui attrahet lac illud ad extremitates, et retinebit humor 
calorem apparentem. Et non coagulabitur illud lac, quia 
usus est caloris ut coagulet lac, et quodlibet lac multae 
est coagulationis. Quum fuerit in arbore frigus apparens, 
coagulabitur lac, postquam exierit a loco, et inde erit 
gummi. Gumms vero calida procedunt distillando , 
cumque aerem teligerint, coagulabuntur. Et quadam 
manant in loco temperato , et erunt. similes aque; qua- 
dam vero manant et coagulantur, similes lapidibus , vel 
conchis. Sed quod guttatim manat, remanet in forma 
sua, et erit ut arbor qua dicitur aletafur. Quod vero 


alleratur, vt lapis, erit in apparentia valde frigidum et 


[839.} DE PLANTIS *, LIB. II, CAP. XVI. 48 


ὅταν δ᾽ ἦ ψῦχος καὶ χαταρρῇ, ἀπολιθοῦταις. Πάλιν 
τῶν δένδρων τινὰ ἀλλοιοῦνται ἐν τῷ χειμῶνι, καί ποτε 
μὲν γίνον α΄ χλοερά, ποτὲ δὲ γλαυχά, xal οὐ φθείρον- 
ται οὔτε τὰ φύλλα αὐτῶν, οὔθ᾽ οἱ χαρποί, ὅτι τὰ φυτὰ 

& ἐν οἷς τοῦτο συμδαίνει, ἔχουσιν ἐπάνω θερμότητα πα- 
χεῖαν χαὶ ἐν ταῖς ῥίζαις δγρότητα λεπτήν᾽ ὅθεν ἐν τῇ 
προόδῳ τοῖ ἔτους κατέχει fj ὑγρότης ἐχεῖνο τὸ χρῶμα 
διὰ τὴν ψυχρότητα τοῦ ἀέρος. Καὶ ὅτε παραθάλλει 
ἣ θερμότης πρὸς τὴν ψυχρότητα, ὠθεῖ ἢ θερμότης 

10 τὴν ὑγρότητα ἔξωθεν, μετὰ τοῦ οὗ περ ἔδαψε χρώματος 
τοῦ ἐν τῇ ἐπιφανεία τοῦ δένδρου ἀχολουθοῦντος, Ὅτε 
δὲ στρέφεται πάλιν fj ψυχρότης xal ἢ ξηρότης εἰς 
ἐνέργειαν χαὶ $j ὑγρότης χατέχει τὴν θερμότητα, 
τότε τὸ χρῶμα φαίνεται τὸ γλαυχόν, 


CAP. 


[δ Πικρὸς δὲ γίνεται καρπός, 500 f θερμότης xal ἢ 
ὑγρότης οὐχ εἰσὶ πλήρεις ἐν τῇ πέψει’ ἡ ψυχρότης 
γὰρ xoi fj ξηρότης ἐμποδίζουσι τὴν τελείωσιν, xai 
οὕτω στρέφεται εἰς πιχρίαν ὃ χαρπός, Τούτου ση:- 
μεῖον ὅτι τὸ πιχρὸν εἰς πῦρ ἐμόληθὲν γλυχὺ γίνεται. 

0 Δένδρα δ᾽ ὅσα γεννῶνται ἐν ὕδατι ὀξώδει, ποιοῦσι 
χαρπὸν γλυχύν, διότι τὸ ὀξῶδες ἕλκει μετὰ θερμότη- 
τῆς τοῦ ἡλίου ὅπερ ἐστὶ τῆς ἰδίας ποιότητος, xat 
τοῦτο ψυχρότης ἐστὶ xal ξηρότης, χἀντεῦθεν ἀπομέ- 
νουσιν ὑγρότητές τινες ὀλίγαι ἔνδον γλυχεῖαι, θερμαί- 

25 νεταί τε xal fj χοιλία τοῦ δένδρου, ὅταν mpocusiva ἐς 
αὐτὴν 6 ἥλιος, xal οὕτω γίνεται 6 χυμὸς τοῦ χαρποῦ 
στύφος ὀλίγον, καὶ ὅσον πλέον πεπεμμένος τένηται, 
διαλύεται χατὰ μιχρὸν τὸ ὀξῶδες, ἔστ᾽ ἂν χαταναλωθῆ 
xai φανῇ fj γλυχύτης. "Εσται τοίνυν ὁ χαρπὸς γλυ- 

80 χύς, τὰ δὲ φύλλα αὐτοῦ xal ot ἀχρέμονες ξηροί, 
Ὅταν δὲ τελειωθῇ ἣ πεπειρότης, ἐπὶ πλέον γίνεται ὃ 
χαρπὸς πιχρός" τοῦτο δ᾽ ἐστὶ διὰ τὴν περισσὴν θερμό- 
vata μετὰ βραχείας ὑγρότητος" καταναλίσχεται γὰρ 
$ δγρότης, ποιεῖ θ᾽ 6 χαρπὸς τὴν θερμότητα ἀναθαί- 

35 νεῖν, καί ἐστι τότε ὃ χαρπὸς πιχρός, Γίνονται δὲ xal 
οἱ πυρῆνες πυραμοειδεῖς διὰ τὴν ἐφέλχυσιν τοῦ θερμοῦ 
xai τὴν περιττὴν ψυχρότητα xai δγρότητα τὴν ἐντὸς 
χειμένην, ἅ εἶσιν Ex γένους τοῦ ὀξώδους ὕδατος" ὑένει 
γὰρ τὸ ὑγρὸν ἐν μέσῳ καὶ χαταπυχνοῦται xal ἰσχναί- 

(9 vet τὰ ἄχρα. Τὰ δένδρα δὲ τὰ ὄντα ἐν γῇ εὐχράτῳ 
ἐπισπεύδουσι τὴν πεπειρότητα πρὸ τῶν χειμερινῶν 
ἡμερῶν, ὅτι ἣ θερμότης ὅταν ἦ πλησίον τῆς εὐχρασίας, 
γένηται δὲ καὶ $ δγρότης φανερὰ xal ὁ ἀὴρ καθαρός, 
xal οὐ δεῖται ὁ χαρπὸς πολλῆς θερμότητός τε xal πέ- 

40 ψεως, σπεύδει τότε fj τοῦδε πεπειρότης, xal πρόεισι 
πρὸ ἡμερῶν χειμερινῶν, — "Ev πᾶσι γοῦν τοῖς δένδροις, 
ὅταν πρῶτον φυτευθῶσιν, ἐπικρατεῖ τὸ πιχρόν, ἣ τὸ 
στρυφνόν, ἐπεὶ ἢ ὑγρότης ὅταν ἐν τοῖς ἄχροις γένηται 
αὐτῶν, πέττει τοὺς τόπους τοὺς ὄντας ἐν τῷ μέσῳ τῶν 


δὺ δένδρων, ἐξ ὧν ἐστι xal 4 ὕλη τῶν χαρπῶν, προέρχε- 


faciet calor ipsum apparere, quumque mandaverit, lapides- 
Cet, fielque in terra calida superfüua, Arborum autem 
quaedam allerantur in hieme , fientque quandoque virides, 
quandoque glauce, et non corrumpuntur folia earum, 
nec fructus , quia arbores quibus accidit hoc, habebunt 


calorem grossum, et in barbis inferioribus aquaxn subti- . 


lem. Ergo in processu anni retinebit aqua illa calorem 
propter frigiditatam aeris , et quia accessit calor ad frigus, 
impulit calor humiditatem exterius cum eo quod tinxit 
colore caloris , et apparet ideo color in apparente arboris. 
Consequenter vertitur frigus et siccitas ad actum, et 
humor retinet calorem, et ideo apparet alius color. 


XVI. 


Fructus vero erit amarus, quia calor et humor non 
sunt completi in digestione; frigus quoque et siccitas im- 
pediunt, ut compleantur : convertuntur ergo ad amaritu- 
dinem. Hujus sigoum quod amarum missum ín ignem 
dulcescit. Arbores autem qus nascuntur in aqua ace- 
tosa, faciunt fructum dulcem, quia acetositas attrahit cum 
calore solis quod fuerit sus qualitatis, et hoc est frigus 
et siccitas. Apparent ergo aque intrinsece dulces, cale- 
fitque venter arboris , quando perseveravit super eam 80], 
eritque sapor fructus acetosus in successione, et quanto 
plus digestum fuerit, dissolvetur paulatim acetositas, do- 
nec consumaltur, apparebitque dulcedo. Erit ergo fructus 
dulcis, foliaque sua et extremitates acida. Quumque per- 
fecta fuerit maturatio, erit amarus , et hoc est propter 
superfluum calorem cum pauco humore. Et consumitur 
humor, facitque fructus calorem ascendere, eritque ama- 
rus. Eruntque nuclei ejus pyramidales propter altractionem 
caloris superius, et írigiditatis et humoris inferius, quc 
sunt ex genere aquse acetos;, remanetque humor in me- 
dio, inspissaturque medium et graciliantur extremitates. 
Arbores vero.quise fuerint in terris temperatis, accelerant 
maturationem ante dies vernales, quia calor quando fuerit 
prope temperantiam, fueritque humor apparens, aerque 
clarus, non egebit fruclus multo calore in digestione. 
Festinat ergo ejus maturatio, provenitque ante dies 
vernales, Omnibus quidem arboribus, quum primum 
plantats fnerint, dominabitur amaritudo , vel ponticitas. 
Causa, humor quando fuerit in extremitatibus illarum, et 
digesserit loca, quae sunt in medio arborum, de quibus 


44 ΠΕΡῚ ΦΥΤΩΝ ", B, «&. 


ταί τε ξηρότης xal ἐπαχολουθεῖ τῇ δγρότητι, xal 
οὕτω γίνεται fj πρώτη πέψις δριμεῖα, ἣ mxod, 3 
στρυφνή. Αἰτία δ᾽ ἐστὶν ὅτι μετὰ θερμότητος καὶ 
γρότητός ἐστι πέψις" ὅταν δ᾽ ἐπιχρατήσῃ δγρότης 

δ χαὶ ξηρότης τοῦ θερμοῦ, ἔστιν ἐξ αὐτοῦ χαρπὸς ἐν τῇ 
ἀρχῇ οὐκ εὔπεπτος, διότι ἢ γέννησις τοῦ χαρποῦ ἐν 
τῇ ἀρχῇ ἐστι χωρὶς γλυκύτητος. 


CAP. 


Τῶν μυροθαλάνων δὲ δένδρων ἐν τῇ ἀρχῇ, ὅταν 
10 φανῶσιν, oí καρποί εἶσι γλυ χεῖς" χοινῶς δ᾽ εἰσὶ στρυ- 
φνοὶ xai ἐν τῇ χράσει αὑτῶν πιχροί. Αἰτία δ᾽ ἐστὶν 
ὅτι τὸ δένδρον αὐτῶν ἐστιν ἀραιὸν τοῖς χλάδοις" ἐν ὥρα 
δὲ πέψεως, ὅταν ὦσιν οἱ πόροι πλατεῖς, ἕπεται θεομό- 
τῆς τῇ ὑγρότητι, xal πεπειροῦνται οἱ χαρποί, καί 
qj; εἶσιν ἐν τῇ ἀρχῇ γλυχεῖς. Πάλιν ἀχολούθως ἕλχει 
διὰ τὴν ἀραιότητα τοῦτο τὸ δένδρον πόρους, ἐπιχρατεῖ 
τε ψυχρότης xal ξηρότης τοῦ θερμοῦ xal ὑγροῦ χἀντεῦ- 
θεν ἀλλοιοῦνται of χαρποὶ εἷς στρυφνότητα. ᾿Ἐπιχρα- 
τεῖ πάλιν 6 ἥλιος μετὰ τῆς θερμότητος διὰ τῆς ἐφελ- 
20 χύσεως τῆς περιττῆς ξηρότητος dv τῷ σπέρματι 
ἐχείνῳ, ὅ περ ἐστὶν ἐν τῇ ἐπιφανείᾳ τῶν δένδρων, 
vixi θ᾽ ψυχρότης τὴν ξηρότητα, καί εἶσιν ol χαρποὶ 
ἰσγυρᾶς στρυφνότητος. ᾿Εντεῦθεν δὲ πάλιν ἀναθαίνει 
θερωότης φυσιχὴ ἄνω, xai βοηθεῖ αὐτῇ ἡ θερμότης 
26 τοῦ ἡλίου ἔξωθεν, νιχᾷ θ᾽ ἢ θερμότης καὶ fj ξηρότης, 
. καὶ γίνονται οἱ χαρποὶ πιχροί, 


[820)850.] 
erunt materis fructus, proveniet siccitas , et consequetur 
humorem, fietque prinia digestio acida, vel amara, vel 
pontica. Causa, quia in calore e£ humore est digestio, 
quumque vicerit humor vel siccitas calorem, erit ex eo 

| fructus in principio non bene digestus, et ideo generatio 
fructuum in principio est prseter dulcedinem. 


XVII. 


Myrobalanorum vero arboris sunt in principio, quum 
apparuerint, fructus dulces, consequenter pontici, et in 
completione amari. Causa ejus, quia arbor ejus rara 
nimis, et in hora digestionis, quum sint meatus ampli, 
sequetur calor humorem, et maturabit fructum. Erit 
ergo in principio dulcis. Consequenter attrahit calor sic- 
Citalem sibi similem, et angustabit meatus, vincentque 
frigiditas et siccitas calorem et humorem. — Alterabitur 
ergo fructus ad ponticitatem. —Vincetque sol cum calore 
per attractionem superfluam siccitatis in semine illo, quod 
est in apparenti arberum, vincefque frigus siccitatem. 
Erit ergo fructus fortis ponticitatis. Deinceps vero ascen- 
det calor naturalis sursum, et adjuvabit eum calor solis 
extrinsecus. Vincent ergo calor et siccitas, οἱ erit fructus 
amarus. 


ANEMON GEXEIZ 
KAI IIPOZHTOPIAI. 


EX TÜN APIZTOTEAOYZ ΠΕΡῚ ΣΗΜΕΊΩΝ. 


m. 
Boot οὗτος dv μὲν Μαλλῷ Παγρεύς" πνεῖ γὰρ 
ἐπὸ χρημνῶν μεγάλων xai ὀρῶν διπλῶν παρ᾽ ἄλληλα 
κειμένων, ἃ χαλεῖται Παγριχά" ἐν δὲ Καύνῳ Mé- 
σῆς" ἐν δὲ Ῥόδῳ Καυνίας" πνεῖ γὰρ ἀπὸ Καύνονυ, 
6 ἐνοχλῶν τὸν λιμένα αὐτῶν τὸν ᾿Αχανίαν " ἐν δ᾽ Ὀλ- 
δία τῇ κατὰ Μύγαλον τῆς Παμφυλίας Γαυρεύς " πνεῖ 
γὰρ ἀπὸ νήσου ἣ καλεῖται Γαυρίς. Τινὲς δ᾽ αὐτὸν 
Βορρᾶν οἴονται εἶναι, ἐν οἷς χαὶ Λυρναντεῖς ol χατὰ 
Φασηλίδα. Καιχίας" οὗτος ἐν μὲν Λέσδῳ καλεῖται 
10 Θηδάνας: πνεῖ γὰρ ἀπὸ Θήδης πεδίου τοῦ ὑπὲρ τὸν 
ἘΒλαιατιχὸν χόλπον τῆς Μυσίας " ἐνοχλεῖ δὲ τὸν Μι- 
τυληναίων λιμένα, μάλιστα δὲ τὸν Μαλόεντα' παρὰ δὲ 
* αἰχαυνίαις, ὃν ἄλλοι Βορρᾶν οἴονται εἶναι. Ἀπηλιώ- 
τῆς" οὗτος ἐν μὲν Τριπόλει τῆς Φοινίκης Ποταμεὺς 
1$ χαλεῖται᾽ πνεῖ δ᾽ ἐχ πεδίου ὁμοίου ἄλωνι μεγάλη, 
περιεχομένου ὑπό τε τοῦ Atbdvou xal τοῦ Βαπύρου 
ὄρους, παρὸ καὶ Ποταμεὺς καλεῖται ἐνοχλεῖ δὲ τὸ 
ΠΠοσειδώνειον- ἐν δὲ τῷ Ἰσσιχῷ χόλπῳ xe περὶ 
ἹῬωσσὸν Συριάνδος" πνεῖ δ᾽ ἀπὸ τῶν Συρίων πυλῶν, 
20 ἃς διέστηκεν ( σεν ἢ) ὅ τε Ταῦρος xat Ταυρόσια * ὄρη: 
ἐν δὲ τῷ Τριπολιτιχῷ χόλπῳ Μαρσεύς, ἀπὸ Mdpaou 
κώμης" ἐν δὲ Προχοννήσῳ xal ἐν Τέῳ xal ἐν Κρήτη 
xai Εὐθοίᾳ καὶ Κυρήνη ᾿Ελλησποντίας" μάλιστα δ᾽ 
ἐνοχλεῖ τόν τε τῆς Εὐδοίας Καφηρέα καὶ τὸν Κυρη- 
85 ναῖον λιμένα, καλούμενον δ᾽ ᾿Απολλωνίαν᾽ πνεῖ δ᾽ ἀφ᾽ 
Ἑλλησπόντου“ ἐν δὲ Σινώπη, Βερεκυντίας ἀπὸ τῶν 
χατὰ Φρυγίαν τόπων πνέων ἐν δὲ Σιχελίᾳ Κατα- 
πορθμίας͵ πνέων ἀπὸ τοῦ πορθμοῦ. Τινὲς δ᾽ αὐτὸν 
Καιχίαν οἴονται εἶναι, Θηθδάναν προσαγορεύοντες. 
30 Εὖρος " οὗτος ἐν μὲν Αἰγαῖς ταῖς χατὰ Συοίαν Σχο- 
πελεὺς χαλεῖται ἀπὸ τοῦ Ῥωσίων σχοπέλου" ἐν δὲ 
Κυρήνη Κάρδας ἀπὸ τῶν Καρθανῶν τῶν xarà Φοι- 
νίχην" διὸ xal τὸν αὐτὸν Φοινιχίαν χαλοῦσί τινες. 
Εἰσὶ δ᾽ ot καὶ ᾿ΑἈπηλιώτην νομίζουσιν εἶναι, Ὀρθρό-: 
$5 ὑοτος" τοῦτον οἱ μὲν Εὖρον, οἱ δ᾽ ᾿Αμνέα προσαγορεύ-- 
ουσιν, Νότος δ᾽ ὁμοίως παρὰ πᾶσι χαλεῖται" τὸ δ᾽ 
ὄνομα διὰ τὸ νοσώδη εἶναι: ἔξω δὲ χάτομόρον, xac' 
ἀμφότερα δὲ νότον. Λευχόνοτος ὁμοίως" τὸ δ᾽ ὄνομα 
ἀπὸ τοῦ συμαίνοντος" λευκαίνεται γὰρ... ΑἰΨ’ καὶ 
ὦ οὗτος τὸ ὄνομα ἀπὸ Λιδύης, ὅθεν πνεῖ, Ζέφυρος" καὶ 
οὗτος τόδε τὸ ὄνομα διὰ τὸ ἀφ᾽ ἑσπέρας πνεῖν" ἡ δ᾽ 
ἑσπέρα... Ἰάπυξ' οὗτος ἐν Τάραντι Σχυλητῖνος ἀπὸ 
χωρίου Σκχυλαντίμου * χατὰ δὲ opaAsovro * Φρυγίας - 
ὑπὸ δέ τινων Φαραγγίτης " πνεῖ γὰρ ἔχ τινος φάραγ- 
4δ γος τῶν κατὰ τὸ Πηγαῖον ᾿ παρὰ πολλοῖς δ᾽ ᾿Αργέ- 
ὁτης. Θρᾳχίας κατὰ μὲν Θράκην Στρυμονίας ( πνεῖ 
γὰρ ἀπὸ τοῦ Στρυμόνος ποταμοῦ ) , κατὰ δὲ τὴν Me- 


AS 


VENTORUM SITUS 


ET ADPELLATIONES. 


EX ARISTOTELIS LIBRO DE $16NI$. 


Boreas, aquilo; hic in Cilicie Mallo Pagreus dicitur : 
flat namque a magnis praecipitiis ac montibus duplicibus 
sibi invicem adjacentibus , qui Pagrici montes adpellantur. 
Cauni Meses nominatur ; in Rhodo vero Caunias, quoniam 
à Cauno spirat, portum eorum Acaniam infestans. Olbic 
prope Mygalum Pamphylime Gaureus dicitur, quia flat ab 
insula cui nomen Gauris. Nonnulli, quorum e numero 
sunt Lyrnantes prope Phaselida, eum pro Aquilone habent, 
Cacias; hic in Lesbo quidem Thebanas vocatur : flat 
namque a Thebes campo supra Mysism sinum Elzaticum 
sito, infestatque Mitylenacorum portum, maxime vero 
Maloentem ; apud Ae..... Caunias dicitur, quem alii Bo- 
ream esse putant.  Apeliotes, Subsolanus; hic in Tripoli 
quidem Phenicie Potameus vocitatur, flatque ἃ campo 
magna arez simili, qui ἃ Libano et Bapyro monte cin- 
gitur : quamobrem et Potameus vocitatur. Infestat autem 
Posidonium. In Issico vero sinu et circa Rhossum nominatur 
Syriandus : flat namquea Syriis portis, quas Taurus et 
Rhossii (?)) montes dirimunt. In Tripolitico sinu Marseus 
nominatur, a Marso vico. In Proconneso , Teo , Creta, 
Euboea et Cyrene dicitur Hellespontias, maximequo infe- 
stat Euba:e Caphareum εἰ Cyreneum portum, nomine 
Apolloniam; flat autem ab Hellesponto. Apud Sinopenses 
vocatur Berecyntias, quoniam a Phrygise locis spirat; in 
Sicilia vero Cataportlimias, quoniam a freto spirat. Qui- 
dam eum Ceciam esse putant, ac Thebanam adpellitant. 
Eurus, Vulturnus; hic apud ZEgas quidem Syria vocatur 
Scopeleus, a Rhossiorum scopulo; Cyrenis vero Carbas 
a Carbanis Phenicie : quamobrem et Phoenicias a quibus- 
dam nuncupalur. Sunt qui et Apelioten eum esse arbi- 
trantur. Orthrono(us; hunc alü Eurum , alii Ampeum 
adpellitant. Nous, Auster, eodem apud omnes vocalur 
nomine; nomen autem traxit ex eo quod morbosus sit, 
extra quidem pluviosus, utrobique vero notus.  Leucono- 
íus, albus Notus similiter; ex effectu nomen sortitus est : 
albescit enim.... Libs , Africus; et hic a Libya nomen sor« 
titus est, quippe ab ea spirans. Zephyrus, Favonius : huic: 
quoque id nomen ex eo impositum , quoniam ab occasu 
spirat; occasus autem... Japyz: hic Tarenti Scyletinus 
dicitur, loco ; Scylacinus vero circa Dorylaium Phrygiee (?). 
A quibusdam Pharangites adpellatur, quoniara e convalle 
quadam ad Pegseum sita spirat. Apud multos Argestes 
nominatur.  Thracias in Thracia quidem Sírymonias 
vocitatur, quippe qui a Strymone fluvio spirat ; in Megarico 


46 ἈΝΈΜΩΝ OEZEIZ. (»73.) 


γαρικὴν Σχίρων ἀπὸ τῶν Σχιρωνίδων πετρῶν, ἐν δ᾽ 
Ἰταλίᾳ καὶ Σικελία Κίρχας διὰ τὸ πνεῖν ἀπὸ τοῦ Κιρ- 
χαίου" ἐν δ᾽ Εὐθδοίᾳ xai Λέσδῳ ᾿Ολυμπίας τὸ δ᾽ 
ὄνομα ἀπὸ τοῦ Πιεριχοῦ Ὀλύμπου" ὀχλεῖ δὲ Πυρραίους. 

5 Ὑπογέγραφα δέ σοι xal τὰς θέσεις αὐτῶν, ὡς χεῖνται 
καὶ πνέουσιν, ὑπογράψας τὸν τῆς γῆς χύχλον, ἵνα xat 
πρὸ ὀφθαλυῶν cot τεθῶσιν, 


vero traciu Sciron dicitur ἃ Scironiis saxis; in ltalia et 
Sicilia Circas, quoniam a Circamo spirat; in Eubea et 


:Lesbo Olympias, ἃ Pierico Olympo tracto vocabulo; in- 


festat autem Pyrrlios. Delineavi porro tibi et situs eorum, 
prout siti sunt et spirant, descripto terrarum orbe, ut (ibi 
ob oculos ponerentur. 


ΠΕΡῚ ATOMON 'PAMMON". j DE INSECABILIBUS LINEIS.' 


968. 
| ἊΨ Y εἰσὶν, ἄτομοι γραμμαί, καὶ ὅλως ἐν ἅπασι 
τοῖς ποσοῖς ἔστι τι ἀμερές, ὥσπερ ἔνιοί φασιν; εἶ γὰρ 
ὁμοίως ὑπάρχει τό τε πολὺ xal τὸ μέγα, xal τὰ ἄντι- 
χείμενα τούτοις, τό τ᾽ ὀλίγον xal τὸ μιχρόν, τὸ δ᾽ ἀπεί- 
δ ρους σχεδὸν διαιρέσεις ἔχον οὐχ ἔστιν ὀλίγον, ἀλλὰ 
πολύ, φανερὸν ὅτι πεπερασμένας ἕξει ιτὰς διαιρέσεις 
τὸ ὀλίγον xai τὸ μιχρόν' εἰ δὲ πεπερασμέναι αἵ διαιρέ- 
σεις, ἀνάγχη τι εἶναι ἀμερὲς μέγεθος, ὥστ᾽ ἐν ἅπασιν 
ἐνυπάρξει τι ἀμερές, ἐπείπερ xal τὸ ὀλίγον xal τὸ 
10 μικρόν. " Ext εἰ ἔστιν ἰδέα γραμμῆς, 5 δ᾽ ἰδέα πρώτη 
τῶν συνωνύμων, τὰ δὲ μέρη πρότερα τοῦ ὅλου τὴν 
φύσιν, διαιρετὴ ἂν εἴη αὐτὴ $ γραμμή" τὸν αὐτὸν δὲ 
τρόπον καὶ τὸ τετράγωνον χαὶ τὸ τρίγωνον χαὶ τὰ ἄλλα 
σχήματα, xal ὅλως ἐπίπεδον αὐτὸ xal σῶμα" συμθή- 
16 σεται γὰρ πρότερ᾽ ἄττα εἶναι τούτων. "Ext εἰ σώμα- 
τός ἐστι στοιχεῖα, τῶν δὲ στοιχείων μηδὲν πρότερον, 
τὰ δὲ μέρη τοῦ ὅλου πρότερα, ἀδιαίρετον ἂν εἴη τὸ 
πῦρ, καὶ ὅλως τῶν τοῦ σώματος στοιχείων ἕχαστον, 
ὥστ᾽ οὐ μόνον ἐν τοῖς νοητοῖς, ἀλλὰ χαὶ ἐν τοῖς αἰσθη- 
20 τοῖς ἔστι τι ἀμερές. — "Exi δὲ χατὰ τὸν Ζήνωνος λόγον 
ἀνάγχη τι μέγεθος ἀμερὲς εἶναι, εἴπερ ἀδύνατον μὲν ἐν 
πεπερασμένῳ χρόνῳ ἀπείρων ἅψασθαι, χαθ᾽ ἕἔχαστον 
ἁπτόμενον, ἀνάγχη δ᾽ ἐπὶ τὸ ἥμισυ πρότερον ἀφιχνεῖ- 
σθαι τὸ χινούμενον, τοῦ δὲ μὴ ἀμεροῦς πάντως ἔστιν 
25 ἥμισυ. Εἰ δὲ xal ἅπτεται τῶν ἀπείρων ἐν πεπερα- 
σμένῳ χρόνῳ τὸ ἐπὶ τῆς γραμμῆς φερόμενον, τὸ δὲ 
θᾶττον ἐν τῷ ἴσῳ χρόνῳ πλεῖον διανύει, ταχίστη δ᾽ ἡ 
τῆς διανοίας χίνησις, x&v fj διάνοια τῶν ἀπείρων ἐφά- 
πτοῖτο χαθ᾽ ἕχαστον ἐν πεπερασμένῳ χοόνῳ, ὥστ᾽ εἰ 
80 τὸ χαθ᾽ ἕχαστον ἅπτεσθαι τὴν διάνοιαν ἀριθμεῖν ἐστιν, 
ἐνδέχεται ἀριθμεῖν τὰ ἄπειρα ἐν πεπερασμένῳ χρόνῳ. 
Εἰ δὲ τοῦτο ἀδύνατον, εἴη ἄν τις ἄτομος γραμμή. 
"Est xal ἐξ ὧν αὐτοὶ οἱ ἐν τοῖς μαθήμασι λέγουσιν, 
εἴη ἄν τις ἄτομος γραμμή, ὡς φασίν, εἰ σύμμετροί 
85 εἶσιν αἱ τῷ αὐτῷ μέτρῳ μετρούμεναι" ὅσαι δ᾽ εἰσὶ 
μετρούμεναι πᾶσαί εἰσι σύμμετροι" εἴη γὰρ ἄν τι μῆῇ- 
χος ᾧ πᾶσαι μετρηθήσονται, τοῦτο 5 ἀνάγχη ἀδιαί- 
ρετον εἶναι - εἶ γὰρ διαιρετόν, xal τὰ μέρη μέτρου 
τινὸς ἔσται σύμμετρα γὰρ τῷ ὅλῳ᾽ ὥστε μέρους τινὸς 
(0 εἶναι διπλασίαν τὴν ἡμίσειαν. Ἐπειδὴ τοῦτ᾽ ἀδύνατον, 
[ ἀδύνατον ἂν εἴη μέτρον. Ὡσαύτως δὲ xal αἵ με- 
τρούμεναι ἅπαξ ὑπ᾽ αὐτοῦ, ὥσπερ πᾶσαι al Ex τοῦ 
μέτρου σύνθετοι γραμμαί, ἐξ ἀμερῶν σύγκεινται. Τὸ 
δ' αὐτὸ συμδήσεται xdv τοῖς ἐπιπέδοις" πάντα γὰρ τὰ 
45 ἀπὸ τῶν ῥητῶν γραμμῶν σύμμετρα ἀλλήλοις, ὥστ᾽ 
ἔσται τὸ μέτρον αὐτῶν ἀμερές. ᾿Αλλὰ μὴν εἴ τι τμη- 
θήσεται μέτρον τινὰ τεταγμένην χαὶ ὡρισμένην γραμ- 
Uv, οὖχ ἔσται οὔτε ῥητή, οὔτ᾽ ἄλογος, οὔτε τῶν ἄλλων 
οὐδεμία ὧν νῦν δὲ εἴρηται, οἷον ἀποτομὴν ἐκ δυοῖν 
to ὀνομάτοιν' ἀλλὰ καθ᾽ αὑτὰς μὲν οὐδέ τινας ἕξουσι φύσεις, 


Numquid ulli reperiuntur linee quae secari nequeunt, 
el uf in universum res ista pertractetur, estne in omni 
quanlitate, sicut nonnulli statuunt, aliquid carens par- 
tibus ὃ nam si ut multum et magnum, sic et his opposita , 
paucum nempe et parvum , exstent in rerum natura , quod 
autem infinitas fere sectiones sustinet, paucum non est, 
sed multum, manifestum evadit, paucum et parvum finitas 
habere divisiones ; quodsi autem sint finitze divisiones, ne- 
cesse est magnitudinem íinsecabilem aliquam exstare : 
quare omni rei insecabile quiddam inerit , quandoquidem 
ei itidem inest paucum et parvum. Deinde si linez exstat 
idea, ideaque omnium de quibus aliquid przedicatur, 
prima est, partesque totum naturaantecedunt, dividua erit 
ipsa liaea, et eodem modo quadratum, triangulus, et 
ceter& figura , ac denique superficies ipsa et corpus : eve- 
niet enim ut. quadam hac antecedant. Amplius si ele- 
menta ad corpora pertinent , et elementis nihil est prius , 
suntque partes toto priores, individuum ignis erit, et uni- 
versaliter quidquid corporis alicujus est elementum : quare 
non solum in rebus quas cognoscimus intellectu, verum 
etiam in his quas sensu percipimus, quidpiam erit quod 
partes non habeat. Preterea per Zenonis argumentatio - 
nem necesse est aliquam exstare magnitudinem qus par- 
tibus careat , quandoquidem fieri nequit ut res aliqua per 
singula quseque tangendo decurrens finito in tempore tangat 
infinita : nam oportet ut ad medium mobile prius veniat ; 
atqui res qu:& partibus non vacat , medium habet semper 
aliquod. Sin autem tangit infinita finito in tempore id quod 
super lineam fertur, atque id quod celerius fertur, eequali 
in tempore plus spalii transigit, cogitationisque nostro 
velocissimus est motus , cogitatio quoque finito in tempore 
sigillatim tanget infinita : quare si cogitatione sigillatim 
tangere nihil aliud est quam numerare, licebit finito in tem- 
pore cogitationem infinita numerare. Quodsi autem hoc fleri 
nequit , individua sane dabitur aliqua linea. Preterea et 
ex lis que tradunt mathematicis imbuti disciplinis, quivis 
lineam aliquam insecabilem esse concedet : nam si, ut di- 
cunt, illaa commensurabiles sunt lineze quee eadem mensura 
dimetiri queunt, et quascumquedimetiri licet, e» commen- 
surabiles sunt omnes, nimirum longitudo aliqua exstabit , 
qua mensurabuntur omnes ; hanc autem necesse est indivi - 
duam esse : nam si dividua statuatur, hujus quoque men- 
sure partes mensuram aliquam habebunt ( partes enim 
toti commensurabiles sunt), ita ut partis portio que di- 
midia sit, efficiatur dupla. Quoniam vero hoc fleri nequit, 
exstare non polerit mensura. Eodem modo et qua semel 
ab ipsa mensura sunt mensurate, sicul omnes ex mensura 
compositz linee , ex individuis composite sunt. Idem 
etiam continget in iguris planis : nam omnes a constitutis 
lineis procrealze inter se sunt commensurabiles : quare 
ipsarum quoque mensura individua erit. Attamen si quis 
mensuram dividet secundum constitutam quamdam et de- 
terminatam lineam, exempli gratia sectionem lineze e duobus. 
nominibus compositze , non erit h;ec neque constituta, ne- 
que proportione carens linea, neque reliquarum ulla de qui- 
bus modo dictum est, verum neque per se aliquam defini- 
tam naturam liabebunt , sed collatae inter se οἱ constitutae 


47 


48 


πρὸς ἀλλήλας δ᾽ ἔσονται ῥηταὶ xal ἄλογοι. Ἢ πρῶ- 
τον μὲν οὐχ ἀνάγχη τὸ ἀπείρους ἔχον διαιρέσεις μὴ 
εἶναι μιχρον xa ὀλίγον; καὶ γὰρ τόπον xai μέγεθος, xal 
ὅλως τὸ συνεχές, μιχρὸν μὲν λέγομεν, xal ἐφ᾽ ὧν μὲν 
6 ἁρμόττει τὸ ὀλίγον, οὐ μὴν ἀλλ᾽ ἀπείρους διαιρέσεις 
φαμὲν ἔχειν. Ἔτι δ᾽ εἰ ἐν τῷ συνθέτῳ γραμμαί, κατὰ 
τούτων τῶν ἀτόμων λέγεται τὸ μικρόν, xal ἄπειροι 
στιγμαὶ ἐνυπάρχουσιν, Ἧ δὲ γραμμή, διαίρεσις κατὰ 
στιγμήν, xai ὁμοίως xa0* ὁποιανοῦν ἀπείρους ἂν ἔχοι 
w διαιρέσεις ἅπασα ὡς ἣ μὴ ἅἄτομος' ἔνιαι δὲ τούτων 
εἷς μιχρά, xat ἄπειροι ol λόγοι πᾶσαν δὲ τμηθῆναι τὸν 
ἐπιταχθέντα δυνατὸν τὴν μὴ ἄτομον. Ετι εἰ τὸ μέγα 
ix μικρῶν τινων σύγκειται, ἣ οὐθὲν ἔσται τὸ μεγα, 
ἢ τὸ πεπερασμένας ἔχον διαιρέσεις οὐ μέγα ἔσται" τὸ 
I» γὰρ ὅλον τὰς τῶν μερῶν ἔχει διαιρέσεις ὁμοίως. Εὖὕ- 
λογον δ᾽ ἐστὶ τό τε σμιχρὸν πεπερασμένας ἔχειν διαι- 
ρέσεις xai τὸ μέγα ἀπείρους" οὕτως ἀξιοῦσιν’ ὥστε 
φανερὸν ὅτι οὐχ ἐν τούτῳ λέγοιτο τὸ μέγα χαὶ τὸ μι- 
xpov , τῷ πεπερασμένας ἔχειν xal ἀπείρους διαιρέσεις, 
40 Εἰ δ᾽ ὅτι καὶ ἐν ἀριθμοῖς τὸ ὀλίγον πεπερασμένας ἔχει 
διαιρέσεις, xai ἐν γραμμαῖς τις ἀξιοίη τὸ μικρόν, 
εὔηθες ἐκεῖ μὲν γὰρ ἐξ ἀμερῶν θ᾽ d γένεσις, xal ἔστι 
τι ὃ τῶν ἀριθμῶν ἀρχή ἐστι, "xal πᾶς ὃ μὴ ἄπειρος 
πεπερασμένας ἔχει διαιρέσεις" ἐπὶ δὲ τῶν μεγεθῶν οὐχ 
46 ὁμοίως. Οἱ δ᾽’ ἐν τοῖς εἴδεσι τὰς ἀτόμους χατασχενά-- 
ζοντες τοὔλαττον ἴσως ἀξίωμα λαμῥανουσι τοῦ προχει- 


, * / / , L , ἢ “3 
μένου, τὸ τιθέναι τούτων ἰδέας, χαὶ τρόπον τινὰ ταῦτ΄. 


ἀναιροῦσι δι᾽ ὧν δειχνύουσιν᾽ xal γὰρ διὰ τούτων τῶν 
λόγων ἀναιρεῖται τὰ εἴδη. Πάλιν δὲ τῶν σωματιχῶν 
30 στοιχείων εὔηθες τὸ ἀμερῆ ἀξιοῦν" εἰ γὰρ αὖ καὶ 
ἀποφαίνονταί τινες οὕτως, ἀλλὰ πρός γε τὴν ὑπόχειμέ- 
νὴν σχέψιν αὐτὸ τὸ ἐξ ἀρχὰς λαμόάνουσιν. Μᾶλλον δ᾽ 
ὅσῳ μᾶλλον τὸ ἐξ ἀρχῆς δόξειαν ἀναλαμθάνεσθαι, τόσῳ 
μᾶλλον δοχεῖ διαιρετὸν εἶναι σῶμα καὶ μῆκος, καὶ τοῖς 
86 ὄγχοις χαὶ τοῖς διαστήμασιν. Ὁ δὲ τοῦ Ζήνωνος λόγος 
οὗ συμθιθαζει οὐ συμπεπερασμένῳ γρόνῳ τῶν ἀπείρων 
ἅπτεσθαι τὸ φερόμενον ὡδὶ τὸν αὐτὸν τρόπον" ὃ γὰρ 
χρόνος καὶ τὸ μῆχος ἄπειρον καὶ πεπερασμένον λέγεται, 
xai τόσας ἔχει διαιρέσεις. Οὐδὲ δὴ τὸ χαθ᾽ ἕχαστον 
40 ἅπτεσθαι τῶν ἀπείρων τὴν διάνοιαν οὐχ ἔστιν ἀριθμεῖν, 
εἰ ἄρα τις καὶ νοήσειεν οὕτως ἐφάπτεσθαι τῶν ἀπείρων 
τὴν διάνοιαν᾽ ὅ περ ἴσως ἀδύνατον᾽ οὐ γὰρ ἐν συνεχέσι 
xai ὑποχειμένοις ἣ τῆς διανοίας χίνησις, ὥσπερ f τῶν 
φερομένων. Εἰ δ᾽ οὖν καὶ ἐγχωρεῖ χινεῖσθαι οὕτως, 
46 οὐχ ἔστι τοῦτο ἀριθμεῖν' τὸ γὰρ ἀριθμεῖν ἔστι τὸ μετ᾽ 
ἐπιστάσεως. ᾿Αλλ’ ἄτοπον ἴσως τὸ μὴ δυναμένους 
λύειν τὸν λόγον δουλεύειν τῇ ἀσθενεία, xal προσεξαπα- 
τᾶν ἑαυτοὺς μείζους ἀπάτας, βοηθοῦντας τῇ ἀδυναμία. 
Τὸ δ᾽ ἐπὶ τῶν συμβέτρων γραμμῶν, ὡς ὅτι αἱ πᾶσαι 
80 τῷ αὐτῷ τινι xal ἑνὶ μετροῦνται, χομιδῆ; σοφιστικὸν 
xai ἥχιστα χατὰ τὴν ὑπόθεσιν τὴν ἐν τοῖς μαθήμασιν" 
οὔτε γὰρ ὑποτίθενται οὕτως, οὔτε γρήσιμον αὐτοῖς 
ἐστιν. Ἅμα δὲ χαὶ ἐναντίον πᾶσαν μὲν γραμμὴν 
σύμμετρον γίνεσθαι, πασῶν δὲ τῶν συμμέτρων χοινὸν 


ΠΕΡῚ ΑΤΟΜΩΝ ΓΡΑΜΜΩΝ *. 


(958,09. 


erunt, et proportione carebunt. An primo quidem non opor- 
tet, id quod infinitas babet divisiones, non esse parvum, 
sut paucum? nam locum, magnitudinem, et summatim 
omne continuum , parvum dicimus, eaque in quibus con- 
venit paucum etiam, nec ob id tamen iufinitis divisionibus 
ipsa carere affirmamus. D.inde si linee ad composita 
pertinent, parvum dicitur de individuis hisce , etiamsi ipsis 
puncta insint infinita. Quatenus autem linee sunt, divisio 
fit secundum puncta, et in quibusvis punctis equaliter 
poterit infinitas sectiones suscipere omnis linea seque ac ea 
quie individua est, et quaedam ipsarum in parva fient, erunt- 
que infinitae proportiones, atque fieri poterit ut omnis non in- 
dividua linea secetur secundum proportionem quamcumque 
proscribere libuerit. — «eterea si magnum ex parvis qui- 
busdam componitur, aut magnum nihil erit, aut quod 
finitas habet divisiones, non eril magnum : nam totum 
eodem modo partium sectiones admittit. Est autem pro- 
babile, et parvum finitas, et magnum infinitas habere 
divisiones, sicque illi etiam arbitrantur : unde manife- 
stum evadit, non hac ratione parvum aut magnum quid- 
quam dici, quia finitas aut infinites sectiones admittat. 
Quodsi quispiam propterea quod et in numeris paucum 
finitas sectiones habet, in lineis quoque putet finitas 
parvum habere, stolidum se prodit : illic enim e rebus 
partium expertibus fit procreatio estque quiddam unde 
numerus originem sumit, atque omnis numerus, modo 
infinitus non sit, finifas divisiones habet; magnitudines 
autem tali ratione non consistunt. Qui vero idearum ope 
lineas individuas adstruunt, fortasse adsumunt effatum pro- 
posito minus probabile, eo quod ideas ad has pertinere 
ponunt , atque quodammodo ea ipsa tollunt, quorum ope 
demonstrant : his enim sermonibus destruuntur idex. Rut- 
$us quoque stultum estarbitrari ad elementa corporea per- 
tinere quze partibus carent : nam etsi quidam rursus sic 
afürmant, tamen quantum ad presentem quaestionem 
attinet, sumunt id quod inde a principio erat demonstran- 
dum; vel potius quanto magis quod probandum est, ad- 
struere videntur, tanto plus videtur dividuum esse corpus 
et longitudo, cum mole, tum spatio. Zenonis autem ratio 
non probat, rem qua sic ( semper) eodem modo movetur, 
finito tempore non tangere infinita : tempus enim et linea 
finita et infinita dicuntur, ac totidem utraque divisiones sus - 
cipiunt. Neque profecto sí infinita sigillatim cogitatio tan- 
gaf, id numeratio est, etiamsi quis ita cogitatione sigilla- 
tlm infinita tangere in anlmum induceret : quod quidem 
fortasse fieri non potest : non enim ín rebus continuis et 
substratis cogitationis motus consistif, sicut earum qua 
feruntur, rerum. Vel si etiam sic moveri liceret, non 
erit is motus numeratio : numeratio enim nonnisi inter- 
posita quiete absolvitur. Verum absurdum est fortasse, 
eos qui oblatas argumentationes solvere nequeunt , ignavi 
subservire, atque sic se ipsos gravioribus insuper fallaciis 
decipere, ignavize suce suppetias ferentes. Quod vero de 
commensurabilibus lineis dicunt, omnes una quadam et 
eadem. mensura mensurari, captiosum est admodum et 
nequaquam cum sumptionibus in re mathematica receptis 
concordat : nec enim ita sue discipline fundamenta po- 
nunt geometra, neque utile ipsis istud est. Simul etiam 
sibi invicem contradicunt, lineas omnes commensurabiles 
esse, arbitrarique omnium  commensurabilium linearum 


(969 ,970.) 


μέτρον εἶναι ἀξιοῦν ὥστε γελοῖον τὸ κατὰ τὰς ἐχείνων 
δόξας καὶ ἐξ ὧν αὐτοὶ λέγουσι φάσχοντες δείξειν , εἰς 
ἐριστιχὸν ἅμα xal σοφιστιχὸν ἐχχλίνειν λόγον, xal 
ταῦθ᾽ οὕτως ἀσθενῆ" πολλαχῇ γὰρ ἀσθενής ἐστι, xol 

ὁ πάντα τρόπον διαφυγεῖν xal τὰ παράδοξα xal τοὺς 
ἔλέγχους. Ἔτι δ᾽ ἄτοπον ἂν εἴη διὰ μὲν τὸν Ζήνωνος 
λόγον παραπεπεῖσθαί τινας ἀτόμους ποιεῖν γραμμάς, 
τῷ μὴ ἔχειν ἀντειπεῖν, διὰ δὲ τῆς εὐθείας εἷς τὴν ἡμιό- 
λιον χίνησιν, ἣν ἀναγχαῖον εὐθὺ τέμνειν ἀπείρων με- 
to ταξὺ πιπτουσῶν περιφερειῶν xal διαστημάτων ὄντων, 
xai πάλιν διὰ τὴν τῶν ἴσων κύχλων εὔπειστον, ὅτι 
ἀνάγχη ἂν ὅ τι χινηθῇ, μεῖζον ἡωιχύχλιον χινεῖσθαι, 
xal ὅσα ἄλλα τοιαῦτα τεθεώρηται περὶ τὰς γραμμάς, 
μὴ οἷόν τ᾽ ἐνδέχεσθαι τοιαύτην δή τινα γενέσθαι χίνη- 
t5 σιν ὥστ᾽ ἐφ᾽ ἑκάστην τῶν μεταξὺ μὴ πίπτειν πρότερον' 
πολὺ γὰρ ταῦτα μᾶλλον ὁμολογούμενα ἐχείνων. Ὅτι 
μὲν οὖν ἔχ γε τῶν εἰρημένων λόγων οὔτ᾽ ἀναγκαῖον ἀτό- 
μους εἶναι γραμμάς, οὔτε πιθανόν, φανερόν᾽ ἔτι δὲ xal 
ἐχ τῶνδε γένοιτ᾽ ἂν φανερώτερον’ πρῶτον μὲν ἐχ 
30 τῶν ἐν τοῖς μαθήμασι δειχνυμένων χαὶ τιθεμένων, ἃ 
οὗ δίχαιον ἢ πιστοτέροις λόγοις χινεῖν' οὔτε γὰρ ὃ τῆς 
γραμμῆς, οὔθ᾽ 6 τῆς εὐθείας ὅρος ἐφαρμόσει τῇ ἀτόμῳ 
διὰ τὸ μήτε μεταξύ τινων εἶναι, μήτ᾽ ἔχειν μέσον. 
"Ἔπειτα πᾶσαι αἴ γραμμαὶ σύμμετροι ἔσονται ^ πᾶσαι 

80 γὰρ ὑπὸ τῶν ἀτόμων μετρηθήσονται, αἵ τε μήχει 
σύμμετροι xal «i δυνάμει" αἱ δ᾽ ἄτομοι σύμμετροι 
πᾶσαι μήχει: ἴσαι γάρ’ ὥστε xol δυνάμει" εἰ δὲ 
τοῦτο, διαιρετὸν ἔσται τὸ τετράγωνον. "Ext εἰ ἢ παρὰ 
τὴν μείζω τὸ πλάτος ποιεῖ παραδαλλομένη, τὸ ἴσον 
80 τῶν ἀπὸ τῆς ἀτόμου xal τῆς ποδιαίας παραλαμόανο- 
μένων περὶ τὴν δίπουν ἔλαττον ποιήσει τὸ πλάτος τῆς 
ἀμεροῦς" ἔσται ἔλαττον τὸ παρὰ τῆς ἀτόμου. "Ext 
&l ἐχ τριῶν δοθεισῶν εὐθειῶν συνίσταται τρίγωνον, xai 
ix. τῶν ἀτόμων συσταθήσεται' ἐν ἅπαντι δ᾽ ἰσοπλεύρῳ 

35 5 χάθετος ἐπὶ μέσην πίπτει, ὥστε xal ἐπὶ τὴν ἄτομον. 
Ἔτι εἰ τὸ τετράγωνον τῶν ἀμερῶν, διὰ μέσου ἐμπε- 
σούςης xal χαθέτου ἀχθείσης, f, τοῦ τετραγώνου πλευρὰ 
τὴν χάθετον δύναται xal τὴν ἡμίσειαν τῆς διαμέτρου" 
ὥστ᾽ οὐχ ἐλαχίστη. Οὐδὲ διπλάσιον τὸ ἀπὸ τῆς δια- 
40 μέτρου χωρίον ἔσται τοῦ ἀπὸ τῆς ἀτόμου" ἀφαιρεθέντος 
γὰρ τοῦ ἴσον fj λοιπὴ ἔσται ἐλάσσων τῆς ἀμεροῦς" εἰ 
γὰρ ἴσως, τετραπλάσιον ἂν ἔγραψεν ἣ διάμετρος. 
Ἄλλα δ᾽ ἂν τις χαὶ ἕτερα τοιαῦτα συνάγοι" πᾶσι γάρ, 
ὡς εἰπεῖν, ἐναντιοῦται τοῖς ἐν τοῖς μαθήμασιν. Πάλιν 
46 τοῦ μὲν ἀμεροῦς μία ἢ σύναψις, γραμμῆς δὲ δύο" xal 
γὰρ ὅλη ὅλης ἅπτεται, χαὶ χατὰ τὸ πέρας ἐξ ἐναντίας. 
Ἔτι γραμμὴ προστεθεῖσα οὗ ποιήσει μείζω τὴν ὅλην" 
τὰ γὰρ ἀμερῇ συντιθέμενα οὐ ποιήσει μεῖζον. "Es 
ἐχ δυοῖν ἀμεροῖν μηδὲν γίνεσθαι συνεχὲς διὰ τὸ πλείους 

«o διαιρέσεις ἔχειν ἅπαν τὸ συνεχές" ἅπασα δὲ γραμμὴ 
παρὰ τὴν ἄτομον συνεχής" οὖχ ἂν εἴη γραμμὴ ἄτομος. 
"Ert el ἅπασα γραμμὴ παρὰ τῆς ἀτόμου καὶ ἴσα καὶ 
ἄνισα διαιρεῖται, καὶ μὴ ἐχ τριῶν ἀτόμων, xal ὅλως 
περιττῶν, ὥστ᾽ ἀδιαίρετος ( διαιρετός t ) ἡ ἄτομος. 

ARISTOTELES. 1Y 


DE INSECABILIBUS LINEIS *. 


49 


communem mensuram exstare : quamobrem ridiculum 
est, id quod cum mathematicorum opinionibus concordat, 
eaque ipsa quorum ope se demonstraturos esse profitentur, 
in contentiosam pariter atque captiosam divertere argu- 
mentationem, presertim tam invalidam : nam multis mo- 
dis imbecillis est, et quovis modo evitareoportet, ut aut inu- 
sitata dicamus, aut refutemur. Prseterea absonum foret, 
si quis a Zenonis oratione, mutata opinione, sibi persua- 
deri sineret ut líneas individuas reciperet, quia scilicet 
quod ipsi responderet , non haberet, dum tam ope recte 
linee ad sesquiplum motus, quam necesse est recta se- 
care, ita ut infinite circumferentiee quc et ipse inter- 
valla sint, interveniant, quam ope motus circulorum 
sequalium, quia videlicet quidquid movetur, necessario per 
majus semicirculum movetur, et quzecumque 4118 ejusmodi 
de lineis contemplari solent , facile probari potest, fieri non 
posse ut talis ullus motus peragatur, quin prius singulis inter- 
mediis incidat : nam haec multo magis ab omnibus concessa 
sunt quam ista. Quod itaque ex supra dictis rationibus neque 
necessario sequitur, neque probabile est, lineas ullas indivi- 
duas exstare, manifestum esl; preterea tamen ex iis quse sub- 
jungam, jam magis perspicuum evadet, et primo quidem ex 
iis quae mathematici demonstrant atque ponunt, qua mutare 
non decet, nisi probabiliores rationes habeamus : nam neque 
lineze, neque rectze linece definitio cum insecabili linea consen- 
tit, ut quee nec aliquibus interposita sit, nec medium ullum 
habeat. Deinde mines linee» commensurabiles erunt : nam 
omnes ab individuis lineis dimetientur, quzeque longitu- 
dine, queque potentia sunt commensurabiles : individue 
namque lineze omnes inter se commensurabiles sunt longi- 
tudine, quum inter se sint aequales : quare potentia quoque; 
quodsi vero hoc est, dividuum erit quadratum. Praeterea, 
quum línea brevior grandiori copulata latitudinem faciat, 
eequalitas quadratorum quz de individua et de pedali li- 
nea ad bipedalem adhibentur, minorem faciet latitudinem 
individus : minus (itaque) erit quod ab individua pro- 
venit. Preterea , si ex tribus datis rectis triangulus com- 
ponitur, ex tribus quoque lineis individuis componi pote- 
rit; in omni autem sequilatero perpendicularis in mediam 
basim incidit : quare et in individuam. — Prseterea si qua- 
dratum ex quatuor insecabilibus lineis consistat, linea per 
medium incidente et perpendiculari ducta , quadrati costa 
perpendicularem diametrumque dimidiam sequat : quare 
non erit minima. Neque duplum erit spatium quod inde 
a diametro extenditur, illius quod inde ab individua : nam 
cequali spatio ahlato, reliqua erit minor individua : sic for- 
silan exempli gratia diameter quadruplum describere. 
Hujusmodi alia atque alia colligere quispiam posset .: nam 
omnibus, ut ila dixerim, adversantur quze in re mathe- 
matica traduntur. Denuo eorum qua partibus carent, 
unus solummodo esse contactus potest; at linea duos 
habet : nam tota totam tangit et. extremis finibus tractu 
ppposito. Deinde hoc pacto una linea alteri copulata non 
efficiet ex utrisque conjunctam majorem : quee enim parli- 
bus carent, sibi ipvicem adjuncta, majus non facient. Post- 
ea nihil continuum e duobus effici potest, quz partes 
non habeant, propterea quod omne continuuin plures in- 
tersectiones continet ; omnis autem linea preeter individuam 
est continua : ( quamobrem ) linea non erit quae individua 
fuerit. Preeterea si quaevis linea ab individua in partes dividi 
potest, tum aequales, tum inaequales, eliam non ex tribus 
insecabilibus, et universaliter iniparibus, constabit Umitua 


$0 


Ὁμοίως δὲ x&v εἰ δίχα τέμνεται’ πᾶσα γὰρ f, ix τῶν 
περιττῶν. — El δὲ δίχα μὲν μὴ πᾶσα τέμνεται, ἀλλ᾽ ἡ 
ἐχ τῶν ἀρτίων, τὴν δὲ δίχα διαιρουμένην χαὶ ὅσα δυ- 
νατὸν τέμνειν, διαιρεθήσεται xal οὕτως f, ἄτομος, ὅταν 
65$ ix τῶν ἀρτίων εἷς ἄνισα διαιρῆται. Πάλιν εἰ τὸ 
χεχινημένον ἐν ᾧ χρόνῳ χινεῖται τὴν ὅλην, ἐν τῷ ἡμίσει 
τὴν ἡμίσειαν χινηθήσεται, xal ἐν τῷ ἐλάττονι ἔλαττον 
ἢ τὴν ἡμίσειαν, ὥστ᾽ εἶ μὲν περιττῶν σύγχειται τῶν 
ἀτόμων τὸ μῆχος, ἀναιρεθήσεται f, μέση τομὴ τῶν 
10 ἀτόμων, εἴπερ ἐν τῷ ἡμίσει χρόνῳ τὸ ἥμισυ δίεισιν" 
ὁμοίως γὰρ ὅ τε χρόνος xal f, γραμμὴ τμηθήσεται" 
ὥστ᾽ οὐδεμία τῶν συγχειμένων τμηθήσεται εἰς ἴσα 
καὶ ἄνισα, οὐδ᾽ ὁμοίως τοῖς γρόνοις τμηθήσονται" οὐχ 
ἔσονται ἄτομοι γραμμαί. ΤᾺ δὲ τοῦ αὐτοῦ λόγου ἐστί, 
15 χαθάπερ ἐλέχθη, τὸ πάντα ταῦτα ποιεῖν ἐξ ἀμερῶν. 
Ἔτι ἅπασα f, μὴ ἄπειρος δύο ἔχει πέρατα " γραμμὴ 
γὰρ ὥρισται τούτοις" f, δ᾽ ἄτομος οὐχ ἄπειρος, ὥσθ᾽ 
ἕξει πέρας. Διαιρετὴ ἄρα’ τὸ γὰρ πέρας ἄλλο καὶ οὗ 
πέρας. Ἦ ἔσται τις οὔτ᾽ ἄπειρος, οὔτε πεπερασμένη 
30 γραμμὴ παρὰ ταύτας. τι oüx ἐν ἁπάση γραμμῇ 
στιγμὴ ἔσται: ἐν μὲν γὰρ τῇ ἀτόμῳ οὐχ ἔστιν" εἰ μὲν 
γὰρ μία μόνη, ὑπάρξει γραμμή, εἶτα στιγμή" εἰ δὲ 
πλείους, διαιρετὴ $j γραμμή. ΕἸ μὲν οὖν ἐν τῇ ἀτόμῳ 
μὴ ἐνυπάρχει στιγμή, οὐδ᾽ ὅλως ἐν γραμμῇ ἔσται" αἱ 
35 γὰρ ἄλλαι ix τῶν ἀτόμων. "Ext μηθὲν τῶν στιγμῶν 
ἔσται μεταξύ, ἢ γραυμή" εἰ δὲ μεταξὺ γραμμή, ἐν 
ἅπάσαις δὲ πλείους στιγμαί, οὐχ ἔσται ἄτομος. ἼΕτι 
οὐχ ἁπάσης ἔσται γραμμῆς τετράγωνον' ἕξει γὰρ μῇ» 
xoc xai πλάτος, ὥστε διαιρετόν, ἐπεὶ τὸ μέν, τὸ δέ τι. 
Ὁ Εἰ δὲ τὸ τετράγωνον, xal ἣ γραμμή. "Ext τὸ πέρας 
τῆς γραμμῆς στιγμὴ ἔσται, ἀλλ᾽ οὗ γραμμή" πέρας μὲν 
γὰρ τὸ ἔσχατον, ( ἔσχατον ) δ᾽ $ ἄτομος" εἰ γὰρ (SE?) 
στιγμή, τὸ πέρας τῇ ἀτόμῳ ἔσται στιγμή, καὶ ἔσται 
γραμμὴ γραμμῆς στιγμῇ μείζων. Εἰ δ᾽ ἐνυπάρχει 
35 τῇ ἀτόμῳ ἣ στιγμή, διὰ τὸ ταὐτὸ πέρας τῶν συνεχου- 
σῶν γραμμῶν, ἔσται τι πέρας τῆς ἀμεροῦς. “Ὅλως 
τε τί διοίσει στιγμὴ γραμμῆς; οὐδὲν γὰρ ἴδιον ἕξει ἡ 
ἄτομος γραμμὴ παρὰ τὴν στιγμὴν πλὴν τοὔνομα. 
Ἔτι ὁμοίως μὲν εἰ ἐπίπεδον, καὶ σῶμα ἐστιν ἄτομον" 
40 ἑνὸς γὰρ ὄντος ἀδιαιρέτου χαὶ τἄλλα συναχολουθήφει 
διὰ τὸ θάτερον διηρῆσθαι χατὰ θάτερον᾽ σῶμα (δἾ οὐχ 
ἔσται ἀδιαίρετον διὰ τὸ εἶναι ἐν αὐτῷ βάθος καὶ πλά- 
τος" οὐδ᾽ ἂν γραμμὴ εἴη ἀδιαίρετος" σῶμα μὲν γὰρ 
xat ἐπίπεδον, ἐπίπεδον δὲ χατὰ γραμμήν. ᾿Επεὶ δ᾽ 
46 οἵ τε λόγοι δι᾽ ὧν ἐπιχειροῦσι πείθειν, ἀσθενεῖς εἶσι xai 
ψευδεῖς, ἐναντίαι (δὲ) δόξαι πᾶσαι τοῖς ἰσχύουσι πρὸς 
πίστιν, φανερὸν ὅτι οὖχ ἂν εἴη γραμμὴ ἄτομος. Δῆλον 
δ᾽ ix τούτων ὅτι οὐδ᾽ ἂν ix στιγμῶν εἴη γραμμή" σχε- 
δὸν γὰρ οἱ πλεῖστοι τῶν λόγων ol αὐτοὶ ἁρμόσουσιν" 
$0 ἀνάγχη γὰρ διαιρεῖσθαι τὴν στιγμήν, ὅταν ἢ ἐκ περιτ- 
τῶν τέμνηται ἴσα, ἣ ἐξ ἀρτίων τὰ ἄνισα" xal τὸ τῆς 
γραμμῆς μέρος μὴ εἶναι γραμμήν, μηδὲ τὸ τοῦ ἐπιπέ- 
δου ἐπίπεδον, καὶ γραμμὴ δὲ γραμμῆς στιγμῇ εἶναι μεί- 
Cov: ἐξ ὧν γὰρ σύγχειται, τούτοις xal ὑπερέξει" τοῦτο 


ΠΕΡῚ ΑΤΟΜΩΝ TPAMMQN *. 


(070,071.) 


itaque erit insecabilis linea. Similiter autem si in duo divída- 
tur linea : tunc enim idem eveniet omni qua ex imparibus 
consistit. Quodsi bifariam quidem non omnis linea fin- 
ditur, sed solum que ex paribus coagmentata fuerit, si 
jam qux in duas partes dividitur, in queecumque dividi 
potest dividatur, sic quoque insectilis lines dividetur, 
quando nempe ex paribus composita per insequalia scinde- 
tur. Rursus sí mobile per dimidiam lineam movetur di- 
midio temporis ejus quo totam percurrit, et in minori tem- 
pore minus spatinm percurret quam sit dimidia linea, ita ut 
si ex imparibus individuis spatium illud compositum esset, 
reciperetur insectilium in medietates divisio, siquidem in 
dimidio tempore dimidium spatium pertransit : similiter 
enim tempus etlinea secabuntur : quare nulla ex conipositis 
lineis dividetur in sequalia et inaequalia , neque sicuti tem- 
pus scindetur : non erunt ( ergo) individue lineze. Haec autem 
ad eamdem rationem pertinent , sicut dictum est, qua ex in 
dividuis omnia haec componuntur. Ad haec omnis linea, modo 
Don sit infinita, duos fines habet, siquidem linea hisce ter- 
minatur; at individua linea non est infinita : finem igitur 
habebit. Dividua ergo erit : finis enim aliud est atque illud 
cujus est finis. Aut exstabit aliqua linea prseter istas, quae 
neque finita sit, peque infinita. Insuper non erit in quavis li- 
nea punctus : non enim in individua : nam si unus modo 
punctus insit, ipsa primum linea sola erit, et inde punctus : 
sin plures inerunt, dividua erit linea. Ergo si punctus indi- 
vidus linez nullus inest, neque prorsus inerit linez, quum 
reliqui ex individuis coaluerunt. Postea vel nihil inter duo 
puncta erit intermedium, vel linea erit; quodsi autem linea 
intersit atque in omnibus lineis puncta insint complura, non 
erit insecabilis ulla linea. Amplius non erit cujusvis lineze 
quadratum : babebit enim longitudinem et latitudinem, 
atque idcirco divisibile erit, quum illa quidem aliquid, haec 
autem aliquid aliud. Quodsi autem quadratum dividuum 
est, et linea dividua erit. Praeterea finis linee punctus 
erit, eL non linea : finis enim extremum est, extremum 
vero est individua linea. Si vero punctus est finis, indivi- 
duc .linem extremitas erit punctus, atque ita una lInea 
major erit altera puncto. Sin individue lineze punctus 
inest, quia finis idem est continentium linearum , dabitur 
finis lineze carentis partibus. Et demum quid a linea 
punctus distabit, quum proprium nihil habitura sit indivi- 
dua linea a puncto prater nomen? Adhuc eodem modo, si 
superficies exstat individua, et corpus erit impartibile : uno 
quippe individuo exsistente, cetera quoque consequentur, 
quia alterum ad alterum dividitur; at corpus individuum 
non erit, quum in se latitudinem et altitudinem contineat : 
quare nec linea potest esse individua, corpus siquidem su- 
perficiem, superficies vero lineam sequitur. Quoniam vero 
rationes, quibus isti nituntur sententiam suam persuadere, 
debiles sunt ac falsze, opinionesque omnes adversantur ar.- 
gumentis quibus fidem facere conantur, manifestum 
est, nullam exstare lineam qua dividi non possit. Ex 
iisdem autem manifestum evadet, ne a punctis quidem 
componi lineam posse : maximam enim partem eadem pene 
quadrabunt argumenta : oportet namque punctum dividi , 
quando linea vel ex imparibus composita in zequalia sc- 
catur, vel ex paribus in non cequalia; item lineae partem 
non esse lineam, nec superficiei superficiem, et rursus 
lineam puncto majorem esse linea : ex quibus enim unum- 
quodque compositum est, his etiam quodvis aliud excedit ; 


(yni.) DE INSECABILIBUS LINEIS *, ENT 


δ᾽ ὅτι ἀδύνατον, ἔκ τε τῶν ἐν τοῖς μαθήμασι δῆλον. 
Καὶ ἔτι συμβήσεται τὴν στιγμὴν ἐν χρόνῳ δὴ εἶναι τὸ 
φερόμενον, εἴπερ τὴν μείζω μὲν ἐν πλείονι χρόνῳ, 
τὴν δ᾽ ἴσην ἐν ἴσῳ, ἡ δὲ τοῦ χρόνου ὑπεροχὴ χρόνος. 

5 Ἀλλ᾽ ἴσως καὶ 6 χρόνος ἐστὶν ἐκ τῶν νῦν, καὶ τοῦ αὐτοῦ 
λόγου λέγειν ἄμφω. Et δὴ τὸ νῦν ἀρχὴ xat πέρας 
τοῦ χρόνου καὶ fj στιγμὴ γραμμῆς, μή ἐστι δὲ συνε- 
χὴς fj ἀρχὴ καὶ τὸ πέρας, ἀλλ᾽ ἔχουσί τι μεταξύ, οὐχ 
ἂν εἴη οὔτε τὰ νῦν, οὔτε στιγμαὶ ἀλλήλοις συνεχεῖς. 
I0 Ἔτι 5$ μὲν γραμμὴ μέγεθός τι, ἢ δὲ τῶν στιγμῶν σύν- 
ἐσις οὐδὲν ποιεῖ μέγεθος διὰ τὸ uno" ἐπὶ πλείω τόπον 
ἔχειν" ὅταν γὰρ ἐπὶ γραμμὴν γραμμὴ τεθῇ καὶ ἐφαρ- 
μόση, οὐδὲν γίνεται μεῖζον τὸ πλάτος" ἐν δὲ τῇ γραμμῇ 
χαὶ στιγμαὶ ἐνυπάρχουσιν, οὐδ᾽ ἂν αἱ στιγμαὶ πλείω 
15 χατέχοιεν τόπον, ὥστ᾽ οὐχ ἂν ποιοῖεν μέγεθος. "Exi 
εἰ ἅπαντα ἅπτεται παντὸς ἢ ὅλον ὅλου, ἥ τινί τινος, 7, 
ὅλον τινός, fj δὲ στιγμὴ ἀμερὴς ὅλως ἅπτοιτο, τὸ δ᾽ 
ὅλον ὅλου ἁπτόμενον ἀνάγχη, ἕν εἶναι’ εἶ γάρ τί ἐστιν, 

3j θάτερον μή ἐστιν, οὐχ ἂν ὅλον ὅλου ἅπτοιτο. Εἰ 
20 δ᾽ ἅμα ἐστὶ τὰ ἀμερῇ . τὸν αὐτὸν χατέχει τόπον πλείω 
ὃν xal πρότερον τὸ Év: τῶν γὰρ ἅμα ὄντων xal μὴ 

| ἐχόντων ἐπέχτασιν χατὰ ταὐτὰ ὁ αὐτὸς ἀμφοῖν τόπος" 
τὸ δ᾽ ἀμερὲς οὐκ ἔχει διάστασιν, ὥστ᾽ οὐχ ἂν cl, μέ-- 
γεθος συνεχὲς ἐξ ἀμερῶν. Οὐκ ἄρα οὔθ᾽ $ γραμμὴ 
25 ἐχ στιγμῶν, οὔθ᾽ 6 χρόνος ἐκ τῶν νῦν. — "Ext εἰ ἔστιν 
ἐκ στιγμῶν, ἅψεται στιγμὴ στιγμῆς" ἐὰν οὖν ἐκ τοῦ K 
ἐχόληθῇ ἢ A B καὶ ΓΔ, ἅψεται τοῦ Κὶ χαὶ ἣ ἐν τῇ AK 
xai f$ ἐν τῇ KA στιγμή, ὥστε xoi ἄλλῳ τινί’ τὸ 
γὰρ ἀμερὲς τοῦ ἀμεροῦς ὅλον ὅλου ἐφάπτεται, ὥστο 
80 τὸν αὐτὸν ἐφέξει τόπον τοῦ K , xal ἁπτόμεναι στιγμαὶ 
ἐν τῷ αὐτῷ τόπῳ ἀλλήλαις. — El δ᾽ ἐν τῷ αὐτῷ, χαὶ 
ἅπτονται" τὰ γὰρ ἐν τῷ αὐτῷ τόπῳ ὄντα πρῶτα ἅπτε- 
σθαι ἀναγχαῖον. Εἶθ᾽ οὕτως εὐθεῖα εὐθείας ἅψεται 
χατὰ δύο στιγμάς" ἣ γὰρ ἐν τῇ ΑΚ στιγμὴ xol τῇ 
85 KT χαὶ τῆς ἑτέρας ἅπτεται στιγμῆς, ὥσθ᾽ 4 ἐχ τῆς 
ΓΔ κατὰ πλείους ἅπτεται στιγμάς. ὋὉ αὐτὸς δὲ 
᾿λόγος xal εἰ μὴ δι ἀλλήλων, ἀλλ᾽ ὁπωσοῦν ἥψατο 
γραμμῆς. — "Ert xat ἢ τοῦ χύχλου τῆς εὐθείας ἅψεται 
xatk πλείω" τῆς γὰρ συναφῆς καὶ ἢ ἐν τῷ χύχλῳ xal 
40 $j ἐν τῇ εὐθείᾳ ἅπτεται καὶ ἀλλήλων. — Et δὲ τοῦτο 
μὴ δυνατόν, οὐδὲ τὸ ἅπτεσθα: στιγμὴν στιγμῆς" εἶ δὲ 
μὴ ἅπτεσθαι, οὐδ᾽ εἶναι τὴν γραμμὴν στιγμήν" οὐδὲ 
γὰρ ἅπτεσθαι ἀναγκαῖον. "Ext πῶς ποτ᾽ ἔσται 
εὐθεῖα γραμμὴ καὶ περιφερής; οὐδὲν γὰρ διοίσει ἣ 
45 σύναψις τῶν στιγμῶν ἐν τῇ εὐθεία xai τῇ περιφερεῖ" 
τὸ γὰρ ἀμερὲς τοῦ ἀμεροῦς ὅλον ὅλου ἅπτεται, καὶ οὐχ 
ἔστιν ὅλως ἅπτεσθαι. El οὖν αἱ μὲν γραμμαὶ διάφο- 
pot, ἣ δὲ σύναψις ἀδιάφορος, οὖχ ἔσται δὴ γραμμὴ Ex 
τῆς συνάψεως, ὥστ᾽ οὐδ᾽ ix στιγμῶν. Ἔτι ἀναγχαῖον 

60 3, ἅπτεσθαι, ἢ μὴ ἅπτεσθαι τὰς στιγμὰς ἀλλήλων. Εἰ 
μὲν οὖν τὸ ἐφεξῆς ἅπτεσθαι ἀνάγκη, 6 αὐτὸς ἔσται 
λόγος" εἰ δ᾽ ἐνδέχεται ἐφεξῆς τι εἰναι μὴ ἁπτόμενον, 
τὸ δὲ συνεχὲς οὐδὲν ἄλλο λέγομεν ἢ τὸ ἐξ ὧν ἐστιν ἅπτο- 
μένων’ ὥστε xal οὕτως ἀνάγχη τὰς στιγμὰς ἅπτεσθαι 


illud autem fieri non posse, per ea quae in re malhematica 
docent , constat. Insuper quoque continget, punctum esse 
illud quod in tempore fertur, quippe quod majorem quidem 
lineam in longiori, zequalem vero in cequali tempore per- 
currit, quum excessus temporis tempus sit. Sed fortasse 
tempus quoque res est ex momentis composita, atque ad 
eamdem pertinet argumentationem si utrumque hoc per- 
hibeas. Quodsi igitur nunc est principium temporis et 
finis, itemque line; punctus, neque continua sunt prin- 
cipium et finis, sed semper aliquid habent intermedium, 
neque temporis momenta, neque puncta inter se continua 
esse poterunt. Preterea si linea quidem magnitudo aliqua 
est, punctorum autem conjunctio magnitudinem nullam 
efficit , idcirco quia majorem locum non occupant ( nam et 
quando línea line: superimponitur eique adaptatur, nulla 
provenit inde major latitudo ), sunt autem in linea pun- 
ctus, hi quoque punctus majorem locum occupare nequi- 
bunt, indeque magnitudinem quoque facere non poterunt. 
Praeterea si res omnis rem quamlibet aliam tangit, vel tota 
totam, vel parte partem, vel tota partem, tangel et punctus, 
utpote individuus, totus totum ; at necesse est, quodcum- 
que totum tangit totum , unum esse : nam si aliqua pars 
est, vel alterum non est, non tangel totum totum. — Quodsi 
vero simul sunt individua, eumdem occupabunt locum 
plura quem antea unicum : duarum enim rerum quz simul 
sunt, nec habent extensionem, ibidem idem erit locus ; quod 
vero partibue caret, extensionem non habet : quocirca nec 
ex individuis ulla proveniet magnitudo continua : igitur ne- 
que e punctis lipea, neque ex momentlis tempus redunda- 
bit. Insuper si ex punctis componitur linea, punctus 
tanget pnnctum : igilur si ex ἃ signo protracta fuerit ab 
et gd , signum ἃ tanget cum punctus qui est in ak, tum 
punctus qui est in kd : quare et diversa parte tanget : 
nam res 4:88 partibus caret, tangit rem partibus carentem 
tota totam : ergo eumdem lecum occupabunt quem X pun- 
clus obtinet, et puncta qua se invicem tangunt, eumdem 
inter se occupabunt locum. Quodsi contra eumdem occu - 
pant locum , se mutuo etiam tangunt : quz enim in eodem 


.sunt loco, primo se tangant oportet. Deinde hoc pacto 


recta rectam duobus punctis tanget : punctus enim in αἱ 
et punctus in Ag : alterum etiam tangi! punctum : quare 
linea ex gd pluribus tangit punctis. Idem quoque dicen- 
dum erit, si non alterum alterius ope, sed quovis alio 
modo lineam feltigerit. Quin etiam orbis circumferen- 
tia rectam lineam pluribus tanget punctis : contactum 
enim tanget cum punctus qui est in circulo, tum qui in 
recta consistit, preetereaque sese mutuo langunt. Quod- 
si hoc fieri non potest, neque punctus punctum tangere 
valet; quodsi vero se mutuo tangere nequeunt, neque 
linea punctus esse poterit: nam neque punctum tangere 
necessarium erit. Postea quonam tandem pacto recta 
erit linea et circularis? mihilo enim differet contactus 
punctorum in recta et circulari : nam res quae partibus 
caret, rem 4088 partes non habel, tota totam contingil , 
neque prorsus tangere licet. Si sunt ergo linee quidem dif- 
ferentes, contactus autem est indifferens , non fiet ex con- 
tactu linea : quare neque e punctia. Insuper necesse est, 
puncta vel sese mutuo tangant, vel non se invicem tan- 
gant. Si igitur id quod deinceps est, tangat oportet , 
eadem erunt dicenda; sin fleri possit, ut aliquid dein- 
ceps sit, etiamsi non tangat, (non erit linea continuum ) : 
nihil enim aliud continuum dicimus quam quod est ex 
se invicem tangentibus compositum : quare oportebit el 
hioc modo, vel puncta sese mutuo tangere, vel lineam con- 
4, 


52 ΠΕΡῚ ATOMQN TlT'PAMMQN *. 


ἀλλήλων, ἣ εἶναι γραμμὴν συνεχῆ. — "Ext εἰ ἄτοπον 
στιγμὴ ἐπὶ στιγμῆς, ἵν᾿ ἢ γραμμὴ χαὶ ἐπὶ στιγμῇ, 
ἐπεὶ ἡ γραμμὴ ἐπίπεδον, ἀδύνατον τὰ εἰρημένα εἶναι" 
εἴτε γὰρ ἐφεξῆς al στιγμαί εἰσι, τμηθήσεται fj γραμμὴ 
& xat' οὐδετέραν τῶν στιγμῶν, ἀλλ᾽ ἀνὰ μέσον" εἴθ᾽ 
ἅπτονται, γραμμὴ ἔσται τῆς μιᾶς στιγμῆς χώρα" τοῦτο 
δ' ἀδύνατον. — "Ext διαιροῖτ᾽ ἂν ἅπαντα xal ἀναλύοιτο 
εἷς στιγμάς, καὶ fj στιγμὴ μέρος σώματος, εἴπερ τὸ 
μὲν σῶμα ἐξ ἐπιπέδων, τὸ δ᾽ ἐπίπεδον ἐχ γραμμῶν, 
10 αἵ δὲ γραμμαὶ ἐκ στιγμῶν. Εἰ δ᾽ ἐξ ὧν πρώτων ἐνυπ- 
ἀρχόντων ἕχαστά ἐστι, στοιχεῖά ἐστι ταῦτα, al στι- 
Ὑμαὶ ἂν εἴησαν στοιχεῖα σωμάτων" ὥστε συνώνυμα 
στοιχεῖα οὐδέτερα τῷ εἴδει. Φανερὸν οὖν ἐχ τῶν 
εἰρημένων ὅτι οὐχ ἔστι γραμμὴ ἐκ στιγμῶν" ἀλλ᾽ οὐδ᾽ 
16 ἀφαιρεθῆναι οἷόν τε στιγμὴν ἀπὸ γραμμῆς εἰ γὰρ ἐν- 
δέχεται ἀφαιρεθῆναι, καὶ προστεθῆναι δυνατόν" προσ- 
τεθέντος δέ τινος τὸ προστεθὲν μεῖζον ἔσται τοῦ ἐξ 
ἀρχῆς, ἐὰν τοιοῦτον ἦ τὸ προστιθέμενον ὥσθ᾽ ἕν ὅλον 
ποιεῖν" ἔσται γραμμὴ γραμμῆς στιγμῇ μείζων" τοῦτο 
30 δ᾽ ἀδύνατον. Ἀλλὰ χαθ’ ἑαυτὴν μὲν οὐχ οἷόν τε, χατὰ 
συμδεθηκὸς δ᾽ ἐνδέχεται στιγμὴν ἀπὸ γραμμῆς ἀφε- 
λεῖν, τῷ ἐνυπάρχειν ἐν τῇ ἀφαιρουμένῃ γραμμῇ, εἰ 
τοῦ ὅλου ἀφαιρουμένου xat fj ἀρχὴ xal τὸ πέρας ἀφαι- 
ρεῖται, γραμμῆς δ᾽ ἦν ἢ ἀρχὴ xal τὸ πέρας στιγμή, 
35 xal εἰ γραμμῆς ἐγχωρεῖ ἀφαιρεῖν, xal στιγμὴν ἐνδέ- 
χοιτο" αὕτη δ᾽ ἡ ἀφαίρεσις χατὰ συμθεθηχός. Εἰ δὲ 
τὸ πέρας ἅπτεται, οὔτε πέρας ἣ αὐτοῦ, 3j τῶν ἐχείνου 
τινός, ἢ δὲ στιγμή. ἧ πέρας γραμμῆῇς, ἅπτεται, Ἡ 
μὲν οὖν γραμμὴ ἔσται στιγμῆς μείζων, $ δὲ στιγμὴ 
30 ix στιγμῶν" τῶν γὰρ ἁπτομένων οὐδὲν ἀνὰ μέσον. 
Ὁ αὐτὸς λόγος καὶ ἐπὶ τῆς τομῆς, el fj τομὴ στιγμῆς 
xai ἣ τομὴ ἅπτεταί τινος xal ἐπὶ στερεοῦ xal ἐπιπέδου" 
ὡσαύτως δὲ xal τὸ στερεὸν ἐξ ἐπιπέδων xai γραμμῶν. 
Οὐκ ἀληθὲς δὲ χατὰ στιγμὴν εἰπεῖν, οὐδ᾽ ὅτι ἐλάχιστον 
86 τῶν dx γραμμῆς εἷς τὸ ἐλάχιστον τῶν ἐνυπαρχόντων 
εἴρηται" τὸ δ᾽ ἐλάχιστον, ὧν ἐστιν ἐλάχιστον, xal 
ἔλαττόν ἐστιν. ᾿Εν δὲ τῇ γραμμῇ οὐδὲν ἄλλο ἢ στι- 
Ὑμαὶ xol γραμμαὶ ἐνυπάρχουσιν. 4 δὲ γραμμὴ τῆς 
στιγμῆς οὐκ ἔστι μείζων" οὐδὲ γὰρ αὖ τὸ ἐπίπεδον τῆς 
40 γραμμῆς" ὥστ᾽ οὐχ ἔσται στιγμὴ τὸ ἐν γραμμῇ ἔλάχι- 
στον. ΕἾ δὲ συμδλητὸν τῇ γραμμῇ fj στιγμή, τὸ δ᾽ 
ἐλάχιστον ἐν τρισὶ προσώποις, οὐχ ἔσται ἡ στιγμὴ τῶν 
ἐν τῇ γραμμῇ ἐλάχιστον. Καὶ ἄλλ᾽ ἄττα ἐνυπάρχει 
παρὰ τὰς στιγμὰς χαὶ τὰς γραμμὰς ἐν τῷ μήχει" οὐ 
45 γὰρ ix στιγμῶν. Εἰ δὲ τὸ ἐν τόπῳ Óv ἢ στιγμή, 
μῆχος, ἢ ἐπίπεδον, ἢ στερεὸν ix τούτων τι, ἐξ ὧν δ' 
ἐστὶν 5$ γραμμή, ἐκεῖνα ἐν τόπῳ (xal γὰρ f γραμμή), 
xal μήτε σῶμα, μήτ᾽ ἐπίπεδον, μήτ᾽ ix τούτων τι ἐνυπ- 
ἄρχει τῇ γραμμὴ" οὖχ ἔσται οὐθὲν ὅλως παρὰ τὰς 
80 στιγμὰς xol τὰς γραμμὰς ἐν τῷ μήχει. "Ecc εἰ τοῦ 
ἐν τόπῳ ὄντος τὸ μεῖζον λεγόμενον μῆχος, fj ἐπιφάνεια 
στερεόν" ἣ δὲ στιγμὴ ἐν τόπῳ᾽ τὸ δ᾽ ἐν τῷ μήκει ὑπάρ- 
χον παρὰ τὰς στιγμὰς χαὶ τὰς γραμμὰς οὐθὲν τῶν 
προειρημένων, ὥστ᾽ οὖχ ἔσται ἣ στιγμὴ τῶν ἐνυπα;- 


(ογι.,975.} 
tinuam esse.  Priteterea si absurdum est, puncto punctum 
superimponere, ut linea quoque puncto superimponi pos- 
sit, quum ita linea fleret superficies, fieri non potest ut 
supra dicta eveniant : sive enim deinceps sínt puncta, di- 
videtur línea per neatrum ipsorum , sed per id quod inter- 
cedit; sive se mutuo fangant, linea erit unius puncti spa- 
tium ; hoc autem esse non potest. Postremo omnia divide- 
rentur et resolverentur in puneta, corporisque pars punctus 
esset, siquidem corpus e superficiebus , superficies e lineis, 
lineze e punctis constant. Si vero illa ex quibus primis, si 
insint, singula constant, elementa sunt, puncta corporum 
elementa esse poterunt , ita ut neutra elementa eodem no- 
mine designarentur ac species. Constat itaque ex dictis, 
non esse lineam e punctis compositam, verum neque ab 
ea punctum auferri potest : nam si liceret punctum auferre, 
liceret et adponere; quopiam autem adposito, illud cui ad- 
junctum est, majus evadit quam prius fuerat, si ejusmodi 
sit res cui adponitur, ut cam eo unum totum efficiat : erit 
( igitur) una linea major alia puncto : id quod fieri non 
potest. Verum per se quidem non potest a linea punctus 
avelli, per accidens autem potest, eo quod in ablata linea 
inest, quum, ubi tetum aufertur, totius et principium et 
fiuis simul auferatur oportet; at linesm principium et finis 
punctus erat, atque si de linea demere licet, licebit et 
punctum auferre; sed ea per accidens fit ablatio. Si vero 
finis tangit, nec rei quam tangit finis, est, neque alicujus 
partium ipsius; punctus autem, quatenus linez finis, eam 
tangit. Linea itaque puncto major erit, punctusque ex 
punctis constabit : inter res enim qua se invicem tangunt 
nihil intermedium est. Eadem dicenda et de divisione, 
si divisio ad puncta pertinet et divisio tangit aliquid tam in 
solido quam superficie : eodem enim modo et solidum e 
superficiebus eL lineis constat. Non est autem verum di- 
cere, secundum puncta fieri divisionem, neque parvissimam 
aliquam linete partem in minimum, quod insit, dividi, 
minimum quippe etiam minus est iis quorum minimum esf. 
Atqui linese nihil aliud inest quam puncta et lineze; linea 
vero puncto major non est : nam neque rursus superficies 
est linea major : quare punctus non erit in linea minimum. 
Si vero linea cum puncto comparari potest , e£ minimum 
tribus respectibus consideratur, non erit punctus eorum 
quae lines insunt, minimum.  Aiía quoque quzdam insunt 
longitudini preter puncta et lineas : non enim ex punctis 
longitudo consistit. Si vero id quod est in loco, punctus esf, 
longitudo et superficies et solidum ad res ex iis compositas 
pertinent ; illa vero ex quibus constat linea, sunt in loco 
(etenim et linea est in loco ), ac neque corpus, neque super- 
ficles, neque aliqua pars eorum in linea insunt : nihil igitur 
aliud omnino longitudini inest prseter puncta et lineas. Pra» 
terea si res quee major dicitur iis quee in loco sunt , longi- 
tudo est, superficies corpus erit ; est autem punctus in loco; 
id vero quod longitodini inest prster puncia οἱ lineas, 
nullo modo pertinet ad res predictas : ergo non erit pun- 


β5.) 


χόντων ἐλάχιστον. " Ext [61] εἷς ὃ ἐλάχιστόν τι τῶν ἐν τῇ 
οἰχίᾳ, μήτε τῆς οἰχίας συμδαλλομένης πρὸς αὐτὸ λέ- 
γεται ὁμοίως δὲ xal ἐπὶ τῶν ἄλλων" οὐδὲ τὸ ἐν γραμμῇ 
ἐλάχιστον πρὸς γραμμὴν συγχρινόμενον ἔσται: ὥστ᾽ 
& οὐχ ἁρμόσει τὸ ἐλάχιστον, ἐπεὶ τὸ μὴ ὃν ἐν τῇ οἰχίᾳ μή 
ἔστι τῶν ἐν τῇ οἰχία ἐλάχιστον. Ὁμοίως δὲ xai ἐπὶ 
τῶν ἄλλων ἐνδέχεται γὰρ στιγμὴν αὐτὴν χαθ᾽ αὑτὴν 
εἶναι. Οὐκχ ἔσται κατὰ ταύτης ἀληθὲς εἰπεῖν ὅτι τὸ ἐν 
γραμυῇ ἐλάχιστον, ὅτι οὖχ ἔστιν f) στιγμὴ ἄρθρον ἀδιαί- 
10 perov τὸ μὲν γὰρ ἄρθρον ἀεὶ δυοῖν ὅρος, ἣ δὲ στιγμὴ καὶ 
μιᾶς γραμμῆς ὅρος ἐστίν. — "Ext ἡ μὲν πέρας, τὸ δὲ 
διαίρεσίς ἐστι μᾶλλον. Ἔτι 5j γραμμὴ καὶ τὸ ἐπίπε- 
δον ἄρθρα ἔσονται" ἀνάλογον γὰρ ἔχουσιν, ὅτι τὸ ἄρθρον 
διάφορόν πώς ἐστιν" διὸ xal ᾿Εμπεδοχλῆς ἐποίησεν" 
15 διὸ δεῖ ὀρθῶς. 


Ἡ δὲ στιγμὴ xoi τὸ ἐν τοῖς ἀχινήτοις. " Ext οὐδεὶς ἔχει 
ἄπειρα ἄρθρα ἐν τῷ σώματι, ἢ τῇ χειρί, στιγμὰς δ᾽ 
ἀπείρους. "Et: λίθου ἄρθρον οὐχ ἔστιν͵, οὐδ᾽ ἔχει, 
στιγμὰς δ᾽ ἔχει. 


DE INSECABILIBUS LINEIS. * 58 


ctus rerum quie insunt, minimum. Przterea sj minimum 
in quod aliquid eorum qui in domo sunt, dividitur, non 
domui comparatum ita vocatur, isque et in reliquis rebus 
loquendi modus servari solet, nec quod in linea minimum 
est, cum linea comparatione instituta, ejusmodi erit : quare 
puncto non conveniet minimi appellatio, quandoquidem 
quod non est in domo, minimum esse non potest eorum 
qua in domosunt. [1ἰ8 οἱ in celeris est judicandum : fieri 
enim potest ut punctum per se ipsum exstet. Non licebit 
(itaque) de puncto vere dicere, quod minimum sit eorum 
quz in linea sunt, quoniam non est punctus articulus in- 
dividuus : nam articuli semper duorum termini sunt , pun- 
ctus autem et unius linez terminus est. Insuper punctus 
finis; articulus vero divisio potius est. Adhuc linea et 
superficies quoque articuli erunt : eamdem enim rationem 
servant, quia articulus quodammodo discriminatus est : 
quamobrem et Empedocles cecinit : 


Ideo oportet recte. 


Punctus autem etiam ille est qui in immobilibus invenitur. 
Postea vero nemo habet infinitos articulos in corpore, vel 
in manu; at puncta babet infinita. Preterea lapidis arti- 
culus est nullus, neque articulos habet; puncta vero habet. 


— — - K£p-Q «n ————- 


V —-————  — .—w- 


MHXANIKA. 


MECHANICA. 


CAP. I. 


Θαυμάζεται τῶν μὲν χατὰ φύσιν συμδαινόντων, 
ὅσων ἀγνοεῖται τὸ αἴτιον, τῶν δὲ παρὰ φύσιν, ὅσα γί- 
νεται διὰ τέγνην πρὸς τὸ συμφέρον τοῖς ἀνθρώποις ἐν 
πολλοῖς γὰρ ἣ φύσις ὑπεναντίον πρὸς τὸ χρήσιμον fuiv 

6 ποιεῖ" fj μὲν γὰρ φύσις ἀεὶ τὸν αὐτὸν ἔχει τρόπον xai 
ἁπλῶς, τὸ δὲ χρήσιμον μεταδάλλει πολλαχῶς. Ὅταν 
οὖν δέῃ τι παρὰ φύσιν πρᾶξαι, διὰ τὸ χαλεπὸν ἀπο- 
ρίαν παρέχει καὶ δεῖται τέχνης" διὸ xal χαλοῦμεν τῆς 
τέχνης τὸ πρὸς τὰς τοιαύτας ἀπορίας βοηθοῦν μέρος 

10 μηχανήν καθάπερ γὰρ ἐποίησεν ᾿Αντιφῶν 6 ποιητής, 
οὕτω χαὶ ἔχει" 


τέχνῃ (γὰρ) κρατοῦμεν, ὧν φύσει νικώμεθα. 


Τοιαῦτα δ᾽ ἐστὶν ἐν οἷς τά τ᾽ ἐλάττονα χρατεῖ τῶν μει- 
ζόνων, καὶ τὰ ῥοπὴν ἔχοντα μιχρὰν χινεῖ βάρη μεγάλα, 
I6 xal πάντα σχεδὸν ὅσα τῶν προύλημάτων μηχανιχὰ 
προσαγορεύομεν. Εστι δὲ ταῦτα τοῖς φυσιχοῖς προ- 
δλήμασιν οὔτε ταὐτὰ πάμπαν, οὔτε χεχωρισμένα 
λίαν, ἀλλὰ χοινὰ τῶν τε μαθηματιχῶν θεωρημάτων 
xal τῶν φυσιχῶν" τὸ μὲν γὰρ ὡς διὰ τῶν μαθηματιχῶν 
20 δῆλον, τὸ δὲ περὶ ὃ διὰ τῶν φυσικῶν. Περιέχεται δὲ 
τῶν ἀπορουμένων ἐν τῷ γένει τούτῳ τὰ περὶ τὸν μο-- 
χλόν' ἄτοπον γὰρ εἶναι δοχεῖ τὸ χινεῖσθαι μέγα βάρος 
ὑπὸ μικρᾶς ἰσχύος, xal ταῦτα μετὰ βάρους πλείονος" ὃ 
γὰρ ἄνευ μοχλοῦ χινεῖν οὐ δύναταί τις, τοῦτ᾽ αὐτὸ τὸ 
35 βάρος, προσλαδὼν ἔτι τὸ τοῦ μοχλοῦ βάρος, κινεῖ θᾶτ- 
τον. Πάντων δὲ τῶν τοιούτων ἔχει τῆς αἰτίας τὴν 
ἀρχὴν ὃ χύχλος, καὶ τοῦτο εὐλόγως συμδέβηχεν - ἐκ 
μὲν γὰρ θαυμασιωτέρου συμθαίνειν τι θαυμαστὸν οὐδὲν 
ἄτοπον, θαυμασιώτατον δὲ τὸ τἀναντία γίνεσθαι μετ᾽ 
80 ἀλλήλων" 6 δὲ χύχλος συνέστηχεν ix τοιούτων εὖ- 
θὺς γὰρ ix κινουμένου τε γεγένηται xol μένοντος, ὧν 
$ φύσις ἐστὶν ὑπεναντία ἀλλήλοις " ὥστ᾽ ἐνταῦθα ἔστιν 
ἐπιδλέψασιν ἧττον θαυμάζειν τὰς συμδαινούσας ὅπεν-- 
αντιώσεις περὶ αὐτόν: πρῶτον μὲν γὰρ τῇ περιεχούση 
35 γραμμῇ τὸν χύχλον, πλάτος οὐθὲν ἐχούσῃ, τἀναντία 
πως προσεμφαίνεται, τὸ χοῖλον xal τὸ χυρτόν. Ταῦτα 
δὲ διεστήκατον ἀλλήλων ὃν τρόπον τὸ μέγα xal τὸ μι- 
xpóv: ἐχείνων τε γὰρ μέσον τὸ ἴσον, xal τούτων τὸ 
εὐθύ. διὸ μεταδάλλοντα εἷς ἄλληλα τὰ μὲν ἀναγχαῖον 
40 ἴσα γενέσθαι πρότερον ἢ τῶν ἄχρων ὁποτερονοῦν, τὴν 
δὲ γραμμὴν εὐθεῖαν, ὅταν ἐκ χυρτῆς εἰς κοίλην, ἢ πά- 
λιν &x ταύτης γίνηται χυρτὴ xol περιφερής. — "Ev μὲν 
οὖν τοῦτο τῶν ἀτόπων ὑπάρχει περὶ τὸν χύχλον " δεύ- 
τερον δ᾽ ὅτι ἅμα χινεῖται τὰς ἐναντίας κινήσεις" ἅμα 
45 γὰρ εἷς τὸν ἔμπροσθεν χινεῖται τόπον καὶ τὸν ὄπισθεν. 
Ἥ τε γράφουσα γραμμὴ τὸν κύχλον ὡσαύτως ἔχει" ἐξ 
οὗ γὰρ ἄρχεται τόπου τὸ πέρας αὐτῆς, εἷς τὸν αὐτὸν 


5i 


847.) 
Admirationem movent rerum quidem qua ecd] 
Daluram fiunt, illa omnes quarum causa ignoratur, 
earum vero qua^ pr&ter naturam fiunt, quaecumque ad 
utilitatem hominum artis causa efficiuntur : in multis enim 
rebus natura aliquatenus utilitati nostrse repugnat : natura 
scilicet unam semper eamdemque ac simplicem rationem 
obtinet, utilitatis vero nostre varia maximopere et muta- 
bilis ratio est. Quotiescumque igitur nos aliquid prseter 
naturam facere oportuerit, quia arduum est, difficultatem 
movet, atque arte indiget res : quapropter efiam illam artis 
partem αυδ difficultatibus hujusmodi succurrit, artificium 
appellamus : ut enim Antiphon poeta cecinit, ita etiam res 
sese habet : 


Superamus (namque) arte, in quibu' natura vincimur. 


Hujus autem generis sunt ea, in quibus majora superantur 
ἃ minoribus, et magna pondera moventur ab exigui mo- 
menti rebus, οἱ omnia fere 408 mechanicarum queestio- 
num appellatione veneunt. Sunt autem h& neque prorsus 
etredem ac naturales quicstiones, neque tamen admodum ab 
iis diversee, sed communi ralione ad mathematicas specu- 
lationes atque naturales pertinent : illud scilicet, quomodo 
quid efficiatur, ope mathematicarum, id vero circa quod 
efficitur, ope naturalium qusestionum innotescit. Ad illa 
&utem quae in hoc genere difficultatem probent, referun- 
tur ea que ad vectem pertinent : absurdum enim vide- 
tur, exigua vi magnum pondus moveri, prsesertim ipso 
pondere aucto : quod enim pondus aliquis sine vecte mo- 
vere nequit, idem illud, addito etiam vectis pondere, ci- 
tius movet. Omnium vero rerum hujusmodi causx prin- 
cipium continet circulus, idque probabiliter evenit : nam 
admirabile quidpiam ex re exsistere quse ipsa sit admirabi- 
lior, neutiquam absurdum est; atqui maxime mirandum 
est, si simul contraria fiant; circulus autem constat ex 
contrariis : statim enim factus est ex commoto et quie- 
scente, quorum natura sibi invicem est contraria. Huc ergo 
si respiciamus, minus mirari llcet contraria quse circa ipsum 
eveniunt : primo enim in linea circulum ambiente omnique 
latitudine carente contraria quodammodo inesse apparet, 
concavum scilicet e£convexum. . Haec autem eodem modo 
ἃ se invicem differunt ac magnum et parvum : medium 
enim inter bx»c sequale, inter illa. vero rectum : quare, 
ubi in se invicem transeunt, heec quidem prius aequalia 
fieri necesse est quam extremorum utrumvis, lineam vero 
reciam, ubi e convexa in concavam , aut rursus e concava 
mutetur in convexam el curvam. Atque hoc quidem unum 
est absurdorum quas circulo compelunt ; alterum vero quod 
simul contrariis motionibus cietur : simul enim movetur 
in anteriorem et posteriorem partem. Linea quoque qux 
circulum describit , eodem modo sese habet : ex quo enim 
loco principium ducit ejus extremum, in eumdem itorum 


(o7, 818.) MECHANICA, CAP. 1I. 55 


τοῦτον τόπον ἔρχεται πάλιν " συνεχῶς γὰρ χινουμένης 
αὐτῆς, τὸ ἔσχατον πάλιν ἀπῆλθε πρῶτον, ὥστε καὶ 
φανερὸν ὅτι μετέθαλεν, ἐντεῦθεν" διό, χαθάπερ εἴρηται 
πρότερον, οὐδὲν ἄτοπον τὸ πάντων εἶναι τῶν μαθημά- 
$ τῶν αὐτὸν ἀρχήν. Τὰ μὲν οὖν περὶ τὸν ζυγὸν γινό- 
μενὰ εἷς τὸν χύχλον ἀνάγεται, τὰ δὲ περὶ τὸν μοχλὸν 
εἷς τὸν ζυγόν, τὰ δ᾽ ἄλλα πάντα σχεδὸν τὰ περὶ τὰς 
χινήσεις τὰς μηχανιχὰς elc τὸν μοχλόν. "Ert δὲ διὰ 
. τὸ μιᾶς οὔσης τῆς Ex τοῦ χέντρου γραμμῆς μηθὲν ἕτε- 
10 ρὸν ἑτέρῳ φέρεσθαι τῶν σημείων τῶν ἐν αὐτῇ ἰσοταχῶς, 
ἀλλ᾽ ἀεὶ τὸ τοῦ μένοντος πέρατος πορρώτερον ὃν θᾶτ- 
τον, πολλὰ τῶν θαυμαζομένων συμθαίνει περὶ τὰς χι- 
νήσεις τῶν χύχλων " περὶ ὧν ἐν τοῖς ἑπομένοις προδλή- 
μασιν ἔσται δῆλον, Διὰ δὲ τὸ τὰς ἐναντίας χινήσεις 
ες 45 ἅμα χινεῖσθαι τὸν χύχλον, xal τὸ μὲν ἕτερον τῆς δια- 
μέτρου τῶν ἄκρων, ἐφ᾽ οὗ τὸ Α,, εἰς τοὔμπροσθεν χι- 
γεῖσθαι, θάτερον δέ, ἐφ᾽ οὗ τὸ B, εἷς τοὔπισθεν, χα- 
τασχευάζουσί τινες ὥστ᾽ ἀπὸ μιᾶς χινήσεως πολλοὺς 
ὑπεναντίως ἅμα χινεῖσθαι χύχλους, ὥσπερ οὖς ἀνατι- 
20 θέχσιν ἐν τοῖς ἱεροῖς ποιήσαντες τροχίσχους χαλχοῦς 
καὶ σιδηροῦς" εἶ γὰρ εἴη τοῦ ΑΒ χύχλου ἁπτόμενος 
ἕτερος χύχλος ἐφ᾽ οὗ ΓΔ, τοῦ χύχλου τοῦ ἐφ᾽ οὗ ΑΒ 
κινουμένης τῆς διαμέτρου εἰς τοὔμπροσθεν, κινηθήσεται 
ἡ TA eic τοὔπισθεν, τοῦ χύχλου τοῦ ἐφ᾽ οὗ ΑΒ, χινου- 
?5 μένης τῆς διαμέτρου περὶ τὸ αὐτό. Εἰς τοὐναντίον 
ἄρα χινηθήσεται 6 ἐφ᾽ οὗ T'A χύχλος τῷ ἐφ᾽ οὗ τὸ ΑΒ, 
xol πάλιν αὐτὸς τὸν ἐφεξῆς, ἐφ᾽ οὗ EZ, εἰς τοὐναντίον 
αὑτῷ χινήσει διὰ τὴν αὐτὴν αἰτίαν. Τὸν αὐτὸν δὲ 
τρόπον xàv πλείους ὦσι, τοῦτο ποιήσουσιν ἑνὸς μόνου 
30 χινηθέντος. Ταύτην οὖν λαθόντες ὑπάρχουσαν ἐν τῷ 
κύχλῳ τὴν φύσιν οἵ δημιουργοὶ χατασχευάζουσιν ὄργα- 
νον χρύπτοντες τὴν ἀρχήν, ὅπως J| τοῦ μνγανήματος 
φανερὸν μόνον τὸ θαυμαστόν, τὸ δ᾽ αἴτιον ἄδηλον. 


CAP. 


Πρῶτον uiv οὖν τὰ συμδαίνοντα περὶ τὸν ζυγὸν 

86 ἀπορεῖται, διὰ τίνα αἰτίαν ἀχριδέστερά ἐστι τὰ ζυγὰ 
τὰ po τῶν ἐλαττόνων. Τούτου δ᾽ ἀρχή, διὰ τί 
ποτε ἐν τῷ χύχλῳ jj πλεῖον ἀφεστηχυῖα γραμμὴ τοῦ 
χέντρου, τῆς ἐγγὺς τῇ αὐτῷ ἰσχύϊ χινουμένης, θᾶττον 
φέρεται τῆς ἐλάττονος; τὸ γὰρ θᾶττον λέγεται διγῶς" 
40 ἄν τε γὰρ ἐν ἐλάττονι χρόνῳ ἴσον τόπον διεξέλθη, θᾶτ- 
τον εἶναι λέγομεν, καὶ ἐὰν ἐν ἴσω, πλείω. Ἡ δὲ μεί- 
ζων ἐν ἴσῳ χρόνῳ γράφει μείζονα χύχλον" 6 γὰρ ἐχτὸς 
μείζων τοῦ ἐντός, Αἴτιον δὲ τούτων ὅτι φέρεται δύο 
φορὰς f, γράφουσα τὸν χύχλον. Ὅταν μὲν οὖν ἐν λόγῳ 

46 τινὶ φέρηται, ἐπ᾽ εὐθείας ἀνάγχη φέρεσθαι τὸν φερό- 
μενον, χαὶ γίνεται διάμετρος αὐτὴ τοῦ σχήματος ὃ 
ποιοῦσιν al ἐν τούτῳ τῷ λόγῳ συντεθεῖσαι γραμμαί. 
᾿Ἕστω γὰρ 6 λόγος ὃν φέρεται τὸ φερόμενον, ὃν ἔχει ἣ 

Α B πρὸς τὴν AI: καὶ τὸ μὲν Α φερέσθω πρὸς τὸ B, 5, 

ὅὃ0 δὲ Α B ὑποφερέσθω πρὸς τὴν HT, ᾿Ενηνέχθω δὲ τὸ μὲν 


redit : perpetuo scilicet se movente ipsa, postremum rursus 
primum evadit : hinc ergo patet. etiam , eam cursum mu- 
tasse : quapropter, ut supra jam diximus, minime absur- 
dum est, ipsum circulum totius scientie mathematics 
(tulgo omnium miraculorum) principium esse. Quse ita- 
que circa bilancem fiunt, ad circulum referuntur, qua vero 
circa vectem ad bilancem ; reliqua tandem fere omnia quae 
ad mechanicas motiones pertinent, ad vectem. Prseterea 
vero quia, licet unica sit linea e centro ducta, nullum 
punctum eorum qua in ea adsunt , eadem celeritate fertur 
ac alterum, sed semper, prouti longius ab extremo quie- 
scente distat, celerius , multa eveniunt eorum que in cir- 
culorum motionibus admirationem movent : qua in se- 
quentibus questionibus manifesta fient. Quoniam autem 
circulus simul contrariis cietur motionibus , et alterum dia- 
metri extremum, cui A inscriptum est, anteriora versus mo- 
vetur, alterum vero, cüi B, retrorsum , inde efficiunt non- 
nulli, ab unica motione multos in contrarium sibi invicem 
simul moveri circulos, quemadmodum quos in templis de- 
dicant ex ere vel ferro fabricatos orbiculos : etenim si AB 
circulum alter contigerit cireulus, cui CD inscriptum est , 
si circuli, cui AB, diametros movetur anteriora versus, mo- 


vebitur diametros circuli CD retrorsum, diametro circuli, . 


cui AB, circum idem punctum sese movente. In contra- 
rium igitur circulo cui AB inscriptum est , movebitur cir- 
culus cui CD, et ipse rursus proxime sequentem, cui EF, in 
contrarium sibi ipsi movebit, propter eamdem causam. Eo- 
demque modo, si plures fuerint, idem efficient, ubi unus 
tantummodo movetur.  Animadvertentes igitur hanc na- 
turam circulo competere, artifices inslrumentum fabricant, 
cujus principium celant , ut machinze solum sit manifestum 
quod admirationem movet, causa vero lateat. 


II. 


Prima igitur de iis quae circa bilancem eveniunt , quie- 
stio est : quamobrem nempe majores hilances exactiores sint 
minoribus. Principium autem hujus quaestionis est, cur tan- 
dem illa in circulo línea, quae longius a centro distat, citius 
moveatur quam minor, licet propior eadem vi moveatur : 
citius enim dicitur duplici modo : nam tum quod in minori 
tempore par spatium percurrit , tum quod in pari tempore 
majus, citius esse dicimus. Major autem linea in pari tem- 
pore majorem describit circulum : exterior scilicet infe- 
riore major est. Horum vero causa est quod linea quae 
circulum describit , duplici impetu fertur. Quando igitur 
in ratione aliqua (virium ad se invicem) fertur, super recta 
linea ferri rem impulsam necesse est, eaque ipsa diame- 
tros efficitur figure que formatur lineis hac ratone inter 
se compositis. Sit enim ratio , secundum quam impulsa res 
movetur, illa quam habet AB ad AC, alque Α tnoveatur 
ad D, AB vero subducstur ad GC. Ponamus jam A pervc- 


56 MHXANIKA, β΄. 


Α πρὸς τὸ Δ, f, δ᾽ ἐφ᾽ ἢ AB, πρὸς τὸ Ε. El οὖν ἐπὶ 
τῆς φορᾶς ὁ λόγος ἦν ὃν $ AB ἔχει πρὸς τὴν ΑΓ, 
ἀνάγχη xal τὴν ΑΔ πρὸς τὴν AE τοῦτον ἔχειν τὸν 
λόγον. Ὅμοιον ἄρα ἐστὶ τῷ λόγῳ τὸ μιχρὸν τετρά- 
δ πλευρὸν τῷ μείζονι, ὥστε xai fj αὐτὴ διάμετρος αὐ- 
τῶν, xal τὸ Α ἔσται πρὸς ζΖ. Τὸν αὐτὸν δὴ τρόπον 
δειχθήσεται χἂν ὁπουοῦν διαληφθῇ ἣ φορά. αἰεὶ γὰρ 
ἔσται ἐπὶ τῆς διαμέτρου, Φανερὸν οὖν ὅτι τὸ χατὰ 
τὴν διάμετρον φερόμενον ἐν δύο φοραῖς ἀνάγκη τὸν τῶν 

10 πλευρῶν φέρεσθαι λόγον᾽ εἶ γὰρ ἄλλον τινά, οὐχ οἰσθή- 
σεται κατὰ τὴν διάμετρον. "Eàv δ᾽ ἐν μηδενὶ λόγῳ φέ- 
pntat δύο φορὰς χατὰ μηδένα χρόνον, ἀδύνατον εὐθεῖαν 
εἶναι τὴν φοράν. [Ἔστω γὰρ εὐθεῖα, Τεθείσης οὖν ταύτης 
διαμέτρου χαὶ παραπληρωθεισῶν τῶν πλευρῶν, ἀνάγχη 

I6 τὸν τῶν πλευρῶν λόγον φέρεσθαι τὸ φερόμενον " τοῦτο 
γὰρ δέδεικται πρότερον. Οὐχ ἄρα ποιήσει εὐθεῖαν τὸ 
ἐν μηδενὶ λόγῳ φερόμενον μηδένα χρόνον ἐὰν γάρ τινα 
χρόνον ἐνεχθῇ ἐν λόγῳ τινί, τοῦτον ἀνάγχη τὸν χρόνον 
εὐθεῖαν εἶναι φορὰν διὰ τὰ προειρημένα * ὥστε περι-- 
40 φερὲς γίνεται, δύο φερόμενον φορὰς ἐν μηθενὶ λόγῳ 
μηθένα χρόνον. “Ὅτι μὲν τοίνυν ἡ τὸν χύχλον γρά- 
φουσα φέρεται δύο φορὰς ἅμα, φανερὸν ἔχ τε τούτων, 
xal ὅτι τὸ φερόμενον κατ᾽ εὐθεῖαν ἐπὶ τὴν κάθετον ἀτι- 
χνεῖται, ὥστ᾽ εἶναι πάλιν αὐτὴν ἀπὸ τοῦ χέντρου χάθε- 
9$ τον. Εστω κχύχλος 6 ABT, τὸ δ᾽ ἄχρον τὸ ἐφ᾽ οὗ B, 
φερέσθω ἐπὶ τὸ Δ' ἀφιχνεῖται δέ ποτε ἐπὶ τὸ Γ, Ei 
μὲν οὖν ἐν τῷ λόγῳ ἐφέρετο ὃν ἔχει ἣ ΒΔ πρὸς τὴν 
AT, ἐφέρετο ἂν τὴν διάμετρον τὴν ἐφ᾽ 3 ΒΓ, Νῦν 
δέ, ἐπείπερ ἐν οὐδενὶ λόγῳ,, ἐπὶ τὴν περιφέρειαν φέ- 
80 ρέται τὴν ἐφ᾽ 3j BET.— "Ey δὲ δυοῖν φερομένοιν ἀπὸ 
τῆς αὐτῆς ἰσχύος τὸ μὲν ἐχχρούοιτο πλεῖον, τὸ δ᾽ ἔλατ- 
τον, εὔλογον βραδύτερον χινηθῆναι τὸ πλεῖον ἐκχρουό- 
μενον τοῦ ἔλαττον ἐχχρουομένου " ὃ δοχεῖ συμθαίνειν 
ἐπὶ τῆς μείζονος χαὶ ἐλάττονος τῶν ἐχ τοῦ χέντρου 
35 γραφουσῶν τοὺς κύχλους " διὰ γὰρ τὸ ἐγγύτερον εἶναι 
τοῦ μένοντος τῆς ἐλάττονος τὸ ἄχρον ἣ τὸ τῆς μείζονος, 
ὥσπερ ἀντισπώμενον si; τοὐναντίον, ἐπὶ τὸ μέσον, 
βραδύτερον φέρεται τὸ τῆς ἐλάττονος ἄχρον. Πάσῃη 
μὲν οὖν χύχλον γραφούσῃ τοῦτο συμδαίνει, xal φέρε-- 
40 tat τὴν μὲν κατὰ φύσιν xatà τὴν περιφέρειαν, τὴν δὲ 
παρὰ φύσιν εἰς τὸ πλάγιον xai τὸ χέντρον. Μείζω δ᾽ 
ἀεὶ τὴν παρὰ φύσιν ἣ ἐλάττων φέρεται" διὰ γὰρ τὸ 
ἐγγύτερον rw τοῦ χέντρου τοῦ ἀντισπῶντος χρατεῖται 
μᾶλλον. Ὅτι δὲ μεῖζον τὸ παρὰ φύσιν χινεῖται ἡ 
a ἐλάττων τῆς μείζονος τῶν ἐκ τοῦ χέντρου γραφουσῶν 
τοὺς χύχλους, ἐκ τῶνδε δῆλον. ἴστω χύχλος ἐφ᾽ οὗ 
ΒΓΕΔ, καὶ ἄλλος ἐν τούτῳ ἐλάττων, ἐφ᾽ οὗ XNME, 
περὶ τὸ αὐτὸ χέντρον τὸ À * xal ἐχδεόλήσθωσαν αἱ διά- 
μετροι, ἐν μὲν τῷ μεγάλῳ, ἐφ᾽ ὧν ΓΔ καὶ BE, ἐν δὲ 
$0 τῷ ἐλάττονι αἱ MX, ΝΞ’ xal τὸ ἑτερόμηχες παραπε- 
πληρώσθω, τὸ ΔΨΡΓ. — Ei δὴ f, ΑΒ γράφουσα χύ- 
χλον ἥξει ἐπὶ τὸ αὐτὸ ὅθεν ὡρμήθη, ἐπὶ τὴν ΑΒ, δῆλον 
ὅτι φέρεται πρὸς αὑτήν. Ὁμοίως δὲ xal f, AX πρὸς 
τὴν ΑΧ ἥξει, Βραδύτερον δὲ φέρεται ἡ ΑΧ τῆς ΑΒ, 


(ses, suo.) 


nisse ad D, et AB ad E. Quodsi igitur motus ea fuerat 
ratio, quam habet AB ad AC, necesse est AD etiam eanm- 
dem rationem habere ad AE. Simile itaque ratione parvum 
quadrangulum est majori : quare et eadem erit diametros 
eorum, et A verget versus F. Alque hoc quidem eodem 
demonstrabitur modo, ubicumque intercipiatur motus : 
semper enim erit in diametro. Patet igitur rem quae per 
diametrum fertur duplici impetu , necessario secundum la- 
terum ferri rationem : quodsi enim alia ratione ferretur, 
non feretur per diametron. Sin vero duplici impetu fera- 
tur, verum ita ut nullo umquam tempore aliqua ratio inter 
utrumque intercedat, fleri nequit, ut recta sit motio. Sit 
enim recta. Hac igitur posita tamquam diametro, et utrin- 
que lateribus completis, necesse esl rem impulsam ferri in 
ratione laterum ad se invicem : hoc enim supra jam de- 
monstratum est. Non igitur rectam lineam describet res 
qui nullo umquam tempore in aliqua (virium inter se) 
ratione movetur : etenim si per aliquod tempus in ratione 
quadam feratur, per hoc tempus necessario propter supra 
dicta recta erit motio. taque curvum evadit (id est cur- 
vam lineam describit), quum ita duplici fertur impetu, 
ut nullo umquam tempore aliqua inter utrumque lutercedat 
ratio. Constat igitur ex his, tum lineam qus circulum 
describit, duplici ferri impetu, tum rem quae super recta 
linea fertur, ad perpendiculum devenire, ita ut rursus ipsa 
inde ἃ centro sit perpendiculum. Sit circulus ABC, apex 
vero cui B inscriptum est, moveatur ad D; pervenit sane 
aliquando ad C. Quodsi igitur ferebatur in ratione quam 
habet BD ad DC, ferretur per diametrum cui BC inscriptum 
est. Nunc vero, quoniam nulla intercedit ratio, fertur per 
circeumferentiam , cui BEC inscriptum est. Quodsi vero 
duobus ab eadem ví impulsis, alterum quidem plus defle- 
ctitur, alterum vero minus, rationi congruum est, id quod 
magis deflectitur, tardius moveri quam id quod minus : id 
quod coptingere videtur in majori et minori linea quie e cen- 
tro circulum describunt : quia enim minoris apex quiescenti 
propior est quam majoris, perinde ac si retraheretur in par- 
tem contrariam , ad centrum nimirum, tardius fertur mi- 
noris apex. Hoc igitur omni linee circulum describenti . 
evenit, atque fertur motu quidem secundum naturam per 
circumferentiam, motu vero prseter naturam ad latus et ad 
centrum. Majori igitur prater naturam motu fertur sem- 
per minor : quia enim retrahenti centro propior est, majo- 
rem hujus vim experitur. Quod vero linearum e centro 
circulos describentium majus spatium prxter naturam per- 
currit minor quam major, ex his patet. Sit circulus cui 
BCED inscriptum est, et in hoc alter minor, cui QNMX, 
circum idem centrum A, atque ducantur diametri, in ma- 
gno quidem quibus inscripta sunt CD et BE, in minori 
vero MQ et NX, et compleatur rectangulum DWRC. 
Quodsi igitur circulum describens A B eodem rursus per- 
veniet , unde profecta est, nimirum ad AD, manifestum est, 
eam ad se ipsam moveri. Eodem modo et AQ ad AQ per- 
veniet. Tardius tamen movetur AQ quam AD, uti supra 


(6,9, 850.) 


ὥσπερ εἴρηται, διὰ τὸ γίνεσθαι μείζονα τὴν ἔχχρουσιν 
xal ἀντισπᾶσθαι μᾶλλον τὴν AX. "Ἤχθω δ᾽ ἡ AGH, 
xai ἀπὸ τοῦ Θ χάθετος ἐπὶ τὴν ΑΒ ἡ ΘΖ ἐν τῷ χύ- 
χλῳ, xai πάλιν ἀπὸ τοῦ Θ ἤχθω παρὰ τὴν ΑΒ ἢ ΘΩ, 

5 χαὶ 7j, ΩΥ̓ ἐπὶ τὴν ΑΒ κάθετος, xal 5j, HK. At δὴ 
ἐφ᾽ ὧν QY καὶ ΘΖ, ἴσαι. Ἢ ἄρα ΒΥ ἐλάττων τῆς 
ΧΖ᾽ oi γὰρ ἴσαι εὐθεῖαι ἐπ᾽ ἀνίσους χύχλους ἐμθλη- 
ϑεῖσαι πρὸς ὀρθὰς τῇ διαμέτρῳ ἔλαττον τμῆμα ἀπο-- 
τέμνουσι τῆς διαμέτρου ἐν τοῖς μείζοσι χύχλοις " ἔστι 
10 δ᾽ ἢ QY ἴση τῇ OZ. Ἐν ὅσῳ δὴ χρόνῳ ἡ ΑΘ τὴν 
XO ἐνηνέχθη, ἐν τοσούτῳ χρόνῳ ἐν τῷ χύχλῳ τῷ μεί- 
ζονι μείζονα τῆς ΒΩ ἐνήνεχται τὸ ἄχρον τῆς ΒΑ ἧ 
μὲν γὰρ χατὰ φύσιν φορὰ ἴση, ἢ δὲ παρὰ φύσιν ἐλάτ- 
toy ἢ δὲ BY τῆς ΖΧ. Δεῖ δ᾽ ἀνάλογον εἶναι, ὡς τὸ 
1b χατὰ φύσιν πρὸς τὸ χατὰ φύσιν, τὸ παρὰ φύσιν πρὸς 
τὸ παρὰ φύσιν. Μείζονα ἄρα περιφέρειαν διελήλυθε 
τὴν ΗΒ τῆς ΩΒ. ᾿Ἀνάγχη δὲ τὴν ΗΒ ἐν τούτῳ τῷ 
χρόνῳ διεληλυθέναι" ἐνταῦθα γὰρ ἔσται, ὅταν ἀνάλο- 
γον ἀμφοτέρως συμθαίνη τὸ παρὰ φύσιν πρὸς τὸ χατὰ 
20 φύσιν. Εἰ δὴ μεῖζον ἐστι τὸ χατὰ φύσιν ἐν τῷ μεί- 
ζονι, χαὶ τὸ παρὰ φύσιν μεῖζον ἂν ἐνταῦθα συμπίπτοι 
μοναχῶς, ὥστε τὸ B ἐνηνέχθαι ἂν τὴν ΒΗ ἐν ᾧ τὸ 
ἐφ᾽ ob X, σημεῖον [τὴν XO]: ἐνταῦθα γὰρ κατὰ 
φύσιν μὲν γίνεται τὸ Β σημεῖον ἐς τὸ Η͂, παρὰ 
25 φύσιν δ᾽ ἐς τὸ Καὶ ἔστι γὰρ ἢ ΗΚ ἀπὸ τοῦ Η χά- 
ϑετος. Ἔστι δ᾽ ὡς f, ΗΚ πρὸς τὴν ΚΒ, ἡ ΘΖ 
πρὸς τὴν ZX- φανερὸν δ᾽ ἐὰν ἐπιζευχθῶσιν αἱ ἀπὸ τῶν 
BX ἐπὶ τὰ Η Θ. Εἰ δ᾽ ἐλάττων, 9) μείζων τῆς HB 
ἔσται, ἣν ἠνέχθη τὸ B, οὐχ ὁμοίως ἔσται, οὐδ᾽ ἀνά- 
30 λογὸν ἐν ἀμφοῖν τὸ χατὰ φύσιν πρὸς τὸ παρὰ φύσιν, 
Av ἣν μὲν τοίνυν αἰτίαν ἀπὸ τῆς αὐτῆς ἰσχύος φέρε- 
ται θᾶττον τὸ πλέον ἀπέχον τοῦ χέντρου σημεῖον, 
καὶ μείζονα γράφει f; μείζων, δῆλον διὰ τῶν εἰρημέ- 
vtov * διότι δὲ τὰ μὲν μείζω ζυγὰ ἀχριδέστερά ἐστι τῶν 
35 ἐλαττόνων, φανερὸν ἐκ τούτων’ γίνεται γὰρ τὸ μὲν 
σπάρτον χέντρον (μένει γὰρ τοῦτο), τὸ δ᾽ ἐφ᾽ ἑκάτερον 
μέρος τῆς πλάστιγγος ai ἐκ τοῦ xévrou. ᾿Ἀπὸ οὖν 
τοῦ αὐτοῦ βάρους ἀνάγχη θᾶττον χινεῖσθαι τὸ ἄχρον 
τῆς πλάστιγγος, ὅσῳ ἂν πλεῖον ἀπέχη τοῦ σπάρτου, 
40 καὶ ἔνια μὲν μὴ δῆλα εἶναι ἐν τοῖς μιχροῖς ζυγοῖς πρὸς 
τὴν αἴσθησιν ἐπιτιθέμενα βάρη, ἐν δὲ τοῖς μεγάλοις 
δῆλα οὐθὲν γὰρ χωλύει ἔλαττον χινηθῆναι μέγεθος ἢ 
ὥστε εἶναι τῇ ὄψει φανερόν" ἐπὶ δὲ τῆς μεγάλης πλά- 
στιγγὸς ποιεῖ δρατὸν τὸ αὐτὸ βάρος μέγεθος. — "Evian 
45 δὲ δῆλα μὲν ἐπ’ ἀμφοῖν ἐστιν, ἀλλὰ πολλῷ μᾶλλον ἐπὶ 
τῶν μειζόνων διὰ τὸ πολλῷ μεῖζον γίνεσθαι τὸ μέγεθος 
τῆς ῥοπῆς ὑπὸ τοῦ αὐτοῦ βάρους ἐν τοῖς μείζοσιν. Καὶ 
διὰ τοῦτο τεχνάζουσιν οἱ ἁλουργοπῶλαι πρὸς τὸ παρα- 
χρούεσθαι ἱστάντες, τό τε σπάρτον οὐχ ἐν μέσῳ τι- 
[0 θέντες, xol μόλυῤδον τῆς φάλαγγος εἰς θάτερον μέρος 
ἐγχέοντες, ἢ τοῦ ξύλου τὸ πρὸς τὴν ῥίζαν πρὸς ὃ βού- 
λονται ῥέπειν ποιοῦντες, ἢ ἐὰν ἔχη ὄζον" βαρύτερον 
γὰρ ἐν ᾧ μέρος ἢ ῥίζα τοῦ ξύλου ἐστίν, 6 δ᾽ ὄζος ῥίζα 


, 
τίς ἐστιν. 


MECHANICA, CAP. II. $1 


dictum est, quia magis a via dellectitur atque retrabitur AQ. 
Ducatur autem AHG, eta H perpendicularis ad AB HF intra 
circulum, οἱ rursum ex H ducatur juxia AB linea HY, et 
YU perpendicularis in AB, itemque GK. Line itaque qui- 
bus YU et HF inscripta sunt, :&equales sunt. BU igitur minor 
est QF : quales enim lineze rectie inaequalibus in circulis 
perpendiculariter ad diametrum duclae minorem partem 
diametri abscindunt in majoribus circulis; est autem linea 
YU equalis linee HF. In quanto igitur temporis spatio 
linea AH lineam QH percurrit, in tanto in majori circulo 
apex linee BA majorem quam BY percurrit circuitum : 
motus enim secundum naturam aequalis est, motus vero 
praeter naturam minor, estque linea BU minor quam linea 
FQ. Oportet autem proportionem intercedere, uti inter 
utrumque motum secundum naturam, sic et inter utrumque 
motum preter naturam. Majorem igitur circuitum per- 
cucurrit quam YB, GB scilicel. Necesse autem est, radium 
in hoc tempore lineam GB absolvisse : ibi enim erit, ubi 
utrinque proportionales fuerint motus secundum naturam 
et contra naturam. Quodsi igitur motus secundum natu- 
ram major est in majori circulo, motus prater naturam 
etiam tunc unice major eveniet, ita ut B feratur per BG 
eodem tempore quo punctum cui Q inscriptum est, fertur 
[per QH] : tunc enim secundum naturam punctum B per- 
venit ad G , practer naturam vero ad K : est enim GK per- 
pendicularis a G ducta. Est autem ut linea GK ad lineam 
KB, ita linea HF ad lineam ΟΕ : quod constat, si e punclis 
B et Q ducantur linee ad puncta G et H. Quodsi vero 
minor, vel major quam GB esset circuitus, quem percucur- 
rit B, nec eodem modo se habebunt, nec proportione sibi 
mutuo respondebunt in ambobus circulis motus secundum 
naturam οἱ prseter naturam. Quam itaque ob causam ab 
eadem potentia citius moveatur punctum quod longius di- 
stat a centro, et majorem circulum describat major linea, 
e dictis constat; majores vero bilances minoribus exactio- 
res esse, ex hisce patet : evadit namque funis centrum 
(quiescit enim), libre autem partes quae in utramque 
partem protenduntur, linee e centro ducte. Ab eodem 
igitur pondere necesse est eo citius moveri extremum jugi, 
quo longius a fune distat, atque nonnulla pondera mino- 
ribus bilancibus imposita sensui non patere, in majoribus 
vero patere : nihil enim vetat quin minus spatium percur- 
rat quam quod oculis percipi possit ; in magna vero bilance 
idem pondus efficit spatium visui patens. Nonnulla autem 
in ambobus conspicua sunt, sed multo magis in majoribus, 
quia In majoribus multo major fit inclinationis magsitudo 
ab eodem pondere, Hinc etiam purpurse venditores ad 
fraudem faciendam in pendendo ila machinantur, ut funem 
non in medio ponant, vel plumbum in alterutram libre 
partem infundant, vel quam librae partem inclinari volunt, 
e ligno conficiant ad radicem vergenti, aut si quid no- 
dum contineat : gravior enim est ligni pars qui&& radicem 
continet; nodus autem quasi radix est. 


MHXANIKA, 4, δ΄. 


(eso.) 


CAP. III. 


Διὰ cl, ἐὰν μὲν ἄνωθεν ἦ τὸ σπαρτίον, ὅταν xa- 
τωθεν δέψαντος ἀφέλῃ τὸ βάρος, πάλιν ἀναφέρεται τὸ 
ζυγόν, ἐὰν δὲ χάτωθεν ὑποστῇ, οὐχ ἀναφέρεται, ἀλλὰ 
μένει; Ἦ διότι ἄνωθεν μὲν τοῦ σπαρτίου ὄντος, πλεῖον 

* τοῦ ζυγοῦ γίνεται τὸ ἐπέχεινα τῆς χαθέτου; τὸ γὰρ 
σπαρτίον ἐστὶ κάθετος " ὥστ᾽ ἀνάγχη ἐστὶ χάτω ῥέπειν 
τὸ πλέον, ἕως ἂν ἔλθη f δίχα διαιροῦσα τὸ ζυγὸν ἐπὶ 
τὴν χάθετον αὐτήν, ἐπιχειμένου τοῦ βάρους ἐν τῷ ἀνε- 
σπασμένῳ μορίῳ τοῦ ζυγοῦ. — "Ecco ζυγὸν ὀρθὸν ἐφ᾽ 

40 οὗ ΒΓ, σπαρτίον δὲ τὸ ΑΔ. ᾿Ἐχθαλλόμενον δὴ τοῦτο 
χάτω χάθετος ἔσται ἐφ᾽ ἧς ἡ ΑΔΜ. Ἐὰν οὖν ἐπὶ τὸ 
B f$ ῥοπὴ ἐπιτεθῇ, ἔσται τὸ μὲν Bob τὸ E, τὸ δὲ Γ 
οὗ τὸ Ζ ἔσται, ὥσθ᾽ ἡ δίχα διαιροῦσα τὸ ζυγὸν πρῶ- 
τον μὲν ἦν ἡ ΔΜ τῆς χαθέτου αὐτῆς, ἐπιχειμένης δὲ 

15 τῆς ῥοπῆς ἔσται ἣ AB- ὥστε τοῦ ζυγοῦ τοῦ ἐφ᾽ ᾧ ΕΖ, 
τὸ ἔξω τῆς χαθέτου τῆς ἐφ᾽ ἧς AM, τοῦ ἐν ᾧ ΘΗ, μεῖ- 
ζον τοῦ ἡμίσεος. ᾿Εὰν οὖν ἀφαιρεθῇ τὸ βάρος ἀπὸ τοῦ 
E, ἀνάγκη χάτω φέρεσθαι τὸ Ζ᾽ ἔλαττον γάρ ἐστι τὸ 
E. ᾿Ἐὰν μὲν οὖν ἄνω τὸ σπαρτίον ἔχῃ, πάλιν διὰ 

20 τοῦτο ἀναφέρεται τὸ ζυγόν. ᾿Εὰν δὲ χάτωθεν 7, τὸ 
ὑποχείμενον, τοὐναντίον ποιεῖ" πλεῖον γὰρ γίνεται τοῦ 
ἡμίσεος τοῦ ζυγοῦ τὸ χάτω μέρος ἢ ὡς fj χάθετος διαι- 
ρεῖ, ὥστ᾽ οὐχ ἀναφέρεται" χουφότερον γὰρ τὸ ἐπηρτη- 
μένον. Εστω ζυγὸν τὸ ἐφ᾽ οὗ ΝΞΞ, τὸ ὀρθόν, κάθετος 

40 δ᾽ ἡ KAM. Δίχα δὴ διαιρεῖται τὸ ΝΖ. ᾿ΚΕπιτεθέντος 
δὲ βάρους ἐπὶ τὸ N , ἔσται τὸ μὲν N οὗ τὸ Ο, τὸ δὲ 5 
οὗ τὸ P, ἡ δὲ ΚΑ οὗ τὸ AO, ὥστε μεῖζόν ἐστι τὸ 
ΚΟ τοῦ AP τῷ ΘΚΛ. Καὶ ἀφαιρεθέντος οὖν τοῦ 
βάρους, ἀνάγχη μένειν ἐπίχειται γὰρ ὥσπερ βάρος ἧ 

300 ὑπεροχὴ Jj τοῦ ἡμίσεος τοῦ ἐν ᾧ τὸ K. 


CAP. 


Διὰ τί χινοῦσι μεγάλα βάρη μικραὶ δυνάμεις τῷ 
μοχλῷ, ὥσπερ ἐλέχθη καὶ κατ᾽ ἀρχήν, προσλαθόντι 
βάρος ἔτι τὸ τοῦ μοχχοῦ; ῥᾷον δὲ τὸ ἔλαττόν ἐστι χι- 
νῆσαι βάρος, ἔλαττον δ᾽ ἐστὶν ἄνευ τοῦ μοχλοῦ. Ἢ 

35 ὅτι αἴτιόν ἐστιν ὃ μοχλός, ζυγὸν ὧν κάτωθεν ἔχον τὸ 
σπαρτίον xal εἰς ἄνισα διηρημένον; τὸ γὰρ ὑπομόχλιον 
ἀντὶ σπαρτίου γίνεται" μένει γὰρ ἄμψω ταῦτα, ὥσπερ 
τὸ χέντρον. ᾿Επεὶ δὲ θᾶττον ὑπὸ τοῦ ἴσου βάρους χι- 
γεῖται ἡ μείζων τῶν ix τοῦ χέντρου, ἔστι δὲ τρία τὰ 

40 περὶ τὸν μοχλόν, τὸ μὲν ὑπομόχλιον, σπάρτον καὶ χέν- 
τρον, δύο δὲ βάρη, ὅ τε χινῶν xol τὸ χινούμενον" ὃ 
οὖν τὸ χινούμενον βάρος πρὸς τὸ χινοῦν, τὸ μῆχος πρὸς 
τὸ μῆχος ἀντιπέπονθεν᾽ αἰεὶ δ᾽ ὅσῳ ἂν μεῖζον ἀφε- 
στήχη τοῦ ὑπομοχλίου, ῥᾷον χινήσει. Αἰτία δ᾽ ἐστὶν 

48 ἡ προλεχθεῖσα, ὅτι fj πλεῖον ἀπέχουσα ix τοῦ κέντρου 
μεῖζονα χύχλον γράφει" ὥστ᾽ ἀπὸ τῆς αὐτῆς ἰσχύος 
πλέον μεταστήσεται τὸ χινοῦν τὸ πλεῖον τοῦ ὕπομο- 


χλίου ἀπέχον. Εστω μοχλὸς ἐφ᾽ οὗ ΑΒ, βάρος δ᾽ 


Quare, si superne quidem adsit funis, ubi ἃ deorsum 
inclinata lance amovetur pondus, rursus adscendit jugum ; 
sin vero inferne subetiterit, non adscendit, sed loco ma- 
net? An quia superne quidem collocato fune, plurima jugi 
pars extra perpendiculum recedit? funis enim perpendicu- 
lum est : quare necesse est majus pondus deorsum vergere, 
donec linea quee jugum in duas partes sequales dividit , ad 
perpendiculum ipsum pervenerit, imposito nimirum pon- 
dere in retracta jugi parte. Sit jogum rectum cui BC in- 
scriptum est, funis vero AD. Quodsi igitur hic deorsum 
producatur, perpendiculum erit, linea nempe cui ADM in- 
scriptum est. Quodsi ergo Bimponatur pondus, perveniet B 
quidem ad locum cui E inscriptum est, C vero ad locum 
cui F : quare linea quae jugum in duas partes dividit aequa- 
les, quaeque primum erat ipsius perpendiculi pars DM, 
imposito pondere erit linea DH, ita ut jugi cui EF inscri- 
ptum est, pars extra perpendiculum, cui AM inscriptum 
est, sita liuea, cui HP inscriptum est, major sit quam 
jugi dimidium. Dempto itaque ab E pondere, necesse est 
deorsum ferri F : minus enim est E. Quodsi ergo superne 
quidem habuerit funem , rursus hanc ob causam adscendit 
jegum. Sin vero inferne fulcrum subditum fuerit, contra- 
rium facit : tunc enim dimidii jugi pars inferior major evadit 
parte quam ab eo resecuerat perpendiculum jugum dividens, 
ita ut non adscendat : levior enim est pars suspensa. Sit 
jugum rectum cui NX inscriptum est , perpendiculum vero 
KLM. Dividilur itaque NX in duas partes cequales. 
Imposito autem pondere in N, perveniet N ad locum cui 
O inscriptum est, X vero ad locum cui R, atque linea KL 
ad locum cui LH, ita ut HKL major sit KO quam LR. 
Dempto igitur pondere , necesse est jugum loco manere : 
incumbit enim tamquam pondus id quo jugi pars cui K 
inscriptum est, dimidium excedit. 


IV. 


Quare exigute vires magna pondera movent ope vectis, 
ut initio jam dictum est, etiamsi addatur adhuc ipsius ve- 
ctis pondus? Facilius autem est, minus pondus movere, at- 
que poodus sine vecte minus est. An quia causa est vectis, 
quippe qui jugum est inferne habens funem inque partes 
divisum inz:equales? hypomochlium enim funis locum ob- 
tinet : ambo namque hzc loco manent, sicut centrum. 
Quum autem ab zquali pondere citius movetur major ea- 
rum linearum que e centro ducuntur, atque tres sunt res 
ad vectem pertinentes, hypomochlium sane, quod funem 
et centrum repraesentat , atque duo pondera, is nempe qui 
movet, et id quod movetur, pondus, inquam , quod mo- 
velur, eamdem habet proportionem, sed inversa ratione, 
ad id quod movet, ac allera longitudo ad alteram : semper 
enim quo longius ab hypomoclilio distat, eo facilius movebit. 
Causa autem est quam supra adtulimus , quod scilicet linea 
longius a centro distans majorem describit circulum: ab 
eadem ergo vi majus spatium percurret pondus movens 
quod magis ab hypomochlio remotum est. Sit veclis cui 
AB inscriptum 681, onus cui C, pondus vero movens cui 


(950,851. ) 


MECHANICA CAP. V, VI. 59 


ἐφ᾽ ᾧ τὸ T, τὸ δὲ χινοῦν ἐφ᾽ ᾧ τὸ Δ, ὑπομόχλιον ἐφ᾽ ᾧ | D, hypomochliumque eui E. — Pondus autem cui D in- 


τὸ E. Τὸ δ᾽ ἐφ᾽ ᾧ τὸ Δ χινῆσαν ἐφ᾽ 


ᾧ τὸ H , χινού- 
μενον δὲ τὸ ἐφ᾽ οὗ Γ, βάρος ἐφ᾽ οὗ K. 


scriptum est, molu suo peracto perveniet ad locum eui 
G , pondus vero qui moretur cuique C inscriptum est, ad 
locum cui K. 


CAP, V. 


Διὰ τί οἵ μεσόνεοι μάλιστα τὴν ναῦν χινοῦσιν; *H 
διότι ἣ χώπη μοχλός ἐστιν; ὅὁπομόχλιον μὲν γὰρ 6 
σχαλμὸς γίνεται (μένει γὰρ δὴ τοῦτο), τὸ δὲ βάρος fs 
θάλαττα, ἣν ἀπωθεῖ fj χώπη᾽ ὃ δὲ χινῶν τὸν μοχλὸν 6 
ναύτης ἐστίν, "Aet δὲ πλέον βάρος χινεῖ, ὅσῳ ἂν πλέον 
ἀφεστήχῃ τοῦ ὑπομοχλίου Ó χινῶν τὸ βάρος" μείζων 
t0 γὰρ οὕτω γίνεται ἢ ἐκ τοῦ χέντρου, ὃ δὲ σχαλμὸς ὅπο- 
μόχλιον ὧν χέντρον ἐστίν. "Ev μέση δὲ τῇ νηὶ πλεῖ- 
στον τῆς χώπης ἐντός ἐστιν" xal γὰρ fj ναῦς ταύτη 
εὐρυτάτη ἐστίν, ὥστε πλεῖον ἐπ’ ἀμφότερα ἐνδέχεσθαι 
μέρος τῆς χώπγς ἑχατέρου τοίχου ἐντὸς ναι τῆς νεώς. 
(ὁ Κινεῖται μὲν οὖν ἢ ναῦς διὰ τὸ ἀπερειδομένης τῆς χώ- 
T", εἷς τὴν θάλασσαν τὸ ἄχρον τῆς χώπης τὸ ἐντὸς 
προϊέναι εἰς τὸ πρόσθεν, τὴν δὲ ναῦν προσδεδεμένην τῷ 
σχαλμῷ συμπροϊέναι, fj τὸ ἄκρον τῆς χώπης" fj γὰρ 
πλείστην θάλασσαν διαιρεῖ ἣ χώπη, ταύτη ἀνάγχη 
30 μάλιστα προωθεῖσθαι" πλείστην δὲ διαιρεῖ jj πλεῖστον 
μέρος ἀπὸ τοῦ σχαλμοῦ τῆς χώπης ἐστίν. Διὰ τοῦτο 
ol μεσόνεοι μάλιστα χινοῦσιν" μέγιστον γὰρ ἐν μέση 
νηΐ τὸ ἀπὸ τοῦ σχαλμοῦ τῆς κώπης τὸ ἐντός ἐστιν. 


CAP. 


Διὰ τί τὸ πηδάλιον μιχρὸν ὄν, xal ἐπ᾽ ἐσχάτῳ 

25 τῷ πλοίῳ, τοσαύτην δύναμιν ἔχει ὥσθ᾽ ὅπὸ μιχροῦ 
οἴαχος χαὶ ἑνὸς ἀνθρώπου δυνάμεως, καὶ ταύτης ἦρε- 
μαίας, μεγάλα χινεῖσθαι μεγέθη πλοίων; Ἦ διότι χαὶ 
τὸ πηδάλιόν ἐστι μοχλός, καὶ μοχλεύει 6 χυδερνήτης; 
Ἧ μὲν οὖν προσήρμοσται τῷ πλοίῳ, γίνεται ὑπομό- 
30 χλιον, τὸ δ᾽ ὅλον πηδάλιον ὃ μοχλός, τὸ δὲ βάρος ἧ 
θάλασσα, 6 δὲ χυδερνήτης 6 χινῶν. Οὐ xarà πλάτος 
δὲ λαμθάνει τὴν θάλασσαν, ὥσπερ f] κώπη, τὸ πηδά- 
λιον" οὗ γὰρ εἷς τὸ πρύσθεν χινεῖ τὸ πλοῖον, ἀλλὰ χι- 
νούμενον χλίνει, πλαγίως τὴν θάλατταν δεχόμενον" 
86 ἐπεὶ γὰρ τὸ βάρος ἦν ἡ θάλασσα, τοὐναντίον ἀπερει- 
δόμενον χλίνει τὸ πλοῖον " τὸ γὰρ ὑπομόχλιον εἷς τοὖν - 
αντίον στρέφεται, fj θάλασσα μὲν εἷς τὸ ἐντός, ἐχεῖνο δ᾽ 
εἷς τὸ ἐχτός, τούτῳ δ᾽ ἀκολουθεῖ τὸ πλοῖον διὰ τὸ συν- 
δεδέσθαι. Ἡ μὲν οὖν χώπη κατὰ πλάτος τὸ βάρος 
«0 ὠθοῦσα καὶ δπ᾽ ἐκείνου ἀντωθουμένη εἰς τὸ εὐθὺ προά- 
γει" τὸ δὲ πηδάλιον, ὥσπερ κάθηται πλάγιον, τὴν εἷς 
τὸ πλάγιον, ἣ δεῦρο, ἢ ἐχεῖ, ποιεῖ χίνησι. Ἐπ’ 
ἄχρου δέ, xal οὐχ ἐν μέφῳ χεῖται, ὅτι ῥᾷστον τὸ χι-- 
νούμενον χινῆσαι ἀπ᾽ dxpou xiwoüv* τάχιστα γὰρ φέ- 
46 ρεται τὸ πρῶτον μέρος διὰ τὸ ὥσπερ ἐν τοῖς φερομένοις 
ἐπὶ τέλει λήγειν τὴν φοράν, οὕτω καὶ τοῦ συνεχοῦς 
ἐπὶ τέλους ἀσθενεστάτη ἐστὶν ἢ φορά" εἰ δ᾽ ἀσθενε- 


Quare qui in media navi sunt, remiges maxime navem 
movenl? An quia remus vectis est? hypomochlium enim 
fit scalmus (hoc namque loco manel) ; onus vero mare, 
quod remus propellit, nautaque is est qui vectem movet. 
Semper autem tanto plus ponderis movet, quanto majori 
spatio ab bypomochlio distat is qui onus movet : major enim 
hoc modo fit linea e centro ducta, scalmus autem , utpote 
hypomochlium, centrum est. In media autem navi plu- 
rima pars remi est intus : ibi enim navis latissima est ; li- 
cet hinc majorem utrinque remi partem intra utrumque 
navis parietem ease. Movetur itaque navis, quoniam, 
remo mari innitente, extremum ejus internum prorsum 
versus pellit, navem vero, quippe scalmo adligatam , simul 
promovet eadem qua remi extremum. — Ubi igitur remus 
plurimum maris findit, ibi navem maxime propelli ne- 
cesse est; plurimum autem findit, ubi pars remi inde a 
scalmo longissima est. Hanc ob causam qui in media navi 
sunt, remiges maxime movent : in media enim navi pars 
interna remi inde a 508} 10 maxima est. 


VI. 


Cur gubernaculum, parvum quum sit, et in extrema 
navis parte positum, tantam babet vim, ut ab exiguo 
clavo et ab unius hominis viribus, iisque placide adhibi- 
tis, magnae moveantur navigiorum moles? An quia guber- 
naculum quoque vectia est atque vecte impellit gubernator? 
Locus itaque quo navigio adaptatum est, hypomochlium 
fit, totum vero gubernaculum vectis, onus autem mare, 
gubernatorque is qui onus movet. Non autem secundum 
latitudinem mare corripit, ut remus : non enim anteriora 
versus navem movet gubernaculum, sed ipsam molam 
deflectit, oblique mare capiens : nam quum mare esset 
onus, in contrarium innixum navem flectit : hbypomochlium 
enim in contrariam partem vertitur, quippe quum mare 
quidem introrsum , hoc vero extrorsum , idque sequitur na- 
vigium, quía adligatum est. Remus itaque secundum lali- 
tudinem onus propellens, et ab ipso vicissim repulsus, 
navem recta promovet ; gubernaculum vero, utpote oblique 
insidens , motum ad latera producit , vel buc, vel illuc. In 
extrema autem navi , non vero in media positum est, quia 
id quod ab extremitate pellit , facillime movet rem qua jam 
movetur : celerrime enim fertur prima pars, quoniam, 
quemadmodum in iis quze impetu feruntur, in fire deficit 
motus, sic quoque Ín re continua in extremitate imbecillimus 


! est motus ; quodsi vero imbecillimus est, deflexu facilis erit. 


60 


στάτη, ῥαδία ἐχχρούεσθαι. Διά τε δὴ ταῦτα ἐν τῇ 
πρύμνῃ τὸ πηδάλιόν ἐστι, χαὶ ὅτι ἐνταῦθα μιχρᾶς χι- 
νήσεως γενομένης πολλῷ μεῖζον τὸ διάστημα ἐπὶ τῷ 
ἐσχάτῳ γίνεται, διὰ τὸ τὴν ἴσην γωνίαν ἐπὶ μείζονα 


MHXANIKA, €, γ΄. 


(ss1.) 


Cum igitur banc ob causam in puppi collocatur gubernacu- 
lum, tum quia illic, parvo facto motu, multo majus fit 
spatium in extremitate, quum par angulus eo majori insidet 
basi , quo lineze circumdantes majores sunt. Constat vero 


5 χαθῇῆσθαι, xal ὅσῳ ἂν μείζους ὦσιν αἱ περιέχουσαι. 
Δῆλον δ᾽ ix τούτου xal δι᾽ ἣν αἰτίαν μᾶλλον προέρχε- 
ται εἷς τοὐναντίον τὸ πλοῖον ἣ 4 τῆς χώπης πλάτη τὸ 
αὐτὸ γὰρ μέγεθος τῇ αὐτῇ ἰσχύϊ χινούμενον ἐν ἀέρι 
πλέον 3j ἐν τῷ ὕδατι πρόεισιν. ἴστω γὰρ ἡ AB 

10 χώπη, τὸ δὲ Γ 6 σχαλμός, τὸ δὲ Α τὸ ἐν τῷ πλοίῳ, f 
ἀρχὴ τῆς χώπης, τὸ δὲ B τὸ ἐν τῇ θαλάττῃ. Εἰ δὴ 
τὸ À οὗ τὸ Δ, μεταχεχίνηται, τὸ B οὐχ ἔσται οὗ τὸ E- 
ἴση γὰρ ἡ ΒΕ τῇ ΑΔ. Ἴσον οὖν μεταχεχωρηχὸς 
ἔσται. Ἀλλ᾽ ἦν ἔλαττον, Ἔσται δὴ οὗ τὸ Ζ. *H 

16 τὸ O ἄρα τέμνει τὴν AB, καὶ οὖγ $ τὸ T, xal 
χάτωθεν" ἐλάττων γὰρ ἢ ΒΖ τῆς ΑΔ, ὅστε xal ἡ 
ΘΖ τῆς ΔΘ' ὅμοια γὰρ τὰ τρίγωνα. Μεθεστηχὸς δ᾽ 
ἔσται xal τὸ μέσον, τὸ ἐφ᾽ οὗ Γ΄ εἰς τοὐναντίον γὰρ 
τῷ ἐν τῇ θαλάττη ἄχρῳ τῷ B μεταχωρεῖ, ἥπερ τὸ ἐν 

a) τῷ πλοίῳ dxpov τὸ À, μετεχώρει δ᾽ οὗ τὸ A: ὥστε 
μεταχινηθήσεται τὸ πλοῖον καὶ. ἐχεῖ, ob ἢ ἀρχὴ τῆς 
χώπης μεταφέρεται. Τὸ δ᾽ αὐτὸ xal τὸ πηδάλιον 
ποιεῖ, πλὴν ὅτι εἷς τὸ πρόσθεν οὐδὲν συμδάλλεται τῷ 
πλοίῳ, ὥσπερ ἐλέγθη ἐπάνω, ἀλλὰ μόνον τὴν πρύ- 

25 μνᾶν εἷς τὸ πλάγιον ἀπωθεῖ ἔνθα ἢ ἔνϑα εἰς τοὐναντίον 
γὰρ ^ πρώρα οὕτω νεύει. ὭἭ μὲν δὴ τὸ πηδάλιον 
προσέζευχται, δεῖ οἷόν τι τοῦ χινουμένου μέσον νοεῖν, 
xai ὥσπερ 6 σχαλμὸς τῇ χώπη " τὸ δὲ μέσον ὑποχωρεῖ, 
$ ὃ οἵαξ μεταχινεῖται. ᾿Εὰν μὲν εἴσω ἄγη, xol ἣ 

30 πρύμνα δεῦρο μεθέστηκεν ἣ δὲ πρώρα εἰς τοὐναντίον 
νεύει" ἐν γὰρ τῷ αὐτῷ οὔσης τῆς πρώρας, τὸ πλοῖον 
μεθέστηχεν ὅλον. 


etiam ex hoc, quamnam ob causam magis in contrariam 
partem progrediatur navis quam remi palmula : eadem enim 
magnitudo eadem vi mota in aere magis quam in aqua pro- 
greditur. Sit enim AB remus, C vero scalmus, et A pars 
remi intra navigium , principium videlicet, B autem pars 
in mari posita. Quodsi ergo A translatum fuerit ad locum 
ubi D est, B non erit ubi E : equalis enim est linea BE 
linee AD. . /Equale igitur spatium percucurrisset. Atqui 
minus eral, Erit itaque ubi F inscriptum est. Secat ergo 
lineam AB ubi H inscriptum est, non vero ubi C, idque 
inferius : linea enim BF minor est linea AD , ideoque et li- 
nea HF línea DH : similes enim sunt trianguli. Medium 
autem cui C inscriptum est, itidem translatum fuerit : in 
contrariam enim partem commeat ac remi extremitas in 
mari posita cui B, eadem qua extremitas intra navigium, 
cui A inscriptum est; translatum autem erat A ad locum, 
cui D inscriptum est : quare et navigium promovebilur, id- 
que illuc quo commeat remi principium. Idem facit 
quoque gubernaculum, preeterquam quod nihil navi δὰ mo- 
tionem anteriora versus confert , ut supra jam dictum est, 
sed tantummodo puppim ad latera depellit huc vel illuc : 
sic enim in contrariam partem inclinat prora. Locum igi- 
tur quo gubernaculum adnexum est, ceu quoddam rei 
mola medium cogitare oportet, et perinde ac scalmus est 
remo; medium autem subducitur quatenus ansa transfer- 
tur. Siintrorsum quidem agit, etiam puppis eo transfer- 
tur; prora vero in contrariam partem inclinat : etenim 
eodem in loco manente prora, totum transfertur. navi- 
gium. ᾿ 


CAP. VII. 
Διὰ τί, ὅσῳ ἂν ἣ κεραία ἀνωτέρα ἦ, θᾶττον πλεῖ τὰ 
πλοῖα τῷ αὐτῷ ἱστίῳ xal τῷ αὐτῷ πνεύματι ; Ἢ διότι γί- 
35 νεται Ó μὲν ἱστὸς μοχλός, ὁπομόχλιον δὲ τὸ ἐδώλιον ἐν 
ᾧ ἐμπέπηγεν, ὃ δὲ δεῖ χινεῖν βάρος τὸ πλοῖον, τὸ δὲ 
χινοῦν τὸ ἐν τῷ ἱστίῳ πνεῦμα; Εἰ δ᾽ ὅσῳ ἂν πορρώτε- 
pov ἦ τὸ ὑπομόχλιον, ῥᾷον κινεῖ xai θᾶττον ἡ αὐτὴ 
δύναμις τὸ αὐτὸ βάρος, ἣ οὖν κεραία ἀνώτερον ἀγο-- 
40 μένη καὶ τὸ ἱστίον πορρώτερον ποιεῖ τοῦ ἐδωλίου ὑπο-- 
μοχλίου ὄντος. 


Cur, quanto magis evecta fuerit antenna, ἰδηΐο ci- 
tius eodem velo atque eodem vento navigant navigia? 
An quia malus quidem fit vectis, liypomocllium vero 
sedes cui impactus est, onus autem quod movere oportet, 
pavigium , id tandem quod movet, ventus velo incumbens ? 
Quodsi autem, quo longius remotum fuerit hypomo- 
chlium, eo facilius ac citius eadem vis movet idem onus 
antenna sane altius subducta velum quoque longius re- 
movet a mali sede 4025 hypomocblium est. 


CAP. VIII. 


Διὰ τί, ὅταν ἐξ οὐρίας βούλωνται διαδραμεῖν μὴ 
οὐρίου τοῦ πνεύματος ὄντος, τὸ μὲν πρὸς τὸν χυόερ- 
γήτην τοῦ ἰστίου μέρος στέλλονται, τὸ δὲ πρὸς τὴν 

45 πρώραν ποδιαῖον (πόδα }) ποιησάμενοι ἐφιᾶσιν; Ἢ 
διότι ἀντισπᾶν τὸ πηδάλιον πολλῷ μὲν ὄντι τῷ πνεύ- 
μάτι οὐ δύναται, ὀλίγῳ δέ, ὃ ( διό ἢ δ ὑποστέλλονται ; 


Cur si prospero vento navigare velint, etiamsi ventus 
secundus nonsit, veli partem gubernatori quidem propio- 
rem constringunt, quie vero versus proram est, pede facto, 
relaxant? An quod gubernaculum copioso quidem vento 
reirahendo obsistere nequit, pauco vero potest, eam ob 
causam constringunt? Itaque ventus navem propellit, gu- 


(ss1,62.) 


tfpodyet μὲν οὖν τὸ πνεῦμα, elc οὔριον δὲ χαθίστησι 
τὸ πηδάλιον, ἀντισπῶν xol μοχλεῦον τὴν θάλατταν͵ 
Ἅμα δὲ xal ob ναῦται μάχονται τῷ πνεύματι" ἀνα- 
κλίνουσι γὰρ ἐπὶ τὸ ἐναντίον ἑαυτούς. 


CAP. 


5 Διὰ τί τὰ στρογγύλα xal περιφερῇ τῶν σχημάτων 
εὐχινητότερα; Τριχῶς 9. ἐνδέχεται τὸν χύχλον χυλισθῆ- 
ναι ἢ γὰρ χατὰ τὴν ἁψῖδα, συμμεταδάλλοντος τοῦ 
χέντρου, ὥσπερ Ó τροχὸς ὃ τῆς ἁμάξης χυλίεται" ἢ 
περὶ τὸ χέντρον μόνον, ὥσπερ αἷ τροχιλέαι, τοῦ 

10 χέντρου μένοντος" ἢ παρὰ τὸ ἐπίπεδον, τοῦ χέντρου 
μένοντος, ὥσπερ ὃ χεραμειχὸς τροχὸς κυλίνδεται. 
Ἢ μὲν δὴ τάχιστα τὰ τοιαῦτα, διά τε τὸ μιχρῷ ἅ- 
πτεσθαι τοῦ ἐπιπέδου, ὥσπερ ὃ χύχλος χατὰ στιγμήν, 
χαὶ διὰ τὸ μὴ προσχόπτειν ; ἀφέστηχε γὰρ τῆς γῆς 

I5 ἣ γωνία, Καὶ ἔτι ᾧ ἂν ἀπαντήσῃ σώματι, πάλιν 
τούτου χατὰ μιχρὸν ἅπτεται. Εἰ δ᾽ εὐθύγραμμον ἦν, 
τῇ εὐθείᾳ ἐπὶ πολὺ ἥπτετο ἂν τοῦ ἐπιπέδου: "Ert $ 
ῥέπει ἐπὶ τὸ βάρος, ταύτῃ χινεῖ 6 χινῶν" ὅταν μὲν 
γὰρ πρὸς ὄρθιον ἢ διάμετρος ἦ τοῦ κύχλου τῷ ἐπιπέδῳ, 

0 ἁπτομένου τοῦ χύχλου χατὰ στιγμὴν τοῦ ἐπιπέδου, 
ἴσον τὸ βάρος ἐπ᾽ ἀμφότερα διαλαμθάνει fj διάμετρος" 
ὅταν δὲ χινῆται, εὐθὺς πλέον ἐφ᾽ ὃ χινεῖται, ὥσπερ 
ῥέπον. ᾿Εντεῦθεν εὐχινητότερον τῷ ὠθοῦντι εἷς τοῦμ- 
προσθεν' ἐφ᾽ ὃ γὰρ ῥέπει ἕκαστον, εὐχίνητόν ἐστιν, 

Ὁ εἴπερ xal τὸ ἐπὶ τὸ ἐναντίον τῆς ῥοπῆς δυσχίνητον. 
' Ext λέγουσί τινες ὅτι xat f γραμμὴ fj τοῦ χύχλου ἐν 
φορᾷ ἐστιν ἀεί, ὥσπερ τὰ μένοντα, διὰ τὸ ἀντερείδειν, 
οἷον xal τοῖς μείζοσι χύχλοις ὑπάρχει πρὸς τοὺς ἐλάτ- 
τονας’ θᾶττον γὰρ ὑπὸ τῆς ἴσης ἰσχύος χινοῦνται ol 

3» μείζους χαὶ τὰ βάρη χινοῦσι, διὰ τὸ ῥοπήν τινα ἔχειν 
τὴν γωνίαν τὴν τοῦ μείζονος χύχλου πρὸς τὴν τοῦ 
ἐλάττονος, καὶ εἶναι ὅ περ ἢ διάμετρος πρὸς τὴν διά- 
ψετρον, Ἀλλὰ μὴν πᾶς χύχλος μείζων πρὸς ἔλάτ- 
τονα΄ ἄπειροι γὰρ ol ἔλάττονες. Εἰ δὲ xal πρὸς ἕτερον 

85 ἔχει ῥοπὴν ὁ χύχλος, ὁμοίως δ᾽ εὐχίνητος, καὶ ἄλλην 
ἂν ἔχοι ῥοπὴν ὃ χύχλος καὶ τὰ ὑπὸ κύχλου χινούμενα, 
x&v μὴ τῇ ἅψῖδι ἅπτηται τοῦ ἐπιπέδου, ἀλλ᾽ 3) παρὰ 
τὸ ἐπίπεδον, 3) ὡς αἵ «pog at καὶ γὰρ οὕτως ἔχον-- 
τες ῥᾷστα χινοῦνται xal χινοῦσι τὸ βάρος, Ἦ οὐ τῷ 

«0 χατὰ μιχρὸν ἅπτεσθαι xal προσχρούειν, ἀλλὰ δι΄ ἄλ- 
Any αἰτίαν ; αὕτη δ᾽ ἐστὶν $ εἰρημένη πρότερον, ὅτι ix 
δύο φορῶν γεγένηται ὃ χύχλος, ὥστε μίαν αὐτὸν αἰεὶ 
ἔχειν ῥοπήν, καὶ οἷον φερόμενον αὐτὸν αἰεὶ χινοῦσιν οἱ 
χινοῦντες, ὅταν χινῶσι χατὰ τὴν περιφέρειαν ὁπωσοῦν’ 

«& φερομένην γὰρ αὐτὴν χινοῦσιν" τὴν μὲν γὰρ εἰς τὸ πλά- 
γιον αὐτοῦ χίνησιν ὠθεῖ τὸ χινοῦν, τὴν δ᾽ ἐπὶ τῆς δια - 
μέτρου αὐτὸς χινεῖται, 


MECHANICA, CAP. IX. 61 


bernaculum vero eum quasi secundum facit, retrahens 
mare et veclis instar in id agens. Simul vero et nautee 
cum vento contendunt : ia eontrarium enim ipei sese incli- 
nant. 


IX. 


Cur figure rotünde et eircolares facilius moventur? 
Triplici autem modo circulum volvi licet : vel enim se- 
cundum arcom, ita ut centrum simul locum mutet, 
quemadmodum rofa currus volvitur; vel tantummodo 
circum centrum, ut trochlee, ipso quiescente centro ; vel 
ita ut pavimento sit parallelus , loco manente centro , sicut 
rota figuli volvitur. An itaque ideo celerrima sunt talia, 
quoniam parva sui parte planum contingunt, ut circulus uno 
tantum puncto, et quoniam non offendunt? remotus enim 
est angulus a terra. Preterea in quodcumque corpus inci- 
derit, hoc rursus parva sui parte contingunt. Si vero re- 
ctilinea esset figura , rectitudine sua longo spatio planitiem 
contigisset. Deinde qua in pondus suum vergunt, ea im- 
pellit is qui movet : ubi enim rectos quidem anguios cum 
planitie facit circuli diametros, circulo puncto tantum- 
modo planitiem contingente , par utrinque pondus diame- 
tros disterminat ; ubi vero movetur, confestim plus pon- 
deris est ἃ parle in quam movetur, utpote inclinans. 
Hinc facilius movebitur ab eo qui prorsum impellit : 
omnia enim eo quo vergunt, facile pelluntur, siquidem 
motus in partem inclinationi oppositam difficulter cietur. 
Praeterea sunt qui dicant, circuli lineam semper in motu 
esse, eodem quo manentia (manent), propter nisum 
contrarium, sicut etiam majoribus circulis evenit respectu 
minorum : citius enim ab eadem vi moventur majores, 
lidemque citius pondera movent, quia majoris circuli 
angulus nutum quemdam ad minoris habet : id quod 
elíam alteri evenit diametro respeclu alterius. ^— Atqui 
nullus non circulus major est respectu minoris : infiniti 
enim sunt minores. Quodsi vero respectu alius nutum 
habet circulus, eademque proportione facile movetur, 
alium quoque habebit nutum cum circulus ipse, tum 
quae a circulo moventur, etiamsi arcu non contingat pla- 
nitiem, sed vel pavimento parallelos , vel sicut trochleze 
moveatur : nam et ubi sic sese habent, facillime et mo- 
ventur ipsi, e£ onus movent. An non quia parva sui 
parte (planitiem ) contingunt atque offendunt, sed alia de 
causa? Hc vero est quam supra memoravimus, quod 
circulus e duabus exstitit motionibus , ita ut semper unum 
habeat nutum, et quasí semper ipsum per se jam motum 
impellant qui eum movent, ubi quocumque demum modo 
movent secundum circumferentiam : movent enim, dum 
ipse fertur : ejus motum namque quí ad latus fit, ei con- 
ciliat res movens, motu vero super diametro ipse movetur. 


62 


MHXANIKA, vf. 


(85. 


ΠΑΡ. X. 


Διὰ τί τὰ διὰ τῶν μειζόνων χύχλων αἱρόμενα καὶ ἐλ- 
χόμενα ῥᾷον xal θᾶττον χινοῦμεν ; οἷον καὶ at τροχιλέαι 
αἷ μείζους τῶν ἐλαττόνων, χαὶ al σχυτάλαι ὁμοίως. 
Ἢ διότι ὅσω ἂν μείζων ἢ ἐκ τοῦ χέντρου 3; ἐν τῷ 

& ἴσω χρόνῳ πλέον χινεῖται χωρίον, ὥστε καὶ τοῦ ἴσου 
βαρους ἐπόντος ποιήσει τὸ αὐτό, ὥσπερ εἴποιεν καὶ 
τὰ μείζω ζυγὰ τῶν ἐλαττόνων ἀχριδέστερα εἶναι: τὸ 
μὲν γὰρ σπαρτίον ἐστὶ χέντρον, τοῦ δὲ ζυγοῦ αἱ ἐπὶ 
τάδε τοῦ σπαρτίου αἱ ἐκ τοῦ χέντρου. 


CAP. 


10 Διὰ τί ῥᾷον, ὅταν ἄνευ βάρους X, χινεῖται τὸ 
ζυγὸν 3| ἔχον βάρος; ὁμοίως δὲ καὶ τροχός, ἣ ἄλλο 
τοιοῦτο, τὸ βαρύτερον μὲν, μεῖζον δὲ τοῦ ἐλάττονος 
χαὶ χουφοτέρουκ: Ἢ ὅτι οὗ μόνον εἰς τοὐναντίον τὸ 
βαρύ, ἀλλὰ xal εἷς τὸ πλάγιον δυσχίνητόν ἐστιν ; ἐναν- 
I6 τίον γὰρ τῇ ῥοπῇ κινῆσαι χαλεπῶς, ἐφ᾽ ὃ δὲ ῥέπει, 
ῥχδίως" εἰς δὲ τὸ πλάγιον οὐ ῥέπει. [ Εἰ γὰρ σιδηροῦς 
τύγη xaX ξύλινος ἄλλος ζυγός, ταχύτερον ἀπὸ τοῦ 
αὐτοῦ βάρους 6 ξύλινος χινηθήσεται διὰ τὸ πρὸς τὰ 
ἄνω δυσχίνητα εἶναι τὰ βάρη, ἐναντίον ( 00?) τοῦ 
80 ἄνω τόπου τοῖς βάρεσιν. Τὰ δὲ πλείονα βάρη δυσ- 
χινητότερα τῶν ἐλαττόνων πρὸς τὰ ἄνω εἰσίν" διὸ xal 
ὃ σιδηροῦς ζυγός, ἅτε τοῦ ξυλίνου βαρύτερος ὦν, 
βραδύτερον χινεῖται διὰ τὸ [εἶναι] τὸ ἕτερον ἄκρον 
αὐτοῦ, ἐν ᾧ τὸ βάρος οὐκ ἐπιτίθεται, βραδέως χάτω 
28 Χινεῖσθαι, τὸ δὲ ξύλινον τοὐναντίον. Ἀλλὰ xol ἐπὶ 
τοῖς τροχοῖς τὸ αὐτὸ συμδαίνει" τὸ γὰρ βάρος τοῦ 
σιδηροῦ τροχοῦ μᾶλλον ὠθεῖ τοῦτον χάτω, xal ἐστιν 
ὡς πρὸς τὸ πλάγιον δυσχίνητον᾽ 6 δὲ χουφότερος εὖχι- 
νητότερός ἐστι διὰ τὸ χαὶ τὸ βάρος αὐτοῦ χουφότερον 
80 εἶναι, καὶ ἔλαττον ὠθεῖϊν] τοῦτον χάτω. ] 


CAP. 


Διὰ «τί ἐπὶ τῶν σχυταλῶν ῥδον τὰ φορτία xo- 
μίζεται ἢ ἐπὶ τῶν ἁμαξῶν, ἐχουσῶν τῶν μὲν μεγά- 
λους τροχούς, τῶν δὲ μιχρούς; Ἦ διότι ἐπὶ τῶν σχυτα- 
λῶν οὐδεμίαν ἔχει πρόσχοψιν, τὸ δ᾽ ἐπὶ τῶν ἁμαξῶν 

9» τὸν ἄξονα, καὶ προσχόπτει αὐτῷ; ἔχ τε γὰρ τῶν ἄνω- 
δεν πιέζει αὐτὸν χαὶ ix τῶν πλαγίων. Τὸ 5 ἐπὶ 
τῶν σχυταλῶν ἐπὶ δύο τούτων χινεῖται, τῇ τε κάτω χώρα 
ὑποχειμένῃ xal τῷ βάρει τῷ ἐπικειμένῳ' ἐπ’ ἀμφοτέ- 
ρὼν γὰρ τούτων χυλίεται τῶν τόπων Ó χύχλος xal 

40 φερόμενος ὠθεῖται. 


Cur qux» ἃ majoribus circulis tolluntur ac trahuntur, 
facilius et citius movemus? exemplo sint majores tro- 
chlez, si cum minoribus conferantur, atque eodem modo 
scutulae. An quoniam, quo major fuerit linea e centro 
ducta, eo longius spatium in sequali tempore percurrit ἢ 
quamobrem et, &equali incumbente pondere, idem prz- 
Stabit, quemadmodum et majores libras minoribus exac- 
tiores esse diximus : funis enim centrum est, jugi vero 
partes ultra funem linea e centro ductae. 


XI. 


Cur facilius movetur jugum pondere carens quam 
pondere imposito? eodem modo et rota, vel aliud quid hu- 
jusmodi, gravius, sed majus, si cum minori alque levior: 
conferatur. An quia non solum in contrarium, sed etiam 
ad latus difficulter moventur res graves? difficulter enim 
in partem rerum nutui contrariam cietur motus, facile 
vero in eam quo vergunt; ad latera autem non vergunt : 
[si enim ferreum adesset jugum aliudque ligneum, citius 
ab eodem pondere ligneum moveretur, quoniam onera diffi- 
cilius sursum moventur, quum locus superior oneribus ad- 
versalur. Majora vero pondera difficilius sursum moventur 
quam minora : quamobrem et jugum ferreum, quippe 
gravius ligneo, tardius movetur, quia alterum ipsius ex- 
tremum, cui pondus impositum non est, tardius morve- 
tur deorsum; ligneum vero contrario modo sese habet. 
Verum idem quoque contingit in rotis : pondus enim 
ferreze rotee magis hanc deprimit, atque (idcirco) difficul- 
ter ad latus movetur; levior vero facilius movetur, quia 
pondus ejus item levius est eamque minus deprimit. ] 


XII. 


Cur super scutulis facilius vYehuntur onera quam su- 
per curribus, quum tamen hi magnas habeant rotas , illae 
vero pusillos circulos? An quia in scutulis nihil habent 
in quod offendere possint, in curribus vero axem, ad 
quem offendunt? desuper enim premit ipsum οἱ a lateri- 
bus. Onus vero scutulis impositum hisce duobus move- 
tur, spatio inferne substrato et onere superimposito : super 
ambobus enim his locis circulus volvitur et impellitur, dum 
ipse movetur. 


MECHANICA, CAP. XIII-XVJ. 


63 


CAP. XIII. 


Διὰ τί πορρωτέρω τὰ βέλη φέρεται ἀπὸ τῆς 
σφενδόνης ἢ ἀπὸ τῆς χειρός, xalrot χρατεῖ γ᾽ 6 βάλ- 
λων τῇ χειρὶ μᾶλλον ἢ ἀπαρτήσας τὸ xalap; xal ἔτι 
οὕτω μὲν δύο βάρη χινεῖ, τό τε τῆς σφενδόνης χαὶ τὸ 

ὃ βέλος, ἐχείνως δὲ τὸ βέλος μόνον. Πότερον ὅτι ἐν 
μὲν τῇ σφενδόνη χινούμενον τὸ βέλος ῥίπτει 6 βάλλων 
(περιαγαγὼν γὰρ κύχλῳ πολλάχις ἀφίησιν), ἐχ δὲ τῆς 
χειρὸς ἀπὸ τῆς ἠρεμίας ἡ ἀρχή" πάντα δ᾽ εὐχινητότερα 
χινούμενα 3 ἠρεμοῦντα ; Ἦ διά τε τοῦτο, καὶ διότι ἐν 

10 μὲν τῷ σφενδονᾶν $j μὲν χεὶρ γίνεται χέντρον, ἣ δὲ 
σφενδόνη fj ἐχ τοῦ χέντρου ; ὅσῳ δ᾽ ἂν $5 μείζων ἢ ἀπὸ 
τοῦ κέντρου, χινεῖται θᾶττον" ἣ δ᾽ ἀπὸ τῆς χειρὸς βολὴ 
πρὸς τὴν σφενδόνην βραχεῖα ἐστιν. 


CAP. 


Διὰ τί ῥᾷον χινοῦνται περὶ τὸ αὐτὸ ζυγὸν οἵ 
I$ μείζους τῶν ἐλαττόνων χόλλοπες, χαὶ οἱ αὐτοὶ ὄνοι of 
λεπτότεροι ὑπὸ τῆς αὐτῆς ἰσχύος τῶν ππχυτέρων ; Ἢ 
διότι δ μὲν ὄνος xal τὸ ζυγὸν χέντρον ἐστίν, τὰ δ᾽ 
ἀπέγοντα μεγέθη αἱ ix τοῦ χέντρου, θᾶττον δὲ χινοῦν- 
ται καὶ πλέον ἀπὸ τῆς αὐτῆς ἰσχύος al τῶν μειζό- 
3 νων χύχλων ἢ αἵ τῶν ἐλαττόνων; ὑπὸ τῆς αὐτῆς γὰρ 
ἰσχύος θᾶττον μεθίσταται τὸ ἄχρον τὸ πορρώτερον τοῦ 
χέντρου" διὸ πρὸς μὲν τὸ ζυγὸν τοὺς χόλλοπας ὄργανα 
ποιοῦνται, οἷς ῥᾶον στρέφουσιν. "Ev δὲ τοῖς λεπτοῖς 
ὄνοις πλεῖον γίνεται τὸ ἔξω τοῦ ξύλου, αὔτη δὲ γίνεται 
Ὁ $ ix τοῦ χέντρου. 


CAP. 


Διὰ τί τὸ αὐτὸ μέγεθος ξύλου ῥᾷον χατεάσσεται 
περὶ τὸ γόνυ, ἐὰν ἴσον ἀποστήσας τῶν ἄχρων ἐχό- 
μενος χαταγνύῃ, ἢ παρὰ τὸ γόνυ ἐγγὺς ὄντος" καὶ ἐὰν 
πρὸς τὴν γῆν ἐρείσας xal τῷ ποδὶ προσδὰς πόρρωθεν 

30 τῇ γειρὶ χαταγνύῃ ἢ ἐγγύθεν; Ἦ διότι ἔνθα μὲν τὸ 
γόνυ χέντρον, ἔνθα δ᾽ 6 πούς ; ὅσῳ δ᾽ ἂν πορρώτερον E 
τοῦ χέντρου, ῥᾷον χινεῖται ἅπαν" χινηθῆναι δ᾽ ἀνάγχη 
χαταγνύμενον. ᾿ 


Cur longius projiciuntur tela e funda quam e menu, 
quum famen jaculator manu nuda plus valeat quam si 
inde sinum funde suspenderit? Praeterea hoc modo duo 
pondera movet, fundse nimirum ac telum, illo vero modo 
tantummodo telum. An quia in funda quidem ipsum jam 
telum movetur, ubi a jaculatore projicitur (ssepius enim 
in orbem circumvertit antequam projiciat), e manu vero- 
ubi fit jaculatio, a qniete originem petit motus; omnia: 
autem facilius moventur, quum jam in motu sunt, quam: 
quiescentia ? An cum ob hanc causam, tum quia funditoris 
quidem manus fit centrum, funda vero linea e centro 
ducta? quanto autem major fuerit linea e centro ducta,. 
tanto citius movetur. Jactus autem qui sola manu fit,. 
brevis est, si cum funda comparetur. 


XIV. 


Cur circa eamdem ergatam majores vectes facilius mo- 
ventur quam minores, esdemque sucule, si tenuiores 
sint , eadem vi facilius quam si crassiores? An quia sucula 
quidem et ergata centrum sunt, longitudines vero pro- 
minentes linee e centro ducte, citius autem et validius 
eadem vi moventur linee e majorum circulorum centro: 
ductee quam e minorum? ab eadem enim vl citius. 
transfertur extremum quod magis a centro distat : 
quamobrem ad ergatam quidem instrumenta adhibent ve-- 
ctes , quo facilius versent. In tenuibus autem suculis lon- 
gius fit quod extra lignum prominet, hoc vero αἰ linea e- 
centro ducta. 


XV. 


Cur ejusdem magnitudinis lignum circnm genu faci- 
lius frangitur, si quis utramque extremitatem tenens easque 
eodem spatio ab ipso genu distare faciens frangat, quam εἱ 
prope genu? itemque si illad in terram innisus fuerit, 
pedeque superimposito, manu longe a pede remota fre- 
gerit, quam si e propinquo? An quoniam illic quidem genu 
centrum est, hic vero pes? quanto autem longius a centro. 
distat quidvis, tanto facilius movetur ; moveri autem ne- 
cessario debet, ut frangatur. 


CAP, XVI. 


Διὰ τί περὶ τοὺς αἰγιαλοὺς αἱ καλούμεναι xpóxat 

86 στρογγύλαι εἰσίν, ἐκ μαχρῶν τῶν λίθων xal ὀστράχων 
τὸ ἐξ ὁπαρχῆς ὄντων ; H διότι τὰ πλεῖον ἀπέχοντα τοῦ 
μέσου ἐν ταῖς χινήσεσι θᾶττον φέρεται ; τὸ μὲν γὰρ 
μέσον γίνεται χέντρον, τὸ δὲ διάστημα fj ἐκ τοῦ χέν- 
τρου" ἀεὶ δ᾽ ἡ μείζων ἀπὸ τῆς ἴσης χινήσεως μείζω γρά- 

€ get xóxAov* τὸ δ᾽ ἐν low χρόνῳ μείζω διεξιὸν θᾶττον φέ- 
gta τὰ δὲ φερόμενα θᾶττον Ix τοῦ ἴσου ἀποστήματος 


Cur circa littora qui vocantur umbilici, rotundi sunt ,. 
quum tamen a principio e lapidibus et ostreis exsistapt 
longis? An quia in motibus qute longius a medio distant, 
celerius moventur ? medium enim fit centrum, intervailum. 
veroinde a centro linea e centro ducta; semper autem major li- 
nea eodem motu impulsa majorem circulum describit ; quod 
vero in eodem tempore majus spatium percurrit , id citius. 
movetur; quie vero ab eadem di-tantia citius feruntur. 


61 MHXANIKA, ιζ-ιθ', 


σφοδρότερον τύπτει’ τὰ δὲ τύπτοντα μᾶλλον xal αὐτὰ 
τύπτεται μᾶλλον’ ὥστ᾽ ἀνάγχη θραύεσθαι αἰεὶ τὰ 
πλέον ἀπέχοντα τοῦ μέσου" τοῦτο δὲ πάσχοντα ἀνάγχη 
νίνεσθαι περιφερῆ, Ταῖς δὲ χρόκαις διὰ τὴν τῆς θα- 

* Aden χίνησιν, διὰ τὸ μετὰ τῆς θαλάττης χινεῖσθαι, 
συμ αἴνει ἀεὶ ἐν χινήσει εἶναι χαὶ χυλιομέναις προσ- 
κόπτειν᾽ τοῦτο δ᾽ ἀνάγχη μάλιστα συμόαίνειν αὐτοῖς 
τοῖς ἄχροις. 


| "CAP. 
Διὰ τί, ὅσῳ ἂν ἦ μαχρότερα τὰ ξύλά,, τοσούτῳ 


to ἀσθενέστερα γίνεται, xat κάμπτεται αἰρόμενα μᾶλλον, 
xàv ἦ τὸ μὲν βραχύ, ὅσον δίπηχν, λεπτόν, τὸ δ' 
ἑχατὸν πηχῶν παχύ; Ἦ διότι μοχλὸς γίνεται χαὶ βάρος 
καὶ ὑπομόχλιον ἐν τῷ αἴρεσθαι τοῦ ξύλου τὸ μῆχος; τὸ 
μὲν γὰρ πρῶτον μέρος αὐτοῦ, ὃ ἡ χεὶρ αἴρει, οἷον 

τι ὑπομόχλιον γίνεται, τὸ δ᾽ ἐπὶ τῷ ἄχρῳ βάρος, ὥσθ᾽ 
ὅσῳ ἂν T μαχρότερον τὸ ἀπὸ τοῦ ὑπομοχλίον, τοσούτῳ 
ἀνάγχη κάμπτεσθαι μᾶλλον᾽ ὅσῳ γὰρ ἂν πλέον ἀπέχη 
τοῦ ὁπομοχλίου, τοσούτῳ ἀνάγκη κάμπτεσθαι μεῖζον. 
Ἀνάγκη οὖν αἴρεσθαι τὰ ἄκρα τοῦ μοχλοῦ. — "Eàv οὖν 

20 ἦ χαμπτόμενος ὃ μοχλός, ἀνάγκη αὐτὸν χάμπτεσθαι 
μᾶλλον αἱρόμενον' ὅ περ συμόαίνει ἐπὶ τῶν ξύλων τῶν 
μαχρῶν' ἐν δὲ τοῖς βραχέσιν ἐγγὺς τὸ ἔσχατον τοῦ 
rotto Mou γίνεται τοῦ ἠρεμοῦντος, 


CAP. 


Διὰ τί τῷ σφηνὶ ὄντι μιχρῷ μεγάλα βάρη διί-- 

25 στάται xal μεγέθη σωμάτων, xal θλῖψις ἰσχυρὰ γίνε- 
ται; Ἦ διότι ὁ σφὴν δύο μοχλοί εἶσιν ἐναντίοι ἀλλήλοις, 
ἔχει δ᾽ ἑκάτερος τὸ μὲν βάρος, τὸ δ᾽ ὑπομόχλιον, ὃ xal 
ἀνασπᾷ, 3) πιέζει; Exc δ᾽ ἡ τῆς πληγῆς φορὰ τὸ βάρος, 

ὃ τύπτει xal χινεῖ, ποιεῖ μέγα. Καὶ διὰ τὸ χινούμενον 

80 χινεῖν τῇ ταχυτῆτι ἰσχύει ἐπὶ πλέον μικρῷ δ᾽ ὄντι τῷ 
μοχλῷ μεγάλαι δυνάμεις ἀχολουθοῦσιν᾽ διὸ λανθάνει χι- 
γῶν παρὰ τὴν ἀξίαν τοῦ μεγέθους. ἴστω σφὴν ἐφ’ ᾧ 
ABL, τὸ δὲ σφηνούμενον ἐφ᾽ b AEHZ. Μοχλὸς δὴ γί- 
νεται $ ΑΒ, βάρος δὲ τὸ τοῦ B. κάτωθεν, ὑπομόχλιον 

8ὺ δὲ τὸ Ζ. ᾿Εναντίος δὲ τούτῳ μοχλὸς τὸ ΒΓ $4 δὲ AT 
χοπτομένη ἑχατέρα τούτων χρῆται μοχλῷ" ἀνασπᾷ 


γὰρ τὸ Β. 


CAP. 


Διὰ τί, ἐάν τις δύο τροχαλίας ποιήσας ἐπὶ δυσὶ 
ξύλοις συμθάλλουσιν ἑαυτοῖς ἐναντίως αὐταῖς χύχλῳ 
40 περιθάλῃ χαλώδιον, ἔχον τὸ ἄρτημα dx θατέρου τῶν 
ξύλων, θάτερον δ᾽ ἦ προσερηρεισμένον, ἢ προστεθει- 
μένον κατὰ τὰς τροχαλίας, ἐὰν ἕλχῃ τις τῇ ἀρχῇ τοῦ 
χαλωδίου, μεγάλα βάρη προσάγει, χἂν ἢ μιχρὰ fí 
ἔλχουσα ἰσχύς; Ἦ διότι τὸ αὐτὸ βάρος ἀπὸ ἐλάττονος 
46 ἰσχύος, εἰ μοχλεύεται, ἐγείρεται ἢ ἀπὸ χειρός, fj δὲ 


(855. 553.) 


vehementius tundunt; quee autem magis tundunt, mags 
etlam ipsa tunduntur : ita ut necesse sit, semper frangi 
ea qua longius a medio remoía sunt; ita vero ubi affi- 
ciuntur, necessario rotunda fiunt. — Jam vero unibilicis, 
propter maris motum, quia simul cum mari moventur, 
evenit ut semper in motu sint atque, dum voivuntur, 
offendant; hoc autem maxime extremis earum partibus 
ipsis contingere necesse est. 


XVII. 


Cur quo longiora sint ligna, eo imbeciliiora fiunt et 
magis inflectuntur, si tollantur, etiamsi breve quidem li- 
gnum, e. g. duorum cubitorum, tenue sit, quod vero lon- 
gitudinem habet centum cubitorum, crassum? An quia 
longitudo ligni, ubi attollitur , simul et vectis et onus et 
hypomochlium fit ? prior enim ipsius pars quam manus adiol- 
lit, ceu hypomochlium fit, extrema vero pars onus, ita ut, 
quo longius sit intervallum inde ab hypomochlio, eo magis 
inflecti necesse sit : quanto enim longius ab hypomochlio 
distat, tanto majus necessario ínfleclitur spatium. Itaque 
necessario vectis. extrema elevantur. Si igitur vectis in- 
flexus fuerit, necesse est ilium «magis etiam inflecti, ubi 
adtollitur : quod ipsum in longis lignis contingit; in bre- 
vioribus vero extrema pars prope ad quiescens accedit 
hypomochlium. 


XVIII. 


jJ Cur cuneo, etiamsi parvo, magna pondera magnaque 
corporum moles scinduntur, et vehemens fit pressio? An 
quia cuneus duos efficit vectes sibi invicem oppositos; uter- 
que autem habet tum onus, tum hypomochlium quod etiam 
divellit, vel premit? Preterea percussionis impetus pondus 
quod percutit et movet, magnum reddit. Tum quia id 
quod movet, ipsum jam movetur, celeritate sua magis va- 
let : parvum enim vectem magna vires consequuntur : 
quamobrem clam validius movet quam quis e magnitu- 
dine suspicelur. Sit cuneus cui ABC inscriptum est, id 
vero quod cuneus scindit, cui DEGF. Vectis itaque fit AB, 
onus vero quod infra B situm est, hypomochlium autem 
F. Huic vero opposilus vectis est BC. Jaw vero AC si 
tunditur, utraque larum linearum tamquam vecte utitur : 
punctum enim B scindit. 


XIX. 


Cur,si quís sumptis duabus trochleis, eas duobus lignis 
ex adverso inter se congredientibus adaptaverit atque in 
orbem circumduxerit funem, ita ut ab altero ligno depen- 
deat, dum altera extremitas trochleis adplicatur, vel im- 
ponitur, adtracto jam funis initio, magna pondera adducit 
aliquis , etiamsi parva sit vis trahens? An quia idem pon- 
dus minori vi excitatur, si vecte impellitur quam si manu, 


(s55,54.) 


τροχιλέα «6 αὐτὸ ποιεῖ τῷ μοχλῷ, ὥσθ᾽ ἢ μία ῥδον 
Der, xol ἀπὸ μιᾶς δλχῆῇς τοῦ κατὰ χεῖρα πολὺ ἕλξει 
βαρύτερον ; τοῦτο δ᾽ αἱ δύο τροχαλίαι πλέον ἣ διπλα- 
σίῳ τάχει αἴρουσιν" ἔλαττον γὰρ ἔτι ἢ ἑτέρα ἕλχει 
5 ἢ εἰ αὐτὴ καθ᾽ ἑαυτὴν εἴλχεν, ὅταν παρὰ τῆς ἑτέρας 
ἐπιδληθῇ τὸ σχοινίον" ἐκείνη γὰρ ἔτι ἔλαττον ἐποίησε 
τὸ βάρος, καὶ οὕτως ἐὰν εἷς πλείους ἐπιδάλληται τὸ 
καλώδιον, ἐν ὀλίγαις τροχιλέαις πολλὴ γίνεται διαφορά, 
ὥσθ᾽ ὑπὸ τῆς πρώτης τοῦ βάρους ἕλχοντος τέτταρας 
10 μνᾶς, ὑπὸ τῆς τελευταίας ἕλχεσθαι πολλῷ ἐλάττω. Καὶ 
ἐν τοῖς οἰκοδομιχοῖς ἔργοις ῥᾳδίως χινοῦσι μεγάλα βά- 
ρη μεταφέρουσι γὰρ ἀπὸ τῆς αὐτῆς τροχιλέας ἐφ᾽ 
ἑτέραν, xal πάλιν ἀπ’ ἐχείνης εἰς ὄνους xal μοχλούς" 
τοῦτο δὲ ταὐτόν ἐστι τῷ ποιεῖν πολλὰς τροχιλέας. 


CAP. 


15 Διὰ τί, ἐὰν μέν τις ἐπιθῇ ἐπὶ τὸ ξύλον πέλεχυν 
μέγαν καὶ φορτίον μέγα ἐπ᾽ αὐτῷ, οὐ διαιρεῖ τὸ ξύλον, 
ὅ τι xal λόγου ἄξιον" ἐὰν δ᾽ ἄρας τὸν πέλεχύν τις πα- 
τάξη αὐτῷ, διασχίζει, ἔλαττον βάρος ἔχοντος τοῦ 
τύπτοντος πολὺ μᾶλλον 7) τοῦ ἐπιχειμένου xal πιέ- 
49 ζοντος; Ἢ διότι πάντα τῇ χινήσει ἐργάζεται, xal τὸ 
βαρὺ τὴν τοῦ βάρους χίνησιν λαμθάνει μᾶλλον χινού- 
μενον ἢ ἠρεμοῦν; Ἐπιχείμενον οὖν οὐ χινεῖται τὴν 
τοῦ βάρους χίνησιν, φερόμενον δὲ ταύτην τε χαὶ τὴν 
τοῦ τύπτοντος. "Ext δὲ xal γίνεται σφὴν 6 πέλεκυς" 
45 ὃ δὲ σφὴν μιχρὸς ὧν μεγάλα διίστησι διὰ τὸ εἶναι ix 
δύο μοχλῶν ἐναντίως συγχειμένων. 


CAP. 


Διὰ τί αἱ φάλαγγες τὰ χρέα ἰστᾶσιν ἀπὸ μιχροῦ 
ἀρτήματος μεγάλα βάρη, τοῦ ὅλου ἡμιζυγίου ὄντος ; 
οὗ μὲν γὰρ τὸ βάρος ἐντίθεται. χατήρτηται μόνον ἧ 
80 πλάστιγξ, ἐπὶ θάτερον δ᾽ ἡ φάλαγξ ἐστὶ μόνον. Ἢ 

ὅτι ἅμα συμβαίνει ζυγὸν καὶ μοχλὸν εἶναι τὴν φάλαγ- 
γα; ζυγὸν μὲν γὰρ, r τῶν σπαρτίων ἕκαστον γίνεται 

τὸ χέντρον τῆς φάλαγγος. Τὸ μὲν οὖν ἐπὶ θάτερα 

ἔχει πλάστιγγα, τὸ δ᾽ ἐπὶ θάτερα ἀντὶ vic πλάστιγ- 
35 yog τὸ σφαίρωμα, ὃ τῷ ζυγῷ ἔγχειται, ὥσπερ εἴ τις 
τὴν ἑτέραν πλάστιγγα χαὶ τὸν σταθμὸν ἐπιθείη ἐπὶ 
τὸ ἄκρον τῆς φάλαγγος" δῆλον γὰρ ὅτι ἕλκει τοσοῦτον 
βάρος ἐν τῷ ἑτέρᾳ χείμενον πλάστιγγι. 
ἕν ζυγὸν πολλὰ ἡ ζυγά, τοιαῦτα τὰ σπαρτία πολλὰ 
40 ἔγχειται ἐν τῷ τοιούτῳ ζυγῷ, ὧν ἑχάστου τὸ ἐπὶ τάδε 
ἐπὶ τὸ σφαίρωμα τὸ ἥμισυ «ἧς φάλαγγός ἐστι, xal ὃ 


σταθμός, δι᾿ ἴσου τῶν ἀπ᾽ ἀλλήλων τῶν σπαρτίων χι- 
νουμένων, ὥστε συμμετρεῖσθαι πόσον βάρος ἕλκει τὸ 


ἐν τῇ πλάστιγγι κείμενον" ὥστε γινώσχειν, ὅταν ὀρθὴ 


a 5 φάλαγξ ἦ, ἀπὸ ποίου σπάρτου πόσον βάρος ἔχει ἡ 
πλάστιγξ, καθάπερ εἴρηται. Ὅλως μέν ἐστι τοῦτο 


ζυγόν, ἔχον μίαν μὲν πλάστιγγα, ἐν 3 ἵσταται τὸ βά-. 


ABISTOTELES. IY, 


“Ὅπως δὲ τὸ 


MECHANICA, CAP. XX, XXI. 65 


trochlea sautem idem facit quod vectis : quare unica tro- 
chlea facilius trahet, et uno adtractu longe majus movebit 
pondus quam qui manu id tenet ? Hoc autem duse trochleee 
plus quam duplici velocitate elevant : altera enim, si ab 
altera veniens injectus fuerit funis, minus trahit quam si 
sola per se traheret : 118 enim minus etiam pondus effecit. 
Sic quoque si pluribus injiciatur trochleis funis, in paucis 
trochleis magna fit differentia : ila ut si pondus primee tro- 
chles subditum quatuor minas pendat, ultima multo mi- 
nus trahat. — In dibus quoque exstruendis facile magna 
pondera movent : transferunt enim ab eadem trochlea in 
aliam , atque rursus ab hac in suculas et vectes; lioc au- 
tem idem est ac si multas sumerent trochleas. 


XX. 


Cur, si quis ligno imposuerit magnam securim et super 
ea magnum onus, ligoum tamen, quod sit memoratu 
dignum, non dividit; quodsi vero securim adtollit quis 
eaque percutit, divellit, etiamsi multo minus pondus 
pendat id quod percutit quam onus impositum atque 
premens? An quia cuncta motu agunt , et res gravis mo- 
tum gravitatis magis adipiscitur, ubi movetur quam quie- 
scens? Incumbens igitur onus non movetur motu gravitatis; 
ubi vero motu fertur, cum gravitatis motu, tum eo quem 
a percutiente habet, cietur. — Prseterea securis eliam fit 
cuneus, cuneus vero, etiamsi parvus, magna dividit cor- 


pora, quia ex duobus vectibüs constat sibi invicem ex ad- 
verso oppositis. 


XXI. 


Car statera? magna pondera carnis parvo trutinant ad- 
pendiculo, quum tota dimidiata sit libra? ubi enim onus 
imponitur , ibi tantummodo lanx suspensa est, ab altera 
vero parte nihil est nisi sfatera. An quia evenit , ut sta- 
tera simul sit libra et vectis? libra enim est, quatenus 
ungsquisque funis centrum fit staterm. Altera itaque 
pars lancem habet, altera vero pro lance equipondium , 
quod jugo adaptatum est, eodem modo ac si quis alteram 
lancem cum pondere extrema statere imponeret : constat 
enim, eam tantumdem pendere pondus, quod scilicet 
alteri lanci impositum est. Ut vero una libra multarum 
officio fungatur, eo modo tali libree multi adaptati sunt ejus- 
modi funes, ut jugi pars ab altera uniuscujusque eorum 
parte sita usque ad equipondium dimidium sit statere , 
atque equipondium , quum funes a se invicem distantes 
semper per s&equale spatium transferuntur, ad commetien- 


| dum inservit , quantum pondus pendat onus lanci imposi- 


tum : ita ut, quando recta est statera, e fune disci possit, 

quantum pondus contineat lanx, sicuti dictum est, In 

universum autem haecce libra est, unam quidem habens 

lancem , in qua penditur onus, alteram vero, in qua pon- 
δ 


66 


poc, τὴν δ᾽ ἑτέραν, ἐν ἧ τὸ σταθμόν, ἐν τῇ φάλαγγι' 
διὸ σφαίρωμά ἐστιν ἢ φάλαγξ ἐπὶ θάτερον. Τοιοῦτον 
δ᾽ ὃν πολλὰ ζυγά ἐστι, χαὶ τοσαῦτα ὅσα πέρ ἐστι τὰ 
σπαρτία. Ἀεὶ δὲ τὸ ἐγγύτερον σπαρτίον τῆς πλάστιγ- 
γος xai τοῦ ἱσταμένου βάρους μεῖζον ἕλκει βάρος, διὰ 
τὸ γίνεσθαι τὴν μὲν φάλαγγα πᾶσαν μοχλὸν ἀνεστραμ- 
μένον" ὁπομόχλιον μὲν γὰρ τὸ σπαρτίον ἕκαστον ἄνω - 
θεν ὄν, τὸ δὲ βάρος τὸ ἐνὸν ἐν τῇ πλάστιγγι. “Ὅσῳ 
δ' ἂν μακρότερον 7| τὸ μῆχος τοῦ μοχλοῦ τὸ ἀπὸ τοῦ 
ὑπομοχλίου, τοσούτῳ ἐκεῖ μὲν ῥᾷον χινεῖ, ἐνταῦθα δὲ 
σήχωμα ποιεῖ, xal ἵστησι τὸ πρὸς τὸ σφαίρωμα βάρος 
τῆς φάλαγγος. 


10 


CAP. 


Διὰ τί οἵ ἰατροὶ fov ἐξαιροῦσι τοὺς ὀδόντας 
προσλαμθάνοντες βάρος τὴν ὀδοντάγραν ἣ τῇ χειρὶ 
μόνη ψιλῇ; Πότερον διὰ τὸ μᾶλλον ἐξολισθαίνειν διὰ 
τῆς χειρὸς τὸν ὀδόντα ἣ ἐκ τῆς ὀδοντάγρας; Ἦ μᾶλλον 
ὀλισθαίνει τῆς χειρὸς ὃ σίδηρος, xal οὐ περιλαμθάνει 
αὐτὸν χύχλῳ; μαλθαχὴ γὰρ οὖσα fj σὰρξ τῶν δαχτύ- 
λων xal προσμένει μᾶλλον xal περιαρμόττει. ᾿Αλλ᾽ ὅτι 
ἡ ὀδοντάγρα δύο μοχλοί εἶσιν ἀντικείμενοι, ἕν τὸ ὅπο- 
μόχλιον ἔχοντες τὴν σύναψιν τῆς θερμαστρίδος. Τοῦ 
ῥᾶον οὖν κινῆσαι χρῶνται τῷ ὀργάνῳ πρὸς τὴν ἐξαίρε- 
σιν. "Εστω γὰρ τῆς ὀδοντάγρας τὸ μὲν ἕτερον ἄχρον 
ἐφ᾽ ᾧ τὸ À, τὸ δ᾽ ἕτερον, τὸ B, ὃ ἐξαιρεῖ" ὁ δὲ μο- 
χλὸς ἐφ᾽ ᾧ ΑΔΖ, 6 δ᾽ ἄλλος μοχλὸς ἐφ᾽ ᾧ BTE, ὅπο- 
μόχλιον δὲ τὸ OA: ὃ δ᾽ ὀδοὺς ἐφ᾽ ob [, σύναψις" ὃ δὲ 
τὸ βάρος. ἙἙχατέρῳ οὖν τῶν B Z xal ἅμα λαδὼν 
χινεῖ, Ὅταν δὲ χινήση, ἐξεῖλε ῥᾷον τῇ χειρὶ ἣ τῷ 
ὀργάνῳ. 


l 


20 


CAP. 


80 Διὰ τί τὰ χάρυα ῥαδίως κχαταγνύουσιν ἄνευ 
πληγῆς ἐν τοῖς ὀργάνοις ἃ ποιοῦσι πρὸς τὸ χαταγνύναι 
αὐτά; πολλὴ γὰρ ἀφαιρεῖται ἰσχὺς fj τῆς φορᾶς xal 
βίας. — "Ext δὲ σχληρῷ xal βαρεῖ συνθλίδων θᾶττον ἂν 
κατάξαι ἢ ξυλίνῳ καὶ χούφῳ τῷ ὀργάνῳ. Ἢ διότι 

35 οὕτως ἐπ᾽ ἀμφότερα θλίδεται ὑπὸ δύο μοχλῶν τὸ χά- 
ρυον, τῷ δὲ μοχλῷ ῥαδίως διαιρεῖται τὰ βάρη; τὸ 
γὰρ ὄργανον ix δύο σύγκειται μοχλῶν, ὑπομόχλιον 
ἐόντων τὸ αὐτό, τὴν συναφὴν ἐφ᾽ ἧς τὸ A. “Ὥσπερ 
οὖν εἰ ἦσαν ἐχδεθλημέναι, ὅφ᾽ ὧν χινουμένων εἰς τὰ 

40 τῶν Γ Δ ἄχρα, at E Z συνήγοντο ῥαδίως ἀπὸ μιχρᾶς 
ἰσχύος, ἣν οὖν ἐν τῇ πληγῇ τὸ βάρος ἐποίει, ταύτην, 
ἢ χρείττονα ταύτης αἱ EI xai ΖΔ, μοχλοὶ ὄντες, 
ποιοῦσιν' τῇ docti γὰρ εἷς τοὐναντίον αἴρονται, xoi 
θλίδοντες χαταγνύουσι τὸ ἐφ᾽ ᾧ Κ. Δι’ αὐτὸ δὲ τοῦτο 

ἐς χαὶ ὅσῳ ἂν ἐγγύτερον ἦ τῆς Α τὸ K, συντρίδεται θᾶτ- 
τον" ὅσῳ γὰρ ἂν πλεῖον ἀπέχν, τοῦ ὁπουοχλίου ὃ μο- 
λός, ῥᾷον χινεῖ xal πλεῖον ἀπὸ τῆς ἰσχύος τῆς αὐτῆς. 


MHXANIKA, x6, xy'. 


(s4.) 
dus ctateree impositum est : idcirco adpendiculus est statera 
ab altera parte. Talis autem quum sit, multarum librarum 
vice fungitur, atque tot quidem , quot sunt funes. Semper 
quo propius ad lancem et onus pensitandum accedit fu- 
nis, eo majus pendit pondus, quia tota statera fit vectis 
inversus : hypomochlium enim fit unusquisque funis qui 
superne est, onus vero id quod lanci impositum est. 
Quanto autem productior fuerit longitudo vectis inde ab 
hypomochlio , tanto facilius ibi quidem movet, bic vero 
eequilibrium facit, pondusque statere trutitiat illud quod 
est ad adpendiculum. 


XXII. 


Cur medici facilius dentes extrahunt, adjecto denti- 
duci onere quam solà manu nuda? An quia per manum 
facilius elabitur dens quam e dentiduco ? An magis delebi- 
tur ferrum quam manus, neque undique comprehendit 
dcntem? caro enim digitorum, mollis quum sit , magis 
incumbit et complectitur. Verum quia dentiducus e duo- 
bus constat vectibus sibi invicem oppositis , unum idemque 
habentibus hypomochlium , forcipis scilicel commissuram. 
Itaque, ut facilius moveant, hoc instrumento utuntur ad 
eximendum. Nam sit A quidem alterum forcipis extremum, 
alterum vero quod extrahit, B ; vectis autem cui ADF iu- 
scriptum est , alter vero vectis cui BCE ,, hypomorhlium- 
que CHD; dens autem cui 1 inscriptum est, contactus 
idemque onus. Utroque igitur punctorum B et F den- 
tem simul comprehendens movet medicus; ubi vero mo- 
verit, facilius manu eximeret quam instrumento. 


XXIII. 


Cur facile sine ictu frangunt nuces instrumentis inditas 
qua ad hunc usum facere solent ὃ magna enim aufertur vis, 
motionis scilicet et violenti impetus. — Preterea qui duro 
et gravi instrumento comprimeret , cilius eas confringeret 
quam qui ligneo et levi. An quia sic utrinque a duobus 
vectibus comprimitur nux , vecte autem facile onera diri- 
muntur? instrumentum enim duobus constat vectibus 
idem habentibus bypomochlium , commissuram nempe cti 
ἃ inscriptum est. Quemadmodum igilur si diductze essent, 
ubi moverentur a potentiis extrema C et D impellentibus , 
facile ἃ parva vi committerentur E et F, quam vim in per- 
cussione exseruisset pondus , hanc, inquam, vel majorem 
elíam , EC et FD, vectes quum sint, exserunt : elevatione 
enim in contrariam partem elevantur atque comprimentes 
covfringunt id cui K inscriptum est. — Hanc etiam ob 
causam , quo vicinior K fuerit puncto A, eo facilius con- 
teritur : quo longius enim ab hypomochlio vectis distat, 
eo facilius et amplius movet eadem vi. Est igitur A 


(854,965.) 


Ἔστιν οὖν τὸ μὲν Α ὑπομόχλιον, ἢ δὲ AAZ μοχλός, 
xai ἡ ΓΑΕ. “Ὅσῳ ἂν οὖν τὸ Κ ἐγγυτέρω ἦ τῆς γω- 
γίας τοῦ À , τοσούτῳ ἐγγύτερον γίνεται τῆς συναφῆς 
τῆς Α΄ τοῦτο δ᾽ ἐστὶ τὸ ὑπομόχλιον, Ἀνάγχη͵ τοίνυν 

& ἀπὸ τῆς αὐτῆς ἰσχύος συναγούσης τὰ Z E αἴρεσθαι 
πλέον" ὥστ᾽ ἐπεί ἐστιν ἐξ ἐναντίας fj ἄρσις, ἀναάγχη 
θλίδεσθαι μᾶλλον" τὸ δὲ μᾶλλον θλιύόμενον χατά- 
γνυται θᾶττον, 


CAP. 


Διὰ τί φερομένων δύο φορὰς ἐν τῷ ῥόμδῳ τῶν 

[0 ἄχρων σημείων ἀμφοτέρων, οὐ τὴν ἴσην ἑκάτερον ab- 
τῶν εὐθεῖαν διέρχεται, ἀλλὰ πολλαπλασίαν θάτερον; 
*O αὐτὸς δὲ λόγος xal διὰ τί τὸ ἐπὶ τῆς πλευρᾶς φερό- 
μενον ἐλάττω διέρχεται τῆς πλευρᾶς" τὸ μὲν γὰρ τὴν 
διάμετρον τὴν ἐλάττω, fj δὲ τὴν πλευρὰν τὴν μείζω, 
t5 xat ἡ μὲν μίαν, τὸ δὲ δύο φέρεται φοράς, Φερέσθω 
γὰρ ἐπὶ τῆς ΑΒ τὸ μὲν Α πρὸς τὸ Β, τὸ δὲ Β πρὸς τὸ 
A τῷ αὐτῷ τάχει" φερέσθω δὲ xai fj ΑΒ ἐπὶ τῆς ΑΓ 
παρὰ τὴν ΓΔ τῷ αὐτῷ τάχει τούτοις. ᾿Ανάγχη δὴ τὸ 
μὲν Α ἐπὶ τῆς ΑΔ διαμέτρου φέρεσθαι, τὸ δὲ Β ἐπὶ 
ὃς τῆς BT, xai ἅμα διεληλυθέναι ἐχχτέραν, xal τὴν AB 
τὴν AT πλευράν’ ἐνηνέχθω γὰρ τὸ μὲν A τὴν AE, ἡ δὲ 
AB τὴν AZ, καὶ ἔστω ἐκδεθλημένη, ἣ ZH παρὰ τὴν ΑΒ, 
xal ἀπὸ τοῦ E παραπεπληρώσθω, Ὅμοιον οὖν γίνε- 
ται τὸ παραπληρωθὲν τῷ ὅλῳ. "Ian ἄρα ἢ ΑΖτῇ AE, 
?5 ὥστε τὸ Α ἐπὶ τῆς πλευρᾶς ἐνήνεχται τῆς AE, ἡ δὲ ΑΒ 
τὴν ΑΖ εἴη ἂν ἐνηνεγμένη. “ἔστιν ἄρα ἐπὶ τῆς διαμέ- 
τρου χατὰ τὸ B, καὶ αἰεὶ δ᾽ ἀνάγχη αὐτὸ φέρεσθαι κατὰ 
τὴν διάμετρον, xal ἅμα fj πλευρὰ ἢ ΑΒ τὴν πλευρὰν 
τὴν ΑΓ δίεισι, xal τὸ Α τὴν διάμετρον δίεισι τὴν 
3 ΑΔ. Ὁμοίως δὲ δειχθήσεται καὶ τὸ B. ἐπὶ τῆς ΒΓ 
διαμέτρου φερόμενον" ἴση γάρ ἐστιν ἢ BE τῇ BH. 
Παραπληρωθέντος οὖν ἀπὸ τοῦ H, ὅμοιόν ἐστι τῷ 
ὅλω τὸ ἐντός, χαὶ τὸ B ἐπὶ τῆς διαμέτρου ἔσται χατὰ 
τὴν σύναψιν τῶν πλευρῶν, καὶ dua δίεισιν 7| τε πλευ- 

80 ok τὴν πλευρὰν xal τὸ B τὴν BI διάμετρον. Ἅμα 
ἄρα χαὶ τὸ B τὴν πολλαπλασίαν τῆς ΑΒ δίεισι xai 5$ 
πλευρὰ τὴν ἐλάττονα πλευράν, τῷ αὐτῷ τάχει φερό- 
«sva, καὶ ἣ πλευρὰ μείζω τοῦ ἃ διελήλυθε μίαν φο- 
ρὰν φερομένη" ὅσῳ γὰρ ἂν ὀξύτερος γένηται ὃ ῥόμ- 
40 ύος, ἣ μὲν διάμετρος ἡ ΑΔ ἐλάττων γίνεται, fj δὲ 
ΒΓ μείζων, $ δὲ πλευρὰ τῆς BD ἐλάττων" ἄτοπον 
γάρ, ὥσπερ ἐλέχθη, τὸ δύο φορὰς φερόμενον ἐνίοτε 
^ βραδύτερον φέρεσθαι τοῦ μίαν, xal ἀμφοτέρων ἰσοτα- 
λῶν σημείων δοθέντων μείζω διεξιέναι θάτερον. Αἴ- 
45 τιὸν δ᾽ ὅτι τοῦ μὲν ἀπὸ τῆς ἀμόλείας φερομένου σχε- 
δὸν ἐναντίαι ἀμφότεραι γίνονται, ἦν τ᾽ αὐτὸ φέρεται 
χαὶ ἣν ὑπὸ τῆς πλευρᾶς ὑποφέρεται, τοῦ δ᾽ ἀπὸ τῆς 
ὀξείας ὥσπερ συμδαίνει φέρεσθαι ἐπὶ τὸ αὐτό" δυνεπ- 
ουρίζει γὰρ j| τῆς πλευρᾶς τὴν ἐπὶ τῆς διαμέτρου, 
$0 xai ὅσῳ ἂν τὴν μὲν ὀξυτέραν ποιήσγς, τὴν δ᾽ ἀμόλυ- 


MECHANICA CAP. XXIV. 


67 


quidem hypomochlium , DAF vero vectis, itemque CAE. 
Quanto itaque vicinius K fuerit angulo in A, tanto pro- 
pius accedet ad commíissuram in A ; hoc vero hypomochlium 
est. Necesse ergo est ab eadem potentia quae coràmittit 
puncta F et E, vectem magis elevari : quare quum ex 
oppositis partibus fit elevatio , necessario inajor fiet com- 
pressio; quod aulem magis coniprimitur, citius eonfrin- 
gitur. 


XXIV. 


Cur, si. duo extrema in rhombo puncta duobus impetl: 
bus ferantur, zequalem lineam rectam non percurrunt ambo, 
sed alterum 4128 alteram sepius superat? Eadem autem 
est ratio si quaeratur, cur quod super latere fertur, mino- 
rem ipso latere lineam percurrat : alterum enim extremum 
minorem percurrit diametrum, latus vero latus quod ma- 
jus ést , atque illud quidem duobus impetibus fertur, hoc 
vero uno.  Moveatur enim in AB punctum A ad B, et 
punctum B ad A eadem velocitate; moveatur preterea AB 
super AC parallelos linez CD eadem velocitate qua supe- 
riora illa. Necesse est igitur, punctum A super diametro AD 
ferri, B vero super BC, eaque eodem tempore utramque 
lineam pertransivisse quo AB latus AC. Ponamus enim 
punctum À percucurrisselineam AE, et lineam AB lineam 
AF , atque ducatur linea FG parallelos linez& AB, et com- 
pleatur parallelogrammum inde ab E. Similis igitur fit figura 
completa toti, /Equalis itaque erit linea AF lines;e AE, 
ita ut punctum A super latere lineam AE percucurrerit, et 
linea AB lineam AF. Erit igitur super diametro in H, atque 
necesse est illud semper ferri super diametro, simulque latus 
AB percurrit latus AC, et punctum A diametron AD. Eodem 
quoque modo demonstrabitur, punctum B super diametro 
BC moveri : &qualis enim est linea BE linee BG. Quodsi 
igitur inde ἃ G compleatur parallelogrammum, , interius si- 
mile est toti, atque punctum B erit super diametro in com- 
missura laterum, simulque latus percurrit latus, et punctum 
B diametron BC. Simul itaque et punctum B lineam per- 
currit, lineam AB multis vicibus superantem , atque latus 
latus quod minus est , etiamsi eadem velocitate ferantur, et 
latus, licet uno tantum impetu ferator, majorem percu- 
currit lineam quam A : quo acutior enim rhombus fuerit, 
eo minor quidem fit diametros AD, major vero BC, eoque 
magis latus linea BC inferius fit longitudine : absurdum 
euim est, ut supra diximus, id quod duobus impelibus 
movetur, tardius interdum ferri quam quod unico , atque 
datis duobus punctis quie zequali velocitate feruntur, ma- 
jorem lineam percurrere allerum. | Causa autem est, quod 
puncti quod ab angulo obtuso movetur, ambo fere contrarii 
exsistunt motus, motus scilicet quo ipsum per se fertur, 
et motus quo a latere subducitur ; illi vero puncto , quod 
ab acuto movelur angulo, contingit ut quasi ad eumdem 
looum feratur : lateris enim motus motui super diametro 
favet , atque quo acutiorem quidem feceris alterum angu- 

9e 


68 MHXANIKA, χε. 


τέραν, fj μὲν βραδυτέρα ἔσται, ἣ δὲ θάττων' αἱ μὲν 
γὰρ ἐναντιώτεραι γίνονται διὰ τὸ ἀμθλυτέραν γίνεσθαι 
τὴν γωνίαν, αἵ δὲ μᾶλλον ἐπὶ τὰ αὐτὰ διὰ τὸ συνά - 
γεσθαι τὰς γραμμάς" τὸ μὲν γὰρ Β σχεδὸν ἐπὶ τὸ 
6 αὐτὸ Φέρεται xav' ἀμφοτέρας τὰς φοράς. Συνεπουρίζε- 
ται οὖν ἡ ἑτέρα, καὶ ὅσῳ ἂν ὀξυτέρα γίνηται. á γωνία , 
τοσούτῳ μᾶλλον" τὸ Α δ᾽ ἐπὶ τοὐναντίον" αὐτὸ μὲν γὰρ 
πρὸς τὸ B φέρεται, ἢ δὲ πλευρὰ ὁποφέρει αὐτὸ πρὸς 
τὸ Δ. Καὶ ὅσῳ ἂν ἀμθλυτέρα ἢ γωνία Y, ἐναντιώτεραι 
10 αἴ φοραὶ γίνονται" εὐθυτέρα γὰρ fj γραμμὴ γίνεται. 
Εἰ δ᾽ ὅλως εὐθεῖα γένοιτο, παντελῶς ἂν εἴησαν ἕναν- 
τίαι, Ἡ δὲ πλευρὰ ὑπ᾽ “οὐθενὸς χωλύεται μίαν φε- 
ρομένη φοράν" εὐλόγως οὖν τὴν μείζω διέρχεται. 


CAP. 


"A πορεῖται διὰ τί ποτε ὁ μείζων χύχλος τῷ ἐλάττονι 
16 χύχλῳ ἴσην ἐξελίττεται γραμμήν, ὅταν περὶ τὸ αὐτὸ 
χέντρον τεθῶσιν " χωρὶς δ᾽ ἐχχυλιόμενοι, ὥσπερ τὸ μέ- 
γεθος αὐτῶν πρὸς τὸ μέγεθος ἔχει, οὕτω xal al γραμμαὶ 
αὐτῶν γίνονται πρὸς ἀλλήλας" ἔτι δ᾽ ἑνὸς καὶ τοῦ αὐτοῦ 
χέντρου ὄντος ἀμφοῖν, ὁτὲ μὲν τηλικαύτη γίνεται f, 
40 γραμμὴ ἣν ἐχχυλίονται, ἡλίχην 6 ἐλάττων χύκλος χαῦ' 
αὑτὸν ἐχχυλίεται,, ὁτὲ δ᾽ ὅσην ὃ μείζων. Ὅτι μὲν οὖν 
μείζω ἐχκυλίεται 6 μείζων, , φανερόν" γωνία μὲν γὰρ 
δοχεῖ χατὰ τὴν αἴσθησιν εἶναι ἡ περιφέρεια ἑχάστου 
τῆς οἰχείας διαμέτρου, 7j τοῦ μείζονος χύχλου μείζων, 
45 4j δὲ τοῦ ἐλάττονος ἐλάττων, ὥστε τὸν αὐτὸν τοῦτον 
ἕξουσι λόγον xa0' ἃς ἐξεχυλίσθησαν, αἴ γραμμαὶ πρὸς 
ἀλλήλας χατὰ τὴν αἴσθησιν. ᾿Αλλὰ μὴν χαὶ ὅτι τὴν 
ἴσην ἐχχυλίονται, ὅταν περὶ τὸ αὐτὸ κέντρον κείμενοι 
ὦσι , δῆλον, xal ᾿οὕτω γίνεται δτὲ μὲν ἴση τῇ γραμμῇ 
30 ἣν ὃ μείζων χύχλος ἐχχυλίεται, δτὲ δὲ τῇ ἣν ὃ ἐλάτ-- 
των. ἴστω γὰρ χύχλος ὃ μείζων μὲν ἐφ᾽ οὗ τὰ ΔΖΓ, 

ὃ δ᾽ ἐλάττων ἐφ᾽ οὗ τὰ ΕΗΒ, χέντρον δ᾽ ἀμφοῖν. τὸ Α" 
xal ἣν μὲν ἐξελίττεται xa0' αὑτὸν ὃ μέγας, ἡ ἡ ἐφ᾽ ἧς 
ZI £ ἔστω, ἣν δ᾽ ὁ ἐλάττων χαθ᾽ αὑτόν, ἢ ἐφ᾽ ἧς ΗΚ, 
85 ἴση τῇ AZ. ᾿Βὰν δὴ χινῶ τὸν ἐλάττονα , τὸ αὐτοῦ 
κέντρον » xà, ἐφ᾽ οὗ τὸ Α΄ 6 δὲ μέγας προσηρμόσθω, 
Ὅταν οὖν 5 AB ὀρθὴ γένηται πρὸς τὴν HK, ἅμα xol 
ἡ AT γίνεται ὀρθὴ πρὸς τὴν ZA , ὥστ᾽ ἔσται ἴσην ἀεὶ 
διεληλυθυῖα, τὴν μὲν ΗΚ, ἐφ᾽ à HB περιφέρεια, τὴν 
40 δὲ ZA 4 ἐφ᾽ ἧς ΖΓ. Εἰ δὲ τὸ τέταρτον μέρος ἴσην 
ἐξελίττεται, δῆλον ὅτι xal ὁ ὅλος χύχλος τῷ ὅλω χύχλῳ 
ἴσην ἐξελιχθήσεται, ὥσθ᾽ ὅταν ἣ ΒΗ γραμμὴ ἔλθη 
ἐπὶ τὸ K, xol 4j ΖΓ ἔσται περιφέρεια ἐπὶ τῆς ZA, 
χαὶ ὁ χύχλος ὅλος ἐξειλιγμένος. “Ὁμοίως δὲ xai ἐὰν 
45 τὸν μέγαν χινῶ, ἐναρμόσας τὸν μιχρόν, τοῦ αὐτοῦ 
χέντρου ὄντος, ἅμα τῇ ΑΓ ἡ ΑΒ κάθετος xai ὀρθὴ 
ἔσται, ἢ μὲν πρὸς τὴν ZI, ἢ δὲ πρὸς τὴν ΗΘ, ὥσθ᾽ 
ὅταν ἴσην, ἡ μὲν τῇ ΗΘ ἔσται διεληλυθυῖα, $ δὲ τῇ 
ΖΙ, xai γένηται ὀρθὴ πάλιν ἣ ΖΑ πρὸς τὴν ΖΔ, καὶ 
so ἦ ΔΗ ὀρθὴ πάλιν πρὸς τὴν ΗΚ, ὧ: τὸ ἐξ ἀρχῆς ἔσον- 


(s5s.) 


lum, alterum vero obtusiorem, alter quidem motus tar - 
dior erit, alter vero celerior : magis enim contrarii eva- 
dunt alii motus eo quod angulus obtusior fit; alii vero eo 
magis ad eumdem feruntur locum, quoniam congrediuntur 
linez : punctum enim B utroque molu fere ad eumdem 
locum fertur. Alter igitur motus adjuvatur, eoque ma- 
gis, quo acutior evadat angulus; punclum A vero in 
contrarium movetur : ipsum enim ad B fertur, latus vero 
illud àd D subducit, et quo obtusior fuerit angulus, eo 
magis contrarii fiunt motus ; rectior enim efficitur linea. 
Quodsi autem plane recta facta fuerit, prorsus erunt 
contrarii. Latus autem, quod uno tantum motu fertur, 
nihilo przepeditur : rationi igitur consonum est, id majo- 
rem lineam percurrere. 


XXV. 


Queritur, cur tandem major circulus per eequalem mi- 
pori circulo rotetur lineam , ubi eidem centro circumpositi 
fuerint ; ubi vero seorsum rotantur, quemadmodum alterius 
magnitudo se habet ad magnitudinem alterius, eamdem 
quoque rationem inter se &ortiantur linee eorum ; prseterea 
quare, quum unum idemque sit ambobus centrum, modo 
quidem línea super quam evolvuntur, &qualis exsistat ei, 
super quam per se evolvitur minor circulus, modo vero 
ei super quam major. Majorem itaque circulum super 
majorem lineam evolvi, liquido constat : sensui enim patere 
videtur, circumferentiam utriusque circuli ( quovis soi 
puncto) cum propria diametro angulum facere, atque 
majoris quidem majorem, minoris vero minorem : quare 
sensui manifestum est , eamdem lianc rationem intercessu- 
ram esse inter lineas super quas evolvuntur. "Verum 
enimvero constat etiam , eos super eequalem lineam evolvi, 
ubi eidem centro circumpositi fuerint , atque sic haec linea 
modo quidem sequalis fit ei super quam major circulus 
evolvitur, modo vero ei super quam minor. Sit enim 
circulus major quidem cui DFC inscripta sunt, minor vero 
cui EGB, utriusque autem centrum A; linea porro secun- 
dum quam per se evolvitur circulus magnus quidem, cui 
ΕἸ inscriptum est; secundum quam vero minor per se, 
cui ΑΚ, equalis lineze LF. Quodsi ergo minorem mo- 
veam , ejus centrum moveo cui A inscriptum est ; at jam 
adaptatus sit major circulus. Ubi igitur AB perpendicu- 
laris factus fuerit ad GK, simul etiam AC perpendicularis 
fit ad FL, ita ut semper &equalem lineam percucurrerit 
uterque circulus, circumferentia quidem, cui GB inscriptum 
est, lineam GK, cui vero FC, lineam FL. Quodsi autem 
quarta circuli pars per eequalem evolvijur lineam , mani- 
festum est, totum circulum quoque toti circulo per sequa- 
lem lineam evolvi debere : ita ut, ubi linea BG pervenerit 
ad punctum K , circumferentia FC etlam linee FL impo- 
sita erit, atque universus circulus erit evolutus. Eodem 
quoque modo, si majorem circulum moveam , innexo ipsi 
circulo minore, ita ut ambobus idem sit centrum , simul 
cum AC etiam AB erit perpendicularis et recta , illa quidem 
ad ΕἸ, hzec vero ad GH : ita ut, si eequalem "lineam per- 
cucurrerint , altera quidem lineam linee GH sequalem, 
altera vero lineam linee ΕἸ aequalem permeaverit , atque 
ubi rursus FA perpendicularis facta fuerit ad FL, atque AG 
rursus perpendicularis ad GK, in punctis H et I eadem 


855,856.) 


ται ἐπὶ τῶν O I. Τὸ δὲ μήτε στάσεως γινομένης τοῦ 
μείζονος τῷ ἐλάττονι, ὥστε μένειν τινὰ χρόνον ἐπὶ 
τοῦ αὐτοῦ σημείου * χινοῦνται γὰρ συνεχῶς ἄμφω ἀμ- 
φοτεράχις" μήθ᾽ ὑπερπηδῶντος τοῦ ἐλάττονος μηθὲν 
& σημεῖον, τὸν μὲν μείζω τῷ ἕλάττονι ἴσην διεξιέναι, 
τὸν δὲ τῷ μείζονι, ἄτοπον. "Ert δὲ μιᾶς χινήσεως 
οὔσης, ἀεὶ τὸ κέντρον τὸ χινούμενον ὁτὲ μὲν τὴν μεγά- 
λην, δτὲ δὲ τὰν ἐλάττονα ἐχχυλίεσθαι, θαυμαστόν " τὸ 
γὰρ αὐτὸ τῷ αὐτῷ τάχει φερόμενον ἴσην πέφυχε διεξ.- 
10 tévat* τῷ αὐτῷ δὲ τάχει ἴσην ἔστι χινεῖν ἀμφοτεράχις. 
Ἀρχὴ δὲ ληπτέα ἥδε περὶ τῆς αἰτίας αὐτῶν, ὅτι ἡ 
αὐτὴ δύναμις xat ἴση τὸ μὲν βραδύτερον χινεῖ μέγεθος, 
τὸ δὲ ταχύτερον. Εἰ δή τι εἴη ὃ μὴ πέφυχεν ὅφ᾽ ἑαυτοῦ 
χινεῖσθαι, ἐὰν τοῦτο ἄμα xal αὐτὸ χινῇ τὸ πεφυχὸς 
χινεῖσθαι, βραδύτερον χινηθήσεται ἣ εἰ αὐτὸ xa0' αὑτὸ 
ἐχινεῖτοι, Καὶ ἐὰν μὲν πεφυχὸς ἦ χινεῖσθαι, μὴ συγ- 
χινῆται δὲ μηθέν, ὡσαύτως ἕξει, Καὶ ἀδύνατον .δὴ 
χινεῖσθαι πλέον 3| τὸ χινοῦν " οὐ γὰρ τὴν αὑτοῦ χινεῖ-- 
ται χίνγσιν, ἀλλὰ τὴν τοῦ χινοῦντος. Εἴη δὴ χύχλος 
20 6 μὲν μείζων ἐφ᾽ ᾧ τὸ Α, ὃ δ᾽ ἐλάττων ἐφ᾽ GB. Εἰ 
ὠθοίη δ᾽ ὃ ἐλάττων τὸν μείζω, μὴ χυλιομένου αὐτοῦ, 


[o 
σι 


φανερὸν ὅτι τοσοῦτον δίεισι τῆς εὐθείας 6 μείζων, ὅσον - 


ἐώσθη ὑπὸ τοῦ ἐλάττονος, τοσοῦτον δέ γ᾽ ἐώσθη ὅσον ὃ 
μικρὸς ἐκινήθη. Ἴσην ἄρα τῆς εὐθείας διεληλύθασιν. 
125 Ἀνάγχη τοίνυν xal εἰ χυλιόμενος ὃ ἐλάττων τὸν μείζω 
ὠθοίη, χυλισθῆναι μὲν ἅμα τῇ ὥσει, τοσοῦτον δ᾽ ὅσον 
6 ἐλάττων ἐχυλίσθη, εἰ μηθὲν αὐτὸς τῇ αὑτοῦ χινήσει 
κινεῖται" ὡς γὰρ xal ὅσον ἐκίνει τὸ χινοῦν, τοσοῦτον 
χεχινῆσθαι ἀνάγχη τὸ χινούμενον ὕπ᾽ dxelvou, — Ἀλλὰ 
80 μὴν ὅτε (γε 0) χύχλος ὃ μιχρὸς τοσοῦτον ἐκίνησε τὸ αὐτό 
( τοιοῦτο), χύχλῳ τε καὶ ποδιαίαν " ἔστω γὰρ τοσοῦτον 
ὃ ἐχινήθη., Καὶ 6 μέγας ἄρα τοσοῦτον ἐχινήθη. 
Ὁμοίως δὲ χἂν 6 μέγας τὸν μιχρὸν xwijor , ἔσται χε- 
χινημένος ὃ μιχρὸς ὡς καὶ ὃ μείζων. Καθ᾿ αὑτὸν μὲν 
86 δὴ χινηθεὶς ὁποτεροσοῦν, ἐάν τε ταχύ, ἐάν τε βραδέως 
enses τῷ αὐτῷ δὲ τάχει εὐθὺς ὅσην ὁ μείζων πέφυχεν 
ἐξελιχθῆναι γραμμήν᾽ ὅ περ καὶ ποιεῖ τὴν ἀπορίαν, ὅτι 
οὐχέτι ὁμοίως ποιοῦσιν ὅταν συναρμοσθῶσιν. Τὸ δ᾽ 
ἔστιν, εἰ ὁ ἕτερος ὑπὸ τοῦ ἑτέρου χινεῖται, οὐχ ἣν πέ- 
«0 φυχεν, οὐδὲ τὴν αὑτοῦ xivngtv* οὐθὲν γὰρ διαφέρει 
περιθεῖναι xal ἐναρμόσαι, ἢ προσθεῖναι ὁποτερονοῦν 
ὁποτέρῳ " ὁμοίως γάρ, ὅταν ὃ μὲν χινῆ, ὃ δὲ χινῆται ὑπὸ 
τούτου, ὅσον ἂν χινῇ ἅτερος, τοσοῦτον χινηθήσεται 
ἅτερος. Ὅταν μὲν οὖν προσκείμενον χινῇ » ἢ προσχρε- 
«5 μάμενον, οὐχ ἀεὶ χυλίει τις ὅταν δὲ περὶ τὸ αὐτὸ χέν- 
τρον τεθῶσιν, ἀνάγχη χυλίεσθαι ἀεὶ τὸν ἕτερον ὑπὸ 
τοῦ ἑτέρου. ᾿Ἀλλ᾽ οὐθὲν ἧττον οὐ τὴν αὐτοῦ χίνησιν 
ἅτερος χινεῖται, ἀλλ᾽ ὥσπερ ἂν εἰ μηδεμίαν εἶχε χίνη- 
σιν, x&v ἔχῃ, μὴ χρῆται δ᾽ αὐτῇ, ταὐτὸ συμαίνει. 
so Ὅταν μὲν οὖν ὅ μέγας χινῇ ἐνδεδεμένον τὸν μιχρόν, 
6 μιχρὸς χινεῖται ὅσην περ οὗτος" ὅταν δ᾽ 6 μιχρός, 
πάλιν ὃ μέγας ὅσην οὗτος" χωριζόμενος δ᾽ ἑκάτερος 
αὑτὸν κινεῖ αὐτός. Ὅτι δὲ τοῦ αὐτοῦ χέντρου ὄντος 
xal χινοῦντος τῷ αὐτῷ τάχει συμῦαίνει ἄνισον διεξιέ- 


MECBANICA, CAP. XXV. ' 69 


erit circulorum conditio qua ab initio. Quod vero, quum 
neque major circulus & minore subsistere cogitur, ita ut 
per aliquod tempus in eodem maneat puncto (ambo enim 
continenter moventur utroque modo), neque minor ullum 
punctum transsilit, major tamen circulus aequalem minori 
lineam percurrit, itemque hic majori, absurdum est. 
Preterea etiam hoc. mirandum est quod, quum unus sit 
motus , semper centrum quod movetur, modo quidem per 
magnam lineam evolvitur, modo vero per minorem : esdem 
enim res, ubi eadem celeritate movetur, eequalem lineam 
suapte natura percurrere solet; eadem vero celeritate pot- 
est quis utroque modo movere per cequalem lineam, De 
harum autem rerum causa hoc principium sumendum est , 
quod eadem atque squalis potentia aliam quidem magni- 
tudinem tardius movet, aliam vero celerius. Quodsi ita- 
que aliquid esset, quod suapte natura ex se motum non 
haberet, afque id ipsum simul moveretur ab eo quod 
suapte natura movetur, hocce tardius ita movebiter quam 
si ipsum per se moveretur. Afque si natura quidem 
sua motum res habeat, simul vero nihil aliud moveat, 
eodem modo se habebit. Fieri itaque non potest, ut 
majori feratur motu quam res movens: non enim suo 
ipsius fertur motu, sed rei moventis. Sit itaque circu- 
lus major quidem cui A inscriptum est, minor vero 
cul B. Si autem minor circulus pellat majorem, ita ut ipse 
non volvatur, constat, majorem tantam linez rectie partem 
percurrere, per quantam a minore pulsus fuerit ; per tan- 
tum autem spatium pellebatur, per quantum minor fere- 
batur. JEqualem igitur linese rectee partem percucurre- 
runt. Necesse igitur est etiam, ubi minor circulus vol: 
vitur, dum majorem pellit, hunc simul volvi ac pelli, id- 
que per tantum spatium, per quantum minor volutus 
fuerit, quandoquidem nequaquam suo ipsius motu fer(ur 
ipse : quo modo enim, et quantum pellebat id quod movet, 
tantum moveri necesse est quod ab illo movetur. Verum 
enimvero parvus circulus per tantum spatium movebat tali 
motu , exempli gratia in orbem , atque per pedis spatium : 
ponam enim ipsum per tantum spatium sese movisse. 
Itaque magnus quoque circulus per tantum spatium pul- 
sus fuerit. Nec minus si major circulus minorem pe- 
pulerit, eodem modo motus fueril minor quo major. Per 
se igitur ubi movetur utervis circulus , sive celeriter, sive 
tarde.... at jam eadem celeritate per lineam sequalem ei, 
secundum quam major natura sua evolvitur : quod etiam 
difficultatem facit, quod non amplius eodem modo agunt , 
ubi conjuncti fuerint, id est, si alter ab altero moveatur, 
non quem $ua habet natura, neque sui ipsius motu : nihil 
enim refert, an utrumvis circulum utrivis circumponamus 
ac inseramus, an vero adponamns : etenim eodem modo, 
ubi alter quidem movet, alter vero ab hoc movetur, per 
quantum spatium alter moverit, per tantum aller movebi- 
tur. Itaque si adjacentem quidem, vel adpensum circulum 
moveat alter quidam, non semper volvit; sin vero eidem 
centro circumponantur, necesse est alterum semper ab 
altero volvi, Sed nihilo minus alter sui ipsius motu non 
movetur, sed idem contingit ac si nullum ipse motum 
baberet, vel, etiamsi laberet, eo non uteretur. Ubi 
igitur major circulus minorem illigatum movet, minor 
movetur per.squale spatium ac major; ubi vero minor, 
rursus major per squale spatium ac ille; seorsum autem 
uterque se ipsum movet. Quod vero, quum idem sit cen- 
trum atque eadem celeritate moveat, eveniat ut inzequalem 


— 


70 


vat αὐτοὺς γραμμήν, παραλογίζεται ὃ ἀπορῶν σοφιστι- 
χῶς" τὸ αὐτὸ μὲν γάρ ἐστι χέντρον ἀμφοῖν, ἀλλὰ χατὰ 
συμθεθηχός, ὡς μουσικὸν xal Asuxóv* τῷ γὰρ εἶναι 
ἑχατέρου xévvpov τῶν χύχλων οὐ τῷ αὐτῷ χρῆται. 

& Ὅταν μὲν οὖν ὁ χινῶν ἢ ὁ μιχρός, ὡς ἐκείνου χέντρον 
xal ἀρχή, ὅταν δ᾽ ὁ μέγας, ὡς ἐκείνου. Οὐὔχουν τὸ 
αὐτὸ χινεῖ ἁπλῶς, ἀλλ᾽ ἔστιν ὥς, 


CAP. 


Διὰ τί τὰς χλίνας ποιοῦσι διπλασιοπλεύρους, 

τὴν μὲν ἐξ ποδῶν χαὶ μιχρῷ μείζω πλευράν, τὴν δὲ 
10 τριῶν ; καὶ διὰ τί ἐντείνουσιν 00 χατὰ διάμετρον; ἢ τὸ 
μὲν μέγεθος τηλικαύτας, ὅπως τοῖς σώμασιν ὡσι σύμ- 
μετροι; γίνονται γὰρ οὕτω διπλασιόπλευροι, τετραπή- 
χεις μὲν τὸ μῆχος, διπήχεις δὲ τὸ πλάτος" ἐντείνουσι 

δ᾽ οὐ χατὰ διάμετρον, ἀλλ᾽ ἀπ᾽ ἐναντίας, ὅπως τά τε 

15 ξύλα ἧττον διασπᾶται" τάχιστα γὰρ σχίζεται χατὰ 
φύσιν διαιρούμενα ταύτη, καὶ ἑλχόμενα πονεῖ μάλι- 
στα. ὌἜΕτι ἐπειδὴ δεῖ βάρος δύνασθαι τὰ σπαρτία φέ- 
ρειν, οὕτως ἧττον πονέσει λοξοῖς τοῖς σπαρτίοις ἐπιτι- 
θεμένου τοῦ βάρους ἣ πλαγίοις. — "Esc δ᾽ ἔλαττον οὕτω 

40 σπαρτίον ἀναλίσχεται. ἤξστω γὰρ χλίνη ἢ AZHI, 
καὶ δίχα διῃρήσθω ἡ ΖΗ χατὰ τὸ Β. "Ioa δὴ τρυ- 
πήματα ἐστιν ἐν τῇ ZB xai ἐν τῇ ZÀ^ χαὶ γὰρ αἱ 
πλευραὶ ἴσαι εἰσίν: fj γὰρ ὅλη ZH διπλασία ἐστίν. 
ἘΒντείνουσι δ᾽ ὡς γέγραπται, ἀπὸ τοῦ Α ἐπὶ τὸ B, εἶτα 

s5 οὗ τὸ Γ,, εἶτα οὗ τὸ Δ, εἶτα οὗ τὸ O, εἶτα οὗ τὸ E, 
xat οὕτως ἀεί, ἕως ἂν εἷς γωνίαν χαταστρέψωσιν ἀλ- 
λην" δύο γὰρ ἔχουσι γωνίαι τὰς ἀρχὰς τοῦ σπαρτίου. 
Ἴσα δ᾽ ἐστὶ τὰ σπαρτία κατὰ τὰς χάμψεις, τό τε ΑΒ 
x«i ΒΓ τῷ ΓΔ καὶ ΔΘ, xat τὰ ἄλλα δὲ τὰ τοιαῦτά 
80 ἐστιν ὅτι οὕτως ἔχει ἡ αὐτὴ ἀπόδειξις" ἢ μὲν γὰρ AB 
τῇ EG ἴση" ἴσαι γάρ εἶσιν αἱ πλευραὶ τοῦ BHKA χω- 
ρίου, xal τὰ τρυπήματα ἴσα διέστηχεν. Ἧ δὲ ΒΗ 
ἴση τῇ KA ἢ γὰρ B γωνία ἴση τῇ H* ἐν ἴσοις γὰρ 4 
μὲν ἐχτός, ἣ δ᾽ ἐντός, Καὶ ἡ μὲν B ἐστὶν ἡμίσεια ὀρθῆς" 

85 ἣ γὰρ ZB ἴση τῇ ΖΑ, xal γωνία δ᾽ ἡ κατὰ τὸ Ζ ὀρθή. 
Ἢ δὲ B γωνία ἴση τῇ κατὰ τὸ Η" ἣ γὰρ κατὰ τὸ Ζ 
600, , ἐπειδὴ διπλασιόπλευρον τὸ ἑτερόμηχες καὶ πρὸς 
μέσον χέχλασται" ὥσθ᾽ ἡ BI τῇ EH ἴση ταύτῃ δ᾽ ἡ 
KO: παράλληλος γάρ᾽ ὥσθ᾽ ἣ ΒΓ ἴση τῇ ΚΘ, ἡ δὲ 
ὁ ΓΕ τῇ ΔΘ. ὋὉμοίως δὲ xot αἱ ἄλλαι δείχνυνται ὅτι 
ἴσαι εἰσὶν αἱ χατὰ τὰς χάμψεις δύο ταῖς δυσίν ὥστε 
δῆλον ὅτι τὰ τηλικαῦτα σπαρτία ὅσον τὸ AD, τέσσαρα 
τοσαῦτ᾽ ἕνεστιν ἐν τῇ κλίνη" ὅσον δ᾽ ἐστὶ τὸ πλῆθος 
τῶν ἐν τῇ ΖΗ πλευρᾷ τρυπημάτων, καὶ ἐν τῷ ἡαίσει 
45 τῷ ZB τὰ ἡμίση ὥστ᾽ ἐν τῇ ἡμισεία χλίνη τηλικαῦτα 
μεγέθη σπαρτίων ἐστὶν ὅσον τὸ ΒΑ ἕν ἐστι, τοσαῦτα 
δὲ τὸ πλῆθος ὅσα πεο ἐν τῷ BH τρυπήματα᾽ ταῦτα δ᾽ 
οὐδὲν διαφέρει λέγειν ἢ ὅσα ἐν τῇ AZ xai ΒΖ τὰ συνάω- 
qo. Εἰ δὲ κατὰ διάμετρον ἐνταθῇ τὰ σπαρτία, ὡς 
so ἐν τῇ ABI'A χλίνη ἔχει, τὰ ἡμίσεά εἰσιν οὐ τοσαῦτα 


N 


MHXANIKA, x. 


(ese. 


pereurrant lineam , hoc sopliistarum more prava ratiocina- 
tione concludit qui hanc dubitationem moret : idem enim 
est centrum utriusque, sed per accidens, ut musicum et 
album : eo enim quod ad utrumque circulum pertinet cen. 
trum, non tamen idcirco eodem utitur. Quando igitur 
parvus is est qul movet, tamquam illius centrum ac prin- 
cipium considerari debet, quando vero magnus , tamquam 
hujus. ltaque non simpliciter idem movet, sed quadam- 
tenus. 


XXVI. 


Cur lectos faciunt ila ut unum latus duplum sit alterius, 
alterum quidem sex pedum, vel paulo majus, alterum vero 
trium ἢ cur porro non intendunt secundum diametron ? an 
figura quidem tales, ut (hominum) corporibus congrui 
sint? hoc enim modo fit ut unum latus duplam habeat 
longitudinem alterius, liabeantque lecti quatuor quidem 
cubitorum longitudinem, duorum vero latitudinem.  1n- 
tendunt autem non secundum diametron, sed ab uno 
latere ad oppositum, ut ligna minus distrabantur: ce- 
lerrime enim finduntur, ubi eadem directione divelluntur 
qua creverint, atque laborant maxime, ubi hac directione 
trahuntur. Preterea , quoniam oportet funes pondus sus- 
tinere posse, hoc modo minus deficient, si onus funibus 
imponatur quorum obliquitas aequaliter iu utramque partem 
vergat quam si inequaliter. Sit enim lectus AFGI, et di- 
vidatur FG in duas partes sequales in puncto B. — Erit ergo 
idem numerus foraminum in FB et FA : etenim latera 
sunt equalia : tota enim FG duplum est. lIntendunt au- 
tem quemadmodum delineatum est, ab A ad B, deinde ubi 
C inscriptum esl, dein ubi D, dein ubi H, dein ubi E, et 
sic semper, donec ad alium angulum flectendo pervene- 
rint : duo enim sunt anguli, qui funis tenent principia. 
JEquales autem sunt funes in flexuris, AB et BC funibus 
CD et DH, demonstraturque eodem modo, ceteros hujus- 
modi funes ita se habere: AB namque linee EH squalis 
est : sequalia enim sunt latera parallelogrammi BGKA, et 
foramina seque a se invicem distant. BG autem sequalis 
est linee KA : angulus enim B s&equalis est angulo G : in 
parallelis namque lineis alter quidem externus, alter vero 
internus est. Preterea angulus B dimidium est recti : 
linea enim FB equalis est linee FA, et angulus in puncto 
F rectus est. Angulus vero B equalis est angulo in puncto 
G : angulus enim in puncto F rectus est, quoniam rectan- 
gulum latera habet quorum alterum duplum est alterius , 
atque in medio divisum est : hinc BC cequalis est linee EG, 
buic vero linea KH : est enim parallelos : BC ergo sequa- 
lis est linee KH, CE vero linee DH. Eodem autem modo 
demonstratur de reliquis , duos funes flexuram ulrinqu: 
circumdantes semper funibus qui iis respondeut , tequales 
esse : patet igitur in lecto quatuor adesse funes funi AB 
longitudine zquales, numerum vero funium zequare nu- 
merum foraminum 4088 in latere FG inveniuntur, in di- 
midioque latere FB munerum funium hujus numeri square 
dimidium : hinc in dimidio lecto unus tantummodo funis 
est funi BA magnitudine sequalis, numerus vero funium 
tequat numerur foraminum qua in BG inveniuntur; lioc 
vero plane eodem redit ac si dixeris tot esse funes quot in 
AF et BF simul sumpti. Quodsi vero funes intendantur 
secundum diametron , quemadmodum in lecto ABCD res 
se habet, dimidia non sunt tanta quanta amborum later& 


(so2.) 


ὅσα ai πλευραὶ ἀμφοῖν, αἱ AZ ZH: τὰ ἴσα δέ, ὅσα ἐν 

τῷ ZB ZA τρυπήματα ἔνεστιν. Μείζονες δ᾽ εἰσὶν 

αἱ ΑΖ ΒΖ δύο οὖσαι τῆς AB: ὥστε xal τὸ σπαρτίον 

μεῖζον τοσούτῳ ὅσον αἱ πλευραὶ ἄμφω μείζους εἰσὶ τῆς 
5 διαμέτρου. 


MECHANICA, CAP. XXVII-XXIX. 


71 
AF et FG, tot autem quot ia FB et FA sunt foramina. 
Majores autem sunt linee AF et BF, due quum sint, 
quam AB : tanto ergo et major erit funis, quanto ambo la- 


tera majora sunt diametro. 


CAP. XXVII. 


Διὰ τί χαλεπώτερον τὰ μαχρὰ ξύλα ἀπ᾽ dxpou 
φέρειν ἐπὶ τῷ ὥμῳ ἢ χατὰ τὸ μέσον, ἴσου τοῦ βάρους 
ὄντος; Πότερον ὅτι σαλευομένου τοῦ ξύλου τὸ ἄχρον 
χωλύει φέρειν, μᾶλλον ἀντισπῶν τῇ σαλεύσει τὴν φο-- 

10 ράν ; Ἦ x&v μηθὲν χάμπτηται, μηδ᾽ ἔχη πολὺ μῆκος, 
ὅμως χαλεπώτερον φέρειν ἀπ᾽ ἄχρου;; ἀλλ᾽ ὅτι xal ῥᾶον 
αἴρεται ἐκ μέσου ἢ ἀπ’ ἄχρου, διὰ τὸ αὐτὸ καὶ φέρειν 
οὕτω ῥῴᾷδιον. Αἴτιον δ' ὅτι Ex. μέσου μὲν αἱρόμενον 
ἀεὶ ἐπιχουφίζει ἄλληλα τὰ ἄχρα, χαὶ θάτερον μέρος τὸ 

15 ἐπὶ θάτερον εὖ αἴρει" ὥσπερ γὰρ χέντρον γίνεται τὸ 
μέσον, ἧ ἔχει τὸ αἶρον, ἢ φέρον. El; τὸ ἄνω οὖν 
χουφίζεται ἑκάτερον τῶν ἄχρων εἷς τὸ χάτω ῥέπον. 
Ἀπὸ δὲ τοῦ ἄχρου αἱρόμενον, ἢ φερόμενον οὐ ποιεῖ 
τοῦτο, ἀλλ᾽ ἅπαν τὸ βάρος ῥέπει ἐφ᾽ ἕν μέσον, εἰς ὅ περ 

30 αἴρεται, ἢ φέρεται, " Eotoo μέσον ἐφ᾽ οὗ A, ἄχρα ἐφ᾽ 
ὧν B T. Αἰρομένου οὖν, ἣ φερομένου κατὰ τὸ À , τὸ 
μὲν B κάτω ῥέπον ἄνω αἴρει τὸ T, τὸ δὲ T κάτω ῥέπον 
τὸ B ἄνω αἴρει’ ἅμα δ᾽ αἱρόμενα ἄνω ποιεῖ ταῦτα. 


Cur difficilius est ligna longa ab extremitate in humero 
portare quam in medio , quum tamen idem sit onus? An 
quía per ligni vibrationem ejusextremum impedit quominus 
portetur, quum potíus vibrando portandi impetum retrahat ? 
An vero, etiamsi nequaquam inflectatur lignum , neque 
ampla longitudine sit praeditum , nihilominus ab extremi- 
tate diflicilius portatur? Verum quia tollitur quoque e me- 
dio facilius quam ab extremitate, ob eamdem hanc causam 
facilius etiam ita portatur. Causa autem est quod, si 
medium tollatur lignum, eemper ipsius extrema se invicem 
adlevant , atque altera pars altrinsecus sitam apte sublevat : 
medium enim fit veluti centrum, quatenus continet id 
quod tollit, vel portat. Sursum igitur elevatur utraque 
extremitas , dum deorsum vergit. Ubi veroab extremitate 
tollitur, vel portatur lignum , non idem facit, sed totum 
pondus in unum cenirum vergit, ad quod elevatur, vel 
fertur. Sit medium cui A inscriptum est, extremitales 
vero quibus B et C. Si igitur tollatur, vel portetur in 
puncto A, B quidem deorsum vergens punctum C sursum 
elevat, C vero deorsum vergens punctum B elevat; ambo 
autem sursum elevata simul faciunt hiec. 


CAP. XXVIII. 


Διὰ τί, ἐὰν ἦ λίαν μακρὸν τὸ αὐτὸ βάρος, ya- 
ὃν λεπώτερον φέρειν ἐπὶ τοῦ ὥμου, χἂν μέσον φέρὴ τις, 
à ἐὰν ἔλαττον ἦ; Πάλαι ἐλέχθη ὡς οὐχ ἔστιν αἴτιον ἡ 
σάλευσις, ἀλλ᾽ ἢ σάλευσις νῦν αἴτιόν ἐστιν - ὅταν γὰρ 
7 μαχρότερον, τὰ ἄχρα σαλεύεται μᾶλλον, ὥστ᾽ εἴη 
ἂν καὶ τὸν φέροντα χαλεπώτερον φέρειν μᾶλλον. Αἵἴ- 
δὺ τιον δὲ τοῦ σαλεύεσθαι μᾶλλον, ὅτι τῆς αὐτῆς χινή- 
σεως οὔσης μεθίσταται μᾶλλον τὰ ἄχρα, ὅσῳ περ ἂν ἦ 
μαχρότερον τὸ ξύλον " 6 μὲν γὰρ ὦμος xévepov , ἐφ᾽ οὗ 
τὸ Α (μένει γὰρ τοῦτο), αἱ δὲ AB xal AT' αἱ ἐκ τοῦ 
χέντρου. Ὅσῳ δ᾽ ἂν ἦ μεῖζον τὸ ἐκ τοῦ χέντρου 1) τὸ 
36 AB, ὃ καὶ τὸ AT, πλέον μεθίσταται μέγεθος" δέδειχται 
δὲ τοῦτο πρότερον, 


CAP. 


Διὰ τί ἐπὶ τοῖς φρέασι τὰ χηλώνεια ποιοῦσι τοῦ- 
τον τὸν τρόπον ; προστιθέασι γὰρ βάρος ἐν τῷ ξύλῳ 
τὸν μόλιῤδον, ὄντος βάρους τοῦ χάδου αὐτοῦ, καὶ χενοῦ 

40 χαὶ πλήρους ὄντος — "H ὅτι ἐν δυσὶ χρόνοις διῃρημέ- 
νου τοῦ ἔργου (βάψαι γὰρ δεῖ, καὶ τοῦτ᾽ ἄνω ἑλκύσαι), 
συμδαίνει καθιέναι μὲν χενὸν ῥᾳδίως, αἴρειν δὲ πλήρη 
χαλεπῶς; Λυσιτελεῖ οὖν μικρῷ βραδύτερον εἶναι τὸ χα- 
ταγαγεῖν πρὸς τὸ πολὺ χουφίσαι τὸ βάρος ἀνάνοντι. 


Cur, si admodum longum sit idem onus, difficilius in 
liumero portatur, etiamsi medium illud ferat quis, quam 
si brevius sit? Modo diximus, vibrationem causam non 
esse, sed jam vibratio causa est : etenim si longins fuerit , 
magis extrema vibrantur, ita ut eveniat, ferentem id quo- 
que difficilius portare. Causa autem est, cur magis vibre- 
tur, quod eadem manente motione, tanto magis transfe- 
runtur extrema, quo longius fuerit lignum : humerus enim 
sit centrum cui A inscriptum est ( lioc enim loco manet ), 
AB vero et. AC linee e centro ducite. Quanto autem 
majus fuerit linea a centro ducla, sive AB, seu AC, per 
tanto majus transfertur spatium : hoc enim supra demon- 
stratum est. 


XXIX. 


Cur in puteis tollenones faciunt boc modo? ligno enim 
plumbi addunt pondus, quum situla seu vacua, seu plena, 
ipsa per se pondus habeat? An quia duobus temporibus 
diviso hauriendi opere ( mergere enim oportet immersum- 
que sursum trahere), evenit, ut vacuam quidem situlam 
facile demittamus, plenam vero difficulter tollamus? Prae- 
stat igitur paulo tardius fieri demissionem, ut inde multo 
levius sustollenti fiat pondus. Hoc igitur efficit adjun- 


» 
t 


73 MHXANIKA, 1-16', (857,859.) 


Τοῦτο οὖν ποιεῖ ἐπ᾿ ἄχρῳ τῷ χηλωνείῳ δ᾽ μόλιδδος 
προσχείμενος, ἣ ὃ λίθος " χαθιμῶντι μὲν γὰρ γίνεται 
βάρος μεῖζον ἢ εἰ μόνον χενὸν δεῖ χατάγειν τὸν xdBov 
ὅταν δὲ πλήρης ἦ, ἀνάγει ὁ μόλιδδος, 3 ὅ τι ἂν ἢ τὸ 

$ προσχείμενον βάρος " ὥστ᾽ ἐστὶ ῥάονα αὐτῷ τὰ ἄμφω 
ἢ ἐχείνως. 


CAP. 


Διὰ τί, ὅταν φέρωσιν ἐπὶ ξύλου, ἥ τινος τοιούτου, 
δύο ἄνθρωποι ἴσον βάρος, οὐχ ὁμοίως θλίῤφονται, ἐὰν 
μὴ ἐπὶ τῷ μέσῳ ἡ τὸ βάρος, ἀλλὰ μᾶλλον ὅσῳ ἂν ἐγ- 

10 γύτερον 7j τῶν φερόντων; "H διότι μοχλὸς μὲν γίνεται 
οὕτως ἐχόντων τὸ ξύλον, τὸ δὲ βάρος ὑπομόχλιον, ὃ δ᾽ 
ἐγγύτερος τοῦ βάρους τῶν φερόντων τὸ βάρος τὸ χινού- 
μενον, ἅτερος δὲ τῶν φερόντων τὸ βάρος ὃ χινῶν ; ὅσῳ 
γὰρ πλέον ἀπέχη τοῦ βάρους, τοσούτῳ ῥᾷον χινεῖ, 

I5 χαὶ θλίδει μᾶλλον τὸν ἕτερον εἷς τὸ χάτω, ὥσπερ ἀντ- 
ερείδοντος τοῦ βάρους τοῦ ἐπικειμένου xal γινομένου 
ὑπομοχλίου.ς; Ἐν μέσῳ δ᾽ ἐπικειμένου τοῦ βάρους, 
οὐδὲν μᾶλλον ἅτερος θατέρῳ γίνεται βάρος, οὐδὲ χινεῖ, 
ἀλλ᾽ δμοίως ἑκάτερος ἐχχτέρῳ γίνεται βάρος. 


ctum in extremo tollenone plumbum, vel lapis : etenim 
demittenti quidem majus fit pondus quam si solummodo 
vacuam mergere oporteat situlam; ubi vero plena fuerit, 
sustollit plumbum , vel quodcumque demum pondus fue- 
rit adjeclum : quamobrem ejus ope ambo faciliora sunt 
quam ilio modo. 


XXX. 


Cur, ubi duo homines super ligno, vel alia hujusmodi re, 
opus ferunt sequale, non similiter premuntur, nisi in medio 
sit onus, sed eo magis, quo propius fuerit ferentibus ? An 
quia lignum quidem, sic se habentibus rebus , vectis fit, 
onus vero hypomochlium, bajulorumque is qui oneri pro- 
pior est, id quod movetur, alter autem bajuius is qui mo- 
vel? quanto enim longius ab onere distat, tanto facilius 
movet, tantoque magis deorsum premit alterum, perinde 
8c si contra niteretur onus impositum atque hypoiochlium 
fieret. Quodsi vero medio impositum fuerit onus , nihilo 
magis alter alteri fil onus, neque movet, sed similiter 
alter alteri fit onus. 


CAP. XXXI. 


40 Διὰ τί οἵ ἀνιστάμενοι πάντες πρὸς ὀξεῖαν γω- 
vlav τῷ μηρῷ ποιήσαντες τὴν χνήμην ἀνίστανται, xai 
τῷ θώραχι πρὸς τὸν μηρόν᾽ εἰ δὲ μή, οὐχ ἂν δύναιντο 
ἀναστῆναι ; Πότερον ὅτι τὸ ἴσον ἠρεμίας πανταχοῦ αἴ- 
τιον, ἣ δ᾽ ὀρθὴ γωνία τοῦ ἴσου, xal ποιεῖ στάσιν ; διὸ 

46 xat φέρεται πρὸς ὁμοίας γωνίας τῇ περιφερεία τῆς γῆς" 
οὗ γὰρ ὅτι xal πρὸς ὀρθὴν ἔσται τῷ ἐπιπέδῳἤἔ- Ἢ ὅτι 
ἀνιστάμενος γίνεται ὀρθός, ἀνάγχη δὲ τὸν ἑστῶτα χάθ- 
ετὸν εἶναι πρὸς τὴν γῆν; Εἰ οὖν μέλλει ἔσεσθαι πρὸς 
ὀρθήν, τοῦτο δ᾽ ἐστὶ τὸ τὴν χεφαλὴν ἔχειν κατὰ τοὺς 

80 πόδας, καὶ γίνεται δὴ ὅτ᾽ ἀνίσταται, Ὅταν μὲν οὖν 
καθήμενος ] ) παράλληλον ἔχει τὴν χεφαλὴν xal τοὺς 
πόδας, xal οὐχ ἐπὶ μιᾶς εὐθείας. Ἡ χεφαλὴ A ἔστω, 
θώραξ AB, μηρὸς ΒΓ, χνήμη PA. Πρὸς ὀρθὴν δὲ 
γίνεται ὅ τε θώραξ ἐφ᾽ οὗ ΑΒ, τῷ μηρῷ, καὶ ὁ μηρὸς τῇ 

35 χνήμη οὕτως καθημένῳ ὥσθ᾽ οὕτως ἔχοντα ἀδύνατον 
ἀναστῆναι. Ἀνάγχη δ᾽ ἐγχλῖναι τὴν χνήμην χαὶ ποιεῖν 
τοὺς πόδας ὑπὸ τὴν χεφαλήν. Τοῦτο δ᾽ ἔσται, ἐὰν ἢ 
ΓΔ ἐφ᾽ ἧς τὰ ΓΖ γένηται, xol ἅμα ἀναστῆναι συμδή- 
σεται χαὶ ἔχειν ἐπὶ τῆς αὐτῆς ἴσης τὴν χεφαλήν τε καὶ 

40 τοὺς πόδας" ἡ δὲ ΓΖ ὀξεῖαν ποιεῖ γωνίαν πρὸς τὴν Bl. 


Cur qui surgunt , omnes femori tibiam, et trunco femur 
ad acutum constituunt angulum, ubi surgunt ; sin vero non, 
surgere non possent? An quia c&qualitas ubique causa est 
quietis , rectus autem angulus sequalitatis est atque statio- 
nem facit ? Propterea etsecundum angulos sequales ad terree 
circumferentiam fertur : non enim, quia etiam perpendicu- 
lariter insistet plano. An quía surgens fit rectus, stantem 
aulem necesse est perpendiculum esse ad terram ? Quodsi 
igitur ad perpendiculum insistere debet, id vero fit, ubi 
caput habet secundum crura, loc sane locum habet , ubi 
surgit. Sedens itaque parallela tenet caput atque crura, 
et non in eadem linea recta. Sit caput A, truncus AB, 
femur BC, tibia CD.  Perpendicularis autem est truncus, 
cui AB inscriptum est, ad femur, et femur ad tibiam, ita 
sedente homine : hinc fieri non potest, ut sic sese habens 
surgat. Necesse Yero est eum tibiam inclinare et pedes 
sub caput collocare. Hoc autem ita erit, ubi CD perve- 
nerit ad locum cui CF inscriptum est , atque simul eveniet 
ut surgat atque caput et crura in eadem habeat linea re- 
cta; linea CF autem acutum angulum facit cum linea BC. 


CAP. XXXII. 


Διὰ τί ῥᾷον χινεῖται τὸ χινούμενον ἢ τὸ  u£vov, 
εἷον τὰς ἁμάξας θᾶττον χινουμένας ὑπάγουσιν ἣ dp7o- 


Cur facilius movetur id quod jam in motu est, quam 
quod loco manet, veluti currus qui jam moventur, facilius 


μένας; *H ὅτι γαλεπώτατον μὲν τὸ εἰς τοὐναντίον χι- | subducunt quam moveri incipientes? An quia difficillimum 


νούμενον χινῆσαι βάρος; ἀφαιρεῖται γάρ τι τῆς τοῦ 


ἢ est pondus movere quod in contrariam partem movetur? 


(mo.) 


χινοῦντος δυνάμεως, χἂν πολὺ θᾶττον ἦ ἀνάγκη γὰρ 
βραδυτέραν γίνεσθαι τὴν ὦσιν τοῦ ἀντωθουμένου. 
Δεύτερον δέ, ἐὰν ἠρεμῇ᾽ ἀντιτείνει γὰρ καὶ τὸ ἦρε- 
μοῦν. Τὸ δὲ χινούμενον ἐπὶ τὸ αὐτὸ τῷ ὠθοῦντι 


& ὅμοιον ποιεῖ ὥσπερ ἂν cl αὐξήσειέ τις τὴν τοῦ χινοῦντος. 


δύναμιν χαὶ ταχυτῆτα᾽ ὃ yàp On ἐκείνου ἂν ἔπασχε, 
τοῦτο αὐτὸ ποιεῖ εἰς τὸ πρὸ ὁδοῦ χινούμενον, 


MECHANICA, CAP. XXXIII-XXXVI. 18 


aufertur namque pars aliqua de potentia rei moventis, 
eliamsi multo celerior sit : necesse enim est tardiorem fieri 
impulsionem istius quod repellitur. Secundo autem loco 
( tardiorem fleri impulsionem necesse est) , si quiescat ( res 
que movetur): nam id quoque quod quiescit , resistit. 
Quod vero movetur eodem quo movet res pellens, idem 
agit ac si. quis auxisset rei moventis potentiam ac celerita- 
tem : quod enim ab illa pateretur, id ipsum facit, anteriora 
versus quum movetur, 


CAP. XXXIII. 


Διὰ τί παύεται φερόμενα τὰ ῥιφέντα ; πότερον 

ὅταν λήγη ἡ ἰσχὺς ἡ ἀφεῖσα, ἣ διὰ τὸ ἀντισπᾶσθαι, 

, t0 ἢ διὰ τὴν ῥοπήν, ἐὰν κρείττων ἦ τῆς ἰσχύος τῆς ῥιψά- 
σης ; ἣ ἄτοπον τὸ ταῦτ᾽ ἀπορεῖν, ἀφέντα τὴν ἀρχήν ; 


Cur res projecís ferri desinunt? Num quando vis pro- 
Jiciens cessat , an quia retrahuntur, an propter gravitatem, 
si heec vi projiciente major fuerit? An absurdum est hanc 
questionem proponere , neglecto principio? 


CAP. XXXIV. 


Διὰ τί φέρεταί τι οὐ τὴν αὑτοῦ φοράν, μὴ dxo- 
λουθοῦντος xal ὠθοῦντος τοῦ ἀφέντος; "H δῆλον ὅτι 
ἐποίησε τοιοῦτον τὸ πρῶτον ὡς θάτερον: ὠθεῖν, χαὶ 

t6 τοῦθ᾽ ἕτερον ; παύεται δέ, ὅταν μηκέτι δύνηται ποιεῖν 
τὸ προωθοῦν τὸ φερόμενον ὥστ᾽ ὠθεῖν, xal ὅταν τὸ τοῦ 
φερομένου βάρος ῥέπη μᾶλλον τῆς εἰς τὸ πρόσθεν δυ- 
νάμεως τοῦ ὠθοῦντος. 


Cur quidpiam non proprio fertur motu, licet non sequa- 
tur, vel pellat is qui miserit? An manifestum est , primum 
impellens ita egisse, ut aliud pellat, hoc vero rursus 
aliud? cessat autem ubi res propelleps oon amplius ita 
agere potest ín rem impulsam , ut haec vicissim pellat, at- 
que ubi rei impulsse gravitas nutu suo superat potentiam 
anteriora versus pellentis. 


CAP. XXXV. 


Διὰ τί οὔτε τὰ ἐλάττονα, οὔτε τὰ μεγάλα πόρρω 
99 φέρεται ῥιπτούμενα, ἀλλὰ δεῖ συμμετρίαν τινὰ ἔχειν 
πρὸς τὸν διπτοῦντα ; Πότερον ὅτι ἀνάγχη τὸ ῥιπτούμενον 
xal ὠθούμενον ἀντερείδειν ὅθεν ὠθεῖται; Τὸ δὲ μηθὲν 
ὑπεῖχον διὰ μέγεθος, ἢ μηδὲν ἀντερεῖσαν δι᾽ ἀσθένειαν, 
οὗ ποιεῖ ῥῖψιν, οὐδ᾽ ὦσιν. Τὸ μὲν οὖν πολὺ ὑπερθαλ- 
25 λον τῆς ἰσχύος τῆς ὠθούσης οὐθὲν ὑπείκει, τὸ δὲ πολὺ 
ἀσθενέστερον οὐδὲν ἀντερείδει. "H ὅτι τοσοῦτον φέ- 
ρέται τὸ φερόμενον, ὅσον ἂν ἀέρα χινήση εἰς βάθος, 
τὸ δὲ μηδὲν χινούμενον οὐδ᾽ ἂν χινήσειεν οὐδέν ; Συμ- 
βαίνει δὴ ἀμφότερα τούτοις ἔχειν τό τε γὰρ σφόδρα 
80 μέγα xal τὸ σφόδρα μιχρὸν ὥσπερ οὐθὲν χινούμενά 
ἐστι" τὸ μὲν γὰρ αὐτὸ xa0' ἕν (αὐτίκα οὐθέν ἢ χινεῖ, τὸ 

δ᾽ οὐθὲν κινεῖται. 


Cur. neque res nimis parve, neque magnte nimis, longe 
feruntur, ubi projiciuntur, sed oportet proportionem quam- 
dam intercedere inter eas et projicientem ? An quia id quod 
projicitur ac pellitur, necessario contra nititur in eam di- 
rectionem unde pellitur? Quod autem ob magnitudinem 


. nequaquam cedit , aut pre imbecillitate nihil resistit , id 


neque projectionem, nec pulsionem facit. Quod itaque 
longe superat vim pellentem, nequaqnam cedit; quod 
vero multo est imbecillius, nihil resistit. An quia per 
tantum spatium fertur res projecta, quantum aéris moverit 
in profundum, quod autem nequaquam movefur nibil 
quoque movebit? Evepit sane ut his rebus ambo hec 
accidant : nam et quod valde magnum, et quod valde exi- 
guum esl, perinde sunt ac si nequaquam moverentur : al- 


terum enim confestim niliil movet, alterum vero nequa- 
quain movetur. 


CAP. XXXVI. 


Διὰ τί τὰ φερόμενα ἐν τῷ δινουμένῳ ὕδατι εἰς 

τὸ μέσον τελευτῶντα φέρονται ἅπαντα; Πότερον ὅτι 
86 μέγεθος ἔχει τὸ φερόμενον, ὥστ᾽ ἐν δυσὶ χύχλοις εἶναι, 
τῷ μὲν ἐλάττονι, τῷ δὲ μείζονι, ἑχάτερον αὐτοῦ τῶν 
ἄχρων; ὥστε περισπᾷ ὁ μείζων διὰ τὸ φέρεσθαι θᾶτ- 
τον, xat πλάγιον ἀπωθεῖ αὐτὸ εἰς τὸν ἐλάττω. ᾿ΚἘπεὶ 

δὲ πλάτος ἔχει τὸ φερόμενον, χαὶ οὗτος πάλιν τὸ αὐτὸ 

40 ποιεῖ, xal ἀπωθεῖ εἰς τὸν ἐντός, ἕως ἂν εἷς τὸ μέσον 
D65. — Kal τότε μένει διὰ τὸ ὁμοίως ἔχειν πρὸς ἅπαν- 


Cur que in aque vortice feruntur, postremum ad me- 
dium feruntur omnia? An quia magnitudinem habet id 
quod movetur, ita ut duo ejus extrema in duobus sint 
circulis , altero quidem minori, altero vero majori ? Major 
itaque circulus, quia celerius fertur, circumagit illud de- 
pellitque oblique ad minorem. Quoniam autem id quod 
fertur, latitudinem liabet, et iste rursus idem efficit de- 
pellitque ad interiorem circulum, donec ad medium per- 
venerit. Atque tunc sane quiescit id quod fertur, quia 
similiter sese habet ad omnes circulos propter medium : 


74 | MHXANIKA, λς΄. 


τας τοὺς χύχλους τὸ φερόμενον, διὰ τὸ μέσον * xal γὰρ 
τὸ μέσον ἴσον ἀπέχει ἐν ἑκάστῳ τῶν χύχλων. "H ὅτι 
ὅσων μὲν μὴ χρατεῖ ἢ φορὰ τοῦ δινουμένου ὕδατος διὰ 
τὸ μέγεθος, ἀλλ᾽ ὑπερέχει τῇ βαρύτητι τῆς τοῦ χύχλου 
b ταχυτῆτος, ἀνάγχη ὑπολείπεσθαι xal βραδύτερον φέ- 
ρεσθαι, βραδύτερον δ᾽ & ἐλάττων χύχλος φέρεται ; τὸ 
αὐτὸ γὰρ ἐν ἴσω χρόνῳ ὃ μέγας τῷ μιχρῷ στρέφεται 
χύχλῳ, ὅταν ὦσι περὶ τὸ αὐτὸ μέσον: ὥστ᾽ εἷς, τὸν 
ἐλάττονα χύχλον ἀναγχαῖον ἀπολείπεσθαι, ἕως ἂν ἐπὶ 
10 τὸ μέσον ἔλθη. “Ὅσων δὲ πρότερον χρατεῖ fj φορά, 
λήγουσα - ταὐτὸ ποιήσει" δεῖ γὰρ τὸν μὲν εὐθύ, τὸν 
δ᾽ ἕτερον ( ὕστερον) χρατεῖν τῇ ταχυτῆτι τοῦ βάρους, 
ὥστ᾽ εἷς τὸν ἐντὸς ἀεὶ χύχλον ὑπολείπεσθαι πᾶν" ἀνάγ- 
x» γὰρ αὐτὸ ἐντός, ἢ ἐχτὸς χινεῖσθαι τὸ μὴ χρατού- 
I6 μενον. Ἔν αὐτῷ δὴ τοίνυν ἐν ᾧ ἐστιν, ἀδύνατον 
φέρεσθαι τὸ μὴ χρατούμενον " ἔτι δ᾽ ἧττον ἐν τῷ ἐχτός" 
θάττων γὰρ fj φορὰ τοῦ ἐχτὸς χύχλου.ς; Λείπεται δ᾽ 
εἰς τὸν ἐντὸς τὸ μὴ χρατούμενον μεθίστασθαι. "Acl 
δ᾽ ἕκαστον ἐπιδίδωσιν εἰς τὸ μὴ χρατεῖσθαι. Ἐπεὶ 
80 δὲ πέρας τοῦ μὴ χινεῖσθαι ποιεῖ τὸ εἰς μέσον ἐλθεῖν, 
μένει δὲ τὸ χέντρον μόνον, ἅπαντα ἀνάγχη εἰς τοῦτο δὴ 
ἀθρρίζεσθαι, 


(sis ) 


nam medium in unoquoque circulo sequaliter distat. An 
quia quacumque propter magnitudinem motu vorticosz 
aque non superantur, sed gravitate sua circuli velocitatem 
excellunt, necessario relinquuntur et tardius moventur, 
tardius autem movetur minor circulus? per idem enim 
spatiam in eequali tempore volvitur magnus circulus per 
quod minor, ubi eidem centro circumpositi sunt : hinc in 
minori circulo necessario relinquitur, donec ad medium 
perveniat. Quscumque autem prius superaverit motus, 
in hec sub finem eodem modo aget : alter enim confe- 
stim, alter vero postmodum velocitate sua rei gravitatem 
superare debet, ita ut unumquodque semper in interiori 
relinquatur circulo : nam vel ad interiorem, vel ad exte- 
riorem moveri partem id quod non superatur, necesse est. 
In eo ipso igitar loco, in quo est, non potest moveri id 
quod superatur; minus vero etiam in exteriori : celerior 
enim motus est exterioris circuli. Restat autem ut id 
quod non superatur, ad interiorem transferatur circulum. 
Semper autem unumquodque magis magisque eo fendit 
ut non superetur. Quoniam autem absolutum ad medium 
iter terminum constituit motus deficientis, quiescitque 
centrum solum, omnia sane ad hoc congregari necesse 
est. 


IIEPI ΘΑΥΜΑΣΙΩΝ 
AKOYXMATON . 


(830.) 


Ἐν τῇ Παιονίᾳ φασὶν ἐν τῷ ὄρει τῷ 'Hoatvo 
καλουμένῳ, ὃ τὴν Παιονιχὴν χαὶ τὴν Μαιδιχὴν δρί- 
ζει, εἶναί τι θηρίον τὸ καλούμενον βόλινθον, ὑπὸ δὲ 
τῶν Παιόνων μόναιπον. Τοῦτον λέγουσι τὴν μὲν 
ὅλην φύσιν παραπλήσιον εἶναι βοΐ, διαφέρειν δὲ τῷ 
μεγέθει xal τῇ εὐρωστίᾳ, προσέτι δὲ xal τῇ χαίτη" 
ἔχει γὰρ ἀπὸ τοῦ αὐχένος, ὥσπερ ὃ ἵππος, κατατεί- 
νουσαν βαθεῖαν σφόδρα, xai ἀπὸ τῆς χορυφῆς ἕως τῶν 
ὀφθαλμῶν" τὰ δὲ χέρατα οὐχ ὥσπερ οἱ βόες, ἀλλὰ 
χατεστραμμένα, xol τὸ ὀξὺ χάτω παρὰ τὰ ὦτα " yo- 
ρεῖν δ᾽ αὐτὰ ἡμιχόου πλεῖον ἑχάτερον αὐτῶν, xal μέ- 
λανα σφόδρα εἶναι, διαστίλδειν δ᾽ ὡσανεὶ λελεπι- 
cu£va* ὅταν δ᾽ ἐκδαρῇ τὸ δέρμα, χατέχειν τόπον ὁ- 
χταχλίνου. ἩΝνίχα δὲ πληγῇ, φεύγει, x&v. ἐξαδυνατῇ 
μένει. "Eort δ᾽ ἡδύχρεων. ᾿Ἀμύνεται δὲ λαχτίζον 
xal προσαφοδεῦον ὡς ἐπὶ τέτταρας ὀργυιάς. Ραδίως 
δὲ χρῆται τούτῳ xal πολλάχις τῷ εἴδει, xal ἐπιχαίει 
δ᾽ ὥστ᾽ ἀποψήχεσθαι τὰς τρίχας τῶν χυνῶν, Τετα-- 
ραγμένου μὲν οὖν τοῦτο ποιεῖν φασι τὴν ἄφοδον, ἀτα- 
ράχου δὲ μὴ ἐπικαίειν. “Ὅταν δὲ τίχτωσι, πλείους 
γενόμενοι χαὶ συναχθέντες ἅμα πάντες οἱ μένιστοι 
τίκτουσι καὶ χύχλῳ προσαφοδεύουσιν πολὺ γάρ τι τού- 
του τοῦ περιττώματος τὸ θηρίον προΐεται. 


e 


2 


c 


CAP 


Τοὺς ἐν Apa6la φασὶ χαμήλους μὴ dvabaivsty ἐπὶ 
τὰς μητέρας, ἀλλὰ χἂν βιάσηταί τις, οὐ θέλουσιν " xal 
γάρ ποτε λέγεται, ἐπεὶ οὐχ ἦν ὀχεῖον, τὸν ἐπιμελητὴν 
χαλύψαντα ἐφεῖναι τὸν πῶλον. Ὥς δ᾽ ὀχεύοντος ἐπέθη, 
τότε μέν, ὡς ἔοιχε, συνετέλεσε , μιχρῷ δ᾽ ὕστερον δά- 
χνων τὸν χαμηλίτην ἀπέχτεινεν. 


25 


CAP. 


30 Τοὺς χέχχυγάς φασι τοὺς ἐν “Ελίχη, ὅταν μέλ- 
λωσι τίχτειν, μὴ ποιεῖν νεοττιάν, ἀλλ᾽ ἐν ταῖς τῶν φατ- 
τῶν ἣ ταῖς τῶν τρυγόνων ἐντίχτειν, χαὶ μήτ᾽ ἐπῳάζειν, 
μήτ᾽ ἐχχολάκτειν, μήτε τρέφειν αὐτούς " ἀλλ᾽ ὅταν 
γεννηθῇ 6 νεοττὸς καὶ ἐχτραφῇ, μεθ᾽ ὧν ἂν οὗτος συνῇ, 

86 τούτους ἐχ τῆς νεοττιᾶς ἐχθάλλειν. Γίνεται δ᾽, ὡς 
ἔγιχε, μέγας καὶ καλός, ὥστε ῥαδίως χαταχρατεῖν τῶν 
λοιπῶν, Τούτῳ δὲ χαίρειν φασὶ χαὶ τὰς φάττας οὕτως 
ὥστε xai αὐτὰς συνεχδάλλειν ἐκείνῳ τοὺς ἰδίους νεοτ- 
τούς. 


DE MIRABILIBUS. 
AUSCULTATIONIBUS . 


CAP. I. 


Jn Paonise monte Heseno diclo, qui Paeonicam Mae- 
dicamque regionem disterminat, feram quamdam bolin- 
thum, a Peaonibus vero monapon vocatam, inveniri 
tradunt : quie universo quidem habitu ad bovis similitudi- 
nem accedat, antecellat vero magnitudine el robore, ac 
juba insuper : est enim ea a cervice illi velut equo admo- 
dum densa, atque inde a vertice ad usque oculos depen- 
dens; cornua autem non quemadmodum bobus, sed 
deorsum flexa, mucronibus infra auribus adpositis, ma- 
gnitudine tam ampla ut singula plus semicongio capiant , 
colore maxime altro, relucentia perinde ac decorticata. 
Tergus avulsum locum octo accubantium occupat. Per- 
cussa fugit, nec nisi cursu delassata subsistit. Carnem 
habet gustu gratam.  Calcibus sese tuetur et alvi prolu- 
vie, quam ad passuum circiter quatuor spatium projicit 
(nam eo egerendi more facile ac frequenter utitur) fer- 
ventem adeo , ut canum pilos deradat. Verum concitatae 
tantum belluz stercora eam vim habere dicuntur, placide 
vero non adurere. Imminente autem partu, postquam 
simul plures convenerint atque congregatw fuerint, eni- 
tuntur maxime qmnes, inque circulum egerunt : largam 
enim quamdam ejus fiml copiam hoc genus animantis pro- 

) Jit. 


. II. 


In Arabia aiunt camelos non inire matres suas; sed 
eliamsi quis cogat, non patiuntur : namque curatorem 
admissario aliquando destitutum operto matrem submi- 
sisse ferunt pullo. Quum vero eo ineunte conscendisset , 
coitum tunc quidem, ut videtur, absolvit; paulo tamen 
post armentarium morsibus necavit. 


III. 


Cuculos in Helice inquiunt parituros non nidificare, 
sed in palumbium aut turturum nidis parere, nec itidem 
incubare, nec excludere, neque enutrire; verum natum 
jam pullum enutritumque consortes suos e nido deturbare, 
Magnus autem fit, ut videtur, ac pulcher, ut et reliquis 
facile superior evadat. Hoc autem tantopere laetari ferunt 
palumbes ot ipsi quoque in ejiciendis suis ei ferant opem. 


79 


76 


At ἐν Κρήτη αἶγες ὅταν τοξευθῶσι, ζητοῦσιν, ὡς 
ἴοικε, τὸ δίχταμον τὸ ἐχεῖ φυόμενον " ὅταν γὰρ φάγω- 
σιν, εὐθὺς ἐκβάλλουσι τὰ τοξεύματα, 


ΠΕΡῚ ΘΑΥΜΑΣΙΩΝ ΑΚΟΥΣΜΑΤΩΝ *, ὃ-ι, 
CAP. 


(a30—e31.| 


IV. 


Caprse Cretice sagittis percusse quaerunt, ut videtur, 
dictamnum isthic proveniens : hac enim comesía, confestim 
tela e corpore ejiciunt. 


CAP. V. 


ᾧΦασί τινας ἐν ἀχαΐᾳ τῶν ἐλάφων, ὅταν ἀποθά- 

& λωσι τὰ χέρατα, εἷς τοιούτους τόπους ἔρχεσθαι ὥστε 
μὴ ῥαδίως εὑρεθῆναι" τοῦτο δὲ ποιεῖν διὰ τὸ μὴ ἔχειν 
ᾧ ἀμυνοῦνται, xol διὰ τὸ πονεῖν τοὺς τόπους ὅθεν τὰ 
χέρατα ἀπέδαλον᾽ πολλαῖς δὲ χαὶ χισσὸν ἐπιπεφυ- 
xóva ἐν τῷ τῶν χεράτων τόπῳ ὁρᾶσθαι. 


CAP. 


Ἐν Ἀρμενίᾳ φάρμακόν τί φασι φύεσθαι ὃ καλεῖ- 
ται παρδάλειον,. Τούτῳ οὖν, ὅταν ὀφθῇ πάρδαλις, 
χρίσαντες τὸ ἱερεῖον ἀφιᾶσιν. Ἢ δ᾽ ὅταν ἅψηται 
αὐτοῦ, ζητεῖ, ὡς ἔοιχε, τὴν τοῦ ἀνθρώπου κόπρον " 
διὸ xal ol. κυνηγοὶ εἰς ἀγγεῖον αὐτὴν ἐμδαλόντες ἔχ 
15 τίνος δένδρου χρεμῶσιν, ἵνα προσαλλομένη καὶ ὑπέρ- 
χοπὸς γενομένη ὑπ’ αὐτοῦ παραλυθῇ χαὶ ὑποχείριος 
γένηται. 


TO 


CAP. 


Ἐν Αἰγύπτῳ δὲ τοὺς τροχίλους φασὶν εἴσπετο- 
μένους εἷς τὰ στόματα τῶν χροχοδείλων καθαίρειν αὐ- 
20 τῶν τοὺς ὀδόντας, τὰ σαρχία τὰ ἐνεχόμενα τοῖς δύγ- 
χεσιν ἐξέλχοντας᾽ τοὺς δ᾽ ἥδεσθαι xdi μηδὲν βλάπτειν 
αὐτούς. 


CAP. 
Τοὺς iv Βυζαντίῳ φασὶν ἐχίνους αἰσθάνεσθαι ὅτε 


βόρεια καὶ νότια πνεῖ πνεύματα, καὶ μεταθάλλειν 
25. εὐθὺς τὰς ὁπάς, καὶ ὅταν μὲν ἦ νότια, ix τοῦ ἐδάφους 
τὰς ὀπὰς ποιεῖσθαι, ὅταν δὲ βόρεια, ἐχ τῶν τοίχων. 


CAP. 


(8). At ἐν Κεφαλληνία αἶγες οὗ πίνουσιν, ὡς ἔοικεν, 
ὥσπερ καὶ τἄλλα τετράποδα, καθ᾽ ἡμέραν δὲ πρὸς τὸ 
πέλαγος ἀντία τὰ πρόσωπα ποιήσασαι χάσχουσιν εἶσ- 

30 δεχόμεναι τὰ πνεύματα. 


Cervos nonnullos ea setate qua tenera adhuc sunt cor- 
nua, his abjectis, ejusmodi loca adire ferunt ut vix inve- 
niri queant; id vero facere propterea , quod nihil babeant 
quo tueri se queant, tum ob dolorem, quem locis unde 
cornua ejecerant, sentiunt; multis et enatam cornuorum 
in loco hederam conspici aiunt. 


VI. 


In Armenia venenum quoddam nasci aiunt, quod par- 
dalium vocant. Eo itaque, ubi conspectus fuerit pardus, vi- 
climam illitam dimittunt. Qui si eam gustaverit, humana 
excremenía , ut videtur, quaerit : quocirea et venatores 
vasculo indita ex arbore suspendunt, ut assultans ac 
labore delassata veneni ope resolutionem patiatur bestia 
atque domari queat. 


VII. 
In JEgypto aiunt in crocodilorum ora trochilos invo- 


lare eorumque dentes expurgare, carunculas quze in rostris 
haerent, evellentes; hos vero id cum voluptate admittere, 


nec iis nocere. 
VIII. 
Byzantios erinaceos dicunt sentire quando aquilo flet, 


et quando auster, et permutare statim ostia cavorum , ad 


pavimentum , si auster flet, ad parietes , si aquilo. 


IX. 
(8) In Cepbalenia non bibunt capre, ut videtur, 
pro reliquorum quadrupedum more, sed qnotide facie 


mari obversa, hiant auras intro recipientes. 


CAP. X. 


(9) Φασὶν ἐν Συρίᾳ τῶν ἀγρίων ὄνων ἕνα ἀφηγεῖ- 
σθαιτῆς ἀγέλης, ἐπειδὰν δέ τις νεώτερος ὧν τῶν πώλων 
ἐπί τινα θήλειαν ἀναδῇ, τὸν ἀφηγούμενον θυμοῦσθαι, 
xal διώχειν ἕως τούτου ἕως ἂν χαταλάθῃ τὸν πῶλον, 

85 xal ὑποχύψας ἐπὶ τὰ ὀπίσθια σκέλη τῷ στόματι ἀπο- 
σπάση τὰ αἰδοῖα, 


(9). In Syria inquiunt inter sylvestres asinos unum preeire 
armento, atque si junior aliquis pullus feminam conscende- 
rit, ducem indignari, et hunc tantisper persequi, dum 
comprehendat ac in crura posteriora conquiniscens ore 
verenda evellat. 


[sa1.) 


DE MIRABILIBUS AUSCULTATIONIBUS ", CAP. XI-XVIII. 


11 


CAP. XI. 


(10) Τὰς χελώνας λέγουσιν, ὅταν ἔχεως φάγωσιν, 
ἐπεσθίειν τὴν ὀρίγανον, ἐὰν δὲ μὴ θᾶττον εὔρη, ἀπο- 
θνήσχειν᾽ πολλοὺς δ᾽ ἀποπειράζοντας τῶν ἀγραυλούν- 
των εἰ τοῦτ᾽ ἀληθές ἐστιν, ὅταν ἴδωσιν αὐτὴν τοῦτο 
& πράττουσαν, ἐχτίλλειν τὴν ὀρίγανον" τοῦτο δ᾽ ὅταν 
ποιήσωσι, μετὰ μιχρὸν αὐτὴν ὁρᾶσθαι ἀποθνήσχουσαν. 


CAP. 


(u) Τὸ τῆς ἰχτίδος λέγεται αἰδοῖον εἶναι οὐχ 
ὅμοιον τῇ φύσει τῶν λοιπῶν ζῴων, ἀλλὰ στερεὸν διὰ 
παντὸς οἷον ὀστοῦν, ὅπως ἄν ποτε διαχειμένη τύχη. 


10 Φασὶ δὲ στραγγουρίας αὐτὸ φάρμαχον εἶναι ἐν τοῖς ἀρί- 
Grot; χαὶ δίδοσθαι ἐπιξυόμενον. 


CAP. 


(12) Τὸν δρυοχολάπτην φασὶ τὸ ὄρνεον ἐπὶ τῶν 
δένδρων βαδίζειν ὥσπερ τοὺς ἀσχαλαθώτας, καὶ ὕπτιον 
χαὶ ἐπὶ τὴν γαστέραᾳ. Νέμεσθαι δὲ λέγεται χαὶ τοὺς 
16 ἐχ τῶν δένδρων σχώληχας, x«l οὕτω σφόδρα χατὰ 
βάθους ὀρύττειν τὰ δένδρα ζητοῦντα τοὺς σχώληχας 
ὥστε xal καταδάλλειν αὐτά. 


CAP. 


(13) Φασὶ τοὺς πελεχᾶνας τὰς ἐν τοῖς ποταμοῖς γινο- 
μένας χόγχας ὀρύττοντας καταπίνειν, ἔπειτα ὅταν πλῆ- 
30 oc εἰσφρήσωσιν αὐτῶν, ἐξεμεῖν, εἶθ᾽ οὕτω τὰ μὲν χρέα 
ἐσθίειν τῶν χογχῶν, τῶν δ᾽ ὀστράχων μὴ ἅπτεσθαι. 


CAP. 


(14) "Ev Κυλλήνη φασὶ τῆς ᾿Αρχαδίας τοὺς χοσσύ-- 
φους λευχοὺς γίνεσθαι, ἄλλοθι δ᾽ οὐδαμῇ, χαὶ φωνὰς 
ποιχίλας προΐεσθαι, ἐχπορεύεσθαί τε πρὸς τὴν σελήνην᾽ 
35 τὴν δ᾽ ἡμέραν εἴ τις ἐπιχειροίη σφόδρα δυσθηράτους 


εἰνάι. 


CAP. 


(m) Λέγεται δ᾽ ὑπό τινων μέλι τὸ χαλούμενον 
ἄνθινον περὶ Μῆλον καὶ Κνίδον γίνεσθαι εὐῶδες μὲν τῇ 
ὀσμῇ, ὀλιγοχρόνιαν δὲ χατὰ τὴν ἐριθάχην γίνεσθαι, 


(10.) Testudines aiunt, quando viperam  deglutive- 
runt, origanum insuper vorare; id nisi promptum statim 
inveniant , interire ; multosque ruri agentes, quum id ex- 
periri vellent, an verum esset, simulac eam heec facere 
vidissent, origanum evulsisse : quo facto, animans in ipso- 
rum conspectu paulo post interiisse. 


XII. 


(11.) Viverre aiunt genitalia esse reliquorum anima- 
lium natura absimile, dum ipsis, quomodocumque demunf 
affectis, semper sint instar ossium solida. Singulare urine 
stillicidio laborantibus remedium esse perhibent rasaque 
exhiberi. 


XIII. 


(12) Picum martium avem arbores scandere ferunt, 
quemadmodum stellionem,tam resupinum quam pronum in 
ventrem , depascique ex arboribus vermiculos, atque ita 
penitus perfodere stirpes vermes quirentem, ut eas vel 
Sternat. 


XIV. 


(13.) Pelecanos aiunt conchas fluvíatiles effossas vo- 
rare, deinde, ubi magnam copiam earum intromiserint, 
evomere, tunc ita carnibus quidem concharum vesci, a 
testa vero abstinere. 


XV. 


(14.) Cyllene in Arcadia merulas candidas gigni tra- 
dunt, quod alibi nusquam contingat, vocesque varias 
edere ac luna lucente progredi; interdiu vero , si quis eas 


persequatur difücillime capi. 
XVI. 


(15.) A quibusdam fertur mel anthinum, ut vocant, 
circa Melum Cnidumque fieri, odore quidem suavi, sed 
neutiquam durabile instar erithaces. 


CAP. XVII. 


(1c) Περὶ Καππαδοχίαν ἔν τισι τόποις ἄνευ χηρίου 
φασὶν ἐργάζεσθαι τὸ μέλι, γίνεσθαι δὲ τὸ πάχος 
ὅμοιον ἐλαίῳ. 


(16) Circa Cappadociam aiunt locis quibusdam mella 


citra favos confici, fierique olei instar crassa. 


CAP. XVIII. 


(ἡ Ἐν Τραπεζοῦντι τῇ dv τῷ Πόντῳ γίνεται 


(17). In. Pontica Trapezunte mel e buxo graveolens 


τὸ ἀπὸ τῆς πύξου μέλι βαρύοσμον, καί φασι τοῦτο τοὺς | fieri alunt, quod sanos quidem mentis loco moveat, 


i8 


μὲν ὁγιαίνοντας ἐξιστάναι, τοὺς δ᾽ ἐπιλήπτους xai τε. 
λέως ἀπαλλάττειν. 


IIEPI GAYMAZIQN ΑΚΟΥΣΜΑΊΩΝ ", ιθ-χδ΄. 


(821,534) 


mo*bo vero comitiali correptos vel penitus sanet. 


CAP. XIX. 


(18) Φασὶ δὲ χαὶ ἐν Λυδίᾳ ἀπὸ τῶν δένδρων τὸ 
μέλι συλλέγεσθαι πολύ, καὶ ποιεῖν ἐξ αὐτοῦ τοὺς ἐνοι- 

ὁ κοῦντας ἄνευ χηροῦ τροχίσχους, xal ἀποτέμνοντας 
χρῆσθαι διὰ τρίψεως σφοδροτέρας, Γίνεται μὲν οὖν 
xal ἐν Θράχη, οὐχ οὕτω δὲ στερεόν, ἄλλ᾽ ὡσανεὶ 
ἀμμῶδεςς “Ἅπαν δὲ μέλι πηγνύμενον τὸν ἴσον ἔχειν 
ὄγχον φασίν, οὐχ ὥσπεο τὸ ὕδωρ xal τἄλλα δγρά. 


CAP. 


(19) Ἢ Χαλχιδικὴ πόα xal τὰ ἀμύγδαλα χρη- 
σιμώτατα πρὸς τὸ μέλι ποιεῖν" πλεῖστον γὰρ γόνον φα- 
σὶν ἐξ αὐτῶν γίνεσθαι. 


{0 


CAP. 


(20) Τὰς μελίττας λέγουσιν ὑπὸ μύρου xapoU- 
σθαι καὶ οὐχ ἀνέχεσθαι τὴν ὀσμήν ἔνιοι δὲ λέγουσι 
16 μάλιστα τοὺς μεμυρισμένους τύπτειν. 


CAP. 


(a2) Ἐν "DOwptoi; φασι τοὺς Ταυλαντίους xa- 
λουμένους ἐκ τοῦ μέλιτος ποιεῖν οἶνον. Ὅταν δὲ τὰ 
χηρία ἐχθλίψωσιν, ὕδωρ ἐπιχέοντες ἕψουσιν ἐν λέ- 
Ort ἕως ἂν ἐχλίπη τὸ ἥμισυ, ἔπειτα εἰς χεράμια ἐχ- 

0 χέαντες xai ἡμίσεα ποιήσαντες τιθέασιν εἰς σανίδας" 
ἐν ταύταις δέ φασι ζεῖν πολὺν χρόνον, χαὶ γίνεσθαι 
οἰνῶδες xal ἄλλως ἡδὺ xal εὔτονον. "Ἤδη δέ τισι xal 
τῶν ἐν Ἑλλάδι συμδεδηχέναι λέγουσι τοῦτο, ὥστε 
μηδὲν διαφέρειν οἴνου παλαιοῦ, χαὶ ζητοῦντας ὕστερον 

35 τὴν χρᾶσιν μὴ δύνασθαι εὑρεῖν. 


(18.) In Lydia quoque aiunt ex arboribus mella copiosa 
colligi, unde pastillos absque cera indigens conficiunt, 
quos vehementiore adtritu scindentes in usum suum con- 
vertunt. Fit sane et in Thracia mel, non tamen perinde soli- 
dum, sed quasi arenosum. Ceterum mella omnia concreta 
eamdem molem servare dicuntur, non. quemadmodum 
aqua et liquida reliquts. 


XX. 


(19). Chalcidica herba et amygdala ad mella conficienda 
usum prsebent maximum : plurimum enim fotum ex iis 
fleri dicunt. 


XXI. 


| (20). Apes aiunt ex unguento consopirl, neque odorem 
ferre posse; nonnulli vero perhibent inprimis unguento 
! delibutos ab iis feriri. 


XXII. 


(21). IMllyrios ferunt eos, quos Taulantios vocant, e melle 
vinum conficere : favos enim expressos, aqua superfuaa, in 
aheno ad mediam usque partem decoquunt, deinde ficti- 
libus infundunt, eaque semiplena linquentes in tabulata 
reponunt : in quibus diu fervere aiunt, vinosumque fieri, 
celeroquin &uave ac validum. — Jam vero et nonnullis 
Greecize incolis hoc evenisse ferunt, ita ut a vino vetere 
nihil differret; verum mistionem deiuceps perquisitam 
explorari non potuisse. 


CAP. XXIII. 


(22) Περὶ Θετταλίαν μνημονεύουσιν ὄφεις ζῳογονη- 
θῆναι τοσούτους ὥστε, εἰ μὴ ὑπὸ τῶν πελαργῶν dvn- 
ροῦντο, ἐχχωρῆσαι ἂν αὐτούς " διὸ δὴ xal τιμῶσι 
τοὺς πελαργούς, xol χτείνειν οὗ νόμος, xai ἐάν τις 

80 χτείνῃ, ἔνοχος τοῖς αὐτοῖς γίνεται οἷς περ καὶ ὁ ἀνδρο- 
φύνος. 


᾿ CAP. 


(a3) Ὡσαύτως xal ἐν Λαχεδαίμονι xatd τινας 
χρόνους μνημονεύεται γενέσθαι τοσοῦτον πλῆθος ὄφεων 
ὥστε διὰ σπανοσιτίαν καὶ τροφῇ τοὺς Λάχωνας 707 

36 σθαι αὐτοῖς" ὅθεν xal τὴν Πυθίαν φασὶ προσαγορεῦσαι 
αὐτοὺς ὀφιοδείρους. 


(22). Circa Thessaliam tantam serpentum copiam genera- 
tam fuisse memorant, ut a ciconiis nisi interemti essent, ipsi 
demigrassent : quocirca et lias venerantur, easque occidere 
lex vetat, ac si quis occiderit, eidem poenae obnoxius est 


cui et homicida. 


XXIV. 


(23). Eodem pacto et Lacedz&mone memorie tradunt 
tantam serpentum copiam quondam natam fuisse, ut ob 
annone penuriam iis vel vice alimentorum uterentur La- 
cones : unde et a Pythia serpentum excorialores vocalos 
fuisse aiunt. 


(se1.) DE MIRABILIBUS AUSCULTATIONIBUS *, CAP. XXV-XXXT. T9 


CAP. XXV. 

(4) Ἐν Κύπρῳ τῇ νήσῳ λέγεται τοὺς μῦς τὸν (24). In. Cypro (Gyaro?) insula mures aiunt ferrum 
σίδηρον ἐσθίειν, devorare. 
CAP. XXVI. 


(35) Φασὶ δὲ xal [περὶ] τοὺς Χαλυξας ἔν τινι (25). Aiunt et apud Chalybas in parva quadam insula 
ὑπερχειμένῳ αὐτοῖς νησιδίῳ τὸ χρυσίον συμφορεῖσθαι 
ὃ παρὰ πλειόνων" διὸ δὴ xal τοὺς ἐν τοῖς μετάλλοις 
ἀνασκχίζουσιν, ὡς ἔοιχεν, in metallis qui inveniuntur, ut videtur, resciudunt. 


ultra eos sita aurum ἃ pluribus comportari : quocirca et 


CAP. XXVII 


(2e) Λέγεται δ᾽ ἐκ Σούσων cl; Μηδίαν ἰοῦσιν ἐν τῷ | — (26.) Fertur ex Susis in Mediam proficiscentibus sta- 
δευτέρῳ σταθμῷ σχορπίων ἄπλετόν τι πλῆθος γίνεσθαι" tione alters immensa scorpionum multitudo occurrere : 


Y ἢ e ; - , | quocirca et quoties isthac iter facit Persarum rex, triduo 

διὸ χαὶ ὁ βασιλεὺς ὃ Περ σῶν, ὅτε διοδεύοι, τρεῖς ἦμε- ibidem subsistere solet, suisque omuibus scorpionum ve- 

10 pac ἔμενε, πᾶσι τοῖς αὑτοῦ συντάσσων ἐχθηρεύειν" τῷ | nationem imperat , praemiumque ei qui captorum numero 
δὲ πλείστους θηρεύσαντι ἀθλον ἐδίδου. excelleret, dabat. 


CAP. XXVIII. 


(17) Ἐν Κυρήνη δέ φασιν 007 ἕν εἶναι μυῶν γένος, (27.) Cyrenis aiunt non unum tantum murum genus 
ἀλλὰ πλείω καὶ διάφορα, xal ταῖς μορφαῖς xal ταῖς | reperiri, sed plura, cum formis, tum colore distincta : 
χρόαις ἐνίους γὰρ πλατυπροσώπους, ὥσπερ αἱ γαλαῖ, | alios enim lala facie pracditos velut mustelas, alios erina- 


t5 γίνεσθαι, τινὰς δ᾽ ἐχινώδεις. οὖς χαλοῦσιν ἐχῖνας. ceis similes nasci, quos echinas vocant. 
CAP. XXIX. 

(ns) Περὶ Κιλιχίαν δέ φασιν εἶναι ὕδατος συστρεμ- | (28). Circa Ciliciam ferunt aqui vortieulum esse, in 
ψάτιον, εἰς ὃ τὰ πεπνιγμένα τῶν ὀρνέων xal τῶν | quem mersas aves reliquasque animantes suífocatas vitze 
λοιπῶν ζῴων ὅταν ἀποδαφῇ, πάλιν dvabtot, restitui. 

CAP. XXX. 


(20) "Ev δὲ Σχύθαις τοῖς χαλουμένοις Γελωνοῖς φασι (29). Apud Scytlias eos, quos Gelonos vocant, feram 
39 θηρίον τι γίνεσθαι, σπάνιον μὲν ὑπερθολῇ,, ὃ ὀνομάζε- | quamdam reperiri aiunt admodum sane infrequentem , cui 
ται τάρανδος. Λέγεται δὲ τοῦτο μεταδάλλειν τὰς χρόας | tarando nomen est. Hanc autem pilorum colorem mutare 
τῆς τριχός, xa0' ὃν ἂν xal τόπον ἦ᾽ διὰ δὲ τοῦτο | ferunt pro locorum, in quibus degerit, varietate, eamque 
εἶναι δυσθήρατον, [xal διὰ τὴν μεταδολήν]" καὶ γὰρ | hanc ob causam difüculter capi, [ tum propter istam vi- 
δένδρεσι xal τόποις, xal ὅλως ἐν οἷς ἂν 3, τοιοῦτον | cissitudinem ] : nam et arboribus et locis , et in universum 
25 τῇ χροίᾳ γίνεσθαι. Θαυμασιώτατον δὲ τὸ τὴν τρίχα | omnibus in quibus degerit, similis evadit colore. Quod 
μεταθάλλειν" τὰ γὰρ λοιπὰ τὸν χρῶτα, οἷον ὅ τε χα- | vero admiratione cum primis dignum est, pilos mutat : 
μαιλέων xal ὃ πολύπους. Τὸ δὲ μέγεθος ὡσανεὶ | reliqua enim pellem variant, ut chamzeleon et polypus. Ma- 
βοῦς. ToU δὲ προσώπου τὸν τύπον δωοιον ἔχει ἐλάφῳ. | gnitudo ei que bovi; facie vero cervi speciem refert. 


CAP. XXXI. 


(30). Λέγεται δέ τινα ἐν ᾿Αδύδῳ παρακόψαντα τῇ (30). Ferunt Abydi quemdam mente destitutum in thea- 

30 διανοίᾳ xal εἰς τὸ θέατρον ἐρχόμενον ἐπὶ πολλὰς ἣμέ- 
pac θεωρεῖν, ὡς ὑποχρινομένων τινῶν, καὶ ἐπισημαίνε- 
σθαι, xal ὡς χατέστη τῆς παραχοπῆς, ἔφησεν ἐχεῖνο 
αὑτῷ τὸν χρόνον ἥδιστα βεῤιῶσθαι, recepta , dixit tempus illud suavissime se peregisse. 


trum progressum per multos dies, tamquam in eo essent 


histriones , specfavisse plausisseque. — Ceterum mente 


80 


ΠΕΡῚ GAYMAZIQN AKOYZMATAON ", λό-λη΄, 


(822,533.) 


CAP. XXXII. 


(si) Καὶ iv Τάραντι δέ φασιν οἰνοπώλην τινὰ 
τὴν υὲν νύχτα μαίνεσθαι, τὴν δ᾽ ἡμέραν οἰνοπωλεῖν " 
χαὶ γὰρ τὸ χλειδίον τοῦ οἰκήματος πρὸς τῷ ζωνίῳ διε- 
φύλαττε, πολλῶν δ᾽ ἐπιχειρούντων παρελέσθαι χαὶ λα- 

& δεῖν, οὐδέποτε ἀπώλεσεν. 


(31) Tarenti quoque aiunt cauponem quemdam noctu 
quidem insanire, interdiu vero vina vendere : nam et cla- 
viculam celle ἃ zona suspensam servabat et, quamlibet 
multis subripere capereque conantibus, numquam tamen 
amisit. 


CAP. XXXIII. 


(193) "Ev Τήνῳ τῇ νήσῳ φασὶν εἶναι φιάλιον σύγ- 
χραμα ἔγον, ἐξ οὗ πῦρ ἀνάπτουσι πάνυ ῥᾳδίως. (191) 
Καὶ ἐν Βιθυνίᾳ δὲ τῆς Θράκης ἐν τοῖς μετάλλοις γίνε- 
ται ὁ καλούμενος σπίνος, ἐξ οὗ φασι πῦρ ἀνάπτεσθαι, 


In Teno insula parvam esse phialam tradunt mixtu- 
ram continentem, ex qua ignis admodum facile adcenditur. 
In Bithynia ( Sithonia?) quoque Thracie parte nascitur in 
fodinis id cui spino nomen, ex quo ignis incendi fertur. 


CAP. XXXIV. 


(32) "Ev δὲ Λιπάρα τῇ νήσῳ λέγουσιν εἶναί τινες 
γῆν, εἰς ἣν ἐὰν χρύψωσι χύτραν, ἐμθαλόντες ὃ ἂν ἐθέλω-- 
σιν, ἕψουσιν. 


(32) In Lipara insula aiunt quidam terram reperiri, 
qua si ollam obruas, quidquid injicere volueris, coqui- 
tur. 


CAP. XXXV. 


(88) "Ecc δὲ x«i ἐν Μηδίᾳ xai ἐν Ψιτταχηνῇ 

τῆς Περσίδος πυρὰ χαιόμενα, τὸ aiv ἐν Μηδίᾳ ὀλίγον, 

16 τὸ δ᾽ ἐν ἹΨιτταχηνῇ πολὺ xal καθαρὸν τῇ φλογί διὸ 

καὶ μαγειρεῖα πρὸς αὐτῷ χατεσχεύασεν ὃ Περσῶν βα-- 

σιλεύς. Ἄμφω δ᾽ ἐν ὁμαλοῖς τόποις, xal οὐχ ἐν ὕψη- 

Aoc. Ταῦτα δὲ καὶ νύχτωρ xat μεθ᾽ ἡμέραν φανερά, 
τὰ δὲ περὶ Παμφυλίαν νύχτωρ μόνον. 


(33) In Media quoque el in Psittacene reglone Persi- 
dis ignes testuant, in Media quidem exiguus, in Psittacene 
vero copiosus flamma pura : quamobrem et rex Persarum 
8d hunc coquinas exstruxit. Utrique autem in locis planis, 
non editis inveniuntur. QConspicui sunt hi quidem inter- 
diu noctuque, qui vero circa Pamphyliam adsunt, noctu 
tantum. 


CAP. XXXVI. 


& 


(34) Φασὶ δὲ xal περὶ ᾿Ατιντανίαν πρὸς τοῖς δρίοις 
τῆς Ἀπολλωνιάτιδος εἶναί τινα πέτραν, ἐξ ἧς τὸ μὲν 
ἀνιὸν πῦρ οὐ φανερόν ἐστιν, ἐπειδὰν δ᾽ ἔλαιον ἐπιχυθῇ 
ἐπ᾿ αὐτήν, ἐχφλογοῦται, 


40 


(34) Aiunt et circa Atintaniam juxfa fines Apolloniatidis 
pelram esse, e qua emissus ignis non appareat quidem, 


sed superinfuso oleo exardescat. 


CAP. XXXVII. 


(ss) Λέγεται δὲ xol τὰ ἔξω στηλῶν Ἡρακλείων ᾿ 
85 χαίεσθαι, τὰ μὲν διὰ παντός, τὰ δὲ νύκτωρ μόνον, 
ὡς ὃ Ἄλννωνος περίπλους ἱστορεῖ, Καὶ τὸ ἐν Λιπάρᾳ 
δὲ φανερὸν xa φλογῶδες, οὐ μὴν ἡμέρας, ἀλλὰ νύ- 
χτωρ μόνον. (86) Εἶναι δὲ xal ἐν Πιθηχούσσαις 
φασὶ πυρῶδες μὲν χαὶ θερμὸν ἐχτόπως, οὐ μὴν 
80 χαιόμενον. | 


(35) Ferunt etiam locas extra columnas Herculis fla- 
grare, alia quidem perpetuo, alia autem noctu tantum, ut 
Hannonis circumnavigatio enarrat. Lipare quoque ignis 
conspicuus et flammeus est , non tamen interdiu, sed noctu 
tantum. (36) Aiunt et in Pithecussis insulis igneum quod- 
dam ac calidum inveniri, non tamen ardere. 


CAP. XXXVIII. 


(a7) Τὸ δ᾽ ἐν τῇ Λιπάρᾳ moti xal ἐχλιπεῖν φησι 
Χενοφάνης ἐπ’ ἔτη ἐχκαίδεκα, τῷ δ᾽ ἑόδόμῳ ἐπανελθεῖν. 
(ss) Τὸν δ᾽ ἐν τῇ Αἴτνη ῥύαχα οὔτε φλογώδη φασὶν, 
οὔτε συνεχῆ, ἀλλὰ διὰ πολλῶν ἐτῶν γίνεσθαι. 


(37) Lipar& autem ignem inquit Xenophanes quondam 
et annis sedecim defecisse, decimo vero septimo rediisse. 
(36) tna quoque fluentum aiunt nec flammeum esse, 
nec continuum, sed pós( multos annos reaire. 


(813.) 


DE MIBABILIBUS AUSCULTATIONIBUS *, CAP. XXXIX-XLVI. 


δι 


CAP. XXXIX. 


Λέγεται δὲ xol περὶ Λυδίαν ἀναζέσαι πῦρ πάυ- 
πληθες, καὶ χαίεσθαι ἐφ᾽ ἡμέρας ἑπτά, 


(37) Ferunt et circa Lydiam ignem quam plurimum ef- 
fervuisse, diebusque septem ardere. 


CAP. XL. 


Θαυμαστὸν δὲ τὸ ἐν Σικελίᾳ περὶ τὸν ῥύαχα γι- 

νόμενον" τὸ γὰρ πλάτος ἐστὶ τὸ τῆς τοῦ πυρὸς ἀναζέ- 

5 σεως τεσσαράχοντα σταδίων, τὸ δ᾽ ὕψος δι᾽ οὗ φέρεται, 
τριῶν. 


CAP. 


Φασὶ δὲ τὸν ἐν τῇ Θράχη λίθον τὸν χαλούμενον 
σπίνον διαχοπέντα χαίεσθαι, χαὶ συντεθέντα πρὸς 
ἑαυτόν, ὥσπερ τὴν σμαρίλην, obtu χἀχεῖνον εἰς ἑαυτὸν 

10 τεθέντα xat ἐπιρραινόμενον ὕδατι χαίεσθαι τὸ δ᾽ αὐτὸ 
ποιεῖν xal τὸν μαριέα. 


(38) Admiratione vero dignum est quod in Sicilia circa 
fluentum evenit : latitudo enim fervoris ignei stadia qua- 


draginta cequat, altitudo autem per quam fertur, tría. 


XLI. 


(39) In Thracia quoque aiunt lapidem, quem spinum 
vocant, dissectum ardere, et secum ipsum compositum, 
quemadmodum favilla, sic illum quoque sibi ipsi adposi- 
tum aquaque conspersum ardere; idemque facere et mari- 
eum. 


CAP. XLII. 


Περὶ Φιλίππους τῆς Μαχεδονίας εἶναι λέγουσι μέ- 
ταλλα, ἐξ ὧν τὰ ἐχθαλλόμενα ἀποσύρματα αὐξάνε- 
σθαί φασι χαὶ φύειν χρυσίον, καὶ τοῦτ᾽ εἶναι φανερόν. 


CAP. 


Φασὶ δὲ καὶ ἐν Κύπρῳ περὶ τὸν χαλούμενον Tup- 
ρίαν χαλκὸν ὅμοιον γίνεσθαι" χαταχόψαντες γάρ, ὡς 
ἔοικεν, εἰς μικρὰ σπείρουσιν αὐτόν, εἶθ᾽ ὑδάτων ἐπιγε- 
νομένων, αὐξάνεται xal ἐξανίησι, xai οὕτω συνάγεται, 


CAP. 


Φασὶ δὲ xat ἐν Μήλῳ τῇ νήσῳ ἐν τοῖς ἐξορυσσο-- 
20 μένοις τόποις τῆς γῆς πάλιν ἀναπληρώματα γίνεσθαι. 


CAP. 


Περὶ Παιονίαν λέγουσιν, ὅταν συνεχεῖς Su6pot γέ- 
voyvtat , εὑρίσκεσθαι περιτηχομένης τῆς γῆς; χρυσὸν 
τὸν χαλούμενον ἄπυρον. (46) Λέγουσι δ᾽ ἐν τῇ Παιο- 
νία οὕτω χρυσίζειν τὴν γῆν ὥστε πολλοὺς εὑρηχέναι 

25 χαὶ ὑπὲρ μνᾶν χρυσίου δλκήν. Τῷ δὲ βασιλεῖ τινά 
φᾶσιν εὑρόντα ἀνενεγχεῖν δύο βώλους, τὸν μὲν τρεῖς 
μνᾶς ἄγοντα, τὸν δὲ πέντε * oU φασιν ἐπὶ τῆς τραπέ- 
ζης αὐτῷ παραχεῖσθαι, xat ἐπ᾽ ἐκείνων πρῶτον, εἴ τι 
ἐσθίει, ἀπάρχεσθαι. - 


[5 


CAP. 


(42) Φασὶ δὲ xoi ἐν Βάχτροις τὸν Ὦξον ποταμὸν 
χαταφέρειν βωλία χρυσίου πλήθει πολλά, xal ἐν '162- 


30 


οίᾳ δὲ τὸν καλούμενον Θεόδωρον ποταμὸν ἐχόράσ- 


σειν τε πολὺ περὶ τὰ χείλη χρυσίον, δμοίως δὲ xai 
χαταφέρειν, 
ARISTOTELES. IY 


(40) Circa Philippos in Macedonia ferunt metalla inve- 
niri, quorum ramenta crescant ejecta , aurique aliquantu- 
lum producant, idque manifestum esse. 


XLIII. 


(41) Aiunt et in Cypro circa Tyrrhiam (Curiam?) quam 
vocant, 868 ejusdem generis provenire : in minuta enim feu- 
sta concisum seritur, ut videlur; deinde, pluviis superve- 
nientibus, augetur ac germinat , atque ila colligitur. 


XLIV. 


(42) In Melo quoque insula ferunt effossas terrae cavernas 
alia subcrescente liumo rursum compleri. 


XLV. 


(43) Circa Peeoniam dicunt, adsiduis imbribus ingruen- 
libus terra liquescente , aurum quod ignis expers vocant , 
inveniri. In Pzonia ferunt, adeo fertile auro solum esse, 
Ex 
eo regi repertorem quemdam adtulisse ferunt glebas duas, 
quarum altera quidem tres , allera vero quinque libras ad- 
penderet , atque eas aiunt regi in mensa adpositas esse, 
inque iis si quid edat , antea primitias offerre. 


XLVI. 
(44) Aiunt et apud Bactros Oxum fluvium glebulas auri 


αἱ a multis vel pondus minam excedens repertum sit. 


numero multas deferre, itemque in Iberia fluvium Theodo- 
rum (Thermodontem ἢ ) dictum in littora multum ejicere . 


aurum, similiterque et deferre. 


82 


CAP. 


(a5) Λέγουσι δὲ xot ἐν Πιερίᾳ τὴς Μακεδονίας ἄση- 
μὸν τι χρυσίον χατορωρυγμένον ὑπὸ τῶν ἀρχαίων Ba- 
σιλέων, χασμάτων [τε] τεττάρων ὄντων͵ ἐξ ἑνὸς αὖ- 
τῶν ἀναφῦναι χρυσίον τὸ μέγεθος σπιθαμιαῖον. 


ΠΕΡῚ ΦΑΥΜΑΣΙΩΝ AKOYZMATDON ", μζ-νχ’͵ 


(s33,454.) 


XLVII. 


(45) In Pieria Macedonis quoque fertur aurum quod- 
dam non signatum defossum esse a regibus priscis, ac 
quum quatuor adessent hiatus, ex eorum uno aurum pui- 
lulasse magnitudine dodrantale. ᾿ 


CAP. XLVIII. 


& — (49) Λέγεται δ᾽ ἰδιαιτάτην elvat γένεσιν σιδήρου τοῦ 
Χαλυδιχοῦ xal τοῦ ᾿Αμισηνοῦ συμφύεται γάρ, ὥς γε 
λέγουσιν, ἐκ τῆς ἄμμου τῆς χαταφερομένης ἐχ τῶν πο- 
ταμῶν. Ταύτην δ᾽ οἵ μὲν ἁπλῶς φασι πλύναντας xa- 
μινεύειν, οἱ δὲ τὴν ὑπόστασιν τὴν γενομένην ἐχ τῆς 
πλύσεως πολλάχις πλυθεῖσαν συγκαίειν, παρεμδάλλειν 
δὲ τὸν πυρίμαχον χαλούμενον λίθον" εἶναι δ᾽ ἐν τῇ χώρα 
πολύν. Οὗτος δ᾽ ὃ σίδηρος πολὺ τῶν ἄλλων γίνεται 
καλλίων. Εἰ δὲ μὴ ἐν μιᾷ καμίνῳ ἐχαίετο, οὐδὲν 
ἄν, ὡς ἔοιχε, διέφερε τἀργυρίον. Μόνον δέ φασιν 
16 αὐτὸν ἀνίωτον εἶναι, οὐ πολὺν δὲ τίνεσθαι. 


10 


CAP. 


(so) Φασὶ δὲ xal ἐν Ἰνδοῖς τὸν χαλχὸν οὕτως εἶναι 
λαμπρὸν καὶ χαθαρὸν καὶ ἀνίωτον, ὥστε μὴ διαγινώ- 
σχεσθαι τῇ χρόᾳ πρὸς τὸν χρυσόν, ἀλλ᾽ ἐν τοῖς Δαρείου 
ποτηρίοις βατιαχὰς εἶναί τινας καὶ πλείους, ἃς εἰ αὐ 

30 τῇ ὀσυῇ, ἄλλως οὐχ ἦν διαγνῶναι, πότερόν εἰσι χαλχαῖ, 


ἢ χρυσαῖ. 


(46) Fertur aulem peculianssima generatio esse ferri Cha- 
lybici Amisenique, ut quod ex sabulo quod a fluviis defer- 
lur, ut perhibent certe, conflatur. Alii simpliciter lotum in 
fornace excoqui, alii vero, quod ex lotura subsedit, frequen- 
tius lotum comburi tradunt, adjecto simul et pyrima- 
cho dicto lapide, qui in ist& regione plurimus repe:iri 
fertur. Hoc genus ferri reliquis est multo praestantius , et 
nisi una fornace ureretur, ab argento nullo pacto, ut vide- 
tur, differret. Solum hoc rubiginis expers esse fertur, ce- 
lerum non provenire copiosum. 


XLIX. 


(47) Aiunt et apud Indos ws adeo splendidum  since- 
rumque ac rubiginis expers esse, ut colore ab auro dis- 
cerni nequeat, verum inter Darii pocula batiacas quasdam 
esse sat multas, quas nisi olfactus judicio, discernere non 
liceret seneaene essent , an aure. 


CAP. L. 


(51) Τὸν χασσίτερον τὸν Κελτιχὸν τήχεσθαί φασι | 


πολὺ τάχιον μολύῤδου. Σημεῖον δὲ τῆς εὐτηζξίας ὅτι 
τήκεσθαι δοχεῖ xal ἐν τῷ ὕδατι. Χρώζει γοῦν, ὡς 

2» ἔοιχε, ταχύ' τήχεται δὲ xal ἐν τοῖς ψύχεσιν, ὅταν 
γένηται πάγη, ἐγκαταχλειομένου ἐντός, ὡς φασι, xoi 
συνωθουμένου τοῦ Ütpu.oU τοῦ ἐνυπάρχοντος αὐτῷ, διὰ 
τὴν ἀσθένειαν. 


(48) Stannum ferunt Celticum multo quam plumbum 
citius liquefieri. Argumento cur facile liquescat, est quod 
etiam in aquis liquescere videtur. Hinc, ul videtur, cito 
tingit; sed et in frigoribus liquescit, gelu ingravescente, 
calore qui ei inerat, intus, ut ferunt, concluso el com- 
pulso ob debilitatem. | 


CAP. LI. 


(52) "Ev τῷ Πανθείῳ ἐστὶν ἐλαία, χαλεῖται δὲ 
30 Χαλλιστέφανος" ταύτης πάντα τὰ φύλλα ταῖς λοιπαῖς 
Dalai ἐναντία πέφυχεν. ἔξω γάρ, ἀλλ᾽ οὐκ ἐντὸς ἔχει 
τὰ χλωρά, ἀφίησί τε τοὺς πτόρθους, ὥσπερ 5j μύρτος, 
εἰς τοὺς στεφάνους συμμέτρους, ᾿Ἀπὸ ταύτης φυτὸν 
λαθὼν ὃ ᾿Βραχλῇς ἐφύτευσεν Ὀλυμπιάσιν, ἀφ᾽ ἧς οἱ 
38 στέφανοι τοῖς ἀθληταῖς δίδονται, ἔστι δ᾽ αὕτη παρὰ 
τὸν ᾿Ιλισσὸν ποταμόν, σταδίους ἑξήχοντα τοῦ ποταμοῦ 
ἀπέμουσα * περιῳχοξόμηται δέ, xal ζημία μεγάλη τῷ 
θιγόντι αὐτῆς ἐστιν. ᾿Απὸ ταύτης δὲ τὸ φυτὸν λαθόν- 
τες ἐφύτευσαν Ἠλεῖοι ἐν ᾿Ολυμπίᾳ, καὶ τοὺς στεφά- 
40 νους ἀπ᾽ αὐτῆς ἔδωχαν. 


(49) In Pantheo olea cst , quam callisteplhanum vocant , 
omnia folia reliquis oleis contraria producens, quippe qua 
extra, non vero intus, partem habent pallidiorem. Ramos 
mittit, quemadmodum myrtus , ad coronas accommodatos. 
Inde sumptam plantam Hercules, in gratiam ludorum Olym- 
picorum plantavit : hinc athletis coron: dantur. Invenitur 
haec prope llissum fluvium, stadiis sexaginta ab eo distans. 
Circumquaque domus exsiruciae sunt , ac ne quis tangal , 
grandi mulcta cavetur. Hinc et Elei decerptum surculum 
Olympic plantarant, et coronas inde donarunt. 


(mu.) 


(63) "Ev τοῖς περὶ Λυδίαν μετάλλοις τοῖς περὶ Πέρ- 
γαμον, ἃ δὴ xoi Κροῖσος εἰργάσατο, πολέμου τινὸς 
γενομένου, χατέφυγον οἱ ἐργαζόμενοι ἐπ᾽ αὐτά, τοῦ δὲ 
στομίου ἐποιχοδομηθέντος ἀπεπνίγησαν, χαὶ ὕστερον 

b χρόνῳ πολλῷ τῶν μετάλλων ἀναχαθαρθέντων εὑρέθη 
οἷς ἐμρῶντο, ἀγγείοις πρὸς τὰς ὑπὸ χεῖρα χρείας ἀπολε- 
λιθωμένα, οἷον ἀμφορεῖς χαὶ τὰ τοιουτότροπα, Ταῦτα 
δὴ πεπληρωμένα οὗ τινος ἔτυχον ὑγροῦ, ἐλελίθωτο, χαὶ 
προσέτι τὰ ὀστᾶ τῶν ἀνθρώπων. 


CAP. 


10 — (5€) 'Ev τῇ ᾿Ασκανίᾳ λίμνη οὕτω νιτρῶδές ἐστι τὸ 
ὕδωρ ὥστε τὰ ἱμάτια οὐδενὸς ἑτέρου ῥύμματος προσ- 
δεῖσθαι, x&v πλείω χρόνον ἐν τῷ ὕδατι ἐάση τις, δια- 
πίπτει. 


CAP. 

(65) Περὶ τὴν ᾿Ασχανίαν λίμνην Πυθόπολίς ἐστι 

15 χώμη ἀπέχουσα Κίου ὡς σταδίους ἑχατὸν εἴχοσιν, ἐν 
ἦ τοῦ χειμῶνος ἀναξηραίνεται πάντα τὰ φρέατα, ὥστε 


μὴ ἐνδέχεσθαι βάψαι τὸ ἀγγεῖον, τοῦ δὲ θέρους πληροῦ- 
ται ἕως τοῦ στόματος. 


CAP. 


(5e) Ὃ πορθμὸς 6 μεταξὺ Σιχελίας xat Ἰταλίας αὔ- 
20 ξεται xai φθίνει ἅμα τῷ σεληνίῳ. 


CAP. 


(v7) Καὶ διότι ἐπὶ τῆς ὁδοῦ τῆς εἰς Συραχούσας 
χρήνη ἐστὶν ἐν λειμῶνι οὔτε μεγάλη, οὔθ᾽ ὕδωρ ἔχουσα 
πολύ * συναπαντήσαντος δ᾽ εἰς τὸν τόπον ὄχλου πολ- 
λοῦ, παρέσχεν ὕδωρ ἄφθονον. 


DE MIBABILIBUS AUSCULTATIONIBUS *, CAP. LII-LVil. 
CAP. 


Lil. 


(50) In metallis Lydie circa Pergamum, qua sane et 
Cresus coluerat , bello quodam exorto , opifices In ea con- 
fugerunt ; ohstructo vero ostio, suffocati sunt, atque longo 
post temporum iniervallo, repurgatis rursum metallis , irí 
lapidem conversa invenerunt vasa, quae ad manuarios usus 
adhibebant, ceu amphoras et alia hujusmodi. Hic sane 
humore quem fors tulerat, repleta in lapides indurata erant, 
el juxta etiam ossa hominum. 


Lili. 


(51) In lacu Ascanio aqua adeo nitrosa est, ut vestibus 
nihilo alio sit opus ad detergendum; diffluunt vero, si 


quis diutius in aqua reliquerit. 


LIV. . 


(52) Circa Ascanium lacum Pythopolia est, qui vicus 
Cio circiter centum et viginti stadia distat. Hic: byeme 
putei omnes ita exsiccantur, ut haustrum immergere non 


liceat ; aestate vero ad ostium usque implentur. 
LV. 


(33) Fretum inter Siciliam et Italiam una cum luna in- 
lumescit ct subsidet. 


LVI. 


(54) Porro in prato ad viam que Syracusas ducit, fon- 
tem esse [fernnt] neque amplum, nec aqua larga sca- 
turientem : quem ad locum, quum turba ingens con- 
fluxisset, praebuit aquarum abundantem copiam. 


CAP. LVII. 


125 (58) Ἔστι δὲ xal χρήνη τις ἐν Παλιχοῖς τῆς 
Σιχελίας, ὡς δεχάχλινος" αὕτη δ᾽ ἀναρρίπτει ὕδωρ 
εἰς ὕψος ἕξ πήχεις, ὥσθ᾽ ὑπὸ τῶν ἰδόντων νομίζεσθαι 
χαταχλυσϑήσεσθαι τὸ πεδίον, χαὶ πάλιν εἰς ταὐτὸ 
καθίσταται. "Εστι δὲ xai ὅρχος, ὃς ἅγιος αὐτόθι δοχεὶ 

30 εἶναι" ὅσα γὰρ ὄμνυσί τις, γράψας εἷς πιναχίδιον ἐμ- 
βάλλει εἰς τὸ ὕδωρ. 'E&v μὲν οὖν εὐορχῇ, ἐπιπολά- 
ζει τὸ πιναχίδιον ' ἐὰν δὲ μὴ εὐορχῇ, τὸ μὲν πιναχί- 
διον βαρὺ γενόμενον ἀφανίζεσθαί φασι, τὸν δ᾽ ἄνθρω- 
ftoy πίμπρασθαι᾽ διὸ δὴ λαμθάνειν τὸν ἱερέα παρ᾽ αὖ- 

ὃδ τοῦ ἐγγύας ὑπὲρ τοῦ χαθαίρειν τινὰ τὸ ἱερόν. 


(55) Est et fons quidam in Palicis Siciliz, octo circiter 
accubantium spatium occupans, qui aquas ad sex cubitorum 
altitudinem ejicit, ita uL qui hoc viderint, putent fore ut 
campus submergatur, atque deinceps rursus ad pristinum 
statum redit. Exstat praeterea jusjurandum quod hic san- 
clum esse videtur: quae enim cumque quis juraverit, tabulae 
inscripta in fontem conjicit. Quodsi igitur religiose jurave- 
rit, supernatat tabula; sin secus, tabellam quidem pondere 
depressam eripi ferunt ex oculis, bominem vero uri : quo- 
circa et fidejussorem ab ipso capere sacerdotem de templo 
ab aliquo expiando, 


84 ΠΕΡῚ ΘΑΥΜΑΣΙΩΝ AKOYXMATON *, νη-ἔγ. (sau. 836.) 
CAP. LVIII. 


(9) Δημόνησος f, Καλχηδονίων νῆσος ἀπὸ Δημο- (56) Demonesus Clhalcedoniorum insula ἃ Demoneso 
γήσου τοῦ πρώτου ἐργασαμένου τὴν ἐπωνυμίαν εἴληφεν" primo cultore nomen traxit; continet vero hicce locus 
ἔχει δ᾽ 6 τόπος χνάνου τὸ μέταλλον xal χρυσοχόλλης. cyani chrysocolleque fodinam. Hujus autem pulcherrima 
Ταύτης δ᾽ ἢ καλλίστη πρὸς χρυσίον εὑρίσκει tuv" | species aurumcontra venit : oculorum enim medicamentum 

5 xal γὰρ φάρμαχον ὀφθαλμῶν ἐστιν. Ἔστι δ᾽ αὐτόθι est. Sed os urinatorum ibidem est ad passus duos in- 
χαλκὸς χολυμ δητὴς ἐν δυοῖν ὀργυιαῖς τῆς θαλάσσης ᾿ fra maris superficiem , unde conflata statua est que Si- 
ὅθεν ὁ ἐν Σιχυῶν v ἐστιν ἀνδριὰς ἐν τῷ ἀρχαίῳ t) τον cyone in vetusto Apollinis templo exstat, (57) uti et Phenei 
Ἀπόλλωνος, xat ἐν Φενεῷ οἱ ὀρείχαλχοι καλούμενοι. Aoellantur. inscripti aamodi insignite 
᾿Ἐπιγέγραπται δ᾽ αὐτοῖς « Ἡ ραχλῆς ᾿Αμφιτρύωνος quee orichalci a pe an "n uaenp one ejusmodi insigni 

10 Ἦλιν ἑλὼν ἀνέθηκεν. ν Αἰρεῖ δὲ τὴν Ἦλιν $yov- |. * Hercules Amphitryoniades Elide capta dedicavit. " Capit 
μένης κατὰ χρησμὸν γυναικός, ἧς τὸν πατέρα Αὐγείαν autem Elidem, secundum oraculum duce femina, cujus 
ἀπέχτεινεν. — Ot δὲ τὸν χαλκὸν ὀρύττοντες ὀξυδερκέ- | Patrem necarat Augiam. Qui ss hoc effodiunt, visu 
στατοι γίνονται, xal οἱ βλεφαρίδας μὴ ἔχοντες φύουσιν " | redduntur acutissimo , et si cillis forte careant, tum na- 
παρὸ xxl ol ἰατροὶ τῷ ἄνθει τοῦ χαλχοῦ χαὶ τῇ τέφρα | scuntur : quapropter et medici florem aris cineremque 


I5 τῇ Φρυγίᾳ χρῶνται πρὸς τοὺς ὀφθαλωούς, Phrygium oculis medicandis adhibent. 
CAP. LIX. 
(oo) Ἔστι δ᾽ αὐτόθι σπήλαιον ὃ χαλεῖται γλαφυ- | — (5S) Eodem loco spelunca est, quam venustam vocant, 


ρόν " iv δὲ τούτῳ χίονες πεπήγασιν ἀπό τινων σταλα- | in qua columns e stillicidii quibusdam concreveruut : id 
Ὑμῶν. Ἀποδηλοῖ δὲ τοῦτο ἐν τῇ συναγωγῇ τῇ πρὸς τὸ | quod inde apparet, quod solum versus contrahuntur : hac 
ἔδαφος * ἔστι γὰρ ταύτη, στενώτατον, enim parte angustissimum est. 


CAP. LX. 


99 (ει) Ex τοῦ ζεύγους δὲ τῶν ἀετῶν θάτερον τῶν ἐγ- 3 (59) Ex aquilarum pari aller pullus aquila fit marina 
γόνων ἁλιαίετος γίνεται παραλλάξ, ἕως ἂν σύζυγα γένη- | vicissim , donec conjuges adsint. Ex aquilis marinis vero 
ται, Ἔχ δ᾽ ἁλιαιέτων φήνη γίνεται, ἐχ δὲ τούτων 
περχνοὶ xai γῦπες οὗτοι δ᾽ οὐχέτι διορίζουσι περὶ 
τοὺς γῦπας, ἀλλὰ γεννῶσι τοὺς μεγάλους γῦπας" οὗτοι ᾿ 

as δ᾽ εἰσὶν ἄγονο. Σημεῖον δὲ τοῦτο, διότι νεοττιὰν | grandes vultures giguunt, atque hi steriles sunt.  [ndicio 
οὐδεὶς ἑώραχε γυπὸς μεγάλου, esl quod vulturis magni nidus nemini mortalium vísus sit. 


CAP. LXI. 


(e2) Θαυμαστὸν δέ τί φασιν ἐν Ἰνδοῖς περὶ τὸν 
ἐχεῖ μόλυδδον συμβαίνειν" ὅταν γὰρ ταχεὶς εἰς ὕδωρ 
χαταχυθῆ ψυχρόν, ἐχπηδᾶν ἐκ τοῦ ὕδατος. 


nascitur ossifraga, atque ex his percni et vultures; hi 
vero Yulturni generis limites non amplius excedunt, sed 


(60) Mirandum quid evenire narrant apud Indos circa 
plumbum quod ibi exstat : liquefactum enim s? aqux 
frigidze infundatur, exsilire traditur ex ea. 


CAP. LXII. 


30 (65) Φασὶ τὸν Μοσσύνοιχον 7aXxóv λαμπρότατον (61) Js Mossynocum splendidissimum atque candi- 
xai λευχότατον εἶναι, οὖ παραμιγνυμένου αὐτῷ xac- | dissimum esse ferunt, quum ei non admiscetur stannum, 
σιτέρου, ἀλλὰ γῆς τινος αὐτοῦ γινομένης xal συνεψο-- | sed terra quadam isthic nascens quacum coquitur. Atque 
μένης αὐτῷ. Λέγουσι δὲ τὸν εὑρόντα τὴν χρᾶτιν μη- |-jus temperature primum inventorem narrant neminem 
δένα διδάξαι" διὸ τὰ προγεγονότα ἐν τοῖς τόποις χαλ- | docuisse, et proinde aeramenta olim iis in locis facta prz- 


38 χώματα διάφορα, τὰ δ᾽ ἐπιγινόμενα οὐχέτι, stantissima esse , quze vero exinde fiunt, non item. 
CAP. LXI. 
(61) Ἔν τῷ Πόντῳ λέγουσι τοῦ χειμῶνος τῶν 00- | (62) Aiunt in Pouto aves quasdam reperiri , quac lyyeme 


νέων τινὰ εὑρίσχεσθαι φωλεύοντα, οὔτ᾽ ἀφοδεύοντα, 
οὔτε δ' ὅταν τὰ πτερὰ αὐτῶν τίλλωσιν, αἰσθάνεσθαι, 
οὔθ᾽ ὅταν ἐπὶ τὸν ὀδελίσχον ἀναπαρῇ, ἀλλ᾽ ὅταν ὑπὸ | ullo, ubi ali earum vellicantur, vel ipste veru transfi- 


lateant, neque stercus egerant, neque sensu afficiantur 


(s5.) DE MIRABILIBUS AUSCUETATIONIBUS *, CAP. LXIV-LXXII. 85 


τοῦ πυρὸς διαχαυθῇ. ἸΠολλοὺς δὲ χαὶ τῶν ἰχθύων | guntur, sed igne perustae tantummodo. Piscium quoque 
λέγουσι περικοπέντας xai περιτμηθέντας μὴ αἰσθά- | multos mutilatos et circumsectos non sentire dicunt , nisi 


γεσθαι, ἀλλ᾽ ὅταν ὑπὸ τοῦ πυρὸς διαθερμανθῶσιν. ubi igne percaluerint. 
CAP. LXIV. 
(es) Ἢ μέλιττα δοχεῖ τὰς τροπὰς σημαίνειν τῷ (63) Apis solstitia denuntiare videtur suo ad labores 


δ ἐπὶ τὰ ἔργα βαδίζειν, xal οἱ μελιττοπόλοι σημείῳ 


χρῶνται" ἠρεμία γὰρ αὐτῶν γίνεται, Δοκοῦσι δὲ χαὶ egressu, quo οἱ apiarii utuntur signo, quippe qui tum 


οἱ τέττιγες ἄδειν μετὰ τροπάς, quietem agunt. "Videntur et οἱοδάξδε post solstitia canerc. 
CAP. LXV. 

(ee) Φασὶ δὲ xai τὸν ἐχῖνον ἄσιτον διαμένειν ἄχρι [ — (04) Erinaceum ad anni usque spatium inediam tolerare 
ἐνιαυτοῦ. tradunt. 
CAP. LXVI. 

iQ — (67) Tov δὲ γαλεώτην, ὅταν ἐχδύσηται τὸ δέρμα, (65) Stellionem , quum exuvias more serpentum abje- 


καθάπερ ol ὄφεις, ἐπιστραφέντα χαταπίνειν" τηρεῖσθαι 
γὰρ ὑπὸ τῶν ἰατρῶν διὰ τὸ χρήσιμον εἶναι τοῖς ἐπι- 
ληπτιχοῖς. ob usum, quem comitialibus praestant. 


CAP. LXVII. 


(es) Λέγουσι δὲ xoi τὸ τῆς dpxvou στέαρ, ὅταν | (66) Urs: quoque adipem aiunt hyeme congelatum, quo- 


cerit, conversum devorare aiunt : observari enim medicis 


15 διαπεπηγὸς ἢ διὰ τὸν χειμῶνα, xa0' ὃν ἂν χρόνον 
ἐχείνη φωλεύη, αὐξάνεσθαι χαὶ ὑπεραίρειν τὰ ἀγγεῖα 
ἐν οἷς ἂν ἧ. cumque contineatur, supergredi. 


CAP. LXVIII. 
(e?) Ἔν Κυρήνη φασὶ τοὺς ὄντας βατράχους ἀφώ- 


νους τὸ παράπαν εἶναι, xal ἐν Μαχεδονία ἐν τῇ τῶν 
20 Ἠμαθιωτῶν χώρα τοὺς οὖς εἶναι μώνυχας. 


cumque tempore illa latuerit, augeri atque vasa quibus- 


(67) Cyrenis quie inveniuntur rans , voce prorsus carere 
aiunt, et in Macedonia in Emathiotarum regione sues so- 
lidipedes esse. 


CAP. LXIX. 


(τ "Ev Καππαδοχίᾳ φασὶν ἡμιόνους εἶναι γονίμους, (68) In Cappadocia ferunt mulas fecundas esee, et in 
xai dv Κρήτη αἰγείρους καρποφόρους. Creta populos nigras fructus proferentes. 


CAP. LXX. 


]n Seripho quoque ranas canere negant! ; quodsi vero alio 
transferantur, canunt. 


τῇ Φασὶ δὲ xai ἐν Σερίφῳ τοὺς βατράχους οὐκ 


ἄδειν' ἐὰν δ᾽ εἰς ἄλλον τόπον μετενεχθῶσιν, ἀδουσιν. 


. CAP. LXXI. 


Pisciculos nasci ferunt in eo quod Cornu vocant, apud 
Indos, qui per siccos locos oberrent ac rursus in (jumen 
se recipiant. 


CAP. LXXII. 


$ — (72) Ἐν Ἰνδοῖς ἐν τῷ Κέρατι καλουμένῳ 0400014 
φασι γίνεσθαι ἃ ἐν τῷ ξηρῷ πλανᾶται χαὶ πάλιν ἀπο- 
τρέχει slo τὸν ποταμόν. 


(33 Φασὶ δὲ χαὶ περὶ Βαῤυλῶνά τινες ἰχθύας (89) Circa Babylonem quoque aiunt quidam in cavernis 
τινὰς μένειν dy ταῖς τρώγλαις ταῖς ἐχούσαις ὑγρότητα, 
30 ξηραινομένου τοῦ ποταμοῦ" τούτους ἐξιόντας ἐπὶ τὰς 
ἅλως νέμεσθαι, καὶ βαδίζειν ἐπὶ τῶν πτερύγων, καὶ |. flumen desiccatur ; hos ad areas pastum prodire pinnis in- 


humorem continentibus pisciculos aliquos remanere, ubi 


86 ΠΕΡῚ ΘΑΥΜΑΣΙΩΝ AKOYZMATOQN *, ογ-ογ΄. 


ἀνακινεῖν τὴν οὐράν, xal ὅταν διώχωνται, φεύγειν xal 

εἰσδύντας ἀντιπροσώπως ἴστασθαι" πολλάχις γὰρ προν- 

vat τινὰς καὶ ἐρεθίζειν, Εχουσι δὲ τὴν χεφαλὴν 

ὁμοίαν βατράγχῳ θαλαττίῳ, τὸ δ᾽ ἄλλο σῶμα χωδιῷ, 
δ βραγχία δ' ὥσπερ καὶ οἱ ἄλλοι ἰχθύες. 


(825,856.) 


cedentes caudamque quassantes ; ceterum fugere ubi perse- 
quuntur, latebrasque subeuntes ex adverso consistere : szepe 
enim adire quosdam atque irritare. Caput babent rans 
marine simile, reliquum corpus vero gobio , et branchias 
uti et reliqui pisces. 


CAP. LXXIII. 


(4) Ἐν Ἡ ραχλεία δὲ τῇ ἐν τῷ Πόντῳ καὶ ἐν 
“Ῥηγίῳ γίνεσθαί φασιν ὀρυχτοὺς ἰχθῦς,, τούτους δὲ μά- 
λιστα χατὰ τὰ ποτάμια xal τὰ ἔνυδρα χωρία" συμ-- 
βαίνειν δέ ποτε, ἀναξηραινομένων τῶν χωρίων κατά 

10 τινας χρόνους, συστέλλεσθαι χατὰ γῆς, εἶτα μᾶλλον 
ἀναξηραινομένης, διώχοντας τὴν ὑγρότητα δύεσθαι εἰς 
τὴν ὕλην, εἶτα ξηραινομένης διαμένειν ἐν τῇ ἰχμάδι, 
ὥσπερ τὰ ἐν ταῖς φωλεαῖς διαρχοῦντα " ὅταν δὲ dva- 
σχάπτωνται πρὶν 7| τὰ ὕδατα ἐπιγενέσθαι, τότε χινεῖ- 

16 σθαι. 


70) Heracleg in Ponto et Rhegii pisces fieri fossiles dicun- 
(ur, maxime in locis humidis fluviisque propioribus ; contin- 
gere autem interdum ferunt, ut aresceptibus iis locis certis 
temporibus, sub terra sese contrahant, deinde invalescente 
siccitate, humorem sectantes, lutum subeant; posthac tan- 
dem, eo quoque siccescente, in humore permanere, sicut 
animalia quse byeme in latebris perdurant; ceterum si an- 
tequam superveneriot aquse, effodiantur, tunc moveri. 


CAP. LXXIV. 


(75) Φασὶ δὲ xal περὶ Παφλαγονίαν τοὺς ὀρυχτοὺς 
γίνεσθαι ἰχθῦς xarà βάθους, τούτους δὲ τῇ ἀρετῇ 
ἀγαθούς, οὔθ᾽ ὑδάτων φανερῶν πλησίον ὄντων, οὔτε 
ποταμῶν ἐπιρρεόντων, ἀλλ᾽ αὐτῆς ζῳογονούσης 

30 τῆς γῆς. 


(71) In Paphlagonia quoque pisces alte ex terra effodi 
aiunt, eosque virtute preestantes, etiamsi nec aqua in 
proximo appareant, neque illabantur flumina, sed ipsa 
terra animalia procreante. 


CAP. LXXV. 


(τὸ Τὰς ἐν Ἠπείρῳ ἔλάφους χατορύττειν φασὶ τὸ 
δεξιὸν χέρας, ὅταν ἀποδάλωσι, χαὶ εἶναι πρὸς πολλὰ 


“ρήσιμον. 


CAP. 


v8). Καὶ τὴν λύγχα δέ φασι τὸ οὖρον χαταχαλύπτειν 
a5 διὰ τὸ πρὸς ἄλλα τε χρήσιμον εἶναι, xol τὰς σφρα- 
qi. 


(72) Cervos in Epiro dextrum cornu abjectum aiunt de- 


fodere , idque rebus multis utile esse. 


LXXVI. 


(74) Lyncem quoque ferunt urinam abscondere , quippe 


| cum ad alios usus, tum sigillis conficiendis idoneam. 


CAP. LXXVII. 


Φασὶ δὲ xol τὴν φώχην ἐξεμεῖν τὴν πυτίαν, ὅταν 
ἁλίσχηται" εἶναι δὲ φαρμαχῶδες xal τοῖς ἐπιλήπτοις 
χρήσιμον. 


(73) Phocam etiam aiunt coagalum vomere captam : esse 


enim medicamentosum et comitialibus utile. 


CAP. LXXVIII. 


30. (79) Λέγεται δὲ περὶ τὴν Ἰταλίαν ἐν τῷ Kipxato 
ὄρει φάρμαχόν τι φύεσθαι θανάσιμον, ὃ τοιαύτην ἔχει 
τὴν δύναμιν ὥστε, ἂν προσρανθῇ τινι, παραχρῆμα 
πίπτειν ποιεῖ, καὶ τὰς τρίχας τὰς ἐν τῷ σώματι ἀπο- 
μαδᾶν, χαὶ τὸ σύνολον τοῦ σώματος διαρρεῖν τὰ μέλη, 

35 ὥστε τὴν ἐπιφάνειαν τοῦ σώματος εἶναι τῶν ἀπολλυμέ- 
νων ἐλεεινήν. Τοῦτο δέ φασι μέλλοντας διδόναι 
Κλεωνύμῳ τῷ Σπαρτιάτῃ Αὖλον τὸν Πευχέτιον καὶ 
Γάϊον φωραθῆναι, καὶ ἐξετασθέντας ὑπὸ Ταραντίνων 
θανατωθῆναι. 


(75) Fertur circa Italiam in Circaeo monte letale ve- 
nenum quoddam nasci, ejusmodi vi ut si quis eo con- 
spergatur, confestim ipse concidat, pilis corpus nudetur, 
ac in universum membra corporis diífluant, ita ut misera- 
bilis sit morientium corporis euperficies. Hoc ferunt Au- 
lum Peucetium Gaiumque Cleonymo Spartialae insidiatos 
esse, verum deprehensos atque in jus vocatos a Tarentinis 
supplicio adfectos. 


(a16.) 


DE MIRABILIBUS AUSCULTATIONIBUS ", CAP. LXXIX-LXXXII. 87 


CAP. LXXIX. 


[so) "Ev τῇ Διουηδεία νήσῳ, ἣ χεῖται ἐν τῷ Ἀ- 
δρίᾳ, φασὶν ἱερόν τι εἶναι τοῦ Διομήδους θαυμαστόν τε 
xat ἅγιον, περὶ δὲ τὸ ἱερὸν χύχλῳ περικαθῆσθαι ὄρνιθας 
μεγάλους τοῖς μεγέθεσι, xal ῥύγχη ἔχοντας μεγάλα xat 

& σχληρά. Τούτους λέγουσιν, ἐὰν μὲν “λληνες ἀπο- 
βαίνωσιν εἷς τὸν τόπον, ἡσυχίαν ἔχειν, ἐὰν δὲ τῶν 
βαρόάρων τινὲς τῶν περιοίκων, ἀνίπτασθαι xal αἴω- 
ρουμένους καταράσσειν αὑτοὺς elc τὰς χεφαλὰς αὐτῶν, 
xal τοῖς ῥδύγχεσι τιτρώσχοντας ἀποχτείνειν. Μυθεύε- 

ι0 ται δὲ τούτους γενέσθαι ἐκ τῶν ἑταίρων τῶν τοῦ Διο- 
μήδους, ναναγησάντων μὲν αὐτῶν περὶ τὴν νῆσον, τοῦ 
δὲ Διομήδους δολοφονηθέντος ὑπὸ τοῦ Αἰνέου τοῦ τότε 
βασιλέως τῶν τόπων ἐχείνων γενομένου. 


(76) In Diomedea insula maris Adriatici ferunt Dio- 
medis templum quoddam reperiri admirandum et reli- 
gione sacrum, circum quod aves in circulum consident , 
magnitudine vastee, rostris magnis et duris: qua Grecis 
quidem accedentibus, quietem agant , barbaris vero aliqui- 
bus eorum qui accolunt, subvolent sublatzeque in capita 
eorum sese conjiciant eosque rostris vulnerantes interimant. 
Fabulantur bas quondam ex sociis Diomedis factas fuisse, 
quum circa eam insulam naufragium fecissent, Diomedes- 
que ab JEnea, qui tunc temporis horum locorum rex erat, 
dolo necatus esset. 


CAP. LXXX. 


(€1) Παρὰ τοῖς "Ou6piuxoiq φασι τὰ βοσχήωματα τί. 

I5 χτεῖν τρὶς τοῦ ἐνιαυτοῦ, xal τοὺς χαρποὺς αὐτοῖς τὴν 

Υἣν πολλαπλασίους ἀνίεσθαι τῶν χαταδαλλομένων᾽ 

εἶναι δὲ καὶ τὰς γυναῖχας πολυγόνους χαὶ σπανίως ἕν 
τίχτειν, τὰς δὲ πλείστας δύο καὶ τρία. 


(77) Apud Umbros aiunt pecora annis singulis ternos 
partus edere, terramque multiplicem serentibus frugem 
reddere, sed et mulieres foecundas esse vehementer, ut quae 


raro unum, sed plereeque geminos aut ternos enitantur. 


CAP. LXXXI. 


(s2) Ἐν ταῖς Ἠλεχτρίσι νήσοις, at χεῖνται ἐν τῷ 
90 μυχῷ τοῦ Ἀδρίου, φασὶν εἶναι δύο ἀνδριάντας ἀναχει- 
μένους, τὸν μὲν κασσιτέρινον, τὸν δὲ χαλχοῦν , εἰρ- 
γασωένους τὸν ἀρχαῖον τρόπον. Λέγεται δὲ τούτους 
Δαιδάλου εἶναι ἔργα, ὁπόμνημα τῶν πάλαι, ὅτε Μίνω 
φεύγων ix Σιχελίας xal. Κρήτης εἰς τούτους τοὺς τό- 
15 πους παρέδαλεν. Ταύτας δὲ τὰς νήσους φασὶ προ- 
χεχωχέναι τὸν Ἠριδανὸν ποταμόν. "ἔστι δὲ xol 
λίμνη, ὡς ἔοιχε, πλησίον τοῦ ποταμοῦ, ὕδωρ ἔχουσα 
θερμόν᾽ ὀσμὴ δ᾽ ἀπ᾽ αὐτῆς βαρεῖα xal χαλεπὴ ἀπο- 
πνεῖ, xal οὔτε ζῷον οὐδὲν πίνει ἐξ αὐτῆς, οὔτ᾽ ὄρνεον 
30 ὑπερίπταται, ἀλλὰ πίπτει καὶ ἀποθνήσχει. "ἔχει δὲ 
τὸν μὲν χύχλον σταδίων, διαχοσίων, τὸ δ᾽ εὖρος ὡς 
δέκα. Μυθεύουσι δ᾽ οἱ ἐγχώριοι Φαέθοντα χεραυνω- 
θέντα πεσεῖν εἰς ταύτην τὴν Aluvmv* εἶναι δ᾽ ἐν 
αὐτῇ αἰγείρους πολλάς, ἐξ ὧν ἐχπίπτειν τὸ χαλούμενον 
45 ἔλεχτρον. Τοῦτο δὲ λέγουσιν δ'λοιον εἶναι χόμμει, 
ἀποσχληρύνεσθαι δ᾽ ὡσανεὶ λίθον, xai συλλεγόμενον 
ὑπὸ τῶν ἐγχωρίων διαφέρεσθαι εἷς τοὺς “λληνας. 
El; ταύτας οὖν τὰς νήσους Δαίδαλόν φασιν ἐλθεῖν, καὶ 
χατασχόντα αὐτὰς ἀναθεῖναι ἐν μιᾷ αὐτῶν τὴν αὑτοῦ 
40 εἰκόνα, xal τὴν τοῦ υἱοῦ Ἰχάρου ἐν τῇ ἑτέρᾳ  ὕστε- 
pov δ᾽ ἐπιπλευσάντων ἐπ᾽ αὐτοὺς Πελασγῶν τῶν ἐχπε- 
σόντων ἐξ Ἄργους φυγεῖν τὸν Δαίδαλον, xal ἀφιχέ- 
σθαι εἰς Ἴκαρον τὴν νῆσον. 


(78) In Electridibus insulis in maris Adriatici recessu 
sitis duse status dedicate esse feruntur ad formam priscam 
elaborate , stannea altera, altera aenea , Dsedali opus , ut 
ferunt, monumentumque rerum priscarum, quum ipse Mi- 
noa fugiens ex Sicilia Cretaque ad hsec loca adpulit. Ez 
insule ab Eridano flumine exaggerate esse traduntur. 
(79) Preeterea et juxta flumen, ut videtur, lacus est, aquam 
calidam continens. Odorem is exlialat gravem et mole- 
stum, neque animal ullum inde bibit, neque avis supet- 
volat, quin decidat ac moriatur. Ambitus ejus est cc sta- 
diorum , latitudo x circiter. 1n hune lacum Phaéthonta 
fulmine ictum delapsum fabulantur adcole, esse vero 
populos nigras in ea frequentes, unde quod vocant e:ectrum 
decidit. Id vero gummi simile esse ferunClapidisque instac 
indurescere, collectumque ab incolis in Graeciam deportari. 
In has ergo insulas devenisse Daedalum, illasque occu- 
passe ferunt, et imaginem in una suam, in altera Icari 
filii dedicasse; postea vero adpellentibus Pelasgis Argo 
ejectis , fugisse Deedalum et venisse in Icarum insulam. 


CAP. LXXXII. 


(6) Ἐν τῇ Σιχελία περὶ τὴν χαλουμένην "Evvav 
45 σπήλαιόν τι λέγεται εἶναι, περὶ ὃ κύχλῳ πεφυχέναι 


(80) Circa Sicilie urbem Ennam dictam est, ut in- 
quiunt, spelunca, quam circa florum cum reliquorum 


88 ΠΕΡῚ GAYMAZION AKOYZMATDON *, πγιπο', 


φασὶ τῶν τ᾽ ἄλλων ἀνθέων πλῆθος ἀνὰ πᾶσαν ὥραν, 
πολὺ δὲ μάλιστα τῶν ἴων ἀπέραντόν τινα τόπον συμ-- 
πεπληρῶσθαι, ἃ τὴν σύνεγγυς χώραν εὐωδίας πληροῖ, 
ὥστε τοὺς χυνηγοῦντας, τῶν χυνῶν χρατουμένων ὑπὸ 

& τῆς ὀδμῆς, ἐξαδυνατεῖν τοὺς λαγὼς ἰχνεύειν, Διὰ δὲ 
τούτου τοῦ χάσματος ἀσυμφανής ἐστιν ὑπόνομος, καθ᾿ 
ὅν φασι τὴν ἁρπαγὴν ποιήσασθαι τὸν Πλούτωνα τῆς 
Κόρης. Εὐρίσχεσθαι δὲ φασιν ἐν τούτῳ τῷ τόπῳ 
πυρούς, οὔτε τοῖς ἐγχωρίοις ὁμοίους οἷς χρῶνται, οὔτ᾽ 

10 ἄλλοις ἐπεισάχτοις, ἀλλ᾽ ἰδιότητά τινα ᾿λεγάλην Éyov- 
τας. Καὶ τούτῳ σημειοῦνται τὸ πρώτως παρ᾽ αὑτοῖς 
φανῆναι πύρινον χαρπόν" ὅθεν xal τῆς Δήμητρος 
ἀντιποιοῦνται, φάμενοι παρ᾽ αὑτοῖς τὴν θεὸν γεγο- 
νέναι. 


(825, 837.* 
copia crescit omni anni tempore, tum inprimis ante 
omnia violis immensum quoddam spalium obtegitur, quz 
finitima loca adeo fragrantia sua replent, ut venatores, 
quippe quum canes ab odore vincuntur, leporum vestigia 
sequi nequeant. Ac sub eodem hiatu imperspicuuin 
quoddam antrum est, per quod Proserpinam rapuisse fer- 
tur Pluto. Triticumque eo loco reperiri traditur, nec in- 
digene quo utuntur, neque alii adveciitio simile, sed 
perquam singulari proprietate insigne : quo argumento 
probant apud ipsos primum triliceam frugem conspectam 
esse, ac proinde Cererem colunt, perhibentes dcam apud 
ipsos natam esse. 


CAP. LXXXIII. 


15 (s5)'Ev Κρήτη λύχους xoi ἄρχτους τούς τ᾿ ἔχεις, 
δμοίως δὲ χαὶ τὰ παραπλήσια τούτοις θηρία οὔ φασι 
γίνεσθαι διὰ τὸ τὸν Δία γενέσθαι ἐν αὐτῇ. 


(81) In Creta lupos, ursos, viperas, eodemque modo 
his similes feras nullas nasci dicunt, quoniam Jupiler isthic 
natus est. 


CAP. LXXXIV. 


fes) Ἐν τῇ θαλάσσῃ τῇ ἔξω Ἢ ραχλείων στηλῶν 
φασιν ὑπὸ Καρχηδονίων νῆσον εὑρεθῆναι ἐρήμην, ἔχου- 
30 σαν ὕλην τε παντοδαπὴν xal ποταμοὺς πλωτούς, καὶ 
τοῖς λοιποῖς χαρποῖς θαυμαστήν, ἀπέχουσαν δὲ πλειό- 
γων ἡμερῶν πλοῦν * dv ἦ ἐπιμισγομένων τῶν Καρχη- 
δονίων πολλάχις διὰ τὴν εὐδαιμονίαν, ἐνίων γε μὴν 
χαὶ οἰχούντων, τοὺς προεστῶτας τῶν Καρχηδονίων 
45 ἀπείπασθαι θανάτῳ ζημιοῦν τοὺς εἷς αὐτὴν πλευσομέ- 
νους, καὶ τοὺς ἐνοιχοῦντας πάντας ἀφανίσαι, ἵνα μὴ 
διαγγέλλωσι. μηδὲ πλῆθος συστραφὲν ἐπ᾽ αὐτῶν ἐπὶ 
τὴν νῆσον χυρίας τύχη καὶ τὴν τῶν Καρχηδονίων εὖ-- 
δαιμονίαν ἀφέληται. 


(82) In mari extra columnas Herculis aiunt ἃ Cartha- 
giniensibus insulam desertam inventam esse , tam sylva- 
rum multiplici copia quam fluminibus pavigationi idoneis 
abundantem reliquisque fructibus admirandam , distantem 
plurium dierum itinere : in quam quum Cartbaginienses 
ob fertilitatem sepius commearent, imo nonnulli ibi sedem 
figerent , Carthaginiensium magistratus decrevisse ultimo 
supplicio mulctandos esse qui ad eam navigare contende- 
rent, incolasque omnes peremisse, ne divulgarent , neve 
cetus, dum ipsi rebus preessent , in insulam congregare- 
tur imperioque potiretur, Cartlaginiensesque prosperitafe 
privaret. 


CAP. LXXXV. 


30 (wo) Ex τῆς Ἰταλίας φασὶν ἕως τῆς Κελτιχῆς xat 
Κελτολιγύων xat ᾿Ιδήρων εἶναί τινα ὁδὸν Ἡ ράχλειαν 
καλουμένην, δι᾽ ἧς ἐάν θ᾽ “Ἕλλην, ἐάν τ᾽ ἐγχώριός τις 
πορεύηται, τηρεῖσθαι ὑπὸ τῶν παροιχούντων, ὅπως 
μηδὲν ἀδικηθῇ " τὴν γὰρ ζημίαν ἐκτίνειν χαθ᾽ oc ἂν γέ- 

35 νηται τὸ ἀδίχημα, 


(83) Ex Italia ferunt viam quamdam ad usque Celtas et 
Celtoligures et 1beros protendi, Herculeam vocant, per 
quam sive Graecus, sive indigena proficiscatur, ab adcolis 
cavelur, ne quid iis mali accidat : nam penas pendere 
eos ipsos, inp quorum finibus illata fuerit injuria. 


CAP. LXXXVI. 


(57) Φασὶ δὲ παρὰ τοῖς Κελτοῖς φάρμαχον ὑπάρ- 
χειν τὸ χαλούμενον ὑπ᾽ αὐτῶν τοξιχόν " ὃ λέγουσιν οὕτω 
ταχεῖαν ποιεῖν τὴν φθορὰν ὥστε τῶν Κελτῶν τοὺς 
χυνηγοῦντας , ὅταν ἔλαφον ἢ ἄλλο τι ζῷον τοξεύσωσιν, 

40 ἐπιτρέχοντας ἐκ σπουδῆς ἐχτέμνειν τῆς σαρχὸς τὸ 
τετρωμένον πρὸ τοῦ τὸ φάρμαχον διαδῦναι͵ ἅμα μὲν 
τῆς προσφορᾶς ἕνεκα, ἅμα δ᾽ ὅπως μὴ σαπῇ τὸ ζῷον. 
Εὑρῆσθαι δὲ τούτῳ λέγουσιν ἀντιφάρμαχον τὸν τῆς 
δρυὸς φλοιόν" οἱ δ᾽ ἕτερόν τι φύλλον, ὃ χαλοῦσι χορά- 


(84) Apud Celtas venenum reperiri tradunt, quod 
toxicum ipsi adpellant ; id tanta celeritate necare ferunt , 
ut venatores Celtee, quum cervum aliudve quoddam animal 
sagitta percusserint, festinato adcurrant carnemque vul- 
neratam exsecent, antequam venenum penetret, cum cibi 
causa, tum simul ne animal putrefiat. Verum inventum 
esse tradunt huic veneno remedium corticem quercinum , 
aut, ut volunt alii, folium quoddam aliud; χοράκιον ab 


(37.) 


xtov διὰ τὸ xavavonüTvat ὑπ᾽ αὐτῶν χόραχα γευσάμε- 
vov τοῦ φαρμάχου᾽ xal χαχῶς διατιθέμενον ἐπὶ τὸ 
φύλλον ὁρμήσαντα τοῦτο xal χαταπιόντα παύσασϑαι 
τῆς ἀλγηδόνος. 


DE MIRABILIBUS AUSCULTATIONIBUS ", CAP. LXXXVII-XCI. 


89 


ipsis adpellatur, quoniam animadverterant, corvum ex gu- 


stato veneno male adfectum folium illud adiisse , eoque 


devorato doloribus liberatum esse. 


CAP. LXXXVII. 


δ (88) Ἔν τῇ Ἰόδηρία λέγουσι τῶν δρυμῶν ἐμπρη- 
σθέντων ὗπό τινων ποιμένων, xat τῆς γῆς διαθερμαν- 
θείσης ὑπὸ τῆς ὕλης, φανερῶς ἀργύρῳ ῥεῦσαι τὴν 
χώραν, χαὶ μετὰ χρόνον σεισμῶν ἐπιγενομένων χαὶ 
τῶν τόπων ῥαγέντων, πάμπληθες συναχθῆναι ἀργύριον, 

t0 ὃ δὴ χαὶ τοῖς Μασσαλιώταις πρόσοδον ἐποίησεν οὐ τὴν 
τυχοῦσαν. 


(85) In Iberia aiunt, combustis ἃ pastoribus quibus- 
dam sylvis, calenteque materie terra, manifesto argenti 
rivo fluxisse solum , quumque, aliquo tempore inferjecto, 
terree motus supervenissent locique debiscerent, magnam 
copiam argenti collectam fuisse quod sane et Massiliensi- 
bus proventus non vulgares suppeditavit. 


CAP. LXXXVIII. 


(9) Ἐν ταῖς Γυωνησίαις ταῖς κειμέναις νήσοις χατὰ 
τὴν ᾿Ιδηρίαν, ἃς μετὰ τὰς λεγομένας ἑπτὰ μεγίστας 
λέγουσιν εἶναι, φασὶν ἔλαιον μὴ γίνεσθαι ἐξ ἐλαιῶν, ἐκ 

15 δὲ τῆς τερμίνθου χομιδῇ πολὺ χαὶ εἷς πάντα ἁρμότ-- 
τον. (90) Λέγουσι δ᾽ οὕτω τοὺς οἰχοῦντας αὐτὰς ΓΙ ὄηρας 
χαταγύνους εἶναι ὥστ᾽ ἀνθ᾽ ἑνὸς σώματος θηλυκοῦ 
διδόναι τοῖς ἐμπόροις τέτταρα χαὶ πέντε σώματα ἄρ- 
ρενα. Στρατευόμενοι δὲ παρὰ Καρχηδονίοις τοὺς 

30 μισθοὺς ὅταν λάδωσιν, ἄλλο μέν, ὡς ἔοιχεν, οὐδὲν 
ἀγοράζουσι, γυναῖχας δέ" οὐ γὰρ χρυσίον, οὐδ᾽ ἀργύριον 
ἔξεστι παρ᾽ αὐτοῖς οὐδένα ἔχειν, ᾿Επιλέγεται δέ τι 
τοιοῦτον ἐπὶ τῷ χωλύειν χρήματα εἰσάγειν αὐτούς, ὅτι 
τὴν στρατείαν Ἡραχλῆς ἐποιήσατο ἐπὶ τὴν Ἰδηρίαν 

45 διὰ τοὺς τῶν ἐνοιχούντων πλούτους. 


(86) In Gymnesiis insulis, quae ad Iberiam sile sunt, 
quaque post septem ita diclas maximae esse feruntur, aiunt 
oleum non ex olivis, sed e terebintho permagna copia 
reddi , idque ad usus omnes adcommodatum. Dicunt vero 
incolentes eas Iberes adeo esse mulierosos, ut pro uno 
femineo corpore quattuor aut quinque mascula cum mer- 
catoribus commutent. Apud Carthaginienses vero mili - 
tantes quum stipendia adceperint , uihil aliud , ut videtur, 
nisi feminas coemunt : aurum enim, aut argentum apud 
eos possidere non licet. Dictis additur hujusmodi quid, 
cur divitias importare vetent, quod Hercules nimirum 
bellum Hispania intulit , divitiis incolarum invitatus. 


CAP. LXXXIX. 


(v1) "Ev τῇ τῶν Μασσαλιωτῶν χώρα περὶ τὴν At- 
γυστικήν φασιν εἶναί τινα λίμνην, ταύτην δ᾽ ἀναζεῖν 
χαὶ ὑπερχεῖσθαι, xal τοσούτους ἰχθῦς ἐχόάλλειν τὸ 
πλῆθος ὥστε μὴ πιστεύειν. ᾿Επειδὰν δ᾽ οἱ ἐτησίαι 

30 πνεύσωσιν, ἐπιχώννυσθαι τὸ ἔδαφος ἐπ᾽ αὐτήν, xal 
τοιοῦτον χονιορτὸν γίνεσθαι αὐτόθι, καὶ ἀποστερεοῦ - 
σθαι τὴν ἐπιφάνειαν αὐτῆς ὡσανεὶ ἔδαφος, τοῖς δὲ 
τριόδουσι διχκόπτοντας τοὺς ἐγχωρίους École ὅσους 
&y βούλωνται, ἰχθύας ἐξαίρειν ἐξ αὐτῆς. 


CAP. 


δὲ — (92) Λέγεται δέ τινὰς τῶν Λιγύων οὕτω σφενδο-- 
νᾶν εὖ ὥστε, ὅταν πλείους ἴδωσιν ὄρνιθας pupil satiat 
πρὸς ἀλλήλους, ποῖον ἕκαστος παρασχευάζεται βαλεῖν, 
ὡς ἑτοίμως ἁπάντων τευξομένων. 


CAP. 
(93) Ἴδιον δέ φασι καὶ τοῦτο παρ᾽ αὐτοῖς slvat: 


40 αἵ γυναῖχες ἅμα ἐργαζόμεναι τίκτουσιν, καὶ τὸ παιδίον 
ὕδατι περιχλύσασαι παραχρῆμα σχάπτουσι xal. σχάλ- 


(87) Intra fines Massiliensium circa Liguriam lacus 
quidam esse fertur, qui ebulliens exundansque tantam 
piscium multitudinem ejicit, ut veri fidem superet. Cele- 
rum flantibus Etesiis exaggerari fundum tradunt in eum, 
tantumque pulverem illic concitari, ut superficies ejus 
conaolidetur quasi pavimentum, indigenasque tridentibus 
dirimentes quoiquot voluerint pisces, promple ex eo 
eximere. 


XC. 


(88) Quidam Ligorum adeo funde jactu praestare 
feruntur, ut conspectis avibus pluribus, inter se concer- 


tent, quamnam ubusquisque ferire contendat, tamquam : 


omnes facile adsecuturi. 


XCI. 


Peculiare insuper et hoc apud eos esse ferunt , quod mu- 


Jieres simul opus facientes pariunt, ablutoque aqua in- 


99 


λουσι xal τἄλλα οἰχονομοῦσιν ἃ xal μὴ τιχτούσαις αὖ-- 


ταῖς ἦν πρακτέον. 


CAP. 


(οι) Θαῦμα δὲ καὶ τοῦτο παρὰ τοῖς Λίγυσιν' φασὶ 
γὰρ παρ᾽ αὐτοῖς ποταμὸν εἶναι οὗ τὸ ῥεῦμα αἴρεται 
€ μετέωρον καὶ ῥεῖ, ὥστε τοὺς πέραν μὴ ὁρᾶσθαι. 


ΠΕΡῚ ΘΑΥΜΑΣΙΩΝ AKOYZMATON ", 4β΄-ς΄. 


(48:7...) 


fante, confestim fodiunt ac sarriunt, reliquaque obeunt 
munia quse el ante partum iis erant facienda. 


XCII. 


Admiratione et hoc apud Ligures dignum est, quod 
fluvius quidam apud eos exstare fertur, cujus fluentum in 
sublime adtollitur ac fluit, adeo ut e regione stantes ne- 
queant conspici. 


CAP. XCIII. 


(o3) "Ev δὲ τῇ Τυρρηνία λέγεταί τις νῆσος Αἰθά- 

Atta ὀνομαζομένῃ, ἐν T, ix τοῦ αὐτοῦ μετάλλου πρότε- 

ρὸν μὲν χαλχὸς ὠρύσσετο, ἐξ οὗ φασι πάντα χεχαλ- 

χευμένα παρ᾽ αὐτοῖς εἶναι, ἔπειτα μηκέτι εὑρίσκεσθαι, 

10 χρόνου δὲ διελθόντος πολλοῦ φανῆναι ἐκ τοῦ αὐτοῦ 

μετάλλου σίδηρον, ᾧ νῦν ἔτι χρῶνται Τυρρηνοὶ οἱ τὸ 
καλούμενον Ποπλώνιον οἰχοῦντες. 


CAP. 


(se) “Ἔστι δέ τις ἐν Τυρρηνίᾳ πόλις Olvapía xa- 
λουμένη, ἣν ὑπερθολῇ φασιν ὀχυρὰν εἶναι" ἐν γὰρ μέση 
4b αὐτῇ λόφος ἐστὶν ὑψηλός, τριάχοντα σταδίους ἀνέχων 
dvo , xal χάτω ὕλην παντοδαπὴν xai ὕδατα. Φοθου- 
μένους οὖν τοὺς ἐνοικοῦντας λέγουσι μή τις τύραννος 
γένηται, προΐστασθαι αὑτῶν τοὺς Ex τῶν οἰκετῶν ἦλευ- 
θερωμένους, xal οὗτοι ἄρχουσιν αὐτῶν, κατ᾽ ἐνιαυτὸν 
20 δ᾽ ἄλλους ἀντικαθιστάναι τοιούτους. 


CAP. 


(o7) "Ev τῇ Κύμη τῇ περὶ τὴν Ἰταλίαν δείχνυταί 
τις, ὡς ἔοιχε, θάλαμος χατάγειος Σιδύλλης τῆς γρησμο- 
λόγον, ἣν πολυχρονιωτάτην γενομένην παρθένον δια- 
μεῖναί φασιν, οὖσαν μὲν ᾿Ερυθραίαν. ὑπό τινων δὲ τὴν 

26 Ἰταλίαν χατοιχούντων Κυμαίαν, ὑπὸ δέ τινων Μελάγ- 
χραιραν χαλουμένην. Τοῦτον δὲ τὸν τόπον λέγεται 
χυριεύεσθαι, ὑπὸ Λευχανῶν. (9s) Εἶναι δὲ λέγουσιν ἐν 
ἐκείνοις τοῖς τόποις περὶ τὴν Κύμην ποταμόν τινα 
Κετὸν ὀνομαζόμενον, εἰς ὅν φασι τὸν πλείω χρόνον 

30 τὸ ἐμδληθὲν πρῶτον περιφύεσθαι xal τέλος ἀπολι- 
θοῦσθαι. 


(89) In Etruria ferunt insulam quamdam esse , quam 
A&thaliam vocant, in qua ex easdem fodina olim quidem aes 
ernebatur, unde spud illos omnia ex sere conflata esee; 
exinde vero non amplius inveniri, sed longo temporis spatio 
interjecto, ex eadem fodina ferrum provenisse, quo etiam- 
num utuntur Tyrrheni Populoniam dicfam incolentes. 


XCIV. 


(90) In Étruria exstat quaedam urbs, quam (Enaream 
vocant, quamque supra modum munitam esse ferunt, 
quippe cujus medium tumulus occupat prealtos, ad 
xxx stadiorum altitudinem surgens, et ima sui parte o- 
mnigena materie et aquis abundans. Meluentes itaque 
incolas, ne quis tyrannus redderetur, servos manumissos 
sibi praficere ferunt iique illis imperant; quotannis vero 
alios ejusdem sortis hoinines subrogare. 


XCV. 


(91) Cumis circa Italiam ostendunt thalamum quem- 
dam, ut videtur, subterraneum Sibylle fatidicee , quse 
vtate quamlibet admodum provecta, virginitatem servasse 
impollutam traditur. Erythrea quidem fuit hzc , sed a 
quibusdam Italie incolis Cumana , a nonnullis vero Melan- 
craera nuncupatur. Locumautem hunc Lucanis subditum 
esse aiunt. Porro illis in locis circa Cumas fluvium esse 
dicunt ( Celus ab ipsis adpellatur), in quem jacta que- 
cumque fuerínt, plerumque primo concremento quodam 
obducantur, ac postremo in lapidem indurescant. 


CAP. XCVI. 


(99) ᾿Αλκιμένει τῷ Συδαρίτηῃ φασὶ χατασχευασθῇ- 
yat ἱμάτιον τοιοῦτον τῇ πολυτελείᾳ, ὥστε προτίθεσθαι 
αὐτὸ ἐπὶ Λαχινίῳ τῷ πανηγύρει τῆς ρας, elc ἣν συμ- 

86 πορεύονται πάντες Ἰταλιῶται, τῶν τε δεικνυμένων μά- 
λιστα πάντων ἐχεῖνο θαυμάζεσθαι" οὗ φασι κυριεύσαντα 
Διονύσιον τὸν πρεσθύτερον ἀποδόσθαι Καρχηδονίοις 
ἑχατὸν xal εἴχοσι ταλάντων. Ἦν δ᾽ αὐτὸ μὲν ἄλουρ- 
γές, τῷ δὲ μεγέθει πεντεχαιδεκάπηχν, ἑκατέρωθεν δὲ 

40 διείληπτο ζῳδίοις ἐνυφασμένοις, ἄνωθεν μὲν Σούσοις, 
κάτωθεν δὲ Πέρσαις" ἀνὰ μέσον δ᾽ ἦν Ζεύς, Ἥρα, 


(92) Alcimeni Sybaritee vestem tradunt tanta opulentia 
copfectam esse, ut Lacinii per Junonis solemnia , ad quze 
tota confluere solet Italia, spectanda proponeretur, eamque 
ante omnia alia quie ibi monstrabantur, inprimis admi- 
rarentur : qua potitus Dionysius senior Carthaginiensibus 
talentis cxx vendidisse fertur. Purpurea autem erat, am- 
plitudine xv cubitorum, imaginibus utrinque inlextis di- 
stincfa, superne quidem Susis, inferne vero Persis. In 
medio autem Juppiter, J.:no , Themis, Minerva , Apollo, 


Gr.) 


DE MIRABILIBUS AUSCULTATIONIBUS *, CAP. XCVII-C. 


Θέμις, ᾿Αϑηνᾶ, Ἀπόλλων , Ἀφροδίτη. Παρὰ δ᾽ ἐχά- | Venus erant, versus utramque porro extremitatem Alci- 


τερον πέρας ᾿Αλχιμένης ἦν, ἑκατέρωθεν δὲ Σύθαρις. 


menes, utrinque demum Sybaris. 


CAP. XCVII. 


(100) Περὶ τὴν dxpav τὴν Ἰαπυγίαν φασὶν ἔχ τινος 
τόπου, ἐν ᾧ συνέθη γενέσθαι, ὡς μυθολογοῦσιν, Ἥρα- 
χλεῖ πρὸς γίγαντας μάχην, δεῖν ἰχῶρα πολὺν xal 

& τοιοῦτον ὥστε διὰ τὸ βάρος τῆς ὀσμῆς ἄπλουν εἶναι 
τὴν χατὰ τὸν τόπον θάλασσαν. Λέγουσι δὲ πολλαχοῦ 
τῆς Ἰταλίας ἫἩ ρακλέους εἶναι πολλὰ μνημόσυνα ἐν 
ταῖς δὲοῖς ἃς ἐχεῖνος ἐπορεύθη. (101) Περὶ δὲ Πανδο- 
σίαν τῆς Ἰαπυγίας ἴχνη τοῦ θεοῦ δείχνυται, ἐφ᾽ ἃ οὖ- 

10 ξαυὶ ἐπιθατέον. ) 


(93) E loco aliquo cirea Tapygium promontorium , 
ubi inter Herculem Gigantesque depugnatum (abule te- 
$tantur, sanies fluere tanta talisque dicitur ut ea parte 
mare innavigabile sit feetoris gravitate. Ferunt ef passim 
in Italia multa Herculis monumenta exstare juxta vias 
quas ille peragravit. Circa Iepygie Pandosiam vestigia 
dei monsírantur, qu& nemini fas est pedibus calcare. 


CAP. XCVIII. 


(103) Ἔστι χαὶ περὶ ἄχραν ᾿Ιαπυγίαν λίθος ἅμα - 
ξιαῖος, ὃν ὑπ᾽ ἐκείνου ἀρθέντα μετατεθῆναί φασιν, ἀφ᾽ 
ἑνὸς δὲ δαχτύλου κινεῖσθαι συμθέθηκεν. 


CAP. 


(103) 'Ev τῇ τῶν Ὀρχομενίων πόλει τῇ ἐν Βοιωτοῖς 
t$ φανῆναί φασιν ἀλώπεχα, ἣν χυνὸς διώχοντος εἰσδῦναι 
εἴς τινα ὑπόνομον, xal τὸν χύνα συνεισδῦναι αὐτῇ, 
χαὶ ὑλαχτοῦντα ἦχον μέγαν ποιεῖν ὡσανεὶ εὐρυχωρίας 
τινὸς ὑπαρχούσης αὐτῷ τοὺς δὲ χυνηγέτας ἔννοιαν 
λαδόντας δαιμονίαν, ἀναρρήξαντας τὴν εἴσδυσιν συνῶ- 
40 σαι xal αὐτούς" ἰδόντας δὲ διά τινων ὀπδὴν εἰσερχόμε- 
γον ἔσω τὸ φῶς, εὐσυνόπτως τὰ λοιπὰ θεάσασθαι, χαὶ 
ἐλθόντας ἀπαγγεῖλαι τοῖς ἄρχουσιν. 


Circa idem promontorium exstat etiam lapis plaustrali 
magnitudine, quem Hercules sublatum transtulisse fertur, 
evenitque ut digito uno moveretur. 


XCIX. 


(94) In Boeotia in. Orchomeniorum urbe vulpem visam 
tradunt , quae quum canem persequentem fugiens cunicu- 
lum quemdam subiisset, simul ingressus ille latransque so- 
nitum edidit magnum, perinde ac si amplo spatio circum- 
daretur; venatores autem , numen aliquod residere isthic 
arbitratos, aditu patefacto, ipsos quoque compulisse, con- 
specfaque per foramina quedam luce intro ingrediente, 
reliqua clare contemplatos esse , atque egressos magistrati- 
bus nuntíasse. 


CAP. C. 


(104) Ἐν τῇ Σαρδοῖ τῇ νήσῳ κατασχευάσματά φα- 
σιν εἶναι εἷς τὸν Ελληνιχὸν τρόπον διακείμενα τὸν 
25 ἀρχαῖον, ἄλλα τε πολλὰ xol καλὰ, καὶ θόλους περισ- 
σοῖς τοῖς ῥυθμοῖς χατεξεσμένους τούτους δ᾽ ὑπ᾽ Ἰολάου 
τοῦ Ἰἰφιχλέους κατασχενασθῆναι, ὅτε τοὺς Θεσπιά- 
δας τοὺς ἐξ Ἡραχλέους παραλαδὼν ἔπλευσεν εἷς ἐχεί- 
νους τοὺς τόπους ἐποιχήσων, ὡς χατὰ συγγένειαν 
30 αὑτῷ τὴν Ἡραχλέους προσήκοντας διὰ τὸ πάσης 
τῆς πρὸς ἑσπέραν κύριον Ἡραχλέα γενέσθαι. — AU- 
τῇ δ' $ νῆσος, ὡς ἔοικεν, ἐκαλεῖτο μὲν πρότερον 
Ἰμχνοῦσσα διὰ τὸ ἐσχηματίσθαι τῇ περιμέτρῳ διμοιό-- 
τατα ἀνθρωπίνῳ ἴχνει. (105) Εὐδαίμων δὲ καὶ πάμ- 
85 φορος ἔμπροσθεν λέγεται εἶναι" τὸν γὰρ Ἀρισταῖον, ὅν 
φασι γεωργικώτατον εἶναι ἐπὶ τῶν ἀρχαίων, τοῦτον 
αὐτῶν ἄρξαι μυθολογοῦσιν, ὑπὸ μεγάλων ὀρνέων ἔμ- 
προσθεν καὶ πολλῶν χατεχομένων. Νῦν μὲν οὖν 
οὐκέτι φέρει τοιοῦτον οὐδὲν διὰ τὸ χυριευθεῖσαν ὑπὸ 
40 Καρχηδονίων ἐκχοπῆναι πάντας τοὺς χρησίμους εἰς 
προσφορὰν χαρπούς, καὶ θάνατον τὴν ζημίαν τοῖς ἐγ-- 
χωρίοις τετάχθαι, ἐάν τις τῶν τοιούτων τι ἀνα- 
φυτεύη. 


(95) In Sardinia insula sedificia ferunt esse vetusto 
Grecorum more disposita, cum alia multa pulcliraque , 
tum testudines eximia proportione exsculpfas.  Existi- 
mantur autem hac ab IJolao Iphiclis filio exstructa esse, 
quo tempore Thespiadas Herculis filios secum ducens ad 
ea loca trajecit coloniam deduclurus, quippe que ob 
cognationem Herculis, cui tota tel:us versus occidentem 
sita parebat, ad se pertinere arhitrabatur. Insula autem 
beec, αἱ videtur, Iclhnussa olim adpellabatur, quia ambitu 
suo figuram refert vestigio humano simillimam. Felicem 
autem et rebus omnibus fertilem olim fuisse perhibent : 
Aristeum enim, quem priscorum hominum «etate agri 
colendi studiosissimum fuisse ferunt, his locis imperasse 
fabulantur ; &ntea a rhultis magnisque avibus occupaban- 
tur. Verum hodie nibil amplius ejus generis profert : ex 
quo enim Carthaginiensibus subdita est, omnes fructus ali- 
mento idonei exstirpati sunt, capitisque poena impendet 
incolis , si quis rursum ejusmcdi quid plantaverit. 


ΠΕΡῚ GAYMAZION AKOYZMATÓON *, ρα΄-οὗ΄. 


(535,029.) 


CAP. CI. 


(106) "Ev μιᾷ τῶν ἑπτὰ νήσων τῶν Αἰόλου χαλου- 
μένων, ἣ καλεῖται Αιπάρα, τάφον εἶναι μυθολογοῦσι, 
περὶ οὗ xol ἄλλα μὲν πολλὰ xal τερατώδη λέγουσι, 
τοῦτο δ᾽ ὅτι οὐχ ἀσφαλές ἐστι προσελθεῖν πρὸς ἐχεῖνον 

& τὸν τόπον τῆς νυχτός, συμφωνοῦσιν * ἐξαχούεσθαι γὰρ 
τυμπάνων καὶ χυμξάλων ἦχον γέλωτά τε μετὰ θορύ- 
6ou xai χροτάλων ἐναργῶς. (107) Αέγουσι δέ τι τερα- 
τωδέστερον γεγονέναι περὶ τὸ σπήλαιον " πρὸ ἡμέρας 
γὰρ ἐγχοιαηθῆναί τινα ἐν αὐτῷ οἰνωμένον, xal τοῦτον 

10 ὑπὸ τῶν οἰχετῶν ζητούμενον ἐφ᾽ ἡμέρας τρεῖς διατε- 
λέσα:. τῇ δὲ τετάρτη εὑρεθέντα ὡς νεχρὸν ἀποχομι- 
σθῆναι ὑπὸ τῶν οἰχείων εἰς τὸν ἴδιον τάφον, xai τῶν 
νομιζομένων τυχόντα πάντων ἐξαίφνης ἀναστῆναι, καὶ 
διηγεῖσθαι τὰ xa0' ἑαυτὸν συμθεξηχότα. Τοῦτο μὲν 

16 οὖν ἡμῖν φαίνεται μυθωδέστερον᾽ ὅμως μέντοι ἔδει μὴ 
παραλιπεῖν ἀμνημόνευτον αὐτὸ τῶν περὶ τὸν τόπον 
ἐχεῖνον τὴν ἀναγραφὴν ποιούμενον. 


CAP. 


(108) Περὶ τὴν Κύμην τὴν dv Ἰταλίᾳ λίμνη ἐστὶν 
5$, προσαγορευομένη ἄορνος, αὐτὴ μέν, ὡς ἔοιχεν, οὐχ 
so ἔμουσά τι θαυμαστόν περιχεῖσθαι γὰρ λέγουσι περὶ 
αὐτὴν λόφου: χύχλῳ,, τὸ ὕψος οὐχ ἐλάσσους τριῶν στα- 
δίων, καὶ αὐτὴν εἶναι τῷ σχήματι χυχλοτερῇ ) τὸ βά- 
θος ἔχουσαν ἀνυπέρθόλητον. ᾿Κχεῖνο δὲ θαυμάσιον 
φαίνεται ὑπερχειμένων γὰρ αὐτῇ πυχνῶν δένδρων, 
45 χαί τινων ἐν αὐτῇ χαταχεχλιμένων, οὐδὲν ἔστιν ἰδεῖν 
φύλλον ἐπὶ τοῦ ὕδατος ἐφεστηχός, ἀλλ᾽ οὕτω χαθαρώ- 
τατόν ἐστι τὸ ὕδωρ ὥστε τοὺς θεωμένους θανμάζειν. 
(109) Περὶ δὲ τὴν ἀπέχουσαν ἥπειρον αὐτῆς οὐ πολὺ 
θερμὸν ὕδωρ πολλαχόθεν ἐκπίπτει, xal 6 τόπος ἅπας 
3» χαλεῖται Πυριφλεγέθων. Ὅτι δ᾽ οὐδὲν διίπταται 
ὄρνεον αὐτήν, ψεῦδος" οἱ γὰρ παραγενόμενοι λέγουσι 
πλῆθός τι χύχνων ἐν αὐτῇ γίνεσθαι. 


CAP. 


(110) Φασὶ τὰς Σειρηνούσας νήσους χεῖσθαι μὲν ἐν 

τῇ Ἰταλίᾳ περὶ τὸν πορθμὸν ἐπ᾽ αὐτῆς τῆς ἄχρας, ὃς 

35 χεῖται πρὸ τοῦ προπεπτωχότος τόπου xal διαλαμθά- 

νοντος τοῖς χόλποις τόν τε περιέχοντα τὴν Κύμην xat 

τὸν διειληφότα τὴν Ποσειδωνίαν χαλουμένην " ἐν ᾧ 

xal νεὼς αὐτῶν ἵδρυται, xal τιμῶνται xaO. ὑπερδολὴν 

ὑπὸ τῶν περιοίχων θυσίαις ἐπιμελῶς" ὧν xat τὰ ὀνό- 

40 ματα μνημονεύοντες καλοῦσι τὴν μὲν Παρθενόπην, τὴν 
δὲ Λευχωσίαν, τὴν δὲ τρίτην Λίγειαν. 


CAP. 


(iu) Λέγεται δὲ μεταξὺ τῆς Μεντοριχῇς xoi τῆς 
Ἰστριανῆς ὄρος τι εἶναι τὸ καλούμενον Δέλφιον, ἔχον 
λόφον ὑψηλόν. ᾿Επὶ τοῦτον τὸν λόψον ὅταν ἀναδαί- 


(96) In upa septem /Eoli quie vocantur, insularum, quam 
Liparam adpellant, sepulcrum exstare fabulantur, circa 
quod cum alia multa prodigiosa enarrant , tum noctu eum 
locum tuto adiri non posse omnes uno ore perhibent : soni- 
tum enim tympanorum cymbalorumque, et risum cum stre- 
pitu crepitaculisque audiri manifesto. Ceterum etiam mon- 
sirosius quid circa antrum lioc dicunt accidisse : ebrium 
quemdam antclucano somno in eo oppressum esse ferunt, 
in quo quarendo per triduum perstitisse famulos, quarto- 
que demum die quasi mortuum repertum a familiaribus ad 
proprium sepulcrum delatum esse, quumque justa prazsti- 
tissent omnia, suhito resurrexisse, quaeque sibi obtigissen! , 
exposuisse. Que elsi! nimis fabulosa nobis videantur, 
nihilominus tamen absque mentione praterire non opor- 
tebat, quae hunc locum spectant, memorie tradentem. 


CII. 


(97) Circa Cumas Itàlie lacus est, quem Avernum 
vocant, ipse quidem nihil mirabile habens, ut videtur : 
ei enim circumjacere ferunt tumulos undequaque , trium 
ad miaus stadiorum altitudine, ipsumque figura esse cir- 
culari profunditateque immensa. Mirandum tamen hoc 
videtur, quod superincumbentibus ipsi densis arboribus, 
imo nonnullis in eum vergentibus, non cernas ullum in 
lacu natans folium, sed eo usque purissima est aqua ut ad- 
mirationem moveat spectanübus. Circa continentem non 
procul distantem calidas aquas passim scaturire ferunt, 
atque locus universus Pyriphlegethon adpellatar. Ceterum 
avem nullam istum lacum transvolare mendacium est, quum 
cyguos in eo haud paucos inveniri testantur qui eum 
adiere. 


CI. 


| (98) In Italia Sirenusas insulas sitas esse ferunt in 


exiremo promontorio circa fretum qnod jacet ante locum 
prominentem qui utrumque sinum diruit, cum qui Cumas 
cingit, tum qui urbem Posidoniam dictam dividit : in quo 
etiam Sirenum templum exstructum est, easque admodum 
studiose sacrificiis venerantur adcolie, earumque nomina 
recensentes Parthenopem unam, alteram Leucosiam , ter- 
tiam Ligeam vocaut. 


CIV. 


(99) inter Menloricam e£ Istrianam mons quidam 
fertur esse , quem Delphium vocant, alto fastigio preedi- 
tus: quem conscendentes Mentores, qui ad Adriam babi- 


die ae 2 m Pumpen CMM Det on. 


(640,510.) 
νωσιν οἷ Μέντορες οἱ ἐπὶ τοῦ Ἀδρίου οἰχοῦντες, ἀπο- 
θεωροῦσιν, ὡς ἔοιχε, τὰ εἷς τὸν Πόντον εἰσπλέοντα 
πλοῖα * εἶναι δὲ χαί τινα τόπον ἐν τοῖς ἀνὰ μέσον 
διαστήμασιν, εἷς ὃν ἀγορᾶς xoti; γινομένης, πωλεῖ- 
6 σθαι παρὰ μὲν τῶν ἐκ τοῦ Πόντου ἐμπόρων ἀναόαι-- 
γόντων τὰ Λέσθια καὶ 'Χία xal Θάσια, παρὰ δὲ τῶν 


ἐχ τοῦ Ἀδρίου τοὺς Κερχυραϊκοὺς ἀμφορεῖς. 


CAP. 


(112) Φασὶ δὲ καὶ τὸν "Iarpov ῥέοντα ix. τῶν Ἕ- 
χυνίων χαλουμένων δρυμῶν σχίζεσθαι, χαὶ τῇ μὲν εἰς 
10 τὸν Πόντον ῥεῖν, τῇ δ᾽ εἰς τὸν Ἀδρίαν ἐχθάλλειν. 
Σημεῖον δ᾽ οὐ μόνον ἐν τοῖς νῦν καιροῖς ἑωράχαμεν, 
ἀλλὰ xal ἐπὶ τῶν ἀρχαίων μᾶλλον, οἷον τὰ ἐκεῖ ἄπλωτα 
εἶναι" καὶ γὰρ Ἰάσονα τὸν μὲν εἴσπλουν χατὰ Κνα- 
γέας, τὸν δ᾽ ix τοῦ Πόντου ἔχπλουν χατὰ τὸν Ἴστρον 
16 ποιήσασθαί φασι, xal φέρουσιν ἄλλα τε τεχμήρια οὐχ 
ὀλίγα, καὶ χατὰ μὲν τὴν χώραν βωμοὺς ὑπὸ τοῦ Ἰά- 
σονος ἀναχειμένους δειχνύουσιν, ἐν δὲ μιὰ τῶν νήσων 
τῶν ἐν τῷ ᾿Αδρίᾳ ἱερὸν Ἀρτέμιδος ὑπὸ Μηδείας ἱδρυ- 
μένον. "Ext δὲ λέγουσιν ὡς οὐχ ἂν παρέπλευσε τὰς 
20 Πλαγχτὰς χαλουμένας,. εἰ μὴ ἐχεῖθεν ἀπέπλει. 
(us) Καὶ ἐν τῇ Αἰθαλείᾳ δὲ νήσῳ, τῇ χειμένη ἐν τῷ 
᾿Γυρρηνιχῷ πελάγει, ἄλλα τε δειχνύουσι μνημεῖα τῶν 
ἀριστέων, καὶ τὸ ἐπὶ τῶν ψήφων δὲ λεγόμενον * παρὰ 
Ὑὰρ τὸν αἰγιαλὸν ψήφους φασὶν εἶναι ποικίλας, ταύτας 
45 δ᾽ οἱ Ἕλληνες ol τὴν νῆσον οἰχοῦντες λέγουσι τὴν 
χροιὰν λαθεῖν ἀπὸ τῶν στλεγγισμάτων ὧν ἐποιοῦντο 
ἀλειφόμενοι' ἀπ᾽ ἐχείνων γὰρ τῶν χρόνων οὔτε πρότε- 
pov ἑωρᾶσθαι μυθολογοῦσι τοιαύτας ψήφους, οὔθ᾽ ὕστε- 
pov ἐπιγενομένας. "Ext δὲ τούτων φανερώτερα σημεῖα 
80 λέγουσιν, ὅτι οὐ διὰ τῶν Συμπληγάδων ἐγένετο 6 ἔχ- 
πλους, αὐτῷ τῷ ποιητῇ ἐν ἐχείνοις τοῖς τόποις μάρτυρι 
χρομενοι" τὴν γὰρ δυσχέρειαν τοῦ χινδύνου ἐμφανί- 
ζοντα λέγειν ὅτι οὐκ ἔστι παραπλεῦσαι τὸν τόπον 
('O6. μ. 67)" 
ἀλλά θ᾽ ὁμοῦ πίναχάς τε νεῶν xai σώματα φωτῶν 
χύμαθ᾽ ἁλὸς φορέουσι πυρός τ᾽ ὀλοοῖο θύελλαι. 


9ὅ 


Περὶ μὲν οὖν τὰς Κυανέας o0 λέγεται πῦρ ἀναπέμπειν, 
περὶ δὲ τὸν πορθμὸν τὸν διαλαμβάνοντᾳ' τὴν Σικελίαν 
ἐφ᾽ ἑχάτερα χειμένων τῶν τοῦ πυρὸς ἀναφυσημάτων, 

40 xal τῆς τε νήσου συνεχῶς καιομένης, xal τοῦ περὶ 
τὴν Αἴτνην ῥεύματος πολλάχις τὴν χώραν ἐπιδεδρα" 
μηχότος. 


CAP. 


(114) Ἐν Τάραντι ἐναγίζειν xatd. τινας χρόνους 
φασὶν Ἀτρείδαις καὶ Τυδείδαις καὶ Αἰακίδαις xal Λαερ- 

45" τιάδαις, xal ᾿Ἀγαμεμνονίδαις δὲ χωρὶς θυσίαν ἐπιτε- 
λεῖν ἐν ἄλλῃ ἡμέρα ἰδίᾳ, ἐν dj νόμιμον εἶναι ταῖς 
γυναιξὶ μὴ γεύσασθαι τῶν ἐχείνοις θυομένων. Εστι 
δὲ xal ᾿Αχιλλέως νεὼς παρ᾽ αὐτοῖς. λέγεται δὲ μετὰ 


DE MIRABILIBUS AUSCULTATIONIBUS*, CAP. CY, CVI. 


Ll m OM ——————— 


93 


tant, naves in Pontum navigantes, ut videtur, prospiciunt ; 
esse vero et locus quidam in mediis intervallis, quorsum, 
dum communes celebrantur nundine, a mercatoribus 
ex Ponto eo adscendentibus res Lesbiz, Chis et Thasic, 
ab iis vero qui ab Adria veniunt, amphore Corcyres ven- 
duntur. 


CV. 


(100) Ferunt et Istrum ex sylva Hercynia dicta pro- 
fluentem dividi , partimque in Pontum fluere, parlim vero 
in Adriam ejici: cujus rei argumentum nón hoc tem- 
pore solum , sed magis etiam a priscis inde seculis vidi- 
mus , loca nempe illic sita navigiis esse impervia : nam et 
Iasonem juxta Cyaneas intrasse, ex Ponto vero per Istrum 
exiisse fama est, et cum alia indicia hujus rei afferunt 
non pauca , tum aras eo loco ab [asone consecratas osten- 
dunt, in una vero insularum maris Adriatici Dianze tem- 
plum a Medea excitatum. Porro negant, illum petras quce 
Plancte dicuntur, preetervehi potuisse, nisi isthinc enavi- 
gassel. (101) Ceterum et in ZEthalia, maris Tyrrheni insula, 
cum alia monumenta principum (illíus expeditionis) viro- 
rum, tum id quod de calculis memorant, monstratur : 
nam ad littus calculos inveniri perhibent coloris varii ; los 
autem Greci insulam incolentes memorant colorem debere 
strigmentis quia strigilibus sibi detergebant, dum unge- 
bantur : tales enim ab illis inde temporibus, nec ante visos 
esse fabulantur, nec post supervenisse. — Verum et ma- 
nifestiora liujus rei argumenta adlegant , non (fuisse illis 
per Symplegadas exitum, ipsam poetam illis in locis testem 
citantes : docentem enim periculi gravitatem hunc locum 
prieternavigari posse negare adstruunt .: 


Verum simul tabulataque navium et corpora virorum 
Maris unds rapiunt et ignis perniciosi procella. 


Circa Cyaneas igitur non dicitur ignis emitti, sed juxta fre. 
tum quod Siciliam (ab Italia) distinguit , sito ab utraque 
parte ignis spiraculo, cum insula continue flagrante, tum 


flueuto circa /Etnam stepe regionem invadente. 


CVI. ως 


(102) Tarenti feruntur certis temporibus parentare 
Atridis, JEacidis, Tydidisque et Laérliadis , Agamemno- 
niadis autem seorsum facere sacrificia privatim alia die, 
qua mulieribus, quz iis immolantur, gustare lege inter- 
dictum est. Est et templum apud ipsos Achillis. Ferunt 


94 


τὸ παραλαθεῖν (παραδαλεῖν}) τοὺς Ταραντίνους *Hod- 

χλειαν τὸν τόπον χαλεῖσθαι ὃν νῦν κατοιχοῦσιν, ἐν δὲ 

τοῖς ἄνω χρόνοις τῶν ᾿Ιώνων χατεχόντων Πλεῖον ( ITo- 

λίειον 2), ἔτι δ᾽ ἐχείνων ἔμπρόσθεν ὑπὸ τῶν Τρῴων τῶν 
p χατασχόντων αὐτὴν Σίγειον ὠνουάσθαι. 


CAP. 


(115) Παρὰ δὲ τοῖς Συδαρίταις λέγεται Φιλοκτήτην 
τιμᾶσθαι’ χατοιχῆσαι γὰρ αὐτὸν dx Τροίας ἀναχομι- 
σθέντα τὰ χαλούμενα Μάκαλλα τῆς ΚΚροτωνιάτιδος, d 
φασιν ἀπέχειν ἑχατὸν εἴχοσι σταδίων, χαὶ ἀναθεῖναι 

t0 ἱστοροῦσι τὰ τόξα τὰ Ἡράκλεια αὐτὸν εἷς τὸ τοῦ A πόλ- 
λωνος τοῦ ἁλίου (ἀλαίου). ᾿Εκεῖθεν δέ φασι τοὺς 
Κροτωνιάτας κατὰ τὴν ἐπιχράτειαν ἀναθεῖναι αὐτὰ εἰς 
τὸ Ἀπολλώνιον τὸ παρ᾽ αὑτοῖς. Λέγεται δὲ χαὶ τε- 
λευτήσαντα ἐχεῖ χεῖσθαι αὐτὸν παρὰ τὸν ποταμὸν τὸν 

16 Σύδαριν, βοηθήσαντα Ῥοδίοις τοῖς μετὰ Τληπολέμου 
εἰς τοὺς ἐχεῖ τόπους ἀπενεχθεῖσι χαὶ μάχην συνά- 
ψασι πρὸς τοὺς ἐνοικοῦντας τῶν βαρδάρων ἐχείνην 
τὴν χώραν. 


CAP. 


(ue) Περὶ δὲ τὴν Ἰταλίαν τὴν χαλουμένην l'ap- 
29 γαρίαν ἐγγὺς Μεταποντίου ᾿Αθηνᾶς ἱερὸν εἶναί φασιν 
Εἰλενίας, ἔνθα τὰ τοῦ ᾿Επειοῦ λέγουσιν ἀναχεῖσθαι 
ὄργανα, ἃ εἷς τὸν δούρειον ἵππον ἐποίησεν, ἐχείνου 
τὴν ἐπωνυμίαν ἐπιθέντος" φανταζομένην γὰρ αὐτῷ 
τὴν ᾿Αθηνᾶν κατὰ τὸν Ünvov ἀξιοῦν ἀναθεῖναι τὰ ὄρ- 
45 γανα , xai διὰ τοῦτο βραδυτέρας τυγχάνοντα τῆς ἀνα- 
τωγῆς εἰλεῖσθαι ἐν τῷ τόπῳ, μὴ δυνάμενον ἐχπλεῦσαι" 
ὅθεν Εἰλενίας ᾿Αθηνᾶς τὸ ἱερὸν προσαγορεύεσθαι. 


CAP. 


(117) Λέγεται περὶ τὸν ὀνομαζόμενον τῆς Δαυνίας 
τόπον ἱερὸν εἶνα Ἀθηνᾶς "Agatac χαλούμενον, ἐν ᾧ 
30 δὴ πελέχεις χαλχοῦς xal ὅπλα τῶν Διομήδους ἑταίρων 
xal αὐτοῦ ἀναχεῖσθαι. (118) "Ev τούτῳ τῷ τόπῳ φασὶν 
εἶναι κύνας οἱ τοὺς ἀφιχνουμένους τῶν “Ελλήνων οὐχ 
ἀδικοῦσιν, ἀλλὰ σαίνουσιν ὥσπερ τοὺς συνηθεστάτους. 
(119) Πάντες δ᾽ οἱ Δαύνιοι xal οἱ πλησιόχωροι αὐτοῖς 
35 μελανειμονοῦσι, xal ἄνδρες xai γυναῖχες, διὰ ταύτην, 
ὡς ἔοικε, τὴν αἰτίαν: τὰς γὰρ Τρῳάδας τὰς ληφθεί- 
σας αἰχμαλώτους xal εἰς ἐκείνους τοὺς τόπους ἀφιχο- 
μένας, εὐλαδηθείσας μὴ πικρᾶς δουλείας τύχωσιν ὑπὸ 
τῶν ἐν ταῖς πατρίσι προῦύπαρχουσῶν τοῖς ᾿Αχαιοῖς 
40 γυναιχῶν, λέγεται τὰς ναῦς αὐτῶν ἐμπρῆσαι, ἵν᾽ ἅμα 
μὲν τὴν προσδοχωμένην δουλείαν ἐχφύγωσιν, ἅμα δ᾽ 
ὅπως μετ᾽ ἐχείνων μένειν ἀναγχασθέντων συναρμοσθεῖ- 
σαι χατάσχωσιν αὐτοὺς ἄνδρας. [Ιάνυ δὲ xol τῷ 
ποιητῇ καλῶς πέφρασται περὶ αὐτῶν" ἑλχεσιπέπλους 
45 γὰρ (IA. C, 4425 ἡ) 297; y, 108) καὶ βαθυχόλπους (ἾΔ. 
e), 215) χἀχείνας, ὡς ἔοικεν, ἰδεῖν ἔστιν, 


ΠΕΡῚ ΘΑΥΜΑΣΙΩΝ AKOYZMATON *, ρζ' -ρθ΄. 


(810.) 


Tarentinos locum quem nunc incolunt, postquam eo adpu- 
lisent , Heracleam vocasse, superioribus autem tempori- 
bus, quum ab Ionibus occuparetur, Polieum adpellatua 
esse, sed ante lios etiam a Trojanis, qui eum tunc tene- 


| bant, Sigeum. 


CVII. 


(103) Apud Sybarilas vero aiunt Philoctetem coli : hnnc 
.enim ex Troja reducem incolis donasse agri Crotoniensis 
partem quae vocatur Macalla, distantem ab urbe, ut fe- 
runt, cxx stadiorum spatio, eumque Herculis sagittas in 
Apollinis Alzei templo consecrasse narrant : quas inde abla- 
las a Crotoniatis, quo tempore imperio potiti erant, in Apol- 
linis templo quod apud eos exstat, dedieatas esse ferunt. 
Aiunt ipsum quoque iis in locis mortuum jacuisse ad Sv- 
barim fluvium, quum auxilia tulisset Rhodiis, qui cum 
Tlepolemo ad ea loca delati cum barbaris hujus regionis in- 
coliá manus conseruerant. 


CVHI. Ó 


(105) Circa Italiaa. parlem, quam Gargariam vocant, 
juxta Melapontium aiunt Minervee Hilenie templum 
exstare, inque eo Epei instrumenta dedicata esse , quae ad 
equi lignei (abricam compararat, ipso deze cognomen impo- 
nente : Minervam enim ei per somnum apparentem 'insiru- 
menía ut consecraret, petiisse, quumque ideo tardiorem 
e portu exitum sortiretur, eum loco isto involutum esse 
enavigare nequeuntem : unde Minerve Hileniee fanum 
adpellari. 


CIX. 


(105) Ferunt et circa locum quem Daunie vocant, 
templum esse quod Minerve Achaiese adpellant, in quo 
secures derege armaque cum Diomedis, tum sociorum ejus 
dedicata sint. Aiunt isto in loco canes esse, qui Grz- 
cos advenientes injuria nulla impetapt, sed iis tamquam 
familiarissimis blandiantur. Porro omnes Daunii eorum- 
queadcolie, tam viri quam mulieres, atratis tantum vestibus 
utuntur, ea, ut videtur, de causa, quod Trojanz mulieres, 
qua captivee ad ea loca devenerapnt, metuentes ne gravem 
servitutem experirentur sub mulieribus, quas Achivi jam 
antehac in patria habuissent, naves eorum incendisse fe- 
runtur, tum ut jugum servile, quod timebant, effugerent, 
(um ut eos, secum manendi necessitate imposila, sibi con- 
jungerent tamquam maritos ac detinerent. Rectissime quo- 
que poeta de iis locutus est : pepla enim trahentes , pro- 
fundisque sinibus illas quoque , ut videtur, spectare licet. 


(8«0.841.) 


CAP. 


(120) Ἐν δὲ τοῖς Πευχετίνοις εἶναί φασιν ᾿Αρτέμιδος 
ἱερόν, ἐν ᾧ τὴν διωνομασμένην ἐν ἐχείνοις τοῖς τόποις 
χαλκῆν ἕλιχα ἀνακεῖσθαι λέγουσιν, ἔχουσαν ἐπίγραμμα 
« Διομήδης ᾿Αρτέμιδι ». Μυθολογεῖται δ᾽ ἐχεῖνον ἐλάφῳ 
περὶ τὸν τράχηλον περιθεῖναι, τὴν δὲ περιφῦναι, χαὶ 
τοῦτον τὸν τρόπον εὑρισχομένην ὑπ᾽ ᾿Αγαθοχλέους ὕστε- 
ρὸν τοῦ βασιλέως Σιχελιωτῶν εἰς τὸ τοῦ Διὸς ἱερὸν 
ἀνατεθῆναί φασιν. 


DE MIBABILIBUS AUSCULTATIONIBUS * 


CAP. CX-CXIIT. 


CX. 


(106) Apud Peucetios Diane templum esse dicitur, in 
quo dedicatam esse ferunt celebrem illam istis in locis 
&ream torquem, inscriplione hac insignitam : Diomedes 
Diane. Eam fabulantur ab eo colio cervino circumdatam : 
circumcirca coaluisse, eamque deinceps hoc pacto inventam 
ab Agathocle postea Siculorum rege ip Jovis templo conse- 
cratam esse perhibent. 


CAP. CXI. 


(121) Ἔν τῇ ἄχρᾳ τῆς Σικελίας τῇ χαλουμένη Πε- 
λωριάδι τοσοῦτον γίνεσθαι χρόχον, ὧστε παρά τισι μὲν 
τῶν ἐν ἐχείνοις τοῖς τόποις χατοιχούντων μὴ γνωρίζε- 
σθαι Ἑλλήνων, ποῖόν τί ἐστι τὸ ἄνθος, ἐπὶ δὲ τῆς 
Πελωριάδος ἁμάξας καταχομίζειν μεγάλας τοὺς βουλο- 
μένους, xal χατὰ τὴν ἐαρινὴν ὥραν τὰς στρωμνὰς xal 
τὰς σκηνὰς ἐχ xpóxou χατασχευάζειν. 


ιυ 


σ' 


(107) In Sicilie promontorio Peloriade vocato tanta 
copia provenire ferunt crocum, ut a quibusdam Grzcis 
baec loca incolentibus, quanti pretii res sit bicce flos, haud 
internoscatur, inque Peloriade magna plaustra deportare 
cuicumque Jibitum fuerit, atque verno tempore strata sce- 
nasque croco instrui. 


CAP. CXII. 


(122). Φησὶν εἶναι ὁ Πολύκριτος ὁ τὰ Σιχελιχὰ γε- 
γραφὼς ἐν ἔπεσιν ἔν τινι τόπῳ τῆς μεσογείου λιμνίον 
τι ἔχον ὅσον ἀσπίδος τὸ περίμετρον, τοῦτο δ᾽ ἔχει ὕδωρ 
διαυγὲς μέν, μιχρῷ δὲ θολερώτερον. Εἷς τοῦτ᾽ οὖν ἐάν 

40 τις εἰσόῇ λούσασθαι χρείαν ἔχων, αὔξεται εἰς εὖρος, 
ἐὰν δὲ χαὶ δεύτερον, μᾶλλον πλατύνεται τὸ δὲ πέρας 
ἕως εἷς πεντήχοντα ἀνδρῶν ὑποδοχὴν μεῖζον γενόμενον 
διευρύνεται, ᾿Ἐπειδὰν δὲ τοῦτον τὸν ἀριθμὸν λάδῃ, 
ἐχ βάθους πάλιν ἀνοιδοῦν ἐχθάλλειν μετέωρα τὰ σώ- 

45 ματα τῶν λουομένων ἔξω ἐπὶ τὸ ἔδαφος " ὡς δ᾽ ἂν 
τοῦτο γένηται, εἷς τὸ ἀρχαῖον πάλιν σχῆμα τῆς περι- 
μέτρου καθίσταται. Οὐ μόνον δ᾽ ἐπ᾽ ἀνθρώπων τοῦτο 
περὶ αὐτὸ γίνεται, ἀλλὰ xal ἐάν τι τετράπουν slo67, 
τὸ αὐτὸ πάσχει. 


(108) Polycritus, qui de rebus Siculis carmen heroicum 
conscripsit, in loco quodam regionis mediterranea stagnum 
exiguum esse ait ambitu suo scutum nihil excedens , id- 
que aquam habere pellucidam quidem , sed turbulentiorem 
nonnihil. In hoc itaque si quis lavatu opus habens ingre- 
diatur, in latum extenditur ; quodsi iterum ingrediatur, 
amplius dilatatur; tandem eo usque amplificatur, ut 5ρ3- 
tium auctum quinquaginta etiam viros capiat. "Verum 
ubi bunc numerum ceperit, ex imo rursus intumescens 
corpora lavantium sublimia foras in terram ejicere ferunt : 
quo facto, ad veteris ambitus figuram redire. Atque id non 
solum humanis corporibus, sed quadrupedibus etiam , in- 
gressis huic stagno usu venit. 


CAP. CXIII. 


30 — (123) Ἔν δὲ τῇ ἐπιχρατείᾳ τῶν Καρχηδονίων φασὶν 
ὄρος εἶναι ὃ χαλεῖται Οὐράνιον, παντοδαπῆς μὲν ὕλης 
γέμον, πολλοῖς δὲ διαπεποιχιλμένον ἄνθεσιν, ὥστε τοὺς 
συνεχεῖς τόπους ἐπὶ πολὺ μεταλαμθάνοντας τῆς εὐω- 
δίας αὐτοῦ ἡδίστην τινὰ τοῖς ὁδοιποροῦσι προσθάλλειν 

86 τὴν ἀναπνοήν. Πρὸς δὴ τοῦτον τὸν τόπον χρήνην 
ἐλαίου φασὶν εἶναι, τὴν δ᾽ ὀσμὴν ἔχειν τῆς χέδρου τοῖς 
ἀποπτίσομασιν ὁμοίαν. Δεῖν δέ φασι τὸν προσιόντα 
πρὸς αὐτὴν ἁγνὸν εἶναι, καὶ τούτου γινομένου πλεῖον 
ἀναθδλύξειν αὐτὴν τὸ ἔλαιον, ὥστ᾽ ἀσφαλῶς ἀρύεσθαι. 


(109) In Carthaginiensium ditione ferunt montem Uranium 
vocatum exstare, cum omnis generis materia refertum, tum 
multis floribus variegatum, ita ut contigua loca, quibus ille 
fragrantiam suam liberaliter impertitur, viatoribus balitum 
quemdam objiciant gratissimum. J uxta hunc sane locum 
fontem oleo fluentem esse perhibent, odore cedri scobi non 
absimili, Verum, ut inquiunt, castum oportet esse qui 
ad eum accedit : quod si fiat, majori copia projicere oleum, 
ita ut hauriri tufo queat. 


96 ΠΕΡῚ GAYMAZION AKOYZMATAUN *, gi'-27. 


(3A1.) 


CAP. CXIV. 


(124) Φασὶ xal ταύτης τῆς χρήνης πλησίον εἶναί 
τινα πέτραν αὐτοφυῆ, μεγάλην τῷ μεγέθει. Ταύτην 
οὖν λέγουσιν, ἐπειδὰν μὲν ἦ θέρος, φλόγα ἀναπέμπειν 
πυρός, χειμῶνος δὲ γενομένου ix τοῦ αὐτοῦ τόπου 
χρουνὸν ὕδατος ἀναοραίνειν οὕτω ψυχροῦ ὥστε «ιόνι 
συμθδαλλόμενον μηδὲν διαφέρειν. Καὶ τοῦτό φασιν οὐχ 
ἀπόχρυφον, οὐδὲ μικρὸν χρόνον φαίνεσθαι, ἀλλὰ τὸ μὲν 
πῦρ ἀνιέναι τὴν θερείαν ὅλην, τὸ δ᾽ ὕδωρ πάντα τὸν 
χειμῶνα. 


CAP. 


(r25). Λέγεται δὲ xa περὶ τὴν τῶν Σιντῶν xai 
Μαιδῶν χώραν καλουμένην τῆς Θράχης ποταμόν τινα 
εἶναι Πόντον προσαγορευόμενον, ἐν ᾧ χαταφέρεσθαί 
τινας λίθους ot χαίονται καὶ τοὐναντίον πάσχουσι τοῖς 
ἐχ τῶν ξύλων ἄνθραξιν ῥιπιζόμενοι γὰρ σθέννυνται 
ταχέως, ὕδατι δὲ ῥαινόμενοι ἀνχλάμπουσι xal ἀνά- 
πτουσι χάλλιον, Παραπλησίαν δ᾽ ἀσφάλτῳ, ὅταν 
χαίωνται, xai πονηρὰν οὕτως ὀσμὴν xai δριμεῖαν 
ἔγουσιν ὥστε μηδὲν τῶν ἑρπετῶν ὑπομένειν ἐν τῷ 
τόπῳ χαιομένων αὐτῶν, 


CAP. 


(12e) Kivat δέ φασι xa τόπον τινὰ παρ᾽ αὐτοῖς οὐ 
λίαν μικρόν, ἀλλ᾽ ὡς ἂν εἴχοσί που σταδίων, ὃς φέρει 
χριθὰς αἷς οἱ μὲν ἄνθρωποι γρῶνται, οἱ δ᾽ ἵπποι xal 
βόες οὐκ ἐθέλουσιν αὐτὰς ἐσθίειν, οὐδ᾽ ἄλλο οὐδέν. Ἀλλ᾽ 
οὐδὲ τῶν ὑῶν, οὐδὲ τῶν χυνῶν οὐδεμία τολμᾶ γεύσα- 
σθαι τῆς χύπρου τῶν ἀνθρώπων, οἵ τινες ἂν ix τῶν 
χριθῶν τούτων μᾶζαν φαγόντες ἢ ὄρτον ἀφοδεύωσι, τῷ 
θνήσχειν. ᾿ 


Juxta eum fontem sponte natem pelram quamdam 
exstare ferunt ampla magnitudine. Hanc itaque ferunt 
caloribus quidem sestivis iguis flammam emittere; hyems 
autem ubi supervenerit, ex eodem loco aque scatebram 
emicare adeo frigide , ut cum nive comparata nihil ab ea 
differat. Et hoc affirmant non occulte, neque brevi tem- 
pore conspici, sed ignem quidem per totam sstatem, 
aquam vero hyeme tota emittere. 


CXV. 


(110) Ferunt et circa Thracie partem qu& Sintorum Ma- 
dorumque regio adpellatur, Quvium quemdam exstare Pon- 
tum vocatum, in eoque lapides quosdam deferri qui comburi 
possunt, quibusque contrarium evenit ac prunis e ligno 
provenientibus , quippe qui subílando cito restinguuntur» 
aquis autem respersi resplendent impensiusque exardescunt. 
Ceterum quum ardent, similem bitumini et gravem emit- 
tunt odorem , adeoque acrem uf nullum reptile eo loco per- 
durare possit, dum comburuntur. 


CX VI. 


(114) Esse preterea aiunt apud iilos locum quemdam 
non perexiguum, sed stadiorum circiter xx amplitudine, 
ubi hordeum provenit, quo liomines quidem utuntur, equi 
vero bovesque vesci nolunt, nec ullum aliud animal. Ve- 
rum nec sus ulla, neque canis excrementa gustare audet 
hoininum, quicumque, comesfa maza vel pane lioc hordeo 
paratis, alvum exonerarint , quouiam moriuntur. 


CAP. CXVII. 


(127. "Ev δὲ Σχοτούσσαις τῆς Θετταλίας φασὶν 
εἶναι χρηνίδιόν τι μικρόν, ἐξ οὗ ῥεῖ τοιοῦτον ὕδωρ ὃ τὰ 


o μὲν ἕλχη xai θλάσματα ταχέως ὑγιεινὰ ποιεῖ, xal τῶν 


35 


40 τήδειον, χαλοῦσι τοὺς ἱέραχας ὀνομαστὶ χεχραγότες". 


ἀνθρώπων xal τῶν ὑποζυγίων * ἐὰν δέ τις ξύλον μὴ 
παντάπασι συντρίψας, ἀλλὰ σχίσας ἐμθάλῃ , συμφύε- 
ται χαὶ πάλιν εἰς τὸ αὐτὸ χαθίσταται. 


(112) Scotussis in Thessalia fonticulum quemdam exi- 
guum esse aiunt , unde aqua defloit hujusmodi ut vulnera 
contusionesque, cum hominum, tum jumentorum , sanet, 
lignumque si quis injecerit, non penitus contritum, sed 
fissum , coalescit atque rursus ad pristinum statum redit. 


CAP. CXVIII. 


(128) Περὶ δὲ τὴν Θράχην τὴν ὑπὲρ ᾿Αμφίπολιν 
φασὶ γίνεσθαί τι τερατῶδες χαὶ ἄπιστον τοῖς μὴ τε- 
θεαμένοις" ἐξιόντες γὰρ ol παῖδες ἐκ τῶν χωμῶν xat 
τῶν ἐγγὺς χωρίων ἐπὶ θήραν τῶν ὀρνιθαοίων συνθη- 
ρεύειν παραλαμθάνουσι τοὺς ἱέραχας, xal τοῦτο 
ποιοῦσιν οὕτως. Ἐπειδὰν προέλθωσιν εἰς τόπον ἐπι- 


ol δ᾽ ὅταν ἀχούωσι τῶν παίδων τὴν φωνήν, παραγινό- 
μένοι χκατασοθοῦσι τοὺς ὄρνιθας " οἱ δὲ δεδιότες ἐχείνους 


(t13) Circa eam Thracie partem qua supra Amphipolin 
sita est, rem quamdam monstrosam ac non conspicatis incre- 
dibilem fieri tradunt : egredientes enim pueri ex pagisagris- 
que finitimis ad aviculas capiendas accipitres sibi adsciscunt 
venationis socios idque hoc modo peragunt : ubi ad 
locum opportunum pervenerint, accipilres nominatim cum 
clamore advocant : qui puerorum voce audita, acceden- 
ies aves loco exturbant; ha vero metu accipitrum ad 


(941,942.) 


χαταφεύγουσιν εἷς τοὺς θάμνους, ὅπου αὐτοὺς οἱ παῖδες 
ξύλοις τύπτοντες λαμθάνουτιν. Ὃ δὲ πάντων dv τις 
μάλιστα θαυμάσειεν" οἱ μὲν γὰρ ἱέραχες ὅταν αὐτοί 
τινα λάδωσι τῶν ὀρνίθων, καταδάλλουσι τοῖς θηρεύου- 

5 σιν, οἷ δὲ παῖδες ἁπάντων τῶν ἁλόντων μέρος τι τοῖς 
ἱέραξιν ἀποδόντες ἀπέρχονται, 


CAP. 


(129). Θαυμαστὸν δέ τι xal παρὰ τοῖς "Evexoic φασι 
γίνεσθαι" ἐπὶ γὰρ τὴν χώραν αὐτῶν πολλάχις χολοιῶν 
ἀναριθμήτους μυριάδας ἐπιφέρεσθαι xal τὸν σῖτον αὖ- 

l0 τῶν σπειράντων χαταναλίσχειν" οἷς τοὺς “Ἑνετοὺς πρὸ 
τοῦ ἐφίπτασθαι μέλλειν ἐπὶ τὰ μεθόρια τῆς γῆς προτι- 
θέναι δῶρα, παντοδαπῶν καρπῶν χαταβάλλοντας σπέρ- 
ματα, ὧν ἐὰν μὲν γεύσωνται οἷ χολοιοί, οὐχ ὑπερθαί- 
νουσιν ἐπὶ τὴν χώραν αὐτῶν, ἀλλ᾽ οἴδασιν οἱ "Everol 
ὅτι ἔσονται ἐν εἰρήνη " ἐὰν δὲ μὴ γεύσωνται, ὡ»πεὶ 
πολεμίων ἔφοδον αὗτοῖς γινομένην οὕτω προσξοχῶσιν. 


CAP. 


(130). "Ev δὲ τῇ XaXxibux τῇ ἐπὶ Θράχης πλησίον 
Ὀλύνθου φασὶν εἶναι Κανθαρώλεθρον ὀνομαζόμενον 
τόπον, μιχρῷ μείζονα τὸ μέγεθος ἅλω, εἰς ὃν τῶν μὲν 
ἄλλων ζῴων ὅταν τι ἀφίχηται, πάλιν ἀπέρχεται, τῶν 
δὲ χανθάρων τῶν ἔλθόντων οὐδείς, ἀλλὰ χύχλῳ περιιόν- 
τες τὸ χωρίον λιμῷ τελευτῶσιν. 


CAP. 


(ra1). Ἐν δὲ Κύχλωψι τοῖς Opal χρηνίδιόν ἐστιν 
ὕδωρ ἔχον ὃ τῇ μὲν ὄψει χαθαρὸν καὶ διαφανὲς xal τοῖς 
ἄλλοις ὅμοιον, ὅταν δὲ πίη τι ζῷον ἐξ αὐτοῦ, παρα- 
χρῆμα διαφθείρεται. 


DE MIRABILIBUS AUSCULTATIONIBUS ", CAP. CXIX-CXXIII. 


Jed 
frutices confugiunt , ubi illas pueri fustibus percutientes 
capiunt. Quin etiam , quod omnium maxime mirere , acci- 
pitres si quam avem ipsi ceperint, aucupibus reportant , 


pueri vero, totius priedee parte aliqua accipitribus impertita, 
decedunt. 


CXIX. 


(114). Porro mirandum quid etiam apud Venetos evenire 
narranl : regionem enim eorum innumerabiles mopedula- 
rum greges frequenter infestare, frumentum consitum 
eorum depascentes : quibus Venetos, antequam advola- 
luri sint ad confinia agri sui, munera proponere, ompisque 
generis frugum semina offerentes : 4088 si gustaverint mo- 
nedulae, fines eorum non supervolant, sed Veneti de pace 
certi sunt ; si vero ista non adtigerint, hi eas perinde ex- 
spectant ac si hostium incursus iis immineret. 


CXX. 


(115). In Chalcidica Thraciz juxta Olynthum aiunt lo- 
cum quemdam esse, quem Cantharolethron vocant , am- 
plitudine aree paulo majorem : quem si aliud quoddam 
animans ingrediatur, rursus inde discedit, scarabacorum 
vero qui eo intraverint, nullus, sed locum in orbem perva- 
ganles fame exanimantur. 


CXXI. 


(116). Apud Cyclopas Thraces fonticulus est aquam con- 
linens conspectu quidem puram ac limpidam ceterisque 


similem , verum hausta ab animante confestim necat. 


CAP. CXXII. 


(122) Φασὶ δὲ xal ἐν τῇ Κραστωνίᾳ παρὰ τὴν Βισαλ- 
τῶν χώραν τοὺς ἁλισχομένους λαγὼς δύο ἥπατα ἔχειν, 
χαὶ τόπον τινὰ εἶναι ὅσον πλεθριαῖον, εἰς ὃν ὅ τι ἂν 

30 εἰσέλθη ζῷον, ἀποθνήσχει, (183) "ἔστι δὲ xol ἄλλο 
αὐτόθι ἱερὸν Διονύσου μέγα xol καλόν, ἐν ᾧ τῆς ἑορτῆς 
xat τῆς θυσίας οὔσης λέγεται, ὅταν μὲν 6 θεὸς εὐετηρίαν 
μέλλῃ ποιεῖν, ἐπιφαίνεσθαι μέγα σέλας πυρός, xal 
τοῦτο πάντας ὁρᾶν τοὺς περὶ τὸ τέμενος διατρίθοντας; 

35 ὅταν δ᾽ ἀχαρπίαν, μὴ φαίνεσθαι τοῦτο τὸ φῶς, ἀλλὰ 


’ 
σχότος ἐπέχειν τὸν τόπον, ὥσπερ xai τὰς ἄλλας νύχτας. 


(117). Aiunt et in Crastonia prope Bisaltarum regionein 
lepores qui capiuntur, bina jocinora habere, locumque 
quemdam circiter jugeri magnitudine esse, in quem quod- 
cumque animal ingressum fuerit, perit. Est et aliud 
templum ísthic Bacchi magnum pulchrumque, in quo dum 
festa solemnia sacrificiaque celebrantur, si fertilitatem 
quidem ejus anni polliceatur deus, fulgorem ignis adpa- 
rere aiunt ingentem , ac omnibus círca templum agentibus 
conspicuum fieri; si vero sterilitatem, lumen hoc non adpa- 
rere, sed tenebras, quemadmodum et reliquis noctibus, 
locum occupare. 


CAP. CXXIII. 


(134) Ἐν Ἤλιδι λέγουσιν ἐἶνχί τι οἴκημα σταδίους 
ἀπέχον ὀχτὼ μάλιστα τῆς πόλεως, εἰς ὃ τιθέασι τοῖς 
Διονυσίοις λέδητας χαλχοῦς τρεῖς χενούς. Τοῦτο δὲ 

(o ποιήσαντες παραχαλοῦσι τῶν “Ἑλλήνων τῶν ἐπιδη- 
μούντων τὸν βουλόμενον ἐξετάσαι τὰ ἀγγεῖα χαὶ τοῦ 
ARISTOTELES. IV. 


(118). In Elide cedificium est, ut ferunt, quoddam stadfis 
distans circiter octo ab urbe, in quod Dionysiis tres lebetes 
eeneos collocánt vacuos : quo facto, quicumque voluerit 


Graecorum aliunde huc advectorum, hortantur Οἱ vasa 
7 


olxou χατασφραγίζεσθαι τὰς θύρας. Καὶ ἐπειδὰν 
μέλλωσιν ἀνοίγειν, ἐπιδείξαντες τοῖς πολίταις xal τοῖς 
ξένοις τὰς σφραγῖδας, οὕτως ἀνοίγουσιν. — Ot δ᾽ εἰσελ- 
θόντες εὑρίσχουσι τοὺς μὲν λέθητας οἴνου πλήρεις, τὸ 

& δ᾽ ἔδαφος xal τοὺς τοίχους ὑγιεῖς, ὥστε μηδεμίαν εἶναι 
ὑποψίαν λαθεῖν ὡς τέχνη τινὶ χατασχευάζουσιν, (135) 
Εἶναι δέ φασι παρ᾽ αὐτοῖς χαὶ ἰχτίνους, οἵ παρὰ μὲν 
τῶν διὰ τῆς ἀγορᾶς τὰ χρέα φερόντων ἁρπάζουσι, τῶν 
δ᾽ ἱεροθύτων οὐλ ἅπτονται. 


ΠΕΡῚ GAYMAZION ΑΚΟΥΣΜΑΤΩΝ", ρχδπρχη΄. 


[s42.) 
scrutelur domusque januas sigillis obsignet. Deinde quum 
eam reseraturi sunt, ostendunt sigilla et civibus et pere. 
grinis, et sic denique aperiunt. Ingressi lebetes quidem 
vino plenos inveniunt , pavimentum vero et parietes inte. 
gros, ita ut nulla suspicio obrepere possit quasi id arte 
quadam molirentur. (119) Aiunt apud eosdem quoque 
míilvos esse, qui carnes per macellum quidein ferentibus 


| eripiant, quie immolantur vero, non tangant. 


CAP. CXXIV. 


10 — (i36) 'Ev Κορωνεία δὲ τῆς Βοιωτίας λέγεται τοὺς 
ἀσπάλαχας τὰ ζῷα μὴ δύνασθαι ζῆν, μηδ᾽ ὀρύσσειν τὴν 
ν, τῆς λοιπῆς Βοιωτίας πολὺ πλῆθος ἐχούσης. 


CAP. 


(127) ᾽ν Aoucoi; δὲ τῆς Ἀρχαδίας χρήνην εἶναί 

τινά φασιν, ἐν ἦ χερσαῖοι μύες γίνονται xal χολυμ- 

10 θῶσι, τὴν δίαιταν ἐν ἐχείνῃ ποιούμενοι. Λέγεται δ᾽ 
αὐτὸ τοῦτο χαὶ ἐν Λαμψάχῳ εἶναι. 


(120). Coronex Boeotiae oppido talpse dicuntur nec vi- 
vere, nec terram fodere posse, magna alioqui copia per re- 
liquam Bootiam redundante. 


CXXV. 
(121). Lusis in Arcadia ferunt fontem quemdam esse, 
in quo mures terrestres nascantur et natent vitamque 


degant. Atque idem etiam Lampsaci contingere fertur. 


CAP. CXXVI. 


(135) "Ev δὲ Κράννωνι τῆς Θετταλίας φασὶ δύο 
χόραχας εἶναι μόνους ἐν τῇ πόλει. Οὗτοι ὅταν ἐχνεοτ-- 
τεύσωσιν, ἑαυτοὺς μέν, ὡς ἔοιχεν, ἐχτοπίζουσιν, ἕτέ- 

^ , e^ ς M , 
80 ρους δὲ τοσούτους τῶν ἐξ αὑτῶν γενομένων ἀπολεί- 
πουσιν. 


(122). Crannone ΤΊ νοϑ58 186 urbe duos esse tantum corvos 
ferunt : qui ubi pullos suos e nido deturbarint , se ipsos 
quidem, ut videtur, alio tran:ferunt, ceterum alios totideni 


ex se natos relinquunt. 


CAP. CXXVII. 


(139) "Ev δ᾽ ἸΑπολλωνίᾳ τῇ πλησίον xetg£vr, τῆς τῶν 
᾿ἈἈἀτλαντίνων χώρας φασὶ γίνεσθαι ἄσφαλτον ὀρυχτὴν 
xai πίσσαν, τὸν αὐτὸν τρόπον ἐκ τῆς γῆς ἀναπηδῶσαν 

85 τοῖς ὕδασιν, οὐδὲν διαφέρουσαν τῆς Μαχεδονιχῇς,, με- 
λαντέραν δὲ xal παχυτέραν πεφυχέναι ἐχείνης. Οὐ 
πόρρω δὲ τούτου τοῦ χωρίου πῦρ ἐστι καιόμενον πάντα 
τὸν χρόνον, ὥς φασιν οἱ κατοιχοῦντες περὶ τὴν χώραν 
ἐχείνην, Ὁ δὲ χαιόμενος τόπος ἐστὶν οὐ πολύς, ὡς 

30 ἔοιχεν, ἀλλ᾽ ὅσον μάλιστα πενταχλίνου τὸ μέγεθος. 
Ὄζει δὲ θείου καὶ στυπτηρίας, καὶ πέφυχε περὶ αὐτὸν 
πόα τε βαθεῖα, ὃ χαὶ θαυμάσειεν ἄν τις μάλιστα, χαὶ 
δένδρα μεγάλα, οὖκ ἀπέχοντα τοῦ πυρὸς πήχεις τέσ-- 
σαρας. Κααίεται δὲ συνεχῶς περὶ Λυχίαν καὶ Μεγά- 

386 λὴν πόλιν τὴν ἐν Πελοποννήσῳ. 


(123). Apolloni*, quas juxta regionem Taulantiorum (?) 
sita est, nasci aiunt bitumen (fossile picemque instar aquarum 
e terra subsilientem , nihil a Macedonica differentem, nisi 
quod atra magis densiorque proveniat. Nec procul isthiuc 
ferunt adcolie hujus regionis ignem exstare qui perpetuo 
ardeat. Locus autem ardens minime amplus est, ut videtur, 
sed quantus decem fere hominibus ad adcumbendum suf- 
ficere: Ceterum sulfur alumenque redolet, crescitque et 
circa hunc gramen densissimum, el quod maxime mi- 
rere, arbores excelse vix quattuor cubitis ab igne di- 
stantes. Flagrat autem perpetuo circa Lyciam et Megalo- 
polim Peloponnesi urbem. 


CAP. CXXVIII. 


(140) Λέγεται δὲ καὶ ἐν Ἰλλυριοῖς τίχτειν τὰ βοσχή- 
μᾶτα δὶς τοῦ ἐνιαυτοῦ, καὶ τὰ πλεῖστα διδυμοτοχεῖν, 
xol πολλὰ δὲ τρεῖς, ἢ τέσσαρας ἐρίφους τίχτειν, ἔνια δὲ 
xal πέντε xal πλείους, ἔτι δὲ γάλαχτος ἀφιέναι ῥαδίως 

40 τρία ἡμίχοα. Λέγουσι δὲ καὶ τὰς ἀλεχτορίδας οὐχ 
ὥσπερ παρὰ τοῖς ἄλλοις͵ ἅπαξ τίχτειν, ἀλλὰ δίς, ἢ τρὶς 
τῆς ἡμέρας. 


(124). Ferunt etiam apud Illyrios pecudes bis quotannis 
parere, et plerasque geminos, multas quoque ternos, vcl 
quaternos heedos, nonnullas etiam quinos aut plures, la- 
ctisque facile sesquicongium prebere. Tum gailinas nar- 
rant non semel, sicut apud reliquas gentes, sed lia ierve 
iu dies singulos ova edere. 


ie42,045.) 


DE MIRABILIBUS AUSCULTATIONIBUS *, CAP. CXXIX-CXXXI. 99 


CAP. CXXIX. 


(ut). Λέγεται δὲ xol ἐν Παιονίᾳ τοὺς βοῦς τοὺς 
ἀγρίους πολὺ μεγίστους ἁπάντων τῶν ἐν τοῖς λοιποῖς 
ἔθνεσι γίνεσθαι, χαὶ τὰ χέρατα αὐτῶν χωρεῖν τέσσα- 
φᾶς χόας, ἐνίων δὲ καὶ πλεῖον. 


CAP. 


& — (us) Περὶ δὲ τοῦ πορθμοῦ τῆς Σικελίας xol ἄλλοι 
μὲν πλείους γεγράφασι, καὶ οὗτος δέ φησι συμθαίνειν 
τερατῶδες" dx γὰρ τοῦ Τυρρηνιχοῦ πελάγους πολλῷ 
ῥοίζῳ φερόμενον τὸν χλύδωνα προσβάλλειν πρὸς ἀμφό- 
τέρα τὰ ἀχρωτήρια, τὸ μὲν τῆς Σιχελίας, τὸ δὲ τῆς 

10 Ἰταλίας, τὸ προσαγορευόμενον “Ῥήγιον, καὶ φερόμε- 
νον ἐκ μεγάλου πελάγους εἷς στενὸν συγχλείεσθαι, 
τούτου δὲ γινομένου χῦμα μετέωρον αἴρειν σὺν πολλῷ 
βρόμῳ ἐπὶ πάνυ πολὺν τόπον τῆς ἄνω φορᾶς, ὥστε 
τοῖς μαχρὰν ἀπέχουσι σύνοπτον εἶναι τὸν μετεωρισμόν, 

(5 οὐχ ὅμοιον φαινόμενον θαλάσσης ἀναφορᾷ, λευχὸν δὲ 
καὶ ἀφρῶδες, παραπλήσιον δὲ τοῖς συρμοῖς τοῖς γινο- 
μένοις ἐν τοῖς ἀνυπερόλήτοις χειμῶσιν. Καί ποτε μὲν 
ἀλλήλοις συμπίπτειν ἐπ᾿ ἀμφοτέρων τῶν ἀχρωτηρίων 
τοὺς χλύδωνας, xol ποιεῖν συγχλυσμὸν ἄπιστον μὲν 

20 διηγεῖσθαι, ἀνυπομόνητον δὲ τῇ ὄψει θεάσασθαι ποτὲ 
δὲ διισταμένους ἐχ τῆς πρὸς ἀλλήλους συρράξεως οὕτω 
βαθεῖαν xal φρικώδη τὴν ἄποψιν ποιεῖν τοῖς ἐξ ἐνάγ- 
χης θεωμένοις, ὥστε πολλοὺς μὲν μὴ χρατεῖν ἑαυτῶν, 
ἀλλὰ πίπτειν σχοτουμένους ὑπὸ δέους. ᾿Επειδὰν δὲ 

25 προσπεσὸν τὸ xUua πρὸς ὁποτερονοῦν τῶν τόπων χαὶ 
μετεωρισθὲν ἕως τῶν ἄχρων πάλιν εἰς τὴν ὑπορρέουσαν 
θάλασσαν χατενεχθῇ. τότε δὴ πάλιν σὺν πολλῷ μὲν 
βρυχηθμῷ, μεγάλαις δὲ καὶ ταχείαις δίναις, τὴν θάλασ- 
σαν ἀναζεῖν χαὶ μετεωρίζεσθαι χυχωμένην ἐχ βυθῶν, 

30 παντοδαπὰς δὲ χρόας μεταλλάσσειν" ποτὲ μὲν γὰρ ζο- 
φεράν, ποτὲ δὲ χυανῆν, πολλάχις δὲ πορφυρίζουσαν 
διαφαίνεσθαι. Τὸν δὲ δρόμον xal τὸ μῆχος αὐτῆς, 
ἔτι δὲ πρὸς τούτοις τὴν ἀνάρροιαν, οὐδ᾽ ἀχούειν οὐδὲν 
ἑρπετόν, οὔθ᾽ δρᾶν ὑπομένειν, φεύγειν δὲ πάντα πρὸς 

35 τὰς ὑποχειμένας ὁπωρείας. Λήγοντος δὲ τοῦ χλύδωνος 
τὰς δίνας μετεώρους φέρεσθαι ποιχίλας οὕτω τὰς ἀνα- 
στροφὰς ποιουμένας, ὥστε δοκεῖν πρηστήρων ἤ τινων 
ἄλλων μεγάλων ὄφεων σπειράματι παρομοίους τὰς χι- 


νήσεις ἀποτελεῖν, . 


(125) In Paonia quoque gigni ainnt feros boves longe 
omnium maximos qui apud ceteras gentes exstent, cornua- 


que eorum quatuor congios capere, imo nonnullorum et 
plus. 


CXXX. 


(126). De Siculo freto cum alii complures scripserunt , 
tum hic portentosam rem evenire tnquit : sestum enim 
e Tyrrheno mari delatum strepitu ingenti utrumque pro- 
montorium , cum Sicilie , tum Italie quod Rhegium vo- 
cant , ferire , delatumque ex mari vasto in angustias con- 
cludi : quo facte, fluctus sublimes adtollere fremitu magno 
ad spatium usque perlonginquum inde ab ipsa elatione, ita 
ut procul abstantibus conspicuus sit ebulliens zstus, maris 
exeestuantis fluctibus adspectu haudquaquam similem, sed 
album et spumosum similemque turbinibus quos imma- 
nissimee excitare solent procellae. Atque interdum quidem 
adversos flactus ad utrumque promontorium concurrere 
undarumque efficere collisionem incredibilem quidem nar- 
ratu, sed quam contueri oculis nemo sustineret ; interdum 
vero dehiscentes ex mutuo conflictu adeo profundum 
ac horribilem voraginem necessario intuentibus ostendere, 
ut multi semet ipsos continere nequeant, sed metu ob- 
fuscati concidant. Postquam vero ad alterutrum locum 
fluctus adlisi sublatique ad summa usque promontoria, 
denuo in subtus defluens mare devoluti sunt, tum rursus 
magno cum rugitu vorticibusque magnis ac rapidis effer- 
vescere mare inque sublime efferri a fundo inde turbatum 
et omni modo colores variare : interdum enim tenebrico- 
sum, nonnumquam coruleum, frequenter purpurascens 
iuterlucere. Ceterum cursum ejus et immensitatem reflu- 
xumque praterea nullum animal nec audire, nec videre 
sustinere, sed ad radices montium subjacentium confugere 
omnia.  Cessante vero estu, in sublime efferri vortices, 
adeo varias facientes reciprocationes, ut motus spiris pre- 
sterum, aut aHorum quorumdam magnorum serpentum , 
similes edere videantur. 


CAP. CXXXI. 


«o — (13) Φασὶν οἰχοδομούντων ᾿Αθηναίων τὸ τῆς Δή- 
μῆτρος ἱερὸν τῆς dv ᾿Ελευσῖνι περιεχομένην στήλην 
πέτραις εὑρεθῆναι χαλχῆν, ἐφ᾽ ἧς ἐπεγέγραπτο « Δηϊό- 
πης τόδε σῆμα », ἣν οἱ μὲν λέγουσι Μουσαίον εἶναι γυ- 
ναῖχα, τινὲς δὲ Τριπτολέμου μητέρα γενέσθαι, 


(127). Aiunt Atheniensibus templum Cereris Eleusinia 
exs(iruentibus, columnam saxis circumdatam, inventam 
fuisse seream, cuj inscriptum erat: « Deiopes hoc sepul- 
crum : » quam alii quidem Mussei uxorem , alii vero Tri- 
ptolemi matrem fuisse perhibent. 


100 


ΠΕΡῚ GAYMAZION AKOYZMATON'", ρλθ' -ολδ΄. 


( 743,844.) 


CAP. CXXXII. 


(14) "Ev μιᾷ τῶν Αἰόλου προσαγορευομένων νήσων 
πλῆθός τί φασι γενέσθαι φοινίχων, ὅθεν xol Φοινιχώδη 
χαλεῖσθαι. — Oüx ἂν οὖν εἴη τὸ λεγόμενον ὑπὸ Καλλι- 
σθένους ἀληθές, ὅτι ἀπὸ Φοινίχων τῆς Συρίας τῶν τὴν 

& παραλίαν οἰχούντων τὸ φυτὸν ἔλαδε τὴν προσηγορίαν. 
Ἀλλὰ xal αὐτοὺς τοὺς Φοίνιχας ὑπὸ τῶν “Ελλήνων 
φασί τινες [φοίνιχας] προσαγορευθῆναι διὰ τὸ πρώτους 
πλέοντας τὴν θάλασσαν, j| ἂν ἀποβαίησαν, πάντας 
ἀποχτείνειν xal φονεύειν, Καὶ χατὰ γλῶσσαν δ᾽ ἐστὶ 


10 τὴν Περραιδῶν τὸ αἱμάξαι φοινίξαι. 


(128) /Eoli vero quas vocant, insularum unam ferunt pal- 
mís arboribus abundare, indeque el Pheenicussam adpellari : 
Itaque fore ut falso ἃ Callisthene adseratur, Plicenices Sy- 
riam littoralem incolentes arbori nomen indidisse. Verum 
ἃ Graecis aiunt quidam ipsos quoque Phanices nomen 
adcepisse , quod primi maria navigantes, quocumque ad- 
pellerent , omnes necarent ac trucidarent. Preterea Per- 


rheborum lingua φοινίξαι cruentare significat. 


CAP. CXXXI. 


(145) Τῆς χαλουμένης Αἰνιαχῆς χώρας περὶ τὴν 
ὀνομαζομένην Ὑπάτην λέγεται παλαιά τις στήλη εὗρε- 
θῆναι, ἣν οἱ Αἰνιᾶνες τίνος ἦν εἰδέναι βουλόμενοι, ἔχου- 
σαν ἐπιγραφὴν ἀρχαίοις γράμμασιν, ἀπέστειλαν εἰς 

15 ᾿Αθήνας τινὰς χομίζοντας αὐτήν. Πορευομένων δὲ 
διὰ τῆς Βοιωτίας, καί τισι τῶν ξένων ὑπὲρ τῆς ἀπο- 
δημίας ἀναχοινουμένων, λέγεται αὐτοὺς εἰσαχθῆναι εἰς 
τὸ καλούμενον Ἶἴσμήνιον ἐν Θηδαις ἐχεῖθεν γὰρ μά- 
λιστα ἂν εὑρεθῆναι τὴν τῶν γραμμάτων ἐπιγραφήν, 

40 λέγοντες εἶναί τινὰ ἀναθήματα ὁμοίους ἔχοντα τοὺς 
δυθμοὺς τῶν γραμμάτων ἀρχαῖα’ ὅθεν αὐτούς φα- 
σιν ἀπὸ τῶν γνωριζομένων τὴν εὕρεσιν ποιησαμένους 
τῶν ἐπιζητουμένων, ἀναγράψαι τούσδε τοὺς στίχους" 


Ἡρακλέης τεμένισσε (τέμενος τόδε) Κυθήρᾳ (χυδρᾷ) Φερσε- 
ἰφαάσσῃ, 
25 Γηρνονείας (τῇ δ᾽ ἀγέλας ἐλάων, Ὺδ᾽ ᾿Ερύθειαν ἄγων. 
Τὰς δ᾽ ἐδάμασσε πόθῳ Πασιφάεσσα θεά. 
Τῦδε δέ μοι (δ᾽ ἐμῷ) τέχνῳ, τῷ δ᾽ (τῇδ) ᾿Ερύθου τε ( Εὐ- 
[οντίωνι) δάμαρ (δαμέντι) 
Νυμφογενὴς Ἐρύθη δὴ τόδ᾽ ἔδωχε πέδον 
Μναμόσυνον φιλίας, φηγῷ ὅπο σχιερᾷ. 


30 Τούτῳ τῷ ἐπιγράμματι ἐπεχώρησε xal 6 τόπος ἐχεῖνος 
ἼἜρνθος καλούμενος, xol ὅτι ἐχεῖθεν τὰς βοῦς, xal οὐχ 
ἐξ ᾿Ερυθείας ἤγαγεν" οὐδὲ γὰρ ἐν τοῖς κατὰ Λιδύην 
xal ᾿Ιδηρίαν τόποις οὐδαμοῦ τὸ ὄνομά φασι λέγεσθαι 
τῆς Ἐρυθείας. 


(129) Circa urhem Hypatam dictam in regione AEniaca 
adpellata dicitur columna quedam vetus reperta esse íin- 


'sighitla inscriptione literis vetustis exarata : quam JEnianes 


cujus essel, quum explorare cuperent, Athenas miserunt 
quosdam adlaturos. Hi vero per Beeotiam iter facientes ac 
de peregrinatione sua cum hospitibus quibusdam verba 
conserentes Thebas ad Ismenium quod vocant, deducti 
esse feruntur : inde enim literarum inscriptionem maxime 
enodari posse perhibebatur, istis nempe adfirmantibus, do- 
naria qusedam antiqua inibi exstare formis literarum simili- 
bus inscripta : unde illos dicunt, inventa 'ex notis explica- 
tione eorum quae quzrerentur, hos literís mandasse versus : 


Abducta bove Geryonis pulchraque Erythia, 
Hunc lucum Alcides Persephonz posuit. 
Armenta hzc desiderio dea candida vicit. 
Nympharum vero de genere una Erythe 
. Campum istum puero monumentum praebet amoris 
Tegmine sub fagi Eurytioni suo. 
Cum hac inscriptione consentit tum quod locus iste Ery- 
thus adpellatur, tum quod isthinc boves , non ex Erythia 
egit : neque enim usquam vel in Libya, vel in Hispania 


nomen Erythise exstare ferunt. 


CAP. CXXXIV 


35 — (146) Τῆς δὲ Λιδύης dv [τύχη τῇ καλουμένῃ, ἣ χεῖ- 
ται μέν, ὡς λέγουσιν, ἐν τῷ κόλπῳ τῷ μεταξὺ “Ερ- 
μαίας καὶ τῆς Ἵππου ἄχρας, ἐπέχεινα δὲ Καρχηδόνος 
ὡς σταδίους διαχοσίους ( ἣ xal πρότερον χτισθῆναι 
λέγεται ὑπὸ Φοινίχων αὐτῆς τῆς Καρχηδόνος ἔτεσι 

40 διαχοσίοις ὀγδοήκοντα ἑπτά, ὡς ἀναγέγραπται ἐν ταῖς 
Φοινιχιχαῖς ἱστορίαις), γίνεσθαί φασιν ἅλας ὀρυχτούς, 
ἐπὶ τρεῖς ὀργυιὰς τὸ βάθος, τῇ ὄψει λευχοὺς χαὶ οὐ 
στερεοὺς, ἀλλ’ ὁμοίους τῷ γλισχροτάτῳ γλοίῳ,, xal 
ὅταν ἀνενεχθῶσιν εἷς τὸν ἥλιον, ἀποστερεοῦσθαι xol 


4130) In Libya» urbe, cui nomen Utica, sita, ut ferunt, 
in sinu inter Mercurii et Hippi promontoria , cc circiter 
stadiis ultra Carthaginem, quieque ve] ipea Carthagine annis 
ccLAxx vit, ut Phoenicise historie tradunt, prius a Phoni- 
ciis condita esse dicitur, salem nasci fossilem aiunt tri.m 
passuum profunditate, adspectu album et minime solidum, 


sed similem viscosissimo strigmento : qui in solem 


(843,544.) 


γίνεσθαι διοίους τῷ Παρίῳ λίθῳ. Γλύφεσθαι δ᾽ ἐξ 
αὐτῶν λέγουσ; ζῴδια xal ἄλλα σχεύη. 


DE MIRABILIBUS AUSCULTATIONIBUS ", CAP. CXXXV-CXXX VIII. 


101 


prolatus adeo consolidetur , ut nihil a Pario lapide differat. 
Sculpi vero ex illo imagines aliaque utensilia ferunt. 


CAP. CXXXV. 


(117) Τοὺς πρώτους τῶν Φοινίχων ἐπὶ "Taprnocóv 
πλεύσαντας λέγεται τοσοῦτον ἀργύριον ἀντιφορτίσα- 
σθαι, ἔλαιον xal ἄλλον ναυτιχὸν ῥῶπον εἰσαγαγόντας, 
ὥστε μηκέτι ἔχειν δύνασθαι μήτ᾽ ἐπιδέξασθαι τὸν do- 
γυρον, ἀλλ᾽ ἀναγχασθῆναι ἀποπλέοντας ἐκ τῶν τόπων 
τά τ᾽ ἄλλα πάντα ἀργυρᾶ οἷς ἐχρῶντο, κατασχευάσα- 
σθαι, xai δὴ xal τὰς ἀγχύρας πάσας. 


e 


(131) Primos Phoenices ferunt, quum Tartessum navi- 
gassent, tantam argenti vim oleo aliisque nauticis quis- 
quiliis commutasse, ut nec amplius capere, nec recipere 
possent argentum, sed coactos fuisse his ex locis vela 
dantes cum cetera omnia, quibus utebantur, tum ancoras 
quoque cunctas ex argento conflare. 


CAP. CXXXVI. 


10 (145) Λέγουσι τοὺς Φοίνιχας τοὺς χατοιχοῦντας τὰ 
Γάδειρα καλούμενα, ἔξω πλέοντας “Ηραχλείων στηλῶν 
ἀπηλιώτῃ ἀνέμῳ ἡμέρας τέτταρας, παραγίνεσθαι εἴς 
τινας τόπους ἐρήμους, θρύου xal φύχους πλήρεις, οὖς 
ὅταν μὲν ἄμπωτις 7, μὴ βαπτίζεσθαι, ὅταν δὲ πλημ- 
αὔρα, καταχλύζεσθαι, ἐφ᾽ ὧν εὑρίσκεσθαι ὑπερδάλλον 
θύννων πλῆθος, χαὶ τοῖς μεγέθεσιν ἄπιστον χαὶ τοῖς 
πάχεσιν, ὅταν ἐποχείλωςιν " οὖς ταριχεύοντες xal συν- 
τιθέντες εἰς ἀγγεῖα διαχομίζουσιν εἰς Καρχηδόνα" ὧν 
Καρχηδόνιοι μόνων οὗ ποιοῦνται τὴν ἐξαγωγήν, ἀλλὰ 
διὰ τὴν ἀρετὴν ἣν ἔχουσι χατὰ τὴν βρῶσιν, αὐτοὶ 


χκαταναλίσχουσιν. 


- 
σι 


c 


(132) Phoenices aiunt, qui Gades inbabitant, quum ultra 
columnas Herculis navigant, vento subsolano per quatri- 
duum impulsos ad loca quiedam deserta adplicare alga fuco- 
que plena, istaque recessus quidem aquarum tempore non 
humectari, per reciprocationem vero mergi, thunnorum- 
que copiam innumerabilem inveniri in illis, qui ubi hue im- 
pegerint, magnitudine οἱ obesitale surit incredibili : quos sal- 
808 vasis reconditos Carthaginem deportant, eosque solos 
Carthaginienses non exporfant, sed ob singularem ad rem 
cibariam bonitatem ipsi absumunt. 


CAP. CXXXVII. 


(149) "Ev τῇ Πηδασίᾳ τῆς Καρίας θυσία τῷ Ad 
συντελεῖται, ἐν ἦ πέμπουσιν αἶγά τινα, περὶ ἣν θαυ- 
μαστόν τί φασι γίνεσθαι" βαδίζουσα γὰρ ἐκ Πηδάσων 

25 σταδίους ἑδδομήχοντα δι’ ὄχλου πολλοῦ τοῦ θεωροῦντος 
οὔτε διαταράττεται χατὰ τὴν πορείαν, οὔτ᾽ ἐχτρέπεται 
τῆς 6800 , δεδεμένη δὲ σχοινίῳ προπορεύεται τοῦ τὴν 
ἱερωσύνην ἔχοντος. Θαυμαστὸν δ᾽ ἐστὶ xal τὸ δύο 
xópaxae εἶναι διὰ τέλους περὶ τὸ τοῦ Διὸς ἱερόν, ἄλ- 

30 λον δὲ μηδένα προσιέναι πρὸς τὸν τόπον, xal τὸν ἕτε- 
ρον αὐτῶν ἔχειν vb πρόσθεν τοῦ τραχήλου λευχόν. 


(133) Pedasis Οδγίδε urbe Jovi sacrificium peragitur, per 
quod capra qusedam sacra pompa deducitur, circa quam 
rem admiratione dignam advenire narrant : stadiis nempe 
Lxx ex Pedasis per turbam frequentem, quiae spectare so- 
let, progrediens non interturbatur in itinere , aut a vía de- 
clinatur, sed funiculo adligata sacerdotem praecedit. Mi- 
rum etian, duos corvos circa templum Jovis esse perpe- 
tuo, neque alium ullum eo accedere, eorumque alterum 
colli partem anteriorem habere candidam. 


CAP. CXXXVIII. 


(150) "Ev Ἰλλυριοῖς δὲ τοῖς Ἀρδιαίοις χαλουμένοις, 
παρὰ τὰ μεθόρια τῶν Αὐταριατῶν χἀχείνων, φασὶν 
ὄρος εἶναι μέγα, τούτου δὲ πλησίον ἄγχος, ὅθεν ὕδωρ 

35 ἀναπηδᾶν, οὗ πᾶσαν ὥραν, ἀλλὰ τοῦ ἦρος, πολὺ τῷ 
πλήθει, ὃ λαμβάνοντες τὰς μὲν ἡμέρας ἐν τῷ στεγνῷ 
φυλάττουσι, τὰς δὲ νύχτας εἷς τὴν αἰθρίαν τιθέασιν. 
Καὶ πέντε ἢ ἐξ ἡμέρας τοῦτο ποιησάντων αὐτῶν πή- 
γνυται τὸ ὕδωρ, καὶ γίνεται κάλλιστον Bac , ὃ ἕνεχεν 

40 τῶν βοσχημάτων μάλιστα διατηροῦσιν" οὐ γὰρ εἶσά- 
γονται πρὸς αὐτοὺς ἅλες διὰ τὸ κατοικεῖν πόρρω αὐτοὺς 
ϑαλάσσης καὶ εἶναι αὐτοὺς ἀμίχτους. Πρὸς οὖν τὰ 
βοσχήματα πλείστην αὐτοῦ χρείαν ἔχουσιν ἁλίζουσι 
γὰρ αὐτὰ δὶς τοῦ ἐνιαυτοῦ. Ἐὰν δὲ μὴ ποιήσωσι 


(134) Apud Illyrios eos qui Ardisei vocantur, juxta confinia 
quibus ipsi ab Autariatibus dirimuntur, montem maynum et 
in propinquo vallem esse dicunt, unde aqua prosiliat copio- 
88, non omni quidem tempore, sed vere tantum, quam hau- 
stam interdiu quidem sub tecto adservant , noctu vero sub 
dio collocant. Quod ubi ita fecerint v aut v1 diebus, aqua 
congelatur, ac sal preestantissimum efficitur. Hunc mo- 
rem autem pecoris potissimum causa servant : neque enim 
ad eos sal imporíatur, quia ἃ mari longius babitant et a 
commercio sunt alieni. Ob pecora itaque maxime eo opus 
liabent : bis enim quotannis salem iis dant : quod nisi fece- 


102 


τοῦτο, συυδβαίνει αὐτοῖς ἀπόλλυσθαι τὰ πλεῖστα τῶν 
βοσκημάτων. 


ΠΕΡῚ ΘΑΥΜΑΣΙΩΝ AKOYZMATON, “ ρλθ' -ρμδ΄. 


(8ι4,ς45.} 


rint, evenit ut plurima pars iis intereat. 


CAP. CXXXIX. 


(161) Ἐν Ἄργει δέ φασι γίνεσθαι ἀχρίδος τι γένος 

ὃ χαλεῖται σχορπιομάχον * ὅταν γὰρ ἴδη τάχιστα σχορ- 

5 πίον, ἀνθίσταται αὐτῷ - ὡσαύτως δὲ καὶ 6 σχορπίος 

ἐχείνη, Καὶ χύχλῳ περιιοῦσα τρίζει περὶ αὐτόν" 

τὸν δὲ τὸ χέντρον ἐπαίροντα ἀντιπεριάγειν ἐν τῷ αὐτῷ 

τόπῳ, εἶτα χατὰ μικρὸν ἀνιέναι τὸ χέντρον, καὶ τέλος 

ὅλον ἐχτείνεσθαι, τῆς ἀχρίδος χύχλῳ τρεχούσγς. Τὰ 

10 τελευταῖα δὲ προσελθοῦσα χατεσθίει αὐτὸν ἣ ἀχρίς. 

᾿Αγαθὸν δέ φασιν εἶναι χαὶ πρὸς τὰς πληγὰς τοῦ σχορ- 
πίου ἐπιφαγεῖν αὐτήν. 


CAP. 


(152) Τοὺς iv Νάξῳ σφῆχάς φασιν, ὅταν φάγωσι 

τοῦ ἔχεως (προσφιλὴς δ᾽ αὐτοῖς f σάρξ, ὡς ἔοιχεν, ἐστίν), 

18 ἐπειδάν τινα χεντήσωσι, περιωδύνους οὕτω ποιεῖν 
ὥστε χαλεπωτέραν φαίνεσθαι τῆς πληγῆς τῶν ἔχεων. 


(135) Argis genus locusta ferunt nasci ( scorpiomachum 
vocant), quod scorpionem quam primum conspexerit, 
adoritur, atque bic vicissim illam. Itaque undique circum- 
currens stridet circum illum; contra ille stimulum adtol- 
lens eodem loco circumagit, tum illum paullatim laxat, 
ac postremo totus extentus jacet , locusta in orbem cur- 
rente. Denique adcedens eum devorat locusta. Scorpionun; 
ictibus heec quoque postenodum comesta bonum medica- 
mentum esse dicitur. 


CXL. 


(136) Vespas ferunt in Naxo, si, vipera gustata , cujus 
caro , ut videtur, grata est illis, aculeum infixerint alicui, 
tantos dolores excitare ut molestiora vulnera infligere ví- 
deantur ictibus viperarum. 


CAP. CXLI. 


(163) Φασὶ τὸ Σχυθικὸν φάρμακον, ᾧ ἀποδάπτουσι 
τοὺς διίστούς, συντίθεσθαι ἐξ ἐχίδνης. 'ΤΤηροῦσι δέ, ὡς 
ἔοικεν, οἱ Σχύθαι τὰς ἤδη ζῳοτοχούσας, χαὶ λαθόντες 

40 αὐτὰς τήχουσιν ἡμέρας τινάς. Ὅταν δ᾽ ἱκανῶς αὐ- 
τοῖς δοχῇ σεσῆφθαι πᾶν, τὸ τοῦ ἀνθρώπου αἷμα εἰς 
χυτρίδιον ἐγχέοντες εἰς τὰς χοπρίας κατορύττουσι πω-- 
μάσαντες. Ὅταν δὲ καὶ τοῦτο σαπῇ, τὸ ὁφιστάμενον 
ἐπάνω τοῦ αἵματος, ὃ δή ἐστιν ὁδατῶδες, μιγνύουσι 

25 τῷ τῆς ἐχίδνης ἰχῶρι., xal οὕτω ποιοῦσι θανάσιμον. 


(137) Scythicum venenum , quo sagittee inficiuntur, ex 
vipera parari aiunt : observant enim Scythae , ut videtur, 
jamjam fotum vivum edituras et captas diebus aliquot 
liquescere sinunt. Qumque illis satis computruisse vide- 
tur tota mixtura , infundunt ollulte humanum sanguinem, 
quam in sterquilinio obturatam defodiunt. Ac ubi is quo- 
que putruerit, liquorem sanguini supernatantem aquosum 
miscent saniei viperse, et letale hoc pacto venenum red- 
dunt. 


CAP. CXLII. 


(154) "Ev Κουρίῳ τῆς Κύπρου ὄφεών c: γένος εἶναί 
φασιν, ὃ τὴν δύναμιν ὁμοίαν ἔχει τῇ ἐν Αἰγύπτῳ ἀσπί- 
δι, πλὴν ὅτι τοῦ χειμῶνος ἐὰν δάχη, οὐδὲν ἐργάζε- 
ται, εἴτε δι᾿ ἄλλην τινὰ αἰτίαν, εἴτε διότι τὸ ζῷον 

80 δυσχίνητον γίνεται ὑπὸ τοῦ ψύχους ἀποπηγνύμενον, 
καὶ τελέως ἀδύνατον, ἐὰν μὴ θερμανθῇ. 


CAP. 


(i55) Ἐν Κέῳ φασὶν εἶναί τι γένος ἀχέρδου, ὑφ᾽ 
ἧς ἐάν τις πληγῇ τῇ ἀχάνθη, ἀποθνήσχει. 


CAP. 


(15e) Ἔν Μυσίᾳ φασὶν ἄρκτων τι γένος εἶναι λευ- 

46 χόν, at ὅταν χυνηγῶνται, ἀφιᾶσι τοιαύτην πνοὴν ὥστε 
τῶν χυνῶν τὰς σάρχας σήπειν, ὡσαύτως δὲ χαὶ τῶν 
λοιπῶν θηρίων, ἀδρώτους τε ποιεῖν. ᾿Βὰν δέ τις xai 
βιάσηται xoi ἐγγίσῃ, ἀφιᾶσιν ἐκ τοῦ στόματος φλέγμα 


(138) Curii quod Cypri est oppidum, serpentum quoddam 
genus esse ferunt vim habens aspidi /Egyptize non absimilem, 
nisi quod hyeme morsus hujus sunt inefficaces, sive ob 
aliam quampiam causam, sive quod frigore congelatum ad 
motum languidum redditur animal et penitus imbecillum, 
nisi calore reficistur. 


CXLIII. 


(139) In Ceo aiunt genus quoddam esse piri sylvtstris, 
cujus spina qui vulnerantur, intereunt. 


CXLIV. 


(140) in Mysia vero ursorum quoddam genus album 
esse aiunt, qui ubi a venatoribus impetuntur, ejusmodi 
halitum emittunt, ut canum carnes putrefaciat , eodem- 
que modo et reliquarum ferarum, easque ad rem cibariam 
inutiles reddat. Verum et si quis vim sibi inferat atque ad- 


(s4s-) DE MIRABILIBUS AUSCULTATIONIBUS*, CAP. CXLV-CLI. 103 


πάαπολύ τι, ὡς ἔοιχεν, ὃ προσφυσᾷ πρὸς τὰ πρόσωπα | propinquet, permagnam quamdam, ut videtur, pituite 
τῶν χυνῶν, ὡσαύτως δὲ xal τῶν ἀνθρώπων, ὥστε xoi | copiam ex ore emittunt, eamque canum faciei adflant, 
ἀποπνίγειν xal ἀποτυφλοῦν. : itemque et hominum, ita ut et subfocent et excocent. 


CAP. CXLV. 


(157) "Ev δὲ τῇ ᾿Αραδίᾳ δαινῶν τι γένος φασὶν εἶναι, | (141) Aiunt in Arabia hysnarum genus esse quoddam, 
ἢ ἐπειδὰν προΐδῃ τι θηρίον, ἢ ἀνθρώπου ἐπιδῇ ἐπὶ τὴν | quod ubi feram aliquam primum viderit, aut super homi- 
σχιάν, ἀφωνίαν ἐργάζεται xal πῆξιν τοιαύτην ὥστε μὴ | nis umbram ingressum fuerit, vocem illis auferat, eosque 
δύνασθαι χινεῖν τὸ σῶμα * τοῦτο δὲ ποιεῖν xal ἐπὶ τῶν | ita defigat ut corpus movere nequeant. Eodem modo 
χυνῶν. aiunt et canes afficere. 


CAP. CXLVI. 


(168) Κατὰ δὲ Συρίαν εἶναί τί φασι ζῷον ὃ χαλεῖται | — (142) In Syria animal esse aiunt, quod leonicidam vo- 
10 λεοντοφόνον * ἀποθνήσχει γὰρ ὃ λέων, ὡς ἔοιχεν, ὅταν | cant: eo enim ingesto leones exanimantur, υἱ videtur. 
αὐτοῦ φάγη.  'Exàv μὲν οὖν τοῦτο οὗ ποιεῖ, ἀλλὰ | Ultro itaque hoc non faciunt, sed animal fugiunt; verum 
φεύγει τὸ ζῷον ὅταν δὲ συλλαθόντες αὐτὸ οἱ χυνηγέξαι | venatores captam atque assatam lianc feram , quasi polen- 
xai ὀπτήσαντες ὥσπερ ἄλφιτα λευχὰ περιπάσσωσιν | tam caodidam, alii animali aspergunt : quo gustato coufe- 
ἄλλῳ ζῴῳ, γευσάμενον ἀπόλλυσθαί φασι παραχρῆμα. | stim perire fertur leo. Hoc animal leonem etlam commin- 

I& Kaxot xal προσουροῦν τὸν λέοντα τοῦτο τὸ ζῷον. gens infestat. 


CAP. CXLVII. 


(ise) Λέγεται xol τοὺς γῦπας ὑπὸ τῆς τῶν μύρων (143) Feruntur et vultures ex unguentorum odore exa- 
ὀσμῆς ἀποθνήσχειν, ἐάν τις αὐτοὺς yplan, ἣ δῷ τι με- | nimari, si quis eos ungat, remve quamdam unguentis deli- 
μυρισμένον φαγεῖν" ὡσαύτως δὲ xai τοὺς χανθάρους | butam iis propinet. Eodem modo et scarabzos rosarum 
ὑπὸ τῆς τῶν ῥόδων ὀσμῆς. odore perire aiunt. 


CAP. CXLVTIII. 


20 — (160) Καὶ ἐν Σιχελίᾳ δέ φασι xal ἐν Ἰταλίᾳ τοὺς | — (144) Et in Sicilia et in Italia aiunt stellionum morsum 
γαλεώτας θανάσιμον ἔχειν τὸ δῆγμα, καὶ οὐχ ὥσπερ | ietslem , nec αἱ nostratum, levem et imbecillem esse. Et 
τοὺς παρ᾽ ἡμῖν ἀσθενὲς xxl μαλαχόν" εἶναι δὲ xal 
μυῶν γένος ἐφιπτάμενον, ὃ ὅταν δάχη,͵ ἀποθνήσχειν 
ποιεῖ. morderit , necem infert. 


CAP. CXLIX. 


8. (61) Ἐν δὲ τῇ Μεσοποταμίᾳ τῆς Συρίας φασὶ xal (143) In Mesopotamia Syris et Istrunte dicunt serpentes 
ἐν Ἰστροῦντι ὀφείδιά τινα γίνεσθαι, ἃ τοὺς ἐγχωρίους | quosdam exiguos nasci, qui indigenas non mordeant, adve- 
οὐ δάχνει, τοὺς ξένους δ᾽ ἀδιχεῖ σφόδρα. nas vero vehementer infestent. 


CAP. CL. 


Περὶ δὲ τὸν Εὐφράτην xol τελείως φασὶ τοῦτο γί- (146) Circa Euphratem vero maxime id accidere dicunt : 
νεσθαι’ πολλοὺς γὰρ φαίνεσθαι περὶ τὰ χείλη τοῦ ποτα- | multos enim circa fluminis littora conspici atque in partem 

» μοῦ xal διανέοντας ἐφ᾽ ἑχάτερα, ὥστε τῆς δείλης ἐν-- | iere que tranare, ita ut si vespere liac parte visl fuerint, 
ταῦθα θεωρουμένους ἅμα τῇ ἡμέρᾳ ἐπὶ θατέρου μέρους , 
φαίνεσθαι, xai τοὺς ἀναπαυομένους τῶν μὲν Σύρων μὴ 
δάχνειν, τῶν δ᾽ “Ἑλλήνων μὴ ἀπέχεσθαι. dormientes non mordere, Greecis vero non parcere. 


CAP. CLI. 


(ies) Ἐν Θεσσαλίᾳ φασὶ τὸν ἱερὸν χαλούμενον (147) In Thessalia ferunt serpentem sacrum vocatum 
3» ὄφιν πάντας ἀπολλύειν, οὐ μόνον ἐὰν δάχῃ, ἀλλὰ | non solum morsu, sed etiam contactu, omnes perdere : quo- 
xai dày θίγῃ" διὸ καὶ ὅταν φανῇ xai τὴν φωνὴν | circa quum apparet, aut vox ejus auditur (apparet autem 


murium genus exstare ferunt advolantium quod ubi mo- 


illucescente luce ab altera conspiciantur, ac Syros quidem 


104 


ἀχούσωσι (φαίνεται δὲ σπανίως ), φεύγουσι xal οἱ 
ὄφεις xal οἱ ἔχεις xal τἄλλα πάντα θηρία. Τῷ δὲ 
μεγέθει οὐχ ἔστι μέγας, ἀλλὰ μέτριος. Ἐν Τήνῳ δέ 
ποτέ φασιν αὐτὸν τῇ πόλει χατὰ Θετταλίαν ἀναιρεθῇ- 

b ναι ὑπὸ γυναιχός, γενέσθαι δὲ τὸν θάνατον τοιόνδε" 
γυναῖχα χύχλον γράψασαν xal τὰ φάρμαχα θεῖσαν εἷσ- 
θῆναι εἰς τὸν χύχλον, αὐτὴν xal τὸν υἱόν, εἶτα μιμεῖ- 
σθαι τὴν φωνὴν τοῦ θηρίου - τὸ δ᾽ ἀντάδειν xal προσιέ- 
ναι ἄδοντος δὲ καταδαρθεῖν τὴν γυναῖχα, xal ἐγγυ- 

Iu τέρω προσιόντος μᾶλλον, ὥστε μὴ δύνασθαι χρατεῖν 
τοῦ ὕπνου. Τὸν δ᾽ υἱὸν παρακαθήμενον ἐγείρειν τύ- 
πτοντα, χελευούσης ἐχείνης, xal λέγειν ὅτι ἐὰν μὲν 
χαθυπνώσῃ, ἀπολεῖται xal αὐτὴ xoi ἐκεῖνος, ἐὰν δὲ βιά - 
etat xal προσαγάγηται τὸ θηρίον, σωθήσονται. Ὡς 

13 δὲ προσῆλθεν 6 ὄφις εἰς τὸν xüxAov, αὖον εὐθὺς γενέ- 
σθαι αὐτόν. 


CAP. 


(163). Λέγεται περὶ τὰ Τύανα ὕδωρ εἶναι δρχίου Διός 
(καλοῦσι δ᾽ αὐτὸ ᾿Ασθαμαῖον), οὗ πηγὴ ἀναδίδοται 
πάνυ ψυχρά, παφλάζει δ᾽ ὥσπερ οἱ λέδητες. "l'ooxo 

40 εὐόρχοις μὲν ἧδύ τε xal ἵλεων " ἐπιόρχοις δὲ παρὰ πόδας 
$j δίκη" ἀποσχήπτει γὰρ εἰς ὀφθαλμοὺς καὶ εἰς χεῖρας 
χαὶ sl; πόδας, ἁλίσχονταί θ᾽ ὑδέροις καὶ φθόαις" xal 
οὐδὲ πρόσθεν ἀπελθεῖν δυνατόν, ἀλλ᾽ αὐτόθι ἔχονται 
xxi ὀλοφύρονται πρὸς τῷ ὕδατι, ὁμολογοῦντες ἃ 


25 ἐπιώρχησαν. 


CAP. 


(164) ᾿Αθήνησί φασι τὸν ἱερὸν τῆς ἐλαίας θαλλὸν 
ἐν ἡμέρᾳ μιᾷ βλαστῆσαι χαὶ πλείονα γενέσθαι, ταχὺ 
δ᾽ αὖ πάλιν συστέλλεσθαι. 


CAP. 


(165) Τῶν ἐν Αἴτνη χρατήρων ἀναρραγέντων xal 
0 ἀνὰ τὴν γῆν φερομένων ἔνθα xal ἔνθα χειμάρρου δί- 
χὴν, τὸ τῶν εὐσεδῶν γένος ἐτίμησε τὸ δαιμόνιον " πε- 
ριχαταληφθέντων γὰρ ὑπὸ τοῦ ῥεύματος διὰ τὸ βα- 
στάζειν γέροντας ἐπὶ τῶν ὥμων γονεῖς xal σώζειν, 
πλησίον αὐτῶν γενόμενον τὸ τοῦ πυρὸς ῥεῦμα ἐξε- 
85 σχίσθη, παρέτρεψέ τε τοῦ φλογμοῦ τὸ μὲν ἔνθα, τὸ δ᾽ 
ἔνθα, καὶ ἐτήρησεν ἀδλαδεῖς ἅμα τοῖς γονεῦσι τοὺς 
vtavlaxouc. 


CAP. 


(166) Αέγεται τὸν ἀγαλματοποιὸν Φειδίαν χατα- 

σχευάζοντα τὴν ἐν ἀχροπόλει ᾿Αθηνᾶν ἐν μεσότητι ταύ- 

40 τῆς τῆς ἀσπίδος τὸ ἑαυτοῦ πρόσωπον ἐντυπώσασθαι, 

xal συνδῆσαι τῷ ἀγάλματι διά τινος ἀφανοῦς δημιουρ- 

γίας, ὥσς᾽ ἐξ ἀνάγχης, εἴ τις βούλοιτο αὐτὸ περιαι- 
ρεῖν, τὸ σύμπαν ἄγαλμα λύειν τε xal συγχεῖν. 


ΠΕΡΙ GAYMAZION ΑΚΟΥΣΜΑΤΩΝ ", ρνδ' -ρνε΄, 


[845,946.] 


raro ), serpentes ac viperte et reliquae etiam ferie omnes dif- 
fugiunt. Magnitudine ext non vasta, sed moderata. Aiunt Teni 
quae Thessalia est urbe, ipsum aliquando a muliere e medio 
sublatum esse, ejusque mortem in hunc modum evenisse : 
primum circulum descripsit femina , el veneficia in eo po- 
suit; tum in illum una cum filio ingressa ac vocem bestie 
imitata est; lsec vero vicissim obcinuit et adcessit , eaque 
recinente, obdormivit femina, eoque magis quo propius 
adcederet serpens , ita ut somno superior manere non pos- 
sel; filius vero adsidens matrem pulsando (ita prsecipiente 
ipsa ) excitabal dicebatque, sí obdormiret, cum sibi, tum ip:i 
imminere interitum , verum si sibi vim inferret et adliceret 
bestiam , salvos fore. Quam primum circulum ingressus 
eat serpens , statim exaruit. 


CLII. 


Prope Tyana aqua Jovi jurisjurandi vindici sacra 
esse dicitur, quam Asbamszam vocant, (onte valde frigido 
scaturiens ; ebullit vero instar lebelum. Sancte quidem ju- 
rantibus liec suavis est et propitia ; perjuri vero poenas 
dante vestigio : in oculos enim et manus et pedes incumbit, 
aquaque intercute et tabe corripiuntur. Neque discedere 
ante possunt, sed ibi tenentur, lamentanturque ad aquam, 
perjuria confitentes. 


CLIII. 


Athenis dicunt sacrum ole? ramum uno die germinare et 


crescere, mox vero etíam rursus decrescere. 


CLIV. 
Jung crateribus ruptis terramque velut torrens hic 


illic inundantibus, numen piorum genus honoravit : de- 
prehensis enim a flumine, quia senes humeris suis parentes 
portarent, eos servaturi, igneum flumen, quum iis jam ad- 
propinquasset , scissum est, atque fiammam in utramque 
partem declinavit, juvenesque una cum parentibus inta- 


ctos servavit. 


CLV. 


Phidiam statuarium narrant, quum Minervam qua in 
arce est, faceret, in medio ejus scuto faciem suam in- 
sculpsisse, illamque occulto quodam artificio cum statua 
ita conjunxisse , ut si quis eam vellet inde eximere , neces- 
sario totam statuam dissolveret ac conturbaret. 


(sae. DE MIBABILIBUS AUSCULTATIONIBUS *, CAP. CLVI-CLXIII 105 


CAP. CLVI. 


(167) Φασὶν ὡς ἀνδριὰς ὃ τοῦ Βίτυος ἐν Ἄργει Argis ferunt Bityis statuam eum qui Bilyis causa mortis 
ἀπέκτεινε [τὸν αἴτιον] τοῦ θανάτου τῷ Birui , θεω- 
ροῦντι ἐμπεσών. "ἔοικεν οὖν οὐχ εἰχῇ τὰ τοιαῦτα 
γίνεσθαι. Hujusmodi itaque non temere fieri videntur. 


CAP. CLVII. 


s (68) Φασὶ τοὺς xóvac μόνον διώκειν τὰ θηρία | Canes dicunt feras tantum ad cacumina usque montium, 
πρὸς τὰς χορυφὰς τῶν Μελάνων καλουμένων ὀρῶν, | qui Nigri adpellantur, persequi, reverti vero, si eo usque 


fuerat, occidisse, quum spectaculum contueretur illapsam. 


ἀλλ᾽ ἀναστρέφειν, ὅταν ἄχρι τούτων διώχωσιν. illas persecuti sint. 
CAP. CLVIII. 
(109) "Ev τῷ Φάσιδι ποταμῷ γεννᾶσθαι ῥάδδον óvo- | — In Phaside fluvio virgam nasci tradunt, leucophyllum 


μαζομένην λευχόφυλλον, ἣν oi ζηλότυποι τῶν ἀνδρῶν 
10 δρεπόμενοι ῥίπτουσι περὶ τὸν παρθένιον θάλαμον, xai 
ἀνόθευτον τηροῦσι τὸν γάμον. lectum conjiciunt, et nuptias servant inviolatas. 


CAP. CLIX. 


(170) "Ev δὲ τῷ Τίγριδι γίνεσθαί φασι λίθον μωδῶν | In Tigride vero lapidem ferunt inveniri, quem barbari 
χεχλημένον βαρδαριχῶς, τῇ χρόᾳ πάνυ λευκόν, ὃν ἐὰν | Modon nominant, colore admodum albo, quem si quis se- 
κατέχῃ τις, ὑπὸ θηρίων οὐδὲν ἀδιχεῖται. cum gerat, haudquaquam a feris leeditur. 


CAP. CLX. 


[6 (r1) 'Ev δὲ τῷ Σχαμάνδρῳ γίνεσθαί φασι βοτάνην In Scamandro vero plantam nasci ferunt, cui nomen 
σίστρον καλουμένην, παραπλησίαν ἐρεδίνθῳ, xÓxxouc | sttrum, ciceri haud absimilem, cujus grana quassantur, 
δ᾽ ἔχει σειομένους, ὅθεν τὴν προσηγορίαν ἔλαθεν * ταύ- 
τὴν τοὺς χατέχοντας μήτε δαιμόνιον, μήτε φαντασίαν 
ἡντιναοῦν φοδεῖσθαι. nec spectrum timere. 


. CAP. CLXI. 


20 (172) Περὶ Λιθύην ἄμπελός ἐστιν ἣν χαλοῦσι Circa Libyam vitis est, quam insanam quidam adpel- 
μαινομένην τινές, ἢ τῶν καρπῶν τοὺς μὲν κεπαίνει, | lant, quee fructuum alios maturat, alios immaturis simi- 
τοὺς δ᾽ ὀμφαχώδεις ἔχει, τοὺς δ᾽ ἀνθοῦντας xal βραχύν | les habet, alios florentes, idque intra breve temporis spa- 
τινα χρόνον. tium. 


CAP. CLXII. 


(v3) Περὶ τὸ Σίπυλον ὅρος γίνεσθαί φασι λίθον παρ- | Circa Sipylum montem lapidem nasci perhibent cy- 


25 ὁμοῖον χυλίνδρῳ, ὃν ol εὐσεθεῖς υἱοὶ ὅταν εὕρωσιν, ἐν | iinari forma, quem pii filii ubl ínvenerint, in fano ma- 
τῷ τεμένει τῆς μητρὸς τῶν θεῶν τιθέασι, xal οὐδέποτε ᾿ 


χάριν ἀσεθείας ἁμαρτάνουσιν, ἀλλ᾽ ἀεί εἶσι φιλοπά- 


dictam , quam zelotypi mariti decerpentes circa geuialem 


unde nomen traxit. Hanc qui gestent , neque numen ullum, 


tris deüm ponunt, neque umquam impietatis ratione delin- 


τορες. quunt, sed semper parentum sunt amantes. 
CAP. CLXIII. 
(r4) Ἐν ὄρει Τυῤγέτῳ γίνεσθαι βοτάνην χαλου-- In monte Taygeto herbam nasci Charisiam dictam, 


iem pnr vorab feos dede iq. Sut muliere prio vero cnl saspendunt, eta vii 
pov ἐρῶνται. amantur impensius. 


106 


ΠΕΡῚ GAYMAZION AKOYEZMATAON *, ρξδ'.-ρο΄, 


(446. 


CAP. CLXIV. 


(17s) "O6puc ὅρος ἐστὶ Θετταλίας, ὃ φέρει ὄφεις 
τοὺς λεγομένους σῆπας, ot οὐχ ἔχουσι μίαν γροιάν, ἀλλ᾽ 
ἀεὶ ὁμοιοῦνται τῷ χώρῳ ἐν ᾧ οἰχοῦσιν. Τινὲς δ᾽ αὐτῶν 
ὅμοιον ἔχουσι τὸ χρῶμα τοῖς χόχλοις τῆς γῆς ἄλ- 
& λοις δὲ χλοάζουσά ἐστιν ἣ φολίς᾽ ὅσοι δ᾽ αὐτῶν ἐν 
ψαμάθοις διατρίθουσι, ταύταις ἐξομοιοῦνται χατὰ τὸ 
χρῶμα. Δάχνοντες δ᾽ dumowüc: δίψος. ἥΕστι δ' 
αὐτῶν τὸ δῆγμα οὐ τραχὺ xai ἔμπυρον, ἀλλὰ xa- 
χόηθες. 


Othrys mons est Thessalim, qui serpentes profert 
sepes dictos, quibus non unus est color, sed semper loco 
similes redduntur ubi degunt. Quidam eorum colorem 
babent cochleis terrestribus similem ; aliorum vero squamae 
sunt herbidee ; in arenis tandem qui agunt , colores illarum 
referunt. Mordentes vero sitim infligunt. Morsus autem 


eorum non asper est ac igneus, sed malignus. 


CAP. CLXV. 


(179) Τοῦ περχνοῦ ἔχεως τῇ ἐχίδνῃ συγγινομένου, 
ἣ ἔχιδνα ἐν τῇ συνουσία τὴν χεφαλὴν ἀποχόπτει᾽ διὰ 
τοῦτο χαὶ τὰ τέχνα, ὥσπερ τὸν θάνατον τοῦ πατρὸς 
μετερχόμενα, τὴν γαστέρα τῆς μητρὸς διαρρήγνυσιν. 


Nigra vipera mascula cum femella coeunte, hzc illi 
in coitu caput defruncat : quapropter et partus, tamquam 


patris necem ulciscens, matris ventrem perrumpit. 


CAP. CLXVI. 


(150) Ἔν τῷ Νείλῳ ποταμῷ γεννᾶσθαι λίθον φασὶ 
I5 χυάμῳ παρόμοιον, ὃν ἂν χύνες ἴδωσιν, οὐχ ὁλαχτοῦσιν. 
Συντελεῖ δὲ xad τοῖς δαίμονί τινι γενομένοις χατόχοις" 
ἅμα γὰρ τῷ προστεθῆναι ταῖς ῥισὶν ἀπέρχεται τὸ δαι- 
ιῥόνιον. 


In Nilo flumine lapidem nasci aiunt fabe similem, 


quem canes si viderint, non latraot. Iis quoque salutaris 
est qui a diemone quodam vexantur : nam simul ac paso 
appositus est , fugit daemon. 


CAP. CLXVII. 


(rar) "Ev δὲ τῷ Μαιάνδρῳ ποταμῷ τῆς ᾿Ασίας λί-- 
20 θον φασὶ σώφρονα χαλούμενον xxv. ἀντίφρασιν᾽ ὃν ἐάν 
τις εἴς τινος ἐμόδάλῃ χόλπον, ἐμμανὴς γίνεται xal 
φονεύει τινὰ τῶν συγγενῶν. 


In Meeandro Asice flumine lapidem reperiri aiunt , qui ἃ 


contrario sophron nuncupatur : quem si quis in sinum 
cujusdam miserit, furore percietur et cognatorum aliquem 
occidit. 


CAP. CLXVIII. 


(182) Ῥῆνος xal Ἴστρος οἱ ποταμοὶ ὅπ᾽ ἄρχτον 
δέουσιν, ὃ μὲν Γερμανούς, ὃ δὲ Παίονας παραμείδων " 
35 xal θέρους μὲν vauc(mopov ἔχουσι τὸ ῥεῖθρον, τοῦ δὲ 
χειμῶνος παγέντες ὑπὸ χρύους ἐν πεδίου σχήματι χαθ- 
ιππεύονται, 


Rhenus et Ister fluvii sub septemtriones fluunt ; alter 


quidem Germanos, alter vero Pannonios transit, ac sestate 


alveum habent navigabilem , hyeme vero frigore concreti, 


velut campi, equitibus calcantur. 


CAP. CLXIX. 


(18) Περὶ τὴν Θούριον πόλιν δύο ποταμούς φα- 


Circa Thurium oppidum duo flumina esse ferunt, Sy- 


σιν εἶναι, Σύδαριν xal Κρᾶθιν. Ὁ μὲν οὖν Σύδαρις | barin εἰ Crathin. Sybaris itaque ex eo bibentes (equos) 


30 τοὺς πίνοντας ἀπ’ αὐτοῦ πτυρτιχοὺς εἶναι ποιεῖ, 6 δὲ 
Κρᾶθις τοὺς ἀνθρώπους ξανθότριχας λουομένους. 


in consternationem proclives reddit ; Crathis vero hominum 


in eo lavantium capillos flavos efficit. 


CAP. CLXX 


(r4) Ἐν δ᾽ Εὐῤοίᾳ δύο ποταμοὺς elvat, ὧν ἀφ᾽ οὗ 
μὲν τὰ πίνοντα πρόδατα λευχὰ γίνονται" ὃς ὀνομά- 


ζεται Κέρδης" 6 δὲ Νηλεύς, ὃς μέλανα ποιεῖ, 


In Eubca autem duo esse flumina, ex quorum altero bi- 
bentes oves albz fiunt: huic nomen est Cerbes; alteri vero 


Neleus, qui easdetn denigrat. 


(s47.) DE MIRABILIBUS AUSCULTATIONIBUS ἡ, CAP. CLXXI-CLXXVIII. 107 
CAP. CLXXI. 


(156) Παρὰ Auxóppa ποταμῷ γεννᾶσθαι βοτάνην) Circa Lycormam fluvium Lezmex nasci lancem simi- 
λόγχη, παρόμοιον συντελοῦσαν πρὸς ἀμόλυωπίαν 


42:41:23, 


lem, ad hebetes oculos praesers remedium. 


CAP. CLXXII. 


(15e) Τὴν ἐν Συραχούσαις τῆς Σιχελίας πηγὴν Apé- | — Syracusis Arethusam Sicilite fontem quinto quoque anno 
5 ὕγωσαν διὰ πενταετηρίδος χινεῖσθαι λέγουσιν, moveri adfirmant. 


CAP. CLXXIII. 


(187) "Ev ὄρει Βερεκυνθίῳ γεννᾶσθαι λίθον χαλού- In monte Berecynthio lapidem innasci gladium nomine, 
μενον μάχαιραν, ὃν ἐὰν εὔρη τις, τῶν μυστηρίων 
τῆς Ἑχάτης ἐπιτελουμένων ἐμμανὴς γίνεται, ὡς Eó- 
δοξός φησιν. cates mysteria celebrantur, in furorem vertitur. 


CAP. CLXXIV. 


10 (188) Ἐν ὄρει δὲ Ἰμώλῳ γεννᾶσθαι λίθον παρό- In Tmolo monte lapidem nasci pumici similem, qui co- 
potov χισσήρει, ὃς τετράχις τῆς ἡμέρας ἀλλάσσει 
τὴν χρόαν᾽ βλέπεσθαι δ᾽ ὑπὸ παρθένων τῶν μὴ τῷ 
{ρόνῳ φρονήσεως μετεχουσῶν. quae δοἰδιἰ5 ergo nondum prudentice participes sunt. 


CAP. CLXXV. 


[n Orthosize Dianze ara taurum stare aureum, qui vena- 


quem si quis invenerit, is, ut Eudoxus scribit, quum He- 


lorem quater mutat quotidie; cerni vero a virginibus 


(189) "Ev ᾿Αρτέμιδος Ὀρθωσίας βωμῷ ταῦρον ἵστα- 
ι5 σϑαι χρύσειον, ὃς χυνηγῶν εἰσελθόντων φωνὴν ἐπαφ- 
ίησιν. 


toribus ingressis vocem emittat. 


CAP. CLXXV. 


In JEtolia talpas tradunt visu preeditas esse hebeti ; neque 
terra vesci, sed locustis. 


(190) "Ev Αἰτωλοῖς φασιν δρᾶν τοὺς ἀσπάλαχας 
ἀμυδρῶς, καὶ οὐδὲ σιτεῖσθαι γῆν, ἀλλ᾽ ἀχρίδας. 


CAP. CLXXVII. 


Elepbantos dicunt ventrem biennio perferre, secundum 
alios mensibus duodeviginti; sub ipso vero partu molestia 
affici. . 


CAP. CLXXVIII. 


(192) Δημάρατον Τιμαίου τοῦ Λοχροῦ ἀχουστὴν |  Demaratus Timswi Locrensis auditor :sgrotans decem 
νοσήσαντα ἀφωνόν φασιν ἐπὶ δέχα γενέσθαι ἡμέρας" | dis mutus fuisse dicitur; undecimo vero, quum sero 
ἐν δὲ τῇ ἐνδεχάτη ἀνανήψας βραδέως ἐκ τῆς παραχο- 
Wü ἔφησεν ἐκεῖνον τὸν χρόνον ἥδιστα αὑτῷ βεδιῶ- 

45 a94:. sime vixisse adfirmevit. 


(191) Τοὺς ἐλέφαντας φασι χύειν ἔτη δύο, οἱ δὲ μῆ- 
20 vx; ὀχτωχαίδεχα᾽ ἐν δὲ «T, ἐχτέξει δυστοχεῖν, 


tandem ex delirio se recollegisset, illo se tempore suavis- 


IIPOBAHMATA. 
TMHMA A, 


OZA IATPIKA. 


ι. Διὰ τί ol μεγάλαι ὑπερδολαὶ νοσώδεις; Ἢ ὅτι 
ὑπερδολὴν ἢ ἔλλειψιν ποιοῦσιν, τοῦτο δ᾽ ἦν ἢ νόσος : 


4. Διὰ τί δὲ τὰς νόσους ὑγιάζουσι πολλάχις, ὅταν 
πολὺ ἐχστῇ τις, xat ἐνίων ἰατρῶν τοιαύτη ἥ τέχνη ; 
ὁ ὑπερθδολαῖς γὰρ ἰῶνται οἴνου, ἢ ὕδατος, ἢ ἅλμης, 3 
σίτου, 3j λιμοῦ. Ἦ ὅτι ἐναντία ἀλλήλοις τὰ τὴν vó- 


σον ποιοῦντα; Εἷς τὸ μέσον οὖν ἄγει θάτερον ἑχάτερα. 


3. Διὰ τί αἴ τῶν ὡρῶν μεταδολαὶ xal πνεύματα 
ἐπιτείνουσιν, ἣ παύουσι xal κρίνουσι τὰς νόσους, xal 
40 ποιοῦσιν ; Ἦ ὅτι θερμαὶ xat duy pal εἶσι καὶ ὑγραὶ xai 
ξηραί, αἵ δὲ νόσοι τούτων εἰσὶν ὑπερδολαί, ἣ δ᾽ ὑγεία 
ἰσότης; Ἐὰν οὖν δι᾽ ὑγρότητα xal ψύξιν, fj ἐναντία ὥρα 
παύει" ἐὰν δ᾽ ἐναντία ὥρα ἔχηται, fj ὁμοία χρᾶσις 
ἐπιγενομένη ἐπέτεινε χαὶ ἀνεῖλεν. Διὰ ταῦτα δὲ χαὶ 
t6 νοσίζουσι τοὺς ὑγιαίνοντας, ὅτι μεταδάλλουσαι λύουσι 
τὴν χρᾶσιν" ἅμα γὰρ ταῖς οἰχείαις ὥραις καὶ ἡλικίαις 
καὶ τόποις αὐξάνεται διὸ δεῖ ἐν ταῖς μεταδολαῖς μά- 
λιστα διαχυδερνᾶν. Ὃ δὲ καθόλου περὶ τῶν ὡρῶν 
εἴρηται, xal χατὰ μέρος τὸ αὐτὸ αἴτιον" αἱ γὰρ τῶν 
30 πνευμάτων μεταθολαὶ xal τῶν ἡλικιῶν xal τόπων ὥρας 
τινός εἰσι μεταθολαί᾽ διὸ xat ταῦτα ἐπιτείνει xal παύει 
xa χρίνει xai ποιεῖ, ὥσπερ αἵ ὧραι, καὶ ἐπιτολαὶ 
τῶν ἄστρων, ὥσπερ Ὦρίων xal ᾿Αρχτοῦρος καὶ Πλειὰς 
καὶ Κύων, ὥσπερ πνευμάτων καὶ ὑδάτων xai εὐδιῶν 
25 xal χειμώνων xal ἁλέας. 


4. Διὰ τί ἐν ταῖς μεταδολαῖς τῶν ὡρῶν ἐμέτοις 
οὐ δεῖ χρῆσθαι; Ἢ ἵνα μὴ γένηται συντάραξις, διαφό- 
ρων γινομένων τῶν περιττωμάτων διὰ τὰς μεταύο- 
λάς; 

30 5. Διὰ τί xal οἵ χιδδηλιῶντες, καὶ οἱ ὑπὸ λιμοῦ τοὺς 
πόδας οἰδοῦσιν; Ἦ διὰ τὴν σύντηξιν ἀμφότεροι ; Συν-- 
τήκχονται δ᾽ οἱ μὲν διὰ λιμὸν διὰ τὸ ὅλως μὴ λαμθά- 
νεῖν τροφήν, οἵ δὲ χιδδηλιῶντες διὰ τὸ μηδὲν ἀπολαύειν 
ἧς λαμθάνουσι τροφῆς. 


86 6. Διὰ τί τῶν ἀπὸ χολῇς νοσημάτων ἐν τῷ θέρει 
(πυρέττουσι γὰρ μάλιστα ἐν τῷ θέρει), τὰ ὀξέα ἀπὸ 
χολῇς ὄντα ἐν τῷ χειμῶνι γίνεται μᾶλλον; Ἢ ὅτι μετὰ 
πυρετοῦ ὄντα ὀξέα ἐστὶ διὰ τὸ βίαια εἶναι" ἡ δὲ βία 
παρὰ φύσιν ; ὑγραινομένων γάρ τινων τόπων θερμὴ 
«o 9λεγμασία γίνεται" fj δὲ φλεγμασία ὑπερδολὴ θερμό- 

τητος οὖσα ποιεῖ τοὺς πυρετούς. Ἔν μὲν οὖν τῷ θέ- 


PROBLEMATA. 
SECTIO I. 


QUAE AD MEDICINAM PERTINENT. 


(09.) 


1. Cur exsuperantice magnase πον δὲ sunt? An quia vel 
excessum, vel defectum efficiunt : qua quidem re morbus 
consistit ? 


2. Cur vero morbos ssepe sanant, ubi quis abunde ex- 
cesait , atque nonnulli medici eo modo artem exercent? per 
excessum enim sanant vel vini, vel, aquae, vel salsuginis, 
vel cibi, vel inediz. An quoniam cause, qua morbos 
adferunt , sdversz inter se sunt? Utraque ergo alterum ad 
medium statum deducunt. 


3. Cur tempestatum mutationes ac flatus morbos inten- 
dunt tolluntve, ac tum judicant, tum adferunt? An quod 
aut calidae, aut frigidee, aut humide, aut siccte sunt, mor- 
bique harum qualitatum excessus sunt, secunda vero vale- 
tudo &qualitas ? Quodsi igitur per humiditatem frigusque 
morbus constiterit, contraria tempestas tollit; si vero 
contraria tempestas subsecuta sit, quod simile tempera- 
mentum supervenerit, intendet atque interimet. — Quo 
etiam fit ut beue valentibus morbos infligant : corporis - 
enim temperamentum immutando solvunt, quippe quod 
una cum tempestatibus, zetatibus locisque familiaribus au- 
getur : quamobrem quum tempestates variant , ratio tanc 
valetudinis habenda diligentius est. Idem autem illud pro 
causa particulatim etiam adest, quod in universum propo- 
sui de temporibus : mutationes etenim flatuum, eetalum at- 
que locorum tempestatis cujusdam mutationes sunt : qua- 
propter heec etiam intendendi, vel tollendi,vel judicaudi, vel 
contrahendi morbum vím habent, quemadmodum tem- 
pestates, itemque siderum ortus, e. g. Orionis, Arcturi, 
Vergiliarum, Canicule, eodem modo quo flatuum iin- 
briumque mutationes, quo serenitatum, procellarunique ac 
teporum. 


4. Cur vomitus, quum tempestates iamutantur, adbi- 
beri non debent? An ne conturbatio fiat, quum varia er- 


D nnns JANE TTL au SMALL aaa a ad LaL i iai. a d A EEAOUAMGOQOLSEEOALLLLAUEEU Oa,'BULGÁL IcndcrlroOLU OCÓOEBA DD eeOLL-? UUALLLCGYSUOUU 


crementa proveniant propter mutationes ὃ 


5. Quamobrem cum pailentes, tum qui fame laborant , 
pedibus intumescere solent ἢ An utrisque per colliquationem 
illud accidit ? colliquantur enim qui esuriunt quidem, quia 
nullum penitus capiunt alimentum; pallentes vero, quia 
quod adsumpserint, eo perfrui haudquaquam posscAt. 


6. Quamobrem, quum morbi a bili oriundi per aestatem 
contrahi soleant (febriunt enim inprimis estate), morbi 
acuti, qui certe e bile consistunt, per hyemem potius 
urgent? An quia morbi illi febribus comitati, acuti pro- 
pterea sunt, quia violenti; violentia vero contra naturam 
est? locis enim quibusdam in corpore humescentibus ca- 
lida oritur inflammatio, quz quum caloris exsuperantia sit, 
febres adcendit. JEstivo igitur tempore sicci calidlque 


(ϑ59, 860.) 


pst ξηραὶ xal θερμαί εἶσιν al νόσοι, ἐν δὲ τῷ χειμῶνι 
ὑγραὶ xai θερμαί * διὸ ὀξεῖαι" ταχέως γὰρ ἀναιροῦσιν" 
οὗ γὰρ θέλει πέττεσθαι διὰ τὸ πλῆθος τοῦ περιττώ- 
μᾶτος. 
δ 7. Διὰ τί ποτε ὃ λοιμὸς μόνη τῶν νόσων μάλιστα 
τοὺς πλησιάζοντας τοῖς θεραπευομένοις προσαναπίμ-- 
πλησιν; Ἦ ὅτι μόνη τῶν γόσων χοινή ἐστιν ἅπασιν, 
ὥστε διὰ τοῦτο πᾶσιν ἐπιφέρει τὸν λοιμόν, ὅσοι φαύ-- 
λως ἔχοντες προῦπάρχουσιν; xal γὰρ διὰ τὸ ὑπέκχαυμα 
10 τῆς νόσου τῆς παρὰ τῶν θεραπευομένων γινομένης 
ταγέως ὑπὸ τοῦ πράγματος ἁλίσκονται. 


8. Διὰ τί τοῦ χειμῶνος βορείου γενομένου, ἐὰν τὸ 
ἔχρ ἔπομόρον γένηται xal νότιον, τὸ θέρος νοσῶδες γί- 
γεται πυρετοῖς χαὶ ὀφθαλμίαις ; Ἦ ὅτι τά τε σώματα 

16 ἐχδέχεται τὸ θέρος πολλὴν ἔχοντα ἀλλοτρίαν ὑγρό- 
τητα, xal fj γῇ xai δ τόπος ἐν ᾧ ἂν οἰχῶσι, γίνεται 
ἔφυδρος καὶ τοιοῦτος οἷοι λέγονται οἱ ἀεὶ νοσώδεις τό-- 
ποι; Πρῶτον μὲν οὖν ὀφθαλμίαι γίνονται τηχομένης 
τῆς περὶ τὴν χεφαλὴν περιττώσεως, ἔπειτα πυρετοί " 

20 δεῖ γὰρ νοῆσαι ὅτι τὸ αὐτὸ xai θερμότατον γίνεται xal 
ψυχρότατον, οἷον ὕδωρ καὶ λίθος ὃ μὲν ζεῖ, τὸ δὲ χάει 
μᾶλλον. "Ev τ᾽ οὖν ἀέρι πνίγη γίνεται θερμαινομένου 
τοῦ ἀέρος διὰ πάχος, καὶ ἐν τοῖς σώμασιν ὡσαύτως 
πνίγη χαὶ χαύματα, τὸ δ᾽ ἐν σώματι χαῦμα πυρετός 

35 ἐστιν, ἐν δ᾽ ὀφθαλμοῖς ὀφθαλμίαι, ὍὭὍλως δὲ xol ἡ 
μεταθολὴ ἰσχυρὰ οὖσα τὰ σώματα φθείρει, ὅταν τοῦ 
ἔαρος δγροῦ ὄντος εὐθὺς ἐπιλαμδάνῃ τὸ θέρος θερμὸν ὃν 
χαὶ ξηρόν, Ετι δὲ χαλεπώτερον, ἐὰν xai τὸ θέρος 
ἔπομόρον γένηται" ἔχει γὰρ ὃ ἥλιος ὕλην ἣν ποιήσει 

3. ζεῖν, xal ἐν τοῖς σώμασι, καὶ ἐν τῇ γῇ καὶ ἀέρι" διὸ γί- 
νονται πυρετοὶ καὶ ὀφθαλμίαι. 


9. Διὰ τί, ἐὰν ὁ χειμὼν νότιος γένηται xai ἔπομ.- 
ὄρος, τὸ δ᾽ ἔαρ αὐχμηρὸν καὶ βόρειον, νοσῶδες γίνεται 
xal τὸ ἔαρ xa τὸ θέρος; Ἦ ὅτι ἐν μὲν τῷ χειμῶνι διὰ 

80 τὴν ἁλέαν xal ὑγρότητα ὁμοίως τὰ σώματα διάχειται 
τῇ ὥρᾳ; ὑγρὰ γὰρ ἀνάγχη εἶναι καὶ οὐ συνεστηχότα " 
οὕτω δ᾽ ἐχόντων, τὸ ἔαρ ψυχρὸν ὃν ἔπηξε καὶ ἐσχλή- 
ρυνεν αὐτὰ διὰ τὸν αὐχμόν, ὥστε ταῖς μὲν χυούσαις ὃ 
τόχος ὃ ἐαρινὸς εἰς ἐκτρώσεις γίνεται διὰ τὴν θερμα- 

40 σίαν xal τὸν σφαχελισμὸν τὸν γινόμενον ὑπὸ τῆς ξηρᾶς 
ψυχρότητος, ἅτε οὐχ ἐχχρινομένης τῆς ὑγρότητος, τὰ 
δὲ χυόμενα παιδία ἀσθενῆ γίνεται xal πηρὰ διὰ τὴν 
ὑπερθολὴν τοῦ ψύχους" συμδέδηχε γὰρ τότε γεννώ- 
μενα, ἐν εὐδία καὶ συστῆναι xal τραφῆναι ἐν τῇ τε- 

45 χούσῃ. Τοῖς δ᾽ ἄλλοις, ἅτε ἐν τῷ ἔαρι οὐχ ἀποχαῦ- 
αρθέντος τοῦ φλέγματος τὴν ὑπερθολήν, ὃ συμδαίνει 
ὅταν ἀλεεινὸν γένηται, ἀλλὰ διὰ ψῦχος συστάντος, ὅταν 
ἐπιλάδη τὸ θέρος καὶ fj ἁλέα τήχουσα βίᾳ, τοῖς μὲν 
χολώδεσι xal ξηροῖς, διὰ τὸ μὴ διερὰ εἶναι τὰ σώματα 

10 αὑτοῖς, ἀλλὰ τὴν φύσιν αὖον ἔχειν, γίνονται μὲν ὑγρό- 
τίτες, αὖται δὲ λεπταί, ὥστ᾽ ὀφθαλαίαις ξηραῖς ἁλί- 
σχονται, οἱ δὲ φλεγματώδεις βράγχοις καὶ εἰς τὸν 


PROBLEMATA ἡ, SECT. I, 7-9. 


- ——————————————'OÉÓAÓaA— ad A——— —snÓt— — sm 
p——————————————————————— ÁÁoon———————— ———— R—— ——nál 


109 
morbi sunt, hiberno autem humidi calidique, ac proinde 
acuti : celeriter namque interimunt, quum propter copiosas 


redundantias concoqui nequeant. 


7. Cur tandem pestilentia sola ex omnibus morbis preeci- 
pue obruit eos qui ad segrotos prope adcesserint? An quod 
i$ solus omnium morborum communis omnibus est, ita ut 
banc ob causam pestem omnibus inferat, qui antea jam. 
male haberent? propter fomitem enim morbi ab sgrotis 
venientem hac re adíliguntur. 


8. Cur, si venti septemtrionales hyemem occuparunt, ver 
autem austros pluviasque exhibuit , estas gravis tam febri- 
bus quam lippitudinibus fit? An quod estas corpora nostra 
multum humoris alieni continentia adcipit, et terra habi- 
tandique locus madescunt , talesque redduntur quales loci 
perpetuo morbidi sese babere dicuntur ? Primum itaque lip- 
pitudines fiunt, colliquescentibus redundantiis in capite ob- 
viis, dein febres : ita enim intelligendum est, ut res eadem 
et calidissima οἱ frigidissima reddi possit, ceu aqua et lapis . 
fervet enim illa, urit vero hic gravius. In aere igitur suse 
crassitudinis causa incalescente zestus supervenit, et cor- 
pora pari ratione eestu ac ardore vexantur, ardor autem in 
corpore quidem febris, in oculis vero lippitudo est.  Deni- 
que mutalio quoque vigore suo corpora pervertit, quum 
praecedente vere humido aestas protinus calida et sicca oc- 
cupavit. Molestius etiam erit si estas quoque pluvia fue- 
rit : ita enim sol materiam obtinet » quam fervescere tum 
in corporibus, tum in terra, tum etiam in aere facial : qua. 
de causa febres oriuptur et lippitudines. 


9. Cur, si hyems austrina et pluvia fuit, ver autem sic- 
cum et aquilonium est, morbidum fit tum ver, tum sestas ἢ 
An quod hyemis quidem tepor et humor faciunt ut cor- 
pora eodem modo se habeant quo tempestas? humida enim 
necessario sunt, non vero solida : qu: quum ita se ha- 
beant, ver, quippe frigidum, propter siccitatem concre- 
scere ea facit atque indurat, ita ut gravidis quidem partus 
vernus in abortum abeat propter calorem et siderationem. 
a frigore sicco oriundum,quia nempe non excernitur humor ; 
infantes vero quos gerunt, imbecilles mutilique immodicum 
ob frigus redduntur : accidit enim ut qui tunc nascuntur, 
per teporem et constilerint et nutriti fuerint intra paren- 
tem. Ceteris vero, quum pituitze redundantia vere purgata 
non est ( quod fit, ubi tepidum se exhibuit ) , sed coacta pro- 
pter frigus constitit, ubi zestas occupavit teporque vi liquaos, 
biliosis quidem siccisque, quod eorum corpora humida 
non sunt, sed squalidam sortiuntur naturam, excitantur 
quidem humores, sed tenues, ita ut lppitudinibus aridis. 
capiantur, pituitosi vero raucitatibus destillationibusque 


110 


IIPOBAHMATA ", A, ι'-ἰέ, 


(s00,861.) 


πνεύμονα xatdppot. Ταῖς γυναιξὶ δὲ δυσεντερίαι γί- 1 que in pulmonem fiunt. Mulieres autem adfligunt diflicul- 


vovrat διὰ τὴν ὀγρότητα xal ψυχρότητα τῆς φύσεως, 
τοῖς δὲ γεραιτέροις ἀποπληξίαι, ὅταν ἀθρόον λυθὲν 
ὑγρὸν ἐπιπέσῃ καὶ δι᾿ ἀσθένειαν τοῦ συμφύτου θερμοῦ 
παγῇ. 

10. Διὰ τί, ἐὰν μὲν τὸ θέρος αὐχμηρὸν γένηται xal 
βόρειον, τὸ δὲ μετόπωρον ἐναντίον ὑγρὸν xal νότιον, ἐν 
τῷ χειμῶνι χεφαλαλγίαι τε γίνονται xol βράγχοι xod 
βῆχες, καὶ τελευτῶσιν εἰς φθίσεις; Ἢ ὅτι λαμθάνει 
40 ὕλην πολλὴν ὁ χειμών, ὥστ᾽ αὐτῷ ἔργον ἐστὶ πῆξαι 

τὴν ὑγρότητα καὶ φλέγμα ποιῆσαι; 'Ev μὲν οὖν ταῖς 

κεφαλαῖς ὅταν ὑγρασία γένηται, βάρη ποιεῖ, ἐὰν δ᾽ 3j 
πολλὴ χαὶ ψυχρά, σφαχελισμούς " ἐὰν δὲ διὰ πλῆθος 
μὴ πήξη, ῥεῖ εἰς τὸν ἐχόμενον τόπον, ὅθεν αἱ βῆχες 


15 xal οἱ βράγχοι xal αἵ φθόαι γίνονται. 


τι. Διὰ τί, ἐὰν βόρειον γένηται τὸ θέρος xal. αὐ- 
γμῶδες, καὶ τὸ μετόπωρον, συμφέρει τοῖς φλεγματώ- 
δεσι xod ταῖς γυναιξίν ; Ἢ ὅτι ἡ φύσις ἐπὶ θάτερα ἀμφοῖν 
ὑπερθάλλει, ὥστ᾽ εἰς τοὐναντίον ἣ ὥρα ἑλχύσασα χαθ- 
ίστησιν εἰς τὴν εὐχρασίαν ; Καὶ napa, pru θ᾽ ὑγιαί- 
νουσιν, ἐὰν μή τι δι᾽ ἑαυτοὺς ἁμαρτάνωσι, xal εἷς τὸν 
γειμῶνα οὐχ ὑγροὶ ἀφικνοῦνται, ἔχοντες ὑπεχχαύματα 
τῷ ψύχει. 


20 


14. Διὰ τί τοῖς χολώδεσι νοσῶδές ἐστι τὸ βόρειον 
χαὶ αὐχμῶδες θέρος χαὶ μετόπωρον ; Ἦ ὅτι ἐπὶ ταὐτὸ 
δέπει αὐτοῖς τὸ σῶμα καὶ αἱ ὧραι, ὥσθ᾽ ὥσπερ πῦρ ἐπὶ 
πυρὶ γίνεται; ξηραινομένων γὰρ τῶν σωμάτων, καὶ τοῦ 
γλυχυτάτου μὲν ἐξικμαζομένου ἐξ αὐτῶν, ὑπερθερμαι- 
νομένων δὲ λίαν, ἀνάγχη διὰ μὲν τὰς συντήξεις ὀφθαλ- 
30 μίας ξηρὰς γίνεσθαι, διὰ δὲ τὸ χολῶδες τοὺς ὁπολειπο- 

μένους εἶναι χυμούς, δπερθερμαινομένων δὲ καὶ τού - 

τῶν πυρετοὺς ὀξεῖς γίνεσθαι͵ ἅθ᾽ ὑπ᾽ ἀκράτου τῆς 

γολῇς, ἐνίοις δὲ μανίας, οἷς ἂν μέλαινα χολὴ φύσει ἐνῇ" 

αὕτη γὰρ ἐπιπολάζει ἀναξηραινομένων τῶν ἐναντίων 
35 χυμῶν. 


2 


σι 


13. Διὰ τί τὸ τὰ ὕδατα μεταδάλλειν νοσῶδές φασιν 
εἶναι, τὸ δὲ τὸν ἀέρα οὔ; Ἢ ὅτι τοῦτο γίνεται τροφή, 
xal ἔχοντες xa ἀπολελαυχότες τοῦ ὕδατος ἀπέρχονται, 
τοῦ δ᾽ ἀέρος οὐδέν ; " Ext ὕδατος μὲν πολλὰ εἴδη ἐστὶ xai 

4υ διάφορα xat abvd , ἀέρος δ᾽ οὔ, ὥστε xal τοῦτο αἴτιον" 
ἐν μὲν γὰρ τῷ ἀέρι σχεδὸν τῷ αὐτῷ συμθαίνει διατε- 
λεῖν χαὶ ἀποδημοῦντας, ἐν δ᾽ ὕδασιν ἄλλοις " διὸ χαλῶς 
δοχεῖ νοσώδης fj τοῦ ὕδατος μεταθολὴ εἶναι. 


14. Διὰ τί μᾶλλον ἣ τοῦ ὕδατος 7) fj τῶν σιτίων us- 

40 ταδολὴ νοσώδης ; Ἦ ὅτι πλεῖστον ἀναλίσκομεν τὸ ὕδωρ; 

ἕν τε γὰρ τοῖς σιτίοις ὑπάρχει καὶ ὄψοις, xal ἐν τῷ 
πόματι τὸ πλεῖστον ὕδωρ. 


16. Διὰ τί ἢ μεταθολὴ νοσώδης ; Ἦ ὅτι πᾶσα μὲν 

5; μεταδολὴ xal ὥρας xol ἡλικίας εὐχίνητον ; εὐχίνητα 

t0 γὰρ τὰ ἄχρα,, οἷον καὶ αἱ ἀρχαὶ καὶ αἱ τελευταί' ὥστε 
καὶ αἵ τροφαὶ ἕτεραι οὖσαι ἀλλήλας φθείρουσιν" αἵ μὲν 


l 


puA ἙΨΦΦΟΟ......-- “ΟΣ 
p—— 2114" ν᾽. ασνννσσ΄πὐσαπισσπαννο ππσσυυονασνανσσσνασσο σα σοορἘΕοβὀῥῥφΚΜΚΡ  ΨῬΌΝ.  ὉΘὉ6 iaa BE 6 6000... aiia iaa c al 


tates intestinorum, quia natura sunt humida frigidaque ; se- 
niores tandem stupor adtonitos reddit, ubi universus reso- 
lutus humor ingruit exque imbecillitate caloris nativi con- 
crevit. 


10. Cur, si &cetas quidem sicca et aquilonia fuit,autumnus 
vero ex adverso humidus atque austrinus, hyeme dolores 
capitis raucitatesque et tusses oriuntur, atque in tabes 
evadunt? An quia hyems multum materize adcipit, ita ut 
humorem cogere atqne pituitam inde conficere magnum ei 
negotium sit? Quodsi igitur in capite humor copstiteril ; 
gravedines adfert, et sí multus frigidusque fuerit, sideratio- 
nes; nec non si ob nimiam copiam eum non coegit hyems, 
in locum defluit proximum : unde tusses raucitatesque et 
tabes fiunt. 


11. Cur, si aquilonia ac sicca fuit :estas itemque autu- 
mnus, pituitosis et mulieribus confert? An quia natura utro- 
rumque in alteram exuberat partem , ita ut tempestas in 
partem trahendo contrariam ad medium perducat tempe- 
ramentum? Confestim quoque optime valent, nisi quid ultro 
ipsi perperam agant, nec humidi ad hyemem deveniunt, 
(sed) ita ut fomitem frigori subministrent. 


12. Cur sstas aquilonía ef sicca itemque autumnus 
morbo biliosos infestant? An quoniam ad idem cum corpus 
eorum, tum tempestates vergunt, ita ut veluti ignis igni 
adjiciatur ? quum enim corpora exsiccentur, quodque in iis 
dulcissimum erat, eliciatur, vehementer illis ultra modum 
incalescentibus , necesse est ut propter colliquamenta qui- 
dem aridee lippitudines oriantur, propter biliosam vero eo- 
rum naturam liumores restent : quibus impense calescenti- 
bus, febres acutae , utpote ex bili sincera, necessario fiunt ; 
nonnullis vero insani , quibuscumque scilicet naturaliter 
atira bilis inerat : haec enim redundat, ubi humores con- 
trarii siccescunt. | 


13. Cur mutationem aquarum morbidam, aeris vero non 
morbidam esse adfirmant ? An quod aqua quidem alimentum 
fit, aquaque absumpta et in rem nostram conversa abimus, 
aere autem nequaquam hac ratione utimur? Aqua item 
genera multa et varia per se sunt, non vero aeris : itaque 
hoc etiam causa erit, quippe quum vel peregre profectis 
eveniat, ut in aere quidem prope eodem, in aquis autem 
aliis versentur eveniat : quapropter aque mutationem 
morbidam esse recte opinantur. 


14. Cur aqua mutatio magis quam ciborum morbida 
est? Àn quia plurimum aqna consumimus ? nam et in cibis, 
et in obsoniis, imo in potu plurima aqua inest. 

15. Cur mutalio morbida est? an quod om*.is mutatio 
etiam tempestatis et setatis motu facilis est? extrema nam- 


que moveri facile possunt , cujusmodi sunt et principia et 
fires : ergo et cibi qui inter se distant, se invicem corrum- 


(sei) PROBLEMATA*, SECT. I, 16-19 111 


γὰρ ἄρτι, αἱ δ᾽ οὕπω προσπεφύκασιν. ἴξτι δ᾽ ὥσπερ 
ἡ ποικίλη τροφὴ νοσώδης ( ταραχώδης γὰρ, xal οὐ μία 
πέψις), οὕτω συμθαίνει μεταδάλλουσι τὸ ὕδωρ ποι- 
κίλῃ πόματος χρῆσθαι τῇ τροφῇ, xal fj τοιαύτη τροφὴ 

6 χυριωτέρα τῆς ξηρᾶς ἐστι, τῷ πλεῖστον εἶναι χαὶ ἐξ 
αὐτῶν τῶν σιτίων τὸ δγρὸν γίνεσθαι τροφήν. 


16. Διὰ τί $ τῶν ὑδάτων μεταδολὴ τοῖς ἔχουσι φθεῖ- 
ρᾶς ποιεῖ πολλοὺς ἔχειν ; Ἦ ὅτι ἀπεψία γινομένη τοῦ 
óypoU διὰ τὴν ταραχήν, ἣ γίνεται διὰ τὴν ποιχιλίαν 

[0 τοῦ ὕδατος πυχνὰ μεταδάλλουσιν, ὑγρότητα ἐμποιεῖ, 
χαὶ μάλιστα ἐν τῷ ἐπιτηδείῳ ὑπάρχοντι τόπῳ, ὃ δ᾽ 
ἐγκέφαλος ὑγρός; διὸ καὶ ἣ χεφαλὴ ἀεὶ μάλιστα. Δη- 
λοῖ δέ, ὅτι αἱ τρίχες ἔνεισι μάλιστα ἐν αὐτῇ, ἯἩ δὲ 
τοῦ τόπου τούτου ὑγρότης φθειρῶν ποιητική. Δηλοῖ δ᾽ 

t6 ἐπὶ τῶν παίδων" δγροχέφαλοί τε γάρ εἶσι, καὶ πολλά- 
χις ἢ χορυζῶσιν, 3 αἷμα ποιεῖ ῥεῖν, καὶ φθεῖρας πλείους 
of ἐν ταύτη τῇ ἡλικίᾳ ἔχουσιν. 


17. Διὰ τί ἀπὸ Πλειάδος μέχρι ζεφύρου οἱ τὰς ua- 
χρὰς νόσους χάμνοντες μάλιστα ἀναιροῦνται, xal oí 
20 γέροντες μᾶλλον τῶν νέων; Πότερον ὅτι δύο ἐστὶ τὰ 
φθαρτιχώτατα, ὑπερθολή τε xol ψῦχος (τὸ γὰρ ζῆν 
θερμόν), $ δ᾽ ὥρα αὕτη ἄμφω ταῦτ᾽ ἔχει; ψυχρά τε γάρ 
ἐστι, xal ἀκμαιότατος ὃ χειμών τὸ λοιπὸν γὰρ Éap 
ἐστίν. *H ὅτι ὁμοίως μὲν διάχεινται τοῖς γέρουσι τῶν 
28 χαμνόντων οἵ τὰς μαχρὰς κάμνοντες ἀσθενείας ; οἷον γὰρ 
ἤδη γῆρας fj μαχρὰ ἀσθένεια συμέαίνει" τὸ γὰρ σῶμα 
ἀμφοῖν ξηρὸν xal ψυχρόν ἐστι, τῶν μὲν δι᾿ ἡλιχίαν, 
τῶν δὲ διὰ νόσον" 6 δὲ χειμὼν xal ol πάγοι ὑπερδολή 
ἐστι ψυχρότητος xal ξηρότητος. Μικχρᾶς οὖν δεομένοις 
80 αὐτοῖς ῥοπῆς γίνεται οἷον πῦρ ἐπὶ πυρὶ 6 χειμών, καὶ 
φθείρει διὰ ταῦτα, 


19. Διὰ τί ἐν τοῖς ἑλώδεσι τὰ μὲν ἐν τῇ χεφαλῇ 
ἕλχη ταχὺ ὑγιάζεται, τὰ δ᾽ ἐν ταῖς χνήμαις μόλις; Ἦ 
ὅτι βαρεῖα ἢ δγρότης διὰ τὸ γεώδης εἶναι, τὰ δὲ βαρέα 

35 εἰς τὸ χάτω ἀποχωρεῖ; Τὰ μὲν οὖν ἄνω ἔχκριτα διὰ τὸ 
ἀποχεχωρηκέναι εἷς τὰ χάτω, τὰ δὲ χάτω πολλῆς γέ- 
βει περιττώσεως χαὶ εὐσήπτου. ᾿ 


19. Διὰ τί, ἐὰν τοῦ χειμῶνος γενομένου βορείου xal 

τοῦ ἔαρος νοτίου xal ἐπόμόρου, τὸ θέρος λίαν αὐχμηρὸν 
40 γένηται, θανατῶδες γίνεται τὸ μετόπωρον πᾶσι, μά- 
λιστα δὲ τοῖς παιδίοις, xat τοῖς ἄλλοις δὲ δυσεντερίαι 
xat τεταρταῖοι χρόνιοι γίνονται ἐν χὐτῷ; Ἢ ὅτι μετρίου 
μὲν ἐπιγενομένου ὕδατος θερινοῦ, καταψυχθὲν τὸ ζέον 
ὑγρὸν ἐν ἡμῖν λωφᾷ, ὅσον ἠθροίσθη ἐν τῷ ἦρι γενο- 
45 μένῳ τῷ ὑγρῷ; Εἰ δὲ μή, τὰ μὲν παιδία διὰ τὸ ὑγρὰ 
εἶναι φύσει χαὶ θερμὰ ὑπερζεῖ τῷ πάθει, διὰ τὸ μὴ xa- 
ταψυχθῆναι, “Ὅσα δὲ μὴ τοῦ θέρους, τοῦ μετοπώρου 
ὅσον ἐχζεῖ, ΑἹ δὲ περιττώσεις ἐὰν μὴ εὐθὺς ἀνέλωσι, 
περὶ πνεύμονα χαὶ ἀρτηρίαν γινόμεναι ( ἄνω γὰρ πρῶ- 
60 ται συνίστανται διὰ τὸ ὑπὸ τοῦ ἀέρος ἡμᾶς θερμαίνε-- 
σθαι" διὰ γὰρ ταῦτα xal ὀφθαλμίαι πυρετῶν πρότερον 
γίνονται ἐν τῷ νοσερῷ θέρει), ἐὰν οὖν μὴ ἐν τοῖς ἄνω, 


-“------“ὕ.Ψ..0ὃ5....-“πἰἶα RR REESE HERUM EEUU 
EM  ΡΌΝΟΡ, ἫΝ 


punt, quippe quum alii nuper, alii nondum adhzeserint. Ad 
heec, ut varius cibus morbidus est ( turbidus enim est, nec 
unica ejus concoctio), sic in iis adcidit qui aquam mutant 
ul vario utantur alimento potulento, estque id alimenti 
genus quam siccum majoris momenti, quoniam plurimum 
est, exque cibis ipsis quantum bumidum est, (lantummodo) 
fit alimentum. 


16. Cur mutationes aquarum faciunt ut pedicull, in qui- 
bus adsunt, multi habeantur? An quod humoris cruditas, 
ἃ perturbatione oriunda , quee ex aquae vario usu in crebro 
commutantibus redundat, humiditatem adfert, presertim in 
loco opportuniori, cerebrom autem bumidum est ? quare 
el caput maxime perpetuo humet. Cujus rei indicium est , 
quod pili in hoc potissimum adsunt. Hujus autem loci 
humiditas ad progenerandos pediculos apta est. Patet lioc 
in puerili etate: caput enim puerorum humidum est, et 
spe aut gravedine conflictantur, aut sanguinis profusioni 
ansam dat humiditas; quin etiam pediculos plures illa φίδια 
babere solent. 


17. Cur a Vergiliarum obcasu ad favonii usque flatus hi 
potissimum pereunt, qui morbo longo laborant, et senes 
quam juvenes potius? Utrum quia summe intereundi cause 
duje exstant , excessus atque frigus (vita enim calida e«t 
res), tempestas autem hzc ambo illa sortitur ἢ frigida enim 
esl, et hyems tum acerrime viget : subsequens enim tempus 
ver est. An quod :egroti qui morbis laborant diuturnis, non 
secus ac senes adfecti sunt? longus etenim morbus quasi 
senecta jam advenire videtur : utrorumque enim corpora 
sicca et frigida sunt, altera ob zetatem, altera ob languo- 
rem; hyems vero et gelu frigoris atque siccitatis excessus 
sunt. Hinc parvo quum egeant momento, hyems iis quasi 
ignis igni cumulatus supervenit, atque ea propter inter- 
imit. 

18. Cur in locis paludosis capitis quidem ulcera cito sa- 
nantur, crurum autem egre? An quia humor, quippe ter- 
renus,, gravis est, grave autem omne deorsum tendil? Ergo 
superiora pura sunl, quoniam deorsum humor decessit ; 


inferiora vero excrementis referla sunt abundantibus pu- : 


(redini obnoxiis. 


19. Cur, si post hyemem aquiloniam et ver austrinnm ac 
pluvium zstas sicca admodum fuit, perniciosus omnibus 
autumnus fit, et infantibus praesertim , ceterisque difficul- 
tates intestinorum febresque quartanze longie eo tempore eve- 
niunt? An quod, sí aqua mediocris per ceslatem incessit, 
quantum bumoris collectum est per ver humidum , in nostris 
corporibus refrigeratum fervere ceasat? Sed si non ila con- 
tingit, infantes, quippe natura humidi et calidi, vehementer 
eo nimis fervescunt adfectu, quoniam refrigerati non fuerunt. 
Quicumque vero per s&estatem non corripiuptur, autumno 
certe, quantum ad exhauriendum fervorem subficit, Re- 
dundantie vero, nisi confestim peremerint , ad pulmonem 
atque arteriam venientes (supra enim primum consistunt, 
quoniam aere calefimus : hinc enim et lippitudines febres 
precedunt in sstate morbida) : ergo si non in locis 


T "v 


112 IIPOBAHMATA , A, x-xy'. 


χαθάπερ εἴρηται, τὰ περιττώματα εὐθὺς ἀνέλῃ, xa- 
ταβαίνουσιν εἰς τὰς χοιλίας ἄπεπτα ὄντα, τοῦτο δ᾽ ἐστὶ 
δυσεντερία, διὰ τὸ μὴ ἐχχρίνεσθαι ὑπὸ πλήθους τὸ 
ὑγρόν. Καὶ ἐὰν παύσωνται, τεταρταῖοι γίνονται τοῖς 
δ σωζομένοις " fj γὰρ τοῦ ἀπέπτου ὑπόστασις μονιμωτάτη 
ἐστὶ xal σύντονος γίνεται τῷ σώματι, χαθάπερ ἡ μέ- 


λαινα χολή. 


40, Διὰ τί, ἐὰν τὸ θέρος ἔπομδρον γένηται xal νό- 
τιον, xai τὸ μετόπωρον, ὃ χειμὼν νοσερὸς γίνεται. Ἢ 
10 ὅτι σφόδρα ὑγρὰ τὰ σώματα 6 χειμὼν λαμθάνει, xal 
ἢ μεταθολὴ ἔτι μεγάλη γίνεται ἐξ ἁλέας πολλῆς, xol 
οὐκ ἐκ προσαγωγῆς, διὰ τὸ καὶ τὸ μετόπωρον γίνεσθαι 
ἀλεεινόν, ὥστε τοῖς μὲν γίνεσθαι ἀνάγχη τὰ ὀξέα νοτή- 
ματα, μὴ ἀραιοῖς οὖσιν ; τοῖς γὰρ τοιούτοις ἄνω μᾶλ- 
I$ Àov τὰ ὑγρὰ περιττώματα ἀθροίζεται, διὰ τὸ τούτους 
μὲν τόπους ἔχειν χώραν, τοὺς δὲ χάτω ἑτέρους εἶναι, 
Οἱ οὖν ὄντες πυχνόσαρχοι οὗ πολλὰ περιττώματα δέ-- 
χονται. ἘΨυχομένης οὖν τῆς περιττώσεως τῆς ἐν τοῖς 
ἄνω μέρεσι τοῦ σώματος, ὥσπερ τοῖς οἰνωμένοις ὅταν 
40 ῥιγῶσι, τὰ εἰρημένα νοσήματα συμῴαίνει γίνεσθαι. 
Τοῖς δὲ ἀραιοτέροις πυρετῶν γινοιλένων, τοὺς ἀπὸ πλεί- 
στης ἀπεψίας γινομένους πυρετοὺς χαύσους συμόαίνει 
γίνεσθαι, διὰ τὸ τοῖς τοιούτοις ἐσχεδάσθαι μὲν μᾶλλον 
χατὰ πᾶν τὸ σῶμα τὰ ὑγρὰ 3) τοῖς πυχνοσάρχοις, συν- 
25 ἱσταμένης δὲ τῆς σαρχὸς αὐτῶν ὑπὸ τοῦ χειμῶνος 
θερμαινόμενα τὰ δγρὰ πυρετοὺς ποιεῖν" ἡ γὰρ παντὸς 
τοῦ σώματος ὑπερθάλλουσα θερμότης ἐστὶ πυρετός" 
ἐπιτεινομένη δὲ διὰ τὸ πλῆθος τῆς ἐνυπαρχούσης αὖ- 
τοῖς δγρότητος καῦσος γίνεται. 


80 — 91. Διὰ τί, ὅταν ἐχ γῆς ἀτμὸς ἀνίη πολὺς ὑπὸ τοῦ 
ἡλίου, τὸ ἔτος λοιμῶδες γίνεται ; Ἦ ὅτι δγρὸν ἀνάγχη xat 
ἔπομόρον τὸ ἔτος συμαίνειν, xol τὴν γῆν ὑγρὰν ἀνάγχη 
εἶναι; Οἷον οὖν ἐν ἑλώδει τόπῳ ἣ οἴχησις γίνεται, 
νοσώδης δ᾽ fj τοιαύτη ἐστίν, Καὶ τὰ σώματα δὴ τότε 

35 Gyd xr, περίττωμα πολὺ ἔχειν, ὥστ᾽ ἐν τῷ θέρει ἔχειν 
ὕλην νοσώδη. 


32. Διὰ τί γίνεται τὰ ἔτη νοσώδη, ὅταν γένηται φορὰ 
τῶν μιχρῶν βατράχων τῶν φρυνοειδῶν ; Ἦ ὅτι ἕκαστον 
εὐθενεῖ ἐν τῇ οἰχείᾳ χώρᾳ τῆς φύσεως ; Καὶ ταῦτα δὴ 

4o φύσει ἐστὶν ὑγρά, ὥστ᾽ ἔπομόρον xal ὑγρὸν σημαίνει 
τὸν ἐνιαυτὸν γίνεσθαι, τὰ δὲ τοιαῦτα ἔτη νοσύγδη ἐστίν" 
ὑγρὰ γὰρ τὰ σώματα ὄντα πολὺ ἔχει τὸ περίττωμα, 
ὅ ἐστι τῶν νόσων αἵτιον. 


43, Διὰ τί οἵ νότοι οἱ ξηροὶ καὶ μὴ ὑδατώδεις πυρετώ- 

45 δεῖς εἰσίν; Ἦ ὅτι ὑγρότητα xal θέρμην ἀλλοτρίαν ποιοῦ- 
σιν; εἰσὶ γὰρ ὑγροὶ xai θερμοὶ φύσει, τοῦτο δ᾽ ἐστὶ 
πυρετῶδες" ὃ γὰρ πυρετὸς ἐξ ἀμφοτέρας τῆς τούτων 
ἐστὶν ὑπερδολῇῆς. Ὅταν μὲν οὖν ἄνευ ὕδατος πνέωσι, 
ταύτην ἐν ἡμῖν ποιοῦσι τὴν διάθεσιν, ὅταν δ᾽ ἅμα 
δ0 ὕδατι, τὸ ὕδωρ χαταψύχει ἡμᾶς. ΟἹ δ᾽ ἐκ θαλάττης 
νότοι καὶ συμφέρουσι τοῖς φυτοῖς " ἐψυγμένοι γὰο ἀπὸ 


(961,262.) 


superioribus redundanlism, ut dictum est, protinus intereme- 
rint, descendunt crude ad ventres, atque id ipsum diffi- 
cultas est intestinorum, quia nempe prete nimia sui copia 
humor non excernitur. Quodsi vero ab hoc morbo liberan- 
tur, quarfanse iis fiunt qui evadere mortem potuerunt : 
crudi enim humoris sedimepntum pertinacissimum est fir- 
miterque corpori adhaerescit modo atre bilis. ’ 


20. Cur, si eestas et autumnus imbres austrosque habue- 
runt, hyems morbida consequitur? An quod hyems corpora 
prebumida adcipit, mutatio etiam ingens occurrit ex calore 
immodico, neque pedetentim fit, quando autumnus quo- 
que tepidus existit, ita uL alios quidem morbi necessario 
extorqueant acuti, qui nempe raro corpore non sunt? lis 
enim humide redundantiz supra potius conlizuntur, quum 
hxc loca spatia opportuna contineant, dum inferiora alio 
modo sese habent. Ideoque qui densam habent carnem, 
non multas redundantias admittunt. Quum igitur qua lo- 
cis superioribus corporis exstant, redundantie friguerint , 
quemadmodum ebriis evenit, ubi riguerint, fit ut pre- 
dicti morbi oriantur. At quibus laxius corpus est , iis, fe- 
bribus orlis, evenit, ut quz» snmma de cruditate febres 
proveniunt, transeant in ardentes, quoniam his magis per 
totum corpus humores dispersi sunt quam densa qui sunt 
carne, exque vi frigoris cosacfa eorum carne humores 
incalescunt, atque hac ratione febres adcendunt : supe- 
rans enim calor totius corporis febris est ; et si idem inten- 
datur copia jam obvii humoris, ardens efficitur. 


21. Cur annus pestilens tunc evadit, quum sol multum 
vaporis de terra excitat ? An quia annum humidum pluvium- 
que significet necesse est , terramque madere necessarium 
est? Fit igitur quasi locis palustribus, gravibusque proinde, 
inhabitetur. Corpora itaque multis tunc quoque excre- 
mentis redundare necessarium est, ita ut morbosam ma- 
teriam habeant in zestate. 


22. Cur tunc fiunt anni morbidi , quum copia est pusil- 
larum ranarum , quie rubetarum faciem repraesentant? An 
quia res unaquaeque loco suse naturse idoneo vigere solita 
est? ]taque ejusmodi animantium genus, quum natura hu- 
midum sit, humidum pluviumque annum impendere indi- 
cal ; anni ejusmodi vero morbidi sunt : quee enim corpora 
humida fuerint, multis excrementis premuntur, idque 
causa est morborum. 


23. Cur austri sicci et non aquosí febres creare solent? 
An quía humorem caloremque excitant alienum? sont enim 
suapte natura humidi calidique , idque ipsum febriculosum 
est, quippe quum per excessum ambarum qualitatum il- 
larum febris oriri soleat. Quum igitur imbre austri va- 
cant, corpora nostra ita adficiunt ; at quum flatibus imber 
adest, nos aqua refrigerat. Austri vero quos mare mise- 
rit, vel stirpibus prosunt : refrigerati namque beneficio maris 


(861.) 


τῆς θαλάττης ἀφιχνοῦνται πρὸς αὐτά * αἱ δ᾽ ἐρυσίθαι 
γίνονται ὅφ᾽ ὁγρότητος xat θέρμης ἀλλοτρίας. 


44. Διὰ τί ἐν τοῖς νότοις βαρύτερον ἔχουσι xal d3u- 
γατώτερον οἱ ἄνθρωποι; Ἢ ὅτι ἐξ ὀλίγου πολὺ δγρὸν 
γίνεται, διατηχόμενον διὰ τὴν ἁλέαν, xal ἐκ πνεύμα- 
toc χούφου ὑγρὸν βαρύ; " Ext δ᾽ ἢ δύναμις ἡμῶν ἐν τοῖς 
ἄρθροις ἐστί, ταῦτα δ᾽ ἀνίεται ὑπὸ τῶν νοτίων. Δη- 
λοῦσι δ᾽ οἱ ψόφοι τῶν χεχολλημένων " τὸ γὰρ γλίσχρον 
ἐν τοῖς ἄρθροις πεπηγὸς μὲν χινεῖσθαι χωλύει ἡμᾶς, 
10 ὑγρὸν δὲ λίαν ὃν συντείνεσθαι, 


$5. Διὰ τί ἀρρωστοῦσι μὲν μᾶλλον τοῦ θέρους, ἀπο- 
θνήσχουσι δὲ μᾶλλον ol ἀρρωστοῦντες τοῦ χειμῶνος : Ἦ 
ὅτι τοῦ χειμῶνος διὰ τὴν πυχνότητα ἐντὸς τῶν σωμά- 
των συνεσταλμένου τοῦ θερμοῦ, χαὶ πονοῦντες μᾶλλον 
I$ εἰ μὴ πέττοιμεν, τῶν ἐν ἡμῖν συνισταμένων περιττω- 
μάτων, ἰσχυρὰν ἀνάγχν, τὴν ἀρχὴν εἶναι τῆς νόσου, 
τοιαύτην δ᾽ οὖσαν φθαρτιχὴν εἶχός ἐστιν αὐτὴν εἶναι ; 
Ἐν δὲ τῷ θέρει, μανοῦ xal χατεψυγμένου παντὸς τοῦ 
σώματος χαὶ ἐχλελυμένου πρὸς τοὺς πόνους ὄντος, ἀρ- 
30 χὰς νόσων ἀνάγχη πλείους μὲν γίνεσθαι διά τε χόπους 
xal ἀπεψίαν τῶν εἰσφερομένων (xal γὰρ οἱ νέοι καρ- 
ποὶ τότε εἰσίν) ἀλλ᾽ οὐχ οὕτως ἰσχυρᾶς" διὸ εὖ- 
δοήθητοι. 


46. Διὰ τί μετὰ τὰς τροπὰς ἀμφοτέρας μέχρι ἑκατὸν 

35 ἡμερῶν ἀποθνήσχονσι μάλιστα; Ἦ ὅτι ἄχρι τοσούτου 

ἑχατέρα ἡ ὑπερθολὴ διέχει, ἥ τε τοῦ θερμοῦ xal τοῦ 

ψυχροῦ, fj δ᾽ ὑπερθολὴ τοῖς ἀσθενέσι ποιεῖ τὰς νόσους 
χαὶ τὰς φθοράς: 


47. Διὰ τί τὸ ἔαρ καὶ τὸ φθινόπωρον νοσώδη ; Ἢ ὅτι 

30 af μεταδολαὶ γοσώδεις; Τὸ δὲ μετόπωρον τοῦ ἔαρος vo- 

σωδέστερον, ὅτι μᾶλλον τοῦ θερμοῦ ψυχομένου ἢ τοῦ 

ψυχροῦ θερμαινομένου νοσοῦμεν. Ἐν μὲν οὖν τῷ 

ἔαρι τὸ ψυχρὸν θερμαίνεται, ἐν δὲ τῷ μετοπώρῳ τὸ 
θερμὸν ψύχεται. 


35 28, Διὰ τί ἐν τῷ χειμῶνι ἔλάττω μὲν τὰ ἀρρωστή-- 

ματα ἢ ἐν τῷ θέρει, θανάσιμα δὲ μᾶλλον ; Ἦ ὅτι ἐν μὲν 

τῷ θέρει ἀπὸ αἱχρᾶς προφάσεως τὰ ἀρρωστήματα, ἐν δὲ 

τῷ χειμῶνι οὗ; πεπτιχώτεροι γὰρ καὶ ὑγιεινότεροι 

ἡμῶν αὐτῶν, ὥστ᾽ εἰχότως τὰ ἀπὸ μείζονος προφά-- 

40 σεως γινόμενα μείζω καὶ ἀναιρετιχώτερα. Ταὐτὸ δὲ 
τοῦτο χαὶ ἐπὶ τῶν ἀθλητῶν, χαὶ ὅλως ἐπὶ τῶν ὑγιεινῶς 
διακειμένων δρῶμεν " ἢ γὰρ οὐ λαμβάνονται νόσῳ, 1) 
ταχὺ συναπίασιν᾽ μεγάλης γὰρ αἰτίας δέονται. 


49. Διὰ τί τοῦ μὲν φθινοπώρου xal τοῦ χειμῶνος οἱ 

4$ καῦσοι μᾶλλον γίνονται dy ταῖς ψυχραῖς ὥραις, τοῦ δὲ 
θέρους τὰ ῥίγη ἐνοχλεῖ καυμάτων ὄντων ; Ἢ ὅτι τῶν 
κατὰ τὸν ἄνθρωπον fj χολὴ μέν ἐστι θερμόν, τὸ δὲ 
φλέγμα ψυχρόν; "Ev μὲν οὖν τῷ θέρει τὸ ψυχρὸν ἀνα- 
λύεται, xal διαχυθὲν ῥίγη xal τρόμους παρασχευάζει" 

"0 ἐν δὲ τῷ χειμῶνι τὸ θερμὸν ὑπὸ τῆς ὥρας χρατεῖται 
χατεψυγμένον. Οἱ δὲ καῦσοι μᾶλλον ἐνοχλοῦσι τοῦ 


ARISTOTELES. *Yv. 


PROBLEMATA "*, SECT. I, 24-29. 


113 


ad eas deveniunt; rubigo autem ab humore caloreque 
alieno oritur. 


24. Cur homines se graviores debilioresque sentiunt , 
quum austri adflant? An quia multum ex paulo tunc re- 
dundat humoris, quem deliquescere lepor cogit, exque levi 
flatu gravis humor citatur? Adde quod vires nostra in 
articulis resident, qui austrinis laxari flatibus consueve- 
runt. Constat id ex crepitu: rerum conglutinatarum : 
lenax elenim humor, qui articulis inditus est, ut concre- 
tus nos moveri non patitur, sic nimis humefactus intendi 
non sinit. 


25. Cur per eestalem quidem magis adversa valetudine 
laboratur, per llyemem vero magis qui laborant, emoriun- 
tur? An quia calore per hyemem intro propter corporum 
densitatem coercito, consistentibusque intra nos excremen- 
tis, ubi validiora subeuntes exercitia nibilominus non con- 
coquimus, validam ease morbi originem necesse est, eumque 
ita se habentem perniciosum esse consentaneum est? Contra 
in estate, quoniam corpus universum rarum, refrigeratum 
atque ad labores subeundos languidum est, idcirco morbo- 
rum quidem plures origines suboriri necesse est ob lassi- 
tudinem cruditatemque ciborum ( novi etenim fructus tunc 
adsunt), non tamen ita validas : quamobrem facultas hisce 
subcurrendi datur facile. 


26. Cur post utrumlibet solstitium per centum dierum 
spalium moriuntur inprimis homines? An quia ad hoc 
usque tempus persistit uterque ultra modum excessus, 
cum caloris, tum frigoris, iique morbos perniciemque adfe- 
runt «grolis ὃ 


27. Cur ver atque autumnus morbidi? An quia muta- 
tiones morbide sunt? Sed autumnus vere morbidior, quia 
calido refrigescente quam frigido incalescente polius cegro- 
famus. Vere igitur frigidum recalescit, in autumno au- 


tem calidum refrigescit. 


28. Cur per hyemem minus quidem quam per estatem, 
sed letalius zegrotatur? An quoniam in aestate morbi parva 
de causa exsistunt, in hyeme vero non? Sumus enim tunc et 
ad concoquendum et ad bene valendum solito aptiores, ita 
ut rationi congruat majora perniciosioraque mala esse, quae 
majori de causa provenerint. Quod idem in athletis, et 
omnino in iis qui secunda utuntur valctudine, videmos : aut 
enim nullo morbo premuntur, aut celeriter una e vita de- 
cedunt, quippe qui magna indigent causa. 


29. Cur per autumnum quidem ac liyemem febres arden- 
tes polius oriuntur, qua tempestates frigus prse se ferunt, 
per zestatem vero, quum eestus adsunt, rigores infestant? An 
quia inter corporis humani elementa bilis quidem calida, pi- 
tuila vero frigida est? Itaque per aestatem quod frig:dum est 
dissolvitur, diffusumque rigores tremoresque excitat ; por 
lyemem autem calor tempestate retinetur ac refrigeratus 
est. Febres autem ardentes per hyemem auluinumque po- 

8 


114 


χειμῶνος xai τοῦ φθινοπώρου, ὅτι διὰ τὸ ψῦχος τὸ 
θερμὸν εἴσω συστέλλεται, ὁ δὲ χαῦσος ἔσυνθέν ἐστι xal 
οὐχ ἐπιπολῆς" εἰχότως οὖν οἱ χαῦσοι ταύτην τὴν ὥραν 
γίνονται, Καταμάθοι δ᾽ ἄν τις τοῦτο ἀχριδέστερον 
ἐπὶ τῶν ψυχρολουτρούντων τοῦ χειμῶνος χαὶ τῶν τοῦ 
χειμῶνος λουομένων τῷ θερμῷ, ὅτι ol μὲν τῷ ψυχρῷ 
λουόμενοι, ἀπορριγώσαντες ὀλίγον χρόνον ἕως λούον- 
ται, τὴν λοιπὴν ἡμέραν οὐδὲν πάσχουτιν ὑπὸ τοῦ 
ψυχροῦ, οἱ δὲ τῷ θερμῷ ὕδατι χρησάμενοι δυσριγοτέ- 
ρως διάγουσιν" τῶν μὲν γὰρ τῷ ψυχρῷ λουομένων 
πυχνοῦται ἡ σὰρξ καὶ συστέλλεται εἴσω τὸ θερμόν, 
τῶν δὲ θερμολουτρούντων f σὰρξ ἀραιοῦται καὶ τὸ 
θερμὸν ἕως τοῦ ἔξω τόπου περισπᾶται. 


σι 


c 


30. Τίς χαταπλάσματος ἀρετή; Ἦ διὰ τὸ χυτιχὸν 
15 εἶναι; Κὰν ἱδρῶτα ποιοῖ xal ἀποπνοήν. 


31, Τῷ δῆλον ὅταν ἔμπυον ; Ἢ ἐὰν xata εομένου τοῦ 
θερμοῦ ἀλλαγῆ,, Éurvov* εἰ δὲ μή, οὗ ; 


31. Ποῖα δεῖ καίειν, ἢ ποῖα δεῖ τέμνειν; Ἢ ὅσα μὲν 

ἔχει στόμα μέγα καὶ οὗ ταχὺ συμφύεται, ταῦτα καίειν 

30 δεῖ, ὅπως ἡ ἐσμάρα ἐκεῖ πέσῃ; οὕτω γὰρ οὖχ ἔσται 
ὕπουλα. 


33. Τίς ἐναίμου ἀρετή; Ἢ τὸ ξηραντικὸν εἶναι καὶ τῆς 
ἐπιούσης περιττώσεως σταλτικὸν ἄνευ ἐσ αρώσεως xat 
σήψεως τῆς σαρκός; οὕτω γὰρ ἂν ἀφλέγμαντον εἴη xai 
συμφυτικόν: μὴ ἐπιρρέοντος μὲν γὰρ ἀφλέγμαντον 
ἔσται, ξηρὸν δ᾽ ὃν συμφύσεται" ἕως δ᾽ ἂν ὑγρορροῦ, 
ob συμφύσεται, Διὰ τοῦτο οὖν δριμέα τὰ πλεῖστα, 
ὥστ᾽ ἀποστύφειν. 


2 


Ld 


34. Ποῖα τέμνειν δεῖ, xal ποῖα καίειν, καὶ ποῖα οὔ, 
4 Y ὩΣ .* A i à A bd - (λ * 
ἀλλὰ φαρμάχοις; Ἢ τὰ μὲν ἐπὶ ταῖς μασχάλαις xat 
βουῤῶσι φαρμάκῳ (μετὰ γὰρ διαίρεσιν τὰ μὲν ἐπί- 
πονα, τὰ δὲ ἐπιχίνδυνα)" χαίειν δὲ τὰ πλατέα τῶν 
φυυάτωιν καὶ πολὺ πρόθλημα Éjovva , καὶ ἐν φλεδώ- 
eot xxi μὴ εὐσάρχοις" τέμνειν δὲ τὰ εἰς ὀξὺ συνη- 
Ὑμένα xat τὰ μὴ ἐν στερεοῖς; 


30 


9 


e 


35. Διὰ τί, ἐὰν χαλχῷ τις τμηθῇ, ῥᾷον ὑγιάζεται ἢ 
σιδήοῳ; Πότερον ὅτι λειότερον, ὥσθ᾽ ἧττον σπαράττει 
καὶ ποιεῖ πληγήν ; Ἢ εἴπερ ἀχμὴν μᾶλλον 6 σίδηρος 
λαμόάνει, ῥάων xal ἀπαθεστέρα ἣ διαίρεσις ; ᾿Αλλὰ 
μὴν φαρμαχῶδες 6 γαλχός, 4 δ᾽ ἀρχὴ ἰσχυρόν. Τὸ 
οὖν εὐθὺς ἅμα τῇ τομῇ θᾶττον τὸ φάρμαχον ποιεῖ τὴν 
σύμφυσιν. ᾿ 


40 


86. Διὰ τί δὲ xai τὰ διὰ χαλχοῦ χαύματα θᾶττον 
ὑγιάζεται; Ἦ ὅτι μανότερον χαὶ ἧττον σωματιχόν ; ἐν 52 

4» τοῖς στερεωτέροις πλείων ἢ θερμότης. 
87. Πότερον fj πτισάνη χουφοτέρα f, χριθίνη χαὶ βελ- 
wv πρὸς τὰ ἀρρωστήματα f) fj πυρίνη; δοχεῖ γάρ 
vv*v αὕτη σημεῖον ποιουμένοις τοὺς μεταχγειριζοωέ- 


IIPOBAHMATA *, A, λελζ΄. 


— 8 — 0 ————— —— o o———M oO 


(p63, 563.) 
tius conflictant , quoniam calor pulsus a. frigore introrsus 
86 contrahit : febris enim ardens non residet in summis, 
sed intrinsecus : rationi igitur congruit febres ardentes 
hiberno tempore oriri. Melius id in iis intelligi potest, 
qui aqua frigida quique calida se hiberno tempore laverint : 
qui enim frigida lavantur, postquam aliquantisper per 
ipsum balneum riguerint , reliquo toto die tuti a frigore 
sunt; at qui calida usi fueriut, alsiosi potius sunt : caro 
enim eorum qui frigida lavarint, spissescit , calorque in- 
irorsus se colligit; contra iis qui calido usi sunt balneo, 
caro rarescit , calorque ad exterum usque locum evocatur. 


30. Quaenam virtus est cataplasmatis ? An quia fundendi 
vim habet? Possit et sudorem movere et perspirationem. 


31. Quonam argumento constat pus subesse ? An si aqua 
superfusa calida, immutalio fiat, pus subest; sin vero 
miuus, non? 


32. Quonam urenda, queve incidenda? An qua ore 
sunt amplo, nec brevi coagmentantur, haec urenda sunt, 
ut erusta illic incumbat? sic enim nullum pus cicatrice 
inducta occultabitur. 


33. Quanam virlus medicamentorum qua cruentis 
protinus vulneribus injiciuntur? An quod exsiccapt, el 
materiae superflue confluvium compescunt sine crusta, aut 
carnis putredine? ita enim inflammationem pra»pediet et 
coalescere faciet : ubi enim nulla est adfluentia , iuflamma- 
tione carebit vulnus; quod vero'siccum est, coaiescet ; 
quamdiu autem hunwrem projiciunt, non coalescent. 
Eam ob rem quie cruentis injiciuntur vulneribus, acria 
magna ex parte sunt , quo adstringant. 


34. Quienam incidenda, quaeve urenda, quae contra non 
ita, sed medicamentis sananda ? An quz in ala, aut in in- 
guine exstant, medicamentis sananda sunt (incisa enim par- 
tim dolorem adferunt, partim periculum); urenda vero 
sunt tubercula lata quibusque multa sunt objectamenta, 
quaeque venosis, non carnosis resident locis; incidenda tan- 
dem quas in acutum se colligunt, quaeque non in parte 
solida exstant? 


35. Cur si quis cre incisus sit, facilius quam si ferro, 
sanescit? Utrum quia es levius est, ita ut minus lace- 
ret ictumque faciat? An quod ferrum aciem exactiorem 
recipit , seclio facilior tolerabiliorque? At vero 8ὲ5 medica- 
menti vim obtinet, et principium validum quid. Quod 
igitur 8.8, simulac fuerit incisum, medicamento adest, 
facil ut vulnus celerius coeat. 


36. Cur et ambusta ex eere sanantur celeriter? An quo- 


hiam rarius est minusque corpulentum ? plus enim caloris 
corpori solidiori. 


37. Utrum ptisana hordeacea levior et ad morbos ad- 
commodatior, an trilicea? hanc enim nonnul!i Antepo- 
nunt , argumentumque ex pistoribus capiunt, quod mutto 


(863,561. 


νους, ὅτι πολὺ εὐχρούστεροι oí περὶ τὴν τῶν ἀλεύρων 
ἐργασίαν ἢ τὴν τῶν ἀλφίτων " εἶθ᾽ ὅτι ὑγροτέρα fj χριθή, 
τὸ δ᾽ δγρότερον πλέονος πέψεως. ᾿Ἢ οὐθὲν χωλύει 
ἔνια ἔχειν δυσπεπτότερα xal ἕνια πρὸς χουφότητα χρη- 
ὦ τιμώτερα; οὐ γὰρ μόνον ὑγροτέρα ἐστὶν ἢ χριθὴ τοῦ 
πυροῦ, ἀλλὰ καὶ ψυχροτέρα, δεῖ δὲ τὸ δόρηυα καὶ τὸ 
προσφερόμενον τοιοῦτον ἦναι τῷ πυρέττοντι, ὃ τροφήν 
τε βραχεῖαν ποιήσει xal χαταψύξει, ἢ δὲ πτισάνη 
τοῦτο ἔχει ἣ χριθίνη διὰ γὰρ τὸ δγρότερον 7, σωμα- 
10 τωδέστερον εἶναι ὀλίγον δίδωσιν, καὶ τοῦτο ψυχτιχόν, 


88. Διὰ τί τὴν αἱμωδίαν παύει ἡ ἀνδράχνη χαὶ ἅλες ; 
Ἢ ὅτι ἣ μὲν ὑγρότητά τινα ἔχει (φανερὰ δ᾽ αὕτη μα- 
σωμένοις τε xal ἐὰν συντεθῇ χρόνον τινά" ἕλχεται 
γὰρ ἢ ὑγρότης. Τὸ δὴ γλίσχρον εἰσδυόμενον ἐξάγει 
(5 τὸ ὀξύ - καὶ γὰρ ὅτι συγγενής, ἡ ὀξύτης σημαίνει" ἔχει 
γάρ τινα ὀξύτητα ὃ χυμός )" ὃ δ᾽ Ge συντήχων ἐξά- 
γει xol τὴν ὀξύτητα ; Διὰ τί οὖν ἡ χονία xai τὸ λί- 
τρον οὔ; "H ὅτι στύφει, καὶ οὐ τήκει; 


39. Διὰ τί τοὺς μὲν θερινοὺς χόπους λουτρῷ ἰᾶσθαι δεῖ, 

40 τοὺς δὲ χειμερινοὺς ἀλείμματι; Ἦ τοὺς μὲν ἀλείμματι 

διὰ τὰς φρίχας xal τὰς γινομένας μεταβολάς ; θέρμη 

γὰρ λύειν δεῖ, ἣ ποιήσει ἀλεάζειν" τὸ δ᾽ ἔλαιον θερ- 

μόν" ἐν δὲ τῷ θέρει χαθυγραίνειν " ἣ γὰρ ὥρα ξηρά, 

καὶ οὗ φοδεραὶ αἱ φρῖχαι διὰ τὴν εἰς ἁλέαν ἔχχλισιν. 

25 Ὀλιγοσιτία δὲ xal χωθωνισμὸς θέρους, τὸ μὲν ὅλως, τὸ 

δὲ μᾶλλον, 6 μὲν πότος θέρους ὅλως διὰ τὴν ξηρότητα, 

ἡ δ᾽ ὀλιγοσιτία χοινὸν μέν, μᾶλλον δὲ θέρους " ἐχθερ- 
μαίνεται γὰρ διὰ τὴν ὥραν ὑπὸ τῶν σιτίων. 


40. Διὰ τί τῶν φαρμάχων τὰ μὲν τὴν χοιλίαν λύει, 

80 τὴν δὲ χύστιν οὔ, τὰ δὲ τὴν μὲν χύστιν λύει, τὰν χοιλίαν 
δ᾽ οὔ; Ἢ ὅσα μέν ἐστιν ὑγρὰ τὴν φύσιν καὶ ὕδατος 
μεστά, ταῦτα ἂν 7| φαρμαχώδη, λύει τὴν χύστιν; 
ἐχεῖ γὰρ ὑφίσταται τὰ ἄσηπτα τῶν ὑγρῶν ὑποδοχὴ 
γάρ ἐστιν ἣ χύστις τοῦ μὴ πεττομένου δγροῦ ἐν τῇ 
35 χοιλία ὃ οὐ μένει, ἀλλὰ πρὶν ποιῆσαί τι ἢ παθεῖν 
ὑποχωρεῖ. — "Oca δ᾽ ἐχ γῆς τὴν φύσιν ἐστίν, ἂν ἦ φαρ- 
μαχώδη, ταῦτα δὲ τὴν χοιλίχν λύει" εἷς ταύτην γὰρ 

ἡ φορὰ τῶν γεωδῶν͵ ὥστ᾽ ἂν ἦ χινητιχόν, ταράττει. 


41. Διὰ τί δὲ τὰ μὲν τὴν ἄνω κοιλίαν, τὰ δὲ τὴν 
40 χάτω χινεῖ, οἷον ἑλλέθορος μὲν τὴν ἄνω, σχαμμωνία δὲ 
᾿ , ^9) »y t 9 h “ , 
τὴν χάτω, τὰ δ᾽ ἄμφω, οἷον ἐλατήριον xal τῆς θαψίας 
ὁ ónóc; Ἦ ὅτι τὰ μέν ἐστι θερμά, τὰ δὲ ψυχρὰ τῶν 
φαρμάχων τῶν τὴν χοιλίαν χινούντων, ὥστε τὰ μὲν 
MN , ΕΥ̓ “Ὁ »y , los. 
διὰ τὴν θερμότητα εὐθὺς ἐν τῇ ἄνω χοιλία ὄντα φέρε 
$5 ται ἐξ αὐτῆς πρὸς τὸν ἄνω τόπον, χάχεῖθεν συντήξαντα 
μάλιστα μὲν τὰ ἀλλοτριώτατα xai ἥχιστα συμπεφυ- 
χότα, ἂν δ᾽ ἰσχυρὸν ἦ τὸ φάρμαχον. ἣ πλέον δοθῇ τῇ 
, χυρὸν ἡ το Qapu.axov, ἡ πλὲ 7| τῆς 
φύσεως, χατάγει εἷς τὴν ἄνω χοιλίαν ταῦτά τε xal 
ἐάν τι περίττωμα 3, καὶ διὰ τὴν θερμότητα ταράττον 
80 τὸ πνεῦμα πολὺ γινόμενον ὕπ᾽ αὐτοῦ, προσιστὰν τοὺς 
ἐμέτους ποιεῖ" τὰ δὲ ψυχρὰ τὴν φύσιν αὐτῶν διὰ βάρος 
χαὶ πρὶν παθεῖν τι, ὃ ποιΐζσαι, χάτω φέρεται, χάχεῖθεν 


PROBLEMATA ', SECT. I, 38-41. 


115 


coloratiores sunt qui triticeam farinam quam qui po- 
lentam tractant; addunt etiam quod hordeum humidius 
est; quod autem liumidius est, concoctionem desiderat 
pleniorem. An nihil prohibet, quominus alia con- 
coclu sint difficiliora, alia vero levitatis ergo utiliora ? 
hordeum enim non humidius tantum tritico est, sed fri- 
gidius etiam : qualis certe sorbitio cibusqne competit 
febrienti, ut parum alat itemque refrigeret ; id ipsum au- 
tem ptisana hordeacea obtinet : quia enim magis liumida 
est quam corpulenta, hinc alimenti parum , idque refrige- 
rans praestat. 


38. Cur dentium stuporem portulaca tollit et sal? An 
quia portulaca quidem quemdam babet humorem (ἰδ 
cum manducanli patet, tum δὶ aliquantisper reponatur : 
trahitur enim iste humor.  Lentor igitur subiens educit 
acorem , quippe qui adfinitate quadam przditus est, argu- 
mento saporis , quem acidulum reddit) ; sal vero collique- 
faciendo acorem itidem educit? Cur itaque lixivium nitrüum- 
que lioc idem non faciunt? An quod adstringunt, non vero 
liquefaciunt ? ' 


39. Cur sstivis quidem lassitudinibus balneo , hibernis 
autem unclione mederi convenit? An hibernis quidem unctio 
datur propter horrores mutationesque qua fieri solent? Per 
calorem enim solvendee sunt, utpote tepescere facientem ; 
oleum vero calidum est; at in estate humectandum est, quo- 
niam tempestas haec sicca, nec metus interpellit borroris , 
eo quod ad teporem vergit. Cibus autem parcus et co- 
messatio per aestatem conveniunt, li»c quidem omnino, 
illa vero presertim, et compotatio quidem per zxstatem 
omnino propter siccitatem; parsimonia vero cibi commu. 
nis tempestatum omnium est , sed magis astali convenit, 
quum tempestatis ergo calor a cibis cietur. 


40. Cur ex medicamentis alia quidem alvum solvunt, 
vesicam autem non; alia vero vesicam solvunt, sed al- 
vum non? An quod quacumque natura quidem humida 
sunt atque aqua referta , si medendi obtinent facultatem, 
vesicam solvunt ὃ subsident enim in ea humores putredine 
immunes, quippe vesica ejus humoris conceptaculum est, 
qui in ventre non concoquitur, isteque non manet, sed 
priusquam agat quidquam , aut patiatur, excernitur. At 
quacumque terrenam sortiuntur naturam, si vires habeant 
medicas , alvum h&c solvunt: hanc enim terrena petunt : 
turbant ergo , si movendi obtinent facultatem. 


41. Cur vero alia quidem ventrem movent superiorem , 
alia autem inferiorem, ot veratrum quidem superiorem , 
scammonea autem inferiorem ; alia tandem citant utrumque, 
ut elaterium et thapsia: succus? An quod ex medicamen. 
tis quze ventrem movent, alia frigida, alia calida sunt, 
ita ut lic quidem propter calorem , protinus ut in supe 
riori ventre fuerint , exinde loca petant superioga, indeque 
liquefaciendo, maxime quacumque alienissima sint ac mi- 
nime coaluerint, medicamento scilicet veh»mentiori epoto, 
aut copiosiori quam natura patiatur, tam ea ipsa quam ΓΘ. 
dundantias,si quae adsint, ad ventrem deducant superiorem, 
quodque flatus, cujus magnam copiam calore suo excitant, 
perturbans obsistensque vomitum movet ; medicamenta vero 
quae natura frigida sunt, deorsum versus pondere suo labun- 
tur, etiam priusquam quadamtenus vel afficiantur, vel agant, 
ac inde proficiscentia idem actitant quod sursum purgan- 

8. 


116 


δρμῶντα τὸ αὐτὸ δρᾷ τοῖς ἄνω; κατὰ γὰρ τοὺς πόρους 
ἀνιόντα ἐκεῖθεν, καὶ χινήσαντα ὧν ἂν χρατήσῃ, περιτ- 
) τωμάτων xal συντηγμάτων, λαθόντα τὴν αὐτὴν ἄγει 
δδόν- "Oca δ᾽ ἀμφοῖν μετέχει καί ἐστι μιχτὰ τῶν φαρ-- 
δ μαχωδῶν ἐχ θερμοῦ xal ψυχροῦ, ταῦτα δὲ δι᾽ ἑκατέραν 
τὴν δύναμιν ἀπεργάζεται ἄμφω, ὥσπερ xal νῦν σχευά- 
ζουσιν οἱ ἰατροὶ μιγνύντες ἀλλήλοις. 


42. Διὰ τί τὰ φάρμαχα χαθαίρει, ἄλλα δὲ πιχρότερα 
ὄντα χαὶ στρυφνότερα χαὶ τοῖς ἄλλοις τοῖς τοιούτοις 
10 ὑπερδάλλοντα οὐ καθαίρει ; Ἦ διότι οὐ διὰ τὰς τοιαύ- 
τας δυνάμεις χαθαίρει, ἀλλ᾽ ὅτι ἄπεπτά ἐστιν; ὅσα 
γὰρ δι᾽ ὑπερθολὴν θερμότητος, 7 Ψυχρότητος, μιχρὰ 
ὄντα τοὺς ὄγχους, ἄπεπτά ἐστι καὶ οἷα κρατεῖν, ἀλλὰ 
μὴ χρατεῖσθαι ὑπὸ τῆς τῶν ζῴων θερμότητος, εὐδιά- 
χυτα ὄντα ὑπὸ τῶν δύο χοιλιῶν, ταῦτα φάρμαχά ἐστιν" 
ὅταν γὰρ εἷς τὴν χοιλίαν εἰσέλθωσι xai διαχυθῶσι, φέ- 
ρόνται χαθ᾽ οὕσπερ fj τροφὴ πόρους εἰς τὰς φλέξας, 
οὗ πεφθέντα δέ, ἀλλὰ χρατήσαντα, ἐκπίπτει φέροντα τὰ 
ἐμπόδια αὐτοῖς, χαὶ χαλεῖται τοῦτο χάθαρσις. Χαλχὸς 
30 δὲ καὶ ἄργυρος καὶ τὰ τοιαῦτα ἄπεπτα μέν ἐστιν ὑπὸ 
τῆς τῶν ζῴων θερμότητος, ἀλλ᾽ οὐχ εὐδιάχυτα ταῖς 
χοιλίαις " ἔλαιον δὲ xal μέλι xal γάλα καὶ τὰ τοιαῦτα 
τῆς τροφῆς καθαίρει, ἀλλ᾽ οὐ τῷ ποιῷ, ἀλλὰ τῷ ποσῷ" 
ὅταν γὰρ διὰ πλῆθος ἄπεπτα γένηται, τότε χαϑαίρει, 
ἄνπερ χαθαίρη * διὰ δύο γὰρ αἰτίας ἄπεπτά ἐστιν, διὰ 
τὸ ποιὰ αὐτὰ εἶναι, ἢ διὰ τὸ mood * διόπερ οὐ φάρμα- 
χόν ἐστιν οὐδὲν τῶν εἰρημένων * οὐδὲ γὰρ διὰ δύναμιν 
καθαίρει. Στρυφνότης δὲ xal πιχρότης συμθέθυχε 
τοῖς φαρμάκοις xat δυσωδία, τῷ ἐναντίον εἶναι τῇ τροφῇ 
30 τὸ φάρμαχον᾽ τὸ μὲν γὰρ πεφθὲν ὑπὸ τῆς φύσεως, 
τοῦτο προσφύεται τοῖς σώμασι χαὶ χαλεῖται τροφή᾽ τὸ 
δὲ μὴ πεφυχὸς χρατεῖσθαι, εἰσιὸν δ᾽ εἰς τὰς φλέθας 
καὶ δι᾽ ὑπερδολὴν θερμότητος 7| ψυχρότητος ταράττον, 
αὕτη δὲ φχαρμάχου φύσις ἐστίν. 


2 


} 


35 48. Διὰ τί τὸ μὲν πέπερι πολὺ μὲν ὃν τὴν χύστιν 
λύει, ὀλίγον δὲ τὴν χοιλίαν, $ δὲ σκαμμωνία πολλὴ οὖσα 
τὴν χοιλίαν λύει, ὀλίγη δὲ χαὶ παλαιὰ τὴν χύστιν ; Ἢ 
διότι ἑχάτερον ἑχατέρας ἐστὶ χινητιχώτερα ; τὸ μὲν 
γὰρ πέπερι οὐρητιχόν ἐστιν, fj δὲ σχαυσμωνία χατω- 

40 τεριχόν. Τὸ μὲν οὖν πέπερι, πολὺ μὲν ὃν, φέρεται elc 
τὴν χύστιν, xal οὐ διαχεῖται ἐν τῇ χοιλίᾳ, ὀλίγον δ᾽ 
ὃν χρατηθὲν διαλύει xal γίνεται φάρμαχον αὐτῆς" ἡ δὲ 
σχαμμωνία, πολλὴ μὲν οὖσα, εἰς τοῦτο χρατεῖται ὥστε 
διαχυθῆναι, διαχυθεῖσα δὲ γίνεται φάρμαχον διὰ τὴν 

46 εἰρημένην ἐν τοῖς ἀνωτέρω αἰτίαν " GA yv, δ᾽ οὖσα μετὰ 
τοῦ ποτοῦ ἀναπίνεται εἰς τοὺς “πόρους, xal ταχὺ πρὶν 
ταράξαι χαταφέρεται εἰς τὴν χύστιν, καὶ ἐχεῖ τῇ αὑτῆς 
δυνάμει ἀπάγει τὰ περιττώματα χαὶ τὰ συντήγματα 
ὅσα ἐπιπολῆς ἐστιν" ἡ δὲ πολλή, ὥσπερ εἴρηται, διὰ 

δ0 τὴν ἰσχὺν πολὺν χρόνον ἐμμείνασα, χατάγει πολλὴν 
χάθαρσιν xol γεώδη. 


IIPOBAHMATA ’, 4, μ8, uy. 


(se4.) 


tia? ubi enim per meatus illinc adscenderint agitanntque 
excrementa colliquamentaque quibus superiora evaserint , 
haec ipsa adprehendunt ac eodem tramite deducunt. At 
quaecumque medicina utrorumque participes misteeque ex 
calido frigidoque sunt, liac ob eam utramque facultatem 
rem utramque conficiunt : quomodo et nunc medici, com- 
mistis inter se utrisque, medicinas componunt. 


42. Cur medicamenta purgant , dum alia, etiamsi ama- 
riora acerbioraque ceterisque ejusmodi qualitatibus prze- 
cellentia, non purgant? An quia non ob ejusmodi vires 
purgant, sed quia concoqui nequeunt? etenim qui ob 
excessum caliditatis, aut frigiditatis, quamvis exigua mole 
przedita, concoctu difficilia sunt, quaeque vincere possunt , 
non vinci ab animantium calore, lec eadem, si facile a 
ventre utrolibet diffundantur, medicamen(a sunt : ubi enim 
ventrem intraverint ac diffusa fuerint, ad venas per eos- 
dem feruntur meatus per quos cibus; ubi vero concoquni 
non poluerint, sed victrice perstiterint potentia, excidunt, 
qua sibi obsistunt, secum detraheptia : quz res purgatio 
vocilatur. 488 vero, argentum ceteraque generis ejusdcm 
concoqui quidem ἃ calore animalium non possunt, sed 
liaud facile a ventribus diffunduntur; oleum autem , mel, 
lac ceteraque ejusmodi ad cibi genus pertinentia purgant 
quidem, non tamen qualitatis, sed quantitatis ratione : 
ubi enim ob nimiam copiam concoqui non potuerunt, tum 
purgant, sí quando id facere possunt : duabus namque de 
causis aliquid concoqui nequit, aut propter qualitatem 
qua praeditum est, aut propter quantitatem : quamobrem 
nihil ex praedictis medicamentum est, quippe quum nec 
facultate sua purgant. Acerbitas autem, amaritudo ma- 
lusque odor medicamenta comitantur, eo quod genus me- 
dicamentorum cibo contrarium est : quod enim conco- 
ctum a natura est, id corporibus adhezerescit alimentumque 
adpellatur; quod autem suapte natura domari ron potest , 
sed venas ingressum per excessum calidilatis frigiditatisve 
turbat, hoc naturam obtinet medicamenti. 


43. Cur piper, si large quidem sumatur, vesicam solvit, 
δὶ vero parce, alvum: e contrario scammonea si large 
sumatur, alvum solvit, si vero parce, itemque si vetus 
est, vesicam? An quia utrumlibet medicamentum magis 
alterutram movet? piper enim urinam ciet , scammonea 
vero deorsum purgat. Iiaque si piper sumptum copiosius 
est, ad vesicam defertur, nec in ventre diffunditur; sed si 
exiguum ceperis , vincitur ac dissolvit, atque ita medica- 
mentum ejus exsistit; scammonea vero , ubi dala quidem 
copiosius est, eatenus vincitur, ut. diffundi queat ; diffusa 
vero medicamentum efficitur, ob causam quam superius 
proposuimus; at δὶ exigua sit copia, una cum potu in 
meatus absorbetur, ae celerius, antequam turbet , in 
vesicam defertur, qua pro sua facultate quzecumque recre- 
menta, vel colliquamenta in superficie adsunt , abducit ; 
sed multa, ut diclum est , quum propter vigorem diu per- 
sisti , copiosa, eaque terrena deducit purgamenta. 


(064,565.) 


4.. Διὰ τί τὰς αὐτὰς φλεγωασίας οἱ μὲν ψύχοντες 


ὑγιάζουσιν, οἱ δὲ θερμαίνοντες πέττουσιν ; 'AXX οἱ μὲν 
ἀλλοτρία θερμότητι, οἱ δὲ καταψύχοντες τὴν οἰχείαν 
συνάγουσιν. 


8 45. Διὰ τί μεταθάλλειν δεῖ τὰ χαταπλάσματα; Ἢ 
ὅτι ὡς μᾶλλον αἰσθάνηται; τὰ γὰρ συνήθη ὥσπερ ἐπὶ 
τῶν ἐδεσμάτων οὐχέτι gdpuaxa , ἀλλὰ τροφὴ γίνεται, 
οὕτω xal ἐπὶ τῶν τοιούτων. 


46. Διὰ τί ὑγιεινὸν τὸ τῆς τροφῆς μὲν ὑποστέλλεσθαι, 
».Ἕ Κι j *À o F bod y , 
30 πονεῖν δὲ πλείω ; Ἢ ὅτι τοῦ νοσεῖν αἴτιον περιττώματος 
πλῆθος, τοῦτο δὲ γίνεται, ἡνίχα τροφῇς ὑπερδολή, ἢ 
πόνων ἔνδεια - 


47. Διὰ τί τὰ φάρμαχα καὶ τὰ πιχρὰ, ὡς ἐπὶ τὸ πολύ, 
xai τὰ δυσώδη καθαίρει; Ἦ ὅτι ἅπαντα τὰ δυσιύδη, xal 
16 πικρὰ ἄπεπτά ἐστιν ; διὸ xal τὰ φάρμαχα πιχρὰ καὶ 
δυσώδη " τῷ γὰρ ἄπεπτα εἶναι xal χινητικὰ μετὰ πι- 
χρότητος, φάρμαχά ἐστι, xal ἐὰν δοθῇ πλείω, δια- 
φθείρει" ὅσα δέ, x&v μιχρὰ δοθῇ, διαφθαρτικά, ταῦτα 
οὐ ψάρμαχα λέγεται εἶναι, ἀλλὰ θανατηφόρα. Οὐδ᾽ 
30 ὅσα μὴ τῷ ποιῷ χαθαίρει, οὐχ ἔστι φάρμαχα᾽ xat γὰρ 
τῆς τροφῆς πολλὰ μὲν ταὐτὸ ποιεῖ, ἐὰν ποσὰ δοθῇ, 
olov τάλα, ἔλαιον, γλεῦχος " ἅπαντα δὲ ταῦτα διὰ τὸ 
μὴ εἶναι εὔπεπτα χαθαίρει, καὶ τούτοις οἷς μὴ εὔπεπτα, 
χαθαίρει, xal τούτους" ἔστι γὰρ ἄλλα ἄλλοις εὔπεπτα 
35 xxi δύσπεπτα" διὸ οὐ πᾶσι ταὐτὰ φαρμαχώδη, ἀλλ᾽ 
ἐνίοις ἴδια " ὅλως γὰρ τὸ φάρμαχον δεῖ οὐ μόνον μὴ 
πέττεσθαι, ἀλλὰ xal χινητιχὸν εἶναι, ὥσπερ χαὶ τὸ 
γυμνάσιον ἔξωθεν ἦχον, ἢ ἔσωθεν, τῇ χινήσει ἐκχρίνει 
τὰ ἀλλότρια. 


30 48. Διὰ τί τὰ μὲν εὐώδη οὐρητιχά, xal σπέρματα xal 
φυτά ; Ἢ ὅτι θερμὰ καὶ εὕπεπτα,, τὰ δὲ τοιαῦτα οὐρη-. 
τικά ; ταχὺ γὰρ λεπτύνει ἣ ἐνοῦσα θερμότης, xal fj 
ὀσμὴ οὐ σωματώδης, ἐπει καὶ τὰ dou , οἷον σχό- 
poóx , διὰ τὴν θερμότητα οὐρητιχά, μᾶλλον μέντοι. 
35 συντηχτιχά᾽ θερμὰ δὲ τὰ εὐώδη σπέρματα. Ι 


49. Διὰ τί δεῖ πρὸς μὲν τὰ μὴ χαθαρὰ καὶ φαῦλα τῶν 
ἑλχῶν ξηροῖς χαὶ δριμέσι καὶ στρυφνοῖς χρῆσθαι φαρ- 
xotg , πρὸς δὲ τὰ χαϑαρὰ xal ὑγιαζόμενα ὑγροῖς xal 
«ὄνοις ; Ἢ διότι ἀπὸ μὲν τῶν μὴ καθαρῶν δεῖ ἀφαιρεῖν 

40 τι, τοῦτο δ᾽ ἐστὶν ὑγρότης ἀλλοτρία, ἣν ἀφαιρεῖν δεῖ, 
τὰ δηχτικὰ δὲ καὶ δριμέα xal στρυφνὰ τοιαῦτα͵, xal 
τὸ ξηρὸν μᾶλλον τοῦ ὀγροῦ᾽ τὰ δὲ χαθαρὰ συνεπουλώ- 
σεως δεῖται μόνον : 


δ0. Διὰ τί συμφέρει πρὸς τὰ ἀπὸ φλέγματοςνοσήματα 

«6 λαγνεία; Ἢ ὅτι τὸ σπέρμα περιττώσεως ἀπόχρισις xa 
'φύσει ὅμοιον φλέγυατι, ὥστ᾽ ἀφχιροῦσα πολὺ φλεγμα- 
“τῶδες ὠφελεῖ ἡ συνουσία ; Πότερον δὲ τροφὴν προσφέ- 
petv ἀρχομένῳ βέλτιον, ἢ ὕστερον; Ἦ ἀρχομένῳ, ὅπως 
ἡ προεξησθενηχότι ἡ oAequacia ἐπιπίπτη; "H οὖν 
60 ἀπισχναντέον εὐθύς, ἢ οὕτω προσοιστέον. 


PROBLEMATA ", SECT. 1, 44-50. 


117 


44. Cur inflammationes easdem alii quidem frigefaciendo- 
sanant, alii vero calefaciendo concoquunt ? Verum hi qui- 
dem alieno utuntur calore, illi vero refrigerando proprium 


| calorem colligunt. 


45. Cur mutari cataplasmata debent? An ut plenius 
ea sentiat segrotus ἢ quemadmodum enim solita in cibis 
non amplius medicamenta sunt, sed alimenta fiunt, sic 
eliam in hisce obtinet. 


46. Cur cibum quidem imminuere, laborem vero augere 
salubre est? An quia causa eegrofandi excrementorum 
copia est ; haec autem supervenit, quum aut cibus super- 
est, aut labor deest ? 


47. Cur medicamenta el res amarz , aul. foedi odoris, 
magna ex parte purgant? An quoniam aimara quacum- 
que maleque olentia difficulter concoquuntur? qua de 
causa medicamenta quoque amara sunt atque fotida : 
quia enim concoctionem nullam admillunt movereque cum 
amaritudine possunt, hinc medicamenti sortiuntur Datu- 
ran, et si justo plus dala sint, perimunt ; quie autem 
necant, etiamsi exigua copia dentur, hac non medica- 
menta , sed letifera esse dicimus. Ne illa quidem medica- 
menta sunt, qua non qualitate sua purgant : sunt enim et 
in genere cibi multa, quz si certa quadam copia dentur, 
klem faciant, ceu lac , oleum , mustum; sed hac omuia, 
quod minus facile concoquuntur, idcirco purgant, purgant- 
que iis tantummodo sui elementis quorum concoclio im- 
peditur, istosque homines quibus concoctn sunt difficilia : 
sunt enim aliis alia concoctu facilia difliciliave : quamob- 
rem non eadem medicamento omnibus sunt, sed pro- 
pria nonnullis : in universum enim medicamentum non 
solum concoclionis immune, sed etiam motus efficiens 
esse debel, sicut et exercitatio , sive extrinsecus adcesse- 
rit, seu intrinsecus , nonnisi per motum aliena excernit . 


48. Cur odorata, tam semina quam planta, movere uti - 
nam possunt? An quia calida concoctuque facilia sunt, 
ejusmodi aulem res citare urinam valent? calor enim 
qui his inest, brevi adtenuat , odorque eorum non est cor- 
pulentus : nam et qua odorifera, velut allia, caliditate 
sua movent urinam, potius tamen vim obtinent liquandi ; 
semina vero odorata calida sunl. 


49. Cur impuris quidem tetrisque ulceribus sicca, acría 
acerbaque medicamenta adhibenda sunt, puris vero et 
sanescentibus humida, eaque sola? An quod impuris quidem 
detrahendum aliquid est, id autem humor est alienus, 
qui adimi debet; genus autem medicamenti , quod mor- 
dax, acre acerbumque est, hujusmodi est , et siccum magis 
quam humidum; al que pura sunt , cicatricem tantum 
desiderant ? 


50. Cur morbis qui contrahuntur a pituila, res venerea 
prodest? An quod semen genitale excrementi cujusdam 
deiraciio est, naturamque pre se fert pituitie, ita ut, 
quoniam multum pituitos: detrahit materiei , juvel con- 
cubitus ? Utrum initio cibum propinare melius est, an 
post? An initio, ne jam penitus debilitato inflaminatio ob- 


'AvaAmu- | curset? gitur vel extenuandum protinus est, vel ifa 


( 


118 


᾿βάνειν χρὴ πρῶτον τοῖς ῥοφήμασιν᾽ πραότερα γὰρ καὶ 
λειότερα xai εὐτυκτότερα, xat ἐχδέξασθαι τὴν τροφὴν 
ix τούτου ῥάδιόν ἐστιν ἀσθενεῖ σώματι οὐ (οὗ) γὰρ 
ἐν τῇ χοιλία Gel παθεῖν τὰ σῖτα πρῶτον, ὀιαχυθῆναί 

6 τε xal θερμανθῆναι, μετὰ πόνου τῷ σώματι ταῦτα 
πέπονθεν. 


61. Διὰ τί δεῖ σχοπεῖν τὰ περὶ τὸ οὖρον σνιμεῖα, ἀπο- 
λαμόάνοντα τὴν οὔρησιν, εἰ ἤδη, πέπεπται, ἢ uf, 
μᾶλλον ἃ συνεχῶς οὐροῦντα ; Ἦ διότι σημεῖον μὲν τοῦ 

10 πεπέφθαι, ἐὰν 7, πυρρόν, τοῦτο δὲ γίνεται μᾶλλον δια- 
λαμθάνουσιν; Ἢ διότι ἔνοπτρον γίνεται ἅπαν μᾶλ- 
λον δγρὸν γρόας ὀλίγον ἢ πολὺ ὄν; ἐν μὲν γὰρ τῷ 
πολλῷ ὑγρῷ τὰ σγήματα ἐνορᾶται, ἐν δὲ τῷ ὀλίγῳ τὰ 
χρώματα, οἷον χαὶ ἐπὶ τῆς δρόσου xal τῶν ῥανίδων 

16 xol ἐπὶ τῶν δαχρύων τῶν ἐπὶ ταῖς βλεφαρίσιν. Συνε- 
ὥς μὲν οὖν ἀφιέμενον γίνεται πλεῖον, Σιασπώμενον 
δὲ δέχεται υᾶλλον " ὥστε χἂν ἡ αὐτὸ τοιοῦτον ἤδη, διὰ 
τὴν πέψιν, χαὶ φαίνεται μᾶλλον τῆς ἀναχλάσεως γινο- 
μένης χαὶ ἐνόπτρου ἔνοπτον διὰ τὴν διαίρεσιν. 


80 55, Ὅτι οὐ δεῖ πυχνοῦν τὴν σάρχα πρὸς ὑγείαν, ἀλλ᾽ 
ἀραιοῦν" ὥσπερ γὰρ πόλις ὑγιεινὴ xai τόπος εὔπνους 
(διὸ xal ὁ ϑάλασσα ὑγιεινή), οὕτω xal σῶμα τὸ εὕ- 
πνοὺυν μᾶλλον ὑγιεινόν " δεῖ γὰρ 3) αἡ ὑπάρχειν μηθὲν 
περίττωμα, ἢ τούτου ὡς τάχιστα ἀπαλλάττεσθαι, xai 
35 ἀεὶ οὕτως ἔχειν τὸ σῶμα ὥστε λαιιθάνον εὐθὺς ἐχχρί- 
νεῖν τὴν περίττωσιν, καὶ εἶναι ἐν χινήσει xal μὴ ἦρε- 
μεῖν" τὸ μὲν γὰρ μένον σήπει, ὥσπερ ὕδωρ τὸ μὴ 
χινούμενον, σηπόμενον δὲ νοσοποιεῖ " τὸ δ᾽ ἐχχρινό- 
μενον πρὸ τοῦ διαφθαρῆναι χωρίζεται. Τοῦτο οὖν 
SU πυχνουυένης uiv τῆς σαρχὸς οὐ γίνεται (ὡσπερεὶ γὰρ 
ἐμφράττονται οἱ πόροι), ἀραιουμένης δὲ συμθαίνει" 
διὸ xa οὐ δεῖ ἐν τῷ ἡλίῳ γυμνὸν βαδίζειν " συνίστα- 
ται γὰρ ἣ σὰρξ καὶ χοχιδῇ ἀποσαρχοῦται, καὶ ὑγρότε- 
pov τὸ σῶμα γίνεται" τὸ μὲν γὰρ ἐντὸς διαμένει, τὸ 
35 δ᾽ ἐπιπολῆς ἀπαλλάττεται, ὥσπερ χαὶ τὰ χρέα τὰ ὀπτὰ 
τῶν ἑφθῶν μᾶλλον. Οὐδὲ τὰ στήθη γυμνὰ ἔχοντα 
βαδίζειν ' ἀπὸ γὰρ τῶν ἄριστα ᾧκοδομημένων τοῦ 
σώματος ὃ ἥλιος ἀφαιρεῖ ἃ ἥχιστα δεῖται ἀφαιρέσεως, 
.. ἀλλὰ μᾶλλον τὰ ἐντός, ᾿Εχεῖθεν μὲν οὖν διὰ τὸ πόρρω 
«0 εἶναι, ἐὰν μὴ μετὰ πόνου, οὐχ ἔστιν ἱδρῶτα ἀγαγεῖν, 
ἀπὸ τούτου δὲ διὰ τὸ πρόχειρον ῥάδιον. 


63. Διὰ τί ποτε τοῖς χιμέτλοις xal τὸ ψυχρὸν ὕδωρ 
συμφέρει, καὶ τὸ θερμόν ; Ἢ ὅτι τὰ χίμετλα δι᾽ ὑπερ-- 
θολὴν γίνεται ὑγροῦ; Τὸ μὲν οὖν ψυχρὸν συνίστησι 

45 χαὶ τραχύνει τὸ ὑγρόν, τὸ δὲ θερμὸν ἐχπνευματοῖ χαὶ 
ἔξοδον ποιεῖ τῷ πνεύματι, ἀραιοῦν τὴν σάρχα. 


84. Διὰ τί τὸ ψυχρὸν xal ποιεῖ καὶ παύει τὰ 7t- 
μεῖτλα, xal τὸ θερμὸν τὰ πυρίχαυτα; Ἦ διὰ τὸ αὐτό ; 
Ποιεῖ μὲν συντήχοντα, παύει δὲ μᾶλλον ξηραίνοντα, 


IIPOBAHMATA *, A, να-νδ΄. 


[865,806.) 
alendum. Sorbitionibus primum recreandum : hae namque 
mitiores ac laeviores colliquabilioresque sunt, et alimentum 
hinc capere infirmum corpus facile potest : cujus enim 
in ventre adfici diffundique ac calefieri ante debet cibus, 


haec nonnisi cum labore corpori intligendo subit. 


sit, necne, profluvio intercepto mingendi potius quam 
perpetuo? An quod signum concoclionis urina exhibet , si 
rufa sit, idque potius iuterceplo profluvio evenit? an quia 
genus unumquodque humoris coloris polius fit speculum, 
ubi exigua adest copia quam ubi multa? nam ín multo 
quidem lumore figurte, in exiguo vero colores conspi- 
ciuntur, quemadmodum et in rore, in adspergine , inque 
lacrymis ciliis incumbentibus evenit. Urina igitur si con- 
tinue emiltatur, copiosior fit ; sin intercipiatur, ( colorem), 
utpote disjecta , magis recipit , ila ut si jam ex concoctione 
colorem traxerit ejusmodi, repercussione facta ipsaque 
speculi partes obeunte, propter intermissionem  profluvii 
magis etiam adpareal ac sub conspectum cadat. 


52. Corporis, cui secundam conciliemus valetudinem, 
non densa, sed rara reddi debet caro : ut enim urbs locusque 
salubris est, prouti flatui pervius est. ( quapropter mare 
quoque salubre est), ita etiam corpus flatui pervium 
saníus est : aut enim nullum recrementum adesse, aut ab 
eo quam celerrime liberari debet corpus, idque semper 
ila regendum , ut simulatque recrementum admiserit, pro- 
tinus illud excernat, sitque motui deditum, non quieti : 
quod enim manet, putredinem movet modo aqua immote, 
putrescens vero. morbum contraliit ; at. quod excernitur, 
antequam vitietur, decedit. Hoc igitur, si caro densatur 
quidem, non contingit ( meatus enim quasi obstruuntur ) ; 
sin vero rarefit , evenit : quamobrem et in sole nudo cor- 
pore ambulandum non est : spissatur etenim caro οἱ va- 
lenter obcluditur, corpusque humidius redditur : quod 
enim intus adesl, manet intactum ; quod vero in superficie, 
abit : qua ratione quoque carnes asse elixis humidiores 
sunt. Nec pectore nudo ambulandum est : sol enim cor- 
poris partibus optime conditis adimit quee nullo modo egent 
ademptioue ; sed interna potius eam desiderant. Inde igitur, 
ut e remoto, nonnisi cum labore sudor' educi licel ; hinc 
vero facile, quia prope subest. 


53. Cur tandem pernionibus tam aqua frigida quam 
calida prodest? An quoniam perniones nimio humore con- 
sistunt? Frigida igitur humorem cogit atque exasperat , 
calida vero in spiritum vertit , carnemque rarefaciens spiri- 


51. Cur intuendum urine signa , an concoctio jam facta 
(ui exitum parat. 


54. Cur tum frigus perniones , tum calor ambusta, el fa- 
cit el tollit? An eadem de causa? Faciunt quidem col- 
| liquefaciendo, tollunt vero potius exsiccapdo. 


(652.) 


55. "Ev τοῖς πυρετοῖς διδόναι δεῖ τὸ ποτὸν πολλάκις 
xal xav ὀλίγον" τὸ μὲν γὰρ πολὺ παραρρεῖ, τὸ δὲ 
ὀλίγον u£v , πολλάχις δέ, διαδρέχει καὶ εἰς τὰς σάρχας 
χωρεῖ" olx γὰρ τὰ ἐν τῇ γῇ , ἐὰν μὲν χατὰ πολὺ ἔλθη 

5 τὸ ὕδο,ρ, παραρρεῖ, ἐὰν δὲ χατ᾽ ὀλίγον, βρέχει μόνον, 
τὸ αὐτὸ xal ἐν τοῖς πυρετοῖς" τὰ γὰρ ῥέοντα ὕξατα ἐάν 
τις xaT ὀλίγον ἄγη, ὃ ὀχετὸς ἐχπίνει" ἐὰν δὲ τὸ ἴσον 
ἀθρόον ἄγη, ὅπου ἂν ἄγη, χωρεῖ. "Επειτα καταχεί- 
σθω ἀχίνητος ὡς μάλιστα, ἀχίνητος μέν, ὅτι xal τὸ 

lo πῦρ φανερῶς, ἐάν τις μὴ xij, χαταμαραίνεται. Πρὸς 
πνεῦμα δὲ μὴ χκαταχείσθω, διότι 6 ἄνεμος τὸ πῦρ ἐξε- 
γείρει καὶ ῥιπιζόμενον τὸ πῦρ ἐξ ὀλίγου πολὺ γίνεται. 
Περιστέλλεσθαι δὲ τούτου ἕνεχεν, ὅτι πυρὶ ἐὰν ἀνα- 
πνοὴν μὴ διδῷς, σθέννυται. Καὶ τὰ ἱμάτια μὴ ἀπο- 
γυμνούσθω, ἕως ἂν νοτὶς ἐγγένηται" τὸ φανερὸν γὰρ 
πῦρ τὸ ὑγρὸν σδέννυσιν᾽ χατὰ ταῦτα δὲ xal ἐν τῇ 
φύσει. Ἐπὶ δὲ τῶν διαλειπόντων πυρετῶν προπαρα- 
σχευάζειν δεῖ καὶ ἐχλούοντα, xal πυριάματα πρὸς τοὺς 
πόδας παρατιθέντα, xal περιεσταλμένον ἀναπαύεσθαι, 
20 ὅπως ὅτι θερμότατος ἦ πρὸ τοῦ τὴν λῆψιν εἶναι" χαὶ 
γὰρ ὅπου πολὺ πῦρ, λύχνος οὐ δυνήσεται χαίεσθαι" τὸ 
γὰρ πῦρ τὸ πολὺ τὸ ὀλίγον ἄγει πρὸς ἑαυτό. ᾿Γούτου 
ἕνεκα πολὺ πῦρ ἐν τῷ σώματι παρασχευάζειν δεῖ, ὅτι 
ὀλίγον 6 πυρετὸς πῦρ ἔχει, ὥστε τὸ πολὺ πῦρ τὸ ὀλί- 
35 vov πρὸς ἑαυτὸ ἄγει. 


l 


e 


56. Ἱεταρταίοις πυρετοῖς δεῖ μὴ λεπτύνειν, ἀλλὰ 
πῦρ ἐν τοῖς σώμασιν ἐμποιεῖν εἰσάγοντα. Δεῖ δὲ xol 
τοῖς γυμνασίοις χρῆσθαι. ?H δ᾽ ἡμέρᾳ fj λῆψις, λου- 
σάμενον ὕπνον μὴ ζητεῖν. Διὰ δὲ τοῦτο xal συμφέρει 

30 θερμαίνουσο δίαιτα, ὅτι ἀσθενὴς ὁ τεταρταῖος πυρετός" 
εἰ γὰρ μὴ ἦν ἀσθενής, οὐκ ἂν τεταρταῖος ἐγένετο. 
Ὁρᾶς ; ὅπου πῦρ πολύ, λύχνος οὐ δύναται καίεσθαι" τὸ 
γὰρ πολὺ τὸ ὀλίγον πρὸς ἑαυτὸ ἁρπάζει. ᾿Γούτου δ᾽ 
ἕνεκεν πολὺ πῦρ ἐν τῷ σώματι ἐμποιεῖν, ὅτι ὀλίγον ὃ 

3$ πυρετὸς πῦρ ἔχει. Εστι δὲ τὸ χαθ᾽ ἡμέραν διαίτημα 
τὸ μὲν πῦρ; τὸ δὲ νοτίδα εἰς τὸ σῶμα εἰσάγοντα. 


Ἁ 
57. Εἰσὶ δὲ νόσοι αἱ μὲν ἀπὸ πυρός, αἱ δ᾽ ἀπὸ νο- 
t(Boc* ἰχτρεύονται δ᾽ αἱ μὲν ἀπὸ πυρὸς νόσοι νοτίδι, 
αἱ δ᾽ ἀπὸ νοτίδος πυρί' νοτίδα γὰρ ξηραίνει. 


TMHMA B, 


OZA ΠΕΡῚ IAPOTA. 


$0 T, Διὰ τί οὔτε συντείνουσιν, οὔτε χατέχουσι τὸ πνεῦμα 
γίνεται ἱδρώς, ἀλλὰ μᾶλλον ἀνιεῖσιν ; Ἦ ὅτι τὸ πνεῦμα 
κατεχόμενον πληροῖ τὰς φλέθας, ὥστε χωλύει ἐξιέναι, 
ὥσπερ τὸ ὕδωρ τὸ ἐχ τῶν χλεψυδρῶν, ὅταν πλήρεις 
οὔσας ἐπιλάθῃ τις ὅταν δ᾽ ἐξέλθῃ, πολὺς γίνεται 
40 διὰ τὸ ἐν αὐτῇ [ τῇ ] ἐπιληψίᾳ ἀθροισθῆναι χατὰ μιχρόν; 


ΡΒΟΒΙΈΜΑΤΑ", SECT. I, 55 - II, t. 


119 


55. Potus febrientibus sspe et paulatim subministran- 
dus est : copiosus enim si fuerit, praterfluit; parce vero, 
sed szpius propinatus, madefacit carnesque subit : sicut 
enim humo fixa si aqua adfatim adcesserit, praeterfluit , si 
paulatim vero , tunc tantummodo madefacit , ita etiam in 
febribus fit : nam el aquas fluentes si quis paulatim de- 
ducat, canalis ebibit; si vero tantumdem aqu: subito 
adducat, scaturigo eo profluit quo deducere libitum fue- 
rit. "Tum aeger immotus, quoad maxime fieri potest, 
jacere debet : immotus, inquam, quod ignem quo- 
que emarcescere manifestum est, ubi a nullo movetur. 
Nec adversus flatui cubet, quoniam ventus excilat ignem, 
sollicitatusque flabello ignis ex parvo magnus fit. Ob- 
velandus autem eger propterea est, quia si nullum 
igni concedalur spiraculum , exstinguitur. Nec vestibus 
quidem exui debet, donec mador supervenerit : ut enim 
subjectum visui ignem humor exstinguit, sic etiam intra 
naturam (it (humanam). In febribus autem intermitten- 
tibus balneis prieparandus est segrotus et fomentis pedibus 
admovendis, opertusque quiescere debet, quo calidissimus 
sit, antequam adcessio ingruat : nec enim ubi multum adest 
ignis , Jucerna poterit ardere, exiguum quippe ignem co- 
piosus ad se trahit. Hac de causa multum ignis in corpore 
preparandum est, quia febris exiguum obtinet ignem, 
ita ut copiosus ad se ducat exiguum. 


$6. In quartanis febribus adtenuandum non est, sed 
ignis corpori interserendus. Exercitatione quoque uten- 
dum est. Qua vero die adcessio instat, cegroto, balneo 
administrato, somnus quarendus non est. Hac de causa 
et victus calefaciens prodest, quia nimirum febris quar- 
tana imbecilla est : nam nisi imbecilla esset, quartana non 
fuisset. Videsne? lucerna, ubi multus ignis adest, flagrare 
nequit ; multus enim ignis exiguum ad se rapit. Hac de 
causa multum ignis introducendum in corpus est, quoniam 
exiguum febris obtinet. Quotidiana autem victus ralio 
eo constat ut partim ignem, partim madorem ind.s in 
corpus. 


57. Morborum alii quidem ab igne, alii vero a madore 
proveniunt ; morbi autem qui ab igne proveniunt, madore 


sananiur; qui vero a madore, igne : exsiccat enim mado- 
rem. 


SECTIO 1I. 
QUJ£ AD SUDOREM PERTINENT. 


t. Cur neque intento, nec retento spiritn, sed potius re- 
laxato, sudor provenit ? An quoniam retentus spirilus venas 
implet , ita αἱ (humorem ) exire non sinat, quemadmodum 
nec aqua e clepsydris exire potest, si quis plenas inter- 
cluserit; ubi vero spiritus exierit, multus erumpit sudor, 
quoniam per ipsam obclusionem copia bumoris paulatim 
collecta est ? 


c 


120 


4. Διὰ τί οὐ, ἱδροῦσι τὰ dv Otpuc) ὕδατι μέρη, οὐδ᾽ 
ἂν θερμὰ 3j; Ἢ διότι χωλύει τὸ ὕδωρ τήκεσθχι, 6 δ᾽ 
ἱδρὼς τὸ χκαχῶς προσῳχοδομη μένον ἐστὶν ἐν τῇ σαρχί, 
ὃ χωλύει τήκεσθαι, ὅταν ἐχχρίνηται διὰ θεριότητα. 


8. Διὰ τί 6 ἱδρὼς ἁλμυρόν ; ἮΠ διότι γίνεται ὑπὸ 
χινήσεως καὶ θερμότητος ἀποχρινούσης ὅσον ἀλλότριον 
ἔνεστιν ἐν τῇ προσφύσει τῆς τροφῆς πρὸς αἶμα καὶ τὰς 
σάρχας ; τοῦτο γὰρ τάχιστα ἀφίσταται διὰ τὸ μὴ οἷ- 
χεῖον εἶναι, xal ἔξω ἐξικμάζ Ἁλωυρὸς δ᾽ ἐστὶ διὰ 

; ξω ἐξικμάζει. 'αυρὸς δ᾽ ἐστὶ δι 
τὸ τὸ γλυχύτατον χαὶ χουφότατον εἰς τὸ σῶμα ἀνηλῶ- 


. σθαι, τὸ δ᾽ ἀλλοτριώτατον xai ἀπεπτότατον ἀπολύε- 


3 


-— 
Ὁ» 


3 


LIU 


σθαι. — 'l'ó τοιοῦτον δ᾽ dv μὲν τῇ χάτω ὑποστάσει οὖρον 
χαλεῖται, ἐν 6$ σαρχὶ ἰδρώς" ἄμφω δ᾽ ἁλμυρὰ διὰ τὴν 
αὐτὴν αἰτίαν. 


«. Διὰ τί τὰ ἄνω ἱδροῦσι μᾶλλον τῶν χάτω; Πότερον 
τὸ θερμὸν ἄνω χαὶ ἀνέργεται, χαὶ ἔστιν ἄνω, τοῦτο 
τοῦτο δ᾽ ἐν τοῖς ἄνω; "H διότι ἄπεπτον ὑγρὸν ὃ ἱδρώς 
ἐστι, τοιοῦτο δ᾽ ἐν τοῖς ἄνω ; ἦ γὰρ χρᾶσις ἄνω. 


5. Διὰ τί τὰς χεῖρας γυμναζομένοις μάλιστα ἱδρὼς 
γίνεται, ἐὰν τὰ ἄλλα ὁμοιοσγημονῶμεν ; Ἦ διότι ἰσχύο- 
μὲν μάλιστα τούτῳ τῷ τόπῳ; τούτῳ γὰρ τὸ πνεῦμα 
χατέγομεν τῷ ἔγγιστα τοῦ ἰσχύοντος᾽ πονοῦντες δὲ 
μᾶλλον ἰσγύομεν: οὕτω δ᾽ ἔχοντες τὸ πνεῦμα μᾶλλον 
κατέχομεν. Εἶτα xai τῇ vpi&ouévr, συμπονοῦμεν υμᾶλ- 
λον ἢ ὅταν ἄλλο μέρος τριδώμεθα" τῇ γὰρ χαϑέξει τοῦ 
πνεύματος xal τριδόμενοι γυμναζόμεθα xal τρίδοντες. 


8. Διὰ τί 6 ἱδρὼς ἐχ τῆς κεφαλῆς ὃ οὐχ ὄζει, δ ἧττον 
τοῦ ἐκ τοῦ σώματος; Ἢ ὅτι εὔπνους 6 τῆς χεφαλῆς 
τόπος ; δηλοῖ δὲ μανὸς ὧν τῇ τῶν τριχῶν ἐχφύσει. 
Δυσώδεις δ᾽ οἱ τόποι xal τὰ ἐν αὐτοῖς γίνεται, ὅσα μὴ 

γ 
εὔπνοα. 


7. Διὰ τί οἱ γυμναζόμενοι ἐὰν διαναπαυσάμενοι πα- 
λαίωσιν, μᾶλλον ἰδροῦσιν ἢ ἐὰν συνεχῶς; Ἦ διὰ τὸ 
ἀθροίζεσθαι διαναπαυομένων, ἔπειτα τοῦτον τὸν ἱδρῶτα 
ἐξάγει ὕστερον ἢ πάλη, fj δὲ συνεχὴς ἀναξηραίνει ὥσ- 
περ ὃ ἥλιος; 


8. Διὰ τί μᾶλλον ἱδροῦσιν, ὅταν μὴ διὰ πολλοῦ χρό- 
νου γρῶνται ταῖς ἀφιδρώσεσιν ; Ἧ διότι οἱ ἱδρῶτες γίνον- 
ται οὐ μόνον ÓU ὑγρότητα, ἀλλὰ xal διὰ τὸ τοὺς 
πόρους ἀνεῷχθαι μᾶλλον καὶ ἀραιὰ τὰ σώματα εἶναι; 
Τοῖς μὲν οὖν μὴ γρωμένοις συμμεμύχασιν οἷ πόροι, 
τοῖς χρωμένοις δ᾽ ἀναστομοῦνται, 


9. Διὰ τί τοῦ ἡλίου μᾶλλον θερμαίνοντος τοὺς γυ- 


às μνοὺς 7] τοὺς ἀμπεχομένους, ἱδροῦσι μᾶλλον οἱ ἀμπεχό- 


μενοι; Πότερον ὅτι τοὺς πόρους συμμύειν ποιεῖ ἐχχαίων 
*$ 

ὃ ἥλιος; Ἦ διότι τὰς ἀτωίδας ξηραίνει, ὀμπεγοιένοις 

δὲ ταῦτα ἧττον συμθαίνει ; 


δ᾽ ἄνω φέρει τὸ ὑγρόν ; Ἢ ὅτι πνεῦμα ποιεῖ τὸν ἱὸρῶτα,͵ 


. 
D nn ———— [M — ———————Ó— e ] 
p———— | 


ΠΡΟΒΛΉΜΑΤΑ *, B, 89. 


———— ÉÓMHáÓMEIQ 000 M — aa  —sAP 


(ses 567.) 


2. Cur membra aqua immersa calido non sudant , ne 
tunc quidem quum calida sunt? An quod aqua líquescere 
non sinit, sudor autem pars male condita carnis est, 
cujus liquationem impedit aqua, quo tempore propter calo- 
rem excernitur. 


3. Cur sudor salsus est? An quia motu efficitur et calore 
secernente quantum alieni inest alimento, dum sanguini 
carnibusque adplicatur? id enim ocissime segregatur, 
quoniam (familiare non est, et foras evaporatur. Salsus 
vero propterea est quod pars dulcissima levissimaque ad 
corpus nutriendum absumpta est, pars autem alieuissima 
crudissimaque solvitur. Hujusmodi autem res, si deorsuin 
quidem subsidat, urina vocatur, si vero in carne, sudor ; 
ambo tamen salsa ob eamdem causam sunt. 

4. Cur magis parte superiori corporis quam inferiori 
sudamus? Utrum calor sursum tendit eoque adscendit 
ibique manet, bic autem humorem sursum evehit? An quo- 
niam sudorem spiritus ciet, is autem sedem habet superio- 


rem? An quia sudor humor est iucoctus, isque supra re- 
peritur ἢ temperatio etenim supra fit. 


5. Quam ob causam, quum manus exercitamus , sudor 
maxime oritur, modo ceterze corporis partes positum suum 
servent? An quoniam robur huic prscipue loco inditus 
est? hac enim ipsa de causa spiritum retinemus, quia 
nitnirum ad robustissimum proxime accedit ; dum vero la- 
boramus, robore inprimis pollemus; sic autem habentes 
preserlim spiritum relinemus. Tum etiam manus labo- 
rem potius participamus, ubi nos ipsos fricat quam ubi 
alio membro fricamur : spiritus namque retentione exer- 
cemur, cum quia perfricamur, tum quia perfricamus. 


6. Cur sudor capitis àut nullum reddit malum odorem, 
aut minus quam corporis? An quia locus capitis spiritui 
pervius est? et quidem laxum se esse, ipsum demonstrat 
pullulandis capillis. Loca autem et qu& locis continen- 
tur, graviter olent, ubicumque spirandi carent libertate. 


7. Quam ob causam qui se exercent, si interposita 
interdum quiete luctentur, magis sudant quam si continue? 
An quoniam interposita requie sese colligit , deinde hunc 
sudorem lucta postmodum educit; continua, rero modo 
sclis resiccat? 

8. Cur magis sudamus, quum non longo interposito 
tempore sudor evocatur ὃ An quia non humor tantum causa 
est ut sudemus, sed méatuum quoque apertio major et 
corporum raritas? His igitur qui sudationibus non utuntur, 


meatus obclusi sunt ; utentibus vero aperiuntur. 

9. Quare quum sol nudos magis quam indutos calefaciat, 
induti magis sudant? Utrum quía sol meatus deurendo 
connivere facit? An quia vapores cxsiccal, haec sutem 


minus adcidunt indutis? 


(se7.) 


10. Διὰ τί ἱδροῦσι μάλιστα τὰ πρόσωπα; Ἦ ὅσα 
ἀραιά, καὶ δγρὰ μάλιστα; διὰ δὲ τούτων 5 ἱδρὼς δια- 
πορεύεται. Δοχεῖ δὲ πηγὴ εἶναι ἣ χεφαλὴ τοῦ ὑγροῦ" 
διὸ xal αἱ τρίχες, διὰ τὸ πολὺ ὑγρόν: ὃ δὲ τόπος 

5 ἀραιὸς καὶ ἰσχνός" δίεισιν ἄρα xav φύσιν. 


II. Διὰ τί οὔτ᾽ ἀθρόου ὄντος τοῦ πυρὸς υᾶλλον 
ἱδροῦσιν, οὔτ᾽ ἐλάττονος dst , ἀλλὰ πλείονος ἐπεισφε- 
ρομένου ; οἱ γὰρ ἐν τοῖς πυριατηρίοις ἱδροῦσι μᾶλλον 
ἢ εὐθὺς εἰ εἴη τοσοῦτον. ἫἪ ὅτι τὸ σύμμετρον ἕχαστον 

i0 ἐργάζεται; Οὐχοῦν εἰ τοσοῦτον ποιεῖ, τὸ πλεῖον οὐ ποιή- 
σει πλεῖον, 7j μᾶλλον τοὐναντίον, ὅτι τῷ σύμμετρον 
εἶναι ἐργάζεται τὸ ἔργον. Διὰ μὲν οὖν τοῦτο οὐχὶ πρὸς 
πλεῖον μᾶλλον ἱδροῦσι, διὰ δὲ τὸ πρὸς ἕκαστον ἄλλην εἶναι 
συμμετρίαν, καὶ τὸ πεποιηχὸς μηκέτι ποιεῖν προστιθε- 

15 μένου μᾶλλον" οὐ γὰρ ταὐτὸ προοδοποιεῖται εἷς ἕχαστον 
καὶ ἐπιτηδείως ἔχειν παρασχευάζει, καὶ ἤδη τοῦτο ἐρ- 
γάζεται, ἀλλ᾽ ἕτερον. Τὸ μὲν οὖν ὀλίγον μᾶλλον ἣ 
πολὺ προωδοποίησε χαὶ παρεσχεύασε τὸ σῶμα πρὸς 
τὸ ἰδροῦν᾽ ἄλλης δὲ δεῖ συμμετρίας xal πλείονος πρὸς τὸ 

40 ποιῆσαι" τοῦτο δ᾽ οὐχέτι ποιεῖ ὃ πεποίηχεν, ἀλλὰ 
μετ᾽ αὐτὸ ὕστερον ἄλλο τῆς συμμετρίας γινόμενον. 


1... Διὰ τί ἀποστλεγγισαμένοις μᾶλλον ῥεῖ ὁ ἱδρὼς 

ἢ ἐῶσιν ἐπιμεῖναι; Πότερον διὰ τὸ χαταψύχεσθαι ὑπὸ 

τοῦ ἔξω ; Ἦ ὅτι ὥσπερ πῶμα γίνεται ὁ ἔξω ἱδρὼς ἐπὶ 
85 τοῖς πόροις, ὥστε χωλύει τοῦ ἔσωθεν τὴν ὁρμήν ; 


13. Διὰ τί τὸ πήγανον δυσώδεις τοὺς ἱδρῶτας ποιεῖ, 
xai ἔνια τῶν μύρων; Ἦ ὅτι ὧν ἐν τῇ ὀσμῇ βαρύτης ἔνι, 
ταῦτα χεραννύμενα ταῖς περιττωματιχαῖς ὑγρότησι 
χαχωδεστέραν ποιεῖ τὴν ὀσμήν; 


8. — H. Διὰ τί ἱδροῦμεν τὸν νῶτον μᾶλλον 3| τὰ πρόσθεν ; 
*H ὅτι ἐν μὲν τῷ πρόσθεν ἐστὶ τόπος ἐντός, εἰς ὃν ἀπο- 
χετεύεται τὸ ὑγρόν, ἐν δὲ τῷ ὄπισθεν οὐχ ἔστιν, ἀλλ᾽ 
ἔξω τὴν ἔχχρισιν ἀναγχαῖον γίνεσθαι ; Τὸ δ᾽ αὐτό 
ἐστιν αἴτιον xal ὅτι τὴν χοιλίαν ἧττον ἱδροῦμεν 7) τὸ 
$$ στῆθος. "Ext δ᾽ ὅτι μᾶλλον διαφυλαχτικόν ἐστι τοῦ 
ἱδρῶτος τὰ νῶτα xal τὰ ὄπισθεν ἢ τὰ πρόσθεν διὰ τὸ 
υᾶλλον τὰ ἔλπροσθεν τῶν ὄπισθεν ἀποψύχεσθαι" ὅπερ 
ἐστὶν αἴτιον χαὶ τοῦ τὰς μασχάλας ἰδροῦν τάχιστα xot 
μάλιστα' ἥχιστα γὰρ ψύγονται. "Ext δὲ σαρχωδέ- 
40 στερά ἐστι τὰ περὶ τὸν νῶτον τῶν πρόσθεν, ὥσθ᾽ ὑγρό- 
τερα. Πλείων δ᾽ δγρότης ἐστὶν ἐν τοῖς ὄπισθεν" 6 γὰρ 
ἀνελὸς χατὰ τὴν ῥάχιν ὧν ὑγρασίαν πολλὴν παρέχει, 


16. Διὰ τί ἐφ᾽ ἃ χαταχείμεθα, οὐχ ἱδροῦμεν; Ἦ ὅτι 
θερμὸς ὧν ὁ τόπος ᾧ ἁπτόμεθα, κωλύει διεξιέναι τὸν 
45 ἱδρῶτα"; ἀναξηραίνει γὰρ αὐτόν. "Exc δὲ θλίθδεται, 
θλιθόμενον δὲ διαχεῖται τὸ αἷμα,, οὗ συμθαίνοντος xa- 
ταψύγεται μᾶλλον. Σημεῖον δ᾽ ἢ νάρχη χατάψυξίς 
τε Yo ἐστι τὸ πάθος, xat γίνεται ἐκ θλίψεως ἢ πληγῆς. 


- ααααπσσααασσοοο π τπΠΠπΠὐπσσονον 
pom παι αν 
De 


PROBLEMATA ἡ, SECT. 11, 10-15. 


121 


10. Cur facie maxime sudant? Aa qua& rara sunt, eadem 
liumida quoque maxime sunt? hzc enim sudor permeat. 
Sed caput fons esse videlur humoris : inde et pili, pro- 
pter humoris nempe copiam : locus enim rarus gracilis- 
que est : igitur secundum naturam permeat. 


11. Cur neque ubi adfatim adest ignis, neque ubi semper 
minor copia, sed ubi major copia superingeritur, magis 
sudant? qui enim in sstuariis degunt, ita magis sudant 
quam si protinus sic se haberen!. An quia id quod modice 
se habel, unumquodque efficit? Ergo si tantum agit , plus 
si fuerit, non majus efficiet, imo potius contrarium, quo- 
niam scilicet eo opus suum peragit quod modice se habet. 
Hac igitur de causa nihilo plus sudamus, ubi plus addi- 
tum est, idque sane quia unicuique effectui suus respon- 
det modus , quodque jam egerat , nihil majus efficiet, si- 
quid superaddatur : neque enim idem quod, viam sternit 
et preeparat ut apte disponantur res ad unumquemque 
effectum , hoc idem protinus efficit, sed aliud. Parum 
itaque potius quam multum viam stravit praiparavitque 
corpus ad sudandum, sed ad agendum alio. cette am- 
pliorique modo opus est : quod enim egerat, non amplius 


agit, sed aliud deinceps post illud, quod modum obtinet 
convenientem. 


12. Cur strigilis ope detergentibus magis profluit sudor 
qnam residere sinentibus? Utrum quoniam ab anibienti 
refrigeratur? An quod sudor qui foras jam pervenit, velut 
operculum meatibus incumbit, ita ut interioris impetum 
compescat ? 

13. Qua de causa ruta et nonnulla unguenta sudores 
fcetidos movent? Àn quia quorum odor gravitatem prae se 


fert, hzc humoribus superfluis admista augent malum 
odorem? Ν 


14. Cur tergo magisquam priori parte sudamus ? An quod 
in parte priori quidem locus intus habetur in quem humor 
derivatur; in posteriori vero non est, sed foras ibi excer- 
patur necesse est ? Hoc idem etiam facit ut ventre minus 
quam pectore sudemus. Addo quod sudorem terga magis 
conservare valent, et posterior pars magis quam prior, 
quoniam prior magis quam posterior refrigeratur : quod 
etiam causim est ut alie citissime atque maxime sudent, vi- 
delicet quia minime refrigerantur. Ad hxc tergi regio car- 
nulentior est quam prior pars, et proinde humidior. Poste- 
rior autem pars plus continet humiditatis : medulla enim, 
qua spinam occupat, multum humiditatis prabet. 


15. Cur ea parte cui íncubamus, non sudamus? Aa 
quoniam pars qua tangimus, calore suo prohibet ne perme- 
el sudor ? resiccat enim eum. Preterea vero compriqi- 
lur ; sanguis autem compressus diffunditur : quee ubi fiunt, 
impensius refrigeratur. Argumento torpor est: hicce enim 
adfecius refrigeratio est atque efficitur vel compressione, vel 
ictu. 


122 


16. Διὰ τί ol καθεύδοντες μᾶλλον ἱδροῦσιν; "H διὰ 
τὴν ἀντιπερίστασιν; ἀθροισθὲν γὰρ τὸ θερμὸν ἐντὸς 
ἐξελαύνει τὸ ὑγρόν. 


17. Διὰ τί τὸ πρόσωπον μάλιστα ἱδροῦσιν daxpxó- 
ὁ τατὸν ὄν, Ἢ ὅτι εὐίδρωτα μὲν ὅσα ὕφυνρα xai ἀραιά, 
$ δὲ χεφαλὴ τοιαύτυ͵ ; ὑγρότητα γὰρ οἰκείαν ἔχει πλεί- 
στην. Δηλοῦσι À' αἵ φλέρες τείνουσαι ἐντεῦθεν, χαὶ 
οἱ κατάρροι ἐξ αὐτῆς, χαὶ ὁ ἐγκέφαλος ὑγρός, καὶ οἱ 
πόροι πολλοί" σημεῖον δ᾽ αἱ τρίγες ὅτι πολλοὶ οἱ 
10 πόροι εἰσί, περαίνοντες ἔξω. Οὔχουν ἐχ τῶν χάτω 
6 ἱδρώς, ἀλλ᾽ Ix τῆς κεφαλῆς γίνεται" διὸ ἱδροῦσι xal 
πρῶτον xal μάλιστα τὸ μέτωπον’ ὑπόχειται γὰρ πρῶ- 
τον’ τὸ δ᾽ ὑγρὸν χάτω ῥεῖ, ἀλλ᾽ οὐχ ἄνω. 


18. Διὰ τί οἱ ἱδροῦντες ἐὰν ψυχθῶσιν 9) ὕδατι, ἃ 
πνεύματι, ναυτιῶσιν; Πότερον τὸ ὑγρὸν ψυχθὲν ἔστη 
ἀθρόον, ἔμπροσθεν οὐχ ἠρεμοῦν διὰ τὸ ῥεῖν; Ἢ χαὶ τὸ 
πνεῦμα διιὸν ἔξω γινόμενον ἱδρὼς διὰ τὴν ψύξιν, τοῦτο 
ἔσω ψυχθὲν πρὶν ἐξελθεῖν ὑγρὸν ἐγένετο, χαὶ προσπεσὸν 


ποιεῖ τὴν ναυτίαν ; 


w^ 


20 — 19. Διὰ τί ποτε ἐχ τῆς κεφαλῆς xal τῶν ποδῶν μά- 
λιστα οἱ ἱδρῶτες γίνονται θερμαινομένων ; ; Ἦ ὅτι τὸ 
θερμαινόμενον ἐφέλχει ἐφ᾽ ἐχυτὸ τὸ ὑγρόν , τὸ δ᾽ ὑγρὸν 
οὖκ ἔχει ὅπη χαταναλίσχηται διὰ τὸ εἶναι τοὺς τόπους 


τούτους ὀστώδεις; ᾿Ἐχπίπτει οὖν ἔξω. 


40, Διὰ τί οἱ πονοῦντες, ὅταν παύσωνται, ἱδροῦσιν; 
ἔδει γάρ, εἴπερ ὁ πόνος αἴτιος, ὅταν πονῶσιν. Πό- 
τερον ὅτι πονούντων μὲν ὑπὸ τοῦ πνεύματος αἱ φλέδες 
ἐμφυσώμεναι τοὺς πόρους Susp αὐχέναι ποιοῦσι, παυ- 
σαμένων δὲ 'συνίζουσιν, ὥστε δι᾽ εὐρυτέρων γινομένων 
80 τῶν πόρων ῥᾷον διέρχεται τὸ ὑγρόν; Ἢ ὅτι πονούν- 

των μὲν ἀποχρίνει ἢ χίνησις ἐκ τοῦ συμπεφυχότος 

ὑγροῦ πνεῦμα, καὶ διὰ θερμότητα τὴν ἀπὸ τῆς χινή- 

σεως γίνεται τὸ ὑγρὸν πνεῦμα ἐπιπολῆς" ὅταν δὲ παύ- 

σηται πονῶν, ἄμα xal f θερμότης λήγει, χαὶ ἐχ τοῦ 
35 πνεύματος πυχνουμένου ὑγρότης γίνεται, ὁ καλούμε- 
γος Bod; ; 


21. Πότερον δεῖ μᾶλλον τοῦ θέρους παρασχενάζειν 


τὸ ἱδροῦν ἢ τοῦ χειμῶνος; Ἢ ὅτε μᾶλλον ὑγροὶ καὶ χα- 


λεπώτεροι ἄνευ ἐπιμελείας γένοιντ᾽ ἄν; ὥστε τοῦ χει- 
40 μῶνος ἂν δέοι μᾶλλον, ἧ μεγάλη ἣ μεταῤολὴ xal τὰ 

περιττώματα οὐ συνεχπέττεται. Παλιν ψυχθέντος 

ἔτι παρὰ φύσιν τὸ τοῦ χειμῶνος, Δῆλον ἄρα ὅτι τοῦ 

θέρους μᾶλλον' καὶ γὰρ τὰ ὑγρὰ σήπεται μᾶλλον ἅπαντα 

τοῦ θέρους" διὸ τότε δεῖ ἀπαντλεῖν. Διὰ τοῦτο δὲ καὶ 
45 of ἀρχαῖοι πάντες οὕτως ἔλεγον. 


42, Διὰ τί ἀεὶ τοῦ σώματος ῥέοντος καὶ τῆς ἀπορ- 
pois γινομένης x τῶν περιττωμάτων οὐ χουφίζεται τὸ 
σῶμα, ἐὰν μὴ ἀφιδρώση ; Ἢ ὅτι ἐλάττων ἡ ἔχχρισις ; 
ὅταν γὰρ ἐξ ὑγροῦ μεταθάλλη εἰς ἀέρα, πλεῖον γίνεται 

&0 ἐξ ἐλάττονος" τὸ γὰρ ὑγρὸν διαχρινόμενον πλεῖον' ὥστε 


IIPOBAHMATA *, B, τς-αξ΄. 


—————Á———— —— OA — — —————áá—A  É———— ——— 0 I PEE tant 


"menta universa percoquuntur. 


(867, ses.) 


16. Quare qui dormiuot , magis sudant? Ap circam qua- 
que obsislendi ratione evenit? calor enim parte interna 
collectus expellit humorem. 


17. Cur facie maxime sodamus , quum in ea minimum 
carnis sit ? An quod expeditius illa sudant , quae subtus ho - 
mida δὲ rara sunt, caput auiem tale est? continet enim 
plurimum  bumiditatis proprie. — Probant autem venae 
hine pertendentes , distillationesque quae ex capile oriun- 
tur, et cerebri humiditas , et meatus numero multi; ma- 
gnum autem numerum esse meatuum capilli probant, 
utpole foras pertendenies. Igitur sudor non a partibus 
inferioribus, sed e capite oritur : unde efiam δὶ ut pri- 
mom et maxime froote sademus : prima enim frons sub- 
jacet ; humor autem deorsum fluit, non sursum. 


18. Qua de causa qui sudant , si vel aqua, vel flatu re- 
frigescant , nauseant? Utrum humor, qui propter fluxum 
antea non quiescebat , refrigescens subito constitit? An po- 
tjus spiritus , qui foras transiens in sudorem ob refrigera- 
tionem convertebatur, hic intus ante frigescens quam exeat, 
humor fit, atque ingruens nauseam movet ὃ 


19. Cur tandem e capile pedibusque, nobis incalescenti- 
bus, sudores maxime proveniunt? An quoniam hamorem 
ad se membrum incalescens trahit, humor autem locum 
quo absumatur, nullum habct, quum eas partes ossibus sca- 
teant ? Foras itaque excidit. 


20. Quare qui laborant, ubia labore destiterint , sndant ? 
nam si labor causa esset , quum laborarent , sudare debuis- 


sent. Utrum quod inter laborandum quidem ven: spiritu 


inflat meatus connivere faciunt ; cessantibus vero consi- 
dent, ita ut per ampliores jam factos meatus expeditius 
liumor pervadat? An quoniam apud laborantes quidem 
spiritum ex insito humore motus secernit, et propter calo- 
rem qui a motu excitatur, humor in superficie fit spiritus ; 
ubi vero a labore cessatum est, simul et calor desinit, et ex 
spiritu spissescente fit liumor, isque sudor adpellatur ? 


21. Utrum per aestatem potius, an per liyemem sudor 
movendus ? Ap quando humidiores sumus, sudoresque nulla 
adhibita industria difticiliores fuissent? ilà ul per hyemem 
potius conveniret, in. qua magua fit mutatio, nec excre- 
Attamen frigore dominante 
conira naluram quoque excitatur sudor liyeme. Jgitur per 
testatem potius movendum esse constat, quippe quum hu- 
mores per zstatem potius omnes putreicunt : quapropter 
exlauriendum tunc est. Hac de causa etiam veteres om- 
nes ita censebant. 


22. Quare quum corpus adsidue fluat effluzusque de ex- 
crementis proveniat, corpus non levatur, nisi sudaveat? An 
quia parcior est decessus ? quum enim ex humore mutatio 
fit in aerem, quod antea parum erat, nunc copiosius üt : 
liumor namque transsudans copia augetur, ifa ut diutius 


(65,0.) 


πλείονι γρόνῳ ἡ ἔχχρισις, διά τε τοῦτο xal ὅτι Ov 

ἐλαττόνων πόρων fj ἔχχρισίς ἐστιν. "Ext τὸ γλίσχρον 

xai τὸ χολλῶδες μετὰ μὲν τοῦ ὑγροῦ ἐχχρίνεται διὰ 

τὴν κατάμιξιν, μετὰ δὲ τοῦ πνεύματος ἀδυνατεῖ" μά- 
δ λιστα δὲ τοῦτ᾽ ἐστὶ τὸ λυποῦν" διὸ xal οἱ ἔμετοι τῶν 
ἱδρώτων χουφίζουσι μᾶλλον, ὅτι συνεξάγουσι τοῦτο, ἅτε 
παχύτεροι χαὶ σωματωδέστεροι ὄντες, χαὶ ὅτι τῇ μὲν 
σαρχὶ πόρρω ὃ τόπος οὗτος, ἐν ᾧ τὸ γλίσχρον xai τὸ 
χολλῶδες, ὥστ᾽ ἔργον μεταστῆσαι, τῇ δὲ χοιλίᾳ ἐγγύς: 
ἢ γὰρ ἐν αὐτῇ ἐγγίνεται, ἢ πλησίον" διὸ xxl ὀυσεξά- 
γῶγον ἄλλως. 


23. Διὰ τί ἧττον ἱδροῦσιν ἐν αὐτῷ τῷ πονεῖν j| 
ἀνέντες ; Ἦ ὅτι πονοῦντες μὲν ποιοῦσι, πεπονηχότες δὲ 
2 , 3,2 , , ᾿ 
πεποιήχασιν ; Εἰκότως οὖν ἐχχρίνεται πλέον" ὁτὲ μὲν 
γὰρ γίνεται, ὁτὲ δὲ ἔστιν. Ἧ ὅτι πονούντων μὲν συγ- 
χλείονται τῆς σαρχὸς οἱ πόροι διὰ τὴν χάθεξιν τοῦ 
πνεύματος, ὅταν δ᾽ ἀνῶσιν, ἀνοίγονται; διὸ xal τὸ 
πνεῦμα κατέχοντες ἧττον ἱδροῦσιν, 


σ' 


44. Διὰ τί οὐχὶ ὅταν τροχάζωμεν, ὃ ἱδρὼς πλείων, 
20 xal ὅταν ἐν χινήσει ἦ τὸ σῶμα, ἀλλ᾽ ὅταν παύσωνται; 
Ἦ ὅτι τότε μέν, ὥσπερ ὑπὸ τῆς χειρός, 7] ἄλλου «wc, 
ἔστιν ὕδωρ ῥέον ἀποφρᾶξαι πανταχόθεν συναθροιζόμε- 
vov, ὅταν δ᾽ ἀφεθῇ, πλέον ἢ ὅσον ἐξ ἀρχῆς, ὡς δ᾽ ὑπὸ 
τῆς χειρός, οὕτω καὶ ὑπὸ τοῦ πνεύματος ἔστιν d xo) 
25 φθῆναι, ὥσπερ ἐν τῇ χλεψύδρᾳ, xal πάλιν πρὸς τὴν 
κύστιν; ἀπολαμβάνει γὰρ ἐντός. Ὁμοίως οὖν πολλῆς 
χινήσεως οὔσης τὸ πνεῦμα ἐναπολαμβανεται’ διὸ xal αἱ 
φλέθες διατείνονται, τοῦ δγροῦ οὐ δυναμένου ἐξιέναι" 
ἀπολαμθανόμενον δὲ ἀθρόον τὸ ὑγρόν , ὅταν ἀνεθῇ τὸ 
80 πνεῦμα, ἀθρόον ἐξέρχεται. 


45. Διὰ τί, ὅταν πίωσιν, ἧττον ἱδροῦσιν ἐπτφαγόν- 
τες ; Ἦ διότι τὰ σιτία ἐπισπᾶταιμὲν τὴν ὑγρότητα καθ- 
απερεὶ σπόγγος ἐμπεσών ; " Eoi δὲ χωλῦσαι τὰν ὁρμὴν 
οὐ μικρὸν μέρος, ὥσπερ ἐν τοῖς ῥεύμασι,, τὸ ἐπιλαδεῖν 

35 τοὺς πόρους προσενεγκάμενον τὴν τροφήν. 


46. Διὰ τί οἱ ἀγωνιῶντες ἱδροῦσι τοὺς πόδας, τὸ δὲ 
πρόσωπον οὖ; μᾶλλον γὰρ εὔλογον, ὅταν πᾶν ἱδρῶσι 
τὸ σῶμα, τότε μᾶλλον καὶ τοὺς πόδας’ ψυχρότατος γὰρ 
6 τόπος" διὸ ἥχιστα ἱδροῦσιν. Καὶ οἱ ἰατροὶ ἐν ταῖς 

40 ἀρρωστίαις μάλιστα περιστέλλειν τοὺς πόδας ποραγ- 
γέλλουσιν, ὅτι εὔψυχτοί εἰσιν, ὥστ᾽ ἀρχὴν ῥαδίως ῥί- 
γους ποιοῦσι xal τῷ ἄλλῳ σώματι, Ἢ ὅτι χαὶ ἡ 
ἀγωνία ἐστὶ θερμότητος οὗ μετάστασις ὥσπερ΄ ἐν τῷ 
φόξῳ ἐκ τῶν ἄνω τόπων εἰς τοὺς χάτω (διὸ xal αἱ 

«5 χοιλίαι λύονται τῶν φοδουμένων), ἀλλ᾽ αὔξησις θερ- 
μοῦ, ὥσπερ ἐν τῷ θυμῷ; χαὶ γὰρ ὃ θυμὸς ζέσις τοῦ 
θερμοῦ ἐστὶ τοῦ περὶ τὴν χαρδίαν, xal ὁ ἀγωνιῶν οὐ 


διὰ φόθον xal διὰ ψύξιν πάσχει, ἀλλὰ διὰ τὸ μέλλον. 


237. Διὰ τί τὸ πρόσωπον ἐξέρυθροι γίνονται, oby. 


60 ἰδροῦσι δέ: Ἢ διὰ τὸ μᾶλλον θερμαίνεσθαι, ὥστε τὸ 
μὲν ἐν τῷ προσώπῳ ὑγρὸν ξηραίνει ἧ θερμότης ἐπιπο- 


PROBLEMATA *, SECT. II, 23-27. 


Ω 


123 


perstet decessus cum hac de causa tum quia per angus- 
tiores fit meatus. Lenta item glutinosaque cum humoie 
quidem propter mistionem excernunlur, cum  spirilu 
vero nequeunt; hac tamen ipsa maxüme molesta sunt. 
Hinc etiam vomitus magis quam sudores corpora levant , 
quoniam hac secum educunt, ut qui crassiores corpulen- 
tioresque sunt, tum quia a carne quidem remotus est 
locus ille, qui lentam glutinosamque materiam continet , 
ita ut non sine magno negotio dimoveri queat, ventri autem 
vicinus : aut enim in eo consistit, aut prope : quo fit ut 
difficile alioquin educatur. 


23. Cur minus inter laborandum ipsum sudamus quam 
a labore cessantes? An quoniam laborantes quidein agi- 
mus , post laborem vero egimus? Ralioni igitur congruit plus 
tuuc excerni : tunc enim fiebat, nunc vero jam adest. An 
quia quum laboramus quidem, carnium meatus retento spi- 
ritu obserantur, quum autem cessaverimus, aperiuntur? 
quo fit etiam ut spirifu retento minus sudemus. 


24. Quamobrem non inler currendum agitandumque 
corpus , sed posteaquam cessatum est , plus sudoris evadit? 
An quia tunc quoque quemadmodum manu, vel alio quo- 
dám obstaculo, fluentem aquam qua undique corrivatur, 
retinere licet, dimissa vero manu, copiosior profluit quam 
olim , quemadmodum, inquam , manus, sic etiam spiritus 
obstructionem facere potest , ut in clepsydra, idque rursus 
in vesicam tendit? intus enim includit. Pari igitur ratione 
in motu vehementi spiritus intus includitur : prop'erea et . 
veni? distenduntur, qunm humor exire nequeat ; ubi au- 
tem humor confertim inclusus cst, spiritu relaxato , subito 
erumpit. 


25. Cur si quis, quum biberit, superedat , minus sudat? 
An quoniam cibus humorem quidem adlrahit, quasi spon- 
gia incidens? Pro satis magna autem parte impetum in- 
hibere Jicet , si eodem modo quo in fluentis fit, cibo ingesto 
meatus preecludas. 


26. Cur trepidantes pedibus sudant, non vero facie? magis 
enim rationi congrueret ut tunc pedibus quoque potius su. 
daretur, quum corpore toto sudatur : locus namque frigrdis- 
simus est : quamobrem minime solent sudare. Et quidem 
medici in adversis valetudinibus pedes potissimum operien- 
dos praecipiunt , quoniam frigus hi facile scntiunt, ita ut 
rigoris initium reliquo etiam corpori facile sublpeditent. 
An quod trepidatio quoque non caloris de summis locis 
ad ima transitio est, ut adcidit in melu, ex quo alvi 
etiam metuentium relaxantur, sed incrementum caloris, 
ut in ira? ira enim caloris fervor cordi proximi cst, et tre- 
pidantis adfectus non propter metum reírigerationemque 
fil, sed propter futarum eventum. 


27. Cur iidem facie non sudant, sed perquam erube- 
scunt ? An quoniam amplius incaleseunt, ita ut faciei qui- 
dem liumorem calor exsiccet superiora petens, pedum vero 


124 


λάζουσα, τὸ δ᾽ ἐν τοῖς ποσὶ συντήχει διὰ τὸ ἐλάττων 
μὲν εἶναι, πλείων δὲ τῆς ἐμφύτου xal προῦπαρχούσης. 


48. Διὰ τί καθεύδοντες ἱδροῦσι μᾶλλον ἣ ἐγρηγορό- 
τες ; ^H. ὅτι ἔσωθεν f, ἀργὴ τοῦ ἱδρῶτος, θερμότερα δὲ 
τὰ ἐντός, ὥστ᾽ ἐχχρίνει διχχέουσα f$) ἐντὸς θερμότης τὸ 
ἐντὸς ὑγρόν, ὅτι ἀεὶ ἔοικεν ἀπορρεῖν τι τοῦ σώματος, 
ἀλλὰ διὰ τὸ μηθὲν εἶναι πρὸς ὃ προσπῖπτον ἁλισθή- 
σεται λανθάνει; Σημεῖον δέ' τὰ γὰρ χοῖλα τοῦ σώ- 
ματος ἀεὶ ἱδροῖ. 


Lad 


49. Διὰ τί ἐν τοῖς πυριατυηρίοις μᾶλλον ἱδροῦσιν, 
ὅταν X ψῦχος; Ἦ ὅτι τὸ θερυὸν οὐ βαδίζει ἔξω διὰ τὴν 
τοῦ ψυχροῦ περίστασιν (χωλύεται γὰρ ὑπὸ τούτου), 
ἀλλ᾽ ἐντὸς κατειλούμενον xal μένον διαλύει τὰ ἐν ἡμῖν 
ὑγρά, xal ἱδρῶτα ποιεῖ ἐξ αὐτῶν; 


10 


80. Διὰ τί ὠφελιμώτερός ἐστιν 6 ἱδρώς, xiv ἐλάτ- 
τῶν ἐπέλθη , ὃ γυμνοῦ τροχάζοντος γενόμενος 7| δ᾽ ἐν 
ἱματίω ; Ἦ τὸ μὲν πονεῖν τοῦ μὴ πονεῖν βέλτιόν ἐστι 
χαθόλου, xal ὁ ἱδρὼς δ᾽ ὁ μετὰ πόνου τοῦ ἄνευ πόνου 
βελτίων ἐστί, καὶ ὁ μᾶλλον δὲ μετὰ πόνον τοῦ ἧττον 


ἔδ 


30 βελτίων , μᾶλλον δ᾽ ἐστὶ μετὰ πόνου ὁ γυμνοῦ τροχά- ᾿ 


ζοντος γινόμενος; ἐὰν γὰρ μὴ πολλῇ συντονία τροχ ἄσῃ, 
o0 δύναται ἱδρῶσαι γυμνὸς Ov: ἐν ἱματίῳ γὰρ xàv 
πάνυ μετρίως τροχάσῃ, ταχὺ ἱδροῖ διὰ τὴν ἀπὸ τοῦ 
ἱματίου - ἁλέαν. Καὶ εὐχρούστεροι δὲ γίνονται οἱ 
45 γυμνοὶ τρέχοντες τοῦ θέρους τῶν ἐν ἱματίοις, ὅτι ὥσπερ 
ἅπαντες oi ἐν τοῖς εὐπνουστέροις τόποις οἰχοῦντες εὐ- 
᾿χρούστεροί εἶσι τῶν ἐν τοῖς χαταπεπνιγμένοις οἶχούν- 
των, οὕτω xal αὐτὸς αὑτοῦ ὁ ἄνθρωπος, ὅταν ὥσπερ 
ἐν εὐπνοίᾳ ἦ, τότε εὐχρούστερός ἐστιν ἣ ὅταν χατα- 
30 πεπνιγμένος ἦ xal περιεχόμενος ὑπό τινος ἁλέας πολ- 
λῇς, ὃ συμθαίνει μᾶλλον τῷ ἐν ἱματίῳ τρέχοντι. 
Διὰ ταῦτα δὲ χαὶ οἱ πολὺν χρόνον χαθεύδοντες ἀχρού- 
στεροί εἶσι τῶν μέτριον χρόνον χαθευδόντων' χαταπέ- 
πνιχται γὰρ χαὶ ὁ χαθεύδων. 


85 δι, Διὰ τί οἱ ἀγωνιῶντες ἱδροῦσι τοὺς πόδας, τὸ δὲ 
πρόσωπον οὗ, ἐν τῷ ἄλλῳ βίῳ ἱδρούντων ἡμῶν μάλιστα 
μὲν τὸ πρόσωπον, ἥχιστα δὲ τοὺς πόδας; Ἦ ὅτι ἣ 
ἀγωνία φόθος τίς ἐστι πρὸς ἀρχὴν ἔργου, ὁ δὲ φόθος 
κατάψυξις τῶν ἄνω ; διὸ xal ὠχριῶσι τὰ πρόσωπα ol 
ἀγωνιῶντες, χινοῦνται δὲ xal σχαίρουσι τοῖς ποσίν' 
ποιοῦσι γὰρ τοῦτο οἱ ἀγωνιῶντες καὶ χαθάπερ γυμνά- 
ζονται" διόπερ εἰκότως ἱδροῦσι ταῦτα οἷς πονοῦσιν, 
Καὶ τρίῤουσι δὲ τὰς χεῖρας xaX συγχαθιᾶσι xal ixseí- 
vovzat καὶ ἐξάλλονται xal οὐδέποτε ἠρεμοῦσιν' ὄρμη- 
τιχοὶ γάρ εἶσι πρὸς τὸ ἔργον διὰ τὸ τὸ θερμὸν αὐτῶν 
ἠθροῖσθαι εἷς τὸν περὶ τὸ στῆθος τόπον ὄντα εὐσημα- 
τωδέστερον᾽ ὅθεν πάντη διάττοντος αὐτοῦ τε xal τοῦ 
αἵματος συμόχίνει πυχνὴν xxi ποιχίλην γίνεσθαι χί-- 
vow. Μάλιστα δ᾽ ἰδροῦσι τοὺς πόδας, ὅτι οὗτοι 
μὲν συνεχῶς πονοῦσι, τὰ δ᾽ ἄλλα μέρη τοῦ σώματος 
ἀναπαύσεως τυγχανεὶ ταῖς τὸ» σχημάτων χαὶ χινήσεων 


μεταθολαῖς. 


4 


c 


4 


e 


lIPOBAHMATA ", B, κη-λα', 


(seo. )- 
liquefaciat, quia paucior est, etiamsi copiosior insito qui 
jam antea prssto erat. 

28. Cur dormientes quam vigilantes sudanl magis? An 
quod sudoris origo intrinsecus est, interna aulem calidiora 
liabemus : ergo calor internus humorem diffundens inter- 
num educit, quoniam semper aliquid e corpore effluere 
videtur, sed latet, quia nihil est cui incidens se colligat? 
Argumento est, quod cave corporis partes adsidue sudant. 


29. Cur in sestuariis tum magis sudamus, quum tempestas 
frigida est? An quoniam calor propter frigidi obsistentiam 
foras non meat (ab hoc enim arcetur); verum intus se per- 
volvens ac restans humores intra nos solvit, sudoremque 
ex iis producit? 


| 30. Cur sudor utilior est, qui corpore nudo currenti fit, 
etiamsi parcior prodeat, quam vestimentis obtecto? An 
quod in universum laborare quam non laborare melius est , 
et sudor vero quem labor comitatur, eo melior est. qui 
sine labore provenit, et qui majori cum labore, melior 
quam qui cum minori, majori autem cum labore is est qui 
nudo corpore cnrrenti prodit ? nam pisi admodum cursum 
intenderit, sudare non potest, dum nudus est : vestitus 
enim celeriter sudat , etiamsi perplacide cucurrerit, propter 
teporem quem creat vestis. Et vero coloraliores redduntur 
qui nudi cursum sestivo tempore agitant quam qui sub 
veste, quia ut omnes qui loca flatibus patentiora incolunt, 
melius colorantur quam qui constricta tenent, sic etiam 
homo tunc solito coloratior est, ubi spiritui veluti facilis 
patet aditus quam ubi zestu quodam subfocatur ac circum- 
datur copioso, quod inprimis ei accidit qui sub veste currit. 
Hinc etiam fit ut qui diutius dormiunt , minus colore hila- 
rentur quam qui modicum temporis spatium : nam dormiens 
quoque angitur. 


31. Cur pedes in trepidatione sudant , non vero facies, 
quum in reliquis vitse muneribus (acie quidem maxime, pe- 
dibus vero minime sudemus? An quia trepidatio metus qui- 
dam super re inchoanda est, metus autem refrigeratio par- 
tium superiorum est ? quamobrem facie quoque pallent qui 
trepidant; pedibus item agitantur et saltitant : sic enim 
trepidantes faciunt, seseque quodammodo exercent : qua- 
propter, haud immerito ea parte sudant, qua laborant. 
Manus etiam fricant ac simul ambas demittunt, sese ex- 
tendunt etiam atque exsiliunt, nec umquam quiescunt : 
agere enim properant, quoniam calor eorum adcumulatur in 
pectoris locum , qui inprimis clariora signa subpeditare $0- 
let: quamobrem undique cum calore, tum sanguine trans- 
siliente efficitur ut motu crebro varioque agitentur. Pe- 
dibus autem maxime insudant , quoniam hi quidem perpe- 
tuo tenentur labore, dum ceterse corporis partes positu- 
rarum motuumque mutatione quietem consequuntur. 


p—————MÓ——————— Án ΄Π À— e ———————— E 


(165,970.) 


82. Διὰ τί ἐν τοῖς πυριατηρίοις οὔτ᾽ ἀθρόου τοῦ πυ- 
poc ὄντος μᾶλλον ἱδροῦσιν, οὔτ᾽ ἐλάττονος ἀεὶ γινομέ- 
vou, ἀλλὰ πλείονος ; ἐπεισφερομένου γὰρ τὰ πυριατήρια 
υᾶλλον ἱδροῦσιν 3) εἴπερ εὐθὺς ἐξ ἀρχῆς τοσοῦτον ἦν τὸ 

6 πῦρ. ^H τὸ μὲν πολὺ ἐκ πρώτης ξηρὰν λαμθάνον τὴν 
ἐπιπολῆς σάρχα xal δέρμα χαίει καὶ ὀστραχοῖ, γενο- 
μένη δὲ τοιαύτη τέγγει τοὺς ἱδρῶτας - τὸ δ᾽ ὀλίγον 
μᾶλλον τὴν σάρχα ἀνιὲν αὐτήν τε ἀραιοῖ χαὶ τὰ 
ἐντὸς χαθάπερ ὀργάζει πρὸς τὴν διάχρισιν xal ἐξα- 

10 γωγήν" οὕτω δ᾽ ἐχούσης αὐτῆς, ἐπεισενεχθὲν πλέον 
πῦρ καὶ εἰσδυόμενον si; βάθος τῆς σαρχὸς δι᾿ ἀραιό- 
τητα ἐξατμίζει τε τὰ προμαλαχθέντα ὁγρά, xol τὰ 
λεπτὰ αὐτῶν ἀποχρῖνον ἐξάγει μετὰ τοῦ πνεύματος: 


33. Πότερον δεῖ μᾶλλον τοῦ θέρους παρασχευάζειν 

I5 τὸ ἱδροῦν, ἢ τοῦ χειμῶνος; Ἦ τοῦ μὲν χειμῶνος συστελ- 
λόμενον ἐντὸς τὸ θερμὸν ἐχπέττει χαὶ πνευματοῖ τὰ ἐν 
ἡμῖν ὑγρά [διὸ πάντων αὐτῶν ἢ τῶν πλείστων ἀναλι- 
σχομένων οὐδὲν δεῖται συγγενοῦς ἀποχρίσεως)" τοῦ δὲ 
θέρους δι’ ἀραιᾶς τῆς σαρχὸς ἐχπίπτοντος τοῦ θερμοῦ 

20 ἧττον πέττεται τὰ ἐν ἡμῖν δγρά᾽ διὸ δεῖται ἀπαντλή- 
σεως ; ἐμμείναντα γὰρ διὰ τὴν ὥραν σήπεται xal νο- 
σοποιεῖ" σήπεται γὰρ πᾶν τὸ σηπόμενον ὑπ᾽ ἀλλοτρίου 
θερμοῦ, ὑπὸ δὲ τοῦ οἰκείου πέττεται. "Ev μὲν οὖν τῷ 
θέρει τὸ ἀλλότριον ἰσχύει (διὸ σήπεται πάντα μᾶλλον 
36 ἐν αὐτῷ), ἐν δὲ τῷ χειμῶνι τὸ olxeiov: διὸ οὐ σήπει ὃ 


χειμών. 


84, Διὰ τί τῶν ἱδρώτων γινομένων ὑπὸ τῆς ἐντὸς 
θερμασίας, ἢ ὁπὸ τῆς ἐχτὸς προσπιπτούσης, πρὸς ἐνίων 
ἱδρώτων φρίττομεν ; Ἦ διότι ὑπὸ μὲν τῆς ἐντὸς θερμα- 

80 σίας ὅταν ἐχπίπτωσιν, ἐχ πολλοῦ τόπου εἷς ὀλίγον 
συστελλομένοις πρὸς τὴν περιοχὴν παντελῶς τὰς τοῦ 
θερμοῦ περιόδους ἀποφράττουσιν, "elita. ἡ φρίχη ἐγγί- 
vexat 5 " Est τῆς σαρχὸς παντελῶς διαδρόχου γινομένης 
Xa τοῦ θερμοῦ διεξιόντος" ἢ δ᾽ ἐχτὸς θερμασία προσπί- 

36 πτουσα ἀραιοῖ τὸν χρῶτα πρῶτον, εἶτα τὸ ἐντὸς τῆς 
φύσεως θερμὸν ἀποχρινάμενον τὴν φρίχην ἐποίησεν. 


35. Διὰ τί τῶν ἱδρώτων οἱ θερμοὶ χρίνονται βελτίους 
εἶναι τῶν ψυχρῶν ; Ἦ ὅτι πᾶς μὲν ἱδρὼς περιττώματός 
τινος ἔχχρισίς ἐστιν, εἰχὸς δὲ τὸ μὲν ὀλίγον περίττωμα 

40 ἐχθερμαίνεσθαι, τὸ δὲ πλεῖον μὴ ὁμοίως, ὥσθ᾽ ὁ ψυχρὸς 
ἱδρὼς πολλοῦ περιττώματος ἂν εἴη͵ σημεῖον" διὸ xal 
μαχροτέρας τὰς νόσους δηλοῖ, 


86. Διὰ τί τῶν ἱδρώτων διὰ θερμασίαν γινομένων, 
πρὸς τὸ πολὺ -τῦρ ἧττον ἱδροῦμεν; Ἦ διότι ἤτοι σφόδρα 
4b θερμαινομένοι τοῦ σώματος εἰς πνεύματα ὑγρὰ δια- 
λύεται; Ἦ ἐχπίπτοντος τοῦ ὀγροῦ xal ταχὺ περιξηραι- 
γομένου τὴν αἴσθησιν οὐ λαμβάνομεν. 


87. Διὰ τί τοῦ ἡλίου μᾶλλον θερμαίνοντος ἐὰν μη- 
δὲν περίδλημα ἔχωμεν, ἱδρῶτες γίνονται τοῖς ἱματίοις 


PROBLEMATA, * SECT. II, 32-37. 


n ANNE e aL Pn n MM e EE EUER LERRA RTL LAS SS ll EmEEREEERAIE c πον αν» 


125 


32. Cur in ssluariis neque ubi subito cumulatur iguis, 
nec ubi pedetentim semper diminuitur, sed ubi semper au- 
gelur, magis sudatur? ubi enim superingeritur, magis su- 
dant zestuaria quam si principio statim tantumdem adfuisset 
ignis. An quod principio quidem multum ignis adhibitum 
carnis superficiem culemque siccam nactum urit atque in 
modum teste indurat: quie quum talis reddita seit, sudo- 
rem lumectal; minus vero copiosus si sit, carnem relaxaos. 
rarefacit atque interiora quasi instigat ad separationem et 
expulsionem ; carne autem sic se habente, si plus ignis 
superingeratur et carnis fundum subeat , propter raritatem 
liumores jam preemollitos in vaporem convertit , partesque 
eorum tenues secernens educit una cum spiritu ? 


33. Utrum per sstatem potius, an per ll yemem sudor mo- 
vendus est? An hyeme quidem calor intus conglomeratus 
percoquit atque in spiritum converlit humores intra nos 
(quapropter quum omnes , aut. maxima pars consumitur, 
liaudquaquam ulla excretione ejusdem generis indigemus) ; 
al in aestate, quum per raram carnem calor elabitur, humo- 
res intra nos minus concoquuntur : qua de causa exhaustu 
opus est? nam si intus manserint, tempestatis ergo pu- 
trescunt morbosque gignunt : quodcumque enim pulrescit , 
alieno calore putrescit, proprio vero calore concoquitur. 
Igitur per &statem alienus praevalet calor : ex quo fit ut 
quavis in vestate praesertim putrescapt; per hyemem vero 
calor proprius dominatur : quapropter non putrefacit hyeme. 


34. Quam ob causam, quum sudor vel interno calore, vel 
extrinsecus incidente fiat, evenit ut horror nonnullis sudo- 
ribus excitetur? An quoniam a calore quidem interno ubi 
elabuntur, dum nosmetipsos ex amplo spatio in breve ver- 
sus corporis ambitum contrabimus, caloris circuitus penitus 


.obstruunt; deinde vero supervenit horror? Preeterea carne 


jam made/acta ex toto caloreque exeunte citatur : calor 
enim externus incidens superficiem rarefacit primum ; tum 
calor nature internus abiens excitat horrorem. 


35. Cur calidi sudores frigidis meliores habentur? An 
quod omnis quidem sudor excrementi cujusdam secretio 
est; parum autem excremenli percalescere consentaneum 
est; plus autem non eque, ila ut sudor frigidus excre- 
menti multi indicium esset? quocirca morbos quoque in- 
dicat longiores. 


36. Cur minus ad ignem multum sudamus, quum tamen 
a calore sudores proveniant ὃ An quoniam aut corpore ve- 
hementer incalescente in spiritus dissolvuntur humores? 
Aut quum excidit humor et cito undequaque exsiccatur, 
ejus sensum non percipimus. 


37. Cur sole acrius nos calefaciente ubi nullo indumento 
legimur, vestibus obtectis sudores fiunt? De hoc etiam 


126 


IIPOBAHMATA, * B, 2-56. 


(s70.) 


περιστελλομένοις ; Kal περὶ τούτου ταὐτὰ ἐροῦμεν τῷ | eadem quae de superiori quaestione dicemus. 


προτέρῳ. 


88, Διὰ τί τῶν ὀξειῶν χινήσεων μᾶλλον θερμαίνειν 
δοχουσῶν, τῶν δὲ νωθρῶν ἧττον , αἱ πρὸς τὸ σιμὸν 
πορεῖαι νωθρότεραι οὖσαι ἰὸρῶτάς τε μᾶλλον ἐκχρί- 
vouct xal τὸ πνεῦμα προσιστᾶσιν., ὡς θερμαίνουσαι 
μᾶλλον τῶν χατάντων; Ἦ ὅτι τοῖς βάρεσιν εἰς τὸ χάτω 
φέρεσθαι χατὰ φύσιν ἐστίν, εἰς δὲ τὸ ἄνω παρὰ φύσιν; 
Ἡ οὖν τοῦ θερμοῦ φύσις ἡ φέρουσα ἡμᾶς πρὸς μὲν τὰ 
κατάντη οὐθὲν συμπονεῖ, πρὸς δὲ τὰ σιμὰ φορτηγοῦσα 
διατελεῖ" ὥστε διὰ μὲν τὴν τοιαύτην χίνησιν ἐχθερμαί- 
νεται, καὶ μᾶλλον τοὺς ἱδρῶτας ἐχχρίνει, καὶ τὸ πνεῦμα 
προσίστησιν. Συωδάλλεται δέ τι ἐν ταῖς πορείαις 
xai ἣ τοῦ σώματος σύγκαμψις, πρὸς τὸ μὴ εὐθυπορεῖν 
τὸ πνεῦμα προσιστᾶσα. 


c 


l5 


39. Διὰ τί τῶν ἱδρώτων γινομένων, ὅσῳ ἂν ἐπι- 
θάλληταί τις μᾶλλον, οὐχ ol τὰ πλεῖστα τῶν ἱματίων 
ἐπιδαλλόμενοι ἱδροῦσιν ; Καὶ περὶ τούτου ταὐτὰ ἐροῦ-- 
μεν τῷ ἐπάνω. 


20 40. Διὰ τί τῶν σωμάτων ξηροτέρων ὄντων τοῦ θέ- 
ρους ἢ τοῦ γειμῶνος, ἱδρωτιχωτέρως διαχείμεθα τοῦ 
θέρους ; Ἦ ὅτι τοῦ μὲν θέρους ἀραιῶν τῶν σωμάτων 
ὄντων τὸ τῆς φύσεως θερμὸν οὐ πολὺ κατέχεται ( δια- 
λύει οὖν τὰ ὑγρὰ εἰς πνεῦμα)" τοῦ δὲ χειμῶνος πεπὺ - 
χνωμένων ἐχτὸς τῶν σωμάτων, πολὺ χατειληιλμένον τὸ 
τῆς φύσεως θερμὸν εἰς πνεῦμα οὐ διαλύει τὰ ὑγρά; 
Ἔτι δὲ xal τοῦ μὲν θέρους πολὺ προσφερόμεθα τὸ 
ὑγρόν, τοῦ δὲ χειμῶνος τοὐναντίον. 


25 


εἰ. Διὰ τί οἱ ἀπὸ τοῦ αὐτομάτου γινόμενοι τοῖς 
ὑγιαίνουσιν ἱδρῶτες φαυλότεροι δοχοῦσιν εἶναι τῶν ὑπὸ 
τῶν πόνων ; Ἢ ὅτι οἱ μὲν πόνοι ἀπαντλοῦντες ἀεὶ τὸ 
περιττεῦον ὁγρὸν ξηροτέραν τὴν σάρχα παρασχευά- 
ζουσιν, ὥστε τὰς xoi ag τῶν πόρων ὑγιεινὰς εἶναι χαὶ 
τῇ τοῦ θερμοῦ ἠθίσει μηδεμίαν ἔλφραξιν γίνεσθαι, ol 
δ᾽ αὐτόματοι μὲν προσαγορευόμενοι ἱδρῶτες, γινόμενοι 
δ᾽ ἐξ ἀνάγχης, ὅταν ὑπὸ πλείονος δγρασίας συγγχεομέ- 
νων τῶν τῆς φύσεως πόρων τὸ θερμὸν μὴ παντελῶς 
χαταλαμθάνηται, ἀλλ᾽ ἔτι ἀπομάχεσθαι xal ἐχχρίνειν 
αὐτὸ δύνηται, εὐλόγως νόσου σημεῖα φαίνεται; τότε 
γὰρ ὑπὸ πλείονος ὁγρασίας ἣ τοῦ συμμέτρου κατὰ φύσιν 
ψύχεται, ἥ τε φτὰρξ δίομόρος γενομένη τὴν χαχίστην 


πρὸς ὑγείαν διάθεσιν λαμθάνει, 


3 


e 


35 


40 


42. Διὰ τί τοῦ χειμῶνος ἱδρῶτες ἧσσον γίνονται, 
χαὶ ἡμεῖς οὐχ ὁμοίως παρασχευάζειν βουλόμεθα, ὕγρο- 
τέρων ὄντων τῶν σωμάτων τοῦ χειμῶνος ; Ἢ ἧσσον 
μὲν ἱδροῦμεν, ὅτι τὰ ὑγρὰ τοῦ χειμῶνος πέπηγε xol 
συνέστηχε σφόδρα᾽ δυσδιαλυτώτερα οὖν " οὐχ ὑπο- 
λαμόάνομεν δὲ δεῖν ἱδρωτοποιεῖσθαι τοῦ χειμῶνος, 
διότι ἢ τοιαύτη, διάθεσις ὑγιεινή, ὁ δὲ τοὺς ἱδρῶτας 
50 ἑμποιῶν τήχει xal συγχεῖ τὴν ἕξιν ; " Ert τε xal ἀραιο- 

πέραν τοῦ προσήχοντος ἐμποιῶν τό τ᾽ ἐντὸς θερμὸν 


4 


| 
| 


38. Quam ob causam, quum motus citati quidem magis, 
hebetes vero minus calefacere videantur, ingressus tamen 
per adclivia, qui hebetiores sunt, magis movent sudorem 
respirationemque impediunt, quasi amplius calefaciant 
quam declives? An quod gravi cuique deorsum quidem 
ferri secundum naturam est, sursum vtro contra naturam? 
Itaque caloris natura, ubi per declive quidem nos vehit, 
nihil nobiscum laborat, ubi vero per adclive, perpe(uo one- 
re obprimitur, ita ut acrius ob ejusmodi motum incalescat 
magisqne sudorem moveat et respiralionem impediat. Quin 
etiam corpóris inflexus qui ingrediendo fit, nonnihil eo con- 
fert , impediens quominus spiritus recto tramite meet. 


$9. Qua de causa, quum sudor supervenerit, quo magis 
quis se operuerit , non ii sudant qui vestem plurimam sibi 
injecerunt? Eadem etiam de hac questione quam de supe- 
riori dicemus. .. 


40. Quam ob causam , quum corpora sicciora per cesta- 
tem quam hiberno tempore sint, sudori magis in :wstate 
patemus? An quod per sestatem quidem propter corporum 
laxitatem non multus nature calor retinetur ( humores pro- 
inde in spiritum resolvit) ; per hyemem autem parte exte- 
riori densata corporum, magna copia caloris naturalis co- 
ercelur, ideoque humores in spiritum non resolvit? Ad haec 
estate quidem humoris multum haurimus, hyeme autem 
e contrario. 


41. Cur sudores qui corpori bene valenti sponte prove- 
niunt , iis deteriores esse videntur quos labores citarint ? An 
quod labores quidem, utpote semper superfluum humorem 
exhaurientes, carnem efficiunt sicciorem, ita ut canales 
meatuum sani sint et caloris percoiationem nullum impe- 
diat obstaculum; sudores autem qui spontanei adpellantur, 
sed qui ex necessitate oriuntur, ubi scilicet meatibus pa- 
turze ab immodico humore confusis, calor non omnino re- 
tinetur, sed repugnare adhuc extrudereque ipse potest, 
merito signa morbi videntur? nam tunc quoque a largiori 
liuinore quam qui modicus secundum naturam sit , refríi- 
geratur, et caro quasi imbre madens, pessimam ad se- 
cundam valetudinem concipit conditionem. 


42. Cur tempore hiberno minus oriuntur sudores , nec 
nos per id tempus sudores parandos esse seque censemus, 
quamvis corpora humidiora sint hyeme? An minus sudamus 
quidem, quoniam humores per lyemem concreli coactique 
sunt vehementer ( quare difficilius dissolvuntur); sudores 
autem non per hyemem movendos 6886 censemus, quía 
ejusmodi dispositio salubris est, qui autem movet sudo- 
rem, colliquat confunditque liabitum corporis? Praeterea 
laxiorem quam conveniat eumdem habitum reddens, s:mul 


($70,871.) 


ἀποχρίνων ἔλαττον ποιεῖ, ὥστε μὴ ὁμοίως δύνασθαι 
τῷ περιέχοντι ψυχρῷ ἀντιτετάχθαι, τό τ᾽ ἐκτὸς ὑγρὸν 
ῥαδιέστερον παρεμπεσεῖται τοῖς σώμασιν, ἀραιῶν τῶν 
πόρων διὰ τὰς ἱδρωτοποιίας ὄντων. 


TMHMA T. 


OZA ΠΕΡῚ OINOIHIOZIAN ΚΑΙ MEOHN. 


δ 1. Διὰ τί ol μεθύοντες, θερμοῦ ὄντος τοῦ οἴνου, δύσ- 
ριγοί εἶσι, καὶ τάχιστα ἁλίσκονται ὑπὸ πλευρίτιδος καὶ 
τῶν τοιούτων; Ἦ διότι πολὺ ὑγρὸν ἐὰν ψυχθῇ, πολὺ 
Ψυχρὸν γίνεται, ὥστε κρατεῖν τῆς φυσιχῆς θερμότητος. 
γίνεται γὰρ ὅμοιον ὥσπερ ἂν εἶ ἐσθὴς βεδρεγμένη εἴη 

10 ὑγρῷ ψυχρῷ, οὕτως ἡ σὰρξ ἔνδοθεν. 


2. Διὰ τί οὐχ οἱ σφόδρα μεθύοντες παροινοῦσιν, 
ἀλλ᾽ ol ἀχροθώραχες μάλιστα; Ἦ ὅτι οὔθ᾽ οὕτως ὀλί- 
γον πεπώχασιν ὥσθ᾽ ὁμοίως ἔχειν τοῖς γήφουσιν, οὔθ᾽ 
οὕτως ὥστε διαλύεσθαι, ὅπερ πάσχουσιν ol πολὺ πε- 

15 πωχότες; ἼἜτι οἵ μὲν νήφοντες μᾶλλον ὀρθῶς χρίνουσιν, 
oi δὲ σφόδρα μεθύοντες οὐδ᾽ ἐγχειροῦσιν χρίνειν" of δ᾽ 
ἀχροθώραχες χρίνουσι μὲν διὰ τὸ μὴ σφόδρα μεθύειν, 
χαχῶς δὲ διὰ τὸ μὴ νήφειν, xal ταχὺ τῶν μὲν χαταφρο- 
νοῦσιν, ὑπὸ τῶν δὲ ὀλιγωρεῖσθαι δοκοῦσιν. 


8. Διὰ τί μᾶλλον χραιπαλῶσιν οἱ ἀχρατέστερον 
πίνοντες ἣ ol ὅλως ἄχρατον ; Πότερον διὰ τὴν λεπτότητα 
6 χεκραμένος μᾶλλον εἰσδύεται εἰς πλείους τόπους xal 
στενωτέρους, ὃ δ᾽ ἄχρατος ἧττον, ὥστε δυσεξαγωγότε- 
ρος ὃ χεχραμένος; Ἦ διότι ἐλάττω πίνουσιν ἄχρατον διὰ 
25 τὸ μὴ δύνασθαι, xal ἀπεμοῦσι μᾶλλον ; "Ett δὲ cuu- 
πέττει τὰ λοιπὰ θερμότερος ὦν, xal αὐτὸς αὗτόν' ὃ δ᾽ 
ὑδαρὴς τοὐναντίον. 


0 


«. Διὰ τί τῶν οἰνοφλύγων τὸ σπέρμα οὗ γόνιμον ὡς 

ἐπὶ τὸ πολύ ; Ἦ ὅτι f χρᾶσις τοῦ σώματος ἐξύγρανται ; 

30 τὰ δ᾽ δγρὰ σπέρματα οὐ γόνιμα, ἀλλὰ τὰ συνεστῶτα 
χαὶ πάχος ἔχοντα. 


5. Διὰ τί οἱ οἰνόφλυγες τρέμουσι, καὶ μᾶλλον ὅσῳ 

ἂν ἀκρατοποτῶσιν᾽ ἔστι δ᾽ ὃ μὲν οἶνος θερμαντιχόν, 

ὃ δὲ τρόμος γίνεται μάλιστα ἀπὸ ψυχροῦ (διὸ ol ῥιγῶν- 

85 τες μάλιστα τρέμουσιν )* πολλοῖς δ' ἤδη χρωμένοις 
μόνον ἀχράτῳ τροφῆς χάριν τρόμοι ἰσχυροὶ συνέδησαν, 
ὥστ᾽ ἀπορρίπτειν τοὺς θλίδοντας (3), xal τῷ θερμῷ 
ὕδατι λουόμενοι ἀναισθήτως εἶ, ον; *H ὅτι γίνεται 
μὲν 6 τρόμος διὰ κατάψυξιν, γίνεται δ᾽ 3) περιισταμέ- 

. 40 νου ἐντὸς τοῦ θερμοῦ διὰ τὸ ἐκτὸς ψῦχος, οἷον τοῦ χει- 
μῶνος, ἢ σδεννυμένου τοῦ χατὰ φύσιν θερμοῦ, σόεννυ- 
μένου μὲν τῷ ἐναντίῳ, ἢ διὰ χρόνον, οἷον γῆρας, 

ἢ τῇ τοῦ ἀλλοτρίου θερμοῦ ὑπερδολῇ,, ὃ συμθαίνει τῷ 
ἐν τῷ ἡλίῳ ἢ πυρὶ καιομένῳ' συμθαίνει δὲ τοῦτο καὶ τοῖς 

45 τῷ ἀχράτῳ οἴνῳ χρωμένοις" ὧν γὰρ θερμός, ὅταν ὑπερ- 
τείνηται δυνάμει, τῇ τοῦ σώματος οἰχεία θερωότητι μι- 


PROBLEMATA, * SECT. ΠῚ, 1-5. 


127 


et internum calorem educens diminuit, ita ut pon seque 
gelido caelo possit resistere, et liumor externus expeditius 
corpora subibit , quum laxi jam meatus propter sudorem 
excitatum sint. 


SECTIO III. 


QUJ£ AD VINI POTUM ET VINOLENTIAM PERTI- 
NENT. 


1. Quam ob causam, vinum quum calidum sit, vinolenti 
alsiosi sunt et citissime morbo laterali ceterisque liujusmodi 
vitiis adfliguntur? An quod multum humoris, quum refri- 
geralum est, in magnam copiam frigoris abit, ita ut calorem 
superet naturalem? fit enim caro intrinsecus simile quid 
ac si vestis frigido humore madefacta esset. 


2. Qua de causa non vehementer ebrii, sed leviter vino 
Uncli, delirant potissimum? An quod neque tam parum 
biberunt ut similes sobriis se habeant, nec adeo multum 
ut dissolvantur, qualis adfectus evenit iis qui multum liau- 
serint? Adde quod sobrii quidem recte judicant potius, 
admodum vero temulenti ne tentant. quidem judicare; at 
leviter vino tincti judicant quidem, quoniam non valde 
ebrii sunt, sed prave judicant, quia sobrii non sunt, atque 
facile alios quidem contemnunt, ab aliis vero se ipsos con- 
temni existimant. 


$. Cur magis crapulam sentiunt qui meracius bibunt, 
quam qui merum ex (olo? Utrum tenuitatis causa vinum 
temperatum potius loca plura anzustioraque subit, merum 
autem minus , ita ut difficilius educatur temperatum ? An 


quod merum minus hibunt, quoniam non possunt , magis- . 


que vomitu rejiciunt? Ad hec merum cum ceteia conco- 
quit, quia calidius est, tum se ipsum; aquosum vero 
contra. 


4. Cur semen genitale ebriosorum magna ex parte in- 
fecundum? An quod temperamentum corporis perquam 
madefactum est? semen enim non quod humidum, sed 
quod constat crassumque est, vim obtinet procreandi. 


5. Cur ebriosi tremunt, idque eo magis , quo meracius 
hauserint ; vinum tamen calefaciendi vim habet, dum tremor 
ex frigore precipue provenit : quapropter qui rigent, 
maxime tremunt; multis vero jam qui mero (antum cibi 
gratia utebantur, tremores adeo vehementes eveneruut 
ut bomines prementes (?) rejicerent, et aquam calidam 
qua lavabantur, non sentirent? An quod tremor oritur 
a refrigeratione, fit autem hxc, vel ubi calor intus cir-- 
cumsistitur ob externum frigus, ut hiberno tempore, 
vel naturali calore exstincto , quod sane contrario 
fieri solet, idque vel etate, ut senectute, vel alieno ca- 
loris excessu, quod iis accidit qui sole, aut igne deu- 
runtur; hoc autem iis etiam obvenit qui mero utuntur : 
hoc enim quum calidum sit, ubi vires ei ultra modum 
crescunt, utpote calori proprio eorporis admixto , exstin-- 


128 


γνύμενος ἀποσθέννυσιν αὐτό' σδεσθέντος δὲ xai ψυ- 
χθέντος τοῦ σώματος, συμδαίνει τοὺς τρόμους γίνεσθαι; 
Ἔστι δὲ χαὶ παρὰ πάντα τὰ εἰρημένα ἄλλος τρόπος 
καταψύξεως" ἀναιρεθείσης δὲ τῆς ὕλης, f τὸ θερμὸν 
δ ἑχάστῳ τρέφεται, συμδαίνει xal τὸ θερμὸν φθείρε- 
σθαι. Τοῦτο δ᾽ ἐπὶ μὲν τῶν ἁψύχων ἐπὶ τοῦ λύχνου 
ἐστὶ φανερόν ( τοῦ γὰρ ἐλαίου ἀναλωθέντος συμβαίνει 
σθέννυσθαι τὸ φῶς, ἐπὶ δὲ τῶν ἐμψύχων τό τε γῆρας 
ταὐτὸ ποιεῖ τοῦτο xal τῶν νόσων al μαχραὶ xal συντη- 
10 χτικαί' ἀναιρουμένης γὰρ, ἣ λεπτυνομένης τῆς τοῦ θερ- 
μοῦ τροφῆς, ἐχλύειν αὐτὸ συμδαίνει" ὑγρῷ μὲν γὰρ 
τρέφεται τὸ θερμόν, τούτω δ᾽ οὐ τῷ τυχόντι, ἀλλὰ 
λείῳ xal πλείονι {πίονι 7)" διὸ τοῖς νοσοῦσι τὰς εἰρημέ- 
νας νόσους xal πρεσθυτέροις, φθειρομένου τοῦ τοιούτου 
καὶ ἀλλοιουμένου, (δριμὺ γὰρ καὶ αὐχωηρὸν ἀντὶ λείου 
χαὶ λιπαροῦ γίνεται) συμθαίνει ἐχλείπειν αὐτό, Ση- 
μεῖον δὲ τῶν εἰρημένων ἐστὶν αἱ γινόμεναι βοήθειαι τοῖς 
μαράνσει τὸν βίον ἐχλείπουσιν᾽ ὅ τι γὰρ ἂν ἐπιστάξη 
τις αὐτοῖς τῶν τροφωδῶν ὑγρῶν, προσαναφέρεσθαι συα- 
20 βαίνει, τὸ δ᾽ ὀπτιχὸν αὐτῶν, ὡς τῇ τοῦ τοιούτου ἐχλεί- 
Vet γινομένης τῆς διαλύσεως.......οιχε δὲ τοῖς ἀχρα- 
τοποτοῦσι τοῦτ᾽ εἶναι αἴτιον" ὧν γὰρ θερωὸς ὃ οἶνος μετὰ 
τῆς φύσει ὑπαρχούσης θερμότητος μᾶλλον ἀναλίσκει 
τὰ ἐν τῷ σώματι ὑπάρχοντα ἐφόδια τῷ οἰχείῳ θερυῷ" 
35 διὸ συμθδαίνει τοὺς μὲν ὑδρωπιχοὺς αὐτῶν γίνεσθαι, τοὺς 
δὲ ῥευματιχούς ......, τοὺς δ᾽ εἰς τὴν xouMav: τά τε γὰρ 
λοιπὰ αὐτοῖς δγρὰ δριμέα ἐστί, καὶ τὰ εἰσιόντα δι᾽ ἀσθέ- 
νειαν τοῦ οἰκείου θερμοῦ ἁπαλὰ ὄντα οὐ παχύνεται" ἀσθε- 
νὲς δ᾽ ἐστὶ τὸ θερμὸν τῷ τὴν ὕλην εἶναι τοιαύτην ἐν ᾧ ἔτι 
30 σώζεται, καθάπερ τὸ χαλάμινον πῦρ" xai γὰρ τοῦτο διὰ 
τὴν τῆς ὕλης ἀσθένειαν ἀσθενέστερόν ἐστι τοῦ ξυλίνου. 


σ' 


6. Διὰ τί οἱ μεθύοντες, θερμοῦ ὄντος τοῦ οἴνου, δύσρι- 
γοί εἰσι xal τάχιστα ἁλίσχονται ὑπὸ πλευρίτιδος xai 
τῶν τοιούτων νόσων ; Ἦ ὅτι τὸ πολὺ ὑγρὸν ἐὰν ψυχθῇ, 

35 πολὺ ψυχρὸν γίνεται, ὥστε χρατεῖν τῆς φυσιχῆς θερ- 
μότητος, πάντα δὲ τὰ ὑγρότερα θερμότερά ἐστι τὴν 
φύσιν; Σημεῖον δέ" θερμαίνεται μὲν γὰρ τοῖς ἐχτός, 
ὑγραίνεται δ᾽ οὔ, Εἰ δ᾽ ἧττόν ἐστι θερμά, καὶ ἀπο-- 
λείπει δῆλον ὅτι θᾶττον αὐτὰ fj θερμότης ἢ ὑγρότης, 

40 ὥστε λειφθέντων ψυχρῶν ὑγρῶν, εἰχότως διγοῦσί τε 
μᾶλλον οἱ μεθύοντες xal τὰ τοῦ ῥίγους οἰχεῖα πά- 
σχουσι πάθη. 


7. Διὰ τί οἱ μὲν παῖδες θερμοὶ ὄντες οὐ φίλοινοί 

εἶσι, Σκύθαι δὲ xal οἱ ἄνδρες οἱ ἀνδρεῖοι θερμοὶ ὄντες 

45 φίλοινοι ; Ἦ ὅτι οἱ μὲν θερμοὶ ὄντες xol ξηροί ( $ γὰρ 

τοῦ ἀνδρὸς ἕξις τοιαύτη), οἵ δὲ παῖδες ὁγροὶ xai θερμοί, 

$ δὲ φιλοποσία ἐστὶν ἐπιθυμία ὑγροῦ τινος; Ἧ οὖν 

ὑγρότης χωλύει διψητιχοὺς εἶναι τοὺς παῖδας" ἔνδεια 
γάρ τίς ἐστιν ἡ ἐπιθυμία. 


ὃ 8. Διὰ τί μεθύοντες μᾶλλον διαισθανόμεθα τὰ ἁλυχὰ 
xai τὰ μοχθηρὰ ὕδατα, νήφοντες δ᾽ ἧττον; Ἦ ὅτι τὸ 
οἰχεῖον ὑπὸ τοῦ οἰκείου ἐστὶν ἀπαθές, xol τὸ ὁμοίως 


ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ, * T, c-. 


(871,72.) 


guit Illum : exstincto vero refrigeratoque corpore, accidit ut 
tremores oriantur? Quin efiam praeter omnia praedicta 
alius exstat refrigerandi modus : sublata enim materia , 
qua uniuscujusque rei calor sustentatur, evenit ut calor 
etiam ipse pereat : quod lucerna quidem inter res inanimatas 
demonstrat, quippe absumpto oleo, evenit ut lumen exstin- 
guatur ; senectus vero in animatorum genere hoc idem effi. 
cil et. morbi diuturni ac colliquefacientes : alimento nam- 
que sublato, vel adtenuato caloris, evenit ut calor etiam 
ipse enervet (deficiat? ) : calor enim humore alitur, non 
tamen quolibet humore, sed levi et copioso ( pingui? ) : 
quamobrem tum iis qui a preedictis tenentur morbis, tum 
tetate provectis, exolescente alterascenteque hoc alimento 
(fit enim pro lavi et pingui acre et siccum ), evenit ut calor 
ipse deficiat. Patent autem praedicta argumento auxiliorum, 
qu iis impendimus qui ob marcorem e vita abeunt : quem- 
cumque enim nutrientem humorem lis inslillaverit quis, 
evenit ut sursum feratur, atque visorium eorum, perinde 
ac si talís rei defectu dissolutio eveniret....... Mero autem 
deditis hoc cauga esse videtur : vinum calidum quum sit, 
caliditati maturi quam in corpore reperit, additum, effi- 
cacius consumit adminicula caloris proprii quae in corpore 
prasto sunt : unde fit ut alii quidem ex his aqua intercute 
adfligautur, alii vero fluxionibus, idque modo quidem.... , 
modo vero ad ventrem : nam et reliqui eorum humores 
acres manent, et qui extrinsecus advenerunt , teneri quum 
sint, ob imbecillitatem caloris proprii non incrassantur ; 
calor autem imbecillus est, quoniam materia, in qua 
adhuc conservatur, eodem modo se habet, quemadmodum 
igni, quem arundines alunt, evenit: hic enim et propter 
materie imbecillitatem infirmior est quam qui a ligno 
provenit. 


6. Cur vinolenti, quum vinum calidum sit , alsiosi tamen 
sunt citissimeque morbo laterali ceterisque hujuscemodi 
vitiis adfliguntur? An quod multum humidum, quum re- 
frigeratum est, in multum frigidum se convertit, ita ut 
calorem superet naturalem; quee autem sunt humidiora, 
eadem omnia nalura calidiora sunt? Argumento est , quod 
rebus externis incalescunt quidem, non vero humescunt. 
Verum $i minus calida sunt, manifestum est calorem ea 
quoque prius quam humiditatem relinquere, ita ut humore 
frigido remanente, non sine causa vinolenti et amplius ri- 
geant el vitia rigoris propria patiantur. 


7. Cur pueri quidem, calidi quum sint, vini amantes non 
sunt, Scythae vero et viri fortes, qui etiam sunt calidi, 
vinum amant? An quod viri quidem calidi et sicci sunt : 
virilis etenim liabitus talis est ; pueri vero humidi et calidi; 
vini amor autem humoris cujusdam cupido est? Itaque 
humiditas vetat quominus pueri siticulosi sint , cupido quip- 
pe indigentia quaedam est. 


8. Cur temulenti aquas salsas vitiosasque magis senti- 
mus, sobrii vero minus? An quod familiare a familiari 
non adficitur, itemque quod eadem versalur conditione ; 


PROBLEMATA, 


διαχείμενον,, τὰ δ᾽ ἐναντία τῶν ἐναντίων ἐστὶν αἰσϑη- 
τικώτατα; Ὁ μὲν οὖν μεθύων γλυκεῖς ἐν αὑτῷ χυμοὺς 

3 Ὶ ς n νους 

ἔχει (τοιοῦτο γὰρ ὁ οἶνος δοχεῖ), xal τῶν φαύλων 
χυμῶν αἰσθητικώτερός ἐστιν, 6 δὲ νήφων δριμεῖς xal 
δ ἁλυχούς. Τῆς τροφῆς οὖν πεπεμμένης οἵ περιτ-- 
τωματιχοὶ ἐπιπολάζουσιν, οὗτοί τ᾽ οὖν εἰσιν ἀπαθεῖς 


ὑπὸ τῶν ὁμοίων, καὶ τὸν ἔχοντα ποιοῦσιν. 


(s72-) 


9. Διὰ τί τοῖς μεθύουσι σφόδρα χύχλῳ πάντα φαί- 
νεται φέρεσθαι, xal ἦδη, ἁπτομένης τῆς μέθης ἀθρεῖν 

10 τὰ πόρρω οὐ δύνανται ; διὸ χαὶ σημεῖον τῆς μέθης αὐτὸ 
ποιοῦνταί τινες. ἮἯ ὅτι χινεῖται ὑπὸ τῆς θοριμότητος 
τοῦ οἴνου 4 ὄψις πυχνάχις ; Διαφέρει οὖν οὐθὲν τὴν 
ὄψιν χινεῖν ἣ τὸ ὁρώμενον" ταὐτὸ γὰρ ποιεῖ πρὸς τὸ 
φαίνεσθαι τὰ εἰρημένα. ᾿Επεὶ δὲ καὶ περὶ τὰ πλη- 

[6 σίον ὄντα διαψεύδεσθαι τὴν ὄψιν συμθαίνει τῶν με- 
θυόντων, xal περὶ τὰ πόρρω μᾶλλον εἰκὸς ταῦτα πά- 
cy tv διόπερ ἐχεῖνα μὲν ὅλως οὐχ δρᾶται, τὰ δ᾽ ἐγγὺς 
οὐχ ἐν ᾧ τόπῳ ἐστὶν δρᾷ. Κύχλῳ δὲ φαίνεται φέρεσθαι, 
χαὶ οὐχ ἐγγὺς καὶ πόρρω, ὅτι εἷς μὲν τὸ πόρρω διά τε 
30 τὴν χύχλῳ χίνησιν ἀδυνατωτέρα ἐστὶ φέρεσθαι $ ὄψις" 
ἅμα γὰρ τἀναντία ποιεῖν οὐ ῥάδιον " ἔστι δ᾽ 4j μὲν 
πόρρω ἐπιθυμία (ἐπ᾽ ἰθὺ μία) σφοδρά, ἢ δὲ χύχλῳ 
ἐν ᾧ τοὔνομα σημαίνει σχήματι. Διά τ᾽ οὖν τὰ εἴρη- 
μένα πόρρω οὐ φέρεται, xal εἰ φέροιτο τὸ ἐγγὺς xal 
2s πόρρω, οὐκ ἂν ταῦθ᾽ ὁρῴη" ἀπολείποι γὰρ ἂν ἐν θα- 
τέρῳ χρόνῳ αὐτῶν τὸ δρώμενον ἐν ταὐτῷ τόπῳ, 
ἀπολείπων δ’ oüx ἂν ὁρῴη" χύχλῳ δὲ φέρεται διὰ 
τὸ ὑπάρχον σχῆμα τῆς ὄψεως" ἔστι γὰρ χῶνος, οὗ ἣ 
βάσις κύκλος, ἐν ᾧ κινουμένη δρᾷ μὲν τοῦτο διὰ τὸ 
μηδέποτε ἀπολείπειν αὐτό, διέψευσται δὲ τῷ τόπῳ 
διὰ τὸ μὴ τὴν αὐτὴν ὄψιν ἐπιδάλλειν ἐπ᾽ αὐτό" ταὐτὸν 
γὰρ ἂν ἦν ἣ τοῦτο πρὸς τὴν ὄψιν χινεῖν, ἣ τὴν ὄψιν 


πρὸς τοῦτο. 


30 


10. Διὰ τί τοῖς μεθύουσιν ἐνίοτε πολλὰ φαίνεται τὸ 
ἕν δρῶσιν; Ἦ καθάπερ εἴρηται, χινουμένης τῆς ὄψεως 
συμθαίνει μηθένα χρόνον τὴν αὐτὴν ἐπὶ ταὐτοῦ ἦρε- 
μεῖν ὄψιν, τὸ δ᾽ ἐν ταὐτῷ χρόνῳ ἑτέρως ὁρώμενον 
ὀψιαίτερον εἶναι δοκεῖ ; ἁφῇ γὰρ ὄψεως ὁρᾶται τὸ δρώ- 
μενον, ἅπτεσθαι δὲ πλείοσιν ἅμα τοῦ αὐτοῦ ἀδύνατον, 
ὕοντος δ᾽ ἀναισθήτου τοῦ μεταξὺ χρόνου, ἐν ᾧ f$ ὄψις 
ἥπτετο xal παρήλλαττε τὸ ὁρώμενον, εἷς εἶναι δοχεῖ 
χρόνος ἐν ᾧ θ᾽ ἧπται xal παρήλλαχεν' ὥστ᾽ ἐν τῷ 
αὐτῷ ρόνῳ ταὐτοῦ πλειόνων ἁπτομένων ὄψεων, πλείω 
δοχεῖ εἶναι τὰ ὁρώμενα, διὰ τὸ ταῦτα χατὰ τὸν αὐτὸν 
46 τρόπον ὀδύνατον εἶναι ἅπτεσθαι. 


35 


40 


11. Διὰ τί of. μεθύοντες ἀφροδισιάζειν ἀδύνατοί εἰ- 
σιν ; Ἦ ὅτι δεῖ τινα τόπον ἐχθερμανθῆναι μᾶλλον τοῦ 
ἄλλου σώματος, τοῦτο δὲ ποιεῖν διὰ τὸ πλῆθος τῆς ἐν 
ὅλῳ τῷ σώματι θερμασίας ἀδυνατοῦσιν ; ἀποσδέννυται 

80 γὰρ τὸ δπὸ τῆς χινήσεως γινόμενον θερμὸν ὑπὸ τοῦ πε- 
ριέχοντος μᾶλλον, ὅτι πολύ ἐστιν ἐν αὐτοῖς τὸ ὀγρὸν καὶ 
ἄπεπτον. " Ext δὲ τὸ σπέρμα ix τροφῆς, τροφὴ δὲ πᾶσα 

ARISTOTELES. 1v. 


* SECT. IIl, 9-11 


n -—— — Á— É———À DAMM CAO ———————————————————————— ÉHÉRHÉÁÉH'W ÍÁáÉÁÁMÉÁMHMHÁÁH' A — 


129 


contraria vero a contrariis exquisitissime sentiuntur? Vi- 
nolentus ilaque dulces intra sese continet humores (nam 
vini tale quid esse videtur), et vitiosos sapores exquisitius 
percipit; sobrius autem acres salsosque continet humores. 
Concocto itaque cibo, excrementitii supernatant : hi ergo 
a sui similibus non adficiuntur, et hominem iis preeditum 
sensus hujusmodi reddunt expertem. 


9. Cur graviter a vino detentis omnia circulo ferri vi- 
dentur, jamque inter initia ebrietatis res remotas cernere 
nequeunt? quapropter et indicium hinc vinolentie nonnulli 
sumunt. An quia visio frequenter a calore vini movetur? 
Nilul itaque interest, visione moveatur, an res conspecta : 
eodem enim redeunt dicta, quoad modum quo res adparent. 
Quum vero propinquis etiam rebus vinolentorum visionem 
falli eveniat, vel magis in remotis iis haec accidant consen- 
taneum est : quamobrem ille quidem penitus non videntur, 
propinquas autem non quo sunt posite, loco videt. Cir- 
culo autem ferri, nec prope proculque vicissim agitari vi- 
dentur, quonlam procul quidem ob circularem movendi 
rationem visio vix ferri potest : haud enim facile est con- 
traria simul facere ; motus autem longe pertendens mo- 
tus est unicus vehemens recía progrediens; circularis 
vero figura, quam nomen ipsum declarat, continetur. 
Propter predictas igitur causas procul! non fertur, et si 
vicissim prope et procul ferretur, haec tamen non videret, 
quippe quee allero temporis momento rem quae semper 
eodem in loco conspici debet, relinqueret , relinquens au- 
tem non videret; circulo autem fertur ob figuram visui 
propriam : est enim conus, cujus basis circulus est: in quo 
ubi movetur visus, videt quidem rem, qualis est, quia 
numquam illam deserit; fallitur vero quod ad locum attinet, 
quia non eumdem intuitum in illam injicit : eodem enim 
redit, an rem ad visionem, an visionem ad rem moveas. 


10. Cur vinolentis res una plures interdum esse videtur 
inspicientibus? An, ut dictum est, visio ubi movetur, eve- 
Dit ut nullo tempore idem intuitus in eadem requiescat ; 
quod autem eodem tempore varie cernitur, id serlus occur- 
riase videtur ? quod enim cernitur, visionis adtactu cernitur : 
fieri autem non potest ut idem pluribus simul tangatur. 
Quum vero sensu percipi nequeat lempus interpositum inter 
illud quo intuitus tangebat et quo res conspecta locum 
mutabat, tempus unum esse videtur, quo tetigit et quo mu- 
tavit, ita ut , quum plures intuitus rem eamdem tangant 
eodem tempore, plures videntur res conspecte, quopiam 
fieri non potest ut 88 modo eodem tangant. 


11. Cur vinolenti concumbere nequeunt? An quoniam 
locus aliquis magis caleat quam reliquum corpus oportet : 
quod facere non possunt ob nimiam in tolo corpore ca- 
loris copiam ὃ exstinguitur enim calor a motu proveniens 
ab ambienti potius, quoniam multum in his inest et hu- 


midi et crudi. Ad hxc semen a cibo proficiscitur, cibus 
9 


v 


ec 


130 


πέττεται᾽ ἧς πληρωθέντες δρμητικοί εἶσι πρὸς τὰ 
ἀφροδίσιχ' διὸ xol χελεύουσί τινες πρὸς τὴν πρᾶξιν τὴν 
τοιλύτην ἀριστᾶν μὲν πολύ, δειπνεῖν δ᾽ ὀλίγον, ἵνα ἡ 
αὐτοῖς ἐλάττω τὰ ἄπεπτα τῶν πεπεμμένων. 


12. Διὰ τί ὃ γλυχὺς xat ὁ ἄκρατος xal ὃ χυχεὼν 
μεταξὺ διαπινόμενοι ἐν τοῖς πότοις νήφειν ποιοῦσιν; 
χαὶ διὰ τί ἧττον μεθύσχονται ταῖς μεγάλαις χωθωνιζό- 
μενοι; Ἦ πάντων τὸ αὐτὸ αἴτιόν ἐστιν, fj παράχρουσις 
τοῦ ἐπιπολῆς θερμοῦ; τὸ γὰρ μεθύειν ἐστίν, ὅταν ἦ 
τὸ θερμὸν ἐν τοῖς περὶ τὴν χεφαλὴν τόποις. 


13. Διὰ τί τοῦ γλυκέος ἐπιπολαστιχοῦ ὄντος, ἐάν 
τις μεθύων ἤδη ἐπιπίυ, γλυχύ, χαταπέττεται ὁ ἐνυπ- 
ἄρχων οἶνος καὶ ἧττον ἐνοχλεῖ; Ἦ ὅτι τὸ μὲν γλυχὺ 
λεαντικόν τ᾽ ἐστὶ xal γλίσχρον ( ἐμφράττει οὖν τοὺς 
πόρουςῚ, τὸ δ᾽ αὐστηρὸν τραχυντιχόν, καὶ τὸ μὲν εὖ- 
πετῇ ποιεῖ τῷ θερμῷ τὴν ἀναφοράν, ὃ δὲ γλυχὺς στέγει 
αὐτό, τοὺς πόρους ἐμφῳράττων; ὅτι δὲ τῶν ἄνω θερ- 
μανθέντων ἐστὶν ἡ μέθη, εἴρηται. "Exc δ᾽ ὁ μὲν γλυ- 
χὺς ἄνοδμος, ὃ δ᾽ αὐστηρὸς οὔ" ὀσμὴ δὲ πᾶσα βαρύνει 
χεφαλήν, 


“. Διὰ τί ἀπὸ τοῦ χεχραμένου μέν, ἀχρατεστέρου 
δέ, ἕωθεν μᾶλλον πονοῦσι τὴν χεφαλὴν ἢ ἀπὸ τοῦ ἀ-- 
χράτου ; Ἦ ὅτι ὁ μὲν ἄχρατος’ παχυμερὴς ὧν εἰς τοὺς 
περὶ τὴν χεφαλὴν πόρους στενοὺς ὄντας αὐτὸς μὲν οὐχ 
εἰσπίπτει, $ δὲ δύναμις αὐτοῦ, ἣ ὀσμὴ καὶ θερμότης" 
ὃ δὲ χεχραμένος μιχθεὶς λεπτῷ τῷ ὕδατι αὐτὸς εἰσδύε- 
ται, ἔχων δὲ σῶμα καὶ τῆς δυνάμεως πολὺ τῆς τοῦ 
ἀχράτου, δυσπεπτότερός ἐστιν τά τε γὰρ ὑγρὰ πάν- 
των ἐυσπεπτότατα, xal τὰ σώματα τῶν ἐν αὐτοῖς 


^ 7 
ἃς δυνάμεων. 


15. Διὰ τί μᾶλλον δύνανται πιεῖν εἰς μέθην οἱ ἀγύ- 
μναστοι τῶν γεγυμνασμένων, καὶ ῥᾷον ἀπαλλάττουσιν ; 
Ἦ ὅτι οἱ ἕψοντες περίττωμα xal ὑγρὸν ἐν abzoic οὐρη- 
τιχοὶ γίνονται’ ὅπερ ποιεῖ δύνασθαι πίνειν καὶ ὕστερον 
85 χούφως ἔχειν διὰ τὸ μὴ ἐμμένειν πολὺ δγρὸν οἰνῷδες; 
Οἱ μὲν οὖν ἀγύμναστοι ὑγροὶ χαὶ περιττωματιχοί εἶσιν, 
οἱ δὲ γεγυμνασμένοι ξηροί, ὥστ᾽ εἷς τὸ σῶμα τούτοις 
ἣ ὑγρότης fj οἰνηρὰ ἀφιχνεῖται. Εὐθύς τ᾽ οὖν ἀντισπᾶᾷ 
τῇ οὐρήσει $ φορὰ αὕτη, xal ὕστερον ἐμμένον τὸ 
40 ὑγρὸν τοῦτο ἐν τῷ σώμχτι βάρος ποιεῖ. 


16. Διὰ τί. ὁ οἶνος xai τετυφωμένους ποιεῖ xal μα- 
νικούς; ἐναντία γὰρ fj διάθεσις. ὁ μὲν γὰρ μᾶλλον 
ἤδη ἐν χινήσει, ὁ δ᾽ ἧττον. Ἦ ὥσπερ Χαιρήμων εἶπεν' 

τῶν χρωμένων γὰρ τοῖς τρόποις κεράννυται ; 
45 Τἀναντία οὖν ποιεῖ οὐ ταὐτὰ, ἀλλὰ τὰ μὴ δωοίως 
ἔχοντα, ὥσπερ χαὶ τὸ πῦρ τὰ μὲν ξηραίνει, τὰ 
δ᾽ ὑγραίνει, ἀλλ᾽ οὐ ταὐτά, xal τήχει τὸν χρύσταλλον 
χαὶ πήγνυσι τοὺς ἅλας. Καὶ 6 οἶνος (δγρὸς γάρ ἐστι 
τὴν φύσιν ) τοὺς μὲν βραδυτέρους ἐπιτείνει χαὶ θάττους 
bo ποιεῖ, τοὺς δὲ θάττους ἐχλύει' διὸ ἔνιοι τῶν μελαγγχο- 
λιχῶν τῇ φύσει ἐν ταῖς χραιπάλαις ἐχλελυικένοι γί- 


ΠΡΟΒΛΉΜΑΤΑ, " LI, ιβ-ις΄. 


n.) 
ERREUR ERREUR RUTAS — 5 5 Guns CEU 0 a —————— ——ap 


(872, $73.) 


&utem omnis concoqnitur: quo repleti in venerem procli- 
ves sunt : unde et hujus muneris gratia nounulli prandere 
quidem large, cenare vero parce praecipiunt, ut cruda 
insint iis quam concocta pauciora. 


12. Cur, si quis vinum dulce, aul merum, aut cyceonem 
media compotatione hauserit, mentis compos redditur? et 
cur minus inebriantur qui magnis poculis comessantur? 
An omnium eadem ratio est, quod superficialis calor de 
séde sua decutitur? vinolentia enim eo conslat ut calor 
loca circa caput occupet. 


13. Quam ob causam, quura. viuum dulce superiora 
petere solet , si quis jam temulentus dulce superbiberit , 
haustum vinum concoquitur minusque infestat? An quia 
vinum dulce qnidem levigare valet ac lentum est (itaque 
meatus obstruil) , austerum contra exasperal , facilemque 
adscensum calori hoc quidem prestat, dulce autem mea- 
tus obstruens. calorem protegit? vinolentiam enim parte 
concalefacta superna oriri, dictum jam esl. Addo eliam 
quod vinum dulce quidem inodorum , austerum vero odo- 
rum est ; odor autem omnis caput gravat. 


14. Cur a vino temperato, meraciori tamen, capile mane 
magis dolemus quam a mero? An merum, quia crassis 
constal particulis, capitis meatus, utpote anzustos , ipsum 
quidem non intrat , sed facultas ejus, id est odor et calor; 
temperatum contra , utpote tenui aqua admixtum, ipsum 
subit; quum tamen meri corpulentiam facultatisque ma- 
gnam partem retineat , concoctu difficilius est : nam et hu- 
mida omnium difficillime .concoquuntur, et corpora difi- 
cilius quam facultates quas continent. 


15. Cur inexercitati magis quam exercitati ad vinolen- 
tiam usque potare possunt et inde facilius sese expediunt ? 
Àn quoniam qui excrementa humoresque in se continent, 
ad mingendum fiunt proclives : quod facit ut potare possint 
àc levius postmodum sese habere, quoniam non multum 
vinosi humoris remauet ὃ Atqui inexercitati humidi sunt 
excrementisque redundant; exercitati contra sicci, ila ut 
vinosus humor ad curpus eorum deveniat. Statim igitur 
hic vini motus urinam retractat, et post humor hic im 
corpore remanens gravitatem creat. 


16. Cur vinum cum stupidos , tum insenos facit? con- 
trarius enim adfectus est , quandoquidem hi jam magis, illi 
vero minus moventur. An, ut Cheremo ait, vinum pro 
moribus utentium temperatur ? Contraria igitur efficit non 
in easdem res, sed in eas quae non eodem modo sese lia- 
bent , ut ignis quoque alia quidem exsiccat, alia vero hu- 
mefacit , sed non eadem, et glaciem quidem liquefacit , sa- 
lem vero indurat. Vinum quoque, ut quod suapte natura 
humidum est, homines tardiores quidem intendit redditque 
celeriores, contra celeriores enervat : unde nonnulli eorum 
qui naturaliter atra bile abundaut, penitus enervantur in 


(s73,874.) 


νονται πάμπαν᾽ ὥσπερ γὰρ τὸ λουτρὸν τοὺς μὲν συν- 
δεδεμένους τὸ σῶμα xal σκληροὺς εὐχινήτους ποιεῖ, 
-δὰ » 23 ; [d M , 

τοὺς δ᾽ εὐχινήτους xal ὑγροὺς ἐκλύει, οὕτως ὃ οἶνος, 
ὥσπερ λούων τὰ ἐντός, ἀπεργάζεται τοῦτο. 


17. Διὰ τί ἢ χράμδη παύει τὴν χραιπάλην; Ἢ ὅτι 
τὸν μὲν χυλὸν γλυχὺν καὶ ῥυπτιχὸν ἔχει (διὸ καὶ κλύ- 
ζουσιν αὐτῷ τὴν χοιλίαν οἱ ἰατροί), αὐτὴ δ᾽ ἐστὶ ψυ- 
χρά; Σημεῖον δέ" πρὸς γὰρ τὰς σφοδρὰς διαρροίας 
γρῶνται αὐτῇ ol ἰατροί, ἕψοντες σφόδρα καὶ ἀποξυλί- 
ζοντες xat ψύχοντες. Συωθαίνει δὴ τῶν χραιπαλών-- 
τῶν τὸν μὲν χυλὸν αὐτῆς εἷς τὴν χοιλίαν χατασπᾶν τὰ 
ἐν αὐτοῖς ὑγρά, οἰνηρὰ χαὶ ἄπεπτα ὄντα, αὐτὴν δ᾽ 
ὑπολειπομένην ἐν τῇ ἄνω χοιλίᾳ ψύχειν τὸ σῶμα, 
Ψυχομένου δ᾽ ὑγρὰ λεπτὰ συμθαίνει εἰς τὴν χύστιν 
φέρεσθαι" ὥστε xa' ἀμφότερα, τῶν ὑγρῶν Exxptvo- 
μένων διὰ τοῦ σώματος χαὶ χαταψυχομένου, εἰκότως 
ἀκραίπαλοι γίνονται’ ὁ γὰρ οἶνος ὁγρὸς καὶ θερμός 
ἐστιν. Ετι δὲ συμδαίνει τῶν ὑγρῶν χατασπωμένων 
xat ἐχχρινομένων χάτω xal πνεῦμα ἐπάγεσθαι αὐτοῖς, 
ὅπερ μόνον ἀπὸ τοῦ οἴνου εἰς τὴν χεφαλὴν φερόμενον 
τὸν χάρον xal τὴν χραιπάλην ποιεῖ" χάτω δ᾽ δρμή- 
σαντος χαὶ χαταψυχομένου τοῦ σώματος διὰ τὰ εἰρη- 
μένα, λύεται ὁ τῆς χραιπάλης πόνος" ἔστι γὰρ f$ χραι- 
πάλη ζέσις τις xal φλεγμασία λήγουσα. Λυπεῖ δὲ 
μᾶλλον τῆς μέθης, ὅτι ἐκείνη μὲν ἐξίστησιν, 5$ δὲ 
χραιπάλη ἐν αὑτοῖς οὖσι τὸν πόνον παρέχει. Καθάπερ 
οὖν xal ὑπὸ τῶν πυρετῶν οἱ λαμθανόμενοι παίζουσι 
μᾶλλον ἣ ἀλγοῦσι, παρ᾽ αὐτοῖς δὲ γενόμενοι οἱ αὐτοί, 
χουφισθέντες τοῦ πάθους, ἀλγοῦσιν' ταὐτὰ γὰρ xai 
ἐπὶ τῆς χραιπάλης xal ἐπὶ τῆς unc συμδαίνει. 


I 


e 


σι 


e 


14. Διὰ τί μᾶλλον ἐμετιᾶν ποιεῖ ὁ ὑδαρὴς οἶνος ἢ τὸ 
ὕδωρ xat 6 ἄχρατος; ^H ὅτι ἐμεῖν μὲν μάλιστα ποιεῖ τὰ 
ἐπιπολαστιχὰ καὶ ὅσα ἀηδῇ ἐστιν" ἔστι δ᾽ ὁ μὲν οἶνος 
χαταχρουστιχός, τὸ δ᾽ ὕδωρ λεπτὸν xxi οὐχ ἀηδές ; 

35 Διὰ μὲν οὖν τὸ λεπτὸν [καὶ οὐχ ἀηδὲς] εἶναι κάτω 
διέρχεται ταχύ, διὰ δὲ τὸ μὴ ἀηδὲς οὗ ποιεῖ χαρδιώτ- 
τειν, Ὁ δὲ χεχραμένος. λίαν οὐχ ἔστι λεπτὸς ὥστε 
διαρρεῖν ταχύ, διὰ δὲ τὸ μιχρὸν ἔχειν οἴνου ἀηδής 
ἐστιν ταράττει γὰρ τὴν αἴσθησιν τῷ πλείους ἐν αὐτῇ 

40 τὰς χινήσεις ἐμποιεῖν, τήν τ᾽ ἀπὸ τοῦ οἴνου καὶ τοῦ 
ὕδατος" αἰσθηταὶ γὰρ ἄμφω γίνονται. — 'O δ᾽ εὔχρατος 
τὴν μὲν τοῦ ὕδατος αἴσθησιν ἀφανίζει, οἴνου δὲ μαλα- 
χοῦ ποιεῖ αἴσθησιν" διὸ ἡδέων πίνεται. ᾿Αηδὴς δ᾽ ὧν 
ὃ ὑδαρὴς οἶνος ἐπιπολάστιμός ἐστιν τὸ δὲ τοιοῦτον 

45 ἐμετιχόν ἐστιν. 


i9, Διὰ τί μεθύοντες μᾶλλον διαισθανόμεθα τὰ 
ἁλυχὰ καὶ τὰ μοχθηρὰ ὕδατα, νήφοντες δ᾽ ἧττον; ^H 
ὅτι τὰ λυπηρὰ μᾶλλον δῆλα τοῖς μὴ ἐπιθυμοῦσι, τοὺς 
δ᾽ ἐπιθυμοῦντας διαλανθάνει ; Ὃ μὲν οὖν ἡδέως ἔχων 
bo ὁμοίως τῷ ἐπιθυμοῦντι ἔχει, ὁ δὲ νήφων οὕτως ἔχει" 6 
δὲ μεθύων πλήρης. . 


PROBLEMATA, * SECT. ΠΙ, 17-19. 


131 
crapulis : tt eniri balneum corpore constrictos durosque 
agiles reddit, mobiles vero et humidos enervat, sic vinum, 


quasi interna lavans, id efficit. 


17. Cur brassica sedat crapulam? An quod succum 
quidem dulcem detergentemque obtinet (unde medici 
eim quoque alvo infundunt), frigida autem ipsa est? Ar- 
gumento antem est, quod ad alvi vehementes dejectiones 
medici ea utuntur, perquam excocta demptis partibus li- 
gnosis (dempto succo?) et refrigerata? Fit igitur detentis 
a crapula ut ejus succus quidem ad ventrem detrahat hu. 
mores vinosos crudosque quos continent , dum ipsa in su- 
periori ventre remanens corpus refrigeret : quo refrigerato, 
fit ut tenues humores ad vesicam ferantur, ita ut utroque 
modo, cum quia humores per corpus excernuntur, tum quía 
id ipsum refrigeralur, merito liberentur a crapula ; vinum 
enim humidum atque calidum est. Evenit ad liec ut, 
quum humores deorsum trahuntur atque excernuntur, 
flatum etiam secum deducant : qui quum unicum sit vini 
elementum quod in caput se efferat, soporem creat et 
crapulam; sin autem deorsum se vertit corpusque ob cau- 
888 praedictas refrigeratur, crapula molestia tollitur : est 
enim crapula fervor quidam et desinens inflammatio. Con- 
ficat autem magis quam temulentia, quod mentem qui- 
dem hac alienat, crapula autem ani com?otibus molestiam 
adfert. Quemadmodum igitur febre adfecti ludunt potius 
quam dolent , sui vero compotes facti iidem adfectu levaki 
dolent : eadem enim in crapula quoque et in temulentia 
eveniunt. 


18. Cur vinum aquosum magis vomiturire facit quam 
aqua, aut merum ? An quod ea maxime vomitum movent, 
qua innatare solita , quaeque insuavia sunt, vinum autem 
r.-.primendi vim obtinet, dum aqua tenuis, nec insuavis est? 
Quod igitur tenuis [nec insuavis] est , cito transit ; quod 
vero non insuavis, os ventris non vexat. Vinum autem 
nimis temperatum nec ita tenue est ut perfluere possit cele- 
riter, insuave tamen, quod parum obtinet vini : sensum 
enim conturbat , quia plures motus in eo excitat, scilicet 
quem vinum, quemque aqua efficiunt : ambo enim aensui 
manifestantur. Quod autem fuerit bene temperatum, 
aquz quidem sensum tollit, sed vini moilis sensum effi- 
cit : ex quo suaviter bibitur. Vinum fandem aquosum, 
insuave quum sit, superiora petere solet ; quod autem tale 
est , vomitum ciet. 


19. Cur vinolenti aquas salsas et vitiosas melius senti- 
mus, sobrii vero minus? An quoniam molesta magis mani- 
festa sunt iia qui non cupiunt , latent vero cupientes? Ita- 
que qui lete se habet, is' cupienti similis est; sobrius 


autem ita se liabet ; vinolentus contra repletus est. 
9. 


132 


30. Διὰ τί τοῖς μεθύουσι σφόδρα κύχλῳ πάντα φαί- 
νεται φέρεσθαι, xat ἤδη ἁπτομένης μᾶλλον τῆς μέθης 
ἀριθμεῖν τὰ πόρρω οὐ δύνανται; διὸ xal σημεῖον τῆς 
μέθης ποιοῦνται αὐτό τινες. Ἢ ὅτι χινεῖται πὸ τῆς 

5 θερμότητος τοῦ οἴνου fj ὄψις πυχνάχις; Ὦσπερ οὖν ὅταν 
ὑποθῇ τις ὑπὸ τὸν ὀφθαλμόν, δύο φαίνετα!,, οὕτω xal 
τοῖς μεθύουσιν' οὐδὲν γὰρ διαφέρει, ἐὰν μὲν ὑποθῇ, 
χινῇ δὲ τὴν ὄψιν, οὐδ᾽ ἐὰν ἔξωθεν, ἢ ἔσωθεν: ἀμφοτέ- 
puc γὰρ τὸ αὐτὸ πάσχει ἡ ὄψις, ὥστ᾽ οὐ δόξει μένειν 

10 τὸ ὁρώμενον, xal τὸ πόρρωθεν ἔτι μᾶλλον" ἔτι γὰρ ἦτ- 

τον χρατεῖ ἀποτεινομένης τῆς ὄψεως, xai πλέον τὸ 
διάστημα ἐπὶ τῷ ἄχρῳ ποιεῖ ἣ ἐγγὺς αὕτη χίνησις, 

Ἂν δὲ σφόδρα χινῆται χαὶ ὁμαλῶς ἄνω xal χάτω, ἣτ- 

τον χρατήσει τοῦ πόρρω, πᾶντα δ᾽ d ἀποτεινόμενα χύχλῳ 

φέρεται , οἷον οἱ ἱστοὶ xal τὰ χαταρτώμενα. Καὶ ἡ 

ὄψις οὖν δι’ ἀσθένειαν ταὐτὸ πάσχει ὥσπερ ἂν εἰ 
πόρρω ἐφέρετο᾽ διαφέρει δ᾽ οὐθὲν τὴν ὄψιν κινεῖν, ἢ τὸ 
δρώμενον" ταὐτὸ γὰρ ποιεῖ πρὸς τὸ φαίνεσθαι. 


21, Διὰ xt y ὅταν ἀθρόως πίνωσι, ξηρότεραι αἱ χοι- 
λίαι γίνονται, ὅτι δεῖ ( ὅτ᾽ ἔδει) ὑγραίνεσθαι μᾶλλον 
ὑπὸ τοῦ πλείονος ; Ἦ ὅτι τοῦ μὲν πολλοῦ xal ἀθρόου οὐ 
χρατεῖ f, χοιλία, ἀλλ᾽ εἷς τὸν αὗτοῦ ἔρχεται τόπον 
ἀπαθές, ἔστι δ᾽ ὑγροῦ τόπος ἀπέπτου f) χύστις᾽ τοῦ 
δ᾽ ὀλίγου χρατεῖ xat πέττει, ὥστε μένον δγραίνει; 


20 


22. Διὰ τί μᾶλλον χραιπαλῶσιν ol. εὔχρατον mi- 
νοντες οἱ ἄχρατον; "H διὰ τὴν λεπτότητα εἰς πλείους 
τόπους 6 χεχραμένος εἰσέρχεται, χαθάπερ ἐν τοῖς ἱμα- 
τίοις, καὶ ἔστι δυσεξαγωγότερος" τὸ δ᾽ ὕδωρ λεπτομε- 
ρέστερον μέν, ἀλλ’ εὐέξοδον; ἫἪ διότι ἔλαττον πί- 
νουσιν ἄχρατον διὰ τὸ μὴ δύνασθαι, xal μᾶλλον 
ἀπευοῦσιν ; " Ext δὲ συμπέττει τὰ λοιπά * ταὐτὸ δ᾽ ἐστὶ 
πρόδλημα. 

23. Διὰ τί ὑπὸ τοῦ ἀκράτου ἀποθνήσκουσιν, ἐάν 
τις προϊσχνάνας πολὺ πίη, καὶ μὴ προϊσχνάναντες δὲ 
35 πολλοὶ τῶν φιλοπότων ἀθρόον. πολὺ πίνοντες ξηροὶ T 

νονται; δοχεῖ γὰρ ὅ τ᾽ οἶνος τῶν θερμῶν elvat τὴν φύ- 

σιν χαὶ τὸ ζῆν, τὸ δ᾽ ἀποθνήσχειν χατάψυξι. CHO 
ὥσπερ xal ἀπὸ τοῦ χωνείου, σθεννυμένου χατὰ μικρὸν 
τοῦ θερμοῦ τοῦ οἰκείου, ἀλλὰ τρόπον ἕτερον; τὸ μὲν 
40 γὰρ τῇ | ψυχρότητι πήγνυσι τὸ ὑγρὸν xat θερμόν, ὃ δ᾽ 
οἶνος τῇ θερμότητι τῇ αὑτοῦ μαραίνει τὴν φυσικὴν 
θερμότητα. Ὥσπερ οὖν ὑπὸ τοῦ πολλοῦ πυρὸς χαὶ 
ἡλίου τὸ ὀλίγον πῦρ ἀποσθέννυται, οὕτω xal ἣ ἐν τοῖς. 
σώμασι θερμότης ὑπὸ τῆς ἐν τῷ οἴνῳ, ἐὰν ὑπερδάλη 


30 


84. Διὰ τί οἱ μεθύοντες ἀριδάχρυοι μᾶλλον; ; Ἦ ὅτι 
θερμοὶ καὶ ὑγροὶ γίνονται; Ἀχρατεῖς οὖν εἶσιν, ὥσθ᾽ ! 
ὑπὸ μιχρῶν χινεῖσθαι. 


45 


25. Διὰ τί ἧττον μεθύσχονται ταῖς μεγάλαις χωθω- 
νιζόμενοι; πάντων γὰρ, ταὐτὸ αἴτιον ἡ χατάχρουσις, 
bU τουτέστιν ἐπιπολῆς" τὸ μὲν γὰρ μεθύειν ἐν τοῖς περὶ 
χεφαλὴν τόποις, [Διὰ τί τοῖς μεθύουσιν οὐχ ἐγγί- 
νεται Ürvoc;] Ἢ ὅτι δεῖ πρὸς τοὺς ὕπνους ὑγρό- 


IIPOBAHMATA, 


/ 


Mme —— -—À 


* T, x-xf. (874.) 


20. Cur admodum vinoleutis res omnes circulo ferri 
videntur, et quum jam amplius vinolentia tangit, nequeunt 
quae procul posita sunt, numerare? quocirca et. nonnulli 
hinc vinolentise indicium trabunt. An quia visio frequenter 
a vini calore movetur? Quemadmodum igitur si (digitum?) 
oculo subposueris, res duse adesse videntur, sie eliam 
vinolentis adcidit illud : nihil enim interest, utrum subpo- 
nas, an moveas visum, nec extrinsecus, an íntrinsecus : 
eodem enim modo utraque ratione adficitur visio, ita ul res 
conspecta non constare videatur, atque etiam magis quz 
procul abest : nam adhuc minus superior evadit visio, 
ubi in longinquum protenditur, et propinquus ille motus 
amplius ad extremum efficit spatium. Si vero iequabiliter, 
sed vehementer sursum deorsumque moveatur, re remota 
minus superior evadet: res enim in longinquum protepsze 
circulo feruntur omnes , velut navium mali (aJ. sagiite ) 
el res adpenss.  Igilur visus quoque suam ob imbe- 
cillitatem idem hoc patitur ac si in longinquum protenda- 
tur; nihi autem interest, visum, au rem conspectam 
moveas : idem enim efficit , quod ad speciem adtinet. 


21. Quam ob causam, si raptim bibitur, ventres sic- 
ciores fiunt, quum tamen ab humore copiosiori plus hbume- 
ctari deberet? An quod humore multo ac subito ingruenti 
venter superior non evadit, sed locum petit suum nihil 
passus; locus autem crudi humoris vesica est; exiguum 
vero vincit οἱ concoquit, ila ut restans venirem humectet? 


22. Cur magis crapulam sentiunt qui temperatum bibunt 
quam qui merum? An propter tenuitatem suam in plures 
locos temperatum penetrat, quod idem in vestibus contin- 
git , difficiliusque educi potest; aqua vero partibus quidem 
constat tenuioribus, sed facile educitur? An quia meri 
minus bibunt, propterea quod non possunt, ac magis evo- 
munt? Praterea merum reliqua concoquit ; eadem autem 
quaestio est. 


23. Quamobrem qui ante extenuatus merum inde mul- 
tum hauserit , morte obcumbit, imo multi bibaces , etiamsi 
se uon extenuarint antea, multum tamen merum raptim 
bibentes, sicci efficiuntur? videlur enim cum vinum, tum 
vita ad res natura calidas pertinere; mors vero refrigera- 
lio est. An ut ex cicuta, dum proprius calor paulatim 
exstinguitur, modo tamen diverso? cicuta enim frigiditate 
sua humidum calidumque congelat; vinum autem sua 
caliditate calorem marcere íacit naturalem. — Quomodo 
igitur ab igne multo, aut sole, exiguus ignis exstinguitur, 
sic et internus corporum calor a vini calore, si nimius 
fuerit. 


24. Cur vinolenti sunt ad lacrymandum propensiores ? 
An quia calidi et humidi funt? Invalidi itaque sunt , ita 
ut ab exilibus causis moveantur. 


25. Cur minus inebriantur qui magnis poculis comessan- 
tur? omnium enim eadem causa est , id est decussio, a su- 
perficie nimirum : vinolentia enim in locis circa caput 
consistit. [Cur vinolentis somnus non supervenit?] Aa 
quod ad somnum creandum calidum adesse humorein opus 


LÀ 


(rcm) 


veta ἐνυπάρχειν θερμήν; αὕτη γὰρ εὔπεπτος" ἂν 
δὲ μὴ ἐνῇ δγρότης, [ἢ] ὀλίγη, ἢ δύσπεπτος, οὐ γίνεται 
ὕπνος * διὸ ἐν τοῖς χόποις xoà μετὰ τὰ σιτία xal τοὺς 
πότους δπνωτιχώτατοι γίνονται ὑπὸ τῆς θέρμης τοῖς 

6 δὲ μελαγχολιχοῖς xal τοῖς μεγάλας πυρίας ..... ἀγρυ- 
πνία, τοῖς μὲν ὅτι χατέψυχται τὸ ὑγρόν, τοῖς δ᾽ ὅτι οὐχ 
ἔστιν, ἢ ὀλίγον. Φανερὸν οὖν ὅτι εἰς ταῦτα βλεπτέον 
χαθ᾽ ἕτερον (ἔχάτ.) τῶν παθῶν. 


46. Διὰ τί οἱ οἰνόφλυγες τρέμουσι, χαὶ μᾶλλον 

10 ὅσῳ ἂν ἀχρατοποτῶσιν;; ἔστι δ᾽ ὁ μὲν οἶνος θερμαν- 
τιχός, 6 δὲ τρόμος γίνεται μάλιστα ὑπὸ ψυχροῦ ( διὸ οἱ 
διγῶντες μάλιστα τρέμουσιν )" πολλοῖς δ᾽ ἤδη ρωμένοις 
μόνῳ ἀχράτῳ τροφῆς χάριν τρόμοι τ᾽ ἰσχυροὶ συνέῤη- 
σαν, ὥστ᾽ ἀπορρίπτειν τοὺς θλίῤοντας, καὶ τῷ θερμῷ 
16 ὕδατι λουόμενοι ἀναισθήτως εἶχον " ἕτεροι δὲ τοῦτον 
τὸν τρόπον διαιτώμενοι xat τρίψεσι χρώμενοι xal 
τροφῇ χρέασι, πρὸς ἀποπληχτιχὰς ἀρρωστίας ἤλασαν' 

. οἷς τρόμοι μὲν διὰ τὴν ἀχινησίαν ἧττον ἐνέπιπτον, 
πόνος δ᾽ ἰσχυρὸς καὶ τὸ μὴ δύνασθαι ἡσυχάζειν. "Ext 
τοῦ μὲν τρόμου αἰτία ἣ ψυχρότης" φαίνονται γάρ, 
ὥσπερ εἴρηται, οἵ τε ῥιγῶντες τοῦτο πάσχοντες, xai ol 
σφόδρα γέροντες" ἀμφοτέρων δὲ τούτων τῶν μὲν τὸ 
πάθος ψυχρόν, τῶν δ᾽ ἡ ἡλικία" δ δ᾽ οἶνος θερμαντι- 
χώτατος, ὥσθ᾽ ὑπεναντίον ἄν τι συμθαίνοι. - Ἦ οὐθὲν 
χωλύει γίνεσθαι ταὐτὸ ὑπ᾽ ἐναντίων, μὴ ὡσαύτως δὲ 
ποιούντων, οἷον χαὶ ὑπὸ τῶν πάγων ἀποχάεται χαὶ 
ὑπὸ θερμοῦ, ὅταν ὃ πάγος ἀθρόον ποιήσῃ τὸ θεοιμόν, 
ὥστ᾽ ἔστι μὲν ὡς ὑπ᾽ ἐναντίων τὸ πάθος τὸ αὐτὸ συμ- 
θαίνει, ἔστι δ᾽ ὡς ὑπὸ τοῦ αὐτοῦ τὸ αὐτό: ὁ δὲ 
30 τρόμος γίνεται μὲν ὕπ᾽ ἐνδείας θερμοῦ, οὐ παντός, 
ἀλλὰ τοῦ οἰκείου" φθείρεται δὲ τὸ θεραὸν 7) μαράνσει, 

ἢ σθέσει. σθέσει μὲν ὑπὸ τῶν ἐναντίων, ὁπὸ Ψυχροῦ 
xal ὑγροῦ, μαράνσει δ᾽ ἐνδείᾳ τροφῆς, οἷον οἵ λύχνοι, 
ὅταν μὴ ἔχωσιν ὑπέκκαυμα, μηδ᾽ ἔλαιον" ἢ ὑπὸ θερμοῦ 
86 ἀλλοτρίου, οἷον τὸ πῦρ ἐν τῷ ἡλίῳ, καὶ οἱ λύχνοι παρὰ 
τῷ πυρί. ΟἹ μὲν οὖν ῥιγῶντες ὑπὸ ψυχροῦ σθεννυ-ἔ- 
vou τοῦ θερμοῦ τρέμουσιν᾽ διὸ καὶ τοῖς προσχεομένοις 
τὸ θερμὸν αἱ φρῖχαι γίνονται' ἐγχαταχλειόμενον γὰρ 
τὸ ψυχρὸν εἴσω xal ἀντιπεριιστάμενον ἴστησι τὰς τρί- 
40 χας" xal τῷ ἀρχομένῳ πυρέττειν τὸ γινόμενον ῥῖγος 
δι’ ὁμοίαν αἰτίαν γίνεται" ἐν δὲ τῷ γήρᾳ τὸ θερμὸν 
μαραίνεται τῆς τροφῆς ὑπολειπούσης" τροφὴ μὲν γὰρ 
ὑγρὸν τῷ θερμῷ, τὸ δὲ γῆρας ψυχρόν. Οἵ δ᾽ οἶνό- 
φλυγες μαραινομένης μὲν τῆς οἰχείας" θεδιεότητος τρέ- 

4& μουσι, x&v εἴ τινες ἄλλοι τοῦτο πάσχουσι διὰ τὸν ol- 
vov, οὐ τὸν αὐτὸν δὲ τρόπον τοῖς διὰ γῆρας, ἀλλ᾽ ἔτι 
τρίτος ἦν τρόπος τῆς τοῦ θερμοῦ φθορᾶς" ὅταν γὰρ ὅπερ- 
θάλλοντι χρῶνται ἐν τῷ σώματι, πολλὴ οὖσα fj θερμό- 
«της ἢ ἀποσθέννυσιν, 3| ἀσθενῆ, ποιεῖ τὴν οἰχείαν θερμό- 
50 τητα ἣ ἰσχύομεν᾽ ἔστι γὰρ ὅταν μὴ χρατῇ τὸ χινοῦν τοῦ 
χινουμένου, οἷον ὅταν ξύλον μαχρὸν καὶ μέγα μὴ εὖχρα- 
τῶς ἔχη τις, τὸ ἄκρον τρέμει" γίνεται δὲ τοῦτο ἢ 
τῷ τὸ ἐχόμενον μεῖζον εἶναι, ἢ τῷ τὸ χινοῦν ἔλαττον" 


e 


2 


PROBLEMATA, * SECT. Ill, 26. 


133 


est ? hic entm facile concoqui potest ; quodsi vero nullus eni- 
guusve humor, aut concoctu difficilis insit, somnus non 
oritur : qua de causa in lassitudine, postve cibum, vel po- 
fationes somnolentissimi fimus ob calorem; quos vero 
atra bilis vexat, et qui veliementibus utuntur sestuariis (P), 
insomnia tenet, illos quidem , quia refrigeratus humor est, 
hos vero, quia nullus, aut parcus adest. Ergo h:c con- 
sideranda esse in ulroque adfectu palam est. 


26. Cur ehbriosi tremunt, et eo magis quo meracius hau - 
serint? vinum tamen calefaciendi vim habet, dum tremor a 
frigore maxime provenit : quapropter qui rigent , preecipue 
tremunt ; imo multis qui mero solo alimenti gratia uteban- 
tur, tremores jam adeo vehementes evenerunt ut homines 
prementes (?) rejicerent, et aqua calida loti nihil sentirent ; 
alii vero qui eodem modo victus rationem instituebant , 
frictionibusque et carnibus pro cibo utebantur, in morbos 
adtonitos devecti sunt : quos tremor quidem minus ob im- 
mobilitatem invadebat, sed vehemens dolór et inquietudo. 
Preeterea tremoris quidem causa frigiditas est : nam, ut 
supra dictum est, et qui rigent, eo adfici videmus et qui 
admodum senuere : quorum utrorumque illi quidem mor- 
bum frigidum, hi vero frigidam statem habent; vinum 
autem calefaciendi vim validissimam obtinet, ita ut ali- 
quatenus sibi repugnans proveniret effectus. An nihil 
prohibet quominus idem a contrariis efficiatur, dummodo 
non agant modo eodem ? exempli gratia deuritur el a gelu 
et a calore, ubi gelu calorem coegit universum , ita ut ali- 
quo modo quidem a contrariis adfectus proficiscatur idem , 
aliquo modo vero idem eidem ansam det; tremor autem 
ab inopia excitatur caloris, non cujusque tamen, sed 
proprii; perit vero calor aut marcore, aut exstinctu , ex- 
stinctu quidem a contrariis, hoc est frigido atque humido, 
marcore autem vel indigentia nutrimenti, ut lucernz 
quum fomite, aut oleo carent ; vel ab alieno calore, ut ignis 
in sole, et IRcernte apud ignem. Igitur qui ex frigore ri- 
gent, caloris exstinctu tremunt : ex quo etiam fit ut aqua 
perfusis calida horrores exoriantur : frigus enim quum intus 
includitur atque circum obsistitur, pilos erigit, et in fe- 
bríum quoque adcessione qui evenit rigor, simili de causa 
fit; in senectule antem calor alimento deficiente emar- 
cescit : humor enim alimentum caloris est, senectus 
autem frigida est. Ebriosi vero, et si qui alii ifa adli- 
ciuntur propter vinum, proprio quidem emarcescente calore 
obtremiscunt, sed non modo eodem iis qui senectutis 
gratia tremunt, sed supra adhuc tertiam exstare diceba- 
mus rationem qua calor pereat : quum enim superabun- 
dantem calorem intra corpus adhibent, calor hicce, copio- 
sus quum sit, aut exstinguit, aut debilitat proprium ca- 
lorem quo valemus : interdum enim res movens re quae 
movetur, non superior evadit : sic ubi lignum quis longum 
grandeque haud firmiter tenet , tremit extremum : quod 
ideo fit, quoniam aut res quae tenetur, nimis magna est, 


184 


συμθαίνει δὲ σδεννυμένου τοῦ θερμοῦ ( δοκεῖ γὰρ at- 

τιον τοῦτο εἶναι τοῦ κινεῖσθαι τοῖς ζῴοις) μὴ χρατεῖν 

τὴν φύσιν. Σημεῖον δ᾽ ὅτι διὰ ψυχρότητα γίνεται 

τὸ πάθος τοῖς οἰνόφλυξι χαὶ τοῖς πρεσθύταις, ὅτι ἄνευ 
& ῥίγους γίνεται ὃ τρόμος. 


47. Διὰ τί ὃ ἀχροθώραξ μᾶλλον παροινεῖ τοῦ μᾶλλον 
μεθύοντος καὶ τοῦ νήφοντος ; Ἢ ὅτι ὁ μὲν νήφων εὖ 
χρίνει, ὃ δὲ παντάπασι μεθύων διὰ τὸ τὰς αἰσθήσεις 
ἐπιπεπλασμένας εἶναι, οὐ δυνάμενος τὸ βάρος φέρειν, 
οὗ χρίνει" οὐ χρίνων δ᾽ οὐ παροινεῖ" ὁ δ᾽ ἀκροθώραξ 
χρίνει τε xol διὰ τὸν οἶνον χαχῶς χρίνει, ὥστε παροι- 
vel , ὥσπερ καὶ Σάτυρον τὸν Κλαζομένιον ὄντα φιλολοί- 
δορον, φεύγοντα δίκην, ἵν᾿ ὑπὲρ τοῦ πράγματος λέγη 
xal μὴ λοιδορῆται, τὰ ὦτα ἐπέπλασαν, ἵνα μὴ ἀχούων 
εἷς λοιδορίαν τρέπηται᾽ πανομένου δὲ τοῦ ἀντιδίχου 
ἀφεῖλον" μικρὰ δ᾽ ἀχούσας ἔτι λέγοντος οὐχ ἀπέσχετο, 
ἀλλὰ χαχῶς ἔλεγε, διὰ τὸ αἰσθάνεσθαι μέν, χκαχῶς δὲ 
χρίνειν ; 


10 


σι 


28. Διὰ τί πρὸς τὸν s λυκὺν οἶνον ἡδίω ὄντα οὐ γίνονται 
οἰνόφλυγες ; Ἦ ὅτι οὐχ ἴδιον χυμὸν ἔχει 6 γλυχύς, ἀλλ' 
ἀλλότριον; φιλόγλυχυς οὖν μᾶλλον ἣ φίλοινος ἔσται ὃ 
χεχρατημένος, 

29. Διὰ τί ol οἰνόφλυγες ὑπὸ τοῦ ἡλίου θερμαινόμε- 
vot μάλιστα χαίρουσιν; Ἦ ὅτι δέονται πέψεως ; "Ert 
δὲ xai διὰ τὸ κατεψῦχθαι' διὸ xal at ἀποπληξίαι xoi 
αἱ ἀποναρχώσεις τάχιστα μετὰ τοὺς πότους γίνονται. 


80. Διὰ τί τοῖς μεθύουσιν ἐνίοτε πολλὰ φαίνεται τὸ 
ἕν δρῶσιν; Ἦ ὅτι αἱ ἀρχαὶ τῶν ὄψεων ἔσω μὲν χινοῦν- 
ται ὑπὸ τοῦ οἴνου, καθάπερ f Gr, χεφαλή,, χινουμένων 
δὲ τῶν ἀρχῶν οὐχ εἰς ταὐτὸ συμθάλλουσιν αἵ ὄψεις, 
ἀλλ᾽ οἷον ἐπὶ μέρος ἑκάτερον τοῦ δρωμένου ; διὸ δύο 
φαίνεται, Ταὐτὸ δὴ τοῦτο γίνεται χαὶ ἐάν τις χάτω- 
θεν πιέσῃ τὴν ὄψιν" ἐχίνησε γὰρ τὴν ἀρχὴν τῆς ὄψεως, 
ὥστε μηχέτι εἰς ταὐτὸ συμθάλλειν τῇ ἑτέρᾳ. Ἢ μὲν 

Y / , , $5 m ^s 
36 οὖν τοιαύτη χίνησις ἔξωθεν γίνεται, ἣ δ᾽ ἀπὸ τοῦ οἴνου 
ἔσωθεν, διαφέρει δ᾽ οὐθέν " ταὐτὰ γὰρ ποιήσει ὁπωσοῦν 
κινηθεῖσα, 


ϑ 


Φ 


31. Διὰ τί τῶν μεθυόντων f γλῶττα πταίει ; Πότερον 

ὅτι χαθάπερ τὸ ὅλον σῶμα ἐν τῇ μέθη σφάλλεται, οὕτω 

40 xoi $ γλῶττα σραλλομένη πταίει xal οὐ δύναται τὴν 
λέξιν διαρθροῦν; Ἦ σπογγώδης ἐστὶν ἡ τῆς γλώττης 
σάρξ; Bpsyou£vr, οὖν ἐξαίρεται" τούτου δὲ συμδαίνον- 
τος διὰ τὸ πάχος τὸ ἀπὸ τοῦ ὄγχου δυσχινητοτέρα οὖσα 
οὐ δύναται διαχριθοῦν. Ἢ διότι οὔτ᾽ ἐν τῷ ὀγρῷ 
46 δυνάμεθα λαλεῖν διὰ τὴν ἀπουσίαν τοῦ ἀέρος, οὔθ᾽ 
ὅταν εἰς τὸ στόμα λάδωμεν ὑγρόν; "Ev τῇ μέθη οὖν ἐν 

. ὑγρῷ πολλῷ τῆς γλώττης οὔσης οὐκ ἀκριθοῦμεν᾽ τὸ δὲ 
μὴ ἀκριδοῦν ἐστι τὸ πταίειν, ἫἪ διότι ἐν ταῖς μέθαις 

f, ψυχὴ συμπαθὴς γινομένη πταίει: Τῆς ψυχῆς οὖν 
50 τοῦτο πασγούσης εἰχὸς xal τὴν γλῶτταν ταὐτὸ πά- 
c/ttv' ἀπ᾽ ἐκείνης γὰρ ἢ τοῦ λέγειν ἀρχή" διὸ xxi 


ΠΡΟΒΛΉΜΑΤΑ, * T', xz. 


(875.) 


aut nimis exigua qua movet ; evenit aulem ut exstinrfe ca 
lore ( hicce enim causa animantibus esse videtur cur move- 
antur ) natura superior non evadat. Argumento autem est 
ebriosos senesque ob frigidilatem lioc morbo ad6ci, r 10d 
tremor sine rigore fit. 


27. Quam ob causam leviter vino tincti magis delirant 
quam qui aut gravius sese inebriarint, aut sobrii ? An quod 
sobrius quidem recte judicat, qui autem penitus vinolen- 
tus est , quod sensibus obductis onus ferre non potest, non 
judicat ; non judicans autem non delirat ; at vero leviter vino 
tinctus et judicat, et propter vinum male judicat , ita ut de- 
liret : quemadmodum Satyrus Clazomenius, cui reo facto, 
quum esset ad maledicendum proclivis , ut de re ageret , 
nec malediceret, aures obstruxerunt, ne audiens in contu- 
melias se provolveret? Quum tamen cessante adversario 
reserassent, et pauca dicentem adhuc illum audivisset, non 
abstinuit, sed male locutus est , quoniam sentiebat quidem, 
male vero judicabat. 


28. Cur erga vinum dulce, quod suavius est, ebriosi 
non fiunt? An quod vinum dulce saporem non obtinet pro. 
prium, sed alienum?  Jgitur dulcedinis potius quam vini 
avidus erit qui eo victus fuerit. 


29. Cur ebriosi sole calefieri maxime amant? An quo- 
niam concoctione indigent? Atque etiam quod refrigerati 
sunt : unde et morbi adtoniti ac torpores celerrime post 
compotationes superveniunt. 


$0. Cur vinolentis multa interdum adparent ubi rem 
unicam vident? An quia visionum principia intrinsecus a 
vino moventur, sicut caput totum; at ubi principia mo- 
ventur, visiones non in idem punctum convergunt, sed 
quasi ad utrumque latus rei conspectze incidunt ? hinc duze 
res adparent. Quod idem, si quis oculum subter comprimil, 
evenire solet : visionis enim movit principium, ita ut non 
amplius in idem incidat punctum ac altera. Motus itaque 
ejusmodi extrinsecus supervenit ; vini autem intrinsecus ; 
nec quidquam interest : eadem enim efficiet, quocumque 
tandem modo mota fuerit. 


31. Cur vinolentorum lingua impingit? Utrum quia, 
quemadmodum corpus totum in vinolentia titubat, ita et 
lingua titubans impingit, nec reddere articulatim vocabula 
polest? An linguae caro spongise similis est? Madescens igitur 
extumescit ; hoc autem ubi fit, quum propter crassitud:nem 
quem tumor parit, difficilius moveatur, vocabula rite ef- 
fingere non valet. An quod nec in aqua ob absentiam 
aeris loqui possumus, neque quum in os humorem indidi- 
mus? Igitur quod per ebrietatem lingua in multo humore 
versatur, idcirco vocabula rite effingere non possu- 
mus; eo aufem ipso constat impactio. An quia animus 
per ebrietatem hujus adfectus particeps factus impingit ? 
Quodsi igitur animus ita adfectus est, linguam eliam eodem 
modo adfici consentaneum est : ab ea enim loquendi ini- 
tium ducitur : quo fit ut. vel sine vinolentua, ubl an;- 


(s:5,5:6.) 


χωοὶς τῆς μέθης ὅταν ἢ ψυχὴ πάθη τι, συμπάσχει 
xat ἡ γλῶττα, οἷον τῶν φυδουμένων. 


32. Διὰ τί οἵ οἰνόφλυγες xal οἱ περὶ τὴν θάλατταν 
“μαίρουσιν ἡλίῳ; Ἦ διότι of μὲν οἰνόφλυγες δέονται πέ- 
δψεως, xat dua συμδαίνει τινὰς τόπους χατεψῦχθαι 
(διὸ καὶ ἀποπληξίαι xal ἀποναρχώσεις μετὰ τοὺς πό- 
τους )* οἱ δὲ θαλάττιοι διὰ τὸ ἀεὶ ἐν ὑγρῷ εἶναι τοῦτο 
ποιοῦσιν ; 


33. Διὰ τί of μεθύοντες ἀδύνατοι ἀφροδισιάζειν ; Ἦ 
10 ὅτι δεῖ μᾶλλόν τινα τόπον ἐχθερμανθῆναι τοῦ ἄλλου 
σώματος, oi δὲ διὰ τὸ πλῆθος τῆς θερμασίας ἀδυνα- 
τοῦσιν ; ᾿ἈΑἈποσδέννυται οὖν τὸ ἀπὸ τῆς χινήσεως θερ- 
3 / b! « 4 , - LI 
uv γινόμενον ὑπὸ τοῦ περιέχοντος. — "H διότι δεῖ αὲν 
ἐχθεριανθῆναι τοὺς χάτω τόπους, 6 δ᾽ οἶνος ἄνω πέ- 
156 φυχε φέρεσθαι, ὥστ᾽ ἐχεῖ ποιεῖ τὴν θερμασίαν, ἐντεῦ- 
θεν δ᾽ ἀπάγει; Καὶ μετὰ τὰ σιτία Toca. ἀφροδισια- 
στιχοί, xal κελεύουσιν ἀριστᾶν μὲν πολύ, δειπνεῖν δ᾽ 
ὀλίγον" ἀπέπτων μὲν γὰρ ὄντων ἄνω φέρεται, πεπεμ- 
μένων δὲ χάτω τὸ θερμὸν xal τὸ Üypóv* f δὲ τοῦ σπέρ- 
20 ματος γένεσις ἐχ τούτων. Καὶ of χοπιῶντες ἐξονει- 
rl & € ν ᾿ ἢ δ , "E ὰ Y i 
ρώττουσιν, ὅτι ὑγρὸς xai θερμὸς ὃ χόπος. "E&v ouv dv 
τῷ τόπῳ τούτῳ γένηται ἡ περίττωσις, συωθαίνει ἐξο- 
, ὰ A Li A - , 
νειρώττεῖν, Διὰ ταὐτὸ δὲ xal ἐπὶ τοῖς ἀρρωστήυασιν, 
ὅσοις γίνεται, συμδαίνει, xal τοῖς φοδουμένοις xal 
23 τοῖς ἀποθνήσχουσι συμδαίνει ὡσαύτως. 


84. Διὰ τί νέοι ὄντες ἐνουροῦσι μᾶλλον, ὅταν μεθυ- 
σθῶσιν, ἣ πρεσθύτεροι; Ἧ διὰ τὸ θερμοὺς xat ὑγροὺς 
εἶναι πολὺ τὸ συρρυὲν γίνεται περίττωμα, διὰ τὸ μὴ 
ἀναλίσχειν τὸ σῶμα τὸ ὑγρόν, ὥσθ᾽ ὑπερχεῖται " πρε- 

30 σθυτέροις δὲ γινομένοις διὰ ξηρότητα τὴν ὑπερθολὰλν 
ἀντισπᾶ τὸ σῶμα; Ἢ ὅτι μᾶλλον δπνωτιχώτεροί εἶ-- 
σιν οἱ νέοι τῶν πρεσθυτέρων ; διὸ τοὺς μὲν νέους χαθύ- 
πνοὺς ὄντας λανθάνει ἣ ὁρμὴ τοῦ οὔρου ἐχπίπτουσα 
πρὶν διεγερθῆναι, τοὺς δὲ πρεσδυτέρους οὔ, χαθάπερ 

88 οὐδὲ τῶν ἔξωθεν χινήσεων οὐδὲν ἧττόν τι λανθάνει 
αὐτοὺς 7| τοὺς νέους. Δῆλον δέ" xal γὰρ αὐτοὶ of νέοι 
ἐν τοῖς βαθυτάτοις ὕπνοις μάλιστα ἐνουροῦσιν. 


36. Διὰ τί τὸ ἔλαιον πρὸς τὰς μέθας συμφέρει, xal 
τοῦ δύνασθαι πίνειν τὸ χαταρροφεῖν ; Ἦ διότι οὐρητιχόν 
40 ἐστι xal τῷ πόματι προοδοποιεῖ; 


TMHMA A. 
OZA ΠΈΡΙ AÓPOAIZIA. 


ι. Διὰ v( 6 ἀφροδισιάζων xal 6 ἀποθνήσχων ἀναθάλ-- 
λειταὄωματα, καθεύδων δὲ χαταύαλλει; ἯἮ διότι ἄνω- 
θεν τὸ θερμὸν ἐξιὸν ἀναστρέφει ἵνα περ δραζ᾽ ἐν δὲ τῷ 
ὕπνω κάτω συνάγεται (διὸ ῥέπει κάτω) " συγχλείονται 

45 δ᾽ ol ὀφθαλμοὶ παρὰ τὸ μὴ ὑπέρχειν ἔτι νοτίδα ; 


PROBLEMATA, * SECT. ΠΙ, 32-IV, 1. 


135 


mus aliquo modo adfectus fuerit, lingua etiam hunc adfe- 
ctum particlpet , ut apud metuentes. 


32. Cur ebriosi et homines maritimi sole delectantur ? 
Àn quod ebriosi quidem concoctione indigent, simulque 
evenit ut partes corporis quadam refrigeratze ent ( hinc 
et morbi adtoniti ac torpores post. compotationes fieri s0- 
lent) ; maritimi autem , quoniam in humore semper degunt, 
hoc idem faciunt ? 


33. Cur vinolenti concumbere nequeunt? An quod par- 
tem. corporis quamdam amplius quam reliqunm corpus 
calere opus est : quod vinoleniis contingere pra nimic 
calore non potest? Calor igilur qui a motu provenit, a 
calore ambienti exstinguitur. An quod partes corporis 
inferiores quidem calere opus est, vinum autem naturaliter 
in sublime fertur, ita ut calorem hic quidem excitet, 
illinc vero abducat? Post cibum quoque minime in vene. 
rem proclives sumus , atque prandere quidem large, cc- 
nare vero parce pricipiunt : cibus enim crudus dum est , 
sursüm, dum vero concoctus, deorsum fertur calor et 
humor; ortus autem seminis ex his est. Et fatigatis id- 
circo per somnum profluit genitura, quod humida el ca- 
lida est lassitudo. Quodsi igitur ezcrementum ea in 
parte fuerit, evenit hujusmodi seminis ejectio. Hec ea- 
dem causa sunt cur hoc eveniat in morbis in quibus fieri 
solet, item cur metuentibus et morientibus eodem modo 
eveniat. 


34. Cur juvenes potius quam seniores sese permingunt, 
ebrii facti? An quoniam juvenes humidi sunt et calidi , co- 
piosa idcirco flunt excrementa confluentía , quoniam cor- 
pus humorem non absumit, ita ut superfluat ; seniores 
vero ubi fiunt, corpus propter siccitatem nimietatem revel- 
lit? An quod juniores ad somnum procliviores sunt quam 
seniores ? quocirca juvenes quidem , utpote graviter conso- 
pitos, urinze impetus latet, excidens antequam subrexerint ; 
seniores vero non, quemadmodum nec externorum motuum 
exiguior quidam ullus eos magis latet quam juvenes. Ar- 
gumento autem est, quod juvenes ipsi tum maxime sese 
permingunt , quum profundissime dormiunt. 


35, Cur oleum ad arcendam vinolentiam valet, sorbi- 
tumque facultatem prsestat potandi? An quod urinam ciere 
potest , potuique viam sternit ? 


SECTIO IV. 


QU.E AD REM VENEREAM PERTINENT. 


f. Quam ob causam qui concumbit et. qui moritur, 
oculos adiollit, qui autem dormit, submittit? An quod de 
parte superiori calor exiens oculos subvertit eamdem in 
partem qua tendit ; per somnum autem deorsum se colligit : 
quapropler deorsum vergit; clauduntur vero propterea 
oculi, quia non amplius subest bumidilas? 


136 


4. Διὰ τί τῶν πλείοσιν ἀφροδισίοις χρωμένων ἐπιδη- 
λότατα συνδίδωσι τὰ ὄμματα χαὶ τὰ ἰσχία, τὰ μὲν 
ἐγγὺς ὄντα, τὰ δὲ πόρρω; Πότερον ὅτι xai ἐν αὐτῇ τῇ 
συνουσίᾳ ἐπιδηλότατα συμπονεῖ ταῦτα τῇ ἐργασίᾳ συν- 

δ ιόντα περὶ τὴν πρόεσιν τοῦ σπέρματος ; Συνεχθλίδεται 
οὖν μάλιστα ἐντεῦθεν ὅσον εὔτηχτον τῆς τροφῆς ἔνεστι 
διὰ τὴν θλῖψιν. "H διότι παραθερμαινόμενα τήκεται 
μάλιστα, 6 δ᾽ ἀφροδισιασμὸς θερμότητα ἐργάζεται, 
μάλιστα δὲ ταῦτα θερμαίνεται, ἃ κινεῖται ἐν τῇ ἐργα- 

10 σίᾳ ; οἱ δ᾽ ὀφθαλμοὶ xat τὰ περὶ τὴν ἕδραν ἐπιδήλως 
συμπονεῖ οὔτε γὰρ μὴ συναγαγόντι τὰ περὶ τὴν ἕδραν 
ἐνδέχεται προέσθαι, οὔτε μὴ τῶν ὀφθαλυῶνν χαταύλη- 
θέντων τὰ μὲν γὰρ περὶ τὴν ἕδραν συνιόντα θλίθει, 
olov ἐκ κύστεως τῇ χειρὶ τὸ ὑγρόν, f; δὲ τῶν ὀφθαλ- 
15 μῶν συναγωγὴ τὰ ἀπὸ τοῦ ἐγχεφάλου, Ὅτι δὲ με- 
γάλην ἔχουσι τὰ ὄμματα τὴν δύναμιν xai δ᾽ τόπος 
αὐτῶν πρὸς γένεσιν, δηλοῖ $j τῶν ἀτέχνων xal γονίμων 
γυναιχῶν τοῖς ἐναλείμμασι πεῖρα, ὡς δέον ταύτῃ διελ- 
θεῖν εἰς τὸ σπέρμα δύναμιν. Πίονα δ᾽ ἄμφω τυγχάνει 
20 ὄντα πάντων ἀεί, ἀρχός τε xal ὄλματα. Διὰ μὲν οὖν 
τὴν συνεργίαν χοινωνεῖ τῆς θερμασίας, διὰ δὲ ταύτην 
λεπτύνεται χαὶ συναποχρίνεται πολὺ εἰς τὸ σπέρμα * 
οὔτε γάρ, ἂν μὴ πῖον 7, ὁμοίως γρύσδι $ θερμότης, 
οὔτε πῖον ὃν μὴ συμπονοῦν, οἷον ἐν τῇ χοιλία. Ἀλλ᾽ 
25 οἵ νεφροὶ τῶν ἄλλων μάλιστα αἰσθάνονται διὰ τὴν γει- 
«νίασιν, xal αὐτὴ δ᾽ ἣ τοῦ σπέρματος πάροδος παρὰ 
τοὺς τόπους τούτους οὖσα ἐπιδηλότατα f ἱχανή ἐστι λε- 
πτύνειν΄ ἀφαιρεῖ γάρ, ἀλλ᾽ οὐ προστίθησι πλησιά- 


ζουσα. 
1 


3. Διὰ τί xai ol ἀφροδισιάζοντες xat οἱ εὐνοῦχοι οὐ 
χρώμενοι ἀφροδισίοις, ὁμοίως ἀμφότεροι τὰ ὄμματα 
πρὸς ὀξυωπίαν βλάπτονται; Ἦ ὅτι τοῖς μὲν διὰ λα- 
Ὑνείαν, τοῖς δὲ διὰ τὴν πήρωσιν τὰ ἄνω ξηρὰ γίνεται 
μᾶλλον τοῦ δέοντος, ἐπιδηλότατα δ᾽ ἐν τούτοις, ὅσων 
85 τὸ ἔργον ἐστὶν ἀχριδές᾽ ἧ δ᾽ ὄψις τοιοῦτον; χατασπω- 
μένων δὲ τῶν ὑγρῶν τὰ ἄνω ξηραίνεται. 'O μὲν οὗ οὖν 
ἀφροδισιασμὸς δῆλον ὅτι τοῦτο ποιεῖ" τοῖς δ᾽ εὐνούχοις 
τά τε σχέλη olósi xal αἱ χοιλίαι εὔλυτοι, ὡς χάτω μεῦι- 
σταμένου τοῦ ὑγροῦ. 


4. Διὰ τί ἄνθρωπος μόνον, ὅταν ἀρχηται δύνασθαι 
ἀφροδισιάζειν, $68, τῶν δ᾽ ἄλλων ζῴων ὅσα τρίχας 
ἔχει, οὐθέν ; ; "H ἐπειδὴ χατὰ τὰς ἡλιχίας μεταθάλλει τὰ 
ζῷα εἰς τοὐναντίον ; φωνή τε γὰρ βαρεῖα ἐξ ὀξείας γί- 
νεται, χαὶ δασύνεται ἐχ ψιλῶν. Δῆλον οὖν ὡς χαὶ τὰ 
4b ἐχ γενετῆς δασέα ζῷα Voir ἄν, οὐ δασύνοιτο, σπερ- 

pax γινόμενα " οὐ πάσχει δὲ τοῦτο-διὰ τὸ τὰ | σπερ- 

μαίνοντα ξηρότερα γίνεσθαι χαὶ ἀραιότερα, ἐξ ὧν θρὶξ 

φύεται, Δῆλον δ᾽ ἐχ τοῦ μὴ ἐν ταῖς οὐλαῖς φύεσθαι 

τρίχας " στεγαναὶ γὰρ αἱ οὐλαί, ἀλλ᾽ οὐχ ἀραιαί' 
60 "ηδὲ τοῖς παιδίοις xai γυναιξίν" ὑγρὰ γὰρ xal ἄμφω, 
ἀλλ᾽ οὐ ξηρά, 


30 


40 


IIPOBAHMATA, * A, £-X. 


[nc d 
p€——— πο ΟΝ ΔΔστοοΠΘΡῚ 


(876,877.] 


2. Cur iis qui rei veneree impensius indulgent, oculi 
el clunes manifestissime concidunt, licet hae quidem prope, 
illi vero procul absint? Utrum quod in ipso etiam coitu 
partes [188 manifestissime laboris participes fiunt, quippe 
contrahuntur quo tempore semen emittitur? Itaque quan- 
tum iis inest alimenti liquatu facilis, id inprimis propter 
pressionem simul inde extruditur. An quod in transitu 
calefactme precipue contabescunt? concubitus enim calo- 
rem creat, eaque maxime calefiunt qua in opere commo- 
ventur; oculi autem partesque sedi proxime manifesto 
laborem participant : haud enim fieri potest ut. semen 
projiciatur, nisi partes contrabantur sedi vicine, nisique 
oculi demittantur : parles namque sedi vicina ubi contra- 
liuntur , quasi manu ex vesica humorem exprimunt , ocu- 
lisque contractis exprimuntur qui ἃ cerebro proveniunt. 
Oculos vero et locum his proximum vim ad procreatio- 
nem magnam obtinere, docet experimentum quo linimen- 
torum ope mulieres steriles a foecundis distinguunt , quasi 
vis ad semen hac transmilli deberet. Sunt autem ambo 
cum podex, tum oculi, pingues semper apud omnes. Ergo 
quod parles hae adjuvant, caloris participes fiunt, hujus 
vero vi extenuantur, multumque una ad semen excerni- 
tur : calor enim, si pingue non adsit, non seque grunniet, 
nec δὶ adsit quidem pinguedo, sed laboris non particeps 
fiat, quemadmodum in ventre. Atqui renes omnium imnasi- 
me senliunl, quia in vicino positi sunt, et ipse quoque 
seminis Lransitus, quum per ea loca manifestissime agatur, 
ad extenuandum subficit : adimit enim, non addit vero, 
ubi adcedit. 


3. Quamobrem et apud concumbentes, el apud spado- 
nes, qui re non utuntur venerea, quod ad visus acumen 
adlinet, eadem noxa adfliguutur oculi? An quia illis quidem 
ob libidinem, his vero ob mutilationem partes superiores 
plus justo exsiccantur : quod manifestissimum in iis par- 
libus est quarum opus exquisitius administratur; oculus 
autem lalis est? humoribus enim deorsum ductis, superiora 
siccanlur. Atqui constat concubitum hoc [acere : spado- 
num enim crura intumescunt, οἱ alvi facile solvuntur, ut- 
pote quuin deorsum humor transferatur. 


4. Cur homo solus, ubi concumbere posse incipit, pube- 
8Cit, ceterorum autem animantium , quaecumque pilis te- 
guntur, nullum? An quod per atates mutari animantes in 
contrarium solent? vox enim gravis de acuta eflicitur, et 
nuda quz ante fuerunt, hirta redduntur. Constat igitur 
etiam animantes a primo natali die hirsutas enudari de- 
buisse tunc, non vero pilis tegi , quum ad semen emitten- 
dum apti fiunt ; non tamen ita adficiuntur, quia quae semen 
emittunt, sicciora fiunt et rariora : quibus de causis pilus 
orilur. Quod iude sane patet , quia pili in cicatricibus noa 
pullulant, quum cicatrices spissee sunt, sed non rara, 
nec apud infantes mulieresque : humidi enim sunt ambo, 
non vero sicci. . 


(7.) 


5. Διὰ τί ἢ ἀνυποδησία οὐ συμφέρει πρὸς ἀφροδι-- 
σιασμούς ; Ἢ ὅτι τὸ μέλλον ἀφροδισιάζειν σῶμα δεῖ τὰ 
ἐντὸς θερμὸν εἶναι χαὶ ὑγρόν, τοιοῦτον δ᾽ ἐν τοῖς ὕπνοις 
μᾶλλον ἣ ἐν τῷ ἐγρηγορέναι ( διὸ xal ταχὺ xal ἄνευ 

δ ἐργασίας οἱ ἐξονειρωγμοὶ γίνονται, ἐγρηγοροῦσι δὲ 
μετὰ πόνου) ἄμα δὲ τὸ σῶμα τοιοῦτον xal oi πόδες 
ὑγρότεροι καὶ θερμότεροι (σημεῖον δέ, ὅτι χαθευδόντων 
θερμοί, ὡς ἅμα τοῖς ἐντὸς οὕτως ἔχοντες y fj δ᾽ ἀνυ- 
ποδησία τοὐναντίον ποιεῖ ; ξηραίνει y&o xal ψύχει, 

10 ὥστ᾽, εἴτ᾽ ἀδύνατον μὴ θερμῶν ὄντων ἀφροδισιάσαι, 
εἴτε χαλεπόν, ἀνάγκη ἀσύμφορον εἶναι πρὸς τὴν τῶν 
ἀφροδισίων χρῆσιν. 


6. Διὰ τί ἐχλύεται μάλιστα τῶν ζῴων ἀφροδισιά- 

σας ἄνθρωπος; Ἢ διότι πλεῖστον προΐεται σπέρμα χατὰ 

15 λόγον τοῦ σώματος: Διὰ τί δὲ πλεῖστον προΐεται; Ἦ ὅτι 

ἥχιστα ἐχπονεῖ τὴν τροφὴν xal φύσει ὑγρὸν xal θερ- 

μόν ἐστι τῶν rwv μάλιστα, ὧν τὸ μὲν ποιεῖ σπέρμα 

πολύ, τὸ δὲ τὴν φύσιν σπερματιχὴν ποιεῖ; χαὶ γὰρ τὸ 
σπέρμα τοιοῦτόν ἐστιν, ἕως ἂν σώζηται. 


20 7. Διὰ τί τοῦ ἀφροδισιάζειν γινομένου διὰ θερμότητα, 
τοῦ δὲ qó6ou ὄντος ψυχτιχοῦ xal τοῦ ἀποθνήσχειν, 
ἐνίοις, ὅταν γένωνται ἐν τούτοις τοῖς πάθεσι, σπέρμα 
προέρχεται ; Ἦ ὅτι ψυχομένων ἐνίων τόπων ἕτεροι ὗπο- 
θερμαίνονται, τήν τ᾽ οἰχείαν ἔχοντες θερμότητα καὶ 
35 δεχόμενοι τὴν τῶν χαταψυχομένων τόπων, ὥστε χατα- 
ψυχομένων μὲν συμθαίνει, οὐ διὰ τὸ ψύχεσθαι μέν-- 
τοι, ἀλλὰ διὰ τὸ θερμαίνεσθαι; Δῆλον δὲ xal τῇ 
ὄψει" τῶν γὰρ φοδουμένων τὰ ἄνω λιφαιμεῖ, τὰ δὲ 
χάτω ὑγραίνεται, καὶ χοιλία χαὶ κύστις λύεται. Ὑπιὸν 
30 οὖν τὸ θερμὸν ἐν μὲν τῷ φόδῳ χάτω, ἐν δὲ τῷ θανάτῳ 
χάτωθεν ἄνω, ἐξυγραῖνον τῇ θερμότητι ποιεῖ τὴν τοῦ 
σπέρματος ἔξοδον. 


8. Διὰ τί ob δεῖ μὴ ὀργῶντα οὔτ᾽ ἀφροδισιάζειν, 
οὔτ᾽ ἐμεῖν, οὔτε πτάρνυσθαι, οὔτε φῦσαν ἀφιέναι; Ἢ 
3b ὅτι μὴ ὀργῶντες ὁμοίως ἔχομεν τοῖς Ex τῆς γῆς ἀνα- 
σπωμένοις, οἷς προσεχσπᾶταί τι ἀλλότριον, 3) ἐγχατα- 
λείπεται ἀποσπασθέν, ἅπαν δ᾽ ὃ δεῖ μὲν ἐξαρθῆναι, 
χολοδὸν δ᾽ ὁπολείπεται, πλείω χρόνον παρέξει πόνον, 
ἐάν τέ τις χινήσῃ τι ἀλλότριον, τοῦτο πόνον παρέξει, 
ἐ0 οὐχ ἐν τῇ αὑτοῦ χώρᾳ ὄν; ἃ συμδήσεται τοῖς μὴ ὀρ- 
γῶσι ποιοῦσί τι τῶν εἰρημένων. 


9. Διὰ τί νήστεις θᾶττον ἀφροδισιάζουσιν ; *H διότι 

ol πόροι κενώτεροι οἱ τοῦ σώματος νήστεσι, πλήρεσι δὲ 

πλήρεις; χωλύουσιν οὖν τὴν slg τὸ σπέρμα δγρότητα 

46 διεξιέναι, Δῆλον δ΄ ἐπὶ τῆς χύστεως᾽ οὐ γὰρ δύνανται 
πλήρους οὔσης ταχὺ ἀφροδισιάζειν. 


10. Διὰ τί ol νέοι ὅταν πρῶτον ἀφροδισιάζειν ἄρ-- 
Jovia, αἷς ἂν ὁμιλήσωσι, μετὰ τὴν πρᾶξιν μισοῦ- 
σιν ; *H διὰ τὸ μεγάλην γίνεσθαι τὴν μεταθολήν ; τῆς 

50 γὰρ συμθαινούσης ὕστερον ἀηδίας μεμνημένοι, ὡς αἷ- 
τίαν ᾧ ἐπλησίασαν φεύνουσιν. 


PROBLEMATA,* SECT. 1V, 5-10. 


137 


5. Cur nuditas pedum rei veneree non prodest? An 
quoniam corpus, quod concubiturum est , calidum intus 
atque humidum esse debet, quale per somnum potius esse 
quam per vigiliam solet : ex quo etiam celeriter ac sine 
labore semen dormientibus profluit, vigilantibus vero non 
sine conalu ; simul autem fit ut et corpus lale exsistat, 
el. pedes humidiores fiant atque calidiores (indicium quod 
quum dormimus, pedes calidi sunt, ut qui una cum internis 
partibus ita se habent) ; at nuditas pedum contrarium 
efficit? siccat enim atque refrigerat , ita ut sive impossi- 
bile, sive difficile sil ut res agatur venerea nisi pedibus 
calidis, eorum nuditatem coitui non prodesse necesse est. 


6. Cur omnium maxime animantium homo, postquam 
concubuit, enervatur? An quod semen pro portione sui 
corporis plurimum emittit? Sed cur plurimum emittit? An 
quod minime cibum conficit, eL omnium maxime animan- 
tium humidus natura et calidus est: quarum rerum altera 
quidem seminis copiam facit, allera vero naturam ad se- 
men creandum aptam reddit? semen etenim tale est, quam- 
diu persistit. . 


7. Quam ob causam, quum concubitus calore fiat , timor 
autem et mors refrigerandi vim habeant, nonnullis tamen, 
quum ab his ipsis tenentur adfectibus, semen profluit? An 
quod quum loca quidam corporis refrigerantur, alia intepe- 
scunt, quum el proprium calorem habeant et locorum re- 
frigeratorum calorem suscipiant, ita ut fiigescentibus 
quidem id eveniat, verum non quia frigescunt, sed quia 
calefiunt? Constat hoc etiam ipao adspectu : parles enim 
superiores timentium sanguine privantur, inferiores autem 
humescunt, et alvus solvitur et vesica. Calidum igitur 
quum per timorem quidem inferna, per mortem vero in- 
ferne superiora pelat, caliditate sua humevtans , seminis 
exitui ansam dat. 


8. Cur neque concumbere, neque evomere, nec ster. 
nuere, neque flatum emittere oportet, nisi turgeas? An 
quia quum non turgemus , similes terrae stirpibus sumus, 
quibus evuisis aut alienum una evellitur quidpiam, aut 
aliquid abscissum relinquitur; quod autem quum eximi 
debuisset, mutilum remanseril, dolorem diutius id omne 
movebit , itemque si quid alienum commoverit quis, id 
quum sua sede privetur, dolorem creabit? quae iis usu eve- ᾿ 
nient, qui quum non turgept, aliquid faciunt ex iis quae 
modo retulimus. 


9. Cur jejuni celerius concumbunt? An quod meatus 
corporis jejunis inaniores, repletis autem pleni sunt? itaque 
impediunt ne destinatus ad semen humor permeet. Quod 
in vesica patet: hac etenim plena celeriter concumbere 
non possunt. 

10. Cur juvenes quum primo concumbere incipiunt, qui- 
buscum fuerint congressi , eas re peracta odio habent? Au 
quod mutatio magna fit? sequentis enim tzdii memores , 


quacum rem habuerint, tamquam causam fugiunt. 


158 


LE, Διὰ τί οἱ ἱππεύοντες συνεχῶς ἀφροδισιαστιχώ- 
τεροι γίνονται; Ἧ ὅτι διὰ τὴν θερμότητα χαὶ τὴν χίνη- 
σιν ταὐτὸ πάσχουσιν ὅπερ ἐν τῇ ὁμιλίᾳ; διὸ καὶ τῇ τῆς 
ἐπεχούσης ἡλικίας ἐπιδόσει περὶ τὰ αἰδοῖα μείζω τὰ 

ὁ μόρια ταῦτα γίνεται. ᾿Αεὶ οὖν τῇ χινήσει ταύτῃ γρω- 
μένων εὔροα τὰ σώματα γίνεται καὶ προωδοπεποιη- 
μένα πρὸς τὸν ἀφροδισιασμόν. 


12. Διὰ τί, ὅταν ἄρξωνται ἀφροδισιάζειν δύνασθαι, 
οἱ γρῶτες ὄζουσι, πρότερον δ᾽ οὐχ ὄζουσι πρὸ ἥδης 
40 οὔθ᾽ οἱ ἄνδρες, οὔθ᾽ al γυναῖκες; Ἦ ὅτι τὰ ἄπεπτα τούς 
τε χυμοὺς ἀεὶ χείρους ἔχει (ἢ γὰρ ὀξυτέρους, ἢ ἄλμυ- 
ρωτέρους, ἢ πιχροτέρους) καὶ τὰς ὀσμὰς δυσωδεστέ- 
pac, τὰ δὲ πεπεμμένα ἣ γλυχεῖς, ἢ ἧττον ἀγλευχεῖς, 
χαὶ τὰς ὀσμὰς εὐωδεστέρας, ἢ ἧττον δυσώδεις; τοῦτο δ᾽ 
15 ἐστὶ δῆλον ἐπὶ πάντων θεωμένοις καὶ φυτῶν xal ζῴων. 
᾿ἈἈφαιρεθέντων δὴ τῶν εὐπέπτων, τὰ ὑπολειπόμενα 
ἄπεπτα, οἷον δὴ καὶ ἐπὶ τῆς τέφρας ἀνχαλωθέντος τοῦ 
γλυχέος πιχρὰ f, χονία, καὶ ὁ ἱδρὼς ἁλμυρός. Πέττει 
δ᾽ ἢ φυσικὴ θερμότης τὸ σπέρμα', ὃ μιχρὺν ὃν πολλὴν 
40 ἔχει δύναμιν" ἐχ πολλοῦ γὰρ ὀλίγον συγκεχεφαλαίω- 
ται" διὸ ὅταν ἀπέλθη, ἐχλύονται ὡς ἐπὶ τὸ πολὺ μᾶλ- 
λον xal χαταψύχονται" ὥστ᾽ ἀπεπτότεροι οἱ χυμοὶ 
γίνονται μᾶλλον, ἀναστομουμένων τῶν πόρων διὰ τὴν 
ἔχχρισιν αὐτοῦ, Ἁλμυρώτεροι οὖν ol τῶν παίδων 
40 ἱδρῶτες xal δυσωδέστεροι διὰ τὴν ἀπεψίαν, xai ἐὰν 
τύχη τοιαύτη fj φύσις οὖσα ὥστε δυσώδη ἔχειν τὴν 
ὑπόστασιν τοῦ ἱδρῶτος, τούτοις μᾶλλον ἐπισημαίνει, 
xal ἐν τοῖς τόποις τούτοις αάλιστα, οἷον μασχάλη, ἐν 

ᾧ μάλιστα xal τοῖς ἄλλοις, 


30 13. Διὰ τί, ἐὰν μὲν ἐχ τοῦ σπέρματος τοῦ ἡμετέρου 
γένηται τὸ ζῷον, τοῦτο ἡμέτερον ἔχγονόν ἐστιν, ἐὰν δὲ 
ἐξ ἄλλου τινὸς ἢ μέρους, ἢ ἀποχρίσεως, οὐχ ἡμέτερον ; 
«νεται γὰρ σηπομένων πολλά, καὶ ix τοῦ σπέρματος, 
Τί δὴ οὖν, ἐὰν μὲν τοιοῦτον οἷον ἡμεῖς, ἡμέτερον, 

85 ἐὰν δ᾽ ἀλλότριον, οὔ; ἢ γὰρ ἅπαντα προσήχει, ἣ οὐθ- 
ἕν. *H πρῶτον μέν, ὅτι οὕτω μὲν ἐξ ἡμετέρου γί- 
νεται, ἐχείνως δὲ ἐξ ἀλλοτρίου, ὅσα ἐξ ἀποχαθάρματος 
γίνεται χαὶ ἐχχρίσεως, χαὶ ὅλως οὐθὲν τῶν τοῦ ζῴου 
ζῷον γεννᾷ ἀλλ᾽ ἢ τὸ σπέρμα; τὸ δὲ βλάπτον καὶ 

40 τὸ καχὸν οὐθενός ἐστιν οἰκεῖον, οὐδὲ τὸ ἀλλότριον" οὐ 
γὰρ ταὐτὸ τούτου τι εἶναι xai τούτου ἀλλότριον 3 ἔτε- 
pov , ἢ xaxóv * αἵ δ᾽ ἐχχρίσεις xal σύψεις οὐχ ἡμέτε- 
px, ἀλλ᾽ ἕτερα xal ἀλλότρια τῆς φύσεως ἡμῶν εἰσιν" 
30 γὰρ ὅσα ἐν τῷ σώματι γίνεται, τοῦ σώματος θετέον, 

45 ἐπεὶ xal φύματα γίνεται, ἃ αἴρουσι xal ἐχδάλλουσιν, 
xal ὅλως ὅσα παρὰ φύσιν, πάντα ἀλλότρια " παρὰ 
φύσιν δὲ πολλὰ xai τῶν συγγινομένων ἐστίν. Εἰ οὖν 
ἐχ μόνου τούτου τῶν ἡμετέρων γίνεται ζῷον, ὀρθῶς 
ἂν τὸ ἐκ τούτου γινόμενον ἔχγονον ἡμέτερον εἴη μόνον, 

*v xal ἐχ τοῦ σπέρματος δὲ dv τι ἄλλο γένηται, οἷον 
σχώληξ σαπέντος, ἣ xai ἐν τῇ υήτρᾳ διαφθαρέντος, 
οἷον ἃ λέγεται τέρχτα, οὐχ ἔχγονα λεχτέον᾽ ὅλως γὰρ 
ix διεφθαρμένου γινόμενα οὐκέτι ἐξ ἡμετέρου ὄντος 


IIPOBAHMATA ,* Δ, ια-ἰγ΄. 


(877,815.) 

11. Quare qui equitant adsidue, libidinosiores evadunt? 
An quia propter calorem et motum eodem adficiuntur modo 
quo per coitum? quocirca per genitalium augmentum 
quod debetur tetati coitum adferenti majores fiunt hze par- 
tes. Ubi igitur semper eo utuntur motu, corpora pervia 
ac prseparata ad concumbendum evadunt. 


12. Quare concumbendi facultas dari quum eepta est, 
corpora male olent; prius autem ante pubem non olent 
nec viri, nec mulieres? An quoniam qua cruda sunt, tum 
sapores semper habent deteriores (aut enim acidiores, aut 
salsiores, aut amariores) , tum odores reddunt fcetidiores ; 
conira qus& concocla sunt, sapores aut dulces, aut minus 
dulcedine carentes, et odores suaviores praestant, aut minus 
insuaves? Patet hoc adspectui in omuibus tam stirpibus 
quam animantibus. Detractis itaque quee concocta suut, 
quee relinquuntur, sunt cruda, ut sane el in cinere, portione 
dulci consumpta, lixivium amarum est, itemque sudor sal- 
805. Calor autem naturalis semen genitale concoquit, quod 
quamquam exiguum est, vim tamen obtinet magnam, 
quippe quod ex multo in exile compendiàm redigitur : 
quamobrem ubi id secessit, resolvimur magna ex parte 
vehementius atque refrigeramur, ita ut humores crudiores 
reddantur, patefactis meatibus propter seminis ejectionem. 
Puerorum igitur sudor ob cruditatem et salsior et (ως - 
dior est, ac si cui forte talis natura sit ut sedimentum su- 
doris feetidum habeat, huic vel magis signa prestabit, ac 
praesertim eisdem in locis quibus et ceteris maxime, velut 
in alis. 


13. Cur sí ex semine quidem nostro procreatum animal 
est, proles id nostra est ; sed si ex aliquo alio nostro, sive 
excremen(um , sive pars fuerit, prodiit, nostra non est 
proles? multa enim e putrescentibus, quin etiam e semine 
proveniunt. Quid igitur, si quales nos sumus, tale fuerit , 
nostrum est, sin vero incongruum, non? aut enim omnia 
nostra esse oportet, aut nullum. An primum quidem 
quoniam ifa sane e nostro fit, illo vero modo ex alieno, 
scilicet. quaecunque  purgamentis excremenüsque na- 
scuntur, ac denique nihil ex omnibus qua ad animans 
pertinent, gignere animantem potest nisi semen genitale ? 
quod autem nocet quodque malum est , id nulli propríum 
est; nec incongruum quidem : haud enim eodem redit, 
num rei cuidam aliquid proprium sit, an incongruum, vel 
diversum ab ea, vel malum ; excrementa autem et pu- 
tredines non nostra, sed diversa alienaque sunt ἃ nostra 
natura : non enim quascumque in corpore exstiterunt, ad 
corpus pertinere statuendum est : nam et tubercula fiunt , 
qu: tollimus atque ejicimus, atque in universum que 
praeter naturam sunt, hac aliena omnia sunt : preter na- 
turam autem sunt vel multe res qua simul gignuntur. 
Quodsi igitur inter res quae ad nos pertinent, e solo semine 
animans nascitur, recte quod ex hoc provenit, unice 
proles noetra erit ; imo si ex semine aliquid gignatur aliud, 
ut vermis, ubi putruit, vel ubi corruptum in utero fuit, 
ut quae monstra adpellamus, prolem liac esse nostram 
non dicendum est : in universum enim quum corrupto 
creantur semine, non amplius e re quae nostra est, crc- 


(γ8.) 


γίνεται, ἀλλ᾽ ἐξ ἀλλοτρίου, ὥσπερ τὰ ἐκ τῶν ἀποχρί- 
σεων, οἷον τὸ ἐκ τῆς χόπρου. Σημεῖον δὲ ὅτι ἐχ δια- 
φθειρομένου πάντα τὰ τοιαῦτα γίνεται’ μὴ ἐκ διαφθει- 
ρομένου γὰρ τοιοῦτον πέφυχε γίνεσθαι οἷον ἂν ἢ ἐξ οὗ 

€ τὸ σπέρμα, ἐὰν ἐξ ἵππου, ἵππος, ἐὰν δὲ ἐξ ἀνθρώπου, 
ἄνθρωπος. Καὶ αὐτό τε οὐ τιμῶμεν τὸ σπέρμα, οὐδὲ 
πᾶν τὸ ἐν τῇ γενέσει περαινόμενον" xat γὰρ δὀγρὸν xal 
ὄγχος τις xal σὰρξ γίνεται" ποτὲ δὲ, διὰ τὸ μήπω 
ἔχειν τὴν φύσιν, ἀλλ᾽ ἢ τοσοῦτον μόνον τῆς φύσεως, 

t0 ὅ τι οὕτω διάχειται ὥστε γενέσθαι ἐξ αὐτοῦ τοιοῦτον 
οἷον ἡμεῖς" ἐχ δὲ διεφθαρμένου οὐδὲ τοιοῦτον. Διὰ 
ταῦτα οὔτ᾽ ἐξ ἑτέρου τῶν ἐν ἡμῖν. οὔτ᾽ ἐχ τούτου διε- 
φθαρμένον, ἣ ἀτελῶς ἔχοντος τὸ ἔχγονόν ἐστιν ἡμέτε- 
ρον. 


(6 14. Διὰ τί ἐν τῷ ὕδατι ἧττον δύνανται ἀφροδισιά- 
ζειν of ἄνθρωποι; Ἦ ὅτι ἐν ὕδατι οὐθὲν τήκεται, ὅσα 
ὑπὸ πυρὸς τήκεται, οἷον μόλιδδος ἢ χηρός" fj δὲ γονὴ 
τηχομένη, φαίνεται πυρί; πρὶν μὲν γὰρ $ τρῖψις ἐχθερ- 
μάνη, οὗ τήκεται, ΟἹ δ᾽ ἰχθύες οὐ τρίψει ὀχεύουσιν. 
80 — I5. Διὰ τί τὸ ἀφροδισιάζειν ἥδιστον, xal πότερον ἐξ 
ἀνάγχης, ἣ ἕνεχά τινος ὑπάρχει τοῖς ζῴοις: Ἦ ἡδὺ μέν 
ἐστιν ἦτοι διὰ τὸ ἀπὸ παντὸς τοῦ σώματος ἀπιέναι τὸ 
σπέρμα, ὥσπερ τινές φασιν, 7] καὶ ἀπὸ παντὸς μὲν μὴ 
ἀπιέναι, διὰ δὲ τοιούτου sl; ὃ πάντες συντείνουσιν ol 
25 πόροι τῶν φλεθῶν ; Οὔσης οὖν τῆς ἡδονῆς διοίας τῆς 
ἐν τῷ χνησμῷ, τοῦτο συμβαίνει γίνεσθαι ὥσπερ δι᾽ 
ὅλου τοῦ σώματος" 5 δὲ χνησμὸς ἡδύς ἐστιν, ὑγροῦ 
ἔξοδος πνευματώδους ἐγχαταχεχλεισμένου παρὰ φύσιν" 
f, δὲ γονὴ τοιούτου εἷς τὸ χατὰ φύσιν ἔξοδος. ἔστι 
30 δὲ xal ἐξ ἀνάγχης ἡδὺ καὶ ἕνεχά τινος, ἐξ ἀνάγχης μὲν 
ὅτι ἡ εἰς τὸ χατὰ φύσιν ὁδὸς ἡδύ ἐστιν, ἐὰν ἦ αἰσθητή, 
ἕνεκα δέ τινος ἵνα γένεσις ἦ ζῴων " διὰ γὰρ τὴν ἡδονὴν 
μᾶλλον ὁρμᾷ πρὸς τὴν μῖξιν τὰ ζῷα. 


16. Διὰ τί ἡ λαγνεία πρὸς νοσήματ᾽ ἔνια τῶν ἀπὸ 

85 φλέγματος συμφέρει ; Ἦ ὅτι περιττώματός ἐστιν ἔξοδος, 

ὥστε συνεχχρίνεται πολλὴ περίττωσις; τὸ δὲ φλέγμα 
περίττωμα. 


17. Διὰ τί τὰ ἀφροδίσια τὴν χοιλίαν ψύχει χαὶ ξη- 
ραίνει; *H ψύχει μέν, ὅτι ἐχχρίνεται τὸ θερμὸν ἐν τῇ 
εὖ μίξει ; ξηραίνει δ᾽ f μῖξις ἐξατμίζεται γὰρ τοῦ θερ- 
μοῦ ἐξιόντος, ἐξέρχεται δὲ ψυχομένου. "Ετι xal f 
θερμότης ἐν τῇ ὁμιλίᾳ ξηραίνει. 


18. Διὰ τί, ὅσοις αἴ βλεφαρίδες ῥέουσι, λάγνοι; *H 

διὰ τὸ αὐτὸ xal διότι ol φαλαχροί; ἔστι γὰρ μόρια ἄμφω 

46 ταῦτα τοῦ αὐτοῦ, — "Ecrit δὲ τὸ αἴτιον : ὁπόσαι πρεσόυ- 
τέρου γινομένου μὴ αὐξάνονται τῶν συγγενιχῶν τρι- 
χῶν, ἅπασαι τοῦτο πάσχουσιν ἐν ταῖς λαγνείαις " χε- 
φαλὴ γὰρ καὶ ὀφρὺς καὶ βλεφαρὶς συγγενικαὶ τρίχες. 
Τούτων δὲ μόνον ἐνίοις at ὀφρύες δασύνονται πρεσόυ- 

& τέροις γινομένοις (δι᾿ ἣν δ᾽ αἰτίαν, εἴρηται ἐν ἄλλοις), 
a ἕτεραι δὲ διὰ τὸ αὐτὸ ἄμφω λείπουσιν. Αἴτιον δ᾽ 


PROBLEMATA,* SECT. IV, 14-18. 


139 


antur, sed ex aliena, quemadmodum quas excrementis 
constiterint, ut quod ex stercore. Omnia vero hujusce- 
modi ex semine creari quod corrumpitur, inde patet, 
quia si non ex hujusmodi semine creatus sit, quod crea- 
tur, tale naturaliter (it quale illud est de quo semen geni- 
tale prodierit, si de equo, equus, si de homine, liomo, 
Nec semen magni facimus ipsum, nec omne quod iuter 
generandum absolvitur : tunc enim humor et moles 
quadam et caro consistunt; interdum tamen, quoniam 
nondum naturam adeptum est, nisi excipias tantam s0- 
lummodo naturx partem, quanta ad hoc efficiendum sub- 
ficit, ut ex illo tale creari possit quaies nos sumus; e cor- 
rupto autem semine npe tale quidem enasci potest. Causa 
est hac cur nec alia ex re intra nostrum corpus, nec ex 
semine corrupto, aut imperfecte se habente quod provenit, 
proles nostra sit. 


14. Cur minus in aqua homines concumbere queunt ? 
An quod res nulla in aqua liquatur quaecumque ab igne 
liquefit, ceu plumbum, aut cera; genituram autem igne 
liquescere constat? liaud enim prius líquatur quam per ad- 
tritum recaleat. Pisces tamen adtritu nog coeunt. 


15. Qua de causa suavissimus concubitus est, et utrum 
necessario exstat apud animantes, an rei cujuspiam gratia? 
Àn suavis quidem est, quoniam aut toto ex corpore semen 
profluit, ut aliqui volunt, aut quia et, quamvis non toto 
ex corpore profluat, tamen per hujusmodi partem transit in 
quam mealus venarum omnes convergunt? cum igitur vo- 
luptas ejusdem generis sit ac quae pruritu fit, efficitur ut 
hac quasi per corpus obcurrat universum : prurigo enim 
jucunda est, utpote quuin secessio humoris spirituosi contra 
naturam intus conclusi sit; genitura vero secessio humoris 
ejusmodi est ad id quod ei a natura destinatur. Suavis au- 
tem tum ex necessitate, tum rei cujuspiam gratia concubi- 
ius est, ex necessitate quidem , quod iter tendens ad sco- 
pum a natura destinatum suave est, si modo a sensu per- 
cipi queat ; rei vero cujuspiam gratia, ut ortus sit animan- 
tium : facit enim voluptas ut animantes ad coilum arden- 
tius excitentur. 


16. Cur lascivia morbis a pituita oriundis nonnullis 
prodest? An quoniam excrementi exitus est, ita ut simul 
multum redundantis materide excernatur? pituita enim 
excrementum est. 


17. Cur res venerea ventrem refrigerat οἱ siccat? An 
refrigerat quidem, quoniam calor in concumbendo excer- 
nitur ? siccat vero congressus , quippe quum evaporatio fit, 
dum calor exit; egreditur tamen quia refrigeratur. Adde 
etiam quod calor per coitum siccat. 


18. Cur salaces hi sunt quibus pili palpebrarum defluunt? 
An ob id ipsum quo etiam calvi? sunt enim hec ambo 
partes rei ejusdem. Causa autem haec est : quicumque ex 
pilis congenitis setate jam provecta non crescunt , hi omnes 
ita adficiuntur libidinis usu immoderate : capillus enim et 
supercilium et cilium congeniti sunt pili. Ex his vero su- 
percilia tantam nonnullis senescentibus hirsuta fiunt 
(quod cur ita sit , alibi rationem adtulimus) ; reliqua au- 
tem utraque genera eadem de causa deficiunt. Causa au- 


140 IIPOBAHMATA," Δ, (9-4. (875, 879.) 


tem est quod partes superiores, utpote sanguinis parum ob- 
tínentes, libido refrigerat , ita ut locus hic alimentum non 
concoquat ; pili autem alimentum non recipientes defluunt. 


ὅτι χαταψύχει τὰ ἄνω f λαγνεία ὀλίγαιμα ὄντα, ὥστ᾽ 
οὗ πέττει τὴν τροφὴν 6 τόπος " οὗ λαμθάνουσαι δὲ τρο- 
φὴν ἐχρέουσιν αἱ τρίχες. 


19. Διὰ τί οὐρητιῶντες οὐ δύνανται ἀφροδισιάζειν ; 
5 Ἦ ὅτι πλήρεις γίνονται οἱ πόροι, τὸ δὲ πλῆρες ὑγροῦ 
οὐ δέχεται ἄλλο ὑγρόν ; 


19. Quam ob causam micturientes concumbere neque- 
unt? An quod meatus implentur; quod autem plenum 
humoris est , alium humorem non recipit ἢ 


xai ἀνθρώπους xat τῶν ἄλλων ζῴων 8 τι ἂν ἔχη; Ἢ ὅτι | homines, tum quodcumque aliud animal eos habuerit? 
ἡ ἰξία γίνεται μεταστάντος πνεύματος {διὸ xal ὠφελεῖ | An quod varix flatu translato fit (quocirca εἰ vitiis ab atra 
10 πρὸς τὰ μελαγχολικά ) * ἔστι δὲ xal ὁ ἀφροδισιασυωὸς | bile profectis prodest); concubitum autem flatus exitus 
μετὰ πνεύματος ἐξόδου ; El οὖν ὁδοποιεῖται ἡ ὁρμὴ | itidem comitatur? Quodsi igitur nascente flatu impetus 
γινομένου αὐτοῦ, οὐ ποιεῖ ὁρμᾶν τὸ σπέρμα, ἀλλὰ xa- | ejus preeparatus est, seminis impetum non excitat , sed 


30. Διὰ τί af ἰξίαι τοὺς ἔχοντας χωλύουσι γεννᾶν, | 20. Cur varices generare vetant qui iis tenentur, cum 
ταψύχεται. Magatvet οὖν τὴν συντονίαν τοῦ αἰδοίου. | refrigeratur. Efficit igilur ut penis tentigo emarcescat. 


41. Διὰ τί οἱ ἀφροδισιάζοντες ἐχλύονται xai ἀσθενέ- 21. Quare qui concumbunt , enervantur ac debiliores 
I$ στεροι γίνονται ὡς ἐπὶ τὸ πολύ; Πότερον διὰ τὸ ἀπὸ πάν- | fiunt magna ex parte? Utrum quod semen omni ex parte 
των ἔχχρισιν εἶναι τὸ σπέρμα, ὥσθ᾽ οἷον οἰχοδομήματος | corporis secretio est, ita ut perinde ac zdificii juncturz, 
αἱ &ppovías , xal τοῦ σώματος οὕτω» σειομένη fj σύνθε- | sie corporis compactio quatiatur eo quod aliqua pars de- 
σίς ἐστι τῷ ἀπεληλυθέναι τι, οἷον εἰ τὸ αἷμα ἐξέλθοι ἢ | cessit, quasi sanguis, aut quavis pars alia exiissel ? 118 
πᾶν ὅ τι ἄλλο μέρος; Οὕτω σφόδρα ἐπίχαιρον τὸ ἐξιόν | quod exit, maximi momenti est, et quod ex multo ali- 
30 ἐστι, xal ὃ ἐκ πολλῆς γίνεται τροφῆς ὀλίγον, olov τὸ | mento in exiguam molem redigitur, quemadmodum amy- 
ἀμύλιον Ex τοῦ σταιτός. lum ex massa farinacea. 


22. Διὰ τί of ἀφροδισιάζοντες καὶ οὐρητιῶντες ἐντεί-- 
νουσιν ; Ἦ ὅτι πληρουμένων τῶν πόρων δγρότητος, τὸ 
σπέρμα ὑπεξιὸν ἐν ἔλάττονι τόπῳ πλείονά τ᾽ ὄγχον 

45 ποιεῖ xal αἴρει; ἐπίχειται γὰρ τὸ αἰδοῖον ἐπὶ τοῖς πό- 
ροις. 


22. Cur concumbentes el micturientes penem inten- 
dunt? An quod ubi mealus pleni sunt humore, semen 
clam subiens in angustiori loci molem efficit atque extollit 
ampliorem? penis elenim meatibus impositus est. 


43. Διὰ τί ἢ σύντασις γίνεται τοῦ αἰδοίου xai ἣ αὔξη- 23. Quam ob causam tentigo et amplificatio penis 
σις; Ἦ διὰ δύο, διά τε τὸ βάρος ἐπιγίνεσθαι ἐν τῷ ὄπι- 
σθεν τῶν ὄρχεων αἴρεται (ὑπομόχλιον γὰρ οἱ ὄρχεις γί- 

80 νονται), xal διὰ τὸ πνεύματος πληροῦσθαι τοὺς πόρους ; 
*H τοῦ ὑγροῦ αὐξανομένου χαὶ μεθισταμένου, ἢ ἐξ 
ὑγροῦ γινομένου 6 ὄγχος μείζων γίνεται ; τὰ λίαν δὲ 
μεγάλα ἧττον αἴρετάι διὰ τὸ πορρωτέρω τὸ βάρος τοῦ 
ὑπομοχλίου γίνεσθαι. 


exsistit? An duplex causa est, turgetque tum quia pondus 
adcedit in spatio pone testes silo ( testes enim fulcimentum 
vectis fiunt), tum quod foramina spiritu implentur ? An hu- 
more aucto translatoque, vel ex umore qui jam fit, moles 
amplior redditur? penis tamen valde magnus minus tur- 
get, quia pondus longius a fulcimento removetur. 


24. Qua de causa qui rem agunt veneream, aut qui 
hujusmodi sunt, male olent, atque id quod hircus vocatur ; 
pueri autem non? An apud pueros quidem flatus , ut di- 
ctum jam est, ac sudores concoquit humor, apud viros 
autem crudi sunt ? 


35 24. Διὰ τί οἱ ἀφροδισιάζοντες, ἣ ol τοιοῦτοι δυσώδεις, 
οἱ δὲ παῖδες οὔ, xa τοῦ χαλουμένου γράσου ὄζουσιν: Ἦ 
τῶν πνευμάτων, ὥσπερ εἴρηται, τὰ μὲν τῶν παιδίων 
πέττει τὸ Óypóv καὶ τοὺς ἱδρῶτας, οἱ δὲ τῶν ἀνδρῶν 
ἄπεπτοι ; 


25. Cur per δίδίειη viri quidem minus , mulieres vero 
magis concumbere valent : quod poeta quoque de scolymo 
locutus dicit : 


40 — 25 Διὰ τί ἐν τῷ θέρει οἱ μὲν ἄνδρες ἧττον δύνανται 
ἀφροδισιάζειν, αἱ δὲ γυναῖχες μᾶλλον, χαθάπερ xal ὃ 
ποιητὴς λέγει ἐπὶ τῷ σχολύμῳ (ἣ μ. x. ἔργ. 586)" 

δαϊδοίβεϊ πη autem mulieres , debilissimi tamen viri 


Utrum quod testes magis demittuntur quam per hyemem, 
quum qui concubiturus est , retrahat illos necesse sil? Án 
quoniam calidze quidem naturae per sestatem , calore mo- 
dum excedente, collabuntur; frigidae vero ardent; est 
aulem vir quidem siccus et calidus, mulier vero frigida 
humidaque? Ergo virorum tunc vires inirmatte sunt , 
mulierum vero vigent per compensationem qualitatis con - 
traria. 


Μαχλόταται δὲ γυναῖχες, ἀφαυρότατοι δέ τοι ἄνδρες ; 


Πότερον ὅτι οἱ ὄρχεις καθίενται μᾶλλον ἣ ἐν τῷ χει- 
45 μῶνι, ἀνάγκη δέ, el μέλλει ἀφροδισιάζειν, ἀνασπάσαι; 

Ἦ ὅτι αἱ θερμαὶ φύσεις ἐν τῷ θέρει συμπίπτουσιν ὅπερ- 

θάλλοντος τοῦ θερμοῦ, αἵ δὲ ψυχραὶ θάλπουσιν, ἔστι δὲ 

6 μὲν ἀνὴρ ζηρὸς χαὶ θερμός, fj δὲ γυνὴ ψυχρὰ xoi 

ὑγρά; Τοῦ μὲν οὖν ἀνδρὸς ἠμαύρωται fj δύναμις, τῶν 
go δὲ θάλλει ἐπανισουμένη τῷ ἐναντίῳ. 


o——————— —— ἀπ D MH EI ARQÁÍ 
[——-—— 6... R——— 


(879,580.) 


26. Διὰ τί ἔνιοι ἀφροδισιαζόμενοι χαίρουσι, xai of μὲν 
ἅμα δρῶντες, οἱ δ᾽ o0 ; Ἢ ὅτι ἔστιν ἑκάστῃ περιττώσει 
τόπος εἷς ὃν πέφυχεν ἀποχρίνεσθαι χατὰ φύσιν, xal 
πόνου ἐγγινομένου τὸ πνεῦμα ἐξιὸν ἀνοιδεῖν ποιεῖ, xal 
συνεχχρίνει αὐτήν, οἷον τὸ μὲν οὖρον εἷς κύστιν, ἢ δ᾽ 
ἐξικμασμένη τροφὴ εἷς χοιλίαν, τὸ δὲ δάχρυον εἰς ὄμ.-- 
ματα, μύξαι δ᾽ εἰς μυχτῆρας, αἷμα δ᾽ εἰς φλέδας. 
Ὁμοίως δὴ τούτοις καὶ fj γονὴ εἰς ὄρχεις xal αἰδοῖα, 
Οἷς δὴ οἱ πόροι μὴ κατὰ φύσιν ἔχουσιν, [ἀλλ᾽ ἢ διὰ τὸ 
ἀποτυφλωθῆναι τοὺς εἷς τὸ αἰδοῖον, olov συμθαίνει τοῖς 
εὐνούχοις xai εὐνουχίαις, ἣ xai ἄλλως, εἷς τὴν ἕδραν 
συρρεῖ ἣ τοιαύτη ἰχμάς" χαὶ γὰρ διεξέρχεται ταύτη. 
Σημεῖον δ᾽ ἐν τῇ συνουσία f$ συναγωγὴ τοῦ τοιούτου 
τόπου xal fj σύντηξις τῶν περὶ τὴν ἕδραν, Ἐὰν οὖν 
ὑπερθάλλῃ τις τῇ λαγνείᾳ, τούτοις. ἐνταῦθα συνέρχε- 
ται, ὥσθ᾽ ὅταν ἣ ἐπιθυμία γένηται, τοῦτ᾽ ἐπιθυμεῖ τῆς 
τρίψεως εἰς ὃ συλλέγεται’ ἢ δ᾽ ἐπιθυμία xal ἀπὸ 
σιτίων xal ἀπὸ διανοίας γίνεται - ὅταν γὰρ χινηθῇ δφ᾽ 
ὁτουοῦν, ἐνταῦθα τὸ πνεῦμα συντρέχει, χαὶ τὸ τοιοῦτο 
περίττωμα συρρεῖ οὗ πέφυχεν. Κἂν μὲν λεπτὸν 3, ἢ 
πνευματῶδες, τούτου ἐξελθόντος, ὥσπερ αἵ συντάσεις 
τοῖς παισὶ xal τοῖς ἐν ἡλικίᾳ ἐνίοτε οὐθενὸς ὑγροῦ ἐκ- 
χριθέντος, παύονται, ὅταν ( ὁτέ 3) δὲ κατεσθόσθη τὸ 
ὑγρόν, ᾿Εὰν δὲ μηδέτερον τούτιον πάθη, ἐπιθυμεῖ 
ἕως ἄν τι τούτων συμθῇ. Ol δὲ φύσει θηλυδρίαι οὕτω 
συνεστᾶσιν ὥστ᾽ ἐχεῖ μὲν μὴ ἐχχρίνεσθαι, ἢ ὀλίγην, 
οὗπερ τοῖς ἔχουσι χατὰ φύσιν ἐχκρίνεται, εἷς δὲ τὸν 
τόπον τοῦτον. Αἴτιον δ᾽ ὅτι παρὰ φύσιν συνεστᾶσιν᾽ 
ἄρσενες γὰρ ὄντες οὕτω διάχεινται ὥστ᾽ ἀνάγκη τὸν 
80 τόπον τοῦτον πεπηρῶσϑαι αὐτῶν. Πήρωσις δ᾽ ἡ μὲν 

ὅλως ποιεῖ φθόρον, ἣ δὲ διαστροφήν. ᾿Εχείνη μὲν οὖν 

οὐχ ἔστιν " γυνὴ γὰρ ἂν ἐγένετο. ᾿ἈἈνάγχη ἄρα παρε- 
στράφθαι xal ἄλλοθί που ὁρμᾶν τῆς γονιχῆς ἐχκρίσεως" 
. διὸ καὶ ἄπληστοι, ὥσπερ al γυναῖχες " ὀλίγη γὰρ ἡ 
85 ἰχμάς, χαὶ οὐ βιάζεται ἐξιέναι, χαὶ καταψύχεται 
ταχύ. Καὶ ὅσοις μὲν ἐπὶ τὴν ἕδραν, οὗτοι πάσχειν 
ἐπιθυμοῦσιν, ὅσοις δ᾽ ἐπ᾽ ἀμφότερα, οὗτοι καὶ δρᾶν xal 
πάσχειν" ἐφ᾽ ὁπότερα δὲ πλεῖον, τούτου μᾶλλον ἐπι-- 
θυμοῦσιν. ᾿Ενίοις δὲ γίνεται xai ἐξ ἔθους τὸ πάθος 
40 τοῦτο" ὅσα γὰρ ἂν ποιῶσι, συμόαίνει αὐτοῖς χαίρειν 
xol προΐεσθαι τὴν γονὴν οὕτως. ᾿Επιθυμοῦσιν οὖν 
ποιεῖν οἷς ἂν ταῦτα γίνηται, καὶ μᾶλλον τὸ ἔθος ὥσπερ 
φύσις γίνεται. Διὰ τοῦτο ὅσοι ἂν μὴ πρὸ ἥδης, ἀλλὰ 
περὶ ἥθην ἐθισθῶσιν ἀφροδισιάζεσθαι, διὰ τὸ γίνεσθαι 
45 αὐτοῖς ἐν τῇ χρείᾳ τὴν μνήμην, ἅμα δὲ τῇ μνήμη τὰν 
ἡδονήν , διὰ δὲ τὸ ἔθος ὥσπερ πεφυκότες ἐπιθυμοῦσι 
πάσχειν * τὰ μέντοι πολλὰ xal τὸ ἔθος ὥσπερ πεφυχόσι 
γίνεται. ᾿Εὰν δὲ τύχη λάγνος ὧν καὶ μαλακός, xal 
θᾶττον ἔχαστα τρύτων συμθαίνει, 


σ' 


2 


Θ 


2 


o 


37. Διὰ τί μάλιστ᾽ αἰσχύνονται ὁμολογεῖν ol. ἐπιθυ- 
μοῦντες ἀφροδισιάζεσθαι, ἀλλ᾽ οὐ πιεῖν, οὐδὲ φαγεῖν, 
οὐδὲ ἄλλο τῶν τοιούτων οὐδέν ; Ἢ ὅτι τῶν μὲν πλείστων 
ἀναγκαῖαι αἱ ἐπιθυμίαι, ἔνια δὲ xol ἀναιρεῖ τοὺς 47) 


δ0 


PROBLEMATA ,* SECT. IV, 26-27. 


141 


26. Cur nonnulli rem veneream cum voluptate patiun- 
tur, et alii quidem simul agentes , alii vero non? An quod 
excrementis singulis locus destinatus a natura est, in quem 
instituto secernitur naturali, eumque suborto labore δρὶ- 
ritus exiens turgere facit, excrementumque una excernit ; 
verbi causa, urinam in vesicam, cibum exsuctum in alvum, 
lacry mam in oculos, mucorem in nares, sanguinem in venas. 
Eodem itaque modo quo hec quoque, genitura in testes et 
penem amandata est. Quibus igitur meatus non secun- 
dum naturam dispositi sunt, vel quia obceecati sunt qui 
ad penem tendunt (quod spadonibus hisque similibus 
evenit), vel etiam alio modo, his talis humor in sedem 
coufluit, quippe qui hac transmeare soleat ; quod ejus loci 
contractio in cueundoet partium sedi adpositarum consum- 
ptio' indicant. Quodsi quís igitur lasciviee indulgeat , in 
eum locum se colligit, ita ut quum excitata cupido est, ad- 
tritum pars ea desideret , in quam confluit excrementum ; 
cupido autem excitalur tum a cibo, tum a cogitatione : quum 
enim quacumque demum de causa libido commota fuerit, 
illuc spiritus concurrit , οἵ genus id excrementi confluit in 
locum quem ejus natura fert. Et si tenue spirituosumve 
est , qnum spiritus exierit , requiescunt, quemadmodum 
pueris el adultis interdum nullo secreto humore cessant 
tentigines ; interdum vero exstinguitur humor. Quodsi 
vero neutrum horum accidit, cupiunt quousque alterutrum 
adcidat. Natura vero effeminati ita constant ut illuc qui- 
dem vel nihil, vel minimum excernatur, quo illis secernitur 
qui secundum naturam sese habent, sed eum in locum : 
quod proplerea evenit quia prater naturam constiterunt : 
quum enim mares sint, ita dispositi sunt ut haec pars apud 
eos necessario mutilata sit. Mutilatio autem modo quidem 
omnino perniciem , modo vero perversionem adfert. Illa 
itaque non adest : ita enim mulier esset. Ergo perverti 
atque aliorsum aliquo ferri qnam ad locum secernendo se- 
mini destinatum necesse est : quapropter et insatiabiles 
sunt modo mulierum : humor enim exiguus est, nec exitum 
vi requirit, refrigeraturque celeriter. Quibus itaque se- 
dem liumor adit , ii pati avent; quibus autem in utramque 
partem sese dispertit, ii et agere et pati cupiunt, ac prouti 
in alterutrum magis adfluxerit, id plenius. Sunt lamen qui- 
bus vel ex consuetudine adfectus hic adcidat : quaecumque 
enim fecerint , evenit iis ut sic quoque genituram emittere 
gestiant. Ergo facere cupiunt, quibuscunque hac ipsis 
evenerunt, et consuetudo potius quasi natura fit, Hanc 
ob causam quibuscumque non ante pubertatem, sed in ea, 
consuetudo patiendi invaluit, quoniam his in ipso coitu 
memoria, una autem cum memoría voluptas adcidit , 
propter consuetudinem scilicet pati cupiunt, perinde ac 
natí ad patiendum ; magna tamen ex parte el consuetudo 
fit perinde ac si ad patiendum nati essent. Sed si adcidat 
ut salax et mollis sit , vel expeditius haec omnia eveniunt. 


27. Cur viros rem pati veneream cupientes confileri se 
cupere maxime pudet, bibendi vero, aut edendi, aut aliud 
quid ejusmodi faciendi desiderio quum teneantur, confiteri 
non pudet? An quod plerarumque liarum rerum cupiditates 
necessarie sunt , imo nonnullae , nisi expleantur, interi- 


b 


t 
-— 


2b 


e 


e 
en 


- 


di 
-»"» 


142 


τυγμάνοντας" fj δὲ τῶν ἀφροδισίων ἐχ περιουσίας 
ἐστίν. 


28. Διὰ τί οἱ μὲν ἄνδρες τοῦ χειμῶνος, αἱ δὲ γυναῖχες 
τοῦ θέρους δὁρμητικώτεραι πρὸς τὰ ἀφροδίσια ; Ἦ ὅτι οἵ 
μὲν ἄνδρες θερμοὶ μᾶλλον καὶ ξηροὶ τὰς φύσεις, αἱ δὲ 
γυναῖχες ὑγραὶ xai χατεψυγμέναι; Τοῖς μὲν οὖν τὸ 
ὑγρὸν xal τὸ θεραὸν αὕταρχες πρὸς τὴν δρμὴν τοῦ χει- 
μῶνος ( ἣ δὲ τοῦ σπέρματος γένεσις Ex τούτων), ταῖς δὲ 
τὸ θερμὸν ἔλαττον χαὶ τὸ ὑγρόν ἐστι πεπηγὸς διὰ τὴν 
ἔνδειαν τοῦ πυρός, τοῦτο (τοῦ ἢ) δὲ θέρους ταῖς μέν 
ἐστι σύμμετρον τὸ θερμόν, τοῖς δὲ πλέον τοῦ ἱχανοῦ - 
τὸ γὰρ ἄγαν πολὺ ἐχλύει τῆς δυνάμεως " διὸ χαὶ τὰ 
παιδία τοῦ θέρους λεπτότερα" συμόαίνει γὰρ πῦρ ἐπὶ 


πῦρ φέρειν. 


29. Διὰ τί ὅσοι θερμοὶ τὴν φύσιν͵ ἐὰν ἰσχυροὶ ὦσι καὶ 
εὐτραφεῖς, ἐὰν αἡ ἀφροδισιάσωσι, χολή τε προΐσταται 
αὑτοῖς πολλάχις χαὶ ἔχπιχρον ὑποχωρεῖ χαὶ φλέγμα 
ἁλμυρὸν γίνεται, καὶ ἀλλοχροοῦσιν; "H ὅτι μετὰ τοῦ 
σπόρματος ἀεὶ περίττωμα συναπέρχεται ; διὸ καὶ ἐνίοις 
τῶν πνευματικῶν ἰχθύων πλύντρου ὄζει ἡ γονή. 
Ἀφροδισιάζουσι μὲν οὖν τοῦτο συναπέρχεται, ὥστ᾽ οὐ 
λυπεῖ" μὴ ἁπτομένοις δὲ τῆς διιλίας τὸ περίττωμα ἐχ- 
πιχροῦται, 7] ἁλμυρὸν γίνεται. 


80. Διὰ τί ἀφροδισιαστιχοὶ οἱ μελαγχολιχοί; ^H ὅτι 
πνευματώδεις, τὸ δὲ σπέρμα πνεύματος ἔξοδός ἐστιν ; 
Οἷς οὖν πολὺ τὸ τοιοῦτον, ἀνάγκη πολλάκις ἐπιθυμεῖν 
ἀποχαθαίρεσθαι " χουφίζονται γάρ. 


31. Διὰ τί xai ol ὄρνιθες, καὶ οἱ δασεῖς ἄνθρωποι λά- 
γνοι; Πότερον ὅτι ὑγρότητα ἔχουσι πολλήν ; Ἦ οὔ (τὸ 
γὰρ θῆλυ ὑγρὸν μέν, ἀλλ᾽ οὐ δασύ), ἀλλ᾽ ὅτι ἀμφότε- 
ραι al φύσεις πεπτιχαὶ πολλῆς ὑγρότητος διὰ θερμό- 
τῆτα ; Σημεῖον δ᾽ αἴ τρίχες χαὶ τὰ πτερά. Ἦ ὅτι 
πολὺ τὸ ὑγρόν, xxi χρατεῖται πὸ τοῦ θερμοῦ ; οὔτε 
γὰρ ἂν μὴ πολλῆς οὔσης τῆς ὑγρότητος, οὔτε μὴ xpa- 
τουμένης ἐξεφύετο τοῖς μὲν αἵ τρίχες, τοῖς δὲ τὰ πτερά, 
Τὸ δὲ σπέρμα γίνεται ἐν τοῖς τοιούτοις πλεῖστον χαὶ 
τόποις χαὶ ὥραις, οἷον ἐν τῷ ἔαρι " f γὰρ φύσις αὐτοῦ 
ὑγρὰ xol θερμή. Διὰ ταὐτὸ δὲ xai οἱ ὄρνιθες λάγνοι 
xai ol χωλοί: fj γὰρ τροφὴ ἀμφοτέροις χάτω μὲν ὀλίγη 
διὰ τὴν ἀναπηρίαν τῶν σχελῶν, εἰς δὲ τὸν ἄνω τόπον 
ἔρχεται xai εἰς σπέρμα συγκρίνεται, 


82. Διὰ τί, ἐὰν ἀφροδισιάζη ὁ ἄνθρωπος, ol ὀφθαλμοὶ 
ἀσθενοῦσι μάλιστα; Ἢ 070v ὅτι ἀπολείποντος τοῦ 
ὑγροῦ τοῦτο γίνεται; Τεχμήριον δ᾽ ὅτι $ γονὴ ψυχρὰ 


^ ἐστιν" οὐ γὰρ γίνεται ὑγρά, ἐὰν μὴ διαθερμάνῃ τὰ 


θερμά. Οὐδὲ δεῖται τήξεως" χέχυται γὰρ ἐν τῷ ἀνθρώπῳ 
ὥσπερ τὸ αἷμα. 


ΠΡΟΒΛΉΜΑΤΑ," Δ, κυρλδ'. 


 -— u——' 


———— MAGEN —8 — (pL EUR RERO "RENE 


[Oc JAM VU unum cn d 


(ss) 


munt : rei autem venerez libido superflua est. 


28. Cur viri quidem per hyemem, mulieres vero per 
&slalem rei venerese adpetentiores sunt? An quod viris 
quidem calida natura et sicca est, mulieribus autem humida 
refrigerataque? Illis itaque humor et calor sub(ciunt ad cn- 
piditatlem veneris hiberno tempore adceodendam ( seminis 
enim generatio ex his fit), mulieribus autem et calor 
minor et humor concretus propter caloris inopiam tunc est ; 
at per estatem contra mulieribus calor modicus, viris 
largior quam satis sit : nimium enim virium robur enervat : 
quapropter infantes quoque per :estatem graciliores sunt : 
evenit enim ut ignis igni cumuletur. 


29. Cur quibus natura calida est, si modo robusti ple- 
nique sint, nisi concumbant , apud eos δῶρα bilis praedo- 
minatur et alvus peramara secedit , et pituita salsa fit et 
color corporis immutatur ? An quod semper cum semine 
una excrementum exit? hinc eliam apud nonnullos spirltu 
abundantes piscium loturam genitura redolet. Igitur 
excrementum quoque illud concumbenti una decedit , ita 
ul molestiam non adferat; abstinenti autem amarum sal- 
sumve redditur. 


30. Cur libidinosi sunt melancholici? An quod flatu re: 
dundaunt, semen autem decessio flatus est? Ergo quibus 
magna hujus copia ínest, hos sz pe purgari adpetere ne- 
cesse est : levantur enim. 

* 

3I. Cur aves et pilosi homines salaces? Utrum qoo. 
multum humoris continent? An non ( femina enim , qua 
humida est, pilis vacat), sed potius quod genus illud 
utrumque nalure multum humoris concoquere potest 
propler caliditatem? Indicio pilus est atque penna. An 
quod multum inest humoris, et id & calore superatur? 
rejue enim si multum non esset humoris , neque si non 
a calore vinceretur, apud illas quidem penne, apud lios 
vero pili pullularent. Seminis autem maxima copia fit in 
hujusmodi locis et tempestatibus, uf in vere : nam ejus 
natura et humida et calida est. Eadem autem de causa 
el aves et claudi homines salaces sunt : alimentum enim 
utrisque deorsum quidem exiguum profluit propter muti- 
lationem crurum , in sublime vero effertur atque in semen 
coagmentatur. 


32. Cur homini , ubi concumbit , oculi potissimum debi- 
les sunt? An manifestum est humore deficiente hoc adci- 
dere? Probat vero id frigidam esse genituram, quod humida 
numquam redditur, nisi eam calefeterint calida. Nec de- 
siderat colliquationem, quandoquidem inlra hominem 
effusa est , quemadmodum sanguis. 


(900,21.) 


TMHMA E, 
OZA AIIO ΚΟΠΟΥ. 


1. Διὰ τί μαχροὶ μὲν ὄντες ol περίπατοι ἐν τοῖς ὅμα - 
λέσι χοπιαρώτεροί εἶσι τῶν ἀνωμάλων, βραχεῖς δ᾽ 
ἀχοπώτεροι ; Ἦ ὅτι ἥ τε πολλὴ χίνησις ποιεῖ χόπον καὶ 
$ ἰσχυρά, τοιαύτη δ᾽ ἣ σπασματώδης, πολλὴ δ᾽ d 

6 συνεχὴς xat μία; "Ev μὲν οὖν τοῖς ἀνάντεσιν, ἐὰν 1 
μαχρά, ἀνάπαυσις γίνεται ἣ μεταδολή, xal οὗ μαχρὰ 
ἣ χίνησις, οὐδ᾽ ἵππων αὐτῶν, διὰ τὴν μεταδολήν᾽ ἐν 
δὲ τοῖς ὁμαλέσιν fj ὁμοιότης τοῦ σχήματος οὐ διαλαμ-- 
θάνει, οὐδὲ ἀναπαύει τὰ μέρη, ἀλλὰ συνεργάζεται πρὸς 
10 τὸ συνεχῇ τὴν χίνησιν εἶναι, “Ὅταν δ᾽ ἦ βραχεῖα, 
διὰ μὲν τὸ πλῆθος τῆς χινήσεως ἐν τοῖς ἐπιπέδοις οὐ 
γίνεται χόπος" ἐν δὲ τοῖς ἀνάντεσιν διὰ τὸ τὴν μεταύο- 
λὴν ἰσχυρὰν γίνεσθαι xal ἐναντίαν, ὁτὲ μὲν ἄνω, δτὲ 
δὲ χάτω, ποιεῖ χόπον. Τοιαύτη δέ, ὥς φαμεν, ἐν 
I5 τοῖς ἀνάντεσιν, ἐν δὲ τοῖς πεδινοῖς τοὐναντίον. 


2. Διὰ τί τοῖς λιποψυχοῦσι καὶ τοῖς ἐκ τῶν γυμνασίων 
διαλυομένοις ἐλάττους θ᾽ οἱ ὄγχοι καὶ ὀξύτεραι δοχοῦσιν 
εἶναι αἱ φωναί ; Ἦ ὅτι αἵ τε φωναὶ ἐλάττους φαινόμεναι 
ὀξύτεραι φαίνονται ( σημεῖον δ᾽ ὅτι μιμούμενοι τοὺς 

30 πόρρωθεν ὀξὺ φθέγγονται) xal οἱ ὄγχοι ἐλάττους ; 


8. Διὰ τί ἢ γαστὴρ μόνον λεπτύνεται τῶν γυμναζο- 
μένων ; Ἦ ὅτι πλείστη ἡ πιμελὴ περὶ τὴν γαστέρα; 


4. Διὰ τί τὸ πῖον τετριμμένον γίνεται τοῖς πονοῦσιν ; 
Ἦ διότι τὸ πῖον τήχεται θερμαινόμενον, f, δὲ χίνησις 
25 θερμαίνει, ἡ δὲ σὰρξ οὐ τήχεται; 


5. Διὰ τί δὲ τὰ περὶ τὴν χοιλίαν πιότατα ; Πότερον 
ὅτι ἐγγύς ἐστι τῆς τροφῆς; Ἔν ὅσῳ οὖν τἄλλα παρ᾽ ἐχεί- 
γῆς λαμβάνει, αὐτὴ πολλάχις λαμθάνει. Ἦ ὅτι ἄχιστα 
πονεῖ; χαμπὰς γὰρ οὐχ ἔχει. 


30 8. Διὰ τί οἱ χόποι μᾶλλον παύονται, ὅταν τις τῷ 

ἐλαίῳ ὕδωρ συμμίξας ἀνατρίψηται Ἦ ὅτι μᾶλλον εἶσ- 

δύεται τὸ ἔλαιον μετὰ τοῦ ὕδατος" ἐὰν δ᾽ αὐτὸ καθ᾽ αὑτὸ 

1, οὐχ ὁμοίως παρεισδύνει διὰ τὸ ἐπιπολαστιχὸν εἶναι; 

Μᾶλλον οὖν μαλάττεται τὸ σῶμα εἰσδυομένου, ἐπεὶ τὸ 

85 ἔλαιόν ἐστι φύσει θερμόν, τὰ δὲ θερμὰ χαὶ ξηραίνει 
καὶ σχληρύνει, πρὸς δὲ τοὺς χόπους ἀξύμφορόν ἐστιν fj 
ξηρασία καὶ 4 σχληρότης" μετὰ δὲ τοῦ ὕδατος ἀνατρι- 
φθὲν ἧττον ξηραίνει. 


γ. Διὰ τί τοῖς κοπιῶσι προστάττουσιν ἐμεῖν, εἶπερ 

40 δέμετος χοπῶδές ἐστιν ; Ἦ χόπος γίνεται ὀστῶν θλωμέ- 
γων xat πιεζομένων xal χοπιωμένων, ταῦτα δ᾽ ὑπὸ τῶν 
ἐχτός τινος πάσχοι ἄν, ἢ τῶν ἐν τῷ σώματι, καὶ τοῦτο διτ- 
τῶς; ἢ γὰρ σαρχῶν ὑπερτεινουσῶν τὴν δύναμιν αὑτῶν, 

ἢ σώματος μιχθέντος συχνοῦ τῷ ἄλλῳ σώματι χώραν 

45 οἰχείαν οὐκ ἔχοντος, οἷα τὰ περιττώματά ἐστιν" πάντα 


PROBLEMATA, SECT. V, 1-7. 


14$ 


SECTIO V. 
QUAE AD LASSITUDINEM PERTINENT. 


1. Cur ambulationes prolixe quidem per plana laborio- 
siores supt quam per inzequalia, breves autem non eque 
lassant ? An quod tum multus, tum veliemens motus lassitu- 
dinem facit , est autem ejusmodi qui vulsivus, multus vero 
qui continens unusque est? Per loca igitur adclivia, si diu- 
tina motio esl , requiem mutatio prestat , neque longa esl 
motio, ne ipsorum quidem equorum, propler mutationem; 
in planis autem habitus similitudo nihll interpellat , nec 
membris prestat quietem , sed confert ad motionem con- 
tinuam reddendam. AL vero si brevis sit , propter nimie- 
tatem quidem motus in planis non oritur lassitudo; in 
adclivibus autem , quoniam mutatio vehemens atque in. 
contraria fit, modo quidem sursum , modo vero deorsum, 
lassitudinem facit ; talis vero motus, ut dictum est, qui. 
per adelivia agitur ; contrarius vero qui per plana. 


2. Quam ob causam iis qui animo deficiunt , et qui prae 
nimio exercitandi labore dissolvuntur, moles minor et vox 
acutior esse videntur? An quia voces quae minores adpareut, 
acutiores esse videntur (argumentum, quod qui remotos 
imitantur, acute proferunt ), itemque moles minores ? 


3. Cur venler tantummodo extenuatur eorum qui se 
exercitationi dedunt? An quoniam pinguedo plurima circa. 
ventrem invenitur? 


4. Cur pinguedo eorum qui se laboribus dedunt , adtrita 
fit? An quoniam pingue concalefactum liquescit, motio au- 
tem concalfacit ; verum caro non liquatur? 


5. Cur partes circa ventrem pinguissima ὃ Utrum quod 
cibo propinquus est? Dum itaque cetera membra ex ventre 
hauriunt, venter ipse sibi sepius ingerit. An quoniam 
minime venter laborat? flexus enim non habet. 


6. Cur melius lassitudines tum cessant, ubi quis ex 
aqua oleo permixta se perfricuit? An quoniam oleum ma- 
gis subit aqua admixta; sin vero per se ipsum, non 
aque se insinuat , quippe quum innatare solet ? Ubi itaque 
subit , corpus amplius emollitur, quum oleum natura cali- 
dum est, calidum autem quodque ef siccat et indurat ; 
sed adversus lassitudinem siccitas et durities non confe- 
runt;contra si aqna per frictiones admisceatur, minus 
siccat, 


7. Cur lassis evomendum prsecipilur, quum famen vomi- 
tus sit laboriosus? An lassitudo contusis ossibus, aut 
pressatis, aut fatigatis consequi solet: quos quidem adfe- 
ctus patiuntur a causa aut interna, aut intra corpus obvia, 
idque bifariam ? aut enim carnibus vires $uas excedentibus, 
aut corpore quodam magna copia celero corpori admixto, 
quod locum proprium non habet, cujusmodi excrementa 


í 44 


γὰρ τὰ ἐχτὸς ἡμῖν περιαπτόμενα βάρη χοπωδέστερα 
τῶν τοῦ σώματος μερῶν, χἂν τύχη σταθμῷ ὄντα αὐτῶν 
ἐλαφρότερα. Σημεῖον δὲ τῶν εἰρημένων " ol γὰρ πλεῖον 
βεθρωχότες xal πεπωχότες, ἔλαττον πονήσαντες 2 
s νήστεις ὄντες, μᾶλλον χοπιῶσι διὰ τὸ μὴ τὴν οἰχείαν 
χώραν ἔχειν τὰ σιτία ὄντα ἄπεπτα. ᾿Επεὶ δ᾽ ὁ χόπος 
σύντηξιν ποιεῖ, ἡ δὲ σύντηξις περίττωμα ἐστι, τοῦτό 
ἔστιν ὃ τὸν χόπον ἐν ἡμῖν ποιεῖ, πλανώμενον ἀτάχτως 
xoi προσπῖπτον ὀστοῖς τε χαὶ νεύροις χαὶ τοῖς ἐντὸς τῆς 
10 σαρχὸς ἀραιοῖς οὖσι χαὶ ἀνεῳγμένοις. Ὁ οὖν ἔμετος 
ἐξάγων αὐτὸ ὃν αἴτιον τοῦ χόπου, εἰκότως ἀκόπους 
ποιεῖ " λείπει γὰρ οἷον ἦν ἐν ἀρχῇ : τοῦ πόνου τὸ σῶμα. 
Κοπῶδες δ᾽ ἐστὶν ὁ ἔμετος οὐ τῇ τῆς γινομένης ἐν αὐτῷ 
χινήσεως ὑπερθολῇ, ἀλλ᾽ ὅταν συμθῇ μὴ χαλῶς ἐξε- 
15 μέσαι" λειφθέντων γὰῤ πολλῶν σιτίων, xal περιττω- 
μάτων τούτοις ἐνόντων, τὸν τοῦ ἐμέτου χόπον γίνεσθαι 
συμθαίνει, χαθάπερ ἐπὶ τῶν πεπληρωμένων εἴρηται. 
Εἰ οὖν μηδ᾽ ἐχείνοις ὃ πόνος ἐστὶ τοῦ χόπου αἴτιος, 
ἀλλὰ τὸ οὕτως ἔχοντας πονῆσαι, οὐδ᾽ ἂν τοῖς μὴ ἐξαι- 
20 ροῦσι τὰ σιτία 6 ἔμετος εἴη͵ τοῦ χόπου αἴτιος " χρῆν γὰρ 
πᾶσι τοῖς ἐμοῦσι γίνεσθαι χόπον, γίνονται δ᾽ ἀχοπώτε- 
ροι πολλοὶ ἐμέσαντες. 


8. Διὰ τί χοπιαρώτερόν ἐστι τῷ βραχίονι τὸ διὰ xev 
δίπτειν ἢ λιθάζοντα ; Ἢ ὅτι σπασματωδέστερον τὸ διὰ 

25 χενῆς ἐστιν; οὐ γὰρ ἀπερείδεται πρὸς οὐδέν͵ ὥσπερ ὁ 
βάλλων πρὸς τὸ ἐν τῇ χειρὶ βέλοςς Ὁμοίως δὲ τούτῳ 
xat ὁ πένταθλος πρὸς τοὺς ἁλτῆρας xal 6 θέων παρα- 
σείων πρὸς τὰς χεῖρας" διὸ ὃ μὲν μεῖζον ἅλλεται ἔχων 

ἢ μὴ ἔχων ἁλτῆρας, 6 δὲ θᾶττον θεῖ παρασείων 3 μὴ 


30 παρασείων, 


9. Διὰ τί fj ταχυδρομία καὶ ἐπ᾽ ἀνθρώπου xoi ἐπὶ τῶν 
ἄλλων ζῴων νοσηματιχοὺς ποιεῖ τὰ περὶ τὴν χεφαλήν, 
καίτοι ὅλως 6 δρόμος κατασπᾶν δοχεῖ χάτω τὰ περιτ- 
τώματα, ὥσπερ ὃ περίπατος; διὸ xal παχύνονται τὰ 
σχέλη ol πολλὰ περιπατοῦντες, ὅτι εἷς τὰ χάτω ὗπο- 
νοστεῖ ἄνωθεν xal f, τροφὴ καὶ τὰ περιττώματα. ἮἪ 
ἡ μὲν χίνησις ταὐτὸ ποιεῖ, ἀλλ᾽ fj ταχεῖα διὰ τὴν συν- 
τονίαν χαὶ τὴν ἀπνευστίαν ἐχθερμαίνει τὴν χεφαλήν, 
καὶ τὰς φλέθας ἐμφυσᾷ τὰς ἐν αὐτῇ, xal σπαστιχκὰς 
τῶν θύραθεν ποιεῖ δυνάμεων , οἷον ψύχους καὶ ἁλέας 
«αἱ τῶν x τοῦ θώραχος, ὧν εἰσιόντων νοσεῖν ἀναγκαῖον 
τὸν τόπον ἐστίν; 


9 


[d 


4 


-— 
-— 


10. Διὰ τί χοπιῶσι μὲν μᾶλλον ἐν τοῖς ὁμαλοῖς ἣ ἐν 
τοῖς ἀνωμάλοις τόποις, θᾶττον δὲ βαδίζουσι τὴν ὁμαλὴν 
650v ἣ τὴν ἀνώμαλον; Ἧ ὅτι ἀκοπώτερον μέν ἐστι τὸ 
μὴ ἀεὶ ἐν τῷ αὐτῷ σχήματι ποιεῖσθαι τὴν χίνησιν, ὃ 
συμθαίνει ἐν τῇ ἀνωμάλῳ πορείᾳ μᾶλλον, θᾶττον δὲ 
παρεύονται, ὅτι ἧττον παρὰ φύσιν χινοῦνται; Ἔν μὲν 
οὖν τῷ ὁμαλῷ μιχρὰ ἡ ἅ ἄρσις χαὶ θέσις χαὶ πυχνή ἐστιν, 
vo ἐν δὲ τῷ ἀνωμάλῳ τοὐναντίον. "Ecc δὲ τὸ αἴρειν 

παρὰ φύσιν" βίᾳ γάρ ἐστι πᾶσα ἄρσις. Τὸ δὲ παρ᾽ £xd- 
στὴν βάσιν γινόμενον μιχρὸν πολὺ γίνεται παρὰ πολλάς. 


4 


σ᾽ 


ΠΡΟΒΛΉΜΑΤΑ," E, xv. 


(ss1.) 
sunt : pondera enim quscumque extrinsecus nobis ad- 
penduntur, majorem lassitudinem creant quam ipsa cor- 
poris membra, etiamsi pondere leviora illis esse contigerit. 
Probantur autem qua diximus, eo quod qui plus aequo 
vel ederint, vel biberint, hi minus quamvis laborarint quam 
ubi jejuni erant, gravius tamen fatigantur, quoniam cibus 
locum proprium non obtinuit, utpote qui adhuc manet 
crudus. Quum autem fatigatio colliquefaciat, colliquamen- 
tum autem excrementum sit, id ipsum est quod nobis las- 
situdinem movet, dum temere vagatur inciditque ossibus 
el nervis et internis carnis partibus, quae rare patefa- 
ctaeque sunt. Vomitus igitur quum id expellat quod fatiga- 
tionem inducit , merito liberat a lassitudine : corpus enim 
quale priocipio laboris fuerat, tale linquit. Lassat autem 
vomitus non propter nimium molum, qui eum comitatur, 
sed si eveniat ut non rite vormnatur : quodsi enim magna ci- 
borum copia remanserit, et excrementa si his insint, adcidit 
ut lassitudo vomitum consequatur, quemadmodum de re- 
pletis dictum jam est. Quodsi igitur ne illis quidera lassitu- 
dinis causa labor est, sed quod ita sese habentes laborarunt, 
nec iis qui cibum non ejiciunt , vomitus causa erit lassi- 
tudinis : deberet enim omnibus evomentibus lassitudo tieri; 
nunc vero multi, ubi evomuerunt, alacriores redduntur. 


8. Cur laboriosius lacerto est inanem jactasse manum 
quam cum lapide? An quod inani jactatione lacertus 
convellitur vehementius ? nulla enim re nititur, quemad- 
modum jaculator telo quod manu tenet. Eodem inodo 
quo hic, et quinquertio halteribus, et cursor manibus quas 
ad latera jaclat : quamobrem ille quidem plus prosilit 
halteres tenens quam non tenens; hic vero velocius currit 
manus jaclans quam non jactans. 


9. Quam ob causam cursus velox tam in hominum ge- 
nere quam in ceterorum animantium facit uti capita a 
morbo tententur, quamquam cursus in universum detra- 
here deorsum excremen!a videtur, ut ambulatio? qua- 
propter et crura eorum implentur qui multum ambulant, 
quoniam superne deorsum recedit cum alimentum, tum 
residua. An motus quidem ubique idem efficit, verum 
motus velox, quum vires intendit οἱ respirationis defectum 
adfert, caput concalfacit, ejusque venas inflat et adtrahentes 
reddit facultatum externarum, ut frigoris et caloris eorum- 
que quie in pectore continentur : quibus intrantibus lo- 
cum aegrotare illum necesse est? 


10. Cur locis s&&qualibus quam ineequalibus magis fatiga- 
mur;ocius autem iter seequale quam insequale conficitur? An 
quia minus laboris tunc est, quum motus non semper eodem 
habitu agitur : quod in gressu incquali potius fit; ocius 
vero ingredimur, quoniam minus contra naturam move- 
mur ? Ergo per locum s&equalem quidem parva, sed frequers 
est sublevatio et repositio, per intequalem autem contra. 
Atqui sublevamur quidem contra naturam : vi namque fit 
omnis sublevatio; quod autem per singulos gradus parvum 
suboritur, id graduum frequentia multum evadit. 


(551,982.) 


Ii. Διὰ τί τὰ ἐπίπεδα χοπιαρώτερα ἐγχαταχεῖσθαι 
τῶν χοίλων ἐστίν; Ἦ διὰ τὸ αὐτὸ xal τὰ χυρτὰ τῶν 
ἐπιπέδων ; ἐφ᾽ ἕνα γὰρ τόπον συναθροιζόμενον τὸ βάρος 
ἐν τῇ καθέδρᾳ 7| καταχλίσει τῇ θλίψει ποιεῖ πόνον. Τὸ 

6 μὲν οὖν χυρτὸν τοῦ εὐθέος, τοῦτο δὲ τοῦ χοίλου μᾶλλον 
τοιοῦτόν ἐστι" τὸ γὰρ σῶμα ἡμῶν ἔστι περιφερέστερον 
ἢ εὐθύτερον, τῶν δὲ τοιούτων χατὰ πλέον ἅπτεται τὰ 
χοῖλα 3j τὰ ἐπίπεδα. Διὰ ταῦτα δὲ xal τὰ ἐνδιδόντα 
τῶν μὴ ἐνδιδόντων ἀχοπώτερά ἐστι xal ἐγχαταχλιθῆναι 

10 xal ἐνέζεσθαι. 


12. Διὰ τί of βραχεῖς περίπατοι χοπώδεις εἰσίν; Ἦ 
ὅτι ἀνώμαλοί εἶσιν, (πολλάχις γὰρ ἴστασθαι ποιοῦσιν), 
τὸ δ᾽ ἐχ τοῦ ἐναντίου εἰς τοὐναντίον πυχνὰ μεταδάλλειν 
χοπῶδές ἐστιν; συνήθειαν γὰρ οὐδετέρῳ ποιεῖ, ὃ ἐστιν 
dxomov* ἀμφοῖν δ᾽ ἅμα οὐχ ἐνδέχεται συνήθειαν γί- 
νεσθαι. 


15 


13. Διὰ τί ol ἐπὶ τῶν ἵππων ὀχούμενοι, ὅσῳ ἂν μᾶλλον 
θέη 6 ἵππος, τοσούτῳ μᾶλλον δαχρύουσι τὰ ὄμματα ; 
Πότερον διὰ τὸ ψυχρότερον εἶναι τὸν ἀεὶ προσπίπτοντα 
ἀέρα, ὅσῳ ἂν ἔλάττω χρόνον ἅπτηται τοῦ σώματος, 
ὅπερ ἐπὶ τῶν γυμνῶν θεόντων συμόαίνει, τὸ δὲ ψῦχος 
δάχρυον ποιεῖ; Ἦ διὰ τοὐναντίον ; xal γὰρ τὸ θερμὸν 
ποιεῖ δαχρύειν, οἷον δ ἥλιος" f δὲ χίνησις θερμότητα 
ποιεῖ. Ἦ διὰ τὴν ὑπὸ τοῦ ἀέρος πληγήν; ὡς γὰρ οἱ 
ἄνεμοι ταράττουσιν οἵ ἐξ ἐναντίας τὰ ὄμματα, οὕτως 
ὃ ἀὴρ προσπίπτων, ὅσῳ ἂν θᾶττον ἐλαύνη ; τοσούτῳ 


μᾶλλον ποιεῖ τὴν πληγὴν μαλαχήν. 


e 


2 


2: 


- 


14. Διὰ τί τὰ μὲν ἄλλα τριθόμενα σαρκοῦνται uéon, . 


$ δὲ γαστὴρ λεπτοτέρα γίνεται; Ἦ οὐδὲ αὐτὴ ix προσα - 
γωγῆς, ἀλλὰ στιφροτέρα ; Οὐ μὴν ἀλλ᾽ οὐχ ὁμοίως γε 
χαὶ ἢ ap: διὸ xal τὸ πρόθλημα ἐστιν" ὅλως γὰρ ἐν 
τοῖς γυμνασίοις χαὶ πόνοις μάλιστα λεπτύνεται ἣ γα- 
στήρ. Αἴτιον δ᾽ ὅτι τὰ πίονα θερμαινόμενα τήκεται, 
χαὶ τὰ φύσει τάσιν ἔχοντα μᾶλλον" τὸ δὲ δέρμα ἐστὶ 
φύσει ἔχον τάσιν" ἀλλὰ διὰ τὸ πιαίνεσθαι τάχιστα ἀεί 
τινα ἔχει πιότητα, ἐὰν μὴ κάμνῃ τινὰ νόσον. Αἴτιον 
δὲ τούτον ὅτι ἐγγύς ἐστι τῆς τροφῆς. ᾿Επεὶ οὖν ὅλως 
ἡ πιμελὴ οὐχ ἔσςι φύσει, ἀλλ᾽ ἐπίχτητον, xat οὐ τῶν 
ἀναγχαίων μερῶν ὥσπερ fj σάρξ, καὶ fj τῶν γυμνασίων 
κίνησις xal 1j τῆς τρίψεως θερμαίνουσαι τήχουσιν αὐτὴν 
καὶ τὴν τροφὴν ἐχπλεονάζουσαν νέμουσι τοῖς ἄλλοις 
μορίοις" διὸ αἱ μὲν χαθέδραι τὴν χοιλίαν πιαίνουσι, τὸ 
δ᾽ ἄλλο σῶμα λεπτύνουσιν, αἱ δὲ κινήσεις xal al τρί- 
rtg τὴν μὲν χοιλίαν λεπτύνουσι, τὸ δ᾽ ἄλλο σῶμα 
παχύνουσιν. 


3: 


ιν 


4 


— 
- 


46 


15. Διὰ τί ἐχ τῶν μαχρῶν xat σφοδρῶν ὁδῶν xal δρό- 
μῶν , ὅταν στῇ τις ἐπ᾽ ἄχρων τῶν δακτύλων, σείονται 
τῶν ποδῶν af πτέρναι xal σπᾶται χάτω προπετῶς; ^H 
διὰ τὴν συνέχειαν καὶ σφοδρότητα τῆς χινήσεως οὐχ 

50 ἀναπαύεται ὃ σεισμὸς τῷ ἀνθρώπῳ τῶν νεύρων ; τοῦ 
μὲν γὰρ ὅλου σώματος χρατεῖ ἣ ψυχὴ πολλάχις, μορίων 
ABISTOTELES. 1v. 


PROBLEMATA, " SECT. V, 11-15. 


——— HÉÁMI I —— áÀ— A —P—!—— 8 REMANERE ERRARE qp 0 RR UD) 


umm DEGERE σα αὐπαθ᾽ QUERSEREULINDIDANUNEIDR MINE RR ARE ὯἫἅζᾳ “-........... ERR RR Ur B 


145 


11. Cur in planis laboriosius adcubamus quam in con- 
cavis? An eadem de causa qua etiam in convexis labo- 
riosius quam in planis? quum enim pondus corporis se 
unicum ín locum in sedendo adcubandoque colligit, pre- 
mendo lassitudinem facit. Convexum igitur quam rectum, 
idque quam concavum magis tale se exhibet : nostrum 
etenim corpus rotuudum potius quam directum est : qua 
autem ejusmodi sunt, baec pluribus punctis adtinguntur a 
concavis quam a planis. His eisdem de causis etiam fit 
ut que cedunt, minus quam non cedentia fatigent, et in 
adcubando el in sedendo. 


12. Cur breves deambulationes fatigationem movere 
solent? An quia inzequales sunt (faciunt enim ut swpe 
subsistatur ), frequens autem a contrario ad contrarium mu- 
tatio laboriosa est? neutri namque adsuescit, idque est 
quod lassitudinem arcet ; utrique autem simul ut adsuescas, 
fieri non potest. 


13. Cur qui equo vehuntur, quo citius equus cucurre- 
rit, eo magis oculis lacrymantut ? Utrum quoniam aer per- 
petuo incidens eo frigidior est, quo minus fuerit temporis 
spatium per quod corpus adtigerit : quod lis etiam evenit 
qui nudo corpore currunt ; frigus autem lacrymas movet? 
An propter contrariam causam? calidum enim et lacrymas 
ci t, exempli gratia 80] ; motus autem calorem efficit. An 
propter ictum illatum ab aere? quomodo enim venti ad- 
versi oculos turbant, sic aer incidens, quo citius vehitur, 
eo magis facit ictum mollem. 


14. Cur celera quidem membra, ubi perfricantur, carno- 
siora evadunt, venter autem emaciatur ? An ne is quidem 
frictione quse paulatim fit, sed duriori ? Verum enimvero non 
eodem certe modo caro etiam : propterea et quaestio est : 
nam omnino in exercitando laborandoque venter praecipue 
emaciatur. Causa aulem est, quod pinguia concalefacta 
liquescunt , et ea magis quz intensa suapte natura sunt ; 
cutis vero sua natura tensionem habet; sed enim, quod 
venter celerrime pinguefit, ideo pingue aliquid semper 
obtinet , nisi morbo quodam laboret. Cujus rei causa est, 
quod cibo ex vícino positus est, Quum igitur omnino 
pinguedo res naturalis non sit, sed adventitia, nec ad ne- 
cessarias pertinet partes, ut caro, ideo et exercitandi, et 
perfricandi motus ventrem concalefaciens liquefacit, alimen- 
tumque redundans meinbris ceteris dispertit: quamobrem 
sessio ventrem quidem pinguefacit , reliquum vero corpns 
emaciat , motiones vero perfrictionesque ventrem quidem 
emaciant , reliquum vero corpus augent. 


15. Cur peracto longo itinere, aut cursu , si quis extre- 
mis institerit digitis, calces pedum qualiuntur pronusque 
deorsum trahitur ? An propter continuatum vehementem- 
que motum concussio nervorum hominis non requiescit * 


fit enim sepe ut animus totum quidem corpus regat, 
10 


116 


δ᾽ οὔ, ὁπόταν πως χινηθῇ, οἷον χαὶ καρδίας xal αἰδοίου. 
Αἴτιον δ᾽ ὅτι πνεῦμα πολὺ περὶ τὰ νεῦρα ἐχχάεται, ὃ 
οὐχ ἅμα ἐχψύχεται στάντι. Τοῦτο οὖν σεῖον ὥσπερ 
ὑποσπῶν τῇ χινήσει χατασπᾷ τε καὶ τοῦ πορρωτάτω 

6 ἥχιστα ποιεῖ χρατεῖν᾽ τοιοῦτον δ᾽ αἱ πτέρναι, οἷον τοῖς 
ὀργιζομένοις τὸ χάτω χεῖλος. 


16. Διὰ τί οἱ μὴ σφόδρα συντόνως τρέχοντες ἐν τῷ 
ῥυθμῷ ἀναπνέουσιν; Πότερον ὅτι πᾶς ῥυθμὸς ὡρισμένη 
μετρεῖται χινήσει, τοιαύτη δ᾽ ἐστὶν ἣ δι’ ἴσου οὖσα, 

10 ὅπερ οἷ τροχάζοντες ποιοῦσιν; Ἅμα οὖν ἀρχόμενοι 
τροχάζειν ἀναπνέουσιν, ὥστε τὴν ἀναπνοὴν δι’ ἴσου 
γινομένην, διὰ τὸ τῇ ἴση χινήσει μετρεῖσθαι, ῥυθμὸν 
ποιεῖν, Ἢ ὅτι πᾶσα μὲν ἁπλῶς ἀναπνοὴ δι᾽ ἴσου γί- 
νεται τοῖς χατὰ φύσιν αὐτῇ χρωμένοις καὶ μὴ κατέ: 

15 χουσιν ; Καθημένοις μὲν οὖν xai βαδίζουσι μετρίας οὔ- 
σης τῆς τοῦ σώματος κινήσεως, οὖκ εὔδηλος 6 ῥυθμὸς 
γίνεται" συντόνως δε τρέχουσιν , οὗ παραχολουθούσης 
τῇ κινήσει τῆς αἰσθήσεως, οὗ δυνάμεθα συνορᾶν τὸν 
τῆς ἀναπνοῆς ῥυθμόν: dv δὲ τῷ μετρίως τροχάζειν 

80 μέτρον 4j χίνησις αἰσθητὸν τῆς ἀναπνοῆς ποιοῦσα τὸν 
δυθμὸν δηλοῖ. 


17. Διὰ τί ἐν τῷ τροχάζειν ἐχπνευματοῦσθαι δοχεῖ 
ἡμῖν ὁ ἀήρ; Πότερον ὅτι χινούμενοι διὰ τοῦ τροχάζειν 
τὸν συνεχῆ τοῖς σώμασιν ἡμῶν ἀέρα χινοῦμεν, ὅ ἐστι 

36 πνεῦμα; διόπερ o0 δοχεῖ μόνον, ἀλλὰ καὶ κατ᾽ ἀλή- 
θειαν ἐχπνευματοῦται ὁ ἀήρ. Ἦ διότι τροχάζοντες 
προσχόπτομεν τῷ ἀέρι, τούτου δὲ συμόαίνοντος μᾶλ- 
λον αἴσθησιν λαμδάνομεν τοῦ ἀέρος διὰ τῆς χινήσεως ; 
Εἰχότως οὖν ἡμῖν ἐχπνευματοῦσθαι δοχεῖ᾽ τοῦτο γὰρ 

30 συμόαίνει διὰ τὴν φοράν. 


18. Διὰ τί μᾶλλον θέοντες ἢ βαδίζοντες πίπτουσιν ; 
Ἢ ὅτι μᾶλλον πρὶν χινεῖσθαι αἴρουσιν ; τὸ γὰρ θέειν 
τοῦ βαδίζειν τούτῳ διαφέρει. 


ι9. Διὰ τί ποτε ἀναδαίνοντες μὲν τὰ γόνατα πονοῦ- 
35 μεν, χαταθαίνοντες δὲ τοὺς μηρούς; Ἦ ὅτι ὅταν μὲν ἀνα- 
θαίνωμεν, ἀναρριπτοῦμεν ἄνω τὸ σῶμα, καὶ fj σπάσις 
πολλὴ τοῦ σώματος καὶ ἣ ἀπὸ τῶν γονάτων γίνεται, 
διὸ πονοῦμεν τὰ γόνατα“ ἐν δὲ τοῖς χατάντεσι, διὰ τὸ 
ὑποφέρεσθαι τοῖς σκέλεσι, τοῖς μνροῖς ἀποστηριζόμενοι 
40 πονοῦμεν αὐτούς; ΕἾθ᾽ ἅπαν τὸ παρὰ φύσιν γινόμε- 
γον πόνον xal λύπην παρασχευάζει" ἔστι δὲ τὸ xat 
φύσιν τοῖς μὲν γόνασιν ἡ εἷς τὸ πρόσθεν χλάσις, τοῖς δὲ 
μηροῖς ἡ εἷς τοὔπισθεν. ᾿Εν μὲν οὖν τοῖς ἀνάντεσι τὰ 
γόνατα κλᾶται εἰς τοὔπισθεν διὰ τὸ ἀποστηρίζεσθαι 
€& βούλεσθαι, ἐν τοῖς χατάντεσι δ᾽ οἱ μηροὶ εἰς τοὔμπρο- 
σθεν χλῶνται διὰ τὸ προπετὲς ἡμῶν εἶναι τὸ σῶμα. 


30. Διὰ τί ποτε ἐν ταῖς ὁδοῖς τῶν μηρῶν τὸ μέσον μά- 
λιστα πονοῦμεν; Ἦ ὅτι παντὸς μαχροῦ xal ἑνὸς ὄντος, 
ἐστηριγμένου BÉ, τοῦ μέσου 6 πόνος μάλιστα γίνεται 

60 διὸ xol χατάγνυται μάλιστα ἐντεῦθεν), ὃ δὲ μυηρός 


UPOBAHMATA, * E, ις-χ'. 


Ln Omm EDD — ———UnmEÉALEÜ € ER Á—UÓá mH MÜngD ————Á——ÜDÓ— n — 
—————————————— á''áÁÁ——— Á— á—s— 


(852,883.) 


membra autem singula non, ubi se quemdam in modum 
commovere , exempli gratia cor, vel penem. Ratio autem 
rei est , quod multum spiritus circa nervos deuritur, qnod 
non simulac substileris, refrigescit. 1s igitur spiritus con- 
cutiens, veluti subducendo, suo motu detrahit, facitque 
ut partem remotissimam minime regat animus ; hujusmodi 
nutem calces sunt , eodem modo quo labrum inferius apud 
ratos. 


16. Qua de causa qui non concitate admodum currunt, 
numerose respirant ? Utrum quod numerus omnis pro men- 
sura utitur motu determinato, talis autem motus est qui 
auis agitur intervallis : id quod currentes faciunt? Ergo 
simulatque currere inceperint , respirant, ita ut respiralio, 
quippe qux, utpote quali motu pro mensura utens, aquis 
intervallis peragitur, numerum efficiat. An quod quavis 
quidem simpliciter reapiratio omnibus qui secundum na- 
turam ea utuniur, nec (spiritum) retinent, sequis inter- 
vallis peragitur? Igitur ubi sedemus, aut ambulamus, 
quod motus corporis mediocris est, numerus perquam 
non fit manifestus; ubi vero cursum concitate agimus, 
quum sensus motum non sequitur, numerum perspicere 
respirationis non valemus; at ubi mediocriter currimus , 
motus mensuram respirandi sensibilem praestans numerum 
manifestum reddit. 


17. Quare inter currendum aer in flatum converti no- 
bis videtur? Utrum quoniam , dum currimus, aerem cor- 
poribus nostris continentem movemus, idque flatus est? 
quocirca non solum videtur, sed etiam revera in flatum 
aer convertitur. An quod currendo aeri inlidimus : quo 
facto, sensu aeris per motum magis adficimur? Non mi- 
randum ergo si aer nobis in flatum se convertere videatur : 
hoc enim ratione impetus evenit. 


18. Quamobrem currentes polius cadimus quam ambu- 
lantes? An quod magis, antequam moveamur, adtollimns? 
boc enim inter cursum et ambulationem interest. 


19. Cur tandem adscendentes quidem genibus, descen- 
dentes vero femoribus laboramus? An quoniam, dum ad- 
scendimus quidem, corpus sursum jactamus, tractioque fit 
multa cum corporis, tum inde a genibus, propterea labora. 
mus ; in declivibus vero ideo femoribus laboramus, quod 
subductis cruribus, iis innitimur ? Ad haec omne quod preter 
naturam fit, dolorem molestiamque movet ; est autem se- 
cundum naturam genibus quidem ut ante flectantur, fe- 
moribus autem ut retro. In locis itaque adclivibus genua 
retro flectuntur, quia fulciri volumus; in declivibus autem 
femora ante flectuntur, quia corpus nostrum pronum 
nutat. 


20. Curtandem in itinere media femoris parte potissimum 
fatigamur? An quod longi cujusque atque continui mem- 
bri pars potissimum media laborat, quum scilicet stabilitum 
manet (quocirca et hac precipue frangitur ), femur aulem 


(se2.) 


ἐστι τοιοῦτον; διὸ xal τὸ μέσον αὐτοῦ μάλιστα πο- 
νοῦμεν. 


21. Διὰ τί οἱ ὑγοοὶ ταχὺ πνίγονται πονήσαντες xal ὑπὸ 
τοῦ καύματος ; Ἦ ὅτι ἐχθερμαινόμενον τὸ ὑγρὸν ἀὴρ 
& γίνεται, xal χάει μᾶλλον τὸ πλέον ; ὍὍταν οὖν μὴ δύ- 
νηται ὑπεξάγειν διὰ τὸ πλῆθος, οὐ γίνεται χατάψυξις, 
ὥστε ταγὺ ἐκπυροῦται ὑπὸ τοῦ συμφύτου xal ἐπιχτή- 
του θερμοῦ" διὸ xal ol γινόμενοι ἱδρῶτες τοῖς γυμνα- 
ζομένοις x«l ὅλως τοῖς πονοῦσι xal f τοῦ πνεύματος 
ἔξοδος ὠφέλιμον * διαχρινομένου γὰρ καὶ λεπτυνομένου 
τοῦ ὑγροῦ πνεῦμα γίνεται. 


LU 


32. Διὰ τί τὰ σύμμετρα τῶν σωμάτων χάμνει τε πολ- 
λάχις xai ἀπαλλάττει ffov; Ἦ διὰ ταὐτὸ ἄμφω ; ὁμα- 
λὸν γὰρ τὸ σύμμετρον, τὸ δ᾽ ὁμαλὸν διοπαθέστερον᾽ 
ἐὰν οὖν τι πονήση μέρος, εὐθὺς συμπονεῖ τὸ ὅλον΄ τὸ 
δ᾽ ἀσύμμετρον, ἅτε μᾶλλον ἀπηρτημένον, οὐ συνα- 
πολαύει τῶν μερῶν. Κάμνει μὲν οὖν πολλάχις διὰ 
τοῦτο, ῥδον δ᾽ ἀπαλλάττει, ὅτι πᾶν χοινωνεῖ τὸ σῶμα" 
εἰς πλείω γὰρ διανεμόμενον τὸ πάθος γίνεται ἀσθενέ- 
20 στερον͵ ὥστ᾽ εὐαπαλλαχτότερον᾽ τὸ δ᾽ ἀσύμμετρον, 

ἅτε οὐ χοινωνοῦν τοῖς μέρεσιν, ἐλαττονάχις μὲν χά- 

μνει,) χαλεπώτερον δ᾽ ἀπαλλάττει" σφοδρὸν γὰρ τὸ 
πάθος. 


48. Διὰ τί χοπιῶσι μὲν μᾶλλον ἐν τοῖς δμαλοῖς ἣ ἐν 

25 τοῖς ἀνωμάλοις, θᾶττον δὲ βαδίζουσι τὴν ὁμαλὴν ἢ τὴν 

ἀνώμαλον; Ἦ ὅτι ἀχοπώτερον μὲν τὸ μὴ ἀεὶ ἐν τῇ 

ἀνωμάλῳ πορεία μᾶλλον, θᾶττον δὲ πορεύονται, ὅπου 

ἐν τῷ ἴσῳ χρόνῳ ἐλάττων ἡ ἀναφορά; "Ev μὲν οὖν τῷ 

ὁμαλῷ μιχρὰ ἢ ἄρσις καὶ πυχνή, ἐν δὲ τῷ ἀνωμάλῳ 

80 τοὐναντίον τὸ δὲ παρ᾽ ἐχάστην βάσιν γινόμενον 
πολὺ γίνεται παρὰ πολλάς, 


44. Διὰ τί χαταβαίνοντες μὲν τὰ κατάντη τοὺς μηροὺς 
μάλιστα πονοῦμεν, ἀναθαίνοντες δὲ τὰς χνήμας ; Ἦ ὅτι 
ἀναθαίνοντες μὲν τῷ αἴρειν τὸ σῶμα ; ἅπαν γὰρ γίνε - 

35 rat φορτίον τὸ σῶμα. Ὧ οὖν ἅπαν ἐπίχειται χαὶ ᾧ 
αἴρομεν, τοῦτο μάλιστα πονεῖ" fj δὲ κνήμη τοῦτο' 
ἔσχατον γὰρ μῆκος ἔχον, xa οὐχ ὥσπερ 6 ποὺς πλά- 
τος ἔχει" διὸ σαλεύεται, ὥσθ᾽ οἷον τῷ Que τὰ βάρη 
χινοῦμεν, xol ἐπὶ τούτῳ ἔχομεν (τοιγαροῦν xal mo- 

40 νοῦμεν τὸν ὦμον μάλιστα)" χαταδαίνοντες δὲ τῷ 
ἐμπίπτειν τὸ σῶμα κάτω xal προωθεῖν παρὰ φύσιν ὃ 
πόνος ἐστίν, ὥσθ᾽ ᾧ μάλιστα ἐμπίπτει xal σαλεύει, 
τοῦτο παρέχει τὸν πόνον. Ἡ μὲν οὖν χνήμη μένει, 
τὸ δὲ βάρος 6 θώραξ γίνεται" 6 δὲ μηρὸς δέχεταί τε χαὶ 

45 σαλεύεται διὰ τὸ μῆκός τ’ ἔχειν καὶ στρέφεσθαι ἄνω- 
θεν, ἦ 6 θώραξ ἐμπίπτει, 


25. Διὰ τί πλείων δοχεῖ fj ὁδὸς elvat, ὅταν μὴ εἰδότες 
βαδίζωμεν πόση τις, ἣ ὅταν εἰδότες, ἐὰν τἄλλα ὁμοίως 
ἔχοντες τύχωμεν ; Ἢ ὅτι τὸ εἰδέναι πόση, τὸ εἰδέναι 

&9 ἐστὶ τὸν ἀριθμὸν αὐτοῦ, xal πλεῖον ἀεὶ τὸ ἀόριστον 
τοῦ ὡρισμένου; “Ὥσπερ οὖν sl ἤδει ὅτι τοσήδε, πεπερα- 


PROBLEMATA, "* SECT. V, 21-25. 


147 


tale est? propterea et parte potissimum media ejus fatiga- 
mur. 


21. Quam ob causam humidi cito a labore asstuque sub- 
focantur? An quod bumor concalíactus transit in aera, 
quodque plus est, acrius urit? Ergo quum propter copiam 
facultas submovendi non datur, refrigeratio non subsequi- 
tur, ita ut celeriter calore insito et adventitio exardescat : 
quapropter et sudores suborti spiritusque secessio eos juvant 
qui se exercent, atque in universum qui laboribus se 
deduut : dum enim humor disjungitur atque adtenuatur, 
spiritus inde enascitur. 


22. Quare corpora quae mediocriter sese habent, et 
sepe laborant, et facilius inde se expediunt? An utrum- 
que eadem de causa evenit? est enim sequabile quod mo- 
dicum est ; quod autem aquabile, id magis aliorum ad- 
fectus participare solet; quodsi igitur aliqua pars labora- 
vit, protinus totum una adficitur ; immodicum contra, 
utpote quod sejunctius est, non sque partium adfectus 
persentit. Ergo seepe quidem id liac de causa laborat; 
facilius autem inde se expedit , quoniam totum corpus par- 
ticeps fit : debilior enim redditur adfectus qui se in plura 
digesserit, ita ut curabilior evadat; immodicum vero, ut 
quod rem communem cum partibus non habet, rarius 
quidem laborat , sed difficilius inde abit : vehemens enim 


adfectus est. 


23. Cur in s&equalibus quam in inzqualibus locis magis 
fatigantur, ocius autem iter aequale quam inaquale expe- 
diunt? An quoniam minus quidem in cequabili potius gressu 
fatigat quod non perpetuo idem ; ocius vero ingrediuntur, 
ubi minus pari tempore adtollunt? Ergo per locum 
tequalem exigua est atque frequens sublevatio, per inie- 
qualem autem e contrario; quod vero per singulos gra- 
dus exiguum fit, graduum frequentia multum evadit. 


24. Cur descendentes quidem per declivia femoribus , 
adscendentes vero cruribus inprimis laboramus? An quia 
adscendentes quidem ideo laboramus , quod corpus adtol- 
litur? fit enim totum corpus onus. Itaque cui totum 
incumbit, et quo totum adtollimus , id preecipue laborat ; 
lioc autem crus est : postremum enim hoc longitudine prz 
ditum est, nec modo pedis latitudinem sortitur : unde vi- 
bratur, ita ut, quomodo humero onera movemus, ita hoc 
quoque sustineamus ( proinde et humero maxime lassitudi- 
nem sentimus); at in descendendo, quoniam corpus deor. 
sum incidit propellitque contra naturam, labor adest: 
hinc cui maxime incumbit atque vibrat, id lassitudinem 
infert. Crus itaque manet ; onus vero fit truncus, femur: 
que suscipit atque vibratur, eo quod et longitudine pradi- 
lum est et superne versatur, qua truncus incidit. 


25. Cur iter longius tum esse videlur, quum ignari quan- 
tum sit, ambulamus, quam ubi gnari, modo res ceterse ea- 
dem ratione se habeant? An quod nosse quantum sit, nosse 
ejus numerum est, quodque interminatum, semper plus quam 
terminatum est? Ergo quemadmodum, si nossemus iter 

10. ᾿ 


148 


σμένην ἀνάγχη εἶναι, οὕτω καὶ sl μὴ οἶδεν, ὡς dvri- 
στρέφοντος παραλογίζεται fj ψυχή, καὶ φαίνεται εἶναι 
ἄπειρος. — "Ext τὸ ποσὸν ὡρισμένον καὶ τὸ ὡρισμένον 
ποσόν. Ὅταν τοίνυν μὴ φαίνηται ὡρισμένον, ὥσπερ 

5 ἄπειρον φαίνεται εἶναι, διὰ τὸ τὸ πεφυχὸς ὡρίσθαι, 
ἐὰν μὴ ἦ ὡρισμένον, ἄπειρον εἶναι, ὥστε καὶ τὸ 
φαινόμενον μὴ ὡρίσθαι φαίνεσθαι ἀνάγχη πὼς ἀπέ- 
pavtov. 


86. Διὰ τί τοὺς μηροὺς μᾶλλον ἢ τὰς χνήμας xomtu- 
10 σιν; Πότερον ὅτι ἐγγὺς τοῦ τόπου τοῦ ἔχοντος τὸ περίτ- 
τωμα, ὥστ᾽ ἀν ὑπερθδάλλη, διὰ τὴν κίνησιν τῇ θερμό- 
τὴτι, συσπῶσιν ol μηροὶ μᾶλλον χαὶ πλεῖον ἣ αἱ χνῆῇ - 
μαι; Ἦ διὰ τὸ συμφυὲς εἶναι μᾶλλον τοὺς μηρούς ; μᾶ- 
λιστα γὰρ πονοῦσι τῇ τοῦ συνεχοῦς διαστάσει" χαὶ 
5 γὰρ ἂν μηδὲν ἔχοντες περίττωμα χοπιάσωσιν, Üuox 
τοὺς μηροὺς χαὶ τὴν ὀσφὺν πονοῦσι μᾶλλον. Ἢ ὅτι 
καθάπερ οἷ βουδῶνες γίνονται πληγέντες (oc?) διὰ τὴν 
συνάρτησιν τῶν φλεθῶν xal νεύρων, οὕτω χαὶ οὗτος; 
ἐγγυτέρω δὲ τῆς ἀρχῆς ὃ μηρός. ἯἮ διότι μᾶλλον ἐν 
20 τῷ αὐτῷ σχήματι ὃ μηρὸς τῆς χνήμης, τοῦτο δὲ χο- 
πιαρώτερον; Ἦ ὅτι σαρχώδης, ὥστε πολὺ τὸ χατὰ 
φύσιν ἔχον ἐν αὑτῷ; 


47. Διὰ τί ἐνίοις, ὅταν πονήσωσιν, ἕλχη ἐκφύουσιν ; 

Ἦ ὅταν τὸ σῶμα ἀχάθαρτον 3, ἡ κίνησις θερμαίνουσα 

5 xal ἄλλα περιττώματα συνεξιχμαζει μετὰ τοῦ ἱδρῶ- 

τὸς, παχέα δ᾽ ὄντα xal χυμοὺς ἔχοντα μοχθηρούς , 

ὀξεῖς xal πιχροὺς xal ἁλμυροὺς τὰ περιττώματα ἐχ- 

χρίνεσθαι μὲν οὐ δύναται διὰ πάχος, ἐξαίρεται δὲ διὰ 
τῆς σαρχὸς χαὶ ἐξελχοῖ διὰ πιχρότητα τοῦ χυμοῦ; 


30 48. Διὰ τί τοῖς ἐκ τῶν γυμνασίων xal φαρμαχοπο- 
εἰῶν οὐχ εὐθὺς προσφέρουσι τροφήν ; Ἢ διότι χαθαίρε- 
ται τὸ σῶμα ἔτι, xal οὐχ ἀναπέπαυται πονοῦν xal ἀπο- 
χέχριται τὰ περιττώματα ; 


. 39. Διὰ τίχαλεπώτερον θεῖν 3) βαδίζειν ; Ἦ ὅτι πλεῖον 
85 φορτίον φέρει 6 θέων ( ὅταν γὰρ ἦ μετέωρος, ἅπαν ἐφ᾽ 

αὑτῷ ἔχει)" 6 δὲ βαδίζων, οἷον οἱ ἐπὶ τοῖς τειχίοις 

ἀναπανόμενοι,, ἐπιθεὶς ἔχει ἐπὶ τῷ ἠρεμοῦντι ; 


30. Διὰ τί ἐκ τῶν γυμνασίων οὗ πεινῶσιν εὐθύς Πότε - 

pov διὰ τὴν ὑπόλειψιν τῆς συντήξεως, ἕως ἀντιπεφθῇ 

40 Ἢ διὰ τὸ πνεῦμα ὃ ποιεῖ ὁ πόνος ix. τοῦ ὑγροῦ; Ἢ 

διὰ τὴν δίψαν ἣ γίνεται ix. τοῦ θερμαίνεσθαι πονοῦν-- 
τας; πάντα γὰρ συμθαίνει ταῦτα. 


31. Διὰ τί ἐξονειρωχτιχοί εἶσιν of χοπιῶντες xat φθι- 
σιῶντες; Ἢ ὅτι ὅλως ἐξονειρωχτιχοὶ οἱ θερμοὶ xat ὑγροί; 

46 τὸ γὰρ σπέρμα τοιοῦτόν ἐστι τὴν φύσιν" τὸ τοιοῦτο 
δ᾽ ἐξ οὕτω διακειμένων μάλιστα γίνεται, ὅταν ἡ ἀπὸ 
τοῦ ὕπνου θερμότης προσγένηται" μικρᾶς γὰρ ῥοπῆς 
τὰ σώματα δεῖται, χαὶ ταύτης ἔσωθεν, ἀλλ᾽ οὐχ ἔξω- 
θεν, οἱ δὲ φθισιχοὶ xal χοπιῶντες οὕτω διζχεινται οἵ 


ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ, * E, xc2a'. 


——— ———— Á——MOM 0 —— a — las—ÁÓ— REED 
Lnc-—-——s— ——— n. LUAM δ “στ Ql1l L'A D ]O LEo:E/OLUIUIU*L. 5. 1 


(853,584.) 


tantum esse, finitum id esse necesse esset, sic eUam si ignora- 
mus, quasi reciprocetur, perperam ratiocinatur anima, at- 
que infinitum esse videtur iter. Prseterea quantitas finitum 
est, et finitum quantitas. — Ubi igitur terminatum non 
esse videtur, velut infinitum esse videtur, quoniam quod- 
cumque natura sua terminari potest, id si terminatum 
uon sit , infinitum est, ita ut id quoque infinitum quodam- 
modo videri necesse sit, quod non terminatum esse 
videtur. 


26. Cur femoribus magis quam cruribus fatigamur? 
Utrum quod prope absunt ab ea parte qux excrementum 
conlinet , ita ut ubi ea pars propter motum nimis in- 
caluerit , femora magis ac plenius contrabant quam crura? 
An quod femora magis continua sunt? laboratur enim 
pracipue propter continui distractionem : nam si omni 
excremento carentes fessi simus, tamen femoribus ac lum- 
bis impensius iaboramus. An quia, quomodo bubones post 
ictum oriuntur propter venarum el nervorum connexionem, 
ita etiam lassitudo? ab initio enim propius abest femur. 
An quod femur in eodem liabitu magis persistit quam crus , 
eaque res laboriosior est? An quod femur carnosum est, 
ita ut multum intra sese contineat quod secundum natu- 
ram sit? 


27. Quam ob causam ulcera nonnullis ex labore progi- 
gnuntur ? An, corpore impuro, motus concalfaciens excre- 
menta alia etiam cum sudore vaporatim simul destringit : 
quae crassa et humoribus pravis, lioc est acidis, aut amaris, 
aut salsis , preedita, excerpi quidem propter crassitudinem 
nou queunt, sed per carnem intumescunt atque exulcerant 
propter humoris amaritudinem? 


28. Cur non protinus ab exercitatione, aul medicamento 
epoto, cibum propinant? An quod adhuc corpus purgatur, 
necdum a labore cessavit , excrementaque secreta sunt ? 


29. Quamobrem currere quam ambulare difficilius est ?- 
Àn quod plus oneris fert qui currit ( ubi enim suspensus 
est, onus sibi impositum babet totum ); at qui ambolat, 
eodem modo ac qui maceriebus innisi requiescunt , quie- 
scenti impositum habet onus? 


30. Cur non protinus ab exercitatione esurimus? Utrum 
quia colliquamenta supersunt, dum vice sua concoquan- 
tur? An propter spiritum, quem labor ex humore conficit, 
Àn propter sitim, quam calor a labore proveniens inducit? 
hac enim adcidunt omnia. 


31. Cur genitura in somnis iis profluere solet qui aut 
labore lassescunt, aut tabe consumuntur ? Àn quod omnino 
in boc profluvium proni sint calidi et humidi ὃ semen enim 
tale natura est ; quod autem taie est, ex iis qui hoc modo dispo- 
sitisunt, potissimum provenit, quum calor somni adcerserit, 
quippe quum corpora eorum exiguum momentum deside- 
rent, idque intrinsecus, non extrinsecus ; tabescentes autem 


884.) 


μὲν γὰρ χοπιῶντες διὰ τὸν χόπον xai τὴν χίνησιν συν- 
τήγματος θερμοῦ πλήρεις εἰσίν, οἱ δὲ φθισιχοὶ διὰ τὸν 
χατάρρουν xal τὴν γινομένην θέρμην ὑπὸ τῆς φλε- 
γμασίας. 


6 82. Διὰ τί τὸ ἀριστερὸν σχέλος χαλεπώτερον τρίδε- 
σθαι ὑφ᾽ ἑαυτοῦ πολὺν τρόνον ἣ τὸ δεξιόν, ἮΗ ὅτι τοῖς 
δεξιοῖς πονεῖν δυνάμεθα; ἐν δὲ τοῖς παρὰ φύσιν ἡ τοῦ 
ἀριστεροῦ σχέλους τρῖψις ἐξεστραυμένως γίνεται" τὰ 
δὲ παρὰ φύσιν ποιούμενα χαλεπά; τῇ δ᾽ ἀριστερᾷ 

ro τὰ δεξιὰ οὐθὲν ἐπίδηλον διὰ τὸ μηθετέρως ἰσχύειν. 


88. Διὰ τί ὑγιεινὸν τὸ τροφῆς μὲν ὑποστέλλεσθαι, 
πονεῖν δὲ πλείω; *H ὅτι τοῦ νοσεῖν αἴτιον περιττώμα- 
τος πλῆθος, τοῦτο δὲ γίνεται ἢ διὰ τροφῆς ὁπερδολήν, 
ἢ διὰ πόνων ἔνδειαν ; 


I5 84. Διὰ τί οὐ δεῖ πυχνοῦν τὴν σάρχα πρὸς ὑγίειαν, 
ἀλλ᾽ ἀραιοῦν; ὥσπερ γὰρ πόλις ὑγιεινὴ xai τόπος εὔπνους 
( διὸ καὶ fj θάλαττα ὑγιεινή), οὕτω xal σῶμα τὸ εὖ- 
πνοὺν μᾶλλον ὁγιεινόν δεῖ γὰρ ἣ μὴ ὑπάρχειν μηθὲν 
περίττωμα, 7| τούτου ὡς τάχιστα ἀπαλλάττεσθαι, xal 
20 δεῖ οὕτως ἔχειν τὰ σώματα ὥστε λαμδάνοντα εὐθὺς 
ἐχχρίνειν τὴν περίττωσιν, xal εἶναι ἐν χινήσει xal μὴ 
ἠρεμεῖν" τὸ μὲν γὰρ μένον σήπεται, ὥσπερ ὕδωρ, τὸ 
δὲ σηπόμενον καὶ μὴ χινούμενον νοσοποιεῖ᾽ τὸ δ᾽ ἐχ- 
χρινόμενον πρὸ τοῦ διαφθαρῆναι χωρίζεται. Τοῦτ᾽ 
οὖν πυχνουμένης μὲν τῆς σαρχὸς οὐ γίνεται ( ὡσπερεὶ 
γὰρ ἐμφράττονται οὗ πόροι), ἀραιουμένης δὲ συμθαί- 
νει" διὸ xal οὐ δεῖ ἐν τῷ ἡλίῳ γυμνὸν βαδίζειν " συνί- 
σταται γὰρ ἣ σάρξ, καὶ χομιδῇ ἀποσαρκοῦνται, xal 
ὑγρότερον τὸ σῶμα γίνεται" τὸ μὲν γὰρ ἐντὸς δὴ μένει, 
τὸ δ᾽ ἐπιπολῆς ἀπαλλάττεται, ὥσπερ xal τὰ κρέα τὰ 
ἑφθὰ τῶν ὀπτῶν μᾶλλον. Οὐδὲ τὰ στήθη γυμνὰ 
ἔχοντα βαδίζειν" ἀπὸ γὰρ τῶν ἄριστα ᾧχοδομημένων 
6 ἥλιος ἀφαιρεῖ, ὃ ἥκιστα δεῖται ἀφαιρέσεως, ἀλλὰ 
μᾶλλον τὰ ἐντός. Ἐχεῖθεν μὲν οὖν διὰ τὸ πόρρω el- 
36 vat, &v μὴ μετὰ πόνου, οὐχ ἔστιν ἱδρῶτ᾽ ἀναγαγεῖν, 
ἀπὸ τούτου ài διὰ τὸ πρόχειρον εἶναι ῥάδιον. 


30 


35. Διὰ τί χοπώδεις οἱ βραχεῖς τῶν περιπάτων ; 
Ἦ ὅτι πολλάχις συνίστανται xal οὐχ ὁμαλῶς χινοῦν- 
ται περὶ τὰς χαμπάς, τὸ δὲ τοιοῦτον χοπῶδες ; 


86. Διὰ τί ἐστηκότες ἐν τῷ ἡλίῳ μᾶλλον θερμαίνον- 
ται ἣ χινούμενοι, καὶ ταῦτα τῆς χινήσεως θερμαντιχῆς 
οὔσης; Ἢ οὐ πᾶσα χίνησις θερμαίνει, ἀλλ᾽ ἐνία ψύχει, 
οἷον καὶ ἐπὶ τῶν τὰς χύτρας τὰς ἑψημένας φυσώντων 
xal χινούντων συμθαίνει ; El οὖν ἑστηχότι μὲν προσ- 
«5 μένει τὸ θερμόν, προσμένον δὲ μᾶλλον θερμαίνει ἣ 

χινούμενον ( ἀεὶ γὰρ τὸ σῶμα ἴδιον ἡμῶν ἀτμίδα τινὰ 

«λιαρὰν ἀφίησιν ἀφ᾽ ἑαυτοῦ, f| θερμαίνει τὸν ἐγγὺς 

ἀέρα ὥσπερ δαλὸς παρών), ἠρεμούντων μὲν ἡμῶν 

θερμὸς γίνεται ὃ περιέχων ἡμᾶς ἀὴρ διὰ τὰ εἰρημένα, 
5o χινουμένων δὲ πνεῦμα γίνεται, ὃ χαταψύχει ἡμᾶς" 
πᾶν γὰρ πνεῦμα ψυχρόν ἐστιν. . 


40 


PROBLEMATA, " SECT. V, 32-36. 


149 


et lassi ita adfecti sunt : redundant enim lassi colliqua- 
mentis calidis propter fatigationem et motum, tabefacti 
vero propler destillationem et calorem, quem inflammatio 
movet. 


32. Quam ob causam crus suum sinistrum diutius per- 
fricare cuique difficilius est quam dextrum ? An quod parte 
dextra laborare valemus? rebus enim prater naluram 
adnumeranda cruris sinistri frictio est, si motu in transver- 
sum deflexo peragatur ; qua autem preter naturam fiunt, 
factu sunt difficilia ; sinisira namque manu sí partem per- 
fricamus dextram, ni! manifestum efficimus, quoniam ita 
neutram in partem valemus. 


33. Cur cibum quidem imminuere, laborem vero au- 
gere salubre est ? An quia causa cegrotandi excrementorum 
est nimia copia, hiec autem fit , ubi aut cibus superest, aut 
labor deficit? 


34. Quam ob causam ad secundam valetudinem conci- 
liandam caro non densa, sed rara reddenda est? quemad- 
modum enim urbs locusque quicumque salubris est, si 
flatui pervius ( quapropter el mare saluhre est), ita etiam 
corpus, quod flatui patet, salubre : aut enim nullum 
subesse debet recrementum, aut corpus ab eo quam pri- 
mum liberandum est, corporaque ita se habere debent, 
ut simulatque excrementum admiserint, confestim illud 
excernant, siptque motui dedita, non quieti : quod enim 
manet, putrescit modo aque, quod autem pultrescit, 
nec movelur, morbum efficit; aL quod excernitur, ante- 
quam vitielur, decedit. Hoc igitur, si densalur quidem 
caro, non contingit ( meatus enim quasi obcluduntur), si 
vero rarefiat, adcidit : quamobrem et in sole nudo corpore 
ambulandum non est : spissatur eteuim caro et valide 
carne obcluduntur meatus , corpusque liumidius reddilur : 
nam intestinum sane remanet; quod vero in superficie 
exstat, abit : qua ratione carues quoque elixze assis hu- 
midiores sunt. Nec pectore nudo ambulandum est : ita 
enim sol corporis partibus optime conditis adimit quod 
nulla eget demptione, sed interna potius eam desiderant. 
Jnde igitur, ut e remoto, nonnisi cum labore sudor 
educi potest; hinc vero facile propter obportunitatem. 


35, Cur breves deambulationes laborioss sunt? An quod 
crebro consistunt, neque «squabiliter moventur circa 
flexuras , hujuamodi autem motus laboriosus est? 


36. Cur in sole ubi stamus, amplius recalescimus quam 
ubi movemur, quum tamen molus vim calefactoriam ba- 
beat? An non omnis motus calfacit, sed est etiam qui 
refrigeret : quod etiam in ollis ferventibus evenit, quoties 
eas adflamus, aut movemus? Quodsi igitur, ubi stamus 
quidem, calor permanet, permanens autem amplius calfa- 
cit quam ubi movetur ( corpus elenim nobis proprium sem- 
per vaporem quemdam remittit tepidum , qui proximum 
aerem tepefacit , quemadmodom tito adjacens), quiescen- 
tibus quidem nobis, aer ambiens calidus ob priedictam 
causam redditur ; at ubi movemur, flatus Git, qui refrige- 
rat nos : flatus enim quisque frigidus est. 


2 


150 


37. Διὰ τί ol ἐπὶ τῶν ἵππων ὀχούμενοι, ὅσῳ ἂν θᾶτ- 
τον θέη δΐππος, τοσούτῳ μᾶλλον δακρύουσι τὰ ὄμλωχτα, 
καὶ cl πεζοί, ὅσῳ ἂν μᾶλλον τρέχωσιν ; Πότερον διὰ 
τὸ jg ρὸν divas τὸν προσπίπτοντα ἀέρα ; τὸ γὰρ ψῦχος 
δαχρύειν ποιεῖ * συστέλλον γὰρ καὶ πυχνοῦν τὴν σάρχα 
ἐχχαθαίρει τὸ ὑγρόν. — "H διὰ τοὐναντίον ; τὸ γὰρ θερ- 
ιὸν ποιεῖ ἱδρῶτας, τὸ δὲ δάχρυον ἱδρώς τίς ἐστιν " διὸ 
καὶ γίνονται ὑπὸ θερμασίας ἄμφω ταῦτα, xal ἁλυχά 
ἐστιν ὁμοίως" ἥ δὲ χίνησις θερμότητα ποιεῖ, Ἦ διὰ 
τὴν ὑπὸ τοῦ ἀέρος πληγήν; ὡς γὰρ ol ἄνεμοι ταράτ- 
τουσιν οἱ ἐξ ἐναντίας τὰ ὄμματα, οὕτω xai ὃ προσ- 
πίπτων, ὅσῳ ἂν θᾶττον ἐλαύνη, ἢ αὐτὸς τρέχη, το- 
σούτῳ μᾶλλον ποιεῖ πληγὴν μαλαχήν, δι᾽ ἣν γίνεται 
δαχρύειν, ἀραιονμένων τῶν τοῦ ὀφθαλμοῦ πόρων ὑπὸ 
τῆς πληγῆς" πᾶσα γὰρ πληγὴ διαιρετιχόν ἐστιν, ἢ 
θλαστιχόν. 


38. Διὰ τί δεῖ τοὺς μὲν θερινσὺς χόπους λουτρῷ ἰᾶ- 


σθαι, τοὺς δὲ χειμερινοὺς ἀλείμματι; ἮΗ τούτους μὲν διὰ 


$3 


2 


3 


e 


38 


etm 
- 


4 


[^d 


50 


τὰς φρίχας xal τὰς γινομένας μεταδολὰς θερμῷ δεῖ 


" λύειν, ὃ ποιήσει ἄλεαζειν (τὸ δὲ ἔλαιον θερμόν), ἐν δὲ τῷ 


θέρει χαθυγραίνειν; ἣ γὰρ ὦρα ξηρά, καὶ οὐ γίνονται 
φρῖχαι διὰ τὴν ἀλέαν. Ὀλιγοσιτία δὲ xal χωθωνι- 
συὸς θέρους, τὸ μὲν ὅλως , τὸ δὲ μᾶλλον, ὃ μὲν πότος 
θέρους ὅλως διὰ τὴν ξηρότητα, ἣ δ᾽ ὀλιγοσιτία χοινὸν 
μέν, μᾶλλον δὲ θέρους " ἐχθερμαίνεται γὰρ μᾶλλον διὰ 
τὴν ὥραν ὑπὸ τῶν σιτίων. 


89. Διὰ τί οἱ θέοντες εὐτόνως μάλιστα λαμθάνουσι 
σπάσματα, ὅταν τις θέουσιν αὐτοῖς ὑποστῇ ; Ἢ ὅτι 
ταῦτα μάλιστα διασπᾶται, ἃ εἰς τοὐναντίον τε xol 
ἰσχυρῶς ἕλκεται xal κινεῖται: “Ὅταν οὖν θέοντος xal 
σφοδρῶς ὠθουμένων τῶν μορίων εἰς τὸ πρόσθεν ὑποστῇ 
τις, συμδαίνει ἅμα ἀντισπκᾶν εἰς τοὐναντίον, ἔτι φε- 
ρομένων εἰς τοὔμπροσθεν, ὥσθ᾽ ἣ σπάσις τοσούτῳ 
ἰσχυροτέρα γίνεται, ὅσ» ἂν θέωσι σφοδρότερον. 


40. Διὰ τί τῶν περιπάτων ol χατὰ τὰς δὸοὺς ἀχοπώ- 
τεροί εἶσιν οἱ ἀνώμαλοι τῶν εὐθέων ; ΗΠ διὰ τὸ τὴν φο- 
ρὰν ὀρθὴν εἶναι xal χατὰ φύσιν παντὶ τῷ σώματι ; Ot 
δ᾽ ἐν τοῖς ὁμαλοῖς τῶν ἀνωμάλων χοπιωδέστεροι " τοῖς 
γὰρ αὐτοῖς μέρεσι τοὺς πόνους παρέχουσιν, οἷ δ᾽ ἐν 
τοῖς ἀνωμάλοις διαμερίζουσι μᾷλλον εἰς ἅπαν τὸ σῶμα. 
ΑἹ δ᾽ ἁλέαι μᾶλλον ἰσχνοῦσι τῶν ἐν τοῖς ψύγχεσιν " τοῖς 
γὰρ ἔξω μέρεσι πλείονα τὸν πόνον παρέχονται" διὸ xal 
τοὺς ἱδρῶτας ἐμποιοῦντες ἰσχναίνουσιν. Οἱ δ᾽ ἐν τοῖς 
ψύχεσι στιφροτέραν τὴν σάρχα ποιοῦσι χαὶ τῶν σιτίων 
ἐπιθυμητικωτέρους" τοῖς γὰρ ἔσω μέρεσι τὴν αὔξησιν 
τοῦ θερμοῦ ποιοῦνται, χαὶ δυσχινήτων γινομένων ὑπὸ 
τοῦ ψύ; χους τὸν μὲν ἔσω τόπον χαθαίρουσι, τὴν θερμα- 
σίαν αὐξάνοντες ἐν αὐτῷ, τὴν δὲ σάρκα στερεὰν ποιοῦ- 
σιν, οὐ δυνάμενοι χρατεῖν διὰ πάσης αὐτῆς. Ὁμοίως 
οἱ ἀνάντεις τῶν χατάντων ἐπιπονώτεροι xat ἰσχναντι- 
χώτεροι᾽" οἱ μὲν γὰρ ἀνάντεις τὴν ὀσοὺν μάλιστα 
ποιοῦσι πονεῖν, οἱ δὲ χατάντεις τοὺς μηρούς" τοῖς γὰρ 


[IPOBAHMATA * Ε, λζ-μ΄. 


(881,905.) 


37. Quam ob causam qui equo vehuntur, quo conten- 
tius cucurrerit equus, eo magis oculis lacrymantur, et pe- 
dites eo magis, quo cucurrerint vehementius? Utrum quo- 
niam aer incidens (rigidus est? frigus enim lacrymas 
movet , quippe quod contrahendo condensandoque carnem 


humorem expurgat. An propter contrariam causam ? 


calor enim sudorem elicit, lacryma autem sudor quidam 
est : quapropter et a calore utrumque fit, salsaque pariter 
ambo sunt; calorem autem efficit motus. An propter aeris 
ictum? quomodo cnim flatus adversi oculos turbant , ita 
eliam -δόν incidens , quo quis contentius equum agitat , 
aut ipse currit, eo magis ictum mollem efficit, unde lacry- 
matio oboritur, meatibus oculi ictu rarefactis: omnis ete- 
bim ictus vim aut dividendi habet, aut contuadendi. 


38. Cur sestivis quidem lassitudinibus balneo, hibernis 
vero unctione mederi oportet? An hibernas quidem propter 
horrores mutationesque 4.8 fiunt , calore solvere oportet 
qui membra tepescere faciat ; oleum vero calidum est ; at 
in aestate humefaciendum est? Lempestas enim sicca est, 
nec fiunt horrores propter eestum. — Cibus etiam parcus et 
comessalio per sestatem conveniunt, hz:ec. quidem om- 
nino, ilie vero inprimis; compotatio quidem per «statem 
propter siccitatem ex tofo; parsimonia vero cibi commu- 
nis quidem tempestatum omnium est, sed magis stati 
convenit : tempestatis enim ergo calor vehementior a cibis 
cietur. 


39. Quamobrem qui concitate currunt, lacerationibus 
maxime corripiuntur, ubi quis inter currendum eorum 
impetum sistit? An quod ea potissimum divelluntur, qua in 
partem contrariam vehementerque trahuntur atque moven- 
tur? Quumigitur homine currente vehementerque membra 
propellente, quis obviam factus obstiterit, accidit utea simul 
in partem retrahat contrariam, dum adhuc ante pertendunt, 
ita ut divulsio eo vehementior fiat, quo currunt contentius. 


40. Cur ambulationes in viis minus laboriosse sunt quae 
ineequales quam quee rectae sunt? An quod prolatio recta 
est et secundum naturam corpore universo peragitur? 
Ambulationes autem per loca sequabilia laboriosiores quam 
ineequabiles sunt : iisdem enim partibus laborem adferunt ; 
qua vero per insequalia fiunt , dispertiunt magis in totum 
corpus. JEslus vero emaciant magis quam ambulationes 
in frigore , quippe qui partibus externis laboris plus adfe- 
runt : quapropter et sudorem evocantes emaciant ; quae vero 
in frigore peraguntur, carnem reddunt rigidiorem, ciborum- 
que faciunt avidiores : partibus enim internis calorem au- 
gent , et membrorum motu propter frigus difliciliori red- 
dito , locum quidem internum purgant, calorem eo conten- 
(um augentes; carnem vero solidam reddunt , ut quee per 
eam universam nequeunt superare. Adclives itidem am- 
bulationes laboriosiores sunt quam declives, magisque 
emaciant : faciunt enim adclives ut lumbi potissimum la- 
borent , declives vero ut femora : ponéus enim totum fe- 


(s85.) PROBLEMATA, " SECT. V , 41-VI, 4. 151 


μηροῖς τὸ βάρος πᾶν ἐκπῖπτον χόπους εἴωθε παρέχειν" | moribus incumbens lassitudinem adferre solet : sursum 
ἄνω γὰρ παρὰ φύσιν ὑπὸ τοῦ θερμοῦ βία φερόμενος | namque preter naturam caloris vi sese efferens majorem 
éxOspy αἰνει" διὸ τούς θ᾽ ἱδρῶτας ἐμποιοῦσι, xal τὸ | in modum calefacit : quapropter sudores movent, respira- 
πνεῦμα μετεωρίζοντες ἰσχναίνουσι, καὶ τὴν ὀσφὺν ὀδυ- tionemcue suspendentes emaciant et lumbis dolorem infli- 


Ὁ νῶσιν" τὰ γὰρ σκέλη χαλεπῶς ἀναγόμενα τὴν ὀσφὺν gunt : crura enim ubi difficulter sursum ducuntur, lumbos 
x ἀμπτουσί τε χαὶ ἄνα σπῶσιν, ὑφ᾽ ὧν ἀναγκάζονται inflectunt atque retrahunt : quibus de ὀδυδὶβδ necessario 


/ - , / . | inprimis laborant. Quite autem locis renitentibus peragun- 
μάλιστα πονεῖν. Οἱ δ᾽ ἐν ἀντιτύποις περίπατοι τοῖς tur, ambulationes musculis et partibus intensis crurum las- 


τε («ucl xal τοῖς τεταμένοις τῶν σχελῶν παρέχουσι χό- | πυάίπειη infli gunt, quippe que contentiones tam nervis 
πους" συντάσεις γὰρ ἐμποιοῦσι τοῖς νεύροις xal τοῖς | quam musculis adferunt, quum fultura eorum violenta sit. 

to μυσί, βιαίας γενομένης τῆς ἀπερείσεως αὐτοῖς, ΟἹ δ᾽ iv | Mollibus vero et cedentibus locis factae ambulationes arti- 
τοῖς μαλχχοῖς τοῖς ἄρθροις χοπιώδεις εἰσίν" τῶν γὰρ | culis potissimum lassitudinem infligunt : flexus enim arti- 
ἄρθρων πυχνὰς τὰς χάμψεις ποιοῦσιν, ἅτε ἐνδιδούσης | culorum efficiunt frequentes, quum solum cedat. Eadem 
τῆς βάσεως. Τὸ δ᾽ αὐτό ἐστι πρόδλημα. autem quaestio est. 


41. Διὰ τί πρὰς τὰ σιμὰ χαλεπῶς βαδίζομεν;, "H διότι [ 41. Cur contra loca adclivia difficilius ambulamus? An 


15 πᾶσα πορεία ἐξ ἄρσεως xal ϑέσεως συντελεῖται ; Τὸ quoniam omnis ingressus sublevatione et positione absol- 
vitur? Sublevatio igitur prae'er naturam est, positio vero 


μὲν οὖν ἄραι παρὰ φύσιν, τὸ δὲ θεῖναι χατὰ φύσιν, τὸ secundum naturam, dum adposilio medium tenet; in 
δὲ προσθεῖναι μεσότης" ἐν δὲ τῷ πρὸς τὰ σιμὰ βαδί- | ambulando autem contra loca adclivia multum continetur 


ζειν πολὺ τὸ παρὰ φύσιν. quod preter naturam est. 


42. Διὰ τί οἱ ἀφ᾽ ἵππων ἧττον πίπτουσιν ; Ἦ διὰ τὸ | 42. Quare qui ab equis descendunt, minus decidunt? An 
40 φοθεῖσθαι φυλάττονται μᾶλλον ; magis sibi cavent, quia timent? 


TMHMA C, | SECTIO VI. 


OZA EK TOY ΠΩΣ ΚΕΙ͂ΣΘΑΙ ΚΑΙ 
EXXHMATIZOeAI ΣΥΜΒΑΊΝΕΙ. 


QU.£ AD ACCUBITUM ET HABITUM CORPORIS 
PERTINENT. 


τοὺς δὲ ἰσχναίνει; Πότερον ὅτι αἱ ἕξεις διαφέρουσιν ; οἵ | ciat? Utrum quia babitus distant inter sese? alii enim calidi, 
μὲν γὰρ θερμοί εἶσιν, οἱ δὲ ψυχροί. οἱ μὲν οὖν θερμοὶ | alii γεγο frigidi sunt. Calidi itaque implentur (cibum 
παχύνονται (χρατεῖ γὰρ τὸ σῶμα τῆς τροφῆς διὰ τὴν enim corpus vi sui caloris domat ), frigidi autem, quod 

. 95 θερμασίαν) οἱ δ᾽ ἐψυγμένοι, διὰ τὸ δεῖσθαι ἐπεισά-- " | dius 'q 
χτοῦ θερμότητος καὶ τοῦτο πάσχειν μάλιστα τὸ σῶμα adventitium calorem desiderant , idque motionum ope po- 
tissimum corpori evenit, concoquere nequeunt, dum 


ὑπὸ τῶν κινήσεων, οὐ δύνανται πέττειν ἠρεμοῦντες. 
quiescunt. An quod alii quidem excrementis redundant, 


Ἦ ὅτι οἱ μὲν περιττωματιχοί εἶσι, xal δέονται χινή- 
et motum qui ea consumat, desiderant , alii vero non? 


I. Διὰ τί ἣ καθέδρα τοὺς μὲν παχύνει τῶν ἀνθρώπων, 1. Cur sessio alios quidem implet homines, alios vero ema- 
«su ἣ ἀναλώσει ταῦτα, ol δ᾽ οὔ; 


80 2. Διὰ τί δεῖ ποιεῖν διάτασιν τῶν μερῶν, ὃ ποιεῖ Ó | 4. Cur partes corporis ἀϊβίοπἀεπάε sunt, quod qui se 
γυμναζόμενος ; Ἦ ὅτι δεῖ τῷ οἰκείῳ πνεύματι χαθαίρε- | exercitat, facit? An quod meatus spiritu proprio purgari 
σθαι τοὺς πόρους; oportet ? 

3. Διὰ τί συγχεχαμμένον βέλτιον καταχεῖσθαι, xal | 3. Cur contracto corpore cubare melius est, multique 


πολλοίγε παραγγέλλουσι τοῦτο xal τῶν ἰχτρῶν ; Ἦ ὅτι | certe medici ita precipiunt? An quod venter calens con- 

85 ἁλεαίνουσα f$ χοιλία θᾶττον πέττει, οὕτω δ᾽ ἁλεαίνει | coquit celerius, sic autem magis calet? Ad hzc locum 
μᾶλλον ; " Ext δεῖ τοῖς πνεύμασι τόπον διδόναι εἰς ὃν ἀπε 
ρείσονται " οὕτω γὰρ ἥχιστα λυπήσουσιν αἱ φῦσαι" διὰ 
τοῦτο γὰρ xal ἰξίαι xai τὰ ἄλλα ἀποστήματα ὕγιει- ᾿ 
vóv, ὅτι ἔχουσι χοιλίας εἰς ἃς ἀποδέχονται τὰ πνεύματα. abscessus salubres sunt, quia cavos ζοη[ίπεπί, in. quos 

40 "Exrezausvou μὲν οὖν οὐ γίνεται χοιλία ( ἅπαντα γὰρ | flatus. recipiunt. — Ergo corpore extento cavus non fit 
τὸν τόπον τὰ σπλάγχνα χατέχει), συγκαμφθέντος δὲ | (locum etenim omnem viscera occupant), contracto au- 
γίνεται. tem fit. 


flatibus dare, in quem innitantur, oportet : ita enim mi- 
nime infestabunt : nam hinc varices quoque et ceteri 


4. Διὰ τί ἀνισταμένοις ἴλιγγος μᾶλλον γίνεται ἢ 4. Cur vertígo surgentibus potius accidit quam sedenti- 
χαθίζουσιν; Ἢ διότι ἠρεμοῦσι τὸ ὑγρὸν tlc ἕν μόριον | bus? An quoniam quiescentibus humor universus unum in 


152 


ἀθρόον ἀποχλίνει; διὸ xol τὰ ὠμὰ ᾧὰ οὐ δύναται 

δινεῖσθαι, ἀλλὰ χαταπίπτει χινούμενον δὲ τὸ ὑγρὸν 

ὁμοίως ἔχει. ᾿Ανίστανται μὲν οὖν ἠρεμήσαντες, δθ᾽ 

οὕτω διάχεινται᾽ χαθιζάνουσι à ἐν χινήσει γενόμενοι, 
$ ὅθ᾽ ὁμαλῶς ἔχει τὸ ὑγρὸν καὶ ἐσχέδασται. 


5. ἀιὰ τί ἐπὶ τὰ δεξιὰ χαταχειμένοις μᾶλλον ἐπέρχε- 
ται ὕπνος; Πότερον ὅτι ἐναντίως ἔχοντες ἐγρηγόρασι 
xal χαθεύδουσιν; Ἐπεὶ οὖν ἐγρηγορότες ἐπὶ τὰ ἀριστερὰ 
χατάχεινται, τοὐναντίον ἔσται ἐπ᾽ ἄλλης ἀρχῆς xol 

10 τῆς ἐναντίας. Ἢ ὅτι ἀχινησία 6 ὕπνος ; "à οὖν χινη- 
tux μέρη δεῖ ἠρεμεῖν, τὰ δὲ δεξιὰ χινητικά᾽ οὕτω 
δὲ κατακειμένων οἷον δέδεται ἀρχή τις ἐπεγερτιχή. 


6. Διὰ τί ναρχῶσιν, καὶ διὰ τί χεῖρας καὶ πόδας μᾶλ- 

λον; Ἦ ὅτι κατάψυξίς ἐστιν fj νάρχη ; διὰ στέρησιν γὰρ 

15 αἵματος γίνεται καὶ μετάστασιν. ᾿Ασαρχότατα δὲ 

ταῦτα xal νευρωδέστατα, μάλιστα δ᾽ οἱ πόδες - ὥστε 

προοδοποιεῖται ὑπὸ τῆς φύσεως πρὸς τὸ χαταψύχεσθαι 
ταχέως. 


7. Διὰ τί χαταχείμεθα μὲν ἐπὶ τὰ ἀριστερὰ ἡδέως, 

20 χαθεύδομεν δ᾽ ἐπὶ τὰ δεξιὰ μᾶλλον; Πότερον ὅτι ἀπο- 
στραφέντες πρὸς τὸ φῶς οὐ βλέπομεν ; ἐν γὰρ τῷ σχότει 
θᾶττον ὕπνος λαμόάνει, Ἦ διότι ἐγρηγόραμεν χατα- 
χείμενοι ἐπὶ τοῖς ἀριστεροῖς, xat αἱ χρήσεις ἡμῖν οὕτω 
πρόχειροι, ὥστε πρὸς τὸ ἐναντίον [ τὸ ἐναντίον 7 σχῆμα 

25 πρὸ ἔργου ; παρακαλεῖ δ᾽ ἕκαστον πρὸς τὸ ἔργον τὸ 


σχῆμα μᾶλλον. 


8. Διὰ τί αἱ καθέδραι τινὰς μὲν παχύνουσι, τινὰς δ᾽ 
ἰσχναίνουσιν; ἮἯ διὰ τὰς ἕξεις τὰς τοῦ σώματος ; οἱ 
μὲν γὰρ θερμότεροι παχύνονται" χρατεῖ γὰρ τὸ σῶμα 

80 τῆς τροφῆς διὰ τὴν θερμότητα οὐχ ἀφαιρούμενον " οἱ δ᾽ 
ἐψυγμένοι διὰ τὸ δεῖσήαι ἐπεισάχτου θερμότητος οὐ 
δύνανται πέττειν τὰς τροφὰς ἠρεμοῦντες. 


TMHMA Z. 


OZA EK ZYMIIAGEIAZ. 


1. Διὰ τί τοῖς χασμωμένοις ἀντιχασμῶνται ὡς ἐπὶ τὸ 
πολύ; Ἢ διότι, ἐὰν ἀναμνησθῶσιν ὀργῶντες, ἐνεργοῦσι, 
35 μάλιστα δὲ τὰ εὐχίνητα,, οἷον οὐροῦσιν, ἡ δὲ χάσμη 
πνεῦμα xal ὑγροῦ χίνησίς ἐστιν; Πρόχειρον οὖν, ἐὰν 

, "μόνον νοήσῃ" ἔστι γὰρ πλησίον, 


4. Διὰ τί, ἐὰν μέν τινα ἴδωμεν τὴν χεῖρα ἐχτείνοντα 
ἣ τὸν πόδα, ἢ ἄλλο τι τῶν τοιούτων, οὐχ ἀντιποιοῦμεν 
(0 τὸ αὐτό , ἐὰν δὲ χασμώμενον, ἀντιχασμώμεθα ; Ἦ 
οὐδὲ τοῦτο ἀεί, ἀλλ᾽ ἐὰν ὀργῶν τύχη τὸ σῶμα xai 
οὕτω διαχείμενον ὥστε τὸ Üvpóv ἀναθερμαίνεσθαι ; 
τότε γὰρ 5$, μνήμη τὴν χίνησιν ποιεῖ, ὥσπερ καὶ πρὸς 
ἀφροδίσια καὶ ἐδωδήν" τὸ γὰρ ποιῆσαν μνήμην εἶναι 
45 τὸ ἔχον ὁρμὴν πρὸς τὸ φαντασθὲν πάθος. 


ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΩΝ * G, --Ζ, β΄. 


— — ——————— 0 —À— D——— —— RE— 00000 ὄπ“. αν, 


(855,986., 


membrum convergit ? quapropter cruda etiam ova nequeunt 
circumvolvi , sed decidunt; humor autem ubi movetur, 
eodem modo se habet. Surgimus igitur a quiefe, quando ita 
adfecti sumus; considimus vero ἃ motu, quando humor 
tequabiliter sese habet atque dispersus est. 


5. Quam ob causam, ubi parli dextre incubamus, 
somnus magis adcedit ? Utrum quod vigilantes contra quam 
dormientes habemus ? Ergo quum vigilanles parti incubemus 
sinistre , contrarium fiel, ubi aliud est initium, idque 
contrarium. An quod somnus privatio motjonis est ? Partes 
igitur quie movere valent, quiescant oportet, dextre au- 
tem partes movere valent : ubi autem ita adcubamus , 
veluti colligatum est initium quoddam resurgendi. 


6. Cur torpemus, et cur manibus potissimum et pedi- 
bus? An quod torpor refrigeratio est ἢ fit enim propter 
sanguinis privationem translalionemque. Manus autem et 
pedes maxime carnis inopes atque nervosi sunt , sed prae- 
cipue pedes, ita ut ad refrigeralionem celerem natura 
viam iis sternat. 


7. Cur libenter adcubamus quidem in latus sinistrum, 
dormimus vero in dextrum potius? Utrum quoniam aversi 
lucem non inluemur? somnus enim in tenebris ocius 
obrepit. An quod dum lateri incubamus sinistro, vigila - 
mus, et operum functio sic nohis expeditior est , ita ut ad 
contrarium opus contrarius habitus. ex re sil? Invitat 
autem unusquisque habitus ad opus suum inprimis. 


8. Quare sessiones alios quidem implent, alios vero 
emaciant? An propter corporis habitus? calidiores enim 
implentur : corpus namque cibum domal propter ca- 
lorem, nihilque ei detrahitur; refrigerati vero, quia ca- 
lore adventitio indigent , cibos concoquere nequeuut, dum 
quiescunt. 


SECTIO VII. 


QU/£ AD CONSENSUM PERTINENT. 


1. Quare oscitantibus oscitando respondemus plerumque? 
An quia, si turgentes meminerimus, agimus, sed maxime 
qu& motu facili peraguntur, veluti mictionem ; oscitatio 
autem spiritus est et humoris motus ? 4n promptu igitur est, 
si modo cogitemus : est enim in vicino. 


2. Quamobrem, si quem videamus manum extendentem, 
vel pedem, vel aliud quid hujusmodi, non hoc Idem imita- 
mur; si Yero oscitantem, oscitando respondemus? An ne 
hoc quidem perpetuo, sed lantummodo ubi forte turget 
corpus atque ita dispositum est, ut humor recalescat ? tunc 
enim memoria motum cíet, quemadmodum et ad venerem, 
vel ad cibum : quod enim memoriam in rem praesentem 
advocat, id est quod vergit in adfectum imaginationi ob- 
versaniem. - 


6. 
m 


pM 
"-- 


46 


50 


(ne6,557.) 


3. Διὰ τί, ἐπειδὰν πρὸς τὸ πῦρ στῶμεν, οὐρητιῶμεν, 
xai ἐὰν πρὸς ὕδωρ, οἷον ἐὰν πρὸς ποταμόν, οὐροῦσιν ; 
Ἢ ὅτι τὸ πᾶν ὕδωρ ὑπόμνησιν δίδωσι τῆς ἐν τῷ σώματι 
γρότητος, καὶ ἐχκαλεῖται τὸ προσιόν, αὐτὸ δὲ τὸ πῦρ 
διαχαλᾷ τὸ πεπηγὸς ἐν τῷ σώματι, ὥσπερ ὁ ἥλιος τὴν 
χιόνα; 


'*— 4. Διὰ τί ἀπὸ μὲν νόσων ἐνίων νοσοῦσιν οἱ πλησιάζον - 
τες, ἀπὸ δ᾽ ὑγιείας οὐδεὶς ὁγιάζεται; Ἢ ὅτι fj μὲν νόσος 
χίνησις. ἣ δ᾽ δγίεια ἠρεμία; Ἡ μὲν οὖν χινεῖ, ἢ δ᾽ 
οὐθέν. Ἦ διότι τὸ μὲν ἄχοντι, τὸ δ᾽ ἐχόντι γίνεται; 
Καὶ ἄρα τὰ ἀκούσια τῶν ἑἐχουσίων xai τῶν ix προ- 
γοίας διαφέρει. 


5. ἀιὰ τί τῶν μὲν διὰ τῆς ἀχοῆς λυπηρῶν ἔνια φρίτ- 
τεῖν ἡμᾶς ποιεῖ, οἷον πρίων ἀκονώμενος xol χίσηρις τε- 


; μνομένη xal λίθος ἀλούμενος, τὰ δὲ διὰ τῆς ὄψεως 0- 


μεῖα τῶν παθῶν αὐτὰ ἡμῖν τὰ πάθη ἐμποιεῖ ; αἴαω- 
διῶμέν τε γὰρ τοὺς ὀξὺ δρῶντες ἐσθίοντας, χαὶ τοὺς 
ἀπαγχομένους ἔνιοι ὁρῶντες ἐχψύχουσιν. Ἦ διότι 
φωνὴ μὲν πᾶσα χαὶ ψόφος πνεῦμά ἐστι, τοῦτο δ᾽ 
εἰσδυόμενον ἡμῖν πέφυχε χινεῖν, χινήσει δὲ μᾶλλον 1) 
διὰ μέγεθος, ἢ διὰ πληγὴν σφοδροτέραν, ποιοῦν ἣ ἀλ- 
λοιοῦν τι τῶν ἐν ἡμῖν. Τὰ μὲν οὖν μεγάλα χαὶ 
λεῖα πνεύματα τὸν τῆς αἰσθήσεως τόπον αὐτὸν xwel: 


διὸ xoi ἡδύνει τὰ τοιαῦτα" τὰ δὲ τραχέα πληγὴν 


: ποιοῦντα σφοδράν, σείει τε τὸν τόπον καὶ πόρρω δια- 


δίδωσι τῇ τῆς πληγῆς δυνάμει. Διαδίδωσι δὲ xol τὰ 
ψυχρὰ πόρρω" δύναμις γάρ τίς ἐστιν ἢ ψυχρότης. 
Αὕτη μὲν οὖν ὅτι φρίττειν ποιεῖ, εἴρηται" τὰ δὲ τρα- 
χέα, τῷ πληγὴν ποιεῖν πυχνὴν προσχόπτοντα τῇ ἀρχῇ 
τῶν τριχῶν, ἀπωθεῖ αὐτὴν εἰς τοὐναντίον " ἀπωθουμέ- 
v δ᾽ ἀνάγχη τὴν χορυφὴν τῆς τριχὸς ἀνάπαλιν γίνε- 
σθαι διὸ συμδαίνει ἵστασθαι αὐτάς * πᾶσαι γὰρ νενεύ- 
χασι χάτω, ἣ δὲ φορὰ τοῦ διὰ τῆς dxoTjc πνεύματος εἰς 
τὸ σῶμα ἄνωθεν χάτω ἐστίν. Ὄντων οὖν τραχέων 
τῶν εἰρημένων ψόφων, fj φρίκη γίνοιτ᾽ ἂν διὰ τὰ εἰρη- 
μένα. Γίνονται δ᾽ αὗται μᾶλλον τῷ ἄλλῳ σώματι 1j 
ἐν τῇ χεφαλῇ διὰ τὸ τὰς ἐνταῦθα τρίχας ἀσθενεστέρας 
εἶναι καὶ τὸ πάθος ἀσθενές. ᾿Γῆς μὲν οὖν ἀκοῆς οὔσης 
ἀμόθλυτέρας αἰσθήσεως ἢ τῆς ὄψεως, ἐπιπόλαια χαὶ τὰ 
πάθη γίνεται ἀπ᾽ αὐτῆς ᾿ f, δὲ φρίχη τοιοῦτον * διὸ καὶ 
ἀπὸ πολλῶν xai ἀνομοίων γίνεται. T7 δ᾽ ὄψεως 
ἐναργεστάτης οὔσης αἰσθήσεως, ἀνάλογον χαὶ τὰ συμ- 
δαίνοντα γίνεται ἀπ᾽ αὐτῆς" διὸ ταῦτα μὲν τὰ ἀπὸ τῆς 
ἀληθείας πάθη συμθαίνει γίνεσθαι ἀπ᾽ αὐτῆς , ἐλαφρό- 
«spa δὲ τῆς ἀληθείας" ἀπὸ δὲ τῆς ἀχοῆς αὐτὰ μὲν οὔ, 
τὴν δ᾽ ἀπ᾽ αὐτῶν προσδοχίαν φρίττομεν" ἀλγεινοῦ γὰρ 
χαχοῦ προσδοχία ἐστίν. 


6. Διὰ τί χασμησαμένοις ἀντιχασμῶνται, xal ὅταν 
οὐροῦντα ἴδωσιν, οὐροῦσι, καὶ μάλιστα τὰ ὑποζύγια ; 
Ἢ διὰ τὴν μνήμην ; ὅταν γὰρ μνησθῇ, χινεῖται τοῦτο 
τὸ μέρος. Τοῖς μὲν οὖν ἀνθρώποις, διὰ τὸ εὐαισθη- 


PROBLEMATA, * SECT. VII, 2-6. 


153 


3. Quamobrem , ubi igni adstamus, micturimus , item- 
que ubi aquee, exempli gralia fluvio, minglmus ἢ An quia 
omnis aqua memoriam adfert humoris ia corpore inve- 
niundi et adcedentem evocat , ipse vero ignis remollit quod 
concretum in corpore est , quemadmodum sol nivem ἢ 


4. Cur a morbis quidem nonnullis zegrotant qui adpro- 
pinquant, a sanitate vero nemo sanus fit? An quoniam 
morbus quidem motio est, sanitas autem quies? Ergo ille 
quidem movet, hac vero nihil agit. An quod alterum 
quidem invito evenit, alterum vero consulto fit? Atqui 
res non volantariz a voluntariis quzeque de industria fiunt, 
differunt. 


5. Quare nonnulla inter res molestas quze auditu nobis 
obcurrunt, nonnulla ut inliorrescamus efficrunt , ut serra 
ubi exacuitur, et pumex ubi secatur, lapisque ubi mola 
frangitur; adfectionum autem nolie quie visui patent , ad- 
fecus ipsos nobis inferunt? denles enim stupe:cunt , ubi 
rem acidam edentes adspicimus, et nonnullis ubi homines 
Rlrapngulari vident, ipsi animo deficiunt. An quod vox qui- 
dem omnis sonusque spiritus est , qui nos subiens suapte 
natura motum ciere solet ; movebit autem inprimis vel pro- 
pter magnitudinem, vel propter ictum vehementiorem, ali- 
quid ex iis qua nostro in corpore sunt, adficiens, vel 
immutans. Ergo spiritus magni ac leves sedem ipsam 
commovent sentiendi , et laetitia ob eam rem nos adficiupt 
asperi autem , quoniam ictum inferunt vehementem , se- 
dem illam concutiunt, longeque pro ictus sui facultate 
penetrant. Penetrant quoque frigida procul : frigiditas . 
enim vis quaedam est. Hanc itaque horrorem invehere, 
dictum jam est; asperi vero, quod ictum infligunt fre. 
quentem inilio pilorum illidentes, in partem id depellunt 
adversam ; depulso autem initio cacumen pilorum se trans- 
ferat in. parlem adversam necesse est : quapropter fit ut 
pili erigantur : omnes enim deorsum nutant, spiritus au- 
tem qui per aures corpori se insinuat , superne deorsum 
tendit. Ergo quum soni quos modo diximus, asperi sint, 
horror ob causam praedictam fiet. Sed evenit hic cetero 
corpori potius quam capiti, quoniam pili hujus partis 
ceteris imbecilliores sunt affectusque imbecillus. Quum 
itaque sensus audiendi quam videndi obtusior sit, adfe- 
ctus quoque qui ab eo ipso proficiscuntur, in superficie 
fiunt, horror autem talis est : quamobrem et multis ac 
variis de causis exsistit. Sensus videndi vero quum mani- 


festissimus sit, eventa quoque quibus ansam dat, huic 


proportioni respondent : quocirca efficitur ut ipsi quidem 
hi secundum veritatem adfectus, etiamsi veris leviores, ab 
eo proficiscantur; at a sensu audiendi non ipsos quidem 
adfectus, sed eorum exspectationem horremus : màli enim 
dolorem adferentis exspectatio horror est. 


6. Cur oscitantibus oscitando respondemus, et ubi min- 
gentem videmus, mingímus, idque inprimis jumenta? 
An propter memoriani? movetur enim ea ipsa pars, quo- 
lics meminerimus, Hominibus itaque , quia sensu praediti 


154 IIPOBAHMATON * Z,-H,'. (867.) 


τοτέροις εἶναι, ἰδοῦσιν εὐθὺς συμδαίνει xal χινεῖσθαι | sunt exquisitiori, simulac viderint, evenit οἱ moveantur 
καὶ ἀναμιμνήσχεσθαι " τοῖς δ᾽ ὑποζυγίοις οὐχ αὕταρ-- | reminiscanturque ; jumentis autem vidisse non satis est, 
χες τὸ ἰδεῖν, ἀλλὰ προσδέονται καὶ ἄλλης αἰσθήσεως" | sed alio insuper sensu opus est : quamobrem addito etiam 
διὸ xal ὀσφρανθέντα, ὅτι εὐχινητοτέρα αὕτη f, αἴσθη- | olfactu moventur, quoniam sensus hic in animalibus ra- 

$ σις τοῖς ἄνευ λόγου, xai διὰ τοῦτο tl; τὸν αὐτὸν | tione carentibus mobilior est : unde fit ut eumdem quoque 
τόπον ἅπαντα οὐρεῖ, οὗ ἂν τὸ πρῶτον οὐρήσῃ τότε | in locum mingant omnia, quo primum eminxerit : tum 
γὰρ μάλιστα χινοῦνται, ὅταν ὀσφρανθῶσιν' Ócppal- | enim precipue moventur, quum olfecerint ; olfaciunt au- 
νονται δ᾽, ὅταν πλησιάσωσιν. | tem posteaquam adpropinquarint. 


7. Διὰ τί, ἐπειδὰν τεμνόμενόν τινα ἴδωμεν, T xatóua- 7. Quamobrem ubi secari quempiam, aut uri , aut tur- 
[0 vov, ἢ στρεδλούμενον, ἣ ἄλλο τι τῶν δεινῶν πάσχοντα, | queri, aut alia quadam re tetra ad(ici videmus, mente ejus 
συναλγοῦμεν τῇ διανοίᾳ; Ἢ ὅτι ἡ φύσις ἡμῖν χοινὴ | dolorem participamus? An quod omnibus communis natura 
ἅπασιν: Συνήλγησεν οὖν, ἐπειδάν τι τοιοῦτον ἴδη, τῷ nobis est? Dolorem igitur participat qui aliquid hujusmodi 
, 7 , » » "es | viderit, propter cognationem, qua praeditus est erga do- 
πάσχοντι διὰ τὴν οἰχειότητα. "H ὅτι ὥσπερ αἱ ῥῖνες lent An qnia eod d t (Πανὶ 
tai ἀκοαὶ λαμξάνουσί τινας ἀποροοίας κατὰ τὰ em. Anquia eodem modo quo nares et aures effluvia 
xat αἱ dxomi λαμ s ἀπορροτας $ | quaedam secundum proprias facultates recipiunt , sic etiam 
15 οἰχείας ὀυνάμεις, οὕτω xal ἣ ὄψις αὐτὸ πάσχει, καὶ ἀπὸ 


visui idem evenit adfectus a rebus tum jucundis, tum tri- 
τῶν ἡδέων xal λυπηρῶν ; stibus. 


8. Διὰ τί ἀπὸ φθίσεως xal ὀφθαλμίας xal ψώρας οἱ | 8. Cur ἃ tabe et lippitudine et scabie capiuntur qui ad- 
πλησιάζοντες ἁλίσχονται, ἀπὸ δ᾽ ὕδρωπος χαὶ πυρε- propinquant, ab aqua autem intercute, aut febr'bus, aut 
τῶν xal ἀποπληξίας οὐχ ἁλίσχονται, οὐδὲ τῶν ἄλλων; morbo adtonito non capiuntur, nec a reliquis? An lippitudo 

20 *H ἡ μὲν ὀφθαλμία, ὅτι εὐχινητότατον ὁ ὀφθαλμὸς xai 4 em (ita agil), quoniam oculus mobilissima est pars 

n δαοιοῦται τῷ δρωμένω τῶν ἄλλων. olov xtvei- el ceterarum maxime partium rei sibi objectz simi'is red- 

μα ἱστὰ on , P pev Ὧν, ditur, movetur exempli gratia à re quee motu teretur ipsa, 
ται ἀπὸ χινουμένου, ὥστε xal ἀντιδλέπων τεταρα- | ita ut, quum turbatum ex adverso intlueatur, et ipse 
Ὑμένῳ ταράττεται μάλιστα, ἣ δὲ φθίσις, ὅτι πνεῦμα | maxime perturbetur ; tabis autem (contagio idto fil), quo- 
φαῦλον ποιεῖ xal βαρύ, τάχιστα δὲ τὰ νοσήματα ταῦτα | Diam spir m vitia gravemque Feddit celerrime autem 
! ; , , | omnes morbi corripiunt qui a spiritu corrupto proveniunt , 
ἅπτεται πάντων, ὅσα τούτου φθειρομ ἔγου γίνεται, οἷον quales sunt pestilentes? qui enlm adpropinquat, talem spiri- 
τὰ λοιμώδη ; 6 δὲ πλησιάζων τοιοῦτον ἀναπνεῖ. Νοσεῖ | tum trahit. JEyrotat igitur, quia morbiferus est spiritus ; ab 

μὲν οὖν, ὅτι νοσῶδες ἀπὸ μόνου δέ, ὅτι ἐκπνεῖ, νοσεῖ, | unico autem morbum recipit , quoniam unus ille (sic) spi- 

οἱ δ᾽ ἄλλοι ἑτέρως" τὴν αὐτὴν δὲ νόσον, ὅτι ᾧ ἂν ἀσθε- | rl, beh Mi sechs; eumdem em morbum recipit, quia 

ren, τούτῳ dvemai suis doy d πεποιθὸς y. denen m e 
39 H δὲ ψώρα μᾶλλον τῶν ἄλλων, otov λέπρας xal ΤΩΝ | atque hujusmodi vitia ,inficit, quoniam superficiem corporis 
τοιούτων, ὅτι ἐπιπολῆς τε xal γλίσχρον τὸ ἀπορρέον" | tenet et humore manat glutinoso : pruriginosa namque 
τὰ γὰρ χνησμώδη τοιαῦτα * διὸ αὐτὰ τῷ ἐπιπολῆς γί- | hujusmodi sunt : quapropter, quia nempe superficiem inva- 
νεσθαι xal γλίσχρον εἶναι ἅπτεται, Τῶν δ᾽ ἄλλων | dunt glutinosaque sunt,idcirco inficiunt. Inter cetera autem 
τὰ μὲν οὐχ ἅπτεται διὰ τὸ μὴ ἐπιπολῆς γίνεσθαι, τὰ alia quidem non inficiunt , quia superficiem non invadunt, 


- - ; , alia vero, eliamsi superficiem teneant, quia ob siccitatem 
35 δ᾽ ὄντα ἐπιπολῆς, ὅτι οὐ προσμένει διὰ ξηρότητα. non adlierent. 


2 


σι 


. 9. Διὰ τί τὴν αἰμοιδίαν παύει ἡ ἀνδράχνη xai ἅλες; 9. Cur dentium stuporem portulaca tollit, et sal? Au 
ἢ ὅτι ἡ μὲν ὑγρότητά τινα ἔχει ; φανερὰ δ᾽ αὕτη μασω- | quia portulaca quidem quemdam continet humorem, qui 
μένοις τε, x&v συντεθῇ χρόνον τινά" ἕλχεται γὰρ ἡ δγρό- | cum manducantibus, tum aliquantisper reponentibus pa- 
τῆς. Τὸ δὴ γλίσχρον εἰσδυόμενον ἐξάγει τὸ ὀξύ" xal tescit? trahitur enim ille humor.  Lenlor igitur subiens 
40 γὰρ ὅτι συγγενὴς ἡ ὀξύτης σημαίνει" ἔχει γάρ τινα | δύογοηι expellit : nam ipse acor adfinitatem indicat : 


; I "ao ; ; Y succus enim acorem quemdam pri se fert. Sal vero 
ὀξύτητα ὃ χυλός. Ὁ δ᾽ BA συντήχων ἐξάγει xol τὴν | ien, liquefaciendo acorem expellit. Quare itaque lixivium 


ὀξύτητα. Διὰ τί οὖν ἡ χονία χαὶ τὸ νίτρον οὔ; *H ὅτι et nitrum non expellunt? An quia adstringunt , non vero 
στύφει, xal οὐ τήχει: liquefaciunt ἢ 


TMHMA Η. SECTIO VIII. 


ΟΣΑ EK PITOYZ ΚΑΙ ΦΡΙΚΗ͂Σ. Οὔ AD RIGOREM ATQUE HORROREM 
PERTINENT. 
I. Διὰ τί οἱ ῥιγῶντες πελιδνοὶ γίνονται; ἮΠπ διότιτο |. 1. Qua de causa lividi quirigent, efficiuntur? Anquoniam 


45 αἷμα πήγνυται διὰ τὸ ψῦγος, πηγνύμενον δὲ μελαί- | sanguis frigore gelascit, gelascens autem nigrescit propter 
νεται διὰ τὴν ἀπουσίαν τοῦ θερμοῦ ; τὸ δὲ λευχὸν τοῦ | caloris inopiam? albedo namque igni propria est : quapro- 


(857,88.) PROBLEMATA, 


πυρός" διὸ xal τοῖς πρεσθύταις μάλιστα πελιδνοῦται 
ἡ σάρξ, ὅτι ἐλαχίστην ἔχει θερμότητα. 


2. Διὰ τίοΐ ῥιγῶντες χαθεύδειν οὐ δύνανται ; Ἦ διότι 
πάντες οἷ διγῶντες μᾶλλον τὸ πνεῦμα χατέχουσιν, ὃ 
ὃ δὲ καθεύδων ἐχπνεῖ μᾶλλον ἢ εἰσπνεῖ χαλεπὸν ῥι- 
γῶντα χαθεύδειν; ἅμα γὰρ ποιεῖν τἀναντία ἀδύνατον. 


8. Διὰ τί ἐν τῷ ψύχει ὀξύτεροι καὶ οἱ ἀσθενήσαντες, 
xal οἱ λυπούμενοι, χαὶ οἵ ὀργιζόμενοι; Ἢ στιφρότερον 
ποιεῖ τὸ χαταψύχεσθαι; 


ῖ. 4. Διὰ τί ol ἀθληταὶ δύσριγοι εὖ ἔχοντες; Ἦ ὅτι χα- 
θαρὰ xol εὔπνους fj ἕξις xal ἀπίμελος, f, τοιαύτη δ᾽ 
εὐπαθεστάτη͵ ὑπὸ τοῦ ἀέρος, ὅταν εὐδίοδός τ᾽ 1 xat μὴ 
ἔχη θερμότητα ἐν αὑτῇ; fj δὲ πιμελὴ θερμόν, ἂν μὴ 
δίυγρος. 


15 5. Διὰ τί μάλιστα τὰ ἀχρῶώτήρια ῥιγῶσιν ; Ἦ διὰ 
στενότητα ; Καὶ οἷ πόροι ἐν αὐτοῖς στενοὶ ὄντες ὀλίγαιμοί 


εἰσιν, ὥστε xal ὀλιγόθερμοί εἰσιν " τὸ γὰρ alua θερμόν. 


6. Διὰ τί, ἐὰν μετέωροι ὦσιν οἱ πόδες, μᾶλλον ῥιγοῦ- 

σιν; Πότερον ὑποπνεῖ μᾶλλον ; Ἢ ὅτι ἐν ἐλάττονι γίνε- 

20 ται τὸ αἷμα χάτω,, ὥστε τὸ ἄλλο εὐψυχτότερον, ἐκλεί- 
ποντὸς τοῦ θερμοῦ ; 


7. Διὰ τί οἱ παχεῖς σφόδρα ῥιγοῦσι, τῆς πιότητος 
θερμῆς οὔσης; Ἦ διὰ τὸ μέγεθος τοῦ πάχους τοῦ uiv 
ἔσωθεν θερμοῦ πόρρω γίνονται τὰ ἔσχατα, τοῦ δ᾽ ἔξω 

25 ψυχροῦ ἐγγύς; 

8. Διὰ τί πταρέντες χαὶ οὐρήσαντες φρίττουσιν; "H 
ὅτι κενοῦνται αἱ φλέδες ἐν ἀμφοτέροις, χενωθέντων δ᾽ 
ἀὴρ εἰσέρχεται ψυχρὸς, ὃ ποιῶν φρίττειν; 


9. Διὰ τίμάλιστα βουλιωιῶσιν ἐπὶ τῷ ψύχει, xat τοῦ 

30 χειμῶνος μᾶλλον ἢ τοῦ θέρους; Ἦ διότι fj μὲν βουλιμία 
γίνεται δι᾽ ἔνδειαν τῆς ξηρᾶς τροφῆς.) ἐν δὲ τῷ ψύχει 
xal τῷ χειμῶνι συστελλομένου τοῦ ἐντὸς θερμοῦ εἷς 
ἐλάττω, τοῦτο θᾶττον ὑπολείπει ἣ ἐντὸς τροφή" τούτου 
δὲ γινομένου, μᾶλλον βουλιμιᾶν εἶχός; Ἡ δ᾽ ἐν τῇ 
85 βονλιμία ἔκλυσις καὶ ἀδυναμία γίνεται συντήξεως γι- 
νομένης ἐν τῷ σώματι διὰ τὴν τοῦ θερμοῦ ἄθροισιν, ἧς 
δνείσης μὲν εἰς τὸν τῶν σιτίων τόπον αὐτὴ τροφὴ γίνε- 
ται τῷ σώματι, ἐὰν δ᾽ ἐπὶ τὰς ἀρχὰς τῆς ἀνχπνοῆς 
ἔλθη, ἀφωνία xal ἀδυναμία συμθαίνει, ἀφωνία μὲν 
40 διὰ τὸ ἐμφράττεσθαι τὸν τοῦ πνεύματος πόρον͵, ἀδυνα- 
μία δὲ διὰ τὴν τοῦ σώματος ἀτροφίαν xal σύντηξιν. 
Tasa: δὲ καὶ ἀπ᾽ ὀλίγων at βοήθειαι γίνονται τοῖς 
τοιούτοις διὰ τὸ τὴν ἀρχὴν τοῦ πάθους ἔξωθεν γίνεσθαι" 
συστέλλον γὰρ τὸ ἐντὸς ψυχρὸν τὸ θερμὸν ἡμῶν ποιεῖ 

«5 τὴν βουλιμίαν. Καθάπερ οὖν ἐν τῷ φόδῳ τρέμοντες 
xat ὠχριῶντες, ἀφέντες τοῦ χινδύνου, παραχρῆμα ol 
αὐτοὶ γίνονται, οὕτω xo βουλιμιῶντες, μικρὰ προσ- 
ενεγχάμενοι ἐξ ἄρτου, βίᾳ χινηθέντες ix τῆς φύσεως, 
UJ φθαρέντες δέ, ταχεῖα 4$ ἀποχάθαρσις γίνεται" 


M 


| 


— —Á— AERE 00 REED 808080808— P ππππιπιπππιππαπσπππα. 


p——————— —— A (ASSCR( n(Üw M C —— —————————————————— c ( 


SECT. VIII, 2-9. 155 


pler et maxime aetate provectis caro livescit, eo qnod ca- 
lorem minimum obtinet. 


2. Quapropter rigentes dormire nequeunt? An quia ri- 
gentes inprimis spiritum detinent omnes, dormiens vero 
exspirat polius quam inspirat, difficilis rigenti est som- 
nus? fieri enim nequit ut simul contraria faciamus. 


3. Quamobrem in frigore acriores sunt cum convalescen - 


tes, tum dolentes, tum irati? An rigidiores reddit refrige- 
ratio ? 


4. Quamobrem athleta alaiosi sunt , etiamsi bono utan- 
tur habitu ? An quia habitus eorum purus flatuique pervius 


est et pinguedine caret, talis autem habitus facillime ab 
aere adicitur, quandoquidem facile penetratur, nec calo- 
rem intra se conlinet ? pinguedo enim calida est, nisi 
perquam humida sit. 


5. Cur extremitatibus corporis maxime rigemus? An 
propter angustiam ? Meatus quoque, qui in his insunt, quippe 
angusti, parum obtinent sanguinis, et ob eam rem et 
parum caloris : sanguis enim calidus est. 

6. Cur pedes magis tunc rigent, quum suspensi tenentur ? 
Utrum quod magis subtus adflantur? An quod sanguis 
deorsum in arctius se contrahit spatium , ita ut reliquum 
facilius refrigeretur, deficiente: calore ὃ 


7. Cur homines crassi admodum rigent , quum tamen 
pinguedo calida sit ? An propter crassorum amplitudinem 
longe quidem a caloreinteriore removentur partes ext:emae 
corporis, externo vero frigori admoventur? 


8. Cur post sternutationem et mictionem liorremus? An 
quia vens vacuantur apud utrosque , his autem vacuatis 
aer ingreditur frigidus qui horrorem infert? 


9. Cur tempore frigido maxime famis illa intolerabilis 
incidit quee bulimus adpellatur, et hyeme potius quam 
estate? An quod vitium hoc ob inopiam alimenti sicci 
adcidit tempore autem frigido et hiberno quum calor in 
ternus in angustius spatium se contrahit , ocius hunc int: r- 
num deficit alimentum : quod ubi defuerit , consentaneum 
est bulimum fieri frequentiorem ? Animi autem deliquium et 
virium collapsus qui hunc morbum comitantur,colliquatíone 
in corpore superveniente, fiunt propter caloris adcumu- 
lationem : quae coliiquamenta si ad locum cibo destinatum 
fluunt, ipsa alimeutam fiunt corporis ; sin vero respirationis 
origines adicrint, vocem et vires deficere evenil, vocem qui- 
dem, quoniam spirandi meatus obstruitur, viresautem, quia 
alimentum corpori deest, ac propter colliquationem. Celeri- 
ter tamen paucisque remediis subvenitur his egrolis, eo 
quod mali ortus extrinsecus venit: frigus enim internum 
calorem nostrum contrahens bulimo ansam dat. Eodem ita- 
que modo quo qui in metuendo tremebant pallebantque , 
periculo liberati confestim ad priorem redeunt s(atum , sic 
etiam bulimo adfecti, ubi parum sumpserunt panis, ut qui 
vi ἃ naturali conditione submoti, non vero corrupti erant, 


156 

ταὐτὸ γὰρ ἀντέτεινε τήν τε χατὰ φύσιν ἀγωγήν, xal 

χαθίστησιν εἷς τὴν φύσιν. Ἀφεῖναι οὖν μόνον αὐτὴν 

δεῖ, καὶ χαθάπερ τῶν παιδίων τὰ ἀντιτείνοντα εἰς 

τοὔπισθεν τὰ σπαρτία * xal γὰρ ταῦτα ἀφεθέντων τῶν 
5 σπαρτίων, εὐθὺς πεπτώχασιν ὕπτια. 


10. Διὰ τί οἱ γεγυμνασμένοι δυσριγότεροι τῶν ἀγυ- 
μνάστων; Πότερον ὅτι τὸ πῖον ὑπὸ τῶν πόνων ἐξήρη- 
ται, τοῦτο δ᾽ ἁλέαν παρέχει; θερυὸν γὰρ τὸ λιπαρόν. 
*H ὅτι εὐπνούστερα τὰ σώματα xal ἀραιότερα διὰ τὸ τὸ 

10 πῖον xal τὸ περίττωμα ἐξηρῆσθαι, ὥστ᾽ οὐδὲν ἀπο- 
στέγειν τὸ ψῦχος; Ἦ διὰ τὴν τῶν πόρων ἀποστόμωσιν 
τοῖς ἱδρῶσιν οἷον πολλαὶ θύραι ἐξήρηνται; φανερὸν δ᾽ 
ὅτι οὐχ ἡ αὐτὴ ἕξις πρὸς ὁγείαν xai lov συμφέρει" 
5 μὲν γὰρ πίων, $ 9' ἀραιὰ φαίνεται οὐσα. 


15 II. Διὰ τί φρίττουσι, xal τῷ θερμῷ, καὶ τῷ ψυχρῷ 

προσχεόμενοι; ἄτοπον γὰρ τὰ ἐναντία τοῦ αὐτοῦ εἶναι 

αἴτια. ἯὯ διότι ὑπὸ μὲν τοῦ ψυχροῦ προσψεόμενοι 

τὸ ἐντὸς θερμὸν σδεννύμενον ποιεῖ τὴν φρίκην, ὑπὸ δὲ 

τοῦ θερμοῦ τὸ ἐχτὸς ψυχρὸν ἀντιπεριιστάμενον εἰς ἕν 

20 xal ἀθροιζόμενον τῇ φυγῇ £c, ὥσθ᾽ ὑπὸ τοῦ αὐτοῦ 
ἄμφω γίνεται, ἀλλ᾽ ὁτὲ μὲν ὁπὸ τοῦ ἔσο», ὁτὲ δ᾽ ὑπὸ 
τοῦ ἔξωθεν ; 


12. Διὰ τί φρίττουσιν al τρίχες ἐν τῷ δέρυατι; Ἦ 
, , 
ὅταν συσπάσωσι τὸ δέρμα, εἰχότως ἐξανέστησαν ; cu- 
85 σπῶσι δὲ xal ὑπὸ ῥίγους xat ὑπ᾽ ἄλλων παθῶν. 


18. Διὰ τί ἐν τῇ τελευταίᾳ προέσει τοῦ οὔρου φρίτ- 
τομεν 5 Ἦ ὅτι ἐνόντος μὲν τοῦ ὑγροῦ, θερμοῦ πλήρεις ἥ 
τε χύστις xal οἱ περὶ αὐτὴν πόροι, ἐξελθόντος δέ, ἀέρος 
ψυχροῦ ἐνέπλησεν; οὐδὲν yop χενὸν δεῖ εἶναι, ἀλλ᾽ ἢ 

80 ἀέρος, ἣ σώματος πλῆρες. "As' οὖν εἰσεληλυθότος ψυ- 
χροῦ ἀέρος εἰχότως φρίττειν συμθαίνει. 


14, Διὰ τί τῶν ῥιγώντων ἢ γλῶττα. χαθάπερ τῶν 
μεθυόντων, πταίει; Πότερον ὑπὸ τοῦ ψύχους πηγνυμένη 
xat σχληρυνομένη δυσχίνητος γίνεται, τούτου δὲ συω- 

80 βαίνοντος, οὐ δύναται σαφηνίζειν, Ἦ τῶν ἐχτὸς πυχνου- 
μένων διὰ τὸ ψῦχος εἴσω συρρυὲν τὸ ὑγρὸν ἐξυγραίνει 
τὴν γλῶτταν ; διόπερ οὐ δύναται ἡ γλῶττα τὸ αὑτῆς 
ποιεῖν, χαθάπερ εἴργται χαὶ ἐπὶ τῶν μεθυόντων. "H 
διὰ τὸν ἀπὸ τοῦ ῥίγους τρόμον ἀτάχτου τῆς χινήσεως 

40 οὔσης, οὐ δύναται τὰ λεγόμενα διαρθροῦν ἢ γλῶττα ; 
διόπερ xai πταίει. 


16. Διὰ τί τῶν ῥιγώντων ὀρθαὶ αἱ ἐν τῷ σώματι 
τρίχες γίνονται; Ἧ διότι ἀπὸ τῆς καταψύξεως τὸ θερμὸν 
εἰς τὸν ἐντὸς τόπον ἀθροίζεται. ἐκλείποντος δ᾽ ἐχ τῆς 

46 σαρχὸς τοῦ θερμοῦ, συνίσταται μᾶλλον, συναγομένης δ᾽, 
ὀρθότεραι al τρίχες γίνονται; *H διότι... 


16, Διὰ τί τοῦ χειμῶνος τρέχοντες μᾶλλον διγῶμεν 

ἢ ἑστῶτες; Ἦ ὅτιδ ἀὴρ ὃ περὶ τὸ σῶμα ἑστώτων μέν, 
ἐπειδὰν ἅπαξ συνθερμανθῇ, οὐκέτι ἐνυχλεῖ, τρεχόντων 
80 δ᾽ ἀεὶ ἄλλος xol ἄλλος προσπίπτει ψυχρὸς ὦν ; διόπερ 


IIPOBAHMATON " H, υις΄. 


(ss) 


cito liberantur : idem enim quod natura tenorem in par- 
tem adversam retraxerat, naturalem quoque conditionem 
reducit. Ergo liberari tantummodo debel natura , quem- 
admodum et pueri qui funes in contrarias partes retro 
reirahunt, quippe qui funibus dimissis, confestim resupini 
decidunt. 


10. Cur exercitati magis alsiosi quam inexercitati sunt? 
Utrum quía pingue exemptum a laboribus est; hoc autem 
leporem praestat ? calida enim pinguedo est. An quod corpora 
eorum flatui magis pervia ac rariora ideo sunt , quoniam 
pingue excrementumque exemptum est , ita ut nibil frigus 
arceat? An propter meatuum obclusionem sudoribus veluti 
ostia complura exempta sunt? babitum enim non eumdem 
sanitati et robori conferre , manifestum est : hunc namque 
pinguem, illum vero rarum esse constat. 


10. Cur cum aqua (rigida, tum calida infusa , inhorre- 
scimus? res enim contrarias ejusdem rei causas esse absur- 
dum est. Ap quia frigida quidem infusa calor interior 
exstinctus horrorem movet, calida autem frigus externum, 
dum undequaque circumobsistendo in eumdem locum colli- 
gilur atque introrsum fugiens adcumulatur, ita ul utrum- 
que ab codem (iat , verum modo quidem ab interno, modo 
vero ab externo. 


12. Cur pili in cute inhorrescunt? An ubi cutem con- 
traxerunt , merito eriguntur? contrahunt enim et rigore et 
aliis adfectibus. 


13. Cur per extremam urins missionem inborrescimus ὃ 
An, dum inest quidem humor calido repleta est vesica et 
meatus qui circa eam posili sunt; postquam vero effluxerit, 
aere frigido redundat? inane enim nihil oportet esse , sed 
aut aeris , aut corporis plenum. Quum igitur aer intraverit 
frigidus , merito ut inhorrescamus evenit. 


14. Cur lingua rigentium, quemadmodum vinolentorum, 
impingit? Utrum quod, ubi frigore concrescit ac indurescit, 
motus ejus difficilis redditur : quod ubi fit, distincte eloqui 
non polest? An ubi partes exteriores frigore densantur, 
humor intro confluens linguam perquam madefacit? qua- 
propter suo fungi obficio lingua nequit, ut de vinolentis etiam 
diximus. An quoniam per tremorem a rigore inductum 
motus inordinatus est, Articulate vocabula lingua edere non 
potest? quapropter et impingit. 

15. Cur apud rigentes corporis pili eriguntur? An quod 
ex refrigeratione calor ad locum interiorem se colligit ; ubi 
autem carnem calor deficit, magis cogitur : quo facto, 


pili erectiores efficiuntur? An quia... 


16. Cur hyeme, ubi currimus , magis rigemus quam ubi 
stamus? An quod aer nostrum ambiens corpus, ubi stamus 
quidem, modo semel concalefacius sit, nullam praeterea mo- 
lestiam infert; ubi autem currimus, alius alque alius 


(066, 559.) 


μᾶλλον ῥιγῶμεν. — "Evi δὲ xal χινούμενος ψυχρότερος 
γίνεται ὃ ἀήρ᾽ τοῦτο δ᾽ ἐν τῷ τρέχειν μάλιστα συμ- 
πίπτει, 


17. Διὰ τί ὑποφαύσκοντος μᾶλλον ψῦχος [ἢ] ἐγγυ- 
$ τέρω τοῦ ἡλίου ὄντος; Ἢ ὅτι πλείων ὃ χρόνος τῆς τοῦ 
ἡλίου ἀπουσίας, ὥστε μᾶλλον ἀπέψυχται $ γῆ; Ἢ ὅτι 
πρὸς ἡμέραν ἡ δρόσος πίπτει ὥσπερ πάχνη, ταῦτα δὲ 
ψυχρά; Ἦ καὶ ταῦτα πίπτει διὰ τὸ χρατεῖσθαι τὸ ἀνα- 
φερόμενον θερμόν, κρατεῖται δὲ διὰ τὴν τοῦ ἡλίου 
iU ἀπουσίαν : διὸ xa πλεῖον μὲν ἀπέχοντος οὐ πίπτει, ἐγ- 
Ὑυτέρω ῥ᾽ ὄντος πίπτει χαὶ πήγνυται, διότι μᾶλλον 
ἀπέψυχται ὃ τόπος, πλείω χρόνον τοῦ ἡλίου ἀπόντος. 
Ἦ ὅτι πρὸς ἡμέραν μᾶλλον τὰ ἐχ νυχτῶν πνεύματα 
τῆς ψύξεως; Ἢ ἡμῖν δοχεῖ μᾶλλον εἶναι Ψῦχος διὰ τὸ 
I6 πεπέφθαι τὰ σιτία ; χενώτεροι δ᾽ ὄντες δυσριγότεροι. 
Σημεῖον δὲ τὸ μετὰ τοὺς ἐμέτους μάλιστα ῥιγοῦν. 


18. Διὰ τί πονοῦσιν, ὅταν ῥιγῶντας πρὸς τὸ πῦρ 
φέρωσιν ὅταν δὲ χατὰ μικρὸν χλιαίνωδιν, οὔ; Ἦ ὅτι 
ὅλως ἐκ τῶν ἐναντίων τοὐναντίον γινόμενον μεγάλην 

20 ποιεῖ τὴν μεταβολήν, ὥσπερ ἐπὶ τῶν δένδρων, εἰ μὲν 
χατὰ μιχρὸν χάμπτοι τις, οὐχ ἂν πονοῖ, εἰ δὲ σφο- 
δρότερον xal μὴ χατὰ μιχρόν, χλῶνται; El οὖν τὸ 
ὅμοιον ὑπὸ τοῦ ὁμοίου ἀπαθές τὸ δὲ θερμὸν τοῦ ῥι- 
Ὑῶντος εἴσω συνίσταται xal συνέρχεται, τὸ δ᾽ δγρὸν 

26 χαταλείπεται xal τὸ ψυχρόν, τὸ δ᾽ ἐναντίον τοῦ ἐναν- 
τίου φθαρτιχόν: ὥστε ἐὰν μὲν χλιαίνη κατὰ μιχρὸν, 
ἐξέρχεται τὸ θερμὸν καὶ ἧττον πονεῖ, ἐὰν δὲ μὴ ἀνα- 
χλιάνῃ, προσάγει μᾶλλον. 


19. Διὰ τί ψυχθέντες μᾶλλον ἀπὸ τῆς αὐτῆς θερμα- 

80 σίας χαιόμεθα χαὶ ἀλγοῦμεν; Πότερον διὰ πυχνόνητα 
στέγει fj σὰρξ τὸ προσπῖπτον θερμόν; διὸ μόλιθδδος 
ἐρίου θερμότερος. Ἢ βίαιος γίνεται τοῦ θερμοῦ ἡ 
δίοδος διὰ τὸ πεπηγέναι ὑπὸ τοῦ ψύχους τοὺς πόρους ; 


30. Διὰ τί οἱ ὀργιζόμενοι οὐ ῥιγῶσιν; Ἦ ὅτι ἢ ὀργὴ 
3$ τῇ δειλίᾳ ἐναντίον xoi 6 θυμός, ἔστι δ᾽ ἡ μὲν ὀργὴ 
ἀπὸ τοῦ πυρός; πολὺ γὰρ τὸ πῦρ κατέχοντες εἴσω 
χλιαίνονται. Μάλιστα δ᾽ ἔστιν ἐπὶ τῶν παιδίων χα- 
ταμαθεῖν * ol. μὲν γὰρ ἄνδρες βλάπτονται, τὰ δὲ παιδία 
πρῶτον μὲν τὸ πνεῦμα πολὺ ἀναλαμβάνουσιν, εἶτα 
40 ἐρυθριῶσιν " πολὺ γὰρ εἴσω ὃν τὸ θερμὸν καὶ ἐξυγραῖ- 
vov ἐρυθριᾶν ποιεῖ, ἐπεὶ εἴ τις αὐτοῖς πολὺ τοῦ ψυ- 
χροῦ προσχέοι, πρύσοιντ᾽ ἂν ὀργιζόμενοι " χατασῦε- 
σθείη γὰρ ἂν αὐτῶν τὸ θερμόν. Οἱ δὲ δειλοὶ χαὶ 
φοθούμενοι τοὐναντίον" ῥιγῶσί τε γὰρ xal ψυχροὶ xai 
45 ὠχροὶ γίνονται " ἐχλείπει γὰρ τὸ θερμὸν αὐτοῖς ἐκ τῶν 
ἐπιπολῆς τόπων. 


21. Διὰ τί, ὅταν φρίξωμεν, αἵ τρίχες ὀρθαὶ ἵἴσταν- 
ται; "H διὰ τὸ ἐν δγρῷ πεφυχέναι χαταχεχλεῖσθαι ; 
χρατεῖ γὰρ τοῦ δγροῦ τὸ βάθος τῆς τριχός, ἣ δὲ φρίχη 

40 γίνεται ὑπὸ τοῦ ψυχροῦ, τὸ δὲ ψῦχος κατὰ φύσιν 
πήγνυσι τὸ θερμόν. Ὅταν οὖν μεταδάλῃ τὸ ὑγρὸν 


PROBLEMATA, * SECT. VII, 17-2t. 


puso euntes GEMEINDEN D-GEPUAEMM MIIOIINM ND NEN, SD 
r—————— Ó———À e td 
And 


157 


subinde frigidus incidit? quapropter magis rigemus. Ad liaec 
aer, ubi movetur, frigidior redditur : quod quidem in cur- 
rendo maxime incidit. 


17. Cur diluculo frigus acrius est, quum tamen sol pro- 
pius adsit? An quod plus temporis abfuit sol , ita ut terra 
magis refrigerata sit ? An quod die instante ros cadit, quasi 
pruina, hec autem frigida sunt? An hec etiam ideo ca- 
dunt, quoniam calor, qui sarsum effertur, superatur, supe- 
ratur autem propter solis absentiam? quocirca ubi ionge 
quidem distat, non cadunt; ubi vero propius, tum cadunt 
atque gelantur, quod locus magis refrigeratus est propter 
solis diuturniorem absentiam. An quia die instante potius 
flatus citantur nocturni refrigerationi ansam dantes? An 
nobis frigus acrius idcirco esse videtur, quod cibi concocti 
sunt? inaniores enim ubi sumus, magis alsiosi sumus. 
Argumento autem est, quod a vomitu maxime rigemus. 


18. Qua de causa rizentes, si ad ignem ferantur, indole- 
scumt, si vero paulatim tepefiant, non? An quod omnino, 
ubi e contrariis contrarium provenit, magna eflici mutatio 
solet, ut in arboribus, quas si quis paulatim quidem de- 
flectat , non laborabupt, sin vero veliementius ac non pau- 
latim, franguntur ? Quodsi igitur simile a suo simili adfici 
non possit, calidumque rigentis intus consistat et se colli- 
gat, humidum vero et frigidum relinquantur, contrarium- 
que suum contrarium destruere valeat, efficitur ut, si pau- 
latim quidem tepefaciat ignis, calor exeat atque minus 
dolorem cieat; sin vero non refocillet, [ sed subito admo- 
vestur ], graviorem inferat. 


19. Cur refrigerati vehementius ab eodem calore urimur 
&tque dolemus? Utrum caro propter densitatem calorem in- 
cidentem protegit? quapropter plumbum calidius quam 
lana. An calor vi penetrat, eo quod meatus frigore con- 
gelali sunt? 


20. Quam ob causam non rigent qui irascuntur? An quod 
ira et excandescenlia ignavi; contrarii adfectus sunt, est 
&utem ira quidem ex igne? ubl enim intus copiam ignis 
continent, tepescunt. Quod maxime in puerili eetate per- 
spicere licet : viri namque impediuntur, pueri vero pri- 
mum quidem magnam spiritus coplam in sese recipiunt , 
deinde erubescunt : calor enim ubi intus adfatim substat 
atque liumificat, facit αἱ erubescant : nam si quis large 
aquam [írigidam his infuderit, ab ira cessabunt, quippe 
quum calor eorum exstinguetur. Pavidi autem et metuen- 
tes contra : rigent enim et frigidi pallidique redduntur : 
calor namque eorum partes superficiarias relinquit. 


21. Qamobrem, ubi inborrescimus, pili eriguntur? An 
quod suapte natura humore inclusi sunt? humor enim ἃ 
pili fundo domatur, horror autem frigore fit; (rigus vero 
naturaliter calidum congelat. Ergo ubi commultatus conge- 


158 | IIPOBAHMATON * H, x6-8, δ΄. (sso.) 


ἐξ ob πεφύχασιν αἱ τρίχες, xal Ur , μεταθάλλ εἰν | latusque humor est e quo pili pullulant, pilos ipsos etiam 
εἰκὸς καὶ τὰς τρίχας. — Elc μὲν οὖν τοὐναντίον [εἴ] με- | mutari consentaneum est. Aut igitur in contrarium trapsi- 
ταδάλλουσιν, ἢ ἐν ταὐτῷ μένουσιν, ἣ (eL?) ἐπιχρατήσει || bunt, aut in eadem conditione persistent , si rursus vincere 
πάλιν ἡ θρὶξ τοῦ ὑγροῦ. Οὐχ sixbc δὲ πεπηγότος xal | humorem potuerint pili. Atqui verisimile non est. ut hu- 
πεπυχνωμένου τοῦ ὑγροῦ τὴν τρίχα τῷ βάρει χρατεῖν. | morem gelatum condensatumque pilus vincere suo pondere 
Ei δὲ μηδαμόσε χεχλίσθαι δυνατὸν τὴν τρίχα τῷ τὸ | possit. Si vero pilus, quoniam humor congelatus est, nul- 
ὑγρὸν πεπηγέναι, λείπεται ἑστάναι ὀρθήν. "H διότι | lam in parlem valeat inclinari, restat sane ut erectus con- 
ὑπὸ τῆς καταψύξεως τὸ θερμὸν εἰς τὸν ἐντὸς τόπον | sistat. An quoniam calor a refrizeratione ad locum int-rio- 
ἀθροίζεται; ἐχλείποντος δ᾽ ἐχ τῆς σαρχὸς τοῦ θερμοῦ | rem colligitur? deficiente enim carnem calore , caro magis 
10 συνίσταται μᾶλλον ff σάρξ, συναγομένης δὲ ὀρθότεραι cogitur : qua coacía, pili magis eriguntur : quo modo si, 
al τρίχες γίνονται, καθάπερ ἐάν τις εἰς τὴν γῆν ἐμπή- | quum terree festucam, aut. aliud quid , infixeris, coagge- 
ξας χάρτος, ἢ ἄλλο τι, συντάττη xal πάντοθεν συνάγη | res (?) atque undique colligas terram, magis erigitur quam 
τὴν γῆν, μᾶλλον ὀρθοῦται ἢ ἐὰν 3H μὴ συνεστηχυῖαν. ! si non coactam esse siveris. 


32. Διὰ τί οἱ ῥιγῶντες μάλιστα οὐ χαθεύδουσιν; "H 22. Quam ob causam qui rigent, potissimum non dor- 

I5 διότι 6 διγῶν μᾶλλον χατέχει τὸ πνεῦμα à ἐχπνεῖ, ὃ δὲ | miurt? An quoniam qui riget, spiritum magis retinet quam 
χαθεύδων ἐχπνεῖ ἢ εἰσπνεῖ; Ἐναντίως οὖν ποιεῖ ἔχειν | exspirat ; qui vero dormit, magis exspirat quam inspirat ? 
τὸ ῥῖγος τῷ καθεύδειν. Facit igitur rigor ut conditione versemur somno contraria. 


TMHMA 989. | SECTIO IX. 


OZA ΠΕΡΙ ΥΠΩΠΙᾺ ΚΑΙ OYAAX ΚΑΙ QU.£ AD SUGILLATIONES, ET CICATRICES ET 
ΜΩΛΩΠΑΣ. VIBICES PERTINENT. 
I. Διὰ τί τοὺς μώλωπας χωλύει τὰ νεόδαρτα δέρματα | 1. Cur pelles recenter detractze, maximeque arielum, vi- 


προστιθέμενα, xal μάλιστα χριῶν, xal ᾧὰ ἐπιχατα- | bices arcent impositzie, itemque ova super confracta? An 

20 γνύμενα: Ἧ ὅτι ἄμφω χωλύει τὴν ἄθροισιν τοῦ 6ypoU | quia. ambo humoris adcumulationem et intumescentiam 
xai τὴν ἔπαρσιν; τὸ γὰρ ἀφηλχωμένον ἕλχει ἐπαίρεται | prohibent? pars enim ulcerata ulcere intumescit propter 
διὰ τὴν θερμασίαν. Τά τε δὴ φὰ διὰ τὴν γλισχρότητα | fervorem. Ova itaque propter lentorem glutinantia intu- 
χαταχολλῶντα χωλύει ἐπαίρεσθαι , χαθάπερ xal τὰ | mescere non sinupt , ut etiam in ambustis, in modum glu- 
χαύματα, ὥσπερ xal $j χόλλα, xoi τὰ δέ ἕρματα τῇ τε | tinis, itemque pelles adglutinantur propler lentorem, si- 

96 γλισχρότητι προσχολλᾶται, xai ἅμα τῇ θερμότητι συμ- | mulque suo calore concoquuni inflammationemque sedant : 
πέττει xal παύει τὴν φλεγμασίαν οὐδὲ γὰρ ἀφαιροῦ- | neque euim detrahunt eas nisi diebus aliquot post. Etiam 
σιν ἡμερῶν τινων, ᾿Εξάγειν δὲ βούλονται τὴν φλε- | qui sale acetoque perfricant, inflammalionem expellere 
Ὑμασίαν xal οἱ τῷ ἁλὶ xal τῷ ὄξει τρίδοντες. volunt. 


mom 


2. Διὰ τί ἐν μὲν τῷ ἄλλῳ σώματι at οὐλαὶ μέλαι- 

30 ναι, ἐν δὲ τῷ ὀφθαλμῷ λευχαί; Ἦ ὅτι ἐναντίαν γρόαν 

ἣ οὐλὴ λαμθάνει τῇ πρότερον, ὥσπερ πᾶν τὸ νενοση- 

χός, ἐν τῷ μέλανι δὲ τοῦ ὀφθαλμοῦ τὰ D ; Οὐ μὴν 

οὐδ᾽ ἐν τῷ σώματι μέλαιναι εὐθύς, ἀλλ᾽ ἐξ ἀρχῆς λευ- 

xa, οὐδ᾽ ἐν τῷ ὀφθαλμῷ ἀεὶ μέλαιναι, ἀλλ᾽ ἀποκαθ- 
25 ίστανται τῷ χρόνῳ, ἢ ἁπλῶς, ἣ εἷς τὸ μᾶλλον. 


2. Cur cicatrices reliquo quidem in corpore nigre, in 
oculo vero albae suut? An quod cicatrix colorem priori 
contrarium trahit, quemadmodum omne morbidum, ulcera 
autem parte oculi nigra contrahi solent? Verumtamen ne- 
que in corpore statim nigre sunt, sed principio albe , nec 
in oculo semper nigrae, sed tempore demum eo deveniunt, 
vel ex toto, vel magna ex parte. 


3. Cur ferula ambitum plage rubidum, medium vero 
album reddit? Utrum quod sanguinem exprimit ex medio , 
qua parte maxime ferit, quia rotunda est? An ea saltem de 
causa sanguinem iterum redire oporteret ? Verum rubedo 
concursus sanguinis est , concursus autem eum in locum 
fit qui ictus est. 


8. Διὰ τί 6 νάρθηξ τὰ χύχλῳ τῆς πληγῆς ποιεῖ ἐρυ- 
ak τὸ δὲ μέσον λευχόν; Πότερον ὅτι ἀποπιέζει τὸ 
αἷμα ἐχ τοῦ μέσου, χαθὸ μάλιστα προσπίπτει περιφε- 

ρὴς dv ; Ἦ ἔδει ἐπανιέναι διά γε τοῦτο πάλιν ; Ἀλλ᾽ αἵ- 
40 ματος συνδρομὴ τὸ ἐρύθημά ἐστι, συνδρομὴ δ᾽ εἷς τὸν 
πληγέντα τόπον. 


4. Quare ferula quidem vehementius ictum medium car- 
nis album fit, orze vero rubree, ligno coutra medium amplius 
rubet? An quod ferula quidem suam ob levitatem, ubi 
vehementer percussit, sanguinem in superficie obvium 


4. Διὰ τί τῷ μὲν νάρθηχι σφόδρα τυπτόμενον τὸ 
μέσον τῆς σαρχὸς λευχὸν γίνεται, τὸ δὲ χύχλῳ ἐρυ- 
θρόν, ξύλῳ δὲ ἐρυθρότερον τὸ μέσον ; "H ὅτι 6 μὲν γάρ- 

40 θυξ διὰ χουφότητα, ἐὰν σφόδρα πατάξη, τὸ ἐπιπολῆς 


c-—Áüm—— (Quu———————Á—GÓ—— — BREED ERE 


(829,500.) 


διεσκέδασεν opa, ὥσθ᾽ ὅθεν μὲν ἐξέλιπε, λευχὸν φαί- 
νεται, οὗ δὲ, πλέον ἦλθεν, ἐρυθρότερον " οἱδησάσης 
δὲ τῆς πληγῆς) οὐ ταχέως ἀποχαθίσταται τὸ σχεδασθὲν 
αἷμα διὰ τὸ ὀλίγον τ᾽ εἶναι xol τὴν φορὰν εἰς τὸ 
$ πρόσαντες εἶναι ; πλήθει γὰρ βιασθὲν δεῖ τὴν παρὰ 
φύσιν φορὰν ἐνεχθῆναι" διὰ δὲ τῶν σχληρῶν αἱ πλη- 
γαὶ διὰ τὸ βάρος χαὶ τὴν ἰσχὺν θλῖψιν χαὶ θλάσιν 
ποιοῦσιν. Θλιθόμενον μὲν οὖν χοῖλον γίνεται, θλώ-- 
μενον δὲ ἀραιόν" τομὴ γὰρ xol διαίρεσίς ἐστι μαλαχὴ 
19$ θλάσις" χοίλου δὲ χαὶ ἀραιοῦ γενομένου τοῦ μέ-- 
σου, φέρεται εἷς αὐτὸ τὸ ἐκ τῶν πέριξ ἐπιπολῆς αἶμα . 
χάτω τε γὰρ πέφυχε φέρεσθαι, xal εἰς τὰ ἀραιὰ τῷ 
εἴχειν αὐτά" ἀθροιζομένου δ᾽ ἐνταῦθα εἰχότως τοῦ αἵ- 
μᾶτος, τοῦτο μὲν ἐρυθραίνει, ἃ δ᾽ ἀπολείπει, λευκαίνει. 


| 6. Διὰ τί αἴ οὐλαὶ μέλαιναι τῶν σπληνιώντων : Ἢ 
ὅτι αἷμα διεφθαρμένον ἔχουσι διὰ τὴν ἐχ τοῦ σπληνὸς 
σύμμιξιν νοσώδους αἵματος xal ὑδαροῦς; Ἡ μὲν οὖν 
οὐλὴ τὸ δέρμα λεπτὸν καὶ ἐπιπόλαιον ἴσχει" τὸ δ᾽ αἷμα, 
διὰ τὸ ὁδαρὲς xal θερμὸν εἶναι μέλαν dv, τοιαύτην ποιεῖ 
20 τὴν οὐλὴν διαφαινόμενον. Καὶ δὴ πλεονάχις ἡ οὐλὴ 
ἐν τούτῳ γίνεται μελαντέρα, γίνεται δὲ διὰ ταὐτό" δι᾽ 
ἀσθένειαν γὰρ τοῦ δέρματος καταψύχεται τὸ αἷμα, xal 
ἐξατμίζοντος τοῦ θερμοῦ γίνεται μελάντερον. Ὁμοίως 
δὲ xal τοῖς πρεσδύταις οἵ τε χρῶτες μελάντεροι γίνον- 
26 ται, xai al οὐλαὶ αἱ συγγενεῖς μελάντεραι ἢ νέοις " 
οἷον ὁπώπιον γὰρ αὐτοῖς ἅπαν τὸ σῶμα, οὐ διὰ λεπτό- 
τήτα τοῦ δέρματος, ἀλλ᾽ ὅτι τὸ θερμὸν ἐχλέλοιπεν, 


e. Πότερον ὅσα τοῦ αὐτοῦ αἴτια, τὴν αὐτὴν ἔχει 
δύναμιν εἷς τὸ ποιεῖν, ἢ οὔ, λέγω δ᾽ οἷον ἐπεὶ τὰ ὁπώ- 
80 πιὰ xai ὃ χαλχὸς ἐξαίρει xol fj ῥαφανὶς xai 6 χύαμος 
διαμασώμενος, xal 6 πνεύμων, xal f ἄργιλος xal ἕτερ᾽ 
ἄττα, τῇ αὐτῇ δυνάμει, ἢ 6 μὲν χαλχὸς τῷ ἰὸν εἶναι, 
τὸν δ᾽ ἰὸν ψαρμαχώδη, ὃ δὲ κύαμος xol ὃ πνεύμων 
xai ἣ ἄργιλος τῷ ἐπισπᾶν ἐφ᾽ αὗτὰ διὰ μανότητα, 
46 ἄλλα δὲ δι' ἑτέρας αἰτίας : Ἦ τὸ μὲν ἔσχατον ἐπὶ πάν-- 
τῶν τῶν τοιούτων ταὐτό ( πολλὰ γὰρ xal ἐναντία τού- 
τοις, χαθάπερ xal τὸ θερμὸν xol τὸ ψυχρόν), τὰ δὲ 
πρὸ τούτων οὐδὲν χωλύει ἕτερα ; 


7. Διὰ τί αἱ μὲν ἄλλαι οὐλαὶ μέλαιναι γίνονται, αἱ 

40 δ᾽ ἐν τῷ ὀφθαλμῷ λευκαί; Ἦ διότι μεταδάλλουσιν ἐν ᾧ 

ἂν ὦσι, πρὸς τὰς χροιάς, ἐν δὲ τῷ ὀφθαλμῷ μέλανι 
ὄντι γίνονται, ὥστ᾽ ἀνάγχη λευχὰς γίνεσθαι; 


8. Διὰ τί ἀλγεινοτέρα fj πληγὴ τοῦ νάρθηχος ἣ ἐνίων 
σκληροτέρων, ἐάν τις χατὰ λόγον σχοπῇ τύπτων ; εὖ- 
4 λογώτερον γὰρ τὴν τοῦ σχληροτέρου εἶναι ἀλγεινοτέ- 
pxv* μᾶλλον γὰρ τύπτε. Ἢ ὅτι ἢ σὰρξ ἀλγεῖ οὐ 
μόνον τυπτομένη, ἀλλὰ xal τύπτουσα ; Ὑπὸ μὲν οὖν τῶν 
σχληρῶν τύπτεται μόνον (ὑπείχει γὰρ διὰ τὴν σχλη- 
ρότητα αὐτῶν), ὑπὸ δὲ τοῦ νάρθηχος ἄμφω αὐτῇ συμ - 

40 Gave, τύπτεσθαί τε xal διὰ χουφότητα τοῦ βάρους 
τύπτειν μὴ εἴχουσαν, ὥστε διπλασία γίνεται & πληγή. 


PROBLEMATA, * SECT. IX, 5-8. 


————— m iiaaaÀad. ———————ÉÉE—X— À——— M —— (n tct 
pem————ÁÓ——npjfÓINn--——Í. 


i59 


dissipavit, ita ut unde sanguis defecerit quidem, ea pars 
alba adpareat ; quo autem plenius fluxit, id amplius rube- 
scat, quumque plaga intomuit, sanguis dissipatus cilo suam 
sedem non repelit, quoniam et exiguus est, et iter in adcli- 
ve faciendum esset ? dum enim copia magua vi eum relinet, 
iter contra naturam conficere debet; at ictus, quos dura 
corpora infligunt, compressionem ac confusionem faciunt 
pondere ac robore. Medium itaque, quia comprimitur qui- 
dem, cavum redditur, quia vero contunditur, rarum exsi- 
stit : contusio namque sectio et divisio mollis est ; ubi autem 
cavum rarumque factum est medium, sanguis ad id super- 
ficiarius ex partibus ambientibus fertur : nam natura sua 
tum deorsum fertur, tum ad rara, quia cedunt ; ubi autem 
sanguis eo se colligit, medium quidem merito rubore tingi- 
tur, partes autem, quas deserit , albescunt. 


5. Cur nigr& cicatrices hominum sunt qui vitio lienis 
tenentur? An quod sanguis eorum corruplus est propter 
admistionem morbosi aquosique sanguinis qui a liene pro 
venit? Cicatrix igilur cutem tenuem ac superficiariam 
habet; sanguis vero, quia, utpote aquosus et calidus, ni- 
ger est, translucendo cicatricem ejusmodi reddit. Εἰ 
quidem smpius in ejusmodi homine cicatrix nigrior fit, 
idque propter eamdem causam : sanguis etenim cutis im- 
becillitate frigescit, et quum calor evaporalur, atrior red- 
ditur. Senioribus etiam pari ratione cutis nigrescit , et 
native cicatrices atriores quam junioribus habentur : est 
enim quasi sugillatio corpus eorum totum, non ob cutis 
tenuitatem, sed quod calor defecit. 


6. Utrum quacumque ejusdem rei causa sunt, vim habent 
eamdem ad agendum, necne, verbi causa, quum sugilla- 
liones tum as tollit, tum radicula, tum faba commandu- 
cata, tum pulmo, tum argilla, tum alia multa, utrum vi 
eadem hoc efficiupt, an zs quidem, quoniam rubigo est, 
rubigo autem medicamenti vim habet ; faba vero et pulmo 
et argilla eo quod ad se adtrahunt propter raritatem, alia- 
que aliis de causís? An ultimum quidem in hujusmodi 
omnibus idem est (mult: enim qualitates, eseque contrariae 
hià insunt, veluti calidum quoque et frigidum ), quae au- 
lem antecedunt, hzec diversa esse nihil est quod prohibeat ? 


7. Cur ceterae quidem cicatrices nigre, oculi vero alhae 
fiunt? An quod cicatrices quocumque habitu antea use fue 
rint, eum in colores mutant contrarios; fiunt autem in 
oculo qui niger est, iia ut necessario albese efficiantur? 


8. Cur ictus ferulee dolorem majorem movet quam re- 
rum duriorum nonnullarum, si quis, ubi verberat, propor- 
tionem consideret? rationi namque magis congruum esset, 
iclum rei durloris vehementiorem inÜigere dolorem : acrius 
enim ferit. An quod.caro, non solum quia percutitur, sed 
etiamquía repercutit, dolet? Igitur a duris percutitur tan- 
tum (cedit enim propter eorum duritiem); at vero a fe- 
rula utrumque οἱ adcidit, ut et percutiatur et repercutiat 
propter ponderis levitatem non cedens, ita ut ictus duplex 
fiat. 


160 lIPOBAHMATÜON * 8, 9-1], α΄. ᾿ (890,891.) 


9. Διὰ τί ἣ θαψία xal 6 χύαθος τὰ ὑπώπια παύει, 9. Cur thliapsia et cyatlius, quee contraria sunt, pariter 
ὃ μὲν ἀρχόμενα, ὁ (ἢ) δ᾽ ὕστερον, ἐναντία ὄντα: 
) πρός, ὦ ὶ ὁ ; 
iu ee ψυχρός, ὥσπερ χαὶ ὃ ποιητὴς quet cyathus enim frigidus est: quod etiam poeta dixit : 
. 8) 


sugillationes tollunt, hic quidem principio, illa vero post ? 


6 “ς΄ Ψυχρὸν δ᾽ ἕλε χαλχὸν ὁδοῦσιν᾽ et gelido dentes defixit in sere ; 


$ δὲ θαψία θερμὸν xal xavctuxóv. — "H 5$ μὲν χύαθος | thapsia vero calida et urens. — An cyathus quidem ut apud 
ὥσπερ τοῖς μιχροψυχοῦσι τὸ ὕδωρ; ἀπαντῶσα γὰρ f, | animo deficientes aqua agit? obcurrens enim refrigeratio 
ψῦξις χωλύει ἐξιέναι τὸ θερμὸν ἐκ τοῦ αἵματος ἐξεπιπο- | calorem prohibet exire e sanguine, qui propter ictum ad 
λῇς διὰ τὴν πληγὴν συνδραμόντος, xai ὅταν ἐξέλθυ, τὸ | superficiem confluit, atque ubi calor decesserit, concrescit: 
t0 θερμόν, πηγνυμένου’ ὥσπερ γὰρ ἂν εἰ ἔξω ὃν πήγνυ- | sanguine enim sub cute consistente, tuc quoque ubi parum 
ται, xal ἐγγὺς τοῦ ἔξω τὸ αἷμα, ὅταν ἡ ὑπὸ τὸ δέρμα, | abest quin extra sit, perinde ac si extra esset, οοηφεϊδίυς; 
χωλυθέντος [δὲ] διεξιέναι τοῦ θερμοῦ διὰ τὴν ψυχρό- | at vero ubi calori exitus propter seris frigiditatem negatur, 
τητα τοῦ χαλχοῦ, [οὐ] πήγνυται, ἀλλὰ πάλιν διαχεῖται | [non] concrescit, sed se rursum diffundit, et sedem unde 
xal ἐπανέρχεται ὅθεν συνέδραμεν. ᾿Ἡ δὲ θαψία θερμὴ | confluxit, repetit. Thapsia autem, etiamsi calida, idem 
(5 οὖσα τὸ αὐτὸ ποιεῖ’ χωλύει γὰρ πήγνυσθαι θερμὴ οὖσα. | praestat, quippe qua calore suo prohibel ne sanguis gelascat. 


10. Διὰ τί τὰ ὑπώπια διαλύεται προσέχουσι τὰ | 10. Cur teramentis quibusdam admotis , ut cyathis aliis- 
μαλχᾷ, οἷον χυάθους καὶ τὰ τοιαῦτα; *H διότι ψυχρὸν 6 | que generis cjusdem, sugillationes resolvuntur? An quo- 
“αλχός ἐστιν; Κωλύει οὖν τὸ θερυὸν ἐξιέναι ix τοῦ συν- : niam ses frigida est res? Ergo calorem effluere vetat e san- 
ἰόντος αἵματος ὑπὸ τῆς πληγῆς, οὗ ἐξελθόντος ἐκ τοῦ | guine, quem ictus colligit : eo namque egrediente e partibus 

20 ἐπιπολῆς γίνεται ὑπώπιον᾽ διὸ xal ταχὺ δεῖ προστι- | superficiei proxImis, sugillatio exsistit : hinc et celeriter ad- 
θέναι πρὶν παγῆναι. Καὶ ἢ θαψία δὲ μετὰ μέλιτος | movendum est, antequam geletur. Thapsia vero cum melle 
βοηθεῖ διὰ τὸ αὐτό" θερμὴ γὰρ οὐσα χωλύει ψύχεσθαι | eadem de causa juvat : quia enim calida est, sanguinem 
τὸ αἷμα. refrigescere prohibet. 


11, Διὰ τί ποτε, ὅταν ἐν τῷ αὐτῷ τόπῳ πλεονάχις 

35 ἕλχος γένηται, ἣ οὐλὴ μέλαινα γίνεται; Ἧ ὁπόταν γέ- 

νηται ἕλχος, πᾶν ἀσθενές ἐστι τοῦτο, xal ὅσῳ ἂν 

πλεονάχις, τοσούτῳ μᾶλλον * τὸ δ᾽ ἀσθενὲς χατεψυ- 

Ὑμένον καὶ ὑγρότητος πλῆρες ; διὸ καὶ μέλαν φαίνεται, 

εἰ τὰ μεγάλα ἕλχη καὶ πολυχρόνια μελαίνας τὰς οὐλὰς 

30 ἴσχει" τὸ δὲ πολλάκις λαθεῖν ἕλχος οὐδὲν ἀλλ᾽ ἢ πολὺν 
χρόνον ἔχειν ἐστὶν ἕλκος. 


41. Cur tandem, si in eodem loco s:epias ulcus exstiterit, 
cicatrix atra fit? An facto ulcere, omnis liac pars debilis 
est, eoque magis, quo ulcerata sepius fuerit; debile 
autem friget humorísque plenum est? quo fit ut nigrum 
quoque adpareat, quandoquidem ulcera magna et vetera 
cicatrices habent alras; sa pe autem ulcere adfligi nihil est 
nisi ulcus diu habuisse. 


[nd αιπιιινι» πιαπαπαπααιν. Ὁ 
rcd 


12. Διὰ τί ποτε πρὸς τὰ ὑπώπια τοὺς χυάθους προσ- 12. Cur tandem sugillationibus cyathos admovemus? An 
τιθέμεθα; Ἦ διότι, ὅταν πληγῶμεν, 6 τόπος χαταψύ- 
χεται, τὸ δὲ θερμὸν ὑποχωρεῖ ; Προστιθέμενος οὖν 6 MEME 

5 χύαθος, ψυχροῦ ὄντος τοῦ χαλχοῦ, διαχωλύει τὸ θερ- Cyathus itaque admotus seris frigiditate impedit ne calor 
μὸν ἐχπορεύεσθαι. exeat. 


quod locus post ictum refrigeratur, calorque subducitur ? 


13. Διὰ τί dv ταῖς οὐλαῖς οὐ γίνονται τρίχες; H ὅτι | — 13. Cur pili in cicatricibus non exoriuntur? An quod 


οἱ πόροι ἐπιτυφλοῦνται ἐξ ὧν ol τρίχες, καὶ παραλ- | meatus obcaecantur et alternant , e quibus pili pullolant? 
λάττουσιν; 


«o 14. Διὰ τί οἴδημα xal πελιώματα λαμθάνουσιν αἱ 
πληγαί; Ἢ διότι χατὰ τοῦτον τὸν τόπον διασταλέντα τὰ 
ὑγρά, εἰς τοὺς πλησίον τόπους προσχόψαντα ἀποπάλ- 
λεται πάλιν xal τῇ χολλήσει τῶν ὑγρῶν συνήγαγεν " ἐὰν 
δὲ καὶ φλέδιά τινα ῥαγῇ, ὕφαιμος f συνδρομὴ γίνεται : 


14. Cur plage tumoremlivoresque sumunt? An quod eo 
in loco humores disjecti in loca proxima obfendentes reper- 
cutiuntur rursusque humorum conglulinatione hzc con- 
traxerunt, et sí que venule rupfa& eint, confluvium hu- 
moris subcruentum fit ? 


TMHMA I, | SECTIO X. 


EDnITOMH ΦΥΣΙΚΩΝ. | COMPENDIUM RERUM NATURALIUM. 


46 1. Διὰ τί τὰ μὲν βήττει, τὰ δ᾽ οὔ, otov ἄνθρωπος 1. Cur alia quidem tussiunt, alia vero non, verbi στα! ἃ 
μὲν βήττει, βοῦς δ᾽ có; Πότερον τῷ εἰς ἄλλο τι τρέ- | homo quidem tussi, bos vero non? Utrum quod pleris 


συσπιπιπιυ “ππσσσισεισιν,........ Δ 


(so1.) 


πεσθαι τοῖς πλείστοις ζῴοις τὸ mep(vtoua, ἀνθρώπῳ 
δὲ δεῦρο: Ἦ ὅτι ἐγχέφαλον πλεῖστον xal ὑγρότατον 
ἔχει ὃ ἄνθρωπος, f, δὲ βὴξ καταρρέοντος γίνεται φλέ- 
ματος; 

2, Διὰ τί ἀνθρώπῳ μόνῳ τῶν ζώων αἷμα ῥεῖ ἐχ 
τῶν μυχτήρων ; Ἢ ὅτι ἐγχέφαλον ἔχει πλεῖστον καὶ 
ὑγρότατον, ἀφ᾽ οὗ αἱ φλέδες πληρούμεναι τοῦ περιτ- 
τώματος διὰ τῶν πόρων προΐενται τὴν ῥύσιν ; λεπτό- 
τερον γὰρ γίνεται τοῦ αἵματος τοῦ χαθαροῦ τὸ νοσερόν, 
εἶθ τοῦτο δ᾽ ἐστὶ τὸ μιχθὲν τοῖς τοῦ ἐγχεφάλου περιττώ- 

μασι, xat ἔστι χαθάπερ ἰχώρ. 


8. Διὰ τί τῶν ζῴων τὰ μὲν ὑπὸ σάρχα, τὰ δὲ χατὰ 
σάρχα πίονά ἐστι, τὰ δὲ xav. ἀμφότερα ; Ἦ ὅσων μὲν 
πυχνὴ ἣ σάρξ, μεταξὺ τοῦ δέρματος χαὶ τῆς σαρχὸς 

16 συστέλλεται ἣ ἰχμὰς διὰ τὸ ταύτη εἶναι τὸ δέρμα ἀφε- 
στὸς φύσει’ ἣ πεττομένη γίνεται πιμελή" ὅσα δ᾽ 
ἀραιοτέραν ἔχει τὴν σάρχα τό τε δέρμα προεστός, 
κατὰ σάρχα πίονα γίνεται" τὰ δ᾽ ἀμφοτέρως ἔ; χονταὰ ἐπ᾽ 
ἀυφότερα πιαίνεται : 


0 ς. Διὰ τί οἱ παῖδες xat αἵ γυναῖχες ἧττον ἔχουσι 

λεύχην τῶν ἀνδρῶν, xal τῶν μὲν γυναιχῶν αἱ πρεσδύ- 

τιδὲες μᾶλλον ; Ἦ ὅτι ἢ λεύχη͵ ἐστὶ πνεύματος ἔξοδος, 

ἔστι δὲ τὰ μὲν τῶν παίδων οὐχ εὔπνοα σώματα, ἀλλὰ 

πυχνά͵ xal τὰ τῶν γυναιχῶν ἧττον ἢ τὰ τῶν ἀνδρῶν; 

25 sl; τὰ χαταμήνια γὰρ τρέπεται. Δηλοῖ δ᾽ ἢ λειότης 
τὴν πυχνότητα τῆς σαρχός. Τὰ δὲ τῶν πρεσδυτέρων 
xal τῶν γραῶν εὔπνοα" μόνα γάρ, ὥσπερ τὰ παλαιὰ 
οἰκοδομήματα, διεστῶσαν ἔχει τὴν σύνθεσιν τῶν μο- 
ρίων. 


80 6, Διὰ τί ἄνθρωπος μόνον ἴσχει λεύχην; Πότερον ὅτι 

λεπτοδερμότατον τῶν ζῴων ἐστίν, ἅμα δὲ xal πνευμα- 

τωδέστερον; Σημεῖον δέ, ὅτι ἡ λεύχη ἐν τοῖς λεπτο- 

δερμοτάτοις μάλιστα χαὶ πρῶτον γίνεται μέρεσιν. Ἦ 

διὰ ταῦτά τε καὶ ὅτι μόνον πολιοῦται τῶν ζῴων ; ἐν γὰρ 

35 ταῖς λεύχαις πολιαὶ γίνονται αἵ τρίχες, ὥστ᾽ ἀδύνατον, 
ὅσα μὴ πολιοῦται, λεύχην ἴσχειν. 


4. Διὰ τί αἶγες μὲν καὶ πρόδατα ἀμέλγονται πλεῖ- 
στον γάλα, οὐ μέγιστον σῶμα ἔχοντα, ἄνθρωπος δὲ 
καὶ βοῦς ἔλαττον ὡς κατὰ λόγον; Πότερον ὅτι εἷς τὸ 

40 σῶμα ἀναλίσχεται, τοῖς δ᾽ ἄλλοις εἰς τὸ περίττωμα, 
τοῖς δὲ προδάτοις xat ταῖς αἰξὶ τὸ περιγινόμενον τοῦ 
περιττώματος γάλα γίνεται πᾶν : Ἦ ὅτι πολυτοχώτερά 
ἐστι τῶν μεγάλων, ὥστε πλεῖον σπᾶ περίττωμα διὰ τὸ 
πλείω τρέφειν; Ἦ δι᾿ ἀσθένειαν τῶν σωμάτων πλεῖον 

46 περίττωμα γίνεται χύουσιν αὐτοῖς; τὸ δὲ γάλα γίνεται 
ἐχ τοῦ περιττώματος. 


7. Διὰ τί τῶν ζῴων τὰ μέν, μεταδάλλοντα τὰ ὕδατα, 

errata. τὰς ae xal ὅμοια γίνεται τοῖς ἐχεῖ, οἷον 

α Tres, và δ᾽ οὔ, οἷον ἄνθρωποι, xat ὅλως δὲ διὰ τί τὰ 

bo μὲν μεταθάλει, τὰ δ᾽ οὗ, οἷον πύραξι οὐ μεταδάλλει; 

Ἦ ὧν μὲν οὐ κρατεῖ ἢ φύσις τοῦ ὑγροῦ, ὥσπερ fj τῶν 
ARISTOTELES. 1Y. 


PROBLEMATUM * SECT. X, 2-7. 


16t 


que animalibus excrementum aliorsum se vertit, homini 
autem huc? An quod homo maximum humidissimumque 


cerebrum habet, tussis autem pituita destillante fit ? 


2. Cur liomini soli inter animantes sanguis e naribus de- 


fluit? An quoniam plurimum cerebri idque humidissimum 
habet, ex quo vena excrementis replette per meatus pro- 
fundunt fluxionem? sanguis enim morbidus puro tenuior 
redditur ; talis autem est qui se cerebri excrementis miscuit, 
et est quasi sanies. 


3. Cur alia quidem animalia sub carne, alia vero intra 
carnem, alia tandem utroque loco pinguescunt? An quibus 
densa quidem est caro, iis inter cutem et carnem humor 
pratenuis cogitur, quod hac parte naturaliter distat cutis: 
qui concoctus pinguedo efficitur; quae autem carne sunt 
rariori cutemque habent adstrictam (?) , hiec pinguia intra 
carnem redduntur; quz tandem utroque modo se habent, 
utroque loco pinguescunt? 


4. Cur vitiliginem albam pueri mulieresque minus ha- 
bent quam viri, et in eo ipso feminino sexu qua provecta 
aetate sunt, magis? An quod vitiligo alba exitus spiritus est, 
corporaautem puerorum spiritui non pervia, sed densa sunt, 
itemque mulierum minus quam virorum? spiritus namque 
in mensirua se avertit. Densitatem vero carnis levitas 
earum declarat. Corpora autem 2etate provectarum et τὸ: 
tularum spiritui patent : hxc enim sola modo zdificii ve- 
teris structuram partium intercapedinibus distinctam ha- 
bent. 


5. Cur homo tantum habet vitiliginem albam? Utrum 
quod tenuissimam ex omnibus animalibus cutem habet, 
simulgue flatibus satis referlus est? Argumento autem est, 
quod vitiligo partibus tenuissima cute obtectis maxime pri- 
mumque exsistit. An et his ipsis de causis, et praterea 
quod homo unus ex omnium animantium numero canescit ? 
nam in vitiligine alba cani capilli iunt, ita ut vitiliginb alba 
adíligi nequeant 4086 numquam canescunt. 


6. Cur capris quidem et ovibus lac plurimum demulge- 
tur, etiamsi corpore non maximo sint, homini autem et 
bovi minus, scilicet ad corporis proportionem? Utrum quod 
his copia in corpus absumitur, ceteris vero in redundantias 
se confert; ovibus autem et capris, quantum excrementi 
restat, omne in lac transit? An quod plura pariunt quam 
qua magno sunt corpore, ia ut plures contrahant redun- 
dantias quam magna, quoniam plura alunt? An his vea- 
trem férentibus plures redundantiz propter corporis imbe- 
cillitatem fiunt? lac enim e redundantiis consistit. 


7. Cur animantium alia quidem, ubi aquam mutant, 
colorem suum mutant, similiaque indigenis redduntur, ut 
capra; alia vero non, ut homines, ad summam autem cer 
alia quidem mutantur, alia vero non, exempli gratia corvus 
non mutatur? An qnorum natura quidem liumorem nona de- 

u 


162 
ὀρνέων (διὸ x4 κύστιν οὐκ ἔχει), ob μεταβάλλει ; Καὶ 
διὰ τί οὐχ αὐτὰ, ἀλλὰ τὰ ἔχγονα μεταδάλλει ; Ἦ ὅτι 


3 , e" , 
ἀσϑενέστερα τὰ νέα τῶν γεννησάντων : 


8. Διὰ τί τὰ ἄρσενα μείζω τῶν θηλειῶν ὡς ἐπίπαν 

ὃ ἐστίν ; Πότερον ὅτι θερμότερα, τοῦτο δ᾽ αὐξητιχόν, Ἢ 

ὅτι ὁλόχληρα, τὰ δὲ πεπήρωται; Ἢ ὅτι τὰ μὲν ἐν 
πολλῷ χρόνῳ τελειοῦται, τὰ δ᾽ ἐν ὀλίγῳ; 


9. Διὰ τί τὰ μὲν ταχυτόκα τῶν ζῴων ἐστί, τῶν δὲ 
πολυχρόνιος ἣ χύησις; Ἦ ὅτι τὰ μαχροδιώτερα βρα- 


10 δύτερον πέφυχε τελειοῦσθαι, ἔστι δὲ βραδυτόχα τὰ μα- 


xpó6ta; οὐ μέντοι τὰ μάλιστα, οἷον ἵππος ἀνθρώπου 

βραδυτοχώτερον μέν, ὀλιγοχρονιώτερον δέ, 'Γούτου 

δ᾽ αἴτιον fj σχληρότης τῶν ὑστερῶν" ὥσπερ γὰρ ἥ 

ξηρὰ γῆ οὐ ταχὺ ἐχτοέφει, οὕτω xal fj τοῦ ἵππου 
[5 ὑστέρα. 


10. Διὰ τί τοῖς ἄλλοις ζῴοις τὰ ἔχγονα μᾶλλον τὰς 
φύσεις δμοιοῦται ἢ τοῖς ἀνθρώποις; Ἦ ὅτι ὃ μὲν ἄν- 
θρωπὸς πολλαχῶς διατίθεται τὴν ψυχὴν κατὰ τὴν δαι- 
λίαν, καθὼς δ᾽ ἂν 6 πατὴρ xol ἢ μήτηρ διατεθῶσιν, 

30 οὕτω ποιχίλλεται xal τὰ τιχτόμενα * τὰ δ᾽ ἄλλα ζῷα 
τὰ μὲν πλεῖστα πρὸς αὐτὸ τοῦτό εἶσιν ; "Ert δ᾽ οὐ 
πληροῦται ὡς ἐπὶ τὸ πολὺ διὰ ταύτην τὴν ἐπιθυ- 
μίαν. 


Yr. Διὰ τί of λευχοὶ ἄνθρωποι xal ἵπποι ὡς ἐπὶ τὸ 

25 πολὺ γλαυχοί; Ἦ διότι τριῶν χρωμάτων ὄντων τοῖς 

ὄμμασι, μέλανος xal αἰγωποῦ xai γλαυχοῦ, τῷ τοῦ 

σώματος χρώματι χαὶ τὸ τοῦ ὀφθαλμοῦ χρῶμα ἀχο- 
λουθεῖ, τοῦτο δ᾽ ἐστὶ γλαυχότης; 


12. Διὰ τίνα αἰτίαν οἱ νάνοι γίνονται, ἔτι δὲ μᾶλλον 
80 χαθόλου, διὰ τί τὰ μὲν ὅλως μεγάλα, τὰ δὲ μιχρά; 
Εἶτα οὕτω σκεπτέον. Δύο δὴ τὰ αἴτια " ἢ γὰρ ὃ τό- 
πος, ἣ fj τροφή. Ὁ μὲν οὖν τόπος, ἐὰν 7 στενός, ἣ 
δὲ τροφή, ἐὰν ἦ ὀλίγη, ὥσπερ καὶ ἤδη γεγενημένων 
πειρῶνται μικροὺς ποιεῖν, οἷον οἱ τὰ χυνίδια τρέφοντες 
85 ἐν τοῖς ὀρτυγοτροφείοις. Ὅσοις μὲν οὖν ὃ τόπος αἵἴ- 
τιος, οὗτοι πυγμαῖοι γίνονται" τὰ μὲν γὰρ πλάτη καὶ 
τὰ μήχη ἔχοντες γίνονται χατὰ τὸ τῶν τεχόντων μέ- 
γεθος, μικροὶ δ᾽ ὅλως. Τούτου δ᾽ αἴτιον, ὅτι διὰ τὴν 
στενότητα τοῦ τόπου συγχλώμεναι al εὐθεῖαι χαμπύ-- 
4υ λαι γίνονται. Ὥσπερ οὖν οἱ ἐπὶ τῶν χαπηλείων γρα- 
φόμενοι μιχροὶ μέν εἶσι, φαίνονται δ᾽ ἔχοντες πλάτη 
xai βάθη, ὁμοίως συμβαίνει xol τοῖς πυγμαίοις" ὅσοι 
δὲ διὰ τροφῆς ἔνδειαν ἀτελεῖς γίνονται, οὗτοι καὶ παι- 
δαριώδη τὰ μέλη ἔχοντες φαίνονται. — Kad ἐνίους ἰδεῖν 
45 ἔστι μιχροὺς μὲν σφόδρα, συμμέτρους δέ, ὥσπερ τὰ 
Μελιταῖα χυνίδια, Αἴτιον δ᾽ ὅτι οὐχ ὡς ὁ τόπος, f 
φύσις ποιεῖ. 


13. Διὰ τί τῶν ζῴων τὰ μὲν ἐξ ἀλλήλων γίνεται, 

τὰ δ᾽ ἔχ τινων συγχρινομένων ὁμοίως τῆς ἐξ ἀρχῆς 
&0 γενέσεως αὐτοῖς ὑπαρξάσης : Καθάπερ οἱ περὶ φύσεως 
λέγοντες λέγουσι καὶ τὴν ἐξ ἀρχῆς γένεσιν τῶν ζῴων γε- 


ΠΡΟΒΛΗΜΆΤΩΝ "* I, η-ιγ΄. 


(891,992.) 


mat, utavium (quapropter et vesicam nullam obtinent), haec 
non mufantur? Sed cur non ipsa, sed quie nata ex iis sunt, 
mutantur? An quod juniora suis parentibus sunt infirmiora? 


8. Cur mares corpore majori plerumque sunt quam fe- 
mine? Utrum quod calidiores : que res vim obtinet au- 
gendi? An quod mares integri sunt, feminae vero manca? 
An quod mares quidem longo temporis spatio perficiuntur, 
feminsae vero brevi? 


9. Cur in animantium genere alia quidem brevi pariunt, 
alia vero diu ventrem ferunt? An quia tardius suapte natura 
perficiuntur longieviora, tarde autem pariunt longsva? 
sed non qui&& maxime ita se habent : equus verbi gratia 
tardius quam homo perit, etiamsi vita utatur longiori. 
Cujus rei causa uteri durities est : quomodo enim ager 
siccus haud cito enutrit, sic et eque vulva. 


10. Cur proles ceterorum animantium magis quam ho- 
minum natura similis redditur? An quod homo quidem vario 
modo adfectum habet animum in coitu ; prout autem pater 
materque adfecti fuerint, ita et partus variant; cetera 
vero animantia omuia, plerumque certe, rei ipsi intenta 
sunt? Adde quod ob hoc studium plerumque non im- 
plentur. 


11. Cur albi tam homines quam equi oculis magna ex 
parte caesii sunt ? An quia tribus exstantibus oculorum co- 
loribus, nigro, caprino et cxsio, corporis colorem oculi 


quoque color sequitur, hicce autem color czesius est? 


12. Cur homines pumiliones fiunt, vel ut universalioc 
instituatur quaestio, cur alia quidem omnino sunt magna, 
alia vero parva? Deinde it& considerandum est. Causa 
duplex sane adest : aut enim locus, aut alimentum id fa- 
cit. Locus itaque, si angustus est, alimentum vero, 
si exiguum , quemadmodum etiam partu jam edito parvos 
efficere conantur, ut qui calellos in. coturnicum caveo- 
lis educant. Quibus itaque causm locus est, hi pygmei 
redduntur: latitudine enim ac longitudine suorum paren- 
tum magnitudini respondentibus praediti efficiuntur, parvi 
tamen omnino. Cujus rei causa est, quod propter loci 
angustiam infracte rectze lineze curvae fiunt. Quemadmo- 
dum igilur simulacra quze in tabernis pingere solent, quse, 
etiamsi parva sint, latitudinem crassitudinemque habere 
cernuntur, ita pygmeis quoque adcidit; at vero qui ob 
alimenti inopiam imperfecti fiupt, hos membris quoque 
puerilibus constare videmus. Nec non videre licet quosdam 
qui, quamvis parvi admodum sint, omnes tamen corporis 
partes proportione sibl invicem respondentes habeant, uf 
Melitenses catelli, Ratio autem quod non ut locus se ha- 
bet , sic natura effingit. 


13. Cur in animantium genere alia quidem ex se invi- 
cem procreantur, alia vero concrescentibus quibusdam in 
modum generationis quae olim apud ea obtinebat ? Quem- 
admodum qui de natura docent , primitivum quoque api- 


fuoz.) 


γέσθαι διὰ τὰς μεταδολὰς xal μεταχινήσεις τοῦ χόσμου 
xal τοῦ παντὸς οὕτω μεγάλας, xol νῦν εἴπερ μέλλει 
πάλιν ἔσεσθαι, τοιαύτας τινὰς ὑπάρξαι δεῖ χινήσεις " 
ἣ μὲν γὰρ ἀρχὴ παντὸς ἔργου μέγιστον" ἥμισυ γάρ" τὸ 
Ὁ δὲ σπέρμα ἀρχή. Τῶν μὲν οὖν μιχρῶν ὅσα γίνεται 
μὴ ἐξ ἀλλήλων, αἴτιον τοιαῦτα γενέσθαι ὥσπερ ἐξ 
ἀρχῶς ἐγεννήθησαν, ἡ τοῦ σπέρματος μιχρότης᾽ τοῦ γὰρ 
ἐλάττονος xal fj ἀρχὴ ἐλάττων' ὥστ᾽ ἰχαναὶ xal ai 
τούτου μεταθολαὶ πρὸς τὸ γεννῆσαι αὐτῷ τὸ σπέρμα" 
10 ὅπερ συμύαίνει" γίνονται γὰρ ἐν ταῖς μεταβολαῖς μά- 
λιστα᾽ τοῖς δὲ μείζοσι μείζονος δεῖ xad μεταθδολῆς. 


L4. Διὰ τί τὰ μὲν πολύτεχνα τῶν ζῴων, olov Uc, 
χύων, λαγώς, τὰ δ᾽ οὔ, οἷον ἄνθρωπος, λέων; Ἦ ὅτι 
τὰ μὲν πολλὰς μήτρας καὶ τύπους ἔχει, ἃς καὶ πίμ- 

i5 πλασθαι ἐπιθυμεῖ xal εἰς ἃ σχίζεται ἡ γονή, τὰ δὲ 
τοὐναντίον - 


15. Διὰ τί ἐλάχιστον διάστημα τῶν ὀμμάτων ὁ ἄν- 
θρωπος ἔχει τῶν ζῴων κατὰ μέγεθος ; Ἦ διότι μάλιστα 
χατὰ φύσιν ἔχει τῶν ἄλλων, f; δ᾽ αἴσθησις φύσει τὸ 

40 ἔμπροσθεν’ ἐφ᾽ ὃ γὰρ ἣ χίνησις, τοῦτο δεῖ προορᾶν" 
ὅσῳ δ᾽ ἂν Jj πλεῖον τὸ διάστημα τῶν ὀμμάτων, το-- 
σούτῳ μᾶλλον αἱ ὄψεις ἔσονται ἐν τῷ πλαγίῳ ; Εἰ οὖν 
ἔχειν δεῖ χατὰ φύσιν, ὅτι ὀλίγιστον δεῖ τὸ διάστημα 
ἦναι οὕτω γὰρ εἰς τὸ πρόσθεν μάλιστα πορεύσεται, 

25 "En δὲ τοῖς ἄλλοις ζῴοις, ἐπεὶ χεῖρας οὖχ ἔχουσιν, 
ἀναγχαῖον παρορᾶν elc τὰ πλάγια" διὸ πλεῖον διέστηχε 
τὰ ὄμματα αὐτῶν, χαὶ μάλιστα τῶν προδάτων, διὰ 
τὸ μάλιστα ποιεῖσθαι τὴν πορείαν χύπτοντα, 


16. Διὰ τί τὰ ἄλλα ζῷα τὰ μὲν οὖχ ἐξονειρώττει, τὰ 

80 δ᾽ ὀλιγάχις; Πότερον ὅτι οὐδὲν ὕπτιον χατάχειται, ἐξο- 
νειρώττει δ᾽ οὐδὲν αἡ ὕπτιον; Ἦ ὅτι οὐχ ἐνυπνιάζει τὰ 
ἄλλα ὁμοίως, 6 δ᾽ ἐξονειρωγμὸς μετὰ φαντασίας γί- 


νεται; 


17. Διὰ τί τῶν ζῴων τὰ μὲν χινεῖ τὴν χεφαλήν, τὰ 
35 δ᾽, οὐ χινεῖ ; Ἦ ὅτι ἔνια οὐχ ἔχει αὐχένα, διὸ ταῦτα οὐ 
χινεῖ τὴν χεφαλήν ; 


186. Διὰ τί ἄνθρωπος πτάρνυται τῶν ζῴων μάλιστα ; 
Πότερον ὅτι τοὺς πόρους εὑρεῖς ἔχει δι’ ὧν τὸ πνεῦμα 
xai ὀσμὴ εἰσέρχεται ; τούτοις γὰρ πνεύματος πληρου- 

40 μένοις πτάρνυται, Ὅτι δ᾽ εὐρεῖς, σημεῖον ὅτι ἥχιστα 
ὀσφραντιχὸν τῶν ἄλλων ζώων’ ἀχριθέστεροι δ᾽ οἱ λε- 
πτόποροι. El οὖν εἷς μὲν τοὺς εὐρεῖς πλέον καὶ πλεο- 
νάχις εἰσέρχεται τὸ ὑγρόν, οὗ πνευματουμένου ὃ πταρ- 
μὸς γίνεται, τοιούτους δὲ μάλιστα τῶν ζῴων οἱ ἄνθρω- 

«45 ποι ἔχουσι, πλειστάχις ἂν πτάρνοιντο εἰχότως. Ἢ 
ὅτι ἐλάχιστοι χατὰ τὸ μῆχος οἱ μυχτῆρες, ὥστε τὸ 
θερμανθὲν ὀγρὸν ταχὺ δύναται πνεῦμα γίνεσθαι" ἐν δὲ 
τοῖς ἄλλοις διὰ μῆχος καταψύχεται πρότερον ; 


19. Διὰ τί ἢ γλῶττα οὐδενὸς πιερὰ τῶν ζῴων ; Ἦ 
50 ὅτι τὸ πῖον Tuxvóv, ἢ δὲ γλῶττα ἀραιὰ φύσει ἐστίν, 
ὅπως τοὺς χυμοὺς γνωρίζῃ ; 


PROBLEMATUM * SECT. X, 14-19. 


163 


mantium ortum propter mutationes dimotionesque mundi 
rerumque universitalis adeo magnas factum esse perhibent, 
sic itidem , si nunc rursum ortus ejusmodi obtinere debet , 
tales motiones aliquas fieri oportet : principium enim ope- 
ris cujusqu» maximum est, quippe quod dimidium est; 
principium autem semen est. Ergo minutis animalibus 
qua non ex se invicem procreantur, causa cur, ut olim 
exstiterunt, nunc etiam nascantur, seminis exiguilas est : 
rei namque minoris minus quoque principium est, ita ut 
hujus etiam mundi mutationes subficiant , ut semen ei ge- 
uerelur: quod sane evenit : nascuntur enim maxime circa 
[ tempestatum ] mutationes ; majora autem mutationem vel 
majorem desiderant. 


14. Cur animantium alia quidem multos fretus pariunt, 
ul sus, canis, lepus, alia vero non, ut homo, ut lev? An 
quod illa quidem vulvas loculamentaque continent multa, 
quee et impleri cupiunt, et in qua» semen dividitur ; haec 
vero contra se habent? 


15. Cur homo inter animantes oculorum minimum pro 
sua magnitudine habet intervallum ? An quod inter reliquos 
maxime secundum naturam homo constat, sensus autem 
naturaliter quod prorsum tendit : id enim prospicere opor- 
tet , ad quod tendit motus ; quanto autem majus oculorum 
intervallum est, tanto magis intuitus ad latus siti erunt? 
Quodsi igitur secundum naturam habere debeat, quam 
minimum esse inlervallum oportet: sic enim prorsum 
versus maxime ibunt. Ad hec ceteris animantibus , quum 
careant manibus, despiciant in latera necesse est : qua- 
propter plus eorum oculi distant inter sese, et maxime 
ovium , eo quod maxime prono capite ingrediuntur. 


16. Cur ceteris animantibus partim quidem numquam 
profusio seminis per somnum incidit, parlim vero raro? 
Utrum quod nullum resupinum cubat, nullum autem, nisi 
resupinum , noctu sponte semen profundit? An quod ce- 
tera non eque somniant , seminis autem illa profusio cum 
imagipatione fit ἢ 


17. Cur animalium alia quidem caput movent, alia vero 
pon movent? An quod nonnulla collo carent, eapropter 
haec caput non tnovent? 


18. Cur in animantium genere homo sternutat maxime? 
Utrum quod meatus obtinet amplos, per quos spiritus odor 
que subeunt? his enim spiritu repletis sternuit. Argu- 
mento autem est amplos esse hos meatus, quod inter re- 
liqua animalía homo olfactu minime valet : quibus namque 
arcti meatus sunt, hi exquisitius sentiunt. Quodsi igitur 
in ampliores quidem abundantius ac sseplus humor ingredi- 
tur, quo in spiritum verso sternutamentum fit, tales autem 
omnium maxime animantium homines obtinent, non miran- 
dum homines omnium sternutare szepissime. An quod homo 
brevissimis naribus est, ita ut bumor concalfactus cele. 
riter mutari ín spiritum possit, quum ceteris refrigescat 
antea pra longitudine? 


19. Cur nullius animalis lingua est pinguis? An quoniam 
pinguedo densa est, lingua autem rara sua natura est, ut 
percipiat sapores? 

“4 


pw 
-— 


2 


- 
- 


30 


40 


45 


164 


20. Διὰ τί τὰ θήλεα συντάσει οὐρεῖ, τὰ δ᾽ ἄρρενα 
οὖ; Ἦ ὅτι πορρώτερόν ἐστιν ἡ χύστις f, τῶν θηλειῶν, 
xai εἰς βάθος xal εἰς μῆχος ; μεταξὺ γὰρ αὐτῶν $ μή- 
tpa τῆς ἕδρας xol τῆς χύστεως" ὥστε δεῖται βίας 
πλείονος τὸ ἐκπεμπόμενον διά γε τὴν ἀπόστασιν τῆς 
μήτρας" βιχζεται δὲ συντεῖνον τῷ πνεύματι. 


31. Διὰ τί τῶν ζῴων ὅσα μὴ πέτεται, πάντα ἀπο- 
θάλλει τὰς χειμερινὰς τρίχας, πλὴν ὑός; xal γὰρ 
χύων ἀπούαλλει xai βοῦς. "H ὅτι θερμότατον ἣ ὗς 
ἐστι, xal ἐκ θερμοῦ πεφύκασιν al τρίχες αὐτῇ ; τοιοῦτον 
γάρ ἐστι τὸ λιπαρόν. Τῶν μὲν οὖν ἄλλων ἣ διὰ τὸ 
ἀποψύχεσθαι τὸ ὑγρὸν ἀποπίπτουσιν, 7j πέττειν τροφὴν 
οὗ δυναμένης τῆς οἰκείας θερμότητος. Ἢ διὰ τὸ μη- 
δὲν πάσχειν τὴν δγρότητα τὴν ἐν αὐτῇ, διὰ τὸ πέττε- 
σθαι χαλῶς τὴν τροφήν, οὐχ ἀποδάλλει τὰς τρίχας ; 
ὁπότε γὰρ ἡ αἰτία τῆς ἀποδολῆς ἐστιν, ἱκανὴ ἡ πιότης 
χωλῦσαι. Πρόθατα δὲ καὶ ἄνθρωποι διὰ πλῆθος xai 
πυχνότητα τῆς τριχὸς ἀπαθῇ ἐστιν’ οὐ γὰρ διικνεῖται 
$ ψύξις εἰς βάθος, ὥστε πῆξαι τὴν ὑγρότητα, ἢ πέψαι 
χωλῦσαι τὴν θερμότητα. 


32. Διὰ τί τῶν μὲν προδάτων μαλαχώτεραι αἱ τρί- 
χες ἀναφύονται τιλλόμεναι, τῶν δ᾽ ἀνθρώπων σχληρό- 
τεραι; Ἢ ὅτι τῶν μὲν προδάτων ἐχ τοῦ ἐπιπολῆς πε- 
φύχασιν; διὸ καὶ ἀλύπως ἐχσπῶνται, ἀενούσης τῆς 
ἀρχῆς τῆς τροφῆς ἀδιαφθόρου, ἥ ἐστιν ἐν σαρχί. Τὰ 
μὲν οὖν περιττώματα ἀνοιχθέντων ἐξατμίζει μᾶλλον, 
τὸ δ᾽ ἔριαν σαρχὸς οἰχείαν τροφὴν λαμόάνει σὰρξ δὲ 
μαλαχοῖς xal γλυχέσι τρέφεται. ΑἹ δὲ τῶν ἀνθρώπων 
τρίχες ἐκ βάθους πεφυχυῖφι βίᾳ καὶ μετ᾽ ἀλγηδόνος 
ἐχσπῶνται. Δῆλον δέ' ἐπισπῶνται γὰρ αἷμα. Tpav- 
ματιζομένου οὖν τοῦ τόπου συμδαίνει αὐτὸν χαὶ οὐλοῦ- 
σθαι" διὸ τέλος μὲν συμᾷαίνει γίνεσθαι τοῖς τιλλομένοις" 
ἕως δ᾽ ἂν ἀνίωσι τρίχες, σχληρὰς ἀνιέναι διὰ τὸ τὴν 
μὲν τροφώδη τῆς σαρχὸς ἐχλελοιπέναι πᾶσαν τροφήν, 
ix περιττωμάτων δ᾽ αὐτὰς γίνεσθαι, Συημεῖον δέ" 
τῶν μὲν γὰρ πρὸς μεσημδρίαν πάντων σχληραί εἰσιν 
al τρίχες διὰ τὸ τὸ ἐχτὸς θερμὸν εἰς βάθος διιχνούμενον 
ἐξατμίζειν τὴν εὔπεπτον τροφήν, τῶν δ᾽ ὑπὸ τὰς ἄρχτους 
μαλακαί: τούτοις γὰρ ἐπιπολῆς μᾶλλόν ἐστι τό θ᾽ αἷμα 
xal οἱ γλυχεῖς χυμοί' διὸ xal εὔχροοί εἶσιν. 


23. Διὰ τί al μὲν τῶν προθδάτων τρίχες ὅσῳ ἂν μα- 
χρότεραι ὦσι, σχληρότεραι γίνονται, αἱ δὲ τῶν ἀνθρώ- 
mtv μαλαχώτεραι; Ἧ ὅτι αἱ τῶν προδάτων, οἵαν εἴρη- 
ται τροφὴν ἔχουσαι, μαχρὰν τῆς ἀρχῆς ἀπαρτώμεναι 
ἀτροφώτεραί εἶσι, xal ῥαδίως ἐξ αὐτῶν ἐξατμίζεται 
ὑπὸ τοῦ θερμοῦ ἡ ἐνυπάρχουσα τροφὴ δι᾿ ἀπεψίαν, 
ξηραινόμεναι δὲ ξηρότεραι γίνονται ; τὸ γὰρ ὑγρὸν μα- 
λαχόν. Αἴ δὲ τῶν ἀνθρώπων ἐλάττω μέν, μᾶλλον δὲ 
τῆς ἀρχῆς. 'Πέττεται δ᾽ αὐταῖς μᾶλλον διὰ τὸ ἐλάττω 


50 εἶναι’ πεττομένη δὲ μαλαχωτέραν ποιεῖ τὴν τρίχα" 


πάντα γὰρ τὰ πεπεμμένα τῶν ἀπέπτων μαλαχώτερά 
ἐστιν" ἐχ περιττώματος γὰρ πλείστου fj τοῦ ἀνθρώπου 


ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΩΝ "* I, κχ-χγ΄. 


(805,803.} 


20. Cur femine intento corpore mingunt, mares vero 
non? An quod feminarum vesica remotius tum profundi- 
fate, tum longitudine, sita est? jacel enim vulva earum 
inter sedem atque vesicam , ita ut humor emittendus vim 
propter intercessionem vulve desiderel pleniorem; vim 
antem infert spirilu intendens. 


21. Cur quaecumque animalia non volant, omnia hibernos 
pilos abjiciunt prater suem? nam et canis abjicit, et bos. 
An quod sus calidissimus est, atque ex calido ejus pili 
pullulant ? nam pinguedo falisest. Ceterorum itaque, vel 
quia humor refrigescit, pili defluunt, vel quia proprius 
calor alimentum concoquere non potest. An quia propter 
alimenti concoctionem rite peractam nullo modo humor 
qui pilo continetur, adficitur, non abjicit pilos? ubi enim 
causa defluvii adest, pinguedo subficit ad interpellandum. 
Oves vero ac homines propter pili tum densitatem, tum 
copiam adfectus expertes sunt : non enim ad fundum pe- 
netrat refrigeratio, ita ut humorem congelet, vel calorem 
impediat quominus concoquat. 


22. Cur ovium quidem pili molliores renascuntur evulsi, 
hominum vero duriores? An quod ovium quidem pili e 
superficie pullulant? hinc et evelluntursine dolore, quum 
initium alimenti integrum maneat,quod carni inest. Mea- 
tibus itaque patefactis excrementa melius evaporantur, 
lanaque proprio carnis utitur alimento, caro autem mol- 
libus dulcibusque alitur. Hominum contra pili, utpote 
e fundo pullulantes, per vim et cum dolore evelluntur. 
Constat id, quandoquidem sanguinem secum detrahunt. 
Loco igitur saucio evenit ut cicatrix obdncatur : unde fit 
ut vel finis imponatur pilis evulsis, vel quamdiu prodeant, 
ut duri exeant, eo quod omne alimentum carni nutriendae 
destinatum deficit, ipsi vero e residuis proveniunt. indi- 
cio autem est, quod hominum omnium plagam inhabitan- 
tium meridianam pili duri sunt, quoniam calor exterior ad 
fundum penetrans alimentum bene concoctum evaporat ; 
contra eorum qui sub aquilonem incolunt, molles sunt pili : 
apud hos enim sanguis dulcesque succi in superficie potius 
adsunt : quamobrem his calor quoque hilaris est. 


23. Cur ovium quidem pili eo duriores fiunt, quo pro- 
lixiores fuerint, bominum contra molliores? An quod ovium 
pili, qui quale diximus, habent alimentum , ubi procul ab 
origine distant, parcius nutriuntur, et alimentum quod 
inest, quia male concoctum est, vi caloris facile ex iis eva- 
poratur ; quum autem siccantur, duriores redduntur? hu- 
midum namque molle est. Hominum vero pili minus qui- 
dem alimenti habent , sed longius ab origine distant. Con- 
coquitur autem plenius in iis, quoniam copia minus est, 
concoctum autem pilum efficit molliorem : concocta 
elenim omnia molliora sunt crudis : e plurimo namque 
excremento hominum pili potius quam ovium procrean- 


(293,594.) 
θρὶξ ἢ ἢ τοῦ προδάτου. Σημεῖον δέ’ τὰ γὰρ νέα πρό- 
Cata τῶν παλαιῶν μαλαχώτερα ἔχει τὰ ἔρια. 


«4. Διὰ τί οἱ ἄνθρωποι xal oí ὄρνιθες οἱ δασεῖς λάγνοι 
εἰσίν; Ἦ ὅτι θερμοὶ xat δγροὶ τὴν φύσιν εἰσί, δεῖ δ᾽ 


PROBLEMATUM * SECT. X, 24-28. 


ὃ ἀμφοῖν πρὸς τὴν ὀχείαν ; τὸ μὲν γὰρ θερμὸν Exxplvet, ᾿ 


τὸ δ᾽ ὑγρὸν ἐχχρίνεται. Διὰ τὸ αὐτὸ δὲ xol ol χωλοὶ 
ἄνδρες" fj γὰρ τροφὴ αὐτοῖς ὀλίγη μὲν χάτω ἀφιχνεῖται 
διὰ τὴν ἀναπηρίαν τῶν σχελῶν, εἰς δὲ τὸν ἐπάνω 
τόπον ἔρχεται πολλή, xal sl; σπέρμα συγχρίνεται. 


456. Διὰ τί 6 ἄνθρωπος χαίτην οὐχ ἔχει; Ἢ διότι πώ- 
γωνα ἔχει, ὥσθ᾽ ἢ ἐχεῖ ἀπελθοῦσα τροφὴ τῆς τοιαύτης 
περιττώσεως εἰς τὰς σιαγόνας ἔρχεται; 


40 


46. Διὰ τί πάντα τὰ ζῷα ἀρτίους τοὺς πόδας ἔχει; 

Ἦ ὅτι οὐχ ἐνδέχεται χινεῖσθαι μὴ ἑστηχότος τινός, ἂν μὴ 

16 ἄλληται; ᾿Επεὶ τοίνυν. ἐχ δυοῖν τινοῖν χίνησιν ἀνάγχη τῇ 

πορεία εἶναι, ἔχ τε κινήσεως καὶ στάσεως, ταῦτα δὲ 

δύο, xal ἄρτια ἤδη. Καὶ τετράποδα, διότι πλείους" 

τοὺς μὲν γὰρ δύο xivet, οἱ δὲ δύο ἑστήκασιν. Καὶ ol 

ἕξ, xal τὰ ἄλλα δὲ δύο ἔτι" τούτων δὲ τὸ μὲν χινεῖται, 
40 τὸ δ᾽ ἕστηχεν. 


27. Διὰ τί τοῖς μὲν ἵπποις xat τοῖς ὄνοις ἐχ τῶν 
οὐλῶν φύονται τρίχες, τοῖς δ᾽ ἀνθρώποις οὔ; Ἦ διότι 
τοῖς μὲν ἄλλοις ζώοις ἐστὶ τὸ δέρμα μέρος τῆς σαρχός, 
ἀνθρώπῳ δὲ χαθάπερ πάθος σαρχός; δοχεῖ γὰρ αὐτῆς 

25 τὸ ἐπιπολὴς χαταψυχόμενον στερεώτερον γίνεσθαι, 
χαθάπερ τῶν ἑφθῶν ἀλεύρων a γραῖαι χαλούμεναι. 
Ἐπεὶ οὖν κἀχεῖναί εἰσιν ἄλευρον ἑφθόν, καὶ τὸ τοῦ 
ἀνθρώπου καλούμενον δέρυα σὰρξ ἂν εἴη. Τραυμα- 
τισθέντος δέ, ἢ τριδέντος ἀνθρώπου μὲν τὴν σάρχα 

80 συμδαίνει πυχνοῦσθαι" διὸ ἠλλοιωμένης τῆς ἐπιπολῆς 
σαρχὸς οὐ τὴν αὐτὴν φύσιν λαμδανει τὰ τραύματα 
ἧπερ καὶ ἐχ γενετῆς: ἀλλοιωθείσης δ᾽ αὐτῆς μὴ γίνε-- 
σθαι ἔτι τὸ ἐξ αὐτῆς οὐθὲν ἄτοπον, χαθάπερ xal ix 
τῶν ἀλωπεχιῶν χαλουμένων᾽ xal γὰρ αὗται τῆς ἐπι-- 

95 πολῆς σαρχὸς φθοραὶ xat ἀλλοιώσεις εἰσίν. Τῶν δ᾽ 
ὑποζυγίων τριδέντων xal ὑγιαζομένων πάλιν ἀνα- 
πληροῦται τὰ νενοσηχότα μέρη τοῦ σώματος τῶν αὐ- 
τῶν μέν, ἀσθενεστέρων δ᾽ ἣ ἐξ ἀρχῆς ἦν. ᾿Επεὶ δ᾽ 
ἐστὶ xal τὸ δέρμα μέρος αὐτῶν, γίνοιντό τ᾽ ἂν xai 

40 φύοιντο τρίχες (ix δέρματος γὰρ φύονται τρίχες), 
λευκαὶ δὲ φύονται διὰ τὸ τὸ δέρμα ἀσθενέστερον γεγο- 
νέναι τοῦ ἐξ ἀρχῆς, καὶ τὴν λευκὴν ἀσθενεστάτην εἶναι 
τρίχα. 

48. Διὰ τί ἐν μὲν τοῖς ἄλλοις ζῴοις διαμένει ὁμοίως 

45 τὰ δίδυμα θήλεα. xal ἄρρενα ὄντα, ἐν δὲ τοῖς ἀνθρώ- 
ποις οὔ; Ἢ διότι τούτῳ ἀσθενῇ μάλιστα τὰ δίδυμα; 
μονοτόχον γάρ ἐστιν, ἐν δὲ τοῖς διδύμοις παρὰ φύσιν 
τὸ θῆλυ γίνεσθαι xai ἄρρεν, ὥσθ᾽ ὃ μάλιστά ἐστι παρὰ 
φύσιν, τοῦτο χαὶ ἀσθενέστατον. 


——— —  A— αν. ὁ ὁ Ἢ πππο...................ϑ......----...........6...6ὃ..0ὃὥῳΧὅϑν.......-..-ἰ- PRU AER ED 


165 


tur. Indicio autem est, quod oves juniores lanas mollio- 
res habent quam vetula. 


24. Cur hirti homines οἱ aves libidinosi sunt? An quod 
natura calidi et humidi sunt, qua quidem utraque qua- 
litate opus ad coitum est? calor enim excernit, humor 
vero excernitur. Hc eadem ratio est cur etiam claudi 
homines sint salaciores : his enim parum quidem alimenti 
deorsum propter crurum mutilationem devenit, sed mul- 
tum loca petit superiora, atque in semen coagmentatur. 


25. Cur homo jubam non habet ? An quoniam barbam 
habet, ita ut hujusmodi redundantiis constans alimentum 
quod illuc se conferebat , maxillas adeat? 


26. Cur pedes animalia omnia pares habent? An quod 
motus fieri non potest nisi aliquid consistat, dummodo non 
fiat saltus? Quum igitur ingressus necessario motus esse 
debet ex duabus quibusdam partibus compositus, motu 
nempe et statu, haeque numero dua sunt, sic jam pares 
etiam erunt. Item quadrupedes, quia plures habent : al- 
teros enim duos movent , alteri vero duo stant. Item sex, 
atque reliqua omnia :que per bina numerantur, quorum 
alterum quidem movetur, alterum vero stat. 


27. Cur equis quidem et asinis pili e cicatricibus ena- 
scuntur, hominibus autem non? An quod ceteris quidem 
animalibus cutis pars carnis est, homini autem veluti 
adfectus carnis? carnis enim superficies refrigescens soli- 
dior fieri videtur, quemadmodum coctarum farinarum 
pellicula, quas greece vetulas adpellant. Quum itaque illae 
quoque farina elixa sint, hominis quoque pars quse cutis 
nominatur, caro erit. Ubiigitur haec vel vulnus adceperit, 
vel adtrita fueril, incidit ut hominis quidem caro conden- 
scetur : quamobrem, quum caro superficiei proxima immu- 
tata fuerit, vulnera non eamdem recipiunt naturam ac inde 
ab ortu nature; liac autem immutata , nullo modo absur- 
dum est, si non amplius proveniat quod ex ea gigni solet, 
sicut et ex areis quas alopecias adpellant : nam ha etiam 
carnis superficiei proximae corruptiones immutationesque 
sunt, At jumentis adtritis, ubi ad sanitatem redeunt, 
membra corporis morbo adfecta eisdem quidem partibus 
replentur, sed debilioribus quam olim fuerant. Quum 
vero etiam cutis eorum pars sit , fient pili pullulabuntque 
( e cute namque pili enascuntur ), verum candidi oriuntur, 
quoniam cutis imbecillior quam olim est, atque pilus can- 
didus imbecillimus. 


28. Cur apud cetera quidem animalia servari seque ge- 
mini possunt , quamquam sexus sunt utriusque, apud ho- 
mines autem non? An quod homini maxime gemelli debiles 
sunt ? singulos enim parit; in geminis ipsis vero marem a 
feminam creari preeler naturam est, ita ut quod maxime 
contra naturam est, id quoque ünbecillimum sit. 


166 


29. Διὰ τί τοῖς μὲν ἵπποις xal τοῖς ὄνοις ix. τῶν 
οὐλῶν φύονται τρίχες, τοῖς δ᾽ ἀνθρώποις οὔ ; *H διότι 
$ οὐλὴ χωλύει διὰ τὴν πύχνωσιν, ἢ διὰ τὸ φθείρειν τὴν 

ἦν ; Τοῖς μὲν οὖν ἀνθρώ ὥς χωλύει διὰ 
τροφὴν ; Τοῖς μὲν οὖν ἀνθρώποις παντελῶς χωλύει δι 
5 τὴν ἀσθένειαν τῆς τριχός, τοῖς δ᾽ ἵπποις οὐχ ἐχώλυσε, 
διέφθειρε δέ. 


30. Διὰ τί τοῖς ζῴοις ἄρτιοι πόδες ; ᾽Η ὅτι παντὸς 
uiv τοῦ κινουμένου &vdyxv, τι ἠρεμεῖν, συνέθαινε δὲ 
περιττῶν ὄντων μὴ γίνεσθαι τοῦτο" ὅπερ χατὰ τὴν dv- 

10 τιστοιχίαν τῶν ποδῶν ἦν ἢ χίνησις; 


81. Διὰ τί ἐλάττω χρόνον τὰ ζῷα καθεύδει ἣ ἐγρή- 
γορεν, οὐ συνεχῶς δέ; Ἦ διὰ τὸ μὴ ἅμα πᾶσαν πέτ- 
τεσθαι τὴν περίττωσιν, ἀλλ᾽ ὅταν τι πεφθῇ, κουφισθὲν 
διεγείρεται; Καὶ πλεονάχις δ᾽ ἐγείρονται, ὅσοις 

I6 ψυχρὸς 6 τόπος 6 πέττων ἐστὶ τὴν περίττωσιν' ταχὺ 
γὰρ παύεται xal πολλάχις, 7| δὲ διάπαυσις ἔγερσίς 
ἐστι. Ἡδὺ δέ, οὐδ᾽ εἰχὸς διὰ τὸ ἀνάπαυσιν εἶναι 
φαίνεται, ἀλλ᾽ οὐδ᾽ ἐνταῦθα πλείω χρόνον fj ἀνάπαυσις 
γίνεται τῶν χατὰ φύσιν ἔργων" οὐδ᾽ εἰ τὸ ἐσθίειν ἥδιον 

20 τοῦ μή; ὅμως πλείω χρόνον ἐσθίουσιν ἢ ἀσιτοῦσιν. 


82. Διὰ τί τῶν ζῴων τὰ μὲν εὐθὺς ἀχολουθεῖ τοῖς 
γεννήσασι, τὰ δ᾽ ὀψέ, οἷον ἄνθρωπος, ἢ μόλις, ἢ οὐδέ- 
ποτε; Ἢ διότι τὰ μὲν ταγὺ ἀπολαμόανει τὸ γνωρίζειν, 
τὰ δ᾽ ὀψέ, καὶ τὰ μὲν ἀναίσθητα τοῦ ὠφελοῦντος, τὰ 

25 δ᾽ ἔχει αἴσθησιν; "Oca μὲν οὖν ἄμφω ἔχει ταῦτα 
( λέγω δ᾽ οἷον καὶ αἴσθησιν τοῦ ὠφελοῦντος χαὶ ἐπιτέ- 
λεσιν τοῦ σώματος ), ἀχολουθεῖ, τὰ δὲ μὴ ἄμφω, οὐ 
ποιεῖ τοῦτο" δεῖ γὰρ δύνασθαι xal διαισθάνεσθαι. 


83. Διὰ τί λεύχη οὐ γίνεται τοῖς ἄλλοις ζῴοις : Π16- 
ϑύτερον ὅτι τοῖς μὲν ἄλλοις νόσημα, τοῖς δ᾽ ἀνθρώποις 
γίνεται διάλευχα τὰ δέρματα xol al τρίχες αὐτῶν; 
Ἀλλ᾽ ὅμως ἀπορήσειεν ἄν τις, διὰ τί ὕστερον οὐ γίνεται, 
ἄλλ᾽ ix γενετῆς ἢ ποικιλία. Ἦ ὅτι τὰ δέρματα τῶν 
ἄλλων ζῴων σχληρά, ἄνθρωπος δὲ φύσει λεπτοδερμό- 
35 τατον, ἣ δὲ λεύχη πνεύματός ἐστιν ἔχχρισις, ὃ χω- 
λύεται διὰ τὴν πνχνότητα ἐξιέναι τοῖς ἄλλοις ζῴοις τοῦ 
δέρματος ; 


84. Διὰ τί ἐν μὲν τῇ λεύκη πολιαὶ γίνονται, ὅπου 

δὲ πολιαί, οὐχ ἀεὶ λεύχη ; *H διότι αἵ τρίχες ἐχ τοῦ 

40 δέρματος εἰσίν, 4 δὲ πολιὰ ὥσπερ σαπρότης τις τῶν 

τριχῶν ἐστιν ; Ὅταν μὲν οὖν τὸ δέρμα κάμνῃ, ἀνάγχη 

xai τὴν τρίχα ἐξ ἐχείνου οὖσαν χάμνειν- ὅταν δ᾽ ἡ 
θρίξ, οὐκ ἀνάγκη τὸ δέρμα. 


85. Διὰ τί τῶν ζῴων τὰ μὲν χαλεπά ἐστι μετὰ τὸν 

46 τόχον, οἷον χύων χαὶ ὗς, τὰ δ᾽ οὐδὲν ἐπιδήλως, οἷον 
γυνή, πρόβατον ; *H ὅτι ὅσα μὲν περιττωματιχά, πραέα ; 
ἀπέρχεται γὰρ ἐν τῷ τόχῳ τὰ λυποῦντα. Τούτοις δ᾽ 
ἀπὸ τῶν εὖ ἐχόντων γίνεται ἢ ἀφαίρεσις, ὥσθ᾽ ἡ 
ἰσχνότης ποιεῖ διὰ τὴν ἕξιν τὴν ὀργήν, ὥσπερ καὶ αἱ 


MM REI MEER EE " 
hn ———— lon —————————————— — 1À9Ó 


IIPOBAHMATQN * I, 12. 


(so4-) 


29. Cur equis quidem et asinis pili e cicatricibus na- 
scuntur, hominibus autem non? An quod cicatrix ob den- 
sitatem impedimento est, vel quia depravat nutrimentum ? 
Hominibus itaque ex toto propter pili infirmilatem impe- 
dimento est ; equis autem non impedivit, sed depravabat. 


30. Cur pares pedes habent animantes? An quia cujus- 
que rei quae movetur, partem aliquam requiescere necesse 
est; quodsi vero pedes impares essent, eveniret ut hoc 
non fieret, idque ipsum pedum erat secundum altornam 
eorum obpositionem motus ? 


31. Cur animalia minus temporis dormiunt quam viri- 
lant, idque non continue? An quod non simul omnia resi- 
dua concoquuntur, sed ubi pars aliqua est concocta, le- 
vatum jam animal expergiscitur? Et vero sepius illi 
expergiscuntur, quibus ea pars frigida est quae residua 
concoquit : fit enim ut celeriter ssepeque cessel, cessatio 
autem expergefactio est. Suave autem est dormire, nec, 
quoDbiam requies est , consentaneum videtur : sed tamen ne 
hic quidem quieti plus temporis impenditur quam mune- 
ribus naturalibus ; nec etsi esse suavius est quam non esse, 
tamen plus temporis edunt quam a cibo abstinent. 


32. Cur animantium alia quidem statim parentes se- 
ctantur, alia autem sero, ut homo, vel vix , vel numquam? 
An quod alia quidem cito vim recipiunt cognoscendi , alia 
autem sero, et alia quidem rei sibi commodie sensu carent, 
alia vero hunc sensum habent? Qua igitur hec ambo 
( sensum dico rei commoda et corporis perfectionem ) sor- 
tiuntur, haec parentes sectantur, quae vero non utrumque, 
id non faciunt : opus enim est et viribus et sensu. 


33. Cur vitiligo alba ceteris quidem animantibus non 
fit? Utrun) quod ceteris quidem morbus id est; hominibus 
autem albedine interstinguuntur cutes pilique earum? 
Attamen ambiget aliquis, cur non postea, sed stalim ab 
orlu varietas exsistat. An quod ceterorum animantium 
tergora dura sunt , homo autem natura tenuissimam habet 
cutem; vitiligo autem spiritus excretio est, qui apud ce- 
tera animantia excerni tergore denso prohibetur? 


34. Cur in vitiligine quidem alba cani enascuntur, ubi 
vero cani, ibi non semper adest vitiligo alba? An quod 
pili omnes e cute proveniunt, canilies autem pultrilago 
quadam pilorum est? Ubi itaque cutis morbo laborat, 
pilum etiam laborare necesse est, quippe ex ea ortum ; ubi 
autem pilus, cutem male adfici necesse non est. 


35. Cur animantium alia quidem post partum torva 
sunt, ut canis, ul sus, alia vero nequaquam manifeste, 
ut mulier, αἱ ovis? An quia qua supervacua quidem re- 
dundant materia, hiec mitia sunt? quantum enim mole- 
$tum erat, in partu abit. 1llis antem secretio fit a corpo- 
ris elementis bene constitutis, ita ut macrifudo propter 
habitum iram moveat , ut etiam gallinae , non quum pepe- 


(804,805.) 


ἀλεκτορίδες οὐ τεχοῦσαι χαλεπαί, ἀλλ᾽ ἐπῳάζουσαι, 
διὰ τὴν ἀσιτίαν. 


36. Διὰ τί οἱ εὐνοῦχοι τὰ μὲν ἄλλα εἰς τὸ θῆλυ δια- 
φθειρόμενοι μεταδάλλουσιν" xol γὰρ φωνὴν θηλυχὴν 
ἴσχουσι καὶ ὀξύτητα xal ἀναρθρίαν, xal οὕτω σφόδρα 
μεταπίπτουσιν ὡς καὶ ἐν τοῖς ἄλλοις ζώοις τὰ ἐχτεμνό- 
μενα ( ἐναντίως δ᾽ οἱ ταῦροι xal οἵ χριοὶ τὰ χέρατα 
ἴσχουσι, διότι χαὶ τὰ θήλεα ἐναντίως αὐτῶν ἔχει" διὸ 
οἵ μὲν μείζω ἐχτεμνόμενοι ἴσχουσιν, οἵ δ᾽ ἐλάττω)" τὸ 
δὲ μέγεθος μόνον οἵ εὐνοῦχοι εἷς τὸ ἄρρεν μεταθδάλ- 
λουσιν ; μείζους γὰρ γίνονται, ἔστι δὲ τοῦτο τοῦ ἄρρε- 
νος' τὰ γὰρ θήλεα ἐλάττω ἐστὶ τῶν ἀρρένων. "H οὐδὲ 
τοῦτο εἰς τὸ ἄρρεν, ἀλλ᾽ εἰς τὸ θῆλυ; οὗ γὰρ εἰς πᾶν 
τὸ μέγεθος, ἀλλ᾽ εἰς τὸ μῆχος μόνον, τὸ δ᾽ ἄρρεν xal 
εἰς πλάτος καὶ εἰς βάθος" τότε γὰρ τετελείωται. — "Ert 
δ᾽ ὡς ἔχει τὸ θῆλυ πρὸς τὸ ἄρρεν, οὕτως αὐτοῦ τοῦ 
θήλεος ἢ παρθένος πρὸς τὴν γυναῖχα' ἣ μὲν γὰρ ἤδη 
γενναία, ἢ δ᾽ o0. Εἰς τὴν τούτων οὖν μεταθάλλει: 
ἐπὶ μῆχος γὰρ ταύταις fj αὔξησις " διὸ xal Ὅμηρος 


εὖ τό ( Ὀδ. v, 71): 
μῆχος δ᾽ ἔπορ᾽ Ἄρτεμις ἁγνή, ἡ 


e 


l 


Q 


2 


e 


ὡς διὰ τὴν παρθενίαν, ὃ εἶκε, δυναμένης δοῦναι. 

Οὔκουν εἰς τὸ ἄρρεν κατὰ τὸ μέγεθος μεταδάλλει" οὐ 

γὰρ slc τὸ τέλειον μεταθάλλει' οἱ δ᾽ εὐνοῦχοι εἰς μέ- 
25 γεθος τὸ μῆχος ἐπιδιδόασιν. 


87. Διὰ τί οἱ εὐνοῦχοι ἣ ὅλως οὖχ ἴσχουσιν, ἢ ἧττον 
ἱξίας; Ἦ ὅτι μεταδάλλουσι τὴν φύσιν ἐν τῇ ἐκτμήσει 
εἰς τὰ ἄγονα, τοιαῦτα δὲ παῖς xal γυνή, ὧν οὐδέτερον 
ἴσχει ἰξίας, εἰ μή τι φπάνιον γυνή; 


80 88. Διὰ τί μᾶλλον ἄνθρωπος πολλὰς φωνὰς ἀφίησι, 
τὰ δ᾽ ἄλλα μίαν ἀδιάφορα ὄντα τῷ εἴδει; Καὶ τοῦ 
ἀνθρώπου μία φωνή, ἀλλὰ διάλεκτοι πολλαί. 


39. Διὰ τί δ᾽ αὐτὴ ἄλλη, τοῖς δ᾽ ἄλλοις οὔ; Ἦ ὅτι 

ol μὲν ἄνθρωποι γράμματα πολλὰ φθέγγονται, τῶν δ᾽ 
35 ἄλλων τὰ μὲν οὐδέν, ἔνια δὲ δύο, ἢ τρία τῶν ἀφώνων, 
ταῦτα δὲ ποιεῖ μετὰ τῶν φωνηέντων τὴν διάλεχτον ; 
ἔστι δ᾽ 6 λόγος οὐ τὸ τῇ φωνῇ σημαίνειν, ἀλλὰ τοῖς 
πάθεσιν αὐτῆς, x«l μὴ ὅτι ἀλγεῖν χαίρει " τὰ δὲ 
γράμματα πάθη ἐστὶ τῆς φωνῆς. Ὁμοίως δ᾽ οἵ τε 
40 παῖδες καὶ τὰ θηρία δηλοῦσιν" οὐ γάρ πω οὐδὲ τὰ παιδία 


φθέγγονται τὰ γράμματα. 


(0. Διὰ τί μόνον τῶν ζῴων ἄνθρωπος γίνεται ἰσχνό- 
φωνον; Πότερον ὅτι xal dveóv , 5j δ᾽ ἰσχνοφωνία ἐνεό- 
τῆς ἐστίν, ᾿Αλλὰ δὴ καὶ οὐδ᾽ ὅλως πεπλήρωται τοῦτο τὸ 

46 μόριον, "H ὅτι χοινωνεῖ μᾶλλον λόγου, τὰ δ᾽ ἄλλα 
φωνῆς; ἔστι δ᾽ ἢ ἰσχνοφωνία οὐ κατὰ τὸ ὄνομα ἕν, 7 
οὐδὲ συνεχῶς διεξιέναι. 


ει. Διὰ τί ἄνθρωπος γίνεται ἐκ γενετῆς χωλὸς μά- 
λιστα τῶν ἄλλων ζῴων ; Πύτερον ὅτι ἰσχυρὰ τῶν ἄλλων 
50 ἐστὶ σχέλη τῶν ζῴων ; ὀστώδη γὸρ καὶ νευρώδη καὶ 


PROBLEMATUM * SECT. X, 36-41. 


———— — — —— / —a——À .ν..ι.ιι. «ι΄... MU MM Mi — 


pru Ὁ ————ráoဗ a — hn— ΠΟ ΠΟ, ΟΣ 


167 
rerint, sed ubi incubant, propter alimenti defectum lorvze 
sunt. 


36. Cur spadones ceteroquin quidem ita immutantur, 
ut in sexum femineum degenerent : vocem enim femininam 
habent, et acumen et articulationis defectum, atque ita 
vehementer commutantur ut etiam apud cetera animantia 
quecumque castrantur ( nam tauri et verveces cornua con. 
trario modo habent ac cetera animalia , quia femina quo- 
que eorum contrario modo habent : quapropter alii quidem 
castrati majora gerunt, alii vero minora ) ; magnitudine vero 
tantummodo spadones ad sexum virílem transeunt ? ma- 
jores namque redduntur : quae quidem res maris est, quippe 
quum feminz minores maribus sint. An ne id quidem ad 
sexum masculinum , sed ad femininum est mulatio ἢ haud 
enim ad omne magnitudinis genus , sed ad longitudinem 
duntaxat-transeunt, dum mas latitudine etiam augetur et 
crassitudine : tunc enim perfectus est. Ad hec, ut femina 
ad marem, sic jnler feminas ipsas virgo se habet ad mu- 
lierem : altera enim generosa jam est, allera vero non. In 
earum igitur magnitudinem mutatur &pado : his namque 
in longitudinem (it increrentum : unde et recte Homerus : 


Virgo Diana dedit praelongi corporis usum , 


utpote quum rem, quam suam ob virginitatem haberet, 
largiri posset. Ergo non magnitudine in marem mutatur, 
quum non ad perfectionem commutetur : spadones enim 
longitudinis ratione magnitudine proficiunt. 


37. Cur spadones vel omnino varicibus vacant, vel 
minus habent? An quoniam naturam, dum castrantur, ad 
semine carentium habitum commutant , tales aulem sunt 
puer et mulier : quorum neutrum habet varices, preeler- 
quam si mulier raro? 

38. Cur homo potius multas fundit voces, cetera vero 
animalia, que ad idem pertinent genus, unicam? Apud 


hominem etiam vox unica est, sed multiplex loquela. 


39. Sed cur hxc varia, apud cetera vero non? Án quo- 
niam homines quidem multas proferunt literas, inter cetera 
autem alia quidem nullam, aliqua vero duas, aut tres con- 
sonantes, hac autem vocalibus juncize locutionem con- 
ficiunt? oratio enim non eo constat, ut voce, sed ut vocis 
adfectionibus significetur, nec se dolere, vel gaudere ; at 
litere vocis adfectiones suot. Quin etiam infantes non se- 
cus ac bestie significant, utpote qui ipsi quoqiie nondum 
literas enuntiant. 


40. Cur homo solus omnium animantium lingua hesi- 
tans fit? Utrum quod etiam mutus solus exsistit, linguae 
aulem hzsitatio mutitas est? Yerum enimvero nec mem- 
brum hocce ex totu completum est. An quod homo magis 
particeps est. sermonis, cetera aulem vocis duntaxat? lin- 
gus autem hesitatio non secundum vocabuli graeci (ἐνεός 
&b ἕν ἴημι ) derivationem eo constat ut unicum quid, vel 
ne ut continue quidem percurramus. 


41. Cur homo omnium reliquorum maxime animantium 
inde ab ortu claudus nascitur? Utrum quod ceterorum ani- 
malium crura robusta sunt? osse namque et nervo tam 


168 


τετράποδα xai ὄρνιθες E, ouctv, οἱ δ᾽ ἄνθρωποι σαρχώδη: 

διὰ τὴν ἁπαλότητα οὖν θᾶττον πηροῦνται ἐν τῇ χινή- 

σει. ἮἯ διότι μόνον τῶν ζῴων. πολλοὺς ἔχει χρόνους 

τῆς γενέσεως ; xal γὰρ ἑπτάμηνα χαὶ ὀχτάμηνα χαὶ 
5 δεχάμηνα vivera: τοῖς δ᾽ ἄλλοις εἷς χρόνος τῆς τε- 
λειώσεως γέγονεν οὐ διατρίψας " τοῖς δ᾽ ἀνθρώποις πο- 
λὺς ὁ χρόνος γίνεται τῆς ἐν πλήθει διατριδῆς, ὥστε 
κινουμένων διὰ τὸ ἁπαλὰ εἶναι xal θραύεται τὰ ἀχρω- 
τήρια ἐν τῷ πλείονι χρόνῳ πλείω. 

42. Διὰ τί οἵ εὐνοῦχοι ἑλχώδεις τὰς χνήμας ἴσχουσι 
χαὶ carpa ; Πότερον ὅτι xat al γυναῖκες, οἱ δ᾽ εὐνοῦ- 
χοι yovauxixot ; Ἢ τοῦτο μὲν συμδέθηχεν, αἴτιον δὲ καὶ 
ταῖς γυναιξὶν ὅτι ἡ θερμότης κάτω ὁρμᾷ; δηλοῖ δὲ τὰ 
Ὑυναιχεῖα᾽ διὸ οὔθ᾽ οἱ εὐνοῦχοι, οὔτε γυναῖχες δασεῖς 
16 γίνονται, διὰ πολλὴν ὑγρότητα, 


ΕἿΣ 


48. Διὰ τί τῶν ζῴων οὐθὲν λιθιᾷ ἀλλ᾽ ἢ ἄνθρωπος; 
Ἢ ὅτι τῶν μὲν ὑποζυγίων καὶ τῶν πολυωνύχων οἱ πόροι 
τῆς χύστεως εὐρεῖς εἶσιν ; (ὅσα δὲ μὴ τὸ πρῶτον, ὕστε- 
gov δὲ ζῳοτοκεῖ ἐν αὑτοῖς, οἷον ἔνιοι τῶν ἰχθύων, 
80 τούτων δ᾽ οὐδὲν χύστιν ἔχει, ἀλλ᾽ elc τὴν χοιλίαν αὐτοῖς 
ἡ τοιαύτη συνθλίθεται ὑπόστασις, οἷον καὶ τοῖς ὄρνι-- 
σιν, ὥστε ταχὺ xol διεξέρχεται χατὰ τὴν ἕδραν) ὃ 
δ' ἄνθρωπος χύστιν τ᾽ ἔχει καὶ στενὸν τὸν χανλὸν ὡς 
χατὰ μέγεθος ; Διὰ μὲν οὖν τὸ ἔχειν τοῦτο τὸ μόριον 
35 συνθλίθεται τὸ γεῶδες εἰς τὴν χύστιν ( διὸ xal χρώ- 
ζονται αἱ ἀμίδες ὑπ᾽ αὐτοῦ ), διὰ δὲ τὴν θερμότητα 
τοῦ τόπου συμπέττεται xal παχύνεται μᾶλλον, ἐμ- 
μένει δὲ xal αὐξάνεται διὰ τὴν στενότητα τοῦ οὐρη- 
τῆρος * οὐ γὰρ δυνάμενα τὰ γεώδη ὑποστήματα ῥαδίως 
80 ὑπεξιέναι, πρὸς ἄλληλα ὑποστρεφόμενα λίθος γί- 
vetat. 


44. Διὰ τί οὐχ ἐρεύγεται τὰ ὑποζύγια, οὐδ᾽ ol βόες 
χαὶ τὰ χερατοφόρα, οὐδ᾽ οἷ ὄρνιθες; Ἢ διὰ ξηρότητα 
τῆς χοιλίας; ταχὺ γὰρ ἀναλίσχεται τὸ δγρὸν καὶ διη- 

85 θεῖται" ἐμμένοντος δὲ xoi πνευματουμένου γίνεται 6 
ἐρευγμός. Τοῖς δὲ λοφούροις διὰ μῆχος τοῦ αὐχένος 
εἷς τὸ χάτω ὁρμᾷ τὸ πνεῦμα' διὸ xal ἀποψοφοῦσι 
μάλισκα. ΟἿ ὄρνιθες δὲ καὶ τὰ χερατοφόρα οὐ ποιεῖ 
οὐδέτερον. Οὐδ᾽ ἐρεύγονται δ᾽ ὅσα μηρυκάζει, διὰ 

48 τὸ πολλὰς ἔχειν χοιλίας καὶ τὸν χαλούμενον χεχρύφα - 

λον. Διὰ πολλῶν οὖν γίνεται xai ἄνω xol κάτω τῷ 
πνεύματι ἣ πορεία. καὶ φθάνει ἀναλισκόμενον τὸ 

ὑγρὸν πρὶν ἐχπνευματωθῆναι xal ποιῆσαι ἢ ἐρυγεῖν, 3) 

ψοφῆσαι, 

46. Διὰ τί, ὅσα μὲν ἥμερα τῶν ζῴων ἐστί, πάντως 
xal ἄγρια, ὅσα δ᾽ ἄγρια, οὐ πάντως ἥμερα; χαὶ γὰρ 
ἄνθρωποί που φαίνονται ἄγριοι ὄντες, καὶ χύνες ἐν "Iv- 
δοῖς, καὶ ἵπποι ἄλλοθι, ἀλλ᾽ οὐ λέοντες ἥμεροι, οὐδὲ 
παρδάλεις, οὐδ᾽ ἔχεις, οὐδ᾽ ἄλλα πολλά, Ἦ ὅτι tov 
Wo τὸ φαῦλον καὶ γενέσθαι ἐξ ἀρχῆς, xal μεταθαλεῖν εἷς 

αὐτό; fj γὰρ φύσις οὐχ ἣ πρώτη, ἀλλ᾽ f ἐν τέλει ἐργώ- 


uw 


IIPOBAHMATON * I, u&. uv. 


895. ] 
quadrupedum quam avium constant, hominum vero car- 
nosa sunt : ergo facilius haec ob teneritudinem mulilantur, 
ubi moventur. An quod solus animantium varia genera- 
tionis tempora obtinet? nam et septimo et octavo et de- 
cimo mense nascitur; ceteris vero tempus unicum perfi- 
ciendi sine mora statutum est; bominibus autem longum 
fit tempus quo diu immorentur, ita ut, quum moventur, 
arlus, quod teneri suut, frangantur plures per longius 
tempus. 

42. Cur spadones cruribus ulcerosis putridisque sunt? 
Utrum quod etiam mulieres, spadones autem effeminati 
sunt? An hoc quidem evenit, sed tamen mulieribus id 
quoque causa est, quod calor deorsum vergit? id quod 
menstrua declarant : unde neque spadones, nec mulieres 
hirsutee fiunt, propter humoris abundantiam. 


43. Cur nullum animal , nisi homo, calculo laborat ? An 
quod jumenta quidem, et quee unguibus sunt multis, vesicze 
meatus obtinent amplos (qua autem non protinus, sed post, 
intra se animal pariunt, ut pisces nonnulli, ex his nullum 
vesicam habet, sed sedimentum ejusmodi illis In alvum 
contrudilur, sicut. etiam avibus, ita ut celeriter quoque 
exeal per sedem); at homo tum vesicam habet , tum cer- 
vicem ejus angustam pro magnitudine? Ergo quod mem- 
brum id habet, terrenum in vesicam contruditur ( ex quo 
et matule eo tipguntur), loci autem calore concoquitur 
atque magis crassescit ; retinetur vero aggeturque propter 
meatus urina angustiam : quum enim terrena sedimenta 


ex facili subduci nequeant, ad se invicem reversa calca- 
lus fiunt. 


44. Cur nec jumenta, nec boves ef. qui cornua ge- 
runt, neque aves ructant? An propter ventris siccitatem ἢ 
celeriter enim consumitur percolaturque humor : qui ubi 
immoratur atque in spiritum convertitur, ructatio fit. 
Jumentis tamen ob colli prolixitatem flatus inferiora pe- 
tit : quamobrem et crepitum ventris maxime reddunt, 
Aves vero et cornigera neutrum faciunt. Quin etiam ru- 
minans nullum ructat, quoniam tum plures continent ven- 
tres, tum quem reticulum adpellamus. — Multa itaque per- 
meare debet tam sursum quam deorsum flaluum iter, atque 
humor consumitur antequamin flatum vertatur, moveatque 
vel ructum, vel crepitum. 


45. Cur in animantium genere quaecumque quidem do- 
mestica , eadem omnino etiam fera exstant ; quzecumque 
autem fera, non ulique et domestica? etenim cum ho- 
mines feri nonnusquam cernuntur, tum canes apud Indos, 
tum equi aliubi; sed non leones, non pardales, non viperee, 
non alia complura domestica exstant. An quod facilius tum 
initio fil res prava, tum in eam obtinet mutatio? naturam 
enim non primam, sed qua in fine residet, adsequi statim 


,865,896.) 


δης τυχεῖν εὐθύς" διὸ πάντα xal τὰ ἥμερα ἄγρια γί- 
γονται τὸ πρῶτον μᾶλλον 3) ἤμερα, οἷον παιδίον 1) 
ἀνὴρ παμφάγον xal τῷ θυμῷ ζῶν' ἀλλ᾽ ἀσθενέστερα. 
Ὥσπερ οὖν xal ἐπὶ τῶν τῆς τέχνης ἔργων, οὕτως ἔχει 
& χαὶ ἐπὶ τῶν τῆς φύσεως ἔργων᾽ xai γὰρ ἐπὶ τούτων 
πάντ᾽ ἐστὶ φαύλως εἰργασμένα, χαὶ πλείω τὰ φαῦλα, 
χλίνη καὶ ἱμάτιον xai ἄλλ᾽ ὁτιοῦν, xai ὃ μέν ἐστι 
καλόν, λαόεῖν ἔστιν ἅπαν xai φαῦλον, ὃ δὲ φαῦλον, οὐ 
πᾶν xal χαλόν, οἷον εἴ τις ἐπὶ τῶν ἀρχαίων γραφέων xal 
10 ἀνδριαντοποιῶν σχοπεῖ τὰ ἔργα’ οὐ γὰρ ἦν πώποτε 
οὐδαμῇ γραφὴ σπουδαία, οὐδ᾽ ἀνδριάς, φαῦλα δ᾽ ἦν. 
Ὁμοίως δὲ καὶ ἣ φύσις φαῦλα μὲν πάντα ποιεῖ, xal 
πλείους xa πλείω, σπουδαῖα δ᾽ ἐλάττω, xal οὐ πάντα 
δύναται. Τὸ δ᾽ ἥμερον βέλτιον, τὸ δ᾽ ἄγριον φαῦλον. 
15 Φύσει δ᾽ οὐ τῇ ἐξ ἀρχῆς, ἀλλ’ ἐφ᾽ ἣν, οἶμαι, D3ov 
ποιεῖ σπουδαῖα xal ἥμερα, τὰ δ᾽ ἐναντία 1| οὐδέποτε, 
$ μόλις, καὶ ἔν τισι τόποις χαὶ ἐν χρόνοις, 3) ἀρτίου, 
7j ποτε ἔν τινι χράσει τοῦ ὅλου, γίνονται ἥμερα τὰ ζῷα 
πάντα. Τὸ δ᾽ αὐτὸ xal ἐπὶ τῶν φυτῶν πάντων ἐστίν" 
20 ὅσα μὲν γὰρ ἥμερα, xal ἄγρια, οὐ πάντα δὲ δύνα - 
ται ἡμεροῦσθαι, ἀλλ᾽ ὅμως εἰσὶν ἐν ἰδία χώρᾳ πρὸς 
πολλὰ ἰδίως ἐχούση ὥστ᾽ ἠμελημένα καὶ ἄγρια κρείττω 
xal ἡμερώτερα φύεσθαι τῶν ἐν ἄλλη γεωργουμένων. 


46. Διὰ τί τοῖς μὲν ἀνθρώποις οἱ ὀμφαλοὶ μεγάλοι 

26 γίνονται, τοῖς δ᾽ ἄλλοις ζῴοις οὐ φανεροί; *H. διότι τοῖς 

μὲν διὰ τὸ πολὺν χρόνον εἴσω μένειν ἀφαυαίνονται 

xai εὐθὺ τείνονται. ὅλον δ᾽ ἐπανοιδοῦσι τὰ ἕλχη; διὸ 

ἔνιοι τῶν ὀμφαλῶν xal αἰσχίους εἰσίν" ὁ δ᾽ ἄνθρωπος 

ἀτελὴς ἐξέρχεται, ὥστ᾽ ἔφυγροι xal ἄναιμοι οἱ ὀμφα- 

30 λοὶ ἀχολουθοῦσιν. — "Oct δὲ τὰ μὲν τετελειωμένα, τὰ 

δ᾽ ἀτελῆ ἐξέρχεται, σημεῖον Gt τὰ μὲν εὐθὺς δύναται 
ζῆν, τὰ δὲ παιδία ἐπιμελείας δεῖται. 


47. Διὰ τί τὰ μὲν τῶν ζῴων ἅπαξ ὀχεύεται, τὰ δὲ 
πολλάχις, xal τὰ μὲν ὥρᾳ ἔτους, τὰ δ᾽ ὅτ᾽ ἔτυχεν, 
35 ἄγθρωπος μὲν ἀεί, τὰ δ᾽ ἄγρια οὐ πολλάχις, xol ὗς 
μὲν ἄγριος ἅπαξ, ἥμερος δὲ πολλάχις ; ^H διὰ τὴν τρο- 
φὴν χαὶ ἁλέαν χαὶ πόνον; ἐν πλησμονῇ γὰρ Κύπρις. 
Ἔπειτα τὰ αὐτὰ ἄλλοθι μὲν ἅπαξ τίχτει, ἄλλοθι δὲ 
πλεονάχις, οἷον τὰ πρόδατα ἐν Μαγνησίᾳ xal Aion 
40 τίχτει δίς. Τὸ δ᾽ αἴτιον fj πολυχρονία τοῦ τόχου᾽ οὐ 
γὰρ ἐπιθυμεῖ ὅταν πλησθῇ, ὥσπερ οὐδὲ τροφῆς τὰ 
πλήρη. Τὰ δὲ χυοῦντα ἧττον ὀχείας ἐπιθυμεῖ διὰ τὸ 
μὴ γίνεσθαι τὴν χάθαρσιν. 


48. Διὰ τί τῶν ἀνθρώπων οἱ ἀραιοὺς ἔχοντες τοὺς 
45 ὀδόντας βραχύθιοι, ὡς ἐπὶ τὸ πολύ; "H ὅτι σημεῖον τοῦ 
, 50 ὀστοῦν πυχνὸν εἶναι, ὡς ὁ ἐγχέφαλος ἀσθενὴς οὐχ 
εὐπνοῶν, ὥσθ᾽ δγρὸς ὧν τὴν φύσιν ταχὺ σήπεται; xal 
γὰρ τὰ ἄλλα μὴ χινούμενα καὶ ἀπατμίζοντα" διὸ χαὶ 
ἄνθρωπος τὴν χεφαλὴν δασύτατον, xal τὸ ἄρρεν τοῦ 
80 θήλεος μαχροδιώτερον διὰ τὰς ῥδαφάς. Δεῖ δ᾽ ἰδεῖν 
xat ἐπὶ τῶν ἄλλων, 


PROBLEMATUM * SECT. X, 46-48. 


169 


perdifficile est : quapropter omnia etiam domestica prin- 
cipio fera potius quam domestica nascuntur, ut infans 
quam vir magis quodvis comedit , iraque effervescit , sed 
debiliori. Quomodo itaque in operibus artis, sic etiam in 
naturae se habet res : nam in his quoque prave omnia facta 
sunt, et plura sunt prava, ut lectus, vestis, quodvis aliud, 
quodque probum quidem est, id omne pravum etiam com- 
periri potest, quod autem pravum, id non omne probum 
quoque reperies, ut si quis priscorum pictorum fictorumque 
opera consideret : nondum enim usquam exstabat pictura 
bona, nec statua, sed pravae erant. — Eodem modo natura 
etiam prava quidem omnia facit, et plura prava cum ge- 
nera , tum singula corpora, proba vero pauciora nec omnia 
praestare potest. Atqui domesticum melius est; ferum au- 
tem pravum. Naturae autem non 48 initio jam adest, 
sed ad quam tenditur, facilius est, opinor, bona atque do- 
mestica creare, contraria vero aut numquam, aut vix, 
atque certis quibusdam temporibus ac locis, vel jamjam 
non, vel aliquando in certo quodam temperamento uni- 
versi, mansueta fiunt omnia animalia. — Hoc idem in omni 
etiam stirpium genere obtinet : quaecumque enim domes- 
tica, eadem etiam silvestria exstant, nec omnia mansue- 
scere possunt ; attamen reperiuntur in solo proprio multas 
ad res peculiariter se habenti ita ut neglecta feraque prove- 
niant meliora ac mitiora quam quiae alio in solo coluntur, 


46. Cur hominibus quidem umbilici fiunt ampli, ceteris 
autem animantibus non conspicui? An his quidem, quoniam 
quod multum temporis intus manent, umbilici arescunt 
inque directum porriguntur, denique plage intumescunt ? 
quamobrem nonnulli umbilici et deformes sunt; at vero 
homo imperfectus prodit, ita ut humidi atque sanguino- 
lentus sequantur umbilici. Indicium vero, alia quidem per. 
fecta, alia vero imperfecta prodire, quod illa quidem statim 
vivere queunt, infantes vero curam desiderant. 


47. Cur animantium alia quidem semel ineuptur, alia 
vero saepe, et alia quidem tempore statis, alia vero ut 
fors tulerit; homo quidem semper, fers vero non saepe, et 
quidem sus agrestis semel, domesticus vero saepe? An pro- 
pter pabulum, calorem atque laborem , quippe quum Ve- 
nus comes plenitudinis sit? Preterea eadem alibi quidem 
semel, alibi vero saepius pariunt, ut oves Magnesia et in 
Africa bis pariunt. Causa vero est tempus pariendi pro- 
lixius : ubi enim impleta sunt, non concupiscunt, quomodo 
nec cibum adfectant quce plena sunt. Quae autem gravida 
sunt , minus avida veneris sunt, quoniam menslrus pur- 
galiones non fiunt. 


48. Cur homines qua raris dentibus sunt, magna ex parte 
brevioris sunt vitze ? An quia indicium hoc est densum os 
ease, ita ul cerebrum invalidum sit, quippe minns facile 
respirans : unde celeriter putret, utpote sua natnra humi- 
dum? nam ceteris quoque idem evenit, ubi non moventur, 
neque exhalant : quo etiam üt ut homo capite piloso 
maxime sit, et mas quam femina diutius vivat propter 
suluras, [ἢ ceteris'quoque considerandum est. 


170 


40. Διὰ τί δ᾽ ὅσοι τὴν διὰ τῆς χειρὸς τομὴν ἔχουσι 
δι᾽ ὅλης, μαχροθιώτεροι ; Ἦ διότι τὰ ἄναρθρα βραχυ- 
διώτατα, ὡς τὰ ἔνυγρα; εἰ δὲ τὰ ἄναρθρα βραχύθια, 
δῆλον ὅτι τὰ ἠρθρωμένα τοὐναντίον’ τοιαῦτα δὲ ὧν xal 

δ τὰ φύσει ἄναρθρα μάλιστα ἤρθρωται" τῆς δὲ χειρὸς τὸ 
εἴσω ἀναρθρότατον. 


50. Διὰ τί τῶν ζῴων ἄνθρωπος ἣ μόνον, ἣ μάλιστα 

διαστρέφεται; Ἦ ὅτι ἢ μόνον, ἢ μάλιστα ληπτὸν ἐν τῇ 

10 νηπιότητι γίνεται, ὅτε xai διαστρέφεσθαι συμθαίνει 
πᾶσιν: 


6I. Διὰ τί τῶν ζῴων ἄνθρωπος μάλιστα χαπνίζε-- 
ται; Ἦ ὅτι μάλιστα δαχρύει, ἡ δὲ κάπνισις μετὰ δα-- 
χρύου; 


82. Διὰ τί ἵππος ἵππῳ χαίρει xal ἐπιθυμεῖ, ἄν- 
15 puro, δ᾽ ἀνθρώπῳ, xal ὅλως δὲ τὰ συγγενῆ τοῖς συγ- 
γενέσι χαὶ ὁμοίοις ; οὐ γὰρ δὴ ὁμοίως ὅτι πᾶν ζῶον 
χαλόν, fj δ᾽ ἐπιϑυμία τοῦ χαλοῦ. Εδει οὖν τὸ χαλὸν 
ἥδιον εἶναι" νῦν δὲ μᾶλλον οὐ πᾶν χάλλος ἡδύ, τὸ 
χαλὸν xal τὸ 490. Οὐδὲ πᾶσιν ἡ ἡδονὴ ἢ τὸ χαλὸν 
40 ἧδύ, οἷον φαγεῖν 3) πιεῖν ἐστιν ἥδιον ἑτέρῳ, χαὶ ἀφρο- 
δισιάσαι ἄλλῳ. Διότι μὲν οὖν ἕχαστον τῷ συγγενεῖ 
μιγνύμενον μάλιστα χαὶ ἥδιστα ἀφροδισιάζει, ἄλλο 
πρόδλημα" ὅτι δὲ xal κάλλιστον, οὐχέτι ἀληθές, ἀλλὰ 
ἡμεῖς τὸ εἰς τὴν συνουσίαν $50, ὅτι ὃ μὲν χαλόν, 6 τι 
25 ἐπιθυμοῦντες χαίρομεν ὁρῶντες. Καίτοι xal ἐπὶ τῶν 
ἄλλων ἐπιθυμιῶν ἔχει ὁμοίως" διψῶντες γὰρ ἥδιον 
δρῶσι τὸ πόμα. Τὸ μὲν οὖν πρὸς χρείαν τινὰ χαλόν, 
οὗ καὶ μάλιστα ἐπιθυμοῦμεν, τοῦτο δοκεῖ ἥδιστον εἶναι, 
τὸ δὲ xa0' αὑτὸ οὐχέτι οὕτως. Σημεῖον δὲ τούτου’ 
80 δοχοῦσι γὰρ fxiv xal ἄνδρες χαλοὶ εἶναι, πρὸς τὴν 
συνουσίαν βλέψασιν. Ap οὖν οὕτως ὥστε καὶ ἡσθῆναι 
δρῶσι μᾶλλον τῶν εἷς συνουσίαν ; Οὐδέν γε χωλύει, εἰ 
μὴ ἐπιθυμοῦντες τύχοιμεν. Οὕτω δὲ πόμα χάλλιον’ 
el γὰρ διψῶντες τύχοιμεν, ἥδιον ὀψόμεθα. 
86 63. Διὰ τί πυτε τοῦ μὲν ἀνθρώπου τὰ ἔμπροσθεν 
δασύτερα τῶν ὄπισθέν ἐστι, τῶν δὲ τετραπόδων τὰ 
ὄπισθεν ; Ἢ ὅτι πάντα τὰ δίποδα τὰ ἔμπροσθεν ἔχει δα- 
σύτερα ; οἱ γὰρ ὄρνιθες τὸν αὐτὸν τρόπον τοῖς ἀνθρώ- 
ποις ἔχουσιν. "H τὰ ἀσθενέστερα μᾶλλον ἀεὶ σκεπά- 
40 ζειν f; φύσις εἴωθεν, ἀσθενὲς δ᾽ ἕχαστόν ἐστί τινα 
τρόπον; τῶν δὲ τετραπόδων ἁπάντων τὰ ὄπισθεν 
ἀσθενέστερά ἐστι τῶν ἔμπροσθεν διὰ τὸν τόπον" 
ὑπὸ γὰρ τῶν ψυχῶν χαὶ χαυμάτων μᾶλλον δυνατά ἐστι 
πάσχειν" τῶν δ᾽ ἀνθρώπων τὰ ἔμπροσθεν ἀσθενέστερά 
45 ἐστι χαὶ τὸ αὐτὸ πέπονθεν, 


δ4. Διὰ τί ἄνθρωπος τῶν ζῴων μάλιστα πτάρνυται; 

Ἢ ὅτι καὶ χορυζᾷ μάλιστα ; Τούτου δ᾽ αἴτιόν ἔστιν ὅτι 
τοῦ θερμοῦ ὄντος περὶ τὴν χαρδίαν χαὶ πεφυχότος ἄνω 
φέρεσθαι τοῖς μὲν ἄλλοις ζῴοις ἢ χατὰ φύσιν αὐτοῦ 
δ0 ooa ἐστιν ἐπὶ τοὺς ὥμους, ἐντεῦθεν δ᾽ ἐξ ἀναχλάσεως 
σχιζόμενον τὸ μὲν ἐπὶ τὸν τράχηλον xal τὴν χεφαλὴν 


ΠΡΟΒΛΗΜΑΊΩΝ * I, μθ-νδ΄. 


—————á——— —  A€— I —— πα σ΄“ “πόσις ÁREA Ip AD RUE RE EE EUROPEE 


(806,997.) 


49. Cur vero qui manus casuram per totam obtinent 
palmam, longaviores sunt? An quoniam brevissime vivunt 
uibus articuli male compacti sunt, exempli gratia aqua- 
Ulia? nam sí qua articulata non sunt, vitam habent bre- 
viorein, constat contra sese habere quse articulata : cujus 
generis illa sunt, quorum etiam ea qua sua natura omni 
articulo carent, maxime sunt erticulata; manus autem 
pars interior penitus artículo vacat. 


50. Cur animantium lomo vel solus, vel maxime dis- 
torquetur ? An quod homo vel solus, vel maxime morbo co- 
mitiali capi solet in infantia, ubi ef distorlio omnibus ad- 
cidit? 


51. Cur animantium homo maxime fumo adficitur? An 
quod homo lacrymam maxime emittit, fumi autem effe- 
clus cum lacryma est? 


52. Cur equus equo, bomo homine, atque omnino co- 
gnata cognatis sibique similibus gaudent, eosque cupiunt? 
nec enim profecto eodem redit quod omne animal pulchrum 
esL, cupiditas autem formam sequitur. Oporteret .taque 
rem pulchram suaviorem esse; nunc contra potius non 
omne pulchrum jucundum est, sed quod jucundum, ideo 
quoque pulchrum est. Nec etiam omnibus voluptas , aut 
pulchrum gratum est : sic aliis quidem esse aut bibere, aliis 
vero concumbere gralius est. Sed causa cur unumquod- 
que junctum suo cognato maxime suavissimeque concum- 
bat, in aliam cadit questionem; pulcherrimum vero id 
etiam esse, non amplius verum est; sed nos quod ad con- 
cumbendum utile, id suave habemus, quoniam id pul- 
chrum putamus cujus, dum cupimus, adspectu delectamur. 
Attamen in ceteris etiam cupidinibus res pariter sese ha- 
bet : ubi enim siti detinemur, potum cum majori voluptate 
cernimus. Quod itaque ad usum aliquem pulchrum est , 
et quod idem maxime cupimus , suavissimum id esse vide- 
tur; quod autem per se pulchrum est, non amplius ita, 
Argumentum hujus rei est, quod viri quoque nobis pul- 
chri esse videntur, si concubitum [non] respicimus. Num- 
quid igitur ifa, ut etiam videntes plus gaudeamus quam 
conspectis iis qui coitui inservire possunt? Nihil certe im- 
pedit, si forte cupidine non detinemur. Eo modo potus 
quoque videtur pulchrior : nam si forte sili detinemur, ma- 
jori cum voluptate adspiciemus. 


53. Cur tandem hominis quidem prior pars pilosior 
quam posterior est, quadrupedum contra posterior? Ar 
quod omne animal bipes partem priorem babet pilosio- 
rem? nam aves quoque eodem modo quo homines se ha- 
bent. Ap partes infiriniores natura semper integere po- 
tius consuevit, infirmum autem unumquodque certo quo- 
dam modo est? quadrupedum enim omnium partes poste- 
riores in(ürmiores loci causa sunt. quam priores : adfici 
namque a frigore zestuque amplius possunt : contra ho- 
minum priores infirmiores sunt, incommodisque illis eis- 
dem patent. 


54. Cur animantium homo maxime sternutat? An quod 
etiam gravedine maxime tenetur? Cujus rei causa est, 
quod calor quum circa cor residet sursumque sua natura fer- 
tur, apud celera quidem animalia secundum naturam ar- 
mos petit, unde per refractionem disjectus, partim qui- 


(s97.) 


φέρεται αὐτοῦ, τὸ δ᾽ εἰς τὴν ῥάχιν xol τὴν ὀσφύν, διὰ 
τὸ ἐπὶ τῆς αὐτῆς εὐθείας εἶναι ταῦτα πάντα xal παρὰ 
τὴν βάσιν. Φερόμενον δ᾽ ὁμοίως τὸ σῶμα χαὶ τὰ 
ὑγρὰ μερίζει εἰς αὐτὰ ὁμαλῶς" ἕπεται γὰρ τὰ ὑγρὰ τῷ 
5 θερμῷ: διὸ οὐδὲ πάνυ χορυζᾷ τὰ τετράποδα ζῷα, οὐδὲ 
πτάρνυται' ὃ γὰρ πταρμὸς ἢ πνεύματος ἀθρόου φορά 
ἐστιν, δγρῶν ἐξατμιζόντων τι μᾶλλον τοῦ σώματος, 
ἢ ὑγρῶν ἀπέπτων' διὸ πρὸ τῶν κατάρρων γίνεται, ἃ 
οὗ συμδαίνει τοῖς ἄλλοις ζῴοις, διὰ τὸ τὴν τοῦ θερμοῦ 
10 φορὰν ὁμαλίζειν ἐν αὐτῷ εἰς τὸ πρόσθεν xal ὄκισθεν. 
Τοῦ δ᾽ ἀνθρώπου πρὸς ὀρθὴν πεφυχότος τῇ βάσει, χα- 
θάπερ τὰ φυτά, συμθαίνει τοῦ θερμοῦ φορὰν ἐπὶ τὴν 
χεφαλὴν γίνεσθαι πλείστην καὶ σφοδροτάτην, φερόμε- 
νόν τ᾽ ἐνταῦθα ἀραιοῖ xai θερμαίνει τοὺς περὶ αὐτὴν 
150 πόρους" ὄντες δὲ τοιοῦτοι δεχτιχοὶ γίνονται τῶν ὑγρῶν 
μᾶλλον ἢ οἱ κάτω τῆς καρδίας πόροι. “Ὅταν οὖν 
συμθῇ ἐξυγρανθῆναι μᾶλλον τοῦ δέοντος καὶ χαταψυ- 
γῆναι ἔξωθεν, συμδαίνει τὸ θερμόν, τροφήν τ᾽ ἔχον 
χαὶ συστελλόμενον ἐντὸς αὔξεσθαι, αὐξανόμενον δὲ φέ- 
ρεσθαι ἐπὶ τὴν χεφαλὴν xai τοὺς ἐν αὐτῇ πόρους" εἰς 
οὃς ἀκολουθοῦντα τὰ ὑγρά, ὄντα λεπτὰ xal ἄπεπτα, 
πληροῖ αὐτοὺς xal τοὺς χχατάρρους ποιεῖ, xal πταρμοὺς 
ὁμοίως" ἐν γὰρ ταῖς ἀρχαῖς τῶν χατάρρων τὸ θερμὸν 
προαναφερόμενον τοῦ ὑγροῦ xoi πνευματοῦν τοὺς πό- 
86 ρους. τῇ τ᾽ ἐχθολῇ τοῦ πνεύματος τοὺς πταρμοὺς 
ποιεῖ xai τῇ πρὸ τῶν ὑγρῶν ἀναγωγῇ, ἅ ἐστι λεπτὰ 
xal δριμέα" διὸ καὶ συμθαίνει μετὰ τῶν τῆς χορύζης 
πταρμῶν ὑδατώδη ἀπομύττεσθαι. Πάντων δὲ τού- 
τῶν ὁρμησάντων τὰ συνεχῆ xai πάθος ἔχοντα ὑγρὰ 
80 ἐφίσταται αὐτοῖς, χαὶ ἐμφράττει τοὺς περὶ τὴν χεφα- 
λὴν x«i τὴν ῥῖνα πόρους" ὀγχηρότερα γὰρ γινόμενα 
xal διατείνοντα ποιεῖ τοὺς περὶ τὴν χεφαλὴν πόνους. 
Σημεῖον δὲ τὸ μήτ᾽ ἐχτὸς ἢ δι᾽ αὐτῶν πνεῦμα ἀφεῖ- 
σθαι" διὸ οὔτε πτάρνυνται, οὔτ᾽ ὀσφραίνονται ol χορυ- 
85 ζῶντες. Οἱ δ᾽ ἄνευ χορύζης γινόμενοι διὰ μὲν τὰς αὐτὰς 
αἰτίας γίνονται, μιχρὰς δὲ xal ἐλαφρὰς ἀρχὰς λαόν - 
τες, ὥστε συναχθέντα τὰ ὑγρὰ τῷ θερμῷ, ἐκπνευμα- 
τούμενα ὑπ᾽ αὐτοῦ Oc ὀλιγότητα, εἰσπίπτει χατὰ τὰς 
ῥῖνας. Ποιεῖ δὲ τὸν ψόφον τοῦ πνεύματος οὐχ ἧττον 
«0 ἡ βία τῆς φορᾶς ἢ τὸ πλῆθος αὐτοῦ: ἐνεχθέντος γὰρ 
τοῦ θερμοῦ πρὸς ὀρθὴν πρὸς τὸν ἐγκέφαλον χαὶ προσ- 
πεσόντος αὐτῷ, ἀναχλᾶται ἐπὶ τὰς ῥῖνας διὰ τὸ τοὺς 
ταύτη πόρους ἐκτὸς ἀπὸ τοῦ ἐγχεφάλου διατείνειν. 
Παρὰ φύσιν οὖν τῆς ἐχτὸς χλάσεως φορᾶς γινομένης 
45 ἐπὶ τὰς ῥῖνας τῷ πνεύματι, σφοδρὰν συμόαίνει γί- 
νεσθαι" διὸ ποιεῖ τοὺς ψόφου. Τῶν δ᾽ ἄλλων ζῴων 
εφυμόαίνει μάλιστα χορυζᾶν τοὺς ὄρνιθας διὰ τὸ μά- 
λιστα ὁμοιόσχηωον εἶναι ἀνθρώπῳ’ ἧττον δ᾽ ἢ ἄνθρω- 
mo; πάσχει αὐτό, ὅτι τὰ πολλὰ κάτι ἔχει τὴν χεφα- 

60. λὴν διὰ τὸ τὴν νομὴν ἀπὸ τῆς γῆς elvat. 


e 


56. Διὰ τί τὰ θαλάττια ζῷα τῶν ἐν τῇ γῇ μείζω xai 
εὐτοαφέστερά ἐστιν; Ἦ ὅτι ὁ ἥλιος χαταδαπανῶν τὰ 


PROBLEMATUM "* SECT. X, 55. 


171 


dem cervicem caputque adit , parlim vero spinam lumbos- 
que, quia li:ec omnia in eadem linea recta sita sunt atque 
e regione soli quo innituntur. Progrediens autem tam 
corpus quam liumores eequabiliter in ea partitur : humores 
enim calorem sequuntur : ex quo fit ut neque a gravedine 
admodum infestentur, neque sternutent quadrupedes ; ster- 
nutamentum enim vel spiritus subitus impetus est, humo- 
ribus majorem vaporis copiam e corpore elicientibus, vel 
crudorum humorum : equocirca destillationes pracedunt , 
eaque animantibus ceteris non incidunt , eo quod caloris iin- 
petus ante retroque portionibus equis apud ea distribuitur. 
Homiíni vero, quum modo stirpium secundum rectum an- 
gulum solo innitatur, evenit ut caloris impelus plurimus et 
vehentissimus caput adeat, elatusque eo calor meatus con- 
calfacit rarefacitque capitis, qui tales demum effecti capa- 
ciores humorum quam meatus infra cor siti redduntur. 
Quoties itaque adcidit ut caput humescat amplius quam. 
convenit , atque extrinsecus refrigeretur , efficitur ut calor, 
quum et alimentum habet et se introrsum contrahit, cre- 
scat, crescens vero feratur ad caput meatusque capitis ,. 
qui ímplentur humoribus, utpote propter tenuitatem et 
cruditalem eo versus molus tenorem sequentibus, iique 
destillationes faciunt, et sternutamenta eadem ralione : 
nam inter initia destillationum calor qui ante humoreni su- 
periora petil inflatque meatus, sternutamenta expulso spi- 
ritu incitat, vel adscensu suo ante humores qui tenues 
acresque sunt : unde etiam fit ut una cum gravedinis ster- 
nufamentis aque similia emupgamus. Omnibus autem 
his humoribus motu citatis, humores iis proximi atque 
morbo adflicti eos insequuntur et capitis nasique meatus 
obstruunt : dum enim tumidiores fiunt atque distendunt ,. 
caput dolore infestant. Argumento est quod neque fo- 
ras, nec per eas, ullus emittitur spiritus : quapropter ne- 
que sternutant, neque olfaciunt qui gravedine detinentur. 
Sternutamenta autem qua sine gravedine fiunt, easdem 
quidem ob causas eveniunt, sed ab exiguis levibusque pro- 
ficiscuntur initiis, ita ut humores vi caloris collecti, ubi ab 
eo ipso propter exiguam copiam in spiritum convertuntur, 
per nares incidunt. Strepitum vero spiritus non minus 
impetus violentia quam sui copia movet : quum enim calor 
ad perpendiculum cerebrum versus se extulerit eique impe- 
gerit, ad nares reflectitur, eo quod meatus ibi obvii foras 
de cerebro pertendunt. Quum itaque contra naturam. 
obtinet impetus qua spiritus, utpote refractus, foras ad na- 
res fertur, vehemens ut fiat evenil : quapropter strepitum 
movet. Inter ceteras aulem animantes evenit ut gallinae 
maxime gravedinem sentiant, quod forma maxime similes 
bominibus sunt; verum minus quam homines hoc morbo 
adficiuntur, quoniam caput magna ex parte deorsum te- 
nent, ut quie victum abs terra petunt. 


55. Cur marina animalia majora vegetioraque sunt 
quain terrena? An quod sol, consumendo quae terram am- 


Tipigovsa τὴν YT, ἀφαιρεῖται “τὴν τροφήν; διὸ xal | biunt, detrahit nutrimentum? quamobrem et inclusa ve- 


172 


τὰ χαταχεχλεισμένα εὐτραφέστερά ἐστιν. Πάντων 


οὖν τούτων ἀπήλλαχται τὰ θαλάττια ζῷα. 


66. Διὰ τί ποτε τὰ μὲν ἄλλα ζῷα πλεονάχις τὴν 
ξηρὰν τροφὴν ἢ τὴν ὑγρὰν προσάγεται, ὃ δ᾽ ἄνθρωπος 
δ τὴν ὑγρὰν ἢ τὴν ξηράν ; Ἦ ὅτι φύσει 6 ἄνθρωπος θερ- 


Y se 
μότατον; Πλείστης οὖν χαταψύξεως δεῖται, 


67. Διὰ τί οἱ εὐνοῦχοι οὐ γίνονται φαλαχροί; Ἧ ὅτι 
πολὸν ἔχουσι τὸν ἐγκέφαλον ; τοῦτο δὲ συμθέχηχεν 
αὐτοῖς διὰ τὸ μὴ συγγίνεσθαι ταῖς γυναιξίν" fj γὰρ γονή 

40 ἐστιν ἀπὸ τοῦ ἐγχεφάλου χωροῦσα διὰ τῆς ῥάχεως. 
Διὰ τοῦτο δ᾽ οὐ δοχοῦσι xal οἱ βόες οἱ ἐχτομίαι μεγάλα 
τὰ χέρατα ἴσχειν, ὅταν ἐχτμηθῶσιν. Aoxsi δ᾽ ἣ αὐτὴ 
αἰτία εἶναι xal ὅτι αἵ γυναῖχες xal οἱ παῖδες οὐχ εἰσὶ 


φαλαχροί. 


ὅ8. Διὰ τί τὰ μὲν εὐθὺς δύνανται δι᾿ αὑτῶν τρέφε- 
σθαι μετὰ τὴν γένεσιν , τὰ δ᾽ οὔ; Ἧ ὅσα ὀλιγοχρονιώ- 
τερα τῶν μνήμης δεχτιχῶν ; διὸ ἅπαντα xal τελευτᾷ 
θᾶττον. 


16 


b9. Διὰ τί ποτε ὁ μὲν ἄνθρωπος πλείω τὴν ὑποχώ- 
40 ρησῖν ποιεῖται τὴν ὑγρὰν τῆς ξηρᾶς, οἱ δ᾽ ἵπποι xa οἵ 
ὄνοι τὴν ξηράν; Ἦ διότι ταῦτα μὲν τὰ ζῷα πλείονι 
τροφῇ χρῆται τῇ ξηρζ, ὁ δ᾽ ἄνθρωπος ὑγρᾷ μᾶλλον 
ἢ τῇ Ung ; πᾶσα δὲ περίττωσις ἀπὸ τῆς τροφῆς ἐστι, 
χαὶ ἀπὸ τῆς πλείονος πλείω. Τὰ μὲν οὖν τῇ ὑγρᾷ 
45 μᾶλλον, τὰ δὲ τῇ ξηρᾶ πλείονι τροφῇ χρῆται, διότι 
τὰ μὲν τῶν ζῴων ἐστὶ φύσει ξηρά, τὰ δ᾽ ὑγρά. 'Γὰ υὲν 
οὖν τῇ φύσει ξηρὰ τῆς δγρᾶς μᾶλλον ἐπιθυμεῖ (ταύ- 
τῆς γὰρ ἐνδεέστερα εἶσι), τὰ δὲ τῇ φύσει pk τῆς 
ξηρᾶς" ταύτης γὰρ ἐνδεέστερα χαθέστηχεν. 


40 60. Διὰ τί ὄρνιθες xal ἄνθρωποι xo τῶν ζῴων τὰ 
ἀνδρεῖα σχληρότερα ; Ἢ ὅτι ὁ θυμὸς μετὰ θερμότητος ; 
ὃ γὰρ φόδος κατάψυξις. “Ὅσων οὖν τὸ αἷμα ἔνθερ- 
μόν ἐστι, xod ἀνδρεῖα καὶ θυμοειδῆ" τὸ δ᾽ αἷμα τροφή" 
ὅσα δὲ θερμῷ ἄρδεται τῶν φυομένων, σχληρότερα 
35 πάντα, 


61. Διὰ τί τέρατα τίκτουσι μάλιστα τὰ τετράποδα 
πὰ μὴ μεγάλα, ἄνθρωπος δὲ καὶ τὰ μέγαλα ἧττον, 
οἷον ἵπποι xal ὄνοι; Ἦ ὅτι πολύγονα ταῦτα ; οἷον χύνες 
xal ὕες xal αἶγες καὶ πρόδατα πολὺ μᾶλλον τῶν με- 

40 γάλων, ἐχείνων δὲ τὰ μὲν ὅλως μονοτόχα, τὰ δ᾽ ὡς 
ἐπὶ τὸ πολύ. Τὰ δὲ τέρατα γίνεται ἐπαλλαττόντων 
τῶν σπερμάτων ἀλλήλοις xat συγχεομένων ἐν τῇ ἐξό-- 
δῳ τῆς γονῆς, ἢ ἐν τῇ μίξει τῇ ἐν τῇ ὑστέρᾳ τῆς θη- 

᾿ λείας" διὸ xal ὄρνιθες αὐτὰ ποιοῦσιν " τὰ γὰρ φὰ δί- 

46 δυμα τίχτουσι, τὰ δὲ τέρατα ἐχ τῶν διδύμων γίνεται, 
ὧν ἢ λέχιθος τῷ διένι οὐ διαιρεῖται, 


. 82 Διὰ τί ἢ χεφαλὴ δασεῖα τῶν ἀνθρώπων μᾶλλον 
τοῦ ἄλλου σώματος χαὶ οὐ χατὰ λόγον, τοῖς δ᾽ ἄλλοις 
ζῴοις τοὐναντίον ; ᾿ ὅτι xal τῶν ἄλλων τὰ μὲν εἷς 

ὃς ὀδόντας ἐχδίδωσι καθ’ ὑπερδολὴν τῆς τροφῆς, τὰ δ᾽ εἰς 


ΠΡΟΒΛΗΜΆΤΩΝ" I, vc-£6. 


(807,898.) 


geliora sunt. His igitur omnibus incommodis genus mari- 
timum immunc est. 


56. Cur tandem cetera quidem animalia alimentum sae- 
pius siccum quam humidum capiunt, liomo vero humidum 
saepius quam siccum? An quod homo natura calidissimus 
est? Plurimam itaque refrigerationem desiderat. 


57. Cur spadones calvi non efficiuntur ? An eo quod mul- 


tum cerebri obtinent ? id enim iis contingit quia cum mu- 


lieribus non concumbunt : semen enim e cerebro venit 


per spinam delabens. Hac itaque de causa boves quoque 


castrati cornua habere magna videntur. Eadem et causa 


esse videtur cur mulieres et pueri calvi non sint. 


58. Cur animantium alía quidem quam primum in lucem 
edita suut, nutriri per se ipsa possünt, alia vero ne- 
queunt? An ea possunt quae in genere quod memoriz ca- 
pax est, brevius vivunt? quocirca ocius quoque morte 
omnia: occumbunt. 


59. Cur tandem honio quidem plus excrementi humidi 
egerit quam sicci, equi et asini *vero plus sicci? An quod 
lic quidem animalia sicco alimento largiori utuntur ; homo 
vero humido magis quam sicco? ex cibo enim omne 
proficiscitur excrementum, et ex copiosiori copiosius. 
Igitur alia quidem humido magis, alia vero sicco largiori 
utuntur alimento , quoniam alia quidem animalia sicca na- 
tura sunt, alia vero humida. Itaque humidum potius ad- 
petunt quam siccum qua sicca constant natura (hujus 
namque magis indigent); contra siccum adíectant qua 
humida, utpote quae magis hoc indigent. 


60. Cur tum aves et homines, tum inter animantes 
fortes sunt duriores? An quod animositas cum calore est ? 
metus enim refrigeralio est. Quorumcumque igitur san- 
guis praecalidus est, haec οἱ fortia et animosa sunt ; sau- 
guis enim alimentum est : nam qua&cumque ex stirpibus 
aqua calida rigantur, omnes duriores sunt. 


61. Cur monstra inprimis parvae quadrupedes pariunt , 
homo autem grandesque animantes minus, ut equi et asini? 
An quod hae fecundiores sunt? sic canes, sues, capra, 
oves longe sunt feecundiores quam grandes; illarum vero 
alite quidem omnino singulos pariunt , alie vero magna ex 
parte. Monstra autem tum fiunt, quum semina inter sese 
intricantur confundunturque, vel ubi exit genitura, vel uhi 
in femine matrice permiscentur: unde et aves monstra 
edunt : ova enim pariunt gemina, monstra autem ex gemi- 
nis proveniunt, quorum vitellus nulla interjecta membrana 
distinguitur. ͵ 


62. Cur liominum caput pilosius est quam reliquum cor- 
pus, nec pro portione, ceterorum autem animalium contra ? 
An quia inter cetera alia quidem in dentes elocant, si quid 
superest alimenti, alia vero in cornua, alia tandem in pi- 


(sos.) PROBLEMATUM, * SECT. X, 63-XI, 1. 173 


κέρατα, τὰ δ᾽ εἰς τρίχας ; “Ὅσα μὲν εἷς χέρατα, ἧττον 
τὴν χεφαλὴν ἔχει δασεῖαν' ἐχεῖ γὰρ ἀνήλωται" ὅσα δ᾽ 
εἰς ὀδόντας, μᾶλλον μὲν τῶν χερατοφόρων᾽" ἔχει γὰρ 
λοφιάν, ἧττον δὲ τῶν τοιούτων, οἷον ὀρνέων' ἔχουσι 

b γὰρ ταῦτα καὶ τὴν τῶν ἀνθρώπων. Ὃ ἐκχείνοις πολ- 
λαχῇ διὰ πλῆθος, τοῦτο εἷς χεφαλὴν ἐχδίδωσιν᾽ οὐδὲ 
γὰρ οὐδὲν ἔχει, οὐδὲ πολὺ οὕτως ὥστε πανταχῇ. 


68. Διὰ τί ἄνθρωπος μόνος τῶν ζῴων πολιὰς ἔχει; 

Ἦ ὅτι τὰ μὲν πλεῖστα τῶν ζῴων ῥυάδα τὴν τρίχα ἀνὰ 
10 πᾶν ἔτος ἔχει, οἷον ἵππος, βοῦς, ἔνια δὲ δυάδα μὲν 
οὐχ ἔχει, βραχύθια δ᾽ εἰσί, καθάπερ πρόθατον xal 
ἄλλα: οὗ ἢ θρὶξ ὥσπερ οὐ γηράσχουσα οὐδὲ πολιοῦται" 

6 δ᾽ ἄνθρωπος οὔτε ῥυάδα ἔχει τὴν τρίχα, μαχρό-- 


θιόν τ᾽ ἐστίν, ὥσθ᾽ ὑπὸ τοῦ χρόνου πολιοῦται ; 


16. 64, Διὰ τί, ὅσοις τὰ ἀπὸ τοῦ ὀμφαλοῦ κάτω μείζονα 
ἢ τὰ πρὸς τὰ στήθη, βραχύδιοι καὶ ἀσθενεῖς ; Ἦ ὅτι ἢ 
χοιλία ψυχρὰ διὰ μικρότητα, ὥστ᾽ οὐ πεπτιχή, ἀλλὰ 
περιττωματιχή, οἱ δὲ τοιοῦτοι νοσαχεροί; 


85. Διὰ τί τὰ μὲν γίνεται τῶν ζώων οὗ μόνον ἐξ 

20 ἀλλήλων, ἀλλὰ xal αὐτόματα, τὰ δ᾽ ἐξ ἀλλήλων μό- 
vov, οἷον ἄνθρωπος xal Voc; Ἢ x&v εἰ χαὶ μὴ δι’ 
ἑτέρας αἰτίας, ἀλλ᾽ ὅτι τοῖς μὲν ὀλίγος ὁ χρόνος τῆς 
γενέσεως, ὥσθ᾽ f, γεννητιχὴ ὥρα [005 1] ὑπερτείνει καὶ 
ἐνδέχεται γενέσθαι ἐν τῇ μεταδολὴ τῶν ὡρῶν,, τῶν δὲ 
95 πολὺ fj γένεσις ὑπερτείνει ; ἐνιαύσιοι γὰρ ἢ δεχάμηνοί εἰ- 
σιν: ὥστ᾽ ἀνάγχη [ἢ μή 2] γίνεσθαι ἢ ἐξ ἀλλήλων γίνεσθαι. 


66. Διὰ τί τῶν Αἰθιόπων ol μὲν ὀδόντες λευχοί, xal 
λευχότεροι ἢ τῶν ἄλλων, οἷ δ᾽ ὄνυχες οὐκέτι; Ἦ οἱ μὲν 
ὄνυχες, ὅτι καὶ τὸ δέρμα μέλαν, καὶ μελάντερον 7| τῶν 

80 ἄλλων, οἱ δ᾽ ὄνυχες éx τοῦ δέρματος φύονται; Οἵ δ᾽ 
ὀδόντες λευχοὶ διὰ τί; Ἢ ὅτι ἐξ ὧν τὸ ὁγρὸν ἐξάγει ὁ 
ἥλιος ἄνευ τοῦ ἐπιθάπτειν, λευχαίνεται, οἷον xal τὸν 
χηρόν ; Τὸ μὲν οὖν δέρμα ἐπιθάπτει, τοὺς δ᾽ ὀδόντας 
οὐχ ἐπιδάπτει, ἀλλὰ τὸ ὑγρὸν διὰ τὴν ἁλέαν ἐξατμί-- 

36 ζεται ἐξ αὐτῶν. 

67. Διὰ τί τὰ μὲν ἀφαιρουμένης τῆς χεφαλῆς ἀπο- 
θνήσχει εὐθύς, 3| ταχύ, τὰ δ᾽ οὔ; Ἢ ὅσα ἄναιμα xat ὀλι- 
γότροφα, τοῦτο πάσχει ; οὔτε τροφῆς γὰρ δεῖται ταχύ, 
οὔτ᾽ ἐγχεῖται αὐτῶν τὸ θερμὸν ἐν τῷ ὑγρῷ, ὧν ἄνευ 

40 οὐχ οἷόν τε ζῆν τοῖς ἐναίμοις" τούτοις δ᾽ οἷόν τ᾽ ἐστίν’ 
ἀπνευστὶ ζῆν γὰρ δύνανται πολὺ μᾶλλον. Ἡ δ᾽ αἰ- 
τία ἐν ἑτέροις εἴρηται. 


TMHMA IA. 
OXA ΠΕΡῚ ΦΩΝΗΣ. 


I. Διὰ τί τῶν αἰσθήσεων ix. γενετῆς μάλιστα τὴν 
ἀχοὴν πηροῦνται; Ἦ ὅτι ἀπὸ τῆς αὐτῆς ἀρχῆς εἶναι δό- 

4ὁ ξειεν ἂν ἥ τε ἀχοὴ xal ἣ φωνή, ῥᾶστα δὲ δοχεῖ δια- 
φθείρεσθαι ἢ διάλεχτος οὖσα εἶδος φωνῆς, xol χαλεπώ- 


β 


los? Qua igitur in cornua, capile minus piloso sunt : 
absumptum enim illuc est; quze autem in dentes, pilosius 
quidem quam cornigera obtinent : comas enim caproneas 
habent, sed minus copiosas quam reliqua animalia hujus- 
modi coma praedita, ut aves : hoec enim vel idem quod ho- 
mines habent excrementum. — Quod his prz» magna copia 
multis luxuriat locis, id homo in caput elocat : nec enim 
nullum habet, nec adeo multum ut undique excre- 
scant pili. 


63. Cur unus omnium animantium homo canet? An 
quod pars animantium maxima pilum quotannis deciduum 
habet , ut equus, ut bos; nonnulla vero deciduum quidem 
nou habent, tempus autem vivunt breve, ut oves aliaque, 
quorum pilus, utpole non senescens, non canescit; at 
homo nec deciduum habet pilum, ct longevus est, ita 
ut tempore canescat? 


64. Cur vita brevi imbecillisque viribus sunt quie 
partem umbilico subjectam majorem habent quam ad 
pectus pertinentem? An quod venter ob exiguitatem frigi- 
dus est , ut concoquendi facultate non excellat, sed excre- 
mentis redundel ; morbis autem patent qui hujusmodi sunt? 


65. Quam ob causam animantium alia quidem nom 
solum ex se invicem, sed etiam sponte natur& procreantur, 
alia vero ex se invicem duntaxat, ut homo, ut equus? An 
etsi non alias ob causas, tamen quod apud illa quidem 
gignendi tempus breve est, ita ut tempestas generationi 
dicata conlineri possit intra mutationem tempestatum 
anni, ejusque limites non excedat; his vero multum ex- 
cedit generatio? eteniin vel anno, vel decem mensium spa- 
tio gignuntur, ita ut necessario vel nullo pacto, vel ex se 
invicem procreentur. 


66. Cur JEthiopum dentes quidem candidi, et candidio- 
res quam ceterorum, ungues autem non item ? An ungues 
quidem, quia cutis etiam nigra est, et nigrior quam cete- 
rorum , ungues autem ex cute proveniunt ? Sed cur dentes 
candent? An quod albescunt illa quibus sol humorem de 
trahit, ita ut non inficianlur, quo modo etiam cera? Itaque 
cutem inficit calor, dentes vero non inficit, sed humor 
eorum propter aestum exhalatur. 

67. Cur animantium alia quidem przcíiso capite vel 
protinus moriuntur, vel paulo post, alia vero non? An ita 
adficiunlur quecumque sanguinecarent exiguoque utuntur 
cibo? neque enim cito cibum desiderant, neque in humorem 
calor eorum infusus est : quibus rebus privatum animal 
sanguine praeditum vivere nequit ; illa vero queunt : sine 
respiratione enim multo diutius vivere possunt. Causa 
hujus rei alias exposita est. . 


SECTIO XI. 


QUA AD VOCEM PERTINENT. 


1. Cur sensuum auditu maxime inde ab ortu mutilantur ὃ 
An qued auditus et vox ab eodem initio proficisci videri 
possint? atqui locutio facillime depravari videtur, quae 
species vocis est , eademque perfici difficillime.  Indicium 


154 
tata ἐπιτελεῖσθαι, Σημεῖον δ᾽ ὅτι μετὰ τὸ γενέσθαι 
πολὺν χρόνον ἐνεοί ἐσμεν: τὸ μὲν γὰρ πρῶτον ὅλως 
οὐδὲ λαλοῦμεν οὐδέν, εἶτα ὀψέ ποτε ψελλίζομεν, διά 
τε τὸ τὴν διάλεχτον εὔφθαρτον εἶναι, τὴν αὐτὴν δ᾽ 
ἀρχὴν ἀμφοτέρων εἶναι xal τῆς διαλέκτου ( φωνὴ γάρ 
τις) καὶ τῆς ἀχοῆς ὥσπερ xal εἰ συμδεθηκότος, ῥᾷστα 
τῶν αἰσθήσεων φθείρεται, καὶ οὐ xa0' αὑτήν, fj ἀχοή, 
ἸΤεχμήριον δ᾽ ἔστι xol ἐκ τῶν ἄλλων ζῴων λαδεῖν ὅτι 
παντελῶς εὔφθαρτός ἐστιν ἢ ἀρχὴ τῆς διαλέχτου᾽ λα- 
10 λεῖ γὰρ οὐθὲν τῶν ἄλλων ζῴων πλὴν ἀνθρώπου, καὶ 
οὗτοι δ᾽ ὀψέ ποτε, χαθάπερ εἴρηται. 


2. Διὰ τί οἱ χωφοὶ πάντες διὰ τῶν ῥινῶν φθέγγον- 
ται; Ἧ διὰ τὸ ἐγγὺς εἶναι τοῦ ἐνεοὺς εἶναι᾽. οἵ δ᾽ ἐνεοὶ 
λαλοῦσι διὰ τῶν ῥινῶν ταύτῃ γὰο αὐτῶν ἐχπίπτει τὸ 

16 πνεῦμα διὰ τὸ τῷ στόματι μεμυχέναι, μεωύχασι δέ, 
ὅτι οὐθὲν εἰς φωνὴν χρῶνται τῇ γλώττῃ. 


3. Διὰ τί μεγαλόφωνοι πάντες εἰσὶν οἱ θερμοὶ τὴν 
φύσιν; "H ὅτι ἀνάγχη xal ἀέρα πολὺν xai ψυχρὸν ἐν 
τούτοις εἶναι; ἕλχει γὰρ τὸ πνεῦμα τὸ θερμὸν πρὸς 

40 ἑαυτὸ xal ἀέρα, xal πλείω τὸ πλεῖον, ἣ δὲ μεγάλη 
φωνὴ γίνεται ἐν τῷ πολὺν ἀέρα χινεῖν, καὶ ὀξεῖα ἐν τῷ 
ταχέως, βαρεῖα δ᾽ 4$ ἐν τῷ βραδέως. 


«. Διὰ τί οἱ χωφοὶ πάντες διὰ τῶν ῥινῶν φθέγγον- 

ται; *H διὰ τὸ βιαιότερον πνεῖν τοὺς χωφούς ; ἐγγὺς γὰρ 

85 τοῦ ἐνεοὶ εἶναί εἰσιν. Διίσταται οὖν τῶν μυχτήρων 

ὃ πόρος ὑπὸ τοῦ πνεύματος, οἵ τοιοῦτοι δὲ διὰ ῥινῶν 
φθέγγονται. 


6. Διὰ τί εὐηχοώτερα τὰ τῆς νυχτός ; Ἢ ὅτι μᾶλλον 
ἠρεμία διὰ τὴν τοῦ θερμοτάτου ἀπουσίαν ; διὸ xal ὡς 


30 ἐπὶ τὸ πολὺ ἀταραχτότερα' 6 γὰρ ἥλιος ὁ χινῶν, 


6. Διὰ τί πόρρωθεν αἵ φωναὶ ὀξύτεραι δοχοῦσιν εἷ- 
ναι; Οἱ γοῦν μιμούμενοι τοὺς σφόδρα πόρρω ὄντας xal 
βοῶντας ὀξὺ φθέγγονται καὶ ὅμοιον τοῖς ἀπηχοῦσιν, 
xal τῆς ἠχοῦς ὀξύτερος φαίνεται 6 ψόφος, ἔστι δὲ πόρρω’ 

35 ἀναχλᾶται γάρ. Οὐχοῦν ἐπεὶ ὀξὺ μὲν ἐν ψόφῳ τὸ 
ταχύ, βαρὺ δὲ τὸ βραδύ, ἔδει βαρυτέρας πόρρωθεν 
φαίνεσθαι τὰς φωνάς" τὰ γὰρ αὖ φερόμενα πάντα βρα- 
δύτερον φέρεται, ὅσῳ ἂν ἀπέχη τῆς ἀρχῆς πλεῖον, καὶ 
τέλος πίπτει. Πότερ᾽ οὖν ὅτι ol μιμούμενοι ἀμενηνῇ 

4o τῇ φωνῇ μιμοῦνται καὶ λεπτὴν τὴν πόρρωθεν φωνήν ; 
λεπτὴ δὲ βαρεῖα οὐχ ἔστιν, οὐδὲ μιχρὸν καὶ ἀμενηνὸν 
φθέγγεσθαι βαρύ, ἀλλ’ ὀξὺ ἀνάγκη. — "H οὐ μόνον οἱ 
μιμούμενοι διὰ τοῦτο μιμοῦνται, ἀλλὰ χαὶ οἱ ψόφοι 
αὐτοὶ ὀξύτεροι γίνονται; Αἴτιον δ᾽ ὅτι ὁ ἀὴρ ὃ φερόμε- 

4& νος ποιεῖ τὸν ψόφον, xal ὥσπερ τὸ πρῶτον ψοφεῖ τὸ 
χινῆσαν τὸν ἀέρα, οὕτω δεῖ πάλιν ποιῆσαι τὸν ἀέρα 
ἀεὶ ἄλλον χινοῦντα εἶναι, τὸν δὲ χινούμενον' διὸ 6 ψό- 
φος συνεχής, ὅτι ἀεὶ ἐχδέχεται χινοῦντα χινῶν, ἕως ἂν 
ἀπομαρανθῇ, ὃ ἐπὶ τῶν σωμάτων ἐστὶ τὸ πεσεῖν, 

[0 ὅταν μηχέτι δύνηται ὠθεῖν 6 ἀὴρ ἔνθα μὲν τὸ βέλος, 
ἔνθα δὲ τὸν ἀέρα’ ἡ μὲν γὰρ φωνὴ γίνεται f, συνεχὴς 


ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΩΝ * IA, β-ς΄. 


———————HÁRD ——— —— ————————H. ὅσαι 


(805,500.) 


hujus rei est, quod postquam nati sumus, diu muti su- 
mus : principio namque ne minimum quidem eloquimur, 
deinde sero tandem balbutimus, et quoniam facile perverti- 
tur locutio, idemque initium locutionis (vocis enim quaedam 
species est) quod auditus qui quasi vocis accidens est,omnium 
facillime sensuum auditus pervertitur, idque non per se. 
Argumentum autem, facile omnino loquendi principium 
destrui posse, vel ex ceteria animantibus erui licet : nul- 
lum enim ex ceteris animalibus loquitur preter hominem, 
et hic quoque sero tandem, ut dictum est. 


2. Cur omnes surdi vocem reddunt per nares? An quod 
prope absunt uf muti sint? muti enim per nares lo- 
quuntur : illac namque excidit halitus eorum, quia ore 
compresso sunt, quod compressum ideo est, quoniam lingua 
ad vocem reddendam nullatenus utuntur. 


3. Cur omnes qui natura sunt calida, magnam vocem 
emittunt ? An quod et multum in his aerem frigidumque in- 
esse necessarium est? calor enim ad se spiritum trahit et 
aerem , eoque plus, quo amplior est; vox autem magna eo 
constat, ut aeris. multum moyeatur, itemque acuta ut 
celeriter, gravisque ut tarde. 


4. Cur omnes surdi per nares vocem emittunt? An quod 
surdi violentius spirant, quippe qui prope absunt ut muti 
sint? Meatus itaque narium spiritu distenditur; tales 
&utem per nares vocem emittunt. 


5. Cur auditui potius favet nox ὃ An quod requies mayis 
praevalet, quoniam res calidissima abest? unde tr&nquil- 
lior quoque magna ex parte est : sol enim est qui movet. 


6. Cur voces e longinquo acutiores esse videntur? Ita- 
que qui homines procul admodum distantes atque cla- 
mantes imitantur, vocem acutam emittunt et similem 
sono , quem resonantia edunt ; echus quoque sonus acutior 
adparet, hlc vero procul abest, quippe quum refrangitur. 
Quum igitur soni acumen velocitate continelur, gravitas 
vero tarditate, voces e longinquo tardiores adparere debe- 
rent : quxe enim retro feruntur, eo tardius omnia moventur, 
quo longius a principio discesserint , tandemque decidunt. 
Utrum igitur qui imitantur, voce exili simulant longin- 
quam, quae ipsa quoque tenuis est? tenuis enim gravis 
non est, et qui exili debilique voce utuntur, necessario 
non gravem, sed acutam emittunt. An non modo qui imíi- 
tantur, ea de causa ita simulant, verum etiam soni ipsi 
acutiores fiunt? Causa vero est, quod aer motu citatus 
sonum excitat, et quemadmodum primum illud sonat 
quod aerem movit, sic rursus efficere debet ut semper 
alius quidem aer moveat, alius vero moveatur : eapro- 
pter continuus est sonus, quía semper moventi movens 
subcedit, donec emarcescat : quie quidem res in corporibus 
casus est, ubi aer non amplius impellere valet illic quidem 
telum, hic vero aerem : vox enim continua redditur, ubi 


(890, 900 ) 


ἀέρος ὠθουμένου ὑπ᾽ ἀέρος, τὸ δὲ βέλος φέρεται σώμα- 
τος ὕπ᾽ ἀέρος χινουμένου. ᾿ἘΕνταῦθα μὲν οὖν ἀεὶ τὸ 
αὐτὸ φέρεται σῶμα, ἕως ἂν χαταπέση, ἐχεῖ δ᾽ ἀεὶ 
ἕτερος ἀήρ. Καὶ πρῶτον ἐλάττω θᾶττον μὲν χινεῖται, 
ἐπ᾽ ὀλίγον δέ: διὸ πόρρω ὀξύτεραι xal λεπτότεραι αἱ 
φωναί: τὸ γὰρ θᾶττον ὀξύ, ὥσπερ xai διηπόρηται, 
ὥσπερ fj αὐτὴ αἰτία δι᾽ ἣν xol of μὲν παῖδες xal οἱ 
κάμνοντες ὀξὺ φθέγγονται, οἱ δ᾽ ἄνδρες xal οἱ ὑγιαί- 
γοντες βαρύ. Τὸ δὲ τοῖς ἐγγὺς μὴ ἐπίδηλον εἶναι τὴν 
10 φωνὴν 3, βαρυτέραν ἢ ὀξυτέραν γινομένην, καὶ ὅλως 
μὴ ὁμοίως ἔχειν τοῖς ῥιπτομένοις βάρεσιν, αἴτιον ὅτι 
τὸ μὲν ῥιφθὲν ἕν φέρεται ἀεὶ τὸ αὐτό, ὁ δὲ ψόφος ἀήρ 
ἐστιν ὠθούμενος Ox! ἀέρος" διὸ xal τὸ μὲν εἰς ἕν πί- 
πτει, ἡ δὲ φωνὴ πανταχῇ, ὥσπερ ἂν εἰ τὸ ῥιφθὲν ἅμα 
I6 φερόμενον ἀπείρως θρυφθείη, xal ἔτι εἰς τοὔπισθεν. 


[d 


7. Διὰ τί at νεηλιφεῖς οἰχίαι μᾶλλον ἠχοῦσιν ; *H 
ὅτι μᾶλλον ἀνάχλασις γίνεται διὰ τὴν λειότητα; λειό- 
τεραι δὲ διὰ τὸ ἀρραγὲς xal τὸ συνεχές. Δεῖ δὲ μὴ 
παντελῶς ὑγράν, ἀλλ᾽ ἤδη ξηρὰν λαμθάνειν᾽ ἀπὸ πη- 

80 λοῦ γὰρ οὐκ ἔστιν ἀνάχλασις" διὰ ταῦτα γὰρ xol τὰ 
χονιάματα μᾶλλον ἠχεῖ, Συμθάλλεται δ᾽ ἴσως xoà fj 
ἀχινησία τοῦ ἀέρος " ἀθρόος γὰρ ἰὼν μᾶλλον ἀποπλήτ- 
τεται τὸν προσπίπτοντα, 


8. Διὰ τί, ἐάν τις πίθον χαὶ χεράμια χενὰ χατο- 

3: ρύξῃ xal πωμάσῃ,, μᾶλλον ἠχεῖ τὰ οἰκήματα, xal ἐὰν 

φρέαρ 3 λάχχος 7 ἐν τῇ οἰκίᾳ ; Ἦ ὅτι ἐπεὶ ἀνάχλασις f 

λχώ, δεῖ περιειλημμένον ἀθρόον εἶναι τὸν ἀέρα, καὶ 

ἔχειν πρὸς ὃ ἀναχλασθήσεται προσπῖπτον πυχνὸν χαὶ 

λεῖον; οὕτω γὰρ μάλιστα ἠχὼ γίνεται. Τὸ μὲν οὖν 

3$: φρέαρ xal 6 λάχχος ἔχει τὴν στενότητα xal τὴν ἄθροι- 

σιν, οἵ δὲ πίθοι xol τὰ χεράμια xal τὴν πυχνότητα τῶν 

περιεχόντων, ὥστ᾽ ἐξ ἀμφοτέρων τὸ συμθαῖνον " xai 

γὰρ τὰ χοῖλα μᾶλλον ἠχεῖ" διὰ τοῦτο καὶ 6 χαλχὸς μά- 

λιστα τῶν ἄλλων. Ὅτι δὲ χατορωρυγμένα, οὐθὲν 

5. ἄτοπον fj γὰρ φωνὴ φέρεται χάτω οὐχ ἧττον " ὅλως δὲ 
πανταχῇ δοχεῖ χαὶ χύχλῳ φέρεσθαι, 


9. Διὰ τί δὲ μᾶλλον, ἐὰν xavopüEr, τις, ἠχεῖ 7) ἐὰν 
μή; *H ὅτι περιστεγόμενα μᾶλλον εἷς αὑτὰ δέχεται xol 
χατέχει τὸν ἀέρα; Συμδαίνει δὲ καὶ τὴν πληγὴν σφο- 

40 δροτέραν γίνεσθαι. 


10. Διὰ τί τὸ ὕδωρ τὸ ψυχρὸν ἐκ τοῦ αὐτοῦ ἀγγείου 
ἐχχεόμιενον ὀξύτερον ποιεῖ τὸν ψόφον; Ἦ ὅτι θάττων f 
φορά; βαρύτερον vdp* ἢ δὲ θάττων ὀξύτερον ποιεῖ τὸν 
ψόφον τὸ δὲ θερμὸν xal τῇ μανότητι xal τῇ ἀναφορᾷ 

46 κουφίζει, Παρόμοιον δ᾽ ὅτι καὶ αἱ δᾷδες χαιόμεναι 
ἀσθενεστέραν τὴν πληγὴν ποιοῦσιν, 


τ, Διὰ τί τοῖς ἠγρυπνηχόσιν ἢ φωνὴ τραχυτέρα, Ἢ 
διότι δγρότερον τὸ σῶμα διὰ τὴν ἀπεψίαν, xal οὐχ 
ἥχιστα περὶ τὸν ἄνω τόπον (διὸ καὶ βάρος ἐν τῇ χε- 

50 φαλῇ) ὑγρότητός τε περὶ τὸν βρόγχον οὔσης, ἀνάγχη 
καὶ τραχυτέραν εἶναι τὴν φωνήν; ἢ μὲν γὰρ τραχύτης 


PROBLEMATUM, * SECT. XI, 7-11. 


413 


aer aerem propellit, telum autem fertur, ubi corpus ab 
aere movetur. Hic igitur semper idem corpus fertur donec 
corruat, hic vero alius atque alius aer. Atque primum qui- 
dem minora velocius moventur, sed minus : qua de causa 
acutiores ac tenuiores sunt voces longinqua : est enim ve- 
locius acutum , qua ratione οἱ quzstionem proposuimus, 
quemadmodum eadem quoque causa est, cur et pueri qui- 
dem et segrotantes acutam, viri autem et bene valentes 
gravem emittant vocem. Quod vero prope adstantibus ma- 
nifestum non est, graviorne, an acutior vox emittatur, quod- 
que omnino vox non eodem modo se habet quo pondera 
projecta, hujus rei causa est quod projectum quidem pon- 
dus semper unum idemque manet , dum fertur ; sonus autem 
aer propulsus ab aere est : hinc etiam pondus quidem unum 
in locum cadit, vox autem ubique, perinde ac si projectum 
pondus, quo tempore fertur, simul in partes frangeretur 
innumeras, idque etiam retrorsum. 


7. Cur domus nuper illitae magis sonant? An quod me- 
lior fit repercussio propter lavitatem? leviores autem ideo 
sunt, quoniam contipua rimisque immunes. Non tamen 
penitus humidam, sed quae jam sicca est, sumere oportet : 
nulla enim refractio de limo fit : hrec namque causa est, cur 
etiam opus tectorium magis sonet. Quin etiam aeris immo- 
bilitas fortasse aliquid confert : confertim enim fluens ob- 
currentem magis reperculit. 


8. Quam ob causum, si quis dolium et fictilia inania 
obruat operculoque contegat, domicilia sonant amplius, 
nec non si puteus, vel cisterna in domo sit? An quod, quum 
echo refractio est, adesse debet aer confertim conclusus, 
babereque rem densam ac levem in quam incidens refran- 
gatur? sic enim potissimum ecbo nascitur. Ergo puteus 
et cisterna angustiam oblinent et aeris adcumulationem sub- 
peditant , dolia vero atque fictilia ambieutium densitatem , 
ita ut utrique causee tribuenda sint quie eveniunt : concava 
enim etiam magissonant : quapropter et ees omnium aliorum 
maxime, Nequaquam vero absurdum est quod obruta 
illud faciunt : vox enim non minus in ima se defert , ac 
denique quoquoversus, atque etiam in orbem ferri videtur. 


9. Cur si quis obruerit, magis resonant quam si non? Àn 
quod protegentia magis intra sese recipiunt et  deUnent 
aerem? Simulque accidit ut ictus vehementior fiat. 


10. Cur aqua frigida ex eodem profluens vase acufiorem 
efficit sonum? An quod motus velocior est? gravior enim 
frigida est ; acutiorem autem sonum efficit quae velocior est ; 
calor vero et raritate sublevat et elatione. Subsimile au- 
tem est quod tzedae quoque ardentes ictum infligunt imbe- 
cilliorem. 


11. Cur hominibus qui vigilaverint, vox aspenor reddi- 
tur? An quod corpus ob cruditatem bumidius est, maxime- 
que circa locum superiorem (unde caput quoque gravescit ), 
tum quod ubi guttur humor obeupat, vocem quoque aspe- 
riorem esse necesse est? asperitas enim ob insqualitatem, 


116 


δὰ τὴν ἀνωμαλίαν, f, δὲ βαρύτης διὰ τὴν ἔμφραξιν- 
βραδυτέρα γὰρ ἣ φορά. 

11. Διὰ τί μετὰ τὰ σιτία τάχιστα ἀπορρήγνυται ἣ 
φωνή ; Ἢ ὅτι χοπτόμενος μὲν 6 τόπος ἐχθερμαίνεται, 
θερμαινόμενος δ᾽ ἕλκει τὴν ὑγρότητα; πλείων δ᾽ αὕτη 
xal ἑτοιμοτέρα διὰ τὴν προσφοράν, 


13. Διὰ τί οἱ χλαίοντες ὀξὺ φθέγγονται, οἵ δὲ γε- 
λῶντες βαρύ; "H ὅτι οἱ μὲν ὀλίγον χινοῦσι πνεῦμα δι’ 
ασθένειαν, οἱ δὲ σφοδρῶς, ὃ ποιεῖ ταχὺ φέρεσθαι τὸ 
πνεῦμα, τὸ δὲ ταχὺ ὀξύ (χαὶ γὰρ ἀπὸ συντόνου τοῦ 
σώματος ῥιπτούμενον ταχὺ φέρεται)" ὃ δὲ γελῶν 
τοὐναντίον διαλελυμένως" οἱ δ᾽ ἀσθενεῖς ὀξύ ( ὀλίγον 
γὰρ ἀέρα κινοῦσιν) * οἱ δ᾽ ἐπιπολῆς; “Ἔτι ol. μὲν γε- 
λῶντες θερμὸν τὸ πνεῦμα ἀφιᾶσιν, οἵ δὲ χλαίοντες, 
ὥσπερ xat ἣ λύπη καταψυξίς ἐστι τοῦ τόπου περὶ τὰ 
στήθη, xal τὸ πνεῦμα ψυγρότερον ἀφιᾶσιν. Τὸ μὲν 
οὖν θερμὸν πολὺν ἀέρα χινεῖ, ὥστε βραξέως φέρε- 
σθαι, τὸ δὲ ψυχρὸν ὀλίγον, Συμθαίνει δὲ τοῦτο xal 
ἐπὶ τῶν αὐλῶν" ot γὰρ θερμοὶ τῷ πνεύματι αὐλοῦντες 
πολὺ βαρύτερον αὐλοῦσιν. 


- 
- 


2 


e 


14. Διὰ τί οἱ παῖδες καὶ τὰ ἄλλα τῶν ζῴων τὰ νέα 
ὀξύτερον φθέγγονται τῶν τελείων, xal ταῦτα τῆς ὀξύ- 
τητος σφοδρότητος οὔσης; ^H ἡ φωνή ἐστιν ἀέρος χίνη- 
σις, xol ἣ θάττων ὀξυτέρα, ῥᾶον δὲ xal θᾶττον 6 ὀλί- 
qoc τοῦ πολλοῦ χινεῖται ἀήρ 5 Κινεῖται δ᾽ ἢ συγχρι- 
νόμενος, ἢ διαχρινόμενος πὸ θερμοῦ. — "Emet δ᾽ 4 μὲν 
εἰσπνοή ἐστι ψυχροῦ εἰσαγωγή, συγχρίνοιτ᾽ ἂν ἐν αὐτῇ 
ὃ ἐν ἡμῖν ἀήρ᾽ $ δ᾽ ἐχπνοή, θερμοῦ χινήσαντος ἀέρα, 
γίνοιτ᾽ ἂν ἢ φωνή᾽ ἐχπνέοντες γάρ, οὐχ εἰσπνέοντες 
φωνοῦμεν. ᾿Επεὶ δὲ τὰ νέα θερμότερά ἐστι τῶν πρε- 
σδυτέρων xal τοὺς ἐν αὑτοῖς πόρους στενωτέρους ἔχει, 
, ἐλάττω ἂν ἀέρα ἔχοι ἐν ἑαυτοῖς" ὄντος δὲ τοῦ τε χι- 
γουμένου ἐλάττονος χαὶ τοῦ χινοῦντος θερμοῦ πλείονος 
ἐν αὐτοῖς, θᾶττον ἂν δι᾽ ἄμφω f; κίνησις γένοιτο τοῦ 
ἀέρος - ἡ δὲ θάττων ὀξυφωνοτέρα ἂν εἴη διὰ τὰ προει- 
ρημένα. 


35 


3 


16. Διὰ τί ol χλαίοντες ὀξὺ φθέγγονται, οἵ δὲ γε- 
λῶντες βαρύ; Ἦ ὅτι οἵ μὲν χλαίοντες συντείνοντες καὶ 
συνάγοντες τὸ στόμα φωνοῦσιν ; Τῇ τε δὴ συντονίᾳ χι- 

(0 νεῖται ταχὺ ὃ ἐν αὐτοῖς ἀήρ, χαὶ τῷ διὰ στενοῦ τοῦ 
στόματος φέρεσθαι θᾶττον φέρεται" δι᾽ ἄμφω οὖν ὀξεῖα 
γίνεται ἣ φωνή" οἱ δὲ γελῶντες ἀνέντες τὸν τόνον γελῶσι 
xal χεχηνότε. Ἐχπέμποντες οὖν διὰ τοῦτ᾽ εὐρέως 
καὶ βραδέως τὸν ἀέρα εἰκότως βαρυφωνοῦσιν. 


18. Διὰ τί οἵ ἄγονοι, οἷον παῖδες, γυναῖχες, xat ol 
ἤδη γέροντες, xol οἱ εὐνοῦχοι ὀξὺ φθέγγονται, οἱ δ᾽ 
ἄνδρες βαρύ; Ἦ καθάπερ fj γραμμὴ xal τὰ ἄλλα λεπτὰ 
ἕν διάστημα ἔχει, τὰ δὲ παχέα πλείω, οὕτω χαὶ f 
λεπτὴ φωνὴ ἕν ἂν ἔχοι διάστημα - ῥᾷον δὲ καὶ ποιῆσαι 
50 χαὶ κινῆσαι ἐστὶν ἕν ἣ πλείω; ᾿Εἰχόντων οὖν τῶν προει- 
ρημένων πνεῦμα ἀσθενές, χινεῖ αὐτῷ ἀέρα ὀλίγον " 


45 


IIPOBAHMATON * IA, i$- ic. 


(900.) 


gravilas vero propfer obstructionem supervenit : tardius 
enim fertur. 


12. Cur cibo ingesto citissime abrumpitur vox ? An quod 
locus dum percutitur quidem, concalescit, concalescens vero 
humorem adtrahit? is enim ob adsumptum cibum et lar- 
gior est et paratior. 


13. Quare qui flent, vocem mittunt acutam ; qui rident 
vero, gravem? An quod hi quidem ob debilitatem parum 
spiritus movent, illi vero vehementer intendunt, quod fa- 
cit ut spiritus velociter feratur, velox autem acutus est 
(quum enim ab intento projicitur corpore, fertur velociter) ; 
contra qui ridet, dissolute movet; sed debiles acutam 
emittunt vocem ( parum enim aeris movent); qui rident 
vero superficie tenus tantum. Ad hac qui rident, spiri- 
tum calidum emittunt ; qui vero flent, quemadmodum do- 
lor quoque refrigeratio loci circa pectus est, ita el frizidio- 
rem emittunt spiritum. Calidum itaque multum aeris mo- 
vet, ita ut tarde feratur; frigidum autem parum. ldem 
vel in tibiis evenit : quodsi enim spiritu tibia canunt ca- 
lido, multo gravius canunt. 


14. Cur pueri ceteraque animalia juniora vocem reddunt 
aculiorem quam adulla, quum tamen acumen vehementia 
sit? Àn vox motus aeris est, motusque velocior acu- 
tior; facilius autem et velocius parum quam multum 
aeris movetur? Movetur autem quoties vel cogitur, vel dis- 
cernitur a calore. Sed quum inspiratio quidem frigidi intro- 
ductio est, aer intra nos per eam cogelur; exspiratio vero, 
quum aer a calore movetur, vox fiet : exspirantes enim, non 
inspirantes vocem edimus. Quum autem novella calidiora 
sint quam vetusta, mealusque. intra se habeant arcliores, 
minus intra se aeris continebunt,quumque calor qui moveat, 
amplior in his insit, res autem quie moveatur, parcior , ve- 
locius utraque de causa aer movebitur ; at velocior vocem 
producet acutiorem ob ea qua ante retulimus. 


15. Cur vocem qui flent, acutam emittunt, qui vero 
rident, gravem? An quia flentes quidem intendendo contra - 
hendoque os vociferantur? Itaque propere aer intra eos 
propter intentionem movetur, quumque per os transeat an- 
gustum, fertur velocius : utraque igitur de causa vox acuta 
fit ; contra qui rident, tensionem remittentes hiantesque ri- 
üent. Quum igitur ob eam rem late tardeque emittant ae- 
rem, merito voce utuntur gravi. 


16. Cur vocem reddunt acutam qui expertes seminis 
sunt , ut pueri, mulieres, decrepiti , spadones, gravem au- 
tem viti? An quo modo linea ceteraque tenuia dimensio- 
nem unam duntaxat sortiuntur, crassa autem plures, sic vox 
eliam tenuis unam dimepsionem habebit; unum autem et 
facere et movere facilius est quam plura? Ergo quum pra- 
dicti spiritum habeant imbecillum, eo parum aeris movent ; 


[900,901.) 


ἔλάχιστος δ᾽ ἐστὶν ὃ ἕν διάστημα ἔχων" ὃς ἔσται λε- 
πτὸς διὰ τὰ προειρημένα, xal ἢ ἀπ᾽ αὐτοῦ φωνὴ γινο 
μένη τοιαύτη fj δὲ λεπτὴ φωνὴ ὀξεῖά ἐστιν. Of μὲν 
οὖν ἄγονοι διὰ ταῦτα ὀξύφωνοί εἶσιν ol δ᾽ ἄνδρες 
ὃ ἰσχύοντες τῷ πνεύματι πολὺν ἀέρα χινοῦσι, πολὺς δ᾽ 

ὧν βραδέως ἂν χινοῖτο, xal βαρεῖαν φωνὴν ποεῖ ἐποίει 

γὰρ ἥ τε λεπτὴ xal ἢ ταχεῖα χίνησις ὀξεῖαν φωνήν, ὧν 


οὐδέτερον ἐπὶ τοῦ ἀνδρὸς συμδαίνει γίνεσθαι. 


17. Διὰ τί αἴ φωναὶ βαρύτεραι ἡμῖν εἶσι τοῦ χεῖ- 

19 μῶνος; Ἦ ὅτι παχύτερος 6 ἀήρ ἐστι τότε͵ xod ὃ ἐν ἡμῖν 
xa 6 ἐχτός, παχυτέρου δὲ ὄντος βραδυτέρα ἡ χίνησις 
γίνεται, ὥσθ᾽ ἣ φωνὴ βαρυτέρα ; " Ext ὑπνωτιχώτεροί 
ἐσμεν τοῦ χειμῶνος ἣ τοῦ θέρους, καὶ καθεύδομεν πλείω 
χρόνον" ἐκ δὲ τῶν ὕπνων βαρύτεροί ἐσμεν. Ἔν ᾧ οὖν 
ι6 πλείονα χρόνον χαθεύδομεν ἢ ἐγρηγόραμεν (οὗτος δ᾽ 
ἐστὶν 6 χειμών), ἐν τούτῳ ἂν εἴημεν βαρυφωνότεροι 

ἢ ἐν ᾧ τοὐναντίον " τοῦ γὰρ μεταξὺ τῆς ἐγέρσεως ὄντος 
ὀλίγου χρόνου, ἣ ἐν τῷ ὕπνῳ ἕξις γενομένη, διαμένει 


πρὸς τὴν χαθύπνωσιν. 


20 18. Διὰ τί ἐχ τῶν πότων καὶ τῶν ἐμέτων xal ἐν τοῖς 
ψύχεσι βαρύτεῤον φθέγγονται; *H διὰ τὴν ἔμφραξιν τοῦ 
φάρυγγος τὴν γινομένην ὑπὸ τοῦ φλέγματος; ἐπιχατα- 
σπᾷ γὰρ ῥευμάτιον slc αὐτόν, xal τοῖς μὲν 6 ἔμετος ἦ 
ὃ πότος, τοῖς δ᾽ ἡ ὥρα καὶ τὸ συμπλήρωμα στενώτε- 

25 pov ποιεῖ τὸν φάρυγγα, ὥστε βραδυτέρα γίνεται ἢ φορὰ 
τοῦ πνεύματος " ἣ δὲ βραδεῖχ φορὰ βαρεῖαν ποιεῖ τὴν 
φωνήν. 


19. Διὰ τί ἐγγύθεν μὲν fj βαρυτέρα μᾶλλον ἐξακχού- 
εται, πόρρωθεν δ᾽ ἧττον; Ἦ διότι ἢ βαρυτέρα φωνὴ 
30 πλείω μὲν ἀέρα χινεῖ, οὐχ εἰς μῆχος δέ; Πόρρωθεν μὲν 
οὖν ἧττον ἀχούομεν, διότι ἐπ᾽ ἔλαττον χινεῖται, ἐγγύ-- 
θεν δὲ μᾶλλον, διότι πλείων ἡμῖν ἀὴρ πρὸς τὸ αἰσθη- 
τήριον προσπίπτει. Ἡ δ᾽ ὀξεῖα πόρρω ἀχούεται, ὅτι 
λεπτοτέρα ἐστί, τὸ δὲ λεπτὸν τὴν εἷς μῆχος αὔξησιν 
35 ἔχει, Λέγοι δ᾽ ἄν τις ὅτι καὶ θάττων ἐστὶν ἢ ποιοῦσα 
αὐτὴν χίνησις " εἴη δ᾽ ἂν τοῦτο, εἰ πυχνὸν μέν, στενὸν 
δ᾽ εἴη τὸ χινοῦν πνεῦμα τὸν ἀέρα" ὅ τε γὰρ ὀλίγος εὖ - 
χινητότερός ἐστιν ἀήρ (χινεῖται γὰρ ὀλίγος ὑπὸ τοῦ 
στενοῦ), καὶ τὸ πυχνὸν πλείους πληγὰς ποιεῖ, al τὸν 
40 ψόφον ποιοῦσιν. Ἰδεῖν δ᾽ ἔστι τοῦτο ἐπὶ τῶν ὀργάνων" 
al γὰρ λεπτότεραι χορδαὶ ὀξύτεραί εἶσι, τῶν ἄλλων τῶν 
αὐτῶν ὑπαρχόντων αὐταῖς. 


20. Διὰ τί ἡ φωνὴ ὀξυτέρα φαίνεται τοῖς μαχροτέραν 
ἀφεστηχόσι, τοῦ ὀξέος ὄντος ἐν τῷ ταχέως φέρεσθαι ; 
ι5 τὸ δὲ μακροτέρω φερόμενον βραδύτερον χινεῖται. Ἦ 
ὅτι fj ὀξύτης τῆς φωνῇς οὐ μόνον ἐστὶν ἐν τῷ ταχέως 
αἰινεῖσθαι, ἀλλὰ καὶ ἐν τῷ λεπτότατον ψόφον γίνεσθαι" 
τοῖς δὲ μαχροτέραν ἀφεστηχόσιν ἀεὶ λεπτοτέρα fj φωνὴ 
ἀφικνεῖται διὰ τὴν ὀλιγότητα τοῦ ἀέρος τοῦ χινουμέ- 
$0 νου; μαραίνεται γὰρ ἣ χίνησις, μαραινόμενος δ᾽ ὁ 
ἀριθμὸς μὲν εἰς τὸ ἕν τελευτᾷ, σῶμα δ᾽ εἷς διάστημα 
ARISTOTELES. ΙΓ΄ 


PROBLEMATUM, * SECT. XI, 17-20. 


117 


minimus autem est qui dimensione unica praeditus est, 
isque ob predictas rationes tenuis erit et vox quz ah eo 
proficiscitur, ejusmodi; vox auteu tenuis acuta est. Qui 
igilur semine carent, ob eam rem vocem reddunt acutam ; 
viri vero, quoniam spiritu valent, multum aeris movent ; 
qui quum multus sit, lente movebitur , vocemque efficit 
gravem : motus enim velox et tenius vocem efüiciebat acu- 
tam : quorum neutrum ut in viro possit exsistere accidit. 


17. Cur voces nostre graviores sunt tempore hiberno? 
Àn quod aer crassior tunc est, cum interior, tum exterior ; 
crassior autem quum sit, tardior fit motus, ita ut vox gra- 
vior evadat? Adde quod somnolentiores hiberno tempore 
sumus quam :slivo, plusque temporis dormire solemus; 
post somnum autem torpidiores sumus. Quo igitur tempore 
plus dormimus quam vigilamus (idque hibernum est) , in 
hoc voce utemur graviori quam quo contrarium facimus : 
quom enim tempus vigilandi quod intervenit, breve sit , 
habitus, qui inter dormiendum obtinet, permanet donec 
obdormiscamus. ᾿ 


18. Cur ex potatione et vomitu, itemque per frigora vo- 
cem emittimus graviorem? An propter faucium obefructio- 
nem quz a pituita fit, quippe qua aliquid fluxionis in eas 
detrahit? Alque illis quidem vomitus, aut potatio, his 
vero tempesías, vel plenitudo fauces reddit angustiores, 
ita ut spiritus motus tardior fiat, tardus autem motus gra- 
vem efficit vocem. 


19. Cur vox gravior e propinquo quidem magis exaudi- 
tur, e longinquo vero minus? An quod gravior plus quidem 
aeris movet, sed non per longum spalium? Ergo e longinquo 
quidem minus audimus, quoniam minus spatium percurrit ; 
e propinquo autem magis, quoniam plus aeris sensorium 
ferit nostrum. — Acuta autem procul ideo auditur, quoniam 
tenuior est : tenue autem augmentum in longitudinem 
obtinet. Dicere etiam possit quis quod motio, quae eam ef- 
ficit, velocior est, idque obtinebit, si densus quidem, sed 
angustus spiritus sit qui aerem movet : nam et exiguus 
aer mobilior est, quippe qui ab angusto movetur, et den- 
sus plures infligit ictus, qui sonum efficiunt. Licet autem 
hoc in musicis perspicere instrumentis : fides namque 
tenuiores, ceteris eiadem substantibus in iis, acutiores 
sunt. 


20. Cur vox acutior illis adparet qui longius abstant, 
quum tamen acumen raptus celeritate constet? quod enim 
longius fertur, movetur tardius. An quod vocis acumen non 
solum in velocitate movendi, sed etiam in summa soni 
oborti tenuitate consistit; ad eos autem qui longius abeunt, 
semper tenuior devenit vox ob aeris qui movetur, exiguita. 
tem? motus enim marcescit; atqui numerus quidem emar- 


cescens in unitatem relabitur, corpus vero in unicam di. 
. 


178 


ἕν, ὅ ἐστιν ἐν σώματι λεπτότης. “Ὁυοίως δὲ xoi ἐν 


φωνῇ. 


41. Διὰ τί xal οἵ γεγυμνασμένοι χαὶ οἱ ἀσθενεῖς ὀξὺ 
φθέγγονται; Ἧ ὅτι οἱ μὲν ἀσθενεῖς ὀλίγον ἀέρα χινοῦ- 
ὃ σιν, ὃ δ᾽ ὀλίγος τοῦ πλείονος θᾶττον φέρεται οἵ δὲ γε- 
γυμνασμένοι ἰσχυρῶς χινοῦσι τὸν ἀέρα, ὃ δ' ἰσχυρῶς 
χινούμλενος ἀὴρ θᾶττον φέρεται" τὸ δὲ ταχὺ ἐν φορᾷ ἐν 
φωνῇ ὀξὺ ἐστιν; 


32. Διὰ τί τοῖς μετὰ τὰ σιτία χεχραγόσιν $ φωνὴ 
19 διαφθείρεται, χαὶ πάντας ἂν ἴδοιμεν, τοὺς φωνασχοῦν- 
τας, οἷον ὑποχριτὰς xal χορευτὰς χαὶ τοὺς ἄλλους τοὺς 
τοιούτους, ξωθέν τε χαὶ νήστεις ὄντας τὰς μελέτας 
ποιουμένους; ^H τὸ διαφθείρεσθαι τὴν φωνὴν οὐθὲν 
ἕτερόν ἐστιν ἢ τὸν τόπον διαφθείρεσθαι xaf' ὃν τὸ 
15 πνεῦμα διεξέρχεται; διὸ χαὶ οἱ βραγχιῶντες διαφθεί- 
povcat τὰς φωνάς, o0 τῷ τὸ πνεῦμα γίνεσθαι χεῖρον, ὃ 
ποιεῖ τὴν φωνήν, ἀλλὰ τῷ τετραχύνθαι τὴν ἀρτηρίαν. 
Ὑπὸ δὲ τῆς θερμασίας τῆς σφοδρᾶς μάλιστα τραχύ- 
νεσθαι πέφυχεν ὃ τόπος οὗτος διὸ xoi οὔθ᾽ οἱ πυρέτ- 
20 τοντες, οὔθ᾽ οἱ σφόδρα πεπυρεχότες εὐθὺς μετὰ τὴν 
ἄνεσιν τοῦ πυρετοῦ ἀδειν δύνανται’ τετράχυνται γὰρ ὃ 
φάρυγξ αὐτοῖς διὰ τὴν θερμασίαν, "Amo δὲ τῶν σιτίων 
εἰχὸς εἶναι τὸ πνεῦμα xal πολὺ xai θερμόν" τὸ δὲ τοιοῦ- 
τον εὔλογόν ἐότι διεξιὸν ἑλχοῦν τε xal τραχύνειν τὴν 
35 ἀρτηρίαν τούτου δὲ συμῥαίνοντος, εἰχότως ἢ φωνὴ 
διαφθείρεται, 


43. Διὰ τί, εἴπερ ἣ φωνή ἐστιν ἀήρ τις ἐσχηματι- 

σμένος xai φερόμενος, διαλύεται πολλάχις τὸ σχῆμα, 

ἣ δ᾽ ἠχώ, ἣ γίνεται πληγέντος τοῦ τοιούτου πρός τι 

80 στερεόν, οὐ διάλύεται αὕτη, ἀλλὰ σαφῶς ἀχούομεν 

αὐτῆς; Ἢ ὅτι ἀνάχλασίς ἐστιν, ἀλλ’ οὐ κατάχλασις; 

οὕτω δὲ τό θ᾽ ὅλον διαμένει, xal δύο μέρη δμοιοσχή- 

μονα ἐξ αὐτοῦ γίνεται" πρὸς ὁμοίαν γὰρ γωνίαν ἐστὶν 

$ ἀνάχλασις" διὸ καὶ ὁμοία γίνεται ἡ τῆς ἠχοῦς φωνὴ 
85 τῇ ἐξ ἀρχῆς. 


. Διὰ τί τῶν μὲν ἄλλων ζῴων τὰ νέα xal νήπια 
ὀξύ Tm φθέγγονται τῶν τελείων, οἱ δὲ βόσχοι βαρύ- 
τερον τῶν τελείων βοῶν; Ἦ ὅτι ἐν ἑχάστῳ γένει τὸ νή- 
Ttov ὅμοιόν ἐστι τῷ ἐν αὐτῷ θήλει, τῶν βοῶν δ᾽ αἱ 

, : L , t^ , H 

40 θήλειαι βαρύτερον φθέγγονται τῶν ἀρρένων, οἱ δὲ μό- 

σχοι ταύταις διοιότεροί εἶσιν ἢ τοῖς ἄρρεσιν’ τὰ δ᾽ ἄλλα 
τοὐναντίον ; 


86. Διὰ τί, ὅταν ἀχυρωθῶσιν αἱ ὀρχῆστραι, ἧττον 

of χοροὶ γεγώνασιν; ^H διὰ τὴν τραχύτητα προσπίπτουσα 

4 ^j φωνὴ οὐ πρὸς λεῖον τὸ ἔδαφος ἧττον γίνεται μία, 

ὥστ᾽ ἐλάττων; οὐ γὰρ συνεχής ὥσπερ χαὶ τὸ φῶς 

ἐπὶ τῶν λείων μᾶλλον, διὰ τὸ διαλαμδάνεσθαι τοῖς ἐμ- 
ποδίζουσιν. 


46. Διὰ τί ποτε 6 ἅλς, ὅταν εἷς πῦρ ἐμόληθῇ, ψο- 
go oet; ^H ὅτι 6. ἂλς ὑγρὸν ἔχει οὐ πολύ, ὃ ὑπὸ τοῦ θερ- 


ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΩΝ " ΙΑ, χα-χς', 


(ουι,901.} 


mensionem, qua in corpore tenuitas est. Eodem quoque 
modo apud vocem se habet res. 


21. Cur vocem acutam et exercitati reddunt et debiles? 
Àn quod debiles quidem parum aerís movent ; parum autem 
quam major copia velocius fertur; exercitati vero aerem 
movept vehementer; aer autem excitus vehementer velo- 
cius fertur ; quod autem velox in motu, id acutum est in 
voce? 

22. Cur vox corrumpitur his qui cibo ingesto clamitant , 
atque omnes qui vocem exercent, ut histriones, saltatores 
el ceteros generis ejusdem mane jejunoque ore exercita- 
tiones obire videmus? An vocis corruptio nihil aliud est 
quam loci, quem spiritus transmeat, corruptio : quo- 
circa rauci quoque vocem corrumpunt , non quod spiritus 
vitiatur qui vocem efformat, sed quod exasperata arteria 
est. A vehementi autem calore exasperari maxime solet 
hicce locus : quamobrem neque qui febriunt, neque qui 
vehementer febrierunt , statim post febris remissionem can- 
tare queunt : sunt enim asperis propter calorem faucibus. 
Cibum autem spirilum et auxisse el calefecisse consenta- 
neum est; qui autem talis est, transmeando arteriam ul- 
cerare alque exasperare rationi congruum est : quod quum 


inciderit , merito vox corrumpitur. 


23. Cur quum vox aer quidam figuratus motuque citatus 
sit, seepe figura ejus dissolvitur, echo contra que fit ubi ejus- 
modi aer in corpus aliquod solidum illiditur, non dissolvi- 
tur, sed eamdem expresse audimus? An quod refractio est, 
non perfractio ? sic enim cum tolum permanet, tum partes 
ab eo due eadem figura predite proficiscuntur, quippe 
quum secundum aequalem angulum refraclio fiat : quapro- 
pter οἱ echus vox similis pristine efficitur. 


24. Cur cetera quidem animalia novella recensque edita 
vocem mittunt acutiorem quam adulta, vituli autem gra- 
viorem quam boves adulti? An quod infans unoquoque in 
genere similis feminz ejusdem generis est; boum autem 
feminse graviorem emittunt vocem quam mares, vitulique 
his similiores quam maribus supt; reliqua vero animalia 
contrario modo sese liabent? 


25. Quam ob causam paleis in orchestra sparsis chori 
minus resonant? An quum propter asperitatem vox non in 
pavimentum incidat leve, minus fit una, atque eapropler 
minor, quippe qua minus continua-est, quomodo etiam lux . 
in rebus levibus magis una efficitur, quoniam ab impedi- 
mentis distrahitur ὃ 


26. Cur tandem sal igni injectus crepat? An quia sal parum 
humoris continet, quod a calore conversum in spiritum et τὶ 


(0) 


μοῦ ἐχπνευματούμενον xal βία ἐχπῖπτον σχίζει τὸν 
ἅλα, τὸ δὲ σχιζόμενον ἅπαν ψοφεῖ; 


37. Διὰ τί ποτε τῶν παιδίων ἔνια, πρὶν ἥχειν τὴν 
ἡλικίαν ἐν ? σαφηνίζειν ὥρα αὐτοῖς, φθεγξάμενα xal 
δ σαφῶς εἰπόντα πάλιν ὁμοίως διάγουσιν, ἕως ἂν ἔλθη 
ὃ εἰωθὼς χρόνος; ἃ δὴ πολλοὶ τέρατα νομίζουσιν εἶναι’ 
ἤδη δ᾽ ἔνια λέγεται καὶ εὐθὺς γινόμενα φθέγξασθαι. 
Ἦ ὅτι ὡς μὲν ἐπὶ πολὺ τὰ πλείω τε τῶν γινομένων 
γίνεται χατὰ φύσιν ; διὸ ὀλίγοις τοῦτο συμθαίνει, xal 
I0 φύσει ἄμα χατάλληλα τελειοῦται διὸ xal ἀκούει θ᾽ 
ἅμα καὶ φωνεῖ xal ξυνίησι χατὰ τὴν ἀχοὴν xal λέγει 
xal σαφηνίζει. Οὐ μὴν ἀλλὰ πολλάχις οὐχ ἀπαρτίζει 
τὰ αὐτά, ἀλλὰ τὰ μὲν ξυνίησι πρότερον ἢ τοῦτο τὸ 
μόριον ἀπολυθῆναι ᾧ διαλέγεται" τοῖς δὲ τοὐναντίον. 
15 Ταῦτα μὲν οὖν οὐκ ἂν διαλεχθείη συνετῶς (ἃ γὰρ ἂν 
ἀχούσωσι, διαλέγονται), ἀλλ᾽ ὅταν ἥχη καιρὸς ἀμφοῖν, 
ἀποδιδόασι τὸ χατὰ φύσιν. “Ὅσοις δ᾽ ἔμπροσθεν 5, 
κατὰ τὴν ἀχοὴν αἴσθησις διαχριδοῦται ἐν τῇ ψυχῇ 
[ἡ] ᾧ πρώτῳ χινοῦσι τὴν φωνὴν καὶ ποιοῦσι λόγον, 
30 τοιούτοις ἐνίοτε γίνεται ἤδη ξυνιεῖσι πολλὰ χαὶ δύνα- 
μίς τις τοῦ μορίου xol ἀπόλυσις, μάλιστα μὲν μεθ᾽ 
ὕπνον τινά (τούτου δ᾽ αἴτιον ὅτι ὃ ὕπνος χαὶ τὰ σώ- 
ματα νωθέστερα ποιεῖ χαὶ τὰ μόρια ἀναπαύσας), εἰ δὲ 
μή, xa ἄλλην μεταδολὴν λαθόντα τοιαύτην. Πολλὰ 
25 δ᾽ ἔχομεν τοιαῦτα ποιεῖν, ἃ μιχρῶν δεῖται χαιρῶν" 
χἄπειτα οὐχέτι ὁμοίως ἔχει, ὅταν οὕτω τύχη τὸ μόριον 
ἔχον xal ἀπολυθέν᾽ ὅταν ἐπιπολῆς ἢ ἐν τῇ αἰσθήσει ὧν 
ἐχινήθη διάνοια, χατὰ τὴν ἀχοὴν τοῦτο ἐπανῆλθε χαὶ 
ἐφθέγξατο. ΠΠολλάχις δὲ xal μέλη xai ῥήματα ἐπέρ- 
30 χεται οὐχ ix. προαιρέσεως $piv: ἀλλ᾽ ἐὰν τὸ πρῶτον 
προελόμενοι εἴπωμεν, ὕστερον ἄνευ προαιρέσεως λέγο- 
μεν ἢ ἄδομεν, καὶ οὗ δύναται ix τοῦ στόματος ἐξελ- 
θεῖν. Οὔτω xal τοῖς παιδίοις, ὅταν συμόῇ τοῦτο 
ἐπιόν, εἶτα πάλιν καταστῇ εἰς τὴν φύσιν ἐχεῖνο τὸ 
35 μεόριον, ἕως ἂν ἣ ὥρα ἔλθῃ ἰσχῦσαι αὐτὸ καὶ ἀποχρι- 
6 ἦναι. 


48. Διὰ τί ἔνια ψοφεῖ χαὶ κινεῖται ἐξαίφνης, οἷον τὰ 
χιδώτια, οὐδενὸς αἰσθητοῦ χινοῦντος, καίτοι χρεῖττον 
γέγονε τὸ χινοῦν τοῦ χινουμένου ; Ὁ δ᾽ αὐτὸς λόγος 

40 χαὶ φθορᾶς xoi γήρως᾽ ὑπ᾽ ἀναισθήτου γὰρ φθείρεται 
τὰ λεγόμενα ὑπὸ τοῦ χρόνου πάντα. — "Hi ὅμοιον τοῦτο 
τοῖς σταλαγμοῖς xal τοῖς ὑπὸ τῶν ἐχφυομένων αἱρομένοις 
λίθοις; οὐ γὰρ τὸ τελευταῖον αἴρει ἢ κινεῖ, ἀλλὰ τὸ συν- 
ελές. "Eri δὲ τούτου συνέδη ἀναισθήτου ὄντος αἷ- 

45) σθητὴν γίνεσθαι τὴν χίνησιν. Οὕτω δὲ xal τὸ περιε- 
χόμενον αἰσθητοῖς χρόνοις χινεῖται χαὶ διαιρεῖται εἷς 
ἀναίσθητα, τῷ δὲ παντὶ xal συνεχεῖ ἐχίνησε xal ἔφθει- 
pev* συνεχὲς δ᾽ ἐστὶν οὐχ ἐν τῷ νῦν, ἀλλ᾽ ἐν τῷ ὡρι- 
σμένῳ γρόνῳ ὑπὸ τοῦ νῦν. 

τὺ 29. Διὰ τί οἱ χασμώμενοι ἧττον ἀκούουσιν ; 'H ὅτι 


τοῦ ἐξιόντος πνεύματος ἐν τῇ χάσμηῃ πολὺ xal εἰς τὰ 
ὦτα χωρεῖ ἔσωθεν, ὥστε xai τῇ αἰσθήσει ἐπίδηλον εἶναι 


PROBLEMATUM, * SECT. ΧΙ, 27-29 


GRE RC EMEIEPIMMNENIEIMNEHIENEEMEEMMDMENEMMANEEMEMEMEMNENM 
Ln C E EDEDEEDEZEELUUUULMLLILULUCDLIULLLLVILOO OAULALIVO-LAIAAIE IG"TA MA Gi D ——————-. 


179 


excidens salem findit; omne autem quod finditur, crepat ὃ 


27. Cur infantes nonnulli, antequam etas veniat in quam 
incidit distincte loquendi tempestas , vociferati ac expresse 
locuti rursus eodem modo quo prius degunt , donec solitum 
tempus supervenerit? qua ἃ vulgo portenta esse putantur, 
Jam aliquos etiam, statim quum in lucem editi fuissent, 
locutos esse memoris proditum est. An quoniam magna 
quidem ex parte plerique recens nati secundum naturam 
prodeunt? quapropter illud paucis accidit, sed natura ra- 
tione simul perficiuntur quaesibi invicem respondent : quam. 
obrem simul et audiunt et vocem emittunt, et intelligunt 
qua audierint et loquuntur et literas distincte exprimunt. 
Verum enimvero sepe non ad amussim quadrant eadem ; 
sed alii quidem prius intelligunt quam membrum id absol- 
vatur quo loquuntur; aliis vero contrarium evenit. Illi 
itaque sine intellectu loquentur (qua enim audierint, 
proloquuntur); sed ubi tempus advenerit utrorumque, 
prestant quod secundum naturam est. — Quibus autem 
prius sensus auditus in animo exacte perfectus est quam 
membrum quo primo vocem movent orationemque con- 
dunt, iis nonnumquam jam multa intelligentibus facul- 
tas quoque membri illius et absolutio continglt, maxime 
quidem a somno quodam (cujus rei causa est, quod somnus 
corpora torpidiora reddit membra refocillans); siu vero 
non, postquam aliam hujuscemodi mutationem subierint. 
Complura autem hujusmodi facere possumus quae parvis 
indigent momentis, verum postmodum non amplius ita sese 
habet, quando forsan membrum ita constitutum atque ab. 
solutum fuerit : ubi nimlrum superficiei proximum in sensu 
adsunt ea quorum intellectus movetur, hoc per auditum 
subit, ac loquitur infans. Sape autem nobis et carmina 
et vocabula subeunt, non ex voluntate; verum si primum 
ultro dixerimus, postea sine voluntate dicimus,aut canimus, 
neque os relinquere valent. lta infantibus quoque adcidit, 
ubi hoc subire evenerit, ac postea rursus membrum illud ad 
naturalem redierit conditionem, dum tempus advenerit 
quo corroboratur atque absolvitur. 


28. Cur aliqua crepant moventurque subito, ut arce, 
qua nullo quod sensus moverit, concitantur, quum tamen 
potentius sit quod movet, quam quod movetur? Eadem ratio 
corruptionis ac senectutis est, quippe quum a re insensibili 
omnia corrumpantur qua tempore perire dicuntur. An simile 
stillicidis hoc est, et lapidibus quos plante? emergentes 
adtollunt? non enim ultimum adtollit, vel movet, sed con- 
tinuum. Hac autem in re adcidit ut re movente sensibus 
non patente motus sensibilis nascatur. Sic etiam res quae 
spatiis sensibilibus temporis circumscribitur, movelur at- 
que dividitur in insensibilia : universo tamen et continuo 
movet atque corrumpit; continuum autem est non in sin- 
gulis temporis inomentis, sed in tempore quod ab his mo- 
mentis limitatur. 


29. Qua de causa oscitantes minus audiunt? An quod 
multum spiritus effluentis inler oscitandum aures etiam - 


intrinsecus suhit, ita ut motio vel sensu percipi possit, 
42, 


180 


τὴν χίσησιν ἣν ποιεῖ περὶ τὴν ἀχοήν, μάλιστα δ᾽ dx 

τῶν ὕπνων, 6 δὲ ψόφος ἀήρ, ἣ πάθος ἀέρος ἐστίν; 'Av- 

τιπαίοντος οὖν τοῦ ἔσωθεν εἰσέρχεται ὃ ἔξωθεν ψόφος, 

xa ὁπὸ τῆς χινήσεως xal τοῦ ἔξωθεν ψόφου ἐχχρούεται 
$ ἣ χίνησις. 


80. Διὰ τί ἰσχνόφωνοι παῖδες ὄντες μᾶλλον ἢ dv- 
δρες; Ἦ ὥσπερ καὶ τῶν χειρῶν xal τῶν ποδῶν ἀεὶ 
ttov χρατοῦσι παῖδες ὄντες, καὶ ὅσοι ἐλάττους οὐ δύ- 
νανται βαδίζειν, ὁμοίως xal τῆς γλώττης οἱ νεώτεροι 
10 οὐ δύνανται" ἐὰν δὲ παντάπασι μιχροὶ ὦσιν, οὐδὲ 
φθέγγεσθαι δύνανται ἀλλ᾽ ἢ ὥ ὥσπερ τὰ θηρία, διὰ τὸ 
νὴ χρατεῖν ; Εἴη δ᾽ ἂν οὐ μόνον ἐπὶ τοῦ ἰσχνοφώνου, 
ἀλλὰ χαὶ τραυλοὶ καὶ ψελλοί. Ἡ μὲν οὖν τραυλότης 
τῷ γράμματός τινος μὴ χρατεῖν, καὶ τοῦτο οὐ τὸ τυχόν, 
ys 5 δὲ ψελλότης τῷ ἐξαίρειν τι, ἣ γράμμα, ἣ συλλαδήν, 
$95 ley vogtov(a. ἀπὸ τοῦ wu δύνασθαι ταχὺ συνάψαι 
᾿τὴν ἑτέραν συλλαδὴν πρὸς τὴν ἑτέραν᾽ ἅπαντα δὲ δι᾿ 
ἀδυναμίαν" τῇ γὰρ διανοίᾳ οὐχ ὑπηρετεῖ ἢ γλῶττα. 
ῬΓαὐτὸ δὲ τοῦτο xal οἵ μεθύοντες πάσχουσι xal oí πρε- 
s0 σθῦται᾽ ἧττον δὲ πάντα συμβαίνει. 


81. Διὰ τί ἡ φωνὴ τρέμει καὶ τῶν ἀγωνιώντων xal 

«τῶν δεδιότων; Ἦ ὅτι σείεται ἡ χαρδία τοῦ θερμοῦ ἐξιόν- 

τος; ἀμφοτεράχις δὲ πάσχουσι τοῦτο" xal γὰρ τοῖς 

ἀγωνιῶσι συμβαίνει xal τοῖς φοδουμένοις" σειομένης δ᾽ 

$5 οὐ γίνεται μία 4 πληγή, ἀλλὰ πλείους, ὥσπερ ἡ τῶν 
παρανενευρισμένων χορδῶν. 


8. Διὰ τί οἱ μὲν ἀγωνιῶντες βαρὺ φθέγγονται, ot 
δὲ φοδούμενοι ὀξύ; Ἢ ὅτι τοῖς μὲν φοθουμένοις χατα γύ- 
χεται ὃ τόπος 6 περὶ τὴν χαρδίαν, κάτω ὁρμῶντος τοῦ 

80 θερμοῦ, ὥστ᾽ ὀλίγον ἀέρα κινοῦσιν (5$ γὰρ ἰσχὺς ἐν τῷ 
θερμῷ)" τοῖς δ᾽ ἄνω φέρεται τὸ θερμόν, ὥσπερ τοῖς 
αἰσχυνομένοις ; δι᾽ αἰσχύνην γὰρ xai ἀγωνιῶσιν" τοῖς 
δ᾽ αἰσχυνομένοις d ἄνω φέρεται πρὸς τὸ πρόσωπον. In. 
μεῖον δὲ ὅτι ἐξέρυθροι γίνονται μᾶλλον. ΣΣυντήχει οὖν 

36 xal παχὺν ποιεῖ τὸν ἀέρα ᾧ φθέγγονται" ὃ δὲ τοιοῦτος 
βραδέως ὠθεῖται τὸ δὲ βραδὺ ἐν φωνῇ βαρύ ἐστιν. 


33. Διὰ τί εὐηχοώτερον fj νὺξ τῆς ἡμέρας ἐστίν ; 
Πότερον ὥσπερ Ἀναξαγόρας φησί, διὰ τὸ τῆς μὲν ἡμέ- 
pac σίζειν xal ψοφεῖν τὸν ἀέρα θερμαινόμενον ὑπὸ τοῦ 
40 ἡλίου, τῆς δὲ νυχτὸς ἡσυχίαν ἔχειν, ἅτε ἐχλελοιπότος 
τοῦ θερμοῦ, ἑἶναι δὲ μᾶλλον ἀχουστὸν μηθενὸς ὄντος 
ψόφου; Ἦ ὅτι διὰ τοῦ Ὁ χενωτέρου μᾶλλον ἀχουστόν ἐστιν 
ἢ διὰ τοῦ πλήρους ἔστι δὲ τῆς μὲν ἡμέρας ὁ ἀὴρ 
πυχνός, ἅτε πεπληρωμένος ὑπὸ τοῦ φωτὸς xal τῶν à- 
χτίνων, τῆς δὲ νυχτὸς ἀραιότερος διὰ τὸ ἀπεληλυθέναι 
ἐξ αὐτοῦ τὸ πῦρ καὶ τὰς ἀχτῖνας, σώματα ὄντα ; Ἦ 
ὅτι τῆς μὲν ἡμέρας τὰ σώματα πρὸς πολλὰ τὴν διά- 
votav ἕλχει (διὸ οὐχ εὐχρινές ἐστι πρὸς τὴν ἀχοήν), καὶ 
τῷ πράττειν ἡμᾶς πάντα μᾶλλον i ἐν τῇ ἡμέρᾳ ἣ τῇ 
ες νυχτί, καὶ αὐτὰ περὶ τὰς πράξεις ἐστίν, χωρισθεῖσα δ᾽ 

αἴσθησις διανοίας χαθάπερ ἀναίσθητον πόνον ἔχει, 


eS 


lIPOBAHMATUN " IA , 2-. 


» NEM UM. UG A ὍΝ ———————————Ó————— ——ÓÓÓÁ'———— 


(s02,903.) 
quain efficit circa auditum , maximeque post somnum; so- 
nus autem vel aer, vel aeris adfectio est? Igitur renitente 
interiori sono, exterior subit, ac motu et interiori sono 


motus excutitur. 


30. Cur in pueritia magis quam in virili etate lingua 
laesitamus? An ut etíam manus pedesque in pueritia minus 
regimus, et quicumque etate minores, ambulare nequeunt, 
sic etiam linguae parum compotes juniores sunt; ubi vero 
admodum parvi sunt, ne vociferari quidem possunt nisi 
more ferarum, quia videlicet non regunt ? Hoc autem non 
solum de heesitantibus lingua valebit, sed eliam blaesi balbi- 
que sunt, Blesitas itaque eo constat quod literam quam- 
dam non rcgímus , idqu* non quamlibet ; balbutiendi vero 
vitium eo quod aliquid tollimus, vel literam, vel syllabam; 
liaesitantia tandem lingue inde oritur quod alteram alteri 
syllabam jungere propere non possumus : omhia tamen 
ab imbecillitate eveniunt : lingua enim intellectui non 
obedit. Eodem hoc modo etiam vinolenti senesque adfi- 
ciuntur; sed minus omnia adcidunt. 


31. Cur vox tam trepidantium quam metuentiom tremit? 
An quod exeunte calore cor concutitur? nam utrobique 
ita adficiuntur : cum trepidantibus enim, tum metuentibus 
adcidil; cor autem ubi concutitur, ictus non efficitur 
unus , sed plurea ictus, ut fidium quarum nervi male com- 
pacti sunt, 


32. Cur vocem trepidantes quidem gravem , metuentes 
vero acutam reddunt? An quod metuentibus quidem locus 
circa cor refrigeratur, ubi calor inferiora petit, ita ut pa- 
rum aeris moveant ( vires enim positze in calore sunt); 
trepidantibus autem calor loca petit superiora, ut pu- 
dore adfeclis? e pudore enim trepidant quoque; pudi- 
bundis autem calor sursum fertur ad faciem, Hujus rei 
indicium est, quod plenius erubescunt. Liquat igitur, 
atque aerem, cujus ope vocem emittimus, incrassat ; hujus- 
modi autem aer tarde propellitur; tarditas vero in voce 
gravitas est. 


33. Cur nox ad audiendum aptior est quam dies? Utrum 
ut Anaxagoras ait, quod aer interdiu quidem stridet ac 
sonat a sole concalfactus, noctu vero requiescit, ut- 
pote quum omnis calor abest, tunc autem audiri melius po- 
test, quum nullus sonus adest * An quod per inanius facultas 
audiendi amplior quam per plenum datur; est autem aer 
interdiu quidem densus, ut qui luce radiisque refertus est; 
noctu autem rarior, quod ex eo ignis el radii decesserunt , 
quae corpora sunt? An quod corpora interdiu quidem mul- 
tifariam intellectum distrahunt (quapropter distipguendi faci- 
litate caret dies, quod ad auditum adtinet ), et eo quod 
omnia interdiu magis quam noctu agimus, ipsa (aures?) 
quoque circa negotia versantur; sensus autem ubi se- 
junctus ab intelligentia est, laborem quem sustinet, quasl 


ὥσπερ εἴρηται τό" νοῦς δρᾷ xal νοῦς ἀχούει; νυχτὸς | non percipit : qua ratione dictum est: « mens videt, et mens 


' (903.) 


δὲ τῆς ὄψεως ἀργούσης καὶ τῆς διανοίας μᾶλλον ἠρεμού- 
σης ὃ τῆς ἀκοῆς πόρος μᾶλλον ἀνεῳγμένος, καθάπερ 
τῆς ἡμέρας δεχτικὸς μέν ἐστι τῶν ἤχων ὁμοίως, ἐξαγ 
γελτικὸς δὲ μᾶλλον τῇ διανοίᾳ διὰ τὸ μήτ᾽ αὐτὴν ἐνερ- 
γεῖν, μήθ᾽ ὑπὸ τῆς ὄψεως παρενοχλεῖσθαι, χαθάπερ 
χαὶ τῆς ἡμέρας. 


84. Διὰ τί ol ἄγονοι, οἷον παῖδες καὶ γυναῖχες xat οἵ 
ἤδη γέροντες x«l οἵ εὐνοῦχοι ὀξὺ φθέγγονται, ol δ᾽ 
ἄνδρες βαρύτερον ; Ἦ δι᾽ ἀσθένειαν τοῦ χινοῦντος μορίου 

10 τὸν ἀέρα; ὀλίγον γὰρ τὸ ἀσϑενὲς χινεῖ, 5 δ᾽ ὀλίγος ταχὺ 
φέρεται, τὸ δὲ ταχὺ φερόμενον ὀξύ. "H διότι ὁ πόρος 
6 πρῶτος, δι᾽ οὗ 4 φωνὴ φέρεται, τοῖς μὲν ἀγόνοις μι- 
χρός, ὥστ᾽ ὀλίγον ἐξ αὐτοῦ τὸ ὠθοῦν τὸν ἀέρα, ὀλίγος 
δ᾽ ὧν ταχὺ φέρεται δι’ εὐρέος τοῦ ἄνω φάρυγγος" ἀ- 

15 χμάζουσι δὲ καὶ ἀνδρουμένοις διίσταται ὧς, ὥσπερ 
καὶ ἐπὶ τοὺς ὄρχεις, ὥστε xal πλείων ἐστὶν ὁ ὠθούμε- 
νος; Βραδύτερον οὖν διιὼν βαρὺς γίνεται, 


86. Διὰ τί οἱ ἰσχνόφωνοι οὐ δύνανται διαλέγεσθαι 
μικρόν; Ἦ ὅτι ἴσχονται τοῦ φωνεῖν, ἐμποδίζοντός τινος; 
20 οὖχ ἴσης δὲ ἰσχύος, οὐδ᾽ δμοίας κινήσεως, μὴ ἐμποδί-- 
ζοντός τε τὴν χίνησιν μηδενὸς καὶ ἐμποδίζοντος βιά- 
σασθαι, Bei- ἡ δὲ φωνὴ κίνησίς ἐστιν μεῖζον δὲ φθέγ- 
γονται μᾶλλον οἱ τῇ ἰσχύϊ χρώμενοι" ὥστ᾽ ἐπεὶ dv x? 
ἀποδιάζεσθαι τὸ χωλῦον, ἀνάγκη μεῖζον φθέγγεσθαι 
35 τοὺς ἰσχνοφώνους. 


86. Διὰ τί δ᾽ ἀγωνιῶντες μὲν μᾶλλον ἰσχνόφωνοι 
γίνονται, ἐν δὲ ταῖς μέθαις ἧττον; Ἢ ὅτι ἀποπλυξία 
ὅμοιόν ἐστι τὸ πάθος μέρους τινὸς τῶν ἑντός, ὃ ἀδυνα- 
τοῦσι χινεῖν, ἐμποδίζοντος διὰ τὴν χατάψυξιν ; Ὁ μὲν 

80 οὖν οἶνος φύσει θερμὸς ὧν λύει τὴν χατάψυξιν μᾶλλον, 
ὁ δ' ἀγωνία ποιεῖ" φόδος γάρ τις fj ἀγωνία, 6 δὲ φόδος 
χατάψυξις, 


47. Διὰ τί ἔξωθεν εἰς τὰς οἰχίας εἰσαχούεται μᾶλλον 

ἃ ἔσωθεν ἔξω; Ἢ ὅτι ἔσωθεν ὁ ψόφος διὰ τὸ ἀχανὲς εἶναι 

36 διασπᾶται, ὥστ᾽ οὐχ ἱκανὸν ἕκαστον μέρος ἀχουσθῆναι, 

3, ἧττον, ἔξωθεν δ᾽ ἔσω εἰς ἐλάττω τόπον χαὶ ἀέρα 

ἑστῶτα ἡ φωνὴ βαδίζουσα ἀθρόα ἔρχεται, ὥστε μείζων 
οὖσα ἀχούεται μᾶλλον ; 


38. Διὰ τί οἵ ἰσχνόφωνοι μελαγχολικοί; Ἦ ὅτι τὸ τῇ 

40 φαντασίᾳ ἀχολουθεῖν ταχέως τὸ μελαγχολιχὸν εἶναί ἐ- 

στιν, οἱ δ᾽ ἰσχνόφωνοι τοιοῦτοι ; προτερεῖ γὰρ 4 δρμὴ 

τοῦ λέγειν τῆς δυνάμεως αὐτοῖς, ὡς. θᾶττον ἀχολου- 

θούσης τῆς ψυχῆς τῷ φανέντι. Καὶ οἵ τραυλοὶ δὲ 

ὡσαύτως" βραχύτερα γὰρ τὰ μόρια ταῦτα τοῖς τοιού- 

45 τοῖς. Σημεῖον δέ᾽ οἰνωμένοι γὰρ τοιοῦτοι γίνονται, 

ὅτε μάλιστα τοῖς φαινομένοις ἀχολουθοῦσι, καὶ οὐ τῷ 
οἴνῳ. 

49. Διὰ τί τὰ πράσα συμφέρει πρὸς εὐφωνίαν,, ἐπεὶ 

καὶ τοῖς πέρδιξιν; Ἢ ὅτι καὶ τὰ σκόροδα ἑφθὰ λεαίνει; 

0 τὰ δὲ πράσα γλισχρότητα ἔχει τινά, ῥυπτικὸν δὲ τοῦ 


φάρυγγος. 


PROBLEMATUM * SECT. XI, 834-39. 


pr— αν aaaoDDAI3OCSESLLLDGC-CCOLOLLLUU"UUÁU|U)OhLhL|]í!&^|,LAUEOSAZO 
Ls rÓUÓT 
——————— —à— RI ÓÁÀ——MHÓ——— M — — — ——————T 
-—— 


181 


audit? » at vero noctu , quum visus omni est munere libe- 
ratus magisque intelligentia requiescit, meatus aurium am» 
plius patens, quemadmodum interdiu recipere quidem so- 
nos pariter polest, sed melius eosdem sonos iptelligentize 
renuntiat, quoniam nec ipse intellectus operatur, nec visu 
interpellatur, ut fieri interdiu solet. 


84. Cur qui genitura vacant , ut pueri , mulieres , decre- 
piti et spadones vocem reddunt acutam, viri autem gra. 
viorem? An propter membri imbecillitatem aerem moven- 


tis? movet enim eziguum aerem quod imbecillum est; . 


exiguus autem velociter fertur, quodque velociter fertur, 
acutum est. An quod primus meatus quem vox permeat , 
apud genitura vacantes quidem pusillus est , ita ut exi- 
guum sit quod ab eo profectum aera propellat ; exiguum 
vero quum sit, velociter per amplas superiores fauces fer- 
tur; at adultis virilemque nactis habitum hicce meatus 
dilatatur, sicut etiam qui ad testiculos pertinet, ita ut aer 
qui propellitur, copiosior sit ? Tardius ergo quum permeet, 
gravis redditur. . 


35. Cur Ingua haesitantes loqui nequeunt voce subimnis- 
sa? An quod a vociferando retinentur, impediente aliqua 
re? nec enim pares requiruntur vires, aut similis motus , 
quum nihil iinpedit motum, quumque aliquid vim inferre 
vefat; vox autem motus est, vocemque altiorem solent 
emittere qui vires adhibent, ita ut quum vi superari debet 
obstaculum, altius eos loqui necesse 511, qui lingua hasi- 
tant. 


36. Cur trepidantes quidem magis hesitant lingua , ia 
ebrietate vero minus? An quoniam adfectus hic similis esl 
siderationi partis interioris cujuspiam, quam partem mo- 
vere nequeunt impedientem propter suam refrigerationem. 
Vinum igitur, quod natura calidum est, refrigerationem 
polius solvit, trepidatio vero facit : est enim trepidatio 
metus quidam ; metus antem ref: igeratio est. 


37. Cur sonus extrinsecus magis introrsum iutra domos 
ad auditum penetrat quam intrinsecus foras? An quod ἴῃ» 
trinsecus veniens sonus, quum vastum adsit spatium, dis- 
trahitur, ita ut unaqueeque pars vel non ad auditum pene- 
trare valeat, vel minus; extrinsecus vero introrsum means, 
quum vox sese in locum minorem stabilemque aereu con- 


ferat, confertim ingreditur, ita ut, quum major sit, melius . 


audialur ? 


38. Quam ob causam qui lingua haesitant, melancholici 
sunt? An quia melancholia eo constat quod propere sequun- 
tur imaginationem ; heesitantes autem lingua hujusmodi 
sunt ? impetus namque dicendi antevertit facultatem eo. 
rum, utpote quum animus celerius quie οἱ adparuerint, 
sequatur. Balbis etiam idem accidit : hujusmodi etenim 
homines membra heec breviora (tardiora ?) haben'. Indicium 
vero, est quod vinolenti inprimis hujusmodi fiunt, ubi 8uas 
maxime imaginationes sequuniur, non vero propter vinum. 

39. Cur porrum prodest ad vocem emendandam, quum 


et perdicibus commodum sit? An quod allium quoque 
elixum delinit? nam porrum lentitiam quamdam obtinet, 


quod fauces detergere potest. 


, 


182 


40. Διὰ τί τὰ μὲν ἄλλα ὀξύτερον φθέγγεται σφοδρό- 
τερα ὄντα, ὃ δ᾽ ἄνθρωπος ἀσθενῶν ; Ἢ διότι ἐλάττω χινεῖ 
ἀέρα, οὗτος δὲ ταχὺ διέρχεται, τὸ δὲ ταχὺ ὀξὺν ποιεῖ 
τὸν ψόφον ; 


ων 


41. Διὰ τί ἀκούουσι μᾶλλον χατέχοντες τὸ πνεῦμα 
ἢ ἐκπνέοντες; διὸ καὶ ἐν ταῖς θήραις παραγγέλλουσιν 
ἑαυτοῖς μὴ πνευστιᾶν, Πότερον ὅτι τὸ αἰσθητιχὸν 
dv ἔρχεται. αἱρομένων τῶν φλεδῶν; χαθευδόντων 
γὰρ χάτω * διὸ xal μᾶλλόν τ᾽ ἐχπνέουσι καθεύδοντες ἣ 
εἰσπνέουσι, καὶ ἀνήχοοί εἰσιν. Ἢ καὶ τὸ αἷμα ἀπέρ- 
χεται καταπεπνευχότων, ὥστε χενοῦται τὰ ἄνω; 
ἀχούουσι δὲ τῷ xev. Ἦ ὅτι ὁ φυσιασμὸς ψόφος τίς 
ἐστιν, οὗτος δ᾽ ἐν τῷ ἐχπνεῖν γινόμενος χωλύει ἀχούειν ; 


LU 


42. Διὰ τί θᾶττον μὲν ψοφοῦσι xal πηδῶσιν οἱ αἱχροὶ 
ἅλες, μείζω δὲ ψοφοῦσι καὶ πηδῶσιν οἱ μεγάλοι; Ἢ 
διότι ol μὲν ταχὺ σχίζονται (οὐ γὰρ πολὺ ὃ δεῖ διελ- 
θεῖν τῷ πυρί) διὰ τὴν μικρότητα, οἱ δὲ βραδέως; 
μεῖζον γὰρ ἔργον τὸ μεῖζον διασχίσαι ἣ τὸ μιχρόν' 
ψοφεῖ δ᾽ δ μὲν μιχρὸς μιχρόν' ἣ γὰρ πληγὴ μιχρά᾽ 
ὃ δὲ μείζων μεγάλα " μεγάλη γὰρ ἣ πληγή᾽ 0 δὲ ψόφος 
πληγή ἐστιν, Καὶ πηδᾷ δὲ μᾶλλον τὸ ἰσχυρότερον, 
ἂν πληγῇ ἧττον γὰρ ἐνδίδωσιν, 


20 


42. Διὰ τί, ἐὰν εἰς πολὺ πῦρ dp 6a) τις τὸ αὐτὸ 
μέγεθος ἁλός, ἧττον ψοφεῖ, ἢ οὐ ψοφεῖ; Ἦ ὅτι φθάνει 
χαταχαυθεὶς πρὶν σχισθῆναι; καίεται μὲν γὰρ τῷ τὸ 
ὑγρὸν ἀναλωθῆναι, ψοφεῖ δὲ τῷ σχισθῆναι. 


2 


ῳ 


4. Διὰ τί οἱ χασμώμενοι ἧττον ἀχούουσιν ; Ἦ ὅτι 
τὸ πνεῦμα ἐναπολαμθανουσιν, τὸ δ᾽ ἀπολαμθανόμενον 
πνεῦμα περὶ τὰ ὦτα ἀθροίζεται (σημεῖον δέ" dv γὰρ 

30 τοῖς ὠσὶ ψόφος γίνεται ὅταν χασμησώμεθα )" τὸ δὲ 
ἀπολαμβανόμενον πνεῦμα χωλύει ἀχούειν; "Ext δὲ 
xat φωνή τις γίνεται τῶν χασμωμένων᾽ τοῦτο δὲ χω- 
λυτιχὸν τοῦ ἀχούειν. Καὶ συμπιέζεσθαι ἀναγχαῖον 
τὰς ἀχοὰς διασπωμένου τοῦ στόματος. 


45. Διὰ τί τῆς φωνῇς ) ἐπειδὴ δύσις τίς ἐστι, φύσιν 
ἐχούσης ἄνω φέρεσθαι, μᾶλλόν ἐστιν εὐήχοος ἄνωθεν 
xat 3| κάτωθεν ἄνω; Ἢ ὅτι f φωνὴ ἀήρ τίς ἐστι μεθ᾽ 
ὑγροῦ ; Βαρυνόμενος οὖν οὗτος ὑπὸ τοῦ δγροῦ φέρεται 
χάτω, καὶ οὐχ ἄνω * τοῦ γὰρ ὑγροῦ κατὰ φύσιν fj χάτω 
40 φορά᾽ διὸ τοῖς κάτω μᾶλλον dxodevat, Ἦ τοῦτο μὲν 

ὁπὸ τῆς τοῦ ζῴου φωνῆς μόνον γίνεται (αὕτη γὰρ μεθ᾽ 

δγροῦ), τὸ δὲ συμθαῖνόν ἐστι xol ἐπὶ τῶν ἄλλων ψό-- 
φων; Καθάπερ οὖν ἡ ὄψις, ἐὰν μὲν ἄνωθεν χάτω προσ- 
πέση, τὴν ἀνάχλασιν ἄνω ποιεῖται, χάτωθεν δ᾽ ἄνω 
46 προσπεσοῦσα ἀνεχλάσθη κάτω, τὸν αὐτὸν τρόπον f, 
φωνὴ ἢ φύσιν ἔχουσα ἄνω φέρεσθαι, προσχόψασα τῷ 
ἐξ ἐναντίας ἀέρι, βιάζεσθαι μὲν οὐ δύναται πλείονα 
ὄντα xol βαρύτερον, ἀναχλασθεὶς δ᾽ 6 χινηθεὶς ἀὴρ ἐπὶ 
τοὐναντίον ἠνέχθη χάτω᾽ διὸ χαταχεόμενος ἀχούεται 
50 χάτω υᾶλλον. Τοιοῦτο δὲ xal τὸ περὶ τὴν ἠχὼ συμ- 
θαϊνόν ἐστιν, ἀνάχλασις τῆς φωνῇς ἐπὶ τοὐναντίον. 


39 


IIPOBAHMATQN " IA, wp 


(903,904. ) 


40. Cur cetera quidem animalia vocem tum acutiorem 
emittunt, quum valídiora sunt, homo autem, ubi :egrotat? 
An quod pauciorem aera movet, hicce autem velociter per- 
meat , veloxque sonum efficit acutum ? 


41. Cur melius audiunt, ubi spiritum retinent quam ubi 
exspirant? hinc et in venatione sibi ipsi praecipiunt ne 
anlelent. Utrum quod propter venarum lurgorem sen- 
tiendi instrumentum locum petit superiorem ὃ ubi enim 
dormimus , deorsum se defert : quapropter et crebrius dor- 
mientes exspirant quam inspirant audituque carent. An 
eliam sanguis, ubi spiritum deorsum premunt, abit, 
ità ut pars superior vacuetur? audiunt enim vacui ope. 
An quod efflatio sonus quidam est, hicce autem, quum 
per exspirationem fit, impedit quominus audiamus? 


42. Cur ocius quidem crepant et. exailiunt parva salis 
grana, vehementius autem et crepant et exsiliunt majora ? 
An quod illa quidem finduntur celerius (haud enim mul- 
tum est quod permeare debet ignis) propter exiguitatem ; 
haec autem lente ? majus enim negotium est majus disru- 
pisse quam parvum, crepatque parvus quidem parum, 
quia parvus infligitur ictus; major vero valde, quia ma- 
gnus est ictus; crepitus autem ictus est. Quod robustius 
est , etiam magis exsilit, ubi feritur, quoniam minus cedit. 


43. Cur si salis granum seque magnum multo injicias 
igni, vel nihil, vel minus crepat? An quod prius -com- 
buritur quam findi possit? comburitur enim, quia humor 
consumptus est ; crepat vero , quia disruptum est. 


44. Cur oscitantes minus audiunt? An quod spiritum 
intercludunt , interclusus autem spirilus circa aures adcu- 
mulatur (indicium est , quod strepitus in auribus nascitur, 
ubi oscilamus), interclususque spiritus audire vetat? 
Ad liec vox oscitantibus quiedam oritur, idque auditus 


impedimentum est, ΕΠ comprimi aures necesse est, quo- 


ties os distrahitur. 


45. Cur vox, quum natura sua superiora petit, ut qua 
fluxio quaedam est, superne deorsum melius quam inferne 
suraum auditur? An quod vox aer quidam junctus humori 
est? Hicce igitur, pondere humoris gravescens , deorsum 
fertur, non sursum : humori namque secundum naturam 
est ut deorsum feratur : quapropter ab iis qui infra sunt, 
magis auditur. An hoc quidem circa vocem duntaxat ani- 
malium fit (hec enim humori juncta est) ; quod vero adcidit, 
vel in ceteris sonis obtinet ? Ergo ut visus, si superne qui- 
dem deorsum inciderit, sursum versus reflectitur; si vero 
inferne sursum, deorsum repercutitur : sic vox, quie sua 
natura sursum fertur, ubi in aerem sibi adversum illiderit, 
vim quidem ei inferre nequit, quippe qui et amplior et 
gravior est, sed aer motu citatus reflectitur atque in par- 
tem adversam deorsum fertur : quapropter deorsum effu- 
sus infra quoque auditur magis. Hujusmodi etiam est 
quod circa echo fleri solet, vocis nimirum repercussio in 
partem obpositam. 


(904,905.) 


46. Διὰ τί μεθυόντων μᾶλλον ἀπορρήγνυται fj φωνὴ 
ἢ νηφόντων ; Ἢ διὰ τὸ πεπληρῶσθαι ταχέως ἀπορρηγ- 
νύασι τὴν φωνήν (σημεῖον δὲ τούτου * οὔτε γὰρ οἵ χοροὶ 
μελετῶσιν ἐξ ἀρίστου, οὔθ᾽ ol ὑποχριταί, ἀλλὰ νήστεις 
ὄντες)" ἐν δὲ τῇ μέθη πληρέστεροι ὄντες εὐλόγως 
ἄλλον ἀπορρήγνυνται τὰς φωνάς ; 


47. Διὰ τί ποτε τῶν ὀξυτέρων φωνῶν πορρώτερον 
ἀχούουσιν ; ᾽Η διότι τὸ ὀξὺ ἐν φωνῇ ταχύ ἐστι, θᾶττον 
δὲ χινεῖται τὰ βίᾳ μᾶλλον φερόμενα, τὰ δὲ σφοδρότε- 


40 ρὸν φερόμενα ἐπὶ πλέον φέρεται ; 


48. Διὰ τί χατέχοντες τὸ πνεῦμα μᾶλλον ἀχούομεν ; 
Ἦ ὅτι ἡ ἀνάπνευσις ψόφον τινὰ παρέχει ; Εἰχότως οὖν 
τότε μᾶλλον ἀχούομεν, ὅταν ἥττων ὃ ψόφος ἦ" ἥττων 
γὰρ ὁ ψόφος, ὅταν χατέχωμεν τὸ πνεῦμα. 


49. Διὰ τί τὸ αὲν φῶς οὐ διέρχεται διὰ τῶν πυχνῶν, 
λεπτότερον ὃν xal πόρρω ὃν xai θᾶττον, 6 δὲ ψόφος 
διέρχεται; Ἢ διότι τὸ μὲν φῶς xat! εὐθεῖαν φέρεται, 
ὥστ᾽ ἂν ἀντιφράξη τι τὴν εὐθυωρίαν, ὅλως ἀποχέκλει- 
σται, 6 δὲ ψόφος φέρεται καὶ οὐχ εὐθὺ διὰ τὸ πνεῦμα 
elvat ; διὸ πανταχόθεν ψοφοῦντες ἀχούομεν, xal οὐ μό- 
vov τῶν χατ᾽ εὐθυωρίαν τοῖς ὠσίν. 


50. Διὰ τί ποτε οἱ μὲν γελῶντες βαρὺ φθέγγονται, 
οἱ δὲ χλαίοντες ὀξύ ; Ἢ διότι ἀπὸ τῶν συντόνων ὀξεῖα f 
φωνή, τὸ δ᾽ ὀξύ ἐστιν ἀσθενές, ἄμφω δὲ ταῦτα μᾶλλον 
τοῖς χλαίουσιν ὑπάρχει; χαὶ γὰρ συντέτανται μᾶλλον 
ot χλαίοντες καὶ ἀσθενέστεροί εἰσιν. 


61. Διὰ τί, εἴπερ fj φωνὴ ἀήρ τις ἐσχηματισμένος 
ἐστί, φερομένη διαλύεται πολλάχις τὸ σχῆμα, ἣ δ᾽ 
ἠχώ, ἣ γίνεται πληγέντος τοῦ τοιούτου πρός τι στε- 
ρεόν, οὐ διαλύεται, ἀλλὰ σαφῶς ἀχούομεν; *H διότι 
ἀνάχλασίς ἐστιν, οὐ κατάχλασις, τοῦτο δ᾽ ὅλον ἀφ᾽ 
ὅλου ; Εἶτα τὸ πάθος ἀφ᾽ ὁμοίου" ἀπὸ γὰρ τοῦ ἀέρος 
ἀνακλᾶται ἐν τῷ χοίλῳ, οὐχ ἀπὸ τοῦ χοίλου, 


90 


62. Διὰ τί ἑνός τε xol πολλῶν φθεγγομένων ἅμα 
οὔτ᾽ ἴσος ὃ φθόγγος, οὔτ᾽ ἐπὶ πλεῖον γεγώνασιν, ὡς 
κατὰ λόγον εἷς τὸ πόρρω ; Β ὅτι ἕχαστος τὸν xa0' αὗτὸν 
ἀέρα προωθεῖ, ἀλλ᾽ οὐ τὸν αὐτόν, πλὴν ἐπὶ μιχρόν ; 
Ὅμοιον δὴ συμθαίνει ὥσπερ ἂν εἰ πολλοὶ μὲν εἶεν οἵ 
βάλλοντες, ἕχαστος μέντοι λίθῳ ἑτέρῳ, 3) οἵ γε πλεῖ- 
στοι' οὔτε γὰρ ἐχεῖ πόρρω οὐθὲν ἀφίξεται βέλος, ἣ οὐ 
χατὰ λόγον, οὔτ᾽ ἐνταῦθα" οὐ γὰρ ἑνὸς ἢ τοσαύτη φω- 
ví, ἀλλὰ πολλῶν. Ἐγγύθεν μὲν οὖν xatk λόγον 
πολλὴ φαίνεται ἣ φωνή (xal γὰρ τὰ βέλη πλείω τεύ- 


ξεται τοῦ αὐτοῦ), πόρρωθεν δ᾽ οὐχέτι. 


36 


4 


eo 


4 


σι 


63. Διὰ τί ἀγωνιῶντες μὲν βαρύτερον φθέγγονται, 
φοθούμενοι δ᾽ ὀξύτερον, καίτοι καὶ f, αἰδὼς φόθος τίς 
ἐστιν; Ἦ διαφέρει πολὺ τὸ πάθος οἵ μὲν γὰρ αἰδούμε-- 
vot ἐρυθριῶσιν ( ἣ δ᾽ ἀγωνία αἰσχύνη τίς ἐστιν), ot δὲ 
φοθούμενοι ὠχριῶσιν. Φανερὸν οὖν ὅτι τοῖς μὲν φο- 
80 θουμένοις ἐκλείπει ἄνωθεν τὸ θερμόν, ὥστε χινεῖ ἀσθε- 


PROBLEMATUM " SECT. XI, 46-53. 


188 


46. Cur-vinolentis potius quam sobriis abrumpitur vox? 
An repletio facit ut vox celeriter abrumpatur hujus rei δῖ. 
gumentum est, quod neque chori , neque ludiones statím 
a prandio, sed jejuni vocem exercent ) ; vinolentis autem , 
utpote 'plenioribus , merito voces potius abrumpuntur. 


47. Cur tandem voces acutiores longius audiunt? An 
quod vocis acumen velocitas est; moventur autem ocius 
que vi potius feruntur; qure autem vehementius ferun- 
tur, hxc longius pertendunt? 


48. Cur spiritu retento melius audimus? An quod respi- 
ratio sonum quemdam excitat? Merito ergo tunc melius 
audimus, quum sonus minor est; minor autem sonus est, 
ubi spiritum retinemus. 


49. Quamobrem lux quidem, qua tenuior et velocior 
et remota est, corpora densa non permeat, sonus autem 
permeat? An quod lux quidem directo itinere fertur, ita 
uf, si quid rectum tramitem obstruxerit, penitus intercluda- 
tur ; at sonus, quía spiritus est, fertur etiam non recta? 
quapropter sonantem undique audimus, nec tantum qui 
se recta nostris auribus obtulerint. 


50. Cur tandem qui rident quidem, vocem gravem 
emittunt, qui vero flent, acutam? An quod a corporibus in- 
tentis vox acuta prodit, acutumque debile est, utraque 
autem h&c in flentibus insunt potius ὃ sunt enim et in- 
tentiori corpore et infirmiores. 


51. Quamobrem , quum vox aer quidam figuratus sit , 
in itinere ssepius dissolvitur figura, echo autem qus fit 
illidente ejusmodi aere in solidum quidpiam , non dissolvi- 
tur, sed expresse eam audimus? An quod refractio id 
est, non perfractio ; hac autem integrum ab integro reper- 
cutitur? Tum etíam adfectus a re simili exsistit, quippe 
quum ab aere (it reflectio in re cava, non de re ipsa. 


52. Quamobrem, seu unus, sive multi simul vocem 
emittant, non par est sonus , nec validius resonant procul 
pro portione? An quod singuli sibi proximum aerem pro- 
pellunt, nec eumdem, nisi paulo tenus? Simile itaque 
evenit ac si multi quidem projiciant , sed singuli, aut ple- 
rique saltem, alium mittant lapidem : neque enim hic 
longe pertendet telam ullum, aut non pro portione, 
neque illic : vox etenim tanta non unius est, sed multo- 
rum. E propinquo igitur vox multa pro portione vide- 
tur, quandoquidem lapides quoque plures eumdem adse- 
quentur locum ; e longinquo vero non amplius. 


58. Cur trepidantes quidem vocem reddunt graviorem, 
metuentes autem acutiorem , quamquam etiam pudor me- 
tus quidam est? An multum differt adfectus ? pudibundi 
enim erubescunt (trepidatio autem pudor quidam est); 
qui vero metuunt, pallent. Constat igitur metuentibus 
quidem calorem in parte superiori deficere, ut parum 


184 


vic ὃν ὀλίγον ἀέρα τὸ πνεῦμα, τὸ δ᾽ ὀλίγον ταχὺ φέ- 
ρεται, τὸ δὲ ταχὺ ἐν φωνῇ τὸ ὀξύ. τοῖς δ᾽ αἰδουμένοις 
ἄνω ἔρχεται τὸ θερμὸν περὶ τὰ στήθη. Σημεῖον δ᾽ ὅτι 
γίνονται ἐξέρυθροι. Πολὺν δὲ κινεῖ ἀέρα 4 πολλὴ δύ- 

δ vague, τὸ δὲ πολὺ βραδέως φέρεται, τὸ δὲ βραδὺ ἐν 
φωνῇ βαρύ. 

64. Διὰ τί ἰσχνόφωνοι γίνονται ; Ἦ αἴτιον fj κατάψυ. 
ξις τοῦ τόπου ᾧ φθέγγονται, ἢ ὥσπερ ἀποπληξία τοῦ 
μέρους τούτου ἐστίν ; διὸ xal θερμαινόμενοι π᾿ οἴνου 

10 χαὶ τοῦ λέγειν συνεχῶς ῥᾷον συνείρουσι τὸν λόγον. 


655. Διὰ τί μόνον τῶν ἄλλων ζῴων ἄνθρωπος γίνεται 
ἴσχνόφωνον ; *H ὅτι λόγου χοινωνεῖ μόνον, τὰ δ᾽ ἄλλα 
φωνῆς, ol δ᾽ ἰσχνόφωνοι φωνοῦσι μέν, λόγον δ᾽ οὐ δύ- 
νανται συνείρειν ; 


56. Διὰ τί τοῦ μὲν χειμῶνος ὀξύτερον φθέγγονται 

L] r , ἢ i] , / 4 
xat νήφοντες, θέρους δὲ xat μεθύοντες βαρύτερον; *H 
ὅτι ὀξυτέρα μέν ἐστιν ἡ ταχντέρα, ταχυτέρα δ᾽ ἐστὶν 
ἣ ἀπὸ συντεταμένου φωνή, τῶν δὲ νηφόντων xal ἐν τῷ 
χειμῶνι τὰ σώματα συνέστηχε μᾶλλον ἢ μεθυόντων 
30 xal ἐν τῷ θέρει; τὸ γὰρ θερμὸν xai αἱ ἁλέαι διαλύουσι 
τὰ σώματα. 


57. Διὰ τί ἢ φωνὴ ὕστατον τελειοῦται τοῖς ἀνθρώ- 
ποῖς τῶν φθεγγομένων; Ἦ διότι πλείστας ἔχει διαφορὰς 
xul εἴδη (τὰ γὰρ ἄλλα ζῷα ἣ οὐθὲν γράμμα, d ὀλίγα 

35 διαλέγονται ) * τὸ δὲ ποιχιλώτατον xal πλείστας ἔχον 
διαφορὰς ἀνάγχη ἐν πλείστῳ χρόνῳ ἀποτελεῖσθαι ; 


68. Διὰ τί ἡ μὲν ὄψις οὐ διέρχεται διὰ τῶν στερεῶν, 
ἡ δὲ φωνὴ διέρχεται; ὅτι τῆς μὲν ὄψεως μία φορὰ ἡ 
χατ᾽ εὐθεῖαν (σημεῖον δ᾽ αἴ τε τοῦ ἡλίου ἀχτῖνες, xal 
30 ὅτι ἐξ ἐναντίας μόνον δρῶμεν), τῆς δὲ φωνῇς πολλαί; 
ἀκούομεν γὰρ πανταχόθεν. Ὅταν οὖν χωλυθῇ κατ᾽ 
εὐθεῖαν ἐχπίπτειν διὰ τὸ μὴ xat! ἀλλήλους εἶναι τοὺς 
πόρους, ἀδυνατεῖ διορᾶν " ὃ δ᾽ ἀὴρ xai fj φωνή, ἅτε 
πανταχοῦ φερομένη, διὰ παντὸς διαπίπτει xal ἀχούε-- 
36 ται. ᾿Εν δὲ τοῖς ὑγροῖς al μὲν ὄψεις διορῶσιν, αἱ δὲ 
φωναὶ οὖκ ἀχούονται, ἣ μόλις, λεπτοτέρου ὄντος τοῦ 
ὑγροῦ ἢ τῆς γῆς, ὅτι οἱ πόροι μιχροὶ καὶ πυχνοὶ καὶ 
κατ᾽ ἀλλήλους, ὥστ᾽ οὐ χωλύεται ἡ ὄψις εὐθυπορεῖν, 
Διὰ τοῦτο xal διὰ μὲν τῆς δέλου διορᾶται πυχνῆς οὔ- 
40) σης διὰ δὲ τοῦ νάρθηχος ἀραιοῦ ὄντος οὐ διορᾶται. 
Ἔτι τῆς μὲν οἱ πόροι χατάλληλοι, τῶν δὲ παραλλάτ- 
τοντες᾽ οὐθὲν δ᾽ ὄφελος εἶναι μεγάλους, ἐὰν μὴ xac 
εὐθεῖαν ὦσιν. Ἡ δὲ φωνὴ οὐχ ἀχούεται, ὅτι ἐλάττω 
τὰ διάκενα τὰ ἐν τῷ ὕδατι τοῦ ἀέρος, ὥστ᾽ οὐ δύναται 
45 δέχεσθαι, οὐδὲ μεῖναι τὴν φωνήν, ἀλλὰ μόλις ἢ μετὰ 
φωνῆς" ἣ γὰρ φωνὴ ἀήρ τις οὐ γὰρ ἅπαν τὸ μανότε- 
ρὸν διιτικώτερον, ἂν μὴ xal οἱ πόροι ὦσιν ἁρμόττον- 
τες τῷ διιόντι- ὥστ᾽ οὐδὲ συνιτιχώτερον εἰς αὑτό, ἂν 
μὴ δεχτικοὶ ὦσιν οἱ πόροι τῶν σωμάτων, καίτοι τὸ 
60 μανὸν μαλαχὸν xal δυνάμενον εἰς αὑτὸ συνιέναι, 
AÀX ἔνια κωλύεται διὰ τὴν μιχρότητα τῶν πόρων 


ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΩΝ * lA, và-vx/. 


(ρου.) 


aeris prae sua debilitate moveat spiritus; velociter autem 
fertur quod exiguum est; vocis vero velocitas acumen 
est; pudibundis contra calor partem superiorem circa 
pectus petit. Cujus rei indicium est , quod erubescunt. 
Multum autem aerem multa potentia movet ; tardius vero 
fertur quod multum est, tarditasque in voce gravitas est. 


54. Quse causa est ut lingua luesitantes fiant? An 
loci quo loquimur, refrigeratio causam habet, que 
tamquam sideratio hujus membri est? quapropter et vino 
continentique oratione concalfacti sermonem serunt facilius. 


55. Cur homo solus pre reliquis animalibus lingua fit 
haesitans? An quod solus compos sermonis est, cetera vocis ; 
qui autem lingua hesitant, vocem quidem producunt, 
sed sermonem serere nequeunt? 


56. Cur sobrii temporeque hiberno vocem acutiorem 
inittunt, vinolenti autem et cestivo graviorem? An quia 
vox acutior quidem, quie velocior est; velocior autem 
quie corpore ab intento prodit; sobriorum vero byemeque 
corpora magis constant quam vinolentorum eestateque ? 
calor enim aestusque corpora resolvunt. 


57. Cur homini vox tardissime perficitur voce priedi- 
lorum? An quod vocis humana genera et discrimina plu- 
rima sunt (cetera enim animentia literas vel nullas, ve! 
paucas eloquuntur); quod autem summam varietates 
plurimasque differentias pra se fert, id tempore longis- 
simo perfici necesse est ? 


58. Cur visus quidem corpora solida non penetrat, vox 
autem peneirat?An quod visus quidem iter unicum est, quod 
recto tramite meat (cujus rei indicium cum solis radii sunt, 
lum quod nisi e regione cernere non possumus) ; vocis autem 
multiplex, quippe quum undique audiamus ? Quoties igitur 
recfa excidere impeditur visus, eo quod meatus sibi invi- 
cem non respondent, transspicere nequil ; at aer et vox, 
quoniam quoqnoverrus fertur, omnia perlabitur et audi- 
tur. In humoribus vero oculi quidem transspiciunt, voces 
autem aut vix, aut non audiuntur, quamquam humor te- 
nuior quam terra est, quoniam humoris meatus parvi et 
densi sunt, sibique invicem respondent, ut non impediatur 
visus quominus recto tramite meet. Hac eadem causa 
est, cur etiam per vitrum quidem, quod densum est, trans- 
piciatur, per ferulam vero, quze rara est, non. Praeterea 
in illo quidem meatus respondent inter sese, in his vero 
alternatim implicantur; nec quidquam juvat amplos esse 
meatus, nisi recta decurrant. Vox autem non auditur, 
quoniam vacua aque minores aere sunt, ita ut hnc 
capere nequeant , nec vocem exspectare , nisi eegre, atque 
ubi cum voce conjunctus est : vox namque aer quidam 
est: haud enim omne quo raríus est, eo facilius permea- 
tur, nisi eliam meatus in rem permeantem quadrent ; 
neque igitureo magis in sese contrahi solet, nisi meatus ca- 
paces corporum sint, quamquam quod rarum est, nsolle 
est et in se ipsum contrahi potest. Verum nonnulla prz 
meatuum angustia impediuntur, ut vitrum : hujus enim 


(905,905.) 


olov fj ὕελος: ταύτης γὰρ ob συνάγονται, μανοτέρας 
οὔσης τοῦ νάρθηχος, διὰ τὴν εἰρημένην αἰτίαν. Ὃμοί- 
ὡς δὲ καὶ τὸ ὕδωρ, καὶ εἴ τι ἄλλο τοιοῦτον, ὥστε χαὶ 
τόδε φανερόν, διότι τοῦ μανοῦ xal μαλαχοῦ ἢ αὐτοῦ 

p ὄντος, ἢ παραπλησίου τὴν φύσιν͵ οὐ τὸ μανότερον μᾶλ- 
) v συνάγεται εἷς αὗτό“ fj γὰρ αὐτὴ αἰτία πάντων. 


59. Διὰ τί γίνεται ἐλάττων μὲν f φωνὴ ἐξαιρουμέ- 
νων, ὁμοία δὲ τὸν χαραχτῇῆρα ; Ἦ ὅτι ἐμέμιχτο αὐτοῖς, 
τὸ δὲ μεμιγμένον οὗ τὴ μέν ἐστι, τῇ δ᾽ οὔ, ἀλλὰ πάν- 

Io ΤΊ; uon οὖν πανταχόθεν ἐξαιρουμένων συνέρχεται 
διοίως, ὥστ᾽ ἔλαττόν τ᾽ ἀνάγχη καὶ ὅμοιον εἶναι. 


60. Διὰ τί ἰσχνόφωνοι γίνονται; Πότερον διὰ θερμό- 
τητα προπετέστεροί εἰσιν, ὥστε προσπταίοντες ἐπί- 
σχουσιν, ὥσπερ οἷ ὀργιζόμενοι; καὶ γὰρ οὗτοι πλήρεις 

15 ἄσθματος γίνονται. Πολὺ μὲν οὖν τὸ πνεῦμα συμ- 
θαίνοι. ἮἯ διὰ τὴν ζέσιν τοῦ θερμοῦ ἀσθμαίνουσιν, 
διὰ τὸ πολὺ εἶναι χαὶ μὴ φθάνειν ὑπεξιὸν τῷ τῆς ἀνα- 
πνοῆς χαιρῷ; Ἦ μᾶλλον τοὐναντίον χατάψυξις ἣ θερ- 
μότης τοῦ τόπου ᾧ φθέγγονται, ὥσπερ ἀποπληξία τοῦ 

2. μέρους τούτου ; διὸ xal θερμαινόμενοι ὑπ᾽ οἴνου xal 
τοῦ λέγειν συνεχῶς ῥᾷον συνείρουσι τὸν λόγον. 


er. Διὰ τί τοῦ χειμῶνος αἱ φωναὶ βαρύτεραι; Ἦ ὅτι 
παγύτερος ὁ ἀήρ, παχυτέρου δ᾽ ὄντος βραδυτέρα 1j χί- 
νησις, ὥσθ᾽ f, φωνὴ βαρυτέρα ; Ἦ διότι διὰ τῶν στενῶν 
25 βραδύτερον χωρεῖ ὃ ἀήρ, συμφράττεται δὲ τὸ περὶ τὸν 
φάρυγγα ὑπό τε τοῦ ψυχροῦ xal τοῦ ἐπιρρέοντος φλέ- 
Ὑματος; 
6). Διὰ τί τὰ παιδία xal al γυναῖχες xal οἱ εὐνοῦ- 
χοι χαὶ οἱ γέροντες φθέγγονται ὀξύ ; Ἦ ὅτι θάττων xi- 
40 νησίς ἐστιν fj ὀξυτέρα, ἔστι δὲ τὸ αὐτὸ πλείονος δυσχι- 
γητότερον, ὥσθ᾽ οἱ ἐν ἀχμῇ πλείω συνεπισπῶνται τὸν 
ἀέρα: Οὗτος οὖν βραδύτερον ἰὼν βαρυτέραν παρασχευά- 
ζει τὴν φωνήν ἐν δὲ τοῖς παιδίοις xal εὐνούχοις διὰ τὸ 
ἐλάττω ἔχειν ἐναντίως, Τρέμειν δὲ τοὺς πρεσθύτας 
a; 90 δυναμένους κρατεῖν, ὥσπερ τοῖς ἀδυνάτοις xal παι- 
δίοες, ὅταν μαχρὸν ξύλον λάθωσιν ἀπ᾽ ἄχρου, τὸ ἔτε- 
pov ἄχρον σείεται διὰ τὸ μὴ χρατεῖν. Διὰ τοῦτο xal 
οἱ πρεσδῦται τρέμουσιν. Τὸ αὐτὸ δ᾽ ὑποληπτέον xal 
ἐπὶ τῶν ἀγωνιώντων xal φοβουμένων xal ῥιγώντων 
40 αἴτιον τοῦ τρόμου τῆς φωνῆς τοῦ γὰρ ἔχοντος τὴν φω- 
γὴν τοιαύτην, τῶν τοιούτων παθῶν εἴσω περιεστηκότος 
τοῦ πλείστου, λοιπὸν ὀλίγον ὃν οὗ δύναται χρατεῖν τῆς 
φωνῆς " διὸ xal σείεται xol τρέμει" διὸ xal οἵ τεχνιχοὶ 
τῶν συνειδότων ὅτι ἀγωνιῶσι μιχρὸν διαλέγονται ἀπ᾽ 
«y ἀρχῆς, καὶ ἄχρις οὗ ἂν χαταστῶσιν " μιχρᾶς γὰρ οὔσης 
— τῆς φωνῆς fov χρατοῦσιν. 


PROBLEMATUM, * SECT. XI, 6δ9--62. 


| ncnm-———————»—————————Ó————————"—R————— D r—— — 


185 


meatus non contrahuntur, quamvis rarior ferula sit, pro- 
pter rationem praedictam. Eodem modo se habet etiam 
aqua, et quidquid aliud generis ejusdem est : unde illud 
quoque palam fit, rarius , etiamsi raritas ac mollitudo vel 
idem , vel res sibi invicem proximz sint , non magis in se 
ipsum contrahi : causa enim omnium eadem est. 


59. Cur vox , quamvis minor sane reddatur eximendo, 
speciem tamen servat eamdem? An quod cum his ipsis 
mixta erat, mixtura autem non hac quidem exstat, illac 
vero non, sed usquequaque est? Aeque igitur undique de- 
tractis, seque etiam contrahitur, ita ut necesse sit simul et 
minorem esse et similem. “ 


60. Quare lingua hzsitantes fiunt? Utrum propter ca- 
lorem procaciores sunt, ita ut obfendentes inhibeamus 
quemadmodum irati? hi enim et anhelitu implentur. Mul. 
tum igilur spiritus coiret. An prs& caloris fervore anhe- 
lant, quoniam copiosus spiritus adest, nec antea subtrahi- 
tur tempore respirationis? An potius contra loci quo vo- 
cem mittunt, refrigeratio magis quam calor causa est, 
veluti membri hujus sideratio? quapropter et concalfacti a 
vino , δι perpetua oratione, expeditius sermonem serunt. 


61. Cur tempore hiberno voces graviores redduntur ? An 
quod aer crassior est, talis autem quum sit, motus tardior 
fit, ita ut vox reddatur gravior? An quod aer per angusta 
lentius progreditur, faucium autem regio constringitur a 
frigore pituitaque influente? 


62. Cur infantes, mulieres, spadones senesque vocem 
reddunt acutam? An quod motus velocior qui acutior 
est, idemque difficilius movet majorem copiam, ita ut 
adultí simul plus aeris trahant?  Hicce igilur, quum tar- 
dius meat, vocem efficit graviorem ; infantibus vero et 
spadonibus contra res evenit, quoniam minua aeris capiunt. 
Senes autem ideo tremere verisimile est, quoniam vocem 
regere non possunt: quo modo imbecillibus ac pueris, 
ubi lignum prelongum parte extrema prehenderint , al- 
terum extremum quatitur, quia regere nequeunt. Hanc oh 
causam et senes tremunt. Idem el trepidantibus et me- 
tuentibus et rigentibus causam vocis tremula esse creden- 
dum est : apud hominem enim hujusmodi voce przditum, 
quum in hujusmodi adfectibus intro compellitur maxima 
pars, qui reliquus est, spiritus, quippe exiguus, voce su- 
perior evadere non potest : quapropter et quatitur et tre. 
mit: unde et sollertes inter eos qui sibi conscii sunt se 
trepidare , principio voce eubmisea loquuptur, idque dum 
ad pristinum statum redierint : voce enim, dum exigua 


est, facilius superiores evadunt. 


186 IIPOBAHMATON * IB, «-y'. (»05.} 


TMHMA 1B. | SECTIO ΧΙ]. 


OZA ΠΕΡῚ TA ΕΥ̓ΩΔΗ. | QU.£ AD RES BENE OLIDAS PERTINENT. 


* 


τ. Διὰ τί τῶν θυμιαμάτων ἧττον αἰσθάνονται πλη.- 

σίον ὄντες; Πότερον ὅτι ἀχρατεστέρα χερασθεῖσα ἣ 

ἀπόρροια τῷ ἀέρι ἡδίων, ὥσπερ fj σωύρνν, τῶν ἰατρῶν; 

*H xal τοὐναντίον εἴη dv, ὥστε ἀφαιρεῖσθαι τὸ πῦρ τὴν 

ὃ ὀσμὴν διὰ τὸ xaittv; fj γὰρ ὀσμὴ θυμιωμένων " διὸ καὶ 

ἐπὶ τῶν ἀνθράχων οὐχ ὄζει, πορρώτερον δὲ χαθαρώτε- 
ρὸν φαίνεται χαὶ λεπτότατον τοῦτο. 


1. Cur suffimenta minus e propinquo sentimus ? Utrum 
quod effluvium sincerius aere temperatum suavius reddi- 
tur, ut myrrha medicorum? An contrarium obtineret, ita 
ut ignis vi sua cremandi eximeret odorem ? odor enim 
rebus quie suffiuntur, proprius est : quapropter et super 
carbonibus non olent ; longius vero purius tenuissimumque 
adparet illud. 


2. Διὰ τί αἱ ὀσμαὶ ἧττον εὐώδεις τῶν θυυιαμάτων 

xal τῶν ἀνθῶν ἐκ τοῦ ἐγγύς ; Πότερον ὅτι συναπέρχεται 

10 τῇ ὀσμῇ xat γῆς μόρια, ἃ προχαταφέρεται διὰ βάρος, 

ὥστε καθαρὰ πορρώτερον γίνεται f, ὀσμή ; “Ἢ οὔτε ἐγγὺς 

οὔσης τῆς ἀργῆς πλεῖστον γίνεται τὸ ῥέον, οὔτε λίαν 
πόρρω; τὸ μὲν γὰρ οὕπω πολύ, τὸ δὲ διασπᾶται, 


2. Cur odores tam suffimentorum quam florum minus 
suaves e proximo sentiuntur? Utrum quia una cum odore 
terrae quoque particulae abeunt, quae prz suo pondere an- 
tea delabuntur, ita ut longius sincerus fiat odor? Anneque 
ubi principium proximum est, nec ubi admodum semo- 
tum, plurimum fit effluvium? nam illud quidem nondum 
large emanat, hoc vero distrahitur. 


3. Utrum itaque. verum est, an falsum? el si verum, 
quam ob causam fieret id quod evenit ? dicunt enim arbores 
odoras fieri, in quas celestis arcus decubuerit. Itaque nec 
omnibus arboribus , nec semper id evenire, palam est: 
etenim szepe arcus ccelestis constitit quidem, et tamen ar- 
bores nihil manifesti habere conspiciuntur, quumque illud 
locum habet, non in quaque materie fit: nam interdum 
certe fit : quapropter et referunt. Causa vero per accidens 
ad arcum referenda est , praesertim siquidem arcus nequa- 
quam natura quaedam est, sed visionis refracta adfectio. 
Provenit autem odoris ille adfectus, ut dictum jam cst, 
non qualiterceumque se materies habeat : neque enim in 
viridibus arboribus , nec in aridis, sed in incen:a materie 
post aquam, que arcui supervenerit , manifestam reddi 
suavitatem odoris pastores referunt, maximeque ubi aspa- 
lathus, aut etiam rhamnus fuerit, et quarum flores suaviter 
olent. Ratio autem odoris eadem est qua eliam circa 
terram obtinet : hiec enim quum percalida et exusta fuerit, 
quodcumque ediderit, principio bene olet: parca enim 
liumiditate praedita, si quemdam in modum igni exponantur, 
odorata redduntur : humor enim concoquitur calore : qua 
de causa totius quoque orbis terrarum quis solem spectant, 
odoratiora sunt quam quz aquilonem , et eorum ipsorum 
quie ad ortum vergunt, plus quam que ad meridiem, eo 
quod locus circa Syriam et Arabiam magis terrenus est , 
Africa vero arenosa siliculosaque : nec enim humorem 
nimium inesse oportet (concoquí namque nimius non po- 
test ), nec nullum : sic enim nullus fit vapor: quod in ea 
materie solet accidere , quie et nuper combusta est, et tale 
habet genus ut secum odoris ferat suavitatem. Qua 
quidem res floribus declarari potest : odorem enim in his 
emittunt. Videtur autem in iis locis fieri in quse ccelestis 
arcus incubuerit, quoniam nihil sine aqua effici po- 
test : quum enim materies immaduerit , caloreque insito 
concoxerit, vaporem intra se ortum emittit. Nec vero 
aquam multam adesse oportet : eluit enim nimia aquae 
copia atque exstinguit calorem quem  iguitio intule- 


s. Πότερον οὖν ἀληθές ἐστιν, ἢ ψεῦδος ; xal el ἀλη- 
θές, διὰ τίν᾽ αἰτίαν εἴη τὸ συωθαῖνον ; λέγεται γὰρ ὡς 
εὐώδη γίνεται τὰ δένδρα εἷς ἅπερ ἂν ἡ ἴρις κατασκήψῃ. 
“ρτι μὲν οὖν οὔτε πάντα, οὔτ᾽ ἀεί, δῆλον πολλάκις 
γὰρ ἢ lou μὲν γέγονε, τὰ δὲ δένδρα οὐθὲν ἐπίδηλα 
φαίνεται, ὅταν τε γένηται τοῦτο, οὖχ ἐν πάσῃ γίνεται 
30 ὕλῃ, ἐπεὶ συμθαίνει γέ mote διὸ καὶ λέγεται. Τὸ δ᾽ 

αἴτιον χατὰ συμδεδηχὸς τῇ ἴριδι ἀποδοτέον, ἄλλως τε 

καὶ εἰ μή ἐστί τις φύσις ἣ Tec , ἀλλὰ τῆς ὄψεως πάθος 
ἀναχλωμένης. Γίνεται δέ, ὥσπερ ἐλέχθη, οὐχ ὅπωσ- 
οὖν ἐχούσης τῆς ὕλης τὸ πάθος" οὔτε γὰρ ἐν τοῖς χλω- 
20 ροῖς δένδροις, οὔτ᾽ ἐν τοῖς αὔοις, ἀλλ᾽ ἐν τῇ ἐμπεπρη - 
σμένγ͵ ὕλη φασὶν οἱ νομεῖς μετὰ τὰ ἐπὶ τῇ ἔριδι ὕδατα 
γίνεσθαι ἐπίδηλον τὴν εὐωδίαν, καὶ μάλιστα οὗ ἂν 
ἀσπάλαθος ἦ καὶ ῥάμνος καὶ ὧν τὰ ἄνθη εὐώδη ἐστίν. 

Αἴτιον δὲ τῆς εὐωδίας ἐστίν, ὅπερ χαὶ ἐπὶ τῆς γῆς" 
80 διαθέρμου γὰρ χαὶ διαχεχαυμένης οὔσης, ὃ ἂν ἐχφύση, 

τὸ πρῶτον εὐῶδες ὄζει" τὰ γὰρ πυρούμενά πως τῶν 

δγρότητα ἐχόντων ὀλίγην εὐώδη γίνεται" πέττει γὰρ τὸ 
θερμὸν ταύτην διὸ xal τῆς ὅλης γῆς εὐωδέστερα τὰ 
πρὸς τὸν ἥλιον τῶν πρὸς ἄρχτον ἐστίν " τούτων δὲ τὰ 
36 πρὸς ἕω τῶν πρὸς μεσημόρίαν, ὅτι γεώδης μᾶλλον ὃ 
τόπος ὁ περὶ τὴν Συρίαν xal Ἀραῤίαν ἐστίν, $ δὲ Ac- 
δύη ἀμυώδης καὶ ἄνιχμος" δεῖ γὰρ μήτε πολλὴν εἶναι 
τὴν ἰχμάδα' ἄπεπτος γάρ ἐστιν ἢ πολλή" μήτε ἄνι- 
χμον᾽ οὐ γὰρ γίνεται ἀτμίς" ὃ συμδαίνει xol περὶ τὴν 
40 νεόχαυστον ὕλην, xol τὸ γένος τοιαύτην ὥστ᾽ ἔχειν 
εὐωδίαν σὺν αὑτῇ. Δηλοῖ δὲ τοῖς ἄνθεσιν" ἀφίησι γὰρ 

ἐν τούτοις τὴν ὀσμήν. Δοκεῖ δ᾽ ἐν οἷς ἂν ἐνσχήψη ἧ 

Tes Ὑίϑεσθαι, ὅτι οὐδὲν ἄνευ ὕδατος οἷόν τε γίνεσθαι" 

βραχεῖσά τε γὰρ 5$ ὕλη καὶ τῷ ἐνόντι θερμῷ πέψασα 
«5 τὰν ἐν αὐτῇ γινομένην ἀτμίδα ἀφίησιν, Οὔτε πολὺ 

τὸ ὕδωρ δεῖ εἶναι: ἐχχλύζει γὰρ τὸ πολὺ λίαν, καὶ 
σθέννυσι τὴν θερμότητα τὴν ἐνυπάρχουσαν ἀπὸ τῆς 


[τὰ 


.--»..........ὕ.....ὄᾳΞὉὉὅὃὄὕὉνῦϑῦὉῦσῦθσποὭεςῷ;ἅ,:!,»!ἅ,»κ-“-............ πΠςᾷςὄἕΨο0..00..,...0....Ὁ.....Ὁππ|1|..0ὉὍΧὍ57ωό0.0ϑβϑ0...Χ.0Χ.τ...σΧὅ(οὸὔὔὖὖᾧ'Ἥ.θ0................θϑᾳ ὅ0.0ϑ0ό.....΄--.1.-Ὁ.ᾧ.Φ᾿τὉὉὉὌ0ὕ0ὕὕὸΌὸὈὔΞῬᾳὅὕ......ϑβ....ὅὍΨ00ὕ0Ψ..0....ὕΨ0..ὕ..ὅ....Χὅὕὕ0ὕὅ0Χ00......0.............ᾧ- ὕ0ΘῦΘϑὕῦ0ὅἕὥ0....Ὁ.. ρ.....τὸ,ἤ .......ὕ..ὐἴπππὌΠυ  ωττπτ'’'..“.“Φ{ὖ---“ν“-Σ .-......Θ.Ψ}Δὃϑὄ55ὕ.... 


PROBLEMATUM, 
πυρώσεως. Τὰ δὲ μετὰ τὴν (piv ὕδατα οὐ πολλὰ γί- 


νεται, ἀλλὰ μέτρια, ὡς εἰπεῖν, χαὶ ἐὰν πολλαὶ γί- 
νωνται ἔριδες, οὐ πολὺ γίνεται, ἀλλὰ πολλάχις μέν, 
ὀλίγον δέ" διὸ εἰκότως τούτου γινομένου, οὐθὲν ἄλλο 

& δρῶντες διάφορον πλὴν τὴν Tow, ταύτῃ τὴν αἰτίαν 
προσέθεσαν τῆς εὐωδίας. 


(906.907.) 


4. Διὰ τί τὰ ἄνθη χαὶ τὰ θυμιώμενα πόρρωθεν 
μᾶλλον ἥδιον ὄζει, ἐγγύθεν δὲ τὰ μὲν ποωδέστερον, 
τὰ δὲ χαπνωδέστερον ; Ἦ ὅτι ἡ ὀσμὴ θερμότης τίς ἐστι 

10 χαὶ τὰ εὐώδη θερμά, τὸ δὲ θερμὸν χοῦφον, ὥστε διὰ 
μὲν τοῦτο πορρωτέρω διιόντων ἀμιγεστέρα γίνεται ἧ 
ὀσμὴ τῶν συμπαρεπομένων ὀσμῶν ἀπὸ τῶν φύλλων 
καὶ τοῦ χαπνοῦ, ὄντος ὑδατώδους ἀτμοῦ, πλησίον δ᾽ 
ὄντων τὰ μεμιγμένα αὐτοῖς συνόζει ἐν οἷς ἐστιν: 


ἴδ s. Διὰ τί πάντα μᾶλλον ὄζει χινούμενα ; Ἦ ὅτι 
ἀναπίμπλησι πλείω ἀέρα ἢ ἡσυχάζοντα ; Διχπέμπεται 


οὖν ἡ ὀσμὴ θᾶττον οὕτω πρὸς τὴν αἴσθησιν ἡμῖν. 


8. Διὰ τί τοῦ χειμῶνος ἧττον ὀσφραινόμεθα, χαὶ 

ἐν τοῖς πάγεσιν ἥχιστα; Ἦ ὅτι ὃ ἀὴρ ἀχινητότερός 

30 ἐστιν ἐν τῷ ψύχει; Οὔκουν ἀφιχνεῖται ὁμοίως f) χίνη- 

σις 4j ἐπὸ τοῦ σώματος τοῦ τὴν ὀσμὴν ἔχοντος διὰ 

τὴν δυσχινησίαν τῆς ἀπορροῆς xal τοῦ ἀέρος ἐν ᾧ 
ἐστιν, 


7. Διὰ τί δριμύτερον ὄζει τῶν ἀρωμάτων ἐπὶ τέ-- 

85 φρας θυμιωμένων ἢ ἐπὶ τοῦ πυρός, xai μᾶλλον xai 
πλείω χρόνον τὴν αὑτῶν ὀσμὴν ἔχει ἐπὶ τῆς τέφρας 
θυμιώμενα ; Ἦ ὅτι ἀπεπτοτέρα ἐστὶν ἢ ὀσμὴ ἐπὶ τῆς 
τέφρας" διὸ xal πλείων" τὸ δὲ πῦρ ταχὺ πέττον 
αὐτῶν τὴν δύναμιν, ἀλλοιοῖ τὴν ὀσμήν; fj γὰρ πέψις 


30 ἀλλοίωσίς ἐστι τοῦ πεττομένου. 


8. Διὰ τί ἥδιον ὄζει τῶν ῥόδων ὧν 6 ὀμφαλὸς τρα- 
χύς ἐστιν 3) ὧν λεῖος ; * H ὅτι μᾶλλον ὄζει ἡδὺ ὅσα τὴν 
φύσιν ἀπείληφε τὴν αὐτῶν, ἀχανθῶδες δὲ φύσει τὸ 
δόδον ἐστίν; διὸ μᾶλλον ἔχον τὰ χατὰ φύσιν ἥδιστα 

3b ὄζει. 


9. Διὰ τί αἵ ὀσμαὶ ἐγγύθεν ἧττον εὐώδεις xol θυμια- 
μάτων καὶ ἀνθῶν ; Ἦ ὅτι πλησίον μὲν συναποφέρεται 
τὸ γεῶδες, ὥστε χεραννύμενον ἀσθενεστέραν ποιεῖ τὴν 
δύναμιν, εἰς δὲ τὸ πόρρω χαταφέρεται fj ὀδμή; Διὰ 

«o ταῦτα δὲ xal τριφϑέντα τὰ ἄνϑη ἀπόλλυσι τὴν ὀσμήν. 


10, Πότερον αἱ ὀσμαὶ χαπνός, 1) ἀήρ, ἢ ἀτμίς; δια- 
φέρει γάρ, f, τὸ μὲν ὑπὸ τοῦ πυρός, τὸ δὲ καὶ ἄνευ 
τούτου γίνεται. Καὶ πότερον ἀπὸ τῆς αἰσθήσεώς τι 
πρὸς ἐχεῖνα, 3) ἀπ᾽ ἐχείνων πρὸς τὴν αἴσθησιν ἀφιχνεῖ- 

45 ται, ἀεὶ χινοῦν τὸν πλησίον ἀέρα ; Καὶ εἰ ἀπ᾽ ἐκείνων 
ἀπορρεῖ, ἔδει ἔλαττον γίνεσθαι, χαίτοι τὰ εὐωδέστατα 
δρῶμεν μάλιστα διαμένοντα. 


11. ἀιὰ τί δριμύτερον ὄζει μᾶλλον τῶν ἀρωμάτων 
ἐπὶ τέφρας θυμιωμένων ἢ ἐπὶ τοῦ πυρός; Ἦ διότι 


* SECT. XII, 4-11. 


181 


rat. Qus autem aqua post arcum solent incidere, non 
multze, sed peue mediocres adveninnt, et si multi consti- 
lerint arcus, aqua non large, sed ssepe quidem , etiamsi 
parce supervenit : quamobrem non immerito, ubi hoc ifa 
fit, qui rem insignem prster arcum nullam adspicerent, 
causam odoris illi adtribuere. 


4. Cur flores et suffimenta suavius e longinquo olent 
potius, e propinquo autem herbam quidem alia potius re- 
dolent, alia vero fumum? An quia calor quidam odor est , 
odorataque calida sunt, calidum autem leve est, ita ut 
propter hanc quidem causam, quum longius permeant, odor 
fiat minus inquipatus ab odoribus concomitantibus qui cum 
a foliis proveniunt, tum a fumo, quum vapor res aquea 
sit; at ubi in propinquo sunt , quee illis admista sunt, una 
cum iis quibus insunt, redolent? 


5. Cur omnia plenius olent, ubi moventur? An quod 
plus aeris implent quam quiescentia? Itaque ocius hoc 
modo ad sensum nostrum odor transmittitur. 


6. Cur tempore liiberno minus olfacimus, minimeque 
per gelu? An quod aer per frigus immobilior est? Itaque 
motus non seque proficiscitur a corpore odorato propter 


difficilem motum effluvii et aeris cui inest ? 


7. Cur acrius aromata olent cinere auffita quam igne, 
et plenius ac diutius suum servant odorem , ubi cinere 
suffiuntur? An quod in cinere minus concoquitur odor: 
quapropter et plenior est; ignis autem , quod celeriter 
vires eorum concoquit, odorem commutat ὃ concocüo 
enim rei concoquend: commutatio est. ) 


8. Cur rose suavius olent, quibus umbilicus asper, quam 
quibus levis est? An quod suavius olent quae suam na- 
turam consecufa sunt; rosa autem spinosa natura est? 
Ergo suavissime olet, quum potissimum suam naturam 
adsecuta est. 


9. Cur odores e proximo mínus suaves, tam suffimento- 
rum quam florum? An quod prope quidem portio terrena 
una cum odore avolat, ita ut admistione sua vim hebetet, 
in longinquum vero defertur odor? Hinc etiam flores 
contriti odorem amittunt. 


t0. Utrum odores fumus sunt, an aer, an vapor? hsec 
enim inter se differunt, qua alterum quidem ab igne, 
alterum vero et sine igne fit. Et utrum a sensu aliquid 
in res odoratas proficiscitur, an ab illis in sensum, semper 
aera proximum movens? Atque si ab illis aliquid efflueret, 
minora reddi oporteret, etiamsi qute odoratissima sunt, po- 
tissimum videmus edurare. 


tf. Cur aromata cinere suffita acrius olent quam igne? 
An quod in cinere minus concoquitur odor? quaproplef 


188 


ἀπεπτοτέρα ἢ ὀσμὴ ἐπὶ τῆς τέφρας ; διὸ καὶ πλείων. 
Πολὺ οὖν καὶ τοῦ γεώδους συναναθυμιᾶται xal γίνεται 
χαπνός" τὸ δὲ πῦρ φθάνει ἐχχαῖον τὸ γεῶξες αὐτῶν, 
ὥσθ' ἢ ὀσμὴ καθαρωτέρα xal εἰλιχρινὴς ἀφικνεῖται ἄνευ 

6 τοῦ χαπνοῦ᾽ διὸ xal τριδόμενα ἧττον εὐώδη τὰ ἄνθη" 
τὸ γὰρ γεῶδες καὶ f$ τρῖψις xivet , καὶ fj βραδεῖα θερ- 
μότης οὐ φθείρει. 


ttm À— Ὁ 


12. Διὰ τί τὰ εὐώδη, οὐρητικά, καὶ σπέρματα xoi 
φυτά; Ἢ ὅτι θερμὰ χαὶϊλεπτά, τὰ δὲ τοιαῦτα οὐρητιχά ; 

10 ταχὺ γὰρ λεπτύνει ἣ ἐνοῦσα θερμότης, καὶ ἡ ὀσμὴ οὐ 
σωματώδης, ἐπεὶ xal τὰ μὴ εὐώδη, οἷον σχόροδα, 
διὰ τὴν θερμότητα οὐρητίχά, μᾶλλον μέντοι τηχτιχά. 
Θερμὰ δὲ τὰ εὐώδη σπέρματα, διότι ὅλως f ὀσμὴ διὰ 
θερμότητα γίνεται. ᾿Αλλὰ τὰ δυσώξη ἄπεπτά ἐστιν" 

15 δεῖ δὲ μὴ μόνον θερμὰ εἶναι, ἀλλὰ xal εὔπεπτα, εἰ 
ἔσται οὐρητιχά, ὅπως συγχατιόντα λεπτύνη τὰ ὑγρά. 


18. Διὰ τί ποτε of χεχραμένοι τῶν οἴνων θᾶττον τῶν 
ἀχράτων ὄζουσιν ; Ἦ ὅτι ὁ χεχραμένος ἀσθενέστερος 
τοῦ ἀχράτου ἐστί, τὸ δ᾽ ἀσθενέστερον ὑπὸ πάντων 

30 ἐξίσταται τοῦ ἰσχυροτέρου; Εἶτα 6 χεχραμένος ἐστὶν 
εὐπετέστερος τοῦ ἀχράτου᾽ εὐπετέστερον δ᾽ ἐστὶν 
ὑπάρξαι ᾧτινιοῦν, xal ἐχλαδεῖν τι τῶν μὴ ὑπαρχόντων. 
'O μὲν οὖν ἄχρατος ὀσμώδης ἐστίν, ὃ δὲ χεχραμένος 
ἄνοσμος. 


TMHMA IT. | 
OZA ΠΕΡῚ TA AYXOAH. | 


ι. Διὰ τί τὸ μὲν οὖρον, ὅσῳ ἂν γρονίζηται ἐν τῷ 
σώματι.) δυσωδέστερον γίνεται, ἢ δὲ χόπρος ἧττον; 
*H ὅτι ἡ μὲν ξηραίνεται μᾶλλον χρονιζομένη (τὸ δὲ 
ξηρὸν ἀσηπτότερον), τὸ δ᾽ oupov παλύνεται, πρόσ-- 
φατόν τ᾽ ὃν ὁμοιότερον τῷ ἐξ ἀρχῆς ἐστι πόματι ; 


26 


80 2. Διὰ τί τὰ δυσώδη τοῖς ἐδηδοχόσιν οὐ Doxet ὄζειν ; 

Ἦ διὰ τὸ συντετρῆσθαι τὴν ὄσφρησιν τῷ στόματι χατὰ 

τὸν οὐρανὸν πλήρης ἣ αἴσθησις γίνεται ταχύ, xal τῆς 

τε ἔσω οὐχέθ᾽ ὁμοίως αἰσθάνεται ( τὸ γὰρ πρῶτον αἷ- 
’ /, , , ec 

σθάνονται πάντες, ὅταν δ᾽ ἅψωνται, οὐχέτι, ὥσπερ 

35 συμφυοῦς), xol ἡ ἔξωθεν fj ὁμοία ἀφανίζεται ὑπὸ τῆς 
ἔσω; 


3. Διὰ τί τριξόμενα τὰ ἄνθη δυσωδέστερα ; Ἦ 
διότι συμμίγνυται τῇ ὀσμῇ τὸ γεῶδες τὸ ἐν τῷ ἄνθει; 


4. Διὰ τί τῶν μὲν ζῴων οὐθὲν εὐῶδές ἐστιν ἔξω 

40 τῆς παρδάλεως (αὕτη δὲ χαὶ αὐτοῖς τοῖς θηρίοις " φασὶ 
γὰρ αὐτῆς τὰ θηρία ἡδέως ὀσμᾶσθαι), φθειρόμενα δὲ 
χαὶ δυσώδη ἐστί, τῶν δὲ φυτῶν πολλὰ χαὶ φθειρόμενα 
x«i αὐαινόμενα ἔτι μᾶλλον εὐώδη γίνεται ; Πότερον 
ὅτι τῆς δυσωδίας αἴτιον ἀπεψία τις περιττώματος; διὸ 

45 χαὶ οἱ ἱδρῶτες ἐνίοις xel ἐνίοτε τοιοῦτοί slot, μάλιστα 


ΠΡΟΒΛΉΜΑΤΩΝ * IB, ιβ:1Γ, δ΄. 


(907,908.) 


et copiosior est. Multum ergo partis quoque terrens ex- 
halatur una fumusque redditur; at ignis terrenum eorum 
ante exurit, ita ut odor purior ac sincerus sine fumo 
adveniat : unde etiam flores triti minus suave olent : par- 
tem enim terrenam ut contritus movet, sic lentus calor 


non destruit. 


12. Cur odorata, tam semina quam plante , urinam 
cient? An quod calida et tenuia sunt, hujusmodi autem 
res urinam citant? celeriter enim calor inditus extenuat , 
nec odor aliqua corpulentia preeditus est : nam οἱ quae 
non bene olent , velut allia , vi sui caloris urinam movent, 
attamen potius vim liquefaclendi obtinent. Calida vero 
semina que bene olent, ideo sunt, quod odor omnino 
calore efticitur. Sed feetida concoctu difficilia ; nec solum 
calida, verum etíam concoctu facilia esse debent, qua pro- 
vocalura sunt urinam , ut una descendendo humores ad- 
tenuent. 


13. Cur tandem vina diluta olent citius quam mera* 
An quod dilutum imbecillius mero est; quod autem imbe- 
cilius est, a quacumque re expellitur e validiori? Tum 
etiam vinum dilutum facilius est quam merum; facilitas 
autem rerum eo constat ut tum alii rei cuicumque insint , 
tum sibi adsciscant aliquam earum qu& non insunt. Meum 


itaque odorum , dilutum vero inodorum est. 


SECTIO XIII. 


QU.E AD RES MALE OLIDAS PERTINENT. 


1. Cur urina quidem , quo diutius in corpore manserit , 
eo fatidior fit; stercus autem minus? An quod stercus 
quidem remanens siccatur potius; quod autem siccum est , 
minus putredini patet ; urina contra crassescil, recensque 
ubi est, polioni pristine similior est? 


2. Cur male olida his non olere videntur qui illa. ede- 
runt? An quod olfactus ad os perforatus est in palato, id- 
circo sensus propere impletur, interioremque odorem 
non :xeque amplius percipit (principio enim omnes sen- 
tiunt ; ubi autem tetigerint, non amplius, quasi jam agna- 
tum esset), similisque exterior delitescit obtentu interio- 
ris? 


3. Cur flores contriti deterius olent? An quod pars ter- 
rena qua flori inest, odori sese permiscet? 


4. Cur animantium quidem nullum suaviter olet, ex- 
cepta pardali (haec autem vel ipsis bestiis : ferunt enim 
hujus odorem ab iis cum voluptate respirari), imo pere- 
untia vel male olent; stirpium autem multe, ubi cor- 
rumpuntur et arescunt , adhuc suaviorem adquirunt odo- 
rem? Utrum quod mali odorís causa cruditas quaedam 
excrementi est ? quamobrem sudores etiam aliquibus atque 


(o28.) 


δὲ οἷς μὴ ἀεὶ τοιοῦτοι ix τῶν νόσων γίνονται. Κ αἱ αἱ φῦ- 
σαι δὲ xal οἱ ἐρυγμοὶ οἱ τῶν ἀπέπτων δυσώδεις εἰσίν. 
Τὸ αὐτὸ δ᾽ αἴτιον xal τοῦ ἐν ταῖς σαρξὶ xal τῷ ἀνάλογον" 
λέγω δ᾽ ἀνάλογον τὸ ἀντὶ σαρχὸς τοῖς ἄλλοις ἐνυπάρχον 

$ ζώοις" ἔστι γὰρ καὶ ἐνταῦθα περίττωμα ἐνίοις ἄπε- 
κτον. Τοῦτο οὖν ζώντων αἴτιον τῆς δυσωδίας ἐστὶ χαὶ 
φθειρομένων σηπόμενον" διὸ xal τὰ πίονα xai ὀστᾶ 
xai τρίχες οὐ δυσώδη ἐστίν, ὅτι τὰ μὲν πέττεται, τὰ 
δ᾽ οὐχ ἔχει ὁγρότητα. Τοῖς δὲ φυτοῖς οὐχ ἕνι περίτ- 

ἴο τωμα. ἮἯἮ ἔστι μέν τι xal τούτοις, ἀλλ᾽ ὅτι ξηρὰ 
xai θερμὰ τὰ φυτὰ τὴν φύσιν ἐστίν͵ ὥστ᾽ εὐπεπτοτέρα 
$ ἰχμὰς καὶ οὗ πηλώδης ἐστὶν αὐτῶν ; Δηλοῖ δὲ xai 
τῆς γῆς ἡ ἐν τοῖς θερμοῖς εὐώδης οὖσα, Συρία xal 
Ἀραθδία,, καὶ τὰ εὐώδη τἀχεῖθεν, ὅτι ξηρὰ καὶ θερμά 

15 ἐστι, τὰ δὲ τοιαῦτα ἄσηπτα. Τὰ δὲ ζῷα οὐ τοιαῦτά 
ἐστι xal θερμά, ὥσθ᾽ αἵ τε περιττώσεις ἄπεπτοι xal 
δυσώδεις αὐτῶν εἰσι, xai διαφυσήσεις ὁμοίως, Καὶ 
διαφθειρομένων σήπεται 4 ὑγρότης) τῶν δ᾽ οὔ οὐ 
γὰρ ἔχουσιν. 


80 6. Διὰ τί τὰ δυτώδη θερμὰ ὄντα μᾶλλον δυσώδη 

ἐστὶν ἣ ἐψυγμένα; Ἢ ὅτι ἐστὶν ἥ ὀσμὴ ἀτμὸς καὶ 

ἀπορροή τις; Ὅ τ᾽ οὖν ἀτμὸς ὑπὸ θερμοῦ γίνεται καὶ ἡ 

ἀπορροή" χίνησις γάρ τίς ἐστι, τὸ δὲ θερμὸν χινητι- 

kóv, τὸ δὲ ψυχρὸν τοὐναντίον στατιχὸν xal συσταλτι- 

26 xbv καὶ φορὸν δὲ χάτω. Τὸ δὲ θερμὸν καὶ ot ὀσμαὶ 
πᾶσαι ἀνωφερεῖς διὰ τὸ ἐν ἀέρι τ᾽ εἶναι χαὶ τὸ αἰσθητή- 
ριον αὐτῶν ἄνω εἶναι, μὴ χάτω- πρὸς γὰρ ἐγκέφαλον 
περαίνουσα f, ὀσμὴ αἴσθησιν ποιεῖ, 


6. Διὰ τί, ἐάν τις σχόροδα φάγη , τὸ οὖρον ὄζει, 
80 ἄλλων δ᾽ ἐχόντων ἰσχυρὰν ὀσωὴν οὐχ ὄζει ἐδεσθέντων; 
Πότερον, ὥσπερ τινὲς τῶν ἡραχλειτιζόντων φασίν, ὅτι 
ἀναθυμιᾶται, ὥσπερ ἐν τῷ ὅλῳ, καὶ ἐν τῷ σώματι, 
εἶτα πάλιν ψυχθὲν συνίσταται ἐκεῖ μὲν ὑγρόν, ἐνταῦθα 
δ᾽ οὖρον, ἣ ix τῆς τροφῆς ἀναθυμίασις, ἐξ οὗ ἐγένετο 
36 αὕτη συμμιγνυμένη., ποιεῖ τὴν ὀσμήν ; αὕτη γάρ ἐστιν, 
ὅταν μεταδάλλη. Ἦ ἔδει καὶ τὰ ἄλλα τοῦτο ποιεῖν, 
ὅσα ἰσχυρὰς ὀσμὰς ἔχει; νῦν δ᾽ οὐ ποιεῖ, "Ετι συγ- 
χρινόμενα ἐχ τῆς ἀτμίδος οὐχ εἰς τὸ ἀρχαῖον ἔρχεται, 
οἷον οἶνος ἐξ οἴνου, ἀλλ᾽ οὐχ ὕδωρ, ὦστε xxi τοῦτο 
40 ψεῦδος, ᾿Αλλ’ ὅτι μόνον φυσητιχὸν τῆς χάτω χοιλίας 
τῶν ὀσμὴν ἐχόντων ἰσχυρὰν ἅμα xal οὐρητιχήν, τὰ 
δ᾽ ἄλλα ἄνω ποιεῖ, οἷον $ ῥάφανος, xai τὰ πνεύματα, 
ἢ οὐχ οὐρητικά, Κάτω δὲ τρία ὑπάρχει ταῦτα xol 
γὰρ οὐρητιχόν, καὶ πνεῦμα ποιεῖ, χαὶ τοῦτο χάτω. 
a6. Ὁ δὲ τόπος ὁ πέριξ τὰ αἰδοῖα xal τὴν χύστιν τῶν τοιού- 
τῶν ἀπολαύει διὰ τὴν γειτνίασιν, xal ὅτι πνευματιχός 
ἐστιν" δηλοῖ δ᾽ ἢ συντονία τοῦ alBolow, Δῆλον οὖν ὅτι 
ἀφιχνεῖται τὸ περίττωμα εἷς τὴν χύστιν αὐτοῦ μάλιστα 
τῶν τοιούτων ἅμα τῷ πνεύματι, ὃ μιγνύμενον ποιεῖ 
10 τοῦ οὔρου τὴν ὀσμήν. 


7. Διὰ τί τὰ στόματα μηδὲν ἐδυηδοχότων, ἀλλὰ 
νηστευσάντων ὄζει μᾶλλον (ὃ χαλεῖται νηστείας ὄζειν), 


PROBLEMATUM, 


* SECT. XIII, 5-7. 


189 


aliquando ita olent, sed maxime quibus non semper tales 
sunt , e morbis ejusmodi fiunt. Et flatus etiam ructusque 
crudorum male olent. Eadem quoque causa est mali odoris 
carnibus proprii , vel parti his proportione respondenti ; ad- 
pello autem proportione respoudentem qute carnis locum 
tenet apud reliqua animalia : nam excrementum crudum 
vel huic apud quadam inest. Hoc igitur et vivis causa 
fcedi halitus est, et mortuis, ubi putrescit : quamobrem pin- 
guia , ossa et pili fcedum numquam reddunt edurem, quod 
illa quidem concoquuntur, heec vero humore vacant. At 
plante nullum intra se continent excrementum. An etiam 
plantis revera aliquid inest , sed quia siccse et calidae sunt 
nalura, ita ut vapor earum concoctu facilior, nec lutu- 
lentus sit , [non male olent]? Probatur hoc et eo quod orbis 
terrarum pars quee calido sita loco est, ut Syria, ut Arabia, 
suaviter olet, et plante ibi reperiuntur odoratm, quia 
siccae et calidce sunt; nullam autem putredinem sentiunt 
quae liujusmodi sunt. At animalia talia non sunt , etiam:i 
calida, ita ut excrementa eorum cruda fetidaque sint, fla- 
tusque itidem. Mortuis quoque animantibus humor pu- 
trescit, plantis vero non, quippe quum humore careant. 


5. Quam ob causam res male olide gravius olent , ubi 
calent , quam ubi refrigeratee sunt? An quod odor vapor 
quidam et effluvium est? Vapor itaque et effluvium calore 
exsistunt : motus etenim quidam sunt, calor autem mo- 
vendi vim obtinet, frigus contra efficit ut res consistant et 
contrahaptur, deorsumque ferantur, Calor autem odores. 
que omnes sursum feruntur, tum quia in aere sunt , tum 
quia sensorium eorum supra , non infra habetur, quippe 
quum odor ad cerebrum pene(rans moveat sensum. 


6. Cur si quis allia ederit, urina redolet allium; si vero 
aliis rebus odore vebementi praeditis vescatur, urina non 
olet? Utrum, ut quidam Heracliti sectatores perhibent, 
quod sicut in universo , ifa etiam in corpore nostro tit ex- 
halatio, deinde post refrigerationem denuo concrescit illic 
quidem iu humorem, hic vero in urinam, exhalatio alimeuti, 
ubi admiscetur ei ipsi unde prodierat, odori ansam dat? lac 
enim exhalatio odor est, ubi immutatur. An cetera quoque 
idem facere deberent, quae vehementem spirant odorem ὃ 
nunc autem non faciunt. Ad hec qua e vapore concre- 
scunt, non ad statum pristinum redeunt, ita ut verbi causa 
e vino vinum, sed non aqua fiat, ita ut hoc quoque falsum 
sit. Verum quía allium solum ex rebus odore vehementi si- 
mul ac urinam cienti preditis ventrem inferiorem inflat, 
[ urine odorem indit) : cetera enim vel superne quoque 
flatus faciunt , ut radicula , vel urinam non citant. Tría ni- 
mirum haec ei insunt qua deorsum agunt : urinam, in- 
quam, ciet, flatus excitat , idque deorsum. Locus autem 
circa genitalia et vesicam hujusmodi res sibi adsciscit, tum 
propter vicinitatem, tum quia spiritualis est, quod veretri 
iutentione demonstratur. Constat igitur, excrementum 
allii omnium maxime hujuscemodi rerum una cum spiritu 
ad vesicam devenire , quod admistione sua odorem urina 
efficit. 


7. Quam ob causam ora hominum, quum nihil ederint, 
sed jejunaript , gravius olent (quod jejunium olere dicunt), 


190 ΠΡΟΒΛΗΜΆΤΩΝ * IT, ζ:1Δ, a. (ρα, 900.) 


φαγόντων δ' οὐχέτι, ὅτε ἔδει μᾶλλον ; Ἢ ὅτι χινουμένης 
τῆς χοιλίας θερμότερος ὃ ἀὴρ γινόμενος διὰ τὴν ἀχι- 
νησίαν σήπει τὸ πνεῦμα χαὶ τὰ φλεγματώδη περιττώ- 
ματα (ὅτι δὲ θερμότερος γίνεται, σημεῖον ὅτι xal δί- 

& ψαν ποιεῖ ἣ νηστεία μᾶλλον) * φαγόντων δὲ διὰ τὸ 
ἐλάττων εἶναι $ ὁσμὴ τῆς τῶν σιτίων παύεται; χρατεῖ 
γὰρ τῆς θερμότητος ἢ τῶν σιτίων θερμότης, ὥστε 
μηθὲν πάσχειν. 


quum vero ederint, non amplius, quo tempore tamen ma- 
gis olere deberent? An quod ventre inani aer incalescens 
spiritum excrementaque pituitosa propter immobilitatene 
putrefacit ( calidiorem autem effici , argumentum est quod 
vel sitim potius parit jejunium) ; at ubi ederimus , cessat 
odor ille, quia minor est odore ciborum? calor enim cibo- 
rum calorem illum superat , ita ut nihil patiatur os. 


8. Cur ala omnium locorum pessime olet? Utrum quod 
omnium minime flatui patet? malns enim odor locis hu- 
jusmodi contrahi maxime solet, quoniam putredo quiete 
humoris consistit. An ideo quod motu exercitationeque 
caret? 


8. Διὰ τί ἢ μασχάλη δυσωδέστατον τῶν τόπων : 

τυ Πότερον ὅτι ἀπνούστατός ἐστιν, ἔστι δ᾽ ἢ δυσωδία ἐν 

τοῖς τοιούτοις μάλιστα διὰ τὸ σῆψιν γίνεσθαι ὑπὸ τῆς 

ἡσυχίας τῆς ὑγρότητος ; Ἦ διότι ἀκίνητος καὶ ἀγύ- 
μναστος ; 


9. Διὰ τί οἱ τοῦ γράσου ὄζοντες, ὅταν ἀλείφωνται | 9. Cur qui hircum redolent, fodiorem contrahunt odo- 
1» μύρῳ, δυσωδέστεροι γίνονται ; Ἢ διότι τοῦτο ἐπὶ πολ- | rem, ubi se unguento inunxerint? An quia hoc in multis 
λῶν γίνεται, οἷον ὀξὺ χαὶ γλυχὺ συμμιχϑὲν τὸ ὅλον rebus adcidere solet , velut ubi acido dulce commistum est , 


λυχύτερον ἐγένετο: Εἶτα ἱδρώσαντες πάντες δυσω- universa mistura inde redundans dulcior est? Tum etiam 
δέστε doi. τὸ δὲ μύρον ϑερμαντικόν ἐστιν" ἱὸρῶ- omnes, postquam sudarunt, gravius olent ; unguentum 
? 4 


autem concalfaciendi vim habet : itaque sudores pro- 
τας οὖν παρασχευάζει. vocat. 


90 — 10. Διὰ τί τῶν ἐγχύρτων xal χυφοτέρων δυσοσμο- 10. Cur incurvorum gibborumque balitus odor feetidior 
τέρα καὶ βαρυτέρα f, ὀσμὴ τοῦ πνεύματος ; Ἢ διότι 
συγχέκλεισται ὃ τόπος ὃ περὶ τὸν πνεύμονα χαὶ ἀνέ-- 

^v 9 [4 , .* v 3 
σπασται ix τῆς εὐθυωρίας, ὥστ᾽ οὐχ εὔπνους, ἀλλὰ 
σήπεται ἣ ἱκμὰς xal τὸ πνεῦμα μᾶλλον εἴσω ἐγχατα- 

35 χλειόμενον ; 


80 ΘΥΔΥΪΟΣ est? An quod locus circa pulmonem conclusus 
et a recto tramite retraefus est, ita ut spiritui non pa- 
teat, sed vapor ac spiritus intus interclusus putrescant am- 


plius? 
11. Διὰ τί τὰ πολλὰ τῶν μύρων συνεξιδρῶσαι δυσ - 
ὦδη, ἔνια δ᾽ ἡδίω, ἣ οὐ χείρω ; Ἦ ὅσα μὲν τῇ κινήσει 
ἢ τῇ τρίψει μεταδάλλοντα, χείρω τὰ τοιαῦτα, ὅσχ 
δὲ μή͵, τοὐναντίον ; ἔστι δ᾽ ἕνιχ τοιαῦτα, ὥσπερ xal 
80 τῶν ὀνθῶν, ἐξ ὧν γίνονται ai εὐωδίαι,, τὰ μὲν τριθό- 
μενα ἢ θερμαινόμενα 3) ξηραινόμενα φαῦλα, οἷον τὰ 
Aeuxóia , τὰ δ᾽ ὅμοια, οἷον τὰ ῥόδα. Καὶ τῶν μύρων 
δὴ ὅσα dx τοιούτων ἐστί, μεταόδάλλει, τὰ δ᾽ οὔ" διὸ 
τὸ ῥόδινον ἥχιστα. Καὶ δυσώδη δὲ φαίνεται μᾶλλον, 
85 ὅσων ol ἱδρῶτες δυσώδεις, xal διὰ τὸ μίγνυσθαι τῷ 
ἐναντίῳ, ὥσπερ τὸ μέλι μετὰ τοῦ ἁλὸς οὐ μᾶλλον 
γλυχύ, ἀλλ᾽ ἧττον. 


11. Cur ungueutorum major pars , ubi una cum sudore 
expelluntur, male olet , aliqua tamen suaviora redduntur, 
&ut non deteriora? An quse motu, vel tritu commutantur, 
licec deteriora sunt; que autem non, his contrarium evenit ? 
nonnulla enim hujus generis effluvia , quomodo etiam flo- 
rum quibus odores conficimus , partim quidem contrita, 
vel concalfacta, vel desiccata prava sunt , ut violse albse, 
alia vero sibi similia manent, uf rosse. Et unguenta igitur 
qu& ex floribus hujusmodi proveniunt , commutantur uti- 
que; alia vero non : unde rosaceum commutatur minime. 
Et quidem gravius redolere videntur apud homines quo- 
rumcumque sudores male olent, vel quoniam rei sibi con- 
trarie se permiscent, ut mel cum sale mixtus non magis, 
sed minus dulce redditur. 


12. Διὰ τί πάντα μᾶλλον ὄζει χινούμενα ; Ἦ διότι 12. Cur omnia plenius olent, ubi moventur? An quod 
ἀναπίμπλησι τὸν ἀέρα; Διχπέμπεται οὖν θᾶττον ἣ | aera implent? Itaque odor cilius ad sensum transmittitur. 
40 ὀσμὴ πρὸς τὴν αἴσθησιν. 


TMHMA 14. | SECTIO XIV. 


OZA ΠΕΡῚ KPAZEIZ. | QUE AD [REGIONUM] HABITUS PERTINENT. 


I. Διὰ τί θηριώδεις τὰ ἔθη xal τὰς ὄψεις ol ἐν ταῖς 1. Cur efferis et moribus et adspeclibus sunt qui in nimio 
ὑπερδολαῖς ὄντες ἣ ψύχους, ἢ καύματος ; "IL διὰ τὸ | vel frigore, vel aestu colunt? An eadem causa est? optima. 
αὐτό ; 4j γὰρ ἀρίστη χρᾶσις xal τῇ διανοίᾳ συμφέρει, | enim temperies etiam intelligentiee prodest, excessus au- 
αἱ δ᾽ ὑπερδολαὶ ἐξιστᾶσι, καὶ ὥσπερ τὸ σῶμα διαστρέ- | tem mentem perturbant, el ut corpus distorquent, SiC 

46 φουσιν, οὕτω xal τὴν τῆς διανοίας χρᾶσιν, eliam mentis temperamentum. : 


(907.) | 


4. Διὰ τί dv τῷ Πόντῳ ὃ σῖτος ἐαθεὶς ἐν τῷ ψύχει 
πολλὰ ἔτη γίνεται ἄχοπος; * ὅτι ἐξιχμάζεται τὸ ἀλλό- 
τριον ὑγρὸν μετὰ τοῦ θερμοῦ, ὥσπερ ἐν ταῖς σταφυ- 
λαῖς ; ἔνια μὲν γὰρ ὑπὸ τοῦ ψυχροῦ, ἔνια δ᾽ ἄμα τῷ 

8 θερμῷ. 


8. Διὰ τί ἐν τῇ duy pora, χώρᾳ οἱ καῦσοι μᾶλλον 
γίνονται; Ἢ διότι ἀντιπεριίστησι τὸ ψῦχος εἴσω τὴν 
θερμότητα, ἐν δὲ τῷ θέρει τοὐναντίον συμδαίνει, τὰ 
εἴσω voy. ρότερα; ὃ δὲ χαῦσος πυρετὸς τῶν ἔξω χατε- 

10 ψυγμένων τὰ ἔσω θερμότητι ὑπερθάλλει. 


4. Διὰ τί οἱ Αἰθίοπες xat οἱ Αἰγύπτιοι βλαισοί εἶσιν: 

Ἦ διότι ὑπὸ θερμοῦ, ὥσπερ xal τὰ ξύλα διαστρέφεται 

ξηραινόμενα, οὕτω χαὶ τὰ τῶν ζῴων σώματα ; Δηλοῦ- 

σι δὲ xai αἱ τρίχες " οὐλοτέρας γὰρ ἔμουσιν, ἢ δ᾽ οὖ- 
16 λότης ἐστὶν ὥσπερ βλαισότης τῶν τριχῶν. 


6. Διὰ τί ἐν τοῖς νοτίοις μᾶλλον θηλυτοχοῦσιν αἵ 
ὀχεῖαι ; Ἦ ὅτι τὸ πλεῖον ὑγρὸν βραδύτερον παχύνεται, 
ἐν δὲ τοῖς νοτίοις διὰ τὴν ὑγρότητα τῆς χράσεως δγρό- 
τερον τὸ σπέρμα γίνεται; 


0 6. Διὰ τί ἐν τοῖς ἑλώδεσι τὰ μὲν ἐν τῇ χεφαλῇ 
ἕλχη ταχὺ δγιάζεται, τὰ δ᾽ ἐν ταῖς χνήμαις μόλις; Ἦ 
ὅτι βαρεῖα ἣ δγρότης διὰ τὸ γεώδης εἶναι, τὰ δὲ βα- 
ρέα εἷς τὸ κάτω ὑποχωρεῖ ; Τὰ μὲν οὖν ἄνω εὔπεπτα 
διὰ τὸ ὑποχεχωρηχέναι εἷς τὸ χάτω, τὰ δὲ χάτω πολ- 
35 λῆς γέμει τῆς περιττώσεως καὶ εὐσήπτου. 


7. Διὰ τί οἱ μὲν ἐν τοῖς εὐπνόοις τόποις βραδέως 
γηράσχουσιν, oí δ᾽ ἐν τοῖς χοίλοις καὶ ἑλώδεσι ταχέως; 
*H τὸ γῆρας σηπεδών τίς ἐστι, σήπεται δὲ τὸ ἠρευοῦν, 
τὸ δ᾽ ἐν χινήσει ὃν ἢ ὅλως ἀσαπές, ἢ ἧττον τοῦτο πά- 

30 σχει, οἷον τὸ ὕδωρ; "Ev μὲν οὖν τοῖς ὑψηλοῖς διὰ τὴν 
εὕὔπνοιαν 6 ἀὴρ ἐν χινήσει ἐστίν, ἐν δὲ τοῖς χοίλοις μένει. 
"Ez δ' ἐκεῖ μὲν διὰ τὴν χίνησιν ἀεὶ χαθαρὸς ὃ ἀὴρ 
xal ἕτερος γίνεται, ἐν δὲ τοῖς ἑλώδεσι μένει. 


8. Διὰ τί ol μὲν ἐν τοῖς θερμοῖς τόποις δειλοί εἶσιν, 
35 of δ᾽ ἐν τοῖς ψυχροῖς ἀνδρεῖοι; Ἢ ὅτι ἐναντίως τοῖς τό- 
ποις xal ταῖς ὥραις ἣ φύσις ἔχει διὰ τὸ ὁμοίως ἐχόν- 
των ἀνάγκη διακαίεσθαι ταχέως" ἀνδρεῖοι δ᾽ εἰσὶν ol 
τὴν φύσιν θερμοί, δειλοὶ δ᾽ οἱ κατεψυγμένοι; Συμ- 
βαίνει δὲ τοὺς μὲν ἐν τοῖς θερμοῖς ὄντας χατεψῦχθαι, 
40 τοὺς δ᾽ ἐν τοῖς ψυχροῖς ἐχτεθερμάνθαι τὴν φύσιν" με: 
γάλοι δ᾽ ἄμφω εἰσίν, οἱ μὲν ἐν τοῖς ψυχροῖς διὰ τὴν ἐν 
αὐτοῖς σύμφυτον θερμότητα, οἵ δ᾽ ἐν τοῖς θερμοῖς διὰ 
τὴν ἐν τῷ τόπῳ᾽ ἐν γὰρ τοῖς θερμοῖς xal δπὸ τοῦ θερ- 
μοῦ αὐξάνονται, τὸ δὲ ψῦχος πιλητικόν ἐστιν. "At 
45 οὖν τῶν μὲν ἐν αὐτοῖς ἐχόντων τὴν ἀρχὴν τῆς αὐξή- 
σεως σφοδράν, τῶν δ᾽ οὗ χωλυομένων ὑπὸ τῆς ἔξωθεν 
ψυχρότητος, εἰχότως ἐπὶ πολὺ τὴν αὔξησιν ἐπιδέχον- 
vat οἱ δὲ περὶ fuic ἧττον διὰ τὸ ἐλάττω τ’ ἔχειν τὴν 
ἀρχὴν ἐν αὑτοῖς, καὶ διὰ τὸ τοὺς ἐν τοῖς ψυχροῖς συμ- 

350 πιλεῖσθαι, | 


PROBLEMATUM, * SECT. XIV, 2.8. 


19} 

2. Cur frumentum in Ponto in frigore per multos annos 
repositum corruptionis fit expers? An propterea quia hu. 
mor alienus una cum calore exhauritur, ut in uvis? alia 


enim frigore, alia vero una cum calore exhauriuntur. 


3. Cur potius in frigidissimis regionibus febres ardentes. 
fiunt? An quod frigus calorem intus circumobsistit, cujus 
rei contrarium sestivo tempore fit, partes nempe ut interne 
frigidiore$ sint? febris enim ardens parlibus refrigeratis 
exterioribus internarum calore excellit. 


4. Cur blesi /Ethiopes sunt et /Egyptii? An quoniam 
calore, quemadinodum ligna siccata distorquentur,ita etiam 
corpora animantium? Quod etiam pili declarant : cri- 
spiores enim habent, crispitudo autem veluti pilorum blae- 
sitas est. 


5. Cur in austrinis initus feminam potius generant? An 
quod largior humor tardius crassescit , in austrinis autem 
humiditas temperamenti facit ut semen reddatur humi- 
dius ? 

6. Cur locis palustribus capitis quidem ulcera sanantur 
celeriter, crurum autem zegre ? An quod humor est gravis, 
quia terrenus est; omne autem grave deorsum subit? 
Ergo partes superiores quidem rite concocte sunt , quo- 
niam humor deorsum subiit; inferiores autem multo ex- 
cremento putrefactuque facili redundant. 


7. Cur qui loca. flatibus pervia colunt, tardius sene- 
scunt, qui autem cava et palustria, ocius? An senectus qua. 
dam pufredo est, putret autem quod quiescit ; quod vero 
movetur, aul minus ita adficilur, ut aqua, aut putredinis 
plane expers est? Igitur in locis editis quidem aer agitatur, 
quippe flatibus patens, in cavis vero manetimmotus. Ad 
heec illic quidem purus ac diversus adsidue propter agita- 
tíonem fit aer, in palustribus vero restat. 


8. Cur ignavi quidem sunt qui loca calida incolunt, 
fortes vero, qui frigida? An quod natura contra quam loca et 
tempestates se habet , quoniam si eodem modo se haberet, 
necesse essel ut cito exurerentur; sunt autem forles qui 
calidi sunt natura, ignavi vero qui refrigerati? Adcidit au- 
tem ut qui calida quidem loca inhabitant , refrigerati sint, 
qui vero frigida, naturaliter concalefacti; utrique tamen 
grandes sunt, frigidarum quidem regionum incole propter 
insitum calorem quem continent, calidarum vero propter 
regionis, quippe quum in calidis et a calore augentur, dum 
frigus vim constipandi habet. Quum igitur ilii quidem 
principium inira se vehemens augendi obtineant , hi vero 
exlerno frigore non impediantur, merito utrique plenius 
recipiunt incrementum ; at homines nostre regionis minus, 
cum quia principium intra se minus continent, tum quia fri- 
gidarum regionum incola constipantur. 


192 


9. Διὰ τί μαχρόδιοι μᾶλλόν εἰσιν of ἐν τοῖς θερμοῖς 
τόποις οἰχοῦντες; Ἦ διὰ τὸ ξηροτέραν ἔχειν τὴν φύσιν, 
τὸ δὲ ξηρότερον ἀσαπέστερον εἶναι χαὶ πολυχρονιώτε- 
pov, τὸν δὲ θάνατον οἷον σῦψίν τινα εἶναι; Ἢ διότι 6 

& μὲν θάνατός ἐστι ψῦξις τοῦ ἐντὸς θερμοῦ, χαταψύχε- 
ται δὲ πᾶν ὑπὸ τοῦ περιέχοντος καὶ ψυχροτέρου ; ἔστι 
δ᾽ 6 περιέχων ἀὴρ ἐν μὲν τοῖς ἀλεεινοῖς τόποις θερμός, 
ἐν δὲ τοῖς ψυχροῖς ψυχρός, ὥστε θᾶττον χαὶ μᾶλλον 
φθείρει τὸ ἐν αὐτοῖς θερμόν. 


t0 
*H ὅτι μᾶλλον τὸ θερμὸν xai τὸ ὑγρὸν σώζουσιν ; ὃ γὰρ 
θάνατος ἣ τούτων φθορά. ) 


H. Διὰ τί dv τοῖς ἑλώδεσι τόποις ὑπνωδέστεροι 

γινόμεθα; Ἦ διότι χατεψυγμένοι μᾶλλον ἐν αὐτοῖς 
(5 ἐσμεν, ἢ δὲ χατάψυξις ἡσυχία τις οὖσα παρασχευά-- 
ζει ὕπνον, ὁ δ᾽ ὕπνος ἐν τῷ ἣσυχάζιιν παραγίνεται; 


13. Διὰ τί ol ἐν τοῖς πλοίοις εὔροοι, ἐπὶ ὕδατος 
διαιτώμενοι, μᾶλλον τῶν ἐν τοῖς ἕλεσιν ; Ἦ ἡ ὥρα καὶ 
τὸ εὔπνουν αἴτιον; ὠχροὺς δὲ τὸ ὕδωρ ποιεῖ, ὅταν 

20 σήπηται, ὃ πάσχει δι᾽ ἀχινησίαν " διὸ ἐν τοῖς ἑλώδεσιν 
ὕπωχροι. 


13. Διὰ τί ἐν τοῖς χειμερινοῖς χωρίοις πνίγη σφοδρὰ 
γίνεται πολλά, καὶ μᾶλλον 3| ἐν τοῖς ἁλεεινοῖς ; Πότερον 
διὰ τὴν ὑγρότητα τοῦ ἀέρος; ἐπὸ γὰρ τῆς αὐτῆς θερ- 

45 μότητος ὕδωρ θερμότερον γίνεται τοῦ ἀέρος, ὥστε xai 
6 ἀὴρ ὑγρότερος τοῦ θερμοῦ ; Ἦ οὐδὲ ἔστι ξηρότερος 
6 ἀὴρ ἐν τοῖς τόποις τοῖς τοιούτοις, ἀλλὰ φαίνεται 
παρὰ τὸ ἐναντίον, ὥσπερ ὃ ἐχ νεφέλης ἥλιος παρὰ τὸ 
ἐχ τῆς σχιᾶς θιγγάνεσθαι ; 


30 14. Διὰ τί ol πρὸς μεσημδρίαν οἰχοῦντες μᾶλλόν 
εἶσι μελανόφθαλμοι; Ἦ γλαυχὰ μέν ἐστι τὰ ὄμματα 
δι’ ὑπερδολὴν τοῦ ἐντὸς θερμοῦ, μέλανα δὲ διὰ τὴν 
τούτου ἀπουσίαν, ὥσπερ καὶ Ἐμπεδοχλῆς φησιν ; Κα- 
θάπερ οὖν τῶν πρὸς ἄῤκτον οἰχούντων γλαυχὰ τὰ ὄμ-- 
35 ματά ἐστι τῷ τὸ ἐντὸς θερμὸν χωλύεσθαι διεχπίπτειν 


διὰ τὸ ἐκτὸς ψυχρόν, οὕτω τῶν πρὸς μεσημόρίαν ol- 


χούντων τὸ μὲν ὑγρὸν διὰ τὸ περιέχον θερμὸν οὐχ ἐκ- 
πίπτει, τὸ δὲ θερμὸν μηδενὸς ἀντιφράττοντος ἐχπί-- 
πτει, τὸ δὲ λειπόμενον ὑγρὸν μέλαν ποιεῖ" τῇ γὸρ 
40 τοῦ φωτὸς ἀπουσίᾳ τὸ λειπόμενόν ἐστι σχοτῶδες, Ἦ 
τοῖς τοῦ λοιποῦ σώματος χρώμασιν ὁμοιοῦται τὸ ἐν 
τῷ ὀφθαλμῷ χρῶμα ; διὸ τῶν πρὸς ἄρχτον λευχῶν ὄντων 
Ὑλαυχὰ τὰ ὄμματα (τοῦ γὰρ λευκοῦ τοῦτο ἐγγὺς τὸ 
χρῶμα), καὶ τῶν πρὸς μεσημδρίαν μελάνων ὄντων μέ- 
45 λανα χαὶ τὰ ὄμματα. 


16. Διὰ τί οἱ ἐν τοῖς θερμοῖς τόποις σοφώτεροί εἶσιν 

ἢ ἐν τοῖς ψυχροῖς; Πότερον διὰ τὸ αὐτὸ δι᾿ ὅπερ χαὶ οἱ 
vépovtte τῶν νέων ; οἷ μὲν γὰρ διὰ τὴν ψυχρότητα τοῦ 
τόπου ἐπανιούσης τῆς φύσεως αὐτῶν θερμότεροί εἶσι 
80 πυλύ, ὥστε λίαν μεθύουσιν ἐοίχασι, xal οὐχ εἰσὶ ζη-- 
τητιχοί, ἀλλ᾽ ἀνδρεῖοι xal εὐέλπιδες * οἱ δ᾽ ἐν τοῖς ἅλε- 


ΠΡΟΒΛΗΜΑΊΩΝ * 1A, 9u'. 


10. Διὰ τί ol ἐν τοῖς θερμοῖς τόποις μαχροδιώτεροι : ᾿ 


(909,910.) 

9. Cur diutius vivunt qui loca calida incolunt? An quia 
natura sunt sicciori, quod vero siccius est, putredini minus 
patet ac diutius durat ; mors autem quasi putredo quedam 
est? An quod mors quidem caloris interioris refrigeratio 
est, refrigerantur autem omnia are ambienti, si frigidior est ? 
aer enim ambiens in sestuosis quidem locis calet, in 
frigidis vero friget, ita ut calorem quem continent, ocius 
magisque corrumpat. 


10. Quam ob causam qui calida loca habitant, vivunt 
diufius? An quod ealorem humoremque amplius servant? 
harum enim rerum interitus mors est. 


11. Cur locis palustribus efficimur somnolentiores? An 
quod magis in iis refrigerali sumus, refrigeratio autem 
quum requies quaedam sit , somnum nobis conciliat, isque 
inter quiescendum supervenit? 


12. Cur qui in navibus degunt , quamvis in aqua, colo- 
ratiores tamen sunt quam qui in paludibus? An tempestas 
et flatuum facilis adcessus causa sunt? pallidos enim effi- 
cit aqua, ubi putrescit, quod ei evenit propter immobilita- 
tem : quamobrem subpallidi sunt qui loca palustria colunt. 


13. Cur regionibus hibernis eestus fiunt vehementes ac cre- 
bri, idque magis quam tepidis ? Utrum propter aeris humidi- 
tatem? nam caloris opera ejusdem aqua validius calefit 
quam aer, ita ut aer quoque humidior acrius quatn calidus 
incalescat? An ne siccior quidem aer in locis hujusce- 
modi est, sed videlur tantummodo, quoniam contrarium 
juxta positum est, quo mudo sol, ubi e nube illuxit , 
quoniam umbra tangitur? 


14. Qua de causa qui meridiem versus habitant, 
nigros potius oculos habent? An quod csesii quidem sunt 
oculi propter caloris interioris exsuperantiam , nigri vero 
propter ejusdem absentiam , ut Empedocles etiam refert ? 
Ergo quemadmodum qui aquilonem versus incolunt, 
oculos csesios ideo habent, quod calor interior a frigore 
exteriori excidere vetatur, ita apud eos qui ad meridiem 
habitant, humor quidem propter ambientis calorem non 
excidit, sed calor nihilo obstruente excidit atque hu- 
morem qui relinquitur, nigro tingit colore : lucis enim 
absentia id quod relinquitur, manet caliginosum. An 
reliqui corporis colores oculi color imitatur? quapropter 
qui aquilonem versus inhabitant, ut ipsi albi sunt, sic ocu- 
los caesios habent (hic etenim color prope album esl ), et 
qui ad meridiem sunt , ut ipsi nigri, ita etiam oculos ni- 
gros sortiuntur. 


15. Cur locis calidis homines sapientiores sunt quam 
frigidis? Utrum eadem de causa, qua etiam senes quam ju- 
venes? etenim hi quidem propter frigus loci, recedente eorum 
natura, longe calidiores suut, ita ut perquam vinolentis 
similes sint, neqne ad vestigandum proclives , sed fortes 
bonaque spe freti; contra qui loca estuosa habitant, 


(s10.) 


εινοῖς νήφουσι διὰ τὸ χατεψῦχθχι' πανταχοῦ δ᾽ ol 
φοβούμενοι τῶν θαρρούντων μᾶλλον ἐπιχειροῦσι ζητεῖν, 
ὥστε xal εὑρίσχουσι μᾶλλον. ἮἪ διὰ τὸ πολυχρονιώ- 
τερον τὸ γένος εἶναι τοῦτο, τοὺς δ᾽ ὑπὸ τοῦ καταχλυ- 

δ σμοῦ ἀπολέσθαι, ὥστ᾽ εἶναι καθάπερ νέευς πρὸς γέρον- 
τας τοὺς ἐν τοῖς ψυχροῖς τόποις πρὸς τοὺς ἐν τοῖς θερ-- 
μοῖς οἰχοῦντας ; 


16. Διὰ τί οἱ μὲν ἐν τοῖς θερμοῖς τόποις δειλοί εἶσιν, 

οἷ δ᾽ ἐν τοῖς ψυχροῖς ἀνδρεῖοι; Ἢ ὅτι ἐναντίως τοῖς τόποις 

IC xai ταῖς ὥραις f, φύσις ἔχει, διὰ τὸ διοίος ἐχόντων 
διαχάεσθαι ἂν ταχέως; ἀνδρεῖοι δ᾽ εἰσὶν οἱ τὴν φύσιν 
θερμοί, δειλοὶ δ᾽ οἱ χατεψυγμένοι. Συμβαίνει δὴ 
τοὺς μὲν ἐν τοῖς θερμοῖς ὄντας χαταψύχεσθαι (ἀραιοῦ 
γὰρ ὄντος αὐτοῖς τοῦ σώματος τὸ θερμὸν αὐτῶν ἔξω 
ι5 διεχπίπτει ), τοὺς δ᾽ ἐν τοῖς ψυχροῖς ἐχτεθερμάνθαι τὴν 
φύσιν διὰ τὸ ἐχ τοῦ ἐχτὸς ψύχους πυχνοῦσθαι τὴν 
σάρκα, πυχνουμένης δ᾽ ἐντὸς συστέλλεσθαι τὸ θερμόν. 


TMHMA IE. 


OZA MAGHMATIKHZ METEXEI GEQPIAZ. 


1. Διὰ τί διάμετρος καλεῖται μόνη τῶν δίχα διαιρου-- 
σῶν τὰ εὐθύγραμμα ἣ ἐκ γωνίας εἷς γωνίαν ἀχθεῖσα 
20 γραμμή ; Ἦ ὅτι διάμετρος δίχα διαιρεῖ, καθάπερ τοὔὕ- 
νομα ὑποσημαίνει, οὐ φθείρουσα τὸ μετρούμενον; 'H 
μὲν οὖν χατὰ τὰς συνθέσεις διαιροῦσα (λέγω δὲ τὰς 
γωνίας ) διάμετρος ἔσται" οὐ γὰρ φθείρει, ἀλλὰ διαιρεῖ, 
χαθάπερ ol τὰ στρατιωτιχὰ σχεύη διαιροῦντες " ἡ δὲ 
35 χατὰ τὰς γραμμὰς σύνθετα τέμνουσα φθείρει" σύγχει- 
ται γὰρ τὸ εὐθύγραμμον χατὰ τὰς γωνίας. 


. Διὰ τί διάμετρος χαλεῖται; Ἦ διότι δίχα μόνη διαι- 
pet; “Ὥσπερ οὖν εἴ τις εἴποι διχάμετρός ἐστιν. Καὶ 
διὰ τί μόνη τῶν δίγα τοῦτο καλεῖται; Ἦ ὅτι χατὰ μέλη 

80 fj χέχαμπται, μόνη διαιρεῖ, αἱ δ᾽ ἄλλαι χατὰ πλευ- 
ράς; 

3. Διὰ τί πάντες ἄνθρωποι, xal βάρδαροι καὶ "EA- 
ληνες, εἷς τὰ δέχα χαταριθμοῦσι, xal οὐχ εἰς ἄλλον 
ἀριθμόν, οἷον β΄, γ΄, 8, ε΄, εἶτα πάλιν ἐπαναδιπλοῦσιν, 

85 ἕν πέντε, δύο πέντε, ὥσπερ ἕνδεκα, δώδεκα, οὐδ᾽ αὖ 
ἐξωτέρω παυσάμενοι τῶν δέχα, εἶτα ἐκεῖθεν ἐπαναδι- 
πλοῦσιν ; ἔστι μὲν γὰρ ἕκαστος τῶν ἀριθμῶν ὁ ἔμ προ- 
σθεν xal ἕν ἢ δύο, καὶ οὗτος ἄλλος τις, ἀριθμοῦσι δ᾽ 
ὅμως δρίσαντες ἄχρι τῶν δέκα. Οὐ γὰρ δὴ ἀπὸ τύ- 

«0 χῆς γε αὐτὸ ποιοῦντες φαίνονται xai ἀεί" τὸ δ᾽ ἀεὶ xai 
ἐπὶ πάντων οὐχ ἀπὸ τύχης, ἀλλὰ φυσιχόν. Πότερον 
ὅτι τὰ δέκα τέλειος ἀριθμός ; ἔγων γὰρ πάντα τὰ τοῦ 
ἀριθμοῦ εἴδη, ἄρτιον, περιττόν, τετράγωνον, χύθδον, 
αἴκος, ἐπίπεδον, πρῶτον σύνθετον. Ἢ ὅτι ἀρχὴ ἡ 

46 δεχάς; ἕν γὰρ xal δύο xal τρία χαὶ τέτταρα γίνεται 
δεκάς. Ἦ ὅτι τὰ φερόμενα σώματα ἐννέα; Ἦ ὅτι ἐν 

ARISTOTE! XS. 1V. 


PROBLEMATUM * SECT. XIV, 16-XV, 3. 


153 


sobrii propterea sunt , quia refrigerati ; ubique autem qui 
metuunt, magis quam qui confidunt, inquirere conantur, 
ita ut magis eliam inveniant. An quod antiquius aenus 
hoc hominum est, ili vero diluvie perierunt, ita ut 
tamquam juvenes sint ad senes qui loca habitant frigida, 
&d eos qui calida colunt? 


| 
| 
ἱ 
16. Cur ignavi quidem sunt qui loca babitant calida , 
fortes vero qui frigida? An quod natura contra quam loca 
et tempestates se habet, quoniam si eodem modo se habe- 
rel, brevi exureretur? fortes enim sunt qui natura ca- 
lidi sunt, timidi vero qui refrigerati. Adcidit ergo ut qui 
calida loca colunt, refrigerentur (quum enim rarum corpus 
eorum sit, calor apud eos foras elabitur), qui autem iu 
frigidis degunt, sua concaluerint natura, quod a frigore 
exteriori caro densatur, cujus densitate calor colligitur 
intus. 


| SECTIO XV. 


| QUAE ADDISCIPLINAM MATHEMATICAM PERTINENT. 


1. Cur linea de angulo ducta in angulum sola eerum quee 
figuras rectis terminatas lineis bipartito secant, diametros 
vocatur? An quod diametros, ut nomen subindicat, bipar- 
tito dividit non destruens id quod metitur? Ergo quae per 
commissuras ( adpello autem ita angulos ) dividit, diame- 
tros erit : non enim destruit, sed dividit, quomodo faciunt 
qui impedimenta militaria parliuntur; at que per lineas 
secat, figuras compositas secando destruit : angulis etenim 
coagmenftatur quz rectis lineis terminatur. 


| 2. Cur diametros adpellatur ? Utrum quoniam sola bi- 
partito dividit? Perinde igitur est acsi quis diceret : bi- 
partito demetiens esf. Αἱ quamobrem sola inter bipartito 
secantes ita vocatur? An quod sola figuram secat per 
membra , quibus inflexa est , ceterae vero per latera ? 


3. Cur liomines omnes, tam barbari quam Grzci , ad de- 
cem usque numerant , non ad alium usque numerum, ut 
duo , tris, qualuor, quinque, tum rursus repetunt unum 
quinque, duo quinque, sicut undecim, duodecim; nec 
rursus ultra denarium numerum cessantes, inde posthac re- 
petunt? est enim numerus quisque quod prscedit, ac 
unum aut duo, el sic deinceps alius quis : numerant nihi- 
lominus statuto termino denarii numeri. Haud sane for- 
tuito id faciunt, idque semper : quod enim semper atque 
apud omnes fit, non fortuitum, sed naturale est. Utrum quod 
perfectus numerus denarius est? continet enim omnia nu- 
merorum genera , ut par, impar, quadralum , quadrantale, 
longum , planum , primum compositum. An quod denarius 
principium est? unum enim et duo et tres et quatuor eum 
conficiunt. An quia corpora quae feruntur, numero novem 

1s 


194 


δέχα ἀναλογίαις τέτταρες χυδιχοὶ ἀριθμοὶ ἀποτελοῦν- 
ται, ἐξ ὧν φασιν ἀριθμῶν οἵ Πυθαγόρειοι τὸ πᾶν συν- 
ἐστάναι; Ἦ ὅτι πάντες ὑπῆρξαν ἄνθρωποι ἔχοντες 
δέχα δαχτύλους: Οἷον οὖν ψήφους ἔγοντες τοῦ οἰκείου 
€ ἀριθμοῦ, τούτῳ τῷ πλήθει xal τάλλα ἀριθμοῦσιν. 
Μόνοι δ᾽ ἀριθμοῦσι τῶν Θραχῶν γένος τι εἷς τέτταρα, 
διὰ τὸ ὥσπερ τὰ παιδία μὴ δύνασθαι μνημονεύειν ἐπὶ 
πολύ, μηδὲ χρῆσιν μηδενὸς εἶναι πολλοῦ αὐτοῖς. 


4. Ὅτι ἡ γῆ χέντρον ἀεὶ γὰρ uota τὰ φαινόμενα 
10 ἡμῖν σχήματα. Δοκεῖ τοῦτο εἶναι, ἐὰν μὴ ἀπὸ τοῦ 
μέσον τις θεωρῇ, ἀλλ᾽ ὁτὲ μὲν τρίγωνα, ὁτὲ δὲ τρα- 
πέζια, ὁτὲ δ᾽ ἀλλοῖα. ᾿Εδόχει ἣ γῇ μέσον Suiv, εἰ 
ἀπὸ τούτων ἔνι ἡμᾶς θεωρεῖν " οὔσης γὰρ σφαιροειδοῦς 
τῆς γῆς ταὐτὸ χέντρον τούτου xal τῆς γῆς ἔσται. 
Is Ἡμεῖς δ᾽ ἐπάνω τῆς γῆς οἰχοῦμεν, ὥστ᾽ οὐχ ἀπὸ τού- 
του, ἀλλὰ τὸ ἥμισυ τῆς διαμέτρου ἀφεστῶσιν ἡμῖν 
τοιαῦτα φαίνεται. Τί οὖν χωλύει πλέονος γενομένου 
τοῦ διαστήματος διαμένειν τὴν τῶν σχηυάτων φαν- 
1acíav; 


20 6. Διὰ τί τοῦ ἡλίου ὁμοτόνως φερομένου, ἐν τῷ ἴσῳ 
χρόνῳ οὐχ ἣ αὐτὴ αὔξησις xal φθίσις τῶν σχιῶν; Ἢ 
ὅτι ἴσαι γίνονται al γωνίαι πρὸς τὰ δρώμενα, αἱ ἀπὸ 
τῶν ἀχτίνων ὑπὸ ταῖς ἴσαις περιφερείαις; εἰ δ᾽ αὗται, 
xai ἐμδαλλόμεναι ποιοῦσιν ἀχτῖνας ἐν τῷ τριγώνῳ, 
40 ὅπερ ἔχεται ὑπό τε τῆς πρώτης ἀχτῖνος xai τοῦ Ópoi- 
μένου καὶ τῆς σχιᾶς. Εἰ δ᾽ αἱ γωνίαι ἴσαι, ἀνάνχη 
τὴν πορρωτέρω γραμμὴν τοῦ δρωμένου μείζω εἶναι τῆς 
ἐγγυτέρω " τοῦτο γὰρ ἴσμεν. Διῃρήσθω οὖν 4 περιφέ- 
ρεια εἰς ἴσα ὁσαοῦν πλήθει, δράσθω δὲ τὸ Θ, “Ὅταν οὖν 
80 6 ἥλιος ἐπὶ τοῦ À προτλαδὼν τὸ Θ᾽ ποιήση, τινὰ σχιὰν 
ἐν τῷ ΘΑ, ἀνάγχη δὴ τὴν ἀχτῖνα ἐπὶ τὸ Α πίπτειν. 
“Ὅταν δ᾽ ἔλθυ, ἐπὶ τὸ B, ἡ ἀπὸ τοῦ B ἀχτὶς ἐντὸς τῆς 
ΘΑ πεσεῖται, xai ὅταν πάλιν ἐπὶ τὸ T μεταδῇ, 
ὡσαύτως * el δὲ μή͵, εὐθεῖα εὐθείας διχῇ ἅψεται. ᾿Επεὶ 
ss οὖν ἴση ἡ ΑΒ τῇ BE; xai αἱ γωνίαι αἱ ὑπὸ ταύτης 
al πρὸς τῷ ἃ ἴσαι ἔσονται" πρὸς τῷ χέντρῳ γάρ. Εἰ 
δὲ τῇ τοῦ Δ, καὶ ἐν τῷ τριγώνῳ " χατὰ χορυφὴν γὰρ 
ταύταις " ὥστ᾽ ἐπεὶ εἰς ἴσα διαιρεῖται ἣ γωνία, μείζων 
ἔσται 4, ΔΕ τῆς EZ τῇ A0. “Ὁμοίως δὲ xal αἱ 
40 ἄλλαι ἃς ποιοῦσιν αἱ ἀπὸ τῆς περιφερείας ἀχτῖνες. 
Ἅμα δὲ δῆλον χαὶ ὅτι χατὰ μεσημόρίαν ἐλαχίστην 
ἀναγκαῖον εἶναι τὴν σχιάν, xxt ὅτι αἱ ἐπιδόσεις τότε 
ἐλάχισται" μάλιστα γὰρ καθ᾽ ἡμᾶς ὃ ἥλιος τῆς μεσηυ- 
δρίας ἐστίν. Καὶ πνῖγος γίνεται διά τε τὴν εἰρημένην 
86 αἰτίαν, xal ὅτι ἀπνεύματος" ὅταν γὰρ διαχρίνη τὸν 
πρὸς τῇ γῇ ἀέρα, πνεῦμα γίνεται. Εἰ οὖν ἅμα ἐν 
ἀμφοτέροις τοῖς ἡμισφαιρίοις, εἰκότως ἂν αἱ μέσαι 
νύχτες xal ἡ μεσημόρία ἀπνεύματοι εἶεν. 


6. Διὰ τί ὁ ἥλιος διὰ τῶν τετραπλεύρων διέχων οὐχ 

&0 εὐθύγραμμα ποιεῖ τὰ σμήματα, ἀλλὰ χύχλους, οἷον ἐν 
ταῖς ῥιψίν; Ἢ ὅτι ἡ τῶν ὄψεων ἔχπτωσις χῶνός ἐστι, 
τοῦ δὲ χώνου χύχλος ἡ βάσις, ὦστε πρὸς ὃ ἂν προσ-- 


ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΩΝ ΤΕ, ὃ-ς΄. 


(910,211. 


sunt? An quoniam decem proportionibus quatuor quadran- 
tales numeri consummantur, e quibus numeris universum 
constare Pythagoreis placet ? An quod omnes homines digitis 
decem instructi sunt ἢ Itaque proprii numeri quasi calculos 
jam habentes, hac eadem multitudine cetera quoque nume- 
rant. Sola una gens quaedam Thracum ad quatuor usque 
numerat, eo quod amplius meminisse modo puerorum noo 
potest , neque ullius multitudinis apud eos exstat usus. 


4. [Propter quid apparitiones figurarum videntur nobis 
ecedem? Aut] quod terra centrum est? semper enim si- 
miles sunt quae nobis adparent figure. Hoc ita esse (non?) 
videtur, nisi quis e medio speclet, sed interdum quidem 
triangula, interdum vero trapezia, interdum alía. Vide- 
retur nobis terra medium obcupare, si ab his noLis liceret 
spectare : quum enim terra globi figuram referat, idem 
centrum erit hujus el terree. Nos tamen ferri superficiem 
incolimus , ifa ut non ab eo, sed dimidia diametro ab eo 
distantibus nobis talia adpareant. Quid igitur impedit, quo- 
minus et aucta dislaulia eadem maneat figurarum imago ἢ 


5. Quamobrem quum sol squabili motu feratur, non pari 
tempore idem incrementum decrementumque umbrarum 
esL? An quod anguli zquas circumferentias subtendentes 
quos faciunt radii ad res conspectas tendentes, sequales pro- 
veniunt ? quodsi vero illi equales sunt, radii producti quoque 
equales faciunt in triangulo, qui radio primo el re con- 
specta et umbra limilatur. At si anguli aequales inler sesint, 
lineam ab re conspecta remoliorem majorem esse quam 
propinquiorem necesse esL: hoc enim novimus. Igitur tota 
circumferentia in partes aequales quotvis dividatur, sitque res 
conspectui obvia c. Quum itaquesolqui in 4 est, adprehenso 
c, umbram aliquam fecerit in ct, radius profecto in 1 inci- 
dat necesse est. Ubi vero ad a devenit , radius inde profici - 
scens intra ci cadet, ac rursus quum ad c se contulerit, pari 
modo : alioquin enim linea recta rectam in duobus punctis 
continget. Quum ergo arcus ΑΒ as&qualis arcui Bc sit, 
anguli quoque quos subtendunt apud Ὁ, equales erunt, 
quippe qui ad centrum siti sunt. Quodsi«utem ab altera 
parte puncti p itasit, in triangulo quoque idem obtinebit : 
hujus enim anguli per verticem illis junguntur : hinc quum 
angulus in eequales partes secetur, linea 16 major erit quam 
EF in 1c. Pari modo vel ceteri anguli se habebunt, 
quos radii ἃ circumferentia profecti faciunt. Simulque 
etiam constat umbram meridie minimam esse necessario 
minimasque (um esse adcessiones , quippe quum sol meri- 
die maxime e perpendiculo sese nobis exhibeat.  /Estus 
quoque meridie adcenditur, tum ob eam quam modo dixi- 
mus, causam, (tum etiam quod flatus cessat : tunc enim 
flatus excitari solet, quum sol aerem terrze proximum dis- 
sipat. Quodsi ilaque in utroque hemisphario simul hoc 
fiat, merito noctes medi: atque meridies flatibus carebunt. 


6 Gur sol, per quadrangula penetrans , non figuras rectis 
lineis terminatas, sed circulos efficit, ut in cratibus ? An 
quod visionum procidentia conum efficit, coni autem basis 
circulus est , ita ut quocumque radii solis inciderint, cir- 


(v11,912.) PROBLEMATUM * SECT. XY, 7. 19» 


πίπτωσιν αἴ τοῦ. -“- ἄχτινες, χυχλοτερέϊς φαίνον- 
ται, Ἀναγκαῖον μὲν γάρ ἐστι καὶ τὸ ὑπὸ τοῦ ἡλίου 
σχῆμα bx* εὐθειῶν περιέχεσθαι, εἴπερ al ἀχτῖνες εὐὖ- 
θεῖαι " ὅταν γὰρ εὐθεῖαι πρὸς εὐθεῖαν προσπίπτωσιν, 
εὐθύγραμμον ποιοῦσιν. Ἐπὶ δὲ τῶν ἀχτίνων συμθαί- 
νει τοῦτο" πρὸς εὐθεῖαν γὰρ προσπίπτουσι τὴν τοῦ 
διπὸς γραμμήν, ἣ δι᾽ οὗ λάμπουσι, καὶ αὐταὶ εὐθεῖαί 
εἶσιν, ὥστε πρὸς εὐθεῖαν ἔσται fj ἔχπτωσις. ᾿Αλλὰ διὰ 
τὸ ἀσθενεῖς εἶναι τὰς ἀποσγιζομένας ἀπὸ τῶν ὄψεων 
10 πρὸς τὰ ἄχρα τῶν εὐθειῶν, οὐχ ὁρᾶται τὰ ἐν ταῖς γω- 
vas, * ἀλλ᾽ ὅσον μὲν τῆς εὐθείας ἐνυπάρχει ἐν τῷ χώνῳ, 
ποιεῖ αὐτήν, τὸ δὲ λοιπὸν οὐ ποιεῖ, ἀλλὰ λανθάνουσιν 
al ὄψεις ἐπιπίπτουσαι" πολλὰ γὰρ οὐχ δρῶμεν iy ἃ 
διικνεῖται ἡ ὄψις, οἷον τὰ ἐν τῷ σχότει. Ὅμοιον δὲ 
16 τούτῳ καὶ τὸ τὸ τετράγωνον πολυγωνοειδὲς φαίνεσθαι, 
ἐὰν δὲ πλέον ἀφιστῇ, χύχλον᾽ ὄντος γὰρ χώνου τῆς 
τῶν ὄψεων ἐκπτώσεως, ἀφισταμένου τοῦ σχήματος εἰς 


τὸ πόρρω, ai μὲν εἰς τὰς γωνίας ἀποσχιζόμεναι τῶν. 


ὄψεων διὰ τὸ ἀσθενεῖς εἶναι χαὶ ὀλίγαι οὐγ δρῶσι, 
20 πλέονος τοῦ ἐποστήματος γινομένου, αἱ δ᾽ εἰς τὸ μέσον 

προσπίπτουσαι, ἀθρόαι καὶ ἰσχυραὶ οὖσαι, διαμένου- 

σιν. ᾿Εγγὺς μὲν οὖν ὄντος τοῦ σχήματος δύνανται 

xal τὰ ἐν ταῖς γωνίαις δρᾶν, πόρρω δ᾽ αὐτοῦ γινομέ- 

νου ἀδυνατοῦσιν " διὸ xal fj περιφερὴς ἀπαγομένη εὑ- 
35 θεῖα φαίνεται. Καὶ ἣ σελήνη ὑπὸ εὐθειῶν δοκεῖ 
περιέχεσθαι τῇ ὀγδόη, ἐὰν μὴ κατὰ τὸ πλάτος, ἀλλὰ 
χατὰ τὴν περιέχουσαν γραμμὴν αἱ ὄψεις προσπίπτω- 
σιν" ἐγγὺς μὲν γὰρ οὔσης τῆς περιφερείας δύνανται 
διαχρίνειν αἱ ὄψεις, ὅσῳ ἐγγύτερόν ἐστι θάτερον θατέ- 
ρου μέρους τῆς περιφερείας" πόρρω δὲ γινομένης οὐ 
διαισθάνεται, ἀλλὰ δοχεῖ αὐτῇ ἐξ ἴσου εἶναι" διὸ καὶ 
εὐθεῖα φαίνεται. 


3 


e^ 


7. Διὰ τί τῆς σελήνης σφαιροειδοῦς οὔσης εὐθεῖαν 
δρῶμεν, ὅταν ἦ διχότομος ; Ἢ ὅτι ἐν τῷ αὐτῷ ἐπιπέδῳ 

86 ἢ ὄψις γίνεται xol ἢ τοῦ χύχλου περιφέρεια, ἣν 6 ἥλιος 
ποιεῖ προσβάλλων τῇ σελήνῃ ; ὅτε δὲ τοῦτο γένοιτο, 
εὐθεῖα γραμμὴ ἐφαίνετο ὁ ἥλιος" ἐπεὶ γὰρ ἀνάγχη 
τὸ προσδάλλον τὰς ὄψεις πρὸς τὴν σφαῖραν χύχλον δρᾶν, 

ἣ δὲ σελήνη σφαιροειδής, xal 6 ἥλιος ὁρᾷ αὐτήν, χύ- 
40 Χλος ἂν εἴη 6x5 τοῦ ἡλίου γινόμενος. Οὗτος οὖν ὅταν 
μὲν ἐξ ἐναντίας ἡμῖν γένηται, ὅλος φαίνεται καὶ δοχεῖ 
πανσέληνος εἶναι’ ὅταν δὲ παραλλάττη διὰ τὴν τοῦ 
“ἁλίου μετάθασιν, f, περιφέρεια αὐτοῦ χατὰ τὴν ὄψιν 
γίνεται, ὥστ᾽ εὐθεῖα φαίνεται, τὸ δ᾽ ἕτερον μέρος πε- 
ριφερές, ὅτι ἐξ ἐναντίας χεῖται τῇ ὄψει ἡμισφαίριον, 
τὸ δὲ τοιοῦτο ἐφαίνετο ἡμιχύχλιον * ἀεὶ γὰρ f σελήνη 
xat' ἀντιχρύ ἐστι τῆς ὄψεως, ἀλλ᾽ ὅταν ὁ ἥλιος ἐπι- 
θάλλῃ ἡ οὐχ ὁρῶμεν. Καὶ ἀναπληροῦται μετὰ τὴν 
ὀγδόην ἐκ τοῦ μέσον, ὅτι ἐπιπαρεξιὼν 6 ἥλιος ἐχχλι- 
γέστερον ἡμῖν ποιεῖ τὸν χύχλον - οὕτω δὲ τιθέμενος 
πρὸς τὴν ὄψιν 6 χύχλος χώνου τομῇ ἐμφερὴς ἐγένετο. 
Μηνοειδὴς δὲ φαίνεται, ὅταν ὁ ἥλιος μεταθῇ ὅταν γὰρ 
χατὰ τὰ ἔσχατα σημεῖα xa0 ἃ διχότομος φαίνεται, 


2 


» 


culares adpareant. Attamen figuram cui 80] ansam dat, rec- 
tis quoque lineis terminari necesse est , siquidem radii recti 
sunt : ubi enim recta linez in rectam incidunt, figuram 
rectis terminatam lineis efliciunt. Atqui in radiis hoc ad- 
cidit : in rectam enim cratium lineam incidunt, aut cujus- 
cumque demum rei per quam translucent ; tum ipsi recti 
sunt , ifa ut ad rectam fiat procidenlia. Verum quia radii, 
qui ab oculis ad extrema linearum rectarum discinduntur, 
imbecilli sunt, quae in angulis sunt non cernuntur; sed 
quota quidem pars lineze rectae intra conum continetur, haec 
ad figuram constituendam confert; reliqua vero non con- 
fert, sed visiones incidentes lalitant : multa enim non vide- 
mus ad que pervenit visio, ul ea qui in tenebris repe- 
riuntur. Simile et liuic rei est, quod quadrangulum speciem 
multanguli repraesentat; si vero amplius removeatur, circu- 
li: quum enim visionum procidentia conum constituat, quo- 
ties figura procul remota est, visiones qua ad angulos qui- 
dem discinduntur, quoniam et imbecille et paucis sunt, 
Don cernunt, quippe quum nimium fiat intervallum ; quae 
autem mediam in partem incidunt,perstant, utpote confertze 
et validae. Ergo ubi prope quidem figura posita est , quae 
in angulis sunt, itidem conspicere possunt; ubi vero remo- 
vetur, non possunt : quamobrem circularis etiam linea ubi 
removetur, recla esse videtur. Luna item rectis lineis ter- 
minari die octavo videtur, si visiones non secundum lati- 
Ludinem, sed secundum lineam circumdantem incidant : 
ubi enim circumferentia prope posita est, quanto pars al- 
lera circumferentie quam altera propior sit, oculi discer- 
nere possunt; ubi vero removetur, non sentit, sed cque 
dislantes ei videntur esse : quapropter recta etiam ad- 
paret. 


7. Cur lunam, que globosa est, rectam, ubi dimidiata est, 
cernimus ? An quoniam idem planum visus noster obcu- 
pal οἱ circuli ambitus , quem in lunam sol incidens facit? 
quoties vero hoc ita erat, sol tamquam recta linea ad- 
parebat : quum enim quod intuitus io globum injicit, 
orbem videre necesse sit, luna autem globosa sil, eamque 
sol intueatur, circulus erit quod a sole efficitur. Hic ergo 
ubi e regione se nobis obfert, totus adparet, atque plena 
videtur esse luna ; ubi vero alternat, quia sol locum mu- 
tavit, ejus circumferentia e regione oculorum venit, ita 
ut luna recta videalur, dum altera pars in orbem sese col- 
ligat, quoniam hemispharium intuentibus ex adverso est, 
hoc aatem semicirculum repreesentabat : semper enim luna 
e regione intuentium est; sed ubi a sole obcupata est, eam 
non videmus. Atque repletur post diem octavum pro dimi- 
dia parte, quia paulatim evadens sol circulum magis ad 
nos inclinatum reddit, quumque ita posita adspectui se 
obponit , sectionem coni imitatur circulus. Lunata autem 
adparet, ubi sol locum mutavit : ubi enim circulus solis ad 
puncta devenerit ultima, secundum quie dimidiata adparet, 

62. 


Land 


e2 


c. 


196 


ὃ χύχλος ὃ τοῦ ἡλίου γένηται, περιφέρεια φαίνεται ἧ 
τοῦ χύχλου" οὐ γὰρ ἔτι κατ᾽ εὐθεῖάν ἐστι τῇ ὄψει, 
ἀλλὰ παραλλάττει. ᾿Γούτου δὲ γινομένου, xal διὰ 
τῶν αὐτῶν σημείων τοῦ χύχλου ὄντος, ἀνάγχη μηνοειδῇ 
& φαίνεσθαι" μέρος γάρ τι τοῦ χύχλου χατὰ τὴν ὄψιν 
εὐθύς ἐστι τοῦ προτέρου ἐξ ἐναντίας ὄντος, ὥστε τοῦ 
λαμπροῦ ἀποτέμνεται. El οὕτω xal τὰ ἄκρα μένουσιν 
ἐν τῷ αὐτῷ, ὥστ᾽ ἀνάγχη μηνοειδῇ φαίνεσθαι, μᾶλλον 
δὲ xal ἧττον διὰ τὴν τοῦ ἡλίου χίνησιν" μεταθαίνον- 
τος γὰρ τοῦ ἡλίου xal 6 κύχλος ὃν δρᾶ ἐπιστρέφεται, 


ἐν τοῖς αὐτοῖς σημείοις ὦν" ἀπείρους γὰρ ἐγχλίσεις ' 
ἐγχωρεῖ αὐτὸν χλιθῆναι, εἴπερ γραφῆναι τοὺς μεγί-- | 
στους χύχλους διὰ τῶν αὐτῶν σημείων ἀπείρους ἐν- | 


δέχεται, 


8. Διὰ τί ὁ ἥλιος xal $ σελήνη σφαιροειδῇ ὄντα 
ἐπίπεδα φαίνεται; Ἦ ὅτι πάντων ὅσων τὸ ἀπόστημα 
ἄδηλον, ὅτε πλεῖον ἣ ἔλαττον ἀφέστηχεν, ἐξ ἴσου φαί- 
γονται, ὥστε xal ἐφ᾽ ἑνὸς μέν, μόρια δ᾽ ἔχοντος, ἂν 
μὴ τῇ χρόᾳ διαφέρῃ, ἀνάγχη τὰ μόρια ἐξ ἴσου φαίνε-- 
σθαι" τὸ δ᾽ ἐξ ἴσου ὁμαλὸν xai ἐπίπεδον ἀνάγχη δο- 
χεῖν εἶναι; 


9. Διὰ τί τὰς σχιὰς ποιεῖ ὃ ἥλιος ἀνίσχων χαὶ δύ- 
νων μακρᾶς, αἱρόμενος δ᾽ ἐλάττους, ἐπὶ τῆς μεσημ- 
ὁρίας δ᾽ ἐλαχίστας ; Ἦ ὅτι ἀνίσχων τὸ μὲν πρῶτον παρ- 
v ἄλληλον ποιήσει τὴν σχιὰν τῇ γῇ, xal ἄπειρον ὡς ἄνισον 
ὑπερτείνει, ἔπειτα μαχράν. ἀεὶ δ᾽ ἐλάττω διὰ τὸ ἀεὶ 
τὴν ἀπὸ τοῦ ἀνωτέρου σημείου εὐθεῖαν ἐντὸς πίπτειν. 
Γνώμων τὸ ΑΒ, ἥλιος οὗ τὸ Γ καὶ οὗ τὸ A* ἡ δ᾽ ἀπὸ 
τοῦ Γ ἀχτίς, ἐφ᾽ ἧς τὸ ΓΖ,, ἐξωτέρω ἔσται τῆς ΓΕ. 
: '"Eec δὲ σχιὰ ἡ μὲν BE ἀνωτέρω ὄντος τοῦ ἡλίου, ἣ 
δὲ ΒΖ κατωτάτω ἐλαχίστη δέ, ὅσῳ ἀνωτάτω, ἢ καὶ 
ὑπὲρ τῆς χεφαλῇς, 


t0. Διὰ τί αἵ ἀπὸ τῆς σελήνης σχιαὶ μείζους τῶν 
ἀπὸ τοῦ ἡλίου, ὅταν ἀπὸ τῆς αὐτῆς ὦσι χαθέτου, "H 
διότι ἀνώτερος 6 ἥλιος τῆς σελήνης ; Ἀνάγχη οὖν ἐντὸς 
πίπτειν τὴν ἀπὸ τοῦ ἀνωτέρω ἀχτῖνα. Γ νώμων ἐφ’ 
ᾧ ΑΔ, σελήνη B, ἥλιος Γ. Ἢ μὲν οὖν ἀπὸ τῆς σε- 
λήνης ἀχτὶς BZ- ὥστ᾽ ἔσται σκιὰ 4$ τὸ AZ ἢ δ᾽ ἀπὸ 
τοῦ ἡλίου $ τὸ TE, ὥστ᾽ ἔσται σχιὰ ἐξ ἀνάγκης ἦτ- 
τῶν * ἔσται γὰρ τὸ AE. 


1. Διὰ τί ἐν ταῖς τοῦ ἡλίου ἐχλείψεσιν, ἐάν τις 
θεωρῇ διὰ χοσχίνου, ἣ φύλλων, οἷον πλατάνου, ἢ ἄλλου 
πλατυφύλλου, ἣ τοὺς δαχτύλους τῆς ἑτέρας χειρὸς ἐπὶ 
τὴν ἑτέραν ἐπιζεύξας, μηνίσχοι αἱ αὐγαὶ ἐπὶ τῆς γῆς 


γίνονται ; Ἢ ὅτι ὥσπερ Bi ὀπῆς ἐὰν λάμπῃ εὐγωνίου τὸ᾿ 


φῶς, στρογγύλον xal χῶνος γίνεται; Αἴτιον δ᾽ ὅτι δύο 
γίνονται χῶνοι, ὅ τ᾽ ἀπὸ τοῦ ἡλίου πρὸς τὴν ὀπὴν xal 
ὃ ἐντεῦθεν πρὸς τὴν γῆν, καὶ συγκόρυφοι, “Ὅταν οὖν 
ἐχόντων οὕτως ἄνωθεν χύχλῳ ἀποτέμνηται, ἔσται 
bu μηνίσχος ἐξ ἐναντίας ἐπὶ τῆς γῆς τοῦ φωτός ἀπὸ τοῦ 
μηνίσχου γὰρ τῆς περιφερείας γίνονται αἱ ἀχτῖνες, αἱ 


IIPOBAHMATON "* IE, vu. 


(912.) 
circumferentia circuli adparet : non enim amplius secundum 
lineam rectam oculis obposita est, sed defleclit. Hoc au- 
tem ubi fit, quum circulus per eadem ducatur puncta, ne- 
cessario lunata adparet : pars enim aliqua circuli qui antea 
e regione erat , oculis recta sese offert, ita ut de parte lu- 
cida abscindatur aliquid. Tum etiam hoc modo extrema 
in eodem loco manent, ita ut necessario Iunata adpareat, sed 
tamen plus minusve propter solis motum : ubi enim sol 
locum mutat, circulus quem videt, etiam convertitur, 
etiamsi per eadem puncta ductus maneat, quippe quum fieri 
possit ut innumeras faciat inclinationes , siquidem magni 
circuli per eadem puncta describi innumeri possint. 


8. Cur sol et luna plana adparent, quum tamen globosa sint ? 
An quod omnia quorum distantia latet, sive plus, seu minus 
distent , in plano posita esse videntur, ita ut etiam rei quae 
unica quidem est, sed in partes distinguitur, nisi color va- 
riet, partes ex sequo collocatas adparere necessum est; 
quod autem ex equo est, idem wquabile planum esse 
videri necesse est ὃ 
' 9. Cur sol oriens atque obcidens umbras efficit longas, ef- 
ferens vero se minores, meridie tandem minimas ? An quod 
oriens principio quidem umbram efficit ubique a terra aeque 
distantem ac infinitam, ita ut ad eam superlendendam non 
subficiat; deinde longam, atque minorem subinde, quia 
linea recta, qua de puncto superiori ducitur, semper ma: 
gis introrsum cadit. Sit gnomon AB, sol ubi c et ubi p; 
radius autem ex c proficiscens, cui cr inscriptum est 
exterius procidet quam oe. At umbra ΒΕ quidem est , 
ubi sol superiorem obcupat locum; Br vero, ubi infimum ; 
quo enim sol superior fuerit, eo minor umbra, quatenus 
super capita nostra versatur. 


10. Cur umbrae lunz majores quam solis sunt, ubi ab 
eodem proveniunt perpendiculo? An quod sol superior quam 
lupa est? Itaque radium qui de superiori prodierit , inte- 
rius cadere necesse est. Sit gnomon cui Ab inscriptum 
est, luna B, sol c. Luna ilaque radius nr : 'ergo umbra 
luna pnr erit; solis vero radius ce : ergo umbra necessa- 


rio minor erit : erit enim Dr. 


11. Cur deficientem solem si quis per cribrum, aut frondes, 
veluti platani vel alius arboris latifoliz, aut digitis manuum 
invicem perplexis inspiciat, splendores ín terra lunulas 
efficiunt? An quod quemadmodum ubi per angulatum fo- 
ramen lux illucescit, rotunda turbinataque prodit? Cujus 
rei ratio est quod duo fiunt coni eodem apice utentes , qui 
de sole ad foramen extenditur, et qui inde ad terram. Sic 
itaque se habentibus rebus , ubi sol superne orbiculatim 
truncatur, quod ex adverso super terram eluxerit , lunula 
erit, quippe quum a lunulee circumferentia radii provenient 


(912, 913.) 


δ᾽ ἐν τοῖς δαχτύλοις xal χοσκίνοις olov ὁπαὶ γίνονται " 
διὸ ἐπιδηλότερον γίνεται ἢ διὰ μεγάλων ὀπῶν. Ἀπὸ 
δὲ τῆς σελήνης οὐ γίνονται, οὔτ᾽ ἐχλειπούσης, οὔτ᾽ ἐν 
αὐξήσει οὔσης, 9) φθίσει, διὰ τὸ μὴ ἀχριδεῖς τὰς ἀπὸ 

δ τῶν ἄχρων αὐγὰς duas, ἀλλὰ τῷ μέσῳ φαίνειν ὁ δὲ 
μηνίσχος μικρὸν τὸ μέσον ἔχει. 

12. Διὰ τί παρήλιος οὐ γίνεται οὔτε μεσουρανοῦν - 
τος τοῦ ἡλίου, οὔθ᾽ ὁπὲρ τὸν ἥλιον, οὔθ᾽ ὑπὸ τὸν ἥλιον, 
ἀλλ᾽ dx πλαγίων μόνον; Ἦ διότι παρήλιος γίνεται χλω- 

10 μένης τῆς ὄψεως πρὸς τὸν ἥλιον, αὕτη δὲ τοῦ ἀέρος ἢ 
στάσις, ἐφ᾽ ἧς ἀναχλᾶται ἡ ὄψις, οὔτ᾽ ἐγγὺς ἂν γένοιτο 
τοῦ ἡλίου, οὔτε πόρρω ; ἐγγὺς μὲν γὰρ οὖσαν ὃ 
ἥλιος διαλύσει, πόρρω δ᾽ οὔσης ἡ ὄψις οὐχ ἀναχλα- 
σθήσεται" ἀπὸ γὰρ μιχροῦ ἐνόπτρου πόρρω ἄνατεινο- 

15 μένη ἀσθενὴς γίνεται" διὸ καὶ ἅλως οὐ γίνεται. "EE 
ἐναντίας τοῦ ἡλίου μὲν οὖν ἐὰν γίνηται καὶ ἐγγύς, δια- 
λύσει 6 ἥλιος, ἐὰν δὲ πόρρω, ἐλάττων ἣ ὄψις προσπε- 
σεῖται᾽ ἐὰν δ᾽ ἐν τῷ πλαγίῳ, ἔστι τοσοῦτον ἀποστῆναι 
τὸ ἔνοπτρον ὥστε μήτε τὸν ἅλιον διαλῦσαι, μήτε τὴν 

20 ὄψιν ἀθρόαν ἀνελθεῖν, διὰ τὸ δπὸ τὴν γῆν φέρεσθαι. 
Ὑπὸ δὲ τὸν ἥλιον οὐ γίνεται διὰ τὸ πλησίον μὲν τῆς 
γῆς ὄντος διαλύεσθαι ἂν ὑπὸ τοῦ ἡλίου, ἄνω δὲ μεσου- 
ρανίου τὴν ὄψιν διασπᾶσθαι. Καὶ ὅλως οὐδ᾽ ἐχ πλα- 
lac μεσουρανίου γίνεται, ὅτι ἣ ὄψις πὸ τὴν γῆν ἐὰν 

45 λίαν φέρηται, ὀλίγη ἥξει εἰς τὸ ἔνοπτρον, ὥστ᾽ ἀνα- 
χλωμένη πᾶν ἔσται ἀσθενής. 


13. Διὰ τί τῆς σχιᾶς τὸ ἄχρον τοῦ ἡλίου τρέμειν 
φαίνεται ; οὐ γὰρ δὴ διὰ τὸ φέρεσθαι τὸν ἥλιον ἀδύ-- 
vatoy γὰρ χινεῖσθαι εἷς τἀναντία, ὃ δὲ τρόμος τοιοῦ- 

so τὸς. Ἔτι δ᾽ ἄδηλος ἣ μετάδασις, ὥσπερ xai τοῦ 
ἡλίου αὐτοῦ. — "H διὰ τὸ χινεῖσθαι τὰ ἐν τῷ ἀέρι; κα- 
λεῖται δὲ ξύσματα φανερὰ δ᾽ ἔσται ἐν ταῖς ἀχτῖσι 
ταῖς διὰ τῶν θυρίδων" ταῦτα γὰρ χινεῖται xdv νηνε- 
μία. "Ex τ᾽ οὖν τῆς σχιᾶς εἰς τὸ φῶςς ἔχ τε τοῦ φω- 

35 τὸς εἰς τὴν σχιὰν φερομένων ἀεί, xal 6 ὅρος 6 χοινὸς 
τοῦ φωτὸς xai τῆς σχιᾶς φαίνεται χινούμενος πάρεγγυς" 
ἦ γὰρ οἷον σχιὰν ποιοῦσιν, 3j δὲ φῶς, ἑκατέρωθεν με- 
ταθάλλονται ταῦτα͵ ὥσθ᾽ fj σχιὰ φαίνεται χινεῖσθαι, 
οὗ χινουμένη αὐτὴ οὕτως, ἀλλ᾽ ἐχεῖναι, 


ΤΜΗΜᾺ l«5. 
ΟΣΑ ΠΕΡῚ ΤΑ ΑΨΥΧΑ. 


40 
τοῖς ὕδασι, καὶ ἐὰν ἐν ἡλίῳ τεθῶσι., σχιὰν οὐ ποιοῦσιν, 
ἀλλ᾽ ἢ μὲν ἄλλη πομφόλυξ σχιὰν ποιεῖ, 5j δὲ βάσις οὐ 
ποιεῖ͵ ἀλλ᾽ ἡλίωται χύχλῳ;; Τὸ δ᾽ ἔτι θαυμασιώτερον, 
ὅτι οὐδ᾽ ἐάν τι τεθῇ ξύλον εἰς τὸ ὕδωρ ἐν τῷ ἡλίῳ, 

45 τέμνεται ὑπὸ τοῦ ὕδατος ταῦτα. Ἦ οὐ γίνεται σχιά, 
ἀλλ᾽ ἡλίῳ διήρηται ἢ σχιά ; Εἰ οὖν σχιά ἐστι τὸ μὴ 
δρώμενον, xat 6r τοῦ ἡλίου χύχλω ἂν δρῷτο 6 ὄγκος. 


PROBLEMATUM, ἡ SECT. XV, 12-XVI, 1. 


| 
| 
| 


ι. Διὰ τί αἱ μὲν βάσεις τῶν πομφολύγων λευκαὶ ἐν | 


197 


atque digitorum et cribroruu interstitia quasi foramina Gunt : 
quapropter manifesLius fit ita quam per foramina ampliora. 
Luna autem hujusmodi lunulas non producit, neque de- 
ficiens, neque increscens, neque decrescens, quia ejus ex- 
trema claros splendores non dimittunt, sed ipsa media 
lucet ; lunula autem medium exiguum habet. 


12. Cur numquam ole celo in medio stante, fit parhelion, 
nec supra solem , nec infra, sed ex lateribus tantum? An 
quod parhelion fit, ubi solem versus intuitus refringitur, 
haecce autem aeris stagnatlo ad quam intuitus refripgitur, 
neque prope solem , nec procul ab eo effici potest? pam si 
prope quidem sit, resolvetur a sole, sin vero procul, intui- 
tus refringi non poterit : ubi enim longe de parvo speculo 
extenditur, imbecillus redditur : quamobrem area quoque 
non fit. E regione itaque solis et in propinquo si fiat, a 
sole dissolvetur ; sin vero procul, intuitus minor incidet ; 
sed si in latere, speculum tantum distare licet , ut nec a 
sole dissolvatur, nec confertus abeat intuitus, quia 
nempe sub terram fertur. Sub sole autem non fit, quia 
$i sol prope terram esset, dissolveretur a sole; sin autem 
supra celo in medio, intuitus distraheretur. Denique in 
universum ne a latere quidem fit sole coelum medium te- 
nente, quoniam ubi intuitus admodum fertur sub terram, 
exiguus ad speculum veniet : quapropter refractus omnino 
imbecillus erit. 


13. Cur solis umbre extremum tremere videtur ? haud. 
quaquam enim quia 50] fertur : nam fieri non potest ut 
motus fiat in partes contrarias, tremor autem hujusmodi 
est, Ad hac transitio umbre inconspicua est, quomodo 
eliam solis ipsius. An quod moventur qua in aere con- 
linentur? vocantur autem ramenta conspicuaque erunt 
in solis radiis qui transmeant per fenestras : hz:ec enim 
moventur etiam sine ullo vento. Ergo quum semper de um- 
bra in lucem atque de luce in umbram moveantur, termi- 
nus quoque lucis ac umbra communis propiuscule mo- 
veri videlur : quatenus enim ab altera parte quasi umbram, 
ab altera vero lucem faciunt, utrimque immutantur haec , 
ila ut moveri umbra videatur, etiamsi non hzc, sed illa 
hunc in modum agitentur. 


SECTIO XVI. 


ΟΖ AD RES INANIMATAS PERTINENT. 


1. Cur bases quidem bullarum candide sunt in aqua, 
et si soli exponantur, nullam efficiunt umbram, sed reliqua 
quidem bulla umbram fecit , basis autem non facit , sed 
circumcirca a sole illustratur ? Quod vere etiam mirabilius 
est , nec si lignum aqua soli expositum indideris, ab aqua 
bsec dirimuntur. An non fit umbra, séd sole dirimi- 
tur? Quodsi itaque umbra est id quod non cernitur, mo- 
les bulle quoque a sole circumcirca cernetur. Atqui hoc 


193 


Τοῦτο δ' ὅτι ἀδύνατον, δείχνυται ἐν τοῖς ὀπτιχοῖς " οὐδὲ 
γὰρ τὸ ἐλάχιστον ὑπὸ τοῦ μεγίστου ἐνδέχεται ὅλον 


περιογθῆναι, 


4. Διὰ τί αἵ πομφόλυγες ἡμισφαίρια ; Ἦ διὰ τὸ ὡς 

5 ἀπὸ κέντρου πρὸς τὸν ἀέρα φέρεσθαι ἄνω δμοίως 

πάντη; ἀνάγχη δὲ τοῦτο ἡμισφαίριον εἶναι’ τὸ κάτω δ᾽ 

ἡμισφαίριον ἀποτέμνεται ὑπὸ τοῦ ἐπιπέδου τοῦ ὑδατώ- 
δους, ἐν ᾧ τὸ χέντρον ἐστίν. 


8. Διὰ τί τοῖς ἄνισον τὸ βάρος ἔχουσιν μεγέθεσιν, 
10 ἐάν τις τὸ χουφότερον χινῇ, χύχλῳ περιφέρεται τὸ βαλ- 
λόμενον,, οἷον τοῖς μεμολιθδωμένοις ἀστραγάλοις συμ- 
δαίνει, ἄν τις βάλλῃ τὸ χουφότερον πρὸς αὑτὸν στρέ- 
ψας μέρος; Ἢ ὅτι τὸ βαρύτερον ἀδύνατον ἰσοδρομεῖν 
τῷ χουφοτέρῳ, ἀπὸ τῆς αὐτῆς ἰσχύος ῥιφθέν’ ἐπεὶ δ᾽ 
15 ἀνάγχη μὲν πάμπαν χινεῖσθαι, ἐξ ἴσου 5᾽ ἀδύνατον, 
ὁμοταχῶς μὲν φερόμενα τὴν αὐτὴν οἰσθήσετα!: γραμ- 
μήν, θᾶττον δὲ θατέρου φερομένου χύχλον ἀνάγχη φέ- 
ρέσθαι, ἐπειδὴ ἐν τούτῳ μόνῳ τῷ σχήματι ταὐτὰ ἀεὶ 
χατάλληλα ὄντα σημεῖα ἐν ταὐτῷ. γρόνῳ ἀνίσους διέρ-- 
0 χέται γραμμᾶς; 

4, Διὰ τί τὰ πίπτοντα ἐπὶ τὴν γῆν καὶ ἀφαλλόμενα 
ὁμοίας γωνίας ποιεῖ πρὸς τὸ ἐπίπεδον ἐφ᾽ ἑκάτερα τοῦ 
σημείου ᾧ ἥψατο τοῦ ἐπιπέδου ; Ἦ ὅτι πάντα μὲν φύ- 
σει φέρεται πρὸς ὀρθήν; Τὰ μὲν οὖν εἰς ὁμαλὲς πεσόντα, 

25 τῇ χαθέτῳ xal τῇ διαμέτρῳ προσχρούσαντα τῷ ἐπι- 
πέδῳ, τοσαύτας ποιεῖ γωνίας ἀφαλλόμενα διὰ τὸ τὴν 
μὲν διάμετρον ἴσα διαιρεῖν" τὰ δ᾽ εἰς τὰ πλάγια πί-- 
πτοντα οὗ τῇ καθέτῳ προσχρούοντα τῷ χωρίῳ, ἀλλὰ 
τῷ ἀνωτέρω τῆς χαθέτου σημείῳ, συμδαίνει πάλιν 

30 ἀνωσθέντα ὑπὸ τοῦ πληγέντος τόπου εἰς τοὐναντίον 
φέρεσθαι, τὰ μὲν στρογγύλα, ὅτι ἐν αὐτῷ φερόμενα 
εἰς τοὐναντίον τῆς ἀπώσεως ἐξελίττεται, ἐάν τ᾽ ἠρεμῇ 
τὸ μέσον αὐτῶν, ἐάν τε καὶ τόπον διαλλάττη " τὰ δ᾽ 
εὐθύγραμμα διά τε τὴν χάθετον αὐτῶν εἰς τοὔμπροσθεν 

28 προσηνέχθη ἐκχρούεσθαι, καθάπερ τοῖς τε ξυρουμένοις 
τὰ σχέλη συμθαίνει, xal ὧν τοὺς κολύθρους ὑφαρπά- 
ζουσιν " πάντες γὰρ οὗτοι εἰς τοὐναντίον xal ὄπισθεν 
ἐπιπίπτουσι, διὰ τὸ ἰσάζειν αὐτὰ τὴν κάθετον, μετέω - 
ρόν τ᾽ εἶναι xat εἰς τοὔμπροσθεν ἐχχρούεσθαι " τὰ γὰρ 

40 ἐναντία δηλονότι αὐτῆς ὄπισθέν τε xal χάτω συμθαί- 
νει γίνεσθαι, κάτω δὲ φερόμενα βαρύτερα ἂν εἴη. Ὃ 
οὖν τούτοις πτῶμα, τοῖς ἀφαλλομένοις φορὰν συμθαί- 
vtt γίνεσθαι. Πρὸς ὀρθὴν μὲν οὖν οὐδέτερα αὐτῶν 
ἀφάλλεται διὰ τὸ τὴν μὲν κάθετον δίχα τῷ βάρει διαι- 

45 ρεῖν τὰ φερόμενα, χαθέτους δὲ πλείους πρὸς ταὐτὸ 
ἐπίπεδον μὴ γίνεσθαι τεμνούσας αὗτάς" ὃ τούτοις συμ- 
θήσεται καθέτου γινομένης χατὰ τὴν ἔφαλσιν, ἣ προσέ- 
χρουσε τῷ ἐπιπέδῳ τὸ φερόμενον' διχοτομεῖσθαι (γάρ ἢ) 
πάλιν ὑπ᾽ αὐτῆς αὐτὸ συμθήσεται, ὥστ᾽ ἀναγκαῖον 

80 τέμνεσθαι ὁπ᾽ αὐτῆς τὴν πρώτην χάθετον ἐφ᾽ ἧς ἐφέ- 
ρετο. Ἐπεὶ δ’ εἰς τοὐναντίον μὲν οἰσθήσεται, πρὸς 
ὀρθὴν δ᾽ οὐκ οἰσθήσεται, λοιπὸν ὀξεῖαν γίνεσθαι γω- 


ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΩΝ * IG, β-δ΄. 


(913.) 


fieri non poase in libris de rebus visionem spectantibus de- 
monstratur, quippe quum minimum à maximo totum cir- 
cumadspici non possit. 


2. Cur bulle speciem liemispheerii pre se ferunt? An 
quod tamquam de centro in aera sursum equaliter undique 
feruntur? quo quidem modo hemispharium exsurgat ne- 
cesse est; dimidium autem splieera inferius aquae planitie 
abscindilur, in qua centrum situm est. 


3. Cur in, magnitudinibus qu& pondere sunt incequali , 
adcidit ut, si partem imoveas leviorem, in orbem circumfe- 
ratur quod jacitur, ut in talis fit plumbo gravatis, si quis 
parte leviori ad se conversa projiciat? An quod fieri non 
potest uf gravius eodem impetu quo levius feratur, ubi 
eisdem viribus jactuin est; sed quum omnino quidem mo- 
veri necesse sit, fieri vero non possit ut equali impetu 
moveantur, si pari quidem celeritate ferantur, eamdem 
lineam percurrent; sin autem alterum altero feratur ce- 
lerius, circulo ferri necesse erit, quandoquidem hac sola in 
figura puncta eadem sibi invicem obversa semper lineas 
inequales eodem tempore percurrunt ? 


4. Cur ea qui in terram cadunt atque resiliunt , angulos 
ad solum faciunt equales utraque ex parte puncti quo 
solum tetigerint? 4n quod omnia sua natura ad perpen- 
diculum feruntur? Quz igitur ip locum aqualem cecide- 
runt, si ex perpendiculo diametroque solo impingantur, 
resilientia pares angulos ideo faciunt , quod diametros sane 
in partes equales dividit; qua autem ad latera incidunt , 
quoniam non secundum perpendiculum in locum sese im- 
pingunt, sed inpunctum ultra perpendiculum situm, adcidit 
ul denuo repulsa a loco icto contrariam in partem ferantur, 
rotunda quidem , quoniam propter motum quo eodem loco 
manent, in regionem loco unde venerint , oppositam aese 
evolvunt, sive quiescat eorum medium , seu etiam locum 
permute!; rectis vero terminala lineis, quod perpendiculum 
eorum loco deturbatur, in partem priorem deferuntur, 
ut his adcidit quibus crura raduntur, aut quibus peda- 
les subripiunt : hi namque omnes adversam in parlem 
retrorsumque corruunt, quoniam haec perpendiculum coz - 
quant, id autem suspensum est aique priorem in partem 
deturbatur, quippe adcidit nimirum ut perpendiculi con- 
trarium retro infraque sit; quodsi autem deorsum ferren- 
lur, graviora essent. Quod igitur his casus, idem rebus 
resilientibus evenit ut transitus sit. Ergo ad perpendicu- 
lum neutra eorum resiliunt, quia perpendiculum quidem 
ponderis ratione corpora qua feruntur, in duas partes di- 
vidit zequales; fieri autem non potest ut plura perpendi- 
cula idem ad planum demittantur se invicem secanlia : 
quod tamen his adcideret, si perpendiculum fieret linea 
secundum quam, dum illidit, planum obfendit corpus quod 
fertur : eveniet enim, ut rursus ab eo bipartito dividatur 
planum, ita ut ab ea primum perpendiculum secundum 
quod ferebatur corpus, secari necesse sit. Sed quandoqui- 
dem adversam quidem in partem feretur, secundum rectum 
tamen angulum non feretur, reliquum est ut acutus reddatur 


(s15,014.) 


γίαν τὴν ἐπὶ θατέρῳ τοῦ προσπεσόντος τῷ ἐπιπέδῳ 
σημείου * ὅρος γάρ ἐστιν ἡ ὀρθὴ τῶν ἐναντίων γωνιῶν. 


5. Διὰ τί ὁ μὲν κύλινδρος ὠσθεὶς εἰς εὐθύ τε φέρεται 
xal γράφει εὐθείας τοῖς ὁρίζουσιν αὐτὸν xuxAot , 6 δὲ 
$ χῶνος χύχλῳ περιφέρεται, τῆς χορυφῆς μενούσης, xal 
γράφει τὸν κύχλον τῷ δρίζοντι χύχλῳ ; Κύχλῳ uiv du- 
φότερα φέρεται, γράφει δ᾽ ἐν τῷ ἐπιπέδῳ 6 μὲν χύλιν- 
ὃρος εὐθείας, ὃ δὲ χῶνος χύχλους, διὰ τὸ τοὺς μὲν ἐν 
τῷ χώνῳ ἀνίσους εἶναι xóxAouc , φέρεσθαι δ᾽ ἀεὶ θᾶττον 
10 τὸν μείζονα τῶν περὶ τὸ αὐτὸ χέντρον᾽ φερομένων δ᾽ 
ἀνίσως πάντων ἅμα τῶν ἐν τῷ χώνῳ χύχλων, συμόαί- 
νει τοὺς ἐξωτάτω πλεῖστον ἐν ταὐτῷ χρόνῳ τόπον καὶ 
γραμμὴν φέρεσθαι’ διὸ xal χύχλῳ φέρονται" γράφον - 
ταί τε γὰρ πάντες τῇ αὐτῇ εὐθεία, καὶ τῆς εὐθείας 
16 χύχλῳ μὲν φερομένης οὐ πάντα τὰ ἐν αὐτῇ σημεῖα ἴσην 
ἐν ταὐτῷ χρόνῳ γράφει γραμμήν, εἰς εὐθὺ δὲ φέρει 
τὴν ἴσην. Τοῦ δὲ χυλίνδρου πάντων ἴσων ὄντων τῶν 
χύχλων καὶ περὶ ταὐτὸ χέντρον, συμδαίνει τὰ ἅμα τοῦ 
ἐπιπέδου ἐν αὐτοῖς πάνθ᾽ ἁπτομένοις σημεῖα φέρεσθαί 
40 τ᾽ ἰσοταχεῖς χυλιομένους διὰ τὸ τοὺς χυλίνδρους ἴσους 
εἶναι, καὶ ἥχειν ἐπὶ τὸ ἐπίπεδον πάλιν ἅμα ἐχχυλι- 
σθέντα ἕχαστον τὸν αὑτοῦ χύχλον, ὥστε καὶ τὰς ἐν τῷ 
ἐπιπέδῳ εὐθείας ἴσας γίνεσθαι" τῇ γὰρ αὐτῶν ἀφῇ 
αὐτὰς ἔγραψαν, ὄντες ἴσοι τε καὶ ἰσοταχεῖς. ᾿Εγί- 
45 voyto δ᾽ εὐθεῖαι al ὑπὸ τῆς αὐτῆς γραφεῖσαι γραμμῆς 
εἷς εὐθὺ φερομένης, ὥστε διὰ ταύτας εἰς εὐθὺ ἀναφέ- 
ροιτο ὃ κύλινδρος " διαφέρει γὰρ οὐθέν, ἧ fj πρώτη 
ἥψατο ὃ χύλινδρος τοῦ ἐπιπέδου γραμμῇ, ταύτη ἕλ- 
χεῖν ἐν τῷ ἐπιπέδῳ, ἢ ἐγχυλίειν αὐτό ἀεὶ γὰρ ἴσην 
30 xal ὁμοίαν γραμμὴν τῶν ἐν τῷ χυλίνδρῳ συμβήσεται 
ἅπτεσθαι τοῦ ἐπιπέδου, ÉAxoufvou τε xal χυλιομένου 
τοῦ χυλίνδρου. 


6. Διὰ τί τῶν βιόλίων f, τομὴ οὖσα ἐπίπεδος xal 
εὐθεῖα, ἐὰν μέν τις τέχηῃη παρὰ τὴν βάσιν, γίνεται 
35 εὐθεῖα ἀνελιττομένη, ἐὰν δ᾽ ἐγχλίνας, σχολιά : Ἦ ὅτι 
συμθαίνει τῶν ἐν τῇ ἑτέρα τομῇ χύχλων ἐν ταὐτῷ ἐπι- 
πέδῳ ὄντων τὴν , ἐγκεχλιμένην τομὴν μὴ παρακειμένην 
eivai, ἀλλ᾽ dv τῇ μὲν πλεῖον, τῇ δ᾽ ἔλαττον αὐτῆς ἀπέ- 
χειν, ὥστ ᾿ἐξελιττομένου ol μὲν ἐν ταὐτῷ ἐπιπέδῳ ὄντες 
40 χύχλοι xal τὴν ἀρχὴν ἔχοντες ἐν ταὐτῷ ἐπιπέδῳ τὴν 
ἐξ αὑτῶν ποιήσουσι γραμμὴν ἐξελιττόμενοι" ἔστι γὰρ 
$ γινομένη γραμμὴ ἐκ τῶν χύχλων οἵ εἶσιν ἐν ταὐτῷ 
ἐπιπέδῳ * ὥστε xal εὐθεῖα οὖσα ἐν ἐπιπέδω.-: Ἥ τε 
τῆς λοξῆς τομῆς ἐξελιττομένη γραμμὴ οὐχ οὖσα παρὰ 
45 τὴν πρώτην, ἀλλὰ τῇ μὲν πλέον, τῇ δ᾽ ἔλαττον αὐτῆς 
διεστηχυῖα, διὰ τὸ xal τὴν τομὴν οὕτως ἔχειν πρὸς 
αὐτήν, οὐχ ἐν ἐπιπέδω ἔσται, ὥστ᾽ οὐδ᾽ εὐθεῖα - τῆς 
γὰρ εὐθείας οὐχ ἔστι τὸ μὲν ἐν ἄλλῳ, τὸ δ᾽ ἐν ἄλλῳ 
ἐπιπέδῳ. 
7. Διὰ τί διαιρούμενα τὰ μεγέθη ἐλάττω φαίνεται 
πάντα τοῦ ὅλου; Ἢ ὅτι διαιρούμενα μὲν ἀριθυὸν ἔχει 
πάντα, μεγέθει δ᾽ ἐλάττω ἐστὶ τοῦ ἕνός ; τὸ μὲν γὰρ 


bU 


PROBLEMATUM, * SECT. XVI, 5-7. 


p——— A... ont ——————á— Á———À— A 0012111011 7:2] BIB MBA ALL. Aiii) 
r——— — ÓÓ 


199 


angulus a parte altera puncti, quod plano incidit : obposito- 
rum enim inter sese angulorum terminus rectus angulus est. 


5. Cur cylindrus quidem propulsus fertur in directum, 
suisque terminantibus orbibus lineas rectas describit ; conus 
vero 5110 manente mucrone in orbem circumfertur, suoque 
terminanti orbe orbem describit? Circulo quidem uterque fer- 
tur; verum cylindrus quidem rectas lineas in plano descri- 
bit, conus vero orbes, eo quod coni quidem orbes inszequa- 
les sunt, atque inter circulos eodem centro utentes semper 
major celerius fertur ; quum autem dmnes coni orbes simul, 
etiamsi inzequali motu ferantur, evenit ut extimi amplissi- 
mum locum et longissimam lineam tempore eodem per- 
currant : quapropter etiam circulo feruntur, quippe quum 
omnes eadem recta linea describantur, atque ubi linea 
recta circulo fertur, non omnia sita in ea puncta zequalem 
lineam eodem tempore describunt ; ubi vero in directum, 
sequalem producit. Cylindri vero quum omnes orbes pa- 
res inter se sunt, axemque eumdem ambiunt , evenit iis, 
utpote omnibus qua circulis continentur, punctis planum 
simul tangentibus, ut, dum volvuntur, pari celeritate fe- 
rantur, quia &quabiles sunt cylindri, el rursus ad planum 
simul omnia redeant puncta, postquam suum quodque 
orbem volvendo absolverit, ita ut linee quoque rectae 
qua in plano describuntur, pares fiant : suo namque 
tactu eas descripserunt orbes qui seequales sunt parique 
utuntur celeritate. Atqui recte Gebant linee, quas linea 
eadem quia recta fertur, descripserit ; ergo propter has 
lineas in directum feretur cylindrus : nil enim refert, utrum 
qua linea prima cylindrus planum tetigerit , hac cylindrum 
in plano protralias , an eum volvas : semper namque eve- 
niel ut zequalis linea similisque e numero earum quz cylin- 
dro continentur, planum tangat, sive protrahatur cylin- 
drus, sive provolvatur. 


6. Cur sectio librorum, etiamsi recta ac plana sit, si 
quis eam ubivis eque a basi distantem duxerit, recta fit 
ubi evolvitur ; sin autem inclinarit, contorta? An quía eve- 
nit ut, quum orbes seclurz alterius eodem in plano positi 
sint, declinans incisura non ubivis eque distet, sed alia 
quidem pagina plus, alia vero minus a basi absit, ita ut 
ubi evolveris, orbes quidem qui plano eodem insunt suum- 
que initium in plano habent eodem, suam producant li- 
neam ubi explicantur, quippe quum linea quae inde ex- 
oritur, profecía ex orbibus sit, qui plano eodem incum- 
bunt : quapropter et recta erit, quandoquidem in plano 
sila est. At obliqua secturte linea , quoniam a prima noo 
ubivis zeque distat , sed hac quidem plus, illsc vero minus 
ab ea abest, utpote quum ipsa quoque sectura eamdem ad 
eam servat rationem, ubi evolvitur, in plano sita non erit, 
atque hinc quoque non recta esse poterit : etenim fieri non 
potest ut recte line pars alia in alio plano sita sit. 


7. Cur omnis magnitudo qus dividitur, minor esse suo 


toto videtur? An quod omnia quai dividuntur quidem, nu- 
merum recipiunt, quamquam magnitudinis ratione minora 


200 


μέγα τῷ κατὰ συνέχειαν εἶναι xal ποσόν τι μέγα M- 
γεται, ὁ δ᾽ ἀριθυός τε πᾶς παντὸς μεγέθους ἀριθμοῦ 
μείζων διόπερ elxoc τὸ ὅλον διαιρεθέντων τῶν με- 
ρῶν μεῖζον φαίνεσθαι" τῶν αὐτῶν γὰρ ὄντων αὐτῶν 

b τὸ μὲν ὅλον τὴν τοῦ μεγέθους ἔχει μᾶλλον φύσιν 'συν- 
εχὲς ὄν, τὰ δὲ μέρη τὴν τοῦ ἀριθμοῦ. 


8. "Tov περὶ τὴν χλεψύδραν συμδαινόντων τὸ μὲν 

ὅλον ἔοικεν εἶναι αἴτιον χαθάπερ ᾿Αναξαγόρας λέγει" 

ὃ γὰρ ἀήρ ἐστιν αἴτιος, ἐναπολαμθανόμενος ἐν αὐτῇ, 
10 τοῦ μὴ εἰσιέναι τὸ ὕδωρ ἐπιληφθέντος τοῦ ἄλλου, Οὐ 
μὴν ἁπλῶς γε αἴτιος" χἂν γάρ τις αὐτὴν πλαγίαν ἐνῇ 
εἰς τὸ ὕδωρ, ἐπιλαδὼν τὸν αὐλόν, εἴσεισι τὸ ὕδωρ’ διό- 
περ οὐ λέγεται ὕπ᾽ αὐτοῦ ἱκανῶς ἧ αἴτιόν deriv: ἔστι 

δ᾽ αἴτιον μέν, καθάπερ εἴρηται, ὁ ἀήρ᾽ οὗτος δ᾽ ὠθού- 

15 μενός τε xal χαθ᾽ ἑαυτὸν φερόμενος xal μὴ βιαζόμενος 
ἐπ᾽ εὐθείας πέφυχε φέρεσθαι, χαθάπερ xal ἄλλα στοι- 
χεῖα. Πλαγίας μὲν οὖν βαφείσης τῆς χλεψύδρας, 
διὰ τῶν ἐναντίων τοῖς ἐν τῷ ὕδατι τρυπημάτων ἐπ᾽ 
εὐθείας μένων ὑπὸ τοῦ ὕδατος ἐξέρχεται, ὑποχωροῦν- 
30 τος δ᾽ αὐτοῦ τὸ ὕδωρ εἰσέρχεται ὀρθῆς δ᾽ εἰς τὸ ὕδωρ 
βαφείσης τῆς χλεψύδρας, οὐ δυνάμενος πρὸς ὀρθὴν 
ὑποχωρεῖν διὰ τὸ πεφράχθαι τὰ ἄνω, μένει περὶ τὰ 
πρῶτα τρυπήματα " ἄττεσθαι γὰρ εἰς αὑτὸν οὐ πέφυ-- 
xtv. Σημεῖον δ᾽ ἐστὶ τοῦ εἴργειν δύνασθαι τὸ ὕδωρ 
85 ἀχινητίζοντα τὸν ἀέρα τὸ ἐπ᾽ αὐτῆς γινόμενον τῆς 
κλεψύδρας᾽ ἐὰν γάρ τις αὐτῆς αὐτὴν τὴν χωδύαν ἐμ- 
πλήσας ὕδατος, ἐπιλαδὼν τὸν αὐλόν, καταστρέψη ἐπὶ 
τὸν αὐλόν. οὐ φέρεται τὸ ὕδωρ διὰ τοῦ αὐλοῦ ἐπὶ στό- 
μα΄ ἀνοιχθέντος δὲ τοῦ στόματος οὐχ εὐθὺς ἐχρεῖ xata 

30 τὸν αὐλόν, ἀλλὰ μιχροτέρῳ ὕστερον, ὡς οὐχ Óv ἐπὶ 
τῷ στοματι τοῦ αὐλοῦ, ἀλλ᾽ ὕστερον διὰ τούτου φερό- 
μενον ἀνοιχθέντος. Πλήρους τε xal ὀρθῆς οὔσης τῆς 
χλεψύδρας, ἀνοιχθέντος τοῦ αὐλοῦ εὐθὺς ῥεῖ διὰ τοῦ 
ἠθμοῦ, διὰ τὸ ἐχείνου μὲν ἅπτεσθαι, τῶν δ᾽ ἄχρων 
38 τοῦ αὐλοῦ μὴ ἅπτεσθαι. Οὐχ εἰσέρχεται Uv οὖν τὸ 
ὕδωρ εἰς τὴν χλεψύδραν διὰ τὴν προειρημένην αἰτίαν" 
ἐξέρχεται δ᾽ ἀνοιχθέντος τοῦ αὐλοῦ διὰ τὸ τὸν ἐν αὐτῷ 
ἀέρα κινούμενον ἄνω χαὶ χάτω πολλὴν χένωσιν ποιεῖν 
τοῦ ἐν τῇ χλεψύδρᾳ ὕδατος, ὠθούμενον δὲ χάτω χαὶ 
40 αὐτὸ ῥέπον εἰς αὐτὸ εἰχότως ἐχρεῖ, βιαζόμενον τὸν 
ἐκτὸς τῆς χλεψύδρας ἀέρα χινούμενόν τε xoi ὄντα ἴσον 
τῇ δυνάμει τῷ ἐπωθοῦντι αὐτὸν ἀέρι, τῇ δ᾽ ἀντερείσει 
ἀσθενέστερον ἐχείνου διὰ τὸ διὰ στενοῦ αὐτὸν τοῦ αὐλοῦ 
ἔοντα θᾶττον xal σφοδρότερον ῥεῖν xal προσπίπτειν 

45 τῷ ὕδατι. Τοῦ δὲ πωμασθέντος τοῦ αὐλοῦ μὴ συρ-- 
ρεῖν τὸ ὕδωρ αἴτιον, ὅτι τὸ ὕδωρ εἰσιὸν εἰς τὴν χλεψύ- 
δραν ἐξωθεῖ βίᾳ τὸν ἀέρα ἐξ αὐτῆς. Σημεῖον δ᾽ ἐστὶ 
τὸ γινόμενον ἐν ταύτη πνεῦμα xal ἐρυγμός. Εἰσιόν- 
τος δὲ τοῦ ὕδατος, βία ὠθοῦν συνεισπίπτει εἰς τὸν αὐλὸν 
bo αὐτοῦ, χαθάπερ τὰ ἐχπιεστὰ ξύλα ἢ χαλχὸς τῇ διαιρέ- 
ctt πιεζούμενος μένει ἄνευ παντὸς ἄλλου συνδέσμου 
(ἕως ἄν ? ) ἐχχρουσθῇ ἐχ τοῦ ἐναντίου, χαθάπερ τοὺς 
χατεαγότας ὀπιούρους ἐν τοῖς ξύλοις ἐχχρούουσιν, Συμ 


ΠΡΟΒΛΗΜΆΤΩΝ * IG, x. 


(914,915 ) 


sunt quam upuin? magnum enim:eo quod continuum quan- 
litasque quedam est, magnum dicitur; numerus vero 
omnis omni magnitudinis numero major est : quamobrem 
ut partibus divisis majus adpareat totum, rationi consen- 
laneum est : quum enim partes totumque idem sinf, totum 
quidem naturam potius magnitudinis pr; se fert, utpote 
continuum , partes vero naturam numeri magis sortiuntur. 


8. Eorum qua circa clepsydram eveniunt, in universum 
quidem causa esse videlur ea quam Anaxagoras refert : 
aer enim qui in ea includitur, causa est, ne aqua ingredi 
possit fistula obturata. Non tamen simplici ratione hic 
causa est: namsi quis eam fistula adprehensa transversam 
immergat in aquam, intrat aqua : quamobrem non satis 
auctor ille exposuit quatenus aer causa sit : nam est qui- 
dem causa, quemadmodum diximus, aer : hic enim ubi im- 
pellitur atque per se ipse fertur nulla vi ei illata , snapte 
natura fertur per directum , ut eliam alia elementa.  Ita- 
que clepsydra transverse immersa, aer per foramina quae 
aqua foraminibus obposita sunt, quippe quum in directum 
positus manel , sub aqua exil, eo vero evadenle, aqua in- 
trat; at si recta in aquam immergatur clepsydra, aer, ad 
perpendiculum sese subducere nequiens, quoniam obstructae 
sunt partes superiores, circa prima foramina manet, quippe 
qui in se resilire suapte natura non polest. Argumentum 
vero, aquam arcere posse aerem, ita ut immotus maneat, 
id est quod in ipsa clepsydra fit: nam si alvum ejus aqua 
repletam in fistulam obturatam inverteris, aqua per fistu- 
lam in os non fertur; ore vero patefacto, non protinus, sed 
paulo post , per fistulam effluit, ut qui non in ipso ore fis- 
tulz invenitur, sed postmodum facta apertione per fistulam 
fertur. Ubi autem plena erectaque clepsydra est, fistula 
patefacta protinus per colum effluit, quia illud quidem 
tangit, extremam vero fistulam non tangit. —Clepsydram 
igitur aqua ob predictam causam non ingreditur; egre- 
ditur autem fistula patefacta eo quod aer qui fistula conti- 
nelur, sursum deorsumque agitatus, aqua in clepsydra 
inveniundee amplam efficit vacuationem , quumque deor- 
sum pellatur eodemque ipsa efiam vergat, merito effluil , 
vim inferens aeri qui extra clepsydram est, quique et ipse 
movetur et compar est potentia aeri eum impellenti, sed 
renixu infirmior eo, quoniam per angustam fistulam fluens 
illeocius ac vehementius fluit atque in aquam incidit. Causa 
vero, cur obtura!a fistula aqua non confluat, est quod aqua, 
dum clepsydram subit, aera per vim ab ea expellit. Cujus 
rei indicium est flatus ructusque, qui tunc in ea fiunt. 
Intrante vero aqua vi pellens simul incidit ibi in fistulam, 
quemadmodum ligna quee extruduntur, aut es in scissura 
constrictum, quae herent sine ullo alio vinculo, donec 
ab altera parte expellantur, quo modo przruptos clavos 
lignis impactos expellimus : quod sane aperta fistula fieri 


{915.) 


fatvet δὲ τοῦτο ἀνοιχθέντος τοῦ αὐλοῦ γίνεσθαι διὰ τὰ 
προειρημένα. Ἢ οὖν διὰ ταῦτα εἶχός ἐστιν αὐτὸν μὴ 
ἐχρεῖν, ἢ ἐξιόντος βιαίου ἀέρος καὶ πνευματουμένου ; 
δηλοῖ δ᾽ 6 ψόρος ἐπισπᾶσθαι τῷ πνεύματι τὸ ὕδωρ 

ὃ ἄνω, ὥσπερ ἐπὶ πολλῶν συμθαίνει γίνεσθαι, ἐπισπώ-- 
ἅενον δὲ xal συνεχὲς ὃν αὑτῷ πᾶν τὸ ὕδωρ μένει πιε- 
ζούμενον ὑπὸ τοῦ ἀέρος, ἕως ἂν ἀπωσθῇ πάλιν ὑπ᾽ 
αὐτοῦ" τῆς δ᾽ ἀργῆς μενούσης, xai τὸ ἄλλο ἐξ αὐτῆς 
χρέμαται ὕδωρ ἕν xai συνεχές. ἘΕλογον δὲ τοῦτο 

10 γίνεσθαι" τοῦ γὰρ αὐτοῦ ἐστι χινῆσαί τε ἐχ τῆς οἰχείας 
χώρας τι, καὶ τοῦτο ἴσχειν, ὡς ἐκείνης, ἐν πλείονι δὲ 
χρόνῳ, ἐὰν ἦ ὅμοια τῇ δυνάμει τό τε ἔχον καὶ τὸ ἐχό- 
μενον, ἢ τὸ ἴσον χρεῖττον, ὅπερ ἐνταῦθα συμύαίνει " 
πνεῦμα γὰρ ὕδατός ἐστι χρεῖττον τῇ δυνάμει. 


I5 9. Διὰ τί τὰ μόρια τῶν φυτῶν xal τῶν ζῴων, ὅσα 

μὴ ὀργανιχά, πάντα περιφερῇ, τῶν μὲν φυτῶν τὸ 

στέλεχος xal ot πτόρθοι, τῶν δὲ ζῴων κνῆμαι, μηροί, 

βραχίονες, θώραξ’ τρίγωνον δέ, οὐδὲ πολύγωνον οὔϑ᾽ 

ὅλον, οὔτε μόριόν ἐστιν; Πότερον, ὥσπερ ᾿Αρχύτας 

30 ἔλεγε, διὰ τὸ ἐν τῇ χινήσει τῇ φυσιχῇ ἐνεῖναι τὴν τοῦ 
ἴσου ἀναλογίαν ( κινεῖσθαι γὰρ ἀνάλογον πάντα), ταύ- 
τὴν δὲ μόνην sl; αὑτὴν ἀναχάμπτειν, ὥστε χύχλους 
ποιεῖν χαὶ στρογγύλα, ὅταν ἐγγένηται ; 


10. Διὰ τί ἐν τοῖς ἐσχάτοις ἀεὶ γίνεται περιφερῆ; 
* g 4 ^ N 7 J - € 
26 "H ὅτι f; φύσις ἐχ τῶν ἐνδεχομένων πάντα ποιεῖ ὡς δυ- 
X »* ὶ 2λλ N i “ ^ , 
νατὸν ἄριστα xal χάλλιστα, τὸ δὲ σχῆμα τοῦτο χάλλι- 
στον, τὸ αὐτὸ αὑτῷ ὁμοιότατον ; 


1. Διὰ τί, ἐὰν χύχλος $1907 , τὸ μὲν πρῶτον εὐθεῖαν 
γράφει, παυόμενος δ᾽ ἕχιχα, ἕως ἂν πέση; Ἦ εὐθεῖαν 
80 μὲν τὸ πρῶτον, ὅτι ὁμοίως ἔνθεν xal ἔνθεν 6 ἀὴρ ἀπορ- 
θοῖ; Ἴσης οὖν οὔσης τῆς ῥοπῆς ἔνθεν xai ἔνθεν, ἀνάγχη 
xoi τὴν γραμμὴν τοιαύτην εἶναι, ἣ ἴσον διαιρεῖ τὸν 
τόπον ἔνθεν χαὶ ἔνθεν " τοιαύτη δ᾽ ἐστὶν εὐθεῖα. “Ὅταν 
δὲ βρίση ἐπὶ θάτερον μέρος δι᾽ ἀνωμαλίαν τοῦ περιι - 
86 σταμμένου ἀέρος, οὐχέτι ἴσην γράφει τό τ᾽ ἐντὸς xal τὸ 
ἐχτὸς μέρος, ἀλλ᾽ ἀνάγχη περιφερῆ. 

15. Διὰ τί τοῖς ἄνισον τὸ βάρος ἔχουσι μεγέθεσιν, 
ἐάν τις χουφότερον χινῇ τῶν μερῶν, χύχλῳ περιφέρε- 
ται τὸ βαλλόμενον, οἷον τοῖς μεμολιῤδωμένοις ἀστρα- 

40 γάλοις συμξαίνει, ἐάν τις βάλλη τὸ χουφότερον πρὸς 
αὑτὸν στρέψας μέρος; *H ὅτι τὸ βαρύτερον ἀδύνατον 
ἰσοδρομεῖν τῷ χουφοτέρῳ ἀπὸ τῆς αὐτῆς ἰσχύος ῥιφθέν; 
ἐπεὶ δ' ἀνάγχη μὲν χινεῖσθαι, ἐξ ἴσου δὲ xal ἐπ᾽ εὖ- 
θείας ἀδύνατον, ἀνάγχη εἰς τὸ ἐντὸς φερόμενον χύχλῳ 

45 φέρεσθαι, οἷον εἰ ὅλως τι ἦν αὐτοῦ ἀχίνητον διὰ βάρος 
ἐν μέσῳ, τὸ μὲν πρὸς τῷ ἀφιέντι εἰς τὸ πρόσθεν ἂν 
ἐχινήθη αὐτοῦ μέρος, τὸ δ᾽ ὅπ᾽ ἐχεῖνα πρὸς τὸν ἀφιέν- 
τα. Ἐπεὶ δὲ χινεῖται μὲν τὸ πᾶν, ἔχει δ᾽ ἐν μέσῳ τὸ 
βάρος φερόμενον, ἀνάγχη ταὐτὸ τοῦτο ποιεῖν. 


18. Διὰ τί τὰ φερόμενα ὅταν ἀντιπέσγ,, ἀφάλλεται 
εἷς τοὐναντίον ἢ πέφυχε φέρεσθαι, xai πρὸς ὁμοίας 


bu 


PROBLEMATUM, * SECT. XVI, 9-13. 


201 


evenit propter causas quas superius exposuimus. An igi- 
tur his de causis rationi congruum est aquam non effluere , 
an quod aer vi exit atque in spiritum convertitur? strepitus 
enim indicat aquam a spiritu sursum adtrahi, quemad- 
modum multis in rebus fieri adcidit, et quum adtrahitur 
sibique continua manel universa aqua, restat, quippe quae 
&b aere comprimitur, donec rursus ab eo repellatur, quum- 
que initium restat, reliqua aqua etiam ex eo pendet, utpote 
rem unicam ac continuam constituens. Nec vero rationi 
repugnat, hoc ita fieri, quandoquidem ejusdem rei officium 
est , et dimovere quidquam proprio de loco, et idem , ut 
movit, sic etiam continere; hoc vero majus requirere tem- 
poris spatium ,si vel potentia quod tenet, quodque tene- 
tur, equalia sunt, vel quod tenet potentius est : id quod hic 
adcidit: spiritus enim viribus prae aqua praevalet. 


9. Cur partes iam stirpium quam animantium , que 
nullis ins(rumentariis officiis deputata sunt, rotundae 
omnes sunt , stirpium quidem caudex et rami, animantium 
vero crura, femora , lacerti, pectus ; triangulum autem vel 
multangulum nec totum, neque pars ulla refert? An, 
ut Archytas dicebat , quoniam in motu naturali equi pro- 
portio inest ( moveri namque proportione omnia ), hac 
autem sola in sese revertitur, ita ul orbes rotundaque fa. 
ciat, simulac adsit? 


10. Cur in extremis semper fiunt rotunda? An quod 
natura ex iis quae sibi przesto sunt, omnia, quoad fieri po- 
test, creat optima et pulcherrima; figura aulem ea pul- 
cherrima est, quz sibi ipsa est simillima? 


11. Cur si circulus projiciatur, primum quidem lineam 
rectam describit, cessans vero coclileam , dum decidat? An 
principio quidem rectam ideo describit, quod sequaliter ab 
aere hinc inde dirigitur? Quum igitur pari momento ἰὴ 
utrumque latus vergat, lineam quoque ejusmodi esse ne- 
cesse est, quae locum in partes &quales hinc atque inde 
dividit; talis autem recta est. At ubi in parlem alteru- 
tram vergit ob inz:equalitatem ambientis aeris, non amplius 
aqualem lineam parte interiori exteriorique ducil, sed 
necessario rotundam. 


12. Cur in magnitudinibus, qux pondere sunt inzequali, 
si quis partem moverit leviorem, in orbem circumfertur 
res projecta, quemadmodum in talis fit plumbo gravatis , 
quoties quis parte leviori ad se conversa projiciat? An 
quod fieri non potest ut quod gravius est, equali impetu 
cum leviori feratur, ubi projectum eisdem a viribus est? 

uum tamen moveri necesse sit, idque aequabiliter ac recto 
tramite fieri nequeal, introrsum latum in orbem ferri ne- 
cesse est, quemadmodum si pars ejus in medio penitus im- 
mobilis propter pondus esset , pars quidem projicienti pro- 
xima prorsum moveretur, qua vero his subjecta est ad pro- 
jicientem. Sed quoniam totum quidem movetur, habetque 
in medio pondus motu citum , idem hoc fieri necesse est. 


13. Quamobrem corpora qua feruntur, ubi impegerunt, 
resiliunt partem in contrariam quam suapte natura ferun- 


202 


γωνίας ; Ἦ ὅτι οὗ μόνον ἐχείνην φέρεται τὴν φορὰν ἣν 
φέρεται xavà τὸ olxelov μέρος, ἀλλὰ καὶ τὴν ὑπὸ τοῦ 
ἀφιέντος γινομένην; Η μὲν οὖν οἰκεία παύεται, ὅταν 
εἷς τὸν οἰχεῖον ἔλθη τόπον ( ἅπαν γὰρ ἠρεμεῖ ἐλθὸν εἷς 
Ὁ ὃν φέρεται τόπον κατὰ φύσιν), καθ᾽ ἣν δ᾽ ἔχει ἀλλο- 
τρίαν, ἀνάγκη ἔτι χινεῖσθαι, οὐχ εἰς τὸ πρόσθεν δὲ διὰ 
τὸ χωλύεσθαι, ἀλλ᾽ ἢ εἷς τὸ πλάγιον, ἢ εἷς τὸ ὀρθόν. 
Ἅπαντα δ᾽ ἀποπηδᾷ πρὸς ὁμοίας γωνίας διὰ τὸ φέρε- 
σθαι μὲν ἐνταῦθα οὗ f χίνησις φέρει, ὃν ἐποίησεν 6 
10 ἀφείς" ἐχεῖ δὲ πρὸς ὀξεῖαν ἣ πρὸς ὀρθὴν φέρεσθαι συμ - 
βαίνει. ᾿Επεὶ οὖν τὸ ἀντιχροῦσαν χωλύει τὴν εἷς 
εὐθὺ χίνησιν, δωοίως χωλύει τὸ φερόμενον καὶ τὴν 
φορὰν αὐτοῦ. “Ὥσπερ οὖν ἐν τοῖς χατόπτροις τὸ ἄχρον 
τῆς εὐθείας οὗ ξυνέπεσεν ἣ ὄψις φαίνεται , καὶ ἐν τοῖς 
15 φερομένοις οὕτω τὸ ἐναντίον γίνεται" τοσαύτην γὰρ 
γωνίαν ἀπέωσται ὅση γίνεται fj, χατὰ χορυφήν᾽ δεῖ 
γὰρ νοῆσαι μεταχινουμένην τὴν γωνίαν xal τὴν qopdv: 
τούτου δὲ γενομένου φανερὸν ὅτι πρὸς διοίας γωνίας 


ἀνάγχη ἀφάλλεσθαι. 


TMHMA 12. 


OZA ΠΕΡῚ EMVYXA. 


20 1. Διὰ τί οἱ ἀσύμμετροι παρ᾽ ἀλλήλους θεωρούμενοι 
μείζους φαίνονται 7] καθ᾽ αὑτοὺς μόνους; Ἦ ὅτι τὸ σίμ-- 
μετρόν ἐστιν ἕν, καὶ f συμμετρία ὅτι μάλιστα ἕν ποιεῖ, 
τὸ δ᾽ ἕν ἀδιαίρετον βούλεται εἶναι, τὸ δ᾽ ἀδιαίρετον 
ἔλαττόν ἐστιν, ἢ δὲ συμμετρία xavk τὴν διαφορὰν 
26 πολλὰ ποιεῖ; Καθ᾿ αὑτὰ μὲν οὖν θεωρούμενα μᾶλλον 
λανθάνει ποῖα ἄττα τὰ μεγέθη ἐστί, παρ᾽ ἄλληλα δ᾽ 
οὔ, — 'I'ó μὲν οὖν ἀδιαίρετον ἕν φαίνεται, xal fj θεωρία 
Ei ἐστὶν αὐτοῦ διὰ τὴν συμμετρίαν" τὸ δ᾽ ἀσύμμε- 
τρὸν ὡς πολλὰ Óv, θεωρίαν ποιεῖ πλείω, χαὶ μείζω φαί- 
80 νεται τῷ ἕν ὃν πολλὰ φαίνεσθαι" ἔχει γὰρ τήν τε τοῦ 
μεγέθους κατὰ τὴν συνέχειαν φύσιν, χαὶ τὴν τοῦ ἀρι- 
θμοῦ κατὰ τὸ ἀνώμαλον τῶν μερῶν διόπερ εἰχότως τὴν 
ἐξ ἀυφοῖν αὔξην ἔχον μεῖζον φαίνεται παρὰ τὸ ἁπλοῦν 
χαὶ ἕν. 


95 2. Διὰ τί ἐπὶ μῆχος μᾶλλον τὰ ζῷα xal τὰ φυτὰ 
φύεται; Ἦ ὅτι τὸ uixoc μὲν τρὶς αὔξεται, τὸ δὲ πλάτος 
δίς, τὸ δὲ βάθος ἅπαξ ; ἔστι γὰρ μῆχος τὸ ἀπὸ τῆς 
ἀρχῆς πρῶτον, ὥστε μόνον τε αὔξεται, χαὶ ἅμα τῷ 
πλάτει πάλιν γινόμενον, xal τρίτον ἄμα τῷ βάθει" τὸ 
40 δὲ πλάτος δίς, καθ᾽ ἑαυτό τε καὶ ἅμα τῷ μεγέθει. 


3. Πῶς τὸ πρότερον xal τὸ ὕστερον δεῖ λαῤεῖν ; Πό- 
τερον ὥσπερ ἡμῶν οἱ ἐπὶ Τροίας xol ἐχείνων οἵ πρὸ 
αὐτῶν xai ἀεὶ οἱ ἐπάνω πρότεροί εἶσιν; Ἦ εἴπερ ἀρχή 
τίς ἐστι χαὶ μέσον χαὶ τέλος τοῦ παντός, καὶ ὅταν 

4b γηράσχων τις ἐπὶ τὸ πέρας ἔλθη xal πάλιν ἐπαναστρέ- 


Ja ἐπὶ τὴν ἀρχήν, τὰ δ᾽ ἐγγυτέρω τῆς ἀργῆς πρότερα, 


ΠΡΟΒΛΗΜΆΤΩΝ * IZ, α-γ΄. 


| 


Loc —— n AMMMNMMNP ——— Ar———ÀÓ o ———————MÀ——ÓÀMMMÉ————— HÓád 


(915,016.) 


tur, idque secundum angulos equales? An quod non solum 
eo feruntur motu quo pro suo munere naturaliter cientur, 
verum etiam illo qui a mittente proficiscitur? Proprius igi- 
fur cessat motus, ubi proprium ad locum pervenerint 
(omnia namque requiescunt , ubi eum in locum devene- 
rint quo sua natura feruntur), sed alieno quem habent, 
molu necessario moveri pergunt, idque non in partem 
priorem quia prohibentur, sed vel in latus, vel secundum 
rectum angulum. Omnia autem secundum angulos resiliunt 
aequales, quoniam eo quidem feruntur quo motus ducit, cui 
ansam dedit qui miseriL , illic vero evenit ut secundum 
angulum vel acutum, vel rectum ferantur. Quum ergo quod 
retorserit, vetat quominus in directum molus agatur, 
pariter et rem quee fertur, et ejus impetum prohibet. Ut 
igitur in speculis extremum linez recte illic cernitur, ubi 
visio cum rei imagine concidil, ila in iis qua feruntur, 
contrarium obtinet , quippe quum secundum angulum tan- 
tum retorqueantur quantus is est qui in vertice exstat: ita 
enim intelligendum est, ut transferantur simul et angulus 
οἱ motus : quo facto, secundum angulos cequales manifesto 
resilire debet res. 


SECTIO XVII. 


QU.E AD RES ANIMATAS PERTINENT. 


t. Cur proportione carentes, si sibi invicem adpositi 
considerantur, majores esse videntur quam si soli per se? 
An quod modicum unum est, et moderatio unum quam 
maxime efficit; unum autem quod est, id individuum esse 
solet ; individuum autem minus est; proportionis vero 
defectus multiplex pro sui discriminis ratione eflicit. Per 
sese igilur si considerentur magnitudines, qualesnam 
sint; latet potius; ubl vero sibi invicem adpositi , non. 
Ergo unum adparet quod individuum est, consideratio- 
que ejus unica est propter proportionem, proportione 
vero carens ; quippe quum plura est, ampliorem efficit 
considerationem, eaque majora propterea esse viden- 
tur, quod unum quum sit, plura esse videtur : natura 
enim et magnitudinis habet continuitatis ergo, et numeri, 
quod adtinet ad partium inzquelitatem : quapropter quum 
incrementum obtineat utrique proprium, merito majus 
adparet, sí cum simplice atque unico conferatur. 


2. Cur animantia et stirpes in longitudinem potius cre- 
scunt? An quod ter quidem longitudo augetur, bis vero 
latitudo, semelque profunditas ? est enim longitudo inde 
a principio primum, ita ut el sola, et ilerum una cum 
latitudine conjuncta, et tertio una cum profunditate 
augeatur ; latitudo autem bis, videlicet per se et una cum 
magnitudine. 


3. Quonam modo prius el posterius adcipi debent? Utrum 
quemadmodum qui tempore Trojano vixerunt, nobis prio- 
res sunt, et his ipsis qui ante illos , atque sic semper su- 
periores priores sunt? Vel siquidem initium et medium et 
finis sunt universi, et ubi quis senescens ad finem pervene- 
rit, rursusque ad initium reversus fuerit, et priora sunt quae 


(oto.) 


τί χωλύει ἥμᾶς ἐν τῷ πρὸς τὴν ἀρχὴν εἶναι μᾶλλον ; 
εἰ δὲ τοῦτο, χἂν πρότεροι εἴημεν. “Ὥσπερ ἐπὶ τοῦ 
οὐρανοῦ χαὶ ἑκάστου τῶν ἄστρων φορᾷ χύχλος τίς ἐστι, 
τί χωλύει xal τὴν γένεσιν καὶ τὴν ἀπώλειαν τῶν φθαρ- 

* τῶν τοιαύτην εἶναι, ὥστε πάλιν ταῦτα γίνεσθαι xal 
φθείρεσθαι. χαθάπερ χαί φασι χύχλον εἶναι τὰ ἀνθρώ- 
πινα; Τὸ μὲν δὴ τῷ ἀριθμῷ τοὺς αὐτοὺς ἀξιοῦν αι 
ἀεὶ τοὺς γινομένους εὔηθες, τὸ δὲ τῷ εἴδει μᾶλλον ἄν 
τις ἀποδέξαιτο" ὥστε χἂν αὐτοὶ πρότεροι εἴημεν, καὶ 

ἀοθείη ἄν τις τὴν τοῦ εἱρμοῦ τάξιν τοιαύτην εἶναι ὡς 
πάλιν ἐπαναχάμπτειν ἐπὶ τὴν ἀρχὴν χαὶ συνεχὲς ποιεῖν 
χαὶ ἀεὶ κατὰ ταὐτὰ ἔχειν τοὺς γὰρ ἀνθρώπους φησὶν 
᾿Αλχμαίων διὰ τοῦτο ἀπόλλυσθαι, ὅτι οὐ δύνανται τὴν 
ἀρχὴν τῷ τέλει προσάψαι, κομψῶς εἰρηκώς, εἴ τις 

ἐδ ὡς τύπῳ φράζοντος αὐτοῦ ἀποδέχοιτο xal μὴ διαχρι- 
δοῦν ἐθέλοι τὸ λεχθέν. Εἰ δὴ κύχλος ἐστί, τοῦ δὲ 
χύχλου μήτ᾽ ἀρχή, μήτε πέρας, οὐδ᾽ ἂν πρότεροι εἶεν 
τῷ ἐγγυτέρω τῆς ἀργῆς εἶναι, οὔθ᾽ ἡμεῖς ἐκείνων, οὔτ᾽ 
ἐχεῖνοι ἡμῶν, 


TMHMA ΙΗ. 


ΟΣΑ IIEPI ΦΙΛΟΛΟΓΙ͂ΑΝ. 


20 I. Διὰ τί τοὺς μέν, ἐὰν ἄρξωνται ἀναγινώσχειν, 
ὕπνος λαμθάνει xal μὴ βουλομένους, τοὺς δὲ βουλο-- 
μένους προσεγρηγορέναι, ὅταν λάθωσι τὸ βιδλίον; Ἦ 
ὅσοις μέν εἶσι πνευματιχαὶ χινήσεις διὰ ψυχρότητα 
φύσεως, 3) μελαγχολικῶν χυμῶν, δι’ ob; περίττωμα 

45 γίνεται πνενματιχὸν ἄπεπτον διὰ ψυχρότητα, τούτοις 
ὅταν μὲν χινῆται ἣ διάνοια xal μὴ νοήση ἐπιστήσασά 
τι, ἐχχρούεται τῇ ἑτέρᾳ χινήσει οὔσῃ χαταψυχτιχῇ᾽ 
διὸ μᾶλλον χαθεύδουσιν “ὅταν δ᾽ ἐρείσωσι πρός τι ἐν τῇ 
διανοίᾳ, ὅπερ ἣ ἀνάγνωσις ποιεῖ, χινοῦνται ὑπὸ τῆς 

30 θερμαντιχῇς χινήσεως οὐχ ἐχχρουομένης ὑπ᾽ οὐδενός, 
ὥστ᾽ οὐ δύνανται χαθεύδειν " τῶν δὲ χατὰ φύσιν 
ἐχόντων ὅταν στῇ πρὸς ἕν 5$ διάνοια καὶ μὴ μεταδάλλῃ 
πολλαγῇ ἰσχυροτάτη οὖσα, M ^ καὶ τὰ ἄλλα ὅσα 
ἐστὶ περὶ τὸν τόπον τοῦτον, ὧν ἠρέμησις 6 ὕπνος 

95 ἐστίν; ὅταν δὲ στῇ xal οἷον χοπιάση ὃ νοῦς, βαρύνει 
τὴν χεφαλὴν τὰ ἐν αὐτῇ χαὶ ποιεῖ τὸν ὕπνον " xtvou- 
μένης δὲ τῆς ψυχῆς κατὰ φύσιν οὐ καθεύδει" ζῇ γὰρ 
τότε μάλιστα. Τὸδ᾽ ἐγρηγοζέναι τοῦ ζῆν αἴτιόν ἐστιν 
Ἢ τὸ χαθεύδειν. 


α΄ 8. Διὰ τί οἵ ἐριστιχοὶ λόγοι γυμναστιχοί εἶσιν ; Ἦ ὅτι 
ἔχουσι τὸ νικᾶν 3 ἡττᾶσθαι πυχνόν; ΦΦιλονείχους οὖν 
εὐθὺς ποιοῦσιν" xal γὰρ νιχῶντες διὰ τὸ χαίρειν προά- 
γονται μᾶλλον ἐρίζειν καὶ ἡττώμενοι ὡς ἀναμαχούμε- 
vot. — Kal οἱ ἐν τοῖς ἄλλοις ἀγῶσι ταὐτό“ διὸ καὶ μα- 

46 404£vot xal ἥττους ὄντες πολλάκις οὗ βούλονται δια-- 
λύεσθαι, 


PROBLEMATUM * SECT. XVIIT, 1, 2. 


203 


propius ab initio absunt, quid vetat nos ab initio minus 
distare? at si minus distamus, erimus quoque priores. 
Quemadmodum in celi siderumque uniuscujusque motu 
circulus quidam exstat, quid vetat rerum .caducarum or- 
tum atque interitum ejusmodi esse , ut hiec denuo oriantur 
ac pereant, veluti etiam vulgo dicitur, circulum reg esse 
humanas? Igilur numero quidem semper eosdem esse qui 
nascuntur, inepta est opinio, specie vero eosdem esse , po- 
tios probari possit, 1ta ut priores esse possemus ipsi , ta- 
lemque aliquis statuere possit seriei ordinem , ut rursus 
ad initium reverteretur continuumque efficeret ac semper 
eodem modo se haberet : homines enim idcirco mori Alc- 
maon perhibet, quod initium fini connectere non possunt, 
scite locutus, siquis ejus verba adcipiat tamquam si exem- 
pli gratia verba fecisset, neque effatum ad amussim exigere 
velit. Quodsi igitur circulus est, circulus autem et prin- 
cipio et fine caret, ne priores quidem ulli exstabunt eo 
quod initio propiores sunt, nec nos illis, neque illi nobis. 


SECTIO XVIII. 


QUA AD LITERARUM STUDIA PERTINENT. 


1. Cur alios quidem, si legere ceperint, somnus obcu- 
pat, etiam nolentes ; alios vero, ubi dormire volunt, liber 
susceptus vigilare facit? An in quibus motus spiritales 
sunt ob frigiditatem vel nature, vel humorum e genere 
atra hilis propter quos excrementum spiritale crudum ob 
frigiditatem consistit, his quidem, ubi intelligentia mo- 
vetur insistensque aliquantulum intelligere nequit , repel- 
litur motu altero , qui refrigerandi vim habet : quapropter 
potius dormiunt ; at ubi aliqua ie intelligentia sua inni- 
tuntur, id quod lectio efficit, a motu calefaciente moven- 
tur, quam nihil quum repellat, dormire non possunt; 
quorum autem secundum naluram habitus est, eorum 
cogitatio ubi alicui rei insliterit, nec multifariam trans- 
fertur, utpote intentissima, cetera quoque sita eo in loco 
sistuntur, quorum requies somnus est; ubi autem mens 
constiterit et quasi fatigata est, caput adgravant quie eo con- 
tinentur (alii, caput adgravat, utpote qua sita in eo sit), 
somnumque inducunt; at quum secundum naturam ani- 
mus noster movetur, nullo tum somno premitur : tum 
enim maxime vivit. Vigilia autem quam somnus causa 
potius est cur vivamus. 


2. Cur contentios:w disputationes ingenia exercere pos- 
sunt? An quod ín eo disputandi genere adcidit ut. crebro 
quis aut vincat, aut. vincatur? Protinus ergo contentiosi 
hinc redduntur : nam et vincentes per letitiam magis ad 
contendendum incitantur, et victi, utpote repugnaturi. 
Tum qui ceteris certandi generibus obenpantur, idem quo- 
que faciunt : quamobrem et pugnantes, quamquam infe- 
riores sunt , tamen sape disjungi nolunt. 


204 


8. Διὰ τί τοῖς παραδείγμασι χαίρουσιν ἄνθρωποι dy 
ταῖς δητορείαις xal τοῖς λόγοις μᾶλλον τῶν ἐνθυμημά- 
τῶν ; Ἢ ὅτι τῷ τε μανθάνειν χαίρουσι xal τῷ ταχύ ; 
ῥᾷον δὲ διὰ τῶν παραδειγμάτων καὶ τῶν λόγων μαν-- 

b θάνουσιν" ἃ γὰρ ἴσασιν, ἔστι ταῦτα xat ἐπὶ μέρους, 
τὰ δ᾽ ἐνθυμήματα ἀπόδειξίς ἐστιν ἐχ τῶν χαθόλου, ἃ 
ἧττον ἴσμεν ἢ τὰ μέρη. "Ετι οἷς ἂν μαρτυρῶσι πλεί- 
ouc, μᾶλλον πιστεύομεν, τὰ δὲ παραδείγματα xal οἱ 
λόγοι μαρτυρίαις ἐοίχασιν᾽ αἱ δὲ διὰ τῶν μαρτύρων 

Io ῥάδιοι πίστεις, ἤΕτι τὸ ὅμοιον μανθάνουσιν ἡδέως, τὸ 
δὲ παράδειγμα xol οἵ μῦθοι τὸ ὅμοιον δειχνύουσιν. 


4. Διὰ τί ῥήτορα μὲν xat στρατηγὸν xat χρηματι- 
στὴν λέγομεν δεινόν, αὐλητὴν δὲ χαὶ ὑποχριτὴν οὐ λέ- 
γομεν ; Ἦ ὅτι τῶν μὲν ἡ δύναμις ἄνευ πλεονεξίας (f2o- 

15 γῆς γὰρ στοχαστιχή ἐστι), τῶν δὲ πρὸς τὸ πλεονεχτεῖν ; 
δήτωρ γὰρ xal στρατηγὸς xal χρηματιστὴς ἀγαθός 
ἐστιν ὁ δυνάμενος πλέον ἔχειν, ἣ δὲ δεινότης μάλιστα 
ἐν τῷ πλεονεχτεῖν ἐστιν. 


6. Διὰ τί τὸν φιλόσοφον. τοῦ ῥήτορος οἴονται διαφέ- 
40 pev; Ἢ ὅτι ὁ μὲν τί ἐστιν ἀδικία, 6 δὲ ὡς ἄδιχος 6 
δεῖνα, καὶ ὁ μὲν ὅτι τύραννος, ὁ δὲ otov ἧ τυραννίς ; 


6. Διὰ τί, ἅπερ ἄν τινες προέλωνται, ἐνδιατρίθδουσι 
τούτοις ἐνίοτε φαύλοις οὖσι μᾶλλον ἣ ἐν τοῖς σπουδαιο- 
τέροις, οἷον θαυματοποιός,͵ ἢ μῖμος, ἃ συριχτὴς μᾶλλον 

25 3j ἀστρονόμος, 3 ῥήτωρ εἶναι ἂν βούλοιτο ὁ ταῦτα προο- 
λόμενος; Ἦ ὅτι βούλονται μὲν ἔνιοι τὰ σπουδαιότατα 
μεταχειρίζεσθαι, διὰ δὲ τὸ μὴ πιστεύειν ἑαυτοῖς ὡς 
δυνησομένοις, διὰ τοῦτο οὐ πράττουσιν ; *H ὅτι ἐν οἷς 
οἴεται ἕχαστος χρατιστεύειν, ταῦτα προαιρεῖται" ὃ δὲ 

30 αἱρεῖται, χαὶ ἐπὶ τοῦτ᾽ ἐπείξεται, νέμων τὸ πλεῖστον 
ἡμέρᾳς αὐτῷ μέρος, ἵνα αὐτὸς αὑτοῦ τυγχάνῃ χράτι- 
στος ὦν ; Ὅ τι δ᾽ ἄν τινες ἐξ ἀρχῆς προέλωνται χαὶ 
οἷς ἂν συνεθισθῶσιν, οὐδὲ κρίνειν ἔτι δύνανται τὰ βελ- 
τίω" διέφθαρται γὰρ fj διάνοια διὰ φαύλας προαιρέ- 


35 σεῖς. 


7. Διὰ τί τοὺς μέν, ἂν ἄρξωνται ἀναγινώσχειν, 
ὕπνος λαμθάνει xal μὴ βουλομένους, τοὺς δὲ οὐ βου- 
λομένους ποιεῖ δύνασθαι; ὅταν λάδωσι βιδλίον ; Ἧ ὅσοις 
μέν εἶσι πνευματιχαὶ χινήσεις διὰ ψυχρότητα φύσεως, 

40 ἣ μελαγχολιχῶν χυμῶν, δι᾽ οὖς περίττωμα γίνεται 
πνευματιχὸν ἄπεπτον διὰ ψυχρότητα, τούτοις ὅταν 
μὲν χινῆται ἡ διάνοια καὶ μὴ vor, ἐπιστήσασά τι, ἐχ- 
χρούεται ἣ ἑτέρα χίνησις" διὸ μᾶλλον μεταθάλλοντες 
πολὺ τὴν διάνοιαν χαθεύδουσιν " ἧττᾶται γὰρ fj πνευ-- 

«5 ματική᾽ ὅταν δ᾽ ἐρείσωσι πρός τι τὴν διάνοιαν; ὅπερ 
ἣ ἀνάγνωσις ποιεῖ, χινοῦνται ὑπὸ τῆς πνευματιχῆς χι- 
νήσεως, οὐχ ἐχχρουομένης ὕπ᾽ οὐδενός, ὥστ᾽ οὐ δύ - 
νανται χαθεύδειν, Τῶν δὲ χατὰ φύσιν ἐχόντων ὅταν 
στῇ πρὸς ἕν ἢ διάνοια καὶ μὴ μεταδάλλῃ πολλαχῇ, 

^ ἵσταται xol τὰ ἄλλα ὅσα περὶ τὸν τόπον, ὧν ἠρέμησις 
6 ὕπνος ἐστίν" ἑνὸς γὰρ κυρίου στάντος, ὥσπερ ἐν τρο- 


ΠΡΟΒΛΗΜΆΤΩΝ" IH, γζ. 


pe————""—""'——-——————————""!———C———— dJÀ]—^!]2" T -?"-" «GQ€(n E οὔτ ππῇπῇΦΔὰὁΤἕ 


(916,917.) 


3. Cur homines in exercitiia rhetoricis exemplis et faba- 
lis potius gaudent quam argumentationibus? An quia di- 
scere gaudent, idque celeriter? atqui per exempla et fa- 
bulas facilius discunt : sunt enim quz explorata habent, 
particularia nempe : argumentationes vero demonstratio 
ex universalibus sunt, quae minus quam partes novimus. 
Ad haec iis credimus potius, quie plurium testimonio con- 
firmantur ; exempla autem el fabellee testibus similia sunt, 
fidesque facilis est, quam tesles fecerint. Adde quod 
simile libenter discunt , exemplum autem et fabellae simile 
docent. 


4. Cur rhetorem quidem imperaloremque et argenta- 
rium callidum adpellamus, tibicinem vero histrionemque 
hoc nomine non adpellamus? An quod horum quidem fa- 
cultas sine cupiditate est (oblectationem enim tantummodo 
adsequi conatur), illorum autem lucrum spectat? bonus 
enim rhetor et imperator et argentarius est qui lucrari 
potest ; calliditas autem lucrum maxime respicit. 

5. Cur philosophum differre ab oratore putant? An quod 
alter quidem quidnam injustilia sit dicit, alter vero hunc 


illumve injustum esse, et alter quidem hunc illumve tyran- 
num esse, alter vero quale quid sit tyrannis? 


6. Cur in iis studiis quae aliqui sibi delegerint, quans- 
quam interdum pravis, libentius tamen quam in hopes- 
tioribus versantur, verbi gratia preestigiator, aut mimus, 
aut tibicen quam astronomus aut rhetor esse mavelit 
qui hac sibi delegerit? Àn quia volunt quidem nonnulli 
res honestissimas tractare, sed quoniam minus sibi confi- 
duni se posse efficere , ideo non ita agunt ? An quia res, in 
quibus sese excellere quisquearbitratur,eas deligit sibi; quod 
aulem deligit, eidem quoque operam dabit, illi partem 
diei maximam tribuens, ut se ipse praestantior evadat? 
Quin etiam quod principio aliqui sibi delegerint quibusque 
insueverint, in iis ne judicare quidem possunt quidnam 
melius sit : mens enim eorum corrupta est propter prava 
studia. 


7. Cur alios quidem, si legere coeperint , somnus obcu- 
pat vel nolentes; aliis vero dormire nolentibus liber su- 
8ceplus facultatem hanc impertit? An in quibus motus sunt 
spiritales ob frigiditatem vel nature, vel humorum e genere 
alree bilis, propter quos excrementum spiritale crudum ob 
ftigidilatem consistit, apud hos quidem ubi cogitatio move- 
tur insistensque aliquantulum intelligere nequit , expellitur 
motus alter : quapropter potius, ubi cogitationem multi- 
fariam transferunt, dormiunt : motus enim spiritalis supe- 
ratur; at ubi aliqua re cogitatione innisi fuerint, id quod 
lectio efficit, a motu spiritali moventur, isque a nullo alio 
expellitur, ita ut dormire non possint. Quorum autem 
habitus secundum naturam est, eorum cogitatio ubi ali- 
qua in re una consistil, nec multifariam transfertur, cetera 
quoque sita circa hunc locum sistuntur, quorum requies 
somrus est: ubi enim pars una, que potissma sit con- 


(017.) 


πῇ καὶ τὰ ἄλλα μόρια ἵστασθαι πέφυχεν" φύσει γὰρ 
ἄνω τὸ χοῦφον φέρεται, τὸ δὲ βαρὺ χάτω. Ὅταν οὖν 
$ ψυχὴ κινῆται χατὰ φύσιν, οὐ χαθεύδει" οὕτω γὰρ 
ἔχει᾽ ὅταν δὲ στῇ xal οἷον χοπιάσῃ, 6 μὲν νοῦς 
μεταθάλλει, xol ἄνω τὰ σωματώδη πρὸς τὴν χεφαλὴν 
ἰόντα πομεῖ τὸν ὕπνον, Δόξειε δ᾽ ἂν fj ἀνάγνωσις χω- 
λύειν χαθεύδειν᾽ ἔστι δὲ οὐ διὰ τὸ νοεῖν ( ὥρισται γὰρ 
τότε μᾶλλον ἣ ψυχή), ἀλλὰ διὰ τὸ μεταδάλλειν ἣ 
ἀγρυπνία,, ἐπεὶ xal νοήσεις αἱ τοιαῦται ἄγρυπνοί εἶσιν, 
ἐν αἷς ζητεῖ ἢ ψυχὴ καὶ ἀπορεῖ, ἀλλ᾽ οὐχ ἐν αἷς ἀεὶ 
θεωρεῖ" ixeivat μὲν γὰρ ἀοριστεῖν ποιοῦσιν, αὗται 
δ᾽ οὔ. 


Θ 


8. Διὰ τί ἐν τοῖς ἐριστιχοῖς οὐχ ἔνεστιν ἀδολεσχία ; 
Ἦ ὅτι συλλογισμός ἐστι φαινόμενος, ἐν ὀλίγοις δ᾽ ὃ συλ- 
λογισμός, xai ἐὰν μηχύνη, ypovou γινομένου ὃ παρα- 
λογισμὸς δῆλος, καὶ ἔστιν ὃ ἔδωχεν ἀναλαδεῖν ; 


9. Διὰ τί ποτε τῶν ἱστοριῶν ἥδιον ἀχούομεν τῶν 
περὶ ἕν συνεστηχυιῶν 1] τῶν περὶ πολλὰ πραγματευο- 
μένων; Ἧ διότι τοῖς γνωριμωτέροις μᾶλλον προσέχομεν 

- xal ἥδιον αὐτῶν ἀχούομεν - γνωριμώτερον δ᾽ ἐστὶ τὸ 
ὡρισμένον τοῦ ἀορίστου ; ΓΓὸ μὲν οὖν ἕν ὥρισται, τὰ 
δὲ πολλὰ τοῦ ἀπείρου μετέχει, 


10. Διὰ τί ἡδόμεθα ἀχούοντες τὰ μήτε λίαν παλαιά, 
μήτε χοιιδῇ νέα; Ἦ διότι τοῖς μὲν πόρρω ἀφ᾽ ἡμῶν 
ἀπιστοῦμεν, ἐφ᾽ οἷς δ᾽ ἀπιστοῦμεν, οὐχ ἡδόμεθα" τὰ 
δ᾽ ὥσπερ ἔτι αἰσθανόμεθα, χαὶ περὶ τούτων ἀχούοντες 
οὐχ ἡδόμεθα; 


[1] 
e 


TMHMA I6, 
OXA ΠΕΡῚ APMONIAN. 


I. Διὰ τί οἱ πονοῦντες xal οἱ ἀπολχύοντες αὐλοῦν- 
ται; Ἦ ἵνα οἱ μὲν ἧττον λυπῶνται, οἱ δὲ μᾶλλον χαί- 
φωσιν; 

. 2. Διὰ τί πορρωτέρω 6 αὐτὸς τῇ αὐτῇ φωνῇ γεγωνεῖ 
μετ᾽ ἄλλων ἄδων xal βοῶν ἢ μόνος ; Ἦ ὅτι τὸ ἀθρόως 
τι ποιεῖν, ἣ θλίδειν, ἢ ὠθεῖν οὐ τοσαυταπλασιόν ἐστιν 
ὅσος 6 ἀριθμός, ἀλλ᾽ ὥσπερ f, γραμμὴ ἡ δίπους οὐ δι- 
πλάσιον, ἀλλὰ τετραπλάσιόν zt γράφει, οὕτω τὰ συντι- 
θέμενα πλέον ἰσχύει κατὰ τὸν ἀριθμὸν ἢ ὅταν ἦ διηρη- 
μένα: Ἀθρόων οὖν ὄντων μία γίνεται ἢ τῆς φωνῆς 
ἰσχὺς χαὶ ἅμα ὠθεῖ τὸν ἀέρα, ὥστε πολλαπλάσιον 
προϊέναι" xol γὰρ $ ix πάντων φωνὴ μιᾶς ἑκάστης 
πολλαπλάσιος. 


9 


- 


3$ 


δ' 


40 


3. Διὰ τί τὴν παρυπάτην ἄδοντες μάλιστα ἀπορρή-- 
νυνται, οὖχ ἧττον ἣ τὴν νήτην xal τὰ ἄνω, μετὰ δὲ 
διαστάσεως πλείονος; Ἦ ὅτι χαλεπώτατα ταύτην ᾷδου- 
σι; καὶ αὕτη ἀρχή; τὸ δὲ χαλεπὸν διὰ τὴν ἐπίτασιν 

40 χαὶ πίεσιν τῆς φωνῆς ἐν τούτοις δὲ πόνος" πονοῦντα 


δὲ μᾶλλον διαφθείρεται. 


PROBLEMATUM, " SECT. XVIII, 8-XIX, 3. 


—— € —— M á———Q 000 — BÓ RAPERE APER 8 Qu E na ERE. 


Lu —————————Ál' Ed 


228 


stiterit, οοίεγβ quoque paries natura sua consistunt, 
perinde ac in copiis, quae versee in fugam fuerint : natura 
enim sursum ferlur quod leve est, deorsum autem quod 
grave. Ubi igitur anima secundum naturam movetur, non 
dormit : ita enim se habet; at ubi constiterit et quam fitd- 
gata subcubuerit, mens immutatur, et elementa corporea 
sursum caput petentia faciunt somnum. Lectio vero pro- 
libere somnum videri possit ; fit tamen vigilia non propter 
cogitationem ( anima enim tunc magis definitur ), sed pro- 
pter mutationem, quandoquidem et cogitationes ejusmodi 
vigiliam pariunt, in quibus anima quarit et dubitat, non 
illa in quibus semper contemplatur, quum illae quidem 
fines delent, hx» vero non. 


8. Cur in disputationibus contentiosis nugatio non inci- 
dit? An quod sj3llogismus res evidens est, isque paucis 
continetur ; quin etiam si protrabatur tempore intercedente, 
ratiocinationis falsitas manifesta fit, et revocare quod de- 
derit, licet ? 


9. Quamobrem tandem libentius narrationes audimus, 
qua circa rem unam consistunt, quam quas multas per- 
tractant? An quod rebus magis adtendimus notioribus , eas- 
que libentius audimus; notius autem finitum est quam 
indeterminatum? Atqui unicum finitum est, multiplícia au- 
tem infinitum participant. 


10. Cur nos rerum narratio oblectat, qua nec nimium 
veteres sunt, nec admodum novo? An quod rebus fidea 
negamus qua procul a nobis absunt, quibus vero fideni 
negamus, iis non oblectamur; has vero adliuc quesi sen- 
timus , atque de lis audientes non oblectamur? 


SECTIO XIX. 


ΟΕ AD CONCENTUM PERTINENT. 


1. Cur tam in laborando quam in frueudo tibia canunt? 
An laborantes quidem ut minus adfligantur, fruentes vero 
ut magis oblectentur ? 


2. Cur idem voce eadem utens longius resonat, si cum 
aliis cantat aut clamat quam si solus? An quia viribus uni- 
versis simul agere quidpiam, vel premere, vel trudere non 
tantuplum est quantus siagulorum numerus est, sed 
quemadmodum linea bipedalis non duplum, sed quadru- 
plum quid describit, sic composita numero plus valent 
quam ubi separata sunt? Ergo ubi universi simul agunt , 
vocis potentia una redditur, unoque impetu aera propellit , 
ila ut projicere mulüplicem valeat copiam, quippe quum vox 
que ab omnibus proficiscitur, uniuscujusque multiplex sk. 


3. Cur maxime in canlanda par hypate vox abrumpitur, 
non mipus quam in nete superioribusque, sed cum majori 
dilataliune? An quod ejus cantus et perdifficilis est, et 
cantandi principium est? difficultas enim ab inteRistil ; 
pressursque vocis pendet, atque in his labor constionc 
corrumpi aulem quaque potius solent, quoties labore 
obprimuntur. 


206 


4. Διὰ τί δὲ ταύτην χαλεπῶς, τὴν δ᾽ ὑπάτην ῥα- 
δίως, καίτοι δίεσις ἑχατέρας ; Ἦ ὅτι μετ᾽ ἀνέσεως ἡ 
ὑπάτη, xal ἅμα μετὰ τὴν σύστασιν ἐλαφρὸν τὸ ἄνω 
βάλλειν; Διὰ ταὐτὸ δ᾽ ἔοιχε xal τὰ πρὸς μίαν λεγόμενα 

5 πρὸς ταύτην, ἦ παρανήτην" δεῖ γὰρ μετὰ συννοίας 
xal καταστάσεως οἰχειοτάτης τῷ ἤθει πρὸς τὴν βού- 
λησιν. Τοῦ δὲ δὴ μετὰ συμφωνίας τίς ἡ αἰτία; 


5. Διὰ τί ἥδιον ἀχούουσιν ἀδόντων ὅσα ἂν προεπι- 
στάμενοι τυγχάνωσι τῶν μελῶν ἢ ὧν μὴ ἐπίσταν- 
19 ται; Πότερον ὅτι μᾶλλον δῆλος ὁ τυγχάνων ὥσπερ 
σχοποῦ, ὅταν γνωρίζωσι τὸ ἀδόμενον, τοῦτο δ᾽ ἡδὺ 
θεωρεῖν: Ἢ ὅτι ἡδὺ τὸ μανθάνειν ; Τούτου δ᾽ αἴτιον 
ὅτι τὸ μὲν λαμθάνειν τὴν ἐπιστήμην, τὸ δὲ χρῆσθαι 
xal ἀναγνωρίζειν ἐστίν, "Ext xal τὸ σύνηθες ἡδὺ 
15 μᾶλλον τοῦ ἀσυνήθους. 


6. Διὰ τί ἡ παραχαταλογὴ ἐν ταῖς ᾧδαῖς τραγιχόν ; 
*H διὰ τὴν ἀνωμαλίαν; παϑητιχὸν γὰρ τὸ ἀνωμαλὲς 
xai ἐν μεγέθει τύχης ) ἢ λύπης" τὸ δὲ ὁμαλὲς ἔλαττον 
γοῶδες, 
90. — 7. Διὰ τί οἱ ἀρχαῖοι ἕπτα όρδους ποιοῦντες ἅρμο- 
νίας τὴν ὑπάτην, ἀλλ’ οὐ τὴν νήτην κατέλιπον ; Πότερον 
τοῦτο ψεῦδος ( ἀμφοτέρας γὰρ χατέλιπον, τὴν δὲ τρί- 
τὴν ἐξήρουν, ἢ οὔ, ἀλλ᾽ ὅτι f βαρυτέρα ἰσχύει τὸν τῆς 
ὀξυτέρας φθόγγον, ὥστε μᾶλλον fj ὑπάτη ἀπεδίδου τὸ 
5 ἀντίφωνον ἢ fj νήτη, ἐπεὶ τὸ ὀξὺ δυνάμεως υᾶλλον, 
τὸ δὲ βαρὺ ῥᾷον φθέγξασθαι; 


8. Διὰ τί ἡ βαρεῖα τὸν τῆς ὀξείας ἰσχύει φθόγγον; 
*H ὅτι μεῖζον τὸ βαρύ ; τῇ γὰρ ἀμόλείᾳ ἔοικε, τὸ δὲ τῇ 
ὀξείᾳ γωνίᾳ. 


9. Διὰ τί ἥδιον τῆς μονῳδίας ἀχούομεν,, ἐάν τις 
πρὸς αὐλὸν 7, λύραν ἄδη,, χαίτοι πρὸς χορδὰς xat τὸ 
αὐτὸ μέλος ἄδουσιν ἀμφοτέρως; εἰ γὰρ ἔτι μᾶλλον τὸ 
αὐτό, πλέον ἔδει πρὸς πολλοὺς αὐλητάς, xal ἔτι ἥδιον 
εἶναι, "H ὅτι τυγχάνων δῆλος τοῦ σχοποῦ μᾶλλον, 
85 ὅταν πρὸς αὐλὸν 3) λύραν ; τὸ δὲ πρὸς πολλοὺς αὐλητὰς 
3| λύρας πολλὰς οὐχ ἥδιον, ὅτι ἀφανίζει τὴν Xv. 


90 


10. Διὰ τί, εἰ ἥδιον fj ἀνθρώπου φωνή,, ἡ ἄνεν λό- 
you ἄδοντος οὐχ ἡδίων ἐστίν, olov τερετιζόντων, ἀλλ᾽ 
αὐλός, ἣ λύρα; Ἦ οὐδ᾽ ἐχεῖ, ἐὰν μὴ μιμῆται, ὁμοίως 

40 ἡδύ ; Οὐ μὴν ἀλλὰ xal διὰ τὸ ἔργον αὐτό fj μὲν γὰρ 
φωνὴ ἡδίων fj τοῦ ἀνθρώπου, χρουστιχὰ δὲ μᾶλλον τὰ 
ὄργανα τοῦ στόματος" διὸ ἥδιον ἀχούειν 7, τερετίζειν. 


I. Διὰ τί ἡ ἀπηχοῦσα ὀξυτέρα ; Ἦ ὅτι ἔλαττον, 
ἀσθενεστέρα γινομένη ; 


12. Διὰ τί τῶν χορδῶν ἣ βαρυτέρα ἀεὶ τὸ μέλος 
λαμθάνει; ἂν γὰρ δέηται σαι τὴν παραμέσην, σὺν 
ψιλῇ τῇ μέση γίνεται τὸ μέσον οὐθὲν ἧττον' ἐὰν δὲ τὴν 
μέσην, δέον ἄμφω ψιλά, οὐ γίνεται. Ἦ ὅτι τὸ βαρὺ 
μέγα ἐστίν, ὥστε χρατερόν, xal ἔνεστιν ἐν τῷ μεγάλῳ 


45 


IIPOBAHMATON * 18, δ΄ -τδ΄. 


(817,915. ) 


4. Sed cur lic difficile, hypate vero facile cantatur, 
etiamsi diesis sil ulriusque intervallum ἢ Anquod hypate cun» 
remissione cantatur ; tum quoque leviter post systema ad - 
scenditur? Hac eadem causa esse videtur, cur qus ad unam 
(qua violenta? ) vocantur, ad hanc paranetemve (fiant : 
nam cum mentis intentione conditioueque aptissima con- 
suetudini adlaboranduin eat ut consilium adsequaris. Ve- 
rum quaenam causa est, cur cum symphbonia fiat? 


5. Cur suavius cantilenas quascumque antea noverimus, 
canere audimus quam eas quas ignoramus? Utrum quia, 
ubi quod cantatur adgnoscimus , melius patet cantorem 
veluti scopum adsequi; id autem contemplatu suave est ? 
An quod discere lotabile est? Hujus autem rei causa est , 
quod allerum quidem capienda doctrina constat, alterum 
vero eo ut disciplina utamur eamque recognoscamus. Adde 
etiam quod res solita suavior quam insolita est. 


6. Cur paracataloge in cantando tragica est? An propter 
inaqualitatem? adfectu namque plena est inequalitas ad - 
commodaturque magnitudini calamitatis, aut meroris ; 
contra quod eequale est, minus est lugubre. 


7. Cur veteres, septem fidibus concentus disponentes 
hypaten, non vero neten relinquebant ? Utrum falio id di- 
citur ( earum enim utramque servarunt, sed triten tolle- 
bant ) , an non, sed quia gravior sonum valet acutioris , ita 
ul hypate magis antiphonum redderet quam nete? nam 
acutum vim desiderat pleniorem , grave vero exprimi faci- 
lius potest. 


8. Cur gravis sonum valet acute? An quia majus quod 
grave est? grave enim obtuso, acutum vero aeuio angulo 
simile est. 


9. Cur solitariam cantilenam lubentius audimus, si ad 
tibiam quam si ad lyram cautet aliquis, etiamsi ad fides 
cantilenam eamdem modo utroque canant? nam si idem 
ita amplius esset, magis adhuc id Geri deberet, si ad multos 
Libicines caneret , atque etiam tunc suavius esse oporteret. 
Àn quoniam evidentius est cantorem scopum adsequi, ubi 
ad tibiam quam ubi ad lyram cantat ? ad multos enim tibi- 
cines, vel multas lyras ubi canitur, gratius non est, quia 
cantilenam obfuscant. 


10. Cur si vox hominis suavior est , non ejus qui sine 
sermone cantat, suavior, verbi gratia preludentis, sed 
tibia lyrave? An ne tunc quidem sque suavis est, nisi 
imitetur? Verum enimvero et propter laborem ipsum : 
vox enim hominis suavior quidem est; instrumenta vero 
pulsandi vim obtinent pleniorem : quamobrem suaviora 
auditu sunt quam przelusio. 


11. Cur vox desinens acutior est? An quia minor, ut 
quae imbecillior fit? 


12. Quamobrem quie gravior e fidibus est, huic semper 
actus modulandi committitur? nam si paramesen canere 
oportet, cum nuda mese fit tempus intermedium nibilo mi- 
nus; at si mesen, etiamsi utraque nuda provenire deberet, 
non fit. An quia magnum quod grave est, atque eapro- 


(si8,910.) 


τὸ μιχρόν; Kot τῇ διαλήψει δύο νῆται ἐν τῇ ὑπάτῃ 
γένονται. 


13. Διὰ τί ἐν τῇ διὰ πασῶν τοῦ μὲν ὀξέος ἀντίφω- 


vov γίνεται τὸ βαρύ, τούτου δὲ τὸ ὀξὺ 00; Ἦ ὅτι TT 


5 λιστα μὲν ἐν ἀμφοῖν ἐστι τὸ ἀμφοῖν μέλος, εἰ δὲ μή, 
ἐν τῷ βαρεῖ; μεῖζον γάρ. 


14. Διὰ τί λανθάνει τὸ διὰ πασῶν, xol δοχεῖ ὁμό- 
φωνον εἶναι, οἷον ἐν τῷ φοινιχίῳ καὶ ἐν τῷ ἀνθρώπῳ; 
τὰ γὰρ ἐν τοῖς ὀξέσιν ὄντα οὐχ δμόφωνα, ἀλλ᾽ ἀνάλο-- 

10 γον ἀλλήλοις διὰ πασῶν. Ἧ ὅτι ὥσπερ ὁ αὐτὸς εἶνα! 
δοκεῖ φθόγγος ; διὰ τὸ ἀνάλογον ἰσότης ἐπὶ φθόγγων, 
τὸ δ᾽ ἴσον τοῦ ἑνός, Ταὐτὸ δὲ τοῦτο xal ἐν ταῖς σύ- 
ριγξιν ἐξαπατῶνται, 


16. Διὰ τί οἱ μὲν νόμοι οὐχ ἐν ἀντιστρόφοις ἐποιοῦν- 
15 to , αἱ δ᾽ ἄλλαι φδαὶ al χορικαί; Ἢ ὅτι οἱ μὲν νόμοι 
ἀγωνιστῶν ἦσαν, ὧν ἤδη μιμεῖσθαι δυναμένων χαὶ 
διατείνεσθαι ἣ ᾧδὴ ἐγίνετο μαχρὰ xal πολνυειδής ; Κα- 
θάπερ οὖν καὶ τὰ ῥήματα, καὶ τὰ μέλη τῇ μιμήσει 
ἠκολούθει ἀεὶ ἕτερα γινόμενα" μᾶλλον γὰρ τῷ μέλει 
20 ἀνάγχη μιμεῖσθαι ἢ τοῖς ῥήμασιν " διὸ καὶ οἱ διθύραμόοι, 
ἐπειδὴ μιμητιχοὶ ἐγένοντο, οὐχέτι ἔχουσιν ἀντιστρό- 
φους, πρότερον δ᾽ εἶχον. Αἴτιον δ᾽ ὅτι τὸ παλαιὸν 
ol ἐλεύθεροι ἐχόρευον αὐτοί: πολλοὺς οὖν ἀγωνιστιχῶς 
ἄδειν χαλεπὸν ἦν, ὥστ᾽ ἐναρμόνια μέλη ἐνῆδον " με- 
36 ταβάλλειν γὰρ πολλὰς μεταθολὰς τῷ ἑνὶ ῥᾷον 3j τοῖς 
πολλοῖς, καὶ τῷ ἀγωνιστῇ ἢ τοῖς τὸ ἦθος φυλάττουσιν᾽ 
διὸ ἁπλούστερα “ἐποίουν αὐτοῖς τὰ μέλη ^ ἡ δ᾽ ἀντί- 
στροφος ἁπλοῦν’ ἀριθμὸς γάρ ἐστι xal ἑνὶ μετρεῖται. 
Τὸ δ᾽ αὐτὸ αἴτιον xai διότι τὰ μὲν ἀπὸ τῆς σχηνῆς 
80 οὐχ ἀντίστροφα, τὰ δὲ τοῦ χοροῦ ἀντίστροφα᾽ ὁ μὲν 
γὰρ ὑποχριτὴς ἀγωνιστὴς καὶ μιμητής, δ᾽ δὲ χορὸς 
ἧττον μιμεῖται. 


16. Διὰ τί ἥδιον τὸ ἀντίφωνον τοῦ συμφώνου ; Ἦ ὅτι 

μᾶλλον διάδηλον γίνεται τὸ συμφωνεῖν ἢ ὅταν πρὸς τὴν 

85 συμφωνίαν ἄδη ; ἀνάγχη γὰρ τὴν ἑτέραν δμοφωνεῖν, 

ὥστε δύο πρὸς μίαν φωνὴν γινόμεναι ἀφανίζουσι τὴν 
ἑτέραν. 


17. Διὰ τί πέντε οὐχ ἄδουσιν ἀντίφωνα ; Ἦ ὅτι οὐχ 

$ αὐτὴ ἡ σύμφωνος τῇ συμφωνίᾳ, ὥσπερ ἐν τῷ διὰ 

40 πασῶν ; ἐχείνη γὰρ ἐν τῷ βαρεῖ ἀνάλογον, ὡς fj ὀξεῖα 

ἐν τῷ ὀξεῖ ( ὥσπερ οὖν ἢ αὐτή ἐστιν ἅμα καὶ ἄλλη )" 

αἱ δ᾽ ἐν τῷ διὰ πέντε xal διὰ τεττάρων οὐχ ἔχουσιν 

οὕτως, ὥστ᾽ ox ἐμφαίνεται 6 τῆς ἀντιφώνου φθόγγος" 
οὐ γάρ ἐστιν ὁ αὐτός. 


18. Διὰ τί ἢ διὰ πασῶν συμφωνία ἄδεται μόνη; 
μαγαδίζουσι γὰρ ταύτην, ἄλλην δ᾽ οὐδεμίαν, Ἦ ὅτι 
μόνη ἐξ ἀντιφώνων ἐστὶ χορδῶν,, ἐν δὲ τοῖς ἀντιφώνοις 
χα' τὴν ἑτέραν ἐὰν ἄδη, τὸ αὐτὸ ποιεῖ; ἡ γὰρ μία 
τρόπον τνὰ τὰς ἀμφοτέρων ἔχει φωνάς, ὥστε xoi μιᾶς 
Vo ἀοομένης ἐν ταύτῃ τῇ συμφωνία ἄδεται ἣ συμφωνία, 


45 


PROBLEMATUM, * SECT. XIX, 13-18. 


207 


pter validum est, inestque in magno quod parvum est? Prze- 
terea duc nete in hypate continentur, quoad intervall am. 


13. Cur in consonantia diapason grave quidem acuti 
antiphonum (it, gravis vero acutum non? An quod maxime 
quidem in utroque modulus utriusque continetur, sin vero 
imíDus , cer:ie in gravi? majus enim hoc est. 


14. Cur diapason consonantia latitat οἱ unisonum esse 
videtur, velut in punicea (aiii tibia punica) et homine 
(alii atrcpo)? consonantie namque diapason qux ab 
acutis proveniunt instrumentis, non unisons videntur, 
sed ex proportione diapason sibi invicem respondent. An 
quoniam sonus quasi idem esse videtur? a proportione enim 
equalitas in sonis pendet, s&quale autem ad unitatem 
referendum est. Hoc eodem in fistulis etiam decipiuntur. 


15. Cur genus cantilena quod lex adpellatum est, non 
per antistrophos olim agebatur, verum cetera chorearum 
cantica? An quod olim quidem leges ad athletas musicos 
pertinebant , quorum , quum imitari atque pertendere pos- - 
sent, cantus jam et prolixus et varius fiebat? Itaque ut verba,. 
sicetiam moduli imitationem sequebantur, ita ut semper alii 
fierent : imitari namque modulamine potius quam verbis ne- 
cesse est : quamobrem dithyrambi etiam, postquam imita- 
tioni inservire cceperunt , antistrophis amplius non utuntur, 
quamquam aníea uterentur. Cujus rei causa est, quod 
olim homines liberi choros agebant : itaque multos esse 
qui fungi cantu cerlatorio possent, erat difficile : quapro- 
pter modulos concinnos cantabant : uni enim crebro can-- 
tilenam variare facilius est quam vulgo, et athletz&e quam 
qui mores servanl : quocirca simpliciores illis faciebant 
modulos; antistrophus autem simplex est , quippe qui nu- 
merus est unitateque mensuratur. Hec eadem causa est 
cur et in scena quidem antistrophi nullus sit usus, cantica. 
vcro chorica reciprocent : histrio namque simul et athleta. 
et imitator est, chorus autem minus imitatur. 


16. Qua de causa antiphonum gratius quam unisonum-: 
est? An. quod tunc manifestior fit consonantia quam ubi 
voce unisona cantatur? alteram enim vocem idem sonare 
necesse est, ita ut, quam inde due proveniant voces ad-- 
versus unam certantes , hae alteram obfuscent. 


17. Cur in diapente consonantia numquam antiphonis. 
cantatur? An quod non eadem vox quae simul resonat, ac 
ea quacum consonat, quemadmodum in diapason conci- 
nentia? ea enim in gravitate eamdem servat rationem quam 
acuta in acumine ( itaque simul quasi eadem est ef diversa 
vox); at vero in diapente atque diatessaron concinentiis 
non ita sese habent soni, ità ut non emergat antiphonus, 
quoniam idem non est. 


18. Cur sola diapason consonantia cantatur ? hanc enim 
magadizant, nec ullam aliam. An quod liec sola ex fid- 
bus antiphonis constat , inque aotiphonis si alleram canas. 
idem efficis? voces enim ambarum una quodam modo illa 
continet, ita ut in hoc copsonandi genere tum ub! una. 
canitur , tota canatur consonantia , tum ubi ambes , aut ubi 


208 


xal ἄμφω ἄδοντες, 3j τῆς μὲν ἀδομένης, τῆς δ᾽ αὐλου- 
μένης) ὥσπερ μίαν ἄμφω ἄδουσιν' διὸ μόνη μελῳδεῖ- 
ται, ὅτι μιᾶς ἔχει χορδῆς φωνὴν τὰ ἀντίφωνα, 


19, Διὰ τί δὲ ταῖς ἀντιφψώνοις τοῦτο μόναις ὑπάρχει; 

& *H ὅτι μόναι ἴσον ἀπέχουσι τῆς μέσης; Ἢ οὖν μεσότης 

ὁμοιότητά τινα ποιεῖ τῶν φθόγγων, xai ἔοιχεν f ἀχοὴ 
λέγειν ὅτι f, αὐτὴ xai ὅτι ἀμφότεραι ἔσχαται. 


20. Διὰ τί, ἐὰν μέν τις τὴν μέσην χινήση λαῶν, 
ἁρμόσας τὰς ἄλλας χορδάς, καὶ χρῆται τῷ ὀργάνῳ!, 
IU οὐ μόνον ὅταν κατὰ τὸν τῆς μέσης γένηται φθόγγον. 
λυπεῖ xal φαίνεται ἀνάρμοστον, ἀλλὰ xal χατὰ τὴν 
ἄλλην μελῳδίαν' ἐὰν δὲ τὴν λιχανόν, ἦ τινα ἄλλον φθόγ- 
yov, τότε φαίνεται διαφέρειν μόνον, ὅταν xàxelvm τις 
χρῆται; Ἦ εὐλόγως τοῦτο συμδαίνει ; πάντα γὰρ τὰ 
ἴ0 χρηστὰ μέλη πολλάκις τῇ μέση χρῆται, καὶ πάντες 
οἱ ἀγαθοὶ ποιηταὶ πυχνὰ πρὸς τὴν ἀέσην ἀπαντῶσι, 
χἂν ἀπέλθωσι. ταχὺ ἐπανέρχονται, πρὸς δ᾽ ἄλλην 
οὕτως οὐδελίαν. Καθάπερ ix. τῶν λόγων ἐνίων ἐξαι- 
ρεθέντων συνδέσμων οὐχ ἔστιν 6 λόγος “Ελληνικός, οἷον 
20 τὸ τέ xal τὸ xal, ἔνιοι δ᾽ οὐθὲν λυποῦσι, διὰ τὸ τοῖς 
μὲν ἀναγκαῖον εἶναι γρῆσθαι πολλάχις, el ἔσται λόγος, 
τοῖς δὲ μή, οὕτω xal τῶν φθόγγων ἣ μέση ὥσπερ σύν- 
δεσμός ἐστι, χαὶ μάλιστα τῶν χαλῶν, διὰ τὸ πλειστά- 
χις ἐνυπάρχειν τὸν φθόγγον αὐτῆς. 


25 531. Διὰ τί τῶν ἀδόντων οἱ βαρύτερον ἄδοντες τῶν ὀξὺ 

ἀδόντων, ἐὰν ἀπάδωσι, μᾶλλον χατάδηλοι γίνονται; 

Ὁμοίως δὲ xal τῷ ῥυθαῷ οἱ ἐν τῷ βαρυτέρῳ πλημμε- 

λοῦντες χατάδηλοι uXAXov. Πότερον ὅτι πλείων ὁ 

χρόνος 6 τοῦ βαρέος, οὗτος δὲ μᾶλλον αἰσθητός; Ἢ ὅτι 

30 ἐν πλείονι χρόνῳ πλείω αἴσθησιν παρέχει, τὸ δὲ ταχὺ 
xal ὀξὺ λανθάνει διὰ τὸ τάχος ; 


22. Διὰ τί οἱ πολλοὶ μᾶλλον ἄδοντες τὸν ῥυθμὸν σώ- 
ζουσιν ἢ ot ὀλίγοι; Ἢ ὅτι μᾶλλον πρὸς ἕνα τε xal ἦγε- 
μόνα βλέπουσι, xat. βραδύτερον dpyovrat, ὥστε ῥᾷον 

85 τοῦ αὐτοῦ τυγχάνουσιν; ἐν γὰρ τῷ τάχει ἢ ἁμαρτία 
πλείων. 


23. Διὰ τί διπλασία 1$ νήτη τῆς ὑπάτης; ^H. πρῶτον 
μὲν ὅτι ἐκ τοῦ ἡμίσεος fj χορδὴ ψαλλομένη xal ὅλη 
συμφωνοῦσα διὰ πασῶν; “Ὁμοίως δ᾽ ἔχει καὶ ἐπὶ τῶν 

«0 συρίγγων᾽ ἧ γὰρ διὰ τοῦ μέσου τῆς σύριγγος τρήματος 
φωνὴ τῇ δι᾽ ὅλης τῆς σύριγγος συμφωνεῖ διὰ πασῶν. 
Ἔτι ἐν τοῖς ἄλλοις τῷ διπλασίῳ διαστήματι λαμθά- 
vetat τὸ διὰ πασῶν, xat οἱ αὐλοτρῦπαι οὕτω λαμῥά- 
γουσιν. ὭὍὉμοίως δὲ xat τὸ διὰ πέντε τῷ ἡμιολίῳ, 

45 ὅτι οἱ τὰς σύριγγας ἁρμοττόμενοι εἰς μὲν τὴν ὑπάτην 
ἄχραν τὸν χηρὸν ἐμπλάττουσι, τὴν δὲ νήτην μέχρι τοῦ 
futctog ἀναπληροῦσιν. Ὁμοίως δὲ xal τὴν διὰ πέντε 
τῷ ἡμιολίῳ xal τὴν διὰ τεττάρων τῷ ἐπιτρίτῳ διχστή- 
ματι λαμβάνουσιν. " Ext οἱ ἐν τοῖς τριγώνοις ψαλτη- 

so οίοις τῆς ἴσης ἐπιτάσεως γινομένης συμφωνοῦσι διὰ 
πασῶν. ἡ μὲν διπλασία οὖσα, ἡ δ᾽ ἑυίσεια τῷ σήχει, 


IIPOBAHMATDUON * Ie, ιθ΄ --αγ΄, 


€ .“«ὕΨὕ.......» —à8) r——o)2 E M ———À a € RR rr ERE RR p — À 


(919.) 


altera quidem voce canitur, altera vero tibia, quasi eam- 
dem uterque canit : quamobrem solam hanc modulantur, 
eo scilicet quod autiphona vocem obtinent chordz ejusdem. 


19. Sed cur solís antiphonis datum hoc est? An auod 
sola pari intervallo distant a media? Itaque medietas si- 
militudinem quamdam sonorum efficit, et sensus eas am- 
bas et eamdem et extremas esse dicere videtur. 


20. Cur si quis nostrum ceteris omnibus nervis concin- 
natis, mediam quidem turbet instrumentoque utatur, non 
solum ubi ad medis&& sonum devenerit , sed etiam ceteris 
modulandi parlibus, molestiam adfert , atque incomposita 
adparet cantilena ; sed si lichanon, aut quemquam sonum 
alium turbarit, tum duntaxat aliquid referre videlur, ubi 
ea ipsa quis utitur? An ralione hoc evenit optima? 
omnes enim egregia cantilenz medio szepe utuntur, omnes- 
que boni poetze crebro ad medium veniunt, et si discesse- 
τέ, mox redeunt eodem ; ad alium vero nullam Iioc modo. 
Quemadmodum exemptis ex oratione quibusdam conjun- 
ctionihus, ut τέ et xat, oratio non est Graeca; alie vero 
nullam molestiam adferunt, eo quod aliis quidem sepe 
uti necesse est , ut omnino exstare possit oratio, aliis vero 
non, sic etiam medius veluti conjunctio est sonorum , 
maximeque pulchrorum, quopiam ejus sonus inest s:xe- 
pissime. 


21. Qua de causa qui gravius cantant, si discrepant, 
deprehenduntur facilius quam qui cantant acute? Nec vero 
secus in numero qui peccant, evidentiores sunt si peccant 
in graviori. Utrum quod plus temporis gravis obtinet, 
falisque sonus plenius percipi potest? An quod longius 
tempus durans ampliorem etiam adfert sensum, velox au- 
tem et acutum ob velocitatem latet? 


22. Quam ob causam multi, ubi cantant, potius nume- 
rum servant quam pauci? An quod multi potius unum du- 
cemque respiciunt, tardiusque incipiunt, ita ut facilius 
adsequantur idem, quippe quum in celeritudine plus erroris 
committitur? 


23. Cur nete duplum est hypates? An primum quidem, 
quod ubi nervus et parte sui dimidia pulsatur et totus , 
concinit per consonantiam diapason? Eodem quoque modo 
se habel res in fistulis : vox enim qua per medium foramen 
emergit, cum ea quae totam fistulam permeat, concinit 
per consonantiam diapason. Quin etiam in ceteris duplo 
intervallo capitur consonantia diapason , itemque qui tibias 
forant, ita eam capiunt. Eodem modo et consonantiam 
diapente sesquialtero capiunt intervallo, quoniam qui fi- 
stulas concinnant, extremam quidem liypaten cera ob!inunt, 
neten vero ad dimidium usque implent. Eodem quoque 
modo consonantiam diapente sesquialtero intervallo ca 
piunt, diatessaron vere intervallo quod uni cum tertia parte 
squale est. Priweterea in triquetris psalteriis nervi, quo- 
rum alter quidem longitudine dupla, alter vero dimidia est, 
eque intenti diapason consonantiam reddunt. 


. wr Y 


A o 


(919,920.) PROBLEMATUM, 
84. Διὰ τί. ἐάν τις ψήλας τὴν νήτην ἐπιλάδη, ἢ 


ὅὁπάτη μόνη δοχεῖ ἀντηχεῖν ; Ἢ ὅτι συμφυὴς μάλιστα 
ίνεται τῷ φθόγγῳ ὃ ἀπὸ ταύτης ἦχος διὰ τὸ σύμφωνος 
Ln ; Τῷ οὖν συναυξάνεσθαι τῷ ὁμοίῳ φαίνεται μόνος, 


p οἵ δ᾽ ἄλλοι διὰ μιχρότητα ἀφανεῖς. 


35. Διὰ τί μέση χαλεῖται ἐν ταῖς ἁρμονίαις, τῶν 
δ᾽ ὀκτὼ οὐχ ἔστι μέσον; Ἦ ὅτι ἑπτάχορδοι ἦσαν αἴ ἄρ. 
μονίαι τὸ παλαιόν, τὰ δ᾽ ἑπτὰ ἔχει μέσον; 


86. Διὰ τί ἐπὶ τὸ ὀξὺ ἀπάδουσιν ol πλεῖστοι; Πότε- 
1o ρὸν ὅτι ῥᾷον ὀξὺ σαι 3) βαρύ; Ἦ ὅτι χεῖρον τοῦ βαρέος ; 
ἁμαρτία δ᾽ ἐστὶ τοῦ χείρονος πρᾶξις. 


37. Διὰ τί τὸ ἀχουστὸν μόνον ἦθος ἔχει τῶν αἰσθη- 
τῶν ; καὶ γὰρ ἐὰν ἦ ἄνευ λόγου μέλος, ὅμως ἔχει ἦθος" 
ἀλλ᾽ οὐ τὸ χρῶμα, οὐδ᾽ ἢ ὀσμή,, οὐδ᾽ ὁ χυμὸς ἔχει. 

15 Ἦ ὅτι χίνησιν ἔχει μόνον, οὐχὶ ἣν ὃ ψόφος ἡμᾶς χινεῖ 
(τοιαύτη uiv γὰρ xal τοῖς ἄλλοις ὑπάρχει" χινεῖ γὰρ 
xai τὸ χρῶμα τὴν ὄψιν), ἀλλὰ τῆς ἑπομένης τῷ τοιούτῳ 
ψόφῳ αἰσθανόμεθα χινήσεως " αὕτη δ᾽ ἔχει ὁμοιότητα 
ἕν τε τοῖς ῥυθμοῖς xal ἐν τῇ τῶν φθόγγων τάξει τῶν 

30 ὀξέων xal βαρέων, οὐχ ἐν τῇ μίξει, ἀλλ᾽ 4j, συμφωνία 
οὖχ ἔχει ἦθος " ἐν δὲ τοῖς ἄλλοις αἰσθητοῖς τοῦτο 
οὐχ ἔστιν; αἷ δὲ χινύσεις αὗται πραχτιχαί slow, at δὲ 
πράξεις ἤθους σημασία ἐστίν. 


38. Διὰ τί νόμοι χαλοῦνται obo ἄδουσιν ; Ἦ ὅτι πρὶν 

26 ἐπίστασθαι γράμματα ἦδον τοὺς νόμους, ὅπως μὴ 

ἐπιλάθωνται, ὥσπερ ἐν 'Ava0upooi, ἔτι εἰώθασιν ; Καὶ 

τῶν ὑστέρων οὖν δῶν τὰς πρώτας τὸ αὐτὸ ixd)scav 
ὅπερ τὰς πρώτας. 


49. Διὰ τί οἱ ῥυθμοὶ καὶ τὰ μέλη φωνὴ οὖσα ἤθεσιν 

80 ἔοιχεν, οἱ δὲ χυμοὶ οὔ, ἀλλ᾽ οὐδὲ τὰ χρώματα xot αἵ 

ὀσμαί; Ἦ ὅτι χινήσεις εἰσὶν ὥσπερ xoi αἵ πράξεις; 

Ἤδη δ᾽ fy μὲν ἐνέργεια ἠθικὸν xal ποιεῖ ἦθος, οἱ δὲ 
χυμοὶ καὶ τὰ χρώματα οὐ ποιοῦσιν ὁμοίως. 


80. Διὰ τί οὐδ᾽ ὑποδωριστί, οὐδ᾽ ὑποφρυγιστὶ οὐχ 
35 ἔστιν ἐν τραγῳδία χοριχόν ; Ἧ ὅτι οὐχ ἔχει ἀντίστρο - 
φον; Ἀλλ᾽ ἀπὸ σχηνῆς" μιμητικὴ γάρ. 


81. Διὰ τί οἱ περὶ Φρύνιχον ἦσαν μᾶλλον μελοποιοί; 
Ἢ διὰ τὸ πολλαπλάσια εἶναι τότε τὰ μέλη ἐν ταῖς τρα- 
γῳδίαις τῶν μέτρων; 


&0 32. Διὰ τί διὰ πασῶν χαλεῖται, ἀλλ᾽ οὗ χατὰ τὸν 
ἀριθμὸν δι ὀχτώ, ὥσπερ καὶ διὰ τεττάρων xal διὰ 
πέντε; *H ὅτι ἑπτὰ ἦσαν αἱ χορδαὶ τὸ ἀρχαῖον, εἶτ᾽ 
ἐξελὼν τὴν τρίτην Τέρπανδρος τὴν νήτην προσέθηχε, 
xai ἐπὶ τούτου ἐχλήθη διὰ πασῶν, ἀλλ᾽ οὐ δι᾽ ὀχτώ; δι᾽ 

«6 ἑπτὰ γὰρ ἦν. ᾿ 


33. Διὰ τί εὐαρμοστότερον ἀπὸ τοῦ ὀξέος ἐπὶ τὸ 
βαρὺ ἣ ἀπὸ τοῦ βαρέος ἐπὶ τὸ ὀξύ; Πότερον Xe: τὸ ἀπὸ 
τῆς ἀρχῆς γίνεται ἄρχεσθαι; f, γὰρ μέση καὶ ἡγεμὼν 
ὀξυτάτη τοῦ τετραχόρδου, τὸ δ᾽ οὐκ ἀπ᾽ ἀρχῆς, ἀλλ’ 

ARISTOTELES, IY. 


* SECT. XIX, 24-33. 


——Ó—— 8  ο —— —À— — —& | —— X 


209 


24. Cur, si quis neten pulsatam adprehenderit, hypate 
sola resonare videtur? An quod sonus qui ex hae pro- 
ficisci solet, sono illius maxime cognatus est, utpote qui 
consonus est? Ergo quia una cum simili augetur, solus ad- 
paret ; ceteri vero ob exiguitatem non sunt manifesti 


25. Cur. nervum medium in concentibus adpellamus , 
quum inter octo nullum medium sit? An quod olim con- 
centus teptem nervis constabant, septem autem medium 
obtinent ? 


26. Cur in acutum plerique discrepant ? Utrum quod faci- 
lius acutum quam grave cantatur? An quod acutum gravi 
deterius est? peccare enim non aliud est quam rem agere 
deteriorem. 


27. Cur inter omnia quae sensnm movent, sola audibilia 
mores spectant ? nam et si quid sine sermone modulamur, 
mores tamen prse se fert modulatio; iis vero caret tum 
color, tum odor, tum sapor. An quod motum solum hoc 
obtinet, non cujus ope sonus nos movet (talis enim vel 
ceteris adest, quippe quum eliam color visum movet), sed 
motum percipimus qui hujusmodi sonum insequitur : hic 
enim similitudinem prs se fert, tum in numeris, tum in 
sonorum ordine acutorum et gravium, non vero in mi- 
stione, quum symphonia mores non spectat; in ceteris au- 
tem rebus quie sensu percipiuntur, hoc non inest? hi enim 
motus activi sunt, actiones autem morum sunt indices. 


28. Cur leges adpellantur moduli quos canunt? An quod 
priusquam literas scirent, leges cantabant, ne eas oblivioni 
mandarent, uti apud Agathyrsos ad hunc usque diem facere 
solent? Ergo primas quoque posteriorum canlilenarum eo- 
dem adpellaverunt nomine, quo superiores vocabantur. 


29. Cur numeri musici οἱ modi qui ad vocem perti- 


nent, moribus similes sunt, sapores vero non, sed ne 


colores quidem , aut odores? An quod motus sunt ejusdem 
generis cujus etiam actiones ? Jam omnis quidem efficientia 
moralis res est, moresque condit ; sapores vero et colores 
eodem modo non agunt. 


30. Cur neque subdorius, nec subphrygius modus in 
trageediis choris adhibentur? An quoniam antistropho ca- 
rent? De scena vero canuntur, quippe qui imitandi fe- 
cultate pollent. 

31. Cur Phrynichus ceterique ejus setatis musici mo- 
dulandi potius artem exercebant? An quod tum in trage- 
diis modulaminum usus metris longe frequentior erat? 


32. Cur diapason consonantia vocatur, nec ratione nu- 
meri diaocto , ut et distessaron ef diapente? Àn quod an- 
tiquitus septem erant nervi; deinde Terpander tertia 
exempta neten adjunxit, ac ejus temporibus diapason ad- 
pellata est, non díaocto, quippe quee per septem eral? 

33. Quamobrem concinnius de acuto in grave fit frans- 
itus quam de gravi in acutum? Utrum quod inchoamus , 
ubi a principio proficiscimur? nervus enim qui medius 
εἰ dux est, acutissimus (primi ) tetrachordi est; illo 

14 


210 


ἀπὸ τελευτῆς. ἮΪ ὅτι τὸ βαρὺ ἀπὸ τοῦ ὀξέος γενναιό- 


τερον xai εὐφωνότερον ; 


84. Διὰ τί δὲς μὲν δι᾿ ὀξειῶν xal δὶς διὰ τεττάρων 

5 οὐ συμφωνεῖ, δὶς διὰ πασῶν δέ; *H ὅτι οὐδὲ δὶς δι᾽ 

ὀξειῶν, οὐδὲ δὶς διὰ τεττάρων ἐστίν, τὸ δὲ διὰ τεττά- 
ρων χαὶ διὰ πέντε; 


86. Διὰ τί ἣ διὰ πασῶν χαλλίστη συμφωνία; Ἦ ὅτι 
ἐν ὅλοις ὅροις οἱ ταύτης λόγοι εἰσίν͵, οἱ δὲ τῶν ἄλλων οὐχ 
ἐν ὅλοις: ἐπεὶ γὰρ διπλασία ἡ vien τῆς Unda, οἷα 

10 ἣ νήτη δύο, fj ὑπάτη ἕν, xal οἷα ἡ ὑπάτη δύο, ἡ νήτη 
τέσσαρα, xal ἀεὶ οὕτως" τῆς δὲ μέσης ἡμυόλια" τὸ 
γὰρ διὰ πέντε ἡμιόλιον οὐχ ἐν ὅλοις ἀριθμοῖς ἐστιν" 
οἷον γὰρ ἕν τὸ ἔλαττον, τὸ μεῖζον τοσοῦτον δὲ χαὶ ἔτι 
τὸ ἥμισυ ὥστ᾽ οὐχ ὅλα πρὸς ὅλα Guyxplvevat, ἀλλ᾽ 

15 ἔπεστι μέρη. (Ὁμοίως δὲ καὶ ἐν τῷ διὰ τεττάρων 
ἔχει" τὸ γὰρ ἐπίτριτόν ἐστιν ὅσον τεμεῖν ὃ xai ἔτι ἕν 
τῶν τεττάρων ἐπίτριτόν ἐστιν. "H ὅτι τελεωτάτη ἐξ 
ἀμφοτέρων οὖσα, xal ὅτι μέτρον τῆς μελῳδίας ; Διὰ 
παντὸς τοῦ φερομένου ἣ χατὰ μέσον χίνησις σφοδρο-- 

90 τάτγη,) ἀρχομένου δὲ xai λήγοντος μαλαχωτέρα' ὅτε δὲ 
σφοδροτάτη fj χίνησις, xat fj φωνὴ ὀξυτέρα τοῦ φερο- 
μένου" διὸ καὶ γορδαὶ ἐπιτεινόμεναι ὀξύτερυν φθέγγον - 
ται" θᾶττον γὰρ f$ κίνησις γίνεται Ἣ δὲ φωνὴ ἣ 
ἀέρος, ἢ ἄλλου τινὸς φορά τὴν ἀνὰ μέσον τὸν πόρον 

45 ὀξυτάτην δεῖ γίνεσθαι ὥστ᾽ εἰ τοῦτο μὴ συμβαίνει, 
οὐχ ἂν εἴη φορά τινος. 


86. ἀιὰ τί, ἐὰν μὲν ἢ μέση χινηθῇ, xaX αἱ ἄλλαι 

χορδαὶ ἠχοῦσι φθεγγόμεναι, ἐὰν δ᾽ αὖ ἡ uiv μένη, τῶν 

δ᾽ ἄλλων τις χινηθῇ, χινηθεῖσα μόνη φθέγγεται: Ἦ 

80 ὅτι τὸ ἡρμόσθαι ἐστὶν ἁπάσαις, τὸ δ᾽ ἔχειν πως πρὸς 

τὴν μέσην ἁπάσαις, xxl 5$ τάξις ἢ ἑχάστης ἤδη δι’ 

ἐχείνην; Ἀρθέντος οὖν τοῦ αἰτίου τοῦ $0uóc0at xal τοῦ 

συνέχοντος οὐχέτι ὁμοίως φαίνεται ὑπάρχειν" μιᾶς 

δ᾽ ἀναρμόστου οὔσης, τῆς δὲ μέσης μενούσης, εὐλό- 

85 yo τὸ χατ᾽ αὐτὴν ἐχλειπόμενον" ταῖς γὰρ ἄλλαις ὕὅπάρ- 
ει τὸ ἡρμόσθαι, 


37. Διὰ τί τοῦ ἐν φωνῇ ὀξέος ὄντος xat τὸ ὀλίγον, 
τοῦ δὲ βαρέος χατὰ τὸ πολύ ( τὸ μὲν γὰρ βαρὺ διὰ τὸ 
πλῆθος βαρύ, τὸ δ᾽ ὀξὺ δι’ ὀλιγότητα ταχύ), ἔργον 

«0 μᾶλλον ἄδειν τὰ ὀξέα ἢ τὰ βαρέα, καὶ ὀλίγοι τὰ ἄνω 
δύνανται ἄδειν, xal οἵ νόμοι ὄρθιοι xal οἱ ὀξεῖς γαλε- 
ποὶ ἦσαι διὰ τὸ ἀνατεταμένοι εἶναι, χαίτοι ἔλαττον 
ἔργον τὸ ὀλίγον χινεῖν 3) τὸ πολύ, ὥστε xal ἀέρα; Ἢ 
οὐ ταὐτό γε ὀξύφωνον εἶναι φύσει xol τὸ ὀξὺ ἄδειν, 

«5 ἀλλὰ φύσει μὲν ὀξύφωνα ὅπαντα δι᾽ ἀσθένειαν, τῷ μὴ 
δύνασθαι πολὺν χινεῖν ἀέρα, ἀλλ᾽ ὀλίγον, δ᾽ δ᾽ ὀλίγος 
ταχὺ φέρεται, ἐν δὲ τῷ ἄϑειν τὸ ὀξὺ δυνάμεως σημεῖον; 
τὸ μὲν γὰρ σφοδρῶς φερόμενον ταχὺ φέρεται" διὸ τὸ 
ὀξὺ δυνάμεως σημεῖον" διὸ xal οἱ ἐχτιχοὶ ὀξύφωνοι. 

eu Καὶ ἔργον τὰ ἄνω ἄδειν" τὰ δὲ βαρέα χάτω. 


ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΩΝ " Ie, λὲ-λζ΄. 


πα ο--ὐἧΠΠιΠΙἍΔ1΄Ππ|1ᾺΧώΧᾺΧᾺτῪᾺτὺᾺςὰὺπΠιπιςΠὺ0π|ΠΠπΠπΠΠπ.ῦᾷ.ᾷ 0909ϑῦᾷϑῷΜὸὺ.0Ὁϑὺϑῳ0Ὁ0Χ00........... 


| 


(020 ) 


autem modo non a principio, sed a fine exordimur. An 
quod grave generosius sonoriusque est post acutum? 


34. Cur bis per acutos, aut bis diatessaron non conso- 
nant, bis autem diapason consonat? An quod ( diapason ) 
nec bis per acutos , neque bis diatessaron est, sed diates- 
saron ac diapente ? 


35. Cur diapason consonantia pulcherrima est? An quod 
integris terminis hujus proportiones continentur, cetera- 
rum autem non integris? quum enim nete duplum hypates 
sit, qualia nete duo tenuerit, tale γραῖα unum habebit, 
et qualia γραία duo, nete quatuor, ac ita semper ; at vero 
eadem nete medi: sesquialtera est : diapente namque , id 
est proportio sesquialtera, non integris numeris contine- 
tur : quale enim minus unicum intra se continel, tantum 
et majus atque insuper dimidium : quamobrem non (inte- 
gri cum integris comparantur, sed partes adduntur. In 
consonantia quoque diatessaron eodem modo se liabet res : 
proportio enim epitritos tantum est quantum illud et 
insuper una earum quatuor partium quibus ipsa epitritos 
est. An quod perfectissima est, quippe ex ambabus con- 
stans, et quoniam modulandi mensura est? Semper rei qua 
ferlur, motus in medio vehementissimus est ; inclioante vero, 
vel cessante ignavior; ubi autem motus vehementissimus 
est , sonus rei quxe fertur, etiam fit acutior : hinc οἱ chor- 
ἀρ, uhi intenduntur, acutius sonant : ocius enim fit motus. 
Quodsi autem vox aeris , aut alius cujusdam rei transitus 
est, qua medio itinere redditur, acutissima fieri debet : 
hinc si id non adcidit, alicujus rei transitus non erit vox. 

36. Cur, si nervus medius quidem turbatus est , ceteri 
quoque tinniunt sonantes; sin contra integro illo manente 
aliquis ex ceteris turbatus est, solus qui turbatus est ( cum 
tinnitu) sonat? An quod concinnatio res est nervis omnibus 
communis, itemque certa quaedam proportio, qua ad 
medium referuntur ; quin imo uniuscujusque ordo ab hoc 
pendet? Ergo sublata causa qua concinnantur atque conti- 
Dentur, concentus non amplius seque adesse videtur; ubi 
vero nervo medio sibi constante, unus ex ceteris discrepa- 
rit, merito quod huic respondet, deficit: celeri namque 
concinnatione praediti sunt. 


37. Quare quum vocis acumen a paucitate pendet, gravi- 
tas autem a copia (grave enim ob multitudinem grave est, 
acntum vero ob paucitatem celere) cur, inquam, ma- 
jus negotium est cantica canere acuta quam gravia, pauci- 
que reperiuntur qui superna cantare valeant, legesque 
reci: et acutze difficiles cantu, quia sursum intentze 
sunt, quamquam minus negotium sit movisse quod exi- 
guum quam quod multum est , ita ut vel in aere hoc idem 
adcidere oporteret? An vocem e natura mittere, aculam 
non idem certe est quod acutam cantare, sed mittunt qui- 
dem naturaliter acutam vocem omnia propter imbecillita- 
tem, eo quod aeris parum, non multum ciere possunt ; 
parum autem aeris velociter ferlur; in cantando vero vocis 
acumen vires integras significat: quod enim vehementer 
fertur, fertur celeriter : eapropter vocis acumen vires in- 
tegras significat : unde et tabidi acutam proferunt 
vocem. Praeterea laboriosum est superna cantare; gravia 
autem locum tenent inferiorem. 


(020, 911.) 


46. Διὰ τί ῥυθμῷ xal μέλει xal ὅλως ταῖς συμφω- 
γίαις χαίρουσι πάντες ; Ἧ ὅτι ταῖς xav φύσιν χινήσεσι 
χαίρομεν κατὰ φύσιν ( σημεῖον δὲ τὸ τὰ παιδία εὐθὺς 
Ὑξνόμενα χαίρειν αὐτοῖς )" διὰ δὲ τὸ ἔθος τρόποις με- 

δ λῶν χαίρομεν ῥυθμῷ δὲ “αίρομεν διὰ τὸ γνώριμον 
xol τεταγμένον ἀριθμὸν ἔχειν, xal χινεῖν ἡμᾶς τετα- 
Ὑμένως; οἰχειοτέρα γὰρ ἣ τεταγμένη χίνησις φύσει τῆς 
ἀτάχτου, ὥστε xal χατὰ φύσιν μᾶλλον. Σημεῖον δέ' 
πονοῦντες γὰρ xal πίνοντες xai ἐσθίοντες τεταγυένα 

10 σώζομεν xal αὔξομεν τὴν φύσιν xal τὴν δύναμιν, ἄτα- 
xta δὲ φθείρομεν xal ἐξίσταμεν αὐτήν" αἵ γὰρ νόσοι 
τῆς τοῦ σώματος οὐ χατὰ φύσιν τάξεως χινήσεις εἰσίν. 
Συμφωνίᾳ δὲ χαίρομεν, ὅτι κρᾶσίς ἐστι λόγον ἐχόντων 
ἐναντίων πρὸς ἄλληλα. Ὁ μὲν οὖν λόγος τάξις, ὃ ἦν 

45 φύσει ἡδύ" τὸ δὲ χεχραμένον τοῦ ἀχράτου πᾶν ἥδιον, 
ἄλλως τε χὰν αἰσθητὸν ὃν ἀμφοῖν τοῖν ἄχροιν ἐξ ἴσου 
τὴν δύναμιν ἔχοι" ἐν τῇ συμφωνία ὁ λόγος, 


39. Διὰ τί ἥδιόν ἐστι τὸ σύμφωνον τοῦ ὁμοφώνου; 

*H xol τὸ μὲν ἀντίφωνον σύμφωνόν ἐστι διὰ πασῶν; 
30 ἐχ παίδων γὰρ νέων καὶ ἀνδρῶν γίνεται τὸ ἀντίφωνον, 
οἵ διεστᾶσι τοῖς τόνοις ὡς νήτη πρὸς ὑπάτην' συμφωνία 
δὲ πᾶσα ἡδίων ἁπλοῦ φθόγγου ( 9€ ἃ δέ, εἴρηται), 
xal τούτων ἣ διὰ πασῶν ἡδίστη" τὸ ὁμόφωνον δ᾽ ἁπλοῦν 
ἔχει φθόγγον. Μαγαδίζουσι δ᾽ ἐν τῇ διὰ πασῶν συμ-- 
35 quvía , ὅτι χαθάπερ ἐν τοῖς μέτροις οἱ πόδες ἔχουσι 
πρὸς αὑτοὺς λόγον ἴσον πρὸς ἴσον, ἢ δύο πρὸς ἕν, ἢ xal 
τινα ἄλλον, οὕτω xal οἱ ἐν τῇ συμφωνίᾳ φθόγγοι λόγον 
ἔχουσι χινήσεως πρὸς αὑτούς. Τῶν μὲν οὖν ἄλλων 
συμφωνιῶν ἀτελεῖς αἱ θατέρου χαταστροφαί εἶσιν, εἰς 
80 ἥμισυ τελευτῶσαι" διὸ τῇ δυνάμει οὐχ ἴσαι εἰσίν" οὐ- 
σαι δ᾽ ἄνισοι, διαφορὰ τῇ αἰσθήσει χαθάπερ ἐν τοῖς 
μοροῖς ἐν τῷ χαταλύειν μεῖζον ἄλλων φθεγγομένοις 
ἐστίν. "Ert δ᾽ ὅπάτῃ συμδαίνει τὴν αὐτὴν τελευτὴν 
τῶν ἐν τοῖς φθόγγοις περιόδων ἔχειν" fj γὰρ δευτέρα 
85 τῆς νεάτης πληγὴ τοῦ ἀέρος ὑπάτη ἐστίν. Τελευτύν- 
σαῖς δ᾽ εἰς ταὐτόν, οὗ ταὐτὸν ποιούσαις, ἕν xal χοινὸν 

τὸ ἔργον συμθαίνει γίνεσθαι, χαθάπερ τοῖς ὑπὸ τὴν 
δὴν χρούουσιν" xal γὰρ οὗτοι τὰ ἄλλα οὐ προσαυ- 
λοῦντες, ἐὰν el; ταὐτὸν χαταστρέφωσιν εὐφραίνουσι 
40 μᾶλλον τῷ τέλει ἢ λυποῦσι ταῖς πρὸ τοῦ τέλους διαφο- 
ραῖς, τῷ τὸ ix διαφόρων τὸ χοινὸν ἥδιστον ἐχ τοῦ διὰ 
πασῶν γίνεσθαι. Τὸ δὲ μαγαδίζειν ἐξ ἐναντίων φω- 
νῶν διὰ ταῦτα ἐν τῇ διὰ πασῶν μαγαδίζουσιν. 


40. Διὰ τί ἥδιον ἀχούουσιν ἀδόντων ὅσα ἂν προε- 

46 πιστάμενοι τύχωσι τῶν μελῶν ἣ ἐὰν μὴ ἐπιστῶνται ; 
Πότερον ὅτι μᾶλλον δῆλός ἐστιν ὁ τυγχάνων ὥσπερ 
σχοποῦ,, ὅταν γνωρίζωσι τὸ ἀδόμενον, γνωριζόντων δ᾽ 
λδὺ θεωρεῖν ; Ἦ ὅτι συμπαθής ἐστιν δι ἀχροατὴς τῷ 
τὸ γνώριμον ἄδοντι; συνάδει γὰρ αὐτῷ" ἄδει δὲ πᾶς 
$0 γεγηθὼς 6 μὴ διά τινα ἀνάγκην ποιῶν τοῦτο. 


4“. Διὰ τί δὶς μὲν δι’ ὀξειῶν, ἢ δὶς διὰ τεττάρων οὐ 


συμφωνεῖ, δὶς διὰ πασῶν δέ: Ἦ ὅτι τὸ dv διὰ πέντε 


PROBLEMATUM * SECT. XIX, 58-41. | 411 


38. Cur numeris, modulis, ac denique consonan- 
tiis oblectantur omnes? An quod motibus naturalibus 
oblectamur secundum naturam (indicium, quod pueri 
nuper editi his oblectantur); modis tamen cantilenarum 
delectamur propter consuetudinem; sed enim rhythmo 
delectamur, quia cognitum ordinatumque numerum habet, 
movetque nos ordinate? motus enim familiarior natura est 
ordinatus quam inordinatus , ita ut quoque secundum na- 
turam magis sit. Argumentum, quod ubi ordinate et 
laboramus et bibimus et edimus, naturam viresque et ser- 
vamus εἰ augemus; contra ubi inordinate, depravamus 
naturam atque de suo statu dimovemus : morbi enim non 
naturalis ordinis corporis motiones sunt. X Consonantia 
vero delectamur, quod temperatio contrariorum est inter 
qua proportio intercedit. Proportio igitur ordo est, quem 
modo natura suavem esse proposuimus; temperatum 
autem omne suavius quam intemperatum est, praesertim si, 
dum sensibile est, pariter vim habeat utriusque extremi : 
iu consonantia enim proportid inest. 


39. Cur suavius consonans unisono est? An antiphonum 
quoque consonum diapason est? ex pueris enim, adolescen- 
tibus virisque consistit antiphonum, qui ita distant inter se 
tonis ut nete et hypate; omnis autem consonantia sono 
simplici suavior est ( cur autem ita sit, dictum jam est ), 
atque omnium consonantiarum suavissima diapason est. ; 
sequisonum contra simplicem habet sonum.  Magadizant 
autem in diapason consonantia, quia ut pedes carmi- 
num proportionem aut paris ad par, aut dupli ad unicum, 
autaliam quamdam inter $e obtinent , ita et soni qui con- 
sonantia continentur, motus proportionem inter se servant. 
Ceterarum igitur consonantiarum alterius exitus imperfecti 
sunt, quum finiant ad dimidium : quamobrem pares non 
sunt facultate , quumque dispares sint, discrimen percipit 
sensus, sicut in choris fit, ubi ad finem deventum est, 
ampliore quam alii voce utentibus. Adde quod hypalee 
adcidit, ut ejus soni eumdem circuituum exitum habeant 
( cum nete ) : secundus enim íctus quem aeri infligit nete , 
hypate est. Quum autem finiant in idem, quamvis non 
idem faciant, evenit ut opus unum communeque inde 
redundet, non secus ac illis adcidit qui vocis cantui in- 
strumentorum cantum jungunt ; nam etsi cetera tibiarum 
cantu non prosequantur, si in idem desinant, fine magis 
delectantur quam differentiis finem precedentibus mole- 
stantur, quía commune post diversa incidens suavissimum 
e consonantia diapason provenit. Magadizatio autem ex 
contrariis vocibus fit : hinc in consonantia diapason ma- 
gadizant. 


40. Cur lubentius canere audiunt modulos quos sciunt, 
quam quos ignorant? Utrum quoniam, ubi cantilenam 
adgnoscunt, melius patet cantorem veluti scopum adsequi ; 
ubi autem adgnoscunt, contemplatu dulce est? An quod 
auditor eodem adficitur modo ac qui notam exprimit canti- 
lenam, quippe qui «ocium sese praebet cantandi; solet 
autem quisque hilari animo cantare, nisi aliqua coactus 
necessitate id faciat ? 


41. Cur bis per acutos , aul bis diatessaron non conso- 


nant, bis diapason vero consonant? An quod diapente 
H4. 


411 ΠΡΟΒΛΗΜΆΤΩΝ * I6, v6, μγ΄. 


ἐστὶν ἐν ἡμιολίῳ λόγῳ, τὸ δὲ δια τεττάρων ἐν ἐπιτρίτῳ, 
ὄντων δ᾽ ἡμιολίων τριῶν ἑξῆς ἀριθμῶν, ἢ ἐπιτρίτων, 
ol ἄκροι πρὸς ἀλλήλους οὐδένα λόγον ἕξουσιν ; οὔτε 
qào ἐπιμόριοι, οὔτε πολλαπλάσιοι ἔσονται. Τὸ δὲ 

g διὰ πασῶν ἐπειδή ἐστιν ἐν διπλασίῳ λόγῳ,, δὶς τούτου 
γινομένου ἐν τετραπλασίῳ λόγῳ ἂν εἶεν οἱ ἄχροι πρὸς 
ἀλλήλους - ὥστ᾽ ἐπεὶ συμφωνία εὔλογον ἐχόντων φθόγ- 
yov πρὸς ἀλλήλους ἐστί, λόγον δ᾽ oi μὲν τὸ δὶς διὰ 
πασῶν διάλειμμα ἔχοντες πρὸς ἀλλήλους φθόγγοι ἔχου- 

10 σιν, of δὲ τὸ δὶς διὰ τεττάρων, ἢ δὶς διὰ πέντε οὐχ 
ἔχουσιν, οἷ μὲν δὶς διὰ πασῶν σύμφωνοι εἶεν ἄν, οἱ δ᾽ 
ἕτεροι οὔ, διὰ τὰ εἰρημένα. 


427. Διὰ τί, ἐάν τις ψήλας τὴν νήτην ἐπιλάθῃ, 5$ 
ὁπάτη μόνη δοχεῖ ὁπηχεῖν ; Ἦ ὅτι ἡ νεάτη λήγουσα xal 
μαραινομένη ὑπάτη γίνεται ; Σημεῖον δὲ τὸ ἀπὸ τῆς 
ὑπάτης τὴν νεάτην δύνασθαι ἄδειν" ὡς γὰρ οὔσης αὐτῆς 
ᾧδῆς νεάτης, τὴν ὁμοιότητα λαμθάνουσιν ἀπ᾽ αὐτῆς. 
᾿Επεὶ δὲ xal ἡχὼ ᾧδή τίς ἐστιν, ἁφή ἐστι φωνῆς τῆς 
νεάτης ληγούσης, ἦχος ὧν ὃ αὐτὸς τῷ τῆς ὑπάτης 
40 φθόγγῳ χινεῖ, εἰκότως τῇ ὁμοιότητι τὴν ὑπάτην ἢ νήτη 

δοχεῖ xtvetv* τὴν μὲν γὰρ νεάτην ἴσμεν οὗ χινεῖται 

ἐπιληφθεῖσα, τὴν δ᾽ ὁδπάτην αὐτὴν ὁρῶντες ἀχκατά- 
ληπτον οὖσαν, xal φθόγγου αὐτῆς ἀκούοντες, ταύτην 
οἰόμεθα ἠχεῖν" ὅπερ ἐπὶ πολλῶν ἡμῖν συμθαίνει, ἐφ᾽ 
45 ὧν μήτε τῷ λογισμῷ, μήτε τῇ αἰσθήσει δυνάμεθα εἰ- 
δῆσαι τὸ ἀχριδές, — "Ert εἰ πληγείσης τῆς νεάτης 
μάλιστα ἐντεταμένης συμθαίνει τὸν ζυγὸν χινεῖσθαι, 
οὐθὲν ἂν εἴη θαυμαστόν" χινηθέντος δὲ πάσας τὰς χορ- 
δὰς συγχινεῖσθαι χαί τιν’ ἦχον ποιεῖν οὐχ ἄλογον. 
80 Ταῖς μὲν οὖν ἄλλαις 6 τῆς νεάτης φθόγγος ἀλλότριός 

ἐστι xal λήγων xal ἀρχόμενος, τῇ δ᾽ ὑπάτη λήγων ὁ 

αὐτός" οὗ προστεθέντος τῇ ἰδίᾳ αὐτῆς χινήσει, ἐχείνης 

δόξαι πάντ᾽ αὐτὸν εἶναι οὐθὲν ἄτοπον. ὌΕσται δὲ 
μείζων ἃ & χοινὸς τῶν λοιπῶν χορδῶν ἦχος, ὅτι αἵ μὲν 

35 ὑπὸ τῆς νεάτης χαθάπερ ὡσθεῖσαι μαλαχῶς ἤχησαν, ἡ 
δὲ νεάτη πάσῃ τῇ αὐτῆς δυνάμει, οὖσα αὐτῶν σφοδρο- 
τάτη᾽ ὥστ᾽ εἰχότως καὶ τὸ δευτερεῖον αὐτῆς χρεῖττον 
ἂν εἴη ἢ τὸ τῶν ἄλλων * ὥστε xat βραχείας χινεῖσθαι, 
ὡς αὐταῖς τε γεγενημένης. 


ὁ 48. Διὰ τί ἥδιον τῆς μονῳδίας ἀχούομεν ἐάν τις 
πρὸς αὐλὸν ἣ λύραν ἄδῃ; Ἦ ὅτι πᾶν τὸ ἥδιον μιχθὲν 
ἡδίονι ἕν ἐστιν; Ὁ δ᾽ αὐλὸς ἡδίων τῆς λύρας, ὥστε 
καὶ ἡ ᾧδὴ τούτῳ μιχθεῖσα ἣ λύρᾳ ἡδίων ἂν εἴη, ἐπεὶ 
τὸ μεμιγμένον τοῦ ἀμίχτου ἥδιόν ἐστιν, ἐὰν ἀμφοῖν 

40 ἅμα τὴν αἴσθησίν τις λαμθάνη οἶνος γὰρ ἡδίων τοῦ 
ὀξυμέλιτος διὰ τὸ μεμῖχθαι μᾶλλον αὗτοῖς τὰ ὑπὸ τῆς 
φύσεως μιχθέντα ἢ ὑφ᾽ ἡμῶν" ἔστι γὰρ xat 6 οἶνος 
μιχτὸς ἐξ ὀξέος xal γλυχέος χυμοῦ. Δηλοῦσι δὲ xal αἱ 
οἰνώδεις ῥοαὶ χαλούμεναι. Ἢ μὲν οὖν QUÀ xal 6 

go αὐλὸς μίγνυνται abro, δι᾽ ὁμοιότητα (πνεύματι γὰρ 
ἄμφω γίνεται)" δ δὲ τῆς λύρας φθόγγος, ἐπειδὴ οὐ 
πνεύματι γίνεται, ἢ ἧττον αἰσθητὸν ἢ 6 τῶν αὐλῶν, 
ἀμιχτότερός ἐστι τῇ φωνῇ * ποιῶν δὲ διαφορὰν τῇ αἷ-- 


(921,9). 


quidem consonantia posita in proportione sesquialtera est, 
diatessaron vero in epitrita ; quum autem sesquialtera, aut 
epitrita tres numeros se invicem insequentes constituant, 
extremi nullam invicem proportionem habebunt : neque 
enim superparticulares , neque multiplices erunt. At dia- 
pason consonantia, quoniam dupla proportione consistit , 
bac geminata, quadruplam invicem proportionem extremi 
tenebunt , ita ut, quum consonantia ad sonos invicem bo- 
nam proportionem obtinentes pertineat, proportionemque 
soni habeant qui geminato diapason intervallo a se in- 
vicem distant, ii vero careant, qui bis diatessaron, aut 
bis diapente, idcirco soni quidem qui diapason gemioato 
distant, consoni erunt, ceteri vero non erant, ob eam quam 
reddidimus , causam. 


42. Cur, si quis neten , quum pulsaverit, adprebendat , 
sola hypate/subsonare videtur? An quod nete, ubi desi- 
nit elanguescitque, in hypaten transit? Indicium autem 
est, quod post hypaten neten canere licet : quum enim car- 
minis ultima sit chorda, similitudo ex ea petitur. Quum 
autem echo quoque cantus quidam sit, eaque eamdem 
moveat vocem a qua proficiscitur, id est a nete desinente, 
quae sane sono respondet hypates, merito ob similitudinem 
Dele movere hypaten videtur : nete enim quo se moveat 
adprehensa , novimus ; at hypaten ipsam ubi videmus inad- 
prehensam et tamen ejus sonum percipimus , ipsam sonare 
credimus : quod in multis nobis adcidit, in quibus neque 
raliocinatione, neque sensu ad amussim veritatem adsequi 
possumus. Ad liec si, nete maxima cum intentione pulsata, 
adcidat ut jugum moveatur, nihii sane mirum fuerit ; hoc 
autem moto nervos omnes una commoveri sonumque red- 
dere aliquem rationi non repugnat. Sonus igitur nete 
alienus a ceteris est, et desinens et incipiens ; cum hypate 
vero, ubi desinit, idem est : qui si ejus proprie motioni 
addatur, haudquaquam absurdurhb erit si universus sonus 
ab ea proficisci videatur. Amplior autem quam commu- 
nis reliquorum nervorum sonus erit, quoniam illi quidem 
à nete quasi molliter impulsi sonarunt, nete autem quz 
fidium omnium vehementissima est, sua tota potentia, 
ita ut secundaria ejus actio merito validior quam cetera- 
rum sit : hinc vel ubi levi motu agitantur, (ipsa reso- 
nabit ). 

43. Cur lubentius cantilenam solitariam audimus , ubi ad 
tibiam quam ubi ad lyram cantatur ὃ An quia omne suavius 
quod mistum cum suaviori est, unum efficit? Atqui tibia 
quam lyra suavior est, ita ut cantilena quoque mista cum 
tibia suavior sit quam si lyre& misceretur, quoniam quod 
mistum est, non misto est suavius, modo quis sensum 
amborum adcipiat simul : vinum enim aceto mulso suavius. 
est , quoniam quas natura miscuit, longe amplius invicem 
permista sunt quam qua nos, vinum quippe etiam ex acido 
ac dulci sapore mistum est. Probari hoc idem potest vel 
malis punicis, quae vinosa adpellamus. Ergo cantilena 
et tibia rhiscentur sibi mutuo ob similitudinem (spiritu 
enim utraque fiunt); sonus autem lyrae, quoniam nom 
spiritu fit, aut minus sensibiliter quam tibiarum , minus 
voci admiscere se potest, atque quum ad sensum discri- 


(o2-) 


σθήσει ἧττον ἡδύνει, καθάπερ ἐπὶ τῶν χυμῶν εἴρηται. 
Ἔτι ὃ μὲν αὐλὸς πολλὰ τῷ αὑτοῦ ἤχῳ xal τῇ ὁμοιό- 
τὴτι συγχρύπτει τῶν τοῦ ᾧδοῦ ἁμαρτημάτων, ol δὲ 
τῆς λύρας φθόγγοι ὄντες ψιλοὶ καὶ ἀμιχτότεροι τῇ 
& φωνῇ, χαθ᾽ ἑαυτοὺς θεωρούμενοι καὶ ὄντες αὐτοῖς συμ- 
φανῇ ποιοῦσι τὴν τῆς ὠδῆς ἁμαρτίαν, καθάπερ xavó- 
νες ὄντες αὐτῶν * πολλῶν δ᾽ ἐν τῇ ᾧδῇ ἁμαρτανομέ- 
νῶν, τὸ χοινὸν ἐξ ἀμφοῖν ἀναγχαῖον χεῖρον γίνεσθαι. 


44. Διὰ τί τῶν μὲν ἑπτὰ μέση χαλεῖται, τῶν δ᾽ 
40 ὀχτὼ οὖχ ἔστι μέσον; *H ὅτι ἑπτάχορδοι ἦσαν αἱ ἅρμο- 
νίαι τὸ παλαιόν, τὰ δ᾽ ἑπτὰ ἔχει μέσον; "Ἔτι ἐπειδὴ 
τῶν μεταξὺ τῶν ἄχρων τὸ μέσον μόνον ἀρχή τίς ἐστιν 
(ἔστι γὰρ τῶν θάτερον τῶν ἄχρων νευόντων ἔν τινι 
διαστήματι ἀνὰ μέσον ὃν ἀρχή), τοῦτ᾽ ἔσται μέσον. 
15 Ἐπεὶ 9 ἔσχατα [μέσον] ἐστὶν ἁρμονίας νεάτη xal ὑπάτη, 
τούτων δὲ ἀνὰ μέσον οἱ λοιποὶ φθόγγοι, ὧν f μέση 
καλουμένη μόνη ἀρχή ἔστι θατέρου τετραχόρδου, 
διχαίως μέση χαλεῖται" τῶν γὰρ μεταξύ τινων ἄχρων 
τὸ μέσον ἦν ἀρχὴ μόνον. 


45. Διὰ τί οἱ πολλοὶ ἄδοντες σώζουσι μᾶλλον τὸν 
ῥυθμὸν ἢ οἱ ὀλίγοι; Ἢ ὅτι μᾶλλον πρὸς ἕνα τε xat 
ἡγεμόνα βλέπουσι, χαὶ βραδύτερον ἄρχονται, ὥστε 
δον τοῦ αὐτοῦ τυγχάνουσιν ; ἐν μὲν γὰρ τῷ τάχει 
πλείων γίνεται ἣ ἁμαρτία, συμβαίνει δὲ τῷ ἡγεμόνι 
45 προσέχειν τοὺς πολλούς " ἰδιαζόμενος δ᾽ οὐδεὶς ἂν αὐτῶν 
διαλάμψειεν ὑπεράρας τὸ πλῆθος" ἐν δὲ τοῖς ὀλίγοις 
μᾶλλον διαλάμπουσιν διὸ καθ᾽ αὑτοὺς ἐν αὐτοῖς μᾶλ- 
λον ἀγωνίζονται 3) πρὸς τὸν ἡγεμόνα. 


20 


46. Διὰ τί ἐπὶ τὸ ὀξὺ ἀπάδουσιν οἱ πλεῖστοι; ἮΗ ὅτι 
30 ῥᾷον ὀξὺ σαι ἣ βαρύ; λδουσι γοῦν ὀξὺ μᾶλλον, xi 
ἐν ᾧ ἄδουσιν, ἁμαρτάνουσιν. 


47. Διὰ τί οἵ ἀρχαῖοι ἑπταχόρδους ποιοῦντες τὰς 
ἁρμονίας τὴν ὑπάτην, ἀλλ᾽ οὐ τὴν νήτην χατέλιπον; 
*H οὐ τὴν ὁπάτην, ἀλλὰ τὴν νῦν παραμέσην καλουμένην 

35 ἀφήρουν xal τὸ τονιαῖον διάστημα, ἐχρῶντο δὲ τῇ 
ἐσχάτη μέση τοῦ ἐπὶ τὸ ὀξὺ πυχνοῦ; διὸ xal μέσην 
αὐτὴν προσηγόρευσαν. Ἢ ὅτι ἦν τοῦ μὲν ἄνω τε- 
τραχόρδου τελευτή, τοῦ δὲ χάτω ἀρχή, xal μέσον 
εἶχεν λόγον τόνῳ τῶν ἄχρων ; 


48. Διὰ τί οἱ ἐν τραγῳδίᾳ χοροὶ οὔθ᾽ ὑποδωριστί, 
οὔθ᾽ ὑποφρυγιστὶ ἄδουσιν ; Ἦ ὅτι μέλος ἥχιστα ἔχου-- 
σιν αὗται af ἁρμονίαι, οὗ δεῖ μάλιστα τῷ χορῷ; ἮΖθος 
δ᾽ ἔχει fj μὲν ὑποφρυγιστὶ πραχτικόν" διὸ καὶ ἔν τε 
τῷ Γηρυόνη f, ἔξοδος xa ἡ ἐξόπλισις ἐν ταύτῃ πε-- 
45 ποίηται“ ἡ δ᾽ ὑποδωριστὶ μεγαλοπρεπὲς xal στάσιμον" 

διὸ x«l χιθαρῳδιχωτάτη ἐστὶ τῶν ἁρμονιῶν᾽ ταῦτα 

δ᾽ ἄμφω χορῷ μὲν ἀνάρμοστα, τοῖς δ᾽ ἀπὸ σχηνῆῇς 
οἰκειότερα " ἐκεῖνοι μὲν γὰρ ἡρώων μιμηταί * οἱ δ᾽ 
ἡγεμόνες τῶν ἀρχαίων μόνοι ἦσαν ἥρωες, οἱ δὲ λαοὶ 
so ἄνθρωποι, ὧν ἐστιν ὃ χορός" διὸ καὶ ἁρμόζει αὐτῷ τὸ 
Ἰοερὸν xoi ἡσύχιον ἦθος xol μέλος" ἀνθρωπικὰ γάρ᾽ 


40 


PROBLEMATUM,"* SECT. XIX, 44-48. 


nsnm — — ————ÀÀ————— ——É ADU EE απ πα" ονσππαπιπαπαπαιιναι αι, D— a, — — ——— Á———R—EX————— ERREUR ERREUR REPE AERE EP 


men pariat, minus demulcet, quomodo dictam de sapo- 
ribus est. Adde quoc tibia quidem sonitu suo cognatio- 
neque errores multos cantoris obcultat; soni vero lyrae 
quum nudi sint vocique adinisceri minus possint, quippe 
quee per se considerantur atque exsistunt , cantilense aber- 
rationem nobis manifestam reddunt , perinde ac si ejus 
normes essent; ubi vero multi in cantando errores com- 
mittuntur, commune quod ex ambebus provenit, deterius 
fieri necesse est. 


44. Cur nervum medium inter septem vocamus , quum 
inter octo nullum medium sit? An quod olim concentus 
nervis septem constabant, septem autem medium habent? 
Preterea quum eorum qua inter extrema continentur, 
solum medium principium quoddam est (quod enim in 
medio situm est eorum qus& aliquo intervallo ad alteru- 
trum vergunt extremum, principium est), medium erit 
quod principium est. Quum autem extrema concentus 
nete et hypate sint , hisque interjaceant reliqui soni , quo- 
rum medius nominatus solus principium alterius tetra- 
chordi est, jure medius vocatur : eorum enim que qoi- 
busdam extremis interjacent, medium solummodo princi- 


pium erat. 


45. Cur melius multi cantando numerum servare 
possunt quam pauci? An quod multi magis unum ducem- 
que respiciunt, tardiusque incipiunt, ita ut facilius idem 
adsequi possint ? plus enim erroris solet committi in celeri- 
tate, adciditque ut in ducem multi animum advertant; 
segregans vero sese nemo eorum exsuperata multitudine 
clarere poterit ; verum inter paucos facilius eminent : quam- 
obrem inter eos secum invicem potius quam cum duce 
certant. 


46. Cur in acutum plerique discrepant? An quod acu- 
tum facilius quam grave cantatur? Acutum igitur crebrius 
cantant, atque in eo quod cantant, errorem committunt. 


47. Cur veteres quum nervis septem concentus dispone- 
rent, hypatep, non vero neten , reliquerunt ? An non hypaten 
reliquerunt, sed eam quae paramese nostra setate vocatur, 
tonique intervallum tollebant, ultima vero densi acuto pro- 
pioris pro media utebantur? quamobrem mediam quoque 
eam adpellarunt. An quod superioris quidem tetrachordi 
finis, principium vero erat inferioris, el mediam tono pro- 
portionem inter extrema tenebat? 


48. Cur tragrediarum cliori neque subdorio, nec sub- 
phrygio modo canunt ? An quod modulamine minime pre- 
diti sunt hi modi , quo choro inprimis opus est? Mores vero 
subphrygius obtinet activos : quamobrem in Geryone exi- 
lus et armatus eo modo conscripti sunt ; subdorius vero 
magnificus atque statarius est : quocirca et omnium maxime 
modorum citharee convenit; sed hi ambo choro quidem non 
congruunt, histrionibus vero familiariores sunt : etenim hi 
heroas imitantur; velerum autem soli duces erant heroes, 
sed populi homines erant, quibus chorus consistit : qua- 
propter et choro competunt mores modulique flebiles et 
tranquilli, quippe quí humani sunt; hec autem ceteri 


214 IIPOBAHMATON, * IO, μ0-Κ, ε΄. 


ταῦτα δ᾽ ἔχουσιν αἱ ἄλλαι ἁρμονίαι, ἥκιστα δ᾽ αὐτῶν 
$ ὑποφρυγιστί᾽ ἐνθουσιαστιχὴ γὰρ xat βαχχική. Κατὰ 
μὲν οὖν ταύτην πάσχομέν τι παθητιχοὶ δ᾽ ol ἀσθενεῖς 
μᾶλλον τῶν δυνατῶν εἰσιν" διὸ xal αὔτη ἁρμόττει τοῖς 

5 “οροῖς" χατὰ δὲ τὴν ὑποδωριστὶ χαὶ ὁποφρυγιστὶ πρατ- 
τομεν, ὃ οὐχ οἰχεῖόν ἐστι χορῷ" ἔστι γὰρ ὃ γορὸς xr 
δευτὴς dmpaxtog: εὔνοιαν γὰρ μόνον παρέχεται οἷς 
πάρεστιν. 


49. Διὰ τί τῶν τὴν συμφωνίαν ποιούντων φθόγγων 
Ι0 ἐν τῷ βαρυτέρῳ τὸ μαλακώτερον; Ἦ ὅτι τὸ μέλος τῇ μὲν 
αὑτοῦ φύσει μαλαχόν ἐστι xal ἠρεμαΐον, τῇ δὲ τοῦ 
ῥνθμοῦ μίξει τραχὺ xol χινητιχόν; ᾿Επεὶ δ᾽ ὃ μὲν 
βαρὺς φθόγγος μαλαχὸς xal ἠρεμαῖός ἐστιν, 6 δ᾽ ὀξὺς 
χινητιχός, xai τῶν ταὐτὸ μέλος ἐχόντων εἴη ἂν μαλα- 
15 χώτερος ὁ βαρύτερος ἐν ταὐτῷ μέλει μᾶλλον" ἦν γὰρ 
τὸ μέλος αὐτῷ μαλαχόν. 


δ0. Διὰ τί ἴσων πίθων xat ὁμοίων ἐὰν μὲν 6 ἕτερος 
χενὸς ἦ, 6 δ᾽ ἕτερος εἰς τὸ ἥμισυ διάμεστος, διὰ πα- 
σῶν συυφωνεῖ ἡ ἠχώ; Ἢ ὅτι διπλασία γίνεται xal ἢ 
30 ix τοῦ ἡμίσεως τῆς Ex τοῦ χενοῦ; τί γὰρ διαφέρει 
τοῦτο ἢ ἐπὶ τῶν συρίγγων ; δοχεῖ γὰρ ἡ θάττων χίνησις 
ὀξυτέρα εἶναι, ἐν δὲ τοῖς μείζοσι βραδύτερον ὁ ἀὴρ 
ἀπαντᾷ, καὶ ἐν τοῖς διπλασίοις τοσούτῳ. xal ἐν τοῖς 
ἄλλοις ἀνάλογον. Συμφωνεῖ δὲ διὰ πασῶν χαὶ ὃ δι- 
25 πλασίων ἀσχὸς πρὸς τὸν ἥμισυν. 


TMHMA Κ. 
ΟΣΑ ΠΕΡῚ GAMNOYZ KAI ΛΑΧΑΝΩΔΗ. 


1. Διὰ τί τὸ ἁλυχὸν ὕδωρ τὰ μὲν σέλινα δέχεται, τὸ 
δὲ πράσον o0 ; Ἢ ὅτι τοῦ μὲν ἀσθενεῖς αἱ ῥίζαι, τοῦ δ᾽ 
ἰσχυραί; τὸ δ᾽ ἰσχυρότερον ἀπαθέστερον. 


9. Διὰ τί λέγεται: 
80 μίνθην ἐν πολέμῳ μήτ᾽ ἔσθιε, μήτε φύτενε; 
Ἦ ὅτι χαταψύχει τὰ σώματα (δῆλοι δ᾽ ἢ τοῦ σπέρμα- 
toc φθορα), τοῦτο δ᾽ ὑπεναντίον πρὸς ἀνδρείαν xal θυ- 
μὸν ταὐτὸν ὃν τῷ γένει; 


3. Διὰ τί ἔνια ἄνθος ἔμοντα ἄχαρπα ἐστιν, οἷον σί- 
86 χυος xol χολόκυνθα xai δόχ; Ἦ οὐχ ἄχαρπα, ἀλλὰ 
ταῦτα καρπός ἐστιν; Περικάρπιον γοῦν ἐστι τὸ ἀνθοῦν, 

ὃ δὲ σίχυος περικάρπιον. 


4. Διὰ τί τῶν φυομένων τὰ μὲν ἑψανά, τὰ δ᾽ ὠμὰ 

βρωτά; Ἦ ὅσων οἱ χυμοὶ μὴ εὐθὺς ἐδώδιμοι, τούτων 

40 πυρωθέντων γλυχύτεροι γίνονται ὑπὸ τοῦ θερμοῦ, ὅσων 
δ᾽ εὐθύς, xal ὠμὰ ἐδώδιμα ; 


5. Διὰ τί τὰ μὲν ἑψανά, τὰ δ᾽ ὀπτανά; Ἦ ὅτι τὰ 
μὲν δγρότερα οὗ τοσοῦτον, τὰ δὲ ξηρότερα οὐ μᾶλλον 


(912,923.) 


modi praestant, atque inter eos minime subphrygius ( phry- 
gius?) : hic enim numinis adflatui atque orgiis con- 
venit. Hoc igitur modo patimur aliquid ; sunt autem im. 
becilli validis patibiliores : quamobrem iste quoque modus 
choris convenit ; subdorio vero atque subphrygio agimus, 
quod choro proprium non est : est enim chorus curator 


otiosus, quippe qui benevolentiam duntaxat hia prestat 
quibus adest, 


molliores sunt? An quod cantus sua quidem natura mollis 
est et quielus, sed admisti numeri ratione asper reddi- 
tur et movendi vim adquirit? Quum igitur gravis quidem 
sonus mollis quietusque sit , acutus contra movendi facul- 
fate polleat, eorum quoque qui eamdem cantilenam ha- 
bent , mollior potius erit qui gravior eodem carmine conti- 
netur ; ejus namque cantus mollis erat. 


50. Cur parium similiumque doliorum si alterum qui- 
dem ipane , allerum vero ad dimidium plenum sit , echo 
diapason consonantiam refert? An quod echo quoque e 
semipleno proveniens duplum echus inanis exsistit ? quid 
enim inlerest num id bic eveniat, an in fistulis? motus 
namque celerior acutior esse videtur; ampliora vero aer 
tardius ingreditur, ut duplis duplo, sic celeris pro por- 
tione. Uter autem duplus per consonantiam quoque diapa- 


49. Cur inter sonos qui harmoniam constituunt, graviores 
son cum dimidiato consonat. 


| SECTIO XX. 
| QUE AD FRUTICES ET OLERACEA PERTINENT. 


1. Curaquam salsam apium quidem recipit, porrum vere 
non ? An quod alterius quidem radices imbecille, alterius 
vero valid: sunt? adfectibus enim melius resistit quod 
validius est. 


2. Cur dicunt : 
Mentham belli tempore neque edito, nec serito ? 
An quia refrigerat corpora, ut corruptione constat seminis, 
id autem adversum est fortitudini atque animo, quum ge- 
nere sil idem? 


3. Cur aliqua fructu carent , quum florem habeant , ut 
cucumis , cucurbita, malus punica ? An fructu non carent ,. 
sed hec ipsa fructus sunt? Fructus igitur involucrum est 
quod florem gerit; cucumis autem fructus involucrum 
est. 


4. Cur eorum qua terra gignit , alia quidem cocta , alia 
vero cruda sunt cibo idonea? An quorumcumque succi e- 
sculenti non prolinus sunt , eorum igni expositorum du!- 
ciores redduntur a calore ; quorumcumque autem proü- 
nu$, hzc etiam cruda edi possunt ? 


5. Cur alia quidem elixare, alia vero assare oportet? An 
quod humidiora quidem non ealenus, sicciora vero non 


(sos.) 
ξηρανθῆναι δεῖ ; ἑψόμενα δὲ πάντα ὑγρότερα xal μα- 
λαχωτερα" τὰ δ᾽ ἧττον ὑγρὰ ἂν πυρωθῇ, γίνεται 
Z L 
ξηρά, 


6. Διὰ τί δὲ τὰ μὲν ἄδρωτά ἐστι, τὰ δὲ βρωτά; Ἦ 

& διὰ τοὺς χυμούς: ὅσα γὰρ xal ὠμὰ ἀπέπτους ἔχει xol 

πυρούμενα μὴ μεταύαλλει, d6pura- ὅσων δὲ βρω- 

τὸν μὲν ὄγυμός, ἰσχυρότερος δέ, ταῦτα ἡδύσματά ἐστιν; 

τὰ γὰρ ἐν μιχρῷ ἔχοντα πολλὴν δύναμιν τῶν βρωτῶν 
ἡδυντικὰ τῶν ἐν πολλῷ. 


10 7. Διὰ τίνα αἰτίαν τὰ μὲν μέγρι σπέρματος τῶν 
φυτῶν ζῇ, εἶτα ἐνεγχόντα αδαίνεται, οἷον ἢ πόα xal 
τὰ καλούμενα λάχανα, τὰ δ᾽ οὔ, ἀλλὰ πολλάχις φέ- 
ρει, χαὶ τῶν μέχρι σπέρματος ζώντων τὰ μὲν πολλὰ 
ἐπέτεια, τὸ δ᾽ ἱπποσέλινον τῷ δστέρῳ ἔτει φέρει χαρ- 

15 πόν, καὶ ἐνέγχαν ἐξαυαίνεται; Ἢ ἅπαντα μὲν μέχρι 
τούτου ἀχμάζει, ἕως ἂν χατὰ τὸ σπέρμα ἀχμάζη, ἐπεὶ 
xal οἱ ἄνθρωποι μέχρι τριάχοντα ἐτῶν ἐπιδιδόασιν, 
δτὲ μὲν τῷ πλήθει, ὁτὲ δὲ τῇ παχύτητι" ὅταν δὲ 
μηχέτι δύνηται φέρειν, ὥσπερ ἐχεῖ, αδϑαίνεται xal χα - 

20 ταγηράσχει᾽ τὰ δὲ βραδέως xal χατὰ λόγον; Δι᾽ ἣν 
μὲν οὖν αἰτίαν τὰ μὲν βραχύδια, τὰ δὲ μακρόδιά 
ἐστιν, ἄλλος ἔστω λόγος ἐπεὶ δ᾽ ἔστι πᾶσιν ὅρος ἣ τοῦ 
σπέρματος τελείωσις, ἀνάγχη τοῖς μὲν βραγχνδίοις 
ἅπαξ, 3j ὀλιγάχις ἐνεγχεῖν χαρπόν, τοῖς δὲ μαχρο-- 

25 (ote πολλάχις, ὥστε τὰ μὲν ἀσθενέστατα ἅπαξ ἐνέγχοι 
(διὸ ἀνάγκη αδαίνεσθαι), xal τούτων τὰ μὲν δυνάμενα 
ἐνιαυτῷ ἐπέτεια εἶναι, τὰ δέ, ὥσπερ τὸ ἱπποσέλινον, 
τῷ ὑστέρῳ ἔτει, ὥσπερ τὰ δένδρα χαὶ τὰ φυτά. 


8. Διὰ τί σελίνου, ἐάν τις περιορύξας μέχρι χάτω 

80 πρὸς τὰς ῥίζας περιδάλλη τῶν καχρυδίων, εἶτα ἄνω- 

θεν τὴν γῆν, xat οὕτως don, παμμεγέθεις γίνονται αἱ 

ῥίζαι; Ἦ διότι τὸ χαχρύδιον θερμὸν ὃν xat σομφὸν χατ- 

ἔχει μὲν σύνολχον τὴν τροφὴν xal οὐ προΐεται ἄνω, 

πέττει δὲ θερμὸν ὄν, ὥστε πολλὴν τὴν αὔξησιν γίνε- 
35 σθαι: 


9. Διὰ τί, ἐάν τις τὰς χολοχύνθας εὐθὺς μιχρὰς 
οὖσας χρύψη τῇ γῇ» ἣ τοὺς σιχύους, μείζους γίνονται ; 
Ἦ διότι τὰ πνεύματα χαὶ 6 ἥλιος ξηραίνοντα ἀφαιροῦν- 
ται τὴν αὔξησιν, χαὶ τοὺς ὄγχους ἐλάττους μὲν ποιοῦσι 

40 πάντων, στιφροτέρους δέ, ὥσπερ xal τῶν δένδρων τά 
τ᾽ ἐν προσηνέμοις xai εἱλώδεσι xat τὰ ἐν χοίλοις xai 
ἐφύδροις (τὰ μὲν γὰρ μεγάλα γίνονται καὶ cougd, τὰ 
δὲ μιχρὰ xol πυχνά 7" ἐν δὲ τῇ γῇ χρυφθέντα ἐναντία 
πάσχοντα ἐναντίως ἀποδαίνει; “Ὁμοίως δὲ xoi τὰ 

45 εἷς ἀγγεῖα τιθέμενα, σίχυοι εἰς νάρθηχας χοίλους, 3| 
χαλυπτῆρας, καὶ δοιαὶ καὶ μῆλα εἰς χύτρας, τὰ μὲν 
μεγάλα, σομφὰ δέ, οἱ δὲ μικροὶ στερροὶ αὐξανόμενοι 
μὴ εἰς ἀντίτυπον. Αἰτία δ᾽ fj τροφὴ πλείων γινομένη 
διὰ τὸ μήτ᾽ ἀποπνεῖσθαι, μήτε ξηραίνεσθαι" τὸ γὰρ 

τς ἀποστένον χωλύει ταῦτα πάσχειν. 


PROBLEMATUM, * SECT. XX, 6-9. 


215 


amp.ius exsiccare oporlet? elixa enim humidiora mollio- 
raque sunt omnia; qux vero minus humida sunt, hzc 
igni exposita sicca evadunt. 


6. Cur porro alia quidem non esculenta sunt, alia 
vero esculenta? An cause succi sunt? quaecumque enim 
el cruda ubi sunt, succum continent coctioni renitentem, 
et igni exposita non immutantur, cibo inepta sunt ; quo- 
rumcumque autem succus esculentus quidem est, sed va. 
lidior, lec condimenta sunt? esculenta enim que exiguo 
corpore vim magnam obtinent , condire valent ea quae in 
ampio. 


7. Quam ob causam stirpium alie quidem ad semen 
usque vivunt , deinde quum semen tulerint, exarescunt, 
ut gramen et qui olera nominamus, alie vero non, sed 
ssepius ferunt, atque earum quoque qua ad semen usque 
ferendum vivunt, plerzeque quidem annua sunt , hippo- 
selinum vero anno postero fructum fert , quumque tulerit, 
exarescit? An omnia quidem eatenus vigent, donec semine 
vigent, quum et homines ad annum trigesimum usque 
proficiunt, modo quidem copia , modo vero crassitudine; 
ubi autem semen ferre non amplius possunt, quemad- 
modum illic , obarescunt atque consenescunt ; alia tandem 
tardius, idque pro portione? Verum quam ob causam 
aliis quidem longum vitae spatium, aliis vero breve datum 
sit, ad alium relegetur tractatum ; sed quum omnibus ter- 
minus sit perfectio seminis, quorum vita brevi quidem 
tempore continetur, haec semel, aut rarenter, longeva vero 


'sepe fructificare necesse est, ita ut quae imbecillissima 


sunt, semel proferant ( eapropter exarescant necesse est), 
ac eorum ipsorum que uno anno proferre possunt, alia 
quidem annua sint, alia vero, ut hipposelinum , postero 
anno ferant, quemadmodum arbores et planta: 


8. Cur, si quis apium radice tenus circumfodiat, alque 
polentam undique radicibus adjiciat, deinde terram adag- 
geret atque sic irriget, radices pergrandes pullulant? An 
quod natura polenta calida quidem et fungosa quum sit, 
pabulum corrasum delinet, nec sursum demittit : quura 
vero calida, concoquit , ita ut amplum fiat incrementum ? 


9. Cur, si quis cucurbitas protinus parvulas condide- 
rit sub terram, vel cucumeres, majores fiunt? An quod 
venli et sol exsiccando incrementum demunt, molemque 
einnium rerum minorem quidem, sed spissiorem reddunt, 
quemadmodum el arbores qua loca vento sol:que expo- 
sita tenent, quaque in cavis manent el riguis ( live enim 
magne fungoseque fiunt, ille vero parvee et spissa); 
at vero terra obculta, quoniam contrario modo adliciun- 
tur, contrario modo inde abeunt ? Similiter et que vasis im- 
penuntur, ut. cucumeres iu ferulas cavas, aut tegulas , et 
mela punica, aut quaevis alia mala in ollas , ampla quidem 
redduntur, sed fungosa; parvi vero cucumeres solidi sunt , 
quia crescentes resistenti non innituntur. Causa autem 
est quod alimentum copiosius fit, quoniam flatu non au- 
fertur, nec exarescit : id enim quod protegit, Impedit 
quominus ita adficiantur. 


816 


10. Διὰ τί τα σπέρματα τῶν δριμέων φυτῶν δριμύ- 
τερά ἐστιν 3| αἱ ῥίζαι καὶ τὰ φύλλα ; Ἦ διότι ἐχ τοῦ σπέρ- 
ματος γίνεται ἅπαντα, xal εἷς τὰ ἄλλα δίδοται μέρη 
ix τούτου,, οἱονεὶ ἐνυπάρχοντα, ὥς φασί τινες, καὶ οἱ 

& χυμοὶ xal αἵ ὀσμαί, ἐπεὶ xol αἱ ὀσμαὶ ἴδιοι γίνονται 
ἄμα τοῖς σπέρμασιν ἅπασιν; Εἰ οὖν ix τούτου xal 
τοῖς ἄλλοις ἢ ὀριμύτης ὑπάρχει, εὔλογον xal αὐτὸ 
ἐπάρχειν μάλιστα. 


n. Διὰ τί αἴ ῥαφανῖδες αἱ λεπταὶ δριμύτεραι; "H 
I0 ὅτι αἵ μείζους διὰ τὸν χρόνον πεπεμμέναι μᾶλλον: 


12, Διὰ τί ἢ χάππαρις οὐχ ἐθέλει ῥαδίως ἐν τοῖς 
ἐργασίμοις γίνεσθαι χωρίοις (πολλοὶ γὰρ πεπείρανται 
χαὶ ῥίζας μεταφέροντες καὶ σπέρματα καταθάλλοντες" 
ἐνιαχοῦ γὰρ λυσιτελεῖ μᾶλλον τῶν ῥόδων), ἀλλὰ φύε- 

15 ται μάλιστα ἐπὶ τῶν τάφων, ὅτι ἀδατώτατος Ó τόπος 
ἐστίν; Περὶ δὲ δὴ τούτου xat ὅσα ἄλλα τοιαῦτα, δεῖ 
λαθεῖν ὅτι οὐχ ἅπαντα ἐκ τῆς αὐτῆς ὕλης γίνεται, οὐδ᾽ 
αὔξεται, ἀλλ᾽ ἔνια ἐξ ἄλλων φθορᾶς χαὶ ἐξ ἀρχῆς γί- 
νεται xai αὐξάνεται, οἷον οἵ φθεῖρες καὶ αἱ τρίχες ἐν τῷ 

20 σώματι διαφθειρομένης τῆς τροφῆς, καὶ ἀεὶ τὸ χεῖρον 
ἔχοντος. Ὥσπερ οὖν χαὶ τῶν ἐν σώματι ἔνια γίνεται 
ἐκ περιττώματος τροφῆς, τοῦτο δ᾽ ἐστὶν ἀπεψία, xol 
οὗ μὴ ἐδύνατο κρατῆσαι ἢ φύσις, τὰ μὲν προχειρό- 


vata εἷς χύστιν xal χοιλίαν ἀποχρίνεται, ἐξ ἐνίων δὲ 


25 ζῷα γίνεται (διὸ xal αὐξάνονται ταῦτα ἐν γήρᾳ xal 


νόσοις), οὕτως ἐν τῇ γῇ τὰ μὲν Ix πεπεμμένης τῆς 
τροφῆς γίνεται xal αὐξάνεται, τὰ δ᾽ ἐκ περιττωμάτων 
xal ἐναντίως ἐχόντων. Ἢ δὲ γεωργία πέττει xol 
ἐνεργὸν ποιεῖ τὴν τροφήν" ἐξ ἧς συνίστανται οἱ ἥμεροι 

80 χαρποί. Ἃ μὲν οὖν ἐχ τοιαύτης γίνεται ἡμερότητος, 
ἥμερα χαλεῖται διὰ τὸ ἀπὸ τέχνης ὠφελεῖσθαι, ὥσπερ 
παιδευόμενα - ὅσα δὲ μὴ δύναται, ἣ xat ἐξ ἐναντίως 
ἔχοντος συνίσταται, ταῦτα ἄγριά ἐστι χαὶ οὐκ ἐθέλει 
γίνεσθαι ἐν γεωργησίαῳ" fj γὰρ γεωργία φέρει αὐτὰ 

35 παιδεύουσα * ἐχ γὰρ φθορᾶς γίνεται * ὧν καὶ ἡ κάππα- 
οἷς ἐστιν. 


13, Διὰ τί, ἐάν τις ῥαφανίδων, ὅταν μάλιστα 
ἀχμάζωσι τοῦ χειμῶνος, ἀποτεμὼν τὰ φύλλα περι- 
σάξῃ τὴν γῆν καὶ χαταπατήση ὥστ᾽ ἀποστέγειν τὸ 

40 ὕδωρ, αὗται ἐν τῷ θέρει γίνονται ἄπλετοι τὸ πάχος ; Ἦ 
ὅτι τοῦ μὲν μὴ φθείρεσθαι τὸ περισεσάχθαι αἴτιον, 
χωλῦον τὸ ὕδωρ σήπειν, ἣ δὲ τροφή ἣν ἄνω ἀφίει εἰς 
τὸν βλαστόν, εἰσέρχεται εἰς αὐτήν, ὥστ᾽ ἀνάγκη αὐτὸν 
μείζω γίνεσθαι, ἢ ἀφιέναι παραῤλαστάνουσαν ἄλλας 

45 ῥίζας, ὥσπερ τὰ χρόμμνα ; καὶ γὰρ ταῦτα, ἐὰν μή 
τις ἐχτίλη ἐπέτεια, ἀλλ᾽ ἐάσῃ τὸν χειμῶνα, πολλαπλά-- 
σια γίνεται. Τὰ μὲν οὖν χρόμμυα τῶν παραῦλαστα- 
νόντων ἐστίν, ἢ δὲ ῥάφανος οὔ, ὥστ᾽ ἀνάγκη αὐτὴν 
γίνεσθαι παχεῖαν διὰ τὸ πᾶσαν λαμθάνειν τὴν τροφήν. 


0 — 14. Διὰ τί, ἐάν τις σιχύους, ἢ χολοχύνθας περὶ φρέαρ 


φυτεύσας, ὅταν ὡραῖοι ὦσι, καθεὶς εἷς τὸ φρέαρ ἀπο- 


IIPOBABMATON "* K, vd. 


——————————————————————MÓÓ Qs 


(025,924.) 


10. Cur plantarum acrium semina acriora sunt quam 
radices et folia? An quod e semine omnia oriuntur, cete- 
risque omnibus partibus ex eo, tamquam elementa qua 
jam antea prsesto erant , ut quidam aiunt, sapores et odo- 
res subpeditantur ? nam odores proprii etiam apud omnes 
una cum seminibus proveniunt. Quodsi igitur acritudo 
ceteris quoque ex eo subpetit, ipsum etiam maxime hujus- 
modi esse ralio exigit. 


11. Cur tenues radicule acriores sunt? An quod am- 
pliores tempore magis concoctie sunt? 


12. Cur capparis locis provenire cultis haud facile solet 
( multi namque tentarunt, el radicibus translatis οἱ semini- 
bus sparsis : passim enim majus praestat lucrum quam 
rosa»), sed crescit praecipue in sepulcris, quod (ubi?) maxime 
invius est locus? Igitur de hoc ceterisque generis ejusdem 
sumere illud oportet, quod non omnia eadem ex materia 
consistunt , aut augentur, sed sunt quae ex aliorum cor- 
ruptione vel e principio consistant et augeantur, ut pedi- 
culi et pili, ubi alimentum in corpore corrumpitur, et quo- 
tiescumnque pejus se habet. Ergo ut eorum que in corpore 
exstant, nonnulla ab excremento proveniunt alimenti , hoc 
autem cruditas est, et quod natura superare non potuit : 
quorum ea quidem qua& in promptu maxime sunt, in vesicam 
et alvum secernuntur, aliqua vero animalia producunt (unde 
eliam in senectute et morbis heec augentur ), sic in terra 
alia quidem ex concocto alimento οἱ consistunt et augen- 
tur, alia vero ab excrementis iisque quie contrariam ob- 
tinent. conditionem. Cultura autem concoquit redditque 
efficax alimentum : e quo mansueli fructus consistunt. 
Qua igitur ex hujuscemodi mansuetudine procreantur, 
hiec mansueta adpellantur, eo quod arte juvantur et quasi 
educantur; quse autem cumque nequeunt, aut etjam ex 
centraria elementorum conditione prodeunt, hec aylve- 
stria sunt cullisque locis crescere non solent, quippe 
quum cuitus plantas sustinet atque educat : haec enim 
corruptione fiunt : quo e genere capparis quoque est. 


13. Cur, si quis radicularum folia hyeme , quo tempore 
maxime vigent, absciderit terramque adaggerarit et con- 
culcarit , ita ut aquam arceat , radiculz per testatem cras- 
situdine mira proveniunt? An propterea quia ne corrum- 
pantur quidem, causa adaggeratio est, qure aquam putre- 
facere prohibet; alimentum vero, quod ad germen sursum 
transmittebat , radicem intrat, ita ut vel amplior fiat ne» 
cesse sit, vel suo de latere radices alias mittat germinans 
modo ceparum? ha enim multiplices fiunt , si quis quot- 
annis non evellat, sed per byemem relinquat.  Cepe 
itaque pertinent ad plantas quse e latere germina mittunt; 
radicula vero non, ifa ut necesse sit ipsam crassescere, quia 
omne recipit alimentum. 


14. Cur, si quis cucumeres, aut cucurbitas apud puteum 
plaptaverit , atque tempore opportuno in puteum demlssos 


(924,935. ). 


στεγάση, γίνονται δι᾿ ἔτους χλωροί; ᾿Η διότι ἥ τ᾽ ἀπὸ 
τοῦ ὕδατος ἀτμὶς ψύχουσα χωλύει ξηραίνεσθαι χαὶ 
παρέχει θάλλοντα, xal τὸ ἀποστέγειν τούτους xat τὰ 
πνεύματα τρέφει τὰ ηὐξημένα " τοῦ δὲ διαμένειν at- 
& ttov τὸ ἔχειν τροφὴν ἐωμένων τῶν ῥιζῶν; xal γὰρ ἐάν 
τις ἀφελὼν τὴν βλάστην, ὅταν καρποφορήσωσι, χαὶ 
ἀποτεμὼν περισάξη καὶ χαταπατήση τὴν γῆν περὶ τὰς 
δίζας, πρωΐμους οἴσει σιχύους, ὡς δυναμένων σώζεσθαι 
τῶν ῥιζῶν * οὐ γὰρ ἔσται σίχυος τῶν προετείων. Θᾶττον 
[0 δ᾽ αὐτοὶ τῶν σπειροιμένων οἴσουσι χαρπὸν διὰ τὸ πολὺ 
προὐπάρχειν τοῦ ἔργου τῇ φύσει τὰς ῥίζας, τοῖς δὲ 
σπείρομένοις δεῖν γίνεσθαι τοῦτο πρῶτον, ἐν ἧ περισά- 
ξεις ἁλέαν ποιεῖν, ὥστε σώζεσθαι χαὶ θᾶττον ἐνιέναι 
βλαστόν" διὸ xal ἐάν τις χειμῶνος φυτεύσῃ σπέρμα 
15 σιχύου ἐν ταλαρίσχοις καὶ ἄρδηται θερμῷ χαὶ εἷς τὸν 
ἥλιον ἐχφέρη x«l παρὰ πυρὶ τιθῇ, πρώϊμοι σφόδρα 
ἔσονται, ἐὰν ὡς ἔχει σὺν τοῖς ταλάροις εἷς τὴν ἴχνου- 
μένην ὥραν εἷς τὴν γῆν φυτεύσῃ. 


15. Διὰ τί ἀρδεύουσιν ἕωθεν, ἢ νυχτός, ἢ δείλης ; 
30 Πότερον ἵνα μὴ ὃ ἥλιος ἀναλώσῃ; ^H ὅτι, ἐὰν ἦ θερμὸν 
τὸ ὕδωρ, διαφθείρει τὰ ἀρδόμενα ; 


16. Διὰ τί τὰ εὐώδη οὐρητικά, καὶ σπέρματα xal 
φυτά ; Ἢ ὅτι θερυὰ καὶ εὔπεπτα, τὰ δὲ τοιαῦτα οὐρη- 
τιχά; ταχὺ γὰρ λεπτύνει fj ἐνοῦσα θερμότης, xai f, 
25 ὀσμὴ οὐ σωματώδης, ἐπεὶ xal τὰ μὴ εὐώδη, οἷον σχό- 

ροδα, διὰ τὴν θερμότητα οὐρητιχά, μᾶλλον μέντοι 

συντηχτικά, Θερμὰ δὲ τὰ εὐώδη σπέρματα, διότι 
ὅλως ἡ 9813) διὰ θερμότητά τινα γίνεται " ἀλλὰ τὰ δυσ- 
ὠδηοἄπεπτά ἐατιν. Δεῖ δὲ μὴ μόνον εἶναι θερμά, 

30 ἀλλὰ καὶ εὔπεπτα,, εἰ ἔσται οὐρητικά, ὅπως συγχατ-- 
ἰόντα λεπτύνη τὰ ὑγρά. 


17. Διὰ τί θᾶττον ἐχχαυλεῖ τῶν λαχάνων τὰ ἐχ 
παλαιοτέρου σπέρματος, οἷον τριετοῦς, ἢ διετοῦς ἢ τὰ 
ἐχ τῶν προσφάτων ; Ἦ ὅτι ὡς ἐπὶ τῶν ζῴων θᾶττον 

35 σπέρμα φέρει τὸ ἀχμάζον, οὕτω xal τῶν σπερμάτων τὰ 
μὲν λίαν παλαιὰ ἐξίχμασται τὴν δύναμιν, τὰ δ᾽ ἀσθε- 
νέστερα διὰ τὸ ἔτι ἔχειν περίττωμα μὴ οἰχεῖον, τὰ δὲ 
μέσα τῷ χρόνῳ ἰσχυρότατα ἀπεληλυθότος τοῦ ὑγροῦ ; 
Θᾶττον οὖν σπέρμα φέρει τὸ δ᾽ ἐχχαυλεῖν τοῦτό ἐστιν" 

40 ἐκ γὰρ τοῦ χαυλοῦ τὸ σπέρμα. 


18, Διὰ τί πήγανον χάλλιστον xal πλεῖστον γίνεται, 
ἐάν τις ἐχφυτεύσῃ εἰς συχῆν ; ἐχφυτεύεται δὲ περὶ τὸν 
φλοιὸν xal περιπλάττεται πηλῷ. Ἦ ὅτι θερμότητος 
δέονται αἵ ῥίζαι τοῦ πηγάνου xal ἁλέας (διὸ καὶ τὴν 

45 τέφραν ἐάν τις περιθάλλῃ,, ὀνίνανται), ἢ δὲ ovii 
θερμή ἐστιν ; Δηλοῖ δὲ xal 6 ὀπὸς πάντων δριμύτα- 
τὸς ὦν, καὶ ὁ πολὺς χαπνός, Ἔχει οὖν τοιαύτην θερ- 
μότητα xal ἰχμάδα οἵαν καὶ fj τέφρα, ὥστ᾽ εἰ ἐχείνην 
ὀνίνησιν, ἀναγκαῖον καὶ ἐν τῇ συχῇ μάλιστα εὐσθενεῖν, 

50 ὅσῳ $ μὲν τέφρα οὐκ ἐπιρρεῖ, τὸ δ᾽ ἀπὸ τῆς συχῆς ἀεὶ 
ἐπιρρεῖ, οὐκ ἀναλισχομένου τοῦ ὑγροῦ τῇ συκῇ. 


PROBLEMATUM, * SECT. XX, 15-18. 


217 


operuerit, virides per annum totum servabuntur ? An quod 
vapor aqu: refrigerando efficit ne adsiccentur, servatque 
vegetos ; tum protectio et spiritus (satis) alunt que jam 
adoleverunt; permanendi vero facultas ab eo pendet, quod 
relictis radicibus subpetit alimentum ? nam si quis, ubi 
fructificarunt , germen abstulerit, eoque reseclo terram 
adaggerarit conculcaritque circum radices, cucumeres 
feret preecoces , utpote quum radices valeant conservari : 
haud enim pertinebit cucumis ad plantas quee annum 
preevertunt. Ferent autem isti fructum maturius quam qui 
seruntur, quoniam radices, bona pars scilicet laboris a 
natura exantlandi, jam antea prsesto sunt , dum insitis eas 
primum enasci necesse est , quatenus terre adaggeratio na- 
ture teporem inducit, ita ut radix et servari et germen 
immittere celerius queat : unde etiam fit ut, si quis hyeme 
cucumeris semen in qualis plantaverit eosque aqua irriget 
calida atque in apricum portet locum , collocetque apud 
ignem, prscoces admodum erunt, si eos versus tempus 
congruum una cum qualis nihilo immutato in terram plan- 
laverit. 


᾿ 15. Cur mane noctuve, vel tempore pomeridiano irri- 
gant ? Utrum ne 80] humorem absumat? An quod, si aqua 
calida sit , necat qua irrigantur? 


16. Cur odorata, tam semina quam stirpes, movent uri- 
nam ? An quia calida sunt concoctuque facilia; hujusmodi 
autem res urinam cient? calor namque insitus cito adte- 
nuat, nec corpulentia praditus est odor, quandoquidem 
et ea quie non odorata sunt, ut allía, caloris sui ratione vim 
movendi urinam habent, vel potius coiliquandi. Semina 
autem odorata calida sunt, quia in universum odor a ca- 
lore aliquo provenit ; at vero quae male olent , concoctioni 
apta non sunt. Esse autem debent non solum calida, sed 
oliam concocfu facilia qua sunt provocatura urinam, ut 
una descendendo humores adtenuent. 


t7. Cur ocius caulem gignunt olera qua semine vetu- 
sliori, ut trimo, aut bimo, prodierint quam que novo? An 
quod sicut in animantium genere semen id celerius profert 
quod viget, ita etiam seminum que vetusta admodum 
sunt, vires exhaustze sunt; recenlissima vero imbecilliora 
propterea sunt, quod excrementum adhuc continent alie- 
num , dum qua mediam tenent aetatem, validissima sunt, 
quia humor abiit ? Celerius igitur semen ferunt; id autem 
ipsum caulis generatio est , quippe quum semen ex caule 
proveniat. 


18. Quam ob causam rufa insita in (icum pulcherrima 
plurimaque provenit? inseritur vero circa corticem, luto- 
que cireumoblinitur. An quod rufe radices fomentum 
teporemque desiderant ( quapropter cinere quoque circum- 
jecto juvantur), ficus autem calida est? Quod tum succus 
omuium acerrimus docet, tum fumus copiosus. Habet 
igilur calorem atque humorem talem qualem etiam cinis : 
quamobrem si ille juvet, in ficu quoque eatenus necessario 
maxime vigebit, quatenus cinis quidem non adfluit, fici 
vero emolumentum perpetuo adfluit , utpote quum in ficu 
humor non exhauriatur. 


218 


19. Διὰ τί ἔνια τῶν φυτῶν del κενὸν φέρει τὸν χαυ- 


λόν; Ἢ ὧν ἀνάγχη ἄλλο φύειν ; 
40. Διὰ τί ἐν τῇ Ἀττιχῇ οἱ μὲν ἄλλοι χαρποὶ γλυ- 
χύτατοι γίνονται, τὸ δὲ θύμον δριμύτατον, χαίτοι xal 
& τοῦτο χαρπός τίς ἐστιν; [Ἦ ὅτι ἀγρὸς ἐχεῖνος λεπτός τε 
xai ξηρός ἐστιν], ὥστ᾽ οὐ πολὺ ὑγρὸν τὰ φυόμενα ἔχει; 
. Ὅσα μὲν οὖν φύσει γλυχέα ἐστί, διὰ μετριότητα τοῦ 
ἐνυπάρχοντος ὑγροῦ, ὅταν ἀπάγῃ 6 ἥλιος τὸ πλεῖστον, 
τὸ ὑπολειπόμενον ῥαδίως πέττεται" τὸ γὰρ πολὺ ἔργον 
10 πεπάνθαι, τὸ δὲ μέτριον ῥᾷον" ὥστε γίνονται οἱ φύσει 
γλυχεῖς γλυχύτεροι. — 'Ev δὲ τοῖς φύσει ξηροῖς τε xal 
μὴ γλυχέσι χαρποῖς λείπεται δι᾿ ὀλιγότητα τὸ οἰχεῖον, 
τοῦτο δ΄ ἐστὶν ἥχιστα γλυχύ" ἀφαιρεῖται γὰρ ὁ ἥλιος 
τὸ γλυχύτατον xal χουφότατον οὗτοι δ᾽ οὐχ ἔχουσι 
16 περιττὸν ὑγρόν, ὥσπερ οἱ ἄλλοι xapmot. 


41. Διὰ τί γλήχων xal τὰ λείρια xal τὰ χρόμμυκχ 
τὰ χρεμάμενα ὑπὸ τὰς τροπὰς ἀνθεῖ; Ἦ ἐνυπάρχει αὖ- 
τοῖς τροφὴ ἄπεπτος, ἣ τοῦ μὲν χειμῶνος οὐ πέττεται 
διὰ τὸ ψῦχος, ὑπὸ δὲ τὰς τροπὰς πεττομένης διὰ τὴν 

30 ὥραν ἣ αὔξησις γίνεται; Αὕτη δὲ διὰ τὸ μὴ ἔχειν ἐπίρ- 
ρυσιν ταχὺ μαραίνεται" οὐ γάρ τινα ἔχουσα ἀρχήν, 
οὐδέ τινα ἐπίρρυσιν ἀποξηραίνεται, ὥσπερ Σκύθαις διὰ 
τὸ πολλὴν τὴν χιόνα γίνεσθαι συμθαίνει τὸν σῖτον μέ- 
νειν χαὶ ταχὺ ἀνατρέχειν. 


35 42. Διὰ τί τὸ χρόμμνον μόνον οὕτω περιττῶς δά- 
χνει τὼ ὀφθαλμώ (διὸ xal τοὔνομά φασι τοῦτ᾽ ἔχειν 
αὐτό, ὡς τὴν χόρην ποιεῖν συμμύειν) , ἣ δ᾽ ὀρίγανος 
οὔ, οὐδ᾽ ἄλλα δριμέα ὄντα; xal γὰρ τὸ ἀνάρρινον μᾶ).- 
λον δάχνον οὐ ποιεῖ ὁμοίως δαχρύειν προσφερόμενον, 

30 τὸ δὲ προσφερόμενον xal χατατρωγόμενον. Ἦ ὅτι 
διαφοραὶ πολλαὶ ἀχολουθοῦσιν ἑχάστοις τῶν δριμέων, 
ἃ ποιεῖ τὴν ἰδίαν ἑχάστου δύναμιν; Τὸ μὲν οὖν ἀνάρ- 
ptvov διὰ τὸ θερμότερον εἶναι ξηραντιχώτερόν ἐστι τῆς 
γινομένης ὑπ᾽ αὐτοῦ συντήξεως, ἐπεὶ ποιεῖ γε δάχρυον 

85 ἐσθίοντι" προσφερόμενον δ᾽ οὔ, ὅτι οὐχ ἀπατμίζει ἀπ᾽ 
αὐτοῦ λεπτόν vi* ξηρότερον γάρ ἐστι xat θερμότερον᾽ 
f, δ᾽ ὀρίγανος xal τὰ τοιαῦτα θερμὰ ξηρά ἐστιν ἠρέ- 
μα. δεῖ δὲ τὸ μέλλον δάχρυον ποιήσειν δηχτιχὸν xal 
ὑγρὸν εἶναι καὶ γλίσχρον" διὸ xai τὸ ἔλαιον ποιεῖ δα- 

40 χρύειν, ἀσθενῆ ἔχον δῆξιν " διὰ γλισχρότητα γὰρ xal 
λεπτότητα παραδῦνον ποιεῖ τὸν πόνον, χαὶ τὴν σύντη- 
ξιν διὰ τὸν πόνον. Τὸ δὲ χρόμυνον τοιαύτην ἔχει τὴν 
δύναμιν ὥστε xal τὸ ὑγρὸν xal τὴν ἀτμίδα αὐτοῦ θερ- 
μὴν καὶ λεπτὴν xal γλίσχραν εἶναι" ὥστε προσφερό- 

45 μενον μέν, διὰ τὸ τὴν ἀτμίδα τοιαύτην εἶναι xal συν- 
αφιέναι δγρότητα λεπτήν, ποιεῖ ὀαχρύειν, ἐσθιομένον 
δὲ ἡ ἀναθυμίασις διιοῦσα... τὸ δὲ σχόροδον θερμὸν μὲν 
καὶ δριμύ ἐστι xal ὑγρότητα ἔχει, ἀλλ᾽ οὐ γλίσχρον᾽ 
διὸ οὐ ποιεῖ δακρύειν. 

ὃυ 38, Διὰ τί τὰ uda ἐν τῇ χειρὶ θλιδέντα γλυχύ- 
τερα ἡμῖν δοχεῖ εἶναι τῶν μὴ τεθλιμμένων; Ἦ χαθά- 
περ xal αἱ ῥᾷγες τετρυγημέναι τῶν βοτρύων γλυχύτε-- 


IIPOBAHMATON " K, ιθ-χγ΄. 


("».) 


19. Cur stirpium nonnullx caulem semper inanem edunt? 
An exe quibus necesse est aliud gignere? 


20. Cur in Attica fructus ceteri quidem dulcissimi fiunt, 
thymum vero acerrimum, etiamsi id quoque fructus qui- 
dam sit? An quod ager ille tenuis siccusque est, ita ut 
non multum humoris contineant qua in eo nascuntur? 
Ergo quzecumque dulcia sua sunt natura, io iis ob humoris 
contenti mediocritatem, quando sol partem aufert maximam, 
facile reliquum concoquitur : etenim mullum concoquere 
negotium magnum est, mediocre vero facilius, ita ut fru- 
ctus suapte natura dulces fiant dulciores. In fructibus vero 
naturaliter siccis et non dulcibus ob inopiam relinquitur 
proprius liumor, qui nequaquam dulcis est : sol enim quan- 
tum dulcissimum est el levissimum , aufert; hi autem hu- 
more supervacuo carent, quem fructus ceteri obtinent. 


21. Cur pulegium et lilia et cepie suspensa florent sub 
solstitii tempus? An inest crudum in his alimentum, quod 
hyeme quidem concoqui ob frigus nequit, quo vero sub 
solstitium propter tempestatem concocto fit incrementum? 
Hoc autem, quippe adfluxu carens, brevi marcescit : quum 
enim nec initium, neque adfluxum habet, exsiccatur, 
quemadmodum adcidit apud Scythas ut frumentum [| diu 
in terra] maneat propter copiam nivis celeriterque emer- 
gal. 


22. Cur cepe sola tam eximie mordet oculos ( unde no- 
men χρόμμνον quoque ipsi a Graecis impositum putant, a 
pupilla (κόρη) et connivendo ( μύειν), quippe qua pupillam 
connivere facit) ; origanum vero non, nec alia, quamquam 
acria sint? neque enim antirrhinum, quod mordacius est , 
admotum efficit eque ut lacrymae profluant; at cépe et ubi 
admovetur, et ubi comeditur. An quod multiplex discrimen 
unicuique acri proprium est quod cuique peculiarem prze- 
stat virtutem? Antirrhinum ergo, quia calidius est, re. 
siccare quod colliquat, amplius potest, quum comesum 
certe lacrymam ciet , admotum vero non, quia nullum te- 
nuem millit vaporem : est enim id et siccius et calidius ; 
origanum vero celeraque id genus calida leniter sicca sunt. 
Quod lacrymas autem moturum est, mordax id esse debet et 
humidum et lentum : quamobrem oleum quoque lacrymas 
ciet, quamvis leniter mordeat : subiens enim suam ob len. 
tiliam atque tenuitatem dolorem movet, ac proinde colli- 
quationem efficit. Αἱ cepe vim ejusmodi habet , ut et hu- 
more et vapore sit calido, tenui et lento, ita ut admotum 
quidem, eo quod vapor ejusmodi est humorque una emit- 
titur tenuis, lacrymas moveat; ubi vero editur, permeans 
exhalatio [idem facere potest] ; allium tandem calidum qui- 
dem est et acre humoremque continet, sed non lentum : 
quapropter lacrymam non movet. 


23. Quam ob causam myrta coniusa in manu dulciora no- 
bis esse videntur quam non contusa? An eodem modo quo et 
racemorum acini vindemiati dulciores sunt quam non vin- 


(925,926.) 


pat εἰσι τῶν ἀτρυγήτων ; ὑπὸ γὰρ τοῦ γλεύχους ὄντος 
φύσει ἡδέος αἵ μὲν τετρυγημέναι ῥᾶγες ὥσπερ ἐοίκασιν 
ἡδυσμέναι ( ἀνάπλεῳ γάρ εἰσι xal ἔξωθεν), αἱ δ᾽ ἐπὶ 
τῶν βοτρύων ἀνήδυντο. Ὁμοίως οὖν xxl ἐπὶ τῶν 

b μύρτων φύσει γλυχέων xat τὴν γλυχύτητα ἐχόντων 
ἐντός. “Ὥσπερ αἵ ῥᾶγες οὖν, ὅταν θλιφθῇ, ἀναπίμ- 
πλαται ἀπὸ τῆς ἐντὸς γλυχύτητος xal ἔξωθεν διαφαί- 
νεται γλυχύτερα ὄντα. 


44, Διὰ τί τῶν τε μύρτων τὰ ἐλάττω ἀπυρηνότερά 
10 ἐστι, xol ἐν τοῖς φοίνιξι xal ἐπὶ τῶν βοτρύων, ..... 
ἔνθα δ᾽ αἱ μιχραὶ ῥᾶγες οὐχ ἔμουσιν, ἣ ἐλάττους πυρῆ- 
νας; Ἦ διὰ τὸ ἀτελέστερα εἶναι οὐχ ἔχει ἀποκεχριμέ- 
vov; τέλος γὰρ 6 πυρὴν ἔχει τὸ σπέρμα. Διὰ τοῦτο δὲ 
xal ἐλάττους εἰσίν, ὡς ὄντα παραφνάδες xal ἀτελῇ. 
15 Καὶ ἧττον δὲ γλυχέα τῶν ἐγόντων πυρῆνας" ἀπεπτό- 
τεραὰ γάρ ἐστιν, fj δὲ πέψις τελείωσίς ἐστιν. 


46. Διὰ τί τῶν περιχαρπίων τὰ μὲν πιχρότερα τὰ 
πρὸς τὴν ῥίζαν ἔχει, οἷον σίχυοι, τὰ δὲ πρὸς τὸ ἄχρον 
τὸ ἄνω, olov al. βάλανοι; Ἢ ὅτι τῶν μὲν ταύτη ἄπε- 

20 πτὸς fj τροφὴ διὰ τὸ ἐπιρρεῖν χατὰ τὴν ῥίζαν ἀεί" τὰ 
δὲ ξηρὰ φύσει ἐστίν, ὥστ᾽ ἀπαγομένου τοῦ γλυκέος ix 
τοῦ ἄχρου χαὶ πεπεμμένου ἤδη ξηραίνεται, χαὶ λείπε- 
ται τὸ πιχρὸν ὥσπερ οἱ ἅλες; ξηραινόμενον δὲ μᾶλλον 
πιχρὸν γίνεται, χαθάπερ ἐλαῖαι χαὶ βάλανοι παλαιού- 

85 μεναι πιχραὶ γίνονται. 


46. Διὰ τί ἔνια βλαστάνει οὐχ ἐν τῇ γῇ ὄντα, ἀλλ᾽ 
ἐχτετμημένα, τὰ δὲ χείμενα, οἷον οἱ τῶν χρίνων χαυ- 
λοὶ καὶ σχόροδα xal χρόμμνα; Ἦ ὅτι ἔχουσι τροφὴν 
ἅπαντα ἐν αὑτοῖς, ἀλλ᾽ οὐχ ἐν ἀφωρισμένῳ τόπῳ οὐθὲν 

30 φυτόν; Ἢ περιουσία οὖν ἐστι τῆς τροφῆς ἣ ποιοῦσα 
βλαστάνειν. Δῆλον δέ" xal γὰρ xal αἱ σχίλλαι xal 
oí βολθοὶ ταὐτὸ ποιοῦσιν. Αὔξεται δ᾽ ἕχαστον οὐ τῷ 
ἔχειν, ἀλλ᾽ ὅταν πεφθῇ xal διανεμηθῇ. "Ἔχει μὲν οὖν 
xal ἔμπροσθεν, αὔξεται δέ, ὅταν ἡ ὥρα ἔλθη ἐν ἧ 

35 τοῦτο γίνεται πεττούσης ὥρας, οἷον χαὶ τὰ τῶν xpo- 
χοδείλων qd* συνεχὲς δ᾽ οὐχέτι, ὅτι οὐκ ἐπιρρεῖ ἄλλη 
τροφή. 

27. Διὰ τί ποτε τὰ σχόροδα xat τὰ χρόμιυα ὅσῳ ἂν 
ξηρότερα φυτεύηται, τοσούτῳ βελτίω γίνεται, τὰ δὲ 

40 ἄλλα γείρω; *H ὅτι πάντα τὰ τοιαῦτα μάλιστα γρα- 
οἰας ἐστὶ πλήρη; Εὔχρατα οὖν γίνεται τοῦτον τὸν τρό- 
Xov φυτευθέντα. Καὶ ὅτι ἧττον σήπεται, ὅταν ξη- 
ῥανθέντα φυτευθῇ. 


23. Διὰ τί ποτε τὰ σχόροδα xol τὰ χρόψμυχ μόνα 

46 τῶν φυτῶν χείμενα βλαστάνει ; Ἦ διότι ὑγρασίας ἐστὶ 

πλήρη xal τροφῆς ; Ἢ περιουσία οὖν ἐστι τῆς τροφῆς 7 

ποιοῦσα βλαστάνειν. Δῆλον δέ" καὶ γὰρ αἱ σχίλλαι 

xai οἱ BoA6ol ταὐτὸ ποιυῦσιν. Αὔξεται δέ, ὅταν ἡ 
ὥρα ἔλθη ἑχάστῳ. 

50 29. Διὰ τί τὰ τῷ ψυχρῷ ὕδατι ἀρδόμενα γλυχύτερα 

3| τὰ τῷ θερμῶ; Πότερον ὅτι ἐγκαταχλειόμενον τὸ θερ- 


PROBLEMATUM, * SECT. XX, 24-29. 


219 


demiati? etenim musto, quod natura suave est , vindemiati 
quidem acini quasi conditi esse videntur, quippe qui vel. 
extrinsecus eo turgent; at qui e racemis pendent, condi- 
mento carent. Eodem itaque modo in myrtis quoque fit, 
quippe quce natura dulcia sunt , intusque suam dulcedinem 
continent. In modum igitur uvarum, ubi comprimuntur, 
tum intestina dulcedine replentur, tum parte exteriori ob 
peneirationem dulciora adparent. 


24. Cur nucleo potius carent myría minora , itemque in 
palmulis et uvis [illic quidem nullum adest os], hic vero 
uvarum acini , exigui ubi sunt, vinacea vel nulla continent, 
vel pauciora? An quia minus perfecta sunt, nihil habent 
quod a reliquo fructu separatum sit ? finis enim nuclei semen 
est : quamobrem et minores sunt, utpote propagines a latere 
aduatee atque imperfeclee. Minus quoque dulcia sunt quam 
quie continent nucleos : sunt enim minus concocta ; con- 
coctio autem perfeclio est. 


25. Quam ob causam fructuum alii quidem partem ra- 
dici proximam habent amariorem , ut cucumeres, alii vero 
extremitatem superiorem apici proximam, ut glandes? An 
quod apud illos quidem parteista crudum exstat alimentum, 
quoniam semper per radicem adluit : hi vero sicci suapte 
natura sunt, ita ut succo dulci concoctoque ab extremitate 
abacto jam siccetur atque relinquatur amarum modo salis? 
ubi autem amplius exsiccatur, amarum redditur, ut et olivae 
glandesque inveterascentes efficiuntur amare. 


26. Cur aliqua germinant non terra contenta, sed ab- 
scissa , alia vero recondita, ut caules liliorum, ut allia, ut 
ceps? An quod omnes alimentum intra se continent , ve. 
rum non ín loco determinato ulla planta? Alimenti itaque 
abundantia id est quod germinare facit. Manifestumque 
est, quippe quum scillae et bulbi idem faciunt. Crescit autem 
unaqu&que, idque non eo quod in se continet alimentum, 
sed quando decoctum jam et digestum est. Continent 
igitur vel antehac alimentum, sed augentur tum duntaxat, 
quum tempestas ad venerit, qua illud fit, concoquente scilicet 
ipsa tempestate , velut etiam ova crocodilorum ; incremen- 
tum tamen continuare non licet, quoniam aliud non adfluit 


alumentum. 
« 


27. Cur tandem allia el cepre quo sicciora seruntur, eo 
meliora evadunt, cetera autem deteriora? An quod omnia 
istiusmodi maxime plena humoris sunt? Itaque hoc modo 
plentata temperata fiunt. Adde quod minus putrent ubi 
siccata seruntur. 

28. Cur tandem allia et cepee solae ex plantis recondita 
germinant? An quod humore alimentoque sunt referto? 
Copia igitur aljmenti id est quod germinare facit, idque con- 
stat argumento tum squillarum, tum etiam bulborum, qui 


idem faciunt. Crescere autem quodque solet, quum tem- 
pus ei venerit. 


29. Quam ob causam qua aqua frigida irrigantur, dul. 
ciora quam que calida sunt? Utrum quod interclusum 


220 


μὸν ἁλμυρώτερον, ὥσπερ xal τὸ ἁλμυρώτερον θερμό- 
τερον, τὸ δὲ γλυχὺ ἐναντίον, ὥσπερ ψυχρὸν" τροφὴ δὲ 
τοῖς λαχάνοις τὸ ὑγρόν, xal ol χυμοὶ ἐντεῦθεν; 


30. Διὰ τί τὰ σχόροδα ὄζει μᾶλλον ἐγχαυλοῦντα ἣ 
ὁ νέα ὄντα; Ἦ ὅτι νέων μὲν ὄντων ἔτι πολὺ ὑγρὸν ἀλλό- 
ετρίον ἐνὸν ἀφαιρεῖται τὴν δύναμιν αὐτῶν" ὅταν δὲ πε- 
πανθῇ, ἐχχεχριμένου ἤδη τούτου, τότε τὴν οἰχείαν ἔχει 
ὁδμήν, αὕτη δ᾽ ἐστὶ φύσει δριμεῖα ; Ὁμοίως δὲ καὶ ol 
ἄλλοι καρποὶ οἱ πρόσφατοι ὄντες ὁδαρέστεροι " διὸ xal 

10 τὰ χρόμμνα ἧττον δριμέα τὰ νεώτερα. 


81. Διὰ τί τῶν μυρρινῶν μὲν μὴ τεταριχευμένων τὰ 
μύρτα ἀπορρεῖ μᾶλλον τῶν φύλλων, ταριχευομένων δὲ 
τῷ φύχει τὰ μὲν φύλλα ἀπορρεῖ, τὰ δὲ μύρτα οὐχ 
ἀπορρεῖ; Ἦ ἀταριχεύτων μὲν ὄντων οὕτως ἔχει διὰ τὴν 

45 φύσιν ; ὅταν γὰρ πεπανθῇ, ἀπορρεῖν πέφυχε τὰ μύρτα. 
Τοῦτο δ᾽ οὐ συμθαίνει χειμένων, ἀλλὰ μόνον χωλύει ἡ 
ἰχμὰς τοῦ φύχους μεταδάλλειν τὸ ἐν τῷ μύρτῳ ὑγρόν. 
Τὰ δὲ φύλλα ἀποπίπτει τοὐναντίον αὐτῶν ξηραινομέ- 
vov, τὸ δὲ φῦχος ξηραίνει ἁλμυρὸν ὄν, Οὐ ταὐτὸ οὖν 

20 συμθαίνει ἐπί τε τῆς μυρρίνης οὖσι καὶ χειμένοις τοῖς 
φύλλοις. 


32, Διὰ τί οἵ σίχυοι πέπονες ἄριστοι γίνονται ἐν τοῖς 
ἱλώδεσι πεδίοις, οὖσιν ἐνύγροις, οἷον περὶ Ὀρχομενὸν 
καὶ ἐν Αἰγύπτῳ ; δοχεῖ δ᾽ ἔνυδρος αὕτη fj χώρα εἶναι" 

46 ἔστι δὲ τὰ ἑλώδη ἔνυδρα " οἱ δὲ σίχυοι αὐτοὶ ὑγρότε-- 
ροι" διὸ καὶ of χηπαῖοι φαῦλοι εἰσίν. Πότερον ὅτι εἰς 
βάϑος διὰ σχληρότητα τῆς γῆς ἀναγκάζονται φνυτεύε- 

σθαι; f γὰρ πηλώδης xal πεδιὰς μάλιστα γίνεται 
σχληρά, ot δ᾽ sl; βάθος φυτευθέντες βελτίου. ἮἪ 

30 διύτι ξηρὰν δεῖ εἶναι τὴν γῆν διὰ τὸ αὐτὸ εἶναι ὑγρὸν 
φύσει; οὕτω γὰρ ἀντισπώμενον ἐπὶ τὸ μέσον ἥξει" ἢ δὲ 
ἑλωδεστέρα μέν, βαθεῖα δέ, τροφὴν ἴσχει, χαὶ διὰ τὸ βά- 
θος τῆς γῆς καὶ διὰ τὸν τόπον, xal οὐχ ὑπερδάλλουσαν 
διὰ τὸ ξηραίνεσθαι τὴν γῆν πάλιν. 


33. Διὰ τί τὸ πήγανον δυσώδεις τοὺς ἱδρῶτας ποιεῖ, 
xal ἕνια τῶν μύρων; Ἦ ὅτι ὅσων ἐν τῇ ὀσμῇ βαρύτης 
ἕνι xol δριμύτης, ταῦτα χεραννύμενα ταῖς περιττω- 
ματιχαῖς ὑγρότησι χαχωδεστέραν ποιεῖ τὴν ὀσμήν; 


35 


34. Διὰ τί τὸ πήγανον βασκανίας φασὶ φάρμαχον 

40 εἶναι; Ἢ διότι βασχαίνεσθαι δοκοῦσι λάδρως ἐσθίοντες, 
ἃ ὑφορώμενοί τινας δυσχερείας xal περὶ τὰ προσφερό- 
μενα ὑπόπτως ἔχοντες ; ᾿Επιλέγουσι γοῦν, ὅταν τῆς αὐ- 
τῆς τραπέζης ἰδίᾳ τι προσφέρωνται, μεταδιδόντες, 

« ἵνα μὴ βασχάνῃς με.» Ἅπαντες οὖν μετὰ ταρα- 
45 χῆς τῶν βρωμάτων προσοίσονται τὸ διδόμενον ὑγρὸν 
ἢ σιτίον, ὅφ᾽ ὧν ἢ καταλαμβανομένων ἣ ἀπεμουμένων 
μετεωρισθέντα τὰ σιτία συνεξέπεσε χαὶ τὰ πνεύματα 
ὑπὸ τῶν ὑγρῶν πόνους χαὶ στρόφους παρέχει. Τὸ πή- 
γανον οὖν προεδεσθέν, θερμαντιχὸν ὃν τῇ φύσει, ἠραίω- 

60 σε τὸ δεχόμενον ἀγγεῖον τὰ σιτία xal τὸ ἄλλο σῶμα" 
διὸ ἔξωθεν τὸ ἐγκαταλαμθανόμενον πνεῦμα συμδαίνει. 


ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΩΝ * K, λελδ΄. 


«΄ὐ΄φαπασασναπα αν 
————————— Um» o————————n———"smmmá—— D Há—AÜ p— ——9À-G"!LULLH)LLALA a n JÉMMNN JAM d 


(o26.) 


calidum salsius esí, quemadmodum et calidios quod sal- 
sius; dulce autem contrarium , quasi frigidum est; ali- 
mentum autem oleribus humor est, unde etiam sapores 
oriuntur? 

30. Cur alliaubi excaulescunt, plenius quam recentia olent ὃ 
An quod recentia quidem dum aunt, copia humoris alieni 
quam continent, vim iis aufert; quum autem maturuerint, 
secreto jam humore illo, tum proprium odorem obtinent, 
qui scilicet naturaliter acer est? Similiter etiam ceteri 
fructus recentes magis aquosi sunt : quapropter et cepse 
recentiotes minus acres sunt. 


3t. Cur fructus myrtorum quidem non conditarum ma- 
gis quam folia defluunt , conditarum autem alga folia qui- 
dem defluunt, fructus vero non? An non conditis quidem 
ita evenit propter naturam? postquam enim maturuerint , 
íructus suapte natura decidunt. Hoc vero repositis non 
evenit, sed algae vapor prohibet tantummodo ne humor 
fructus immutetur. Folia contra siccescentbus arboribus 
decidunt; alga namque, utpote salsa, exsiccat, Ergo non 
idem foliis accidit arbori adhzerentibus et repositis. 


32. Quam ob causam pepones optimi ip palustribus G&unt 
campis, humidi quum sint, ut apud Orchomenum et in 
Egypto? humida etenim haec terra esse videtur : paludosa 
namque humida sunt ; pepones vero ipsi humidiores sunt : 
quapropter et hortenses pravi sunt. Utrum quod ob terrze 
duritiem altius coguntur plantari? solum namque limosum 
ac planum maxime indurescit ; qui autem altius insiti sunt, 
meliores sunt. An quod terram siccam esse oportet, quo- 
niam planta ipsa natura humida est ? a enim retracta in 
medium veniet; solum vero aliquatenus palustre, sed 
profundum, alimentum continet, tum propter soli altitudi- 
nem, tum propter locum ipsum , neque nimium, quoniam 
solum rursus resiccatur. — 


33. Quam ob causam ruta et nonnulla unguenta sudores 
reddunt fcetidos? An quia quorumcumque in odore gravitas 
est atque acritudo, ea ubi superfluis admiscentur humo- 
ribus, graveolentiam augent ? 


34. Qua de causa rutam fascinationis remedium esse 
aiunt? An propterea quod tum effascinari se credunt, quum 
aut voraciler edunt, aut molestiam aliquam suspicantur, 
aut cibum habent suspectum quem capiunt? Addunt itaque 
quum de mensa eadem quid privatim sibi adsumunt traden- 
les : « ne me fascines. » Omnes ergo ciborum cum perturba- 
tione sument qui iis datur, potum, vel cibum : quibus de 
causis quum detinentur, aut evomunt, alimenta fluitantia 
simul excidunt et flatus humoribus subditi dolores et tor- 
mina excitant. Igitur ruta preeesitata quae suapte natura 
calefacere valet, tum vas quod recipit cibos, tum reliquum 
corpus rarefacit : ex quo fit ut flatus interclusus exire possit. 


(925, 927.) 


86. Διὰ τί ἡ ὀρίγανος ἐμθαλλομένη τῷ γλεύχει γλυ- 
xbv ποιεῖ τὸν οἶνον; ἐμδάλλονται δὲ δύο χοτύλαι εἷς 
τὸν ἀμφορέα. "H ὅτι ἐξαίρει δι᾽ ὧν ἢ αὐστηρότης γί- 
νεται, τὸ ὑδατῶδες xal τὸ τρυγῶδες ἀναδεχομένη τῇ 

b ξηρότητι εἷς αὑτήν; Σημεῖον δὲ ὅτι x τούτων τὸ αὐστη- 
póv* ol γὰρ οἶνοι ἧττον μαλαχοί, ἐὰν ὕδωρ παραχεθῇ, 
xai ἐὰν ἐν τῇ τρυγὶ πλείω χρόνον ἐάσῃ τις. Kal ὅταν 
ποιῶσι γλυχύ, ἡλιῶσι τὰς σταφυλὰς πολὺν χρόνον, χαὶ 
ὃ ἥλιος ἀφαιρεῖ τὸ ὑδατῶδες καὶ τὸ λοιπὸν συμπέττει. 

10 Ταὐτὸ δὲ τοῦτο ποιεῖ xo ἡ ὀρίγανος " ξηρὰ γὰρ xal 
θερμή, ὥστ᾽ εἰχότως διαμένει. 


36. Διὰ τί αἱ μέλαιναι μυρρίναι πυχνοφυλλότεραί 
εἶσι τῶν λευχῶν μυρρινῶν; Ἦ ὅτι ἀγριώτεραι τὸ γέ- 
νος; Σημεῖον δὲ ὅτι γίνονται ἐν τοῖς ἀγροῖς xal ἥχιστα 

16 μεταδάλλουσιν ὑπὸ τῆς ἐπιμελείας, Τὰ δ᾽ ἄγρια πάντα 
πυχνοφυλλότερα᾽ διὰ γὰρ τὸ ἧττον πέττειν τὸν χαρπὸν 


εἷς τὰ φύλλα ἣ τροφὴ τρέπεται. 


TMHMA KA 


OZA ΠΕΡῚ AADITA ΚΑΙ MAZAN ΚΑΙ TÀ 
OMOIA. 


I. Διὰ τί fj πτισάνη xad τὸ ἄλευρον ἐλαίου ἐπιχεο- 

μένου λευχότερα γίνεται, καίτοι τὸ ἔλαιον πυρρόν; Ἢ 

40 ὅτι πέφυχε μιγνύμενον τῷ ὑγρῷ ἀφρίζειν, τοῦτο δ᾽ ἢ 

λευχότης; ἡ δὲ μῖξις τρίψει xal χινήσει" μίγνυται δὲ 

μᾶλλον τοῖς σωματιχοῖς ἐν δὲ τοῖς ἑψήμασι τοῦτο συμ- 
βαίνει" διὸ xal λευχότερα ποιεῖ. 


4. Διὰ τί fj ἐκ τοῦ πυροῦ τροφὴ μάλιστα ἁρμόττει 

45 τοῖς σώμασι xat μᾶλλον τρόφιμος ἢ $j ἐχ τῶν χριθῶν; 

Ἦ διότι μετρίαν ἔχει γλισχρότητα, δεὶ δὲ τὴν τροφὴν 

ἔχειν τοῦτο; προσφῦναι γὰρ δεῖ xal προσχολληθῆναι 

τῷ σώματι " οὗ αἴτιον τὸ γλίσχρον. "AXAX ψαθυρώτε- 

ρον" διὸ αἵ τετριμμέναι σφόδρα μᾶζαι τροφιμώτεραι 
80 τῶν ἀτρίπτων. . 


8. Διὰ τί τῶν μὲν ἀλεύρων τὰ πρῶτα, τῶν δ᾽ ἀλ- 
φίτων τὰ τελευταῖα λαμπρότερα; Ἦ διότι τὸ μὲν χα-- 
πυρὸν ὃν περιθραύεται, τὸ δὲ μαλακὸν ἐνθλίφεται; 
λαμπρότερον δ᾽ ἐν ἀμφοτέροις τὸ ἐντός, 

850 4. Διὰ τί οἱ ἄρτοι λευχότεροι φαίνονται ψυχροὶ ὄν- 

τες ἢ θερυοί; * διὰ τὴν αὐτὴν αἰτίαν τρόπον τινὰ xoi 

τὸ ἔλαιον λευχότερον τοῦ προσφάτου τὸ παλαιόν ; αἴ- 

τιον γὰρ τῆς μελανίας τὸ ὕδωρ, τοῦτο δ᾽ ἐν ἀμφοτέροις 

πλεῖον προσφάτοις οὖσιν χρονιζομένοις δὲ διὰ τὸ ἐξα- 

40 τωίζειν λείπεται ἔλαττον τὸ ἐπιπολῆς. ᾿Εξατμίζει δὲ 
τοῦ μὲν ἐλαίου ἣ 6 χρόνος, ἣ 6 ἥλιος" dx δὲ τῶν ἄρτων 
ψυχομένων τὸ θερμὸν ἐξιὸν ψυχρῶν μὲν ὄντων ἐξελή- 
λυθεν, ἐν δὲ θερμοῖς οὖσιν ἔτι ἕνεστιν. 


PROBLEMATUM * SECT. XX, 35-XXI, 4. 


35, Cur origanum musto injectum vinum dulce efficit? 
duc autem in amphoram injiciuntur beminsee. An quoniam 
ea qua austeritati ansam dant , tollit, quantum nempe in 
musto est aquosum et feculentum, id propter siccitatem in 
sese recipiens ? Argumento est, austeritatem ab his pen- 
dere, quod vina, si iis aqua adfundatur, minus mollia fiunt, 
vel si diutius stare in fece sinantur. Preeterea ubi passum 
conficiunt , uvas multum temporis soli exponunt, atque 
80] aufert aquosum et reliquum concoquit. Hoc autem idem 
facere vel origanum potest, quippe quod et siccum et ca- 
lidum est : nec mirum igitur, si persistit. ' 


36. Cur nigrte myrti fronde sunt densiori quam albe? 
An quod nigre genere sunt sylvestriores? Cujus rei indi- 
cium est quod locis incultis istee proveniunt minimeque ex. 
cultu mutantur. Atqui sylvestria omnia fronde sunt cre- 
briori : quod enim minus suos fructus concoquunot, idciroo 
ad frondem alimentum se vertit. 


| SECTIO XXI 


QUAE AD POLENTAM ET MAZAM CETERAQUE ID 
GENUS PERTINENT. 


1. Cur ptisana et farina oleo infuso redduntur candi- 
diora , eliamsi rufum oleum sit? An quod suapte natura 
spumare solet, ubi cum humore miscetur, hoc autem al- 
bedo est? mistio enim terendo agitandoque fit , misceturque 
potius rebus corpulentis; hoc autem in sorbitionihus eve- 
nit : quapropter et oleum eas candidiores reddit. 


2. Cur cibus triticeus maxime corporibus nostris com- 
petit atque magis nutrit quam hordeaceus? An quod 
mediocrem habet lentitiam, hanc autem cibus habeat 
oportet? coalescere enim adglutinarique corpori debet : 
cujus rei causa est lentor. Hordeum vero fragilius est : 
quapropter maza vehementer trita validius alit quam non 
trita. 


splendidior est? An haec quidem obfringitur, utpote adusta ; 
illa vero , quippe mollis, introrsum premitur? splendidiug 
enim in utrisque quod intus est. 


4. Cur panes frigidi albiores cernuntur quam calidi? An 
eadem quodammodo de causa, cur inveteratum quoque 
oleum candidius sit quam recens? causa namque nigroris 
aqua est, haec autem in utrisque, ubi recentes sunt, uberior 
continetur, ubi vero invetetascunt, parclori copia in super- 
ficie residet propter evaporationem. Evaporatur porro ex 
oleo quidem vel tempore, vel sole; e panibus vero per re- 
frigerationem quum exeat calor, e frigidis quidem jam exiit, 


3. Cur farinze quidem pars prima, polente vero ultima 
calidis vero adhuc inest. 


222 


5. Διὰ τί οἱ ἄναλοι ἄρτοι πλείονα σταθυὸν ἔχουσι 
τῶν ἡλισμένων, τῶν ἁλῶν αὐτοῖς ἴσων ὑπαρχόντων ; 
εἰχὸς δ᾽ ἦν τοὐναντίον " οἱ γὰρ ἅλες πρόσχεινταί τε xal 
βαρύτεροι τοῦ ὕδατός εἰσιν, Ἢ ὅτι ξηραίνουσιν οἱ 

€ ἅλες ; διὸ xal σώζεται ἄσηπτα τὰ τεταριχευμένα" dva - 
λίσκεται γὰρ xal ξηραίνεται τὸ ὑγρὸν ὃπ᾽ αὐτῶν, ὃ 
σήπεται ὑπὸ τοῦ θερμοῦ. Καὶ ἐν τῷ ἄρτῳ οὖν ἀνα- 
λίσχεται τὸ ὑγρὸν ὑπὸ τοῦ ἁλός, xat ἀποπνεῖ ἔξω " διὸ 
καὶ οἱ ἕωλοι ἄρτοι χουφότεροί εἶσι τῶν θερμῶν, ψυ- 
χρότεροι ὄντες. "Ev δὲ τοῖς μὴ ἡλισμένοις τοῦτο τὸ 
ὑγρὸν πλεῖον ἐνυπάρχον ποιεῖ βαρυτέρους αὐτούς. 


6. Διὰ τί οἵ μὲν ψυχροὶ ἄρτοι ἂν βρεχθέντες ἅψων- 
ται ἀλλήλων, οὗ συνέχονται, οἱ δὲ θερμοί; Ἦ ὅτι οἱ μὲν 
ψυχροὶ μετὰ τῆς ἀτμίδος ἀφιᾶσι τὸ ἐν αὑτοῖς γλίσχρον 

15 ὑγρόν, οὗ ἐξελθόντος οὐ χολλῶνται (τὸ γὰρ ὕδωρ ᾧ 
ἐδρέχθησαν, ψαθυρώτερόν ἐστιν), οἱ δὲ θερμοὶ ἔχουσί 
τινα γλισχρότητα; Ὅταν μὲν οὖν βεθρεγμένων ao- 
τῶν $ ἀτμὶς dn, τὸ μὲν θερμὸν διαπνεῖ διὰ λεπτό- 
τητα, τὸ δὲ χολλῶδες συνεξιὸν αὐτῷ xal μιγνύμενον 

20 τῷ δγρῷ προσέρχεσθαι ποιεῖ ἐν αὐτοῖς. 


7. Διὰ τί τῶν ἀλεύρων τὰ ἄλφιτα λαμπρότερα ἐστι, 
τῶν δ᾽ ἀλφίτων τὰ τελευταῖα ; Ἢ ὅτι τὸ μὲν ἄλφιτον 
χαπυρὸν ὃν περιθραύεται, οἷον μάλιστα πάσχει πλεῖ- 
στον γρόνον χοπτόμενον, τὸ δὲ μαλαχὸν χαὶ λεπτὸν 

25 ἄλευρον, ὅ ἐστιν ἐντὸς τοῦ πυροῦ, ἐχθλίδεται πρῶτον ; 
λαυπρότατον δ᾽ ἐστὶν ἐν ἀμφοτέροις τὸ ἐντός, 


8. Διὰ τί ἣ μὲν μᾶζα ὅσῳ ἂν μᾶλλον τριφθῇ, δυσ- 
διαχωρητοτέρα γίνεται, ὃ δ᾽ ἄρτος εὐδιαχωρητότερος; 
*H διὰ τὸ τριφθῆναι σφόδρα τὸ σταὶς αἱχρότερον γίνε - 

80 ται; τὸ γὰρ γλίσχρον τοιοῦτόν ἐστιν ὑπὸ δὲ τοῦ πυρὸς 
πάντοθεν ἐξήρηται τὸ δγρὸν τοῦ ἄρτου, ὥστε ψαθυρώ- 
tepov γίνεται τοῦ ὑγροῦ ἐξαιρεθέντος ὅλως, ὅσῳ ἂν 
μᾶλλον τριφθῇ, διὰ τὸ ἐν τῇ τρίψει μιχρομερέστερον 
γεγονέναι" τὸ δὲ ψαθυρὸν εὐπεπτότερόν ἐστιν. 'H δὲ 

35 μᾶζα ὅσῳ ἂν μᾶλλον τριφθῇ,, γλισχροτέρα γίνεται τοῦ 
ὀγροῦ μεμιγμένου" τὸ δὲ γλίσχρον οὐχ εὐδιχίρετον" 
τὰ δὲ τοιαῦτα δύσπεπτά ἐστιν" δεῖ γὰρ τὸ πεφθησόμε- 
νον διαιρεθῆναι εἰς μικρά, 


9. Διὰ τί ἢ μὲν μᾶζα τριδομένη ἐλάττων γίνεται, 

46 τὸ δὲ σταὶς μεῖζον ; Ἢ ὅτι τὸ μὲν ἄλφιτον βρεχθὲν xal 
suere συνίζει τῇ τοῦ ὑγροῦ χολλήσει διὰ τὸ ἀραιὸν 
εἶναι χαὶ χονδρόν, τὸ δ᾽ ἄλευρον μετεωρίζεται διὰ τὸ 
πυχνὸν εἶναι σφόδρα ; τὰ γὰρ πυχνὰ τριβόμενα θερ-- 
μαίνεται, θερμαινόμενα δὲ xal πνευματούμενα μετεω- 

«6 ρίζεται, χαβάπερ xal fj σάρξ. ) 


10. Διὰ τί δὲ πυρούμενον τὸ σταὶς μεῖζον γίνεται ἢ f 
μᾶζα ; Ἦ ὅτι ἔχει δγρὸν οὐ χεχωρισμένον, ὥστ᾽ ἐξιέναι 
θερμαινόμενον διὰ τὴν τρῖψιν. ἐξ οὗ θερμαινομένου 
πνεῦμα γίνεται, éx δὲ τοῦ πλείονος ὑγροῦ ἀνάγκη γί- 

80 νεσθαι πλεῖον πνεῦμα ; 


IIPOBAHMATON " KA, ε-ἰ, 


(027, $25.) 


5. Cur panes non saliti plus pendunt quam aliti, modo 
cetera pari habeantar mensura? contrarium namque veri- 
similius erat, quum sal adjectum sit isque gravior sit quam 
aqua. An quia sal exsiccat? ex quo et a putredine li- 
bera servantur quae. sale condita sunt : absumitur enim a 
sale resiccaturque humor, qui calore putrescit. Et in 
pane igitur humor a sale consumitur ac foras efflatur : quo- 
circa et panes hesterni leviores quam calidi sunt , utpote 
frigidiores. Contra in iis qui sale vacant, quum humor hicce 
largior insit, eos efficit graviores. 


6. Cur panes frigidi quidem madefacti, si se invicem tan. 
gant, non cohaerent, calidi vero cohserent? An quod fíri- 
gidi quidem lentum quem continebant, humorem cum va- 
pore una emittunt: quo egresso, non conglutinantur ( aqua 
enim, qua madefacti erant, fragilior est), calidi contra 
lentorem quemdam continent? Hisce igitur madefactis 
quum vapor exierit, calor quidem ob tenuitatem evapora- 
tur, pars vero glutinosa una cum calore egrediens seque 
cum humore permíiscens facit ut inter se panes coeant. 


7. Cur farina splendidior est polenta, ipsius vero polen- 
(25 pars ultima? An quod polenta quidem , utpote adusta, 
obfringitur : quod maxime ei accidit ubi diutissime con- 
tunditur; mollis vero ac tenuis farina qua tritici meditul- 
lium occupat, exprimitur prima? est enim in utrisque 
splendidissimum quod intus est. 


8. Cur maza quidem, quo plenius feratur, eo difficilius 
ventrem permeat ; panis contra eo facilius? An tritura vebe- 
menti comminuitur farina triticea? lentum etenim quodque 
adfici ita solet ; ignis vero humorem panis undique eximit, ita 
ut humore penitus sublato eo fragilior fit, quo vehementius 
tritus fuerit, quoniam tritura comminutee sunt ejus parti- 
cule; fragile autem omne concoquitur facilius. Maza con- 
tra quo amplius trita fuerit, eo tenacior humore admixto 
evadit; tenax autem omne dividi haud facile potest ; hujus- 
modi autem res aegre concoquuntur : quod enim conco- 
ctionem recepturum est, dividi in parvas particulas debet. 


9. Cur maza quidem terendo minor, farina Yero triticea 
amplior redditur? An quod polenta quidem, dum madefit et 
teritur, humore adglutinando considet, quia rara et grumosa 
est : farina vero, quoniam spissa admodum est, turgescit? 
$pis:a elenim omnia subacta incalescunt, dum vero inca- 
lescunt atque in spiritum convertuntur, turgescunt : quo- 
modo et caro. 


10. Sed cur farina triticea in igne amplior quam maza 
redditur? An quod humorem continet indiscretum, ita ut 
tritura calefactus egrediatur;  hicce vero calefactus in 
spiritum convertitur; largior autem humor largiorem pariat 
spiritum necesse est ? 


(o25.) 


H. Διὰ τί τοῦ μέλιτος χολλητικωτέρου ὄντος ἢ τοῦ 
ὕδατος, τὸ τῷ μελιχράτῳ φυραθὲν ἄλευρον ψαθυρώ- 
τερον γίνεται, ὅταν ἑψηθῇ ἢ ὀπτηθῇ, ἢ τὸ τῷ ὕδατι; Ἦ 
διότι τὸ μὲν ὑπὸ τοῦ πυρὸς πήγνυται χαὶ συνίσταται, 

$ τὸ ὕδωρ, τὸ δὲ μέλι συνιστᾶ μέν, ἀλλ᾽ ἐπιξηραίνει ; διὸ 
ᾶλλον ψαθυρὸν ποιεῖ" ἣ γὰρ ψαθυρότης ὑπὸ ξηρασίας 
γίνεται. 


12. Διὰ τί of δίπυροι ἄρτοι ψυχθέντες οὗ γίνονται 
σχληροί; Ἦ ὅτι ἔχει τινὰ ἐν αὑτῷ ὁ πυρὸς γλυχὺν xai 
γλίσχρον χυμόν., ὅς ἐστιν αὐτοῦ χαθάπερ ψυχή; Ση- 
μεῖον δέ" ξηραινόμενος μὲν γὰρ ὅλως κενοῦται, νοτιῶν 
δὲ ἐχφύεται, Τοῦ οὖν χυμοῦ τούτου ἐνυπάρχοντος 
x«l ἐν τῷ ἀλεύρῳ, καὶ μάλιστα τῷ χαθαρωτάτῳ, 
σταιτὸς γενομένου τοῦ ἀλεύρου xal τριδομένου cut.- 
θαίνει αὐτό, Σημεῖον δέ ἑψόμενον γὰρ διαχωρητι- 
χώτερον γίνεται. Ὀπτωμένου μὲν οὖν τὸ πρῶτον τοῦ 
ἄρτου, τὸ ψαθυρὸν χαὶ ἐλαφρὸν τοῦ δὲ ὑγροῦ τοῦ ἐκ 
τοῦ ἄρτου ἀπατμίζει, xal τοῦ ἀλεύρου τὸ ἀγυρωδέστα- 
τον ἀποχαίεται, Ἐξαιρεθέντος δὲ xal τριδομένου 
πάλιν τοῦ σταιτός, τό τε τοῦ ἀλεύρου λειότατον xal 
τοῦ ὑγροῦ γλισχρότατον λειπόμενα μίγνυται μᾶλλον 
ἑαυτοῖς, διά τε τὸ τοιαῦτα xal μᾶλλον γεγονέναι, καὶ 
διὰ τὴν πύρωσιν" βαφῇ γὰρ $ μῖξις αὐτῶν ὁμοία γίνε- 
ται, ὥστε γίνεσθαι τὸ ὕστερον τριφθὲν σταὶς ὅμοιον τῷ 
ἑψομένῳ ἀλεύρῳ * xal γὰρ ἐκεῖνο, τριφθέντος τοῦ σται- 
τὸς καὶ λειφθέντος τοῦ λεπτοτάτου ἀλεύρου xal τοῦ 
γλισχροτάτου ϑγροῦ, πυρωθὲν χολλῶδες γίνεται xal 
ἀνεξίχμαστον᾽ τό τε γὰρ γλίσχρον δυσδιαίρετον, καὶ τὸ 
πυχνὸν οὐθὲν Bv αὑτοῦ προΐεται, Ὑγρότατον οὖν 
τοῦτο χαὶ διὰ πυρὸς πάσχει ἄρτος διὰ τὰ εἰρημένα" 
ἔχων δ᾽ ἀεὶ ὁγρότητα οὐ γίνεται σχληρός. 


10 


[d 
c 


20 


4 


e 


3 


e 


13. Διὰ τί τῆς τροφῆς xal τῆς ξηρᾶς xat τῆς ὑγρᾶς 
ἐνίοις δυνάμεθα πολὺν γρόνον χρῆσθαι, οἷον τῇ γινο- 
uéyr, τροφῇ ἐξ ἀλφίτων xal ἀλεύρων xml τοῖς οἴνοις 

30 τοῖς αὐστηροῖς χαὶ ὕδατι, τοῖς δ᾽ οὐ δυνάμεθα, καὶ 
ταῦτα ἡδίοσιν οὖσιν; Ἦ ὅτι τὰ μέν ἐστι τῶν προσφερο- 
μένων ἐπιπολαστιχὰ xal τρόφιμα, ὥστε xal ὅταν xc- 
νωθῶσι, τῆς πρώτης τροφῆς ἀναλωθείσης ἔτι ἔνεστιν 
ἐν τῷ σώματι πολλὴ δύναμις, ὡς μὲν πρὸς τὴν πρώ- 
τὴν ἐργασίαν τοῦ σώματος πεφθεῖσα, ὡς δὲ πρὸς τὸ 
τέλος xal τὴν ἐκ διαδοχῆς γινομένην ἄπεπτος, τοιαῦτα 
δ᾽ ἐστὶ xal τῶν ἡδέων τὰ πλεῖστα ; τὰ uiv γὰρ λιπαρὰ 
καὶ γλυχέα xal πίονα ἥδιστα δοχεῖ εἶναι γενομένοις 
$uiv, ταῦτα δ᾽ ἐστὶ πάντα τρόφιαα καὶ οὖχ ἄπεπτα 
καὶ ἐπιπολαστιχά, ἐν ἦ ἂν ἦ διαφορὰ" ὥστ᾽ ἔναυλον 
εἶναι τὴν δύναμιν, ἐάν τις αὐτῶν πληρωθῇ xal μὴ 
ταχὺ ἐχλίπη τὴν αἴσθησιν" οὐ γὰρ μόνον ἐν τῇ χοιλία 
ἐνόντων γίνεται ἢ πλήρωσις, ἀλλὰ xal διχδοθείσης τῆς 
τροφῆς ἐν ἄλλοις μέρεσιν. Ἦ οὐ μόνον τοῦτο αἴτιον, 
ἀλλὰ xol τὸ τῇ φύσει ἔνια σύμμετρα εἶνα xal οἰχεῖα 
ἡμῖν; πάντα γὰρ τὰ τοιαῦτα διὰ τὸ χατὰ φύσιν εἶναι 
μᾶλλον προσίεται τὰ σώματα, τὰ δὲ παρὰ φύσιν ἧττον. 
Ἄλλα τε ἄλλη χράσει ἁρμόττει, οἷον τὸ μέλι ταῖς με- 


40 


σι 


50 


PRODLEMATUM' SECT. XXI, 11-13. 


223 


(1. Quam ob causam quum mel tenacius quam aqua sit, 
farina aqua mulsa subacta fragilior redditur, ubi decocta, 
vel assata est, quam si aqua subacta esset? An quod altera 
quidem, aqua nimirum, igne cogitur atque consistit; mel 
vero contrahit quidem, sed adsiccat ? quapropter potius 
fragilem reddit : fragilitas namque a siccitate provenit. 


12. Cur bis cocti panes refrigerati non indurescunt? An 
quod triticum dulcem quemdam ac lentum succum in se 
continet, qui veluti anima ejus est? Indicium quod , ubi 
siccatur, omnino exinanilur quidem; ubi autem madet, 
excrescit. Ergo quum humor hic in farina quoque insit, 
maximeque in ea qua purissima est, ubi in massam con- 
versa est atque teritur farina, coit. Argumento est quod de. 
cocta magis alvum subducit. — Ubi primnm igitur panis 
torretur, humoris portio fragilis et levis e pane evaporatur, 
et quantum in farina furfüreum potius est, deuritur. Exem- 
pta vero massa ubi denuo teritur, pars farine lavvissima et 
humoris lentissima, quae supersunt, miscentur amplius sibi 
invicem , lum quia vel magis tales evaserunt, tum propter 
ignitionem : fit enim mistura eorum tinctore consimilis , 
ita ut massa secundo trita similis farine elixee efficiatur : 
nam hzc quoque, postquam massa subacta est, relicta parte 
farinae tenuissima et humoris lentissima, ignis vi glutinosa 
redditur, neque exhauriri potest : nam et disjungi facile quod 
lentum est nequit, et nihil per se ipsum transmittit quod 
spissum est, Quum igitur humidissimns sit panis bis co- 
ctus, ob causas predictas hoc quoque modo adficitur ; 
quum autem semper intra se humiditatem contineat, non 
durescit. 


13. Cur nonnullis de genere cibi, tum humidi, tum sicci, 
multum temporis uti possumus, ut cibo qui ex polenta, vel 
farina fit, et vinis austeris, et aqua, aliis vero, quamvis sua- 
vioribus, non possumus? Anquod eorum qua in cibo adsumi- 
mus, alia quidem validius alunt atque superficiem petunt, ita 
ut vel post vacuationem, cibo priore consumpto, insit adhuc 
facultas multa in corpore, quae quod ad primam qua a cor- 
pore impertitur, elaborationem adtinet, concocta est, sed 
quod ad finem et ad subcedentem coquendi vicem, cruda? 
cujus generis et pars plurima suavium est : qua enim pin- 
guia et dulcia et opima sunt, ea nobis gustu suavissima 
esse videntur ; liaec autem omnia valide nutriunt , concoctu 
non difficilia sunt ^t superficiem petunt, quamcumque tan- 
dem ad speciem pertinuerint : unde efficitur, si quis iis 


sese implerit, ut facultas eorum diutius immoretar, nec 
brevi sensus deficiat : non enim solum, dum in ventre sunt 


alimenta, fit plenitudo, sed digesta quoque allmonia, in aliis 
parlibus. Annon id solum causa est, verum etiam qued 
nonnulla natur: consentanea supt , nobisque familiaria ? 
hujusmodi enim omnia, quia secundum naturam sunt, 
magis a corporibus recipiuntur; quee vero prseter naturam 
sunt, minus. Alia quoque aliti temperameptis congruunt , 


224 


λίτταις χατὰ φύσιν ἐστὶν ὥστε προσφέρεσθαι μόνον, 
χαίτοι ἀσθενεῖς γέ εἶσι τὴν δύναμιν' ὥστε δεῖ λείπειν 
τὸ ἀναλισχόμενον, ἀλλ᾽ εἶναι ἀνάλογον τὸ πλῆθος πρὸς 
τὴν ἰσχὺν τὴν ἀπὸ τῶν ἀνθρώπων" ὥσθ᾽ ὅσα τῶν ἡδέων 

& τοιαῦτά ἐστι, διὰ μὲν τὸ ἐν τῇ φύσει ἧττον ὁπάρχειν 
ἡδέα φαίνεται, ὀλίγον δὲ χρόνον" εἶτα πληροῖ ταχύ. 
Τῶν δὲ χατὰ φύσιν ἀεὶ δέονται, ὦστε χαὶ προσφερο- 
μένων συνεχῶς δι᾽ αὐτὰ οὐ τῶν ἡδίστων, ἀλλ᾽ ἑτέρων 
ἧττον πληροῦνται. 


10. 14. Διὰ τί τὰ αὐτὰ συνεθιζομένοις τε ἡδέα φαίνεται 
xai λίαν συνεχῶς προσφερομένοις οὐχ ἡδέα, τὸ δ᾽ ἔθος 
ἐστὶ τὸ πολλάχις καὶ συνεχῶς τι ποιεῖν ; Ἦ ὅτι τὸ 
μὲν ἔθος ἕξιν δεχτιχήν τινος ἐν ἡμῖν ποιεῖ, οὐ πλήρω- 
σιν, τὸ δὲ συνεχῶς προσφέρεσθαί τι πληροῖ τὴν ém- 

Is θυμίαν. καὶ καθάπερ αἴτιον; ἔστι γάρ τι xal fj ἐπιθυ- 
μία. Αἴ μὲν οὖν ἕξεις γυμναζόμεναι αὔξονται χαὶ 
ἐπιδιδόασιν" τὰ δ᾽ ἀγγεῖα σαττόμενα οὐδὲν μείζω γί- 
νεται διόπερ τὸ μὲν ἔθος ὃν γυμνάσιον αὔξει τὴν δε- 
χτιχὴν ἕξιν * τὸ δὲ συνεχῶς προσφερόμενον σάττει μὲν 

30 χαὶ πληροῖ τὴν ἐπιθυμίαν, ἧς πληρωθείσης οὐκέτι 
προσιέμεθα, αὔξει δ᾽ οὐθὲν αὐτὴν διὰ τὰ προειρημένα 
ἐπὶ τῆς σάξεως. "ἔτι τὸ ἔθος οὐ τῷ ἀεὶ ἡδύνειν $50 
ἔστι (λυπεῖ γὰρ χαὶ τὰ τοιαῦτα, ἐάν τις συνεχῶς ποιῇ), 
ἀλλὰ τῷ τὴν ἀρχὴν τοῦ ἔργου ἡδέως ἡμᾶς προσίεσθαι, 

25 xai πλείω χρόνον δύνασθαι ταὐτὸν ποιεῖν ἢ ἀσυνήθεις 
ὄντας. Ἐν ᾧ οὖν καὶ τοῦτο λυπεῖ ἡδὺ ὄν, ἐν ταὐτῷ 
xal τὰ ἄλλα ἡδέα" συνεχῶς γὰρ γινόμενα, ἣ προσφερό- 
μένα ἀμφότερα λυπεῖ. Αἴτιον δὲ τὸ μὴ ἀπείρους 
ἡμᾶς ἐν αὑτοῖς δυνάμεις ἔχειν τὰς δεχτιχὰς χαὶ ποιη- 

30 τιχάς, ἀλλὰ πεπερασωένας, at τυγχάνουσαι τοῦ συμ- 
μέτρου αὐταῖς ( τοῦτο γὰρ συνεχῶς ἐστιν αἰσθητὸν εἰς 
ἐπίδοσιν) al μὲν πληροῦνται, αἱ δ᾽ ἀδυνατοῦσιν ἐνερ- 
γεῖν. 


15. Διὰ τί τὸ μὲν σταὶς γίνεται vptódusvov λευχόν, 

80 ἣ δὲ μᾶζα μελαντέρα ; Ἰ]ότερον ὅτι ξηραίνεται μᾶλλον 

τὸ ἐπιπολῆς ἐν τῷ ἀλφίτῳ, οἷον ἐν δγρῷ θερμόν, ὃ 

ποιεῖ τὴν λευχότητα; Ἦ διὰ τὸ πεπυρῶσθαι ἕλχει τὸ 
ὑγρὸν sic αὑτό, μεγαλομερέστερον ὄν ; 


16. Διὰ τί τὰ ἄλφιτα μᾶλλον τῷ ὕδατι συμμένει 
40 φυρόμενα ἢ τῷ ἐλαίῳ, ὄντι γλισχροτέρῳ, καίτοι χολ-- 
λητιχώτερον τὸ γλίσχρον, τὸ δ᾽ ἔλαιον τοῦ ὕδατος γλι- 
σχρότερον ; Ἧ ὅτι λεπτότερον τὸ ὕδωρ, ὥστ᾽ eloípys- 
ται εἰς ἅπαν χαὶ μαλαχὰ ποιεῖ, συμφύεταί τε μᾶλλον 
xal συνθλίδεται πρὸς ἄλληλα, χαίτοι θλιδόμενα χωρὶς 
45 τῆς τρίψεως; 


17. Διὰ τί οἱ ἄτριπτοι ἄρτοι xal ol σφόδρα τετριμ.- 
μένοι MAP ; Ἦ ὅτι ot μὲν ἄτριπτοι διὰ τὸ ἀσύν-- 
δετοι εἶναι; ἡ γὰρ τρῖψις συνδεῖ προωδοποίηται οὖν τῷ 
δήγνυσθαι. "Ecc ἀμιγὲς καὶ πολὺ ἔχουσι τὸ ὑγρόν. 

50 Οἱ δὲ τετριμμένοι σφόδρα λίαν εἰσὶ ξηροὶ διὰ τὸ ὀλίγον 
ἔχειν ὑγρόν" θερμαινομένων γὰρ πᾶν ἐξέρχεται" ὥστ᾽ 


IIPOBAHMATON " KA, ιδειζ. 


——SR—R— HÓA 8 GER RERUM αν ὦ 


(s2s, 929.) 


exempli gratía mel apibus secundum naluram est, ita ut eo 
tantummodo vescantur, quamquam viribus cerle imbecil- 
lis sunt : ita ut relinquere debeat quod absumatur, sed ita 
ut copia proportione viribus hominum respondeat. Qui 
igitur e suavibus ita sese babent, ea quoniam in naturali 
nostro contextu minus adsunt, suavia quidem videntur, 
sed parum temporis; dein cito replent; quae autem secun- 
dum naturam sunt, iis semper indigent, ita ut, etiamei 
adsidue iis vescantur, minus repleantur, non solum quam 
a rebus suavissimis, verum etiam quam ab aliis. 


14. Cur eadem et adsuescentibus suavia et admodum 
crebro utentibus non suavia videntur, quum tamen con- 
suetudo eo constat ut sepe et adsidue quidquam faciamus? 
An quia consuefudo quidem habitum rei cujuspiam capacem 
in nobis efficit, non satietatem ; frequens autem usus desi- 
derium et quasi causam implet? nam desiderium qno- 
que aliquid est, Habitus ergo ubi exercitantur, augentur 
atque proficiunt; conceptacula vero infarcta nihilo am. 
pliora redduntur : quamobrem consuetudo quidem quum 
exercitatio sit, auget habitam capientem; quod au- 
tem adsidue in cibo adsumitur, infarcit quidem implet- 
que desiderium , quo expleto non amplius recipimus ; sed 
nullo modo auget illud ob ea quie modo de infarctione re- 
tulimus. Ad hsec uon ideo suavis consuetudo est, quia 
semper delectat ( nam hujusmodi res vel molestie sunt , si 
quis perpetuo eas faciat), sed eo quod operis principium li- 
benter adimus, et diutius rem facere eamdem possumus 
quam sí non adsueti essemus. Qua igitur re molestum 
hoc est , quamquam suave sit, hac eadem cetera quoque 
suavia : utraque enim, ubi perpetuo vel fiunt, vel pro 
cibo sumuntur, molesta sunt. Cujus rei causa est quod nos 
vires vel recipientes, vel agentes non infinitas, sed finitas 
intra nos habemus : que ubi sibi competentem modum 
adsecutze fuerint (hunc enim continue augeri sentimus ), 
alterte quidem implentur, alterte vero agere nequeunt. 


15. Cur farina quidem triticea tritura albesclt, maza vero 
nigrescit? Utrum quod polentze pars superficiei proxima ad- 
siccatur validius, quum res sit calida humori admista : 


id quod candorem gignit ? An propter adustionem humorem 


ad sese adtrahit , ut quze partibus majusculis constat ὃ 


16. Quam ob causam polenta aqua subacta melius cohze- 
ret quam oleo, etiamsi oleum tenacius sit, quamvis meliue 
glutinetur quod lentum est, oleumque lentius sit quam aqua ? 
An quod aqua tenuior est, ila ut usquequaque subest 
atque molliat, coalescuntque et adprimuntur sibi invicem 
melius, etiamsi sine tritura comprimantur? 


17. Cur panes, cum parum triti, tum nimium triti rum- 
puntur? An quod parum triti quidem rumpuntur, quia nexu 
carent? tritura enim colligat : ergo ad disruptionem via jam 
strata est. Adde quod multum humoris non remixti conti- 
nent. At quos vehementer triveris , ii sicci admodum sunt , 
quoniam humoris parum continent : e concalescentibus enim 


(929.) 


ἄμφω διὰ τὸ πολὺ ὑγρὸν ἐξιέναι ῥήγνυνται" πολὺ γὰρ 
£y μὲν τοῖς ἀτρίπτοις ἁπλῶς ἔνεστιν, ἐν δὲ τοῖς τετρια- 
μένοις πρὸς τὸ ὑπόλοιπον. 


18. Διὰ τί χουφότερον τὸ φύραμα γίνεται 7) ἄμφω, 

ὁ τόθ᾽ ὑγρὸν καὶ τὸ ἄλφιτον ; Πότερον ὅτι μιγνυμένων 
πνεῦμα συγκαταχλείεται; Ἢ ὅτι ὑπὸ τοῦ θεραοῦ τοῦ ἐν 
τοῖς ἀλφίτοις ἐξατμίζεται τοῦ ὕδατος, ὥστ᾽ ἔλαττον 
γίνεται τὸ μεμιγμένον ; ὃ δ᾽ ἀήρ, εἰ καὶ μίγνυται, οὐθὲν 
ἂν χουφότερον ποιοῖ" Eye γὰρ βάρος xal ἀὴρ ἐν τῷ ἀέρι. 


40 19. Διὰ τί μετὰ τοῦ ἀλφίτου πινόμενον τὸ γάλα xal 
6 γλυχὺς φαίνεται γλυχύτερα ; Πότερον παρὰ τὸ μὴ 
Ὑλυχὺ μᾶλλον φαίνεται ; τὸ γὰρ ἄλφιτον οὐ γλυχύ. 
Ἢ ὅτι ἐνδιατρίδει τὸ ἄλφιτον ἔχον γλυχύτητα, ὥστε 
πλείονι χρόνῳ fj αἴσθησις ; 


15. 380, Διὰ τί ἧττον ἄχρατον φαίνεται τὸ αὐτὸ πόμα 
[od , , , , 

μετὰ τοῦ ἀλφίτου πινόμενον ; Πότερον ἣ ὅτι χεράννυσιν 

ἄλλο ἔχον μετ᾽ ἄλλου; Ἦ ὅτι ἀντιφράττει τῷ πόματι 


xai ἀφανίζει, ἀντισπῶν εἷς αὗτό; 


91. Διὰ τί ὁ χόνδρος πλεῖον ὕδωρ δέχεται ἢ οἱ 

20 πυροὶ ἐξ ὧν ὁ τοιοῦτος ἐγένετο χόνδρος: Ἦ ὅτι ἄλευρά 
πώς ἐστιν ὃ χόνδρος, τὰ δ᾽ ἄλευρα πλεῖον δέχεται; xal 
γὰρ γίνεται 6 ὄγχος πλείων 3) 6 τῶν πυρῶν’ σέσαχται 
γὰρ καὶ τὰ ἐν τοῖς πυροῖς" τὰ δὲ πλείω χωρεῖ πλεῖον. 
Καὶ τοῦτο, xal ὅτι ἔχει θερμότητα xat τὰ ἄλευρα χαὶ ὁ 

5 χόνδρος" τὸ δὲ θερμὸν xal ἕλκει μᾶλλον τὸ δγρόν, xal 


ἐξαναλίσχει ἐξατμίζον. 


$2. Διὰ τί τὸ ἄλευρον τριδόμενον μεῖζον πολὺ γί- 
νεται ἢ τὸ ἄλφιτον χατὰ λόγον ; Ἢ ὅτι τὸ μὲν πολὺ 
ὕδωρ δέχεται, τὸ δ᾽ ὀλίγον; Διὰ τί δὲ δέχεται πλεῖον ; 
so μᾶλλον γὰρ εἰχὸς τὸ ἄλφιτον: πεπύρωται dp, τὸ δ᾽ 
ἄπυρον" μᾶλλον δὲ ξηρὸν τὸ πεπυρωμένον. Ἢ διότι 
τρῖψιν μᾶλλον δέχεται τὸ ἄλευρον ; τούτου δ᾽ αἴτιον 
τὸ μιχρομερέστερον εἶναι. “Ὥσπερ οὖν ὁσαπλάσιόν 
ἐστι δυνάμει τῇ μιχρότητι, τοσαυταπλάσιον δέχεται 
85 τὸ ὕδωρ' χόλλη γὰρ χρῆται τῷ ὕδατι, ὥσπερ καὶ "Eu- 
πεδοχλῆῇς μετήνεγχεν ἐν τοῖς Περσιχοῖς εἰπών' 
ἄλφιτον ὕδατι χολλήσας, 
χαὶ ἀναλίσχει πολὺ διὰ τοῦτο. 


48. Διὰ τί δὲ καὶ πεπυρωμένον τὸ σταὶς μεῖζον 

40 γίνεται ἢ f ua; Ἦ ὅτι ἔχει ὑγρὸν οὐ κεχωρισμένον , 

ὥστ᾽ ἐξιέναι θερμαινόμενον, οὗ πνεῦμα γινόμενον xal 

οὐ δυνάμενον ἐξιέναι δμοίως xal ἐν τῇ μάζη διὰ τὴν 

πυχνότητα τοῦ σταιτός: πυχνὸν γὰρ τὸ ix μιχρομερεστέ. 

ρων. Αἴρει οὖν, καὶ ποιεῖ τὸν ὄγχον. ΓἜτι δὲ χαὶ πλεῖον 

«s ἔχει τὸ ὑγρόν, ἐξ οὗ θερμαινομένου πνεῦμα γίνεται ix 
ὃὲ τοῦ πλείονος ἀνάγχη γίνεσθαι πλεῖον. 


34. Διὰ τί οἵ περὶ τὴν τῶν σίτων ἐργασίαν, οἱ μὲν 
περὶ τὰς χριθὰς ἄχροοι γίνονται χαὶ χαταρροῖχοί, οἱ 
δὲ περὶ τοὺς πυροὺς εὐεχτιχοί ; *H διότι εὐπεπτότερος Ó 
πυρὸς τῆς χριθῆς ; διόπερ xal αἱ ἀπόρροιαι. 

ABISTOTELER. IV. 


PROBLEMATUM " SECT. XXI, 18-24. 


pamm ——— — ——M P—— RR QUERER prn nn σπου M pou rr — HU a 


325 


omnis humor exit, ita ut ambo rumpantur quoniam humoris 
multum exit : multum enim absolute in iis continetur 
quos parum iriveris, in velementer tritis vero pro por- 
tione reliquorum elementorum. 

18. Cur universa sorbitio subacta levior fit quam ambo, 
cum humor, tum polenta? Utrum quia, dum miscentur, 
spiritus una includitur? An quia pars aqua a calore po- 
lentze insito evaporatur, ita ut copia diminuatur misturae? 
aer enim, tametsi admiscetur, nihilo tamen leviorem ef- 
ficeret : nam vel ipse aer in aere pondus habet. 


19. Quam ob causam lac vinumque dulce, quoties cum 
polenta bibitur, dulcius videtur? Utrum quod ad non 
dulce dulciora istheec esse videntur? polenta enim dulcis 
non est. Anquia polenta dulcedine instructa diutius im- 
moratur, ita ut diutius perstet sensus? 


20. Cur idem potus minus meracus apparet, si cum 
polenta bibatur ὃ Utrum quod aliud jam continens alii rei 
remiscetur? An quia viam obstruit potus, eumque eva- 
nescere facit ad sese retrahens? 


21. Cur alica plus aque recipit quam triticum, unde 
ejusmodi alica confecta est? An propterea quod alica farina 
quodammodo est, farina autem plus aqu:e imbibit? moles 
enim amplior ejus quam tritici fit: nam constipata quo- 
que sunt tritici elementa; atqui major moles plus capit. 
Cum propter hanc causam, tum quia calorem continent et 
farina et alica : quod enim calidum est, humorem id et 
efficacius adtrahit , et expeditius evaporando consumit. 


23 Cur farina per trituram multo magis turgescit quam 
pelenta pro portione? An quod altera quidem multum 
aquz recipit, altera vero parum? Sed qua de causa plus 
recipit? verisimilius enim erat polentam plus recipere, 
quippe quie adusta est, dum farina ignem non sensit : 
omne enim adustum siccius est. An quia trituram plenio- 
rem farina patitur? cujus rei causa est quod partibus mi- 
nutiorihus constat. Quantuplo igitur propter particularum 
minutiam excedit ejus capacitas , tantuplo plus aque re- 
cipit, quippe quae aqua pro glutine utitur, ut Empedocles 
quoque in carmine de rebus Persicis (/. Naturalibus) 
transferendo ait : 


Polentam aqua glutinans, 
multamque aquam proinde absumit. 


23. Cur vero etiam igni mandata farina triticea magis 
turgescit quam maza? An quod bumorem in se continet qui 
discretus non est, ita ut recalescens exeat, isque humor ih 
spiritum non convertitur, nec exire pariter valet atque e 
maza propter tritici spissitudinem? spissum enim est quod 
partibus constat minutioribus. Idcirco extollit. molem- 
que efücit. Ad bzc plus humoris continet, quo recale- 
scente spiritus fit; ex pluri autem plus fiat necessum est. 


24. Cur ex iis qui rem frumentariam tractant , qui hor- 
deum quidem, decolores fiunt et in destillationes proclives, 
qui autem triticum, bonum adipiscuntur habilum? An 
quod facilius triticum concoqui quam hordeum potesl, 
atque eapropter el effluvia ? 


45 


226 IIPOBAHMATON 


96. Διὰ τί ὁ ἄρτος, ἐὰν μέν τις αὐτὸν ὀπτᾶ, σχλη- 
ρότερος γίνεται, ἐὰν δέ τις αὐτὸν χλιαίνῃη, ὀγρότερος 
ἄχρι τινός; Ἢ ὅτι ὀπτωμένου αὐτοῦ τὸ ὑγρὸν ἐκπο- 
ρεύεται ( σχληρότερος οὖν γίνεται), ἐπιθερμαινομένου 

& δὲ τὸ ὑγρὸν συσταθὲν διαχεῖται ὑπὸ τοῦ πυρός; διὸ 
ὀγρότεροι γίνονται. 


26. Διὰ τί τὰ μὲν ἄλευρα ψυγόμενα ἧττον σάττε- 
rat, τὰ δ᾽ ἄλφιτα μᾶλλον; Ἦ ὅτι τὰ μὲν μιχρομερῆ 
οὐ διαλείπει χώραν, καὶ τὰ βαρέα τῇ θλίψει τὰ πλείω 

lo ἐλάττω χατέχει τὸ ἴσον ; Τὰ μὲν οὖν ἄλφιτα á3pd 
ἐστιν" ψυχόμενα οὖν ἐλάττω γίνεται, ὥστε τὸ ἔλατ- 
τον συμπιέζει τὸ πλέον" τὰ δ᾽ ἄλευρα ὑπάρχει μὲν 
μικρομερῇ ὄντα, ὥστ᾽ οὐ διὰ τοῦτο ψύχεται, ἀλλ᾽ ἵνα 
ἢ κουφότερα xal μὴ σάττηται διὰ τὴν θλῖψιν' βαρύτε- 
15 ρον γὰρ φύσει τὸ ἄλευρον τοῦ ἀλτίτου ἐστίν. 


TMHMA KB. 


OZA ΠΕΡῚ OIIQPAN. 


|. Διὰ τί τὴν ὀπώραν ὕστερον ἢ πρότερον φα- 
γοῦσιν οὐχ ἀνάλογον τοῖς αὐτοῖς 6 ὄγχος τῆς πλη- 
ρώσεως γίνεται; Ἢ ὅτι βαρυτέρα ἐστὶν ἣ ὀπώρα τῶν 
σιτίων πολύ: Δηλοῖ δὲ χαὶ τὰ σῦχα, ἐὰν ὕστατα 
2.0. Bow τελευταῖα γὰρ ἐμεῖται. ᾿Εὰν μὲν οὖν πρῶτα, 
διὰ βάρος χάτω πορευόμενα εὐρυχωρίαν ἄνω ποιεῖ, 
ὥστε ῥαδίως δέχεσθαι τὸν ὄγχον τῶν σιτίων᾽ ἀνά- 
παλιν δ᾽ εἰσελθόντα τὰ σιτία, διὰ τὸ μὴ χάτω φέρε- 
σθαι, ταχὺ τοῦ ἄνω xevoU προσλαμθανει. 


6 3. Διὰ τί τῶν γλυχέων ὄντων ὁμοιοτέρων ἡμῖν ἣ 
τῶν δριμέων, θᾶττον πληρούμεθα πὸ τῶν γλυχέων ; 
εἰχὸς δ᾽ ἦν ἧττον ὑπὸ γὰρ τῶν ὁμοίων ἧττον ἦν εἰχὸς 
πληροῦσθαι. Ἦ ὅτι οὐχ ὁμοίως τό τ᾽ ἀγγεῖον πληροῦται 
ταχύ, ἐξ οὗ πληρούμεθα, xol τὸ τρεφόμενον, ἀλλ᾽ 
80 ἐνίοτε fj μὲν χοιλία πλήρης ἐστίν, οἷον τῶν διψώντων, 
τὸ δὲ δίψος οὐδὲν ἧττόν ἐστιν ; οὐ γὰρ τῷ ταύτην εἶναι 
πλήρη παυόμεθα διψῶντες, ἀλλὰ τῷ ἕχαστον τῶν τοῦ 
σώματος τὸ αὅτῷ οἰκεῖον ἐσπαχέναι, xal ὅταν ἐχεῖνα 
ἀπολάδῃ ἱκανῶς, τότε παυόμεθα διψῶντες, καὶ πει- 
38 γῶντες δ᾽ ὡσαύτως. 


8. Διὰ τί θᾶττον πληρούμεθα ἀπὸ τῶν γλυχέων ἣ 
ἀπὸ τῶν δριμέων; Ἦ ὅτι θᾶττον παυόμεθα ἐπιθυμοῦν- 
τες τῶν γλυκέων; Ἦ ὡς μὲν fj χοιλία πληροῦται, οὕτω 
xal ἡμεῖς ὑπὸ τῶν γλυχέων ; Οὐχ ὁμολογεῖται" ὅτι δ᾽ 

40 ἣ ἐπιθυμία θᾶττον Ón' αὐτῶν πληροῦται, τοῦτ᾽ ἂν 
εἴη λεχτέονν. Ἦ ὅτι ἢ μὲν ἐπιθυμία, ὡς ἁπλῶς εἶ- 
πεῖν, ἔστι μὲν ἔνδεια, καὶ ὅταν μηκέτι ἔχωμεν τροφήν, 
ἢ ὀλίγην ; Τὰ μὲν οὖν͵ δριμέα οὖχ ἔστι τρόφιμα, ἀλλὰ 
τροφὴν μὲν ὄλίγην ἔχει, τὸ δὲ περίττωμα πολύ. Εἰ- 

45 χότως οὖν πολλὰ ταῦτα ζητοῦμεν ἐσθίειν, xoi οὐχ 
ἐμπιπλάμεθα αὐτῶν τὴν ἐπιθυμίαν, διὰ τὸ ἔτι προσ- 


* KA, xé-EB, γ΄. (029,920.) 


25. Cur panis ubi torretur quidem, indurescit; bi 
vero tepescit, humidior redditur aliquatenus? An quoniam, 
ubi torretur, humor exit (indurescit igitur); ubi autem 
amplius recalescit, humor coactus ab igne diffunditur, 
humidioresque proinde fiunt? 


26. Cur farina quidem refrigerando minus constipatur, 
polenta vero magis? An quod intercapedine quidem va- 
cant qua ex partibus constant minutis, et res graves 
plerzeque propter compressionem minus occupant spatium, 
modo eadem sit quantitas? Polenta itaque grandiuscula 
est ; ergo siccata in minus contrahitur, ita ut quod minus 
est , plus comprimat ; farina vero particulis quidem constat 
minutis, íta ut non ideo siccetur, sed ut levior efficiatur, 
nec coDslipetur compressione : natura enim gravior farina 
quam polenta est. 


| SECTIO XXII. 


l QU/£ AD FRUCTUS ARBORUM PERTINENT. 


1. Quam ob causam , prouti poma post, vel ante cibum 
eserint, repletionis moles iisdem non eadem fil pro por- 
tione ? An quoniam celeris esculentis genus pomorum longe 
gravius est ? Quod etiam argumento ficuum conslat, si ul- 
tima edantur : ultime enim evomuntur. — Poma igitur 
primum ingesta, propter pondus deorsum vecta, spatium 
amplum efficiunt superne, ita ut moles ciborum facile 
recipiatur; at si ordine inverso ingredianiur cibi, quo- 
niam deorsum non feruntur, cito vacuum superius oc- 
cupant. 


2. Quamobrem, quum dulcía nobis similiora quam acria 
sint, ocius a dulcibus replemur ? congruum enim erat ut 
minus repleremur, quandoquidem a similibus minus sa- 
tiari consentaneum erat. An quoniam non sque cito re- 
pletur conceptaculum: ex quo replemur, et corpus quod 
nutritur, sed venter quidem repletus aliquando est, ul eo- 
rum qui sitiunt, sitis lamen nihilo minor est? non enim 
ea de causa sitis cessat, quia venter plenus est, sed quia 
membra corporis omnia humorem commodum sibi adtra- 
xerunt , atque ubi illa satis adceperunt , tunc sitire cessa- 
mus, eodemque modo fames cessat. 


3. Cur ocius a dulcibus quam ab acribus replemur? An 
quia ocius dulcia adpetere desistimus? An sicuti quidem 
venter repletur, sic nos quoque dulcibus? Non constat , 
verum cur desiderium celerius his ipsis expleatur, id di- 
cendum essel. An quia alimenti desiderium, ut uno verbo 
dicam, indigentia quidem vest, atque tunc incidit, ubi 
vel nullum amplius cibum, vel pauculum habemus? Acria 
itaque non valide nutriunt, sed parum quidem alimoniz , 
multum vero habent excrementi. Merito itaque magnam 
eorum copiam edere quarrimus, nec eorum cupiditatem 
explemus, quoniam alimento adhuc indigemus, liec vero 


(900,931.) 


δεῖσθαι τροφῇς, ταῦτα δὲ μὴ ἔχειν τροφήν. Τὰ δὲ 
γλυχέα ἅπαντά ἐστι τροφή, xoi ἀπὸ μικρῶν τοιούτων 
πολλὴν λαμβάνει τὸ σῶμα. Ὅταν οὖν ἀπολάθη 
πολλὴν τροφήν, οὐχέτι δύναται ἐσθίειν διὰ τὸ μὴ 

b ὁποφέρειν. Εἰκότως οὖν θᾶττον ὑπὸ τῶν γλυχέων 
πληρούμεθα. 


4. Διὰ τί τὰ περιχάρπια καὶ τὰ χρέα χαὶ ὅσα 
τοιαῦτα ἐν τοῖς ἀσχοῖς ἄσηπτα γίνεται, ὅταν σφόδρα 
φυσηθῶσι, xal τὰ ἐν τοῖς ἀχριδῶς περιπωματιζομέ- 

Ι0 νοις ὡσαύτως ; Ἦ διύτι σήπεται μὲν χινούμενα, «à δὲ 
πλήρη ἀχίνητα; ἀδύνατον γὰρ ἄνευ κενοῦ χινηθῆναι, 
ταῦτα δὲ πλήρη. 


ὅ. Διὰ τί μετὰ τὰ σαπρὰ τῶν περιχαρπίων ὃ οἶνος 
πιχρὸς φαίνεται πινόμενος; Ἢ ὅτι τὴν πιχρότητα ἔχει 
15 ἡ σαπρότης ἢ τοιαύτη; Τὸ οὖν ἐπιμένον ἐπὶ τῇ γλώττη, 
μιγνύμενον τῷ πόματι xal διαχεόμενον πιχρὸν ποιεῖ 
τὸ πόμα" αὐτὸ δὲ xa0' αὑτὸ ἧττον φαίνεται ἐσθιόμενον 
διὰ τὸ πολλῶν ἅπτεσθαι xal εἰς μιχρὰ διανενεμῇσθαι 
τὸν τοιοῦτον χυμόν. 


20 δ. Διὰ τί τὰ τραγήματα ἐδεστέον; Ἢ ἕνεχα τοῦ 
πιεῖν ἱκανόν ; οὐ γὰρ μόνον ποτέον τῆς δίψης χάριν τῆς 
ἐπὶ τοῖς σιτίοις., ἀλλὰ xal μετὰ τὸ σιτίον, 


7. Διὰ τί τὰ ὀπτὰ χάρυα ψυχθέντα χείρω γίνεται, 
καὶ ὃ ἄρτος δὲ xai 6 βάλανος xal πολλὰ τῶν τοιούτων, 
35 θερμανθέντα δὲ πάλιν βελτίω ; Ἦ διότι ψυχθέντος μὲν 
πέπηγεν ὃ χυμός, ἀναχλιανθέντος δὲ πάλιν χεῖται; ἣ 

δ᾽ ἡδονὴ γίνεται διὰ τὸν χυμόν. 


8. Διὰ τί ἐπὶ τῇ ἀπολαύσει τῆς ὁπώρας, οἷον σύ- 
χων xai τῶν τοιούτων, ἢ οἶνον ἄκρατον δεῖ ἐπιπίνειν, 
80 ἢ ὕδωρ; ταῦτα δὲ ἐναντία, Ἢ ὅτι d$ ὀπώρα xoi 
θερμή ἐστι xal ὑγρὰ διὰ τὴν γένεσιν; ἔχει γὰρ πολὺ 
πῦρ καὶ ὑγρότητα, ὥστε διὰ μὲν τὸ πῦρ οἷον ζέσιν ποιεῖ 
ὃ χυμὸς εἴσω, ὅπερ ἔξω τὸ γλεῦχος ποιεῖ" ἧττον δ᾽ ἔχει 
δύναμιν xol τὰ ἄλλα τὰ ἀχρόδρυα" τὸ δὲ τῆς δγρότη- 
35 τὸς πλῆθος ἀπεψίαν ποιεῖ, Τὸ μὲν οὖν ὕξωρ διὰ τὴν 
ψυχρότητα σόεννύει τὴν ζέσιν, δ δ᾽ οἶνος διὰ τὴν θερ- 
μότητα ὡς ἐπὶ τὸ πολύ’ ὥσπερ γὰρ πῦρ ἐνίοτε πυρός, 
ἐὰν ἦ ἔλαττον, ἀφαιρεῖται τὴν ἰσχύν. Μᾶλλον δὲ τῇ 
θερμότητι πεπτιχός ἐστι τῆς ὑγρότητος, καὶ διὰ βά- 
40 ρος χαταχρατεῖ τὸν τῆς ζέσεως ἐπιπολασμόν, 


9. Διὰ τί τῶν ἰσχάδων γλυχύταται αἱ δίχα ἐσχι- 
σμέναι, οὔτε δ᾽ αἵ πολυσχιδεῖς, οὔθ᾽ αἱ ἀσχιδεῖς; Ἢ 
διότι ἐκ μὲν τῶν πολυσχιδῶν διαπέπνευχε χαὶ ἐξ- 
ίχμαχε μετὰ τοῦ δγροῦ τὸ πλεῖστον τοῦ γλυχέος, ἐν δὲ 

45 ταῖς μεμυχυίαις πολὺ τὸ ὑδατῶδές ἐστι διὰ τὸ μὴ ἡ- 
τμιχέναι" αἵ δ᾽ ἐσχισμέναι μέν, μὴ εἰς πολλὰ δέ, 
ἀμφοτέρων τούτων ἐχτός εἰσι τῶν παθημάτων ; 


10. Διὰ τί ταῖς χαμίνοις ψυχόμενα τὰ σῦχα σχληρό- 
τερα γίνεται, ἐὰν ψυχθῇ ἐν τῇ καμίνῳ ἢ ἂν ἐξαιρε- 
50 θέντα ψυχθῇ; Ἢ ὅτι ἐν μὲν τῇ χαμίνῳ ἐξατμίζει πᾶν 


PROBLEMATUM “ SECT. XXII, 4-10. 


| 


————— M —MMÓRÓÁÁÁÁÁ € — M—Àt o REED: 


221 


alimento carent. Αἱ dulcia tota cibus sunt, atque ex 


paucis ejusmodi escam corpus capit uberiorem. Ubi igitur 
multum cepit alimenti, non amplius edere potest, quia 


non tolerat. Rationi igitur congruit, si ocius a dulcibus 


repleamur. 


4. Cur fructuum involucra et carnes et cetera id genus 
in utribus, si vehementer inflantur, a putredine immunes 
fiunt, nec minus qua rebus diligentissime operculo obclu- 
sis continentur? An quoniam putrescunt quidem omnia 
dum moventur; qua^ autem plena sunt, immota persi- 
stunt? haud enim lieri potest ut motus sine inani spatio 
fiat; atqui isthaec plena sunt. 


5. Cur vinum post putria fructuum involucra epotum 
amarum sentitur? An quia hujusmodi putredo amarore 
praedita est ? Itaque quod in lingua remanet, potui admislum 
diffusumque, eum amarum efficit; ipsum autem pomum 
per se esitatum minus adparet, quia saporis id genus 
multa adtingit inque exigua distribuitur. 


6. Cur edenda bellaria sunt? An ut satis bibamus? non 
enim sitis gratia solum, que a cibis pendet, bibendum 
est , sed etiam post cibum. 


7. Cur nuces toste refrigeratze delterlores redduntur, 
el panis quoque et glandes, et multa id genus alia, rur- 
sus calefacta vero meliora evadunt? An propterea quod 
refrigeratus quidem succus concrescit denuo, tepefactus 
vero rursus diffunditur? suavitas enim a succo pendet. 


8. Cur post fructuum esitationem, ut (icuum cetero- 
rumque generis ejusdem, vel vinum merum, vel aquam 
superbibere oportet? haec autem contraria sunt. An quia 
genus pomorum et calidum et humidum propter genera - 
lionem est ? habet enim tum ignis copiam, tum humoris, ita 
ut per ignem quidem succus veluti fervorem intus excitet , 
quomodo mustum foris, sed minorem habet vim, quemad- 
modum et reliqui arborum fructus; humoris vero copia 
cruditatem efficit. Aqua igitur suo frigore fervorem ex- 
stinguit; vinum vero suo calore idem plerumque efficit , 
quippe quod perinde atque ignis interdum ignl, modo 
minor sit, vires sublrahit. — Potius tamen humorem suo 
calore concoquere valet, suoque pondere fervoris turge- 
scentiam reprimit. 


9. Quam ob causam caricee bifidee dulcissimee sunt, nec 
mullifidee , nec fissura carentes? An quod ex multifidis 
quidem exhalata alque exsucta est una cum humore pars 
dulcedinis plurima; in obclusis vero humoris aquosi 
magna copia inest, quia vaporem non emiscrunt; at 
quia fissa quidem sunt , non tamen fissura multiplici, im- 
munes ab utroque isto adfectu sunt? 


10. Cur si ficus in furno siccantur, duriores efficiuntur 
si in furno quam δὶ exempta refrigerentur? An quoniam 
in furno quidem humor totus a calore evaporatur, foris 

13. 


iia. 


228 


τὸ ὑγρὸν ὑπὸ τοῦ θερμοῦ, ἔξω δὲ περιεστηχὼς ὃ 
ἀὴρ ψύχων κωλύει τὸ δγρὸν ἐξιέναι χαὶ συνίστασθαι ; 
μᾶλλον γὰρ ἐξατμίζει. "Εστι δὲ τὰ μὲν ξηρὰ σχληρά, 
τὰ δ᾽ ὑγρὰ μαλαχά. 


11. Διὰ τί παρὰ τὰ στρυφνὰ ὃ οἶνος xal τὸ ὕδωρ 
φαίνεται γλυχύτερα, οἷον ἐάν τις βαλάνους, ἣ αύρτα, X 
ct τῶν τοιούτων διατράγη; ^H εἰχότως, καθάπερ καὶ 
ἐπὶ τῶν ἄλλων; πᾶν γὰρ τὸ αὐτὸ παρὰ τὸ ἐναντίον 
μᾶλλον φαίνεται, οἱ δὲ τῶν ἐναντίων χυμοὶ ἀντιχεί- 
Io μενοί πώς εἰσιν. ἮἯ ὅτι, χαϑάπερ ἐπὶ τῶν βαπτο- 

μένων, ὑπὸ τῶν στρυφνῶν ἢ γλῶττα προδιεργάζεται 

καὶ τοὺς πόρους ἀνοίγεται, ὥστε ἀᾶλλον διιέναι τὸ 

γλυχύ ; καὶ γὰρ τὰ βαπτόμενα τούτου ἕνεχεν προδρέ- 

χουσιν ἐν τοῖς στρυφνοῖς, τῷ διεργασθὲν μᾶλλον δέχε- 
15 σθαι τὴν βαφήν. 


δ 


12. Διὰ τί τὰ γλυκέα ἧττον δοχεῖ γλυχέα εἶναι 
θερμὰ ὄντα ἣ ὅταν yu 07, ; Πότερον ὅτι ἅμα δύο αἰσθή- 
σεῖς γίνονται ἀμφοῖν, ὥσθ᾽ 4j τοῦ θερμοῦ ἐχχρούει τὴν 
ἑτέραν; Ἦ ὅτι καὶ τὸ γλεῦχος θερμόν ; “Ὥσπερ οὖν πῦρ 
40 γίνεται ἐπὶ πῦρ. Κωλύει οὖν ἢ θερμότης. Ἦ ὅτι 
τὸ πῦρ ἀφαιρεῖται τὰς δυνάμεις ἁπάντων διὰ τὸ χινη- 
τιχὸν εἶναι; Ἐγγυτέρω οὖν τοῦ μεταδάλλειν ἐστὶ θερμὰ 
ὄντα, ἀποψυχθέντα δ᾽ ἕστηκεν. 


13, Διὰ τί ποτε τὰ ἄχυρα τὰ μὲν σχληρὰ πέττει, τὰ 

45 δὲ πεπεμμένα οὐ σήπει; Ἢ ὅτι τὰ ἄχυρα θερμόν τε xai 
δλχόν ἐστιν; Τῇ μὲν οὖν θερμότητι πέττει, τῷ δ᾽ ὀλχὸν 
εἶναι τὸν ἰχῶρα τὸν σηπόμενον δέχεται" διὸ οὐ σήπει. 


I4... Διὰ τί τὰ σῦκα μαλαχὰ xal γλυκέα ὄντα λυμαί- 
νεται τοὺς ὀδόντας ; Ἦ διὰ τὴν γλισχρότητα προσέρχε- 
36 ται τοῖς οὕλοις, καὶ παρεμπίπτει διὰ τῶν ὀδόντων εἰς 
τὰ διὰ μέσου διὰ τὸ μαλαχὰ εἶναι, καὶ σῆψιν ποιεῖ 
ταχέως, ἅτε θερμὰ ὄντα; Τάχα δ᾽ ἴσως χαὶ διὰ τὴν 
σχληρότητα τῶν χεγχραμίδων ἐν τῇ τούτων χατεργα- 
σίχ πονοῦσι ταχέως οἵ ὀδόντες. 


TMHMA KT. 


OXA ΠΕΡῚ TO AAMYPON YAQOP ΚΑΙ 
OGAAATTAN. 


35 1. Διὰ τί τὸ χῦμα οὐχ ἐπιγελᾷ ἐν τοῖς βαθέσι πελάγε- 
σιν, ἀλλ᾽ ἐν τοῖς μικροῖς καὶ βραχέσιν ; Ἦ ὅτι τὸ μικρὸν 
Óqpóv φερόμενον μᾶλλον διαιρεῖται ὑπὸ τοῦ πνεύματος 
ἢ τὸ πολύ; 

ἃ, Διὰ τί τὰ χύματα πρότερον φοιτᾷ ἐνίοτε τῶν 

40 ἀνέμων; Ἦ ὅτι πρὸς τῇ ἀρχῇ τοῦ πνεύματος f θάλαττα 
ὠσθεῖσα πρώτη τὴν ἐχομένην ἀεὶ ταὐτὸν ποιεῖ; διόπερ 
οὔσης αὐτῆς συνεχοῦς καθάπερ μιᾷ πληγῇ συνεχεῖ 
πάσαις γίνεται" τὸ δ᾽ ἐν ἑνὶ χρόνῳ γίνεται, ὥστε 
συμθαίνει τήν τε πρώτην καὶ τὴν ἐσχάτην ἄμα χι- 


ΠΡΟΒΔΗΜΑΤΩΝ * KB, ιὑ- ΚΙ, β΄. 


(931.) 
vero aer ambiens refrigerando exire atque consistere pro- 
hibet humorem? plus enim vaporis emittunt. Sunt autem 
sicca quidem dura, humida vero mollia. 


11. Cur ad acerba vinum, aut aqua epota dulcior senti- 
tur, exempli gratia, si quis glandes, aut myrta, aut tale 
quid interea eserit? An merito ita fit, quemadmodum vel 
in ceteris rebus? omnia namque plenius eadem juxta sua 
contraria adparent, contrariorum autem sapores obpositi 
quodammodo inter se sunt. An quia ut in rebus qux colore 
inficimus, ila eliam lingua acerbis predisponitur, mea- 
tusque suos patefieri patitur, ut dulce facilius penetret? 
res enim inficiendas ideo humoribus acerbis ante hiume- 
ctant , quia res penitus elaborata melius colorem recipit. 


12. Cur dulcia minus dulcia esse videntur, calida ubi sunt, 
quam ubi refrigerata ? Utrum quia simul ab utrisque duo 
sensus exsistunt, ita ut calidi sensus alterum excutiat? An 
quod etiam sapor dulcis calidus esL? Itaque quasi ignis igni 
adjicitur : ergo calor est qui impedit. An quod ignis vires 
omuibus aufert, quia vim obtinet movendi? Calida igitur 
ubi sunt, propiora mutationi sunt; refrizerata vero re- 
stant. 


13. Cur tandem palese dura quidem concoquunt , con- 
cocta vero non putrefaciunt? An quod palezm et calidae 
et adtrahentes suut? Suo igitur calore concoquunt, eo 
vero quod adtrahunt, saniem pulrescentem imbibunt : qua- 
propter non putrefaciunt. 


14. Qua de causa ficus, quum molles dulcesque sint, 
dentes obfendunt? An gingivis propter lentorem adlia- 
rescunt, seque per dentes in eorum interstitia , quia mol- 
les sunt, insinuant, et putredini cito causam dant , ut- 
pote calidi? Forsitan et ob granorum duritiem dentes 
celeriter laborant iis conficiendis. 


| SECTIO XXIII. 


QU.E£ AD SALSAM AQUAM ET MARE PERTI- 
NENT. 


1. Cur fluctus in altis pelagis non subrident, sed in 
parvis et brevibus? An quia parum humoris, ubi fertur, 
magis dividitur a flatu quam multum? 


2. Cur fluctus interdum prius erumpunt quam venti? 
Àn quoniam circa flatus principium maris pars prima im- 
pulsa in partem sibi proximam semper eodem modo agit ? 
quamobrem quum mare ipsum continuum sit, omnibus ma- 
ris partibus quasi uno ictu continuo idem evenit, idque uno 
eodemque fit tempore, ita ut primam et ultimam partem 


(931,032.) 


νεῖσθαι, Ὁ δ᾽ ἀὴρ οὐ πάσχει τοῦτο, ὅτι οὔτ᾽ ἐστὶν 
ἕν σῶμα συνεχές, τῷ πολλὰς πάντοθεν ἀντιχρούσεις 
λαμθάνειν. αὖ πολλάχις χωλύουσι τὴν πρώτην καὶ 
νεανιχωτάτην χίνησιν. τήν τε θάλασσαν οὐ ποιοῦσι 

"1 τοῦτο διὰ τὸ βαρυτέραν καὶ δυσχινητοτέραν αὐτοῦ 
εἶναι. 


8. Διὰ τί τὰ πλοῖα γέμειν δοχεῖ μᾶλλον ἐν τῷ λι- 
μένι ἢ ἐν τῷ πελάγει, χαὶ θεῖ δὲ θᾶττον ix τοῦ πελά- 
γους πρὸς τὴν γῆν 7| ἀπὸ τῆς γῆς εἷς τὸ πέλαγος; Ἦ 

19 ὅτι τὸ πλέον ὕδωρ ἀντερείδει μᾶλλον ἐκ τοῦ ὀλίγου, ἐν 
δὲ τῷ ὀλίγῳ δέδυχε, διὰ τὸ χρατεῖν αὐτοῦ μᾶλλον: 
θεῖ γὰρ χάτω τὸ ὕδωρ ἄνωθεν. ᾿Εν μὲν οὖν τῷ λι- 
μένι ὀλίγη ἐστὶν $j θάλασσα, ἐν δὲ τῷ πελάγει βαθεῖα" 
ὥστε καὶ ἄγειν πλέον δόξει ἐν τῷ λιμένι καὶ κινήσεται 

15 χαλεπώτερον διὰ τὸ δεδυχέναι μᾶλλον xal ἧττον ἀντε- 
ρείδειν τὸ ὕδωρ" ἐν τῷ πελάγει δὲ τἀναντία τούτων 
ἐστίν. 


4. Διὰ τί, ὅταν τι ῥιφθῇ εἰς τὴν θάλατταν χυμαί- 
νουσαν, οἷον 5$ ἄγχυρα, γαλήνη γίνεται: Ἢ διότι ἴστα- 
20 ται fj θάλαττα τῷ φερομένῳ, μεθ᾽ οὗ ἀὴρ συγχαταφέ- 
perat, ὃς ἐπ᾽ εὐθείας χάτω φερόμενος xal ἐνταῦθα 
ἐπισπασθεὶς συνεπισπᾶται τὸ ἐκ πλαγίου χινοῦν τὴν 
θάλατταν; ὁ δὲ χλύδων τῆς θαλάττης οὐχ ἄνωθεν χάτω 
γίνεται, ἀλλ᾽ ἐπιπολῆς " οὗ λήξαντος γαλήνη γίνεται. 
35 "Ext συνιοῦσα ἡ θάλασσα εἷς τὰ διαστάντα τῷ φερο- 
μένῳ δίνην ποιεῖ. ἡ δὲ δίνη χύχλῳ φέρεται. ᾿Επεὶ 
δ᾽ f εὐθεῖα τοῦ κύχλου χατὰ σημεῖον ἅπτεται, τὰ δὲ 
χύματα ἐπ᾽ εὐθείας λοξῆς φέρεται, συμθαίνοι ἂν αὐτὰ 
τοῦ ἐξωτάτου τῆς δίνης χατὰ σημεῖον ἅπτεσθαι, διά 
80 τε τὰ εἰρημένα χαὶ διὰ τὴν τῆς δίνης φοράν, ἣ προσ- 
ιοῦσα ἀπωθεῖται αὐτά. ᾿Ἀχύμου δ᾽ ὄντος τοῦ χατ᾽ 
αὐτὴν τόπου, γαλήνην ἐν τῇ ῥήξει αὐτῆς συμθαίνει 
γίνεσθαι, ὅτι συγκαταδὰς 6 ἀὴρ τῷ ἐνεχθέντι xdco , 
ἀναφερόμενος xol ὠθῶν ἄνω τὴν θάλατταν ὥσπερ πομ- 
86 φολυγοῖ αὐτήν' ἦ γὰρ πομφόλυξ δγροῦ ὅπ᾽ ἀέρος χά- 
τωθεν ἀνωθουμένου ἐστίν - πομφόλυξ δὲ πᾶσα λεία 
xai γαληνός doqv. Σημεῖα δὲ τῶν εἰρημένων ἐστίν " 
μετέωρος γὰρ fj χατὰ τὸ ἐνεχθὲν κάτω θάλαττα τῆς 
πέριξ γίνεται μιχρὸν ὕστερον. 


(90 5. Διὰ τί ἐνίοτε πλοῖα θέοντα ἐν τῇ θαλάττη εὐδίας 
καταπίνεται xal ἀφανῆ γίνεται, ὥστε μηδὲ ναυάγιον 
ἀναπλεῖν; Ἦ ὅταν ἀντρώδης τόπος ἐν τῇ ὑπὸ τὴν θά- 
λατταν γῇ ῥαγῇ, ὅμα εἰς τὴν θάλατταν καὶ ἔσω ἀχο- 
λουθεῖ τῇ τοῦ πνεύματος φορᾷ, διοίως δὲ xal πάντῃ 

“5 φερομένη χύχλῳ φέρεται χάτω; τοῦτο δ᾽ ἔστι δῖνος, 
Τὰ δὲ περὶ Μεσήνην ἐν τῷ πορθμῷ πάσχει μὲν τοῦτο 
διὰ τὸν ῥοῦν (γίνονται γὰρ at δῖναι ὁπὸ τούτου) xal 
χκαταπίνεται εἷς βυθὸν διὰ ταῦτά τε, xal ὅτι θάλαττά 
τε βαθεῖα xol γῇ ὕπαντρος μέχρι πόρρω. ΦΦέρουσιν 

ι0 οὖν εἷς ταῦτα ἀποδιαζόμεναι αἱ δῖναι" διὸ οὐχ ἀναπλεῖ 
αὐτόθι τὰ νανάγια, ὋὉ δὲ ῥοῦς γίνεται, ὅταν παυσα- 
μένου τοῦ προτέρου ἀντιπνεύση ἐπὶ τῆς θαλάττης δεού- 


PROBLEMATUM * 


SECT. XXIII, 3-5. 229 


simul moveri evenit. Quod aeri non adcidit, quia corpus 
unum continuum nop est, eo quod multiplices undique 
repulsus subit qui sepe primum validissimumque movendi 
impetum impediunt, dum in mare eodem modo non agunt, 
quia gravius aere motuque difficilius est. 


3. Cur navigia onustiora in portu quam in alto esse vi- 
dentur, celeriusque de alto in terram currunt quam de 
terra in altum? An quod plus aqua renititur validius iis 
qua e pauca veniunt ; ip pauca contra fundum petunt, quia 
magis eam domant? aquam enim superne deorsum pellunt. 
Ergo in portu quidem parum maris est , in alto vero pro- 
fundum est mare : quapropter et plus pendere in portu 
videbuntur, et movebuntur :grius, quia magis merguntur,. 
et aqua minus renititur ; at vero in alto horum contraria 


obtinent. 


4. Quam ob causam, ubi aliquid in mare «stuans ja- 
ctum fuerit, ut ancora, tranquillitas oritur? An quod mare 
sistitur a re qu&& fertur, quacum aer fundum petit; hicce 
autem dum per directum deorsum fertur atque adtrahi- 
tur, secum adtrahit quod mare a latere concitat ? sstus 
enim maris non superne deorsum fit, sed ip superficie : quo 
sedato tranquillitas oritur. Ad liec, quum mare in ea spatia 
coit quee res descendens peperit, vorticem efficit; vortex 
autem circulo movetur. At quum linea recta circulum 
per punctum adtingat, (luctusque secundum lineam rectam 
obliquam ferantur, eveniet ut fluctus per punctum exti- 
mam vorticis partem adtingant, cum prsdictam ob cau- ' 
sam, tum propter vorticis motum, quí adcessu suo repellit. 
eos, Quum autem fluctibus careat locus quem occupat 
vortex , evenit ut tranquillitas fiat quo loco rumpitur, quo- 
niam aer, qui cum re descendente deorsum latus fuerat , 
superiora repetens, mareque sursum compellens, id-quasi in 
bullas adtollit, quippe quum bulla ab humore consistat, qui 
inferne sursum ab aere pellitur ; omnis autem bulla lzvis 
tranquillaque est. Ea vero qua diximus, probantur eo 
quod maris pars rei descendenti respondens paulo post par- 
lem circumdantem in sublime adtollitur. 


5. Cur interdum navigia, dum serena tempestate mare 
currunt, absorbentur atque evanescunt, adco ut ne fra- 
gmentum quidem revehatur? An ubi locus cavernosus terrae 
subditee mari disrumpitur, simul in mare introrsumque fla- 
tus impetum sequuntur, hicce autem quum quaquaversus 
impulsu pari moveatur, in orbem deorsum fertur? hoc 
autem vortex est. Mari autem circa Messanam in freto quo- 
que idem evenit propter zestum (flunt enim eo ipao vorti- 
668), atque navigia ad fundum absorbentur, tum ob eam 
quam diximus causam, tum quod mare alturo est, ter- 
raque ad longinquum usque spatium cavernosa. Ad has 
igitur cavernas vi illata deferunt vertices : quapropter 
inibi fragmenta non revehuntur. JEstus autem fit, ubi 
flatu desistente priori super mari fluente alii huic ex ad- 


]. Ὁ 


230 IIPOBAHMATON * KT, c-9. (ses. 


σης τῷ προτέρω πνεύματα, μάλιστα δ᾽ ὅταν νότος | verso, maximeque ubi auster reflaverit : ubi enim unde 
ἀντιπνεύσῃ ἀντιπνέοντα γὰρ ἀλλήλοις τὰ ῥεύματα | sibi invicent ex adverso flant, ad latera extruduntur, ut in 
παρεχθλίδεται ὥσπερ iv τοῖς ποταμοῖς, xxl γίνονται | fluminibus fit, atque oriuntur vortices. Principium autem 
1i δῖναι. Φέρεται δὲ ἑλιττομένη $ ἀρχὴ τῆς κινή- | motus, quippe superne validum, volvendo fertur. Igitur 
ὁ σεως ἄνωθεν ἰσχυρὰ οὖσα. ᾿Επεὶ οὖν εἰς πλάγιον quum undis latera petere non liceat (impulsu namque repel- 
οὐκ ἔστιν ὁρμᾶν (ἀντωθεῖται γὰρ ὑπ᾽ ἀλλήλων ), | luntur mutuo), compelli ad fundum necessarium: est, ita 
ἀνάγχη εἰς βάθος ὠθεῖσθαι, ὥστε xal ὃ àv ληφθῇ ὑπὸ | ut id quoque deferri eodem una cogatur, quodcumque vor- 
τῆς δίνης, ἀνάγχη συγχαταφέρεσθαι" διὸ ἀνάσιμα τὰ | tex comprehenderit. Eademque causa est, cur repanda 
πλοῖα ποιοῦνται “ ἤδη γὰρ ὀρθόν ποτε μνημονεύεται | construantur navigia : jam enim rectum aliquando ab- 
I9 χαταποθέν. sorptum esse memorie proditur. 


ἐν τῷ Αἰγαίῳ; Πότερον διὰ τὴν ἀνάχλασιν τῆς ὄψεως | Utrum propter visus refractionem factam de mari in aerem ἢ 
τὴν γινομένην ἀπὸ τῆς ϑαλάττης εἰς τὸν ἀέρα; ὃ μὲν est enim aer circa Pontum crassus et albidus, ita ut etiam 
γὰρ περὶ τὸν [Πόντον ἀὴρ παχὺς χαὶ λευχός, ὥστε χαὶ | maris superficies talis cernatur; in geo vero ceruleus, 
ι6 τῆς θαλάττης f ἐπιφάνεια τοιαύτη θαίνεται, ὃ δ᾽ ἐν τῷ quoniam ad longinquum usque spatium purus est : quo- 
AN aio χυανοῦς διὰ τὸ μέχρι πορρὼ εἴναι χαθαρός, circa mare quoque relucens talis adparet. An quod lacus 
ὥστε καὶ d θάλαττα ἀνταυγουσα τοιαύτη φαίνεταϊ. | omnes quam mare candidiores sunt, Pontus autem in 1a- 
" ὅτι πᾶσαι si λίμναι λευχότεραι τῆς θαλάττης, ὃ δὲ cus speciem transit, eo quod multi in eum fluvii influunt ? 
Πόντος ἐστὶ λιμνώδης διὰ τὸ πολλοὺς ποταμοὺς εἷς lacus enim magis quam mare et fluvii albo inferstincti 


ν0 αὐτὸν ῥεῖν ;, αἵ δὲ λίμναι διαλευκότεραι τῆς θαλάττης sunt : unde pictores flumina quidem pallida, mare vero 


ΜΡ "UP - MM 
ποταμοὺς ὠχρούς, MA eon οἱ γραφεῖς "^ μὲν ceeruleum pingunt. An quia per aquam potolentam quidem 
διὰ μὲν τοῦ ποτίμου διέρχεται ταχὺ ἣ ὄψις, καὶ oix visus cíto permeat, neque ad aerem reflectitur ; a mariautem 
ἀνακλᾶται πρὸς τὸν ἀέρα, ἀπὸ δὲ τῆς θαλάσσης [οὔ], | Sursum quoque non reflectitur, quoniam lg vis aqua non est, 

46 οὔτ᾽ ἄνω ἀναχλᾶται διὰ τὸ αἡ λεῖον εἶναι τὸ ὕδωρ" κάτω deorsum vero progrediens fatiscit ? quapropter nigrum 
δ᾽ ἀποχάμνει βαδίζουσα : διὸ μέλαινα φαίνεται. "Ey | este videtur. In maris tandem partibus quie lacum simu- 
δὲ τοῖς λιμνώδεσιν ἐπιπολῆς ὄντος τοῦ ποτίμου, χάτω | lant, quum aqua potulenta superficiem tenet, salsa. vero 

fundum, visus non permeat, sed ad lucem reflectitur : 


δὲ τοῦ ἁλμυροῦ, οὐ διέρχεται, ἀλλ᾽ ἀναχλᾶται πρὸς 
τὴν αὐγήν" διὸ φαίνεται λευχὴ ἣ ἐπιφάνεια αὐτῆς. quapropter alba adparet ejus superficies. 


7. Cur mare minus quam aqua potulenífa frigidum est , 
itemque salsze minus quam dulces? Utrum quod mare spis- 
sius et corpulentius est, hujusmodi autem res minus re» 
frigerantur, sicut. etiam amplius incalescunt, quippe qua 
calorem ob densitatem melius retinent ? An quia mare pin- 
guius est? quocirca et flammam non exstinguit. Idem 
quoque in ceteris rebusevenit : calidius enim quod pinguius 
est. An quoniam multum terre continet, ita ut siccius 
sit? quod enim siccius , id calidius est. 


80 7. Διὰ τί ἡ θάλαττα τοῦ ποτίμου ὕδατος ἧττον ψυ- 
χρά, καὶ τὰ &Àux& τῶν γλυχέων ; Πότερον ὅτι πυχνό- 
Tepov ἣ θάλαττα xal μᾶλλον σῶμα, τὰ δὲ τοιαῦτα 
ἧττον ψύχεται, ὥσπερ xol θερμαίνεται μᾶλλον ; σωστι- 
χωτέρα γὰρ τοῦ θερμοῦ διὰ τὴν πυχνότητα. Ἧ ὅτι 
λιπαρωτέρα fj θάλαττα ; διὸ xal οὐ σδέννυσι τὴν φλόγα. 
Ὁμοίως δὲ καὶ ἐπὶ τῶν ἄλλων“ τὸ ξὲ λιπαρώτερον θερ- 
μότερον. "H ὅτι γῆς πολὺ ἔχει, ὥστε ξηρότερον; τὸ 
δὲ ξηρότερον θερμότερον. 


8. Cur mare melius perspicitur quam aqua potulenfa , 
etiamsi crassius sit? potulenta enim salsa tenuior est. An - 
tenuitas causa non est, sed rectitudo meataum plurimorum 
atque amplissimorum? Potulenta itaque spissa propter te- 
nititatem suarum partium est, salsa vero ampla continet in- 
lerstitia inania. An quia purius est mare? terra enim Bulle 


8. Διὰ τί f; θάλαττα εὐδιοπτοτέρα τοῦ ποτίμου, πα- 

«o χυτέρα οὖσα ; λεπτότερον γὰρ τὸ πότιμον τοῦ ἁλμυροῦ. 
Ἢ οὐ τὸ λεπτὸν αἴτιον, ἀλλ’ εὐθυωρίαι τῶν πόρων 
πλεῖσται xal μέγισταί εἶσιν ; Τὸ μὲν οὖν πότιμον πυ- 
χνὸν διὰ λεπτομέρειάν ἐστι, τὸ δ᾽ ἁλμυρὸν μεγάλα ἔχ ει 


4. Διὰ τί ἡ θάλαττα λευχοτέρα ἣ ἐν τῷ Πόντῳ ἣ ἡ 6. Cur mare in Ponto candidius quam in JEgzo est? 
τὰ διάχενα, Ἦ ὅτι χαθαρώτερον fj θάλαττα; γῇ μὲν 


45 γὰρ οὐχ ἔστιν, d δ᾽ ἄμμος βαρεῖα οὖσα ὑφίσταται" | in eo inest, arena vero suo pondere subsidit; at aqua 
τὰ ὃὲ πότιμα γεώδη" αὐτὴ δ᾽ ἐν τῷ μεταξὺ φερομένη | potulentae terrosz sunt, ipsumque mare inler terras de- 
ἀναθολοῦται ταχύ. currens cito turbatur. 

9. Διὰ τί ἐν τοῖς βορείοις εὐδιοπτοτέρα ἡ θάλαττα 3) 9. Cur aquiloniis tempestatibus melius perspicilur mare 


ἐν τοῖς νοτίοις ; *H ὅτι ἐν τῇ γαλήνη γρῶμα ἔχει ἡ θά- | quam austrinis? An quia mare per Lranquillitatem colore 
50 λαττα ; λιπαρὸν γὰρ ἕνεστιν ἐν τῷ ἁλαυρῷ juu. | proditum est? inest enim aliquid pinguis in succo salso. 
Σημεῖον δέ: ἐχκρίνεται γὰρ ἔλαιον ἐν ταῖς ἁλέαις, | Indicium autem est, quod per sudum oleum quoddam 


(932,933. 


Εὐδίας οὖν οὔσης καὶ ἀλεεινοτέρας τῆς θαλάττης. διὰ 
χουφότητα ἐπανθεῖ ἄνω 6 τοιοῦτος χυμός. Τοῖς δὲ 
βορείοις ἧττον διὰ τὸ ψῦχος" ἔστι δὲ τὸ ὕδωρ εὐδιο-- 
πτότερον τοῦ ἐλαίου" τὸ γὰρ ἔλαιον χρῶμα ἔχει, τὸ δ᾽ 

ὁ ὕδωρ ἄχροον παρεμφαινόμενον σαφεστέραν ποιεῖ τὴν 
ἔμφασιν. 


10. Διὰ τί λουσάμενοι τῇ θαλάττη θᾶττον ξηραίνον - 
ται, βαρυτέρα οὔση τῶν ποτίμων ; Ἦ ὅτι παχυτέρα καὶ 
Ἱεώδης ἡ θάλαττα; Ὀλίγον οὖν ἔχουσα τὸ ὑγρὸν ξηραί- 

ῖ0 νεται θᾶττον, ᾿ 


11. Διὰ τί τὰ χύματα ἀνεμώδη; Ἦ ὅτι σημεῖά ἐστι 
πνεύματος ἐσομένου ; ἔστι γὰρ τὸ πνεῦμα σύνωσις 
ἀέρος. ὮἮ διὰ τὸ ἀεὶ προωθεῖσθαι γίνεται; προωθεῖ 
δ᾽ οὐ συνεχές πω ὃν τὸ πνεῦμα, ἀλλ᾽ ἀρχόμενον. Τὸ 

16 μὲν δὴ πρῶτον ὥσπερ προεμαράνθη, ἄλλο δὲ τοῦτο 
προέωσε καὶ ἄλλην πυχνότητα ἤγαγεν xal ἀπεμαράν - 
θη" ὥστε. δῆλον. ὅταν ἤδη τὸ προωθούμενον παρῇ, ὅτι 
ἥξει xat τὸ χινοῦν" ἀρχόμενον γὰρ τοῦτο ποιεῖ. 


I2. Διὰ τί τὸ χῦμα προεχπίπτει τοῦ πνεύματος; Ἢ 

40 ὅτι οὐχ ἅμα παύεται τὸ πνεῦμα [τὸ] πνέον καὶ $ θά- 

λαττα χυμαίνουσα, ἀλλ᾽ ὕστερον ἣ θάλαττα, ἐνδέχεται 

τὸ κινῆσαν πνεῦμα φθαρῆναι πρὸ τοῦ γενέσθαι αἴσθη .- 

τόν, ὥστ᾽ οὐ πρότερον τὸ χῦμα πνεύματος, ἀλλὰ τὸ 

uiv λανθάνει, τὸ δ᾽ οὔ; Ἢ οὐχὶ τὰ πνεύματα ἅμα 

35 πανταχοῦ πνεῖ, ἀλλ᾽ ὅθεν ἡ ἀρχὴ πρότερον; ἅμα δὲ 

πνεῖ xal τὴν πλησίον θάλατταν χινεῖ, αὕτη δὲ τὴν 

ἐχομένην, καὶ οὕτως ἂν ἐνδέχοιτο πρότερον τὸ χῦμα 

ἐχπίπτειν" ὑπὸ γὰρ τῆς θαλάσσης, χαὶ οὐχ ὑπὸ τοῦ 

- πνεύματος, ἣ κίνησις fj θάττων τοῦ ἀέρος, ἣ τῆς θαλάτ- 
30 τῆς. 


13. Διὰ τί ἐν τῇ θαλάττῃ μᾶλλον νεῖν δύνανται ἢ ἐν 
τοῖς ποταμοῖς; Ἦ ὅτι ὃ νέων ἀεὶ ἐπιστηριζόμενος ἐν τῷ 
ὕδατι νεῖ, ἐν δὲ τῷ σωματωδεστέρῳ μᾶλλον ἀποστη- 


ρίζεσθαι δυνάμεθα, σωματωδέστερον δ᾽ ἐστὶ τὸ θαλάτ-. 


38 vtov ὕδωρ τοῦ ποταμίου; παχύτερον γάρ ἐστι καὶ μᾶλ- 
λον ἀντερείδειν δυνάμενον. 


VW. Διὰ τί ποτε ἐν τῇ θαλάττῃ πλείω χρόνον διατε- 
λεῖν δύνανται ἢ ἐν τῷ ποταμῷ; Ἦ διότι τὸ ποτάμιον 
ὕδωρ λεπτόν ἐστιν; Μᾶλλον οὖν παρεισδυόμενον πνίγει. 


4“ 16. Διὰ τί ἡ μὲν θάλαττα χάεται, τὸ δ᾽ ὕδωρ o0; Ἦ 
κάεται μὲν xdxsivo, f, δὲ θάλαττα ἧττον σδέννυσι τὸ 
πῦρ διὰ τὸ λιπαρωτέρα εἶναι; Σημεῖον δ᾽ ὅτι λιπαρω- 
τέρα" ἀπὸ γὰρ τῶν ἁλῶν ἔλαιον ἀφαιρεῖται. Ἢ xal 
ἧττον δύνανται οἱ πόροι ἁρμόττειν τῷ πυρὶ διὰ τὸ 

45 παχύτεροι εἶναι, xal μᾶλλόν γε δή, ἅτε καὶ τῶν ἁλῶν 
ἐνυπαρχόντων; Ὥσπερ οὖν τὸ ξηρὸν τοῦ ὁγροῦ ἧττον 
σὐεστιχόν, xal τὸ ξηρὸν μᾶλλον χατὰ λόγον χαυστιχόν 
ἐστι, xal ἕτερον ἑτέρου μᾶλλον τῷ ἐγγυτέρω τοῦ θερ- 
μοῦ εἶναι, τὸ ξηρότερον δὲ τῇ θαλάττη "ἄμφω δὲ ταῦτα 

τὸ υᾶλλον ὑπάρχει. 


p—————————— RUN UL»A&44. L|N]N]ol  AKAAAWmMZAMZAKAAKAZAZZZSZSRQRAmZKZZMZZZKAAAMEMMNDDDD wo BAM ἀπ αι "d 


PROBLEMATUM * SECT. XXIII, 10-15. 431 


secernitur. Ergo ubi tempestas serena tepidiusque mare 
est, succus hujusmodi sua levitate superne efflorescit. Quod 
aquiloniis tempestatibus minus fit propter frigus; est autem 
aqua translucidior quam oleum : id enim colore praeditum; 
est; aqua vero, utpole coloris expers , imagini sese admi- 
scens eam clariorem reddit. 


10. Qua de causa qui mari se laverint, ocius resiccan- 
tur, etiamsi mare gravius sit quam aqua potulentee? An 
quía crassius et terrosum est mare? Ergo quum parum ha- 
moris contineat , cito siccatur. 


11. Cur fluctus ventosi sunt? An quia flatus futuri indices 
sunt? flatus enim compulsus aeris est. An ideo fit quia 
perpetuo propellitur ? propellit autem flatus, ubi nondum 
conlinuus est, sed inchoat tantummodo. Primus igitur 
quasi emarcuit, mox autem hunc alter propellit, factaque 
altera densitate elanguit : quare ubi uuda propulsa jam 
adest, propellentem quoque venturum esse palam (it : facit 
enim id ipsum ubi incipit. 


12. Cur fluctus ante flatum prorumpit? An quia non 
simul ventus (lare desistit et mare fluctuare, sed mare 
serius, ideo fieri potest ut qui moverit , flatus ante obcidat 
quam sensui patefiat, ita ut non fluctus flatum praecedat, 
sed hic quidem lateat, ille vero non? An flatus non ubi- 
que simul spirant, sed primum unde originem petunt? 
simul autem spirant et mare sibi proximum movent, hoc 
vero insequens , atque ita fleri poterit ut fluctus prius pro- 
rumpat : motus enim velocior aeris, vel maris, a mari, 
non a flatu provenit. 


13. Cur in mari melius quam in fluviis natare possunt ? 
An quod qui natat, semper aquae adnitendo patat, adniti 
autem firmius ad id possumus, quod corpulentius est, 
aquaque marina fluviali corpulentior est? crassior enim e£ 


ad renitendum validior est. 


14. Cur tandem in mari plus temporis valent tolerare 
quam in fluvio? An quia fluvialis aqua tenuis est? Magis 
igitur subiens strangulat. 


15. Cur mare quidem deuritur, aqua vero non? An et 
aqua deuritur, sed mare minus ignem exstinguit , quoniam 
pinguius est? Id vero pinguius esse eo probatur quod e 
sale depromitur oleum. An etíam meatus maris minus 
adaptari possunt igni , quia crassiores sunt, idque eo ma- 
gis, quum sal insit? Ut igitur quod siccum est, minus ex- 
stinguere quam quod humidum potest, ifa etiam quod 
amplius siccum est, pro portione urere valet, et alterum 
magis altero, quo propius ad calorem adcedit ; mari autem 
major siccitas inest : ei igitur isthzec ambo insunt plenius. 


/ 


232 ΠΡΟΒΛΗΜΆΤΩΝ 


16. Διὰ τί ἀπὸ μὲν τῆς θαλάττης οὐχ ἀποπνεῖ ἕωθεν 
ψυχρόν, ἀπὸ δὲ τῶν ποταμῶν; Ἢ ὅτι 5$ μὲν θάλαττά 
ἐστιν ἐν ἀναπεπταμένοις τόποις, οἵ δὲ ποταμοὶ ἐν στε- 
voi; ; Ἢ μὲν οὖν ἀπὸ τῆς θαλάττης αὔρα εἰς πολὺν 

& τόπον σχίδναται, ὥστ᾽ εἶναι ἀσθενής, ^ 9 ἀπὸ τῶν 
ποταμῶν ἀθρόως φέρεται xat μᾶλλον ἰσχύει" Dio μᾶλ- 
λον εἰχότως φαίνεται ψυχρά. "H οὐ τοῦτό ἐστιν αἵ - 
ztov , ἀλλ᾽ οἱ μὲν ποταμοὶ ψυχροί εἰσιν, ἡ δὲ θάλαττα 
οὔτε θερμή, οὔτε ψυχρά; γίνεται δ᾽ $4 αὖρα xat ἣ dva- 

10 πνοὴ θερμαινομένων, ? ψυχομένων τῶν ὑγρῶν" δπότε- 
pov γὰρ ἂν τούτων πάσχῃ , ἐξαεροῦται, ἐ ἐξαερουμένου 
δὲ τοῦ ὕδατος $ ἀὴρ ὃ γινόμενος φέρεται, ὅ ἐστιν αὔρα. 
Τὸ μὲν οὗ οὖν ἀπὸ τῶν ψυχρῶν ψυχρὸν εἰκότως d ἀποπνεῖ, 
τὸ δ᾽ ἀπὸ τῶν σφόδρα θερμῶν ἀποπνέον ψύχεται χαὶ 

15 γίνεται ψυχρόν. Γοὺς μὲν οὖν ποταμοὺς ψυ χροὺς 
ἅπαντας εὕροι τις ἄν, ἡ δὲ θάλαττα οὔτε ψυ χρά, οὔτε 
θερμὴ σφόδρα ἐστίν, Οὔτ᾽ οὖν τὸ ἀποπνέον ψυχρὸν 
ἀπ’ αὐτῆς ἐ ἐστι; διὰ τὸ μὴ P χρὰν εἶναι. οὔτε ψύχεται 
ταχύ, διὰ τὸ μὴ θερμὴν εἶναι σφόδρα. 


17. Διὰ τί ἐν τοῖς μείζοσι πελάγεσι βραδύτερον χαθ- 
ίσταται χύματα 3) ἐν τοῖς βραχέσιν; Ἦ ὅτι dx τῆς πολ- 
λῆς κινήσεως βραδύτερον καθίσταται πᾶν ἣ ἐκ τῆς ὁλί- 

γης; ἐν δὲ τοῖς μεγάλοις πελάγεσι πλείων ἢ ἄμπωτις 
γίνεται d) ἐν τοῖς βραχέσιν. Οὐθὲν οὖν ἄλογον τὸ 
85 πλεῖον βραδύτερον καθίστασθαι, 


18. Διὰ τί τὸ ἁλμυρὸν ὕδωρ ψυχρὸν μὲν οὗ πότιμον, 
θερμαινόμενον δὲ μᾶλλον γίνεται πότιμον, χαὶ θερμὸν 
δ᾽ ὃν xal ἀποψυχόμενον; Ἦ διότι εἰς τὸ ἐναντίον ἀπὸ 
τοῦ ἐναντίου πέφυχε μεταθάλλειν ; ἔστι δὲ τὸ πότιμον 

80 τῷ ἁλμυρῷ ἀντιχείμενον. Καὶ θερμαινομένου μὲν ἀφέ- 


ψεέται τὸ ἁλαυρόν, ψυχομένου δ᾽ ὑφίσταται. 


19. Διὰ τί τὰ πρὸς τῇ θαλάττη, ὡς ἐπὶ τὸ πολύ, 
ὕδατα γλυχέα [ὕδατα], ἀλλ᾽ οὐχ ἁλμυρά ; Ἦ διὰ τὸ πο- 
τιμώτερα διηθούμενα γίνεσθαι, διηθεῖται δὲ τὸ ἐγγύ- 

85 τερον τῆς θαλάττης μᾶλλον; 


30. Διὰ τί τὸ ἁλμυρὸν ὕδωρ οὐχ ἀπόρρυτόν ἐστιν; Ἦ 
διότι τὸ μὲν βαρὺ στάσιμον, τὸ δ᾽ ἁλμυρὸν βαρύ; διὸ 
καὶ τὰ θερμὰ μόνα τῶν ἁλμυρῶν ὑδάτων ἀπόρρυτά 
ἐστιν" ἔχει γὰρ χουφότητα ἐν αὑτοῖς, f| χρατεῖ τῆς 

qo κατὰ τὴν ἁλμυρίδα βαρύτητος" τὸ γὰρ θερμὸν χουφό- 
τερόν ἐστιν. "Ext τὰ μὲν ἀπόρρυτα διηθεῖται διὰ τῆς 
γῆς" ἠθουμένων δ᾽ ἀεὶ μάλιστα ὑφίσταται τὸ παχύ- 
τατον καὶ βαρύτατον, ἐχχρίνεται δὲ τὸ χοῦφον xai xa- 
θαρόν " ἔστι γὰρ τὸ μὲν ἁλμυρὸν βαρύ, τὸ δὲ γλυχὺ 

4: χοῦφον διόπερ ἐστὶ γλυχέα τὰ ἀπόρρυτα.᾽ Τὸ δ᾽ αὐτὸ 
αἴτιόν ἐστι χαὶ διὰ τί τὸ ἁλμυρὸν ὕδονρ χινούμενον καὶ 
μεταδάλλον γλυχύτερον γίνεται" χουφότερον γὰρ καὶ 
ἀσθενέστερον διὰ τὴν χίνησιν γίνεται. 


41. Διὰ τί ἐν τῇ Αιδύη ἐὰν ὀρύξη τις παρὰ τὴν θά- 
30 λατταν, τὸ πρῶτον πότιμον, εἶθ᾽ ἁλμυρὸν γίνεται τα- 


* KT, ις-χα΄. 


(ses.) 


16. Quam ob causam de mari quidem mane aura ífri- 
gida non spirat, de fluminibus vero spirat? An quoniam 
mare quidem ig locis patulis situm est, flumina vero in an- 
guslis? Aura igitur maris in spatium dispergitur amplum 
ita ut reddatur imbeciliis, (luminum autem confertim meat 
amplíusque valet : hinc frigidior merito adparet. An causa 
non in eo est, sed flumina quidem [frigida sunt, mare vero 
nec calidum, neque frigidum est? Git enim aura et respiratio 
humore vel calescente, vel frigescente : utrum enim ex his 
passus fuerit, humor n aerem convertitur : quod si fiat, aer 
inde ortus procurrit, idque aura est. Qua igitur a (rigidis 
proficiscitur aura, frigida merito spirat; qua. vero a valde 
calidis , refrigeratur frigidaque fit. Fluvios igitur frizidos 
reperies omnes, mare autem neque frigidum , nec calidum 
valde est. Itaque nec frigidum est quod ab eo spirat , quia 
mare frigidum non est, nec cito refrigeratur, quia valde 
calidum non est. 


17. Cur fluctus in majoribus pelagis (ardius sedantur 
quam in brevibus? An quia res omnis tardius post motum 
copiosum quam post paucum ad pristinam conditionem 
redit? aestus enim in magnis pelagis amplior fit quam in 
parvis. Haudquaquam ergo rationi repugnat, si res copio- 
sior tardius componatur. 


18. Cur aqua salsa frigida quidem potulenta non est, 
calfacta vero magis fit potulenta, sive calida, seu refrige- 
rata bibatur? An propterea quod de contrario ia contre- 
rium res quaeque mutari solita est? aqua enim potulenta 
88 828 obposits est. Tum ubi calescit quidem, portio salsa 
decoquitur, ubi vero refrigeratur, subsidit. 


19. Cur aquie sitze propter mare dulces magna ex parte 
sunt, non vero salse? An quia percolate potui aptiores 
redduntur, percolatur autem melius quie mari propior est? 


20. Cur aqua salsa deflua non est? An quia gravis quidem 
aqua stagnat, salsa autem gravis est ? quapropter et calidze 
tantummodo ex salsis defluze sunt : habent enim levitatem 
intra se, quie pondus salsuginis superat : calidum namque 
levius est. Adde quod aquas profluentes per terram per- 
colantur; dum autem percolantur, quantum crassissimum 
et gravissimum est, id semper magis magisque subsidit ; 
quantum vero leve atque purum , secernitur : salsum enim 
grave, dulce vero leve est: hinc dulces defluss sunt. Hoe 
idem quoque causa est, cur aqua salsa, ubi moveturirans- 
ferlurque , dulcior fiat: motu enim levior atque debilior 
redditur. 


21. Cur, si quis in Africa propter mare foderit, aqua 
principio dulcis, post brevi salsa prodit , dum ceteris in 


fo, ἐν δὲ τοῖς ἄλλοις τόποις ἧττον ποιεῖ τοῦτο; Πότερον | locis minus id evenil? Utrum quia prima quidem aqua in 


(933,921.) 
ὅτι τὸ μὲν πρῶτον τὸ ὑπάρχον ὕδωρ ἐν τῷ τόπῳ xal τὸ 
πεπεμυένον ὑπὸ τῆς γῆς ἐστιν, ὅταν δὲ χρονισθῇ, ἣ 
θάλαττα προσδιηθουμένη διὰ τὸ πρόσφατον εἶναι ποιεῖ 
ἁλμυρώτερον᾽ ἐν δὲ τοῖς ἄλλοις ἢ οὐχ ἔχει, ἢ πολὺ ὕδωρ 
διὰ τὸ μὴ ξηραίνεσθαι τὸν τόπον ; 


σι 


42. Διὰ τί τοὺς ἅλας θᾶττον τήχει τὸ ἁλαυρὸν ὕδωρ 
ἃ τὸ πότιμον; Ἦ διότι τὸ μὲν τήκεσθαί ἐστι τὸ ὑπὸ τοῦ 
δγροῦ θερμοῦ εἰσιόντος διαιρεῖσθαι, ὥσθ᾽ ὑγρὸν εἶναι, 
οὐ τήχει δὲ ἢ τὰ ὅλως μὴ δυνάμενα εἰσιέναι, ἣ τὰ οὔ- 
τως ὥστε μὴ θιγγάνειν: μόλις δὲ τήχει τὰ ῥαδίως 
διεξιόντα " τὰ δ᾽ ἐπιόντα βιαζόμενα, ταῦτα τάχιστα 
διαιρεῖ; Οὐχ εἰσέρχεται δὲ τὰ λίαν μεγαλουερῇ " 
ὑπερέχει γὰρ τῶν πόρων" τὰ δὲ μικρομερέστερα διέρ- 
χεται οὐ ψαυόμενα. ἔστι δὲ τὸ μὲν πότιμον λεπτόν, 
15 τὸ δ᾽ ἁλμυρὸν παχύτερον᾽ ὥστε τὸ μὲν ῥαδίως διὰ τὴν 
λεπτότητα διαδῦνον μόλις τήχει, τὸ δ᾽ εἰσέρχεται μέν, 
ἧττον δέ, xal διὰ τὸ μεγαλομερέστερον εἶναι διαιρεῖ 
χαὶ βιάζεται θᾶττον. 


10 


43. Διὰ τί τὸ ὕδωρ ἧττον φαίνεται λευχόν, ἐὰν χι- 
20 νῆται,," οἷον x«l 4 φρίχη; διὸ xal “Ὅμηρος ἀρχομένου 
φησὶ τοῦ πνεύματος (UA. ἡ, 64)" 


μελάνει δέ τε πόντος ὑπ᾽ αὐτῆς. 


Ἢ διὰ δύο αἰτίας, ἐγγύθεν μὲν τῆς ὄψεως οὔσης, διὰ 

τὸ διιέναι τὴν ὄψιν μᾶλλον ἠρεμοῦντος, χινουμένου δὲ 
25 μὴ εὐθυπορεῖν * τὸ δὲ διαφανὲς λευχὸν φαίνεται" δι᾽ οὗ 
γὰρ μὴ διέρχεται ἢ ὄψις, μέλαν φησὶν εἶναι" διὸ xot ὁ 
ἀὴρ πόρρωθεν μέλας φαίνεται, 6 δ᾽ ἐγγὺς λευχός, xal 
θαλάττης τὸ μὲν ἐγγὺς λευχόν, τὸ δὲ πόρρωθεν χυανοῦν 
xal μέλαν" πόρρωθεν δέ, χινουμένης πως τῆς ὄψεως, 
xal τῷ διαναχλᾶσθαι ἀθρόον τὴν ὄψιν, ἐὰν oru, πρὸς 
τὸ φῶς, χινουμένου δὲ μὴ δύνασθαι: 


230 


|. 24. Διὰ τί ἐν τοῖς βαθέσι πελάγεσι τὸ χῦμα οὐχ ἐπι- 
γελᾷ, ἀλλ᾽ ἐν τοῖς μικροῖς; Πότερον ὅτι τὸ αιχρὸν φε- 
ρόμενον ὕδωρ διαιρεῖται ὑπὸ τοῦ ἀέρος μᾶλλον ἢ τὸ 
πολύ; διὸ θραύεται πατάξαν μᾶλλον. Ἐν μὲν οὖν 
τῷ βαθεῖ πολὺ τὸ χινούμενον, ἐν δὲ τῷ βραχεῖ ὀλίγον. 


35 


45. Διὰ τί ol πρὸς νότον τόποι ἁλυχώτερα τὰ ὕδατα 
ἔχουσιν; Ἧ διὰ τὸ τὴν θάλατταν ὑπὸ νότου ὠθεῖσθαι 
ὑπὸ τὴν γῆν χεράννυται ; 


26, Διὰ τί τῶν ὑδάτων τὸ ἁλμυρὸν ἐπὶ τῷ γλυχεῖ 
οἴνῳ μᾶλλον ἐπιπολάζει ἢ ἐπὶ τῷ αὐστηρῷ; Πότερον 
ὅτι μᾶλλον ἔχει γῆν ὁ γλυχύς, ὥσπερ f; ἀσταφίς; Ἢ ὅτι 
βαρύτερος καὶ γλισχρότερος ὃ γλυχύς, ὥσθ᾽ ἧττον μί- 
γνυται, μὴ μιγνύμενον δ᾽ ἐφίσταται ; 


40 


4. 57. Διὰ τί ὅλως ἐφίσταται γεῶδες ὄν; 7j γὰρ οἰχεία 
φορὰ χάτω. Πότερον ὅτι μᾶλλον ἔχει γῆν ὃ γλυχύς ; 
Ἢ διὰ τὴν θερμότητα, χαθάπερ ol dec; ὅμοιον γὰρ 


ἐξανθήματι. ἯἮ δι᾽ ἄλλην αἰτίαν; el γὰρ οὐ διὰ τοῦτο, 


xai ἐπὶ τῷ γλυχεῖ μᾶλλον, οὐχ ἄλογον’ θεραότατος γάρ. | 


PROBLEMATUM ἡ, SECT. XXIII, 22-27. 


233 
loco ipso praesto jam erat concocteque sub terra est ; sin 
vero perstiterit, mare percolando additum , quippe recens, 
aquam reddit salsiorem; ceteris autem locis aqua vel nulla 


est, vel plurima, quia nempe locus non dessiccatur? 


22. Cur sal liquat ocius aqua salsa quam potulenta ? An 
quod liquatio eo constat ut ab humore, calore subeunte, 
fiat divisio, ita ut liquidum sit, non liquant autem tum 
quie subire omnino non possunt, tum quze ita subeunt ut 
non tangant; vix vero illa eliquant quae facile transmeant ; 
contra celerrime dirimunt quae vi illata invadunt? Non 
subeunt autem qux amplis admodum partibus constant, 
quippe qua» meatus excedunt; contra qua minutioribus 
constant, transeunt sine tactione. Atqui potulenta qui- 
dem aqua tenuis, salsa vero crassior est, ita ut altera qui- 
dem sua tenuitate facile penetrans vix liquefaciat, altera 
vero subeat quidem, sed minus, atque propter suarum 
partium magnitudinem dirimat atque vim inferat celerius. 

! 


23. Cur aqua minus candida adparet, si moveatur, ut in 


maris horrore f& ? unde Homerus (latu oriente inquit : 


. et flatu nigrescit pontus eodem. 


An duabus de causis : si prope quidem est visus , quod vi- 
sio magis transmeat aqua manente; ubi vero movetur, di- 
recto tramite non progreditur; candidum namque esse vi- 
detur quod perlucidum est : per quod enim visus non trans- 
it, id atrum esse adfirmat : quamobrem aer quoque niger 
e longinquo, candidus vero qui propior est, adparet, et ma- 
ris quod prope quidem adest, candidum, quod vero procul, 
cceruleum et nigrum; e longinquo vero, quando visus quo- 
dammodo movetur, causa etiam est quod confertim ad 
lucem reflectitur, ubi quiescit : quod fieri nequit, ubi mo- 
vetur? 


24. Cur fluctus in altis pelagis non subrident, sed in 
parvis? Utrum quoniam aqua pauca ubi movetur, ab aere 
magis dividitur quam multa? propterea illidens facilius 
frangitur. Atqui in alto multum, in brevi vero parum 
est quod movetur. 


25. Cur loca austrum versus spectantia aquas continent 
salsiores? An remiscetur propterea quod mare ab austro 
sub terram pellitur? 


26. Cur aqua salsa vino dulci magis quam austero su- 
pernatat? Utrum quod dulce plus terre continet, sicuti 
uva passa? An quia gravius et lentius dulce est , ita ut 


minus misceatur ; ubi vero non admiscetur, innatat aqua? 


27. Cur omnino innatat, etiamsi terrena sit? proprius 
namque liujus motus deorsum est. Utrum quod dulce 
plus terrae continet? An propter calorem modo salis? efflo- 
rescentie namque similis est. An alia de causa fit? nam 
si non propterea ita fiat, idque inprimis in vino dulci, ra- 
lioni non repugnat : calidissimum enim est. 


234 


ἀνέμων ; Ἦ διότι xal τελευτᾷ ὕστερον ; τὸ γὰρ πρῶτον 
πνεῦμα ὡσανεὶ προδιαλύεται τοῦ ὠσθέντος χύματος" 
ἀφιχνεῖται δ᾽ οὐχ αὐτὸ τὸ πρῶτον ὠσθέν, ἀλλ᾽ ἀεὶ ἡ 
ὦσις γίνεται τοῦ ἐχομένου. 


29. Διὰ τί al χυματωδέστερχι γαῖ στερραὶ γίνονται 
πολλάχις οὕτω σφόδρα ὥσπερ ἠδαφισμέναι, χαὶ ἡ μὲν 
χυματώδης γῇ στερρά, ἣ δ᾽ ἄποθεν χαῦνος: *H διότι ἡ 
utxpà ἄμμος οὐ πόρρωθεν ἐχθάλλεται ὑπὸ τοῦ χύμα-- 
τος, ἀλλ᾽ ἡ μείζων μᾶλλον, ὥσπερ καὶ τῇ χειρὶ βαλ- 
Aetv πόρρω οὐ τὸ ἐλάχιστον μάλιστα δυνατόν; ΓΕ πειτα 
πολλῶν κυχωμένων τὰ ἐλάχιστα ἐμπίπτοντα πυχνοῖ. 
Ἡ δὲ τοῦ χύματος λωφῶντος χίνησις ἐδαφίζει, χινεῖ 
δ᾽ οὐχέτι. Διὰ μὲν οὖν τὸ τὰ μιχρότατα μὴ πόρρω 
δύνασθαι πηδᾶν, ἐκ μιχρῶν σφόδρα συντέθειται" διὰ 
δὲ τὸ πολλάχις χινεῖσθαι συνεχὲς γίνεται πιπτούσης 
ἄμμου, ἕως ἂν συναρμόση᾽ διὰ δὲ τὸ κῦμα τὸ τελευ- 
ταῖον ἐδαφίζεται, καὶ τὸ ἠρέμα Oypbv συγκολλᾷ " ἣ δὲ 
πόρρω ξηρά τε οὖσα διίσταται, καὶ ἐκ μειζόνων ἐστὶ 
40 λιθιδίων καὶ ἀνεδάφιστος. 


1 


c 


I 


σ' 


80. Διὰ τί τῆς θαλάσσης τὰ ἄνω τῶν ἐν τῷ βάθει 
ἁλμυρώτερα xal θερμότερα; Ὅμοίως δὲ xal ἐν τοῖς 
φρέασι τοῖς ποτίμοις τὸ ἐπιπολῆς ἁλμυρώτερον τοῦ εἰς 
βάθος, καίτοι ἔδει τὸ κατωτέρω" βαρύτερον γὰρ τὸ 
ἁλμυρόν. *H διότι 6 ἥλιος xat 6 ἀὴρ ἀνάγει ἀεὶ τὸ 
ἐλαφρότατον ἀπὸ τῶν ὑγρῶν; τὸ δὲ ποτιμώτερον ἀεὶ 
χουφότερον, μᾶλλον δ᾽ ἀπάγει ἀπὸ τῶν ἐγγυτέρω τό- 
πων, ὥστε xai τῆς θαλάττης ἀπὸ τῶν ἐπιπολῆς, xal 
τῶν ποτίμων ἀνάγχη τὸ λειπόμενον ἁλμυρώτερον εἶναι, 
ἀφ᾽ ὧν ἀνῆχται ἢ ἀφ᾽ ὧν μηθέν, ἃ ἔλαττον τὸ γλυχύ. 
Διὰ τοῦτο δὲ καὶ θερμότερα τὰ ἄνω" τὸ γὰρ ἁλμυρὸν 
θερμότερον τοῦ ποτίμου διὸ xal φασί τινες τῶν ἥρα- 
χλειτιζόντων ἐχ μὲν τοῦ ποτίμου ξηραινομένου xal πη- 
νυμένου λίθους γίνεσθαι xal γῆν, Ex δὲ τῆς θαλάττης 
τὸν ἥλιον ἀναθυμιᾶσθαι. 


3 


35 


3I. Διὰ τί τῆς θαλάττης τὰ πρὸς τῇ YT, γλυχύτεραά 
ἐστιν; Ἢ διότι ἐν τῇ χινήσει μᾶλλόν ἐστιν; χινούμενον 
δὲ τὸ ἁλμυρὸν γλυχύτερον γίνεται, Ἦ ὅτι καὶ ἐν τῷ 
βάθει ἁλμυρώτερόν ἐστι τὸ ὕδωρ, τὰ δὲ πρὸς τῇ γῇ 
ἧττόν ἐστι βαθέα ; διὸ καὶ τἀγχιδαθῇ ἁλμωυρά ἐστι, καὶ 
οὐχ ὁμοίως γλυχέα. 'Γούτου δ᾽ αἴτιον ὅτι βαρὺ ὃν τὸ 
ἁλμυρὸν φέρεται μᾶλλον εἰς βάθος. 


e 


32. Διὰ τί ἢ θάλαττα μόνον τῶν ὑδάτων χάεται, τὰ 
δὲ πότιαα xol ποτάμια o0; Πότερον ὅτι γῆν πολλὴν 
ἔχει ; δηλοῦσι δ᾽ οἱ ἅλες. ὯἪ διότι λιπαρά; δηλοῖ δὲ 
τὸ ἐν τοῖς ἅλασιν ἐφιστάμενον ἔλαιον. 


4 


31. Διὰ τί ἐν ταῖς λίμναις ἄμ μος οὐ γίνεται, ἢ ἧττον 

A ^ e , LÀ μὰ 4 [d 
ἡ ἐν τῇ θαλάττη xal τοῖς ποταμοῖς; “ἢ ὅτι ἐν τῇ θα- 
λάττη, πέτραι γίνονται, xal $ γῇ ἐχκέχαυται μάλιστα, 
11 ἢ 3) ἄμμος ἐστὶ πέτρα ἐγψηγμένη εἰς μικρὰ χαὶ ἐλάχιστα 


, 


μόρια, ψήχεται δὲ διὰ τὴν πληγὴν τῶν χυμάτων" 


ΠΡΟΒΛΗΜΆΤΩΝ * ΚΓ, χη-λγ.. 


48. Διὰ τί τὰ χύματα πρότερον φοιτᾷ ἐνίοτε τῶν, 


p—————————————Á € “ρα M RE LLL a a LAO 


ν Qmm D u— má 


(9531,935.) 


- 98. Cur fluctus ante interdum veniunt quam venti? An 
quia etiam posterius desistunt? primus etenim flatus prius 
quasi dissolvitur quam fluctus quem impulit ; devenit autem 
in lerram non ea unda qua prima impulsa esl, sed sem- 
per impulsus ferit sequentem. 


29. Cur littora fluctuosiora solida ssepe efficiuntur adeo 
ut quasi pavimenta videantur, atque fluctuosa quidem 
terra solida est, remota vero laxa? An propterea quod flu- 
ctus arenam non minutam, sed majusculam potius, procul 
ejiciunt, uti et manus non quod minimum est, id maxime 
longe jacere potest? Tum etiam, nbi multa remiscentur, 
minima densant incidentía. —Fluctuum vero residentium 
motio in pavimentum convertit, sed non amplius movet. 
Ergo quoniam minima procul prosilire nequeunt , ex ad- 
modum parvis coagmentatur ; quoniam vero motu frequenti 
agitantur, continuum redditur, arena incideute, donec 
coaptaverit ; fluctibus tandem ultimis in pavimentum con- 
vertitur, et humor sensim irrorans conglutinat; at pars 
remota ors dehiscit , utpote sicca, lapillisque constat ma- 
joribus, et in pavimentum nor convertitur. 


30. Cur superior pars maris salsior et calidior est quam 
que in fundo? In puteis quoque similiter potui idoneis 
superficies salsior est quam pars fundo propior, quam- 
quam inferius debuisset : gravius enim quod salsum est. 
An quia sol ef aer partem humorum levissimam adsidue 
educunt? quo magis enim potulenta est aqua, eo levior 
semper est, potiusque de propioribus locis hauriuot, ita ut e 
maris etiam superficie hauriant, atque quod ab aquis dulci- 
bus restat, salsior necessario esse debeat , ea unde aliquid 
eductum est, magis quam quibus nihil, vel parum dulcedi- 
nis. Propterea calidiora quoque sunt superiora : salsum 
enim quam potulentum calidius est : quapropter nonnullis 
Heracliti &ectatoribus placet ex aqua polulenta siccata con- 
cretaque lapides terramque fieri, e mari autem solem exha- 
lari. 


31. Cur maris pars terrze proxima dulcior est? An quia 
(requentius movetur? salsa enim aqua, ubi moretur, dul- 
cior redditur. An quoniam aqua in profundo quoque 
salsior est, minus autem alta qua proxima terrze est? 
quamobrem et quie statim a terra przecipiti altitudine de- 
scendunt, salsa sunt, et non seque dulcia. Cujus rei causa 
est quod salsum suo pondere ad fundum potius defertur. 


32. Cur mare solum omnium aquarum deuritur, aquae 
vero potulentz et fluviales non? Utrum quia multam 
continent terrae ὃ quod salis argumento constat An quoniam 
pingue est? quod oleum demonstrat sali ínnatans. 


33. Cur in lacubus arena fit vel nulla, vel paucior qaam 
in mari οἱ fluviis? An quia saxa in mari inveniuntur, et 
lerra exusta maxime est, arena autem saxum est in parva 


minimaque fragmenta contritum, teritur autem ictu flu- 


(»35.) 


ἐν δὲ ταῖς λίμναις οὐ γίνονται δμοίως πέτραι καθα- 
pat , οὐδὲ θραύονται ὁμοίως διὰ τὸ μὴ γίνεσθαι χύματα 
ὑμοίως" ἐν δὲ τοῖς ποταμοῖς μᾶλλον, ὅτι τὴν μὲν γῆν 
καταφέρουσι, τὰς δὲ πέτρας τῇ πληγῇ θραύουσιν ; 


ὅ 54. Διὰ τί, ὅταν ἢ λίμνη ἢ xondon, 3j ξηρὰ γένηται, 
ἀποχάεται ὃ σῖτος ἐν τῷ πεδίῳ μᾶλλον ; Πότερον ὅτι τὸ 
δγρὸν τὸ ἐν τῇ λίμνη ἀπατμίζον τῇ ἀτμίδι θερμαίνει 
τὸν ἀέρα, ὥστ᾽ ἐλάττους καὶ ἀσθενεστέρους ποιεῖ τοὺς 
πάγους ἢ ἐν τοῖς χοίλοις χαὶ προσελώδεσι τόποις. Ἧ ix 
I0 τῆς γῆς, ὥσπερ λέγεται, τὰ : ψύχη ἄρχεται χαὶ λανθά- 
νει εἰσδυόμενα : Ξξηρᾶς οὖν οὔσης τῆς λίμνης, διὰ πλείο- 
νος τόπου ἣ ψυχρότης πλείων προσπίπτουσα πήγνυσι 
καὶ ἀποχάει μᾶλλον. "Ev δὲ ταῖς τοιαύταις χώραις 
τὰ ψύχη κάτωθεν γίνεται, ὥσπερ καὶ δοχεῖ, χαίτοι ἢ 
17i θερμὴ τοῦ χειμῶνος, ἀλλὰ διὰ τὸ ἔφυγρον εἶναι χατ- 
ἔψυκται τὸ ἐπιπολῆς θερμὸν τὸ ἐν τῇ γῇ" τὸ γὰρ 
δγρὸν οὔθ᾽ οὕτω πόρρω ἐστὶν ὥστε μὴ ψύχεσθαι, διὰ 
τὴν ἐνοῦσαν θερμότητα ἐν τοῖς ὑγροῖς , οὔθ᾽ οὕτως 
ὀλί (ov ὥστε μηθὲν ἰσχύειν, διὰ τὸ διάδροχον εἶναι 
40 τὴν γῆν. Οἷον οὖν διὰ τὴν ψύξιν αὐτοῦ συμδαίνει ἐπὶ 
κρυστάλλου περιπατεῖν χαὶ οἰχεῖν. 


86. Διὰ τί ἢ θάλαττα ἁλμυρὰ καὶ πιχρά ἐστιν; *H 
ὅτι ἐν τῇ θαλάττῃ πλείους εἰσὶν οἱ χυμοί; xal γὰρ τὸ 


ἁλμυρὸν καὶ τὸ πιχρὸν ἅμα φαίνεται. 


86. Διὰ τί τὰ ἐν τῇ θαλάττη ὄστραχα χαὶ λίθοι 
στρογγύλα γίνεται; " Η ἢ ὅτι ὁμοίως περιθραυόμενα τὰ 
ἔσχατα εἰς τὸ στρογγύλον σχῆμα ἔρχεται; τούτου γὰρ΄ 
τὸ ἔσχατον ὅμοιον, f δὲ θάλαττα πάντη χινοῦσα ὁμοίως 
περιθραύει. ᾿ 


37. Διὰ τί (ἐνιαχοῦ, ἐάν τις ὀρύξῃη παρὰ τὴν θάλατ- 
ταν; τὸ μὲν πρῶτον πότιμόν ἐστιν ὕδωρ, εἶθ᾽ ἁλμυρὸν 
γίνεται; *H ὅτι αὐτῆς ἐστι τῆς θαλάττης τῆς διηθούσης 
ὑπὸ τὴν γὴν τὸ ὕδωρ; Εἰκότως οὖν τὸ πρῶτόν ἐστι 
γλυχύ᾽" ἐλαφρότερον γάρ ἐστι τὸ γλυχὺ τοῦ ἁλμυροῦ, 
καὶ ἣ θάλαττα ἔχει τι τοῦ γλυχέος, ὃ μιχθὲν τῇ γῇ μᾶλ- 
λον ἐπιπολάζει" τὸ δ᾽ ἁλμυρὸν διὰ τὸ βάρος x καὶ διὰ τὸ 
τμητιχὸν εἶναι χάτω φέρεται. Εἶτ᾽ οὖν οὕτως, εἴτε 
χατὰ τὰς φλέδας ἐκ τῆς ἠπείρου ῥεῖ ἐπὶ τὴν θάλατταν 
τὸ γλυχὺ ὕδωρ, εἰχότως ἂν ἐπιπολῆς εἴη τῆς θαλάτ- 
της, fj μίγνυται αὐτῇ. ᾿Ανοιχθέντων δὲ τῶν πόρων, 
ὕστερον διὰ πλῆθος τὸ ἁλυχὸν χρατοῦν τοιοῦτο πᾶν 
ποιεῖ" συμθαίνει γὰρ πεφραγμένων τῶν ἄνω πόρων 
ἄλλην ὁδὸν ζητεῖν τὸ ἐπιρρέον" ἀνοιχθέντων δ᾽ ἐνταῦθα 
πᾶν φέρεται, χαθάπερ ἐπὶ τῶν τοῦ σώματος φλεῤῶν. 


3 


σι 


40 


38. Διὰ τί ὁ θάλαττα οὖσα βαρυτέρα τοῦ ποτίμου 
ὕδατος μᾶλλόν ἐστιν εὐδίοπτος ; Πότερον ὅτι λιπαρω-- 
τέρα; τὸ δ᾽ ἔλαιον ἐπιχυθὲν ποιεῖ μᾶλλον εὐδίοπτον" 
ἔχουσα δ᾽ ἐν αὑτῇ λίπος εἰχότως μᾶλλον εὐδίοπτος 
ἐστιν. Ἦ οὐχ ἅπαν τὸ ἐλαφρότερον xal εὐδιοπτότε- 
50 pov; αὐτὸ γὰρ τὸ ἔλαιον ἐλαφρότερον τοῦ ὕδατος, εὖ- 
διοπτότερον δ᾽ οὔ, Ἦ  οὖχ εὐδιοπτότερόν ἐστιν, ἀλλὰ 


PROBLEMATUM "Ὁ", 


SECT. XXIII, 34-38. 


tuum; at in lacubus saxa pura non seque inveniuntur, 
neque comminuuntur eodem modo, eo quod fluctus non 
pari modo excitantur ; sed in fluviis potius, quoniam terram 
secum deferunt saxaque ictu comminuunt? 


235 


34. Quam ob causam, ubi lacus vel defecit , vel exsicca- 
tus est, (rumentum ín campo acrius deuritur? Utrum quod 
humor lacus dum evaporatur, aerem suo vapore calefacit, 
ita ut minus atque imbecillius reddat gelu quam locis cavis 
el paludibus vicinis? An deterra, ut vulgo dicitur, frigus in- 
cipit et subit clanculum? Lacu igitur sicco, frigus vehemen- 
tius per spalium amplius invadens congelat deuritque am- 
plius, Locis autem hujusmodi frigora inferne adveniunt, 
quemadmodum et vulgo creditur, quamquam terra caleat 
tempore hiberno; verum quia uvidaest, calor qui telluris su- 
perficiem tenet, refrigeratus est : humor enim nec adeo pro- 
cul est ul non refrigeretur propter calorem qui in liquidis 
inest, nec adeo paucus ut omni vi careat , quia terra per- 
madida est. Fit igitur propter ejus refrigerationem ut quasi 
super glacie et ambuletur et habitetur. 


33. Cur mare salsum et amarum est? An quia in mari 
plures exstant sapores, quippe quum salsum et amarum si- 
mul adparent ? 


36. Cur test:e et lapides in mari rotunda redduntur? An 
quia extrema pari modo circumfracta ad rotundam deve- 
niunt speciem? hujus enim extrema similia sunt, mare 
autem quoquoversus agitando pariter  circumundique 
(rangit. 


37. Quamobrem nonnusquam , si quis circa mare info- 
diat, prima quidem aqua potulenfa est, post vero salsa 
efficitur? An propterea quod a mari ipso provenit aquain 
sub terram colanti? Merito igitur prima dulcis est : levior 
enim .dulcis quam salsa est, et mare dulcis aliquid humo- 
ris in se lhabet, quod terre admistum potius superficiem 
pelit; salsum "vero, quoniam et grave est et aptum ad 
secandum, inferiora petit. Sive igitur ita flat, sive per 
venas ex continente in mare dulcis fluat aqua, rationi non 
repugnateam in maris quod οἱ adimiscetur, super(icie reperiri. 
Meatibus vero patefactis , postea humor salsus copia sua 
vincens sibi similem totam reddit aquam : adcidit enim ut 
superis obseptis meatibus, iter aliud quaerat aqua adfluens; 
contra patefactis universa isthuc fertur, quo modo in cor- 
poris venis fit. 


38. Cur mare, etiamsi gravius quam aqua potulenta sit, 
facilius perspicitur? Utrum quia pinguius est? nam oleum 
ad(usum id reddit perlucidius, meritoque quum intra se 
An non quidvis, 
quo levius , eo perlucidius est? ipsum enim oleum aqua le- 


pinguis aliquid habeat , perlucidius est. 


vius est, verum non perlucidius. Annon p rlucidius est, 


φαίνεται; τὸ γὰρ πότιμον ὕδωρ ἀπὸ τῆς γῆς, ἢ ἀπὸ 

ῥευμάτων ἐστίν, ἢ δὲ πηγὴ συναφίησι μετὰ τοῦ ὕδατος 

xal γῆν, ὥστε τῷ μὴ χαθαρὰ εἶναι τὰ ῥεύματα συγ- 

κατάγει τὴν γῆν καὶ ἰλύν. Αὕτη οὖν ἐστιν ἡ αἰτία τοῦ 
6 ἧττον εἶναι εὐδίοπτον. 


89. Διὰ τί οἵ νέοντες ἐν τῇ θαλάττῃ λαπαροὶ γίνον- 
ται; εἰ γὰρ ὅτι πονοῦσι, καὶ οἱ τροχαζόμενοι ἰσχυρὸν 
πονοῦσι πόνον χαὶ οὐ λαπάττονται, Ἦ ὅτι οὐ πᾶς 
πόνος ποιεῖ λάπαξιν, ἀλλ᾽ ὃ μὴ ποιῶν σύντηξιν; 7| δ᾽ 

Io ἐν τῇ θαλάττῃ διατριδὴ καὶ ὅλως δοχεῖ βρωτιχωτέρους 
ποιεῖν xal λαπαρούς" θερμή τε γάρ ἐστι xai ξηρὰ ἣ 
ἀπ᾽ αὐτῆς ἀτμίς. 


«0, Αιὰ τί Πᾶσα λίμνη πότιμος οὖσα πλύνει xal ῥύ- 
πτει τὰ ἱμάτια ; πλύνει μὲν γὰρ τὸ γλυχύ, ῥύπτει δὲ 
I5 τὸ πιχρόν, ἅμα δ᾽ οὐχ οἷόν τ᾽ ἔχειν ταῦτα. Ἦ οὐ τῷ 
πικρὸν εἶναι οὐθὲν ῥύπτει, ἀλλ᾽ ἡ γλισχρότης δυ πτικόν; 
διὸ xal τὰ ἀκροχώλια καὶ ὅσα μυξώδη τοιαῦτα " ὥστε 
καὶ τῶν πιχρῶν ὅσα τούτου μετέχει. Ἔν δὲ τῇ λίμνη 
ταύτῃ συμθέδηχε τοῦτο, ὥστε τῆς νιτρώδους δυνά-- 
30 utt τὸ μὲν πικρὸν ἐχχεχαῦσθαι. ἐμμένειν δὲ τὸ λι- 
παρὸν xal γλίσχρον. Τούτῳ μὲν οὖν ῥύπτει, πλύνει 
δὲ τῷ ποτίμῳ αὐτῆς. 


AT. Διὰ τί τὸ γαληνίζον τῆς θαλάττης λευχὸν φαίνε- 

vat, τὸ δὲ χατάφορον μέλαν; Ἦ ὅτι τὸ ἧττον δρώμενον 

a6 μελάντερον μᾶλλον φαίνεται, ἧττον δὲ φαίνεται τὸ χι- 

νούμενον τοῦ ἠρεμοῦντος; Ἢ διότι τὸ μὲν διαφαινό- 

μενον λευχόν, τὸ δὲ μὴ διαφαινόμενον μέλαν ἧττον 
δὲ διαφαίνεται τὸ χινούμενον. 


TMHMA KA. 


OZA ΠΕΡῚ TA GEPMA YAATA. 


I. Διὰ τί τὸ θερμὸν ὕδωρ, ἐὰν ἐπικεχρισμένοι ὦσιν 

80 ἐλαίῳ, ἧττον θερμόν ἐστι χαταχεόμενον, τοῦ ἔλαίου 

θερμοῦ ὄντος: Ἦ διὰ τὸ λεαίνειν ὀλισθαίνει χαὶ ἧττον 
ἐνδύνει ; 


3. Διὰ τί τὰ ὕδατα ἐν τοῖς φρέασι μετὰ μεσημ- 

θρίαν γίνεται τοῦ θέρους θερμά; Ἦ διότι τηνικαῦτα ἤδη 

35 χεχράτηχε τὸ θερμὸν τὸν ἀέρα, πρὸ μεσημόρίας δὲ τὸ 

θερμὸν λύει τὸ ψυχρὸν xal παύει; οὐχ ἅμα δὲ πέπαυ- 
ται καὶ χρατεῖ, ἀλλ᾽ ὅταν ἐπιχρονίση. 


8. Διὰ τί τὸ ὕδωρ θερμότερον ἐνίοτε τῆς φλογὸς 
γινόμενον οὗ χαταχάει τὰ ξύλα, fj δὲ φλὸξ χαταχάει; 
40 Ἦ ὅτι ἡ μὲν φλὸξ λεπτομερές, xal τὸ ἀπ᾽ αὐτῆς πνεῦ- 
μα, τὸ δ᾽ ὕδωρ μεγαλομερές, ὥστ᾽ οὐχ εἰσδύεται; 1) 
δὲ φλὸξ χαὶ τὸ ἀπὸ τῶν ἀνθράχων διὰ λεπτότητα εἰσιὸν 


διαλύει. 


Pd 


IIPOBABMATON * KT, X-KA, γ΄. 


| 


“ 


(238,996. 


sed esse videtur? nam quum aqua potulenta aut a terra, - 
aut a fluxu proveniat, fons suam aquam non sine terra 
emillit, ita ut, quum fluxus puri non sint, tum terram, 
tum cenum secum devebat. Causa igitur haec est cur 
minus perlucida sit, 


39. Qua de causa eorum qui in mari natant, venter 
subducitur ? quodsi enim hoc a labore penderet, objici 
possel, quod currentium , etiamsi vehementem exantlent 
Jaborem, venter non relaxatur. An quia ventrem subducit 
non omnis labor, sed solus qui nullam adfert colliquatio- 
nem? mora enim in mari in universum tum edaciores red- 
dere, tum ventrem relaxare videlur: nam vapor maris 
calidus et siccus est. 


40. Cur lacus Pasa , qui potulentus est, lavat et deter- 
git vestimenta? dulcedo enim lavat , amaritudo vero deter - 
git: quae quidem haberi simul non possunt. An nibil 
propter amarorem deteryit, sed lentor detergere valet? 
quamobrem et trunculi, et quecumque mucosa hujusmodi 
sunt, detergent, ita ut amara quoque, qu: hanc faculiatem 
participant, [idem facere valeant]. In hoc autem lacu id 
ipsum eapropter adcidit quia nitrosse quidem virtutis ama- 
ror deustus est, pingue vero et lentum remanet. — Hoc 
igitur detergit, lavat autem suo dulci humore. 


41. Cur mare tranquillum quidem albicat, quod de- 
fertur vero nigricat ? An quia quod minus cernimus , ni- 
grius id esse videtur, minus autem cernimus quod movetur 
quam quod quiescit? An quoniam candet quidem quod 
transspicitur, nigrel vero quod adspectui pervium non est, 
minus autem id transspicitur quod movetur. 


SECTIO XXIV. 


QU/JE AD AQUAS CALIDAS PERTINENT. 


1. Cur aqua calida sí adfundatur, minus calida est ubi 
peruncti oleo sumus, etiamsi oleum calidum sit? An quia 
laevigat oleum, delabitur aqua , minusque subit ὃ 

2. Cur puteorum aquse calidz inde a meridie aestate red- 
duntur? An quiatunc aerem jam vicit calor, ante meridiem 
vero calor frigus solvit eique finem imponit? non enim si- 
mul alter cessat, alter superat, sed immorando. 

3. Cur aqua, etiamsi interdum calidior fiat quam 
flamma , ligna tamen non deurit, flamma vero deurit ? An 
quia flamma subtilis est, itemque spirilus ab ea profici- 
&Cens; aqua vero magnis constat particulis, ita ut non sub- 


eat? flamma enim carbonumque calor ob tenuitatem sub- 
euntes resolvunt. 


van.) 

ς. Διὰ τί τὸ μὲν ὕδωρ τὸ ζέον οὐ τήχει,, ἢ δὲ χοιλία 

τήχει; Πότερον ὅτι τὸ μὲν θερμὸν τὸ ἐν τῇ κοιλίᾳ εἶσ- 

έρχεται διὰ λεπτότητα, τὸ δ᾽ ὕδωρ οὐχ εἰσέρχεται 

διὰ παχύτητα ; Ἦ διότι xal τὰ ἄλλα χωλύει τήχεσθαι 

& τὸ ὕγρόν ;; οὐδὲν γὰρ ἐν ὑγρῷ τήχεται" ἐν δὲ τῇ 
χοιλίᾳ τὸ ὑγρὸν εἰς τὴν χύστιν ὑπονοστοῦν οὕτω λύει. 


&. Διὰ τί τῶν ἀγγείων ὃ πυθμὴν οὐ χκάει ἐνόντος 
τοῦ ὕδατος καὶ ζέοντος, ἀιλὰ xal φέρουσι τοῦ πυθμέ- 
νος ἐχόμενοι, ἐξαιρεθέντος δὲ χάει; Ἦ ὅτι σδέννυται τὸ 

10 ἐγγινόμενον θερμὸν ἐν τῷ πυθμένι ὑπὸ τοῦ ὕδατος ; διὸ 
xal οὐ τήχεται τὰ τηχτά, ἂν μὴ ψόφος ἐμπέσῃ. 


6. Διὰ τί οὐχ δπερζεῖ τοῦ χειμῶνος διοίως xat τοῦ 
θέρους τὸ ὕδωρ, οὗ μόνον ὁμοίως θερμαινόμενον, ἀλλὰ 
καὶ μᾶλλον xat ὁμοίως θερμὸν ὄν, καὶ ἔτι μᾶλλον; Ἦ 

"6 διότι ἢ ὑπέρζεσίς ἐστιν ἣ ἀναδολὴ τῶν πομφολύγων ; 
“Τὸ μὲν οὖν ὕδωρ αὐτὸ θερμαίνεται τότε οὐθὲν ἧττον 3; 
τοῦ ψύχους, αἱ δὲ πομφόλυγες αἴρεσθαι οὐ δύνανται 
ὁμοίως διὰ τὸ τὸν περιέχοντα ἀέρα εἶναι ψυχρόν, ἀλλ᾽ 
ἔλάττους τε τὰ μεγέθη αἴρονται ὑπὸ τοῦ ψύχους θλιθό-- 

40 μεναι, xal διαχόπτοντος τοῦ ἀέρος ταχὺ διαπίπτουσιν, 
ὥστ᾽ ἐλάττους τε τῷ ὄγχῳ xal τῷ πλήθει γίνονται τοῦ 
χειμῶνος, τοῦ δὲ θέρους τοὐναντίον ἣ δὲ ὑπέρζεσις 
γίνεται διὰ τὸ πλῆθος καὶ τὸ μέγεθος τοῦ ἀφροῦ. 


7. Διὰ τί τὸ μὲν θερμὸν ὕδωρ ῥυτιδοῖ, τὸ δὲ πῦρ 


45 θερμὸν ὄν, o0; Ἢ ὅτι τὸ μὲν πῦρ ποιεῖ πνεῦμα, ὥστ᾽. 


ὀγχοῖ : περιτείνεται γὰρ τὸ δέρμα" f, δὲ χάμψις ῥυ- 
tle ἐστιν. 


8. Διὰ τί τῶν ἀγγείων οἱ πυθμένες θερμαινομένου τοῦ 
ὕδατος, ἕως ἂν ἢ ψυχρὸν τὸ ὕδωρ, θερμότεροί εἶσιν; Ἦ 
30 διότι ψυχροῦ μὲν ἔτι ὄντος τοῦ ὕδατος ἐγχαταχλείεται 
τὸ θερμὸν χαὶ ἀντιπεριίσταται εἴσω, χωλυόμενον ἐξιέ- 
ναι, ὅταν δὲ διαθερμανθῇ τὸ ἐνὸν ὕδωρ, οὐχέτι ἀπο- 
στέγοντος, ἀλλὰ διαπνέοντος χαὶ ἐλάττονος γινομένου 
τοῦ πυρός, ψυχρότερος γίνεται ὃ πυθμήν, ὁμοίως ὥσπερ 

35 καὶ τὰ βαλανεῖα; xal γὰρ ταῦτα τοῦ χειμῶνος θερμό- 
τερα ἢ τοῦ θέρους διὰ τὸ ἐγχαταχλείεσθαι τὸ θερμὸν ἐν 
τῷ χειμῶνι μᾶλλον 3) ἐν τῷ θέρει ὑπὸ τοῦ περιέχοντος 


Ἱέρος ὄντος ψυχροῦ. 


9. Διὰ τί τὸ μὲν ὕδωρ ζέον οὐχ ἐχπαφλάζει, τὸ δ᾽ 

40 ἔτνος xol ἡ φαχῇ, χαίτοι χουφότερον τὸ ὕδωρ τούτων, 
τὰ δὲ κοῦφα ῥᾶον ῥῖψαι πόρρω ; Ποιεῖ δὲ καὶ τὸ ἀρ- 
γύριον ταὐτό, xal τοῦτο χαθαιρόμενον * διὸ ol ἐν τῷ 
ἀργυροχοπείῳ χαλλύνοντες κερδαίνουσιν " τὸ γὰρ διαρ - 
ριπτούμενον συγκαλλύνοντες λαμθάνουσι τὰ λείψανα. 
4b Ἦ διότι ποιεῖ μὲν τὸν ἐχπαφλασμὸν τὸ θερμὸν ἐξα- 
τμίζον xal βιαζόμενον τὰ ἀντιχρούοντα τῇ κατὰ φύσιν 
αὑτοῦ φορᾷ ; Τὸ μὲν οὖν ὕδωρ διὰ χουφότητα xai λε- 
πτότητα οὐκ ἀποδιάζεται, ὥστ᾽ οὖχ ἀθροίζεται πολὺ 
θερμόν, ἀλλὰ πρὶν ἁλισθῆναι φθάνει διαχόψαν τὸ ἀεὶ 
$0 προσελθόν᾽ τὰ δ᾽ ἔχοντα ἐν αὑτοῖς σῶμα, οἷον τὰ 
ῥοφήματα, ἢ 6 ἄργυρος, διὰ βάρος τὸ σωματοειδὲς 


PROBLEMATUM * SECT. XXIV, 4-9 


pn————— Enn AG end 


237 


4. Cur aqua fervens quidem non liquefacit, venter au- 
tem liquefacit? Utrum quia ventris quidem calor sua tenui 
tate subit , aqua vero sua erassitudine non subit? An quod 
cetera quoque liquefieri humor prohibet ? nulla enim res in 
humoreliquefit ; at in ventre humor in vesicam se recipiens 
ita solvit. 


5. Curfundus vasorum non urit, etiamsi aqua fervens in- 
sit, sed vel fundum tenentes deportant, aqua vero exempta 
urit? An quod calor ad fundum perveniens exstinguitur 
ab aqua? binc quoque non liquantur res liquabiles, nisi 
sonitus supervenerit. 


6. Cur aqua non perinde hiberno tempore ut estivo 
effervet, etiamsi non solum pari concalfiat igni , sed vel 
pleniori, ac tantumdem caleat, vel etiam vehementius? 
An quod aque effervescentia bullarum expulsio est? Aqua 
igitur ipsa nihilo minus tunc quam per frigus calefit, sed 
bullze non eque elevari possunt quia ambiens aer frigidus 
est, sed mole minores elevantur, quippe quum frigore com- 
primuntur et aere dirimente cito concidunt, ita ut et pau- 
ciores et mole minores fiant hyeme; at estate contra : 
elfervescenia enim propter copiam  magnitudinemque 
spumee fit. 


7. Cur calida quidem aqua rugat, ignis vero, etiamsi 
calidus sit, non? An quia ignis quidem spiritum creat , ita 
ut tumefaciat? circum enim cutis obtenditur; flexura 
autem ruga est. 

8. Cur fundi vasorum, ubi calfacimus aquam, tam 
diu calidiores sunt, dum aqua ipsa frigida est? An quo- 
niam aqua adhuc frigida, calor includitur circumobsistitur- 
que intus, quum ei exitus denegetur; at vero aqua quam 
continent vasa, concalfaeta, quoniam non amplius coercet, 
sed perspirat diminuiturque ignis, fundus frigidior redditur, 
non secus ac balneze? nam hae quoque hyeme quam zstate 
calidiores sunt, quoniam calor hiberno potius quam sestivo 
tempore ab aere ambiente qui frigidus est , includitur. 


9. Cur aqua fervens quidem bullas cum stridore non 
adtollit, fresa vero legumina atque lenticula adtollunt , 
quamquani his levior aqua est, leviaque procul projiciuntuc 
facilius? Quin etiam argentum idem hoc facit, idque ubi 
depuratur : hinc qui in officinis argentariis vasa mundant, 
lucrum faciunt : disjectum enim converrentes reliquias 
sibi adsciscunt. — An quía evaporando quidem calor illa- 
taque vi iis quie suo naturali impetui obstant, bullas ac 


-Stridorem excitat? Aquie igitur, quoniam levis et tenuis est, 


vis non infertur, ita ut multum caloris non colligatur, sed 
antequam congregetur, jam diremit is qui subinde adce- 
dit; at vero quae corpulentum quid intra sese continent, ut 
sorbitiones , vel argentum , haec quum propter gravitatem 


288 
ἔχοντα πολύ, καὶ ἀνταπωθοῦντα διὰ τὸ ἀποδιάζεσθαι, 
βίᾳ ἐξιόντος ἀποσφαιρίζεται 7j ἂν χρατήσῃ τὸ θερμόν" 
οὐ γὰρ δίεισι διὰ πυχνότητα, ἀλλὰ χρατεῖ, ἕως ἂν ὑπὸ 
τοῦ ἐπιρρέοντος θερμοῦ ἀπορριφθῇ. l'ivavat δὲ πληγή 
5 εὖχ ὦσις, διὰ τὸ ταχὺ φέρεσθαι τὸ θερμὸν κάτωθεν ἄνω. 


10. Διὰ τί τὰ μὲν ὀλίγον χρόνον ἐν τῷ θερμῷ βρεχό- 
μενα ἀνοιδεῖ, τὰ δὲ πολὺ συμπίπτει χαὶ γίνεται ῥυσά ; 


IIPOBAHMATON * KA, ι-ιδ΄, 


(936,987 .) 


multum corporis continent atque resistunt, quoniam vis 
jis infertur, vi exeunte calore, in globum colliguntur, ubi- 
cumque vicerit calor : propter densitatem enim non per- 
lransit, sed vincunt, dum calor a tergo superfluens ea 
ejaculatus sit. Fit autem ictus, non impulsus, quoniam 
calor inferne sursum fertur celeriter. 


16. Qua de causa qua parum quidem temporis calida 


; in aqua maduerunt, tument; quas vero multum, colla- 


Ἢ διότι τὸ θερμὸν ix πεπηγότος ὑγρὸν ποιεῖ, ἐκ δ᾽ | 


ὑγροῦ πνεῦμα, τὰ δὲ πυχνὰ ἀραιοῖ; Τὸ μὲν ovv πρῶτον 
10 θερμαῖνον τὰ πεπηγότα ὑγρότερα ποιεῖ, xat ἐξ ὑγρῶν 
πνευματοποιοῦν ὀγχηρὰ ποιεῖ δια £ov* ὅταν δὲ μᾶλλον 


4 b] ' 4 N bed d 4 «. e 
θερμαίνη τὸ πέριξ, ἀραιὸν ποιεῖ, ὥστ᾽ ἀποπνεῖται ἡ 


ἀτμίς, καὶ τὸ ὑγρὸν ξηραινόμενον συμπίπτειν ποιεῖ 
τοὺς ὄγχους᾽ συμπιπτόντων δὲ ῥυσοῦται τὸ πέριξ 
δέρμα πάντων jj δ᾽ ἀνωμάλως, ταύτῃ ῥυσὸν γί- 
νεται. 


I5 


H. Διὰ τί ὑπὸ τῶν θερμῶν ὑδάτων μᾶλλον ἢ ὑπὸ 
τῶν ψυχρῶν πήγνυνται λίθοι ; Πότερον ὅτι τῇ τοῦ ὑγροῦ 
ἐχλείψει γίνεται λίθος, μᾶλλον δ᾽ ὑπὸ τοῦ θερμοῦ 7| 
τοῦ ψυχροῦ ἐχλείπει τὸ ὑγρόν, καὶ ἀπολιθοῦται δὴ διὰ 
τὸ θερμόν, καθάπερ xal ᾿Ευπεδοχλῆς φησι τάς τε 
πέτρας καὶ τοὺς λίθους καὶ τὰ θερμὰ τῶν ὑδάτων γί- 
νεσθαι; Ἦ τὸ θερμὸν ἀπολιθοῖ, xal ὑπὸ τοῦ ψυχροῦ 
δὲ λιθοῦται διὰ τὸ τὴν ὑπερθολὴν τοῦ πάγου τὸ ὑγρὸν 
ἀναλίσχουσαν σχληρύνειν ; Δῆλον οὖν ἐχ τῆς ὑπερδολῆς 
χαὶ τὸ ἁπλῶς. 

12. Διὰ τί ἐν τῷ θερμῷ ὕδατι ἐὰν τὸν πόδα ἔχη 
τις, ἠρεμοῦντος μὲν ἧσσον δοκεῖ εἶναι θερμόν, ἐὰν δὲ 
κινηθῇ» θερμότερον; Ἢ ὥσπερ xal ἐπὶ τοῦ σώματος, 
30 ἐὰν ἐν τῷ πνεύματι τροχάζῃ τις, ἀεὶ ὃ προϊστάμενος 

ἀὴρ ψυχρότερος" εἰς δὲ τὸ πορρώτερον εἰσιὼν μᾶλλον 

σἰσθάνεται: 


c 


13. Διὰ τί ἐν τῷ ἡλίῳ μᾶλλον ἢ τῇ σχιᾷ τὰ θεριὰ 
ψύχεται; Πότερον ὅτι τὸ θερμὸν τὸ ἔλαττον ὑπὸ τοῦ 
85 πλείονος φθείρεται; Ἦ ὅτι ἐν μὲν τῇ σχιᾷ τὸ ψυχρὸν 
περιεστηχὸς θλίδει τὸ ἐνὸν θερμὸν xal οὐχ ἐᾷ ἐπεξιέ- 
yat, ὅπερ xal τοῖς θνήσχουσι ποιεῖ τὸ ψυχρὸν προσ- 
χεόμενον; ἐγχαταχλείει γὰρ τὸ θερμὸν καὶ χωλύει 
ἐξιέναι, καὶ ὅλως τοῦ χειμῶνος ἅπασι συμθαίνει τὰ 
40 ἔσωθεν θερμότεοσ " ἦν δὲ τῷ ἡλίῳ οὐδενὸς ἀντιφράτ- 
τοντὸς φέρεται χαὶ θᾶττον ἀπολείπει. 


M. Διὰ τί τὸ ἐν τῷ ἡλίῳ θερμαινόμενον ὕδωρ ὥστε 
λούεσθαι οὐχ ἔστιν ὑγιεινότερον; Πότερον ὅτι διὰ τὸ 
ψύχεσθαι, καὶ ἔτι ἐπεὶ τὸ σωμάτιον φρίττειν ποιεῖ; Ἢ 

45 ποιεῖ μὲν καὶ τοῦτο, ἀλλὰ χἂν πολλάχις λούηταί τις, 


νοσερόν ἐστιν ; τὸ μὲν γὰρ θερμὸν ὅλως πεπτιχόν ἐστι΄ 


xai ξηραντιχόν, τὸ δὲ ψυχρὸν σταλτιχόν, ὥστ᾽ ἄμφω 
ποιεῖ τι ἀγαϑόν * διὸ xal τὸ ὕδωρ xal τὸ ψυχρὸν λουο- 
μένοις καὶ τὸ θερμὸν τὸ ὁπὸ τοῦ πυρὸς χρήσιμον " τὸ 
δ0 δ᾽ ὑπὸ τοῦ ἡλίου διὰ τὴν ἀσθένειαν τῆς θερμότητος 


—ÉÁ— E — E D, M —— — À———Ó - 


buntur et corrugantur? An quoniam calor ex concreto 
humidum facit, ex bumore vero spiritum, densaque rare- 
facit? Principio igilur concreta calefaciens reddit humi- 
diora, atque spiritum ex humidis creans diffundendo tume- 
facit; ubi vero amplius calfacit ambiens, rarefacit, ita 
ut vapor exspiret, lumorque exsiccando moles conci- 
dere faciat? quibus collapsia cutis ambiens omnium ru- 
gatur; qua parte autem  inzqualiler hoc fit, ea rugosa 
efficitur. 


11. Cur aquis calidis potius quam frigidis lapides con- 
crescunt? Utrum quod lapis defectu humoris consistit , 
caloreque potius quam frigore humor deficit, lapidescit- 
que nimirum calore, quo modo etiam Empedocles lapi- 
des et saxa aquasque calidas fieri refert? An calor in lapi- 
dem convertit, sed frigore etiam fiunt lapides, quum 
nimium gelu humorem absumendo indurat? E frigoris 
igitur excessu patet etiam quidnam simplex efficiat. 

12. Cur, si in aqua pedem quis teneat calida, quiescente 
quidem pede aqua minus calida esse videtur, moto vero ca- 
lidior? An eodem modo quo vel circa totum corpus, si quis 
per ventum cucurrerit, semper aer obstans frigidior est, 
idque eo melius sentit qui cursum agit, quo longius progres - 
sus fuerit 

13. Cur amplius in sole quam in unibra res calidze re- 
frigerantur? Utrum quia minor calor a majori deletur? An 
quod in umbra quidem frigus circumstans calorem qui 


- inest, reprimit, nec exire sinit? Quod idem moribundis aqua 


aufusa frigida advehit, quippe quae calorem intercludit et 
exire vetat ; denique per hyemem omnibus δ οἰ ut cali- 
diores habeant partes interiores; at in sole re nulla ob- 
siruente, fertur ac cito deficit. 


14. Cur aqua minus salubris ad lavandum est quam 
sol tepefacit? Utrum quia refrigeratur, atque insuper quia 
horrorem movet corpori ? An efficit quidem etiam istud, 
verumtamen et si quis ea sepe lavetur, morbida est? calor 
enim omnino vim coquendi et siccandi obtinet, (rigus vero 
restringendi, ita ut utraque aliquid boni adferant : quapro- 
pter aqua et frigida et calida ex igne balneum prestat com- 
moduin; at que sole tepuerlt , ob sui caloris imbecil- 


fe 2,915.) 


οὐδέτερον τούτων ποιεῖ, ἀλλ᾽ ὑγραίνει ὥσπερ τὸ τῆς 


σελήνης φῶς. 


15. Διὰ τί τὸ ἐν τῷ ἡλίῳ θερμανθὲν ὕδωρ οὐχ ἀγα- 
0óv ; Ἢ ὅτι τὰ ψυχόμενα ῥιγοῦν ποιεῖ ; 


ὃ 18. Διὰ τί τὰ ἐν Μαγνησίᾳ xal τὰ ἐν Ἀταρνεῖ 
θερμὰ πότιμα ἐστιν ; Ἦ διότι ἐμδάλλει ὕδωρ πλεῖον 
ἀπορρέοντι τῷ θερμῷ, οὗ ἢ μὲν ἁλμυρότης ἀφανίζε- 


ται, ἡ δὲ θερωύτης διαμένει ; 


17. Διὰ τί ἐν Μαγνησίᾳ τὰ θερμὰ τοῦ μὲν θερμὰ 
to. εἶναι ἐπαύσατο, ἁλμυρὸν δ᾽ ἦν τὸ ὕδωρ; Ἢ πλεῖον 
ἐπεχύθη ἅμα ψυχρὸν ἐπὶ τὰς πηγὰς ἀλλότριον, καὶ 
ἐναπέσδεσε τὴν θερμότητα; ἡ δὲ γῇ ἁλμυρὰ μὲν ἦν, 
θερμὴ δ᾽ οὔ, διὰ τὸ πλῆθος τοῦ ὕδατος τοῦ ἐμ βάλλον- 
τος. “Ὅυοιον οὖν συνδέη τῷ διὰ τῆς τέφρας ὕδατι 
Ib. ἠθουμένῳ᾽ καὶ γὰρ τοῦτο διὰ θέρμης ἠθούμενον ἐκείνην 
μὲν καταψύχει, καὶ αὐτὸ ψυχρὸν γίνεται, ἁλμυρόν τε 
καὶ πιχρὸν διὰ τὴν τέφραν ἐστίν. ᾿Επεὶ δὲ τὸ προσ-- 
tov ἠλλοτριωμένον ἐστί, δι᾽ ἄλλην αἰτίαν ἐχράτησεν 
ἢ θερμότης ἐνοῦσα ἐν τῇ γῇ τῆς ψυχρότητος τοῦ ὕδα- 
20 τὸς δι᾽ ὀλιγότητα, xal ἐγένετο πάλιν θερμά. 


18. Διὰ τί τὰ ὅλα τῶν θερμῶν ὑδάτων ἁλμυρά; *H 
διότι τὰ πολλὰ διὰ γῆς ἠθεῖται στυπτηριώδους ( δηλοῖ 
δ᾽ ἡ ὀσμὴ αὐτῶν), χεχαυμένης δέ; $ δὲ τέφρα πάντων 
ἁλμυρὰ xol θείου ὄζει " διὸ xal συγχάει οὕτως ὥσπερ ὃ 

a& χεραυνός. Πολλὰ οὖν θερμά ἐστιν ἀπὸ ἐπισημάν- 
σεως κεραυνῶν. 


ι9. Διὰ τί τὰ θερμὰ λουτρὰ ἱερά; Ἦ ὅτι ἀπὸ τῶν 


ἱερωτάτων γίνονται θείου χαὶ χεραυνοῦ. 


TMHMA KE. 


OZA IIEPI TON AEPA. 


1. Διὰ τί ἐν τοῖς doxol τοῖς πεφυσημένοις ἐναπολαμ.- 

30 θανόμενα τὰ μέλη πόνον παρέχει ; Πότερον διὰ τὴν 

πίεσιν τοῦ ἀέρος; ὥσπερ γὰρ οὐδὲ τοῖς ἔξωθεν πιέζουσι 

τὸν ἀσχὸν ἐνδίδωσιν 6 ἀήρ, ἀλλ᾽ ἀπωθεῖ, οὕτω xal τὰ 

ἐντὸς ἐναπολαμδανόμενα θλίθει ὁ ἀήρ. Ἧ διότι βία 

κατέχεται καὶ πεπίληται; " EEco οὖν πάντῃ ὁρμῶν κατὰ 

85 φύσιν προσαπερείδεται πρὸς τὸ ἐντὸς ἀπειλυμμμένον 
σῶμα. 


2, Διὰ τί ἐν τοῖς ἕλεσι τοῖς παρὰ τοὺς ποταμοὺς γί- 
νονται οἱ χαλούμενοι βούμυχοι, οὖς μυθολογοῦσι ταύ- 
ρους ἱεροὺς εἶναι τοῦ θεοῦ ; ἔστι δὲ τὸ γινόμενον ψόφος 

t0 ὅμοιος φωνῇ, ταύρου, ὥσθ᾽ αἱ βόες οὕτω διατίθενται 
ἀχούουσαι ὥσπερ ταύρου μυχωμένου.: Ἢ ὅτι ὅσοι 
ποταμοὶ λιμνάζουσιν εἰς ἕλη, ἢ ὅσα ἕλη λιμνάζονται, 
ἢ ὑπὸ θαλάττης ἀντιχρούονται, ἣ τὸ πνεῦμα ἀφιᾶσιν 
ἀθροώτερον, ἐν τοῖς τοιούτοις γίνεται τοῦτο ; Αἴτιον δ᾽ 
45 ὅτι αἵ χοιλίχι τῆς γῆς γίνονται. Οὕτως οὖν χλυζόμε- 


PROBLEMATUM " SECT. XXIV, 15-XXV, 2. 


| 


D —————MM A ADM 


[n —— JR ———— ADDE dÓ—— 1.) 


239 


litatem neutrum illorum priestat , sed humectat perinde ac 
lunz lux. 


15. Cur aqua sole calfacta bona non est? An quia quee 
refrigerantur, rigorem advehbunt ἢ 


16. Cur aque calidae Magnesia et Atarnesm potulentze 


sunt ? An quoniam aquae copia in defluentem calidam in- 


* cidit, cujus salsugo quidem lollitur, calor vero perstat ? 


17. Cur Magnesi: aqua calida quidem esse desierunt , 
salsa tamen erat aqua? An quod aquz copia frigide alienae 
derepente in fontes infusa est caloremque exstinxit? terra 
enim salsa quidem erat, calida tamen non, propter 
aquae irruentis copiam. Proximum igitur adcidit ei quod 
aqua quam per cinerem colamus : haec enim transmissa 
per calidum cinerem et cinerem frigidum reddit, et ipsa 
frigida fit, salsaque et amara propter cinerem est. Sed 
quum aqua quz adcesserat, alienigena esset, alia de 
causa calor qui terra inest, frigus aque propter paucita- 
tem vicit, atque suum calorem aqua receperunt. 


18. Cur aqua calidae salse sunt universe? Au quod 
plereeque per terram aluminosam percolantur ( quod odore 
earum constat), sed perustam ὃ omnium autem rerum ci- 
nis salsus est sulfurque redolet : quapropter et modo ful- 
minis urit. Et quidem multa fulminis (actu calida exati- 
terunt. 


19. Cur calidae balnea sacra habentur? An propterea 
quod a sulfure atque fulmine, rebus sanctissimis nimirum, 
proveniunt ? 


SECTIO XXV. 


QUA£ AD AEREM PERTINENT. 


1. Cur membra in utribus inclusa inflatis dolent? Utrum 
propter pressuram aeris? ut enim vel extrinsecus utrem 


prementibus aer non cedit, sed repellit, sic etiam 4088 
intus includuntur, aer. comprimit. An quia per vim aer 


detinetur stipaturque? Foras itaque suapte natura quaqua- 
versus ruens insuper ad corpus innititur quod intus in- 
clusum est. 


2. Cur in paludibus juxta fluvios sitis fiunt sonitus qui 
boum mugitus adpellantur, quos tauros numini sacros 
esse fabulantur? est sane fremitus qui exoritur, voci tauri 
similis, ita ut Yacca , eo audito, non secus adficiantur 
quam si taurum audivissent mugientem. An quia qui- 
cumque fluvii stagnando ín paludes convertuntur , aut 
quaecumque paludes restagnant , et vel a mari retorquen- 
tur, vel flatum satis confertum emittunt, in hujusmodi hoc 
evenit? Causa vero est, quod in terra fiunt cavi. Hoc 


"τι - —-— 


440 IIPOBAHMATON * ΚΕ, γζ. | (ess.j 


voy τὸ ὕδωρ, διὰ τὸ ἐνεῖναι ῥεῦμα ἐν τῇ τοιαύτῃ λι- 
μνασία, ἀπωθεῖται τὸν ἀέρα διὰ στενοῦ εἰς εὐρυτέραν 
χοιλίαν, οἷον εἴ τις £l; ἀμφορέα χενὺν κατὰ τὸ στόμιον 
ποιοῖ ψόφον, μυχήματι ὅμοιον γίνεται" xat γὰρ fj μύ- 

6 χκησις διὰ τοῦτο γίνεται τὸ σχῆμα τοῖς βουσίν. Πολ- 
λὰς δὲ xai ἀτόπους φωνὰς ποιοῦσι τὰ σχήματα τῶν 
χοιλιῶν ἀνώμαλα ὄντα, ἐπεὶ χαὶ ἀμφορέως τὸν πύν- 
δαχα ἐάν τις ἀφελὼν διὰ τοῦ πυθμένος τρίδη ἕλχων 
ἔσω καὶ ἔξω, εἰ τρίψει διὰ τοῦ χαταδήματος ; ψόφον 

10 ποιεῖ, ὥστε φεύγειν τὰ θηρία, ὅταν οἱ ὀπωροφύλαχες 
χατασχευάσωσιν αὐτό, 


8. Διὰ τί 6 ἀὴρ οὐχ, ὑγρός, ἁπτόμενος τοῦ ὕδατος : 

τῶν γὰρ ἄλχων οὐθὲν ὅ τι οὐχ ὑγρόν, ἂν ἅψηται. "H 

διότι τὸ ἔσχατον αὐτῶν ἅμα, τὸ δ᾽ ἐπίπεδον ἑκατέρου 

15 οὐχ ἕτερον; Τὰ μὲν ὁ οὖν ἄλλα βαρύτερα, 6 δ᾽ ἀὴρ οὐ 

δέπει χατωτέρω τοῦ ἐσχάτου. ἝἍπτεται μὲν οὖν, 

ὅτι οὐθὲν μεταξύ, οὐ βρέχεται δέ, ὅτι ἀεὶ ἄνωθεν τοῦ 
ὕδατος. 


«. Διὰ τί μέσων νυχτῶν xal μεσημόρίας μάλιστα 
80 εὐδία γίνεται; Ἦ διότι ἢ νηνεμία ἐστὶν ἀέρος στάσις ; 
ἕστηχε δὲ μάλιστα, ὅταν χρατῇ ἢ χρατῆται, μαχό- 
μενος δὲ χινεῖται; Κρατεῖ μὲν οὖν μάλιστα μέσων 
νυχτῶν, χρατεῖται δὲ μεσημθρίας τότε μὲν γὰρ 6 
ἥλιος πορρωτάτω, τότε δ᾽ ἐγγυτάτω. γίνεται, "Ew 
45 ἄρχεται. τὰ πνεύματα ἢ περὶ ἕω, ἢ περὶ δυσμάς, λήγει 
δὲ τὸ μὲν ἕωθεν, ὅταν χρατηθῇ, τὸ δ᾽ ἀπὸ δυσμῶν, 
ὅταν παύσηται χρατῶν. Συμβαίνει « οὖν τὰ μὲν μεσημ- 
6plac παύεσθαι, τὰ δὲ μέσων νυκτῶν. 


5. Διὰ τί ὑποφωσχούσης ἕω xai ἤδη πρωΐ μᾶλλόν 

80 ἐστι ψῦχος ἢ τῆς νυχτός, ἐγγυτέρω ὄντος τοῦ ἡλίου 

ἡμῶν; Ἢ ὅτι πρὸς ἡμέραν δρόσος xal πάχνη πίπτει, 

ταῦτα δ᾽ ἐστὶ ψυχρά ; “Ὥσπερ οὖν δανθέντος τοῦ παντὸς 
τόπου ὑγρῷ ψυχρῷ γίνεται κατάψυξις. 


6. Διὰ τί ἐν τῷ Πόντῳ καὶ ψύχη μάλιστα χαὶ 

35 mim; Ἦ διὰ τὴν παχύτητα τοῦ ἀέρος ; τοῦ μὲν γὰρ 
γειμῶνος οὗ δύναται διαθερμαίνεσθαι, τοῦ δὲ θέρους, 
ὅταν θερμανθῇ, χκάει διὰ τὴν παχύτητα. Ἧ δ᾽ αὐτὴ 
αἰτία καὶ διότι τὰ ἑλώδη τοῦ μὲν χειμῶνος ψυχρά, τοῦ 

δὲ θέρους θερμά, Ἦ διὰ τὴν τοῦ ἡλίου φοράν ; τοῦ 
4o μὲν γὰρ χειμῶνος πόρρω γίνεται, τοῦ δὲ θέρους ἐγγύς, 


1. Διὰ τί τῆς νυχτὸς αἰθρία μᾶλλον 7j μεθ᾽ ἡμέραν ; 

Ἢ xo τοῦ πνεύματος xal τῆς ταραχῆς ὃ ἥλιος αἴτιος; ; 

ταῦτα γὰρ χινήσεώς τινος γενομένης συμθαίνει γίνε: 

σθαι. Αἴτιον τοίνυν τὸ Otpuóv. “Ὅταν οὖν τοῦτο 

4» μὴ παρῇ; ἠρεμεῖ τὸ πᾶν, xol αἰρομένου τοῦ ἡλίου 
μᾶλλον 3) τοὐναντίον, xal τό" 


μήποτ᾽ ἀπ᾽ ἠπείρον 
τοῦτ᾽ ἐστίν, ὅτι οὗ πλείστη χίνησις, ἐκεῖ ἥχιστα ἄν τι 
μένοι xal συσταίη, μὴ δυιαλοῦ ὄντος καὶ χρατοῦντος 


igitur mode ubi aqua fluctuat, quoniam fluxus ín ejusmo- 
di redundatione invenitur, aerem per angustias depellit 
in cavum ampliorem, eodem modo quo si quis in am- 
phoram inanem strepitum per osculum moverit , mugitui 
similis fit sonus : mugitus etenim bobus per id ipsum fi- 
gur& genus evenit. Multas autem mirasque voces efficiunt 
figure, cavernarum, insequalee si sint : nam et amphorae 
fundum si quis detracto operculo, vicissim introrsum ac 
extrorsum trahens perterat, dummodo per intercapedi- 
nem terat, sonum tam ingentem reddit ut ferze fugentur, 
quando pomariorum custodes id moliti sunt. 


3. Cur aer, ubi aquam tangit, liumidus non est? nibil 
enim de ceteris est qnod, si tetigerit , humidum non red- 
datur. An quia eorum extima una sunt, nec plano diverso 
distinguuntur? Igitur cetera graviora quidem sunt; aer 
vero deorsum non vergit ultra extremum. Itaque tangit 
quidem , quia nihil interjacet ; non vero humectatur, quia 
semper supra aquam est. 


4. Cur nocte media et meridie maxime obtinet sereni - 
(as ? An quia venti tranquillitas aeris statio est, restat au- 
tem maxime, ubi aut vincit, aut vincitur ; pugnans vero 
movetur? Vincit itaque maxime nocte media, vincitur 
vero meridie : media enim nocte sol maxiine removetur, 
meridie vero proxime adcedit. — Ad hac (latus vel ortu 
solis, vel obitu incipiunt; cessat autem qui ortu coeperit, 
ubi victus est , qui vero vesperi , ubi parta victoria desi- 
nit. liaque fit ut alii quidem meridie, alii vero nocte 
media cessent. 


5. Cur prima luce et jam mane frigus amplius est quam 
noctu, quum sol a nobis propius absit? An quoniam 
die instante ros cadit atque pruina, que frigida sunt? 
Ergo quasi rigato loco universo frigido humore, refri- 
geratio obtinet. 


6. Cur in Ponto maxime et frigora et aestus fiunt? An 
propter aeris crassitudinem ? hyeme enim penitus incalescere 
nequit; estate vero, quando calefactus est, urit propter 
crassttudinem. Hoc idem quoque causa est, cur regiones 
paludose hyeme quidem frigidee, estate vero calidae sint. 
An propter solis cursum? hyeme enim procul abit; per 
testatem vero prope adcedit. 


7. Cur noctu potius quam interdiu serenum obtinet ? 
An quod et flatus et perturbationis causa sol est ? isthaec 
enim motu quodam facto oriri evenit. Calor igitur causa 
est. Ob eamque rem ubi is abest, quiescit universum , 
et &ole abeunte magis quam si contrarium oblineat; id 


quoque quod dici solet : 
Ne umquam a continente 


hoc sibi vult, quod ubi motus maximus est, ibi minime 
quidquam vel manere, vel consistere potest, quippe 
quum aquabilis nog est , neque vincit res quse consistere 


(938,930. ) 


τοῦ συνισταμένου. Τοῦ μὲν δὴ χειμῶνος f, θάλαττα 
τοιοῦτον, τοῦ δὲ θέρους f$ γῆ. 


8. Διὰ τί, ὅταν διαχυθῇ τὸ δγρὸν εἷς ἀσχούς, οὐ 
μόνον τὸ δγρὸν δέχεται ὃ πίθος μετὰ τῶν ἀσχῶν, ἀλλὰ 
$ xal ἄλλο προσλαμθάνει ; Ἦ ὅτι ἐν τῷ ὁγρῷ ἐνυπάρχει 
ὁ ἀήρ; Οὗτος οὖν ὅταν μὴ ἐν τῷ πίθῳ ἐνῇ, οὐ δύναται ἐχ- 
χρίνεσθαι διὰ τὸ μέγεθος τοῦ πίθου" ix γὰρ τοῦ μείζονος 
χαλεπώτερον ἐχθλῖψαι ὁτιοῦν xal ὑγρὸν xol πνεῦμα, 
ὥσπερ xal ix τῶν σπόγγων᾽ ὅταν δὲ μερίζηται εἰς μι- 
ι0 χρά, ἐχθλίδεται ἐχ τοῦ ἀσχοῦ μετὰ τοῦ ἐνόντος, ὥσθ᾽ ἡ 
τοῦ ἀέρος χώρα χενὴ γίνεται" διὸ χαὶ τοὺς ἀσχοὺς καὶ 
ἔτι ἄλλο ὑγρὸν δέχεται ὃ πίθος, Καὶ μᾶλλον ἐπὶ τοῦ 
οἴνου τοῦτο γίνεται, ὅτι πλείων ἀὴρ ἐν τῷ οἴνῳ ἔνεστιν 
ἢ ἐν τῷ ὕδατι, “Ὅμοιον δὲ τούτῳ xol τὸ ταὐτὸ ἀγ- 
(5 γεῖον τήν τε. κονίαν χαὶ τὸ ὕδωρ χωρεῖν ἅμα, ὅσον 
ἑκάτερον χωρὶς ἐγχεόμενον " ἔοιχε γὰρ πολλὰ εἶναι 
τὰ διάχενα τῆς τέφρας. "Ace οὖν λεπτότερον, τὸ ὕδωρ 
διτδύνει μᾶλλον xal συσσάττει ἤδη ὥστε πυχνοῦσθαι, 
καὶ διὰ τὸ παρ᾽ ἕκαστον τῶν μερῶν εἶναι τὴν σάξιν 
30 (μᾶλλον γὰρ σάττεται χατὰ μιχρὸν σαττόμενον ἅπαν 
ἢ ἀθρόον), τούτου δὲ γινομένου ὁποχαταθαίνειν τὴν 
χονίαν᾽ ἅμα δὲ καὶ ἡ τέφρα εἰς αὑτὴν δέχεται τὸ δγρὸν 
διὰ τὸ ἔχειν χοιλίας- fj δὲ βαλλομένη τέφρα εἰς τὸ 
ὕδωρ θερμὴ οὖσα τέμνει αὐτὸ χαὶ ἐξαεροῖ, ᾿ Καὶ πρό- 
835 τερὸν δ᾽ ὕδατος ἐγχυθέντος καὶ ὕστερον κονίας ἐμπι- 
πτούσης τὸ αὐτὸ γίνεται, ὥστε χαὶ τὸ ὕδωρ ἔχοι ἂν χοι- 
λίας xal διάχενα αὐτὸ ἐν αὑτῷ. Ἢ οὐ τὸ ὕδωρ τὸ 
δεχόμενον τὴν χονίαν, ἀλλ᾽ ἡ χονία τὸ ὕδωρ ; τὸ γὰρ 
λεπτομερέστερον εἰχὸς εἶναι τὸ εἶσιόν. "Ert xal ἐκ 
80 τῆς πείρας δῆλον" ὅταν γὰρ ἐπιπάττηται ἡ τέφρα, καθ᾽ 
ὃν ἂν τόπον ἐπιπάττηται, εἷς τοῦτον συρρεῖ τὸ ἄλλο 
ὕδωρ᾽ ἔδει δὲ τὸ ἐναντίον, εἴπερ ἦν τὸ ὕδωρ τὸ δεχό- 
μενον. "H o6 συμθαίνει τοῦτο, ἐὰν πρότερον ἐγχυθῇ 
τὸ ὕδωρ καὶ σφόδρα διαμεστώση, ἀλλ᾽ ἐὰν δτιοῦν ἐπι- 
8ὲ ὑληθῇ, ὑπερχεῖται, ἐὰν δ᾽ ἅπαξ ὑπερχυθῇ xol ἐπι- 
πέση ἣ τέφρα, ἤδη συμδαίνει ; ἡ γὰρ τέφρα ἣν δεχο- 
μένη. ᾿Γαὐτὸ δὲ τοῦτο xai ὅτι οἷ βόθννοι τὴν ἐκόλη- 
θεῖσαν ἐξ αὐτῶν γῆν οὐ δέχονται " ἔοιχε γὰρ δὴ ἀήρ τις 
προχαταλαμθάνων τὸν τόπον, xal διὰ τοῦτο μὴ δέχε- 

40 σθαι. 


9, Διὰ τί ὁ ἀὴρ παχύτερος ὧν τοῦ φωτὸς διέρχεται 
διὰ τῶν στερεῶν ; Ἦ διότι τὸ μὲν φῶς xas' εὐθεῖαν φέ- 
ρεται μόνον ; διὸ xal διὰ τῶν ἀραιῶν οὐ διορᾷ ἣ ὄψις, 
οἷον χισήριδος" ἐπαλλάττουσι γὰρ οἱ πόροι, ἀλλ᾽ οὐχ 

46 ἐν τῇ δάλῳ᾽ 6 δ᾽ ἀὴρ οὐ χωλύεται διὰ τὸ μὴ εὐθυ- 


πορεῖν οὗ διέρχεται. 


10. Διὰ τί ὃ ἀὴρ ψυχρὸς μὲν γίνεται διὰ τὸ ἅπτε- 
3θαι τοῦ ὕδατος, δίυγρος δ᾽ οὔ, xàv σφόδρα τις φυσᾷ 
εἰς τὸ ὕδωρ ὥστε χυμαίνειν ; ὅτι δὲ ψυχρός, δηλοῖ 

90 μεθιστάμενος " ψύχει γὰρ ἀπὸ τῶν ὑδάτων. Ἦ ὅτι 
ψυχρὸς μὲν πέφυκεν εἶναι καὶ θερμός, ὥστε μεταθάλ- 
λει τῇ ἁφῇ οὗ ἄν τινος ἅπτηται, δγρὸς δ᾽ οὐκέτι διὰ 

ARISTOTELES. IV. 


PROBLEMATUM * SECT. XXV, -10. 


241 


debet. Mare itaque hyeme, terra vero sestate hujus- 
tnodi est. 


8. Quam ob causam humor ubi diffunditur in utres , 


non solum humorem una cum utribus capit dolium, sed 


insuper et alium recipit ? An quoniam aer in humore inest? 
Hicce igitur, dum in dolio quidem est, excerni propter do- 
lii magnitudinem non potest : e majori enim spatio expri- 
mitur difficiliufquicumque humor, vel spiritus , quemad- 
modum etiam e spongiis; at ubi digeritur, exprimitur de 
utre una cum humore iis contento, ita ut locus quem 
occuparat aer, inanis fiat : propterea quoque dolium et 
utres et humorem insuper alium capit. Magisque in vino 
id adcidit, quia plus in vino aeris inest quam in aqua. 
Huic rei simile est quod cineris et aque tantumdem simul 
vas idem capit, quantum alteriusutrius seorsum infundi 
potest : cineris enim crebra interstitia esse videntur. Quum 
igitur tenuior sit aqua, penetrat magis et jam constipat, ita 
ut condensetur, vel quoniam particulatim constipatio agi- 
tur (constipatur enim quodcumque plenius, ubi paulatim ; 
quam ubi universa moles simul constipatur), eoque facto 
subit cinis , simulque humorem intra se propter cavos quos 
continet, recipit: nam quum cinis qui in aquam injicitur, cali - 
dus sit , aquam dirimit vertitque in aerem. Idem quoque 
it si primum aqua infundatur, post vero cinis incidat , ita 
ut aqua etiam cavos et spatia inania in se contineret. An 
non aqua cinerem recipit, sed cinis aquam? quod enim 
subtilius est, id subire congruum est. Constat item experi- 
mento : ubi enim ciuis inspergitur, quo loco inspersus fue- 
rit, in eum reliqua aqua confluit ; contrarium vero fieri 
debuisset , si aqua cinerem caperet. An non hoc evenit , si 
prius aqua infusa sit et vas adfatim impleverit , sed quod- 
cumque injectum fuerit, redundat; sin autem semel re- 
dundaverit atque cinis inciderit, Jam tunc evenit ? cinis enim 
jd erat quod recipiebat. Hoc idem quoque ratio est cur fovea 
terram ejectam non recipiant : locum enim aer quidam 
prieoccupasse videtur, atque eapropter non recipere, 


9. Curaer qui luce crassior est, solida permeat? An quia 
lux quidem recta tantummodo fertur? propterea oculus 
quoque non transspicit per rara, ut per pumicem : mea- 
tus enim alternant, sed non in vitro ; δί aer non impeditur, 
quoniam qua transit, non recto tramite meat. 


10. Cur aer tacta aqua frigidus quidem redditur, humi- 
dus vero non, etiamsi quis in aquam vehementer inflarit, 
ita ut fluctus moveantur? eum enim frigidum reddi tunc 
constat quum transportatur : qui enim ab aquis spirat , re- 
frigerat. An quia frigidus quidem et calidus suapte natura 
esse potest, ita ut rei tactu immutetur, quamcumque 

46 


τι 


c 


* 


212 


τὸ xougótepoc εἶναι; Καὶ οὐδέποτε εἷς τὸ βάθος τοῦ 
ὅδατος ἔρχεται, ἀλλ᾽ ἀεὶ τοῦ ἐπιπέδου ἅπτεται, xày 
βιάζηται χάτω, xal τὸ ὕδωρ ἔτι χατωτέρω φέρεται, 
ὥστε μήποτε εἷς βάθος ἰέναι. 


LH. Διὰ τί ὁ 3x τῶν πομφολύγων xal χάτωθεν ἀνιὼν 
οὐ διερὸς ἐξέρχεται ; Ἦ διότι οὐχ ἐπιμένει τὸ ὑγρόν, 
ἀλλ᾽ ὀλισθαίνει τὸ ὕδωρ ; τὸ δ᾽ ἐπὶ τῇ πομφόλυγι χαὶ 
ἔλαττόν ἐστιν ἣ ὥστε διερεῖν. e 


12. Διὰ τί ὁ ἀὴρ οὐκ ἀναπίμπλησι, τὸ δ᾽ ὕδωρ ; 
I0 καὶ εἰς τὸν ἀέρα γὰρ μετατιθέμενον διερόν,. Ἢ ὅτι 
ὥσπερ οὐδ᾽ ὁ λίθος ; οὐ γὰρ πᾶν ἐστιν ἀναπληστιχόν, 
ἀλλὰ τὸ γλίσχρον, ἣ ὑγρόν. 


I3. Ἦ ὅτι ὁ ἀὴρ ἄνω φέρεται ; 6 γὰρ ἀσχὸς ὅταν 
μὲν χενὸς ἢ, χάτω φέρεται, ὅταν δὲ φυσηθῇ, ἄνω 
ἐπιμένει διὰ τὸ τοῦτον ἀναφέρειν. Εἰ δ᾽ ὁ ἀὴρ ἀνα- 
χουφίζει καὶ χωλύει χάτω φέρεσθαι, διὰ τί βαρύτεροι 
γίνονται φυσηθέντες ; xal πῶς, ὅτε μὲν βαρύτερός 
ἐστιν, ἐπιμένει, χουφότερος δὲ γενόμενος χαταφέρεται:; 


14. Διὰ τί ὃ ἀὴρ οὐχ ἄνω φέρεται; εἰ γὰρ τὰ πνεύ- 
ματα τούτου χινουμένου ὑπὸ τοῦ θερμοῦ γίνεται, πέ- 
φυχε δὲ τὸ πῦρ ἄνω φέρεσθαι, xai τὸ πνεῦμα εἰς τὸ 
ἄνω ἐδάδιζεν, εἴπερ τό τε χινοῦν εἰς τὸ ἄνω θεῖ xai τὸ 
χινούμενον οὕτω πέφυχε φέρεσθαι" νῦν δὲ φαίνεται 


λοξὴν τὴν φορὰν ποιούμενος. 


I5. Διὰ τί τὸ ἀφ᾽ ἕω ψυχρότερον ἢ τὸ ἀφ᾽ ἑσπέ- 
ρας; Ἦ ὅτι τὸ μὲν ἐγγύτερον μέσων νυχτῶν, τὸ δὲ 
μεσημθρίας, ἔστι δ᾽ 5$ μεσημόρία θερμότατον διὰ τὸ 
εἶναι ἐγγύτατον ἡλίου, at δὲ μέσαι νύχτες ψυχρότεραι 
διὰ τὸ ἐναντίον : 


16. Διὰ τί αἱ νύχτες τῶν ἡμερῶν ἐν ταῖς ἁλέαις 
πνιγηρότεραι ; Ἦ διὰ τὴν ἄπνοιαν ; οἱ γὰρ ἐτησίαι καὶ 
πρόδρομοι τὰς νύχτας ἧττον πνέουσιν. 


17. Διὰ τί τὰ ἐν τοῖς ἀσχοῖς ἄσηπτα φυσηθεῖσι, καὶ 
ἐν τοῖς περιπωματιζομένοις; Ἦ διότι σήπεται μὲν 
κινούμενα, ἅπαντα δὲ τὰ πλήρη ἀχίνητα, ταῦτα δὲ 


πλήρη; 


18. Διὰ τί τῆς αἰθρίας μᾶλλον ψῦχος γίνεται ἢ ἐπι- 
νεφέλων ὄντων ; τὰ δ᾽ ἄστρα xol ὃ οὐρανὸς θερμός. 
Ἢ ὅτι οὐθὲν ἀποστέγει ἐν τῇ αἰθρίᾳ τὴν ἀτμίδα, ἀλλὰ 
διαχεῖται" ἐν δὲ τοῖς ἐπινεφέλοις ἀποστέγεται; Καὶ 
βορείων γε 3) νοτίων διὰ τὸ αὐτό" 6 μὲν γὰρ νότος ἄγει 
τὸ τοιοῦτον, ὃ δ᾽ ἀπωθεῖ. Καὶ ἀτμίζειν δὲ φαίνεται 
βορείοις μᾶλλον ἢ νοτίοις, xal χειμῶνος ἢ θέρους. 
Ἦ παρὰ τὸ ἀνόμοιον ; Ἦ ὅτι θερμοῦ ψυχομένου ἐστὶν 
$j ἀτμίς; 


19. Διὰ τί ἀὴρ ὃ ἐλάττων θερμότερος τοῦ πλείονος ; 
ai γὰρ στενοχωρίαι ἁλεεινότεραι. Ἧ διότι χινεῖτα! 
μᾶλλον 6 πολύς, ἡ δὲ κίνησις ποιεῖ ψυχρόν ; Σημεῖον 
δὲ τούτου, ὅτι κινούμενα ψύχεται τὰ θερμά. 


ΠΡΟΒΛΑΙΠΙΜΑΊΩΝ * KE, ια-ιθ΄, 


απο ΟΝ —— — Ha ————ÁGQ 0 ———— 


(m.) 


teligerit, humidus vero idcirco esse non item potest, 
quia levior est. Nec umquam (undum aque petit, sed su- 
perficiem semper tangit, etiamsi deorsum cogatur, dum 
aqua inferius adhuc fertur, ita ut numquam ad fundum est. 


11. Curaer bullis contentus, etiamsi inferne adscendens, 
Don madidus emergit? An qnia humor non insidet, sed de- 
labitur aqua? quee enim constituit bullas, vel minor est 
quam ut humefacere valeat. 


12. Cur aer non implet, aqua autem implet, quippe 
quee eliam translala in aerem madet? An eadem de causa 
cur et lapis implere nequeat? nec enim omnia implere va- 
lent, sed quie lenta sunt, aut humida. 


13. An propterea quod aer sursum fertur? uter enim 
ubi inanis quidem est, deorsum fertur, ubi vero inflatus, 
supra manet, quia aer elevat. Sed si aer elevet atque pro- 
libeat quominus deorsum feratur, cur inflati graviores ef- 
ficiuntur? el quomodo, ubi gravior quidem est, manet, 
levior vero factus defertur? 


14. Cur aer non sursum fertur? nam si flatus aere a 
calore moto fiant, ignisque sublimia pelere natus sit , 
flatus quoque sursum meare debuis:et , siquidem tum res 
movens sursum currit, tum quod movetur, suapte natura 


ita fertur; nunc vero tramite ferri obliquo patet. 


15. Cur aurora frigidior quam vespera est ἢ An quoniam 
altera quidem noctis medio propior est, altera vero meri. 
diei , est autem meridies diei pars calidissima, quia soli 
proxima est, noctes vero medis frigidiores propter obpo- 
sitam causam? 


16. Cur per sestum noctes molestiores quam dies sunt ? 


An propter flatus absentiam ? anniversarii namque et pree- 
vii venti noclu minus spirant. 


17. Cur incorrupta durant quise utribus continentur in- 
flatis, aut vasis operculo clausis? Àn quis putrent omnia, 
dum moventur ; immota vero omnia sunt qua plena ; isthaec 
autem plena sunt? 


18. Quam ob causam aere sudo frigus fil acrius quam 
nubilo? stelle enim calide sunt, uti et celum. An quia 
aere sudo nibil est quod vaporem areeat, sed diffunditur ; 
at coelo nubilo arcetur? Et aquilone magis quam ausairo, 
eadem de causa : ausier enim hujusmodi res colligit, 
aquilo vero repellit. Et quidem aquilone magis quam 
austro evaporari videmus, et liyeme potius quam aestate. 
An propter dissimilitudinem? An quia vapor tum adest ubi 
calidum refrigeratur ? 


19. Cur minor aeris copia majori calidior est? angusta 
enim omnia sunt tepidiora, An quia magis movetur copio- 
sior; motus autem frigidum reddit? Cujus rei indicium 
est quod calida ubi moventur, refrigerantur. 


(020,910.) PROBLEMATUM * SECT.. XXV, 20-XXVI, 1. 243 


40. Διὰ τί ὕδωρ μὲν xol γῇ σήπεται, ἀὴρ δὲ xal 
πῦρ οὐ σήπεται ; ἮΠ ὅτι θερμότατον γίνεται τὸ σηπό- 
μένον ἅπαν, πυρὸς δ᾽ οὐθὲν θερμότερον ; Ἦ ὅτι ψυχθῇ- 
vat δεῖ πρότερον, τὸ δὲ πῦρ ἀεὶ θερμόν, ὁ δ᾽ ἀὴρ πυρὸς 

& πλήρης" σήπεται δ᾽ οὐθὲν θερμόν, ἀλλὰ ψυχθέν" γῆ 
δὲ χαὶ ὕδωρ xai ἀὴρ xol θερμὰ xol ψυχρὰ γίνεται ; 


41. Διὰ τί τὰ ἐπινέφελα ἀλεεινότερα τῶν αἰθρίων ; 
Πότερον ὡς οἱ ἀρχαῖοι ἔλεγον, ὅτι τὰ ἄστρα ψυχρά ; 
Ἦ λίαν τοῦτό γ᾽ ἄτοπον, ἀλλὰ διότι ἀτμίζει; "Exton- 

10 μαντέον δ᾽ ὅτι ἐν νηνεμίᾳ ἢ δρόσος xat ἣ πάχνη γίνε- 
ται. Ὅταν μὲν οὖν αἰθρία 3, διαπνεῖ τὸ θερμόν, ὅφ᾽ 
οὗ ἀνάγεται τὸ ὑγρόν, ὦστε ψυχρὸς ὁ dip: διὸ καὶ 
δροσίζει ἀφιέμενον τὸ ὑγρὸν ἀπὸ τοῦ θερμοῦ * ὅταν δ᾽ 
ἐπινέφελον ἦ, ἐποστέγεται διὸ οὐ γίνεται δρόσος, οὐδὲ 

I6 πάχνη ὄντων ἐπινεφέλων. Περὶ οὖν τὴν γῆν ὑπομέ- 
γον τὸ θερμὸν ποιεῖ τὴν ἁλέαν. 


41, Διὰ τί ἐν τοῖς ὑψηλοῖς τῶν οἴχων ὁ ἀὴρ διευ- 
ριπίζει, xal μάλιστα ταῖς εὐδίαις ; Ἦ διότι ὁ ἀὴρ πο- 
λύχενός τίς ἐστι τὴν σύγχρισιν; Ὅταν οὖν ἄρξηται 

80 εἴσω ῥεῖν, συγχωρεῖ ὁ ἐν τῷ οἰχήματι ἀὴρ καὶ συστέλ- 
λεται" τούτου δὲ συμπίπτοντος τῷ χρόνῳ πολυχενώ- 
t£poc γίνεται ὁ ἔξωθεν, xol χώραν πολλὴν ἴσχει. Εἰς 
ταύτην οὖν τὴν χώραν πίπτει ὁ ἐχ τοῦ οἰκήματος ἀήρ, 
ὧν πλησίον, καὶ φέρεται εἰς ταύτην τὴν χώραν διὰ 

25 τὸ χρέμασθαι xal τὴν τοῦ χενοῦ φύσιν μὴ δύνασθαι 
ἀντιστηρίζειν, Κατὰ πολλὰ δ' αὐτοῦ μέρη τούτου 
συμθαίνοντος, ἕπεται αὐτῷ ὃ πλησίον διὰ τὴν πρόσο- 
div εἶτα πολλοῦ ἔξωθεν φερομένου ὁ μὲν ἔσω τόπος 
πολύχενος γίνεται, 6 δ᾽ ἔξω πυχνότερος, xal πάλιν 

80 ἔξωθεν εἴσω φέρεται, καὶ ταῦτα ἀλλάσσονται. 


TMHMA Κα, 


OXA ΠΕΡῚ ΤΟΥΣ ΑΝΕΝΟΥΣ. 


I. Διὰ τί ὃ χαικίας μόνος τῶν ἀνέμων ἐφ᾽ ἑαυτὸν ἄγει 
τὰ νέφη; Ἦ ὅτι ἀφ᾽ ὑψηλοτέρων τόπων πνεῖ ; ἔστι γὰρ 
τὰ πρὸς ἕω ὀψηλότερα τῶν πρὸς ἑσπέραν (σημεῖον δὲ 
τὸ τῆς πρὸς ἑσπέραν θαλάττης μέγεθος καὶ βάθος)" 

35 πνέων δ' ἄνωθεν εἰς τοὐναντίον γραμμὴν ποιεῖ τῇ 
φορᾷ τὰ χοῖλα πρὸς τὴν γῆν ἔχουσαν, προσπίπτων 
δέ, ὡς εἴρηται, τοῖς πρὸς ἑσπέραν τῆς γῆς τόποις, xal 
συστέλλων τὰ νέφη διὰ τὸ τῆς γραμμῆς σχῆμα, τῇ 
ἐχεῖθεν ἀναχλάσει ἐπ᾽ αὐτὸν ὠθεῖ αὐτά. Ποιεῖ δὲ 

40 μόνος τοῦτο τῶν λοιπῶν τῷ τοὺς μὲν δψηλοτέρους, τοὺς 
δ᾽ ἐναντίους εἶναι τόπους , πρὸς οὖς ἐκ τοῦ χάτωθεν, ἢ 
ἐπ᾽ εὐθείας τὴν φορὰν γίνεσθαι συμδαίνει, τὰ χυρτὰ 
πρὸς τὴν γῆν ἐχούσης, ὥστ᾽ ἀνάχλασιν μὴ γίνεσθαι 
τοῦ πνεύματος τῷ μὴ πρὸς τὴν γὴν ἐχούσης ἀέρα ἔχειν 

45 τὴν τελευτὴν τῆς φορᾶς, ἐν ᾧ οὐδὲ νέφη ἐστὶ περὶ τὴν 


Υἦν᾽ τοῖς δ᾽ ἥττων χοῦλοις xal τῷ ἀπηλιώτῃ τῷ μὴ 


20. Cur aqua quidem el terra putrent, aer vero et ignis 
non putrent? An quoniam omne quod putret, calidissi- 
mum lit, igne aufem calidius nihil est? An quia refrigerari 
prius oportet , ignis autem calidus semper est , aerque igne 
refertus est ; nihil vero putret , dum calidum est, sed re- 
frigeratum ; at terra et aqua et aer cum calida, tum fri- 
gida fiunt? 


21. Cur eclum nubilum tepidius est quam serenum? 
Utrum , ut veteres dicebant , quia stellte frigidze sunt? An 
id absurdum admodum est, sed quia vapores emittit ? 
Animadvertendum autem est quod vento silente ros et 
pruina consistunt. "Ubi igitur serenum est, calor pcespi- 
rat , quo humor evehitur, ifa ut aer frigidus fiat : qua ce 
causa etiam rorat humore a calore demisso; at ubi nubilum 
est, arcetur : quocirca nec ros , neque pruina fit, dum nu- 
bilum est. Ergo calor ad terram remanens feporem 
efficit. 


22. Cur in altis zedibus aer freti more reciprocat , pra- 
sertim quum ccelum serenum est? An quod aer in coa- 
textu. svo multa continet interstitia? Ergo ubi hic intro 
fluere ceperit , cedit et contrahitur aer quem domus con- 
linet : quo concidente, tempore augetur numerus intersti- 
tiorum in eo qui foris est, et spatium multum continet. 
In hoc igitur spatium aer domus incidit, qu'ppe quum prope 
adsit, ferturque in hoc spatium , quoniam suspensus est et 
natura inanis fulcire nequit. Quod ubi per multas ejus 
partes eveniat, proximus hunc aer insequitur ob propul- 
sionem ; tum hujus copia foras prolluente, locus internus 
multa adquirit interstitia vacua; externus contra spisse- 
scit, rursusque foris introrsum fertur, atque hsc aKer- 
nant. 


SECTIO XXVI 
QUAE AD YENTOS PERTINENT. 


1. Cur caecías solus ventorum nubes ducit ad se? An 
quoniam de locis eminentioribus spirat? sunt enim partes 
quie ad solem orientem vergunt , eminentiores quam que 
ad obcasum (indicium maris obcidui magnitudo facit et al- 
titudo) , quumque desuper in adversum spiret, lineam 
itinere suo terram versus concavam describit , regionem- 
que terrze invadens, ut dixi, obciduam, nubesque ob linee 
sus& figuram contrahens, ad se suo inde reflexu eas pellit. 
Solus autem hoc prt ceteris facit, quia alia quidem loca 
editiora, alia vero contraria sunt, qua versus aut inferne, 
aut e directo flatus ferri evenit, linea partem convexam 
terram versus obvertente , ifa ut reflexus effici non queat , 
eo quod, linea faciem concavam non ad terram obyersam 
habente, in aerem desinit venti iter, in quo non adsunt circa 
terram nubei; minus cavis vero et subsolano [ idem non 
evenit], quoniam humidus non est, ita ut, quum nubes 

16. 


244 


IIPOBAHMATON * KG, β-ζ. 


(940.) 


εἶναι 6ypóv: ὥστ᾽ οὐ συνιστὰς ἧττον χαταφανής ἐστιν | cogat, minus manifesto quam ceecias id ipsum faciat quod 


αὐτοῦ ποιῶν τοῦτο ὃ ποιεῖ. 


4. Διὰ τί βορέαι μὲν ἐτήσιοι γίνονται, νότοι δ᾽ οὗ ; 
*H γίνονται μὲν καὶ νότοι, ἀλλ᾽ οὐ συνεχεῖς, ὅτι πόρρω 
& ἡμῶν fj ἀρχὴ τοῦ νότον ἐστίν, ὑπὸ δὲ τῷ Bopta οἰχοῦ- 
μεν 5 Ext ot μὲν ἐτησίαι βορέαι χαθεστηχότος τοῦ ἀέρος 
πνέουσι (θέρους γὰρ πνέουσιν), οἱ δὲ νότοι ἦρος, ὅθ᾽ 
ἧττον ἕστηχε τὰ περὶ τὸν ἀέρᾳ. Πρὸς δὲ τούτοις 6 
μὲν νότος bypóc , τῷ δ᾽ ὑγρῷ 6 ἄνω τόπος ἀλλότριός 
I0 ἐστιν" διὸ ταχὺ διαλύεται τὰ ἐν αὐτῷ συνιστάμενα 
ὅγρά. Καὶ τὰ ὑγρὰ πλανητιχά ἐστιν, ὥστ᾽ οὗ μένων 
ἐν ταὐτῷ τόπῳ συμμεθίστησι xal τὴν τοῦ ἀέρος χίνη - 
σιν" χινουμένου δὲ μὴ ἐν ταὐτῷ πνεύματα ἄλλα συω- 
δαίνει γίνεσθαι" ἔστι γὰρ πνεῦμα ἀέρος χίνησις. 


8. Διὰ τί νότος πνεῖ μετὰ πάχνην; Ἧ διότι ἣ μὲν 
πάχνη γίνεται πέψεως γινομένης, μετὰ δὲ τὴν πέψιν 
xal τὴν ἀποχάθαρσιν ἣ μεταθδολὴ εἷς τοὐναντίον γίνε- 
ται, ἐναντίον δὲ τῷ βορρᾷ νότος ἐστίν ; Διὰ ταὐτὸ δὲ 
καὶ μετὰ τὴν χιόνα πνεῖ νότος. “Ὅλως δὲ xal fj χιὼν 
au xal ἡ χάλαζα xal τὸ ὕδωρ xal πᾶσα fj τοιαύτη ἀπο- 
χάθαρσις πέψεως σημεῖόν ἐστιν" διὸ χαὶ μετὰ τὸν 
δετὸν χαὶ τὰς τοιαύτας χειμασίας πίπτει τὰ πνεύ- 
ματα. - 


ιδ 


4. Διὰ τί αἵ τροπαὶ πνέουσιν ; Ἦ διὰ τὸ αὐτὸ ὃ καὶ 

2t, ot εὔριποι ῥέουσιν ; μέχρι γὰρ τοῦ ῥεῖν καὶ fj θάλαττα 

φέρεται xal 6 ἀήρ εἶθ᾽ ὅξαν ἀντιπέσῃ xal μηκέτι δύ- 

γηται τὰ ἀπόγεια προάγειν διὰ τὸ μὴ ἰσχυρὰν ἔχειν 

τὴν ἀρχὴν τῆς χινήσεως καὶ φορᾶς, πάλιν ἀνταπο- 
δίδωσιν. 


6. Διὰ τί αἱ τροπαὶ ἐκ τῆς θαλάττης εἰσίν ; Ἦ ὅτι 
$ θάλαττα πλησίον ; Ἦ ὅτι ἐναντίον ἐστὶ τῇ ἀπογείᾳ $ 
τροπαία, χαὶ ἔστιν fj τροπαία olov ἀναστροφὴ ἀπο- 
{εἴας ; ἣ δ᾽ ἀπογεία τὸ ix τῆς γῆς πρὸς τὴν θάλατ- 
ταν πνεῦμα γινύμενον, f, δὲ τροπαία ἣ τούτου παλίρ- 
38 ροια " ὥστ᾽ ἀνάγχη ix. θαλάττης εἶναι, [Ἢ ἡ θά- 
λαττά ἐστι διὰ τὸ εἰς τὴν θάλατταν ἀθροισθῆναι τὸν 
ῥνέντα ἀέρα ; τοῦ δὲ μὴ εἰς τὴν γῆν τοῦτο συνίστασθαι 
xal τοῦ ἀναχάμπτειν ἀπιὸν αἴτιον, ὅτι ἣ θάλαττα ἐν 
χοίλῳ ἐστίν ὁ δ᾽ ἀήρ, ὥσπερ τὸ ὕδωρ, ῥεῖ ἀεὶ εἰς τὸ 


δ᾽ ἀήρ, 
4€ χοιλότατον, 


30 


6. Διὰ τί οἱ ἐχνεφίαι ὕδατος γενομένου θᾶττον 
παύονται; Ἦ ὅτι αἱ χοιλίαι συμπίπτουσι τοῦ νέφους, 
ὕδατος γενομένου,, ἐν αἷς fj ἀρχὴ τοῦ πνεύματος συν- 
ίσταται; 


δ᾽Χι φ 


45“ 7. Διὰ τί οὐχ of αὐτοὶ ἄνεμοι ravra οὗ ὑέτιοί εἰ- 
σιν; ^H. ὅτι οὐχ οἱ αὐτοὶ πανταχοῦ πρὸς ὄρη ἀντιπνέου- 
σιν, ἀλλ᾽ ἕτεροι χεῖνται πρὸς ἕτερα ὅρη ; οἷον γὰρ πρὸς 
ἀνάντη μόλις ῥεόντων, ἐνταῦθα ὀφίσταται μᾶλλον τὰ 
νέφη, οὗ ἀδυνατεῖ ἔτι προωθεῖν αὐτὰ ἄνεμος" ὑφιστά- 

&0 μενα δὲ xal πιεζόμενα ῥήγνυται. 


———— 00000000 — MÁ————  P——————— Á—  ——— P ——— X πα ππππππππαπαααα σα απο Rc 


facit. 


2. Cur aquilones quidem anniversarii flant , austri tero 
non fiunt? An Gont quidem et austri, sed non continui , 
quia initium austri procul a nobis est, sub aquilone vero 
habitamus ὃ Praeterea aquilones anniversarii tranquillo aere 
flant, quippe qui per sestatem flant, dum austri vere oriun- 
tur, quando aer minus stabilis est. Adde eliam quod auster 
quidem humidus est, ab humido autem superior locus alie- 
nus est: quamobrem humores qui oo in loco consistunt, cito 
dissol vuntur. Humores preeferea erratici sunt, ita ut, quum 
eodem loco non maneat, secum transportet et aeris motom : 
quum autem non loco eodem moveatur, efficitur ut flatns 
alii oriantur : flatus enim motus aeris est. 

3. Cur auster post pruinam flat? An quia pruina obli- 
nente concoctione oritur, mutatio autem post concoctionem 
purgationemque fit in contrarium, aquilonique contrarius 
auster est? Hec eadem causa est cur post nivem auster 
spiret. Omnino autem et nix οἱ grando et imber et omnis 
id genus purgatio concoctionis indicium est : unde fit etiam 
ut post imbres ceterasque ejusdem generis tempestates 
flatus cadant. 


᾿ 4. Quamobrem (lant tropeci ? An eadem ratio est cur et 
euripi fluant? nam et mare et aer feruntur, donec pro- 
fluunt; deinde ubi in obicem incidunt, nec amplius pro- 
pellere valent terrestres, quia principium motus atque im- 
petus habent imbecillum, tune rursus reciprocant. 


5. Cur tropei de mari veniunt? An quia mare vici- 
num est? An quia tropzeus terresiri obpositus, estque tro- 
pueus quasi inversio terrestris? terrestris enim flatus est 
ex terra ad mare profluens; hujus vero reciprocatio tro- 
peeus est, ita ul de nari eum venire necessum sit. Ane 
mari venit, quoniam aer fluens collectus in mare est ? ratio 
enim cur nec ín terram consistat, et reflectatur abiens , 
quod mare in cavo situm est; aer autem modo aqua sem- 
per ad id fluit quod caviasimum est. 


6. Cur procellee , hoc est venti qui excussi nubibus sse- 
viunt, post imbrem ocius cessant ? An quoniam post imbrem 


nubium cavi consident, in quibus flatus origo consistit ? 


7. Cur non iidem venti imbrem ubique adferunt? An 


quia non ildem montibus ubique obcurrunt , sed alii aliis 


montibus sunt objecti ? quum enim segre contra adclivia 
fluunt, nubes ibi magis consistunt, ubi eas amplius ventus 
propellere nequit; ubi autem consistunt et comprimuntur, 


rumpuntur. 
* 


[91,944.) 


8 Διὰ τί αἴ μὲν καθαραὶ δύσεις εὐδιεινὸν σημεῖον, 
αἱ δὲ τεταραγμέναι gaps vov; Ἢ ὅτι χειμὼν γίνεται 
συνισταμένου xqi πυχνουμένου τοῦ ἀέρος; “Ὅταν μὲν 
οὖν apa"; ὃ ἥλιος, διακρίνει xal αἰθριάζει αὐτόν, ὅταν 
δὲ χρατῆται, ἐπινεφῇ ποιεῖ, Ἐὰν μὲν οὖν ἰσχυρὰ ἧ 
ἡ σύστασις, εὐθὺς ἡμέρας γίνεται χειμών ἐὰν δ᾽ ἀσθε- 
νεστέρα, μὴ παντάπασι δὲ χρατουμένη, τὸ συνιστά- 
μενον ἐξωθεῖται πρὸς τὰς δύσεις, ἐνταῦθα δὲ μένει 
διὰ τὸ παχύτατον εἶναι τὸν περὶ τὴν X9» ἀέρα τοῦ 
10 χειμῶνος, Ταχὺ δὲ συνίσταται χαὶ ὃ ἄλλος διὰ τὸ 
ἔχειν ἀρχὴν χαὶ ἔρεισμα, ὃ δέξεται χαὶ ἀθροίσει τὸ 
προσιὸν χαθάπερ ὄρθρος" ὥσπερ γὰρ ἐν τροπῇ ἑνὸς ἀν- 
τιστάντος xal oi ἄλλοι μένουσιν, οὕτω καὶ ἐπὶ τοῦ 
ἀέρος" διὸ ταχὺ χαὶ ἐξαίφνης ἐνίοτε γίνεται χαὶ ἐπι- 
νέφελαβ. Ὅταν οὖν αἱ δύσεις τιταραγμέναι ὦ ex, 
σημεῖόν ἐστιν ἰσχυρὸν ὅτι οὐ χεχράτηχεν 6 ἥλιος τῆς 
συστάσεως, πολὺν χρόνον ἐναντιούμενος αὐτῇ, ὥστ᾽ 
εἰχότως ἔστι συστῆναι πλέον. Καὶ ἧττον δ᾽ ἐστὶ φο- 
Θερόν, ὅταν προχειμάσαντος ἣ ὅταν ἐξ εὐδίας τοῦτο 
Su συμδῃ᾽ ἐχείνως μὲν γὰρ ἔοιχεν ὥσπερ ὑπόλειμμά τι 

εἶναι, οὕτω δ᾽ ἀρχὴ συστάσεως. 


o 


9. Διὰ τί λέγεται" 


οὔ ποτε νυκχτερινὸς βορέας τρίτον Uxeto φέγγος ; 


Ἦ διότι ἀσθενῆ τὰ πνεύματα τὰ ἀπὸ τῆς ἄρχτου, ὅταν 
25 ἦ νυχτερινά; σημεῖον γὰρ ὅτι οὗ πολὺς 6 χινηθεὶς ἀήρ, τὸ 
τηνιχαῦτα πνεῦσαι ὅτε ὀλίγη θερμότης ὑπῆρχεν" ἣ δ᾽ 
ὀλίγη ὀλίγον ἐχίνει ἀέρα. Τελευτᾷ δ᾽ ἐν τρισὶ πάντα, 
xai τὰ ἐλάχιστα ἐν τῇ πρώτῃ τριάδι, ὥστε xal τοῦτο τὸ 
πνεῦμα. 


20 10. Διὰ τί ὃ βορέας πυκνότερον πνεῖ ἢ ὁ νότος; Ἦ 
ὅτι ὃ μὲν βορέας γειτνιῶν τῇ οἰκουμένῃ οὐ λανθάνει 
δλιγοχρόνιος ὧν (ἅμα γὰρ πνεῖ xai πάρεστιν), 6 δὲ 
νότος οὐχ ἀφιχνεῖται διὰ τὸ πόρρωθεν πνεῖν ; 


H.. Διὰ τί δ νότος ἧττον μετὰ χειμερινὰς νύχτας 

8ι πνεῖ ἢ μεθ᾽ ἡμέρας; Ἦ ὅτι xoi τῆς νυχτὸς 6 ἥλιος ἐγ- 
γύς ἐστι τῇ πρὸς νότον χώρᾳ, x«l ἀλεεινότεραι αἱ 
γύχτες ἐχεῖ 7) πρὸς ἄρκτον αἱ ἡμέραι, ὥστε πολὺς κινεῖ- 
ται ὁ ἀήρ, καὶ οὐθὲν ἐλάττων ἣ μεθ᾽ ἡμέραν; ; Ἀλλ᾽ αἱ 
θερμότεραι ἡμέραι κωλύουσι μᾶλλον πνεῖν, ξηραίνου-- 
40 σαι τὰς ὑγρότητας. 


12. Διὰ τί ἐπὶ χυνὶ ὁ νότος πνεῖ, xal τοῦτο ὥσπερ 

τι ἄλλο γίνεται τεταγμένως; Ἢ διότι θερμὰ τὰ xd» , 
τοῦ ἡλίου πόρρω ὄντος, ὥστε πολλὴ ἣ ἀτμὶς γίνεται ; 
Καὶ πολλοὶ δὴ ἔπνεον, εἰ μὴ διὰ τοὺς ἐτησίας" νῦν δ᾽ 
45 οὗτοι χωλύουσι. ἮἪ ὅτι ἐπὶ πᾶσι μὲν σημαίνει τοῖς 
ἄστροις δυομένοις, $ ἐπιτέλλουσιν, οὐχ ἥκιστα δ᾽ ἐπὶ 
τούτῳ; Δῆλον οὖν ὅτι πνεύματα μάλιστα ἐπὶ τούτῳ 
xoi μετ᾽ αὐτόν. Ἐπεὶ δὲ πνίγει, χαὶ πνεύματα εἶκό. 
τως ἐπ᾽ αὐτῷ τὰ θερμότατα χινεῖται" 6 δὲ νότος θερμός 

€0 ἐστιν. 


| 


PROBLEMATUM *, SECT. XXVI, 8-12. 245 


8. Quam ob causam obcasus purus quidem serenum in- 
dicat, turbulentus vero tempestatem hyemalem ? An 
quod hyems aere consistente spissescenteque fit? Ergo ubi 
s0l vincit , discernil serenumque reddit aerem; ubi vero 
vincitur, nubibus obfuscat; Quodsi igitur concrementum 
validum est, hyems continuo luce prima erumpit; si vero 
imbecillius , nec tamen ex toto subcumbens , obcasum ver- 
sus depellitur quod consistit, ibique manet, eo quod 
aer terrse proximus hyeme craseissimus εδί, Mox reliquus 
quoque consistit, quoniam initium fulcimentumque obti- 
net , quod suscipere atque colligere possil quantum adces- 
serit, quo modo et diluculum : ut enim in acie conversa 
in fugam, uno consistente, ceteri quoque restant, sic et 
circa aerem fieri solet: quamobrem cito ac repente in- 
terdum prodeunt loca obnubila. "Ubi igitur obcasus turba- 
tus est, validum signum subpeditat, concrementum non vi- 
ctum esse a sole, etiamsi diu cum eo pugnaverit, ita ut 
merito plus consistere possit. Et quidem minus timen- 
dum, ubi hyeme prsegressa quam ubi post serenum id 
adciderit, quippe quum illa ratione veluti reliquise quedam 
sunt ; hac vero initium concrementi. 


9. Cur dici solet : 


Tertia lux numquam nocturno aquilone laborat ? 


An quod [latus septemtrionales imbecilli sunt, ubi noctu 
spirant? argumento enim est non copiosum esse aerem 
molum, quod eo tempore spirabat, quo calor exiguus 
suberat : exiguus namque calor exiguum aerem move- 
bat. Atqui res omnes terno numero finiuntur minimzmque 
primo ternario, ita ut bic quoque ventus iisdem finibus 
circumscribi debeat. 


10. Cur aquilo crebrius quam auster spirat? An quoniam 
aquilo , utpote parti orbis terrarum labitate vicinus, non 
latet ubi parum temporis flat (nam simul atque spirat, etiam 
adest) ; at auster, quia e longinquo flat , non pervenit? 


11. Cur auster minus hibernis noctibus quam. diebus 
spirat ? An quia sol etiam noctu australi regioni propinquus 
est, et noctes ibi tepidiores quam dies aquilonem versvs 
sunt? Itaque aeris multum movetur, et nihilo minus quam 
interdiu; sed dies calidiores, quum humores exsiccant , 
impediunt quominus impensius flet. 


12. Cur auster caniculze tempore flat, idque ordine fit, 
si quid aliud ? An propterea quod regio inferior sole remoto 
calida est, ita ut vapor copiosus fiat? Et multi revera 
austri spirarent, nisi anniversariis impedirentur ; nunc vero 
anniversarii prohibent. An quia sideribus omnibus obci- 
dentibus, vel orientibus signum datur, sed prsecipue hoc 
sidere? Constat itaque flatus maxime hujus sideris tempore 
ac post id vigere. Verum quum sesílu praestat, flatus quo- 
que ejus tempore calidissimos moveri consenteneum est; 
auster autem calidus est 


246 


18. Διὰ τί ἐπ᾿ Ὠρίωνι γίνονται αἰόλοι μάλιστα al 
ἡμέραι καὶ ἀκαιρίαι τῶν πνευμάτων; *H ὅτι ἐν μετα- 
6oMT, ἀεὶ πάντα ἀοριστεῖ μάλιστα, 6 δ᾽ ᾿Ωρίων dvatt)- 
λει μὲν ἐν ἀρχῇ ὀπώρας, δύνει δὲ χειμῶνος, ὥστε διὰ 

p τὸ μήπω καθεστάναι μίαν ὥραν, ἀλλὰ τὴν μὲν γίνε- 
σθαι, τὴν δὲ παύεσθαι, διὰ ταῦτα ἀνάγχη xal τὰ πνεύ- 
ματα ἀκατάστατα εἶναι διὰ τὸ ἐπαμφοτερίζειν τὰ ἐξ 
ἑκατέρας; Καὶ χαλεπὸς δὴ λέγεται χαὶ δύνων, καὶ 
ἀνατέλλων 6 Ὦρίων διὰ τὴν ἀοριστίαν τῆς pac: ἀνάγ- 

10 xv, γὰρ ταραχώδη εἶναι xal ἀνώμαλον. 


H. Διὰ τί 6 νυχτερινὸς βορέας τριταῖος λήγει; Πό- 
τερον ὅτι ἀπὸ μιχρᾶς καὶ ἀσθενοῦς ἀρχῆς, fj τρίτη δὲ 
χρίσιμος; Ἦ ὅτι ἀθρόος 4 ἔχχυσις, ὥσπερ τῶν ἐκνε- 
φιῶν; Ταχεῖα οὖν ἣ παῦλα. 


16 [δ. Διὰ τί βορέαι πλεῖστοι πνέουσι τῶν ἀνέμων ; Ἦ 
διὰ τὸ πρὸς τούτῳ τὴν οἰχουμένην τῷ τόπῳ ὑποκεῖσθαι 
ὄντι ὑψηλῷ xal ἔξω τροπῶν xal πλήρει χιόνος, ἣ οὐδέ- 
ποτε ἔνια ὄρη λείπει; Τὸ πολὺ οὖν ὑγραινομένων τῶν 
πεπηγότων πολλάχις πνεῦμα γίνεται, τοῦτο δ᾽ ἐστὶ 
40 βορέας, τὸ ix τῶν ἀπὸ τῆς ἄρχτου τόπων πνεῦμα. 


16. Διὰ τί οἱ νότοι πνέουσι μὲν χειμῶνος χαὶ ἔαρος 
ἀρχομένου xal μετοπώρου λήγοντος, εἰσὶ δὲ χυματοει- 
δεῖς xai συνεστραμμένοι, xal τοῖς ἐν Λιδύῃ ὁμοίως 
ψυχροὶ ὡς of βορέαι ἐνταῦθα ; *H διότι πλησίον τοῦ 

as ἡλίου ὄντος ἀνάγχη χινεῖσθαι τὰ πνεύματα, 6 δ᾽ ἥλιος 
τοῦ χειμῶνος πρὸς νότον φέρεται xal τοῦ μὲν ἔαρος 
ἀρχομένου, τοῦ δὲ μετοπώρου τελευτῶντος ἤδη θερμαί- 
νει, τὸ δὲ θέρος πρὸς βορέαν φέρεται, ἐκείνους δ᾽ ἀπο- 
λείπει τοὺς τόπους ; θερμὸς δ᾽ ἐστὶ διὰ τὸ μίγνυσθαι 

80 τὸ πνεῦμα τῷ κατὰ Διδύην ἀέρι θερμῷ ὄντι, καὶ διὰ 
τοῦτο μεγαλοχύμων νοτίζειν ποιεῖ τὸ θέρος, ἐμπίπτων 
εἷς τὴν θάλατταν. 


17. Διὰ τί ὁ νότος δυσώδης ; Ἦ ὅτι ὑγρὰ xat θερμὰ 
ποιεῖ τὰ σώματα, ταῦτα δὲ σήπεται μάλιστα; Οἱ δ᾽ ἐχ 
35 τῆς θαλάττης νότοι ἀγαθοὶ φυτοῖς ἐχ θαλάττης γὰρ αὖ- 
τοῖς προσπίπτει" xal τῆς Ἀττικῆς τῷ Θριασίῳ πεδίῳ 
αἴτιον, διότι ἀπεψυγμένος ἀφικνεῖται" αἵ δ᾽ ἐρυσίδαι 
γίνονται ὑπὸ ὑγρότητος θερμῆς μέν, ἀλλοτρίας δέ. 


18. Διὰ τί ἄνεμος γίνεται πρὸ τῶν ἐχλείψεων ὡς τὰ 

40 πολλά, ἀχρόνυχον μὲν πρὸ τῶν μεσονυχτίων ἐχλεί- 
ψεων, μεσονύχτιον δὲ πρὸ τῶν ἑῴων ; Ἦ διότι ἀμαυ- 
ροῦται τὸ θερμὸν τὸ ἀπὸ τῆς σελήνης διὰ τὸ πλησίον 
ἤδη φορὰν εἶναι, ἐν ᾧ γενομένῳ ἔσται ἡ ἔχλειψις; 
᾿Ἀνιεμένου οὖν ᾧ κατείχετο ὃ ἀὴρ xal ἠρέμει, πάλιν 

45 χινεῖται χαὶ γίνεται πνεῦμα τῆς ὀψιαίτερον ἐκλείψεως 


ὀψιαίτερον. 


I9. Διὰ τί ὃ νότος οὐχ ἀρχόμενος, ἀλλὰ λήγων ὑέ- 

«toc; Πότερον ὅτι πόρρωθεν συνάγει τὸν di£pa , γίνεται 

δὲ συνιστάντος τὸ ὕδωρ, συνίσταται δ᾽ ὕστερον 1) dp- 
o yea; Ἦ ὅτι ἀρχομένου θερμός ἐστιν ὁ ἀὴρ ἔτι διὰ 


IIPOBAHMATON * KG, ιγειθ' 


(011,943.) 


13. Qua de cauta Orionis exortu dies maxime variant 
flatuumque intempestivi obtinent impetus? An quoniam in 
mutatione semper omnia maxime sunt indeterminata; 
atqui oritur quidem Orion ineunte fructuum tempestate, 
obcidit vero hyeme, ita ut, quuin nondum constat tempestas 
ulla , sed alia quidem incipit, alia vero cessat, flatus etiam 
inconstantes esse necesse est, utpote quum in utramque 
partem vergunt quae ab utraque proveniunt? Et quidem 
difficilem esse Orionem cum orientem, tum obcidentem per- 
hibent propter tempestatis instabilitatem : turbulentum 
enim atque inaequabilem esse necesse est. 


14. Cur aquilo nocte exorsus die tertia cessat? Utrum 
quia ex parvo imbeciilique initio prodit, terlia autem 
dies decretoria est? An quoniam universus simul modo 
procellarum nubibus excussarum funditur? Compendio 
igitur cessat. 


15. Cur plurimi ventorum aquilones spirant ? An quo- 
niam pars orbis terrarum habitata huic loco subdita est emi- 
nentiori et extra solstitium posito nivisque pleno : quae nix 
montibus nonnullis numquam deest? Plerumque igitur 
tabescentibus concretis humoribus srmepe fit ventus; is δι» 
tem aquilo est , flatus nimirum qui ab ursa regione venit. 


16: Cur auslri quidem tum hyeme atque ineunte vere, 
(um autumno cessante spirant , undabundique sunt et con- 
torti, atque Africanis non minus frigidi quam regionis 
nostra incolis aquilones? An propterea quod sole propin- 
quo spiritum moveri necesse est , sol autem per hyemem 
austrum versus fertur, et ineunte vere desinenteque au- 
tumno jam calíacit, zestate contra septemtriones petit et 
loca relinquit illa ? calidus enim propterea est, quia spirilus 
aeri Africze miscetur, qui calidus est : linc etiam in mare 
prorumpens magnos excitat fluctus, facitque australem 
eestatem. 


17. Cur auster male olet? An quoniam humida et calida 
reddit corpora, hec autem maxime putrescunt? Austri 
vero ex mari provenientes stirpibus prosunt: nam ex mari 
in eas incidunt, et Thriasio campo terre Atticse auster 
[fertilitatis] causa est, quoniam refrigeratus adcedit; ru- 
bigo autem per humorem calidum, sed allenum consistit. 


18. Cur ventus magna ex parte ante lune defectus 
excitatur, prima quidem vespera ubi defecíus media fit 
nocte; media vero nocte, obi mane? An quoniam calor 
lunze propterea hebetatur, quia cursus jam proximus est , 
quo ubi pervenerit, defectus incidet? Remittente itaque ca- 
lore, quo detinebatur aer ac quiescebat , rursum movetur 
ac in flatum convertitur, idque eo serius, quo serius evenit 
defectus. 


19. Cur auster non incipiens, sed desinens imbrem ad- 
fert? Utrum quod aerem cogit e longinquo, fit autem 
pluvia ubi cogit, cogitue aulem postea quam coeperit? 
An quoniam incipiente eo calidus adhuc aer est, quum 


PROBLEMATUM '"', 


τὸ ix τοιούτου DA uOévat , ἐπιχρονιζόμενος δὲ ψυχθεὶς 
συνίσταται μᾶλλον εἰς ὕδωρ ; 


(942,943. ) 


40. Διὰ τί 6 νότος, ὅταν μὲν ἐλάττων 7j, αἴθριός 
ἐστιν. ὅταν δὲ μέγας, νεφώδης xal χρονιώτερος ; Πό- 
4 τερον, ὥσπερ τινὲς λέγουσι, διὰ τὴν ἀρχήν ; ἐὰν μὲν 
γὰρ ἀπ᾽ ἐλάττονος, αἴθριος, ἐὰν δ᾽ ἀπὸ πλείονος δρ-- 
pon, νεφελώδης. ἮἪ ὅτι ἐλάττων ἀρχόμενόξ ἔστιν, 
ὥστ᾽ οὐ πολὺν ἀέρα ὠθεῖ, ἐπὶ τέλει δ᾽ εἴωθε γίνεσθαι 
μέγας; διὸ καὶ παροιμιάζεται" 


80 ἀρχομένον γε νότον χαὶ λήγοντος βορέαο. 


41. Διὰ τί προΐεται τοῦ χειμῶνος ἀπὸ τῆς ἕω τὰ 
κνεύματα, τοῦ θέρους δὲ xal ἀφ᾽ ἑσπέρας; Ἦ ὅτι ὅταν 
μηχέτι χρατῇ ὁ ἥλιος, ἀφιέμενος 6 ἀὴρ ῥεῖ; Δύνων τ᾽ 
οὖν χαταλείπει νέφη, do' ὧν οἱ ζέφυροι" καὶ ὅσον ἂν 

86 ἐπαγάγῃ ἐχείνοις τοῖς ἐν τῷ χάτω ἡμισφαιρίῳ οἰκοῦ - 
σιν, ἑωθινὸν πνεῦμα γίνεται" τἀναντία δέ, ὅταν δύνη 
ἐν τῷ χάτω μέρει, ἐχείνοις τε ζεφύρους ποιήσει xal 
ἐνταῦθα ἑωθινὸν πνεῦμα ἀπὸ τοῦ ἑπομένον ἀέρος αὐτῷ. 
Διὰ τοῦτο χἂν καταλάδῃ ἄλλον ἄνεμον, μείζων γίνε- 

40 ται αἱρομένου, ὅτι προσέθηκεν. 


44. Διὰ τί οἵ χύνες τὰ ἴχνη ἥκιστα εὑρίσκουσι ζεφύ- 
ρου πνέοντος ; Ἧ διότι μάλιστα συγχεῖ διὰ τὸ συνεχέ- 
στατος εἶναι τῶν ἀνέμων xal μάλιστα ὑπὸ τὴν γῆν 
πνεῖν 5 

4. 23. Διὰ τί, ὅταν ἀστέρες διάττωσιν, ἀνέμου ση- 
μεῖον ; Ἦ ὅτι ὑπὸ τοῦ πνεύματος φέρονται, καὶ πρότε- 
pov ἐχεῖ γίνεται πνεῦμα ἢ map! ἡμῖν ; διὸ καὶ ἀφ᾽ οὗ 
ἂν τόπου φέρωνται οἱ ἀστέρες, ἐν τούτῳ χαὶ τὸ πνεῦμα 
γίνεται. 


30 “44. Διὰ τί μεγίστας νεφέλας τῶν ἀνέμων 6 ζέφυρος 
ἄγει; Ἦ διότι ἐκ πελάγους πνεῖ καὶ χατὰ τὴν θάλατ- 


ταν; "Ex πολλοῦ οὖν καὶ συνάγει. 


45. Διὰ τί οἱ ἐπὶ τέλει ἄνεμοι μέγιστοι; Ἦ ὅτι ὅταν 
ἀθρόοι ἐκπνεύσωσιν,͵ ὀλίγον τὸ θερμόν; 


46. Διὰ τί, ἐὰν περὶ ἰσημερίαν λὶν πνεύσῃ, ὕδωρ 
γίνεται; Ἦ ὅτι καθ᾽ ὃν ἂν ἦ ὁ ἥλιος τόπον τοῦ χόσμον, 
τὰ ἐντεῦθεν πνεύματα χινεῖ ; διὸ xal f τῶν πνευμάτων 
περίστασις κατὰ τὴν τοῦ ἡλίου φορὰν γίνεται, Ἐπεὶ 
δ᾽ ἢ ἰσημερία μεθόριόν ἐστι χειμῶνος καὶ θέρους, ὅταν 
«0o συμβῇ τὸν ἥλιον χατὰ τὴν ἡμῖν φαινομένην ἰσημερίαν 

ὑπερθεδληχέναι ἃ ἐχλείπειν τοῦ ἀχριθοῦς ὅρου xal 

εἶναι μᾶλλον ἐν τοῖς χειμερίοις, συμδαίνει τοὺς ix 

τούτου τοῦ μέρους ἀνέμους πνεῖν, ὧν ἐστι πρῶτος λίψ, 

ὧν ὑγρὸς φύσει. ὕοντος δὲ τοῦ ἡλίου μᾶλλον ἐν τῷ 
46 χειμερίῳ μέρει τοῦ κόσμου, καὶ χινοῦντος τὰ ἐν αὐτῷ 
πνεύματα, τὰ χειμῶνος ἔργα συμάαίνει γίνεσθαι " τού- 
των δ᾽ ἐστὶν ὁ ὅμόρος. "Ext δ᾽ ἐπειδὴ ἡ ἰσημερία 
ἐστὶ χαθάπερ χειμὼν καὶ θέρος ἰσοκρατής, ἐὰν ὅποτε- 
ρῳοῦν αὐτῶν τι προστεθῇ, εὔσημον τὴν ῥοπὴν ποιεῖ, 
€0 καθάπερ ἐπὶ τῶν ἰσαζόντων ζυγῶν " ἐπεὶ δ᾽ 6 λὶψ 


35 


SECT. XXVI, 20-26. $41 


profectus ab hujusmodi sit; processu antem temporis re- 
frigeratus in aquam potius cogitur? 

20. Quam ob causam auster ubi minor quidem est, 
serenus est, ubi vero major, nubilus et diuturnior? 
Utrum, ut quidam aiunt , propter initium ? nam si ex mi- 
nori proficiscatur principio, serenus est : sin vero ex am- 
pliori, nubilus. An quia minor est incipiens, ita ut non 
multum aeris pellat; versus finem contra magnus fieri 
solet ? unde et proverbium fertur : 


quum cessat boreas , quumque auster surgere cepit. 


21. Cur tempore hiberno ab ortu emittuptur flatus, 
s&eslivo vero ab obcasu? An quoniam ubi sol non amplius 
vincit, aer libere profluit? Obcidens igitur nubes relin- 
quit, unde favonii prodeunt, et quodcumque secum ad- 
duxerit ad eos qui inferius hemispheerium incolunt, spiri- 
tus fit orientalis; contra ubi in parte inferiori obcidit, 
favonios illis , subsolanum vero hic ope aeris qui eum in. 
sequitur, faciet. Unde fit ut, εἰ quem alium ventum 
occupaverit, augetur sublato, quod eum sibi adjunxit. 


22. Cur flante favonio canes vestigia pessime legunt? 
Àn quia plurimum cenfundit, quoniam ventorum omnium 
continentissimus est atque maxime sub terram flat? 

23. Quam ob causam, ubi stellze prosiliunt, venti indi- 
cium datur? An propterea quod a flatu feruntur, priusque 
ibi quam apud nos flatus fit? hinc etiam, undecumque 
stellee feruntur, eo in loco flatus ft. 


su ————À a ——— Pa 00 ID RR REED RR e ς΄ QR RE tt 


24. Cur nubes maximas ventorum favonius agit? An 
quia de alto spirat ac super mari? Ex amplo igitur spatio 
colligit etiam. 


| 25. Cur venti ad postremum vehementissimi? An quia, 
postquam conferti efflarunt , caloris parum relinquitur ? 


26. Cur, si circa iequinoctium africus spiravit, aqua fit ἢ 
An quia, quemcumque mundi locum occupaverit sol , inde 
flatus excitantur ? propterea et pro solis cursu vicissitudo fla- 
tuum agitur. Atqui quum aequinoctium hyemis atque aesta- 
tis confinium sit, quando evenit ut sol eo tempore quod 
nobis squinoctium esse videtur, sut Justum transgressus 
sit limitem, aut retro manserit atque potius in regione resti- 
terit hyemali, adcidit ut venti ex illa regione spirent, quo- 
rum primus africus est natura lumidus. Ubi vero sol in 
parte mundi hiberna adest, flatusque regionis ejusdem mo- 
vet, evenit ut hyems suis fungatur muneribus : cojus generis 
imber est. Ad haec, quum aequinoctium tamquam eequili- 
brium hyemis atque tesfatis sit, si alterutri earum quidquam 
additum sit, notabile efficit momentum, ut in equilibribus 


τὰν 


248 IIPOBAHMATQN * KG, xtX. (ns) 


ἔχ τε τῆς χειμερίου τάξεώς ἐστι καὶ δγρὸς φύσει, προσ- 
τεθεὶς dv τῇ ἰσημερίᾳ ῥοπὴν χειμῶνος ἐποίησε καὶ 
ὅμδρον' ὃ γὰρ ὅμόρος χειμών ἐστιν οἰκειότατος τῷ 
πνεύσαντι πνεύματι. 


. 57. Διὰ τί 6 νότος καὶ ὁ εὖρος θερυότεροι ὄντες τῶν 
ἐναντίων, 6 μὲν τοῦ βορέου, ὃ δὲ τοῦ ζεφύρου, ὅδα- 
τωδέστεροί εἶσιν, καίτοι διὰ ψυχρότητα ὕδωρ ἐξ ἀέρος 
γίνεται ; οὗ γὰρ διὰ τὸ ἀπωθεῖν τὸν βορέαν ἐντεῦθεν 
γίνεται τὰ νέφη" 6 γὰρ ζέφυρος xai 6 εὖρος ἀπάγουσιν 

to ἄμφω (διμοίως γὰρ πλάγιοι), καὶ οἱ ἄλλοι δὲ πάντες, 
ὅθεν πνέουσιν. ἹΠ]ότερον ὅτι ἀντιπεριίσταται τὸ ψυ- 
χρὸν εἴσω μᾶλλον, ὅταν ἦ ἔξω τὸ θερμὸν μᾶλλον; Ἢ 
ἔστι μέν τι χαὶ τὸ ὅθεν πνέουσιν, αἰθρίους εἶναι (καὶ 
γὰρ εὖρος ἀπ᾽ ἠοῦς ἐστιν, ἥδε δ᾽ ἢ χώρα πρὸς ἑσπέραν 

15 χεῖται, xal ζέφυρος), ἀλλὰ xal διότι πρότερον θερ- 
μαινόμενος ὃ ἀήρ, ὥσπερ xal τὰ ὕδατα, τάχιστα xal 
μάλιστα ψύχεται; Φέρεται οὖν ὃ μὲν ἀπὸ τοῦ εὔρου 
ἀπ᾽ ἀνατολῆς ἀὴρ θερμός, ὃ δ᾽ ἀπὸ τοῦ νότου ἀπὸ με- 
σημδρίας. Ὅταν οὖν ἔλθωσιν εἷς τὸν ψυχρότερον 

80 τόπον, ταχὺ πήγνυνται χαὶ συνίστανται εἷς ὕδωρ, 
καὶ μᾶλλον ὃ εὖρος ποιεῖ ὕδωρ, ὅτι ἀπὸ τοῦ ἡλίου μᾶλ- 
λον φέρει τὸν ἀέρα, καὶ ὁμοίως θερμόν. Ὃ δὲ νότος 
λήγων ὑδατώδης, ὅτι ψυχρὸς ὃ πρῶτος φερόμενος ἀὴρ 
ἀπὸ τῆς θαλάττης, 6 δὲ τελευταῖος διάθερμος ὧν ἀπὸ 

45 τῆς γῆς χομίζει. "H οὐ μόνον τοῦτ᾽ αἴτιον, ἀλλ᾽ ὅτι 
xai μείζων λήγων ὃ νότος γίνεται ; διὸ καὶ fj παροιμία 
εἰς αὐτόν" | 

Boxopévou τε νότου. 


Οἱ δὲ μείζους ψυχρότεροι" ὥστε πηγνύει ὕστερον τὰ 
80 νέφη. Ὧ διὰ τοῦτο ὑδατωδέστερος ἢ ἀρχόμενος; 


48. Διὰ τί οἱ ἄνεμοι ξηραίνουσι ψυχροὶ ὄντες; Ἢ 
διότι ἀτμίζειν ποιοῦσιν ol ψυχρότεροι ; Διὰ τί δὲ μᾶλλον 
ἢ ὃ ἥλιος; *H διότι ἀπάγουσι τὴν ἀτμίδα, ὃ δ᾽ ἥλιος χα- 
ταλείπει; Ὑγραίνει μὲν οὖν μᾶλλον, ξηραίνει δ᾽ ἧττον. 


35 39. Διὰ τί 6 καιχίας μόνος τῶν ἀνέμων ἐφ᾽ ἑαυτὸν 

ἄγει τὰ νέφη, ὥσπερ xai f, παροιμία λέγει " 

Dxov ἐφ᾽ αὑτὸν ὥστε καιχίας νέφος ; 

oi γὰρ ἄλλοι, ὅθεν ἂν πνέωδιν, ἐνταῦθα ἀναστέλλουσιν, 

Πότερον αἴτιον ὅτι ἅμα ὁ ἐναντίος πνεῖ ; Ἢ οὐχ ἂν ἐλάνθα- 
40 νεν, ἀλλὰ πέφυχε τὸ πνεῦμα χύχλου γραμμὴν φέρεσθαι; 
Οἱ μὲν οὖν ἄλλοι περὶ τὴν γῆν πνέουσιν' τοῦτο δὲ τὸ χοῖ- 
λον τῆς γραμμῆς πρὸς τὸν οὐρανὸν χαὶ οὐχ ἐπὶ τὴν γῆν 
ἐστιν͵ ὥστ᾽ ἐπὶ τὴν ἀρχὴν πνέων ἐφ᾽ ἑαυτὸν τὰ νέφη, ἄγει. 


30. Διὰ τί ἀπὸ μὲν τῆς θαλάττης οὐχ ἀποπνεῖ ἕω- 

46 θεν ψυχρόν, ἀπὸ δὲ τῶν ποταμῶν; Ἢ ὅτι f) μὲν θάλαττά 
ἐστιν ἐν ἀναπεπταμένοις τόποις, οἱ δὲ ποταμοὶ ἐν στε- 
γοῖς; Ἧ οὖν ἀπὸ τῆς θαλάττης αὔρα εἷς πολὺν τόπον 
σχίδναται, ὥστ᾽ εἶναι ἀσθενής, ἢ δ᾽ ἀπὸ τῶν ποταμῶν 
ἀθρόος φέρεται χαὶ μᾶλλον ἰσχύει" διὸ μᾶλλον εἰχότως 
80 φαίνεται ψυχρά, Ἢ οὐ τοῦτ᾽ ἐστὶν αἴτιον, ἀλλ᾽ οἱ 
μὲν ποταμοὶ ψυχροί εἰσιν, ἣ δὲ θάλαττα οὔτε θερμή; 


lancibus; at quum africus hiberni ordinis sil. naturaque 
humidus, in aequinoctio additus hyemale momentum im- 
bremque adfert : imber enim liyems est vento tunc (lantí 
familiarissima. 


27. Cur auster atque euras, etiamsi flatibus sibi onje- 
ctis calidiores sint, aller quidem aquilone, alter vero favo- 
nio, aquse fertiliores sunt, quamquam propter frigus aer 
in aquam convertitur? haud enim quod aquilo hinc nubes 
pellit, ideo fit: nam et favoniuset eurus ambo nubes abigunt 
(pari enim modo transversi sunt) ; quin etlam ceteri ommes, 
unde spirant. Utrum quia frigus amplius intro circum- 
obsistitur, ubi calor extra amplior adest? An aliquid sane 
eliam eo confert regio, unde spirant, ut sereni sint ( eurus 
namque abortu venit, nostra vero regio, ique ac favonius, 
versus obcasum sita esL); verum fitetiam quoniam aer prae- 
calfactus celerrime ac plenissime refrigeratur, quomodo 
eliam aquae? Igitur aer ab euro quidem, quippe ab ortu, 
calidus fertur, itemque ab austro , utpote & meridie. Ubi 
igitur ad frigidiorem locum devenere, compendio concre- 
scunt atque in aquam consistunt, magisque eurus aquam 
agit, quoniam aerem potius de sole, nec minus calidum, 
ducit. Auster vero cessans aquam mittit, quoniam aer 
qui primus ex mari fertur, frigidus est, ultimus autem 
qui penitus calidus est, ex terra adfert. An non id solum 
causa est, sed etiam quod ad postremum auster. crescit ? 
unde et de illo fertur proverbium : 


quumque auster surgere ocpit. 
Atqui vehementiores sunt frigidiores, ilà ut postmodum 
nubes cogat. An id ipsum ratio est cur ferlilior aquae 
quam principio sit? 


28. Cur venti siccant, etiamsi frigidi sinl? An quoniam 
qui frigidiores sunt, vaporem eliciunt? Sed cur amplius 
siccant quam sol? An quia vapom abigunt ; sol autem 
relinquit? Magis ilaque humectat, minus vero exsiccat. 


29. Cur unus ventorum cacias nubes ad se vocat: quod 

etiam proverbium declarat : 
Ut cacias nubes , sic ille trahil opes? 

ceteri namque, unde spirant, inde remittunt. Utrum 
causa est quod ventus adversus eodem tempore spirat? Ap 
non latuisset , sed ventus hic suapte natura circulari linea 
fertur ? Ergo ceteri quidem circum terram flant, hic vero 
codlum versus sue línese cavum, non vero ad terram diriyit, 
ità ut suam originem flando repetens nubes ad se ducat. 


30. Quam ob caussm de mari quidem mane aura fri- 
gida non spirat, de fluminibns vero spirat? An quoniam 
mare quidem in locis patulis situm est, Qumina vero in 
angustis? Aura igitur maris in amplum locum dispalatur, ita 
ut imbecillis sit, fluminum autem universa simul fertur 
atque amplius valet : quapropter frigidior merito adparet. 
An causa non in eo est, sed flumina quidem frigida sunt, 
mare vero neque calidum, nec frigidum ? fit namque aura 


m 


(942,944,541.) 


οὔτε ψυχρά; γίνεται δ᾽ ἣ αὔρα xal ἀποπνοὴ θερμαινο- 
μένων ἢ ψυχομένων᾽ δπότερον γὰρ ἂν τούτων πάσχῃ, 
ἐξαεροῦται, ἐξαερουμένου δὲ τοῦ ὕδατος ὁ ἀὴρ γινόμε- 
νος φέρεται, ὅ ἐστιν αὔρα. Τὸ μὲν οὖν ἀπὸ τῶν ψυ- 

& χρῶν ψυχρὸν εἰκότως ἀποπνεῖ, τὰ δ᾽ ἀπὸ τῶν σφόδρα 
θεραῶν ἀποπνέοντα ψύχεται xal γίνεται ψυχρά. Τοὺς 
μὲν οὖν ποταμοὺς ψυχροὺς ἅπαντας εὕροι τις ἄν, ἢ δὲ 
θάλαττα οὔτε ψυχρά, οὔτε θερμὴ σφόδρα ἐστίν, Οὔτ’ 
οὖν τὸ ἀποπνέον ψυχρὸν ἀπ᾽ αὐτῆς ἐστι, διὰ τὸ μὴ 

10 ψυχρὰν εἶναι σφόδρα, οὔτε ψύχεται ταχύ, διὰ τὸ μὴ 
θερμὴν εἶναι σφόδρα, 


31. Διὰ τί 6 ζέφυρος εὐδιεινὸς χαὶ ἥδιστος δοχεῖ 
εἶναι τῶν ἀνέμων, xal οἷον χαὶ Ὅμηρος ἐν τῷ Ἦλυ- 
σίῳ πεδίῳ ("O8. ὃ, 547)" ἣ 


I$ ἀλλ᾽ alii ζεφύφοιο διαπνείουσιν ἀῆται; 


Ἦ πρῶτον μὲν ὅτι ἔχει τὴν τοῦ ἀέρος κρᾶσιν ; οὔτε γὰρ 
θερμὸς ὥσπερ οἱ ἀπὸ μεσημθρίας xol ἕω, οὔτε ψυχρὸς 
ὥσπερ οἱ ἀπὸ τῆς doxvou, ἀλλ᾽ dv μεθορίῳ ἐπὶ τῶν 
ψυχρῶν xal θερμῶν πνευμάτων " γειτνιῶν δ᾽ ἀμφοῖν 

8ὺ τῆς δυνάμεως αὐτῶν χοινωνεῖ" διὸ xal εὔχρατός ἐστι 
xxl πνεῖ ἔαρος μάλιστα. "Evi τὰ πνεύματα περι- 
ίσταται ἣ εἷς τἀναντία, 3) εἷς τὰ δεξιά, Μετὰ οὖν τὸν 
βορέαν πνέων ( ἐπὶ δεξιὰ γὰρ ὁ τόπος) εὐδοχιμεῖ͵ ὥσπερ 
παρὰ χαλεπὸν πρᾶος. Καὶ ἅμα ὅταν ἀποχειμάσῃ, 

35 εὐδία εἴωθε γίνεσθαι ὡς ἐπὶ τὸ πολύ 6 δὲ βορέας 
χειμέριος ἄνεμος. [ Kat 6 ἀπηλιώτης δ᾽ ἐν τῷ μέσῳ 
ὧν τῶν θερμῶν καὶ τῶν ψυχρῶν πνευμάτων ἧττον a 
τοῖς χοινωνεῖ " ἀπηλιώτης μὲν γὰρ πνέων τὰ πρὸς νό- 
του πνεύματα χινεῖ ( ἐνταῦθα γὰρ fj μετάστασις αὐτοῦ 

80 ἐστιν), χινῶν δ᾽ οὐ μίγνυται αὐτοῖς" 6 δὲ ζέφυρος καὶ 
χινεῖται ὑπὸ τῶν νοτίων, xal πνέων χινεῖ τὰ βόρεια" 
τελευτὰ γὰρ ἐνταῦθα fj περίοδος τῶν πνευμάτων" διὸ 
τῶν μὲν τὴν τελευτήν, τῶν δὲ τὴν ἀρχὴν ἔχων ἐν αὑτῷ 
δικαίως ἡδύς ἔστι x«l δοχεῖ εἶναι. ] 


3$ 83. Διὰ τί ἐπὶ χυνὶ νότος πνεῖ; Ἦ ὅτι ἐπὶ πᾶσι μὲν 
σημαίνει τοῖς ἄστροις δυομένοις 3) ἐπιτέλλουσιν, οὐχ 
ἥχιστα δ᾽ ἐπὶ τούτῳ ; Δῆλον οὖν ὅτι πνεύματα μάλιστα 
ἐπὶ τούτῳ xal μετ᾽ αὐτόν. ᾿Επεὶ δὲ πνίγει, xoi 
πνεύματα εἰκότως ἐπ᾽ αὐτῷ τὰ θερμότατα χινεῖται᾽ ὁ 
40 δὲ νότος θερμός ἐστιν. ᾿Επεὶ δ᾽ εἴθισται μάλιστα ix 
τῶν ἐναντίων εἷς τὰ ἐναντία μεταδάλλειν, πρὸ χυνὸς 
δ΄ οἵ πρόδρομοι πνέουσιν ὄντες βορέαι, εἰκότως μετὰ 
χύνα νότος πνεῖ, ἐπειδὴ ἐπισημαίνει μέν, ἐπιτέλλουσι 
δὲ τοῖς ἄστροις " τὸ δ᾽ ἐπισημαίνειν ἐστὶ μεταθολὴν 
45 τοῦ ἀέρος ποιεῖν" μεταθάλλει δὲ πάντα εἷς τοὺς ἕναν - 
τίους, ἣ τοὺς ἐπὶ δεξιὰ ἀνέμους τὰ πνεύματα, ᾿Επεὶ 
δὲ βορέας εἷς τοὺς ἐπιδεξίους μεταθάλλει, εἴη ἂν αὐτῷ 
λοιπὸν εἷς νότον μεταδάλλειν, Εστι δὲ καὶ fj μετὰ 
τὰς χειμερινὰς τροπὰς πεντεχαιδεχάτη νότιος, διὰ τὸ 
[0 τὰς μὲν τροπὰς ἀρχήν τινα εἶναι, κινεῖν δὲ τὸν xa 


αὐτὴν μάλιστα ἀέρα τὸν ἥλιον, εἶναι δ᾽ ἐν ταύταις ταῖς |. 


τροπαῖς πρὸς νότον. Καθάπερ οὖν xal τὰ ἀπ᾽ ἄνατο- 


PROBLEMATUM ", SECT. XXVI, 81,32. 


219 - 


&c exbalatio humoribus vel calescentibus , Vel frigescen- 
tibus : utrum enim ex his pasea fuerit aqua, in aerem 
convertitur : quod ubi fit, aer inde ortus fertur, idque 
aura esl. Quodsi igitur a frigidis proficiscatur, frigida 
merito spirat ; quse vero a valde calidis flant, refrigerantur 
ac frigide fiunt. Fluvios igitur frigidos comperire omnes 
possumus; mare autem nec frigidum, neque calidum 
valde est. Itaque nec frigidum est quod ab eo spirat, 
quia mare valde frigidum non est, nec cito refrigeratur, 
quia valde calidum non est. 


31. Cur favonius serenus ac jucundissimus ventorum 
omnium est, οἱ qualem Homerus in campo Elysio ce- 
cinit : 2o «e 


Sed zephyri adsidue spirant aurzque salubres? 


An prinum quidem quod aeris temperiem obtinet? neque 
enim calidus est, ut qui de meridie ortuque spirant , ne- 
que frigidus, ut qui de septemtrionibus, sed in confinibus 
frigidorum et calidorum flatuum situs est, et quum utrisque 
vicinus sit, particeps utrorumque virium evadit : qua- 
propter et temperatus est , e vere maxime spirat. Ad hzec 
flatus transeunt vel In sibi adversos , vel in dextros. 1|8- 
que quum post aquilonem spiret (a dextro enim situs est 
locus ) , bona gaudet fama, veluti mitis ad immitem com- 
paratus. Tum simul atque abimpetu remisit , serenum magna 
ex parte subsequi solet; aquilo vero ventus byemalis est. 
[Subsolanus quoque, quamvisin medio calidorum et frigi- 
dorum situs, minorem communionem cum iis init : ubi 
enim spirat subsolanus , flatus vergentes ad austrum movet 
quidem (isthuc enim transferri solet), sed quum mo- 
veat, non miscetur iis; (avonius vero et movetur a 
ventis australibus, et ipse, ubi spirat, movet aquilona- : 
res : hic enim desinit ventorum circuitus : quamobrem 
quum favonius alterius quidem finem, alterius vero ini- 
lium insese contineat, merito suavis et est, et esse videtur. ] 


32. Cur auster canicule teinpore flat? An. quia omnibus 
sideribus tum orientibus , tum obcidentibus signum datur, 
sed canicula prsecipue? Manifeslum itaque est flatus prze- 
cipue tum ejus ortu, tum post ortum fleri. Sed quum sestus 
tunc vigeant, ventos quoque calidissimos per id tempus 
moveri congruum est; auster autem calidus est. Quum au- 
tem ex contrariis in contraria maxime commutari soleat , 
atque ante ortum caniculie praecursores flent, qui aquilones 
sunt, merito post caniculam auster spirat , quandoquidem 
signum datur quidem, sed sideribus orientibus; signum 
datum autem eo constat ut aeris mntationem faciat ; mu- 
tantur vero flatus omnes in ventos vel adversos, vel a 
dextra sitos; sed quum aquilo transeat ín dextros, . nihil 
ei restat nisi ut in austros transeat. Quin etiam dies quintus: 
decimus post solstitium hibernum austrinus est, eo quod 
bruma initium quoddam est, moveturque a sole is potis- 
simum aer qui huic proximus est; sol autem his solstiliis 
ad austrum vergit. Ut igitur ubi regiones ortui proximas 


350 


λῆς xw&v ἀπηλιώτας ἀνέμους ἤγειρεν, οὕτω xal τὰ 
ἀπὸ μεσημόρίας χινῶν νότους ἐγείρει" οὐχ εὐθὺ δ᾽ 
ἀπὸ τροπῶν ποιεῖ τοῦτο διὰ τὸ βραχυτάτας ποιεῖσθαι 
τὰς μεταστάσεις τότε, ἀλλ᾽ ἐν τῇ πεντεχαιδεχάτῃ διὰ 

€ τὸ τὸν χρόνον τοῦτον συμμέτρως ἔχειν τῇ κατὰ τὴν 
μετάστασιν πρώτη φαντασίᾳ ὅλου γάρ ἐστι μέρος 
εὐσημότατον ὃ εἰρημένος χρόνος. 


88. Διὰ τί 6 ζέφυρος πρὸς τὴν δείλην πνεῖ, πρωΐ 5' 
o0; Ἦ αἴτιος μέν ἐστιν ὡς ἐπὶ τὸ πολὺ τῶν πνευμάτων 
0 6 ἥλιος ἀνατέλλων xal δύνων ; ὅταν γὰρ ὑγρὸν ὄντα 
τὸν ἀέρα διαθερμαίνων rétro καὶ διαχρίνη, εἰς πνεῦμα 
διαχρίνει᾽" ἐὰν δ᾽ ἦ πνευματώδης 6 ἀήρ, ἔτι μᾶλλον 
ἐχπνευματοῦται ὑπὸ τοῦ ἡλίουκπ Ὅταν μὲν οὖν ἐπ᾽ 
ἀνατολῇ ἦ 6 ἥλιος, πόρρω ἐστὶ τοῦ ζεφύρου" ἀπὸ γὰρ 
i5 δυσμῶν πνεῖ’ ὅταν δὲ περὶ τὸ δύνειν ἤδη, τότε 
διαχεχριμένον ἐστὶ τὸ πνεῦμα τελέως " ἀπὸ δὲ μέσου 
ἡμέρας χαὶ πρὸς τὴν δείλην συμμετρότατα ἔχει πρὸς 
τὸ διαθερμᾷᾶναι xol διαχρῖναι. Διὰ ταῦτα δὲ καὶ 6 
ἀπηλιώτης πρωΐ ἄρχεται πνεῖν" τοῦ γὰρ ὑπὲρ γῆς 
40 ἀέρος τῆς νυχτὸς ἐξυγραινομένου xal τῇ γῇ πλησιάσαν- 
τος διὰ βάρος, ἕωθεν διακρίνων αὐτὸν ὃ ἥλιος τὸν χαθ᾽ 
αὐτὸν χινεῖ πρῶτον, τὸ δ᾽ ἀπὸ τοῦ ἡλίου πνεῦμα 
ἀνατέλλοντος ἐντεῦθεν ἀπηλιώτης χαλεῖται. 


84. Διὰ τί αἱρομένου τοῦ ἡλίου xal αὐξάνεται xal 

45 πίπτει τὰ πνεύματα; Ἦ ὅτι τὸ πνεῦμά ἐστιν ἤτοι τοῦ 
ἀέρος, 3| τοῦ ἀναχθέντος ὑγροῦ χίνησις, αὕτη δ᾽, ὅταν 
μὲν ἐλάττων 7, ταχὺ καταναλίσκεται πὸ τοῦ ἡλίου, 
ὥστ᾽ οὐ γίνεται πνεῦμα * ὅταν δὲ πλείων, χινεῖται μᾶλ- 
λον τοῦ ἡλίου ἀνατείλαντος; ὃ γὰρ ἥλιος ἀρχὴ τῶν χι- 


30 νήσεών ἐστιν. 


86. Διὰ τί 6 ζέφυρος τῆς δείλης πνεῖ; "H ἅπαντα τὰ 
πνεύματα τοῦ ἡλίου διαχέοντος τὸ ὑγρὸν γίνεται; πρό- 
τερον γὰρ συνεστηκός, ὅταν fj τοῦ θερμοῦ δύναμις 
πλησιάζῃ, ἐξάπτει" 6 δὲ ζέφυρος ἀφ᾽ ἑσπέρας πνεῖ. 

3 Εἰκότως οὖν τῆς δείλης γίνεται" τότε γὰρ 6 ἥλιος εἰς 
τὸν τόπον αὐτοῦ ἀφιχνεῖται. Κι αὶ 6 βορέας καὶ 6 νότος 
διὰ τοῦτο πλειστάχις πνέουσιν, ὅτι τὸ ἐναντίον ὑπὸ τοῦ 
ἐναντίου χρατούμενον xaz' εὐθυωρίαν ἥχιστα δύναται 
διαμένειν, ἀλλὰ μᾶλλον ἐχ τοῦ πλαγίου: Ὃ μὲν οὖν 

40 νότος xal βορέας ἐκ τῶν ἐφ᾽ ἑκάτερα τόπων τῆς τοῦ 
ἡλίου φορᾶς πνέουσιν, οἱ δ᾽ ἄλλοι μᾶλλον Ex. τοῦ χατ᾽ 
ἀντικρύ. 


86. Πότερον τὸ πνεῦμα ἀπὸ πηγῆς τινος φέρεται 
ὥσπερ τὸ ὕδωρ, χαὶ ταύτης οὐχ ἔστιν ἀνωτέρω αὐτὸ 
45 ἐνεχθῆναι, 3) οὔ; Καὶ πότερον ἀφ᾽ ἑνὸς σημείου, ἣ ἀπὸ 
πλείονος τόπου ;" Evus μὲν οὖν ἐστιν δμοια ἃ καὶ ἐπὶ τῶν 
ὑδάτων φαίνεται συμδαίνειν' τό τε γὰρ ὕδωρ, ὅταν 
εἰς τὸ κάταντες φέρηται, θᾶττον ῥεῖ ὃ ὅταν ἐν τῷ ἐπι- 
πέδῳ xal ὁμαλῷ λιμνάζη ὁμοίως δὲ xal τὰ πνεύ-- 
0 ματα. ἐπὶ μὲν γὰρ τοῖς ἄχροις καὶ τοῖς ὑψηλοῖς ἀεὶ ἐν 
χινήσει ὃ ἀήρ, ἐν δὲ τοῖς χοίλοις ἠρεμεῖ πολλάχις καὶ 
ἄπνοια γίνεται, "Evi ἐπὶ τοῖς σφόδρα ὑψηληῖς ὄρεσιν 


ΠΡΟΒΛΉΜΑΤΩΝ * KG, XXe. 


Len ————————————— Á—T [n ον ΗΝ ΟΡΒΒΒΒΙΝΟΒΝΝ απ“ ΟΣ E——— 


(9u1,914.) 


movet, flatus excitat subsolanos , ia ubi regiones meridiei 
proximas movet, ausiros evocat; nec tamen stalim a 
solstitio id facit , quoniam brevissimas tunc agit distantias, 
sed quintodecímo die, quia tempus id respondet primse 
discessus sensioni : totius enim id tempus pars admodum 
conspicua est. 


33. Cur favonius horis postmeridianis spirat , non vero 
mane? An sol magna ex parte vel oriens, vel obcidens, 
auctor flatuum est? ubi enim aerem humidum perca- 
lefaciendo concoquit atque discernit, in flatum ilium 
extenuat ; quodsi vero flatuosus sit aer, magis etiam a sole 
convertitur in flatum. Quando igitur so! in exortu est, 
procul ἃ favonie abest : hic enim ab obcasu flat; ubi 
vero jam in eo est. ut obcidat, tunc penitus discretus est 
flatus; inde ἃ meridie tandem ac versus tempus post- 
meridianum versatur in cenditione exacte media , quod ad 
aerem tepefaciendum discernendumque adtinet. Subsola- 
nus quoque ob eam rem mane spirare incipit : quum enim 
aer qui supra terram est , noctu permadidus fit ac solo sui 
ponderis ratione adpropinquat , $01 mane eum discernens 
proximum sibi excitat primum ; qui autem ἃ sole oriente 
spirat , ventus hinc subsolanus adpellatur. 


31. Cur sole se adtollente flatus et augentur et sternun- 
tur? An quia flatus vel aeris, vel evecti humoris motus est ; 
hicce autem, ubi minor est, compendio a sole consumitur, 
ita ut flatus nullus exsistat; ubi vero copiosior, sole orto 


amplius movetur? sol enim principium motuum est. 

35. Cur favonius horis postmeridianis spirat? An quod 
flatus omnes sole humorem difífundente fiunt? humor enim 
qui antebac concretus erat, incendit vis caloris adpropin- 
quans; favonius autem de obcasu spirat. Merito igitur 
postmeridiano tempore oritur : tunc enim sol ejus ad lo- 
cum adcedit. Aquilo autem et auster ideo sepissime spi- 
rant, quia contrarium ubi a suo contrario vincitur, e directo 
minime edurare potest, sed a latere potius. Auster igitur 
et aquilo e locis ab utroque latere cursus solis sitis spirant, 
celeri vero potius ex adverso. 


86. Utrum flatus fonte quodam emergit , quemadmodum 
aqua, supra quem fontem efferri nequit, an non? Et utrum 
uno ex puncto, an ex loco profluit ampliori? Sunt certe 
nonnulla iis similia quae etlam in aquis adcidere videmus, 
quippe quum aqua, ubi ad declivia fertur, ocius fluat quam 
ubi in planis atque sequalibus stagnat : hoc enim et flatus 
faciunt : nam in locis editis atque excelsis aer adsidue mo- 
velur, in cavis e contrario szepe quiescit ventorumque obti- 
net silentium. Ad hac super excelsissimis montibus flatus 


( 044,045.) 


οὗ γίνεται τὰ πνεύματα, οἷον ἐπὶ τῷ Ἄθῳ xal τοῖς ἄλ- 
λοις τοῖς τοιούτοις. Σημεῖον δέ" ἃ γὰρ ἂν καταλεί- 
πῶωσιν ol τῷ προτέρῳ ἔτει θύοντες, εὑρίσχεσθαί φασι 
διαμένοντα τῷ ὑστέρῳ. Δῆλον οὖν ὅτι ὥσπερ ἀπὸ 
πηγῆς τινος χαὶ ἣ τοῦ πνεύματος φορὰ γίνεται. Εἰς 
τὸ ἄνω οὖν οὐκέτι δύναται διιχνεῖσθαι. Διὰ τοῦτο οὖν 
ἐπὶ τοῖς ὑψηλοῖς τοῦτο συμδαίνει. ὋὉμοίως δ᾽ ἂν xal 
ἐπὶ τοῦ ὕδατος εἴη οὔτε γὰρ ὕδωρ λάδρον, οὔτε πνεῦμα 
ἐξαίσιον ἐν τοῖς ὑψηλοῖς φαίνεται γίνεσθαι, 


fo 37. Διὰ τί ποτε τοῦ μὲν νότου πνέοντος fj θάλαττα 
κυανέα γίνεται, τοῦ δὲ βορέου ζοφώδης; "H ὅτι ὁ βορέας 
ἧττον τὴν θάλατταν ταράττει, τὸ δ᾽ ἀταραχτότερον 


ἅπαν μέλαν φαίνεται; 


88. Διὰ τί οἵ νότοι μιχρὰ μὲν πνέοντες οὐ ποιοῦσιν 
ἐπίνεψιν, μεγάλοι δὲ γενόμενοι ἐπινεφοῦσιν; ἯἮ διότι 
μιχροὶ μὲν πνέοντες οὐ δύνανται πολλὰ νέφη ποιεῖν 
(ὀλίγον οὖν τόπον χατίσχουσιν)" ὅταν δὲ μεγάλοι γί- 
νωνται, πολλὰ ἀπωθοῦσιν ; διὸ xol δοχοῦσι μᾶλλον ἐπι- 
νεφεῖν. 


20 89, Διὰ τί 6. μὲν βορέας ἀρχόμενος μέγας, λήγων 

δὲ μικρός, 6 δὲ νότος ἀρχόμενος μὲν μιχρός, λήγων 

δὲ μέγας; Ἦ ὅτι ὁ μὲν βορέας ἐγγὺς ἡμῶν, δ δὲ νότος 

πόρρω; Ὁ μὲν οὖν ὅταν ἄρξηται, εὐθὺς παρ᾽ ἥωῖν, τοῦ 

δέ, ἅτε διὰ πολλοῦ γρόνου, f, ἀρχὴ διασχεδάννυται, xal 

25 πρρὸς ἡμᾶς μιχρὸν ἐξικνεῖται αὐτῆς τὸ πρῶτον" τῆς δὲ 
τελευτῆς τοῦ μὲν αἰσθανόμεθα, τοῦ δ᾽ ὅλως οὐχ αἰσθα- 
νόμεθα" ὥστ᾽ εἰκότως 6 μὲν ἀσθενὴς παυόμενος (ἀσθενὴς 
γὰρ fi τελευτὴ πάντων), 6 δ᾽ οὔ " τῆς γὰρ τελευτῆς 
οὐχέτι αἰσθανόμεθα αὐτοῦ. 


40. Διὰ τί οὗ μὲν χόλποι εἰσί, τροπαῖαι γίνονται, 
οὗ δ' ἀναπεπταμένα πελάγη, o0 γίνονται; "H διότι εἰς 
μὲν τοὺς χόλπους ῥέον οὐ διχσπᾶται τὸ πνεῦμα μᾶλ- 
λον, ἀλλ᾽ ἀθρόον ἐπὶ πολὺ φέρεται, ἐν δὲ τοῖς ἀναπε - 
πταμένοις ἐξ ἀρχῆς θ᾽ αἱ ἀπογέαι εὐθὺς διασπῶνται 
3s μᾶλλον, xal ὅταν ῥέωσι, ταὐτὸ πάσχουσι διὰ τὸ πολ- 
λαχῇ ἐξεῖναι δρυῆσαι; ἔστι γὰρ fj τροπαία ἀπόγεος 
ἀνάχλασις. Ν 


4ι. Διὰ τί λέγεται" 
ἀρχομένου τε νότον xal λήγοντος βορέαο ; 

40 Ἦ διότι 6 μὲν βορέας ἐιὰ τὸ ὑποικεῖν ἡμᾶς αὐτῷ xal 
εἶναι τὴν οἴχησιν πρὸς ἄρχτον, εὐθὺς μέγα πνεῖ; ἅμα 
γὰρ ἄρχεται xal πάρεστιν " διὸ παυόμενος ἡδὺ πνεῖ" 
τότε γὰρ ἀσθενὴς mvei: ὁ δὲ νότος διὰ τὸ πόρρωθεν 
ὕστερον μείζων ἀφιχνεῖται. 


30 


46 43. Διὰ τί ἐν τοῖς νοτίοις βαρύτερον ἔχουσι xol 
ἀδυνατώτερον οἱ ἄνθρωποι; Ἦ διότι ἐξ ὀλίγου πολὺ 
ὑγρὸν γίνεται, διατηχόμενον διὰ τὴν ἁλέαν, καὶ ἐχ 


πνεύματος χούφου ὑγρὸν βαρύ; εἶθ᾽ ἡ δύναμις ἀτονεῖ. 


43. Διὰ τί ἐν τοῖς βορείοις βρωτιχώτεροι ἢ ἐν τοῖς 
& νοτίοις ; Ἦ διότι ψυγρότερα τὰ βόρεια; 


PROBLEMATUM *, SECT. XXVI, 31-43. 


————— € ————————— — —— ———— ——MÀMM————— M ————— o ——É 


251 


nulli excitantur, ut super Atho ac reliquis generis ejusdem. 
Indicium est, quod quie reliquerint qui anno superiori sa- 
crificarant, posteriori persistentia reperiri aiunt. Constat 
igitur flatus quoque motum veluti ex fonte quodam fieri. 
Sursum igitur nequaquam pergere possunt. Hinc igitur 
locis excelsis iliud adcidit. Quod idem evenire etiam aquas 
putaverim : nec enim aqua vehemens, nec flatus immanis 
locis excelsis obcurrere videtur. 


37. Cur tandem austro quidem spirante ceeruleum mare 
fit, aquilone vero caliginosum ? An propterea quod aquilo 
minus mare turbat, omne autem quod tranquillius est, 
alrum esse videtur ? 


38. Quam ob causam austri, ubi leniter quidem spl- 
rant, obnubilationem non faciunt, magni vero facti obnu- 
bilaut? An quoniam lenes quidem spirando frequentiam nu- 
bium efficere nequeunt ( parvum sane spatium obcupant ); 
at vero ubi magni fiunt, multas depellunt ? quapropter et 
amplius obnubilare videntur. 


39. Cur aquiio quidem ut msgnus incipit, ila parvus 
desistit ; auster contra, ut parvus incipit, ita magnus ces- 
sal ? An quia nobis aquilo quidem vicinus est, auster vero 
longe abest ? Alter igitur quam primum exortus est, statim 
nos obcupat; alterius vero, quippe post longa temporis 
intervalla adcedentis , principium dispergitur, atque exigua 
ad nos prima ejus pars devenit, finemque illius quidem 
sentimus , hujus vero minime, ita uL merilo imbecillus sit 
cessans ( omnium namque finis imbecillus est); at hicce 
DoD : finem enim istius nequaquam sentimus. 


40. Cur, ubi sinus quidem adsunt, tropsei fiunt ; ubi 
vero aperta maria sunt, non fiunt? An quoniam [latus in 
sinus quidem influens , non distrahitur , sed confertus diu 
fertur; at in apertis inde a principio terrestres tum protinus 
magis distrahuntur, tum, ubi profluunt, Lanc eamdem 
rem patiuntur, quoniam multas in partes ruere licet? (ro- 
peeus enim reflexus terrestris est. 

41. Cur dici solet : 

Quum cessat boreas, quumque auster surgere cepit ? 
An quoniam boreas quidem , quod nos sub eo habitamus, 
domiciliumque nostrum vergit ad septemtriones, intente 
protinus flat? statim enim, simulac ortus est, adest : qua- 
propter suaviter (lat desinens : tunc enim debiiia flat ; auster 
vero, quia e longinquo venit, post intentior advenit. 


42. Cur spirantibus austria homines gravius invalidius- 
que «ese habent? An proplerea quod mullus ex pauco re- 
dundat humor, dum ab estu liquatur, itemque humor gra- 
vis levi ex spiritu? delnde vires debilitantur. 


43. Cur spirantibos aquílonibus edaciores sumus quam 


austris? An propterea quod aquilonii flatus frigidiores sunt P 


352 


44. Διὰ τί ὁ νότος οὐ πνεῖ κατ᾽ αὐτὴν τὴν Αἴγυπτον 
τὰ πρὸς θάλατταν, οὐδ᾽ ὅσον ἡμέρας δρόμον καὶ νυχτός, 
τὰ δ᾽ ὑπὲρ Μέμφεως καὶ ἀποσχόντι δρόμον ἡμέρας καὶ 
νυχτὸς λαμπρός, καὶ πρὸς ἑσπέραν οὗ πνεῖ, ὅσον δύο 

δ ἡμερῶν xal νυχτῶν δρόμον, τὰ δὲ πρὸς ἕω λίδες πνέου- 
σιν; Ἦ διότι κοίλη τὰ χάτω f, Αἴγυπτός ἐστιν " διὸ ὑπερ- 
πίπτει αὐτῆς, ἄνω δὲ xal πόρρω ὀψηλότεροι οἵ τόποι; 


45. Διὰ τί 6 νότος ἀρχόμενος μὲν μιχρός ἐστι, λή- 

qov δὲ μείζων γίνεται, ὁ δὲ βορέας ἀνάπαλιν; διὸ xal 

10 ἢ παροιμία λέγει εὖ πλεὶν 
ἀρχομένου τε νότον xal λήγοντος βορέαο. 

Ἦ διότι πρὸς ἄρκτον μᾶλλον ἣ πρὸς μεσημόρίαν οἷ- 

χοῦμεν, πνεῖ δ᾽ 6 μὲν βορέας ἀπὸ τῆς ἄρχτου, 6 δὲ 

νότος ἀπὸ τῆς μεσημόρίας ; Εἰκότως οὖν 6 μὲν ἀρχό- 
36 u£voc εὐθὺς σφοδρὸς πρόσχειται τοῖς πλησίον τόποις 
μᾶλλον, καὶ μετὰ ταῦτα μεταλλάττει τὸ σφοδρὸν πρὸς 
ἐχείνους " ὃ δὲ νότος τοὐναντίον ἀρχόμενος μὲν τοῖς πρὸς 
μεσημόρίαν οἰκοῦσιν ἔγκειται, ἐπειδὰν δὲ παραλλάξη, 
τοῖς πρὸς ἄρχτον λαμπρὸς καταπνεῖ. 

46. Διὰ τί λέγεται" 

εἰ δ᾽ ὁ νότος βορέαν προχαλέσσεται, αὐτίκα χειμών; 
Ἢ διότι 6 νότος τοιοῦτός ἔστιν οἷος νεφέλας χαὶ ὕδωρ 
πολὺ συναίρειν; Ὅταν οὖν τοιαύτης τῆς χαταστάσεως 
οὕφης ἐπιπνεύση ὃ βορέας, πολλῆς αὐτῷ ὕλης ὑπαρ- 
835 χούσης πήγνυσ xal χειμῶνα ποιεῖ" διὸ λέγεται" 

εἰ βορρᾶς πηλὸν καταλήψεται, αὐτίκα χειμών". 
6 δὲ πηλός, καὶ ὅλως τὰ ὕδατα, ὑπὸ τοῦ νότου ἣ μάλιστα, 
ἢ πλειστάχις γίνεται. 


47. Διὰ τί ἐπὶ μὲν τῷ νότῳ ταχὺς 6 βορέας, ἐπὶ δὲ 
80 τούτῳ ὃ νότος οὐ ταχὺς ἐπιπίπτει; Ἦ ὅτι τῷ μὲν ἐγγύ- 
θεν, τῷ δὲ πόρρωθεν ἢ ἄφιξις; f γὰρ οἴχησις πρὸς βο-- 
ρέαν ἡμῶν, 
48. Διὰ τί τὰ πνεύματα ψυχρά ἔστιν͵ ὄντα ἀπὸ τῆς 
τοῦ θερμοῦ συγχινήσεως; Ἦ οὐ πάντως ἡ ὑπὸ τοῦ θε;- 
35 μοῦ χίνησις θερμὴ γίνεται, ἐὰν μὴ τρόπον τινὰ γίνη- 
ται, ἀλλ᾽ ἐὰν μὲν ἀθρόως ἐμπίπτῃ, καίει αὐτὸ τὸ ἀφιὲν 
θέρμῃ * ἐὰν δὲ διὰ στενοῦ xol χατὰ μιχρόν, αὐτὴ μὲν 
θερμή, 6 δ᾽ ὑπὸ τούτου χινούμενος ἀήρ, οἷος ἄν ποτε 
τυγχάνῃ προὔπάρχων, τοιαύτην xai τὴν χίνησιν ἀπε- 
40 τέλεσεν, ὥσπερ xal ἐπὶ τοῦ σώματος φασὶ γὰρ ἐχ τοῦ 
αὐτοῦ θερμὸν καὶ ψυχρὸν ἡμᾶς πνεῖν, τοῦτο δ᾽ οὐχ ἀλη- 
θές, ἀλλὰ τὸ μὲν ἐξιὸν θερμὸν ἀεί, Σημεῖον δὲ τὸ 
ἐγγὺς προσαγαγόντι τοιοῦτον φαίνεσθαι’ διαφέρει δ᾽ ἢ 
ἔχπτωσις αὐτοῦ" ἐὰν μὲν γὰρ διὰ πολλοῦ ἀφιῶμεν γα- 
45 γόντες, θερμὸν φαίνεται διὰ τὸ αὐτοῦ αἰσθάνεσθαι, ἐὰν 
δὲ διὰ στενοῦ, σφοδρότερον γινόμενον ὠθεῖ τὸν πλησίον 
ἀέρα, κἀκεῖνος τὸν ἐχόμενον" ψυχροῦ δ᾽ ὄντος τοῦ ἀέ- 
poc καὶ $ χίνησις αὐτοῦ ψυχρὰ γίνεται. Μήποτε δὲ 
xal ἐπὶ τῶν πνευμάτων τὸ αὐτὸ συμδαίνει, καὶ διὰ 
&o στενοῦ ἢ πρώτη χίνησις, εἶτ᾽ ἐχεῖνον μὲν διήνεγχεν, 
ἕτερος δ᾽ ἀὴρ émppsi: διὸ xal τοῦ μὲν θέρους θερμά, 


IIPOBAHMATON * KG, μὲ μη΄ 


(o45.) 


44. Cur auster inipsius Egypti partibus ad mare sitis non 
flat, ne spatium quidem quod itineri respondit diei ac no- 
clis, super Memphim vero, vel si discesseris iter diei ac no- 
ctis, splendidus spirat ; nec vero obcasum versus per spatium 
quod itineri duüm dierum totidemque noctium respondet ; 
ortum autem versus africi flant? An quoniam terra JEgy- 
ptus cava secundum partes suas inferiores est: quapropter 
et cam toperlabitur ; supra vero ac procul eminentiores 
supt loc 


45. Cur auster quidem parvus oritur, augetur vero de- 
sistens, aquilo autem contra? uáde εἰ proverbium naviga- 
tioni prodesse refert, 

quum cessat boreas , quumque auster surgere ccpit, 

An quod ad septemiriones potius quam ad meridiem ha- 
bitamus, aquilo autem a septemtrionibus spirat, auster 
vero a meridie? Merito igitur hic quidem statim, simulac 
ortus est, Yehemens propioribus sibi locis potius incumbit , 
ac deinde suam vehementiam in illos transfert ; auster vero 
e contrario homines versus meridiem incolentes inter initia 
quidem urget, ubi vero prseteriit, strenue septemtriona- 
liam regionum incolas adflat. 


46. Cur dici solet : 
Fit glacialis byems, boream si duxerit auster? 


An quod auster talis est ut nubes et aquam multam ele- 
vare possit ? Ubi igitur boreas tali tempestatis conditioni 
supervereril, quum multa ei subsit materiea, congelat 
hyememque efücit : unde dici solet : 


Oblendente lutum borea, mox terra gelascit : 


lutum enim, atque in universum aqua, ab austro vel 
maxime, vel sepissime fit. 


47. Cur post austrum quidem cito aquilo, post aquilo- 
nem vero non cito supervenit auster? Au quoniam illi qui- 
dem ex propinquo , huic vero ex longinquo veniendum est ἢ 
sedes enim nostra aquilonem versus posita est. 


48. Cur flatus frigidi sunt, etiamsi caloris commotione 
oriantur? An non semper motio a calore profecta calida fit, 
nisi certo quodam modo fiat; verum si confertim quidem 
inciderit, ipsum quod emittitur, calóre suo urit; sin per 
angustum et paulatim, ipsa quidem calida est, sed aer 
qui ab ea movetu*, qualiscumque tandem antehac fuerit , 
laiem quoque efficit motum , quomodo eliam circa corpus 
nostrum fit? ex eodem enim modo calidum , modo frigi- 
dum nos efflare inquiunt ; sed id verum non est : nam quod 
exit quidem, semper calidum est. Cujus rei indicium est, 
quod tale propius admoventi videtur ; sed differt excundi 
modus : nam εἰ postlongas quidem intercapedines hiante ore 
emittimus, calidum idcirco videtur, quoniam ipsum per- 
cipimus; sin vero per angustum vehementius factum aerem 
sibi proximum impellit, atque ille insequentem, quum 
aer scilicet frigidus sit, motio quoque ejus frigida fit. 
Fortassis etiam circa flatus idem hoc evenit, atque per 
angustum prima fit motio, deinde illum quidem aerem per- 
tulit, alius Yero aer adfluit: quapropter et testate quidem ca- 


(945,006. 
τοῦ δὲ χειμῶνος ψυχρὰ τὰ πνεύματα, ὅτι ἐν ἑκατέρῳ 
τοιοῦτος ὁ ἀὴρ ὃ προῦύπάρχων, ἐπεὶ ὅτι γ᾽ οὔτ᾽ αὐτὸς 
δφ᾽ ἑαυτοῦ χινούμενος ὁ ἀήρ, οὔθ᾽ ὑπὸ τοῦ θερμοῦ χρα- 
τούμενος, φέρεται ταύτην τὴν φοράν, δῆλον οὗ μόνον 
& τούτῳ ὅτι θερμαίνει τὰ πνεύματα πλείονος τοῦ θερμοῦ 
ἐνόντος, ἀλλὰ xal ἄνω ἐφέρετο" τὸ γὰρ πῦρ τοιοῦτον, 
τὸ δὲ ψυχρὸν κάτω πέφυχε φέρεσθαι" τὰ δὲ πνεύματα 
πλάγια εἰκότως" ἐπεὶ γὰρ τὸ μὲν ἄνω, τὸ δὲ χάτω βιά- 
ζεται, xal οὐδέτερον χρᾳτεῖ, μένειν δ᾽ οὐχ οἷόν τε, λο- 


10 ξὴν τὴν φορὰν εἰχότως γίνεσθαι, 


49. Διὰ τί ol νότοι ἐν τῇ Λιθύῃ ψυχροί, ὥσπερ παρ᾽ 
ἡμῖν οἱ βορέαι; “Ἢ πρῶτον μὲν διὰ τὸ ἐγγυτέρω εἶναι 
ἡμῖν τε χἀχείνοις τὰς ἀρχὰς τῶν πνευμάτων; εἰ γάρ, 
ὥσπερ εἴπομεν, διὰ στενοῦ γίνεται τὰ πνεύματα, τοῖς 

15 ἐγγυτέρω ψυχρότερα ἔσται διὰ τὴν σφοδρότητα τῆς χι- 
νήσεως᾽ εἷς γὰρ τὸ πόρρω προϊούσης διαχεῖται" διὸ xal 
παρ᾽ ἡμῖν ol βορέαι ψυχροί, ὅτι ἐγγυτέρω καὶ παντε- 
At, πρὸς τῇ ἄρκτῳ οἰκοῦμεν. 


&0,. Διὰ τί οἱ νότοι οἷ ξηροὶ xal μὴ ὑδατώδεις πυρε- 

20 τώδεις; Ἢ ὅτι ὑγρότητα θερμὴν ἀλλοτρίαν ἐμποιοῦσι 
τοῖς σώμασιν; εἰσὶ γὰρ δγροὶ χαὶ θερμοὶ φύσει, τοῦτο 

δ᾽ ἐστὶ πυρετῶδες" 6 γὰρ πυρετὸς ὕπ᾽ ἀμφοτέρων τού-- 
των ἐστὶν ὑπερόολῆς. Ὅταν μὲν οὖν ὑπὸ τοῦ ἡλίου 
ἄνευ ὕδατος πνέωσι, ταύτην τὴν τάξιν, ὅταν δ᾽ ἄμα τῷ 


“Ὁ ὕδατι, τὸ ὕδωρ καταψύχει. 


δῖ. Διὰ τί ol ἐτησίαι ταύτην δὴ τὴν ὥραν ἀεὶ xal 
τοσοῦτοι πνέουσι, χαὶ διὰ τί ληγούσης τῆς ἡμέρας 
λήγουσι kal τῆς νυχτὸς οὗ πνέουσιν ; Ἧ τοῦτομὲν διὰ τὸ 
τὴν χιόνα τηχομένην παύεσθαι ὑπὸ τοῦ ἡλίου πρὸς 
80 ἑσπέραν xal τὴν νύχτα ; “Ὅλως δὲ πνέουσιν, ὅταν 6 ἥλιος 
χρατεῖν χαὶ λύειν ἄρξηται τὸν πρὸς βορέαν πάγον. 
Ἀρχομένου μὲν οὖν οἱ πρόδρομοι, ἤδη δὲ λυομένου ol 


ἐτησίαι. 


58. Διὰ τί ὃ ζέφυρος λειότατός τε τῶν ἀνέμων xoi 
86 ψυχρός, καὶ δύο ὥρας πνεῖ μάλιστα, ἔαρ τε xal μετ- 
όπωρον, xal πρὺς ἑσπέραν τῆς ἡμέρας, xal ἐπὶ τὴν γῆν 
μάλιστα ; Ἦ ψυχρὸς μὲν διὰ τὸ πνεῖν ἀπὸ τῆς θαλάττης 
καὶ πεδίων ἀναπεπταμένων; Ἧττον μὲν οὖν ψυχρὸς 
τοῦ βορέου διὰ τὸ ἀφ᾽ ὕδατος πνευματουμένου, xal μὴ 
40 χιόνος πνεῖν, ψυχρὸς δὲ διὰ τὸ μετὰ χειμῶνα, ἄρτι 
τοῦ ἡλίου χρατοῦντος, πνεῖν, xal μετοπώρου, ὅτι οὐχ- 
ἔτι κρατεῖ ὃ ἥλιος" οὐ γὰρ ὥσπερ ἐν γῇ ὑπομένει τὴν 
£v, ἀλλὰ πλανᾶται διὰ τὸ ἐφ᾽ Oypou βεθηκέναι, Καὶ 
δμαλὸς διὰ τὸ αὐτό" οὐ γὰρ ἀπὸ ὀρέων πνεῖ, οὐδὲ βίᾳ 
46 τηχομένου, ἀλλὰ ῥαδίως ὥσπερ δι᾽ αὐλῶνος ῥέων" τὰ 
μὲν γὰρ πρὸς βορέαν xal νότον ὀρεινά᾽ πρὸς ἑσπέραν δ᾽ 
οὔτ᾽ ὄρος, οὔτε γῇ ἐστιν, ἀλλὰ τὸ ἈΔΙτλαντιχὸν πέλαγος, 
ὥστ᾽ ἐπὶ τῆς γῆς φέρεται. Καὶ πρὸς ἑσπέραν δὲ τῆς 
ἡμέρας πνεῖ διὰ τὸν τόπον τότε γὰρ ὁ ἥλιος πλησιάζει 
50 τῷ τόπῳ. Καὶ τῆς νυχτὸς παύεται διὰ τὸ ἐκλείπειν τὴν 
τοῦ ἡλίου χίνησιν, 


PROBLEMATUM ", SECT. XXVI, 49 52. 


253 


lidi, hyeme vero frigidi sunt flatus, quia in utraque tempe- 
state hujusmodi est aer qui jam antehac suberat : nec enim 
ἃ se ipso aerem moveri, neque a calore vicium eo motu 
ferri constat, non solum eo quod, ubi calor amplior inest, 


. flatus calfaciunt , verum preterea sursum ferrentur : ignis 


OMEDEPEDAUPREEEERENND GEI UEM 
"——— ——pm m REDDERE SERRE PNM —s IM IQ —IR QE —— Sr —nüÓÓó ma Ó 


enim hujusmodi est, frigidum contra suapte natura deor- 
sum fertur; at flatus merito in latus se vertunt : quum 
enim alterum quidem sursum, alterum vero deorsum cogat, 
et neutrum alterum superet, nec fieri possit ut loco ma- 
neat, merito obliquum fit iter. 


49. Cur austri frigidi in. Africa sunt, ut apud nos aqui- 
lones? An primum quidem quia cum nobis, tum illis vento- 
rum origines propiores sunt? nam si, ut diximus, flatus 
per angustias (transeunt, propioribus (rigidiores obcurrent 
propler motus vehementiam : motu enim procedente in,lon- 
ginquum diffunditur : qua de causa etiam aquilones frigidi 
apud nos sunt, quía colimus propius, atque prorsus juxta 
septemtriones. 


50. Cur austri sicci οἱ aque expertes febres infligunt? 
An quoniam humorem calidum alieuum corporibus indunt? 
sunt enim natura humidi et calidi; id autem febriculosum 
est : febris enim horum utrorumque consistit exsuperantia. 
Quando igitur vi solis sine aqua spirant, ad hunc ordinem 
pertinent; at uhi una veniunt cum aqua, heec ipsa retri- 
gerat. 


51. Cur flatus anniversarii hac quidem tempestate tan- 
taque vi flant semper, et cur desinente die desinunt , no- 
ctuque non spirant? Ap hoc quidem, quoniam nix liqueüeri 
cessat a sole sub vesperam noctemque? Omnino autem tunc 
flant, ubi sol vincere atque resolvere glaciem ad aquilo- 
nem positam caepit. Ubi Igitur incipit, prrecursores spi- 
rant , ubi vero jafP resoivitur, anniversarii. 


52. Cur favonius ventorum omnium levissimus itemque 
frigidus est, duabusque tempestalibus maxime spirat, vere 
ac autumno, idque sub vesperam, ac terram versus po- 
tissimum? An frigidus quidem est, quía ex mari campisque 
apertis spirat? Minus itaque frigidus quam aquilo est, quo- 
niam abaqua que in spiritum convertitur, non vero a nive 
spirat; frigidus tamen est, quia vel post hyemem , quum 
nuper $0] vincere ccepit, vel autumno, quia nempe tunc 
non amplius vincit, spirat : haud enim pt per terram calore 
suo subsistit, sed vagatur quoniam humori innititur. Equa. 
bilis quoque eadem de causa est : non enim ex montibus, 
neque a nive per vim tabescente, sed expedite tamquam per 
convallem fluit : regiones enim ad aquilonem ac ad austrum 
vergentes montosa, sunt; obcasum versus autem nullus 
mons, nulla terra est, sed mare Atlanticum, ita ut super 
terra feratur. Sub vesperam autem loci ratione flat : tunc 
enim sol ad ejus locum adcedit. Noctu tandem quiescit, quo- 
niam solis motio deficit, . 


-— wu - 


——— —— 9 — — «-- . .^ 


264 IIPOBAHMATON * KG, νγοενς΄. (946,947.) 


&3.. Διὰ τί, ὅταν δ εὖρός πνεῖ, μείζω φαίνεται τὰ 
πάντα; Ἦ ὅτι ζοφωδέστατον τὸν ἀέρα ποιεῖ; 


54. Διὰ τί τὸν μὲν χειμῶνα πρωΐ ἀπὸ τῆς ἕω τὰ 
πνεύματα πνεῖ, τὸ δὲ θέρος δείλης χαὶ ἀπὸ δυσμῶν 
e ἡλίου; Ἦ ὅτι ἃ ἡμῖν συμδαίνει τοῦ θέρους, ταῦτα τοῦ 
χειμῶνος τοῖς τὸ ἐναντίον τῆς γῆς ἡμισφαίριον οἰχοῦ- 
σιν, ἡμῖν δὲ τοῦ χειμῶνος πρωΐ xal ἀφ᾽ ἕω τὰ πνεύ- 
ματα πνεῖ διὰ τὸ τὸν ἀέρα χάθυγρον ἐν τῇ νυχτὶ δια- 
χρίνεσθαι xal χινεῖσϑαι τὸ πρωΐ ὑπὸ τοῦ Ἅλίου, xot 
10 πρῶτον τὸν ἔγγιστα τοῦ ἡλίου; Ποιεῖ δὲ τοῦτο ὃ ἥλιος 
χαὶ | πρὸ ἀνατολᾷς διὸ αὖραι οὐχ ἧττον πρὸ ἀνατολῆς 
κνέουσιν. Ἐπειδὴ οὖν καὶ ἐφ᾽ ἑαυτὸν ἕλχει 6 ἥλιος 
τὰ ὑγρὰ xal χινεῖ πρὸ ἀνατολῆς τοῦ χειμῶνος ὑγρὸν 
ὄντα τὸν παρ᾽ ἡμῖν ἀέρα, δῆλον ὡς xal ἐφ᾽ ἑαυτὸν ἂν 
15 ἔλχοι, ὧν ἐν τῷ χάτω ἡμισφαιρίω. Καὶ δείλη ἐχεί- 
vot; ὃ ἡμῖν ἐστιν ὄρθρος, ὥστε συμόαίνοι ἂν τὸν ὑπὸ 
τοῦ ἡλίου πρὸ ἀνατολῆς παρ᾽ μῶν ἐφ᾽ ἑαυτὸν Dxo- 
μενον ἀέρα, τοῦτον τοῖς χάτω γενέσθαι ζέφυρον xal 
δείλης πνεῖν" ὃ δ᾽ ἐν τῷ παρ᾽ ἥωῖϊν χειμῶνι, τῆς ἕω 
40 ἐκείνοις συμθαίνει,͵ ὃ δ᾽ ἐν τῷ θέρει, τῆς δείλης fiiv: 
ὅτε γὰρ παρ᾽ ἡμῖν θέρος, ἐκεῖ χειμών ἐστι, xai f$ 
ἡμετέρα δείλη ἐκείνοις ὄρϑρος, χαθ᾽ ἣν ἐχείνοις μὲν 
αὔρας ἐξ ἑῴας συμθαίνει πνεῖν, ἡμῖν δὲ ζεφύρους διὰ 
ταὐτὰ τοῖς προειρημένοι, Τοῦ δὲ θέρους xai ἐῷαι 
45 μὲν οὐ πνέουσιν, ὅτι εἰς ξηρότερον ἔτι τὸν παρ᾽ ἡμῖν 
ἀέρα ὃ ἥλιος ἀνατέλλει διὰ τὸ ὀλίγον χρόνον αὐτοῦ 
ἀπογεγονέναι" ζέφυροι δ᾽ οὐ πνέουσι δείλης τοῦ γειμῶ- 
νος, ὅτι οὐδ᾽ ἐν τῷ χάτω ἡμισφαιρίῳ ἕῷοι ταύτην τὴν 
ὥραν διὰ τὰ προειρημένα, ὅθεν 6 ἥλιος ἐφ᾽ ἑαυτὸν ἔλ-- 
0 χων τὰ ὑγρὰ τὸν παρ᾽ ἡμῖν ζέφυρον ποιεῖ, 


"δ. Διὰ τί 6 ζέφυρος εὐδιεινὸς καὶ ἥδιστος δοχεῖ εἷ- 
ναι τῶν ἀνέμων; Ἦ ὅτι ἐν μεθορίῳ ἐστὶ τῶν θερμῶν 
καὶ ψυχρῶν πνευμάτων, γειτνιῶν à ἀμφοῖν τῆς δυνά- 
μεως αὐτῶν χοινωνεῖ: διὸ εὔχρατός ἔστιν. ὋὉ δ᾽ ἀπη- 

86 λιώτης ἧττον κοινωνεῖ, ὧν ἐν τῷ μέσῳ τῶν αὐτῶν" 
ἀπηλιώτης μὲν γὰρ πνέων τὰ πρὸς νότον πνεύματα χι- 
νεῖ (ἐνταῦθα γὰρ fj μετάστασις αὐτοῦ ἐστιν), χινῶν δ᾽ 
οὐ μίγνυται αὐτοῖς ὃ δὲ ζέφυρος xal χινεῖται ὁπὸ 
τῶν νότων xal πνέων χινεῖ τὰ βόρεια " τελευτᾷ γὰρ ἐν- 

40 ταῦθα ἡ περίοδος τῶν πνευμάτων" διὸ τῶν μὲν τὴν 
τελευτήν, τῶν δὲ τὴν ἀρχὴν ἔχων ἐν ἑαυτῷ διχαίως 
ἧδύς ἐστι χαὶ δοχεῖ εἶναι, 


66. Διὰ τί ἄλλοις ἄλλοι τῶν ἀνέμων δέτιοι, οἷον ἐν 

μὲν τῇ Ἀττιχῇ xal ταῖς νήσοις 6 ᾿Ελλησποντίας, ἐν 
45 Ἑλλησπόντῳ δ᾽ 6 βορέας καὶ ἐν Κυρήνη, περὶ Λέσθον 
δὲ νότος; Ἢ ὅπου ἂν ἄθροισις νεφῶν, ἐνταῦθα ὕδωρ; ἐν- 
ταῦθα γὰρ πύχνωσις ἀθροίζεται, ὅπου ἂν προχαθίζε - 
σθαι ἔχῃ᾽ διὸ χαὶ ἐν τοῖς ὄρεσι μᾶλλον ὕει ἢ ὅπου ἂν 
τὸ πλῆθος ὑπεξάγειν δύνηται" περιχαταλαμθανόμενον 
60 γὰρ πυχνοῦται, δεῖ δὲ τοῦτο γενέσθαι. Καὶ ἐν ταῖς 
εὐδίαις μᾶλλον ὕει. ᾿Εν Ἑλλησπόντῳ μὲν οὖν ἄνωθεν 

ὃ βορέας πολλὰ συνωθεῖ νέφη, πρὸς δὲ τὴν Ἀττιχὴν 


53. Cur euro spirante omnia majora adparent? An quo- 
niam eo flatu aer caliginosissimus redditur? 


54. Cur hyeme quidem flatus de ortu spirant mane, 
state vero post meridiem et de obcasu? An quod flatus 
qui nobis aeetale eveniunt, hyeme his spirant qui obpositum 
terree hemisphserium tenent ; nobis autem hyeme mane at- 
que de ortu venti flant, quod prehumidus noctu aer dis- 
cernitur movelurque mane a sole, atque is primus qui 
proximus soli est? Hoc autem eliam ante snum exortum 
facit s0l : quapropter aur&& non minus ante solis exortum 
spirant. Ergo quum sol etiam humores ad se adtraliat, mo- 
veatque anle suum ortum aera, qui per hyemem humidus 
apud nos est, constat eum tunc quoque adtracturum esse, 
ubi inferius hemispheerium obcupat. Quod tempus autem 
Illis est pomeridianum, idem nobis anteiucanum est : eve- 
niet ergo ut aer quem ante ortum apud nos ad sese tra- 
hit sol, favonius inferis sit, spiretque horis pomeridianis : 
quod autem hyeme nostra adcidit, id illis mane evenit ; 
quod vero (illis) estate, id nobis tempore pomeridiano : 
quando enim apud nos seslas est, apud illos est hyems, 
nostrumque tempus pomeridianum illis antelucanum est : 
quo illis quidem auras exortivas, nobis vero favonios spi- 
rare evenit, propter eamdem rationem ac quae &upra expo- 
suimus. Estate vero exortivi quidem flatus non spirant, eo 
quod sol ad aera sedis nostra sicciorem adhuc oritur, quia 
parum temporis inde abfuit; favonii vero post meridiem 
nulli per hyemem spirant, quoniam nec inferiori in hemi- 
sphzrio ob eam quam supra diximus causam, venli exor- 
Livi ea tempestate flant, unde sol humores ad se adirahens 
nostrum efficit favonium. 


55. Cur favonius serenus atque gratissimus ventorum 
esse videtur? An quia in confinio calidorum et frigidorum 
flatuum situs est, vícinusque ambobus quum sit, particeps 
facultatis eorum evadit, temperatusque proinde est? 
Subsolanus autem , quamvis in confinio eorumdem positus 
sit, minorem tamen communionem cum lis init : movet 
enim subsolanus , ubi spirat, flatus austrum versus sitos (eo 
namque transfertur), sed etiamsi moveal, non miscetur 
illis; at vero favonius et movetur ab austris, et spirans 
movet aquilonares : hic enim cessat ventorum circuitus : 
quapropler quum alterorum quidem finem, alterorum vero 
initium intra se contineat, jure suavis el est et esse vi- 
delur. 


56. Cur venti alii aliis imbrem adferunt, verbi causa At- 
tice quidem insulisque hellespontias, Hellesponto vero 
alque Cyrenz aquilo, Lesbo tandem auster? An ubicum- 
que adcumulatio nubium fuerit, ibi aqua? condensatio enim 
adcumulatur, ubicumque antea considere possunt nubes : 
quapropter in montibus quoque magis pluit quam ubicum- 
que cumulum subducere potest ventus : cireumsepla enim 
condensatur nubes : id quod fieri debet. Per tranquillitatem 
quoque magis pluit. Ergo apud Hellespontum quidem 
aquilo multas desuper nubes compeliit; ad Attlcam vero 


( 947.) 


xal τὰς νήσους ὃ Ἑλλησποντίας, ὥσπερ ὕλην ἔχων᾽ xal 

γὰρ περιίσταται τὰ πολλὰ dx τοῦ βορέου. Περὶ δὲ 

Λέσδον ὃ εὖρος καὶ ὁ νότος ἐκ τοῦ πελάγους φέροντες 

πολλὰ νέφη προσδάλλει τῇ χώρᾳ τὸν αὐτὸν τρόπον 
5 xai ἐπὶ τῶν ἄλλων" 


57. Διὰ τί λέγεται" 


μή ποτ᾽ ἀπ᾽ ἠπείρου δείσῃς νέφος, ἀλλ᾽ ἀπὸ πόντου 
χειμῶνος, θέρεος δὲ ἀπ᾿ ἠπείροιο μελαίνης; 
Ἢ διότι τοῦ μὲν χειμῶνος f) θάλαττα θερμοτέρα, ὥστ᾽ 
10 εἴ τι συνέστη, δῆλον ὅτι ἀπ᾽ ἀρχῆς ἰσχυρᾶς συνέστηχεν 
(λύθη γὰρ ἂν διὰ τὸ ἁλεεινὸν det τὸν τόπον )" τοῦ δὲ 
θέρους ἣ μὲν θάλαττα ψυχρά, xal τὰ πόντια πνεύ-- 
ματα, ἣ δὲ γῆ θερμή, ὥστ᾽ εἴ τι ἀπὸ τῆς γῆς φέρεται, 
δὰ μείζονος ἀρχῆς συνέστη ; διελύθη γὰρ ἂν, εἰ ἀσθενὲς 
15 ἣν. 


^ 


68. Διὰ τί dv τῇ Ἀρχαδία ὑψηλῇ obo τὰ μὲν πνεύ- 


ματα οὐθὲν ψυχρότερα τῶν παρὰ τοῖς ἄλλοις, ὅταν δὲ᾽ 


νηνεμία ἦ καὶ ἐπινέφελα, ψυχρά, ὥσπερ ἐν τοῖς ὁμαλέσι 
τοῖς ἑλώδεσιν ; Ἦ ὅτι xai ἣ Ἀ gxa3(a ὁμοία γίνεται τοῖς 

30 ἑλώδεσιν ; οὐ γὰρ ἔχει ἐξόδους τοῖς ὕδασιν εἰς θάλατταν" 
διὸ καὶ βάραθρα πολλὰ αὐτόθι ἐστίν, “Ὅταν μὲν οὖν 
ἡ ἄνεμος, ἀπορριπίζει τὴν dx τῆς γῆς ἀναθυμίασιν, 
οὖσαν ψυχράν" αὐτὰ δὲ τὰ πνεύματα οὐ ψυχρὰ διὰ 
τὸ ἀπὸ τῆς θαλάττης προσύάλλειν" ἐν δὲ ταῖς νηνε- 

25 μίαις ἀνιοῦσα ἡ ἀτμὶς ἀπὸ τοῦ ἐμιμένοντος ὕδατος 
ποιεῖ τὸ ψῦχος. 


69. Διὰ τί, ἂν ἕωθεν πνεῖν ἄρξηται, διημερεύει 
μᾶλλον; Ἦ διότι ἀρχομένου τοῦ ἡλίου σφοδροτάτη ἢ 
φορά; διὸ ἐχτείνεται τοιαύτη οὖσα σημεῖον δ᾽ ὅτι 

30 ἰσχυρὰ ἣ σύστασις. 


ο0. Διὰ τί βορέας τὴν ἡμέραν μὲν λαμπρός, τὴν δὲ 
νύχτα πίπτει; Ἦ διότι γίνεται ἀπὸ πεπηγότος δετοῦ, 
ὅταν ἀναθυμιᾶται διὰ τὸν ἥλιον " πίπτει δὲ νυχτός, ὅτι 
οὐχ ἣ αὐτὴ γένεσις, ἀλλὰ τοὐναντίον ποιεῖ; τὰς γὰρ 
86 γύχτας ἐχπνεῖ, τὰς δ᾽ ἡμέρας ἧττον. 


61. Διὰ τί τὰ ἀράχνια τὰ πολλὰ ὅταν φέρηται, 
πνεύματός ἐστι σημεῖα; Πότερον ὅτι ἐργάζεται 6 ἀρά- 
χνης ἐν ταῖς εὐδίαις, φέρεται δὲ διὰ τὸ ψυχόμενον τὸν 
ἀέρα συνιέναι πρὸς τὴν γῆν, τὸ δὲ ψύχεσθαι ἀρχὴ χει- 

40 μῶνος; Σημεῖον οὖν ἡ φορὰ τῶν ἀραχνίων. Ἦ ὅτι μετὰ 
τὰ ὕδατα xal τοὺς χειμῶνας γίνεται τῶν ἀραχνίων 
ἀθρόα fj φορά, ἐν ταῖς εὐδίαις ἐργαζομένων, διὰ τὸ ἐν 
τῷ χειμῶνι μὴ φαίνεσθαι ; δύσριγον γὰρ τόδε... Καὶ 
φερόμενοι ὁπὸ τοῦ πνεύματος πολὺ ἐχπηνίζονται" 

45 μετὰ δὲ τὰ ὕδατα εἴωθε πνεύματα γίνεσθαι ὡς τὰ 
πολλά. . 


65. Διὰ τί οἱ βορέαι μεγάλοι τοῦ χειμῶνος ἐν τοῖς 
ψυχροῖς τόποις ἐπινέφελοι, ἔξω δ᾽ αἴθριοι; Ἦ ὅτι dpa 
ψοχροί εἶσι χαὶ μεγάλοι, ἐγγὺς δὲ μᾶλλον ψυχροί, ὥστε 


80 φθάνουσι πηγνύντες πρὶν ἀπῶσαι τὰ νέφη ὅταν δὲ 


PROBLEMATUM * SECT. XXVI, 51-62. 


255 
insulasque hellespontias, quasi nactus materiam : pierum- 
que enim ab aquilone in eum fi transitus. — Circa Lesbum 


tandem eurus atque auster multas nubes ferentes ad terram 
adpellunt ex alto, atque eodem modo circa ceteros evenit. 
57. Cur dici solet : 


Ne umquam de continente nubem metuas , sel de mari 

Hyeme ; estate vero de contineute nigra? 
An quoniam per hyemem quidem mare calidius est, ita 
ut si quid in eo constiterit, id ab initio constitisse valido 
cerium sit (alioquin enim dissolutum esset, quia locus te- 
pidus est; at per &statem mare quidem (rigidum est, 
itemque flatus maritimi; terra e contrario calida, ita ut 
si quid de terra feratur, primordio id constiterit ampliori ἢ 
nam si imbecillum esset, dissolutum fuisset. 


58. Our apud Arcadiam, qui locus excelsus est, flatus 
quidem nihilo frigidiores sunt quam apud reliquos, ubi 
vero flatus silent celumque . nubilum est, frigus obtinet 
perinde atque in locis planis ac palustribus? An quoniam 
et Arcadia similis locis palustribus fit? aquarum enim in 
ware exitus non habet : quapropter et barathra ibi multa 
reperiuntur. Ubi igitur ventus spirat , exhalationem ex terra 
provenientem qua frigida est, eventilat; flatus autem ipsi 
(rigidi propterea non sunt, quia e mari adpellunt ; spiritu 
vero silente, vapor de aqua stagnapte exsurgens frigus 
facit. 


$9. Cur, εἰ ventus mane inceperit flare, edurat amplius ἢ 
An quoniam $oie oriente imp: tus fit vehementissimus? id- 
circo protralitur, quoniam hujusmodi est : probat enim 
hoc concrementum validum esse. 


60. Cur aquilo interdiu quidem strenuus est, noctu 
vero sternitur? An quod ex imbre gignitur congelato, ubi 
propter solem exhalatur; sternitur autem poctu , quia non 
eadem ejus obtinet generatio, sed contrarium facit ? noctu 
enim exspirat aquilo, interdiu vero minus. 


61. Cur flatus indicium est, ubi multa feruntur ara- 
nea? Utrum quod aranea suo fungitur opere ubi corium 
serenum est; feruntur autem, quoniam refrigescens aer in 
terram cogitur ; refrigeratio vero hyemis primordium est? 
Itaque indicium est araneorum casus. An quod post im- 
bres alque hyemes araneorum confertus obtinet casue 
( opus enim suum aranee tunc exsequuntur, ubi ccelum 
serenum est) , quia per hyemem non adparent? alsiosum 
enim est animal hoc. A flatu quoque si transferantur 
aranea, exiricantur multum; post imbres autem flatus 
magna ex parie oriri solent. 


62. Cur locis frigidis aquilones vehementes byeme obnu- 
bilant, extra horum fines vero sereni sunt? An quia simul 
frigidi et vehementes sunt , e propinquo tamen frigidiores, 
ila ut prius nubes congelent quam abigant; congelalse 


356 
ται μᾶλλον ἢ τῷ ψυχρῷ; 


TMHMA KZ. 


OZA ΠΕΡῚ ΦΟΒΟΝ. ΚΑΙ ANAPEIAN. 


I. Διὰ τί of φοδούμενοι τρέμουσιν; Ἦ διὰ τὴν χατά- 
ψυξιν; ἐκλείπει γὰρ τὸ θερμὸν xai συστέλλεται" διὸ καὶ 
& at χοιλίαι λύονται τοῖς πολλοῖς. 


3. Διὰ τί οὖν χαὶ διψῶσιν ἔνιοι, χαθάπερ οἱ μέλ- 
λοντες χολάζεσθαι ; οὐ γὰρ ἔδει χαταψυχομένων. ἮἯἮ 
οὖχ ἐν ταὐτῷ τόπῳ ἡ χατάψυξις xot ἡ θερμότης, ἀλλ᾽ 
$ μὲν ἐν τῷ ἐπιπολῆς, ἔνθεν ἐχλείπει τὸ θερμόν, fi δ᾽ 

10 ἐν τῷ ἐντός, ὥστ᾽ ἐχθερμαίνει; Σημεῖον δὲ καὶ τὸ λύε- 
σθαι τὰς χοιλίας. ᾿Αναξηραινομένου δὴ τοῦ κυρίου τό- 
που τὸ δίψος, “Ὅμοιον δ᾽ ἔοικεν ὥσπερ τοῖς ἠπια- 
λοῦσιν, ot ἅμα τῷ ῥιγοῦν διψῶσιν" οὐδὲ γὰρ ὃ αὐτὸς 
οὐδ᾽ ἐχεῖ τόπος ψύχεται xol θερμαίνεται. 


ι5 8. Διὰ τί ἐν μὲν τοῖς θυμοῖς εἰς τὸ ἐντὸς ἀθροιζομέ- 


vou τοῦ θερμοῦ διάθερμοι xal θαρραλέοι, ἐν δὲ τοῖς. 


φόδοις ἀνάπαλιν ; Ἦ οὐχ εἷς τὸν αὐτὸν τόπον, ἀλλὰ τοῖς 
μὲν ὀργιζομένοις περὶ τὴν χαρδίαν (διὸ χαὶ θαρρητιχοὶ 
xat ἐν ἐρυθήματι xoi πνεύματος πλήρεις, ἄνω τῆς φο- 
20 pic οὔσης), τοῖς δὲ φοδουμένοις χάτω συμφευγόντων 
τοῦ αἵματος xai τοῦ θερμοῦ (διὸ xal ἡ λύσις τῶν χοι- 
λιῶν), ἐπεὶ xai ἣ τῆς καρδίας πύήδησις οὐχ ὁμοία, ἀλλὰ 
τοῖς μὲν ὡς ἂν διὰ τὴν ἔχλειψιν πυχνὴ χαὶ νυγματώδης, 
τοῖς δ᾽ ὡς ἂν ἀθροιζομένου πλείονος θερμοῦ ; διὸ χαὶ τὸ 
25 ἀναζεῖν xal τὸ ὀρίνεσθαι τὸν θυμὸν xal ταράττεσθαι, 
xal ὅσα τοιαῦτα λέγουσιν οὐ χαχῶς, ἀλλ᾽ οἰχείως. "Ap" 
οὖν xal διὰ τοῦτο τὸ δίψος, ἐπεὶ τό γε ξηρὸν πτύειν 
xal ὃ σαυσαρισμὸς καὶ τὰ τοιαῦτα γίνεται διὰ τὴν 
ἀναφορὰν τοῦ πνεύματος ἅμα xal θερμοῦ ; Καὶ τὸ 
10 δίψος δὲ δῆλον ὡς ἐχθερμαινομένου τοῦ σώματος. Πῶς 
οὖν 6 αὐτὸς τόπος ἀναξηραίνεται ἀμτοῖν, ᾧ διψῶμεν, 
xal τῷ φοδουμένῳ xal τῷ ὀργιζομένῳ ; 6 δὲ φόθος ὅτι 
διψητιχόν, xol ol ἐν ταῖς τροπαῖς δηλοῦσιν - οὐδαμοῦ và 
οὕτω διψῶσιν. Καὶ οἱ ἀγωνιῶντες δὲ σφόδρα" διὸ xal 
35 διαχλύζονται xal ἐπιρροφοῦσι, χαθάπερ Παρμένων ὃ 
δποχριτής. Ἦ τούτοις μὲν οὐχ ἔστι δίψος, ἀλλὰ ξη- 
ρότης πεφευγότος τοῦ αἵματος, ὅθεν xal ὠχροί; Ση- 
μεῖον δὲ τὸ μὴ πίνειν πολύ, ἀλλὰ xal βροχθίσαι" οἵ 
δ᾽ ἐν ταῖς τροπαῖς μετὰ πόνου“ διὸ διψῶσι xal οἱ μέλ- 
40 λοντες χολάζεσθαι. Καὶ οὐθὲν ἄτοπον. ἐν δὲ τοῖς 
πολεμικοῖς ἔνιοι xal τῶν ἀνδρείων, ὅταν διασχευασθῶ- 
σι, χαὶ τρέμουσιν οὐχ ἐξεστηχότες, ἀλλὰ θαρροῦντες" 
ὧν εἰώθασι μαστιγοῦν τὸ σῶμα πλατεῖ νάρθηκι" εἰ δὲ 
μή, ταῖς χερσὶν ἀναθερμανθέντες, — "Eouxs δὴ διὰ τὴν 
45 ὀξύτητα καὶ τὴν φορὰν τοῦ θερμοῦ ἀνωμαλία τις εἶναι 
περὶ τὸ σῶμα ταραχώδης. 


[IPOBAHMATON * KZ, α-γ'. 
παγῇ, μένουσι διὰ βάρος" ἔξω δὲ τῷ μεγέϑει ἐργάζον- | 


(947.94.) 


autem propter pondus suum manent nubes; extra vero 
vehementia potius quam frigore agunt? 


SECTIO XXVII. 


| QUE AD METUM ET FORTITUDINEM PERTINENT. 


1. Cur tremunt metuentes? An propter refrigerationem 5 
deficit enim calor atque contrahitur : quapropter alvus 
quoque pierisque solvitur. 


2. Cur itaque et metuentes nonnulli sitiunt, ut qui casti- 
gationem subituri sunt? non enim deberent , quippe quam 
refrigerantur. An non eodem loco fit refrigeratio et calor, 
sed refrigeratio qu'dem in superficie, unde calor deficit, ca- 
lor vero in partibus internis , ita ut percalefaciat? Cujus rei 
indicium alvi quoque solutio est. Sitis igitur fit ubi locus 
principalis sccatur. Eventum autem eimile esse vi 'etur ei 
quod epialo adfectis adcidit, qui simul et rigent et sitiunt : 
nec enim ibi quoque iden locus inalgescit el concalescit. 


3. Cur irati quidem, calore introrsum collecto, percalidi 
et audaces sunt, metuentes vero e contrario? An non eum- 
dem in loeum, sed irascentibus quidem circa cor, ( quapro- 
pter et audaces rub:cupdique ac spiritu pleni sunt, quia 
impetus supcriora petit), metuentibus vero sanguis et caior 
deorsum confugiunt (unde etiam alvi solutio), quum et 
cordia ralpitatio non eadem sit, sed his quidem, utpote ex 
caloris inop'a orta, frequens ac pungeps; illis vero qualis 
& majori caloris adcumulatione fieri solet? quamobrem et 
effervescere animo , excitarique ac p«celurbari , ceteraque id 
genus facere non ineple, sed adecommodate dicuntur. Num- 
quid igilur sitis quoque eadem de causa evenit, quum et 
sicca exscrea io οἱ linguae lieesitantia et reliqua hujusmodi 
spiritus ab impetu pendeant, quo una cum calore sursum 
rapitur? Sitim quoque p«rcalescente corpore nasci certum 
est. Quomodo itaque pars eadem corporis, ea nempe qua 
silimus, resiccatur utrisque, cum metuenti, tum irascenti? 
metum enim sitim posse adferre constat militum fugatorum 
argumento : numquam euim alias tam graviter sitiunt. 
Itemque qui trepidant, admodum sitiunt : quapropter et os 
colluunt et deinceps nonnihil supersorbent, ut Parmeno 
histrio. An liosce quidem non sitis, sed siccitas proptcr 
aanguinis fugam tenet, unde etiam pallescunt? Indicium 
vero est, quod non multum ebibuut , sed sorbent tantum- 
modo ; at quise in fugam verterunt , laborant : quapropter 
sitiunt et quibus castigationes instant. Nec mirum quid- 
quam id est : fit enim in re bellica , ut nonnulli etiam viri 
fortes instructa acie obtremiscant, nom perterriti, sed fi- 
dentes : quorum etiam corpora verberare lata ferula so- 
lent, vel alioquin manibus calefactis. "Videtur sane inze- 
qualitas quaxam tuimu!tuaria eorum corporibus inesse 
propter contentionem et impetum caloris. 


06) 
4. Διὰ τί οἱ ἀνδρεῖοι ὡς ἐπὶ τὸ πολὺ φίλοινοι; Ἦ ὅτι 
οἱ ἀνδρεῖοι θερμοί, ἢ δὲ θερμότης περὶ τὰ στήθη ; ἐν- 
ταῦθα γὰρ καὶ ὃ φόθος φαίνεται, γινόμενος χατάψυξίς 
τις ὥστε περὶ τὴν χαρδίαν ἧττον μὲν μένει, τοῖς δὲ 
6 πηδᾷ ψυχομένη. “Ὅσοι οὖν τὸν πνεύμονα ἔχουσιν 
ἔναιμον, θερμὸν ἔχουσι τοῦτον ὥσπερ οἰνωμένοι, ὥστ᾽ 
οὐ ψύχει fj φαντασία τοῦ δεινοῦ" οἱ δὲ τοιοῦτοι xai 
φιλοπόται" ἥ τε γὰρ τοῦ ποτοῦ ἐπιθυμία διὰ τὴν τούτου 
τοῦ μορίου θερμότηταά ἐστιν ( εἴρηται δὲ περὶ αὐτοῦ ἐν 
10 ἄλλοις ) xol τοῦ παυστιχοῦ ἥ ἐπιθυμία, ὋὉ δ᾽ οἶνος 
θερμὸς μὲν τὴν φύσιν, παύει δὲ τὴν δίψαν μᾶλλον τοῦ 
ὕδατος, καὶ μάλιστα τῶν αὐτῶν, δι᾽ ἣν αἰτίαν. εἴρηται 
ἐν ἄλλοις" διὸ xal ol ἐν τῇ περιπνευμονία, καὶ οἵ μαι- 
vóp.tvot. ἀμφότεροι ἐπιθυμοῦσιν οἴνου, χαίτοι τῶν μὲν 
I6 διὰ τὴν θερμασίαν θερμὸς 6 πνεύμων, τῶν δὲ διὰ τὴν 
ταραχήν. Ἐπεὶ οὖν οἱ αὐτοὶ ὡς ἐπὶ τὸ πολὺ τῷ γένει 
διψητιχοὶ xal ἀνδρεῖοι, οἴνου δ᾽ οἵ διψητιχοὶ ἐπιθυμη- 
τιχοί, οἵ δὲ τοιοῦτοι φιλοπόται, ἀναγχαῖον ὡς ἐπὶ τὸ 
πολὺ παραχολουθεῖν ἀλλήλοις τὰς φύσεις" διὸ xat ol 
40 οἰνωμένοι ἀνδρειότεροι τῶν μή. 


5. Διὰ τί μάλιστα τὴν ἀνδρείαν τιμῶσιν αἱ πόλεις, 

οὗ βελτίστην οὖσαν τῶν ἀρετῶν; Ἦ ὅτι διατελοῦσιν ἢ 

πολεμοῦντες, ἢ πολεμούμενοι, αὕτη δ᾽ ἐν ἀμφοῖν χρη- 

σιμωτάτη ἐστίν ; τιμῶσι δ᾽ οὐ τὰ βέλτιστα, ἀλλὰ τὰ 
36 αὑτοῖς βέλτιστα. 


6. Διὰ τί οἱ φοδούμενοι μάλιστα τρέμουσι τὴν φω- 
γήν, καὶ τὰς χεῖρας, καὶ τὸ χάτω χεῖλος; Ἢ διότι ἔχλει- 
'ψίς ἐστι τὸ πάθος θερμοῦ ἐκ τῶν ἄνω τόπων; διὸ xad 
ὠχριῶσιν. Διὰ μὲν οὖν τὸ ἐκ τοῦ στήθους 5j φωνὴ 

30 τρέμει, ψυχομένου ᾧ χινεῖται. ὋὍὉμοίως δὲ καὶ αἱ 
χεῖρες" ἐκ τοῦ στήθους γὰρ ἤρτηνται. Τὸ δὲ χάτω 
χεῖλος, ἀλλ᾽ οὐ τὸ ἄνωθεν, κάτω χρέμαται, ἣ ῥέπει’ τὸ 
δὲ χάτωθεν ἄνω παρὰ φύσιν, ἀλλ' ὑπὸ τοῦ θερμοῦ ἄνω 
ἠρεμεῖ" οὗ ὑφαιρουμένου διὰ τὸ ψύχεσθαι τρέμει. Καὶ 

86 ἐν τοῖς θυμοῖς δὲ διὰ τὸ αὐτὸ ἀποχρεμάννυται τὸ χεῖλος 
( δῆλον δ᾽ ἐπὶ τῶν παιδίων )" συνθεῖ γὰρ εἰς τὴν χαρδίαν 
τὸ θερμόν. 


7. Διὰ τί ol φοδούμενοι τρέμουσι,, xal μάλιστα τὴν 
φωνήν, καὶ τοῦ σώματος τὰς χεῖρας καὶ τὸ χάτω χεῖλος; 

4o ^H διότι ἐκ τούτου τοῦ τόπου ἐχλείπει τὸ θερμὸν ἐν ᾧ 
ἡ φωνή, τὸ δὲ χεῖλος χαὶ τὰς χεῖρας, ὅτι εὐχινητότατα 
χαὶ ἥκιστα ἕναιμα; Καὶ προΐενται μὲν τὴν χολήν, 
συσπῶσι δὲ τὰ αἰδοῖα, προΐενται μὲν διὰ τὸ συντήχειν 
τὸ χαταθαῖνον θερμόν, ἀνασπῶσι δέ, ὅτι ἔξωθεν φό- 


45 Soc εἰς τοὐναντίον οὖν fj φυγή. 


8. Διὰ τί οἵ φοδούμενοι xal διψῶσι xal ῥιγῶσι, 
ταῦτα δ΄ ἐναντία τὰ πάθη ; Ἦ ῥιγοῦσι μὲν ψυχόμενοι, 
διψῶσι δὲ θερμαινόμενοι, διότι ἐν τῷ φοδεῖσθαι τὸ 
θερμὸν ἐχλείπει xal τὸ δγρὸν ἐκ τῶν ἄνω τόπων; Δη- 

[0 Aot δὲ τὸ χρῶμα xat αἵ χοιλίαι' τὸ μὲν γὰρ πρόσωπον 
ὠχρόν, αἵ δὲ χοιλίαι ἐνίοτε λύονται. Διὰ υὲν οὖν τὸ 
ARISTOTELES. 17. 


PROBLEMATUM * SECT. XXVII, 4-8. 


251 


4. Cur fortes magna ex parte vinosi sunt? An quia fortes 
calidi sunt, calor autem circa pectus residet? ibidem enim 
metum quoque qui refrigeratio quaedam est, effici cernimus, 
ita ut si vincat quidem, circa cor persistat calor, timidis 
vero refrigescens saliat. Ergo qui sanguinolentum habent 
pulmonem, iis calidum est hoc membrum modo vinoleuto- 
rum, ita ut rei terribilis imago eos non refrigerel ; at qui 
ita se habent, et bibaces sunt : nam et bibendi cupiditas 
membri hujus calore oritur (de qua re alio loco dixi- 
mus ), et cupido rei,sedantis est. Vinum autem, elsi natura 
revera calidum est , sitim lamen melius quam aqua sedat, 
maximeque apud eosdem homines : quam ob causam, di- 
ctum alias est : ex quo et qui pulmonis inflammatione, aut 
insania laborant, vinum adpetunt utrique, quamquam illis 
quidem propter fervorem, his vero ex perturbatione pulmo 
calidus sit. Quum igitur magna ex parte ejusdem geueris 
homines siticulosi ac fortes sint, vini autem avidi sunt qui 
siticulosi , talesque bibaces, naluras hasce plerumque alte- 
ram insequi alteram necesse est : unde etiam vinolenti 
quam. sobrii fortiores sunt. 


5. Cur fortitudinem maximo honore prosequuntur res- 
publice, qua» tamen virtutum optima non est? An quia 
semper vel ipsae bellum aliis inferunt, vel ab aliis bello pe- 
tuntur, hec autem virtus perutilis in utroque casu est? 
honorant enim non quz optima sunt , sed qua optima sibi. 


6. Cur voce inprimis, et manibus, et labro inferiori tre- 
munt metuentes? An quoniam lecce adfectio caloris de- 
fectus ex locís superioribus esl? ex quo et pallent. Quod 
igilur calor pectus deserit, vox tremil, refrigerato eo 
quod vocem movet. Idem quoque manibus evenit, utpote 
quae ex pectore pendent. Inferius tamen labium, sed non 
superius, deorsum pendet, illuc nempe quo vergit : positura 
enim quie inferne sursum tendit, contra naturam est ; sed 
caloris beneficio supra quiescit : qui si subducatur, propter 
refrigerationem tremit. Et vero in ira labrum eadem de 
causa pendet (id autem in pueris patet ) : calor etenim ad 
cor concurrit. 


7. Cur metuentes tremunt, maximeque voce, et quod ad 
corpus adtinet, manibus et labro inferiori? An quia calor 
ex eo loco deficil, in quo vox posita est ; labro vero et ma- 
nibus , quoniam partes istee mobilissimz: sunt minimeque 
sanguinolento? Bilein quoque iidem dejiciunt, testiculosque 
contrahunt , atque dejiciunt quidem , quia calor descendens 
liquefacit ; retrahunt vero, quia metus extrinsecus advemit : 
in obpositam itaque partem fit fuga. 


8. Cur metuentes et sitiunt et rigent, quze quidem adfe- 
ciones adverse inter se sunt? An rigent quidem refrige- 
scentes,, sitiunt vero calescentes, quia calor et huinor in 
metuendo superiora deserunt loca ? Id autem colore alvo- 
que constat : facies enim pallet, alvus vero interdu 


17 


258 


ἐχλείπειν τὸ θερμὸν ἐχ τῶν ἄνωθεν τὸ ῥῖγος γίνεται, 


διὰ δὲ τὸ ὑγρὸν f$ δίψα, 


9. Διὰ τί τοῦ τε φόδου λύπης τινὸς ὄντος xal τῆς 
ἀλγηδόνος, οἱ uv ἀλγοῦντες ἀναδοῶσιν, οἵ δὲ φοδού- 
μενοι σιωπῶσιν ; Ἦ οἱ μὲν ἀλγοῦντες κατέχουσι τὸ 
πνεῦμα ( διὸ ἀθρόον ἐξιὸν μετὰ φωνῆς ἐξέ ἔρχεται ) , τῶν 
δὲ φοβουμένων χατέψυκται τὸ σῶμα χαὶ τὸ θερμὸν 
κάτω ἐνήνεχται, ὃ ποιεῖ πνεύματα; Ἵ οὖν ἐνήνε- 
χται μάλιστα, ἐνταῦθα xal ποιεῖ αὐτά’ διὸ xat ἀπο- 
Ι0 ψοφοῦσιν of φοδούμενοι: ἣ δὲ φωνή ἐστι φορὰ πνεύμα- 
τὸς ἄνω πὼς χαὶ διά τινων γινομένη. Τοῦ δὲ τοὺς 
ἀλγοῦντας κατέχειν τὸ πνεῦμα αἴτιον, ὅτι ταῖς ἐνυπαρ- 
χούσαις ὑκεῖν βοηθείαις φύσει εὐθὺς πάντες παθόντες 
ἄνευ λογισυοῦ χρώμεθα, καθάπερ καὶ τὰ ἄλλα ζῷα“ 
τὰ μὲν γὰρ χέρασι, τὰ δ᾽ ὀδοῦσι, τὰ δ᾽ ὄνυξιν ἀμύ- 
verav πρὸς δὲ τὰ ἀλγήματα πάντα, ἢ τὰ πλεῖστα βοη- 
θεῖ ἡ θερμότης" ὃ ποιεῖ ὁ κατέχων τὸ πνεῦμα" θερμαίνει 
γὰρ καὶ ἐκπέττει τὸ ἄλγημα, συστέλλων ἐντὸς τὸ θερ- 
μὸν τῷ πνεύματι. 


I 


Q 


90 10. Διὰ τί τοῖς φοθουμένοις αἷ χοιλίαι λύονται χαὶ 
οὐρητιῶσιν; Ἦ τὸ θερμὸν τὸ ἐν fuiv ἐστιν ὦ ὥσπερ ζῶον; 
Τοῦτ᾽ οὖν φεύγει 8 τι ἂν φοβηθῇ. Ἔξωθεν οὖν quo- 
μένων τῶν θ᾽ ὑπὸ τῆς ἀγωνίας φόθων xat τῶν τοιούτων, 
xai ἐχ τῶν ἄνωθεν εἰς τὰ χάτω xal ἐχ τῶν ἐπιπολῆς 

86 εἰς τὰ ἐντός, ἐχθερμαινόμενοι δ᾽ οἱ περὶ τὴν χοιλίαν 
τόποι χαὶ τὴν χύστιν διαλύονται, χαὶ ποιοῦσιν αὐτὰς 
εὐτρετεῖς xai γὰρ τὰ ἄνηθα xai τὰ ἀψίνθια xal ὅσα 
οὐρῃτικά, θερμαντιχά. Ὁμοίως δὲ καὶ τὰ πρὸς τὴν 
χοιλίαν φάρμακα τὰ κάτω θερμαντιχά, καὶ τὰ μὲν τῶν 

30 εἰσενεχθέντων μόνων λυτικά, τὰ δὲ καὶ ἑτέραν σύντης 
ξιν ποιεῖ, οἷον τὸ σχόροδον n τὸ οὖρον. Τὸ αὐτὸ ὃ 
τοῖς τοιούτοις ἣ ix τῶν ἐπιπολῆς θερμασίχ εἷς τούτους 
τοὺς τόπους συνιοῦσα δρᾷ. 


. 

IH. Διὰ τί οἱ φοῤφούμενοι συσπῶσι τὰ αἰδοῖα; εἰκὸς 
86 γὰρ ἦν τοὐναντίον, τοῦ θερμοῦ εἰς τοῦτον τὸν τόπον 
ἀθργιζομένου τῶν qobouuévov , ἀνίεσθαι αὐτά. Ἦ οἱ 
φοδούμενοι σχεδὸν ἅπαντες ὥσπερ ῥιγοῦντές εἶσιν; 
᾿Εχλελοιπότος οὖν ἐχ τῶν ἐπιπολῆς τοῦ θερμοῦ συσπῶ- 
σιν" διὸ x«l βομδυλιάζουσιν οἱ δεινῶς δεδιότες. Δο- 
χεῖ δὲ συσπᾶν τὸ ἐπιπολῆς xal τὸ δέρμα τῶν ῥιγούντων, 
ἅτε τοῦ θερμοῦ ἐχχεχριμένου" διὸ xal φρίττουσιν. Συ- 
σπᾶται δὲ καὶ fj ὀσχέα τοῦ αἰδοίου ἄνω, xal συνεφέλ- 
χονται xai οἱ ὄρχεις αὐτοῖς συστελλομένων. Θᾶττον 
ξὲ φαίνεται ἐπὶ τῶν ἀφροδισίων' ὁ γὰρ φόδος ἐχχρίνει, 
45 Χαὶ πολλοῖς τῶν ἀγωνιώντων xal τῶν περιφόθων συγχινεῖ 

ἣ τῆς γονῆς πρόεσις. 


i» 
€ 


IIPOBAHMATON * KZ, θ-ια' 


(948. 919.) 


solvitur. Ergo quod calor locis superioribus deficit, rigor 
oritur ; quod vero humor, sitis. 


9. Quam ob causam, quum et metus et dolor quaedam 
sint eegritudo, qui dolent quidem , clamant , qui vero me- 
tuunt, silent ? An qui dolent quidem, spiritam retinent (qua- 
propter is confertus erumpens cum sono exil) ; metuen- 
tium vero corpus refrigeratum est calorque deorsum ve- 
ctus : id quod flatus gignil? Quo igitur hic potissimum se 
contulerit , ibidem et flatus gignit : quapropter οἱ pedunt 
meluentes; vox autem spiritus sursum versus elatio est 
quae certo quodám modo et certis quibusdam partibus absol- 
vitur. Causa vero cur dolentes spiritum retineant, est 
quod inditis a natura nobis praesidiis, aliquo detrimento 
adfecti, sine ulla cogitatione confestim utimur omnes, 
ut etiam ceterae animantes : alie namque cornibus, 8185 
vero dentibus, alia tandem unguibus repugnant ; atqui 
dolores vel omnes, vel plurimos calor adjuvat : id quod 
facit qui spiritum cohibet : calfacit enim et percoquit 
dolorem contracto introrsus per spiritum calore. 


10, Cur metuentibus alvus solvitur micturiuntque ipsi ? 
An calor nobis insitus quasi animans est? Hicce ergo 
rem quamcumque timuerit , defugit. Quod quum extrin- 
secus tum a trepidalione ortus metus, tum ceteri hujus 
generis metus invadunt, idque superne deorsum, el a 
superficie ad partes, internas, alvi, inquam, vesiczeque 
regiones , utpote penitus concalescentes,, dissolvuntur has- 
que partes lurbatu faciles reddunt : nam et anethum et ab- 
sinthium , et quaecumque urinam movent, calefacere va- 
lent. Eodem modo et medicamenta qua alvo adhibentur 
ac deorsum agunt, calorifica sunt, et partim quidem eorum 
ingesta tantummodo solvere valent, partim vero et aliam 
colliquationem gignunt, ut allium versus urinam. Idem 


autem quod hujusmodi medicamenta, calor quoque efficit 
qui de superficie ad liec loca coit. 


11. Cur metuentes pudenda contrahunt? e contrario 
enim , ut. remitterentur, congruum erat , quum calor me- 
tuentium in eum locum se colligat. An metuentes omnes 
fere similes rigentibus sunt ? Quum igitur calor superficiem 
deseruit , contraliunt : quamobrem ventris quoque murmur 
citatur iis quos timor vehemens detinet. Superficies autem 
rigentium et cntis videntur contrahere, utpote excreto 
calore : ex quo et horrent. Scrotum quoque pudendi sur- 
sum convellitur, alque una cum eo apud metuentes, dum 
slringuntur, testiculi quoque adtrahuntur : quod citius in 
re venerea patet : metus enim excernit, multosque Lrepi- 


dantes , aut perterritos genitura commovet ermissio. 


(o15.) 


TMHMA KH. 


OZA ΠΕΡῚ ZOOPOZYNHN ΚΑΙ AKOAA- 
SIAN , ΚΑΙ ETKPATEIAN ΚΑΙ AKPAZIAN. 


1. Διὰ τί ἔνιοι χάμνουσιν, ὅταν ἐθισθέντες ἀκολάστως 
ζῆν μὴ ἀχολάστως διαιτῶνται, οἷον Διονύσιος ὃ τύ. 
ρᾶννος, ἐπεὶ ἐν τῇ πολιορχία ἐπαύσατο πίνων ὀλίγον 
τινὰ χρόνον, εὐθὺς ἐφθισίασεν, ἕως πάλιν εἰς τὴν 

& μέθην μετέδαλεν; Ἢ μέγα μέν τι xal τὸ ἔθος ἐστὶν 
ἑχάστοις; φύσις γὰρ ἤδη γίνεται, — Ka0drep ἂν ἰχθὺς 
ἐν ἀέρι, ἣ ἄνθρωπος ἐν ὕδατι διατελῶν φαύλως ἂν ἴσχοι, 
οὕτω xal οἱ τὰ ἔθη μεταθάλλοντες χαλεπῶς ἀπαλλάτ- 
toucty , xal τὸ πάλιν el; τὰ εἰωθότα ἐλθεῖν σωτηρία 

10 γίνεται αὐτοῖς ὥσπερ εἰς φύσεως χατάστασιν. "Eni 
δὲ χαὶ συντηχτιχοὶ γίνονται, εἰωθότες τροφῇ χρῆσθαι 
δαψιλεῖ τῇ ἰδίᾳ ud) λαμόάνοντες γὰρ τὴν εἰωθυῖαν 
ὥσπερ ὅλως μὴ λαμθάνοντες διατίθενται, Οὐ μὴν 
ἀλλὰ xal τὰ περιττώματα τροφῇ μεμιγμένα πολλῇ 
ἀφανίζεται, αὐτὰ δὲ ἐπιπολάζει uova ὄντα, καὶ φέρε- 
ται εἷς ὄμματα ἣ πνεύμονα' προσενεγχαμένοις δὲ τρο- 
φὴν χαταχερανγύμενα ὑδαρῇ γίνεται χαὶ ἀδλαδῇ " γί- 
νεται δὲ τοῖς ἀχολάστως ζῶσι πλείω τὰ περιττώματα 
ἄχρι τινὸς λήξασι τοῦ εἰωθότος βίου, διὰ τὸ πολλὴν 
ἀχαταχώριστον ἐν αὐτοῖς ὕλην ὑπάρχειν ἐκ τοῦ προ-- 
τέρου βίου, ἧς τηκομένης ὑπὸ τοῦ συμφύτου θερμοῦ, 
χαθάπερ χιόνος πολλῆς, ῥεύματα &20X συμδαίνει γί- 
νεσθαι. 


15 


20 


2. Διὰ τίχατὰ δύο μόνας αἰσθήσεις ἀκρατεῖς λέγομεν, 
οἷον ἁφὴν xal γεῦσιν ; Ἦ διὰ τὰς ἀπὸ τούτων γινομέ- 
νας ἡδονὰς ἡμῖν xal τοῖς ἄλλοις ζώοις ; Ἅ τε οὖν χοιναὶ 

* 3 , ) ^ t M / EY J 
οὖσαι ἀτιμόταταί εἰσι" διὸ xal μάλιστα, ἢ μόναι ἐπονεί- 
διστοί εἶσιν᾽ ὥστε τὸν πὸ τούτων ἡττώμενον ψέγομεν 
καὶ ἀχρατῇ καὶ ἀχόλαστον εἶναί φαμεν, διὰ τὸ ὑπὸ τῶν 
30 χειρίστων ἥδονῶν ἡττᾶσθαι. 


25 


3. Διὰ τί ἀχρατεῖς λέγονται χατὰ τὰς ἐπιθυμίας μό- 
γον,οὕσης τῆς ἀχρασίας καὶ περὶ τὴν ὀργήν ; Ἢ ὅτι ἀκρα- 
τὴς μέν ἐστιν ὃ παρὰ τὸν λόγον τι πράττων xal ἀχρασία 
ἣ παρὰ τὸν λόγον ἀγωγή,, εἰσὶ δ᾽ αἱ uiv ἐπιθυμίαι, ὡς 

35 ἐπίπαν εἰπεῖν, παρὰ τὸν λόγον, αἱ δ᾽ ὀργαὶ μετὰ λόγου, 
οὖχ ὡς χελεύσαντος τοῦ λόγου, ἀλλ᾽ ὡς δηλώσαντος τὸν 
προπηλαχισμόν, ἣ τὴν αἰτίαν ; 


«. Διὰ τί τὴν μὲν ἐγχράτειαν xal σωφροσύνην ἐπὶ τῶν 

γέωγ xal πλουσίων μάλιστα ἐξετάζομεν, τὴν δὲ δικαιο- 

40 σύνην ἐπὶ τῶν πενήτων ; Ἦ ὅτι οὗ μάλιστα δεῖταί τις, 

εἰ τούτου ἀπέχεται, μᾶλλον θαυμαζοιτ᾽ ἂν ἢ τῶν ἐναν- 

τίων ; Ὃ μὲν οὖν πένης εὐπορίας δεῖται, ὃ δὲ νέος καὶ 
πλούσιος ἀπολαύσεως. 


PROBLEMATUM " SECT. XXVIII, 1-4. 


| 


NN TR RENE LM ML iui OEOMLAGLLLULDLLAAALLLLIAL ,O)LA-NOIeEGASLOSÁSLR& IGoEAALAGLIYGLLLOOLOULGLLIL Ma CSEEEUIULIUULULUIuLA Ls 5. | 


H2 


SECTIO XXVIII. 


QU.E AD CONTINENTIAM ET INCONTINENTIAM, AT 
TEMPERANTIAM ET INTEMPERANTIAM PERTI- 
NENT. 


1. Cur aliqui eegrotant, ubi incontinenter vivere adsueti 
victus ratione uluntur non incontinenti, ut Dionysius ty- 
rannus, quum per obsidionem aliquantum temporis a pota- 
tione destitisset , tabe protinus laboravit, donec ad ebrio-. 
sitatem rediit? An consuetudo res magna cuique est? jam 
enim natura fit. Ut piscis in aere, aut homo in aqua do- 
gens male haberet, ila et qui morem mutant solitum, diffi- 
culter inde se expediunt, atque salus iis (it, si ad solita 
rursus redeant, perinde quasi suc natura statum resum- 
psissent. Tabescunl item qui alimento copioso, idque pecu- 
liari, uti solebant : quod enim cibo solito non vescuntur, 
perinde adficiuntur ac si nullum penitus capiant. Qu 
eliam residua copioso mista alimento evanescunt; ipsa 
autem sola nbi manent, emergunt, ferunturque in oculos, 
aut in pulmonem ; cibo vero ingesto temperantur, aquo- 
saque et innoxia redduntur ; augentur autem residua apud 
incontinenter viventes, ubi aliquantisper a solita victus 
ratione destiterint, eo quod multa iis inest materia indigesta 
a priori victus ratione proveniens , qua tabescente a calore 


insito, modo nivis copiosze, evenit ut fluxiones spissze fiant. 


2. Cur duorum tantummodo sensuum ratione homines 
inconlinentes vocamus, id est tactus et gustus? An pro- 
pter voluptates, quae pariter nobis ac ceteris animantibus 
per hosce sensus eveniunt? Quippe igitur communes, ef vilis- 
simae sunt : quapropter et maxime, aut solze probro sunf, 
ita ut hominem eis victum vituperemus , et intemperantem 
atque incontinentem adpellemus, quoniam a tnrpissimis 
voluptatibus vincitur. 


3. Cur homines incontinentes ralione tantum cupidinum 
dicimus , quum etiam in irascendo incontinentia insit? An 
quia incontinens quidem est qui preter rationem aliquid 
agit, et incontinentía est adsuetudo preeter rationem ; sunt 
autem cupidines quidem, ut in universum dicamus, 
preter ralionem , ire vero cum ratione, non (amen iia ut 
ratio jubeat, sed ut injuriam causamve ( contumeliamve ? ) 
significet ? 


4. Cur continentiam quidem et temperantiam in juve- 
nibus atque ditibus maxime probamus, justitiam vero ir: 
pauperibus? An quia, si quis re abstineat cujos maxime 
indiget , magis admirationi erit quam si a rebus contrariis? 
Pauper igitur facultatibus indiget, juvenis vero et dives 


voluptate. 
47. 


260 


6. Διὰ τί ἧττον ἀνέχονται διψῶντες ἢ πεινῶντες ; 
Πότερον ὅτι λυπηρότερον ; Σημεῖον δὲ τοῦ λυπηροτέρου, 
ὅτι ἥδιον τὸ διψῶντα πιεῖν ἣ πεινῶντα φαγεῖν τὸ δ᾽ 
ἐναντίον τῷ ἡδεῖ λυπηρότερον. Ἦ διότι μᾶλλον δεῖται 

J τὸ θερμὸν τοῦ ὑγροῦ ἣ τὸ ξηρὸν ᾧ ζῶμεν; Ἦ ὅτι δυοῖν 
ἡ δίψα ἐπιθυμία, ποτοῦ καὶ τροφῆς, ^j δὲ πεῖνα ἑνὸς 
μόνου, τροφῆς ; 


6. Διὰ τί ἧττον καρτεροῦμεν διψῶντες ἢ πεινῶντες ; 
Ἢ διότι λυπούμεθα μᾶλλον ; Σημεῖον δὲ τῆς λύπης f 
10 ἐδονὴ σφοδροτέρα, Εἶτα ὃ μὲν διψῶν δυοῖν ἐνδεής, 
τροφῆς τε καὶ καταψύξεως ( ἄμφω γὰρ ἔχει τὸ ποτόν), 

ὃ δὲ πεινῶν θατέρου μόνον. 


: 4. Διὰ τί ol κατὰ τὴν τῆς ἁφῆς ἢ γεύσεως ἡδονήν, οὗ 

ἂν ὑπερθάλλωσιν, ἀκρατεῖς λέγονται (ol τε γὰρ περὶ 
I$ τὰ ἀφροδίσια ἀκόλαστοι, οἵ τε περὶ τὰς τῆς τροφῆς 
ἀπολαύσεις" τῶν δὲ χατὰ τὴν τροφὴν ἀπ᾽ ἐνίων μὲν 
ἐν τῇ γλώττη τὸ ἡδύ, ἀπ᾽ ἐνίων δ᾽ ἐν τῷ λάρυγγι" διὰ 
χαὶ Φιλόξενος γεράνου φάρυγγα εὔχετο ἔχειν) οἱ δὲ 
xarà τὴν ὄψιν xai τὴν ἀχοὴν οὐχέτι; Ἦ διὰ τὸ τὰς 
20 ἀπὸ τούτων γινομένας ἡδονὰς χοινὰς εἶναι ἡμῖν καὶ τοῖς 
ἄλλοις ζῴοις; "Axe οὖν οὖσαι χοιναί, ἀτιμόταταί εἶσι xod 
μάλιστα, ἣ μόναι ἐπονείδιστοι, ὥστε τὸν ὑπὸ τούτων 
ἡττώμενον ψέγομεν xoi ἀκρατῇ καὶ ἀκόλαστον λέγομεν 
διὰ τὸ ὁπὸ τῶν χειρίστων ἡδονῶν ἡττᾶσθαι. Οὐσῶν 
25 δὲ τῶν αἰσθήσεων πέντε, τά τ᾽ ἄλλα ζῷα ἀπὸ δύο μό- 
γων τῶν προειρημένων ἥδεται, χατὰ δὲ τὰς ἄλλας ἣ 
ὅλως οὖχ ἥδεται, ἢ χατὰ συμθεδηχὸς τοῦτο πάσχει' δρῶν 
μὲν γὰρ ὃ δρῶν, ἢ καὶ ὀσφραινόμενος, χαίρει ὅτι ἀπο- 
λαύει, καὶ ὅταν πληρωθῇ!) οὐδὲ τὰ τοιαῦτα ἡδέα αὐτῷ, 
80 ὥσπερ οὐδ᾽ ἡμῖν ἡ τοῦ ταρίχου ὀδμή, ὅταν ἄδην ἔχω- 
μεν τοῦ φαγεῖν᾽ ὅταν δ᾽ ἐνδεεῖς ὦμεν, ἡδέα" ἣ δὲ τοῦ 


ῥόδου ἀεὶ ἡδεῖα, 


8. ἀιὰ τί ἧττον κατέχουσι τὸν γέλωτα παρόντων τῶν 
γνωρίμων ; Ἢ ὅταν σφόδρα ἐξηρτημένον ἦ τι, εὐχίνητόν 
15 ἐστιν, ἢ δ᾽ εὔνοια εἰπεῖν μᾶλλον γελοῖον, ὥστε χινεῖ; 


TMHMA ΚΘ. 


ὍΣΑ ΠΕΡῚ AIKAIOZYNHN ΚΑΙ AAIKIAN. 


I. Διὰ τί μείζονος ὄντος ἀδικήματος, ἐάν τις βλάπτῃ 
εἷς τὸ μεῖζον ἀγαθόν, τῆς δὲ τιμῆς οὔσης μείζονος ἀγα- 
θοῦ, ἡ τῶν χρημάτων ἀδιχία μᾶλλον δοκεῖ, xal οἱ ἄδιχοι 
μᾶλλον εἶναι δοχοῦσι περὶ τὰ χρήματα ; Ἦ διότι αἱροῦν- 

40 Tat τὰ χρήματα μᾶλλον τῆς τιμῆς, καὶ πᾶσίν ἐστι 
χοινότατον, ἣ δὲ τιμὴ ὀλίγοις, xal ὀλιγάχις συμόαίνει 
ἣ χρῆσις αὐτῆς ; 


3. Διὰ τί παρακαταθήχην δεινότερον ἀποστερεῖν ἢ δά- 
vetoy ; Ἦ ὅτι αἰσχρὸν ἀδικεῖν φίλον; Ὃ μὲν οὖν τὴν 


IIPOBAHMATON * ΚΗ, «ΚΘ, β΄. 


(019,950. Y 


δ. Cur minus sitim quam famem toleramus? Utrum quia 
sitis res magis molesta est? Hujus autem majoris molestia 
indicium est, quod suavius sitiens bibit quam esuriens 
edil; molestius autem quod suavi adversum est.. An 
quia calor quo vivimus, humidum magis quam siccum 
desiderat? An quia sitis rerum duarum cupido est, potus 
inquam et cibi, fames vero unius tantummodo , nimirum 
cibi? v 


6. Cur minus sitire quam famem ferre perseveramus ? 
An quia sgrius ferimus? Hujus autem sgritudinis indi- 
cium est voluptas vehementior. Tum etiam qui sitit qui- 
dem, res duas desiderat, cibum nempe atque refrigeratio- 
nem (ambo enim potus prastat) ; qui esurit vero, alteram 
tantum. 


amc Ado lo s c. mii 


7. Cur qui quod ad voluptatem tactus aut gustus adtinet, 
modum przetergressi fuerint, cjus rei quo modum excesse- 
runt, intemperantes vocantur ( nam et qui circa rem vene- 
ream incontinentes sunt, et qui circa luxum ciborum, 
intemperantes vocantur ; rerum vero ad cibos pertinentium 
partim quidem in lingua, partim vero in gutture residet 
suavitas : unde et Philoxenus gruis gulam precabatur ha- 
bere) ; at vero qui visus, vel auditus ratione modum exces- 
serunt, non item? An quoniam voluptates a sensibus hisce 
provenientes communes nobis cum ceteris animantibus sunt ? 
Ergo ut communes, vilissima sunt , atque vel maxime vel 
sole probrosz , ita ut hominem his victum reprehendamus , 
et incontinentem intemperantemque adpellemus, quod a 
turpissimis voluptatibus vincitur. Sed quum sensus quin- 
que sint, cetera quidem animalia a duobus tantum, qua 
modo dixi, voluptatem petunt, ceteris vel nihil omnino de- 
lectantur, vel per adcidens ita adficiuntur : qui enim videt, 
dum videt , vel etiam olfacit , gaudet, quia fruitur; ubi vero 
repletus est, hujusmodi res ei non amplius suaves sunt, 
quemadmodum ne nobis quidem salsamenti odor, ubi esn 
satiati sumus; ubi vero indigemus, suavis est; sed rose 
odor semper suavis est. 


8. Cur minus risum retinent praseutibus amicis? An 
ubi aliquid arctissime conjunctum est, tunc facile move- 
tur; benevolentia autem , uL ita dicam, risum potius exci- 
tare valet, ita ut moveat? 


| SECTIO XXIX. 


| QUAE AD JUSTITIAM AC INJUSTITIAM PERTINENT. 


1. Quam ob causam, quum eo major sit injuria quo quis 
majus in bonum noxam inflixerit, honorque majus sit 
bonum, injuria pecuniaria frequentior esse videtur injusti- 
que potius re pecuniaria occupari videntur? An quia pe- 
cuniam honori anteponunt, omnibusque communis est 
maxime ; honor autem paucis, raroque incidit ejus usus ἢ 


?. Cur depositum fraudare gravius est quam mutuum? 
An quod amico injuriam facere turpe est? Depositum igitur 


45 παρακαταθήχην ἀποστερῶν φίλον ἀδικεῖ" οὐδεὶς γὰρ | qui fraudat , amico injuriam facit: nemo enim quidquam 


1 o6.) PROBLEMATUM *, SECT. XXIX, 3-8. 261 


παραχατατίθεται μὴ πιστεύων" οὗ δὲ τὸ χρέος, οὐ 
φίλος " οὐ γὰρ δανείζει, ἐὰν ἦ φίλος, ἀλλὰ δίδωσιν. 
Ἦ ὅτι μεῖζον τὸ ἀδίχημα; πρὸς γὰρ τῇ ζημίᾳ καὶ τὴν 
πίατιν παραθαίνει, δι ἥν, εἶ xal μηδὲν ἕτερον, δεῖ 

4 ἀπέχεσθαι τοῦ ἀδιχεῖν. "Ext τὸ μὴ τοῖς ἴσοις ἀμύνε- 
σθαι φαῦλον" ὃ μὲν οὖν ἔδωκεν ὡς φίλῳ, 6 δ᾽ ἀπεστέ- 
ρησεν ὡς ἐχθρόν" ὃ δὲ δανείζων οὐχ ὡς φίλος ἔδωχεν. 
Ἔτι τῶν μὲν ἢ δόσις φυλαχῆς καὶ ἀποδόσεως χάριν, 
τῶν δὲ xal ὠφελείας ἧττον δ᾽ ἀγαναχτοῦμεν ἀποθάλ- 

10 λοντες, εἰ χέρδος θηρεύομεν, οἷον οἵ ἁλιεῖς τὰ δελέατα" 
προφανὴς γὰρ ὁ χίνδυνος. "Ἔτι παραχκατατίθενται 
μὲν ὡς ἐπὶ τὸ πολὺ οἱ ἐπιθουλευόμενοι xal ἀτυχοῦντες, 
δανείζουσι δ᾽ οἱ εὐποροῦγτες " δεινότερον δ᾽ ἐστὶ τὸν 
ἀτυχοῦντα ἢ τὸν εὐτυχοῦντα ἀδιχεῖν. 


δ 8. Διὰ τί ἐνίοις δικαστηρίοις τοῖς γένεσι μᾶλλον ἣ ταῖς 
διαθήχαις ψηφιοῦνται ; Ἦ ὅτι γένους μὲν oüx ἔστι χατα- 
ψεύσασθαι, ἀλλὰ τὸ ὃν ἀποφαίνειν’ διαθῆκαι δὲ πολλαὶ 
ψευδεῖς ἤδη ἐξηλέγχθησαν οὖσαι ; 


4. Διὰ τί fj πενία παρὰ τοῖς χρηστοῖς τῶν ἀνθρώπων 

29 μᾶλλον ἢ παρὰ τοῖς φαύλοις ἐστίν ; Ἦ διὰ τὸ πὸ πάν- 
τῶν μισεῖσθαι καὶ ἐξελαύνεσθαι πρὸς τοὺς ἐπιειχεῖς 
χαταφεύγει, οἰομένη μάλιστα παρὰ τούτοις σωτηρίας 
τυχεῖν xal διαμεῖναι" εἰ δὲ πρὸς πονηροὺς ἔλθοι. οὐκ 
ἂν διαμεῖναι ἐν τῇ αὐτῇ δυνάμει αὐτούς, ἀλλ᾽ ἣ xM- 
256 πτεῖιν, ἢ ληΐζεσθαι, ὧν γινομένων οὐκ ἂν ἔτι εἶναι 
αὐτὴν παρ᾽ αὐτοῖς; Ἢ ὅτι τοὺς ἐπιεικεῖς οἴεται τῶν 
ἀνθρώπων ἄριστα ἂν αὐτῇ χρῆσθαι, καὶ ἥκιστα ἂν 
ὁδρισθῆναι Ón' αὐτῶν; Καθάπερ οὖν τὰς τῶν χρη- 
μάτων παραχαταθήχας πρὸς τοὺς ἐπιεικεῖς τιθέμεθα, 
30 οὕτω καὶ αὐτὴ ὑπὲρ αὑτῆς διατάττεται. Ἦ πΠ ὅτι θή- 
λεια οὖσα ἀπορωτέρα ἐστίν, ὥστε τῶν ἐπιειχῶν δεῖται; 
Ἢ ὅτι αὐτὴ κακὸν οὖσα πρὸς τὸ xaxóv οὐχ ἂν ἔλθοι ; 

εἰ γὰρ τὸ χαχὸν ἕλοιτο, παντάπασιν ἂν δυσίατον εἴη. 


6. Διὰ τί οὐχ ὁμοίως αἵ ἀξιχίχι μείζους περὶ τὰ δή- 

35 ματα xal τὰ ἄλλα, οἷον ὁ μικρὸν εἰπὼν οὐχ ἂν xal τὸ 

ἀπόρρητον εἴποι, ἀλλ᾽ ὁ ἕνα προξοὺς καὶ πόλιν, ὥσπερ 

ὃ ὀδολὸν ἀποστερήσας xal τάλαντον ; Ἦ ὅτι ἀπὸ μεί- 
ζονος ἀδιχίας ἔνια ἐλάττω ἐστὶ δι᾿ ἀδυναμίαν. 


8. Διὰ τί παραχαταθήχην alo, 05v ἀποστερῆσαι μι- 

40 χρὰν 3| πολὺ δανεισάμενον; Ἦ ὅτι ὁ τὴν παρακαταθήχην 

ἀποστερῶν τὸν ὑπολαδόντα εἶναι αὐτὸν ἐπιειχῇ ἐξα- 
πατᾶ; Ἦ ὅτι ὁ τοῦτο xdv ἐχεῖνο ποιήσειεν ; 


7. Διὰ τί ἄνθρωπος μάλιστα παιδείας μετέλων ζῴων 

ἁπάντων ἀδιχώτατόν ἐστιν; Ἦ ὅτι πλείστου λογισμοῦ 

&5 χεχοινώνηχεν; Μάλιστα οὖν τὰς ἡδονὰς xal τὴν εὐδαι- 
μονίαν ἐξήταχεν' ταῦτα δ᾽ ἄνευ ἀδικίας οὐχ ἔστιν. 


8. Διὰ τί ὃ πλοῦτος ὡς ἐπὶ τὸ πολὺ παρὰ τοῖς φαύλοις 
μᾶλλον ἢ τοῖς ἐπιειχέσιν ἐστίν; Ἦ διότι τυφλὸς ὧν τὴν 
διάνοιαν οὐ δύναται κρίνειν, οὐδ᾽ αἱρεῖσθαι τὸ βέλτιστον; 


—— 00 RE eR E EE 00000 en 


deponit nisi confidens; at is cui debetur, amicus non est ; 
non enim mutuum dat, sed donat quis, si amicus est. An 
quia major injuria? praeter damnum enim fides violatur : 
id quod causa est, siquid aliud, cur abstinere oporteat ab 
injuria. Ad hec non par pari reddere vitio datur : alter 
igitur credidit tamquam amico, alter vero fraudat tam- 
quam inimicum; at qui mutuum dedit, non dedit ut 
amicus. Preterea depositi quidem datio custodiendi red- 
dendique gratia fit; mutui vero etiam lucri ; minus au- 
tem segre ferimus jacturam, si quaestum venemur, ut 
piscatores esce jacturam : periculum enim manifestum 
erat, Adde eliam quod plerumque deponunt qui insidiis 
petuntur fortunaque laborant adversa ; mutuo vero dant 
opulenti; gravius autem est injuriam infortunato quam 
fortunato intulisse. 


3. Quamobrem in foris nonnullis gentis potius quam 
testamenti ratione sententia fertur? An propterea quod de 
gente quidem ementiri non licet, sed vera fateri necesse 
est; testamenta autem multa jam falsa esse redarguerunt ὃ 


4. Cur paupertas apud homines bonos potius esse quam 
apud pravos solet? An quia ab omnibus odio habetur atque 
expellitur, ad probos perfugit , rata maxime apud eos salu- 
lem adsequi ac permanere se posse ; e contrario, si pra- 
vos adiisset, numquam eos in eadem fortuna perstitu- 
ros , sed vel furia, vel latrocinia patraturos esse : quibus 
faclis fore ut non amplius apud illos esset? An quía 
probos optime se usuros, minimeque sibi contumeliam illa- 
turos esse existimat? Itaque ut nos pecuniarum deposita 
probis credimus , sic etiam legc de se ipsa statuit. An quia, 
utpote femina, aliquatenus inops consilii est, ita ut pro- 
bis opus habeat? An quoniam quum ipsa malum sit, 
numquam mala adibit? nam si malum elegisset , omnino 
irremediabile foret. 


5. Cur non eodem modo injuriz qua verba ceteresque 
res spectant, alize aliis majores sunt, verbi causa , qui leve 
aliquid dixit, nefandum non item dicet, dum qui unum 
prodidit, vel rempublicam prodet, sicut qui obolum abstulit, 
eliam talentum auferel ? An qu'a nonnulla, etiamsi a majori 
proveniant injustitia, minora tamen sunt propter impoten- 
tiam ? 


6. Cur depositum parvum fraudare turpius est quam 
mutuum magnum? An quoniam qui depositum fraudat, 
hominem decipit a quo probus ipse existimatur? An quo- 
niam qui hoc facit, illud etiam faceret? 


7. Cur homo, etiamsi omnium animalium maxime edu- 
cationis particeps sit, omnium tamen injustissimus est f 
An quia rationis plurimas particeps est? Voluptates igitur 
et felicitatem maxime rimatus est; haec autem sine injuria 
rimari non licet. 


8. Cur opulentia magna ex parte apud pravos potius 
quam apud probos invenitur? An quia fortuna, ceca quum 
sit, mentem discernere atque eligere optimum non potest 


ηή ᾽΄ " a — 


262 


/ x , . 
9. Διὰ τί δικαιότερον εἰναι νενόμισται τοῖς τετελευτη- 
χόσιν ἢ τοῖς ζῶσιν ἐπαμύνειν ; Ἦ ὅτι οἱ μὲν ζῶντες δύ- 
4 "eo 4 / 4 X 5 j 
ναιντ᾽ ἂν αὑτοῖς ἐπαρχέσαι, ὃ δὲ τετελευτηχὼς οὐκέτι ; 


10. Διὰ τί ὑγιαίνοντι μὲν 6 συνὼν οὐδὲν ὑγιέστερος 

δ γίνεται, οὐδ᾽ ἰσχυρῷ, ἣ χαλῷ εἰς τὰς ἕξεις ἐπιδίδωσιν 

οὐθέν, δικαίῳ δὲ καὶ σώφρονι xai ἀγαθῷ ; Ἦ διότι τὰ 

uiv ἀμίμητα, τὰ δὲ μιμητὰ τῇ ψυχῇ" ἀγαθὸς δὲ τῇ 

ψυχῇ, ὑγιὴς δὲ τῷ σώματι; ᾿Εθίζεται οὖν γαίρειν ὀρθῶς 

xal λυπεῖσθαι" ὃ δ' ὑγιεῖ συνὼν οὐχέτι " οὐ γὰρ ἐν τῷ 

10 τισι γαίρειν, ἢ μὴ ὃ ὑγιής" οὐθὲν γὰρ τούτων ποιεῖ 
δγίειαν. 


1. Διὰ τί δεινότερον γυναῖκα ἀποχτεῖναι 1j ἄνδρα, 
χαίτοι βέλτιον τὸ ἄρρεν τοῦ θήλεος φύσει; "H διότι 
ἀσθενέστερον, ὥστ᾽ ἐλάττω ἀδικεῖ; ἯΙ ὅτι οὐ νεανι- 

15 χὸν τὸ ἰσχυρίζεσθαι πρὸς τὸ πολὺ ἧττον ; 


12. Διὰ τί ποτε τῷ φεύγοντι ἐν τῷ διχαστηρίω τὴν 
δεξιὰν στάσιν διδόασιν; Ἦ διότι ἐπανισοῦν βούλονται: 
Πλεονεχτοῦντος οὖν τοῦ διώχοντος τὴν στάσιν τῷ φεύ- 

^ ET * € δ ΔΝ 4 / 
γοντι διδόασιν. θ᾽ ὡς ἐπὶ τὸ πολὺ οἱ φεύγοντες πα- 
30 ραφυλάττονται " ἐπιδέξια δ᾽ ἡ φυλαχὴ γίνεται, ἐὰν 6 
φεύγων ἔχῃ τὴν ἐν δεξιᾷ στάσιν. 


18. Διὰ τί ποτε, ὅταν τῷ φεύγοντι xol τῷ διώχοντι 
φαίνωνται αἱ ψῆφοι ἴσαι, ὁ φεύγων vix& ; Ἢ ὅτι 6 μὲν 
φεύγων ἐν τῷ ἀγῶνι μόνον dxv,xotv αὐτοῦ πρὸς ἃ δεῖ 

45 αὐτὸν ἀπηγορεῖσθαι χαὶ τοὺς μάρτυρας παρασχέσθαι 
πρὸς τὰ χατηγορημένα ἔχεσθαι, εἴ τι μέλλουσιν ὧφε- 
ληθῆναι, οὐ ῥάδιον δὲ τὸ μαντεύσασθαί τινα ὧν δεῖ 
αὐτὸν παρασχευάσασθαι ἣ μάρτυρας ἢ ἄλλο τεχιλήριον 
ὅτι οὐθὲν ἀδιχεῖ" τῷ δὲ Ouoxovtt ἔστιν ὅπως βούλε- 

30 ται, xal πρὸ τοῦ τὴν δίχην χλητεύσασθαι, ἐνστήσασθαι 
τὸ πρᾶγμα, καὶ ἤδη χεχληχότα, πλασάμενον ὅ τι 
βούλεται πιθανόν, κατηγορεῖν αὐτοῦ; “ρῶν δὴ χατὰ 
πάντα ταῦτα ἐλαττούμενον ὃ νομοθέτης τὸν φεύγοντα, 
προσέθετο τῷ φεύγοντι ὅ τι ἂν ol δικασταὶ ἀμφιδοξή- 

36 σωσιν. ᾿Αλλὰ μὴν xal τοῦτ᾽ ἄν τις ἴδοι’ ἐν γὰρ τοῖς 
φόδοις ὄντες πολλὰ παραλιμπάνουσιν ὧν αὐτοὺς ἔδει 
εἰπεῖν, 7 πρᾶξαι, οἱ δὲ φεύγοντες del ἐν μείζοσι χινδύ- 
νοις ὡς ἐπὶ τὸ πολὺ τυγχάνουσιν ὄντες, ὥστ᾽ εἰ παρα- 
λιμπάνουσιν ὧν δεῖ αὐτούς, εἴπερ ἐξισοῦνται τοῖς δι- 

40 χαίοις, δῆλον ὅτι εἰ μὴ παρελίμπανον, ἐχράτουν ἄν. 
Ἔτι δ᾽ ἕχαστος ἡμῶν μᾶλλον ἂν προέλοιτο τοῦ ἀδι- 
χοῦντος ἀποψηφίσασθαι ὡς οὐκ ἀδιχεῖ ἢ τοῦ μὴ ἀδι- 
κοῦντος χαταψηφίσασθαι ὡς ἀδικεῖ, οἷον εἴ τις φεύγει 
δουλείας ἢ ἀνδροφονίας" τούτων γὰρ ἑκάστου ὄντων, ἃ 

45 χατηγορεῖ αὐτῶν, μᾶλλον ἂν ἀποψηφίσασθαι ἑλοίμεθα 
ἢ μὴ ὄντων χαταψηφίσασθαι" ἔστι γάρ, ὅταν τις ἄμφι- 
δοξ, τὰ ἐλάττω τῶν ἁμαρτημάτων αἱρετέον" δεινὸν 
γὰρ xi τὸ τοῦ δούλου ὡς ἐλεύθερός ἐστι καταγνῶναι, 
πολὺ δὲ δεινότερον, ὅταν τις τοῦ ἐλευθέρου ὡς δούλου 

το καταψηφίσηται. "Exc δ᾽ ἐὰν ὃ μὲν 1045, ἐγχαλῶν, 6 
8 ἀυφισθδητῶν ὑπὲρ ὁτουοῦν, οὐχ εὐθὺς οἰόμεθα δεῖν 


IIPOBAHMATON * K6, θ-ιγ'. 


(951. ) 


9. Cur justius habetur vifa funclis opem ferre quam 
vivis? An quia vivi quidem sibi ipsi subcurrere possent , 
defunctus vero non amplius ? 


10. Quam ob causam qui cum sano quidem versatus 
fuerit, nibilo redditur sanior, neque qui cum robusto, aut 
pulchro, quidquam habitu suo proficit, qui cum justo 
aulem el temperato et bono, proficit? An quoniam alia qui- 
dem imitari non possumus, alia vero animo imilamur ; est 
autem quisque bonus virtute animi, sanus vero corporis ? 
Adsuescil igilur recte lzetari. ac contristari; qui vero cum 
sano Conversalur, non ilem : liaud enim sanus eo sa- 
nus est quod lztatur quibusdam rebus, vel non leefatur, 
quandoquidem nihil ex lis rebus sanitatem creat. 


11. Cur mulierem interfecisse iniquius est quam virum, 
quamquam nature ralione mas femina praestantior est ὃ 
Àn quia femina imbecillior est minusque proinde Injuriam 
facit? An quia strenuum facinus non est, si contendatur ad- 
versus id quod louge in(irmius est? 


12. Quam ob causam tandem reo dexter apud judicem 
locus datur? An quia compensare volunt? Quum igitur me- 
liores partes fert adcusalor, reo locus conceditur. Tum 
eliam rei magna ex parle sibi cavent ; cautio autem dextre 


fit, si locum dextrum teneat reus. 


13. Cur tandem, si subfragia pari numero adcusatori et reo 
adparcant, reus vincit? An quia reus quidem, ubi agitur 
causas, tunc primum ea audit ab adcusatore contra que 
sese defendere testesque adhibere debet, ut haereant crimina 
illata, siquid inde emolumentum capere velint rei ; facile 
&utem nemini est divinare res quarum testes prastare debet 
aut aliud argumentum se nullam injuriam intulisse; at vero 
adcusator, vel antequam in jus vocetur, rem disponere pot- 
est , prout sibi libitum fuerit, et ubi jam adcessivit , fictis 
quacumque voluerit, criminibus verisimilibus, reo inferre ; 
Quum igitur legislator omnibus hisce minui partes rei vide- 
ret, tribuit ei quodcumque ambigunt judices. Verum enim- 
vero lioc quoque animad vertere licet: quos metus tenet, multa 
omittunt eorum qua vel dictu, vel factu sibi necessaria erant ; 
atqui rei plerumque in majori versantur periculo semper, ita 
ut, si omittant quibus opus habent, constet eos, dummodo 
ique valeant utrique causa instrumenta, victuros fuisse, si 
nihil omisissent. Ad Ἰὰς nostrum unusquisque nocentem ma - 
lit liberare tamquam innocentem quam innocentem conde- 
mnare tamquam nocentem, ut si de adsertione liberlatis aul 
homicidio agitur : quodsi enim omnia crimina quz reis infert 
adcusator, vera essent, mallemus absolvere quam conde- 
mnare, si falsa essent, quippe quum ambigente aliquo, erro- 
res leviores preeferendi sunt : nam etsi grave eliam sit libe- 
rum adseruisse qui servus est, longe tamen gravius est , si 
quis liberum servitutis condemnet. Ilem si alter quidem, 
invehat crimen, aller vero litiget de quacumque tandem re 


(951,952.) 


ἀποδοῦναι τῷ ἐγχαλοῦντι, ἀλλὰ νέμεσθαι τὸν χεχτη- 
μένον, ἕως ἂν xpi. Τὸν αὐτὸν δὲ τρόπον xal ἐπὶ 
τῶν πλειόνων, ὅταν ἰσάζυη͵ τὸ πλῆθος τῶν τε φασχόν- 
των ἀδικεῖν xal τῶν μὴ ὁμολογούντων, ὥσπερ ὅτε ἐξ 
ἀρχῆς ὃ μὲν ἐνεκάλει, ὁ δ᾽ ἀπηρνεῖτο, οὖκ οἰόμεθα δεῖν 
τὸν νομοθέτην προστιθέναι τῷ ἐγκαλοῦντι, ἀλλὰ τὸν 
φεύγοντα χύριον εἶναι, ἕως ἂν ὑπεροχήν τινα ἔχη 6 
ἀδικῶν. Ὁμοίως δὲ xal ἐπὶ τῶν χριτῶν, ἐπειδὴ οὖ- 
δεμίαν ὁπεροχὴν ἰσασθεισῶν τῶν ψήφων, χατὰ χώραν 
εἴασεν ὁ νομοθέτης ἔχειν. "Ext δὲ τῶν μὲν ἀξιολόγων 
ἁμαρτημάτων μεγάλαι xal αἱ χολάσεις εἰσίν, ὥστ᾽ 
ἀδίκως μὲν χαταψηφισαμένοις καὶ μὴ γνοῦσιν οὐχ ἔστιν 
ἐπανορθοῦσθαι χαιρὸν λαθόντας" ἀπολύσασι δὲ παρὰ 
τὸ προσῆκον, εἰ μὲν οὕτως εὐλαδῶς ὥστε αηθὲν ἔτι 
15 ποτὲ ἁμαρτεῖν, τί ἂν xal μέγα ἡμαρτηχότες of χριταὶ 
εἴησαν, τοιοῦτον ἄνθρωπον ἀπολύσαντες θανάτου; Εἰ δέ 
τι ἐξ ὑστέρου ἁμαρτάνοι, δι’ ἀμφότερα ἂν αὐτὸν χο- 
λάζεσθαι ἀξιοῖ, Ἦ ὅτι ἀδιχωτέρου μέν ἐστιν ἀνδρὸς 
ταῦτα ἀδικεῖν ἃ ἧττον εἶχός ἐστιν ἀδίχως ἐγχαλεῖσθαι: 
τὸ μὲν γὰρ ἀδιχεῖν xol OU ὀργὴν xal διὰ φόδον xal 
δι᾽ ἐπιθυμίαν καὶ δι᾿ ἄλλα πολλὰ γίνεται, xo οὐ μόνον 
ἐχ προνοίας * τὸ δ᾽ ἀδίχως ἐγχαλεῖν ὡς τὸ πολὺ ix προ- 
νοίας ἐστίν’ ὥστ᾽ ἐπεὶ ἴσαι αἱ ψῆφοι γεγόνασι, τὸ 
δ᾽ ἀδίκως τὸν ἐγχαλοῦντα ἐγκαλεῖν xal τὸν φεύγοντα 
ἀδικεῖν, φαύλου χριθέντος τοῦ ἀδίχως ἐγκαλοῦντος τὸ 
γιχᾶν τῷ φεύγοντι ὃ νομοθέτης ἀπένειμεν. "Ew δὲ 
xal αὐτοὶ οὕτως ἔχομεν πρὸς τοὺς θεράποντας, ὥσθ᾽ 
ὅταν ὑποπτεύσωμέν τι αὐτοὺς ἡμαρτηκέναι χαὶ μηθὲν 
ἀχριθὲς ἔχωμεν, ἀλλ᾽ ὅμως αὐτοὺς ὑπολαμδάνωμεν 
30 πεπραχέναι, οὐχ εὐθὺς ἐπὶ τὸ χολάζειν ἐρχόμεθα, xal 
ἐὰν μηθὲν μᾶλλον δυνώμεθα ἐξετάσαι, ἀφίεωεν ταύτης 
τῆς αἰτίας. — "Ext μείζω μὲν ἀδικεῖ ὁ ἐχ προνοίας ἀδι- 
x&v ἢ ὃ μὴ ἐκ προνοίας. ὯὉ μὲν δὴ συχοφαντῶν ἀεὶ 
ἐκ προνοίας ἀδιχεῖ, ὁ δ᾽ ἕτερόν τι ἀδιχῶν τὰ μὲν δι᾽ 
ἀνάγχην, τὰ δὲ δι’ ἄγνοιαν, τὰ δ᾽ ὅπως ἔτυχεν ἀδιχεῖν 
αὐτῷ συμπίπτει. "Orav δ᾽ ἴσαι γένωνται αἱ ψῆφοι, 
6 μὲν διώχων χέχριται ὑπὸ τῶν ἡμίσεων ἐχ προνοίας 
ἀδικεῖν, 6 δὲ φεύγων ὑπὸ τῶν λοιπῶν αὖ ἀδικεῖν μέν, 
οὗ μέντοι γε ἐχ προνοίας, ὥστ᾽ ἐπεὶ ἀδιχεῖν μείζω χέ- 
4o Χχριται ὃ διώχων τοῦ φεύγοντος, εἰχότως ὁ νομοθέτης 
νιχᾶν ἔχρινε τὸν τὰ ἐλάττω ἀδιχοῦντα, "Ext δ᾽ ἀεὶ uiv 
ἀδικώτερός ἐστιν ὁ μὴ οἰόμενος λανθάνειν ὃν ἀδιχεῖ xol 
ὅμως ἀδικῶν ἢ ὁ οἰόμενος λανθάνειν * ὃ μὲν γὰρ ἀξέκως 
τινὶ ἐγκαλῶν οὖχ οἴεται λανθάνειν τοῦτον ὃν συχοφαντεῖ, 
45 οἱ δ᾽ ἄλλο τι ἀδιχοῦντες ὡς ἐπὶ τὸ πολὺ οἰόμενοι λαν- 
θάνειν ὃν ἀδιχοῦσιν ἐπιχειροῦσιν ἀδιχεῖν. ὥστ᾽ ἀδιχώ- 
vtQot ἂν χρίνοιντο οἱ διώχοντες ἢ οἷ φεύγοντες. 


-- 
b 


2 


em 
"- 


2 


o 


e 
σι 


“4. Διὰ τί ποτε, ἐὰν μέν τις Ex. βαλανείου χλέψη, ἢ 

ἐχ παλαίστρας, ἢ ἐξ ἀγορᾶς, ἢ τῶν τοιούτων τινός, θα- 
50 νάτῳ ζημιοῦται, ἐὰν δέ τις ἐξ οἰκίας, διπλοῦν τῆς 
ἀξίας τοῦ χλέμματος ἀποτίνει; Ἢ ὅτι ἐν μὲν ταῖς οἷ- 
χίαις ουλάξαι ὁπωσοῦν ἔστιν (χαὶ γὰρ ὃ τοῖχος ἰσχυρός, 


καὶ χλεῖς ἐστι, xal οἰχέταις τοῖς ἐν τῇ οἰχίᾳ πᾶσιν : 


PROBLEMATUM *, SECT. XXIX, 14. 263 


non , protinus rem criminanti restituendam esse censemus 
sed possident] tenendam, donecjudicatum sit. Eodem modo 
etiam si plures adsint, ubi par est numerus eorum qui ad- 
serunt injuriam numero eorum qui non fatentur, pariter ac 
ubi primo alter quidem criminabatur, aller vero infitias ibat, 
legislatorem non criíminanti favere debere opinamur, sed 
reum jubere dominum rei esse tantisper dum aliquatenus 
superior evadat qui injuriam infert. "Idem quoque de judici- 
bus arbitrandum est , quum, si par sit numerus subfragio- 
rum, nullam praerogativam looi ergo habere sivit legislator. 
Magnis item delictis magna subplicia staluta sunt , ita ut si 
injusta sententia condemnarinf, recognoverinl, nec errorem, 
data obca:ione corrigere nequeant ; sed si contra quam fas 
erat liberarint, si hoc ita caute quidem fecerint αἱ nihil um- 
quam postea delinquaf, reus, quid magni, quaeso, erraverint 
judices, hominem ejusmodi a morte liberantes ? Si vero post- 
hac etiam aliquid deliquerit, propter utrumque delictum 
mulctandum esse prs&cipiet judex. An quia viri quidem est 
iniquioris injustum esse erga delicla quw inique crimini 
adsignari minus probabile est? injuria enim propter iram, 
propter metum, propter cupidinem ac propter multas alias 
causas infligitur, non (antum consulto; adcusatio antem 
injusta consulto plerumque (it, ita ut, ubi par est nume- 
rus subfragiorum, adcusatorem injuste criminatum esse 
et reum deliquisse adfirmantium, quum improbus habea- 
tur qui injuste adcusat, victoriam legislator reo impertiat. 
]tem nos etiam ipsi cum servis ita agimus, ut ubi eos deli- 
quisse aliquid suspicamur, nec aliquid certi habemus , sed 
tamen commisisse existimamus, non protinus ad plecten- 
dum veniamus , atque si nihil amplius explorare possimus, 
hac culpa eos absolvimus. tem graviorem quidem facit 
injuriam qui consulto , quam qui non consulto injuriatur. 
Alqui calumniator semper consulto injuriatur; qui vero 
aliud quid injuste facit, alias quidem per necessitatem, alias 
vero per imprudentiam injuriam infert ; alias tandem, prout 
fors tulerit , evenit ei ut injurietur. Ubi autem pares sen- 
tentite sunt, adcusator quidem consulto injuriam fecisse 
dimidio judicatur sententiarum , reus vero fecisse quidem 
injuriam reliquo seutentiarum dimidio adseritur, non tamen 
consulto, ila ut, quum graviorem adcusalor quam reus 
fecisse injuriam judicetur, merito legislator eum vincere 
decreverit qui injuriam fecerit leviorem. Adde etiam quod 
semper injustior quidem est quise latiturum non esse putat 
eum cui injuriam infert, et tamen facit injuriam, quam 
qui se latere posse existimat; atqui qui injuste crimen 
cuiquam objicit, eum quem calumniatur se latiturum esse 
non arbitratur ; qui vero aliam quamdam injuriam faciunt, 
latituros sese plerumque eum existimant cui injuriam in- 
fligere conantur, ita ut judicari injustiores adcusatores de- 
beant quam rei. 


14. Cur tandem, si quis ex balneo quidem furatus est , 
aut ex palestra, aut ex foro, aut ex aliquo ejusmodi loco, 
morte mulctatur ; sí quis vero ex domo privata, furti pre- 
tium duplum rependit? An quia in domibus quidem custo- 
dire quocumque tandem modo licet (nam et paries firmus, 
et clavis est, et servis domesticis cure est omnibus  u: 


i 


. ^t Ὅν, ἃ 


204 


ἐπιμελές ἐστιν ὅπως σώζηται τὰ ἐνόντα) " ἐν δὲ τῷ 
βαλανείῳ χαὶ ἐν τοῖς οὕτω χοινοῖς οὖσιν ὥσπερ τὸ 
- /^ ΄“ , 49 $5 MÀ 
βαλανεῖον ῥαδιον τῷ βουλομένῳ χαχουργεῖν ; οὐδὲν 
γὰρ ἰσχυρὸν ἔχουσι πρὸς τὴν φυλαχὴν ol τιθέντες ἀλλ᾽ 
ὅ 3| τὸ αὑτῶν ὄμμα, ὥστ᾽ ἂν υὖνον τις παραδλέψη, ἐπὶ 
σ΄ 94^ [4 NN , 3 ᾿ 
τῷ χλέπτοντι ἤδη γίνεται" διὸ ὃ νομοθέτης οὐχ fxa- 
τ H 
γοὺς ὄντας ἡγησάμενος εἶναι φύλαχας, τὸν νόμον αὐὖ- 
τοῖς ἐπέστησεν ἀπειλοῦντα σφοδρῶς ὡς οὐ βιωσομένοις 
ἐάν τι σφετερίζωνται τῶν ἀλλοτρίων. "Exi δ᾽ εἰς μὲν 
, » 8 Led , M 8 ^ L4 
10 τὴν olxtav ἐπὶ τῷ χεχτημένῳ ἐστὶν ὅν τινα ἂν βούλη- 
ται εἰσδέχεσθαι, καὶ ᾧ μὴ πιστεύει εἰσφέρεσθαι" τῷ δ᾽ 
ἐν τῷ βαλανείῳ θεμένῳ τι οὐχ ἔξεστιν οὐθένα χωλῦσαι 
οὔτ᾽ εἰσιέναι, οὔτ᾽ εἰσελθόντα μὴ παρὰ χλέπτην τὸ 
αὑτοῦ ἱμάτιον θέσθαι ἀποδύντα ἄν' ἀλλ᾽ ὡς οὐ βουλε- 
16 ται, ἐν τῷ αὐτῷ ἥ τε τοῦ χλέπτου ἐσθὴς xal ἢ τοῦ μέλ- 
λοντος ἀπολλύναι ἀναμεμιγυωέναι χεῖνται᾽ διὸ δ νομο- 
θέτης τῷ uiv ἑχόντι εἰσδεξαμένῳ τὸν χλέπτην καὶ 
αὐτῷ μαρτηχότι οὐ λίαν μεγάλαις τιιλκωρίαις βεθοή-- 
4 μ P Ἰχοτί OU μ H $ a e e i i 
- 9 2, fo ΄“- b] 
θηχεν, τοῖς δ᾽ ἐξ ἀνάγχης χοινωνοῦσι τῆς εἰς τὸ Ba- 
30 λανεῖον εἰσόδου xal τῆς ἀναμίξεως μεγάλας τιμωρίας 
, " , *Y ?, , 1 
φανερός ἐστι χαθιστὰς τοῖς χλέπτουσιν. — "Ext δ᾽ οἱ μὲν 
E es Ὕ “ 
ἐν τοῖς οὕτω χοινοῖς οὐσι τῷ βουλομένῳ εἰσιέναι χλέ- 
πτοντες χαταφανεῖς ἅπασι γίνονται ὅτι φανεροί εἶσιν, 
ὥστε περιγενόμενοι οὐδὲ χαρπισμοῦ ἔτι χάριν ἐπιει- 
25 χεῖς εἶναι δοχεῖν βούλονται , ὡς μάτην αὐτοῖς ὃν πρὸς 
τοὺς γνόντας πλάττεσθαι ὅτι ἐπιειχεῖς εἰσιν χαταφανῶς 
y Y^ ^ -" ^3 : 5. 
ouv ἤδη πονηροὶ διατελοῦσιν Ovteg* ol δ᾽ ἑνὶ μόνῳ 
φανεροὶ γενόμενοι πρὸς τοὺς ἄλλους ἐπιχειροῦσι πεί- 
θειν, ἀποτίσαντές τι, ὅπως χαταφανεῖς, αὐτοὺς 
, , 4 
Ἁ Ὁ 
80 ποιήσῃ" διὸ οὐ παντελῶς ἂν εἶεν πονηροὶ διὰ τέλους, 
ἀνθ᾽ ὧν ὁ νομοθέτης ἐλάττω αὐτοῖς τὰ ἐπιζήμια ἐποίη- 
σεν. "Ext δὲ τῶν ἁμαρτιῶν μάλιστα αἰσγύνουσι τὴν 
πόλιν ai ἐν τοῖς χοινοτάτοις συλλόγοις τε xal συνόδοις 
γινόμεναι, ὥσπερ xat τιμὴν φέρουσι πολὺ ἀάλιστα αἱ 
35 ἐν τῷ κοινῷ εὐταξίαι’ χαταφανεῖς γὰρ μάλιστα διὰ 
τῶν τοιούτων χαὶ αὐτοῖς χαὶ τοῖς ἄλλοις, Συμβαίνει 
οὖν οὐ μόνον ἰδία τὸν ἀπολέσαντα βλάπτεσθαι dx τῶν 
τοιούτων τινός, ἀλλὰ χαὶ πρὸς τὴν πόλιν λοιδορίας 
γίνεσθαι" διὸ χαὶ τὸν χλέψαντα ταῖς μείζοσι ζημίαις 
40 ἐκόλασε τῶν ἐξ οἰκίας τινὸς ἀφελομένων. — "Ext δὲ 
b 6 ἐξ 3 ( ὃς 3 λέ , , , "P 
καὶ 6 ἐξ olx(ac τινὸς ἀπολέσας ἐν τοιούτῳ τόπῳ τυγχά- 
νει ὦν, ὅθεν ῥάδιον μήτε παθόντα, μήτε χλευχσθέντα 
ὑπό τινων, οἴχοι ὄντα τὸ ἀτύχημα φέρειν" τῷ δ᾽ ἥ 
9 - , ὃν [4 II 1 δὰ 
τε ἀποχώρησις ἐργώδης γεγυμνωμένῳ. Προσέτι δὲ 
46 χλευάζεσθαι ὑπό τινων ὑπάρχει τοῖς πολλοῖς, ὃ πολὺ 
δυσχερέστερόν ἐστι τῆς ἀπωλείας" διὸ χαὶ ὃ νομοθέ- 
- *, 
τῆς μείζους αὐτοῖς ζημίας ἐνέγραψεν. ἔτι δὲ παρα- 
πλήσια τούτοις πολλὰ φαίνονται νενομοθετηχότες, 
οἷον χαὶ ἐὰν μέν τις ἄρχοντα καχῶς εἴπῃ, μεγάλα τὰ 
ὃυ ἐπιτίμια, ἐὰν δέ τις ἰδιώτην, οὐθέν. Καὶ χαλῶς" 
οἴεται γὰρ τότε οὐ μόνον εἰς τὸν ἄρχοντα ἐξαμαρτά- 
Y ΩΝ 5*3 ? f 
νεῖν τὸν χαχηγοροῦντα, ἀλλὰ x«l εἰς τὴν πόλιν ὑδρί- 
ζειν. Τὸν αὐτὸν δὲ τρόπον χαὶ τὸν ἐν τῷ λιμένι χλέ- 
πτοντα οὐ μόνον τὸν ἰδιώτην βχάπτειν, ἀλλὰ xal τὴν 


ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΩΝ τ 


Lc —————————————————————————— P Ó€—————————————————————— ——————— P (ÀàÀ]]C^;!H2UÁJAÁ&5)AXLAÍZeI 


ΚΘ, ιδ΄. 


serventur qus insunt) ; at in balneis ceterisque locis seque 
communibus ac balneum facilis ei qui vult , facinoris per- 
petratio est ? nil enim ad custodiam validum qui sua posue- 
runt , habent praeter oculos suos, ifa ut si modo adspectum 
diverterit quis, in rem est furi : quamobrem legislator 
ratus non sufficientes adesse custodes, legem adhibuit 
iis minilantem acerrime, vitam futuram nemini qui alie- 
nas res sibi vindicarit. Ilem. in domum quidem penes 


(62.) 


dominum est, quemcumque velit, recipere , et cui non con- 
fidat ad introducendum; at ei qui in balneis quidquam 
posuit, prohibere neminem licet nec ingredi, nec ingressum 
vestem suam exufam non deponere prope furem, sed quo- 
modo non vult, eodem in loco furis et amissuri vesti- 
menta promiscue jacent : quapropter legislator ei quidem 
qui sua sponte furem suam in domum exceperit ipseque 
erraverit, non magts admodum subpliciis consuluit; in 
gratiam vero eorum qui communem balnearum aditum 
conversationemque liabeant necesse est, subplicia furibus 
magna statuit manifesto. Item ii quidem qui in locis quo- 
rum aditus patet cuicumque velit , furtum committunt , 
omnibus manifesti fiunt, quia conspicui sunt, ita ut 
vil:e servali ne commodi quidem gratia probi esse videri 
velint, utpote quum incassum iis est sí se probos apud eos 
ementiantur qui rem norunt : jam ergo palam improbi esse 
perstant; at qui uni tantum palam fuerint, ceteris per- 
suadere conantur, data pena aliqua', ne eos prodat : quo- 
circa hi non omnino per totam vitam pravi erunt : quo- 
rum vice legislator iis pcenas leviores perscripsit. Item 
ea potissimum delicta dedecus reipublicae adferunt quae 
in conventibus collegiisque maxime publicis commiltun- 
tur, quemadmodum et honorem ferunt longe maximum 
qu& integre publice aguntur : hujusmodi enim actibus 
el sibi οἱ ceteris conspicui sunt maxime. Evenit igitur ut 
ex aliquo ejusmodi actu non solum privatim qui suum 
amisit, detrimento adficiatur, verum etiam in rempubli- 
cam maledicta prodantur : quapropter et penis graviori- 
bus castigavit hunc furem legislator quam qui privatis 
quibusdam ex cedibus furati sunt. ltem qui ex domo rem 
suam amiserit , in ejusmodi versatur loco, unde facile ei 
est nihil passo, nec irriso ab aliquibus, domi manentem 
suum perferre casum; illi vero discessus laboriosus est, 
quippe nudo. Preterea plerisque evenit ut irrideantur a 
quibusdam : quod longe molestius quam rei jactura est : 
qua de causa et poenas legislator liis statuit graviores. Quit. 
etiam complura his similia legislatores statuerunt manifesto, 
exempli gratia si quis magistratui quidem maledixerit, 
graves poenas, si vero privato, nihil. Idque recte quidem : 
tunc enim non tantum in magistratum deliquisse qui males 
dixit, opinatur, sed in rempublicam etiam contumeliose 
egisse. Pari autem ratione οἱ qui in portu furatus est, non 
solum privatim obfendisse, verum etiam reipublice de- 


PROBLEMATUM 


πόλιν αἰσχύνειν. ὋὉμοίως δὲ xal dv τοῖς ἄλλοις, ob 
χοινῇ που συνερχόμεθα. 


(952,953.) 


15. Διὰ τί ἐν τοῖς δικαστηρίοις ἐὰν ἴσαι γένωνται 

ψῆφοι τοῖς ἀντιδίχοις, 6 φεύγων vixi; Ἦ ὅτι ὃ φεύγων 

5 ὑπὸ τοῦ διώχοντος οὐθὲν πέπονθεν, ἀλλ ἐν τοῖς ἴσοις 
αὐτῷ ἤδη ἔμελλε νιχᾶν ; 


16. Διὰ τί ἐπὶ μὲν χλοπῇ θάνατος 5 ζημία, ἐπὶ δὲ 
ὑέρει, μείζονι οὔσῃ ἀδιχίᾳ, τίμησις τί χρὴ παθεῖν, ἣ 
ἀποτῖσαι; Ἢ διότι τὸ μὲν ὑδρίζειν ἀνθρώπινόν ἐστι 

I0 πάθος, xal πάντες πλέον, ἣ ἔλαττον αὐτοῦ μετέχουσι, 
τὸ δὲ χλέπτειν οὐ τῶν ἀναγκαίων ; Καὶ ὅτι ὃ χλέπτειν 
ἐπιχειρῶν καὶ ὑδρίζειν ἂν προέλοιτο. 


TMHMA Δ. 


ΟΣΑ ΠΕΡῚ ΦΡΟΝΗΣΙΝ ΚΑΙ ΝΟΥ͂Ν ΚΑΙ 
ΣΟΦΙΑΝ. 


I. Διὰ τί πάντες ὅσοι περιττοὶ γεγόνασιν ἄνδρες ἢ 
χατὰ φιλοσοφίαν, ἢ πολιτικήν, ἢ ποίησιν, A τέ χνας φαί- 
I5 νονται βελαγχολιχοὶ à ὄντες, xal οἱ μὲν οὕτως ὥστε xal 
λαμθάνεσθαι τοῖς ἀπὸ μελαίνης χολῆς ἀρρωστήμασιν, 
οἷον λέγεται τῶν θ᾽ ἡρωϊκῶν τὰ περὶ τὸν Ἡραχλέα; 
χαὶ γὰρ ἐχεῖνος ἔοιχε γενέσθαι ταύτης τῆς φύσεως" 
διὸ xal τὰ ἀρρωστήματα τῶν ἐπιληπτιχῶν ἀπ᾽ ἐχείνου 
20 προσηγόρευον οἱ ἀρχαῖοι ἱερὰν νόσον. Καὶ ἡ περὶ 
τοὺς παῖδας ἔχστασις xal f; πρὸ τῆς ἀφανίσεως ἐν Οἴτη 
τῶν ἑλχῶν ἔχφυσις γενομένη τοῦτο δηλοῖ" xal γὰρ 
τοῦτο γίνεται πολλοῖς ἀπὸ μελαίνης χολῆς. Συνέδη 
δὲ χαὶ Λυσάνδρῳ τῷ Λάχωνι πρὸ τῆς τελευτῆς γενέ- 
45 σθαι τὰ ἕλχη ταῦτα. !ῪοΕτι δὲ τὰ περὶ Αἴαντα καὶ 
Βελλεροφόντην, ὧν 6 μὲν ἐκστατικὸς ἐγένετο παντελῶς, 
6 δὲ τὰς ἐρημίας ἐδίωχεν - διὸ οὕτως ἐποίησεν “Ομη- 
ρος ( Ἶλ. ζ, 200-- 202} 
Αὐτὰρ ἐπεὶ καὶ χεῖνος ἀπήχθετο πᾶσι θεοῖσιν, 


ἥἧτοι ὁ χὰπ πεδίον τὸ Ἀλήϊον οἷος ἀλᾶτο, 
ὃν θυμὸν κατέδων, πάτον ἀνθρώπων ἀλεείνων" 


30 


Καὶ ἄλλοι δὲ πολλοὶ τῶν ἡρώων ὁμοιοπαθεῖς φαί- 
νονται τούτοις" τῶν δ᾽ ὕστερον ᾿Εμπεδοχλῆς xol 
Πλάτων xal Σωχράτης xai ἕτεροι συχνοὶ τῶν γνω- 
85 ρίμων᾽ ἔτι δὲ τῶν περὶ τὴν ποίησιν οἱ πλεῖστοι" πολ- 
λοῖς μὲν γὰρ τῶν τοιούτων ἡίνεται νοσήματα ἀπὸ 
τῆς τοιαύτης χράσεως τῷ σώματι, τοῖς δ 7 φύσις 
δήλη δέπουσα πρὸς τὰ πάθη. Πάντες δ᾽ οὖν, ὡς si- 
πεῖν ἁπλῶς, εἰσί, χαθάπερ ἐλέχθη, τοιοῦτοι τὴν φύσιν. 
40 Δεῖ δὴ λαθεῖν τὴν αἰτίαν πρῶτον ἐπὶ παραδείγμα- 
. 104 προχειρισαμένους" 6 γὰρ οἶνος 6 πολὺς μάλιστα 
φαίνεται παρασχευάζειν τοιούτους οἵους λέγομεν τοὺς 
— ολικοὺς εἶναι, xat πλεῖστα ἤθη ποιεῖν πινόμε- 
gs ὀργίλους, φιλανθρώπους, ἐλεήμονας ; ἴτα- 


*, SECT. XXIX, 15-XXX, 1. 


205 


decus advexisse statuit. Eodem quoque modo vel ceteris 
in locis, in quibus publice usquam convenimus. 


15. Cur si in foro sententiz pares adversariis fiant, reus 
vincit ? An quod reus nullo ab adcusatore detrimento adfe- 
ctus est, sed dummodo eadem utatur conditione, jam 
victor evadet ? 


16. Cur super furto quidem pcena capitalis statuta est ; 
super insolentia vero , 4088 gravior injuria est, astimatio 
quid patiendum, aut quantum solvendum sit? An propterea 
quod insolentia quidem humana quadam adfectio est, 
omuesque plus minusve ejus participes sunt; at furtum 
non ad res necessarias pertinet? Adde quod qui furari 
conatur, etiam insolens esse mallet. 


| SECTIO XXX. 


QUAE£ AD PRUDENTIAM ET MENTEM ET SAPIEN- 
TIAM PERTINENT. 


1. Cur viros, qui claruerunt vel in studiis philosophiee, 
vel in republica administranda, vel in carmine pangendo, 
vel in artibus exercendis , melancholicos omnes fuisse vi- 
demus, et alios quidem ita ut etiam morbis ab atra bile 
oriundis infestarentur, sicut inter heroas de Hercule fer- 
tur? hic enlm ea fulsse natura videtur : unde et comitia- 
lium adcessiones ab illo prisci sacrum nominabant mor- 
bum. Furor etiam quo erga pueros ardebat, et eruptio 
ulcerum, quas ei in CEfa, antequam e medio bominum 
tolleretur, adcidit, idem hoc probant : id enim multis 
quoque ab atra bile evenit. ΕΠ Lysandro Lacedemonio 
ante obilum genus id ulcerum fuisse evenit. Adde Ajacem 
et Bellerophontem , quorum alter quidem penitus furiosus 
est factus, alter vero loca sectabatur desería : unde sic 
cecinit Homerus : 

Ast hic quando etiam gravior dis omnibus, errat 

campo in AleTo et absque alio trans avia rura, 

ipse suum cor edens, hominum vestigia vitans, 
Quin etiam alios multos ex heroum ordine morbis iisdem 
laborasse comperimus ; inter recentiores vero Empedoclem, 
Platonem, Socratem, et alios complures insignes , itemque 
poetas plerosque : nam multis id genus hominibus morbi ab 
ejusmodi temperamento corpori infliguntur; aliorum vero 
natura in hos adfectus manifesto vergit. Quid multa igi- 
tur? omnes, ut dictum jam est , natura hujusmodi praediti 
sunt. Ergo causa primum proposito exemplo deprehen- 
denda est : vinum enim immodicum tales maxime homines 
reddere videtur, quales melancholicos esse adfirmamus, 
moresque pervarios condere, potui adhibitus, ut Iracun- 
dos, humanos, misericordes, alacres, quorum nibil nec 


eo ok, ἀλλ᾽ οὐχὶ τὸ μέλι οὐδὲ τὸ γάλα, οὐδὲ τὸ ὕδωο, | mel, nec lac, nec aqua, nec ejusmodi aliquid aliud efficit. 


266 


οὐδ᾽ ἄλλο τῶν τοιούτων οὐδέν. ἤϊδοι δ᾽ dy τις ὅτι 
παντοδαποὺς ἀπεργάζεται, θεωρῶν ὡς μεταθάλλει 
τοὺς πίνοντας ἐκ προσαγωγῆς" παραλαῤὼν γὰρ ἀπεψυ- 
Ὑμένους ἐν τῷ νήφειν καὶ σιωπηλοὺς μικρῷ μὲν πλείων 

5 ποθεὶς λαλιστέρους ποιεῖ, ἔτι δὲ πλείων ῥητορικοὺς 
xal θαρραλέους, προϊόντας δὲ πρὸς τὸ πράττειν ἷτα- 
μούς, ἔτι δὲ μᾶλλον πινόμενος ὑθριστάς, ἔπειτα μα- 
γιχούς, λίαν δὲ πολὺς ἐχλύει καὶ ποιεῖ μωρούς, ὥσπερ 
τοὺς ἐκ παίδων ἐπιλήπτους, 1) xat ἐχομένους τοῖς μελαγ- 

ι0 χολικοῖς ἄγαν. “Ὥσπερ οὖν ὃ εἷς ἄνθρωπος μεταθάλ - 
λει τὸ ἦθος πίνων xal χρώμενος τῷ οἴνῳ ποσῷ τινι; 
οὕτω χαθ᾽ ἕχαστον τὸ ἦθός εἰσί τινες ἄνθρωποι" οἷος 
γὰρ οὗτος μεθύων νῦν ἐστιν, ἄλλος τις τοιοῦτος φύσει 
ἐστίν, ὃ μὲν λάλος, ὃ δὲ χεχινημένος, ὃ δ᾽ ἀρίδακρυς" 

ι6 ποιεῖ γάρ τινας xal τοιούτους * διὸ καὶ “Ὅμηρος ἐποίη- 
σεν (δ. τ, ray 


χαί μέ φησι δαχρυπλώειν βεδαρημένον olvo* 
χαὶ γὰρ ἐλεήμονές ποτε γίνονται χαὶ ἄγριοι χαὶ 
σιωπηλοί: ἔνιοι γὰρ αὖ ἀποσιωπῶσι, καὶ μάλιστα 
20 τῶν μελαγχολιχῶν ὅσοι ἐχστατικοί, Ποιεῖ δὲ χαὶ 
φιλητικοὺς ὃ οἶνος" σημεῖον δὲ ὅτε προάγεται ὁ πίνων 
xal τῷ στόματι φιλεῖν, oU νήφων οὐδ᾽ ἂν εἷς φιλή- 
σειεν ἣ διὰ τὸ εἶδος, ἢ διὰ τὴν ἡλικίαν. Ὁ μὲν οὖν 
οἶνος οὐ πολὺν χρόνον ποιεῖ περιττόν, ἀλλ᾽ ὀλίγον, ἣ 
45 δὲ φύσις ἀεί, ἕως τις ἂν Tj οἱ μὲν γὰρ θρασεῖς, οἱ δὲ 
σιωπηλοί, οἱ δ᾽ ἐλεήμονες, οἱ δὲ δειλοὶ γίνονται φύ- 
ett ὥστε δῆλον ὅτι διὰ τὸ αὐτὸ ποιεῖ ὅ τ᾽ οἶνος καὶ ἡ 
φύσις ἑκάστου τὸ ἦθος: πάντα γὰρ κατεργάζεται τῇ 
θερμότητι ταμιευόμενα. Ὅ τε δὴ χυμὸς xal ἡ χρᾶ- 
20 σις ἣ τῆς μελαίνης χολῆς πνευματιχά ἐστιν" διὸ χαὶ τὰ 
πνευματώδη πάθη χαὶ τὰ ὑποχονδριαχὰ μελαγχολιχὰ 
ocl ἰατροί φασιν εἶναι, xal ὁ οἶνος δὲ πνευματώδης 
τὴν δύναμιν * διὸ δή ἐστι τὴν φύσιν ὅμοια ὅ τ᾽ οἶνος xol 
$ κρᾶσις. Δῆλοι δ᾽ ὅτι πνευματώδης ὃ οἶνός ἐστιν ὃ 
35 ἀφρός" τὸ μὲν γὰρ ἔλαιον θερμὸν ὃν οὐ ποιεῖ ἀφρόν, ὃ 
δ᾽ οἶνος πολύν, καὶ μᾶλλον 6 μέλας τοῦ λευχοῦ,, ὅτι 
θερμότερος xai σωμχατωδέστερος.. — Kal διὰ τοῦτο ὅ τ’ 
οἶνος ἀφροδισιαστιχοὺς ἀπεργάζεται, χαὶ ὀρθῶς Διόνυ- 
σος χαὶ Ἀφροδίτη, λέγονται μετ᾽ ἀλλήλων εἶναι, καὶ 
40 οὗ μελαγχολιχοὶ οἱ πλεῖστοι λάγνοι εἰσίν" ὅ τε γὰρ 
ἀφροδισιασμὸς πνευματώδης. Σημεῖον δὲ τὸ αἰδοῖον, 
ὡς ἐκ μικροῦ ταχεῖαν ποιεῖται τὴν αὔξησιν διὰ τὸ ἐμ - 
φυτᾶσθαι. Καὶ ἔτι πρὶν δύνασθαι προΐεσθαι σπέρμα, 
Ὑἱν:ταί τις ἡδονὴ ἐπὶ παισὶν οὖσιν, ὅταν ἐγγὺς ὄντες 
4& τοῦ ἡύᾶν ξύωνται τὰ αἰδοῖα Bv ἀχολασίαν * γίνεται 
δὲ δῆλον διὰ τὸ πνεῦμα διεξιέναι διὰ τῶν πόρων, δι' 
ὧν ὕστερον τὸ ὑγρὸν φέρεται, f| τ᾽ ἔχχυσις τοῦ 
σπέρματος ἐν ταῖς ὁμιλίαις xal $j δῖψις ὑπὸ τοῦ πνεύ- 
μᾶτος ὠθοῦντος φανερὸν γίνεσθαι: ὥστε xal τῶν ἐδε- 
50 μάτων xal ποτῶν εὐλόγως ταῦτ᾽ ἐστὶν ἀφροδισια.-- 
στικά, ὅσα πνευματώδη τὸν περὶ τὰ αἰδοῖα ποιεῖ 
τόπον᾽ διὸ xol ὃ μέλας οἶνος οὐδενὸς ἧττον τοιούτους 
ἀπεργάζεται, οἷοι xal οἵ μελαγχολικοί, πνευματώδεις, 


ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΩΝ * A, α΄. 


(νϑ,κ51.} 


Intelligere autem licebit id varios reddere homines, si qvis 
animadvertat, ut paulatim bibentes immutet : ubi enitn 
vinum írigentes perque sobrietalem tacere solitos adcepit , 
paulo liberaliori quidem poculo sumptus loquaciores 605 
reddit; tum largiori potu eloquentes ac audaces; posthac 
vero ad agendum alacres ; majori adhuc copia bibitum con- 
tumeliosos , deinde furiosos ; permagna tandem enervat fa- 
tuosque reddit in modum eorum qui inde a pueritia morbo 
laborant corhitiali, aut qui vitiis ab atra bile oriundis 
admodum detinentur. Igitur ut homo unicus bibens et 
certa quadam vini mensura utens mores immutat, ita eliam 
sunt qui singulis morum generibus respondeant, homines 
aliqui : qualis enim iste vinolentus nunc est, talis alius 
quidam suapte natura est, hic quidem loquax, ille vero 
cominotus, alius tandem in lacrymas proclivis : nam tales 
viuum quoque nonnullos reddit : unde et Homerus cecinit : 


me victum Baccho lacrymas effundere dicunt : 


quippe misericordes interdum redduntur, alias efferi, alias 
tacilurni : sunt. enim qui rursus taceant, et maxime 
melancholicorum qui mente alienantur. Quin etiam ad 
amandum proclives reddit vinum : indicio est, quod saepe 
qui potat , vel ad osculandum eos adducitur quibus nemo 
sobrius dare osculum velit, vel prepter speciem, vel pro- 
pter etatem. Vinum itaque non per longum tempus insi- 
gnes reddit, sed per breve ; natura vero semper quousque 
vivit quis : alii namque audaces, alii taciturni, alii mise- 
ricordes, alii ignavi suapte natura fiunt, ita ut eamdem esse 
causam constet , cur tum vinum, tum natura uniuscujus- 
que mores fingat : omnia namque elaborant , dum calore 
dispensantur. Succus igitur et lemperamentum atrae 
bilis flatuosa sunt : quocirca el adfectus flatuosos praecor- 
diorumque morbos atrae bili medici tribuunt; sed vinum 
quoque facultate sua flatuosum est : quamobrem sane simi- 
lem et vinum sortitur naturam el temperamentum. Con- 
Stat autem vinum flatuosum esse e &puma : oleum enim, 
quamvis calidum, nihil spumat; vinum vero large, am- 
pliusque nigrum quam album, quia calidius et corpulen- 
tius est. Hinc quoque fit ut in venerem proclives reddat 
vinum meritoque Bacchus el Venus se invicem comitari 
dicantur et melancholici plerique libidinosi sint : concu- 
bitus enim et flatuosus est. Cujus indicium penis est, 
quippe qui cito ex parva in molem augescit insignem pro- 
pter inflationem. Alque praterea priusquam semen proji- 
cere queant, oritur voluptas quadam, pueri dum sunt, 
ubi jam puhi propinqui incontinenti ergo pudendum fri- 
cant : fit hoc nimirum , quia flatus per meatus transit, per 
quos postea humor fertur; et seminis quoque in concum- 
bendo effusionem projectionemque a spiritu impellente fieri 
perspicuum est , ita ut inter esculenta quoque ac potulepta 
merito ea libidinem moveant, qua regionem circa genita- 
lia flatu implent : ex quo fit etiam ut vinum nigrum ante 
quodvis aliud tales reddat, quales et melancholici sunt, 


(os^.) 
Δῆλοι δ᾽ εἰσὶν ἐπ᾽ ἐνίων’ σχληφροὶ γὰρ ol πλείους τῶν 
μελαγχολικῶν, xat αἱ φλέθες ἐξέγουσιν' τούτου δ᾽ αἵ-- 
τιον οὐ τὸ τοῦ αἵματος πλῆθος, ἀλλὰ τοῦ πνεύματος. 
Διότι δ᾽ οὐδὲ πάντες ol. μελαγχολικοὶ σχληφροί, οὐξὲ 
δ μέλανες, ἀλλ᾽ οἱ μᾶλλον χαταχώχιμοι, ἄλλος λόγος" 
περὶ οὗ δ᾽ ἐξ ἀρχῆς προειλόμεθα διεξελθεῖν, ὅτι ἐν τῇ 
φύσει εὐθὺς ὁ τοιοῦτος χυμὸς ὃ μελαγχολιχὸς χεράννυ-- 
ται" θερμοῦ γὰρ καὶ ψυχροῦ χρᾶσίς ἐστιν: dx. τούτων 
γὰρ τῶν δυοῖν ἢ φύσις συνέστηχεν * διὸ xal ἣ μέλαινα 
10 χολὴ x«l θερμότατον xoi ψυχρότατον γίνεται" τὸ 
γὰρ αὐτὸ πάσχειν πέφυχε ταῦτ᾽ ἄμφω, οἷον xal τὸ 
ὕδωρ ὃν ψυχρόν, ὅμως ἐὰν ἱκανῶς θερμανθῇ, οἷον τὸ 
ζέον, τῆς φλογὸς αὐτῆς θερμότερόν ἐστι, xal λίθος xal 
σίδηρος διάπυρα γενόμενα μᾶλλον θερμὰ γίνεται ἄν- 
I$ θραχος, ψυχρὰ ὄντα φύσει. Ἐἴρηται δὲ σαφέστερον 
περὶ τούτων ἐν τοῖς περὶ πυρός. Καὶ f χολὴ δ᾽ ἢ 
μέλαινα φύσει ψυχρὰ καὶ οὐχ ἐπιπολαίως οὖσα, ὅταν 
αὲν οὕτως ἔχη ὡς εἴρηται, ἐὰν ὑπερδάλλῃ ἐν τῷ σώκ 
ματι, ἀποπληξίας, ἢ νάρχας, ἢ ἀθυμίας ποιεῖ, 7) φόθους' 
20 ἐὰν δ᾽ ὑπερθερμανθῇ, τὰς μετ᾽ δῆς εὐθυμίας xal ἐχ- 
στάσεις xal ἐχζέσεις ἑλχῶν xat ἄλλα τοιαῦτα. Τοῖς 
μὲν οὖν πολλοῖς ἀπὸ τῆς χαθ᾽ ἡμέραν τροφῆς ἐγγινο-- 
μένη οὐδὲν τὸ ἦθος ποιεῖ διαφόρους, ἀλλὰ μόνον νό- 
σημά τι μελαγχολιχὸν ἀπειργάσατο" ὅσοις δ᾽ ἐν τῇ 
25 φύσει συνέστη χρᾶσις τοιαύτη, εὐθὺς οὗτοι τὰ ἤθη γί- 
νονται παντοδαποί, ἄλλος xav' ἄλλην χρᾶσιν, οἷον 
ὅσοις μὲν πολλὴ καὶ ψυχρὰ ἐνυπάρχει, νωϑροὶ xol 
μωροί, ὅσοις δὲ λίαν πολλὴ xal θερμή, μανιχοὶ xal 
εὐφυεῖς xai ἐρωτιχοὶ xal εὐχίνητοι πρὸς τοὺς θυμοὺς 
80 καὶ τὰς ἐπιθυμίας, ἔνιοι δὲ xat λάλοι μᾶλλον. Πολλοὶ 
δὲ καὶ διὰ τὸ ἐγγὺς εἶναι τοῦ νοεροῦ τόπου τὴν θερμό- 
τητα ταύτην νοσήμασιν ἁλίσχονται μανιχοῖς, 7| ἐνθου- 
σιαστικοῖς, ὅθεν Σίδυλλαι xal Βάχιδες καὶ οἱ ἔνθεοι 
γίνονται πάντες, ὅταν μὴ νοσήματι γένωνται. ἀλλὰ 
80 φυσιχῇ χράσει. Μαραχὸς δ᾽ ὁ Συραχούσιος καὶ ἀμεί- 
νων ἦν ποιητής, ὅτ᾽ ἐχσταίη. 
τὴν ἄγαν θερμότητα πρὸς τὸ μέσον, οὗτοι μελαγχολι-- 
xot μέν εἶσι, φρονιμώτεροι δέ, καὶ ἧττον μὲν ἔχτοποι, 
πρὸς πολλὰ δὲ διαφέροντες τῶν ἄλλων, οἱ μὲν πρὸς 
40 παιδείαν, οἱ δὲ πρὸς τέχνας, ol δὲ πρὸς πολιτείαν. 
Πολλὴν δὲ xa εἰς τοὺς χινδύνους ποιεῖ διαφορὰν fj 
τοιαύτη ἕξις τοῦ ἐνίοτε ἀνωμάλους εἶναι μὲν τοῖς φό- 
όοις πολλοὺς τῶν ἀνδρῶν * ὡς γὰρ ἂν τύχωσι τὸ σῶμα 
ἔχοντες πρὸς τὴν τοιαύτην χρᾶσιν, διαφέρουσιν αὐτοὶ 
45 αὑτῶν * ἢ δὲ μελαγχολιχὴ χρᾶσις, ὥσπερ xat ἐν ταὶς 
γόσοις ἀνωμάλους ποιεῖ, οὕτω xal αὐτὴ ἀνώμαλος 
ἐστιν" ὁτὲ μὲν γὰρ ψυχρά ἐστιν ὥσπερ ὕδωρ, ὁτὲ δὲ 
θερμή" ὥστε φοδερόν τι ὅταν εἰσαγγελθῇ, ἐὰν μὲν 
ψυχροτέρας οὔσης τῆς χράσεως τύχη ; δειλὸν ποιεῖ" 
(o προωδοπεποίηχε γὰρ τῷ φόδῳ, καὶ ὁ φόδος χαταψύ- 
γει (δηλοῦσι δ᾽ οἱ περίφοθοι" τρέμουσι γάρ)" ἐὰν 
δὲ μᾶλλον θερμή, εἰς τὸ μέτριον χατέστησεν 6 φόδος, 
καὶ ἐν αὐτῷ xal ἀπαθῆ. Ὁμοίως δὲ xxl πρὸς τὰς 
xa0' ἡμέραν ἀθυμίας: πολλάκις γὰρ οὕτως ἔχομεν 


PROBLEMATUM "*, SECT. XXX, 1. 


“Ὅσοις δ᾽ àv ἐπανθῇ. 


267 


8 
flatulentos nimirum. Id quod in nonnullis patescit : melan- 
cholici enlm magna ex parle macilenti sunt venaque tur- 
gent : cujus causa est non sanguinis, sed flatus copia. Sed 
cur non omnes melancholici nec macilenti, nec nigri sint, 
sed ii tantum qui amplius delinentur, alius sermo est; nunc 
de eo quod principio pertractandum elegimus, [dicendum 
est] : humorem nempe hujusmodi melancholicum protinus 
naturse admisceri, quippe qui e calido e£ frigido confla- 
lus est : nam ex hisce duobus natura constitit : quam- 
obrem atra etiam bilis et calidissima et frigidissima 
fit : eadem namque res istheec ambo suapte nalura pa- 
titur, ul etiam aqua, tametsi frigida sit, (amen, si salis 
concalfacta fuerit, velut qua (fervet, calidior quam 
flamma ipsa fit, ilemque lapis et ferrum ubi incanduerunt, 
carbone calidiora evadunt, etiamsi natura írigida sint , 
Sed de his dictum planius est ubi de igni loquebamur. Atra 
autem bilis, qua natura frigida est, idque non superficie 
tenus, quando ita quidem sese habet ut dictum jam est, si 
modum in corpore excedat, morbos adlonitos, aut torpores, 
aut anime dejectiones, aut timores parit ; sin vero admodum 
incaluerit, hilaritatres cum cantu et mentis alienationes et 
ulcerum eruptiones et alia hujusmodi.  Plerisque igitur e 
viclu quotidiano redundans mores varios nequaquam con- 
ciliat, sed morbum quemdam melancholicum tantummodo 
creal ; at quorumcumque in natura fale temperamentum 
constiterit , mox hi multifarios adsciscupt mores, alius pro 
alio temperamento, exempli gratia quibuscumque quidem 
multa et frigida inest, hi torpidi fiunt et fatui; quibus- 
cumque vero permulta el calida, ii furiosi, ingenui , in 
amorem proclives, et ira cupidineque facile permoventur; 
nonnulli etiam loquaces potius fiunt. Multi eliam propter- 
ea quod ille calor sedi mentis vicinus est, morbis ca- 
piuntur furiosis, vel qui numinis inflatui tribuuntur : unde 
Sibylle et Bacides el omnes numinis adflatu perciti oriun- 
tur , ubi non morbo, sed naturali temperamento tales facti 
sunt.  Maracus aulem; civis Syracusanus, vel poeta 
praestantior erat, quotiescumque menle alienabatur. At 
quibuscumque propler vehementem calorem medium 
versus effloruerit, ii melancholici quidem sunt , sed pru- 
dentiores et insoliti quidem minus, sed multis in rebus ce- 
teris praestantiores, alii quidem in studiis literarum, alii 
vero in artibus, alii landem in republica administranda. 
Magnum etiam ad subeunda pericula discrimen hujusmodi 
habitus adfert, quatenus multi viri interdum metu inzequa- 
liter perinoventur : prout enim forte hujusmodi terpera- 
menti rationese habuerit corpus eorum, a se ipsi differunt : 
temperamentum enim melancholicum quemadmodum in 
morbis inzequales reddit, ita eL ipsum inzquabile est, quippe 
quod alias quidem frigidum iu modum aque, alias vero 
calidum est, ita ut ubi formidolosum quidquam denuntia- 
lum est, si temperamentum forte frigidius habuerit, ignavum 
reddit : jam enim metui aditum patefecit , et metus refri- 
gerat, ut ex iis consfat qui metu perculsi sunt : tremunt 
enim ; sed si calidum potius est, metus ad mediocrilalem 
reducit, alque ipsius metus tempore intrepidum reddit. 
Similiter se habet etiam, quod ad quolidianas anime de- 
jectiones adtinet : ssepenumero enim ita dispositi sumus ut 


268 


ὥστε λυπεῖσθαι, ἐφ᾽ ὅτῳ δέ, οὐχ ἂν ἔχοιμεν εἰπεῖν" 
δτὲ δ᾽ εὐθύμως, ἐφ’ ᾧ δ᾽, οὗ δῆλον. Τὰ δὴ τοιαῦτα 
πάθη xal τὰ παλαιὰ λεχθέντα χατὰ μέν τι μιχρὸν πᾶσι 
γίνεται" πᾶσι γὰρ μέμιχταί τι τῆς δυνάμεως " ὅσοις δ᾽ 
Φ εἷς βάθος, οὗτοι δ᾽ ἤδη ποιοί τινές εἶσι τὰ ἤθη" ὥσπερ 
γὰρ τὸ εἶδος ἕτεροι γίνονται οὐ τῷ πρόσωπον ἔχειν, 
ἀλλὰ τῷ ποιόν τι τὸ πρόσωπον, οἱ μὲν καλόν, οἵ δ᾽ 
αἰσχρόν, οἱ δὲ μηθὲν ἔχοντες περιττόν, οὗτοι δὲ μέσοι 
τὴν φύσιν, οὕτω x«l ol μὲν μιχρὰ μετέχοντες τῆς 
(0 τοιαύτης χράσεως μέσοι εἰσίν, οἱ δὲ πλήθους ἤϑη ἀνό- 
μοιοι τοῖς πολλοῖς " ἐὰν μὲν γὰρ σφόδρα καταχορὴς 
ἦ f ἕξις, μελαγχολικοί εἰσι λίαν" ἐὰν δέ πως χραθῶσι, 
περιττοί, 'Ῥέπουσι δ᾽, ἂν ἀμελῶσιν, ἐπὶ τὰ μελαγχο-- 
λιχὰ νοσήματα, ἄλλοι περὶ ἄλλο μέρος τοῦ σώματος, 
(b xal τοῖς μὲν ἐπιληπτιχὰ ἀποσημαίνει, τοῖς δ᾽ ἀπο- 
πληχτιχά, ἄλλοις δ᾽ ἀθυμίαι ἰσχυραί, 1) φόδοι, τοῖς δὲ 
θάρρη λίαν, οἷον καὶ Ἀρχελάῳ συνέθαινε τῷ Μαχεδο- 
vac βασιλεῖ. Αἴτιον δὲ τῆς τοιαύτης δυνάμεως ἣ 
χρᾶσις, ὅπως ἂν ἔχη ψύξεώς τε xal θερμότητος " ψυ- 
20 χροτέρα μὲν γὰρ οὖσα τοῦ καιροῦ δυσθυμίας ποιεῖ 
ἀλόγους" διὸ αἵ τ᾽ ἀγχόναι μάλιστα τοῖς νέοις, ἐνίοτε 
δὲ xxl πρεσθυτέροι.. Πολλοὶ δὲ xol μετὰ τὰς μέθας 
διαφθείρουσιν ἑαυτούς. "Evtot δὲ τῶν μελαγχολιχῶν 
ἐχ τῶν πότων ἀθύμως διάγουσιν" σδέννυσι γὰρ ἣ τοῦ 
25 οἴνου θερμότης τὸν φυσικὴν θερμότητα. Τὸ δὲ θερμὸν 
τὸ περὶ τὸν τόπον ᾧ φρονοῦμεν χαὶ ἐλπίζομεν, ποιεῖ 
εὐθύμους, καὶ διὰ τοῦτο πρὸς τὸ πίνειν εἰς μέθην 
πάντες ἔχουσι προθύμως, ὅτι πάντας ὃ οἶνος ὃ πολὺς 
εὐέλπιδας ποιεῖ, χαθάπερ fj νεότης τοὺς παῖδας" τὸ μὲ 
39 γὰρ γῆρας δύσελπί ἐστιν, ἡ δὲ νεότης ἐλπίδος πλήρης. 
Εἰσὶ δέ τινες ὀλίγοι obo πίνοντας δυσθυμίαι λαμόά- 
νουσι, διὰ τὴν αὐτὴν αἰτίαν δι᾿ ἣν καὶ μετὰ τοὺς πό- 
τους ἐνίους. Ὅσοις uiv οὖν μαραινομένου τοῦ θερμοῦ 
αἱ ἀθυμίαι γίνονται, μᾶλλον ἀπάγχονται" διὸ xat οἱ 
ab νέοι ἣ καὶ οἱ πρεσθῦται μᾶλλον ἀπάγχονται᾽ τὸ μὲν 
γὰρ γῆρας μαραίνει τὸ θερμόν, τῶν δὲ τὸ πάθος φυσι- 
xbv ὃν xai αὐτὸ τὸ μαραινόμενον θερμόν " ὅσοις δὲ 
σθεννυμένου, ἐξαίφνης οἱ πλεῖστοι διαχρῶνται ἕαυ- 
τούς, ὥστε θαυμάζειν πάντας διὰ τὸ μηθὲν ποιῆσαι 
4o σημεῖον πρότερον. ἩΨυχροτέρα μὲν οὖν γινομένη f, 
χρᾶσις ἣ ἀπὸ τῆς μελαίνης χολῆς, ὥσπερ εἴρηται, 
ποιεῖ ἀθυμίας παντοδαπάς, θερμοτέρα δ᾽ οὖσα εὖθυ- 
μίας διὸ xal οἵ μὲν παῖδες εὐθυμότεροι, οἱ δὲ γέρον- 
τες δυσθυμότεροι" οἱ μὲν γὰρ θερμοί, οἱ δὲ ψυχροί" 
45 τὸ γὰρ γῆρας χατάψυξίς τις. Συμθαίνει δὲ σόέννυσθαι 
ἐξαίφνης ὑπό τε τῶν ἐχτὸς αἰτιῶν, ὡς χαὶ παρὰ φύσιν 
τὰ πυρωθέντα, οἷον ἄνθρακα ὕδατος ἐπιχυθέντος " διὸ 
καὶ ἐκ μέθης ἕνιοι ἑαυτοὺς διαχρῶνται" ἢ γὰρ ἀπὸ 
τοῦ οἴνου θερμότης ἐπείσαχτός ἐστιν, ἧς σδεννυμένης 
80 συμβαίνει τὸ πάθος. Καὶ μετὰ τὰ ἀφροδίσια οἵ 
πλεῖστοι ἀθυμότεροι γίνονται, ὅσοι δὲ περίττωμα 
πολὺ προΐενται μετὰ τοῦ σπέρματος, οὗτοι εὐθυμότε- 
pot χουφίζονται γὰρ περιττώματός τε καὶ πνεύματος 
χαὶ θερμοῦ ὑπερθολῆς" ἐχεῖνοι δ᾽ ἀθυμότεροι πολ- 


ΠΡΟΒΛΗΜΆΤΩΝ " A, α΄. 


PAIS DLDLDDNUDDEEDDDDMUDDUEA—EAEEEEA8HGEERNELESMRRRMEE S C I KC 


(954,955.) 


contristemur, sed qua de causa , dicere non possimus ; alias 
conira ut hilares simus, sed quamobrem, non constet. 
Adfectus igitur hujusmodi, itemque illi quos supra memo- 
ravimus, parva quadam proportione consistunt in omnibus 
omnes enim aliquid illius facultatis sibi admislum babent ; 
sed quibuscumque ad fundum usque admistum est, ii jam 
morum qualitate quadam insignes sunt : ut enim specie 
varii fimus, non quod faciem habemus, sed quia faciem 
certa quadam qualitate preeditam , alii quidem pulchram , 
alii vero turpem , et qui nihil eximii habent, ii media sunt 
natura , sic etiam qui leviter quidem hujusmodi tempera- 
mentum participant, ji medium tenent, magne vero copie 
participes jam dissimiles multitudini sunt : nam si perquam 
merus habitus sit, melancholici admodum sunt ; sin autem 
quemdam in modum temperati sint, insignes. Hi tamen 


* si parum sibi consulant, in morbos ab atra bile oriundos 


vergunt, alii parte alia sui corporis, atque apud alios 
quidem morbus comitialis signum sui dat, apud alios 
vero adtonitus, apud alios anima dejectiones validae, 
aut timores, apud alios tandem audacia permagna : quod 
etiam Archelao regi Macedoniae usu eveniebat. Causa 
vero hujusmodi facultatis temperamentum est, prout re- 
frigerationis et caliditatis ergo se habuerit : nam si ultra 
modum frigidum sit , animi dejecliones creat ratione ca- 
rentes : quapropter et suspendia maxime quidem apud 
juvenes, interdum tamen et apud etate provectiores ob- 
currunt. Multi etiam post ebrietatem sese inLerimunt. 
Nonnulli vero ex melancholicis post compotationes dejecto 
sunt animo : calor enim naturalis a calore vini exslingui- 
tur. Calor autem, qui eam detinet sedem qua et sapi- 
mus et speramus, facit ut hilares simus, atque hac de 
causa omnes utad vinolentiam usque potent, prompto animo 
dispositi sunt, quia omnes spe bona vini copia adficit, 
quemadmodum juventus pueros : senectus enim desperare 
&olet, juventus vero spe plena est. Sunt autem pauci qui- 
dam qui inter potandum animum dejiciant eadem de causa, 
cur etiam post potum nonnulli dejiciant. Quibuscumque 
igilur calore emarcescente fiunt animi dejectiones , ii sibi 
laqueo potius gulam frangunt : quare et juvenes, vel etiam 
genes, laqueo potius se interimunt : senectus enim calorem 
marcescere facit, illorum vero adfectus secundum natu- 
ram est, et ipsum quod marcescit, calidum est ; quibus autem 
caloris exstinctione animus dejicitur, ii plerumque repente 
sibi manus inferunt, ita ut omnes mirentur, quoniam antea 
nullum siguum dederant. Ubi igitur temperamentum ab 
alra bile oriundum frigidius fit, varias, ut dictum est, animi 
dejectiones gignit; ubi vero calidius, hilarilates : quocirca 
et pueri quidem lzetiores , senes vero (ristiores sunt: illi enim 
calidi, hi vero frigidi sunt, quippe quum refrigeratio qua. 
dam sit senectus. Adcidit vero ut calor subito causis quoque 
externis exstinguatur, quemadmodum et praeter naturam 
rebus candentibus evenit, ceu carboni aqua superinfusa : 
unde fit etiam ut post ehrietatem nonnulli sibi ipsi manus 
inferant : calor enim ex vino provenjens adventilius est : 
quo exstincto supervenit adfectus. Et post coitum quoque 
animum plerique plus minusve dejiciunt : qui vero copiam 
excrementi cum semine projiciunt, ii hilariores evadunt, 
quippe quum excremento et flatu atque calore nimio levan- 


(955.) 


λάκις" χαταψύχονται γὰρ ἀφροδισιάσαντες διὰ τὸ τῶν 
ἱκανῶν τι ἀφαιρεθῆναι, Δηλοῖ δὲ τοῦτο τὸ μὴ πολλὴν τὴν 
ἀπορροὴν γεγονέναι. Ὡς οὖν ἐν κεφαλαίῳ εἰπεῖν, διὰ 
μὲν τὸ ἀνώμαλον εἶναι τὴν δύναμιν τῆς μελαίνης χο- 
5 λῇς ἀνώμαλοί εἶσιν οἱ μελαγχολιχοί’ xal γὰρ ψυχρὰ 
σφόδρα γίνεται χαὶ θερμή᾽ διὰ δὲ τὸ ἠθοποιὸς εἶναι (ἠθο- 
ποιὸν γὰρ τὸ θερμὸν χαὶ ψυχρὸν μάλιστα τῶν ἐν ἡμῖν 
ἐστιν), ὥσπερ ὃ οἶνος πλείων χαὶ ἐλάττων χεραννύμενος 
τῷ σώματι, ποιεῖ τὸ ἦθος ποιούς τινας ἡμᾶς " ἄμφω 
10 δὲ πνευματιχά, xat 6 οἶνος καὶ fj μέλαινα χολή. ᾿Επεὶ 
δ᾽ ἔστι xal εὔκρατον εἶναι τὴν ἀνωμαλίαν xal καλῶς 
πως ἔχειν, καὶ ὅπου δεῖ θερμοτέραν εἶναι τὴν διάθε- 
σιν xal πάλιν ψυχράν, ἢ τοὐναντίον διὰ τὸ ὑπερθολὴν 
ἔχειν, περιττοὶ μέν εἶσι πάντες οἱ μελαγχολιχοί, οὐ 


16 διὰ νόσον, ἀλλὰ διὰ φύσιν. 


4. Διὰ τί xax! ἐνίας μὲν τῶν ἐπιστημῶν ἕξιν ἔχειν 
λέγομεν, xav ἐνίας δ᾽ οὔ; Ἢ καθ᾽ ὅσας εὑρετιχοί ἐσμεν, 
ἕξιν ἔχειν λεγόμεθα ; τὸ γὰρ εὑρίσκειν ἀφ᾽ ἕξεως. 


3.Διὰ τί τῶν ζῴων 6 ἄνθρωπος φρονιμώτατον ; Πότε- 

30 ρὸν ὅτι μιχροχεφαλώτατον κατὰ λόγον τοῦ σώματος ; Ἦ 

ὅτι ἀνωμάλως ἐλάχιστον ; διὰ γὰρ τοῦτο xa μιχροχέφα- 

λον, καὶ αὐτῶν οἵ τοιοῦτοι μᾶλλον τῶν μεγαλοκεφάλων 
φρονιμώτεροι, 


4. Διὰ τί δοκεῖ ἡμῖν πλείων εἶναι ἢ δδός, ὅταν μὴ εἰ- 
25 δότες πόση τίς ἐστι, βαδίζωμεν, μᾶλλον 7j ὅταν εἰδότες, 
ἐὰν τὰ ἄλλα ὁμοίως τύχωμεν ἔχοντες : Ἦ ὅτι τὸ εἰδέναι 
πόση ἐστὶν εἰδέναι τὸν ἀριθμόν ; τὸ γὰρ ἄπειρον xal 
ἀναρίθμητον ταὐτόν, χαὶ πλέον ἀεὶ τὸ ἄπειρον τοῦ ὧρι- 
σμένους. “Ὥσπερ οὖν εἰ ἤδει ὅτι τοσήδε ἐστί, πεπε- 
80 ρασμένην αὐτὴν ἀνάγχη εἶναι, οὕτως εἰ μὴ οἶδε πόση 
τίς ἐστιν, ὡς ἀντιστρέφοντος παραλογίζεται ἣ ψυχή, 
xai φαίνεται αὕτη εἶναι ἄπειρος, ἐπεὶ τὸ ποσὸν ὡρι- 
σμένον ἐστὶ χαὶ τὸ ὡρισμένον ποσόν. “Ὅταν τοίνυν 
μὴ φαίνηται ὡρισμένον, ὥσπερ ἄπειρον δόξει εἶναι, διὰ 
86 τὸ τὸ πεφυχὸς ὡρίσθαι, ἂν μὴ ἦ ὡρισμένον, ἄπειρον 
εἶναι. Καὶ τὸ φαινόμενον μὴ ὡρίσθαι φαίνεσθαι ἀνάγ- 
χη πὼς ἀπέραντον. 


5. At τί πρεσβύτεροι μὲν γινόμενοι μᾶλλον νοῦν Éyo- 

μεν, νεώτεροι δ᾽ ὄντες θᾶττον μανθάνομεν; Ἦ ὅτι ὃ 
40 θεὸς ὄργανα ἐν ἑαυτοῖς ἡμῖν δέδωχε δύο, ἐν οἷς χρησό- 
μεθα τοῖς ἐκτὸς ὀργάνοις, σώματι μὲν χεῖρα, ψυχῇ δὲ 
νοῦν; ἔστι γὰρ χαὶ ὃ νοῦς τῶν φύσει ἐν ἡμῖν ὥσπερ 
ὄργανον ὁπάρχων" αἱ δ᾽ ἄλλαι ἐπιστῆμαι xol τέχναι 
τῶν ὕφ᾽ ἡμῶν ποιητῶν εἶσιν, ὁ δὲ νοῦς τῶν φύσει. 
4& Καθάπερ οὖν τῇ χειρὶ οὖχ εὐθὺς γενόμενοι χρώμεθα 
βέλτιστα, ἀλλ᾽ ὅταν ἣ φύσις αὐτὴν ἐπιτελέση, ( προῖ- 
οὐσης γὰρ τῆς ἡλιχίας ἡ χεὶρ μάλιστα δύναται ἀποτε- 
λεῖν τὸ ἑαυτῆς ἔργον), τὸν αὐτὸν τρόπον χαὶ ὃ νοῦς 
τῶν φύσει οὐχ εὐθύς, ἀλλ᾽ ἐπὶ γήρως ἡμῖν μάλιστα πα- 


&o ραγίνεται xal τότε ἀποτελεῖται μάλιστα, ἂν μὴ 6nd τι- 


νος πηρωθῇ, καθάπερ χαὶ τὰ ἄλλα τὰ φύσει ὑπάρχοντα" 


PROBLEMATUM ἡ, SECT. XXX, 2-5. 


p Ó— MÀ ————————————————— ÁÀÁ e 7 11i Gui NA!SLH] 
Ln 


209 


tur ; illi vero tristiores seepe redduntur : coitu enim refrige- 
rantur, eo quod de elementis utilibus aliquid subtrahitur ; 
id quod effluvii paucitate probatur. Ut igitur summam di- 
ctorum colligamus, melanchlolici inzequales propterea sunt ,. 
quia vis atre bilis ineequalis est, quippe qua vehementer 
tum frigida, tum calida redditur ; quoniam autem obtinet 
vim morum instituendorum ( mores enim calidum condit 
et frigidum omnium maxime qua nostro corpore conti- 
nentur), idcirco nos morum qualitate adficit quadam, ceu 
vinum, prout majori minorive copia corpori admiscetur; 
flatuosa autem sunt ambo, el vinum, et atra bilis. Quum- 
que fieri etiam possit ut inzequalitas bene temperata sit et 
recte aliquatenus sese habeat, cum ubi calidior , tum ubt 
frigida requiritur rerum conditio, aut ubi contra, quia 
nimia jam habetur copia, melancbolici omnes quidem in- 
signes sunt, non propter morbum, sed propter naturam. 


2. Cur erga alias quidem scientias habitudinem habere 
nos dicimus, erga alias vero non? An erga eas tantum, in 
quibus inveniendi facultate pollemus? inventio enim ex 
habitu est. 


3. Cur omnium animantium bomo prudentissimus est? 
Utrum quía capite minimo est sui corporis pro portio- 
ne? An quia inaequaliter minimum est? ob id enim ipsum 
eapite quoque parvo praeditus est, et inter homines ipsos 
qui hujusmodi sunt, prudentiores sunt quam qui magno. 


4. Cur iter nobis longius tum esse videtur, ubi ignari 
quantum sit, ambulamus, quam ubi gnari , dummodo rebus 
ceteris eodem modo habeamus? An quod nosse quantum 
sit, nosse ejus numerum est ? indeterminatum enim et in- 
numerabile idem sunt, ac indeterminatum semper plus 
quam determinatum est. Ergo quemadmodum, si novisset 
aliquis tantum id esse, finitum id esse necesse esset, sic 
etiam si ignoret quantum sit, quasi reciprocetur, perperam 
ratiocinatur anima, infinitumque esse videtur iter, quia 
quantitas finitum est, et finitum quantitas. Ubi ergo ter- 
minatum non esse videtur, velut infinitum esse videbitur, 
quoniam quodcumque natura sua determinari potest , id ,. 
si determinatum non sit , infinitum est. Atque id quoque 
infinitum quodammodo videri necesse est quod termina- 
tum esse non videtur. 


5. Cur senescentes quidem amplius mente valemus, ju- 
niores vero dum sumus, ocius discimus? An quia deus. 
instrumenta nobis ipsis duo inseruit, quorum opera instru- 
mentis externis uti valeremus, manum quidem corpori, 
animo vero mentem? est enim mens quoque rebus quse 
natura nobis quasi instrumentum ipsunt, adnumeranda; 
at cetere scientie artesque nostra opera sunt; mens. 
vero ad res naturales pertinet. Ut igitur manu non 
statim inde ab ortu optime utimur, sed ubi eam na- 
tura perfecit (procedente namque state manus suum 
opus maxime absolvere potest), ita etiam mens, quae 
ad res naturales pertinet, non protinus, sed in senectute. 
maxime nobis subvenit, atque func potissimum perfi- 
citur, nisi casum aliquo mutiletur, quemadmodum ceteree 


410 


ὕστερον δὲ τῆς τῶν χειρῶν δυνάμεως ὃ νοῦς παρα- 
γίνεται ἡμῖν, ὅτι xal τὰ τοῦ νοῦ ὄργανά ἐστι τῶν 17. 
χειρός" ἔστι γὰρ νοῦ μὲν ὄργανον ἐπιστήμη ( τούτῳ 
γάρ ἐστι χρήσιμος, καθάπερ αὐλοὶ αὐλητῇ), χειρῶν 

ὁ δὲ πολλὰ τῶν φύσει ὄντων’ f; δὲ φύσις αὐτή τ᾽ ἐπιστή- 
μῆς πρότερον, χαὶ τὰ ὑπ᾽ αὐτῆς γινόμενα, ὯΩν δὲ τὰ 
ὄργανα πρότερα, χαὶ τὰς δυνάμεις πρότερον εἰχὸς ἐγ- 
γίνεσθαι ἡμῖν τούτοις γὰρ χρώμενοι ἕξιν λαμδάνομεν, 
καὶ ἔχει ὁμοίως τὸ ἑκάστου ὄργανον πρὸς αὐτό, xoi 

10 ἀνάπαλιν, ὡς τὰ ὄργανα πρὸς ἄλληλα, οὕτω τὰ ὄργανα 
πρὸς ard. Ὁ μὲν οὖν νοῦς διὰ ταύτην τὴν αἰτίαν 
πρεσθυτέροις οὖσιν ἡμῖν μᾶλλον ἐγγίνεται’ μανθάνομεν 
δὲ θᾶττον νεώτεροι ὄντες διὰ τὸ μηδέν πω ἐπίστασθαι" 
ὅταν δ᾽ ἐπιστώμεθα, οὐχέτι ὁμοίως δυνάμεθα, δυνά- 

I5 μεθα δ᾽ ἔγεσθαι, χαθάπερ xai μνημονεύομεν μᾶλλον 
οἷς ἂν ἕωθεν πρῶτον ἐντυγχάνωμεν, ἔπειτα προϊούσης 
τῆς ἡμέρας οὐχέτι ὁμοίως διὰ τὸ πολλοῖς ἐντετυχη- 
χέναι. 


6. Διὰ τί ἀνθρώπῳ πειστέον μῦλλον ἢ ἄλλῳ ζῴῳ; 
20 Πότερον ὥσπερ Πλάτων Νεοκλεῖ ἀπεχρίνατο, ὅτι ἀρι- 
ΓΝ ’ * "- ^ Lj 4 4 
θμεῖν μόνον ἐπίσταται τῶν ἄλλων ζῴων ; Ἦ ὅτι θεοὺς 
νοιίζει μόνον ; Ἦ ὅτι μιμητικώτατον ; μανθάνειν γὰρ 
δύναται διὰ τοῦτο. 


7. Διὰ τί οὐ χαίρομεν θεώμενοι, οὐδ᾽ ἐλπίζοντες ὅτι 
25 τὸ τρίγωνον δύο ὀρθαῖς ἴσας ἔχει τὰς ἐντὸς γωνίας, οὐδὲ 
τῶν ἄλλων τῶν τοιούτων οὐθέν, εἰ μὴ τῇ θεωρίᾳ, αὔτη 
δ᾽ ὁμοίως ἐστὶν ἡδεῖα x&v εἰ τρισὶν ὀρθαῖς, ἢ πλείοσιν 
ἴσας ἔσχεν, ἀλλ᾽ ὅτι Ὀλυμπίᾳ ἐνικχῶμεν, xal περὶ τῆς 
ναυμαχίας τῆς ἐν Σαλαμῖνι χαίρομεν, χαὶ μεμνγτμένοι 
80 χαὶ ἐλπίζοντες τοιαῦτα, ἀλλ᾽ οὐ τἀναντία τοῖς τοιούτοις ; 
Ἦ ὅτι ἐπὶ μὲν τοῖς τοιούτοις γαίρομεν ὡς γενομένοις, 7, 
οὖσιν, ἐπὶ δὲ τοῖς χατὰ φύσιν ὡς χατὰ ἀλήθειαν θεωρίας 
ἧδονήν, ὡς ἔχει, μόνην ἥμιν ποιεῖν, τὰς δὲ πράξεις 
τὴν ἀπὸ τῶν συμδαινόντων ἀπ᾽ αὐτῶν; Ἀνομοίων οὖν 
-36 οὐσῶν τῶν πράξεων, καὶ τὰ ἀποβαίνοντα ἀπ᾽ αὐτῶν 
γίνεται τὰ μὲν λυπηρά, τὰ δ᾽ ἡδέα" φεύγομεν δὲ xai 
διώκομεν xa0' fi2oviy καὶ λύπην ἅπαντα. 


8. Διὰ τί μέχρι δγείας πραγματεύονται οἱ ἰατροί ; 
ἰσχναίνει γάρ, εἶτα ἐχ τούτου ξηραίνει, εἶτα ὑγείαν 
ἐποίησεν, εἶτα ἐνταῦθα ἔστη. Πότερον οὐχ ἔστι δυνατὸν 
ἐχ τούτου γενέσθαι ἄλλο ; Ἦ εἰ δυνατόν, ἄλλης ἐπιστύ- 
μης, xat ἔσται ὅ τις ἐξ ὑγείας ποιήσει ἄλλο τι; Εἰ δὴ 
γίνεται ἐκ τῶν ἐναντίων καὶ τῶν μεταξύ, δῆλον ὅτι dp- 
ρωστεῖ, ἢ ξηρότερος, 7| δγρότερος, ἥ τι τοιοῦτον. Ποιεῖ 
δὴ ἐχ ψύχους ἧττον σφόδρα, xai τέλεον ὡδὶ θερμὸν καὶ 
ὡδὶ ξηρόν, ἢ δγρὸν μεταδαῖνον ἐκ τῶν ἐναντίων, ἦ με- 
vato, ἕως ἂν ἔλθη εἰς τὸ οὕτως ἔχειν, ὃ ἦν τοῦ ὑγιαίνειν, 
ἔχ τε τούτου οὗ πέφυχεν ἄλλο τι ὃν ἢ τὸ μεταξύ. Δύνα-- 
ται μὲν οὖν ποιῆσαι ὃ ἔχων’ ὡς γὰρ ἦλθεν, ἀναλῦσαι δύ- 
δ0 ναται xal ἀπελθεῖν" οὐ μὴν f| γε τέχνη τούτου ἐστίν 

ἀεὶ γὰρ βέλτιον ὥστε οὐδ᾽ ἄλλη, οὔτ᾽ αὐτὴ ποιήσει 

ἐξ ὑγείας ἄλλο τι" οὐθὲν γὰρ ἐγίνετο ἢ τὸ ἐναντίον τού- 


4 


eo 


4 


ΠΡΟΒΛΗΜΆΤΩΝ" A, c-»'. 


(955, 956.) 


quoque res quie natura nobis insunt; mens vera posterior 
quam manuum facultas nobis adcedit, quoniam instru- 
menta etiam mentis posteriora sunt quam manuum instru- 
menta: est enim mentis instrumentum scientia (menti 
namque oltilis scientia est, ut tibicini tibia), manuum 
vero instrumenta res mullze earum quee natura exstant ; 
atqui tum natura ipsa, tum res omnes quas facit, scientia 
anteriores sunt. Quarum autem rerum inslrumenta ante- 
riora sunt, harum facultates quoque prius nobis supervenire 
congruum est : his enim utentes habitum adqnirimus, atque 
eadem est ratio uniuscujusquerei instrumenti ad rem ipsam, 
itemque ratione inversa , quz ratio intercedit inter instru- 
menta sibi invicem comparata, eadem etiam inter instru- 
men(a et res ipsas. Mens igitur ea de causa nobis senioribus 
potius supervenit, discimus autem ocius juniores dum su- 
mus, quia nihil adhuc scimus ; ubi vero scimus, non zeque 
bene amplius discere possumus, verum rebus insistere 
valemus, quomodo etiam meminisse melius ea valemus 
quibuscumque mane primum incidimus, deinde procedente 
die non amplius seque bene , quoniam multie rebus obcu- 
currimus. 


6. Cur homini potius quam cuiquam ex ceterig animan- 
tibus credendum est? Utrum, ut Plato Neocli respondit , 
quia solus inter reliquas animantes novit numerare? An 
quia solus deos exstare putat? An quis omnium maxime 
vim obtinel imitandi? hinc enim discere potest. 


7. Cur non deleclamur videntes, vel sperantes triangulum 
duobus rectis pares angulos internos vel habere, vel babi- 
lurum esse, neque ulla alia re generis ejusdem, nisi contem- 
plationis ergo; heec tamen aeque jucunda est, etiamsi tribus 
rectis, aut etiam pluribus pares angulos haberet ; sed tunc 
delectamur, quum aut ludis Olympiz nos vicisse, aut pu- 
gnam navalem apud Salamina meminimus, aut tale qnid 
futurum speramus, non vero ubi his contraria? An quo- 
niam hisce rebus quidem delectamur, quod vel fuerunt, vel 
sunt, res vero naturales, utpote res verse, contemplationis 
trantammodo gaudium, quod ita sese habent, nobis praestant ; 
sed res gestae gaudium abeventis eorum proveniens ? Quum 
igitur res gestce dissimiles sint, eventa qnoque earum modo 
quidem tristia, modo vero lzea veniunt ; omnia autem 1z- 
titia tristitieve ratione aut vitamus, aut persequimur. 


8. Cur medici ad sanitatem usque lantummodo suam ope- 
ram preestant ? emaciat enim, deinde posthac siccat, tum 
sanitatem praestat, posthac ibi sistitur? Utrum fieri non pot- 
est ut ex sanilate aliud quidquam fiat? An si quid fieri pos- 
sit, id aliam spectat scientiam , exstahitque aliquid aliud 
quod ex sanitate facere aliquis possit? Quodsi igitur vel ex 
contrariis, vel ex mediis fiant (si quae fiant), manifesto regro- 
fat, vel quod siccior est, vel quod humidior, vel aliud quid 
hujuscemodi. Jgitur ex frigore facit multo minus frigidum, 
et postremo huc usque calidam, vel huc usque siccam, vel 
humidam rem transeuntem e contrariis aut mediis, dum 
ad eum deveniat habitum, qui sanitati proprius erat : ex 
quo quidem suapte nalura nihil aliud provenire petest nisi 
quid medium. Ergo qui ita sese liabet, facere quidem pot- 
est : ut enim venit, sic discedere et abire potest ; sed lizec 
non fractal ars : semper enim melius persequitur : hinc 
nec ulla alia, nec eadem ipsa de sanitate quidquam aliud 


6 


io 


i5 


20 


25 


3 


e 


3 


wu 


10 


Ab 


M 7 
του, εἴπεο ἣ αὐτὴ ἐπιστήμη. 


(965, 907.) 


Οὕτω χαὶ ἐπὶ οἰχίας 


οὐδὲν ποιήσειεν ἂν τοὐναντίον. Οὐχ ἔστιν ἐν ἄλλη 


M , " € J - e 
τεχνὴ ἐχ τούτου TOl/00000 , πλὴν ὡς p£pouc , οἷον fj 


oxutuc) ὑπόδημα ἐκ προσχίσματος" ἐξ ἑχατέρου γὰρ 
γίνεται διττῶς, ἢ συντιθεμένου,, ἢ φθειρομένου. 


9. Διὰ τί τὸν φιλόσοφον τοῦ ῥήτορος οἴονται διαφέ- 
ρειν; Ἦ ὅτι ὃ μὲν φιλόσοφος περὶ αὐτὰ τὰ εἴδη τῶν 
πραγμάτων διατρίθει, ὃ δὲ περὶ τὰ μετέχοντα, οἷον ó 
μὲν τί ἐστιν ἀδικία, 6 δὲ ὡς ἄδικος ὁ δεῖνα, καὶ 6 μὲν 
τί ἢ τυραννίς, 6 δὲ οἷόν τι 6 τύραννος ; 


10. Διὰ τί οἱ Διονυσιαχοὶ τεχνῖται ὡς ἐπὶ τὸ πολὺ πο- 
νηροί εἰσιν ; Ἦ ὅτι ἥκιστα λόγου σοφίας κοινωνοῦσι διὰ 
τὸ περὶ τὰς ἀναγκαίας τέχνας τὸ πολὺ μέρος τοῦ βίου 
elvat, xal ὅτι ἐν ἀχρασίαις τὸ πολὺ τοῦ βίου εἰσί, τὰ 
δὲ xal ἐν ἀπορίαις; ἀμφότερα δὲ φαυλότητος παρα- 
σχευαστιχά, 


L1, Διὰ τί οἱ ἐξ ἀρχῆς τῆς μὲν κατὰ τὸ σῶμα ἀγωνίας 
ἀθλόν τι προὔταξαν, σοφίας δ᾽ οὐθὲν ἔθηχαν; Ἢ ὅτι 
ἐπιεικῶς δεῖ τοὺς χριτάς, ἃ παρὰ διάνοιάν ἐστιν, ἢ 
μηθὲν χείρους τῶν ἀγωνιστῶν εἶναι, ἢ χρείττους, εἰ δ᾽ 
ἔδει σοφίᾳ τοὺς πρωτεύοντας ἀγωνίζεσθαι καὶ ἄθλον 
προὐτέταχτο, χριτῶν ἂν ἠπόρουν αὐτοῖς" ἐπὶ δὲ τῶν 
γυμνικῶν ἀγώνων ἅπαντός ἐστι χρῖναι τῇ ὄψει μόνη 
θεασάμενον; "Ew δ᾽ ὃ ἐξ ἀρχῆς χατασχευάζων οὐχ 
ἐδούλετο τοιαύτην ἀγωνίαν προθεῖναι τοῖς “ἕλλησιν, 
ἐξ ὧν ἔμελλον στάσεις καὶ ἔχθραι μεγάλαι ἔσεσθαι, οἷον 
οἵ ἄνθρωποι, ὅταν τις ἣ ἐχχριθῇ, ἢ προσδεχθῇ εἴς τι 
τῶν χατὰ τὸ σῶμα ἀθλημάτων, οὐ πάντῃ χαλεπῶς 
φέρουσιν, οὐδ᾽ εἰς ἔχθραν χαθίστανται τοῖς χρίνουσιν, 
ὑπὲρ δὲ τοῦ φρονιμωτέρους ἢ μοχθηροτέρους εἶναι τοῖς 
χρίνουσι μάλιστα ὀργίζονται xal ἀγαναχτοῦσιν" στα- 
σιῶδες δὲ xal μοχθηρὸν τὸ τοιοῦτόν ἐστιν. — "Ext δὲ 
δεῖ τῆς ἀγωνίας τὸ ἄθλον χρεῖττον εἶναι’ ἐπὶ μὲν γὰρ 
τῶν γυμνιχῶν ἀθλημάτων τὸ ἄθλον αἱρετώτερον καὶ 
βέλτιον τῆς ἀγωνίας" σοφίας δὲ τί ἂν ἄθλον βέλτιον 


, 
γένοιτο; 


15. Διὰ τί ἄλλο νοεῖ xal ποιεῖ ἄνθρωπος μάλιστα ; ^H 
ὅτι τῶν ἐναντίων ἡ αὐτὴ ἐπιστήμη; Ἢ ὅτι ὁ μὲν νοῦς 
πολλῶν ἐστιν, ἣ δ᾽ ὄρεξις ἑνός ; Ὃ μὲν οὖν ἄνθρωπος τῷ 
νῷ τὰ πλεῖστα ζῇ, τὰ δὲ θηρία ὀρέξει καὶ θυμῷ xai 
ἐπιθυμίᾳ. 


13. Διὰ τί φρόνιμοί τινες χτώμενοι, οὐ χρώμενοι δια- 
τελοῦσιν ; Πότερον ὅτι τῷ ἔθει “ρῶνται; Ἦ διὰ τὸ ἐν 
ἐλπίδι $90; 


14. [Διὰ τί οἱ βαθέως καὶ ἥδιστα καθεύδοντες οὐδὲν 
ἐνύπνιον δρῶσιν ; Ἦ] ὅτι ἢ αἴσθησις καὶ ἣ διάνοια τῷ 
ἀρειεῖν τὴν ψυχὴν ἐνεργεῖ" ὃ καὶ f ἐπιστήμη δοχεῖ εἶναι, 
ὅτι τὴν ψυχὴν ἵστησιν" χινουμένης γὰρ καὶ φερομένης 
οὔτ᾽ αἰσθέσθαι, οὔτε διανοηθῆναι δυνατόν' διὸ xol τὰ παι- 


€0 2(z καὶ of μεθυοντες xol of μαινόμενοι ἀνόητοι" διὰ γὰρ 


PROBLEMATUM * SECT. XXX, 9-14. 


| 


——————————— 
— —— M — € —BRID g—M MÓN. [EE SSESLILLLLLL.LALLL LLE-EL LLXLLGLLLLGEILELÁ!LAGOÍLIDuNLAL[U«IPC IOBALILLMELSLU"ALOILLGLO'IUIBIl Hr i'ergLLL&UDSue—s AHL4GL[.UDLLOH?ULGÁLL GeIKLELALLGLAILLUIGEMLILULU!PAFAI 


271 


faciet : nihil enim fieret, nisi ejus contrarium, quandoqui- 
dem eadem est scientia. Sic quoque, ubi de doro agitur, 
nibil contrarium faciet ars. Nulla igilur ars alia est quise 
ex hoc quidquam faciat , nisi veluti ex parte, quemadmo- 
dum ers sutoría e calceamento discísso alium calceum facit : 
ex utroque enim fit, sed bifariam, vel componendo, vel 
destruendo. 


9. Cur philosophum differre ab oratore putant? An quia 
philosoplius quidem ipsis rerum formis occupatus est, 
orator vero rebus formarum participibus, verbi causa ille 
quidem quid injnstitia sit, spectat, hic vero hunc illumve 
injustum esse probat, et ille quidem quid tyrannis sit, 
hic vero quale quid sit lyrannus? 


10. Cur artifices Bacchici improbi sunt magna ex parte? 
An quia minime sese studio sapientie; dedunt, eo quod in 
arlibus necessariis majorem :elatis suze partem consumunt , 
vitaeque plurimam partem traducunt in incontinentia, par- 
lem eliam in inopia? hac enim ambo improbitatem gi- 
gnere valent. 


11. Cur veteres corporis quidem certaminibus premium 
posuerunt, sapientie vero nullum instituerunt? An quia ju- 
dices rerum quas rationem spectant, ad minimum vel nihilo 
deteriores, vel prarstantiores certantibus esse debent ; quodsi 
autem homines sapientia excellentes certare deberent iisque 
propositum esset premium, arbitris eorum carerent ; at 
vero in certaminibus gymnicis quisque suo tantum adspectu 
intuens judicare polest? Prseterea qui olim praemia insti- 
tuit, tale hominibus Grzecis certamen proponere nolebat, 
ul ex eo seditiones inimicitiaeque magna exorirentur, 
quo modo homines, ubi certamine corporis aliquo excludi- 
tur quis, aut in id admittitur, non moleste omnino ferunt, 
neque cum judicibus inimicitiam ineunt; at eo quod sa. 
pientiores , aut praviores judicati sunt, sententiam feren- 
tibus admodum subcensent, cgreque judicium ferunt : 
quae quidem res seditiosa et prava est. Ad haec praemium 
praestantius esse certamine debet : certaminum enim gy- 
mnicorum pramium optatius et praestantius quam cor- 
certatio est; sapientia vero quodnam premium prastan- 
tius esse possit? 


12. Cur homo maxime aliud cogitat, aliud facit? An quia 
contrariorum eadem scientia est? An quia mens quidem ad 
plures res pertinet, adpetitus vero ad unam tantummodo? 
Atqui homo mente maxima ex parte vivit, bestie vero ad- 
petitu, ira cupiditateque. 


13. Cur nonnulli prudentes perpetuo rem adquirunt, non 
impendunt ? Utrum quod consuetudinem servant? An pro- 
pter oblectamentum quod in spe positum est? 


14. [ Quam ob causam qui altum et suavissime dor- 
miunt , nullum insomnium vident? An] quia et sensus et 
intelligentia eo agunt quod animus requiescit : qua quidem 
requie vel ipsa scientia (gr. ἐπιστήμη ) constare videlur, 
quippe qua animum sistit ( graece loto) : ubi enim aui- 
mus movetur ac fertur, fieri non potest ut aliquid vel sen- 
tiatur, vel intelligatur : ex quo fit etiam ut amentea sinl et 


212 
τὸ πλῆθος τοῦ θερμοῦ τοῦ ἐνυπάρχοντος πλείστη χίνησις 
αὐτοῖς xai σφοδροτάτη συμθαίνει, ληγούσης δὲ ταύτης 
ἐμφρονέστεροι γίνονται' ἀταράγον γὰρ οὔσης τῆς δια- 
νοίας μᾶλλον ἐφιστάναι δύνανται αὐτήν. Οἵ τ᾽ ἐν τῷ 
b χαθεύδειν ἐνυπνιαζόμενοι ἱσταμένης τῆς διανοίας, xat 
χαθ᾽ ὅσον ἠρεμεῖ, ὀνειρώττουσιν' μάλιστα γὰρ ἐν 
τοῖς ὕπνοις ἧ ψυχὴ χινεῖται" περιισταμμένου γὰρ τοῦ 
θερμοῦ ἐκ τοῦ ἄλλου σώματος εἰς τὸν ἐντὸς τόπον, τότε 
πλείστη xai σφοδροτάτη χίνησις ὑπάρχει, οὐχ ὥσπερ 
10 οἱ πολλοὶ ὑπολαμδάνουσι τότε ἠρεμεῖν καὶ xa0' αὑτὴν 
£iva: , xol μάλιστα ὅταν μηδὲν ἴδωσιν ἐνύπνιον" συμ’ 
δαίνει δὲ τοὐναντίον" διὰ γὰρ τὸ ἐν πλείστη, χινήσει 
εἶναι xal μηδὲ χατὰ μιχρὸν ἠρεμεῖν, οὐδὲ διανοεῖσθαι 
δύναται ἐν πλείστῃ δὲ χινήάσει, ὅταν ἥδιστα χαῦ- 
16 εὐδη, εἰκότως ἐστίν, ὅτι τότε μάλιστα xol πλεῖστον 
θερμὸν ἀθροίζεται εἰς τὸν εἴσω τόπον. Ὅτι δ᾽ ἐν τῇ 
χινήσει οὖσα ἡ ψυχὴ οὐ μόνον ὕπαρ, ἀλλ᾽ οὐδ᾽ ἐν τοῖς 
ὕπνοις δύναται διανοεῖσθαι, xdxeivo σημεῖον" ἐν γὰρ 
τοῖς μετὰ τὴν πρόσεσιν τῶν σιτίων ὕπνοις ἥχιστα ἔστιν 
30 ἐνύπνια δρᾶν, τότε δὲ μάλιστα συμδαίνει χινεῖσθαι 
αὐτὴν διὰ τὴν ἐπεισενεχθεῖσαν τροφήν, τό τ᾽ ἐνύ- 
πνιόν ἐστιν, ὅταν διανοουμένοις χαὶ πρὸ ὀμμάτων τιθε- 
μένοις ὕπνος ἐπέλθη" διὸ xal ταῦτα μάλιστα δρῶμεν 
ἃ πράττομεν, ἢ μέλλομεν, ἢ βουλόμεθα * περὶ γὰρ τού- 
26 των μάλιστα πλειστάχις λογισμοὶ καὶ φαντασίαι ἐπι- 
γίνονται, Καὶ of βελτίους βελτίω τὰ ἐνύπνια δρῶσι 
διὰ ταῦτα, ὅτι xal ἐγρηγορότες περὶ βελτιόνων δια- 
γοοῦνται, οἱ δὲ χεῖρον ἢ τὴν διάνοιαν, ἢ τὸ σῶμα δια-- 
χείμενοι χείρω " χαὶ γὰρ ἣ τοῦ σώματος διάθεσις πρὸς 
80 τὴν τῶν ἐνυπνίων φαντασίαν συμόλητιχόν τοῦ γὰρ 
νοσοῦντος xal ai τῆς διανοίας προθέσεις φαῦλαι, xol 
ἔτι διὰ τὴν ἐν τῷ σώματι ταραχὴν ἐνοῦσαν fj ψυχὴ οὐ 
δύναται ἠρεμεῖν. Οἱ δὲ μελαγχολικοὶ διὰ τοῦτο 
ἐξάττουσιν ἐν τοῖς ὕπνοις, ὅτι πλείονος τῆς θερμασίας 
35 οὔσης μᾶλλον τοῦ μετρίου ἣ ψυχὴ ἐν κινήσει, σφοδρο- 
τέρας δὲ τῆς χινήσεως οὔσης οὐ δύνανται χαθεύδειν. 


TMHMA AA, 


OZA ΠΕΡῚ ΟΦΘΑΛΜΟΥ͂Σ. 


I. Διὰ τίτρίψαντες τὸν ὀφθαλμὸν παυόμεθα τῶν πταρ- 
μῶν; Ἦ ὅτι ἀναπνοὴ ταύτῃ γίνεται τῷ ὑγρῷ ; δαχρύει 
γὰρ ὃ ὀφθαλμὸς μετὰ τὸν τρῖψιν " 6 δὲ πταρμὸς διὰ 

40 πλῆθος ὑγροῦ. Ἢ ὅτι τὸ ἔλαττον θερμὸν φθείρεται 
ὑπὸ τοῦ πλείονος ; ὃ δ᾽ ὀφθαλμὸς τριφθεὶς πλείω λαμ.- 
Gdvet θερμότητα τῆς ἐν τῇ ῥινί. Διὰ τοῦτο δὲ xdv 
τις αὐτὴν τὴν ῥῖνα τρίψη, παύεται ὃ πταρμός. 


4. Διὰ τί τῷ ἑνὶ ὀφθαλμῷ ἀκριδέστερον δρῶσιν ἣ τοῖν 

40 δυοῖν; Ἦ ὅτι πλείους οὖσαι κινήσεις τοῖν δυοῖν γίνον - 
ται, οἷον τοῖς διεστρχμμένοις ; Οὔχουν μία d) χίνησις 
τοῦ δ᾽ ἑνὸς ἁπλῇ. ἯἭττον οὖν ὁρῶσιν ἀχριδέστερον. 


ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΩΝ * AA, α, P. 


(957.) 


infantes et ebrii etinsani : propter copiam enim caloris qui 
inest, motus plurimus veliementissimusque iis evenit : quo 
desistente prudentiores fiunt : ubi enim mens turbee expers 
est , facilius eam sistere possunt. Εἰ quidem qui inter dor- 
miendum somniant , dum sistitur mens, et quatenus quie- 
scit, insomnia vident : jactatur enim animus maxime in 
soninis : nam quum calor reliquo e corpore ad regionem cir- 
cumobsistitur interiorem, tunc motus plurimus vehemen- 
tissimusque subest, non quemadmodum vulgus existimat , 
animum nempe tunc quiescere el secum esse, atque in- 
primis ubi nullum somnium vident ; sed contra adcidit : quia 
enim in motu plurimo est ac ne paulisper quidem quie- 
scit, ne cogitare quidem potest; rationi autem congruit in 
plurimo motu eum tunc esse ubi suavissime quis dormit, 
propterea quía tunc maxime et larga caloris copia in regionem 
adcumulatur interiorem. Animum vero concitatum non 
solum inter vigilandum, sed vel in somnis cogitare non 
posse , argumentum illud etiam est, quod in somnis, quos 
cibo ingesto agimus, minime insomnia videre licet; tuncau- 
tem maxime adcidit ut animus propter cibum superingestum 
concitetur, somniumque ipsum obcurrit, ubi cogitantibus 
nobis et ante oculos res ponentibue somnus supervenit : 
quapropter el ea maxime videmus , quie agimus, aut acturi 
sumus, aut volumus : de his enim inprimis stepissime ra- 
tiocinationes imaginationesque nobis obveniunt. Meliores 
quoque meliora insomnia vident, quod etiam vigilantes 
meliora cogitant ; qui vero deterius vel mente, vel corpore 
sunt adfecti, deteriora, quippe quum etiam adfectio corporis 
aliquid ad insomniorum imaginalionem conferre valet : 
nam apud egrolum propositiones quoque mentis vitiosze 
sunt, alque praterea propter perturbationem in corpore 
obviam animus quiescere nequit. Melancholici autem id- 
circo in somnis exsiliunt, quod quum calor amplior subest, 
animus moveri ultra modum cogitur; quum vero motus 
vehementior sit, dormire non possunt. 


SECTIO XXXI. 


QUJE£ AD OCULOS PERTINENT. 


1. Cur oculo perfricato sternutare cessamus? An quia lac 
humoris respiratio fit ? lacrymam enim oculus perfricatus 
emittit; sternutamentum autem humoris copia excitatur. 
An quia minor calor a copiosiore destruitur? oculus enim 
perfricatus plus calorís sibi adsciscit quam nares continent. 
Hanc ob causam etiam, si quis nasum perfricuerit ipsum; 
8ternutamentum desinit. 


2. Cur uno oculo exquisitius cernitur quam duobus? An 
quia plures motus duobus excitantur, quemadmodum 
oculis distortis? Ergo unicus motus non est; unius vero 
simplex est. Itaque minus exquisite cernitur. 


(957,958.) 


3. Διὰ τί ὀργιζόμενοι μὲν τοὺς ὀφθαλμοὺς : μᾶλλον 
ἐπιδιδόασι πρὸς τὸ ἐρυθριᾶν, αἰσχυνόμενοι δὲ τὰ ὦτα; 
*H διότι of μὲν χαταψύχονται ἐν τῇ αἰδοῖ (£v ὀφθαλμοῖς 
γὰρ αἰδώς), ἀντιύλέπειν οὐ δύνανται, xal ἢ δειλία 

δ κατάψυξίς τίς ἐστιν ἐνταῦθα" μεθίσταται δ᾽ εἰς τοὖν- 
αντίον τῷ ἔμπροσθεν τὸ ὄπισθεν, τὰ δ᾽ ὦτα ἀντίχει- 
ται; διὸ xal μάλιστα ἐρυθριῶσιν αἰσχυνόμενοι. Ἔν 
δὲ τῷ χνήθεσθαι ἐπὶ τὸ αἰσθητιχώτερον χαὶ χινητιχώ- 
τερον $j βοήθεια ὡς ἀδιχουμένου " φοδουμένοις γὰρ ἐν- 

10 ταῦθα ἐχλείπει μάλιστα. 


4. Διὰ τί θατέρου χαταληφθέντος ὀφθαλμοῦ ὃ ἕτερος 
ἀτενίζει μᾶλλον, Ἦ διότι ix ταὐτοῦ ἤρτηνται αἱ ἀρχαὶ 
τῶν ὀφθαλμῶν ; Θατέρου οὖν χινουμένου xai fj χοινὴ 
ἀρχὴ χινεῖται, ἐκείνης δὲ χινουμένης χαὶ ὃ ἕτερος. 

I5 Ληφθέντος οὖν θατέρου ἣ χίνησις χινήσει αὐτόν, ὥστε 
δύναται ἀτενίζειν μᾶλλον. 


b. Διὰ τί οἱ ix. γενετῆς τυφλοὶ οὐ γίνονται φαλαχροί; j 
"H ὅτι πημαίνει τὰ ὄμματα ὑγρότης οὖσα πολλὴ ἐν τῷ 
περὶ τὴν χεφαλὴν τόπῳ ; διὸ τῶν ῥευμχτιχῶν εἰς τοὺς 
80 ὀφθαλμοὺς τάς τε περὶ τοὺς χροτάφους φλέδας χάουσι, 
πυχνοῦντες τοὺς τῶν ὑγρῶν πόρους, καὶ ξύουσι τὴν χε- 
φαλήν, διατέμνοντες τὸ ἐν αὐτῇ δέρμα. ᾿Επεὶ οὖν 
πημαίνει τοὺς ὀφθαλμοὺς τὸ ἐν αὐτῇ περίττωμα γινό- 
μενον, χωλύοι ἂν αὐτοὺς ταὐτὸ τοῦτο ἐξ ἀρχῆς γίνε- 
25 σθαι, πλέον συνιστάμενον ἐν αὐτῇ ᾿ ἐπεὶ δ᾽ ix περιτ- 
τωμάτων θρὶξ φύεται, τοῦτο δ᾽ ἐν τῇ τῶν τυφλῶν 
χεφαλῇ ix γενετῆς ἐστι πολύ, εἰχότως οὖχ εἰσὶ φα- 
Àaxpot. 


6. Διὰ τί οἱ ἐξόφθαλμοι χαπνίζονται μᾶλλον ; *H ὅτι 
80 τάχιστα προσπίπτει πρὸς τὰ προέχοντα ; 


7. Διὰ τί εἷς μὲν τὰ δεξιὰ ἀυτοτέρας τὰς ὄψεις ἄμα 
διαστρέφειν δυνάμεθα; χαὶ εἰς τὰ ἀριστερά, χαὶ πρὸς 
τὴν ῥῖνα, xal εἰς τὸ ἀριστερὸν δέ, 3| τὸ δεξιὸν τὴν ἐτέ- 
pav , ἅμα δ᾽ εἰς τὸ δεξιὸν xal ἀριστερὸν ἀδυνατοῦμεν " 

35 ὁμοίως δὲ χαὶ εἷς τὸ χάτω xal εἷς τὸ ἄνω; ἅμα υὲν 
γὰρ ἐπὶ ταὐτὸ δυνάμεθα, χωρὶς δ᾽ o9. "H ὅτι αἱ 
ὄψεις δύο οὖσαι ὁμαίως ἐξ ἑνὸς συνήρτηνται , ὅσα δὲ 
«κοιαῦτα, dxpou θατέρου χινουμένου ἀνάγχη θάτερον 
ἀχολουθεῖν ἐπὶ ταὐτό; τῷ γὰρ ἑτέρῳ ἄχρῳ f ἀρχὴ θά- 

40 τερον ἄχρον. Εἰ οὖν τὸ ἕν ἀδύνατον ἅμα εἷς τἀναντία 
χινεῖσθαι, ἀδύνατον xal τὰς ὄψεις" τὰ μὲν γὰρ ἄχρα 
εἷς τἀναντία ἂν χινοῖτο, εἶ τὸ μὲν ἄνω, τὸ δὲ χάτω 
χινοῖτο, ἢ δ᾽ ἀρχὴ ἀμφοῖν ἂν ἀκολουθοίη " ὅπερ ἀδύνα- 
τον. Ἧ δὲ διαστροφή ἐστι τῶν ὀμμάτων διὰ τὸ ἀρ- 

45 χὴν ἔχειν τὰς σφαίρας , xal μέχρι. τοῦ στρέφεσθαι εἷς 
τὰ ἄνω χαὶ χάτω χαὶ εἷς πλάγιον. Ὅταν οὖν ἔχου- 
σαι ὡς ἂν ὁμοίως ἔχοιεν τῇ θέσει ἀλλήλαις καὶ ἐν μέσῳ 
τοῦ ἐπὶ τὸ ἄνω xal κάτω χινεῖσθαι xal εἰς πλάγιον, 
ἐπὶ τοῦ αὐτοῦ σημείου ἑαυτῶν λάδωσι τὴν ὄψιν , αὖται 

go μὲν ἀδιάστροφοί τε xal μάλιστα ἀχίνητοι τῇ θέσει" 
ὅσαι δ᾽ ἐπὶ ταὐτοῦ σημείου λάδωσι τὰς ὄψεις, ἀδιά- 
ARISTOTELES. 1Y. 


PROBLEMATUM ", 


————À————MMÁ—————— amm —Á c E 


------------- —————————— 


SECT. XXXI, 3-7. 213 

3. Cur iratis quidem oculorum potius rubor augetur, pu- 
defactis vero aurium? An quoniam oculi quidem refrige- 
rantur per pudorem ( pudor enim in oculis est), respicere 
nequeunt , ignaviaque hujus loci refrizeratio est; pars po- 
sterior autem contrario modo immultatur ac anterior, aures 
vero ex adverso positee sunt? quapropter et maxime [ hac 
parte ! erubescunt pudibundi. 1n scalpendo vero przsi- 
dium ad eam partem, tamquam violatam, adhibetur, qua 
et sensu et molu promptior est : nam metuentibus hic in- 
primis deficit. 


4. Cur altero oculo adprehenso alter intentius tuetur ? An 
quia oculorum origines ex eodem dependent? Ubi igitur 
alter movetur, communis quoque movetur origo : quo moto 


alter etiam oculus movetur. Altero itaqne adprehenso, 


molio ipsum movebit, ita ut intentius tueri possit. 


5. Quam ob causam qui ceci inde ab ortu sunt, calvi 
non fiunt? An quia humor, ubi redundat in capitis regione, 
oculos laedit? qua de causa quibus fluxiones oculos urgent, 
venas temporum deurunt, quo humoris meatus arctentur, 
et caput quoque, dissecta in eo cule, radunt. Quum igitur 
residua qui in capite gignuntur, oculos laedunt, eadem 
heec prohibebunt quominus oculi inde a principio gignantur, 


dummodo major copia in ipso consistat; at qnum e resi- 


duis capillus proveniat, eaque in capite coecorum inde ab 
ortu redundent , merito non calvi sunt. 


6. Cur qui prominentibus sunt oculis, magis a fumo in- 
festantur? An quia fumus citissime rebus prominentibus 
incidil? 


7. Quam ob causam dextrorsum quidem utrumque ocu- 
lum simul retorquere possumus, itemque sinistrorsum, et 
ad nares, atque etiam alterum dextrorsum sinistrorsumve ; 
simul vero dextrorsum ac sinistrorsum non possumus; 
eodem modo et deorsum sursumque? simul enim ín eam- 
dem partem possumus; seorsum vero non. Án propterea 
quod, etiamsi dupli exstent oculi, ex eadem tamen origine 
tequaliter dependent; queecumque autem hujusmodi sunt, 
eorum quoties alterum extremum movetur, reliquum se- 
quatur eodem necesse est? allerius enim extremi principium 
extremum alterum est. Quodsi igitur una eademque res 
simul in partes adversas moveri nequeat, nec oculi ila 
moveri poterunt, quippe quum extrema in partes move- 
rentur adversas , si aller quidem sursum, alter vero deor- 
sum moveretur : origo namque utrumque sequi debebit : id 
quod (eri nequit. Oculorum vero distortio evenit, quia 
globi principio preediti sunt ac aliquo usque sursum et 
'deorsum et latera versus convertuntur. Ubi igitur ita po- 
siti ut situ sibi invicem simili respondeant atque me- 
dium teneant movendi sese sursum deorsumque ac latera 
versus, eodem sui puncto intuitus recipiant, tunc quidem 
distorsione carent et situ maxime immobiles sunt; at qui- 
cumque eodem in puncto intuitus reclpiunt, etiamsi discre- 

89 


214 
στροφοι μέν εἶσι, διαφέρουσι δ᾽ ἀλλήλων, καίτοι χρύ- 
πτεται τοῦ μέλανός τι xal τοῖς ἄνω βάλλουσι τὰ λευχά, 
οἷον μελλέπταρμοι᾽ ἕτεροι δ᾽ εἰς τὸ πλάγιον, ὥσπερ ol 
uavixol* οἱ δ᾽ εἰς τοὺς μυκτῆρας, ὥσπερ τὰ τραγιχὰ 
$ πρόσωπα xal οἱ στρυφνοί' σύννουν γὰρ τὸ βλέωμα. 
Ὅσοι δὲ μήθ᾽ δμοίως χειμένων τῶν σφαιρῶν ἐπὶ ταὐτῷ 
σημείῳ ἔχουσι τὰς ὄψεις, ἢ ὁμοίως μὲν χειμένων μὴ 
ἐπὶ τῷ αὐτῷ δέ, οὗτοι διεστραμμένοι εἰσίν " διὸ ὅπο- 
δλέπουσι καὶ συνάγουσι τὰ ὄμματα" πειρῶνται γὰρ 
10 ἐπὶ ταὐτὸν χαταστῆσαι σχῆμα τὴν σφαῖραν, ὥστε τὸν 
μὲν ἐῶσι, τὸν δὲ σγηματίζουσι τῶν ὀφθαλμῶν ἐὰν 
γὰρ μὴ xav! αὐτὸ σημεῖον τεθῶσιν αἱ ὄψεις, ἀνάγχη 
διεστράφθαι: ὥσπερ γὰρ τοῖς ὑποδάλλουσιν ὑπὸ τὸν 
ὀφθαλυὸν [τὸ ἕν ] δύο φαίνεται (xat γὰρ ἐχείνοις χεχί- 
Ι5 νηται ἢ dpyY), καὶ τούτοις ὁμοίως. ᾿Εὰν μὲν οὖν 
ἄνω κινηθῇ δ᾽ ὀφθαλμός, τὸ πέρας χάτω τῆς ὄψεως 
γίνεται, ἐὰν δὲ χάτω, ἄνω τὸ πέρας" ἑνὶ δ᾽ ὀφθαλμῷ 
μεθισταμένῳ χινεῖσθαι μὲν τὸ ὁρώμενον δοχεῖ διὰ ταὐτὸ 
ἄνω, ἢ κάτω, ὅτι xol ἢ ὄψις, δύο δ᾽ οὐ φαίνεται, ἂν 
50 μὴ δύο αἵ ὄψεις ὦσι, καὶ διαστρέφει, Τοιαύτη μὲν 
τῷ ἑτεροφθάλμῳ γίνεται, ὥστε δύο φαίνεσθαι" κατὰ 
τὴν θέσιν δὲ γίνεται τῷ μὴ κατὰ μέσον τοῦ ὄμματος 
χεῖσθαι, 


8. Διὰ τί οἱ μύωπες μικρὰ γράμματα γράφουσιν; 

25 ἄτοπον γὰρ τὸ μὴ ὀξὺ δρῶντας ποιεῖν ἔργον ὀξὺ δρώντων. 

Πότερον ὅτι μεγάλα φαίνεται τὰ μιχρά, ἐὰν : ἐγγύς, 

οἱ δὲ προσάγοντες γράφουσιν ; "H διὰ τὸ συνάγρντας τὰ 

βλέφαρα γράφειν ; δι᾽ ἀσθένειαν γὰρ τῆς ὄψεως, ἂν 

μὲν ἀναπεπταμένοις γράφωσι τοῖς ὄμμασι, διασπω- 

80 μένη ἣ ὄψις ἀυδλὺ 698, οὕτω δὲ ἀθρόως προσπί- 

πτει" γωνίαν δὲ μιχρὰν ποιοῦσα ἐξ ἀνάγχης ποιεῖ μιχρὰ 
γράφειν. 


9. Διὰ τί ὀφθαλμιάσαντες ἔνιοι ὀξύτερον δρῶσιν : 

Ἦ διὰ τὸ ἀποχεκαθάρθαι τὰ ὄμματα; πολλάχις γὰρ 

36 ἡ ἔξω πυχνότης ἀποστέγει τὴν ὄψιν, ἀποδαχρύσαντι δὲ 

λύεται" διὸ xal τὸ ἀποδάχνεσθαι συμφέρει, οἷον χρόω- 
uuov* θάτερον δὲ πολέμιον, οἷον ὀρίγανον. 


t0. Διὰ τί τῇ μιᾷ ὄψει ἀπαθέστεροι ; Ἦ διότι ἔλατ- 
τὸν ἣ ψυχὴ πάσχει, ὥστ᾽ ἔλαττον τὸ πάθος ; 

40 τι. Διὰ τί τοῖς διισταμένοις δύο φαίνεται: *H διότι 
οὐχ ἀφιχνεῖται ἐπὶ τὸ αὐτὸ σημεῖον ἑχατέρου τῶν ὁμ-- 
μάτων ἡ χίνησις; “Ὥσπερ οὖν δύο ὁρᾶν τὸ δὶς ὁρᾶν 
οἴεται ἢ ψυχή. “Ὅμοιον καὶ ἐπὶ τῶν δαχτύλων τῆς 
ἐπαλλάξεως" δύο γὰρ τὸ ἐν δοχεῖ, ὡς δὶς ἁπτομένη ἑνί. 
48 12, Διὰ τί οὐ διαφέρουσιν αἵ αἰσθήσεις αἴ ἐν τοῖς 
δεξιοῖς τῶν ἀριστερῶν, ἐν δὲ τοῖς ἄλλοις πᾶσι χρείττω 
τὰ δεξιά; Πότερον διὰ τὸ ἔθος, ὅτι εὐθὺς ὁμοίως ἀμ.- 
φοῖν ἐθιζόμεθα αἰσθάνεσθαι ; τὰ δὲ δεξιὰ τῷ ἔθει δοχεῖ 
διαφέρειν, ἐπεὶ ἐθισθεῖσιν ἀμ φιδέξιοι γίνονται. Ἦ 
b0 ὅτι τὸ μὲν αἰσθάνεσθαι πάσχειν τί ἐστι, τὰ δὲ δεξιὰ 


ΠΡΟΒΛΗΜΑΊΩΝ * ΛΑ, η-ιθ'΄. 


n n NN 


(959.) 


pent inter se, distorsione quidem care.t, licet etiam par 
aliqua nigredinis obculatur iis qui albuginem sursum retra- 
hunt , verbi gratia qui sternutaturi sunt; alii vero ad la- 
tera retralhunt, ut furiosi; alii tandem nares versus, ut 
tragica larvze hominesque torvi : sic enim cogitabundus fit 
adspectus. Quicumque vero intuitus puncto eodem col- 
locatos habent, globis tamen non eundem situm servantibus, 
aut quibus his eumdem situm servantibus intuitus non idem 
punctum obcupant , lii distorti sunt : quapropter et suspi- 
ciunt et oculos contrahunt : globum namque eumdem in 
habitum collocare conantur, ita ut alterum quidem oculum 
loco relinquant, alterius vero situm immutent : nisi enim 
idem punctum obcupent intuitus, necessario distorquentur, 
quippe quum perinde ac illis qui [digitum] oculo subj'ciunt, 
res una geminari videlur ( nam apud istos quoque princi- 
pium dimotum est), sic et his. Ergo si oculus sursum 
dimotus est, intuitus extremum inferiora petit; sin vero 
decrsnm , superiora; oculo autem uno de situ «uo dimolto, 
moveri quidem sursum deorsumve eamdem ob causam res 
adspecta videtur, quia nempe intuitus quoque ita se movet, 
sed dux res non adparent , n'si duplex intuitus adsit , at- 
que hoc etiam distorquet. Talis sane strabonum fit intui- 
tus, ita ut res due adpareant; pendet aufem ἃ situ, eo 
quod non medio oculo collocatus est. 


8. Quamobrem lusciosi literas minutas scribunt ? mirum 
enim est, qni acute non cernunt, rem facere acute cer- 
nentibus propriam. "Utrum quia parva prope posita ma- 
gna esse videntur, illi autem re oculis admota scribunt? 
An quia contractis palpebris scribunt? propter visus enim 
imbecillitatem , si diductis quidcm oculis scribant , intuitus 
distractus obtuse cernit; sic vero confertim incidit, angu- 
lumque exiguum faciens, necessario exiguas literas scribere 
cogit. 


9. Cur nonnulli post lippitudinem acutius vident? An 
quia purificati oculi sut? saepe enim exterior densitas in- 
tuitum obtegit , quee lacryma emissa solvitur : quamobrem 
et prodest, si rebus mordentibus oculi detergantur, ut cepe ; 
alterum vero noxium est, ut origanum. 


(0. Cur uno oculo intuentes minus adficimur? An quia 
minus animus adficitur, ita ut minor 511 adfectus? 


11. Cur distractis oculis res duplices adparent? An pro- 
pterea quod oculi utriusque motus non ad punctum idem 
devenit ? Ubi ergo bis videt animus, perinde ac si geminum 
vidisset existimat. Simile quid evenit etiam, ubi digitos 
intricamus : unica namque res animo gemina esse videtur, 
quippe qui bis tangit, etiamsi unicus sit. 


12. Cur sensus dextri lateris sinistri non praestantiores 
sunt, quum in ceteris omnibus dextra praestent? Utrum ex 
consuetudine , quia statim utrisque pariter sentire consue- 
scimus ? pars enim dextra coneuetudine priestare videtur, 
quippe ambidextri per consuetudinem fiunt. — An quia 
sensus quidem adfectio quaedam est, latus autem dextrum 


pe, 94.) 


διχρέρει τῷ ποιητυκιότερα εἶναι xal ἀπαθέστερα τῶν 
φέρει τῷ e 
ἀριστερῶν; 


13. Διὰ τί ἐν μὲν τοῖς ἄλλοις χρείττω τὰ δεξιά, dv 
δὲ ταῖς αἰσθήσεσιν ὅμοια; Ἦ διότι ταῦτα μὲν ὁμοίως 
ἐθιζόμεθα xax" ἀμφότερα τῷ ἔθει ; "Ext τὸ μὲν αἰσθά-- 
γεσθαι πάσχειν τί ἐστιν, ἡ δὲ τῶν δεξιῶν διαφορὰ τῷ 
εἷς τὸ ποιεῖν, χαὶ οὐχ εἰς τὸ πάσχειν. 


οι 


14. Διὰ τί τὸ γυμνάζεσθαι ἀσύμφορον πρὸς ὀξυωπίαν ; 
^ y X - 8 , ea A 3 
ἢ ὅτι ξηρὸν ποιεῖ τὸ ὄμμα d) γυμνασία, ὥσπερ xat τὸ 
ἄλλο σῶμα, fj δὲ ξηρότης σχληρύνει τὸ δέρμα πᾶν, 
ὥστε xal τὸ ἐπὶ τῇ χόρη; διὸ xal ol πρεσθῦται οὐχ 
ὀξὺ δρῶσιν" xol γὰρ τῶν γερόντων σχληρόδερμα, ἅμα 
^Y Y , - PUR. / 
δὲ xal pusd , ὦστ᾽ ἐπιχαλύπτεται $ ὄψις. 


10 


15. Διὰ τί of. μύωπες βλέπουσι μὲν οὐχ ὀξύ, γρά- 
φουσι δὲ μικρά, καίτοι τὸ μιχρὸν ὀξὺ βλέποντος χαθο- 
piv ἐστιν ; Ἢ διότι ἀσθενῆ ἔχοντες τὴν ὄψιν συνάγουσι 
τὰ βλεφαρὰ εἷς μικρόν ; ἀθρόα γὰρ ἐξιοῦσα $ ὄψις μᾶλλον 
δρᾶ, ἀνχπεπταμένου δὲ τοῦ ὄμματος διχσπᾶται. Διὰ 
μὲν οὖν τὴν ἀσθένειαν συνάγουσι τὸ βλέφαρον, διὰ δὲ 
τὸ ix μικρυῦ δρᾶν μιχρὸν μέγεθος ὁρῶσιν" ὅσον δ᾽ 
δρῶσι μέγεθος, τοσοῦτον καὶ γράφουσιν. 


1$ 


40 


16. Διὰ τί ol. μύωπες συνάγοντες τὰ βλέφαρα ὁρῶ- 
σιν; Ἦ δι᾽ ἀσθένειαν τῆς ὄψεως, ὥσπερ καὶ ol πρὸς τὰ 
πόρρω τὴν χεῖρα προσάγοντες, οὕτω» καὶ τὰ βλέφαρα 
πρὸς τὰ ἐγγὺς προστίθενται ὥσπερ χεῖρα ; τοῦτο δὲ 
ποιοῦσιν, ἵνα ἀθροωτέρα ἡ ὄψις ἐξίη, δι᾽ ἐλάττονος 
ἐξιοῦσα, xal μὴ εὐθὺς ἐξ ἀνχπεπταυένου ἐξιοῦσα δια- 
σπασθῇ" δρᾶ δ᾽ 4 πλείων αεῖζον. 


25 


17. Διὰ τί εἰς τὸ πλάγιον χινοῦσι τὸν ὀφθαλμὸν οὐ 
φαίνεται δύο τὸ £v; Ἦ ὅτι ἐπὶ τῆς αὐτῆς γίνεται γραμ- 
μῆς fj ἀρχή; δύο δὲ φαίνεται ταύτης μεταδαλλούσης 
ἄνω, 3) χάτω᾽ εἰς δὲ πλάγιον οὐδὲν διαφέρει, ἐὰν μὴ 
ἅμα χαὶ ἄνω. Τί δὴ ἐπὶ uiv τὴς ὄψεως ἔστιν ὥστε 
φαίνεσθα: τὸ ἕν δύο, ἄν πως τεθῶσιν οἱ ὀφθαλμοὶ πρὸς 
ἀλλήλους, ἐπὶ δὲ τῶν ἄλλων αἰσθήσεων οὐχ ἔστιν; Ἦ 
xal ἐπὶ τῆς ἁφῆς γίνεται τῇ ἐπαλλάξει τῶν δαχτύλων 
τὸ ἕν δύο, ἐπὶ δὲ τῶν ἄλλων οὐ γίνεται, ὅτι οὔτ᾽ ἔξω 
ἀποτεινομένων αἰσθάνεται, οὐδὲ δύο; Γίνεται δὲ διὰ 
τοῦτο διόπερ xai ἐπὶ τῶν δαχτύλων' αιμεῖται γὰρ τὴν 


ὄψιν. 


30 


σι 


40 


18. Διὰ τί τοῦ μὲν ἄλλου σώματος τὰ ἀριστερὰ 
ἀσθενέστερα, τῶν δ᾽ ὀνθαλυῶν οὔ, ἀλλ᾽ ὁμοίως ὀξύ; Ἢ 


ὅτι τὰ μὲν δεξιὰ τῷ ποιητιχὰ εἶναι διαφέρουσι, τῷ δὲ 
παθητιχὰ οὐ διαφέρουσιν, αἱ δ᾽ ὄψεις παθητιχαί; 


δ 10. Διὰ τί τῇ ὄψει πρὸς μὲν τὰ ἄλλα ἀτενίζοντες χ εἴ- 
pov διατιθέμεθα, πρὸς δὲ τὰ χλωρὰ καὶ ποώδη, οἷον 
λάχανα xal τὰ τούτοις ὅμοια, βέλτιον; Ἢ ὅτι πρὸς μὲν 
τὸ λευχὸν xal μέλαν ἥχιστα δυνάμεθα ἀτενίζειν ( ἄμφω 
γὰρ λυμαίνεται τὴν ὄψιν ), τὰ δὲ τοιαῦτα τῶν χρωμά- 
τυ τῶν μέσον ἔχει τούτων ; διὸ μετρίως τῆς ὄψεως διατι- 


PROBLEMATUM "', SECT. XXX!, 13-19. 


p————————————————— JA ————Á—À—À AA ἀπ "--"-Ἕ-ὦἝΞὉ..----  :Σὕὃὕ02..Ψ....ὕ.ϑΨϑΨ1} ζδϑ,Φ:ϑὕὅζ5ὸ 


*25 


sinistro prestat quod sinistro magis activum esl et adfecti- 
bus minus obnoxium? 


13. Cur in ceteris quidem dextra praestantiora sunt , in 
sensibus vero paria? An quia hec quidem pariter ab utro- 
que latere consuetudine adsuescimus ? Adde tamen quod 
sensus quidem adfectio quaedam esl; dextrarum autem 
partium excellentia in agendo , non in patiendo consistit. 


14. Cur exercitatio ocu'orum acumini non prodest? An 
quia exercitalio oculum siccum reddit, sicut etiam reli- 
quum corpus, siccitas autem totam cutem indurat, atque 
linc et eam qua pupilla tegitur? quapropter et seniores non 
acute cernunt : senum enim oculi tunica dura simul et 
rugosa teguntur, ita ut visns obveletur. 


15. Cur lusciosi quidem acute non cernunt, l:teras tamen 
scribunt minutas, etiamsi rem minulam perspicere illi 
proprium sit qui acute cernit? An quia, quum visionem 
habent imbecillem , palpebras coutrahunt in angustum? 
ubi enim confertim excidit intuitus, melius videl; contra 
diducto oculo dispergitur. — Propter imbecillitatem igitur 
palpebras contrahunt; quia vero per angustum spatium 
transspiciunt , exiguam molem cernunt, quantamque cer- 
nunt, tantam et scribunt. εν 


16. Cur lusciosi contractis palpebris cernunt? An pro- 
pter visus Imbecillitatem, quo modo qui res remotas in- 
tuentes manum oculis admovent, sic et hi res propinquas 
intuentes palpebras, quasi manum ,.admovent? qvod fa- 
ciunt, ut intuitus per spatium exiens minus magis confertus 
exeat, nec protinus ex patulo proficiscens di.trahatur ; 
videt autem majus, qui copiosior est. 


17. Cur non res una geminiri videtur, ubi in lits 
oculum vertimus? An quia princi.íium eamdem occupat li- 
neam? tunc enim res geminari videtur, ubi illud su:sum 
deorsumve transfertur ; in latus vero transferre nil refert , 
Dísi una etiam sursum. Cur igitur in videndo quidem 
aliquo modo fieri potest ut res una geminari videatur, si 
certo quodam modo ad se invicem oculi collocentur; in 
ceteris vero seusibus idem fieri non licet? An etiam circa 
tactum fit, ubi digitos intricamus , ut res una du: csse vi 
deantur; in celeris vero hoc non fit, quia celeri nec res re- 
motas foris percipiunt, neque binas? Fit autem eadem de 
causa cur et circa digi'os : taclus enim visum imitatur. 


18. Cur relique quidem corporis partes sinistrae invali- 
diores, oculorum vero non, sed eodem acumine preedilie 
sunt? Anquia partes dextra: quidem. co quod aciive& sunt, 
excellunt, non vero quod patibiles; oculi autem patibiles 
sunt? 


19. Quam ob causam , ubi ceteras quidem res intente 
intuemur, víau pejus disponimur, ubi vero res virides et her- 
bidas, ut olera ceteraque his similia, melius? An quia 
album quidem nigrumque colorem minime intente possu - 
mus intueri (ambo enim visui nocent), colores autem hu - 
jusmodi medium inter hos tenent ὃ quapropter quum me- 

18. 


376 


θεμένης οὐδ᾽ ἐξαδυνατοῦμεν αὐτῇ, βέλτιον δὲ διατιθέ- 
μεθα. Τάχα δ᾽ ἴσως χαθάπερ ἐπὶ τῶν σωμάτων 
σφοδρότερον πονοῦντες χεῖρον ἔχομεν, τὸ μέσον δὲ 
βέλτιστα διατίθησι, τὸν αὐτὸν τρόπον xal τὴν ὄψιν' 
& πρὸς μὲν γὰρ στερεὰ ἀτενίζοντες πονοῦμεν αὐτήν, 
πρὸς δὲ τὰ ὑγρὰ μηδενὸς ἀντιφράττοντος οὐ διαπονοῦ- 
psv: τὰ δὲ χλωρὰ στερεά τε μετρίως, xal Üypov ἐν 
αὐτοῖς ἱχανόν " διὸ βλάπτει τ᾽ οὐθέν, xol διαναγχάζει 
τὴν ὄψιν πρὸς τούτοις εἶναι διὰ τὸ τὴν τοῦ χρώματος 
Iu χρᾶσιν σύμμετρον ἔχειν πρὸς τὴν ὄψιν. 


20. Διὰ τί τὰ μὲν ἄλλα ἀμφοτέροις τοῖς ὀφθαλμοῖς 
μᾶλλον δρῶμεν, τὸ δ᾽ εὐθὺ τὸ ἐπὶ τῶν στίχων τῷ 
ἑνὶ προσάγοντες πρὸς τὰ γράμματα μᾶλλον χκαθορῶμεν ; 
Ἦ ἀμφότεραι μὲν αἱ ὄψεις συμπίπτουσαι, χαθάπερ 

1ὃ λέγουσιν oi περὶ τὰ ὀπτιχά, ταραχὴν παρέχουσιν, 
ἐπειδὰν δὲ τῇ μιᾷ θεωρῶμεν, πρὸς εὐθεῖαν τὴν ὄψιν, 
ὥσπερ πρὸς xavóva , μᾶλλον φαίνεται τὸ εὐθύ : 


41. Διὰ τί ὃ χαπνὸς τοὺς ὀφθαλμοὺς μᾶλλον δάχνει; 
Ἦ ὅτι μόνοι ἀσθενέστατοι ; ἀεὶ γὰρ τὰ ἔσω τοῦ σώ- 
40 ματος ἀσθενέστατα. Σημεῖον δ᾽ ὅτι xal τὸ ὄξος 
καὶ ἕκαστον τῶν" δριμέων τὴν μὲν ἔξω σάρχα οὐ δά- 
χνει, τὴν δ᾽ ἐντός, ὅτι ἀραιοτάτη τοῦ σώματος xad 
μάλιστ᾽ ἔχει πόρους" αἱ γὰρ ὄψεις διά τινων πόρων 
ἐχπίπτουσιν, ὥστε τὸ ἔσω δηχτικώτατον ἀπὸ τῆς σαρ- 
25 χὸς ἀποπίπτει ὁμοίως δὲ xal τὸ χρόμμυον, xat ὅσα 
ἄλλα δάχνει τοὺς ὀφθαλμούς * τὸ δ᾽ ἔλαιον μάλιστα 
τῶν ὑγρῶν, ὅτι λεπτομερέστατον, τοιοῦτον δ᾽ ὃν εἰσδύ- 
γει διὰ τῶν πόρων᾽ τὸ δ᾽ ὅξος ἐν φαρμάχῳ τῇ ἄλλη 
σαρχί. 


25, Διὰ τί ὃ ὀφθαλμὸς μόνον τοῦ σώματος, ἀσθε- 
νέστατος ὦν, οὐ ῥιγοῖ; ^H ὅτι πίων ἐστὶν ὁ ὀφθαλμός, 
σαρχὸς δ᾽ οὐθέν, τὰ δὲ τοιαῦτα ἄριγά ἐστιν; οὐ γὰρ 
δὴ ὅτι γε πῦρ ἐστιν ἢ ὄψις. διὰ τοῦτο οὐ ῥιγοῖ" οὐ γὰρ 
τοιοῦτόν γ᾽ ἐστὶ τὸ πῦρ ὥστε θερμαίνειν. 


90 


48. Διὰ τί δάχρυα, ἐὰν μὲν χλαίοντες ἀφιῶμεν, 
θερμά ἐστιν, ἐὰν δὲ πονοῦντες τοὺς ὀφθαλμοὺς δαχρύω- 
μεν) ψυχρά; Ἦ ὅτι τὸ μὲν ἄπεπτον ψυχρόν, τὸ δὲ 
πεπεμμένον θερμόν ; ἣ δὲ μαλαχία ὅλως πᾶσά ἐστιν 
ἐξ ἀπεψίας, χαὶ τῶν τοὺς ὀφθαλμοὺς πονούντων ἄπε- 
πτόν ἐστι τὸ δάχρυον' διὸ ψυχρόν. Διὰ τοῦτο καὶ οἵ 
ἰατροὶ οἴονται σημεῖον εἶναι μεγάλης νόσου τοὺς ψυ- 
χροὺς ἰὸρῶτας, τοὺς δὲ θερμοὺς τοὐναντίον ἀπαλλα- 
χτιχούς " ὅταν μὲν γὰρ ἦ τὸ περίττωμα πολύ, οὐ 
δύναται τὸ ἐντὸς θερμὸν πέττειν, ὥστ᾽ ἀνάγχη ψυχρὸν 
εἶναι ὅταν δ᾽ ὀλίγον, κρατεῖ" γίνονται δ᾽ ix. τῶν 
περιττωμάτων al ἀρρωστίαι. 


85 


45 


34. Διὰ τί ποτε εὐχινήτων ὄντων τῶν δεξιῶν μερῶν 

ὃ ὀφθαλμὸς 6 ἀριστερὸς μᾶλλον τοῦ δεξιοῦ συνάγεται ; 
"H ὅτι τὰ ἀριστερὰ πάντα ὑγρότερα τῶν δεξιῶν ἐστι, τὰ 
δ0 δ᾽ δγρότερα μᾶλλον συνάγεσθαι πέφυχεν ; Εἶτα εἰς τὸ 


ΠΡΟΒΛΗΜΑΊΩΝ " AA, χ-χδ΄. 


(959.) 


diocri modo visus adíiciatur, eo nihil debilitamur, imo 
vero melius disponimur. Εἰ forsan, quemadmodum circa 
corpora nostra, ubi vehementius laboramus, deterius habe- 
mus, dum mediocris labor optimam adfert dispositionem , 
ita etiam oculis : ubi enim in res solidas visum intendimus, 
eo laboramus; ubi vero in humidas, nihilo intersepiente , 
non laboramus; virides autem res solide mediocriter 
sunt , itemque satis humoris intra sese conlinenl : quapro- 
pter cum nullo detrimento adficiunt, tum visum sibi im- 
morari cogunt, eo quod ínter coloris hujusmodi tempera- 
mentum et visum mediocris intercedit proportio. 


20. Cur cetera quidem melius ambobus oculis cernimus, 
versuum vero rectitudinem uno literis admo ventes perspi- 
cimus melius? An quia intuitus ambo ubi concidunt , ut 
auclores de rebus ad visionem pertinentibus loquuntur, 
perturbationem adferunt; ubi vero uno inspicimus, ad 
rectum intuitum, tamquam ad regulam, melius adparet 
quod rectum est? 


21. Cur fumus oculos inprimis infestat? An quia soli 
infirmissimi sunt? infirmissimse namque semper sunt cor- 
poris partes interiores. Indicium autem esf, quod acetum 
et quodque acre carnem exteriorem quidem non mordent, 
sed interiorem, quia rarissima pars corporis est ,. masime- 
que referta meatibus : intuitus enim per quosdam meatus 
excidunt , ita ut quod intus maxime mordet , de carne de- 
cidat; eodem modo cepe quoque et quaecumque alia ocu- 
los mordent : oleum vero omnium maxime humorum id 
facit, quia tenuissimum est; hujusmodi autem quum sit, 
per meatus se insinuat; acetum tandem reliquae carni pro 
medicamento est. 


22. Cur oculus solus totius corporis non riget, etiamsi 
infirmissimus sit? An quia pinguis est, nec carnis quid- 
quam in se continet, quae autem talia sunt, frigus non 
sentiunt : baud enim revera quia oculus ignis est, ideo non 
riget : nam talis certe ignis non est ut calfacere valeat. 


23. Cur lacryme , quas flentes quidem emittimus, ca- 
lida sunt, quas vero oculis laborantes, frigide? An quia 
crudum quidem frigidum est, quod vero concoctum, cali- 
dum? languor enim omnis omnino ex cruditate proficisci- 
tur, et lacryma eorum qui valetudine oculorum laborant , 
cruda , ac propterea frigida est. Hinc et medici sudores 
frigidos signum gravis esse morbi existimant, calidos con- 
tra salutares; ubi enim residua adsunt multa, a calore 
interiori concoqui non possunt, ita ut frigida necessario 
sint; ubi vero pauca, vincit calor ; morbi autem e residuis 
gignuntur. 


24. Quare tandem, quum partes dextre facile moventur, 
oculus sinister magis quam dexter contrahitur? An pro- 
pterea quod omnia sinistra dextris humidiora sunt, humi- 
diora autem suapte natura contrahi plenius possunt? Prz- 


(949,930. ) PROBLEMATUM * SECT. XXXI, 25-XXXII, t. 217 
δεξιὸν μᾶλλον ἀποτελεῖν δύναται, τοῦ ἀριστεροῦ δυ-- | terea in dextrum magis agi potest, dum sinister vel ex se 
γαμένου xal καθ᾽ αὗτό. . moveri potest. 

45. Διὰ τί ἀμφότεροι κατ᾽ ἀσθένειάν τινα τῶν Ó- | 25. Quam ob causam et lusciosus et. senex qui ambo 


φθαλμῶν διαχείμενοι, ὅ τε μύωψ xat ὃ πρεσδύτης, Ó | adfectum suum imbecillitati cuidam oculorum debent, 
& μὲν ἐγγὺς προσάγει, dy τι βούληται ἰδεῖν, ὃ δὲ πόρρω | aller quidem prope admovet, si quid inspicere velit, alter 
ἀπάγει: Ἦ ὅτι οὖχ ὁμοία ἣ ἀσθένεια παρέπεται aó- | vero procul abducit? An quia dissimilis imbecillitas eos 
τοῖς: ὃ μὲν γὰρ πρεσθύτης αὐτὸ ἰδεῖν ἀδύνατός ἐστιν" | infestat ? senex enim rem ipsam videre non potest : quo 
οὗ δὴ συμπίπτει ἣ ὄψις αὐτῷ, ἀπάγει τὸ θεώμενον, | loco enim ejus intuitus concidunt, eo rem videndam ah- 
ἅτε xal μάλιστα μέλλων ὄψεσθαι" πόρρω δὲ συμπίπτειν" | ducit, quippe sic etiam visurus maxime ; procul autem con- 
19 ὁ δ᾽ αὐτὸ μὲν δρᾶ, ποῖα δὲ χοῖλα xal ποῖα ἐξέχοντα | cidunt; ille vero ipsam quidem rem videt, sed quinam 
τοῦ ὁρωμένου, οὐκέτι δύναται χρίνειν, ἀλλὰ περὶ | habeat res conspecta cava, quasve prominentias , discer- 
ταῦτα ἀπατᾶται, Τὰ δὲ χοῖλα xal τὰ ἐξέχοντα μά- | nere non amplius valet, sed in bis fallitur. Atqui cava et 
λιστα τῇ αὐγῇ κρίνεται, Πόρρωθεν μὲν οὖν οὗ δύνα- | prominentize splendore discernuntur maxime, Procul igi- 
ται τῇ αὐγῇ καταμαθεῖν πῶς ἐπιδάλλει ἐπὶ τὸ Ópa- | tur splendore percipere nequit, quomodo incidat in rem 
I5 τόν᾽ ἐγγύθεν δὲ uv χαταφανής ἐστιν. videndam; prope autem magis manifestus est. 


46. Διὰ τί τῶν ζῴων ἄνθρωπος ἢ μόνον, ἣ μάλιστα 26. Cur homo aut solus, aut maxime animantium [oculis] 
διαστρέφεται; Ἢ ὅτι ἢ μόνον ἢ μάλιστα ἐπίληπτον ἐν distorquetur? An quia vel solus, vei maxime comitiali 
τῇ νεότητι γίνεται, ὅτε xal διαστρέφεσθαι συμθαίνει | morbo in juventute laborat , quaudo εἰ distortio omnibus 
πᾶσιν: adcidit ? 


20 37. Διὰ τί οἱ ἄνθρωποι μόνοι τῶν ἄλλων ζῴων τὰ 27. Cur uni inter reliquas animantes homini oculi dis- 
ὄμματα διαστρέφονται; Πότερον διὰ τὸ ἐλάχιστον διά- | torquentur? Utrum quod oculos minimo interstitio discre- 
στημα εἶναι τῶνΡ ὀμμάτων , xai ἐπ᾽ εὐθείας ; ὥστ᾽ só- | tos atque in linea recta positos homo habet, ita ut men- 
δηλον σφόδρα γίνεται τὸ μὴ χατωρθωμένον ; Ἢ δίοτι | dum quodque perquam evidens fiat? An quía ceterorum 
τῶν ἄλλων μονόχροα τὰ ὄμματά ἔστι μᾶλλον ; εἰ δ᾽ ἦν animantium oculi magis unicolores sunt ? quodsi enim uni- 


"a ἊΝ idam oculorum color esset , dístortio non fieret. An 
25 ὃν γρῶμά τι τοῦ ὄμματος, οὐχ ἦν διαστροφή. ἢ CuS qui? . , 
4. go ματος; 1 go". H quia soli ex omnium animantium genere morbo comitiali 


διότι μόνοι ἐν τῷ γένει ἐπίληπτοι γίνονται τῶν ζῴων *. | adfliguntur, comitialis autem morbus ubi incidit, distor- 
ἣ ὃ ἐπίληψις διαστροφὴν rout, ὅταν γένηται ; ὥσπερ | tionem facit, quemadmodum et in ceteris membris? Non- 
xxl τῶν ἄλλων μορίων ; Ἀλλ᾽ ἐνίοις ὀψὲ παντελῶς γί- | nullis tamen perquam sero fit distortio, quibus nempe et 
νεται ἢ διαστροφή,, ὅσοις τὸ ἀρρώστημα. morbus. 


30 29. Διὰ τί πρὸς τὸν λύχνον xai πρὸς τὸν ἥλιον 28. Quam ob causam manu pre lucerna, aut sole ante 
προστησάμενοι τὴν χεῖρα πρὸ τοῦ φωτὸς μᾶλλον δρῶ - | lumen objecta melius cernimus? An quia solis lucern:eve 
μεν; Ἢ ὅτι τὸ ἀπὸ τοῦ ἡλίου xal λύχνου φῶς προσ- | lux nostris incidens oculis visionem reddit ob nimietatem 
πῖπτον μὲν ἡμῶν πρὸς τὴν ὄψιν ἀσθενεστέραν ποιεῖ δι᾽ | infirmiorem? pervertunt enim vel res cognale ipsm pre 
ὑπερδολήν ; φθείρει γὰρ αὐτὰ xal τὰ συγγενῆ τῇ ὑπερ- exsuperantia; at vero manu ita cohibitse et visionem non 

ὃ 60A" εἰοχθέντα δ᾽ ὑπὸ τῆς χειρὸς τὴν μὲν ὄψιν οὐ | ledunt, et res videnda eque in luce posita est : unde visio 
πημαίνει, τὸ δ᾽ δρώμενον ὁμοίως ἐστὶν ἐν φωτί" διὸ f; | quidem plenius agil , res vero videnda nihilo minus cer- 
μὲν μᾶλλον δρᾷ, τὸ δ᾽ ὁρώμενον οὐδὲν ἧττον ὁρᾶται. ἰ nitur, 


49. Διὰ τί χεὶρ μὲν καὶ ποὺς διαφορὰν ἔχει πρὸς τὰ 29. Cur manus quidem et pes dexter differentiam ex- 


δεξιὰ τὰ ἀριστερά. ὄμμα δὲ καὶ d 0: Ἢ ín τὰ | hibent, si cum sinistris conferantur, oculus vero et audi- 
εξιὰ τὰ ἀριστερά, ὄμμα δὲ καὶ ἀχοὴ οὗ ; ** τὰ | tas non? An quia sincera elementa discrimine carent; 


bd - γα P - “Ὁ 
40 στοιχεῖα τὰ εἰλικρινῆ dou) opas ἐν δὲ τοῖς ἐκ τῶν 919'" | differentia vero iis inest quae ex elementis conflantur, sont 
χείων ἣ διαφορά, αὗται δ᾽ αἱ αἰσθήσεις εἰσὶν ἐξ εἶλι- | autem sensus isti e sinceris elementis compositi, visus qui- 
xgtüv , ἢ μὲν ὄψις πυρός, ἣ δ᾽ ἀχοὴ ἀέρος. dem ex igne, auditus vero ex aere? 


TMHMA AB. | SECTIO XXXII. 


OXA ΠΕΡῚ QTA. | QU.E AD AURES PERTINENT. 


1. Διὰ τί τὰ ὦτα ὄντα ἀναιμότατα τοῦ προσώπου, 1. Cur aures, quie omnium maxime partium faciei ΟΧ - 
ὅταν αἰσχύνωνται, ἐρυθριᾷ μάλιστα ; Πότερον ὅτι εἰς | sangues sunt, erubescuni maxime apud pudibundos? 
45:0 χενὸν μάλιστα πορεύεσθαι πέφυχε τὸ ἀλλότριον | Utrum quod alienus humor inane suapte natura maxime 


9278 


ὑγρόν, ὥσθ᾽ ὅταν διαλυθῇ ὑπὸ τῆς θερμότητος, ἣ 
γίνεται αἰσγυνομένοις, συνέρχεται εἰς ταῦτα; "H 
διότι ἐπὶ τοῖς κροτάφοις ἐπίκεινται, εἷς οὖς τὸ ὑγρὸν 
ἀθροίζεται μάλιστα ; αἰσχυνομένων δ᾽ εἰς τὸ πρόσωπον 
6 ἔρχεται ἡ ὑγρότης" διὸ xal ἐρυθριῶσιν. Τοῦ δὲ προσ- 
dou ἥκιστα βάθος ἔχει τὰ ὦτα, xal φύσε: θερμότατα 
xal εὔγροα, ἐὰν μὴ ἀπηρτημένα πόρρωθεν 7, τῷ ψύ- 
χει διὸ xal εὐχρούστατον τῶν ἐν τῷ προσώπῳ μορίων᾽ 
ὥσθ᾽ ὅταν σχεδασθῇ fj θερμότης, μάλιστα ἐπιπολῆς 
10 οὖσα ἐν τούτοις ποιεῖ ἐρυθριᾷν. 


2. Διὰ τί τὰ ὦτα ἐν τῇ θαλάττῃ ῥήγνυται τοῖς xo- 
λυμθῶσιν ; Πότερον διὰ τὸ κατέχειν τὸ πνεῦμα πληρού- 
μενον βιάζεται; Ἦ εἰ τοῦτ᾽ αἴτιον, ἔδει καὶ ἐν τῷ ἀέρι; 
Ἢ ὅτι μὴ ὑπεῖκον διαχόπτεται θᾶττον, xal ἀπὸ σχλη.- 

15 ροτέρου ἣ μαλαχοῦ; Τὸ οὖν πεφυσημένον ἧττον ὑπεί- 
χει τὰ δ᾽ ὦτα, ὥσπερ εἴρηται, ὑπὸ τοῦ χατέχ εσθαι τὸ 
πνεῦμα ἐμφυπᾶται, ὥστε τὸ ὕδωρ, σχληρότερον ὃν τοῦ 
ἀέρος, προσπῖπτον διαχόπτει. 


8. Διὰ τί of χολυμθηταὶ σπόγγους περὶ τὰ ὦτα xa- 

0 ταδοῦνται; *H ἵνα ἢ θάλαττα βία ἰοῦσα μὴ ῥηγνύη τὰ 

ὦτα ; οὕτω μὲν γὰρ οὐ γίνεται, ὥσπερ ἀφηρημένων, 
πλήρη. 


ε. Διὰ τί 6 ἐν τοῖς ὠσὶ ῥύπος πιχρός ἐστιν; Ἢ διότι 
ἱδρώς ἐστι σαπρός; Ἔστιν οὖν ἁλωυρὸν σαπρόν τὸ δὲ 
2, σαπρὸν ἁλμυρὸν πιχρόν. 


&.. Διὰ τί οἱ σπογγεῖς διατέμνονται τὰ ὦτα χαὶ τοὺς 
μυχτῆρας; Ἦ ὅπως εὐπνούστεροι ὦσιν ; ταύτη γὰρ ἐξιέ- 
vat δοχεῖ τὸ πνεῦμα. ᾿Ἀνατέμνουσι δὲ xal τὸν τόπον 
xul πρὸς εὔπνοιαν" πονεῖν γὰρ δή φασι μᾶλλον αὐτοὺς 

30 ἐν τῇ δυσπνοίᾳ, τῷ μὴ δύνασθαι προΐεσθαι θύραζε * 
ὅταν δ᾽ ὥσπερ ἐξεράσωσι, χουφίζονται, Ἄτοπον οὖν 
el μὴ δύνανται τυγχάνειν ἀναπνοῆς καταψύξεως χάριν, 
ἀλλ᾽ ἔοικε τοῦτο ἀναγκαιότερον εἶναι. CH εὐλόγως ὁ 
πόνος πλείων χατέχουσιν, ὀγχουμένων xal διατεινομέ- 

3» γων; φαίνεται δὲ xal αὐτόματός τις εἶναι φορὰ τοῦ 
πνεύματος ἔξω" εἰ δὲ καὶ εἴσω, σκεπτέον. — "Eouxs δέ" 
δμοίως γὰρ ἀναπνοὴν ποιοῦσι τοῖς χολυμθηταῖς λέδητα 
χαταφέντες" οὐ πίμπλαται γὰρ οὗτος τοῦ ὕδατος, 
ἀλλὰ τηρεῖ τὸν ἀέρα" μετὰ βίας γὰρ ἣ κάθεσις" ὀρθὸν 

40 γὰρ ὁτιοῦν παρεγχλιθὲν εἰσρεῖ, 


6. Διὰ τί ἔνιοι τὰ ὦτα σκαλεύοντες βήττουσιν ; Ἦ 
ὅτι ἐπὶ τοῦ αὐτοῦ πόρου τῷ πνεύμονι χαὶ τῇ ἀρτηρία ἡ 
ἀκοή; Σημεῖον δέ, ὅτι ἀναπηροῦνται xal γίνονται ἐνεοί. 
Θερμαινομένου οὖν τῇ τρίψει συντήχεται ἐπὶ τὴν ἀρ- 

4b τηρίαν ἀπὸ τοῦ πόρου κάτωθεν ὑγρόν᾽ ὃ ποιεῖ τὴν 
βῆχα. 

7. Διὰ τί τὸ ἀριστερὸν οὖς θᾶττον συμφύεται “ὡς 
ἐπὶ τὸ πολύ, ὅταν τρυπηθῇ ; διὸ καὶ αἱ γυναῖχες τὸ 
μὲν ἄρρεν, τὸ δὲ θῆλυ χαλοῦσι τῶν ὥτων. Ἦ ὅτι τὰ 

80 ἀςιστερὰ ὁγρὰ καὶ θεριὰ μᾶλλον, συμφύεται δὲ τὰ 


ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΩΝ "* AB, β.ζ΄. 


u— ἢ ,...«Ἅ«ἰὦνϑϑὦὦ-πὔὐὐτὸῶὸ RR RR REED. 


——— 0 — —— H— τις —— HH ——— n ———— — —— ——————e 


(oto,se: 


adire solet, ita ut quum calore per pudorem orto resolu- 
lus fueril, statim se in aures colligat ? An quia temporibus 
impositsee sunt, in quibus maxime humor adcumulatur? 
apud pudibundos enim humor faciem petit : quapro- 
pter et erubescunt. Aures vero omnium faciei partium 
minimam habent profundilatem, naturaqne calidissimae 
sunt et colorata (fuissent), nisi longe frigoris ergo dista- 
rent : ideo et liec. particula omnium faciei particularum 
coloris est optimi, ita ut quum dispersus fuerit calor, quum 
maxime superficiem tenel in iis, ruborem excitat. 


2. Cur urinaniibus aures, dum intra mare sunt, rum- 
pnutur? Utrum retento spiritu repleta auri vis infertur? 
An si lioc cauaa fuisset, idem vel in aere fieri deberet? 
An quía quod non cedit, disrumpitur ocius, idquea re 
duriori quam ἃ molli facllius? Quod itaque inflatum est, 
minus cedit ; aures vero, ut diclum jam est, spiritu re- 
tento inflantur, ita ut aqua , quee aere durior est, incidens 
dilaceret. 


3. Cur uríinantes spougias adligant auribus ? An ne maie 
per vim obcurrens aures rumpat? haud enim ita implen- 


tur, ut exemptis spongiis. 


4. Cur sordes aurium amarae? An quia putridus sudor 
sunt? Sunt igitur salsedo putrida ; salsedo autem putrida 
amara est. 


5 Cur spongiarii suas dissecant aures et nares? An ut 
spirilui magis pervii sint? liac enim exire videtur spiritus. 
Dissecant autem hunc locum et ut facilior fiat respiratiu, 
laborare quippe per difficultatem spirandi eo se dicunt 
magis quod foras emittere halitum non possunt ; levantur 
vero lioc quasi evomito. Mirum igitur si inspirationem quz 
refrigerationis gratia fit, adsequi nequeant; sed hoc magis 
necessarium esse videtur. An merilo plus in retinendo la- 
boris est, quum extumescant distendanturque? videlur 
enim spiritus aliquatenus et sponte foras ferri; an vero et 
inlrorsum, considerandum est. "Videtur tamen : eodem 
enim modo lebete demisso respirationem urinatoribus con. 
clliant : haud enim aqua lebes impletur, sed aera servat : 
per vím enim demittitur : unaquaque enim res ad perpen- 
diculum pcs'ta :imulac inc'inatur, influit aqua. 


6. Cur nonnulli, ubi scalpunt aures, tussiunt? An quia 
auditus eidem foramini cum pulmone et aspera arteria im- 
positus est? Indicium autem est, quod mutilantur et ob- 
mutescunt, Dum itaque meatus perfricando incalescit, hu. 
moris aliquid ex eo deorsum in arteriam colliquatur : id 
quod tussim movet. 


7. Cur sinistra auris ocius magna ex parte, ubi perforata 
est , coalescit? quocirca et mulieres alteram quidem aurem 
marem vocant, alteram vero feminam. ΑΠ quia partes 
sinistrae humidiores calidioresque sunt ? qu&e enim hujusce 


(se1.) PROBLEMATUM ", SECT. XXXII, S-13. 2:9 


τοιαῦτα μάλιστα; διὸ xai ἐν φυτοῖς τοῖς χλωροῖς f, 
σύμφυσις, xal τὰ τῶν νέων δὲ ἕλκη μᾶλλον συμφύεται 
ἣ τὰ τῶν πρεσθυτέρων. Σημεῖον δὲ ὅτι ὑγρὰ μᾶλ- 
λον χαὶ ὅλως θηλυχώτερα τὰ ἀριστερά, 


δ 8. Διὰ τί τοῖς μὲν αἰσχυνομένοις ἄκρα τὰ ὦτα ἐπι- 
φοινίσσεται,, τοῖς δ᾽ ὀργιζομένοις οἱ ὀφθαλυοί, Ἦ ὅτι 
5 μὲν αἰδὼς ἐν ὀφθαλμοῖς χατάψυξίς τις μετὰ φόθου, 
ὥστ᾽ tixóto; ἀπολείπει τὸ θερμὸν τοὺς ὀφθαλμούς, 
χωριζόμενον δ᾽ εἰς τὸν δεχτικώτατον φέρεται τόπον " 

(10 τοιοῦτος δ᾽ ὁ ἐν τοῖς ἄχροις τῶν ὦτων " (6 γὰρ ἄλλος 

ὀστώδης) " ὀργιζομένοις δ᾽ ἐπανέρχεται τὸ θερμόν, 

μάλιστα δὲ γίνεται φανερὸν ἐν τοῖς ὀφθαλαοῖς διὰ τὴν 
χρόαν οὖσαν λευχήν; ᾿ 


9. Διὰ τί 6 ἦχος ὃ ἐν τοῖς ὠσίν, ἐάν τις ψοφήσῃ, 
16 παύεται; Ἦ ὅτι ὃ μείζων ψόφος τὸν ἐλάττω ἐκ- 
χρούεται; 


10. Διὰ τί, ἐὰν εἷς τὸ οὖς ὕδωρ ἐγχυθῇ, ἔλαιον προσ- 
ἐγχέονται, οὐ δυναμένου τοῦ ἐνόντος ὑγροῦ ἐξελθεῖν 
δι᾿ ἄλλου ὑγροῦ; Πότερον διὰ τὸ ἐπιπολῆς γίνεσθαι τὸ 

30 ἔλαιον τοῦ ὕδατος, xal διὰ γλισχρότητα αὐτοῦ ἔγε- 
σθαι τὸ ὕδωρ ἐξιόντος τοῦ ἐλαίου, ἵνα συνεξίῃ τὸ ὕδωρ; 
"H ἵνα ὀλισθηροῦ τοῦ ὠτὸς γενομένου ἐξέλθη τὸ ὕδωρ; 
τὸ γὰρ ἔλαιον λεῖον ὃν ποιεῖ ὀλισθαίνειν. 


LI. Διὰ τί ἧττον ὦτα ῥήγνυται τοῖς χολυμδῶσιν, 
36 ἐὰν προεγχέωσιν εἰς τὰ ὦτα ἔλαιον ; Ἧ τοῦ μὲν ῥήγνυ-- 
σθαι τὰ ὦτα εἴρηται πρότερον ἡ αἰτία, τὸ, δ᾽ ἔλαιον 
ἐγχυθὲν εἷς τὰ ὦτα τὴν ὕστερον θάλατταν ἀπολισθαί- 
νεῖν ποιεῖ, χαθάπερ ἐπὶ τῶν ἔξω τοῦ σώματος συμθαί- 
νει τοῖς ἀληλιμμένοις, ὀλισθαίνουσα δὲ πληγὴν οὐ ποιεῖ 

80 εἰς τὸ ἐντὸς τοῦ ὦτός ; διόπερ οὐ ῥήγνυσιν. 


12. Διὰ τί τῶν ὥτων ἀναίμων ὄντων μάλιστα οἱ al- 
σχυνόμενοι ἐρυθριῶσιν ; *H ἕχαστον εἰς τὸ χενὸν ἑχάστου 
μάλιστα φέρεται ; Δοχεῖ δὴ τοῦ αἰσχυνομένου ἄνω θερ - 
μὸν φέρεσθαι τὸ αἷμα. Εἷς οὖν τὸ κενώτατον ἐρυθριᾶν 

86 ποιεῖ, Τὸ δ᾽ αὐτὸ τοῦτο xal ἐπὶ τῶν γνάθων. — "Exi 
δὲ xoi ὅτι λεπτότατον τὸ δέρμα τὸ περιτεταμένον" μά- 
λιστα δὴ φαίνεται δι᾽ αὐτά. 


18. Διὰ τί οὐδεὶς γασμώμενος τὸ οὕς σχαλεύει; Ἢ 
ὅτι ὅτε χασμᾶται, ἐμφυσᾶται xal ἡ μῆνιγξ, δι᾽ ἧς 
40 ἀχούει ; Σημεῖον δέ" ἥχιστα γὰρ ἀχούουσι χασμώμενοι' 
τὸ γὰρ πνεῦμα, ὥσπερ χαὶ κατὰ τὸ στόμα, χαὶ εἰς τὰ 
ὦτα ἐντὸς πορευόμενον, ἐξωθεῖται τὸν ὑμένα χαὶ χω- 
λύει τὸν ψόφον εἰσιέναι. ᾿Εὰν οὖν οὕτως ἔχοντος 
ἅψηται τῆς ἀχοῆς ὡς σχαλεύειν, μάλιστ᾽ ἂν βλάψειεν" 
48 πρὸς ἀντιπῖπτον γὰρ $ πληγὴ γίνεται, xal οὐ πρὸς 
ὑπεῖχον τὸ τοῦ πνεύματος. Τὸ δὲ δέρμα xal τὴν 
μήνιγγα ἀφεστάναι τῶν στερεῶν δῆλον, ὥστε πόνον 
μάλιστα οὕτω ποιεῖ, xal τραυματίζοι ἄν. 


modi sunt, coalescunt facillime : unde in plantis. etiam 
viridibus fit coalescentia, et ulcera juniorum magis coa- 
lescunt quam seniorum. Probant autem hiec, parles sinis- 
tras humidiores esse, atque in universum magis effeminatas, 


8. Quam ob causam pudefactis quidem aures summa 
rubescunt, iratis. vero oculi? An quia pudor quidem in 
oculis refrigeratio quasdam cum timore est, ita ut. calor 
jure oculos deserat ; sese sejungens enim locum sui capa- 
cissimum petit, qualis summarum aurium regio est ( reli- 
qua namque aurium regio ossibus scatet ) ; apud irascentes 
contra calor superiora repetit, sed maxime manifestus fit 
in oculis propter album eorum colorem ? 


9. Cur aurium sonitus adcito strepitu cessat? An quia 
minorem strepitum amplior expellit ? 


10. Cur, si aqua in aurem infusa fuerit, oleum super- 
infundunt, etiamsi humor qui jam .inesl, alius humoris 
vi exire non possit? Utrum ut, quoniam oleum superficiei 
aqui innatat, eique aqua pra lentore adbaret, exeunte 
oleo aqua simul exeat? An ut lubrica facta aure aqua ex- 
eat ? oleum epím , utpote lave, lapsui ansam dat. 


11. Cur minus aures urinantibus rumpuntur, si oleum 
antea infundanl? An ratio quidem cur rumpantur aures, 
ante exposita est; oieum vero in aures infusum facit ut 
mare postea superveniens delabatur, quomodo in partibus 
corporis exterictibus apud unguento delibutos fit; labens 
autem ictum parti interiori aurís non infligit? quapropter 
non disrumpit. 


12. Quam ob causam aures, quum exsangues sint, pu- 
dore erubescunt maxime ? An res queeque in uniuscujusque 
spatium inane maxime fertur? Videtur itaque apud pudi- 
bundum sanguis calidus sursum ferri. In inanissimo igitur 
loco ruborem excitat: quod idem in genis usu venit. Adde 
quod tenuissima est cutis, quee auri circumtenditur : 
maxime igitur per eas franslucet. 


13. Cur nemo oscitans aurem scalpit? An quia mem- 
brana, per quam audit, etiam inflatur, ubl oscitat? 
Indicium autem est quod minime audiunt oscitantes : 
spiritus enim ut in os, ita etiam in aures introrsum de- 
vectus membranam expellit, ac prohibet quominus sonus 
ingredi.tur. Quodsi igitur hac rerum conditione audi- 
tum scalpendo tangat quis, maximam noxam inferet : 
ictus enim renitenti infligitur, non vero cedenti , spiritui 
nimirum. Cutem autem et membranam a solidis partibus 
discessisse certum est, ita ut dolorem sic maxime pariat , 
atque vel vuluus infligere poss:t. 


—  --—— 


σι 


e 


Ὁ 


alm, 


TMHMA AT. 


ὍΣΑ ΠΕΡῚ MYKTIIPA. 


τ. Διὰ τί ὃ πταρυὸς λυγμὸν uv παύει, ἐρυγυὸν δ᾽ οὐ 
παύει; Ἦ διότι οὐ τοῦ αὐτοῦ τόπου τὸ πάθος ἑκάτερον, 
ἀλλ᾽ ὁ μὲν ἐρυγωὸς χοιλίας, $ δὲ λυγμὸς τοῦ περὶ τὸν 
πνεύμονα κατάψυξις xat ἀπεψία πνεύυατας xai ὑγροῦ; ; 
χοινωνοῦσι δ᾽ οἱ περὶ τὸν ἐγκέφαλον τόποι τῷ πνεύμονι , 
otov τοῖς ὠσίν. Φανερὸν B£ dua γὰρ ἐνεοὶ xal χωφοὶ 
γίνονται, xat αἵ νόσοι ἀντιπεριίστανται αἴ τοῦ ὠτὸς εἰς 
τὰ τοῦ πνεύμονος πάθη’ ἐνίοις δὲ σχαλεύουσι τὸ οὖς 
βῆχες ἐγγίνονται. To δὲ περὶ τὸν “πταρνύμενον τόπον 
εἶναι τῆς ῥινὸς χοινωνίαν τῷ πνεύυονι δηλοῖ ἣ ἀνα- 
πνοὴ xotvi οὖσα, ὥστε πτάρνυται μὲν θερμαινομένου 
αὐτοῦ, τῷ δὲ σναπάσχειν ὃ χάτω τόποξ, ἐν ᾧ ᾧ ἐστιν ὃ 
λυγῃός. ἯἩ δὲ θερμασία πέττει διὸ ὄξος τε παύει 
λυγμὸν καὶ ἀπνευστία,, ἐὰν ἀρεμαία ἦ us ἰκθερ- 
μαίνει γὰρ τὸ πνεῦμα χατεχόμενον" ὥστε x«i ἐν τῷ 
πταραῷ ἡ ἀντιχατάσχεσις γενομένη τοῦ πνεύματος 
τοῦτο ποιεῖ, x«l οἰχείως fj ἔχπνευσις γίνεται xai ἐχ 
τοῦ ἄνω τόπου" ἀδύνατον γὰρ πτάρειν μὴ ἐχπνέοντα, 
Ἡ οὖν δρμὴ ῥήγνυσι τὸ ἐγχατειλημμέγον πνεῦμα, ὃ 
ποιεῖ τὸν λυγυόν. 


2. Auk τί, ἐάν τις μέλλων πτάρνυσθχι coz, τὸν 
, $ ; E ^! P - 1 

ὀφθαλμόν, ἧττον πτάρνυται; Ἢ διότι τὸ ποιοῦν τὸν 
πταρμὸν θερμότης τίς ἐστιν, ἡ δὲ τρῖψις θερμότητα 
ποιεῖ, ἣ διὰ τὸ πλησίον εἶναι τῶν ὀφθαλμῶν τὸν τό- 
xov ᾧ πτάρνυται, ἀφανίζει τὴν ἑτέραν, ὥσπερ τὸ 
Ψ Le ^ 
ἔλαττον πῦρ πὸ τοῦ πλείονος μαραινόμενον ; 


3, Διὰ τί δὶς πτάρνυται ὡς ἐπὶ τὸ πολύ, χαὶ οὐχ 
ἅπαξ, ἢ πλεονάκις ; ; Ἦ διότι δύο εἰσὶ μυχτῆρε c; Καθ᾿ 
ἕτερον οὖν ὃ διέσχισται τὸ φλέθιον, δι᾿ οὗ πνεῦμα ῥεῖ, 


4. Διὰ τί πρὸς τὸν ἥλιον βλέψαντες πτάρνυνται 
μᾶλλον; Ἢ διότι χινεῖ ἰθερμαίνων; Καθάπερ οὖν πτεροῖς 
θιγγάνοντες᾽ ἀμφότεροι γὰρ τὸ αὐτὸ ποιοῦσιν' τῇ γὰρ 
χινήσει θερμαίνοντες ix τοῦ δγροῦ θᾶττον πνεῦμα 
ποιοῦσιν, τούτου δ᾽ fj ἔξοδος πταρμός. 


5. Διὰ τί λύγγα παύει πταρμὸς xal πνεύματος ἐπί- 
σχέσις καὶ ὄξος; Ἦ ὅτι $ uiv πταρυός, διότι ἀντιπερί- 
στασίς ἐστι τοῦ χάτω πνεύματος, ὥσπερ αἱ ἄνω φαρμα- 
χεῖαι πρὸς τὴν χάτω χοιλίαν ; Ἢ δ᾽ ἀπνευστία τὰς 
ἀσθενεῖς λύγγας, ὅτι fj μιχρὰ ὁρμὴ τοῦ πνεύματος ἡ 
ἀνιοῦσα, ὥσπερ περὶ τὴν βῆχα, ἐάν τις χατάσχῃ, 
παύεται, οὕτω xal ἐνταῦθα xal χατέσπασε xal κατέ- 
πνιξε xal συναπεδιάσατος Τὸ δ᾽ ὄξος παύει, τι τὸ 
περιεστὸς ὑγρὸν xal κωλῦον ἀ ἀπερυγεῖν ἐπνευμάτωσε τῇ 
θερμασίᾳ: ἔστι γὰρ ἐρυγμὸς μέν, ὅταν πνευματωθῇ τὸ 
*5 ἐν τῇ ἄνω χοιλία δγρὸν xal πεφθῇ, $ δὲ λύγξ, ὅταν 
δφ᾽ δγροῦ κατέχηται πνεῦμα περιττὸν περὶ τὸν πνευ- 


DIPOBAHMATON * AT, a5 


(901,262. ) 


SECTIO XXXIII. 


QU/£ AD NARES PERTINENT. 


1. Cur sternutamentum singultum quidem sedat, ructum 
vero non sedat? An quia non partis ejusdem utraque ad- 
fectio est, sed ructus quidem veníriculi, singultus vero re- 
frigeratio loci circa pulmonem cruditasque spiritus atque 
humoris est? regionibus enim cerebro vicinis cum pul- 
mone communio est, exempli gratia cum auribus. Constat 
autem : simul enim et surdi el muti fiunt, et morbi au- 
rium in pulmonis adfectus transeunt, nonnullisque tusses 
superveniunl scalpentibus aurem.[nter locum autem narium 
sternutando dicatum et pulmonem communionem interce- 
dere respiratio docet, qua communis utrique est, ita ut 
hoc calfacto sternuamus ; adfecium autem hunc partici- 
pans calefit etiam inferior , qui singultus est :edes. Calor 
vero concoquit : quamobrem acetum « tam retentíoque api- 
ritus (inem imponunt, si singullus levis sit : spiritus enim 
retentus percalfacit, ita ut etiam inter sternutandum spi- 
ritus retentio in loco opposito idem efficiat, et convenienter 
queque exspiralio fit, idque superiori de loco, quippe quum 
fieri nequeat ut quis sternutet, nisi exspiret. Imp tus ita- 
que spiritum interclusum dispellit, qui singultum ciet. 


4. Cur si quis sternutaturus oculum perfricaverit , mi- 
nus sternutal? An propterea quod sternutamentum a quo- 
dam excitatur calore, fricatio autem calorem ciet : qui 
calor, quoniam locus quo sternutamus, oculis propinquus 
est, alterum calorem tollit, quemadmodum minor ignis 
ab ampliori emarcescit ? 


3. Cur bis sternuere magna ex parte solemus, non vero 
sc mel, aut scepius ? An quia duz adsunt nares? Per utram - 
que itaque narem venula diífissa est, per quam spiritus 
manat. 


4. Quam ob causam, quum solem adspexerint, sternutant 
frequentius? An quia sol calfaciens movel? Perinde igitur 
fit atque iis qui nares penna sollicitant : idem enim utri- 
que faciunt, quippe qui per motum calfacientes ocius 
spiritum ex humore faciunt; hujus autem exitus ster- 
nutatio est. 


5. Cur singultus sternutamento finilur et retentione spi - 
ritus et aceto? An quia sternutamentum quidem , quum 
spiritus inferioris translatio sit, agit quemadmodum me- 
dicina sursum purgans in ventrem inferiorem ? Respiratio- 
nis vero cessalio leves tollit singultus, eo quod :xiguus 
spirandi impetus superiora pelens, eodem modo qvo tus- 
sis, si quis relineat, desistit, sic eliam hie detralit et 
strangulat ac secum deorsum cogit. Acetum tandem id- 
circo sedat, quia humorem circumstantem ac prohiben- 
tem eructationem in spiritum calore suo convertit : fit 
enim ructus quidem, ubi superioris ventris humor in spi- 
ritum conversus atque concorctus fuerit; singultus vero, 
ubi spiritus superfluus ab humore circa locum spiritui 


9c2.) 


ματιχὸν τοπον’ τοῦτο γὰρ δρμῶν xol μὴ δυνάμενον 
διαχόψαι σπασμὸν ποιεῖ, ὃ δὲ σπασμὸς οὗτος χαλεῖται 
yt, xai διὰ τοῦτο ῥιώσαντας λὺγξ λαμθάνει, ὅτι 
τὸ ψῦχος τὸ ὑγρὸν ποιεῖ συνιστὰν ἐκ τοῦ Ἰνεύματος 
5 ἔτι’ περιλαμθανόμενον δὲ τὸ ἄλλο πηδᾷ, οὗ ἣ κίνησις 
λυγμός ἐστιν. 


6. Διὰ τί ἐνίοις ὕδωρ ψυχρὸν προσχέομεν [xat] πρὸς 
τὸ πρόσωπον, ἡνίκα αἷμα δεῖ ex τῶν μυκτήρων; Ἦ àv- 
τιπεριίσταται εἴσω τὸ θερμόν; "Av οὖν ἐπιπολῆς τύ 7^ 
[0 αἷμα, ἐξυγραίνει μᾶλλον. 


7. Διὰ τί τὸν μὲν πταρμὸν θεὸν ἡγούμεθα εἶναι, 
τὴν δὲ βῆχα, ἢ τὴν χόρυζαν οὔ ; Ἦ διότι ἐχ τοῦ θειοτά - 
του τῶν περὶ ἡμᾶς, τῆς χεφαλῆς, ὅθεν ὁ λογισμός ἐστι, 
γίνεται; Ἦ ὅτι τὰ μὲν ἄλλα ἀπὸ νοσούντων γίνεται, 
15 τοῦτο δ᾽ o0; 


8. Διὰ τί τρίψαντες τὸν ὀφθαλμὸν παυόμεθα τῶν 
πταρμῶν; Ἦ ὅτι ἀνάπνοια ταύτη γίνεται τῷ ὑγρῷ ; δα- 
χρύει γὰρ ὃ ὀφθαλμὸς μετὰ τρῖψιν, 6 δὲ πταρμὸς διὰ 
πλῆθος δγρότητος. ἮἯ ὅτι τὸ ἔλαττον θερμὸν φθείρε- 
a9 ται ὑπὸ τοῦ πλείονος, 6 δ᾽ ὀφθαλμὸς τριφθεὶς πλείω 
λαμθάνει θερμότητα τῆς ἐν τῇ ῥινί; Διὰ ταῦτα δὲ 
«dv τις αὐτὴν τὴν ῥῖνα spia, παύεται ὃ πταρωός. 


9. Διὰ τί τῶν μὲν ἄλλων πνευμάτων αἱ ἔξοδοι, οἷον 
φύσης xal ἐρυγμοῦ, οὐχ ἱεραί, ἣ δὲ τοῦ πταρμοῦ ἱερά; 
20 Πότερον ὅτι τριῶν τόπων ὄντων, χεφαλῆῇς xat θώραχος 
καὶ τῆς χάτω χοιλίας, fj χεφαλὴ θειότατον, ἔστι δὲ 
φῦσα μὲν ἀπὸ τῆς χάτω χοιλίας πνεῦμα, ἐρυγμὸς δὲ 
τῆς ἄνω, ὃ δὲ πταρμὸς τῆς χεφαλῆς; ; Διὰ τὸ ἱερώτα- 
τον οὖν ἔναι τὸν τόπον xal τὸ πνεῦμα τὸ ἐντεῦθεν ὡς 
30 ἱερὸν προσχυνοῦσιν. Ἦ ὅτι ἅπαντα τὰ πνεύματα ση: 
μαίνει τοὺς εἰρημένους τόπους βέλτιον ἔχειν ὡς ἐπὶ τὸ 

πολύ" μὴ δια χωρούντων γὰρ χουφίζ εἰ τὸ πνεῦμα διεξ- 
tóv. ὥστε xal ὃ πταρμὸς τὸν περὶ τὴν χεφαλὴν τόπον, 
ὅτι ὑγιαίνει xal δύναται πέττειν; ὅταν γὰρ χρατήσῃ 
35 $ ἐν τῇ χεφαλῇ θερμότης τὴν ὑγρότητα, τὸ πνεῦμα 
τότε γίνεται πταρμός" διὸ xal τοὺς ἐχθνήσχοντας κι- 
νοῦσι πταρμιχῷ,, ὡς ἐὰν μὴ τούτῳ δύνωνται πάσχειν, 
ἀσώτους ὄντας" ὥσθ᾽ ὡς σημεῖον ὑγείας τοῦ ἀρίστου 


xai ἱερωτάτου τόπου ποοσχυνοῦσιν ὡς ἱερόν, καὶ φύ--᾿ 
4 μὴν ἀγαθὴν ποιοῦνται. 


10. Διὰ τί ἄνθρωπος πτάρνυται μάλιστα τῶν ἄλλων 
ζῴων; ; Πότερον ὅτι τοὺς πόρους εὐρεῖς ἔχει, δι᾽ ὧν τὸ 
πνεῦμα xa fj ῥύμη εἰσέρχετ αι ; τούτοις γὰρ πληρου- 
μένοις πνεύματος πτάρνυται, Ὅτι δ᾽ εὐρεῖς, σηυεῖον 
a5 ὅτι ἥχιστα ὀσφραντιχὸν τῶν ζῴων" ἀχριδέστεροι δ᾽ οἵ 
λεπτοὶ πόροι. El οὖν εἷς μὲν τοὺς εὐρεῖς πλεῖον xal 
πλεονάχις εἰσέρχεται τὸ ὄγρόν, οὗ πνευματουμένου ὃ 
πταρμὸς γίνεται, τοιούτους δὲ μάλιστα τῶν ζῴων ol 
ἄνθρωποι ἔχουσι, πλειστάχις ἂν πτ τάρνυντο εἰκότως, 
δ0 ὅσοις ἐλάχιστοι οἱ μυκτῆρες, ὥστε τὸ θερμανθὲν ὑγρὸν 


PROBLEMATUM *, SECT. XXXIII, 6-10. 


——— M — Rom —— Ὁ ΠΟ ΠΟ ΟῚ pL————— 0^ 


281 


deputatum retinetur : hic enim Írruens, nec disscindere 
valens, convulsionem adfert , quee convulsio adpellatur sin- 
gultus; inde etiam fit ut singultus post rigorem oriatur, 
quia frigus ex eo quod adhuc spiritus erat, cogendo hu- 
morem facit; reliquus vero spiritus interclusus exsilit : 
cujus commotio singultus est. 


6. Cur aquam nonnullis frigidam in faciem infnndimus, 
ubi e naribus sanguis effluit? An calor intus cireumobsi- 
stitur? Quodsi igitur in superficie adfuerit sanguis, eum 
reddit liquidiorem. 


7. Cur sternutamentum quidem pro numine habemus, 
non vero tussem, neque gravedinem? An quia de capite 
membrorum precipue nostrorum divino, unde cogilatio 
est, it? An quia ceteri quidem adfectus ab &grolis prove- 
niunt, hic vero non? 


8. Cur oculo perfricato sternutare desistimus? An quia 
humor bac respirat? lacrymam enim oculus post frictio- 
nem emittit; sternutamentum autem humoris copia excita- 
tur. An quia minor calor deletur ab ampliori, oculus autem 
perfricatus plus caloris sibi adsciscit quam qui in naso 
aderat ? Hinc etiam fit ut, si nasum quis perfricet ipsum, 
sternutamentum desistat. 


9. Cur ceteri quidem spirituum exitus, ut flatus ventris, 
ul ructus, sacri non sunt, sternutamentum vero sacrum 
est? Utrum quoniam, quum tres sint loci, caput, pectus et 
venter inferior, caput maxime divinus est, estque flatus 
quidem spiritus ab inferiori ventre qui provenit, ructus vero 
qui a superiori, sternutamentum tandem qui e capite? Quia 
igitur locus sacerrimus est, spiritum quoque binc exeuntem 
ut sacrum venerantur. An quia spiritus omnes partes quas 
modo dixi, plerumque melius sese habere significant? ubi 
enim alvus constipata est, flatus levat, ita ut sternutamen- 
tum quoque capitis locum bene valere posseque concoquere 
indicio sit? ubi enim capitis calor humorem vicerit, tunc 
spiritus in sternutamentum convertitur : quamobrem etiam 
qui animo iipquuntur, sternutatorio excitant, tamquam si , 
ubi hoc adflci nequeunt, spes nulla salutis sit. Perinde 
igitur quasi bone indicium valetudinis partis optimze atque 
sacerrima» slernutlamentum, tamquam sacrum, venerantur 
atque pro bono habent omine. 


10. Cur homo reliquorum maxime animantium sternu- 
tat? Utrum quia meatus obtinet latos, per quos spiritus ac 
impetus intrant ? his enim spiritu impletis sternuit. Amplos 
autem esse eo probatur, quod omnium minime animantium 
homo olfactu valet, meatus quippe angusti. exquisitiores 
sunt. Quodsi igitur amplos quidem meatus plus humoris ac 
ssepius subeat, quo in spirítum converso sterputamentum fit, 
talesque homines maxime animantium habent, merito 


scepissime sternutabunt, quibus nares brevissime, ita ut 


282 


ταχὺ ἐξιέναι δύναται πνεῦμα γενόμενον, ἐν δὲ τοῖς ἀλ- 
λοις διὰ μῆχος χαταψύχεται πρότερον. 


τι. Διὰ τί οἱ μὲν ἀπὸ μέσων νυκτῶν ἄχρι μέσης 
ἡμέρας οὐχ ἀγαθοὶ πταρμοί, ol δ' ἀπὸ μέσης ἡμέρας 
6 ἄχρι μέσων νυκτῶν; Ἦ ὅτι διμὲν πταρμὸς μᾶλλον δοκεῖ 
ἐπισχεῖν τοὺς ἀρχομένους χαὶ ἐν τῇ ἀρχὴ; διὸ ὅταν 
μέλλωσιν ἀρχομένοις συμόῆιναι, μάλιστα ἀποτρεπόμεθα 
τοῦ πράττειν. Ἡ μὲν οὖν ἠὼς καὶ τὸ ἀπὸ μέσων 
νυχτῶν οἷον ἀρχή τις᾽ διὸ εὐλαδούμεθα πτάρειν, μὴ 
10 χωλύσωμεν ὡρμημένον" πρὸς δείλης δὲ καὶ ἐπὶ μέσας 
γύχτας οἷον τελευτή τις χαὶ ἐναντίον ἐχείνῳ, ὥστ᾽ ἐν τῷ 
ἐναντίῳ ταὐτὸν αἱρετέον. 


12. Διὰ τί οἱ πρεσδῦται χαλεπῶς πτάρνυνται; Πό- 
τερον οἱ πόροι συμπεπτώχασι δι' ὧν τὸ πνεῦμα; Ἢ ὅτι 
Ψ LÀ » ? / , 3 
is αἴρειν τὰ ἄνω οὐχέτι δυνάμενοι ῥᾳδίως, εἶτα βίᾳ ἀφιᾶσι 
xt; 


13. Διὰ τί, ἐάν τις ἀπνευστιάζη, ἢ λὺγξ παύεται ; 

Ἢ διότι ἡ μὲν ὑπὸ καταψύξεως γίνεται (διὸ καὶ οἱ φο- 

θούμενοι καὶ ol ῥιγοῦντες λύζουσιν), κατεχόμενον δὲ 
30 τὸ πνεῦμα ἐχθερμαίνει τὸν ἐντὸς τόπον ; 


(4. Διὰ τί οἱ κωφοὶ ἐκ τῶν μυχτήρων διαλέγονται 
€ A P! / 4 , X 4 
ὡς ἐπὶ τὸ πολύ, Ἦ ὅτι ὁ πνεύμων ἐστὶ τούτοις πεπονη " 
χώς; τοῦτο γάρ ἐστιν ἡ χωφότης, πλήρωσις τοῦ τόπου 
ῦ ονιχοῦ. Οὔχουν ῥαδίως f, φωνὴ φέ ἀλλ᾽ 
τοῦ πνευμονιχοῦ. ῥα nc ἦ φ φέρεται, 
A F- v “4 , 

35 ὥσπερ τὸ πνεῦμα τῶν πνευστιώντων, ἢ ἀσθμαινόντων δι᾽ 
ἀδυναμίαν ἀθρόον, οὕτως ἐκείνοις ἡ φωνή. Βιάζεται οὖν 
xol διὰ τῶν μυχτήρων᾽ βιαζομένη δὲ τῇ τρίψει ποιεῖ 
τὸν ἦχον" ἔστι γὰρ fj διὰ τῶν ῥινῶν διάλεχτος γινομένη, 
ὅταν τὸ ἄνω τῆς ῥινὸς εἰς τὸν οὐρανόν, 3, συντέτρηται, 

30 χοῖλον γένηται" ὥσπερ χώδων γὰρ ὑπηχεῖ, τοῦ χάτω- 
θεν στενοῦ ὄντος. 


p. Διὰ τί μόνον ὁ πταρμὸς ἡμῖν χαθεύδουσιν οὗ 
γίνεται, ἀλλ᾽ ὡς εἰπεῖν, ἅπαντα ἐγρηγορόσιν ; Ἦ ὅτι ὃ 
μὲν πταρμὸς γίνεται χαὶ ὑπὸ θερμοῦ τινος χινήσαντος 

35 τὸν τόπον τοῦτον ἀφ᾽ οὗ γίνεται; διὸ xad ἀνακύπτομεν 
πρὸς τὸν ἥλιον, ὅταν βουλώμεθα πτάρειν. “Ὅτι χαθευ- 
δόντων ἡμῶν ἀντιπεριίσταται τὸ θερμὸν ἐντός ᾿ διὸ χαὶ 
γίνεται τὰ κάτω θερμὰ τῶν χαθευδόντων͵ xat τὸ πνεῦ- 
μα τὸ πολὺ αἴτιόν ἐστι τοῦ ἐξονειρώττειν ἡμᾶς. Εἰ- 

40 χότως οὖν οὗ πταρνύμεθα᾽ ἀπαλλαγέντος γὰρ τοῦ θερ- 
μοῦ τοῦ ἐκ τῆς χεφαλῆς, ὃ χινεῖν πέφυχε τὸ ἐνταῦθα 
ὑγρόν, οὗ ἐξαερουμένου γίνεται ὁ πταρμός, καὶ τὸ συμ- 
ξαῖνον πάθος εἰχὸς μὴ γίνεσθαι. ᾿Αποψοφοῦσι δὲ μᾶλλον 
ἢ πτάρνυνται, xxi ἐρεύγονται καθεύδοντες ἢ ἐγρηγορό- 

45 τες, ὅτι ἐχθερμαινομένου τοῦ περὶ τὴν χοιλίαν τόπου ἐν 
τοῖς ὕπνοις μᾶλλον ἐχπνευματοῦσθαι συμβαίνει τὰ περὶ 
αὐτὴν ὑγρά, πνευματούμενα δ᾽ εἰς τοὺς ἔγγιστα τόπους 
φέρεσθαι’ ἐνταῦθα γὰρ xai συναπωθεῖται ὑπὸ τοῦ ἐν τῷ 
ὕπνῳ γινομένου πνεύματος" χαθεχτιχώτερος γάρ ἐστιν 

80 ἢ προετιχώτερος ὃ χαθεύδων τοῦ πνεύματος ᾿" διὸ καὶ 
συστέλλει τὸ θερμὸν ἐντός" ὃ δὲ χατέχων τὸ πνεῦμα 


ΠΡΟΒΛΗΜΑΊΤΩΝ " AT, ιατιε' 


[m 


(052,963.7 


liumor concalfactus celerius exire conversus in spiritum pos- 
sit; in ceteris vero prae longitudine narium antea refrigeretur. 


11. Cur sternutamenta, quee de media quidem nocte ad 
meridiem usque fiunt, infausta sunt, qua vero de meridie 
ad noctem mediam , fausta? An quia eos quidem sternuta. 
mentum potius inhibere videtur qui inchoant atque in prin- 
cipio sunt? quapropter quando inchoantibus nobis adcidere 
debent, ab agendo inprimis amovemur. Aurora itaque 
et tempus a media inde nocte quasi initium. quoddam 
sunt : quapropter sternutare veremur, ne inceptum  inhi- 
beamus; lempus vero post meridiem atque ad mediam 
usque noctem veluti finis quidam est, temporique ilt 
contrarium , ita ut in contraria rerum conditione idem op- 
tandum sit. 


(ἃ. Cur senes laboriose sternutant? Utrum apud eos 
meatus quos spiritus permeat, conciderunt? An quia se- 
nes partes superiores non amyplius facile elevare possunt, 
ac deinceps per vim deorsum emittunt ? 


13. Cur si spirilum quis retineat, singultus desistit? An 
quia hic quidem a refrigeratione fit ( quamobrem et qui ti- 
menl, el qui rigent, singulliunt); spiritus vero retentus 
locum percalfacit internum ? 


14. Cur surdi e naribus magna ex parte loquuntur? Àn 
quia pulmo eorum laborat? surditas enim id ipsum est, re- 
pletio nimirum regionis pulmonarig. Vox itaque expedita 
uon fertur, sed quemadmodum spiritus anbelantium, vel 
mgre respirantium propter imbecillitatem conferlim em:tti - 
tur, sic apud illos vox. Vi itaque el nares perméare Ccogi- 
tur; coacta aulem per adiritum sonum efficit : sermo enim 


per nares emiltitur, ubi pars naris superior, qua in palatum 
pervia esl, excavata (uerit : resonat namque tintinnabuli 
instar, quia pars inferior angusta est. 


15. Cur sternutamentum solum nobis dormientibus non 
(it, sed, prope dixerim, omnia, dum vigilamus? An quia 
sternutamentum quidem etiam ἃ calore fit quodam , qui 
partem eam commovit qua efficitur ? hinc el faciem soli 
objicimus , ubi slernuere volumus. [An] quia dormienti- 
bus nobis calor iutus circumobsistitur ? quamobrem et dor- 
mieutium partes inferiores incalescunt, spiritusque copia 
causa est cur genituram sponte emitiamus. —Me:ito igitur 
non sternutamus : ubi enim calor e capite discessit, qui 
ejus loci humorem suapte natura movel, quo in aera con- 
verso sternutamentum obtinet, adfectionem quoque inde 
provenientem non obvenire rationi consentaneum est. 
Dormientes autem magis quam vigilantes pedunl ac eru- 
etant potius quam sternutant , quia, quum ventris re;jo in 
sonis calet, adcidit ut humores circa eum magis ín aerem 
convertantur, alquein aerem conversi loca proxima adeant . 
eo namque s$/mul et a spiritu qui per somnum gignitur, 
compelluntur : spiritum enim potius retinere quam emíi:- 
tere solet qui dormit : quapropter et intus calorem con- 
trahit; at qui spiritum retinet , eum ipsum deorsum pellit : 


(963.) 


ὠθεῖ κάτω αὐτό' παρὰ φύσιν γάρ ἐστι τῷ πνεύματι f, 
χάτω φορά᾽ διὸ xal χαλεπόν ἐστι χατέχειν τὸ πνεῦμα. 
'[6 δ᾽ αὐτὸ αἴτιον xal τοῦ χαθεύδειν fuiv ἐστιν" οὔσης 
γὰρ τῆς ἐγρηγόρσεως χινήσεως, ταύτης δ᾽ ἐν τοῖς αἰ- 

b σθητηρίοις ἡμῶν γινομένης uda ἐν τῷ ἐγρηγορέναι 
ἡυᾶς, δῆλον ὡς καὶ ἠρεμούντων ἡμῶν χαθεύδοιμεν dv: 
ἐπεὶ δὲ τὸ μὲν πῦρ χινητιχόν ἐστι τῶν ἐν ἡμῖν μο- 
piov, τοῦτο δ᾽ ἐν τῷ ὕπνῳ ἐντὸς περιίσταται, λιπὸν 
τὸν περὶ τὴν χεφαλὴν τόπον οὗ ἐστι τὸ αἰσθητήριον, 

10 ἠρεμοίη ἂν μάλιστα ἡμῶν τότε τὰ αἰσθητήρια" ὃ εἴη ἂν 
αἴτιον τοῦ χχθεύδειν. 


16. Διὰ τί πτάραντες xal οὐρήσαντες φρίττουσιν ; 

Ἦ ὅτι χενοῦνται αἱ φλέδες ἀμφοτέροις τούτοις τοῦ πρό- 
τερον ἐνυπάρχοντος ἀέρος θερμοῦ, κενωθέντων δὲ ἄλλος 
16 ἀὴρ ἔξωθεν εἰσέρχεται ψυχρότερος τοῦ προὐπάρχοντος 


ἐν ταῖς φλεψίν, τοιοῦτος δ᾽ εἰσιὼν ποιεῖ φρίττειν ; 


17. Διὰ τί τοὺς λυγμοὺς οἱ πταρμοὶ παύουσιν; *H ὅτι 
6 λυγμὸς οὖχ ὥσπερ of ἐρυγμοὶ ἀπὸ τῆς τὰ σιτία δεχο- 
μένης χοιλίας ἐστὶν, ἀλλ᾽ ἀπὸ τοῦ πνεύματος; συμ- 
30 θαίνει δὲ μάλιστα ἀπὸ χαταψύξεως dx ῥίγους καὶ λύπης 
xal φαρμαχείας τῆς ἄνω μάλιστα γίνεσθαι" θερμὸς 
γὰρ ὧν φύσει ὃ τόπος, ὅταν χαταψυχθῇ, οὐ προσίεται 
τὸ πνεῦμα πᾶν, ἀλλ᾽ ὥσπερ πομφόλυγας ποιεῖ" διὸ xai 
τὸ πνεῦμα χατασχοῦσι παύεται (ἐχθερμαίνεται γὰρ ὃ 
35 τόπος), xai τὸ ὄξος᾽, θερμαντιχὸν ὄν, προσφερόμενον. 
Τοῦ δὴ θερμοῦ συμδαίνοντος ἀπὸ θερμασίας καὶ τοῦ 
ἐγκεφάλου, τῶν ἄνω τόπων εἰς τὸν πνεύμονα συντετρη- 
μένων, θερμοῦ τοῦ πνεύμονος ὄντος, ἥ τε πρὸ τοῦ 
πταρμοῦ χατοχὴ .xol ἡ ἄνωθεν χατάχρουσις λύει τὸ 
30 πάθος. 


18. Διὰ τί οἵ οὐλότριχες, καὶ οἷς ἐπέστραπται τὸ 
τρίχιον, ὡς ἐπὶ τὸ πολὺ σιμότεροι; Ἦ εἴπερ ἣ οὐλότης 
ἐν παχύτητι, ἢ δὲ παχύτης μετὰ σχληρότητος, σχλη- 
ρὸν δ᾽ ὃν τὸ αἷμα θερμόν, fj δὲ θερμότης οὐ ποιεῖ πε- 

35 ρίττωσιν, τὸ δ᾽ ὀστοῦν ix περιττώματος, 6 δὲ χόνδρος 
ὀστοῦν, εὐλόγως ἂν ἔχλειψις εἴη τοῦ μορίου * Σημεῖον δὲ 
τὸ τὰ παιδία πάντα εἶναι σιμά, 


TMHMA AA, 


OZA ΠΕΡῚ TO ΣΤΌΜΑ ΚΑΙ TA EN 
AYTQ. 


I, Διὰ xl of. μανοὺς ἔχοντες τοὺς ὀδόντας οὗ μαχρό- 
6101; Ἦ ὅτι τὰ μαχρόδια πλείους ἔχουσιν, οἷον τὰ ἄρ- 
40 σενα τῶν θηλειῶν, ἄνδρες γυναιχῶν, πρόδθατα προθά- 
των; Οἵ οὖν ἀραιώδοντες ὥσπερ ἂν ἐλάττονας ἔχουσιν 


ὀδόντας ἐοίχασιν, 


4. Διὰ τί οἱ ὀδόντες ἰσχυρότεροι τῶν σαρχῶν ὄντες 
ὅμως τοῦ ψυχροῦ αἰσθάνονται υᾶλλον; Ἢ ὅτι ἐπὶ τοὺς 


PROBLEMATUM "* SECT. XXXIII, 16-XXXIV, 2. 


e^ 


233 
praler naturam enim spiritus inferiora petit : unde fit 
etiam ut difficile sit spiritum retinere. Quin etiam cur 
dormiamus, haec eacem causa est : quum enim vigilia mo- 
tus sit, isque membra nostia sentiendi officio adcommodata 
magis dum vigilamus , exerceat, constat nos dormituros 
eliam esse, dum quiescimus. — Quum vero ignis quidem 
membra nostra movere possit, hicce autem per somnum 
intus circumsistitur, relicta capitis regione, ad quam sen- 
suum instrumenta pertinenl, tunc maxime nostra sensuum 
instrumenta quiescent : quae quidem res causa erit dor- 
miendi. 


16. Quam ob causam , ubi slernutfarunt, aut minxerunt, 
horrent? An quia utraque hac re vene aeris calidi inanes 
redduntur, quem ante continebant; inanes autem aer ex- 
Lrinsecus alius subit illo frigidior, qui ante in venis aderat ; 
talis autem subiens aer facit ut horreamus? 


17. Cur singultibus sternutamenta finem imponunt? 
An propterea quod singultus non quemadmodum ructus, a 
venire qui ciborum conceptaculum est, sed a pulmone 
proficiscitur? adcidit enim ut maxime a refrigeratione quae 
rigori, aut dolori, aut ventris purgationi, idque inprimis 
superioris, debetur, proveniat : quum enim locus ille cali- 
dus sua natura sit, ubi refrigeratus est, omnem epiritum 
non admittit, sed quasi bullas excitat : quamobrem cum 
relento spiritu singultus finitur (sic enim pars ista perca- 
lescit), tum aceto adsumpto, quoniam acetum calfa- 
cere valet. Quum ilaque calor et a calefaciendo et a ce- 
rebro proveniat, locique superiores foraminibus pervia in 
pulmonem qui ipse calidus est, sint, efficitur ut relentio 
spiritus, qu&& sternutationi antecedit, et depulsio que ἃ 
partibus superioribus fit, adfectum solvant. 


18. Cur crispi et quibus capillus intortus est, magna ex 
parte simiores sunt? An si crispitudo ἃ crassitudine pendet, 
crassitudo autem non sine duritia constat, Ct durus san- 
guis calidus est, calorque residua non gignit, os vero e 
residuis, cartilagoque os est, merito deminutio partis con- 
sequetur? Indicium autem est, quod infantes omnes simi 
sunt 


——— ——ÀÁ—E—HEEEQ0 ὄπ EDO ERREUR RERUM RREREHEEEUERARES 8808080 ............... ΑΑἈ»Ὁ(ςἂ..-.-.... 


| SECTIO XXXIV. 


Οὔ AD OS ET AD EA QUJ£ IN EO SUNT PER- 
TINENT. 


1. Cur qui rarisdentibus sunt, vivaces non sunt? An quia 
vivacia pluribus dentibus praedita sunt ut mares feminis, 
viri mulieribus atque oves ovibus? Qui itaque raris den- 
tibus sunt, pauciores habentibus aliquatenus similes 
sunt. 


2. Cur dentes, qui robustiores quam caro sunt, frigus 
lamen amplius sentiunt? An quia meatibus inüixi, quo- 


284 


πόρους προσπεφύκασιν, ἐν οἷς ὀλίγον ὃν τὸ θερμὸν 
ταχὺ ὑπὸ τοῦ ψυχροῦ χρατούμενον ποιεῖ τὴν ἀλγηδόνα; 


3. Διὰ τί τοῦ ψυχροῦ μᾶλλον αἰσθάνονται of ὀδόντες 
ἢ τοῦ θερμοῦ, ἣ δὲ σὰρξ τοὐναντίον; Πότερον ὅτι fj 
9 μὲν σὰρξ τοῦ μέσου xal εὕὔχρατος, οἱ δ᾽ ὀδόντες ψυχροί, 
ὥστε τοῦ ἐναντίου μᾶλλον αἰσθητιχοί; *H. διότι λεπτῶν 
πόρων εἰσίν, ἐν οἷς μικρὸν τὸ θερμόν, ὥστε ταχὺ πά- 
σχουσιν ὑπὸ τοῦ ἐναντίου, fj δὲ σὰρξ θερμόν, ὥστ᾽ οὐδὲν 
πάσχει ὑπὸ τοῦ ψυχροῦ, τοῦ δὲ θερμοῦ ταχὺ αἰσθάνε- 
10 ται; ὥσπερ γὰρ πῦρ ἐπὶ πυρὶ γίνεται. 


4. Διὰ τί ἢ γλῶττα σημαντιχὸν πολλῶν ; xal γὰρ 
τῶν πυρετῶν ἐν τοῖς ὀξέσι νοσήμασι, xal ἐὰν χάλαζαι 
ἐνῶσιν, xai τῶν ποικίλων προβάτων ποιχίλαι. ὯἯ ὅτι 
ὑγρότητος δεχτικόν, καὶ ἐπὶ τῷ πνεύμονι ἐπίχειται, οὗ 

i5 ἣ ἀρχὴ ἐπὶ τῶν πυρετῶν ; Πολύχροα δὲ πάντα διὰ 
τὴν πολύχροιαν τῶν δγρῶν᾽ βάπτεται δὲ πρῶτον δι᾽ οὗ 
πρῶτον ἠθεῖται" ἡ δὲ γλῶττα τοιοῦτον. Αἴ τε γάλα- 
ζαι διὰ τὸ σομφὴν εἶναι συλλέγονται" ἔστι γὰρ $ χάλαζα 
οἱονεὶ ἴονθος ἥὄπεπτος ἐν τοῖς ἐντός. 


40 ὅ. Διὰ τί ἣ γλῶττα γλυχεῖα μὲν οὐ γίνεται, πιχρὰ 
δὲ χαὶ ἁλμυρὰ xal ὀξεῖα ; Ἢ ὅτι διαφθοραὶ ταῦτ᾽ ἐστί, 


τῆς δὲ φύσεως οὐχ αἰσθάνεται: 


8. Διὰ τί, ὅσας ἂν χρόας ἔχη τὸ δέρμα, τοσαύτας ἔχει 

xat fj γλῶττα; Πότερον ὅτι ἕν μέρος ἐστὶν ὥσπερ ἄλλο 

« τι τῶν ἔξωθεν, ἀλλ᾽ ἐντὸς περιείληπται; διὰ δὲ τὸ λε- 

πτὸν εἶναι ταύτῃ τὸ δέρμα καὶ f μιχρὰ ποικιλία ἐμφαί- 

γεται. Ἦ διότι τὸ ὕδωρ ἐστὶν ὃ ποιεῖ μεταθάλλειν 

τὰς χρόας, fj δὲ γλῶττα μάλιστα πάσχει ὑπὸ τοῦ πό- 
ματος; 


80 7. Διὰ τί ἐκ τοῦ στόματος καὶ θερμὸν xal ψυχρὸν πνέ- 
ουσιν; φυσῶσι μὲν γὰρ ψυχρόν, ἀάζουσι δὲ θερμόν. Ση- 
μεῖον δὲ ὅτι θερμαίνει, ἐὰν πλησίον προσάγη τις τὴν 
χεῖρα τοῦ στόματος. Ὦ ἀμφοτέρως ὁ ἀὴρ κινούμενος 
ψυχρός, ὃ δὲ φυσῶν χινεῖ τὸν ἀέρα οὐχ ἀθρόως, ἀλλὰ 
88 διὰ στενοῦ τοῦ στόματος: Ὀλίγον οὖν ἐχπνέων πολὺν 

χινεῖ τὸν θύραθεν, ἐν ᾧ τὸ θερμὸν ὃν τὸ ἐχ τοῦ στόμα- 

τος οὗ φαίνεται δι’ ὀλιγότητα " ὁ δ᾽ ἀάζων ἀθρόον ἐχ- 
πνεῖ" διὸ θερμόν᾽ ἔστι γὰρ φυσασμοῦ τῷ διαφέρειν τῇ 
συστροφῇ᾽ 6 δ᾽ ἀασμὸς ἀθρόου ἔχπνευσις. 


0 8. Διὰ τί, ἐὰν σφόδραχαὶ ἀθρόον ἐκπνεύσωσιν, ἀδυνα- 
τοῦσι πάλιν ἐχπνεῦσαι; Ὁμοίως δ᾽ ἔχει xol ἐπὶ τοῦ ἀνα- 
πνεῦσαι᾽ ἀδυνατοῦσι γὰρ δὶς ἐφεξῆς ποιεῖν αὐτό, Ἢ 
ὅτι τὸ μὲν δίωσίς τίς ἐστι, τὸ δὲ συναγωγὴ τόπου, ἃ 
ἄχρι τινός ἐστι δυνατὰ γίνεσθαι; Φανερὸν οὖν ὅτι 
4 ἐναλλὰξ ἀνάγχη ἄμφω γίνεσθαι, xal ἀδύνατον δὶς ἐφε- 
ξῆς 
8. Διὰ τί ἑτέρου τόπου ὄντος ἦ τὰ σῖτα καὶ τὸ ποτὸν 
διεξέρχεται xal ἧ ἀναπνέομεν, ἐὰν μείζω ψωμὸν κατα- 
πίωμεν, πνιγόμεθα; Οὐδὲν δὴ ἄτοπον᾽ οὐ γὰρ μόνον ἐάν 
«4 τι ἐμπέσῃ εἷς τὸν τόπον τοῦτον, ἀλλὰ χἂν ἔτι φραχθῇ, 


- IIPOBAHMATON “" AA, γ-θ. 


(062,954.) 


quorum exiguus calor celeriter a frigore vincitur movetque 
dolorem. 


3. Cur dentes frigidum amplius quam calidum sentiunt, 
caro vero e contrario? Utrum propterea quod caro quidem 
mediocri bonoque temperamento pr:zdita est, dentes vero 
frigidi sunt, ita ut contrarium sentiant plenius? An quo- 
niam meatus habent angustos , quibus calor inditus exiguus 
est, ita ut a contrario cito adficiantur; caro vero calida est, 
ita ut nullo modo adficiatur a frigido calidumque compen - 
dio sentiat? fit enim quasi igni ignis superadditus, 


4. Cur lingua rerum index multarum est? nam et fe- 
brium signum dat in morbis acutis, et grandinum , si quae 
insunt, et pecoris versicoloris varia est. — An quia hu- 
moris capax est, et super pulmone posita, unde febrium 
principium ducitur? Versicolora autem omnia sunt propter 
humorum varios colores; inficitur tamen iis primum per 
quod primum colantur; lingua autem hujusmodi est. 
Grandines vero lingua propterea contrahit, quod spongiosa 
est, quippe quum grando veluti varus crudus in partibus 
interioribus est. 


5. Cur lingua dulcis quidem non fit, amara vero salsa 
et acida fit? An quod corruptiones isthzc sunt; naturam 
vero non sentit? 


6. Cur totidem coloribus lingua variat quot cutis? Utrum 
quia: membrum quoddam est cuivis alii parti externae 
eequiparandum, quamquam intus concluditur? verum quia 
tenuis hac porte cutis est, vel exigua in ea varietas depre- 


hendi potest. | An quia aqua id est, quod facit ut colores 


mutentur; lingua autem ἃ potione maxime adficitur? 


7. Cur halitum ex ore tum calidum, tum frigidum reddi- 
mus , quippe qui frigidum quidem efflamus, calidum vero 
lialamus? Indicio autem est quod, si manus ori propius ad- 
moveatur, calefacit. An utroque modo aer commotus cali- 
dus est ; verum qui efflat, pon confertim aera movet, sed 
per ostium angustum ? Parum igitur efflans multum exter- 
num aerem movet, in quo calor ex ore profectus ob exiguita- 
tem delilescit? at qui halat, confertum, atque eam ob rem 
calidum, efflat aerem : pertinet enim ad efflatiopem, quippe 
qui stipatione tantummodo ab ca differat : halatio namque 
conferti aeris efflatio est. 


8. Cur, si vehementer confertimque exspirarunt, ite- 
: rum exspirare nequeunt? quod idem in inspirando etiam 
| adcidit : bis enim deinceps id facere nequeunt. An quo- 
níam alterum quidem transpulsio quaedam, alterum vero 
contractio loci est : qua aliquo usque tantummodo fieri 
possupt? Constat igitur necessario ambo haec vicissim (ieri 
debere, bis vero deinceps non posse. 


pL» (Ano omm menn ΛΔ΄ΣΈῈΣ5Ὲ5 πρπαπαπακαιανανπασπαμπαινη απ" πε ππὸ 


9. Quam ob causam, quum alius locus sit qua cibl po- 
tusque franseunt, alius qua spiramus, ubi grandiorem 
bolum devoravimus, strangulamur? Haudquaquam sane 
absurdum est : non modo enim si aliquid in hunc locum 


10 


15 


2 


c 


[9e:.) 


οὕτω υᾶλλον πνιγόμεθα᾽ ταῦτα δὲ παράλληλά ἔστι, 
καθ᾽ ὅ τε τὰ σιτία δεχόμεθα xai χαθ᾽ ὃ ἀναπνέομεν. 
*Qzay οὖν ἐμπέσῃ μείζων ψωμός, καὶ fj ἀναπνοὴ συμ- 
φράττει, ὥστε μὴ εἶναι τῷ πνεύματι ἔξοδον. 


ιο. Διὰ τί, ὅσοι τὴν διὰ χειρὸς τομὴν ἔχουσι δι᾽ 
ὅλης, μακροδιώτατοι; Ἦ διότι τὰ ἄναρθρα βραχύόια καὶ 
ἀσθενῆ; Σημεῖον δὲ τῆς μὲν ἀσθενείας τὰ νέα, τῆς δὲ 
βραχυδιότητος τὰ ἔνυγρα. Δῆλον ἄρα ὅτι τὰ ἤρθρω- 
μένα τοὐναντίον τοιαῦτα δέ, ὧν χαὶ τὰ φύσει ἄναρ- 
θρα μάλιστα ἤρθρωται" τῆς δὲ χειρὸς τὸ ἔσω ἄναρ-- 
θρότατον. 


τι. Διὰ τί ἐν τῷ μαχρὸν ἀναπνεῖν ἑλχόντων μὲν εἴσω 
τὸ πνεῦμα συμπίπτει f; χοιλία, ἐκπνεόντων δὲ πληροῦ-- 
ται; πιθανὸν δ᾽ ἐστὶ τοὐναντίον συμδαίνειν. Ἦ ὅτι τῶν 
μὲν ἀναπνεόντων συμπιεζουμένη ταῖς πλευραῖς χάτω, 
χαθάπερ αἱ φῦσαι, προογχεῖν φαίνεται; 


12. Διὰ τί ἀναπνέομεν ; Ἦ καθάπερ τὸ ὑγρὸν εἷς πνεῦ- 
μα διαλύεται, οὕτω χαὶ τὸ πνεῦμα εἷς τὸ πῦρ; Τὸ τῆς 
φύσεως οὖν θερμὸν ὅταν τὸ πολὺ τοῦ πνεύματος πῦρ 
ποιήση, ἀλγηδόνα ἐμποιεῖ, τοῖς δὲ πόροις καὶ ὄγχον " 
διόπερ ἐξωθοῦμεν τὸ πῦρ μετὰ τοῦ πνεύματος, Ὅταν 
δ᾽ ἐξέλθη τὸ πνεῦμα xal τὸ πῦρ, συμπιπτόντων τῶν 
πόρων xal χαταψυχομένων ἀλγηδόνες γίνονται. ^EXxo- 
μὲν οὖν τὸ πνεῦμα πάλιν. Εἶτα ἀνοίξαντες τοῦ πνεύ- 
ματος τοὺς πόρους χαὶ βοηθήσαντες, πάλιν γίνεται τὸ 
πῦρ, καὶ πάλιν ἀλγοῦντες ἐκπέμπομεν, καὶ διὰ τέλους 
τοῦτο πράττομεν, καθάπερ xol σχαρδαμύσσομεν κατὰ 
τὸ χαταψύχεσθαι τὸ περὶ τὸν ὀφθαλμὸν σῶμα xal En- 
ραίνεσθαι, Καὶ βαδίζομεν οὖν προσέχοντες τῇ βαδίσει 
τὸν νοῦν. χυδερνωμένης δὲ τῆς διανοίας αὐτοῖς. Τοῦτον 
οὖν τὸν τρόπον καὶ τὰ περὶ τὴν ἀναπνοὴν ποιοῦμεν" 
μηχανώμενοι γὰρ τὸν ἀέρα ἕλχειν ἀναπνέομεν, xal 
πάλιν ἕλχομεν. 


TMHMA AE. 


OZ4A IIEPI Τὰ YIIO ΤῊΝ ΑΦΗΝ. 


I. Διὰ τί μᾶλλον φρίττομεν ἑτέρου θιγόντος πως 7) 


86 αὐτοὶ ἡμῶν; Ἦ ὅτι αἰσθητικωτέρα 5$ ἁφὴ τοῦ ἀλλοτρίου 


ἢ f τοῦ οἰχείου; τὸ γὰρ συμφυὲς ἀναίσθητον. Καὶ φο- 
δερώτερον τὸ λάθρα καὶ ἐξαπιναίως γινόμενον, ὃ δὲ 
φόδος χατάψυξις- ἢ δ᾽ ἀλλοτρία ἁφὴ πρὸς τὴν οἰκείαν 
ἄμφω ταῦτα ἔχει. Καὶ ὅλως δὲ παθητικὸν ἕχαστον 


40 πέφυχεν ἢ μᾶλλον, ἢ μόνον ὑπ᾽ ἄλλου ἢ ὑφ᾽ αὑτοῦ, 


οἷον καὶ ἐπὶ τοῦ γαργαλίζεσθαι συυδαίνει, 


4. Διὰ τί γαργαλίζονται τὰς μασχάλας xat τὰ ἐντὸς 
τῶν ποδῶν ; Ἦ διὰ τὴν λεπτότητα τοῦ δέρματος ; Καὶ 
ὧν ἀσυνήθης ἡ ἁφή, οἷον τούτων καὶ τοῦ ὠτός. 


PROBLEMATUM * SECT. XXXIV , 10-XXXV, 2. 


| 


488 


inciderit, verum etiam si obstructus fuerit, sque, imo 
magis strangulamur; ubivis autem &que a se invicem di- 
stant, quo cibum recipimus, et quo respiramus. Quodsi 
igitur justo amplius frustum inciderit, aer inspiratus 
auget angustiam, ita vt spiritui exitus denegetur. 


10. Cur qui manus cseesuram per totam habent pertinen- 
tem, longzevissimi sunt ? Ao quia brevis setatis imbecillaque 
sunt quae articulis carent? [mbecillitatis autem indicium 
est juventus; vitse vero brevis aquatilia. Constat igitur ar- 
ticulata contra sese habere; hujusmodi autem illa sunt, 
apud qua partes suapte natura artícuhs carentes maxime 
articulate nihilominus sunt; manus autem pars interior 
articulo maxime caret. 

11. Quam ob causam , ubi longam facimus respiratio- 
nem, venter introrsum quidem spiritum trahentibus con- 
cidit, exspirantibus vero repletur? veri enim aimile est ut 
contra eveniat. An quia inspirantibus quidem venter costis 
deorsum compressus follium instar prominere videtur ? 


12. Quam ob causam respiramus ? An quemadmodum 
humor dissolvitur in spiritum, sic etspiritus in ignem ? Ca- 
lor itaque naturalis ubi maximam spiritus partem in ignem 
convertit, dolorem movet, atque meatus etiam turuefacit : 
quamobrem ignem una cum spiritu expellimus : quibus 
profectis, meatibus concidentibus atque reírigescentibus, do- 
lores excitantur. Rursum igitur spiritum trahimus. Deinde 
postquam apertis spirilus meatibus , opem tulimus, ignis 
iterum gignitur, atque iterum pra dolore spiritum red1i- 
mus, idque perpetuo facimus, sicuti eliam nictamur, ut 
corpus oculi [vicissim] refírigeremus et adsiccemus. Ambu- 
lamus etiam, ingressui nostro animum non adtendentes , 
sed ita ut mens ipsis gubernetur. Hunc ergo in modum spi- 
randi quoque munus exsequimur : aerem enim irahere mo- 
lientes inspiramus, atque rursum adtraliimus. 


SECTIO XXXV. 


QUAE AD TACTUM PERTINENT. 


1. Cur inhorrescimus magis, ubi alius certo quodam modo 
nos tangit, quam ubi nosmet ipsi? An quia tactus rem me- 
lius alienam quam propriam sentit? quod enim cognatum 
est, id sensum effugit. Quin etiam quod clanculum atque 
subito fit, terribilius est; metus enim refrigeratio qusedam 
est; at vero tactus alienus, si cum proprio conferatur, 
utrumque hoc babet. Denique unumquodque ab alio vel 
unice, vel magis quam a se ipso suapte natura adíicitur, 
quemadinodum etiam in títillando adcidit. 


2. Cur inalis et pedum parte interiori titillantur? An 
propter cutis tenuitatem? Preeterea titillamur partibus qua- 
rum factus insolens est, ut cum harum, tum auris. 


286 


3. Διὰ τί φρίττουσιν οὐχ ἐπὶ τοῖς αὐτοῖς πάντες; Ἦ 
ὅτι οὐδ᾽ ἐπὶ τοῖς αὐτοῖς πάντες ἡδόλεθα, ὥσπερ οὐδὲ 
λυπούμεθα ἐπὶ τοῖς αὐτοῖς πάντες; Ὁμοίως δὴ οὐ φρίτ- 
τομεν ἐπὶ τοῖς αὐτοῖς " ἔστι γὰρ fj αὐτὴ xavddutis τις" 

& διὸ οἱ μὲν τοῦ ἱματίου δαχνουένου φρίττουσιν, ol δὲ 
πρίονος ἀκονουμένου ἢ ἑλχομένου, οἱ δὲ χισήρεως τε- 
μνομένης,, οἵ δ᾽ ὄνου λίθον ἀλοῦντος. 


ι. Διὰ τί τοῦ μὲν θέρους ὄντος θερμοῦ, τοῦ δὲ χειμῶνος 
ψυχροῦ, τὰ σώματα θιγγανόντων ψυγεινότερά ἐστι τοῦ 
10 θέρους ἣ τοῦ χειμῶνος ; Πότερον ὅτι ὁ ἱδρὼς xat $ ἴδι- 
σις χαταψύχει τὰ σώματα, τοῦτο δ᾽ ἐν μὲν τῷ θέρει 
γίνεται, ἐν δὲ τῷ χειμῶνι οὔ; "H ὅτι ἀντιπεριίστα- 
ται ἐναντίως τὸ ψυχρὸν xai τὸ θερμὸν τῇ ὥρα, xal ἔσω 
φεύγει ἐν τῷ θέρει (διὸ καὶ ἱδρῶτα ἀνίησιν ), ἐν δὲ τῷ 

t5 χειμῶνι ἀποστέγει τὸ ψῦχος xal ἀτμίζει τὸ σῶμα ὥσ- 


περ ἣ Υῇ; 


5. Διὰ τί φρίττουσιν αἱ τρίχες ἐν τῷ δέρματι; Ἦ ὅταν 
σπάσωσι τὸ δέρμα, εἰκότως ἐξανέστησαν; συσπῶσι δὲ 
xat ὑπὸ ῥίγους καὶ ὑπ᾽ ἄλλων παθῶν. 


e. Διὰ τί αὐτὸς αὑτὸν οὐθεὶς γαργαλίζει; Ἦ ὅτι xod 
δπ᾽ ἄλλου ἧττον, ἐὰν προχίσθηται, μᾶλλον δ᾽, ἂν μὴ 
δρᾷ " ὥσθ᾽ ἥχιστα γαργαλισθήσεται, ὅταν μὴ λανθάνῃ 
τοῦτο πάσχων; ἔστι δ᾽ ὃ γέλως παραχοπή τις καὶ 
ἀπάτη διὸ καὶ τυπτόμενοι εἷς τὰς φρένας γελῶσιν" οὐ 
85 γὰρ ὃ τυχὼν τόπος ἐστὶν ᾧ γελῶσιν. Τὸ δὲ λαθραῖον 
ἀπατητιχόν" διὰ τοῦτο xod γίνεται ὁ γέλως xat οὐ γί- 
νεται ὑπ᾽ αὐτοῦ. 


20 


7. Διὰ τί ποτε τὰ χείλη μάλιστα γαργαλιζόμεθα ; "H 

διότι δεῖ τὸ γαργαλιζόμενον μὴ πρόσω τοῦ αἰσθητιχοῦ 

30 εἶναι, ἔστι δὲ τὰ χείλη περὶ τὸν τόπον τοῦτον μάλιστα ; 

Διὰ τοῦτο δὲ γαργαλίζεται τὰ χείλη τῶν περὶ τὴν χε-- 

φαλὴν τόπων, ἅ ἐστιν εὔσαρχα. 
μάλιστά ἐστιν. 


*9 Li hc d 
Εὐχινητότατα οὖν 


8. Διὰ τί, ἐάν τις τὸν περὶ τὰς μασχάλας τόπον χνή- 
86 01, ἐχγελῶσιν, ἐὰν δέ τινα ἄλλον, οὔ; Ἢ διὰ τί πτερῷ 
τὰς ῥῖνας χνήσαντες πτάρνυνται; Ἢ τόποι εἰσὶ τῶν 
φλεθίων, ὧν χαταψυχομένων, ἢ τοὐναντίον πασχόντων 
ὑγραίνονται; Ἦ εἰς πνεῦμα ἐκ τοῦ ὑγροῦ διαλύεται, 
ὥσπερ ἐὰν τὰς ἐπὶ τοῦ τραχήλου πιέσῃ τις φλέδας, 
40 χαθεύδουσιν, ἯἪ μὲν ἡδονὴ θερμασία τίς ἐστιν’ τοῦτο 
δέ, ὅταν πλέον τὸ πνεῦμα ἐγγένηται, ἀθρόον ἔξω 
ἀφίεμεν. “Ὡσαύτως xal ἐπὶ πταρμῷ τῷ πτερῷ δια- 
θερμάναντες χαὶ χινήσαντες διελύσαμεν εἰς πνεῦμα" 
πλέονος δὲ γενομένου ἐξεώσαμεν. 


45 0. Διὰ τί μετὰ τὰ σιτία φρίττομεν πολλάχις: ^H 


ὅτι ψυχρὰ εἰσπορευόμενα ἀπὸ πρώτης χρατεῖ μᾶλλον 
τοῦ φυσικοῦ θερμοῦ ἣ χρατεῖται; 


10. Διὰ τί τὸ περιαγόμενον ἐναλλὰξ τοῖς δαχτύλοις 
δύο φαίνεται; Ἦ διότι δυσὶν αἰσθητηρίοις ἁπτόμεθα ; 


ΠΡΟΒΛΗΜΆΤΩΝ * AE, γε. 


e —— M—— € ———— M————  ———MM—— 
— 000 πππρπρππΠΠΦΦ ῇ ῇῆῆὍ τ τὸ 


(964,965.) 

3. Cur non iisdem rebus inhorrescunt omues? An quia nec 
iisdem omnes delectamur, quemadmodum nec easdem aegre 
erimus omnes? Eodem itaque modo nec iisdem omnes 
inhorrescimus : idem enim horror est , refrigeratio nempe 
quaedam : eapropter alii quidem ubi vestis mordetur, inlor- 
rescunt, alii vero, ubi serra vel acuitur, vel trahitur, alii 


porro, ubi pumex secatur, alii tandem, ubi superior mol:x 
lapis inferiorem adlterit. 


4. Quam ob causam, quum tesías quidem calida, hyems 
vero (rigida sit, corpora tactu frigidiora per eestalem sunt 
quam per hyemem? Utrum quoniam a sudore et transpira- 
tione refrigerantur corpora; hoc autem szstate quidem 
fit, hyeme vero non? An quia in contrarium tempestati 
tum frigus, tum calor circumobsistitur, intusque per scsta- 
tem calor refugit : quapropter el sudorem emittit ; per hye- 
mem vero frigus arcet, et corpus perinde quasi terra va- 
porem emiltit ? 


5. Quare pili in cute inhorrescunt? An merilo, ubi cutem 
contraxerint , exsurgunt? contrahunt enim lum propter ri- 
gorem, tum propter alias adfectiones. 


6. Cur nemo se ipse titillat? An quia ab alio quoque 
minus titillatur, si rem preesentit, magis vero, si non videt, 
ita ut minime titilletur, ubi non ignorat se hoc pati? risus 
namque fraus quzedam et deceptio est : quapropter et qui 
septo transverso vulnerantur, rident : haud enim locus qui- 
libet est quo ridemus. Clandestinum aulem omne frau- 
dulentum est: qua de causa modo fit risus a titillatione, 
modo vero non fit. 


7. Cur tandem labris maxime titillamur? An quia mem- 
brum quod titillatur, non longe a sentiendi sede abesse de- 
bet, labra autem circa eum maxime locum "posila sunt ? Ea- 
propter autem omnium maxime locorum capitis titillantur, 


qua carne multa praedita sunt. — Mobilissima igitur prze- 
cipue sunt. 


8. Cur, si quis regionem alarum scalpat, in risum effun- 
duntur, sí quam aliam vero, non? vel quanam ratio est 
cur naribus penna scalptis sternutent? An loca quadam 
venularum exstant, quibus vel refrigeratis, vel contra δὰ - 
fectis venulee ipsae humectantur? An in spiritum ex hu- 
more fit dissolutio, quemadmodum dormiunt si venas cer- 
vicis premat quis. "Voluptas quidem concalfactio quzedam 
est : eapropter autem spiritum , ubi plus adest , confertum 
foras mittimus. Eodem modo quoque in sternutando pen- 
na calefacientes et moventes humorem in spiritum dissol- 
vimus; ubi vero plus adest, expellimus. 


9. Cur &epenumero ingesto cibo inhorrescimus? An quod 
frigida primo introitu vincunt magis naluralem calorem 


quam vincuntur? 


10. Quam ob cauaaimn quod digitis alteruantibus cic- 


cumagitur, duo esse videtur? An quia duplici sentiendi in- 


1 985,966. 


τοῖς γὰρ ἐντὸς τῶν δαχτύλων, χατὰ φύσιν ἔχοντες τὴν 
1εῖρα 7 ἀμφοτέροις οὦ δυνατὸν εἰπεῖν. 


TMHMA A65, 


OZA ΠΕΡῚ IIPOZQTION. 


T. Διὰ τί τοῦ προσώπου τὰς εἰχόνας ποιοῦνται ; Πό- 
τερον ὅτι τοῦτο δηλοῖ ποῖοί τινες ; Ἢ ὅτι μάλιστα γινώ- 
σχεται: 


4, Διὰ τί τὸ πρόσωπον ἰδίουσι μάλιστα, ἀσαρχό- 
τατον ὄν; Ἦ διότι εὐίδρωτα μὲν ὅσα ὕφυγρα xal ἀραιά, 
$j δὲ χεφαλὴ τοιαύτη ; ὑγρότητα γὰρ οἰχείαν ἔχει πλεί- 
στην. Δηλοῦσι δ᾽ αἱ φλέθες τείνουται ἐντεῦθεν, xoi 
οἱ χατάρροι γινόμενοι ἐξ αὐτῆς, xal 6 ἐγχέφαλος 
ὑγρός, καὶ οἱ πόροι πολλοί" σημεῖον δ᾽ αἵ τρίχες, ὅτι 
πολλοὶ πόροι εἰσὶ περαίνοντες ἔξω. Οὐὔχουν ix τῶν 
χάτω ὃ ἰδρώς, ἀλλ' ἐκ τῆς χεφαλῇς γίνεται" διὸ 
ἰδίουσι xal πρῶτον μάλιστα τὸ μέτωπον’ ὑπόχειται 


I5 γὰρ τὸ πρῶτον" τὸ δ᾽ δγρὸν χάτω ῥεῖ, ἀλλ᾽ οὐκ ἄνω. 


3. Διὰ τί ἐν τῷ προσώπῳ μάλιστα οἱ ἴονθοι ; Ἦ 
διότι μανὸς ὁ τόπος xal ὑγρότητα ἔχει; Σημεῖον δ᾽ 5 
τε τῶν τριχῶν ἔχφυσις xat ἣ τῶν αἰσθήσεων δύναμις" ὃ 
δ᾽ ἴονθος ὥσπερ ἐξάνθημα γρότητός τινος ἀπέπτου, 


TMHMA AZ, 


OXA ΠΕΡῚ OAON TO ZOMA. 


30 1. Διὰ τί del τοῦ σώματος ῥέοντος, xal τῆς ἀποῤῥοῖςς 
Ὑινομένης ἐκ τῶν περιττωμάτων, οὐ χουφίζεται τὸ 
σῶμα, ἐὰν μὴ ἰδίη; Ἢ διότι ἐλάττων ἢ ἔχχρισις γίνε- 
ται; ὅταν γὰρ ἐξ ὑγροῦ μεταδάλλῃ εἰς ἀέρα, πλέον 

, 204 7 s ^ ᾿ , / 
γίνεται ἐξ ἐλάττονος τὸ γὰρ διαχρινόμενον πλέον, 
85 ὥστ᾽ ἐν πλείονι χρόνῳ f ἔχχρισις. 


2. Διὰ τί δὲ τοῦτο; Ἢ διότι BV ἐλαττόνων πόρων f 
ἔξοδος ἐστιν: τὸ γὰρ γλίσχρον καὶ τὸ χολλῶδες μετὰ 
μὲν τοῦ ὑγροῦ ἐχχρίνεται διὰ τὴν χατάμιξιν, μετὰ δὲ 
τοῦ πνεύματος ἀδυνατεῖ" μάλιστα δὲ τοῦτ᾽ ἐστὶ τὸ λυ - 

30 ποῦν᾽ διὸ xal of ἔμετοι τῶν ἱδρώτων χουφίζουσι μᾶλλον, 
ὅτι συνεξάγουσι τοῦτο, ἅτε παχύτεροι χαὶ σωματω- 
δέστεροι ὄντες. "Hl xad ὅτι τῇ μὲν σαρχὶ πόρρω οὗτος 
ὃ τόπος, ἐν ᾧ τὸ γλίσχρον xal χολλῶδες, ὥστ᾽ ἔργον 
μεταστῆσαι, τῇ δὲ χοιλία ἐγγύς; ἢ γὰρ ἐν ταύτη γί- 

"δ νεται, ἢ πλησίον διὸ xal δυσεξάγωγος ἄλλως. 


8. Διὰ τί αἵ τρίψεις σαρχοῦσιν; Ἦ ὅτι αὐξητιχώτα- 
τὸν τῶν ἐν τῷ σώματι τὸ θερμόν ἐστιν; τοῦ μὲν γὰρ 
ἐνυπάρχοντος μείζους of ὄγχοι γίνονται διὰ τὸ ἀεὶ αὐτὸ 
ἐν χινήσει εἶναι xal εἰς τὸ ἄνω φέρεσθαι καὶ πνευμα - 
τοῦν τὰ ἐν fuiv ὑγρά, ὃ ἐν τῇ τρίψει γίνεται" ἐχλεί-- 


PROBLEMATUM * SECT. XXXVI, 1-XXXVII, 3. 


| 
| 


p— ÀÀnÀM I1 O»eX aA?EXCSASGELLIL.LLLLUULLULÁLLGTEEMMMMAMLI,,IILILIUIUEODULLAEKXAnS40 DÜDDDammm—— ALLEN" n | 


281 


strumento tangimus ὃ ambobus enim digilorum partib's 
interioribus simul nuntiare non possumus , dum manus 
conditionem obtinet naturalem. 


SECTIO XXXVI. 


QU.£ AD FACIEM PERTINENT. 


1. Cur faciei effigies faciunt? Utrum quod, qualesnam 
simus , ea indicat? An quod ea prsecipue adgnoscitur? 


2. Cur facie maxime sudant, etiamsi carnis expertissima 
sit? An quia in sudorem proclivia sunt quacumque 
lhumidiuscula ac rara sunt, caput autem hujusmodi est? 
plurimum enim conlinet humorem proprium. Argumento 
sunt vena inde tendentes et destillationes quz ex eo ori- 
ginem petunt, cerebrique humiditas et meatus multi; pro- 
bant autem capilli multos adesse meatus foras pertinentes. 
Sudor igitur non ex partibus inferioribus, sed ex capite 
oritur : hinc et maxime froute primum sudant : prima enim 
subjecta est, humorque deorsum , non vero sursum (luit. 


3. Cur in facie maxime oriuntur vari? An quia locus 
rarus esí humoremque continet? Argumento autem sunt 
οἱ pilorum eruptio et sentiendi potentia : varus enim quasi 
humoris cujusdam crudi efflorescentia est. 


SECTIO XXXVII. 


QU.£ AD TOTUM CORPUS PERTINENT. 


f. Quam ob causam, quum corpus semper fluat, de- 
fluxusque ab excrementis proficiscatur, non levatur corpus, 
nisi sudet? An quia minus excernitur ? ubi enim ex humore 
in aerem fil transitus, plus oritur ex minori : plus namque 


est quod percolalur, ita ut ampliori tempore excernatur. 


2. Sed cur iía fit? An quia per minores meatus fit exi- 
tus? quod enim lentum ac glutinosum est, cum humore 
quidem excernitur propter admistíonem, cum spiritu 
vero nequit; id autem maxime est quod molestat : hinc 
et vomitus magis quam sudores levanl, quoniam id una 
educunt, quippe qui crassiores corpulentioresque sunt. An 
etiam quia a carne quidem remolus est locus qui hu- 
morem lentum glutinosumque continet, ita ut nonnisi cum 
labore transferatur; ventri vero propior? aut enim in co 
fit, aut prope : hinc et alio modo difficulter educitur. 


3. Cur carnem implent frictiones? An quia eorum qua 
in corpore continentur, maxime augendi facultate praestat 
calor? eorum enim 408: jam antea aderant, moles augetur, 
quia semper ipse in motu est sursumque fertur ac in spi- 
rilum convertit humores qui nobis continentur : id quod 


288 


πυντὺς ἦε φθίνει xol ἐλαττοῦται τὸ σῶμα. — "H ὅτι 
δγκοτέρα τῆς τροφῆς γίνεται ἢ σὰρξ διὰ τὴν θερμα- 
σίαν (ἅπαν γὰρ τὸ θερμὸν ἐπισπαστικὸν τοῦ ὑγροῦ 
ἐστιν, fj δ᾽ εἰς τὴν σάρχα διαδιδομένη τροφὴ ὑγρά 
5 ἐστι), xal ἐπιδέχεται τὴν τροφὴν μᾶλλον διὰ τὴν 
ἀραίωσιν ; ἀραιοτέρα γὰρ γινομένη μᾶλλον δύναται 
δέχεσθαι ὥσπερ σπογγιά, fj δὲ τρῖψις εὔπνουν xal 
ἀραιὰν ποιεῖ τὴν σάρχα χαὶ κωλύει συστάσεις γίνε- 
σθαι χατὰ τὸ σῶμα. Τούτου δὲ μὴ ὄντος οὐδὲ συντή - 
10 ζεις γίνονται ad γὰρ ἀτροφίαι xai αἱ συντήξεις Ex. τῶν 
ἀθροισθέντων εἶσίν " εὐπνούστερα δὲ καὶ ἀραιότερα xal 
δμαλέστερα γινόμενα εἰχὸς μᾶλλον ὀγχοῦσθαι" τῆς τε 
γὰρ τροφῆς δεχτικώτερα xal τῶν ἐχχρίσεων προετιχώ- 
τερα γίνεται. “Ὅτι οὐ δεῖ πυχνοῦν τὴν σάρχα πρὸς 
ὁγίειαν, ἀλλ᾽ ἀραιοῦν" ὥσπερ γὰρ πόλις ὑγιεινή ἐστι καὶ 
τόπος (διὸ καὶ ἣ θάλαττα δγιεινή), οὕτω xai σῶμα τὸ 
εὔπνουν μᾶλλον ὑγιεινόν ἐστι τοῦ ἐναντίως ἔχοντος" 
si γὰρ ἢ μὴ ὑπάρχειν μηδέν, ἣ τούτου ὡς τάχιστα 
ἀπαλλάττεσθαι, χαὶ δεῖ οὕτως ἔχειν τὸ σῶμα ὥστε 
30 λαμθάνον εὐθὺς ἐχχρίνειν τὴν περίττωσιν, xal εἶναι dv 
χινήσει ἀεὶ χαὶ μηδέποτε ἠρεμεῖν" τὸ μὲν γὰρ μένον 
σήπεται, ὥσπερ καὶ ὕδωρ τὸ μὴ χινούμενον' σηπόμε- 
νον δὲ νόσον ποιεῖ" τὸ δ᾽ ἐχχρινόμενον πρὸ τοῦ διαφθα- 
ρῆναι χωρίζεται. ᾿Γοῦτο οὖν πυχνουμένης μὲν τῆς 
46 σαρχὸς οὐ γίνεται (ὡσπερεὶ γὰρ ἐμφράττονται οἷ πό- 
pot), ἀραιουμένης δὲ συμθαίνει" διὸ καὶ οὐ δεῖ ἐν «i 
ἡλίῳ γυωνὸν βαδίζειν (συνίσταται γὰρ f, σὰρξ xal xo- 
μιδῇ ἀποσαρχοῦται᾽ τὸ μὲν γὰρ ἐντὸς δγρὸν διαμένει, 
τὸ δ᾽ ἐπιπολῆς ἀπαλλάττεται ἐξατμιζόμενον, ὥσπερ 
30 xai τὰ χρέα τὰ ὀπτὰ τῶν ἐφθῶν μᾶλλον τὰ ἐντὸς ὑγρά 
ἐστιν), οὐδὲ τὰ στήθη γυμνὰ ἔχοντα βαδίζειν ἐν ἡλίῳ 
(ἀπὸ γὰρ τῶν ἄριστα ᾧχοδομημένων τοῦ σώματος ὃ 
ἥλιος φέρει ὃ ἥχιστα δεῖται ἀφαιρέσεως ), ἀλλὰ μᾶλ- 
λον τὰ ἐντὸς ξηραντέον, ᾿Εχεῖθεν uiv οὖν διὰ τὸ 
35 πόρρω εἶναι, ἐὰν μὴ μετὰ πόνου, οὐκ ἔστιν ἱδρῶτα 
ἄγειν: ἀπὸ τούτων δὲ διὰ τὸ πρόχειρα εἶναι ῥάδιον 
ἀναλῶσαι τὸ ὑγρόν. 


Ι 


οι 


4. Διὰ τί ψυχθέντες ἀπὸ τῆς αὐτῆς θερμασίας 
καιόμεθα μᾶλλον xal ἀλγοῦμεν; Πότερον διὰ τὴν πυ- 
40 χνότητα στέγει jj σὰρξ τὸ προσπῖπτον θερυόν ; διὸ μό- 
λιόδος ἐρίου θερμότερος. Ὧ βίαιος γίνεται τοῦ θερ- 
μοῦ ἡ δίοδος διὰ τὸ πεπηγέναι ὑπὸ ψυχροῦ τὸ σῶμα; 


δ. Διὰ τί αἱ ξηροτριδίαι στερεὰν τὴν σάρχα παρα- 
σχευάζουσιν ; Ἦ ὅτι διὰ τὴν τρῖψιν τῆς θερμασίας ἐπι- 

45 γινομένης τὸ ὑγρὸν χαταναλίσχεται; Πρὸς δὲ τούτοις 
$ σὰρξ τριδομένη πυχνοῦται" ἅπαντα δ᾽ ὅσα πλείονος 
τρίψεως τυγχάνει, πυχνοῦται χαὶ στερεὰ γίνεται. 
Θεωρῆσαι δὲ τὸ τοιοῦτον ἔστιν ἐπὶ πολλῶν τὸ γὰρ 
σταίς, ἢ πηλός, 1] ἄλλο τι τῶν τοιούτων, ἐὰν μὲν ὕδωρ 
50 ἐπιχέας ἕλχης, ὑγρὰ καὶ χλυδῶντα διαμένει, ἐὰν δὲ 
πλείω τρῖψιν προσάγης, πυχνοῦταί τε χαὶ στερεοῦται 


ταχέως καὶ γλίσχρα γίνεται. 


ΠΡΟΒΛΗΜΆΤΩΝ" AZ, ὃ, ε΄. 


——Hál P Ó— MM —— É—sáMP Ü————Q 0 ———— HÓA 0808000 σκσ κ [κΚΔὖι...5...... EE RR 


oes. 


per frictionem fieri solet; deficiente vero calore, tabescit 
ac diminuilur corpus. An quia turgescit caro ad alimen- 
tum recipiendum propter calorem (calidum enim omne 
humorem adirahere valet; alimentum autem quod in car- 
nem digeritur, humidum est), atque alimentum amplius 
recipit propter raritatem? rarescens enim instar spongiue 
magis recipere valet ; frictio autem spiritui perviam ac ra- 
ram reddit carnem atque impedit quominus concrementa 
in corpore fiant. Quod ubi non obtinet, colliquamenta 
etiam non gignuntur : alimonia enim defectus et colliqua- 
tiones e materia congesta fleri solenL *: qnse ubi spiritui 
magis pervia, rarior et sequabilior fit, magis turgescere 
consentaneum est : nam et alimenti capaclor redditur et 
excrementa melius projicere valebit. [ An] quia ad secun- 
dam valetudinem conciliandam caro non densa, sed rara 
reddenda esti? ut enim urbs locusque salubris est, prouti 
flatui pervius (quapropter et mare salubre est), ita etiam cor- 
pus flatui pervium salubrius est quam quod contrario modo 
8656 habet : aut enim nullum adesse debet [excrementum], 
aut corpus ab eo quam primum liberandum est, alque cor- 
pus ita regendum est, ut simulac excrementum admiserit, 
confestim illud excernat, sitque semper motui deditum , 
nec umquam quiescal : quod enim manet, putrescit, sicut 
et aqua quae non movelur , pu(rescens autem morbum con: 
trahit : quod vero excernitur, antequam corrumpatur, seclu. 
ditur. Hoc itaque, si caro densatur quidem, non evenit ( mea- 
tus enim quasi obcluduntur); sin vero rarefit , adcidit : 
quamobrem et in sole nudo corpore ambulandum non est 
( Épissatur namque caro et valenter obcluditur : quod enim 
intus est, humidum manet, quod vero in superficie, emisso 
vapore discedit : qua ratione ef in carnibus assis magis 
quam in elixis humide sunt partes intern:e); nec pectore 
nudo in sole ambulandum est (sol enim corporis partibus 
optime conditis adimit quee nullo modo egent ademptione); 
sed interiora potius siccanda sunt. Inde igitur, ut e re- 
moto, nonnisi cum labore, sudor elici potest; ab istis vero, 
quia in promptu sunt, facile exhauriri potest humor. 


4. Quamobrem, ubi perfrixiinus, ab eodem calore ma- 
gis urimur atque dolemus? Utrum caro propter densita- 
lem magis coercet calorem incidentem? quare plumbum 
calidius quam lana est. An violentus fit caloris transitus , 
quia corpus frigore congelatum est ? 


5. Cur siccae frictiones carnis soliditatem moliuntur ? An 
quia propter frictionem, superveniente calore, consumitur 
humor ? Adde quod caro perfricata densatur : quaecumque 
enim pleniorem experiuntur frictionem, densantur aique 
solidescunt omnia. Hujusmodi quid autem multis in re- 
bus animadvertere licet : massam farina enim, vel lutum, 
vel aliam hujus generis rem, infusa quidem aqua si trahas, 
humida et fluctuantia manent ; sin vero pleniorem admcveas 
frictionem, densantur ac solidescunt celeriter lentaque red- 
duntur. 


(968, 967.) 


8. Διὰ τί αἵ τρίψεις μᾶλλον σαρχοῦσι τῶν δρόμων; 

Ἦ ὅτι οἵ μὲν δρόμοι περιψύχουσι τὴν σάρκα xal οὐ 
δεχτιχὴν τροφῆς παρασχευάζουτιν, ἀλλὰ τὰ μὲν συσ - 
σείεται χάτω,, τὰ δ᾽ ἐπὶ πολλοῦ τοῦ φυσικοῦ θερμοῦ 
5 ἐπιτελουμένου παντελῶς λεπτυνόμενα εἷς πνεῦμα δια-- 
χρίνεται, ἢ δὲ παλάμη τῇ τρίψει τὴν σάρχα ἀραιὰν 


PROBLEMATUM* SECT. XXXVII, 6-XXXVIII, 5. 


xal δεχτιχὴν αὐτῆς παρασχευάζει; Καὶ ἢ ἔξωθεν δ᾽, 


δφὴ ἐναντιουμένη διὰ τῆς πιλήσεως τῇ φορᾷ αὐτὸν 
συνέχει μᾶλλον, χαὶ ἀνάχλασιν τῆς σαρχὸς ποιεῖται. 


TMHMA AH. 

OZA HEPI XPOAN. 

10 I. Διὰ τί τὸν μὲν χηρὸν xal τοὔλαιον λευχαίνει ὃ 

ἥλιος, τὴν δὲ σάρκα μελαίνει; *H ὅτι τὰ μὲν λευχαίνει 

ἀπάγων τὸ ὕδωρ (φύσει γὰρ τὸ δγρὸν μέλαν διὰ τὴν 
μῖξιν τοῦ γεώδους), τὴν δὲ σάρχα ἐπικαίει; 


2. Διὰ τί οἵ ἁλιεῖς xal πορφυρεῖς καὶ ἁπλῶς ol τὴν 

18 θάλατταν ἐργαζόμενοι πυρροί εἶσιν; Πότερον ὅτι ἡ 

θάλαττα θερμὴ καὶ αὐχμώδης ἐστὶ διὰ τὴν ἄλμην, τὸ 

δὲ τοιοῦτον πυρρὰς ποιεῖ τὰς τρίχας, καθάπερ ἥ τε 

χονία χαὶ τὸ ἀρσενιχόν; Ἦ τὰ μὲν ἐχτὸς γίνονται 

θερμότεροι, τὰ δ᾽ ἐντὸς περιψύχονται διὰ τὸ βρεχομέ- 

30 νων αὐτῶν ἀεὶ ξηραίνεσθαι ὑπὸ τοῦ ἡλίου τὰ πέριξ ; 

τούτων δὲ τοῦτο πασχόντων αἴ τρίχες ξηραινόμεναι 

λεπτύνονται xal πυρροῦνται. Καὶ πάντες δ᾽ οἵ πρὸς 
ἄρκτον πυρρότριχες xal λεπτότρι, ἐς εἶσιν. 


8. Διὰ τί οἱ μὲν ἐν latio δρόμοι καὶ fj τοῦ ἐλαίου 
25 εἰς ἱμάτιον χρῖσις ἄχρους ποιεῖ: "H ὅτι ἢ μὲν εὔπνοια 
εὔροιαν ποιεῖ, fj δὲ χατάπνιξις τοὐνσντίον ; Διὰ δὴ 
τὸ συνθερμαινόμενον τὸ ἐπιπολῆς ὑγρὸν μὴ διαψύχεσθαι 
dypotav ποιεῖ’ ἄμφω δὲ ταὐτὸν ποιεῖ, ἣ ἐν τῷ ἱματίῳ 
ἴδισις xol fj εἷς τὸ ἱμάτιον ἄλειψις" ἐγχαταχλείεται 
30 γὰρ ἢ θερμότης. ΟἿ δὲ γυμνοὶ δρόμοι ἄχρουν ποιοῦσι 
διὰ τοὐναντίον, ὅτι καταψύχει ὁ ἀὴρ τὰς συνισταμένας 
ἐχχρίσεις xal διαπνεῖ τὸ σῶμα. "Ect τὸ ἔλαιον ὑγρὸν 
ὃν xal λεπτόν, ὑπαλειφθὲν xal τοὺς πόρους ἐαφράτ- 
τον, οὔτε τὸ dx τοῦ σώματος ὑγρὸν xai πνεῦμα ἔξω 
35 ῥεῖν ἐξ, οὔτε τὸ ἐχτὸς πνεῦμα ἐντός" διὸ χαταπνιγό- 
μενα ἐν τῷ σώματι ὑγρὰ περιττώματα σηπόμενα 
ἄχροιαν ποιεῖ. 


4. Διὰ τί ἢ εὔπνοια εὔχρους ποιεῖ ; Ἦ ὅτι ἄχροια 

ἔοικεν εἶναι οἷον opi τις χρωτός ; Ὅταν οὖν τὸ ἐπι- 

40 πολῆς ὑγρὸν xal θερμὸν 3, τοῦτο συμθαίνει χλωρὸν 
γίνεσθαι, ἐὰν μὴ ψυχθῇ καὶ ἀποπνεύσῃ τὸ θερμόν. 


5. Διὰ τί of μὲν ἱδρώσαντες ἐχ τῶν γυμνασίων εὕχροοί 
εἶσιν εὐθύς, οἱ δ᾽ ἀθληταὶ ἄχροοι; Ἦ διότι 6x5 μὲν τοῦ 
μετρίου πόνου τὸ θερμὸν ἐχχάεται χαὶ ἐπιπολάζει, ὑπὸ 

45 δὲ τῶν πολλῶν ἐξηθεῖται μετὰ τοῦ ἱδρῶτος χαὶ τοῦ 
ARISTOTELES. 1Y. 


[ snmsnc cnr ilii nnn DO E MLMEUMEIMELLH!on.ithictncpzGdqátteitLuoüinhn|!tnp—————————Ááe n 


6. Cur frictiones magis quam cursus carnem implent? 
An quia cursus quidem carnem admodum refrigeraat, aec 
alimenti capacem reddunt, sed partim quidem deorsum 
conquassantur, partim vero adaucto calore naturali, peni- 
tus adtenuata in spiritum discernuntur ; palma autem fri- 
cando carnem raram alimentique capacem reddit? Tum 
pertractalio quae extrinsecus admovetur, propter spissatio- 
nem resistens motu suo ipsum continet potius ac carnis ef- 
ficit repercussionem. 


SECTIO XXXVIII. 
QUJ£ AD COLOREM PERTINENT. 


1. Cur cera quidem et oleum sole albescunt , caro vero 
nigrescit? An quia illa quidem candefacit sol educta aqua 
(suapte enim natura humor niger est propter terreni ad- 
mistionem ) ; carnem vero adurit? 


2. Quam ob causam piseatores et purpurarii, ac in uni- 
versum qui rem exercent marinam, rufi sunt? Utrum quod 
mare calidum ac aridum est propter salsediuem ; tales autem 
res rufoa reddunt capillos, ut lixivia et auripigmentum ? 
An parte quidem exteriori calidiores fiunt , interiori vero 
refrigerantur, quia, madentibus illis, semper a sole exsic- 
cantur parles circumdantes? ita enim ubi adficiuntur istze, 
capilli siccescentes adtenuantur ac rufescunt. Preterea 
omnes plagoe septemtrionalis incolie rufis et tenuibus sunt 
capillis. 


3. Qua de causa cursus quos induti quidem agimus, et 
olei quee sub vestem fit, perunctio decolores reddit? An quia 
spiritus facilis quidem adcessus bonum conciliat colorem, 
subfocatio vero contrarium efficit? Quia itaque humor su- 
perficiei proximus una incalescens non perflatur, coloris 
defectum creat : idem enim efficiunt amba, sudatio quae sub 
veste fit, et olei sub vestem perunctio : calor namque inius 
includitur. At vero cursus quos nudi peragimes, caloris defe- 
clum creant propter contrariam causam, quia aer consisten- 
tia refrigerat excrementa ac corpus perflat. Ad haic oleum, 
quum humidum et tenue sit perunctunique meatus ob- 
struat, nec humorem spiritumque e corpore provenientes 
foras fluere, nec externum spiritum intrare sinit : quapro- 
pter excrementa humida, dum in corpore subfocantur, pu- 
trescendo coloris defectum creant. 

4. Qua de causa spiritus facilis adcessus bonam conci- 
liat colorem? An quod decoloratio quasi quasdam super- 
ficiei putredo esse videtur ἢ Ubi 1gitur superficies humida 
et calida est, evenit ut pallescat, nisi refrigerata fuerit ae 
calorem exhalarit. 


5. Cur qui sudarunt quidem post exercitia, confestim colo- 
rati sunt, athletee vero decolores? An quia modico quidem 
labore exuritur calor superficiemque petit, multo vero una 
cum sudore et spiritu colatur, rarescente inter laborandum 

19 


290 IIPOBAHMATON ' AH, c-u'. 


πνεύματος, ἀραιουμένου τοῦ σώματος ἐν τῷ πονεῖν; 
, j , 
Ὅταν μὲν οὖν ἐπιπολάσῃ τὸ θερμόν, εὔχροοι γίνονται 


χαθάπερ οἵ τε θερμαινόμενοι χαὶ αἰσχυνόιμενοι' ὅταν δ᾽ 


ἐχλίπῃ, ἄχροοι. ΟἿἵὨ μὲν οὖν ἰδιῶται μέτρια γυμνά- 
δ ζονται, οἱ δ᾽ ἀθληταὶ πολλά. 


6. Διὰ τί μᾶλλον χαίονται ὑπὸ τοῦ ἡλίου οἱ χαθε- 
, ^ 7 * , » 
ζόμενοι τῶν γυμναζομένων ; "H ὅτι ol ἐν χινήσει ὄντες 
ὥσπερ ῥιπίζονται ὑπὸ τοῦ πνεύματος διὰ τὸ χινεῖν τὸν 
ἀέρα, οἱ δὲ καθήμενοι οὐ πάσχουσι τοῦτο ; 


iQ 7. Διὰ τί ὃ μὲν ἥλιος ἐπικάει, τὸ δὲ πῦρ οὔ; Ἢ 
διότι λεπτότερός ἐστιν ὃ ἥλιος καὶ μᾶλλον δύναται 

, διαδύεσθαι εἰς τὴν σάρχα᾽ τὸ δὲ πῦρ, ἐὰν xal ἐπιχαύ- 
σῇ, ἄνω μόνον ποιεῖ τὸ χρῶμα, τὰς φοῖδας χαλουμένας, 
εἴσω δ᾽ οὐχ εἰσδύεται ; 


16 58. Διὰ τί τὸ πῦρ οὐ ποιεῖ μέλανας, 6 δ᾽ ἥλιος ποιεῖ’ 
τὸν δὲ χέραμον ποιεῖ, ὁ δ᾽ ἥλιος 00; Ἦ οὐχ ὁμοίως 
ἑχάτερον ποιεῖ, ἀλλ᾽ 6 μὲν ἐπικάων τὴν χρόαν μελαί- 
νει, τὸ δὲ πῦρ τὸν κέραμον ἀναπιμπλὰ 7j ἀναφέρει 
ἀσδόλῳ, τοῦτο δ᾽ ἐστὶ λεπτὴ σμαρίλη, ἀποθραυομένων 

30 ἅμα χαὶ χαομένων τῶν ἀνθράχων τοὺς δ᾽ ἀνθρώπους 
6 uiv ἥλιος μελαίνει, τὸ δὲ πῦρ οὔ, ὅτι τοῦ μὲν μαλ- 
θαχὴ fj θερμότης xal διὰ ὠιχρομέρειαν δύναται τὸ 
δέρμα αὐτὸ χάειν, ὥστε διὰ τὸ τῆς σαρχὸς μὴ ἅπτεσθαι 
οὐχ ἀλγεινόν, διὰ δὲ τὸ χάειν μέλαν ποιεῖ: τὸ δὲ πῦρ ἢ 

25 οὐχ ἅπτεται, ἢ εἴσω διέρχεται, ἐπεὶ μέλανα xal τὰ 
πυρίχαυτα γίνεται, ἀλλ᾽ οὐ μόνον ἐχεῖνον τὸν τόπον 
χάει οὗ ἡ χροιά; 


9. Διὰ τί οἱ γηράσχοντες μελάντεροι γίνονται; Ἦ 

ὅτι πᾶν σηπόμενον μελάντερον γίνεται πλὴν εὐρῶτος, 

30 τοῦτο δ᾽ ἐστὶ γῆρας xal σαπρότης; "Ext ἐπειδὴ τὸ 

ata ξηραινόμενον μελάντερον γίνεται, εἰχότως ἂν 

μελάντεροι εἶεν οἱ πρεσθύτεροι: τοῦτο γάρ ἐστι τὸ 
χρῷζον ἡμῶν τὰ σώματα φυσιχῶς. 


10. Διὰ τί περὶ τὴν πρὸς τῶν σίτων ἐργασίαν οἵ 

386 t4£v περὶ τὰς χριθὰς ἄχροοι γίνονται xal χαταρροῖχοί, 

οἱ δὲ περὶ τοὺς πυροὺς εὐεχτιχοί; ^H διότι εὐπεπτότε-- 
ρος ὁ πυρὸς τῆς χριθῆς, ὥστε xal αἵ ἀπόρροιαι; 


Η. Διὰ τί ὃ μὲν ἥλιος τὸ μὲν ἔλαιον λευχαίνει, 
τὴν δὲ σάρχα μελαίνει; *H ὅτι τοῦ μὲν ἐλαίου ἀπάγει 
40 τὸ γεῶδες, τοῦτο δ᾽ ἦν τὸ μέλαν, ὥσπερ τὸ γεῶδες τοῦ 
L4 / L4 M i] ΄« M 
οἴνου, τὴν δὲ σάρχα μελαίνει ὅτι χάει; τὸ γὰρ γεῶδες 
χαόμενον ἅπαν γίνεται μέλαν. 


[nm Ne ill E———R—————— τσ ώἡΔ.Ν..0.Κ.....᾿ς.0000.....0Ὁ.ὍὅΧὍῳὅ0..ὍΧὍᾳῳ7τ7ἫΩὧ΄'᾽ὅεαἼὴο [mmn 
ιααααπαιαποπα παν απ. OAOAGEGGoO-CE,. 


(ver) 
corpore? Ubi igitur superficiem petiit calor, colorati evadunt, 
quemadmodum incalescentes pudibundique ; ubi vero defe- 
cit, decolores. Atqui privati mediocriter se exercent, 
athletae vero multum. 


6. Quam ob causam magis sole üruntur sedentes quam 
qui sese exercent? An quia qui in motu sunt, spiritu 
quasi flabello ventilantur, quoniam aerem movent; seden- 
tibus vero idem non evenit? 


7. Cur sol quidein adurit, ignis vero non? An quia sol 
tenuior est carnemque amplius subire potest ; ignis vero, 
etiamsi adural, superne tantummodo colorem efficit, id 
quod phoedas vocant, introrsum vero non subit? 


8. Cur ignis quidem nigros non reddit, sol vero reddit, 
etiamsi fictile nigro tingal colore, sol vero non? An non 
eadem ratione uterque agit , sed alter quidem adurendo colo- 
rem nigrat, ignis vero fictile implet fuligine quam evehit; 
hzec autem tenuis favilla est, comminutis simul et ustis car- 
bonibus ; homines contra sol quidem nigros reddit, ignis 
vero non, quia illius quidem calor lenis est ac propter 
subtilitatem cutem ipsam urere potest, ita ut, quum car- 
nem non (tangat, dolorem non infligat, urendo vero nmi- 
grorem invehat; ignis contra vel non tangit, vel intro pe- 
netrat, quippe quum igni ambusta etiam nigrescunt ; verum 
non lantum illum locum urit a quo color pendet? 


9. Cur senescentes nigrescunt? An quia omne putre- 
scena nigrior evadit, excepto situ, senectus autem id ipsum 
putrorque est? Ad hzc quum sanguis siccescens nigrior 


evadit, merito nigriores erunt seniores : sanguis etenim 


id est quod naturaliter nostra corpora inficit. 


10. Cur eorum quí rem frumentariam tractant, qui hor- 
deum quidem, decolores redduntur ac in destillationes pro- 
clives, qui vero triticum bene habili ? An quia concoctu fa- 
cilius est triticum quam hordeum , atquehincetiam effluvia ? 


11. Cur oleum quidem candefíacit sol, carnem vero ni- 
grat? An quia ex oleo quidem partem terrenam educit , 
hzc autem nigror erat, quemadmodum vini pars ferrena , 
carnem vero nigram reddit, quoniam urit? omne enim 
terrenum , ubi uritur, nigrescit. 


10 


15 


[IPOBAHMATA ANEKAOTA 


TMHMA A, 


σ΄. Διὰ τί τῶν [ἐν] τῷ γάλαχτι τρεφομένων ἀλεχτρνόνων ol 


ὄοχεις εὐμεγέθεις xoi εὔπεπτοι γίνονται ; Ὅτι τὸ αἷμα ἔχει 
ἐν αὑτῷ ὀρρόν, ὄνπερ ἕλχει ὁ νεφρὸς κατ᾽ ἔλλειψιν τοῦ οὔρου, 
ἔχει δὲ καὶ θορόν, ὅνπερ οἱ ὄρχεις ἕλχοντες τρέφονται, ὃς πα- 
χύτερός ἐστιν οὔρον, λεπτότερος δ᾽ αἵματος, ὃ xal σχῆμά ἐ- 
στιν αὐτοῦ, ἀλλ᾽ ἕως μὲν ἡ φύσις πολλῆς δεῖται τροφῆς, ὡς ἐπὶ 
παιδίων, xai τὸν θορὸν εἰς τὸ πᾶν ἀναλίσχει σῶμα ὅταν δ᾽ 
o9 χρείαν ἔχῃ πολλῆς, τοῦτον περὶ τὸ ἡδάσχειν περὶ τοὺς 
ὄρχεις συνάγει τῶν τε θηλειῶν καὶ τῶν ἀρρένων, ὡς ἔστιν ἰδεῖν 
τότε τοὺς ὄρχεις εὐρυνομένους xat τρίχας φυομένας περὶ τὴν 
ἤδην. Ἐπειδὴ δὲ μετὰ τὴν σύλληψιν τοῦ θήλεος ἣ φύσις 
χρείαν ἔχουσα πολλοῦ αἵματος πρός τε τροφὴν τῷ βρέφει 
χαὶ πρὸς γάλαχτος γένεσιν, τοῦτον τὸν θορὸν ἀπὸ τῶν ὄρ- 
χεων λαμδάνουσα ἀναμίγνυσι τῷ αἵματι καὶ οὕτως ἀπερ- 
γάζεται τὸ γάλα. Οἱ οὖν ὄρχεις τῶν ἀλεχτρυόνων πλέον 
ἕλκουσιν ἐκ τοῦ γάλαχτος τοῦ βρωθέντος ὑπὸ τοῦ ἀλεχ- 
τρυόνος διὰ τὴν ὁμοιότητα καὶ ὅτι τὸ οἴχεϊῖον ἑαυτῶν, τὸν 
θορὸν λέγω, πάλιν εὑρίσχουσιν ἐν τῷ γάλαχτι, καὶ οὕτω 
γίνονται εὐτραφεῖς οἱ ὄρχεις καὶ εὔπεπτοι xal τρόφιμοι, 


40 β΄. Διὰ τί, εἰ τὸ δριμὺ γεννᾶται ἀπὸ πολλῆς θερμότητος, 


25 


30 


90 


40 


45 


τὸ δὲ δριμείας ποιότητος μετέχον μέλι ἐπαινοῦσιν, el γε 
χαὶ μετρίως αὐτὸ βούλονται εἶναι θερμόν; Φημὶ ὅτι οὐχ 
ἀφ᾽ ἑαυτοῦ ἐστι δριμύ, ἀλλ᾽ εὔχρατον, fj δὲ γλῶττα τῇ 
οἰχείᾳ θερμότητι θερμαίνουσα αὐτὸ πλέον ἐπὶ τὸ δριμὺ 

τάγει᾽ πᾶν γὰρ γλυχὺ θεομαινόμενον πρῶτον μὲν δριμὺ 
γίνεται, ὅστερον δ᾽ ὑπερθερμαινόμενον ἄγαν πιχρὸν ἀπο- 
τελεῖται. Τὸ δὲ σάχχαρ παρὰ τοῖς ᾿Ινδοῖς οὕτω λεγόμενον 
μέλιτός ἐστι πῆξις, τοῦ ἡλίου τὴν ἐν τῷ ἀέρι δρόσον πη- 
γνύοντος ἐπὶ τὸ γλυχύ, ὥσπερ καὶ ἐν τῷ ὄρει τῷ Διδάνῳ χα- 
λουμένῳ γένεται τοιοῦτον᾽ ἔστι δ᾽ ὅμοιον χόνδρω ἄλατος, 
λευκόν, εὔθρυπτον, γλυχύ. "Ἔστι δὲ ῥνυπτιχῆς καὶ αὐτὸ δυνά- 
μεως [ ὡσαύτως τῷ μέλιτι τῷ μετέχειν ἰχωροειδοὺς τινος 
ῥύψεως, δῆθεν xal ἑψόμενον xai τοῦτο μεταβάλλον οὐχέτι 
μὲν σμήχει ὡς τὸ ἄνεφθον, τρέφει δὲ μᾶλλον ἐσθιόμενον, ἢ 
ἔξωθεν ἐπιτιθέμενον. ἔστι δὲ xal ἑτέρα διαφορὰ μέλιτος 
χαλθανόύριον λεγόμενον, τῶν μελισσῶν βοσχομένων ἐν 
ἐχείνῳ τῷ ὄρει τὰ ἄνθη, ἐν ᾧ καὶ χαλθάνη γίνεται, xat τοῦ 
μέλιτος λαμθάνοντος τῆς ποιότητος, ὅπερ δύναται πρὸς 
ἀμδλυωπίαν ἐγχριόμενον ποιεῖν, θερμῆς μᾶλλον δυνάμεως 
ὄν. ἙὉμοΐως xai τὸ θύμων ὄζον ποιεῖ πρὸς ψυχρὰν γα- 
στέρα, xai τὸ Ποντικὸν [ἀψίνθιον ] πιχρὸν ὄν, καὶ πρὸς τὴν 
διαφορὰν τῆς ποιότητος ἡ δύναμις αὐτοῦ. Τὸ δ᾽ Αἰγύπτιόν 
ἐστιν ὑγρὸν καὶ ὑδατῶδες τῷ πολλῆς μετέχειν ὑγρότητος 
τὰ ἄνθη ἐπὶ πολὺ ποτιζόμενα τῷ ποταμῷ. Τὸ δὲ πάντων 
ἄριστον τὸ νησιωτιχὸν xai τῶν παρχϑαλαττίων ὀρῶν καὶ 
τόπων, ὡς ἀπέριττον καὶ ξηρότερον, καὶ τὸ Ὑμήττιον ἐν 
τῷ Ὑμηττίῳ ὄρει τῆς Ἀττικῆς μάλιστα ἔχοντι ἄνθη βοτα- 
νῶν καὶ δένδρων εὐώδη καὶ καθαρὰ xal εὔχροα xal λεπτο- 
μερῆ. 


50 Y". Διὰ τί τὸ γάλα ψυχρόν ἐστι xai τοιοῦτον ὃν εὐαλλοί- 


ὠτον xai τρόφιμον ὑπάρχει ; “Ὅτι xa0' ὃ ἐξ αἵματος μετε- 
δλήθη, κατὰ τοῦτο ῥᾷον μετέρχεται εἰς αἷμα xai σχεδὸν 


PROBLEMATA INEDITA. 


SECTIO I. 


4.: Cur testes gallorum gallinaceorum quos lacte saginant, am- 


plissimi et coctu faciles efficiuntur? Quoniam sanguis nom 
modo serum in se continet, quod ren trahit deficiente 
urina, sed etiam genituram, qua adtracta nutriuntur testes, 
eaque crassior est urina tenuiorque sanguine : id quod ejus 
speclem constituit; sed quamdiu natura multo indiget ali- 
mento, ut apud infantes, genituram quoque in universum 
impendit corpus; ubi autem multo opus non habet, banc 
pubertatis tempore circa testes colligit cum feminarum, tum 
maríum , quemadmodum tunc videre licet testes amplificari 
pilosque circa pubem pullulare. Ubi vero post conceptio- 
nem femine natura multo sanguine indiget ut fetum nu- 
triat et lac moliatur, hanc genituram a testibus revocatam 
sanguini remiscet atque ita lac efficit. Testes itaque gallo- 
rum plus adtrahunt e lacte quam e gallorum cibo , cum pro- 
pter similitudinem, tum quía rursus rem sibi famillarem, ge- 
nituram nimirum, in lacte reperiunt, atque hoc modo 
turgidi , concoctu faciles et alibiles redduntur. 


- Quamobrem, si acrimonia a caloris copia producitur, mel 


commendant acris qualitatis particeps, etiamsi illud modice 
quoque calidum esse velint? Censeo id non per sese esse 
acre, sed temperatum, verum lingua proprio suo calore 
illud amplius calefaciens ad acrimoniam deflectit : omne enim 
dulce , ubi calefit, primum quidem acre redditur , post vero 
nimium incalescens admodum amarum efficitur. Quod autem 
saccharum appellant Indi, mellis coagulum est, sole rorem 
qui aeri inest, ad dulcedinem cogente, quemadmodum et 
in monte Libano dicto simile quid generatur ; est autem sa- 
lis glebula simile, candidum, fragile, dulce. Vim id quo- 
que detergendi habet ad modum mellis, quoniam seross 
cujusdam detersonis particeps est : unde et coctum, hoc 
mutato, non amplius detergit uti incoctum, sed nutrit potius, 
sive comeditur, sive foris adplicatur. — Exstat et alia species 
mellis galbanorium dicta, aplbus nempe flores depascentibus 
in monte illo, in quo et galbanum oritur, melleque hanc qua- 
litatem adtrahente, idque adversus oculorum hebetudinem 
illitum facere potest, utpote viribus calidioribus praeditum. 
Quin etiam quod thymum redolet, adversus ventris frigus 
facit, uti et Ponticum, quod amarum est, atque pro quali- 
tatis discrimine ejus vires differunt. JEgyptium vero humi- 
dum est et aquosum , quoniam flores multi humoris partici- 
pes sunt, quippe qui largiter flumine rigantur. Omnium 
vero optimum est ínsulare quodque e montibus et locis 
maritimis provenit, utpote excremeatorum expers et sic. 
clus, Itemque Hymettium, in Hymettio Attice monte geni- 
tum, inprimis plantarum arborumque flores suaveolentes, 
puroe , bene coloratos et subtiles continente. 


9. Cur lac frigidum est , atque etiamst ejusmodi sit, facile sub- 


igitur probeque nutrit? Quoniam, quatenus e sanguine im- 
mutato provenit, eatenus facilius in sanguinem transit et 
19. 


292 ) IIPOBAHMATQN ANEKAOTON " A, $-v. 


αἷμά ἐστι λευχαινόμενον ὑπὸ φύσεως, ὁμιλοῦν δὲ τῷ ἀέρι 
πλέον ψύχεται. Βδαλλόμενον δ᾽ ἔτι ποσῶς θερμόν ἐστι, μὴ 
ὁμιλοῦν τῷ ἀέρι, καὶ σώζει τὴν οἰκείαν δύναμιν, ὡς καὶ τὸ 
σπέρμα᾽ λευχὸν δὲ καὶ ψυχρὸν ποσῶς ἐστιν, ὅτι ὑπ᾽ ἀδέ- 

ὃ γων λευχῶν xal ἀναίμων καὶ ἧττον θερμῶν ὄντων ἐν τοῖς 
μαστοῖς μεταδάλλεται. Οὐ δεῖ δ᾽ αὐτὸ πντίᾳ πηγνύειν᾽ 
χαχοστόμαχος γὰρ καὶ δυσανάδοτος" ἀλλὰ μᾶλλον ὁπῷ 
cux, ἢ ἐχίνῳ ὄρνιθος πλύνας, 9 xvipup. Ἡ μέντοι 
πτισάνη εὐαλλοίωτος μέν, ἀλλ᾽’ ἧττον τρόφιμος᾽ ὁ δὲ χόν- 

10 ὄρος τοῦ ἄλιχος τρόφιμος μέν, δυσαλλοίωτος δέ, ὅθεν χαὶ 
ὀξυμέλιτι ἐσθίεται τριδείς. 


δ΄. Διὰ τί τὰ ἐν τῷ πνεύμονι ἔλχη ἀνίατα ; Πρῶτον μὲν ὅτι 
πᾶν τὸ δεόμενον ἰάσεως ἠρεμίας δεῖται, ὡς xai τό᾽ ποδὸς 
ἄτος ἀκινησίη" ἡ γὰρ κίνησις σύρροιαν ποιεῖ χυμῶν περιτ- 
15 τῶν, οὗτοι δὲ φλεγμονάς" ὁ δὲ πνεύμων ἀειχίνητος διὰ 
τὴν ἀνάγκην τῆς ἀναπνοῆς. Ἄλλως τε τὸ ἕλχος ἀεὶ ἐπίπαγον 
ποιοῦν οὗ δεῖται ἀνακαθάρσεως᾽ οὐ δύναται δέ, εἰ μὴ 
βηχί, ἀναχαθαίρεσθαι, ἡ δὲ βὴξ σύντονος οὖσα κίνησις 
σπαράσσει τὸ ἕλχος xai ἀνευρύνει. Ἄλλλως τε ὑγρὸν xai 
90 θερμὸν τὸ μόριον xai εὔσηπτον, καὶ [τὸ] βρόγχιον τοῦ 
πνεύμονος ἀναδρωθὲν οὐ δύναται γενέσθαι, εἰ μὴ ὑπὸ μό- 
γῆς φύσεως πάλιν Ex σπέρματος. 


€. Διὰ τί οἱ φρενιτιχοὶ ἐν μὲν τῷ πάθει ἰσχυροί, ἀπαλλα- 

Ὑέντες δὲ ἀσθενεῖς; Ὅτι ξηρὰ δυσχρασία κατέχει τὸν 

25 ἐγχέφαλον καὶ τὰ νεῦρα, αὕτη δὲ τόνον δίδωσι τοῖς νεύ- 

ροῖς πρὸς ἐνέργειαν ὕστερον μέντοι ἀπαλλαγέντες αἰσθά- 

νονται λοιπὸν τοῦ χόπου, τῆς διακριτιχῆς διανοίας χαθαρᾶς 

ἐπιστοιχούσης τοῖς πάθεσιν. Καὶ ἐνυγρανθέντα δὲ τὰ 
νεῦρα μαλαχὰ γίνεται καὶ ἀσθενῆ. 


30 ς΄". Διὰ τί οἱ πετραῖοι ἰχθύες εὔπεπτοι ; ᾿Επειδὴ πᾶν τὸ πρὸς 
ταῖς πέτραις ὕδωρ χαὶ γαλήνης οὔσης κινεῖται " σχληρὸν 
γὰρ καὶ μαλακὸν ἐναντιότητα ἔχοντα οὐ δύναται ἡσυχάζειν 
ἀλλήλοις ὁμιλοῦντα, τὸ δὲ χινούμενον λεπτότερον γίνεται 
τοῦ ἠρεμοῦντος. Καὶ οἱ ἰχθύες οὖν τῷ ὕδατι συγχινούμε- 

85 vot ἀπέριττοι γίνονται. Τῷ αὐτῷ τρόπῳ xai al πτέρυγες 
συνεχῶς κινούμενοι εὕπεπτοί εἰσιν. 


τ, Διὰ τί ἐπὶ τῶν συνεχῶν πυρετῶν ἐν ταῖς παραχμαῖς οὐ 
λούομεν αὐτούς; Ὅτι οἱ παρὰ φύσιν χυμοὶ ἄπεπτοί εἶσιν 
ἔτι xal παχεῖς xai ἀντέχονται τῶν σωμάτων, οἱ δὲ χατὰ 

40 φύσιν λεπτοὶ χαὶ εὐδιάρρυτοι. Τὸ θερμὸν οὖν τοῦ λουτροῦ 
ἑλχύσει τῇ βίᾳ προτέρους ὡς λεπτοὺς τοὺς κατὰ φύσιν ἐν 
ἀρχῇ τοῦ νοσήματος, ἐὰν χαὶ ἐν ἀπεψίᾳ λούσωμεν. 


η΄. Διὰ τί ἐπὶ τῶν ἐχτιχῶν ὕδωρ παρέχουσιν οἱ ἰατροὶ πρὸ τῆς 
τροφῆς βραχύ; "Iva τὰ κατεξηραμμένα στερεὰ μόρια προῦ- 
45 γράνωσι xai ἐπιτήδεια γένωνται πρὸς φύσιν στερεᾶς τροφῆς᾽ 
οὕτω γὰρ xxi οἱ χονιαταὶ προσραίνουσι τὸν τοῖχον ὕδατι 

xai οὕτω χρίουσι τὴν κονίαν. 


θ΄. Διὰ τί τὰ γλυκέα αὔξει σπλῆνα xai ἧπαρ; “Ὅτι τὸ μὲν 
ἧπαρ τῷ ὁμοιότητι τῆς χράσεως ἕλχει ῥᾷον τὰ γλυχέα᾽ 

B0 θερμὰ γὰρ xai ὑγρὰ ἀμφότερα " ὁ δὲ σπλὴν ἕλκων τὸ τρυγῶ- 
δες τοῦ αἵματος ἐχ τοῦ ἥπατος συνεφέλχεται xad αἷμα πλεῖον 

τῷ εἶναι πλῆθος, τοῦτο δὲ γίνεται μᾶλλον, ὅταν ἐρρωμένην 

ἔχῃ τὴν ἑλχτικήν᾽ ἀπὸ γὰρ τοῦ ἐπισπᾶν καὶ σπλὴν εἴρηται. 


V. Διὰ τί οἱ τὸν χρόταφον πληγέντες σφοδρῶς ἀπόλλυνται; Ὅτι ; 


δῦ ὁ μῦς οὗτος ἐξ αὐτοῦ τοῦ ἐγχεφάλον ἐχπέφυχεν, ὅθεν χαὶ 
πλησίον αὐτοῦ ὑπάρχει. Συμπάσχων οὖν ὁ ἐγχέφαλος καὶ 


| 


propemodum sanguis est nature vi albescens ; aerem vero 
tangens impensius refrigeratur. Ubi mulgetur vero, quadamte- 
nus adbuc calidum est , utpote aerem non tangens, servatque 
propriam virtutem, uti et semen ; album vero et aliquatenus 
frigidum est, quia a glandulis albis ezsanguibusque et minus 
calidis in mammis immutatur. — Non autem coagulo cogen- 
dum est : ventris enim orificio nocet εἰ difficulter distribui- 
tur, sed potius succo ficulno, aut echino galline loto, aut 
cnico. Ptisana vero subigitur quidem facile, sed nutrit 
minus, dum alice granum nutrit quidem, sed difficulter 
subigitur : unde et aceto mulso tritum comeditur. 


4. Cur pulmonis ulcera curari nequeunt? Primum quidem quia 
omne quod sanari debet, quiete indiget , uti testatur effatum 
illud : « pedis cura immobilitas «: motus enim confluvio hu- 
morum superfluorum ansam dat, hi vero inflammationibus : 
at pulmo semper movetur propter respirationis necessitatem. 
Preterea ulcus semper concremeptum generat quod repur- 
gari debet; nonnisi tussi autem, repurgari nequit; at tus- 
sis, utpote motus validus, ulcus vellicat ac dilatat. Quin 
etiam humidum et calidum putredinique obnoxium est mem - 
brum, et fistula pulmonis corrosa nequit generari, nisi ite- 
rum ἃ sola natura e semine. 


5$. Quamobrem phrenitici per ipsum quidem morbum validi 


sunt, liberati vero debiles? Quia sicca intemperies cecebrum 
obcupat et nerva, hac autem nervis vigorem impertit ad 
agendum; postea vero liberati jam seutiunt lassitudinem, 
intellectu discernente puro ad adfectus adcedente. Nervi quo- 
que madefacti molles et dehiles redduntuc. 


6. Quamobrem pisces saxatiles facile concoquuntur? Quia 
omnis aqua saxa adluens vei per tranquillitatem movetur : res. 
enim dura et res mollis, quippe inter se obpositz, quiescere 
nequeunt, ubi se invicem tangunt, et res que moretur, te- 
nuior redditur quiescente. Pi:ces itaque, quippe qui una cuin 
aqua moventur, excrementorum quoque expertes efficiuntur. 
Eodem modo ale etiam, quum continuo motu agitantur, 
concoctu facilcs suat. 


7. Cur in febribus continuis per decrementa non lavamus 
sgrotos? Quia humores preter naturam adhuc concoctu 
difficiles et crassi sunt , partibusque firmiter adhzrent; hu- 
mores vero secundum naturam tenues sunt et facile diffluunt. 
Balnci itaque calor morbi initio primum vi sua adtrahet hu- 
mores secundum naturam , utpote tenues, sí et per crudi- 
tatem lavemus. 


8. Quamobrem in febribus heclicis paululum aqu: ante cibum 
propinant medici? Ut partes solidas desiccatas antea hure- 
ctent, ezque apt fiant ad alimenturn solidum adglutinan - 
dum : nam sic quoque artifices tectorii parietein aqua rigant 
atque tum demum calcem illinunt. 


9. Quamobrem dulcia augent lienem et jecur? Quia jecur qui- 
dem temperamenti similitudine facilius adtrahit dulcia : ca- 
lida enim et humida sunt ambo; lien vero, quum partem 
feculentam sanguinis e jecore adtrahit, una trahit plus san- 
guinis, quia magna copia adest; hoc autem magis evenit, 
quando validam obtinet facultatem tractoriam : ab adtrahendo 
enim splen adpellatus est. 


40, Quamobrem gravi temporum vulnere icti pereunt? Quia iste 
musculus ex ipso cerebro provenits unde et ei vicinus est. 
Cerebrum igitur adfectus et doloris particeps factum atque 


PROBLEMATUM INEDITORUM " SECT. I, 11-16. 293 


συναλγῶν xxi συναπολαύων τῆς πληγῆς συστέλλεται, σὺν 
αὐτῷ δὲ xai τὸ ψυχιχὸν πνεῦμα πιλοῦται͵ xal πλατύνεται, 


καὶ οὕτως ἡ ψυχὴ μὴ εὐποροῦσα τοῦ ἐπιτηδείου ὀργάνον : 


ἀφίπταται ἐχ τοῦ σώματος" δεσμοῦ γὰρ φθορὰ λύσιν τῶν 
8 συμπλαχέντων ἀποτελεῖ. 


ια΄. Διὰ τί οἱ ἐμδρόντητοι ἀπόλλυνται, ἢ νωδοῦνται xol ἀνόητοι 
γίνονται; Τῷ αὐτῷ πάλιν λόγῳ᾽ ὁ γὰρ ἄμετρος χτύπος τῆς 
βροντῆς διὰ τῆς ἀχοῆς εἰσιὼν elc ἐγχέφαλον πλήττει πάλιν 
σφοδρῶς τὸν ἐγκέφαλον xal τὸ ψυχιχὸν πνεῦμα, καὶ τοῦτο πά- 
10 λινσνυστέλλεται xal παχύνεται καὶ ἀνόμοιον ψυχῇ γίνεται πρὸς 
ἐνέργειαν. — Ei δ᾽ ἀμέτρως παχνυνθείη, καὶ χωρισμὸν ποιεῖ- 

ται τῆς ψυχῆς xai τοῦ σώματος, xal διὰ τοῦτο θάνατον. 


ι6΄. Διὰ τί τοῦ φοῦ τὸ μὲν λεχιθῶδες εὔπεπτόν ἐστι, τὸ δὲ λεν- 

χὸν δύσπεπτον ; Ὅτι τὸ μὲν χρυσοειδὲς θερμόν ἐστι, τὸ δὲ 

16 λευκὸν ὑγρὸν xai ψυχρόν. Ἴσθι οὖν ὅτι ἐχ τεσσάρων στοιχείων 

ἐστίν" τὸ μὲν γὰρ ὀστραχῶδες ἔοιχε τῷ γῇ, ψυχρὸν καὶ ξηρὸν 

ὑπάρχον, τὸ δ᾽ ὑγρὸν τῷ ὕδατι, ὑγρὸν χαὶ ψυχρὸν τυγχά- 

νον, τὸ δ᾽ ἐν αὐτῷ πνεῦμα τῷ ἀέρι, ὑγρὸν καὶ θερμόν, τὸ δὲ 

λεχιθῶδες τῷ πνρί, θερμὸν καὶ μετρίως ξηρὸν ὄν᾽ μετέχει δὲ 

40 καὶ τῆς χροιᾶς τοῦ πυρός, καὶ εἶ μοι συγχωροίης εἰπεῖν, 

ἔοιχεν εἶναι μίμημα χόσμον" xai αὐτὸ γὰρ σφαιροειδές, ix 
στοιχείων τεσσάρων, μετέχον χαὶ δυνάμεως ζωτιχῆς. 


«γ΄. Διὰ τί τῶν χωλιχῶν ἡ κόπρος βολθιτώδης ; Διότι ὡς ἐπὶ 
τὸ πλεῖστον ix φλέγματος ἔχει τὴν γένεσιν τὸ πάθος, τοῦτο 
45 δὲ τῷ πλήθει σηπόμενον πνεύματα τίχτει, d τινα τὴν χόπρον 
προσυπενδυόμενα, χαὶ διογχοῦντα ταύτην, χαὶ φυσῶντα ὡς 
τὴν τῶν βοῶν ποιεῖ, ὅθεν πολλάχις καὶ ἐπινήχεται ὕδατι 
διὰ τὴν κουφότητα τοῦ πνεύματος. Καὶ ἡ τῶν βοῶν δὲ 
διαπνευματοῦται κόπρος διὰ τὸ πολλῇ τροφῇ χεχρῆσθαι ἀχυ- 
30 ρώδει xai τῷ πλήθει πνεύματα πλεῖστα τίχτειν. 


ιδ΄. Διὰ τί ἐπὶ τῶν τὰν μήνιγγα τὴν παχεῖαν τοῦ ἐγχεφάλου 
τετρωμένων μύχητες ἐξίασι διὰ τῆς διαιρέσεως ; Ὅτι ἀεὶ τοῦ 
ἐγχεφάλον ἀτμοὺς γεννῶντος καὶ διαφοροῦντος αὐτοὺς διὰ 
τῶν ῥαφῶν τοῦ χρανίον, νῦν εὑρίσκοντες ἀναπέτειαν πλεί- 
35 στὴν τῆς διαιρέσεως, δι᾿ αὐτῆς ἐξίασιν ἀθρόως, xal ὁμιλοῦντες 
ψυχρῷ τῷ ὀστέῳ πήγνννται καὶ τῇ ἁπλότητι ἐξαπλοῦνται 
xai λαμθάνουσι σχῆμα μνχήτων, ἄνωθεν μὲν ὄντες πλατεῖς, 
χάτωθεν δὲ στενοί᾽ οὕτω γὰρ καὶ καπνὸς εὑρίσχων πολλὰς 
ὁπὰς καὶ θυρίδα μίαν, ῥᾷον καὶ ἀθρόως διὰ τῆς θυρίδος ἔξει- 

40 σιν ἥπερ διὰ τῶν ὀπῶν. 


ιε΄. Διὰ τί τὸ φλέγμα παχὺ ὄν, καὶ διὰ τοῦτο χατωφερές, πολ- 

λάχις τῶν ποδῶν ἄνεισιν ἐπὶ τὴν χεφαλήν, 9 ἐπὶ τοὺς 

ὀφθαλμούς ; Φημὶ ὅτι οὐ τὸ φλέγμα καθ᾽ ἑαντὸ ἄνεισιν, ἀλλ᾽ 

ἡ ἀποχριτικὴ δύναμίς ἐστιν ἡ ἑνὸς ἑχάστον μορίου ἀποδιώ- 

4» — xouca ἐπὶ τὸ ἄνω, ἄχρις ἂν εἰς τὸ ἀσθενέστερον πάντων 

τῶν μορίων ἀποδιωχθὲν ἔλθῃ, χἀχεῖνο δι᾽ ἀσθένειαν μὴ δυ- 

νηθῇ ἀποσείσασθαι, ἀλλὰ μείνῃ ὑπ᾽ αὐτοῦ βαρούμενον xai 

ῥευματιζόμενον᾽ οὕτω γὰρ ἐάν τις ἄνθραχα πυρὸς πολλῶν 

παρόντων ῥίψῃ τινί, κἀκεῖνος ἑτέρῳ, καὶ ἄλλος ἄλλῳ, τῇ 

ῦὉ0 ἰσχύι αὐτὸν ἀπορρίψουσιν, ἄχρις ἂν εἰς τὸν ἀσθενέστατον 
ἐλθὼν ἀπομείνῃ. 


ιφ’, Διὰ τί ἐν λοιμιχῇ χαταστάσει πολλοὶ ἀπόλλυνται χατὰ 
πάθος ἕν ὡς ἐπὶ τὸ πλεῖστον χατὰ τὴν αὐτὴν ἡλικίαν, καὶ 
δοχεῖ ὥσπερ ἀνατρέπειν τὴν ἀπὸ τῶν ἀστέρων εἱμαρμένην ; 

&& Φημὶ ὅτι ὅσοι ἐχληρώθησαν ἀπὸ τῆς ἀστρῴας κινήσεως 
xatà τὴν αὐτῶν ἀπότεξιν ὀλιγοχρόνιοι, οὗτοι θᾶττον ἐλέγ- 
χονται xal ἀλίσχονται ὑπὸ τοῦ λοιμοῦ χινούμενοι οὕτω 


simul vulnere perfruens contrahitur ; una cum eo vero et 
spiritus animalis stipatur et complanatur, atque sic anima 
instrumento idoneo destituta evolat e corpore : vinculi enim 
nernicies rerum colligatarum solutionem efficit. 


HH. Cur tonitru perculsi pereunt, aut voce et mente privantur? 


Eadem rursus ratione : immanis enim tonitrus strepitus per 
auditum intrans cerebrum, rursus violenter ferit cerebrum 
et spiritum animalem, atque hic rursus contrahitur ac spissa- 
tur dissimilisque fit animz ad agendum. Quodsi vero ultra 
modum spissatur, separationem quoque anime et corports, 
atque hinc mortem, efficit. 


12. Quamobrem vitellus quidem ovi facile concoquitur, albu- 


men vero difficulter? Quia res aurez quidem calida sunt, 
albe vero humida et frigide. Scito igitur ovum e quatuor 
elementis compositum esse : pars enlm testacea terre similis 
est, quippe frigida et sicca ; liquida vero aquz, utpote humida 
et frigida ; spiritus porro qui eo continetur, aeri, utpote bu- 
midus et calidus; vitellus tandem ignl, quum calidus et 
modice siccus sit ; ignis quoque coloris particeps est, atque 
si mibi veniam dicendi concedas, mundi imago esae vide- 
tur : nam ipsum quoque globum refert, e quatuor elementis 
conflatum, facultatis vitalis insuper particeps. 


45. Quamobrem colicorum stercus fimum refert bubulum? 


Quia morbus plerumque e pituita originem petit, hec autem 
propter copiam putrescens flatus gignit, qui stercus subeuntes 
et tumefacientes in(lantesque bubulo simile efficiunt : unde 
sepe et aquz innatat propter flatus levitatem. Boum ster- 
cus item flatibus penetratur, quoniam multo utuntur alimento 
palee simili, atque propter hanc copiam plurimos gignunt 
flatus. 


14. Cur apud crasse cerebri membranz vulnera passos fungi per 


incisuram prodeunt ? Quia cerebro semper vapores generante 
ac per calvarii suturas dissipante, hi vapores nunc, reperta am- 
plissima incisurz apertura, per eam confertim exeunt et, con- 
tacto osse frigido, coagulantur et simplicitate sua explicantur 
ac figuram fungorum induunt, quum superne quidem lati , 
inferne vero angusti sint: sic enim οἱ fumus, inveniens 
multa foramina et fenestram unicam, facilius ac confertim 
per fenestram exit quam per foramina. 


15, Quamobrem pituita , etiamsi crassa sit, atque propterea in- 


feriora petat, s:epe a pedibus ad caput, vel ad oculos adscendit? 
Censeo pituitam non per se adscendere, sed facultatem secer- 
nentem eam esse que ab unaquaque parte sursum abspellit , 
donec ad omnium partium debilissimam abspulsa veniat, 
eaque propter debilitatem non possit excutere,sed perstet 
pitulta gravata et fluxione laborans : sic enim si quis carbo- 
nem igneum, multis przsentibus, ad aliquem rejiciat , hic 
vero ad alium, aliusque ad alium, vi eum rejicient, donec ad 
debilissimum perveniens loco manserit. 


16. Cur in constitutione pestilenti moriuntur multi uno ad- 


fectu, idque pleyumque eadem etate, videturque quasi 
subvertere fatum a sideribus profectum? Censeo quicumque 
jpsorum ortu a siderum motu brevem etatem sortiti sunt , 
hos citius redargui et capi peste motos : sic enim et domus 


30 


35 


46 


294 


γὰρ xal οἰχία παλαιὰ xal σαθρὰ θᾶττον ὑπ᾽ ἀνέμον σφο- 
δροῦ χαταπίπτει ἧπερ ἡ ἰσχυρὰ καὶ νέα διά τινα τοιαύτην 


ἀστρῴαν ἀπόρροιαν λοιμιχήν. 


ιζ΄, Διὰ τί ὁ πολὺς δῆμος ἐπὶ τῶν χραιπαλῶν φησιν οἶνον 


οἴνῳ διαλύεσθαι, τὴν ἐξ αὐτοῦ χεφαλαλγίαν ; Φημὶ τοῦτο 
ἰδιωτικὸν μέν, ἀληθὲς GE τυγχάνειν τὴν γὰρ ἀπὸ τῆς πολ- 
λῆς θερμότητος γενομένην ἔχλυσιν ἕτερος οἶνος εἰσιὼν xai 
ἀποδιώχων αὐτήν, ῥώννυσι ταῦτα καὶ παρασχενάζει διώ- 
χεῖν καὶ ἀποχρούεσθαι τὰ συναχθέντα ὑπ᾽ αὐτοῦ πνεύματα 
βαροῦντα τὴν χεφαλὴν καὶ τὸ σῶμα, καὶ μάλιστα ὁ χεχρα- 
μένος ἐχλύει τὴν τοῦ πρυτέρου θερμότητα δι᾿ ἣν καὶ ἡ ἔχλυ- 
σις ὀλίγος μὲν γὰρ οἶνος πινόμενος ὑγείαν ποιεῖ, σύμμε- 
τρος δ᾽ εὐφρασίαν, ἄμετρος δὲ μέθην xai παραφροσύνην, 
χαθὼς χαὶ Θέογνις ὁ ποιητὴς εἶπεν περὶ τοῦ συμμέτρου 
olvou φάσχων (210-11 ed. Θεμπηρίά.)" 


οἶνος πινόμενος πουλὺς καχός ᾿ ἣν δέ τις αὐτὸν 
πίνῃ ἐπισταμένως, οὐ xaxóc, ἀλλ᾽ ἀναθός " 
ὅθεν οὐχ ἀσκόπως μυθεύουσι τῷ Διονύσῳ βάχχην ἔπεσθαι 
διὰ τὴν ἐκ τοῦ οἶνου χορείαν" σατύρους δὲ διὰ τὴν εὐκι- 
vnolav* Λύξην δὲ διὰ τό τινας ἐχλύεσθαι ἐξ αὐτοῦ * πάρ- 
δον δὲ διὰ τὴν ποικίλην φαντασίαν τῶν οἰνωμένων᾽ διάφο- 
ρὸν γὰρ ἔχαστος καὶ ποικίλον ἀναξέχεται λογισμὸν ὑπὸ τοῦ 
olvou χινούμενος " πολύστιχτος γὰρ xai ἡ δορὰ τοῦ ζῴον ᾿" 
μίαν δὲ βάχχην μανεῖσαν xai δράσασαν φόνον, τὴν Ἀγαυὴν 
μητέρα τοῦ Πενθέως" πολλοὶ γὰρ ὑπερμεθυσθέντες ἐτρά- 
πῆσαν εἷς φόνον * γυμνὸν δὲ τὸν Διόνυσον διὰ τὴν ἀπὸ τοῦ 
οἶνου γινομένην φανέρωσιν τῶν πινόντων τοῦ λογισμοῦ 
ποθῆσαι δ᾽ Ἀφροδίτην καὶ ριάδνην᾽ τοῖς γὰρ οἰνωθεῖσι παρ" 
έπεται πλείστη γνναιχῶν ἐπιθυμία " ἔχειν δὲ καὶ φαλα- 
χρόν τι διὰ τὸ μάλιστα τὸν ἐγκέφαλον ἐρημοῦν xai βλά- 
πτεῖν xai μωραίνειν τὸν πολὺν οἶνον " ὅθεν xai Mápova 
προσηγόρευσαν ἔχειν δὲ xoi Πᾶνα, τουτέστιν αὐτὸ τὸ 
πᾶν εἶναι τοῦ οἶνου τὴν δύναμιν, ἢ πάλιν διὰ τὴν Digo. 
gov χροιὰν xal δύναμιν τοῦ οἶνον καὶ γὰρ οὗτος πολυ- 
σχημάτιστός ἐστι xai πολυχρώματος " ὑπὸ πυρὸς δὲ χεραυ- 
νωθέντα xal ἐν τῷ μηρῷ βληθέντα, διότι πολλάκις ὁ οἷνος 
ἡλιαζόμενος τελειοῦται τῇ χράσει καὶ τῇ δυνάμει τοῖς χερά- 
got, χρυπτόμενος " τέσσαρας δὲ γυναῖχας εἶναι ἀδελφὰς διὰ 
τὸ τέσσαρας τροπὰς ἔχειν τὸν οἶνον. "Axove δὲ xai περὶ 
τοῦ Πανός, ὅτι βούλονται αὐτὸν εἶναι τὸ πᾶν τοῦ χόσμον᾽ 
δύο μὲν γὰρ κέρατα περιτιθέασι τῇ χεφαλῷ διὰ τὴν διπλῆν 
φύσιν τοῦ παντός " τὸ γὰρ πᾶν ἄρρεν xai θῆλυ τὸ κατὰ 
μέρος χατέστηχεν, ὥσπερ xal ἥλιος xai σελήνη ὁ μὲν 
γάρ ἐστι παρεχτιχὸς ἀντὶ σπέρματος τῶν ἰδίων φωτῶν 
πρὸς τὴν σελήνην, ἡ δὲ δεχτικὴ ὑπάρχει καθάπερ xal τὸ 
θῆλυ γένος " ἔτι γε μὴν ζωὴ xal θάνατος, γένεσις xai 
φθορά, ὡς δηλοῖ σελήνης τὰ φῶτα αὐξανόμενα xal μειού- 
μενα καὶ 7j σφαῖρα χινουμένη καθ᾽ ἑχάστην ἀπ᾽ ἀνατολῶν 
ἐπὶ δυσμάς, οἱ δ᾽ ἑπτὰ ἀστέρες ἐναντίαν ὁδὸν ἀπὸ δυσμῶν 
ἐπ᾽ ἀνατολάς, ὡς δείχνυσι τοῦτο πλέον πάντων τῷ ὄψει 
τῶν χινουμένων ἀστέρων. ἔχει δὲ xai τὸ σῶμα διφνές, 
τὸ μὲν ἄνω ἀνθρωποειδές, τὸ δὲ κάτω προθατοειδές, 
διότι χαὶ τοῦ παντὸς τὸ μὲν ἄνω μέρος περιέχει λογι- 
χοὺς δυνάμεις, τὸ δὲ κάτω xal ἀλόγους μὴ ἠρεμεῖν 
δὲ τῇ στάσει διὰ τὴν ἀειχινησίαν τῆς φορᾶς xal τὴν 
δευστὴν φύσιν τῆς ὕλης ᾿ πεφιληχέναι δὲ τὴν Ἠχώ" ποθεῖ 
γὰρ ἡ οὐρανία σφαῖρα τὴν ἐναρμόνιον χίνησιν xal τῇ ταύ- 
τῆς ἐφέσει χυχλοφοριχῶς ἀεὶ φέρεσθαι. Ἀναλογεῖ δὲ τῷ 
οἴνῳ τὸ αἷμα κατὰ χρᾶσιν xai οὐσίαν" ὥσπερ γὰρ ἐξεθέ- 


ΠΡΟΒΛΉΜΑΤΩΝ ANEKAOTON * A, (ζ΄. 


vetusta et vieta citius a vento vehementi dejicitur quam valid. 
et nova propter aliquo.1 ejusmodi siderum effluvium pesti;en:. 


17. Cur vulgus de crapulis dicit, vinum vino solvi, capitis 


nempe dolorem ab eo profectum? Censeo hoc vulgare qui- 
dem , sed verum esse : debilitatem enim a caloris copia pro- 
fectum aliud vinum intrando depellens, corroborat h:ec et 
molitur depulsionem ac discussi;nem flatuum ab eo colle- 
clorum, qui caput et corpus gravant ; atque inprimis vinum 
temperatum dissolvit prioris vini calorem ,4 quo pendet 
etiam debilitas : parum enim vini si bibitur, sanitatem facit, 
modica vero copia hilaritatem , immodicaque ebrietatem et 


delirium, ut Theognis quoque poeta refert, de modica vino 
inquiens : 


Multum vinum si bibitur, malum est ; si quis vero id 
bibat perite, non malum est, sed bonum : 


unde baud inepte fabulantur, Bacchum insequi baccbamn 
propter vini choream ; item satyros propter agilitatem, Ly. 
damque, quia nonnulli resolvuntur a vino , pardumque pro- 
pter variam vinolentorum imaginationem : diversum enim 
ac varium recipit ratiocinium unusquisque quia vino agitatur : 
multis namque maculis distincta est pellis animalis; baccharn- 
que unam furore perculsam homicidium perpetrasse, Agavein 
nempe matrem Penthiei : multi enim ultra modum inebriati 
ad homicidium se converterunt; nudum vero finguut 
Bacchum propter consilii patefactionem quem  bibentiba, 
parit vinum; cupivisse autem Venerem ac Ariadnen : vino- 
lentos enim comitatur plurima mulierum cupido ; exhibere 
et calvitiem quamdam, quia inprimis cerebrum vastat per- 
vertitque ac infatuat copia vini : unde et Maroni cogno- 
men ei indiderunt ; adesse ei et Panein, id est ipsum univer- 
sum esse vini facultatem, aut rursus propler varium vini 
colorem et facultatem : nam illud quoque versicolor est et 
d:versissimas induit species; fulminis igne ictum ac femore 
receptum, quia solis ardori expositum vinum szpe, quod ad 
temperamentum et facultatem, perficitur, intra fictilia la- 
tens; quatuor tandem sorores uxores esse Baccho, quia 
quatuor mutationes subit vinum. Audi et de Pane, quod 
eum mundi universitatem esse censent : duo enim cornua 
circumponunt capiti propter duplicem universi naturam : 
nam universum pro singulis partibus masculum est ac femi- 
ninum, quemadmodum et sol lunaque : ille enim seminis 
loco propriam lucem przbet lune, hzc vero recipit, uti. et 
sexus femineus ; quin etiam vita et mors, ortus ac interitus , 
ut docet lune jubar augmento et decremento sphereque 
motus quotidianus ab ortu ad obcasum , septemque siderum 
contrario itinere meantium ab obcasu ad ortum, ut omni alia 
re melius demonstrat siderum quz: moventur, inspectato 
cursu. Habet et corpus geminum, superne quidem huma. 
num, inferne vero ovillum, quia universi item pars superior 
rationales continet facultates, inferior vero et ratione caren- 
tes ; numquam autem stando quiescere fingunt Panem propter 
sempiternum motus tenorem et caducam materis naturam ; 
amasse autem Echo : cupit enim celestis sphaera motum mo- 
dulatum ac hujas adpetitu itinere orbiculari perpetuo ferri. 
Respondet autem vino sanguis, cum temperie, tam substantia : 
quemadmodum enitn exposuimus vinum esse quadripartitum, 


10 


PROBLEMATUM INEDITOBRUM * SECT. I, 18-22. 


μεθα τὸν οἶνον τετραμερῆ, τὸν αὐτὸν τρόπον xal τὸ αἷμα * 
ἔχει γὰρ τὸ ὑδατωδέστατον μέρος ὅπερ ἕλχουσιν οἱ νεφροί" 
ὁμοίως δὲ καὶ τὸ ἀναλογοῦν ὡς ἄνθος, ὅπερ ἕλχει 7) χολο- 
δόχος κύστις, καὶ τὸ παχὺ xal τρυγῶδες, ὅπερ ὁ σπλὴν 
Dxet , καὶ αὐτὸ τὸ οἰνῶδες καὶ καθαρὸν τοῦ αἵματος, ὅπερ 
ἀναδιδόμενον, χαθάπερ καὶ οἶνος, ἐν τῷ σώματι τρέφει τὰ 
μόρια. 


ιη΄. Διὰ τί τρωθεῖσα βάλανος xai γνάθου τὰ λεπτὰ οὐ χολλᾶ- 


ται; Καθὰ ὅσα ἀπὸ σπέρματος γέγονεν ἀπὸ φύσεως, ταῦτα 
παλιγγενεσίαν οὐχ ὑπομένει τὴν αὐτήν, ὡς νεῦρον, φλέψ, 
ὑμένες καὶ τὰ παραπλήσια. Εἰκότως οὖν καὶ ταῦτα νευ- 
ροειδῇ ὄντα τελείαν οὐχ ὑπομένει τὴν γένεσιν ᾿ τὰ μέντοι 
ἐξ ἀρχῆς ἐξ αἵματος διαπλασθέντα πάλιν γεννᾶται o τῷ δὲ 
παντὸς βίον χεχτῆσθαι σπέρμα * δὲ ὄν. 


I6 ιθ’ Διὰ τί τὰ γίγαρτα xal τὰ σήσαμα καὶ χεγχραμίδες ὑγιῆ 


25 


30 


35 


40 


4δ 


δ0 


χαταπινόμενα πάλιν ὠμὰ διὰ γαστρὸς ἐχχρίνεται ; Ἢ διὰ 
τὴν πολλὴν σμιχρότητα καὶ ξηρότητα οὐ πέττεται ; "H ὅτι 
τὸ τέλειον περιέχουσι τῆς γεννητικῆς σπορᾶς ; διὸ xal σφαι- 
ροειδῇ, ὡς ἐπὶ τὸ πλεῖστον σῶα παραμένουσιν τοῦτο γὰρ 
τὸ σχῆμα τελεώτερόν ἐστι παρὰ τῷ θεῷ παρὰ πάντα τὰ 
σχήματα,, λέγω δὲ τὰ τετράγωνα, χνέοειδῆ, πυραμοειδῇ, 
κυλινδροειδῇ, «posu? , φαχοειδῆ xal τὰ ὅμοια. 


x'. Διὰ τί ἐπὶ τῆς ἐμφράξεως τῶν χυρτῶν τοῦ ἥπατος $j χα- 


ταχλεὶς χατασπᾶται; Ὅτι ἡ ἀπὸ τῶν χυρτῶν τοῦ ἥπατος 
στελεχιαία φλὲψ ἀνιοῦσα πρὸς τὴν χαταχλεῖν ἀπὸ τῆς ἐμ.- 
φράξεως xal πληρώσεως εὑρυνομένη τὸ μῆχος μειοῖ xai 
σπᾷ ἐπὶ τὸ χάτω, χαθάπερ τὸ ἕντερον πληρούμενον σαρχῶν, 
ἢ ἄλλων σωμάτων τινῶν, αὕτη δ᾽ ἑλχομένη συγκατασπᾷ 
xal τὴν καταχλεῖν xai οὕτω τὴν ὀδύνην ἐπιφέρει. "Ἔχουσι 
δὲ ξηροδήχιον * ἡ γὰρ δυσχρασία τοῦ ἥπατος ἀνιοῦσα πρὸς 
τὰ ἀναπνευστιχὰ ἐπεγείρει ταῦτα πρὸς ἀπόχρισιν, xai ποιεῖ 
ἐπ᾽ αὐτὰ βῆχα. 


χα΄. Διὰ τί ἡ μήτρα παρὰ πάντα τὰ μόρια ἔνδοθεν τραχεῖα 


γέγονεν, ἐξοχὰς ἔχονσα ἃς χαλοῦσι χοτυληδόνας; Διὰ τὴν 
ἀντοχὴν τῶν σπερμάτων ^ πᾶν γὰρ ὑγρὸν εὐόλισθόν ἐστιν 
ἐν λείῳ σώματι᾽ οὕτω γὰρ καὶ οἱ χονιῶντες τοὺς τοίχους 
προσχολάπτουσιν αὐτοὺς πρὸς τὸ τὰ χοιλώματα γίνεσθαι 
τῆς διαμονῆς τῶν χονιῶν ἀσφαλίσματα᾽ τούτον γὰρ χάριν 
χαὶ αὐτὸ τὸ σπέρμα χολλῶδες χατεσχεύασεν ἡ φύσις πρὸς 
ἀντοχὴν τῆς διαμονῆς. 


χβ΄. Διὰ τί ἐν ἀρίστῳ πολλοὶ ὑπερεμπλησθέντες οὔρου καὶ 


αἰδεσθέντες ἐξουρῆσαι παρελύθησαν, καὶ ἰσχουρίαν ὑπέ- 
μεῖναν; Ὅτι τῷ ὑπερπληρώσει σφόδρα διαταθεῖσα ἡ οὐροδό- 
γος κύστις xol ἄγαν ἐξογχωθεῖσα τὴν ἐν τῷ χιτῶνι χατὰ 
φύσιν ὑγρότητα ἐξέθλιψε xal διὰ τοῦτο κατεξήρανε ταύτην 
xai εἰς ξηρὰν δυσχρασίαν μετερρύθμισε, καὶ οὐκέτι ἠδυνήθη 
συσταλῆναι, χαθάπερ xal βύρσα ὑπερξηρανθεῖσα οὐχέτι 
ἐχταθῆναι δυνήθη, εἰ μὴ ἐν ὑδρελαίῳ ἐνυγρανθῇ. Ἢ δὲ 
στραγγουρία τὸ ἐναντίον, fj τις γίνεται διὰ παράλυσιν τοῦ 
μνὸς τοῦ κλείοντος τὸν τράχηλον τῆς οὐροδόχον χύστεως, 
3 δι᾽ ἕλχωσιν αὐτῆς, ἣ διὰ λίθου παρουσίαν, δαχνομένης, 
ἣ βαρουμένης καὶ ἐρεθιζομένης ἐκκρίνειν αὐτὸ τὸ πρὸς ὀλίγον 
συναγόμενον οὖρον ἐν αὐτῷ.  Aucoupía δὲ χοινόν ἐστιν 
ὄνομα, τουτέστι τὸ δυσχερῶς οὐρεῖν, ὡς δνσπεψία καὶ δυσ- 


&5 "gota καὶ δύσπνοια. 


295 


eodem modo et sanguis : habet namque partem aquae persi- 
milem, quam trahunt renes; eodem modo et partem flori 
respondentem, quam trahit vesicula fellea ; item partem cras- 
sam et feculentam, quam trahit lien; babet quoque ipsam 
partem vinosam ac puram sanguinis, quz adscendena ad mo- 
dum vini, in corpore nutrit membra. 


48. Quamobrem glans vulnerata ac pars tenuis genarum non 


conglutinantur? Quatenus omnia quae e semine construxit 
natura, hzc non iterum eamdem admittunt generationem, 
ut nervus, vena, membrana et similia. Merito igitur et bzc, 
utpote nervosa, perfectam non admit(unt generationem ; quie 
vero primitus e sanguine constructa sunt , iterum generan- 
tur; semine autem indigent, quia universi vitam participant. 


19. Quamobrem vinacea , sesama, et grana ficulna, si integra 


devorantur, rursus cruda per ventrem excernuntur? An 
propter insignem exiguitatem ac siccitatem non concoquun- 
tur? An quia perfectionem continent sationis generatricis? 
idcirco et, globosa quum sint, plerumque incolumia manent : 
hzc enim figura perfectior est apud deum prater omnes alias, 
quadratum inquam , cubum , pycramidem, cylindrum, ovum, 
lenticulam et similia. 


20. Quamobrem obstructa jocinoris superficie convexa, jugu- 


lum detrahitur? Quia vena caudicalis a convexa jocino- 
ris superficie orta, indeque ad jugulum adscendens, dum ab 
obstructione et repletione dilatatur, longitudinem minuit 
ac deorsum trahit, quemadmodum intestinum carnibus, 
aut aliis quibusdam corporibus , repletum ; hzc autem vena, 
dum trahitur, una detrahit quoque jugulum, atque sic dolo- 
rem infert. — Habent autem tussiculam siccam : jocinoris 
enim intemperies ad respirationis instrumenta adscendens, . 
excitat hzc ad excernendum, iisque tussim infert. 


21. Quamobrem matrix pretec omnes alias partes intus aspera 


est eminentiis instructa quas acetabula adpellant? Ad semen 
retinendum : omnis enlm humor facile delabitur a corpore 
levi : nam sic et qui parietes calce oblinunt, hos tundunt, ut 
[οὐδῷ tutamenta fiant adherenda calcis: hujus enim gratia 


ipsum quoque semen glutinosum paravit natura, ut adhze- 
rendo perstaret. 


22. Quamobrem multi post immodicam urina per prandium 


repletionem mingere veriti resolutionem ac urinz retentio- 
nem passi sunt? Quia immodica repletione admodum dis- 
tensa valdeque tumefacta vesica urinarla humorem natura- 
liter tunice inditum expressit , atque ideo eam desiccavit ac 
ad siccam intemperiem migrare jussit, nec amplius contrahi 
potuit, quemadmodum et corium ultra modum desiccatum 
non amplius extendi potest, nisi aqua et oleo humectetur. 
Uring autem stillicidium contrarium est, fitque ob resolu- 
tionem musculi cervicem vesicz urinaria claudentis, aut pro- 
pter ipsius ulceratlonem, aut. quia calculus in ea adest, quum 
mordeatur, aut gravetur, atque ad excernendam excitetur uri- 
nam ipsam qua pedetentim in ea colligitur. Urinz vero diffl- 
cultas commune nomen est significatque quod egre mingunt, 
quemadmodum coquendi , audiendi et respirandi difficultas. 


TMHMA B. 


a'. Διὰ τί ol τὴν χάτω χοιλίαν ῥευματιζόμενοι κατάδιψοι γί- 
vovtat ; Ὅτι τῶν ὑγρῶν χάτω φερομένων, ἀναξηραίνεται τὰ 
πρὸς tip στομάχῳ᾽ χατὰ ξηρότητα δὲ τὸ δίψος. 


B'. Διὰ τί δακρύουσιν οἱ λυπούμενοι ; Πνεύματος πάθος ἐστὶν 

ὃ f] λύπη’ ἀνατρέχει οὖν ἐπὶ τὴν μήνιγγα, καὶ ἀθρόως ἐχθλίδει 

τὸ παραχείμενον ὑγρόν. Τὸ δ᾽ αὐτὸ καὶ τοῖς χαίρουσι γί- 
νεται. 


γ᾽ Τίνι διαφέρει σπάδων εὐνούχον ; Ὅτι ὁ μὲν εὐνοῦχος μει- 
ράχιον ὦν, τῶν διδύμων ἐστέρηται, ὁ δὲ σπάδων προκόψας 
ι.) ἤδη τὴν ἡλιχίαν. 


δ΄. Διὰ τί οἱ σπάδοντες οὐ φέρουσι γένεια ; Ὅτι ὑστερεῖ ἐπ᾽ 
αὐτῶν τὸ θερμόν * ὑπὸ θερμασίας γὰρ αὔξονται τρίχες. 


ε΄. Διὰ τί οἱ μὲν εὐνοῦχοι ὀξύφωνοι,, οἱ δὲ γάλλοι 00 , Ὅτι οἱ 

μὲν στενοὺς ἔχοντες τοὺς πόρους ἐχτέμνονται,, οἱ δὲ ἤδη εὖ- 

(ὃ ρυτέρους ἀποχόπτονται" διὰ στενοῦ δὲ πνεῦμα φερόμενον 
λεπτὸν ἠχεῖ, δι᾽ εὐρυτέρον δὲ βαρύτερον. 


ς΄. Διὰ τί μετὰ τὴν ξηρὰν καὶ ὑγρὰν τροφὴν ἐρευγόμεθα ; Ὅτι 
χτᾶται τούτοις πνεῦμα. Τῆς οὖν ἀσθενεστέρας τροφῆς χάτω 
χωριζομένης, λεπτομερὲς ὃν τὸ πνεῦμα ἐπὶ τοὺς ἄνω τόπους 

40 ἑαυτὸ χουφίζει. 


7". Διὰ τί πλέον τινές τινων συνουσιάζουσιν ; Ὅτι μᾶλλόν τι- 
v& τινων θερμότεροι. 


η΄. Διὰ τί οἱ ἀπὸ φωτὸς εἰς συνηρεφεῖς οἴχους εἰσελθόντες οὐχ 
ὁρῶσιν εὐθέως ; Ὅτι τὸ μέλαν παχὺ ὄν, ἀποχρύπτει τὴν βλε΄ 
45 πτιχὴν οὐσίαν ταύτην ἐπιμείνασα. * 


θ΄, Διὰ τί αἱ γυναῖχες τὴν ὑστέραν παθοῦσαι παραχόπτονυ- 
σιν ; Ὅτι νευρώδης οὐσία ἐστίν’ ἔχει δὲ τὰς ἀρχὰς ἀπὸ στο- 
μάχου xal μηνίγγων, ὅθεν χαταπέπλεχται. 


C. Διὰ τί ἔμμηνα γίνεται; Ὅτι ταῖς θηλείαις ἀργότερον βίον 
80 ζώσαις τὸ περίττωμα πολὺ πλέον, πολὺ δὲ τὸ αἷμα παν- 
ταχοῦ. Τὸ περισσὸν οὖν ἐχχρίνεται χονφισμοῦ χάριν. 


α΄’, Διὰ τί ἐπὶ τοῖς λοιμοῖς, ὡς ἐπὶ τὸ πλεῖστον, ὀφθαλμίαι 

προχατάρχονται ; “Ὅτι τοῦ πνεύματος πεῖσίς ἐστιν ὁ λοιμός. 

Τροπῆς οὖν περὶ αὐτὸ γινομένης, ἄνω φερόμενον τὸ πνεῦμα 

45 τὴν ὅρασιν ταράσσει ^ ἐχεῖ γὰρ μᾶλλόν ἐστι λεπτὸν xai &)- 
ρούστερον. 


ιβ΄. Διὰ τί οἱ τρομιχκοὶ πίνοντες παραφέρονται ; "Ort πολύ- 
θερμος ὁ οἶνος. Πολὺς οὖν γενόμενος τοῖς νευρώδεσιν ὑπεισ- 
ἔρχεται χαὶ ταράσσει τὸ πνεῦμα τὸ ἐν αὐτοῖς , τοῦτο δ᾽ ἐπὶ 

40 μήνιγγας φέρεται. 


ιγ΄. Διὰ τί τὰ μὲν ἄλογα ζῷα τεχθέντα περιπατεῖ εὐθέως » οἱ 
δ᾽ ἄνθρωποι οὔ; Ὅτι ἐπὶ μὲν τῶν ἀλόγων ἴσον ἐν παντὶ 
μέρει τὸ θερμόν, ἐπὶ δὲ τῶν βρεφῶν πλεῖον περὶ τὴν χε- 
φαλήν. Ὅταν οὖν ὁμαλισθῇ πανταχοῦ τὸ θερμόν, ἀνί- 

45 σταται. 


ιδ΄. Διὰ τί οἱ σπώμενοι πυρέξαντες ἀπαλλάσσονται τοῦ σπᾶ. 
90m; Ὅτι θλιδομένον τοῦ ἐν τοῖς νεύροις πνεύματος καὶ 
ψυχομένον ó σπασμὸς γίνεται, ὑπὸ θερμασίας δὲ λύεται , 
θερμὸς δ᾽ ὁ πυρετός. 


ΠΡΟΒΛΗΜΆΤΩΝ ANEKAOTON * B, α-ιδ΄, 


SECTIO 11. 


1. Cur admodum siticulosi redduntur qui ventris inferioris 
fluxione laborant? Quia humoribus inferiora petentihns, de- 
siccatur partes ori ventriculi vicine ; a siccitate autem pen- 

et sitis. 


2 Cur lacrymantur increntes? Spiritus adfectus est meror : 
reeurrit igitur ad cerebri membranam et confertim expri- 


mit humorem illic obvium. Idem et gaudentibus evenit. 


3. Qua re differt spado ab eunucho? Quod eunuchum quidem 
adolescentuli ztale testibus privarunt, spadonem vero pro- 
vecta jam ztate. 


4. Cur spadones barbam non gignunt ? Quia calor eorum tar- 
dat : a calore enim augentur pili. 


5. Cur eunuchi quidem acutam habent vocem, galli vero non? 
Quia illi quidem, dum tenues habent meatus, exsecantur, hi 
vero, ubi jam latiores, castrafltur; spiritus autem per angus- 
tum iter means, tenue sonat ; per latius vero gravius. 


6. Cur eructamus post alimentum, cum siccum, tum humidum ? 
Quia una cum his spiritum sibi comparat. Dum igitur ali- 
mentum debilius deorsum secernitur, spiritus , utpote subti- 
lis, ad superiora elevatur. 


7. Quamobrem frequentius alii aliis coeunt? Quia alii aliis ca- 
lidiores potius. 


8. Quamobrem qui e luce profecti opaca intrant cenacula, 
non confestim vident? Quia nigrum, utpote crassum, obcu- 
lit substantiam visus , ei insidens. 


9. Quamobrem mulieres utero laborantes delirant? Quia ner- 
vosa substantia est, originemque petit a ventriculi orificio 
et cerebri membranis : unde implicatus est. 

40. Cur δὲ menstrua purgatio? Quia femine vitam degentes 
Olioslorem multo majorem excrementi copiam colligunt, 


multusque sanguis ubique adest. Superfluus igitur excerni- 
tur levandi gratia. 


41. Cur in pestibus plerumque auspicantur lippitudines? Quia 
spiritus adfectus est pestis. Mutatio igitur circa illum ubi 
obtinet, spiritus superiora petens visum turbat : illic e. im 


tenuis potius et liquidior est. 


12. Quamobrem tremebundi delirant bibentes? Quia calidis- 
simum est vinum.  Aucta igitur ejus copia, nervosas partes 
subit et spiritum turbat in iis obvium, hicce autem ad cere- 
bri membranas fertur. 


15. Quamobrem animalia ratione quidem carentia statim post 
partum obambulantur, homines vero non? Quia apud ani- 
malia ratione quidem carentia in omni parte squalis adest 
calor, apud infantes vero major caput occupat. Ubi igitur 
ad equabilitatem ubique redactus est calor, surgunt. 


4. Cur nervorum distentione adfecti febre correpti convul- 
sione liberantur? Quia convulsio fit compresso ac refrige- 
rato spiritu qui nervis continetur; a calore autem solvitur, 
febr:sque calida est. 


PROBLEMATUM INEDITORUM * SECT. II, 15-29. 


U^. Διὰ τί ἐπὶ ταῖς χολαῖς οἱ μέλαιναν χολὴν ἐμέσαντες χιν- 
δυνώδεις : Ὅτι μηχέτι τῆς χολώδους ὑποστάσεως οὔσης, 
τὸ ἀπὸ τοῦ ἥπατος αἷμα ἕλχεται. 


ις΄. Διὰ τέ ἀπουρήσαντες ἀναπνέομεν ; Ὅτι πληρωθεῖσα ἡ κύ- 
στις ὑποχείμενον τὸ ἀπευθνσμένον ἔντερον θλίδει. ᾿Ενεθεί- 
σὴς οὖν αὐτῆς, τὸ ἐπισχεθὲν ἐν τῷ ἐντέρῳ πνεῦμα ὀλισθαί- 
γει. 


ιζ΄. Διὰ τί χασμησάμενοι, ἣ πολὺ οὐρήσαντες, ὑποφρίττομεν ; 
Ὅτι τοῦ θερμοῦ πνεύματος μέρος τι συντρέχει. ἈΑχολούθως 
οὖν ἐχ παραδρομῆς ὑποψύγομεν. 


«η΄. Διὰ τί ἐπὶ τῶν λευκῶν, ἢ ἀλφῶν αἷμα οὐχ ὑπαχούει χεντού- 
μενον; Ὅτι ἐκ τῶν κατὰ τὴν ἐπιφάνειαν πόρων τὸ θερμὸν 
ὑποχεχώρηχεν, ἣ διέπνευσεν. 7 


10 


ιθ΄. Διὰ τί αἱ συλλαδοῦσαι χισσῶσιν; Ὅτι τῶν παρὰ φύσιν 
ἐστὶν ἡ σύλληψις, νευρῶδες δὲ τὸ σπλάγχνον, στομάχου 
δὲ πάθος ἡ χίσσα, ὥσπερ ὄρεξις xai ἀνορεξία. 


I5 


tX, Διὰ τί ol τεταρταῖοι χρονιώτεροι τῶν ἄλλων τύπων; Ὅτι 
περὶ τὸ γεῶδες τοῦ σώματος σύγχριμα γίνεται, βαρὺ δὲ τὸ 
γεῶδες, ὅθεν βραδεῖς οἱ τεταρταῖοι. 


χα΄. Διὰ τί τῶν περὶ τὰ ἄρθρα ἀποπρησθέντων οὐ χατουλοῦ- 
ται τὰ ἔλχη, ἐπί τινων τε τηρεῖται τοῦτο ; Ὅτι πλείων ἐν 
τοῖς ἄρθροις ἡ ὕλη. Φερομένη οὖν ἡ ὕλη ἐχεῖσε δριμύτε- 
ρον γίνεται xal ἀναξηραίνει. Ἢ ὅτι τῶν ἄρθρων τὸ πέρας 
χόνδρος ἐστίν ; ᾿ΑἈπολισθαίνουσα οὖν fj κχατούλωσις οὐ 


96 κρατεῖ. 


χό΄. Διὰ τί τὸ ὄμδριον ὕδωρ ἐλαφρόν ἐστιν, καίπερ ἀπὸ θαλάσ- 
σης ἁρπαζόμενον, ἔστι δὲ τοῦτο βαρύ ; 'Ρητέον ὅτι ἀναλη- 
φθὲν τοῦτο χαὶ γυμνασθὲν ὑπὸ τοῦ πνεύματος λεπτύνεται 
xai ὑπὸ τοῦ περιέχοντος αὐτὸ ἀέρος γίνεται χοῦφον" τὸ δὲ 
χοῦφον ἄνω φερόμενον ἐχχεῖται χατὰ πλείονα συναθροι- 
σμόν. 


30 


αγ΄. Διὰ τί τὸ ψυχρὸν πολέμιον ὀστέοις, ὀδοῦσι, νεύροις ; “Ὅτι 
τῆς γεώδους συγχρίσεώς ἐστι ταῦτα πάντα " ψυχρὸν δὲ τὸ 
γεῶδες. Ἐπιψυχόμενα οὖν βλάπτεται. 

x0. Διὰ τί ἡ χιὼν ψυχρὰ οὖσα καίει ; Καθ᾿ ὑπερδολὴν πυχνώ- 
σεως" ἔμπυχνος γὰρ ἡ χιών, αἱ δ᾽ ἀχρότητες ἴσαι, θερμαί 
τὸ xal ψυχραί. 


36 


χε΄. Διὰ τί οἱ φρενιτικοὶ μὲν μιχρόσφυχτοι, μεγαλόσφυχτοι δὲ 
οἱ ληθαργικοί ; Ὅτι ol μὲν ἀραιουμένον τοῦ ἐν τοῖς μήνιγξι 


40 πνεύματος παραφέρονται, οἱ δὲ παχυνομένον βαρύνονται. 


xc'. Διὰ τί τῶν πυρετῶν λνομένων ὑφ᾽ ἱδρῶτος, ol καρδιαχοὶ 
διαφέρονται; Ὅτι ἐφ᾽ ὧν διαπνεῖ τὰ νοσοποιοῦντα, ἐφ᾽ ὧν 
δὲ διαλύεται τὸ σύγχριμα. 


xL. Διὰ εἴ χειμῶνος πειναλόοι γινόμεθα μᾶλλον καὶ χαταπέσ- 
σομεν τὴν τροφήν ; Ὅτι πυχνουμένου τοῦ σώματος ἔξωθεν, 
τὸ θερμὸν εἰς τὸ βάθος ἀποχλείεται, ὑπὸ θερμασίας δ᾽ ἡ 
τροφὴ πέττεται. 


χη΄. Διὰ τί οἱ πλεῖον συνουσιάσαντες αἷμα ἔσθ᾽ ὅτε ἀποχρίνου- 
σιν; Ὅτι τῆς σπερματιχῆς οὐσίας ἐχχενωθείσης, προχειρό- 
$0 τερον αἵματος ὑγρὸν οὐχ ἔστιν. 


κθ΄, Διὰ τί τὸ μέλι τοῖς μὲν ἕλχεσι δριμὺ τυγχάνει, τῷ δὲ γεύ- 
σει γλυχύ; Ὅτι τοῖς ἕλχεσιν ἀπεξηραμμένοις ἡ ὑπὸ τοῦ 


45 


297 


15. Cur inter varias bilis species qui atram bilem evomuerunt, 
periculo patent? Quia ubi non amplius adest biliosum sedi- 
mentum, sanguis a jccore trahitur. 


16. Quamobrem post mictionem flatum emittimus? Quia vesica 
repleta comprimit intestinum rectum subjectum, Relaxata igi- 
tur ea , flatus in intestino retentus elabitur. 


17. Quamobrem oscitati, vel multa urina emissa, inhorrescimus? 
Quoniam calidi spiritus pars aliqua concurrit. Consequenter 
igitur e transitu leviter refrigeramur. 


18. Cur in vitiligine alba, aut alpho, sanguis punctus non obe- 
dit? Quia e superficiei meatibus recessit, vel difflatus est 
calor. 


ad res preter naturam pertinet conceptio, nervosumque est 
viscus ; oris autem ventriculi adfectus est pica, quemadmo- 
dum ciborum adpetitus ac fastidium. 


| 19. Quamobrem miulieres post conceptum pica laboraut ? Quia 

20. Quamobrem quartanz diuturniores sunt quam reliqua fe- 
brium species? Quia terrenum corporis concrementum ob- 
cupat, grave autem est terrenum : unde tarde sunt quar- 

na. 

21. Quamobrem ambustis partibus articulis vicinis, cicatrix ul- 
ceribus non obducitur, idque apud nonnullos observatur? . 
Quia abundat materia in articulis. Dum igitur huc defertur 
materies, acre quid oritur ac desiccat. An quia articulorum 


extremum cartilago est? Delabens igitur cicatrix non hzret. 


22, Quamobrem aqua pluvia levis est , etiamsi e mari rapiatur, 
quod grave est ? Dicendum, eam a spiritu correptam et ezer- 
citatam adtenuari atque vi aeris ambientis levem fieri ; leve 
autem superiora petens effunditur, ubi magna copia colle- 
ctum est. 


23. Cur frigidum inimicum est ossibus, dentibus, nervis? Quia 
hac omnia ad terrenam pertinent coagmentationem , frigi- 
dum autem est terrenum. Superaddita igitur refrigeratio 
noxam iis infert. 


24. Quamobrem nix, etiamsi frigida sit, urit? Propter immo- 
dicam densitatem : densa enim est nix; extrema autem paria 
sunt , sive calida, seu frigida. 


25. Quamobrem phrenitici 
lethargici vero magnum ? 
qui cerebri inembranis continetur, 
gravantur. 


rvum quidem pulsum habent, 
duia illi quidem rarefacto spiritu 
elirant , hi vero spissato 


26. Cur, quum febres sudore solvuntur, cardiaci per halitum 

| dissipantur? Quia apud illos quidem difflantur morborum 
causa , apud hos vero dissolvitur coagmentum. 

27. Cur hyeme potius famem sentimus ac cibum concoquimus? 

Quia, dum corpus extra densatur, calor ad fundum inclu- 


ditur; a calore autem coquitur alimentum. 


Quia vacuata substantia seminali, nullus humor sanguine 


28. Cur qui frequentius coeunt, interdum sanguinem excernunt? 
| promptius se obfert. 


29. Cur mel ulceribus quidem acre est, gustu vero dulce? Quis 
ulceribus, utpote desiccatis, mellis incidit tenuitas, acre au- 


293 
μέλιτος προσπίπτει λεπτότης, δριμὺ Cb τὸ λεπτόν ἡ δὲ 
φεῦσις ὑγρὰ οὖσα τῆς ἐν τῷ μέλιτι λειότητος ἀντιλαμδά- 
veto. 


λ΄. Διὰ τί τὰ νεῦρα νυσσόμενα μὲν φλεγμονὰς ἐπιφέρει, xo- 
6  xtóyeva δ᾽ οὐχέτι Ὅτι τὸ μὲν πνεῦμα διὰ τῶν στενῶν πό- 
ρὼν ἀνωμάλως τῇ διαιρέσει προσπῖπτον ἀποστρέφεται xai 

εἷς αὑτὸ πιλοῦται, ἐπὶ δὲ τῆς τελείας διαχοπῆς διαπνεῖ, 


λα’. Διὰ τί οἱ πρὸ τῆς σημασίας ἱδρῶτες χαλεποί ; "Ort ol 
μὲν μετὰ τῆς σημασίας γίνονται κατ᾽ ἄνεσιν, οἱ δὲ πρὸ 
I0 τῶν σημασιῶν xav. ἔχθλιψιν. 


λβ’, Διὰ τί οἱ νήστεις δυσῶδες ἔχουσι τὸ στόμα ; "Ot τῆς ἐν 
τῷ στομάχῳ δριμύτητος μὴ χαταχιρναμένης νεαρᾷ τροφῇ 
ἡ ἀναθυμίασις ἀηδὴς γίνεται. 
λγ΄. Διὰ τί ἐν ταῖς καρδίαις οὐδὲν γίνεται πάθος ; Ὅτι διὰ τὴν 
16 χυριότητα αὐτῆς φθάνει τοῦ πάθους ὁ χίνδυνος. 


λδ΄. Διὰ τί ἐν τοῖς αἰγιαλοῖς σχάψαντες γλυχὺ εὑρίσχομεν ὕξωρ ; 


“Ὅτι παχὺ τὸ τῆς θαλάττης ὕδωρ, ἐκ πολλῶν συνεστός. Τὸ 
λεπτομερὲς οὖν αὐτῆς διὰ τῆς γῆς παρεισδύνει ᾿ γλυγὺ δὲ τὸ 


λεπτόν, ὥσπερ παχὺ τὸ ἁλμυρόν. 


20 λε΄. Διὰ τί τὰ πυρίχαυτα δυσχατούλωτά ἐστιν ; “Ὅτι πάντες 
ἀβρόως ἀφανίζονται οἱ πόροι xai πάσχουσιν ὅμοιον τῷ ve- 
χρώσει, δυσέχληπτος δ᾽ ἡ ἀποχεχλεισμένη xxt αὐτὰ ὕλη. 


ἃς". Διὰ τί οἱ πρεσδῦται φίλοινοι ; "Ort χρόνῳ κατεψνυγμένοι 
χρείαν ἔχουσι τοῦ θερμοῦ, θερμαντικὸς δ᾽ ὁ οἶνος. 
45 λζ΄. Διὰ τί μᾶλλον τὰ δεξιὰ τῶν ἀριστερῶν εὐσαρχότερα; Ὅτι 
μᾶλλον αὐτῶν χινουμένων καὶ αἱ ὗλαι συνεπεδιδόασιν. 
λη΄. Διὰ τί ἐπὶ τῶν ἀριστερῶν ὥμων τὰ φορτία φέρομεν ; Ὅτι 
τῶν ἀριστερῶν δυσχινήτων ὄντων πλείων ἡ ἐπιμονὴ τῆς 
ὕλης, ἐπὶ δὲ τῶν εὐχ:νητοτέρων ἐλάττων. 


IIPOBAHMATQN ANEKAOTQN "*" B, 229. 


tem est quod tenue ; gustus vero quum bumidus sif , zoellis 
percipit levitatem. 


30. Quamobrem nervi puncti quidem inflammationes adferunt, 
contusi vero non amplius? Quia spiritus per angustos rnea- 
tus inzqualiter incisurge incidens deflectitur et in se ipse 
colligitur ; in perfecta vero scissione difflatur. 


31. Cur sudores adcessionem precedentes graves? Quia sudores 
adcessionem comltantes quidem relaxatione fiunt, qui vero 
eam przcedunt, per expressionem. 


32. Cur Jejuni fetidum habent os? Quoniam , ubi acrimonia 
os ventriculi obcupans noa remiscetur cibo recenti, exhalatio 
fit gravis. 


33. Quamobrem in corde nullus consistit morbus? Quia propter 
magnum ejus momentum periculum morbum antevertit. 


34. Quamobrem in littore fodientes dulcem reperimus aquam ? 
Quia crassa est aqua marina, quippe e multis constans. Itaque 
subtiles ejus partes per teliurem subeunt; dulce autem est 
tenue, quemadmodum crassum salsum. 


35. Cur igne ambustis difficulter cicatrix inducitur? Quia mea- 
tus omnes simul evanescunt et morti aliquid simile patiuntur, 
difficulterque educitur materies iis inclusa. 


36. Quamobrem vinosi sunt senes? Quoniam state refrigerati 
calore opus habent ; calefacere autem valet vinum. 


57. Quamobrem dextra sinistris carnosiora? Quia , quum magis 
moveantur, materie quoque simul augentur. 


58. Quamobrem onera gerimus in humero sinistro? Quia, 
quum sinistra difficulter moveantur, melius [ulcitur mate- 
ries, in partibus vero mobilioribus minus. 


————ÉÜymJp- Ὁ «———————-- - 


30 Λοιπὸν τοίνυν περὶ τῶν χοινῶν συμπτωμάτων διελ- 
θεῖν χαιρός, χοινὰ δὲ συμπτώματα λέγομεν ὅσα πάσαις 
ὡς ἐπὶ τὸ πολὺ συμθαίνει ταῖς ἡλιχίαις. οἷον περὶ ἰλίγ- 
vuv xol πταρμῶν xal χάσμης, ἔτι δὲ λυγμοῦ xal 
σχοτοδινήσεως καὶ ἐρυγμῶν τε χαὶ τῶν τοιούτων 

86 ἁπάντων, αὐτά τε διὰ τί γίνεται, xal πῶς διατεθέντων 
τῶν σωμάτων, χαὶ διὰ τί τούτων ἔνια μέν ἐστιν ἀλλή- 
λων λύσις, ἔνια δ᾽ οὗ, xal ποίοις ἐργωδῶς γίνεται, 
μετὰ δὲ ταῦτα περί τε φαλαχρῶν xal μαχδίσεως τριχῶν, 
χαὶ ὅλως διὰ τί αὔξονται xal φθείρονται τρίχες καὶ 

40 ὄνυχες, καὶ χατὰ ποίους χαιρούς, καὶ διὰ τί μέλαιναι 
xal πυρραὶ xal λευχαὶ γίνονται τρίχες, πρὸς δὲ τούτοις 
περί τς φωνῆς xal τῶν περὶ φωνὴν συμπτωμάτων, 
οἷον διὰ τί ὀξεῖαι χαὶ βαρεῖαι γίνονται, καὶ πῶς ἀπορ- 
ρήγνυνται, χαὶ διὰ τί ἔνιοι διὰ τῶν ῥινῶν φθέγγον- 

45 ται, xal πάλιν περὶ ἀχοῆς xal ὀσμῆς xai γέλωτος, 
εἶτα περὶ ναυτίας,, καὶ διὰ τί ol μὲν τοῦτο πάσχουσιν, 
οἱ δ᾽ οὔ, καὶ ποῖοι μάλιστα, 


λθ΄, Διὰ τί xd: μὲν βλέποντες ἰλιγγιῶμεν ἀφ᾽ 
ὀψηλοῦ, ἄνω δ᾽ οὔ; Ἦ ὅτι ὁ μὲν ἴλιγγός ἐστι χινουμέ- 


Ceterum jam tempus est ul de adcidebtibus com- 
munibus disseramus ; adcidentia autem communia voca- 
mus quacumque omnibus statibus vulgo eveniunt, ut de 
vertiginibus, de sternutationibus, de oscitatione, insuper de 
singultu, de obfuscatione, de ructibus omnibusque hu- 
jusmodi, quamobrem ipsa fiant , et qua corporis conditione, 
et quamobrem alia quidem ab aliis liberent , alia vero non, 
ac quibusnam moleste eveniant, post hzc de calvis et 
pilorum defluvio, et in universum quamobrem augeantur 
et pereant pili et ungues, et quibus obcasionibus, tum 
quare nigri rufique et albi flant pili, preterea de voce 
ejusque adcidentibus, e. g. quamobrem acuta et gravis 
reddatur, et quomodo abrumpatur, et quare nonnulli per 
nares loquantur, atque porro de auditu et olfactu et risu, 
deinde de nausea, el quare alii quidem hoc patiantur, alü 
vero non , et quinam maxime. 


39. Quare ab alto deorsum quidem spectantes vertigine 
ad(icimur, sursum vero non? An quia vertigo fit, ubi in. 


PROBLEMATUM INEDITORUM * SECT. Il, 40-43. 


νοῦ τοῦ ἄκρου τῆς ὄψεως, olov τοῦ ἐν τῷ ἐγχεφάλῳ " 
Ὁιγγιῶμεν γὰρ ὅταν παρατρέχωσι πολλοί, ἂν τὴν ὄψιν 
ἐφ᾽ ἔχαστον ἐπιθάλωμεν, ὑπὸ τῶν παρατρεχόντων χι- 
γουμένης τῆς ὄψεως. ἤοντος δὲ τοιούτου τοῦ ἰλιγγιᾶν, 
5 ὅταν χάτω βλέπωμεν, ἐὰν μὲν ἀπὸ βραχέος, οὖχ ἰλιγ- 
γιῶμεν, διὰ τὸ ἐπερείδεσθαι τὴν ὄψιν" ἐὰν δ᾽ ὑψόθεν 
φερομένη χάτω ἣ ὄψις πρὶν ἀπερείσασθαι χινῆται, καὶ 
τὸ ἄχρον ἐχεῖνο χινεῖται᾽ ἄνω δ᾽ ὅταν βλέπωμεν, ποῦ 
οἰσθήσεται ἰοῦσά τε φέρεται; Εἰχότως οὖν χάτω βλέ- 


10 πουσι γίνεται ἴλιγγος. 


μ΄. Διὰ τί μόνον ἧμῖν ὃ πταρμὸς τῆς νυχτός, ὡς 
ἐπὶ τὸ πολύ, οὐ γίνεται, τὰ δ᾽ ἄλλα, ὡς εἰπεῖν, 
ἅπαντα ἃ xol τῆς ἡμέρας, xot τῆς νυχτός; Ἦ ὅτι ὃ 
μὲν πταρωὸς γίνεται ὑπὸ θερμοῦ τινος χινήσαντος τὸν 
τόπον τοῦτον ἀφ᾽ οὗ γίνεται; διὸ xal ἀναχύπτομεν 
πρὸς τὸν ἥλιον ὅταν βουλώμεθα πταρῆναι" χαθευδόντων 
δ᾽ ἡμῶν ἀντιπερισπᾶται τὸ θερμόν" διὸ xal γίνεται τὰ 
χάτω θερμὰ τῶν χαθευδόντων καὶ τὸ πνεῦμα πολύ. 
Εἰχότως οὖν οὐ πταρνύμεθα ἀπαλλαγέντος γὰρ τοῦ 
θερμοῦ ix τῆς χεφαλῆς, ὃ χινεῖν πέφυχε τὸ ἐνταῦθα 
ὑγρόν, οὗ ἐξωθουμένου πέφυχεν ὁ πταρμὸς γίνεσθαι, 
χαὶ τὸ συμδαῖνον πάθος εἰχὸς οὐ γίνεσθαι. 


1υ 


μα΄. Διὰ τί τρίψαντες τὸν ὀφθαλμὸν παυόμεθα τῶν 
πταρμῶν ; Ἦ ὅτι f ἀναπνοὴ ταύτῃ γίνεται τῷ δγρῷ ; 
δαχρύει γὰρ ὃ ὀφθαλμὸς μετὰ τὴν τρίψιν, ὁ δὲ πταρ- 
μὸς ix πλήθους ὑγρότητος. Ἦ ὅτι τὸ ἔλαττον θερμὸν 
φθείρεται ὑπὸ τοῦ πλείονος, 6 δ᾽ ὀφθαλμὸς τριφθεὶς 
πλείω λαμθάνει θερμότητα τῆς ἐν τῇ ῥινί; Διὰ τοῦτο 
δὲ χαί, ἤν τις τὴν αὐτοῦ ῥῖνα τρίψη, παύεται ὃ 
80 πταρμός. 


μδ΄, Διὰ τί ἰλιγγιῶσιν εἰς ταὐτὸ βλέποντες, xàv 
χύχλον χινούμενον ἴδωσιν ; ἄτοπον γάρ τι τὴν ἠρεμίαν 
τῇ χινήσει ταὐτὸ ποιεῖν ἐναντία ὄντα. Ἦ ὅτι διίστησι 
xal ἢ στάσις τὰ τῷ χινεῖσθαι σωζόμενα ; τῆς ὄψεως 
35 γὰρ στάσης τοῦ ἑνὸς μορίου xal τὰ ἄλλα συνεχῇ ἐν τῷ 
ἐγκεφάλῳ ἵσταται" ὁ δὲ χυχλεύων, ὥσπερ xai Ἧρά- 
χλειτός φησι, x&v μεταταράττη, ἵσταται. Τοῦτο δὴ 
δεῖ νοῆσαι πάσχοντα xal τὰ ἐν τῇ χεφαλῇ χωρίς" τὰ 
μὲν γὰρ καὶ ἠθροισμένα εἰς ταὐτὸ τὰ βαρέα ποιεῖ τὸν 
40 ἔλιγγον. ἯἩ μὲν οὖν ἠρεμία διὰ τοῦτο ποιεῖ ἴλιγγον" 
ἡ δὲ δίνησις τὰ βαρέα xal τὰ χοῦφα διίστησι, τὰ μὲν 
βαρέα εἰς τὸ μέσον, τὰ δὲ χοῦφα ἐπὶ τὸ ἔσχατον, δέον 
ἅμα τούτου τὸ εἶναι. Διὰ τοῦτο xal τὸ χύπτειν ἰλίγ- 
γους ποιεῖ" χωρίζεται γὰρ τὰ μὲν βαρέα χάτω, τὰ o' 
46 ἐλαφρὰ ἄνω" φανερὰν δ᾽ dx. τούτων οὐδεμίαν χίνησιν 
τὰ ἐν τῇ χεφαλῇ κινεῖται. 


μγ΄. Διὰ τὶ ἰλιγγιῶσι καὶ δι᾽ ἔνδειαν xal διὰ πλη- 
σμονήν ; Ἦ 6$: δι᾽ ἔνδειαν μὲν σύντηξις γίνεται εἰς 
τὰ χενά, διὰ πλήρωσιν δὲ περιττώσεως ὑπερθολὴ εἰς 
$9 τοὺς πλήρεις πόρους, ταῦτα δ᾽ ἀμφότερα βαρύνει καὶ 
ἐφίστησι τὰς περιόδους, τοῦτο δ᾽ ἐστὶν ἴλιγγος ; 


299 


tuitus extremum movetur, verbi gratia quod intra cere- 
brum est : vertigine enim adficimur, quando praetercupt. 
multi, dummodo unicuique intuitum injiciamus, quippe 
quum intuitus a praetereuntibus movetur. Quum autem 
verligo hujusmodi ressit, quando deorsum spectamus, parvo 
quidem intercedente intervallo, vertiginem non sentimus, 
quia intuitus fulcitur ; si vero ex alto inferiora petens in- 
tuitus , antequam fulcimentum inveniat, moveatur, extre- 
mum boc itidem movetur; sursum vero ubi spectamus ,. 
quo abibit profectusque fertur? Merito igitur. deorsum 
spectautibus evenil vertigo. 


40. Quamobrem sola sternutatio nobis plerumque noctu 
uon evenit , reliqua vero , ut ita dicam , omnia qua inter- 
diu , et noctu? An quia sternulatio fit a calore quodam 
movente locum illum qui ei ansam dat ? hinc 'etiam caput 
ad solem erigimus , ubi sternutare volumus; dormienti- 
bus vero nobis undique retrahilur calor : propterea et par- 
tes inferiores incalescunt nobis dormientibus et spiritus 
copia augetur. Merito igilur non sternutamus : ubi enim 
e capite abierit calor, qui naturaliter movet humorem ibi 
obvium, cujus expulsio sternutationem producere solet, nik 
mirum, adfeclum consequentem etiam non fieri. 


41. Quamobrem fricato oculo stetnutationibus finem 
imponimus? An quia exhalationem ibi reperit humor? 
lacrymatur enim oculus post frictionem, sternutatio 


autem ab humoris copia provenit. — An quia minor calor 


a majore deletur, oculusque fricatus majorem capit calorem: 
quam qui in naribus aderat? Propterea et, si quis nares 
suas fricet, cessat sternutatio. 


42. Quamobrem vertigine adficimur eamdem rem intuen- 
tes, itemque circulum ubi moveri videmus? absurdum. 
enim est quietem idem eflicere ac molus, quum contra- 
ria sint. An quoniam quies disjicit quae motu servantur ὃ 
intuitu enim unius partis stante relique ei continue in. 
cerebro stapi; nam qui in orbem vertitur, uti et Hera- 
clitus dicit, etiamsi locum mutet, stat. —Opinari sane 
oportet, hoc idem quoque seorsum pati quae capiti insunt : 
qua& enim in eumdem locum colliguntur, gravia nempe,. 
vertiginem efficiunt. Quies igitur banc ob causam ver- 
tiginem adfert; gyrus vero gravia et levia disjicit, gravia 
quidem ad medium , levia vero ad extremum , quum ambo 
deberent conjuncta esse. Propterea reclinatio etiam ver- 
tigines creat : secedunt enim gravia quidem deorsum , levia 
vero sursum; propter hzc autem nullum motum manife- 
stum faciunt quee capiti insunt. 


43. Quamobrem vertigine adficiuntur tum propter defe- 
ctum, tum propter plenitudinem? An quia propter defectum 
colliquatio fit ad loca vacua, propter repletionem vero ex- 
crementorum redundantia ad meatus plenos, hac autem 
ambo gravant et circuitus sistunt, idque vertigo est? 


300 


μὸ΄. Διὰ τί τὸ σχορδινᾶσθαι δύ; "H ὅτι ἐξ ὕπνου 
πνεῦμα τῇ διατήξει χαὶ τῇ χινήσει ποιούμενον ἰὸν 
δμαλῶς διὰ τῶν ἄρθρων ἡδονὴν ποιεῖ ; Ὅτι δὲ πνεῦμα 
ποιεῖ, δῆλον χασμὴν γὰρ ἅμα ποιεῖ, 


, J "UM j 1 ; ^ 
με΄. Διὰ τί ὁ πταρμὸς λυγμὸν μὲν παύει, ἐρευγμὸν 
δ᾽ οὐ παύει; Ἦ διότι οὐ τοῦ αὐτοῦ τόπου γε ἑχάτερον 
τὸ πάθος, ἀλλ᾽ ὁ μὲν ἐρευγμὸς χοιλίας, 6 δὲ λυγμὸς 
τοῦ περὶ τὸν πνεύμονα καταάψυξις xal ἀπεψία πνεύμα-. 
τὸς χαὶ ὀγροῦ, χοινωνοῦσι δ᾽ ol περὶ τὸν ἐγχέφαλον 
40 τόποι τῷ πνεύμονι,, οἷον τοῖς τε ὠσίν ; φανερὸν δὲ τῷ 
ἅμα [ive] εἶναι ot χαὶ κωφοὶ γίνονται. Καὶ αἱ 
νόσοι ἀντιπεριίστανται αἱ τοῦ ὠτὸς εἰς τὰ τοῦ πνεύμα- 
τὸς πάθη. ᾿ νίοις δὲ σχαλεύουσι τὸ οὖς βῆχες γίνονται. 
Τὸ δὲ περὶ τὸν πταρνύμενον τῆς ῥινὸς τόπον δηλοῖ ἡ 
10 ἀναπνοὴ χοινὴ οὖσα, ὥστε πτάρνυται μὲν θερμαινο- 
9 8 i , $ , , «€ 3 
μένου, ταὐτὸ δὲ συμπάσχει ὃ χάτω τόπος. Ἣ δὲ 
θερμασία πέττει" διὸ ὄξος μὲν παύει λυγμὸν xal ἀ- 
D , / Κι , )! 
πνευστισμοὶ, ἐὰν ἠρεμαία fj λὺξ vy ἐχθερμαΐνει γὰρ τὸ 
πνεῦμα τὸ χατεχόμενον, ὥστε xal ἐν τῷ πταρμῷ 4| τε 
30 κατάσχεσις γινομένη τοῦ πνεύματος τοῦτο ποιεῖ, χαὶ 
τότε ἀθρόως ἔχπνευσις γίνεται xai τοῦ κάτω τόπου" 
3X7 ^ 2 € 3 
ἀδύνατον 1ὰρ πταρῆναι [μὴ |. ἐκπνέοντα. ἋἫ oov 
δρμὴ ῥηγνύει τὸ ἐγκατειλημμένον πνεῦμα ὃ ποιεῖ τὸν 
λυγωον. 


ι 


ue. Διὰ τί χασμησαμένου τινὸς ἀντιχασμῶνται, 
xai ὅταν οὐροῦντα ἴδωσιν, οὐροῦσι, xal μάλιστα τὰ 
ὑποζύγια; Ἦ διὰ τὴν μνήμην ; ὅταν γὰρ μνησθῇ, 
χινεῖται τοῦτο τὸ μέρος. Τοῖς μὲν οὖν ἀνθρώποις διὰ 
τὸ εὐαισθητότερον ἦναι ἰδοῦσιν εὐθὺς συμδαίνει ἀνα-- 
80 μιμνήσχεσθαι, τοῖς δ᾽ ὑποζυγίοις οὐκ αὕταρχες τὸ 
ἰδεῖν, ἀλλὰ προσδέονται xat ἄλλης αἰσθήσεως" διὸ xat 
ὀσφρηθέντα, ὅτι εὐχινητοτέρα αὕτη ἡ αἴσθησις ἄνευ 
λόγου. Καὶ διὰ τοῦτο εἰς τὸν τόπον ἅπαντα οὐρεῖ, 
ὅπη, τὰ πρῶτα οὐρήσει' τότε γὰρ μάλιστα χινοῦνται 
835 ὅταν ὀσφρανθῶσιν' ὀσφραίνονται δ᾽ ὅταν πλησιάσωσιν. 


36 


μζ΄, Διὰ τί πτάρνυνται μᾶλλον πρὸς τὸν ἥλιον 

βλέποντες xal χινοῦντες χάρφει τοὺς μυχτῆρας ; Ἢ ὅτι 

6 ἥλιος θερμαίνει xal τὸ χάρφος τῇ χινήσει, θερμαι- 

νομένου δὲ τοῦ ὑγροῦ πνεῦμα γινόμενον ἐχπίπτει θᾶτ- 

40 τὸν; οὐ γὰρ δύναται 6 ἴσος τόπος πλείω γινόμενον τὸν 
ὄγχον στέγειν, fj δ᾽ ἔχπτωσις πταρμὸς χαλεῖται. 


μη΄. Διὰ τί ἐν τῷ χειμῶνι ἔλαττον οἱ ἄνεμοι ἀνα- 
πνέουσιν; Ἦ ὅτι ἐν μὲν τῷ θέρει ὁ ἀναπνεόμενος ἀὴρ 
διὰ τὴν ἁλέαν οὐχ ἱκανῶς χαταψύχει, εἶτα πάλιν 
45 δεῖται τοῦ χαταψύχοντος ( διὸ ἀναπνεῖ ταχύ. Τοῦτο 
δ᾽ αἴτιον xal τοῦ περὶ τὰς τελευτὰς ἀναπνεῖν ταχύ" 
διὰ γὰρ τὴν ἀδυναμίαν τῆς δλχῆίς τοῦτο γίνεται" ὀλί- 
γος γὰρ ἑλχυσθεὶς οὐ διαψύχει,, ὀλίγος δ᾽ εἰσέρχεται 
δι᾿ ἀσθένειαν τῆς σπάσεως) " ἐν δὲ τῷ χειμῶνι τοῦναν - 
€0 τίον; fj γὰρ ὥρα συγχκαταψύχει. 


a————————————————————— 58 3 δ-πἰἴπασ“παι“- “αὐ. “αὐ πππαπιπππθθΌῷ]. ὄπα... ERREUR REED 


IIPOBAHMATOQN ANEKAOTON " B, μϑ-μη΄. 


44. Quamobrem pandiculatio jucunda ? An quia spiritus 
quem colliquafione et motu creat. somnus, requapiliter 
articulos percurrens voluptatem facit? Quod autem spiri- 
Me eam efficit, manifestum est : simul enim oscitationem 
adfert. 


45. Cur sternulatio singultui quidem finem imponit , 
ructui vero non? An quia non ad eumdem locum pertinet 
uterque adfecius, sed ructus ad ventriculum, dum sin- 
gultus spiritus humorisque qui circa pulmonem sunt , re- 
frigeratio ac cruditas est ; commune autem aliquid habent 
cum pulmone loca circa cerebrum, verhi gratia cum auri- 
bus? Constat eo quod simul muti sunt qui surdi nascuntur. 
Morbi quoque auris vicissim transformantur in pulmonis 
adfectus, nonnullisque, ubi aurem scalpunt, tussis evenit. 
Quod de narium loco sternutationi deslinato diximus, pro- 
bat respiratio quae utrique communis est , ita ut sternuta- 
tio fiat hoc loco incalescente, ejusdemque adfectus parti- 
ceps fiat locus inferior. Calor autem concoquit : propterea 
acetum et spiritus retentio singultui (inem imponunt, si 
placidus sit singultus : excalefacit enim spiritus retentus , 


ita ut spiritus retlentio quae sternutando evenit , idem quo- 
que faciat, atque tum subito fit exspiratio, etiam ex in- 


feriori loco : fieri enim nequit sLernutatio nisi exspirando. 
Impetus igitur rumpit spiritum inclusum qui singultum 
efficit. 


46. Quamobrem oscilante aliquo vicissim oscitantur, 
el ubi mingentem vident, mingunt, atque inprimis ju- 
menta? An propter memoriam? ubi enim meruineriot, 
movelur hac pars. Hominibus igitur, quia exquisitius 
sentiunt, simulac viderint, obcurrit memoria ; jumentis 
vero non subficit visus, sed alio insuper sensu indigent : 
hinc et primum olfaciunt, quia facilius movetur hicce 
sensus sine ralione. Atque hanc ob causam in eumdem 
locam mingunt omnia , quo prima minxere : tunc enim in- 
primis moventur, quum olfecerint ; olfaciunt autem post- 
quam adierint. 


47. Quamobrem sternutamus potius solem adspicientes 
ac festuca nares moventes ? An quia sol calefacit, itemque 
festuca motu suo; calefacto autem humore, spiritus qui 
gignitur, cilius excidit? a qualis enim locus capere nequit 


molem auctam; eruptio autem sternutalio vocatur. 


48. Quamobrem lyyeme minus reflant venti? An quia 
&estate quidem aer reflatus propter c&stum non satis reíri- 
geratur, dein rursus refrigerio indiget (propterea reflat cito. 
Hoc idem causa est, cur circa finem reflent cilo : propter 
tractus enim debilitatem hoc fit : nam quum parum aeris 
adtrahitur, non penitus refrigerat; parum autem intrat 
propter tractus debilltatem ) ; hyeme vero contrarium obti- 
Del? tempestas enim simul refrigerat. 


PROBLEMATUM INEDITORUM " SECT. 1I, 49-54. 301 


pU. Διὰ τί ἀνισταμένοις ἵλιγγος μᾶλλον γίνεται ἢ 
καθέζουσιν ; Ἦ διότι ἠρεμοῦσιν αὐτοῖς τὸ ὑγρὸν συνί- 
σταται ἐν τῇ χεφαλῇ πλέον, χινουμένοις δὲ γίνεται 
δῆλον καὶ ποιεῖ τὸν ἴλιγγον εἰς ἕν μόριον ἀθρόον ἀπο- 

e χλίναν ( διὸ xal τὰ ὠμὰ οὐ δύναται χινεῖσθαι, ἀλλὰ 
χαταπίπτει )" χινουμένων δὲ τὸ ὑγρὸν ὁμοίως ἔχει; 
Ἀνίστανται μὲν οὖν ἠρεμήσαντες ὅτε οὕτω διάχεινται" 
χαθέζουσι δὲ ἐν χινήσει γενόμενοι ὅτε ὁμαλῶς ἔχει τὸ 
ὑγρὸν χαὶ ἐσχέδασται. 


10 ν΄, Διὰ τί τῶν μὲν ἄλλων πνευμάτων αἱ διέξοδοι 
οὐχ ἱεραὶ, οἷον φύσης xa ἐρευγμοῦ, ἣ δὲ τοῦ πταρ- 
υοῦ μόνη; Πότερον ὅτι τριῶν ὄντων τόπων, χεφαλῆς 
xal θώραχος xat τῆς χάτω χολίας, fj χεφαλὴ θειότατον, 
ἔστι [52] φῦσα μὲν ἀπὸ τῆς χάτω χοιλίας πνεῦμα, ἐρευ- 

15 γμὸς δὲ τῆς ἄνω, ὁ δὲ πταρυὸς τῆς χεφαλῆς; Διὰ γοῦν 
τὸ ἱερώτατον εἶναι τόπον καὶ τὸ πνεῦμα τὸ ἐντεῦθεν ὡς 
ἱερὸν προσχυνοῦσιν. Ἦ ὅτι τὰ πνεύματα σημαίνει 
τοὺς εἰρημένους τόπους βέλτιον ἔχειν, ὡς ἐπὶ τὸ πολὺ 
μὴ διαχωρούντων ; χουφίζει γὰρ πνεῦμα διεξιόν, ὥστε 

20 καὶ ὃ πταρμός, τὸν περὶ τὴν χεφαλὴν τόπον, ὅτι πνεῖ 
xai δύναται πέττειν’ ὅταν γὰρ χρατήση ἣ ἐν τῇ χεφαλῇ 
θερμότης τὴν δγρότητα, τὸ πνεῦμα τότε γίνεται πταρ- 
μός" διὸ xal τοὺς ἐχθνήσχοντας χρίνουσι πταρμιχῷ, 
ὡς ἂν μὴ τοῦτο δύνωνται πάσχειν, σώους εἶναι, 

85 ὥστε [ὡς] σημεῖον ὑπὲρ τοῦ ἀρίστου τόπου καὶ ἱερω- 
τάτου προσχυνοῦσιν ὡς ἱερόν, χαὶ φήμην ἀγαθὴν 
ποιοῦνται. 


να΄. Διὰ τί ὁ ἄνθρωπος μᾶλλον πτάρνυται τῶν ἀλό- 

γῶν ζῴων ; Πότερον ὅτι τοὺς πόρους εὐρεῖς ἔχει δι’ ὧν 

30 τὸ πνεῦμα xal fj ῥύμη εἰσέρχεται ; τούτοις γὰρ πλη- 

ρουμένοις πνεύματος πτάρνυται. "Oct δ᾽ εὐρεῖς, σημεῖον 

ὅτι ἥχιστα ὀσφραντικὸν τῶν ἄλλων ζῴων * ἀχριδέστεροι 

δ᾽ οἱ λεπτόποροι. Εἰ μὲν [οὖν εἷς] τοὺς εὐρεῖς πλέον 

καὶ πλεονάχις εἰσέρχεται τὸ ὑγρόν. οὗ πνευματουμένου 

35 πταρμὸς γίνεται, τοιούτους δὲ μάλιστα τῶν ζῴων οἵ 

ἄνθρωποι ἔχουσι, πλειστάχις ἂν πνάρνυντο εἰχότως. 

Ἦ ὅτι ἐλάχιστοι οἱ μυχτῆρες, ὥστε θερμανθὲν ὑγρὸν 

ταχὺ ἐξιέναι δύνασθαι πνεῦμα γενόμενον, ἐν δὲ τοῖς 
ἄλλοις διὰ τὸ μῆκος καταψύχεται πρότερον ; 


4. vO'. Διὰ τί οἵ πρεσδῦται χαλεπῶς πτάρνυνται ; 
Πότερον ὅτι οἱ πόροι συμπεπτώχασι δι᾽ ὧν τὸ πνεῦμα 
ἐχχρίνεται; *H τῷ ἀδυνατεῖν ἄνω βλέπειν ῥᾳδίως, βίᾳ 
ἀφιᾶσι xdv; 


νγ΄. Διὰ τί, ἐάν τις ἀποπνευματίζη, ἢ λὺγξ παύε- 

45 ται; Ἦ διότι ἣ μὲν λὺγξ ἀπὸ ψύξεως γίνεται ( διὸ καὶ οἱ 

φοθούμενοι καὶ ol ῥιγοῦντες λύζουσιν )" χατεχόμενον δὲ 
τὸ πνεῦμα θερμαίνει τὸν ἐντὸς τόπον ; 


νδ΄. Διὰ τί τῶν τετελευτηκότων οἷ ὄνυχες xol αἱ 
τρίχες αὔξονται ἐπί τινα χρόνον, xal τῶν πρεσδυτῶν ; 

4 Led , e . 3 , e» 4 
$0 Ἧ διότι τῶν περὶ τὸ σῶωα ἀπαθέστερα ταῦτά ἐστιν ; 


49. Quare surgentibus potius fit vertigo quam sedenti- 
bus? An quoniam quiescentibus illis plus humoris colligi- 
tur in capite, isque per motum manifestatur atque vertigi- 
nem efficit, subilo ad unam partem se convertens ( pro- 
pterea et cruda moveri nequeunt, sed decidunt ) ; dum vero 
movemur, humor eodem modo se habet? Surgunt itaque 
post quietem , ubi ita se habent ; sedent vero motu peracto, 
quando sequabiliter se habet humor ac dispersus est. 


50. Quamobrem , quum reliqui spiritus transitus sacri 
nonsint, veluti flatus et ructus, sternutamentum solum 
sacrum est? Utrum quia, quum tres adsint loci, caput, 
pectus et venter inferior, caput maxime divinum est ; atqui 
flatus quidem spiritus est ab inferiori ventre profectus , 
ructus vero a superiori, sternutamentumque a capite? 
Quia igilur locus sacerrimus est, spiritum quoque inde 
profectum ut sacrum venerantur. An quia spiritus ple- 
rumque significant dictos hosce locos melius sese habere 
ac si non transirent ? levat enim spiritus transiens : qua- 
propter et sternutamentum significat, capitis locum flare et 
concoquere posse : ubi enim vicerit capitis calor humorem, 
tunc spiritus fit sternutamentum : hinc et qui animo lin- 
quuntur, medicamento sternutatorio discernunt, nullam 
spem salutis iis esse judicantes , si ita adfici nequeant : ut 
signum igitur de optimo ac sacerrimo loco, tamquam δᾶ. 
crum venerantur sternutamentum bonumque omen ha. 
bent. 


51. Quamobrem homo magis sternutat quam animalia 
ratione carentia? Utrum quia amplos habet meatus per 
quos spiritus et impetus ingrediuntur? his namque spiritu 
repleltis sternuit. Hurum autem meatuum latitudo eo pro- 
batur quod inter omnia alia animalia minime olfactu va- 
let : exquisiliores enim sunt qui subtiles habent meatus. 
Quodsi igitur amplos meatus majori copia et s;epius intrat 
humor, quo in spiritum converso sternutamentum fit, hu- 
jusmodique meatus maxime inter omnia animalia habent 
homines, merito frequentissime sternutabunt. An quia 
brevissima sunt nares, ita ut humor calefactus cito exire 
possit ia spiritum conversus, in reliquis vero animalibus 
propter longitudinem refrizeratur ante? 


52. Quamobrem senes difficulter sternutant? Utrum 
quia meatus conciderunt, per quos spiritus excernitur ? 
Àn quia sursum spectare nequeunt facile, vi deorsum emit- 
tunt? 


53. Quamobrem, si quis flatum ventris emittit, cessat 
singullus? An quia singullus quidem a refrigerio provenit 
(hinc et metuentes ac rigentes singultiunt ) ; spiritus autem 
retentus calefacit locum interiorem ? 


54. Quamobrem mortuorum ungues ac pili augentur 
aliquantisper, ilemque senum ? An quía hse omnium par- 


$02 


Ὕστερον οὖν τὸ πάθος τοῦ συμπτώματος ἐπί τινα χρό- 
νον αὔξεται. 


νε΄. Διὰ τί ποτε ἐν τῷ πώγωνι τρίχες βραδύτερον 
παραγινόμεναι θᾶττον λευχαίνονται; Ἦ διότι ὡς ἐπὶ τὸ 

Φ πολὺ αἵ ἐν τῷ πώγωνι τρίχες πυρρότεραι τῶν ἐν τῇ 
χεφαλῇ γίνονται; ᾿Ελάττων οὖν ἥ μετάθασις ἐκ τῆς 
πυρρᾶς τριχὸς εἷς τὴν λευχὴν 3 ix τῆς μελαίνης. Ἦ 
ὅτι τὰ ἐκ τῆς χεφαλῆς ῥεύματα πάντα εἰς τὸ στόμα 
φέρεται xal εἰς τοῦτον τὸν τόπον; διὸ ἀσθενεστέρα ἣ 
τ0 θρὶξ γίνεται. Διὰ τὴν ἀσθένειαν οὖν μᾶλλον πολιοῦ- 
ται. Εἶτα τριχὸς οὐχ ἢ αὐτή ἐστι διαφορὰ μόνον, 
ἀλλὰ xal ἐν τῷ ἐχρεῖν τὴν χεφαλὴν μᾶλλον J| ἐν τῷ 
πώγωνι ἐγγίνεται" φαλαχροὶ γὰρ τὴν χεφαλὴν τελέως 


γίνονται, 


νς΄. Διὰ τί ὃ πώγων, ὡς ἐπὶ τὸ πολύ, xol μᾶλλον 
xal πρότερον πολιοῦται τῆς χεφαλῆς, ὕστερος γινόμε- 
νος ; Ὅτι fj πολιὰ δι’ ἀσθένειαν γίνεται τόπου καὶ τρο- 
φῇς, ὥσθ᾽ ὅπου τοιαῦται αἱ τρίχες, καὶ ὅς τις μάλιστα 
τοιοῦτος τόπος, οὗτος ἂν μάλιστα χαὶ πλεῖστα πο- 
40 λιοῖτο" αἱ δ᾽ ἐν τῷ γενείῳ τρίχες τοιαῦται, xal 6 τόπος 

τοιοῦτος; Σημεῖον δὲ καὶ τὸ θῆλυ * ἐνταῦθα γὰρ μό- 

νον τρίχας ἁπλῶς οὐχ ἔχει, ἐπὶ δὲ τῆς ἥδης xal ἐν 

ταῖς μασχάλαις ἔχει. Καὶ οἱ τὴν γένεσιν διαφθειρό- 

μένοι δι’ ἀσθένειαν παρατηροῦνται τοῦτο πάσχειν, 
25 ὥσθ᾽ ὅσοι πολιοῦνται, διὰ τοῦτο τὸν πώγωνα πολιώ-- 
τατοι γίνονται πρῶτος γὰρ δι᾿ ἀσθένειαν μάλιστα 
πάσχει. 


νζ΄. Διὰ τί ἐν τῇ ἥθη τρίχες βραδύτεραί εἶσι καὶ 
ἧττον αὔξονται τῶν ἐν τῷ πώγωνι, πρότερον γινόμεναι 
30 xal ἐν ὑγροτέρῳ τόπῳ οὖσαι; Διότι 6 τόπος ἀραιὸς ὃ 
παρὰ τὴν ζόην ἐστὶ xal ὑγρός, ὥστ᾽ ἀεὶ μὲν ἔχει 
τροφήν (διὸ οὐκ ἐχλείπει), ἀλλ᾽ ὀλίγον" οὐ γὰρ ὑπο- 
μένει ὡς αὐξητιχόν. Ὅτι δ᾽ ἀραιὸς ὃ τόπος, δηλοῖ 
6 γινόμενος ὄγχος τῶν αἰδοίων" ὁ δὲ τοῦ γενείου ἧττον 
8ὅ τοιοῦτος. 


vn'. Διὰ τί ἐν τοῖς ἐπὶ τῶν ποδῶν ὄνυξι τὰ λευχὰ 
σημεῖα οὐχ ἐγγίνεται ὥσπερ ἐπὶ τοῖς τῶν χειρῶν, ἃ 
χαλοῦσιν οἱ μὲν ἐραστάς, οἱ δὲ ψεύδη; Ἦ διότι τῷ 
βραδέως αὐξάνεσθαι τοὺς ἐπὶ τοὺς πόδας ὄνυχας, ταχὺ 
40 μελαίνεται πρὶν χινηθῆναι xol αὐξηθῆναι, ἐπεὶ δῆλον 
τὸ ἕπον " ἐπὶ τοῦ δέρματος, τοῦτο δ᾽ ἐστὶ τὰ λευχὰ ση- 
μεῖα; ὅπερ ἐν τοῖς ἄνω ὄνυξι τὰ λευχὰ φαίνονται᾽ οἱ δ᾽ 
ἐπὶ τῶν χειρῶν ταχὺ αὔξονται. 


νθ΄, Διὰ τί ol τῶν γερόντω" ὄνυχες σχληρότεροι ἢ ol 

46 τῶν νεωτέρων εἰσὶν, αὔξονται δὲ θᾶττον ; Ἦ σχληρό- 
τεροι μὲν διότι χαὶ τὸ δέρμα σχληρότερον, xal τὰ ὀστᾶ, 
χαὶ ὅλως τὰ γεώδη, διὰ τὸ ἐξανηλῶσθαι τὸ ὑγρόν, ὃ δ᾽ 
ὄνυξ τοιούτου γένους ἐστίν θᾶττον δ᾽ αὐξάνεται, διότι 
πλείονα τροφὴν λαμβάνει; πλεῖον μὲν γὰρ τό τε περίτ- 


ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΩΝ ΑΝΕΚΔΟΤΩΝ " B, νε-νθ΄. 


tium corporis minime adfectibus obnoxix sunt? Post even- 
tum igitur adfectus aliquantisper augetur. 


. 55. Cur tandem barbz yili qui tardius adveniust, ci- 
tius albescunt? An quia plerumq'ie barlxe pili magis rufi 
nascuntur quam capilli? Minor igitur transitus a pilo rufo 
quam a nigro ad album. Aa quia fluxiones de capite de- 
scendentes omnes ad os feruntur atque ad hunc locum ? pro- 
pterea debilior fit pilus. Propter debilitatem igitur magis 


canescit. Dein non unica taptum exsiat pili species, 


sed defluvium quoque in capite magis obtinet quam in 


barba : penitus enim capite calvescunt. 


56. Quamobrem barba plerumque et magis el prius 
canescit quam caput, etiamsi serius nascatur? Quia cani 
a debilitate, cum loci, tum alimenti proveniunt, ita ut, ubi 
tales sunt pili, et quicumque locus maxime hujusmodi, illi 
inprimis et maxima parte canescet ; menti autem pili tales 
sunt et locus ejusmodi? Argumento etiam est femina : 
illic enim tantummodo simpliciter pilis caret, in pube 
vero et axillis habet. Eos quoque, quorum generandi 
facultas propter debilitatem perit, eodem modo adfici ob- 
servarunt, ita ut quicumque canescunt, lianc ob causam 
barba "maxime canescant : prima enim propler debilita- 
tem maxime adficitur. 


57. Quamobrem pili pubis tardiores sunt et minus au- 
gentur quam barbe, etiamsi prius nascantur ac humidio- 
rem teneant locum ? Quia locus circa pubem rarus est et 
humidus, ita ut semper habeal alimentum ( hinc non 
deficit), sed parum : non enim permanet, ita ut augere 
valeat. Locum autem rarum esse probatur turgore qui 
pudendis evenit; menti vero locus minus hujusmodi est. 


58. Cur in pedum unguibus non nascuntur notze albe, 
uti in manuum, quas vocant alii quidem amatores, alii 
vero mendacia? An quoniam propter tardum pedum un- 
guium incrementum cito nigrescunt , priusquam movean- 
tur ac augeantur, non manifestum est id quod coti incum- 
hit, id autem sunt note albe ὃ propterea in superioribus 
unguibus adparent alba [1886 ; manuum vero ungues cele- 
riter crescunt. 


59. Quamobrem senum ungues duriores sunt quam ju- 
niorum, crescunt vero celerius? An duriores quidem 
sunt, quia cutis quoque durior, οἱ ossa, et in universum 
partes terrens, quia humor exhaustus est, unguis autem 
ad lnjusmodi genus pertinet; celerius vero crescit, quia 
plus alimenti recipit? major enim est copia excremento- 


PROBLEMATOM INEDITORUM " SECT. II, 60-66. 


τωμὰ τὸ γεῶδες ἐν τῷ γήρχ, Ox δὲ τῶν τοιούτων πε- 
ριττωμάτων τρέφονται τρίχες χαὶ ὄνυχες. Ἦ ὅτι 
xal τὰ μὲν ὀστᾶ μέχρι τινὸς αὐξάνεται, τὰ δ᾽ οὖ; 


ξ΄. Διὰ τί οἵ τοῦ ἀνθρώπου ὄνυχες μαλαχώτατοι; 

e Πότερον ὅτι καὶ τὸ δέρμα : οἱ δ᾽ ὄνυχες ix τοῦ δέρματος 

ἡΐνονται, Ἦ ὅτι τοῖς ἄλλοις ἄλλοι ὄνυχες ; Ὅσοις οὖν 
σχληρότεροι, τούτοις χρήσιμοί εἶσι μᾶλλον, 


ξα΄. Διὰ τί οἱ ἐκ γενετῆς τυφλοὶ οὐ γίνονται φαλα- 

χροί; Πότερον ὅτι μεθέστηκεν fj θερμότης πηρωθέντων 

10 τῶν ὀμμάτων εἰς τὸν πλησίον τόπον; Οὐχοῦν οὐ 

χαταψύχεται ὃ τόπος, ἀλλ’ ἀεὶ ἔχει τροφήν" ἣ δὲ 

φαλαχρότης ἀπὸ ψύξεως. Ἦ διότι ποτὲ μὲν ὃ τόπος 

ἔχει θερμότητα, ὥστ᾽ ἀναλίσχειν τὴν τροφήν, xol οὐ 

γίνεται ἐν τῷ πρόσθεν περίττωμα᾽ πηρωθέντων δὲ χατ- 

15 ἔψυχται, ὥστε πολὺ τὸ περίττωμα ἐν τῷ τόπῳ, αἵ δὲ 
τρίχες γίνονται ἀπὸ περιττώματος; 


΄ 
£6. Διὰ τί ὁ μὲν πώγων γίνεται πυρρὸς ἄνευ τῆς 
χεφαλῇς, ἣ δὲ χεφαλὴ πυρρὰ ἄνευ τοῦ πώγωνος οὐ 
γίνεται; Ἦ διότι αἴ τε πυρραὶ τρίχες δι᾽ ἀσθένειαν “({- 
ap νονται, xal ἐν τῷ πώγωνί εἶσι τρίχες ἀσθενέστεραι 
φύσει; Σημεῖον Bé: ἀγένειοι γὰρ γίνονται ἀλλ᾽ 
3 ὀψὲ φαλαχρά. Δῆλον οὖν ὡς ὃ τόπος οὐ δύναται 
φέρειν: διὸ ἐὰν μὲν xal 5 ἰσχυρότερος πυρρὰς φέρῃ , 
xal τὸ ἀσθενέστερον ἀνάγκη ᾿ ἐὰν δ᾽ οὗτος, οὕπω ἀνάγ- 
25 χη xai τὸ ἰσχυρότερον. 


Ey'. Διὰ τί αἵ μαχραὶ τρίχες ῥέουσιν; Ἦ διότι 
μόχλος μὲν f; θρίξ, ὁπομόχλιον δὲ τὸ δέρμα γίνεται, εὐ- 
κίνητα δὲ τὰ πλέον ἀπέχοντα τοῦ ὑπομοχλίου, καὶ ὅλως 
τοῦ ἠρεμοῦντος; Δῆλα δὲ ταῦτα ἐν τοῖς M avixois. 


ξδ΄, Διὰ τί ἐν ταῖς βλεφαρίσι τρίχες οὐ γίνονται 
πολιαί; ['Ex ποιότητος τῆς τροφῆς [ τῆς περὶ τοὺς 
ὀφθαλμούς. Σημεῖον δέ" πίων fj σὰρξ γίνεται᾽ ἀπὸ δὲ 
τῆς τοιαύτης τροφῆς εὐλόγως οὐχ αὔξεται ἐπὶ πολὺ fj 
θρὶξ αὐτῆς" Ex γὰρ τῶν τοιούτων [οὐ] γίνεται περιτ- 
ss τωμάτων. Οὔτε πολιοῦται' φθορᾷ γάρ τινι xal φαυ- 
λότητι τῆς τροφῆς πολιοῦσθαι συμύαίνει. 


30 


ξε΄. Διὰ τί οἱ ἐπὶ τῶν χειρῶν ὄνυχες θᾶττον αὐξά- 
νονται 3j ἐπὶ τῶν ποδῶν, Ἦ ὅτι εἰς τὰ ἄνω ἣ αὔξησις 
μᾶλλον χωρεῖ; διὸ καὶ τρίχες μᾶλλον αὐξάνονται ἄνω- 
40 θεν ἐπὶ τοῦ γενείου ἢ ἐπὶ τῆς ἥθδης. Ἢ διότι ἐν ἁλέᾳ 
μὲν αἵ χεῖρες, οἵ δ᾽ ἐν ψύξει, αὔξεται δὲ τὰ ἄλεαινό- 
μενα μᾶλλον πάντα; Ἦ ὅτι θερμότεραι αἵ χεῖρες xol 
ὑγρότεραι, οἱ δὲ πόδες ψυχρότατοι τοῦ σώματος, xal 
τὰ τοιαῦτα μέρη τῶν ἄλλων, λέγω δ᾽ οἷον τρίχες τε καὶ 
45 ὄνυχες ; Διὰ τοῦτο οὖν αὐτὸ καὶ ψυχροὶ xai ἐν ψυχρῷ 
τόπῳ εἶναι δυσαυξεῖς εἶσιν" οἱ δ᾽ ἐπὶ τῶν χειρῶν τοὺν - 
αντίον. 


ἔς’, Διὰ τί αἵ τρίχες οὖλαι γίνονται; Ἢ ὅτι δύο 
φορὰς φέρονται, χρατουμένης δὲ ἔσωθεν φορᾶς τῆς ἐν 


803 
rum terrenorum in senectute; ex hujusmodi vero exzcre- 


mentis nutriuntur piliet ungues. An quia et alia quidem 
ossa aliquantisper crescunt, a!ia vero non ὃ 


60. Quamobrem hominis ungues mollissimi sunt? 
Utrum quia et cutis? ungues enim e cute proveniunt. 
An quia reliqua animalia alios habent ungues? Quibus 
igitur duriores, his et utiles potius sunt. 


61. Cur qui nati sunt cocci, calvi non evadunt? Utrum 
quod calor, mutilis oculis, se in proximum transtulit locum ? 
Itaque non refrigeratur locus, sed semper habet alimen- 
tum; calvities autem a frigore provenit. An quia olim 
quidem locus calorem habebat , ita ut alimentum absume- 
ret, nec generabatur olim redundantia; mutilatione vero 
refrigeratus est locus, ita ut multam contineat redun 
dantiam ; pili autem e redundantia fiunt ἢ 


62. Cur barba quidem absque capile rufescit, caput 
autem absque barba non? An quoniam pili rufi ex imbe- 
cillitate oriuntur, et in barba pili natura sunt imbecillio- 
res? Argumento est quod imberbes nonnisi sero calve- 
scunt. Constat igitur locum ferre non posse : hinc qui 
validior est locus, si rufos ferat, imbecilliorem quoque eos 
ferre necesse est; sed si hic, non item neceasario et qui 
validior. 


63. Cur defluunt pili longi ? An quia pilus quidem vectis 
fit, cutis vero hypomochlium, facileque moventur qu& 
longius ab hypomochlio , atque in universum a quiescente, 
distant? Patent haec in Mechanicis. 


64. Quamobrem palpebrarum pili non canescupt? Pro- 
pter qualitatem alimenti quod circa oculos invenitur. 
Argumento est quod pinguis gignitur caro: ab hujusmodi 
autem alimento jure non augetur admodum hujus pilus : 
ex talibus enim [nec] gignitur redundantiis. Neque cane- 
scil : corruptione enim et vitio alimenti evenit canities. 


65. Cur manuum ungues celerius crescunt quam pe- 
dum? An quia superiora potius petit incrementum ? 
propterea et pili supra in mento magis crescunt quam in 
pube. An quia manus quidem in tepore positee sunt, pedes 
vero in frigore, crescunt autem magis tepentia omnia? An 
quia calidiores ac humidiores sunt manus, pedes vero o- 
mnium corporis partium frigidissimze, atque hujusmodi par- 
tes, pili inquam et ungues, reliquis frigidiores? Ob hanc 
ipsam igitur causam , quia nempe frigidi sunt et frigidum 
locarn obcupant, difficulter crescunt ; manuum vero un- 
gues e contrario. 


66. Quamobrem crispantur capilli? An quia duobus 
molibus feruntur, dum molus intrinsecus ortus vincitur 


$04 


τῷ περιέχοντι θερμότητος ; διὸ xal οἱ Αἰθίοπες τοιοῦ- ' 
τοί, 


ξζ΄. Διὰ τί ἐν τοῖς πυρικαύτοις τρίχες οὐ φύονται ; 
Πότερον ὅτι πυχνὸν τὸ δέρμα γίνεται, δεῖ δ᾽ ἀραιὸν 
δ εἶναι, ἧπερ ἐχφύεται θρίξ; 


ξη΄. Διὰ τί αἵ παχεῖαι τρίχες οὐ γίνονται μαχραί; 
Ἦ ὅτι ἢ εἷς τὸ μῆχος αὔξησις εἷς τὸ πάχος ἀναλίσχε- 
ται; Ἢ ὅτι αἱ παχεῖαι σχληραί εἶσιν, τὸ δὲ σχληρὸν 
δυσχίνητον ἐπὶ τὴν αὔξησιν; τὸ δὲ σχληρὸν διὰ τὸ γεῶ- 
10 δες συμθαίνει, ἣ δὲ γεώδης τροφὴ οὐ θέλει ἀναπέμπε- 
σθαι. Διὰ βραχύτητα οὖν τῆς χινήσεως τῷ αὔξοντι 
θερμῷ φθάνεται χαταλαθομένη fj ἑτέρα ὑπὸ τῆς ἕτέ- 
ρας, ὥστ᾽ εἰς βάθος xat πλάτος αὔξεσθαι, καὶ oUx εἰς 
μῆκος. 


I5 
Πότερον φαίνονται διὰ τὸ πάχος; ἔλαττον γὰρ τῶν 
ἴσων τὸ μεταξὺ φαίνεται, Ἦ διὰ τὸ βραδέως εἰς μῆϊ - 
χος αὔξεσθαι χατὰ πλείους τρόπους ἣ τροφὴ ἀνατέλλει 
ἐπιδιαζομένη ἐντός, οὐ ταχὺ ὑπεξαγούσης τῆς ἕξεως 

30 εἷς τὸ ἄνω; 


ξθ΄ ", Διὰ τί αἵ σχολιαὶ τρίχες, [ὅσον ] ἂν εἰς τοὐν-- 
αντίον ἔλθη, τοσοῦτον μᾶλλον εἷς τὴν φύσιν καθί- 
στανται; Ὅτι ἐχείνων fj φύσις σχολιά, τὸ δ᾽ εὐθὺ 
ἐναντίον. 


ο΄, Διὰ τί οὐχ ἐν τοῖς ὀστώδεσι λεπτότεραι αἵ τρί- 
χες; Ὅτι παχὺ τὸ δέρμα ταύτη, ix δὲ τοῦ παχέος πα- 
χύτεραι γίνονται. 


26 


οα΄, Διὰ τί al πυρραὶ τρίχες μελάντεραι γίνονται πυ- 
ρούμεναι; Ἦ διότι πέττεται μᾶλλον ἐν ὀλίγῳ τὸ ὑγρὸν 
80 γινόμενον ὑπὸ τῆς ἐνούσης ἐν τῇ ἀρχῇ θερμότητος" ἔστι 
δ᾽ ἡ μὲν πυρρὰ ἐκ νοσούσης, ἣ δὲ μέλαινα ἐξ ὑγιοῦς 
τροφῆς; 


οδ΄. Διὰ τί Αἰθίοπες μὲν οὐλότριχες, Σκχῦθαι δὲ 
xa οἱ πρὸς ἄρχτον εὐθύτριχες : ἮΗ διότι ξηραινομένη 
85 ἣ θρὶξ ὑπὸ τοῦ ἡλίου συγκάμπτεται ὥσπερ xal τὰ 
ἄλλα, οἱ δ᾽ Αἰθίοπες πρὸς τῷ ἡλίῳ xol ἐν ὑπερδολῇ 
θερμοῦ διατελοῦσιν, οἱ δὲ Σχῦθαι ἐν ψυχρῷ τόπῳ, ὅπου- 
περ τὸ ὑγρὸν τὸ ἐν ταῖς θριξὶν οὐχ ἐξατμίζει ὁ ἥλιος, 
ὥστ᾽ οὐδὲ συγχάμπτονται: ᾿Επεὶ οὖν ἀνάγχη χεχλα- 
40 σμένας εἶναι, ἢ εὐθείας, εἰ μὴ χεχλασμέναι, εὐθεῖαι 
ἔσονται. 


ογ΄. Διὰ τί τοῖς τ᾽ ἀσθενοῦσι xal τοῖς πρεσθύταις 

τὸ μὲν ἄλλο σῶμα φθίνει, οἵ δ᾽ ὄνυχες xal al τρίχες 
αὔξονται; Ἦ ἐπειδὴ τῆς τροφῆς fj μὲν εἰς σάρχας, ἢ 
45 δ᾽ εἰς χολήν, ἣ δ᾽ εἰς τὰ λεπτομερῇ δίδωσιν ; "Oca μὲν οὖν 
θερμὰ xal ἰσχυρὰ σώματα, εἰς χολὴν δύνανται καὶ εἷς 
αἷμα διδόναι τὴν τροφήν, τὰ δ᾽ ἀσθενῇ εἰς ταῦτα μὲν 
οὗ, εἷς δὲ τὰ ἐλαχίστης δεόμενα τροφῆς) οἷον ὄνυχάς 


ξθ΄. Διὰ τί δὲ πυχνότεραι τῶν λεπτῶν αἱ παχεῖαι; 


Cru—HPÁÀ———ÉÁBÓI—EÓÓ€— —--AGRÜ880 EPIRI UR EE DEED rU 
huoc, ] 


IIPOBABMATQON ANEKAOTON " B, ξζ-ογ΄. 


ab aeris ambientis calore? propterea JEthiopes quoque 
hujusmodi sunt. 


67. Quamobrem in igne ambustis pili non nascuntur ὃ 
Utrum quia densatur cutis, rara autem esse debet , quo 
loco pullulat pilus? 


68. Quamobrem pili crassi longi non redduntur? An quia 
incrementum quod in longitudinem fieri deberet, in cras- 
situdinem absumitur? An quia crassi pili duri sunt, res 
dure autem difficulter ad crescendum permoventur? du- 
rities enim ἃ terreno provenit, terrenum autem alimen- 
tum sursum versus emitti recusat. Itaque propter motus 
brevitatem alter, quippe calore augenti occupatur, ab al- 
lero prevertitur, ita ut in crassitudinem ac latitudinem 
augeantur, non vero in longitudinem. 


69. Cur autem densiores sunt crassi quam tenues pili? 
Utrum ita habere videntur propter crassitudinem ? aequales 
enim (numero) ubi sunt, minus videtur intervallum. An 
quum (arde in longitudinem crescant, pluribus in locis 
prorumpit alimentum, intrinsecus vim passum, habitu 
Don cito sursum educente? 


69 *. Cur pili incurvi, quanto magis in obpositam partem 
ierint , tanto magis naturam suam adsequuntur? Quia eo- 


rum natura incurva, rectum autem contrarium est. 


70. Cur non in locis osseis tenuiores sunt pili ? Quia illic 
crassa est culis, e crassa autem crassiores nascuntur. 


71. Quamobrem pili rufi nigriores fiunt, ubi igni expo- 
nuntur? An quia bumor in minus spatium coactus magis 
concoquitur a calore qui principio inest; provenit autem 


pilus rufus quidem ab alimento morbido, niger vero ἃ sano? 


72. Cur Athiopes quidem crispos habent eapillos, Scy - 
thee vero et gentes septemtrionales rectos? An quia capil- 
lus, ubi a sole siccatur, flectitur, uti et reliqua ; /Ethiopes 
autem soli vicini et in iogenti degunt calore; at Scythee in 
loco frigido, ubi humorem qui capillis continetur, non eva- 
porat sol, ita ut etiam non flectantur? Quum igitur necesse 
Sit, eos aut fractos esse, aut rectos, quum fracti non sint , 
recti erunt. 4 


73. Cur apud languentes ac senes reliquum quidem cor- 
pus tabescit, ungues vero et pili crescunt? An quia alia 
quidem pars alimenti in carnes distribuitur, alia vero in bi- 
lem aliaque in membra subtilia? Quaecumque igitur corpora 
calida ac robusta sunt, in bilem ef sanguinem distribuere 
possunt alimentum; at debilia in heec quidem non, verum 
in partes quie minimo indigent alimento, uti ungues et pilos, 


PROBLEMATUM INEDITORUM * SECT. II, 74-77. 


τε xal τρίχας, ὥσπερ xai τοὺς Ἰλλυριοὺς λέγουσιν ἐξη- 
ρημένων xai ἀποθανόντων ἐν ὀλίγαις ἡμέραις δασείας 
τὰς χεφαλὰς ἔχειν, ὡς φθίνοντα τὰ σώματα εἰς ταῦτα 


τὴν τροφὴν διέδωχεν. 


€ οδ΄, Διὰ τί αἱ ἐν τοῖς ποσὶ τρίχες ἥκιστα πολιοῦν- 
ται, ἢ ὀψὲ λευχαίνονται τοῖς πολλὰ ἔτη ζῶσιν ; Πότερον 
ὅτι od ἐν τῷ προσώπῳ πρῶται πολιοῦνται ἧπερ αἵ ἐν 
τῇ κεφαλῇ, ἐναντιώτατος δ᾽ ὁ ἄνω τόπος τῷ κάτω, ἐν 
δὲ τοῖς ἐναντίοις εὔλογον ἐναντίως συμθαίνειν ; Ἦ διότι 
[0 fj πολιὰ δοκεῖ γήρως εἶναι σημεῖον, τὸ δὲ γῆρας φθίσις τις 
xai ἔχλειψις θερμότητος ; Ὁ μὲν οὖν τρόπος, διότι γίνον- 
ται πολιαί, ἄλλου λόγου" ἀλλὰ τὸ γένος τῆς αἰτίας τοῦ 
πάθους τοῦτο συμθαίνει, πρεσδυτέρων γενομένων xal τῷ 
τὸ θερμὸν ὑπονοστεῖν δι᾿ ὃ καὶ τὰ πρόσωπα [ῥυτιδοῦται] 
ἴδ χαὶ τὰ αἵματα παύεται τὰ ἐχ τῶν ῥινῶν ῥέοντα, ai δὲ 
κνῆμαι ἐξιχμεῖς τῶν πρεσδυτῶν xal αἱμορροΐδες γίνον - 
ται. Εἰ οὖν ἢ μὲν πολιὰ ἐνδείᾳ γίνεται ὁγρᾶς θερμότητος, 
εἷς δὲ τοὺς πόδας κατέρχεται fj τοιαύτη δύναμις, ὥσπερ 
xal αἵ ἐν τῇ ἥδη ὕστερον πολιοῦνται τῶν ἄνω, ἔτι xai 
20 αἱ ἐν τοῖς ποσὶ μᾶλλον τούτων ὅταν δ᾽ ἐκ παντὸς ἐξι- 
χμασθῇ ἣ ὑγρὰ θερμότης διὰ τὸ πλῆθος τῶν ἐτῶν, τότε 
χαὶ ai ἐν τοῖς ποσὶ τρίχες γίνονται λευχαί. 


οε΄. Διὰ τί τὰ μὲν ἔρια τῷ ἐλαίῳ ῥαινόμενα λευχό- 

τερα γίνεται, αἱ δὲ τρίχες τῶν ἀλειφομένων μελάντε- 

25 ραί εἶσιν; xal γὰρ τὰ ἔρια τρίχες. Ἦ ὅτι τὰ μὲν 

δυπαρὰ ξανθότερα γίνεται, αἵ δὲ τρίχες ξηραινόμεναι 

xal ἀπιόντος τοῦ ἐν αὐταῖς ὀγροῦ λευχαὶ γίνονται; Τὸ 

οὖν ἔλαιον χωλύει: ἥκιστα γὰρ ξηραίνονται. "Exc δὲ 

τοῦτο ὁμοίως συμθαίνει ἐχούσαις προδάλλοντας" τρίχας 

30 ἄμα τὰς μὲν ἔτι ζώσας ἐν τῷ σώματι" τὰ δ᾽ ἔρια ἀφη- 
ρημένα. 


oc. Διὰ τί τῶν μὲν προδάτων μαλαχώτεραι αἱ 
τρίχες ἀναφέρονται τιλλομένων, τῶν δ᾽ ἀνθρώπων 
σχληρότεραι ; Ἦ ὅτι αἴ μὲν παχύνονται, ὅσῳ ἂν μα- 
$5 χρότεραι γίνωνται, ἀποψύχει γὰρ δι᾽ ἀσθένειαν τοῦ 
θερμοῦ τοῦ ἐν αὐτοῖς 6 ἀὴρ 6 κύχλῳ,͵ καὶ μᾶλλον ὅσῳ 
ἂν πορρωτέρω τοῦ οἰχείου θερμοῦ γίνωνται, ὥστ᾽ ἐπι- 
τελοῦνται" αὐξανόμεναι δὲ διὰ μὲν παχύτητα πλέον 
ἔχουσι τὸ θερμόν, διὰ δὲ τὸ λίαν ἀποξηραίνεσθαι ῥέοντες, 

40 εἰ uj, τι χωλύει, λεπτότεραί εἶσι διὰ τὴν αὔξησιν; 


οζ΄. Διὰ τί τοὺς κροτάφους πολιοῦνται μὲν τάχιστα, 
φαλακροὶ δ᾽ ἥχιστα γίνονται, χαίτοι μηδέτερον, ἢ ἄμφω 
ἔδει; Ἦ ὅτι ἢ μὲν πολιὰ γίνεται τῷ ποιάν τινα εἶναι 
τὴν τροφὴν τὴν εἰς τὰς τρίχας διδομένην, ἢ δὲ φαλα- 
45 χρύτης τῷ ποσήν; ὅταν γὰρ ψυχθῇ fj τροφή, οὐχ αὖ- 
ξεται, ἀλλ᾽ ὥσπερ τὰ δένδρα τοῦ χειμῶνος, xal ὁ τόπος 
ἕχαστος φυλλορροεῖ, ψυχρᾶς γενομένης καὶ οἷον παγεί- 
σης (ὀλίγη παροῦσα ἀδύνατον τρέφειν") ἣ δὲ πολιὰ ix 
CT plo τροφῆς ἐστιν, σήπεται δ᾽ ὅταν ἀπεπτότερα ἕλχη. 

$0 Οὔχουν fj αὐτὴ αἰτία ἐστὶν ἀμφοῖν, δι᾽ ὃ οὔτε ἄμα, οὔτε 
τοῖς αὐτοῖς παραγίνεται τόποις" τὸ δὲ oxfuua ὅλως 
ARISTOTELES. IY. 


———————s lE— A ——— συ ΝΘ SERERE REED ERE UAE RUEDA REDE ERE 
p——A(————————— DL A NN ccnl 


9303 
quemadmodum et lilyrios narrant, evulsis capillis, mortuos 


intra paucos dies hirsuta habere capita, ita ut tabescentia 


corpora in haec alimentum distribuissent. 


74. Quamobrem in pedibus minime canescunt pili, aut 
sero albescunt eis qui multos annos vivunt ἢ Utrum quia 
faciei pili prius canescunt quam capitis, locusque superior 
quam maxime contrarius est inferiori, atque rationi con- 
gruum est, in locis contrariis contrarium evenire? An quia 
cani senectutis signum esse videntur, senectusque tabes 
quadam ac defectus caloris est? Modus igitur, ob quem 
cani oriuntur, ad alium sermonem pertinet; sed adcidit 
ut genus cause hujus adfectus hoc sit, quod seniori- 
bus factis calor recurrit, quamobrem et facies [ corruga- 
tur 1, et sanguis e naribus fluere desinit, et crura senum 
exsucca fiunt, et hzemorrhoides oriuntur. Quodsi igitur 
cani a defectu caloris humidi pendent, atque ad pedes 
descendit hace potentia, quemadmodum et pubis pili 
serius canescunt quam superiores , hoc magis etiam quam 
his pilis in pedibus evenire debet; ubi vero ex toto corpore 
exsuctus est calor humidus propter multitudinem annorum, 
tunc eliam pedum pili albxscunt. 


75. Quamobrem lane quidem oleo rigata albescunt, pili 
vero eoruni qui unguntur, nigriores sunt? nam et lans 
pili sunt. An quia sordida quidem flavescunt, pili vero, 
ubi desiccantur abitque quem continebant humor, albe- 
scunt? Oleum igitur inpedit; minime enim desiccantur. 
Preeterea eodem modo evenit ovibus, ubi simul pilos adhuc 


vivos in corpore habent; at lanzo exempta sunt. 


76. Cur apud oves quidem molliores renascuntur pili 
post evulsionem, apud homines vero duriores ? Au quia illi 
quidem, quo longiores, eo crassiores fiunt : refrigerat enim 
propter debilitatem caloris quem continent, aer ambiens, 
idque eo magie, quo longius ἃ proprio calore recesserint , 
ita ut perficiantur; dum vero crescunt, propter crassitu- 
dinem quidem plua continent caloris, ob immodicam vero 
desiccationem decidentes, nisi quidquam impediat, te- 
nuiores sunt propter incrementum? 


77. Quamobrem temporibus canescunt quidem citissime, 
calvescunt vero minime, etiamsi neutrum , aut utrumque 
evenire deberet? An quia cani quidem gigountur propter 
qualitatem quamdam alimenti quod in capillos distribui- 
tur; calvities vero propter quantitatem? refrigerato enim 
alimento, non crescit capillus, sed sicuti arbores hyeme 
folia amittunt , sic locus unusquisque , frigefacto ac veluti 
gelu concreto alimento (ubi enim parum adest, nutrire 
nequit); cani autem a putri proveniunt alimento; pu- 
trescit autem, ubi crudiora adtrehit. Itaque ambo- 
rum causa eadem non est , quare nec simul, neque iisdem 
superveniunt locis; in universum tamen hec quiestio ma- 

20 


306 


φυσικώτερον ἢ προύληματιχώτερον. Οἱ δὲ χρόταφοι 
ἐπὶ φλεῤθῶν εἶσι πολλῶν xat πυχνῶν, ὥστ᾽ ἔχουσι θερμό- 
"rta, xal οὐχ ὑπολείπει fj τροφή, ἀλλὰ μᾶλλον διὰ τὸ 
πολλὴν εἶναι προϊούσης τῆς ἡλικίας οὐ δύναται πέτ- 

δ τεσθαι, ἀλλὰ σήπεται" Ix τοιαύτης δὲ γίνεται πολιά, 
ὥσπερ καὶ οἱ μύκητες ἐξ εὐρωτιώσης ἰκμάδος" οὐ γὰρ 
πάντα μελαίνει τὰ σηπόμενα, ἀλλ᾽ ὁ εὐρὼς λευκός, καὶ 
6 σχώψας χωμῳδοποιὸς εὖ ἔτυχεν εἰπών" 


εὐρωτογῆρας τὰς τρίχας βεόλαμμένας. 


οη΄. Διὰ τί οὐχ ἐν ταῖς νόσοις. ἀλλ᾽ dx τῶν νόσων 
αἱ τρίχες ἐχρέουσιν ; "Hi ὅτι τότε μὲν ἔχουσι τροφήν ; 
ix τοῦ περιττώματος γὰρ γίνονται " μετὰ τὰς γόσους δὲ 
ὀλίγον τοῦτο διὰ τὸ τρέφεσθαι τὸ σῶμα * ἣ δ᾽ εἰσιοῦσα 
τροφὴ εἰς τὸ χατὰ φύσιν οὐκ αὔξει αὐτάς, ἀλλὰ διὰ τὴν 
[6 χένωσιν προκαταναλίσχεται, 


οθ΄, Διὰ τί τῆς χεφαλῆς τὸ ἔμπροσθεν φαλαχροὶ γί- 
γονται, τὰ δ᾽ ὄπισθεν οὐ γίνεται, ἢ ἧττον; ἯΙ ὅτι οὐχ 
ἕνεστιν ἐν τῷ ὄπισθεν f περίττωσις ; χενὸς γὰρ χαὶ ξη- 
pas 6 τόπος, ὃ δ' ἔμπροσθεν διὰ τὸν ἐγκέφαλον πλήρης. 
40 Ὅσοις οὖν ἐνταῦθα ψυχρὰ συλλέγεται περίττωσις διὰ 
τὸ χρατεῖν τῆς θερμότητος χαὶ μὴ πέττεσθαι οὐ τρέφει 
τὰς τρίχας ὦ ὥστ᾽ ἀποπίπτουσιν, τὸ δ᾽ ὄπισθεν οὐχ ἔχει 
τοιαύτην ἀπόκρισιν, ἢ ἧττον, διὰ τὴν εἰρημένην αἰτίαν. 


π΄. Διὰ τί αἵ ἐν ταῖς μασχάλαις καὶ τῇ ἥδη τρίχες 

45 ἧττον χαὶ αὔξονται χαὶ πολιοῦνται τῶν ἐν τῇ χεφαλῇ; 
Ἢ ὅτι μέγισται xal οἰχεῖαι αἱ ἔγγιστα τῆς χεφαλῆς τῶν 
ἄλλων; διὰ γὰρ τὴν γειτνίασιν τῆς τροφῆς μάλιστα 
ἀπολαύουσιν. Εἰχότως οὖν τῶν λοιπῶν αἱ ἐν τῷ γε- 
νείῳ μέγισται. Ἦ οὐ τοῦτό ἐστι τὸ αἴτιον, ἀλλὰ χα- 
30 θάπερ ἣ ἐλαία καὶ ἄμπελος καὶ 6 στάχυς, xat ἄλλο 
ὁτιοῦν τῶν τοιούτων ὡρισμένον τι μέγεθος ἔχει ὃ οὐχ 
ὑπερδάλλει, χαθάπερ οὐδ᾽ ὁ ἄνθρωπος, οὐδ᾽ ἵππος, 
οὐδὲ τὰ ἄλλα (9a; Τὰ μὲν οὖν αὐτῶν μείζω χαὶ 
ἐλάττω γίνεται καὶ παρὰ τοὺς τόπους καὶ παρὰ τὰς 
36 τροφάς" εἰς μέντοι τὰ ἀλλήλων οὐχ αὔξεται μεγέθη. 
Τὰ μὲν οὖν εἰρημένα ῥάδιόν ἐστι διαγνῶναι ὅτι ἕτερα 
τῷ εἴδει" μεγάλαι γὰρ αἵ διαφοραί" ἐνίων δ᾽ οὐχέτι, ον 
τὴν τοῦ πυροῦ xai χριθῆς χαλάμην, ἑτέραν δ᾽ οὖσαν. 
Τῷ δ᾽ οὐχέτι τῷ εἴδει ὁμοί........ τὰς τρίχας οὐ δια- 
40 γινώσχομεν διὰ τὴν ὁμοιότητα, ὅσον ἑτέρων τῷ εἴδει. 
Οὐδὲν οὖν θαυμαστὸν τὸ μὴ γίνεσθαι [ἴσας οὐχ ὁμοίας 
οὔσας τῷ εἴδει" ἀλλὰ [τοῦ] τὰς μὲν μιχράς, τὰς δὲ 
μεγάλας, αὕτη fj αἰτία" τοῦ μὴ διμοίως δὲ πολιοῦσθαι 
νῦν λεχθήσεται" ai γὰρ τρίχες οὐκ ἔχουσι οὔτε τὸ 
4s λευχόν, οὔτε τὸ μέλαν οἰχεῖον χοῶμα, ἀλλ᾽ ἀπὸ τῆς 
τροφῆς ἴσχουσι, xol μέλαιναι μέν εἶσιν, ὅταν ἕλχωσι 
τροφήν, συνανασπῶ ..........7) χαθάπερ ἀπὸ τοῦ πυρὸς 
ΥἹ ἀνωθουμένη, ὅπου ἂν προσχαθίζηται, μελαίνει 
προσμένουσα dw», τὸν αὐτὸν τρόπον ὑπολαθεῖν δεῖ xal 
80 dv τῷ σώματι, ὅταν ἀνασπασθῇ χάτω, ὄντος ἐν fjuiv 
θερμοῦ, ὑπὸ τούτου μελαίνεσθαι" ὅταν δὲ ἣ δι᾽ ἔχθλιψιν 


LL UU “Ἐπ πο "5 ΠΡ Ἐπ απὸ τ 


ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΩΝ ΑΝΕΚΔΟΊΩΝ * B, οη- π' 


gis disciplinam naturalem quam problemata spectat. Tem- 
pora vero venis imposita sunt multis ac densis, ita ut ca- 
lorem habeant; neque deficit iis alimentum, sed potius 
propter copiam provecta setate concoqui nequit, verum 
putrescit; e tali autem alimento gignuntur cani , quemad- 
modum et fungi ex humoresitus naturam referente - non 
omnia enim nigrescunt putrescentia , sed situs albus est, 
et comicus ludens acu rem tetigit, quum diceret ; 


capillis senili situ adíflictis. 


78. Quamobrem non per morbos, sed post morbos de- 
fluunt capilli? An quia tunc quidem alimentum habent? e 
redundantiis enim gignuntur; post morbos vero exigua est 
redundantia, quia corpus nutritur : alimentum enim in- 
grediens ad id quod naturaliter se habet, eos non auget, 
sed propter inanitatem antea consumitur. 


79. Quamobrem sincipite calvescunt, occiput vero cal- 
vum Don fit, aut minus? An quia in occipite non invenitue 
redundantia? locus enim vacuus est ac siccus ; sinciput vero 
plerum propter cerebrum. Quibuscumque igitur illic col- 
ligitur redundantia frigida, quía calorem vincit, neque con- 
coquitur, capillos non nutrit, ila ut decidanl; occiput 
vero hujusmodi nihil, aut minus secernit propter dictam 
causam. 


80. Quamobrem alarum et pubis pili minus et crescuut 
et canescunt quam capilli? An quia longissimi οἱ familia- 
res quae inter reliquos capiti proxitoi suut? propter vicini- 
tetem enim maximum ex alimento emolumentum capiunt. 
Merito igitur inter reliquos menti pili maximi sunt. An hoc 
causa non est, sed sicul olea et vilis et spica, sie queevis 
alia quoque res hujuscemodi determinatam habet magni- 
tudinem, quam non excedit, quemadmodum nec homo, nec 
equus , nec reliqua animalia. — Nonnulla igitur eorum ma- 
jora et minora fiunt secundum loca et secundum alimenta ; 
aliud tamen ad alius magnitudinem non provehitur. Di- 
ctas ilaque res ad diversam pertinere speciem, facile di- 
guosci potest : magne enim sunt differenti; nonnullorum 
tamen differentiae non ita dignosci possunt, ut culmi tri- 
ticei ac hordeacei, etiamsi specie differant. Propter simili- 
tudinem autem pro rebus specie differentibus non discer- 
nimus, pilos specie eosdem nonesse. Nihil itaque mirum, 
quod aequales non efficiuntur, quum specie differant ; ve- 
rum hecce causa est, cur alii quidem breves, alii vero 
longi sint; causa vero, cur non sque canescant, jam 
exponetur : pili neque albedine, nec nigredine tamquam 
proprio colore praediti sunt, sed pendent haec ab ali- 
mento, atque nigri quidem sunt, ubi trahunt alimen- 
tum, unaque adtrahunt [calorem ?], quo modo terra ab igne 
sursum pulsa, quocumque se adplicaverit, nigricat superne 
adhaerens ; eodem quoque modo intra corpus arbitrandum 
est, ubi adtractum fuerit inferne alimentum, calorque in 
nobis adest, hoc calore nigrari pilos; ubi vero propter ali- 


PROBLEMATUM INEDITORUM "* SECT. II, 81-35. 


τροφῆς, ἢ δι᾽ ἀσθένειαν τὴν τροφὴν παύσηται ἀνάγων, 
πολιοῦται, αὐτοῦ τοῦ ὑγροῦ ἀναγομένου. ὙὙποχειμένου 
δὲ τοῦ οὕτω πολιοῦσθαι, fj χεφαλὴ xal 6 πώγων xal 
διὰ τὴν πυχνότητα xal τὸ πλῆθος τῶν τρι χῶν καὶ τὴν 
& ἀσαρχίαν, ὅταν μὴ δύνωνται τρέφειν ὡς εἴρηται, λευ-- 
καίνονται" at γὰρ τρίχες πολλαὶ οὖσαι καὶ χειρόμεναι 
προσέλχουσιν εἰς αὑτὰς τροφήν " ὅταν δὲ μὴ ἕλκωσιν 
ὅθεν ἐξέλχουσαι τὴν ξηρὰν ἢ τὴν δγρὰν, ἀνέλχουσαι 
λευχαίνονται᾽ ἣ δ᾽ 65 καὶ al μασι άλαι βραχείας ἔχου- 
I0 σαι τῇ φύσει καὶ ἀραιὰς ῥᾳδίως μελαίνονται " συνανα- 
σπῶσί τε γὰρ χαθάπερ προείρηται. ᾿Ενίοτε περὶ τὰ 
αἰδοῖα τόπος ἐστὶ τοιοῦτος οἷος τρέφειν ἄριστα" xat 
γὰρ ἀραιὸς xal χαῦνος" ἔτι δὲ τὸ σπέρμα χατὰ τοῦτον 
τὸν τόπον ἐξέρχεται, Εἰκότως οὖν χαὶ ἐν τούτοις τοῖς 
13 τόποις ἧττον πολιοῦνται. 


. Διὰ τί ἐν τῇ κεφαλῇ μάλιστα γίνονφαι φθεῖρες; ; 

Ἢ fu Cos μὲν πέφυχε γίνεσθαι, οὗ ἂν περίττωμα 7j 

δγρότατον xal θερμότατον, ἔτι δ᾽ ἔχει τόπον " ἡ δὲ χε- 

φαλὴ ὑγρὰ καὶ θερμὴ ἣ τῶν νέων, xal οἵ πόροι ol ἐν 

20 αὐτῇ εὐρύτατοι ; Σημεῖον δὲ αἱ τρί χες παχύταται ἐν- 
ταῦϑα, ὥστ᾽ ἔχει xal ἐξ οὗ συσταίη ζῷον, καὶ ἐν ᾧ. 


πθ΄. Διὰ τί ἐκ τῶν πότων xal τῶν ἐμέτων xal. ἐν 

τῷ ψύχει φθέγγονται βαρύτερον; Ἢ διὰ τὴν ἔμφραξιν 

τοῦ λάρυγγος ὑπὸ τοῦ φλέγματος; ἐπικατασπᾷ γὰρ ῥευ- 

25 μάτιον τοῖς μὲν 6 ἔμετος ἢ τὸ ποτόν, τοῖς δ᾽ fj ὥρα, 

ὥστε βαρυτέρα fj φορὰ τοῦ πνεύματός ἐστιν" ἣ δὲ βα- 
ρεῖα λίαν βραδεῖά ἐστιν. 


πγ΄. Διὰ τί ποτε ἐγγύθεν τῆς βαρυτέρας φωνῆς u d- 

λον ἐξαχούομεν, πόρρωθεν δ᾽ ἧττον; Ἢ διότι καὶ $ 

30 βαρυτέρα φωνὴ πλείω ἀέρα χανεῖ, ἐπ᾽ ἔλαττον δὲ τοῦτο 

ποιεῖ; Πόρρωθεν μὲν οὖν ἧττον ἀκούομεν, διότι ἐπ’ 

ἔλαττον ἀφιχνεῖται' ἐγγύθεν δὲ μᾶλλον, διότι πλείων τοῦ 
ἀέρος χίνησίς ἐστιν. 


πὸ. Διὰ τί ἐν τῷ χειμῶνι ὀξύτερον φθέγγονται, 
86 θέρους δὲ καὶ μεθύοντες βαρύτερον; Ὅτι ὀξυτέρα μέν 
ἐστιν 4 ταχυτέρα, ἣ ἀπὸ συντεταμένου φωνή τῶν δὲ 
γηφόντων χαὶ ἐν τῷ χειμῶνι τὰ σώματα συνέστηχε μά- 
λιστα ἢ μεθυόντων xal ἐν τῷ θέρει" τὸ γὰρ θερμὸν xal 

αἱ ἁλέαι διαλύουσι τὰ σώματα. 


40 πε΄. Διὰ τί τὰ ἐννεάμηνα οὐ φθέγγεται, τὰ δὲ δὲ- 
χάμηνα φθέγγεται εὐθὺς γενηθέντα ; Ὅτι ὀψιαίτατα τε- 
λειοῦται fj φωνὴ τοῖς ἀνθρώποις. Σημεῖον δέ" ἤδη, γὰρ 
ηὐξημένοι xat ψελλίζουσι xal τραυλίζουσιν. ['H] ὅτι 
τὰ μὲν ἐννεάμηνα [οὐ] τελειόγονα, ὦ ὥστε τὰ μὲν ἀπειλη- 
45 φότα ἤδη γίνεται τὴν φύσιν, τὰ δ᾽ οὔ, Τὸ οὖν τελευ- 
ταῖον ἐπιτελούμενον τοῖς μὲν ἀτελέσιν οὐχ οἷόν τε ὅπάρ- 
ysw ὡς ἐπὶ τὸ πολύ, τοῖς δ᾽ ἐπιτετελεσμένοις ὑπάρ-- 
te, Τὰ ὃ δ' ἑπτάμηνά ἐστιν ἥττονα' οὕτω γὰρ ἀτελῆ 
σφόδρα χαὶ ἀσθενῆ γίνεται, ὥστε χαὶ σπαργανοῦται 
50 ἐρίοις, 


pU 235 /(.,/»/VAVÀZZUZZUIMILISEBISNEIIMEILELIEEIEEEEEELLEELLEELELILZELEES]-CLSELLJESXIZ rm d— ————— —"aà  — —— —paam 


307 


menli expressionem, aut debilitatem hoc evehere desierit , 
pilus canescit, dum solus humor evelitur. Quodsi au- 
tem ponamus, canitiem sic fieri, caput et barba propter 
densitatem et multitudinem pilorum ac carnis defectum , 
ubi dicto modo nutriri nequeunt, albescunt : quum enim 
pili multi sint atque tondeantur, ad sese adtrahunt ali- 
mentum; ubi vero non trahunt siccum vel humidum ali- 
mentum e loco unde adtrahere solent , adtrahentes al- 
bescunt; pubes autem et alze , utpote naturaliter breves et 
raros pilos habentes, facile nigrescunt : una enim adtrahunt 
quo modo supra diclum est. Locus item circa pudenda 
ejusmodi est, ut optime alere valeat pilos : rarus namque et 
laxus est; praterea semen hoc loco exit. Merito igitur et 
hisce in locis minus canescunt. 


81. Cur in capite potissimum gignuntur pediculi? An 
quoniam animalia suapte natura gigni solent, ubicumque 
adest redundanlia humidissima et calidissima, atque insu- 
per spatium inveniunt; caput autem juniorum humidum 
et calidum est ejusque meatus amplissimi? Argumento 
est quod pili ibi crassissimi sunt : habet igitur et materiem 
unde, et locum in quo consistat animal. 


82. Cur post compotationes ac vomitus, itemque frigore 
gravius vociferantur? An quia guttur pituita obstruitur? 
exiguam enim flnxionem una adtralit apud illos quidem 
vomitus vel potus, apud lios vero tempestas : gravior ita- 


que est spirifus molus; motus autem gravis admodum 
tardus est. 


83. Cur tandem graviorem vocem cominus magis audi- 
mus , eminus vero minus ? An quía gravior vox eliam plus 
aeris movet, verum ad minorem distantiam eum provehit? 
Eminus itaque minus audimus, quia minus longe penetrat, 
eminus vero magis, quia copiosior est aeris motus. 


84. Cur hyeme acutius vociferantur, setale vero, ilem- 
que ebrii gravius? Quia acutior quidem est velocior vox, 
vel a corpore intento proveniens ; apud sobrios autem, vel 
hyeme corpora magis stipata sunt quam apud ebrios , vel 
testate : calor enim et eestus dissolvunt corpo:a. 


85. Quamobrem novimestres fetus non vociferantur, de- 
cimesires vero simul ac nati sunt, vocem proferunt? Quia 
tardissime perficitur vox apud homines. Argumento est 
quod jam grandiores facti balbutiunt ac blaesi sunt. [An] quia 
novimestrium generatio absoluta [non] est, ita ut illi quidem 
nascantur suam jam naturam adepti, hi vero non. lfaque 
quod postremo perficitur, imperfectis quidem plerumque 
inesse nequit; perfectis vero inerit. Septimestribus autem 
vel minus : adeo enim imperfecti ac perquam debiles na- 
scuntur, ut etiam lancis fasciis involvantur. 


e) 


808 


TQ. Διὰ τί ἡ φωνὴ ὕστατον τελειοῦται τοῖς ἀνθρώ- 
ποις τῶν φθεγγομένων ; *H διότι πλείστας ἔχει διαφο- 
ράς καὶ εἴδη, νά δ᾽ ἄλλα ζῷα ἣ οὐδὲν γράμμα, 3 ὀλίγα 
διαλέγεται, τὸ δὲ ποιχιλώτατον xal πλείστας ἔχον δια- 


& φορὰς ἀνάγχη ἐν πλείστῳ χρόνῳ ἀποτελεῖσθαι ; 


mU. Διὰ τί οὐ τῇ αὐτῇ φωνῇ πάντες διαλέγονται; 

*H ὅτι πρῶτον ἐπὸ μιμήσεως τῶν ἀλόγων al φωναὶ 
εὑρέθησαν, οἷον τὰ παιδία τὸν βοῦν ἀπὸ τοῦ μηχᾶσθαι, 
καὶ τὸν χύνα ἀπὸ τοῦ ὑλαχτεῖν ; "ἔχοντος δὲ τοῦ αὐτοῦ 

10 ζῴου πολλὰς μιμήσεις, ἀφ᾽ ὧν ἐχλέξεταί τις τὴν 
δμοίωσιν" xal γὰρ αὐτὸ κέρατα ἔχει, xol τετράπουν, xal 
μαχρόν' οὐχ ἐπὶ ταὐτὸν ἔχαστος ὁρμήσας, ταὐτὸν μὲν 
ἐσήμαινε τὸν βοῦν, οὐ μὴν τῇ αὐτῇ φωνῇ᾽ ὁ δὲ τὸ αὐτὸ 
τῆς πρώτης παραλλαξάσης. ἤδη εἰχότως ix τούτων 
I5 παραλλάττον μιχρόν, οἷον οἱ μὲν Διόνυσον, οἱ δὲ Ζώνυ- 


σον, xal οἷ μὲν Ἡραγόρην, οἱ δὲ 'Hoayóoav. 


πη΄. Διὰ τί οἱ μὲν ἀγωνιῶντες βαρὺ φθέγγονται, ol 
δὲ φοδούμενοι ὀξύ; Ἦ ὅτι τοῖς μὲν φοβουμένοις κατα- 
ψύχεται ὁ τόπος Ó περὶ τὴν χαρδίαν, χάτω δριμῶντος 

20 τοῦ θερμοῦ, ὥστ᾽ ὀλίγον ἀέρα κινοῦσιν" (ἡ γὰρ ἰσχὺς ἐν 
τῷ θερμῷ) τοῖς δὲ ἄνω φέρεται τὸ θερμόν, ὥσπερ τοῖς 
αἰσχυνομένοις ; δι᾽ αἰσχύνης γὰρ ἀγωνιῶσι, τοῖς δ᾽ 
αἰσχυνομένοις ἄνω φέρεται πρὸς τὸ πρόσωπον, Ση- 
μεῖον δὲ ὅτι ἐξέρυθροι γίνονται μᾶλλον. Συντήχει οὖν 

25 xai παχὺν ποιεῖ τὸν ἀέρα ᾧ φθέγγεται, 6 δὲ τοιοῦτος 
βραδέως ὠθεῖται, τὸ δὲ βραδὺ ἐν φωνῇ βαρύ ἐστιν. 


πθ΄. Διὰ τί, τῆς φωνῆς, ἐπειδὴ ῥύσις τίς ἐστι, φύ- 
σιν ἐχούσης ἄνω φέρεσθαι, μᾶλλόν ἐστιν εὐήχοα τὰ 
ἄνωθεν χάτω ἢ τὰ χάτωθεν ἄνω ; Ἦ διότι ἡ φωνὴ ἀήρ 
30 τίς ἐστι μεθ᾽ ὑγροῦ; Βαρὺς οὖν ὧν οὗτος rb τοῦ ὑγροῦ 
φέρεται κάτω, xat οὐχ ἄνω" τοῦ γὰρ ὑγροῦ xarà φύσιν 
f, χάτω φορά᾽ διότι τοῖς χάτω μᾶλλον ἀχούεται. Ἦ 
τοῦτο μὲν ἐπὶ τῆς τοῦ ζῴου φωνῆς μόνον γίνεται: αὕτη 
γὰρ μεθ᾽ ὀγροῦ τὸ [δὲ] συμθαῖνόν ἐστι xal ἐπὶ τῶν 
36 ἄλλων ψόφων; Καθάπερ οὖν ἄμπωτις, ἂν μὲν ἄνω- 
θεν χάτω προσπέσῃ, τὴν ἀνάχλασιν ἄνω ποιεῖται, χά- 
τωθεν δ᾽ ἄνω προσπεσοῦσα ἀνεχλάσθη χάτω, τὸν αὐτὸν 
δὲ τρόπον ἢ φωνὴ φύσιν ἔχουσα ἄνω φέρεσθαι, προσχό- 
ψασα τῷ ἐξ ἐναντίας ἀέρι, βιάζεσθαι μὲν οὐ δύναται 
40 πλέονα ὄντα [xol] βαρύτερον, ἀναχλασθεὶς δ᾽ 6 χινη- 
θεὶς ἀὴρ ἐπὶ τοὐναντίον ἠνέχθη κάτω, δι’ ὃ κατεχό-- 
μενος ἀχούεται χάτω μᾶλλον. Τοιοῦτον δὲ xal τὸ περὶ 
τὴν ἠχὼ συμθαῖνον' ἔστι γὰρ ἀνάχλασις τῆς φωνῆς ἐπὶ 
τοὐναντίον. 


ζ΄. Διὰ τί μεθυόντων μᾶλλον ἀπορρήγνυταϊ ἢ φωνὴ 
3| νηφόντων ; Ἦ διότι τῷ πεπληρῶσθαι ταχέως ἀπορ- 
ρηγνύασι τὴν φωνήν ; Σημεῖον δὲ΄τούτουν᾽ οὔτε γὰρ ol 
Kopol μελετῶσιν ἐξ ἀρίστου, οὐχ ὑποχριταί, ἀλλὰ 
νήστεις ὄντες" ἐν δὲ τῇ μέθη πληρέστεροι ὄντες εὐλόγως 
60 μᾶλλον ἀπορρήγνυνται τὰς φωνάς 


4ὅ 


ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΩΝ ANEKAOTON * B, πς-Φ. 


86. Cur vox postremo inter omnia quse vocem emit- 
lunt, hominibus perficitur? An quia plurimas differentias 
et species habet, dum reliqua animalia ant nullam lite- 
ram, aut pauca enuntiant ; diversissimum vero et pluri- 
mas habens differentias necessario plurimo tempore perfi- 
citur? 


87. Quamobrem non omnes eodem sermone loquuntur ? 
Àn quia primum per animalium imitationem invente sunt 
voces, quemadmodum pueri bovem a mugiendo vocant, 
canemque a latrando? Quum autem idem animal multas 
subpeditet imitationes, e quibus similitudinem eligere quis 
possit : nam et ipsum cornutum est, et quadrupes, et grande, 
Don idem adripiens unusquisque, eamdem quidem rem de- 
signabat , bovem nimirum, verum non eadem voce; alius 
autem eamdem rem, a priori voce deflectens. Jam proba- 
biliter ab his deflectebant paululum, ut alii Dionysum, 
alii Zonysum, alii Heragorem, alii Heragoram dicunt. 


88. Cur anxii quidem gravem proferunt vocem, me- 
tuentes vero acutam? An quoniam metuentibus quidem 
refrigeratur locus circa cor, inferiora petente calore, ita ut 
parum aerís moveant (vires enim in calore resident ) ; illis 
vero sursum fertur calor, sicuti apad pudibundos? propter 
pudorem eniin anguntur; apud pudibundos autem sursum 
fertur ad faciem. — Argumento est quod inprimis admo- 
dum rubescunt. Colliquat igitur ac crassum reddit aerem, 
cujus ope vocem profert ; hujusmodi autem aer farde pro- 
pellitur, tarditasque in voce gravitas est. 


89. Quamobrem quum vox , quippe qus fluxus quidam 
est, suapte natura sursum fertur, facilius audiri possunt 
quie superne inferiora quam 4088 inferne superiora petunt? 
An quia vox aer quidam humori junctus est? Quum hicce 
igitur gravis sit propter humorem, deorsum fertur, non sur- 
sum, siquidem bumor suapte natura sursum fertur ; propter- 
ea magis audilur ab iis qui infra sunt. An hoc quidem 
in animalis voce tantum obtinet : illa enim humori juncta 
est; quod vero evenit, etiam ceteris sonis proprium est? 
Quemadmodum igitur reciprocatio, si superne deorsum 
inciderit , repercussionem sursum facit, inferne vero sur- 
sum incidens, deorsum repercuti solet, eodem sane modo 
vox qua suapie natura sursum fertur, ubi illiserit. aeri 
ex opposita parte inveniundo, ei vim quidem inferre ne- 
quit , utpote copiosiori et graviori, sed aer motus post re- 
percussionem in contrariam partem ferri solet deorsum : 
quapropter ibi detentus auditur melius infra. Hujusmodi 
est etiam quod circa echo obtinet : est enim repercussio 
vocis in partem contrariam. 


90. Cur ebriis vox magis abrumpitur quam sobriis? An 
quia propter repletionem cito abrumpunt vocem? Hujus 
rei argumentum est quod neque chori, nec histriones sese 
exercent post. prandium, sed jejuni; in ebrietate autem 
quum pleniores sint, non mirum est si magis voce abrum- 
paatur. 


PROBLEMATUM INEDITORUM * SECT. II, 91-98. 


ζα΄. Διὰ τί ἡ σύριγξ xal f, ὀξεῖα φωνὴ ἁπλῶς ὥσπερ 
ἐρημίαν ποιεῖ φαίνεσθαι; ὅτι ἢ ὀξεῖα φωνὴ μαχρὰν 
βαδίζει καὶ οὐχ ἐπὶ πολὺ διαχεῖται, χαθάπερ αἱ ἄλλαι 


φωναί ; 


ε {6΄. Διὰ τί ποτε fj φωνὴ ὀξυτέρα φαίνεται τοῖς μα- 

χρότερον ἀφεστηκόσιν, τοῦ ὀξέος ὄντος ἐν τῷ ταχέως 

φέρεσθαι, τὸ δὲ μαχρότερον βραδύτερον χινεῖται; Ἢ 

ὀξύτης οὐ μόνον ἐστὶν ἐν τῷ ταχέως χινεῖσθαι, ἀλλὰ 

χαὶ ἐν τῷ ἔλάττω τὸν ψόφον γίνεσθαι, τοῖς δὲ μαχρό- 

10 τερον ἀφεστηχόσιν ἀεὶ ἐλάττων fj φωνὴ ἀφιχνεῖται διὰ 
τὴν ὀλιγότητα τοῦ ἀέρος τοῦ χινουμένου. 


Ay. Διὰ τί, εἴπερ ἣ φωνὴ ἀ ἀήρ τίς ἐστιν ἐσχη- 
ματισμένος, χαὶ φερομένη διαλύεται πολλάχις τὸ 
σχῆμα, 5$ ἠχὼ γίνεται πληγέντος τοῦ τοιούτου πρός τι 

16 στερεὸν χαὶ οὐ διαλύεται, ἀλλὰ σαφῶς ἀχούεται; Ἢ 
διότι ἀνάχλασις, οὐ χατάχλασίς ἐστι, τοῦτο δ᾽ ὅλον 
ἀφ᾽ ὅλου εἰς τὸ πάθος ἀφομοιοῦται" ἀπὸ γὰρ τοῦ ἀέρος 
ἀνακλᾶται τοῦ ἐν τῷ χοίλῳ, οὐχ ἀπὸ τοῦ xolÀou, 


(3. Διὰ τί χειμῶνος ὄντος αἱ φωναὶ βαρύτεραι; 

40 Ἦ ὅτι παχύτερος 6 ἀήρ, παχυτέρου δ᾽ ὄντος βραδὺ - 

τέρα ἡ χίνησις, ὡς ἢ φωνὴ βαρυτέρα; Ἦ ὅτι διὰ τῶν 

στενῶν βραδύτερον χωρεῖ ὃ ἀήρ, συμφράττονται δὲ 

τὰ περὶ τὸν φάρυγγα τῇ ποιότητι τοῦ ψυχροῦ χαὶ τοῦ 
ἐπιρρέοντος φλέγματος; ; 


95 ζε΄. Διὰ τί με γαλόφωνοι οἵ θερμοὶ τὴν φύσιν ὄντες; 
Ἦ ὅτι ἀνάγχη xal ἀέρα ἐν τούτοις πολὺν ψυχρὸν εἷ- 
ναι; ἕλκει γὰρ τὸ πνεῦμα τὸ θερμὸν καὶ ποιεῖ πλεῖον, 
ἣ δὲ μεγάλη φωνὴ γίνεται ἐν τῷ πολὺν ἀέρα χινεῖν, 
ὀξεῖα δὲ ἐν τῷ ταχέως, βαρεῖα δ᾽ ἐν τῷ βραδέως, 


80 ς΄. Διὰ τί ἀχούουσι μᾶλλον κατέχοντες τὸ πνεῦμα 
ἢ ἐκπνέοντες; διὸ ἐν ταῖς θήραις παραγγέλλουσιν ἑαυτοῖς 
οὗ πνευστιᾶν. Πότερον ὅτι τὸ αἰσθητιχὸν ἄνω ἔρχεται 
τῶν φλεδῶν συναιρουμένων, ἢ ἀραιουμένων, χαθευδόν- 
τῶν δὲ χάτω; διὸ xal μᾶλλον ἐχπνέουσιν. Ἦ xoi τὸ 

36 αἷμα ἀπέρχεται χάτω χαταπεπνευχότων, ὥστε χενοῦ- 
ται τὰ d ἄνω, ἀχούουσι δὲ τῷ χενῷ ; Ἦ ὅτι φύσει ὃ ἀτμὸς 
ψόφος τίς ἐστιν, οὗτος δὲ τῷ πνεῖν γινόμενος χωλύει 
ἀχούειν ; 


A. Διὰ τί of τοῦ γράσου ὄζοντες, ὅταν ἀλείψωνται 

(0 μύρῳ; δυσωδέστεροί εἶσιν; Ἦ διότι ἐπὶ πολλῶν τοῦτο 

γίνεται ὀξύ ; Ἦ διότι πάλιν ἱδρώσαντες δυσωδέστεροί 

εἶσι, τὸ δὲ μύρον θερμαντιχόν ἐστιν; “Ιδρῶτας οὖν πα- 
ρασχευάζει. 


ζη΄. Διὰ τί ἡ μασχάλη δυσωδεστέρα ἐστὶ τῶν ἀλ - 

45 λων τόπων; Πότερον ὅτι ἀπνούστατός ἐστιν, ἢ δὲ δυσ- 

δία μάλιστα ἐν τοῖς τοιούτοις διὰ τὸ σῆψιν γίνεσθαι 

ὅπὸ τῆς ἡσυχίας τῆς ὑγρότητος, διότι ἀχίνητος xal 
ἀγύμναστος; 


— 


— —— 


A ———M————— LÁ 


309 
91. Cur fistula et vox acuta simpliciter quasi solitudi- 
nem adparere facit? An quia vox acuta longe procedit, 


nec procul diffunditur, sicuti reliqua voces ? 


92. Cur tandem vox acutior videtur longius distantibus, 
quum acumen motus celeritate constet, quod vero longius 
provehitur, tardius movetur? Acumen non solum motus 
celeritate constat , sed etiam eo quod minor fit sonus ; ad 
eos vero qui longius distant, semper minor pervenit vox 


| propter paucitatem aeris qui movetur. 


93. Quamobrem, si vox quidem aer quidam est figuralus, 
atque motu figura dissolvitur szpius, echo Εἰ illidente 
hujusmodi aere in solidum quid , nec dissolvitur, sed ma- 
nifesto auditur? An quia refractio, non confractio est ; illa 
autem integre adfectui similis redditur? ab aere enim re- 
fringitur qui cavo continetur, non vero ab ipso cavo. 


94. Cur hyeme voces graviores sunt? An quia crassior 
aer, crassior autem quum sit, tardior est. motus, ifa ut 
vox gravior fiat? An quia per angusta tardius meat aer, 
constringuntur autem fauces qualitate frigoris et adfluentis 
pituilze ? 

95. Quamobrem natura calidi magnam habent vocem? 
An quia necessario his quoque magna copia aeris frigidi 
inest? calor enim tpiritum adtrahit ejusque copiam auget, 


magna autem vox eo fit quod multus aer movctur, acuta 
vero quod cito, et gravis quod tarde. 


96. Quamobrem spirilum retinentes melius audimus 
quam exspirantes? propterea inter venandum se ipsi hor- 
tantur ne anlelent. Utrum quia sentiendi facultas sur- 
sum vadit, ubi venz contrahuntur, aut rarefiunt ; dormien- 
tibus vero nobis deorsum ? propterea et potius exspirant. 
An quia et sanguis deorsum abit, depresso spiritu, ac proinde 
vacuantur superiora, audimus autem vacui ope? An quia 
vapor suapte natura sonus quidam est, hicce autem dum 
respirando gignitur, auditionem impedit ? 


97. Quamobrem qui hircum redolent, unguento uncti 
fetidiores sunt? An quia in multis hoc acescit? An quia 


quum denuo sudaverint , fcetidiores sunt , unguentum au- 


tem calefacere valet? Sudores igitur parit. 


98. Cur axilla feetidior est reliquis locis? Utrum quod 
minime perflatur, (ἰοῦ autem maxime in hujusmodi locis 
consistit, quia gignitur putredo a quiete humoris, quoniam 


motu et exercitio caret? 


$10 


40. Διὰ τί τὰ δυσώδη ἥχιστα φαίνεται uoo 
τοῖς ἐδηδοχόσιν; Ἦ διὰ τὸ συντετρῆσθαι τὴν ὄσφρη- 
σιν τῷ στόματι χατὰ τὸν οὐρανὸν πλήρης f αἴσθησις 
γίνεται χαὶ τῆς τε δυσωδίας οὐχέτι ὁμοίως αἰσθάνεται ; 

& τὸ γὰρ πρῶτον αἰσθάνονται πάντες, ὅταν δ᾽ ἅψηται, 
οὐχέτι ὥσπερ συμφυοῦς, καὶ ἡ ἔξωθεν ὁμοία ἀφανίζε- 
ται ὑπὸ τῆς ἔσω. 


θ΄. Διὰ τί χειμῶνος ὄντος ὀσφραινόμεθα ἧττον xol 

ἐν τοῖς πάγοις ; Ἢ ὅτι ὁ ἀὴρ ἀκινητότερος ἐν τῷ ψύ- 

10 χει; Οὐχοῦν οὐχ ἀφιχνεῖται 7) κίνησις, Ἢ ἀποσμὴν 
ἔχοντες διὰ τὴν δυσχινησίαν ; 


px. Διὰ τί οἱ χύνες οὐχ ὀσφραίνονται τῶν ἰχνῶν 
ὅταν ἀποθάνη δασύπους, οὐδ᾽ ἂν λάθη αὐτοὺς [6] τε- 
θνεώς, οὐκέτι ὁμοίως εὑρίσχουσιν ; Ἦ ὅτι τεθνεῶτος 
16 μὲν οὐχ αἰσθάνονται διὰ τὸ ἄλλην ὀσμὴν γίνεσθαι, τὴν 
δ᾽ οἰχείαν διαφθεΐρεσθαι, πάντων φθειρομένων, ὥσπερ 
φωνὴν xal ypoua xai χυμόν; πάντα γὰρ μεταδάλλε- 
ται ταῦτα, Ζῶντος μὲν οὖν διὰ τὸ συνεχῆ τὴν νόσον 
ἀπὸ τοῦ θηρίου αἰσθάνονται" τεθνεῶτος δὲ πέπαυται 
20 ῥέουσα, ὥσπερ ᾿Εμπεδοχλῆς " 


ὡς ἀπέλειπε ποδῶν ἁπαλὴ περίπνοια * 


οὖχ οἷόν τε γὰρ διασπᾶσθαι τὴν ὀσμήν, οὐδὲ τὴν 
χρόαν, ἀλλ᾽ ὅταν ἀποθάνῃ, χἀχεῖνα καὶ αὕτη ἔφθαρται. 


pO. Διὰ τί αἱ ὀδμαὶ ἐγγύθεν ἧττον εὐώδεις καὶ θυ- 

95 μιαμάτων xal ἀνθῶν; Ἦ ὅτι τοῖς πλησίον συναναψέ- 
ρεται τὸ γεῶδες, ὥστε χεραννύμενον ἀσθενῇ ποιεῖ τὴν 
δύναμιν " εἰ δὲ πόρρω, χαταφέρεται ὀδμή ; διὰ τοῦτο 
δὲ xal τριφθέντα τὰ ἄνθη ἀπόλλυσι τὴν ὀσμήν. Ἢ ὅτι 

$ ὀσμὴ θερμότης ἐστί, xol τὰ εὐώδη θερμά, τὸ δὲ 
30 θερμὸν χοῦφον, ὥστε διὰ τοῦτο πορρωτέρω γίνεται ἣ 


ὀσμή; 


ογ΄. Διὰ τί πάντα μᾶλλον ὄζει χινούμενα ; Ἢ ὅτι 
ἀναπίμπλησι τὸν ἀέρα, δι᾿ ὅ τι ἀναπέμπεται θᾶττον 
πρὸς τὴν αἴσθησιν ; 

ρδ΄. Διὰ τί ἐνίοτε ναυτιάσαντές πως μᾶλλον πει- 
νῶσιν ; εἰκὸς γὰρ ἦν ἐναντίως ἔχειν" πλήρωσις γὰρ 5$ 
ναυτία ἐστίν. — "H ὥσπερ ἀφόδου γενομένης συμθαίνει 
γενέσθαι τοὺς τόπους χενοὺς οἷς πεινῶσιν" πρὶν δὲ ναυ- 
τιάσαι τοὐναντίως ; 


90 


ρ΄, Διὰ τί ἐν μὲν τοῖς πλοίοις fj ναυτία χολώδης " 
ἣν δ᾽ ἄλλως, φλεγματώδης; Ἦ διότι ἐν μὲν τοῖς ἄλ- 
λοις ἔμπονος " ἐνταῦθα δὲ μετὰ φόδου ἣ ταραχῆς" ὃ δὲ 
φόθος συγκινητιχὸς τῶν συυφύτων ; Τὸ μὲν οὖν φλέγμα 
ἐπιπολάζον xai ἀλλότριον, f, δὲ χολὴ σύμφυτον γενό- 
45 μένον ix συμφύτου. 


40 


ge". Διὰ τί ἐν ταῖς φαρμαχοποσίαις σημεῖον ὅταν 


ἀριθμεῖν δύνηται τὰς δοχούς ὅτι χεχάθαρται; Ἢ ὅτι 


ΠΡΟΒΛΗΜΆΤΩΝ ANEKAOTON * B, ζ0-ρε΄. 


99. Cur fcetida minime videntur fetida cibo plenis ὃ 
Num quia olfactus per palatum ad os penetrat , repletur 
sensus, neque fcetorem amplius seque percipit? primum 
enim sentiunt omnes , ubi vero tangit, non amplius, per- 
inde ac si adgnatum esset, et extrinsecus similis adveniens 
perimitur ab eo qui intus est. 


100. Quamobrem hyeme ac per gelu odoramur minus ? 
Àn quia aer minus movetur per frigus? Ergo non penetrat 
motus. An olfactu carentes propter motus difficulta- 
tem ? 


101. Quamobrem canes non odorantur vestigia mortuo 
lepore , nec si lateat eos hujus mors, amplius eodem modo 
eum inveniunt? Num quia mortuum non sentiunt, quo- 
niam alius oritur odor propriusque perit, quum omnia per- 
eant, ut vox, color, sapor? omnia enim haec immutan- 
tur. Vivo igitur lepore, propter continuitatem animalis 
odorem sentiunt; mortuo vero fluere desinit, ut Empedo- 
cles dicit : MEE 

Quum deficeret tener pedum balitus : 


neque enim divelli potest odor, neque color, sed mortuo 
animali , et illa et hic periere. 


102. Quamobrem cominus odorps minus bene olenl, 
cum suffimentorum , tum florum? An quia ad propinquos 
simul evehitur pars terrena , ita ut admistione sua debilem 
reddat facultatem; quodsi vero procul simus, defertur 
odor ? propterea et flores tritura odorem amittunt. An 
quia odor calor est, atque odorifera calida , calidum autem 
leve est, ita ut hanc ob causam remotiora petat odor? 


103. Cur omnia magis olent, ubi moventur? An quia 
aerem replent, quam ob causam citius ad sensum emit- 
tuntur ? 


104. Cur interdum nausea adflcti aliquatenus magis 
famelici sumus? probabile enim erat rem contrario modo 
se habere : nam nausea repletio est. An perinde ac si 
aliquid abiisse, evenit ut. vacua fiant loca quee famem 
faciunt ; ante nauseam vero contrarium obtinebat ἢ 


105. Quamobrem in navigiis quidem biliosa est. nausea, 
ceteroquin vero pituitosa? An quia apud reliquos quidem 
laboriosa est nausea ; illic vero metu stipatur, aut tumultu ; 
melius autem cognata commovere solet? Pituila igitur 
superficiem petit atque aliena est; bilis vero cognata, 
quippe e re cognata genita, 


105 *. Quamobrem si sumpto medicamento purgante 
trabes numerare valeant , signum est purgationem factam 


PROBLEMATUM INEDITORUM * SECT. II, 106-110. 311 


οὐχ ἕνεστι περιττωματιχὴ ὑγρότης; ἐποίει γὰρ τὸν 
Ὦλιγγον ὥσπερ τοῖς μεθύουσιν * ἣ δ᾽ ἐστὶ τοῖς μὲν γινό- 
μενον, τοῖς δὲ μὴ γινόμενον. 


ρς΄. Διὰ τί ὑπέρινοι μᾶλλον γίνονται χάτω ἢ ἄνω 
5 χαθαρθέντες ; Ἢ διότι εὐροωτέρα ἡ ὁδός, ἢ δ᾽ ἄνω παρὰ 
φύσιν, ὥστε xal ἀπ᾽ ἔλάττονος φαρμάχου δυνάμεως 
ἔλαττον xal πλεῖον χινεῖσθαι, xal κατὰ φύσιν ἢ παρὰ 
φύσιν; Ἦ ὅτι τὰ μὲν περιττώματα ἐν τῇ κάτω χαθάρ- 
σει ἐστὶ τῶν γρησίμων καὶ ἐχόντων τῷ σώματι ἀπό- 
10 λαυσιν ἐχχρίνεται, τὰ δ᾽ ἄνω ἀλλότρια ; ἔνθα μὲν γὰρ 
τῆς τροφῆς πλείονα λείψανα τὰ οὕπω ἐξιχμασμένα, 
ἀλλ᾽ ἔτι ἔχοντα τροφήν, ἔνθα δὲ χολὴ xoi φλέγμα 
ἄτροφα. Ἡ μὲν οὖν χάτω κάθαρσις τὴν τροφὴν ἀφαι- 
ρουμένη εὐλόγως ἐχλύει, f, δ᾽ ἄνω ἢ οὐδέν, ἢ ἧττον. 
18 Δηλοῖ δ᾽ ὁ ἑλλέδορος " ἄνω τε γὰρ καθαίρει xal εὐθὺς 
ἔτι τὰ σώματα, ὡς οὐδενὸς τῶν χρησίμων ἀφηρημένου 
ἐν τῇ ἄνω καθάρσει. 


οζ΄. Διὰ τί οἵ μέλανες xal οἱ λεῖοι μᾶλλον ἢ οἱ λευ-- 
xoi xal δασεῖς γίνονται ὁπέρινοι; Ἢ ὅτι ὑγρότεροι ol 
20 λεῖοι τῶν "δασέων ; δηλοῖ δ᾽ ἣ τῶν γυναιχῶν φύσις 
ὑγρὰ καὶ λεία οὖσα, καὶ οἱ μέλανες τῶν λευχῶν ψυ- 
χρότεροι" τὸ δὲ ψυχρὸν τοῦ δγροῦ ἐγγύς" τὸ γὰρ θερ- 
μὸν ξηρόν" ὑπέρινοι δὲ γίνονται συντηχομένου τοῦ 
σώματος, ἀλλ᾽ οὐ μόνον ἀφαιρουμένου τοῦ περιττώ- 
55 ματος. 


pn. Διὰ τί μέλαιναν μὲν χολὴν καθαιρόμενοι xal 
φλέγμα πολὺ οὐ γίνονται ὑπέρινοι, τὴν δὲ ξανθὴν χο- 
λὴν πολὺ ἐλάττω καθαρθέντες; Ἦ ὅτι τὴν μὲν μέλαι- 
vay χολὴν εἰώθασι χαθαίρεσθαι ῥαδίως, xal μὴ τὴν 
30 τρυγώδη [τῷ] ἤδη χεχωρίσθαι τοῦ σώματος; δι᾿ ὃ xal 
μεμέλανται. Οὐδεμία οὖν ἰσχὺς ἀφήρηται τοῦ σώματος 
χκαθαρθέντος " τὸ δὲ φλέγμα περίττωμά ἐστιν, ὥστε 
ἄν τις ἀφέλυ, μεῖζον, χουφίζει μᾶλλον, ὥσπερ ἐπιχει- 
μένου βάρους. f$ δὲ ξανθὴ ix συστήματός ἐστι τῆς 
35 Χαχῶς φχοδομημένης σαρχός, xai οὐ προύπάρχουσα, 
οὐδὲ χεχωρισμένη πρότερον ἢ πολλή, ὥστ᾽ οὐδὲν δια- 
φέρει πολλὴν ἀφελεῖν γολήν, ἢ σάρχας πολλάς, 7, 
αἷμα" τούτου δὲ συμθαίνοντος ἀνάγχη γίνεσθαι ὑπερί- 
vouc* μέχρι μὲν γὰρ τούτου δεῖν ἐνδέχεται, ἕως ἂν 
40 ἔχῃ αἷμα χαὶ σάρχας, ὡς εἰπεῖν, θάτερα δ᾽ ἔχει πέρας 
διὰ τὸ χεχωρίσθαι. 


ρθ΄. Διὰ τί λυγγῶσι, xat ὁπερχαθαιρόμενοι xol ὕπερ- 
πληρούμενοι; Ἢ ὅτι δι᾽ ἀμφότερα καταψύχονται ; fj τε 
γὰρ ὑπερχάθαρσις ἀφελοῦσα τὸ ὑπέχχαυμα ψύχει, xal 

45 ἐὰν πλείων εἰσέλθη τροφὴ τῆς δυνάμεως, μαραίνει τὴν 
οἰκείαν θερμότητα" ὃ δὲ λυγμός ἐστιν ὅταν πνεῦμα 
ἐναπολαμδάνηται διὰ τὸ ψυχθῆναι τὸ ὑγρὸν ἐν τῷ 


πνευματιχῷ τόπῳ. 


QU. Διὰ τί τὰ παιδία xal οἱ γέροντες μάλιστα ἁλί- 
5c σχονται διαρροίαις,, ἐναντίας ἔχοντες τροφάς; Ἐπειδὴ 


esse? Àn quia non inest liumor supervacaneus? hicce enim 
verliginem faciebat, ut apud ebrios; hicce autem humor 
apud illos quidem adhuc gignitur, apud lios vero non. 


106. Cur potius modum excedit purgatio, si deorsum 
quam si sursum purgentur? An quia per hanc viam faci- 
lior est fluxus, superior vero contra naturam, ita ut pau- 
cioris medicamenti vi modo minus, modo plus moveatur, 
idque magis secundum naturam quam prater naturam ? 
Num quia excrementa purgationis quae per inferiora fit, ad 
utilia pertinent atque excernuntur, dum corpus ex iis 
emolumentum capit; superiora vero aliena sunt? Illic 
igitur plura adsunt cibi reliquie nondum exsuct», sed 
adhuc alimentum continentes; hic vero bilis et piluita 
quà nutrire, non valent. Purgalio itaque que per ipfe- 
riora fit, merito debilitat, quum alimentum demit; qua 
vero per superiora, aut nequaquam, aut minus. Osten- 
dit autem veratrum : sursum enim purgat, atque statim 
viget corpus perinde ac si purgatione per superiora facía 
nihil utile sublatum esset. 


n————ÁüÓ M. Aó— € nA€———— À—— 


107. Quamobrem nigri et glabri magis quam albi ef hirsuti 
immodice purgationi obnoxii eunt? An quia glabri hirsutis 
sunt humidiores? ostendit enim mulierum natura qua 
humida ac glabra est , itemque nigri, utpote albis frigidio- 
res : frigidum namque humido vicinum est, quippe quum 
calor siccus est; immodice autem purgantur, ubi corpus 
colliquatur, non vero ubi redundantia tantummodo au- 
fertur. 


108. Cur, si atra quidem bilis, aut magna pituitce copia 
purgatur, purgatio modum non excedit ; excedit vero , ubi 
multo minor flavee bilis copia ablata fuerit? Num quia 
nigram quidem bilem ac faculentam facile purgare solent, 
quia jam a corpore separata est? quam ob causam etiam 
nigro colore tincta est. Nullus igitur vigor corpori aufer- 
tur, dum purgatur; piluita vero excrementum est , ita 
ut quo plus aliquis abstulerit, eo magis sublevat, tam. 
quam ab onere incumbente ; flava vero bilis a coagmento 
provenit male compacta: carnis , neque antea praesto est, 
nec prius sejuncta maximam partem, ita ut eodem redeat, 
an multam bilem auferas, àn multas carnes sanguinemve ; 
lioc autem ubi evenit, necessario modum excedit purgatio : 
tantisper eniin fluere potest dum sanguinem, ut ita di- 
cam, et carnes habet ; reliquorum vero humorum purga- 
tio terminum habel , quia separati sunt. 


p"-——————"!"!7!OO!O|,|ÁÀ———— —— Qa "C '"'E' XX M "| C"CACAOAAAV A —— — AAA 99009...) p πσπανπανν.-ἴρ.:.......Ψ.;}ῈὋᾧῷῈὍὕ....0...0 


109. Quamobrem singultant eque ab immodica purga- 
tione quam ab immodica repletione? An quia ambabus 
refrigerantur? purgatio enim immodica refrigerat fomitem 
auferens ; item ubi plus alimenti ingestum fuerit quam vires 
ferre valeant, tabefacit calorem proprium ; singultus au- 
tem eo constat quod spiritus intus concluditur, quia humor 
refrigeratus est, in spiritus sede. 


— a— M ——À 


110. Quamobrem cum pueri, tum senes ventris profiuvio 
inprimis capiuntur, eliamsi obpositis vescantur cibis? Quum 


δε 


812 ΠΡΟΒΛΗΜΆΤΩΝ ΑΝΕΚΔΟΤΩΝ * B, ρια-ριγ'. 


τὰ μὲν παιδία, εἰ χαὶ μὴ διὰ τὴν τροφὴν τοῦτο πά- 
σχουσιν, ἀλλὰ διότι ὑγρὰ τὰ σώματα αὐτῶν ἐστι καὶ 
πυχνά, ὥστ᾽ εἴσω τὰ περιττώματα συρρέοντα διὰ τὴν 
τῶν σαρχῶν πυχνότητα ὑγραίνει τὰς χοιλίας, οἱ δὲ γέ-- 
ροντες ψυχρὰ τὰ σώματα ἔχουσι χαὶ τὰς χοιλίας, ὥστε 
τὰ μὲν δι’ ὑγρότητα τῶν σωμάτων καὶ πυχνότητα,, οἱ 
δὲ διὰ ψυχρότητα πάσχουσιν. Τοῦτο δὲ xal τὰ μὲν διὰ 
. τὸ ἀναπνεῖν ἔξω τὰ περιττώματα, οἱ δὲ διὰ τὸ μόνα 
τὰ σώματα ἔχειν χαὶ τὸ θερμὸν ἀποπνέον ἐξ αὐτῶν 
JO ἐξατμίζειν. Τὸ αὐτὸ οὖν οὐ διὰ τὸ αὐτὸ πάσχουσιν " 
συναίτιον δὲ τοῖς παιδίοις ἐστὶ χαὶ τὸ τὴν τροφὴν πο- 
σὴν καὶ ποιάν τινα εἶναι" πολλά τε γὰρ προσφέρονται 
xal γλυχέα xal παντοδαπά" τὰ μὲν γὰρ νέα παντελῶς 
γάλαχτι τρέφεται, ὅ ἐστι δύσπεπτον, τὰ δὲ σμιχρὸν 
16 ἐπηυξυμένα ποιχίλως xal γλυκέσι χρῆται ἐδέσμασι 
τροφῶν xat μητέρων πρὸς χάριν ὁμιλουσῶν αὐτοῖς" τὰ 
δὲ τοιαῦτα δυσδιαχώρητά ἐστιν. 


L^ d 


ρια΄. Διὰ τί τὸ πολὺ ποτὸν ἐνίοτε xai τὸ ὀλίγον τὰς 
διαρροίας ἴσχει: Ἦ διότι τὸ μὲν διὰ τὸ καταξηραίνειν 
40 εἰχότως, ἅτε μιχρὸν ὄν, τὸ δὲ διὰ τὸ πλῆθος εἰς τὴν 
οὐρήθραν χωροῦν συνεπισπᾶται τὸ dx τῆς χοιλίας 
δγρόν ; ἅμα γὰρ xaT! ἄμφω οὐχ εἴωθεν ὑποχωρεῖν, 
ἀλλ᾽ ἐὰν μὲν fj χοιλία ὑποχωρεῖ μᾶλλον, ἡ οὐρήθρα 
ἀποξηραίνεται " ἐὰν δ᾽ 4 οὔρησις πολλὴ γίνηται, ἢ χοι- 
45 λία χαταξηραίνεται" οἷον ἄπωσιν γὰρ ἐποίησεν ἐκ τῆς 
χοιλίας εἰς τὴν οὐρήθραν τὸ πολὺ ποτόν. 


pO. Διὰ τί οἱ πίνοντες εὐτραφεῖς ὄντες ὑγρὰς τὰς 
χοιλίας ἔχουσι μᾶλλον 3| σχληράς, δι᾽ ὃ καὶ διαῤῥοίαις 
ἀποθνήσχουσι μᾶλλον τῶν τεθραμμένων, ἔξει δ᾽ εὖ- 
80 τρόφους ὄντας ἐκλαμθδάνειν μᾶλλον τὸ τρόφιμον, τούτου 
δὲ γινομένου ξηραίνεσθαι τὰς χοιλίας αὐτοῖς ; *H ὅτι 
τὸ εὐτραφές ἐστιν [ οὐχ] ἐν τῷ πολὺ λαμθάνειν, σχληρὰ 
δ᾽ 4 περίττωσις γίνεται. ὅταν μόλις χαταθαίνη τὰ 
προσενεχθέντα εἰς τὴν χοιλίαν, τοῦτο δὲ γίνεται διὰ τὸ 
85 μὴ ταχὺ ἀπολαύειν τὸ σῶμα xol μὴ ἐχχρίνεσθαι τὸ 
χρήσιμον ἐξ αὐτῶν, χαὶ διὰ τὸ ἐν τῇ κάτω χοιλία μένειν 
πολὺν χρόνον, ἅτε μὴ ἀθρόα καταδαίνοντα (συγχάεται 
γὰρ μᾶλλον)" οὐχ αἱ μάλιστα δὲ ξηρὰ ἀποδιδοῦσαι 
χοιλίαι εὔτροφοί εἶσιν, ἀλλ᾽ αἱ ταχὺ λαμδάνουσαι τὸ 
40 χρήσιμον ἐκ τῶν προσενεχθέντων. Σημεῖον δὲ τὸ 
τοὺς ξηροὺς τὰς χοιλίας ἰσχνοτέρους εἶναι ἢ εὐσαρχο-- 
τέρους. 


gu Διὰ τί οἵ γλυχεῖς καὶ οἱ ἁλμυροὶ τῶν χυμῶν 
διαχωρητικώτατοί εἰσιν; Ἢ ὅτι ταραχτιχώτατοι, 

4& τοιαῦτα δ᾽ εἰσὶ τὰ ἄπεπτα xoi βαρέα ; διὰ γὰρ τὸ μήτε 
χρατεῖσθαι ὑπὸ τῆς ἐν ἡμῖν θερμότητος, χάτω τε φέ- 
ρεσθαι τὸ μέλλον ἐκταράξειν" $ γὰρ ἐχτάραξις τοῦτ᾽ 
ἐστίν. "H ὅτι οἵ μὲν ἄλλοι χυμοὶ ἔξω τοῦ ἐλαίου εὖ- 
διάφοροι xal εὔσηπτοί εἶσι, τὸ δ᾽ ἔλαιον ἄπεπτον μέν 
89 (ἄσηπτον γάρ), ἀλλὰ διὰ χουφότητα ἄνω ἐπιπολάζει, 
δι᾽ ὃ οὐ διαχωρητιχόν ἐστιν" τὸ δ᾽ ἁλμυρὸν βαρὺ xal 


| 


| 


pueri quidem, etiamsi non propter cibum ita adficiantur, 
adficiuntur tamen , quoniam corpora eorum humida sunt 
ac densa, ita ut excrementa intus confluentia propter car- 
nium densitatem alvum humectent; senes vero frigida 
babent corpora et alvos, ita ut illi quidem propter corpo- 
rum humiditatem ac densitatem ita ad(iciantur, hi vero 
propter frigiditatem. Cum propter hanc igitur causam, 
(um quod puerorum quidem redundantiz foras respirant, 
senes vero solummodo corpus habent, atque calor exspi- 
rans ex iis exhalat. Eodem igitur modo utrique adficiuntur, 
sed non propter eamdem causam ; aliquid vero etiam pueris 
eo conferl, quod cibum certa quadam quantitate ac qua- 
litate adsumunt : multa enim ingerunt dulcia et omnigena : 
nam parvuli quidem omnino lacte aluntur, quod difücul- 
ter concoquitur; paululum vero adulti variis ac dulcibus 
utuntur eduliis nutricum ac matrum in gratiam quibuscum 
versantur ; hujusmodi autem alimenta difficulter transeunt. 


111. Cur interdum potus multus seque ac parcus ventris 
profluvium sistit? An quia alter quidem merito, quoniam 
desiccat , utpote exiguus, alter Yero propler copiam urinae 
meatum petens secum adtrahit humorem e ventre? aimul 
enim per ambas vias subire non solet , sed si alvus quidem 
secedit magis , urinae meatus exsiccatur; ubi vero copiosa 
fit mictio, alvus desiccatur : quasi depulsionem enim e 
ventre ad urine meatum facere solet potus copiosus. 


112. Quamobrem potatores, etiamsi corpulenti sint, 
alvos potius humidas quam siccas habent : quapropter et 
ventris profluvio magis moriuntur quam nutriti; deberent 
autem , quum corpulenti sunt, magis eximere partem nu- 
trientem, idque quum fieret, alvus eorum siccari? An 
quia corpulentia [ non] eo constat, quod multum eximi- 
tur, dura vero redduntur excrementa, quando diíficulter 
descendunt quie in ventrem ingesta sunt, hoc autem fit 
quia non cito corpus ex iis emolumentum capit, neque 
separatur pars utilis, et quia diu manent in venire infe- 
riori , utpote non confertim descendentia ( exuruntur enim 
magis) ; neque ventres sicca excremenía reddentes inprimis 
corpulenti sunt, sed qui celeriter partem utilem ex alimen- 
tis eximunt. Argumento est quod qui alvum siccam ha- 
bent , potius macilenti sunt quam carnosi. 


113. Quamobrem succi dulces et salsi omnium maxime 
alvum cient? Ap quia maxime turbare valent; hujusmodi 
autem sunt qua segre concoquuntur ac pondus habent? 
quod enim turbaturum est, ita agit, quia non domatur a 
calore nostro interno atque deorsum fertuc : nam eo con- 
stat ventris turbatio. An «quia reliqui quidem succi, 
excepto oleo, facile dissipantur ac putrescunt, oleum vero 
segre quidem concoquitur, quippe quum egre putrescat , 
verum propter levitatem sursum elevatur : quam ob cau- 
sam alvum ciere non valet; salsum vero ponderosum ac 


PROBLEMA! UM INEDITORUM * SECT. 1I, 114-117. 


παχύ, τὰ δὲ τοιαῦτα μάλιστα χάτω φέρεται xal ἄση- 
πτά ἐστιν ; 


ριδ΄, Διὰ τί ἡ μὲν ἅλμη xal ὁ ὀρὸς τὴν χοιλίαν 
λύουσι, ὃ δ᾽ οἶνος πολὺς πωόμενος οὔ ; Ἦ ὅτι τῶν μὲν 

e ἦ ὑπόστασις εἰς χοιλίαν ἔρχεται; οὐ γὰρ εὔπεπτά 
ἐστιν, ὥσπερ ὃ οἶνος θερμὸς ὦν, ὃς ταχὺ πεφθεὶς διου- 
ρεῖται. Τοῦ μὲν οὖν fj ὑπερθολὴ τὴν χύστιν ταὐτὸ 
ποιεῖ, ὅπερ ἐχεῖνα τὴν χοιλίαν, ἀλλ᾽ οὐχ ἄγει ὃπό-- 
στασιν εἷς χύστιν " o0. γὰρ ἔχει" τὰ δὲ μετὰ περιττω- 
10 μάτων ἐξέρχεται ἑπομένων τῇ ὑποστάσει αὐτῶν οὔσῃ, 


marea" [δ] ποιεῖ τὴν διάρροιαν. 


pue, Διὰ τί ἐν τῇ κάτω χαθάρσει ἢ ἐν τῇ ἄνω ὑπέρ- 
tvot μᾶλλον γίνονται; Ἦ ὁιότι εἷς μὲν τὴν χάτω χοι- 
λίαν ἐξ ἅπαντος τοῦ σώματος πέφυχε συρρεῖν τὰ 
16 ὑποστήμχτα (τοῦτο δὲ φανερὸν τῇ τῶν ἐμόρύων τροφῦ" 
ἐν ἐκείνῳ γὰρ ὄντα τρέφονται τῷ τόπῳ" ἣ γὰρ ὑστέρα 
χατὰ ταύτην ἔχει τὴν χώραν)" εἷς δὲ τὴν ἄνω ἀπὸ τῶν 
πλησίον γωρῶν συνέρχεται, ὥστ᾽ ἀπ᾽ ἐλάττονος δυνά- 
μεως εὐχινητότερα πάντα ἐς τὸ χάτω διὰ τὸ προὺῦπ- 
30 ἄρχειν εἰσφερόμενα; Ἡ μὲν οὖν ἄνω χάθαρσις τὸ 
ἐπιπολάζον καὶ τὸ ἀλλότριον ἁρπάζει μόνον, δι᾽ ὃ καὶ 
ἑλλεθδορισθέντες εὐθὺς ἰσχύουσιν" dj δὲ χάτω dx πολ- 
λοῦ συνάγει τόπου, χαὶ ἐνίοτε συνεπισπᾶται χαὶ τῶν 
οἰχείων πολλὰ xal τῶν περιττωμάτων οὐ ταμιεύεται, 
25 ὥστε συμφέρει πολλάχις μὴ πάντα ἐχχενῶσαι" γίνεται 
γὰρ τὰ ὑπολειφθέντα τροφὴ xal ἔχει ἰσχύν. ᾿Ἐὰν 
δὲ μηθὲν ὁπολειφθῇ, ὁτὲ μὲν χένωσιν ποιεῖ ἰσχυράν" 
δτὲ δ᾽ ἀναιροῦνται χαθαρθέντες καλῶς, ἐὰν βραδυτέρα 
γένηται ἣ προσφορὰ τῆς συντήξεως ἐπὶ τὸν ἐπιχαιρό-- 
$0 Ta. toy τόπον, 


ρις΄, Διὰ τί τοῖς ὑγιεινοῖς xal γέρουσιν at χάτω xa- 
θάρσεις οὐ συμφέρουσιν; τάχιστα γὰρ ἀπόλλυνται xal 
ὑπέρινοι γίνονται. Ἦ τοῖς μὲν νοσεροῖς περίττωμά ἐστι 
τὰ ὑπιόντα, τοῖς δ᾽ ὑγιεινοῖς ἀπὸ τῶν εὖ φχοδομημέ- 
38 νῶν γίνεται 7j ἀφαίρεσις, ὥστε σύντηξις, οὐ περίττω- 
σις fj ἀπὸ νόσου; Ὅταν οὖν ὁρμήσῃ, μέχρι θεμελίων 
χινεῖται, 


pi. Διὰ τί τοῦ θέρους μᾶλλον al διάρροιαι γίνονται 
3| τοῦ χειμῶνος, ἔστι δὲ τοῦτο τὸ πάθος ὑγρασίας ὑπερ- 
40 δολή, xal 6 χειμὼν ὑγρότερος, ὥστ᾽ ἀεὶ μᾶλλον ἐν τῇ 
δμοίᾳ ὥρᾳ συμβαίνειν [ἔδει] τὸ πάθος ἢ ἐν τῇ ξηρᾷ ; Ἦ 
ὅτι ἐν τῷ θέρει ἀντιπεριίσταται τὸ ὑγρόν, ἐν δὲ τῷ χει- 
μῶνι τὸ θερμόν ; οἷον γὰρ ἄν τι ἦ τὸ ἔξω, ἐναντίως 
ἔχει τὸ ἐντός " δι᾽ ὃ xol τὰ φρέατα τοῦ μὲν θέρους ψυ- 
4s χρὰ ἐν θερμῇ τῇ ὥρᾳ, τοῦ δὲ χειυῶνος θερμὰ ἐν 
ψυχρᾷ. Τὸ αὐτὸ δὲ χαὶ 4 κοιλία πάσχει, ὥστ᾽ ἐν 
μὲν τῷ χειμῶνι θερμοτέρα οὖσα πέττει ἱκανῶς, ἐν δὲ 
τῷ θέρει ψυχροτέρα οὖσα οὐ πέττει ἱκανῶς, ἡ δὲ διάρ- 
ρόια ἀπεψία ἐστίν, Συμθάλλεται δέ τι xal f$ τροφὴ 
80 τοιαύτη οὖσα ἐν τῷ θέρει οἵα ταραχτική, καὶ αἱ νύχτες 
ἕλάττους. 


— —Ó—— Ó—— — — ———— Dé n s ὕὕὉὦ.ὕ.....ὕ.ὕζ 5... QR ERU RR RRRRRRREURUUARERURERUENDRÓ 888888—— GEEDUEENEIEEUEEEEER EUER ERRARE 


$15 


crassum est; hujusmodi autem res inprimis deorsum ífe- 
runtur et putredini resistunt? 


114. Cur muria quidem et serum alvum solvunt, vi- 
num vero magna copia bibitum non? An quia illorum 
quidem sedimentum ad ventrem vadit? haud facile enim 
concoquuntur, sicut vinum, quod calidum quum sit ac 
cito concoquatur, per urinam transit. Hujus ilaque usus 
immodicus eodem modo in veslcam agit quo illa in ven- 
(rem, sed sedimentum non ducit ad vesicam : non enim 
labet; ila vero cum redundantiis eorum sedimentum, 
quod crassum est, insequentibus exeunt : id quod ventris 
profluvium facit. 


115. Cur purgatio qua per inferiora fit, facilius modum 

excedit quam quee per superiora? An quía ad inferiorem 
quidem ventrem e toto corpore suapte natura confluere 
solent sedimenta (hoc autem constat foetuum nutritione : 
nutriuntur enim eo loco versantes, quum in eo sedem 
habeat matrix); δὰ superiorem vero e locis vicinis con- 
venit, ita ut a minori facultate omnia facilius ad inferiorem 
pellantur, quia antea jam praesto sunt qua adferuntur. 
Purgatio igitur quee per superiora fit , fluitantia tantum ac 
aliena rapit : quapropter et qui veratrum sumserunt , sta- 
tim vigent ; quae vero per inferiora, ex amplo cogit spatio, 
atque interdum simul adlrahit et multa familiaria, nec rc- 
dundantiis moderatur, ita ut conferat ssepius non omnia 
evacuare : quz enim restant, alimentum fiunt ac vigo- 
em habent. Quodsi vero nihil relinquatur, interdum 
quidem vehementem purgationem facit, interdum vero 
rite purgati interimuntur, si colliquatione tardior sit ad- 
cessio ad locum maxime principalem. 


116. Quamobrem sauis et senibus non conferunt pur- 
gationes quee per inferiora fiunt? celerrime enim moriun- 
tur ac modum excedit purgatio. An quia apud tegrotos 
quidem redundantis sunt quie subeunt , apud sanos vero 
& partibus bene compactis fit ablatio, ita ut colliqua- 
menta sint, non redundantie ἃ morbo provenientes ? Ubi 
igilur invaseril, ad fundamenta usque movetur. 


117. Cur sstale magis fiunt ventris profluvjia quam 
hyeme, quum hicce adfectus humiditatis abundantia sit 
et hyems humidior, ita ut semper magis in simili tempe- 
state evenire deberet adfectus quam in sicca? An quia 
&estate circumobsistitur humiditas, hyeme vero calor? quo- 
cumque enim modo se habuerint externa, contrario modo 
se habent interna : quapropter el putei estate quidem 
frigidi in. tempestate calida, hyeme vero calidi in fri- 
gida. Idem autem evenit ventri, ita ut hyeme quidem, 
quum calidior est, sub(icienter concoqual , sestate vero, 
ubi frigidior, non subficienter ; ventris profluvium autem 
cruditas est. Confert etiam aliquid alimentum quod 
sestate ejusmodi esi ut turbare valeat, alque noctes bre- 
viores. 


314 


pen « Διὰ τί dv τῇ νυχτὶ ἀπ᾽ ἐλάττονος καθαίρει τὰ 
φάρμακα ἢ ἐν τῇ ἡμέρᾳ ; 5$ μὲν γὰρ σχαμμωνία καθαί- 
ρει ἀπ᾽ ὀγδοημορίου, ἐλατήριον δ᾽ ἀπὸ τεταρτημορίου 
ὅταν δοθῇ χαταπότια. Ἦ διὰ τρία ταῦτα, δι’ ὑγρότητα; 
ὁ διὰ θερμότητα, διὰ τὸ σημαίνειν πολὺν χρόνον" ὅτι τε 
γὰρ οἱ δγρότεροι μᾶλλον χαθαίρονται " ὑγρὰ γὰρ ἢ χά- 
θαρσις"...... τὸ γὰρ περίττωμα xal ἐν τῷ πλείονι χρόνῳ 
μᾶλλον καθαίρει, ἐν δὲ ταῖς νυξὶ συμθαίνει τοῦτο 
μάλιστα, διότι πέττει ὃ ὕπνος, ὥστε θᾶττον καὶ μᾶλλον 
10 αἰσθάνεσθαι τὸ σῶμα τοῦ φαρμάχου. 


οιθ΄. Διὰ τί τὰ φάρμαχα τὰ χαθαρτιχὰ φλέγμα μὲν 

ἄγει xal γολὴν ἐκ τῶν φλεδῶν εἰς τὴν χοιλίαν, αἷμα 

δ᾽ οὔ, λεπτὸν ὄν; Ἦ ὅτι ἄγει τὸ ἀλλότριον ὃν διὰ τὸ μὴ 

προσπεφυχέναι, τὸ δὲ περίττωμα ἀλλότριον; Ἦ ὅτι 

16 παχύτερον τὸ αἷμά ἐστι, τὰ δ᾽ ἐξελθόντα παχύνεται, 

τὸ φλέγμα xal ἣ χολή; Δῆλον δ᾽ ὅτι τὸ αἷμα παχύτε- 
ρον ὅταν ψυχθῇ καὶ παγῇ. 


px. Διὰ τί τοῖς ἐκ τῶν γυμνασίων xal oxpuaxono- 
σιῶν οὐχ εὐθὺς προσφέρομεν τροφήν ; Ἦ ὅτι χαθαίρεται 
30 τὸ σῶμα ἔτι, xal οὐχ ἅμα περὶ αὐτὰ πονοῦν χαὶ ἀπο- 
χέχριται τὰ περιττώματα; "Ert καὶ ἣ μεταθολὴ με- 
γάλη οὖσα ἀσύμφορον, γίνοιτο δὲ μετὰ πολλὴν χένωσιν 
πλήρωμα ἀθρόως: 
ρκα΄. Διὰ τί λέγουσι μὲν πάντες, σεμνύνονται δ᾽ ol 
25 πλούσιοι ἐπὶ τῷ φαγεῖν 3| πιεῖν ἡδέως, ἐπὶ δὲ ταῖς χενώ- 
σεσιν οὐχέτι, καίτοι οὐδὲν ἧττον ἡδύ, ὅταν ἐπιθυμῇ τις, 
xai πρόσεστι τὸ ὠφέλιμον τὸ δεόμενον τυχεῖν xal λυπη- 
ρὸν τὸ μὴ τυγχάνειν ; Πότερον ὅτι χάθαρσις, ὥστ᾽ ἐν- 
διατρίδειν τῷ λόγῳ ἀηδὲς περὶ αὐτῶν ; Ἦ ὅτι οὐχ ἐφ᾽ 
30 ἡυῖν, ἐχεῖνα δ᾽ ἐφ᾽ ἡμῖν; 
pxO'. Διὰ τί τοῦ θέρους μᾶλλον γίνεται χολή, τῶν 
περιττωμάτων ἐλαττόνων ὄντων; Ἢ ὅτι τὸ μὲν θερμὸν 
σηπτιχόν, fj δὲ χολὴ ἐκ σήψεως ; t 


ρχγ΄. Διὰ τί of χυλοὶ πάντων οὕτω διαχωροῦσι μᾶλ- 
38 λον ἢ μετὰ τῶν φύλλων καὶ ῥιζῶν xal χαρπῶν, Tj τῶν 
φύλλων [εἰσίν], ἐξῆχται δ᾽ αὐτῶν τὸ θερμὸν εἰς τὸ ὑγρόν; 
"Ort τῶν μὲν ἑφθῶν ὑπὸ τοῦ πυρός, τῶν δ᾽ ὠμῶν, αὐτοὶ 
οἱ γυλοὶ ἔχουσιν ; διὸ οἱ μὲν ἰσχυροὶ χαθαίρουσι τὰς 
χοιλίας, οἱ δ᾽ ἀσθενεῖς λύουσιν " xal γὰρ οἱ τῶν φαρμά- 
40 χων ὀποὶ μᾶλλον χαθαίρουσι τῶν ῥιζῶν xal χαρπῶν ἐξ 
ὧν εἰσιν. Καὶ οἱ τῶν γαλάχτων ὀροὶ ὡσαύτως μᾶλ- 
λον ἢ τὸ γάλα" τὸ γὰρ σαρχῶδες τοῦ γάλακτος ὅπερ 
γῆς ἐστι μέρος, παχύ ἐστιν. Σημεῖον δέ᾽ οὐ γὰρ 
ηὐξάνετο τὰ ζῷα τῷ γάλακτι, εἰ μὴ σαρχῶδες ἦν" νῦν 
45 δ᾽ οἱ μὲν ópot οὐροῦνται μᾶλλον xal διαχωροῦσιν ὑπὸ 
λεπτότητος, αἱ δὲ σάρχες ὑπολειπόμεναι αὔξουσι, καὶ 
πηγνυμένων τῶν γαλάχτων τυροὶ γίνονται - ἑψομένων 
δὲ πυρὶ xal ὀπτωμένων βούτυρος. 


ρχδ΄. Διὰ τί ἐναντίως ὁ λευκὸς καὶ ὃ μέλας ἑλλέθο- 
$0 poc χαθαίρει; Ἦ ὅτι θερμὰ τὰ χαθαίροντα ; θερμῷ γὰρ 


r— £DO———— JA —————————— M LCS S([ SEP [QÜ(QÜÜÍT TR ERR 


IIPOBAHMATQN ANEKAOTOQN * B, ριητ-ρχδ΄. 


118. Quamobrem noctu minori copia purgant medica- 
imenta quam interdiu ? scammonia enim data octava parte 
purgat, elaterium vero quarta, ubi administrantur cata- 
potia ? An propter hasce tres causas, propter humiditatem, 
caliditatem, et quia diu perstant : quod enim humidiores 
vehementius purgantur : nam purgatio humida est.......... 
redundantiam enim longiori quoque tempore magis purgat ; 
in noctibus autem hoc inprimis evenit, quia sompus con- 
coquit, ita ut celerius ac impensius medicamentum sen- 
tial corpus. 


119. Cur medicamenta purgantia pituitam quidem ac 
bilem e venis ad venirem agunt, sanguinem vero non, 
eliamsi tenuis sit? An quia alienum agunt, utpote non 
adglutinatum, redundantia autem aliena est? An quia 
crassior sanguis est, exeuntia vero spissantur, piluila 
nempe ac bilis? Sanguinem aulem crassiorem esse tunc 
probatur, quum refrigeratus est ac concrevit. 


120. Quamobrem post exercitationes ac medicamenta 
epola non illico cibum propinamus? An quia purgatur 
adhuc corpus , neque eodem temporis momento his labo- 
rem impendere potest quo redundaniiis liberatur ? Przeterea 
mutalio, quum magna sit, non prodest ; fieret autem sub- 
ito posl copiosam vacuationem repletio. 


121. Cur dicunt quidem omnes, priedicantur vero divites 
quod suaviter edunt vel bibunt, propter vacuationes tamen 
non ita , etiamsi nihilo minus jucundum sit, quando cupit 
quis, ac pr&sto est res prseefutura, necessario potiri quam 
molestum nou potiri? Utrum quia purgatio est, ita ut 
odiosum sil sermoni de his rebus insistere? An quia hzec 
quidem non in nostra potestate sunt , illa vero penes nos? 


122. Cur sstate potius gignitur bilis, quum pauciores 
sint redundanlie ? An quia calor quidem putrefacere va- 
let, bilis autem a putredine provenit ? 


123. Cur jura omnium medicaminutn sic magis alvum 
cient quam una cum foliis et radicibus et fructibus, aut 
una cum foliis, el quare ex iis eductus est calor ad liumo- 
rem? Quia dum alia igne coquuntur, alia vero cruda 
parantur, ipsa jura calorem tenent? propterea valida qui- 
dem purgant, imbecilla vero laxant ventrem : etenim 
medicamentorum succi validius purgant quam radices, aut 
(ructus , e quibus proveniunt. Lactis quoque serum eodem 
modo magis purgat quam ipsum lac : carnosa enim lactis 
pars, que pars terrena est, crassa est. Argumento est quod 
animalia lacte non augerentur, si carnosum non esset ; nunc 
vero serum quidem potius per urinam, vel alvum transit 
propter tenuitatem , caro vero quae restat , crescere facit , 
ac coagulato lacte (it caseus; igne vero cocto ef tosto, 
bulyrum. 


124. Quamobrem obposito modo purgant albus ac ni;er 
helleborus? An quia calida sunt medicamenta purgantia ? 


PROBLEMATUM INEDITORUM" SECT. II, 125-128. 


ἅπαντα λύεται, ψυχρῷ δὲ πήγνυται μᾶλλον. Εἰ οὖν 
τὰ μὲν κάτω, τὰ δ᾽ ἄνω χαθαίρεται, ἀφομοιοῖ ἑχάτερον 
αὑτῷ τῶν φαρμάχων τὴν χάθαρσιν βαρὺς μὲν γὰρ xal 
πυχνός ἐστιν ὃ μέλας, ὃ δὲ λευχὸς ἀραιὸς xat χοῦφος. 

& Τὰ οὖν ὑφ᾽ ἑχατέρου ταχέντα ὑγρὰ ὅταν αὐτοῖς ἀφο- 
μοιωθῇ, τὰ μὲν ὑπὸ τοῦ μέλανος βαρέα xal πυχνὰ τὴν 
χάτω φορὰν ἔλαθεν, fj δ᾽ ἀπὸ τοῦ λευχοῦ ἀραιὰ γενο- 
μένη xal χούφη εὐχερῶς ὑπὸ τῆς προὐπαρχούσης θερ- 
μασίας ἀνηνέχθη. 


ρχε΄. Διὰ τί τῶν τετραπόδων οὐδὲν ἀφ᾽ ὑστέρας 

7 y ; & bed 4, ^ ὁ £ 
πνίγεται, ἔχοντά τε xal ζωδτοχοῦντα ; Ἢ διότι μεγάλων 
ὄντων τῶν ἄνω, πρὸς τοῖς αἰδοίοις fj ὑστέρα ἐστὶ mot: 
διὰ δὲ τὸ πολὺ ἀπέχειν οὐκ ἀναδαίνουσιν ἄνω, διὰ δὲ 
τὸ μὴ ἀναθαίνειν οὐχ ἀπολαμθάνουσι τὸ πνεῦμα, πνί- 
15 γονται δὲ τούτου γινομένου ; 


}υ 


ρχς΄. Διὰ τί τὰ πιαινόμενα τῇ ὠυῇ λύσει τῶν alpov 
Mt[vupévoov τάχιστα πιαίνεται, διὰ δὲ τὸ τὴν μίξιν 
ἔχειν τινὰ λόγον; ἐὰν γὰρ λίαν πολὺ μιχθῇ, ἀποχτεί- 
vtt. Ἦ ὅτι αἶραι βαρὺ ἔδεσμα xal χαρηδαρεῖν ποιεῖ ; 
20 Τῷ οὖν χαρώματι ὕπνον συνεχῇ ποιεῖ) ὥσπερ 6 μαν- 
$oayópac: ὃ δ᾽ ὕπνος πιαίνει μάλιστα, συνέχων τὰ 
σώματα. 


ρχζ΄. Διὰ τί τῆς χόπρου ἢ τῶν βοῶν ἕχιστα δυσώ- 

δης τῶν τετραπόδων καὶ διπόδων ; Πότερον ὅτι πέττε- 

25 ται μάλιστα (σημεῖον δ᾽ ἣ λειότης), καὶ ὅτι ἁπλῆ ἢ 

τροφή; ἄχυρα γάρ’ ἢ δὲ ποικίλη δυσώδης διὸ xol ἣ 

τῶν ἀνθρώπων δυσωδεστάτη. Ἢ ὅτι σημεῖον ὅτι μά- 

λιστα μηρυχάζει; τὸ γὰρ μηρυκάζειν ἐστὶν, ὅταν με: 

ταβάλῃ ἐκ τῆς πρώτης εἰς τὴν δευτέραν, δι᾽ ὃ xal 

80 λεῖον γίνεται τὸ περίττωμα xal πλεῖστον * διὸ χρόνον 

ἐν τῇ χοιλίᾳ μείναντα ἥχιστα ὄζει, τὰ δὲ προσφατώ- 
τατα μάλιστα. 


pxn. Διὰ τί τὰ Λιῤυχὰ θηρία τοῦ μὲν θέρους ob 

πίνει, ὅτε μάλιστα δίψα γίνεται, χειμῶνος δὲ πίνου- 

35 

τοῦ θέρους ἐν τῇ Λιβύῃ; συνήθεις γὰρ μὴ πίνειν" τοῦ 

δὲ χειμῶνος διὰ τὸ γενέσθαι πίνει. *O οὖν ἐχεῖ εἶθι- 
σται, xai ἐν ἄλλοις τόποις ἐλθόντα τὸ ἔθος σώζει. 


pxn ". Διὰ τί τὰ πλεῖστα τῶν τετραπόδων ῥδον 
τοῦ ὑγροῦ τὸ ξηρὸν περίττωμα προΐεται; ἀφοδεύει μὲν 
γὰρ καὶ βαδίζοντα, οὐρεῖ δ᾽ ἐφιστάμενα τὰ πολλὰ 
αὐτῶν. Ἢ ὅτι τοῖς μὲν θήλεσιν ἡ μήτρα τῆς χύστεως 
ἔμπροσθέν ἐστι, τοῖς δ᾽ ἄρρεσιν οὔ, fj μὲν ξηρὰ περίτ-- 
τωσις, xat' εὐθυωρίαν ἐστὶν ἐχ τῆς χοιλίας εἰς τὴν 
ἕδραν ἣ φορά; διὸ ῥαδίως ἐχρεῖ τὰ οὖρα xal χαμπὴν 
ποιεῖ, τοῦ οὖν αἰδοίου εἰς τοὔμπροσθεν ἀνηνεγμένου. 
ὍὉρμήσαντα γοῦν ix τῆς χύστεως τὰ ὑγρὰ προσπί- 
πτοντα τοῖς χαταντιχρὺ τόποις ἀναχωρεῖ πολλάχις, ἂν 
αἡ ἐπιστάντα τὰ ζῷα τῷ πνεύματι συναπώσῃ * διὸ xal 
δ0 ^i ἱπποχόμοι ἐφιστᾶσι τὰ ὑποζύγια ἐν τῷ οὐρεῖν. Ση- 


40 


á 


ctv, ὅτε ἧττον διγῶσιν; Ἦ διὰ τὸ μὴ γίνεσθαι ὕδατα, 


gn ———— — H—— Há——— ——— ΟΡή.0ὺϑὕΘοηὺ"-ὦ............Θ.ϑ....0ὲ0..........ὕ.... Ὁ... RR REPRE EUER 


815 


calore enim solvuntur omnia , frigore vero solidantur po- 
tius. Quodsi igitur alia quidem deorsum , alia vero sur- 
sum purgantur, purgamenta sibi adsimulat utrumque me- 
dicamentum : gravis enim et densus est niger, albus vero 
rarus et levis. Humores igitur ab utroque liquati ubi 
ipsis medicamentis adsimilati sunt, qui a nigro, utpote 
graves et densi, iter deorsum ferens sibi eligere solent, 
purgamentum autem ab albo proveniens, quuin rarum et 
leve sit, facile a calore, qui jam antea aderat , elevatur. 


125. Cur nullum quadrupes ab utero strangulatur, 
eliamsi habeant, ac vivos feetus pariant? Num quia, quum 
partes euperiores ample sint, apud omnia pudendis 
vicinus est uterus ; quia autem longe distat, sursum non 
adscendit, ac quia non adscendit, respirationem non in- 
tercipit, strangulantur aulem, ubi hoc (it? 


126. Cur animalia quz farina hordeacea cum admisto 
lolio saginantur, citissime pinguescunt, verumtamen ea 
lege ut modum aliquem teneat mixtio? si enim permagna 
copia admiscetur, interimit. An quia lolium grave est 
edulium et capitis gravitatem facit ἢ Gravedine igitur con- 
tinuum adfert somnum sicut mandragoras ; somnus autem 
maxime sazinat , utpote membra colligans. 


127. Cur inter quadrupedes et bipedes omnium excre- 
mentorum boum stercus minime fctet? Utrum quia 
maxime concoquitur ( hoc enim probat ejus levilas), et 
quod simplex est eorum alimentum? paleis enim con- 
8lal; at varium stercus maxime olet : propterea el hu- 
manum fotidissimum est. An quia id ipsum signum est, 
bovem maxime ruminare? ruminatio enim eo constat ut 
e primo ventriculo in secundum transferat : quapropter 
el leve redditur excrementum et copiosissimum fit : hinc 
quum diu in ventre manet, minime olet : recentissimum 
enim maxime. 


128. Quamobrem ferz Libycee estate quidem non bi- 
bunt, quando inprimis obtinet sitis , llyeme vero bibunt, 
quando minus sitiunt? An quia dslate non exsistunt aqua 
in Libya? potu enim abstinere consueverunt ; hyeme vero 
bibuut, quia adsunt aque. Quod igitur illic facere con- 
sueverant, hunc morem etiam servant, postquam ad alia 
loca transmigrarunt. 


128. * Cur pleraque quadrupedia facilius siccum ex - 
crementum quam humidum emittunt? alvum enim exone- 
rant ef incedentia , sistuntur vero pleraque eorum ut 
mingant. An quia apud feminas quidem uterus anle ve- 
sicam situs est, apud mares vero non hic, sed siccum 
excrementum , recto tramite e ventre ad sedem pertendit 
iter? propterea [liaud] facile effluit urina atque flexuram 
facit, quum saltem pudendum anteríora versus elatum est. 
E vesica igitur profecti ac locis e regione positis incidentes 
liumores recurrunt sape , nisi sistantur animalia ac spiritu 
depulsionem adjuvent : hinc et equisones sistunt jumenfa, 


316 


μεῖον δέ' ck μὲν θηλέα τῶν ἀρρένων ὑποζυγίων ἐστὶν 
οὐρητιχώτερα διὰ τὸ τῇ ἕδρα τὸ αἰδοῖον ἐν ταὐτῷ τόπῳ 
χεῖσθαι' τῶν δὲ τετραπόδων τὰ μονώνυλχ ἐστι δυσου- 
ρητιχώτερα διὰ τό τε τοῦ οὔρου πάχος καὶ διὰ τὸ “όρτον 

ὕ xal χαρπὸν ἀργὸν ἐσθίοντα λάδρως ἐσθίειν" οὐ γὰρ 
λεαίνοντα τοῖς ὀδοῦσι τὴν τροφὴν φυσᾶται τὴν χοιλίαν, 
οἰδησάντων τῶν εἰσιόντων, ἧς διατεινούσης χαὶ πνευ- 
ματωθείσης οὐχ ἐμπίπτει δι᾽ αὐτῆς τὰ ὑγρὰ εἷς τοὺς 
τῆς χύστεως πόρους. Σημεῖον δὲ τό τε στραγγουρία 

10 xal στρόφῳ ἔχεσθαι xal τὸ τοὺς ἰωιμένους τὴν χεῖρα εἰς 
τὴν ἕδραν χαθιέντας ἀφαιρεῖν χόπρον' τοῦ γὰρ πνεύμα- 
τος μετὰ ταύτης ἐξελθόντος ἀνοίγονταί θ᾽ οἱ τῶν ὑγρῶν 
πόροι, βοηθοῦσι δὲ τῷ πάθει χαὶ λούοντες xal συλλεαί- 
γοντες᾿ πάντα γὰρ ταῦτα ἀπορροὴν πνευμάτων ποιεῖ, 

15 ἀνοίγοντά τε τοὺς χατὰ σάρχα πόρους χαὶ λεπτύνοντα 
τὰ ἐν αὐτοῖς ὅγρά. Ἁλίσχονται δὲ τοῖς εἰρημένοις 
πάθεσι μᾶλλον τῶν ἄλλων τὰ μονώνυχα xai διὰ τὸ δύσ- 
ριγα εἶναι. 


ρχῦ΄. Διὰ τί τὰ ἄγρια θηρία μονόχροα ; Ἦ ὅτι ἁπλὴ 

30 f διχίτη, αἱ δὲ ταραχώδεις xal ποιχίλαι διαθέσεις 

χρωματίζουσι τὰ σώματα μᾶλλον ; Σημεῖον τοῦτο ἀλε- 

χτρυόνων ὅτι πολύχροα ' παμφαγώτατοι γὰρ τῶν ὀρ- 
γίθων. 


ολ΄. Διὰ τί οἱ πυροὶ τοῖς τετράποσιν δυσδιαχωρη- 

25 τότεροι τῶν χριθῶν ; Ἢ διὰ τοὺς ἐχίνους; ταχὺ γὰρ 
λεαινόμενον τὸ ἄχυρον αὐτῶν λεπτυνόμενον ἔχεται ἐν 
τοῖς ἐχίνοις διὰ τὴν τραχύτητα τῶν ἐχίνων τῶν δὲ 
χριθῶν ἅμα συμπέττεται διὰ τὸ τῇ πέψει γίνεσθαι 
πλείω γρόνον. 


80 ρλα΄. Διὰ τί τὰ μονώνυχα γηράσκοντα μείζους 
ἴσχει τοὺς ὀδόντας ὥσπερ τὰ ἄλλα ἐλάττους; Ἦ ὅτι τε 
φύσει εὐαυξεῖς διὰ τὸ μὴ ἔχειν χέρατα ; Καὶ $ χρῆσις 
ὀλίγη ὑφ᾽ ἧς τρέφονται. Καὶ ἐπιπαραλλάττουσι τὰς 
σιαγόνας, οὐχ ὥσπερ ὃ ἄνθρωπος, ἀρτιστόματοι. 

35 ρλβ΄, Διὰ τί οὔτε πώγωνα, οὔτε δασεῖαν βλεφα- 
ρίδα ἔχει οὐθὲν τῶν τετραπόδων ὅσα μονώνυχά ἐστιν ; 
Ἦ 61 χαίτην ἔχει ταῦτα, καὶ εἷς ταύτην χκαταναλίσχε- 
ται αὐτοῖς f; ὑγρότης, ἐξ ἧς αἱ τρίχες γίνονται ; ἀδύ- 
vatoy γάρ ἐστι τὴν περίττωσιν ταύτην χινεῖσθαι ἅμα 
40 εἰς τὰ ἐναντία, ἥ ἐστι τροφὴ τούτοις, ἀλλ᾽ ἢ ἄνω, ἢ 

Xáto , ὃ πρόσθεν, ἢ ὄπισθεν. 


ρλγ΄. Διὰ τί οὖν τὰ μονώνυγα,, οἷον ἵπποι, ἢ ὄνοι 

xai ὀρεῖς, ἡνίχα ἂν γένηται, μένει καὶ οὐθὲν αὐξάνεται 
τὸ ἀπὸ τῆς ὁπλῆς ἄνωθεν, μὴ συλλαμῥανομένης δὲ 
45 τῆς ὁπλῆς, μένει [08] ἕως τοῦ γόνατος xal τοῦ ὀπισθίου 
xal τοῦ ἐμπροσθίου σχέλους, οἱ δ᾽ ἄνθρωποι τοὐναν- 
τίον ; ἐπὶ τὰ χάτω γὰρ αὐξάνονται μᾶλλον. Ἢ ὅτι τοὺς 
μὲν δεῖ ὀρθίους πορεύεσθαι" τὰ χάτω οὖν αὐξηθῆναι 
ἀνάγχη, ἵνα ῥᾷον φέρη τὰ ἄνω, ἢ cüx ἀναστήσονται᾽ 
bo τὰ δὲ τοὐναντίον τετράποδα διατελεῖν, ὥστε τὰ ἄνω 


e n cc EN 


ΠΡΟΒΛΗΜΆΤΩΝ ANEKAOTON " B, ρχθ- λγ΄. 


ubi mingunt. Probatur autem lioc eo quod jumenta femina 
maribus facilius mingunt, quoniam pudendum eorum eodem 
loco situm est quo sedes ; at inter quadrupedia solidipedes 
difficilius mingunt, cum propter urinze crassitudinem, tum 
quia adfalim vescuntur alimento fceno et seminibus non 
subactis constante : quum enim dentibus non levigant 
cibum, inflatur venter eorum, turgescentibus alimentis 
ingestis; hoc autem distendenle et flatu repleto, per eum in 
vesicae meatus non incidunt humores. Probatur autem eo 
quod urinze stillicidio et torminibus vexantur, quodque ve- 
terinaril, manu in sedem inmifta, stercus auferunt : flatibus 
enim simul cum hoc exeuntibus, aperiuntur humorum mea- 
tus; adfectui efiam opem ferunt lavando et levigando : 
nam omnia hec flatuum effluvium faciunt, dum carnis 
meaíus aperiunt et humores qui iis continentur, adte- 
nuant. Quin etlam quia alsioss sunt , supradictis adfecti- 
bus magis quam reliqua animalia adiliguptur solidipedes. 


129. Quamobrem ferc sylvestres unicolores sunt? An 
quia simplex est eorum victus, victus rationes autem tu- 
multuosa ac varia potius colorant corpora? Argumento est 
quod gallis gallinaceis adcidit, quum multicolores sint : 
omnium enim avium maxime omnivori sunt. 


130. Quamobrem triticum apud quadrupedes di(ficilius 
transit quam hordeum? An propler omasum? tritici enim 
palea quum cito leevigatur, comminuta haeret in omaso pro- 
pter omasi asperitatem ; hordei vero palea una concoquitur, 
quum plus temporis concoctioni impenditur. 


131. Cur solidipedes senescentes majores habent dentes, 
ut reliqua animalia minores ? An quia suapte natura facile 
crescunt, quoniam cornua non habent? Tum usus eorum 
parcus est propter cibum quo utuntur. Praterea alterna- 
tim movent maxillas, neque eorum os, sicut hominis , 
exacte clauditur. 


132. Cur neque barbam , nec palpebram hirsutam habet 
ulla quadrupes quae solidipes est? An quia hae jubam 
habent, atque in hanc impenditur apud eas humor e quo 
pili gignuntur? fieri enim nequit ut hacce redundantia 
qui horum nutrimentum est, eimul in obpositas partes 
moyeatur, sed aut sursum, aut deorsum, aut anteriora 
versus, aut posteriora. 


133. Quamobrem itaque solidipedes, ut equi, vel asini et 
muli, quando nati sunt, perslant, nec ullo modo crescit 
pars inde ab ungula sursum versus sita, non comprehensa 
ungula, perstant, inquam, usque ad genu, cum posterioria 
tum anterioris cruris; apud homines vero contrarium obti- 
Det? deorsum enim crescunt magis. An quoniam hi quidem 
erecti incedere debent ( necessario igilur crescunt partes 
inferiores ut facilius ferant superiores, aut non surgent); 
has vero perpetuo qualuor cruribus ingredi oportet, 


. PROBLEMATUM INEDITORUM * SECT. II, 134-136. 


αὐξάνεσθαι avd xn, τὰ δὲ κάτω μένειν, ᾧ ἀναστήσονται 
ὄρθά, ὥστε τὸ μὲν ὀρϑὸν ἀνάγχη ταῦτα γίνεσθαι : διὸ 
χαὶ πωλία μὲν ὄντα ῥᾳδίως τὸ οὖς ξύονται τῷ ὀπισθίῳ 
ποδί, πρεσθύτερα δὲ γενόμενα οὗ ol δ᾽ ἄνθρωποι 


e ἀντεστραμμένως" οὗ γὰρ δύνανται μέχρις ἡλιχίας τινὸς 


IO 


e 


30 


35 


4n 


τὰ παιδία χύχλῳ θιγεῖν τοῦ ὠτός. 


ρλδ', Διὰ τί τὰ μὲν μονώνυχα τὸ ἀπορρέον ὕδωρ 
πίνει, τὰ δίχηλα, οἷον βόες, τὰ συρρέοντα μᾶλλον ; 
Ἢ ὅτι οἱ βόες χαίρουσι μᾶλλον τοῖς ἁλμυρωτέροις, δι᾽ ὃ 
xai εἰς τὴν τροφὴν παρεμδάλλονται αὐτοῖς ἅλες xal 
συμμίγνυται ὃ τοιοῦτος χυμός͵ τὰ δὲ συρρέοντα ἔχει τὸ 
τοιοῦτον μᾶλλον (ὑπόστασιν γὰρ ἔχει, τὸ δ᾽ ἁλμυρὸν 
ὑφίσταται διὰ τὸ βάρος)" τὰ δὲ μονώνυχα τὰ γλυχέα 
μᾶλλον καὶ πίνει, χαὶ ἄλλως προσφερόμενα χαίρει; 


ρλε΄. Διὰ τί αἱ ὕες πιαινόμεναι δυσριγότεραι γίνον- 
ται; Ἦ διότι χαὶ οἱ ἄνθρωποι [of] παχεῖς, ὅσῳ ἂν 
μᾶλλον παχύνωνται, πορρωτέρω γίνονται τοῦ οἰκείου 
θερμοῦ, ὅσῳ δ᾽ ἂν μᾶλλον τοῦτο πάσχωσιν, εὐψυχτό-- 
τερα τὰ ἔσχατα ἀνάγχη εἶναι, τὰ δ᾽ εὔψυχτα ταχὺ 
ἀνάγκη αἰσθάνεσθαι τοῦ ψύχους; 


ρὰς΄. Διὰ τί ἄνθρωπος μὲν o0 χαλαζιᾷ, οὐδὲ τῶν 
ἄλλων ζῴων οὐδέν, αἵ δ᾽ ὕες τοῦτο πάσχουσιν; Λη- 
πτέον δὴ τὸ πάθος τί ἐστι γαλάζωσις " ἔστι δ᾽ οἷον τοῖς 
ἀνθρώποις οἵ ἴονθοι, τοῦτο ταῖς δσὶν fj χαλάζωσις ὧδε 
μετεστραμμένον. Οἵ δ᾽ ἴονθοί εἰσι μικροὶ δοθιῆνες, δι᾽ 
ὅ τι πολλοὶ καὶ διεσπαρμένοι" μεγάλα γὰρ πολλὰ χα- 
λεπώτερον ποιῆσαι χαὶ πλείονος περιττώματος ἔργον, 
ὥστε πρὶν μερισθῆναι οὕτως, ἕτερον ἂν νόσημα προση- 
γέρθη. Γίνονται δ᾽ οἱ ἴονθοι οὔθ᾽ ὡς ἀρρώστημα, 
οὔθ᾽ ὡς τῶν κατὰ φύσιν, ἀλλὰ τοῖς εὐτραφέσι μέν, 
τροφῆς δὲ φαύλης ὑπερθδολῇ, δι’ ὃ γίνονται οὐ τῇ τυ- 
χούσῃ ἡλικίᾳ" οὔτε γὰρ παιδίοις, οὔτε γέρουσι γίνονται 
ἴονθοι, οὔτε τοῖς λεπτοῖς. Τοῖς μὲν οὖν ἀνθρώποις, 
ὥσπερ εἴρηται, οἱ ἴονθοι γίνονται ἔξω διὰ τὴν λεπτό- 
vitx τοῦ δέρματος" τοῖς δ᾽ ὑσὶ γίνονται μὲν δι᾿ εὐτρο- 
φίαν, διὰ πάχος δὲ τὸ τοιοῦτον ἔσω τοῦ δέρματος τρέ- 
πεται᾽ εἰ δ᾽ εἰσὶ δι᾽ εὐτροφίαν, ὑπερθολῇ περιττώματος. 
“Ὥσπερ xai οἷ ἴονθοι φυσικαῖς ἡλικίαις γίνονται, οὕτω 
τοῖς τοιούτοις τῶν ζῴων ἐγγίνονται χάλαζαι, ὅταν γένη- 
ται τὸ ἔτος ἔγχαιρον " τότε γὰρ ἥκιστα δύναται πέττειν 
τὴν τροφήν, τὸν δ᾽ ἄλλον χρόνον ῥᾷστα πέττει τῶν ζῴων᾽ 
διὸ xal πιότατόν ἐστι xal τὴν προχώρησιν ἐξηλλαγμέ- 
νὴν ποιεῖται πλείστην. Σημεῖον δ᾽ ὅτι χαλαζώδεις εἰσὶν 
αἵ ὑγρόσαρχοι τά τε περὶ τὰ σχέλη καὶ τὸν τράχηλον 


ἀυχαὶ τοὺς ὦμους, ἐν οἷς μέρεσι χαὶ πλεῖσται γίνονται 


60 


χάλαζαι. Κἂν υὲν ὀλίγας ἔχη, γλυχυτέρα f$ σὰρξ 
γίνεται διὰ τὸ εὐτροφίας εἶναι σημεῖον, ὥσπερ εἴρηται: 
ἐὰν δὲ πολλάς, ὑγρὰ λίαν καὶ ἄχυμος ᾿ ἅπεπτος γὰρ fj 
τροφὴ f, λίαν πολλὴ xal οὐ χρατεῖται ὑπὸ τῆς φύσεως" 
ἐχδάλλουσι γὰρ τὰς χαλάζας μάλιστα ταῖς vía 
ἔστι δὲ τοῦτο xol πρὸς τὴν τροφὴν χρήσιμον. Ὥοσ- 
περ δ᾽ οὐδὲ τοῖς παιδίοις γίνονται ἴονθοι, οὐδὲ γέρουσιν, 


1 


817 


ita ut partes superiores necessario crescant, inferiores vero 
quibus erecti surgerent , perstent ? Animalibus itaque non 
erectis hoec eveniant necesse est : propterea, dum pulli 
quidem sunt, facile os scalpunt pede posteriori, seniora 
autem facta non; apud homines vero contrarium obtinet : 
nam ad certam usque statem aurem in orbem adtingere 
nequeunt infantes. 


134. Cur solidipedes quidem defluentem aquam bibunt, 
bisulca vero, ut boves, potius confluentes ? An quia boves ma- 
gis gaudent rebus salsioribus : quapropter et eorum pabulo 
injicitur sal admisceturque hujusmodi sapor, aquae autem 
confluentes id inprimis habent ( sedimentum enim habent; 
salsum autem subsidit propter pondus); solidipedes vero 
dulcia potius bibunt, delectanturque si alio modo iis pro- 
pinentur ? 


135. Quamobrem sues pinguescentes magis alsiosi red- 
duntur? An quia et homines pingues, quo magis pingue- 
scunt, eo magis removentur ἃ proprio calore, quo vero 
magis ita adficiuntur, eo facilius refrigerari partes extremas 
necesse est ; quz autem facile refrigerantur, necessario et 
cito frigus sentiunt ? 


136. Cur homo quidem grandine non adficitur, neque 
ullum aliud animal, sues vero ita adficiuntur? Adsumen. 
dum sane est, quidnam sit hicce morbus grando dictus; est 
autem idem quod hominibus sunt vari, id suibus grando 
huc translatum. Vari autem exigui sunt furunculi, ut- 
pote copiosi et dispersi : multorum enim magnorum crea- 
tio res est difficilior et plures requirit redundantias , ita ut, 
priusquam ita distribuerentur, alius morbus excitaretur. 
Fiunt autem vari nec tamquam morbus , nec tanquam res 
naturalis, sed bene nutritis quidem adcidunt , verum pro- 
pter abundantiam nutrimenti mali : quapropter nec quavis 
setate oriuntur : neque enim apud infantes, vel senes oriun- 
tur, neque apud macilentos. Apud homines itaque, uti 
jam dictum est, vari extra oriuntur propter cutis tenuita- 
tem; apud sues vero oriuntur quidem propter bonam nu- 
tritionem, verum illud propter crassitudinem ad partes 
intra culem convertitur; quodsi autem bons nutrilioni 
originem debent , fiunt ob excrementorum abundantiam. 
Quemadmodum et vari naturalibus quibusdam «etatibus 
adcidunt, sic hujusmodi animalibus eveniunt grandi- 
nes, quando annus fuerit obportunus : tunc enim mi- 
nime concoquere possunt alimentum, dum reliquo teinpore 
omnium animalium facillime concoquunt : propterea et 
pinguissimum eat et plurimum facit incrementum insolens. 
Argumento est quod grandinibus obnoxii sunt quorum 
caro humida est, idque partibus circa crura et collum et 
humeros, in quibus partibus et plurimsee gignuntur gran- 
dines. Atque ubi paucas quidem habet, dulcior fit caro 
quia probe nutritionis signum sunt, uti dictum jam 
est ; ubi vero multas, admodum humida et saporis expers : 
nam crudum manet nutrimentum admodum abundans, 
nec a natura superatur : tipha enim inprimis pellunt gran- 
dines, estque haec et ad nutriendum utilis. Quemadmodum 
autem nec apud infantes nascuntur vari, nec apud senes , 


818 


οὕτως οὐδὲ τοῖς γοίροις τοῖς γαλαθηνοῖς χάλαζα, οὐδὲ 
τοῖς νέοις, εἰ μὴ σπάνιον, xal τότε ἐὰν ἣ μήτηρ πολλὰς 
ἔχη οὐ γίνονται δὲ ταῖς λίαν γραίαις ὑσίν, ἀλλὰ ταῖς 
παλαιοτέραις. 


Ld 


ολζ΄. Διά τί οἱ ὕες μάλιστα τῶν ζῴων ἀφρὸν ἀφιᾶσι, 
xal ὀχεύοντες, καὶ μαχόμενοι, xal πορευόμενοι, xat 
of ἐνόρχεις μᾶλλον 1, οἱ ἐχτομίαι ; ; *H ὅτι στενὸν E gn τὸν 
βρόγχον (δηλοῖ ἡ quvf) , καὶ φύσει πίων ἐστίν, ὥστε 
πυχνὸν τὸ πνεῦμα ὃν xol πολὺ δι’ ὀλίγου ἔρχεται; Διὰ 
μὲν οὖν τὸ ὑγρὸν εἶναι σιαλοχοεῖ θερμαινόμενον, διὰ δὲ 
τὸ στενόπνουν ἀσθματιχόν᾽ ἀφρὸς δ᾽ ἐστὶ πνεύματος 
πυχνοῦ ἄνοδος ἐν δγρῷ, δι᾽ ὃ xat οἱ ἐπιληπτιχοὶ ἀφιᾶσιν 
ἀφρόν" χατεχόμενον γὰρ τὸ πνεῦμα ἐν τῷ πνεύμονι, 
πνιγόμενον ἀνάγει βίᾳ τὸ δγρόν. Μαγομένοις μὲν οὗ οὖν 
6 θυμός, θέουσι δὲ χίνησις, ὀχεύουσι δὲ προθυμία 
ἐχθερμαίνει τὸ πνεῦμα xol ποιεῖ πυχνόν, τὸ δὲ πάχος 
διὰ τὴν στενότητα ποιεῖ πνιγμόν, ὃ δὲ πνιγμὸς ἀφρόν. 


- 
-- 
- 


-—- 
wu 


ρλη΄. Διὰ τί ὑσὶ καπρώσαις ἐάν τις προσχέη ὄξος 
εἰς τὰ αἰδοῖα, λήγουσιν ἐπὶ χρόνον τινὰ τῆς χάπρης:; 
Πότερον ὅτι διὰ τὸν πόνον ἐχκόπτει τὸ ἀλγῆσαν τὴν 
ἐπιθυμίαν ; δάκνει γὰρ προσχεόμενον. Ἢ ὅτι θερμό- 
της αἰτία τοῦ πάθους xal φλέγμα, ol δ᾽ ὃπὸ θερμοῦ 
γίνονται τῆς ἐπιθυμίας, τὸ δ᾽ ὄξος σόέννυσι τὴν θερ- 
μότητα,, τουτέστι τὴν αἰτίαν τοῦ πάθους ; 


2 


c 


pu. Διὰ τί τὰ μὲν ἄλλα τετράποδα, οἷον ἵπποι 
καὶ τὰ ὁποζύγια, ἐχδάλλουσι τοὺς ὀδόντας, χαὶ χύων 
περὶ ἑπτάμηνον, xal αἷγες xal πρόθατα xai ἄνθρωποι, 
ὃς δ᾽ οὐχ ἐκθάλλει; Ἢ ὅτι πλατὺ ῥύγχος ἔχει καὶ ἰσχυ- 
ρόν; [Ἢ ὅτι τοῖς ὀδοῦσι τοῖς ἐμπροσθίοις, οὕσπερ 
80 βάλλουσι μόνους, οὐ πονεῖ μόνον ; τῷ γὰρ ῥύγχει ἐργά- 
ζεται. 


pu. Διὰ τί ἢ ὕς ὀχευθεῖσα ἀφρὸν ἀφίησιν ix τοῦ 
στόματος; Ἢ ὅτι στενὸν τὸν φάρυγγα ἔχει καὶ τὰς 
σύριγγας ν δι δ xal ὥσπερ πνιγομένης. αὐτῆς 5 φωνή 
35 ἐστιν; Ὅταν οὖν dv τῇ ὀχεία διὰ στενῶν ἐπανίη τῶν 
πόρων χαὶ μεθ᾽ ὑγρότητος, ἀφρὸς γίνεται " μάλιστα 
γὰρ ἐν τοῖς τοιούτοις ἀφρίζει. 


ρμα΄. Διὰ τί αἱ ἄγριαι ὕες ἔλαττον τίχτουσι τῶν 
ἡμέρων; ἑπτὰ γὰρ τὸ πλεῖστον τίχτουσιν, ai δὲ τρισ-- 
40 χαίδεκα. Ἦ ὅτι πλεονάχις τίχτουσιν αἵ ἥμεροι 51x 
τὴν εὐπορίαν τῆς τροφῆς xal τὴν ἁλέαν τῶν τόπων, δι᾿ 
αὐτὸ δὲ πλείω τίχτουσιν ; 


ρμ5΄. Διὰ τί ἄρρενες μὲν ὕες ἄγριοι πολλοί εἶσι, 
κάπροι δ᾽ ὀλίγοι ; Ἦ ὅτι χνησμὸς νέοις οὖσιν ἐμπίπτει 
ἐδ εἰς τοὺς ὄρχεις διὰ μέγεθος; Ξξυόμενοι οὖν πρὸς τὰ δέν- 
ὃρα ἐχφεύγουσι xal γίνονται οὃς χαλοῦσι χλούνας, ὅθεν 
xal “Ὅμηρος πεποίηχεν (^1. t, 639) 


ὥρσεν ἔπι χλούνην σῦν ἄγριον. 


IIPOBAHMATQON ΑΝΕΚΔΟΤΩΝ * 


M ——— — — ——— — 


— — n—— — ANN o ANN LEMMA. AL LLALA 1a MAL 1L1LOo——————————————— ÀÓ 


ομγ΄. Διὰ τί ὕες πιαινόμενοι λιποτριχοῦσιν; Ἦ ὅτι T 


B, ρλζ-ρμγ΄. 

sic neque apud porcos lactantes fiunt grandines , nec apud 
juvenculos , nisi raro, atque tunc ubi mater multos habet ; 
neque gignuntur apud sues admodum vetulas, sed apud 
seniores. 


137. Quamobrem sues omnium animalium maxime spu- 
mam emittunt, et coeuntes , et pugnantes , et incedentes, 
idque verres magis quam majales? An quia angustam 
habet gulam ( docet vox ), atque naturaliter pinguis est, 
ita ut spiritus, etiamsi densus et copiosus sit, per exiguum 
spatium transeat ? Itaque quia humidus est, salivam fundit 
incalescens, quia vero anguslator spiritus, anhelationi 
obnoxius est; spuma autem esl spiritus densi adscen- 
sus in humore : quapropter et morbo comitiali adflicti 
spumam emittunt : retentus enim spiritus ac in pulmone 
subfocatus vi evelit humorem.  Pugpantibus itaque ira, 
currentibus autem motus coeuntibusque libido spiritnm 
calefacit ac densum reddit , crassitudo autem propter an- 
gustiam subfocationem creat , subfocatioque spumam. 


138. Quamobrem, si quis apud sues subantes acetum 
pudendis adfuderit, a subando aliquantisper cessant ? Utrum 
quia propter laborem pars dolens expellit libidinem? mor- 
det enim ubi adfunditur. An quia oalor causa est adfectus 
ac pituita, siquidem a calore provenit libido; acetum au- 
tem exstinguit calorem, id est adfectus causam? 


139. Cur relique quidem quadrupedes, ut equi et ju- 
menta , dentes abjiciupnt, item canis circa septimum men- 
sem , et caprs& et oves et bomines , sus vero non abjicit ? 
Àn quia rostrum latum ac validum habet ? An quod tan- 
tummodo dentibus anterioribus, quos solos abjicit, non la- 
borat? rostro enim opus perficit. 


140. Quare sus, ubi initur, spumam ex ore emittit? An 
quia angustum habet guttur et fistulas : quapropter et ejus 
vox strangulate similis est? Quando igitur per coitum 
per angustos meatus adscendit, idque cum Mbhumore, 
spuma oritur : maxime enim in talibus circumstantiis spuma 
gignitur. 


141. Quamobrem sues fere» pauciores pariunt quam ci- 
cures ὃ plurinium enim septem pariunt ; hae vero tredecim. 
An quia sepius pariunt cicures propter cibi abundantiam 
et locorum teporem, atque hac ipsa de causa plures pa- 
riunt? 


142. Quamobrem sues feri mares quidem plures exstant, 
apri vero pauci? An quia, juvenes dum sunt, pruritus 
testes eorum invadit propter magnitudinem ? Sese (ricantes 
igitur ad arbores hunc effugiunt, ac fiunt quos vocant χλού’ 
va; : unde et Homerus cecinit : 


inmnisit χλούνην suem ferum. 


143. Cur sues pingueecentes sefas amittunt? An quia 


PROBLEMATUM INEDITORUM * SECT. [1], 144-149. 819 


πιαινόμεναι σαρχοῦνται μᾶλλον, τοιαῦται δὲ πέττουσι 
αᾶλλον, [μᾶλλον] δὲ πέττουσαι ἔλαττον τὸ περίττωμα 
λείπουσιν, αἵ δὲ τρίχες ἐκ τῶν περιττωμάτων γί- 
νονται: 


b ρμδ΄, Διὰ τί οἱ ἄγριοι Üec πάντες ὡς ἐπὶ τὸ πλεῖ- 
στον μέλανές εἶσιν, οἱ δ᾽ ἥμεροι οὔ ; Ἦ διότι of μὲν ἀεὶ 
διὰ τὸ ἐν τοῖς ἕλεσιν εἶναι ὑπὸ τοῦ βορθόρου μέλανες 
γίνονται (σημεῖον δ᾽ ὅτι βάπτει ὁ βόρθορος χαὶ αἱ βα- 
χτηρίαι λευχόταται, κατορυττόμεναι δ᾽ εἰς αὐτὸν μέλαι- 

10 vat γίνονται)" τῶν δ᾽ ἡμέρων ὀλίγοι οὕτω διάγουσιν; 


pus. Διὰ τί αἱ ὕες, ἐὰν μὴ φθέγγωνται θηλαζό- 
μεναι, οὐ προΐενται γάλα ; δι’ ὃ xal οἱ βουλόμενοι 
βδάλλειν αὐτὰς χεντοῦσιν, Ἦ ὅτι ἀποδιάζονται τῷ 
πνεύματι πάντα, xal φθέγγεται πάντα χατέχοντα τὸ 
I5 πνεῦμα * τὸ δὲ τῆς ὑὸς γάλα οὐ ῥαδίως ἐχχρίνεται; 
ὀλίγον τε γὰρ ὃν εἷς πολλοὺς διέσπασται μαστούς, ὥστε 
χατὰ τὴν ἔξοδον δεῖται βίας. 


ρμς΄. Διὰ τί τῆς δὸς οἱ πρῶτοι μαστοὶ οἱ πρὸς τὸ 
στῆθος εὔχρατοι πρὸς τὸ βδάλλειν, χαὶ οἱ ἐφεξῆς χατὰ 
20 λόγον " δι’ ὃ καὶ ὁ γενόμενος εὐθὺς τῶν χοίρων ἐπὶ τὸν 
πρῶτον ὁρμᾷ, χαὶ ἀεὶ [6] ἐχόμενος χατὰ λόγον, καὶ 
θηλάζουσιν οὕτω γε, ἐὰν μὴ 6 χρείττων βιάσηται; 
Πότερον ὅτι θερμότατος ὁ τόπος περὶ τὰ στήθη xai αἴ- 
τιος χαὶ τοῖς ἄλλοις τῆς θερμότητος ; ἀρχὴ γὰρ οὗτος. 
26 ᾿Επεὶ δ᾽ ἕλχεται πλείστην τροφὴν ὁ θερμότατος, xal 
πέττει ἀάλιστα, οὗτος δὲ μάλιστα τοιοῦτος, ἀνάγχη 
πλεῖστον γάλα καὶ γλυχύτατον ἐνταῦθα εἶναι, Ἦ οὐ 
μόνον τοῦτο αἴτιον, ἀλλ᾽ ὅτι τὸ μὲν γάλα ἐστὶν αἷμα 
πεπεμμένον, 6 δὲ τόπος ὁ περὶ τὰ στήθη αἷμα ἔχει 
80 πεπεμμένον xal χαθαρώτατον ; ἐνταῦθα γὰρ αὐτοῦ fj 
ἀρχή. ὥστ᾽ ἐν à τὸ αἷμα καθαρώτατον, ἐν τούτῳ τὸ 
γάλα ἄριστον εἶναι. 


ομζ΄. Διὰ τί ὗς χαίρει τοῖς δυσώδεσιν ; Ἢ διότι τὰ 
πλατύρυγχα οὐχ αἰσθητικὰ τὴν ὄσφρησιν, τὰ δὲ μὴ 
35 αἰσθητιχὰ τοῖς δριμυτέροις χαίρει; τούτων γὰρ μά- 
λιστα μόνων αἰσθάνεται, Τοῦτο δὲ πάσχουσι χαὶ οἵ 
διεφθαρμένοι τὴν ὄσφρησιν δὁπὸ δυσωδίας, οἷον axuro- 
δεψοὶ καὶ χοπρολόγοι. 


ρμη΄. Διὰ τί αἱ μὲν θήλειαι τῶν ἀρρένων, ὥσπερ 
40 xai ἐν τοῖς ἄλλοις γένεσι τῶν ζῴων δειλότερον τὸ θῆλυ 
τοῦ ἄρρενος, πλὴν ἄρχτου χαὶ παρδάλεως ; ὥστε διὰ 
τὸν φόδον χατ᾽ ἐνίους θέουσι μᾶλλον ὥσπερ ol παρα- 
σείοντες τὰς χεῖρας καὶ οἱ ἀποδάλλοντες τὰ ὅπλα, χἄν 
τι ἄλλο βάρος ἔχωσιν, ol δ᾽ ἄρρενες ὡς ποιήσοντες᾽ τὸ 

45 ὅμοιον γὰρ τῷ στρέφειν τὴν οὐρὰν τὸ φρίττειν ἐστίν. 


ομθ΄. Διὰ τί χαλαζωθεῖσαι ὕες οὐ γίνονται πα- 
χεῖαι; Ἢ ὅτι τῆς τροφῆς ἧττον χρατεῖ τὸ σῶμα αὐτῶν; 
Συμεῖον δ᾽ ὅτι περίττωμα πλεῖον γίνεται αὐταῖς" αἵ 
γὰρ χάλαζαι περιττωμάτων εἰσὶ σημεῖον, πιαίνεται δὲ 
δυ τὸ ἀπολαῦον τῆς τροφῆς μᾶλλον. 


pinguescentes carnosiores fiunt, tales autem quum sint, 
concoquunt melius, meliusque concoquentes pauciores 
redundantias relinquunt; sete autem e redundantiis gi- 
gnuptur? 


144. Cur sues feri omnes plerumque nigri sunt, cicures. 
vero non? An quia illi quidem , utpote in paludibus ver- 
santes , semper cano nigri redduntur ( cenum autem infi- 
cere eo probatur, quod baculi albissimi iu eo defossi ni- 
grescunt) ; cicures vero pauci ita degunt? 


145. Cur sues lactantes, nisi vociferentur, lac non 
emittunt? hinc et qui mulgere volunt, eas pungunt. An 
quia spiritu ompibus rebus vis infertur, omniaque animalia 
vociferantur spiritum retinentia; suis autem lac haud 
facile excernitur? exiguum enim quum sit, in plures 
mammas distractum est : proinde ad exeundum vi indiget. 


146 Cur suis mamma priores pectori proximze bene 
temperatze sunt ad lactandum, et insequentes pro ratione : 
quapropter et, simulac natus est, unusquisque porculus 
primam petit , et semper insequens pro ralione, atque ita 
lactant, nisi validior vim inferat? Utrum quia calidissi - 
mus est locus pectori proximus el reliquis caloris origo? 
hicce enim principium esl. Quum autem plurimum alimen- 
tum adtraliat locus calidissimus atque maxime concoquat, 
hujusmodique inprimis sit hicce locu& , necessario pluri- 
mum ac dulcissimum lac ibi invenitur. An non hoc tantum 
causa, sed quodlac quidem sanguis concoctus est, locus au- 
tem pectori vicinus sanguinem continet concoctum ac puris- 
simum? ibi enim ejus principium est , ita ut quo loco san- 
guis purissimus invenitur, ibi quoque lac optimum sit. 


147. Cur sus gaudet male olentibus? An quía lato ros- 
tro przedita olfactu non exquisite sentiunt , quae autem non 
exquisite sentiunt, acrioribus gaudent? heec enim sola fere 
sentiunt. Hoc etiam iis evenit quorum olfactus deletus est 
ab odore gravi , ut cerdonibus et qui stercora colligunt. 


148. Cur feminz a maribus eo modo differunt, quo et in 
reliquis animalium generibus ignavior est sexus femininus 
quam masculinus, preeter ursam et pardalem? ita ut pro- 
pter timorem secundum nonnullos potius currant eodem 
modo ac qui manus secundum corpus jactant et arma abji- 
ciunt, vel si quid aliud pondus ferant, mares vero tam- 
quam acturi : caud: enim jactationi similis res tremor est. 


149. Quamobrem sues grandine adílicte non pingue- 
scunt? An quia cibum minus domat corpus eorum? Proba- 
tur autem eo quod plures apud eas gignuntur redundan- 
tie : grandines enim redundantiarum signum sunt; pin- 
guescunt autem 4088 majus a cibo emolumentum capiunt. 


wu 


e 


i5 


20 


2 


ot 


30 


c5 
ot 


4 


e 


45 


820 


ον’, Διὰ τί αἱ ὕες ὕπτιαι φερόμεναι σιγῶσι μᾶλλον ; 
Ἢ ὅτι οὕτω φερόμεναι ἰσχύουσιν ἥττονος φθέγγεσθαι 
μετ᾽ ἰσχύος" al δὲ φύσει ἄφωναι οὖσαι πλείονος ἰσχύος 
δέονται; “Ὅτι δὲ φύσει ἄφωνοι δῆλον" εἰσὶ γὰρ ἔνιαι 
ἄφωνοι ὕες. 


ρνα΄, Διὰ τί αἱ ὕες ἀφοδεύουσι πρότερον ἣ οὐροῦ- 
σιν ; Ἦ ὅτι καὶ τῶν ἀνθρώπων ὅσων εὔπεπτοι al. χοι- 
λίαι; τῆς δὲ δὸς πεπτιχὴ fj κοιλία μάλιστα, 


ρνδ΄. Διὰ τί αἱ μὲν ἄγριαι ὕες ἅπαξ τίχτουσιν, αἱ 
δ᾽ ἥμεροι δίς ; Ἦ ὅτι ἐχείνοις μὲν ἁπλῇ τροφὴ γίνεται, 
xai ἅπαξ βοτάνη, τούτοις δὲ ποιχίλη xal πολλή, ὥστε 
«λεονάχις xal δὶς τὰ πρόδατα διὰ τὴν αὐ[τὴν ] δίαι- 
ταν ; διὸ δὶς τίχτουσι τοῦ ἐνιαυτοῦ. 


ονγ΄. Διὰ τί ὅς τοῖς δυσώδεσι χαίρει; Ἦ διὰ τὸ πλα- 
τὺν ἔχειν τὸν μυχτῆρα, οὐχ ὀξύν, οὐχ αἰσθητιχὸν 
εἶναι διάκειται πρὸς ὀσμάς, ὥσπερ οἱ Φρύγες τοῖς 
φαύλοις οἴνοις χαίρουσι, xol αὐτοὶ ταῖς διεφθαρμέναις 
ὀσμαῖς xal σαπραῖς; al τοιαῦται γὰρ ἄπτονται διτταὶ 
οὖσαι, τῶν μὲν τοῖς μεμολυσμένοις διὰ τὸ ἀεὶ πίνειν, 
τῶν δ᾽ δῶν διὰ τὴν παχύτητα τῶν πόρων, 


ρνδ΄, Διὰ τί οἱ ἄτμητοι τῶν τομιῶν μείζους ἔχουσι 
τοὺς χαυλιόδοντας ; Ἦ ὅτι αἱ θήλειαι ἐλάττους τῶν 
ἀρρένων ἔχουσι, οἱ δ᾽ ἐχτετμημένοι μεταδάλλουσι εἰς 
τὸ θῆλυ τὴν φύσιν, ὥσπερ ἀνήθεις ἐξ ἀρρένων γινόμενοι; 


pve'. Διὰ τί τοῖς ὑσὶν οἱ χαυλιόδοντες γίνονται ; Πό- 
τερον ὥσπερ τινὲς λέγουσι, διὰ τὸ μὴ συμπίπτειν οὐ 
τριδόμενοι αὐξάνονται, ὥσπερ xal τοῖς ἀνθρώποις οἷ 
ἂν οὕτω φύωσιν ὥστε παραλλάττειν τοὺς ὀδόντας ἢ οὗ 
μείζους γίνονται, οἷον καὶ τῷ γαλαχτιπότη Σωστράτῃη 
μεγάλοι ἐγένοντο διὰ τὸ μὴ τρίδεσθαι; [Ἢ] ὥσπερ καὶ 
τὰ κέρατα [ἢ] φύσις ἀπέδωχεν ἀλχῆς χάριν καὶ Bon. 
θείας, τοῦτο τοῖς Ócl τοὺς χαυλιόδοντας ; πάντα γὰρ 
βοήθειαν ἔχει ἀπὸ τῆς φύσεως. Ὥσπερ οὖν ἔνια μὲν 
χέρασιν, ἄλλα δ᾽ ὄνυξιν, ἢ ὀδοῦσι, καὶ τούτων τὰ μὲν 
οὕτως ὡς τὰ χαρχαρόδοντα, τὰ δ᾽ ἀντὶ τούτων τοὺς 
χαυλιόδοντας ἔχει, ἅμα δὲ ταῦτα πανταχόθεν", xat 
ἔστι μεταξὺ ταῦτα τῶν χερασφόρων xal χαρχοροδόντων, 
ὥσπερ xal al βάσεις πρὸς τὰς βάσεις, καὶ ἣ τροφὴ ἐχεί- 
νοις πρὸς τὰ χέρατα, τούτοις πρὸς τοὺς ἔξω ὀδόντας 
τρέπεται, Σημεῖον δ᾽ ὅτι χαυλιόδοντες ἀντὶ χεράτων 
εἰσὶν, καὶ ὅτι ἔτυχον οἱ τριδόμενοι ", διὰ τοῦτο μεγά- 
λοι, ἀλλ᾽ ἕνεκά τινος ^. οἱ γὰρ τῶν ἐλεφάντων λεγόμε- 
νοι ὀδόντες οὖχ εἰσὶν ὀδόντες, ἀλλὰ χέρατα,, ἀλλὰ διὰ 
τὸ ἐγκεχλεῖσθαι τὸ σχῆμα xal τὴν ὁμοιότητα καλοῦν- 
ται ὀδόντες, καὶ οἵ γ᾽ ἐν Καρχηδόνι ὡς κέρατα οὕτως 
ὀνομάζουσιν " ὅτι δ᾽ οὐχ ὀδόντες εἰσὶ, δηλοῖ τὸ χάμπτε- 
σθαι καὶ γλύφεσθαι, ὃ οὐχ ἕτερον τούτων πάσχει. 


gv . Διὰ τί ποτε αἱ ὕες φρίττουσιν, ὅταν χυνηγῶν- 
e^ e b! 
ται; Ἢ ὅτι τῶν ἀγωνιώντων τὸ σῶμα συστέλλεται διὰ τὸ 


--..--- -.-.Ῥ...---..... —— 


ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΩΝ ΑΝΕΚΔΟΤΩΝ *, B, ρν΄-ρνς΄. 


150. Cur sues, ubi aupinze gestantur, potius silent? Am 
quia ita gestatae minori vigore vociferari valent ; quae autem 
suapte natura exilem liabent vocem, pluri indigent vigore? 
Atqui sues naturaliter exilem habere vocem, eo consta! 
quod nonnulle voce carent. , 


151. Quamobrem sues alvum exonerant priusquam min- 
gant? An quia et homines quorumcumque venlres ril 
concoquunt? suis enim venter maxime concoquere valet 


152. Quamobrem sues fere quidem semel pariunt, 
cicures vero bis? An quia illis quidem simplex obcurrit 
cibus, ac nil nisi herba, his vero varius ac copiosus, ita 
ut vel sz:pius quam bis pariant oves propter eamdem cau- 
sam ? hinc bis quotannis pariunt. 


153. Quamobrem sus male olentibus gaudet? An quia 
latas, non acutas habet nares, hac conditio probibet 
quominus exquisite sentiat odores, quemadmodum Phry. 
ges pravo vino delectantur, iidemque et odoribus corruptis 
el putidis? hujusmodi enim odores tangunt propter duplicem 
causam, Phryges quidem qui rebus contaminatis delectan- 
tur, quia eas adsidue bibunt, sues vero propter meatuum 
spissitudinem. 


154. Cur verres majores dentes exsertos liabent quam 
majales? An quia femin:e minores habent quam mares, 
majalesque naturam convertunt in sexum femininum, 
perinde ac si impuberes fierent, quum mares essent? 


155. Cur apud sues nascuntur denles exserti? Utrum, 
ut nonnulli dicunt, ideo crescunt quia, quum non conci- 
dunt, non conteruntur, quemadmodum et apud homines 
quicumque tales gignunt dentes ut alternent, majores fiunt 
quam si non alternarent, quo modo et Sostrati qui (nil 
nisi) lac bibebat, magni erant dentes, quoniam non adte- 
rebantur ? An, sicuti cornua natura dedit fortitudinis εὐ 
praesidii causa , sic suibns dentes exserlos? omnibus enim 
animalibus presidium tribuit natura. Quemadmodum ila- 
que alia quidem cornibus, alia vero unguibus, aut dentibus 
[ injurias defendunt ], atque inter hos alia quidem se habent 
utanimalia denlibus serratis instrucfa, alia vero horum loco 
dentes exsertos habent, simul vero utraque hiec nusquam 
obcurrunt, sic hi quoque medium tenent inter cornigera et 
animalia dentibus serratis predita, sicuti el pedum plantze, 
si inter se comparentur, alimentumque apud illos ad cor- 
nua, apud hos ad dentes externos convertitur. Argumento 
autem est dentes exsertos cornuum locum tenere, nec ideo 
magnos esse, quia fortuito pon adteruntur, sed alicujus 
gratia, quod elephantum quos dentes adpellant, non dentes 
sunt, sed cornua, verum quoniam quod ad habitum adtinet, 
intus concluduntur, itemque propter similitudinem, dentes 
dicuntur, atque Poni certe iis idem nomen tribuunt quod 
cornibus; eos vero dentes non esse, 60 probatur quod fle- 
cluntur et scalpuntur, id quod nulli alii denti evenire solet. 


156. Cur tandem sues inhorrescunt, ubi a venatoribus pe- 
tuntur? An quia anxiorum corpus contrahitur, et quoniam 


PROBLEMATUM INEDITORUM * SECT. II, 157-163. 


συνάγεσθαι ὑπὸ προθυμίας xal βοηθεῖν αὑτῷ; Καὶ αἱ 
τρίχες οὖν μᾶλλον ἑστήχασιν" εἰ δὲ μή, χαταπεπτώ-- 
χασι διὰ τὸ ἐχλελύσθαι. 


pvo. Διὰ τί τῶν προθάτων τὰ λεπτότερα λεπτο- 
τριχότερα, τῶν δὲ δῶν αἱ λεπτότεραι παχυτριχότεραι ; 
Ἢ διότι αἱ μὲν διὰ τὸ φύσει elvat παχεῖαι ἐμπίπλαντα: 
τοὺς πόρους ὅταν παχυνθῶσι, δι’ ὧν ἐχπίπτουσιν αἵ 
τρίχες, ὥστε ἧττον διαδύεσθαι δύνανται" τὰ δὲ πρόδατα 
διὰ τὸ πλείονα τροφὴν ἔχειν ὅταν ἦ παχέα ἢ ὅταν ἡ 
λεπτά, πλείονα τρίχα ἔχουσιν xal παχυτέραν " ὅταν 
δὲ λεπτά, λεπτὸν ἀπὸ μιχρᾶς τῆς τροφῆς; 7j δὲ θρὶξ 
περίττωμά ἐστιν. 


E 


pv. Διὰ τί ὕες xal χύνες τυπτόμενοι τῶν βοῶν 
μᾶλλον βοῶσιν; Πότερον ὅτι xal. ἄλλως μάλιστα λυ- 
πούμενοι ταῦτα ; Ἢ ὅτι τῶν ἄλλων θερμότερον θυμώ- 
δη; δηλοῖ δ᾽ f| τε τῶν ἀγρίων ὀργὴ καὶ ἡ τῶν χυνῶν 
ὑλάχτησις. 


ρνθ΄. Διὰ τί ἵπποι δυσουριῶσιν ; “Ὅτι ὅσα τὴν ξηρὰν 
ὑπόστασιν εὐχερῶς προΐεται, τὴν ὑγρὰν χαλεπῶς, 
οἷον πρόδατα χαὶ ὕες, ol δ᾽ ἵπποι οὐδὲν τούτων " ὅσοι 
δὲ τὴν ὁγρὰν ῥᾳδίως, τὴν ξηρὰν ἐργωδῶς * ὁ δὲ χύων 


ἄμφω χαλεπῶς. 


οξ΄. Διὰ τί τὰς ἵππους ἐν τοῖς ἱπποφορδίοις ἀποχεί- 
ρουσι τὴν χαίτην πρὸς τὰς ὀχείας ; Ἵνα ταπεινωθεῖςαι 
ὑπομείνωσι τὴν ὀχείαν τῶν ὄνων " χομῶσαι γὰρ οὐ θέ- 
λουσιν ὅπομένειν " τότε δὲ ὡς ὅμοιαι οὖκ ἀτιμάζουσιν. 


25 


ρξα΄. Διὰ τί ol ἵπποι, ὅταν piv ἐχφεύγωσιν, οὐ 
χινοῦσι τὰς οὐράς * ὅταν δὲ γυμνάζωνται, πολύ ; Ἦ ὅτι 
χίνησις τῆς οὐρᾶς διὰ πόνον τοῦ σώματος, 3) διὰ χα- 
80 χίαν τῆς ψυχῆς, δι᾿ ὃ καὶ μαλαχῶς ἔχοντες, ἣ οἱ μα- 
λακοὶ τὰς ψυχάς, κινοῦσιν ἄχοντες" xoi γὰρ βία πρὸς τὴν 
ἱππασίαν ἄγονται" of δ᾽ εὐγενεῖς οὔ, ἀλλ᾽ ἀχινήτους 
xal ὀρθὰς ἔχουσιν" ἐν δὲ τῷ ἐχφεύγειν πάντες, ὅθ᾽ 
ἑχουσίως xal τῇ ψυχῇ ὁρμῶντες εἰς τὸ πόρρω, καὶ 
36 οὐδ᾽ ὁποδιστάζοντες, ὥστ᾽ εἰχότως ἀχίνητος ἢ οὐρὰ 


[καὶ] ὀρθή; 


ρξό΄. Διὰ τίοἱ μαχρὰν ἔχοντες τὴν οὐρὰν [xal] ἀσθενῆ, 
εἰ μὴ δασεῖαν dx τῆς φύσεως, χαχοὶ τὰς ψυχὰς ὡς ἐπὶ 
τὸ πολύ; Ἦ ὅτι σημαντιχὸν fj οὐρὰ τοιάδε ἢ τοιάδε 
to λεγομένη, λέγω δ᾽ ἡ ὀρθὴ καὶ ἀνάσιμος, ἣ κινουμένη, 
$ ἑστῶσα; τὰ μὲν γὰρ ἀρετῆς, τὰ δὲ χαχίας σημεῖα. 
᾿Επεὶ οὖν φύσει τοιοῦτον ὃ χαχοῖ τὰς ψυχάς, εὐθὺς f$ 
ἔχφυσις αὐτῶν ἀσθενὴς xal βραχεῖα, xal ἐν τῇ ἀρχῇ 
ἐνέλιπεν ἡ φύσις" ᾧ τὰρ μηδὲ χρήσασθαι, τοῦτο ἢ οὐ 
«5 προστίθησιν, ἢ οὐχ ὅμοιον ὃ xol τοῖς χρησομένοις 
οἷον χέρας xal ὀδόντας xai ταῖς θηλείαις. 


ρἔγ΄. Διὰ τί ὅλως σημαντιχόν ; Ἢ χοινότερον τοῦτο 
πλειόνων ; καὶ γὰρ ἐπὶ κυνῶν xal δῶν xai λεόντων καὶ 
ARISTOTELES, iV. ; 


ADECUADO 8—8080— CREDERE (————— | c————— 


821 


stipatur ab ardore, et ut sibi opem ferant? Itaque pili etiam 
magis eriguntur ; sin vero minus, conciderunt, quia ener- 
vali sunt. 


157. Cur oves quidem macilentiores tenuiores habent 
pilos, sues vero macilentiores crassiores? An quia apud has 
quidem, utpote natura crassas , ubi pingues factee sunt , 
implentur meatus per quos prodeunt setze, ila ut minus 
subire valeant; oves vero, quia plus alimenti habent , ubi 
pingues sunt quam ubi macilentze , plures habent pilos ac 
crassiores ; ubi vero macilente, tenuem ab exiguo alimen- 
to? pilus enim redundantia est. 


158. Quamobrem sues et canes , ubi verberantur, magis 
vociferantur quam boves? Ulrum quia hsc animalia alio 
quoque modo dolore adflicta eadem maxime faciunt? An 
quia reliquis calidiorem habent animum? id quod proba. 
tur aprorum ira et canum latratu. 


159. Cur difficulter mingunt equi ? Quoniam quacum- 
que sicca excrementa facile ejiciunt, humida difficulter , 
ut oves et sues ; equi vero ad hiec nequaquam pertinent ; 
quicumque autem humida facile, sicca moleste; at canis 
ambo difficulter. : 


160. Quamobrem in equorum gregibus equarum jubam 
detondent ut ineantur? Ut submissa sustineant asinorum 
initum : comantes enim nolunt sustinere ; tunc vero, ut- 
pote similes , non dedignantur. 


161. Cur equi, quando effugiunt quidem , non agitant 
caudam ; quando vero exercitantur, multum? An quia 
caude agitatio vel propter corporis laborem , vel propter 
animi ignaviam fit : quapropter et qui remisse se habent, 
aut qui molli sunt animo , inviti eas movent : vl enim ad 
equitationem ducuntur ; generosi vero non, sed immotas 
ac porrectas habent; inter effugiendum vero omnes, ut- 
pote sponte et animo remota petentes , neque subdubitan- 
tes, ita ut merito immota sil cauda ac porrecta? 


162. Cur qui longam ac debilem habznt caudam, nisi 
naturaliter hirsuta sit, plerumque ignavo sunt animo? 
An quia significandi vim habet cauda, ubi hoc vel illo no- 
mine designatur, verbi gratia porrecta, repanda, agitata , 
consistens? alia enim fortitudinis, alia ignavise sunt signa. 
Ubi igitur gignere debet tale quid quod animum ignavum 
reddit, statim apud eos debile ac breve est quod prominet, 
atque in exordio defecit natura : quo enim non uti debent, 
id aut non tribuit, aut nop simile ei quod usuris , e. g. 
cornu et dentes eliam femipis. 


163. Cur omnino significandi vim habet? An hoc com- 


munius pluribus? etenim apud canes et sues et leones, alque 
24 


ὅλως τῶν μαχίμων xal θυμωδῶν, xal τῶν ἀρρένων 
μᾶλλον ἢ θηλειῶν" τὰ μὲν γὰρ ὀρθὴν ἔχει, τὰ δ᾽ ἀπε- 
στραμμένην, ὥσπερ οἱ ὕες ol ἄρρενες ' 6 δὲ λέων xol 
τύπτει ἑαυτόν. Αἴτιον δὲ πάντων ὅτι συνέχειά τις 

ὅ ἀπὸ τῶν χυρίων τόπων τοῦ ζῆν ἐν οἷς ὁ θυμός, εἰς ταύ- 
τὴν συνάπτει. Συντεινομένων μὲν οὖν xal θερμαινο - 
μένων ἐχείνων διιχνεῖται πρὸς τὸ ἔσχατον, δι᾽ ὃ xai 
ἀποσημαίνει τὴν διάθεσιν " θαρρούντων μὲν γὰρ ὀρθή, 
τῶν δ᾽ ἀπεστραμμένων ἣ φοβουμένων ὑπειλημμένη 

I0 xai ὥσπερ dua τῷ θυμῷ πέττουσα ", Τὸ δ᾽ ὅλον χαὶ 
πρὸς εὐτονίαν xat πρὸς ὕδριν xal φωνὴ ἔχει τινὰ δύνα- 
μιν καὶ τόνον διὰ τὴν αὐτὴν αἰτίαν. 


ρἔγ΄ “. Διὰ τί ἢ ἵππος ὀλιγοχρόνιος οὖσα τοῦ ἀν- | 


θρώπου πλείω χρόνον φέρει ἐν γαστρί; Συμβαίνει τοῦτο 


15 οὖν διὰ μίαν αἰτίαν " fj γὰρ ἵππος πολὺ λείπεται τῶν | 


μαχροδίων ζῴων ὅτι ἀτονώτερον᾽ μονότοχον ydp. 


gy “΄. Διὰ τί τῶν μὲν ἵππων οἱ ἄρρενες χρεμε- 


τίζουσι τῶν θηλέων, τῶν δὲ προδάτων xal αἰγῶν 
τὰ θήλεα μᾶλλον βληχᾶται᾽ αὕτη δ᾽ ἐν ἑκάστῳ φωνή 

20 ἐστιν; Ἦ ὅτι τῶν φωνῶν αἱ μέν εἶσι θυμικαί, αἱ δ᾽ 
ἄθυμοι ; Τὰς μὲν οὖν θυμικὰς οἱ ἄρρενες μᾶλλον 
ἀφιᾶσιν" ἀνδρειότεραι γάρ᾽ τὰς δ᾽ ἀθυμοτέρας τὰ θή- 
λεα, οἷον χκοχχύζουσι μὲν οἱ ἀλεχτρυόνες, χράζουσι δ᾽ 
al ἀλεκτορίδες. 'O μὲν οὖν χρεμετισμός ἐστι φωνὴ 

5 θυμοῦ, ἥ δὲ βλήχησις ἀσθενείας, ὥστ᾽ εὐλόγως τὴν 
μὲν οἱ ἄρρενες τῶν ἵππων ἀφιᾶσι, τὴν δὲ τὰ θήλεα τῶν 
προδάτων χαὶ τῶν αἰγῶν. 


ρξδ΄. Διὰ τί τῶν ἵππων, ἐάν τις μίαν, 3 δύο, ἢ 

τρεῖς σπάσῃ τρίχας, πονοῦσιν; Ἢ διότι ἐχείνοις μὲν τιλ- 

90 μὸς γίνεται (κατὰ μίαν γὰρ ἑλχομένης,, ἢ δύο, τὸ δέρμα 

οὐχ ἀχολουθοῦν τῇ ἀντισπάσει τὴν ἀλγηδόνα ποιεῖ)" 

ὅταν δ᾽ ἀθρόας ἑλχύση τις, οὐ γίνεται ὁ σπασμός; τὸ 
γὰρ δέρμα συναχολουθεῖ, 


οξε΄. Διὰ τί αἵ ἵπποι, ὅταν σχύζωσιν., ἐχτοπίζουσαι 

35 οὐ θέουσι πρὸς τὴν ἕω ἢ τὴν ἑσπέραν, ἀλλὰ πρὸς ἄρχτον 
ἢ μεσημθρίαν ; Ἦ ὅτι λέγονται ἐν τῇ τοιαύτῃ διαθέσει 
ἐξανεμοῦσθαι; θέουσι γὰρ πρὸς ἄνεμον" τούτου γὰρ αἵ- 
τιον ὅτι θερμότης ἐστὶ τὸ πάθος, xal δέονται χαταψύ- 
ξεως, ὥστ᾽ εὐλόγως πρὸς ἄρχτον τρέχουσι χαὶ πρὸς 

40 μεσημόρίαν " μάλιστα γὰρ xal πλειστάχις οἱ ἐντεῦθεν 
πνέουσιν ἄνεμοι" νότος γὰρ χαὶ βορρᾶς ἀεὶ χατέχουσι 


πνεῖν, ol δ᾽ ἄλλοι ὀλιγάκις. 
ρξς΄. Διὰ τί αἱ ἵπποι ἐὰν ὀχευθεῖσαι βρεχθῶσιν, 


ἀνοχεύονται ; Ἦ ὅτι συμδαίνει ψύχεσθαι ὑπ᾽ αὐτοῦ καὶ 

«5 ἡσθῆναι τὰ σώματα; Φρίττοντος οὖν τοῦ σώματος, 
κωλύει τοῦ συλλαμθάνεσθαι τὸ σπέρμα, καὶ καταψυ- 
όμενον ὥσπερ ἀποθνήσχει, φθειρομένης αὐτοῦ τῆς 
δυνάμεως" διὰ τοῦτο πάλιν δεῖται ὀχείας. 


Q5. Διὰ τί τοῖς μὲν ἵπποις xod τοῖς ὄνοις ἐκ τῶν | 


164. Quamobrem equi, si quis unum alterumve aut ter- 


IIPOBAHMATQON ANEKAOTOQON * B, e&"-ett. 


in universum apud pugnaces et animosoe, ita se habet , id- 
que spud mares magis quam apud feminas : alia enim 
porrectam habent , alii aversam , ut sues mares; leo vero 
se ipse verberat. Omnium autem causa est quod conti- 
nuitas quiedam inde a partibus qui vitee cardinem conti- 
nent et in quibus residet animus, ad eam pertendit. Hx» 
igitur ubi tenduntur εἰ calefiunt, ad extremam partem 
pervenit : quapropter et adfectum repraesentat : apud con- 
fidentes enim porrecta, apud fastidientes vero aut metuen- 
tes submissa est et quasi una cum animo decidens. In uni- 
versum autem ef ad firmitatem et ad contumeliam vox 
quoque quamdam potentiam habet ac vigorem propter 
eamdem causam. 


163. *. Quamobrem equa, etiamsi brevis sit vite, 
diutius quam lomo ventrem fert? Hoc igitur evenit pro- 
ter unam causam : equa enim longe inferior est animalibus 


' vivacibus eo quod debilior : unicum namque fretum parit. 


163 **, Cur equi quidem mares magis hinniunt quam 
femine, oves vero et femine caprae magis balant; baec 
aulem in ulroque genere vox est? An quia alie quidem 
voces animos:e sunt, alie vero ignavie? Animosas igitur 
mares potius emittunt : viriliores enim sunt; ignaviores 
vero femine : sic galli quidem cantant, gallinz vero glociunt. 
Hinnitus itaque animi vox est, balatus vero debilitatis, 
ita ut merito illum quidem equi mares emitlant, banc 
vero oves femins el caprae. 


tium pilum evulserit, laborant ? An quia illis quidem vel- 
licatio adcidit : per singulos enim, vel binos si vellantur, 
culis retractioni non obediens dolorem adfert; ubi vero 
confertlos aliquis vulserit, non fit vellicatio? cutis enim 
simul insequitur. 


165. Quamobrem equa, quando subantes evagantur, 
non currunt ad orientem, vel obcidentem , sed ad septem- 
triones , vel meridiem? An quia per hunc adfectum even- 
tari dicuntur? currunt enim ad ventum : nam hujus rei 
causa est quod adfectus calor est refrigerationeque indi- 
gent, ita ut merito ad septemiriones currant et meridiem 
maxime enim et sepissime flant venti inde venientes , 
quippe quum auster et aquilo semper flando dominantur, 
reliqui vero raro. 


166. Quamobrem equs, si post coitum rigantur, ini- 
tum repetunt? An quia evenit ut inde refrigerentur et 
delectlentur corpora? Inhorrescente igitur corpore, im- 
pedit quominus semen concipiatur, et refrigeratum quas: 
moritur, pereunte ejus facultate : propterea iterum opus 
est initu. 


167. Cur apud equos quidem et asinos e cicalricibus 


PROBLEMATUM INEDITORUM * SECT. II, 168-173. 


οὐλῶν φύονται τρίχες, τοῖς δ᾽ ἀνθρώποις οὔ; Ἦ ὅτι 5$ 
οὐλὴ κωλύει διὰ τὴν πύχνωσιν; Ἢ διὰ τὸ φθίνειν τὴν 
τροφήν ; Τοῖς μὲν οὖν ἀνθρώποις παντελῶς χωλύει διὰ 
τὴν ἀσθένειαν τῆς τριχός, τοῖς δ᾽ ἵπποις οὐ χεχώλυχε 

ὅ μέν, ἔφθειρε δέ, δι᾽ ὃ xal λευκαὶ φύονται τούτοις" οὐχ 
ἐξήει δὲ διὰ τὸ πλῆθος, ᾿Επισχέψασθαι εἰ xoi τοῖς 
βουσίν. 


ρξη΄. Διὰ τί παραπλησίων ὄντων τῶν ἵππων χαὶ 

τῶν ὄϑων χατὰ τὸν χρόνον τῆς χυήσεως ( ἄμφω γὰρ 

10 ἐνιαυτὸν φέρει χαὶ μονότοχά ἐστιν), τὸν μὲν ἵππον 

ἀφιᾶσιν ἐπὶ τὴν ὀχείαν ἰσημερίας, τοὺς δ᾽ ὄνους πρὸ 

τροπῆς θερινῆς ; Ἦ διότι οἱ μὲν ἵπποι θερμοὶ τὴν φύσιν, 

οἱ δ᾽ ὄνοι δύσριγοι xal qug po ; Σημεῖον δὲ τούτου" οὐ 

γὰρ γίνονται ἐν τῇ Σχυθίᾳ ὄνοι. ᾿Ενιαυσιαίας οὖν τῆς 

15 χυήσεως οὔσης, ἀνάγχη γεννᾷν εἰς τὴν αὐτὴν ὥραν. 

Τοῖς μὲν οὖν ἵπποις τὸ ἔαρ σύμμετρον" οὔτε γὰρ σφό- 

δρα ψυχρὰ, ἀλεεινὴ δέ, ὥστε διὰ ψῦχος μηδὲν πάσχει. 

Σχοποῦσι δὲ τὴν τῆς ὀχείας ὥραν τίς ἐπιτηδεία πρὸς 
τὴν τροφὴν τῶν τέχνων, πάντες. 


ξθ΄, Διὰ τί τῶν μὲν ἵππων οἱ ὀρθὰ τὰ σχέλη xoi 
μιχρὸν ἔχοντες ἐπισχύνιον, ἢ μέγα λίαν, χωλοὶ γίνονται 
ταχέως, οἱ δὲ μέσον ἀσφαλέστατοι; Ἦ ὅτι μιχρὸν μὲν 
ὃν οὐ παρέχει ἔνδοσιν, ἀλλ᾽ οἷον πληγὴ γίνεται" ὅταν 
δὲ σύμμετρον, ἐνδίδωσι, καὶ γίνεται βάσις, οὐ πληγή᾽ 
25 ἐὰν δ’ αὖ μεῖζον τοῦ χαιροῦ, χαταρρήγνυται πλέονος 
τοῦ βάρους ἐμπίπτοντος διὰ τὴν ἔνδοσιν; διὸ xal al χε- 
λῶναι ἀνόμοιαι" τῶν μὲν μιχρὸν ἐχόντων παρεμπί- 
πλανται τὰ σχέλη καὶ ἀνοιδεῖ" τῶν δὲ μέγα χαταρρή- 
qvutat xal ἀφελχοῦται 6 τόπος οὗτος, 


20 


30 po. Διὰ τί ὃ ἵππος͵ ἐὰν ἐμέση, ἀποθνήσχει ; Πότερον 

ὅτι παρὰ φύσιν ; Ἢ οὐ τοῦτο αἴτιον, ἀλλὰ σημεῖον ἑτέρου 

μείζονος ; ὅτι γὰρ ἐπιθανάτως ἔχει, ἐὰν ἐμέση,, οὐχ 

ὅτι ἐὰν ἐμῇ, ἀποθνήσχει, ^H ὅμοιον ὅσοι ἐν τοῖς εἰ- 

λεοῖς ἀνεμοῦσι χόπρον ; xal γὰρ οἱ ἵπποι ἐν τοῖς αὐτοῖς 

as πάθεσιν. Τοῖς μὲν οὖν τὸ dx τῆς χάτω χοιλίας σπάσαι 
παρὰ φύσιν, δι’ ὃ xal ὡμοίωνται τοῖς πάθεσι τοῖς ὅλως 
μὴ ἀνεμεῖσθαι ". 


ροα΄, Διὰ τί, ὑπὸ διαρροίας ἐὰν ἁλῶσιν, ὡς ἐπὶ τὸ 

πολὺ ἀποθνήσχουσιν ; Ἦ ὅτι μανή, xal οὐ πυχνὴ fj σάρξ; 

εὖ Σημεῖον δὲ xal τὸ εὐίδρωτα εἶναι, καὶ ὅλως τὸ εὐχί- 

νητον. Πλείων οὖν ἢ σύντηξις ὁρμῆς γενομένης παρὰ 
τοῖς ποσίν. 


po6'. Διὰ τί οἵ πρεσδῦται ἵπποι τὸ χάτω χεῖλος προ- 
τείνουσιν ; Ἢ ὅτι γηρασκόντων ἀνίεται fj φύσις, τὸ δὲ 
45 χάτω χεῖλος μεῖζον xai σαρχωδέστερον xal ἧττον πρὸς 


τῷ ὀστῷ; 


ν poy'. Διὰ τί οἱ ἵπποι θᾶττον οὐροῦσιν ἐν τοῖς μαλα- 
χοῖς χωρίοις ἢ ἐν τοῖς στερεοῖς; Πότερον ὅτι ῥαίνονται 
ἧττον, φεύγει δὲ τοῦτο σφόδρα ; Σημεῖον δὲ τὸ διάγειν 


D €—— pono  —— ——  —— bM EE - r————————' — n— Á— 


323 


erumpunt pili, apud homines vero non? An quia impedit 
cicatrix propter densitatem? An quoniam alimentum de- 
pravat? Apud homines igilur omnino impedit propter pili 
debilitatem; apud equos vero non impedit quidem , sed 
depravat : quapropter et albi apud eos erumpunt pili; 
non exiverant autem propter repletionem. |. Inquirendum 
est , an etiam apud boves. 


168. Quare, quum apud equas et asinas idem sit tem. 
pus uterum ferendi ( ambce enim annum ferunt et unicam 
prolem pariunt ), equum quidem ad coitum admittuut circa 
&quinoctium, asinos vero ante solstitium? An quia equi 
quidem natura calidi sunt, asini vero alsiosi et frigidi ? 
Hojus rei argumentum, quod in Scythia non gignuntur 
asini. Quum igitur graviditatis tempus annuum sit , neces- 
sario versus eamdem tempestatem pariunt. Equis itaque 
ver commodum est : neque enim valde frigida , sed tepida 
est hzc tempestas , ita ut nullo modo a frigore leedantur. 
Considerant autem omnes, quinam admissura tempestas 
ad prolem alendam sit idonea. 


169. Quamobrem equi qui recta quidem crura et parvum 
habent supercilium, aut valde magnum, cito claudi reddun- 
tur, qui vero medium, tutissimi? An quia supercilium par- 
vum quidem cedere non valet, sed tamquam vulnus fit ; ubi 
vero modicum est, cedit , ac fulcimentum fit, non vulnus; 
quodsi rursus magnitudo modum excedit, perrumpitur 
majori pondere incidente, quia cedit? propterea et testudi- 
nes dissimiles sunt : quae enim parvam habent, earum 
crura replentur et turgescunt; qua vero magnam, apud 
eas perrumpitur et ulceratur locus ille. 


170. Quamobrem equus, ubi vomuerit, moritur? 
Utrum quia prater naturam est? An non causa id est, 
sed signum alius rei majoris? fit' enim quod in periculo 
vitse versatur uhi vomuerit, non quod moritur, ubi vomit. 
An simile quid adcidit iis ac ileo adfectis qui stercus vomunt? 
nam equi iisdem adfectibus vexantur. Hisce igitur przeter 
naturam est , si ex inferiori ventre adtrahant : quare et si. 
milibus adfectibus obnoxii sunt ac qui omnino non vomunt. 


171. Cur ventris profluvio capti moriuntur plerumque? 
An quia rara, non densa est caro? Argumento est quod 
et facile sudat, atque in universum facile movetur. A 
pedibus igitur impetu facto major est colliquatio. 


172. Cur equi vetuli labium inferius protendunt? An 
quia senescentibus remittilur natura, labium autem inferius 
majus et carnosius est et minus ossi adheret. 


173. Quamobrem equi cilius mingunt ín solo molli 
quam in solido? Utrum quia minus adsperguntur; lioc 


autem valde evitat? Argumento est quod longe diducit 
21. 


324 


ἐπὶ πολὺ τὰ ax£)v , xai ὅταν ὑποστρωννύηται μέλλων 
χαθεύδειν, ἀεὶ οὐρεῖ; οὐ γὰρ γίνεται ῥάνισις. Ἢ γί- 
γεται μὲν xal τοῦτο᾽ οὐ μὴν ἀλλ᾽. ἔοιχε μᾶλλον ἡ 
ἄνεσις τοῦ σώματος αἰτία εἶναι ; συντεταμένον γὰρ οὐ 
6 προΐεται τὸ σῶμα, καθάπερ αὐδὲ πονοῦντι, ἀλλ᾽ ὥσπερ 
xal δυσουριᾷ - ἐνθένδ᾽ ἀνίησιν ἐν τῷ μαλαχῷ τὸ δὲ 
στερεὸν ἀντίτυπον ὃν συντονίαν γεννᾷ, ἥ τε διαγωγὴ 
τῶν σχελῶν καὶ ἧ πρόσνευσις τῆς ὀσφύος εἰς τὴν πρό- 
sctv* ἅπαντά τε γὰρ σχεδὸν τοῦτο ποιεῖ, πλὴν ὅσα 
t0 ῥαδίως οὐρεῖ" τὰ δὲ δύσουρα μᾶλλον εἰκότως τῶν ἄλλων. 


ροδ΄, Διὰ τί οἱ ἵπποι καὶ οἱ ὀρεῖς, καὶ ὅλως τὰ λο- 
φοῦρα, ἥχιστα δύνανται πεινᾶν. διὸ xai ὅταν χατα- 
χλεισθῶσι, τὰς θύρας xai τὰς φλιάς, xai ὅλως πᾶν ξύ- 
λον κατεσθίουσιν. "Qt ἔχουσι θηρίδια ἐν τῇ ἄνω χοιλία 
16 πολλὰ παρόμοια ταῖς πρασοχουρίσιν. Ταῦτ᾽ οὖν ἐξα- 
ναλίσχει τε τὴν τροφήν, xai ὅταν μηκέτι ἔχη, τῇ χι- 
νήσει xai τῇ ξύσει τοῦ ἐντέρου πόνον παρέχει. [1α- 
ραπλήσιον δὲ τοῦ συμόαΐνοντος τοῖς ἕλμινθας ἔχουσι 
πλατείας. 


pos. Διὰ τί αἵ ἵπποι ῥᾷον φέρουσιν ἐν τῇ χυήσει 
ἡμίονον, χαίτοι ἰσχυρότερον ἡμίονος; Ἦ ἴσως ἀληθὲς 
δι᾿ αὐτὸ τοῦτο, χαθάπερ καὶ al γυναῖκες τὰ ἄρρενα 
τῶν θηλειῶν ; ἰσχυρότερα γὰρ ὄντα μᾶλλον ἐξαναλίσχει 
τὰ περιττώματα, τὸ δὲ βαρύνεσθαι χαὶ πονεῖν ἀπὸ 
45 τηύτων. 


ρος΄. Διὰ τί οὖν ῥᾷον ἀπαλλάττουσαι οὐ δύνανται 
συνεχῶς φέρειν ἡμίονον ; διὸ χαὶ διαλείπουσιν, ὥσπερ 
vtov λιπόντες. Ἢ ὅτι γηράσχει xol χαταροαχοῦται τὰ 
σώματα θᾶττον ἰσχυροτέρων ὄντων τοῦτο δὲ εὖλα- 
80 θοῦνται ; Καὶ ἅμα τὸ μὴ δύνασθαι συνεχῶς τὸ ἰσχυρό- 
τερον, ὥσπερ γὴν xapmóv εὔλογον, ἀλλ᾽ ὅταν τέχῃ, 
χουφότερον ἀπαλλάττει. Τὸ δὲ καὶ χυΐσχεσθαι ῥᾶον 
ἡμίονον, ὥσπερ ᾿λχίμαχος ἔφη τοὺς Κελτοὺς λέγειν, 
οὖχ ἀληθές". οὐ γὰρ προσδέχονται τοὺς ὄνους, ὅταν παρ- 
86 αχμάση πως, [μὴ] δυσχεραίνουσαι τὴν ὀσμὴν xal τὸ 
ἀσύνηθες" διὸ xal πολλαὶ δοχοῦσαι ἔχειν ἀναφαίνονται 
χεναί, 


ροζ΄, Διὰ τί δὲ ῥᾷστα καὶ τάχιστα ἐχτιτρώσχει ἣ 

ἵππος; Ἦ ὅτι σφοδρότατον καὶ συντονώτατον, ὥσθ᾽ ὅ τι 

40 ἂν πονῇ, πᾶν μετὰ βίας ; ex δὲ τῶν τοιούτων ἐχτιτρω- 
σμός. 


ροη΄. Διὰ τί χαὶ ἐνδίδωσι τάχιστα xal ἀναστρέφεται 

τὸ σῶμα ; ^H ὅτι μανὴ fj σάρξ ; ταχὺ δὲ xol συμπίπτει 

xal ὀγχοῦται, "Ηπερ τοῦτο αἴτιον, οἷον xal τὴν κύνα 

65 xal τὴν αἶγα, καὶ εἴ τι ἄλλο συγχινητὸν ἐπ᾽ ἄμφω; Ἢ 
εἰ μὴ ταῦτ᾽, ἐνδέδεται τοῖς ἑτέροις δι᾿ ἄλλας αἰτίας. 


ροθ΄, Διὰ τί ol μὲν ποιχίλοι ἵπποι ὡς ἐπίπαν ἀγέν- 
γεῖς, τῶν δὲ φαλιῶν ἔνιοι γενναῖοι, χαίτοι fj φαλιότης 


| 


DIPOBAHMATON ANEKAOTON * B, po2'-po0'. 


crura, et ubi substernitur dormiturus, semper mingit? 
non enim fit adspersio. Num Loc quidem etiam obtinet ; 
verumtamen corporis remissio potius causa esse videtur? 
intentum enim corpus non emittit, quemadmodum nec 
laboranti, sed etiam quasi urina difficultate laborat : binc 
remittit in solo molli; solidum vero quum renitatur, 
lensionem adfert , atque crurum diductio et lumborum 
incliuatio fit ad propellendum : nam omnia fere animalia 
lioc faciunt preter ea quie facile mingunt; at quze difü- 
culter, aud mirum si magis id faciant quam reliqua. 


174. Quamobrem equi ac muli, et inuniversum jumenta, 
minime famem ferre valent ? propterea et, quando inciasi 
sunt, portas et postes , atque in universum omne lignum, 
abrodunt. Quia animalcula in superiori ventre habent 
multa porricidis similia. Hac itaque alimentum consu- 
munt, et ubi amplius non habent, motu suo et radende 
iptestino dolorem inferunt. Simile autem est el quod ad- 
cidit latos lumbricos babentibus. 


175. Cur equae uterum gerentes facilius ferunt mulum, 
etiamsi robustior sit mulus? Num forsitan ob id ipsum 
verum est, quemadmoduni et mulieres mares facikus (crunt 
quam feminas ? quum enim robustiores sint , magis consu- 
munt redundantias , gravedo autem et labor ab his prove- 
niunt. 


176. Quamobrem itaque, quum facilius inde se expe- 
diunt, non adsidue ferre valent mulum? propterea et in- 
termittunt , tamquam novali relicta. An quia citius sene- 
scunt etcorrugantur eorum corpora, quia robustiores sunt ; 
hoc autem metuunt? Praeterea rationi congruum est, eas 
non adsidue ferre posse animal robustius , quemadmodum 
nec terra fructus , sed post partum facilius inde se expe- 
diunt. Eas autem et facilius concipere mulum , ut secun- 
dum Alcimachum Cellarum fert opinio, non verum est : non 
enim admittunt asinos ae(ale aliquatenus inclinata , [non] 
tegre ferentes odorem et insolentiam : propterea et mulla 
quae gravida esse videbantur, reperiuntur vacuas. 


177. Quamobrem vero facillime abortum patitur equa? 
An quia vehementissimum ac intensissimum est animal, ita 
ut quodcumque laboraverit, id vi peragitur? ex bujus- 
modi enim causis fit abortus. 


178. Quamobrem citissime et cedit, et ad pristinum sta- 
tum redit corpus? An quia rara est caro? cito enim et con- 
cidit et turgescit. An lioc causa est, sicut οἱ cani atque 
capra evenire verisimile est, ac si quid aliud animal facile 
in utramque partem permovetur ? Aut si hzec causa non sunt, 
reliquis animalibus colligata est caro propter alias causas. 


179. Cur equi varii quidem plerumque ignobiles sunt , 
glauci vero nonnulli generosi , etiamsi color glaucus varius 


ποιχιλότης; Ἦ ὅτι ἐπ᾽ ἔλαττον ἡ ἐξαλλαγή; ἐν μιχρῷ | sit? An quia minor est mutatio? exiguo enim discrimine 


PROBLEMATUM INEDITORUM * SECT. Il, 180-184. 325 


γὰρ τὸ φαλιόν, ὥσθ᾽ f ποιχιλία διὰ τὸ ἀνώμαλον 
ἀγεννεῖς ποιεῖ" τὸ μιχρὸν vkpoUx ἐνισχῦον ἧττον ἐξίστη- 
σιν. 


ρπ΄. Διὰ τί οἱ πῶλοι χαταχλίνονται μᾶλλον ἢ οἱ 

δ πρεσθύτεροι ἵπποι, καὶ ἀνίστανται xol καταχλίνονται 

/ ^ / e » - 4 

οἵ νέοι τῶν πρεσδυτέρων ; Τοῦτο δ᾽ ὅτι τοῖς μὲν πολὺ 

τὸ βάρος, τοῖς δ᾽ ὀλίγον" τὰ μὲν γὰρ χῶλα οὐχ ἐπαυ- 

, * 3 t€ ; 3 

ξάνεται τοῖς ἵπποις, τὸ δὲ σῶμα ἐπαυξάνεται. Εὐφο.- 

ρώτερον οὖν τὸ σῶμα τοῖς νέοις. 


10. ρπα΄. Διὰ τί τὸ τῶν ἵππων περίττωμα, ὅταν γύ- 
μνάζωνται, δυσωδέστερον ; Πότερον ὅτι δυσέχχριτον γί- 
νεται ὑπὸ τῶν γυμνασίων, ὥσπερ ἐν ἄλλῳ τόπῳ, οὕτως 
εἷς τὴν χοιλίαν ; φαῦλοι [γὰρ] χυμοὶ, ὥσπερ τοῖς χαθαι- 
ρομένοις κάτω ὑπὸ φαρμάχου, ot ποιοῦσι τὴν δυσωδίαν. 

I5 Ἦ ὅτι πλείον προσφέρονται τότε xal ἧττον πέττουσι, 
τὰ δ᾽ ἄπεπτα δυσωδέστατα xal σήπεται θᾶττον ; 


ρπθ΄. Διὰ τί ἵππος xat ὄνος οὐρεῖ μετὰ τὴν ὀχείαν ; 
Ἦ διὰ τὸν πόνον; πονούντων γὰρ συρρεῖ εἰς τὴν χύστιν, 
πονεῖ δ᾽ ὄνος μὲν καὶ ἵππος διὰ τὸ μέγεθος * βοῦς δὲ διὰ 

20 τὴν συντονίαν * τὸ γὰρ σύντονον ποιεῖ πόνον. 


ρπγ΄. Διὰ τί ὄνος μὲν καὶ ἵππος ἐξουρεῖ τὸ σπέρμα, 
βοῦς δ᾽ οὐχ ἐξουρεῖ; Ἢ ὅτι τοῖς μὲν πόρρω ἐξαχοντίζε-- 
ται διὰ τὴν συντονίαν " τοῖς δ᾽ ἐγγύς; ἄμα γὰρ ποιεῖται 
xal ἐξάγει. 


96 ρπγ'". Διὰ τί τοῖς μὲν ἵπποις xal τοῖς ὄνοις ἐχ τῶν 
οὐλῶν φύονται τρίχες, τοῖς δ᾽ ἀνθριόποις οὔ; ^H ὅτι τοῖς 
μὲν ἄλλοις ζῴοις ἐστὶ τὸ δέρμα μέρος τῆς σαρκός, ἀν- 
θρώπων δὲ καθάπερ πάγος σαρχός; δοχεῖ γὰρ αὐτῆς τὸ 
ἐξεπιπολῆς χαταψυχόμενον στερεώτερον γίνεσθαι, xa- 

80 θάπερ τῶν ἑφθῶν ἀλεύρων αἵ γραῖαι χαλούμεναι. 
Ἐπεὶ οὖν κἀχεῖναί εἶσιν ἄλευρον ἑφθόν, xal τὸ τοῦ 
ἀνθρώπου καλούμενον δέρμα σάρξ ἐστιν. 'Γραυματι- 
σθέντος δὲ καὶ τριθέντος ἀνθρώπου συμβαίνει τὴν σάρκα 
φθείρεσθαι καὶ πυχνοῦσθαι διηλλοιωμένης δὲ τῆς ἐπι- 

35 πολῆς σαρχός, οὐ τὴν αὐτὴν ἐπίφυσιν λαμθάνει τὰ 
τραύματα͵ ἥνπερ xal ex γενετῆς" ἀλλοιωθείσης δ᾽ αὐτῆς 
μὴ γίνεσθαι ἔτι ἐξ αὐτῆς οὐδὲν ἄτοπον, καθάπερ xal ix 
τῶν ἀλωπεχιῶν χαλουμένων" xat γὰρ τῆς ἐπιπολῆς 
σαρχὸς φθοραὶ xal ἀλλοιώσεις εἰσίν, Τῶν δ᾽ ὑποζυ-- 

40 γίων τριδέντων xal ὑγιαζομένων πάλιν ἀναπληροῦται 
τὰ νενοσηχότα μέρη τοῦ σώματος τῶν αὐτῶν μέν, ἀσθε- 
νεστέρων δὲ ἢ ἐξ ἀρχῆς. Ἔπειδὴ δ΄ ἐστὶ xai τὸ δέρ- 
μὰ μέρος αὐτῶν, γίνοιτο ἂν χαὶ φῦον τρίχας" λευχαὶ 
δὲ φύονται διὰ τὸ τὸ δέρμα ἀσθενέστερον γεγονέναι τοῦ 

45 ἐξ ἀρχῆς καὶ τὴν λευκὴν ἀσθενεστάτην εἶναι τρίχα. 


ρπδ΄, Διὰ τί [εἰ] ἐπὶ τὰ τῶν ἵππων ἕλχη κριθὰς χατα- 
καύσαντες χαὶ λεπτύναντες ἐπιπάττουσιν, οὐ λευχαὶ ἀνα- 
φύονται οὐλαί, ἀλλ᾽ ὁμοιόταται ταῖς πρότερον, ἄν τε 
μέλας ὧν τύχη, ἄν τε ξανθός, ἢ ὁποιοσυῦν ἢ; Ὅτι 


β 


constat color glaucus : proinde propter insqualitatem 
ignobiles reddit color varius : parvum enim discrimen, 
utpole invalidum, minus degenerat. 


180. Cur pulli frequentius decumbunt quam equi se» 
niores, junioresque sepius surgunt ac decumbunt quanr 
seniores? Hoc autem fit, quia his quidem multum est pon- 
dus, illis vero exiguum : artus enim non crescunt apud 
equos , sed corpus augetur. Facilius igitur corpus trans- 
ferunt juniores. 


181. Cur equorum excrementum, ubi exercitantur, 
gravius olet? Utrum quia ejus emissionem difficilem red- 
dunt exercitia, quemadmodum alio loco, sic et in ventrem? 
pravi [enim] sunt humores qui fcetori ansam dant, sicut iis 
qui medicamento deorsum purgantur. An quía plura 
adsumunt tunc atque minus concoquunt; cruda autem 
pessime olent el citius putrescunt? 


182. Cur equus et asinus mingunt post coitum? Ap pro- 
pter laborem? laborantibus enim humores ad vesicam 
confluunt, laborantque asinus quidem et equus propter 


magnitudinem , bos vero propter contentionem : nam con« 
tentio laborem gignit. 


183. Cur asinus quidem et equus semen emingit , bos 
vero non emingit? An quia hi quidem semen procul eja- 
culantur propter contentionem ; illi vero cominus? sí« 
mulac enim facit , ejicit. 


183*. Cur apud equos quidem et asinos e cicatricibus 
erumpunt pili, apud homines vero non? An quia apud 
reliqua quidem animalia cutis pars carnis est , hominum 
vero quasi concrementum carnis? videlur enim ejus su- 
perficies refrigerata solidari, quemadmodum coctze farinze 
quas Greci vocant vetulas. Quum igitur illae quoque fa- 
rina cocta sint , pars item hominis quz cutis vocatur, 
caro est. Vulnerato vero ac adtrito homine, evenit ut caro 
ejus depravetur et densetur; immutata vero superficiei 
carne, non eamdem pelliculam sumunt vulnera ac inde ex 
ortu : ea enim transformata, haudquaquam mirum est non 
amplius ex ea gigni , quemadinodum nec ex adfectibus alo- 
peciis dictis : nam hi quoque carnis qua in superficie est, 
depravationes et transformationes sunt. Jumenta vero 
adtrita ubi sanantur, rursus implentur partes corporis mor- 
hide iisdem quidem , sed imbecillioribus quam primitus, 
Quum vero cutis quoque pars eorum sit, nascetur et pilos 
producens ; albi vero gignuntur, quia cutis imbecillior est 
quam primitiva el pilus albus imbecillimus. 


184. Quamobrem, ubi equorum ulcera hordeo combusto 
et comminuto adspergunt, non albie renascuntur cicatrices, 
sed simillimze iis quse antea aderant, sive niger fuerit , sive 
flavus, sive qualiscumque tandem? Quia alba renascitur 


— 22 Lx -—m— — am 


826 


λευχὴ διαφθειρομένης τῆς τροφῆς xal τῆς ἀρχῆς, ὅθεν 
ἡ ἔχφυσις, αὕτη δὲ γθείρεται διυγραινομένη καὶ λεπτύ.- 
νουσα τὸ δέρμα, τὸ δὲ τῆς κριθῆς χατάχαυμα ξηρὸν ὃν 
ἐξαίρει xat ἀναλαμθάνει ταύτην, ὅθεν ἐξομοιοῖ τὸ δέρ-- 

5 μα τῷ ἄλλῳ,, συνεξομοιωθέντος δὲ xal ἣ ἔχφυσις 
δμοία; καὶ γὰρ τοῦ δέρματος ἣ ἔχφυσις. 


ρπε΄. Διὰ τί οἱ ἵπποι χατὰ τὴν ἕδραν ἐν τοῖς ποτα- 

μοῖς ἀποπνίγονται; Ἦ ὅτι τὸ ἔντερον [εὐρὺ] ἔχουσι τὸ 

ἀπὸ τοῦ ἀρχοῦ ; Δηλοῖ δ᾽ ὅτι ἀδαρῶς ἀφοδεύουσιν. Πολὺ 

10 οὖν τὰ κατὰ τὴν ἔδραν διαδίδωσιν εἷς τὴν χοιλίαν, ἧς 
ἐπαιρουένης θλιθομένη fj ἀρτηρία ἀποπνίγει. 


ρπς΄. Διὰ τί τὰς ἵππους χαὶ τὰς ὄνους, ὅταν ὀχευ-- 
θῶσι, διώχουσιν; Ἦ ὅτι οὐροῦσιν εὐθύς ; Zupbalvti 
οὖν ἐξουρεῖν τὴν γονήν. 


TMHMA T. 


ι5 α΄, [Διὰ τί ἐάν] τις χαρύῳ ἐγγράψας γράμματα 
φυτεύσῃ, τὸ ἐξ αὐτοῦ φυὲν δένδρον ταὐτὰ ἔχοντα γράμ.- 
ματα οἴσει τὰ χάρυα; Ὅτι καὶ ἐξ ἀνθρώπου οὐλὴν 


ἔχοντος γέγονεν ἔγγονος ἐν τῷ αὐτῷ τόπῳ ἔχων οὐλήν. 


β΄. Διὰ τί ἐπὶ τῶν μνημάτων μάλιστα τὰς χαρύας 

30 φυτεύουσιν; Ἦ ὅτι τὸν χαρπὸν φέρουσι προσεοιχότα 

τοῖς σοροῖς; Ἦ ὅτι δάχρυον μάλιστα ἀφίησι τῶν δέν- 
ὅρων ὃ τοῖς τελευτῶσι ἀποδιδόαμεν γέρας ; 


y. Διὰ τί τὰ ἀμύγδαλα μόνα τῶν χαρπῶν xal 

σχληρὰ xal μαλακὰ καὶ γλυκέα καὶ πιχρά; Ἢ ὅτι μά- 

85 λιστα ἥμερά ἐστι τῶν χαρπῶν, μὴ τυχόντα δ᾽ ἐπιμε- 
λείας εἰς τὸ πιχρὸν μεταθάλλει; 


9. Διὰ τί. ἢ τῆς δὸς κόπρος ἐξ ὀξείας γλυκερὰν τὴν 
boav ποιεῖ, Ἢ ὅτι θερμοτάτη ἐστίν. Δῆλον δ᾽ ὅτι εὖ 
ἐξίκμασται. ἤχει οὖν ἐν αὑτῷ ὡς ἡ χονία πῦρ᾽ τοῖς 

80 δ᾽ ἄλλοις φυτοῖς ἀσύμμετρος διὰ τὸ χαυστικὴν εἶναι, 


ε΄. Διὰ τί εἴ τις ἐξέλοι τοῦ χλήματος τὴν ἐντεριώνην, 

γίνονται οὗ βότρυες γίγαρτα μὴ ἔχοντες; Ἦ ὅτι ὥσπερ 

ἢ ἰλύς ἐστιν ἐν τῷ οἴνῳ, ἀπὸ τῶν γιγάρτων γίνεται, 

οὕτω χαὶ ἐν τῇ ῥαγὶ αὐτῇ τὸ μετὰ τῆς τροφῆς τῆς 

3b ὑγρᾶς συνεισιὸν γεῶδες εἰς μέσον ὑφίσταται ; μεῖζον δ᾽ 
οἱ πυρῆνες πάντων τῶν ἀγρίων εἰσίν. 


ς΄. Διὰ τί τὸ πήγανον βασχανίας φασὶ φάρμαχον &- 

yat; *H βασκαίνεσθαι δοχοῦσι πνευμάτων ὁρμώντων ol 

λάδρως καὶ πολλὰ ἐσθίοντες; "à πήγανον οὖν προεδε- 

40 σθὲν θερμαντιχὸν ὃν φύσει ἠραίωσε τὸ δεχόμενον τὰ 

σιτία ἀγγεῖον" διὸ ἐξίεσθαι τὸ ἐγχαταλαμδανόμενον 
πνεῦμα συμθαίνει. 


LL ———————— pe —————— Ὁ ΠΣ [nnn ummmU hs o mmc 


TIPOBAHMATQON ANEKAOTON * B, pxe'-T, ς΄. 


depravato alimento et principio unde fit eruptio, hioc autem 
depravatur, ubi bumectatur et culem adtenuat ; hordeum 
vero combustum, utpote siccum, sublevat et restaurat il- 
lud , unde cutem similem reddit relique cuti; hac autem 
simili facta, quod erumpit etíam simile est? nam e cute 
quoque fit eruptio. “ 


185. Cur equi per sedem in fluviis subfocantur? An quia 
[latum] habent intestinum a podice adscendens? Argumento 
est quod sine molestia alvum exonerant. Multum igitur 
sedes transmittit ad ventrem, quo turgescente arteria 
compressa subfocat. 


186. Quamobrem equas etf asinas poet coitum perse- 
quuntur? An quia statim mingunt ? Evenit igitur ut semen 
emingant. 


SECTIO III. 


1. [Cur si] quis nucem severit cui literz inscriptee sunt, 
arbor qui ex ea progignitur, fructus feret easdem literas 
exhibentes? Quia et ex homine cicatricem labente nasci- 
tur proles eodem loco cicatricem exhibens. 


2. Cur in sepulcris inprimis juglandes serunt? An quía 
fructum ferunt loculis similem? An quia inter omnes arbo- 
res maxime lacrymas fundit, quas mortuis donum obferi- 
mus? 


3. Cur sola inter fructus amygdala modo dura , modo 
mollla , modo dulcia, modo amara sunt? An quia omnium 
fructuum maxime mansueti sunt, curaque destituta in 
amarorem abeunt ? 


4. Cur stercus suillum malum punicum quod acidum 
erat, dulce reddit? An quia calidissimum est? Argumento 
est quod bene exsuctum est. [n sese itaque continet eque 
ac calx , ignem; ceteris vero plantis incommoda est, quia 
urere valet. 


5. Quamobrem, si quis e sarmento eximat medullam , 
nascuntur uvi&& vinaceis carentes ? An quia sicut id quod 
in vino sedimentum est, e vinaceis provenit, sic et in ipso 
acino pars terrena qux» una cum alimento humido intrat, 
in medium subsidit? major enim pars omnium fructuum 
sylvestrium sunt nuclei. 


6. Cur rutam fascinationis medicamentom esse dicunt ? 
An fascinari videntur, flatibus irruentibus, qui adfatim et 
muita comedunt? Ruta igitur antea adsumta, quippe 
quum suapte matura calefacere valet, rarefacit vas quod 
cibos recipit : hinc evenit ut spiritus intus conclusus emit- 
tatur. 


PROBLEMATUM INEDITORUM * SECT. III, 7-15. 821 


ζ΄, Διὰ τί οἱ ἄναλοι ἄρτοι πλείονα σταθμὸν ἕλχουσι 
τῶν ἡλισμένων,, καίτοι οἱ ἅλες βαρύτεροι ὕδατος ; “Ὅτι 
ξηραίνουσιν ol. ἅλες. 


η΄. Διὰ τί οἱ ψυχροὶ ἄρτοι ἐὰν βρεχθέντες ἅψωνται 

5 ἀλλήλων, οὐ συνέρχονται, ol δὲ θερμοί; Ἦ ὅτι οἱ ψυ- 

χροὶ μετὰ τῆς ἀτμίδος ἀφῆκαν τὸ ἐν αὐτοῖς γλίσχρον 

δγρόν᾽ οὗ ἐξελθόντος οὐ χολλῶνται " οἱ δὲ θερμοὶ ἔχουσι 
γλισχρότητα; ͵ 


θ΄, Διὰ τί οἱ ἡμιπλήρεις πίθοι ὀξίζουσιν; Ἢ διότι τὸ 
10 ὅξος ὥσπερ τις πέψις οἴνου ἐστὶ, σήπεται δ᾽ ὑπὸ τοῦ 
ἔξω ἀέρος ; 


ι΄. Διὰ τί 5 οἶνος χείρων γίνεται μεταντλούμενος ἐν 
τοῖς νοτίοις ἢ ἐν τοῖς βορείοις; Ὅτι ἐν ταῖς ἁλέαις μᾶλ- 
λον....... ἄνται xat χωρίζεται τῆς τρυγὸς xal ἀσθενέστε- 


I5. ρος γίνεται, ἣ δ᾽ ἄντλησις χωρίζει τὴν τρύγα ; 


ια΄. Διὰ τί δήποτε ὅταν δ οἶνος εἰς ἀσχὸν ἀντληθῇ, 
ἐξ ἀνάγχης (7) μὲν τὸν dvor ἔσω δέχονται, xol ἔτι xe- 
νὸν περίεστιν ; "ἤγουν ἀφαίρεσις γίνεται τοῦ οἴνου, 1) 
συστολή. Συνηθέστερον τοῦτό πως συμόαίνει. Οὔ- 
30 τως Ἀριστοτέλης. 


ι6΄. Διὰ τί ὃ γλυχὺς οἶνος οὗ ίνεται ἀνθοσμίας, ὁ ο΄ 
αὐστηρός ; Ὅτι ἀποχρινομένου τοῦ γεώδους ἣ ὀσμὴ γί- 
νεται, γλυχὺς δὲ γίνεται τοὐναντίον. Διὰ τί ἀποχρι- 
νομένου τοῦ ὑδατώδους ; 


26 ιγ΄. Πότερον 6 οἶνος, ἣ τὸ ὕδωρ ἀπεπτότερον ; πὴ μὲν 
γὰρ δόξει τοῦτο, εἰ δὲ ἐχεῖνο᾽ xal γὰρ ἔξω τὰ ἐμ δαλλό- 
μενα εἰς αὐτὸ διαχεῖται ἑψόμενα καὶ σήπεται ἐώμενα-" 
ὃ δ᾽ οἶνος στύφει xal ταριχεύει, καὶ ὅλως τὸ μὲν λε- 
πτὸν ὥστε διαδῦνον διαχεῖν, ὃ δ᾽ οἶνος παχύτερος, 

30 ὥστε μὴ ὁμοίως εἰσδύνεσθαι εἰς τοὺς πόρους, τὴν δὲ 
πέψιν εἶναι διάχυσιν καὶ σῆψιν. ἘἹ δ᾽ ὁ οἶνος θερμός, 
τὰ δὲ θερμὰ πεπτικά, ἔχει δ᾽ ἀπορίαν, el θερμός, πῶς 
οὐχὶ μαραίνει, ἣ μαραίνεται, ὥσπερ πῦρ ἐπὶ πυρί. 
Τὸ μὲν οὖν λεπτὸν εἶναι τὸ ὕδωρ ἀληθές, ἀλλὰ φύσει 

35 ψυχρὸν im. Τὸ μὲν ὕδωρ ἄπεπτον εἰσέρχεται xoi 
πολλῆς ἐργασίας δεόμενον, 6 δ᾽ οἶνος πεττόμενος ὑπὸ 
τοῦ ἡλίου, Συμθάλλεται δὲ τὸ ὕδωρ εἰς τὴν πέψιν, οὐ 
τῷ εὔπεπτον εἶναι, ἀλλὰ τῷ ἄτροφον διὸ καὶ πλεῖον 
ἐσθίουσιν οἱ ὑδροπόται, ὡς ἀφηρημένου τινὸς ἀπὸ τῆς 

40 τροφῆς. 


ιδ΄. Διὰ τί δ οἶνος θερμὸς ὧν παύει μᾶλλον τὴν δί- 
ψαν ἣ τὸ ὕδωρ ψυχρὸν ὄν; Ἦ διότι διὰ τὴν θερμότητα 


xa ὑγρότητα αἱ ἐχθερμανθεῖσαι δίψαν ποιοῦσιν ; 


ιε΄. Διὰ τί 6 οἶνος ὃ παριστάμενος xa) 6 ἐξιστάμενος 

, ποιεῖ ἄνθος; Ἦ τὸ μὲν πάθος τὸ αὐτό, ἐφ’ οἷς δὲ γίνε- 
ται, ἐναντίως ἔχουσιν ; “Ομονύμως δὲ λέγεται σαπρός, 
xai ὅταν 6 χαρπὸς E τετελεσμένος" οὐ γὰρ τὸ αὐτό ἐστι 


| 


7. Cur panes non saliti majus pondus pendent quam 
salit, etiamsi 58] gravior sit aqua ἢ Quia desiccat sal. 


8. Quamobrem panes frigidi, si humeetati se invicem 
tangant, non conglutinantur, conglutinantur vero calidi? 
An quia frigidi una cum vapore emiserunt humorem quem 
continebant, viscidum : quo exeunte non conglutinantur; 
calidi vero continent gluten aliquod? 


9. Cur dolia semiplena acescunt? An quia acetum 


quasi concoctio quaedam vini est , putrefit autem ab aere 
externo ? 


(0. Quare vinum fit deterius si transfunditur tempestate 
ausirina quam si aquilonari? Quia per :stum magis..... 
et a faece separatur et debilior fit, transfusio autem sepa- 
rat facem ὃ 


11. Cur tandem, ubi vinum in utrem transfusum est, vi 
vinum intus recipiunt, et tamen vacuum superest? Aut 


ablatio fit vini, aut contractio. Hoc vulgo aliquo modo po- 
tius obtinet. Sic Aristoteles. 


12. Quare vinum dulce non fit anthosmias , sed auste- 
rum? Quia odor gignitur separata parte terrena, dulce 
vero contrario modo fit. At cur separata parte aquosa? 


13. Utrum vinum, an aqua difficilius concoquitur? ali- 
quatenus enim lioc videbitur verum esse, aliquatenus vero 
illud : nam quz forinsecus in eam injiciuntur, coquendo 
disjiciuntur atque putrescunt in ea manentia; vinum vero 
adstringit et condit, atque in universum, hac quidem te- 
nuis est , ita ut subiens disjiciat, vinum vero crassius , ita 
ut non deque subeat meatus, coctionem autem diffusionem 
ac putrefactionem esse probabile est. Quodsi autem vi- 
num calidum est calidaque concoquere valent, difticulta- 
tem famen conlinet, quomodo vinum, si calidum est, 
non tabefacit, aut tabescit, ut ignis igni additus. Aquam 
itaque tenuem esse verum est, sed prscterea natura frigi- 
dum 681. Aqua quidem cruda et multa elaboratione in- 
digens intrat; vinum vero sole coctum.  Confert autem 
aqua ad concoclionem, non quia concoctu facilis esL , sed 
quia alere nequit : propterea et plus comedunt aqui pota- 
tores, perinde ac si aliquid ἃ cibo sublatum esset. 


14. Cur vinum, calidum quum sit, melius sedat sitim 
quam aqua, qua frigida est? An quia propter caliditatem 
el humiditatem calefactae sitim faciunt ὃ 


15. Quare vinum (um promptum, tum vappidum florem 
adsumit? An adfectus quidem idem est, sed causz qui- 
bus debetur contrario modo sese habent? Communi au. 
tem nomine fructus legitur putris, etiam ubi perfectus 
est : neque enim idem est, ubi de vine fit sermo : nam 


x Am dp m 


825 


xat ἐπὶ τοῦ οἴνου" τὸ μὲν γὰρ διεφθαρωένον ἄνθος ἐστὶ, 
τὸ δὲ πεπεμμένον. 


tQ. Διὰ τί εἰς φυλαχὴν συμφέρει τοῖς οἴνοις ἐν μὲν 
τῷ χειμῶνι ἀλεεινὸς τόπος, ἐν δὲ τῷ θέρει ψνγρός, Ἢ 
ὅτι at ὁπερθολαὶ ἐξιστῶσιν ; Τὸ λίαν οὖν ψυχρὸν τὴν 
ἐν οἴνῳ θερμότητα σόέννυσι, xal ἡλίου ἁλέα, ὥσπερ 
ἔνια σήπει, οὕτω xal τὸν οἶνον ᾿ ἔστι δ᾽ οἴνου σαπρότης 
f ὀξύτης. 


ιζ΄. Διὰ τί ὑπὸ τοῦ χαλκοῦ τὸ μὲν [ὕδωρ ] οὐχ ἰοῦ -- 
ται, ὃ δ᾽ οἶνος ἰοῦται; Πότερον τὸ μὲν ἄχυμόν ἐστι, τὸ 
δ᾽ ἔχει χυμόν; "H ὅτι τὸ μὲν ὕδωρ λεπτὸν xal χοῦφον, 
ὃ δ᾽ οἶνος παχὺς xoi βάρος ἔχει, ὥστε χαὶ ἀπατμίζειν 
τὸ ἰῶδες χωλύει διὰ τὸ πάχος ἀπὸ τοῦ χαλχοῦ xal τῷ 
βάρει τρῖψιν ποιεῖ, πάντα δὲ τὰ τρίδοντα ἰοῦται; " Exc 
Ψαθυρὸν τὸ ὕδωρ, καὶ οὐχ ὥσπερ τὸ ἔλαιον γλίσχρον, 
ὥστ᾽ οὐχ ὑπομένει" ὃ δ᾽ οἶνος καὶ τὸ ἔλαιον διὰ τὸ βά- 
ρὸς xal διὰ τὴν γλισχρότητα ἐπιμένοντα xal ποιεῖ xal 
πάσχει ἐπὶ τοῦ χαλχοῦ. 


10 


ιη΄. Διὰ τί τὸ ὄξος ἀσαπές; Ἦ ὅτι χωλύει διίστα- 


40 σθαι τοὺς χυυοὺς διεσθίον; 


ιθ΄, Διὰ τί τὸ ὄξος τὸν χαλκὸν xal τὸν σίδηρον loi 
μάλιστα; Ἦ ὅτι διαδοτιχὸν xal διαδῦνον δὲ ἀναζυμοῖ 
xai ἐξάγει τὸ γεῶδες: 


χ΄. Διὰ τί τὸ ὄξος τῷ μέλιτι, οἵ δ᾽ ἅλες τῷ ἐλαίῳ 
ἁρμόττουσιν ; Ἦ ὅτι τὸ μὲν ἔλαιον διὰ τὸ κοῦφον εἶναι 
ἐπιπολαστιχόν ἐστι χαὶ πλησμονὴν παρέχει, μετὰ δὲ 
τοῦ ἁλὸς χάτω φέρεται" τὸ δὲ μέλι χοῦφον μὲν οὐχ 
ἔστιν, ἀλλὰ βαρύσταθμον, ἅμα δὲ τρόφιμον χαὶ ἄση- 
πτον, τὸ δ᾽ ὄξος ἄτροφον χαὶ διαλυτιχὸν πάντων, ὥστε 
x«i τοῦ μέλιτος ἀφαιρεῖται τὴν ὑπεροχήν , εἰ λυπηρόν 
ἐστιν; 


χα΄. Διὰ τί δ᾽ λευχὸς οἶνος οὗ Ὑίνεται ὄξος; Ὅτι 
ἀσθενέστερος, xai τῶν μὲν ἄλλων ὑγρῶν f; ὕλη καὶ f, 
ὑπόστασις xal 4, ἰλὺς [τοῦ] χάτω ὑφίσταται, τοῦ δὲ 
μέλιτος ἄνω; Ἦ ὅτι τὰ μὲν ἄλλα χουφότερα τῆς γῆς 
ἐστι, τὸ δὲ μέλι πάντων βαρύτατον καὶ ὑγρότατον τῶν 
ὑγρῶν, καὶ τὸ βέλτιον βαρύτερον τοῦ χείρονος ; ἀνάγχη, 
δὲ τοῦ μέλιτος χάτω φερομένου ἄνω τὴν ἀχλὺν εἶναι 
διὰ τὸ χουφότερον εἶναι. 


κθ΄, Διὰ τί ὃ μὲν οἶνος παλαιούμενος γίνεται ἡδίων, 
τὸ δὲ μέλι o0; Ἦ ὅτι ξηρὸν τῇ φύσει ἐστίν (σημεῖον 
δέ, ὅτι ἑψόμενον παχύτερον γίνεται)" ὁ δ᾽ οἶνος ὑγρόν; 
τὸ δὲ μέλι ὑγρὸν o0 γίνεται παλαιούμενον, ἀλλὰ ξηρόν, 
ὥστ᾽ ἄχυμον. 


40 


ς 


χγ΄. Διὰ τί τὸ ἔλαιον αὐτὸ μὲν μόνον ἥχιστα ἐχχάε- 
ται, μιχθὲν δ᾽ ἄλλοις μάλιστα ; Διὰ θερμότητα συνεχ- 
χάει τὸ ὑγρὸν μετὰ τῆς ἀπὸ πυρὸς θερμότητος. αὐτὸ 


45 


| 


ΠΡΟΒΛΗΜΆΤΩΝ ANERAOTON * T, ις΄-χγ΄. 


aller quidem flos a corruptione pendel, aller vero a co- 
ctione. 


16. Quamobrem lyyeme quidem ad conservandum vinum 
conferl locus tepidus, sestate vero frigidus? An quia 
extrema vappam faciunt? Vehemens ítaque frigus vini 
caliditatem exstinguit, atque solis eestus, sicuti nonnulla 
alia, sic et. vinum putrefacit, vini autem putredo sapor 
acidus est. 


17. Quamobrem aqua quidem ab ere zeruginem non con- 
trahit, vinum vero contrahit? Utrum quia aqua quidem 
eapore caret, vinum vero. sapidum est ? An quia aqua quidem 
tenuis levisque est, vinum vero crassum pondusque ha- 
bet , ita ut eliam crassitudine sua impediat quominus zeris 
pars szeruginosa evaporetur pondereque fricationem adfert, 
omnia autem quae fricant, e&ruginem contrahunt? Prz- 
terea aqua fragilis est, nec ut oleum, viscida, ita ut non 
insideat; vinum vero el oleum propter pondus et condi- 
tionem glutinosam insidentia et agunt in tes, et adficiuntur 
ab eo. 


18. Quamobrem acetum putredinis expers est ? An quia 
corrodendo impedit quominus succi disjiciantur ? 


19. Quamobrem acetum inprimis es et ferrum zrugine 
inficit? An quia penetrare valens et subiens fermentat et 
educit partem terrenam ? 


20. Cur acetum quidem melli , sal vero oleo congruit ? 
Àn quia oleum quidem propter levitatem superiora petit 
ac repletionem adfert, cum sale vero deorsum fertur; mel 
contra leve quidem non est, sed ponderosum , simulque 
etiam nutrire valet ac putredini resistit; acetum vero nu- 
trire nequit, sed omnia dissolvit, ita ut melli quoque de- 
mat efficaciam immodicam, ubi molestum est ? 


21. Quamobrem album vinum non fil acetum ? Quia 
debilius, atque reliquorum quidem bumorum materies 
sedimentumque ac cenum deorsum subsidit, mellis vero 
suraum? An quia reliqui quidem terra leviores eunt, mel 
vero omnium humorum gravissimus et humidissimus est, 
atque melius deteriori gravius? necessario enim mellis, 
quippe quod deorsum fertur, nebula superne est , quia le- 
vior est. 


22. Cur vinum quidem velerascens suavius fil , mel vero 
pon? An quia natura siccum est (argumento autem est 
quod coctione crassescit), vinum vero humidum est? 
mel enim humidum non fit veterascens, eed siccum , ac 
proinde insipidum. 


23. Cur oleum ipsum quidem solum minime comburi- 
tur, aliis vero admixtum maxime? Propter calorem una 
comburit humorem cum calore ab igne provenienti, ipsum 


PROBLEMATUM INEDITORUM * SECT. III, 24-33. 329 


δ᾽ ἀχολουθεῖ xai διὰ γλισχρότητα (τά ἢ) ἐξατωίζοντα, 
οἷον ἐν ῥεύματι. 


χδ', Διὰ τί τὸ ἔλαιον τῶν ἐναντίων ἐστίν; ἧττον 
γὰρ ῥιγῶσιν οἱ ἀλειφόμενοι, xal ἧττον χαίονται ὑπὸ 
5 τοῦ ἡλίου. Ἢ τὸ μὲν διὰ τὸ φύσει θερμὸν εἶναι, τὸ δὲ 
διὰ τὸ θερμὸν ἅπαν τοῦ ψυχροῦ μᾶλλον αἰσθητιχώτερον 


εἶναι; 


x&'. Διὰ τί τινα τῶν ὑγρῶν ξηραίνεται βραδύτερον ; 
Ἢ ὅτι τὸ ξηραίνεσθαί ἐστι τὸ ψύχεσθαι, ψύχεται δὲ 
10 θᾶττον τὰ ψυχρότερα; τὸ δ᾽ ἔλαιον θερμότατον. 


xe. Διὰ τί τὸ ἔλαιον τοῖς μὲν ἔξω συμφέρει τοῦ 
σώματος, τοῖς δ᾽ εἴσω 00; Ἦ ὅτι μαλάσσει; διὸ τὴν 
χηρωτὴν ἔνιοί φασιν ἄριστον εἶναι τοῖς ἰατροῖς εὑρημά- 
των. Τοῖς δ᾽ εἴσω οὐ συμφέρει ὅτι ἄπεπτον. 


15 χζ΄, Διὰ τί τὰ ἐλαιωθέντα βιδλία εὐχναγνωστότερα 
μᾶλλον ὄπισθεν 3) ἔμπροσθεν ; Ἦ ὅτι διὰ τὸ ἀραιόπορα 
γίνεσθαι, ὥστε διέρχεσθαι τὴν ὄψιν ῥδον ; 


χη΄. Διὰ τί τὸ ἔλαιον ἐπιχεόμενον σχῆμα στρογγύ- 

λον ἄνωθεν ἔχει πλέον τῶν ἄλλων ὑγρῶν χεομένων; 

30 Ἢ ὅτι μόνον ἐλαφρότερον ὕδατος" στρογγύλον δέ, ὅτι 

πάντῃ, ἐπιχεόμενον ὅμοιον ; Συνωθεῖ οὐν πάντῃ ὁμοίως 

ὡς ἀδιάσπαστον᾽ τὸ δὲ πάντῃ ὅμοιον cy7jua στρογ- 
Υύλον. 


x0. Διὰ τί τὸ ἔλαιον τῇ θαλάσσῃ ἐπιχεόμενον γαλη,- 
25 νιᾶ; Ἦ ὅτι λεῖόν ἐστιν; Ἀπολισθαίνει τοίνυν τὸ πνεῦμα, 
χαὶ φρίχην οὐ ποιεῖ, 


λ΄. Διὰ τί ἐν τῷ γάλαχτι οὗ φαίνονται αἱ ὄψεις; "Oct 
οὖχ ὁμαλόν ἐστιν’ ἀφρῶδες γάρ ἐστι, καὶ μιχραί εἶσι 
πομφόλυγες. 


80 λα’, Διὰ τί γάλα γλυχύτερον τῶν μελάνων mpoba- 
των; Πότερον ὅτι γλυχύτερον, διότι τὸ αἶμα τῶν λευ- 
χῶν προθάτων θερμότερον ὃν ἀναλίσχεται τὸ γλυχύ:; 
Ἢ ὅτι παχύτερόν ἐστι (τό) τῶν μελάνων; Καὶ ἐπὶ 
τῶν γυναικῶν παχύτερόν ἐστι (107) τῶν μελαινῶν, ὅτι 

35 χαὶ τὸ αἶμα. Λέγομεν οὖν ὅτι τὰ μὲν λευχὰ πέττει διὰ 
θερμότητα τὴν τροφήν, τὰ δὲ περιττωματικά, οἷον τὰ 


μέλανα, οὔ ψυχρότερα γάρ. 
λδ΄. Διὰ τί τὰ ἐρίφεια τῶν ἀρνείων βελτίω, καὶ τὰ 


αἴγεια τῶν προδάτων; Ἢ ὅτι τῶν μὲν προδάτων τὸ 
40 γάλα παχὺ καὶ λιπαρόν, τὸ δ᾽ αἴγειον τοὐναντίον; 


λγ΄. Διὰ τί ὕστερα τὰ δυσπεπτότερα προσφέρεται, 

- χὰ δ᾽ εὐπεπτότερα πρῶτον, οἷον χρέα ἰχθύων, καίτοι 

ἔδει ἀποδιδόναι πλείονα χρόνον τοῖς δυσπέπτοις ; Ἦ ὅτι 

τὸ προπεπευμένον [δεῖ] ὑπάγεσθαι, ἵνα μὴ ἐμποδίζῃ 
45 ἄλληλα; 


| 


————HÁÓ—Aá—  ——  —  ——— 0 ——M 


vero insequitur, quia glutini simile est, ea quae evaporan- 
tur , quasi in fluvio. 


24. Cur oleum contrarios effectus secum fert? minus 
enim rigent qui eo unguntur, minusque sole uruntur. An 
alterum quidem quia natura calidum est, alterum vero 
quia omne calidum frigidum impensius sentire valet ? 


25. Cur nonnulli humores tardius siccantur? An quia 
siccatio refrigeratio est, refrigerantur autem citius frigi- 
diora? oleum enim calidissimum est. 


26. Cur oleum externis quidem corporis partibus con- 
gruit , internis vero non? An quia emollit? Propterea non- 
nulli ceratum praestantissimum medicorum inventum esse 
dicunt. Interhis vero non convenit , quia difficulter con- 
coquitur. 


27. Quamobrem libri oleo uncti a posteriori parte faci- 
lius leguntur quam a priori? An quia meatus rariores 
fiunt , ita ut visus facilius permeet ἢ 


28. Cur oleum effusum magis quam alii humores effusi 
superne figuram habet rotundam? An quia solum aqua 
levius; rotundum autem est, quia, dum effunditur, 
undique sibi simile est? Compellit igitur undique squa- 


liter, utpote indivulsum ; figura autem undique sibi simi- 
lis rotunda est. 


29. Cur oleum mari iufusum tranquillum est? An quia 
leve est? Delabitur itaque ventus, nec horrorem facit. 


30. Cur in lacte non adparent facies? Quia lave non est : 
spumosum enim est parveeque sunt bullae. 


31. Cur lac ovium nigrarum dulcius? Utrum quia dul- 
cius , quoniam albarum ovium sanguis, quippe calidior, 
dulcedinem consumit? An quia crassius est nigrarum lac? 
Apud mulieres quoque nigrarum lac crassius esl, quoniam 
el sanguis. Dicimus igitur animalia alba propter calidi- 
tatem facilius cibum concoquere , redundantiis vero plena, 
ut nigra, non : frigidiora enim sunt. 


39. Quamobrem carnes hodinz agninis meliores sunt, 


et caprina ovillis? An quia ovium quidem lac crassum et: 


pingue est, caprinum vero conira ? 


33. Cur ultima adsumimus concoctu difficiliora, faciliora 
vero primum, v. g. piscium carnes, etiamsi oporteret 
plus temporis tribuere concoctu difficilibus ? An quia quod 
primum concoctum est, subduci debel , ne sibi invicem 
impedimento sint ? 


"nsbad d E — ——!—— — À—— M 


$30 


λδ΄, Διὰ τί αἱ γαστέρες χνισωθεῖσαι ἥδισταί εἶσι vOv 


αἰγῶν, xat Ὅμηρος (O9. σ, 44): 
γαστέρες αἴδ᾽ αἰγῶν χέατ᾽ ἐν πυρί; 


Ἦ ὅτι χνισωδέστατόν ἐστι τὸ αἴγειον στέαρ; λιπαρώ- 
« τάτον γάρ ἐστιν’ διὸ xal ol ἰατροὶ πρὸς τὰ μαλάγματα 

αὐτῷ χρῶνται μάλιστα" χνισῶδες δ᾽ ὃν χαὶ λιπαρὸν 

ἄρτυμα γίνεται τῆς χοιλίας " τὰ δ᾽ ἠρτυμένα ἡδίω, 


λε΄. Διὰ τί τὸ ἔλαιον οὐ πήγνυται, ἀλλὰ συνίσταται, 

τὸ δὲ στέαρ πήγνυται 5 Ὅτι λιπαρώτερόν ἐστι τὸ ἔλαιον 

I0 τοῦ στέατος. Ἥχιστα οὖν πήγνυται τὸ δ᾽ ὕειον στέαρ 

ὑδαρέστερον᾽" ἔχει γὰρ χυμοὺς ἐν αὑτῷ περιττωματι- 
χούς" οἵ δὲ τοιοῦτοι εἰχότως [οὐ] πήγνυνται. 


Ac'. Διὰ τί τοῦ σαπέρδου φαύλου μὲν ὄντος ἢ χε-- 
φαλὴ σπουδαία ἐστὶ, σπουδαίου δ᾽ ὄντος μοχθηρά; Οὖ- 
16 τὸς δ᾽, 6 ἰχθύς ἐστιν ὁ λεγόμενος χοραχῖνος. 


λζ΄. Διὰ τί τὰ ὑπηνέμια o οὐκ ἀποσήπεται, ἄψυχά 

γε ὄντα, ὥστε ἔδει, ὥσπερ χαὶ τὰ ἄλλα μέρη στερι- 
σχόμενα ψυχῆς σήπεται, σήπεσθαι καὶ αὐτά ; Ἢ ὅτι 
πηρώματά ἐστι, χαὶ οὐχ ὥσπερ νεκρός" σήπεται δ᾽ ἐν 
40 οἷς ἐχλείπει ψυχή, ἀλλ᾽ οὐκ ἐν οἷς μηδ᾽ ἐγεννήθη ὅλως ; 


Ax. Ἦ τῶν ᾧῶν τὸ ἕτερον ἄκρον σχληρότερον ; 

*H ὅτι μία ἀρχὴ ἐν παντί, ὥστε xal τοῦ ᾧοῦ ; Τὸ οὖν 

ὄστραχον φυλαχῇς χάριν, fj δὲ φυλαχὴ περὶ τὴν ἀρ-- 

χὴν ἀεὶ τέταχται, κατὰ τὸ ὀξὺ δὲ γίνεται τοῦ ᾧοῦ ὃ 

25 νεοσσός, ἐὰν μὴ παραπέσῃ ἐν τῇ γενέσει' ἅπαξ γὰρ 
ὦφθη. 


λθ΄, Διὰ τί τὰ Gà κατὰ μῆκος μὲν θλιθόμενα ταῖς 
χερσὶν οὐ χατάγννται, ἐγχλινόμενα δέ; Ὅτι χατὰ 
μῆκος μὲν θλιθόμενα πρὸς ὀρθὴν τῇ χειρὶ κείμενα συμ- 
80 δαίνει θλίδεσθαι, ἢ δ᾽ ὀρθὴ ἄχαμπτος διὰ τὸ ἴσον xal 
τὸ εὐθύ’ ἐὰν δ᾽ ἐγχλιθῇ, ἣ ἑτέρα ὀξυτέρα δὲ γίνεται 
γωνία, ὥστε ταύτη ἐνδίδωσιν. Ἢ ὅτι ὁμοίως πάντα 
ϑλίθεται τότε : πάντα γὰρ τὰ ἴσον ἀπέχοντα μόρια τοῦ 
ἀνωτάτω ὅμοια ἀλλήλοις " ἐὰν δ᾽ ἐγχλιθῇ,, οὐκέτι πρὸς 

45 τοῦτο τὸ σημεῖον ἅπαντα ἔχει ὁμοίως. 


μ΄. Διὰ τί, ἐάν τις σπόγγον ὑπερίσχη, τῶν ἑψημά- 
των, ἀφαιρεῖται τὸ ὄξος ; “Ὥσπερ σιχύα ἕλχει ὁ σπόγ- 
γος" ὃ γὰρ ἐν τρήμασιν ἀὴρ θερμαινόμενος ἀντὶ πυρὸς 
γίνεται. 


μα΄, Διὰ τί, τῶν ζῶν ῥηγνυμένων ἐν τῷ ὀπτᾶσθαι, 
τοῦ χελύφους πρότερον τὸ ὠχρὸν τοῦ λευκοῦ ἔξω; "H 
ὅτι τὸ μὲν λευχὸν οὐσίᾳ ῥεῖ μᾶλλον ἢ τὸ λευκόν 
(ὠγρόν ἢ), καίτοι γε μᾶλλον ἐντός ἐστι τὸ ὠχρὸν τοῦ 
AeuxoU; διὸ χαὶ ὃ νεοσσὸς ἐξ αὐτοῦ γίνεται, τὸ δ᾽ 
450 ὠχρὸν καθάπερτρύξ. Ὥσπερ οὖν ἐν τοῖς οἴνοις $ μὲν 
τρὺξ ἀπαθής ἐστιν, ὁ δ᾽ οἶνος μεταδάλλει ἑκάστοτε καὶ 
χρώματα xal ὀσμήν, οὕτω xal τοῦ ᾧοῦ τὸ λευχὸν με- 


40 


———— Ó—— M ——— 000 MP, 80 C ET OPER attt pee EA 0000000 Ὄ Ἢ ὉῸὃΘῸῦὃὅὃ5ΕΞξΞΨΒΨ ΠΚ“-««“τἰὐὐὐν"ἰο-ἰἶὐνσσπανῷ 


IIPOBAHMATON ANEKAOTON * T, λδ΄ -μα΄, 


34. Cur ventriculi caprarum sevo repleli suavissimi sunt, 
Homerusque cecinit : 


caprarum ventriculi in igne Jacent? 


An quía maxime nidorosum est sevum caprinum? pinguis- 
simum namque est : propterea et medici eo inprimis utun- 
tur ad malagmata : nidorosum enim quum sit et pingue, 
condimentum fit ventriculi : condita autem suaviora sunt. 


35. Cur oleum non coagulatur, sed coil; sevum vero 
coagulatur? Quia pinguius est oleum sevo. Minime igitur 
coagulatur; pinguedo vero suilla magis aquosa est : continet 
enim intra se succos excrementi naturam referentes; hi 
autem si [non] cosgulentur, mirum non est. 


36. Cur saperdw quidem pravae caput praestans est, 
prastantis vero pravum? Iste autem piscis est quem vo- 
cant coracinum. 


37. Cur ova hypenemia non putrescunt, etiamsi inani- 
mata sint, ita ut ea quoque putrescere deberent sicut et 
reliquae partes, ubi anima privantur ? An quia mutilationes 
sunt, et non quasi cadavera; putrescunt autem partes 
quibus deficit anima, non quibus haudquaquam ingenita 
est? 


38. Cur alterum ovorum extremum durius est ? An quia 
omnis res, ac proinde etiam ovum, unicum habet priaci- 
plum? Testa igilur custodie causa exstat, custodia autem 
semper circum principium collocatur; atqui pullus in ovi 
parte acuta gignitur, nisi per generationem a loco suo 
aberraverit : semel enim observatum est. 


39. Cur non rumpuntur ova, ubi manibus secundum 
longitudinem premantur, rumpuntur vero, ubi declinantur? 
Quoniam ubi secundum longitudinem quidem premuntur, 
evenit ut rectum angulum cum manu faciant , dum premun- 
tur, linea autem ad perpendiculum directa flecti nequit 
propter eequalitatem et rectitudinem ; quodsi vero inclinata 
fuerit, alter apgulus fit acutior, ita ut liac parte cedat. An 
quia tunc omnia eequaliter premuntur? omnia enim qua 
&quo intervallo a parte suprema distant, inter se similia 
sunt; ubi vero inclinatum est, non amplius ad hoc pun- 
ctum eodem modo se liabent omnia. 


40. Cur, si quis spongiam super sorbitionibus teneat, 
eximitur acetum ex iis? Ut cucurbitula trahit spongia : aer 
euim qui foraminibus continetur, incalescens aeris vices 
habet. 


41. Cur, ova ubi assando rumpuntur, prius e testa exit 
vitellus quam albumen? An quia albumen substantia sua 
magis fluit quam vitellus , etiamsi vitellus magis intus po- 
situs sit quam albumen? propterea et pullus ex eo gignitur, 
albumen vero veluti faex est. Quemadmodum igitur in vino 
fex quidem non adficitur, vinum vero perpetuo mutat co- 
lorem et odorem, sic et ovi albumen mutationi magis ob- 


PROBLEMATUM INEDITORUM * SECT. IIT, 42-49. 331 


ταδλητιχώτερον τοῦ ὠχροῦ" διὸ xat τὸ πυρούμενον στε- 
ρεὸν γίνεται, χαὶ ἐπῳαζόμενον. ᾿Αλλὰ χαὶ ἐάν τις 
Qv τρυπῇ, [τὸ Qv] τὸ λευχὸν ἐκχεῖται , τὸ δὲ πυρρὸν 
4 e^ 
ὑπομένει διὰ τὸ τὸ μὲν λευχὸν ἔνυγρον σῶμα εἶναι, τὸ 
6 δὲ χαθάπερ ἐπιπεπασμένον ἔοιχεν. 


μ6΄. Διὰ τί τῶν ἀγγείων οἱ πυθμένες θερμαινομένου 

τοῦ ὕδατος, ἕως ἂν ἢ ψυχρὸν τὸ ὕδωρ, θερμότεροί εἰ- 

σιν ἐπὰν δὲ C£n , ψυχρότεροι γίνονται ; " H ὅτι ψυχροῦ 

μὲν ἔτι ὄντος τοῦ ὕδατος, ἐγχαταχλείεται τὸ θερμὸν 

10 xai ἀντιπεριίσταται εἴσω χωλυόμενον ἐξιέναι" ὅταν δὲ 

διαθερμανθῇ τὸ ἐνὸν ὕδωρ, οὐχέτι ἀποστέγοντος, ἀλλὰ 

διαπνέοντος χαὶ ἐλάττονος γενομένου τοῦ πυρός, ψυ- 

χρότερος γίνεται ὃ πυθμὴν ὁμοίως ὥσπερ καὶ τὰ βαλα- 
veia χειμῶνος θερμότερα ἢ τοῦ θέρους ; 


I5 μγ΄. Διὰ τί τὸ ἐφθὸν ὀπτᾶν οὐ νόμος, ὀπτὸν δὲ ἕψειν 
νόμος; Πότερον δὲ διὰ τὰ λεγόμενα ἐν τῇ τελετῇ, "H 
ὅτι ὕστερον ἔμαθον ἑφθὰ ἢ ὀπτά; τὸ γὰρ ἀρχαῖον 
ὥπτων πάντα. ᾿Επανιέναι γοῦν ἐγίνετο τὸ ἑφθὸν xal 
ὀπτᾶν διὸ ἀπεδοχίμασαν " τὸ δ᾽ ὀπτὸν ἐφέψειν οὐχ ἐχώ- 

40 λυσαν, ἯἮ ὅτι βελτίω ἑψηθέντα; ξηρότερα γὰρ τὰ 
ἐφθὰ τῶν ὀπτῶν᾽ ἐὰν δ᾽ ὀπτὰ ὄντα, xai ἔτι μᾶλλον. 


μδ΄. Διὰ τί οἱ Θρᾶκες σολοικίζουσιν ἀπογηράσχον - 

τες; Ἦ διὰ τὸ τὰ μὲν χατὰ φύσιν ἅπαντα ῥάδιον εἶναι 

ποιεῖν, τὰ δὲ παρὰ φύσιν χαλεπόν" x&v δυναμένῳ δή, εἴ 

26 τι μέλλει τις ποιῆσαι τῶν παρὰ φύσιν ; Ἡ μὲν οὖν οἰχεία 

διάλεκτος ὥσπερ φύσει αὐτοῖς γίνεται' ἢ δ᾽ ὑστέρα παρὰ 

φύσιν᾽ διὸ xal χαταφέρονται εἰς τὴν πρώτην διάλεχτον, 
γηράσχοντές τε xal οἰνούμενοι. 


«ε΄. Διὰ τί ἢ Ὑρχανία λίμνη πότιμος οὖσα πλύνει 
80 καὶ ῥύπτει τὰ ἱμάτια ; Πλύνει μὲν τῷ γλυκεῖ, ῥύπτει δὲ 
᾿ τῷ πιχρῷ᾽ ἅμα δ᾽ οὐχ ol... 


uS Διὰ τί τὰ τῶν ἀετῶν πτερὰ ἄλλοις ἐπιτιθέμενα φθορὰν 

ἐμποιεῖ; “Ὅτι σηπεδόνος τινὸς μετέχουσι φυσικῆς δυσωδέ- 

στατοὸν γὰρ πτηνῶν ἀπάντων ὁ ἀετός" ὅθεν οὐδὲ τῆς ἑαυτοῦ 
86 χθιζῆῇς θήρας τὰ λείψανα ἐπῆλθέ ποτε. 


μζ΄. Διὰ τί τὸ ἔλαιον τῇ θαλάσσῃ ἐπιρραινόμενον γαλήνην 
ποιεῖ ; Ὅτι γλίσχρον ὃν χαὶ ὑγρὸν διολισθαίνειν ποιεῖ τὰ χύ- 
ματα πρὸς ἑαντὰ xal ἐνδιδόναι τῆς οἰχείας ὁρμῆς καὶ φορᾶς. 


μη΄. Διὰ τί ὃ ἄνεμος ἐν ἀρχῇ ἀμνδρὸν πνεῖ, προκόπτων δὲ χαὶ 
40 ἐπ᾽ ἄλλην γῆν φερόμενος σφοδρότερος γίνεται ; Διὰ τὸ συγχα- 
ταμίγνυσθαι αὐτῷ ἄλλας ἀναθυμιάσεις ἐξ ὧν διέρχεται μερῶν. 


μθ΄. Πόθεν δῆλον ὅτι ὅσον παχύτατόν ἐστι τὸ ὕδωρ, τοσοῦ- 

τόν ἐστι χαι ἀλμυρώτατον ; Φασὶν ὡς fj ἐν Παλαιστίνῃ νεχρὰ 
θάλασσα παχυτάτη οὖσα, ἀλμνυρωτάτη πάντων ἐστὶν ὑδάτων. 
45 Καὶ πόθεν δῆλον ὅτι παχυτάτη ἐστίν; Εἰ γάρ τις ἄνθρωπον, 
ἣ ζῷον ἕτερον, καταδήσας ἐμδάλῃ εἰς τὸ τῆς vexpdc θαλάσσης 
ὕδωρ, ἀνωθεῖται ὑπὸ τοῦ ὕδατος, καὶ οὐ γίνεται ὑποδρύχιον 
διὰ τὸ εἶναι παχὺ πάνν καὶ βαστάζειν τὸ ἐμπεσόν. Καὶ 


χα ἢ [o Lo ——————M— ' 
Lo —————— ——— 


———————— H0 ————À 00 RP —— AMD 00000 D Ὸ 


noxium est quam vitellus * hinc et igni expositum, vel in- 
cubatum solidescit. Verum si quisovum perforat, albumen 
effunditur, vitellus vero remanet, quia albumen quidem 
liquidum est corpus, vitellus vero quasi inspersus esse vi- 
detur. 


42. Cur, ubi calefit aqua, vasorum fundi, donec frigida 
est aqua, calidiores sunt; fervente vero ea, frigidiores 
fiunt ? An quia, dum frigida adhuc est aqua , intus inclu- 
ditur et undique circumsistitur calor, exitusque ei denega- 
tur; ubi vero penitus incaluit aqua quse intus est, quum 
ignis non amplius cohibeatur, sed diíflet ac diminuatur, 
frigidior fit fundus, eodem modo quo et balnea hyeme cali- 
diora sunt quam aestate ἢ 


43. Cur cocta assare in more non est, assa vero coquere 
solent? Utrum ob ea qua& in mysteriis dicunt? An quia 
serius cognoverunt cocta quam assa ἢ antiquitus enim as- 
sabant omnia.  Reversio itaque fieret , si cocta postmodum 
assarent : propterea hoc rejecerunt: assa vero postea co- 
quere non vetuerunt. An quia meliora sunt cocta? sic- 
ciora enim sunt quam assa, idque etiam magis , ubi antea 
assata fuerint. . 


44. Quamobrem Thliraces soloecismos faciunt senescen- 
tes? An quia naturalia quidem omnia factu facilia sunt, 
qu& vero praeter naturam difficilia, vel ei qui facere potest, 
si quis aliquid preter naturam facturus eat? Propria igi- 
tur loquela quasi naturaliter iis fit; posterior vero preter 
naturam est: propterea deferuntur etiam ad priorem lo- 
quelam senescentes ac temulenti. 


49. Cur lacos Hyrcanius, etiamsi potui idoneus sit, 
lavat et detergit vestes? Lavat quidem dulcedine, detergit 
vero amaritudine ; simul vero non..... 


46. Cur aquilarum ale aliis impoeitze perniciem adferunt ? 
Quia putredinis cujusdam naturalis participes sunt : omnium 
enim avium pessime olet aquila : unde ne hesterne quidem 
venationis sug reliquias tangit umquam. 


47. Cur oleum mari irrigatum tranquillitatem facit? Quia, 
quum glutinosum et humidum sit, efficit ut fluctus in se ipsos 
dilabantur et remittant impetum suum ac motum. 


48. Cur ventus initio leviter flat, progrediens autem et ad 
aliam regionem delatus vehementior fit? Quia οἱ admiscentur 
alie exhalationes e locis qu: percurrit. 


49, Unde patet , aquam , quo crassior, eo et salsiorem esse ? 
Ferunt, mare Mortuum In Palzstina situm, quod crassissimum 
est, omnium aquarum salsissimam esse. Unde porro constat, 
hanc aquam crassissimam esse? Si quis enim hominem, vel ani. 
mal aliud, vinctum injiciat in maris Mortui aquam, sursuni 
pellitur ab aqua, neque subsidit, quia crassa est et rem illapsam 


2o ——. 2 ——— 


882 


πόθεν δῆλον ὅτι ἁλμυρώτατόν ἐστιν ; ᾿Ἐπειξὴ ῥνπτικόν ἐστι 

παντὸς ῥύπου σμήχει γὰρ τὸν ῥύπον, εἴπερ ἄλλο τι σμῆγμα, 

τὸ δὲ ῥύπτειν ἄχρας ἐστὶν ἁλμυρότητος ἰδοὺ yáp* ἄλες μὲν 

χαὶ αὐτοὶ ῥύπτουσι, νίτρον δὲ πλέον, ὥσπερ ἐπιτεταμένγην ἔγον 
δ τὴν ἁλμυρότητα ἥπερ οἱ ἅλες. 


ν΄. Διὰ τί οἱ νηστεύοντες διψῶσι μᾶλλον ἢ πεινῶσιν; Δι- 
ψῶμεν δὲ μᾶλλον, ὅταν νηστεύωμεν, ἢ πεινῶμεν, διότι τὸ ἐν 
ἡμῖν θερμὸν πρῶτον μὲν χαταδόσχεται τὸ ἐν τῷ σώματι 
ὑγρόν, ὅπερ ἀπὸ τῶν ὑπολειμμάτων τῆς ἐν τῷ σώματι τρο- 
10 gf; περισσεύει, εἶτα ἐπ᾿ αὐτὴν βαδίζει τὴν σύμφυτον λιδάδα 
τῆς σαρχὸς 7j ἐν ἡμῖν πύρωσις, τὸ νοτερὸν διώχουσα xai τὸ 
δίυγρον. Γενομένης οὖν ὥσπερ ἐν πολλῷ ξηρότητι, ποτοῦ 
δεῖσθαι μᾶλλον τὸ σῶμα πέφνχεν. Ἄχρις οὖν πινόντων ἀναρ- 
ρωσθὲν καὶ ἰσχύσαν τὸ θερμόν, ὥσπερ ἀμέλει βλέπομεν ἔξω, 
15 μήτε ἀέρα, μήτε ὕδωρ, μήτε γῆν ἐφιέμεθα τρέφεσθαι, μήτ᾽ 
ἀναλίσχοντα τὸ πλησιάζον, ἀλλὰ μόνον τὸ πῦρ. Διὰ ταῦτα 
xai οἱ γέροντες ῥᾷστα νηστείαν φέρουσιν" ἀμδλὺ γὰρ αὐτοῖς 
χαὶ μιχρὸν ἤδη τὸ θερμόν ἐστιν. Καὶ τὰ ἄναιμα δὲ τῶν ζῴων 
τροφῆς ἥχιστα προσδεῖτσι δι᾿ ἔνδειαν θερμότητος. 


30 να΄. Διὰ τί οἱ πεινῶντες, ἐὰν πίνωσι, παύονται, διψῶντες 
δὲ ἐὰν φάγωσιν, ἐπιτείνοντα: ; Ἢ δίψα τοῖς φαγοῦσιν ἐπιτεί- 
vetat , διότι τὰ εἰσερχόμενα σιτία τῇ γαστρὶ τὸ διεσπαρμένον 
ὑγρὸν xai ἀπολειπόμενον ἀσθενὲς xai ὀλίγον ἐν τῷ σώματι 
σύλλεγουσι xai προεξιχμάζουσι, διότι d ὑγρότης τὰ ὑπιόντα 
45 σιτία βρέξασα xal διαχέασα, χυμῶν ἐγγενομένων, καὶ ἀτμὸν 
ἀναφέρει τοῦτον εἰς τὸ σῶμα xal προστίθησι τοῖς δεομένοις " 
ἐνδύνει μὲν γὰρ ἔσωθεν ἡ ὑγρότης εὐχυμότητα ποιοῦσα xai 
τροφιμότητα xai τὸ χαλᾶσθαι τὰ ἐντός, ὥστε τῆς πείνης τὸ 
σφόδρα πιχρὸν καὶ θηριῶδες ἐνδιδόναι καὶ παρεῖσθαι, ὥστε 
30 xai πολὺν χρόνον ζῶσιν ἔνιοι γοῦν ὕδωρ μόνον λαμθάνοντες, 
ἄχρις οὗ πᾶν ἐχκαμφθῇ τὸ τρέφον χαὶ ποτίζεσθαι δυνάμενον. 


νβ΄. Εἰ ἀληθῶς χαταδασχαίνεσθαί τινας xal μαραίνεσθαι 
ὑπὸ τῶν ὁρώντων, ἤτοι διδόναι ἀπ᾿ ὥρας"; Οὐ ψεῦδός ἐστι τὸ 
χαταδασχαίνεσθαί τινας χαὶ μαραίνεσθαι ὑπὸ τῆς τῶν ὁρών- 
35 των ὄψεως᾽ πολυχίνητος γὰρ ἡ ὄψις οὖσα, μετὰ πνεύματος 
αὐτὴν ἀφιέντων πυρώδους, θαυμαστήν τινα διασπείρει δύνα. 
piv, ὥστε πολλὰ καὶ πάσχειν καὶ ποιεῖν δι᾽ αὐτῆς τὸν ἄνθρω. 
πον᾿ τὸ γὰρ διὰ τῶν ὀμμάτων ἐχπῖπτον, εἴτε φῶς, εἴτε ῥεῦμα, 
τοὺς ὁρῶντας ἐχτήχει χαὶ ἀπόλλυσιν. 


40 53. Cur fatigatio prius quotidianam quam accessionem fa- 
ciet: ethicam febrem? Propter accommodalionis,inquam,prz- 
ceptionem : habuit enim naturalem spiritum humoresque 
nequaquam supervacaneos ; solida autem aridissima ac ad eam 


perficiendam accommoxatiora. 
KAXXIOY IIPOBAHMA ΚΖ". 


Διὰ τί ἡ τοῦ χερατοειδοῦς λεγομένον χιτῶνος, ὃς μόνος axí- 
πεῖ τὴν κόραν, λευχοῦ ὑπάρχοντος, xal τῶν ὑποχειμένων οὐχ 
ὄντων μελάνων τῇ φύσει, ἡ χόρα μέλαινα φαίνεται ; Καὶ οἱ μὲν 
τῷ πλήθει τοῦ ὑγροῦ ἀνατιθέασι τὴν αἰτίαν, ὡσὰν πολλοῦ ὄντος 
τοῦ ὑποκειμένου ὑγροῦ, καὶ ἀεὶ ἐν τῇ διαδύσει τῶν ἐξ ἡλίου 
50 προσπιπτουσῶν ἀχτίνων ἀτονουσῶν χαὶ μὴ δυναμένων διὰ τοῦτο 
χαταλαμθάνειν τὸ ὑποκείμενον ὡς ἔχει φύσεως, ἀλλ᾽ ἀντιλαμ.- 
δανομένων ὡς μέλανος τοῦ ὑποχειμένου * μέλαν γάρ φασι oxí- 
νεσϑαι τὸ βαθὺ ὕδωρ. ᾿Ελέγχονται δὲ οὗτοι οὐ συγχωρουμένου 
εὐθέως τοῦ εἶναι πλῆθος τὸ ὑποχείμενον ὑγρόν ὀλίγον γὰρ τοῦτο 


μασι“ “ “π΄ mcd 
PME L1 "α...................................ϑ..ὕ.....0.......ϑΨ0θ......56θΒρττὉ.-.ὕ............ nnd 


IIPOBAHMATON ANEKAOTON " T, v-&. 


sustinet. Atque unde patet eam salsissimam esse? Quum quas- 
vis sordes detergere valet : detergit enim sordes, si quid aliud 
smegma : summe enim salsitudinis proprium est ut detergat 
ecce enim : sal quidem et ipsum detergit ; nitrum vero magis, 
utpote intensiori prieditum salsugine quam sal 


50. Cur jejuni magis sitiunt quam fame adficiuntur? Sitimus 
autem magis quam fame adficimur jejuni, quia calor noster in - 
ternus primum quidem depascit humorem qui corpore conti- 
netur, qui e reliquiis alimenti corpori ingesti restat, dein ipsun 
invadit carnis liquorem proprium internum nostrum incendium, 
humorem ac liquorem persequens. Quum igitur quasi in con- 
ditione admodum sicca versatur, suapte natura magis potu indi- 
get corpus. Donec igitur bibentibus nobis restauratus est ac viget 
calor, sicut fere et foris videmus, nec aerem, nec aquani, nec 
terram cupimus nutriri , quippe qua non consumunt res adce- 
dentes, sed unum ignem. Propterea et senes facillime jeju- 
nium ferunt : hebes enim apud eos et exiguus jam est calor. 
Animalia etiam sanguine carentia alimento minime egent pro- 
pter caloris defectum. 


51. Cur famelici , si bibant , fami finem imponunt , sitientjtum 
vero , ubi edunt, sitis intenditur? Sitis edeutibus intenditar, 
quia cibi ventriculum intrantes humorem dispersum ac reli- 
ctum, etiamsi debilis ac parcus in corpore adsit, colligunt 
ac cito exhauriunt, quoniam humor cibos subeuntes hume- 
ctaps ac diffundens, ubi succi adcesserint , hunc vaporem eve- 
hit ad corpus et partibus eo indigenlibus adponit : subit enim 
intrinsecus humor bonum saporem faciens ac facultatem nu- 
triendi laxandique partes interiores, ἃ ut Immodica ac ferina 
famis acerbitas cedat ac remittatur : hinc etiam nonnulli certe 
multum temporis vivunt , nil nisi aquam adsumentes, doncc 
omne quod nutrit ac propinari potest, deflexum sit. 


52. Àn revera nonnullos fascinari a conspicientibus, an.....? 
Mendacium non est, nonnullos fascinari et tabescere a con- 
spicantium intuitu : quum enim visus mobilissimus sit, ubi 
cum spiritu igneo eum emittunt , miram quandam dispergit 
facultatem, ita ut per eam multa patiatur ac faciat bomo : 
nam quod per oculos elabitur, sive lumen sit, sive fluxio, 
videntes colliquat ac interficit. 


54. Cur solis :stus aliis quidem somnum adducit , aliis autem 
non? Quia alii quidem pituita in capite fuit plurima, et ea 
diffusa cerebrum humectavit somnumque attulit; alii vero 
quod aridum caput fuerit, impensius exiccans ad experectio- 
nem commovit. 


CASSIIL PROBLEMA XXVII *. 


Quamobrem quum tunica cornea dicta, quz sola obtegit 
pupillam, alba sit, partesque ei subjecta natura non sint nigrz, 
tamen nigra videtur pupilla? Atque aMi quidein humoris copiz 
causam lribuunt, perinde ac si multus esset humor subjectus , 
ac radii e sole incidentes semper transeundo languerent, nec 
um.juam depreheudere valerent hanc ob causam , quz£nam esset 
natura rei subject, sed rem subjectam perciperent, quasi 
nigra esset : nigram enim videri dicunt aquam profundam. 
Refulantur autem hi, sí non concedatur confestim , subjectum 
liumorem copiosum esse : parcus enim est ac ab aliis rebus 


CASSII PROBLEMA INEDITUM. 


καὶ περιγραφῇ ὑπάρχων τυγχάνει. “ἕτεροι δέ φασιν ὅτι τοῦτο 
δοχεῖ γίνεσθαι κατ᾽ εὐλὺ τοῦ ὀφθαλμοῦ στενοῦ πόρον ὑπάρχον- 
τος xal ἀεὶ εἰς στενὸν λήγοντος διὰ τὸ διαδαίνοντα μέχρι βάσεως 
ἐγχεφάλον ἀεὶ στενοῦσθαι, χαὶ τὰς προσπιπτούσας ἀχτῖνας συ- 

δ στέλλεσθαι, οἱονεὶ πειρωμένας τὸ βάθος τοῦ ὑποχειμένου πόρου 
κατοπτεύειν, χαὶ οὕτω τῆς συστολῆς γινομένης τῶν ἀχτίνων διὰ 
τὴν στενότητα, συμδαίνει μέλαν τὸ ὑποχείμενον φαίνεσθαι, καὶ 
ὑποδείγματι χρῶνται τῷ Ex σνρίγγων" φασὶ γὰρ ὅτι ὥσπερ ἐπὶ 
τούτων [ὁ] ἐμπεριεχόμενος ἀὴρ φαίνεται σκοτεινὸς, οὐ μόνον 

IU διὰ τὸ μῆχος τῆς σύριγγος, ἀλλὰ καὶ διὰ τὴν στενότητα μά- 
λιστα, οὕτω χἀπὶ τῆς κόρας ἔχει, τοῦ ὑποχειμένον xat. εὐθὺ 
τοῦ τρήματος πόρου στενοῦ ὑπάρχοντος. Δείκνυται δὲ τοῦτο 
ψεῦδος ἀπὸ τοῦ ἐπὶ τῶν νεχρῶν, συμπίπτοντος τοῦ εἰρημένου 
πόρον, ὁμοίαν κατὰ τὸ χρῶμα ὑποπίπτειν τὴν χόραν * τοῦτο 

I5 γὰρ τετήρηται ὅτι ἐπὶ μὲν ἐμψύχων ἐν διαστάσει ἐστὶν ὁ εἰρη- 
μένος πόρος, καὶ τοῦτο κατελήφθη ἐκ τῶν προσφάτως ἀνα- 
τμηθέντων χαὶ ἔτι οἱονεὶ ἐμπλεόντων ἐπὶ τῶν νεχρῶν, οὐχ ὅτι 
τῶν προσφάτων τελευτησάντων, ἀλλὰ τῶν ἤδη ἐχόντων σύμμε- 
τρὸν χρόνον, ὅτι ἐν συμπτώματι γίνεται ὁ πόρος. " Hàn ἣν μὲν 
20 στενότης ἡ ἐν τῇ διαστάσει τοῦ πόρον αἰτία τοῦ φαίνεσθαι με- 
λαένην ταύτην ἐπὶ τῶν ζώντων, ἐχρῆν ἐπὶ δὲ τῶν τελευτησάν- 
των, συμπτώσεως γενομένης, λευχὸν φαίνεσθαί τοῦτο τὸ μέρος. 
ἝΣτεροι δ᾽ αἰτίαν φασὶ τὴν ἀνταύγειαν τοῦ ῥαγοειδοῦς xal τὴν 
ἀντανάχλασιν ^ μέλας γὰρ οὗτος ὑπάρχων ἐπισχιάζει τὸ χρυ- 
25 σταλλοειδές, xal τῆς αὐτοῦ ἐπισχιάσεως γίνεται ἡ ἀντανά- 
χλασις ἐχ τοῦ γινομένον ὑγροῦ εἰς τὰς ἡμετέρας ὄψεις μέλαινα 
ὑπάρχονσα, xai οὕτως ἡμῖν φαντασία παρέχεται, ὡς οὔ- 
σὴς μελαίνης τῆς χόύρας. Τούτοις δὲ καὶ Σωρανὸς σνγχκατα- 
τίθεται, ὡς γνῶναι ἔστιν ἐκ τοῦ ᾿Οφθαλμοῦ. Τοιαύτη μὲν 
30 xai διὰ τῶν τὴν ἀνταύγειαν λεγόντων δόξα ᾿ οὐ πάνυ δὲ χαλῶς 
ἑρμηνεύεται, τί ποτ᾽ ἐστὶν ἦ ἀνταύγεια. Γίνεται δὲ αὔτη ἣ 
xa0' ὑπόστασιν, ἢ ἔμφασιν χαθ᾽ ἑκάτερον δὲ τούτων ἀκο- 
λουθείτω ἡμῖν ὑγιὲς τὸ λέγειν αἰτίαν τὴν ἄντανγειαν, οἷον 
ἐπινοήσωμεν οἶχον πανταχόθεν περιεστεγασμένον, μιχρὸν 
85 οὖν τι τρῆμα λίαν ἐξ ἑνὸς τοίχου, ὥστε δύνασθαι διὰ ταύτης 
εἰσδάλλειν τὴν ἀχτῖνα τοῦ ἡλίον. Εὔδηλον ὅτι f μὲν σχιὰ 
πᾶσα ἐχεῖσε χαθ᾽ ὑπόστασιν * αὕτη γὰρ οὐχ ἀφανίζει τὸ περὶ 
τὴν εἰσδάλλουσαν ἀχτῖνα λαμπρόν, ἀλλὰ xàv d) λεπτή’ τις 
ἐμπεσοῦσα ἀχτίς, μὲν ἔχουσα * τὸ φα:δρόν. El τοίνυν xai ἐπὶ 
40 τοῦ ὀφθαλμοῦ τῆς ἐπισχιάσεως αἴτιος γίνεται ὁ ῥαγοεέιδής, 
οὗτος δ᾽ οὐ πάντῃ ἐστὶ συνεχής, ἀλλ᾽ ἔχει τινὰ τρῆσιν, ὡς 
ἔφαμεν, ἐν τῷ μέσῳ τοῦ ὀφθαλμοῦ, ἐχρῆν x&v DU ἐχείνης τῆς 
τρήσεως λευχὸν ὑποπίπτειν τὸ ὑγρὸν καὶ οἷόν ἐστιν, ὥστε 
τὴν ἐπίχλασιν αἰτίαν εἶναι τοῦ οὕτως ἡμῖν φαίνεσθαι τὴν xó- 
46 ραν, οἷον τὴν ἐχπεπορευμένην ἀφ᾽ ἡμῶν ἀπόρροιαν τοῦ ὀφθαλ- 
μοῦ, καὶ πάλιν ἀναχλωμένην, χαὶ προσπίπτουσαν τῇ ἦμε- 
τέρᾳ ὄψει χατὰ μέλαν, καὶ οὕτως ἡμᾶς εἰς φαντασίαν ἄγουσαν 
ὥστε οἴεσθαι μέλαιναν εἶναι τὴν χόραν. Ῥητέον ὅτι εἰ ἡ τῶν 
ἀπορροιῶν ἀντανάκλασις τούτον διὰ ταύτην τὴν αἰτίαν γίνε- 

60 ται, ἐχρῆν τὰς ἀπορροίας ταῖς ὄψεσι τὰς περιπιπτούσας τῷ 
μέρει ἐκείνῳ καθ᾽ ὃ ἡ χόρα ὑπόχειται, καταλαμθάνειν λευχό- 
τερον τὸ μέρος ἐχεῖνο διὰ τὸ εἶναι λευχὰ τὰ ὑποχείμενα ὑγρὰ 
καὶ τὸν περιέχοντα χιτῶνα, ὁμοίως δὲ xal ἐν τῇ ἀνακλάσει 
τὰς κατὰ τὴν ἀνάκλασιν προσπιπτούσας ἀπορροίας τῇ ἡμε- 
$5 τέρᾳ χόρᾳ χκαταλαμδάνειν αὐτὴν ὁμοίως λευχοτέραν. Μᾶλ- 
λον οὖν πιθανὸν δοχεῖ τὸ τῷ ἐξαλλαγῇ τῶν ὑποχειμένων ὑγρῶν 
ἀνατιθέναι τὴν αἰτίαν, καὶ τῇ τούτων ἐπισυνθέσει, συνεργου- 
μένης καὶ τῆς στενότητος τοῦ πόρου εἰς τοῦτο, οἷον εἰ χαὶ 
δοχεῖ εἶναι ἔχαστον τῶν ὑγρῶν διαυγές, ὅμως [ἐχ τῆς ] ἐπ᾿ 

80 ἄλληλχ συνθέσεως αὐτῶν ἀμανροῦται τὸ διαυγές, οἷον τὰ 


353 
circumscribitur. Alii vero dicunt, hoc ideo fieri videri, quia 
e regione oculi reperitur meatus angustus qui semper in an- 
gustum spatium exit, quum ad cerebri fundum penetrans 
semper angustatur, radiique incidentes contrahuntur, quasi 
conantes profunditatem subjecti meatus perspicere , atque sic 
propter angustiam contractis radüs evenit, ut spatium subje- 
ctum nigrum videatur, atque utuntur exemplo a fistulis de- 
sumpto : dicunt namque, quemadmodum aer qui fistulis conti- 
netur, tenebricosus videtur, non solum propter fistulz longi- 
tudinem, sed et maxime propter angustiam, sic et cirea 
pupillam rem sese habere, quum meatus e regione foraminis 
situs angustus 51, Demonstralur hoc mendacium csse eo quod 
apud mortuos, concidente supradicto meatu, simili colore ob- 
currit pupilla : observatum enim est, apud vivos hunc meatum 
distentum esse, idque deprehenderunt in corporibus recens dis- 
sectis ac quasi adhuc inter mortuos fluitantibus ; in lis vero quae 
non recens mortua erant, sed jam modicum temporis spatium 
transegerant, meatum concidisse deprehenderunt. Quodsi jam 
anguetia meatus , dum distenditur, causa esset, cur nigra vide- 

retur pupilla apud vivos, deberet apud mortuos, facto collapeu, 
alba videri hzc pars. Alii vero causam esse dicunt relucen- 

tiam membrana uvezx ac repercussionem : quum enim hzcce 
nigra sit, obfuscat humorem crystallinum, atque hujus humo- 
ris obfuscati repercussio qua nigra est , fit a dicto humore ad 
oculos nostros, atque ita nobis subpeditat imaginem ac si pupilla 
nigra esset. Cum his etiam consentit Soranus, sicut animad- 
vertere licet ex Oculo. Hujusmodi itaque opinio subpeditatur 

ab iis qui relucentiam causam esse dicunt; non admodum 

clare tamen traditur, quid tandem sit relucentia. Fit autem 
hiec aut substramine, aut adparentia, atque utroque hoc modo 
nabis rationi consentaneum esse deberet , si diceremus adpa- 

rentiam esse causam : cogitemus e. g. cubiculum undique 
clausum , foramen vero quoddam admodum parvum esse in 
uno pariete, ita ut per Id intrare valeat radius solis. Manifestum 
est, omnem umbram ihi exstare substramine : hzc enim non 

e conspectu tollit splendorem radium ingressum circumdan- 
tem, sed etiamsi tenuis aliquis radius inciderit, splendorem 
habet Quodsi igitur In oculo quoque obfuscationis causa fiat 
tunica uvea , ístaque non ubique sibi continua sit, sed babeat , 
ut sopra dicebamus, in medio oculo aliquod foramen , deberet 
vel per illud foramen bumor obcurrere albus et talis qualis 
revera est, ita ut repercussio causa non sit, cur ita nobis adpa- 

reat pupilla, nempe effluvium e nostrisoculis egressum , rursus- 
que repercussum atque nostro intuitui nigro colore tinctum 
obcurrens ac ita nos ad imaginationem deducens ut putemus ni- 
gram esse pupillam. Dicendum, quodsi effüluviorum hujus reper- 
cussio propter banc causam fieret, effluvia oculis obcurrentia ea 
parte qua pupilla subjacet, deberent albidiorem deprehendere 
eam partem, quia subJacentes hurpores et circumdans tunica 
albi sunt, ac similiter in repercussione effluvia repercussione 
nostre pupilli? incidentes deberent eodem modo deprehendere 
eam albidiorem. "Veri Itaque similior videtur opinio que 
subjacentium humorum discrimini atque superposition! cau- 
sam tribuit, aliquid etiam huc conferente meatus angustia t 
nimirum etiamsi unusquisque bumor pellucidus esse videatur, 
tamen eorum mutua euperimpositione hebetatur pelluciditas * 


834 


διαυγῆ φασι μὴ ἔχειν χρῶμα, ὥσπερ ὕελον xal τὰς ἐκ τῶν 
χεράτων χτηδόνας, καὶ ὅσα τοιαῦτα. Ταῦτα δ' οὐ παντά- 
πασίν ἐστιν ἄχροα, ἀλλ᾽ ἔχει χρώμα, ἀμανρὸν μέν, ὅμως 
ἔχει, καὶ πολλάχις ἐκ τῆς ἐπ᾿ ἄλληλα συνθέσεως ἀμαυροῦται 

δ τὸ διαυγές, ὥσπερ ἔστιν ἰδεῖν ἐπὶ τῶν λεπτῶν ἄγαν ὑμένων 
xal διαυγῶν᾽ εἰ γάρ τις τούτους συνθείη ἐπ᾽ ἀλλήλους, ἀμαν- 
ροῦται ἡ διαύγεια αὐτῶν. Οὕτω καὶ ἐπὶ τῶν ὀφθαλμῶν 
διάφορα ὄντα τὰ ὑγρὰ καὶ Davy? ἀμαυροῦται τὸ διαυγὲς 
αὐτῶν ix τῆς σννθέσεως. Συνεργεῖ δὲ xal , ὡς ἔφαμεν, ἡ στε- 

10 νότης ᾿ διὰ γὰρ τοῦτο ὥσπερ συστέλλειν τὸ πνεῦμα τὸ ὁρατι- 
χὸν ἀναγχαζόμεθα, ὥστ᾽ ἐπκιδάλλειν τῷ ὑποχειμένῳ ᾿ τοῦτο 
γὰρ πάσχομεν, ἐπειδὰν μάλιστα μιχρόν τι, ἢ στενὸν χατι- 
δεῖν βουληθῶμεν. Εἰ δὲ λευχὸν μέν ἐστι τὸ διαχριτικὸν 
ὄψεως, μέλαν δὲ τὸ συγχριτιχὸν ὄψεως, εὔδηλον ὅτι συγχύ- 

15 σεως καὶ οἱονεὶ συγχρίσεως γινομένης ix τῆς περὶ τὸ 
πνεῦμα στενότητος συμδαίνει μέλαν φαίνεσθαι τὸ ὑτοχεί- 
μενον. 


KAZZIOY HIPOBAHMA ANEKAOTON. 


sic pellucida colore carere dicunt, ut vitrum, cornuum fiia- 
menta et quiecumque alia hujusmodi. Hic vero non omnino 
colore carent, sed babent colorem debilem quidem , attamen 
habent, ac s:epe ex eorum mutua superimpositione hebetatar 
peliuciditas , quemadmodum videre licet in membranis ad mo- 
dum tenuibus ac pellucidis : si quis enim eas sibi invicem 
superimposuerit, bebetatur earum pelluciditas. Sic et in 
oculis, quum varii adsint bumores pellucidi , hebetatur eorum 
pelluciditas superimpositione ; confert vero buc etlam aiiquid , 
ut supra diximus, angustia : hanc enim ob causam quasi con- 
trahere cogimur spiritum visui destinatum, ita ut incidat in 
rem subjectam : nam id nobis evenit inprimis, ubi rem ali- 
quam parvam, aut angustam spectare volumus. Quodsi 
autem album id est quod visum discernere, nigrum vero 
quod stipare valet, manifesto eveniet ut , confusione ac quasi 
commixtione facta propter angustiam spiritum cingentem, 
nigra adpareat res subjecta, 


e de. 


HARVARD LAW LIBRARY 


FROM THE LIBRARY 
or 
RAMON DE DALMAU Y DE OLIVART 
MARQUÉS DE OLIVART 


RrcrivED DECEMBER 31, 1911