Skip to main content

Full text of "Aristotelis Organon graece"

See other formats


Google 


This is a digital copy of a book that was preserved for generations on library shelves before it was carefully scanned by Google as part of a project 
to make the world's books discoverable online. 

It has survived long enough for the copyright to expire and the book to enter the public domain. A public domain book is one that was never subject 
to copyright or whose legal copyright term has expired. Whether a book is in the public domain may vary country to country. Public domain books 
are our gateways to the past, representing a wealth of history, culture and knowledge that's often difficult to discover. 


Marks, notations and other marginalia present in the original volume will appear in this file - a reminder of this book's long journey from the 
publisher to a library and finally to you. 


Usage guidelines 
Google is proud to partner with libraries to digitize public domain materials and make them widely accessible. Public domain books belong to the 


public and we are merely their custodians. Nevertheless, this work is expensive, so in order to keep providing this resource, we have taken steps to 
prevent abuse by commercial parties, including placing technical restrictions on automated querying. 





We also ask that you: 


Ἔ Make non-commercial use of the files We designed Google Book Search for use by individual 
personal, non-commercial purposes. 





and we request that you use these files for 


Ὁ Refrain from automated querying Do not send automated queries of any sort to Google's system: If you are conducting research on machine 
translation, optical character recognition or other areas where access to a large amount of text is helpful, please contact us. We encourage the 
use of public domain materials for these purposes and may be able to help. 


Ἢ Maintain attribution The Google "watermark" you see on each file is essential for informing people about this project and helping them find 
additional materials through Google Book Search. Please do not remove it. 


* Keep it legal Whatever your use, remember that you are responsible for ensuring that what you are doing is legal. Do not assume that just 
because we believe a book is in the public domain for users in the United States, that the work is also in the public domain for users in other 
countries. Whether a book is still in copyright varies from country to country, and we can't offer guidance on whether any specific use of 
any specific book is allowed. Please do not assume that a book's appearance in Google Book Search means it can be used in any manner 
anywhere in the world. Copyright infringement liability can be quite severe. 






About Google Book Search 


Google's mission is to organize the world's information and to make it universally accessible and useful. Google Book Search helps readers 
discover the world's books while helping authors and publishers reach new audiences. You can search through the full text of this book on the web 
a[nttp: //books . google. con/] 

















PROPE 


7a tf 
7; lii 


E 


"^ 2TÉS SCIENT 
ARTÉS 9CIENTIA VERITA 
LEA LERRA LE: 


σι 


UÉ'Detts 


ARISTOTELIS 
OR GA NON 


G R A E C KE. 





NOVIS CODICVM AVXILIIS ADIVTVS RECOGNOVIT, 
SCHOLIIS INEDITIS ET COMMENTARIO 


INSTRVXIT 


THEODORVS WAITZ, 


PHIL. DR. 


--..--..1..ὼ00..5ΧᾳβὕΨ.Ψὕ.ψ.ὕ0.0εαπὐὰὐῦὐὔὐὔὐμᾶσπαᾷππζπθαασσσθαπανιι.-----------ὅς-------------“-ς-.-΄...ς.-.. - 


LIPSIAE, 
SVMTIBVS HAHNIANIS. 
MDCCCXLVI. 


ἢν οἰστο [ἐς 





ARISTOTELIS 
OR GA NON 


G R A E C FK. 





NOVIS CODICVM AVXILIIS ADIVTVS RECOGNOVIT, 
SCHOLIIS INEDITIS ET COMMENTARIO 


INSTRVXIT 


THEODORVS WAITZ, 


PHIL. DR 


——M MM ÁáÁ DDR  -.. 
LIPSIA E, 
SVMTIBVS HAHNIANIS. 
MDCCCXLVI. 





ARISTOTELIS 
O0RG ANON 


GRAE CR. 


EDIDIT 


THEODORYS WAITZ, 


PHIL. DR. 





PARS POSTERIOR. 


ANALYTICA POSTERIORA, TOPICA. 


---τθὖῦὖὖ᾿Τοοῆ-οΠὖΠ1.|.ςπ͵ππεσσσσσσσν.... 
LIPSIAE, 
SVMTIBVS HAHNIANIS. 
MDCCOCXLVI. 






c0 07 (AEPRINT LIBRARY 


GAMIT τον ἧς SOUTM LOCUST STREET e — DUBUQUE, IOWA 


PRAEFA T IO. 


IU misuro mihi alteram Organi Aristotelici partem pauca 
quaedam se obtulerunt quae praemitterem.  Ac- primum 
quidem gratias agam viris doctissimis qui de priori huius 
libri parte iudicium fecerunt: scripserunt enim ita ut, 
dum de Aristotele ipso bene mererent, suam erga me 
benevolentiam testarentur: nam quae de Categoriis dispu- 
tavit Spengel (Münchner Gel.-Anzz. 1845. no. sqq), ea 
et ipse magni aestimo et omnibus qui Aristotelis studio 
delectentur pergrata fuisse persuasum habeo. Petiit autem 
a me, ut clarius dicerem quod I. p. XV sq. de lectionis 
varietate scripsi: cui ut satisfaciam primum notandum est, 
quod pro eo quod dixi de lectione 627 ,,non habet C, 
sed B" legendum est ,,non habet B, sed C". Deinde quod 
adiecimus 7b8 et 1582 ,non habet B" ita intelligen- 
dum est, ut neque in cod. B neque in reliquis a Bekkero 
collatis reperiatur quod ille notavit (v. lect. variet. quam 
dedimus p. 100 et p. 120), ut incertum sit unde illa hau- 
serit. Ea autem quae diximus p. XVI de lectionis va- 
rietate ad 13b31 delenda sunt: nam quae in Bekkeri 
editione leguntur ad ἢ. l .. B, τὸ δὲ pro mendo ha- 
benda sunt, quod ita corrigendum est ut legatur ..ἢ] 

Deinde pauca quaedam mihi praemonenda sunt de 
lis quae de hoc libro et docte et acute disseruit Bonitz 
(Jen. Littztg. 1845. no. 212 sqq.). Primum dicit non opus 
fuisse ut probaverimus lemmata, quae dicantur, ita com- 
parata esse ut nihil certi ex iis colligere liceat de lectione 
quae in contextum recipienda sit. Quod quamquam ve- 
rissimum est, tamen hoc pluribus comprobare voluimus 


vl PRAEFATIO, 


propterea quod virum valde eruditum in congregatione phi- 
lologorum aliquando in aliam sententiam disputantem ipsi 
audivimus (v. Verhandlungen der sechsten Versammlung 
deutscher Philoll. und Schulmm. Cassel 1844. p. 78sq., ubi 
Brandis reprehenditur quod in collectione scholiorum quam 
ediderit variam lectionem non adnotaverit quam lemmata 
exhibeant: de pretio enim quod libris mas. statuendum sit 
maxime iudicandum esse ex iis quae ab ipsis interpreti- 
bus graecis pro veris Aristotelis verbis habita in com- 
mentariis adscripta sint). Deinde quod saepius silentio 
praeteriisse videmur, num quid colligi possit . de lectione 
quam interpretes graeci habuerint ex iis quae ipsi de 
singulis locis disputent, dicendum est in afferendis in- 
terpretibus graecis nos ita semper versatos esse, ut ubi- 
eunque eos non nominaverimus, nihil in iis reperierimus 
unde coniecturam oapere liceret de lectione quam ipsi 
ante oculos habuerint. Denique quod diximus in prae- 
fatione partis prioris (p. IX): ,scholia inedita quibus 
ille (Brandis) usus est relegere noluimus", id plures eorum 
qui de hoc libro iudicium fecerunt male intellexerunt: 
namque hoc ita certe accipi noluimus, ac si scholia neque 
edita neque inedita integra relegerimus, imo edita 
emnia pertractavimus, quamquam non nisi unum aut duos 
locos in iis invenimus unde aliquid elici potuerit quod 
alicuius momenti esset ad Aristotelem sive explicandum 
sive emendandum: qua de re facile sibi persuadebunt 
qui et commentarios nostros perlustrare et interpretes grae- 
cos integros relegere velint. Quae quum ita sint, exi- 
miae diligentiae laudem, quam in scholiorum collectionem 
a Brandisio factam contulimus, non solum non imminui- 
mus, sed alta voce repetimus. Cui quidem collectioni 
num idem pretium statuendum sit in iis quae non ad Or- 
ganum, sed ad alia Aristetelis seripta pertinent, diiudi- 
cent alii: nos certe de ea collectione sola locuti sumus 
qua scripta logica Aristotelis explicantur. Quod vero scho- 
lia inedita quibus Brandis usus est non retractavimus, 
id vellemus nen negligentiae nostrae sed temporum an- 
gustis tribuum esset, quod quum a nobia non.ita ex- 
pressum esset in praefatione prieri, ut nostram ipsi di- 


PRAEFATIO, vH 


ligentiam laudantes aliis de voluntate nostra persuadere- 
mus, a viris doctissimis non animadversum esse valde 
dolemus. 

De libro universo non habeo quod adiiciam iis quae 
in Prooemio partis prioris exposita sunt: nam quam in 
explicando Aristotele rationem ingressi sumus, eandem 
etiam in hac parte observavimus. Quamquam enim vir 
doctissimus, qui de nostra opera ita iudicavit (Berl. Lit- 
terar.-Ztg. 1845. no. 49), ut nostris viribus magis con- 
fidere videatur quam ipsi nobis, brevitatem qua usi simus 
reprehendendam putavit, tamen explanationem prolixio- 
rem facere non ausi sumus: namque, quum nihil admi- 
serimus quod ita dictum esset, ut breviore eoque obscu- 
riore sermone usi dissimularemus quod non satis intelli- 
geremus, nobis certe facile erat copiosius exponere quae 
brevius diximus, sed veriti, ne, si fusius explanaremus 
quod facilius esset ad intelligendum, ipsi videremur le- 
gentes admonere, ut quaedam eorum quae scripsimus non 
lecta transirent, nos cohibuimus; scilicet semper id egi- 
mus ut, quo quid difficilius esset et brevius dictum ab 
Aristotele, eo copiosius et accuratius exponeretur, quam- 
quam non ita, ut eos qui Aristotelem legerent omni la- 
bore liberare vellemus, sed ita ut quantum quidem in 
nobis esset iis suppeditaremus quae reconditiorem quan- 
dam et sermenis et doctrinae cognitionem requirerent. 
Est autem modus quidam tenendus in exponenda argu- 
mentatione philosophica, qui si exceditur, per ipsam ex- 
plicationis longitudinem res fit obscurior. Hos igitur fines 
in explicando Aristotele servare studuimus, quod si nobis 
contigerit, etiam si quod praestitimus minore laude di- 
gnum sit quam ea quam in nos contulerunt qui de prima 
huius operis parte adhuc iudicaverunt, id quod in hoc 
opere conficiendo maxime propositum erat bene proces- 
sisse nobis persuadebimus. 


HBestat, ut indicemus quibus locis a lectione quam Bekkerus recepit 
recessimus et quae in Scholiis a Brandisio collectis emendanda censea- 
mus. Αο in Aristotele quidem ipso omnia quae correximus his locis re- 
periuntar: 71a 20 — 24 et81, 72b 82, 18 14 et 86, 74a 27, 26b 904, 16b 85, 
$3 b18, 20, 26 «£28, 78b 2, 79412, b 17 et 21, 


vil PRAEFATIO. 


8028, 18 e 40, 81a10, 29 et b21 (bis) , 82816, 81, b11 et 12, 
83b24, 84b11, 16et 26, 85b14,. 86410, 87, b2 et 22, 81419 et 21, 
8841, 10, 16, 21 et b 22, 89a 12, 28, 81 et b6, 

90b 10 et 12, 91a24 et b31, 92a8, 20, b8, 9, 21 et 83, 93a 4, 6, 
36 et 37, 94223 et b6, 96 26 οἱ 40, 9623, 9b11 οἱ 82, 98a1, 2 et 2I, 

100b18 et 28, 101b9, 14 et 83, 102a83 et 86, 105518, 104 a 28 
et 81, 105a6, 9, 22, 37, b12 et 24, 106a5, 10 et b 26, 101 287 δὲ b11, 
10821, 2, 21 et 29, 10921 et b 3, 

111410, 14, δὶ, b 7, 14 et 31, 112221, 11351 οἱ δῖ, 114a4, 29 (bise), 
$0, 86, b1 et 37, 115a2, 16. et 26, 11725, 17, 25, b 6, 7, 17 et 25, 
118514, 1194 17 sq., 

120285, 121286 sq., 122539, 123a23, b 82 et 85, 124a 17, b 10 et 
28, 125b85, 126a82 et b20, 121b 10, 1288831, "27 et 88, 129228, 
b 15 (bis), 

180a27, b9, 182428 et 86, 1883b5, 181b8, 185b4, 5, 18 et 24, 
186215, 21, b 6 et 12, 188b 4 et 82, 189 b 20, 

140219, 31 et b 23, 141b 11 et 15, 142220, b5 et. 19, 148a 15, 88 
et b30, 145b16, 146217 et b30, 14749, b6 et 10, 148421 et b 86, 
149 αθ (bis), b2 et 11 (bis), 

150a 4, 12, 14, b8, 4, 36, 15122, ὃ, 11, 65 et b 82, 152b 80, 153218, 
1542117 et b29, 159210 et b 30, 156a 10, 29et38, 157 421 et25, 1581], 
19, 23 et b 20, 

160236 sq., b 8, 8, 10 et 24, 161a8 et b2Z8, 162214, 24, 82, b2, 4, 
1 (bis) et 17, 163 a9, 23, b4, 5 et 25, 164a 11, 15, b5, Titul., 16522, 
17 et 19, 166426 — 28, 16226, 25 et b 28, 168228 (bis) , b 24 aq., 84, 
16922, 1, 81, 88, 

13022, 171222, 24, 80, b 9, 17222, b19 et 26, 178b 9, 28 et 85, 
171226, b29 et 86, 175820, 87, b5, 8, 176227 sq., b 10, 18, 20 (bis), 
24, 117a 14, 28, b4, 10 et 80, 17822, b20 et 36, 17927, 17, b15et22, 

180212 sq., b 25, 181816, 31, 25, 182a 1, 15, 22, b24 sq., 183a 20, 
b25 et 28. 

Quae in scholiis nobis videntur emendanda haec sunt: 
199a26 ἀλλὰ --- ἔστιν, 208a8 κατὰ — ποτὲ δὲμή, 204b 42 xa9010v — αὐτό 
et 206b 11 xol πρῶτον Aristotelis verba sunt. — 201a25 leg. εἰ δὲ μὴ 
εἰδείημεν. — 202 82 alt ro] τοῦ. — 206b legendum putaverim ἐν- 
δεῶς. ib. 9 xol ἡ xol ἐδίως ἐφ᾽ Ex. μερικοῦ ὑποκ. — b. vs. 19 aut le- 
gendum est τοῦτο ὃ (coll. Aristot. 74a 24) aut delendum τοῦτο τὸ. — 
Ib. 83 ἰσοπλούρῳ legendum esse patet e vs. 84 et ex Aristot. 74 α 84. — 
208a89 legendum videtur τοῦτο (τὸ συμπέρασμα) μὴ ἐξ avdyxge. — 
209} 83 post τετράγωνον aut addendum aut certe mente intelligendum 
est τὸ ἀπὸ τῆς πρώτης. lb. b16 et 210a2 legendum est πρὸς τὴν» τρί- 
v9»: nam idem recte expressum est a Philopono 209 b 41. Etenim si po- 
nimus α: 5 ΞΞ Σι — y: b, consequitur x — Vas, y—V ap, ut verum ait 
quod Philoponus dicit a: y — a? :2? ; est enim a: (ab?): — a? : (a25)3. — 
210211 pro fy' legendum est γη΄. — Scholion quod hoc loco ex Philo- 
pono dedit Brandie non integrum esse apparet: quare, ut res de qua hic 


PRAEFATIO. ΙΧ 


agitur melius istelligatur, eundem locum qualis est in ed Philoponi Add. 
Venet. 1504 fol. p. 59 sq. hic inserimvas. 

Ζ4ύο δοθεισῶν εὐθειῶν ἀνίσων δύο μέσας ἀναλόγουρ οὐρεῖν. ἔστωσαν 
δὲ αἱ δοθεῖσαι δύο εὐθεῖαι ἄνισοι αἱ aff Dy καὶ κείσϑωσαν dots ὀρθὴν 
γωνίαν περιέχειν τὴν ὑπὸ αβγ΄. καὶ συμπεπληρώσθω τὸ βδ' παραλληλό- 
γραμμον καὶ διάμετρος αὐτοῦ ἤχϑω ἡ ay καὶ περὶ τὸ αγδ' τρίγωνον 
γεγράφθω ἡμικύκλεον (ἡμικύκλους Ald.) τὸ αδεγ'΄ καὶ ἐκβεβλήσθωσαν αἱ 
fe καὶ py ἐπ᾿ εὐθείας κατὰ τὰ ζ΄ ἡ καὶ ἐπεζούχϑω ἡ ζη διὰ τοῦ δ' 
σημείου οὕτως dors τὴν (0. ἴσην εἶναι τῇ ey. τοῦτο δὲ αἷς αἴτημὰ λαμ- 
βάνεται ἀναπόδεικτον. φανερὸν δὴ ὅτι καὶ ἡ ξε τῇ δη ἴση ἐστίν. ἐπεὶ 
οὖν κύχλου τοῦ αδγ' εἴληπται σημεῖον ἑκεὸς τὸ ζ΄, ἀπὸ δὲ τοῦ [/ δύο 
εὐθεῖαι αἱ {β΄ C προσκίπτουσαι τέμνουσι τὸν κύκλον κατὰ τὰ α΄ δ' ση- 
pria, τὸ ἄρα ὑπὸ τῶν fj ξα΄ ἴσον ἐστὶ τῷ ὑπὸ τῶν εἶ [0. διὰ τὰ 
αὐτὰ δὴ καὶ τὸ ὑπὸ τῶν βη my ἴσον ἐστὶ τῷ ὑπὸ τῶν Oy se , lyov δὺ 
τὸ ὑπὸ τῶν δη' ηε΄ τῷ ὑπὸ τῶν εζ' ξδ'" ἴσαι ydg εἰσιν ἑκατέρα ἑκατέρᾳ, 
ἢ μὲν ξε τῇ 05, ἡ δὲ ξδ' τῇ εη΄. καὶ τὸ ὑπὸ τῶν βζ' (« ἄρα ἴσον ἐσεὶ 
τῷ ὑπὸ τῶν (5 vy. ler» ἄρα αἷς ἡ [B πρὸς τὴν βη ἡ ηγ΄ πρὸῤ τὴν 
ξα΄. ἀλλ᾽ αἷς ἡ ξβ΄ πρὸς τὴν fm οὕτως ἢ τὸ ξα΄ πρὸς τὴν αδ' καὶ ἡ δγ' 
s90g τὴν γη διὰ τὴν ὁμοιότητα τῶν τριγώνων. ἴση δὲ ἡ μὲν Oy τῇ eff, 
ἡ δὲ αδ' τῇ By. καὶ ὡς ἄρα ἡ eff πρὸς τὴν yy, οὕτως ἡ (à πρὸρ τὴν 
αδ΄. ἦν δὲ καὶ εἷς ἡ (B. πρὸς τὴν Bn, τουτέστιν ἡ ef πρὸς τὴν 9y ἡ 
yy πρὸς τὴν ξα΄. καὶ dg ἄρα ἡ a(/ πρὸς τὴν vy οὕτωρ fj τὸ wy πρὸρ 
τὴν ξα΄ καὶ ἡ ξα΄ πρὸς τὴν Dy. αἱ τέσσαρες ἄρα εὐθεῖαι αἴ αβ' ny ζα' 
By ἐφεξῆρ ἀνάλογόν εἰσε καὶ διὰ τοῦτο ἔσται αὖ ἡ αβ' πρὸς τὴν Dy 
οὕτως ὁ ἀπὸ τῆς ef' κύβος πρὸρ τὸν ἀπὸ τῆς ηγ΄. εἰ οὖν διπλασίων 
ὑποτεθείη ἡ af τῆς Bm , ἔσται καὶ ὁ ἀπὸ τῆρ «ff κύβος διπλασίων τοῦ 
ἀπὸ τῆς vy. 

Ex iis quae inítio huius scholii habuimus figura qua haec argu- 
mentatio illustranda sit describi facile poterit. EHecte eam expressit Pe- 
trus Cathena in libro cui títnlus est ,,Universa loca in Logicam Aristo- 
telis in mathematicas disciplinas hoc norum opus declarat. Venet. 1556" 
p. 61. Argumentatio ipsa autem sic procedit: 

BE. ξα ΞΞ εξ. C0 

Bn. my 205.56 — εξ..ζὃ 

Bb. fe z βη vy 

68:859 :te (Ὁ | 

tB : fn — (o:a0 z 8y:vy (est etim A £65 Co A ζαδοὺ Δ δγη) 

ef: ny 2 (a: a0 ΣΞ CB: βη (est enim ag — 9y) 

mite ξβιβη (τ. D 

af:ny — gy:ta — ξα: βγ (est enim fy — a8). — Apparet autem ex ils 
quae modo diximus praeter ea quae iam correximus Schol. 210210 le- 
gendum esse ἄνισαι, ib. vs. 11 verba ἴση ἡ δε τῇ of/ aut delenda eese 
aut, si pro de scribatur ὃγ΄, alio loco collocanda. Denique ve. 20 pro 
γη πρὸς τὴν a[/ scribendum est ày' πρὸς τὴν η7 xal ἡ ξα΄ πρὸς τὴν αδ΄. 
At etiam si haec omnia corrigantur, tamen argumentationem sine ordine 





X PRAEFATIO. 


expositam esse facile intelligitur. — 210b 46 aut delendum videtur τοῖς 
amt pest τοῖς uera συμβεβηκὸς addendem ταὐτόν. — 211a2] οὐ] τοῦ 
cell. vs. sq. et 210b 47. — 218b39 leg. διὰ τοῦ πρώτον καὶ διὰ τοῦ 
δευτέρον τὸ τρίτον. — 221b 12 —15 γ᾽) δ΄. — 227248 leg. λογικῶν ἐπι- 
χειρημάτων. — 230b1et 7 leg. videtur , πρώτον᾽" — 231a29 coni. ἀπο- 
δεικεαὶ. — b. vs. 40 scrib. pnto ὅτε τόδε τόδε ies) καὶ ὅτε τόδε τῷδε. 
— 231 b 34 post ἄρα comma ponendum. — 238 b 41 ἐφ᾽ ὅσον. — 236241 sq. 
Φυστοίχων. — 239al ἐνδεχόμενον μέντοι μὴ εἶναι. — 240821 ἤγουν, 
qued etiam habet Riccard. chart. fol. 10 quesa descripsimus 1. p. 24. --- 
241a περὶ τοῦτο. — Ib. b1 leg. ζητεῖν. --- Ib. 8 alt. ἢ) ec. — 212523 
leg. videtur ὁρισμοὺς. — 243829 τὸν 0Qov) τὸν ὅλον coni. — 24426 
leg. ὁ ὁρισμὸς τοῦ συλλογισμοῦ. — 1b. vs. 10 leg. περιέχονσαν τὴν ἐλάτ- 
seva vel simile quid. — Ib. τα. 48 ὠἐναλογίαν epinor. -- 245236 οὔ] οὔ- 
veg coni. — 217a29 leg. γενόμενον. — Ib. b1l λιγννώδη, quod prae- 
bent Predrom. et paraphr. Ricc. — Jb. ves. $8 leg. videtur ἐντὶ τοῦ τὼ 
παϑθόλον δ᾽ drayxeaia" γεγράφθαι τὰ x. — Quae leguntur 248b 35 de- 
pravata esse apparet, quamquam quomode locus emendandus sit nescio, 
quum non assequar quae sententia ei subesse debeat. — 219a 15 delesda 
videtur particula εἰ. — Ib. vs. 44 coni. δι’ ἀλλήλων. — ΙΝ. b2 ἕπεται 
τὸ αἴτιον. — 251b2 scrib. ἐπαγωγῆς et vs. 8 ἐπαγωγῇ. — 256283 τὰ] 
κὰ λοιπὰ opinor, — Ib. b45 αὐτὸ. — 262b43 λεπτόφυλλόν. — 2042881 
fort. leg. ὑπάρχοντος coll. vs. 49. — 271b14 del. μὴ. — 226} 4 καϑο- 
λικωτάτους coll. Aristot. 119a 12. — Ib. vs. 24 Fs; ἐκ vov coll. Aristot. 
118587. — 218b 41 ἀτόμων. --- 219811 fort. τῶν εἰρημένων. — 288b 10 
ἐστιν] ἐστιν ἐπισεῆμόν ἐστιν. — 285a 15 ἔσται. — Db. ve. 42 προσέϑη- 
xay. — 288b8 fort. leg. εἰ δ᾽ οὖν, τέσσ. d» slt» μάλιστα. — 10. va. 11 
del. ὅτι. — 290b 48 ἀνασκευάσαι αὐτόν] ἀνασκευαστικόν. --- 291826 del, 
τὸ ἄτοπον. — 292 845 μιᾷ et ν πλευρᾷ. — 294210 0 τ᾿ ἐρωτῶν. Nam 
440 praecedunt εἶπε γὰρ ἔργον εἶναι τοῦ καλῶς ἀποκρινομένου non 
cum his coniungenda sut, sed explicant Aristotelis verba quae in ipso 
contextu praecesserunt: εὸ μηδὲν di αὐτὸν πάσχειν 1608.12 coll. 159a21 
et 82. — 294816 leg. σαφῶς coll. Aristot. 100888. — Ib. "84 προσ- 
ϑέσεως. — 801248 τοῖς δυσὶ] τῷ δεντέρῳ coni. Quae quidem mutatie 
quam levis sit inde apparet, quod et τὰ ὅύο et τὸ δεύτερον in codd. 
saepissime littera β΄ significantur. — Ib. δὲ αὐτοὺς) αὐτοὶ opinor. — 
S08 bl περὶ] παρὰ coni. coll. vs. 6 sq. — 8S01a9 συμβέβηκεν. — Ib. 19, 
δῖ, 48, b 1 et S05 b 11 περὶ] παρὰ. — 608b46 μὴ fort. del. coll. Aristot. 
134237. — 81622 ἡ Τάναγρα coll. Iacert. auct. paraphr. soph. elench. 
ed. Spengel. Monach. 1842. p. 117, 4. — 819b12 σημαίνειν coll. Ari- 
etot. 182a25. — 1b. 27 τούτω, v. Aristot. 127 81. 


Scrib. Marburgi d. IL m. Ianuarii a. MDCCCXLVI. 





CORRIGENDA. 


Praeter ea quae in Praefatione Partis I. p. XXIV. not., I. p. 997. not. 
et 330. not., in Praefatione Partis I. init. et in Comm. ad 1705 29 cor- 
rigenda notavimus, emendanda sunt haec: 

I. p. 281. vs. 32. pro 4 scribe 24. 

p. 291. vs. 39. pro χλισχρότητα scr. γλισχρότητα. 

p. 317. vs. 25. pro 8949 scr. 89b9. 

p. 371. vs. 99. pro τς ἐξ ἀνάγκης scr. ἐξ dvdyxgg τι. 

p. 464. vs. 1. pro 69b 38 scr. 68b38. 


p. 499. vs. 26. pro sgllogismis scr. syllogismis secundae figurae. 
p. 909. vs. 5. pro 67 scr. b7. 


ANAAYTIKON YZTEPUN A. 


ΤΠ σα διδασκαλία καὶ πᾶσα μάϑησις διανοητικὴ ἐκ προῦ- PL 
πάρχούσης γίνεται γνώσεως. φανερὸν δὲ τοῦτο ϑεωροῦσιν ἐπὶ 
πασῶν αἵ ve γὰρ μαϑηματικαὶ τῶν ἐπιστημῶν διὰ τούτου 
τοῦ τρόπου παραγίνονται καὶ τῶν ἄλλων ἑκάστῃ τεχνών. 
ὁμοίως δὲ καὶ περὶ τοὺς λόγους of τε διὰ συλλογισμῶν καὶ 6 
οἱ δ ἐπαγωγῆς ἀμφότεροι yaq διὰ προγινωσχομένων ποι- 
οὔὗνται τὴν διδασκαλίαν, οἱ μὲν λαμβάνοντες ὡς παρὰ ξυνιέν- 
τῶν, ol δὲ δεικνύντες τὸ καϑόλου διὰ τοῦ δῆλον εἶναι τὸ xo? 
ἕκαστον. ὡς δ᾽ αὕτως καὶ οἱ δητορικοὶ συμπείθουσιν" 7] γὰρ 
διὰ παραδειγμάτων, ὅ ἐστιν ἐπαγωγή, ἢ 00 ἐνθυμημάτων, 1 
ὅπερ ἐστὶ συλλογισμόσ. διχῶς δ᾽ ἀναγκαῖον προγινώσχειν" 
τὰ μὲν γάρ, ὅτι ἔστι, προὐπολαμβάνειν ἀναγκαῖον, τὰ δέ, 
τί τὸ λεγόμενόν ἐστι, ξυνιέναι δεῖ, τὰ δ᾽ ἄμφω. olov ὅτι 
μὲν ἅπαν ἢ φῆσαι ἢ ἀποφῆσαι ἀληθές, ὅτι ἔστι, τὸ δὲ τρί- 
yovov, ὅτι τοδὶ σημαίνει, τὴν δὲ μονάδα ἄμφω, καὶ τί ση- τῷ 
μαίνει καὶ ὅτι ἔστιν" οὐ γὰρ ὁμοίως τούτων ἕκαστον δῆλον 
ἡμῖν. ἔστι δὲ γνωρίξειν τὰ μὲν πρότερον γνωρίζξοντα, τῶν δὲ 


Codices 4230 sut (C ubl recentior) D, Mn, d ubi scriptura 
antiquior (cuf quibusdam locis, F'ab initio et p lib. I). 


Tit. υστέρων ἢ δευτέρων a C, δευτέρων-τὸ πρῶτον d, δευτέρων 
πρῶτον ἤτοι ἀρχὴ τῆς ἀποδεικτικῆς Laur 71,12, δευτέρων πρότερον cf, 
εἰποδειχκτική Vat 249, Palat 74. , 

71:6 γὰρ om n. — 8 διὰ τὸ d. — 9 ἐσαύτως BFuf, εσαύτως δὲ C, 
de à ovrog d, pr 4. — 11 ὅπερ] ὃ Cf. — 18 συνιέναι C. — 14 ἅπαν 
μὲν B. — 17 πρότερα Cp. 

ΤΙ. 1 


2 ANAATTIKAN 


καὶ ἅμα λαμβάνοντα τὴν γνῶσιν, olov ὅσα τυγχάνει ὄφτα 
ὑπὸ τὸ καϑόλον, ὧν ἔχει τὴν γνῶσιν. ὅτι μὲν γὰρ πᾶν τρί- 
so yovov ἔχει δυσὶν ὀρθαῖς ἴσας, προήδει" ὅτι δὲ τόδε τὸ ἐν τῷ 
ἡμικυκλίῳ τρίγωνόν ἐστιν, ἅμα ἐπαγόμενος ἐγνώρισεν. (ἐνίων 
γὰρ τοῦτον τὸν τρόπον ἡ μάϑησίς ἐστι, καὶ οὐ διὰ τοῦ μέσου 
τὸ ἔσχατον γνωρίζεται, ὅσα ἤδη τῶν καϑ' ἕκαστα τυγχά- 
vet ὄντα καὶ μὴ καθ᾽ ὑποκειμένου τινός.) πρὶν͵ δ᾽ ἐπαχϑῆναι 
46 ἢ λαβεῖν συλλογισμὸν τρόπον μέν τινα ἴσως φατέον ἐπίστα- 
σϑαι, τρόπον δ᾽ ἄλλον οὔ. ὃ γὰρ μὴ ὕδει εἰ ἔστιν ἁπλώς, 
τοῦτο πῶς ἤδει ὅτι δύο ὀρθὰς ἔχει ἁπλῶς ; ἀλλὰ δῆλον αἷς 
ὧδὶ μὲν ἐπίσταται, ὅτι καθόλου ἐπίσταται, ἁπλῶς δ᾽ οὐκ 
ἐπίσταται. εἰ δὲ μή, τὸ ἐν τῷ Μένωνι ἀπόρημα συμβήσεται" 
20 7) γὰρ οὐδὲν μαθήσεται ἢ ἃ οἷδεν. οὐ γὰρ δή. ὥς γέ τινες 
ἐγχειροῦσι λύειν, λεκτέον. ,,dQ οἷδας ἅπασαν δυάδα ὅτι 
ρτία ἡ οὔ ;" φήσαντος δὲ προήνεγκάν τινα δυάδα ἣν οὐκ dev 
εἶναι, ὥστ᾽ οὐδ᾽ ἀρτίαν. λύουσι γὰρ οὐ φάσκοντες εἰδέναι πᾶ- 
σαν δυάδα ἀρτίαν οὖσαν, ἀλλ᾽ ἣν ἴσασιν ὅτι δυάς. καίτοι 
"ἴσασι μὲν οὗπερ τὴν ἀπόδειξιν ἔχουσι καὶ οὗ ἔλαβον, ἕλα- 
βον δ᾽ οὐχὶ παντὸς οὗ ἂν εἰδῶσιν ὅτι τρίγωνον ἢ ὅτι ἀρυϑμός, 
ἀλλ᾽ ἁπλῶς κατὰ παντὸς ἀριϑμοῦ καὶ τριγώνου" οὐδεμία 
γὰρ πρότασις. λαμβάνεται τοιαύτη, ὅτι ὃν σὺ οἷδας ἀρι- 
δϑμὸν ἢ ὃ σὺ οἶδας εὐθύγραμμον, ἀλλὰ κατὰ παντός. ἀλλ᾽ 
οὐδέν (οἶμαι) κωλύει, ὃ μανϑάνει, ἔστιν ὡς ἐπίστασθαι, ἔστι 
δ᾽ ὡς ἀγνοεῖν: ἄτοπον γὰρ οὐκ εἰ οἷδέ πως ὃ μανθάνει, ἀλλ᾽ 
εἰ ὧδί, οἷον ἡ μανθάνει καὶ ὥς. 
2 Ἐπίστασϑαι δὲ οἰόμεϑ᾽ ἕκαστον ἁπλῶς, ἀλλὰ μὴ τὸν 
10 σοφιστικὸν τρόπον τὸν κατὰ συμβεβηκός, ὅταν τήν τ᾽ αἰτίαν 
οἰώμεϑα γινώσκειν δι’ ἣν τὸ πρᾶγμά ἐστιν, ὅτε ἐκείνου αἰτία 
ἐστί, καὶ μὴ ἐνδέχεσθαι τοῦτ᾽ ἄλλως ἔχειν. δῆλον τοίνυν ὅτι 
τοιοῦτόν τι τὸ ἐπίστασθαί ἐστι" καὶ γὰρ ol μὴ ἐπιστάμενοι καὶ 
οἱ ἐπιστάμενοι οἱ μὲν οἴονται αὐτοὶ οὕτως ἔχειν, οἱ δ᾽ ἐπιστά- 
16 μενοι καὶ ἔχουσιν, ὥστε οὗ ἁπλῶς ἐστὶν ἐπιστήμη, τοῦτ᾽ ἀδύνα- 


18 γνῶσιν ἅτερον μὲν ἐν θατέρῳ ἄμφω μέντοι τῷ δὲ ϑατέρῳ ov- 
teg οἷον F. — 19 ὅπαν d. — ὁ8 d» M. — ὁ] εἰδείη F. — εἴσεται 
ὅει δυσὶν ὀρθαῖς ἴσας ἔχει ὦ. — 928 ὅτι τὸ καϑόλον C. — ἐπίσταται 
del vult M, om ff. 

11b6 μανθάνειν n. — ἔστι μὲν eig np. — 7 εἰ οὐκ ἤδει M.— 10 τ᾽ 
om d. — 18 τι om C. -- 14 αὐτὸ C. — 1$ dude ἔχουσιν ἐπιστήμην M. 
— τοῦε ταύτας καὶ F. 


ὉΣΤΈΡΩΝ A. 8 


OY ἄλλως ἔχειν. εἰ μὲν οὖν καὶ ἕτερός ἐότι τοῦ ἐπίστασϑαι τρό- 
πος, ὕστερον ἐροῦμεν, φαμὲν δὲ καὶ δι’ ἀποδείξεως εἰδέναι. 
ἀπόδειξιν δὲ λέγω συλλογισμὸν ἐπιστημονικόν. ἐπιστημονικὸν 
δὲ λέγω xo ὃν τῷ j ἔχειν αὐτὸν ἐπιστάμεϑα. εἰ τοίνυν ἐστὶ τὸ 
ἐπίστασϑαι οἷον ἔθεμεν, d ἀνάγκη καὶ τὴν ἀποδεικτικὴν ἐπιστή- so 
μὴν ἐξ ἀληθῶν τ᾽ εἶναι καὶ πρώτων καὶ ἀμέσων καὶ γνωριμωτέ- 
ρῶν καὶ προτέρων καὶ αἰτίων τοῦ συμπεράσματος " οὕτω γὰρ 
ἔσονται καὶ αἱ ἀρχαὶ οἰκεῖαι τοῦ δεικνυμένου. “συλλογισμὸς μὲν 
γὰρ ἔσται καὶ ἄνευ τούτων, ἀπόδειξις δ᾽ οὐκ ἔσται" οὐ γὰρ 
ποιήσει ἐπιστήμην. ἀληθῆ μὲν οὖν δεῖ εἶναι, ὅ ὅτι οὐκ ἔστι τὸ μὴ ss 
ὃν ἐπίστασϑαι, οἷον ὅ ὅτι ἡ διάμετρος σύμμετρος. ἐκ πρώτων 
δ᾽ ἀναποδείκτων, ὅτι οὐκ ἐπιστήσεται μὴ ἔχων ἀπόδειξιν αὖ- 
τῶν" τὸ γὰρ ἐπίστασθαι ὧν ἀπόδειξίς ἐστι μὴ κατὰ συμβε-. 
βηκός, τὸ ἔχειν ἀπόδειξίν ἐστιν. αἴτιά τε καὶ γνωριμώτερα 
δεῖ εἶναι καὶ πρότερα, αἴτια μὲν ὅτι τότε ἐπιστάμεθα ὅταν so 
τὴν αἰτίαν εἰδῶμεν, καὶ πρότερα, εἴπερ, αἴτια, καὶ προγυ- 
νωσκόμενα οὐ μόνον τὸν ἕτερον τρόπον τῷ ξυνιέναι, ἀλλὰ καὶ 
τῷ εἰδέναι ὅ ὅτι ἔστιν. πρότερα δ᾽ ἐστὶ καὶ γνωριμότερα διχῶς" 
οὐ γὰρ ταὐτὸν πρότερον τῇ φύσει καὶ πρὸς ἡμᾶς πρότερον, 
οὐδὲ γνωριμώτερον xal ἡμῖν γνωριμώτερον. λέγω δὲ πρὸς ν.132 
ἡμᾶς μὲν πρότερα καὶ γνωριμοΐτερα τὰ ἐγγύτερον τῆς αἷ- 
σϑήσεως. ἁπλῶς δὲ πρότερα καὶ γνωριμώτερα τὰ ποῤδώτε- 
ρον. ἔστι δὲ ποῤῥωτάτω μὲν τὰ καϑόλου μάλιστα, ἐγγυτάτω 
δὲ τὰ καθ᾽ ἕκαστα" καὶ ἀντίκειται ταῦτ᾽ ἀλλήλοις. ἐκ πρώ- 6 
τῶν δ᾽ ἐστὶ τὸ ἐξ ἀρχῶν οἰκείων" ταὐτὸ γὰρ λέγώ πρῶτον 
καὶ ἀρχή v. ἀρχὴ δ᾽ ἐστὶν ἀποδείξεως πρότασις ἄμεσος, ἄμεσος 
δὲ ἧς μή ἐστιν ἄλλη προτέρα. πρότασις δ᾽ ἐστὶν ἀπο- 
φάνσεως τὸ ἕτερον μόριον, ἕν καθ᾽ ἑνός. διαλεχτικὴ μὲν ἡ 
ὁμοίως λαμβάνουσα ὁποτερονοῦν ; ἀποδεικτικὴ δὲ ἡ ὧρυ- 10 
ouévog  ϑάτερον, ὅ ὅτι ἀληθές. ἀπ ig δὲ ἀντιφάσεως ὅπο- 
τερονοῦν μόριον. ἀντίφασις δὲ ἀντίθεσις ἧς οὐκ ἔστι μεταξὺ 
xo αὑτήν. μόριον δ᾽ ἀντιφάσεως τὸ μὲν τὶ κατά τινος κα- 
τάφασις. τὸ δὲ τὶ ἀπό τινος ἀπόφασις. ἀμέσου δ᾽ ἀρ- 


40 ἐθέ μεϑα Cf, — 51 ὁ alt καὶ om C. — 24 γὰρ ἔστι Cd. — 25 δεῖ 
εἶναι corr ^. — $0 δεῖ εἶναι xal πρότερα corr B loc paucioribus, 

72429 ἐγγύτερα M. — 4 ποῤῥωτάτῳ... ἐγγυτάτῳ 4. — 6 ταὐτὸν 
δέ ἐστι πρῶτον c — 12 ἀνειθέσεως d. — ἔστι τι ν καιταξὺ καϑ᾽ bav- 


τήν. μόρια C. 
1: 


r1 &kNGGTCTÓUELA€ 


»]jg Teihemerxnc Jéswr πεν levu ἦν amp ἔστε diia. ual 
ZEEH "us τῶν sedboruuismy τι ἣν d c»epu) ew www 
ποῦν Sa rU INT. ἀξίαν. Uer UO CUN τουκύπει" TORTE 
JW BGÀldE -πὸ τεὸς TURPUTURC ξεωϑτασεν GIvomurosvrt  dishsam 
Υ ἡ se περεσρονναν τεὸν aopamr DUI CONDE PÜRGGC Lamgb- 
m Ua. obw .i7uB Um τέσας τε ἡ τῷ urp εἶπαι τι. πτοΐταις, d 
T fes coe eir. o γὰρ ὑφράμος θεαῖς μὲν Gm Mila 
ms "τῷ 2 cusDurmrsoc agOwedw τὸ cÓMnOUP DUM SENE GOD 
3e0és- ndi Y σὸχ Huc τῷ segni ἔδεε. καμπὰς wis wh 
sux scele σα rUTDW. 

- Emu db der πιάτετειν τε aei εἰδέναι co πρᾶγμα ταῦ 
τούτω ἔχειν Ἐπλλσγεάκον ἦσ παλαῦκεν crdncm. ὅσει. dd 
αὕτως, us ux ase ἐξ agr παλλαγιάμος. ἀπά m ur ucwam 


αὐήεε Ξέλεχαν decucíaeunc ἢ εἰ ἐκύγχαπεν adhuc. 
- di mom. εἰ μή τις πιμογνούσετεα. cum di aridus 3ufsude- 


16 τὸν órwev - €. — τι am π. — 17 ταῦεα C. — paar 
ἐπκισεήρην. — Ια Gom am C. — 19 ἀπαφράαειαυς E -- — 
30 ait τὰ ow €. — d! sis cm €. — 25 δεῖ! da τὰ p. — 37 cedi m. 
— 45 eii x. — 3) sese] κὐκτῖν 4. — 3l ἐκαῖνα €.  Süudilew] mmi 


Ly 
| 
κ 
: 
; 
[ 
: 


TZTEPAN A. δ 


ἐπιστήμη εἶναι, τοῖς δ᾽ εἶναι μέν, πάντων μέντοι ἀποδείξεις e 
εἶναι" dw οὐδέτερον οὔτ᾽ ἀληϑὲς οὔτ᾽ ἀναγκαῖον. ol μὲν γὰρ 
| ὑποθέμενοι μὴ εἶναι ὅλως ἐπίστασϑαι, οὗτοι εἰς & ἄπειρον ἀξιοῦ- 
σιν. ἀνάγεσθαι ὃς οὐ ἂν ἐπισταμένους τὰ ὕστερα διὰ κὰ 
πρότερα; ὧν μή ἐστι πρῶτα, ὀρθῶς λέγοντες" ἀδύνατον γὰρ τ 
τὰ ἄπειρα διελθεῖν. εἴ τε ἵσταται καὶ εἰσὶν ἀρχαί, ταύτας 
νώστους εἶναι ἀποδείξεώς γε μὴ οὔσης αὐτῶν, ὅπερ φασὶν 
Kim τὸ ἐπίστασθαι μόνον" εἰ δὲ μὴ ἔστι τὰ πρῶτα εἰδέναι, 
οὐδὲ τὰ ἐκ τούτων εἶναι ἐπίστασθαι ἁπλῶς οὐδὲ κυρίως, ἀλλ᾽ 
ἐξ ὑποϑέσεως, εἰ ἐκεῖνά ἐστιν. οἱ δὲ περὶ μὲν τοῦ ἐπίστασθαι 16 
ὁμολογοῦσι" δι’ ἀποδείξεως γὰρ εἶναι μόνον. ἀλλὰ πάντων 
εἶναι ἀπόδειξιν οὐδὲν κωλύειν" ἐνδέχεσθαι. γὰρ κύκλῳ γίνε- 
690. τὴν ἀπόδειξιν καὶ ἐξ ἀλλήλων. ἡμεῖς δέ φαμεν οὔτε 
πῷἄσαν ἐπιστήμην ἀποδεικτικὴν.Ἤ εἶναι, ἀλλὰ τὴν τῶν ἀμέσων 
ἀναπόδεικτον. καὶ τοῦδ᾽ ὅτι ἀναγκαῖον, φανερόν" εἰ γὰρ Ὁ 
ἀνάγκη μὲν ἐπίστασθαι τὰ πρότερα καὶ ἐξ ὧν ἡ ἀπόδειξις, 
ἵσταται δέ ποτε τὰ ἄμεσα, ταῦτ᾽ ἀναπόδεικτα d ἀνάγκη εἶναι. 
ταῦτά v οὖν οὕτω λέγομεν, καὶ οὐ μόνον ἐπιστήμην ἀλλὰ 
καὶ ἀρχὴν ἐπιστήμης εἶναί τινά φαμεν, ἡ τοὺς ὅ ὕρους γνω- 
ρίξομεν. κύκλῳ δ᾽ ὅτι ἀδύνατον ἀποδείκνυσθαι ἁπλῶς, δῆ- 2s 
λον, εἴπερ ἐκ προτέρων δεῖ τὴν ἀπόδειξιν εἶναι καὶ γνωριμῶ- 
víQov* ἀδύνατον γάρ! ἔστι τὰ αὐτὰ τῶν αὐτῶν ἅμα πρότερα 
καὶ ὕστερα εἶναι; εἰ μὴ τὸν ἕτερον τρόπον, οἷον τὰ μὲν πρὸς 
ἡμᾶς τὰ δ᾽ ἁπλῶς ; ὅνπερ τρόπον ἣ ἐπαγωγὴ ποιεῖ γνρι- 
μον. εἰ δ᾽ οὕτως; οὐκ ἃ ἂν εἴη, τὸ ἁπλῶς εἰδέναι καλῶς cXQu- 80 
Guévov , «ἀλλὰ ϑιττόν᾽ ἢ οὐχ ἁπλῶς 1j ἑτέρα ἀπόδειξις γινο- 
μένη ἡ ἔκ τῶν ἡμῖν γνωριμωτέρων. συμβαίνει δὲ τοῖς λέγουσι 
κύκλα, τὴν ἀπόδειξιν εἶναι oU μόνον τὸ νῦν εἰρημένον, ἀλλ᾽ 


6 ἐπισεήμην Fn, — ἀπόδειξιν M, ἀπόδειξις F. — 8 ἄλλως k 
ABCFyfd, xc snpra vs M. — 9 ἐπισταμένους corr u, ἐπισταμένοιξ pr 
corr P era, C. — 11 εἰ δὲ Cp. — ἴστανται CFf, ἴσταταται A. 
ἐπίστασθαι εἶναι Bu. — 15 εἰ pr om "! — 17 ἐνδέχεται Cd. — 


18 οὐδὲ pr B. — 20 ἀναποδείκτων d. — 22 μέσα pr n. — ἄμεσά ποτε 
ταῦτ᾽ C. — 93 τ᾽ om AuFpf. — ἀλλὰ τὸν ἡ ἔτϑῦον vot» καὶ M. — 
94 εἰ dn, pr M. — ἧπερ dui τίς ἐστιν ὁ ἡμέ μέτερος νοῦς ἢ τοῦ τὰς 


κοινὰς ἐννοίας καὶ τὰ ἀξιώματα ὅρους xoliógovg γνωρίξομεν. Μ. -- 
95 δ᾽ ὅτι] τὸ τι (sic) 48, τεῦτι Cfn, corr ὃ, τὸ ὅτι pr d, θ᾽ ὅτε cpM, corr 
B pr manu. 48 εἰ γάρ, εἰ μὴ rc supra vs M. — 29 ποιήσϑι n. — 
31 «x68. ἢ γενομένη F. 986 5 ἐκ ἐκ BCn. — 39 τὸν BF. 


4 ANAATTIKAN 


15 χῆς συλλογιστικῆς ϑέσιν μὲν λέγω ἣν μὴ ἔστι δεῖξαι, μηδ᾽ 
ἀνάγκη ἔχειν τὸν μαϑησόμενόν τι" ἣν δ᾽ ἀνάγκη ἔχειν τὸν 
ὁτιοῦν μαϑησόμενον, ἀξίωμα" ἔστι γὰρ ἕνια τοιαῦτα " τοῦτο 
γὰρ μάλιστ᾽ ἐπὶ τοῖς τοιούτοις εἰώϑαμεν ὄνομα λέγειν. ϑέσεωςρ 
δ᾽ ἡ μὲν ὁποτερονοῦν τῶν μορίων τῆς ἀποφάνσεως λαμβά- 

e) νουσα, οἷον λέγω τὸ εἶναί τι 7) τὸ μὴ εἶναί τι, ὑπόϑεσις, 1j 
δ᾽ ἄνευ τούτου ὁρισμός. ο γὰρ ὁρισμὸς ϑέσις μέν ἐστι" τίθε- 
ται γὰρ ὁ ἀριθμητικὸς μονάδα τὸ ἀδιαίρετον εἶναι κατὰ τὸ 
ποσόν" ὑπόϑεσις δ᾽ οὐκ ἔστι" τὸ γὰρ τί ἐστυ μονὰς καὶ τὸ εἷ- 
ναι μονάδα οὐ ταὐτόν. 

9; Ἐπεὶ δὲ δεῖ πιστεύειν τε καὶ εἰδέναι τὸ πρᾶγμα τῷ 
τοιοῦτον ἔχειν συλλογισμὸν ὃν καλοῦμεν ἀπόδειξιν, ἔστι δ᾽ 
οὗτος τῷ τάδ᾽ εἶναι ἐξ ὧν ὁ συλλογισμός, ἀνάγκη μὴ μόνον 
προγινώσκειν τὰ πρῶτα, ἢ πάντα v] ἕνια, ἀλλὰ καὶ μᾶλ-- 
λον" ἀεὶ γὰρ δι’ ὃ ὑπάρχει ἕκαστον, ἐκεῖνο μᾶλλον ὑπάρ-- 

80 χει, οἷον δι᾿ ὃ φιλοῦμεν, ἐκεῖνο φίλον μᾶλλον. ὥστ᾽ εἴπερ 
ἴσμεν διὰ τὰ πρῶτα καὶ πιστεύομεν, κἀκεῖνα ἴδμεν τε καὶ 
πιστεύομεν μᾶλλον, ὅτι δι᾿’ ἐκεῖνα καὶ τὰ ὕστερον. οὐχ οἷόν 
τε δὲ πιστεύειν μᾶλλον ὧν οἷδεν, ἃ μὴ τυγχάνει μήτε εἰδὼς 
μήτε βέλτιον διακείμενος ἢ) εἰ ἐτύγχανεν εἰδώς. συμβήσεται 

ss δὲ τοῦτο, εἰ μή τις προγνώσεται τῶν 0r ἀπόδειξιν πιστευόν- 
των" μᾶλλον γὰρ ἀνάγκη πιστεύειν ταῖς ἀρχαῖς ἢ πάσαις 
ἢ τισὶ τοῦ συμπεράσματος. τὸν δὲ μέλλοντα ἕξειν τὴν ém- 
στήμην τὴν δι’ ἀποδείξεως οὐ μόνον δεῖ τὰς ἀρχὰς μᾶλλον 
γνωρίξειν. καὶ μᾶλλον αὐταῖς πιστεύειν ἢ τῷ δεικνυμένῳ, 

" ἀλλὰ μηδ᾽ ἄλλο αὐτῷ πιστότερον εἶναι μηδὲ γνωριμώτερον 
τῶν ἀντικειμένων ταῖς ἀρχαῖς, ἐξ ὧν ἔσται συλλογισμὸς ὃ 
τῆς ἐναντίας ἀπάτης, εἴπερ δεῖ τὸν ἐπιστάμενον ἁπλῶς ἀμε- 
τάπειστον εἶναι. 

8 Ἐνίοις μὲν οὖν διὰ τὸ δεῖν τὰ ποῶώτὰ ἐπίστασϑαι οὐ δοκεῖ 


16 τὸν ὁτιοῦν μαϑησόμενον C. — τι om n. — 17 ταῦτα C. — post 
τοιαῦτα add M marg ἃ οἴκοθεν μανθάνων προβάλλεται xaO" ἑκάστην 
ἐπιστήμην. — 18 ὄνομα om C. --- 19 ἀποφάσεως M, ἀντιφάσεως n. — 
90 alt τὸ om €. — 21 μὲν om C. — 95 δεῖ) δεῖ τὸ p. — 27 ταδὶ n. 
-- 29 αἰεὶ n. — 80 εἴπερ] εἰπεῖν 4. — 91 ἐκεῖνα C. — 32 μᾶλλον] καὶ 
pXAlov n. — ὕστερα Cn. — 33 πιστεύομεν pr ΑΙ. — τυγχάνῃ d, pr A. 
— $85 δι᾿ om B. 

, (2bl αὐτῶν M. — 4 ἀμετάπιστον Mn, ut solent. — 5 ἐπίστασθαι 
τὰ πρώτα C. 


TZTEPAN A. 5 


ἐπιστήμη εἶναι. τοῖς δ᾽ εἶναι μέν, πάντων μέντοι ἀποδείξεις c 
εἶναι" ὧν οὐδέτερον οὔτ᾽ ἀληϑὲς οὔτ᾽ ἀναγκαῖον. οἱ μὲν γὰρ 
ὑποθέμενοι μὴ εἶναι ὅλως ἐπίστασϑαι, οὗτοι εἰς ἄπειρον ἀξιοῦ- 
σιν. ἀνάγεσθαι ὡς oix ἂν ἐπισταμένους τὰ ὕστερα διὰ sd 
πρότερα, ὧν μή ἐστι πρῶτα, ὀρθῶς λέγοντες" ἀδύνατον γὰρ 1 
τὰ ἄπειρα διελθεῖν. εἴ τε ἵσταται καὶ εἰσὶν ἀρχαί, ταύτας 
ἀγνώστους εἶναι ἀποδείξεώς γε μὴ οὔσης αὐτῶν, ὅπερ φασὶν 
εἷναι τὸ ἐπίστασθαι μόνον" εἰ δὲ μὴ ἔστι τὰ πρῶτα εἰδέναι, 
οὐδὲ τὰ ἐκ τούτων εἶναι ἐπίστασθαι ἁπλῶς οὐδὲ κυρίως, dAX 
ἐξ ὑποθέσεως, εἰ ἐκεῖνά ἐστιν. οἱ δὲ περὶ μὲν τοῦ ἐπίστασθαι 15 
ὁμολογοῦσι" Oi ἀποδείξεως γὰρ εἶναι μόνον" ἀλλὰ πάντων 
εἶναι ἀπόδειξιν οὐδὲν κωλύειν" ἐνδέχεσθαι γὰρ κύκλῳ γίνε- 
09a. τὴν ἀπόδειξιν καὶ ἐξ ἀλλήλων. ἡμεῖς δέ φαμεν οὔτε 
πἰὦσαν ἐπιστήμην ἀποδεικτικὴν εἶναι. ἀλλὰ τὴν τῶν ἀμέσων 
ἀναπόδεικτον. xol τοῦὔϑ᾽ ὅτι ἀναγκαῖον, φανερόν" εἰ γὰρ so 
ἀνάγκη μὲν ἐπίστασθαι τὰ πρότερα καὶ ἐξ ὧν ἡ ἀπόδειξις, 
ἴσταται δέ ποτε τὰ ἄμεσα, ταῦτ᾽ ἀναπόδεικτα ἀνάγκη εἶναι. 
ταῦτά v οὖν οὕτω λέγομεν, καὶ οὐ μόνον ἐπιστήμην ἀλλὰ 
καὶ ἀρχὴν ἐπιστήμης εἶναί τινά φαμεν, ἡ τοὺς ὅρους yvo- 
ρίξομεν. κύκλῳ δ᾽ ὅτι ἀδύνατον ἀποδείκνυσθαι ἁπλῶς, δῆ- ss 
λον, εἴπερ ἐκ προτέρων δεῖ τὴν ἀπόδειξιν εἶναι καὶ γνωριμω- 
τέρων" ἀδύνατον γάρ ἐστι τὰ αὐτὰ τῶν αὐτῶν ἅμα πρότερα 
καὶ ὕστερα εἶναι, εἰ μὴ τὸν ἕτερον τρόπον, οἷον τὰ μὲν πρὸς 
ἡμᾶς τὰ δ᾽ ἁπλῶς, ὄνπερ τρόπον ἡ ἐπαγωγὴ ποιεῖ γνώρι- 
μον. εἰ δ᾽ οὕτως. οὐκ ἂν εἴη τὸ ἁπλῶς εἰδέναι καλῶς ὡρι-- 80 
Guévov , “ἀλλὰ διττόν" ἢ οὐχ ἁπλῶς ἡ ἑτέρα ἀπόδειξις γινο- 
μένη ἡ ἐκ τῶν ἡμῖν γνωριμωτέρων. συμβαίνει δὲ τοῖς λέγουσι 
κύχλῳ τὴν ἀπόδειξιν εἶναι oU μόνον τὸ νῦν εἰρημένον, ἀλλ᾽ 


6 ἐπιστήμην Fn, --- ἀπόδειξιν M, ἀπόδειξις F. — 8 ἄλλως y 
ABCFyfd, rc supra vs M. — 9 ἐπισταμένου ς corr μι ἐπισταμένοις pr M, 
corr P — 10 ἔσταε C. — 11 εἰ δὲ Cp. — ἴστανται CFf, ἴσταταται A. 
— l4 ἐπίστασθαι εἶναι Bu. — 16 εἰ pr om d. — 17 ἐνδέχεται Cd. — 
18 οὐδὲ pr B. — 90 ἀναποδείκτων d. — 929 μέσα pr n. — ἄμεσά ποτε 
ταῦτ᾽ C. — 25 τ᾿ om 4uFpf. — ἀλλὰ τὸν ἡμέτερον vot» καὶ M. — 
94 τί dn, pr M. — ἧπερ ἀρχή τίς ἐστιν ὃ ἡμέτερος ψοῦς 7 τοῦ tdg 
κοινὰς ἐννοίας καὶ τὰ ἀξιώματα ὅρους καλιόρους ὦ οείδομεν M. — 
95 δ᾽ ὅτι] vo τι (sic) 4B, ve ὅτι Cfn, corr 8, τὸ ὅτι pr d, 0' ὅτι cpM, corr 
B pr manu. — 28 εἰ γάρ, εἰ μὴ rc supra vs M. — 29 ποιήσοι s. -- 
81 ἀπόδ. ; γενομένη F. — 82 ἡ ἐκ BCn, — 858 τὸν BF. 


6 ANAATTIK&N 


οὐδὲν ἄλλο λέγειν ἢ ὅτι τοῦτ᾽ ἔστιν εἰ τοῦτ᾽ ἔστιν " οὕτω δὲ πάντα 
s5 δάδιον δεῖξαι. δῆλον δ᾽ ὅτι τοῦτο συμβαίνει τριῶν ὅρων τε- 
ϑέντων᾽ τὸ μὲν γὰρ διὰ πολλῶν ἢ δι’ ὀλίγων ἀνακάμπτειν 
φάναι οὐδὲν διαφέρει, δι᾿ ὀλίγων δ᾽ ἢ δυοῖν. ὅταν γὰρ τοῦ 
A ὄντος ἐξ ἀνάγκης ἡ 10 B, τούτου δὲ τὸ Γ, τοῦ A ὄντος 
ἔσται τὸ Γ. εἰ δὴ τοῦ 4 ὄντος ἀνάγκη τὸ B εἶναι, τούτου δ᾽ 
p.18 ὄντος τὸ Α (τοῦτο γὰρ ἦν τὸ κύκλῳ), κείσϑω τὸ 4, ἐφ᾽ ov 
τὸ Γ. τὸ οὖν τοῦ Β ὄντος τὸ Α εἶναι λέγειν ἐστὶ τὸ Γ' εἶναι λέ- 
yew , τοῦτο δ᾽ ὅτι τοῦ 4 ὄντος τὸ Γ᾽ ἐστί: τὸ δὲ Γ τῷ A τὸ 
αὐτό. ὥστε συμβαίνει λέγειν τοὺς κύκλῳ φάσκοντας εἶναι 
δτὴν ἀπόδειξιν οὐδὲν ἕτερον πλὴν ὅτι τοῦ 4 ὄντος τὸ A ἐστίν. 
δὲ πάντα δεῖξαι δάδιον. οὐ μὴν ἀλλ᾽ οὐδὲ τοῦτο δυνατόν, 
πλὴν ἐπὶ τούτών ὅσα ἀλλήλοις ἔτεται, ὥσπερ τὰ ἴδια. ἑνὸς 
μὲν οὖν κειμένου δέδεικται ὅτι οὐδέποτ᾽ ἀνάγκη τι εἶναι ἔτε- 
ρον (λέγω δ᾽ ἑνός, ὅτι οὔτε ὄρου ἑνὸς οὔτε ϑέσεως μιᾶς τεῦ εἰ-- 
10 ὅης), ἐκ δύο δὲ ϑέσεων πρώτων καὶ ἐλαχίστων ἐνδέχεται, 
εἴπερ καὶ συλλογίσασϑαι. ἐὰν μὲν οὖν τό τε A4 τῷ B καὶ τῷ 
Γ' ἕπηται, καὶ ταῦτ᾽ ἀλλήλοις καὶ τῷ 4, οὕτω μὲν ἐνδέ- 
χεται ἐξ ἀλχήλων δεικνύναι πάντα τὰ αἰτηϑέντα ἐν τῷ 
πρώτῳ σχήματι, cg δέδεικται ἐν τοῖς περὶ συλλογισμοῦ. 
15 δέδεικται δὲ xol ὅτι ἐν τοῖς ἄλλοις σχήμασιν ἢ οὐ γίνεται 
συλλογισμὸς 7] οὐ περὶ τῶν ληφϑέντων. τὰ δὲ μὴ ἀντιχατη- 
γορούμενα οὐδαμῶς ἔστι δεῖξαι κύκλῳ. ὥστ᾽ ἐπειδὴ ὀλίγα τοι- 
αὗτα ἐν ταῖς ἀποδείξεσι, φανερὸν ὅτι κενόν τε καὶ ἀδύνα- 
tov τὸ λέγειν ἐξ ἀλλήλων εἶναι τὴν ἀπόδειξιν καὶ διὰ τοῦτο 
20 πάντων ἐνδέχεσϑαι εἶναι ἀπόδειξιν. 
4Ἢ — 'Exd δ᾽ ἀδύνατον ἄλλως ἔχειν οὗ ἐστὶν ἐπιστήμη ἁπλῶς, 
ἀναγκαῖον ἂν εἴη τὸ ἐπιστητὸν τὸ κατὰ τὴν ἀποδειχτιχὴν ἐπι- 
στήμην. ἀποδεικτικὴ δ᾽ ἐστὶν ἣν ἔχομεν τῷ ἔχειν ἀπόδειξιν" 
ἐξ ἀναγκαίων ὥρα συλλογισμός ἐστιν ἡ ἀπόδειξις. ληπτέον 
25 ὥρα ἐκ τίνανν καὶ ποίων αἱ ἀποδείξεις εἰσίν. πρῶτον δὲ διορί- 


84 εἰ} $ pr d. — πάντως M. — ῥδάδιον πάντα C. — 37 δι᾽ om C. 
— S8 τὸ ( pr om d. 

] τὸ e] ἀνάγχη τὸ « εἶναι n. — 8 τοῦ om 4. — τοῦ a pr 
dM. — τὸ τὸ y “ἀν, corr CBc. — εἶναι post λέγειν F, om 4 et pr 
Bdun. — 3 ἐστὶ om af. — 4 λέγειν post ἕτερον C. — τοὺς] τὸ n. — 
8 εἶναι τὸ n. — 12 καὶ τῷ « om pr C. — 15 ὅτι καὶ B, xal ὡς F. — 
17 ἐπεὶ d. — τοιαῦτα ὀλίγα C. — 18 vt] τε d. — 19 τὸ om d. — 
xal) ἐνδέχεσθαι καὶ p. — 20 ivdcgsra: 4BOdufpM. — ἀπόδειξιν εἶναι F. 


TEZTEPAOAN A. 4 


Gouev τί λέγομεν τὸ κατὰ παντὸς xol τί τὸ xo9' αὐτὸ καὶ 
τί τὸ καϑόλου. 

Κατὰ παντὸς μὲν οὖν τοῦτο λέγω ὃ ἂν ἦ μὴ ἐπὶ τινὸς 
μὲν τινὸς δὲ μή, μηδὲ ποτὲ μὲν ποτὲ δὲ μή, οἷον εἰ κατὰ 
παντὸς ἀνθρώπου ξῷον, εἰ ἀληϑὲς τόνδ᾽ εἰπεῖν ἄνθρωπον, ὃ 
ἀληϑὲς καὶ ξῷον, καὶ εἰ νῦν θάτερον, καὶ ϑάτερον, καὶ εἰ ἐν 
πάσῃ γραμμῇ στιγμή, ὡσαύτως. σημεῖον δέ" καὶ γὰρ τὰς 
ἐνστάσεις οὕτω φέρομεν ὡς κατὰ παντὸς ἐρωτώμενοι, ἢ εἰ ἐπί 
τινι μή, Y εἴ ποτε μή. xo0' αὐτὰ δ᾽ ὅδα᾽ ὑπάρχει τε ἐν 
τῷ τί ἐστιν, οἷον τριγώνῳ γραμμὴ καὶ γραμμῇ στιγμή (ἡ 86 
γὰρ οὐσία αὐτῶν ἐκ τούτων ἐστί, καὶ ἐν τῷ λόγῳ τῷ λέγοντι 
τί ἐστιν ἐνυπάρχει) καὶ ὅσοις τῶν ἐνυπαρχόντων αὐτοῖς αὐτὰ 
ἐν τῷ λόγῳ ἐνυπάρχουσι τῷ τί ἐστι δηλοῦντι. οἷον τὸ εὐϑυ 
ὑπάρχει γραμμῇ καὶ τὸ περιφερές, καὶ τὸ περιττὸν καὶ 
ἄρτιον ἀριϑμῷ. καὶ τὸ πρῶτον καὶ σύνϑετον καὶ ἰσόπλευ- « 
ρον καὶ ἑτερόμηκες " καὶ πᾶσι τούτοις ἐνυπάρχουσιν ἐν τῷ b 
λόγῳ τῷ τί ἐστι λέγοντι ἔνϑα μὲν γραμμὴ ἔνϑα δ᾽ ἀρι- 
ϑμός. ὁμοίως δὲ καὶ ἐπὶ τῶν ἄλλων τὰ voix. ἑκάστοις καϑ᾽ 
αὐτὰ λέγω, ὅσα δὲ μηδετέρως ὑπάρχει, συμβεβηκότα, 
οἷον τὸ μουσικὸν ἢ λευκὸν τῷ pop. ἔτι ὃ μὴ καθ᾽ ὕποκει- δ 
μένου λέγεται ἄλλου τινός, οἷον τὸ βαδίξον ἕτερόν τι ὃν βα- 
Olfov ἐστὶ καὶ λευκόν, ἡ δ᾽ οὐσία, καὶ ὅσα τόδε τι σημαίνει, 
οὐχ ἕτερόν τι ὄντα ἐστὶν ὅπερ ἐστίν. τὰ μὲν δὴ μὴ xo9* ὑπο- 
κειμένου καϑ' αὐτὰ λέγω, τὰ δὲ xo0' ὑποκειμένου συμ- 
βεβηκότα. ἔτι δ᾽ ἄλλον τρόπον τὸ μὲν Óv αὑτὸ ὑπάρχον 10 
ἑκάστῳ xo) αὑτό, τὸ δὲ μὴ δι’ αὐτὸ συμβεβηκός, οἷον εἰ 
βαδίξοντος ἤστραψε., συμβεβηκός oU γὰρ διὰ τὸ βαδίξειν 
ἤστραψεν, ἀλλὰ συνέβη. φαμέν. τοῦτο. εἰ δὲ δι’ αὑτό, 
καϑ' αὐτό, οἷον εἴ τι δφαττόμενον ἀπέθανε, καὶ κατὰ τὴν 
σφαγήν, ὅτι διὰ τὸ σφάττεσϑαι, ἀλλ᾽ οὐ συνέβη Ggatvó- 15 
μενον ἀποθανεῖν. τὰ ἄρα λεγόμενα ἐπὶ τῶν ἁπλῶς ἐπιστη- 
τῶν xa0' αὐτὰ οὕτως ὡς ἐνυπάρχειν τοῖς κατηγορουμένοις 


96 λέγωμεν M. — 98 5] τοῦτο 0 f. — 29 pr μὲν om d. — 31 8a- 
τερον πρὸς θάτερον prd. — 33 προφέρομεν F. — ἐρωτωμένου 4Mcd, 
pr Bn. — εἰ om p et pr d. — 35 οἷον iv tQ. n. — 97 ἐνυπάρχειν pr 


᾿. — 38 ἐν om f. — ὑπάρχουσι C. — 39 ἄρτιον xal περιττὸν f. 
A8bl ἐν om f. — 4 ὑπάρχῃ d, pr 4. — 6 ro βαδίζειν Bp. — 
7 xal τὸ λευκόν n. — 8 μὴ rc supra vs n. — 18 αὐτό B, pr 4 qui 


sic in sqq saepius. — 14 xal om m. 


ANAAYTIKON ὙΣΤΕΡΩΝ A. 


ΤΠ σα διδασκαλία καὶ πᾶσα μάϑησις διανοητικὴ ἐκ προῦ- PU 
πάρχούσης γίνεται γνώσεως. φανερὸν δὲ τοῦτο ϑεωροῦσιν ἐπὶ 
πασῶν αἵ τε γὰρ μαϑηματικαὶ τῶν ἐπιστημῶν διὰ τούτου 
τοῦ τρόπου παραγίνονται καὶ τῶν ἄλλων ἑκάστῃ τεχνών. 
ὁμοίως δὲ καὶ περὶ τοὺς λόγους of τε διὰ συλλογισμῶν καὶ 6 
οἱ δ ἐπαγωγῆς" ἀμφότεροι γὰς διὰ προγινωσχομένων ποι- 
οὔνται τὴν διδασκαλίαν, ol μὲν λαμβάνοντες ὡς παρὰ ξυνιέν- 
τῶν, ol δὲ δεικνύντες τὸ καθόλου διὰ τοῦ δῆλον εἶναι τὸ xo? 
ἕκαστον. ὡς δ᾽ αὕτως καὶ οἱ δητορικοὶ συμπείϑουσιν᾽" ἢ γὰρ 
διὰ παραδειγμάτων, ὅ ἐστιν ἐπαγωγή, ἢ δι’ ἐνθυμημάτων, 1 
ὅπερ ἐστὶ συλλογισμόσ. διχῶς δ᾽ ἀναγκαῖον προγινώσκειν" 
τὰ μὲν ydQ, ὅτι ἔστι, προὐπολαμβάνειν ἀναγκαῖον, τὰ δέ, 
τί τὸ λεγόμενόν ἔστι, ξυνιέναι δεῖ, τὰ δ᾽ Gugo, οἷον ὅτι 
μὲν ἅπαν ἢ φῆσαι ἢ ἀποφῆσαι ἀληθές, ὅτι ἔστι, τὸ δὲ τρί- 
yovov, ὅτι τοδὶ σημαίνει, τὴν δὲ μονάδα ἄμφω, καὶ τί ση- 1$ 
μαίνει καὶ ὅτι ἔστιν" οὐ γὰρ ὁμοίως τούτων ἕκαστον δῆλον 
ἡμῖν. ἔστι δὲ γνωρίξειν τὰ μὲν πρότερον γνωρίξοντα, τῶν δὲ 


Codices 480 aut (C ubl recentior) D, Mn, d ubi scriptura 
antiquior (cuf quibusdam locis, F'ab initio et p lib. I). 


Tit. Jorígo» ἢ δευτέρω: a C, δευτέρων-τὸ πρῶτον d, δευτέρων 
πρῶτον ftot ἀρχὴ τῆς ἀποδεικεικῆς Laur 71,19, δευτέρων πρότερον cf, 
ἀἰποδειχκτική Vat 949, Palat 74. , 

71:6 γὰρ om n. — 8 διὰ τὸ d. — 9 οσαύτως BFuf, ασαύτως δὲ C, 
de δ᾽ αὕτωρ d, pr 4. — 11 ὅπερ] ὃ Cf. — 8 συνιέναι C. — 14 ἅπαν 
μὲν B. — 17 πρότερα Cp. 

ΤΙ. 1 


2 ANAATTIKXAN 


καὶ ἅμα λαμβάνοντα τὴν γνῶσιν. οἷον ὅσα τυγχάνει ὄφτα 
ὑπὸ τὸ καθόλου, ὧν ἔχει τὴν γνῶσιν. ὅτι μὲν γὰρ πῶν τρί- 


s yovov ἔχει δυσὶν ὀρθαῖς ἴσας, προήδει" ὅτι δὲ τόδε τὸ ἐν τῷ 
ἡμικυκλίῳ τρίγωνόν ἐστιν, ἅ ἅμα ἐπαγόμενος ἐγνώρισεν. (ἐνίων 
γὰρ τοῦτον τὸν τρόπον ἡ μάϑησίς ἐστι, καὶ οὐ διὰ τοῦ μέδου 
τὸ ἔσχατον γνωρίζεται, ὅσα ἤδη τῶν καϑ' ἕχαστα τυγχά- 
vet ὄντα xol μὴ xo9* ὑποκειμένου τινός.) πρὶν͵ δ᾽ ἐπαχϑῆναι 

46 1) λαβεῖν συλλογισμὸν τρόπον μέν τινα ἴσως φατέον ἐπίστα- 
σϑαι, τρόπον δ᾽ ἄλλον ov. ὃ γὰρ μὴ ἤδει εἰ ἔστιν ἁπλῶς, 
τοῦτο πῶς ἤδει ὅτι δύο ὀρθὰς ἔχει ἁπλῶς ; ἀλλὰ δῆλον αἷς 
ὧδ“ μὲν ἐπίσταται, ὅτι καϑόλου ἐπίσταται , ἀπλώς δ᾽ οὐκ 
ἐπίσταται. εἰ δὲ μή, τὸ ἐν τῷ Μένωνι ἀπόρημα συμβήσεται' 

80 7] γὰρ οὐδὲν μαϑήσεται ἢ 7 ἃ οἶδεν. οὐ γὰρ δή, ὥς γέ vweg 
ἐγχειροῦσι λύειν, λεκτέον. »do οἶδας ἅπασαν δυάδα ὅτι 
ἀρτία ἢ ἢ οὔ; ᾿ φήσαντος δὲ προήνεγκάν τινα δυάδα ἣν οὐκ der 
εἶναι, ὥστ᾽ οὐδ᾽ ἀρτίαν. λύουσι γὰρ ου φάσκοντες εἰδέναι πῶ- 
Gav δυάδα ἀρτίαν οὖσαν, ἀλλ᾽ ἣν ἴσασιν ὅτι δυάς. καίτοι 

"ἴσασι μὲν οὗπερ τὴν ἀπόδειξιν ἔχουσι καὶ οὗ ἔλαβον, ἕλα- 
βον δ᾽ οὐχὶ παντὸς οὗ ἂν εἰδῶσιν ὅτι τρίγωνον ἢ ἢ ὅτι ἀρυϑμός, 
ἀλλ᾽ ἁπλῶς κατὰ παντὸς ἀριϑμοῦ καὶ τριγώνου" οὐδεμία 
γὰρ πρότασις. λαμβάνεται τοιαύτη. ὅτι ὃν σὺ οἶδας ἀρι- 

5 9u0v ἢ ὃ σὺ οἷδας εὐθύγραμμον, ἀλλὰ κατὰ παντός. ἀλλ᾽ 
οὐδέν (οἶμαι) κολύει, ( ὃ μανϑάνει, ἔστιν ὡς ἐπίστασϑαι, ἔστι 
δ᾽ ὡς ἀγνοεῖν" ἄτοπον γὰρ οὐχ εἰ οἷδέπως ὃ μανθάνει, ἀλλ᾽ 
εἰ ὡδί, οἷον ἡ μανθάνει xol dg. 

2 Ἐπίστασθαι δὲ οἰόμεϑ᾽ ἕκαστον ἁπλῶς. , ἀλλὰ μὴ τὸν 

10 σοφιστικὸν τρόπον τὸν κατὰ συμβεβηκός, ὅταν τήν τ᾽ αἰτίαν 
οἰώμεϑα γινώσκειν δι’ ἣν τὸ πρᾶγμά ἐστιν, ὅτι ἐκείνον αἰτία 
ἐστί, καὶ μὴ ἐνδέχεσθαι τοῦτ᾽ ἄλλως ἔχειν. δῆλον τοίνυν ὅτι 
τοιοῦτόν τι τὸ ἐπίστασϑαί ἐστι" καὶ γὰρ οἱ μὴ ἐπιστάμενοι καὶ 
οἱ ἐπιστάμενοι οἱ μὲν οἴονται αὐτοὶ οὕτως ἔχειν, οἱ δ᾽ ἐπιστά- 

15 μενοι καὶ ἔχουσιν, ὥστε οὗ ἁπλῶς ἐστὶν ἐπιστήμη, τοῦτ᾽ ἀδύνα- 


18 γνῶσιν ἅτερον μὲν ἐν ϑατέρῳ ἄμφω μέντοι τῷ δὲ θατέρῳ οὔ- 
teg οἷον F. --- 19 ὅπαν d. — os 0. Μ. --- ΦῚ Bin F. — εἴσεται 
ὅει δυσὶν ὑρδαῖς ἴσας ἔχει ὦ. --- 98 ὅτι τὸ καϑόλου C. — ἐπίσεαται 
del vult M, om f 

1106 μανθάνειν a. — ide — Τεὶ ovx ἤδει M. — 10s 
om d. — 18 τὶ om C. — 14 αὖτ ! S duse ἔχουσιν ἐπισεήμην M. 
— τοῦς ταύτος καὶ F. 


TZTEPSO9N A4. 8 


τον ἄλλως ἔχειν. εἰ μὲν οὖν καὶ ἕτερός ἐστι τοῦ ἐπίστασθαι τρό- 
πος, ὕστερον ἐροῦμεν, φαμὲν δὲ καὶ δι’ ἀποδείξεως εἰδέναι. 
ἀπόδειξιν δὲ λέγω συλλογισμὸν ἐπιστημονικόν. ἐπιστημονικὸν 
δὲ λέγω xa$* ὃν τῷ ἔχειν αὐτὸν ἐπιστάμεϑα. εἰ τοίνυν ἐστὶ τὸ 
ἐπίστασϑαι οἷον ἔθεμεν, ἀνάγκη καὶ τὴν ὠποδεικτικὴν ἐπιστή- so 
μὴν ἐξ ἀληϑῶν τ᾽ εἶναι καὶ πρώτων καὶ ἀμέσων καὶ γνωριμωτέ- 
ρῶν καὶ προτέρων καὶ αἰτίων τοῦ συμπεράσματος " οὕτω γὰρ 
ἔσονται καὶ al ἀρχαὶ οἰκεῖαι τοῦ δεικνυμένου. συλλογισμὸς μὲν 
γὰρ ἔσται καὶ ἄνευ τούτων. ἀπόδειξις δ᾽ οὐκ ἔσται" oU γὰρ 
ποιήσει ἐπιστήμην. ἀληθῆ μὲν οὖν δεῖ εἶναι, ὅτι οὐκ ἔστι τὸ μὴ ss 
ὃν ἐπίστασθαι, οἷον ὅτι ἡ διάμετρος σύμμετρος. ἐκ πρώτων 
δ᾽ ἀναποδείχτων, ὅτι οὐκ ἐπιστήσεται μὴ ἔχων ἀπόδειξιν αὖ- 
τῶν" τὸ γὰρ ἐπίστασθαι ὧν ἀπόδειξίς ἐστι μὴ κατὰ συμβε-. 
βηκός, τὸ ἔχειν ἀπόδειξίν ἐστιν. αἴτιά τε καὶ γνωριμώτερα 
δεῖ εἶναι καὶ πρότερα, αἴτια μὲν ὅτι τότε ἐπιστάμεθα ὅταν so 
τὴν αἰτίαν εἰδῶμεν, καὶ πρότερα, εἴπερ αἴτια, καὶ προγυ- 
vooxóueva οὐ μόνον τὸν ἕτερον τρόπον τῷ ξυνιέναι, ἀλλὰ καὶ 
τῷ εἰδέναι ὅτι ἔστιν. πρότερα δ᾽ ἐστὶ καὶ γνωριμώτερα διχῶρ" 
οὐ γὰρ ταὐτὸν πρότερον τῇ φύσει καὶ πρὸς ἡμᾶς πρότερον, 
οὐδὲ γνωριμώτερον καὶ ἡμῖν γνωριμώτερον. λέγω δὲ πρὸς p.13 
ἡμᾶς μὲν πρότερα καὶ γνωριμοίτερα τὰ ἐγγύτερον τῆς αἷ- 
σϑήσεως, ἁπλῶς δὲ πρότερα καὶ γνωριμώτερα τὰ ποῤῥώτε- 
ρον. ἔστι δὲ ποῤδωτάτω μὲν τὰ καϑόλου μάλιστα, ἐγγυτάτω 
δὲ τὰ xo ἕκαστα" καὶ ἀντίκειται ταῦτ᾽ ἀλλήλοις. ἐκ ztQdi- 5 
τῶν δ᾽ ἐστὶ τὸ ἐξ ἀρχῶν οἰκείων" ταὐτὸ γὰρ λέγώ πρῶτον 
καὶ ἀρχήν. ἀρχὴ δ᾽ ἐστὶν ἀποδείξεως πρότασις ἄμεσος, ἄμεσος 
δὲ ἧς μή ἐστιν ἄλλη προτέρα. πρότασις δ᾽ ἐστὶν ἀπο- 
φάνσεως τὸ ἕτερον μόριον, ἕν καϑ' ἑνός, διαλεκτικὴ μὲν ἡ 
ὁμοίως λαμβάνουσα ὁποτερονοῦν, ἀποδεικτικὴ δὲ ἡ ἐὗρι- 10 
Guívog ϑάτερον, ὅτι ἀληϑές. ἀπόφανσις δὲ ἀντιφάσεως ὅπο- 
τερονοῦν μόριον. ἀντίφασις δὲ ἀντίϑεσις ἧς οὐκ ἔστι μεταξὺ 
xoÀ αὑτήν. μόριον δ᾽ ἀντιφάσεως τὸ μὲν τὶ κατά τινος κα- 
τάφασις, τὸ δὲ τὶ ἀπό τινος ἀπόφασις. ἀμέσου δ᾽ ἀρ- 


40 ἐθέμεϑα Cf. — 921 alt καὶ om C. — 24 γὰρ ἔστι Cd. — 25 δεῖ 
εἶναι corr 4. — 80 δεῖ εἶναι xal πρότερα corr B loc paucioribus. 
12«9 iyyvrega M. — 4 ποῤῥωτάτῳ. ον. ἐγγυτάτῳ 4. — 6 ταὐτὸν 
δέ ἐστι πρῶτον C. — 192 ἀνειθέσεως d. --- ἔστι τι μεταξὺ καθ᾽ bav- 
τήν. μόρια C. 
1»: 


4 ANAATTIKAN 


1s χῆς συλλογιστικῆς ϑέσιν μὲν λέγω ἣν μὴ ἔστι δεῖξαι. μηδ᾽ 
ἀνάγκη ἔχειν τὸν μαϑησόμενόν τι" ἣν δ᾽ ἀνάγκη ἔχειν τὸν 
ὁτιοῦν μαϑηδόμενον, ἀξίωμα" ἔστι γὰρ ἕνια τοιαῦτα " τοῦτο 
γὰρ μάλιστ᾽ ἐπὶ τοῖς τοιούτοις εἰώθαμεν ὄνομα λέγειν. ϑέσεως: 
δ᾽ ἡ μὲν ὁποτερονοῦν τῶν μορίων τῆς ἀποφάνσεως λαμβά- 

$0 νουσα, οἷον λέγω τὸ εἶναί τι ἢ τὸ μὴ εἶναί τι, ὑπόϑεσις, ἡ 
δ᾽ ἄνευ τούτου ὁρισμός. ο γὰρ ὁρισμὸς ϑέσις μέν ἐστι" τίθε- 
ται γὰρ ὁ ἀριθμητικὸς μονάδα τὸ ἀδιαίρετον εἶναι κατὰ τὸ 
ποσόν᾽ ὑπόϑεσις δ᾽ οὐκ ἔστι" τὸ γὰρ τί ἐστι μονὰς καὶ τὸ εἷ- 
va, μονάδα οὐ ταὐτόν. 

9 Ἐπεὶ δὲ δεῖ πιστεύειν τε καὶ εἰδέναι τὸ πρᾶγμα τῷ 
τοιοῦτον ἔχειν συλλογισμὸν ὃν καλοῦμεν ἀπόδειξιν, ἔστι δ᾽ 
οὗτος τῷ τάδ᾽ εἶναι ἐξ ὧν ὁ συλλογισμός, ἀνάγκη μὴ μόνον 
προγινώσκειν τὰ πρῶτα, ἢ πάντα ἢ ἕνια, ἀλλὰ καὶ μᾶλ- 
λον" ἀεὶ γὰρ δι’ ὃ ὑπάρχει ἕκαστον, ἐκεῖνο μᾶλλον ὑπάρ- 

so χει, οἷον δι᾽ ὃ φιλοῦμεν, ἐκεῖνο φίλον μᾶλλον. ὥστ᾽ εἴπερ 
ἴσμεν διὰ τὰ πρῶτα καὶ πιστεύομεν, κἀκεῖνα ἴδμεν τε καὶ 
πιστεύομεν μᾶλλον. ὅτι δι’ ἐκεῖνα καὶ τὰ ὕστερον. οὐχ οἷόν 
τε δὲ πιστεύειν μᾶλλον ὧν οἷδεν, ἃ μὴ τυγχάνει μήτε εἰδὼς 
μήτε βέλτιον διακείμενος ἢ εἰ ἐτύγχανεν εἰδώς. συμβήσεται 

86 δὲ τοῦτο, εἰ μή τις προγνώδεται τῶν δι’ ἀπόδειξιν πιστευόν- 
τῶν᾽ μᾶλλον γὰρ ἀνάγκη πιστεύειν ταῖς ἀρχαῖς ἢ πάσαις 
ἢ τισὶ τοῦ συμπεράσματος. τὸν δὲ μέλλοντα ἕξειν τὴν ém- 
στήμην τὴν δι’ ἀποδείξεως οὐ μόνον δεῖ τὰς ἀρχὰς μᾶλλον 
γνωρίζειν. καὶ μᾶλλον αὐταῖς πιστεύειν ἢ τῷ δεικνυμένῳ, 

" ἀλλὰ μηδ᾽ ἄλλο αὐτῷ πιστότερον εἶναι μηδὲ γνωριμώτερον 
τῶν ἀντικειμένων ταῖς ἀρχαῖς, ἐξ ὧν ἔσταν συλλογισμὸς Ó 
τῆς ἐναντίας ἀπάτης, εἴπερ δεῖ τὸν ἐπιστάμενον ἁπλῶς ἀμε- 
τάπειστον εἶναι. 

3 Ἐνίοις uiv οὖν διὰ τὸ δεῖν τὰ ποῶτα ἐπίστασϑαι oU δοκεῖ 


16 τὸν ὁτιοῦν μαϑησόμενον C. — τε om n. — 17 ταῦτα C. — post 
τοιαῦτα add M marg ἃ οἴκοθεν μανθάνων προβάλλεται καθ᾽ ἑκάστην 
ἐπιστήμην. — 18 ὄνομα om C. — 19 ἀποφάσεως M, ἀντιφάσεως n. — 
90 alt τὸ om €. — 21 μὲν om C. — 96 δεῖ) δεῖ τὸ p. — 97 ταδὶ n. 
- 29 αἰεὶ n. — 30 εἴπερ] εἰπεῖν 4. — 81 ἐκεῖνα C. — 32 μᾶλλον] καὶ 
μᾶλλον n. — ὕστερα Cn. — 88 πιστεύομεν pr ΑΙ. — τυγχανῃ d, pr A. 
— $5 δι᾽ om B. 

, (Abl αὐτῶν M. — 4 ἀμετάπιστον Mn, ut solent. — 5 ἐπίστασθαι 
τὰ πρῶτα C. 


TZTEPAN A. δ 


ἐπιστήμη εἶναι. τοῖς δ᾽ εἶναι μέν, πάντων μέντοι ἀποδείξεις e 
εἶναι. ὧν οὐδέτερον οὔτ᾽ ἀληϑὲς οὔτ᾽ ἀναγκαῖον. οἱ μὲν γὰρ 
ὑποθέμενοι μὴ εἶναι ὅλως ἐπίστασθαι, οὗτοι εἰς ἄπειρον ἀξιοῦ- 
σιν «ἀνάγεσθαι ὡς οὐκ ἂν ἐπισταμένους τὰ ὕστερα διὰ τὰ 
πρότερα, ὧν μή ἐστι πρῶτα, ὀρθῶς λέγοντες" ἀδύνατον γὰρ 10 
τὰ ἄπειρα διελθεῖν. εἴ τε ἵσταται καὶ εἰσὶν ἀρχαί, ταύτας 
ἀγνώστους εἶναι ἀποδείξεώς γε μὴ οὔσης αὐτῶν, ὅπερ φασὶν 
εἶναι τὸ ἐπίστασθαι μόνον" εἰ δὲ μὴ ἔστι τὰ πρῶτα εἰδέναι, 
οὐδὲ τὰ ἐκ τούτων εἶναι ἐπίστασθαι ἁπλῶς οὐδὲ κυρίως, ἀλλ᾽ 
ἐξ ὑποθέσεως, εἰ ἐκεῖνά ἐστιν. οἱ δὲ περὶ μὲν τοῦ ἐπίστασθαι 15 
ἡμολογοῦσι" δι’ ἀποδείξεως γὰρ εἶναι μόνον" ἀλλὰ πάντων 
εἶναι ἀπόδειξιν οὐδὲν κωλύειν" ἐνδέχεσθαι γὰρ κύκλῳ γίνε- 
΄σϑαι τὴν ἀπόδειξιν καὶ ἐξ ἀλλήλων. ἡμεῖς δέ φαμεν οὔτε 
πᾶσαν ἐπιστήμην ἀποδεικτικὴν εἶναι, ἀλλὰ τὴν τῶν ἀμέσων 
ἀναπόδεικτον. καὶ τοῦδ᾽ ὅτι ἀναγκαῖον, φανερόν" εἰ γὰρ 20 
ἀνάγκη μὲν ἐπίστασϑαι τὰ πρότερα καὶ ἐξ ὧν ἡ ἀπόδειξις, 
ἴσταται δέ ποτε τὰ ἄμεσα, ταῦτ᾽ ἀναπόδεικτα ἀνάγκῃ εἶναι. 
ταῦτά τ᾽ οὖν οὕτω λέγομεν, καὶ οὐ μόνον ἐπιστήμην ἀλλὰ 
καὶ ἀρχὴν ἐπιστήμης εἶναί τινά φαμεν, ἡ τοὺς ὅρους yvo- 
ορίξομεν. κύκλῳ δ᾽ ὅτι ἀδύνατον ἀποδείκνυσθαι ἁπλῶς, δῆ- 25 
λον, εἴπερ ἐκ προτέρων δεῖ τὴν ἀπόδειξιν εἶναι καὶ γνωριμω- 
τέρων᾽ ἀδύνατον γάρ ἐστι τὰ αὐτὰ τῶν αὐτῶν ἅμα πρότερα 
καὶ ὕστερα εἶναι, εἰ μὴ τὸν ἕτερον τρόπον, οἷον τὰ μὲν πρὸς 
ἡμᾶς τὰ δ᾽ ἁπλῶς, ὄνπερ τρόπον ἡ ἐπαγωγὴ ποιεῖ γνώρι- 
μον. εἰ δ᾽ οὕτως, oUx ἂν εἴη. τὸ ἁπλῶς εἰδέναι καλῶς ὡρι- 80 
Guévov , “ἀλλὰ διττόν" ἢ οὐχ ἁπλῶς ἡ ἑτέρα ἀπόδειξις γινο- 
μένη ἡ ἐκ τῶν ἡμῖν γνωριμωτέρων. συμβαίνει δὲ τοῖς λέγουσι 
κύκλῳ τὴν ἀπόδειξιν εἶναι οὐ μόνον τὸ νῦν εἰρημένον, ἀλλ᾽ 


6 ἐπιστήμην Fn, --- ἀπόδειξιν M, ἀπόδειξις F. — 8 ἄλλως hi 
ABCFfd, rc supra vs M. — 9 ἐπισταμένου ς corr u, ἐπισταμένοιρ pr M, 
corr P — 10 ἔσεαι C. — 11 εἰ δὲ Cp. — ἴστανται CFf, ἴσταταται 4. 
-— 14 ἐπίστασθαι εἶναι Bu. — 15 εἰ pr om d. — 17 ἐνδέχεται Cd. — 
18 οὐδὲ pr B. — 90 ἀναποδείκτων d. — 92 μέσα pr n. — ἄμεσά ποτε 
ταῦτ᾽ C. — 25 τ᾿ om MuFpf. — ἀλλὰ τὸν QuírSQov voi» καὶ M. — 
94 τί dn, pr M. — ἧπερ ἀρχή τίς ἐστιν ὁ ἡμέτερος νοῦς ἢ τοῦ τὰς 
κοινὰς ἐννοίας καὶ τὰ ἀξιώματα ὅρους καλιόρουθ γνωρίζομεν M. — 
95 δ᾽ ὅτι] vo τι (sic) 4B, τεδτι Cfn, corr δ, τὸ ὅτι pr d, θ᾽ ὅτι cpM, corr 
B pr manu. — εἰ ydg, εἰ μὴ rc supra vs M. — 29 ποιήσει 4 -- 
91 ἀπόδ. h γενομένη F. — 32 ἡ ἐκ BCn. — 33 τὸν BF. 


8 ANAATTIKQN 


οὐδὲν ἄλλο λέγειν ἢ ὅτι τοῦτ᾽ ἔστιν εἰ τοῦτ᾽ ἔστιν" οὕτω δὲ πάντα 

ε6 δάδιον δεῖξαι. δῆλον δ᾽ ὅτι τοῦτο συμβαίνει τριῶν ὅρων τε- 
ϑέντων᾽ τὸ μὲν γὰρ διὰ πολλῶν ἢ δι’ ὀλίγων ἀνακάμπτειν 
φάναι οὐδὲν διαφέρει. δι’ ὀλίγων δ᾽ ἢ δυοῖν. ὅταν γὰρ τοῦ 

A ὄντος ἐξ ἀνάγκης ἡ τὸ B, τούτου δὲ τὸ Γ, τοῦ 44 ὄντος 
ἔσται τὸ Γ. εἰ δὴ τοῦ 4 ὄντος ἀνάγκη τὸ B εἶναι, τούτου δ᾽ 

p. 18 ὄντος τὸ A4 (τοῦτο γὰρ ἦν τὸ κύκλῳ), κείσϑω τὸ 4, ἐφ᾽ ov 
τὸ Γ. τὸ οὖν τοῦ B ὄντος τὸ Α εἶναι λέγειν ἐστὶ τὸ Γ εἶναι λέ- 
γειν, τοῦτο δ᾽ ὅτι τοῦ Α ὄντος τὸ Γ' ἐστί: τὸ δὲ Γ' τῷ A τὸ 
αὐτό. ὥστε συμβαίνει λέγειν τοὺς κύκλῳ φάσκοντας εἶναι 

5 vv ἀπόδειξιν οὐδὲν ἕτερον πλὴν ὅτι τοῦ 4 ὄντος τὸ A ἐστίν. 
οὕτω δὲ πάντα δεῖξαι δάδιον. οὐ μὴν ἀλλ᾽ οὐδὲ τοῦτο δυνατόν, 
πλὴν ἐπὶ τοὐυτών ὅσα ἀλλήλοις ἕπεται, ὥσπερ τὰ ἴδια. ἑνὸς 
μὲν οὖν κειμένου δέδεικται ὅτι οὐδέποτ᾽ ἀνάγκη τι εἶναι ἕτε- 
ρον (λέγω δ᾽ ἑνός, ὅτι οὔτε ὅρου ἑνὸς οὔτε ϑέσεως μιᾶς τεῦ εἰ-- 

10 σης), ἐκ δύο δὲ ϑέσεων πρώτων καὶ ἐλαχίστων ἐνδέχεται, 
εἴπερ καὶ συλλογίσασϑαι. ἐὰν μὲν οὖν τό τε 4 τῷ Β καὶ τῷ 
Γ' ἔπηται, καὶ ταῦτ᾽ ἀλλήλοις καὶ τῷ 4, οὕτω μὲν ἐνδέ- 
χεταν ἐξ ἀλγχήλων δεικνύναι πάντα τὰ αἰτηϑέντα ἐν τῷ 
πρώτῳ δχήματι,. ὡς δέδειλται ἐν τοῖς περὶ συλλογισμοῦ. 

15 δέδεικται δὲ καὶ ὅτι ἐν τοῖς ἄλλοις σχήμασιν ἢ οὐ γίνεται 
συλλογισμὸς ἢ οὐ περὶ τῶν ληφϑέντων. τὰ δὲ μὴ ἀντιχατη- 
γορούμενα οὐδαμῶς ἔστι δεῖξαι κύκλῳ. ὥστ᾽ ἐπειδὴ ὀλίγα τοι-- 
αὗτα ἐν ταῖς ἀποδείξεσι, φανερὸν ὅτι κενόν τε καὶ ἀδύνα- 
τον τὸ λέγειν ἐξ ἀλλήλων εἶναι τὴν ἀπόδειξιν καὶ διὰ τοῦτο 

20 πάντων ἐνδέχεσθαι εἶναι ἀπόδειξιν. 

4 Ἐπεὶ δ᾽ ἀδύνατον ἄλλως ἔχειν οὗ ἐστὶν ἐπιστήμη ἁπλῶς, 
ἀναγκαῖον ἂν εἴη τὸ ἐπιστητὸν τὸ κατὰ τὴν ἀποδειχτικὴν ἐπι- 
στήμην. ἀποδεικτικὴ δ᾽ ἐστὶν ἣν ἔχομεν τῷ ἔχειν ἀπόδειξιν" 
ἐξ ἀναγκαίων ἄρα συλλογισμός ἐστιν ἡ ἀπόδειξις. ληπτέον 

86 ἄρα ἐκ τίνον καὶ ποίων αἱ ἀποδείξεις εἰσίν. πρῶτον δὲ διορί- 


84 εἰἼ ἢ pr d. — πάντως Μ. -- ὁάδιον πάντα C. — 37 δι’ om C. 
— 88 τὸ β pr om d 

4841] τὸ «] ἀνάγκη τὸ α εἶναι n. — ὃ τοῦ om 4. — τοῦ α pr 
dM. — τὸ τὸ y Αἀυρ, corr CBc. — εἶναι post λέγειν F, om 4 εἴ pr 
Bdun. — 3 ἐστὶ om nf. — 4 λέγειν post ἕτερον C. — τοὺς] τὸ n. — 
8 εἶναι τὸ n. — 12 καὶ τῷ « om pr €. — 15 ὅτι xal B, καὶ ὡς F. — 
17 ἐπεὶ d. — τοιαῦτα ὀλίγα C. — 18 τε] τι d. — 19 τὸ om d. — 
καὶ) ἐνδέχεσθαι xol p. — 90 ἐνδέχεται 4BCdufpM. — ἀπόδειξιν εἶναι F. 


TZTEPAN A. 4 


couv τί λέγομεν τὸ κατὰ παντὸς καὶ τί τὸ xaO" αὑτὸ καὶ 
τί τὸ καθόλου. 

Κατὰ παντὸς μὲν οὖν τοῦτο λέγω ὃ ἂν ἡ μὴ ἐπὶ τινὸς 
μὲν τινὸς δὲ μή, μηδὲ ποτὲ μὲν ποτὲ δὲ μή, olov εἰ κατὰ 
παντὸς ἀνθρώπου ξῷον, εἰ ἀληϑὲς τόνδ᾽ εἰπεῖν ἄνϑρωπον, 80 
ἀληϑὲς καὶ ζῷον, καὶ εἰ νῦν ϑάτερον, καὶ θάτερον, καὶ εἰ ἐν 
πάσῃ γραμμῇ στιγμή, ὡσαύτως. σημεῖον δέ" καὶ γὰρ τὰς 
ἐνστάσεις οὕτω φέρομεν ὡς κατὰ παντὸς ἐρωτώμενοι, ἢ εἰ ἐπί 
τινι μή, ἢ εἴ ποτε μή. καϑ᾽ αὐτὰ δ᾽ 00c ὑπάρχει τε ἐν 
τῷ τί ἐστιν, οἷον τριγώνῳ γραμμὴ καὶ γραμμῇ στιγμή (ἡ ss 
γὰρ οὐσία αὐτῶν ἐκ τούτων ἐστί, καὶ ἐν τῷ λόγῳ τῷ λέγοντι 
τί ἐστιν ἐνυπάρχει) καὶ ὅσοις τῶν ἐνυπαρχόντων αὐτοῖς αὐτὰ 
ἐν τῷ λόγῳ ἐνυπάρχουσι τῷ τί ἐστι δηλοῦντι. οἷον τὸ εὐϑυ 
ὑπάρχει γραμμῇ καὶ τὸ περιφερές, καὶ τὸ περιττὸν καὶ 
ἄρτιον ἀριϑμῷ, καὶ τὸ πρῶτον καὶ σύνϑετον καὶ ἰσόπλευ- 0 
ρον καὶ ἑτερόμηκες " καὶ πᾶσι τούτοις ἐνυπάρχουσιν ἐν τῷ b 
λόγῳ τῷ τί ἐστι λέγοντι ἔνϑα μὲν γραμμὴ ἔνϑα δ᾽ ἀρι- 
Quóg. ὁμοίως δὲ καὶ ἐπὶ τῶν ἄλλων τὰ τοιαῦδ᾽ ἑκάστοις καϑ᾽ 
αὐτὰ λέγω, ὅσα δὲ μηδετέρως ὑπάρχει, συμβεβηκότα, 
οἷον τὸ μουσικὸν ἢ λευκὸν τῷ Dog. fri ὃ μὴ xo" ὑποκει- 5 
μένου λέγεται ἄλλου τινός, οἷον τὸ βαδίξον ἕτερόν τι ὃν βα- 
Olfov ἐστὶ καὶ λευκόν, ἡ δ᾽ οὐσία, καὶ ὅσα τόδε τι σημαίνει, 
οὐχ ἕτερόν τι ὄντα ἐστὶν ὅπερ ἐστίν. τὰ μὲν δὴ μὴ xo9* ὑπο- 
κειμένου καϑ᾿ αὐτὰ λέγω, τὰ δὲ xo0' ὑποκειμένου συμ- 
βεβηκότα. ἕτι δ᾽ ἄλλον τρόπον τὸ μὲν δι’ αὐτὸ ὑπάρχον 10 
ἑκάστῳ καϑ᾽ αὑτό, τὸ δὲ μὴ δι’ αὑτὸ συμβεβηκός, οἷον εἰ 
βαδίξοντος ἤστραψε, συμβεβηκός" οὐ γὰρ διὰ τὸ βαδίζειν 
ἤστραψεν, ἀλλὰ συνέβη, φαμέν, τοῦτο. εἰ δὲ Óv αὑτό, 
xc αὐτό, οἷον εἴ τι σφαττόμενον ἀπέθανε, καὶ κατὰ τὴν 
σφαγήν, ὅτι διὰ τὸ σφάττεσϑαι. ἀλλ᾽ oU συνέβη σφαττό-- 15 
μενον ἀποϑανεῖν. τὰ ὥρα λεγόμενα ἐπὶ τῶν ἁπλῶς ἐπιστη- 
τῶν καϑ' αὑτὰ οὕτως ὡς ἐνυπάρχειν τοῖς κατηγορουμένοις 


Q6 λέγωμεν M. — 48 δ] τοῦτο 0 f. — 29 pr μὲν omd. — 31 ϑά- 
τερον πρὸς θάτερον prd. — 33 προφέρομεν Ε΄. — ἐρωτωμένου 4Mcd, 
pr Bn. — εἰ om p et pr d. — 35 οἷον ἐν tQ. n. — 37 ἐνυπάργειν pr 
s. — 38 ἐν om f. — ὑπάρχουσι C. — 39 ἄρτιον xal περιττὸν f. 

1801 iv om f. — 4 ὑπάρχῃ d, pr 4. — 6 τὸ βαδίζειν Bp. — 
7 καὶ τὸ λευκόν n. — 8 μὴ rc supra vs n. — 18 αὐτό B, pr 4 qui 
sic in sqq saepius. — 14 καὶ om m. 


eer Ren 


om AM o τῶ παρ ARRA E. 6:38 ξῷ 


8 ΑΝΑΔΥΤΙΚῺΝ 


Ul ἐνυπάρχεσθαι δι αὐτά τέ ἔστι καὶ ἐξ ἀνάγκης. οὐ γὰρ 
ἐνδέχεται μὴ “ὑπάρχειν ἢ ἢ ἁπλῶς ἢ τὰ ἀντικείμενα ; 
30 γραμμῇ τὸ εὐθὺ 7 τὸ καμπύλον τὰ ἀριϑμῷ τὸ περιττὸν 
ἢ τι ἢ τὸ & ἄρτιον. ἔστι γὰρ τὸ ἐναντίον ἢ στέρησις ἢ ἀντίφασις ἐν τῷ 
γένει, οἷον ὦ ἄρτιον τὸ μὴ περιττὸν ἐν ἀριϑμοῖς Ü ἕπεται. 
io εἰ ἀνάγκη φάναι ἢ ἀποφάναι, ἀνάγκη καὶ và xod 
αὑτὰ ὑπάρχειν. | 
25 TO utv οὖν κατὰ παντὸς καὶ καϑ' αὐτὸ διωρίσθω τὸν 
τρόπον τοῦτον' καθόλου δὲ λέγω ὃ ἂν κατὰ παντός τε 
ὑπάρχῃ καὶ xa αὐτὸ καὶ LÀ αὐτό. φανερὸν ἄρα ὅτι ὅσα 
καθόλου, ἐξ ὀνάγκης ὑπάρχει τοῖς πράγμασιν. τὸ xo 
αὑτὸ δὲ καὶ j αὐτὸ ταὐτόν, οἷον xo" αὐτὴν τῇ γραμμῇ 
80 ὑπάρχει στιγμὴ καὶ τὸ εὐθύ" καὶ γὰρ Ü γραμμή. καὶ τῷ 
seio, qj τρίγωνον δύο ὀρθαί" καὶ γὰρ καϑ᾽ αὑτὸ τὸ τρί- 
γῶνον δύο ὀρϑαῖς ἴσον. τὸ καϑόλου δὲ ὑπάρχει τότε, ὅταν 
ἐπὶ τοῦ τυχόντος καὶ πρώτου δεικνύηται. οἷον τὸ δύο ὀρθὰς 
ἔχειν οὔτε τῷ σχήματί ἐστι καϑόλου" καίτοι ἔστι δεῖξαι 
86 κατὰ σχήματος à ὅτι δύο ὀρϑὰς ἔχει, ἀλλ᾽ οὐ τοῦ τυχόντος 
σχήματος, οὐδὲ χρῆται τῷ τυχόντι σχήματι δεικνύς" τὸ 
γὰρ τετράγωνον σχῆμα μέν, οὐκ ἔχει δὲ δύο ὀρϑαῖς ἴσας. 
τὸ δ᾽ ἰσοσκελὲς ἔχει μὲν τὸ τυχὸν δυο ὀρθαῖς ἴσας, ἀλλ᾽ 
οὐ πρῶτον, ἀλλὰ τὸ τρίγωνον πρότερον. ὃ τοίνυν τὸ τυχὸν 
40 πρῶτον δείκνυται δύο ὀρθὰς ἔχον ἢ ὁτιοῦν ἄλλο, τούτῳ πρώτῳ 
p.24 ὑπάρχει καϑόλου, καὶ ἡ j ἀπόδειξις xo^ αὑτὸ τούτου καϑόλου 
ἐστί, τῶν δ᾽ ἄλλων τρόπον τινὰ οὐ καϑ' αὑτό" οὐδὲ τοῦ ἰσο-- 
σχελοῦς οὐχ ἔστι καϑόλου ἀλλ᾽ ἐπὶ πλέον. 
5 ΖΔΔεῖ δὲ μὴ λανϑάνειν ὅτι πολλάκις συμβαίνει διαμαρ- 
ὁ τάνειν καὶ μὴ ὑπάρχειν τὸ δεικνύμενον πρῶτον καθόλου, 1 
δοκεὶ δείκνυσθαι καϑόλου πρῶτον. ἐπατώμεϑα δὲ ταύτην τὴν 
ἀπάτην, ὅταν ἢ μηδὲν ῇ λαβεῖν ἀνότερον παρὰ τὸ xo^ 
ἕκαστον ἢ và καϑ' ἕχαστα, ἢ ἢ Ü μέν; ἀλλ᾽ ἀνώνυμον ἡ ῃ ἐπὶ 
διαφόροις εἴδει πράγμασιν, ἢ τυγχάνῃ ὃν ὡς ἐν μέρει ὅλον 
10 ἐφ᾽ ἐφ᾽ ᾧ δείαν δείκνυται" τοῖς γὰρ ἐν μέρει ὑπάρξει μὲν ἡ ἀπάδει-- 


19 Π 19 οἷον : ἢ γρ. M. — 96 ὅταν n. — αὐτὰ δὴ f. — 89 αὐτῇ B, pr C. 
— τὴν θαμρ » pr Cd. — 31 óg8a] ogO aic ἴδον 2. — ξ84 οὔτε] ὅτο 
πε σα, B. te γὰρ F. — 36 οὐδὲ γὰρ χρ. F. — 37 δὲ om f. — δυσὶν F. 


Jic τρόπων pr M. — 7 μηϑὲν C. — 8 ἢ τὰ xa0" ἕκασεα om C. 
— 9 jj rc supra vs s. — τυγχάνει Cpe, pr ABMw. — 10 ον pr n. 


TZTEPAN A. 0 


Éig, καὶ ἔσται κατὰ παντός; ἀλλ᾽ ὅμως οὐχ ἔσται τούτου πρώ- 
του καϑόλου ἡ ἀπύδειξις. λέγω δὲ τούτου πρώτου, 1j τοῦτο, 
ἀπόδειξιν, ὅταν ἡ ἦ πρώτου καϑόλου. εἰ οὖν τις δείξειεν ὅτι αἱ 
ὀρθαὶ οὐ συμπίπτουσι, δόξειεν ἂν τούτου εἶναι ἡ ἀπόδειξις διὰ 
τὸ ἐπὶ πασῶν εἶναι τῶν ὀρθών. οὐκ ἔστι δέ, εἴπερ μὴ ὅτι ὧδὲ ss 
ἴσαι ι γίνεται τοῦτο, ἀλλ᾽ 1 ὁπωσοῦν ἴσαι. καὶ εἰ τρίγωνον μὴ 
ἦν ἄλλο 1] ἰσοσκελές, Ü ἰσοσκελὲς ἃ &v ἐδόκει ὑπάρχειν. καὶ 
τὸ ἀνάλογον ὅτι ἐναλλάξ , ἢ ἀριϑμοὶ καὶ ἡ γραμμαὶ καὶ 
ἢ στερεὰ καὶ ἢ j χρόνοι; ὥσπερ ἐδείκνυτό ποτε χωρίς. ἐνδε- 
χόμενόν γε κατὰ πάντων μιᾷ ἀποδείξει δειχϑῆναι" ἀλλὰ ὦ 
διὰ τὸ μὴ εἶναι ὠνομασμένον τι πάντα ταῦτα ἕν, ἀριθμοί 
μήκη χρόνος στερεά, καὶ εἴδει διαφέρειν ἀλλήλων, χωρὶς 
ἔλα βάνετο. νῦν δὲ καϑόλου δείκνυται" o γὰρ ἡ γραμμαὶ 
ἢ ἀριϑμοὶ ὑπῆρχεν ; ἀλλ ᾧ τοδί, ὃ καϑόλου ὑποτίθενται 
UU διὰ τοῦτο οὐδ᾽ ἄν Ti δείξῃ καϑ' ἕκαστον τὸ τρίγω- ss 
νον ἀποδείξει ἢ μιᾷ ἢ ἑτέρᾳ ὅ ὅτι δύο ὀρθὰς ἔχει ἕκαστον, τὸ 
ἰσόπλευρον χωρὶς καὶ τὸ σκαληνὸν καὶ τὸ ἰσοσκελές, οὔπω 
οἷδε τὸ τρίγωνον ὅτι δύο ὀρθαῖς. εἰ μὴ τὸν σοφιστικὸν τρό- 
πον, οὐδὲ καϑόλου τρίγωνον, οὐδ᾽ εἰ μηδέν ἔστι παρὰ ταῦτα 
τρίγωνον ἕτερον. οὐ γὰρ ἢ ἡ τρίγωνον οἶδεν, ουδὲ πᾶν τρίγωνον, so 
ἀλλ 7 xot ἐριῦμόν xov εἶδος δ᾽ oj πᾶν, καὶ du 
ἐστιν ὃ οὐκ οἷδεν. πόν᾽ οὖν οὐκ οἷδε καϑόλου, καὶ πότ᾽ 
ἁπλῶς ; δῆλον δὴ ὅτι εἰ ταὐτὸν ἦν τριγώνῳ. εἶναι καὶ Ἴσο. 
πλεύρῳ ἢ 7 ἑκάστῳ ἢ 7 πᾶσιν. εἰ δὲ μὴ ταὐτὸν E ᾿ ἕτερον, 
ὑπάρχει δ᾽ ῃ ἡ τρίγωνον, οὐκ οἷδεν. πότερον δ᾽ ἡ τρίγωνον ἢ ἢ 16 
ἡ ἰσοσκελές, ὑπάρχει; καὶ πότε κατὰ τοῦϑ᾽ «ὑπάρχει πρῶ- 
τον; καὶ καϑόλου τίνος ἡ ἀπόδειξις ; ; δῆλον ὅτι ὅταν ἀφαι- 
govuévov ὑπάρξῃ πρώτῳ. οἷον τὸ ἰσοσκελεῖ χαλκῷ τριγώνῳ 
ὑπάρξουσι δύο ὀρθαί. ἀλλὰ καὶ τοῦ χαλκοῦν εἶναι ἀφαιρε- 


12 πρώτου το yr vs m. ; 47 pr 4. — ai rc n. — 16 yl»ov- 
ται pr C. — ἢ 4 pm tu d irs ἴσοσκ. rc mg u, d τὸ 
ἰσοσκ. f. — it σοσ. om M et pr d. — ig ὅτι] ὅτε xal m, δτι καὶ 
τὸ M. — 19 pr ἥ... ὥσπερ om M. — χρόνος n. -- ὥσπερ καὶ ἐδεί- 
κνυτο ACFu, pr d. — 9) ταῦτα πάντα Cn. — 92 τρόνοι n. — δια- 
φέρει pr d. — 24 ὑποτίθεται u, pr n. — 25 τοῦτο δ᾽ dv pr n. — 
τὸ om F. — 96 ἀποδείξει om ,B. — 97 xal bis om 'F. — σκαληνὲς 2, 
σκαληνὸν corr 4. — 9 xa" ὅλον τριγώνου c, τριγώνου Mup. — ἐὰν 
d. -- 90 οὐδὲ n. — οὐδ᾽ εἰ πᾶν n. — 81 ἡ cd. — $88 δει] ὡς F. -- 
καὐτὸ Bcd. --- τρίγωνον pr ΒΜ. — 35 πότε pr M, corr n. — 36 ἡ 
om Bm, rc supra vs M. — $7 ἀφαιρουμένω Cp. — 38 ὑπάρχῃ n. — 
τὸ &. — 39 ὑπάρχουσι Fd. — χαλκὸν F, χαλκοῦ M. 


19 Α ΜΔΑΥΤΙΧΩΝ 


b ϑέστος καὶ τοῦ ἰσοσκελές. ἀλλ᾽ οὐ τοῦ σχήματος ἢ πέρατος. 
ἀλλ᾽ οὐ πρώτων. τίνος οὐνπρώτου; εἰ δὴ τριγώνου, κατὰ τοῦτο 
ὑπάρχει καὶ τοῖς ἄλλοις, καὶ τούτου καϑόλου ἐστὶν ἡ ἀπό- 
δειξις. 

e Εἰ οὖν ἐστὶν ἡ ἀποδεικτικὴ ἐπιστήμη ἐξ a ἀναγκαίων do- 

e χών (ὃ γὰρ ἐπίσταται, οὐ δυνατὸν ἄλλως ἔχειν), τὰ δὲ xci 
αὐτὰ ὑπάρχοντα ἐναγκαῖα τοῖς πράγμασιν (ἃ μὲν γὰρ ἐν 
τῷ τί ἐστιν ὑπάρχει" τοῖς δ᾽ αὐτὰ ἐν τῷ τί ἐστιν ὑπάρχει 
κατηγορουμένοις αὐτών, ὧν ϑάτερον τῶν ἀντιχειμένων 

10 ὑπάρχειν), φανερὸν ὅτι ἐκ τοιούτων τινῶν ἂν εἴη ὁ ἀποδει- 
κτικὸς συλλογισμός" ἅπαν γὰρ 5 οὕτως ὑπάρχει ἢ κατὰ 
συμβεβηκόρ, τὰ δὲ συμβεβηκότα οὐχ ἀναγκαῖα. 

Ἢ δὴ οὕτω λεκτέον, 5 ἀρχὴν ϑεμένοις ὅτι ἡ ἀπόδειξις 
ἀναγκαῖόν ἐστι, καὶ εἰ ἀποδέδεικται, οὐχ οἷόν τ᾽ ἄλλως 

16 ἔχειν " ἐξ ἀναγκαίων à ἄρα δεῖ εἶναι τὸν συλλογισμόν. ἐξ ἀλη- 
ϑῶν μὲν γὰρ ἔστι καὶ μὴ ἀποδεικνύντα συλλογίσασϑαι, ἐξ 
ἀναγκαίων δ᾽ οὐκ ἔστιν ἀλλ᾽ ἢ ὁ ἀποδειχνύντα: τοῦτο γὰρ ἤδη 
ἀποδείξεώς ἐστιν. σημεῖον δ᾽ ὅτι ἡ ἀπόδειξις ἐξ ἀναγκαίων, 
ὅτι καὶ τὰς ἐνστάσεις οὕτω φέρομεν πρὸς τοὺς οἰομένους ἀπο- 

90 δεικνύναι, ὅτι οὐκ ἀνάγκῃ, ἂν οἰώμεϑα ἢ 7 ὅλως ἐνδέχεσϑαι 
ἄλλως ἢ ἕνεκά γε τοῦ λόγου. δῆλον δ᾽ x τούτων καὶ ὅτι εὐή- 
ϑεις οἱ λαμβάνειν οἰόμενοι καλῶς τὰς ἀρχάς , ἐὰν ἔνδοξος 

ἡ ἡ πρότασις καὶ ἀληϑής, οἷον οἱ σοφισταὶ ὅ ὅτι τὸ ἐπίστα- 
σθαι τὸ ἐπιστήμην ἔχειν. οι: γὰρ τὸ ὁ ἔνδοξον ἢ ἢ μὴ ἀρχή 7 ἐστιν, 

46 (ἰλλὰ τὸ πρῶτον τοῦ γένους περὶ ὃ δείκνυται" καὶ τἀληϑὲς 
ου πᾶν οἰκεῖον. ὅτι δ᾽ ἐξ d ἀναγκαίων εἶναι δεῖ τὸν συλλογι- 
6uóv, φανερὸν καὶ ἐκ τῶνδε. εἰ γὰρ ὁ μὴ ἔχων λόγον τοῦ 
διὰ τί οὔσης ἀποδείξεως οὐκ ἐπιστήμων, εἴη δ᾽ ἂν Gott τὸ 4 
κατὰ τοῦ Γ' ἐξ ἀνάγκης ὑπάρχειν, τὸ δὲ Β τὸ μέσον, δι᾽ 

80 οὗ ἐἀπεδείχϑη,μ ἡ ἐξ ἀνάγκης, οὐκ οἷδε διότι. οὐ γάρ! ἔστι τοῦτο 
διὰ τὸ μέσον" τὸ μὲν γὰρ ἐνδέχεται uy εἶναι, τὸ δὲ συμ- 
πέρασμα ἀναγκαῖον. ἔτι εἴ τις μὴ οἶδε νῦν ἔχων τὸν λόγον 
καὶ σωξόμενος, σωξομένου τοῦ πράγματος, μὴ ἐπιλελησμέ- 


1401 ἰσοσκελοῦς M. — 2 rovrov pr M. — 8 τούτου] τοῦ 4. — 
ἡ om F. — 7 αὐτὸ F. — d] τὰ Fn. — 8 τὰ δὲ F. — 10 ὑπάρχει 
pr 4F. — 13 ϑετέον corr C. — 16 ἀποδεικνύντας n. — 92. ἐὰν] 
καὶ ἀεὶ M. — 94 alt τὸ et 95 τὸ] τῷ n, pr BCuc. — 26 πᾶν δ᾽ oi- 
κεῖον F. — δεῖ] δὴ π. — 929 ὑπάρχειν pr om uw. — $3 xol om n. — 
σωζόμενον corr n. — τοῦ] δὲ τοῦ M. 


ΥΣΤΕΡΩΝ A. 11 


vog, οὐδὲ πρότερον ἤδει. φϑαρείη δ᾽ ἂν τὸ μέσον, εἰ μὴ 
ἀναγκαῖον. ὥστε ἕξει μὲν τὸν λόγον σωζόμενος σωζομένου ss 
τοῦ πράγματος, οὐκ οἷδε δέ. οὐδ᾽ ἄρα πρότερον ἤδει. εἰ δὲ 
μὴ ἔφϑαρται, ἐνδέχεται δὲ φθαρῆναι, τὸ συμβαῖνον ἂν εἴη 
δυνατὸν καὶ ἐνδεχόμενον. ἀλλ᾽ ἔστιν ἀδύνατον οὕτως ἔχοντα 
εἰδέναι. 

“Ὅταν μὲν οὖν τὸ συμπέρασμα ἐξ ἀνάγκης ἧ, οὐδὲν κω- p. 1 
λύει τὸ μέσον μὴ ἀναγκαῖον εἶναι, δι’ οὐ ἐδείχϑη ἔστι γὰρ 
τὸ ἀναγκαῖον καὶ μὴ ἐξ ἀναγκαίου συλλογίδασϑαι, ὥδπερ 
καὶ ἀληϑὲς μὴ ἐξ ἀληθῶν. ὅταν δὲ τὸ μέσον ἐξ ἀνάγκης, 
xol τὸ συμπέρασμα ἐξ ἀνάγκης. ὥσπερ καὶ ἐξ dàg-s 
ϑῶν ἀληϑὲς ἀεί. ἔστω γὰρ τὸ 4 κατὰ τοῦ B ἐξ ἀνάγκης, καὶ τοῦτο 
χατὰ τοῦ Γ΄ ἀναγκαῖον τοίνυν καὶ τὸ 4 τῷ Γ' ὑπάρχειν. 
ὅταν δὲ μὴ ἀναγχαῖον ἢ τὸ συμπέρασμα, οὐδὲ τὸ μέδον 
ἀναγκαῖον οἷόν v εἶναι. ἔστω γὰρ τὸ A τῷ Γ μὴ ἐξ ἀνάγ-- 
χης ὑπάρχειν, τῷ δὲ D, καὶ τοῦτο τῷ Γ' ἐξ ἀνάγκης" καὶ 10 
τὸ 4 ἄρα τῷ Γ ἐξ ἀνάγκης ὑπάρξει. ἀλλ᾽ οὐχ ὑπέκειτο. 
ἐπεὶ τοίνυν εἰ ἐπίσταται ἀποδεικτικῶς, δεῖ ἐξ ἀνάγκης ὑπάρ-- 
χειν, δῆλον ὅτι καὶ διὰ μέσου ἀναγκαίου δεῖ ἔχειν τὴν ἀπό-- 
δειξιν" ἢ οὐκ ἐπιστήσεται οὔτε διότι οὔτε ὅτι ἀνάγκη ἐκεῖνο εἷ-- 
vet, ἀλλ᾽ ἡ οἰήσεται οὐκ εἰδώς, ἐὰν ὑπολάβῃ ὡς ἀναγκαῖον 15 
τὸ μὴ ἀναγκαῖον, ἢ οὐδ᾽ οἰήσεται ὁμοίως, ἐάν τε τὸ ὅτι εἰδῇ 
διὰ μέσων ἐάν τε τὸ διότι καὶ δι’ ἀμέσων. 

Τῶν δὲ συμβεβηκότων μὴ xo9' αὐτά, ὃν τρόπον διω- 
οίσϑη τὰ xa)" αὐτά, οὐκ ἔστιν ἐπιστήμη ἀποδεικτική. oy γὰρ 
ἔστιν ἐξ ἀνάγκης δεῖξαι τὸ συμπέρασμα' τὸ συμβεβηκὸς vo 
γὰρ ἐνδέχεται μὴ ὑπάρχειν" περὶ τοιούτου γὰρ λέγω συμ- 
βεβηκότος. καίτοι ἀπορήδειεν &v τις ἴσως τίνος ἕνεκα ταῦτα 
δεῖ ἐρωτᾶν περὶ τούτων, εἰ μὴ ἀνάγκη τὸ συμπέρασμα εἶναι" 
οὐδὲν γὰρ διαφέρει & τις ἐρόμενος τὰ τυχόντα εἶτα εἴπειεν τὸ 


84 οὐδὲ ἄρα πρότερον C. — 85 ἔχει F. — σωξύμενον a. cf, pr 
Bu. --- 37 δὲ om pr B. — εἴη καὶ δυνατὸν C. 

19a9 τὸν C. — 8 ἐξ ἀναγκαίων n. — ὥσπερ corr f — 4 καὶ 
om f. — 5 pr xal om 4. — alt καὶ corr f. — 7 ὑπάρχει d. — 
10 τοῦτο οἷον τὸ B τῷ y d. — 19 εὖ ὃ n. — 18 μέσου ὅρου dvay- 
καίουν n. — 14 οὔτε τὸ ὅτι M. — ἐκεῖνο ἀνάγκη d. — 16 5 ὅλως 
οὐδ᾽ M. — 17 διὰ μέσων M. — 21 περὶ τοῦ τοιούτον BCMcpuf. — 
92 à» τις om €. — ἴσως ὡς τίνος B. — τίνος] τοῦ 9' F.— 24 igo- 
τώμενος τὰ M. — εἴποι iv τῷ M, εἴποι ἕν τὸ corr n. 


12 ANAATTIKAN 


ss συμπέρασμα. δεῖ δ᾽ ἐρωτᾶν οὐχ ὡς ἀναγκαῖον εἶναι διὰ τὰ 
ἠρωτημένα, ἀλλ᾽ ὅτι λέγειν ἀνάγκη τῷ ἐκεῖνα λέγοντι, καὶ 
ἀληϑώῶς λέγειν, ἐὰν ἀληθῶς ἡ ὑπάρχοντα. 
Ἐπεὶ δ᾽ ἐξ ἀνάγκης ὑπάρχει περὶ ἕκαστον γένος ὅσα 
καϑ' αὐτὰ ὑπάρχει, καὶ q ἕκαστον, φανερὸν ὅτι περὶ τῶν 
$0 καθ᾽ αὐτὰ ὑπαρχόντων αἱ ἐπιστημονικαὶ ἀποδείξεις καὶ ἐκ 
τῶν τοιούτων εἰσίν. τὰ μὲν γὰρ συμβεβηκότα οὐκ ἀναγκαῖα, 
ὥστ᾽ οὐκ ἀνάγκη τὸ συμπέρασμα εἰδέναι διότι ὑπάρχει, οὐδ᾽ 
εἰ ἀεὶ εἴη, μὴ καϑ' αὐτὸ δέ, οἷον οἱ διὰ σημείων συλλογε- 
σμοί. τὸ γὰρ καθ᾽ αὐτὸ οὐ καϑ᾽ αὐτὸ ἐπιστήσεται, οὐδὲ διότι. 
85 τὰ δὲ διότι ἐπίστασθαι ἔστι τὸ διὰ τοῦ αἰτίου ἐπίστασθαι. δι᾽ 
αὑτὸ ἄρα δεῖ καὶ τὸ μέσον τῷ τρίτῳ καὶ τὸ πρῶτον τῷ μέσῳ 
ὑπάρχειν. 
4 Οὐκ ἄρα ἔστιν ἐξ ἄλλου γένους μεταβάντα δεῖξαι, οἷον 
τὸ γεωμετρικὸν ἀριϑμητικῇ. τρία γάρ ἐστι τὰ ἐν ταῖς ἀπο- 
«0 δείξεσιν, ἐν μὲν τὸ ἀποδεικνύμενον τὸ συμπέρασμα" τοῦτο 
δ᾽ ἐστὶ τὸ ὑπάρχον γένει τινὶ καϑ᾿ αὑτό. ἕν δὲ τὰ ἀξια- 
ματα" ἀξιώματα δ᾽ ἐστὶν ἐξ ὧν. τρίτον τὸ γένος τὸ ὑποκεί- 
b μένον, ov τὰ πάϑη καὶ τὰ καϑ' αὐτὰ συμβεβηκότα δηλοῖ 
ἡ ἀπόδειξις. ἐξ ὧν μὲν οὖν ἡ ἀπόδειξις, ἐνδέχεται τὰ αὐτὰ 
εἶναι" ὧν δὲ τὸ γένος ἕτερον, ὥσπερ ἀριϑμητικῆς καὶ γεω- 
μετρίας, οὐκ ἔστι τὴν ἀρυϑμητικὴν ἀπόδειξιν ἐφαρμόσαι ἐπὶ 
ὁτὰ Toig μεγέϑεσι συμβεβηκότα, εἰ μὴ τὰ μεγέθη ἀριϑμοί 
εἰσι" τοῦτο δ᾽ ὡς ἐνδέχεται ἐπί τινων, ὕστερον λεχϑήσεται. 
ἡ δ᾽ ἀρυϑμητικὴ ἀπόδειξις ἀεὶ ἔχει τὸ γένος περὶ ὃ ἡ ἀπό- 
δειξις, καὶ ol ἄλλαι ὁμοίως. ὥστ᾽ ἢ ἁπλῶς ἀνάγκῃ τὸ 
αὐτὸ εἶναι γένος ἢ πῇ, εἰ μέλλει ἡ ἀπόδειξις μεταβαίνειν. 
10 ἄλλως δ᾽ ὅτι ἀδύνατον, δῆλον" ἐκ γὰρ τοῦ αὐτοῦ γένους 
ἀνάγκη τὰ ὥχρα καὶ τὰ μέσα εἶναι. εἰ γὰρ μὴ καϑ' αὐτά, 
συμβεβηκότα ἔσται. διὰ τοῦτο τῇ γεωμετρίᾳ οὐκ ἔστι δεῖξαι 
ὅτι τῶν ἐναντίων μία ἐπιστήμη, ἀλλ᾽ οὐδ᾽ ὅτι οἱ δύο κύβοι 
κύβος" οὐδ᾽ ἄλλῃ ἐπιστήμῃ τὸ ἑτέρας, ἀλλ᾽ ἢ ὅσα οὕτως 
15 ἔχει πρὸς ἄλληλα ὥστ᾽ εἶναι ϑάτερον ὑπὸ ϑάτερον, οἷον τὰ 


25 συμπεράσματι M. — 46 ἤρωτ.] προειρημένα M. — 95 post 
διότε lacuna plurium vbb f. — διότι ἐπιστήσασθαι A., — 38 γένους] 
γένους εἰς ἄλλα F. — 859 τὸ om F. — 40 τῷ συμπεράσματι F. — 
41 γένει] ἐν n. — 429 pr τὸ om Mn. 

75b] x«0' αὐτὰ om d. — 7 ἀεὶ] ἃ pr d. — 9 μέλλοι B. — 
13 οὐδ᾽ fort pr om n. 


TZTEPAN 4. 18 


ὀπτικὰ πρὸς γεωμετρίαν xol τὰ ἁρμονικὰ πρὸς ἀριϑμητι- 
xiv. οὐδ᾽ εἴ τι ὑπάρχει ταῖς γραμμαῖς μὴ ἢ γραμμαὶ καὶ 
ἡ ἐκ τῶν ἀρχῶν τῶν ἰδίων, οἷον εἰ καλλίστη τῶν γραμμῶ 
ἡ εὐθεῖα ἢ εἰ ἐναντίως ἔχει τῇ περιφερείᾳ" oU γὰρ ἢ τὸ 
ἴδιον γένος αὐτῶν, ὑπάρχει, ἀλλ᾽ ἡ κοινόν τι. 20 

Φανερὸν δὲ καὶ ἐὰν ὦσιν αἱ προτάσεις καϑόλου ἐξ ὧν 8 
ὁ συλλογιόμός, ὅτι ἀνάγκη καὶ τὸ συμπέρασμα ἀΐδιον 
εἶναι τῆς τοιαύτης ἀποδείξεως καὶ τῆς ἁπλῶς εἰπεῖν ἀπο- 
δείξεως. οὐκ ἔστιν ἄρα ἀπόδειξις τῶν φθαρτῶν οὐδ᾽ ἐπιστήμη 
ἁπλῶς, ἀλλ᾽ οὕτως ὥσπερ κατὰ συμβεβηκός, ὅτι oU καϑό- 35 
λου αὐτοῦ ἐστὶν ἀλλὰ ποτὲ καὶ πῶς. ὅταν δ᾽ ἦ, ἀνάγκη 
τὴν ἑτέραν μὴ καθόλου εἶναι πρότασιν καὶ φϑαρτήν, φθαρ- 
τὴν μὲν ὅτι καὶ τὸ συμπέρασμα οὔσης, μὴ καϑόλου δὲ 
ὅτι ᾧ μὲν ἔσται ᾧ δ᾽ οὐκ ἔσται ἐφ᾽ àv, ὥστ᾽ οὐκ ἔστι συλ- 
λογίδασϑαι καθόλου, ἀλλ᾽ ὅτι νῦν. ὁμοίως δ᾽ ἔχει καὶ 80 
αερὶ ὁρισμούς, ἐπείπερ ἐστὶν ὃ ὁρισμὸς ἢ ἀρχὴ ἀποδείξεως 
ἢ ἀπόδειξις ϑέσει διαφέρουσα ἢ συμπέρασμά τι ἀποδείξεως. 
ol δὲ τῶν πολλάκις γινομένων ἀποδείξεις καὶ ἐπιστῆμαι, οἷον 
σελήνης ἐκλείψεως, δῆλον ὅτι ἡ μὲν τοιοῦδ᾽ εἰσίν, ἀεί εἰσιν, 
ἡ δ᾽ οὐκ ἀεί, κατὰ μέρος εἰσίν. ὥσπερ δ᾽ ἡ ἔκλειψις, ὡσαύ-- ss 
τῶς τοῖς ἄλλοιρ. 

Ἐπεὶ δὲ φανερὸν ὅτι ἕκαστον ἀποδεῖξαι οὐκ ἔστιν ἀλλ᾽ 9 
ἢ ἐκ τῶν ἑκάστου ἀρχῶν, ἂν τὸ δεικνύμενον ὑπάρχῃ ἡ ἐκεῖνο, 
οὐκ ἔστι τὸ ἐπίστασθαι τοῦτο, ἂν ἐξ ἀληθῶν καὶ ἀναποδείκτων 
δειχϑῇ καὶ ἀμέσων. ἔστι γὰρ οὕτω δεῖξαι, ὥσπερ Βρύσων ὦ 
τὸν τευραγωνισμόν' κατὰ κοινόν e γὰρ δεικνύουσιν οἱ τοιοῦτοι 
λόγοι, ὃ καὶ ἑτέρῳ ὑπάρξει" διὸ καὶ ἐπ ἄλλων ἐφαρ- 
μόττουσιν ol λόγοι οὐ συγγενῶν. οὐκοῦν οὐχ ἡ ἐκεῖνο ἐπίστα-- p. 16 
ται, ἀλλὰ κατὰ συμβεβηκός" οὐ γὰρ ἂν ἐφήρμοττεν ἡ ἀπό- 
δειξις καὶ ἐπ᾿ ἄλλο γένος. 

19 εἰ ante ἢ pos del n. — περιφερεῖ n. — 21 d» n, ὡς ἐὰν F. — 
29 i810» pr n. — 93 xal τῆς... ἀποδείξεως pr om C. — εἰπεῖν) εἷ- 
yat n. — 95 ὅτι τ᾽ οὐ d. — οὐ rc supra vs. M. — 96 δὴ n. — 98 Ori 
ἔσται καὶ n. — 29 τῷ... τῷ pr €, τὸ... τὸ n, rc C. — 81 ὁρισμοῦ 
π. — ὃ om M. --- 84 et 95 ἢ] αἱ n. — μέντοι οὐδ᾽ 4, μὲν τοῦ διότι 
&, sed τοῦ del --- μὲν] μὲν κατὰ τὸν λόγον τὸν rc f. — τοιαίδ᾽ 
CMFup et c qui eorr litt αι, τοιοιδί d. — αἰεί 4pn. — 88 οὐ καὶ εἰ da. — 

ἥ 


αἰεί 4. — ὃ , — 98 τῶν corr M. — 39 τοῦτο ὃ ἂν n. — 
40 ὥσπερ ὁ Βρύσων C, — 41 τὸ om F. — 42 ὑπάρχει F, fort pr 
om f. 


m 
46«2 ἐφήρμοσεν pr M. 


14 ANAATTIKAN 


"ExaGzov ὁ᾽ ἐπιστάμεθα μὴ κατὰ συμβεβηκός, ὅταν 

6 κατ᾽ ἐχεῖνο γινώσχωμεν xci ὃ ὑπάρχει , ix τῶν ἀρχῶν 
τῶν ἐκείνου ἡ ἐχεῖνο, οἷον τὸ δυσὶν ὀρθαῖς ἴσας ἔχειν, ᾧ 

ὑπάρχει xc) αὐτὸ τὸ εἰρημένον, ἐχ τῶν ἐρχῶν τῶν τούτου. 

ὥστ᾽ εἰ xo) αὐτὸ κἀκεῖνο ὑπάρχει ᾧ ὑπάρχει, bie 

τὸ μέσον ἐν τῇ αὐτῇ συγγενείᾳ εἶναι. ᾿εἰ δὲ μή, ἀλλ᾽ ὦ 

1 τὰ ἁρμονικὰ δ da ἀριϑμητικῆς. τὰ δὲ τοιαῦτα δείχνυκαι 
μὲν ὡσαύτως, διαφέρει δέ" τὸ μὲν γὰρ ὅτι ἑτέρας ἐπιστή- 
μης (τὸ γὰρ ὑποχείμενον γένος ἕτερον), τὸ δὲ διότι τῆς ἄνω, 
ἧς καῦ' αὐτὰ τὰ πάϑη ἐστίν. ὥστε καὶ ἐκ τούτων φανερὸν 
ὅτι οὐκ ἔστιν ἀποδεῖξαι ἔχαστον ἁπλῶς, ἀλλ᾽ ἢ ἐκ τῶν Exa- 

15 ὅτου ἀρχῶν. ἀλλὰ τούτων αἱ doyol ἔχουσι τὸ κοινόν. 

Εἰ δὲ φανερὸν τοῦτο, φανερὸν καὶ ὅτι οὐχ ἔστι τὰς &xd- 
ὅτου ἰδίας ἀρχὰς ἀποδεῖξαι" ἔσονται γὰρ ἐχεῖναι ἁπαντων 
ἀρχαί, καὶ ἐπιστήμη ἡ ἐκείνων κυρία πάντων. καὶ γὰρ ἐπί- 
ὅταται μᾶλλον ὁ ἐκ τῶν ἀνώτερον αἰτίων εἰδώς" £x τῶν 

20 προτέρων γὰρ οἶδεν, ὅταν éx μὴ α αἰτιατῶν εἰδῇ αἰτίων. ὥστ᾽ 
εἰ μᾶλλον οἷδε καὶ μάλιστα, κἂν ἐπιστήμη ἐκείνη εἴη καὶ 
μᾶλλον xe μάλιστα. j δ᾽ ἀπόδειξις οὐκ ἐφαρμόττει ἐπ᾽ 
ἄλλο γένος, ἀλλ᾽ ἢ ὡς εἴρηται cl γεωμετρικαὶ ἐπὶ τὰς 
μηχανικὰς ἢ ὀπτικὰς καὶ αἱ ἀριϑμητικαὶ ἐπὶ τὰς ἀρ- 

95 μονικάς. 

Χαλεπὸν δ᾽ ἐστὶ τὸ γνῶναι εἶ οἶδεν ἢ μή. χαλεπὸν 
γὰρ τὸ γνῶναι εἶ ἐκ τῶν ἑκάστου d ἀρχῶν ἴσμεν ἢ ui ὅπερ 
ἐστὶ τὸ εἰδέναι. οἰόμεϑα 0, ἂν ἔχωμεν ἐξ ἀληϑινῶν τινῶν 
συλλογισμὸν καὶ πρώτων, ἐπίστασϑαι. τὸ δ᾽ οὐχ ἔστιν, ἀλλὰ 

80 συγγενῆ δεῖ εἶναι τοῖς πρώτοις. 

10 «“έγω δ᾽ ἀρχὰς ἐν ἑκάστῳ γένει ταύτας, ἃς ὅτι ἔστι 
μὴ ἐνδέχεται δεῖξαι. τί μὲν οὖν σημαίνει καὶ τὰ πρῶτα καὶ 
τὰ ἐκ τούτων, λαμβάνεται" ὅτι δ᾽ ἔστι, τὰς μὲν ἀρχὰς 
ὠνάγκη λαμβάνειν, τὰ δ᾽ ἄλλα δεικνύναι, οἷον τί μονὰς 

ss ἢ τί τὸ εὐθὺ καὶ τρίγωνον" εἶναι δὲ τὴν μονάδα λαβεῖν καὶ 
μέγεϑος, τὰ δ᾽ ἕτερα δεικνύναι. 

8 κἀκείνῳ wc, pr. 4M, corr BCdpn, sed B pr manu. — ᾧ ὑπάρχει 
rc supra vs &, — 13 αὐτὸ F. — 14 ἔστε δεῖξαι np. — 18 ἢ d. — 

19 ἀνωτέρω Mf, corr B, ἀνωτέρων dp, corr 4u. — 20 πρότερον d. — 
26 ἢ οἷδεν pr AJ. — οἶδεν — εἰ om m. — “χαλεπὸν... «γνῶναι om C. 
— 928 cà ἀποδεικνύναι M. — 929 συλλογισμῶν pr M. --- 35 τὸ om F. 


— pr xai] ἢ τί F, καὶ τί CAM. — εἶναι) ἔστε F. — τὴν μὲν μ. F.— 
καὶ τὸ μέγ. F. 


TZTEPAN A. 15 


Ἔστι δ᾽ ὧν χρῶνται ἐν ταῖς ἀποδεικτικαῖς ἐπιστήμαις 
τὰ μὲν ἴδια ἑκάστης ἐπιστήμης τὰ δὲ κοινά, κοινὰ δὲ κατ᾽ 
ἀναλογίαν, ἐπεὶ χρήσιμόν γε ὅσον ἐν τῷ ὑπὸ τὴν ἐπιστήμην 
γένει. ἴδια μὲν οἷον γραμμὴν εἶναι τοιανδί, καὶ τὸ εὐθύ, ὦ 
κοινὰ δὲ οἷον τὸ ἴσα ἀπὸ ἴδων ἂν ἀφέλῃ, ὅτι ἴοα τὰ λοιπά. 
ἱκανὸν δ᾽ ἔχαστον τούτων ὅσον ἐν τῷ γένει" ταὐτὸ γὰρ ποιή- 
ὅει, κἂν μὴ κατὰ πάντων λάβῃ ἀλλ᾽ ἐπὶ μεγεθῶν uóvov, b 
τῷ δ᾽ ἀριϑμητικῷ ἐπ᾽ ἀριϑμώῶν. 

Ἔστι δ᾽ ἴδια μὲν καὶ ἃ λαμβάνεται εἶναι, περὶ ἃ ἡ 
ἐπιστήμη ϑεωρεῖ τὰ ὑπάρχοντα xo9' αὐτά, οἷον μονάδας ἡ 
ἀριϑμητική, 7) δὲ γεωμετρία δημεῖα καὶ γραμμάς. ταῦτα δ 
γὰρ λαμβάνουσι τὸ εἶναι καὶ τοδὶ εἶναι. τὰ δὲ τούτων πάϑη 
καϑ' αὑτά, τί μὲν σημαίνει ἕκαστον, λαμβάνουσιν, οἷον ἡ 
μὲν ἀριϑμητικὴ τί περιττὸν ἢ ἄρτιον ἢ τετράγωνον ἢ κύβος, 
ἡ δὲ γεωμετρία τί τὸ ἄλογον ἢ τὸ κεκλάσϑαι v] νεύειν, ὅτι 
δ᾽ ἔστι, δεικνύουσι διά τε τῶν κοινῶν καὶ ἐκ τῶν ἀποδεδει-- 10 
γμένων. καὶ ἡ ἀστρολογία ὡσαύτως. πᾶσα γὰρ ἀποδεικτικὴ 
ἐπιστήμη περὶ τρία ἐστίν, ὅσα τε εἶναι τίϑεται (ταῦτα ὃ 
ἐστὶ τὸ γένος, οὗ τῶν καϑ' αὐτὰ παϑημάτων ἐστὶ ϑεωρητικήλ), 
καὶ τὰ κοινὰ λεγόμενα ἀξιώματα, ἐξ ὧν πρώτων ἀποδεί- 
χνυσι. καὶ τρίτον và πάϑη, ὧν τί σημαίνει ἕκαστον λαμ-- 15 
βάνει. ἐνίας μέντοι ἐπιστήμας οὐδὲν κωλύει ἕνια τοιΐττων παρο- 
ρᾶν, οἷον τὸ γένος μὴ ὑποτίϑεσϑαι εἶναι, ἂν ἡ φανερὸν ὅτι 
ἔστιν (οὐ γὰρ ὁμοίως δῆλον Ott ἐἀριϑμός ἐστι καὶ ὅτι ψυχρὸν 
καὶ ϑερμόν), καὶ và πάϑη μὴ λαμβάνειν τί σημαίνει, ἂν ἡ δῆ- 
λα" ὥσπερ οὐδὲ τὰ κοινὰ οὐ λαμβάνει τί σημαίνει τὸ ἴσα ἀπὸ 0 
ἴσων ἀφελεῖν, ὅτι γνώριμον. ἀλλ᾽ οὐδὲν ἧττον τῇγε φύδειτρία 
ταῦτά ἐστι, περὶ ὅ τε δείκνυσι καὶ ἃ δείκνυσι καὶ ἐξ ὧν. 

Οὐκ ἔστι δ᾽ ὑπόθεσις οὐδ᾽ αἴτημα, ὃ ἀνάγκη εἶναι δι᾽ 
αὑτὸ καὶ δοκεῖν ἀνάγκη. oU γὰρ πρὸς τὸν ἔξω λόγον ἡ ἀπό- 
δειξις, ἀλλὰ πρὸς τὸν ἐν τῇ ψυχῇ, ἐπεὶ οὐδὲ συλλογισμός. 25 
ἀεὶ γὰρ ἔστιν ἐνστῆναι πρὸς τὸν ἔξω λόγον, ἀλλὰ πρὸς τὸν 
ἔσω λόγον οὐκ ἀεί. ὅσα μὲν οὖν δεικτὰ ὄντα λαμβάνει αὐ- 


87 οἷς ΜΕΥ͂, corr C. — 40 τοιάνδε ΟΜ. — 41 τὰ C. 

736b9 ἀριϑμῶν corr f. — S ἃ τὸ n. — 4 μονάδα ἐν ἀριθμη- 
τικῇ d. — Ἴ μὲν corr n. — 10 ἐκ τῶν om d. — 14 λεγόμενα) ἃ λέ- 
joutv np. — πρῶτον p. --- ἀποδεικνύουσι np. — 19 λαμβάνων d. — 
tí rc n. — 92 δεικνύουσι pr n. — 97 ἑστῶτα λόγον d. 


18 ANAATTIKS&N 


τὸς μὴ δείξας, ταῦτ᾽, ἐὰν μὲν δοκοῦντα λαμβάνῃ τῷ μαν- 
ϑάνοντι, ὑποτίϑεται, καὶ ἔστιν οὐχ ἁπλῶς ὑπόϑεσις ἀλλὰ 

80 πρὸς ἐκεῖνον μόνον, ἂν δὲ ἢ μηδεμιᾶς ἐνούσης δόξης ἢ καὶ 
ἐναντίας ἐνούσης λαμβάνῃ τὸ αὐτό, αἰτεῖται. καὶ τούτῳ δια- 
φέρει ὑπόϑεσις καὶ αἴτημα" ἔστι γὰρ αἴτημα τὸ ὑπεναντίον 
τοῦ μανθάνοντος τῇ δόξῃ, ἢ ὃ ἄν τις ἀποδεικτὸν ὃν λαμ- 
βάνῃ καὶ χρῆται μὴ δείξας. 

s Οἱ μὲν οὖν ὅροι οὐκ εἰσὶν ὑποθέσεις (οὐδὲν γὰρ εἶναι ἢ 
μὴ λέγονται), ἀλλ᾽ ἐν ταῖς προτάδεσιν ol ὑποθέσεις. τοὺς 
ὅρους μόνον ξυνίεσϑαι δεῖ" τοῦτο δ᾽ οὐχ ὑπόθεσις, εἶ μὴ καὶ 
τὸ ἀκούειν ὑπόϑεσίν τις εἶναι φήσει. ἀλλ᾽ ὅσων ὄντων τῷ 
ἐκεῖνα εἶναι γίνεται τὸ συμπέρασμα. οὐδ᾽ ὁ γεωμέτρης ψευδῇ 

40 ὑποτίϑεται, ὥσπερ τινὲς ἔφασαν, λέγοντες ὡς οὐ δεῖ τῷ ψεύ- 
δει χρῆσϑαι, τὸν δὲ γεωμέτρην ψεύδεσθαι λέγοντα ποδι- 
aloy τὴν οὐ ποδιαίαν ἢ εὐθεῖαν τὴν γεγραμμένην οὐκ εὐθεῖαν 

». 11 οὖσαν. ὁ δὲ γεωμέτρης οὐδὲν συμπεραίνεται τῷ τήνδε εἶναι 
γραμμήν, ἣν αὐτὸς ἔφϑεγχται, ἀλλὰ τὰ διὰ τούτων δη- 
λούμενα. ἔτι τὸ αἴτηιια καὶ ὑπόϑεσις πᾶσα ἢ ὡς ὅλον ἢ ὡς 
ἐν μέρει, οἱ δ᾽ ὅροι οὐδέτερον τούτων. 

11 Εἶἴδη μὲν οὖν εἶναι ἢ ἕν τι παρὰ τὰ πολλὰ οὐκ ἀνάγκη, 

e εἰ ἀπόδειξις ἔσται, εἶναι μέντοι ἐν κατὰ πολλῶν ἀληϑὲς si- 
πεῖν ἀνάγκη" οὐ γὰρ ἔσται τὸ καθόλου, ἂν μὴ τοῦτο ἢ" ἐὰν 
δὲ τὸ καϑόλον μὴ ἦ, τὸ μέσον οὐκ ἔσται, ὥστ᾽ οὐδ᾽ ἀπόδειξις. 
δεῖ ἄρα τι ἕν καὶ τὸ αὐτὸ ἐπὶ πλειόνων εἶναι μὴ ὁμώνυμον. 

1:070 δὲ μὴ ἐνδέχεσϑαι ἅμα φάναι καὶ ἀποφάναι οὐδεμία 
λαμβάνει ἀπόδειξις. ἀλλ᾽ ἢ ἐὰν δέῃ δεῖξαι καὶ τὸ συμπέ- 
ραύμα οὕτως. δείκνυται δὲ λαβοῦσι τὸ πρώτον κατὰ τοῦ μέ- 
Gov, ὅτι ἀληϑές, ἀποφάναι δ᾽ οὐκ ἀληϑές. τὸ δὲ μέσον οὐ- 
δὲν διαφέρει εἶναι καὶ μὴ εἶναι λαβεῖν. ὡς δ᾽ αὕτως καὶ 

15 τὸ τρίτον. εἰ γὰρ ἐδόϑη, καϑ᾽ οὐ ἄνθρωπον ἀληϑὲς εἰπεῖν, εἰ 
καὶ μὴ ἄνϑρωπον ἀληϑές, ἀλλ᾽ εἰ μόνον ἄνθρωπον Door εἷ- 


80 δὲ ἡ M. -- οὔσης d. --- 31 τοῦτο d. — 32 ἔστι γὰρ αἴεημα 
rc πὶ αἴτημα δ᾽ ἔστι p. --- 33 ἀποδεικτὸν corr u. — 86 οὐδὲ CMu, 
οὐδὲν pr Bdp. — 39 οὐδὲ γὰρ ὁ p. — ó om n. --- 40 λέγοντας pr uw. 
— τῶ Om m. 

14] οὐδὲν συμπ. rc supra vs n. — ὃ τελούμενα d. — 3 ἔτι οοττ n. 
— T γὰρ ἔστιν n. — 9 ἕν τι np. — 12 λαμβάνουσι np. — τὸ pr omn. 
— 14 αἷς δ᾽ αὔτως 4u, pr B, ὡσαύτως CMf. — 16 post ἀληϑές add 
εἰπεῖν d quod del vult. — εἰ} 5. u, pr B, ἂν corr n. — εἶναι, πᾶν μὴ 
ACMcdfnp, corr «w. 


TZTEPSN 4. 17 


vot, μὴ ξῷον δὲ μή ἔσται γὰρ ἀληϑὲς εἰπεῖν Καλλίαν, εἰ 
καὶ μὴ Καλλίαν, ὅμως ξῷον, μὴ ξῷον δ᾽ οὔ. αἴτιον δ᾽ ὅτι 
τὸ πρῶτον οὐ μόνον κατὰ τοῦ μέδου λέγεται ἀλλὰ καὶ κατ᾽ 
ἄλλου διὰ τὸ εἶναι ἐπὶ πλειόνων, ὥστ᾽ οὐδ᾽ εἰ τὸ μέσον καὶ ἢ 
αὐτό ἐστι καὶ μὴ αὐτό, πρὸς τὸ συμπέρασμα οὐδὲν διαφέρει. 
τὸ δ᾽ ἅπαν φάναι η) ἀποφάναι ἡ εἰς τὸ ἀδύνατον ἀπόδειξις 
λαμβάνει, καὶ ταῦτα ουδ᾽ ἀεὶ καϑόλου, ἀλλ᾽ ὅσον ἱκανόν, 
ἱκανὸν δ᾽ ἐπὶ τοῦ γένους. λέγω δ᾽ ἐπὶ τοῦ γένους οἷον περὶ 
ὃ γένος τὰς ἀποδείξεις φέρει, ὥσπερ εἴρηται καὶ πρότερον. τ 
Ἐπικοινωνοῦσι δὲ πᾶσαι αἱ ἐπιστῆμαι ἀλλήλαις κατὰ 
τὰ κοινά. κοινὰ δὲ λέγω οἷς χρῶνται ὡς ἐκ τούτων ἀπο- 
δεικνύντες, ἀλλ᾽ οὐ περὶ ὧν δεικνύουσιν οὐδ᾽ ὃ δεικνύουσιν. 
καὶ ἡ διαλεκτικὴ πάσαις. καὶ εἴ τις καθόλου πειρῷτο δει- 
κνύναι τὰ κοινά, οἷον ὅτι ἅπαν φάναι ἢ ἀποφάναι, ἢ ὅτι 0 
ἴσα ἀπὸ ἴσων, ἢ τῶν τοιούτων ἄττα. ἡ δὲ διαλεκτικὴ οὐκ ἔστιν 
οὕτως ὡρισμένωντινών, οὐδὲ γένους τινὸς ἑνόρ. οὐ yaQ ἂν ἠρού- 
τα' ἀποδεικνύνταγὰρ οὐκ ἔστιν ἐρωτᾶν διὰ τὸ τῶν ἀντικειμένων 
ὄντων μὴ δείχνυσϑαι τὸ αὐτό. δέδεικται δὲ τοῦτο ἐν τοῖρ 
σερὶ συλλογισμοῦ. 86 
Εἰ δὲ τὸ αὐτό ἐστιν ἐρώτημα συλλογιστικὸν καὶ πρό- 12 
ταῦις ἀντιφάσεως, προτάσεις δὲ καϑ’ ἑκάστην ἐπιστήμην 
ἐξ ὧν ὁ συλλογισμὸς ὁ καθ’ ἑκάστην, εἴη ἄν τι ἐρώτημα 
ἐπιστημονικόν, ἐξ ὧν ὁ καϑ᾽ ἑκάστην οἰκεῖος γίνεται συλλο- 
γισμός. δῆλον ἄρα ὅτι οὐ πᾶν ἐρώτημα γεωμετρικὸν ἂν ὁ 
εἴη οὐδ᾽ ἰατρικόν, ὁμοίως δὲ καὶ ἐπὶ τῶν ἄλλων" ἀλλ᾽ ἐξ 
ὧν ἢ δείχνυταί τι περὶ ὧν ἡ γεωμετρία ἐστίν, ἢ ἐκ τῶνυ 
αὐτῶν δείκνυται τῇ γεωμετρίᾳ, ὥσπερ τὰ ὀπτικά. ὁμοίως 
δὲ καὶ ἐπὶ τῶν ἄλλων. καὶ περὶ μὲν τούτων καὶ λόγον ὕφε- 
xréov ἐκ τῶν γεωμετρικῶν ἀρχῶν καὶ συμπερασμάτων, 5 
περὶ δὲ τῶν ἀρχῶν λόγον οὐχ ὑφεκτέον τῷ γεωμέτρῃ 9 


17 μὴ et yàg corr n. — εἶ ἢ corr Β. -- si... Καλλίαν rc mg s. — 
18 ὁμοίως Bd. — 19 καὶ om p.— κατ᾽ ... εἶναι οπι m. — 20 ἄλλων M. 
— 993 οὐδὲ αἰεὶ 4puM, οὐδὲν δεῖ n. — 94 λέγω δ᾽ ἐπὶ τοῦ γένουρ 


om C. — 25 εἰσφέρει M. — 27 τὰ κοινά pr om s. — ἀποδεικνύν- 
τες, ἀλλ᾽ corr n. — 98 ὧν corr n. — οὐδ᾽ ὃ δεικνύουσιν rc mg n. 
-- δὶ ἅττα 4ΒΟΜ. — 329 ivóg om m. — 37 πρότασις pr x — 


ur ΟῚ Τὰ i ἢ xol ix ὥσπερ) 

bl pr ἢ om s. — 7 ἃ ix n, pr C, ἣ καὶ ἐκ M. — 2 ep 
ἐστὶν ὥσπερ n. — 4 dx) τῷ γεωμέτρῃ ἐκ M. — καὶ ... τῷ re f. — 
ἕκαστον τὸν ἐπιστήμονα m, om pr C. — ὅχκαστον om d. 


ῃ. 8 


18 ANAATTIK&N 


γεωμέτρης" ὁμοίως δὲ καὶ ἐπὶ τῶν ἄλλων ἐπιστημῶν. οὔτε 
πᾶν ἄρα ἕκαστον ἐπιστήμονα ἐρώτημα ἐρωτητέον, οὔν᾽ ἅπαν 
τὸ ἐρωτώμενον ἀποχριτέον περὶ ἑκάστου, ἀλλὰ τὰ κατὰ τὴν 
ἐπιστήμην διορισϑέντα. εἶ δὲ διαλέξεται γεωμέτρῃ ῇ yem- 
10 μέτρης οὕτως. φανερὸν ὅτι καὶ καλῶς. ἐὰν ἐκ τούτων τι 
δεικνυύῃ, εἰ δὲ μή; οὐ καλῶς. δῆλον δ᾽ ὅτι οὐδ᾽ ἐλέγχει 
γεωμέτρην ἀλλ᾽ ἢ κατὰ συμβεβηκός, ὥστ᾽ οὐκ ἂν εἴη ἐν 
ἀγεωμετρήτοις περὶ γεωμετρίας διαλεκτέον" λήσει γὰρ ὃ 
φαύλως διαλεγόμενος. ὁμοίως. δὲ καὶ ἐπὶ τῶν ἄλλων ἔχει 
15 ἐπιστημῶν. 

Ἐπεὶ δ᾽ ἐστὶ γεωμετρικὰ ἐρωτήματα, cQ ἐστὶ 
καὶ ἀγεωμέτρητα; καὶ παρ᾽ ἑκάστην ἐπιστήμην τὰ κατὰ 
τὴν ἄγνοιαν τὴν ποιὰν γεωμετρικά ἐστιν; καὶ πότερον 
ὃ κατὰ τὴν ἄγνοιαν συλλογισμὸς ὁ & τῶν ἀντικειμένων 

20 συλλογισμός, ἢ ὁ παραλογιόμός. κατὰ γεωμετρίαν δέ; 7 
ἐξ ἄλλης τέχνης. οἷον τὸ μουσικόν ἐστιν ἐρύτημα ἀγεω- 
μέτρητον περὶ γεωμετρίας. τὸ δὲ τὰς παραλλήλους συμ- 
πίπτειν οἴεσϑαι γεωμετρικόν zog καὶ ἀγεωμέτρητον ἄλλον 
τρόπον; διττὸν γὰρ τοῦτο, ὥσπερ τὸ ,ἄῤδυῦμον, καὶ τὸ 

96 μὲν ἕτερον ἀγεωμέτρητον ' τῷ μὴ ἔχειν ὥσπερ τὸ ἄῤῥυθμον, 
τὸ δ᾽ ἕτερον τῷ φαύλως ἔ ἔχειν - καὶ ἡ ἄγνοια αὕτη καὶ ἣ ἐκ 
τῶν τοιούτων ἀρχῶν, ἐναντία. ἐν δὲ τοῖς μαϑήμαδιν « οὐκ ἔστιν 
ὁμοίως ὁ παραλογισμός, ὅτι τὸ μέδον ἐστὶν ἀεὶ τὸ διττόν" 
κατά τε γὰρ τούτου παντός, καὶ τοῦτο πάλιν κατ᾽ ἄλλου 

80 λέγεται παντός. τὸ δὲ κατηγορούμενον οὐ λέγεται πᾶν. ταῦτα 
δ᾽ ἐστὶν οἷον ὁρᾶν τῇ νοήσει, ἐν δὲ τοῖς λόγοις λανϑάνει. ἄρα 
πᾶς κύκλος σχῆμα; αν δὲ γράψῃ, δῆλον. τί δέ; τὰ ἔπη 
κύκλος; φανερὸν ὅτι οὐκ ἔστιν. 

Οὐ δεῖ δ᾽ ἔνστασιν εἰς αὐτὸ φέρειν, ὧν dH ὴ πρότασις 

86 ἐπακτική. ὥσπερ γὰρ ουδὲ πρότασίς ἐστιν T] μή ἐστιν ἐπὶ 
πλειόνων (οὐ γὰρ ἔσται ἐπὶ πάντων, ἐκ τῶν καϑόλου δ᾽ ὁ 


8 τὰ om d. — 9 γεωμέτρῃ] τῷ γεωμέτρῃ n. — 1l δὲ μὴ] δὴ d. 
— δηλονότι d. — 13 ἀγεωμετρήτῳ C. — l4 “φαῦλος d. — 16 ἄρ᾽ m. 
— 17 xal ἃ παρ᾽ n. — 18 ἐστιν) ἐστιν καὶ ἀγεωμέτρητα f. — 19 ait 
ὁ om n. — 20 παρασυλλογισμός AB, pr cu, corr d. — 0 om CMn. — 
κατὰ] καὶ pr M. — 22 παρὰ γεωμετρίαν M. — παραλλήλας n. — 
24 ἄρυϑμον scribunt 4BMdn. — 25 et 26 τῷ] τὸ d. — 98 παρασυλ- 
λογισμός 4. — τὸ om Mdp, del Cu. — 29 ys B. — rovrov pr B. — 
30 post πᾶν del un vb m. — $1 οἷον om M. — 32 γράφῃ np. — 
δαί; τὸ ἔπος C. — 36 δ᾽ om n. 


TZTEPAN A. 19 


συλλογισμόρ), δῆλον ὅ ὅτι οὐδ᾽ ἕνστασις. αἱ αὐταὶ γὰρ προ- 
τάσεις καὶ ἐνστάσεις" ἣν γὰρ φέρει ἔνστασιν, αὕτη γένοιτ᾽ 
ἂν πρότασις 1] ἀποδεικτικὴ 1j 7] διαλεκτική. 

Συμβαίνει δ᾽ ἐνίους ἀσυλλογίστως λέγειν διὰ τὸ λαμ- ὦ 
βάνειν ἀμφοτέροις τὰ ἑπόμενα, οἷον καὶ ὁ Καινεὺς ποιεῖ, 
ὅτι τὸ πῦρ ἐν τῇ πολλαπλασίᾳ ἀναλογίᾳ" καὶ γὰρ τὸ πῦρ p.18 
ταχὺ γεννᾶται. ὡς φησί, xol αὕτη ἡ ἀναλογία. οὕτω Ó 
οὐκ ἔστι συλλογισμός" ἀλλ᾽ εἰ τῇ αχίστῃ ἀναλογίᾳ ἔπε- 
ται ἡ πολλαπλάσδιος καὶ τῷ πυρὶ ἡ ταχίστη ἐν τῇ κινήσει 
ἀναλογία. ἐνίοτε μὲν οὖν οὐκ ἐνδέχεται συλλογίσασϑαι ἐκ τῶν δ 
εἰλημμένων, ὁτὲ δ᾽ ἐνδέχεται, ἀλλ᾽ οὐχ ὁρᾶται. εἰ δ᾽ ἦν 

ἀδύνατον ἐκ ψεύδους ἀληϑὲς δεῖξαι, δᾷδιον ἂν ἦν τὸ ἄνα- 
λύειν" ἀντέστρεφε γὰρ ἂν ἐξ ἀνάγκης. ἔστω γὰρ τὸ A ὄν" 
τούτου δ᾽ ὄντος ταδί ἐστιν, ἃ οἶδα ὅτι ἔστιν, οἷον τὸ Β. ἐκ 
τούτων ἄρα δείξω ὅτι ἔστιν ἐκεῖνο. ἀντιστρέφει δὲ μᾶλλον 10 
τὰ ἐν τοῖς μαϑήμασιν, ὅτι οὐδὲν συμβεβηκὸς λαμβάνουσιν 
(ὠλλὰ καὶ τούτῳ διαφέρουσι τῶν ἐν τοῖς διαλόγοις) ἀλλ᾽ 
ὁρισμοιΐς. 

Αὔξεται δ᾽ oU διὰ τῶν μέσων, ἀλλὰ τῷ προσλαμ- 
βάνειν, οἷον τὸ 4 τοῦ Β, τοῦτο δὲ τοῦ ΠῚ πάλιν τοῦτο τοῦ 44, 16 
καὶ τοῦτ᾽ εἰς ἄπειρον. καὶ εἰς τὸ πλάγιον, οἷον τὸ 4 καὶ 
κατὰ τοῦ Γ καὶ κατὰ τοῦ E, οἷον ἔστιν ἀριϑμὸς ποσὸς 7 
καὶ ἄπειρος τοῦτο ἐφ᾽ ᾧ A, ὁ περιττὸς ἀριϑμὸς ποσὸς ἐφ᾽ 
οὗ Β, ἀριϑμὸς περιττὸς ἐφ᾽ οὗ Γ- ἔστιν ἄρα τὸ A κατὰ 
τοῦ 1. καὶ ἔστιν ὁ ὃ ἄρτιος ποσὸς ἀριϑμὸς ἐφ᾽ οὗ 4, ὁ ἄρ- 90 
τιος ἀριϑμὸς ἐφ᾽ οὗ E- ἔστιν ἄρα τὸ 4 κατὰ τοῦ E. 

Τὸ δ᾽ ὅτι διαφέρει καὶ τὸ διότι ἐπίστασθαι. πρῶτον 18 
μὲν ἐν τῇ αὐτῇ ἐπιστήμῃ, καὶ ἕν ταύτῃ διχώς, ἕνα μὲν 
τρόπον ἐὰν μὴ δι’ ἀμέσων γίνηται ὁ συλλογισμός (οὐ γὰρ 
λαμβάνεται τὸ πρῶτον αἴτιον, ἡ δὲ τοῦ διότι ἐπιστήμη κατὰ 56 
τὸ πρῶτον αἴτιον), ἄλλον δὲ εἰ δι’ ἀμέσων μέν, ἀλλὰ 


$9 pr ἢ] ἢ π. --- ἢ διαλεκτική om m. 

Ἴδε καὶ ἡ αὐτὴ d. — οὗτος Md. — à om pr C. — 8 εἰ ἢ M. 
— 5 οὖν om d. — 8 ἂν om M. — 12 τοῦτο n. — 15 τοῦτο δὲ τοῦ n. 
— ]16 tert. καὶ om n. — 18 α del d, τὸ α C. — 920 post y duo vbb 
del C. — ult ὃ om M. — 98 ταύτῃ τῇ M, sed «τῇ del vult. — 24 διὰ 
μέσων M. — 45 τὸ om d. — ἡ corr B. — ἡ ... αἴτιον om C. — 
26 ἄλλων pr 4C. — εἰ om 4BCMudf, rc c.— post εἰ add sed del vult 
μὴ n. — διὰ μέσων M, pr c. 


2* 


20 ANAATTIK&N 


μὴ διὰ τοῦ αἰτίου ἀλλὰ τῶν ἀντιστρεφόντων διὰ τοῦ γνωρι- 
μωτέρου. κωλύει γὰρ οὐδὲν τῶν ἀντικατηγορουμένων γνῶρι- 
μώτερον εἶναι ἐνίοτε τὸ wi] αἴτιον, ὥστ᾽ ἔσται διὰ τούτου ἡ 
80 ἀπόδειξις, οἷον ὅ ὅτι ἐγγὺς οἱ πλάνητες διὰ τοῦ μὴ στίλβειν. 
ἔστω ἐφ᾽ ᾧ Γ πλάνητες, ἐφ᾽ ᾧ Β τὸ μὴ στίλβειν, ἐφ᾽ ᾧ 
4 τὸ ἐγγὺς εἶναι. ἀληϑὲς δὴ τὸ Β κατὰ τοῦ Γ εἰπεῖν" οἱ 
γὰρ πλάνητες οὐ στίλβουσιν. ἀλλὰ καὶ τὸ A κατὰ τοῦ B* τὸ 
γὰρ μὴ στίλβον ἐγγύς ἐστι" τοῦτο δ᾽ εἰλήφϑω δι᾽ ἔπαγω- 
86 γῆς 7] δι᾽ αἰσϑήσεως, ἀνάγκη οὖν τὸ Α τῷ Γ' ὑπά εἰν, ὥστ᾽ 
ἀποδέδεικται ὅ ὅτι οἱ πλάνητες ἐγγύς εἶσιν. οὗτος οὖν ὃ συλ- 
λογισμὸς οὐ τοῦ διότι ἀλλὰ τοῦ ὅτι ἐστίν" οὐ γὰρ διὰ τὸ μὴ 
στίλβειν ἐγγύς εἰσιν, ἀλλὰ διὰ τὸ ἐγγὺς εἶναι οὐ στίλβουσιν. 
ἐγχωρεῖ δὲ καὶ διὰ ϑατέρου ϑάτερον. δειχϑῆναι καὶ ἔσται 
40 TOU διότι ἡ ἀπόδειξις, οἷον ἔστω τὸ Γ' πλάνητες, ἐφ᾽ ᾧ 
PB τὸ ἐγγὺρ εἶναι; τὸ Α τὸ μὴ στίλβειν" ὑπάρχει δὴ καὶ 
τὸ Β τῷ Τ, ὥστε καὶ τῷ Γ τὸ 4, τὸ μὴ στίλβειν. καὶ 
ἔστι τοῦ διότι Ó συλλογισμόρ᾽ εἴληπται γὰρ τὸ πρώ- 
τον αἴτιον. πάλιν cg τὴν σελήνην δεικνύουσιν, ὅτι όφαι- 
δ ροειδής. διὰ τῶν αὐξήσεων᾽ εἰ γὰρ τὸ αὐξανόμενον οὕτω 
σφαιροειδές, αὐξάνει δ᾽ ἢ σελήνη, φανερὸν ὅτι σφαιροει- 
δής. οὕτω μὲν οὖν τοῦ ὅτι γέγονεν ó 0 συλλογισμόρ, ἀνάπαλιν 
δὲ τεϑέντος τοῦ μέσου τοῦ διότι" οὐ γὰρ διὰ τὰς αὐξήσεις 
σφαιροειδής ἐστιν, ἀλλὰ διὰ τὸ σφαιροειδὴς εἶναι λαμβά- 
10 νεὶ τὰς αὐξήσεις τοιαύτας. σελήνη ἐφ᾽ ᾧ I, σφαιροειδὴς 
ἐφ᾽ ᾧ B, αὔξησις ἐφ᾽ ᾧ 4. dq ὧν δὲ τὰ μέσα μὴ 
ἀντιότρέφει καὶ ἔστι γνωριμώτερον τὸ ἀναίτιον, τὸ ὅτι μὲν 
δείκνυται, τὸ διότι δ᾽ οὔ. ἔτι ἐφ᾽ ὧν τὸ μέσον ἔξω τίϑεται. 
καὶ γὰρ ἐν τούτοις τοῦ ὅτι καὶ οὐ τοῦ διότι ἡ ἀπόδειξις" οὐ 
15 γὰρ λέγεται τὸ αἴτιον. οἷον διὰ τί οὐκ ἀναπνέει ὃ τοῖχος; 
ὅτι οὐ ζῷον. εἰ γὰρ τοῦτο τοῦ μὴ ἀναπνέειν αἴτιον, ἔδει τὸ 
ξῷον εἶναι αἴτιον τοῦ ἀναπνεῖν, οἷον εἰ ἡ ἀπόφασις αἰτία τοῦ 


"a et 31 jarirat n. — διὰ ... πλάφητες om 4. — διὰ τὸ corr 
— 31 οὗ y ... o? 8 C. — 34 σείβειν pr M. — 35 τῷ] τοῦ p. 
— - B 4Md, fort pr " Bu. — 89 ἔστι d 
8b2 pr τῷ y] τῷ Ὑ καὶ τὸ a τῷ β n. — τὸ a] τὸ α καὶ (καὶ 
om p) τὸ & τῷ B 4BCMcudpf. — τὸ μὴ στίλβειν post 8 τὸ α κ. 


αὐξάνεται np. — 7 ovrog d. — ov» om B. — γίνεται συλλ. 
"p. — 10 ri BM, pr tp. — 1 δὲ om pr C. — 12 ἀνετισερέφῃ 4n. 
— 14 τὸ or. BM, pr cu. — 15 λέγει n. — οἷον ὅτι διὰ C. — 


xvti n. — 16 ἀναπνεῖν Cn. 


TZTEPON A. 91 


μὴ ὑπάρχειν, ἡ κατάφασις τοῦ ὑπάρχειν, ὥσπερ εἰ τὸ ἀσύμ- 
μεῦρα εἶναι τὰ ϑερμὰ καὶ ψυχρὰ τοῦ μὴ ὑγιαίνειν, τὸ 
σύμμετρα εἶναι τοῦ ὑγιαίνειν. ὁμοίως δὲ καὶ εἰ ἡ κατάφα- 2o 
σις τοῦ ὑπάρχειν, ἡ ἀπόφασις τοῦ μὴ ὑπάρχειν. ἐπὶ δὲ 
τῶν οὕτως ἀποδεδομένων oU συμβαίνει τὸ λεχϑέν" οὐ γὰρ 
ἅπαν ἀναπνεῖ ἕῷον. ὁ δὲ συλλογισμὸς γίνεται τῆς τοιαύ- 
της αἰτίας ἐν τῷ μέσῳ σχήματι. οἷον ἔστω τὸ 44 ζῷον, ἐφ᾽ 
οὐ τὸ B τὸ ἀναπνεῖν, &p ᾧ Γ τοῖχος. τῷ μὲν οὖν B παντὶ ss 
ὑπάρχει τὸ 4 (πᾶν γὰρ τὸ ἀναπνέον ζῷον), τῷ δὲ Γ' οὐ- 
ϑενί, ὥστε οὐδὲ τὸ B τῷ Γ οὐϑενί' οὐκ ὥρα ἀναπνεῖ ὁ τοῖ- 
χος. ἐοίκασι δ᾽ oi τοιαῦται τῶν αἰτιῶν τοῖς xo9/ ὑπερ- 
βολὴν εἰρημένοις" τοῦτο δ᾽ ἔστι τὸ πλέον ἀποστήσαντα τὸ μέ- 
ov εἰπεῖν, οἷον τὸ τοῦ ᾿Δναχάρσιος, ὅτι ἐν Σχύϑαις oUx εἶ- so 
σὶν αὐληταί, οὐδὲ γὰρ ἄμπελοι. 

Κατὰ μὲν δὴ τὴν αὐτὴν ἐπιστήμην καὶ κατὰ τὴν τῶν 
μέσων ϑέσιν αὗται διαφοραί εἶσι τοῦ ὅτι πρὸς τὸν τοῦ διότι 
συλλογισμόν" ἄλλον δὲ τρόπον διαφέρει τὸ διότι τοῦ ὅτι 
τὸ δι’ ἄλλης ἐπιστήμης ἑκάτερον ϑεωρεῖν. τοιαῦτα δ᾽ ἐστὶν 86 
ὅσα οὕτως ἔχει πρὸς ἄλληλα ὥστ᾽ εἶναι ϑάτερον ὑπὸ ϑάτε- 
ρον. οἷον τὼ ὀπτικὰ πρὸς γεωμετρίαν καὶ τὰ μηχανικὰ 
πρὸς στερεομετρίαν καὶ τὰ ἁρμονικὰ πρὸς ἀρυϑμητικὴν καὶ 
τὰ φαινόμενα πρὸς ἀστρολογικήν. σχεδὸν δὲ συνώνυμοί ei- 
σιν ἕνιαι τούτων τῶν ἐπιστημῶν, οἷον ἀστρολογία ἣ τε μα- 4o 
ϑηματικὴ καὶ ἡ ναυτική, καὶ ἁρμονικὴ ἣ τε μαϑηματικὴ ν.19 
καὶ ἡ κατὰ τὴν ἀκοήν. ἐνταῦϑα γὰρ τὸ μὲν ὅτι τῶν αἰσϑη- 
τικῶν εἰδέναι, τὸ δὲ διότι τῶν μαϑηματικῶν" οὕὗτοιγὰρ ἔχουσι 
τῶν αἰτίων τὰς ἀποδείξεις. καὶ πολλάκις οὐκ ἴσασι τὸ ὅτι, καϑά-- 
περ οἱ τὸ καϑόλου ϑεωροῦντες πολλάκις ἔνια τῶν xo" ἕκαστον 5 
οὐκ ἴσασι δι’ ἀνεπισκεψίαν. ἔστι δὲ ταῦτα ὅσα ἕτερόν τι ὄντα 
τὴν οὐσίαν κέχρηται τοῖς εἴδεσιν. τὰ γὰρ μαϑήματα περὶ εἴδη 


19 ψυχρὰ καὶ ϑερμὰ C. — xol] καὶ τὰ Bnp. — τὰ 4BCcdfunpM. 
— 91 ἐπὶ] εἰ pr B. — 29 ἀποδιδομένων np. — 925 ᾧ f np. — alt 
τὸ om C. — τῷ] ro d, pr 4. — 26 τὸ] τῷ d. — τῷ δὲ y] τὸ δὲ B 
pr4.— 26 οὐδενί omissis ὥστε ... οὐϑενί f. — 426 εἰ 97 οὐδενί np. — 
97 οὔτε 4 Bcu. — 30 ᾿ἀναχάρσιδος Ccfnp, corr u. — 31 αὐλητρίδες np. 
— 82 δὴ] οὖν np. — τῶν om c, pr. C. — 33 μέσων] αὐτῶν 4Bcud M, 
pr C, ἀμέσων rc supra vs B. — αὗται αἱ διαφ. d. — 35 τῷ np. — 
δ᾽ rc f. — 36 ὑπὸ ϑατέρου M. — 37 xal om d. — 40 ἔνια B. — 
οἷον om d. 

13924 αἰτιῶν C. 


99 ANAATTIKAN 


ἐστίν" οὐ γὰρ xo" ὑποκειμένου τινός" εἰ γὰρ καὶ καϑ' ὕποκει- 
μένου τινὸς τὰ γεωμετρικά ἔστιν, ἀλλ᾽ οὐχ q ye καϑ' ὑποκειμέ- 

10 νου. ἔχει δὲ καὶ πρὸς τὴν ὀπτικήν, ὡς αὕτη πρὸς τὴν γεῶμε- 
τρίαν, ἄλλη πρὸς ταύτην, οἷον τὸ περὶ τῆς ἴριδος. τὸ μὲν 
γὰρ ὃ ὅτι φυσικοῦ εἰδέναι, τὸ δὲ διότι ὀπτικοῦ, [ ἁπλῶς ἢ τοῦ 
κατὰ τὸ μάθημα. “πολλαὶ δὲ καὶ τῶν μὴ ὑπ᾽ ἀλλήλας 
ἐπιστημῶν ἔ ἔχουσιν οὕτως, οἷον ἰατρικὴ πρὸς γεωμετρίαν' ὅτι 

16 μὲν γὰρ τὰ ἕλκη τὰ περιφερῆ βραδύτερον ὑγιάξεται, τοῦ 
ἰατροῦ εἰδέναι, διότι δὲ τοῦ γεωμέτρον. 

14 Ἐῶώῶν δὲ σχημάτων ἐπιστημονικὸν μάλιστα τὸ πρώτόν 
ἐστιν. αἵ τε γὰρ μαϑηματικαὶ- τῶν ἐπιστημῶν διὰ τούτου 
φέρουσι τὰς ἀποδείξεις, οἷον ἀριϑμητικὴ καὶ γεωμετρία καὶ 

20 ὀπτική, καὶ σχεδὸν ὡς. εἰπεῖν ὅσαι τοῦ διότι ποιοῦνται τὴν 
δχέψιν" 7 γὰρ ὅλως " ὡς ἐπὶ τὸ πολὺ καὶ ἐν τοῖς πλεί- 
ὅτοις διὰ τούτου τοῦ σχήματος ὁ τοῦ διότι συλλογισμός. ὥστε 
x&v διὰ τοῦτ᾽ εἴη μάλιστα ἐπιστημονικόν" κυριώτατον γὰρ 
τοῦ εἰδέναι τὸ διότι ϑεωρεῖν. εἶτα τὴν τοῦ τί ἐστιν ἐπιστήμην 

86 διὰ μόνου τούτου ϑηρεῦσαι δυνατόν. ἔν μὲν γὰρ τῷ μέσῳ 
ὄχήωατι οὐ γίνεται κατηγορικὸς συλλογισμός . ἡ δὲ τοῦ 
τί ἐστιν ἐπιστήμη καταφάσεως" ἐν δὲ τῷ ἐσχάτῳ γίνεται 
μὲν ἀλλ᾽ οὐ καϑόλου, τὸ δὲ τί ἐστι τῶν καθόλου ἐστίν" οὐ 
γὰρ πῇ ἐστὶ ξῷον δίπουν ὁ ἄνϑρωπος. Ett τοῦτο μὲν ἐκείνων 

80 οὐδὲν προσδεῖται, ἐκεῖνα δὲ διὰ τούτου καταπυκνοῦται καὶ 
αὔξεται, ἕως ἂν εἰς τὰ ἄμεσα ἔλϑῃ. φανερὸν οὖν ὅτι κυ- 
ριώτατον τοῦ ἐπίστασϑαι τὸ πρῶτον σχῆμα. 

15 Ὥσπερ δὲ ὑπάρχειν τὸ 4 τῷ Β ἐνεδέχετο ἀτόμως, οὕτω 
καὶ μὴ ὑπάρχειν ἐγχωρεῖ. λέγω δὲ τὸ ἀτόμως ὑπάρχειν 7 

85 t7) ὑπάρχειν τὸ μὴ εἶναι αὐτῶν μέδον' οὕτω γὰρ οὐκέτι, ἔσται 
κατ᾽ ἄλλο τὸ ὑπάρχειν Ἃ μὴ ὑπάρχειν. ὅταν μὲν οὖν ῆ τὸ A 
ἢ τὸ B ἐν ὅλῳ τινὶ qj, ἢ καὶ ἄμφω, οὐκ ἐνδέχεται τὸ 4 τῷ 
Β πρώτως μὴ ὑπάρχειν. ἔστω γὰρ τὸ 4 ἐν ὅλῳ τῷ Γ 
οὐκοῦν εἰ τὸ B μή ἐστιν ἐν ὅλῳ τῷ Γ᾽ (ἐγχωρεῖ γὰρ τὸ μὲν 


8 εἰ γὰρ... τινὸς pr om nu. — καὶ om f. — 9 γεωμετρητά. AB Mcd, 
pr un, γεωμετριτά pr C, supra vs c, γεωμετρήματα p. — οὐχί ys Bf, 
pr uw. — 10 αὕτη ys πρὸς d. — 18 τὸ rc f. — ἀλλήλως pr M. — 
17 τὸ pr om s. — 20 dg om dn. — 23 καὶ n. — τοῦτ᾽] tov d» pr f. 
— xvgióraroy M. — 27 γίνεται) τι ἔσται d. — 99 ἔτι) εἰ d. — 31 τ᾽ 
ἄμεσα p. — μέσα pr n. — 33 οὕτω ... ἀτόμως rc mg n. — $5 τῷ 
pr C. — 37 τὸ om n. — ἦ om Mp. — 39 οὐκοῦν ... y om p. 


TEZTEPON A. 28 


A εἶναι ἕν. τινι ὅλῳ, τὸ δὲ Β μὴ εἶναν ἐν τούτῳ), συλλο- ὦ 
γισμὸς ἔσται τοῦ μὴ ὑπάρχειν τὸ 4 τῷ B- εἰ γὰρ τῷ μὲν 
A παντὶ τὸ I τῷ δὲ B μηδενί, οὐδενὶ τῶν B τὸ 4. ὁμοίως b 
δὲ xol εἰ τὸ B ἐν ὅλῳ τινί ἐστιν, οἷον ἐν τῷ 4 τὸ μὲν 
γὰρ 4 παντὶ τῷ B ὑπάρχει, τὸ δὲ 4 οὐδενὶ τῶν 4, ὥστε 
τὸ 4 οὐδενὶ τῶν B ὑπάρξει διὰ συλλογισμοῦ. τὸν αὐτὸν 
δὲ τρόπον δειχϑήσεται καὶ εἰ ἄμφω ἐν ὅλῳ τινί ἐστιν. ὅτι δ 
δ᾽ ἐνδέχεται τὸ Βὶ μὴ εἶναι ἐν ᾧ ὅλῳ ἐστὶ τὸ A, ἢ πάλιν 
τὸ Α ἐν ᾧ τὸ B, φανερὸν ἐκ τῶν συστοιχιῶν, ὅσαι μὴ ἐπαλ- 
λάττουσιν ἀλλήλαις. εἰ γὰρ μηδὲν τῶν ἐν τῇ 4Γ4 συ- 
στοιχίᾳ κατὰ μηδενὸς κατηγορεῖται τῶν ἐν τῇ BEZ, τὸ 
δ᾽ 4 ἐν ὅλῳ ἐστὶ τῷ O συστοίχῳ ὄντι, φανερὸν ὅτι τὸ B1 
οὐκ ἔσται ἐν τῷ Θ᾽ ἐπαλλάξουσι γὰρ cl συστοιχίαι. ὁμοίως 
δὲ καὶ εἰ τὸ Β ἐν ὅλῳ τινί ἐστιν. ἐὰν δὲ μηδέτερον ἡ ἐν 
ὅλῳ μηδενί, μὴ ὑπάρχῃ δὲ τὸ 4 τῷ DB, ἀνάγκη ἀτόμως 
μὴ ὑπάρχειν. εἰ γὰρ ἔσται τι μέσον, ἀνάγκη ϑάτερον αὐ- 
τῶν ἐν ὅλῳ τινὶ εἶναι. ἢ γὰρ ἐν τῷ πρώτῳ σχήματι 7] ἐν 16 
τῷ μέσῳ ἔσται ὃ συλλογισμός. εἰ μὲν οὖν ἐν τῷ πρώτῳ, 
τὸ Β ἔσται ἐν ὅλῳ τινί (καταφατικὴν γὰρ δεῖ τὴν πρὸς τοῦτο 
γενέσϑαι πρότασιν), εἰ δ᾽ ἐν τῷ μέσῳ. ὁπότερον ἔτυχεν" 
πρὸς ἀμφοτέροις γὰρ ληφϑέντος τοῦ στερητικοῦ γίνεται συλ- 
λογισμός - ἀμφοτέρων δ᾽ ἀποφατικῶν οὐσῶν οὐκ ἔσται. 20 

Φανερὸν οὖν ὅτι ἐνδέχεταί τε ἄλλο ἄλλῳ μὴ ὑπάρχειν 
ἀτόμως, καὶ πότ᾽ ἐνδέχεται καὶ πῶς, εἰρήκαμεν. 

ἄγνοια δ᾽ ἡ μὴ κατ ἀπόφασιν ἀλλὰ κατὰ διάϑε- 16 
ow λεγομένη ἔστι μὲν ἡ διὰ συλλογισμοῦ γινομένη ἀπάτη, 
αὕτη δ᾽ ἐν μὲν τοῖς πρώτως ὑπάρχουσιν ἢ μὴ ὑπάρχουσι ss 
συμβαίνει διχῶς" ἢ γὰρ ὅταν ἁπλῶς ὑπολάβῃ ὑπάρχειν 
ἢ μὴ ὑπάρχειν, ἢ ὅταν διὰ συλλογισμοῦ λάβῃ τὴν ὑπό- 
ληψιν. τῆς μὲν ovv ἁπλῆς ὑπολήψεως ἁπλῆ ἡ ἀπάτη, τῆς 

40 ἔν om n. 

1901 τῷ β np. — 9 slt ἐν om p. — ὃ] a M. — 8 τὸ] τῷ pf. — 
α rc n. — τῶν] τὸ pf. — τῶν ... 4 οὐδενὶ om ABMcdu. — 4 τῷ f p. 
— ὑπάρχει np. — 6 ἐν ὅλῳ iv à p. — ὅλῳ om d. — ᾧ pr om n. — 
ἐστὶ ... 7 ái iv ᾧ ἐστὶ τὸ a ἢ πάλιν τὸ α ἐν ὅλῳ ro mg n. — 7 D 
ὅλῳ τὸ p. — συστοίχγων B, pr u, συστοιχειῶν M. — 9 συστοιχίᾳ 
corr B, συστοιχείᾳ d. — xarà] καὶ κατὰ pr 4BMd. — fis wu. — 
11 8] εϑ pr 4dM. — 16 ó om C. — 17 τούτῳ dnpM, pr u. — 18 γί- 


ψεσθαι cnp, corr u. — 91 τε] τε cdnp. — 23 ἀλλὰ] ἀλλ᾽ ἡ mp. — 
24 γενομένη B. — 25 μὲν om n. — ἢ μὴ ὑπάρχουσι pr om C. 


94 ANAAT TIKAN 


δὲ διὰ “συλλογισμοῦ πλείους. μὴ ὑπαρχέτω γὰρ τὸ 4 μη- 
80 dev) τῶν Β ἀτόμως" οὐκοῦν ἐὰν συλλογίξηται ὑπάρχειν τὸ 
A τῷ B, μέσον λαβὼν τὸ D ἠπατημένος ἔσται διὰ συλ- 
λογισμοῦ. ἐνδέχεταν μὲν οὖν ἀμφοτέρας τὰς προτάσεις εἷς 
vai ψευδεῖρ, ἐνδέχεται δὲ τὴν ἑτέραν μόνον. εἰ γὰρ μήτε 
τὸ 4 μηδενὶ τῶν Γ ὑπάρχει μήτε τὸ I' μηδενὶ τῶν B, εἴ- 
86 λήπται δ᾽ ἑκατέρα ἀνάπαλιν, ἄμφω ψευδεῖς ἔδονται. ἐγ- 
χωρεῖ δ᾽ οὕτως ἔχειν τὸ I" πρὸς τὸ 4 καὶ Β dore μήτε ὑπὸ 
τὸ 4 εἶναι μήτε καϑόλου τῷ B. τὸ μὲν γὰρ Β ἀδύνατον 
εἶναι ἐν ὅλῳ τινί" πρώτως γὰρ ἐλέγετο αὐτῷ τὸ 4 μὴ ὑπάρ- 
χειν" τὸ δὲ Α οὐκ ἀνάγκη πᾶσι τοῖς οὖσιν εἶναν καϑόλου, 
«o ὥστ᾽ ἀμφότεραι ψευδεῖς. ἀλλὰ καὶ τὴν ἑτέραν ἐνδέχεται 
ἀληθῆ λαμβάνειν, οὐ μέντοι ὁποτέραν ἔτυχεν, ἀλλὰ τὴν 
p.80 AT" ὴ γὰρ ΓΒ πρότασις ἀεὶ ψευδὴς ἔσται διὰ τὸ ἐν μη- 
δενὶ εἶναι τὸ B, τὴν δὲ 4Γ ἐγχωρεῖ, οἷον εἰ τὸ 4 καὶ τῷ 
Γ' καὶ τῷ Β ὑπάρχει ἀτόμως. ὅταν γὰρ πρῶτον κατη- 
γορῆται ταὐτὸ πλειόνων, οὐδέτερον οὐδετέρῳ ἔσται. διαφέ- 

6 ρει δ᾽ οὐδέν, οὐδ᾽ εἰ μὴ ἀτόμως ὑπάρχει. 

Ἡ μὲν ovv τοῦ ὑπάρχειν ἀπάτη διὰ τούτων τε καὶ 
οὕτω γίνεται μόνως (οὐ γὰρ ἦν ἐν ἄλλῳ σχήματι τοῦ ὑπάρ- 
χειν συλλογισμός) , ἢ δὲ τοῦ μὴ ὑπάρχειν ἕν τε τῷ πρώ- 
τῷ καὶ ἔν τῷ μέσῳ σχήματι. πρῶτον οὖν εἴπωμεν ποδα- 

10 χῶς ἐν τῷ πρώτῳ γίνεται , καὶ πῶς ἐχουσῶν τῶν προτά- 
ὅεων. ἐνδέχεται μὲν οὖν ἀμφοτέρων ψευδῶν οὐσῶν, οἷον εἰ τὸ 

Α καὶ τῷ Γ καὶ τῷ Β ὑπάρχει ἀτόμως" ἐὰν γὰρ ληφθῇ 
τὸ μὲν A τῷ D μηδενί, τὸ δὲ Γ' παντὶ τῷ B, ψευδεῖς 
αἱ προτάσεις. ἐνδέχεται δὲ καὶ τῆς ἑτέρας ψευδοῦς οὔσης, 

15 καὶ ταύτης ὁποτέρας ἔτυχεν. ἐγχωρεῖ γὰρ τὴν μὲν AT 
ἀληϑὴ εἶναι, τὴν δὲ ΓΒ ψευδῆ, τὴν μὲν 4Τ' ἀληθῆ ὅτι 
οὐ πᾶσι τοῖς οὔσιν ὑπάρχειν τὸ 4, τὴν δὲ ΓΒ ψευδῆ ὅτι 
ἀδύνατον ὑπάρχειν τῷ B τὸ D, ᾧ μηδενὶ ὑπάρχει τὸ 4" 


$1 ἡ ἀπάτη μὲν ἔσται Jon u. — 84 ὑπάρχειν A, ὑπάργ ῃ Β. - 
86 xal... α τὸ mg n. — 8 7 τῷ] τοῦ corr C. — 38 αὐτὸ n. — 41 pév- 
TOL y? ὁποτέραν Cc. 

y ἢ. — iv om 4. — 2 τῷ] τὸ BM. — 8 καὶ] ἢ M. — 
γὰρ corr C. — πρώτως Conf, corr u. — 4 οὐδέτερον ἐν οὐδετέρῳ 
npf. — διαφέρει. ὑπάρχει om BM, pr 4Ccdu. — 5 μὴ ἀτόμως 

μὴ f. — 8 τὸ om C. — 9 εἴπομεν n. — 19 dy n. — 16 gy Bdu. — 
u By p. — 18 ὑπάρχειν ἀδύνατον np. 


TZTEPSXAN A4. 25 


oU γὰρ fr ἀληϑὴς ἔσται ἡ 4Γ πρότασις" ἅμα δέ, εἶ καὶ 
εἰσὶν ἀμφότεραι ἀληϑεῖς, καὶ τὸ συμπέρασμα ἔσται ἀληϑέρ. m 
ἀλλὰ καὶ τὴν ΓΒ ἐνδέχεται ἀληϑῆ εἶναι τῆς ἑτέρας οὔσης 
ψευδοῦς, οἷον εἰ τὸ Β καὶ ἐν τῷ Γ καὶ ἐν τῷ Α ἐστίν» 
ἀνάγκη γὰρ ϑάτερον ὑπὸ ϑάτερον εἶναι.. ὧστ' ἂν λάβῃ τὸ 
A μηδενὶ τῶν I' ὑπάρχειν, ψευδὴς ἔσται ἡ πρότασις. φα- 
νερὸν οὖν ὅτι καὶ τῆς ἑτέρας ψευδοῦς οὔσης καὶ ἀμφοῖν ἔσται 96 
ψευδὴς ὁ Ó συλλογισμός. 

Ἐν δὲ τῷ μέσῳ σχήματι ὅλας μὲν εἶναι τὸς προτάσεις 
ἀμφοτέρας ψευδεῖς οὐκ ἐνδέχεται" ὅταν γὰρ τὸ A παντὶ τῷ 
B ὑπάρχῃ, οὐδὲν ἕσται λαβεῖν ἃ ὁ τῷ μὲν ἑτέρῳ παντὶ ϑατέρῳ 
δ᾽ οὐδενὶ ὑπάρξει" δεῖ à οὕτω ᾿λαμβάνειν τὰς προτάσεις 80 
ὥστε τῷ μὲν ὑπάρχειν τῷ δὲ μὴ ὑπάρχειν, εἴπερ ἔσται συλ- 
λογισμός. εἰ οὖν οὕτω λαμβανόμεναι ψευδεῖς, δῆλον ὡς ἐναν- 
τίως ἀνάπαλιν ἔξουσι" τοῦτο δ᾽ ἀδύνατον. ἐπί τι δ᾽ ἕκα- 
τέραν οὐδὲν κωλύει ψευδῆ εἶναι, οἷον εἰ τὸ Γ' καὶ τῷ 4 καὶ 
τῷ B τινὶ ὑπάρχοι" ἂν γὰρ τῷ μὲν A4 παντὶ ληφθῇ ὑπάρ- 8 
qov, τῷ δὲ Β μηδενί, ψευδεῖς μὲν ἀμφότεραι ol προτά- 
Ottg, οὐ μέντοι ὅλαι ἀλλ᾽ ἐπί τι. καὶ ἀνάπαλιν δὲ τεϑέν- 
τος τοῦ στερητικοῦ ὡσαύτως. τὴν δ᾽ ἑτέραν. εἶναι ψευδῆ καὶ 
ὁποτερανοῦν ἐνδέχεται. ὃ γὰρ ὑπάρχει τῷ 44 παντί. καὶ 
τῷ Β ὑπάρχει" ἐὰν οὖν Ang? τῷ μὲν Α ὅλῳ ὑπάρχειν 40 
τὸ I; τῷ δὲ B ὅλῳ μὴ ὑπάρχειν, ἡ μὲν ΓΑ ἀληϑὴς ἔσται, b 
7 δὲ ΓΒ ψευδής. πάλιν ὃ τῷ Β μηδενὶ ὑπάρχει, οὐδὲ τῷ 
A παντὶ ὑπάρξει" εἰ γὰρ τῷ 4, καὶ τῷ B: ἀλλ᾽ οὐχ ὑπῆρ- 
χεν. ἐὰν οὖν ληφϑῇ τὸ Γ τῷ μὲν A ὅλῳ ὑπάρχειν, ᾿ τῷ δὲ 
Β μηδενί, ἡ μὲν ΓΒ πρότασις dns, ἡ δ᾽ ἑτέρα ψευ- δ 
δής. ὁμοίωρ δὲ καὶ μετατεϑέντος τοῦ στερητικοῦ. ὃ γὰρ μη- 
δενὶ ὑπάρχει τῷ 4, οὐδὲ τῷ Β οὐδενὶ ὑπάρξει" ἐὰν οὖν λη- 
φϑῇ τὸ I' τῷ μὲν A ὅλῳ u μὴ ὑπάρχειν, τῷ δὲ Β ὅλῳ 
ὑπάρχειν, ἡ μὲν AT πρότασις ἀληϑὴς ἔσται, ἡ ἑτέρα δὲ 
ψευδής. καὶ πάλιν, ὃ παντὶ τῷ Β ὑπάρχει, μηδενὶ λα- 10 
βεῖν τῷ 4 ὑπάρχον ψεῦδος. ἀνάγκη γάρ, εἰ τῷ Β παντί, 


19 καὶ εἰ d. — εἶ om n. — 90 ἔσται om M. — 21 fy np. -- 
22 pr καὶ otn M. — 23 γὰρ om np. — 29 ὑπάρχειν Μ. --- ἔστι Ο. -- 
80 ὑπάρχει np. — 31 εἴπερ rc f. — 88 ἑκάτερον 4BduM. — 86 v- 
muore. M, ὑπάρχει οἷον d. — 34 ἔπει. (sic) xal n. — δὲ om C. 

80bl τὸ ... ὑπάρχειν pr om c. — , ὑπάρχῃ y d. — 2 fy pf. — 
5 By Bu. — elt ἢ] ἔσται ἡ np. — 7 ὑπάρχῃ τῷ n. — 11 jxagzt np. 


26 ANAATTIKAN 


καὶ “τῷ A τινὶ ὑπάρχειν' ἐὰν οὖν «ληφθῇ τῷ μὲν B πανεὶ 
ὑπάρχειν τὸ Γ, τῷ δὲ 4 μηδενί, ἡ μὲν ΓΒ ᾿ἀληϑὴς ἔσται, 
ἡ δὲ ΓΑ ψευδής. φανερὸν οὖν ὅτι καὶ ἀμφοτέρων οὐσῶν 

15 ψευδῶν καὶ τῆς ἑτέρας μόνον ἔσται συλλογισμὸς ἀπατη- 
τικὸς ἐν τοῖς ἀτόμοις. 

11 Ἐν δὲ τοῖς μὴ ἀτόμως ὑπάρχουσιν ἢ μὴ ὑπάρχου- 
σιν, ὅταν μὲν διὰ τοῦ οἰκείου u£Gov γίνηται τοῦ ψεύδους ὁ ὃ 
συλλογισμός οὐχ οἷόν τε ἀμφοτέρας ψευδεῖς εἶναι τὰς 

20 προτάσεις, ἀλλὰ μόνον τὴν πρὸς τῷ μείζονι ἄκρῳ. λέγω 
δ᾽ οἰκεῖον μέσον δι᾽ οὗ γίνεται τῆς ἀντιφάσεως ὁ συλ- 
λογισμός. ὑπαρχέτω γὰρ τὸ 4 τῷ B διὰ μέσου τοῦ I. 
ἐπεὶ οὖν ἀνάγκη τὴν ΓΒ καταφατικὴν λαμβάνεσϑαι συλ- 
λογισμοῦ γινομένου, δῆλον ὅ ὅτι ἀεὶ αὕτη ἕσται ἀληϑής" οὐ 

96 γὰρ ὠντιστρέφεται. ἡ δὲ AT' ψευδής" ταύτης γὰρ ἄντι- 
στρεφομένης ἐναντίος γίνεται ὃ συλλογισμός. ὁμοίως. δὲ καὶ 
εἰ ἐξ ἄλλης συστοιχίας ληφϑείη τὸ βέσον, οἷον τὸ 4 εἰ 
καὶ ἐν τῷ Α ὅλῳ ἐστὶ καὶ κατὰ τοῦ Β κατηγορεῖται παν- 
τός" ἀνάγκη γὰρ τὴν μὲν 48 πρότασιν μένειν, τὴν δ᾽ 

80 ἑτέραν ἀντιστρέφεσϑαι, ὥὦσϑ᾽ ἡ μὲν ἀεὶ ἀληϑής. E δ᾽ ἀεὶ 
ψευδής. καὶ σχεδὸν ἥ γε τοιαύτη ἀπάτη ἡ αὐτή ἔστι τῇ 
διὰ τοῦ οἰκείου μέσου. ἐὰν δὲ μὴ διὰτοῦ οἰκείου μέσου γίνη- 
ται ὁ συλλογισμός. ὅταν μὲν ὑπὸ τὸ Α ἦ τὸ μέσον, τῷ 
δὲ Β μηδενὶ ὑπάρχῃ: ἀνάγκη ψευδεῖς εἶναι ἀμφοτέρας. 

85 ληπτέαι γὰρ ἐναντίως ἢ ὡς ἔχουσιν αἱ προτάδεις, εἰ μέλ- 
λει συλλογισμὸς ἔσεσϑαι" οὕτω δὲ λαμβανομένων ἀμφό- 
τεραι γίνονται ψευδεῖς. οἷον εἰ τὸ μὲν Α' ὅλῳ τῷ 4 ὑπάρ- 
χει, τὸ δὲ 4 μηδενὶ τῶν B: ἐντιστραφέντων γὰρ τούτων 
συλλογισμός T ἔσται καὶ ei προτάσεις ἀμφότεραι ψευ- 

“0 δεῖς. ὅταν δὲ μὴ ἦ ὑπὸ τὸ 4 τὸ μέδον, οἷον τὸ 4. ἡ 

Ρ».81 μὲν 44 ἀληϑὴς ἔσται, ἡ δὲ AB ψευδής. ἡ μὲν γὰρ AÁ 


13 τὸ] τῷ n. — δὲ fort pr om f. — 15 μόνως d. — 17 ἀτόμοις Bd, 
sed B corr ἀτόμως pr manu. — ἢ μὴ ὑπάρχουσιν om 4BMnup, pr c. 
— 18 uiv) μὲν ov» d. — 223 post τὴν lit duarum litt f. — βγ BCp. 
— 94 ἀεὶ om d. — ἐστὶν αὕτη c. — ἐστὶν C. — 96 ὁ pos ante ἐναν- 
víog np. — 28 ὅλως np. — ὁ9 ag prn. — 3? μέσου pr om n. — 
33 τοῦ α M. — 34 ὑπάργειν M. — $5 μέλλη C, μέλλοι M. --- 36 ἀμ- 
qorégov B. — 40 τοῦ « M. 

81al ἔσται om C. — fà Cn, sed Of supra n, ày p. — ἡ μὲν ... 
ψευδής om C. — γὰρ om u. 


TZTEPAN 4. 21 


ἀληθής. ὅτι οὐχ ἦν ἐν τῷ 4 τὸ 4, ij δὲ AB φευδής. ὅτι; 

qv ἀληθής. κἂν τὸ συμπέρασμα ἦν ἀληϑές" dAX ww 

jog. 

Διὰ δὲ τοῦ μέσου σχήματος γινομένης τῆς ἀπάτης, 5 
ἀμφοτέρας μὲν οὐκ ἐνδέχεται ψευδεῖς εἶναι τὰς προτάσεις 
ὅλας (ὅταν γὰρ ἡ τὸ B ὑπὸ τὸ 4, οὐδὲν ἐνδέχεται τῷ μὲν 
παντὶ τῷ δὲ μηδενὶ ὑπάρχειν, καϑάπερ ἐλέχϑη καὶ πρότε- 
Qo»), τὴν ἑτέραν δ᾽ ἐγχωρεῖ, καὶ ὁποτέραν ἔτυχεν. εἰ γὰρ 
τὸ Γ' καὶ τῷ Α καὶ τῷ Β ὑπάρχοι, ἐὰν ληφθῇ τῷ μὲν 4 10 

ὑπάρχειν τῷ δὲ Β μὴ ὑπάρχειν, ἡ μὲν AI' ἀληϑῆς ἔσται, 
ἡ δ᾽ ἑτέρα ψευδής. πάλιν δ᾽ εἰ τῷ μὲν B ληφϑείη τὸ Γ 
ὑπάρχον, τῷ δὲ 4 μηδενί, ἡ μὲν ΓΒ ἀληϑὴς ἔσται, ἡ δ᾽ 
ἑτέρα ψευδής. 

Ἐὰν μὲν οὖν στερητικὸς ῇ τῆς ἀπάτης ὁ συλλογισμός, 15 
εἴρηται πότε καὶ διὰ τίνων ἔσται vj ἀπάτη" ἐὰν δὲ κατα- 
φατικός, ὅταν μὲν διὰ τοῦ οἰκείου μέσου, ἀδύνατον ἐμφοτέ- 
ρας εἶναι ψευδεῖς" ἀνάγκη γὰρ τὴν ΓΒ μένειν, εἴπερ ἔσται 
συλλογισμός. καϑάπερ ἐλέχϑη καὶ πρότερον. ὥστε ἡ I'4 
ἀεὶ ἔσται ψευδής " αὕτη γάρ ἐστιν ἡ ἀντιδστρεφομένη. ὁμοίως 9 
δὲ καὶ εἰ ἐξ ἄλλης συστοιχίας λαμβάνοιτο τὸ μέδον, ὧσ- 
περ ἐλέχϑη καὶ ἐπὶ τῆς στερητικῆς ἀπάτης" ἀνάγκη γὰρ 
τὴν μὲν 48 μένειν. τὴν δ᾽ 44 ἀντιστρέφεσϑαι.. καὶ ἡ 
ἀπάτη ἡ αὐτὴ τῇ πρότερον. ὅταν δὲ μὴ διὰ τοῦ οἰκείου, ἐὰν 
μὲν ἡ τὸ 4 ὑπὸ τὸ A, αὕτη μὲν ἔσται ἀληϑής. U ἑτέρα δὲ 25 
ψευδής" ἐγχωρεῖ γὰρ τὸ 4 πλείοσιν ὑπάρχειν, ἃ οὐκ ἔστιν 
ὑπ᾽ ἄλληλα. ἐὰν δὲ μὴ ἡ τὸ 4 ὑπὸ τὸ 4. αὕτη μὲν ἀεὶ 
δῆλον ὅτι ἔσται ψευδής (σαταφατικὴ γὰρ λαμβάνεται), 
τὴν δὲ 4B ἐνδέχεται καὶ ἀληθῆ εἶναι καὶ ψευδῇ οὐδὲν 
γὰρ κωλύει τὸ μὲν 4 τῷ 4 μηδενὶ ὑπάρχειν, τὸ δὲ 2 80 
τῷ Β παντί, οἷον ζῷον ἐπιστήμῃ, ἐπιστήμη δὲ μουσικῇ. οὐδ᾽ 
αὖ μήτε τὸ 4 μηδενὶ τῶν 4 μήτε τὸ 4 μηδενὶ τῷ B. 


2 βδ ABdcnuM. — 8 xal A4Bcu. — 7 μὲν a παντὶ C. — 9 δ᾽ ἑτέ- 
ραν Buf. — ἑτέραν om d. — 10 τὸ α M, pr B. — ὑπάρχει cf. — 
ὑπάρχοιεν ἂν n. — 13 fy Bu. — ἀληϑὲς n. — l5 στερητικῆς M. — 
16 δὲ] δὲ j np. — 18 fy Bc. — 19 ὥστε ydg ἡ m. — 9] εἰ] ἡ n. — 
λαμβανοι ὦ "Ὁ 93 pr τὴν] τὸ n. — ἢ] 59 γε n. — 94 τῇ rc supra vs. 
— μὴ] μὴ ἡ n, om d. — 25 δὲ ἑτέρα C. — 30 yàg rc supra vs n. — 
δὲ pr om B. — 32 αὖ ye μήτε M. — τῶν dnM. 


28 ANAATTIKQ&N 


φανερὸν οὖν ὅτι μὴ ὄντος τοῦ μέσου ὑπὸ τὸ 4 καὶ ἀμφο- 
τέρας ἐγχωρεῖ ψευδεῖς εἶναι καὶ ὁποτέραν ἔτυχεν. 

86  Ποσαχῶς μὲν οὖν καὶ διὰ τίνων ἐγχωρεῖ γίνεσθαι τὰς 
κατὰ συλλογιόμον ἀπάτας ἕν τε τοῖς ἀμέδοις καὶ ἐν toic 
δι’ ἀποδείξεως, φανερόν. 

18 Φανερὸν δὲ καὶ ὅ ὅτι, εἴ τις αἴσϑησις ἐκλέλοιπεν, ἀνάγκῃ 
καὶ ἐπιστήμην τινὰ ἐκλελοιπέναι , ἣν ἀδύνατον λαβεῖν, εἴπερ 
€ μανθάνομεν ῇ ἐπαγωγῇ 1j ἢ ἀποδείξει. ἔστι δ᾽ ἡ ἢ μὲν ἀπόδευ- 
bí ἐκ τῶν καθόλου, 5 δ᾽ ἐπαγωγὴ ἐκ τῶν κατὰ uígog* 
ἀδύνατον δὲ τὰ xad dior ϑεωρῆσαι μὴ δι’ ἐπαγωγῆς . ἐπεὶ 
καὶ τὰ ἐξ ἀφαιρέσεως λεγόμενα ἔσται δι᾿ ἐπαγωγῆς γνώ- 
ριμα ποιεῖν, ὅτι ὑπάρχει ἑχάστῳ γένει ἕνια, καὶ εἰ μὴ χω- 
δριστά ἐστιν, ἡ τοιονδὶ ἕκαστον. ἐπαχϑῆναι δὲ μὴ ἔχοντας αὖ- 
σϑησιν ἀδύνατον. τῶν γὰρ καϑ' ἕκαστον ἡ αἴσϑησις" ου γὰρ 
ἐνδέχεται λαβεῖν αὐτῶν τὴν ἐπιστήμην. οὔτε γὰρ ἐκ τῶν κα- 
ϑόλου ἄνευ ἐπαγωγῆς. οὔτε δι’ ἐπαγωγῆς ἄνευ τῆς αἷ- 
σϑήσεως. 
19 "Ecc δὲ πᾶς συλλογισμὸς διὰ τριῶν ὅρων, καὶ ὁ μὲν 

11 δεικνύναι δυνάμενος ὅτι ὑπάρχει τὸ A τῷ Γ διὰ τὸ ὑπάρ- 
χειν τῷ B καὶ τοῦτο τῷ I, ὁ δὲ στερητικός, τὴν μὲν ἑτέραν 
πρότασιν ἔχων ὅ ὅτι ὑπάρχει τι ἄλλο ἄλλῳ, τὴν δ᾽ ἑτέραν 
ὅτι οὐχ ὑπάρχει. φανερὸν οὖν ὅτι αἱ μὲν ἀρχαὶ καὶ αἱ λε- 

15 γόμεναι ὑποϑέσεις αὕταί εἰσι" λαβόντα γὰρ ταῦτα οὕτωρ 
ἀνάγχη δειχνύναι., οἷον ὅτι τὸ 4 τῷ Γ' ὑπάρχει διὰ τοῦ Β, 
πάλιν δ᾽ ὅτι τὸ 4 τῷ B δι᾽ ἄλλου μέσου, καὶ ὅτι τὸ Β 
τῷ Γ' ὡσαύτως. κατὰ μὲν οὖν δόξαν συλλογιξομένοις καὶ 
μόνον διαλεχτικῶς δῆλον ὅτι τοῦτο μόνον σκεπτέον, εἰ ἐξ ὧν 

20 ἐνδέχεται ἐνδοξοτάτων γίνεται ὁ συλλογιόμός, ὥστ᾽ εἰ καὶ 
ἔστι τι τῇ ἀληϑείᾳ τῶν AB. μέδον, δοκεῖ δὲ μή, ὁ διὰ 
τούτου συλλογιξ᾿ ὄβενος συλλελόγισται διαλεκτικῶς" πρὸς δ᾽ 
ἀλήϑειαν ἐκ τῶν ὑπαρχόντων δεῖ σκοπεῖν. ἔχει δ᾽ οὕτως. 


86 vs om C. — 37 δι) μὴ ἀμέσοις δι᾿ n. — 98 φανερὸν] δῆλον C. 
— 40 ἔσται n. 

81b4. γνώριμα ἄν τις βούληται γνώριμα ποιεῖν np. — ὅ εἰσιν C. 
7] ἢ nM. — τοιόνδε M. — δὲ] yàg p. — ἔχοντα M. — 6 ἀδύνατον 
rc mg n, om p. — γὰρ τῶν pt 4. — tà» P om B. - 11. δείκνυται 
λεγομένους ὅτι π. --- τῷ] τὸ M. — διὰ .. y om M. — 17 δὲ rc 
supra vs π. — 90 εἰ pr om n. — 21 el μὴ den cup, pr A4Bn. — 
τι om M. — τὸν pr B. — μή] εἶναι enfp, μ (re), ε iras αι 4C, μὴ corr B. 
— ὃ om d. — post d et 92 post totitov del alqd 


TZTEPOQN A. 29 


ἐπειδὴ ἔστιν ὃ αὐτὸ uiv κατ᾽ ἄλλου κατηγορεῖται μὴ κατὰ 
συμβεβηκός, --- λέγω δὲ τὸ κατὰ συμβεβηκός, οἷον τὸ λευ- 96 
xóv ποτ᾽ ἐκεῖνό φαμεν εἶναι ἄνϑρωπον, οὐχ ὁμοίως λέγοντες 
καὶ τὸν ἄνϑρωπον λευκόν" ὃ μὲν γὰρ οὐχ ἕτερόν τι ὧν λευ- 
κόν ἐστι, τὸ δὲ λευκόν, ὅτι συμβέβηκε τῷ ἀνθρώπῳ εἶναι 
λευκῷ. ἔστιν ovv ἕνια τοιαῦτα ὥστε xo" αὐτὰ κατηγορεῖσϑαι. 
ἔστω δὴ τὸ Γ τοιοῦτον, ὃ αὐτὸ μὲν μηκέτι ὑπάρχει ἄλλῳ, 80 
τούτῳ δὲ τὸ Β πρώτῳ, χαὶ οὐκ ἔστιν ἄλλο ἑταξύ. καὶ 
πάλιν τὸ Ετῷ Ζ ὡσαύτως, καὶ τοῦτο τῷ B. ἄρ᾽ οὖν τοῦτο 
ἀνάγκη στῆναι, ῇ ἐνδέχεται εἰς ἃ ἄπειρον ἰέναι; ; καὶ πάλιν εἰ 
τοῦ μὲν 44 μηδὲν κατηγορεῖται xc αὐτό, τὸ δὲ 4 τῷ Θ 
ὑπάρχει πρώτῳ, μεταξὺ δὲ μηδενὶ προτέρῳ , καὶ τὸ e τῷ 86 
Η, καὶ τοῦτο τῷ B, ἄρα καὶ τοῦτο ἴστασϑαι ἀνάγκη, ἢ καὶ 
τοῦτ᾽ ἐνδέχεται εἰς & ἄπειρον ἰέναι; διαφέρει δὲ τοῦτο τοῦ πρό- 
τερον τοσοῦτον, ὅτι τὸ μέν ἐστιν, ἄρα ἐνδέχεται ἀρξαμένῳ 
ἀπὸ τοιούτου ὃ μηδενὶ ὑπάρχει ἑτέρῳ ἀλλ᾽ ὥλλο ἐκείνῳ, ἐπὶ 
τὸ ἄνω εἰς & ἄπειρον ἱέναι, ϑάτερον δὲ ἀρξάμενον ἀπὸ ἡτοιούτου 40 
ὃ αὐτὸ uiv ἄλλου, ἐκείνου δὲ ; μηδὲν κατηγορεῖται. ἐπὶ τὸ ν. 82 
κάτω σκοπεῖν εἰ ἐνδέχεται εἰς ἄπειρον ἰέναι. ἕτι τὰ μεταξὺ 
áQ ἐνδέχεται ἄπειρα εἶναι ὡρισμένων τῶν ἄκρων; λέγω δ᾽ 
οἷον εἰ τὸ 4 τῷ T ὑπάρχει, μέσον δ᾽ αὐτῶν τὸ B, τοῦ 
δὲ Β καὶ τοῦ 4 ἕτερα, τούτων δ᾽ ἄλλα, ἄρα καὶ ταῦτα δ 
εἰς ἄπειρον ἐνδέχεται ἱέναι, ἢ ἀδύνατον ; ἔστι δὲ τοῦτο Oxo- 
πεῖν ταὐτὸ καὶ εἰ αἱ ἀποδείξεις εἰς ἄπειρον ἔρχονται, καὶ 
εἰ ἔστιν ἀπόδειξις ἅπαντος, ἢ πρὸς ἄλληλα περαίνεται. 
Ὁμοίως δὲ λέγω καὶ ἐπὶ τῶν στερητικῶν συλλογισμῶν 
καὶ προτάσεων, οἷον εἰ τὸ 4 μὴ ὑπάρχει. τῷ B μηδενί, ἤτοι 10 
πρώτῳ, 7 ἔσται τι μεταξὺ ᾧ ᾧ προτέρῳ οὐχ ὑπάρχει. ὁ οἷον εἰ 
τὸ Η, ὃ τῷ Β ὑπάρχει παντί, καὶ πάλιν τούτου En ἄλλῳ 


5 pr τὸ rcd. — 96 ἐκεῖνό] μέν n. — ἄνθρο. εἶναι p. — 87 ὃν M. 
— 98 à om n. — 31 τὸ] τῷ B. — καὶ om M. — 32 τῷ » τὸ Cfnp. 
— τούτῳ τὸ p. prn. -- 88 στῆναι corr n. — 34 δὲ om d. — 8] 9β pr n. 
— 86 post ἢ del una litt n. — 87 τοῦ] τὸ d. — προτέρου CD. — 
38 dea ἐνδέχεται om. C. — ἀρξάμενον C. — 39 ἀπὸ τοῦ τοιούτου D. 
— ἀπὸ τούτου d. — ἄλλονα 0 d. 

8241 ἄλλο M. — μηϑὲν D. — 92 ἄπειρα n. — ἔτι τὰ] ἔπειτα n. 
— 4 rov) τὸ M. — 6 τοῦτο σκοπεῖν corr ubi loc paucioribus s, — 
7 αἱ om Bdu. — 8 εἰ rc supra vs n. — 11 ei] ἢ pr 4. — 12 et 13 
τὸ] τῷ n, corr 4. — 6 ἢ ὃ JM, pr c. 


40 ΑΝΑΛΥΤΙΚΩΝ 


προτέρῳ, οἷον εἰ τὸ O, ὃ τῷ Η παντὶ ὑπάρχει. καὶ γὰρ 
ἐπὶ τούτων ἢ ἄπειρα οἷς ὑπάρχει προτέροις, ἢ ἵσταται. 

1 ἘἨΜπὶ δὲ τῶν ἀντιστρεφόντων οὐχ ὁ ὁμοίως ἔχει. o) γὰρ 
ἔστιν ἐν τοῖς ἀντικατηγορουμένοις οὐ πρῶτον κατηγορεῖται 
τελευταίου" πάντα γὰρ πρὸς πάντα ταιτῃ γε ὁμοίως ἔχει, els 
ἐσεὶν & ἄπειρα τὰ κατ᾽ αὐτοῦ κατηγορουύίμενα, εἶτ᾽ ἀμφότερα ἐστι 
τὰ ἀπορηϑέντα & ἄπειρα" πλὴν εἰ μὴ ὁμοίως ἐνδέχεται ἐντι- 

80 στρέφειν, ἀλλὰ τὸ μὲν ὡς συμβεβηκός, τὸ δ᾽ ὡς κατηγορίαν. 

20 "On μὲν οὖν τὰ μεταξὺ oix ἐνδέχεται ἄπειρα εἶναι. & 
ἐπὶ τὸ κάτω καὶ τὸ ἄνω ἴστανται αἱ κατηγορίαι, δῆλον. 
λέγω δ᾽ ἄνω μὲν τὴν ἐπὶ τὸ καϑόλου μᾶλλον, κάτω δὲ 
τὴν ἐπὶ τὸ κατὰ μέρος. εἰ γὰρ τοῦ 4 κατηγορουμένου κατὰ 
τοῦ Z ἄπειρα τὰ μεταξ ἧς ἐφ᾽ ὧν Β. δῆλον ὅτι ἐνδέχοιτ᾽ 
dv ὥστε καὶ ἐπὸ τοῦ 4 ἐπὶ τὸ κάτω; ἕτερον ἑτέρου πατηγο- 
ρεῖσϑαι εἰς ἄπειρον (roiv γὰρ ἐπὶ τὺ Ζ ἐλϑεῖν. ἄπειρα τὰ 
pete) καὶ ἀπὸ τοῦ Z ἐπὶ τὸ ἄνω ἄπειρα, πρὲν isi τὸ Α 
ἐλθεῖν. ὥστ᾽ εἰ ταῦτα ἐδιίνατα, καὶ τοῦ 4 καὶ Ζ ἀδύνατον 

0 ἄπειρα εἶναι μεταξιί. ουδὲ γὰρ εἶ τις λέγοι ὅτε τὰ μέν ἐστι 
vuv 487, ἐχόμενα ἀλλήλων ὥστε μὴ εἶναι ὠεταξι,, τὰ δ᾽ ovx 
ἔστι λαβεῖν, οὐδὲν διαφέρει. ὃ "wg ἂν λέβω row B. foras 
πρὸς τὸ (ἡ πρὸς εὖ Z ὴ ἄπειρα ve μεταξὺ ἢ οὔ. d 
οὐ δὴ πριότον ἄπειρα, dt εὐϑὺς εἴτε μὴ eis. οὐδὲν διαφέ- 

Δ Qe τὰ γὰρ μετὰ ταῦτα ἄπειρα ἐσεεν. 

δι Φανερὸν δὲ καὶ ἐπὶ τὴς eren "ce ποδείξεες δ ὅτι  στή- 
eret, εἴπερ ἐπὶ τὴς ECTHINNAXI, e tóveres is enqórtoa. 
Kn ne TD, ἐνδεχύμενον ἀν τε ἐπὶ τὸ eno ἐτὸ τοῦ ὑστά- 
τοι" εἰς (CTuQor. eret (Qno δ᾽ ὕσγετον ὃ εὐτὸ sir 

b gend ὑπάρχει. ἐκείνῳ δὲ ἄλλο, οἷον τὸ 2) “ἦτε ἐπὸ τοῦ 
πρώτου ἐπὶ τὸ ὕστατον (λέγ δὲ συώευν ὃ εὐτὸ μὲν κατ᾿ 


E Ji el eic n. — dra un n — e δὲν exuq?u Dunf. — edg .-. 
πρότυχφας Toc ἐν ees its d. — [6 Rmi» om 4 Wd — 
vetYyVN Pre (Uadp. — ἰῷ πανταὶ ταῦτα Bu. — yag corr α. — 
US cV! ἐπὶ P erc 4. — Ἣ δὲ vet ἐπὶ τὸ ἔκ — i3 ra^ τὰ δὲ pe m. 


-- W nb seque v M, và | — Υδ «uu ore POP. — 30 εἶναε τὰ 
ἀεταξν P — enhn. aree o M — Sl ox 4 Bt . ed M. — 
SS hens ie M. ἂν ser m — ἰαρών e) d pe — με q1q4 εἴ 
cerv ἃς τ αἷς καὶ τὸ τῶρχα νε αὶ — . get Dc) α΄. -- S4 οὐ- 


$5 ὅλ — S due ἃ. 
SEQ (mures Ν' -- ἐκεῖν 4 — da M — ager e) ἀπὸ α. 
— wm pc 4. 


ΥΣΤΕΡΩΝ A. $1 


ἄλλου, κατ᾽ ἐκείνου δὲ μηδὲν ἄλλο). εἰ δὴ ταῦτ᾽ ἐστί, καὶ 
ἐπὶ τῆς ἀποφάσεως στήσεται. τριχῶς γὰρ δείκνυται «μὴ 
ὑπάρχον. ῇ γὰρ ᾧ μὲν τὸ D', τὸ B ὑπάρχει παντί, ᾧ δὲ δ 
τὸ B, οὐδενὶ τὸ Α. τοῦ μὲν τοίνυν BI καὶ ἀεὶ τοῦ nio 
διαστήματος, ἀνάγκῃ βαδίζειν εἰς ἄμεσα" κατηγορικὸν γὰρ 
τοῦτο τὸ διάστημα. τὸ δ᾽ ἕτερον δῆλον ὅ ὅτι εἰ ἄλλῳ οὐχ ὑπάρ- 
χει προτέρῳ, οἷον τῷ 4, τοῦτο δεήσει τῷ B παντὶ ὑπάρ- 
ge. καὶ εἰ πάλιν ἄλλῳ τοῦ Δ προτέρῳ οὐχ ὑπάρχει, ἐκεῖνο 10 
δεήσει τῷ 4 παντὶ ὑπάρχειν. ὥστ᾽ ἐπεὶ ἡ ἐπὶ τὸ ἄνω ἴστα- 
ται ὁδός, καὶ ἡ ἐπὶ τὸ κάτω στήσεται; καὶ ἕσται τι πρῶτον, 
ᾧ οὐχ ὑπάρχει. πάλιν εἰ τὸ μὲν B παντὶ τῷ 4, τῷ δὲ D 
μηδενί, τὸ 4: τῷ D οὐδενὶ ὑπάρχει. πάλιν τοῦτο εἰ δεῖ δεῖ- 
Boi, δῆλον ὅτι 7 διὰ τοῦ ἄνω τρόπου δειχϑήσεται ἢ διὰ τ 
τούτου ἢ τοῦ τρίτου. ὃ μὲν οὖν πρῶτος εἴρηται, ὁ ὃ δὲ δεύτε-- 
ρος δειχϑήσεται. οὕτω δ᾽ ἂν δεικνύοι, οἷον ὅ ὅτι τὸ 4 τῷ μὲν 
Β παντὶ ὑπάρχει, τῷ δὲ Γ οὐδενί, εἰ ἀνάγκη ὑπάρχειν τι 
τῷ Β. καὶ πάλιν εἰ τοῦτο τῷ D μὴ ὑπάρξει, ἄλλο τῷ 4 
ὑπάρχει, ὃ τῷ Γ' οὐχ ὑπάρχει. οὐκοῦν ἐπεὶ τὸ ὑπάρχειν τὸ 
ἀεὶ τῷ ἀνωτέρω ἵσταται, στήσεται καὶ τὸ μὴ ὑπάρχειν. ὁ 
δὲ τρίτος τρόπος 1j ἣν" εἰ τὸ μὲν 4 τῷ Β παντὶ | ὑπάρχει, τὸ 
δὲ 1 μὴ ὑπάρχει , οὐ παντὶ ὑπάρχει ὁ τὸ I ᾧ τὸ 4. πά- 
λιν δὲ τοῦτο ἢ διὰ τῶν ἄνω εἰρημένων ἢ 7 ὁμοίως δειχϑήσεται. 
ἐκείνως μὲν δὴ ἵσταται, εἰ δ᾽ οὕτω, πάλιν λήψεται τὸ Β 5:6 
τῷ E ὑπάρχειν, ᾧ veo I μὴ παντὶ ὑπάρχει. καὶ. τοῦτο πά- 
λιν ὁμοίως. ἐπεὶ δ᾽ ὑπόκειται ἴστασϑαι καὶ ἐπὶ τὸ κάτω, 
δῆλον ὅτι στήσεται καὶ τὸ I' οὐχ ὑπάρχον. 

Φανερὸν δ᾽ ὅτι καὶ ἐὰν μὴ μιᾷ ὁδῷ δεικνύηται., ἀλλὰ πά- 
δαις, 01$ μὲν ἐκ τοῦ πρώτον σχήματος, ὁτὲ δὲ ἐκ τοῦ δευτέρου 80 


5 ἢ corr n. — y τῷ f pr B. — 6 os8:»l D. — β καὶ y np. — 
7 εἰς τὰ μέσα M. — 8 si corr n. — 9 πρότερον pr Bu. — τὸ β prn. 
— παντὶ om u. — 10 προτέρῳ τοῦ ὃ D. — ἐκείνῳ 4Mdu, pr B. — 


1) à) « d. — κάτω f, corr c, pr n. — 12 s corr n, om M. — κάτω 
ὃ ABdfMpu, o D pr π, μείξους suphe vs c. — πρώτῳ ABcdu. — 13a 
rc n, δ p. — £f] B D. — c] « D. — 14 μηϑενὶ D. — τῶν ABMducfa. 


— δεῖ] ü pr n. — 16 ἢ διὰ τοῦ D. — 17 post δ᾽ del vbb quatuor vel 
NM n. — δεικνύῃ 4BDdcfunp, corr M. — δὴ « M, rc 4, pr Bu. 


β D. — εἰ om d. — ὑπάρχει M. — 19 ἀλλ᾽ ὃ 4, pr u. — 90 οὐχ 
ol 24 D. — ἐπεὶ corr n. — ὑπάρχει M. — τὸ δὲ y n, sed δὲ de 
vult. — 26 ὑπάρχῃ xal pr 4. — 29 xdv μὴ D. — δείκνυται D. 


4 Α ΝΑΑΥΤΙΚΩΝ 


τρίτου, ὅτι καὶ οὕτο στήσεται πεπερασμέναι γάρ εἶσιν αἱ 
τὰ ὃὲ πεπερασμένα πεπεραύμενάκις ἀνάγκη πεκε- 


στερήσεως 

S5 ὑπάρχειν. ἵσταται. δῆλον 6n δ᾽ ix ἐχείνων. λογικῶς μὲν 
ϑεωροῦσιν ὧδε φανερόν. 

22 Ἐκὶ μὲν οὖν τῶν ἐν τῷ τί ἐστι κατηγορουμένων δῆλον- 
εἰ γὰρ ἔστιν ὁρίσασϑαι ἢ εἰ γνωστὸν τὸ τί ἦν εἶναι, τὰ δ᾽ 
ἄπειρα μὴ ἔστι διελθεῖνο, ἀνάγχη πεπεράνϑαι τὰ ἐν τῷ τί 

P. 82 ἐστι χατηγορούμενα. χαϑόλου δὲ ὧδε λέγομεν. ἔστι γὰρ ei- 
πεῖν ἀληθῶς τὸ λευχὸν βαδίζειν xcl τὸ μέγα ἐχεῖνο ξύλον 
εἶναι, xal πάλιν τὸ ξύλον μέγα εἶναι καὶ τὸν ἄνϑρωπον βα- 
δίξειν. ἕτερον δή ἐστι τὸ οὕτως εἰπεῖν καὶ τὸ ἐκείνως. ὅταν 

suiv γὰρ τὸ λευχὸν εἶναι φῶ ξύλον, τότε λέγω ὅτι ᾧ συμ- 
βέβηκε λευχῷ εἶναι ξύλον ἐστίν, ἀλλ᾽ οὐχ ὡς τὸ ὑποχείμε. 
vov τῷ ξύλῳ τὸ λευκόν ἐστι" καὶ γὰρ οὔτε λευχὸν ὃν οὔν᾽ ὅπερ 
λευκόν τι t ἐγένετο ξύλον, ὥστ᾽ οὐκ ἔστιν ἀλλ᾽ 3 κατὰ συμβε- 
βηχός. ὅταν δὲ τὸ ξύλον λευχὸν εἶναι φώ, οὐχ ὅει ἕτερόν 

: τί ἐστι Aevxóv , ἐκείνῳ δὲ συμβέβηχε ξύλῳ di εἶναι, οἷον ὅταν 
τὸν μουσικὸν ᾿λευχὸν εἶναι φῶ" τότε yag ὅτι ὁ ἄνθρωπος 
λευκός ἐστιν, ᾧ συμβέβηκεν εἶναι μουσικῷ. λέγω" ἀλλὰ 
τὸ ξύλον ἐστὶ τὸ 9 ὑποκείμενον, ὅπερ καὶ ἐγένετο, οὐχ ἕτερόν 
τι ὃν ῆ ὅπερ ξύλον ἢ ξύλον τί. εἰ δὴ δεῖ νομοϑετῆσαι, ἔστω 

1510 οὕτω λέγειν κατηγορεῖν , τὸ δ᾽ ἐκείνως ἤτοι. μηδαμῶς 
κατηγορεῖν , 7] κατηγορεῖν μὲν μὴ ἁπλῶς, κατὰ συμβεβη- 
κὸς δὲ κατηγορεῖν. ἔστι δ᾽ ὡς μὲν τὸ λευκὸν τὸ κατηγορού- 
uevov , εἷς δὲ τὸ ξύλον τὸ οὐ κατηγορεῖται. εὐποκχείσϑω δὴ 
τὸ κατηγορούμενον κατηγορεῖσθαι ἀεί, οὗ κατηγορεῖξαι, 

τὼ ἁπλῶς, ἀλλὰ μὴ κατὰ συμβεβηκός" οὕτω γὰρ αἱ ἀποδεί- 
etie ἀποδεικνύουσιν. ὥστε ἢ ἐν τῷ τί ἔστιν ἢ ἢ ὅτι ποιὸν ἢ πο- 
σὸν 1] πρός τι ἢ ποιοῦν ἢ πάσχον ἢ ποῦ ἢ ποτέ, ὅταν ἕν καϑ᾽ 
ἑνὸς κατηγορηϑῇ. 


32 πεπερασμένως rc n. — 33 ἅπαντα Dnp. --- 97 οὖν om mp. — 
τῶν om D. — 38 ἢ rc supra vs ri. 

884] ὧδε om n. — 10 ξύλον M. — 11 τὸ Bdm, pr p. — λευκὸν 
om 4. — ὃ om u. — 13 τὸ ὑποκείμενόν ἐστιν D. — ἐγίνετο np. — 
14 ἥπερ ξύλον π. --- δεῖ δὴ E δὲ δεῖ M, δὲ p, pr n. — yg. ὀνοματο- 
ϑετῆσαι Dp. — 15 τὸ μὲν οὕτω np. — 17 ἔστω corr ἢ. — le δὲ om M. 

19 οὗ rc supra vs n. — 21 pr ἢ corr B. 


ΥΣΤΕΡΩΝ 4. 33 


Ἔτι τὰ uiv οὐσίαν σημαίνοντα ὅπερ ἐκεῖνο ἢ ὅπερ 
ἐκεῖνό τι σημαίνει, xo" οὐ κατηγορεῖται" ὅσα δὲ μὴ οὐ- ss 
σίαν σημαίνει ; λλὰ κατ᾽ ἄλλου ὑποκειμένου λέγεται, 
ὃ μή ἐστι μήτε ὅπερ ἐκεῖνο μήτε ὅπερ ἐκεῖνό τι; συμβε- 
βηκότα, οἷον κατὰ τοῦ ἀνθρώπου τὸ λευκόν. οὐ γάρ ἐστιν 
ὁ ἄνθρωπος οὔτε ὅπερ λευκὸν οὔτε ὅπερ λευχόν τι. ἀλλὰ bgiov 
ἴσως" ὕπερ γὰρ ζῷόν ἐστιν ὁ ἄνθρωπος. ὅσα δὲ μὴ οὐσίαν so 
σημαίνει, δεῖ κατά τινος “ὑποκειμένου κατηγορεῖσθαι, καὶ 
μὴ εἶναί τι λευκόν, ὃ οὐχ ἕτερόν τι ὃν λευκόν ἐστιν. τὰ 
γὰρ εἴδη χαιρέτω" τερετίσματά τε γάρ ἐστι, καὶ εἰ ἔστιν, 
οὐδὲν πρὸς τὸν λόγον ἐστίν" αἱ γὰρ ἀποδείξεις περὶ τῶν τοι- 
οὕτων εἰσίν. 85 
Ἔτι εἰ μή ἐστι τοῦτο τουδὶ ποιότης κἀκεῖνο τούτου, μηδὲ 
ποιότητος ποιότης. ἀδύνατον ἀντικατηγορεῖσϑαι ἀλλήλων 
οὕτως. ἀλλ᾽ Angie uiv ἐνδέχεται εἰπεῖν, ἀντικατηγορῆσαι 
δ᾽ ἀληϑῶς οὐκ ἐνδέχεται. ῇ γάρ τοι ὡς οὐσία κατηγορηϑή- 
Gezot, οἷον ἢ ἢ γένος ὃ ὃν 1] διαφορὰ τοῦ ) κατηγορουμένου. ταῦτα b 
δὲ δέδεικται ὅ ὅτι οὐκ ἔσται ἄπειρα. οὔτ᾽ ἐπὶ τὸ κάτω οὔτ᾽ ἐπὶ 
τὸ ἄνω. οἷον ἄνϑρωπος δίπουν, τοῦτο ξῷον, τοῦτο δ᾽ & ἕτερον" 
οὐδὲ τὸ ἕῷον κατ᾽ ἀνθρώπου, τοῦτο δὲ κατὰ K αλλίου, τοῦτο 
δὲ xav ἄλλου ἐν τῷ τί ἐδτιν. τὴν μὲν γὰρ οὐσίαν ἅπασαν 6 
ἔστιν ὁρίσασϑαι τὴν τοιαύτην, τὰ δ᾽ ἄπειρα οὐκ ἔστι διεξελ- 
ϑεῖν νοοῦντα. ὥστ᾽ οὔτ᾽ ἐπὶ τὸ ἄνω οὔτ᾽ ἐπὶ τὸ κάτω ἄπειρα" 
ἐκείνην γὰρ οὐκ ἔστιν ὁρίσασϑαι, ἧς τὰ ἄπειρα κατηγορεῖται. 
ὡς μὲν δὴ γένη ἀλλήλων οὐκ ἀντικατηγορηϑήσεται" ἔσται 
γὰρ αὐτὸ ) ὅπερ αὐτό τι. οὐδὲ μὴν τοῦ ποιοῦ ἢ τῶν ἄλλων 10 
οὐδέν, ἂν μὴ κατὰ συμβεβηκὸς κατηγορηϑῇ᾽ πάντα γὰρ 
ταῦτα συμβέβηκε καὶ κατὰ τῶν οὐσιῶν κατηγορεῖται. ἀλλὰ 
δὴ ὃ ὅτι οὐδ᾽ εἰς τὸ ἄνω ἄπειρα ἔσται" ἑκάστου γὰρ κατηγορεῖς 
ται ὃ ἂν σημαίνῃ ἢ ποιόν τι ἢ ποσόν τι 1] τι τῶν τοιούτων 
ἢ τὰ ἐν τῇ οὐσίᾳ" ταῦτα δὲ πεπέρανται, καὶ τὰ γένη τῶν is 


25 σημαίνειν n, pr 4. --- 26 et 8] σημαίνῃ d, pr 4. — 91 μήτε 
ὅπερ ἐκεῖνο om Ddu. --- συμβεβηκότι M. — 32 ὃ om M. — 838 τε del 
Αι. — εἶσι post γὰρ corr τ. — 84 οὐϑὲν D. — 86 τόδε DMnp. — 
τοῦδε Mnp. — 38 εἰπεῖν ἐνδέχεται np. — ἀντικατηγορεῖσθαι, πρ. 

8801 alt ἢ om M. — 2 δὲ om ἀπ. — ἔστιν D. — 4 οὔτε n. — 
9 πᾶσαν 4. — 7 ὥστ᾽ rc n. — 8 ἔσται Dfn. — 9 ἀντηγορηϑήσεται A. 
— ἢ] οὐϑέν D. — 18 δῆλον ὅτιπ, δεῖ d. — ἔσται ὁ ἑκάστου f. — 14 αἷς 
τι om D. — tert τε om ἡ Βοάξηρω. — 16 κατὰ γένη pr n. 


II. 8 


24 ANAATTIKA2N 


κατηγοριῶν πεπέρανται ἢ γὰρ ποιὸν ἢ ποσὸν ἢ πρός τι 1] 
ποιοῦν ἢ πάσχον ἢ ποῦ ἢ ποτέ. ὑπόκειται δὲ ἕν xa ἑνὸς 
κατηγορεῖσϑαι, αὐτὰ δὲ αὑτῶν, ὅσα μὴ τί ἐστι, μὴ κατη- 
γορεῖσϑαι. συμβεβηκότα γάρ ἐότι πάντα, ἀλλὰ τὰ μὲν 

?0 καϑ' αὑτά, τὰ δὲ xc ἕτερον τρόπον᾽ ταῦτα δὲ πάντα 
xa ὑποκειμένου τινὸς κατηγορεῖσϑαί φαμεν. τὸ δὲ νυμβε- 
βηκὸς οὐκ εἶναι | ὑποκείμενόν τι᾿ οὐδὲν γὰρ τῶν τοιούτων τί- 
ϑεμεν εἶναι, ὃ οὐχ ἕτερόν τι ὃν λέγεται ὃ “λέγεται. ἄλλ᾽ 
αὐτὸ ἄλλοις καὶ ἄλλ᾽ ἄττα xe ἑτέρου. οὔτ᾽ εἰς τὸ ἄνω 

25 ἄρα ἕν xo" ἑνὸς οὔτ᾽ εἰς τὸ κάτω ὑπάρχειν λεχϑήσεται. 
xc)" ὧν μὲν γὰρ λέγεται τὰ συμβεβηκότα, δδα ἐν τῇ οὐ- 
σίᾳ ἑκάστου" ταῦτα δὲ oUx ἄπειρα. ἄνω δὲ ταῦτά τε καὶ 
τὰ συμβεβηκότα, ἀμφότερα οὐκ ἄπειρα. ἀνάγκη ἄρα εἶναί 
τι οὗ πρῶτόν τι κατηγορεῖται καὶ τούτον ἄλλο, καὶ τοῦτο 

80 ἴστασϑαι, καὶ εἶναί τι ὃ οὐκέτι οὔτε κατ᾽ ἄλλου προτέρου οὔτε 
κατ᾽ ἐκείνου ἄλλο πρότερον κατηγορεῖται. 

Εἷς μὲν οὖν “τρόπος λέγεται ἀποδείξεως οὗτος, ἔτι δ᾽ 
ἄλλος, εἰ ὧν πρότερα ἄττα κατηγορεῖται; ἔστι τούτων ἀπό- 
Oulu ὧν δ᾽ ἐστὶν ἀπόδειξις, οὔτε βέλτιον ἔχειν ἐγχωρεῖ 

86 πρὸς αὐτὰ τοῦ εἰδέναι, οὔτ᾽ εἰδέναι ἄ ἄνευ ἀποδείξεως. εἰ δὲ 
τόδε διὰ τῶνδε γνώριμον, τάδε δὲ μὴ ἴσμεν μηδὲ βέλτιον 
ἔχομεν πρὸς αὐτὰ τοῦ εἰδέναι, οὐδὲ τὸ διὰ τούτων γνώριμον 
ἐπιστησόμεϑα. εἰ οὖν ἔστι τι εἰδέναι δι᾽ ἀποδείξεως ἁπλῶς 
καὶ μὴ ἐκ τινῶν μηδ᾽ ἐξ ὑποθέσεως, ἀνάγκη ἴστασϑαι τὰς 

p. 84 κατηγορίας τὰς μεταξύ. εἰ γὰρ μὴ ἴστανται. ἀλλ᾽ ἔστιν ἀεὶ 
τοῦ ληφϑέντος ἐπάνω, ἁπάντων ἔσται ἀπόδειξις" ὥστ᾽ εἰ τὰ 
ἄπειρα μὴ ἐγχωρεῖ διελϑεῖν, ὧν ἐστὶν ἀπόδειξις. . ταῦτ᾽ οὐκ 
εἰσόμεϑα δι ἀποδείξεως. εἰ οὖν μηδὲ βέλτιον ἔχομεν πρὸς 

6 αὐτὰ τοῦ εἰδέναι, οὐκ ἔσται οὐδὲν ἐπίστασϑαι δι᾿ ἀποδείξεως 

ἁπλῶς ἀλλ᾽ ἐξ ὑποϑέδεωο. 


18 δ᾽ ἑαυτῶν D. — αὐτῶν 4u. --- τί om pr d. — ult μὴ om pr 
A. — 93 àv] ὃν ἐκεῖνο n. — 94 ἄλλα τὰ Bunp. — 27 ἑκάστῳ ABdcf Mu. 
— τὲ om p. — τε καὶ τὰ om n. — 49 τοῦτο] τὸ d. — 30 ἔστασθϑαι 
corr f. — ὃ οὐκ ἔστι M. — 81 ἀλλὰ d. — 32 τρόπος rc mg f. — o- 
τως p. — 33 ἄττα 48Μ. — ἔσται ABDMcfdun. — 34 àv. «ἀπόδειξις 
om D. — ἔχει M. — 35 vov] τὸ dM. — εἰ οὔτε εἰ n. — 36 yvogí- 
pov pr 4. — μὴ βέλτιον d. 

84a3 μὴ pr om n. — διεξελθεῖν M. — 4 μηδὲν u, pr B. — 6 αὐτὰ 
tov] αὐτοῦ d. — ἔστιν Dc. — 6 ἀλλ᾽ om pr 4. 


TZTEPSOAN A. 935 


“Δογικῶς μὲν οὖν ἐκ τούτων ἄν vig πιστεύσειε περὶ τοῦ 
λεχϑέντος, ἀναλυτικῶς δὲ διὰ τῶνδε φανερὸν συντομώτε- 
ρον, ὅτι οὔτ᾽ ἐπὶ τὸ ἄνω οὔτ᾽ ἐπὶ τὸ κάτω ἄπειρα τὰ κατη- 
γορούμενα ἐνδέχεται εἶναι ἐν ταῖς ἀποδεικτικαῖς ἐπιστήμαις, 10 
περὶ ὧν ἡ σκέψις. ἐστίν. ἡ μὲν γὰρ ἀπόδειξίς ἐστι τῶν ὅσα 
ὑπάρχει xe" αὑτὰ τοῖς πράγμαδιν. xc αὐτὰ δὲ διττῶς 
ὅδα τε γὰρ ἐν ἐκείνοις ἐνυπάρχει ἐν τῷ τί ἐστι, καὶ οἷς αὐτὰ 
ἐν τῷ τί | ἐστιν ὑπάρχουσιν αὐτοῖς, οἷον τῷ ἀριϑμῷ τὸ περιτ- 
τόν, ὃ ὑπάρχει μὲν ἀριϑμῷ, ἐνυπάρχει ó αὐτὸς ὁ dQi- 1 
ϑμὸς ἐν τῷ λόγῳ αὐτοῦ, καὶ πάλιν πλήϑος ἢ τὸ διαιρετὸν 
ἐν τῷ λόγῳ τοῦ ἀριϑμοῦ ἐνυπάρχει. τούτων δ᾽ οὐδέτερα ἐν- 
δέχεται d ἄπειρα εἶναι. οὖν᾽ ὡς τὸ περιττὸν τοῦ ἀριϑμοῦ" πά- 
λιν γὰρ ἂν ἐν τῷ περιττῷ ἄλλο LL ᾧ ἐνυπῆρχεν ὑπάρ- 
χοντι" τοῦτο δ᾽ εἰ ἔστι, πρῶτον ὁ ἀφιϑμὸς ἐνυπάρξει ὑπάρ- 20 
yovow αὐτῷ. εἰ οὖν μὴ ἐνδέχεται ἄπειρα τοιαῦτα ὑπάρ- 
ye ἐν τῷ ἑνί, οὐδ᾽ ἐπὶ τὸ ἄνω ἔσται ἄπειρα. ἀλλὰ μὴν 
ἀνάγχη ye πάντα ὑπάρχειν. τῷ πρώτῳ, οἷον τῷ ἀριϑμῷ, 
κἀκείνοις τὸν ἀριϑμόν, ὥστ᾽ ἀντιστρέφοντα ἔσται. ἐλλ᾽ οὐχ 
ὑπερτείνοντα. οὐδὲ μὴν ὅσα ἐν τῷ τί ἐὄτιν ἐνυπάρχει ; οὐδὲ 25 
ταῦτα ἄπειρα" οὐδὲ γὰρ ἂν εἴη ᾿ὁρίσασϑαι. ὥστ᾽ εἰ τὰ μὲν 
κατηγορούμενα xo)" αὐτὰ πάντα λέγεται. ταῦτα δὲ μὴ 
ἄπειρα, ἴσταιτο ἂν τὰ ἐπὶ τὸ ἄνω, ὥδτε καὶ ἐπὶ τὸ κάτω. 

Εἰ δ᾽ οὕτω, καὶ τὰ ἐν τῷ μεταξὺ δύο ὅρων ἀεὶ πε- 
περασμένα. εἰ δὲ τοῦτο, δῆλον ἤδη καὶ τῶν ἀποδείξεων ὅτι so 
ἀνάγκη ἀρχάς τε εἶναι, καὶ μὴ πάντων εἶναι ἀπόδειξιν, 
ὅπερ ἔφαμέν τινας λέγειν κατ᾽ ἀρχάς. εἰ γάρ εἰσιν ἀρχαί, 
οὔτε πάντ᾽ ἀποδεικτὰ οὔτ᾽ εἰς ἄπειρον οἷόν τε βαδίξειν " τὸ 
γὰρ εἶναι τούτων ὁποτερονοῦν οὐδὲν ἄλλο ἐστὶν ἢ τὸ εἶναι μη- 
δὲν διάστημα ἄμεσον καὶ ἀδιαίρετον, ἀλλὰ πάντα διαιρετά. 86 


7 μὲν) τε μὲν d. — παρὰ M. — 8 συντομώτερον φανερόν f. — 
ll alt ἡ om n. — ἐστε τῶν] αὕτη corr n. — τῶν] αὕτη Bc, pr Au, 
αὕτη TOV D, rc Au, om DdfM. — 13 ὑπάρχει d. — év.. αὐτὰ pr om 
n. — 15 ὁ ἀριϑμὸς om D. — 16 ἀδιαίρετον pr D, διαιρετικὸν corr m. 
— l1? rov] τῷ τοῦ A4Bdf. — ἐνυπάρχειν B. — 19 d» om AB Mcdpf, 
post περιττῷ ponit D. — ἐν om Dn. — ἄλλῳ M. — ἐνυπάρχοντι n. 
— 20 πρῶτος D, pr n. — ἐνυπάρχουσιν n. — 99 ἐν om p. -- iv τῶ 
corr n. — 25 ὅσα corr n. — 98 ἴσταιντο Bu, fort pr n, ἵστατο Mf. — 
ἂν τὰ rc f, — pr τὸ pr om c. — τὰ κάτω D. — 99 δὲ τούτῳ M. — 
30 πεπραγμένα M. — 8ὶ τε om Dd. — 82 αμέν n. — κατ᾽ cort €, 
καὶ rag 4M, fort pr B, κατὰ τὰς du. —— 33 ἀποδεικεικὰ M, — 84 οὐ- 
ϑὲν D. — εἶναι τούτων μηϑὲν Dn, sed n μηδὲν. — 85 διαιρετόν A. 


9* 


36 ANAATTIKAN 


sj rie inde ἐμβάλλεσθαι ἄρον, du! σὺ τῷ Sim. 
βάνεσθαι ἀποδείκνυται τὸ dxoduxrÜurvow. ὧσε τοῦτ᾽ εἷς 
ἄπειρον ἐνδέχεται ἰέναι, ἐνδέχοιτ᾽ ἂν δύο ὅρων ἄπειρα με- 
ταξὺ εἶναι μέσα. ἀλλὰ τοῦτ᾽ ἀδύνατον, εἰ ἴσεανται αἱ κα- 
b τηγορίαι ἐπὶ τὸ ἄνω καὶ τὸ κάτω. On δὲ ἴστανται, δέδεει- 
κεαι λογιχῶς μὲν πρότερον, ἀναλυεικῶς δὲ νῦν. 

23 “Δεδειγμένων δὲ τούτων φανερὸν ὅτι, ἐάν τι τὸ αὐτὸ 
δυσὶν ὑπάρχῃ. οἷον τὸ “τῷ τε Γ' καὶ τῷ 4, μὴ κατη- 
s γορουμένου ϑατέρου κατὰ ϑατέρον, ἢ μηδαμῶς ἢ μὴ κατὰ 
παντός, ὅτι OUx ἀεὶ κατὰ xoworv τι ὑπάρξει. οἷον τῷ iGo- 


ὀκελεῖ καὶ τῷ σχαληνῷ τὸ δυσὶν ὀρθαῖς ἴδας ἔχειν κατὰ 
xowór τι ὑπάρχει. 9 γὰρ σχῆμά τι, ὑπέρχει, καὶ οὐχ 

j ἕτερον. rovro δ᾽ οὐκ dei οὕτως ἔχει ἔστω γὰρ τὸ B καϑ' 
9 τὸ 4 τῷ T ὑπάρχει. δῆλον τοίνυν ὅτι καὶ τὸ B 
Γ καὶ .! xev ἄλλο κοινόν, κέκεῖνο πκαϑ' ἕτερον, ὥσεςε 
ὅρων μεταξὺ ἄπειροι ἂν ἐμπίστοιεν ὅροι. ἀλλ᾽ ἀδύνατον. 
κατὰ μὲν τοίνυν κοινὸν τι ὑπάρχειν οὐκ ἐνάγχη ἀεὶ τὸ 
αὐτὸ πλείοσιν, ἐπείπερ ἔσται ἄμεσα διασεήματα. ἐν μέν- 
15 τοι τῷ αὐτῷ γένει καὶ ἐκ τῶν αὐτῶν ἀτόμων ἀνάγκη τοὺς 
ὅρους εἶναι. εἶπερ τῶν xo)" αὐτὸ ὑπαρχόντων ἔσται τὸ zov 
τόν" o γὰρ ἣν ἐξ ἄλλου γένους εἰς ἄλλο διαβῆναε τὰ δει- 
πυϊμενα. 

Φανερὸν δὲ καὶ ὅτι. ὅταν τὸ 4 τῷ DB ὑπάρχῃ, εἶ 
ῳ μὲν ἔσει τι μέσον. ἔστι δεῖξαι ὅτι τὸ 4 τῷ B ὑπέρχει. καὶ 
στοιχεῖα τοιΐτου ἐστὶ ταῦτα καὶ τοσαῦϑ' ὅδε μέσα ἐσεέν “ αἱ 
γὲρ ἄμεσοι προτάσεις στοιχεῖα. ἢ πᾶσαι ἢ ei καϑόλου. εἰ 
δὲ μή ἐστιν. οὐκέτε ἔστεν ἀπόδειξις » ἀλλ᾽ ἡ ἐπὶ τὰς ἀρχὰς 
ὁδὰς αὔτη ἐστίν. ὁμοίοις δὲ sels τὸ 4 τῷ B μὴ vnde, 
ss εἰ μὲν ἔστιν ἢ μέσον καὶ πρότερον εἰ οὐχ ὑπάρχει. 
énbs, εἰ δὲ μι, ovx ἔστεν. πάθε δον duque coner 


36 τὸ γὰς ΜῈ -- οὐ τὸ Suet μὲ δ. οὕτω M. 31 ἀποδεδε- 
γϑῖνου ap. -- reve] v M. — 88 δέχεται pr n, ἐνδέχοινε᾽ d. — ἐΐναε 
τὰ 


«cr &. -- ἄπειρα τὰ μεταξὺ 

ΔΝ) καὶ ἐπὶ τὸ ἢ. -- (graves Mo. — 3$ ϑατέφον πατὰ rc m. — 
€ ἀεὶ τὸ &. — ἃ αἰ... ἐπάρφχει «. — Bs. — οὐχῇ 
ees il — 9 pem. — ἸῚ ναὶ τῷ ὃ I. — πὐκεῖνο em pr D.— 


: |a 
Là ἔφοε... δὲν rc mu m. — li sce Rf ptm ἃ "Am — ᾿ὸ αὐ 
Βανι. — 17 và] νατὰ τὰ B, νοὶ τὰ « — 90 τῇ 


τὰ 
em m. — δὲ cer a. — 33 ἔστε τὸ καὶ ἃ. 


ΥΣΤΕΡΩΝ A. $1 


ἐστὶν ὅσοι ὅροι" al γὰρ τούτων προτάσεις ἀρχαὶ τῆς ἀπο- 
δείξεώς εἰσιν. καὶ ὥσπερ ἕνιαι ἀρχαί εἶσιν ἀναπόδεικτοι, ὅτι 
ἔστι τόδε τοδὶ καὶ ὑπάρχει τόδε τῳδί, οὕτω καὶ ὅτι οὐκ ἔστι 
τόδε τοδὶ οὐδ᾽ ὑπάρχει τόδε τῳδί, ὥσϑ᾽ αἱ μὲν εἶναί τι. αἷἵ 0 
δὲ μὴ εἶναί τι ἔσονται ἀρχαί. ὅταν δὲ δέῃ δεῖξαι. ληπτέον 
ὃ τοῦ B πρῶτον κατηγορεῖται. ἔστω τὸ I, καὶ τούτου ὁμοίως 
τὸ 4. καὶ οὕτως ἀεὶ βαδίξοντι οὐδέποτ᾽ ἐξωτέρω πρότασις 
οὐδ᾽ ὑπάρχον λαμβάνεται τοῦ Α ἐν τῷ δεικνύναι, ἀλλ᾽ ἀεὶ 
τὸ μέσον πυχνοῦται, ἕως ἀδιαίρετα γένηται καὶ ἕν. ἔστι δ᾽ ss 
ἕν, ὅταν ἄμεσον γένηται καὶ μία πρότασις ἁπλῶς ἡ ἄμε- 
ὅος. καὶ ὥσπερ ἐν τοῖς ἄλλοις ἡ ἀρχὴ ἁπλοῦν, τοῦτο δ᾽ 
οὐ ταὐτὸ πανταχοῦ, ἀλλ᾽ ἐν βάρει μὲν μνᾶ, ἐν δὲ μέλει 
δίεσις, ἄλλο δ᾽ ἐν ἄλλῳ, οὕτως ἐν συλλογισμῷ τὸ ἣν 
πρότασις ἄμεσος, ἐν δ᾽ ἐποδείξει καὶ ἐπιστήμῃ ὁ νοῦς. ἐν ν. 86 
μὲν οὖν τοῖς δεικτικοῖς συλλογισμοῖς τοῦ ὑπάρχοντος οὐδὲν ἕξω 
πίπτει, ἐν δὲ τοῖς στερητικοῖς, ἔνϑα μὲν ὃ δεῖ ὑπάρχειν, 
οὐδὲν τούτου ἕξω πίπτει. olov εἰ τὸ A τῷ B διὰ τοῦ Γ μή. 
εἰ γὰρ τῷ μὲν B παντὶ τὸ I', τῷ δὲ Γ μηδενὶ τὸ 4, πά- δ 
λιν ἂν δέῃ ὅτι τῷ Γ τὸ A οὐδενὶ ὑπάρχει, μέσον ληπτέον 
τοῦ 4 καὶ l, καὶ οὕτως ἀεὶ πορεύσεται. ἐὰν δὲ δέῃ δεῖξαι 
ὅτι τὸ 4 τῷ E οὐχ ὑπάρχει τῷ τὸ Γ τῷ μὲν 4 παντὶ 
ὑπάρχειν, τῷ δὲ E μηδενὶ ἢ μὴ παντί, τοῦ E οὐδέποτ᾽ ἕξω 
πεσεῖται" τοῦτο δ᾽ ἐστὶν ᾧ ov δεῖ ὑπάρχειν. ἐπὶ δὲ τοῦ τρίτου 10 
τρόπου, οὔτε ἀφ᾽ ov δεῖ οὔτε ὃ δεῖ στερῇσαι οὐδέποτ᾽ ἕξω 
βαδιεῖται. 

Οὔσης δ᾽ ἀποδείξεως τῆς μὲν καϑόλου τῆς δὲ κατὰ 24 
μέρος, καὶ τῆς μὲν κατηγορικῆς τῆς δὲ στερητικῆς, ἀμφι- 
σβητεῖται ποτέρα βελτίων" ὡς δ᾽ αὕτως καὶ περὶ τῆς ἀπο- 15 


27 ἐστὶν om 4. — ὅσοι οἱ ὅροι D, pr f. — τουτῳ M. — 48 καὶ 
... 8t» om wu, rc supra vs B. — 29 καὶ vx] οὐδ᾽ ὑπ. pr D. — 
80 τῳδὶ d, pr B, τῷδε corr c. — οὐχ B. — 31 δὲ pr om πε. — δέῃ τι 
δεῖξαι f. — 33 a) ὃ n. — βαδίξων 4BcMu corr n, sed Bu puncto po- 
sito non veram esse hanc lectionem significent, βαδίζον d, pr n. — 
84 ὑπάρχον ἕτι 1. d. — 86 ἕν et δ᾽ ἕν corr n. — 36 καὶ pr om n. — 
98 τὸ αὐτὸ 4. — 39 δι.. ἐσις n. 

854] ὁ om m. — 3 post δεῖ rc add μὴ B. — 4 οὐϑὲν D. — μή 
rc 2, μὴ ἢ D. — 5 và) τὸ d, pr 4BDMu. — τῷ y d, pr fu. — τῷ] 
τὸ du, pr B. — μηϑενὶ D. — τὸ! τῷ d, pr B. — 6 τὸ y τῷ d. — 
7 πορεύεται pr n. — δὲ om n. — δὲ μὴ δέῃ pr d. — 8 τὸ τῷ y pr d. — 
τὸ rc t. — τῷ corr n. — 9 ὑπάρχει d. — τῷ] τὸ pr B. — ἢ μὴ 
παντί rc n. — 10 οὐ rc π᾿ — 11 ὃν pr e. — 15 περὶ om d. 


28 ANAATTIKAN 


φανερὸν οὖν ὅτι μὴ ὄντος τοῦ μέσου ὑπὸ τὸ A καὶ ἀμφο- 
τέρας ἐγχωρεῖ ψευδεῖς εἶναι καὶ ὁποτέραν ἔτυχεν. 

85 Iloceyóg μὲν οὖν xol διὰ τίνων ἐγχωρεῖ γίνεσθαι τὰς 
κατὰ συλλογιόμον ἀπάτας ἕν τε τοῖς ἀμέσοις καὶ ἐν toic 
δι’ ἀποδείξεως, φανερόν. 

18 Φυανερὸν δὲ καὶ ὅ ὅτι, & τις αἴσϑησις ἐκλέλοιπεν, ἀνάγκη 
καὶ ἐπιστήμην τινὰ ἐκλελοιπέναι , ἣν ἀδύνατον λαβεῖν, εἴπερ 
€ μανϑάνομεν 7 ἐπαγωγῇ 1j 7] ἀποδείξει. ἔστι δ᾽ ἡ μὲν ἀπόδει- 
béo ἐκ τῶν καθόλου, ἡ δ᾽ ἐπαγωγὴ in τῶν κατὰ uígog* 
ἀδύνατον δὲ τὰ καϑόλου ϑεωρῆσαι μὴ δι’ ἐπαγωγῆς, ἐπεὶ 
καὶ τὰ ἐξ ἀφαιρέσεως λεγόμενα ἔσται δι’ ἐπαγωγῆς γνώ- 
ριμα ποιεῖν, ὅτι ὑπάρχει ἑκάστῳ γένει ἕνια, καὶ εἰ μὴ χω-- 
δριστά ἐστιν, ἡ τοιονδὶ É ἕκαστον. ἐπαχϑῆναι δὲ μὴ ἔχοντας αὖ- 
σϑησιν ἀδύνατον. τῶν γὰρ xc ἔχαστον ἡ αἴσϑησις᾽ οὐ γὰρ 
ἐνδέχεται λαβεῖν αὐτῶν τὴν ἐπιστήμην. οὔτε γὰρ ἐκ τῶν κα- 
ϑόλου ἄνευ ἐπαγωγῆς. οὔτε δι’ ἐπαγωγῆς ἄνευ τῆς αἷ- 
σϑήσεως. 
19 Ἔστι δὲ πᾶς συλλογισμὸς διὰ τριῶν ὅρων, καὶ ὁ μὲν 

11 δεικνύναι δυνάμενος ὅ ὅτι ὑπάρχει τὸ Α τῷ Γ διὰ τὸ ὑπάρ- 
χειν τῷ B καὶ τοῦτο τῷ T, ὁ δὲ στερητιχός, τὴν um ἑτέραν 
πρότασιν ἔχων ὅ ὅτι ὑπάρχει τι ἄλλο ἄλλῳ, τὴν δ᾽ 
ὅτι οὐχ ὑπάρχει. φανερὸν οὖν ὅτι αἱ μὲν ἀρχαὶ καὶ Ἢ λε- 

16 γόμεναι ὑποϑέσεις αὕταί εἰσι" λαβόντα γὰρ ταῦτα οὕτως 
ἀνάγκη δειχνύναι , οἷον ὅτι τὸ 4 τῷ Γ' ὑπάρχει διὰ τοῦ Β, 
πάλιν δ᾽ ὅτι τὸ Α τῷ B δι' ἄλλου μέσον, καὶ ὅτι τὸ B 
τῷ Γ ὡσαύτως. κατὰ μὲν οὖν δόξαν συλλογιξομένοις καὶ 
μόνον διαλεκτικῶς δῆλον ὅτι τοῦτο μόνον σκεπτέον, εἰ ἐξ ὦ ὧν 

20 ἐνδέχεται ἐνδοξοτάτων γίνεται ὁ συλλογισμός, ὥστ᾽ εἶ καὶ 
ἔστι τι τῇ ἀληϑείᾳ τῶν AB μέδον, δοκεῖ δὲ μή, ὁ διὰ 
τούτου συλλογιξόβενος συλλελόγισται διαλεκτικῶς" πρὸς δ᾽ 
ἀλήθειαν ἐκ τῶν ὑπαρχόντων δεῖ σκοπεῖν. ἔχει δ᾽ οὕτως. 


36 τε om C. — 37 δι μὴ ἀμέσοιρ δι’ n. — 38 φανερὸν] δῆλον C. 
H "d1b4 qva ὄριμα ἄν τις f ὥ 5 εἰ 
b γνώριμα » τις βούληται γνώριμα ποιεῖν — D εἰσιν C. 
$) ἢ nM. — toióvde M. — δὲ) yàg p. pu ἔχοντα M. — 6 ἀδύνατον 
rc mg m, om p. — γὰρ τῶν pr Α. — tà» pr om B. — 1]. δείκνυται 
λεγομένους ὅτι n. — τῷ] τὸ M. — διὰ... . τῷ y om M. -- 1? δι’ rc 
supra vs t. — 90 εἶ pr om n. — 21 toni] μὴ ἔστι cup, pr ABn. — 
τι om M. — τὸν pr B. — μή] εἶναι enfp, μ (re), εἶναι AC, μὴ corr B. 
— ὁ om d. — post ὁ et 22 post τούτου del alqd 


TZTEPAN A4. 29 


ἐπειδὴ ἔστιν ὃ αὐτὸ μὲν xov ἄλλου κατηγορεῖται μὴ κατὰ 
συμβεβηκός, - λέγω δὲ τὸ κατὰ συμβεβηκός, οἷον τὸ Aev- ss 
κόν ποτ᾽ ἐκεῖνό φαμεν εἶναι ἄνϑρωπον, οὐχ ὁμοίως λέγοντες 
καὶ τὸν ἄνϑρωπον λευκόν" ὃ μὲν γὰρ οὐχ ἕτερόν τι ὧν λευ- 
κόν ἐστι, τὸ δὲ λευκόν, ὅτι συμβέβηκε τῷ | ἀνθρώπῳ εἶναι 
λευχῷ. ἔστιν ovr ἕνια τοιαῦτα ὥστε καϑ' αὐτὰ κατηγορεῖσθαι. 
ἔστω δὴ τὸ I τοιοῦτον, ὃ αὐτὸ μὲν μηκέτι ὑπάρχει ἄλλῳ, 9o 
τούτῳ δὲ τὸ Β πρώτῳ, καὶ οὐκ ἔστιν ἄλλο ἑταξύ. καὶ 
πάλιν τὸ Ετῷ Ζ ὡσαύτως, καὶ τοῦτο τῷ B. ἀρ᾽ οὖν τοῦτο 
ἀνάγκη στῆναι, ἢ ἐνδέχεται εἰς à ἄπειρον. ἰέναι; καὶ πάλιν εἰ 
τοῦ μὲν A μηδὲν κατηγορεῖται xo9* αὗτό, τὸ δὲ 4 τῷ Θ 
ὑπάρχει πρώτῳ, μεταξὺ δὲ μηδενὶ προτέρῳ. καὶ τὸ Θ τῷ 86 
Η, καὶ τοῦτο τῷ B, ἄρα καὶ τοῦτο ἴστασϑαι ἀνάγκη, ἢ καὶ 
τοῦτ᾽ ἐνδέχεται εἰς & ἄπειρον ἱέναι; διαφέρει δὲ τοῦτο τοῦ πρό- 
τερον τοσοῦτον , ὅτι τὸ μέν ἐστιν, ἄρα ἐνδέχεται ἀρξαμένῳ 
ἀπὸ τοιούτου ὃ μηδενὶ ὑπάρχει ἑτέρῳ ἀλλ᾽ ἄλλο ἐκείνῳ, ἐπὶ 
τὸ ἄνω εἰς ἄπειρον ἰέναι, ϑάτερον δὲ ἀρξάμενον ἀπὸ ) roro rov m) 
ὃ αὐτὸ uiv ἄλλου, ἐκείνου δὲ μηδὲν κατηγορεῖται. ἐπὶ τὸ ν. 82 

κάτω σκοπεῖν εἰ ἐνδέχεται εἰς ἄπειρον ἰέναι. ἕτι τὰ μεταξὺ 
ἄρ᾽ ἐνδέχεται ἄπειρα, εἷναι ὡρισμένων τῶν ἄχρων; λέγω δ᾽ 
οἷον εἰ τὸ 4 τῷ T ὑπάρχει, μέσον δ᾽ αὐτῶν τὸ B, τοῦ 
δὲ B καὶ τοῦ 4 ἕτερα, τούτων δ᾽ ἄλλα, ἄρα καὶ ταῦτα δ 
εἰς ἄπειρον ἐνδέχεται ἰέναι, ἢ ἀδύνατον ; ἔστι δὲ τοῦτο ὅκο- 
πεῖν ταὐτὸ καὶ εἰ αἱ ἀποδείξεις εἰς ἄπειρον ἔρχονται, καὶ 
εἰ ἔστιν ἀπόδειξις ἅπαντος, ἢ ἢ πρὸς «ἄλληλα περαίνεται. 

Ὁμοίως δὲ λέγω καὶ ἐπὶ τῶν στερητικῶν συλλογισμῶν 
καὶ προτάσεων, οἷον εἰ τὸ 4 μὴ ὑπάρχει, τῷ B μηδενί, ἦτοι 10 
πρώτῳ, 1j ἔσται τι μεταξὺ ᾧ ᾧ προτέρῳ οὐχ ὑπάρχει. οἷον εἰ 
v0 H, ὃ τῷ B ὑπάρχει παντί, καὶ πάλιν τούτου fn ἄλλῳ 


96 pr τὸ rcd. -- 96 ἐκεῖνό] μέν n. — &v0g. εἶναι p. — 97 ὃν M. 
— 38 δὲ om n. — 31 τὸ] τῷ B. --- καὶ om M. — $2 τῷ ε τὸ Cfnp. 
— τούτῳ τὸ», pr n. — 38 στῆναι corr n. — 34 δὲ om d, — 9] 9β pr n. 

— 56 post ἢ del una litt n. — 37 τοῦ] τὸ d. — προτέρου CD. — 
38 da ἐνδέχεται om C. — ἀρξάμενον C. --- 99 ἀπὸ τοῦ τοιούτου D. 
— ἀπὸ τούτου d. --- ἄλλο] ὃ d 

824] ἄλλο M. — μηϑὲ D. — 4 ἄπειρα n. — ἔτι τὰ] ἔπειτα n. 
— 4 τοῦ] τὸ M. — 6 τοῦτο σκοπεῖν corr ubi loc paucioribus «s. — 
7 αἱ om Bdu. — 8 si rc supra vs n. — 11 ei] ἢ pr 4. — 12 et 13 
τὸ] τῷ n, corr 4. — ὃ ἢ ὃ A, pr c. 


40 ΑΝΑΛΥΤΙΚΩΝ 


προτέρῳ, olov εἰ τὸ O, ὃ τῷ H παντὶ ὑπάρχει. καὶ γὰρ 
ἐπὶ τούτων 1] ἄπειρα οἷς ὑπάρχει προτέροις, ἢ ἵσταται. 

1. Ἐπὶ δὲ τῶν ἀντιδστρεφόντων οὐχ ὁμοίως ἔχει. οὐ γὰρ 
ἔστιν ἐν τοῖς ἀντικατηγορουμένοις οὗ πρώτου κατηγορεῖται 7 
τελευταίου " πάντα γὰρ πρὸς πάντα ταύτῃ ye ὁμοίως ἔχει, εἴτ᾽ 
ἐστὶν ἄπειρα τὰ κατ᾽ αὐτοῦ κατηγορούμενα, εἴτ᾽ ἀμφότερά ἔστι 
τὰ ἀπορηϑέντα ἄπειρα πλὴν εἰ μὴ ὁμοίως ἐνδέχεται ἀντι- 

20 στρέφειν, ἀλλὰ τὸ μὲν ὡς δσικιβεβηκός. τὸ δ᾽ ὡς κατηγορίαν. 

20 “τι μὲν οὖν τὰ μεταξὺ οὐκ ἐνδέχεται ἄπειρα εἶναι. εἰ 
ἐπὶ τὸ κάτω καὶ τὸ ἄνω ἴστανται cl κατηγορίαι, δῆλον. 
λέγω δ᾽ ἄνω μὲν τὴν ἐπὶ τὸ καϑόλον μᾶλλον, κάτω δὲ 
τὴν ἐπὶ τὸ κατὰ μέρος. εἰ γὰρ τοῦ 44 κατηγορουμένου κατὰ 

9$ T00 Z ἄπειρα τὰ μεταξύ, ἐφ᾽ ὧν B, δῆλον ὅτι ἐνδέχοιτ᾽ 
&v ὥστε καὶ ἀπὸ τοῦ 4 ἐπὶ τὸ κάτω ἕτερον ἑτέρον κατηγο- 
ρεῖσϑαι εἰς ἄπειρον (πρὶν γὰρ ἐπὶ τὸ Ζ ἐλϑεῖν, ἄπειρα τὰ 
μεταξύ) καὶ ἀπὸ τοῦ Z ἐπὶ τὸ ἄνω ἄπειρα, πρὶν ἐπὶ τὸ Α 
ἐλϑεῖν. ὥστ᾽ εἰ ταῦτα ἀδύνατα, καὶ τοῦ 4 καὶ Ζ ἀδύνατον 

80 ἄπειρα εἶναι μεταξύ. οὐδὲ γὰρ εἴ τις λέγοι ὅτι τὰ μέν ἐστι 
τῶν ABZ ἐχόμενα ἀλλήλων ὥστε μὴ εἶναι μεταξύ, τὰ δ᾽ οὐκ 
ἔστι λαβεῖν, οὐδὲν διαφέρει. ὃ γὰρ ἂν λάβω τῶν B, ἔσται 
πρὸς τὸ 4 ἢ πρὸς τὸ Z ἢ ἄπειρα τὰ μεταξὺ ἢ οὔ. ἀφ᾽ 
οὗ δὴ πρῶτον ἄπειρα, εἴτ᾽ εὐθὺς εἶτε μὴ εὐθύς, οὐδὲν διαφέ- 

86 ρει" τὰ γὰρ μετὰ ταῦτα ἄπειρά ἐδτιν. 

21 ΦΩΑνερὸν δὲ καὶ ἐπὶ τῆς στερητικῆς ἀποδείξεως ὅτι στή- 
δεται, εἴπερ ἐπὶ τῆς κατηγορικῆς ἵσταται ἐπὶ ἀμφότερα. 
ἔστω γὰρ μὴ ἐνδεχόμενον urs ἐπὶ τὸ ἄνω ἀπὸ τοῦ ὑστά- 
του εἰς ἄπειρον ἰέναι (λέγω δ᾽ ὕστατον ὃ αὐτὸ μὲν ἄλλῳ 

b μηδενὶ ὑπάρχει, ἐκείνῳ δὲ ἄλλο, οἷον τὸ Ζ) μήτε ἀπὸ τοῦ 
πρώτου ἐπὶ τὸ ὕστατον (λέγω δὲ πρῶτον ὃ αὐτὸ μὲν xav 


14 7] αἱ corr n. — ἀπειρίαι n. — οἷς οὐχ ὑπάρχει Denf. — οἷς ... 
προτέροις] ἢ συνυπάρχει ἐν τοῖς ἑτέροις d. — 16 ἔστιν om 4Md. — 
κατηγορουμένοις 4Bnudp. — 17 πάντα] ταῦτα Bu. — γὰρ corr n. — 
18 eT ἐπ᾿ Dn, corr 4. — 929 καὶ ἐπὶ τὸ D. — 95 τὰ] τὸ δὲ pr n. 
—- 26 τὸ supra vs M, rà D. — 29 xol τοῦ £ Dfnp. — 80 εἶναι τὰ 
μεταξύ p. — οὐδὲ... μεταξύ om M. — 31 e(iy 4BCdunpf, αβ M. — 
32 ἔστι) ἔτι M. — dv corr n. — λαβὼν τὸ B pr n. — $3 pr 7] ἢ εἰ 


corr d. — alt ἢ rc supra vs n. — οὔ ... πρῶτον pr om n. — 84 ov- 
9i» D. — 39 ἄλλο d. 
82bl ὑπάρχειν M. — ἐκεῖνο d. — ἄλλῳ M. — μήτε αὐτὸ ἀπὸ n. 


-- ὑπὸ pr 4Bdu. 


TEZTEPON 4. 41 


ἄλλου, κατ᾽ ἐκείνου δὲ μηδὲν ἄλλο). εἰ δὴ ταῦτ᾽ ἐστί, καὶ 
ἐπὶ τῆς ἀποφάσεως στήσεται. τριχῶς γὰρ δείκνυται UU) 
ὑπάρχον. ῇ γὰρ ᾧ μὲν τὸ D', τὸ B ὑπάρχει παντί, ᾧ δὲ 6 
τὸ B, οὐδενὶ τὸ 4. τοῦ μὲν τοίνυν BI, καὶ ἀεὶ τοῦ ᾿ξείρου 
διαστήματος, ἀνάγκῃ βαδίζειν εἰς ἄμεσα" κατηγορικὸν γὰρ 
τοῦτο τὸ ) διάστημα. τὸ Ó ἕτερον δῆλον ὅ ὅτι εἰ ἄλλῳ οὐχ ὑπάρ- 
χει προτέρῳ, οἷον τῷ 4, τοῦτο δεήσει τῷ B παντὶ ὑπάρ- 
χειν. καὶ εἰ πάλιν ἄλλῳ τοῦ Δ προτέρῳ οὐχ ὑπάρχει, ἐκεῖνο 10 
δεήσει τῷ 4 παντὶ ὑπάρχειν. ὥστ᾽ ἐπεὶ ἡ ἐπὶ τὸ ἄνω ἴστα--: 
ται ὁδός, καὶ ἡ ἐπὶ τὸ κάτω στήσεται. καὶ ἔσται τι πρῶτον, 
ᾧ οὐχ ὑπάρχει. πάλιν εἰ τὸ μὲν B παντὶ τῷ A, τῷ δὲ I 
μηδενί, τὸ Α τῷ D οὐδενὶ ὑπάρχει. πάλιν τοῦτο εἰ δεῖ δεῖ- 
Bos, δῆλον ὅτι 3 διὰ τοῦ ἄνω τρόπου δειχϑήσεται ἢ διὰ ss 
τούτου ἢ τοῦ τρίτου. ὁ μὲν οὖν πρῶτος εἴρηται; ὁ ὃ δὲ δεύτε- 
ρος δειχϑήσεται. οὕτω δ᾽ ἂν δεικνύοι, olov ó ὅτι τὸ 4 τῷ uiv 
Β παντὶ ὑπάρχει, τῷ δὲ Γ οὐδενί, εἰ ἀνάγκη ὑπάρχειν τι 
τῷ Β. καὶ πάλιν εἰ τοῦτο τῷ I μὴ ὑπάρξει. ἄλλο τῷ 4 
ὑπάρχει, ὃ τῷ Γ οὐχ ὑπάρχει. οὐκοῦν ἐπεὶ τὸ “ὑπάρχειν τὸ 
ἀεὶ τῷ ἀνωτέρω ἵσταται ; στήσεται καὶ τὸ μὴ ὑπάρχειν. ὁ 
δὲ τρίτος τρόπος ἡ ἣν" εἰ τὸ μὲν 4 τῷ Β παντὶ | ὑπάρχει , τὸ 
δὲ Γ μὴ ὑπάρχει, οὐ παντὶ ὑπάρχει ὁ τὸ DI à τὸ 4. πά- 
λιν δὲ τοῦτο ἢ διὰ τῶν ἄνω εἰρημένων 7j 1 ὁμοίως δειχϑήσεται. 
ἐκείνως μὲν δὴ ἵσταται, εἰ δ᾽ οὕτω, πάλιν λήψεται τὸ Β 55 
τῷ Ε ὑπάρχειν, ᾧ τὸ Γ μὴ παντὶ ὑπάρχει. καὶ. τοῦτο πά- 
λιν ὁμοίως. ἐπεὶ δ᾽ ὑπόκειται ἰστασϑαι καὶ ἐπὶ τὸ κάτω, 
δῆλον ὅτι στήσεται καὶ τὸ Γ' οὐχ ὑπάρχον. 

Φανερὸν ὁ᾽ ὅτι καὶ ἐὰν μὴ μιᾷ ὁδῷ δειχνύηται. ἀλλὰ πά- 
δαις, ὁτὲ μὲν ἐκτοῦ πρώτου σχήματος, ὁτὲ δὲ ἐκ τοῦ δευτέρου so 


5 ἢ corr n. — y τῷ B pr B. --- 6 οὐϑενὶ D. — f καὶ y np. — 
7 sig τὰ μέσα M. — 8 si corr n. — 9 πρότερον͵ pr Bu. — τὸ β prn. 
— παντὶ om τ. — 10 προτέρῳ τοῦ ὃ D. — ἐκείνῳ AMdu, pr B. — 


11 δ] « d. — κάτω f, corr c, pr n. — 12 sj corr n, om M. — κάτω 
ὃ ABdfMpu, « “ἢ pr n, μείξους supe vs c. — πρώτῳ ΑΒοεάιι. — 130 
rc n, ὃ p. — B D. -- «| α D. — 14 μηϑενὶ D. — τῶν ABMducfa. 


— δεῖ] δὲ pr n — P ᾿ς ἢ διὰ τοῦ D. — 17 post δ᾽ del vbb quatnor vel 
quinque n. — δεικνύῃ 4BDdcfunp, corr M. — à] « M, rc A, pr Bu. 


18 gJ B D. — εἰ om d. — ὑπάρχει M. — 19 ἀλλ᾽ 9 A4, pr u. — 20 οὐχ 
ὑπάρξει D. — ἐπεὶ corr n. — ὑπάρχει M. — τὸ δὲ y n, sed ó de 
vult, — 26 ὑπάρχῃ καὶ pr 4. — 99 κἂν μὴ D. — ξείκνυται D. 


Coo — MÀ ΦΉΣ — A — - 


99 ANAATTIKQN 


ἐστίν" oi γὰρ xo ὑποκειμένου τινός" εἶ γὰρ καὶ xo9* ὕποκει- 
μένου τινὸς τὰ γεωμετρικά. ἐστιν, ἀλλ οὐχ 1] γε xa? ὑποκειμέ- 

10 νου. ἔχει δὲ καὶ πρὸς τὴν ὀπτικήν, ὡς αὕτη πρὸς τὴν γεῶμε- 
τρίαν, ἄλλη πρὸς ταύτην, οἷον τὸ περὶ τῆς ἴριδος * τὸ μὲν 
γὰρ ὃ ὅτι φυσικοῦ εἰδέναι, τὸ δὲ διότι ὀπτικοῦ, U ἁπλῶς ἢ τοῦ 
κατὰ τὸ μάϑημα. πολλαὶ δὲ καὶ τῶν μὴ ὑπ᾽ ἀλλήλας 
ἐπιστημῶν ἔχουσιν οὕτως, οἷον ἰατρικὴ πρὸς γεωμετρίαν' ὅτι 

15 μὲν γὰρ τὰ ἕλκη τὰ περιφερῇ βραδύτερον ὑγιάζεται, τοῦ 
ἰατροῦ εἰδέναι, διότι δὲ τοῦ γεωμέτρου. 

14 ἘἸῶν δὲ σχημάτων ἐπιστημονικὸν μάλιστα τὸ πρῶτόν 
ἐστιν. αἵ τε γὰρ μαϑηματικαὶ- τῶν ἐπιστημῶν διὰ τούτον 
φέρουσι τὰς ἀποδείξεις, οἷον ἀριϑμητικὴ καὶ γεωμετρία καὶ 

20 ὀπτική, καὶ σχεδὸν ὡς. εἰπεῖν ὅσαι τοῦ διότι ποιοῦνται τὴν 
σκέψιν" ἢ γὰρ ὅλως ἢ ὡς ἐπὶ τὸ πολὺ καὶ ἐν τοῖς πλεί- 
ὅτοις διὰ τούτου τοῦ σχήματος ὁ τοῦ διότι συλλογισμός. ὥστε 
x&v διὰ τοῦτ᾽ εἴῃ μάλιστα ἐπιστημονικόν" κυριώτατον γὰρ 
τοῦ εἰδέναι τὸ διότι ϑεωρεῖν. εἶτα τὴν τοῦ τί [ ἐστιν ἐπιστήμην 

36 διὰ μόνου τούτου ϑηρεῦσαι δυνατόν. ἐν uiv γὰρ Tt μέδῳ 
σχήματι οὐ γίνεται κατηγορικὸς συλλογισμός , ἡ δὲ τοῦ 
τί ἐστιν ἐπιστήμη καταφάσεως" ἐν δὲ τῷ ἐσχάτῳ γίνεται 
μὲν ἀλλ᾽ οὐ καϑόλου, τὸ δὲ τί ἐστι τῶν καϑόλου ἐστίν" οὐ 
γὰρ πῇ ἐστὶ ζῷον δίπουν ὁ ἄνϑρωπος. Efi τοῦτο μὲν ἐκείνων 

80 οὐδὲν προσδεῖται, ἐκεῖνα δὲ διὰ τούτου καταπυκνοῦται καὶ 
αὔξεται, ἕως ἐν εἰς τὰ ἄμεσα ἔλϑῃ. φανερὸν οὖν ὅτι κυ- 
ριώτατον τοῦ ἐπίδστασϑαι τὸ πρῶτον δὄχῆμα. 

15 ἋςὭσπερ δὲ ὑπάρχειν τὸ 4 τῷ B ἐνεδέχετο ἀτόμως, οὕτω 
καὶ μὴ ὑπάρχειν ἐγχωρεῖ. λέγω δὲ τὸ ἀτόμως ὑπάρχειν ῇ 

85 μὴ ὑπάρχειν τὸ μὴ εἶναι αὐτῶν μέσον' οὕτω γὰρ οὐκέτι ἔσται 
κατ᾽ ἄλλο τὸ ὑπάρχειν 7 μὴ ὑπάρχειν. ὅταν μὲν οὖν ἢ τὸ A 
ἢ τὸ B ἐν ὅλῳ τινὶ qj, ἢ καὶ ἄμφω; οὐκ ἐνδέχεται τὸ 4 τῷ 
Β πρώτως μὴ ὑπάρχειν. ἔστω γὰρ τὸ 4 ἐν ὅλῳ τῷ I 
οὐκοῦν εἰ τὸ B μή ἐστιν ἐν ὅλῳ τῷ Γ' (ἐγχωρεῖ γὰρ τὸ μὲν 


8 εἰ γὰρ... τινὸς pr om ny. — καὶ om f. — 9 γεωμετρητά AB Mcd, 
pr un, γεωμετριτά pr C, supra vs c, γεωμετρήματα p. -- οὐχί γε Bf, 
pr v. — 10 αὕτη ys πρὸς d. — 13 τὸ rc f. — diinieg pr M. — 


17 τὸ pr om n. — 20 dg om dn. — 23 καὶ n.— τοῦτ᾽ τοῦ ἂν pr f. 
— κυριότατον M. — 927 γίνεται) τι ἔσται d. — 29 ἔτι) εἰ d. — 81 v 
ἄμεσα p. — μέσα pr n. — 33 οὕτω ... ἀτόμως rc mg n. — 88 τῷ 


pr C. — 87 τὸ om n. — ἦ om Mp. — 39 οὐκοῦν ... y om p. 


ΥΣΤΕΡΩΝ A. 23 


A εἶναι ἕν. τινι ὅλῳ, τὸ δὲ B μὴ εἶναι ἐν τούτῳ), συλλο- ὦ 
γισμὸς ἔσται τοῦ μὴ ὑπάρχειν τὸ 4 τῷ B^ εἰ γὰρ τῷ μὲν 
A παντὶ τὸ I, τῷ δὲ B μηδενί, οὐδενὶ τῶν B τὸ 4. ὁμοίωρν 
δὲ καὶ εἰ τὸ B ἐν ὅλῳ τινί ἐστιν, οἷον ἐν τῷ 4 τὸ μὲν 
γὰρ 4 παντὶ τῷ B ὑπάρχει, τὸ δὲ 4 οὐδενὶ τῶν 4, ὥστε 
τὸ 4 οὐδενὶ τῶν Β ὑπάρξει διὰ συλλογισμοῦ. τὸν αὐτὸν 
δὲ τρόπον δειχϑήδσεται καὶ εἰ ἄμφω ἐν ὅλῳ τινί ἐστιν. ὅτι δ 
δ᾽ ἐνδέχεται τὸ Β μὴ εἶναι ἐν ᾧ ὅλῳ ἐστὶ τὸ A, ἢ πάλιν 
τὸ 4 ἐν ᾧ τὸ B, φανερὸν ἐκ τῶν συστοιχιῶν, ὅσαι μὴ ἐπαλ- 
λάττουσιν ἀλλήλαις. εἰ γὰρ μηδὲν τῶν ἐν τῇ AI'4 συ- 
στοιχίᾳ κατὰ μηδενὸς κατηγορεῖται τῶν ἐν τῇ BEZ, τὸ 
δ᾽ 4 ἐν ὅλῳ ἐστὶ τῷ O συστοίχῳ ὄντι, φανερὸν ὅτι τὸ B 1o 
οὐκ ἔσται ἐν τῷ Θ᾽ ἐπαλλάξουσι γὰρ ol συστοιχίαι. ὁμοίως 
δὲ καὶ εἰ τὸ B ἐν ὅλῳ τινί ἐστιν. ἐὰν δὲ μηδέτερον qj ἐν 
ὅλῳ μηδενί, μὴ ὑπάρχῃ δὲ τὸ 4 τῷ DB, ἀνάγκη ἀτόμως 
μὴ ὑπάρχειν. εἰ γὰρ ἔσται τι u£Gov, ἀνάγκη ϑάτερον αὐὖ- 
τῶν ἐν ὕλῳ τινὶ εἶναι. ἢ γὰρ ἐν τῷ πρώτῳ σχήματι ἢ ἐν 16 
τῷ μέσῳ ἔσται ὁ συλλογισμός. εἰ μὲν οὖν ἐν τῷ πρώτῳ, 
τὸ B ἔσται ἐν ὅλῳ τινί (καταφατικὴν γὰρ δεῖ τὴν πρὸς τοῦτο 
γενέσϑαι πρότασιν), εἰ δ᾽ ἐν τῷ μέσῳ. ὁπότερον ἔτυχεν" 
πρὸς ἀμφοτέροις γὰρ ληφϑέντος τοῦ στερητικοῦ γίνεται συλ- 
λογισμός " ἀμφοτέρων δ᾽ ἀποφατικῶν οὐσῶν οὐκ ἔσται. 20 

Φανερὸν οὖν ὅτι ἐνδέχεταί τε ἄλλο ἄλλῳ μὴ ὑπάρχειν 
ἀτόμως, καὶ πότ᾽ ἐνδέχεται καὶ πῶς, εἰρήκαμεν. 

"Ayvow δ᾽ ἡ μὴ κατ᾽ ἀπόφασιν ἀλλὰ κατὰ διάϑε- 16 
ow λεγομένη ἔστι μὲν ἡ διὰ συλλογισμοῦ γινομένη ἀπάτη. 
αὕτη δ᾽ ἐν μὲν τοῖς πρώτως ὑπάρχουσιν ἢ μὴ ὑπάρχουσι s5 
συμβαίνει διχῶς" ἢ γὰρ ὅταν ἁπλῶς ὑπολάβῃ ὑπάρχειν 
ἢ μὴ ὑπάρχειν, ἢ ὅταν διὰ συλλογισμοῦ λάβῃ τὴν ὑπό- 
ληψιν. τῆς μὲν οὖν ἁπλῆς ὑπολήψεως ἁπλῇ ἡ ἀπάτη, τῆς 


40 ἔν om n. 

1901] τῷ B np. — 2 slt ἐν om p. — à] a M. — 8 τὸ] τῷ pf. — 
α rc n. — τῶν] τὸ pf. — τῶν ... 4 οὐδενὶ om A4BMctdu. — 4 τῷ f p. 
— ὑπάρχει np. — 6 ἐν ὅλῳ iv ᾧ p. — ὅλῳ om d. — d pr om n. — 
jos] ... 7 ái ἐν ᾧ ἐστὶ τὸ α ἢ πάλιν τὸ a dv ὅλῳ rc mg n.— 7 9 
ὅλῳ τὸ p. — συστοίχων DB, pr u, συστοιχειῶν M. — 9 συστοιχίᾳ 
corr B, συστοιγείᾳ d. — κατὰ] καὶ κατὰ pr 4BMd. — βξε wu. — 
11 8] εϑ pr 4dM. — 16 ὁ om C. — 17 τούτῳ dnpM, pr v. — 18 γί- 
ψεσϑαι cnp, corr u. — 921 re] τε ednp. — 23 ἀλλὰ] ἀλλ᾽ ἡ mp. — 
94 γενομένη B. — 25 μὲν om n. — 1j μὴ ὑπάρχουσι pr om C 


94 ANAAT TIKAN 


δὲ διὰ συλλογισμοῦ πλείους. μὴ ὑπαρχέτω γὰρ τὸ 4 μη- 
so dev) τῶν Β ἀτόμως" οὐκοῦν ἐὰν συλλογίξηται ὑπάρχειν τὸ 
A τῷ B, μέσον λαβὼν τὸ D ἠπατημένος ἔσται διὰ συλ- 
λογισμοῦ. ἐνδέχεται μὲν οὖν ἀμφοτέρας τὰς προτάσεις εἷς 
ναι ψευδεῖρ, ἐνδέχεται, δὲ τὴν ἑτέραν μόνον. εἰ γὰρ μήτε 
τὸ 4 μηδενὶ τῶν I' ὑπάρχει μήτε τὸ I' μηδενὶ τῶν B, εἴ- 
86 λήπται δ᾽ ἑκατέρα ἀνάπαλιν, ἄμφω ψευδεῖς ἔδονται. ἐγ- 
χωρεῖ δ᾽ οὕτως ἔχειν τὸ Γ' πρὸς τὸ 4 καὶ B dore μήτε ὑπὸ 
τὸ 4 εἶναι μήτε καϑόλου τῷ B. τὸ μὲν γὰρ Β ἀδύνατον 
εἶναι ἐν ὅλῳ τινί" πρώτως γὰρ ἐλέγετο αὐτῷ τὸ 4 μὴ ὑπάρ- 
qe τὸ δὲ 4 οὐκ ἀνάγκη πᾶσι τοῖς οὖσιν εἶναι καϑόλου, 
ὁ ὥστ᾽ ἀμφότεραι ψευδεῖς. ἀλλὰ καὶ τὴν ἑτέραν ἐνδέχεται 
ἀληϑῆ λαμβάνειν, οὐ μέντοι ὁποτέραν ἔτυχεν, ἀλλὰ τὴν 
p.80 AI" ἡ γὰρ ΓΒ πρότασις ἀεὶ ψευδὴς ἕσται διὰ τὸ ἐν μη- 
δενὶ εἶναι τὸ Β, τὴν δὲ AT ἐγχωρεῖ, οἷον εἰ τὸ 4 καὶ τῷ 
Γ' καὶ τῷ Β ὑπάρχει ἀτόμως. ὅταν γὰρ πρῶτον κατη- 
γορῆται ταὐτὸ πλειόνων, οὐδέτερον οὐδετέρῳ ἔσται. διαφέ- 

6 ρει δ᾽ οὐδέν, οὐδ᾽ εἰ μὴ ἀτόμως ὑπάρχει. 

Ἡ μὲν οὖν τοῦ ὑπάρχειν ἀπάτη διὰ τούτων τε καὶ 
οὕτω γίνεται μόνως (οὐ γὰρ ἦν ἐν ἄλλῳ σχήματι τοῦ ὑπάρ- 
χειν συλλογισμός) , ἣ δὲ τοῦ μὴ ὑπάρχειν ἕν τε τῷ πρώ- 
τῷ καὶ ἐν τῷ μέσῳ σχήματι. πρῶτον οὖν εἴπωμεν ποσα- 

10y0g ἐν τῷ πρώτῳ γίνεται , καὶ πῶς ἐχουσῶν τῶν προτά- 
δεων. ἐνδέχεται μὲν οὖν ἀμφοτέρων ψευδῶν οὐσῶν, οἷον εἰ τὸ 

Α καὶ τῷ Γ καὶ τῷ Β ὑπάρχει ἀτόμως" ἐὰν γὰρ ληφϑῇ 
τὸ μὲν 4 vo D μηδενί, τὸ δὲ Γ παντὶ τῷ B, ψευδεῖς 
cl προτάσεις. ἐνδέχεται δὲ καὶ τῆς ἑτέρας ψευδοῦς οὔσης, 

15 καὶ ταύτης ὁποτέρας ἔτυχεν. ἐγχωρεῖ γὰρ τὴν μὲν AI 
ἀληϑῆ εἶναι, τὴν δὲ ΓΒ ψευδῆ, τὴν μὲν AD ἀληϑῆ ὅτι 
οὐ πᾶσι τοῖς οὔσιν ὑπάρχει. τὸ 4, τὴν δὲ ΓΒ ψευδή ὅτι 
ἀδύνατον ὑπάρχειν τῷ B τὸ D, ᾧ μηδενὶ ὑπάρχει τὸ Á4- 


$1 ἡ ἀπάτη μὲν ἔσται corr u. — 84 ὑπάρχειν 4, ὑπάρχῃ B. — 
36 xol... ἃ rc mg n. — 97 τῷ] τοῦ corr C. — 38 αὐτὸ n.— 4l μέν- 
τοι y? ὁποτέραν Cc. 

l gy w. — ἐν om A4. — 2 τῷ] τὸ BM. — 8 xal] ἢ M. — 
γὰρ corr C. — πρώτως Ccnf, corr u. — 4 οὐδέτερον ἐν οὐδετέρῳ 
np/- — διαφέρει ... ὑπάρχεε om BM, pr A4Ccdu. — 5 μὴ ἀτόμως 

f. — 8 τὸ om C. — 9. εἴπομεν n. — 12 d» n. — 16 fy Bdu. — 
1 ζ, p. 18 ὑπάρχειν ἀδύνατον np. 


TZTEPAON A. 25 


οὐ γὰρ ἕξι ἀληϑὴς ἔσται ἡ 4Γ πρότασις" ἅμα δέ, εἰ καὶ 
εἰσὶν ἀμφότεραι ἀληϑεῖς, καὶ τὸ συμπέρασμα ἔσται ἀληϑές. 20 
ἀλλὰ καὶ τὴν ΓΒ ἐνδέχεται ἀληθῆ εἶναι τῆς ἑτέρας οὔσης 
ψευδοῦς, οἷον εἰ τὸ Β καὶ ἐν τῷ Γ καὶ ἕν τῷ A ἐστίν" 
ἀνάγκη γὰρ ϑάτερον ὑπὸ ϑάτερον elvat, ὥστ᾽ ἂν λάβῃ τὸ 
Α μηδενὶ τῶν Γ ὑπάρχειν, ψευδὴς ἔσται ἡ πρότασις. φα- 
νερὸν οὖν ὅτι καὶ τῆς ἑτέρας ψευδοῦς οὔσης καὶ ἀμφοῖν ἔσται s5 
ψευδὴς ὁ συλλογισμός. 

Ἐν δὲ τῷ μέσῳ σχήματι ὅλας μὲν εἶναι τὰς προτάσεις 
ἀμφοτέρας ψευδεῖς οὐκ ἐνδέχεται" ὅταν γὰρ τὸ 4 παντὶ τῷ 
B ὑπάρχῃ, οὐδὲν ἕσται λαβεῖν ὃ ὃ τῷ μὲν ἑτέρῳ παντὶ ϑατέρῳ 
δ᾽ οὐδενὶ ὑπάρξει" δεῖ δ᾽ οὕτω ᾿λαμβάνειν τὰς προτάσεις 80 
ὥστε τῷ μὲν ὑπάρχειν τῷ δὲ μὴ ὑπίρχειν, εἴπερ ἔσται συλ- 
λογισμός. εἰ οὖν οὕτω λαμβανόμεναι ψευδεῖς, δῆλον ὡς ἐναν-- 
τίως ἀνάπαλιν ἔξουσι" τοῦτο δ᾽ ἀδύνατον. ἐπί τι δ᾽ ἕχα- 
τέραν οὐδὲν κωλύει ψευδῆ εἶναι, οἷον εἰ τὸ Γ' καὶ τῷ 4 καὶ 
τῷ B τινὶ ὑπάρχοι" ἂν γὰρ τῷ μὲν 44 παντὶ ληφθῇ ὑπάρ- us 
yov, τῷ δὲ Β μηδενί, ψευδεῖς μὲν ἀμφότεραι el προτά- 
Gug, oU μέντοι ὅλαι ἀλλ᾽ ἐπί τι. καὶ ἀνάπαλιν δὲ τεϑέν- 
τος τοῦ στερητικοῦ ὡσαύτως. τὴν δ᾽ ἑτέραν εἶναι ψευδῇ καὶ 
ὁποτερανοῦν ἐνδέχεται. ὃ γὰρ ὑπάρχει τῷ 4 παντί, καὶ 

) B ὑπάρχει" ἐὰν οὖν ληφθῇ τῷ μὲν Α ὅλῳ ὑπάρχειν 40 
τὸ I, τῷ δὲ B ὅλῳ μὴ ὑπάρχειν, ἢ μὲν I4 ἀληθὴς ἔσται, b 
7 δὲ ΓΒ ψευδής. πάλιν ὃ τῷ Β μηδενὶ ὑπάρχει, οὐδὲ τῷ 
A παντὶ ὑπάρξει" εἰ γὰρ τῷ 4, καὶ τῷ B: ἀλλ᾽ οὐχ ὑπῆρ- 
qev. ἐὰν οὖν ληφϑῇ τὸ Γ τῷ μὲν A ὅλῳ ὑπάρχειν, ᾿ τῷ δὲ 
Β μηδενί, ἡ μὲν ΓΒ πρότασις ἀληθής, ἡ δ᾽ ἑτέρα ψευ- δ 
δής. ὁμοίως δὲ καὶ μετατεϑέντος τοῦ στερητικοῦ. ὃ γὰρ μη- 
δενὶ ὑπάρχει τῷ 4, οὐδὲ τῷ Β οὐδενὶ ὑπάρξει" ἐὰν οὖν λη- 
φϑῇ τὸ Γ τῷ μὲν A ὅλῳ μὴ ὑπάρχειν, τῷ δὲ B ὅλῳ 
ὑπάρχειν, ἡ μὲν ΑΓ πρότασις ἀληϑὴς ἔσται; ἡ ἑτέρα δὲ 
ψευδής. καὶ πάλιν, ὃ παντὶ τῷ Β ὑπάρχει; μηδενὶ λα-- 10 
βεῖν τῷ 44 ὑπάρχον ψεῦδος. ἀνάγκη γάρ, εἰ τῷ Β παντί, 


19 καὶ εἰ d. — εἶ om n. — 40 ἔσται om M. — 4] βγ np. — 

22 pr καὶ otn M. — 23 yàg om np. — 29 ὑπάρχειν M. — ἔστι C. — 

80 ὑπάρχει np. — 31 εἴπερ rc f. — 33 ἑκάτερον 4BduM. — 86 9- 
agre M, ὑπάρχει οἷον d. — 87 ἐπει. (sic) "καὶ n. --- δὲ om 6. 

τὸ ... ὑπάρχειν pr om c. — ὑπάρχῃ d. — 2 fy pf. — 

δ óy Bu. — alt ἡ] ἔσται ἡ np. — 7 ὑπάρχῃ τῷ n. — 11 ὑπάρχειν np. 


20 ANAATTIK&N 


καὶ ᾿τῷ A τινὶ ὑπάρχειν" ἐὰν οὖν “ληφθῇ τῷ μὲν Β παντὶ 
ὑπάρχειν τὸ I, τῷ δὲ A4 μηδενί, 1 uiv IB ἀληϑὴς ἔσται; 
ἡ δὲ ΓΑ ψευδής. φανερὸν οὖν ὅτι καὶ ἀμφοτέρων οὐσῶν 

15 ψευδῶν καὶ τῆς ἑτέρας μόνον ἔσται συλλογισμὸς ἀπατη- 
τικὸς ἐν τοῖς ἀτόμοις. 

11 Ἐν δὲ τοῖς μὴ ἀτόμως ὑπάρχουσιν ἢ μὴ ὑπάρχου- 
σιν, ὅταν μὲν διὰ τοῦ οἰκείου μέσον γίνηται τοῦ ψεύδους ὁ ὃ 
συλλογισμός, οὐχ οἷόν τε ἀμφοτέρας ψευδεῖς εἶναι τὰς 

20 προτάσεις, ἀλλὰ μόνον τὴν πρὸς τῷ μείζονι ἄκρῳ. λέγω 
δ᾽ οἰκεῖον μέσον δι᾽ οὐ γίνεται τῆς ἀντιφάσεως ὁ συλ- 
λογισμός. ὑπαρχέτω γὰρ τὸ Α τῷ Β διὰ μέσου τοῦ I. 
ἐπεὶ οὖν ἀνάγκη τὴν ΓΒ καταφατικὴν λαμβάνεσϑαι συλ- 
λογισμοῦ γινομένου, δῆλον ὅ ὅτι ἀεὶ αὕτη ἔσται ἀληθής οὐ 

96 γὰρ ἀντιστρέφεται. ἡ δὲ AI' ψευδής" ταύτης γὰρ dvn- 
στρεφομένης ἐναντίος γίνεται ὁ συλλογισμός. ὁμοίως δὲ καὶ 
εἰ ἐξ ἄλλης συστοιχίας ληφϑείη τὸ μέσον, οἷον τὸ 4 εἰ 
καὶ ἐν τῷ 4 ὅλῳ ἐστὶ καὶ κατὰ τοῦ Β κατηγορεῖται παν- 
τός" ἀνάγκη γὰρ τὴν μὲν 4B πρότασιν μένειν, τὴν δ᾽ 

80 ἑτέραν ἀντιστρέφεσθαι, ὥσϑ᾽ ἡ μὲν ἀεὶ ἀληθής, ἡ ἡ δ᾽ ἀεὶ 
ψευδής. καὶ σχεδὸν ἥ γε τοιαύτη ἀπάτη ἡ αὐτή Ton τῇ 
διὰ τοῦ οἰκείου μέσου. ἐὰν δὲ μὴ διὰ τοῦ 3 οἰκείου uécov γίνης 
ται ὁ συλλογισμός. ὅταν μὲν ὑπὸ τὸ 4 ἦ τὸ uíGov, τῷ 
δὲ B μηδενὶ ὑπάρχῃ: ἀνάγκη ψευδεῖς εἶναι ἀμφοτέρας. 

86 ληπτέαι γὰρ ἐναντίως T] ὡς ἔχουσιν el προτάδεις, εἰ μέλ- 
λει συλλογισμὸς ἔσεσθαι" οὕτω δὲ λαμβανομένων ἀμφό- 
τεραι γίνονται ψευδεῖς. οἷον εἰ τὸ μὲν 4 ὅλῳ τῷ 4 ὑπάρ- 
χει, τὸ δὲ A μηδενὶ τῶν B: ἐντιστραφέντων γὰρ τούτων 
συλλογισμός T ἔσται καὶ αἵ προτάσεις ἀμφότεραι ψευ- 

“0 δεῖς. ὅταν δὲ μὴ 3) ὑπὸ τὸ 4 τὸ μέδον, οἷον τὸ 24, ἡ 

».81 μὲν 44 ἀληϑὴς ἔσται, ἡ δὲ AB ψευδής. ἡ μὲν γὰρ AÁ 


13 τὸ] τῷ n.— δὲ fort pr om ι — 15 μόνως d. — 17 ἀτόμοις Bd, 
sed B corr ἀτόμως pr manu. — ἢ μὴ ὑπάρχουσιν om A4BMnup, pr c. 
— 18 uiv] piv οὖν d. — 23 post τὴν lit duarum litt f. — gy BCp. 
— 24 ἀεὶ om d. — ἐστὶν αὕτη c. — ἐστὶν C. — 96 0 pos unte ἐναν- 
víog np. — 28 ὅλως͵ np. — 29 ag prn. — 32 μέσου pr om n. — 
33 vov « M. — 34 ὑπάργειν M. --- 35 μέλλη C, μέλλοι M. — 86 ἀμ- 
φοτέρων B. --- 40 τοῦ « M. 

818] ἔσται om C. — fà Cn, sed δβ supra n, ày p. — ἡ μὲν ... 
ψευδής om C. — γὰρ om τι. 


TZTEPQON 4. 21 


nios ὅτι οὐχ ἦν ἐν τῷ Α τὸ 4, jj: δὲ 4B ψευδής, ὅτι 
ἢν ἀληθής, κἂν τὸ συμπέρασμα ἦν ἀληθές " ἀλλ᾽ M 

Διὰ δὲ τοῦ μέσου σχήματος γινομένης τῆς ἀπάτης, 5 
ἀμφοτέρας μὲν οὐκ ἐνδέχεται ψευδεῖς εἶναι τὰς προτάσεις 
ὅλας (ὅταν γὰρ ᾧ τὸ B ὑπὸ τὸ 4, οὐδὲν ἐνδέχεται τῷ μὲν 
παντὶ τῷ δὲ μηδενὶ ὑπάρχειψ. καθάπερ ἐλέχϑη καὶ πρότε- 
go) , τὴν ἑτέραν ó ἐγχωρεῖ, καὶ ὁποτέραν ἔτυχεν. εἰ γὰρ 
τὸ Γ καὶ τῷ Α καὶ τῷ Β ὑπάρχοι, ἐὰν ληφϑῇ τῷ μὲν 4 
ὑπάρχειν τῷ δὲ Β μὴ ὑπάρχειν. ἡ uiv 4Γ ἀληϑὴς ἔσται, 
ἡ δ᾽ ἑτέρα ψευδής. πάλιν δ᾽ εἰ τῷ μὲν B ληφϑείη τὸ Γ 
ὑπάρχον, τῷ δὲ 4 μηδενί, ἡ μὲν ΓΒ ἀληϑηὴς ἔσται, ἡ ὁ᾽ 
ἑτέρα ψευδής. 

Ἐὰν μὲν οὖν στερητικὸς Ü τῆς ἀπάτης ὁ συλλογισμός, 15 
εἴρηται πότε καὶ διὰ τίνων ἔσται ἡ ἀπάτη" ἐὰν δὲ κατα- 
φατικός; ὅταν μὲν διὰ τοῦ οἰκείου μέσου; ἀδύνατον ἀμφοτέ- 
ρας εἶναι ψευδεῖς" ἀνάγκη γὰρ τὴν ΓΒ μένειν, εἶπερ ἔσται 
συλλογισμός, καϑάπερ ἐλέχϑη καὶ πρότερον. ὥστε 1 ΓΑ 
ἀεὶ ἔσται ψευδής" αὕτη γάρ ἐστιν ἡ ἀντιστρεφομένη. ὁμοίως 30 
δὲ καὶ εἰ ἐξ ἄλλης συστοιχίας λαμβάνοιτο τὸ μέδον, ὧσ- 
περ ἐλέχϑη καὶ ἐπὶ τῆς στερητικῆς ἀπάτης" ἀνάγκη γὰρ 
τὴν μὲν 48 μένειν, τὴν δ᾽ AA ἀντιστρέφεσϑαι, καὶ ἡ 
ἀπάτη ἡ αὐτὴ τῇ πρότερον. ὅταν δὲ μὴ διὰ τοῦ οἰκείου, ἐὰν 
μὲν ἡ τὸ 4 ὑπὸ τὸ 4, αὕτη μὲν ἔσται ἀληθής. ἢ ἑτέρα δὲ 25 
ψευδής" ἐγχωρεῖ γὰρ τὸ 4 πλείοσιν ὑπάρχειν, ἃ οὐκ ἔστιν 
or ἄλληλα. ἐὰν δὲ μὴ ἡ τὸ 4 ὑπὸ τὸ A, αὕτη μὲν ἀεὶ 
δῆλον ὅτι ἔσται ψευδής ("αταφατικὴ γὰρ λαμβάνεται), 
τὴν δὲ AB ἐνδέχεται καὶ ἐληθῆ εἶναι καὶ sevi: οὐδὲν 
γὰρ κωλύει τὸ μὲν 4 τῷ 4 μηδενὶ ὑπάρχειν, τὸ δὲ 4 80 
τῷ Β παντί, olov ξῷον ἐπιστήμῃ, ἐπιστήμη δὲ μουσικῇ. οὐδ᾽ 
αὖ μήτε τὸ Α μηδενὶ τῶν 4 μήτε τὸ 4 μηδενὴ τῷ B. 


2 Bà ΑΒάοσπι!. — $ καὶ 4Bcu. — 7 μὲν ἃ παντὶ C. — 9 δ᾽ ἐτέ- 
ραν Buf. — ἑτέραν om d. --- 10 τὸ « M, pr B. — Οὑπάρχει cf. — 


ὑπάρχοιεν ἂν n. — 13 fly Bu. — ἀληϑὲς n. — 15 στερητικῆς M. — 
16 ài] δὲ ἡ np. — 18 gy Bc. — 19 ὥστε yàg ἡ n. — 21 εἰ) ἡ n. — 
λαμβανοε d. — 93 pr τὴν] τὸ n. — ἢ] ἢ ye n. — 94 τῇ rc supra vsm. 


— μὴ] μὴ ἢ n, om d. — 95 δὲ ἑτέρα C. ΤΣ 30 γὰρ ro supra vs s. — 
δὲ pr om B. — 32 αὖ ys μήτε M. — τῶν dnM. 


20 ANAATTIKAN 


καὶ "τῷ A τινὶ ὑπάρχειν" ἐὰν οὖν «ληφθῇ τῷ μὲν Β παντὶ 
ὑπάρχειν τὸ I, τῷ δὲ A μηδενί, 1 uiv IB ᾿ἀληϑὴς ἔσται, 
ἡ δὲ IA ψευδής. φανερὸν οὖν ὅτι καὶ ἀμφοτέρων οὐσῶν 

15 ψευδῶν καὶ τῆς ἑτέρας μόνον ἔσται συλλογισμὸς ἀπατη- 
τικὸς ἐν τοῖο ἀτόμοις. 

17 Ev δὲ τοῖς μὴ ἀτόμως ὑπάρχουσιν ῇ μὴ ὑπάρχου- 
σιν, ὅταν μὲν διὰ τοῦ οἰκείου μέσου γίνηται τοῦ ψεύδους ὁ ὃ 
συλλογισμός οὐχ οἷόν τε ἀμφοτέρας ψευδεῖς εἶναι τὰς 

20 προτάσεις, ἀλλὰ μόνον τὴν πρὸς τῷ βμείξονι ἄκρῳ. λέγω 
δ᾽ οἰκεῖον μέσον δι᾽ οὗ γίνεται τῆς ἀντιφάσεως ὃ συλ- 
λογισμός. ὑπαρχέτω γὰρ τὸ Α τῷ B διὰ μέσου τοῦ I. 
ἐπεὶ οὖν ἀνάγκη τὴν ΓΒ καταφατικὴν λαμβάνεσϑαι συλ- 
λογισμοῦ γινομένου ; δῆλον 6 ὅτι ἀεὶ αὕτη ἔσται ἀληθής" οὐ 

46 γὰρ ντιστρέφεται. ἡ δὲ AT ψευδής ταύτης γὰρ ἄντι- 
στρεφομένης ἐναντίος γίνεται ὁ συλλογισμός. ὁμοίως. δὲ καὶ 
εἰ ἐξ ἄλλης συστοιχίας ληφϑείη τὸ μέσον, οἷον τὸ 4 εἰ 
καὶ ἐν τῷ 4 ὅλῳ ἐστὶ καὶ κατὰ τοῦ DB κατηγορεῖται παν- 
TÓg* ἀνάγκη γὰρ τὴν μὲν 48 πρότασιν μένειν, τὴν δ᾽ 

80 ἑτέραν ἀντιστρέφεσϑαι, ὥσϑ᾽ ἡ μὲν ἀεὶ ἀληϑής. E δ᾽ ἀεὶ 
ψευδής. καὶ σχεδὸν 1 γε τοιαύτη ἀπάτη ἡ αὐτή ἐστι τῇ 
διὰ τοῦ οἰκείου μέδου. ἐὰν δὲ μὴ διὰ τοῦ 3 οἰκείου μέσου γίνη- 
ται ὁ συλλογισμός: ὅταν μὲν ὑπὸ τὸ 4 7] τὸ μέσον, τῷ 
δὲ Β μηδενὶ ὑπάρχῃ; ἀνάγκη ψευδεῖς εἶναι ἀμφοτέρας. 

86 ληπτέαι γὰρ ἐναντίως ἢ ὡς ἔχουσιν αἷ προτάσεις, εἰ μέλ- 
λει συλλογισμὸς ἔσεσθαι" οὕτω δὲ λαμβανομένων ἀμφό- 
τεραι γίνονται ψευδεῖς. οἷον εἰ τὸ μὲν 40Ao τῷ 4 ὑπάρ- 
χει, τὸ δὲ Δ μηδενὶ τῶν B: ἐντιστραφέντων γὰρ τούτων 
συλλογισμός T ἔσται καὶ αἱ προτάσεις ἀμφότεραι ψευ- 

“0 δεῖς. ὅταν δὲ μὴ ἡ ὑπὸ τὸ 4 τὸ μέσον, οἷον τὸ 4, ἡ 

ν»-81 μὲν 44 ἀληϑὴς ἔσται, ἡ δὲ AB ψευδής. ἡ uiv γὰρ A4 


13 τὸ τῷ n. — δὲ fort pr om f: — 15 μόνως d. — 17 ἀτόμοις Bd, 
sed B corr ἀτόμως pr manu. — 7 μὴ ὑπάρχουσιν om 4BMnup, pr c. 
— 18 μὲν] μὲν οὖν d. — 29 post τὴν lit duarum litt f. — fy BCp. 
— 94 ἀεὶ om d. — ἐστὶν αὕτη c. — deriv C. — 96 ὁ pos ante ἐναν- 
τίος np. — ἐδ ὅλως͵ np. — 29 eg prm. — 3? μέσου pr om m. — 
33 vov α M. — 34 ὑπάργειν M. — 35 μέλλη C, μέλλοι M. — 86 ἀμ- 
φοτέρων B. — 40 τοῦ o M. 

81al ἔσται om C. — βὸ Cn, sed δβ supra n, ὃγ p. — ἡ μὲν ... 
ψευδής om C. — γὰρ om u. 


TZTEPAN A. 21 


ἀληθής, ὅτι οὐχ ἦν ἐν τῷ Α τὸ 4, vj δὲ AB φευδής.. ὅτι, 
ἦν ἀληθής, κἂν τὸ συμπέρασμα ἦν ἀληϑές" ἀλλ᾽ ἦν 

i 

Διὰ δὲ τοῦ μέσου σχήματος γινομένης τῆς ἀπάτης, s 
ἀμφοτέρας μὲν οὐκ ἐνδέχεται ψευδεῖς εἶναι τὰς προτάσεις 
ὅλας (ὅταν γὰρ ᾧ τὸ B ὑπὸ τὸ A, οὐδὲν ἐνδέχεται τῷ μὲν 
παντὶ τῷ δὲ μηδενὶ ὑπάρχειν. χαϑάπερ ἐλέχϑη καὶ πρότε- 
gov), τὴν ἑτέραν δ᾽ ἐγχωρεῖ, καὶ ὁποτέραν ἔτυχεν. εἰ γὰρ 
τὸ Γ καὶ τῷ Α καὶ τῷ Β ὑπάρχοι, ἐὰν ληφθῇ τῷ μὲν 4 τὸ 
ὑπάρχειν τῷ δὲ Β μὴ ὑπάρχειν, ἡ μὲν ΑΓ ἀληϑὴῆς ἔσται, 
ὴ δ᾽ ἑτέρα ψευδής. πάλιν δ᾽ εἰ τῷ μὲν Β ληφϑείη τὸ Γ 
ὑπάρχον. τῷ δὲ 4 μηδενί, ἡ μὲν ΓΒ ἀληϑὴς ἔσται, ἡ δ᾽ 
ἑτέρα ψευδής. 

Ἐὰν μὲν οὖν στερητικὸς 1 τῆς ἀπάτης ὁ συλλογισμός, 15 
εἴρηται πότε καὶ διὰ τίνων ἔσται vj ἀπάτη ἐὰν δὲ κατα- 
φατικός, ὅταν μὲν διὰ τοῦ οἰκείον μέδου, ἀδύνατον ἐμφοτέ- 
ρας εἶναι ψευδεῖς" ἀνάγκη γὰρ τὴν ΓΒ μένειν, εἴπερ ἔσται 
συλλογισμός, καϑάπερ ἐλέχϑη καὶ πρότερον. ὥστε ἡ ΓΑ 
ἀεὶ ἔσται ψευδής " αὕτη γάρ ἐστιν ἡ ἀντιστρεφομένη. ὁμοίως 9o 
δὲ xol εἰ ἐξ ἄλλης συστοιχίας λαμβάνοιτο τὸ μέδον, ὧσ- 
περ ἐλέχϑη καὶ ἐπὶ τῆς στερητικῆς ἀπάτης" ἀνάγκη γὰρ 
τὴν μὲν AB μένειν, τὴν δ᾽ AA ἀντιστρέφεσϑαι , xol ἡ 
ἀπάτη ἡ αὐτὴ τῇ πρότερον. ὅταν δὲ μὴ διὰ τοῦ οἰκείου, ἐὰν 
μὲν ἡ y τὸ 4 ὑπὸ τὸ 4, αὕτη μὲν ἔσται ἀληθής. ἢ ἑτέρα δὲ 36 
φευδής" ἐγχωρεῖ γὰρ τὸ 4 πλείοσιν ὑπάρχειν, ἃ οὐκ ἔστιν 
ὑπ᾽ ἄλληλα ἐὰν δὲ μὴ ἡ τὸ 4 ὑπὸ τὸ A, αὕτη μὲν ἀεὶ 
δῆλον ὅτι ἔσται ψευδής (παταφατικὴ γὰρ λαμβάνεται), 
τὴν δὲ 48 ἐνδέχεται καὶ ἀληθῆ εἶναι καὶ ψευδῆ" οὐδὲν 
γὰρ κωλύει τὸ μὲν 4 τῷ 4 μηδενὶ ὑπάρχειν, τὸ δὲ 4 80 
τῷ Β παντί, οἷον ξῷον ἐπιστήμῃ, ἐπιστήμη δὲ μουσικῇ. οὐδ᾽ 
αὖ μήτε τὸ Α μηδενὶ τῶν 4 μήτε τὸ 4 μηδενὴ τῷ B. 


2 B0 4BdcnuM. — ὃ xal 4Bcu. — ? μὲν α παντὶ C. — 9 δ᾽ ἐτέ- 
αν Buf. — ἑτέραν om d. — 10 τὸ « M, pr B. — ὑπάρχει cf. — 
ὑπάρχοιεν ἂν n. — 13 fy Bu. — ἀληϑὲς n. — 15 στερητικῆς M. — 
16 δὲ] δὲ g np. — 18 fy Bc. — 19 ὥστε yàg ἡ n. — 2] εἰ) ἡ n. — 
λαμβανοι d. — 93 pr τὴν] τὸ n. — ἡ] ἢ ys n. — 94 τῇ rc supra vsm. 
— μὴ] μὴ ἢ n, om d. , - 25 δὲ ἑτέρα C. — 80 γὰρ rc supra vs n. — 
δὲ pr om B. — 39 αὖ ys μήτε M. — τῶν dnM. 


28 ANAATTIKAN 


φανερὸν οὖν ὅτι μὴ ὄντος τοῦ μέσου ὑπὸ τὸ A xol duqo- 
τέρας ἐγχωρεῖ ψευδεῖς εἶναι καὶ ὁποτέραν ἕτυχεν. 
$6 “Ποσαχῶς μὲν οὖν καὶ διὰ τίνων ἐγχωρεῖ γίνεσϑαι τὰς 
κατὰ συλλογιόμον ἀπάτας ἕν τε τοῖς ἀμέδοις καὶ ἐν τοῖς 
δύ ἀποδείξεως, φανερόν. 
18 Φανερὸν δὲ καὶ ὅ ὅτι, εἴ τις αἴσϑησις ἐκλέλοιπεν, ἀνάγκη 
καὶ ἐπιστήμην τινὰ ἐκλελοιπέναι , ἣν ἀδύνατον λαβεῖν, εἴπερ 
«0 μανθάνομεν ἡ ἢ ἐπαγωγῇ ἡ 7 ἀποδείξει. ἔστι δ᾽ ἡ dj μὲν ἀπόδει- 
bg ἐκ τῶν καθόλου, 5j δ᾽ ἐπαγωγὴ ἐκ τῶν κατὰ μέρος" 
ἀδύνατον δὲ τὰ καθόλου ϑεωρῆσαι μὴ δι’ ἐπαγωγῆς. ἐπεὶ 
καὶ τὰ ἐξ ἀφαιρέσεως λεγόμενα ἔσται δι᾽ ἐπαγωγῆς yvo- 
φιμα ποιεῖν, ὅτι ὑπάρχει ἑκάστῳ γένει ἕνια, καὶ εἰ μὴ χω- 
δριστά ἐστιν, ἡ τοιονδὶ ἕκαστον. ἐπαχϑῆναι δὲ μὴ ἔχοντας αἴ- 
σϑησιν ἀδύνατον. τῶν γὰρ καϑ' ἕκαστον ἡ ἡ αἴσθησις" oU γὰρ 
ἐνδέχεται λαβεῖν αὐτῶν τὴν ἐπιστήμην. οὔτε γὰρ ἐκ τῶν κα- 
ϑόλου ἄνευ ἐπαγωγῆς. οὔτε δι’ ἐπαγωγῆς ἄνευ τῆς αἷ- 
σϑήσεος. 
19 Ἔστι δὲ πᾶς συλλογισμὸς διὰ τριῶν ὅρων, καὶ ὃ μὲν 
11 δεικνύναι δυνάμενος ὅ ὅτι ὑπάρχει τὸ 4 τῷ D διὰ τὸ ὑπάρ- 
quw τῷ B καὶ τοῦτο τῷ T, ὁ δὲ στερητικός, τὴν μὲν ἑτέραν 
πρότασιν ἔχων ὅτι ὑπάρχει τι ἄλλο ἄλλῳ, τὴν δ᾽ ἑτέραν 
ὅτι ουχ υπάρχει. φανερὸν οὖν δει αἱ μὲν ἀρχαὶ καὶ αἱ λε- 
15 γόμεναι ὑποϑέσεις αὐταί εἰσι" λαβόντα γὰρ ταῦτα οὕτως 
ἀνάγκη δειχψύναι, οἷον ὅτι τὸ 4 τῷ Γ' ὑπάρχει διὰ τοῦ Β, 
πόλιν δ᾽ ὅτι τὸ Α τῷ B δι᾽ «ἄλλου uícov, καὶ ὅτι τὸ B 
τῷ Γ ὡσαύτως. κατὰ μὲν οὖν δόξαν συλλογιξομένοις καὶ 
μόνον διαλεκτικῶς δῆλον ὅτι τοῦτο μόνον σχεπτέον, εἰ ἐξ ὧν 
30 ἐνδέχεται ἐνδοξοτάτων γίνεται ὁ συλλογισμός, ὥστ᾽ εἶ καὶ 
ἔστι τι τῇ ἀληϑείᾳ τῶν AB μέδον, δοκεῖ δὲ μή. ὁ διὰ 
τούτον συλλογιζόμενος συλλελόγισται διαλεκτικῶς πρὸς δ᾽ 
ἀλήϑειαν ἐκ τῶν ὑπαρχόντων δεῖ σχοπεῖν. ἔχει δ᾽ οὕτως. 


86 τὸ om C. — 37 δι μὴ ἀμέσοις δι n. — 38 φανερὸν] δῆλον C. 
— "alb4 jvepue dv B 5 sie C. 
γνώριμα τις βούληται γνώριμα ποιεῖν -- ὃ εἰσιν 
$3 nM. — τοιόνδ M. — δὲ] de P ἔχοντα . — 6 ἀδύνατον 
ro mg m, om p. — γὰρ τῶν pr 4. — té» pr om B. — 11. δείανυται 
λεγομένους ὅτι &. — τῷ) τὸ M. — διὰ. t$ y om M. — 17 δι’ rc 
sepre τὸ w. — 90 εἰ prom a. 91 ἔδει μὴ ἔσει cup, pr 4Ba. — 
τι om M. — τὸν pr B. — μη) * εἶναι ef, a Y (re) εἶναι 4C, μὴ corr B. 
— 6 om d. — post à et 99 post τούτον algd C. 


ΥΣΤΕΡΩΝ A. 29 


ἐπειδὴ ἔστιν ὃ αὐτὸ μὲν κατ᾽ ἄλλου κατηγορεῖται μὴ κατὰ 
συμβεβηκός, — λέγω δὲ τὸ κατὰ συμβεβηκός, οἷον τὸ Aev- ss 
κόν ποτ’ ἐκεῖνό φαμεν εἶναι ἄνθρωπον, οὐχ ὁμοίως λέγοντες 
καὶ τὸν ἄνϑρωπον λευκόν" ὁ μὲν γὰρ οὐχ ἕτερόν τι ὧν λευ- 
κόν ἐστι, τὸ δὲ λευκόν, ὅτι συμβέβηκε τῷ ἀνθρώπῳ εἶναι 
λευκῷ. ἔστιν ovv ἕνια τοιαῦτα ὥστε xe αὐτὰ κατηγορεῖσϑαι. 
ἔστω δὴ τὸ T τοιοῦτον, ὃ αὐτὸ μὲν μηκέτι ὑπάρχει ἄλλῳ, 9o 
τούτῳ δὲ τὸ Β πρώτῳ, καὶ οὐκ ἔστιν ἄλλο ἐταξύ. καὶ 
πάλιν τὸ E τῷ Ζ ὡσαύτως, καὶ τοῦτο τῷ B. ἄρ᾽ οὖν τοῦτο 
ἀνάγκη στῆναι. ἢ ἐνδέχεται εἰς ἃ ἄπειρον ἱέναι; καὶ πάλιν εἶ 
τοῦ μὲν Α μηδὲν κατηγορεῖται xo9' αὐτό, τὸ δὲ 4 τῷ Θ 
ὑπάρχει πρώτῳ, μεταξὺ δὲ μηδενὶ προτέρῳ, καὶ τὸ 8 τῷ 36 
H καὶ τοῦτο τῷ B, ἄρα καὶ τοῦτο ἴστασϑαι ἀνάγκη, ἢ καὶ 

οὔτ᾽ ἐνδέχεται εἰς à ἄπειρον ἱέναι; διαφέρει δὲ τοῦτο τοῦ πρό- 
τερον τοσοῦτον , ὅτι «0 μέν ἐστιν, ἄρα ἐνδέχεται ἀρξαμένῳ 
ἀπὸ τοιούτου ὃ μηδενὶ ὑπάρχει ἑτέρῳ ἀλλ᾽ ἄλλο ἐκείνῳ , ἐπὶ 
τὸ ἄνω εἰς ἄπειρον ἱέναι, ϑάτερον δὲ ἀρξάμενον ἀπὸ ) roro rov 40 

αὐτὸ uiv ἄλλου, ἐκείνου δὲ μηδὲν κατηγορεῖται. ἐπὶ τὸ ν. 82 

κάτω τῶ σκοπεῖν εἰ ἐνδέχεται εἰς ἄπειρον ἱέναι. ἕτι τὰ μεταξὺ 
ἄρ᾽ ἐνδέχεται ἄπειρα εἶναι ὡρισμένων τῶν ἄχρων; λέγω δ᾽ 
οἷον εἰ τὸ 4 τῷ Γ ὑπάρχει, μέσον δ᾽ αὐτῶν τὸ B, τοῦ 
δὲ B καὶ τοῦ Α ἕτερα, τούτων δ᾽ ἄλλα, ἄρα καὶ ταῦτα 5 
εἷς ἄπειρον ἐνδέχεται ἱέναι, ἢ ἀδύνατον ; ἔστι δὲ τοῦτο 0x0- 
πεῖν ταὐτὸ καὶ εἰ αἱ ἀποδείξεις εἰς ἄπειρον ἔρχονται, καὶ 
εἰ ἔστιν ἀπόδειξις ἅπαντος, ἢ πρὸς «ἄλληλα περαίνεται. 

Ὁμοίως δὲ λέγω καὶ ἐπὶ τῶν στερητικῶν συλλογισμῶν 
καὶ προτάσεων, οἷον εἰ τὸ 4 μὴ ὑπάρχει τῷ B μηδενί, ἦτοι 10 
πρώτῳ, ἢ ἔσται τι μεταξὺ ᾧ ᾧ προτέρῳ οὐχ ὑπάρχει: οἷον εἰ 
τὸ Η, ὃ τῷ Β ὑπάρχει παντί, καὶ πάλιν τούτου ἔτι ἄλλῳ 


25 Ru τὸ rcd. — 96 ἐκεῖνό] μέν n. — dv99. εἶναι p. — 97 ὃν M. 
— om n. — $1 τὸ) τῷ B. — καὶ om M. — 82 τῷ s τὸ Cfnp. 
— τούτῳ τὸ p, p pr n. — 33 στῆναι corr n. — 84 δὲ om d. — 9] 9β pr v. 
— $6 post ἢ del una litt n. — 37 τοῦ] τὸ d. — προτέρου CD. — 
98 doa ἐνδέχεται om C. — ἀρξάμενον C. — 39 ἀπὸ τοῦ τοιούτου D. 
— ἀπὸ τούτου d. — ἄλλο] 6 d. 

8241 ἄλλο M. — μηϑὲν D. — ῶ ἄπειρα n. — Pr τὰ] ἔπειτα n. 
— 4 vov) τὸ M. — 6 τοῦτο σκοπεῖν corr ubi loc paucioribus s, — 
7 αἱ om Bdu. — 8 si rc supra vs n. — 11 εἰ] ἢ pr 4. — 12 et 18 
τὸ] τῷ n, corr 4. — ὃ ἢ ὃ A, pr c. 


90 ANAATTIKAÀAN 


προτέρῳ, οἷον εἰ τὸ O, ὃ τῷ Η παντὶ ὑπάρχει. καὶ γὰρ 
ἐπὶ τούτων 1j ἄπειρα οἷς $ ὑπάρχει προτέροις. ἢ ἵσταται. 

1 Ἐπὶ δὲ τῶν ἀντιδτρεφόντων οὐχ ὁμοίως ἔχει. οὐ γὰρ 
ἔστιν ἐν τοῖς ἀντικατηγορουμένοις οὗ πρώτου κατηγορεῖται ῆ 
τελευταίου" πάντα γὰρ πρὸς πάντα ταύτῃ γε ὁμοίως ἔ ἔχει, εἴτ᾽ 
ἐστὶν à ἄπειρα τὰ κατ᾽ αὐτοῦ κατηγορούμενα, εἴτ ᾿ἀμφότερά ἐστι 
τὰ ἀπορηϑέντα ἄπειρα" πλὴν εἰ μὴ ὁμοίως ἐνδέχεται ὠντι- 

20 στρέφειν, ἀλλὰ τὸ μὲν ὡς συμβεβηκός, τὸ δ᾽ ὡς κατηγορίαν. 

20 Ὅτι μὲν οὖν τὰ μεταξὺ οὐκ ἐνδέχεται ἄπειρα εἶναι. εἰ 
ἐπὶ τὸ κάτω καὶ τὸ ἄνω ἴστανται ei κατηγορίαι, δῆλον. 
λέγω δ᾽ ἄνω μὲν τὴν ἐπὶ τὸ καϑόλου μᾶλλον, κάτω δὲ 
τὴν ἐπὶ τὸ κατὰ μέρος. εἶ γὰρ τοῦ 4 κατηγορουμένου κατὰ 

"6 τοῦ Ζ ἄπειρα τὰ μεταξύ, ἐφ᾽ ὧν B, δῆλον ὅτι ἐνδέχοιτ᾽ 
ἂν ὥστε καὶ ἀπὸ τοῦ 4 ἐπὶ τὸ κάτω ἕτερον ἑτέρου κατηγο- 
ρεῖσϑαι εἰς ἄπειρον (πρὶν γὰρ ἐπὶ τὸ Z ἐλϑεῖν, ἄπειρα τὰ 
μεταξύ) καὶ ἀπὸ τοῦ Z ἐπὶ τὸ ἄνω ἄπειρα, πρὶν ἐπὶ τὸ 4 
ἐλϑεῖν. ὥστ᾽ εἰ ταῦτα ἀδύνατα, καὶ τοῦ 4 καὶ Ζ ἀδύνατον 

80 ἄπειρα εἶναι μεταξύ. οὐδὲ γὰρ εἴ "ug λέγοι ὅτι τὰ μέν ἐστι 
τῶν ABZ ἐχόμενα ἀλλήλων ὥστε μὴ εἶναι μεταξύ, τὰ δ᾽ οὐκ 
ἔστι λαβεῖν, οὐδὲν διαφέρει. ὃ γὰρ ἂν λάβω τῶν B, ἔσται 
πρὸς τὸ 4 ἢ πρὸς τὸ Ζ ἢ ἄπειρα τὰ μεταξὺ ἢ οὔ. ἀφ᾽ 
ov δὴ πρῶτον ἄπειρα, εἴτ᾽ εὐθὺς εἶτε μὴ εὐθύς, οὐδὲν διαφέ- 

86 ρει τὰ γὰρ μετὰ ταῦτα ἄπειρά ἐστιν. 

21 Φανερὸν δὲ καὶ ἐπὶ τῆς στερητικῆς ἀποδείξεως ὅτι στή- 
σεται, εἴπερ ἐπὶ τῆς κατηγορικῆς ἵσταται em ἀμφότερα. 
ἔστω γὰρ μὴ ἐνδεχόμενον ἥτε ἐπὶ τὸ ἄνω ἀπὸ τοῦ ὑστά- 
του εἰς ἄπειρον ἰέναι (λέγω δ᾽ ὕστατον ὃ αὐτὸ μὲν ἄλλῳ 

b μηδενὶ ὑπάρχει, ἐκείνῳ δὲ ἄλλο, οἷον τὸ Ζ μήτε ἀπὸ τοῦ 
πρώτου ἐπὶ τὸ ὕστατον (λέγω δὲ πρῶτον ὃ αὐτὸ μὲν xav 


14 7] ol corr n. — ἀπειρίαι n. — olg οὐχ ὑπάρχει Dcnf. — olg .. 
προτέροις] 7 συνυπάρχει ἐν τοῖς ἑτέροις d. — 16 ἔστιν om 4Md. — 
x*atnyo ουμένοις ABnudp. — 17 πάντα] ταῦτα Bu. — γὰρ corr n. — 
18 Hie] ἐπ’ Dn, corr 4. — 22 καὶ ἐπὶ τὸ D. — 95 τὰ] τὸ δὲ pr n. 
—- 96 τὸ supra vs M, τὰ D. — 49 καὶ τοῦ ξ Dfnp. — 80 εἶναι τὰ 
μεταξὺ p. — οὐδὲ... μεταξύ om M. — 31 ,epy ÁBCdunpf , «B M. — 
32 ἔστι) ἔτι M. — dv corr n. — λαβὼν τὸ B pr n. — 33 pr n) ἢ εἰ 
corr d. — alt ἢ rc supra vs sn. — οὔ ... πρῶτον pr om n. — $4 ov- 
8i» D. — 39. ἄλλο d. 

82b1 ὑπάργειν M. — ἐκεῖνο d. — ἄλλῳ M. --- μήτε αὐτὸ ἀπὸ n. 
-— ὑπὸ pr 4Bdu. 


TZTEPON A4. 31 


ἄλλου. κατ᾽ ἐκείνου δὲ μηδὲν ἄλλο). εἰ δὴ ταῦτ᾽ ἐστί, καὶ 
ἐπὶ “τῆς ἀποφάσεως στήσεται. τριχῶς γὰρ δείκνυται UU) 
ὑπάρχον. ἢ γὰρ ᾧ μὲν τὸ D', τὸ B ὑπάρχει παντί, ᾧ δὲ 65 
τὸ Β, οὐδενὶ τὸ A. τοῦ μὲν τοίνυν BI, καὶ ἀεὶ τοῦ ἑτέρου 
διαστήματος. ἀνάγκῃ βαδίζειν εἰς ἄμεσα" κατηγορικὸν γὰρ 
τοῦτο τὸ διάστημα. τὸ δ᾽ ἕτερον δῆλον ὅ ὅτι εὖ ἄλλῳ οὐχ ὑπάρ- 
χει προτέρῳ, οἷον τῷ 4, τοῦτο δεήσει τῷ B παντὶ ὑπάρ- 
jew. καὶ εἰ πάλιν ἄλλῳ τοῦ Δ προτέρῳ οὐχ ὑπάρχει, ἐκεῖνο 10 
δεήσει τῷ 4 παντὶ ὑπάρχειν. ὥστ᾽ ἐπεὶ ἡ ἐπὶ τὸ ἄνω ἴστα- 
ται ὁδός, καὶ ἡ ἐπὶ τὸ κάτω στήσεται, καὶ ἔσται τι πρῶτον, 
ᾧ οὐχ ὑπάρχει. πάλιν εἰ τὸ μὲν B παντὶ τῷ 4, τῷ δὲ Γ΄ 
μηδενί, τὸ 4 τῷ ΙΓ οὐδενὶ ὑπάρχει. πάλιν τοῦτο εἰ δεῖ δεῖ- 
ξαι, δῆλον ὅτι ῆ διὰ τοῦ ἄνω τρόπου δειχϑήσεται ἢ ἢ διὰ ss 
τούτου 1] τοῦ τρίτου. ὁ μὲν οὖν πρῶτος εἴρηται, ὁ ὃ δὲ δεύτε- 
ρος δειχϑήσεται. οὕτω δ᾽ ἂν δεικνύοι. οἷον ὅ ὅτι τὸ 4 τῷ μὲν 
B παντὶ ὑπάρχει. τῷ δὲ Γ οὐδενί, εἰ ἀνάγκη ὑπάρχειν τι 
τῷ Β. καὶ πάλιν εἰ τοῦτο τῷ I μὴ ὑπάρξει, ἄλλο τῷ 4 
ὑπάρχει, ὃ τῷ Γ οὐχ ὑπάρχει. οὐκοῦν ἐπεὶ τὸ ὑπάρχειν o 
ἀεὶ τῷ ἀνωτέρω ἵσταται στήσεται καὶ τὸ μὴ ὑπάρχειν. ó 
δὲ τρίτος τρόπος ἦν" εἰ τὸ μὲν 4 τῷ Β παντὶ | ὑπάρχει, τὸ 
δὲ Γ' μὴ ὑπάρχει, οὐ παντὶ ὑπάρχει τὸ Γ ᾧ τὸ 4. πά- 
λιν δὲ τοῦτο ἢ διὰ τῶν ἄνω εἰρημένων ἢ 1 ὁμοίως δειχϑήσεται. 
ἐκείνως μὲν δὴ ἵσταται. εἰ δ᾽ οὕτω, πάλιν λήψεται τὸ Bss 
τῷ Ε ὑπάρχειν, ᾧ τὸ Γ μὴ παντὶ ὑπάρχει. xol τοῦτο πά- 
λιν ὁμοίως. ἐπεὶ δ᾽ ὑπόκειται ἴστασϑαι καὶ ἐπὶ τὸ κάτω, 
δῆλον ὅτι στήσεται καὶ τὸ I' οὐχ ὑπάρχον. 

Φανερὸν δ᾽ ὅτι καὶ ἐὰν μὴ μιᾷ ὁδῷ δεικνύηται. ἀλλὰ πά- 
δαις, ὁτὲ μὲν ἐκτοῦ πρώτου σχήματος, ὁτὲ δὲ ἐκ τοῦ δευτέρου so 


5 ἢ corr n. — y τῷ B pr B. — 6 οὐϑενὶ D. — B καὶ y np. - 
7 εἰς τὰ μέσα M. — 8 εἰ corr n. — 9 πρότερον pr Bu. — τὸ f) prn. 
— παντὶ om u. — 10 προτέρῳ τοῦ ὃ D. — ἐκείνῳ AMdu, pr B. — 
11 δὴ α d. — κάτω f, corr c, pr n. — 12 ἡ corr n, om M. — κάτω 
à A4BdfMpu, a D, pr n, μείξους supra vs c. — πρώτῳ ABcdu. — 18 


rc n, ὃ p. — f] B D. — αἰ & D. — 14 μηϑενὶ D. — τῶν ABMducfn. 
— δεῖ] δὲ pr n. — 16, ἢ διὰ τοῦ D. — 17 post δ᾽ del vbb quatuor vel 
T 8. — δεικνύῃ ABDdcfunp, corr M. — δὴ « M, rc A, pr Bu. 


β D. — si om d. — ὑπάρχει M. — 19 ἀλλ᾽ ὃ A, pr u. — 20 οὐχ 
o 14 D. — ἐπεὶ corr n. — ὑπάρχει M. — τὸ δὲ y n, sed δὲ d 
vult. — 26 ὑπάρχῃ xal pr 4. — 99 κἂν μὴ D. — δείκνυται D. 


22 ANAATTIKQN 


τρίτου. ὅτι καὶ οὕτω στήσεται" πεκεραύμέναι γάρ εἶσιν αἱ 
, τὰ δὲ πεπερασμένα πεπεραύμενάχις ἀνάγχη πεκε- 


Ὅτι μὲν οὖν ἐπὶ τῆς στερήσεως, εἴπερ καὶ ἐπὶ τοῦ 
ε6 ὑπάρχειν. ἵσταται, δῆλον ὅτι δ᾽ ix ἐχείνων. λογικῶς μὲν 
ϑεωροῦσιν ὧδε φανερόν. 

22 Exi μὲν οὖν τῶν ἐν τῷ τί ἐστι κατηγορουμένων δῆλον" 
d γὰρ ἔστιν ὁρίσασθαι ἢ εἰ γνωστὸν τὸ τί ἦν εἶναι, τὰ δ᾽ 
ἄπειρα μὴ ἔστι διελθεῖν, ἀνάγχη πεπεράνϑαι τὰ ἐν τῷ τί 

P 82 ἐστι κατηγορούμενα. χαϑόλου δὲ ὧδε λέγομεν. ἔστι γὰρ εἰ- 
πεῖν ἀληθῶς τὸ λευκὸν βαδίζειν χαὶ τὸ μέγα ἐχεῖνο ξύλον 
εἶναι, καὶ πάλιν τὸ ξύλον μέγα εἶναι καὶ τὸν ἄνϑρωπον βα- 
δίξζειν. ἕτερον ϑή £601 τὸ οὕτως εἰπεῖν καὶ τὸ ἐχείνως. ὅταν 

ἐμὲν γὰρ τὸ λευχὸν εἶναι φῶ ξύλον, τότε λέγω ὅτι ᾧ συμ- 
βέβηκε λευκῷ εἶναι ξύλον ἐστίν, ἀλλ᾽ οὐχ ὡς τὸ ὑποχείμε- 
νοὺ τῷ γξύλῳ 1 τὸ λευκόν ἔστι" καὶ γὰρ οὔτε λευχὸν ὃν οὔϑ᾽ ὅπερ 
λευκόν τι ἐγένετο ξύλον, ὥστ᾽ οὐκ ἔστιν ἀλλ᾽ ἡ κατὰ συμβε- 
βηκός. ὅταν δὲ τὸ ξύλον λευκὸν εἶναι φῶ, οὐχ ὅτι ἕτερόν 

1 τί ἐστι λευκόν, ἐκείνῳ δὲ συμβέβηκε δύλῳ εἶναι. οἷον ὅταν 
τὸν μουσικὸν ᾿λευχὸν εἶναι φῶ τότε γάρ ὅτι ὁ ἄνϑρωπος 
λευκός ἐστιν, ᾧ συμβέβηκεν εἶναι μουσικῷ, λέγω" ἀλλὰ 
τὸ ξύλον ἐστὶ τὸ ὑποκείμενον, ὅπερ καὶ ἐγένετο, οὐχ ἕτερόν 
τι ὃν ἢ ὅπερ ξύλον ἢ ξύλον τί. εἰ δὴ δεῖ νομοθετῆσαι, ἔστω 

: τὸ οὕτω λέγειν κατηγορεῖν, τὸ δ᾽ ἐκείνως ἤτοι. μηδαμῶς 
κατηγορεῖν, ἢ κατηγορεῖν μὲν μὴ ἁπλῶς, κατὰ συμβεβη- 
κὸς δὲ κατηγορεῖν. ἔστι δ᾽ ὡς μὲν τὸ λευκὸν τὸ xavuy 
μένον . εἷς δὲ τὸ ξύλον τὸ οὗ κατηγορεῖται. ὑποκείσϑω δὴ 
τὸ κατηγορούμενον κατηγορεῖσϑαι ἀεί, οὐ κατηγορεῖται; 

$0 ἁπλῶς, ἀλλὰ μὴ κατὰ συμβεβηκός" οὕτῳ γὰρ αἱ ἀποδεί- 
ἔεις ἀποδεικνύουσιν. ὥστε ἢ ἐν τῷ τί ἔστιν ἢ 1j ὅτι ποιὸν ἢ πο- 
σὸν ἢ πρός τι ἢ ποιοῦν ἢ πάσχον ἢ ποῦ ἢ ποτέ, ὅταν ἕν xa 
ἑνὸς κατηγορηϑῇ. 


32 jo πεπερασμένως rc n. — 38 ἅπαντα Dnp. — 37 οὖν om np. — 
7 ro supra vs fi. 
dal ὧδε om m. — 10 ξύλον M. — 11 τὸ Bdn, pr p. — λευκὸν 
om 4. — ὦ om wv. — 18 τὸ ὑποκείμενόν ἐστιν D. — ἐγίνετο np. — 
14 ἤπερ ξύλον n. — δεῖ δὴ u, δὲ δεῖ M, δὲ p, pr n. — yg. ὀνοματο- 
ϑιεῆσαι Dp. — 15 τὸ μὲν οὕτω np. — 7 ἔστω corr e, — le δὲ om M. 
19 οὗ ro eupra vs n. — 21 pr ἢ corr B. 


τῶν 


TEZTEPQON A4. 33 


Ἔτι τὰ uiv οὐσίαν σημαίνοντα ὅπερ ἐκεῖνο ἢ ὅπερ 
ἐκεῖνό τι σημαίνει, xo οὐ κατηγορεῖται" ὅσα δὲ μὴ οὐ- ss 
σίαν σημαίνει, ἀλλὰ κατ᾽ ἄλλου ὑποκειμένου λέγεται, 
ὃ μή ἐστι μήτε ὅπερ ἐκεῖνο μήτε ὅπερ ἐκεῖνό τι" συμβε- 
βηκότα, οἷον κατὰ τοῦ ἀνθρώπου. τὸ λευκόν. oU γάρ ἐστιν 
ὁ ἄνθρωπος οὔτε ὅπερ λευκὸν οὔτε ὅπερ λευχόν τι. ἀλλὰ ξῷον 
ἴσως ὅπερ γὰρ ξῷόν ἐστιν ὁ ἄνϑρωπος. ὅσα δὲ μὴ οὐσίαν so 
σημαίνει, δεῖ κατά τινος ὑποκειμένου κατηγορεῖσθαι, καὶ 
μὴ εἶναί τι λευκόν, ὃ οὐχ ἕτερόν τι ὃν λευκόν ἐστιν. τὰ 
γὰρ εἴδη χαιρέτω" τερετίσματά τε γάρ ἐστι, καὶ εἰ ἔστιν, 
οὐδὲν πρὸς τὸν λόγον ἐστίν" al γὰρ ἀποδείξεις περὶ τῶν τοι- 
οὕτων εἰσίν. 85 
Ἔτι & μή ἐστι τοῦτο τουδὶ ποιότης κἀκεῖνο τούτου, μηδὲ 
ποιότητος ποιότης. ἀδύνατον ἀντικατηγορεῖσϑαι ἀλλήλων 
οὕτως. ἀλλ᾽ ἀληδὲς μὲν ἐνδέχεται εἰπεῖν, ἀντικατηγορῆσαι 
δ᾽ ἀληθῶς οὐκ ἐνδέχεται. ῇ γάρ τοι ὡς οὐσία κατηγορηϑή- 
όεται. οἷον ἢ ἢ γένος ὃν ἡ διαφορὰ τοῦ 3 κατηγορουμένου. ταῦτα b 
δὲ δέδεικται ὅ ὅτι οὐκ ἔσται ἄπειρα, οὔτ᾽ ἐπὶ τὸ κάτω οὔτ᾽ ἐπὶ 
τὸ ἄνω. οἷον ἄνϑρωπος δίπουν, τοῦτο ξῷον, τοῦτο Ó & ἕτερον" 
οὐδὲ τὸ ξῷον κατ᾽ ἀνθρώπου, τοῦτο δὲ κατὰ K aAMov, τοῦτο 
δὲ xar ἄλλου ἐν τῷ τί ἐστιν. τὴν μὲν γὰρ οὐσίαν ἅπασαν ὁ 
ἔστιν ὁρίσασϑαι τὴν τοιαύτην, τὰ δ᾽ ἄπειρα οὐκ ἔστι διεξελ- 
ϑεῖν νοοῦντα. ὧστ᾽ οὔτ᾽ ἐπὶ τὸ ἄνω οὔτ᾽ ἐπὶ τὸ κάτω ἄπειρα" 
ἐκείνην γὰρ οὐκ ἔστιν ὁρίσασϑαι, ἧς τὰ ἄπειρα κατηγορεῖται. 
ὡς μὲν δὴ Uu γένῃ ἀλλήλων οὐκ ἀντικατηγορηϑήσεται" ἔσται 
γὰρ αὐτὸ » ὅπερ αὐτό τι. οὐδὲ μὴν τοῦ ποιοῦ ἢ τῶν ἄλλων 10 
οὐδέν, ἂν μὴ κατὰ συμβεβηκὸς κατηγορηϑῇ᾽ πάντα γὰρ 
ταῦτα συμβέβηκε καὶ κατὰ τῶν οὐσιῶν κατηγορεῖται. ἀλλὰ 
δὴ ὅ ὅτι οὐδ᾽ εἰς τὸ ἄνω ἄπειρα ἔσται; ἑκάστου γὰρ κατηγορεῖς 
ται ὃ ἂν σημαίνῃ ἢ ποιόν τι ἢ ποσόν τι ἢ τι τῶν τοιούτων 
ἢ τὰ ἐν τῇ οὐσίᾳ" ταῦτα δὲ πεπέρανται, καὶ τὰ γένη τῶν is 





25 σημαίνειν n, pr 4. — 926 et 31 σημαίνῃ d, pr 4. — 27 μήτε 
ὅπερ ἐκεῖνο om θάμ. --- συμβεβηκότι M. — 32 ὃ om M. — 88 τε ἀεὶ] 
4u. — εἰσι post γὰρ corr τ. — 84 οὐϑὲν D. --- 86 τόδε DMnp. — 
τοῦδε Mnp. — 38 εἰπεῖν ἐνδέχεται πρ. -- ἀντικατηγορεῖσθαι, np. 

88bl alt ἢ om M. — 2 δὲ om ἀπ. — ἔστιν D. — 4 οὔτε n. — 
9 πᾶσαν 4. — 7 ὥστ᾽ rc n. — 8 ἔσται Dfn. — 9 ἀντηγορηϑήσεται 4. 
— 1] οὐθέν D. — 18 δῆλον ὅτιπ, δεῖ d. — ἔσται ὁ ἑκάστου ἢ. --- 14alt 
tt om D. — tert τὶ om A4Bcdfnpu. — 15 κατὰ γένη pr n. 

8 


II. 


44 ΑΝΑΛΥΤΙΚΩΝ 


κατηγοριῶν πεπέρανται" ἢ γὰρ ποιὸν ἢ ποσὸν ἢ πρός τι 1] 
ποιοῦν ἢ πάσχον ἢ ποῦ ἢ ποτέ. ὑπόκειται δὲ ἐν xo" ἑνὸς 
κατηγορεῖσθαι, αὐτὰ δὲ αὑτῶν, 06a μὴ τί ἐστι, μὴ κατη- 
γορεῖσϑαι. συμβεβηκότα γάρ ἐστι πάντα, ἀλλὰ τὰ μὲν 
“0 x09" αὐτά, τὰ δὲ καϑ' ἕτερον τρόπον" ταῦτα δὲ πάντα 
xo ὑποκειμένου τινὸς κατηγορεῖσϑαί φαμεν. τὸ δὲ Gvupe- 
βηκὸς οὐκ εἶναι | ὑποκείμενόν τι" οὐδὲν γὰρ τῶν τοιούτων τί- 
Ueuev εἶναι, ὃ οὐχ ἕτερόν τι ὃν λέγεται ὃ λέγεται, ἄλλ᾽ 
αὐτὸ ἄλλοις καὶ ἄλλ᾽ ἄττα xe ἑτέρου. οὔτ᾽ εἰς τὸ ἄνω 
96 ἄρα ἕν xo ἑνὸς οὔτ᾽ εἰς τὸ κάτω ὑπάρχειν λεχϑήσεται. 
xc) ὧν μὲν γὰρ λέγεταν τὰ συμβεβηκότα, ὅδα ἐν τῇ οὐ- 
σίᾳ ἑκάστου" ταῦτα δὲ οὐκ ἄπειρα. ἄνω δὲ ταῦτά τε καὶ 
τὰ συμβεβηκότα, ἀμφότερα οὐκ ἄπειρα. ἀνάγκη ἄρα εἶναί 
τι οὗ πρῶτόν τι κατηγορεῖται καὶ τοῦτου ἄλλο, καὶ τοῦτο 
80 ἴστασϑαι, καὶ εἶναί τι ὃ οὐχέτι οὔτε xov. ἄλλου προτέρου οὔτε 
κατ᾽ ἐκείνου ἄλλο πρότερον κατηγορεῖται. 
| Εἷς μὲν οὖν “τρόπος λέγεται ἀποδείξεως οὗτος, ἔτι δ᾽ 
ἄλλος, εἰ ὧν πρότερα ἄττα κατηγορεῖται; ἔστι τούτων ἀπό- 
Oase ὧν δ᾽ ἐστὶν ἀπόδειξις, οὔτε βέλτιον ἔχειν ἐγχωρεῖ 
86 πρὸς αὐτὰ τοῦ εἰδέναι, οὔτ᾽ εἰδέναι & ἄνευ ἀποδείξεως. εἰ δὲ 
τόδε διὰ τῶνδε γνώριμον, τάδε δὲ μὴ ἰσμεν μηδὲ βέλτιον 
ἔχομεν πρὸς αὐτὰ τοῦ εἰδέναι, οὐδὲ τὸ διὰ τούτων γνώριμον 
ἐπιστησόμεϑα. εἰ οὖν ἔστι τι εἰδέναι δι᾽ ἀποδείξεως ἁπλῶς 
καὶ μὴ ἐκ τινῶν μηδ᾽ ἐξ ὑποθέσεως, ἀνάγκη ἴστασϑαι τὰς 
p.84 κατηγορίας τὰς μεταξύ. εἰ γὰρ μὴ ἴστανται, ἀλλ᾽ ἔστιν ἀεὶ 
τοῦ ληφϑέντος ἐπάνω, ἁπάντων ἔσται ἀπόδειξις" ὥστ᾽ εἰ τὰ 
ἄπειρα μὴ ἐγχωρεῖ διελϑεῖν, ὧν ἐστὶν ἀπόδειξις. . ταῦτ᾽ οὐκ 
εἰσόμεϑα δι᾽ ἀποδείξεως. εἰ οὖν μηδὲ βέλτιον ἔχομεν πρὸς 
6 αὐτὰ τοῦ εἰδέναι, οὐκ ἔσται οὐδὲν ἐπίστασϑαι δι᾿ ἀποδείξεως 
ἁπλῶς ἀλλ᾽ ἐξ ὑποϑέδεως. 


18 δ᾽ ἑαυτῶν D. — αὐτῶν Αι. — τί om pr d. — ult μὴ om pr 
A. — 93 ὃν) ὃν ἐκεῖνο n. — 24 ἄλλα τὰ Bunp. — 27 ἑκάστῳ ABdcf Mu. 
— τὲ om p. — τε καὶ τὰ om n. — 429 τοῦτο] τὸ d. — 30 ἤστασθϑαι 
corr f. — ὃ οὐκ ἔστι M. — 31 ἀλλὰ d. — 39 τρόπος rc mg n. — οὔ- 
τως p. — 33 ἄττα ABM. — ἔσται ABDMcfdun. — 34 ὧν. «ἀπόδειξις 
om D. — ἔχει M. — 35 voi] τὸ dM. — εἰ] οὔτε εἰ n. — 36 γνωρί- 
pov pr 4. — μὴ βέλτιον d. 
a$ μὴ pr om n, — διεξελθεῖν M. — 4 μηδὲν u, pr B. — ὅ αὐτὰ 
τοῦ] αὐτοῦ d, — ἔστιν Dc. — 6 ἀλλ᾽ om pr 4 


ὙΣΤΕΡΩ͂Ν A. $5 


Δογικῶς μὲν οὖν ἐκ τούτων ἄν vig πιστεύσειε περὶ τοῦ 
λεχϑέντος, ἀναλυτικῶς δὲ διὰ τῶνδε φανερὸν συντομώτε- 
Qov, ὅτι οὔτ᾽ ἐπὶ τὸ ἄνω οὔτ᾽ ἐπὶ τὸ κάτω ἄπειρα τὰ κατη- 
γορούμενα ἐνδέχεται εἶναι £y ταῖς ἀποδεικτικαῖς ἐπιστήμαις, 10 
περὶ ὧν ἡ σκέψις. ἐστίν. ἡ μὲν γὰρ ἀπόδειξίς ἐστι τῶν ὅσα 
ὑπάρχει xo" αὐτὰ TOig πράγμασιν. καϑ᾽ αὐτὰ δὲ διττῶς: 
ὅσα τε γὰρ ἐν ἐκείνοις ἐνυπάρχει ἐν τῷ τί ἐστι, καὶ οἷς αὐτὰ 
ἐν τῷ τί | ἐστιν ὑπάρχουσιν αὐτοῖς. οἷον τῷ ἀριϑμῷ τὸ περιτ- 
τόν, ὃ ὑπάρχει μὲν ἀριϑμῷ, ἐνυπάρχει δ᾽ αὐτὸς ὁ ἄρυ- 15 
ϑμὸς ἐν τῷ λόγῳ αὐτοῦ, καὶ πάλιν πλῆϑος j τὸ διαιρετὸν 
ἐν τῷ λόγῳ τοῦ ἀριϑμοῦ ἐνυπάρχει. τούτων δ᾽ οὐδέτερα ἐν- 
δέχεται ἃ ἄπειρα εἶναι, οὔϑ᾽ ὡς τὸ περιττὸν τοῦ ἀριϑμοῦ πά- 
λιν γὰρ ἂν ἐν τῷ περιττῷ ἄλλο εἴη; ᾧ ἐνυπῆρχεν ὑπάρ- 
χοντι" τοῦτο δ᾽ εἰ ἔστι, πρῶτον ὁ ἀριϑμὸς ἐνυπάρξει ὑπάρ- 30 
yovow αὐτῷ. εἰ οὖν μὴ ἐνδέχεται ἄπειρα τοιαῦτα ὑπάρ- 
ye ἐν τῷ ἑνί, οὐδ᾽ ἐπὶ τὸ ἄνω ἔσται ἄπειρα. ἀλλὰ μὴν 
ἀνάγχη γε πάντα ὑπάρχειν. τῷ πρώτῳ, οἷον τῷ ἀριϑμῷ, 
κἀχείνοις τὸν ἀριθμόν, ὥστ᾽ ἀντιστρέφοντα ἔσται, ἀλλ᾽ οὐχ 
ὑπερτείνοντα. οὐδὲ μὴν ὅσα ἐν τῷ τί ἐστιν ἐνυπάρχει , οὐδὲ 25 
ταῦτα ἄπειρα᾽ οὐδὲ γὰρ ἂν εἴη ᾿ὁρίσασθαι. ὥστ᾽ εἰ τὰ μὲν 
κατηγορούμενα καϑ' αὐτὰ πάντα , λέγεται. ταῦτα δὲ μὴ 
ἄπειρα, ἴσταιτο ἂν τὰ ἐπὶ τὸ ἄνω, ὥὧδτε καὶ ἐπὶ Ὁ τὸ κάτω. 

Εἰ δ᾽ οὕτω, καὶ τὰ ἐν τῷ μεταξὺ διο ὅρων ἀεὶ πε- 
περασμένα. εἰ δὲ τοῦτο. δῆλον ἤδη καὶ τῶν ἀποδείξεων ὅτι 80 
ἀνάγκη ἀρχάς τε εἶναι, καὶ μὴ πάντων εἶναι ἀπόδειξιν, 
ὅπερ ἔφαμέν τινας λέγειν. κατ᾽ ἀρχάς. εἰ γάρ εἶσιν ἀρχαί, 
οὔτε πάντ᾽ ἀποδεικτὰ οὔτ᾽ εἰς ἄπειρον οἷόν τε βαδίξειν" τὸ 
γὰρ εἶναι τούτων ὁποτερονοῦν οὐδὲν ἄλλο ἐστὶν ἢ τὸ εἶναι μη- 
δὲν διάστημα ἄμεσον καὶ ἀδιαίρετον, ἀλλὰ πάντα διαιρετά. 86 


7 μὲν] τε μὲν d. — παρὰ Μ. - 8 συντομώτερον φανερόν π. --- 
1i alt 5 om n. — ἐστι tv] αὕτη corr n. — τῶν] αὕτη Bc, pr fu, 
αὕτη τῶν Ῥ» τὸ 4u, om. DdfM. — 13 ὑπάρχει d. — ἐν... αὐτὰ pr om 
n. — 156 ἀριϑμὸς om D. -- 16 ἀδιαίρετον pr D, διαιρετικὸν corr m. 
— 11 τοῦ] tà tov 4Bdf. — ἐνυπάρχειν B. — 19 dy om AB Mcdpf, 
post περιττῷ ponit D. — ἐν om Dn. — ἄλλῳ M. — ἐνυπάρχοντι n. 
— 20 πρῶτος D, pr n. — ἐνυπάρχουσιν n. — 99 iv om Ῥ- -- ἐν τῷ 
corr n. — 25 ὅσα corr n. — 28 ioraiwto Bu, fort pr n, ἴστατο Mf. — 
ἂν τὰ rc n. — pr τὸ pr om c. — τὰ κάτω D. — 99 δὲ τούτῳ M.— 
30 πεπραγμένα M. — 31 te om Dd. — 82 φαμέν f. — κατ᾽ corr €, 
xal τὰς 4M, fort pr B, κατὰ τὰς du. —— 33 ἀποδειχτικὰ M. — 84 οὐ- 
ϑὲν D. — εἶναι τούτων μηϑὲν Dn, sed π μηδὲν. — 95 διαιρετόν A. 


8 


36 ΑΝΑΔΥΤΊΚΩΝ 


τῷ γὰρ ἐντὸς ἐμβάλλεσϑαι ὅρον, ἀλλ᾽ οὐ τῷ προσλαμ- 
βάνεσϑαι ἀποδείκνυται τὸ ἀποδεικνύμενον. ὥστ᾽ εἰ τοῦτ᾽ εἰς 
ἄπειρον ἐνδέχεται ἰέναι, ἐνδέχοιτ᾽ ἂν δύο ὅρων ἄπειρα με- 
ταξὺ εἷναι μέσα. ἀλλὰ τοῦτ᾽ ἀδύνατον, εἰ ἵστανται αἱ κα- 
ντηγορίαι ἐπὶ τὸ ἄνω καὶ τὸ κάτω. ὅτι δὲ ἵστανται, δέδει- 
κται λογικῶς μὲν πρότερον, ἀναλυτικῶς δὲ νῦν. 
28 Δεδειγμένων δὲ τούτων φανερὸν ὅτι, ἐάν τι τὸ αὐτὸ 
δυσὶν ὑπάρχῃ, οἷον τὸ 4 τῷ ve Γ' καὶ τῷ 4, μὴ κατη- 
6 yogovuévov ϑατέρον κατὰ ϑατέρου, ἢ μηδαμῶς ἢ μὴ κατὰ 
παντός, ὅτι οὐκ ἀεὶ κατὰ κοινόν τι ὑπάρξει. οἷον τῷ ἰσο- 
δκελεῖ καὶ τῷ σκαληνῷ τὸ δυσὶν ὀρϑαῖς ἴσας ἔχειν κατὰ 
κοινόν τι ὑπάρχει: T γὰρ σχῆμά τι, ὑπάρχει, καὶ οὐχ 
ἡ ἕτερον. τοῦτο δ᾽ οὐχ ἀεὶ οὕτως ἔχει. ἔστω γὰρ τὸ B καϑ' 
1:90 τὸ 4 τῷ l4 ὑπάρχει. δῆλον τοίνυν ὅτι καὶ τὸ B τῷ 
Γ' καὶ 4 κατ᾽ ἄλλο κοινόν, κἀκεῖνο xo ἕτερον, ὥστε δύο 
ὅρων μεταξὺ ἄπειροι dv ἐμπίπτοιεν ὅροι. ἀλλ᾽ ἀδύνατον. 
κατὰ μὲν τοίνυν κοινόν τι ὑπάρχειν οὐκ ἀνάγκη ἀεὶ τὸ 
αὐτὸ πλείοσιν, ἐπείπερ ἔσται ἄμεσα διαστήματα. ἐν μέν- 
16 TOL τῷ αὐτῷ γένει καὶ ἐκ. τῶν αὐτῶν ἀτόμων ἀνάγκη τοὺς 
ὄρους εἶναι. εἴπερ τῶν xo9' αὐτὸ ὑπαρχόντων ἔσται τὸ κου- 
vóv: oU γὰρ ἦν ἐξ ἄλλου γένους εἰς ἄλλο διαβῆναι τὰ δει- 
κνύμενα. 
Φανερὸν δὲ καὶ ὅτι, ὅταν τὸ 4 τῷ Β ὑπάρχῃ, εἰ 
e) μὲν ἔστι τι μέσον, ἔστι δεῖξαι ὅτι τὸ 4. τῷ B ὑπάρχει. καὶ 
στοιχεῖα voUtov ἐστὶ ταῦτα καὶ τοσαῦϑ᾽ ὅδα μέσα ἐστίν" αἱ 
γὰρ ἄμεσοι προτάδεις στοιχεῖα, ἢ πᾶσαι ἢ αἷ καϑόλου. εἰ 
δὲ μή ἐστιν, οὐχέτι ἔστιν ἀπόδειξις, ἀλλ᾽ ἡ ἐπὶ τὰς ἀρχὰς 
ὁδὸς αὕτη ἐστίν. ὁμοίως δὲ καὶ εἰ τὸ 4 τῷ B μὴ ὑπάρχει, 
96 εἰ μὲν ἔστιν ἢ μέσον ἢ πρότερον ᾧ οὐχ ὑπάρχει, ἔστιν ἀπό- 
δειξις, εἰ δὲ μή, οὐκ ἔστιν, ἀλλ᾽ ἀρχή, καὶ στοιχεῖα τοσαῦτ᾽ 


86 τὸ γὰρ M. — οὐ τὸ d, fort pr B, οὕτω M. — 37 ἀποδεδει- 
yhévov np. — τοῦτ τ᾽ M. — 88 δέχεται pr n, ἐνδέχοιντ᾽ d, — ἱέναι 
oorr *. — ἄπειρα τὰ μεταξὺ Dnp. 

84bl καὶ ἐπὶ τὸ D. — ἴσταται M. — 5 ϑατέρου κατὰ rc n. — 
6 ἀεὶ rc n. — 8 ἧ.. ὑπάρχει rc mg n. — σχήματι BMu. — οὐχ ἢ] 
οὐχὶ B. — 9 ἑκάτερον pr n. — ll καὶ τῷ ὃ D. — κἀκεῖνο om pr D.— 
129 ὅροι... μὲν rc mg n. — 14 μέσα Bf, pr u, ἄμεσα τὰ Dn. — 16 αὖ- 
τὰ BMfu. — 17 τὰ] κατὰ τὰ B, καὶ τὰ u. — 20 τι] τὸ D. — 92 αἱ 
om n. — δὲ corr n. — 25. ἔστι τι ἢ n. 


TEZTEPAN A. $31 


ἐστὶν ὅσοι ὅροι" ol γὰρ τούτων προτάσεις ἀρχαὶ τῆς ἀπο- 
δείξεώς εἰσιν. καὶ ὥσπερ ἕνιαι ἀρχαί εἰσιν ἀναπόδεικτοι, ὅτι 
ἔστι τόδε τοδὶ καὶ ὑπάρχει τόδε τῳδί, οὕτω καὶ ὅτι οὐκ ἔστι 
τόδε τοδὶ οὐδ᾽ ὑπάρχει τόδε τῳδί, ὥσθ᾽ αἱ μὲν εἶναί τι. αἵ ὦ 
δὲ μὴ εἶναί τι ἔσονται ἀρχαί. ὅταν δὲ δέῃ δεῖξαι, ληπτέον 
ὃ τοῦ Β πρῶτον κατηγορεῖται. ἔστω τὸ Γ, καὶ τούτου ὁμοίως 
τὸ 4. καὶ οὕτως ἀεὶ βαδίξοντι οὐδέποτ᾽ ἐξωτέρω πρότασις 
οὐδ᾽ ὑπάρχον λαμβάνεται τοῦ 4 ἐν τῷ δεικνύναι, ἀλλ᾽ ἀεὶ 
τὸ μέσον πυχνοῦται, ἕως ἀδιαίρετα γένηται καὶ ἕν. ἔστι δ᾽ ss 
£v, ὅταν ἄμεδον γένηται καὶ μία πρότασις ἁπλῶς ἡ ἄμε- 
ὅος. καὶ ὥσπερ ἐν τοῖς ἄλλοις ἡ ἀρχὴ ἁπλοῦν, τοῦτο δ᾽ 
οὐ ταὐτὸ πανταχοῦ, ἀλλ᾽ ἐν βάρει μὲν μνᾶ, ἐν δὲ μέλει 
δίεσις, ἄλλο δ᾽ ἐν ἄλλῳ, οὕτως ἐν συλλογισμῷ τὸ ἣν 
πρότασις ἄμεσος, ἐν δ᾽ ἀποδείξει καὶ ἐπιστήμῃ ὁ νοῦς. ἐν p. 86 
μὲν οὖν τοῖς δεικτικοῖς συλλογισμοῖς τοῦ ὑπάρχοντος οὐδὲν ἕξω 
πίπτει, ἐν δὲ τοῖς στερητικοῖς, ἔνθα μὲν ὃ δεῖ ὑπάρχειν, 
οὐδὲν τούτου ἔξω πίπτει. olov εἰ τὸ Α τῷ B διὰ τοῦ Γ μή. 
εἰ γὰρ τῷ μὲν B παντὶ τὸ I', τῷ δὲ Γ' μηδενὶ τὸ 4, πά- 6 
λιν ἂν δέῃ ὅτι τῷ Γ τὸ A οὐδενὶ ὑπάρχει, μέδον ληπτέον 
τοῦ 4 καὶ 1, καὶ οὕτως ἀεὶ πορεύσεται. ἐὰν δὲ δέῃ δεῖξαι 
ὅτι τὸ 4 τῷ E οὐχ ὑπάρχει τῷ τὸ Γ τῷ μὲν 4 παντὶ 
ὑπάρχειν, τῷ δὲ E μηδενὶ ἢ μὴ παντί, τοῦ E οὐδέποτ᾽ ἕξω 
πεσεῖται" τοῦτο Ó' ἐστὶν ᾧ oV δεῖ ὑπάρχειν. ἐπὶ δὲ τοῦ τρίτου 10 
τρόπου, οὔτε ἀφ᾽ ov δεῖ οὔτε ὃ δεῖ στερῇσαι οὐδέποτ᾽ ἕξω 
βαδιεῖται. 

Οὔσης δ᾽ ἀποδείξεως τῆς μὲν καϑόλου τῆς δὲ κατὰ 24 
μέρος, καὶ τῆς μὲν κατηγορικῆς τῆς δὲ στερητικῆς, dugi- 
σβητεῖται ποτέρα βελτίων" ὡς δ᾽ αὕτως καὶ περὶ τῆς ἀπο- 1:5 


27 ἐστὶν om Α. --- ὅσοι ol ὅροε D, pr f. — τουτῳ M. — 48 καὶ 
... εἶσιν om wu, rc supra vs B. — 29 xol ὑπ.) οὐδ᾽ ὑπ. pr D. — 
$0 τῳδὶ ἀ, pr B, τῷδε corr 6. — οὐχ B. — 31 δὲ pr om πε. — δέῃ τι 
δεῖξαι f. — 38 αἹ ὃ n. — βαδίζων ABcMu corr n, sed Bu puncto po- 
sito non veram esse hanc lectionem significant, βαδίζον d, pr n. — 
84 ὑπάρχον ἕτι λ. d. — 35 ἕν et δ᾽ ἕν corr n. — 86 xal pr om n. — 

τὸ αὐτὸ 4. — 39 δι... ἐσις n. 

85al ὁ om m. — 3 post δεῖ rc add μὴ B. — 4 οὐϑὲν D. — μή 
rc n, μὴ ἢ D. — 5 τῷ] τὸ d, pr 4ABDMu. — τῷ y d, pr 4v. — τῷ] 
τὸ du, pr B. — μηϑενὶ D. — τὸ] τῷ d, pr B. — 6 τὸ y τῷ d. — 
7 πορεύεται pr m. — δὲ om n. — δὲ μὴ δέῃ pr d. — 8 τὸ cy pr d. — 
τὸ rc n. — τῷ corr n. — 9 ὑπάρχει d. — τῷ] τὸ pr B. — ἢ μὴ 
παντί rc n. — 10 οὐ rc π. — 11 ὃν pr s. — 15 περὶ om d. 


ANAATTIK9N 


δεικνύναι λεγομένης καὶ τῆς εἷς τὸ ἀδύνατον ἀγούσης ὦ ἀπο- 
δείξεως. πρῶτον μὲν οὖν ἐπισκεψώμεθα. περὶ τῆς καϑόλον 
καὶ τῆς κατὰ μέρος" δηλοΐσαντες δὲ τοῦτο, καὶ περὶ τῆς 
δεικνύναι λεγομένης καὶ τῆς εἰς τὸ ἀδύνατον εἴπομεν. 

e) 4Δόξειε μὲν οὖν τάχ᾽ ἄν τισιν ὧδὶ σκοποῦσιν ἡ κατὰ 
μέρος εἶναι βελτίων. εἶ γὰρ καϑ' ἣν μᾶλλον ἐπιστάμεϑα 
ἀπόδειξιν βελτίων ἀπόδειξις (αὕτη “γὰρ ἀρετὴ ἀποδείξεως), 
μᾶλλον δ᾽ ἐπιστάμεϑα ἕκαστον, ὅταν αὐτὸ εἰδῶμεν xo 
αὐτὸ ἢ ὅταν κατ᾽ ἄλλο, οἷον τὸν μουσικὸν Κορίσκον. ὅταν 

25 ὅτι ὁ Κορίδκος μουσικὸς ῇ ὅταν ὅτι ἄνϑρωπος μουσικός" 
ὁμοίως δὲ καὶ ἐπὶ τῶν ἄλλων" ἡ δὲ καϑόλου ὅτι ἄλλο, οὐχ 
ὅτι αὐτὸ τετύχηκεν ἐπιδείκνυσιν, οἷον ὅτι τὸ ἰσοσκελὲς οὐχ ὅτι 
ἰσοσκελὲς ἀλλ᾽ ὅτι τρίγωνον. ἡ δὲ κατὰ μέρος ὅτι αὐτό" εἰ 
δὴ βελτίων μὲν ἡ xo αὐτό, τοιαύτη δ᾽ ἡ κατὰ μέρος τῆς 

so χαϑόλον μᾶλλον, καὶ βελτίων ἂν ἡ κατὰ μέρος ἀπόδειξις 
εἴη. ἕτι εἰ τὸ μὲν καϑόλου μή ἐστί τι παρὰ τὰ xa ἕκαστα, 
ἡ δ᾽ ἀπόδειξις δόξαν ἐμποιεῖ εἶναί τι τοῦτο καϑ' ὃ ἀποδεί- 
κνυσι, καί τινα φύσιν ὑπάρχειν ἐν τοῖς οὖσι ταύτην, οἷον 
τριγώνου παρὰ τὰ τινὰ καὶ σχήματος παρὰ τὰ τινὰ καὶ 

86 ἀριϑμοῦ παρὰ τοὺς τινὰς ἀριϑμούς, βελτίων « δ᾽ ἡ περὶ ὄν- 
τος ἢ μὴ ὄντος καὶ δι’ ἣν μὴ ἀπατηϑήσεται ἢ ἢ δι᾽ Tv, ἔστι 
δ᾽ ἡ j uiv καϑόλου τοιαύτη (προϊόντες γὰρ δεικνύουσιν, ὥσπερ 
περὶ τοῦ ἀνὰ λόγον, οἷον ὅ ὅτι ὃ ἂν ἡ τι τοιοῦτον ἔσται ἀνὰ 
λόγον, ὃ οὔτε γραμμὴ οὔτ᾽ ἀριϑμὸς οὔτε στερεὸν οὔτ᾽ ἐπί- 

b πεδον, ἀλλὰ παρὰ ταῦτά τι) εἰ οὖν καϑόλου μὲν μᾶλλον 
αὕτη, περὶ ὄντος δ᾽ ἧττον τῆς κατὰ μέρος καὶ ἐμποιεῖ δόξαν 
ψευδῆ, χείρων ἃ αν εἴη ἡ καϑόλου τῆς κατὰ μέρος. 

Ἢ πρῶτον μὲν οὐδὲν μᾶλλον ἐπὶ τοῦ 7 καϑόλου 1] τοῦ κατὰ 

6 μέρος & ἅτερος λόγος ἐστίν; ; εἰ γὰρ τὸ δυσὶν E ὑπάρχει 
qu] ἡ ἰσοσχελὲς ἀλλ qj τρίγωνον, ὁ εἰδὼς ὅτι ἰσοσκελὲς ἡτ- 


τ 


17 ἐπισκεψόμεϑα n. — 20 o δεῖ M. — ἢ d. — 21 βελτίων axo- 
δειξις. εἰ D. — μάλιστα D. — 92 ἀπόδειξιν om D. — ἀπόδειξις βελ- 
víov D. — 23 ἴδωμεν AMd. — 25 pr ὅτι om n. — 26 δὲ] δεῖ M. — 
26 et 98 ἡ] εἰ 4BMd. — ἄλλο ἀλλ᾽ οὐχ f. — 21 οὐχ ὅτι ἰσοσκεϊὲς τὸ rc 


mg n. — ?9 δὲ M. — βέλτιον pr n. — ἢ δὲ κατὰ pr n. -- τῆς... 
μέρος om M. — 81 ἔτι δ᾽ εἰ n. — 39 τοιοῦτο d. — 33 τοιαύτην 
394 τὰ bis om n. — 38 τὸ ἀνὰ pr n. — olov... λόγον om M. — ὃ om 


Dn. — t: om f. — 839 à om n. 
B5b9 καὶ εἰ ποιεῖ n. — 3 ἡ om 4. — 4 οὐδὲ 4, οὐϑὲν D, οὐδ᾽ d» d. 
— 5 ἅτερος pr om m. — 6 ἦ pr om m. — alt j corr s. 


TEZTEPAOAN A. $0 


τον οἷδεν sj ῃ αὐτὸ ἢ ὁ εἰδὼς ὅτι τρίγωνον. ὅλως τε, εἰ μὲν μὴ 
ὄντος ἡ τρίγωνον εἶτα δείκνυσιν, οὐκ ἃ ἂν εἴη ἀπόδειξις, εἰ δὲ 
ὄντος, ὁ εἰδὼς ἕκαστον ἡ ἕκαστον ὑπάρχει μᾶλλον οἷδεν. εἰ δὴ 
τὸ τρίγωνον ἐπὶ πλέον ἐστί, καὶ ὁ αὐτὸς λόγος. καὶ μὴ καϑ' 10 
ὁμωνυμίαν τὸ τρίγωνον, καὶ ὑπάρχει παντὶ τριγώνῳ : τὸ δύο, 
οὐχ ὧν τὸ τρίγωνον q y ἰσοσκελές, ἀλλὰ τὸ ἰσοσχελὲς ἡ V toíyo- 
vov, ἔχοι τοιαύτας τὰς γωνίας. ὥστε ὁ καϑόλου εἰδὼς μᾶλ- 
λον οἷδεν ἡ ὑπάρχει ἢ τὸ κατὰ μέρος. βελτίων ἄρα ἡ καϑό- 
λου τῆς κατὰ μέρος. ἔτι εἰ μὲν εἴη τις λόγος εἷς καὶ μὴ 1 
ὁμωνυμία τὸ καθόλου, εἴη ἂν οὐδὲν ἧττον ἐνίων τῶν κατὰ 
μέρος. ἀλλὰ καὶ μᾶλλον, ὅδῳ τὰ ἄφϑαρτα ἐν ἐκείνοις 
ἐστί, τὰ δὲ κατὰ μέρος φθαρτὰ μᾶλλον. ἔτι τε οὐδεμία 
ἀνάγκη ὑπολαμβάνειν τι εἶναι τοῦτο παρὰ ταῦτα, ὅτι ἕν δη- 
Aoi , οὐδὲν μᾶλλον 7 ἐπὶ τῶν ἄλλων, ὅσα μὴ τὶ «σημαίνει o 
ἀλλ᾽ ἢ ποιὸν 1j ἢ πρός τι ἢ ποιεῖν. εἰ δὲ ἄρα, οὐχ ἡ ἀπόδει- 
ἕξις αἰτία ἀλλ᾽ ὁ ἀκούων. 

Ἔτι εἰ ἡ ἡ ἀπόδειξις μέν ἐστι συλλογισμὸς δεικτικὸς αἷ- 
vlog. καὶ τοῦ διὰ τί, τὸ καϑόλου δ᾽ αἰτιώτερον᾽ g) γὰρ καϑ᾽ 
αὑτὸ ὑπάρχει τι. τοῦτο αὐτὸ αὑτῷ αἴτιον" τὸ δὲ καϑόλου ss 
πρῶτον" αἴτιον ἄρα τὸ καϑόλου. ὥστε καὶ ἡ ἀπόδειξις βελ- 
τίων" μᾶλλον γὰρ τοῦ αἰτίου καὶ τοῦ διὰ τί ἐστιν. ἕτι μέχρι 
τούτου ξητοῦμεν τὸ διὰ τί, καὶ τότε οἰόμεϑα εἰδέναι, ὅταν 
μὴ ji ὅτι τι ἄλλο τοῦτο 7 γινόμενον ἢ ἢ ὄν" τέλος γὰρ καὶ 
πέρας τὸ ἔσχατον ἤδη οὕτως ἐστίν. οἷον τίνος £ ἕνεκα ἦλθεν; ὦ 
ὅπως λάβῃ τἀργύριον, τοῦτο Ó, , ὅπως ἀποδῷ C ὃ ὦφειλε, τοῦτο 
δ᾽, ὅπως μὴ ἀδικήσῃ" καὶ οὕτως ἰόντες, ὅταν μηκέτι Óv 
ἄλλο μηδ᾽ ἄλλου ἕνεκα. διὰ τοῦτο ὡς τέλος φαμὲν ἐλ- 
ϑεῖν καὶ εἶναι καὶ γίνεσϑαι, καὶ τότε εἰδέναι μάλιστα διὰ τί 
ἤλϑεν. εἰ δὴ ὁμοίως ἔχει ἐπὶ πασῶν τῶν αἰτιῶν καὶ τῶν διὰ ss 


795) εἰ D, ἢ M, om n. — 8 εἴη ἡ ἀπόδειξις A4BduM, pr c. — 
10 τὸ om d. — πλεῖον D. — 1l ὑπάρχον D. — ante τὸ del un vb v. 
— διὸ D. — 12 pr ἡ] εἴη Β, ἢ pr c 5 ἢ M. — 13 ἔχει dM. — ὥστε 
εἰ ὁ D. — ,14 ὁ τὸ κατὰ f. — 15 εἷς om ABMcdy. — μὴ fort pr om τι. 
— 16 εἴη e &y ABcdupf M. — οὐϑὲν D. — 17 ὅσα d. — 19 ὑπολαμβά- 
ψει d. — 20 οὐϑὲν D, οὐδὲν γὰρ rc 4. — οἷα D. — σημαίνῃ pr A. 
— ὁ] pr ἢ om 4. — εἰ om A. — yp om df. — 24 τὸ om D. — αὐτὸ 
αὐτῷ} αὐτὸ αὐτῷ 4, αὐτῷ nM, ἑαυτῷ p. — 27 xal τὸ d. — 929 ἄλλο 


5 τοῦτο np. — τοῦτῷ D. — 8] τὸ ἀργύριον Df. --- ἀποδῷ ὀφείλων à Df. 
— ᾧ corr Au, ubi locus pluribus, — 39 δ᾽ om pr n. — 34 pr xai] ὃ xaln. 


— litt vs in τότε rc add n, — μάλεστα διὰ corru. — ài& ἐλθεῖν D. — 
35 alt τῶν om D. 


40 ANAATTIK9)N 


τί, ἐπὶ δὲ τῶν ὅσα αἴτια οὕτως ὡς ov ἕνεκα οὕτως ἴσμεν 
μάλιστα , καὶ ἐπὶ τῶν ἄλλων ἄρα. τότε μάλιστα ἴσμεν, ὅταν 
μηκέτι ὑπάρχῃ τοῦτο ὅτι ἄλλο. ὅταν μὲν οὖν γινώσκωμεν 
ὅτι τέτταρσιν αἱ ἔξω ἴσαι, ὅτι ἰσοσκελές, ἔτι λείπεται διὰ 
p.86 τί τὸ ἰσοσκελές. ὅτι τρίγωνον, καὶ τοῦτο, ὅτι σχῆμα εὐ- 
ϑυγραμμον. εἰ δὲ τοῦτο μηκέτι διότι ἄλλο, τότε μάλιστα 
ἴσμεν. καὶ καϑόλου δὲ τότε" . ἡ καϑόλου & ἄρα βελτίων. ἔτι 
ὅσῳ ἂν μᾶλλον κατὰ μέρος g, εἰς τὰ ἄπειρα ἐμπίπτει, ἡ 
6 δὲ καϑόλου εἰς τὸ ἁπλοῦν καὶ τὸ πέρας. ἔδτι δ᾽, ᾧ μὲν 
ἄπειρα, οὐκ ἐπιστητά, ἡ δὲ πεπέρανται; ἐπιστητά. ἡ ἄρα xa- 
ϑόλου, μᾶλλον ἐπιστητὰ ἢ ἢ κατὰ μέρος. ἀποδεικτὰ ἄρα 
μᾶλλον τὰ καϑόλου. τῶν δ᾽ ἀποδεικτῶν μᾶλλον μᾶλλον 
ἀπόδειξις" ἅμα γὰρ μᾶλλον τὰ πρός τι. βελτίων ἄρα ἡ κα- 
10 ϑόλου, ἐπείπερ’ καὶ μᾶλλον ἀπόδειξις. ἕτι εἰ αἱρετωτέρα καϑ' 
ἣν τοῦτο καὶ ἄλλο ἢ καϑ' ἣν τοῦτο μόνον οἷδεν᾽ ó δὲ τὴν 
καϑόλου ἔχων οἷδε καὶ τὸ “κατὰ μέρος, οὗτος δὲ τὸ καϑό- 
λου οὐκ οἷδεν. ὥστε κἂν οὕτως αἱρετωτέρα εἴη. ἔτι δὲ ὧδε. 
τὸ γὰρ καϑόλου μᾶλλον δεικνύναι ἐστὶ τὸ διὰ μέσου δει- 
16 κνύναι ἐγγυτέρω ὄντος τῆς ἀρχῆς. ἐγγυτάτω δὲ τὸ ἄμε- 
δον" τοῦτο δ᾽ ἀρχή. εἰ οὖν ἡ ἐξ ἀρχῆς τῆς μὴ ἐξ ἀρχῆς» 
ἡ μᾶλλον ἐξ ἀρχῆς τῆς ἧττον ἀκριβεστέρα. ἀπόδειξις. ἔστι 
δὲ τοιαύτη ἡ καϑόλου μᾶλλον᾽ κρείττων ὦ ἄρ᾽ ἂν εἴη ἡ κα- 
ϑόλου. οἷον εἶ ἔδει ἀποδεῖξαι τὸ 4 κατὰ τοῦ 4: μέσα τὰ 
so ἐφ᾽ ὧν ΒΙΓ- ἀνωτέρω δὴ τὸ B, ὥστε ἡ διὰ τούτου καϑόλου 
μάλλον. 
᾿Δλλὰ τῶν μὲν εἰρημένων ἕνια λογικά ἐότι" μάλιστα 
δὲ δῆλον ὅτι ἡ καϑόλου κυριωτέρα, ὅτι τῶν προτάσεων τὴν 
μὲν προτέραν ἔχοντες ἴδμεν πῶς καὶ τὴν ὑστέραν καὶ ἔχομεν 
46 δυνάμει, οἷον & τις οἷδεν ὅτι πᾶν τρίγωνον δυσὶν ὀρϑαῖς, 


36 ag) ὥσπερ 4DMd. — 38 μὲν om A. 


8631 τὸ om D. —2 à ἄλλο τι fp. --- τότε om D. — 3 τοῦ τὲ 
pr n. — 4 ὅσα μᾶλλον n. — τὰ om D. — ὅ et 6 ἡ corr m. v 6 ἐπι- 
στητὰ. τὰ ἀποδεικτὰ ἢ D. — g.. . ὀπιστητά τὸ mg π. --- 7 3] δὲ M 


— δϑτῶν ἀποδεικτῶν δὲ D. — alt μᾶλλον] ἡὶ ἡ np, om 4BDMdcfu. — 10 "i 
om 4Bdu. — μᾶλλον 7 ἀπόδ. A4BMcdu. — εἰ om DM. — 11 xa ἢ 
τοῦτο] xal pr n. — τὴν] τὸ 484Μ. — 12 alt τὸ] τὴν np. — lU? y. er 
A, ἢ d, pr B. — ἡ... ἀρχῆς pr om n. — ἀπόδειξίς ἐστιν. ἔστε D. — 
18 κρεῖττον p. — ἄρ᾽ om codices. — 19 δεῖ B. --- 90 δὲ , δ᾽ ἡ Ρ. --- 
7] εἰ 4Mucd, pr. B. --- 23 ὅτι τῶν] ἐπὶ D. — 24 uiv] μὲν γὰρ Dn. — 
|ovcog d. — ἐδ δύο D. 


TZTEPAN A. 41 


οἶδέ πῶς καὶ τὸ ἰσοσκελὲς ὅτι δύο ὀρθαῖς, δυνάμει, καὶ 
εἶ μὴ οἷδε τὸ ἰσοσκελὲς ὅτι τρίγωνον. ὁ δὲ ταύτην ἔχων 
τὴν πρότασιν τὸ καϑόλου οὐδαμῶς οἷδεν, οὔτε δυνάμει οὔτ᾽ 
ἐνεργείᾳ. καὶ ἡ μὲν καϑόλου νοητή. ἡ δὲ κατὰ μέρος εἰς 
αἴσϑησιν τελευτᾷ. 80 

“Ὅτι μὲν οὖν ἡ καθόλου βελτίων τῆς κατὰ μέρος, το- 25 
σαῦϑ᾽ ἡμῖν εἰρήσθω * ὅτι δ᾽ ἡ δεικτικὴ τῆς στερητικῆς, ἐντεῦϑεν 
δῆλον. ἔστω γὰρ αὕτη ἡ ἀπόδειξις βελτίων τῶν ἄλλων 
τῶν αὐτῶν ὑπαρχόντων, ἡ ἐξ ἐλαττόνων αἰτημάτων ἢ ὑπο- 
ϑέσεων ἢ προτάσεονν. εἰ γὰρ γνώριμοι ὁμοίως, τὸ ϑᾶττον ss 
γνῶναι διὰ τούτων ὑπάρξει" τοῦτο δ᾽ αἱρετώτερον. λόγος δὲ 
τῆς προτάσεως, ὅτι βελτίων ἡ ἐξ ἐλαττόνων, καϑόλον ὧδε" 
εἰ γὰρ ὁμοίως εἴη τὸ γνώριμα εἶναι τὰ μέσα, τὰ δὲ πρό- 
τερα γνωριμώτερα, ἔστω ἡ μὲν διὰ μέσων ἀπόδειξις τῶν 
BIA ὅτι τὸ A τῷ E ὑπάρχει, ἡ δὲ διὰ τῶν ZH Orb 
τὸ 4 τῷ E. ὁμοίως δὴ ἔχει τὸ ὅτι τὸ 4 τῷ 4 ὑπάρχει 
χαὶ τὸ 4 τῷ E. τὸ δ᾽ ὅτι τὸ 4 τῷ 4 πρότερον καὶ yva- 
ριμώτερον ἢ ὅτι τὸ 4 τῷ E- διὰ γὰρ τούτου ἐκεῖνο ἀπο- 
δείχνυται, πιστότερον δὲ τὸ δι’ οὗ. καὶ ἡ διὰ τῶν ἐλατ- δ 
τόνων ἄρα ἀπόδειξις βελτίων τῶν ἄλλων τῶν αὐτῶν ὑπαρ- 
χόντων. ἀμφότεραι μὲν οὖν διά τε ὅρων τριῶν καὶ προτά- 
ὅεων δύο δείκνυνται, ἀλλ᾽ ty μὲν εἷναί τι λαμβάνει, ἡ δὲ 
xal εἶναι καὶ μὴ εἶναί τι" διὰ πλειόνων ἄρα, ὥστε χείρων. 

Ἔτι ἐπειδὴ δέδεικται ὅτι ἀδύνατον ἀμφοτέρων οὐσῶν 10 
στερητικῶν τῶν προτάδεων γενέσθαι συλλογισμόν, ἀλλὰ τὴν 
μὲν δεῖ τοιαύτην εἶναι. τὴν δ᾽ ὅτι ὑπάρχει. ἕτι πρὸς τούτῳ 
δεῖ τόδε λαβεῖν. τὰς μὲν γὰρ κατηγορικὰς αὐξανομένης τῆς 
ἀποδείξεως ἀναγκαῖον γίνεσθαι πλείους, τὰς δὲ στερητικὰς 
ἀδύνατον πλείους εἶναι μιᾶς ἐν ἅπαντι συλλογισμῷ. ἔστω 1s 
γὰρ μηδενὶ ὑπάρχον τὸ 4 ἐφ᾽ ὅσων τὸ B, τῷ δὲ Γ ὑπάρ- 
χον παντὶ τὸ Β. ἂν δὴ δέῃ πάλιν αὔξειν ὁ ἀμφοτέρας τὰς 
προτάσεις, μέσον ἐμβλητέον. τοῦ μὲν AB ἔστω τὸ 4,, τοῦ δὲ 
ΒΓ τὸ E. τὸ μὲν δὴ E φανερὸν ὅτι κατηγορικόν, τὸ δὲ A4 

33 ἔσται Ὁ. --- 84 αὐτῶν om n. -- 36 ὑπάρχει np. — 37 ὧδε} ὅδε 
Ῥηρ, δέ 4BMcdfu. — 39 τῶν] τῆς Bdu, pr 4c. 

86b2 óuoícs...to s] ὑπάρχει D. — δὲ ABDMcufd. — ἔχῃ n. — 
ὑπάρχει... «τῷ δ om 4. — 4 ἐκεῖνο δείκνυται d. — 8 δείκνυται n. — 


ll τῶν om D. — γίνεσθαι nM. — 12 δεῖ] δὴ n. — 14 γενέσθαι d. 
— 16 μηϑενὶ D. — 17 τῷ pr B. — δὴ corr c, δὲ p, δεῖ ABduM. 


48 ΔΝΑΑΥΤΙΚΩΝ 


9 τοῦ μὲν Β κατηγορικόν, πρὸς δὲ τὸ 4 ὡς στερητικὸν κεῖται. 
τὸ μὲν γὰρ 4 παντὸς τοῦ B, τὸ δὲ 44 οὐδενὶ δεῖ τῶν 4 
ὑπάρχειν. γίνεται οὖν μία στερητικὴ πρότασις [ἡ τὸ ) 441. ὃ 
δ᾽ αὐτὸς τρόπος καὶ ἐπὶ τῶν ἑτέρων συλλογισμῶν. ἀεὶ γὰρ 
τὸ “μέσον τῶν κατηγορικῶν ὅρων κατηγορικὸν ἐπ’ ἀμφότερα" 

"τοῦ δὲ στερητικοῦ ἐπὶ ϑάτερα στερητιχὸν ἀναγκαῖον εἶναι, ὥστε 
αὕτη μία τοιαύτη γίνεται πρότασις , αἱ δ᾽ ἄλλαι κατηγο- 
qual. εἰ δὴ γνωριμώτερον δι᾽ οὗ δείκνυται καὶ πιστότερον, 
δείκνυται δ᾽ ἡ μὲν στερητικὴ διὰ τῆς κατηγορικῆς 5 αὕτη δὲ 
δι’ ἐκείνης oU δείκνυται, προτέρα καὶ γνωριμωτέρα οὖσα 

eo xol πιστοτέρα βελτίων ἂν εἴη. ἔτι εἰ ἀρχὴ συλλογισμοῦ ἡ 
καθόλου πρότασις ἄμεσος, ἔστι δ᾽ ἐν μὲν τῇ δεικτικῇ κα- 
ταφατικὴ ἐν δὲ τῇ στερητικῇ ἀποφατικὴ ἡ καϑόλου πρό- 
ταις. ἡ δὲ καταφατικὴ τῆς ἀποφατικῆς προτέρα καὶ 
γνωριμωτέρα" διὰ γὰρ τὴν “ατάφασιν ἡ ἀπόφασις yvoe 

s5Qtuog, καὶ προτέρα ἡ κατάφασις, ὥσπερ χαὶ τὸ εἶναι 
τοῦ μὴ εἶναι" ὥστε βελτίων ἡ ἀρχὴ τῆς δεικτικῆς ἢ τῆς 
στερητικῆς ἡ δὲ βελτίοσιν ἀρχαῖς χρωμένη βελτίων. fr 
ἀρχοειδεστέρα" ἄνευ γὰρ τῆς δεικνυούδης oU» ἔστυν ἡ ὅτε- 
ρητική. 

p89 Ἐπεὶ δ᾽ ἡ κατηγορικὴ. τῆς στερητικῆς βελτίων, δῆλον 
20 ὅτι καὶ τῆς εἰς τὸ ἀδύνατον ἀγούσης. δεῖ δ᾽ εἰδέναι τίς ἡ 
διαφορὰ αὐτῶν. ἔστω δὴ τὸ A μηδενὶ ὑπάρχον τῷ D, τῷ 

δὲ Γ τὸ Β παντί’ ἀνάγκη δὴ τῷ T μηδενὶ ὑπάρχειν τὸ Α. 

δ οὕτω μὲν οὖν ληφθέντων δεικτικὴ ἡ στερητικὴ ἂν εἴη ἀπόδειξις 
ὅτι τὸ 4 τῷ Γ οὐχ ὑπάρχει. 1 δ᾽ εἰς τὸ ἀδύνατον ὧδ᾽ 
ἔχει. εἰ δέοι δεῖξαι ὅτι τὸ 4 τῷ B οὐχ ὑπάρχει. ληπτέον 
ὑπάρχειν, καὶ τὸ B và I', ὥστε συμβαίνει τὸ 4 τῷ T 
ὑπάρχειν. τοῦτο δ᾽ ἔστω γνώριμον. καὶ ὁμολογούμενον ὅτι 

10 ἀδύνατον. οὐκ ἄρα οἷόν τε τὸ 4 τῷ Β ὑπάρχειν. εἰ οὖν τὸ 
Βτῷ I' ὁμολογεῖται ὑπάρχειν, τὸ Α τῷ Β ἀδύνατον ὑπάρ- 
χειν. οἱ μὲν οὖν ὅροι ὁμοίως τάττονται, διαφέρει δὲ τὸ 
ὁποτέρα ἂν ἡ γνωριμωτέρα ἡ πρότασις ἡ στερητική, πότερον 

QU μὲν om D. — og om Dn. — 9] οὐθενὶ D. — 92 ὴ corr B. 
— 93 ἀεὶ] ϑεῖ m. — 24 τῶν μὲν κατηγορικῶν D. — ix ἀμφότερα 
corr n. — 97 γνώριμον d. — διὸ ABu. — 6 DMdpf, pr cn. — 49 οὖσα 
καὶ γνῶρ. d. — 31 καταφατικὴ ... καθόλου rc-u, ubi pr pauciora. — 
38 τῆς et ἡ om D 


768 ὑπάρχειν d. — 4 δὴ om d. — τῶν Acudfnp. — μηϑενὶ D. 
— ὑπάρχει d. — 5 εἴη ἡ ἀπόδ. n. — 6 pr t0] τῷ M. — 80 δὲ τῷ n. 


TZTEPSN A. 43 


ὅει τὰ 4 τῷ B οὐχ ὑπάρχει ἢ Or. τὸ 4 τῷ Γ΄ ὅταν uiv 
οὖν ἦ τὸ συμπέρασμα γνωριμώτερον ὅτι οὐκ ἔστιν, ἡ εἰς τὸ 15 
ἀδύνατον γίνεται ἀπόδειξις, ὅταν δ᾽ ἡ ἐν τῷ συλλογισμῷ, 
ἡ ἀποδειχτική. φύσει δὲ προτέρα v] ὅτι τὸ A τῷ B ἢ ὅτι 
τὸ 4 τῷ I. πρότερα γάρ ἐστι τοῦ συμπεράσματος, ἐξ ὧν 
s0 συμπέρασμα. ἔστι δὲ τὸ μὲν Α τῷ Γ μὴ ὑπάρχειν συμ- 
πέρασμα, τὸ δὲ 4 τῷ B ἐξ οὗ τὸ συμπέρασμα. oU γὰρ ὦ 
εἰ συμβαίνει ἀναιρεῖσθαί τι, τοῦτο συμπέρασμά ἐστιν, ἐκεῖνα 
δὲ ἐξ ὦν. ἀλλὰ τὸ μὲν ἐξ οὐ συλλογισμός ἐστιν ὃ ἂν 
οὕτως ἔχῃ ὥστε ἢ ὅλον πρὸς μέρος ἢ μέρος πρὸς ὅλον ἔχειν, 
αἱ δὲ τὸ 4ΑΓ' καὶ AB προτάσεις οὐκ ἔχουσιν οὕτω πρὸς 
ἀλλήλας. εἶ οὖν ἡ ἐκ γνωριμωτέρων καὶ προτέρων κρείττων, s5 
εἰσὶ δ᾽ ἐμφότεραι ἐκ τοῦ μὴ eival τι πισταί, ἀλλ᾽ ἡ μὲν 
ix προτέρου ἡ δ᾽ ἐξ ὑστέρου, βελτίονν ἁπλῶς ἂν εἴη τῆς 
εἰς τὸ ἀδύνατον ἢ στερητικὴ ἀπόδειξις, ὥστε καὶ ἡ ταύτης 
βελτίων ἡ κατηγορικὴ δῆλον ὅτι καὶ τῆς εἰς τὸ ἀδύνατόν 
ἐστι βελτίων. 80 

᾿Ακριβεστέρα δ᾽ ἐπιστήμη ἐπιστήμης καὶ προτέρα ἢ τε 21 
τοῦ ὅτι καὶ διότι ἡ αὐτή, ἀλλὰ μὴ χωρὶς τοῦ ὅτι τῆς τοῦ 
διότι, καὶ ἡ μὴ καϑ'᾿ ὑποκειμένου τῆς xc)" ὑποκειμένου, 
οἷον ἀρυϑμητικὴ ἁρμονικῆς. καὶ ἡ ἐξ ἐλαττόνων τῆς ix προσ- 
ϑέσεως, οἷον γεωμετρίας ἀριϑμητική. λέγω δ᾽ ἐκ προσϑέ- 86 
σεως, οἷον μονὰς οὐσία ἄϑετος, στιγμὴ δὲ οὐσία ϑετός " ταύ- 
τὴν ἐλ προσϑέσεως. 

Μία δ᾽ ἐπιστήμη ἐστὶν ἡ ἑνὸς γένους, ὅσα ἐκ τῶν πρωώ- 28 
τῶν σύγκειται καὶ μέρη ἐστὶν ἢ πάϑη τούτων xo" αὑτά. ἑτέρα 
δ᾽ ἐπιστήμη ἐστὶν ἑτέρας, ὅσων αἱ ἀρχαὶ μήτ᾽ ἐκ τῶν αὐ- 
τῶν μήϑ᾽ ἕτεραι ἐκ τῶν ἑτέρων. τούτον δὲ σηιιεῖον, ὅταν εἰς b 


1 


τὰ ἀναπόδειχτα ἔλθῃ" δεῖ γὰρ αὐτὰ ἐν τῷ αὐτῷ γένει εἷ- 


17 5] 7 dM. — att ἢ] ἢ M. — ὅτι... ἣ om d. — fl ovz ὑπάργει 
Ῥηρ. "- ne πρότερον ABMdcfu. — ἐξ) Ai ἐξ D. — ἐδ δὲ] δὲ τὸ M. 
— ὃ ἂν] ἐὰν Dn. — 423 ὅλον ἔχει. np. — 924 al] ἡ ADdM, pr v. — 
καὶ τὸ αβ Dnp, yo By mg c. — πρότασις M. — 25 ἡ ix om u, pr B. 
— 26 ἀμφότεραι μὲν ἐκ np. — 98 slt ἡ] εἰ M. — 29 τὸ corr ἢ. — 
81 ἐπιστήμης ἐπιστήμη D. — 39 χυριστοῦ M. — 84 ἐκ om D. — 
35 sqq προϑέσεως npM ter. — 86 δὲ μονὰς οὐσία n. — ἄϑετορ fort 
pr 5. — 38 τῶν om f. — $9 εἰσὶν D. — 40 δ᾽ om n. — ὅσον M, 


pr A4. 
8151 ἕτερα 4d, ἑτέρα w, ἑὁτέραι (h. e. ἑτέρᾳ.) corr B pr manu, αἱ 
ἕτεραι pf. — ante ἐκ del vult μήτι 2 er) P 


R.] 


44 ANAATTIKAN 


ψαὶ τοῖς ἀποδεδειγμένοις. σημεῖον δὲ καὶ τούτου, ὅταν τὰ 
δεικνύμενα δι᾽ αὐτῶν ἐν ταὐτῷ γένει ὦσι καὶ συγγενῆ. 
29 Πλείους δ᾽ ἀποδείξεις εἶ εἶναι τοῦ αὐτοῦ ἐγχωρεῖ οὐ μόνον 
6 ἐκ τῆς αὐτῆς συστοιχίας λαμβάνοντι μὴ τὸ συνεχὲς μέσον, 
οἷον τῶν AB τὸ Γ καὶ Δ καὶ Ζ, ἀλλὰ καὶ ἐξ ἑτέρας. οἷον 
ἔστω τὸ A μεταβάλλειν, τὸ ὁ᾽ ἐφ᾽ ᾧ 4 κινεῖσθαι, τὸ δὲ Β 
ἥδεσθαι, καὶ πάλιν τὸ Η ἠρεμίζεσθαι. ἀληϑὲς οὖν καὶ τὸ 4 
10 τοῦ B καὶ τὸ 4 τοῦ 4 κατηγορεῖν" ὁ γὰρ ἡδόμενος κινεῖται 
καὶ τὸ κινούμενον μεταβάλλει. πάλιν τὸ A τοῦ H καὶ τὸ Η 
τοῦ Β ἀληϑὲς κατηγορεῖν" πᾶς γὰρ ὁ ἡδόμενος ἠρεμίξεται 
καὶ ὁ ἠρφεμιξόμενος μεταβάλλει. ὥστε δι᾽ ἑτέρων μέσων καὶ 
οὐκ ἐκ τῆς αὐτῆς συστοιχίας ὁ συλλογισμός. oU ur». ὥστε uj 
15 δέτερον κατὰ μηδετέρου λέγεσθαι τῶν μέσων" ἀνάγκη γὰρ 
τῷ αὐτῷ τινὶ ἄμφω ὑπάρχειν. ἐπισχέψασϑαι δὲ xol διὰ 
τῶν ἄλλων σχημάτων, ὁσαχῶς ἐνδέχεται τοῦ αὐτοῦ γενέσϑαι 
συλλογισμόν. 
80 Τοῦ δ᾽ ἀπὸ τύχης οὐκ ἔστιν ἐπιστήμη δι᾽ ἀποδείξεως. 
20 οὔτε γὰρ οἷς ἀναγκαῖον ov) ὡς ἐπὶ τὸ πολὺ τὸ ἀπὸ τύχης 
ἐστίν, ἀλλὰ τὸ παρὰ ταῦτα γινόμενον" ἡ ) δ᾽ ἀπόδειξις ϑα- 
τέρου τούτων. πὰς γὰρ συλλογισμὸς ἡ δι’ ἀναγκαίων ἣ 1] 
διὰ τῶν ὡς ἐπὶ τὸ πολὺ προτάσεων" καὶ εἰ μὲν αἱ προτά- 
ὅεις ἀναγκαῖαι, καὶ τὸ συμπέρασμα ἀναγκαῖον, εἰ δ᾽ ὡς 
95 ἐπὶ τὸ πολύ, καὶ τὸ συμπέρασμα τοιοῦτον. ὥστ᾽ εἰ τὸ ἀπὸ 
τύχης μήϑ᾽ ὡς ἐπὶ τὸ πολὺ μήτ᾽ ἀναγκαῖον, οὐκ ἂν εἴη 
αὐτοῦ ἀπόδειξις. 
31 Οὐδὲ δι᾽ αἰσθήσεως ἔστιν ἐπίστασθαι. εἰ γὰρ καὶ ἔστιν 
ἡ αἴσϑησις τοῦ τοιοῦδε καὶ μὴ τοὐδέ τινος, ἀλλ αἰσθάνεσθαί 
80 γὲ ἀναγκαῖον τόδε τι καὶ ποῦ καὶ νῦν. τὸ δὲ καϑόλου καὶ 
ἐπὶ πᾶσιν ἀδύνατον αἰσθάνεσθαι" οὐ γὰρ τόδε οὐδὲ vOv: οὐ 
γὰρ ἂν ἦν καθόλου. τὸ γὰρ ἀεὶ καὶ πανταχοῦ καϑόλου 
φαμὲν εἶναι. ἐπεὶ οὖν αἱ μὲν ἀποδείξεις καϑόλου, ταῦτα δ᾽ 
οὐκ ἔστιν αἰσϑάνεσθϑαι, φανερὸν ὅτι οὐδ᾽ ἐπίστασϑαι δι᾽ αἰσϑή- 
86 σεως ἔστιν. ἀλλὰ δῆλον ὅτι καὶ εἰ ἦν αἰσθάνεσϑαι τὸ τρί- 


8 τοῦτο M. — A συγγενὴ εἴη. πλείους np. — 9 ἡρεμέξεσϑαι scr solent 
Ann. — M αὐτῆς οπι D. — 17 γίνεσθαι. — 20 οὐδὲ ὡς Ad. — οὐδ᾽ ἐπὶ M, 
v ἐπὶ d. --- 94 ἀναγκαῖον) τοιοῦτον D. — 95 alt τὸ om D. — τοι- 
o8ro»] I LIT) D. — τὸ om 4. — 26 μήϑ᾽ ὡς ἀναγκαῖον D. — 
28 pr ἡ pr om d. — alt ἡ] εἰ d. — 99 ἡ om D. — τοι. «οὔδε n. — 
31 οὐδὲν νῦν pr n. — οὐ] οὐδὲ Df. — 88. dv om 4d. — τὸ] ὃ prs. 


TZTEPSAN 4A. 45 


yovov ὅτι δυσὶν ὀρθαῖς ἴσας ἔχει τὰς γωνίας, ἐζητοῦμεν ἂν 
ἀπόδειξιν καὶ οὐχ ὥσπερ φασί τινες ἤἠπιστάμεϑα᾽ αἰσϑάνε- 
σϑαι μὲν γὰρ ἀνάγκη xo)" ἔχαστον, ἡ δ᾽ ἐπιστήμη τῷ τὸ 
καϑόλου γνωρίξειν ἐστίν. διὸ καὶ εἰ ἐπὶ τῆς σελήνης ὄντες 
ἑωρῶμεν ἀντιφράττουσαν τὴν γῆν, οὐκ ἂν ζδειμεν τὴν ai- «o 
vlov τῆς ἐκλείψεως. ἠσθανόμεϑα γὰρ ἂν ὅτι ἐκλείπει, καὶ οὐ p. 88 
διότι ὅλως" οὐ γὰρ ἦν τοῦ καθόλου αἴσθησις. οὐ μὴν ἀλλ᾽ 
ἐκ τοῦ ϑεωρεῖν τοῦτο πολλάκις συμβαῖνον τὸ καϑόλου ἂν ϑη- 
ρεύσαντες ἀπόδειξιν εἴχομεν. ἐκ γὰρ τῶν xo" ἕκαστα πλευ- 
ὄνων τὸ καθόλου δῆλον. τὸ δὲ καϑόλου τίμιον, ὅτι δηλοῖ τὸ s 
αἴτιον" ὦστε περὶ τῶν τοιούτων ἡ καϑόλου τιμιωτέρα τῶν αἷ- 
σϑήσεων καὶ τῆς νοήσεως, ὅσων ἕτερον τὸ αἴτιον" περὶ δὲ 
τῶν πρώτων ἄλλος λόγος. 

Φανερὸν οὖν ὅτι ἀδύνατον τῷ αἰσθάνεσθαι ἐπίστασθαί τι 
τῶν ἀποδεικτῶν, εἰ μή τις τὸ αἰσϑάνεσϑαι τοῦτο λέγει, τὸ 10 
ἐπιστήμην ἔχειν δι’ ἀποδείξεως. ἔστι μέντοι ἔνια ἀναγόμενα 
εἷς αἰσϑήσεως ἔκλειψιν ἐν τοῖς προβλήμασιν. ἔνια γὰρ εἰ 
ἑωρῶμεν οὐκ &v ἐξητοῦμεν, οὐχ ὡς εἰδότες τῷ ὁρῶν, ἀλλ᾽ ὡς 
ἔχοντες τὸ καϑόλου ἐκ τοῦ ὁρᾶν. οἷον εἰ τὴν ὕελον τετρνπη- 
μένην ἑωρῶμεν καὶ τὸ φῶς διιόν, δῆλον ἂν ἦν καὶ διὰ τί ss 
καίει. τὸ ὁρᾶν μὲν χωρὶς ép ἑκάστης, νοῆσαι δ᾽ ἅμα ὅτι 
ἐπὶ πασῶν οὕτος. 

Τὰς δ᾽ αὐτὰς ἀρχὰς ἁπάντων εἶναι τῶν συλλογισμῶν 82 
ἀδύνατον, πρῶτον μὲν λογικῶς ϑεωροῦσιν. οἱ μὲν yag ἀλη- 
ϑεῖς εἰσὶ τῶν συλλογισμῶν, οἱ δὲ ψευδεῖς. καὶ γὰρ ἔστιν so 
ἀληδὲς ἐκ ψευδῶν συλλογίσασϑαι, ἀλλ᾽ ἅπαξ τοῦτο γινόμενον, 
οἷον εἰ τὸ 4 κατὰ τοῦ Γ ἀληϑές, τὸ δὲ μέσον τὸ B ψεῦ- 


86 ὀρϑαῖν n. — 37 dg np, pr Df. — τινές φασιν np. --- ἐπιστά- 
μεθα B, pr df, ἂν ἠπιστάμεθϑα corr c, py ἠπιστάμεθα corr d. — 38 τῷ] 
τὸ pr B. — τὸ rc n. — 39 εἰ om 4, pr n. — 40 alt τὴν om mp. 

884] αἰσθανόμεϑα p. — ὅτι] ὅτι νῦν Dp, rc c, διότι νῦν n. — 
4 εἴχομεν corr n, ἔχωμεν D. — 6 τῆς αἰσθήσεως np. — 7 τῶν νοή- 
σεῶν n. — ὅσον p. — ὅσον αἴτιον τὸ αἴτιον 4, pr Bd, fort pr τ. — 
ἑτέρων M. — τὸ αἴτιον om M. — 9 τὸ pr B. — 10 ἀποδεικεικῶν 
ABDcdup. — εἰ corr n, — pr τὸ om np. — 18 τὸ pr B. — 14 ἔχον- 
τες om d. — ὕαλον n, ὕελλον M. — 15 εἴην dM, pr AB, εἴη «. — 
16 καίει corr BDc, καὶ del pr D, καὶ εἰ nM , pr d, xol 4, fort pr B. 
— τὸ] διὰ τὸ npfM et c qui διὰ corr. — 17 ἐπὶ om n. — 18 εἶναι 
om d. — 920 λογισμῶν 4. — κἂν u, corr 4B. — γὰρ] yag εἰ np, 
om D. — 21 γίνεται Dnp. 


46 ANAATTIK& N 


dog: οὔτε γὰρ τὸ 4 τῷ B ὑπάρχει. οὔτε τὸ B τῷ Γ. ἀλλ᾽ 
ἐὰν τούτων μέσα λαμβάνηται τῶν προτάσεων, ψευδεῖς 
96 ἔσονται διὰ τὸ πᾶν συμπέρασμα ψεῦδος ἐκ ψευδῶν εἶναι; 
τὰ δ᾽ dije, ἐξ ἀληθῶν, ἕτερα δὲ τὰ ψεύδη καὶ τἀληθῆ. 
εἶτα οὐδὲ τὰ ψεύδη ἐκ τῶν αὐτῶν ἑαυτοῖς" ἔστι γὰρ ψεύδη 
ἀλλήλοις καὶ ἐναντία καὶ ἀδύνατα ἅ ἅμα εἶναι, οἷον τὸ τὴν 
δικαιοσύνην εἶναι ἀδικίαν ἢ δειλίαν, καὶ τὸν ἄνϑρωπον 
80 ἵππον ἢ βοῦν, ἢ ἢ τὸ ἴδον μεῖζον ἢ ἔλαττον. ἐκ δὲ τῶν κειμένων 
dde οὐδὲ ydQ τῶν ἀληϑῶν αἷ αὐταὶ ἀρχαὶ πάντων. ἕτεραι 
γὰρ πολλῶν τῷ γένει cl ἀρχαί, καὶ οὐδ᾽ ἐφαρμόττουσαι, 
οἷον αἱ μονάδες ταῖς δτιγμαῖς οὐκ ἐφαρμόττουσιν᾽ αἱ μὲν 
γὰρ ovx ἔχουσι ϑέδιν, αἱ δὲ ἔχουσιν. ἀνάγκη δέ γε ἢ) εἰς 
86 μέσα ἁρμόττειν 7 ἄνωϑεν ἢ κάτωϑεν, ἢ τοὺς μὲν εἴσω ἔχειν 
τοὺς δ᾽ ἔξω τῶν ὅρων. ἀλλ’ οὐδὲ τῶν κοινῶν ἀρχῶν οἷόν T 
εἶναί sog, ἐξ ὧν ἅπαντα δειχϑήσεται * λέγω δὲ κοινὰς 
b οἷον τὸ πᾶν φάναι ἢ ἀποφάναι" τὰ γὰρ γένη τῶν ὄντων 
ἕτερα, καὶ τὰ ui τοῖς ποσοῖς τὰ δὲ τοῖς ποιοῖς ὑπάρχει 
μόνοις. ue" ὧν δείκνυται διὰ τῶν κοινῶν. ἔτι αἱ ἀρχαὶ οὐ 
πολλῷ ἐλάττους τῶν συμπερασμάτων" ἀρχαὶ μὲν γὰρ αἱ 
δ προτάσεις; αἱ δὲ προτάσεις 7 προσλαμβανομένου ὃ ὅρου 1j ἢ ἐμ- 
βαλλομένου εἰσίν. ἔτι τὰ συμπεράσματα ἄπειρα, οἱ δ᾽ ὅροι 
πεπερασμένοι. ἔτι αἱ ἀρχαὶ αἱ μὲν ἐξ ἀνάγκης, αἱ δ᾽ ἐν- 
δεχόμεναι. 
Οὕτω μὲν οὖν σκοπουμένοις ἀδύνατον τὰς αὐτὰς εἶναι 
10 πεπερασμένας, ἀπείρων ὄντων τῶν συμπερασμάτων. εἰ δ᾽ 
ἄλλως πὼς λέγοι τις. οἷον ὅτι αἷδὶ μὲν γεωμετρίας ciól δὲ 
λογισμῶν αἷδὶ δὲ ἰατρικῆς, τί ἂν εἴη τὸ λεγόμενον ἄλλο 
πλὴν ὅτι εἰσὶν ἀρχαὶ τῶν «ἐπιστημῶν; τὸ δὲ τὰς αὐτὰς φά- 
vei γελοῖον, ὅτι αὐταὶ αὐταῖς αἵ αὐταί" πάντα γὰρ οὕτω 
15 γίνεται ταὐτά. ἀλλὰ μὴν οὐδὲ τὸ ἐξ ἁπάντων δείχνυσθαι 


23 τῷ B] τῷ y pr D. — 25 συμβήσονται D. — ψευδὲς fM. — 
96 alt τὰ om d. — 97 ἑαυτῶν 4Mn, pr Bc. — αὐτοῖς D. — 98 καὶ 
ἀλλήλοις D. — 29 ἢ) καὶ M. — 3l οὐ n. — 89 αἱ om n. — égag- 
μόττουσιν Dn, ἐφαρμόττουσαν p. — 86 ἔσω D. — 37 ἅπαν D. 

8851 οἷον om n. — $ ἔτι γὰρ αἱ M — 5 ij λαμβανομένου pr n. 
— ἐκβαλλομένου d. — 9 εἶναι ἢ πεπερασμένας D, pr c. — 11 Aéyni 
ABdcupf, λέγῃ d. superscr. — ὅτι om D. — αἶδε D. — 11 et 12 αἴδε Dn. 
— 18 τοσαῦτας 4. — 14.αὗται n, αὕται wu. --- ἑαυταῖς Dn, αὐταῖς pM. 
— 15 γίγνεται n. — ταῦτα uM. 


TZTEPZAZN A. 41 


ὁτιοῦν, τοῦτ᾽ ἐστὶ τὸ ζητεῖν ἁπάντων εἶναι τὰς αὐτὰς ἀρχάς" 
λίαν γὰρ εὔηϑες. οὔτε γὰρ ἐν τοῖς φανεροῖς μαϑήμασι τοῦτο 
γίνεται, οὔτ᾽ ἐν τῇ ἀναλύσει δυνατόν " αἱ γὰρ ἄμεσοι προ- 
τάσεις ἀρχαί, ἕτερον δὲ συμπέρασμα προσληφϑείδης γίνε- 
ται προτάσεως ἀμέσου. εἰ δὲ λέγοι τις τὰς πρώτας ἀμέσους so 
προτάσεις ταύτας εἶναι ἀρχάς. μία ἐν ἑκάστῳ γένει ἐστίν. εἰ 
δὲ μήτ᾽ ἐξ ἁπασῶν ὡς δέον δείκνυσϑαι ὁτιοῦν μηδ᾽ οὕτως ἑτέ- 
ρας ὥσϑ᾽ ἑκάστης ἐπιστήμης εἶναι ἑτέρας, λείπεται εἰ συγ- 
γενεῖς al ἀρχαὶ πάντων, ἀλλ᾽ ἐκ τωνδὶ μὲν ταδί, ix δὲ 
τωνδὶ ταδί. φανερὸν δὲ καὶ τοῦϑ᾽ ὅτι oix ἐνδέχεται" δέδει-- ss 
χται γὰρ ὅτι ἄλλαι ἀρχαὶ τῷ γένει εἰσὶν αἱ τῶν διαφρό- 
θῶν τῷ γένει. ai γὰρ ἀρχαὶ διτταί, ἐξ ὧν τε καὶ περὶ δ' 
αἱ μὲν οὖν ἐξ ὧν κοιναί, αἱ δὲ περὶ ὃ ἴδιαι, οἷον ἀριῦμός, 
μέγεϑος. 

Τὸ δ᾽ ἐπιστητὸν καὶ ἐπιστήμη διαφέρει τοῦ δοξαστοῦ καὶ 88 
δόξης, ὅτι ἡ μὲν ἐπιστήμη καϑόλου καὶ δι’ ἀναγκαίων, τὸ s 
δ᾽ ἀναγκαῖον οὐκ ἐνδέχεται ἄλλως ἔχειν. ἔστι δέ τινα ἀληθῆ 
μὲν καὶ ὄντα, ἐνδεχόμενα δὲ καὶ ἄλλως ἔχειν. δῆλον οὖν 
ὅτι περὶ μὲν ταῦτα ἐπιστήμη ουκ ἔστιν" εἴη γὰρ ἂν ἀδύνατα 
ἄλλως ἔχειν τὰ δυνατὰ ἄλλως ἔχειν. ἀλλὰ μὴν οὐδὲ νοῦς ss 
λέγω γὰρ νοῦν ἀρχὴν ἐπιστήμης. οὐδ᾽ ἐπιστήμη ἀναπόδεικτος" 
τοῦτο δ᾽ ἐστὶν ὑπόληψις τῆς ἀμέσου προτάσεως. ἀληϑὴς δ᾽ 
ἐστὶ νοῦς καὶ ἐπιστήμη καὶ δόξα καὶ τὸ διὰ τούτων AtryÓ- p. 89 
μενον ᾿ ὥστε λείπεται δόξαν εἶναι περὶ τὸ ἀληϑὲς μὲν ἢ ψεῦ- 
δος, ἐνδεχόμενον δὲ καὶ ἄλλως ἔχειν. τοῦτο δ᾽ ἐστὶν ὑπό- 
ληψις τῆς ἀμέδου προτάσεως καὶ μὴ ἀναγκαίας. καὶ ὁμο-- 
λογούμενον δ᾽ οὕτω τοῖς φαινομένοις" ἢ τε γὰρ δόξα ἀβέ- 5 
βαιον, καὶ ἡ φύσις ἡ τοιαύτη. πρὸς δὲ τούτοις οὐδεὶς οἴξ- 
ται δοξάζειν, ὅταν οἴηται ἀδύνατον ἄλλως ἔχειν, ἀλλ᾽ ἐπί- 
στασϑαι" ἐλλ᾽ ὅταν εἶναι μὲν οὕτως, οὐ μὴν ἀλλὰ καὶ ἄλλως 


16 τούτων 4BMu, fort pr d, τούτω», τ᾽ c. — 19 δὲ] δέ τι Bu. — 
40 προτάσεις ἀμέσους D. — 21 τὰς αὐτὰς f. — εἶναι τὰς ἀρχάς D, 
εἶναι εἰ ἀρχάς d. — 92 μηϑ᾽ οὕτως DM. -- 428 ὥσθ᾽ corr n. — e 
τι εἰ γὰρ D. --- 94 τῶνδε d. — 96 γὰρ om dM. — ἄλλαι αἱ ἀρχαὶ D. 
— αἱ om D. — 97 ὃ] οὗ 4BMdwf. — 48 δ] οὗ 4cpM, prd, 8 (sic) v. — 
ἴδιοι n, ἕτεραι D. — olov) ὡς D. — 29 μεγέθους 4BDdpcfnM. — 

καὶ ἡ ἐπιστήμη n. — 33 alt καὶ om D. — 34 μὲν om Dn. — 
35 alt ἄλλως ἔχειν om D. — 36 γὰρ) δὲ n. — 357 τῆς om n. — ἀληϑῆ D. 

89a1 ro] τὰ rc D, qui pr om. — λεγόμενα D. — 8 λείπεται] ἔσται D. 
— μὲν ἢ) τε καὶ corr n. — ψευδές D. — 6 οὐϑεὶς D. 


48 ANAATTIKAN 


οὐδὲν κωλύειν, τότε δοξάζειν ὡς τοῦ μὲν τοιούτου δόξαν οὖσαν, 
τοῦ δ᾽ ἀναγκαίου ἐπιστήμ um. 

Πῶς οὖν ἔστι τὸ αὐτὸ δοξάσαι καὶ ἐπίστασθαι, “καὶ διὰ 
τί οὐκ ἔσται ἡ δόξα ἐπιστήμη, εἴ vig ϑήσει Gray ὃ οἶδεν ἐν- 
δέχεσϑαι δοξάξειν; ἀκολουϑήσει γὰρ ὁ μὲν εἰδὼς ὁ δὲ δοξά- 
ἕων διὰ τῶν μέσων. E ξως εἰς τὰ ἄμεσα ἔλϑῳ., " εἴπερ 

16 ἐκεῖνος οἷδε, καὶ ὁ δοξάξων oidev. ὥσπερ γὰρ καὶ τὸ ὄξει. 
δοξάζειν ἔστι, καὶ τὸ διόεν" τοῦτο δὲ τὸ μέσον. ἢ εἰ μὲν 
οὕτως ὑπολήψεται τὰ μὴ ἐνδεχόμενα ἄλλως ἔχειν ὥσπερ 
ἔχειν τοὺς ὁρισμοὺς δι’ ὧν αἱ ἀποδείξεις, οὐ δοξάσει ἀλλ᾽ ἐπε- 
στήσεται " εἰ δ᾽ ἀληδῆ μὲν εἶναι , οὐ ) μέντοι ταῦτά γε αὐτοῖς 

20 ὑπάρχειν κατ᾽ οὐσίαν καὶ κατὰ τὸ εἶδος, δοξάσει καὶ οὐκ 
ἐπιστήσεται ἀληθῷς, καὶ τὸ ὅτι καὶ τὸ διότι, ἐὰν μὲν διὰ 
τῶν ἀμέσων δοξάσῃ" ἐὰν δὲ μὴ διὰ τῶν ἀμέσων, τὸ ὅτε 
μόνον δοξάσει. τοῦ δ᾽ αὐτοῦ δόξα καὶ ἐπιστήμη οὐ πάντως 
ἐστίν, ἀλλ᾽ ὥσπερ καὶ ψευδὴς καὶ ἀληϑὴς τοῦ αὐτοῦ τρό- 

45 πον τινά, οὕτω καὶ ἐπιστήμη καὶ δόξα τοῦ αὐτοῦ. καὶ γὰρ 
δόξαν ἀληδῆ καὶ ψευδῇ ὡς μέν τινες λέγουσι τοῦ αὐτοῦ 
εἶναι ᾿ ἄτοπα συμβαίνει αἱρεῖσϑαι ἄλλα τε καὶ μὴ δοξά- 
fev 0 δοξάζει ψευδῶς. ἐπεὶ δὲ τὸ αὐτὸ πλεοναχῶς λέγε- 
ται, ἔστι μὲν ὡς ἐνδέχεται, ἔστι δ᾽ ὡς ov. τὸ μὲν γὰρ 

80 σύμμετρον εἶναι τὴν διάμετρον ἐληϑὼς δοξάζειν ἄτοπον" 
ἀλλ᾽ ὅτι ὴ διάμετρος, περὶ ἣν αἱ δόξαι, τὸ αὐτό, οὕτω τοῦ 
αὐτοῦ, τὸ δὲ τί ἦν εἶναι ἑκατέρῳ κατὰ τὸν λόγον οὐ τὸ ) αὐτό. 
ὁμοίωβ δὲ καὶ ἐπιστήμη καὶ δόξα τοῦ αὐτοῦ. ἡ μὲν γὰρ 
οὕτως τοῦ [olov ὥστε μὴ ἐνδέχεσθαι μὴ εἶναι ζῷον, 17 δ᾽ 

86 ὥστ᾽ ἐνδέχεσθαι. οἷον εἰ ἡ μὲν ὅπερ ἀνθρώπου ἐστίν, ἢ δ᾽ 
ἀνθᾳώπου μ ὅν, μὴ ὅπερ δ᾽ ἀνθρώπου. τὸ αὐτὸ γὰρ ὅτι Gy- 
ϑοώπος, τὸ δ᾽ ὡς οὐ τὸ αὐτό. 


9 κωλύει CdMp, corr π. -- post δοξάξειν spatium relictum est plus 


unius vs d, δοξάζειν. B, qui εἷς τοῦ corr. — 12 ἔστιν Dc. — 13 axo- 
AovOove: ABcdfu Mp. — 4 τὰ μέσα pr n. — ἔλϑοι M. — 16 ϑοξά- 
fem din rc mg n. — 18 ἔχει ABDcdfnpu. — οὗ B. — αἱ om D. 

19 ὑπάρχειν αὐτοῖς D. — 920 ὑπάρχει M. — 21 sit τὸ om a. — 


ui» corr m. — ἐφ ϑοβάοφ.. . ἀμέσων rc mg m. — δοξάσει Df. — 43 δο- 


ξάσῃ 44, corr p. — φενδεῖς καὶ dinis B. — 27 ἄτοπον 4BDdea M. — 
εἰρῆσθαι cp, corr “ἔπ, ἐρεῖσϑαι duM. --- 28 ἐπεὶ corr ν᾽ - 29 pr μὲν 


om Eod M et pr Aus. — 30 ἀσύμμετρον pr 4Be. — 31 ἐδόβαζν B. — 
S biens M. o9] ἢ M. —2$3 δὲ om D. — 36 &6ev] dg D. — 


TZTEPON A. B. 40 


Φανερὸν δ᾽ ἐκ τούτων ὅτι οὐδὲ δοξάζειν ἅμα τὸ αὐτὸ 
καὶ ἐπίσετασϑαι ἐνδέχεται. ἅμα γὰρ ἂν ἔχοι ὑπόληψιν τοῦ 
ἄλλως ἔχευν καὶ μὴ ἄλλως τὸ αὐτό" ὅπερ οὐκ ἐνδέχεται. b 
ἐν ἄλλῳ μὲν γὰρ ἑκάτερον εἶναι ἐνδέχεται τοῦ αὐτοῦ, ὡς εἴ- 
φρηται, ἐν δὲ τῷ αὐτῷ οὐδ᾽ οὕτοις οἷόν τε" ἔξει γὰρ ὑπόλη»- 
dw Gua, οἷον ὅτι ὁ ἄνϑρωπος ὅπερ ζῷον (τοῦτο γὰρ ἦν τὸ 
μὴ ἐνδέχεσϑαι εἶναι μὴ ζῷον) καὶ μὴ ὅπερ ζῷον τοῦτο γὰρ 65 
ἔστω τὸ ἐνδέχεσθαι. 

Τὰ δὲ λοιπὰ πῶς δεῖ διανεῖμαι ἐπί τε διανοίας καὶ 
veb καὶ ἐπιστήμης καὶ τέχνης καὶ φρονήσεως καὶ σοφίας, 
τὰ μὲν φυσικῆς τὰ δὲ ἠθικῆς θεωρίας μᾶλλον ἐστίν. 

Ἡ δ᾽ ἀγχίνοιά ἐστιν εὐστοχία τις ἐν ἀσκέπτῳ χρόνῳ 84 
τοῦ μέσου, οἷον εἴ τις ἰδὼν ὅτι ἡ σελήνη τὸ λαμπρὸν ἀεὶ ἔχει τι 
«πρὸς τὸν ἥλιον, ταχὺ ἐνενόησε διὰ τί τοῦτο, ὅτι διὰ τὸ λάμ- 
Suv ἀπὸ τοῦ ἡλίου" ἢ διαλεγόμενον πλουσίῳ ἔγνω διότι δα- 
φείζεται" ἢ διότι φίλοι, ὅτι ἐχϑροὶ τοῦ αὐτοῦ. πάντα γὰρ 
τὰ αἴτια τὰ μέσα ὁ ἰδὼν τὰ ἄχρα ἐγνώρισεν. τὸ λαμπρὸν 15 
εἶναι τὸ πρὸς τὸν ἥλιον ἐφ᾽ οὗ 4, τὸ λάμπειν ἀπὸ τοῦ ἡλίου 
B, σελήνη τὸ I. ὑπάρχει δὴ τῇ μὲν σελήνῃ τῷ Γ τὸ B, 
τὸ λάμπειν ἀπὸ τοῦ ἡλίου“ τῷ δὲ B τὸ 4. τὸ πρὸς τοῦτ᾽ 
εἶναι τὸ λαμπρόν, ἀφ᾽ οὐ λάμπει" ὥστε καὶ τῷ Γ τὸ Α 


διὰ τοῦ B. 90 


Τὰ ξητούμενά ἐστιν ἴδα τὸν ἀρυθμὸν ὅσαπερ ἐπιστά- 
μεθα. ἕητοῦμεν δὲ τέτταρα, τὸ ὅτι, τὸ διότι, εἰ ἔστι. τί 
ἐστιν. ὅταν μὲν γὰρ πότερον τόδε ἢ τόδε ζητῶμεν. εἰς dQu- ss 
ϑμὸν ϑέντες, οἷον πότερον ἐκλείπει ὁ ἥλιος ἢ 00, τὸ ὅτι ζη- 


8950] τὸ] ταὐτὸ pr n. — 23 ἐνδέχεται ἑκάτερον εἶναι D. — ὥσπερ D. 
— $ αὐτῷ) οὕτως 4Ddf, pr c. — 4 d om — 6 dor. D, ἔσται 
corr 4. — 9 μᾶλλον rc mg n. — 1l /àov] εἶδεν D. — 19 ἥλιον... 
δανείζεται rc uhi pauciora f. — ἐνόησε D. — 14 φιλεῖ M. — φίλοι. 
ὅτι €», φίλοι ἢ ὅτι D, corr 4. — 15 alt τὰ om Dd. — 17 6] 8 τὸ λαμ- 
πρὸν del ἔχειν πρὸς τὸν ἥλιον n. — τὸ om nf. — τῷ] τὸ corr n. — 
B corr ». — 18 « τὸ β π. — τὸ om M. — 19 λάμπον D. — a om M. 
— Tit. ἀναλυτικῶν ὑστέρων τὸ δεύτερον f, ἀναλυτικῶν δευτέρων δεύ- 
τερον Vat 949. — , 24 εἰ τὸ εἰ D, om n. — τί] τὸ εἰ D. — 925 πρό- 
τῖρον 4c, — ἢ) ἡ M. 
Π. 4 


90 ANAATTIKS£&N 


τοὔμεν. σημεῖον δὲ τούτον εὑρόντες yaQ ὅτι ἐκλείπει πε- 
παύμεϑα- καὶ ἐὰν ἐξ ἀρχῆς εἰδῶμεν ὅτι ἐκλείπει, οὐ ξητοῦ- 
uev πότερον. ὅταν δὲ εἰδῶμεν τὸ ὅτι, τὸ διότι ζητοῦμεν, o 

80 εἰδότες ὅτι ἐκλείπει καὶ ὅτι κινεῖται ἡ yij, τὸ διότι ἐκλείπει 
3] διότι κινεῖται ξητοῦμεν. ταῦτα μὲν οὖν οὕτως, ἔνια δ᾽ ἄλ- 
λον τρόπον ξητοῦμεν, οἷον εἰ ἔστιν ἢ ἡμή | ἐστι κένταυρος ἢ 7 ϑεός, 
τὸ δ᾽ εἰ ἔστιν ἢ μὴ ἁπλῶς λέγω; ἀλλ᾽ οὐκ εἰ λευκὸρ 7] μή 
γνόντες δὲ ὅτι ἔστι, τί ἐστι ζητοῦμεν, οἷον τί οὖν ἐστὶ ϑεός, 

86 τί ἐστιν ἄνϑρωπος; ; 

2 "4 uiv οὖν ζητοῦμεν καὶ ἃ e εὑρόντες ἴσμεν... ταῦτα. “καὶ 
voGcUrd ἔότιν. M. ᾿ητοῦμεν δέ, ὅταν uiv ξητῶμεν τὸ ὅτι ἢ τὸ 
εἰ E ἔστιν ἁπλῶς, d aQ ἔστι μέσον αὐτοῦ ἡ οὐκ ἔστιν" ὅταν δὲ γνόν- 
τερ ἢ τὸ ὅτι ἢ εἰ ἔστιν ἢ 1 τὸ ἐπὶ μέρους ἢ ἢ τὸ ἁπλῶς, πάλιν 

p. 99 τὸ διὰ τί ξητῶμεν ἢ ἢ τὸ τί ἐστι, τότε ξητοῦμεν τί τὸ μέσων. 
λέγω δὲ τὸ ὅτι ἢ εἰ ἔστιν ἐπὶ μέρους καὶ ἁπλῶς, ἐπὶ μέ- 
ρους μέν, ἄρ᾽ ἐκλείπει ἡ σελήνη ἢ αὔξεται; εἰ γὰρ ἔστι τι 
ἢ μὴ ἔστι τι ἐν τοῖς τοιούτοις ξητοῦμεν" ἁπλῶς δ΄. εἰ ἔστιν 

s μὴ σελήνη ῆ νύξ. συμβαίνει. ἄρα ἐν ἁπάσαις ταῖς ξη- 
τήσεσι δητεῖν ἢ εἰ ἔστι μέσον ἢ τί ἐότι τὸ μέσον. τὸ μὲν 
γαρ αἴτιον τὸ μέσον, ἐν ἅπασι δὲ τοῦτο ξητεῖται. ἀρ &- 
λείπει ; ἀρ᾽ ἔστι τι αἴτιον 1] οὔ" μετὰ ταῦτα γνόντες ὅτι ἔστι 
τι, τί οὖν τοῦτ᾽ ἔστι ξητοῦμεν. τὸ γὰρ αἴτιον τοῦ εἶναι μὴ 

1 τοδὶ ἢ τοδὶ ἀλλ᾽ ἁπλῶς τὴν οὐσίαν, ἢ τὸ μὴ ἁπλῶς ἀλ- 
λά τι τῶν καϑ' αὐτὸ ἢ κατὰ συμβεβηκός, τὸ μέσον ἐστίν. 
λέγω δὲ τὸ μὲν ἁπλῶς τὸ ὑποκείμενον, οἷον σελήνην ἢ γῆν 
ῇ ἥλιον 7 τρίγωνον, τὸ δὲ τὶ ἔκλειψιν ἰσότητα ἀνισότητα; 
εἰ ἐν μέσῳ 1j μή. ἐν ἅπασι γὰρ τούτοις φανερόν ἐστιν ὅτι 

1570. αὐτό ἔστι τὸ τί ἐστι καὶ διὰ τί ἐστιν. τί ἐστιν ἔκλειψις ; 
στέρησις φωτὸς ἀπὸ σελήνης ὑπὸ γῆς ἀντιφράξεως. διὰ 


28 παυόμεθα n. — ἴδωμεν 4. — 429 ὅτι τότε τὸ Dfn. — 9307; 
. κινεῖται rc mg n. — 8] et 84 οὖν om d. — 32 εἰ) ἢ M. — 34et 
38 γνῶντες M. — 37 uiv om dM. — 38 ὅταν... ὅτε ἢ corr n. — 89 εἰ 


τὸ εἰ D. — τὸ εἰ ἁπλῶς Μ. 

90a1 τὸ] ἢ τὸ n. — ξητοῦμεν ABDdMu, pr c. — 2 ἢ εἰ} τι pr e, 
om “Μὰ et pr B, ἢ εἰ rc mg m. — ἔστιν om d. — 4 ἢ μὴ ἔστι τι 
om dM. — 65 alt yj om d. — 6 jj om D. — εἰ pr om m. — 8 τι] τὸ d. 
— yvov Α, γνῶντες M, yvovot d. — 9 τι om n. — ἔστιν ὃ ὃ ξητοῦμεν 
pr n. — τοῦ] μὴ d. — 11 ἢ τὸ κατὰ π. -- κατὰ τὸ συμβ. d. — 


12 uiv] μέσον dM. — yov» M. — 13 ἢ ἥλιον om dM. — ἀνισότητα 
om n. — [4 εἰ] ἢ 4d. — 15 ἐστιν om D. 


TEZTEPAN. B. 51 


τί ἔστιν ἔκλειψις, ἢ διὰ τί ἐκλείπει ἡ σελήνη; διὰ τὸ 
ἀπολείπειν τὸ φώς ἀντιφραττούσης τῆς γῆς. τί ἐστι συμ- 
φωνία; λόγος ἀριϑμῶν ἐν ὀξεῖ ἢ βαρεῖ. διὰ τί συμφω- 
sti τὸ ὀξὺ τῷ βαρεῖ; διὰ τὸ λόγον ἔχειν ἀριϑμῶν τὸ ὀξὺ ὦ 
χαὶ τὸ βαρύ. ἀρ᾽ ἔστι συμφωνεῖν τὸ ὀξὺ καὶ τὸ βαρύ; ἀρ᾽ 
ἐστὶν ἐν ἀριϑμοῖς ὁ λόγος αὐτῶν; λαβόντες δ᾽ ὅτι ἔστι, τίς 
οὖν ἐστὶν ὁ λόγος; 

"Or. δ᾽ ἐστὶ τοῦ μέσου ἡ ξήτησις, δηλοῖ ὅσων τὸ μέ- 
σον αἰσϑητόν. ζητοῦμεν γὰρ μὴ ὀσθημένοι, οἷον τῆς ἐκλεί- ss 
φεῶς, εἰ ἔστιν ἢ μή. εἰ δ᾽ ἦμεν ἐπὶ τῆς σελήνης, οὐκ ἂν ἐξζη- 
τοῦμεν οὔτ᾽ εἰ γίνεται οὔτε διὰ τί, ἀλλ᾽ ἅμα δῆλον ἦν ἄν. 
ἐκ γὰρ τοῦ αἴσϑεσϑαι καὶ τὸ καϑόλου ἐγένετο ἂν ἡμῖν εἰδέ- 
vc. ἡ μὲν γὰρ αἴσθησις ὅτι νῦν ἀντιφράττει" Ἀαὶ γὰρ δῆ- 
λον ὅτι νῦν ἐκλείπει" ἐκ δὲ τούτου τὸ καϑόλον ἂν ἐγένετο. τ 

“Ὥσπερ οὖν λέγομεν, τὸ τί ἐστιν εἰδέναι ταὐτό ἐστι καὶ 
διὰ τί ἐστιν. τοῦτο δ᾽ ἢ ἁπλῶς καὶ μὴ τῶν ὑπαρχόντων τι, 
ἢ τῶν ὑπαρχόντων, οἷον ὅτι δύο ὀρϑαί, vj Ort μεῖζον 1] 
ἔλαττον. 

Ὅτι μὲν οὖν πάντα τὰ ζητούμενα μέσου ξήτησίς ἐστι, ἃ 
δῆλον" πῶς δὲ τὸ τί ἐστι δείκνυται, καὶ τίς ὁ τρόπος τῆς s6 
ἀναγωγῆς . καὶ τί ἐστιν ὁρισμὸς καὶ τίνων, εἴπωμεν, διαπο-- 
ρήσαντες πρῶτον περὶ αὐτῶν. ἀρχὴ δ᾽ ἔστω τῶν μελλόντων, 
ἥπερ ἐστὶν οἰκειοτάτη τῶν ἐχομένων λόγων. ἀπορήδειε γὰρ b 
ἄν τις. ἀρ᾽ ἔστι τὸ αὐτὸ καὶ κατὰ τὸ αὐτὸ ὁρισμῷ εἰδέναι 
χαὶ ἀποδείξει, ἢ ἀδύνατον; ὁ μὲν γὰρ ὁρισμὸς τοῦ τί ἐστιν 
εἶναι δοκεῖ, τὸ δὲ τί ἐστιν ἅπαν καϑόλου καὶ κατηγορικόν" 
συλλογισμοὶ δ᾽ εἰσὶν οἱ μὲν στερητικοί, οἱ δ᾽ οὐ καθόλου, 5 
οἷον οἱ μὲν ἐν τῷ δευτέρῳ σχήματι στερητικοὶ πάντες, οἱ δ᾽ 
ἐν τῷ τρίτῳ οὐ καθόλου. εἶτα οὐδὲ τῶν ἐν τῷ πρώτῳ σχή- 


17 ἡ σελήνη ἐκλείπει D. --- διὰ τί ἐκλείπει M. — 19 ἐριθμῷ d. 
— ὀξείᾳ n. — ἢ] καὶ Dn. --- βαρείᾳ n. — 90 βαρύ M. — ἀριϑμὸν d. 
— 91 σύμφωνον Dd. — 22 ἐστὶν] τί M. — 23 ὁ om d. — 24 dori 
om M. — ἡ om d. — ὅσον 4du, pr B. — 925 οἷον ἄρα τῆς M. — 
26 ἐπεξητοῦμεν D. — 27 οὔτ᾽ εἰ διὰ ABDdcun. — ἅμα δῆλον) μᾶλλον M. 
— ἂν ἦν n, ἦν D. — 98 ἐκ yàg rc f. — αἰσθέσθαι D, αἰσθανεσϑαι n. 
— ἐγέψετο Bfu. —- 80 ἐκ] εἰ 4. — τὸ] τοῦ M. — 31 λέγωμεν n. — 
ταὐτόν D. — 39 post μὴ del un vb n. — ci) τισίν D. — 858 ἢ τῶν 
ὑπαρχόντων rc mg n, om D. — 35 ἅπαντα D. — ἐστὶ ante πάντα n. 
90b1 εἴπερ 4Md, pr B. — 2 καὶ om D. — 4 ἅπαν) ἅπαν καὶ D. 
— 1 σχήματι) τῷ σχήματι n. 
4 * 


52 ANAATTIKA&N 


ματι κατηγορικῶν ἁπάντων ἐστὶν ὁρισμός, olov ὅτι πᾶν τρί- 
yovov δυσὶν ὀρθαῖς ἴσας ἔχει. τούτου δὲ λόγος, ὅτι τὸ ἐπί- 
10 στασϑαί ἐστι τὸ ἀποδεικτὸν τὸ ἀπόδειξιν ἔχειν, ὥστ᾽ εἰ ἐπὶ τῶν 
τοιούτων ἀπόδειξίς ἐστι, δῆλον ὅτι οὐκ ἂν cg αὐτῶν καὶ 
ὁρισμός" ἐπίσταιτο γὰρ ἂν καὶ κατὰ τὸν ὁρισμόν, οὐχ 
ἔχων τὴν ἀπόδειξιν - οὐδὲν γὰρ κωλύει μὴ ἅμα ἔχειν. ἱκανὴ 
δὲ πίστις καὶ ἐκ τῆς ἐπαγωγῆς" οὐδὲν γὰρ πώποτε ὁρισά- 
16 μενοι ἔγνωμεν, οὔτε τῶν καϑ' αὐτὸ ὑπαρχόντων οὔτε τῶν συμ- 
βεβηκότων. ἔτι εἰ ὁ ὁρισμὸς οὐσίας τις γνωρισμός, τά γε 
τοιαῦτα φανερὸν ὅτι οὐκ οὐσίαι. 
Ὅτι μὲν οὖν οὐκ ἔστιν ὁρισμὸς ἅπαντος οὗπερ καὶ ἀπό- 
δειξις, δῆλον. τί δ᾽, οὗ ὁρισμός, ἄρα παντὸς ἀπόδειξίς ἐστιν 
207] οὖ; εἷς μὲν δὴ λόγος καὶ περὶ τούτου ὁ αὐτός. τοῦ γὰρ 
ἑνός, ἡ ἕν, μία ἐπιστήμη. ὥστ᾽ εἴπερ τὸ ἐπίστασθαι τὸ ἀπο- 
δεικτὸν ἐστὶ τὸ τὴν ἀπόδειξιν ἔχειν, συμβήδεταί τι ἀδύνα- 
τον ὁ γὰρ τὸν ὁρισμὸν ἔχων ἄνευ τῆς ἀποδείξεως ἐπιστήσε- 
ται. ἔτι αἷ ἀρχαὶ τῶν ἀποδείξεων ὁρισμοί, ὧν ὅτι oUx ἔδον- 
25 ται ἀποδείξεις δέδεικται πρότερον. Y] ἔδονται ol ἀρχαὶ ἀπο- 
δεικταὶ καὶ τῶν ἀρχῶν ἀρχαί, καὶ τοῦτ᾽ εἰς ἄπειρον βαδι- 
εἴται 7| τὰ πρῶτα ὁρισμοὶ ἔδονται ἀναπόδεικτοι. 
"AAA ἄρα, εἰ μὴ παντὸς τοῦ αὐτοῦ, ἀλλά τινος τοῦ 
αὐτοῦ ἐστὶν ὁρισμὸς καὶ ἀπόδειξις ; ἢ ἀδύνατον; οὐ γάρ ἔστιν 
80 ἀπόδειξις ov ὁρισμός. ὁρισμὸς μὲν γὰρ τοῦ τί ἐστι καὶ οὐ- 
δίας" αἱ δ᾽ ἀποδείξεις φαίνονται πᾶσαι ὑποτιθέμεναι καὶ 
λαμβάνουσαι τὸ τί ἐστιν, οἷον ai μαϑηματικαὶ τί μονὰς καὶ 
τί τὸ περιττόν, καὶ αἷ ἄλλαι ὁμοίως. ἔτι πᾶσα ἀπόδειξις 
τὶ κατά τινος δείκνυσιν, οἷον ὅτι ἔστιν ἢ οὐκ ἔστιν" ἐν δὲ τῷ 
86 ὁρισμῷ οὐδὲν ἕτερον ἑτέρου κατηγορεῖται, οἷον οὔτε τὸ ζῷον 


8 olov om D, rc mg n. — 9 τὸ om D. — 10 τὸ om BDMfnu, fort 
del c. --- ἀἐποδεικτικὸν 4d, fort pr ec, ἀποδεικτικῶς BDMnu. — ὥστ᾽ ἐπεὶ 
τῶν. Bu. — si rc n. — ll ἂν ἢ f. — xai om D. — 12 ἐπίστατο M, pr f. 
— dv] ἄν τις Dedfn. — 13 et 14 οὐϑὲν D. — 15 alt τῶν] τῶν κατὰ 
d. — 16 εἶ οπι n. — à om Bdu, pr DM. — τινος BDMnu, om 4. — γνώ- 
φιμος 4BDdu, γνωρισμὸς corr cn, yg. xal γνωρισμός mg pr manu w. 
— 17 φανερὸν ovv» ὅτι τι. — οὐκ corr &. — οὐσία D. — 18 ye 
τοίνυν Dnf. — ἔστιν ὁ ὁρισμὸς M. — οὗ M. — 19 δἾ δαὶ B. — o9 
ov ὁ d, οὐδὲ οὗ n sed οὗ corr, ov(sic)B. — ἀρ᾽ ἅπαντος ἔστιν ἀπόδει- 
ξις c. — 90 ὁ αὐτὸς om 4. — 21 ἀποδεικτικὸν DMn. — 92 τὴν om “. 
— 95 ἐπιστήσεται corr n. — 95 ἀπόδειξις 4, pr n. — ἢ] εἰ prdM. 
— αἱ om D. — 30 τοῦτ᾽ ἐστὶ m. — 31 post καὶ lit trium litt c. — 
34 ἢ ἔστιν ἢ n. — 35 οὐϑὲν D... 


ΥΣΤΕΡΩΝ B. 53 


κατὰ τοῦ ῦ δίποδος οὔτε τοῦτο κατὰ τοῦ ἕῴου, οὐδὲ δὴ κατὰ τοῦ 
ἐπιπέδου τὸ σχῆμα" οὐ γάρ ἐστι τὸ ἐπίπεδον σχῆμα, οὐδὲ 
τὸ σχῆμα ἐπίπεδον. ἔτι ἕτερον τὸ τί ἐστι καὶ ὅτι ἔστι δεῖξαι. 
ὁ μὲν οὖν ὁρισμὸς τί ἐστι δηλοῖ, ἡ δὲ ἀπόδειξις ὅτι ἢ ἔστι p.91 
τόδε κατὰ τοῦδε ἢ οὐκ ἔστιν. ἑτέρου δὲ ἑτέρα ἀπόδειξις, ἐὰν 
μὴ ὡς μέρος ἡ τι τῆς ὅλης. τοῦτο δὲ Aéyo, ὅτι δέδεικται 
τὸ ἰσοσκελὲς δύο ὀρϑαῖς, εἰ πᾶν τρίγωνον δέδεικται" μέρος 
γάρ, τὸ δ᾽ ὅλον. ταῦτα δὲ πρὸς ἄλληλα οὐκ ἔχει οὕτως, 5 
τὸ ὅτι ἔστι καὶ τί ἐστιν' οὐ γάρ ἐστι ϑατέρου ϑάτερον μέρος. 
Φανερὸν ἄ ἄρα ὅτι οὔτε οὐ ὁρισμός, τούτου παντὸς ἀπό- 
δειξιρ, οὔτε oU ἀπόδειξις, τούτου παντὸς ὁρισμός" ὥστε ὅλος 
τοῦ αὐτοῦ οὐδενὸς ἐνδέχεται ἄ ἄμφω ἔχειν. ὥστε δῆλον ὡς οὐδὲ 
ὁρισμὸς καὶ ἀπόδειξις. οὔτε τὸ αὐτὸ ἂν εἴη οὔτε ϑά- 10 
τερον ἐν ϑατέρῳ᾽ καὶ γὰρ ἂν τὰ ὑποκείμενα ὁμοίως εἶχεν. 
Ταῦτα μὲν οὖν μέχρι τούτου διηπορήσθω" τοῦ δὲ τί 4 
ἐστι πότερον ἔστι συλλογισμὸς καὶ ἀπόδειξις ἢ) οὐκ ἔστι, κα- 
ϑάπερ νῦν ὁ λόγος ὑπέθετο; ὁ μὲν γὰρ συλλογισμὸς τὶ κατά 
τινος δείχνυσι διὰ τοῦ μέσου" τὸ δὲ τί ἐστιν ἴδιόν τε, καὶ ἐν 16 
τῷ τί ἐστι κατηγορεῖται. ταῦτα δ᾽ ἀνάγκη ἀντιστρέφειν. εἰ 
γὰρ τὸ Α τοῦ Γ ἴδιον, δῆλον ὅ ὅτι καὶ τοῦ Β καὶ τοῦτο τοῦ I, 
ὥστε πάντα ἀλλήλων. ἀλλὰ μὴν καὶ εἰ τὸ 4 ἐν τῷ τί ἐστιν 
ὑπάρχει παντὶ τῷ B, καὶ καϑόλου τὸ Β παντὸς τοῦ Γ ἐν 
τῷ τί ἐστι λέγεται; ἀνάγκη καὶ τὸ 4 ἐν vo) τί ἔστι τοῦ I2 
λέγεσϑαι. εἰ δὲ μὴ οὕτω τις λήψεται διπλώσας, οὐκ ἀνάγκη 
ἔσται τὸ Α τοῦ Γ κατηγορεῖσθαι ἐν τῷ τί ἐστιν, εἰ τὸ μὲν Α 
τοῦ B ἐν τῷ τί ἔστι, μὴ xo9 ὅσων δὲ τὸ Β ἐν τῷ τί ἐστιν. 
τὸ δὲ τί ἔστιν ἄμφω ταῦτα ἕξει. ἔσται ἄρα καὶ τὸ Β κατὰ 
τοῦ Γ, τὸ τί ἐστιν. εἰ δὴ τὸ τί ἐστι καὶ τὸ τί ἣν εἶναι ἄμφω 96 
ἔχει, ἐπὶ τοῦ μέδου ἔσται πρότερον τὸ τί ἦν LA ὅλως τε, 
εἰ ἔστι δεῖξαι τί ἐστιν ἄνϑρωπος᾽ Foro τὸ I' ἄνϑρωπος, τὸ δὲ 
Ατὸ τί ἐστιν, eire ξῴον δίπουν εἴτ᾽ ἄλλο τι. εἰ τοίνυν 6và- 
λογιεῖται, ἀνάγκη κατὰ τοῦ B τὸ 4 παντὸς κατηγορεῖσθαι. 


80 οὐδὲ δὴ] οὔτε D. 

914] 7] εἰ d, pr M, om n. — 3 ἡ ὥς τι 4, ἢ ὥς τι M, ἢ ὡς pr d. 
— 4 δέδεκται D. — 7 εἰ 8 πάντως D. — 9 οὐθενὸς D. — " ἐν om 
d. — ἔχειν Μά, pr 4. — 12 διηπορείσϑω M. — 18 καὶ] xa» D. -- 
19 ὑπάρχῃ D, ὑπάρχειν n. — τὸ] τοῦ M. — 20 καὶ om M. — ἐᾷ δὴ 
BMu, δὲ corr d, pv D, rc supra vs c. — τὰ αὐτὰ d. --- ἕξει. ἔσται 
COIT m. — 95 δὲ n, pr D. — εἶναι om M. — 26 τὸ om n. 


91 ANAATTIKAN 


so τούτου δ᾽ ἔσται ἄλλος λόγος μέσος, ὥστε καὶ τοῦτο ἔσται τί 
ἐστιν ἄνθρωπος. λαμβάνει οὖν ὃ δεῖ δεῖξαι" καὶ γὰρ τὸ B 
ἐστὶ τί ἐστιν ἄνθρωπος. 

Δεῖ δ᾽ ἐν ταῖς δυσὶ προτάσεσι καὶ τοῖς πρώτοις xal 
duícoig σκοπεῖν" μάλιστα γὰρ φανερὸν τὸ λεγόμενον γίνε- 

86 ται. οἱ μὲν οὖν διὰ τοῦ 7 ἀντιστρέφειν δεικνύντερ τί ἔστι ψυχὴ 
ἢ τί ἐστιν ἄνϑρωπος ἢ ἄλλο ὁτιοῦν τῶν ὄντων, τὸ ἐξ ἐ ἀρχῆς 
αἰτοῦνται, οἷον εἴ τις ἀξιώσειε ψυχὴν εἶναι τὸ αὐτὸ αὐτῷ 
αἴτιον τοῦ ξῆν, τοῦτο δ᾽ ἀριϑμὸν αὐτὸν αὐτὸν κινοῦντα" ἀνάγ- 
xn γὰρ αἰτῆσαι τὴν ψυχὴν ὃ ὅπερ ἀριϑμὸν εἶναι αὐτὸν αὑτὸν κις- 

»νοῦντα, οὕτως ὡς τὸ αὐτὸ ὄν. οὐ γὰρ εἰ ἀκολουϑεῖ τὸ 4 
τῷ B καὶ τοῦτο τῷ D', ἔσται τῷ D τὸ 4 τὸ τί ἦν εἶναι, 
ἀλλ᾽ ἀληϑὲς ἦ ἣν εἰπεῖν ἔσται μόνον. οὐδ᾽ εἰ ἔστι τὸ 4 ὅπερ τι 
καὶ κατὰ τοῦ Β κατηγορεῖται παντός. καὶ γὰρ τὸ Poo εἷ- 

6 voa κατηγορεῖται κατὰ τοῦ ἀνθρώπῳ εἶναι" ἀληϑὲς γὰρ πᾶν 
τὸ ἀνθρώπῳ εἶναι Boo «εἶναι, ὥσπερ καὶ πάντα | ἄνϑρωπον 
δῷον, ἀλλ᾽ οὐχ οὕτως ὥστε ἕν εἶναι. ἐὰν μὲν οὖν μὴ οὕτω 
λάβῃ , οὐ συλλογιεῖται ὅτι τὸ Α ἐστὶ τῷ Γ τὸ τί ἦν εἶναι 
καὶ ἡ οὐσία. ἐὰν δὲ οὕτω λάβῃ, πρότερον ἔσται εἰληφὼς τῷ 

(0 I τί ἐστι τὸ τί ἦν εἶναι τὸ Β. ὥστ᾽ οὐκ ἀποδέδεικται" τὸ γὰρ 
ἐν ἀρχῇ εἴληφεν. 

6. ᾿Δλλὰ μὴν oU0 ἡ διὰ τῶν διαιρέδεων ὁδὸς συλληγί- 
ζεται, καϑάπερ ἐν τῇ ἀναλύσει τῇ περὶ τὰ σχήματα εἴ- 
ρηται. οὐδαμοῦ γὰρ ἀνάγκη γίνεται τὸ πρᾶγμα ἐκεῖνο εἶναι 

15 τωνδὶ Ó ὄντων, ἀλλ᾽ ὥσπερ οὐδ᾽ ὁ ἐπάγων ἀποδείκνυσιν. οὐ γὰρ 
δεῖ τὸ συμπέρασμα ἐρωτᾶν, οὐδὲ τῷ δοῦναι εἶναι" ἀλλ᾽ 
ἀνάγχη: εἶναι ἐκείνων ὄντων, κἂν μὴ φῇ ὁ ἀποκρινόμενος. 
ἀφ᾽ ὁ ἄνθρωπος ἔῷον 7 ἄψυχον; εἶτ᾽ ἔλαβε ἕῷον, οὐ συλ- 
λελόγισται. πάλιν ἅπαν ξῷον 1j πεξὸν ἢ ἔνυδρον" ἔλαβε 

20 sebo. καὶ τὸ εἶναι τὸν ἄνϑρωπον, τὸ ὅλον, ζῷον πεξόν, οὐχ 
ἀνάγκη ἐκ τῶν εἰρημένων, ἀλλὰ λαμβάνει καὶ τοῦτο. δια- 


80 alt ἔσται cort c. — 31 ei v rc ἢ, om M. — 33$ xol ἐν roig D. 
— $4 σχοπεῖ M. — 85 οὖν δὴ Dn 

910] εἰ γὰρ omisso οὐ ΜΜά. — - 3 ἦν om n. — ἃ ζῶον 4Md, pr 
c omisso εἶναι. — 5 ἀληϑὲρ... ζῴῳ Siva: mg D. — παντὶ ἄνϑο. Dn, 
corr €. — 6 alt εἶναι post 7 ξῷον d, del s, om n. --- ὥστε καὶ n. — 
7 ὥστε ἐνεῖναι D. — 8 λάβῃ om n. — 9 ἡ om n. — τὸ 7 M. — 11 εἴλη- 
φέναι d. — 15 τῶν δειόντων Α, fort pr d, τῶν δεΐοντων M. --- 156 
rc €, om A — 16 ἐρωτᾶν.. . ἀλλ᾽ om M. — 17 φησιν M. — 18 εἴτ᾽ 
Bdu M. — εἶτα λαβὼν n. 


TETEPQN B. 55 


φέρει δ᾽ οὐδὲν ἐπὶ πολλῶν ἢ ὀλίγων οὕτω ποιεῖν * τὸ αὐτὸ 
γάρ ἐστιν. ἐσυλλόγιστος μὲν οὖν καὶ ἡ χρῆσις γίνεξαι τοῖς 
οὕτω μετιοῦσι καὶ τῶν ἐνδεχομένων συλλογισϑῆναι. τί γὰρ 
κωλύει τοῦτο ἀληϑὲς μὲν τὸ πᾶν εἶναι κατὰ τοῦ ἀνθρώπου, ss 
μὴ μέντοι τὸ τί ἐστι μηδὲ τὸ τί ἦν εἶναι δηλοῦν ; ἔτι τί κω- 
λύει ἢ προσϑεῖναί τι ἢ ἀφελεῖν ἢ ὑπερβεβηχέναι τῆς οὐσίας; 

Ταῦτα uiv οὖν παρίεται μέν, ἐνδέχεται δὲ λῦσαι τῷ 
λαμβάνειν ev τῷ τί ἐστι πάντα, καὶ τὸ ἐφεξῆς τῇ διαιρέσει 
ποιεῖν; αἰτούμενον τὸ πρῶτον, καὶ μηδὲν παραλείπειν. τοῦτο 90 
δ᾽ ἀναγκαῖον, ἄτομον γὰρ εἴδει δεῖ είναι. ἀλλὰ συλλογισμὸς 
ὅμως οὐκ ἕνεστιν, ἀλλ᾽ εἴπερ, ἄλλον τρόπον γνωρίζειν ποιεῖ. 
καὶ τοῦτο μὲν οὐδὲν ἄτοπον. οὐδὲ γὰρ ὁ ἐπάγων 
ἴσως ἀποδείχνυσιν, ἀλλ’ ὅμως δηλοῖ τι. συλλογισμὸν 
δ᾽ οὐ λέγει ὁ ἐκ τῆς διαιρέσεως λέγων τὸν ὁρισμόν. - ὧσ- s5 
«tQ γὰρ ἐν τοῖς συμπεράσμασι τοῖς ἄνευ τῶν μέσων, ἐάν 
τις εἴπῃ ὅτι τούτων ὄντων ἀνάγκη τοδὶ εἶναι, ἐνδέχεται 
ἐρωτῆσαι διὰ τί, οὕτως καὶ ἐν τοῖς διαιρετιχοῖς ὅροις. τί ἐστιν 
ἄνϑρωπος; Dor ϑνητόν, ὑπόπουν, δίπουν, ἄπτερον. διὰ τί; p. 92 
παρ᾽ ἑκάστην πρόσϑεσιν" ἐρεῖ γάρ, καὶ δείξει τῇ διαιρέσει, 
ὡς οἴεται, ὅτι πᾶν ἢ ϑνητὸν 5 ἀϑάνατον. ὁ δὲ τοιοῦτος λό- 
γος ἅπας οὐχ ἔστιν ὁρισμός. ὥστ᾽ εἰ καὶ ἀπεδείκνυτο τῇ δια 
φέσει, ἀλλ ὅ y ὁρισμὸς οὐ συλλογισμὸς γίνεται. 

᾽4λλ ἄρα ἔστι καὶ ἀποδεῖξαι τὸ τί ἐστι κατ᾽ οὐσίαν, 6 
ἐξ ὑποθέσεως δέ, λαβόντα τὸ μὲν τί ἦν εἶναι τὸ ἐκ τῶν ἐν 
τῷ τί ἐστιν ἴδιον, ταδὶ δὲ ἐν τῷ τί ἔστι ; μόνα. καὶ ἴδιον τὸ 
πᾶν; τοῦτο γάρ ἐστι τὸ εἶναι ἐκείνῳ. ἢ πάλιν εἴληφε τὸ τί 
ἦν εἶναι καὶ ἐν τούτῳ; ἀνάγκη γὰρ διὰ τοῦ μέσου δεῖξαι. 10 
ἔτι ὥσπερ οὐδ᾽ ἐν συλλογισμῷ λαμβάνεται τί ἐστι τὸ 6và- 


49 εἰ88 οὐϑὲν D -- 23 xal om D. — 21 καὶ corr n. — 96 εἶναι τὸ 
πὰν n. — 26 ἔστι γε μηδὲ D. — tert εἴ τὸ M, om D. — 27 ἢ ἀφε- 
λεῖν τι D. --- ἀφελεῖν corr n. — τῆς] καὶ τῆς pr c. — 28 παφεῖταε 
θη. — μὲν) ἢ n. -- 49 ἐν] τὰ ἐν π: — τῷ D. — 80 μηϑὲν D. — 
παραλιπεῖν 4 Bcd M, παραλειπεῖν fu. — 31 ἀναγκαῖον) ἀναγκαῖον, εἰ ὅπαν 
εἰς τὴν διαίρεσιν ἐμπίπτει (ἐμπεσεῖται Μ) αἱ μηδὲν Diis D) ἐλλείπει" 
τοῦτο δ᾽ ἀναγκαῖον codices. — yag οἵ 4Md, pr c. — εἴδει pr B, 
ἤδη codices. — δεῖ om 4d, pr c, post εἶναε pos D. — συλλ. γε [ 
*. — 329 ἔστιν Dn. — ἀλλ᾽ ial M. — 86 συλλογισμῶν M. — 97 τοδὶ 
corr dn. 

9223 διότι f. — pr ἢ om Dn. — 4 ἔστιν} ἔτι ABcMun. — 5 συλ- 
na D. — 6 ἄρα M. — xal om n. — τῷ ἐκ M. — B δίων codices. — 9 yàg) 

— ]11 ἐν om 4BMdu, pr c. — συλλελόγισται M , ουλλογίσασθαι f. 


96 ANAATTIK&N 


λελογίσϑαι (ἀεὶ γὰρ ὅλη 1] μέρος ἡ πρότασις, ἐξ ὧν ὁ συλ- 
λογισμός). οὕτως οὐδὲ τὸ τί ἦν εἶναι δεῖ ἐνεῖναι ἐν τῷ συλ- 
λογισμῷ, ἀλλὰ χωρὶς τοῦτο τῶν κειμένων εἶναι, καὶ πρὸς 

15 τὸν ἀμφισβητοῦντα εἰ συλλελόγισται ἢ μὴ τοῦτο, ἀπαντᾶν 
ὅτι" τοῦτο γὰρ ἦν συλλογισμός. καὶ πρὸς τὸν ὅτι oU τὸ τί 
ἦν εἶναι συλλελόγισται, ὅτι ναί" τοῦτο γὰρ ἔκειτο ἡμῖν τὸ 
τί ἦν εἶναι. ὥστε ἀνάγκη καὶ ἄνευ τοῦ τί συλλογισμὸς ἢ τοῦ 
τί ἦν εἶναι συλλελογίσϑαι τι. 

c ΒΚὰν ἐξ ὑποϑέσεως δὲ δεικνύῃ, οἷον εἰ τὸ κακῷ ἐστὶ τὸ 
διαιρετῷ εἶναι, τῷ δ᾽ ἐναντίῳ τὸ τῷ ἐναντίῳ εἶναι, ὅσοις ἔστι 
τι ἐναντίον᾽ τὸ δ᾽ ἀγαϑὸν τῷ κακῷ ἐναντίον καὶ τὸ ἀδιαίρε- 
τον τῷ διαιρετῷ " ἔστιν ἄρα τὸ ἀγαϑῷ εἶναι τὸ ἀδιαιρέτῳ εἶναι. 
καὶ γὰρ ἐνταῦθα λαβὼν τὸ τί ἦν εἶναι δείκνυσι" λαμ- 

46 βάνεν δ᾽ elg τὸ δεῖξαι τὸ τί ἦν εἶναι. ἕτερον μέντοι ἔστω" 
καὶ γὰρ ἐν ταῖς ἀποδείξεσιν. ὅτι ἐστὶ τόδε κατὰ τοῦδε, ἀλλὰ 

4 9 ξ € 2 54^ 5 35 
μὴ αὐτό, μηδὲ ov ὁ αὐτὸς λόγος, καὶ ἀντιστρέφει. πρὸς ἀμ- 
φοτέρους δέ, τόν τε κατὰ διαίρεσιν δεικνύντα καὶ πρὸς τὸν 
οὕτω συλλογισμόν, τὸ αὐτὸ ἀπόρημα᾽" διὰ τί ἔσται ὁ ἄνϑρο- 

80 πος ζῷον δίπουν πεΐξόν, ἀλλ᾽ οὐ ζῷον καὶ πεζόν; ἐκ γὰρ τῶν 
λαμβανομένων οὐδεμία ἀνάγκη ἐστὶν ἕν γίνεσϑαι τὸ κατηγο- 
ρούμενον, ἀλλ᾽ ὥσπερ ἂν ἄνϑρωπος ὃ αὐτὸς εἴη μουσικὸς 
καὶ γραμματικός. 

Πῶς οὖν δὴ ὁ ógifóusvog δείξει τὴν οὐσίαν ἢ τὸ τί 

86 ἐστιν; οὔτε γὰρ ὡς ἀποδεικνὺς ἐξ ὁμολογουμένων εἶναι δῆ- 
λον ποιήδει ὅτι ἀνάγκη ἐκείνων ὄντων ἕτερόν τι εἶναι, ἀπό- 
δειξις γὰρ τοῦτος oU) ὡς ὁ ἐπάγων διὰ τῶν καϑ᾽ ἕκαστα 
δήλων ὄντων, ὅτι πᾶν οὕτως τῷ μηδὲν ἄλλως" οὐ γὰρ τί 


19 αἰεὶ 4Bu. — ὧν ἐσεὶν ὁ d. — 13 δεῖ v εἶναι Μ.--- 15 εἰ} ἢ ἃ 
— 17 val) εἶναι n, pr cu.— 18 τουτὶ u. — τί ἐστι συλλ. D. — τοῦ] τὸ 
AMd. — 19 συλλελόγισται d, συλλογεῖσθϑαι n. — 90 δὲ om d. — τῷ 
ADMdf, corr n. — τῷ Md. — 21 ἀδιαιρέτῳ M. — 922 τι om D. — 
tQ διαιηετῷ τὸ ἀδ. D, τὸ διαιρετὸν τῷ ἀδιαιρέτῳ d, — 23 τὸ] τῷ D, 
om JcdnfM. — τῷ 4n. — 94 ἣν om M. --- λαμβάνειν ADdMn, pr B. 
— 95 δ᾽ corr n. — μέν τι 4BDMducf, pr π. — ἔσται M. — 27 αὖ- 
τῷ AB, pr d, fort pr c, τὸ αὐτὸ D. — ὃ om d. — 28 δὲ om d. — 
9Ó συλλογιξόμενον corr n. — ταὐτὸν D. — ἔσται τε ὁ D. — 91 ἐν γί- 
ψεσϑαι n, ἐγγίνεσθαι 4dM, pr B. — 39 àv] ὁ n, om Bdu, post εἴη 
posuit D. — ὁ om M. — εἴη] ἂν ἢ ro ne j] c. — 84 δὴ om d. — ὃ 
om 4BduM. — διοριξόμενος d. — 35 ὡς H ἀποδεικνὺς D, αἷς ὁ δει- 
κνὺς π. — 87 ὃ om M. — 38 πάνθ᾽ Dn. — μηϑὲν D. — ἄλλα M. 





98 ANAATTIK&9N 


διαλεγοίμεϑα πάντες. καὶ ἡ Ü Ἰλιὰς ὁρισμὸς ἂν εἴη. ἔτι οὐδε- 
μία ἀποδείξειεν dv ὅτι τοῦτο τοὔνομα τουτὶ δηλοῖ" οὐδ᾽ οἱ 
ὁρισμοὶ τοίνυν τοῦτο προσδηλοῦσιν. 

δ — 'Ex uiv τοίνυν τούτων οὔτε ὁρισμὸς καὶ συλλογισμὸς 
φαίνεται ταὐτὸν ὄν, οὔτε ταὐτοῦ συλλογισμὸς καὶ ὁρισμός" 
πρὸς δὲ τούτοις, ὅτι οὔτε ὁ ὁρισμὸς οὐδὲν οὔτε ἀποδείκνυσιν 
οὔτε δείκνυσιν, οὔτε τὸ τί ἐστιν oU ὁρισμῷ οὔτ᾽ ἀποδείξει ἔστι 
γνῶναι. 

p.93. Πάλιν δὲ σκεπτέον τί τούτων λέγεται καλῶς καὶ τί οὐ 

8 καλώς, καὶ τί ἐστιν ὁ ὁρισμός, καὶ τοῦ τί ἐστιν ὦ ἀρά πος ἔστιν 
ἀπόδειξις. καὶ ὁρισμὸς ἢ οὐδαμῶς. ἐπεὶ δ᾽ ἐστίν, ὡς ἔφαμεν, 
ταὐτὸν τὸ εἰδέναι τί ἐστι καὶ τὸ εἰδέναι τὸ αἴτιον τοῦ εἰ ἔστιν 

δ λόγος δὲ τούτου. ὅτι ἔστι τι τὸ αἴτιον καὶ τοῦτο ἢ τὸ αὐτὸ ἢ 
ἄλλο, κἂν εἰ ἄλλο. ἢ ἀποδειχτὸν ἢ ἀναπόδεικτον. εἰ τοίνυν 
ἐστὶν ἄλλο καὶ ἐνδέχεται. ἀποδεῖξαι, “ἀνάγκη μέσον εἶναι 
τὸ αἴτιον καὶ ἐν τῷ σχήματι τῷ πρώτῳ δείχνυσϑαι" κα- 
ϑόλον τε γὰρ καὶ κατηγορικὸν τὸ δεικνύμενον. εἷς μὲν δὴ 

10 τρόπος ἂν εἴη ὁ ὁ νῦν ἐξητασμένος, τὸ δι ἄλλου τὸ. τί ἐστι δεί-- 
κνυσϑαι. τῶν τε γὰρ τί [ ἐστιν c ἀνάγκη τὸ μέσον εἶναι τί ἐστι; 
καὶ τῶν ἰδίων ἴδιον. ὥστε τὸ μὲν δείξει τὸ δ᾽ οὐ δείξει τῶν τί 
ἦν εἶναι τῷ αὐτῷ πράγματι. 

Οὗτος μὲν οὖν ὁ τρόπος ὅ ὅτι οὐκ ἂν εἴη ἀπόδειξις, εἴρηται 

16 πρότερον" ἀλλ᾽ ἔστι λογικὸς συλλογισμὸς τοῦ τί ἐστιν. ὃν δὲ 
τρόπον ἐνδέχεται, λέγωμεν, εἰπόντες πάλιν ἐξ ἀρχῆς. ὥὧσ- 
περ γὰρ τὸ διότι ξητοῦμεν ἔχοντες τὸ ὅτι; ἐνίοτε δὲ καὶ ἅμα 
δῆλα γίνεται , ἀλλ᾽ οὔτι πρότερόν γε τὸ διότι δυνατὸν νγνωρί- 
σαι τοῦ ὅτι. ὃ ἦλον ὅ ὅτι ὁμοίως καὶ τὸ τί ἤἦ ἤν εἱναιοὐκ ἄνευτοῦ 

20 ὅτι ἐστίν. ἀδύνατον γὰρ εἰδέναι τί ἐστιν, ἀγνοοῦντας εἰ ἔστιν. 
αὸ δ᾽ εἰ ἔστιν ὁτὲ μὲν κατὰ συμβεβηκὸς ἔχομεν, ὁτὲ δ᾽ 
ἔχοντές τι αὐτοῦ τοῦ πράγματος, οἷον βροντήν, ὅτι ψόφος 


99 ἡ om n. — ἔτε ὅτι οὐδεμία D. — οὐδεμία) οὐδεμία ἐπιστήμη 


fn, rc. Be, τὸ mg u. — ἀποδείξειεν corr c, ἀπόδειξις εἴη D, ἀπόδειξις 
εἶεν dv d. — 87 οὐδὲ 4BduM, rc c. — οὐϑὲν D. — ἀποδείκνυσι 
corr c. — 38 δείκνυσιν corr c. 


9323 καὶ] ἢ D. — ταὐτὸν ὡς ἔφαμεν f. — 4 alt τὸ om f. — ei) 
τί Dnu, pr B. — τὸ om Dnf. — τὸ om Dn. — 6 xal n. — εἢ ἡ 4, 
pr n, εἰς M. — ἀποδεικτικὸν Dfu. — 8 pr τῷ om d. — 9 δὴ) τοίνυν 
D, δὴ τοίνυν nf. — 10 ἦ ὁ d. — δι δὲ M. — 12 τῷ τί M. — 16 λέ- 
γομὲεν dn, corr 4. — ἐπιόντες corr τι. — 17 γὰρ om pr B. --- ὅτι) τί 
pr n. — 18 δῆλα] δὴ M. — 20 ὅτι om d. — ἀδύνατον... ἐστιν rc 
mg d. — ἐστιν, et 97 oci») εἶναι M. 


ὙΣΤΕΡΩ͂Ν B. ὅθ 


τις νεφῶν, καὶ ἔχλειψιν, ὅτι στέρησίς τις φωτός, καὶ ἄνϑρω- 
πον, ὅτι ξῷόν tt, καὶ ψυχήν, ὅτι αὐτὸ αὐτὸ κινοῦν. ὅσα μὲν 
οὖν κατὰ συμβεβηκὸς οἴδαμεν ὅ ὅτι ἔστιν, ἀναγκαῖον μηδαμῶς 36 
ἔχειν πρὸς τὸ τί ἐστιν" οὐδὲ γὰρ ὅτι ἔστιν ἴσμεν" τὸ δὲ : ξητεῖν 
τί ἐστι μὴ ἔχοντας ὅτι ἔστι . μηδὲν ἕητεῖν ἐστίν. xa9' ὅσων δ᾽ 
ἔχομέν τι, ὑᾷον. ὥστε ὡς ἔχομεν ὅτι ἔστιν, οὕτως ἔχομεν καὶ 
πρὸς τὸ τί ἐότιν. ὧν οὖν ἔχομέν τιτοῦ τί ἐστιν, E ἔστω πρῶτον μὲν 
ὧδε" ἔκλειψις ἐφ᾽ οὔ τὸ A, σελήνη ἐφ᾽ οὐ y ἀντίφραξις 80 
γῆς ἐφ᾽ οὗ B. τὸ μὲν οὖν πότερον ἐκλείπει ἢ ov, τὸ B ἕη- 
veiv ἐστίν, ἃ ἄρ᾿ ἔστιν ἢ ov. τοῦτο δ᾽ οὐδὲν διαφέρει ξητεῖν ἢ γῇ 
ἔστι “λόγος αὐτοῦ. καὶ ἐὰν ἡ τοῦτο, κἀκεῖνό φαμεν εἶναι. 1j 
ποτέρας τῆς. ἀντιφάσεώς ἔστιν ὁ ὁ λόγος, πότερον τοῦ " ἔχειν δύο 
ὀρϑὰς ἢ τοῦ μὴ ἔχειν. ὅταν δ᾽ εὕρομεν, ἅμα τὸ ὅτι καὶ τὸ 86 
διότι ἴσμεν, ἂν δι ἀμέσων y. εἰ δὲ μή, τὸ ὅτι, τὸ διότι δ᾽ 
οὔ. δελήνη I ἔκλειψις 4, τὸ πανσελήνου σκιὰν μὴ δύ- 
ψασϑαι ποιεῖν μηδενὸς ἡμῶν μεταξὺ ὄ ὄντος φανεροῦ , ἐφ᾿ οὐ 
B. εἰ τοίνυν τῷ Γ ὑπάρχει. τὸ Β τὸ μὴ ὀύνασϑαι ποιεῖν 
σκιὰν μηδενὸς μεταξὺ ἡμῶν ὄντος, τρύτῳ δὲ τὸ 44 τὸ ἔκλε- b 
λοιπέναι, ὅτι μὲν ἐκλείπει δῆλον, διότι ᾿δ᾽ οὔπω, καὶ ὅτι 
μὲν ἔκλειψίς ἐστιν ἴσμεν, τί δ᾽ ἐστὶν οὐκ ἴσμεν. δήλου δ᾽ ὄν- 
τος ὅτι τὸ 4 τῷ 1" ὑπάρχει, ἀλλὰ διὰ τί ὑπάρχει, τὸ ἕξη- 
τεῖν τὸ Β τί ἐστι, πότερον ἀντίφραξις ἢ 1j στροφὴ τῆς δελήνης 5 
ῇ ἢ ἀπόσβεσις. τοῦτο δ᾽ ἐστὶν ὁ λόγος τοῦ ἑτέρου à ἄκρου, 0 
τούτοις τοῦ 4 fov γὰρ ἡ ἔκλειψις ἀντίφραξις ὑπὸ γῆς. τί 
ἔστι βροντή; πυρὸς ἀπόσβεσις ἐν νέφει. διὰ τί βροντᾷ; διὰ 
τὸ ἀποσβέννυσϑαι τὸ πῦρ ἐν τῷ νέφει. νέφος I, βροντὴ 4, 
ἀπόσβεσις πυρὸς τὸ Β. τῷ δὴ Γ' τῷ νέφει ὑπάρχει τὸ Β' 1 
ἀποσβέννυται γὰρ ἐν αὐτῷ τὸ πῦρ. τούτῳ δὲ τὸ 4, ψό- 
φος. καὶ ἔστι γε λόγος τὸ Β τοῦ 4 τοῦ πρώτου ἄχρου. ἂν 


45 alt τις omd. — 94 ψυχή Bn, om ΜΑΜ, pr c. — ὅτε om A4DdcM. 
— ἢ μηδὲ f. corr 4 Ricc et Prodr. — καϑόσον pr B. — 98 ῥάδιον 
Dn. — 29 dv μὲν οὖν m. — 80 τὸ om Da. — y) τὸ y. Bu Ricc. — 
81 f] τὸ B Ricc. — ov» « πρότερον d. — πρότερον AdM, pr B, fort 
pre. — 32 οὐϑὲν D. — εἰ om 4. — $4 πότερον... μὴ ἔχειν τὸ mg n. 
— 35 tov] τὸ 4BduM. — 36 éa».. 171 ἀμέσων n. — «δια μέσων (sic) 
M, διὰ μέσων ABDcdf, corr uv. --- ἢ M. — post ἢ duo vss del w. 
— ἢ ἢ ἣν f. — 97 πασσελήνου Af. — 38 un9tvog D. — 39 εἰ corr n. 
bl μηϑενὸς D. — τοῦτο pr n. — 3 ἐστιν ἔκλειψις n. -- E tí et 
πότερον COrr m. — T τί ἔστι om d. — 8 νέφη pr 4 — 0 δὲ n. — 
1l σβέννυται D. — τοῦτο 4BdM. — 12 τοῦ α τὸ f R. 


δ ΑΝΑΛΥΤΙΚΩΝ 


τοῦμεν. σημεῖον δὲ τούτου εὑρόντες γὰρ ὅτι ἐκλείπει πε- 
παύμεϑα" καὶ ἐὰν ἐξ ἀρχῆς εἰδῶμεν ὅτι ἐκλείπει, οὐ ξητοῦ- 
uev πότερον. ὅταν δὲ εἰδῶμεν τὸ ὅτι, τὸ διότι ξητοῦμεν, οἷον 

80 εἰδότες ὅτι ἐκλείπει καὶ ὅτι κινεῖται ἡ γῆ: τὸ διότι ἐκλείπει 
ἢ διότι κινεῖται ἕητοῦμεν. ταῦτα μὲν οὖν οὕτως, ἔνια δ᾽ ἄλ- 
λον τρόπον ξητοῦμεν, οἷον εἰ ἔστιν ἢ ἡμή | ἐστι κένταυρος ἡ ϑεός, 
τὸ δ᾽ εἰ ἔστιν ἢ μὴ ἁπλῶς λέγω; ἀλλ᾽ οὐκ εἰ λευκὸς 1 M 
γνόντες δὲ ὅτι ἔστι, τί ἐστι ξητοῦμεν, οἷον τί οὖν ἐστὶ ϑεός, 

86 τί ἐστιν ἄνϑρωπος; ; 

2 Ἃ μὲν οὖν ξητοῦμεν καὶ ὁ ἃ εὑρόντες ἴσμεν. ταῦτα. καὶ 
τοσαῦτά ἐδτιν. , ζητοῦμεν δέ, ὅταν μὲν δητῶμεν τὸ ὅτι ἢ τὸ 
εἰ ἔστιν ἁπλῶς, d ἀρ᾽ ἔστι μέσον αὐτοῦ ἢ οὐκ ἔστιν᾽ ὅταν δὲ yvóv- 
τερ jj τὸ ὅτι ἢ εἰ ἔστιν ἢ ῆ τὸ ἐπὶ μέρους ἢ ἢ τὸ ἁπλῶς, πάλιν 

p.90 τὸ διὰ τί ξητῶμεν ἡ ἢ τὸ τί ἐδτι, τότε ξητοῦμεν τί τὸ μέσων. 
λέγω δὲ τὸ ὅτι ἢ εἰ ἔστιν ἐπὶ μέρους καὶ ἁπλῶς, ἐπὶ μέ 
ρους μέν, ἄρ᾽ ἐκλείπει ἡ σελήνη ἢ αὔξεται; εἰ γὰρ ἔστι τι 
7 μὴ ἔστι τι ἐν τοῖς τοιούτοις ξητοῦμεν᾽ ἁπλῶς δ᾽, εἰ ἔστιν 

6 μὴ δελήνη ἢ νυξ. συμβαίνει ἄρα ἐν ἁπάσαις ταῖς ζη- 
τήσεσι. ξητεῖν ἢ εἰ ἔστι μέσον ἢ τί ἐστι τὸ μέδον. τὸ μὲν 
cQ αἴτιον. τὸ μέσον, ἐν ἅπασι δὲ τοῦτο ξητεῖται. ἀφ ᾿ἐκ- 
λείπει ; dg ἔστι τι αἴτιον ἢ οὔ" μετὰ ταῦτα γνόντες ὅ ὅτι ἔστι 
τι, τί οὖν τοῦτ᾽ ἔστι ζητοῦμεν. τὸ γὰρ αἴτιον τοῦ εἶμαι μὴ 

101001 ἢ τοδὶ ἀλλ᾽ ἁπλῶς τὴν οὐσίαν, ἢ τὸ μὴ ἁπλῶς ἀλ- 
λά τι τῶν xc0' αὐτὸ ἢ κατὰ συμβεβηκός, τὸ μέδον ἐστίν. 
λέγω δὲ τὸ μὲν ἁπλῶς τὸ ὑποκείμενον, οἷον σελήνην ἢ γῆν 
ἢ ἥλμον ἢ τρίγωνον, τὸ δὲ τὶ ἔκλευψιν ἰσότητα ἀνισότητα; 
εἰ ἐν μέσῳ ἢ μή. ἐν ἅπασι γὰρ τούτοις φανερόν ἐστιν ὅτι 

"ὁ τὸ αὐτό ἔστι τὸ τί ἐστι καὶ διὰ τί ἐστιν. τί ἔστιν ἔκλειψις ; 
στέρησις φωτὸς ἀπὸ σελήνης ὑπὸ γῆς ἀντιφράξεως. διὰ 


28 πανόμεϑα n. — ἴδωμεν 4. — 99 ὅτι τότε τὸ Dfn. — 80 ἡ 

«κινεῖται τὸ mg n. — $1 et 84 οὖν om d. — 32 εἰ] ἢ M. — 84 εἰ 
38 γνώντες M. — 37 uiv om dM. — 38 ὅταν... ὅτε ἢ corr n. — 39 εἰ] 
τὸ εἰ D. — τὸ εἰ ἁπλῶς M. 

90al τὸ] 7 τὸ n. — ξητοῦμεν 4BDdMu, pr c. — 2 ἢ εἰ} τι pr e, 
om 4Md et pr B, ἢ εἰ rc mpg n. — ἔστιν om d. — 4 ἢ μὴ ἔστι τι 
om dM. — 5 alt ἢ om d. — 6 ἢ om D. — εἰ pr om n. — 8 τι] τὸ d. 
— γνὼν 4, γνῶντες M, γνῶναι d. — 9 τι om n. — ἔστιν ὃ ξητοῦμεν 
pra. — τοῦ] μὴ d. — 11 ἢ τὸ κατὰ m. — κατὰ τὸ συμβ. d. — 
12 μὲν] μέσον dM. — γοῦν M. — 18 ἢ ἥλιον om dM. — ἀνισότητα 
om n. — 14 εἰ] ἢ 4d. — 15 ἐστιν om D. 


TEZTEPAN B. 51 


εἰ ἔστυν ἔκλενψις. ἢ διὰ τί ἐκλείπει ἡ σελήνη; διὰ τὸ 
ἀπολείπειν τὸ φῶς ἀντιφραττούσης τῆς γῆς. τί ἐστι συμ- 
φωνία; λόγος ἀριϑμῶν ἐν ὀξεῖ ἡ βαρεῖ. διὰ τί συμφω- 
ψεῖ τὸ ὀξὺ τῷ βαρεῖ; διὰ τὸ λόγον ἔχειν ἀριϑμῶν τὸ ὀξὺ ὦ 
χαὶ τὸ βαρύ. ἀρ᾽ ἔστι συμφωνεῖν τὸ ὀξὺ καὶ τὸ βαρύ; dg 
ἐστὶν ἐν ἀριϑμοῖς ὁ λόγος αὐτῶν; λαβόντες δ᾽ ὅτι ἔστι, τίς 
οὖν ἐστὶν ὁ λόγος; 

τι δ᾽ ἐστὶ τοῦ μέσου ἡ ξήτησις, δηλοῖ ὅσων τὸ μέ- 
cov αἰσϑητόν. ζητοῦμεν γὰρ μὴ ἠσθημένοι, οἷον τῆς ἐκλεί- vs 
φεως, εἰ ἔστιν ἢ μή. εἰ δ᾽ ἦμεν ἐπὶ τῆς σελήνης, οὐκ ἂν ἐζη- 
τοῦμεν οὔτ᾽ εἰ γίνεται οὔτε διὰ τί, ἀλλ᾽ ἅμα δῆλον ἦν ἄν. 
ἐκ γὰρ τοῦ αἴσϑεσϑαι καὶ τὸ καϑόλου ἐγένετο ἂν ἡμῖν εἰδέ- 
ψαι. ἡ μὲν γὰρ αἴσϑησις ὅτι νῦν ἀντιφράττει" xol γὰρ δῆ- 
Aov ὅτι νῦν ἐκλείπει" ἐκ δὲ τούτου τὸ καθϑόλον ἂν ἐγένετο. τὸ 

“Ὥσπερ οὖν λέγομεν, τὸ τί ἐστιν εἰδέναι ταὐτό ἐστι καὶ 
διὰ τί ἐστιν. τοῦτο δ᾽ ἢ ἁπλῶς καὶ μὴ τῶν ὑπαρχόντων τι, 
ἢ τῶν ὑπαρχόντων, οἷον ὅτι δύο ὀρθαί, ἢ ὅτι μεῖζον 1] 
ἔλαττον. 

“Ὅτι μὲν οὖν πάντα τὰ ζητούμενα μέσου ξήτησίς ἐστι, 8 
δῆλον" πῶς δὲ τὸ τί ἐστι δείκνυται. καὶ τίς ὁ τρόπος τῆς 586 
ἀναγωγῆς . καὶ τί ἐστιν ὁρισμὸς καὶ τίνων, εἴπωμεν, διαπο- 
φήσαντες πρῶτον περὶ αὐτῶν. ἀρχὴ δ᾽ ἔστω τῶν μελλόντων, 
ἥπερ ἐστὶν οἰκειοτάτη τῶν ἐχομένων λόγων. ἀπορήσειε γὰρ b 
ἄν τις. ἀρ᾽ ἔστι τὸ αὐτὸ καὶ κατὰ τὸ αὐτὸ ὁρισμῷ εἰδέναι 
καὶ ἀποδείξει, ἢ ἀδύνατον ; ὁ μὲν γὰρ ὁρισμὸς τοῦ τί ἐστιν 
εἶναι δοκεῖ, τὸ δὲ τί ἐστιν ἅπαν καϑόλου καὶ κατηγορικόν᾽ 
συλλογισμοὶ δ᾽ ἐϊσὶν οἱ μὲν στερητικοί, οἱ δ᾽ οὐ καϑόλου, 5 
οἷον οἱ μὲν ἐν τῷ δευτέρῳ σχήματι στερητικοὶ πάντες, οἱ δ᾽ 
ἐν τῷ τρίτῳ οὐ καϑόλου. εἶτα οὐδὲ τῶν ἐν τῷ πρώτῳ σχή- 


17 ἡ σελήνη ἐκλείπει Ὁ. --- διὰ τί ἐκλείπει M. — 19 ἀριϑμῷ d. 
— ὀξείᾳ n. — ἢ] καὶ Dn. — βαρείᾳ n. — 90 βαρύ M. — ἀριϑμὸν d. 
— 91 σύμφωνον Dd. — 92 ἐστὶν] τί M. — 23 ὁ om d. — 44 ἐστὶ 
om M. — ἡ om d. — ὅσον “ἄμ, pr B. — 95 olo» ἄρα τῆς M. — 
26 ἐπεξητοῦμεν D. — 97 οὔτ᾽ εἰ διὰ ABDdcun. — ἅμα δῆλον) μᾶλλον M. 
— ἂν ἦν n, ἦν D. — 98 ἐκ γὰρ rc f. — αἰσθέσθαι D, αἰσϑαάνεσθϑαι n. 
— ἐγίνετο Bfu. —- 30 ἐκ] εἰ 4. — τὸ] vov M. — 31 λέγωμεν n. — 
ταὐτόν D. — 39 post μὴ del un vb n, — τι τισίν D. — 533 ἢ τῶν 
ὑπαρχόντων rc mg n, om D. — 35 ἅπαντα D. — ἐστὶ ante πάντα n. 

900} εἴπερ 4Md, pr B. — 2 καὶ om D. — 4 ἅπαν] ἅπαν καὶ D. 
— 1 σχήματι] τῷ σχήματι n. 

4 τ 


62 ANAATTIKQON 


ματι κατηγορικῶν ἁπάντων ἐστὶν ὁρισμός, οἷον ὅ ὅτι πᾶν τρί- 
γῶνον δυσὶν ὀρϑαῖς ἴσας ἔχει. τούτου δὲ λόγος, ὅτι τὸ ἐπί- 
10 στασϑαί ἐστι τὸ ἀποδειχτὸν τὸ ἀπόδειξιν ἔχειν, ὥστ᾽ εἰ ἐπὶ τῶν 
τοιούτων ἀπόδειξίς ἐστι, δῆλον ὅτι οὐκ dv εἴη αὐτῶν καὶ 
ὁρισμός" ἐπίσταιτο γὰρ ἂν καὶ κατὰ τὸν ὁρισμόν, οὐκ 
ἔχων τὴν ἀπόδειξιν " οὐδὲν γὰρ κωλύει μὴ ἅμα ἔχειν. ἱκανὴ 
δὲ πίστις καὶ ἔκ τῆς ἐπαγωγῆς" οὐδὲν γὰρ πώποτε ὁρισά- 
16 μενον ἔγνωμεν, οὔτε τῶν καϑ' αὐτὸ ὑπαρχόντων οὔτε τῶν συμ- 
βεβηκότων. ἔτι εἰ ὁ ὁρισμὸς οὐσίας τις γνωριόμός, τά γε 
τοιαῦτα φανερὸν ὅτι οὐκ οὐσίαι. 
Ὅτι μὲν οὖν οὐκ ἔστιν ὁρισμὸς ἅπαντος οὗπερ καὶ ἀπό- 
dubie, δῆλον. τί δ᾽, οὐ ὁρισμός, ἦρα παντὸς ἀπόδειξίς. ἔστιν 
20 ἢ οὔ; ls μὲν δὴ λόγος καὶ περὶ τούτου ὁ ) αὐτός. τοῦ γὰρ 
ἑνός, ἡ ἕν, μία ἐπιστήμη. ὥστ᾽ εἴπερ τὸ ἐπίστασϑαι τὸ ἀπο- 
δειχτὸν ἐστὶ τὸ τὴν ἀπόδειξιν ἔχειν , δυμβήσεταί τι ἀδύνα- 
τον" Ó γὰρ τὸν ὁρισμὸν ἔχων ἄνευ τῆς ἀποδείξεως ἐπιστήσε- 
ται. ἕτι αἱ ἀρχαὶ τῶν ἀποδείξεων ὁρισμοί, ὧν ὅτι οὐκ ἔσον- 
25 ται ἀποδείξεις δέδεικται πρότερον. 1) ἔσονται αἱ ἀρχαὶ ἀπο- 
δεικταὶ καὶ τῶν ἀρχῶν ἀρχαί, καὶ τοῦτ᾽ εἰς ἄπειρον βαδι- 
εἴταν" ἢ τὰ t πρῶτα ὁρισμοὶ ἔσονται ἀναπόδεικτοι. 
᾿Δλλ’ ἄρα, εἰ μὴ παντὸς τοῦ αὐτοῦ, ἀλλά τινος τοῦ 
αὐτοῦ ῦ ἐστὶν ὁρισμὸς καὶ ἀπόδειξις ; ῇ ἢ ἀδύνατον; oU γάρ ἐστιν 
so ἀπόδειξις οὗ ὁρισμός. ὁρισμὸς μὲν γὰρ τοῦ τί ἐστι καὶ οὐ- 
δίας" αἱ δ᾽ ἀποδείξεις φαίνονται πᾶδαι ὑποτιϑέμεναι καὶ 
λαμβάνουσαν τὸ τί ἐστιν. olov αἱ μαϑηματικαὶ τί μονὰς καὶ 
τί τὸ περιττόν, καὶ αἱ ἄλλαι “ὁμοίως. ἔτι πᾶδα ἀπόδειξις 
τὶ κατά τινος δείκνυσιν, οἷον ὅτι ἔστιν ἢ οὐκ ἔστιν" ἐν δὲ τῷ 
86 ὁρισμῷ οὐδὲν ἕτερον ἑτέρου κατηγορεῖται, οἷον οὔτε τὸ ξῷον 


8 olov om D, rc mg n. — 9 τὸ om ἢ. — 10 τὸ om BDMfnu, fort 
del c. — ἀποδεικτικὸν Ad, fort pr e, ἀποδεικτικῶς BDMnu. — ὥστ᾽ ἐπεὶ 
τῶν, Bu. — εἰ rc n, — 11 d» ἢ f. — καὶ om D. — 12 ἐπίστατο M, pr f. 
— ἂν] ἄν τις Dcdfn. — 13 et 14 οὐϑὲν D. — 15 alt τῶν] τῶν κατὰ 
d. — 16 εἰ om n. — ὁ om Bdu, pr DM. — τινος BDMnu, om 4. — γνώ- 
φιμος 4BDdu, γνωρισμός corr en, ye. καὶ γνωρισμός mg pr πιϑῃυ Ψ. 
— 17 φανερὸν οὖν ὅτι u. — οὐκ corr n. — οὐσία D. — 18 οὖν 
τοίνυν Dnf. — ἔστιν ὁ ὁρισμὸς M. --- οὗ M. — 19 à] δαὶ B. — ov 
ov ὁ d, οὐδὲ oU n sed οὗ COIT, OU (sic) B. — de ἅπαντος ἔστιν ἀπόδει- 


ξις c. — 90 ὁ αὐτὸς om Α. — 9] ἀποδεικτικὸν DMn. — 22 τὴν om s. 
— 98 ἐπιστήσεται corr mn. — 96 ἀπόδειξις A, pr n. — 5j] εἰ prdM. 
— αἱ om D. — 80 τοῦτ᾽ ἐστὶ n. — 31 post καὶ lit trium litt c. — 


94 ἢ ἔστιν ἢ n. — 35 οὐϑὲν D. 


TEZTEPOAN E. 53 


κατὰ τοῦ ῦ δίποδος οὔτε τοῦτο κατὰ τοῦ ἕῴου, οὐδὲ δὴ κατὰ τοῦ 
ἐπιπέδου τὸ σχῆμα" οὐ γάρ ἐστι τὸ ἐπίπεδον σχῆμα, οὐδὲ 
τὸ σχῆμα ἐπίπεδον. Fr, ἕτερον τὸ τί ἐστι καὶ ὅτι ἔστι δεῖξαι. 
ὁ μὲν οὖν ὁρισμὸς τί ἐστι δηλοῖ, ἡ δὲ ἀπόδειξις ὅτι ἢ ἔστι p.91 
τόδε κατὰ τοῦδε ἢ οὐκ ἔστιν. ἑτέρου δὲ ἑτέρα ἀπόδειξις, ἐὰν 
μὴ ὡς μέρος ἡ τι τῆς ὅλης. τοῦτο δὲ λέγω. ὅτι δέδεικται 
τὸ ἰσοσκελὲς δύο ὀρϑαῖς, εἰ πᾶν τρίγωνον δέδεικται" μέρος 
γάρ, τὸ δ᾽ ὅλον. ταῦτα δὲ πρὸς ἄλληλα οὐκ ἔχει οὕτως, 6 
τὸ ὅτι ἔστι καὶ τί ἐστιν οὐ γάρ ἐστι ϑατέρου ϑάτερον μέρος. 
Φανερὸν à ἄρα ὅτι οὔτε οὐ ? ὁρισμός, τούτου παντὸς ἀπό- 
δειξις, οὔτε οὗ ἀπόδειξις, τούτου παντὸς ὁρισμός ὥστε ὅλος 
τοῦ αὐτοῦ οὐδενὸς ἐνδέχεται ἄμφω ἔχειν. ὥστε δῆλον οἷς οὐδὲ 
ὁρισμὸς καὶ ἀπόδειξις. οὔτε τὸ αὐτὸ ἂν εἴη οὔτε ϑά- τ 
τερον ἐν ϑατέρῳ᾽" καὶ γὰρ ἂν τὰ ὑποκείμενα ὁμοίως εἶχεν. 
Ταῦτα μὲν οὖν μέχρι τούτου διηπορήσθω᾽ τοῦ δὲ τί 4 
ἐστι πότερον ἔστι συλλογισμὸς καὶ ἀπόδειξις ἢ οὐκ ἔστι, κα- 
ϑάπερ νῦν ὁ λόγος ὑπέθετο; ὁ μὲν γὰρ συλλογισμὸς τὶ κατά 
τινος δείκνυσι διὰ τοῦ μέδου᾽ τὸ δὲ τί ἐστιν ἴδιόν τε, καὶ ἐν ss 
τῷ τί ἐστι κατηγορεῖται. ταῦτα δ᾽ ἀνάγχη ἀντιστρέφειν. εἰ 
γὰρ τὸ Α τοῦ Γ ἴϑιον, δῆλον ὅ ὅτι καὶ τοῦ Β καὶ τοῦτο τοῦ I, 
ὥστε πάντα ἀλλήλων. ἀλλὰ μὴν καὶ εἰ τὸ 4 ἐν τῷ τί ἐστιν 
ὑπάρχει παντὶ τῷ B, καὶ καθόλου τὸ Β παντὸς τοῦ Γ ἐν 
τῷ τί ἐστι λέγεται; ἀνάγκη καὶ τὸ 4 ἐν voi τί ἐστι τοῦ Γ΄ ὦ 
λέγεσϑαι. εἰ δὲ μὴ οὕτω τις λήψεται διπλώσας, οὐκ ἀνάγκῃ 
ἔσται τὸ 4 τοῦ Γ κατηγορεῖσθαι ἐν τῷ τί ἐστιν, εἰ τὸ μὲν Α 
τοῦ B ἐν τῷ τί ἐστι, μὴ καϑ' ὅδων δὲ τὸ Β ἐν τῷ τί ἔστιν. 
τὸ δὲ τί ἔστιν ἄμφω ταῦτα ἕξει. ἔσται & ἄρα καὶ τὸ Β κατὰ 
τοῦ I τὸ τί ἐστιν. εἰ δὴ τὸ τί ἐστι καὶ τὸ τίην εἶναι ἄμφω $5 
ἔχει, ἐπὶ τοῦ μέσου ἔσται πρότερον τὸ τί ἡ q T ὅλως t£, 
εἰ ἔστι δεῖξαι τί ἐστιν ἄνϑρωπος᾽ ἔστω v0 I' ἄνθρωπος, τὸ δὲ 
Ατὸ τί ἐστιν, eive biov δίπουν εἴτ᾽ ἄλλο τι. εἰ τοίνυν 6và- 
λογιεῖται, ἀνάγκη κατὰ τοῦ B τὸ 4 παντὸς κατηγορεῖσθαι. 


86 οὐδὲ δὴ] οὔτε D. 

914) 7] εἰ d, pr M, om n. — 3 ἡ ὥς τι 4, 5 ὥς τι M, ἢ ὡς pr d. 
— ἃ δέδεκται D. — 7 et 8 πάντως D. — 9 οὐϑενὸς D. — " ἐν om 
d. — ἔχειν Md, pr 4. — 12 8imnogeícóo M. — 18 xal] xa» D. — 
19 ὑπάρχῃ D, ὑπάρχειν n. — τὸ] τοῦ M. — 20 xai om M. — 24 δὴ 
BMu, δὲ corr d, pr D, rc supra vs c. — τὰ αὐτὰ d. — ἔξει. ἔσται 
COIT 5 — 95 δὲ n, pr D. — εἶναι om M. — 26 τὸ om n. 


9i ANAATTIKAN 


so τούτου δ᾽ ἔσται ἄλλος λόγος μέσος, ὥστε καὶ τοῦτο ἔσται τί 
ἐστιν ἄνθρωπος. λαμβάνει οὖν ὃ δεῖ δεῖξαι. καὶ γὰρ τὸ B 
ἐσεὶ τί ἐστιν ἄνϑρωπος. 

Δεῖ δ᾽ ἐν ταῖς δυσὶ προτάσεσι καὶ τοῖς πρώτοις καὶ 
du£coig σκοπεῖν" μάλιστα γὰρ φανερὸν τὸ λεγόμενον γίνε- 

86 ται. oi μὲν οὖν διὰ τοῦ 7 ἀντιστρέφειν δεικνύντες τί ἔστι ψυχὴ 
ἢ τί ἐστιν ἄνθρωπος ἢ ἄλλο ὁτιοῦν τῶν ὄντων, τὸ dd ἀρχῆς 
αἰτοῦνται., οἷον εἴ τις ἀξιώδειε ψυχὴν εἶναι τὸ αὐτὸ αὑτῷ 
αἴτιον τοῦ ζῆν, τοῦτο δ᾽ ἀφιϑμὸν αὐτὸν αὐτὸνκινοῦντα᾽" ἀνάγ- 
κη γὰρ αἰτῆσαι τὴν ψυχὴν ὅ ὅπερ ἀριϑμὸν εἶναι αὐτὸν αὐτὸν 34- 

Ὀνοῦντα, οὕτως Og τὸ αὐτὸ ὄν. οὐ γὰρ εἰ ἀκολουθεῖ τὸ A 
τῷ B καὶ τοῦτο τῷ I', ἔσται τῷ D τὸ 4 τὸ τί ἦν εἶναι, 
ἀλλ ἀληϑὲς ἡ ἣν εἰπεῖν ἔσται μόνον. οὐδ᾽ εἰ ἔστι τὸ 4 ὅπερ τι 
καὶ κατὰ τοῦ Β κατηγορεῖται παντός. καὶ γὰρ τὸ [oo εἷς 

s vo κατηγορεῖται κατὰ TOU ἀνϑρώπῳ εἶναι" ἀληϑὲς γὰρ πᾶν 
τὸ ἀνθρώπῳ εἶναι | Boo «εἶναι, ὥσπερ καὶ πάντα | ἄνθρωπον 
ῥῷον, ἀλλ᾽ οὐχ οὕτως ὥστε ἕν εἶναι. ἐὰν μὲν οὖν μὴ οὕτω 
λάβῃ, οὐ συλλογιεῖται: ὅτι τὸ 4 ἰστὶ τῷ Γ τὸ τί ἦν εἶναι 
καὶ ἡ οὐσία. ἐὰν δὲ οὕτω λάβῃ, πρότερον ἔσται εἰληφὼς τῷ 

10 I τί ἐστι τὸ τί ἦν εἶναι τὸ Β. ὥστ᾽ οὐκ ἀποδέδεικται" τὸ γὰρ 
ἐν ἀρχῇ εἴληφεν. 

6 ᾿Αλλὰ μὴν ουδ:᾽ ἡ διὰ τῶν διαιρέσεων ὁδὸς συλλογί- 
ἕεεαι, χαϑάπερ ἐν τῇ ἀναλύδει τῇ περὶ τὰ σχήματα εἴ- 
ρηται. οὐδαμοῦ γὰρ ἀνάγκη γίνεται τὸ πρᾶγμα ἐκεῖνο εἶναι 

15 τωνδὶ ὅ ὄντων, d ὥσπερ οὐδ᾽ ὁ ἐτάγων ἀποδείκνυσιν. οὐ γὰρ 
δεῖ τὸ συμπέρασμα ἐρωτᾶν, οὐδὲ τῷ δοῦναι εἶναι" ἀλλ᾽ 
ἀνάγχη: εἶναι ἐκείνων ὄντων; κἂν μὴ φῇ ὁ ἀποκρινόμενος. 
ag ὁ ἄνϑρωπος ξῷον 7 ἄψυχον; εἶτ᾽ ἔλαβε ἕῷφον, οὐ συϑ- 
λελόγισται. πάλιν ἅπαν ἕῷον ἢ πεξὸν ἡ ἔνυδρον" ἔλαβε 

20 πεξόν. καὶ τὸ εἶναι τὸν ἄνϑρωπον, τὸ ὅλον, ζῷον πεξόν, οὐχ 
ἀνάγκη ἐκ τῶν εἰρημένων, ἀλλὰ λαμβάνει καὶ τοῦτο. δια- 


30 alt ἔσται cort €. — 31 ii r rc n, om M. — 33 καὶ ἐν τοῖς D. 
— 84 σκοπεῖ Μ. — 35 οὖν) δὴ Dn 

9101] εἰ γὰρ omisso οὐ ΜΜά. — - 8 ἦν om n. — ἃ ζῶον “Μά, pr 
c omisso εἶναι. — 5 ἀληϑὲρ.... foo sivo: mg D. — παντὶ ἄνϑο. Dn, 
corr €. — 6 alt εἶναι post 7 too» d, del α΄, om s. — ὥστε καὶ n. — 
7 ὥστε ἐνεῖναι D. — 8 λάβῃ om n. — 9 ἡ om n. — 0; M. — 11 ey. 
φέναι d. — 15 εὧῶὧν Ótiostov 4, fort pr d, τῶν ótiovro» M. — 1560 
rc €, om A — 16 ἐρωτᾶν... ἀλλ᾽ om M. — 1? φησιν M. — 18 sie 
BduM. — εἶτα λαβὼν n. 


ΥΣΤΈΡΩΝ B. δῶ 


φέρει δ᾽ οὐδὲν ἐπὶ πολλῶν ἡ ἢ ὀλίγων οὕτω ποιεῖν " τὸ αὐτὸ 
γάρ ἐστιν. ἀσυλλόγιστος ub» οὖν καὶ ἡ χρῆσις γίνεξαι τοῖς 
οὕτω μετιοῦσι xol τῶν ἐνδεχομένων συλλογισϑῆται. τί γὰρ 
κωλύει τοῦτο ἀληϑὲς μὲν τὸ πᾶν εἶναι κατὰ τοῦ ἀνθρώπου, ss 
μὴ μέντοι τὸ τί ἐστι μηδὲ τὸ τί ἦν εἶναι δηλοῦν ; fn τί κω- 
λύει ἡ προσϑεῖναί τι ἢ ἀφελεῖν ἢ ὑπερβεβηκέναι τῆς οὐσίας; 

Ταῦτα μὲν οὖν παρίεται μέν, ἐνδέχεται δὲ λῦσαι τῷ 
λαμβάνειν ἐν τῷ τί ἔστι πάντα, καὶ τὸ ἐφεξῆς τῇ διαιρέσει 
ποιεῖν, αἰτούμενον τὸ zorro, xal μηδὲν παραλείπειν. τοῦτο 90 
δ᾽ ἀναγκαῖον, ἄτομον γὰρ εἴδει δεῖ είναι. ἀλλὰ συλλογισμὸς 
ὅμως οὐκ ἕνεστιν, ἀλλ᾽ εἴπερ, ἄλλον τρόπον γνωρίξειν ποιεῖ. 
χαὶ τοῦτο μὲν οὐδὲν ἄτοπον. οὐδὲ γὰρ ὁ ἐπάγων 
ἴσως ἀποδείχνυσιν, ἀλλ᾿ ὅμως δηλοῖ τι. συλλογισμὸν 
δ᾽ οὐ λέγει ὁ ἐκ τῆς διαιρέσεως λέγων τὸν ὁρισμόν. " ὧσ- ss 
περ γὰρ ἐν τοῖς συμπεράσμασι τοῖς ἄνευ τῶν μέσων, ἐάν 
τις εἴπῃ ὅτι τούτων ὄντων ἀνάγκη τοδὶ εἶναι, ἐνδέχεται 
ἐρωτῆσαι διὰ τί, οὕτως καὶ ἐν τοῖς διαιρετικοῖς ὅ ὅροις. τί ἐστιν 
ἄνϑρωπος; ἕῷον ϑνητόν, ὑπόπουν, δίπουν, & ἄπτερον. óc tí ; p. 92 
παρ᾽ ἑκάστην πρόσθεσιν" ἐρεῖ γάρ, καὶ δείξει τῇ διαιρέσει, 
ὡς οἴεται; ὅτι πᾶν 1] ϑνητὸν ἢ " ἀϑάνατον. ὁ δὲ τοιοῦτος λό- 
γος ἅπας οὐχ ἔστιν ὁρισμός. ὥστ᾽ εἰ καὶ ἀπεδείκνυτο τῇ ou 
θέσει; ἀλλ᾽ E y ὁρισμὸς οὐ συλλογισμὸς γίνεται. 

"AX ἄρα ἔδει καὶ ἀποδεῖξαι τὸ τί ἐστι κατ᾽ οὐσίαν, 6 
ἐξ ὑποθέσεως δέ, λαβόντα τὸ μὲν τί ἦν εἶναι τὸ ἐκ τῶν ἐν 
τῷ τί ἐστιν ἴδιον, ταδὶ δὲ ἐν τῷ τί ἐστι | μόνα. καὶ ἴδιον τὸ 
πᾶν; τοῦτο ydQ ἐδτι τὸ εἶναι ἐκείνῳ. ἢ πάλιν εἴληφε τὸ τί 
ἦν εἶναι καὶ ἐν τούτῳ; ἀνάγκη γὰρ διὰ τοῦ μέσου δεῖξαι. 10 
ἔτι ὥσπερ οὐδ᾽ ἐν συλλογισμῷ λαμβάνεται τί ἐστι τὸ συλ- 


92et33 οὐϑὲν D — 23 xal om D. — 24 xal corr π. — 95 εἶναι τὸ 
πὰν n. — 26 ἔστι γε μηδὲ D. — tert τί τὸ M, om D. --- 27 ἢ ἀφε- 
λεῖν τι D. — ,dg*lsi» corr n. — τῆς] καὶ τῆς pr c. — 88 παφεῖται 
Dn. — μὲν) ἢ n. — 99 ἐν] τὰ ἐν v: — τῷ D. — 30 μηϑὲν D. — 
παραλιπεῖν 4 Bcd M, παραλειπεῖν fu. — 31 ὧν yxaiov] ἀναγκαῖον, εἰ ὅπαν 
εἰς τὴν διαίρεσιν ἐμπίπτει ( ἐμπεσεῖται Μ )yei μηδὲν Ditis D) ἐλλείπει" 
τοῦτο δ᾽ ἀναγχαῖον codices. — γὰρ o d, pr c. — εἴδει pr B, 
ἤδη codices. — δεῖ om Ad, pr c, post εἶναε pos D. — συλλ. ys ὅμως 
τι. — 39 ἔστιν Dn. — ἀλλ xig M. — 86 συλλογισμῶν M. — 37 τοδὶ 

corr dn. 
92.3 διότι f. — pr ἢ om Dn. — 4 ἔστιν} ἔτι 4BcMun. — 5 συλ- 
Cpl D. — 6&ga M. — καὶ om n. — τῷ ix M. —8i8íov codices. — 9 yàg) 
— ])1 ἐν om 4BMdy, pr c. — συλλελόγισται M , συλλογίσασθαι f. 


96 ANAATTIKSÀ&N 


λελογίσθαι (ἀεὶ γὰρ ὅλη ἣ μέρος ἡ πρότασις, ἐξ ὧν ὃ συλ- 
λογισμός). οὕτως οὐδὲ τὸ τί ἡ ἦν εἶναι δεῖ ἐνεῖναι ἐν τῷ συλ- 
λογισμῷ, ἀλλὰ χωρὶς τοῦτο τῶν κειμένων εἶναι, καὶ πρὸς 
16 τὸν ἀμφισβητοῦντα εἰ συλλελόγισται ἢ μὴ τοῦτο, ἀπαντᾶν 
ὅτι" τοῦτο γὰρ ἦν συλλογισμός. καὶ πρὸς τὸν ὅτι οὐ τὸ τί 
ἦν εἶναι συλλελόγισται , ὅτι ναί" τοῦτο γὰρ ἔκειτο ἡμῖν τὸ 
τί ἡ ἣν εἶναι. ὥστε ἀνάγκη καὶ ἄνευ τοῦ τί συλλογισμὸς ἢ τοῦ 
τί ἦν εἶναι συλλελογίσϑαι τι. 
vc Kdv ἐξ ὑποθέσεως δὲ δεικνύῃ, οἷον εἰ τὸ καχῷ ἐστὶ τὸ 
διαιρετῷ εἶναι, τῷ δ᾽ ἐναντίῳ τὸ τῷ ἐναντίῳ εἶναι, ὅσοις ἔστι 
τι ἐναντίον τὸ δ᾽ ἀγαϑὸν τῷ καχῷ ἐναντίον καὶ τὸ ἀδιαίρε-- 
τοντῷ 3 διαιρετῷ " ἔστιν ἄρα τὸ ἀγαϑῷ εἶναι τὸ ἀδιαιρέτῳ εἶναι. 
καὶ γὰρ ἐνταῦθα λαβὼν τὸ τί ν εἶναι δείκνυσι" λαμ- 
95 βάνει δ᾽ εἰς τὸ δεῖξαι τὸ τί ἦν εἶναι. ἕτερον μέντοι ἔστω" 
καὶ γὰρ ἐν ταῖς ἀποδείξεσιν, ὅ ὅτι ἐστὶ τόδε κατὰ τοῦδε, ἀλλὰ 
μὴ αὐτό, μηδὲ οὗ ὁ αὐτὸς λόγος; καὶ i ἀντιστρέφει. πρὸς ἀμ- 
φοτέρους δέ, τόν τε κατὰ διαίρεσιν δεικνύντα καὶ πρὸς τὸν 
οὕτω συλλογισμόν, τὸ αὐτὸ ἀπόρημα᾽ διὰ τί ἔσται ὁ ἄνϑρο- 
so πος ζῷον δίπουν πεζόν, ἀλλ᾽ οὐ ζῷον καὶ πεζόν; ἔχ γὰρ τῶν 
λαμβανομένων οὐδεμία ἀνάγκη ἐστὶν | ἕν γίνεσθαι τὸ κατήγο- 
ρούμενον, ἀλλ᾽ ὥσπερ ὧν ἄνϑρωπος ὁ αὐτὸς εἴη μουσικὸς 
καὶ γραμματικός. 
Πῶς οὖν δὴ ὁ δριξόμενος δείξει τὴν οὐσίαν E τὸ τί 
86 ἐστιν ; οὔτε γὰρ ὡς ἀποδεικνὺς ἐξ ὁμολογουμένων εἶναι δῆ- 
λον ποιήσει ὅτι ἀνάγκη ἐκείνων ὄ ὄντων ἕτερόν τι εἶναι, ἀπό- 
δειξις γὰρ τοῦτο. οὔν᾽ ὡς ὁ ἐπάγων διὰ τῶν καϑ' ἕκαστα 
δήλων ὄννων, ὅτι πᾶν οὕτως τῷ μηδὲν ἄλλως " οὐ γὰρ τί 


12 αἰεὶ 4Bu. — ὧν ἐσεὶν ὁ d. — 19 δεῖ ἣν εἶναι M.— 15 ei] ἢ jd 

— 17 val] εἶναι n, pr cu.— 18 τουτὶ u. — τί ἐστι συλλ. D. — τοῦ] τὸ 
AMd. — 19 συλλελόγισται d, συλλογεῖσϑαι n. --- 90 δὲ om d. --- τῷ 
ADMdf, corr mo τῷ Μὰ. — 9] ἀδιαιρέτῳ M. — 82 τι om D. — 
τῷ διαιηετῶ τὸ dO. D, τὸ διαιρετὸν τῷ ἀδιαιρέτῳ d, — 48 τὸ] τῷ D, 
om Acdnf M. — τῷ An. — 94 ἦν om M. — λαμβάνειν 4Dd Mn, pr B. 
— 95 δ᾽ corr n. — μέν τι ABDMducf, pr π. — ἔσται M. — 27 «v- 
τῷ AB, pr d, fort pr c, τὸ αὐτὸ D. — ὁ om d. — 928 δὲ om d. — 
Q9 συλλογιξόμενον corr n. — ταὐτὸν D. — ἔσται τε ὁ D. — 31 ἐν γί- 
ψεσϑαι n, ἐγγίνεσθαι 4dM, - B. — 39 dv] ὁ n, om Bdu, post εἴ 


posuit D. — à om M. — εἴη A as I actuale br do i. 
om A4BduM. — διοριξόμενος d — $6 ὡς ὃ ἀποδεικνὺς D, εἷς ὁ δει- 
κνὺς n. — 37 0 om M. — 8 πάνθ᾽ Dn. — μηϑὲν D. — ἄλλα M. 


ὙΣΤΕΡΩ͂Ν B. 561 


ἐστι δείκνυσιν, ἀλλ᾽ ὅτι ἢ ἔστιν ἢ οὐκ ἔστιν. τίς οὖν ἄλλος τρό- b 
zog λοιπός; οὐ γὰρ δὴ δείξει γε τῇ αἰσϑήσει ἢ τῷ δα- 
κτύλῳ. 
P πῶς δείξει τὸ τί ἐστιν; ἀνάγκη γὰρ τὸν εἰδότα τὸ 
τί [ ἐστιν ἄνθρωπος ἤ ἄλλο ὁ ὁτιοῦν, εἰδέναι καὶ ὅτι ἔστιν" τόγὰρ δ 
μὴ ὃν οὐδεὶς οἷδεν ὅ ὅ τι ἐστίν. ἀλλὰ τί μὲν σημαίνει ὁ λόγος 
ἢ τὸ ὄνομα, ὅταν εἴπω τραγέλαφος, τί δ᾽ ἔστι τραγέλαφος, 
ἀδύνατον εἰδέναι. ἀλλὰ μὴ εἰ δείξει τί ἔστι, καὶ ὅτι ἔστι; 
καὶ πῶς τῷ αὐτῷ λόγῳ δείξει; 0 τε γὰρ ὁρισμὸς ἕν τι 
δηλοῖ καὶ ἡ ἡ ᾿ἀπόδειξις" τὸ δὲ τί ἐστιν ἄνθρωπος καὶ τὸ εἶναι 10 
ἄνϑρωπον ἄλλο. 

Εἶτα καὶ δι’ ἀποδείξεώς φαμεν ἀναγκαῖον εἶναι δεί- 
χνυσθαι ἅπαν ὅτι ἔστιν, εἰ μὴ οὐσία εἴῃ. τὸ δ᾽ εἶναι οὐκ 
οὐσία οὐδενί" οὐ γὰρ γένος τὸ ὄν. ἀπόδειξις 6 ἄρ᾽ ἔσται 6 ὅτι 
ἔστιν. ὅπερ καὶ νῦν ποιοῦσιν αἱ ἐπιστῆμαι. τί μὲν γὰρ Gnuat- 15 
ye τὸ τρίγωνον. ἔλαβεν ὁ γεωμέτρης. ὅτι δ᾽ ἔστι, δείκνυσιν. 
τί οὖν δείξει ὁ ὁριζόμενος τί ἐστιν; ῇ ἢ τὸ τρίγωνον; εἰδὼς ἄρα 
τις ὁρισμῷ τί ἐστιν, εἰ ἔστιν οὐκ εἴσεται. ἀλλ᾽ ἀδύνατον. 

Φανερὸν δὲ καὶ κατὰ τοὺς νῦν τρόπους τῶν ὅρων ὡς οὐ 
δεικνύουσιν οἱ ὁριξόμενοι ὅ ὅτι ἔστιν. εἰ γὰρ καὶ ἔστιν ἐκτοῦ μέ- 90 
δου τι ἴδον, ἀλλὰ διὰ τί ἐστι τὸ ὁρισϑέν; καὶ διὰ τί τοῦτ᾽ 
ἔστι κύκλος; etn ydo dv καὶ ᾿ὀρειχάλκου φάναι εἶναι αὐτόν. 
οὔτε γὰρ ὅτι δυνατὸν εἶναι τὸ λεγόμενον προσδηλοῦσιν ol 
ὅροι, οὔτε ὅτι ἐκεῖνο οὐ 5 φασὶν εἶναι ὁρισμοί. ἀλλ᾽ ἀεὶ ἔξεστι 
λέγειν τὸ διὰ τί. 25 

Ei ἄρα ὁ ὁριξόμενος δείκνυσιν ἢ τί ἐστιν ἢ ἢ τί τί σημαίνει 
τοὔνομα, εἰ μή ἔστι μηδαμῶς τοῦ τί ἐστιν, εἴη ἂν ὁ ὁρισμὸς 
λόγος ὀνόματι τὸ αὐτὸ σημαίνων. ἀλλ᾽ ἄτοπον. πρῶτον 
μὲν γὰρ καὶ μὴ οὐσιῶν ἂν εἴη καὶ τῶν μὴ ὄντων" σημαίνειν 
γὰρ ἔστι καὶ τὰ μὴ ὄντα. fr. πάντες ol λόγοι ὁρισμοὶ ἂν 80 
εἶεν . εἴη γὰρ ἂν ὄνομα ϑέσϑαι ὁποιφοῦν λόγῳ, ὥστε ὅρους ἂν 


9201 pr ἢ] εἰ M. — 2 λοιπόςρ] λόγων D. --- γε om d. — 4 ἐστιν) 
ἐστιν ἄνθρωπος f. — ἀνάγκη .. ἐστιν om M. — alt τὸ om Af. — 
5 ἢ) εἰ 4ABM. — 1 sl... τραγέλ. om d. — 9 καὶ om D, del ει. — 10 τόδε 
D. — 10 et 18 ἐστιν] εἶναι M. — 13 εἰ corr n. — ovx] dà M. — 


14 οὐϑενί D, οὐδενός corr n. — ydg om d. — 16 δεικνύουσιν pr n. 
— l7 τὸ om d, del s. — 920 pr ἔστι») εἶναι M. — 21 τι) τὸ Bfu. — 
99 ὧν om d. — 93 προδηλοῦσιν M. — V 4... — ἀλλ᾽ εἰ pr n. — 


96 ὁ rc n, om uM. — pr ἢ ΠΡ δα ὐνὰ τῆ. — ἦν ἂν ὁρισμὸς 
ABduM. — 80 ἔτι) ὅτι M; Ι d Ἶ : 


98 ANAATTIKOÀON 


διαλεγοίμεθα mávreg - καὶ ἡ Ü] Ἰλιὰς ὁρισμὸς ὧν εἴη. ἔτι οὐδε- 
μία ἀποδείξειεν ἂν ὅτι τοῦτο τοὔνομα τουτὶ δηλοῖ" οὐδ᾽ οἱ 
ὁρισμοὶ τοίνυν τοῦτο προσδηλοῦσιν. 

8. 'Ex μὲν τοίνυν τούτων οὔτε ὁρισμὸς καὶ συλλογισμὸς 
φαίνεται ταὐτὸν ὄν, οὔτε ταὐτοῦ συλλογισμὸς καὶ ὁρισμός" 
πρὸς δὲ τούτοις, ὅτι οὔτε ὦ ὁρισμὸς οὐδὲν οὔτε ἀποδείκνυσιν 
οὔτε δείκνυσιν, οὔτε τὸ τί ἐστιν oU" ὁρισμῷ οὔτ᾽ ἀποδείξει ἔστι 
γνῶναι. 

p.98 Πάλιν δὲ σκεπτέον τί τούτων λέγεται καλῶς καὶ τί οὐ 

8 χαλώς, καὶ τί ἐδτιν ὁ ὁρισμός, καὶ τοῦ τί ἐστιν ὦ ἀρά zog ἔστιν 
ἀπόδειξις. καὶ ὁρισμὸς 7] οὐδαμῶς. ἐπεὶ δ᾽ ἐστίν, ὡς ἔφαμεν, 
ταὐτὸν τὸ εἰδέναι: τί ἐστι καὶ τὸ εἰδέναι τὸ αἴτιον τοῦ εἰ fon 

5 λόγος δὲ τούτου. ὅτι ἔστι τι τὸ αἴτιον" καὶ τοῦτο ἢ τὸ αὐτὸ 7) 
ἄλλο, κἂν εἰ ἄλλο, ἢ ἀποδεικτὸν ἢ ἀναπόδεικτον" εἰ τοίνυν 
ἐστὶν ἄλλο καὶ ἐνδέχεται. ἀποδεῖξαι, ἀνάγκη μέσον εἶναι 

τὸ αἴτιον καὶ ἐν τῷ σχήματι τῷ πρώτῳ δείκνυσθαι" κα- 
ϑόλον τε γὰρ καὶ κατηγορικὸν τὸ δεικνύμενον, εἷς μὲν δὴ 

10 τρύπος ἂν εἴη ὁ νῦν ἐξητασμένος, τὸ δι’ ἄλλου τὸ τί ἐστι δεί-- 
χνυσῦαι. τῶν τε γὰρ τί ἐστιν ἀνάγκη τὸ μέσον εἶναι τί ἐστι, 
καὶ τῶν ἰδίων ἴδιον. ὥστε τὸ μὲν δείξει τὸ δ᾽ oU δείξει τῶν τί 
ἦν εἶναι τῷ αὐτῷ πράγματι. 

Οὗτος μὲν οὖν ὁ τρόπος ὅ ὅτι οὐκ ἂν εἴη ἀπόδειξις, εἴρηται 

16 πρότερον" ἀλλ᾽ ἔστι λογικὸς συλλογισμὸς τοῦ τί ἐστιν. ὃν δὲ 
τρόπον ἐνδέχεται, λέγωμεν, εἰπόντες πάλιν ἐξ ἀρχῆς. ὧσ- 
περ γὰρ τὸ διότι ξητοῦμεν ἔχοντες τὸ ὅτι, ἐνίοτε δὲ καὶ ἅμα 
δῆλα γίνεται , ἀλλ᾽ οὔτι πρότερόν γε τὸ διότι δυνατὸν νγνωρί- 
σαι τοῦ ὅτι. δῆλον ὅτι ὁμοίως καὶ τὸ τί ἦ ἣν εἰναι οὐκ ἄνευτοῦ 

20 ὅτι ἐστίν. ἀδύνατον γὰρ εἰδέναι τί ἐστιν, ἀγνοοῦντας εἰ ἔστιν. 
v0 Ó εἰ ἔστιν ὁτὲ μὲν κατὰ συμβεβηκὸς ἔχομεν, ὁτὲ Ó 
ἔχοντές τι αὐτοῦ τοῦ πράγματος, οἷον βροντήν, ὅτι ψόφος 


84 5j om n. — ἔτε ὅτι οὐδεμία D. --- οὐδεμία] οὐδεμία ἐπιστήμη 


fn, rc. Be, rc mg u. — ἐποδείξεειεν corr c, ἀπόδειξις εἴη D, ἀπόδειξις 
εἶεν ἂν d. — 37 οὐδὲ 4BduM, rc c. — οὐϑὲν D. — ἀποδείκνυσι 
corr c. — 38 δείκνυσιν corr c. 


9323 καὶ] ἢ D. — ταὐτὸν ὡς ἔφαμεν f. — 4 alt τὸ om f. — εἰ 
τί Dnu, pr B. — τὸ om Dnf. — τὸ om Dn. — 6 καὶ n. — εἴ ἡ 4, 
pr n, eic M. — ἀποδειχτικὸν Dfu. — 8 pr τῷ om d. — 9 δὴ i] τοίνον 
D, δὴ τοίνυν nf. — 10 7 ὁ d. — δι δὲ M. — 12 τῷ τί M. — 164é- 
yout» dn, corr 4. — ἐπιόντες corr u. — 17 yàg om pr B. — ὅτι) τί 
pr n. — 18 δῆλα] δὴ M. — 920 ὅτι om d. — ἀδύνατον... ἐστιν rc 
mg d. — ἐστιν, et 97 " toci»] εἶναι M. 


ὙΣΤΕΡΩ͂Ν B. ὅθ 


τις νεφῶν, καὶ ἔκλειψιν, ὅτι στέρησίς τις φωτός, καὶ ἄνϑρω- 
πον; ὅτι ξῷόν τι, καὶ ψυχήν, ὅτι αὐτὸ αὐτὸ κινοῦν. ὅσα μὲν 
οὖν κατὰ συμβεβηκὸς οἴδαμεν ὅ ὅτι ἔστιν, ἀναγκαῖον μηδαμῶς s5 
ἔχειν πρὸς τὸ τί iouv οὐδὲ γὰρ ὅτι ἔστιν ἴδμεν τὸ δὲ : ξητεῖν 
τί ἐστι μὴ ἔχοντας ὅτι ἔστι , μηδὲν ζητεῖν ἐστίν. καϑ᾽ ὅσων δ᾽ 
ἔχομέν τι, ὑᾷον. ὥστε c)g ἔχομεν ὅτι ἔστιν, οὕτως ἔχομεν καὶ 
πρὸς τὸ τί ἐστιν. ὧν οὖν ἔχομέν τιτοῦ τί ἐστιν, ἔστω πρῶτον μὲν 
ὧδε" ἔκλευψις ἐφ᾽ οὗ τὸ A, σελήνη ἐφ᾽ οὐ RH ἀντίφραξις 80 
γῆς ἐφ᾽ οὗ B. τὸ μὲν οὖν πότερον ἐκλείπει ἢ ov, τὸ B ξη- 
τεῖν ἐστίν, ὦ ἄρ᾿ ἔστιν ἢ οὔ. τοῦτο δ᾽ οὐδὲν διαφέρει ἕητεῖν 7 εἰ 
ἔστι λόγος αὐτοῦ. καὶ ἐὰν ἡ τοῦτο, κἀκεῖνό φαμεν εἶναι. ἢ 
ποτέρας τῆς. ἀντιφάσεώς ἐστιν ὁ ) λόγος, πότερον τοῦ " ἔχειν δύο 
ὀρϑὰς ἢ τοῦ μὴ ἔχειν. ὅταν δ᾽ εὕρωμεν, ἅμα τὸ ὅτι καὶ τὸ 86 
διότι ἴσμεν, ἂν δι’ ἀμέσων ᾧ. εἰ δὲ μή, τὸ ὅτι, τὸ διότι δ᾽ 
οὔ. σελήνη I, ἔκλειψις 4, τὸ πανσελήνου σκιὰν μὴ δύ- 
ψασϑαι ποιεῖν μηδενὸς ἡμῶν μεταξὺ ὄ ὄντος φανεροῦ , ép ov 
B. εἰ τοίνυν τῷ Γ ὑπάρχεν τὸ Β τὸ μὴ ὀύνασϑαι ποιεῖν 
σκιὰν μηδενὸς μεταξὺ ἡμῶν ὄντος. τρύτῳ δὲ τὸ 4 τὸ ἔκλε- b 
λοιπέναι, ὅτι μὲν ἐκλείπει δῆλον, διότι ᾿δ᾽ οὔπω, καὶ ὅτι 
μὲν ἔκλειψίς ἐστιν ἴσμεν, τί δ᾽ ἐστὶν οὐκ ἴσμεν. δήλου δ᾽ ὄν- 
τος ὅτι τὸ 4 τῷ Γ ὑπάρχει, ἀλλὰ διὰ τί ὑπάρχει; τὸ ξη- 
τεῖν τὸ Β τί ἐστι, πότερον ἀντίφραξις e ἢ στροφὴ τῆς σελήνης 5 
7j ἢ ἀπόσβεσις. τοῦτο δ᾽ ἐστὶν ὁ λόγος τοῦ ἑτέρου & ἄκρου, o οἷον ἐν 
τούτοις τοῦ 4 ἔδτι γὰρ ἡ ἔκλειψις ἀντίφραξις ὑπὸ γῆς. τί 
ἐστι βροντή; πυρὸς ἀπόσβεσις. ἐν νέφει. διὰ τί βροντᾷ; διὰ 
τὸ ἀποσβέννυσθαι τὸ πῦρ ἐν τῷ νέφει. νέφος I, βροντὴ 4, 
ἀπόσβεσις πυρὸς τὸ Β. τῷ δὴ Γ τῷ νέφει ὑπάρχει τὸ B: 10 
ἀποσβέννυται γὰρ ἐν αὐτῷ τὸ πῦρ. τούτῳ δὲ τὸ 4, ψό- 
φος. καὶ ἔστι γε λόγος τὸ B τοῦ 4 τοῦ πρώτου ἄκρου. ἂν 


23 alt ric omd. — 94 ψυχή Bn, om 4d Μ, pr c. — ὅτι om ADdcM. 
— ΟΣ μηδὲ f. corr 4 Ricc et Prodr. — xa&ócov pr B. — 98 ῥᾷάδιον 
Dn. — 929 dv μὲν οὖν m. — 30 τὸ om Dn. — y) τὸ y Bu Ricc. — 
31 8] τὸ β Ricc. — οὖν a πρότερον d. — πρότερον Ad M, pr B, fort 
prc. — 32 οὐϑὲν D. — si om 4. — 34 πότερον... μὴ ἔχειν rc mg m. 
— 35 rov] τὸ A4BduM. — 36 ἐὰν.. «δι ἀμέσων n. — δια μέσων (sic) 
Μ, διὰ μέσων ABDcdf, corr u. — ἢ M. — post ἢ duo vss del τι. 
- 4) ἣν f. — 97 πασσελήνου Af. — 38 μηϑενὸς D. — 39 sí corr m. 
bl μηϑενὸς D. — τοῦτο prn. — 3 ἐστιν ἔκλειψις n. — δ τί εἱ 
πότερον corr n. — 7 τί ἔστε om d. --- 8 νέφη pr 4. — JO δὲ n. — 
11 σβέννυται D. — τοῦτο 4BdM. — 12 τοῦ α τὸ f m. 


60 ANAATTIK&N 


δὲ πάλιν τούτου ἄλλο μέσον qj, ἐκ τῶν παραλοίπων ἔσται 
λόγων. 

1$ — Qc μὲν τοίνυν λαμβάνεται τὸ τί ἐστι καὶ γίνεται γνώ- 
QuuOv, εἴρηται, ὥστε συλλογισμὸς μὲν τοῦ τί ἐστιν οὐ γίνεται 
οὐδ᾽ ἀπόδειξις, δῆλον μέντοι διὰ συλλογισμοῦ καὶ δι’ ἀπο- 
δείξεως" ὥστ᾽ οὔτ᾽ ἄνευ ἀποδείξεως ἔστι γνῶναι τὸ τί ἐότιν, 
οὗ ἐστιν αἴτιον ἄλλο, οὔτ᾽ ἔστιν ἀπόδειξις αὐτοῦ, ὥσπερ καὶ 

20 ἐν τοῖς διαπορήμασιν εἴπομεν. 

9 "Ecc δὲ τῶν μὲν ἕτερόν τι αἴτιον, τῶν δ᾽ οὐκ ἔστιν. στε 
δῆλον ὅτι καὶ τῶν τί ἐστι τὰ μὲν ἄμεσα καὶ ἀρχαί εἶσιν, 
ἃ καὶ εἶναι καὶ τί ἐστιν ὑποθέσθαι δεῖ ἢ ἄλλον τρόπον 
φανερὰ ποιῆσαι. ὅπερ ὁ ἀριϑμητικὸς ποιεῖ" καὶ γὰρ τί 

36 ἐστι τὴν μονάδα ὑποτίϑεται, καὶ ὅτι ἔστιν. τοῖν δ᾽ ἐχόν- 
τῶν μέσον, καὶ ὧν ἐστί τι ἕτερον αἴτιον τῆς οὐσίας, ἔστι δ᾽ 
ἀποδείξεως, ὥσπερ εἴπομεν, δηλῶσαι, μὴ τὸ τί ἐστιν ἀπο- 
δεικνύντας. 

10  Ὁρισμὸς δ᾽ ἐπειδὴ λέγεται εἶναι λόγος τοῦ τί ἐστι, φα- 

80 ψερὸν ὅτι ὁ μέν τις ἔσται λόγος τοῦ τί σημαίνει τὸ ὄνομα ἢ λό- 
γος ἕτερος ὀνοματώδης, οἷον τὸ τί σημαίνει τί ἐστιν ἡ τρί- 
γώνον. ὅπερ ἔχοντες ὅτι ἔστι, ξητοῦμεν διὰ τί ἐστιν. χαλε- 
πὸν δ᾽ οὕτως ἐστὶ λαβεῖν ἃ μὴ ἴσμεν ὅτι ἔστιν. ἡ δ᾽ αἰτία 
εἴρηται πρότερον τῆς χαλεπότητος, ὅτι οὐδ᾽ εἰ ἔστιν ἢ μὴ 

8. ἴσμεν, ἀλλ ἢ κατὰ συμβεβηκός. λόγος δ᾽ εἷς ἐστὶ διχῶς, 
ὁ μὲν συνδέσμῳ, ὥσπερ ἡ Ἰλιάς, ὁ δὲ τῷ ἕν καϑ' ἑνὸς δη- 
λοῦν μὴ κατὰ συμβεβηκός. 

Εὖς μὲν δὴ ὅρος ἐστὶν ὄρου ὁ εἰρημένος, ἄλλος δ᾽ ἐστὶν 

ὄρος λόγος ὁ δηλῶν διὰ τίέστιν. ὥστε ὁ μὲν πρότερος σημαί- 

p. ϑῖ vt μέν, δείσνυσι δ᾽ οὔ, ὁ δ᾽ ὕστερος φανερὸν Ott ἔσται οἷον 
ἐπόδειξις τοῦ τέ ἐστι, τῇ ϑέσει διαφέρων τῆς ἀποδείξεως. 


13 εἴη 4BDduM. — 18 ὥστ᾽... ἀποδ. rc mg n. — 19 οὗ ἐστιν rc 
supra vs n. — ἄλλαι corr € ubi pauciora. — 9I τῶν] τὸν pr n. — τῶν 
Τα supra vs s. — eux £gvi»] ov D. — 28 ἐστιν corr c. — δεῖ ἢ ἄλλον 
corr π᾿ — πόπον 4, pr B. — 46 μέσων 4M. — οὐσίας xol τοῦ εἶναι 
ἔστι w. — δι] à M. — 47 ἀἴσπερ καὶ εἴπομεν D. — 49 ἐποὶ D. — 
31 Éragog cocer n. — và om Dn. — τί εἶναι ἢ M. — ἦ om Bdn, fort 
Rica; — 39 post ἔστε lit c, ubi καὶ habuisse videtur τ. — χαλεπὸς ΑΜ. 
— 33 οὗτος A4Md, pr e. — ἔστιν] εἶναι M. — 34 ἢ corr n.— 35 ἀλλὰ 
κατὰ B. — 36 συνδεσμῶν D. — τὸ 4BdufD. — δηλῶν Dfu, corr m. 
— 38 zqosiQnusvog Dn. 

9422 δεαφέρον pr n. 


TZTEPON B. 81 


διαφέρει γὰρ εἰπεῖν διὰ τί βροντᾷ καὶ τί ἐστι βροντή᾽ ἐρεῖ 
ἀρ οὕτω μὲν διότι ἀποσβέννυται τὸ πῦρ ἐν τοῖς νέφεσι" 
τί δ᾽ ἐστὶ βροντή; ; ψόφος ἀποσβεννυμένου πυρὸς ἐν νέφεσιν. s 
ὥστε ὁ αὐτὸς λόγος ἄλλον τρόπον λέγεται, καὶ ὡδὶ μὲν ἀπό- 
δειξις συνεχής, δὲ δὲ ὁ ισμός. ἔτι ἐστὶν ὅρος βροντῆς ψό- 
φος ἐν νέφεσι" τοῦτο δ᾽ ἐστὶ τῆς τοῦ D τί ἐστιν ἀποδείξεως συμ- 
πέρασμα. ὁ δὲ τῶν ἀμέσων ὁρισμὸς ϑέσις ἐστὶ τοῦ τί ἐστιν 
ἀναπόδεικτος. 10 

Ἔστιν ἄρα ὁρισμὸς εἷς μὲν λόγος τοῦ τί ἐστιν ἀναπό- 
δεικτος, εἷς δὲ συλλογισμὸς τοῦ τί ἐστι, πτώσει διαφέρων 
τῆς ἀποδείξεως . τρίτος δὲ τῆς τοῦ τί ἐστιν ἀποδείξεως συμ-- 
πέρασμα. φανερὸν οὖν ἔκ τῶν εἰρημένων καὶ πῶς ἔστι τοῦ vi 
ἐστιν ἀπόδειξις καὶ πῶς οὐκ ἔστι, xol τίνων ἔστι xol τίνων οὐκ 15 
ἔστιν, ἔτι δ᾽ ὁρισμὸς ποσαχῶς τε λέγεται καὶ πῶς τὸ τί 
ἐστι δείκνυσι καὶ πῶς οὖ, καὶ τίνων ἐστὶ καὶ τίνων οὖ, ἔτι δὲ 
πρὸς ἀπόδειξιν πῶς ἔχει, καὶ πῶς ἐνδέχεται τοῦ αὐτοῦ εἶναι 
καὶ zog οὐκ ἐνδέχεται. 

Ἐπεὶ δὲ ἐπίστασϑαι οἰόμεϑα ὅταν εἰδῶμεν τὴν αἰτίαν, 11 
αἰτίαι δὲ τέτταρες, ula uiv τὸ τί ἦν εἶναι, μία δὲ τὸ τίνων v 
ὄντων ἀνάγκη τοῦτ᾽ εἶναι, ἑτέρα δὲ ἡ τί πρῶτον ἐχίνησε, τε- 
τάρτη δὲ τὸ τίνος & ἕνεκα, πᾶσαι αὗται διὰ τοῦ μέσου δεί- 
χνυται. τό τε γὰρ οὗ ὄντος τοδὶ ἀνάγκη εἶναι μιᾶς μὲν 
προτάσεως ληφϑείσης οὐκ ἔστι. δυοῖν δὲ τοὐλάχιστον᾽ 25 
τοῦτο δ᾽ ἐστίν , ὅταν ἕν μέσον ἔχωσιν. τούτου οὖν ἑνὸς λη- 
φϑέντος τὸ συμπέρασμα ἀνάγκη εἶναι. δῆλον δὲ καὶ ce. 
διὰ τί [ὀρϑὴ 1. ἡ ἐν ἡμικυκλίῳ; ἢ τίνος ὄντος ὀρθή; ; ἔστω δὴ ὀρϑὴ 
ἐφ᾽ ἧς 4, , ἡμίσεια δυοῖν ὀρϑαῖν ἐφ᾽ ἧς B, ἡ ἐν ἡμικυ- 
κλίῳ ἐφ᾽ ἧς I. τοῦ δὴ τὸ 4 τὴν ὀρϑὴν ὑπάρχειν τῷ Γ τῷ 80 
ἐν τῷ ἡμικυκλίῳ αἴτιον τὸ B. αὕτη μὲν γὰρ τῇ Α ( ἴση, ἡ 
δὲ τὸ Γ τῇ Β' δύο γὰρ ὀρϑῶν ἡμίσεια. τοῦ Β οὖν ὄντος 


3 καὶ. οντῇ om u. — ἐρεῖ... «νέφεσι rc mg u. — ἐρεῖ μὲν 
ABdn M. — peces μὲν om d. MAE τὸ ante μὲν pos del volta. un e 
δ᾽ καὶ τί u. — 6 ὥστε. ««γῬέφεσι τὸ mg c. — 7 Eri] ἕτι εἰ B, pru, ὅει 
M, pr da. — 10 ἀποδεικτικός Α. — ἄρα τὸ supra vs ρα o 4 
-- ἀναποδείκτου A. — 13alt tzg om τ. — τί om B. — 16 p» δ᾽ d.— 
17 οὖ, καὶ τίνων om Ricco. — καὶ τίνων ἐστὶ om 4cdM. — xal τίψων 
οὔ om d. — 9] ἣν rc supra vs m. — 22 ἡ] εἰ M, om D. — ἥ τι codices. 
— 923 πᾶσαι πὼς καὶ M. — 94 οὗ rc supra vs &. — 45 δυσὶ B. — 
96 ovv τοῦ ἑνὸς D. — 27 δὲ om dM. — 98 ἡ om M. - - ἢ om AbdcfauM 
Ricc. — 99 ἐφ᾽ οὗ D. — δυεῖν n, δυσὶν d. — 30 οὗ y D. — 329 τὸ om D. 


62 ANAATTIKQ&)N 


ἡμίσεος δύο ὀρθῶν τὸ 4 τῷ Γ' ὑπάρχει" τοῦτο δ᾽ ἦν τὸ ἐν 
ἡμικυκλίῳ ὀρϑὴν εἶναι. τοῦτο δὲ ταὐτόν ἐστι τῷ τί ἦν εἶναι, 
86 τῷ τοῦτο σημαίνειν τὸν λόγον. ἀλλὰ μὴν καὶ τὸ τί ἣν εἶναι 
αἴτιον δέδεικται τὸ μέσον. τὸ δὲ διὰ. τί ὁ Μηδικὸς πόλεμος 
ἐγένετο᾿ 4ϑηναίοις ; τίς αἰτία τοῦ πολεμεῖσθαι 4ϑηναίους ; ὅτι 
» εἷς Σάρδεις uev Ἐρετριέων ἐνέβαλον: τοῦτο γὰρ ἐκίνησε 
πρῶτον. πόλεμος ἐφ᾽ οὗ A, προτέρους εἰσβαλεῖν B, ᾽4ϑη- 
veio, τὸ Γ. ὑπάρχει δὴ τὸ B τῷ I, τὸ πρότερον ἐμβαλεῖν 
τοῖς ᾿Αϑηναίοις. τὸ δὲ 44 τῷ B: πολεμοῦσι γὰρ τοῖς πρό- 
ὄτερον ἀδικήσασιν. ὑπάρχει ὥρα τῷ μὲν B τὸ 4, τὸ πολε- 
μεῖσϑαι τοῖς πρότερον ἄρξασι' τοῦτο δὲ τὸ B τοῖς ᾿4ϑηναί- 
οιἱς᾽ πρότερον γὰρ ἠρξαν. μέσον ἄρα καὶ ἐνταῦϑα τὸ 
αἴτιον τὸ πρῶτον κινῆσαν. ὅσων δ᾽ αἴτιον τὸ ἕνεκά vivog, 
οἷον διὰ τί περιπατεῖ; ὅπως ὑγιαίνῃ" διὰ τί οἰκία ἐστίν; 
10 ὅπως σώζξηται τὰ σκεύη τὸ μὲν ἕνεκα τοῦ ὑγιαίνειν, τὸ δ᾽ 
ἕνεκα τοῦ σώξεσϑαι. διὰ τί δὲ ἀπὸ δείπνου δεῖ περιπατεῖν, 
καὶ ἕνεκα τίνος δεῖ, οὐδὲν διαφέρει. περίπατος ἀπὸ δείπνου 
D, τὸ μὴ ἐπιπολάξειν τὰ σιτία ἐφ᾽ οὗ B, τὸ ὑγιαίνειν ἐφ᾽ 
οὗ 4. ἔστω δὴ τῷ ἀπὸ δείπνου περιπατεῖν ὑπάρχον τὸ ποι- 
15 εῖν μὴ ἐπιπολάξειν τὰ σιτία πρὸς τῷ στόματι τῆς κοιλίας, 
καὶ τοῦτο ὑγιεινόν. δοκεῖ γὰρ ὑπάρχειν τῷ περιπατεῖν τῷ I^ 
τὸ B τὸ μὴ ἐπιπολάξειν τὰ σιτία, τούτῳ δὲ τὸ 4 τὸ ὑγι- 
εινόν. τί οὖν αἴτιον τῷ 1 τοῦ τὸ 4 ὑπάρχειν. τὸ οὗ ἕνεκα; 
τὸ Β τὸ μὴ ἐπιπολάξειν. τοῦτο δ᾽ ἐστὶν ὥσπερ ἐκείνου λό- 
90 γος τὸ γὰρ 4 οὕτως ἀποδοϑήσεται. διὰ τί τὸ B τῷ Γ 





33 ἡμίσεως 4BdM — τὸ iv] τῷ ἐν 4. — S4 τούτῳ. AMufn, prc. — 
ἐστι) εἶναι M. — τὸ ABDdfunM, pr c. — 86 τῷ τοῦτο] τούτῳ τὸ pr m. 
— τὸ] rov A4BfduM, pr c, τούτου pr n. — 36 ὁ rc supra vs n. — 37 τίς] 
ἢ d. — A9mvaíoig Bc. 

94bl ἐκινήϑη 4dcM, corr n. — 2 εἰσβάλλειν Dd, pr n. — 38 δὲ M.— 
προτέροις 4BDdcuf M Ricc. — ἐμβάλλειν Ddn. — 4 τοὺς ᾿Αϑηναίους n. — 
5 ἀδικήμασιν 4. — 6 προτέροις 4 BcduMfn. — τοῦτο) τοῦ dM, pr AD, 
τοὐύτουϊοτι pr D. — «ov)ro...y] τῷ δὲ y τὸ β corr c. — τῷ vel τοῦ pr 
D. — 8 om n. — B] B τῷ y f, rc D, B τὸ y rc n. — 7? πρότεροι Dn Rice. 
— ἐνταῦϑα corr n. — 8 αἴτεον ἐν olg τὸ αἴτιον τὸ Bu. — 10 τὸ] ἢ dM. 
— μὲν om dM, pr 4. — 11 διὰ] τὸ δὲ διὰ n. — δὲ] δεῖ D omisso δεῖ 
seq, om dn M. — 19 δεῖ περιπατεῖν οὐδὲν n. — ovOiv D. — 14 τὸ B, pr 
cn, corr c. — ποιεῖν om d. — 15 τὸ στόμα n. — 16 ὑπάρχειν τὸ d, ὑπά 
χει τὸ 4, ὑπάρχει δὴ τὸ BM, ὑπάρχει δὴ và. Denu, corrB, cante ὑπάρ- 
χει del ἐν. — 17 τοῦτο Rice, pr Bu. — τῷ α 4. — ὑγιαίνειν D. — 29 τῇ 
δὲ π, τί δὲ 4BuMfd. — τὸ β om f. — τῷ corr n. 


TZTEPQON B. 03 


ἐστίν; ὅτι τοῦτ᾽ ἔστι τὸ ὑγιαίνειν, τὸ οὕτως ἔχειν. δεῖ δὲ 
μεταλαμβάνειν τοὺς λόγους . καὶ οὕτως μᾶλλον ἕκαστα 
φανεῖται. el δὲ γενέδεις ἀνάπαλιν ἐνταῦϑα καὶ ἐπὶ τῶν 
κατὰ κίνησιν αἰτίων" ἐκεῖ μὲν γὰρ τὸ μέσον δεῖ γενέσϑαι 
πρῶτον, ἐνταῦϑα δὲ τὸ Γ' τὸ ἔσχατον τελευταῖον δὲ τὸ τὸ 
οὗ ἕνεκα. 

Ἐνδέχεται δὲ τὸ αὐτὸ καὶ ἕνεκά τινος εἶναι καὶ ἐξ 
ἀνάγκης, οἷον διὰ τοῦ λαμπτῆρος τὸ φώς" καὶ γὰρ ἐξ d ἀνάγ- 
χης διέρχεται, τὸ μικρομερέστερον διὰ τῶν μειξόνων πόρων, 
εἴπερ φῶς γίνεται τῷ διιέναι, καὶ ἕνεκά τινος, ὅπως μὴ ὦ 
πταίωμεν. ἀρ᾽ οὖν εἰ εἶναι ἐνδέχεται. καὶ. γίνεσθαι ἐνδέχε- 
ται; ὥσπερ εἰ βροντᾷ ἀποσβεννυμένου τε τοῦ πυρὸς ἀνάγκη 
σίξειν καὶ ψοφεῖν, καὶ εἰ ὡς οἱ Πυθαγόρειοί φαόιν ἀπει- 
λῆς ἕνεκα τοῖς ἐν τῷ ταρτάρῳ, ὅπως φοβῶνται. πλεῖστα 
δὲ τοιαῦτ᾽ ἐστί. καὶ μάλιστα ἐν τοῖς κατὰ φύσιν συνισταμέ- 85 
νοις καὶ συνεστῶσιν᾽ ἡ μὲν γὰρ ἕνεκά του ποιεῖ φύσις, ἡ 
δ᾽ ἐξ ἀνάγκης. ἡ δ᾽ , ἀνάγκη διττή" ὴ μὲν γὰρ κατὰ φύ- 
σιν καὶ τὴν ὁρμήν, ἡ δὲ βίᾳ ἡ παρὰ τὴν ὁρμήν, ὥσπερ λέ- p. 95 
9og ἐξ ἀνάγκης χαὶ ἄνω καὶ κάτω φέρεται, ἀλλ᾽ οὐ διὰ 
τὴν αὐτὴν ἀνάγκην. ἐν δὲ τοῖς ἀπὸ διανοίας τὰ μὲν οὐδέποτε 
ἀπὸ τοῦ αὐτομάτου ὑπάρχει, οἷον οἰκία 7) 7 ἀνδριάς, οὐδ᾽ ἐξ 
ἀνάγκης, ἀλλ᾽ ἕνεκά του. τὰ δὲ καὶ ἀπὸ τύχης. οἷον ὑγί- 5 
εια καὶ σωτηρία. μάλιστα δὲ ἐν δόοις ἐνδέχεται καὶ o δὲ 
καὶ ἄλλως; ὅταν μὴ ἀπὸ τύχης ἡ γένεσις ἡ LT ὥστε TO τέλος 
ἀγαϑὸν ἕνεκά του γίνεται καὶ ἢ φύσει ἢ τέχνῃ. ἀπὸ τύ- 
χης δ᾽ οὐδὲν ἕ ἕνεκά Tov γίνεται. 

Τὸ δ᾽ αὐτὸ αἴτιόν ἐστι τοῖς γινομένοις καὶ τοῖς γεγενη- 12 
βένοις. καὶ τοῖς ἐσομένοις ὅπερ καὶ τοῖς οὖσι" τὸ γὰρ μέ- 1 
Gov αἴτιον, πλὴν toig μὲν οὖσιν ὄν, τοῖς δὲ γινομένοις γινό- 
μενον, τοῖς δὲ γεγενημένοις γεγενημένον καὶ ἐσομένοις ἐσό- 
μενον. οἷον διὰ τί γέγονεν ἔκλειψις ; διότι ἐν μέσῳ γέγονεν 


216r: ἥλιος d. — 95alt τὸ rc supravs n. — 29 μικρομερέστατον d, 4s- 
“ομερέστερον D. — 30 δεεῖναι 4d. fort pr n. — 31 s? pr ome. — 32s rc m. 
— t8 om M, del n. — 33 εἰ om M. — ͵ Πνϑαγόριοι n. — 34 τῆς 4, τι- 
vog τοῖς d. — 88 iv] ἄμα ἐν 4cd M, & Gua ἐν n, ixi D. — 36 συνιστῶ- 
δεν A. — ποιεῖν Bd, corr 4, ποιεῖ ἡ D. 

l καὶ κατὰ τὴν D. — ἢ. . ὁρμήν om d. — ἡ rc supra vs 58. - 
ὥσπερ ὁ λίϑος Dd. — 4 ἢ) οὐδ᾽ D. — οὐκ d. — 7 καὶ pr om c. — τὸ 
τέλος τὸ ἀγαθὸν D. — 8 φύσει xai ἢ M. — 9 οὐθὲν D. — 14 γέγονεν in 
μέσω DMn. 


64 ANAATTIKS£&N 


151) γῇ" γίνεται δὲ διότι γίνεται . ἔσται δὲ διότι ἔσται dv μέσῳ, 
καὶ ἔστι δὲ ὅτι ἔστιν. τί ἐστι κρύσταλλος; ; εἰλήφϑω δὴ ὅτι ὕδωρ 
πεπηγός. ὕδωρ ἐφ᾽ οὗ D, πεπηγὸς ἐφ᾽ ov A, αἴτιον có 
μέσον ἐφ᾽ οὗ B, ἔκλειψις, ϑερμοῦ παντελής. ὑπάρχει δὴ 
τῷ Γ τὸ B, τούτῳ δὲ τὸ πεπηγέναι τὸ ἐφ᾽ ov A. γίνεται 

s δὲ κρύσταλλος γινομένου τοῦ B, γεγένηται δὲ γεγενημένου, 
ἔσται δ᾽ ἐσομένου. 

Τὸ μὲν οὖν οὕτως αἴτιον καὶ οὗ αἴτιον ἅμα γίνεται, 
ὅταν γίνηται, καὶ ἔστιν, ὅταν ἦ᾽ καὶ ἐπὶ τοῦ γεγονέναι καὶ 
ἔσεσθαι “ὡσαύτως. ἐπὶ δὲ τῶν μὴ ἅμα dg ἔστιν ἐν τῷ συν- 

86 ἐχεῖ χρόνῳ, ὥσπερ δοκεῖ ἡμῖν, ἄλλα ἄλλων αἴτια εἶναι, 
τοῦ τόδε γενέσθαι E ἕτερον γενόμενον, καὶ τοῦ ἔδεσϑαιξτερον ἐσό- 
μένον, καὶ τοῦ γίνεσϑαι δέ, εἴ τι ἔμπροσϑεν ἐγένετο; ; ἔστι δὴ 
ἀπὸ τοῦ ὕστερον γεγονότος ὃ συλλογισμός. ἀρχὴ δὲ καὶ 
τούτων τὰ γεγονότα. διὸ καὶ ἐπὶ τῶν γινομένων ὡσαύτως. 

80 ἀπὸ δὲ τοῦ προτέρου οὐκ ἔστιν, οἷον. ἐπεὶ τόδε γέγονεν, ὅτι 
τόδ᾽ ὕστερον γέγονεν. καὶ ἐπὶ τοῦ ἔσεσϑαι ὡσαύτως. οὔτε 
γὰρ ἀορίστου o0 ὁρισϑέντος ἔσταιτοῦ χρόνου, ὥστ᾽ ἐπεὶ τοῦτ᾽ 
ἀληδὲς εἰπεῖν γεγονέναι , τόδ᾽ ἀληϑὲς εἰπεῖν γεγονέναι. τὸ 
ὕστερον. ἐν γὰρ τῷ μεταξὺ ψεῦδος ἔσται τὸ εἰπεῖν τοῦτο, 

86 ἤδη ϑατέρου γεγονότος. ὁ δ᾽ αὐτὸς λόγος καὶ ἐπὶ τοῦ ἐσο- 
μένου. ουδδ᾽ ἐπεὶ τόδε γέγονε, τόδ᾽ ἔσται. τὸ γὰρ μέσον 
ὁμόγονον δεῖ εἶναι, τῶν γενομένων γενόμενον, τῶν ἐσομένων 
ἐσόμενον, τῶν γινομένων γινόμενον, τῶν ὄντων Óv* τοῦ δὲ ye 
yove καὶ τοῦ ἔσται οὐκ ἐνδέχεται εἶναι ὁμόγονον. Em οὔτε 

40 ἀόριστον ἐνδέχεται εἶναι τὸν χρόνον τὸν μεταξὺ ov)" ὧρι- 

b Guévov: ψεῦδος γὰρ ἔσται τὸ εἰπεῖν ἐν τῷ μεταξύ. ἐπισκε- 
πτέον δὲ τί τὸ συνέχον ) ὥστε μετὰ τὸ γεγονέναι τὸ γίνεσθαι 
ὑπάρχειν ἐν τοῖς πράγμασιν. ἢ δῆλον ὅτι οὐκ ἔστιν ἐχόμε- 
vOv γεγονότος γινόμενον" οὐδὲ γὰρ γενόμενον γενομένου" πέ- 

δρατα γὰρ καὶ ἄτομα. ὥσπερ οὖν οὐδὲ στιγμαί εἰσιν ἀλλή- 


16 post καὶ del vult τι n. --- δὲ ὅτι] διότι Dn, om d. — 19 τούτῳ] 
οὕτω D. — tert τὸ om M. — 23 τοῦ) τούτων fort pr B, — 24 ἄρα M. — 
95 ἄλλω ἄλλων αἴτιον M. — 26 ro) τόδε] τοῦτο δὲ pr B, τοῦ d, οἷον 
τοῦ M, rc c. — γίνεσϑαι et γινόμενον M, rc c. — 47 γενέσϑαι rcc. — 
29 τὰ om 4d. — δύο 4d. — 30 πρότερον df. — 88 τόδ᾽... γεγονέναι 
om 4f. — 84 τούτου δὴ ϑατ. d. — 35 εἴδη pr Bn. 

9681 τῷ 4. — 4 οὐδὲ γὰρ corr n abi pauciora. — γενόμενον rc mg. 
— δἅπερ rc d. 


TZTEPSON B. 05 


λῶν ἐχόμεναι, ουδὲ yevóueva: ἄμφω γὰρ ἀδιαίρετα. οὐδὲ 
δὴ γινόμενον γεγενημένου διὰ τὸ αὐτό" τὸ μὲν γὰρ γινόμε- 
vov διαιρετόν, τὸ δὲ γεγονὸς ἀδιαίρετον. ὥσπερ οὖν γραμμὴ 
πρὸς στιγμὴν. ἔχει, οὕτω τὸ γινόμενον πρὸς τὸ γεγονός &vv- 
πάρχει, γὰρ ἄπειρα γεγονότα ἐν τῷ γινομένῳ. μᾶλλον δὲ 10 
φανερῶς ἐν τοῖς καϑόλου περὶ κινήσεως δεῖ λεχϑῆναι περὶ 
το 

Περὶ μὲν οὖν τοῦ πῶς ἂν ἐφεξῆς γινομένης. τῆς γενέ- 
σεῶς ἔχοι τὸ μέσον τὸ αἴτιον ἐπὶ τοσοῦτον εἰλήφϑο. ἀνάγκη 
yàg καὶ ἐν τούτοις τὸ μέσον καὶ τὸ πρῶτον ἄμεσα εἶναι. 15 
οἷον τὸ 44 γέγονεν, ἐπεὶ τὸ r γέγονεν. ὕστερον δὲ τὸ Γγέ. 
γονεν, ἔμπροσϑεν δὲ τὸ 4. ἀρχὴ δὲ τὸ Γ διὰ τὸ ἐγγύτερον 
τοῦ νῦν εἶναι, ὅ ἐστιν ἀρχὴ τοῦ χρόνου. τὸ δὲ Γ' γέγονεν, εἰ 
τὸ 4 γέγονεν. "τοῦ δὴ 4 γενομένου ἀνάγκη τὸ 4 γεγονέναι. 
αἴτιον δὲ τὸ I" τοῦ γὰρ 4 yevou ἔνου τὸ Γ ἀνάγκη γεγο-- 30 
νέναι, τοῦ δὲ I γεγονότος ἀνάγκη πρότερον τὸ 4 γεγονέναι. 
οὕτω δὲ λαμβάνοντι τὸ μέσον στήσεταί που εἰς ἄμεσον, ἣ 
dil παρεμπεσεῖται διὰ τὸ ἄπειρον; οὐ γάρ ἐστιν ἐχόμενον 
γεγονὸς γεγονότος, ὥσπερ ἐλέχϑη. ἀλλ᾽ ἄρξασϑαί γε ὅμως 
ἀνάγκη ἀπ ἀμέσου καὶ ἀπὸ τοῦ νῦν πρώτου. ὁμοίως δὲ 36 
καὶ ἐπὶ τοῦ ἔσται. εἰ γὰρ ἀληϑὲς εἰπεῖν ὅτι ἔσται τὸ 4, 
ἐνάγκη πρότερον ἀληϑὲς εἰπεῖν ὅ ὅτι τὸ 44 ἔσται. τούτου ὃ 
αἴτιον τὸ I" εἰ μὲν γὰρ τὸ 4 ἔσται, πρότερον τὸ Γ΄ ἔσται" 
εἰ δὲ τὸ Γ' ἕσται, πρότερον τὸ Α ἔσται. ὁμοίως δ᾽ ἄπειρος 
ἡ τομὴ καὶ ἐν τούτοις" οὐ γάρ ἐστιν ἐσόμενα ἐχόμενα dÀ- 9o 
λήλων. ἀρχὴ δὲ καὶ ἐν τούτοις ἄμεσος ληπτέα. ἔχει δὲ 
οὕτως ἐπὶ τῶν ἔργων. εἰ γέγονεν οἰκία ᾿ ἀνάγκη τετμῆσϑαι 
λίθους καὶ γεγονέναι. τοῦτο διὰ τί; ὅτι ἀνάγκη θεμέλιον 
γεγονέναι, εἴπερ καὶ οἰκίαν γεγονέναι. εἰ δὲ ϑεμέλιον, πρό- 


6 γινόμενα d, γινόμεναι n. — διαιρετά 4, pr eu, ἀδιαίρετα za mg B 
— 9 γενόμενον ABu. — 11 δειχϑῆναι d. — 13 οὖν om 
μένης M. — 14 ἔχει M. — μέσον) μὲν 4d. — p^ om 44}. - — τὸ at 
τιον del vult ει. — σἰρήσθω f. — 15 pr xal om D. — ^ ἐπεὶ... ἔμ- 
pee rc mg uy, — ]17? μμαρορϑεο geo D. — & pr 4. — 
τοῦ rc supra vs n. — si] 9 pr 6] a 4d. — AES δ] α Μο. 
20 ἀνάγκη τὸ ᾿ M. — | rov... γεγονέναι om f. — 
"Ph Mdboen d. — φάδμοίως n. — 95 ἀμέσου) μέσου AB Mdufc, τοῦ ῦ μές 
δον ἢ, -- τοῦ om M. Ἢ Ὁ» om 4. τ 30 vo ὁ ἔσται Ν' — δ]α 
— $0 otvs D. — 31 δὲ] γὰρ D. --- ληπτέον — yeyo» - 
δερέλιον rc mg n. — als : . γεγονέναι om D. 
$ 


66 ANAATTIK&N 


86 τερον Al ovg γεγονέναι ἀνάγκη. πάλιν εἰ ἔσται οἰκία, ὡὁσαύ- 
τῶς πρότερον ἔσονται λίϑοι. δείκνυται δὲ διὰ τοῦ μέσου 
ὁμοίως ἔσται γὰρ ϑεμέλιον πρότερον. 

Ἐπεὶ δ᾽ ὁρῶμεν ἐν τοῖς γινομένοις κύκλῳ τινὰ γένεσιν 
οὖσαν, ἐνδέχεται τοῦτο εἶναι, εἴπερ ἔποιντο ἀλλήλοις τὸ μέ- 

40 ὅον καὶ οἱ ὅροι ἐν γὰρ τούτοις τὸ ἀντιστρέφειν ἐστίν. δέ- 

p.96 δειχται δὲ τοῦτο ἐν τοῖς πρώτοις, ὅτι ἀντιστρέφει τὰ συμ- 
περάσματα: τὸ δὲ κύκλῳ τοῦτό ἐστιν. ἐπὶ δὲ τῶν ἔργων 
φαίνεται ὧδε. βεβρεγμένης τῆς yug ἀνάγκη ἀτμίδα γενέ- 
σϑαι, τούτον δὲ γενομένουνέφος, τούτου δὲ γενομένου ὕδωρ᾽ 

6 τούτου δὲ γενομένου ἀνάγκη βεβρέχϑαιτὴν γῆν τοῦτο δ᾽ ἠντὸ 

ἐξ ἀρχῆς, ὥστε κύκλῳ περιελήλυϑεν" ἑνὸς γὰρ αὐτῶν ὁτουοῦν 
ὄντος ἕτερόν ἐστι, κἀκείνου ἄλλο, καὶ τούτου τὸ πρώτον. 

Ἔστι δ᾽ ἕνια μὲν γινόμενα καϑόλου (ἀεί τε γὰρ καὶ 

ἐπὶ παντὸς οὕτως ἢ ἔχει ἢ γίνεται), τὰ δὲ ἀεὶ μὲν οὗ, ὡς 

10 ἐπὶ τὸ πολὺ δέ, οἷον οὐ πᾶς ἄνϑρωπος ἄῤδην τὸ γένειοντρι- 
χοῦται, ἀλλ᾽ ὡς ἐπὶ τὸ πολύ. τῶν δὴ τοιούτων ἀνάγκη καὶ 
τὸ μέσον ὡς ἐπὶ τὸ πολὺ εἶναι. εἰ γὰρ TO Α κατὰ τοῦ DB 
καϑόλουκατηγορεῖται, καὶ τοῦτο κατὰ τοῦ Γ' καϑόλου, ἀνάγκη 
καὶ τὸ 4 κατὰ τοῦ Γ' ἀεὶ καὶ ἐπὶ παντὸς κατηγορεῖσϑαι" 

15 τοῦτο γάρ ἐστι τὸ καϑόλου, καὶ ἐπὶ παντὶ καὶ ἀεί. ἀλλ᾽ ὑπέ- 
κειτο ὡς ἐπὶ τὸ πολύ" ἀνάγκη ἄρα καὶ τὸ μέδον ὡς ἐπὶ 
τὸ πολὺ εἶναι τὸ ἐφ᾽ oU τὸ B. ἔσονται τοίνυν καὶ τῶν ὡς 
ἐπὶ τὸ πολι) ἀρχαὶ ἄμεδοι, ὅσα ὡς ἐπὶ τὸ πολὺ οὕτως ἔστιν 
ἡ γίνεται. 

18 πΠώς μὲν οὖν τὸ τί ἐστιν εἰς τοὺς ὅρους ἀποδίδοται, καὶ 

41 τίνα τρόπον ἀπόδειξις ἢ ὁρισμὸς ἐστιν αὐτοῦ ἡ οὐκ ἔστιν, εἴρη- 
ται πρότερον᾽ πῶς δὲ δεῖ ϑηρεύειν τὰ ἐν τῷ τί ἐστι κατη- 
γορούμενα, νῦν λέγωμεν. 


935 εἰ om M. — 37 ϑεμέλιος Dn. — 38 ἐν rc supra vs n. — γέ- 
vncw AB, £ort pr c. — 39 οἴονται d. — 40 goi] ἄκροι BDua. 

96a2 pr dà) γὰρ M. — 4 rovrov... véqog rc mg u, om d. — alt 
τούτου.. ὕδωρ om Hicc. — 5 βρίχεσϑαι d. — τὸ om d. — 6 αὐτῶν 
mg m. — 7 rovro πρῶτον d. — 8 ἔστε δέ τινα M. — μὲν om d. — 
8 et 9 αἰεὶ u. — 9 οὕτως om “Μά, rec udd c. — pr ἢ om BM. 
— 14 alt καὶ] τὸ D. — 15 pr xai] τὸ n. — 16 ἀνάγκη... πολὺ pr 
om n. — 17 tert τὸ et τῶν om D. — 18 πολὺ αἱ ἀρχαὶ d. — οἷς om 
Dda. — 921 5...alt ἔστιν] ἔστιν αὐτοῦ n. — 92 δεῖ] δὴ D. — 845 λέ- 
yous» Dn, pr d. 


TZTEPSOJUN B. ΟἹ 


Τῶν δὴ ὑπαρχόντων ἀεὶ ἑκάστῳ ἕνια ἐπεκτείνει ἐπὶ 
πλέον, οὐ ᾽ μέντοι ἔξω τοῦ γένους. λέγω δὲ ἐσὶ πλέον ὑπάρ- 1$ 
χειν, ὅσα ὑπάρχει μὲν ἑκάστῳ καϑόλου o) μὴν ἀλλὰ καὶ 
ἄλλῳ. οἷον ἔστι τι ὃ πάσῃ τριάδι ὑπάρχει, ἀλλὰ καὶ μὴ 
τριάδι; ὥσπερ τὸ ὃν ὑπάρχει τῇ τριάδι; ἀλλὰ καὶ μὴ 
ἀριϑμῷ. ἐλλὰ καὶ τὸ περιττὸν ὑπάρχει τε πάσῃ τριάδι 
καὶ ἐπὶ πλέον ὑπάρχει" καὶ γὰρ τῇ πεντάδι ὑπάρχει. ἀλλ᾽ ω 
οὐχ ἔξω τοῦ γένους" 1 uiv γὰρ πεντὰς ἀριϑμός, οὐδὲν δὲ ἔξω 
ἀριϑμοῦ περιττόν. τὰ δὴ τοιαῦτα ληπτέον μέχρι τούτου, ἕως 
τοσαῦτα ληφθῇ πρῶτον, ὧν ἔχαστον μὲν ἐπὶ πλεῖον ὑπάρξει, 
ἅπαντα δὲ μὴ ἐπὶ πλέον: ταύτην γὰρ ἀνάγκη οὐσίαν εἶναι 
τοῦ πράγματος. οἷον τριάδι ὑπάρχει πάσῃ ἀριθμός, τὸ ze- τ 
ριττόν, τὸ πρῶτον ἀμφοτέρως, καὶ ὡς μὴ μετρεῖσθαι ἄρι- 
ϑμῷ καὶ οἷς μὴ συγκεῖσϑαι ἐξ ἀριϑμῶν. τοῦτο τοίνυν ἤδη 
ἐστὶν ἡ ἢ τριάς, ἀριϑμὸς περιττὸς πρῶτος καὶ ὡδὶ πρῶτος. τού- 
τῶν γὰρ ἕκαστον, τὰ μὲν καὶ τοῖς περιττοῖς πᾶσιν ὑπάρχει, 
τὸ δὲ τελευταῖον καὶ τῇ óvaài ιν πάντα δὲ οὐδενί. ἐπεὶ δὲ b 
δεδήλωται ἡμῖν ἐν τοῖς ἄνω ὅτι ἀναγκαῖα μέν ἐστι τὰ ἐν 
τῷ τί ἐστι κατηγορούμενα, τὰ χαϑόλου δὲ ἀναγκαῖα, τῇ δὲ 
τριάδι καὶ ἐφ᾽ οὗ ἄλλου οὕτω λαμβάνεται ἐν τῷ τί ἐστι τὰ 
λαμβανόμενα, οὕτως ἐξ ἀνάγκης μὲν dv εἴη τριὰς ταῦτα. 5 
ὅτι δ᾽ οὐσία, ἐκ ix τῶνδε δῆλον. ἀνέγχη γάρ, εἰ μὴ τοῦτο ἦν 
τριάδι εἶναι, οἷον γένος τι εἶναι τοῦτο, ἢ ὠνομασμένον ἢ ἀνώ- 
νυμον. ἔσται τοίνυν ἐστὶ πλεῖον ἢ ἢ τῇ τριάδι ὑπάρχον. ὑπο- 
χείσϑω γὰρ τοιοῦτον εἶναι τὸ γένος, ὥστε ὑπάρχειν κατὰ δύ- 
veu ἐπὶ πλεῖον. εἰ τοίνυν μηδενὶ ὑπάρχει ἄλλῳ ἢ ταῖς 19 
ἀτόμοις τριάσι; τοῦτ᾽ ἂν εἴη τὸ τριάδι. εἶναι. ὑποκείσθω γὰρ 
καὶ τοῦτο, ἡ οὐσία ἡ ἑκάστου εἶναι ἡ ἐπὶ ταῖς ἀτόμοις ἔσχα- 
τος τοιαύτη κατηγορία. ὥστε ὁμοίως καὶ ἄλλῳ ὁτῳοῦν τῶν 
οὕτω δειχϑέντων τὸ αὐτῷ εἶναι ἔσται. 


95 πλεῖον D. — 26 ἀλλὰ om M. — 27 τι om αἰ. — 98 μὴ καὶ d. 
— καὶ om 4. — $31 οὐδὲ ἔξω pr s. — 33 ληφϑείη 4Bs. — πλέον da. 
— 854 πλεῖον DM. — 35 πάσῃ ὑπάρχει D. — 38 xal τοῖς corr f. — 
39 πᾶσιν om m. 

96b1 τὰ δὲ καὶ τελευταῖα d. — δυνάμει M. — οὐϑενί D. — ὃὲ 
rc π. — 2 ὅτε om 4. — 5 οὕτως del velt B. — ὃ πλέον Dn. — τῇ 
fort pr om f. — ὑπάρχει M. — 9 ante τὸ lit unius vb f. — 10 πλέον 
4Béuf. — ὑπάρχει pr om s. — 12 καὶ] ἡ (sic) pr n. — ἐσχάτοις n, ἐσχά- 
τη M. — 14 αὐτὸ Mun, corr ÁAf. 5* 


68 ANAATTIKOQÀON. 


1$. Χρὴ δέ, ὅταν ὅλον τι πραγματεύηταί τις. διελεῖν τὸ 
γένος tig τὰ ἄτομα τῷ εἴδει τὰ πρῶτα. οἷον ἀριῦμὸν εἰς 
τριάδα καὶ δυάδα, εἶθ᾽ οὕτως ἐκείνων ὁρισμοὺς πειρᾶσϑαι 
λαμβάνειν, οἷον εὐθείας γραμμῆς καὶ κύκλου καὶ ὀρϑῆς yo- 
víag, μετὰ δὲ τοῦτο λαβόντα τί τὸ γένος, οἷον πότερον τῶν 
40 ποσῶν ἢ τῶν ποιῶν, τὰ ἴδια πάϑη ϑεωρεῖν διὰ τῶν κοινῶν 
πρώτων. τοῖς γὰρ συντιϑεμένοις ἐκ τῶν ἀτόμων τὰ δυμ- 
βαίνοντα ἐκ τῶν ὁρισμῶν ἔσται δῆλα, διὰ τὸ ἀρχὴν εἶναι 
πάντων τὸν ὁρισμὸν καὶ τὸ ἁπλοῦν καὶ τοῖς ἁπλοῖς καϑ᾽ 
αὑτὰ ὑπάρχειν τὰ συμβαίνοντα μόνοις. τοῖς δ᾽ ἄλλοις κατ᾽ 
46 ἐκεῖνα. ol δὲ διαιρέσεις cl κατὰ τὰς διαφορὰς χρήσιμοί 
εἶσιν εἰς τὸ οὕτω μετιέναι. ὡς μέντοι δεικνύουσιν, εἴρηται. 
τοῖς πρότερον. χρήσιμοι δ᾽ ἂν εἶεν ὧδε μόνον πρὸς τὸ συλ- 
λογίξεσϑαι τὸ τί ἐστιν. καίτοι δόξειέν γ᾽ ἂν οὐδέν, ἀλλ᾽ εὐ- 
ϑὺς λαμβάνειν ἅπαντα, ὥσπερ ἂν εἰ ἐξ ἀρχῆς ἐλάμβανέ 
80 τις ἄνευ τῆς διαιρέδεως. διαφέρει δέ τι τὸ πρῶτον καὶ ὕστε- 
ροντῶν κατηγορουμένων κατηγορεῖσϑαι, οἷον εἰπεῖν ζῷον ἥμε- 
ρον δίπουν ἡ δίπουν foov ἥμερον. εἰ γὰρ ἅπαν ἔκ δύο ἐστί, 
καὶ ἕν τι τὸ ζῷον ἥμερον, καὶ πάλιν ἐκ τούτου καὶ τῆς δια- 
φορᾶς ὁ ἄνϑρωπος ἢ ὅ τι δή ποτ᾽ ἐστὶ τὸ ἕν γινόμενον, ἀναγ- 
86 χαῖον διελόμενον αἰτεῖσϑαι. ἔτι πρὸς τὸ μηδὲν παραλιπεῖν 
ἐν τῷ τί ἐστιν οὕτω μόνως ἐνδέχεται. ὅταν γὰρ τὸ πρῶτον 
ληφϑῇ γένος, ὧν μὲν τῶν κάτωϑέν τινα διαιρέσεων λαμ- 
βάνῃ, οὐκ ἐμπεδεῖται ἅπαν tlg τοῦτο, οἷον οὐ πᾶν ξῷον ἢ 
ὁλόπτερον ἢ σχιζόπτερον, ἀλλὰ πτηνὸν ζῷον ἅπαν" τούτου 
Ρ. 91 γὰρ διαφορὰ αὕτη. πρώτη δὲ διαφορά ἔστι ζῴου, εἰς ἣν 
ἅπαν ἕῷον ἐμπίπτει. ὁμοίως δὲ καὶ τῶν ἄλλων ἑκάστου, 
καὶ τῶν ἔξω γενῶν καὶ τῶν ὑπ᾽ αὐτό, οἷον ὄρννυϑος, εἰς ἣν 
ἅπας ὄρνις, καὶ ἰχϑύος, εἰς ἣν ἅπας ἰχϑύς. οὕτω μὲν oUv 


17 καὶ δνάδα om 4. — 18 pr καὶ om D. — 19 λαβόντα corr n. 
— tí om M. — τῶν ποσῶν corr B. — τῷ ποσῷ ἢ τῷ ποιῷ M. — 
21 πρῶτον pr 4. — 935 τῶν pr B, om 4cdnM. — ὁρισμῶν d, pr ΑΒΜ, 
corr c. — pr xal om M. — 24 ὑπάργει n. — 95 γρήσιμαί ABDcuf. 


— 426 ἐν] δὲ ἐν n. — 98 δόξει M. — δ᾽ B, om Dfn. — οὐϑέν D. — 
29 ἐλαμβάνετο ἄνευ D. — 90 τι om d. — τὸν 4. — 89 xà» d. — 
33 καὶ ἐκ τῆς D. — 84 ὃ om A4Mc. — 35 αἰνεῖσϑαι M. — παραλεί- 
ztw D. — $8 o9] εἰ M. — 39 ἀλλ᾽ οὐ πτηνὸν pr A. 

9741 πρώτη ye M. — 2 ξῷον om n. — ἑκάστῳ n, ξῷον ἑκάστου ἀ. 
— $8 ὑφ᾽ αὐτό D. — 4 πὰς bis D. 


TZTEPAN B. 00 


βαδίξοντι ἔστιν εἰδέναι ὅτι οὐδὲν παραλέλειπται " ἄλλως δὲ 6 
χαὶ παραλιπεῖν ἀναγκαῖον καὶ μὴ εἰδέναι. οὐδὲν δὲ δεῖ τὸν 
ὁριξόμενον καὶ διαιρούμενον ἅπαντα εἰδέναι τὰ ὄντα. καί 
τοι ἀδύνατόν φασί τινες εἶναι τὰς διαφορὰς εἰδέναι τὰς πρὸς 
ἕκαστον μὴ εἰδότα ἕκαστον" ἄνευ δὲ τῶν διαφορῶν oix εἶναι 
ἕκαστον εἰδέναι" οὗ γὰρ μὴ διαφέρει, ταὐτὸν' εἶναι τούτῳ, οὗ δὲ 10 
διαφέρει, ἕτερον τούτου. πρῶτον μὲν οὐντοῦτο ψεῦδος" oU γὰρ 
κατὰ πᾶσαν διαφορὰν ἕτερον : πολλαὶ γὰρ διαφοραὶ ὑπάρ- 
χουσι τοῖς αὐτοῖς τῷ εἴδει, ἀλλ᾽ oU κατ᾽ οὐσίαν οὐδὲ καϑ᾽ 
αὑτά. εἶτα ὅταν λάβῃ τἀντικείμενα καὶ τὴν διαφορὰν καὶ 
ὅτι πᾶν ἐμπίπτει ἐνταῦϑα ἢ ἐνταῦθα. καὶ λάβῃ ἐν ϑατέρῳ 16 
τὸ ζητούμενον εἶναι, καὶ τοῦτογινώσκῃ, οὐδὲν διαφέρει εἰδ 

vc, ἢ μὴ εἰδέναι ἐφ᾽ ὅσων κατηγοροῦνται ἄλλων αἱ δια- 
φοραί. φανερὸν γὰρ ὅτι ἂν οὕτω βαδίζων ἔλθῃ εἰς ταῦτα 
ὧν μηκέτι ἐστὶ διαφορά, ἕξει τὸν λόγον τῆς οὐσίαρ. τὸ δ᾽ 
ἅπαν ἐμπίπτειν sig τὴν διαίρεσιν, ἂν ἡ ἀντικείμενα ὧν μή oo 
ἐστι μεταξύ, οὐκ αἴτημα" ἀνάγκη γὰρ ἅπαν ἐν ϑατέρῳ 
αὐτῶν εἶναι. εἴπερ ἐκείνου διαφορὰ ἔσται. 

Εἰς δὲ τὸ καταδκευάξειν ὅρον διὰ τῶν διαιρέσεων τριῶν 
δεῖ στοχάζεσθαι, τοῦ λαβεῖν τὰ κατηγορούμενα ἐν τῷ τί 
ἐστι, xol ταῦτα τάξαι τί πρῶτον ἢ δεύτερον, καὶ ὅτι ταῦτα ss 
πάντα. ἔστι δὲ τούτων ἕν πρῶτον διὰ τοῦ δύνασϑαι, ὥσπερ 
πρὸς συμβεβηκὸς συλλογίσασϑαι ὅτι ὑπάρχει, καὶ διὰ τοῦ 
γένους κατασκευάσαι. τὸ δὲ τάξαι ὡς δεῖ ἔσται. ἐὰν τὸ 
πρῶτον λάβῃ. τοῦτο δ᾽ ἔσται, ἐὰν ληφθῇ ὃ πᾶσιν ἀκολου- 
ϑεῖ, ἐχείνῳ δὲ μὴ πάντα' ἀνάγκη γὰρ εἶναί τι τοιοῦτον. to 
ληφϑέντος δὲ τούτου ἤδη ἐπὶ τῶν κάτω ὃ αὐτὸς τρόπορ᾽ 
δεύτερον. γὰρ τὸ τῶν ἄλλων πρῶτον ἔσται, καὶ τρίτον τὸ 


lux. d. --- ius. ἢ ἐνταῦϑα 7 D. — 16 τούτου d. --- γινώσκϑι n. — 
οὐδὲν διαφέρει] ὅ φοραὶ rc f. — 17 ἀλλ᾽ ὧν ἀ. — ἄλλαι διαφ. M. 
— 19 ἔσται B. — 90 ὧν ἢ τι xsíusva d. — 91 αἴτημα init corr n. — 
iv] μὲν d. — 99 ante αὐτῶν lit duorum vbb f. — ἔστι d. — 94 τὰ 
rC supra vs n.— τῇ τὸ n. — 2537] ἢ τί D. — ὅτι πάντα ταῦτα £y D. 
— 2T πρὸς τὸ συμβεβηκὸς n. — ὑπάςξει d. — 98. τάξαι corr π. — 
ἔσται om d, — à» M. — 29 &zaciw D. 


40 ANAATTIKAÀAN 


τῶν ἐχομένων" ὠφαιρεθέντος γὰρ τοῦ ἄνωθεν τὸ ἐχόμενον 
τῶν ἄλλων πρῶτον ἔσται. ὁμοίως δὲ καὶ ἐπὶ τῶν ἄλλων. 

ss ὅτι δ᾽ ἅπαντα ταῦτα, φανερὸν ἐκ τοῦ λαβεῖν τό τε πρῷ- 
τον κατὰ διαίρεσιν, ὅτι ὅπαν ἢ τόδε ἢ τόδε ζῷον, ὑπάρ- 
χει δὲ τόδε, καὶ πάλιν τούτου ὅλου τὴν διαφοράν τοῦ δὲ 
τελευταίου μηκέτι εἶναι διφφοράν, ἢ καὶ εὐθὺς μετὰ τῆς 
τελευταίας διαφορᾶς τοῦ συνόλου μὴ διαφέρειν εἴδει τοῦτο. 

b δῆλον γὰρ ὅτι οὔτε πλεῖον πρόσκειται" πάντα γὰρ ἐν τῷ τί 
ἐστιν εἴληπται τούτων" οὔτε ἀπολείπει οὐδέν" ἢ γὰρ γένος ἣ 
διαφορὰ ἂν εἴη. γένος μὲν οὖν τό τε πρῶτον, καὶ μετὰ 
τῶν διαφορῶν τοῦτο προσλαμβανόμενον. αἱ διαφοραὶ δὲ πᾶ- 

6 ὅαι ἕχονσαι’ οὐ γὰρ ἕτι ἐστὶν ὑστέρα εἴδει γὰρ ἂν διέφερε 
τὸ τελευταῖον, τοῦτο δ᾽ εἴρηται μὴ διαφέρειν. 

Ζητεῖν δὲ δεῖ ἐπιβλέποντα ἐπὶ τὰ ὅμοια καὶ ἀδιά- 
qoga, δᾳὦτον τί ἅπαντα ταὐτὸν ἔχουσιν, εἶτα πάλιν ἐφ᾽ 
ἑτέροις. ἃ ἐν ταὐτῷ μὲν γένει ἐκείνοις, εἰσὶ δὲ αὐτοῖς μὲν 

10 ταὐτὰ τῷ εἴδει. ἐκείνων δ᾽ ἕτερα. ὅταν δ᾽ ἐπὶ τούτων λη- 
φϑῇ τί πάντα ταὐτόν, καὶ ἐπὶ τῶν ἄλλων ὁμοίως, ἐπὶ τῶν 
εἰλημμένων πάλιν σκοπεῖν εἰ ταὐτόν, ἕως ἂν εἰς ἕνα ἔλθῃ 
λόγον" οὗτος γὰρ ἔσναι τοῦ πράγματος ὁρισμός. ἐὰν δὲ μὴ 
βαδίξῃ εἰς ἕνα ἀλλ᾽ εἰς δύο ἢ πλείω, δῆλον ὅτι οὐχ dv εἴη 

16 ἕν σι εἶναι τὸ ξητούμενον, ἀλλὰ πλείω. οἷον λέγω, εἰ τί 
ἐστι μεγαλοψυχία ξητοῖμεν. σκεπτέον ἐπί τινων μεγαλο- 
φύχων, οὕς ἴσμεν, τί ἔχουσιν ἕν πάντες ἡ τοιοῦτοι. οἷον εἰ 
᾿Αλκιβιάδης μεγαλόψυχος ἢ ὁ ᾿Αχιλλεὺς καὶ ὁ Αἴας. τί 
v ἅπαντες ; τὸ μὴ ἀνέχεσϑαι ὑβριξόμενοι" ὁ μὲν γὰρ ἐπο-- 

20 λέμησεν, ὁ δ᾽ ἐμήνισεν, ὁ δ᾽ ἐπέκτεεινεν ἑαυτόν. πάλιν ἐφ᾽ 
ἑτέρων, οἷον Δυσάνδρου ἢ Σωκράτους. εἰ δὴ τὸ ἀδιάφοροι εἷ- 


vo. εὐτυχοῦντες καὶ ἀτυχοῦντες, ταῦτα δύο λαβὼν σκοπῶ 


95 δὲ πάντα Dn. — τὸ om & — 36 κατὰ] καὶ τὸ 4. — 37 vev- 
sov τοῦ ὅλον τοῦτον τὴν d. — 39 εἴδεν ἔτι τοῦτο Da, fort pr B, εἴ 
τι τοῦτο Ad, pr o, τοῦτο ἕν: M, om v. 

91b1 δηλονότι οὐδὲ d. — stis(o D. — 9 οὔτε) δὲ D, pr κ᾿. — es- 
ϑέν D. — 8. εἴη τὸ γένος n. — καὶ τὸ μετὰ. M. — 5 ὑστέφῳ. M. — 
7 διάφορα olo» πρῶτον D. — 8 πώνοᾳ D. — 9 ἃ em 4. — Εἰ τε co- 
déoes, — πάντῃ D, ἅπαν m. -— slt ixl om Dm. — 19 πάλιν] πάνυ d. 
— si] ἡ pr 4, ἢ pr Bu. — 18 οϑνως d. — ies. D. — 14 ὃν D. — 
15 λέγω δὲ olo» D. — 17 1 oi M. — εἰ om » — 18 ὁ bis om D. 
— xal] ἢ dM. — 920 ἐμήνησε d. — 21 οἷον) 3 Β. 


TZTEPAN B. 71 


τί τὸ αὐτὸ ἔχουσιν ἦ τε ἀπάθεια ἡ περὶ τὰς τύχας καὶ 
ἡ μὴ ὑπομονὴ. ἀτιμαζομένων. εἰ δὲ μηδέν, δύο εἴδη ἂν εἴη 
τῆς μεγαλοψυχίας. 

Αἰεὶ δ᾽ ἐστὶ πᾶς ὅρος καθόλου" oU γάρ τινι ὀφθαλμῷ 
λέγει τὸ ὑγιεινὸν ὁ ἰατρός, ἀλλ᾽ ἢ παντὶ ἡ εἴδει ἀφορίσας. 
ὁᾷόν τε τὸ xa" Exacrov ὁρίσασθαι ἢ τὸ καϑόλου. διὸ δεῖ 
ἀπὸ τῶν καϑ᾽ ἕκαστα ἐπὶ τὰ καϑόλου μεταβαίνειν" καὶ 
γὰρ αἱ ὁμωνυμίαι λανθάνουσι μᾶλλον ἐν τοῖς καϑόλου ἢ ἐν so 
τοῖς ἀδιαφόροις. ὥσπερ δὲ ἐν ταῖς ἀποδείξεσι δεῖ τό γε 
συλλελογίσϑαι ὑπάρχειν, οὕτω καὶ ἐν τοῖς ὅροις τὸ σαφέρ. 
τοῦτο δ᾽ ἔσται, ἐὰν διὰ τῶν xa ἔχαστον εἰρημένων ἢ τὸ ἐν 
ἑχάστῳ γένει ὁρίζεσθαι χωρίς. οἷον τὸ ὅμοιον μὴ πᾶν ἀλλὰ 

τὸ ἐν χρώμασι καὶ σχήμασι, καὶ ὀξὺ τὸ ἐν φωνῇ. καὶ 86 
οὕτως ἐπὶ τὸ κοινὸν βαδίζειν, εὐλαβούμενον μὴ ὁμονυμίᾳ 
ἐντύχῃ. εἰ δὲ μὴ διαλέγεσθαι δεῖ μεταφοραῖς, δῆλον ὅτι 
οὐδ᾽ ὁρίξεσθαι οὔτε μεταφοραῖς οὔτε ὅσα λέγεται μεταφοραῖρ᾽ 
διαλέγεσθαι γὰρ ἀνάγκη ἔσται μεταφοραῖς. 

Πρὸς δὲ τὸ ἔχειν τὰ προβλήματα λέγειν δεῖ τάς τε ν.98 
ἀνατομὰς. καὶ τὰς διαιρέσεις, οὕτω δὲ διαλέγειν, ὑποθέμε- 18 
sov τὸ γένος τὸ κοινὸν ἁπάντων, οἷον εἰ ξῴα εἴη τὰ τεϑεω- 
ρημένα, ποῖα παντὶ ζῴῳ ὑπάρχει. ληφθέντων δὲ τούτων, 
πάλι" τῶν λοιπῶν τῷ πρώτῳ ποῖα παντὶ ἕπεται. olov εἰ δ 
τοῦτο ὄρνις, ποῖα παντὶ ἔπεται ὄρνιϑι. καὶ οὕτως ἀεὶ τῷ ἐγ- 
γύτατα" δῆλον γὰρ ὅτι ἕξομεν ἤδη λέγειν τὸ διὰ τί ὑπάρ- 
χει τὰ ἑπόμενα τοῖς ὑπὸ τὸ κοινόν, οἷον διὰ τί ἀνθρώπῳ 
ἢ ἵππῳ ὑπάρχει. ἔστω δὲ [Gov ἐφ᾽ οὗ A, τὸ δὲ B τὰ 
ἑπόμενα παντὶ ζῴφ, ἐφ᾽ ὧν δὲ DAE τὰ τινὰ ξῷα. δῆ- τ 





99 εἴτε ἀπάθειαν ἢ d. — 94 μηδέν corr n, ubi loc paucioribus 
μηϑὲν D. — 96 c:i n. — 98 δὲ D. — 31 διαφόροις u, pr B. — δὲ] «ed. 
— 91 seq τὸ δὲ σεσυλλόγισϑαι M, corr c. — 32 συλλογίσασθαι 4Dcd M. 
— 98 διὰ τὸ τῶν n. — 84 χωρίς om M. — 35 pr καὶ] ἢ D. — 
36 ὁμωνυμία d. — 37 μὴ] μὴ δὲ M, μηδὲ 47 Ricc, μήτε n. — δια-- 
φοραὶς d. — 38 οὐδὲν fort pr n. --- διορίξεσθαι M. — 39 διαλέγεσθαι 
.. «μεταφοραῖς om tu. — ἔστι d. 

98a] ἔχειν corr c. — τὰ] τὸ τὰ D. — ἐκλέγειν uf, corr BDwc. — 
δεῖ pr om, rc add ante ἐκλέγειν u. — 2 δὲ om 4d et pr D. — idx- 
λέγειν Duf, corr Bc, λέγειν pr 8. — 4 ὑπάρχειν M. — 5 ποίφ Β, 

r w. — 6 ποῖον M. — αἰεὶ n. -- ἐγγυτάτω DM. — 7 τῷ d. — 
τὸ Om R. 


72 ANAATTIAKAN 

λον δὴ διὰ τί τὸ B ὑπάρχει τῷ 4 διὰ γὰρ τοῦ 4. ὁμοίως 

δὲ καὶ τοῖς ἄλλοιρ. καὶ ἀεὶ ἐπὶ τῶν ἄλλων ὁ αὐτὸς λόγος. 
Νὺν μὲν οὖν κατὰ τὰ κοινὰ ὀνόματα 


ἔχουσι τὸ ἔχειν ἐχῖνον, τὸ μὴ ἀμφώδοντ᾽ εἶναι. πάλιν τὸ 
y» τίσιν ἔκεται; δῆλον γὰρ διὰ τί ἐχείνοις ὑπάρ- 


ἄκανθαν καὶ ὀστοῦν- ἔστι δ᾽ ἑπόμενα καὶ τούτοις ὥσπερ 

μιᾶς τινὸς φύσεως τῆς τοιαύτης οὔσης. 

16 ἘΤὰ δ᾽ αὐτὰ προβλήματά dot τὰ μὲν τῷ τὸ αὐτὸ 

s» μέσον ἔχειν, οἷον ὅτι πάντα ἀνειπερίστάσις. τούτων δ᾽ ἕνια 
ej ren ταῦτά. ὅσα ἔχει διαφορὰς τῷ ἄλλων vj ἄλλως 

voi, οἷον διὰ τί ἠχεῖ. ἢ διὰ τί ἐμφαίνεται, καὶ διὰ τί 

(eg; ἅπαντα γὰρ ταῦτα τὸ αὐτὸ πρόβλημά ἐσει γένει 
(πάντα γὰρ ἀνάκλασιρ). ἀλλ᾽ εἴδεε ἕτερα. τὰ δὲ τῷ τὸ 

ῳ μέσον ὑπὸ τὸ ἕτερον μέσον εἶναι διαφέρει τῶν προβλημά- 
vov, οἷον διὰ εἰ ὁ Νεῖλος φϑίφψοντος τοῦ μηνὸς μᾶλλον δεῖ; 
διότι χειμεριώτερος φϑίνων ὁ μήν. διὰ τί δὲ χειμεριώεερος 
φϑίνων; διότι ἡ σελήνη ἀπολείπει. ταῦτα γὰρ οὕτως ἔχει 
α“ρὸς ἄλληλα. 

16 Περὶ δ᾽ αἰτίου καὶ οὗ αἴτιον ἀπορήσειε μὲν ἄν 


X: 


περ εἰ φυλλοῤῥοεῖ ἢ ἐχλείπει, καὶ τὸ αἴτιον τοῦ ἐκλείπειν 
ἢ φυλλοῤῥοεῖν ἔσται. οἷον εἰ τοῦτ᾽ ἔστι τὸ «λατέα ἔχειν τὰ 


l1 δὴ om M. — ὃ] γδὲ D, y π. — và Da Ricc. — 18 τῶν πάτω 
ὁ v. — 15 àv] εἰ D. — ἄλλῳ d. — 16 “οίῳ d. — 17 éppóSevt corr 
4M, — 18 ὑπάρχοι D. — 21 δεῖ} δὴ M. — καλεῖσθαι n. — φήπειον 
Acd, σηπεῖον BMfu. — 929 ἔσται Ὁ Μῶν. — 94 niv or M. — τῷ 
dM. — 95 ἀντιπαράστασις M. — ἔνια rc -— 
Pre -- 91 οἷον om m. -- δ τῶν τὸ M. 

et pr e. — ὁ μήν) καὶ f, ὀρεὺς &, om uM. — . 
τί τοῦτο f, καὶ dii i οῦτο cc cei a ἢ. 36 ἀποον mal ἡ οὗ 
— 96 ἐς d. --- 57 φυλλοροεῖ BducMf., qui ita soleat. — 38 ἐστιν D. 
— τὸ corr B pr manu, — và om 4 Rice. 


TZTEPOQN B. 49 


φύλλα, τοῦ δ᾽ ἐκλείπειν τὸ τὴν γῆν ἐν μέσῳ εἶναι. εἰ yaQ b 
μὴ ὑπάρχει, ἄλλο τι ἔσται τὸ αἴτιον αὐτῶν. εἴτε τὸ αἴτιον 
ὑπάρχει, ἅμα καὶ τὸ αἰτιατόν, οἷον εἰ ἐν μέσῳ vj γῆ, ἐκ- 
λείπει, ἢ εἰ πλατύφυλλον, φυλλοῤδοεῖ. εἰ δ᾽ οὕτως, ἅμ᾽ 
ἂν εἴη καὶ δεικνύοιτο δι’ ἀλλήλων. ἔστω γὰρ τὸ φυλλοῤ- δ 
ὁοεῖν ἐφ᾽ o0 4, τὸ δὲ πλατύφυλλον ἐφ᾽ οὗ B, ἄμπελος 
δὲ ἐφ᾽ οὗ Γ. εἰ δὴ τῷ B ὑπάρχει τὸ A (πᾶν γὰρ πλατύφυλ- 
λον φυλλοῤῥοεῖ), τῷ δὲ I' ὑπάρχει τὸ B (πᾶσα γὰρ ἄμπε- 
Aog πλατύφυλλος), τῷ Γ᾽ ὑπάρχει τὸ A4, καὶ πᾶσα Gu- 
zog φυλλοῤῥοεῖ. αἴτιον δὲ τὸ B τὸ μέσον. ἀλλὰ καὶ 10 
ὅτι πλανύφυλλον ἡ ἄμπελος, ἔστι διὰ τοῦ φυλλοῤῥοεῖν ἀπο- 
δεῖξαι. ἔστω γὰρ τὸ μὲν 4 πλατύφυλλον, τὸ δὲ E τὸ 
φυλλοῤξοεῖν, , ἄμπελος δὲ ἐφ᾽ οὗ Z. τῷ δὴ Z ὑπάρχει τὸ 
(φυλλοῤδοεῖ γὰρ πᾶσα ἄμπελος), τῷ δὲ E τὸ 4 (ἅπαν 
γὰρ τὸ φυλλοῤῥοοῦν πλατύφυλλον)" πᾶσα ἄρα ἄμπελος 16 
πλατύφυλλον. αἴτιον δὲ τὸ φυλλοῤῥοεῖν. εἰ δὲ μὴ ἐνδέχεται 
αἴτια εἶναι ἀλλήλων (τὸ γὰρ αἴτιον πρότερον οὗ αἴτιον), καὶ τοῦ 
μὲν ἐκλείπειν αἴτιον τὸ ἐν μέσῳ τὴν γῆν εἶναι, τοῦ δ᾽ ἐν μέσῳ 
τὴν γῇν εἶναι οὐκ αἴτιον τὸ ἐκλείπειν. εἰ οὖν ἡ μὲν διὰ τοῦ αἷ- 
τίου ἀπόδειξις τοῦ διὰ τί, ἡ δὲ μὴ διὰ τοῦ αἰτίου τοῦ ὅτι, ὅτι 30 
μὲν ἐν μέσῳ, οἷδε, διότι δ᾽ οὔ. ὅτι δ᾽ οὐ τὸ ἐκλείπειν αἴτιον 
τοῦ ἐν μέσῳ, ἀλλὰ τοῦτο τοῦ ἐκλείπειν, φανερόν" ἐν γὰρ τῷ 
λόγῳ τῷ τοῦ ἐκλείπειν ἐνυπάρχει τὸ ἐν μέσῳ, ὥστε δῆλον ὅτι 
διὰ τούτου ἐκεῖνο γνωρίζεται, ἀλλ᾽ οὐ τοῦτο δι᾿ Éxsívov. 
Ἢ ἐνδέχεται ἑνὸς πλείω αἴτια εἶναι; καὶ γὰρ εἰ ἔστι τ 
τὸ αὐτὸ πλειόνων πρώτων κατηγορεῖσθαι. ἔστω τὸ 4 τῷ B 
SQUro ὑπάρχον, καὶ τῷ Γ' ἄλλῳ πρώτῳ, καὶ ταῦτα τοῖς 
ΔΕ. ὑπάρξει ἄρα τὸ Α τὸϊς AE: αἴτιον δὲ τῷ μὲν 4 τὸ 
B, τῷ δὲ E τὸ Γ΄ ὥστε τοῦ μὲν αἰτίου ὑπάρχοντος ἀνάγκη 
τὸ πρᾶγμα ὑπάρχειν, τοῦ δὲ πράγματος ὑπάρχοντος oUx t 


, 98b2 οἱ δὲ M. — 8 αἴτιον pr s. --- 4 ἢ εἰ] si (sic) pr n. — δ᾽ eg 
οὕτως d. — 6 οὗ τὸ α n. — ἄμπελοι ABcdfuM, pr n. — 9 πλατύ- 

Alo» D. — 11 ἔσεαι D. — 12 s] B c, pr 4. — τὸ om DRicc. — 
8 δὲ Dn. — 14 ὅπασα a. — 17 τοῦ M. — 18 τοῦ... εἶναι om 
M. — $0 d] εἰ d Ricc, pr AB. — μὴ καὶ διὰ d. — διὰ τοῦ] à Dn. — 
τοῦ ὅτι) τοῦτό τι pr n. — ὅτε ὁ ὅτε pr 4. — 21 αἴτιον... ἐκλείπειν 
om pr 4. — 22 μέσον M. — 23 τῷ om d. — τῷ pr 4Bcd. — 94 ἐκεῖ- 
ve e, pr 4. — ἐδ αἴτιον M. — 96 πρῶτον ἀκα Mn, pr B. — 27 πρῶ- 
τὸν UxeQrt» pr M. — 28 ὑκάρχει D. 


"4 ANAATTIKS£&N 


ἀνάγκη πᾶν ὃ ἂν ἡ αἴτιον, ἀλλ᾽ αἴτιον μέν » οὐ ? μέντοι πᾶν: 
ἢ εἰ ἀεὶ καϑόλου τὸ πρόβλημά ἐστι.) καὶ τὸ αἴτιον ὅλον ti, 
καὶ οὗ αἵτιον, καϑόλου. οἷον τὸ φυλλοῤῥοεῖν ὅλῳ τινὶ à ἡ ἀφώρυ- 
σμένον,κἂν εἴδη αὐτοῦ ἡ καὶ τοισδὶ καϑόλου,ἢ φυτοῖς 1]: τοιοῖσ- 

86 δὲ φυτοῖς. ὥστε καὶ τὸ μέδον ἴσον δεῖ εἶ εἶναι ἐπὶ τούτων καὶ οὗ αἴ- 
τιον, καὶ ἀντιστρέφειν. οἷον διὰ τίτὰ δένδρα φυλλοῤῥοεῖ; εἰ δὴ 
διὰ πῆξιν τοῦ ὑγροῦ, εἶτε φυλλοῤῥοεῖ δένδρον, δεῖ ὑπάρχειν πῆ-- 
bw, εἴτε πῆξις ὑπάρχει μὴ ὁτῳοῦν ἀλλὰ δένδρῳ, φυλλοῤῥοεῖν. 
p.99 Πότερον à ἐνδέχεται μὴ τὸ αὐτὸ αἴτιον eive τοῦ αὐτοῦ 
11 πᾶσιν ἀλλ᾽ ἕτερον, 1j οὖ; ἢ εἰ μὲν sed? αὐτ' ὁ ἀποδέδειαται 
καὶ μὴ κατὰ σημεῖον 4) συμβεβηκός, οὐχ. oló» 4 τε" ὁ yaQ λό- 
γος τοῦ ἄὄχρου τὸ ὁ μέσον ὁ ἐστίν" εἰ δὲ μὴ οὕτως, ἐνδέχεται. ἔστι 

6 δὲ καὶ οὗ αἴτιον καὶ ᾧ σκοπεῖν κατὰ συμβεβηκός οὐ μὴν 
δοκεῖ προβλήματα εἶναι. εἰ δὲ μή, ὁμοίως ἕξει τὸ μέσον" 
εἰ μὲν ὁμώνυμα, ὁμώνυμον τὸ μέσον, εἰ δ᾽ αἷς ἐν γένει, 
ὁμοίως ἕξει. οἷον διὰ τί καὶ ἐναλλὰξ ἀνάλογον; ἄλλο γὰρ 
αἴτιον ἐν γραμμαῖς. καὶ ἀριϑμοῖς, καὶ τὸ αὐτό γε" ᾧ μὲν 
10 γραμμαί, ἄλλο, ἡ δ᾽ ἔχον αὔξησιν τοιανδί, τὸ αὐτό. οὗ. 
vog ἐπὶ πάντων. τοῦ δ᾽ ὅμοιον εἶναι χρῶμα χρώματι καὶ 
σχῆμα σχήματι ἄλλο ἄλλῳ. ὁμώνυμον γὰρ τὸ ὅμοιον 
ἐπὶ τούτων᾽ ἔνϑα μὲν γὰρ ἴσως τὸ ἀνάλογον ἔχειν τὰς τλευ- 
ρὰς xal ἴδας τὰς γωνίας, ἐπὶ δὲ χρωμάτων τὸ τὴν αἴσϑη- 
16 σιν μίαν εἶναι ἤ ἥ τι ἄλλο τοιοῦτον. τὰ δὲ κατ ᾿ ἀναλογίαν τὰ 
αὐτὰ καὶ τὸ μέσον ἕξει κατ᾽ ἀναλογίαν. Ue δ᾽ οὕτω τὸ 
παραχολουϑεῖν τὸ αἴτιον ἀλλήλοις καὶ οὗ αἴτιον καὶ 9 ci- 
τιον. καϑ' ἕκαστον μὲν λαμβάνοντι τὸ οὗ αἴτιον ἐπὶ πλέον, 
οἷον τὸ τέτταρσιν ἴσας τὰς ἔξω ἐπὶ πλέον ἢ τρίγωνον ἢ τε- 


32 ἢ corr n. εἰ corr c. — ἢ εἰ} εἴη corr d. --- αἰεὶ Bui. — τι 
corr B. — 33 o$] ovx pr n. — ἄλλῳ d. — 84 εἴδη} εἰ δὴ pr n. — 
τοῖσδε c, τοῖςδε B, τοῖς δὲ εἰ, τοῖς δ᾽ εἰ pr 4, τοῖς δεὶ dn, φυτοῖς M. 
— τοιοισδὲ Dn. — 86 φοιτοῖς 4, — δεῖ corr Bn, δὴ M. — 37 δὴ 
ὑπάρχει M, pr B. — 38 μὴ] ἢ pr π΄ — ὁτιοῦν pr Bu. — ἄλλο pr v. 
— δενδρων pr 4, δένδρον d, pr Bu. 

9941 αἴτιον pr om D. — εἶνμε καὶ τοῦ M. — 8. τὸ corr κα. — 
4 τοῦ om 4. — 5 ὃ d, pr 4Bcu. — T ἐν om 4, del Bf. — γένη corr 
48. — 9 yt) γένος corr n. — 10 γραμμή n. — ἔχομεν d. — τοιανδή 
pt 4o, roieedl corr 4a. — 11 χρῶμα om 4. — χρώματος f. — 129 σχή- 
βατος f. — 13 γὰρ om ἅμ. — 14 δὲ] δὲ καὶ ἃ. — 16 τοιοῦτο D. -- 
16 v weg. corr D, τοῦ παρ. n. — 17 &. corr 4. -— 18 μὲν) uiv 
γὰρ 19 ἴσως b. — ak ἢ] καὶ n. 


ὙΣΤΕΡΩΝ B. 45 


, ἅπασι δὲ ἐπ᾽ ἴσον. ὅσα γὰρ τέτταρσιν ὀρθαῖς ὦ 
ἴσας τὰς ἕξω, καὶ τὸ μέσον ὁμοίως. ἔστι δὲ τὸ μέσον λό- 
γος τοῦ πρώτου & ἄκρου; διὸ πᾶσαι αἱ ἐπιστῆμαι δι᾿ ᾿ ὁρισμοῦ 
γίγνονται. οἷον τὸ φυλλοῤῥοεῖν ἅ ἅμα ἀκολουθεῖ τῇ ἢ ἀμπέλῳ 
καὶ ὑπερέχει, καὶ συκῇ. καὶ ὑπερέχει" ἀλλ᾽ oj πάντων, 
ἀλλ᾽ ἴσον. εἰ δὴ λάβοις τὸ πρῶτον uéGov , λόγος τοῦ φυλ»- ss 
λοῤῥοεῖν ἐστίν. ἔσται γὰρ πρῶτον μὲν. ἐπὶ ϑάτερα μέσον, ὅτι 
τοιαδὶ ἅ ἅπαντα" εἶτα τούτου μέσον, ὅτι ὀπὸς πήγνυται ἤ ín 
ἄλλο τοιοῦτον. τί δ᾽ ἐστὶ τὸ φυλλοῤῥοεῖν; τὸ πήγνυσϑαι τὸν 
ἐν τῇ συνάψει τοῦ σπέρματος ózóv. 

Ἐπὶ δὲ τῶν σχημάτων ὧδε ἀποδώσει ξητοῦσι τὴν πα- 80 
ρακολούϑησιν: τοῦ αἰτίου καὶ οὗ αἴτιον. ἔστωτὸ Avo B ὑπάρ- 
pes παντί, τὸ δὲ Β ἑκάστῳ τῶν 4, ἐπὶ πλεῖον δέ. τὸ μὲν 
δὴ Β καϑόλου ἂν εἴη τοῖς 4. τοῦτο γὰρ λέγω καϑόλου ὃ 

μὴ ἀντιστρέφει; πρῶτον δὲ καϑύλον ᾧ ἕκαστον μὲν μὴ dv- 
viOtQéqeL, ἅπαντα δὲ ἀντιστρέφειν καὶ παρεκτείνει. τοῖς δὴ 86 
4 αἴτιον τοῦ 4 τὸ B. dei ἄρα τὸ 4 ἐπὶ πλέον τοῦ B πα- 
ρεχτείνειν " εἰ δὲ μή, τί μᾶλλον αἴτιον ἔσται τοῦτο ἐκείνου ; εἰ 
δὴ πᾶσιν ὑπάρχει τοῖς Ε τὸ A, ἔσται τι ἐκεῖνα ἣν ἅπαντα 
ἄλλο τοῦ Β. εἰ γὰρ μή, πῶς ἔσται εἰπεῖν ὅ ὅτι ᾧ τὸ E, τὸ 
A παντί, ᾧ δὲ τὸ 4,, οὐ παντὶ τὸ E; διὰ τί γὰρ οὐκ ἔσται 
" αἴτιον, οἷον τὸ 4 ὑπάρχει x6L τοῖς 4; ἀλλ᾽ ἄρα καὶ 
τὰ E ἔσται τι ἕν ; ἐπισκέψασϑαι δεῖ τοῦτο, καὶ ἔστω τὸ Γ. 
ἐνδέχεται δὴ τοῦ ᾿αὐτοῦ πλείω αἴτια εἶναι, ἀλλ᾽ οὐ τοῖς αὐὖ- 
τοῖς τῷ εἴδει, οἷον τοῦ μακρόβια εἶναι τὰ μὲν τετράποδα δ 
τὸ μὴ ἔχειν χολ ἤν. τὰ δὲ πτηνὰ τὸ ξηρὰ εἶναι ἢ ἢ ἕτερόν 
τι. εἰ δὲ εἰς τὸ ἄτομον μὴ εὐθὺς ἔρχονται, καὶ μὴ μόνον 
ἕν τὸ μέσον ἀλλὰ πλείω, καὶ τὰ αἴτια πλείω. 


20 ἐπ᾿ ἴσων M, ἐπίσων Bcduf. — ὀρθὰς ἴσαι ἴσας d. — 21 τὰς] 
τὰ Bu, pr 4c. — μέσον τὸ πρῶτον λύγος n. — 99 αἱ om n. — 923 γί- 
φονται d. — 94 ὑπάρχει bis pr n. — 25 ἴσων BMfdu, pr 4c. — λά- 
poi τις τὸ M. — Qj Σοιαδὲ n, τοιαδὴ d, pr 4. — πάντα nM. — 
τούτου] τοῦ pr n. — ὅτι ὁ ὁπὸς ft. — 98 τοιοῦτο d. — 80 ἀποδόσει 
pr f — $9 πλέον Dn. — 38 d fort pr B. — 84 ἀντιστρέφ pr 4. 

T4. — S nura 3, pr 4. — 36 a... ἐπὶ B. — $18: τῷ Ó n, 
fort pr B — 88 ὃ δὴ] ὁ δὲ ὃ 


2 α τῷ ὃ πάρχει, γὰρ πᾶσι DMna. — ἐς Μ. --- 8 τὸ κω 
τῷ f, co corr B. — a] ] 6 εἴπερ f, corr BD. — δὴ pr 4Bcn. 6 pr 
T6] τοῦ d. — τὸ. ..τὸ] τῷ... .τῷ B. — T8 D.» Pa tio] er εἰς 


de, pr 4, ἀλλ’ del m. 


16 ANAATTIKON 


18 Πότερον δ᾽ αἴτιον τῶν μέσων τὸ πρὸς τὸ καϑόλου πρῶ- 
10 τὸν ἢ τὸ πρὸς τὸ καϑ' ἕκαστοντοῖς xe" ἕκαστον ; δῆλον δὴ ὅτι 
τὰ ἐγγύτατα ἑκάστῳ ᾧ αἴτιον. τοῦ γὰρ τὸ πρῶτον ὑπὸ τὸ 
καϑόλου ὑπάρχειν, τοῦτο αἴτιον, οἷον τῷ 4 τὸ Γ τοῦ τὸ Β 
ὑπάρχειν αἴτιον. τῷ μὲν οὖν 4 τὸ Γ αἴτιον τοῦ 4, τῷ δὲ T 
τὸ B, τούτῳ δὲ αὐτό. 
19 Περὶ μὲν οὖν συλλογισμοῦ καὶ ἀποδείξεως, τί τε Exd- 
δ τερόν ἐστι καὶ πῶς γίνεται, φανερόν, ἅμα δὲ καὶ περὶ ἐπι- 
στήμης ἀποδεικτικῆς " ταὐτὸν γάρ ἐστιν. περὶ δὲ τῶν ἀρχῶν, 
σῶς τε γίνονται γνώριμοι καὶ τίς 7) γνωρίζουσα ἕξις, ἐντεῦ- 
ϑέν ἐστι δῆλον προαπορήσασι πρῶτον. 
€ — "Ow μὲν οὖν οὐκ ἐνδέχεται ἐπίστασθαι δί᾽ ἀποδείξεως 
μὴ γινώσκοντι τὰς πρώτας ἀρχὰς τὰς ἀμέσους. εἴρηται 
πρότερον. τῶν δ᾽ ἀμέσων τὴν γνῶσιν, καὶ πότερον ἡ αὐτή 
ἐστιν ἢ οὐχ ἡ αὐτή. διαπορήσειεν ἄν τις, καὶ πότερον ἐπι- 
στήμη ἑκατέρου ἢ οὖ, 1] τοῦ μὲν ἐπιστήμη τοῦ δ᾽ ἕτερόν τιγέ- 
86 Voc , καὶ πότερον οὐκ ἐνοῦσαι αἱ ἕξεις ἐγγίνονται 7) ἐνοῦσαι 
λελήϑασιν. εἰ μὲν δὴ ἔχομεν αὐτάς, ἄτοπον" συμβαίνει 
γὰρ ἀκριβεστέρας ἔχοντας γνώσεις ἀποδείξεως λανθάνειν. 
εἰ δὲ λαμβάνομεν μὴ ἔχοντες πρότερον, πῶς ἂν γνωρίξου- 
μεν καὶ μανϑάνοιμεν ἐκ μὴ προὐπαρχούσης γνώσεως; ἀδύ- 
so γατον γάρ, ὥσπερ καὶ ἐπὶ τῆς ἀποδείξεως ἐλέγομεν. φα- 
ψερὸν τοίνυν ὅτι οὔτ᾽ ἔχειν οἷόν τε, οὔτ᾽ ἀγνοοῦσι καὶ μηδεμίαν 
ἔχουσιν ἕξιν ἐγγίνεσθαι. ἀνάγκη ἄρα ἔχειν μέν τινα δύνα- 
μιν, μὴ τοιαύτην δ᾽ ἔχειν ἣ ἔσται τούτων τιμιωτέρα xev 
ἀκρίβειαν. φαίνεται δὲ τοῦτό γε πᾶσιν ὑπάρχον τοῖς ζῴοις. 
86 ἔχει γὰρ δύναμιν σύμφυτον κχριτικήν, ἣν καλοῦσιν αἴσϑησιν' 
ἐνούσης δ᾽ αἰσϑήσεως τοῖς μὲν τῶν ξῴων ἐγγίνεται μονὴ τοῦ᾽ 


9 pr τὸ rc ἢ. — 10 τοῖς καϑ᾽ ἕκαστον om 4 Ricc. — δὴ om s. 

— 11 τὸ n, om pr 4. — ἐγγύτερα M. — ᾧ om n. — τὸ « πρῶτον 
M. — ὑπὸ τοῦ d, pr 4B. — 19 τῷ corr B. — fl] « corr 4, — 13s9 

bis corr B. — τὸ y] τοῦ pr B. — 14 8) y pr B, sed corr pr manu. 

— δὲ αὐτῷ du. — 15 0 τι τε n, ὅτι τε D. — 16 φανερόν ἔστιν dua 
D. — 19 Toro, n. — 91 γιγνώσκοντι n, — 929 τῶν ϑιὰ μέσων pr 4. 
— 98 ἂν om 4. — 95 γίνονται D, ἐνγίνονται u. — ἐνουσία pr 4. — 
97 ἔχοντας τὰς yy. d. — 30 λέγομεν 4. — 91 τοίνυν] οὖν f. — alto: 

... ἐγγίνεσθαι] oU yàg dv ἡγνοοῦμεν οὔτε ἐγγίνεσθαι μὴ δὲ μίαν ἔχον- 
σιν ἕξιν D. — ἀγνοοῦμεν οὖσιν pr n. — 82 ἐγγίγνεσθαι n. — μὲν τι 
pr n. — 84 ye om n, — ὑπάρχειν D. — 35 ἔχει ro n.— 86, 37 bis et 
38 ἐγγίγνεται n. 


TZTEPSQN B. 44 


αἰσϑήματος, τοῖς δ᾽ οὐκ ἐγγίνεται. ὅδοις μὲν οὖν μὴ ἐγγί- 
verc, ἢ ὅλως 1] περὶ ἃ μὴ ἐγγίνεται. ovx ἔστι τούτοις γνῶ- 
σις ἔξω τοῦ αἰσθάνεσθαι" ἐνοῖς δ᾽ ἕνεστιν αἰσϑανομένοις ἔχειν 
ἔτι ἐν τῇ ψυχῇ. πολλῶν δὲ τοιούτων γινομένων ἤδη διαφυρά p.109 
τις γίνεται, ὥστε τοῖς μὲν γίνεσϑαι λόγον ἐκ τῆς τῶν τοιού- 
τῶν μονῆς; τοῖς δὲ μή. ἐκ μὲν οὖν αἰσϑήσεως γίνεται μνήμη, 
ὥσπερ λέγομεν. ἐκ δὲ μνήμης πολλάκις τοῦ αὐτοῦ γινομέ- 
ψῆς ἐμπειρία" αἱ γὰρ πολλαὶ μνῆμαι τῷ ἀριϑμῷ ἐμπειρία 6 
μία ἐστίν. ἔκ δ᾽ ἐμπειρίας ἢ ἐκ παντὸς ἠρεμήσαντος τοῦ κα- 
ϑόλου ἐν τῇ ψυχῇ. τοῦ ἑνὸς παρὰ τὰ πολλά, ὃ ἂν ἐν ἅπα- 
σιν ἕν ἐνῇ ἐκείνοις τὸ αὐτό, τέχνης ἀρχὴ καὶ ἐπιστήμης, 
ἐὰν μὲν περὶ γένεσιν, τέχνης, ἐὰν δὲ περὶ τὸ ὄν, ἐπιστήμης. 
οὔτε δὴ ἐνυπάρχουσιν ἀφωρισμέναι αἱ ἕξεις, οὔτ᾽ dx ἄλ- τ 
λῶν ἕξεων γίνονται γνωστικωτέρων, ἀλλ᾽ ἀπὸ αἰσϑήσεως. 
οἷον ἐν μάχῃ τροπῆς γενομένης ἑνὸς στάντος ἕτερος ἔστη, εἶθ᾽ 
ἕτερος, ἕως ἐπὶ ἀρχὴν ἦλϑεν. ἡ δὲ ψυχὴ ὑπάρχει τοιαύτη 
οὖσα οἵα δύνασθαι πάσχειν τοῦτο. ὃ δ᾽ ἐλέχϑη μὲν πάλαι, 
οὐ σαφῶς δὲ ἐλέχϑη. πάλιν εἴπωμεν. στάντος γὰρ τῶν 16 
ἀδιαφόρων ἑνός, πρῶτον μὲν ἐν τῇ ψυχῇ καϑόλου (καὶ γὰρ 
αἰσθάνεται μὲν τὸ Xa ἕκαστον, ἡ δ᾽ αἴσϑησις τοῦ καϑόλου 
ἐστίν, οἷον ἀνθρώπου, ἀλλ᾽ οὐ Καλλίου ἀνθρώπου) πάλιν δ᾽ ἐν b 
τούτοις ἵσταται, ἕως ἂν τὰ ἀμερῇ στῇ καὶ τὰ καϑόλου, οἷον τοι-- 
ονδὲ ζῷον, ἕως ξῷον᾽ καὶ ἐν τούτῳ ὡσαύτως. δῆλον δὴ ὅτι 
ἡμῖν τὰ πρῶτα ἐπαγωγῇ γνωρίξειν ἀναγκαῖον" καὶ γὰρ 
καὶ αἴσϑησις οὕτω τὸ καϑόλου ἐμποιεῖ. ἐπεὶ δὲ τῶν περὶ τὴν δ 
διάνοιαν ἕξεων, αἷς ἀληθεύομεν, αἱ μὲν ἀεὶ ἀληθεῖς εἰσίν, 
ci δὲ ἐπιδέχονται τὸ ψεῦδος, οἷον δόξα καὶ λογισμός, ἀληϑῆ 
δ᾽ ἀεὶ ἐπιστήμη καὶ νοῦς, καὶ οὐδὲν ἐπιστήμης ἀκριβέστερον 


37 μὴ] οὐκ M. — ἐγγίνηται pr 4. — 38 ὅλοις d. — ἐγγίνηται d, pr 
4. — 39 ἐξ αὐτοῦ αἰσϑ. M. — ἔνεστιν 7 μὴ αἰσθ. D, ἔστιν αἰσϑ. f, corr 
vult B. — αἰσθϑ. νῦν ἔχειν M. 
10041 ἔτι) τε d, corr 4, ἕν τε dnM, corr Bu. — γενομένων Dd 
— 5 ἐμπειρίας D omisso 6 μία. — 6 ἐστὲ μία M. — ἢ dx παντὸς rc 
& — ἢ ἐκτὸς ἀριϑμήσαντος d. — ἠρεμίσαντος pr 4. — 8 ἕν ἡ M, 
ἢ omisso ἕν pr n. — 9 περὶ τὴν γένεσιν M. — 1] γνωριμωτέρων M. — ἀλλ 
om D. — αἰσϑήσεων αἷς olov n. — 16 διαφορῶν pr 4. --- μὲν om n. 
. 100b2 τοιονδὴ pr 4, τοιονδὲ d. — 3 δὲ M. — 4 ἡ uiv pr ΑΒ. --- 
ὅ xal] καὶ ἡ M, ἡ n, om D. — τὰ D. — ἐπὶ pr n. — τὴν om M. — 
7 ἐνδέχονται d. — δέχονται καὶ τὸ D. — ἀληϑὴς D. — ἀληθεῖς M. 
— 8 et 11 ovi» D. 


48 ANAATTIK& NN TZTEPOÀN B. 


ἄλλο γένος ἢ vovg, αἱ δ᾽ ἀρχαὶ τῶν ἀποδείξεων γνωριμώ- 

10 τεραι, ἐπιστήμη δ᾽ ἅπασα μετὰ λόγου ἐστί, τῶν ἀρχῶν ἐπι- 
στήμη μὲν οὐκ ἂν εἴη, ἐπεὶ δ᾽ οὐδὲν ἀληϑέστερον ἐνδέχεται εἷ- 
ναι ἐπιστήμης 1) νοῦν, νοῦς ἂν εἴη τῶν ἀρχῶν, Ex τε τούτων 
σκοποῦσι καὶ ὅτι ἀποδείξεως ἀρχὴ οὐκ ἀπόδειξις, ὥστ᾽ οὐδ᾽ 
ἐπιστήμης ἐπιστήμη. εἰ οὖν μηδὲν ἄλλο παρ᾽ ἐπιστήμην γέ- 

15 vog ἔχομεν ἀληϑές, νοῦς ἂν εἴη ἐπιστήμης ἀρχή. καὶ ἡ μὲν 
ἀρχὴ τῆς ἀρχῆς εἴη ἄν, ἡ δὲ πᾶσα ὁμοίως ἔχει πρὸς τὸ 
ἅπαν πρᾶγμα. 


ll μὲν ἐπιστήμης οὐκ d. --- 18 οὐϑὲν D. — περὶ M. — 15 ἔχο- 
μὲν om M. — I6 ἂν εἴη M. --- ἄκασα Dn. — V7 πᾶν ti, om d. 


TOIIIKQOQGON A. 


H μὲν πρόϑεσις τῆς πραγματείας μέθοδον εὑρεῖν, ἀφ᾽ vc p.100 
δυνησόμεϑα συλλογίξεσθαι περὶ παντὸς τοῦ προτεϑέντος προ- 
βλήματος ἐξ ἐνδόξων. καὶ αὐτοὶ λόγον ὑπέχοντες μηϑὲν vo 
ἐροῦμεν ὑπεναντίον. πρῶτον οὖν δητέον τί ἔστι συλλογισμὸς καὶ 
τίνες αὐτοῦ διαφοραί, ὅπως ληφϑῇ ὁ διαλεκτικὸς συλλογι- 
ὅμός᾽ τοῦτον γὰρ ξητοῦμεν κατὰ τὴν προκειμένην πραγμα- 
τείαν. 

Ἔστι δὴ συλλογισμὸς λόγος ἐν ᾧ τεθέντων τινῶν ἕἔτε- ss 
ρόν τι τῶν κειμένων ἐξ ἀνάγκης συμβαίνει διὰ τῶν κειμέ- 
vov. ἀπόδειξις μὲν οὖν ἐστίν, ὅταν ἐξ ἀληϑῶν καὶ πρώτων 
ὁ συλλογισμὸς ἡ, ἢ £x τοιούτων ἃ διά wow πρώτων καὶ 
ἀληϑῶν τῆς περὶ αὐτὰ γνώσεως τὴν ἀρχὴν εἴληφεν" δια- 
λεκτικὸς δὲ συλλογισμὸς ὁ ἐξ ἐνδόξων συλλογιζόμενος. ἔστι so 
δὲ ἀληθῆ μὲν καὶ πρῶτα τὰ μὴ δι’ ἑτέρων ἀλλὰ δι αὐὖ-ν 
τῶν ἔχοντα τὴν πίστιν" ov δεῖ γὰρ ἐν ταῖς ἐπιστημονικαῖς 
ἀρχαῖς ἐπιξητεῖσθαι τὸ διὰ τί, ἀλλ ἑκάστην τῶν ἀρχῶν v 
αὐτὴν καθ᾽ ἑαυτὴν εἶναι πιστήν. ἔνδοξα δὲ τὰ δοκοῦντα πᾶ- 
σιν 1] τοῖς πλείστοις ἢ τοῖς σοφοῖς, καὶ τούτοις ἢ πᾶσιν ἢ 
τοῖς πλείστοις ἢ τοῖς μάλιστα γνωρίμοις καὶ ἐνδόξοις. ἐριστι- 


Codices 4B, ubi € deficit D, u, P p. 100—134 et 139 --- 
141, quibusdam locis c et JÁá lib. I o, inde a lib. V g, 
lib. N. 


100418 τῆς παρούσης πραγματείας ο. — ὦ » f. — 21 πρῶ- 
τον μὲν οὖν C. — 98 jj post 97 ἀληϑῶν ponit C. — ἅ τινα διά uo 
— 99 εἰλήφει u 


89 ΤΟΠΙΚΩΝ A. 


χὸς δ᾽ ἔστι συλλογισμὸς ὁ ἐκ φαινομένων ἐνδόξων, μὴ ὅν. 
"6 τῶν δέ, καὶ ὁ ἐξ ἐνδόξων ἢ φαινομένων ἐνδόξων φαινόμενος. 
οὐ γὰρ πᾶν τὸ φαινόμενον ἔνδοξον καὶ ἔστιν ἔνδοξον. οὐϑὲν γὰρ 
τῶν λεγομένων ἐνδόξων ἐπιπόλαιον ἔχει παντελῶς τὴν φαν- 
τασίαν, χαϑάπερ περὶ τὰς τῶν ἐριστικῶν λόγων ἀρχὰς συμ- 
βέβηκεν ἔχειν" παραχρῆμα γὰρ καὶ ὡς ἐπὶ τὸ πολὺ τοῖς 
8 xal μικρὰ συνορᾶν δυναμένοις κατάδηλος ἐν αὐτοῖς ἡ τοῦ 
p.191 ψεύδους ἐστὶ φύσις. ὁ μὲν οὖν πρότερος τῶν δηθέντων ἐριστι- 
κῶν συλλογισμῶν καὶ συλλογισμὸς λεγέσϑω, ὁ δὲ λοιπὸς 
ἐριστικὸς μὲν συλλογιόμός. συλλογισμὸς δ᾽ οὗ, ἐτειδὴ φαί- 
ψεται μὲν συλλογίξεσϑαι, συλλογίζεται δ᾽ οὔ. 

6  'Eu δὲ παρὰ τοὺς εἰρημένους ἅπαντας συλλογισμοὺς 
οἱ ἐκ τῶν περί τινας ἐπιστήμας οἰκείων γινόμενοι παραλογε- 
σμοί, χαϑάπερ ἐπὶ τῆς γεωμετρίας χαὶ τῶν Ταύτῃ συγγε- 
vov συμβέβηκχεν ἔχειν. ἔουκε γὰρ ὁ τρόπος οὗτος διαφέρειν 
τῶν εἰρημένων συλλογισμῶν᾽ οὔτε γὰρ ἐξ ἀληϑῶν καὶ πρώ- 

10 τῶν συλλογίζεται ὁ ψευδογραφῶν, οὔτ᾽ ἐξ ἐνδόξων. εἰς γὰρ 
τὸν ὅρον οὐκ ἐμπίπτει" οὔτε γὰρ τὰ πᾶσι δοκοῦντα λαμβάνει 
οὔτε τὰ τοῖς πλείστοις οὔτετὰ τοῖς σοφοῖς, καὶ τούτοις οὔτετὰ 
πᾶσιν οὔτε τοῖς πλείστοις οὔτε τοῖο ἐνδοξοτάτοις, ἀλλ᾽ ἐχ τῶν 
οἰκείων μὲν τῇ ἐπιστήμῃ λημμάτων, οὐκ ἀληθῶν δὲ τὸν συλ- 

16 λογισμὸν ποιεῖται. τῷ γὰρ j. τὰ ἡμικύκλια περιγράφει 

μὴ οἷς δεῖ, ἢ γραμμάς τινας ἄγειν μὴ ὡς ἂν ἀχϑείησαν, 
τὸν παραλογισμὸν ποιεῖται. 

Εἴδη μὲν οὖν τῶν συλλογισμῶν, ὡς τύπῳ περιλαβεῖν, 

ἔστω τὰ εἰρημένα. καϑόλου δ᾽ εἰπεῖν περὶ πάντων τῶν εἰρη- 

30 μένων καὶ τῶν μετὰ ταῦτα ῥηθησομένων, ἐπὶ τοσοῦτον ἡμῖν 
διωρίσϑω, διότι περὶ οὐδενὸς αὐτῶν τὸν ἀχριβῇ λόγον ἀποδοῦ- 
vat προαιρούμεϑα, ἀλλ᾽ ὅσον τύπῳ περὶ αὐτῶν βουλόμεϑα 
διελϑεῖν, παντελῶς ἱκανὸν ἡ ἡγούμενοι κατὰ τὴν προκειμένην 
μέθοδον τὸ δύνασθαι γνωρίξειν ὁπωσοῦν ἕχαστον αὐτῶν. 


26 οὐδὲν CPf. — 9) τῶν φαινομένων P. — 98 καϑὰ περὶ 4ο. -- 
τῆς pr 4. — 30 καὶ om 4. --- σμικρὰ B. 

10121 ἐριστικὸς συλλογισμὸς f. — ὃ ᾿εγέσθα corr c, — 9 μὲν] μὲν 
φαίνεται o. — 5. δὲ om ἄξιο. — 7 ταύτη! 4, ταύτης ΒΡ. — 12 tert 
τὰ om f. — 15 ἢ om o. — 17 ποιεῖται ὃ ψευδογραφῶν. εἴδη Cf. — 


18 τῶν om C. — dg τύπῳ περιλαβεῖν om 4. — — λαβεῖν fort pr 9. — 
22 τύπῳ] og τύπῳ ὦ, τύπῳ εἰπεῖν C 


ΤΟΠΙΚΩΝ A. 81 


Ἑπόμενον δ᾽ ἂν εἴη τοῖς εἰρημένοις εἰπεῖν πρὸς πόσα Ἅ 
τε καὶ τίνα χρήσιμος ἡ πραγματεία. ἔστι δὴ πρὸς τρία, ss 
πρὸς γυμνασίαν, πρὸς τὰς ἐντεύξεις, πρὸς τὰς κατὰ φιλο- 
σοφίαν ἐπιστήμας. ὅτι μὲν οὖν πρὸς γυμνασίαν χρήσιμος, 
ἐξ αὐτῶν καταφανές ἐστι" μέθοδον γὰρ ἔχοντες δᾷον περὶ 
τοῦ προτεϑέντος ἐπιχειρεῖν δυνησόμεϑα. πρὸς δὲ τὰς ἐντεύξεις, qo 
διότι τὰς τῶν πολλῶν κατηριϑμημένοι δόξας οὐκ ἐκ τῶν ἀλ- 
λοτρίων ἀλλ᾽ ἐκ τῶν οἰκείων δογμάτων ὁμιλήσομεν πρὸς 
αὐτούς, μεταβιβάξοντες ὃ τι ἂν μὴ καλῶς φαίνωνται λέ- 
γειν ἡμῖν. πρὸς δὲ τὰς κατὰ φιλοσοφίαν ἐπιστήμας, ὅτι 
δυνάμενοι πρὸς ἀμφότερα διαπορῆσαι ῥᾷον ἐν ἑκάστοις κα-- ss 
τοφψόμεϑα τάληϑές τε καὶ τὸ ψεῦδος. ἔτι δὲ πρὸς τὰ πρῶτα 
τῶν περὶ ἑκάστην ἐπιστήμην ἀρχῶν. ἐκ μὲν γὰρ τῶν οἷ- 
κείων τῶν κατὰ τὴν προτεϑεῖσαν ἐπιστήμην ἀρχῶν ἀδύνατον 
εἰπεῖν τι περὶ αὐτῶν, ἐπειδὴ πρῶται oi ἀρχαὶ ἁπάντων 
εἰσί, διὰ δὲ τῶν περὶ ἕκαστα ἐνδόξων ἀνάγκη περὶ αὐτῶννυ 
διελϑεῖν. τοῦτο δ᾽ ἴδιον ἢ μάλιστα οἰκεῖον τῆς διαλεκτικῆς 
ἐστίν ἐξεταστικὴ γὰρ οὖσα πρὸς τὰς ἁπασῶν τῶν μεϑόδων 
ἀρχὰς ὁδὸν ἔχει. 

Ἕξομεν δὲ τελέως τὴν μέθοδον, ὅταν ὁμοίως ἔχωμεν ὃ 
ὥσπερ ἐπὶ δητορικῆς καὶ ἑἱατρικῆς καὶ sv τοιούτων δυνάμεων. 6 
τοῦτο δ᾽ ἐστὶ τὸ ἐκ τῶν ἐνδεχομένων ποιεῖν ἃ προαιρούμεϑα. 
οὔτε γὰρ ὁ δητορικὸς ἐκ παντὸς τρόπου πείσει, οὔδ᾽ ὁ ἰατρι- 
xóg ὑγιάσει" ἀλλ᾽ ἐὰν τῶν ἐνδεχομένων μηδὲν παραλίπῃ, 
ἱκανῶς αὐτὸν ἔχειν τὴν ἐπιστήμην φήσομεν. 10 

Πρῶτον οὖν ϑεωῤητέον ἐκ τίνων ἡ μέϑοδος. εἰ δὴ λάβοι- 4 
μὲν πρὸς πόσα καὶ ποῖα καὶ éx τίνων οἱ λόγοι, καὶ πῶς 
τούτων εὐπορήσομεν, ἔχοιμεν ἂν ἱκανῶς τὸ προκείμενον. ἔστι 
δ᾽ ἀριϑμῷ ἴσα καὶ τὰ αὐτά. ἐξ ὧν τε οἱ λόγοι καὶ περὶ ὧν 
οἱ συλλογισμοί. γίνονται μὲν γὰρ οἱ λόγοι ἐκ τῶν προτά-- 16 
σεῶν" περὶ ὧν δὲ οἱ συλλογισμοί, τὰ προβλήματά ἔσει. 
πᾶσα δὲ πρότασις καὶ πᾶν πρόβλημα ἢ γένος ἢ ἴδιον jj 


49 ὑπὲρ C. — 338 φαίνονται 4, pr C. — 84 διότι ou. — 936 ἐν 
ἑκάστοις om f. — 86 τὸ ἀληϑὲς fu. — τὸ om Cu. — 37 ἀρχῶν om 
Cf, del B. — 38 οὐ δυνατὸν C. — 39 αἱ om f. — πάντων CP, pre. 

101bl ἀνάγκη τι περὶ 4. — διελθεῖν περὶ αὐτῶν C. — ὃ διαλε- 
κειχῆς corr B. — 4 ἕξει C. — 1 ὃ C. —9 παραλείπῃ Bof. — 18 ἐκ- 
πορήσομεν pr 4. — ante τὸ lit un vbi c. — 14 ταὐτὰ ΟΡο, pr «. — 
16 δὲ γίνονται οἱ €. — 17 ἴδιον ἢ γένος C. 
Il. 


TO[IIK&N A. 


συμβεβηκὸς δηλοῖ" καὶ γὰρ τὴν διαφορὰν ὡς οὖσαν γενικὴν 
ὁμοῦ τῷ ἡ γένει τακτέον. ἐπεὶ δὲ τοῦ ἰδίου τὸ μὲν τὸ τί ἦν εἶναι 
90 σημαίνει, τὸ δ᾽ οὐ σημαίνει, διῃρήσθω τὸ ἴδιον εἰς à ἄμφω 
τὰ προειρημένα μέρη, καὶ καλείσϑω τὸ μὲν τὸ τί ἦν εἶναι 
σημαῖνον ὅρος. τὸ δὲ λοιπὸν κατὰ τὴν κοινὴν περὶ αὐτῶν 
ἀποδοϑεῖσαν ὀνομασίαν προσαγορευέσϑω ἴδιον. δῆλον οὖν ἐκ 
τῶν εἰρημένων ὅτι κατὰ τὴν νῦν ' διαίρεσιν τέτταρα τὰ πάντα 
25 συμβαίνει γίνεσθαι, f ἴδιον ἢ ὅρον 1: ἢ γένος ἢ συμβεβηκός. 
u δεὶς ὁ δ᾽ ἡμᾶς ὑπολάβῃ λέγειν ὡς ἕκαστον τούτων καϑ' 
αὐτὸ λεγόμενον πρότασις ἢ πρόβλημά ἔστιν, ἀλλ᾽ ὅτι ἀπὸ 
τούτων καὶ τὰ προβλήματα καὶ αἱ προτάσεις γίνονται. δια- 
φέρει δὲ τὸ πρόβλημα καὶ ἡ πρότασις τῷ τρόπῳ. οὕτω μὲν 
5 γὰρ δηϑθέντος, ἀρά ye τὸ ξῷον πεζὸν δίπουν ὁρισμός ἐστιν 
ἀνθρώπου; καὶ ἀράγετὸ  ξβονγένος ἐστὶ τοῦ ἀνθρώπου; πρό- 
ταις γίνεται. ἐὰν δέ, πότερον τὸ ζῷον πεζὸν δίπουν ὁρισμός 
ἐστιν ἀνθρώπου 1j ἢ οὖ; πρόβλημα γίνεται. ὁμοίως δὲ καὶ ἐπὶ 
τῶν ἄλλων. ὥστ᾽ εἰκότως. ἴσα τῷ ἀριϑμῷ τὰ προβλήματα 
86 καὶ ai προτάσεις εἰσίν" ἀπὸ πάδης γὰρ προτάσεως πρόβλημα 
ποιήσεις μεταβάλλων τῷ j τρόπῳ. 
5 “εκτέον δὲ τί ὅρος: τί ἴδιον, τί γένος, τί συμβεβηκός. 
ἔστι δ᾽ ὅρος μὲν λόγος ὁ ó τὸ τί ἦν εἶναι σημαίνων. ἀποδίδο- 
p.102 ται δὲ ἢ) λόγος ἀντ᾽ ὀνόματος ἢ λόγος ἀντὶ λόγου" δυνατὸν 
γὰρ καὶ τῶν ὑπὸ λόγου τινὰ σημαινομένων ὁρίσασθαι. ὅσοι 
δ᾽ ὁπωσοῦν ὀνόματι τὴν ἀπόδοσιν ποιοῦνται, δῆλον ὡς οὐχ 
ἀποδιδόασιν οὗτοι τὸν τοῦ πράγματος ὁρισμόν, ἐπειδὴ «ἂς 
δ ὁρισμὸς λόγος τίς ἐστιν. ὁρικὸν μέντοι καὶ τὸ τοιοῦτον ϑετέον, 
οἷον ὅτι καλόν ἐστι τὸ πρέπον. ὁμοίως δὲ καὶ τὸ ) πότερον 
ταὐτὸν αἴσϑησις καὶ ἐπιστήμη 1] ἢ ἕξερον" καὶ γὰρ περὶ τοὺς 
ὁρισμούΐς, πότερον ταὐτὸν 1] ἕτερον, ἡ πλείστη γίνεται δια- 





19 τὸ μὲν om B. -- 90 σημαῖνον e, corr w. --- τὸ... σημαίνει om 
pr C. —* sigra£va CP. — 22 περὶ om o. — Θὲ διόει AB, pr Cc. — 
ἐδ ὅρον καὶ ante ἔδεον C, post γένος ἢ j ew. — ὅρος f. — 96 vxoláfo: 
ew. — ὅτι f. — τοῦτο e. — 97 ἢ πρότασις C. — 5] eri 
om Cow. — 33 ἐσειν) ἐστι τοῦ ou. — οὔ; 09; καὶ : 
γένος ἐστὶν: C .— πεῤβιημά vv γίνεται σα. — S τὰ] καὶ τὰ CL 
36 μεταβαλὼν C, μεταλαβὼν P, μεταλαμβάνων 4Bcf. — 37 γένος τί 

ον eu. 


1€? ταὐτόν ἐστιν eleünew C. — 8 γέγνεται w. 


ΤΟΠΙΚΧΩΝ A4. 83 


τριβή. ἁπλῶς δὲ ὁρικὰ πάντα λεγέσθω và ὑπὸ τὴν αὐτὴν 
ὄντα μέθοδον τοῖς ὁρισμοῖς. ὅτι δὲ πάντα τὰ νῦν δηϑέντα τὸ 
τοιαῦτ᾽ ἐστί, δῆλον ἐξ αὐτῶν. δυνάμενοι γὰρ ὅτι ταὐτὸν 
καὶ ὅτι ἕτερον διαλέγεσθαι, τῷ αὐτῷ τρόπῳ καὶ πρὸς τοὺς 
ὁρισμοὺς ἐπιχειρεῖν εὐπορήσομεν" δείξαντες γὰρ ὅτι οὐ ταὐτόν 
ἐστιν ἀνῃρηκότες ἐσόμεθα τὸν ὁρισμόν. οὐμὴν ἀντιστρέφει γε 
τὸ νῦν ῥηθέν" oU γὰρ ἱκανὸν πρὸς τὸ κατασκευάσαι τὸν ÓQu- 16 
μὸν τὸ δεῖξαι ταὐτὸν ὄν. “πρὸς μέντοι τὸ ἀνασκευάσαι αὖὔ- 
ταρκες τὸ δεῖξαι ὅτι οὐ ταὐτόν. 

Ἴδιον δ᾽ ἐστὶν ὃ μὴ δηλοῖ μὲν τὸ τί ἦν εἶναι, μόνῳ δ᾽ 
ὑπάρχει καὶ ἀντικατηγορεῖται τοῦ πράγματος. οἷον ἴδιον 
ἀνθρώπου τὸ γραμματικῆς εἶναι δεκτικόν - εἰ γὰρ ἄνϑρωπός 20 
ἔστι, γραμματικῆς δεκτικός ἐστι. καὶ εἰ γραμματικῆς δε- 
χτικός ἐστιν, ἄνϑρωπός ἐστιν. οὐθεὶς γὰρ ὕδιον λέγει τὸ ἐνδε- 
χόμενον ἄλλῳ ὑπάρχειν, οἷον τὸ καϑεύδειν ἀνθρώπῳ, οὐδ᾽ 
ἂν τύχῃ κατά τινα χρόνον μόνῳ ὑπάρχον. εἰ δ᾽ ἄρα τι 
χαὶ λέγοιτο τῶν τοιούτων ἴδιον, οὐχ ἁπλῶς ἀλλὰ ποτὲ ἢ 6 
3906 τι ἴδιον δηθήσεται" τὸ μὲν γὰρ ἐκ δεξιῶν εἶναι! ποτὲ 
ἴδιόν ἐστι. τὸ δὲ δίπουν πρός τι ἴδιον τυγχάνει λεγόμενον, 
οἷον τῷ ἀνθρώπῳ πρὸς ἵππον καὶ κύνα. ὅτι δὲ τῶν ἐνδεχο- 
μένων ἄλλῳ ὑπάρχειν οὐϑὲν ἀντικατηγορεῖται, δῆλον" οὐ γὰρ 
ἀναγκαῖον, εἴ τι καθεύδει, ἄνϑρωπον εἶναι. 80 

Γένος δ᾽ ἐστὶ τὸ κατὰ πλειόνων καὶ διαφερόντων τῷ 
εἴδει ἐν τῷ τί ἐστι κατηγορούμενον. ἐν τῷ τί ἐστι δὲ κατηγο- 
ρεῖσϑαι τὰ τοιαῦτα λεγέσϑω. ὅσα ἁρμόττει ἀποδοῦναι ἐρω- 
τηϑέντα τί ἐστι τὸ προχείμενον, καϑάπερ ἐπὶ τοῦ ἀνθρώπου 
ἁρμόττει, ἐρωτηϑέντα τί ἐστι τὸ προκείμενον, εἰπεῖν ὅτι ζῷον. 86 
γενικὸν δὲ καὶ πότερον ἐν τῷ αὐτῷ γένει ἄλλο ἄλλῳ ἢ ἐν 
ἑτέρῳ. καὶ γὰρ τὸ τοιοῦτον ὑπὸ τὴν αὐτὴν μέθοδον πίπτει 
τῷ γένει" διαλεχϑέντες γὰρ ὅτι τὸ ζῷον γένος τοῦ ἀνθρώπου, 





9 ὁριστικὰ pr C. — 10 μέθοδον ὄντα CPou. — 129 λέγεσθαι o. 
— 14 ye om f. — 17 ταὐτόν ἐστιν. ἴδιον ov. — 90 δεκτικὸν εἶναι C. 
— δεχεικῷ f. — 21 alt ἔστε om f. — 929 οὐδεὶς Cf. — λέγει ἴδιον C. 
— 94 ὑπάρχειν ou. — 926 δεξιᾶς C. — 29 ἄλλῳ] xal ἄλλῳ C. — ov- 
δὲν f. — 30 καϑεύδεε ἄλλο ἄνϑρ. o. — $9 ταῦτα f. — ἐρωτηϑέντας 
ἀποδοῦναι f, ἐρωτηϑέντα ἀποδοῦναι uo. --- ἐρφρωτηϑέντας CP. — 84 κα- 
ἀπερ.. προκείμενον om c. — 35 ἁρμόττει... ζῷον rc B, ubiloc paucio- 
ribus. — 4ioorgOívrag CPf. — τὸ προκείμενον om Cf. — 86 xal τὸ 
πότερον Couf. — 37 τῷ γένει πίπτει Cou. — 38 τὸ om pr C. 
8" 


P^ TOTI LK43N 4. 


ὑμρίως δὲ χαὶ ποῦ βούς. ρμειδλεμμένοι ὁδάμσθεα dr. ἐν ai 
b αὐτῷ γέσει. ἐὰν δὲ τοῦ μὲν ξέφου δείξιεμεν ὅειγένος ἀδεί. mi 





«ὐτῷ καὶ μὴ ὑπάρχειν. ὁμοίως δὲ καὶ τὸ λευχόν᾽ S0 γὰφ 
&VrO οὖϑεν χωλύει etfi μὲν λευχὼν eri δὲ μὴ λεισκὸν εἶναι. 





iov. δὲ τῶν τοῦ συμβεβηκότος ὁρισμῶν ὁ δεύτερας βελτέων᾽ 
τοῦ μὲν γὰρ πρώτου ᾧηθέστορ ἀναγκαῖον, εἰ μέλλει τες πέων- 
ήσειν, figoudise. τί ioter ὕρωρ «αἱ γένας καὶ Wlewr, ὁ x 


χωτηγορούμενον : 
Ao» & ἐξ «Uva» Ov. so συμβεβηκὰρ οὖϑὲν wuxais: ssi wu 
pa v. ἴδιον γίψεσθροι, οἷον τὸ καϑῆσθαι δειμβεβυκὰς Ie, 
ὅτων τις μόνος χάθηκε, «τότε ἴδιον ἔσται. sr) μόνον Di ws- 
ϑημίμρυ eqs τοὺς μὴ »οϑημέφψουρ ἴδιον. Gert τοὶ πράς sra 
"or ois aae capis fóvor γαεσθιωι. ἁπλᾶς δ᾽ 
ὕδιον ovx ἔσται. 


39 dn τὰ ἐν € Mfou. «Ὁ «-«ς 
ΓΤ ΤΡ t tt tem Super» in 
xx. π 9u, — 
— 9 οὐδὲν f. — 17 nav af. — tt B — 
zé ἐστιν 9. nios τὸ pingi 
)& τρύτφις τυγχάνει €. — ) 
δὲν P. ut MA κοί mors ou, — ἐξ τότε ποτὲ ἔδιον 
μὴ» ἢ 9, Ae) y. — ὁ οὐδὲν Cf, — 21 καὶ 
94) τὴ tha pw 5: λεγόμονα πάνεα Con. — 
γῴμενα πὴ 


TOIIKQN A. 85 


ὑπὸ τὸν ὁρισμόν, ὥσπερ xol ἐπὶ τοῦ ἰδίου, ἢ ὅτι oU yévog τὸ so 
ἀποδοϑὲν ἐν τῷ ὁρισμῷ, ἢ ὅτι οὐχ ὑπάρχει τι τῶν ἐν τῷ 
λόγῳ δηθϑέντων, ὅπερ καὶ ἐπὶ τοῦ συμβεβηκότος ἂν δηϑείη, 
ἀνῃρηκότες ἐσόμεϑα τὸν ὁρισμόν ὥστε κατὰ τὸν ἕμπροσϑεν 
ἀποδοϑέντα λόγον ἅπαντ᾽ ἂν εἴη τρόπον τινὰ ὁρικὰ τὰ κα- 
τηριϑμημένα. ἀλλ᾽ οὐ διὰ τοῦτο μίαν ἐπὶ πάντων καϑόλου ss 
μέθοδον ζητητέον" οὔτε γὰρ δᾷάδιον εὑρεῖν τοῦτ᾽ ἐστίν, εἴ 9" εὐ- 
ρεϑείη,) παντελῶς ἀσαφὴς καὶ δύσχρηστος ἂν εἴη πρὸς τὴν 
τροχκειμένην πραγματείαν. ἰδίας δὲ καϑ᾽ ἕκαστον τῶν διορι- 
σϑέντων γενῶν ἀποδοϑείσης μεϑόδου δᾷον ἐκ τῶν περὶ ἕκαστον 
οἰκείων ἡ διέξοδος τοῦ προκειμένου γένοιτ᾽ ἄν. ὥστε τύπῳ μέν, p. 108 
χαϑάπερ εἴρηται πρότερον. διαιρετέον, τῶν δὲ λοιπῶν τὰ 
μάλισϑ᾽ ἑκάστοις οἰκεῖα προσαπτέον, ὁρικά τε καὶ γενικὰ 
προσαγορεύοντας αὐτά. σχεδὸν δὲ προσῆπται τὰ δηϑέντα 
πρὸς ἑκάστοις. 5 
Πρῶτον δὲ πάντων περὶ ταὐτοῦ διοριστέον, ποσαχῶς λέ- ἢ 
γεται. δόξειε δ᾽ ἂν τὸ ταὐτὸν ὡς τύπῳ λαβεῖν τριχῇ διαι- 
ρεῖσϑαι. ἀριϑμῷ γὰρ ἢ εἴδει ἢ γένει τὸ ταὐτὸν εἰοδαμεν προῦ- 
ἀγορεύειν, ἀριϑμῷ μὲν ὧν ὀνόματα πλείω τὸ δὲ πρᾶγμα 
ἕν, οἷον λώπιον καὶ ἱμάτιον, εἴδει δὲ ὅσα πλείω ὄντα 10 
ἀδιάφορα κατὰ τὸ εἶδός ἐστι, καθάπερ ἄνθρωπος ἀνθραπ 
καὶ ἵππος ἵππῳ᾽ τὰ γὰρ τοιαῦτα τῷ εἴδει λέγεται ταὐτά, 
ὅσα ὑπὸ ταὐτὸ εἶδος. ὁμοίως δὲ καὶ γένει ταὐτά, ὅσα 
ὑπὸ ταὐτὸ γένος ἐστίν, οἷον ἵππος ἀνθροωπῳ. δόξειε δ᾽ ἂν τὸ 
ἀπὸ τῆς αὐτῆς κρήνης ὕδωρ ταυτὸν λεγόμενον ἔχειν τινὰ 15 
διαφορὰν παρα τοὺς εἰρημένους τρόπους " οὐ μὴν ἀλλὰ καὶ τὸ 
τοιοῦτόν γε ἐν τῷ αὐτῷ τετάχϑω τοῖς xo ἕν εἶδος ὁπωσοῦν 
λεγομένοις. ἅπαντα γὰρ τὰ τοιαῦτα συγγενῇ καὶ παρα- 
πλήσια ἀλλήλοις ἔοικεν εἶναι. πᾶν μὲν γὰρ ὕδωρ παντὶ 
ταὐτὸν τῷ εἴδει λέγεται διὰ τὸ ἔχειν τινὰ ὁμοιότητα, τὸ 90 
δ᾽ ἀπὸ τῆς αὐτῆς κρήνης ὕδωρ οὐδενὶ ἄλλῳ διαφέρει ἀλλ᾽ ἢ 


93 ders καὶ κατὰ 486. — 34 λόγον τινὰ P. — 35 καθόλου corr 
*. — 37 ἄχρηστος P. — 88 γενῶν τῶν διορισθέντων u, pr o. 

, l τῶν προκειμένων C. — γίνοιτ᾽ ABPcuf. -- dott καϑόλον 
τύπῳ f. — 4 προσαγορεύοντες 4. — 7 διαλαβεῖν Coo, corr u. — 8 ἢ 
γὰρ ἀριϑμῷ CPou. — τὸ om Co. — 18 et 14 τὸ αὐτὸ f». -— 18 εἰ 
δόρ ἐστιν. ὁμοίως ou. — 14 εἰσίν 4. — ἀνθρώπῳ ἵππος C. — 15as- 
77$ om pr 4. — διαφοράν τινα C. — 17 τοιοῦτο c. — yt] γένος P, 
om C. — 21 ὅδωρ ταὐτὸν λεγόμενον οὐδενὶ ou. 


8: ΤΟΠΙΚΩΝ A. 


ὁμοίως δὲ καὶ τοῦ foóg, διειλεγμένοι ἐσόμεθα ὅτι ἐν τῷ 
b αὐτῷ γένει. ἐὰν δὲ τοῦ μὲν ἑτέρου δείξωμεν Ott γένος ἐστί, τοῦ 
δὲ ἑτέρου ὅτι οὐκ ἔστι, διειλεγμένοι ἐσόμεϑα ὅτι οὐκ ἐν τῷ 
αὐτῷ γένει ταῦτ᾽ ἐστίν. | 
Συμβεβηκὸς δέ ἐστιν ὃ μηδὲν uiv τούτων ἐστί, μήτε 
50gog μήτε ἴδιον μήτε γένος, ὑπάρχει δὲ τῷ πράγματι, 
καὶ ὃ ἐνδέχεται ὑπάρχειν ὁτῳοῦν ἑνὶ καὶ τῷ αὐτῷ καὶ μὴ 
ὑπάρχειν, olov τὸ καθῆσθαι ἐνδέχεται ὑπάρχειν τινὶ τῷ 
αὐτῷ καὶ μὴ ὑπάρχειν. ὁμοίως δὲ καὶ τὸ λευκόν" τὸ ydo 
αὐτὸ οὐϑὲν κωλύει ὁτὲ μὲν λευκὸν ὁτὲ δὲ μὴ λευκὸν εἶναι. 
10 ἔστι δὲ τῶν τοῦ συμβεβηκότος ὁρισμῶν ὁ δεύτερος βελτίων" 
τοῦ μὲν γὰρ πρώτον ῥηθέντος ἀναγκαῖον. εἰ μέλλει τις συν- 
qot, προειδέναι τί ἐστιν ὅρος καὶ γένος καὶ ἴδιον, ὁ δὲ 
δεύτερος αὐτοτελής ἐστι πρὸς τὸ γνωρίξειν τί mor ἐστὶ τὸ 
λεγόμενον καϑ᾽ αὐτό. προσκείσϑωσαν δὲ τῷ συμβεβηκότι 
16 καὶ αἷ πρὸς ἄλληλα συγκρίσεις, ὁπωσοῦν ἀπὸ τοῦ συμβε- 
βηκότος λεγόμεναι, οἷον πότερον τὸ καλὸν ἢ τὸ συμφέρον 
αἱρετώτερον, καὶ πότερον ὁ κατ᾽ ἀρετὴν ἢ ὁ κατ᾽ ἀπόλαυ- 
σιν ἡδίων βίος, καὶ εἴ τι ἄλλο παραπλησίως τυγχάνει τού- 
τοις λεγόμενον " ἐπὶ πάντων γὰρ τῶν τοιούτων, ποτέρῳ μᾶλ- 
$0 λὸν τὸ κατηγορούμενον συμβέβηκεν, ἡ ξήτησις γίνεται. δῆ- 
λον δ᾽ ἐξ αὐτῶν ὅτι τὸ συμβεβηκὸς οὐϑὲν κωλύει ποτὲ καὶ 
πρός τι ἴδιον γίνεσϑαι, οἷον τὸ καϑῆσϑαι συμβεβηκὸς Of, 
ὅταν τις μόνος κάϑηται, τότε ἴδιον ἔσται, μὴ μόνου δὲ κα- 
ϑημένου πρὸς τοὺς μὴ καϑημένους ἴδιον. ὥστε καὶ πρός τὶ καὶ 
25 ποτὲ οὐθὲν κωλύει τὸ συμβεβηκὸς ἴδιον γίνεσϑαι. ἁπλῶς δ᾽ 
ἴδιον οὐκ ἔσται. ᾿ 
6 Μὴ λανϑανέτω δ᾽ ἡμᾶς ὅτι τὰ πρὸς τὸ ἴδιον καὶ τὸ 
γένος καὶ τὸ συμβεβηκὸς πάντα καὶ πρὸς τοὺς ὁρισμοὺς ἀρ- 
μόσει λέγεσϑαι. δείξαντες γὰρ ὅτι οὐ μόνῳ ὑπάρχει τῷ 


39 ὅτι ταῦτα ἐν CPfou. | | 

102h3 ταὐτὰ Po. — 7 ἐνδέχεται τῷ αὐτῷ ὑπάρχειν ὁτφοῦν i5 
καὶ P. — alt ὑπάρχειν post 8 αὐτῷ ou. — cil] δεφοῦν ἑνὶ καὶ BC. 
— 9 οὐδὲν f. — 11 μέλλον cf. — τε B. — συνοίσειν P. — 19 τί πο- 
vé ἐστιν o. — ἴδιον xal γένος C. — 14 δὲ om P, — 15 αἱ om P. — 
18 τούτοις τυγχάνει C. — 19 aute ποτέρῳ lit plur vbb B. — 21 ov- 
δὲν Pf. — κωλύει καί ποτε ou. — 23 rots ποτὲ ἴδιον ou. — μὴ su- 
pra vs C, om o, del u. — 25 οὐδὲ» Cf. — 97 γένος καὶ (πρὸς add 
ou) τὸ ἔδιον CPou. — 28 συμβ. λεγόμενα πάντα Cou. — Οπάντα lt 
γύμενα xal f. — 29 τὸ f. 


ΤΟΠΙΚΩΝ A. 85 


ὑπὸ τὸν ὁρισμόν, ὥσπερ καὶ ἐπὶ τοῦ ἰδίου, ἢ ὅτι oU yévog τὸ to 
ἀποδοϑὲν ἐν τῷ ὁρισμῷ, T) ὅτι οὐχ ὑπάρχει τι τῶν ἐν τῷ 
ῥηθέντων, ὅπερ καὶ ἐπὶ τοῦ συμβεβηκότος ἂν δηθείη, 
ἀνῃρηκότες ἐσόμεϑα τὸν ὁρισμόν" ὥστε κατὰ τὸν ἔμπροσϑεν 
ἀποδοϑέντα λόγον ἅπαντ᾽ ἂν εἴη τρόπον τινὰ ὁρικὰ τὰ κα- 
τηριϑμημένα. ἀλλ᾽ οὐ διὰ τοῦτο μίαν ἐπὶ πάντων καϑόλου 86 
μέϑοδον ζητητέον" οὔτε γὰρ ῥάδιον εὑρεῖν τοῦτ᾽ ἐστίν, εἴ ϑ' eU- 
ρεϑείη. παντελῶς ἀσαφὴς καὶ δύσχρηστος ἂν εἴη πρὸς τὴν 
«ροχειμένην πραγματείαν. ἰδίας δὲ καϑ' ἕκαστον τῶν διορι- 
σϑέντων γενῶν ἀποδοθϑείσης μεθόδου δᾷον ἐκ τῶν περὶ ἕκαστον 
οἰκείων ἡ διέξοδος τοῦ προκειμένου γένοιτ᾽ ἄν. ὥστε τύπῳ μέν, p. 108 
χαϑάπερ εἴρηται πρότερον. διαιρεεξέον, τῶν δὲ λοιπῶν τὰ 
μάλισθ᾽ ἑκάστοις οἰκεῖα προσαπτέον, ὄρικά τε καὶ γενικὰ 
“ροσαγορεύοντας αὐτά. σχεδὸν δὲ προσῆπται τὰ δηϑέντα 
«οὐς ἑκάστοις. 5 
Πρῶτον δὲ πάντων περὶ ταὐτοῦ διοριστέον, ποσαχώς λέ- ἢ 
γεται. δόξειε δ᾽ ἂν τὸ ταὐτὸν ὡς τύπῳ λαβεῖν τριχῇ διαι- 
ρεῖσϑαι. ἀριϑμῷ γὰρ ἢ εἴδει ἢ γένει τὸ ταὐτὸν εἰοίϑαμεν προσ- 
ἀγορεύειν, ἀριϑμῷ μὲν ὧν ὀνόματα πλείω τὸ δὲ πρᾶγμα 
&, οἷον λώπιον καὶ ἱμάτιον, εἴδει δὲ ὅσα πλείω ὄντα 10 
ἀδιάφορα κατὰ τὸ εἶδός ἐστι, καθάπερ ἄνϑρωπος ἀνϑραπ' 
καὶ ἵππος ἵππῳ τὰ γὰρ τοιαῦτα τῷ εἴδει λέγεται ταὐτά, 
ὅσα ὑπὸ ταὐτὸ εἶδος. ὁμοίως δὲ καὶ γένει ταὐτά, ὅσα 
ὑπὸ ταὐτὸ γένος ἐστίν, οἷον ἵππος ἀνθρώπῳ. δόξειε δ᾽ ἂν τὸ 
ἀπὸ τῆς αὐτῆς κρήνης ὕδωρ ταὐτὸν λεγόμενον ἔχειν τινὰ 16 
διαφορὰν παρὰ τοὺς εἰρημένους τρόπους " οὐ μὴν ἀλλὰ καὶ τὸ 
τοιοῦτόν γε ἐν τῷ αὐτῷ τετάχϑω τοῖς xod ἕν εἶδος ὁπωσοῦν 
λεγομένοις. ἅπαντα γὰρ τὰ τοιαῦτα συγγενῆ καὶ παρα- 
πλήσια ἀλλήλοις ἔοικεν εἶναι. πᾶν μὲν γὰρ ὕδωρ παντὶ 
ταὐτὸν τῷ εἴδει λέγεται διὰ τὸ ἔχειν τινὰ ὁμοιότητα, τὸ Ὁ 


Ἤν 


δ᾽ ἀπὸ τῆς αὐτῆς κρήνης ὕδωρ οὐδενὶ ἄλλῳ διαφέρει ἀλλ᾽ 1j 





33 dors καὶ κατὰ 4BC. — 34 λόγον τινὰ P. — 35 καθύλου corr 
*. — 97 ἄχρηστος P. — 38 γενῶν τῶν διορισθέντων u, Jr e 
, 108al τῶν προκειμένων C. — γίνοιτ᾽ ABPcuf. — ὥστε καϑόλου 
τύπῳ f. — 4 προσαγορεύοντες ΑΙ. — 7 διαλαβεῖν Ceo, corr τι. — 8 ἢ 
γὰρ ἀαριϑμῷ CPou. — τὸ om Co. — 18 et 14 τὸ αὐτὸ fu. -- 18 ἐξ 
δός ἐστιν. ὁμοίως ou. — 14 εἰσίν 4. — ἀνθρώπῳ ἵππος C. — 15a- 
*7$ om pr 4. — διαφοράν τινα C. — 17 τοιοῦτο c. — yr] γένος P, 
om C. — 21 ὅδωρ ταὐτὸν λεγόμενον οὐδενὶ ou. 


86 TOHIKAN A. 


τῷ σφοδροτέραν εἶναι τὴν ὁμοιότητα " διὸ oU χωρίξομεν αὐτὸ 
τῶν xo ἣν εἶδος ὁπωσοῦν λεγομένων. μάλιστα δ᾽ ὁμολογου- 
μένως τὸ ἕν ἀριῦμῷ ταὐτὸν παρὰ πᾶσι δοχεῖ λέγεσϑαι. 
6 εἴωϑε δὲ καὶ τοῦτο ἀποδίδοσϑαι πλεοναχῶς, κυριαΐίτατα μὲν 
καὶ πρώτως ὅταν ὀνόματι ἢ ὅρῳ τὸ ταὐτὸν ἀποδοθῇ, κα- 
ϑάπερ ἱμάτιον λωπίῳ καὶ ἕῷον πεξὸν δίπουν ἀνθρώπῳ, δεύτε- 
ρον δ᾽ ὅταν τῷ ἰδίῳ, καθάπερ τὸ ἐπιστήμης δεκτικὸν ἀνθρ 
καὶ τὸ τῇ φύσει ἄνω φερόμενον πυρί, τρίτον δ᾽ ὅταν ἀπὸ 
so τοῦ συμβεβηκότος, οἷον τὸ καθήμενον ἢ τὸ μουσικὸν Σωχρά- 
τει. πάντα γὰρ ταῦτα τὸ ἕν ἀριθμῷ βούλεται σημαίφειν. 
ὅτι δ᾽ ἀληϑὲς τὸ νῦν δηθέν ἐστιν, ἐκ τῶν μεταβαλλόντων 
τὰς προσηγορίας μάλιστ᾽ ἄν τις καταμάϑοι. πολλάκις γὰρ 
ἐπιτάσδοντες ὀνόματι καλέσαι τινὰ τῶν καθημένων μεξα- 
86 βάλλομεν, ὅταν τύχῃ μὴ συνιεὶς οὗ τὴν πρόσταξιν ποιού- 
μεϑα, ὡς ἀπὸ τοῦ συμβεβηκότος αὐτοῦ μᾶλλον συνήσοντος, 
καὶ κελεύομεν τὸν καϑήμενον ἢ διαλεγόμενον καλέσαι πρὸς 
ἡμᾶς, δῆλον ὡς ταὐτὸν ὑπολαμβάνοντες κατά τε τοὔνομα 
καὶ κατὰ τὸ συμβεβηκὸς σημαίνειν. 
b Τὸ uiv οὖν ταὐτόν, καθάπερ εἴρηται, τριχῇ διῃρήσϑω. 
8 ὅτι δ᾽ ἐκ τῶν πρότερον εἰρημένων οἱ λόγοι καὶ διὰ τούτων 
καὶ πρὸς ταῦτα, μία μὲν πίστις wj διὰ τῆς ἐπαγωγῆς εἰ 
γάρ τις ἐπισκοποίη ἑκάστην τῶν προτάσεων καὶ τῶν προβλη- 
δμάτων, φαίνοιτ᾽ ἂν ἢ ἀπὸ τοῦ ὅρου 1] ἀπὸ τοῦ ἰδίου ἢ ἀπὸ 
τοῦ γένους ἢ ἀπὸ τοῦ συμβεβηκότος γεγενημένη. ἄλλη δὲ 
πίστις ἡ διὰ συλλογισμοῦ. ἀνάγκη γὰρ πᾶν τὸ περί τινος 
κατηγορούμενον ἤτοι ἀντικατηγορεῖσθαιτοῦ πράγματος ἢ μή. 
καὶ εἰ μὲν ἀντικατηγορεῖται. ὅρος ἢ ἴδιον ἂν εἴη" εἰ μὲν γὰρ 
10 σημαίνει τὸ τί ἦν εἶναι, ὅρος, εἰ δὲ μὴ σημαίνει, ἴδιον" 
τοῦτο γὰρ ἦν ἴδιον, τὸ ἀντικατηγορούμενον μέν, μὴ σημαῖνον 
δὲ τὸ τί ἦν εἶναι. εἰ δὲ μὴ ἀντικατηγορεῖται τοῦ πρά- 
γματος. ἦτοι τῶν ἕν τῷ ὁρισμῷ τοῦ ὑποκειμένου λεγομένων 
ἐστὶν 1] οὔ. καὶ εἰ μὲν τῶν ἐν τῷ ὁρισμῷ λεγομένων, γένος 
153] διαφορὰ ἂν εἴη, ἐπειδὴ ὁ ὁρισμὸς ἐκ γένους καὶ δια- 


93 τοῦ...λεγομένου om C. — 95 πλειοναχῶρ C. — 96 ἀνταποδο- 
6j C. — 49 τῇ om f. — 39 ἀληϑές ἔστι τὸ f. — 34 ἐπιτάττοντεῤ CP. 
— 86 μάλλον αὐτοῦ C. — 38 τὸ ὄνομα f. --- 39 τὸ om f. 

108b6 γεγενημένου o. --- 7 παρά P. --- ἀντικατηγορεῖται τοῦ πρά- 
γματορ (τοῦ πρ. om o) ἢ (ἢ om C) ὅρος Cou. — 11 τοῦτο... ἔδιον 
om C. — ἦν om ox. --- 14 λεγομένων) λὲγ. ἢ P, εἴη C. 


TOHIK&N A. 8 


ἐσείν᾽ εἰ δὲ De ἐν ) 4 ἐσεί, 
Tio» in Miet uideri, es ἐλέ- 
geo ὃ μήτε ὅρος μήτε γένος μήτε ἴδιον, εἰ δὲ τῷ 
πράγματι 


Μετὰ τοίνυν ταῦτα ϑεῖ διορίσασθαι τὰ γένη τῶν κα- 9 
τηγοριῶν, ἐν οἷς ὑπάρχουσιν al ῥηθεῖσαι τέτταρες. ἔσει δὲ εἰ 
ταῦτα τὸν ἀριϑμὸν δέκα, τί ἐστι, ποσόν, ποιόν, πρός τι, 
soU, ποτέ, κεῖσθαι. ἔχειν, ποιεῖν, πάσχειν. — del γὰρ τὸ 
σνμβεβηκὸς καὶ τὸ γένος καὶ τὸ ἔδιον καὶ ὁ ὁρισμὸς ἐν 
μιᾷ τούτων τῶν κατηγοριῶν ἔσται" πᾶσαι γὰρ αἱ διὰ soi- ὦ 
τῶν προτάσεις ἢ τί ἐστιν ἢ ποιὸν 3] ποσὸν ἢ τῶν ἄλλων τινὰ 

ὧν σημαίνουσιν. δῆλον δ᾽ ἐξ αὐτῶν Ovi ὁ τὸ τί ἐσει 
σημαίνων ὁτὲ μὲν οὐσίαν σημαίνει, ὁτὲ δὲ ποιόν, ὁτὲ δὲ τῶν 
ἄλλων τινὰ κατηγοριῶν. ὅταν μὲν γὰρ ἐκκειμένου ἀνθρώπου 
φῇ τὸ ἐκκείμενον ἄνθρωπον εἶναι ἢ ξῷον, τί ἐστι λέγει καὶ m 
οὐσίαν σημαίνει " ὅταν δὲ χρώματος λευκοῦ ἐκκειμένον φῇ τὸ 
ἐκκείμενον λευκὸν εἶναι 3] χρώμα, τί ἐστι λέγει καὶ ποιὸν 
σημαίνει. ὁμοίως δὲ καὶ ἐὰν πηχυαίου μεγέϑους ἐκκειμένον 
φὺ τὸ ἐκκείμενον πηχυαῖον εἶναι μέγεϑος, τί ἐστιν ἐρεῖ καὶ 
ποσὸν σημαίνει. ὁμοίως δὲ καὶ ἐπὶ τῶν ἄλλων" ἔχαστον ὦ 
γὰρ τῶν τοιούτονν, ἐάν τε αὐεὸ “ερὶ αὐτοῦ λέγηται ἐάν τε 
$0 γένος περὶ τούτου, τί ἐστι σημαίνει. ὅταν δὲ περὶ ἑτέρου, od 
τί ἐστι σημαίνει, ἀλλὰ ποσὸν ἣ ποιὸν [f| τινα τῶν ἄλ- 
λων κατηγοριῶν. ὥστε περὶ ὧν μὲν οἱ λόγοι καὶ ἐξ ey, 
ταῦτα καὶ τοσαῦτά ἐστι πῶς δὲ ληψόμεϑα καὶ δι’ ὧν ».104 
εὐπορήσομεν. μετὰ ταῦτα λεχτέον. 

Πρῶτον τοίνυν διωρίσθω, τί ἐστι πρότασις διαλεκειπκὴ 10 
καὶ τί πρόβλημα διαλεκεικόν. oU γὰρ πᾶσαν πρότασιν ουδὲ 
πᾶν πρόβλημα διαλεκεικὸν ϑετέον" οιἰδεὶς γὰρ ἂν προτείνειε ἐ 
φοῦν T. τὸ μηδενὶ δοκοῦν, οὐδὲ προβάλοι τὸ πᾶσι φα- 
φερὸν ἡ τοῖς πλείστοις " τὰ μὲν γὰρ οὐκ ἔχει ἀπορίαν, τὰ 


16 ἐσείν om €. — 18 ἴδιον μήτι γένος C. — ἴδιον) ἴδιόν ἐστιν 
Ce. — 90 δεῖ om ΟΡου. --- διοριστέον Cou. -- 91 τἴτταρῦῆς διαφορα. 
leu et — 95 ἔσται τῶν κατηγοριεἶν. ὅπασαι 3 αἱ ἀπὸ C. — διὰ] 
ἀπὸ CP. — 96 ποσὺν ἣ ποιὸν ow. — 98 dei b ποιόν om €. — 
weév) ποσὸν, óc) 0) ποιὸν Hou. — $29 μὲν om P. — 91] ἐκκηιμένσυ 
λενποῦ ow. — 88 ἣ om ow — τί ri ἐστι ouv. — 838 καὶ ὅταν P, om 
C. — M sl ci devio ὦ. — λέγει ou, — 96 τὸ τὸ αὐτὸ ou. — ξαντοῦ 
€. --- 57 τῇ τὸ τί C. — 938 τῇ τὸ τί Cou. — σημαίνῃ 4. 

θέα] καὶ προτάσειρ δι᾿ ou. — 6 προβάλλοι τὸ P, πφοβάλοιεο 4. 


48 ANAATTIK&N TZTEPOÀN B. 


ἄλλο γένος ἢ νοῦς, ai δ᾽ ἀρχαὶ τῶν ἀποδείξεων γνωριμώ- 
10 reQot, ἐπιστήμη δ᾽ ἅπασα μετὰ λόγου ἐστί, τῶν ἀρχῶν ἐπι- 

στήμη μὲν οὐκ Qv εἴη, ἐπεὶ δ᾽ οὐδὲν ἀληϑέστερον ἐνδέχεται εἷ- 

ναι ἐπιστήμης ἢ νοῦν, νοῦς ἂν εἴη τῶν ἀρχῶν, Ex τε τούτων 

σκοποῦσι καὶ ὅτι ἀποδείξεως ἀρχὴ οὐκ ἀπόδειξις, ὥστ᾽ οὐδ᾽ 

ἐπιστήμης ἐπιστήμη. εἰ οὖν μηδὲν ἄλλο παρ᾽ ἐπιστήμην γέ- 
15 vog ἔχομεν ἀληϑές, νοῦς ἂν εἴη ἐπιστήμης ἀρχή. καὶ ἡ μὲν 

ἀρχὴ τῆς ἀρχῆς εἴη ἄν, ἡ δὲ πᾶσα ὁμοίως ἔχει πρὸς τὸ 
ἅπαν πρᾶγμα. 


11 μὲν ἐπιστήμης οὐκ d. --- 18 οὐϑὲν D. — περὶ M. — 15 ἔχο- 


μὲν om M. — 16 ἂν εἴη M. — ἄπασα Dn. — 17 παν t, om d. 


TOIIIKQON A. 


H μὲν πρόϑεσις τῆς πραγματείας μέϑοδον εὑρεῖν, ἀφ᾽ ἧς p.100 
δυνησόμεϑα συλλογίξεσθαι περὶ παντὸς τοῦ προτεϑέντος προ- 
βλήματος ἐξ ἐνδόξων, καὶ αὐτοὶ λόγον ὑπέχοντες μηϑὲν 20 
ἐροῦμεν ὑπεναντίον. πρῶτον οὖν δητέον τί ἐστι συλλογισμὸς καὶ 
“τίνες αὐτοῦ διαφοραί, ὅπως Ang? ὁ διαλεκτικὸς συλλογι- 
σμός τοῦτον γὰρ ξητοῦμεν κατὰ τὴν προκειμένην πραγμα- 
τείαν. 

Ἔστι δὴ συλλογισμὸς λόγος ἐν ᾧ τεϑέντων τινῶν ἕτε- ss 
ρόν τι τῶν κειμένων ἐξ ἀνάγκης συμβαίνει διὰ τῶν κειμέ- 
νῶν. ἀπόδειξις μὲν οὖν ἐστίν, ὅταν ἐξ ἀληϑῶν καὶ πρώτων 

ὁ συλλογισμὸς qs ἢ ἐκ τοιούτων ἃ διά τινῶν πρώτων καὶ 
ἀληϑῶν τῆς περὶ αὐτὰ γνώσεως τὴν ἀρχὴν εἴληφεν" δια- 
λεκτικὸς δὲ συλλογισμὸς ὁ Ó ἐξ ἐνδόξων συλλογιξόμενος. ἔστι 80 
δὲ ἀληϑῆ μὲν καὶ πρῶτα τὰ μὴ δι' ἑτέρων ἀλλὰ δι’ αὖὐ-ν 
τῶν ἔχοντα τὴν πίστιν" ov δεῖ γὰρ ἐν ταῖς ἐπιστημονικαῖς 
ἀρχαῖς ἐπιξητεῖσθαι τὸ διὰ τί, ἀλλ᾽ ἑκάστην τῶν ἀρχῶν ὦ 
αὐτὴν καϑ' ἑαυτὴν εἶναι πιστήν. ἔνδοξα δὲ τὰ δοκοῦντα πᾶ- 
σιν 1] τοῖς πλείστοις ἢ ἢ τοῖς σοφοῖς, καὶ τούτοις ἢ πᾶσιν ἢ 
τοῖς πλείστοις ἢ τοῖς μάλιστα γνωρίμοις καὶ ἐνδόξοις. ἐριστι-- 


Codices 418. ubi C deficit D, u, P p. 100—134 et 139— 
141, quibusdam locis δ et ys lib. I o, inde a lib. V g, 


Tit. ἡ πολυύμνητος δικλινεινή mg super. o, περὶ διαλεκτικῆς K. 

100418 τῆς παρούσης πραγματείας o. — 20 μηδὲν f. — 2] πρῶ- 
τον μὲν οὖν C. — 98 $ post 27 ἀληϑῶὼν ponit C. — ἅ τινα διά uo. 
— 99 εἰλήφει LE 

100b18 αὐτῶν CPco, ἑαυτῶν f. — 21 αὐτὴν Cf. — xa9' ἑαυτὴν 
om Puo. — 92 ἢ toig xciv u. 


80 TOHIK9N 4. 


κὸς δ᾽ ἔστι συλλογισμὸς ὁ ἐκ φαινομένων ἐνδόξων, μὴ ὄν. 
35 τῶν δέ, καὶ ὁ ἐξ ἐνδόξων 7) φαινομένων ἐνδόξων φαινόμενος. 
οὐγὰρ πᾶν τὸ φαινόμενον ἔνδοξον καὶ ἔστιν ἔνδοξον. οὐϑὲν γὰρ 
τῶν λεγομένων ἐνδόξων ἐπιπόλαιον ἔχει παντελῶς τὴν φαν- 
τασίαν, καθάπερ περὶ τὰς τῶν ἐριστικῶν λόγων & ἀρχὰς συμ- 
βέβηκεν ἔχειν" παραχρῆμα γὰρ καὶ ὡς ἐπὶ τὸ πολὺ Τοῖς 
80 καὶ μικρὰ συνορᾶν δυναμένοις κατάδηλος ἐν αὐτοῖς ἡ τοῦ 
Ρ.101 ψεύδους ἐστὶ φύσις. ὁ μὲν οὖν πρότερος τῶν δηθέντων ἐριστυ- 
κῶν συλλογισμῶν καὶ συλλογισμὸς λεγέσϑω, ὁ δὲ λοιπὸς 
ἐριστικὸς μὲν συλλογισμός, συλλογισμὸς δ᾽ οὔ, ἐπειδὴ φαί- 
ψεται μὲν συλλογίξεσθαι, συλλογίξεται δ᾽ οὔ. 
6ς "Eu δὲ παρὰ τοὺς εἰρημένους ἅπαντας συλλογισμοὺς 
οἱ ἐκ τῶν περί τινας ἐπιστήμας οἰκείων γινόμενοι: παραλογυ- 
σμοί, καϑάπερ ἐπὶ τῆς γεωμετρίας καὶ τῶν ταύτῃ συγγε- 
νῶν συμβέβηκεν ἔχειν. ἔοικε γὰρ ὁ τρόπος οὗτος διαφέρειν 
τῶν εἰρημένων συλλογισμῶν᾽" οὔτε γὰρ ἐξ ἀληθῶν καὶ πρώ- 
10 τῶν συλλογίζεται ὁ ὁ ψευδογραφῶν, οὔτ᾽ ἐξ ἐνδόξων. εἰς γὰρ 
τὸν ὅρον οὐκ ἐμπίπτει" οὔτε γὰρ τὰ πᾶδι δοκοῦντα λαμβάνει 
οὔτε τὰ τοῖς πλείστοις οὔτε τὰ τοῖς σοφοῖς, καὶ τούτοις οὔτετὰ 
πᾶσιν οὔτε τοῖς πλείστοις οὔτε τοῖς ἐνδοξοτάτοις, ἀλλ᾽ ἐκ τῶν 
οἰκείων μὲν τῇ ἐπιστήμῃ λημμάτων, οὐκ ἀληϑών δὲ τὸν συλ- 
15 λογισμὸν ποιεῖται. τῷ γὰρ j. τὰ ἡμικύκλια περιγράφει 
μὴ αἷς δεῖ, ἢ γραμμάς τινας ἄγειν μὴ ὡς ἂν ἀχϑείησαν, 
τὸν παραλογισμὸν ποιεῖται. 
Εἴδη μὲν οὖν τῶν συλλογισμῶν, ὡς τύπῳ περιλαβεῖν, 
ἔστω τὰ εἰρημένα. καϑόλου δ᾽ εἰπεῖν περὶ πάντων τῶν εἰρη- 
20 μένων καὶ τῶν μετὰ ταῦτα δηϑησομένων, ἐπὶ τοσοῦτον ἡμῖν 
διωρίσϑω, διότι περὶ οὐδενὸς αὐτῶντὸν ἀκριβῆ λόγον ἀποδοῦ- 
ναι προαιρούμεϑα, ἀλλ᾽ ὅσον τύπῳ περὶ αὐτῶν βουλόμεϑα 
διελθεῖν, παντελῶς ἱκανὸν ἡ ἡγούμενοι κατὰ τὴν προκειμένην 
μέϑοδον τὸ ϑύνασϑαι γνωρίζειν ὁπωσοῦν ἕχαστον αὐτῶν. 


46 οὐδὲν CPf. — 91 τῶν φαινομένων P. — 98 καθὰ περὶ 4o. — 
τῆς pr 4. — 30 καὶ om 4. — σμικρὰ B. 
10lal ἐρισεικὸς συλλογισμὸς n — 9 λεγέσθω corr 6. — 3 μὲν] μὲν 


φαίνεται o. — 5 δὲ om Ctuo. — 7 ταύτηι 4, ταύτης ΒΡ. — 12 tert 
τὰ om f. — 15 ἢ om o. — 17 ποιεῖται ὁ ψευδογραφῶν. εἴδη Cf. — 
18 v0» om C -- εἷς τύπῳ περιλαβεῖν om 4. — — λαβεῖν fort pr μ. — 
99 τύπῳ] og τύπῳ wu, τύπῳ εἰπεῖν C. 


TOIIIKS&N A. 1] 


Ex δ᾽ ἂν εἴη τοῖς εἰρημένοις εἰπεῖν πρὸς πόσα 2 
τε καὶ τίνα χρήσιμος ἡ πραγματεία. ἔστι δὴ πρὸς τρία, ws 
πρὸς γυμνασίαν, πρὸς τὰς ἐντεύξεις, πρὸς τὰς xavà φιλο- 
σοφίαν ἐπιστήμας. ὅτι μὲν ovv πρὸς γυμνασίαν χρήσιμος, 
ἐξ αὐτῶν καταφανές ἐστι" μέϑοδον γὰρ ἔχοντες δᾷον περὶ 
τοῦ προτεθέντος ἐπιχειρεῖν δυνησόμεθα. πρὸς δὲ τὰς ἐντεύξεις, ὦ 
διότι τὰς τῶν πολλῶν κατηριϑμημένοι δόξας οὐχ ἐκ τῶν ἀλ-- 
λοτρίων ἀλλ᾽ ἐκ τῶν οἰκείων δογμάτων ὁμιλήσομεν πρὸς 
αὐτούς, μεταβιβάξζοντες ὅ τι ἂν μὴ καλῶς φαίνωνται λέ- 
γεν ἡμῖν. πρὸς δὲ τὰς κατὰ φιλοσοφίαν ἐπιστήμας, ὅτι 
ϑυνάμενοι πρὸς ἀμφότερα διαπορῆσαι δᾷον ἐν ἑκάστοις xa- ss 
τοψόμεϑα τάληϑές τε καὶ τὸ ψεύδοφ. fv, δὲ πρὸς τὰ πρώτα 
τῶν περὶ ἑχάστην ἐπισεήμην ἀρχῶν. ἐκ μὲν γὰρ τῶν οἷ- 
κείων τῶν κατὰ τὴν προτεϑεῖσαν ἐπιστήμην ἀρχῶν ἀδύνατον 
εἰπεῖν τε περὶ αὐτῶν, ἐπειδὴ πρῶται αἱ ἀρχαὶ ἁπάντων 
εἰσί, διὰ δὲ τῶν περὶ ἕκαστα ἐνδόξων ἀνάγκῃ περὶ αὐτῶν b 
διελθεῖν. τοῦτο δ᾽ ἴδιον ἢ μάλιστα οἰκεῖον τῆς διαλεκτικῆς 
ἐστίν" ἐξεταστικὴ γὰρ οὖσα πρὸς τὰς ἁπασῶν τῶν μεθόδων 
ἐρχὰς ὁδὸν ἔχει. 

"Efousv δὲ τελέως τὴν μέθοδον, ὅταν ὁμοίως ἔχωμεν ὃ 
ὥσπερ ἐπὶ δητορικῆς καὶ ἰατρικῆς καὶ τῶν τοιούτων δυνάμεων. 6 
τοῦτο δ᾽ ἐστὶ τὸ ἐκ τῶν ἐνδεχομένων ποιεῖν ἃ προαιρούμεϑα. 
οὔτε γὰρ ὁ δητορικὸς ἐκ παντὸς τρόπου πείσει, oDU ὁ ἰατρι» 
χὸς ὑγιάσει" ἀλλ᾽ ἐὰν τῶν ἐνδεχομένων μηδὲν παραλέίπῃ, 
ἱκανῶς αὐτὸν ἔχειν τὴν ἐπιστήμην φήσομεν. 10 

Πρῶτον οὖν ϑεωῤητέον ἐκ τίνων ἡ μέθοδος. εἰ δὴ λάβοι- 4 
μὲν πρὸς πόσα καὶ ποῖα καὶ ἐκ τίνων οἱ λόγοι, καὶ πῶς 
τούτων εὐπορήσομεν, ἔχοιμεν ἂν ἱκανῶρ τὸ προκείμενον. ἔστι 
δ᾽ ἀριϑμῷ ἴσα καὶ τὰ αὐτά, ἐξ ὧν τε οἱ λόγοι καὶ περὶ ὧν 
οἱ συλλογισμοί. γίνονται μὲν γὰρ οἱ λόγοι ἔκ τῶν προτά-- 15 
6ov- περὶ ov δὲ οἱ συλλογισμοί, τὰ προβλήματά ἔσει. 
πᾶσα δὲ πρότασις καὶ πᾶν πρόβλημα ἢ γένος ἢ ἴδιον ἣ 


29 ὑπὲρ C. — 38 φαίνονται 4, pr C. — 34 διότι ou. — 85 ἐν 
ἔστοις om f. — 86 τὸ ἀληθὲς fu. --- κὸ om Cw. — 37 ἀρχῶν om 
Cf, del B. — 38 ov δυνατὸν C. — 39 al om f. — πάντων CP, pre. 
10lbl ὠνάγκη τε περὶ A4. — διελθεῖν περὶ αὐτῶν C. — 2 διαλε- 
πτικῆς corr B. — 4 ἕξει C. --- 1 ὃ C. — 9 παραλεέπῃ Bof. — 18 é»- 
πορήσομεν pr 4. — ante τὸ lit un vbi c. — 14 εαὐτὰ CPo, pr wu. — 
16 δὲ γίνονται οἱ C. — 17 ἔδιον ἢ γένος C. 
IL 6 


80 TOHIK£N A4. 


xóg δ᾽ ἔστι συλλογισμὸς ὁ ἐκ φαινομένων ἐνδόξων, μὴ Óv- 

"6 τῶν δέ, καὶ ὁ ἐξ ἐνδόξων ἢ φαινομένων ἐνδόξων φαινόμενος. 
οὐγὰρ πᾶν τὸ φαινόμενον ἔνδοξον καὶ ἔστιν ἔνδοξον. οὐϑὲν γὰρ 
τῶν λεγομένων ἐνδόξων ἐπιπόλαιον ἔχει παντελῶς τὴν φαν- 
τασίαν, καϑάπερ περὶ τὰς τῶν ἐριστικῶν λόγων & ἀρχὰς συμ- 
βέβηκεν ἔχειν" παραχρῆμα γὰρ καὶ ὡς ἐπὶ τὸ πολὺ τοῖς 

80 χαὶ μικρὰ συνορᾶν δυναμένοις κατάδηλος ἐν αὐτοῖς ἡ τοῦ 

p.101 ψεύδους ἐστὶ φύσις. ὁ μὲν οὖν πρότερος τῶν δηϑθέντων ἐριστυ- 
κῶν συλλογισμῶν καὶ συλλογισμὸς λεγέσϑω, ὁ δὲ λοιπὸς 
ἐριστικὸς μὲν συλλογισμός, συλλογισμὸς δ᾽ οὗ, ἐπειδὴ φαί- 
vetat μὲν συλλογίξεσϑαι, συλλογίξεται δ᾽ οὔ. 

5 "Ew δὲ παρὰ τοὺς εἰρημένους ἅπαντας συλλογισμοὺς 
οἱ ἐκ τῶν περί τινας ἐπιστήμας οἰκείων γινόμενοι. παραλογυ- 
σμοί, καϑάπερ ἐπὶ τῆς γεωμετρίας καὶ τῶν ταύτῃ συγγε- 
νῶν συμβέβηκεν ἔχειν. ἔοικε γὰρ ὁ τρόπος οὗτος διαφέρειν 
τῶν εἰρημένων συλλογισμῶν" οὔτε γὰρ ἐξ ἀληθῶν καὶ πρώ- 

10 τῶν συλλογίζεται ὁ ὁ ψευδογραφῶν, οὔτ᾽ ἐξ ἐνδόξων. εἰς γὰρ 
τὸν ὅρον οὐκ ἐμπίπτει" οὔτε γὰρ τὰ πᾶσι δοκοῦντα λαμβάνει 
οὔτε τὰ τοῖς πλείστοις οὔτε τὰ τοῖς σοφοῖς, καὶ τούτοις οὔτετὰ 
πᾶσιν οὔτε τοῖς πλείστοις οὔτε τοῖς ἐνδοξοτάτοις, ἀλλ ἐκ τῶν 
οἰκείων μὲν τῇ ἐπιστήμῃ λημμάτων, οὐκ ἀληϑῶν δὲ τὸν συλ- 

15 λογισμὸν ποιεῖται. τῷ γὰρ ἢ τὰ ἡμικύπλια περιγράφει 
μὴ εἷς δεῖ, ἡ γραμμάς τινας ἄγειν μὴ ὡς ἂν ἀχϑείησαν, 
τὸν παραλογισμὸν ποιεῖται. 

Εἴδη μὲν οὖν τῶν συλλογισμῶν, οἷς τύπῳ περιλαβεῖν, 
ἔστω τὰ εἰρημένα. καϑόλου δ᾽ εἰπεῖν περὶ πάντων τῶν εἰρη- 

20 μένων καὶ τῶν μετὰ ταῦτα ῥηθησομένων, ἐπὶ τοσοῦτον ἡμῖν 
διωρίσθω, διότι περὶ οὐδενὸς αὐτῶντὸν ἀκριβῆ λόγον ἀποδοῦ- 
veu προαιρούμεθα, ἀλλ᾽ ὅσον τύπῳ περὶ αὐτῶν βουλόμεϑα 
διελθεῖν, παντελῶς ἱχανὸν ἡ ἡγούμενοι κατὰ τὴν προκειμένην 
μέϑοδον τὸ δύνασθαι γνωρίζειν ὁπωσοῦν ἕχαστον αὐτῶν. 


96 οὐδὲν CPf. — 9? τῶν φαινομένων P. — 428 καθὰ περὶ 4o. — 
Tác pr 4. — 80 xo) om 4. — σμικρὰ B. 
1014] ἐριστικὸς συλλογεσμὸς 7. — 4 λεγέσθω corr c, — 3 μὲν] μὲν 


φαίνεται 0. — 5. δὲ om Ccuo. — 7 ταύτηι 4, ταύτης BP. — 12 tert 
τὰ om f. — 15 ἢ om o. — 17 ποιεῖται 0 ψευδογραφῶν. εἴδη Cf. — 
18 τῶν om €. — αἷς τύπῳ περιλαβεῖν om 4. -- λαβεῖν fort pr Μ. — 
92 rózo] ὡς τύπῳ wu, τύπῳ εἰπεῖν C. 


ΤΟΠΙΚΩΝ A. 81 


Ἑπόμενον δ᾽ ἂν εἴη τοῖς εἰρημένοις εἰπεῖν πρὸς πόσα 2 
τε καὶ α χρήσιμος ἡ πραγματεία. ἔστι δὴ πρὸς τρία, ss 
πρὸς γυμνασίαν, πρὸς τὰς ἐντεύξεις, πρὸς τὰς κατὰ φιλο- 
σοφίαν ἐπιστήμας. ὅτι μὲν οὖν πρὸς γυμνασίαν χρήσιμος, 
ἐξ αὐτῶν καταφανές ἐστι" μέθοδον γὰρ ἔχοντες ὁᾷον περὶ 
τοῦ ῦ προτεϑέντος ἐπιχειρεῖν δυνησόμεθα. πρὸς δὲ τὰς ἐντεύξεις, ὦ 
διότι τὰς τῶν πολλῶν κατηριϑμημένοι δόξας oUx ix τῶν ἀλ- 
λοτρίων ἀλλ᾽ ἐκ τῶν οἰκείων δογμάτων ὁμιλήσομεν «οὸὺς 
αὐτούς, μεταβιβάξοντες ὅ τι ἂν μὴ καλῶς φαίνωνται λέ- 
yev ἡμῖν. πρὸς δὲ τὰς κατὰ φιλοσοφίαν ἐπιστήμας, ὅτι 
δυνάμενοι πρὸς ἀμφότερα διαπορῆσαι ὑᾷον ἐν ἑκάστοις κα-- 85 
τοφψόμεϑα τάληϑές τε καὶ τὸ ψεῦδος. ἕτι δὲ πρὸς τὰ πρῶτα 
τῶν περὶ ἑκάστην ἐπισεήμην ἀρχῶν. ἐκ μὲν γὰρ τῶν oi- 
κείων τῶν κατὰ τὴν προτεϑεῖσαν ἐπιστήμην ἀρχῶν ἀδύνατον 
εἰπεῖν τι περὶ αὐτῶν, ἐπειδὴ πρῶται αἱ ἀρχαὶ ἁπάντων 
εἰσί, διὰ δὲ τῶν περὶ ἕκαστα ἐνδόξων ἀνάγκη περὶ αὐτῶν b 
διελϑεῖν. τοῦτο δ᾽ ἴδιον ἢ μάλιστα οἰκεῖον τῆς διαλεκτικῆς 
ἐστίν" ἐξεταστικὴ γὰρ οὖσα πρὸς τὰς ἁπασῶν τῶν μεθόδων 
ἀρχὰς ὁδὸν ἔχει. 

Ἕξομεν δὲ τελέως τὴν μέθοδον, ὅταν ὁμοίως ἔχωμεν ὃ 
ὥσπερ ἐπὶ ῥητορικῆς καὶ ἰατρικῆς καὶ τὠν τοιούτων δυνάμεων. 6 
τοῦτο δ᾽ ἐστὶ τὸ ἐκ τῶν ἐνδεχομένων ποιεῖν ἃ προαιρούμεϑα. 
οὔτε γὰρ ὁ δητορικὸς ἐκ παντὸς τρόπου πείσει, οὔϑ᾽ ὁ lesqu- 
xoc ὑγιάσει " ἀλλ᾽ ἐὰν τῶν ἐνδεχομένων μηδὲν ταραλίπῳ, 
ἱκανῶς αὐτὸν ἔχειν τὴν ἐπιστήμην φήσομεν. 

Πρῶτον οὖν ϑεωῥητέον ἐκ τίνων ἡ μέθοδος. εἰ δὴ Aapov- 4 
μεν πρὸς πόσα καὶ ποῖα καὶ ἐκ τίνων οἱ λόγοι, καὶ πῶς 
τούτων εὐπορήσομεν, ἔχοιμεν ἂν ἱκανῶς τὸ ) προκείμενον. ἔστι 
δ᾽ ἀριϑμῷ ἴσα καὶ τὰ αὐτά, ἐξ ὧν τε οἱ λόγοι καὶ περὶ ὧν 
οἱ συλλογισμοί. γίνονται μὲν γὰρ οἱ λόγοι ἐκ τῶν προτά-- 15 
Gov: περὶ ὧν δὲ oi συλλογισμοί, τὰ προβλήματά ἔσει. 
πᾶσα δὲ πρότασις καὶ πᾶν πρόβλημα ἢ γένος ἢ ὕδιον ἢ 


29 ὑπὲρ C. — 33 φαίνονται 4, pr €. — 84 διότι ouv. — $5 ἐν 
ἑκάστοις om. f. — 86 τὸ ἀληϑὲς fu. ---- τὸ om Cw. — 57 ἀρχῶν om 
Cf, del B. — 98 οὐ δυνατὸν C. — 39 αἱ om f. — πάντων CP, prs. 

10101 ἀνάγκη τε «περὶ 4. — διελθεῖν περὶ αὐτῶν C. — 2 διαλε- 
Se corr E — 4 ἕξει C. — 1 ὃ C. — 9 παραλεέπῃ Bof. — 134é»- 
x09760 r Λ, — ante τὸ lit. un vbi c. — 14 εαὐτὰ CPo, pr «. — 
16 δὲ γίνονται οἱ C. — 17 ἴδιον ἢ γένος C. 


IL 6 


TOIIIK&&N A. 


συμβεβηκὸς δηλοῖ᾽ καὶ γὰρ τὴν διαφορὰν ὡς οὖσαν γενικὴν 
ὁμοῦ τῷ γένει τακτέον. ἐπεὶ δὲ τοῦ ἰδίου τὸ μὲν τὸ τί ἦν εἶναι 
Ὁ σημαίνει, τὸ δ᾽ oU σημαίνει, διῃρήσϑω τὸ ἴδιον εἰς & ἄμφω 
τὰ προειρημένα μέρη. καὶ καλείσϑω τὸ μὲν τὸ τί ἦν εἶναι 
σημαῖνον ὅρος, τὸ δὲ λοιπὸν κατὰ τὴν κοινὴν περὶ αὐτῶν 
ἀποδοϑεῖσαν ὀνομασίαν προσαγορευέσϑω ἴδιον. δῆλον οὖν ἐκ 
τῶν εἰρημένων ὅτι κατὰ τὴν νῦν ' διαίρεσιν τέτταρα τὰ πάντα 
25 συμβαίνει γίνεσθαι, ἢ ἴδιον 1j ὅρον " ἢ γένος ἢ 1] συμβεβηκός. 
à δεὶς δ᾽ ἡμᾶς ὑπολάβῃ λέγειν ὡς ἕκαστον τούτων xa 
Ó λεγόμενον πρότασις ἢ πρόβλημά ἔστιν, ἀλλ᾽ ὅτι ἀπὸ 
τούτων καὶ τὰ προβλήματα καὶ αἱ προτάσεις γίνονται. δια- 
φέρει δὲ τὸ πρόβλημα καὶ ἡ | πρότασις τῷ τρόπῳ. οὕτω μὲν 
50 γὰρ δηϑθέντος. ἀρά γε τὸ ζῷον πεζὸν δίπουν ὁρισμός ἔστιν 
ἀνθρώπου; καὶ dod ye τὸ (iov γένος ἐστὶ τοῦ ἀνθρώπου; πρό- 
τασις γί νεται. ἐὰν δέ, πότερον τὸ ἕῷον πεζὸν δίπουν ὁρισμός 
ἐστιν ἀνθρώπου 1j ἢ οὖ; πρόβλημα γίνεται. ὁμοίως δὲ καὶ ἐπὶ 
τῶν ἄλλων. ὥστ᾽ εἰκότως ἴσα τῷ ἀριϑμῷ τὰ προβλήματα 
86 καὶ al προτάσεις εἰσίν" ἀπὸ πάδης γὰρ προτάσεως πρόβλημα 
ποιήσεις μεταβάλλων τῷ τρόπῳ. 
5 “εκτέον δὲ τί ὅ ρος. τί ἴδον, τί γένος, τί συμβεβηκός. 
ἔστι δ᾽ ὅρος μὲν λόγος ὁ ὃ τὸ τί ἦν εἶναι σημαίνων. ἀποδίδο- 
p.102 ται δὲ ij ἢ λόγος d ἄντ᾽ ὀνόματος ἢ λόγος ἀντὶ λόγου" δυνατὸν 
γὰρ καὶ τῶν ὑπὸ λόγου τινὰ σημαινομένων ὁρίσασϑαι. ὅσοι 
δ᾽ ὁπωσοῦν ὀνόματι τὴν ἀπόδοσιν ποιοῦνται, “δῆλον ὡς οὐχ 
ἐποδιδόασιν οὗτοι τὸν τοῦ πράγματος ὁρισμόν, ἐπειδὴ «ἂς 
δ ὁρισμὸς λόγος τίς ἐστιν. ὁρικὸν μέντοι καὶ τὸ τοιοῦτον ϑετέον, 
οἷον ὅτι καλόν ἐστι τὸ πρέπον. ὁμοίως δὲ καὶ τὸ πότερον 
ταὐτὸν αἴσϑησις καὶ ἐπιστήμη ἢ ) ἕξερον" καὶ γὰρ περὶ τοὺς 
ὁρισμοιυίς, πότερον ταὐτὸν ἢ ἕτερον, ἡ πλείστη γίνεται δια- 





pr C. — 9 tigr;udva CP. — 93 περὶ" om e. — 94 διόει AB, pr Cc — 
?3 ὅρον καὶ aute ἔδεον C, post γένος 3 ἢ ew. — ὅρος f. — 96 vxolafo 


ew. — ὅτι f. — τοῦτο e. — 217 3 πρότασις C. — 31 eri 

om Cow. — 38 ἐστιν] ἐστε τοῦ σα. — οὖ: οὖ; κα πότερον τὸ 

γένος deriv; C. — πρόβιημὰ τε γίνεται ou. -- 34 τὰ] καὶ τὰ C. -- 

| 36 μεταβαλὼν Ὁ, βιταλαβῶν P, μεταλαμβάνων 4Hcf. — S7 γένος τί 
e» eu. 


1€? ταὐτὸν ἐστιν αἴσϑησις C. — 8 γέγνεεαι v. 


TOIIIK&N A. 88 


sq. ἁπλῶς δὲ ὁρικὰ πάντα λεγέσθω τὰ ὑπὸ τὴν αὐτὴν 
ὄντα μέθοδον τοῖς ὁρισμοῖς. ὅτι δὲ πάντα τὰ νῦν δηϑέντα 10 
τοιαῦτ᾽ ἐστί, δῆλον ἐξ αὐτῶν. δυνάμενοι γὰρ ὅτι ταὐτὸν 
χαὶ ὅτι ἕτερον διαλέγεσθαι, τῷ αὐτῷ τρόπῳ καὶ πρὸς τοὺς 
ὁρισμοὺς ἐπιχειρεῖν εὐπορήσομεν" δείξαντες γὰρ ὅτι οὐ ταὐτόν 
ἐστιν ἀνῃρηκότες ἐσόμεϑα τὸν ὁρισμόν. οὐ μὴν ἀντιστρέφει γε 
τὸ νῦν δηϑέν᾽" oJ γὰρ ἱκανὸν πρὸς τὸ κατασκευάσαι τὸν ὁρι- 16 
σμὸν τὸ δεῖξαι ταὐτὸν ὄν. “πρὸς μέντοι τὸ ἀνασκευάσαι αὖὔ- 
ταρκες τὸ δεῖξαι ὅτι οὐ ταὐτόν. 

Ἴδιον δ᾽ ἐστὶν ὃ μὴ δηλοῖ μὲν τὸ τί ἦν εἶναι, μόνῳ δ᾽ 
ὑπάρχει καὶ ἀντικατηγορεῖται τοῦ πράγματος. οἷον ἴδιον 
ἐνθροΐπου τὸ γραμματικῆς εἶναι δεκτικόν" εἰ γὰρ ἄνϑρωπός Ὁ 
ἔστι, γραμματικῆς δεκτικός ἐστι. καὶ εἰ γραμματικῆς δε- 
χτιπκός ἐστιν, ἄνϑρωπός ἐστιν. οὐθεὶς γὰρ ὕδιον λέγει τὸ ἐνδε- 
χόμενον ἄλλῳ ὑπάρχειν, οἷον τὸ καθεύδειν ἀνθρώπῳ, οὐδ᾽ 
ἂν τύχῃ κατά τινα qoóvov μόνῳ ὑπάρχον. εἰ δ᾽ ἄρα τι 
χαὶ λέγοιτο τῶν τοιούτων ἴδιον, οὐχ ἁπλῶς ἀλλὰ ποτὲ 1 56 
“ρός τι ἴδιον δηθήσεται" τὸ μὲν γὰρ ἐκ δεξιῶν εἶναι] ποτὲ 
ἴδιόν ἐστι, τὸ δὲ δίπουν πρός τι ἴδιον τυγχάνει λεγόμενον, 
οἷον τῷ ἀνθρώπῳ πρὸς ἵππον καὶ κύνα. ὅτι δὲ τῶν ἐνδεχο- 
μένων ἄλλῳ ὑπάρχειν οὐϑὲν ἀντικατηγορεῖται, δῆλον" oU γὰρ 
ἀναγκαῖον, εἴ τι καϑεύδει, ἄνϑρωπον εἶναι. 80 

Γένος δ᾽ ἐστὶ τὸ κατὰ πλειόνων καὶ διαφερόντων τῷ 
εἴδει ἐν τῷ τί ἐστι κατηγορούμενον. ἐν τῷ τί ἐστι δὲ κατηγο- 
ρεῖσϑαι τὰ τοιαῦτα λεγέσϑω, ὅδα ἁρμόττει ἀποδοῦναι ἐρω- 
τηϑέντα τί ἐστι τὸ προκείμενον, καϑάπερ ἐπὶ τοῦ ἀνθρώπου 
ἁρμόττει, ἐρωτηϑέντα τί ἐότι τὸ προκείμενον, εἰπεῖν ὅτι ζῷον. 86 
γενικὸν δὲ καὶ πότερον ἐν τῷ αὐτῷ γένει ἄλλο ἄλλῳ ἡ ἕν 
ἑτέρῳ. καὶ γὰρ τὸ τοιοῦτον ὑπὸ τὴν αὐτὴν μέθοδον πίπτει 
τῷ γένει" διαλεχϑέντες γὰρ ὅτι τὸ ζῷον γένος τοῦ ἀνθρώπου, 


9 ὁριστικὰ pr C. — 10 μέϑοδον ὄντα ΟΡου. — 12 λέγεσθαι o. 
— 14 ys om f. — 17 ταὐτόν ἐστιν. ἴδιον ou. — 90 δεκτικὸν εἶναι C. 
— δεχτικῷ f. — 21 slt ἐστι om f. — 22 οὐδεὶς Cf. — λέγει ἴδιον C. 
— 94 ὑπάρχειν ou. — 96 δεξιᾶς C. — 29 ἄλλῳ] καὶ dio C. — οὐ- 
δὲν f. — 80 καϑεύδει ἄλλο ἄνθρ. o. — $3 ταῦτα f. — ἐρωτηϑένταρ 
ἀποδοῦναι f, ἐρωτηϑέντα ἀποδοῦναι uo. — ἐρωτηϑέντας CP. — 84 κα- 
περ... «προκείμενον om c. — 35 ἁρμόττει... ζῷον rc B, 0] ]ος ρδυοῖο- 
ribus. — ἐρωτηϑέντας CPf. — τὸ προκείμενον om Cf. — 36 καὶ τὸ 
πότερον Couf. — 57 τῷ γένει πίπεει Cou. — 88 τὸ om pr C. 

8" 


84 ΤΟΠΙΧΩΝ A. 


ὁμοίως δὲ παὶ τοῦ Poss, ἐσόμεθα ὅτι ὃν τῇ 
δὲ ἑξέρου ὅτι οὐχ ἔσει, ἐσόμεϑα ὅτι οὐκ ἐν τῷ 


Pian de wil iiti iré εἰ μέλλει τις Gvp- 
, ΨΦροειδέναι τί ἐστιν ὅρος καὶ γένος καὶ ἴδιον. ὁ δὲ 
αὐτοτελής ion πρὸς τὸ γνωρίζειν τί xov ἐστὶ τὸ 
eiii αὗτό. προσχείσϑωσαν δὲ τῷ δσυμβεβηκχόει 


380 λον τὸ κατηγορούμενον συμβέβηκεν, ἡ ξήτησις γίνεται. δῆ- 
λον δ᾽ ἐξ αὐτῶν ὅτι τὸ συμβεβηκὸς οὐδὲν χωλύει ποτὲ καὶ 


πρός τι ἴδιον γίνεσθαι, οἷον τὸ καϑῆσϑαι συμβεβηχὸς ὅς, 
ὅταν τις μόνος κάϑηται τότε ἴδιον ἔσται, μὴ μόνον δὲ xe- 


ϑημένου πρὸς τοὺς μὴ καϑημένους ἴδιον. ὥστε καὶ πρός τι καὶ 
15 ποτὲ οὐθὲν κωλύει τὸ συμβεβηκὸς ἴδιον γίνεσθαι. ἁπλῶς δ᾽ 


ἴδιον ovx ἔσται. 
e Μὴ λανθανέτω δ᾽ ἡμᾶς ὅτι τὰ πρὸς τὸ ἴδιον καὶ τὸ 


γένος καὶ τὸ συμβεβηκὸς πάντα καὶ πρὸς τοὺς ὁρισμοὺς ἀφ- 
μόσει λέγεσθαι. δείξαντες γὰρ ὅτι οὐ μόνῳ ὑπάρχει τῷ 


39 ὅτι ταῦτα ἐν CPfou. 5 T 
ταὐτὰ Po. — 1 δέχεται τῷ αὖτ ὑπάρζειν ϑεφουν 

καὶ P. — alt ὑπάρχειν post 8 αὐτῷ ou. — i δεφοῦν S BC. 
—, 9 οὐδὲν f. — 1l μέλλον cf. — τε B. — συνοίσειν P. — 12 τί πο- 
τέ ἐστιν o. — ἴδιον καὶ yfvog C. — 14 δὲ om P. — 15 αἱ om P. — 
18 rovroig τυγχάνει C. — 19 aute ποτέρῳ lit plur vbb B. — 91 οὐ» 
δὲν Pf. — κωλύει καί ποτε οἱ. — 93 τότε ποτὲ ἔδιον ow. — μὴ se- 
pra vs C, om o, del u. -- 25 οὐδὲν Cf. — 97 γένος καὶ (πρὸς add 
ov) τὸ ἴδιον σοι — 28 συμβ. λεγόμενα πάντα Cou. -- πάντα λε- 
γύόμενα xal f. — 29 τὸ f. 


TOIIIK&N A. 85 


ὑπὸ τὸν ὁρισμόν, ὥσπερ xol ἐπὶ τοῦ ἰδίου, ἢ ὅτι oU yévog τὸ ὦ 
ἀποδοϑὲν iv τῷ ὁρισμῷ, ἢ ὅτι οὐχ ὑπάρχει τε τῶν ἐν τῷ 
δηθέντων, ὅπερ καὶ ἐπὶ τοῦ συμβεβηκότος ἂν δηϑείη, 
ἀνῃρηκότες ἐσόμεϑα τὸν ὁρισμόν " ὥστε κατὰ τὸν ἔμπροσθεν 
ἀποδοϑέντα λόγον ἅπαντ᾽ ἂν εἴη τρόπον τινὰ ὁρικὰ τὰ κα- 
τηριϑμημένα. ἀλλ᾽ οὐ διὰ τοῦτο μίαν ἐπὶ πάντων καϑόλου ss 
μέϑοδον ζητητέον" οὔτε γὰρ δᾷάδιον εὑρεῖν τοῦτ᾽ ἐστίν, εἴ 9" εὐ- 
ρεϑείη, παντελῶς ἀσαφὴς καὶ δύσχρηστος ἂν εἴη πρὸς τὴν 
“ροχειμένην πραγματείαν. ἰδίας δὲ xai" ἕκαστον τῶν διορι- 
σϑέντων γενῶν ἀποδοϑείσης μεθόδου ὁᾷον ἐκ τῶν περὶ ἕκαστον 
οἰκείων ἡ διέξοδος τοῦ προκειμένου γένοιτ᾽ ἄν. ὥστε τύπῳ μέν, p. 108 
καϑάπερ εἴρηται πρότερον. διαιρετέον, τῶν δὲ λοιπῶν τὰ 
μάλισθ᾽ ἑκάστοις οἰκεῖα προσαπτέον, ὁρικά τε καὶ γενικὰ 
τροσαγορεύοντας αὐτά. σχεδὸν δὲ προσῆπται τὰ δηθέντα 
$906 ἑχάστοις. δ 
Πρῶτον δὲ πάντων περὶ ταὐτοῦ διοριστέον, ποσαχῶς λέ- ἢ 
yt. δόξειε δ᾽ ὧν τὸ ταὐτὸν ὡς τύπῳ λαβεῖν τριχῇ διαι- 
ρεῖσϑαι. ἀριϑμῷ γὰρ ἢ εἴδει ἢ γένει τὸ ταὐτὸν εἰοϑαμεν προσ- 
ἀγορεύειν, ἀριϑμῷ μὲν ὧν ὀνόματα πλείω τὸ δὲ πρᾶγμα 
&, οἷον λώπιον καὶ ἱμάτιον, εἴδει δὲ ὅσα πλείω ὄντα τὸ 
ἀδιάφορα κατὰ τὸ εἶδός ἐστι, καϑάπερ ἄνθρωπος ἀνϑρώπ 
καὶ ἵππος ἵππῳ' τὰ γὰρ τοιαῦτα τῷ εἴδει λέγεται ταὐτά, 
ὅσα ὑπὸ ταὐτὸ εἶδος. ὁμοίως δὲ καὶ γένει ταὐτά, ὅδα 
ὑπὸ ταὐτὸ γένος ἐστίν, οἷον ἵππος ἀνθρώπῳ. δόξειε δ᾽ ἂν τὸ 
ἀπὸ τῆς αὐτῆς κρήνης ὕδωρ ταὐτὸν λεγόμενον ἔχειν τινὰ ss 
διαφορὰν παρα τοὺς εἰρημένους τρόπους * οὐ μὴν ἀλλὰ καὶ τὸ 
τοιοῦτόν γε ἐν τῷ αὐτῷ τετάχϑω τοῖς xo" ἕν εἶδος ὁπωσοῦν 
λεγομένοις. ἅπαντα γὰρ τὰ τοιαῦτα συγγενῆ καὶ παρα- 
πλήσια ἀλλήλοις ἔοικεν εἶναι. πᾶν μὲν γὰρ ὕδωρ παντὶ 
ταὐτὸν τῷ εἴδει λέγεται διὰ τὸ ἔχειν τινὰ ὁμοιότητα, τὸ ὦ 
δ᾽ ἀπὸ τῆς αὐτῆς κρήνης ὕδωρ οὐδενὶ ἄλλῳ διαφέρει ἀλλ᾽ ἢ 


33 ὥστε καὶ κατὰ 486. — 34 λόγον τινὰ P. --- 86 καθόλου corr 
€*. — 37 ἄχρηστος P. — 38 γενῶν τῶν διορισϑέντων u, pr o. 
, l τῶν προκειμένων C. --- γίνοιτ᾽ ABPcuf. -- ὥστε καϑόλου 
τύπῳ f. — 4 προσαγορεύοντερ 4. — 7 διαλαβεῖν Ceo, corr τι. — 8 ἢ 
γὰρ ἀριθμῷ CPou. — τὸ om Co. — 193 et 14 τὸ αὐτὸ fu. -- 13 εἷς 
δός ἐστιν. ὁμοίως ou. — 14 εἰσίν 4. — ἀνθρώπῳ ἵππος C. — 15«- 
τῆς om pr 4. — διαφοράν τινα C. — 17 τοιοῦτο c. — ye] γένος P, 
om C. — 21 ὅδωρ ταὐτὸν λεγόμενον οὐδενὶ ou. 


86 TOIIIKA&N A. 


τῷ σφοδροτέραν εἶναι τὴν ὁμοιότητα " διὸ οὐ χωρέζομεν αὐτὸ 
τῶν xo ἕν εἶδος ὁπωσοῦν λεγομένων. μάλιστα δ᾽ ὁμολογου- 
μένως τὸ ἕν ἀριθμῷ ταὐτὸν παρὰ πᾶσι δοκεῖ λέγεσθαι. 
s5 εἴωθε δὲ καὶ τοῦτο ἀποδίδοσθαι πλεοναχῶς. κυριώτατα μὲν 
καὶ πρώτως ὅταν ὀνόματι ἢ ὅρῳ τὸ ταὐτὸν ἀποδοθῇ, κα- 
ϑάπερ ἱμάτιον λωπίῳ καὶ ζῷον πεζὸν δίπουν ἀνθρώπῳ, δεύτε- 
ρον δ᾽ ὅταν τῷ ἰδίῳ, καθάπερ τὸ ἐπιστήμης δεκτικὸν ἀν 
καὶ τὸ τῇ φύσει ἄνω φερόμενον πυρί, τρίτον δ᾽ ὅταν ἀπὸ 
so τοῦ συμβεβηκότος, οἷον τὸ καθήμενον ἢ τὸ μουσικὸν Σωκρά- 
κει. πάντα γὰρ ταῦτα τὸ ἕν ἀριθμῷ βούλεται σημαίφειν. 
ὅτι δ᾽ ἀληϑὲς τὸ νῦν ῥηθέν ἐστιν, ἐκ τῶν μεταβαλλόντων 
τὰς προσηγορίας μάλιστ᾽ ἄν τις καταμάθοι. πολλάκις γὰρ 
ἐπιτάσσοντες ὀνόματι καλέσαι τινὰ τῶν καϑημένων μετα- 
ss βάλλομεν, ὅταν τύχῃ μὴ συνιεὶς ᾧ τὴν πρόσταξιν ποιού- 
μεϑα, ὡς ἀπὸ τοῦ συμβεβηκότος αὐτοῦ μᾶλλον συνήσοντος, 
καὶ κελεύομεν τὸν καϑήμενον ἢ διαλεγόμενον καλέσαι πρὸς 
ἡμᾶς, δῆλον ὡς ταὐτὸν ὑπολαμβάνοντες κατά τε τοὔνομα 
καὶ κατὰ τὸ συμβεβηκὸς σημαίνειν. 
b Τὸ μὲν οὖν ταὐτόν, καθάπερ εἴρηται, τριχῇ διῃρήσθω. 
8 ὅτι δ᾽ ἐκ τῶν πρότερον εἰρημένων οἱ λόγοι καὶ διὰ τούτων 
καὶ πρὸς ταῦτα, μία μὲν πίστις ἡ διὰ τῆς ἐπαγωγῆς εἰ 
γάρ τις ἐπισκοποίη ἑκάστην τῶν προτάσεων καὶ τῶν προβλη- 
δμάτων, φαίνοιτ᾽ ἂν ἢ ἀπὸ τοῦ ὅρου ἢ ἀπὸ τοῦ ἰδίου ἢ ἀπὸ 
τοῦ γένους ἢ ἀπὸ τοῦ συμβέβηκότος γεγενημένη. ἄλλη δὲ 
πίστις ἡ διὰ συλλογισμοῦ. ἀνάγκη γὰρ πᾶν τὸ περί τινος 
κατηγορούμενον ἤτοι ἀντικατηγορεῖσθαι τοῦ πράγματος ἢ μή. 
καὶ εἰ μὲν ἀντικατηγορεῖται, ὅρος ἢ ἴδιον ἂν εἴη " εἰ μὲν γὰρ 
10 σημαίνει τὸ τί ἦν εἶναι, ὅρος, εἰ δὲ μὴ σημαίνει, ἴδιον" 
τοῦτο γὰρ ἦν ἴδιον, τὸ ἀντικατηγορούμενον μέν, μὴ σημαῖνον 
δὲ τὸ τί ἦν εἶναι. εἰ δὲ μὴ ἀντικατηγορεῖται τοῦ πρά- 
γματος, ἤτοι τῶν ἐν τῷ ὁρισμῷ τοῦ ὑποκειμένου Aey 
ἐστὶν ἢ οὔ. καὶ εἰ μὲν τῶν ἐν τῷ ὁρισμῷ λεγομένων. γένος 
16 ἢ διαφορὰ ὧν εἴη, ἐπειδὴ ὁ ὁρισμὸς ἐκ γένους καὶ ϑια- 


93 τοῦ....λεγομένου om C. — 95 «λειοναχῶρ C. --- 96 ἀνταποδο- 
9j C. — 99 τῇ om f. — 39 ἀληϑές ἔστι τὸ f. — 84 ἐπιτάττοντεῤβ CP. 
— 986 μάλλον αὐτοῦ C. — 38 τὸ ὄνομα f. — 39 τὸ om f. 

103b6 γεγενημένου o. — 7 παρά P. — ἀντικατηγορεῖται τοῦ πρά- 
γματος (τοῦ. πρ. om o) ἢ (ἢ om C) ὅρος Cou. — 11 rovro... ἔδιον 
om C. — ἦν om ou. — 4 λεγομένων) λὲγ. ἢ P, εἴη C. 


TOIIKAN A. 81 


φορῶν ἐστίν" εἰ δὲ μὴ τῶν iv τῷ ὁρισμῷ λεγομένων ἐστί, 
δῆλον ὅτι συμβεβηκὸς ἂν εἴη" τὸ γὰρ συμβεβηκὸς ἐλέ- 
yero ὃ μήτε ὅρος μήτε γένος μήτε ἴδιον, ὑπάρχει δὲ τῷ 
“ρἄγματι. 

Μετὰ τοίνυν ταῦτα δεῖ διορίσασϑαι τὰ γένη τῶν κα- 9 
τηγοριῶν, ἐν οἷς ὑπάρχουσιν ai δηϑεῖσαι τέτταρες. ἔσει δὲ εἰ 
ταῦτα τὸν ἀριθμὸν δέκα, τί ἐστι, ποσόν, ποιόν, πρός τι; 
ποῦ, ποτέ, κεῖσθαι. ἔχειν, ποιεῖν. πάσχειν. ἀεὶ γὰρ τὸ 
συμβεβηκὸς καὶ τὸ γένος καὶ τὸ ἴδιον καὶ ὁ ὁρισμὸς ἐν 
μιᾷ τούτων τῶν κατηγοριῶν ἔσται" πᾶσαι γὰρ αἱ διὰ τού- ss 
τῶν προτάσεις ἢ τί ἐστιν ἢ ποιὸν ἢ ποσὸν ἢ τῶν ἄλλων τινὰ 
κατηγοριῶν σημαίνουσιν. δῆλον δ᾽ ἐξ αὐτῶν ὅτι ὁ τὸ τί ἐστι 
δημαίνων ὁτὲ μὲν οὐσίαν σημαίνει, ὁτὲ δὲ ποιόν, ὁτὲ δὲ τῶν 
ἄλλων τινὰ κατηγοριῶν. ὅταν μὲν γὰρ ἐχκειμένου ἀνθρώπου 
φῇ τὸ ἐκκείμενον ἄνθρωπον εἶναι ἢ ζῷον, τί ἐστι λέγει καὶ m 
οὐσίαν σημαίνει" ὅταν δὲ χρώματος λευκοῦ ἐκκειμένον φῇ τὸ 
ἐχκείμενον λευκὸν εἶναι ἢ χρῶμα, τί ἐστι λέγει καὶ ποιὸν 
σημαίνει. ὁμοίως δὲ καὶ ἐὰν πηχυαίου μεγέϑους ἐχκειμένου 
φῇ τὸ ἐκκείμενον πηχυαῖον εἶναι μέγεθος, τί ἐστιν ἐρεῖ καὶ 
ποσὸν σημαίνει. ὁμοίως δὲ καὶ ἐπὶ τῶν ἄλλων᾽ ἕκχαστον ss 
γὰρ τῶν τοιούτων, ἐάν τε αὐτὸ περὶ αὑτοῦ λέγηται ἐάν τε 
τὸ γένος περὶ τούτου, τί ἐστι σημαίνει. ὅταν δὲ περὶ ἑτέρου, οὐ 
τί ἐστι σημαίνει, ἀλλὰ ποσὸν ἢ ποιὸν τινα τῶν ἄλ- 
λῶν κατηγοριῶν. ὥστε περὶ ὧν μὲν οἱ λόγοι καὶ ἐξ ew, 
ταῦτα καὶ τοσαῦτά ἐστι πῶς δὲ ληψόμεθα καὶ δι’ ὧν ν.104 
εὐπορήσομεν, μετὰ ταῦτα λεκτέον. 

Πρῶτον τοίνυν διωρίσϑω, τί ἐστι πρότασις διαλεκτικὴ 10 
καὶ τί πρόβλημα διαλεκτικόν. οὐ γὰρ πᾶσαν πρότασιν οὐδὲ 
πᾶν πρόβλημα διαλεχτικὸν ϑετέον" οὐδεὶς ydg ἂν προτείφειε 5 
φοῦν ἔχων τὸ μηδενὶ δοκοῦν, οὐδὲ προβάλοι τὸ πᾶσι φα- 
ψερὸν ἢ τοῖς πλείστοις" τὰ μὲν γὰρ οὐκ ἔχει ἀπορίαν, τὰ 


16 ἐστίν om C. — 18 ἤδιον μήτε γένος C. .- ἴδιον] ἴδιόν ἐστιν 
Co. — 20 δεῖ om CPou. --- διοριστέον Cou. — 2l τέτταρες διαφοφοί, 
ἔσει ouf. — 95 ἔσται τῶν κατηγοριῶν. ἅπασαι γὰρ αἱ ἀπὸ C. — διὰ] 
απὸ ΟΡ, — 26 ποσὺν ἣ ποιὸν ow. — 98 óc δὲ ποιόν om C. — 
Xoió9] ποσόν, ὁτὲ δὲ ποιόν Bou. — 99 μὲν om P. — $1 ἐκκειμένου 
λευκοῦ ou. — 39 ἢ om ou. — τί té ἐστι ou. — 838 καὶ ὅταν P, om 
C. — 34 τί τέ ἐστιν ὦ. — λέγει ou, — 46 τε τὸ αὐτὸ ou, — ἑαυτοῦ 
8. — 97 τῇ τὸ τί C. — 38 τῇ τὸ τί Cou. — σημαί 


vy 4. 
104a1 καὶ προτάσεις δι᾿ ou. — 6 προβάλλοι τὸ P, προβάλοιτο A. 


8S ΤΟΠΙΚΩΝ 4. 


δ᾽ οὐδεὶς ἂν ϑείη. ἔστι δὲ πρότασις διαλεκτικὴ ἐρώτησις ἕν- 
δοξος ἢ πᾶσιν ἢ τοῖς πλείστοις ἢ τοῖς σοφοῖς, καὶ τούτοις 
103] πᾶσιν ἢ τοῖς πλείστοις ἢ τοῖς μάλιστα γνωρίμοις, μὴ πα- 
ράδοξος " ϑείη γὰρ ἄν τις τὸ δοκοῦν τοῖς σοφοῖς, ἐὰν μὴ 
ἐναντίον ταῖς τῶν πολλῶν δόξαις ἢ. εἰσὶ δὲ προτάσεις δια- 
λεκτικαὶ καὶ τὰ τοῖς ἐνδόξοις ὅμοια, καὶ τἀναντία κατ᾽ 
ἀντίφασιν τοῖς δοκοῦσιν ἐνδόξοις εἶναι προτεινόμενα, καὶ ὅσαι 
16 δόξαι κατὰ τέχνας εἰσὶ τὰς εὑρημένας. εἰ γὰρ ἔνδοξον τὸ 
τὴν αὐτὴν εἶναι τῶν ἐναντίων ἐπιστήμην, καὶ τὸ αἴσϑησιντὴν 
αὐτὴν εἶναι τῶν ἐναντίων ἔνδοξον ὧν φανείη" καὶ εἰ μίαν 
ἀριϑμῷ γραμματικὴν εἶναι, καὶ αὐλητικὴν μίαν, εἰ δὲ 
πλείους γραμματικάς, καὶ αὐλητικὰς πλείους" πάντα γὰρ 
so ὅμοια καὶ συγγενῆ ταῦτ᾽ ἔοικεν εἶναι. ὁμοίως δὲ καὶ τὰ 
τοῖς ἐνδόξοις ἐναντία κατ᾽ ἀντίφασιν προτεινόμενα ἔνδοξα 
φανεῖται" εἰ γὰρ ἔνδοξον ὅτι δεῖ τοὺς φίλους εὖ ποιεῖν, καὶ 
ὅτι οὐ δεῖ κακῶς ποιεῖν ἔνδοξον. ἔστι δ᾽ ἐναντίον μὲν ὅτι. δεῖ 
κακῶς ποιεῖν τοὺς φίλους, κατ᾽ ἀντίφασιν δὲ ὅτι οὐ δεῖ κα- 
25 κῶς ποιεῖν. ὁμοίως δὲ καὶ εἰ δεῖ τοὺς φίλους εὖ ποιεῖν, τοὺς 
ἐχθροὺς oU δεῖ. ἔστι δὲ καὶ τοῦτο κατ᾽ ἀντίφασιν τῶν ἐναντίων" 
τὸ γὰρ ἐναντίον ἐστὶν ὅτι δεῖ τοὺς ἐχθροὺς εὐποιεῖν. ὡσαύτως 
δὲ καὶ ἐπὶ τῶν ἄλλων. ἔνδοξον δὲ καὶ ἐν παραβολῇ φανεῖται 
καὶ τὸ ἐναντίον περὶ τοῦ ἐναντίου, οἷον εἰ τοὺς φίλους δεῖ εὖ 
80 ποιεῖν, καὶ τοὺς ἐχϑροὺς δεῖ κακῶς. φανείη δ᾽ ἂν καὶ &vov- 
τίοντὸ τοὺς φίλους εὖ ποιεῖν τῷ τοὺς ἐχϑροὺς κακῶς * πότερον 
δὲ καὶ xcv ἀλήθειαν οὕτως ἔχει ἢ οὖ. ἐν τοῖς ὑπὲρ τῶν 
ἐναντίων λεγομένοις δηϑήσεται. δῆλον δ᾽ ὅτι καὶ ὅσαι δόξαν 
κατὰ τέχνας εἰσί, διαλεκτικαὶ προτάσεις εἰσί" ϑείῃ γὰρ ἄν 
86 τις τὰ δοκοῦντα τοῖς ὑπὲρ τούτων ἐπεσκεμμένοις.. οἷον περὶ 
μὲν τῶν ἐν ἰατρικῇ ὡς ὁ ἰατρός, περὶ δὲ τῶν ἐν γεωμετρίᾳ 
ὡς ὁ γεωμετρικός " ὁμοίως δὲ xal ἐπὶ τῶν ἄλλων. 

8 post πρότασις del μὲν u. — 9 tert 7... πλείστοις omo. — 11d» 
τοῖς σοφοῖς τὸ δοκοῦν o. — 13 τὰ] κατὰ B, pr uv. — κὰ ἐναντία Buf. 
— κατ᾽ ἀντίφασιν post εἶναι C. — 15 ηὐρημένας B. — 16 τὸ] εἴη τὸ 
C. — ΑἹ τῶν ἐναντίων εἶναι C. — dy εἴη P. — 18 εἰ] εἶναι εἰ o.— 
19 γραμμ.... πλείους om o. — γραμματικαί, καὶ αὐλητικαὶ ΑΙ. — 92 φαί- 
νεται εἶναι. εἰ C. — 923 ποιεῖν κακῶς o. --- ἔνδοξον) τοὺς φίλους ἔνδ. 
ou. — 94 τοὺς φίλους post 95 ποιεῖν o, rc adi u. — 96 τῶν κατ᾽ αν»- 
τίφασιν ἐναντίων C. — 98 411 δὲ καὶ] δὲ B, δ᾽ CPu. — 80 καὶ τὸ ἔναν- 


τίον B. — 81 τὸ B. — ἐχθροὺς δεῖ κακῶς 4. — 82. καὶ om ou. — 
33 λεγομένοις rc f. — κατὰ τὰς τέχνας δόξαι C. — 96 ἐν τῇ ἰατρικῇ 


o. — 6 om 48. --- 37 γεωμέτρης C. 


TOIIIK4&N A. 89 


᾿Πρόβλημα δ᾽ ἐστὶ ϑιαλεκτικὸν ϑεώρημα τὸ συντεῖνον ἣν 
πρὸς αἴρεσιν καὶ φυγὴν ἢ πρὸς ἀλήϑειον καὶ | γνῶσιν, ἢ ἢ αὐτὸ j 11 
ὡς συνεργὸν πρός τι ἕτερον τῶν τοιούτωμ᾽' περὶ οὗ 
οὐδετέρως δοξάξουσιν ἢ ἢ ἐναντίως οἱ πολλοὶ τοῖς σοφοῖς ἢ οἱ 
σοφοὶ τοῖς πολλοῖς ἢ ἑκάτεροι αὐτοὶ ἑαυτοῖς. ἕνια μὲν γὰρ 5 
τῶν προβλημάτων χρήσιμον εἰδέναι πρὸς τὸ ἐλέσϑαι ἡ φυ- 
γεῖν., οἷον πότερον ἡ ἡδονὴ αἱρετὸν 7] οὔ, ἕνια δὲ πρὸς τὸ εἰ- 
δέναι μόνον, οἷον πότερον Ü δ κόσμος ἀΐδιος ἢ 7 οὔ, ἕνια δὲ αὐτὰ 
μὲν καϑ᾽ αὐτὰ πρὸς οὐδέτερον τούτων, συνεργὰ δέ ἐστι πρός 
τινα τῶν τοιούτων" πολλὰ γὰρ αὐτὰ μὲν καϑ᾽ αὐτὰ οὐ βου- 1 
λόμεϑα γνωρίζειν, ἑτέρων δ᾽ ἕνεκα, ὅπως διὰ τούτων ἄλλο 
τι γνωρίσωμεν. ἔστι δὲ προβλήματα καὶ ὧν ἐναντίοι εἰσὶ 
συλλογισμοί, (ἀπορίαν γὰρ ἔχει πότερον οὕτως ἔχει ἢ οὐχ 
οὕτως διὰ τὸ περὶ ἀμφοτέρων εἶναι λόγους πεϑανούς) καὶ περὶ 
ὧν λόγον μὴ ἔχομεν ὄντων μεγάλων, χαλεπὸν οἰόμενοι εἶς 15 
voL τὸ διὰ τί ἀποδοῦναι, οἷον πότερον ὁ ὁ κόσμος ἀΐδιος ἢ οὔ" 
καὶ γὰρ τὰ τοιαῦτα ξητήσειεν & &v τις. 

Τὰ μὲν οὖν προβλήματα καὶ αἱ προτάσεις, καϑάπερ 
εἴρηται, διωρίσϑω" ϑέσις δέ ἐστιν ὑπόληψις παράδοξος τῶν 
γνωρίμων τινὸς κατὰ φιλοσοφίαν, οἷον ὅ ὅτι οὐκ ἔστιν ἀντιλέ- 9o 
γειῷ9 καϑάπερ ἔφη ᾿Αντισϑένης 7 ὅτι πάντα κινεῖται καϑ' 
Ἡράκλειτον, ἢ ἢ ὅτι ἕν τὸ ὄν, καϑάπερ Μέλισσός φησιν" τὸ 
γὰρ τοῦ τυχόντος ἐναντία ταῖς δόξαις ἀποφηναμένου φροντί- 
Dew εὔηϑερ. 1 περὶ ὧν λόγον ἔχομεν ἐναντίον ταῖς δόξαις, 
οἷον ὅτι oJ πᾶν τὸ ὃν ἧτοι γενόμενόν ἐστιν ἢ ἀΐδιον, καϑάπερ ss 
ol | σοφισταί φασιν" μουσικὸν γὰρ ὄντα γραμματικὸν εἶναι 
οὔτε γενόμενον οὔτε ἀΐδιον ὃ ὄντα. τοῦτο γάρ, εἰ καίτινι μὴ δο- 
κεῖ, δόξειεν ἂν διὰ τὸ λόγον ἔχειν. 

Ἔστι μὲν οὖν καὶ ἡ ϑέσις πρόβλημα" οὐ πᾶν δὲ πρό- 
βλημα ϑέσις, ἐπειδὴ ἕνια τῶν προβλημάτων τοιαῦτ᾽ ἐστὶ ὃ 


104b4 μηδετέρως C. — ἢ ἐναντίως δοξάζουσιν οἱ σοφοὶ τοῖς ποῖλ- 


λοῖς ἢ οἱ π. τοῖς σ. ἢ P. — πολλοὶ.. «οἱ om C. — D αὐτοῖς C. — 
6 εἰδέναι μόνον 0g 4BPcouf. — 9 καϑ' αὐτὰ om 4Pc. — 9 et 10 
αὐτὰ ou. — οὐδέτερα AH.) AB«f. — ]l izégov C. — ἕνεκεν Cou. — 


12 εἰσὶν drarriot Cou. — 14 ἀμφότερα 48. — λόγους εἶναι ou, εἶναι 
τοὺς λόγους P. — 15 ἔχωμεν Α. — 939 ὄν) πᾶν pr C. — - ὥσπερ ΟΡου. 
— 93 ἐναντία ταῖς δόξαις om C. — 924 εδηϑές ἐστιν. ἢ εἰ. -- ἢ καὶ 
περὶ corr f. — ἔχ. ἐναντίον λόγον ou. — 26 φασιν τὸν μουσικὸν ὄντα 
C. — 27 δοκῇ 4806. — 28 τὸν 4. --- ἔχειν πιϑανόν. ἔστι Pc, rc wu. 


90 ΤΟΠΙΧΩΝ A. 


περὶ ὧν οὐδετέρως δοξάζομεν. ὅτι δέ ἔσει καὶ ἡ ϑέσις πρό- 
βλημα, δῆλον" ἀνάγχη γὰρ ix τῶν εἰρημένων ἢ τοὺς πολ- 
λοὺς τοῖς σοφοῖς περὶ τὴν ϑέσιν ἀμφισβητεῖν ἢ ὁποτερουσοῦν 
ἑαυτοῖς, ἐπειδὴ ὑπόληψίς τις παράδοξος ἡ ϑέσις ἐστίν. σχε- 
$500» δὲ νῦν πάντα τὰ διαλεχτικὰ προβλήματα ϑέσεις xa- 
λοῦνται. διαφερέτω δὲ μηδὲν ὁπωσοῦν λεγόμενον. oU γὰρ óvo- 
ματοποιῆσαι βουλόμενοι διείλομεν οὕτως αὐτά, ἀλλ᾽ fpa 
p.105 μὴ λανϑάνωσιν ἡμᾶς τίνες αὐτῶν τυγχάνουσιν οὖσαι δια- 


Οὐ δεῖ δὲ πᾶν πρόβλημα ουδὲ πᾶσαν ϑέσιν ἐπισχο- 
πεῖν, ἀλλ᾽ ἣν ἀπορήσειεν ἄν τις τῶν λόγου δεομένων καὶ μὴ 
6 κολάσεως ἢ αἰσϑήσεως" οἱ μὲν γὰρ ἀποροῦντες πότερον δεῖ 
τοὺς ϑεοὺς τιμᾶν καὶ τοὺς γονεῖς ἀγαπᾶν ἢ οὐ κολάσεως δίον- 
ται. οἱ δὲ πότερον ἡ χιὼν λευχὴ ἢ οὐ αἰσθήσεως. οὐδὲ δὴ 
ὧν σύνεγγυς ἡ ἀπόδειξις, οὐδ᾽ ὧν λίαν πόῤδω" τὰ μὲν γὰρ 
οὐκ ἔχει ἀπορίαν, τὰ δὲ πλείον᾽ ἢ κατὰ γυμναστικήν. 
12 διωρισμένων δὲ τούτων χρὴ διελέσϑαι πόσα τῶν λό- 
11 γῶν εἴδη τῶν διαλεκτικῶν. ἔστι δὲ τὸ μὲν ἐπαγωγή. τὸ δὲ 
συλλογισμός. καὶ συλλογισμὸς μὲν τί ἐστιν, εἴρηται πρό- 
τερον, ἐπαγωγὴ δὲ ἡἣ ἀπὸ τῶν xo) ἕκαστον ἐπὶ τὰ καϑό- 
λον ἔφοδος, οἷον εἰ ἔστι κυβερνήτης ὁ ἐπιστάμενος κράτιστος 
16 καὶ ἡ , παὶ ὅλως ἐστὶν ὁ ἐπιστάμενος περὶ ἕχαστον ἄρι- 
ὅτος. ἔσει δ᾽ ἡ μὲν ἐπαγωγὴ πιϑανώτερον καὶ σαφέστερον 
καὶ κατὰ τὴν αἴσϑησιν γνωριμώτερον καὶ τοῖς πολλοῖς 
χοινόν, ὁ δὲ συλλογισμὸς βιαστικώτερον καὶ πρὸς τοὺς d»- 
τιλογικοὺς ἐνεργέστερον. 
18 Tà μὲν οὖν γένη περὶ ὧν τε οἱ λόγοι καὶ ἐξ ὧν, χα- 
81 ϑάπερ ἕμπροσϑεν εἴρηται. διωρίσϑω" τὰ δ᾽ ὄργανα, δι᾽ 
ὧν εὐπορήσομεν τῶν συλλογισμῶν, ἐστὶ τέτταρα, ὃν μὲν 
τὸ προτάσεις λαβεῖν, δεύτερον δὲ ποσαχῶς ἕκαστον λέγεται 


81 ἐστί τι πρόβλημα καὶ ἡ ϑέσις C. — 833 ὁποτερωσοῦν wv. — 
34 καὶ ϑέσις dor) παράδοξος ou. 

Oel Σανϑάνουσιν e. — οὖσαι] αἱ C. — 6 γονέας C. — 7 δὴ] 
δὲ f. — 8 o$9' C. — 9 πλεῖον Bf, pr 4c, πλείω CPou, corr 4c. — 
JU διελέσθαι δεῖ ew. — 12 τίς C. — 18 ἡ amo] διὰ C. — καθέκαστα 
€. — κὸ C. — 14 si om 4. — 15 ἔσται Cu. — ὁ]. περὶ ἕκαστον ὁ C. 
— 18 τοὺς om L.- 19 ἐναργέστερον Cfou. — 90 2 om ew. — 21 
Ἐφήοϑω Pf. — 929 εὐπκορήσωμεν C. — συλλογισμῶν) συλλογισμῶν 
τῶν ἐπαγωγῶν C. — εἰσὶ ou. — 93 δὲ] δὲ τὸ C. — λέγεται ἕκαστον C. 


TOIIIKAN A. 91 


δύνασθαι διελεῖν, τρίτον τὰς διαφορὰς εὐρεῖν, τέταρτον 
δὲ ἡ τοῦ ὁμοίου σχέψις. ἔστι δὲ τρόπον τινὰ καὶ τὰ τρία $5 
τούτων προτάσεις" ἔστι γὰρ καϑ' ExaGroy αὐτῶν ποιῆσαι πρό- 
τασιν, οἷον ὅτι αἵρετόν ἐστιτὸ καλὸν ἢ τὸ 1,00 ἢ τὸ συμφέρον, 
καὶ ὅτι διαφέρει αἴσθησις ἐπιστήμης τῷ τὴν μὲν ἀποβα- 
λόντι δυνατὸν εἶναι πάλιν λαβεῖν, τὴν δ᾽ ἀδύνατον, καὶ ὅτι ὁμοί- 
ὡς ἔχει τὸ ὑγιεινὸν πρὸς ὑγίειαν καὶ τὸ εὐεκτικὸν πρὸς εὐεξίαν. so 
ἔσει δ᾽ ἡ μὲν πρώτη πρότασις ἀπὸ τοῦ πολλαχῶς λεγομέ- 
sov, ἡ δὲ δευτέρα ἀπὸ τῶν διαφορῶν, ἡ δὲ τρίτη ἀπὸ τῶν 


Τὰς μὲν οὖν προτάσεις ἐκλεκτέον ὁσαχῶς διωρίσθη 14 
αερὶ προτάσεως. ἢ τὰς πάντων δόξας προχειριξζόμενον ἢ 95 
τὰς τῶν πλείστων 1| τὰς τῶν σοφῶν, καὶ τούτων ἢ πάντων 
ἣ τῶν πλείστων ἢ τῶν γνωριμωτάτων, μὴ τὰς ἐναντίας ταῖς 
φαινομέναις, καὶ ὅσαι δόξαι κατὰ τέχνας εἰσίν. δεῖ δὲ προ-ν 
τείνειν καὶ τὰς ἐναντίας ταῖς φαινομέναις ἐνδόξσις κατ᾽ dy- 
τίφασιν, καθάπερ εἴρηται πρότερον. χρήσιμον δὲ καὶ τὸ ποιεῖν 
αὐτὰς ἐν τῷ ἐκλέγευν μὴ μόνον τὰς οὖσας ἐνδόξους ἀλλὰ 
καὶ τὰς ὁμοίας ταύταις, οἷον ὅτι τῶν ἐναντίων ἡ αὐτὴ αἷἴ- 5 
σϑησις (xol γὰρ ἡ ἐπιστήμη) καὶ ὅτι ὁρῶμεν εἰσδεχόμε- 
vol τι, oux ἐκπέμποντες" καὶ γὰρ καὶ ἐπὶ τῶν ἄλλων αἷ- 
σϑήσεων οὕτως ἀκούομέν τε γὰρ εἰσδεχόμενοί τι, οὐκ ἐν- 
πέμποντες, καὶ γευόμεθα ὡσαύτως. ὁμοίως δὲ καὶ ἐπὶ τῶν 
ἄλλων. ἕτι ὅσα ἐπὶ πάντων ἢ τῶν πλείστων φαίνεται, λη-- 10 
ατέον ὡς ἀρχὴν καὶ δοκοῦσαν ϑέσιν" τιθέασι γὰρ οἱ μὴ συν- 
ορῶντες ἐπὶ τίνος ovy οὕτως. ἐκλέγειν δὲ χρὴ καὶ ἐκ τῶν 
γεγραμμένων λόγων, τὰς δὲ διαγραφὰς ποιεῖσθαι περὶ 
ἑχάστου γένους ὑποτιθέντας χωρίς, οἷον περὶ ἀγαϑοῦ ἢ περὶ 
ἕῴου καὶ περὶ ἀγαθοῦ παντός, ἀρξάμενον ἀπὸ τοῦ τί ἐστιν. ss 


94 τρίτον τὸ τὰς Cu. — ἐδ pr δὲ om f. — τρόπον τινὰ post 46 
τούτων ou. — 96 πρότασιν ποιῆσαι C. — 28 ἀποβαλόντα C. — 29 ἀδύ- 
varo» P. — πάλιν om C. — δυνατόν P. — 32 τῶν bis om f. — 37 μὴ] 
ἢ 486. pr wu, ἢ καὶ CPof, corr wu. 

10501 τέχνην ou. — ὃ καὶ om Pfou. — ἐνδόξοις om Pf. — 6 ἡ 
om pr C. — ἡ ἐπιστήμη corr u. — καὶ γὰρ αἴσϑησις ἐπιστήμη P.— 
7 et 8 zi] τε καὶ Cou. — 7 alt xal om 4BCuf. — 8 οὕτως} ὡσαύτως 
ouf. — 9 καὶ om ou. — yevóusQ9'a xal ὀσμώμεθϑα αἷσαύτως Cou, ὁσμό- 
ptOa ὡσαύτως P. — 12 ἐπί τινος codices. — οϑτως] οὕτως ἔχειν C, o0- 
teg ἔχει ὦ. — 13 διαφορὰρ Po. — 14 ὑποτιθέντα CP. — alt περὶ 
om Cow. — 15 παντὸς ἀγαθοῦ C. 


92 TOIIIKAN A. 


παρασημαίψεσθαι δὲ καὶ τὰς ἑκάστων δόξας, olov ὅτι Ἐμ- 
πεδοκλῆς τέτταρα ἔφησε τῶν σωμάτων στοιχεῖα εἶναι" ϑείη 
γὰρ &v τις τὸ ὑπό τινος εἰρημένον ἐνδόξου. 
Ἔστι δ᾽ ὡς τύπῳ περιλαβεῖν τῶν προτάσεων καὶ τῶν 
Ὁ προβλημάτων μέρη τρία. αἱ uiv γὰρ ἠϑικαὶ προτάσεις si- 
σίν, αἱ δὲ φυσικαί, el δὲ λογικαί. ἠϑικαὶ μὲν οὖν αἱ τοι- 
αὗται, οἷον πότερον δεῖ τοῖς γονεῦσι μᾶλλον ἢ τοῖς νόμοις 
πειθαρχεῖν, ἐὰν διαφωνῶσιν" λογικαὶ δὲ οἷον πότερον τῶν 
ἐναντίων ἡ αὐτὴ ἐπιστήμη ἢ οὔ, φυσικαὶ δὲ πότερον ὁ κό- 
86 ὅμος ἀΐδιος ἢ οὔ. ὁμοίως δὲ καὶ τὰ προβλήματα. ποῖαι δ᾽ ἕ- 
καύται τῶν προειρημένων, ὁρισμῷ μὲν οὐκ εὐπετὲς ἀπο- 
δοῦναι περὶ αὐτῶν, τῇ δὲ διὰ τῆς ἐπαγωγῆς συνηϑείᾳ πει-- 
ρατέον γνωρίζειν ἑκάστην αὐτῶν, κατὰ τὰ προειρημένα πα- 
ραδείγματα ἐπισκοποῦντα. 
8ὃ Πρὸς μὲν οὖν φιλοσοφίαν κατ᾽ ἀλήϑειαν περὶ αὐτῶν 
πραγματευτέον, διαλεκτικῶς δὲ πρὸς δόξαν. ληπτέον δ᾽ ὅτι 
μάλιστα καϑόλου πάσας τὰς προτάσεις, καὶ τὴν μίαν πολ- 
λὰς ποιητέον, οἷον ὅτι τῶν ἀντικειμένων ἡ αὐτὴ ἐπιστήμη, 
εἶθ᾽ ὅτι τῶν ἐναντίων καὶ ὅτι τῶν πρός τι. τὸν αὐτὸν δὲ vQ 
86 πον καὶ ταύτας πάλιν διαιρετέον, ἕως ἂν ἐνδέχηται διαι- 
ρεῖν, οἷον ὅτι ἀγαϑοῦ καὶ κακοῦ, καὶ λευκοῦ καὶ μέλανος, 
καὶ ψυχροῦ καὶ ϑερμοῦ. ὁμοίως δὲ καὶ ἐπὶ τῶν ἄλλων. 
p.106 Περὶ μὲν οὖν προτάσεως ἱκανὰ τὰ προειρημένα" τὸ 
15 δὲ ποσαχῶς, πραγματευτέον μὴ μόνον ὅσα λέγεται xol 
ἕτερον τρόπον, ἀλλὰ καὶ τοὺς λόγους αὐτῶν πειρατέον ἀπο- 
διδόναι, οἷον μὴ μόνον ὅτι ἀγαϑὸν xc ἕτερον μὲν τρόπον 
5 λέγεται δικαιοσύνη καὶ ἀνδρεία, εὐεκτικὸν δὲ καὶ ὑγιεινὸν 
xcÀ' ἕτερον, ἀλλ᾽ ὅτι καὶ τὰ μὲν τῷ αὐτὰ ποιά τινα εἷ- 
vei, τὰ δὲ τῷ ποιητικά τινος καὶ οὐ τῷ ποιὰ αὐτά τινα 
εἶναι. ὡσαύτως δὲ καὶ ἐπὶ τῶν ἄλλων. 


17 φησὶ τέτταρα C. — φησι Pfou. — 18 ἐνδόξου εἰρημένον C. 
— ἔνδοξον o, corr u. — 929 οἷον om f. — 923 πείθεσθαι C. — οἷον 
om C. — 94 ἡ αὐτὴ) μία C. — δὲ] δὲ olo» Ccouv. — 25 ὁποῖαι C.— 
26 δ᾽ om P. — εἰρημένων C. — 98 ἑχάσεην γνωρίζειν C. — 31 πρὸς 
om 4. — 33 αὐτὴ xal μία ἐπιστήμη C. — 36 οἷον om P. — ὅτι] ἐπὶ 
ou. — 37 xal ψυχροῦ καὶ ϑερμοῦ om C. 

10641 ὑπὲρ C. — προτάσεων ou. — εἰρημένα Cf. — 4 ἕτερον λέ- 
γεται τρόπον δικαιοσύνη μὲν καὶ C. — ἃ ἀνδρία Pou. — 6 ἕτερον 
τρόπον ἀλλ᾽ Ὁ. — αὐτὰ ποιά ΟΡ. — 7 οὐχὶ τῷ αὐτὰ ποιά ou. 


TOIIIK&N A. 98 


Πότερον δὲ πολλαχῶς ἢ μοναχῶς τῷ εἴδει λέγεται, 
διὰ τῶνδε ϑεωρητέον. πρῶτον μὲν ἐπὶ τοῦ ἐναντίου σκοπεῖν el 10 
πολλαχῶς λέγεται, ἐάν ve τῷ εἴδει ἐάν τε τῷ ὀνόματι 
διαφωνῇ. ἕνια γὰρ εὐϑὺς καὶ τοῖς ὀνόμασιν ἕτερά ἐστιν, οἷον 
τῷ ὀξεῖ ἐν j μὲν ἐναντίον τὸ βαρύ, ἐν ὄγκῳ δὲ τὸ 
ἀμβλύ. δῆλον οὖν ὅτι τὸ ἐναντίον τῷ ὀξεῖ πολλαχῶς λέ- 
γεται. εἰ δὲ τοῦτο, καὶ τὸ ὀξύ xo" ἑκάτερον γὰρ ἐκείνων ss 
ἕτερον ἔσται τὸ ἐναντίον. oU γὰρ τὸ αὐτὸ ὀξὺ τῷ ἀμβλεῖ καὶ 
τῷ βαρεῖ ἔσται ἐναντίον, ἑκατέρῳ δὲ τὸ ὀξὺ ἑναντίον. 
πάλιν τῷ βαρεῖ ἐν φωνῇ μὲν τὸ ὀξὺ ἐναντίον, ἐν ὄγκῳ δὲ 
τὸ κοῦφον, ὥστε πολλαχῶς τὸ βαρὺ λέγεται, ἐπειδὴ καὶ 
τὸ ἐναντίον. ὁμοίως δὲ καὶ τῷ καλῷ τῷ μὲν ἐπὶ τοῦ [ojov Ὁ 
τὸ αἰσχρόν, τῷ δ᾽ ἐπὶ τῆς οἰκίας τὸ μοχϑηρόν, ὥστε ὡμώ- 
ψυμον τὸ καλόν. 

Ἐπὶ ἐνίων δὲ τοῖς μὲν ὀνόμασιν οὐδαμῶς διαφωνεῖ, τοῦ 
δ᾽ εἴδει κατάδηλος ἐν αὐτοῖς εὐθέως ἡ διαφορά ἐστιν, οἷον 
ἐπὶ τοῦ λευκοῦ xol'ufAavog. φωνὴ γὰρ λευκὴ καὶ μέλαινα ss 
λέγεται, ὁμοίως δὲ καὶ χρώμα. τοῖς μὲν οὖν ὀνόμασιν οὐδὲν 
διαφωνεῖ, τῷ δ᾽ εἴδει κατάδηλος ἐν αὐτοῖς εὐϑέως ἡ δια- 

&* οὐ γὰρ ὁμοίως τό τε χρῶμα λευκὸν λέγεται καὶ ἡ 
φωνή. δῆλον δὲ τοῦτο καὶ διὰ τῆς αἰσθήσεως" τῶν γὰρ 
αὐτῶν τῷ εἴδει ἡ αὐτὴ αἴσϑησις, τὸ δὲ λευκὸν τὸ ἐπὶ τῆς so 
φωνῆς καὶ τοὔχρώματος οὐτῇ αὐτῇ αἰσϑήσει κρίνομεν, ἀλλὰ 
τὸ μὲν ὄψει, τὸ δ᾽ ἀκοῇ. ὁμοίως δὲ καὶ τὸ ὀξὺ καὶ τὸ ἀμβλὺ 
ἐν χυμοῖς καὶ ἐν ὄγκοις" ἀλλὰ τὸ μὲν ἁφῇ. τὸ δὲ γεύσει. 
οὐδὲ γὰρ ταῦτα διαφωνεῖ τοῖς ὀνόμασιν, οὔτ᾽ ἐπ᾿ αὐτῶν οὔτ᾽ 
ἐπὶ τῶν ἐναντίων" ἀμβλὺ γὰρ καὶ τὸ ἐναντίον ἑκατέρῳ. 86 

"Eu εἰ τῷ μέν ἐστί τι ἐναντίον τῷ δ᾽ ἁπλῶς μηδέν, 
οἷον τῇ μὲν ἀπὸ τοῦ πίνειν ἡδονῇ ἡ ἀπὸ τοῦ διψῆν λύπη 
ἐναντίον, τῇ δ᾽ ἀπὸ τοῦ ϑεωρεῖν ὅτι ἡ διάμετρος τῇ πλευρᾷ 
ἀσύμμετρος οὐδέν, ὥστε πλεοναχῶς ἡ ἡδονὴ λέγεται. καὶ ν 


9 μοναχῶς ἢ πολλαχῶς Ο. — Ἰ] ἂν bis oy. — τε καὶ τῷ f. — 


13 ὀξὺ P. — 15 yàg τούτων f. — 17 ἔσται post 16 ὀξὺ c, om P. — 
18 πάλιν... ἐναντίον om P. — ἐναντίον τὸ ὀξύ f, τὸ oto ἔσται iyav- 
τίον C. — 920 τὸ καλὸν f. — τοῦ om P. — 4] τὸ δ᾽ B, pr 4. — 
24 εὐθέως iv αὐτοῖς P. — εὐθέως] ἐστὶν ou. — ἐστιν om Cou. — 
25 καὶ τοῦ μέλανος f. — 97 iv αὐτοῖς εὐθέως κατάδηλος o, mg u. — 
31 καὶ ἐπὶ τοῦ C. — 32 ἀμβλὺ] βαρὺ P, pr om C. — 33 μὲν ἐν ἁφῇ 
τὸ δὲ ἐν γεύσει C. — 96 τὸ o. — τί ἐστι ou. — οὐϑὲν ἁπλῶς Pou. 
10601 πολλαχῶς f. 


904 TOIIIKAN A. 


τῷ μὲν κατὰ τὴν διάνοιαν φιλεῖν τὸ μισεῖν ἐναντίον. τῷ δὲ 
κατὰ τὴν. σωματικὴν ἐνέργειαν οὐδέν" δῆλον οὖν ὅτι τὸ φγ- 
λεῖν ὁμώνυμον. fr ἐπὶ τῶν ἀνὰ μέσον, εἰ τῶν μέν ἐστί τι 

6 ἀνὰ μέσον, τῶν δὲ μηδέν, ἢ εἰ ἀμφοῖν μέν ἐστι, μὴ ταὐύ- 
τὸν δέ, οἷον λευκοῦ καὶ μέλανος ἐν χρώμασι μὲν τὸ φαιόν, 
ἐν φωνῇ δ᾽ οὐδέν, ἢ εἰ ἄρα,. τὸ δομφόν, καϑάπερ τινές φασι 
δομφὴν φωνὴν ἀνὰ μέσον εἶναι, ὥσϑ᾽ ὠμώνυμον τὸ λευκόν, 
ὁμοίως δὲ καὶ τὸ μέλαν. ἔτι εἰ τῶν μὲν πλείω τὰ ἀνὰ 

10 μέσον, τῶν δὲ ἕν, καϑάπερ ἐπὶ τοῦ λευκοῦ καὶ μέλανος" ἐπὶ. 
μὲν γὰρ τῶν χρωμάτων πολλὰ τὰ ἀνὰ μέσον, ἐπὶ δὲ τῆς 
φωνῆς ἕν τὸ σομφόν. 

Πάλιν ἐπὶ τοῦ κατ᾽ ἀντίφασιν ἀντικειμένου σκοπεῖν εἰ 
πλεοναχῶς λέγεται. εἰ γὰρ τοῦτο πλεοναχῶς λέγεται, καὶ 

15 τὸ τούτῳ ἀντικείμενον πλεοναχῶς δηϑήσεται, οἷον τὸ μὴ βλέ- 
πεῖν πλεοναχῶς λέγεται, ἕν μὲν τὸ μὴ ἔχειν ὄψιν, ἣν δὲ 
τὰ μὴ ἐνεργεῖν τῇ ὄψει. εἰ δὲ τοῦτο πλεοψφαχῶς. ἀναγκαῖον 
καὶ τὸ βλέπειν πλεοναχῶς λέγεσθαι" ἑκατέρῳ γὰρ τῷ μὴ 
βλέπειν ἀντικείσεταί τι, οἷον τῷ μὲν μὴ ἔχειν ὄψῖν τὸ 

90 ἔχειν, τῷ δὲ μὴ ἐνεργεῖν τῇ ὄψει τὸ ἐνεργεῖν. 

Ἔτι ἐπὶ τῶν κατὰ στέρησιν καὶ ἕξιν λεγομένων &m- 
σχοπεῖν" εἰ γὰρ ϑάτερον πλεοναχῶς λέγεται, καὶ τὸ λοι- 
πόν, οἷον εἰ τὸ αἰσϑάνεσϑαι πλεοναχῶς λέγεται κατά τε 
τὴν ψυχὴν καὶ τὸ σῶμα, καὶ τὸ ἀναίσθητον εἷναι πλεο- 

φεναχῶς ῥηθήσεται κατά τε τὴν ψυχὴν καὶ τὸ σῶμα. ὅτι 
δὲ κατὰ στέρησιν καὶ ξξιν ἀντίκεινται τὰ νῦν λεγόμενα, δῆ- 
λον, ἐπειδὴ πέφυκεν ἑκατέραν τῶν αἰσθήσεων ἔχειν τὰ ἔφα 
καὶ κατὰ τὴν ψυχὴν καὶ κατὰ τὸ σῶμα. 

Ἔτι δ᾽ ἐπὶ τῶν πτώσεων ἐπισχεπτέον. εἰ γὰρ τὸ Óv- 


8 οὐϑέν ou. --- 4 Fri καὶ ἐπὶ C. — τῷ μὲν...τῷ δὲ ABefo, τῶν 
μὲν...τῷ δὲ C. --- ἐστί om P. — ὅ εἶ om o. — 6 ὦματι C. — 
7 οὐθέν Cou. — εἰ om 4. — φασί τινες C. — 10 xal τοῦ μέλανος 
Pouf. — ἐπὶ μὲν... μέσον om P. — 11 μὲν om f. — ixi) καϑάπορ 
ἐπὶ τοῦ λευκοῦ καὶ μέλανος ἐπὶ o, mg rc u. — 16 alt Ἐν] ἕτερον Cfow. 
— 17 πλεοναχῶς λέγεται ἀναγκαῖον C. — 18 τῷ] τὸ Po. — 19 ἀντί- 
κειται Pou. — τι om B. — ὄψιν ἔχειν f. — 20 τὸ pr C. — 21 às- 
γομένων xal ἕξιν ow. — 22 σκεπτέον o. — τὸ ἕτερον... καὶ τὸ ἕτερον 
Pou. — 24 καὶ] καὶ κατὰ C. — alt καὶ] δηλονότι καὶ f. — 25 τὰ om 
4. — τὴν om f. — 96 ἐὠντίκϑιται Ccf. — τὰ] ἀλλήλοις τὰ o. — τὰ 
vov λεγόμενα] ἀλλήλαιρ P, pr om εἰ. — 27 τὸ ἔῷον (rà ξῷα P) x«- 
τά τὸ (κατε wu) τὴν ψυχὴν καὶ τὸ CouP. — 928 τὴν om f. — 29 δ᾽ οι 
C. — σκοπητέον ou. 


TOIIIKAN A. 06 


χαίως πλεοναχῶς λέγεται. καὶ τὸ δίκαιον πλεοναχῶς δη- Ὁ 
ϑήσεται " xa" ἑκάτερον γὰρ τῶν δικαίως ἐστὶ δίκαιον. olov 
εἰ τὸ δικαίως λέγεται τό τε κατὰ τὴν ἑαυτοῦ γνώμην κρῖ- 
φαι καὶ τὸ ὡς δεῖ, ὁμοίως καὶ τὸ δίκαιον. ὡσαύτως δὲ 
xol εἰ τὸ ὑγιεινὸν πλεοναχῶς, καὶ τὸ ὑγιεινῶς πλεοναχῶς 
ῥηθήσεται, οἷον εἰ ὑγιεινὸν τὸ μὲν ὑγιείας ποιητικὸν τὸ δὲ ss 
φυλακτικὸν τὸ δὲ σημαντικόν, καὶ τὸ ὑγιεινῶς ἢ ποιητι- 
xg ἢ φυλακτικῶρ ἢ σημαντικῶς δηθϑήσεται. ὁμοίως δὲ 
xc) ἐπὶ τῶν ἄλλων, ὅταν αὐτὸ πλεοναχῶς λέγηται, καὶ 
ἡ πτῶσις 1j dX αὐτοῦ πλεοναχῶς ῥηθήσεται, καὶ εἰ ἡ p.101 
πτῶσις, καὶ αὐτό. 

Σκοπεῖν δὲ καὶ τὰ γένη τῶν κατὰ τοὔνομα κατηγο- 
ριῶν. εἰ ταὐτά ἐστιν ἐπὶ πάντων. εἰ γὰρ μὴ ταὐτά, δῆλον 
ὅτι ὁμώνυμον τὸ λεγόμενον, οἷον τὸ ἀγαθὸν ἐν ἐδέσματι 6 
μὲν τὸ ποιητικὸν ἡδονῆς. ἐν ἰατρικῇ δὲ τὸ ποιητικὸν ὑγι- 
tag, ἐπὶ δὲ ψυχῆς τὸ ποιὰν εἶναι, οἷον σώφρονα ἢ ἀν- 
ϑρείαν ἢ δικαίαν " ὁμοίως δὲ καὶ ἐπὶ ἀνθρώπου. ἐνιαχοῦ δὲ 
τὸ ποτέ. οἷον τὸ ἐν τῷ καιρῷ ἀγαϑόν" ἀγαϑὸν γὰρ λέγεται 
τὸ ἐν τῷ καιρῷ. πολλάκις δὲ τὸ ποᾶόν. οἷον ἐπὶ τοῦ 10 
μετρίου" λέγεται γὰρ καὶ τὸ μέτριον ἀγαϑόν. ὥστε ὁμώνυ- 
μον τὸ ἀγαϑόν. ὡσαύτως δὲ καὶ τὸ λευκὸν ἐπὶ σώματος 
μὲν χρώμα. ἐπὶ δὲ φωνῆς τὸ εὐήκοον, παραπλησίως δὲ 
καὶ τὸ ὀξύ" oU γὰρ ὡσαύτως ἐπὶ πάντων τὸ αὐτὸ λέγεται" 
φωνὴ μὲν γὰρ ὀξεῖα vj ταχεῖα, καϑάπερ φασὶν οἱ κατὰ 15 
τοὺς ἀριϑμοὺς ἁρμονικοί, γωνία δ᾽ ὀξεῖα ἡ ἐλάσσων ὀρϑῆς; 
μάχαιρα δὲ ἡ ὀξυγώνιος. 

Σκοπεῖν δὲ καὶ τὰ γένη τῶν ὑπὸ τὸ αὐτὸ ὄνομα, εἰ 
ἕτερα καὶ μὴ ὑπ᾽ ἄλληλα. οἷον ὄνος τό τε ζῷον καὶ τὸ 


80 λέγεται ou. — 31 δικαίως] δικαίων 4BCPoc, corr ὦ. — 32 si 
τὸ] εἰ Pu, om C. — 33 ὁμοίως δὲ xal Cu. — 34 εἰ καὶ C. — καὶ om 
(w. — πλεοναχῶς (πολλαχῶς u) λέγεται καὶ Pu. — 856 ῥηθήσεται om 
C — εἰ om Pou. — ὑγιεινὸν (μὲν udd o) λέγεται τὸ ΟΡου. --- 38 αὖ- 
τὸ om 4. 


10741 ἀπὸ rovrov C. — 2 καὶ] πλεοναχῶς λέγεται xal ow. -— 8 δὲ 
δεῖ xal C. — κατούνομα A, κατόνομα P. — προσηγοριὧν ow. — 4 τὰ 
αὐτὰ bis u. — ἐπὶ πάντων ἐστίν CPou. — 9 pr ἀγαθόν... καιρῷ om 


f. — 10 τῷ om ou. — οἷον τὸ ἐπὶ C. — 11 dors... ἀγαθόν pr om s. 
— 12 alt τὸ om C. — 13 φωνῆς δὲ o. — 14 λέγεται οἷον φωνὴ μὲν 
ὀξεῖα C. — 156 yàg om ouf. — ἢ P. — ssQl Pos. — 16 ἐλάτεων u. — 
l8 τῶν] τὰ corr v, — 19 ὄνος τὸ μὲν γὰρ σχεῦος τὸ δὲ (por C. 


06 TOIIIK9N A. 


20 σκεῦος. ἕτερος γὰρ Ó κατὰ τοὔνομα λόγος αὐτῶν τὸ μὲν 
γὰρ ἔῷον ποιόν τι δηϑήσεται, τὸ δὲ σκεῦος ποιόν τι. ἐὰν 
δὲ ὑπ᾽ ἄλληλα τὰ γένη 5j, οὐκ ἀναγκαῖον ἑτέρους τοὺς λόγους 
εἶναι. olov τοῦ κόρακος τὸ ξῷον καὶ τὸ ὄρνεον γένος ἐστίν. 
ὅταν οὖν λέγωμεν. τὸν κόρακα ὄρνεον εἶναι; καὶ ζῷον ποιόν 

φ6τί φαμεν αὐτὸν εἶναι, ὥστ᾽ ἀμφότερα τὰ γένη περὶ αὐτοῦ 
κατηγορεῖται. ὁμοίως δὲ καὶ ὅταν ξῷον πτηνὸν δίπουν τὸν 
κόρακα λέγωμεν, ὄρνεόν φαμεν αὐτὸν eivai" καὶ οὕτως οὖν 
ἀμφότερα τὰ γένη κατηγορεῖται κατὰ τοῦ κόρακος, καὶ ὁ 
λόγος αὐτῶν. ἐπὶ δὲ τῶν (ἡ ὑπ ἄλληλα γενῶν οὐ συμ- 

80 βαίνει τοῦτο" οὔτε γὰρ ὅταν σκεῦος λέγωμεν, ξῷον λέγο- 
μεν, oO" ὅταν ξῷον, σκεῦος. 

Σκοπεῖν δὲ μὴ μόνον εἰ τοῦ προκειμένου € ἕτερα τὰ 
γένη καὶ μὴ ὑπ᾽ ἄλληλα, ἀλλὰ καὶ ἐπὶ τοῦ ἐναντίου" εἰ 
γὰρ τὸ ἐναντίον πολλαχῶς λέγεται, δῆλον ὅτι καὶ τὸ 

86 προκείμενον. 

Χρήσιμον δὲ καὶ τὸ ἐπὶ τὸν ὁρισμὸν ἐπιβλέπειν τὸν 
ἔκ τοῦ συντυϑεμένου γιγνόμενον, οἷον λευκοῦ σώματος καὶ 
λευκῆς φωνῆς" ἀφαιρουμένου γὰρ τοῦ ἰδίου τὸν αὐτὸν λόγον 
δεῖ λείπεσϑαι. τοῦτο δ᾽ οὐ ? συμβαίνει ἐπὶ τῶν ὁμωνύμων, οἷον 

b ἐπὶ τῶν νῦν εἰρημένων. τὸ μὲν γὰρ ἔσται σῶμα τοιόνδε 
χρῶμα ἔχον, τὸ δὲ φωνὴ εὐήκοος" ἀφαιρεϑέντος οὖν τοῦ 
σώματος καὶ τῆς φωνῆς οὐ ταὐτὸν ἕν ἑκατέρῳ τὸ λειπό- 
μενον. ἔδει δέ γε, εἴπερ συνώνυμον ἦν τὸ λευκὸν τὸ ἐφ᾽ 

5 ἑκατέρου λεγόμενον. 

Πολλάκις δὲ καὶ ἐν αὐτοῖς τοῖς λόγοις λανϑάνει πα- 
ρακολουϑοῦν τὸ ὁμώνυμον" διὸ καὶ ἐπὶ τῶν λόγων σκεπτέον. 
οἷον ἄν τις τὸ δημαντικὸν καὶ ποιητικὸν ὑγιείας τὸ συμ- 
μέτρως ἔχον πρὸς ὑγίειαν φῇ εἶναι, οὐκ ἀποστατέον ἀλλ 

10 ἐπισκεπτέον τί τὸ συμμέτρως xo9 ἑκάτερον εἴρηκεν, οἷον εἰ 


40 αὐτῶν om f. — 91 τι om P. --- ῥηθήσεται ποιόν τι OM. — 
σκεῦος ὁποῖον C. — 22 ὑπάλληλα A4BCuf. — ἐ8 alt τὸ om ou. — 
utrumque τὸ om Pf. — 94 κόρακα xal ὄρνεον ou. — καὶ om C. — 
27 λέγωμεν εἶναι ρνεον C. — αὐτὸν φαμεν ou. — 98 τὰ γέ ante 
xal seq. f. — xatd om ouf. — καὶ... αὐτῶν om P. — 99 ὑπάλληλα 
ABC ut solent, ὑπαλλήλων ouf. — 89 εἰ] ἐπὶ C. --- ἕτερα) εἰ ἕτερα re 
C. — 36 τὸ ἐπὶ om Pou. — 87 ἐκ corr 6. — γινόμενον CPou. — 
88 δεῖ λόγον ,F. 

1037b2 ovv] δὲ ou. — 3 ἐν om o. — 4 ys om C. — 7 τὸν Aóyes f. 
— 8 ἐὰν Cu. — καὶ τὸ ποιητικὸν C. — 9 εἶναι φῇ C. 


ΤΟΠΙΚΩΝ A. 97 


τὸ μὲν τὸ τοσοῦτον εἶναι ὥστε ποιεῖν ὑγίειαν, τὸ δὲ τὸ τον- 
οὔτον οἷον σημαίνειν ποία τις ἡ Eig. 

Ἔτι εἰ μὴ συμβλητὰ κατὰ τὸ μᾶλλον ἢ ὁμοίως, 
οἷον λευκὴ φωνὴ καὶ λευκὸν ἱμάτιον καὶ ὀξὺς χυμὸς καὶ 
ὀξεῖα φωνή" ταῦτα γὰρ οὖϑ᾽ ὁμοίως λέγεται λευκὰ ἢ ὀξέα, 16 
οὔτεμᾶλλον θάτερον. ὥσϑ᾽ ὁμώνυμον τὸ λευκὸν καὶ τὸ ὀξύ. 
τὸ γὰρ συνώνυμον πᾶν δυμβλητόν" ἢ γὰρ ὁμοίως δηθήσε- 
ται, ἢ μᾶλλον ϑάτερον. 

Ἐπεὶ δὲ τῶν ἑτέρων γενῶν καὶ μὴ vx ἄλληλα ἔτε- 
ραν τῷ εἴδει καὶ ol διαφοραί, olov ἕῴου καὶ ἐπιστήμης 2 
(reges γὰρ τούτων ci διαφοραί), σκοπεῖν εἰ τὰ ὑπὸ τὸ 
αὐτὸ ὄνομα ἑτέρων γενῶν καὶ μὴ vx ἄλληλα διαφοραί 
εἶσιν, οἷον τὸ ὀξὺ φωνῆς καὶ ὄγκου" διαφέρει γὰρ φωνὴ 
φωνῆς τῷ ὀξεῖα εἶναι, ὁμοίως δὲ καὶ ὄγκος ὄγκου. ὥστε 
ὁμώνυμον τὸ ὀξύ" “ἑτέρων γὰρ γενῶν καὶ οὐχ ὑπ᾽ ἄλληλα 95 
διαφοραί εἶδιν. 

Πάλιν εἰ αὐτῶν τῶν ὑπὸ τὸ αὐτὸ ὄνομα ἕτεραι αἱ 
διαφοραί, οἷον χρώματος τοῦ τε ἐπὶ τῶν σωμάτων καὶ τοῦ 
ἐν τοῖς μέλεσιν" τοῦ μὲν γὰρ ἐπὶ τῶν σωμάτων διακριτικὸν 
χαὶ συγκριτικὸν ὄψεως, τοῦ ὁ᾽ ἐπὶ τῶν μελῶν οὐχ αἱ αὐταὶ so 
διαφοραί. ὥστε ὁμώνυμον τὸ χρῶμα: τῶν γὰρ αὐτῶν αἱ 
αὐταὶ διαφοραί. 

Ἔτι ἐπεὶ τὸ εἶδος οὐδενός ἐστι διαφορά, σκοπεῖν τῶν 
ὑπὸ τὸ αὐτὸ ὄνομα εἰ τὸ μὲν εἶδός ἐστι τὸ δὲ διαφορά, 
οἷον τὸ λευχὸν τὸ μὲν ἐπὶ τοῦ σώματος εἶδος χρώματος, 86 
τὸ δ᾽ ἐπὶ τῆς φωνῆς διαφορά" διαφέρει γὰρ φωνὴ φω- 
ψῆς τῷ λευκὴ εἶναι. 

Περὶ μὲν οὖν τοῦ πολλαχῶς διὰ τούτων καὶ τῶν τοιού- 16 
τῶν σχεπτέον" τὰς δὲ διαφορὰς ἐν αὐτοῖς τε τοῖς γένεσι 
τοῖς πρὸς ἄλληλα ϑεωρητέον. οἷον τίνι διαφέρει δικαιοσύνη p.108 


ll μὲν τῷ Cf, μὲν (sic) co et corr u. — τοιοῦτον pr c, corr y. — 
δὲ τῷ CPovf. — 19 olov] εἶναι οἷον C. — 16 λευκὰ λέγεται ou. — 19 ἐτε- 

νῶν CP, pr c. — ἄλλ. τεταγμένων (ταττομένων f) ἕτεραι P. — 
l τούτων καὶ αἱ C. — εἰ τῶν o, corr u. — 2], 27, 35 ταὐτὸν C. — 
$9 τὸ μὲν pr τ. — 31 διαφοραί om o. — 38 post διαφορά editi o et 
€ ὁ γὰρ ἄνθρωπος καὶ ὁ βοῦς οὔκ ἐστι διαφορὰ aAA εἶδος [διαφορὰ καὶ 
εἶδος o ἕκαστον αὐτῶν. — σκοπεῖν χρὴ τῶν C. — σχοστεῖν. .. διαφορά 
om P. — 37 λευχῇ pr 4. — 38 τοῦ] τῶν Po. — 39 σχοπητέον ow. — 
τὲ om f. 

10841 τοῖς om C, del c, rc adi s. — προσάλληλα pr A. 

2 


eR ΤΟΠΙΚΩΝ 4. 


ἐνδρείας καὶ φρόνησις σωφροσύνης (ταῦτα γὰρ ἄκαντα ἐκ 
τοῦ αὐτοῦ γένους ἐστίν). καὶ ἐξ ἄλλου πρὸς ἄλλο τῶν μὴ 
φολιὶ λίαν διεστηκότων. οἷον τίνι αἴσϑησις ἐπιστήμης" ἐκὶ 
εμὲν γὰρ τῶν πολὺ διεστηκόεων κατάδηλοι παντελῶς ei 


3 Τὴν δὲ ὁμοιότητα σκεπτέον ἐπί τε τῶν ἐν ἑτέροις γέ- 
wcw, οἷς ἕτερον «oO; ἕτερόν τι. οὕτες ἄλλο πρὸς ἄλλο, 

olov ὡς ἐπιστήμη ποὺς ἐπισεητόν. οὕνως αἴσϑησεις πρὸς 
petat Pe) οἷς ἔδεφον ἐν ies umi. come diia i Elan 
οἷον à ὄψις ἐν ὀφθαλμῷ. νοὺς ἐν very. καὶ ὡς γαλήνη 
ἐν θαλάσσῃ. Φηνεμία ἐν ἀέρι. μάλισεα δ᾽ ἐν τοῖς πολὺ he 


eimesblen, mend, Dire) - «φὰς τὸ dene 
we m) τὸ πράγμα καὶ μὴ «φὰς τὸ ποὺς Gvàle- 


ye ripe peine ἐνδέχεται μὴ 


v—— ET LU. 
v^ eee "mA 
eden SX A dp S AS νὰ QS: Amm. 
| wm ΝΝ waa ἐὰν ἃ : c — 
*$ow MA 4 * wp e Φ Wow wa oc [ἢ ἂν πτῷ y e 
-— ἃ *. Uwe ve GbR — κ᾽ Σὰ ον DA setseut 
"Ἄνω. ἀἀμθιῶννα vs C - belesncqpegent 


MIS eb: dedisse dee diii ay ne. — 
- wh δ wngainr ejus C. 


ΤΟΠΙΧΩΝ A. 08 


sdvyrov δυνατόν, ἀλλ ὅταν ἡ τῶν πολλαχῶς λεγομένων 
τὰ μὲν ἐληϑῆ τὰ δὲ ψευδῆ. ἔστι δὲ οὐκ οἰχεῖος ὃ τρό- 
Sog οὗτος τῆς διαλεχεικῆς διὸ παντελῶς εὐλαβητέον τοῖς 
διαλεκτικοῖς τὸ τοιοῦτον, τὸ πρὸς τοὔνομα διαλέγεσθαι, ss 
ἐὲν μή τις ἄλλως ἐξαδυνατῇ περὶ τοῦ προχειμένου διαλέ- 
αι. 

Τὸ δὲ τὰς διαφορὰς εὑρεῖν χρήσιμον πρός τε τοὺς 
συλλογισμοὺς τοὺς περὶ ταὐτοῦ καὶ ἑτέρου καὶ πρὸς τὸ γνω- 
ρίζειν τί ἕκαστόν ἐστιν. ὅτι μὲν οὖν πρὸς τοὺς συλλογισμοὺς b 
τοὺς περὶ ταὐτοῦ καὶ ἑτέρου χρήσιμον, δῆλον" εὑρόντες γὰρ 
διαφορὰν τῶν προκειμένων ὁποιανοῦν δεδειχότες ἐσόμεθα ὅτι 
οὐ ταὐτόν πρὸς δὲ τὸ γνωρίζειν τί ἐστι, διότι τὸν ἴδιον τῆς 
οὐσίας ἑκάστου λόγον ταῖς περὶ ἕκαστον οἰχείαις διαφοραῖς 6 
χωρίζειν εἰώϑαμεν. 

Ἡ δὲ τοῦ ὁμοίου ϑεωρία χρήσιμος πρός τε τοὺς ἐπα- 
χτικοὺς λόγους καὶ πρὸς τοὺς ἐξ ὑποθέσεως συλλογισμοὺς καὶ 
Ξτρὸς τὴν ἀπόδοσιν τῶν ὁρισμῶν. πρὸς μὲν οὖν goUg ἐπακτι- 
χκοὺς λόγους. διότι τῇ καϑ᾽ ἔχαστα ἐπὶ τῶν ὁμοίων ἐπαγωγῇ τὸ 10. 
καϑόλου ἀξιοῦμεν ἐπάγειν" οὐ γὰρ δάδιόν ἐστιν ἐπάγειν μὴ εἶ- 
δότας τὰ ὅμοια. πρὸς δὲ τοὺς ἐξ ὑποθέσεως συλλογισμούρ, 
διότι ἔνδοξόν ἐστιν, ὥς ποτε ἐφ᾽ ἑνὸς τῶν ὁμοίων ἔχει, οὕτωρ 
καὶ ἐπὶ τῶν λοιπῶν. ὥὧστε πρὸς ὅ τι ἂν αὐτῶν εὐπορῶμεν 
διαλέγεσθαι, προδιομολογησόμεϑα, ὥς ποτε ἐπὶ τούτων Eyes, is 
οὕτω καὶ ἐπὶ τοῦ προκειμένου ἔχειν. δείξαντες δὲ ἐκεῖνο καὶ 
τὸ προκείμενον ἐξ ὑποθέσεως δεδειχότες ἐσόμεθα" ὑποϑέ- 
μενοι γάρ, ὥς ποτε ἐπὶ τούτων ἔχει, οὕτω καὶ ἐπὶ τοῦ προκει- 

ἔχειν, τὴν ἀπόδειξιν πεποιήμεϑα. πρὸς δὲ τὴν τῶν 
ὁρισμῶν ἀπόδοσιν, διότι δυνάμενοι συνορᾶν τί ἐν ἑκάστῳ ταὐ- 2o 
τόν, οὐκ ἀπορήσομεν εἰς τί δεῖ γένος ὁριξομένους τὸ προκείμε-- 
vov τιθέναι" τῶν γὰρ κοινῶν τὸ μάλιστα ἐν τῷ τί ἐστι κατη- 
γορούμενον γένος dv εἴη. ὁμοίως δὲ καὶ ἐν τοῖς πολὺ διεστῶσι 


p 39 πάντων ἀεὶ δυνατόν o. --- 96 ἄλλος f, ἄλλω (sic) pr τ. — 38 ἐρεῖν 
. — τὸ om P. 

108bl ἐστιν ἕκαστον CPouf. — 2 γὰρ τὴν διαφορὰν C. — ὃ ixá- 
στου τῆς οὐσίας ou. — 6 γνωρίξειν β 8 xoi δα o. — συλλογ ι- 
σμοὺς...οὖν rc ὦ ubi loc paucioribus. — 10 ἐπὶ] καὶ ἐπὶ o, rc τ. 
— 16 προσδιομολογ. o. — ὥσπερ ix αὐτῶν ἔχει ou. — 16 δὲ] {Ὁ C. 
— 18 ἔχεε om C. — 19 πεποιημένοι ἐσόμεθα C. — 40 8iósi) ὅτε ou. 
— 21 yivog δεῖ o. — τιϑέναι τὸ προκείμενον C. — 23 γένος] τὸ γέ- 
vog Cou. — ὁμοίωρ ὃ δὲ o. 

ὁ 


98 ΤΟΠΙΚΩΝ 4. 


ἀνδρείας καὶ φρόνησις σωφροσύνης (ταῦτα γὰρ ἅπαντα ix 
τοῦ αὐτοῦ γένους ἐστίν), καὶ ἐξ ἄλλου πρὸς ἄλλο τῶν μὴ 
πολὺ λίαν διεστηκότων. οἷον τίνι αἴσϑησις ἐπιστήμης xl 
suiv γὰρ τῶν πολὺ διεστηκότων κατάδηλοι παντελῶς αἱ 


ὃ . 

17 ΤἘΤὴν δὲ ὁμοιότητα σκεπτέον ἐπί τε τῶν ἐν ἑτέροις γέ- 
ψεσιψ, ὡς ἕτερον πρὸς ἕτερόν τι, οὕτως ἄλλο πρὸς ἄλλο, 
οἷον ὡς ἐπιστήμη πρὸς ἐπιστητόν, οὕτως αἴσϑησις πρὸς ai- 

1 σϑητόν" καὶ ὡς ἕτερον ἐν ἑτέρῳ τινί, οὕτως ἄλλο ἐν ἄλλῳ, 
οἷον ὡς ὄψις ἐν ὀφθαλμῷ, νοῦς ἐν ψυχῇ. καὶ ὡς γαλήνη 
ἐν ϑαλάσσῃ. νηνεμία ἐν ἀέρι. μάλιστα δ᾽ ἕν τοῖς πολὺ δι- 
εστῶσι γυμναζεσϑαι δεῖ" δᾷον γὰρ ἐπὶ τῶν λοιπῶν δυνησό- 
μεθα τὰ ὅμοια συνορᾶν. σκεπτέον δὲ καὶ τὰ ἐν τῷ αὐτῷ 

16γένει ὄντα, εἴ τι ἅπασιν ὑπάρχει ταὐτόν, οἷον ἀνθρώπῳ 
καὶ ἵππῳ καὶ κυνί' q γὰρ ὑπάρχει τι αὐτοῖς ταὐτόν, 
ταύτῃ ὑμοιά ἐστιν. 

18 Χρήσιμον δὲ τὸ μὲν ποσαχῶς λέγεται ἐπεσχέφϑαι 
αρός ve τὸ σαφές (μᾶλλον γὰρ ἄν τις εἰδείη τί τίϑησιν, 

so ἐμφανισϑέντος ποσαχῶς λέγεται) καὶ πρὸς τὸ γίνεσθαι 
κατ᾿ αὐτὸ τὸ πρᾶγμα καὶ μὴ πρὸς τὸ ὄνομα τοὺς συλλο- 
γισμούς. ἀδήλου γὰρ ὄντος ποσαχῶς λέγεται, ἐνδέχεται μὴ 
ἐπὶ ταὐτὸν τόν τε ἀποχρινόμενον καὶ τὸν ἐρωτῶντα φέρειν 
τὴν διένοιαν᾽ ἐμφανισϑέντος δὲ ποσαχῶς λέγεκαι καὶ ἐπὶ 

“τί φέρων τίϑησι. γελοῖος ἂν φαίνοιτο ὁ ἐρωτῶν. εἰ μὴ 
πρὸς τοῦτο τὸν λόγον ποιοῖτο. χρήσιμον δὲ καὶ πρὸς τὸ μὴ 
παραλογισϑῆναι καὶ πρὸς τὸ παραλογίσασϑαι. εἰδότες γὰρ 
ποσαχῶς λέγεται οὐ μὴ παραλογισϑῶμεν, ἀλλ᾽ εἰδήσομεν 
ἐὰν μὴ πρὸς τὸ αὐεὸ τὸν λόγον ποιῆται ὁ ἐρωτῶν αὐτοί τε 

so ἐρωτῶντες δυνησόμεθα παραλογίδασϑαι, ἐὰν μὴ τυγχάνῃ 
εἰδὼς ὁ dxoxQwóutvog ποσαχῶς λέγεται. τοῦτο Ó οὐκ ἐπὶ 


9 ἀνδρίας Pewf αἱ solent. — σωφροσύνης pr om c. — πάντα γὰρ 
ταῦτα C. — γὰρ ἅπαντα corr u. — πάντα P. — 3 ἐστὶ (εἰσὶ ouf 
omisso alt devi) τῆς ἀρετῆς ἐστὶ καὶ Couf. — 4 τίνι διαφέρει αἴσθησις ouf. 
— 5 niv om C. — γὰρ om P. — καταλληῖλοι C. -- 1 ληπτέον C. — 
8 τι om eu. — 9 αἷς om 4. — 10 pr ἐν om ew. — 1l ἐν ἢ ψυχῇ e 
— 15 διεστηκόσι c. — 19 τε om 4BPowf. — τῇ 8 C. — δὶ τοῦ 
CPouc. — 93 ἐρωτῶντα καὶ τὸν ὠποκρινόμενον C. — ἐδ ἀναφαίνοιτο 
D. — 97 καὶ πρὸς τὸ] πρὸς τὸ μὴ e. — 29 ἂν CP. — μὴ om e. — 
ταυεὸ Cl, τοῦτο ow. — ποιῆται τὸν λόγον eu. — 30 παραΣογίξζεσθαι C. 


TOHIKX&N A. 99 


πάντων δυνατόν, ἀλλ᾽ ὅταν ἡ τῶν πολλαχῶς λεγομένων 
τὰ μὲν ἀληϑῆ τὰ δὲ φευδῆ. ἔστι δὲ οὐκ οἰκεῖος ὁ τρό- 
sog οὗτος τῆς διαλεκτικῆς" διὸ παντελῶς εὐλαβητέον τοῖς 
διαλεκτικοῖς τὸ τοιοῦτον, τὸ πρὸς τοὔνομα διαλέγεσθαι; 86 
ἐὰν μή τις ἄλλως ἐξαδυνατῇ περὶ τοῦ προχειμένου διαλέ- 
εἐὄϑαι. | 

7 Τὸ δὲ τὰς διαφορὰς εὑρεῖν χρήσιμον πρός τε τοὺς 
συλλογισμοὺς τοὺς περὶ ταὐτοῦ καὶ ἑτέρου καὶ πρὸς τὸ γνω- 
ρίζειν τί ἕκαστόν ἐστιν. ὅτι μὲν οὖν πρὸς τοὺς συλλογισμοὺς b 
τοὺς περὶ ταὐτοῦ καὶ ἑτέρου χρήσιμον, δῆλον" εὑρόντες γὰρ 
διαφορὰν τῶν προχειμένων ὁποιανοῦν δεδειχότες ἐσόμεθα ὅτι 
οὐ ταὐτόν" πρὸς δὲ τὸ γνωρίξειν τί ἐστι, διότι τὸν ἴδιον τῆς 
οὐσίας ἑκάστου λόγον ταῖς περὶ ἕκαστον οἰκείαις διαφοραῖς s 
χωρίξειν εἰώϑαμεν. 

Ἡ δὲ τοῦ ὁμοίου ϑεωρία χρήσιμος πρός τε τοὺς ἐπα- 
χκτιχοὺς λόγους καὶ πρὸς τοὺς ἐξ ὑποθέσεως συλλογισμοὺς καὶ 
τρὸς τὴν ἀπόδοσιν τῶν ὁρισμῶν. πρὸς μὲν οὖν ροὺς ἐπακτι- 
χοὺς λόγους, διότι τῇ καϑ' ἕκαστα ἐπὶ τῶν ὁμοίων ἐπαγωγῇ τὸ 1 
καϑόλου ἀξιοῦμεν ἐπάγειν" οὐ yàg δᾷάδιόν ἐστιν ἐπάγειν μὴ ci- 
δότας τὰ ὅμοια. πρὸς δὲ τοὺς ἐξ ὑποθέσεως συλλογισμούς, 
διότι ἕνδοξόν ἐστιν, ὥς ποτε ἐφ᾽ ἑνὸς τῶν ὁμοίων ἔχει, 
καὶ ἐπὶ τῶν λοιπῶν. ὥστε πρὸς 0 τι ἂν αὐτῶν ειπορῶμεν 
διαλέγεσθαι, προδιομολογησόμεϑα, ὥς ποτε ἐπὶ τούτων ἔχει, 16 
οὕτω καὶ ἐπὶ τοῦ προχειμένου ἔχειν. δείξαντες δὲ ἐκεῖνο καὶ 
τὸ προκείμενον ἐξ ὑποθέσεως δεδειχότες ἐσόμεθα" ὑποϑέ- 
μενοι γάρ, ὥς ποτε ἐπὶ τούτων ἔχει, οὕτω καὶ ἐπὶ τοῦ προχει- 
μένου ἔχειν, τὴν ἀπόδειξιν πεποιήμεθα. πρὸς δὲ τὴν τῶν 
ὁρισμῶν ἀπόδοσιν, διότι δυνάμενοι συνορᾶν τί ἐν ἑκάστῳ ταὐ- Ὁ 
τόν, οὐκ ἀπορήσομεν εἰς τί δεῖ γένος ὁριζομένους τὸ προκείμε-- 
vov τιθέναι" τῶν γὰρ κοινῶν τὸ μάλιστα ἐν τῷ τί ἐστι κατη- 
γορούμενον γένος ἂν εἴη. ὁμοίως δὲ καὶ ἐν τοῖς πολὺ διεστῶσι 


$9 πάντων ἀεὶ δυνατόν o. -— 36 ἄλλος f, ἄλλω (sic) pr τ. — 38 ἐρεῖν 
P. — τὸ om P. 

108bl ἐστιν ἕκαστον CPouf. — ὃ ἕω τὴν διαφορὰν C. — ὃ ixá- 
στου τῆς οὐσίας ou. — 6 γνωρίζειν P. --- 8 καὶ om o. — συλλογ  - 
σμοὺς...οὖν rc t ubi loc paucioribus. — 10 ἐπὶ] καὶ ἐπὶ o, rc u. 
— 15 προσδιομολογ. o. — ὥσπερ ἐπ᾿ αὐτῶν ἔχει ou. — 16 δὲ] {Ὁ C. 
— 18 ἔχεε om C. — 19 πεποιημένοι ἐσόμεθα C. — 40 διόςει) ὅτε ou. 
— 91 γένος δεῖ o. — τιθέναι τὸ προκείμενον C. — 29 γένος] τὸ γέ- 
vog Cou. — ὁμοίωρ ὃ δὲ o. 

ἢ ἡ 


100 ΤΟΠΙΚΩΝ B. 


χρήσιμος πρὸς τοὺς ὁρισμοὺς ἡ τοῦ ὁμοίου ϑεωρία, οἷον Bn 
46 ταὐτὸν γαλήνη μὲν ἐν θαλάσσῃ, νηνεμία δ᾽ ἐν ἀέρι (ἑχάτερον 
γὰρ ἡσυχία), καὶ ὅτι στιγμὴ ἐν γραμμῇ καὶ μονὰς ἐν ἀρι- 
ὅμῷ᾽ ἑκάτερον γὰρ ἀρχή. ὥστε τὸ κοινὸν ἐπὶ πάντων γένος 
ἀποδιδόντες δόξομεν οὐκ ἀλλοτρίως ὁρίζεσθαι. σχεδὸν δὲ καὶ 
οἱ ὁριζόμενοι οὕτως εἰώϑασιν ἀποδιδόναι" τήν τε γὰρ μονάδα 
80 ἀρχὴν ἀριϑμοῦ φασὶν εἶναι χαὶ τὴν στιγμὴν ἀρχὴν γραμ- 
μῆς. δῆλον οὖν ὅτι εἰς τὸ κοινὸν ἀμφοτέρων γένος . 
Τὰ uiv οὖν ὄργανα δι’ ὧν οἱ συλλογισμοὶ ταῦτ᾽ iig 

οἱ δὲ τόποι πρὸς οὗς χρήσιμα τὰ λεχϑέντα οἷδε εἰσίν. 


Ἔστι δὲ τῶν προβλημάτων τὰ μὲν καϑόλον τὰ δ᾽ im 
μέρους. καϑόλου μὲν οὖν οἷον ὅτι πᾶσα ἡδονὴ ἀγαϑὸν καὶ 
ὅτι οὐδεμία ἡδονὴ ἀγαϑόν, ἐπὶ μέρους δὲ οἷον ὅτι ἔστι τις 

p.109 ἡδονὴ ἀγαϑὸν καὶ ἔστι τις ἡδονὴ οὐκ ἀγαϑόν. ἔστι δὲ πρὸς 
ἀμφότερα τὰ γένη τῶν προβλημάτων κοινὰ τὰ καθόλου 
κατασχευαστικὰ καὶ ἀνασχευαστιχά" δείξαντες γὰρ ὅτι παντὶ 
ὑπάρχει, καὶ ὅτι τινὶ ὑπάρχει δεδειχότες ἐσόμεθα. ὁμοίως 

5 δὲ κἂν ὅτι οὐδενὶ ὑπάρχει δείξωμεν, καὶ ὅτι οὐ παντὶ ὑπάρ- 
χει δεδειχότες ἐσόμεϑα. πρῶτον οὖν περὶ τῶν καϑόλου 
ἀνασκευαστικῶν δητέον διά τε τὸ κοινὰ εἶναι τὰ τοιαῦτα 
πρὸς τὰ καϑόλου καὶ τὰ ἐπὶ μέρους. καὶ διὰ τὸ μᾶλλον 
τὰς ϑέσεις κομίξειν ἐν τῷ ὑπάρχειν ἢ μή, τοὺς δὲ διαλε- 

10 γομένους ἀνασκευάζειν. ἔστι δὲ χαλεπώτατον τὸ ἀντιστρέ- 
φειν τὴν ἀπὸ τοῦ συμβεβηκότος οἰκείαν ὀνομασίαν τὸ 
γὰρ πῇ καὶ μὴ καϑόλου ἐπὶ μόνων ἐνδέχεται τῶν συμ- 
βεβηκότων. ἀπὸ μὲν γὰρ τοῦ ὅρου καὶ τοῦ ἰδίου καὶ τοῦ γένους 
ἀναγκαῖον ὠντιστρέφειν, οἷον εἰ ὑπάρχει τινὶ ζῴῳ πεζῷ δί- 

15 001 εἶναι, ἀντιστρέψαντι ἀληϑὲς ἔσται λέγειν ὅτι ζῷον πεζὸν 
ὅτι ἃς 29a) φαμεν μὲν ἐν ΟΝ "de odd tecolug ἔτι C 
— 29 oi om 4. — 38 λεγόμενα f. — 39 ὅτι om P. 

10941 xoi] καὶ ὅτε Cof. — πρὸς ἀμφότερα om P. — 9 ἀνασκενα- 
στικα xal κατασκευαστικά C. — 5 ὑπαργῃ B, corr 4, ὑπάργειν C.— 
ὅτι τινὶ οὐγ ὑπάρχειν C. — 6 πρῶτον μὲν οὖν CP. — 8 πρὸς τὸ corr 


P. — 13 ἰδίου καὶ τοῦ ὅρου f. — 14 ὑπάρξει P. --- πεζῷ om C. — 
15 ἐστι λέγειν ξῶον τι. 


TOHIK&N B. 101 


δίπουν ἐστίν. ὁμοίως δὲ καὶ ἀπὸ vov yévovg* εἰ γὰρ ξῴῳ ὑπάρ- 
χει τινὶ εἶναι, ἕξῷόν ἐστιν. τὰ δ᾽ αὐτὰ καὶ ἐπὶ τοῦ ἰδίου εἰ 
γὰρ ὑπάρχει τινὶ γραμματικῆς δεκτικῷ εἶναι. γραμματι- 
τῆς δεκτικὸν ἔσται. οὐδὲν γὰρ τούτων ἐνδέχεται κατά τι ὑπάρ- 
qu ἢ μὴ ὑπάρχειν, ἀλλ’ ἁπλῶς ἢ ὑπάρχειν 7 μὴ ὑπάρ- ὦ 
quy. ἐπὶ δὲ τῶν συμβεβηκότων οὐδὲν κωλύει κατά τι ὑπάρ- 
qu», οἷον λευκότητα ἢ δικαιοσύνην, ὥστε οὐχ ἀπόχρη τὸ δεῖ-- 
im ὅτι ὑπάρχει λευκότης ἢ δικαιοσύνη πρὸς τὸ δεῖξαι ὅτι 
λευκὸς 1] δίκαιός ἐστιν" ἔχει γὰρ ἀμφισβήτησιν ὅτι κατά τι 
λευκὸς ἢ δίκαιός ἐστιν. ὥστ᾽ οὐκ ἀναγκαῖον ἐπὶ τῶν συμβε-- ss 
βηκότων τὸ ἀντιστρέφειν. 

Διορίδασϑαι δὲ δεῖ καὶ τὰς ἁμαρτίας τὰς ἐν τοῖς προ- 
βλήμασιν. ὅτι εἰσὶ διτταί, ἢ τῷ ψεύδεσθαι ἢ τῷ παρα- 
βαίνειν τὴν κειμένην λέξιν. οἷ᾽ ve γὰρ ψευδόμενοι καὶ τὸ μὴ 
ὑπάρχον ὑπάρχειν τινὶ λέγοντες ἁμαρτάνουσι" καὶ οἱ τοῖς 80 
ἀλλοτρίοις ὀνόμασι τὰ πράγματα προδαγορεύοντες, οἷον 
τὴν πλάτανον ἄνϑρωπον, παραβαίνουσι τὴν κειμένην óvo- 
μασίαν. 

Εἷς μὲν δὴ τόπος τὸ ἐπιβλέπειν εἰ τὸ xev ἄλλον 2 
τινὰ τρόπον ὑπάρχον ὡς συμβεβηκὸς ἀποδέδωκεν. ἅμαρ- 86 
τάνεται δὲ μάλιστα τοῦτο περὶ τὰ γένη, olov εἴ τις τῷ λευκῷ 
φαίη συμβεβηκέναι χρώματι εἶναι: οὐ γὰρ συμβέβηκε τῷ 
λευχῷ χρώματι εἶναι, ἀλλὰ γένος αὐτοῦ τὸ χρῶμά ἐστιν. 
ἐνδέχεται μὲν οὖν καὶ κατὰ τὴν ὀνομασίαν διορίσαι τὸν τιϑέ- 
μενον, οἷον ὅτι συμβέβηκε τῇ δικαιοσύνῃ ἀρετῇ εἶναι" πολ-" 
Adxig δὲ καὶ μὴ διορίσαντι κατάδηλον ὅτι τὸ γένος ὡς 
συμβεβηκὸς ἀποδέδωκεν, οἷον εἴ τις τὴν λευκότητα κεχρῶ- 
σϑαι φήσειεν ἡ τὴν βάδισιν κινεῖσϑαι. ἀπ᾽ οὐδενὸς γὰρ γέ- 
φους παρωνύμως ἡ κατηγορία κατὰ τοῦ εἴδους λέγεται, ἀλλὰ 6 
πάντα συνωνύμως τὰ γένη τῶν εἰδῶν κατηγορεῖται" καὶ γὰρ 
τοὔνομα καὶ τὸν λόγον ἐπιδέχεται τὸν τῶν γενῶν τὰ εἴδη. ὁ 
οὖν χεχρωσμένον εἴπας τὸ λευκὸν οὔτε ὡς γένος ἀποδέδωκεν, 

18 τερὲ om €. — 19 ἐστιν Cu. --- οὐθὲν C. — 90 ἢ μὴ ὑπάρχειν 
mg w, om C. — ἀλλ᾽... ὑπάρχειν mg u. — ἢ post ἁπλῶς om BCw. — 
2| ovOiv C. — 94 et 95 λευκὸν ἢ δίκαιον u. — 94 ἔχει... «ἐστιν om 
P. — 27 καὶ κατὰ P. — 98 alt τῷ] τὸ P. — 31 φάσκοντες C. — 


36 τοῦτο μάλιστα ΟΡ, — εἴ om P. — τις om ΟΡ, — τὸ λευκὸν BP, 
fort pr c. 


109b7 τὸ ὄνομα P. — τὸν τῶν] τῶν cou. — 8 εἰκὼν CPf, corr 


102 TOIIIKQ&N B. 


ἐπειδὴ παρωνύμως εἴρηκεν, οὔϑ᾽ ὡς ἴδιον 7] ὡς ὁρισμόν " ὃ 
10 γὰρ ὁρισμὸς καὶ τὸ ἴδιον οὐδενὶ ἄλλῳ ὑπάρχει, κέχρωσται 
δὲ πολλὰ καὶ τῶν ἄλλων, οἷον ξύλον Aog ἄνϑρωπος ἵππορ. 
δῆλον οὖν ὅτι ὡς συμβεβηκὸς ἀποδίδωσιν. 
"Ἄλλος τὸ ἐπιβλέπειν οἷς. ὑπάρχειν ] πᾶσιν ἢ μηδενὶ 
εἴρηται. σκοπεῖν δὲ κατ᾽ εἴδη καὶ μὴ ἐν τοῖς ἀπείροις " ὁδῷ 

16 γὰρ μᾶλλον καὶ ἐν ἐλάττοσιν ἡ σκέψις. δεῖ δὲ σκοπεῖν καὶ 
ἄρχεσθαι. ἀπὸ τῶν πρώτων ; εἶτ᾽ ἐφεξῆς ἕως τῶν ἀτόμων, 
οἷον εἰ τῶν ἀντικειμένων τὴν αὐτὴν ἐπιστήμην ἔφησεν εἶναι, 
σκεπτέον εἰ τῶν πρός τι καὶ τῶν ἐναντίων καὶ τῶν κατὰ στέ- 
Quow καὶ ἕξιν καὶ τῶν xcv ἀντίφασιν λεγομένων ἡ αὐτὴ 

50 ἐπιστήμη" κἂν ἐπὶ τούτων μήπω φανερὸν gd. πάλιν ταῦτα 
διαιρετέον. μέχρι τῶν ἀτόμων, οἷον. εἰ τῶν δικαίων καὶ ἀδί- 
κῶν; ἢ τοῦ διπλασίου καὶ ἡμίσεος, ἢ ἢ τυφλότητος καὶ ὄψεως, 

ἢ τοῦ εἶναι καὶ μὴ εἶναι. ἐὰν γὰρ ἐπί τινος δειχϑῇ ὅτι οὐχ 
ἢ αὐτή, ἀνῃρηκότες ἐσόμεϑα τὸ πρόβλημα" ὁμοίως δὲ καὶ 

46 ἐὰν μηδενὶ ὑπάρχῃ. οὗτος δ᾽ ὁ τόπος ἀντιστρέφει πρὸς τὸ 
κατασχευάξειν καὶ ἀνασκευάξειν. ἐὰν γὰρ ἐπὶ πάντων φαί- 
φνηται διαίρεσιν προενέγκασιν ἢ ἐπὶ πολλῶν, ἀξιωτέον καὶ 
καϑόλου τυϑέναι ἢ ἢ ἔνστασιν φέρειν ἐπὶ τίνος οὐχ οὕτως ἐὰν 
γὰρ μηδέτερον τούτων ποιῇ, ἄτοπος φανεῖται μὴ τιϑείς. 

8 ἄλλος τὸ λόγους ποιεῖν τοῦ τε συμβεβηκότος καὶ ᾧ 
συμβέβηκεν, ῇ ἀμφοτέρων xo" ἑκάτερον 7) 7 τοῦ ἑτέρου, εἶτα 
σκοπεῖν εἴ τι μὴ ἀληϑὲς ἐν τοῖς λόγοις ὦ ὡς ἀληϑὲς εἴληπται. 
οἷον εἰ ἔστι ϑεὸν ἀδικεῖν, τί τὸ εδικεῖν; εἰ γὰρ τὸ βλάπτειν 
ἑκουσίως, δῆλον ὡς οὐκ ἔστι ϑεὸν ἀδικεῖσθαι" οὐ γὰρ ἐνδέχεται 

86 βλάπτεσθαι τὸν ϑεόν. καὶ εἰ φϑονερὸς ὁ σπουδαῖος, τίς ὃ 
φϑονερὸς καὶ τίς ὃ φϑόνος; ; εἰ γὰρ ὃ φϑόνος ἐστὶ λύπη ἐπὶ 
φαινομένῃ εὐπραγίᾳ τῶν ἐπιεικῶν τινός , δῆλον ὅ ὅτι ὁ ὅπου- 
δαῖος οὐ φϑονερός" φαῦλος γὰρ ἂν εἴη. καὶ. εἰ ὁ νεμεσητι- 


9 ἐπεὶ f. — 11 λίϑος ξύλον C. — 12 ἀποδέδωκεν C. — 13 ἄλλος 
τόπος τὸ Cf. — 14 ὁδῷ τε γὰρ C. — 15 δεῖ δὴ P. — 17 ἔφησεν ἐπι- 
στήμην f. — 20 καὶ pr 4. — ταῦτα πάλιν P. — ταὐτὰ C. — 2] εἰ 
καὶ τῶν f. — 935 xal] καὶ τοῦ Cf. — Οἡμίσεως pr B. — 9 καὶ] ἢ C. 
— 34 καὶ ἐὰν) κἂν C. — 25 εἰ μ. ὑπάρχει f. — πρὸς] καὶ πρὸς f. — 
96 “ἀνασκευάξειν καὶ κατασκευάζειν CP. — εἰ.. . φαίνεται f. — 97 προσ- 
ἐνέγκασιν pr τ. — ἐπὶ τῶν πολλῶν P. — $28 εἰ yao. . ποιεὶ f. — 
29 φαίνεται C. — 80 ἄλλος τόπος τὸ C, pr f. — d) ὦ ; P. — 33 post 
ϑεὸν del alqd v. — 36 ἐστιν ὁ φϑόνος ΓΝ -- 57 οὐ φϑονερὸς ὁ σπου- 

αἴἷος f. 


TOIIIKAN B. 108 


zog φϑονερός, τίς ἑκάτερος αὐτῶν; οὕτω γὰρ καταφανὲς 
ἔσται πότερον ἀληϑὲς ἢ ψεῦδος τὸ δηθέν, οἷον εἰ φθονερὸς p.110 
μὲν ὁ λυπούμενος ἐπὶ ταῖς τῶν ἀγαθῶν εὐπραγίαις, νεμε- 
σητικὸς δ᾽ ὁ λυπούμενος ἐπὶ ταῖς τῶν κακῶν εὐπραγίαις, 
δῆλον ὅτι οὐκ ἂν εἴη φϑονερὸς ὁ νεμεσητικός. λαμβάνειν 

δὲ καὶ ἀντὶ τῶν ἐν τοῖς λόγοις ὀνομάτων λόγους . καὶ μὴ 6 
ἀφίστασϑαι ἕως ἂν εἰς γνώριμον ἔλϑῃ" πολλάκις γὰρ ὅλου 

μὲν τοῦ λόγου ἀποδοϑέντος οὔπω δῆλον τὸ ζητούμενον, ἀνεὶ 

δέ τινος τῶν ἐν τῷ λόγῳ ὀρομάτων λόγου δηϑέντος κατάδη- 

λον γίνεται. 

Ἔτι τὸ πρόβλημα πρότασιν ἑαυτῷ ποιούμενον ἑνίστα-- Ὁ 
σθαι" ἡ γὰρ ἔνστασις ἔσται ἐπιχείρημα πρὸς τὴν ϑέσιν. ἔστι 
δ᾽ ὁ τόπος οὗτος σχεδὸν ὁ αὐτὸς τῷ ἐπιβλέπειν οἷς ὑπάρ- 
χειν ἢ πᾶσιν ἢ μηδενὶ εἴρηται" διαφέρει δὲ τῷ τρόπῳ. 

Ἔτι διορίζεσθαι ποῖα δεῖ καλεῖν ὡς οἱ πολλοὶ καὶ 
«ποῖα οὔ. χρήσιμον γὰρ καὶ πρὸς τὸ κατασκευάζειν καὶ 16 
αρὸς τὸ ἀνασχευάξζειν, οἷον ὅτι ταῖς μὲν ὀνομασίαις τὰ πρά- 
γματα πρρσαγορευτέον καϑάπερ οἱ πολλοί, ποῖα δὲ τῶν 
αραγμάτων ἐστὶ τοιαῦτα ἢ οὐ τοιαῦτα, οὐκέτι προσεκτέον 
τοῖς πολλοῖς. οἷον ὑγιεινὸν μὲν δητέον τὸ ποιητικὸν ὑγιείας, 
ὡς οἱ πολλοὶ λέγουσιν" πότερον δὲ τὸ προχείμενον ποιητικὸν Ὁ 
ὑγιείας ἢ o0, οὐκέτι ὡς οἱ πολλοὶ κλητέον dAX ὡς ὁ 


Ἔτι ἐὰν πολλαχῶς λέγηται, κείμενον δὲ ἡ ὡς ὑπάρ- 8 
χει ἢ ὡς οὐχ ὑπάρχει, ϑάτερον δεικνύναι τῶν πλεοναχώς 

, ἐὰν μὴ ἄμφω ἐνδέχηται. χρηστέον δ᾽ ἐπὶ τῶν 9s 
λανϑανόντων" ἐὰν γὰρ μὴ λανϑάνῃ πολλαχῶς λεγόμενον, 
ἐνστήσεται ὅτι οὐ διείλεκται ὅπερ αὐτὸς ἠπόρει. ἀλλὰ ϑά- 
τερον. οὗτος δ᾽ ὁ τόπος ἀντιστρέφει καὶ πρὸς τὸ κατασκευ- 
ὦσαι. καὶ ἀνασκευάσαι. κατασκευάζειν μὲν γὰρ βουλόμε- 


11032 εὐπραξίαις wv. — 6 προαφίστασθαι C. — εἴς τι γνώριμον C. 
—T οὕπω] o9 CPuf. — 13 pr 7 om u. — δὴ P. — 14 Fri δεῖ διορί- 
ζεσθαι C. — 15 χρήσιμα P. — γὰρ δὲ f. — 16 πρὸς τὸ om C. — 
90 ποιητικὸν rc mg τ. — 21 λεκτέον pr u. — 22 ἰατρός. olov εἰ τι- 
ϑείη τις δει ὃ κοιμώμενος αἰσθάνεται, οὐδαμῶς χρὴ διελομένους παρ᾽ 
ῥαυτῶν τὸ αἰσθάνεσθαι εἴς τε τὸ κατ᾽ ἐνέργειαν καὶ κατὰ δύναμιν δει- 
πγύναι ὅτι ὁ κοιμώμενος αἰσθάνεται. αἰσθάνεσθαι γὰρ λέγονται οἱ 
δύναμιν τοῦ αἰσθάνεσθαι ἔχοντες. ἔτι ἐὰν f. — 97 εἰ λανθάνοι f. — 
28 καὶ om u. --- ὠνασχκευάσαι καὶ κατασκευάσαι C. — 49 καὶ πρὸς τὸ 
ἀνασκευάσαι u, om AP. 


9 ΤΟΠΙΚΩΝ A. 


τῷ μὲν κατὰ τὴν διάνοιαν φιλεῖν τὸ μισεῖν ἐναντίον, τῷ δὲ 
κατὰ τὴν. σωματικὴν ἐνέργειαν οὐδέν" δῆλον οὖν ὅτι τὸ φν- 
λεῖν ὁμώνυμον. ἔτι ἐπὶ τῶν ἀνὰ μέσον, εἰ τῶν μέν ἐστί τι 

6 ἀνὰ μέσον, τῶν δὲ μηδέν, ἢ εἰ ἀμφοῖν μέν ἐστι, μὴ ταὐ- 
τὸν δέ, οἷον λευκοῦ καὶ μέλανος ἐν χρώμασι μὲν τὸ φαιόν, 
ἐν φωνῇ δ᾽ οὐδέν, ἢ εἰ ἄρα,. τὸ σομφόν, καθάπερ τινές φασι 
σομφὴν φωνὴν ἀνὰ μέσον εἶναι, ὥσϑ᾽ εἱμώνυμον. τὸ λευκόν, 
ὁμοίως δὲ καὶ τὸ μέλαν. ἔτι εἰ τῶν μὲν πλείω τὰ ἀνὰ 

10 μέσον, τῶν δὲ ἕν, καϑάπερ ἐπὶ τοῦ λευκοῦ καὶ μέλανος" ἐπὶ 
μὲν γὰρ τῶν χρωμάτων πολλὰ τὰ ἀνὰ μέσον, ἐπὶ δὲ τῆς 
φωνῆς ἕν τὸ σομφόν. 

Πάλιν ἐπὶ τοῦ xov ἀντίφασιν ἀντικειμένου σκοπεῖν εἰ 
πλεοναχῶς λέγεται. εἰ γὰρ τοῦτο πλεοναχῶς λέγεται, καὶ 

16 τὸ τούτῳ ἀντιχείμενον πλεοναχῶς δηθήσεται, οἷον τὸ μὴ βλέ- 
πεῖν πλεοναχῶς λέγεται, ἕν μὲν τὸ μὴ ἔχειν ὄψιν, ἕν δὲ 
τὰ μὴ ἐνεργεῖν τῇ ὄψει. εἰ δὲ τοῦτο πλεοναχῶς, ἀναγκαῖον 
καὶ τὸ βλέπειν πλεοναχῶς λέγεσθαι" ἑκατέρῳ γὰρ τῷ μὴ 
βλέπειν ἀντικείσεταί τι, οἷον τῷ μὲν μὴ ἔχειν τὸ 

Ὁ ἔχειν, τῷ δὲ μὴ ἐνεργεῖν τῇ ὄψει τὸ ἐνεργεῖν. 

Ἔτι ἐπὶ τῶν κατὰ στέρησιν καὶ ἕξιν λεγομένων ἐπι- 
Oxoseiv: εἰ γὰρ ϑάτερον πλεοναχῶς λέγεται, καὶ τὸ λοι- 
πόν, οἷον εἰ τὸ αἰσθάνεσθαι πλεοναχῶς λέγεται κατά τε 
τὴν ψυχὴν καὶ τὸ σῶμα, καὶ τὸ ἀναίσθητον εἶναι πλεο- 

φναχῶς δηθήσεται κατά τε τὴν ψυχὴν καὶ τὸ σῶμ, ὅτι 
δὲ κατὰ στέρησιν καὶ ἕξιν ἀντίκεινται τὰ νῦν Aeyó, 
λον, ἐπειδὴ πέφυκεν ἑκατέραν τῶν αἰσϑήσεων. 
καὶ κατὰ τὴν ψυχὴν καὶ κατὰ τὸ σῶμα. 

Ἔτι δ᾽ ἐπὶ τῶν πτώσεων ἐπισκεπτέι 























8 οὐθέν ou. — 4 ἔτι καὶ ἐπὶ C. — 
μὲν.᾿ τῷ δὲ C. — ἐστί om P. — 
7 οὐθὲν nc - εἰ sn 4 — 
Pouf. — ἐπὶ μὲν... μέσον om. 
ἐπὶ τοῦ λευκοῦ καὶ μέλανος 
— 11 πιεοναχῶς λέγεται 
xut. Pou. --- τι om H, 
γομένων xal ἕξιν ou. 
Pow. — 94 xal] xal 
4. — τὴν om f. 
viv λεγόμενα] 
τά τε (κατε αἱ 





06 TOIIIK9N A. 


20 σκεῦος. ἕτερος γὰρ ὁ κατὰ τοὔνομα λόγος αὐτῶν" τὸ μὲν 
γὰρ ξῷον ποιόν τι δηϑήδεται, τὸ δὲ σκεῦος ποιόν τι. ἐὰν 
δὲ ὑπ᾽ ἄλληλα τὰ γένη 1j: οὐκ ἀναγκαῖον ἑτέρους τοὺς λόγους 
εἶναι. οἷον τοῦ κόρακος τὸ ξῷον καὶ τὸ ὄρνεον γένος ἐστίν. 
ὅταν οὖν λέγωμεν τὸν κόρακα ὄρνεον εἶναι, καὶ ζῷον ποιόν 

96 τί φαμὲν αὐτὸν εἶναι, ὥστ᾽ ἀμφότερα τὰ γένη περὶ αὐτοῦ 
κατηγορεῖται. ὁμοίως δὲ καὶ ὅταν ἑῷον πτηνὸν δίπουν τὸν 
κόρακα λέγωμεν, ὄρνεόν φαμεν αὐτὸν εἶναι" καὶ οὕτως οὖν 
ἀμφότερα τὰ γένη κατηγορεῖται κατὰ τοῦ κόρακος; καὶ ὁ 
λόγος αὐτῶν. ἐπὶ δὲ τῶν μὴ om ἄλληλα γενῶν οὐ συμ- 

80 βαίνει τοῦτο" οὔτε γὰρ ὅταν σκεῦος λέγωμεν, ἕῷον λέγο- 
uev, οὔϑ᾽ ὅταν δῷον, σχεῦος. 

Σκοπεῖν δὲ μὴ μόνον εἰ τοῦ προκειμένου € ἕτερα τὰ 
γένη καὶ μὴ ὑπ ἄλληλα, ἀλλὰ καὶ ἐπὶ τοῦ ἐναντίου" εἰ 
γὰρ τὸ ἐναντίον πολλαχῶς λέγεται, δῆλον ὅτι καὶ τὸ 

86 προχείμενον. 

Χρήσιμον δὲ xol τὸ ἐπὶ τὸν ὁρισμὸν ἐπιβλέπειν τὸν 
ἐκ τοῦ συντυϑεμένου γιγνόμενον, οἷον λευκοῦ σώματος καὶ 
λευκῆς φωνῆς" ἀφαιρουμένου γὰρ τοῦ ἰδίου τὸν αὐτὸν λόγον 
δεῖ λείπεσϑαι. τοῦτο δ᾽ οὐ ? συμβαίνει ἐπὶ τῶν ὁμωνύμων, οἷον 

b ἐτὶ τῶν νῦν εἰρημένων. τὸ μὲν γὰρ ἔσται σὦμα τοιόνδε 

χρῶμα ἔχον. τὸ δὲ φωνὴ εὐήκοος" ἀφαιρεϑέντος οὖν τοῦ 
σώματος καὶ τῆς φωνῆς οὐ ταὐτὸν ἐν ἑκατέρῳ τὸ λειπό- 
μενον. ἔδει δέ γε, εἴπερ συνώνυμον ἦν τὸ λευκὸν τὸ ἐφ᾽ 

6 ἑκατέρου λεγόμενον. 

Πολλάκις δὲ καὶ ἐν αὐτοῖς τοῖς λόγοις λανθάνει πα- 
ρακολουϑοῦν τὸ ὁμώνυμον" διὸ καὶ ἐπὶ τῶν λόγων σκεπτέον, 
οἷον ἄν τις τὸ σημαντικὸν καὶ ποιητικὸν ὑγιείας τὸ συμ- 
μέτρως ἔχον πρὸς ὑγίειαν φῇ εἶναι, οὐκ ἀποστατέον ἀλλ 

10 ἐπισκεπτέον τί τὸ συμμέτρως καϑ' ἑκάτερον εἴρηκεν, οἷον εἰ 


40 αὐτῶν om f. — 921 τὶ om P. — ῥηθήσεται ποιόν τι OU. — 
σκεῦος ὁποῖον C. — 22 ὑπάλληλα A4BCuf. — 23 akt τὸ om ou. — 
utrumque τὸ om Df. — 94 κόρακα καὶ ὄρνεον ou. — καὶ om C. — 
97 λέγωμεν εἶναι ὄρνεον C. — αὐτόν φαμεν ou. — 98 τὰ γένη ante 
καὶ seq. f. — κατὰ om ouf. — καὶ... αὐτῶν om P. — 99 ὑπαλληῖα 
ABC ut solent, ὑπαλλήλων ouf. - — 89 εἰ} ἐπὶ C. — ἕτερα] εἰ ἕτερα re 
C. — 86 τὸ ἐπὶ om Pou. — 87 ἐκ corr e. — γινόμενον CPou. — 
88 δεῖ λόγον ,F: 

107b2 oov] δὲ ou. — 3 ἐν om o. — 4 y& om C. — ἢ τὸν λόγον ff 
— 8 ἐὰν Cu. — xal τὸ ποιητικὸν C. — 9 εἶναι φῇ C. 


98 ΤΟΠΙΚΩΝ 4. 

xal φρόνησις σωφροσύνης (ταῦτα γὰρ ἅπαντα ἐκ 
τοῦ αὐτοῦ γένους ἐστίν). καὶ ἐξ ἄλλου πρὸς ἄλλο τῶν μὴ 
«πολὺ λίαν διεστηκόεων. οἷον τίνι αἴσϑησες ἐπιστήμης" ἀδὲ 
ἐμὲν γὰρ τῶν πολὺ διεστηκότων κατάδηλοι παντελῶς ei 


17 Τὴν à ὁμοιότητα σχεπτέον ἐπί τε τῶν ἐν ἑτέροις γέ- 


γεῦιψ, ὡς ἕτερον πρὸς ἕτερόν τι, οὕτως ἄλλο πρὸς ἄλλο, 
οἷον ὡς ἐπιστήμη πρὸς ἐπιστητόν, οὕτως αἴσϑησις πρὸς ei- 

1 σϑητόν᾽ καὶ ὡς ἕτερον ἐν ἑτέρῳ τινί, οὕτως ἄλλο ἐν ἄλλῳ, 
οἷον ὡς ὄψις ἐν ὀφθαλμῷ, νοῦς ἐν ψυχῇ, xel ὡς γαλήνη 
ἐν θαλάσσῃ. νηνεμία ἐν ἀέρι. μάλιστα δ᾽ ἐν τοῖς πολὺ &- 
εἐστώσι γυμνάξεσθαι δεῖ" δᾷον γὰρ ἐπὶ τῶν λοιπῶν 
μεθα τὰ ὅμοια συνορᾶν. σχεπτέον δὲ καὶ τὰ ἐν τῷ αὐτῷ 

τ16γένει ὄντα, εἴ τε ἅπασιν ὑπάρχει ταὐτόν. οἷον d 
καὶ ἵππῳ καὶ κυνί" ἡ γὰρ ὑπάρχει τι αὐτοῖς ταὐτόν, 
ταύτῃ ὅμοιά ἔστιν. 

18 Χρήσιμον δὲ τὸ μὲν ποσαχῶς λέγεται ἐπεσχέφϑαι 
αρός τε τὸ σαφές (μᾶλλον γὰρ ἄν τις εἰδείη τί τίϑησιν, 
so ἐμφανισθέντος ποσαχῶς λέγεται) καὶ αρὸς τὸ γίνεσθαι 
κατ᾽ αὐτὸ τὸ πρᾶγμα καὶ μὴ πρὸς τὸ ὄνομα τοὺς συλλο- 

γισμούς. ἀδήλου γὰρ ὄντος ποσαχῶς λέγεται, ἐνδέχεται μὴ 
ἐπὶ ταὐτὸν τόν τε ἀποχρινόμενον καὶ τὸν ἐρωτῶντα φέρειν 
τὴν διάνοιαν" ἐμφανισθέντος δὲ ποσαχῶς λέγεται καὶ ἐπὶ 

s τί φέρων τίϑησι, γελοῖος ἂν φαίνοιτο ὁ ἐρωτῶν. εἰ μὴ 
πρὸς τοῦτο τὸν λόγον ποιοῖτο. χρήσιμον δὲ καὶ πρὸς τὸ μ 
παραλογισθῆναι καὶ πρὸς τὸ παραλογίσασθϑαι. εἰδότες γὰρ 
ποσαχῶς λέγεται OU μὴ παραλογισϑῶμεν, ἀλλ εἰδήσομεν 
ἐὲν μὴ πρὸς τὸ αὐτὸ τὸν λόγον ποιῆται ὁ ἐωτῶν- αὐτοί τε 

ἐρωτῶντες δυνησόμεϑα παραλογίσασϑαι, ἐὰν μὴ τυγχ 
εἰδὼς ὁ ἀποχρινόμενος ποσαχῶς λέγεται. τοῦτο δ᾽ Mk 


9 ἀνδρίας Pouf ot solent. — σωφροσύνης pr om c. — πάντα 
ταῦτα C. — γὰρ ἅπαντα corr w. — πάντα P. -- 8. ἐστὶ (εἰσὶ pu 
omisso alt devi) τῆς ἀρετῆς ἐστὶ καὶ Couf. — 4 τίνι διαφέρει αἴοϑησες οὐ. 
— ὅ μὲν om C. — γὰρ om P. — κατάλληλοι C. — 1 ληπτέον C. — 
B τὶ om ew. — 9 dg om 4. — 10 pr iv om σα. — 11 ἐν ψυχῇ οα. 
— 135 διεστηκόσι c. — 19 τε om AB Pouf. — τῇ ὃ C. — δὶ τούνομα 
CPowc. — 983 ἐρωτῶντα καὶ τὸν ὠποκρινόμενον C. — 96 ἀναφαίνοιτο 
Ῥ, — 97 καὶ πρὸς τὸ] πρὸς τὸ μὴ e. — 49 ἂν ΟΡ. — μὴ om e. — 
ταὐεὸ CPc, τοῦτο ou. --- ποιῆται τὸν λόγον ou. — 30 παραλογίξζεσθαι C. 


TOHIXAN 4. 99 


πέντων δυνατόν, ἀλλ ὅταν ᾧ vOv πολλαχῶς λεγομένων 
τὰ μὲν ἀληθῆ τὰ δὲ ψευδῆ. ἔστι δὲ οὐκ οἰκεῖος ὁ τρό- 
sog οὗτος τῆς διαλεκτικῆς" διὸ παντελῶς εὐλαβητέον τοῖς 
διαλεκεικοῖς τὸ τοιοῦτον, τὸ πρὸς τοὔνομα διαλέγεσθαι, s 
ἐὰν μή τις ἄλλως ἐξαδυνατῇ περὶ τοῦ προχειμένου διαλέ- 


αι. 

Τὸ δὲ τὰς διαφορὰς εὑρεῖν χρήσιμον πρός τε τοὺς 
συλλογισμοὺς τοὺς περὶ ταυτοῦ καὶ ἑτέρου καὶ πρὸς τὸ γνω- 
φίζειν τί ἔχαστόν ἐστιν. ὅτι μὲν οὖν πρὸς τοὺς συλλογισμοὺς ν 
τοὺς περὶ ταυτοῦ καὶ ἑτέρου χρήσιμον, δῆλον" εὑρόντες γὰρ 
διαφορὰν τῶν προχειμένων ὁποιανοῦν δεδειχότες ἐσόμεϑα ὅτι 
οὐ ταὐτόν" πρὸς δὲ τὸ γνωρίζειν τί ἐστι, διόει τὸν ἴδιον τῆς 
οὐσίας ἑκάστου λόγον ταῖς περὶ ἕκαστον οἰχείαις διαφοραῖς s 
χωρίζειν εἰώϑαμεν. 

Ἡ δὲ τοῦ ὁμοίου ϑεωρία χρήσιμος πρός τε τοὺς ἐπα- 
κτικοὺς λόγους καὶ πρὸς τοὺς ἐξ ὑποθέσεως συλλογισμοὺς καὶ 
“οὡς τὴν ἀπόδοσιν τῶν ὁρισμῶν. πρὸς μὲν οὖν soUg ἐπακτι- 
κοὺς λόγους, διότι τῇ καϑ᾽ ἕκαστα ἐπὶ τῶν ὁμοίων ἐπαγωγῇτὸ 1 
καϑόλου ἀξιοῦμεν ἐπάγειν" οὐ yàg δάδιόν ἐστιν ἐπάγειν μὴ el- 
δότας τὰ ὅμοια. πρὸς δὲ τοὺς ἐξ ὑποθέσεως συλλογισμούς, 
διότι ἔνδοξόν ἐστιν, ὥς ποτε ἐφ᾽ ἑνὸς τῶν ὁμοίων ἔχει, οὕτωρ 
καὶ ἐπὶ τῶν λοιπῶν. ὥστε πρὸς ὅ τι ἂν αὐτῶν εὐπορῶμεν 
διαλέγεσθαι, προδιομολογησόμεϑα, ὥς ποτε ἐπὶ τούτων ἔχει; 16 
οὕτω καὶ ἐπὶ τοῦ προχειμένου ἔχειν. δείξαντες δὲ ἐκεῖνο καὶ 
τὸ προχείμενον ἐξ ὑποθέσεως δεδειχότες ἐσόμεθα" ὑποϑέ- 
μενοι γάρ, ὥς ποτε ἐπὶ τούτων ἔχει, οὕτω καὶ ἐπὶ τοῦ προκει- 
μένου ἔχειν, τὴν ἀπόδειξιν πεποιήμεθα. πρὸς δὲ τὴν τῶν 
ὁρισμῶν ἀπόδοσιν, διότι δυνάμενοι συνορᾶν τί ἐν ἑκάστῳ ταὐ- Ὁ 
τόν, oUx ἀπορήσομεν εἰς τί δεῖ γένος ὁριξζομένους τὸ προκείμε- 
voy τιθέναι" τῶν γὰρ κοινῶν τὸ μάλιστα ἐν τῷ τί ἐστι κατη- 
γορούμενον γένος Ls εἴη. ὁμοίως δὲ καὶ ἐν τοῖς πολὺ διεστῶσι 


P $9 πάντων ἀεὶ δυνατόν o. -— 36 ἄλλος f, ἄλλω (sic) pr wu. — 38 ἐρεῖν 
. ^^ 686 om e. 
108b1l deri» ἕκαστον CPouf. — ἃ yàg τὴν ὃ ἐν C. — ὃ ixá- 
etov 17g οὐσίαρ ou. — 6 γνωρίζειν B 8 xa) om e. — συλλογ ι- 
σμοὺρ...οὖν rc w ubi loc, paucioribus, — 10 ixl) καὶ nr rc * 
προσδιομολογ. o. — ὥσπε αὐτῶν ἔχει ov. — ἀρ C. 
— 18 ἔχει pear 19 πεποιημένοι ἐσόμεθα Ὄ — 90 disi) ἔτι ow. 
-— $15 δεῖ o. — τιϑέναι τὸ προκείμενον C. — 29 yévog] τὸ γέ- 
veg Cou. — ὁμοίως ὃ δὲ o. 
4* 


100 ΤΟΠΙΚΩΝ S B. 


χρήσιμος πρὸς τοὺς ὁρισμοὺς ἡ τοῦ ὁμοίου ϑεωρία, οἷον ὅτι 
25 ταὐτὸν γαλήνη μὲν ἐν ϑαλάσσῃ, νηνεμία δ᾽ ἐν ἀέρι (ἑκάτερον 
γὰρ ἡσυχία). καὶ ὅτι στιγμὴ ἐν γραμμῇ καὶ μονὰς ἐν ἀρι- 
ὅμῷ ἑκάτερον γὰρ ἀρχή. ὥστε τὸ κοινὸν ἐπὶ πάντων γένος 
ἀποδιδόντες δόξομεν οὐχ ἀλλοτρίως ὁρίξεσθαι. σχεδὸν δὲ καὶ 
οἱ ὁριζόμενοι οὕτως εἰώθασιν ἀποδιδόναι" τήν τε γὰρ μονάδα 
80 ἀρχὴν ἀριϑμοῦ φασὶν εἶναι καὶ τὴν στιγμὴν ἀρχὴν γραμ- 
μῆς. δῆλον οὖν ὅτι εἰς τὸ κοινὸν ἀμφοτέρων γένος τυθέασιν. 
Τὰ μὲν οὖν ὄργανα δι’ ὧν οἱ συλλογισμοὶ ταῦτ᾽ ἐστίφ" 

οἱ δὲ τόποι πρὸς οὖς χρήσιμα τὰ λεχϑέντα οἷδε εἰσίν. 


Ἔστι δὲ τῶν προβλημάτων τὰ μὲν καϑόλου τὰ δ᾽ ἐπὶ 
μέρους. καϑόλου μὲν οὖν οἷον ὅτι πᾶσα ἡδονὴ ἀγαϑὸν καὶ 
ὅτι οὐδεμία ἡδονὴ ἀγαϑόν, ἐπὶ μέρους δὲ οἷον ὅτι ἔστι τις 

p.109 ἡδονὴ ἀγαϑὸν καὶ ἔστι τις ἡδονὴ οὐκ ἀγαθόν. ἔστι δὲ πρὸς 
ἀμφότερα τὰ γένη τῶν προβλημάτων κοινὰ τὰ καθόλου 
κατασκευαστικὰ καὶ ἀνασκευαστικά" δείξαντες γὰρ ὅτι παντὶ 
ὑπάρχει. καὶ ὅτι τινὶ ὑπάρχει δεδειχότες ἐσόμεθα. ὁμοίως 

6 δὲ κἂν ὅτι οὐδενὶ ὑπάρχει δείξωμεν, καὶ ὅτι οὐ παντὶ ὑπάρ- 
χει δεδειχότες ἐσόμεθα. πρῶτον οὖν περὶ τῶν καϑόλου 
ἀνασκευαστικῶν δητέον διά τε τὸ κοινὰ εἶναι τὰ τοιαῦτα 
πρὸς τὰ καϑόλου καὶ τὰ ἐπὶ μέρους. καὶ διὰ τὸ μᾶλλον 
τὰς ϑέσεις κομίζειν ἐν τῷ ὑπάρχειν ἢ μή, τοὺς δὲ διαλε- 
10 γομένους ἀνασχευάξειν. ἔστι δὲ χαλεπώτατον τὸ ἀντὶστρέ- 
φειν τὴν ἀπὸ τοῦ συμβεβηκότος οἰκείαν ὀνομασίαν" τὸ 
γὰρ πῇ καὶ μὴ καϑόλου ἐπὶ μόνων ἐνδέχεται τῶν συμ- 
βεβηκότων. ἀπὸ μὲν γὰρτοῦ ὅρου καὶτοῦ ἰδίου καὶ τοῦ γένους 
ἀναγκαῖον ἀντιστρέφειν, οἷον εἰ ὑπάρχει τινὶ ξῴῳ πεζῷ δί- 
15 ποδι εἶναι, ἀντιστρέψαντι ἀληϑὲς ἔσται λέγειν ὅτι [gov πεζὸν 
24 χρήσιμον P. — 25 μὲν ἐν ϑαλάσσῃ γαλήνη ou. — 96 ὅτι α. -- 


ὅτι εἷς στιγμὴ ἐν γραμμῇ μονὰς C. — 98 οὐκ ἀλλοτρίως δόξομεν C. 
— 29 οἱ om 4. — 33 λεγόμενα f. — 39 ὅτι om P. 


10941 xoi] xal ὅτε Cof. — πρὸς ἀμφότερα om P. — 8 ἀνασκενα- 
στικὰ xol κατασκεναστικά C. — 5 ὑπαρχῃ B, corr A4, ὑπάρχειν C. — 
ὅτι τινὶ οὐχ ὑπάργειν C. — 6 πρῶτον μὲν οὖν CP. — 8 πρὸς τὸ corr 


. — 18 ἐδίου καὶ τοῦ ὅρου f. — 14 ὑπάρξει P. --- πεζῷ om C. — 
15 ἐστι λέγειν ξῶον τι. 


ΤΟΠΙΧΩΝ B. 101 


δίπουν ἐστίν. ὁμοίως δὲ καὶ ὠπὸ vo yévovg * εἰ γὰρ ζῴῳ ὑπάρ- 
χει τινὶ εἶναι, [oov ἐστιν. τὰ δ᾽ αὐτὰ καὶ ἐπὶ τοῦ ἰδίου εἰ 
γὰρ ὑπάρχει τινὶ γραμματικῆς δεκτικῷ εἶναι, γραμματι- 
xijg δεκτικὸν ἔσται. οὐδὲν γὰρ τούτων ἐνδέχεται κατά τι ὑπάρ-- 
quy ἢ μὴ ὑπάρχειν, ἀλλ᾽ ἁπλῶς ἢ ὑπάρχειν 7] μὴ ὑπάρ- ὦ 
quy. ἐπὶ δὲ τῶν συμβεβηκότων οὐδὲν κωλύει κατά τι ὑπάρ-- 
χειν, οἷον λευκότητα ἢ δικαιοσύνην, ὥστε οὐκ ἀπόχρη τὸ δεῖ- 
fm ὅτι ὑπάρχει λευκότης ἢ δικαιοσύνη πρὸς τὸ δεῖξαι ὅτι 
λευκὸς ἢ δίκαιός ἐστιν" ἔχει γὰρ ἀμφισβήτησιν ὅτι κατά τι 
λευκὸς ἢ δίκαιός ἐστιν. ὥστ᾽ oix ἀναγκαῖον ἐπὶ τῶν συμβε-- ss 
ηκότων τὸ ἀντιστρέφειν. 

Διορίδασϑαι δὲ δεῖ καὶ τὰς ἁμαρτίας τὰς ἐν τοῖς προ- 
βλήμασιν. ὅτι εἰσὶ διτταί, ἢ τῷ ψεύδεσθαι ἢ τῷ παρα- 
βαίνειν τὴν κειμένην λέξιν. | oi τε γὰρ ψευδόμενοι καὶ τὸ μὴ 
ὑπάρχον ὑπάρχειν τινὶ λέγοντες ἁμαρτάνουσι" καὶ οἱ τοῖς 80 
ἀλλοτρίοις ὀνόμασι τὰ πράγματα προσαγορεύοντες, οἷον 
τὴν ιδλάτανον ἄνθρωπον, παραβαίνουσι τὴν κειμένην óvo- 
μασίαν. 

Εἷς μὲν δὴ τόπος τὸ ἐπιβλέπειν εἰ τὸ κατ᾽ ἄλλον 2 
τινὰ τρόπον ὑπάρχον ὡς συμβεβηκὸς ἀποδέδωκεν. ἅμαρ-- ss 
τάνεται δὲ μάλιστα τοῦτο περὶ τὰ γένη, οἷον εἴ τις τῷ λευκῷ 
φαίη συμβεβηκέναι χρώματι εἶναι" ου γὰρ συμβέβηκε τῷ 
λευκῷ χρώματι εἶναι, ἀλλὰ γένος αὐτοῦ τὸ χρῶμά ἐστιν. 
ἐνδέχεται μὲν οὖν καὶ κατὰ τὴν ὀνομασίαν διορίσαι τὸν τιϑέ- 
μενον. οἷον ὅτι συμβέβηκε τῇ δικαιοσύνῃ ἀρετῇ εἶναι" πολ-ν 
λάκις δὲ καὶ μὴ διορίδαντι κατάδηλον ὅτι τὸ γένος ὡς 
συμβεβηκὸς ἀποδέδωκεν, οἷον εἴ τις τὴν λευκότητα κεχρώ- 
σθαι φήσειεν ἢ τὴν βάδισιν κινεῖσθαι. ἀπ᾽ οὐδενὸς γὰρ γέ- 
yovc παρωνύμως ἡ κατηγορία κατὰ τοῦ εἴδους λέγεται, ἀλλὰ 
πάντα συνωνύμως τὰ γένη τῶν εἰδῶν κατηγορεῖται" καὶ γὰρ 
τοὔνομα καὶ τὸν λόγον ἐπιδέχεται τὸν τῶν γενῶν τὰ εἴδη. ὁ 
οὖν κεχρωσμένον εἴπας τὸ λευκὸν οὔτε ὡς γένος ἀποδέδωκεν, 


18 τινὲ om C. — 19 ἐστιν Cu. — οὐθὲν C. — 420 ἢ μὴ ὑπάρχειν 

mg uw, om C. — ἀλλ᾽... ὑπάρχειν mg u. — ἢ post ἁπλῶς om BCu. — 

2l οὐθὲν C. — 94 et 95 λευκὸν ἢ δίκαιον u. — 94 ἔχει... «ἐστιν om 

P. — 27 καὶ] κατὰ P. — 98 alt τῷ] τὸ P. — 931 φάσκοντες C. — 

36 τοῦτο μάλιστα CP. — εἴ om P. — τις om CP. — τὸ λευκὸν BP, 
fort pr c. 

N 4 109b7 τὸ ὄνομα P. — τὸν τῶν] τῶν cou, — 8 εἰκὼν CPf, corr 

Cu, 


102 TOIIIKQAN B. 


ἐπειδὴ παρωνύμως εἴρηκεν, οὔὔϑ᾽ ὡς ἴδιον ἢ ὡς ὁρισμόν" ὁ 
19 γὰρ ὁρισμὸς καὶ τὸ ἴδιον οὐδενὲ ἄλλῳ ὑπάρχει, κέχρωσται 
δὲ πολλὰ καὶ τῶν ἄλλων, οἷον ξύλον λίϑος ἄνϑρωπος ἵππορ. 
δῆλον οὖν ὅτι Gg συμβεβηκὸς ἀποδίδωσιν. 
"ἄλλος τὸ ἐπιβλέπειν οἷς. ὑπάρχειν 5 πᾶσιν ἢ μηδενὶ 
εἴρηται. σκοπεῖν δὲ κατ᾽ εἴδη καὶ μὴ ἐν τοῖς ἀπείροις " ὁδῷ 

15 γὰρ μᾶλλον καὶ ἐν ἐλάττοσιν ἡ σκέψις. δεῖ δὲ σχοπεῖν καὶ 
ἄρχεσθαι, ἀπὸ τῶν πρώτων, εἶτ᾽ ἐφεξῆς ἕως τῶν ἀτόμων, 
οἷον εἰ τῶν ἀντικειμένων τὴν αὐτὴν ἐπιστήμην ἔφησεν. εἷναι, 
δχεπτέον εἰ τῶν πρός τι καὶ τῶν ἐναντίων καὶ τῶν κατὰ στέ- 
ρησιν καὶ ἕξιν καὶ τῶν κατ ᾿ ἀντίφασιν λεγομένων ἡ αὐτὴ 

eo ἐπιστήμη" κἂν ἐπὶ τούτων μήπω φανερὸν qd. πάλιν ταῦτα 
διαιρετέον μέχρι τῶν ἀτόμων, olov εἰ τῶν δικαίων καὶ ἀδί- 
xov, ΠῚ τοῦ διπλασίου καὶ ἡμίσεος, ἢ ἢ τυφλότητος καὶ ὄψεως, 

ἢ τοῦ εἶναι καὶ μὴ εἶναι. ἐὰν γὰρ ἐπί τινος δειχϑῇ ὅτι οὐχ 
7 αὐτή, ἀνῃρηκότες ἐσόμεϑα τὸ πρόβλημα " ὁμοίως δὲ καὶ 

86 ἐὰν μηδενὶ ὑπάρχῃ. οὗτος δ᾽ ὁ τόπος ἀντιστρέφει πρὸς τὸ 
κατασκευάζειν καὶ ἀνασκευάζειν. ἐὰν γὰρ ἐπὶ πάντων φαί- 
ψηται διαίρεσιν προενέγκασιν ἢ ἐπὶ πολλῶν, ἀξιωτέον καὶ 
καϑόλου τυϑέναν 1j / ἔνστασιν φέρειν ἐπὶ τίνος οὐχ οὕτως" ἐὰν 
γὰρ μηδέτερον τούτων ποιῇ, ἄτοπος φανεῖται μὴ τιϑείς. 

s) 4λλος τὸ λόγους ποιεῖν τοῦ Tt συμβεβηκότος καὶ ᾧ 
συμβέβηκεν, ἢ ἀμφοτέρων καϑ' ἑκάτερον ἢ ἢ τοῦ ἑτέρου, εἶτα 
σχοπεῖν εἴ τι μὴ ἀληϑὲς ἐν τοῖς λόγοις ὦ ὡς ἀληϑὲς εἴληπται. 
οἷον εἰ ἔστι ϑεὸν ἀδικεῖν, τί τὸ ἀδικεῖν; εἰ γὰρ τὸ βλάπτειν 
ἑκουσίως, δῆλον ὡς οὐχ ἔστι ϑεὸν ἀδικεῖσθαι" οὐ γὰρ ἐνδέχεται 

86 βλάπτεσθαι τὸν ϑεόν. καὶ εἰ φϑονερὸς ὁ σπουδαῖος, τίς ὃ 
φϑονερὸς καὶ τίς ὁ φϑόνος; εἰ γὰρ ὃ φϑόνος ἐστὶ λύπη ἐπὶ 
φαινομένῃ εὐπραγίᾳ τῶν ἐπιεικῶν τινός ; δῆλον à ὅτι ὃ ὅπου- 


δαῖος οὐ φϑονερός" φαῦλος γὰρ ἂν εἴη. καὶ εἰ ὁ νεμεσητι- 


9 ἐπεὶ f. — 11 λίθος ξύλον C. — 12 ἀποδέδωκεν C. — 13 ἄλλος 
τόπος τὸ Cf. — 14 ὁδῷ ve yàg C. — 15 δεῖ δὴ P. — 17 ἔφησεν ἐπι- 
στήμην f. — 20 καὶ pr 4. — ταῦτα πάλιν P. — ταὐτὰ C. — 2] εἰ 
xal τῶν f. — 92 " xal] καὶ τοῦ Cf. — ἡμίσεως pr B. — ὁ8 xal] ἢ C. 
— 24 καὶ ἐὰν) κἂν C. — 95 εἰ μ. ὑπάρχει f. — πρὸς) καὶ πρὸς f. — 
46 “ἀνασκευάξειν καὶ κατασχευάξειν ΟΡ. --- si.. «φαίνεται f. — 27 προῦ- 
ἐνέγκασιν pr τι. — ἐπὶ τῶν πολλὼν P. — 98 εἰ γὰρ... ποιεῖ f. — 
99 φαίνεται C. --- 80 ἄλλος τόπος τὸ C, pr f. — d) ὧν P. — 38 post 
ϑεὸν del alqd u. — 36 ἐστιν ὁ φϑόνος P. — 37 o9 φϑονερὸς ὁ 0xov- 

αἷος f. 


TOIIKAN 8. 108 


zog φϑονερός, τίς ἑκάτερος αὐτῶν; οὕτω ydQ καταφανὲς 
ἔσται πότερον ἀληϑὲς 7) ψεῦδος τὸ δηθέν, εἰ φϑονερὸς p.110 
μὲν ὁ λυπούμενος ἐπὶ ταῖς τῶν ἀγαθῶν εὐπραγίαιρ, νεμε- 
σητικὸς δ᾽ ὃ λυπούμενος ἐπὶ ταῖς τῶν καχῶν εὐπραγίαις, 
δῆλον ὅτι οὐκ ἂν εἴη φϑονερὸς ὁ νεμεσητικός. λαμβάνειν 

δὲ καὶ ἀντὶ τῶν £v τοῖς λόγοις ὀνομάτων λόγους. καὶ μὴ 6 
ἀφίστασθαι ἕως ἂν εἰς γνώριμον ἔλθῃ" πολλάκις γὰρ ὅλου 

μὲν τοῦ λόγου ἀποδοϑέντος οὕπω δῆλον τὸ ζητούμενον, ἀνεὶ 

δέ τινος τῶν ἐν τῷ λόγῳ ὀρομάτων λόγου δηϑέντος κατάδη- 

λον γίνεται. 

"En τὸ πρόβλημα πρότασιν ἑαυτῷ ποιούμενον ἑνίστα- Ὁ 
σθαι" ἡ γὰρ ἕνστασις ἔσται ἐπιχείρημα πρὸς τὴν ϑέσιν. ἔστι 
δ᾽ ὁ τόπος οὗτος σχεδὸν ὁ αὐτὸς τῷ ἐπιβλέπειν οἷς ὑπάρ- 
χειν ἢ πᾶσιν ἢ μηδενὶ εἴρηται" διαφέρει δὲ τῷ τρόπῳ. 

Ἔτι διορίζεσθαι ποῖα δεῖ καλεῖν ὡς οἱ πολλοὶ καὶ 
ποῖα οὔ. χρήσιμον γὰρ καὶ πρὸς τὸ κατασκευάζειν καὶ 16 
90g τὸ ἀνασκευάζειν, olov ὅτι ταῖς μὲν ὀνομασίαις τὰ πρά- 
γματα πρρδαγορευτέον καθάπερ οἱ πολλοί, ποῖα δὲ τῶν 
πραγμάτων ἐστὶ τοιαῦτα ἢ οὐ τοιαῦτα, οὐκέτι προσεκτέον 
τοῖς πολλοῖς. οἷον ὑγιεινὸν μὲν δητέον τὸ ποιητικὸν ὑγιείας, 
ὡς οἱ πολλοὶ λέγουσιν" πότερον δὲ τὸ προκείμενον ποιητικὸν so 
wn ἢ o9, οὐκέτι ὡς οἱ πολλοὶ κλητέον ἀλλ᾽ ὡς ὁ 

Ἔτι ἐὰν πολλαχῶς λέγηται, κείμενον δὲ ἦ ὡς ὑπάρ- 8 
χει ἢ ὡς οὐχ ὑπάρχει, ϑάτερον δεικνύναι τῶν πλεοναχῶς 

, ἐὰν μὴ ἄμφω ἐνδέχηται. χρηστέον δ᾽ ἐπὶ τῶν Ὁ 
AevÜcvóvtov: ἐὰν γὰρ μὴ λανθάνῃ πολλαχῶς λεγόμενον, 
ἐνστήσεται ὅτι οὐ διείλεκται ὅπερ αὐτὸς ἠπόρει. ἀλλὰ ϑά- 
τερον. οὗτος δ᾽ ὁ τόπος ἀντιστρέφει καὶ πρὸς τὸ κατασκευ- 
ὅσαι. καὶ ἀνασκευάσαι. κατασκευάζειν μὲν γὰρ βουλόμε- 


110329 εὐπραξίαις w. — 6 προαφίστασθαι C. — εἴς τι γνώριμον C. 
-- oso) οὐ CPuf. — 18 pr 3 om u. — δὴ P. — 14 ἕτι δεῖ διορί- 
ζισϑαι C. — 15 χρήσιμα P. — γὰρ δὲ f. — 16 xgóg τὸ om C. — 
Q0 ποιητικὸν rc mg u. — 9] λεκτέον pr u. — 22 ἰατρός. οἷον εἰ τι- 
ϑείη τις Oct ὁ κοιμώμενος αἰσθάνεται, οὐδαμῶς χρὴ διελομένους παρ᾽ 
δαυτῶν τὸ αἰσθάνεσθαι εἴς τε τὸ κατ᾽ ἐνέργειαν καὶ κατὰ δύναμιν δει- 
κνύναι ὅτι ὃ κοιμώμενος αἰσθάνεται. αἰσϑάνεσθαι γὰρ λέγονται ol 
δύναμιν τοῦ αἰσθάνεσθαι ἔχοντες. ἔτι dày f. — 97 εἰ λανθάνοι f. — 
28 καὶ om u. --- ἀνασκευάσαι καὶ κατασκευάσαι C. — 99 καὶ πρὸς τὸ 
ἀνασκευάσαι uw, om ΜΡ 


104 ΤΟΠΙΚΩΝ B., 


e vou δείξομεν ὅτι ϑάτερον ὑπάρχει; ἐὰν μὴ ἄμφω δυνώ- 
μεϑα" ἀνασκευάξοντερ δὲ ὅτι οὐχ ὑπάρχει ϑάτερον δείξο-- 
pev, ἐὰν μὴ ἄμφω δυνώμεθα. πλὴν ἀνασκευάξοντι μὲν 
οὐδὲν δεῖ ἐξ ὁμολογίας διαλέγεσθαι, οὔτ᾽ εἰ παντὶ οὔτ᾽ εἰ 
μηδενὶ ὑπάρχειν εἴρηται" ἐὰν γὰρ δείξωμεν ὅ ὅτι οὐχ ὑπάρ- 

86 χει ὁτῳοῦν, ἀνῃρηκότες ἐσόμεϑα τὸ παντὶ ὑπάρχειν, ὁμοίως 
à κἂν by) δείξωμεν ὑπάρχον, ἀναιρήσομεν τὸ μηδενὶ ὑπάρ- 
χειν. κατασχευάζουσι δὲ προδιομολογητέον ὅτι εἰ ὁτῳοῦν 
ὑπάρχει παντὶ ὑπάρχει, ἃ ἂν πιϑανὸν y τὸ ἀξίωμα. γὰρ 

"» ἀπόχρη πρὸς τὸ δεῖξαι ὅτι παντὶ ὑπάρχει τὸ ἐφ᾽ ἑνὸς 
διαλεχϑῆναι, οἷον εἰ ἡ τοῦ ἀνθρώπου ψυχὴ ἀθάνατος, διότι 
ψυχὴ πᾶσα ἀθάνατος , ὥστε προομολογητέον ὅτι εἰ ἡτισ- 
οὖν ψυχὴ ἀθάνατος, πᾶσα ἀϑάνατος. τοῦτο δ᾽ oux ἀεὶ εἰ ποιη- 

δτέον, ἀλλ᾽ ὅταν μὴ εὐπορῶμεν κοινὸν ἐπὶ πάντων ἕνα λό- 
yov εἰπεῖν, καθάπερ ὁ γεωμέτρης ὅτι τὸ τρίγωνον δυσὶν ὁρ- 
ϑαῖς ἴσας ἔχει. 

Ἐὰν δὲ μὴ λανθάνῃ πολλαχῶς λεγόμενον. διελόμε- 
voy ὁσαχῶς λέγεται καὶ ἀναιρεῖν καὶ κατασκευάζειν. οἷον 

10 εἰ τὸ δέον o» ἐστὶ τὸ συμφέρον ἢ τὸ καλόν, πειρατέον & ἄμφω 
κατασκευάζειν vj ἀναιῤεῖν περὶ τοῦ προχειμένου, οἷον ὅτι κα- 
λὸν καὶ συμφέρον. 1) ὅτι οὔτε καλὸν οὔτε συμφέρον. ἐὰν δὲ 
μὴ ἐνδέχηται ἀμφότερα. reor δεικτέον, ἐπισημαινόμε- 
vov ὅτι τὸ μὲν τὸ δ᾽ οὔ ὁ δ᾽ αὐτὸς λόγος κἂν πλείω ἡ 

15 εἰς ἃ διαιρεῖται. 

Πάλιν ὅσα μὴ xa9' ὁμωνυμίαν λέγεται πολλαχῶς, 
ἀλλὰ κατ᾽ ἄλλον τρόπον, οἷον ἐπιστήμη μία πλειόνων 7 
ὡς τοῦ τέλους καὶ τοῦ πρὸς τὸ τέλος, οἷον ἰατρικὴ τοῦ ὑγίειαν 
ποιῆσαι καὶ τοῦ διαιτῆσαι. 1 ὡς ἀμφοτέρων τελῶν, καϑά- 

ἢ πὲρ τῶν ἐναντίων ἡ αὐτὴ λέγεται ἐπιστήμη (οὐδὲν γὰρ μᾶλ- 
λον τέλος τὸ ἕτερον τοῦ ἑτέρου), ἢ ὡς τοῦ χαϑ᾽ αὐτὸ καὶ τοῦ 


δὲ ὠνασκενάξονει uw. — 84 ὅτι τινὲ esp ὑπάρχει ὁπωσοῦν C. — 


96 - 35 P. -- 38 ὑκάρχει ϑανὸν pr B. 

He inieriee ! Salricm € — Min] ὅτι hes 4, "al ὅτι wf. — 3 e 
TN οὖν Rf, pc 4. M uc P. — 4 πᾶνα] καὶ πέρα C. — 7 ἔχε] 
ἔχει τὸς ς (rere Pf ὃς Puf. .- 


Los AS A] γωνίας is ridi y ΡᾺΡ τς 18 ὃ. των 


ii 
; 


TOIIIK,&N B. 105 


χατὰ συμβεβηκός. olov καθ᾽ αὐτὸ μὲν ὅτι τὸ τρίγωνον δυ- 
σὶν ὀρθαῖς ἴσας ἔχει, κατὰ συμβεβηκὸς δὲ ὅτι τὸ ἰσόπλευ-- 
gov: ὅτι γὰρ συμβέβηκε τῷ τριγώνῳ ἰσοπλεύρῳ τριγαίνῳ 
εἶναι, κατὰ τοῦτο γνωρίζομεν ὅτι δυσὶν ὀρθαῖς ἴσας ἔχει. εἰ ss 
οὖν μηδαμῶς ἐνδέχεται τὴν αὐτὴν εἶναι πλειόνων ἐπιστήμην, 
δῆλον ὅτι ὅλως οὐκ ἐνδέχεται εἶναι, 1) εἴ πῶς ἐνδέχεται, 
δῆλον ὅτι ἐνδέχεται. διαιρεῖσθαι δὲ ὁσαχῶς χρήσιμον. οἷον 
ἐὰν βουλώμεθα κατασκευάδαι, τὰ τοιαῦτα προοιστέον ὅσα 
ἐνδέχεται. καὶ διαιρετέον εἰς ταῦτα μόνον ὅδα καὶ χρή-- so 
διμα πρὸς τὸ κατασκευάσαι" ἂν δ᾽ ἀνασκευάσαι, ὅσα μὴ 
ἐνδέχεται, τὰ δὲ λοιπὰ παραλειπτέον. ποιητέον δὲ καὶ 
ἐπὶ τούτων, ὅταν λανθάνῃ ποσαχῶς λέγεται. καὶ εἶναι δὲ 
τόδε τοῦδε ἢ μὴ εἶναι ἐκ τῶν αὐτῶν τόπων κατασκευαστέον, 
οἷον ἐπιστήμην τήνδετοῦδε ἢ ὡς τέλους ἢ ὡς τῶν πρὸς τὸ τέ- ss 
λος ἢ ὡς τῶν κατὰ συμβεβηκός, v] πάλιν μὴ eivai τι κατὰ 
μηδένα τῶν δηϑέντων τρόπων. ὁ δ᾽ αὐτὸς λόγος καὶ περὶ 
ἐπιθυμίας, καὶ ὅσα ἄλλα λέγεται πλειόνων. ἔστι γὰρ 
ἐπιϑυμία τούτου ἢ ὡς τέλους, οἷον ὑγιείας, ἢ ὡς τῶν πρὸς τὸ p.111 
τέλος, οἷον τοῦ φαρμακευϑῆναι, ἢ ὡς τοῦ κατὰ συμβεβηκός, 
χκαϑάπερ ἐπὶ τοῦ οἴνου ὁ φιλόγλυκυς οὐχ ὅτι οἶνος ἀλλ᾽ ὅτι 
γλυκύς ἐστιν. xo" αὑτὸ μὲν γὰρ τοῦ γλυκέος ἐπιϑυμεῖ, τοῦ 
δ᾽ olvov κατὰ συμβεβηκός ἐὰν γὰρ αὐστηρὸς ᾧ, οὐκέτι ἐπυϑυ- 6 
uei. χατὰ συμβεβηκὸς οὖν ἐπιθυμεῖ. χρήσιμος δ᾽ ὃ τόπος οὗτος 
ἐν τοῖς πρός τι" σχεδὸν γὰρ τὰ τοιαῦτα τῶν πρός τί ἐστιν. 

Ἔτι τὸ μεταλαμβάνειν εἰς τὸ γνωριμώτερον ὄνομα, οἷον ἃ 
ἀντὶ τοῦ ἀκριβοῦς ἐν ὑπολήψει τὸ σαφὲς καὶ ἀντὶ τῆς πολυ- " 
πραγμοσύνης ἡ φιλοπραγμοσύνη" γνωριμωτέρου γὰρ γι- 10 
vouévov τοῦ δηϑέντος εὐεπιχειρητοτέρα v, ϑέσις. ἔστι δὲ καὶ 
οὗτος ὁ τόπος πρὸς ἄμφω κοινός. καὶ πρὸς τὸ κατασκευά- 
ξειν καὶ ἀνασκευάξειν. 

922 τὸ om B. --- τρίγωνον τὰς τρεῖς γωνίας δυσὶν C. — 28 ἔχει 
τὰς τρεῖς γωνίας κατὰ Pf. — 94 τῷ τριγώνῳ corr B ubi locus pau- 
cioribus, rc supra vs τ". — τριγώνῳ τριγώνῳ ἰσοπλεύρῳ C. — 95 κατὰ 
«οὔτε pr om C. — δύο C. — ἔχει τὰς ἐντὸς εἰ CPf. — 26 πλεόνων 
C. — 27 εἶναι om C. — 29 ἐὰν μὲν βουλ. C. — ὅσα] εἰς ὅσα C. — 
80 μόνα C. — 31 ἐὰν CP. — 39 παραληπτέον AB, pr C. — 36 và] 
τὸ P, om τι. — τε om C. 

1112 alt τοῦ om C. — 4 ἐστιν om C. — 7 τοῖς] τῷ 4. — τῶν 
i» τοῖς πρός C. — εἶσιν f. — 9 ἀκριβῶς pr 4. — [0 τὴν quioxga- 
γμοσύνην CP, corr 4c. — γιγνομένου Bc, γενομένου €f. — 11 ἐπι- 


χειροτέρα f. — θέσις ἐστίν. ἔστι C. --- 19 ἀνασκευάξειν καὶ (πρὸρ τὸ 
w) κατασχευάζειν fu. 


100 TOHIKAN B. 


Πρὸς δὲ τὸ δεῖξαι τὰ ἐναντία τῷ αὐτῷ ὑπάρχοντα Gxo- 
πεῖν ἐκὶ τοῦ γένους, οἷον ἐὰν βουλώμεθα δεῖξαι ὅτι ἔσει περὶ 
αἴσϑησιν ὀρϑότης καὶ ἁμαρτία, τὸ δ᾽ αἰσϑάνεσθαικρίσειν ἐστί, 
κρίνειν δ᾽ ἔστιν ὀρθῶς καὶ μ ἡ ὀρθώς, καὶ περὶ αἴσθησιν ἂν εἴη 
ὀρϑότης καὶ ἁμαρτία. vi» ὡν οὖν ix cot rivos περὶ τὸ εἶδος 
ἡ ἀπόδειξις - τὸ γὰρ κρίνειν γένος τοῦ αἰσϑάνεσϑαι" ὁ γὰρ αἷ- 
τ σϑανόμενος κρίνει πως. πάλεν δ᾽ ix τοῦ εἴδους τῷ γένει" ὅσα 
γὰρ τῷ εἴδει ὑπάρχει. καὶ τῷ γένει, οἷον εἰ ἔστιν ἐπιστήμη 
φαύλη καὶ σπουδαία, καὶ διάθεσις φαύλη καὶ σπουδαία" 
ἡ γὰρ διάθεσις τῆς ἐπιστήμης γένος. ὃ μὲν οὖν πρότερος. τό- 
sog ψευδής ἐστι πρὸς τὸ κατασχευάσαι, ὁ δὲ δεύτερος ἀλη- 
$$ ϑής. οὐ γὰρ ἀναγκαῖον, ὅσα τῷ γένει ὑπάρχει, καὶ τῷ ὁ e 
δει ὑπάρχειν" ἔῷον μὲν γάρ ἔστι πτηνὸν καὶ τεεράπουν, ἄν- 
ϑρωσος δ᾽ οὔ. ὅσα δὲ τῷ εἴδει ὑπάρχει, ἀναγκαῖον καὶ τῷ 
γένει" εἰ γάρ ἐστιν ἄνθρωπος σπουδαῖος, καὶ ζῷόν ἐστι σπου- 
ϑαῖον. πρὸς δὲ τὸ ἀνασκευάζειν ὁ ὁ μὲν πρότερος ἀληϑής, ὁ δὲ 
so ὕστερος ψευδής. ὅσα γὰρ τῷ γένει οὐχ ὑπάρχει, οὐδὲ τῷ εἴς- 
de: ὅσα δὲ τῷ εἴδει μὴ ὑπάρχει, οὐχ ἀνάγκη τῷ γένει 
μὴ ὑπάρχειν. 

Ἐπεὶ δ᾽ ἀναγκαῖον, ὧν τὸ γένος κατηγορεῖται. καὶ 
τῶν εἰδῶν τι κατηγορεῖσθαι, καὶ ὅσα ἔχει τὸ γένος ἢ πα- 
“ ρωνύμως ἀπὸ τοῦ γένους λέγεται, καὶ τῶν εἰδῶν τι ἀναγκαῖον 
ἔχειν ἢ παρωνύμως ἀπό τινος τῶν εἰδῶν. λέγεσϑαι, οἷον εἴ 
τινος ἐπιστήμη κατηγορεῖται. καὶ γραμματικὴ ἢ μουσικὴ ἢ 
τῶν ἄλλων s ἐπιστημῶν κατ όεται. καὶ εἴ τις ἔχει 

b ἐπιστήμην ἢ παρωνύμως πὸ τῆς ἐπιστήμης λέγεται, καὶ 
γραμματικὴν ἕξει ἢ μουσικὴν d$ τινα τῶν ἄλλων ἐπιστημῶν 
παρωνύμως ἀπό τινος αὐτῶν δηϑήσεται, οἷον γραμματικὸς 
μουσικόρ. ἐὰν οὖν τι τεϑῇ λεγόμενον ἀπὸ τοῦ D γένους ὁπωσ- 

T oO», olov τὴν ψυχὴν κινεῖσθαι, σκοπεῖν εἰ κατά τι τῶν εἰδῶν 
τῶν τῆς κινήσεως ἐνδέχεται τὴν ψυχὴν κινεῖσθαι, οἷον αὖ- 
ἔεσϑαι ἢ 7 φϑείρεσθαι ἢ 7 γίγνεσϑαι ἢ ἢ ὅσα ἄλλα κινήσεως εἴδη. 
εἰ γὰρ κατὰ μηδέν, δῆλον ὅτι oJ κινεῖται. οὗτος δ᾽ ὁ τόπος 


14 τἀναντία Pf, τὰ 'ναντία C. — 17 dv εἴη] ἐστιν w. — 90 χρι- 
o4 pr — οὖ om .4f. --- 99 φαύλη) ἐστὶν ἄρα φαύλη C, εἶναι φαύλη f, 
ἢ P. — 30 δεύτερορ Cf. — 31 οὐχ C. — 32 μὴ om P, — 
$4 τι TM B | 96 ἔχει B. — 31 pr 7] καὶ 487, fort pr c. 
111b9 τῶν ἄλλων εἰνὰ C. — 5 οἷον τὸ τὴν C. — γίνεσθαι CPf. 
e 8 δει) ὅει καὶ C. — ? o6 


ΤΟΠΙΧΩΝ B. 101 
xowóg πρὸς ἄμφω, πρός τε τὸ ἀνασκευάζειν καὶ κατασκευ- 


ἄζευν εἰ γὰρ κατά τι τῶν εἰδῶν κινεῖται, δῆλον ὅτι κινεῖται, 10 
καὶ εἰ κατὰ μηδὲν τῶν εἰδῶν κινεῖται, δῆλον ὅτι oU κινεῖται. 

Μὴ εὐποροῦντι δὲ ἐπιχειρήματος πρὸς τὴν ϑέσιν, σχο- 
seiv ἐκ. τῶν ὁρισμῶν 1] τῶν ὄντων τοῦ προχειμένου πράγμα- 
sog ἢ τῶν δοχούντων, κἂν εἰ μὴ ἀφ᾽ ἑνὸς ἀλλ᾽ ἀπὸ πλειόνων. 
(gov γὰρ ὁρισαμένοις ἐπιχειρεῖν ἔσται" πρὸς γὰρ τοὺς ógi- 16 
σμοὺς Qgov 1j ἐπιχείρησις. 

Σκχοπεῖν δὲ ἐπὶ τοῦ προκειμένου, τίνος ὄντος τὸ προχεί- 
μενόν ἐστιν, ἡ τί ἐστιν ἐξ ἀνάγκης εἰ τὸ προκείμενόν ἐστι, xa- 
τασχευάξειν μὲν βουλομένῳ, τίνος ὄντος τὸ προκείμενον ἔσται 
(ἐὰν γὰρ ἐκεῖνο δειχϑῇ ὑπάρχον, καὶ τὸ προκείμενον δεδευ- 30 
γμένον ἔσται), ἀνασκευάζειν δὲ βουλομένῳ, τί ἔστιν εἰ τὸ προ- 
κείμενόν ἐστιν᾽ ἐὰν γὰρ δείξωμεν τὸ ἀκόλουθον τῷ προχει- 
μένῳ μὴ ὄν, ἀνῃρηκότες ἐσόμεθα τὸ προκείμενον. 

Est ἐπὶ τὸν χρόνον ἐπιβλέπειν, εἴ που διαφωνεῖ. οἷον 
el τὸ τρεφόμενον ἔφησεν ἐξ ἀνάγκης αὔξεσθαι" τρέφεται sS 
μὲν γὰρ ἀεὶ τὰ ξῷα, αὔξεται δ᾽ οὐκ ἀεί. ὁμοίως δὲ καὶ 
εἰ τὸ ἐπίστασθαι ἔφησε μεμνῆσθαι" τὸ μὲν γὰρ τοῦ παρελη- 
λυϑότος χρόνου ἐστί, τὸ δὲ καὶ τοῦ παρόντος καὶ τοῦ μέλλον- 
τος. ἐπίστασθαι μὲν γὰρ λεγόμεθα τὰ παρόντα καὶ τὰ μέλ- 
λοντα, οἷον ὅτι ἔσται ἔκλειψις, μνημονεύειν δ᾽ οὐκ ἐνδέχεται wo 
ἄλλο ἢ τὸ παρεληλυθός. 

Ἔτι ὃ σοφιστικὸς τρόπος. τὸ ἄγειν εἰς τοιοῦτον πρὸς ὃ ὅ 
εὐπορήσομεν ἐπιχειρημάτων. τοῦτο δ᾽ ἔσται ὁτὲ μὲν ἀναγκαῖον, 
ὁτὲ δὲ φαινόμενον ἀναγκαῖον, ὁτὲ δ᾽ οὔτε φαινόμενον οὔτ᾽ 
ἀναγκαῖον. ἀναγκαῖον μὲν οὖν, ὅταν ἀρνησαμένου τοῦ ἀπο- s 
χριναμένου τῶν πρὸς τὴν ϑέσιν τι χρησίμων πρὸς τοῦτο τοὺς 

ποιῆται, τυγχάνῃ δὲ τοῦτο τῶν τοιούτων ὃν πρὸς ὃ εὐὖ- 
πορεῖν ἔστιν ἐπιχειρημάτων. ὁμοίως δὲ καὶ ὅταν ἐπαγωγὴν 


14 κἂν si] καὶ εἰ B, x«l ἂν C, κἂν εἰ corr u, καὶ 4. --- ἀπὸ om 

— 14 óge» u. — ὁρισαμένους C. — 17 περὶ C. — τὸ] ἀνάγκη τὸ 

f, re B. — ἐστι τὸ προκείμενον P. — 18 pr deriv] εἶναι f. — tert ἐστι] 

ἀνάγκη εἶναι C. — 19 ἔσται ἐξ ἀνάγκης ἂν Cf. — 91 τί ovx ἔστιν 

corr u. — 924 ἐπι βλέπειν corr c. — mov om P. — 46 ἐφ᾽ 7e ἐξ pr 

4. — 27 ἔφησέ τις μεμνῆσθαι C. — 98 pr καὶ om u. — alt τοῦ om 

P. — 30 ἔσται ἡλίου ἔκλειψις CPuf. — 31 ἀλλ ἢ Cf. — 82 ἔτι καὶ 

δοφισεικχὸς ὁ τρόπος rc c. — 32 τόπος C. — τοιοῦτο Cc, τοιο ὕ- 

to» corr w. — 86 ἀποκρινομένου Pf. — 37 τυγχάνει BCu, pr c. — 
leu» εὐπορεῖν P. — εὐπορεῖ ἐπιχειρημάτων C. 


108 TOIHIK£N B. 


p.112 πρός τι διὰ τοῦ κειμένου ποιησάμενος ἀναιρεῖν ἐπιχειρῇ " τού- 
του γὰρ ἀναιρεθέντος καὶ τὸ προκείμενον ἀναιρεῖται. φαι- 
νόμενον δ᾽ ἀναγκαῖον, ὅταν φαίνηται μὲν χρήσιμον καὶ οἷ- 
κεῖον τῆς ϑέσεως, μὴ ἡ δέ, πρὸς ὃ γίγνονται οἱ λόγοι. cite 

δ ἀρνησαμένου τοῦ τὸν λόγον ὑπέχοντος, εἴτε ἐπαγωγῆς ἐνδό- 
ξου διὰ τῆς ϑέσεως πρὸς αὐτὸ γινομένης ἀναιρεῖν ἐπιχειροίη 
αὐτό. τὸ δὲ λοιπόν, ὅταν μήτ᾽ dvayxoiov ἡ μήτε φαινόμε- 
vov πρὸς ὃ γίνονται οἱ λόγοι. ἄλλως δὲ παρεξελέγχεσϑαι 
συμβαίνῃ τῷ ἀποχρινομένῳ. δεῖ δ᾽ εὐλαβεῖσϑαι τὸν ἔσχα- 

τὸτον τῶν δηϑέντων τρόπων" παντελῶς γὰρ ἀπηρτημένος καὶ 
ἀλλότριος ἔοικεν εἶναι τῆς διαλεχτικῆς. διὸ δεῖ καὶ τὸν ἀπο- 
κρινόμενον μὴ δυσκολαίνειν, ἀλλὰ τιϑέναι τὰ μὴ χρήσιμα 
πρὸς τὴν ϑέσιν, ἐπισημαινόμενον ὅσα μὴ δοκεῖ, τίθησι δέ 
μᾶλλον γὰρ ἀπορεῖν ὡς ἐπὶ τὸ πολὺ συμβαίνει τοῖς ἐρωτῶσι 

16 πάντων τιϑεμένων αὐτοῖς τῶν τοιούτων, ἐὰν μὴ περαίνωσιν. 

"Ec πᾶς ὃ εἰρηκὼς ὁτιοῦν τρόπον τινὰ πολλὰ εἴρηκεν, 
ἐπειδὴ πλείω ἑκάστῳ ἐξ ἀνάγκης ἀκόλουθϑά ἐότιν, οἷον ὁ ὁ εἰ- 
Qs ἄνθρωπον εἶναι καὶ ὅτι ἕῷόν ἐστιν εἴρηκε καὶ ὅτι  ἕμ- 
ψυχον χαὶ ὅτι δίπουν καὶ ὅτι νοῦ καὶ ἐπιστήμης δεκτικόν, ὥστε 
$0 ὁποιουοῦν ἑνὸς τῶν ἀκολούϑων ἀναιρεϑέντος ἀναιρεῖται καὶ τὸ 
ἐν ἀρχῇ. εὐλαβεῖσϑαι δὲ χρὴ τὰ τοιαῦτα καὶ τὸ ) χαλεπωτέρου τὴν 
μετάληψιν ποιεῖσθαι" ἐνίοτε μὲν γὰρ δᾷον τὸ ἀκόλουθον ἀνε- 
λεῖν, ἐνίοτε δ᾽ αὐτὸ τὸ προκείμενον. 
6 Ὅσοις δ᾽ d ἀνάγκη ϑάτερον μόνον ὑπάρχειν, οἷον τῷ ἀν- 
25 ϑρώπῳ τὴν νόσον 7 τὴν ὑγίειαν, ἐὰν πρὸς ϑάτερον εὐπορῶμεν 
διαλέγεσϑαι ὅτι ὑπάρχει ἢ οὐχ ὑπάρχει, καὶ πρὸς τὸ λοι- 
πὸν εὐπορήσομεν. τοῦτο δ᾽ ἀντιστρέφει πρὸς ἄμφω" δείξαν- 
τερ μὲν γὰρ ὅτι ὑπάρχει ϑάτερον, ὅτι οὐχ ὑπάρχει τὸ λου- 
πὸν δεδειχότες ἐσόμεϑα - ἐὰν δ᾽ ὅτι οὐχ ὑπάρχει δείξωμεν, 


1134] ποιησαμένους AD, ποιησαμένου corr .Ce, ποιησάμενος pr C. 
— δ εἴτε ἀπὸ ἐπαγωγῆς Puf, corr B. — 6 αὐτὸν B. — γιγνομένης 
Bu, γενομένης C. — ἐπιχειρεῖ Pfu. — 7 ὅτε C. — jj om C. — 8 γί- 
yrovets ABcu. — δὲ] τὸ P. — 9 συμβαίνει ΒΟ. — ἀποχριναμένῳ C. 
— ózov BCPfcu. — 12 alt μὴ rc add u. — 13 ὅσα] og Guo C, 
dente "y pr e. — δοκεῖ μὲν τίϑησι u. — 14 τὸ om P. --- ἐρωτῶσιν 
ὅταν πάντων αὐτοῖς τιϑεμένων C. — 15 ἐὰν μὴ] μηδὲν C. — 18 εἰ- 
ρηκὼς P. — 40 ἑνὸς ὁποιονοῦν C. --- ἀνήρηται C. — 9] τὰ τοιαῦτα 
BCf. — καὶ τὸ] εἰς τὸ f, corr B, καὶ τὸ ἐκ Pu. — χαλεπώτερον 
corr B. — χαλεπώτερον ποιεῖσθαι μετάληψιν f. — 22 ῥᾳδιαίτερον τὸ 
C. — 94 ud» ov ϑάτερον P. — 25 τὴν bis om C. — 4Φ8 ὅει οὐχ ὑπάρ- 
χει post 49 ἐσόμεϑα P. — 29 ὑπάργῃ AB. 


TOIIIKQ&N B. 109 


τὸ λοιπὸν ὅτι ὑπάρχει δεδειχύτες ἐσόμεϑα. δῆλον οὖν ὅτι 90 
πρὸς ἄμφω χρήσιμος ὁ τόπος. 

Ἔτι τὸ ἐπιχειρεῖν μεταφέροντα “τοὔνομα ἐπὶ τὸν λόγον, 
ὡς μάλιστα προσῆκον ἐκλαμβάνειν 1j ἢ ὡς κεῖται τοὔνομα, οἷον 
εὔψυχον μὴ τὸν ἀνδρεῖον, καϑάπερ νῦν κεῖται, ἀλλὰ τὸν 
εὖ τὴν ψυχὴν ἔχοντα, καϑάπερ καὶ εὔελπιν τὸν ἀγαϑὰ ἐλ- ss 
πίξοντα " ὁμοίως δὲ καὶ εὐδαίμονα, οὗ ἂν ὁ δαίμων ἡ ἢ σπου- 
ϑαῖος. καϑάπερ ᾿Ξενοχράτης φησὶν εὐδαίμονα εἶναι τὸν τὴν 

iw ἔχοντα σπουδαίαν ταύτην γὰρ ἑκάστου εἶναι δαίμονα. 

End δὲ τῶν πραγμάτων τὰ μὲν ἐξ ἀνάγχης ἐστί, τὰ" 
δ᾽ ὦ ὡς ἐπὶ τὸ πολύ, τὰ δ᾽ ὁπότερ᾽ ἔτυχεν, ἐὰν τὸ ἐξ ἃ ἀνάγ- 

κῆς ὡς ἐπὶ τὸ πολὺ τεθῇ ἢ τὸ ὡς ἐπὶ τὸ πολὺ ἐξ ἀνάγκης, 
ἢ αὐτὸ ἢ τὸ ἐναντίον τῷ ὡς ἐπὶ τὸ πολύ. ἀεὶ δίδωσι τόπον 
ἐπιχειρήματος. ἐὰν γὰρ τὸ ἐξ ἀνάγκης ὡς ἐπὶ τὸ πολὺ 6 
τεθῇ, δῆλον ὅ ὅτι οὐ παντί φησιν ὑπάρχειν, ὑπάρχοντος παντί, 
ὥστε ἡμάρτηκεν" εἴ τε τὸ og ἐπὶ τὸ πολὺ λεγόμενον ἐξ 
ἀνάγκης ἔφησε" παντὶ γάρ φησιν ὑπάρχειν ; οὐχ ὑπάρχον- 
τος παντί. ὁμοίως δὲ καὶ εἰ τὸ ἐναντίον τῷ ὡς ἐπὶ τὸ πολὺ 
ἐξ ἀ ἀνάγκης εἴρηκεν" ἀεὶ γὰρ ἐπ᾽ ἔλαττον. λέγεται τὸ ἐναν- 10 
τίον τῷ ὡς ἐπὶ τὸ πολύ, οἷον εἰ ὡς ἐπὶ τὸ πολὺ φαῦλοι οἱ 
ἄνθρωποι ; ἀγαϑοὶ ἐπ᾿ ἔλαττον, ὥστ᾽ ἕτι μᾶλλον ἡμάρτηκεν, 
εἰ ἀγαϑοὺς ἐξ ἀ ἀνάγκης εἴρηκεν. ὡσαύτως δὲ καὶ εἰ τὸ ὁπό- 
"tQ ἔτυχεν ἐξ d ἀνάγκης ἔφησεν ἣ 1) ὡς ἐπὶ τὸ πολύ" οὔτε γὰρ 
ἐξ d ἀνάγκης. τὸ ὁπότερ᾽ ἔτυχεν οὔϑ᾽ ὡς ἐπὶ τὸ ) πολύ. ἐνδέχε-- 15 
ται δέ, κἂν μὴ διορίσας εἴπῃ πότερον ὡς ἐπὶ τὸ πολὺ ἢ ἢ ἐξ 
ἀνάγκης «εἴρηκεν, ἡ δὲ τὸ πρᾶγμα ὡς ἐπὶ τὸ πολύ, διαλέ- 
γεσϑαι ὡς ἐξ d ἀνάγκης εἰρηκότος αὐτοῦ, οἷον εἰ φαύλους τοὺς 
ἀποκλήρους ἔφησεν εἶναι μὴ διορίσας, ὡς ἐξ ἀνάγκης εἰρη- 
κότος αὐτοῦ διαλέγεσθαι. 0 

Ἔτι καὶ εἰ αὐτὸ αὐτῷ συμβεβηκὸς ἔϑηκεν ὡς ἕτερον 
διὰ τὸ ἕτερον εἶναι ὄνομα, καϑάπερ Πρόδικος διῃρεῖτο τὰς 


80 οὖν om P. — 329 κατὰ pr BC. — 88 μᾶλλον Ο. -- προσῆκεν 
4. — ἐκλαμβάνειν pr om. BC. — κεῖται eed τοὔνομα P, — 94 νῦν om 
Pu. — 36 εὐέλπιδα τ. — 96 δὲ om τι. — d» et C. 

112b4 ἤτοι αὐτὸ C. — τὸ B. — 5 ἐάν τε Arc C. — 6 et 8 φή- 
ct. P. — 7 pr τὸ om P. — 9 δὲ om u, — 10 δἔρηκεν.. τὸ γὰρ ἔλατ- 
τον C. --- 1l oi om w. — 12 ὡς .Ῥ. τς 13 εἰ... εἴρηκεν mg τ. — et- 
ρηκὲν εἶναι. ὡσαύτως C. — 16 5 εἷς i£ v. — 91 εἰ καὶ Pf. — καὶ 
om u. — ἑαυτῷ u, τὸ 


110 TONHIKAN B. 


ἡδονὰς εἷς χαρὰν καὶ τέρψιν xal εὐφροσύνην" , Ἰαῦτα γὰρ 
zavra τοῦ αὐτοῦ τῆς ἡδονῆς ὀνόματά ἔσειν. εἰ οὖν τις τὸ χαί- 
ss ρειν τῷ εὐφραίνεσθαι φήσει συμβεβηκέναι, αὐτὸ ἂν αὐτῷ 
φαίη συμβεβηκέναι. 

7 Ἐε δὲ τὰ ἐναντία συμπλέκεται μὲν ἀλλήλοις ἕξα- 
qOc, ἐναντίωσιν δὲ ποιεῖ τετραχῶς συμπλεκόμενα, δεῖ 
λαμβάνειν τὰ ἐναντία, ὅπως ἂν χρήσιμον ᾧ καὶ ἀναιροῦνει 
& xal κατασχευάζοντι. ὅτι μὲν οὖν ἑξαχῶς συμπλέκεται, δῆ- 
λον" ἢ γὰρ ἑχάτερον τῶν ἐναντίων ἑκατέρῳ συμπλακήσε- 
ται τοῦτο δὲ διχῶς, οἷον τὸ τοὺς φίλους εὖ ποιεῖν καὶ τὸ τοὺς 
ἐχϑροὺς xaxa, ἢ ἀνάπαλιν τὸ τοὺς φίλους κακῶς καὶ τοὺς 
ἐχϑροὺς εὖ. ἢ ὅταν ἄμφω περὶ τοῦ ἑνός" διχῶς t δὲ καὶ τοῦτο, 
86 οἷον τὸ τοὺς φίλους εὖ καὶ τὸ τοὺς φίλους κακῶς, 7 τὸ τοὺς 
ἐχϑροὺς εὖ καὶ τοὺς ἐχϑροὺς κακῶς. ἢ τὸ ἕν περὶ à ἀμφοτέρων" 
δι ὡς δὲ καὶ τοῦτο, οἷον τὸ τοὺς φίλους εὖ καὶ τὸ τοὺς ἐχϑροὺς 

εὖ, ἢ τοὺς φίλους καχῶς καὶ τοὺς ἐχϑροὺς κακώς. 
pli ΑἹ μὲν οὖν πρῶται δύο δηϑεῖσαι συμπλοκαὶ οὐ ποιοῦσιν 
ἐναντίωσιν" τὸ γἀρτοὺς φίλους εὖ ποιεῖν τῷ τοὺς ἐχϑροὺς: χα- 
κῶς οὐκ ἔστιν ἐναντίον᾽ ἀμφότερα γὰρ αἱρετὰ καὶ τοῦ αὐτοῦ 
ἤθους. οὐδὲ τὸ τοὺς φίλους κακῶς τῷ τοὺς ἐχϑροὺς εὖ καὶ 
5 yàg ταῦτα ἀμφότερα φευκτὰ xal τοῦ αὐτοῦ ῥἤθους. o1! δοκεῖ δὲ 
φευκτὸν φευκτῷ ἐναντίον εἶναι. ἐὰν μὴ τὸ μὲν xo ὑπερ- 
βολὴν τὸ δὲ xav ἔνδειαν λεγόμενον ἦ" ἢ τε γὰρ ὑπερβολὴ 
τῶν φευχτῶν δοκεῖ εἶναι, ὁμοίως δὲ καὶ ὴ ἔνδεια. τὰ δὲ 
λοιπὰ πάντα τέτταρα ποιεῖ ἐναντίωσιν. τὸ γὰρ τοὺς φίλους 
10 εὖ ποιεῖν τῷ τοὺς φίλους κακῶς ἐναντίον᾽ ἀπό τε γὰρ ἐναντίου 
ἤθους ἐστί, καὶ τὸ μὲν αἱρετὸν τὸ δὲ φευκτόν. ὡσαύτως δὲ 
καὶ ἐπὶ τῶν ἄλλων xa ἑκάστην γὰρ συζυγίαν τὸ μὲν 
αἱρετὸν τὸ δὲ φευχτόν, καὶ τὸ μὲν ἐπιεικοῦς ἤϑους τὸ δὲ φαύ- 


93 πάντα γὰρ ταῦτα u, — 94 ὀνόματος ---- τ χαίρειν τὸ C. 
e 86 φαίη τῷ εὐφρ. u. — φαίη C. — αὐτὸ... συμβε εβηκέναι om A. 
— 97 τἀναντία C. — συμπέπλεκται ABPf. — ἑξαχὼς ἀλλήλοις Ο - 
8 συμπεπλεγμένα 4. -- λαμβάνειν δεῖ C — 99 ἦ χρήσιμον C. — 
ἢ om Au. — 30 συμπέπλεκται Α΄. — δὶ 7 corr B. — ἑκατέρῳ] ἑκατέ- 
Qo τῶν ἐναντίων ΑΒΡΛι. — 33 ἢ τὸ ἀνάπαλιν P. — κακῶς ποιεῖν 
καὶ τὸ τοὺς ΟΡ. — 34 ἢ ἀμφότερα περὶ CPu. --- 86 et 86 εὖ] εὖ ποι- 
εἶν CPu. --- 86 καὶ τὸ τοὺρ Cu. — 37 alt τὸ om P. 

"en Ld πρῶται C. — 4 οὔτε C. — 5 ἤϑους. ἀπὸ κακίας γάρ. 
οὐ Β post 6 μὴ Οἱ. — 8 δοχεῖ τῶν φευκτῶν u. — 9 τέττῶ- 
ρα πάντα o — τό τὸ γὰρ Ou. — 10 yàg] γὰρ τοῦ C. 


TOHIKQ9N B. 111 


lov. δῆλον ovv ix τῶν εἰρημένων ὅτι τῷ αὐτῷ πλείονα £vav- 
τία συμβαίνει γίνεσϑαι. τῷ γὰρ τοὺς φίλους εὖ ποιεῖν καὶ 1 
τὸ τοὺς ἐχϑροὺς εὖ ποιεῖν ἐναντίον καὶ τὸ τοὺς φίλους κακῶς. 
ὁμοίως δὲ καὶ τῶν ἄλλων ἑκάστῳ τὸν αὐτὸν τρόπον ἐπισχο- 
ποῦσι δύο τὰ ἐναντία φανήσεται. λαμβάνειν οὖν τῶν ἐναντίων 
ὁκότερον ἂν ἡ πρὸς τὴν ϑέσιν χρήσιμον. 

Ἔτι εἰ ἔστι τι ἐναντίον τῷ συμβεβηκότι, σκοπεῖν εἰ ὦ 
ὑπάρχει ᾧπερ τὸ συμβεβηκὸς εἴρηται ὑπάρχειν * εἰ γὰρ τοῦτο 
ὑπάρχει, ἐκεῖνο οὐκ ἂν ὑπάρχοι" ἀδύνατον γὰρ τἀναντία 
ἅμα τῷ αὐτῷ ὑπάρχειν. 

Ἢ εἴ τι τοιοῦτον εἴρηται κατά τινος, οὗ ὄντος ἀνάγκη 
τὰ ἐναντία ὑπάρχειν. οἷον εἰ τὰς ἰδέας ἐν ἡμῖν ἔφησεν εἷ- ss 
φαι" κινεῖσθαί τε γὰρ καὶ ἠρεμεῖν αὐτὰς συμβήσεται. Er 
δὲ αἰσθητὰς καὶ νοητὰς εἶναι. δοκοῦσι γὰρ αἱ ἰδέαι ἠρεμεῖν 
καὶ νοηταὶ εἶναι τοῖς τυϑεμένοις ἰδέας εἶναι, ἐν ἡμῖν δὲ οὖ- 
6a ἀδύνατον ἀκινήτους εἶναι" κινουμένων γὰρ ἡμῶν ἀναγ- 
χαῖον καὶ τὰ ἐν ἡμῖν πάντα συγκινεῖσθαι. δῆλον δ᾽ ὅτι ὦ 
καὶ αἰσθηταί, εἴπερ ἐν ἡμῖν εἰσί. διὰ γὰρ τῆς περὶ τὴν ὄψιν 
αἰσϑήσεως τὴν ἐν ἑκάστῳ μορφὴν γνωρίζομεν. 

Πάλιν εἰ κεῖται συμβεβηκὸς ᾧ ἐστί τι ἐναντίον, σκοπεῖν 
εἰ καὶ τοῦ ἐναντίου δεκτικόν, ὅπερ καὶ τοῦ συμβεβηκότος " τὸ 
γὰρ αὐτὸ τῶν ἐναντίων δεκτικόν. οἷον εἰ τὸ μῖσος ἔπεσϑαι ss 
ὀργῷ ἔφησεν, εἴη ἂν τὸ μῖσος ἐν τῷ ϑυμοειδεῖ᾽ ἐκεῖ γὰρ 
ἡ ὀργή. σκεπτέον οὖν εἰ καὶ τὸ ἐναντίον ἐν τῷ ϑυμοειδεῖ" b 
εἰ γὰρ μή, ἀλλ᾽ ἐν τῷ ἐπιθυμητικῷ ἐστὶν ἡ φιλία, οὐκ 
ἂν ἔποιτο μῖσος ὀργῇ. ὁμοίως δὲ καὶ εἰ τὸ ἐπιϑυμητι- 
κὸν ἀγνοεῖν ἔφησεν. εἴη γὰρ ἂν καὶ ἐπιστήμης δεκτικόν, εἴ- 


14 πλείω Cu. — συμβαίνει ἐναντία u. — 15 τὸ B, — xal om εὖ, 
4. — 16 τὸ τοὺς... καὶ τὸ om C, — κακῶς] καχῶώς ἐναντίον Pf, 
— 17 ἑκάστῳ κατὰ τὸν C. — ἐπισκοποῦντι C. — 18 ταἀνανεία Cu. — 
90 pr εἰ om P. — 21 ὑπάρχει ἴῃ fin corr C. — ὑπάρχειν om C. — 22 ὑπάρ- 
19] ὑπάργει corr BC, ὑπάρχῃ pr 4B. — γὰρ] γὰρ ἀμφότερα Cu. — 
τὰ ἐναντία 48. — 93 ἅμα om Cu. — ὑπάρχειν. ἄλλος εἴ τε συμβε- 
Breve τινί φησιν, ἐφορᾶν εἰ τῷ συμβεβηκότι ἐναντίον ἐστί τι. εἰ 
» τὸ ἐναντίον ὑπάρχῃ τοῦ συμβεβηκότος d φησὶ συμβεβηκέναι, éxsi- 
99 ovx ἂν ὑπάρχοι ὃ ἐξ ἀρχῆς ἔφη συμβεβηκέναι. ἀδύνατον γὰρ τ 
la ἅμα τῷ αὐτῷ ὑπάρχειν. ἢ C. — 94 εἴρηται τοιοῦτον f. — 
95 ταναντία (C) συμβαίνειν u. — 96 τὸ om u. — αὐτὰς καὶ ἠρεμεῖν 
— αὐτὰ pr 4. — 98 xal) xal ἀκένητοι καὶ Cu. — 99 ἀνάγκη u. 
— $0 πάντα] ὄντα C, om u. 
1180] ϑυμοειδεῖ, ἡ φιλία" εἰ ΒΟυ. — ἃ ἀλλ᾽ om P. — ϑυμητικῷ 
pr 4. — iori» om Cu. — 3 ἕποιτο τὸ μῖσος BCf, τὸ μῖσος τῇ v. 


112 TOIIIK£N B. 


περ zai ἀγνοίας " ὅπερ οὐ δοχεῖ, τὸ ἐπιϑυμητικὸν δεχτιχὸν 
εἶναι ἐπιστήμης. ἀνασχευάξοντι μὲν οὐν, χαϑάπερ εἴρηται, 
χρηστέον" κατασχευάζοντι δέ, ὅτι μὲν ὑπάρχει τὸ συμβε- 
βηχός, οὐ χρήσιμος ὃ τόπος, ὅτι δ᾽ ἐνδέχεται ὑπάρχειν, 
χρήσιμος. δείξαντες μὲν γὰρ ὅτι οὐ ᾿ δεχτιχκὸν τοῦ j ἐναντίου, δε- 
10 δειχότες ἐσόμεϑα ὅτι οὔτε ὑπάρχει τὸ συμβεβηκὸς οὔτ᾽ ἐνδέ- 
χεται ὑπάρξαι" ἐὰν δὲ δείξωμεν ὅτι ὑπάρχει τὸ ἐναντίον 1] 
ὅτι δεκτικὸν τοῦ ἐναντίου ἐστίν, οὐδέπω δεδειχότες ἐσόμεϑαδει 
καὶ τὸ συμβεβηκὸς ὑπάρχει, ἀλλ᾽ ὅτι ἐνδέχεται ὑπάρχειν, 
ἐπὶ τοοοῦτον μόνον δεδειγμένον ἔσται. 
8 Ἐπεὶ δ᾽ αἱ ἀντιϑέσεις τέτταρες. σχοπεῖν ix μὲν τῶν 
1 ἀντιφράσεων ἀνάπαλιν ἐκ τῆς ἀκολουϑήσεως καὶ ἀναιροῦντι 
καὶ κατασχευάζοντι., λαμβάνειν ó ἐξ ἐπαγωγῆς. οἷον εἰ ὁ 
ἄνϑρωπος ζῷον, τὸ μὴ ἕῷον ovx ἄνθρωπος. ὁμοίως δὲ καὶ 
ἐπὶ τῶν ἄλλων. ἐνταῦϑα γὰρ ἀνάπαλιν ἣ ἀκολούϑησις " τῷ 
90 μὲν γὰρ ἀνϑρώπῳ τὸ ζῷον ἕπεται, τῷ δὲ μὴ ἀνθρώπῳ τὸ 
μὴ ζῷον 0v, ἀλλ ἀνάπαλιν τῷ μὴ too τὸ οὐκ ἄνϑρωπος. 
ἐπὶ πάντων οὖν τὸ τοιοῦτον ἀξιωτέον, οἷον εἰ τὸ καλὸν ἡδύ, 
καὶ τὸ μὴ ἡδὺ οὐ καλόν" εἰ δὲ μὴ τοῦτο, οὐδ᾽ ἐκεῖνο. ὁμοίως 
δὲ καὶ εἰ τὸ μὴ ἡδὺ οὐ καλόν, τὸ καλὸν ἡδύ. δῆλον οὖν ὅτι 
36 πρὸς ἄμφω ἀντιστρέφει ἡ κατὰ τὴν ἀντίφασιν ἀχολούϑησις 
ἀνάπαλιν γινομένη. 

Ἐπὶ δὲ τῶν ἐναντίων σκοπεῖν εἰ τῷ ) ἐναντίῳ τὸ ἐναντίον 
ἔπεται, 7] ἐπὶ ταὐτὰ ἢ ἀνάπαλιν, καὶ ἀναιροῦντι καὶ κατα- 
σχευάξοντι᾽ λαμβάνειν δὲ καὶ τὰ τοιαῦτα ἐξ ἐπαγωγῆς; 

80 ἐφ᾽ ὅσον χρήσιμον. ἐπὶ ταὐτὰ μὲν οὖν ἀκολούϑησις, οἷον 
τῇ ἀνδρείᾳ καὶ τῇ δειλίᾳ" τῇ μὲν γὰρ ἀρετὴ ἀκολουϑεῖ, τῇ 
δὲ κακία, καὶ τῇ μὲν ἀκολουϑεῖ τὸ αἱρετόν, τῇ δὲ τὸ φευ- 
κτόν. ἐπὶ ταὐτὰ οὖν καὶ ἡ ἡ τούτων ἀκολούϑησις" ἐναντίον γὰρ 
τὸ αἱρετὸν τῷ qevxvo. ὁμοίως δὲ καὶ ἐπὶ τῶν ἄλλων. ἀνά- 

85 παλιν δὲ ἡ ἀχολούθησις, οἷον εὐεξίᾳ μὲν ἡ ὑγίεια ἀκολουϑεῖ, 


8 ὅτι δ᾽.. «χρήσιμος om C. — 9 μὲν om u. — τὸ ἐναντίον pr w. 
— 15 ἀντιϑέσεις εἰσὶ τέσσαρες C. — 16 ἀναιροῦντα xal κατασκευά- 
ἕοντα Cu. — 98 τοῦτο μὴ Cu. — 24 εἰ om P. — μὴ τὸ 4Bc. — 
26 γενομένη C. — 98 ἢ om P. — τὰ αὐτὰ wu. — 7] jJ ἀκολούθησις ἢ 
uw. — καὶ om €. — καὶ] ἢ €, ἢ καὶ u. --- τὰ αὐτὰ ἐξα. --- 80 ἐφ 
ὅσον χρήσιμον orm ABP«f. -- ξαῦτα us. — 38] ἀνδρίᾳ Puf. — 33 ταῦ- 
τα μὲν οὖν Ρ. -- καὶ οὕτως ἢ ἀκολούθησις APf. — 34 τῷ αἱρετῷ τὸ 
φευκτόν 4c. — 35' οἷον εἰ εὐεξία C. — ἡ om Οἱ. ᾿ 


TOHIK&N B. 118 


εξίᾳ δὲ νόσος οὔ, ἀλλὰ νόσῳ καχεξία. δῆλον οὖν ὅτι 
ἀνάπαλιν ἐπὶ τούτων ἡ ἀκολούϑησις. σπάνιον δὲ τὸ ἀνάπαλιν p.114 
ἐπὶ τῶν ἐναντίων συμβαίνει. ἀλλὰ τοῖς πλείστοις ἐπὶ ταὐτὰ 
ἡ ἀκολούθησις. εἰ ovv μήτ᾽ ἐπὶ ταὐτὰ τῷ ἐναντίῳ τὸ ἐναντί- 
ον ἀκολουϑεῖ μήτε ἀνάπαλιν, δῆλον ὅτι οὐδὲ τῶν δηϑέντων 
ἀχολουϑεῖτὸ ἕτερον τῷ ἑτέρῳ. εἰ δ᾽ ἐπὶ τῶν ἐναντίων, καὶ ἐπὶ 6 
τῶν δηϑέντων ἀναγκαῖον τὸ ἕτερον τῷ ἑτέρῳ ἀκολουϑεῖν. 

Ὁμοίως δὲ τοῖς ἐναντίοις καὶ ἐπὶ τῶν στερήσεων καὶ 
ἕξεων σκεπτέον. πλὴν οὐκ ἔστιν ἐπὶ τῶν στερήσεων τὸ ἀνάπα- 
λιν, ἀλλ᾽ ἐπὶ ταὐτὰ τὴν ἀκολούϑησιν ἀναγκαῖον ἀεὶ γίνε- 
σϑαι, καϑάπερ ὄψει μὲν αἴσϑησιν, τυφλότητι δ᾽ ἀναισϑη- 10 
σίαν. ἀντίκειται γὰρ ἡ αἴσϑησις τῇ ἀναισϑησίᾳ ὡς ἕξις καὶ 
στέρησις" τὸ μὲν γὰρ ἕξις αὐτῶν, τὸ δὲ στέρησίς ἐστιν. 

Ὁμοίως δὲ τῇ ἕξει καὶ τῇ στερήσει καὶ ἐπὶ τῶν πρός 
τι χρηστέον᾽ ἐπὶ ταὐτὰ γὰρ καὶ τούτων ἡ ἀκολούϑησις. οἷον 
εἰ τὸ τριπλάσιον πολλαπλάσιον, καὶ TO τριτημόριον ποῖλ- 15 
λοστημόριον λέγεται γὰρ τὸ μὲν τριπλάσιον πρὸς τὸ τρι- 
τημόριον, τὸ δὲ πολλαπλάσιον πρὸς τὸ πολλοστημόριον. 
πάλιν εἰ ἡ ἐπιστήμη ὑπόληψις, καὶ τὸ ἐπιστητὸν ὑπολη- 
στόν" καὶ εἰ ἡ ὅρασις αἴσϑησις, καὶ τὸ ὁρατὸν αἰσϑητόν. 
ἴνστασις ὅτι οὐκ ἀνάγκη ἐπὶ τῶν πρός τι τὴν ἀκολούϑησιν γί- so 
ψεῦϑαι, καϑάπερ εἴρηται" τὸ yag αἰσϑητὸν ἐπιστητόν ἐστιν, ἡ 
δ᾽ αἴσϑησις οὐκ ἐπιστήμη. οὐ μὴν ἀληϑής γε ἡ ἔνστασις δοκεῖ 
εἶναι" πολλοὶ γὰρ οὔ φασι τῶν αἰσϑητῶν ἐπιστήμην εἶναι. 
ἔτι πρὸς τοὐναντίον οὐχ ἧττον χρήσιμον τὸ δηϑέν, οἷον ὅτι τὸ 
αἰσθητὸν οὐκ ἔστιν ἐπιστητόν᾽ οὐδὲ γὰρ ἡ αἴσϑησις ἐπιστήμη. ss 

Πάλιν ἐπὶ τῶν συστοίχων καὶ ἐπὶ τῶν πτώδεων, καὶ ἀναι- 9 
ροὔντα καὶ κατασκευάζοντα. λέγεται δὲ σύστοιχα μὲν τὰ του- 
ἀδε οἷον τὰ δίκαια καὶ ὁ δίκαιος τῇ δικαιοσύνῃ καὶ τὰ ἀν- 
δρεῖα καὶ ὁ ἀνδρεῖος τῇ ἀνδρείᾳ. ὁμοίως δὲ καὶ τὰ ποιητικὰ καὶ 
τὰ φυλακτικὰ σύστοιχα ἐκείνῳ οὗ ἐστὶ ποιητικὰ ἢ φυλακτικά, so 

1142 τὰ αὐτὰ u, τὸ αὐτὸ A, fort pr c. — 3 τὰ αὐτὰ cu. — τῶν 
ἐναντίων τὸ P. — τὸ ἐναντίον τῷ ἐναντίῳ C. — 4 τῶν) ἐπὶ τῶν BCu. 
— T καὶ ἐπὶ τῶν ἕξεων Cu. — τῶν om τ. — 9 αἰεὶ B. — γίγνεσθαι 
A4Bu. — Ὶ 1 γὰρ xal ἡ ABcf, γὰρ καὶ P. — 13 τῇ ἕξει xal om P. — 14 τὰ 
αὐτὰ w. — τούτων corr u. — 15 πολλαπλάσεον pr om 4. — 19 ὄψις 
C. — 20 ἀναγκαῖον Cu. — γίγνεσθαι u. — 99 ys om Cu. — δόξειεν 
-- — 29 dvàgía Puf, ut solent. — καὶ τὰ] ἢ 4B. — 30 ovoroma... 
φυλακτικά om c. — ἐκείνων CPuf. — ov) ἐστὶν ὧν C, qui hoc signum: 
apposuit, cy f. 

8 


114 ΤΟΠΙΚΩΝ B. 


olov τὰ ὑγιεινὰ ὑγιείας καὶ τὰ εὐεκτικὰ εὐεξίας. τὸν αὐτὸν 
δὲ τρόπον καὶ ἐπὶ τῶν ἄλλων. σύστοιχα μὲν οὖν τὰ τοιαῦτα 
εἴωθε λέγεσθαι, πτώσεις δὲ οἷον τὸ δικαίως καὶ ἀνδρείως 
καὶ ὑγιεινῶς καὶ ὅσα τοῦτον τὸν τρόπον λέγεται. δοκεῖ, δὲ 
86 καὶ τὰ κατὰ τὰς πτώσεις σύστοιχα εἶναι, οἷον τὸ μὲν δι» 
καίως τῇ δικαιοσύνῃ, τὸ δὲ ἀνδρείως τῇ ἀνδρείᾳ. σύστοιχα 
δὲ λέγεται τὰ κατῶ τὴν αὐτὴν συστοιχίαν ἅπαντα, οἷον ὃι- 
καιοσύνη δίκαιος δίκαιον δικαίως. δῆλον οὖν ὅτι ἑνὸς ὁπου- 
ουοῦν δειχϑέντος τῶν κατὰ τὴν αὐτὴν συστοιχίαν ἀγαθοῦ ἢ 
b ἐπαινετοῦ καὶ τὰ λοιπὰ πάντα δεδειγμένα γίνεται οἷον εἰ ἡ 
δικαιοσύνη τῶν ἐπαινετῶν, καὶ ὁ δίκαιος καὶ τὸ δίκαιον καὶ 
τὸ δικαίως τῶν ἐπαινετῶν. δηϑήσεται δὲ τὸ δικαίως καὶ 
ἐπαινετῶς κατὰ τὴν αὐτὴν πτῶσιν ἀπὸ τοῦ ἐπαινετοῦ, καθό- 
6 περ τὸ δικαίως ἀπὸ τῆς δικαιοσύνης. 

Σκοπεῖν δὲ μὴ μόνον ἐπ᾿ αὐτοῦ τοῦ εἰρημένου, ἀλλὰ καὶ 
ἐπὶ τοῦ ἐναντίου τὸ ἐναντίον, olov ὅτιτὸ ἀγαϑὸν οὐκ ἐξ ἀνάγχης 
ἡδύ " οὐδὲ γὰρ τὸ κακὸν λυπηρόν * ἢ εἰ τοῦτο, κἀκεῖνο. καὶ εἰ 
ἡ δικαιοσύνη ἐπιστήμη, καὶ ἡ ἀδικία ἄγνοια" καὶ εἰ τὸ Ó- 

10 καίως ἐπιστημονικῶς καὶ ἐμπείρως, τὸ ἀδίκως ἀγνοούντως καὶ 
ἀπείρως. εἰ δὲ ταῦτα μή, οὐδ᾽ ἐκεῖνα, καϑάπερ ἐπὶ τοῦ vor 
δηϑέντος" μᾶλλον γὰρ ἂν φανείη τὸ ἀδίχως ἐμπείρως ἢ 
ἀπείρως. οὗτος δ᾽ ὁ τόπος εἴρηται πρότερον ἐν ταῖς τῶν ἔναν- 
τίων ἀκολουθήσεσιν οὐδὲν γὰρ ἄλλο νῦν ἀξιοῦμεν ἢ τὸ ἔναν- 

15 τίον τῷ ἐναντίῳ ἀκολουθεῖν. 

Ἔτι ἐπὶ τῶν γενέσεων καὶ φϑορῶν καὶ ποιητικῶν καὶ 
φϑαρτικῶν, καὶ ἀναιροῦντι καὶ κατασκευάξοντι. ὧν γὰρ αἱ 
γενέσεις τῶν ἀγαθῶν, καὶ αὐτὰ ἀγαθά, καὶ εἰ αὐτὰ ἀγα- 
ϑά, καὶ αἷ γενέσεις " εἰ δὲ αἱ γενέσεις τῶν κακῶν. καὶ αὐτὰ 

ῳ τῶν χαχῶν. ἐπὶ δὲ τῶν φθορῶν ἀνάπαλιν" εἰ γὰρ αἱ φϑοραὶ 
τῶν ἀγαθῶν, αὐτὰ τῶν κακῶν, εἰ δ᾽ αἱ φθοραὶ τῶν κακῶν, 
αὐτὰ τῶν ἀγαθῶν. ὁ δ᾽ αὐτὸς λόγος καὶ ἐπὶ ποιητικῶν καὶ 
φϑαρτικῶν" ὧν μὲν γὰρ τὰ ποιητικὰ ἀγαθά. καὶ αὐτὰ τῶν 
ἀγαθῶν, ὧν δὲ τὰ φϑαρτικὰ ἀγαϑά, αὐτὰ τῶν κακῶν. 


82 δὲ] δὴ Ρ, om s. — 38 οἷον om c. — καὶ τὸ ἀνδρείως C. — 


94 ὑγιεινῶς καὶ εὐεκεικῶς καὶ Cu. — 38 δίκαιος pr om τ. « 
1140] γίνεται] ἐστὶ Pf. — εἰ om Pf. — 2 τὸ δίκαιον καὶ ὁ δί- 
καιορ C. — 9 δικαίως καὶ ἐπιστ. u. — 10 ἀγνοοῦντος pr A et fort pr 


B.— 14 οὐϑὲν C. — 18 καὶ εἰ αὐτὰ ἀγαϑά om C. — 19 εἰ δὲ... . αὐεὰ 
τῶν κακῶν om P. — si δὲ] καὶ ὧν C. — 24 ταῦτα P. 


TOHIKAN B. 118 


Πάλιν ἐπὶ τῶν ὁμοίων, εἰ ὁμοίως ἔχει. οἷον εἰ ἐπι- 10 
Φεήμη μία πλειόνων, καὶ δόξα, καὶ εἰ τὸ ὄψιν ἔχειν ὁρᾶν, καὶ τὸ ss 
ἐκοὴν ἔχειᾳψ ἀκούειν. ὁμοίως δὲ καὶ ἐπὶ τῶν ἄλλων, καὶ isl 
ἐῶν ὄντων καὶ τῶν δοχούντων. χρήσιμος δ᾽ ὁτόπος πρὸς ἄμ- 
φω" εἰ μὲν γὰρ ἐπί τινος τῶν ὁμοίων οὕτως ἔχει, καὶ ἐπὶ 
κῶν ἄλλων τῶν ὁμοίων. εἰ δὲ ἐπί τινος μή, οὐδ᾽ ἐπὶ τῶν ἄλ» ὦ 
λων. 'σχοπεῖν δὲ καὶ εἰ ἐφ᾽ ἑνὸς καὶ εἰ ἐπὶ πολλῶν ὁμοίως 
ἔχει" ἐνιαχοῦ γὰρ διαφωνεῖ. οἷον εἰ τὸ ἐπίστασθαι διανοεῖ 
σϑαι, καὶ τὸ πολλὰ ἐπίστασθαι πολλὰ διανοεῖσθαι. τοῦτο δ᾽ 
οὐκ ἀληϑές ἐπίστασϑαι μὲν γὰρ ἐνδέχεται πολλά, διανοεῖ- 
σϑαι δ᾽ οὔ. εἰ οὖν τοῦτο μή, οὐδ᾽ ἐχεῖνο τὸ ἐφ᾽ ἑνός, ὅτι τὸ ὦ 
ἐείστασϑαι διανοεῖσθαί ἐστιν. 

Ἔτι ἐκ τοῦ μᾶλλον καὶ ἧττον. εἰσὶ δὲ τοῦ μᾶλλον τό- 
“οιξέσσαρες, εἷς μὲν εἰ ἀκολουθεῖ τὸ μᾶλλον τῷ μᾶλλον, οἷον 
εἰ ἡδονὴ ἀγαθόν, καὶ ἡ μᾶλλον ἡδονὴ μᾶλλον ἀγαϑόν, 
καὶ εἰ τὸ ἀδικεῖν καχόν, καὶ τὸ μᾶλλον ἀδικεῖν μᾶλλον p.115 
καχόν. χρήσιμος δὲ πρὸς ἄμφω ὁ τόπος᾽ εἰ μὲν γὰρ ἀκο- 
λουθεῖ τῇ τοῦ ὑποχειμένου ἐπιδόσει ἡ τοῦ συμβεβηκότος ἐπί- 
δοσις, καϑάπερ εἴρηται, δῆλον ὅτι συμβέβηκεν. εἰ δὲ μὴ ἀ- 
κολουϑεῖ, oU συμβέβηκεν. τοῦτο δ᾽ ἐπαγωγῇ ληπτέον. ἄλλορ᾽ 8 
νὸς περὶ δύο λεγομένου, εἰ ᾧ μᾶλλον εἰκὸς ὑπάρχειν μὴ 
ὑπάρχει, οὐδ᾽ ὦ ἧττον, καὶ εἰ οὖ ἧττον εἰκὸς ὑπάρχειν 
ὑπάρχει, καὶ Q μᾶλλον. πάλιν δυοῖν περὶ ἑνὸς λεγομένων 
εἰ τὸ μᾶλλον ὑπάρχειν δοκοῦν μὴ ὑπάρχει, ουδὲ τὸ «rcov, 

ἣ εἰ τὸ ἧττον δοκοῦν ὑπάρχειν ὑπάρχει, καὶ τὸ μᾶλλον. 10 
ἔπι δυοῖν περὶ δύο λεγομένων εἰ τὸ ϑατέρῳ μᾶλλον ὑπάρ- 
v δοχοῦν μὴ ὑπάρχει, οὐδὲ τὸ λοιπὸν τῷ λοιπῷ. ἢ εἰ τὸ 
ov δοχοῦν τῷ ἑτέρῳ ὑπάρχειν ὑπάρχει, καὶ τὸ λοιπὸν τῷ 
λοιπῷ. 


97 alt ἐπὶ om u. — 98 πρὸς ἄμφω ὃ τόπος w. — 29 ἔχει om Cv. 
— x«l om P. — 31 σκοπεῖν] τῶν ὁμοίων. σκοπεῖν Cu. — alt e om P. 
-- 95 xal] ἐστε καὶ P. — τὸ fr om c. — 84 πολλὰ ἐνδέχεται Cu. — 
$6 ovv] δὲ P. — 37 alt μᾶλλον] μᾶλλον καὶ ἥτεον Cu. — τόποι ante 
alt τοῦ BCPcu. — 38 τέτταρες C. — τῷ μᾶλλον τὸ u. w. -— 39 dye- 
...7]009»: pr om C. 

, δὲς δὲ) δ᾽ οὖν ABf. — 5 ov] οὐδὲ P. — 6 δυοῖν Cw. — μὴ] 
es? C. — 7 εἰ om wu. — 9 τὸ θατέρῳ μᾶλλον B. — 10 ἢ sei] ε 
Cs, rc add. 4, qui pr om, xal δὲ c. — τὸ ἧττον pr om 4. — 11 ἔσει 
δὲ δυοῖν P. — περὶ δυοῖν C. --- λεγομένοιν u. --- 12 ἢ εἰ} si δὲ Cv. 
— ἢ εἰ...«λοιπῷ om 4. — 18 ὑπάρχειν τῷ ἑτέρῳ Οἱ. 

8" 


116 TOIIIK&N B. 


1: Ἤτι ἐκ τοῦ ὁμοίως ὑπάρχειν ἢ δοκεῖν ὑπάρχειν τρι- 
χῶς, καϑάπερ ἐπὶ τοῦ μᾶλλον ἐπὶ τῶν ὕστερον δηϑέντων 
τριῶν τόπων ἐλέγετο. εἴτε γὰρ ἕν τι δυσὶν ὄμῳως ὑπάρ- 
χει ἢ δοκεῖ ὑπάρχειν, εἰ τῷ ἑτέρῳ μὴ ὑπάρχει. οὐδὲ τῷ 
ἑτέρῳ, εἰ δὲ ϑατέρῳ ὑπάρχει. καὶ τῷ λοιπῷ" εἴτε δύο τῷ 

eo αὐτῷ ὁμοίως, εἰ τὸ ἕτερον μὴ ὑπάρχει, οὐδὲ τὸ λοιπόν, εἰ 
δὲ ϑάτερον. καὶ τὸ λοιπόν. τὸν αὐτὸν δὲ τρόπον καὶ εἰ δύο 
δυσὶν ὁμοίως ὑπάρχει" εἰ γὰρ τὸ ἕτερον τῷ ἑτέρῳ μὴ ὑπάρ- 
χει. οὐδὲ τὸ λοιπὸν τῷ λοιπῷ, εἰ δὲ ὑπάρχει τὸ ἕτερον 
τῷ ἑτέρῳ, καὶ τὸ λοιπὸν τῷ λοιπῷ. 

1l Ἐκ μὲν οὖν τοῦ μᾶλλον καὶ ἧττον καὶ τοῦ ὁμοίως το- 

96 δαυταχῶς ἐνδέχεται ἐπιχειρεῖν - ἔτι δ᾽ ἐκ τῆς προσϑέσεως, 
ἐὰν ἕτερον πρὸς ἕτερον προρτεϑὲν ποιῇ ἀγαϑὸν ἢ λευκόν, μὴ 
ὃν πρότερον λευκὸν ἢ ἀγαϑόν, τὸ προστεϑὲν ἔσται λευκὸν ἢ 
ἀγαϑόν, οἷόν περ καὶ τὸ ὅλον ποιεῖ. ἔτι εἰ πρὸς τὸ ὑπάρ- 

80 χον προστεϑέν τι μᾶλλον ποιεῖ τοιοῦτον οἷον ὑπῆρχε, καὶ 
αὐτὸ ἔσται τοιοῦτον. ὁμοίως δὲ καὶ ἐπὶ τῶν ἄλλων. χρήσι- 
μος δὲ οὐκ ἐν ἅπασιν ὁ τόπος. ἀλλ᾽ ἐν οἷς τὴν τοῦ μᾶλλον 
ὑπεροχὴν συμβαίνει γίνεσϑαι. οὗτος δὲ ὁ τόπος οὐκ ἀντιστρέ- 
φεν πρὸς τὸ ἀνασκευάξειν. εἰ γὰρ μὴ ποιεῖ τὸ προστιϑέ- 

ss μένον ἀγαϑόν. οὐδέπω δῆλον εἰ αὐτὸ μὴ dycO Ov: τὸ γὰρ 

b ἀγαθὸν κακῷ προστιϑέμενον οὐκ ἐξ ἀνάγκης ἀγαϑὸν τὸ ὅλον 
ποιεῖ, οὐδὲ λευκὸν μέλανι. 

Πάλιν εἴ τι μᾶλλον καὶ ἧττον λέγεται, καὶ ἁπλῶς ὑ- 
πάρχει" τὸ γὰρ μὴ ὃν ἀγαϑὸν T λευκὸν οὐδὲ μᾶλλον ἢ 
s ἧττον ἀγαϑὸν ἢ λευκὸν δηϑήσεται" τὸ γὰρ κακὸν οὐδενὸς 
μᾶλλον ἢ ἧττον ἀγαθόν, ἀλλὰ μᾶλλον κακὸν ἢ ἧττον δη- 
ϑήσεται. οὐκ ἀντιστρέφει δ᾽ οὐδ᾽ οὗτος ὁτόπος πρὸς τὸ dva- 
δκευάσαι" πολλὰ γὰρ τῶν οὐ λεγομένων μᾶλλον ἁπλῶς 
HC » i 5.42 - t 344? 
ὑπάρχει" ἄνϑρωπος γὰρ ov λέγεται μᾶλλον καὶ ἧττον, αλλ 

10 οὐ διὰ τοῦτο οὐκ ἔστιν ἄνϑρωπος. 


18 ἢ εἰ δοκεῖ C. — ὑπάρχει) δοκεῖ ὑπάρχειν u. — οὐδὲ θατέρῳ, 
καὶ εἰ ϑατέρῳ ὑπάρξει C. — 19 ϑάτερον pr u. — 90 εἰ δὲ τὸ P. — 
alt εἰ... λοιπὸν) τῷ λοιπῷ mg u. — 22 δυσί τισιν ὁμοίως C. — ἐ6 καὶ 
τοῦ ἧττον C. — 96 δ᾽ om Οἱ. — 97 ἀγαϑὺν ἢ λευκόν Cu. --- 28 τὸ 
...üyaOó» om B. — 99 οἷόν περ] καὶ τοιοῦτον οἷόν περ C, οἷον c. 

1160] ποιεῖ τὸ ὅλον u. — ὁ οὐδὲ τὸ λευχὸν Cu. — μέλανι οὐδὲ 
τὸ (τὸ om Pf) γλυκὺ πικρῶ. πάλιν uPf. --- 4 οὐδὲν Cc, corr B. — 7 οὐδ᾽ 
om u. — τρόπος P. --- 8 οὐ] μὴ C. — μᾶλλον καὶ ἧτεον ἁπλὼς Or 
— 10 ἔσεαε C. 


TOIHIKAN B. 111 


Τὸν αὐτὸν δὲ τρόπον σχεπτέον καὶ ἐπὶ τοῦ κατά τι 
καὶ ποτὲ καὶ ποῦ" εἰ γὰρ κατά τι ἐνδέχεται, καὶ ἁπλῶς 
ἐνδέχεται. ὁμοίως δὲ καὶ τὸ ποτὲ ἢ ποῦ" τὸ γὰρ ἁπλῶς 
ἀδύνατον οὔτε κατάτι οὔτε ποῦ οὔτε ποτὲ ἐνδέχεται. ἔνστασις 
ὅτι κατά τι μέν εἶσι φύσει σπουδαῖοι, οἷον ἐλευϑέριοι ἢ 60- τὸ 

(, ἁπλῶς δὲ οὐκ εἰσὶ φύσει σπουδαῖοι. ὁμοίως δὲ 
καὶ ποτὲ μὲν ἐνδέχεται τῶν φθαρτῶν τι μὴ φϑαρῆναι, 
ἁπλῶς δ᾽ οὐχ ἐνδέχεται μὴ φϑαρῆναι. τὸν αὐτὸν δὲ τρόπον 
καὶ ποῦ μὲν συμφέρει τοιαύτῃ διαίτῃ χρῆσϑαι., οἷον ἐν τοῖς 
φοσώδεσι τόποις. ἁπλῶς δ᾽ oU συμφέρει. ἔτι δὲ ποῦ μὲν ὦ 
ἕνα μόνον δυνατὸν εἶναι, ἁπλῶς δὲ οὐ δυνατὸν ἕνα μόνον 
εἶναι. τὸν αὐτὸν δὲ τρόπον καὶ ποῦ μὲν καλὸν τὸν πατέρα ϑιϊ- 
av, οἷον ἐν Τριβαλλοῖς, ἁπλῶς δ᾽ οὐ καλόν. ἢ τοῦτο μὲν οὐ 
sov σημαίνει ἀλλὰ τισίν" οὐδὲν γὰρ διαφέρει ὅπου ἂν ὦσιν" 
κανταχοῦ γὰρ αὐτοῖς ἔσται καλὸν τοῖς Τριβαλλοῖς. πάλιν ποτὲ ss 
piv συμφέρει φαρμαχεύεσϑαι, οἷον ὅταν νοσῇ, ἁπλῶς δ᾽ οὔ. 

ἢ οὐδὲ τοῦτο ποτὲ σημαίνει, ἀλλὰ τῷ διακειμένῳ πως" οὐ- 
δὲν γὰρ διαφέρειν ὁποτεοῦν, ἐὰν οὕτω μόνον διακείμενος ἦ. 
τὸ δ᾽ ἁπλῶς ἐστὶν ὃ μηδενὸς προστεθέντος ἐρεῖς ὅτι χαλόν 
ἔστιν ἢ τὸ ἐναντίον. οἷον τὸ τὸν πατέρα ϑύειν οὐκ ἐρεῖς τ 
καλὸν εἶναι, ἀλλὰ τισὶ καλὸν εἶναι" οὐκ ἄρα ἁπλῶς καλόν. 
ἀλλὰ τὸ τοὺς ϑεοὺς τιμᾶν ἐρεῖς καλὸν οὐδὲν προσϑείς" ἁπλῶς 
γὰρ καλόν ἐστιν. ὥστε ὃ ἂν μηδενὸς προστιϑεμένου δοχῇ εἷ- 
ya, καλὸν ἡ αἰσχρὸν ἢ ἄλλο τι τῶν τοιούτων, ἁπλῶς δηϑή- 
όεται. 85 


r. 


Πότερον δ᾽ αἱρετώτερον 7] βέλτιον δυεῖν ἢ πλειόνων, ἐκ p.116 
τῶνδε σχεπτέον. πρῶτον δὲ διωρίσθω ὅτι τὴν σκέψιν ποιού- 


12 εἰ 8 C. — 13 κοὶ ποτὲ καὶ ποῦ Cu. — 15 μέν τι u. — ἐστιν 
4. — ἐλεύϑεροι u. — 16 σπουδαῖοι φύσει u. — ὁμοίως] οὐδεὶς γὰρ 
φύσει φρόνιμος" ὁμοίως BCuf, rc mg c. — 17 xal om f. — 18 dxiég 
“φθαρῆναι om P. — 21 pr μόνον om C. — 23 et 25 τριβαλοῖς CP. 
— 94 ἀλλὰ μᾶλλον τισίν ὦ. — 95 ἔσται) ἄρα c, ἔστι C. — τοῖς] ovo: 
BOw. — 27 ποτὲ om τι. — 98 ἂν C. — 30 ἐστιν om P, — covva»- 
tle» Cu. — 31 εἶναι om Cu. — καλόν ἐστιν. ἀλλὰ wu. — 39 προσειϑείς 
Qf. — 33 δοκεῖ AP. 

11643 δυοῖν Pf. — ix] ὄντων ix wu. 


118 TOHIKAN Γ. 


susÜc οὐχ ὑπὲρ τῶν πολὺ διεστώτων καὶ μεγάλην πρὸς ἄλ.. 
ληλα διαφορὰν ἐχόντων (οὐδεὶς γὰρ ἀπορεῖ πότερον ἡ εὐ- 
ϑαιμονία ἢ ὁ πλοῦτος αἱρετώτερον) ἀλλ᾽ ὑπὲρ τῶν σύνεγγυς, 
καὶ περὶ ὧν ἀμφισβητοῦμεν ποτέρῳ δεῖ προσθέσθαι μᾶλλον, 
διὰ τὸ μηδεμίαν ὁρᾶν τοῦ ἑτέρου πρὸς τὸ ἕτερον ὑπεροχήν. 
10 δῆλον οὖν ἐπὶ τῶν τοιούτων ὅτι δειχϑείσης ὑπεροχῆς ἢ μιᾶς 
ἢ πλειόνων συγκαταϑήσεται ἡ διάνοια ὅτι τοῦτ᾽ ἐστὶν αἱρετώ- 
τερον, ὁπότερον τυγχάνει αὐτῶν ὑπερέχον. 
Πρῶτον μὲν οὖν τὸ πολυχρονιώτερον ἢ βεβαιότερον ci- 
ρετώτερον τοῦ ἧττον τοιούτου. καὶ ὃ μᾶλλον ἂν ἕλοιτο Ó φρό- 
15 viuog ἢ ὃ ἀγαϑὸς ἀνήρ, ἢ ὃ νόμος ὁ ὀρϑός, ἢ οἱ σπουδαῖοι 
περὶ ἕκαστα αἱρούμενοι q τοιοῦτοί εἶσιν, ἢ οἱ ἐν ἑκάστῳ γένει 
ἐπιστήμονες, ἢ ὅσα οἱ πλείους ἢ πάντες, οἷον ἐν ἰατρικῇ ἢ 
τεχτονικῇ ἃ οἱ πλείους τῶν ἰατρῶν ἢ πάντες, ἢ ὅσα ὅλος οἱ 
πλείους ἢ πάντες ἢ πάντα, οἷον τάγαϑόν" πάντα γὰρ τά- 
90 γαθοῦ ἐφίεται. δεῖ δ᾽ ἄγειν πρὸς ὅ τι ἂν ἡ χρήσιμον τὸ ῥη- 
ϑησόμενον. ἔστι δ᾽ ἁπλῶς μὲν βέλτιον καὶ αἱρετώτερον τὸ 
κατὰ τὴν βελτίω ἐπιστήμην, τινὶ δὲ τὸ κατὰ τὴν οἰκείαν. 
Ἔπειτα δὲ τὸ ὅπερ τόδε τι τοῦ μὴ ἐν γένει, οἷον ἡ δι- 
καιοσύνη τοῦ δικαίου" τὸ μὲν γὰρ ἐν γένει τῷ ἀγαϑῷ, τὸ δ᾽ 
2$ οὔ, καὶ τὸ μὲν ὅπερ ἀγαϑόν, τὸ δ᾽ οὔ οὐδὲν γὰρ λέγεται 
ὅπερ τὸ γένος, ὃ μὴ τυγχάνει ἐν τῷ γένει ὄν, οἷον ὁ λευ- 
κὸς ἄνϑρωπος οὐκ ἔστιν ὅπερ χρῶμα. ὁμοίως δὲ καὶ ἐπὶ τῶν 
ἄλλων. 
Καὶ τὸ δι’ αὐτὸ αἱρετὸν τοῦ δι᾿ ἕτερον αἱρετοῦ αἱρετώτε- 
80 ρον, οἷον τὸ ὑγιαίνειν τοῦ γυμνάζεσθαι" τὸ μὲν γὰρ δι᾿ αὐτὸ 
αἱρετόν, τὸ δὲ δι ἕτερον. καὶ τὸ καϑ᾽ αὐτὸ τοῦ κατὰ συμ- 
βεβηκός, οἷον τὸ τοὺς φίλους δικαίους εἶναι τοῦ τοὺς £79 gods. 


ὅ ἄλληλα τὴν διαφορὰν C. — 8 διαμφισβητοῦμεν C. — 10 ἐπὶ 
τούτων ὅτι f. — ἢ om f. — ]2 ἔχον ὑπεροχήν u. — 13 οὖν φαμὲν 
ὅτι τὸ u, τὸ τοι. — 14 dv μᾶλλον f. — 15 pr ὁ om Cy. — tert ὁ pr 
om B. — 16 περὶ] οἱ περὶ u. — $ corr C. — ἢ om 480. — 17 ὅσα 
om C. — πλείους τῶν ἰατρῶν rj c. — ἢ οἱ πάντες Puf. — οἱ ἐν P. 
—.18 τεκτονικῇ ἢ ἃ B, pr c. — πλεῖστοι u. — ἢ ἃ (ἃ om f) οἱ πάν- 
τες Cf, om P. — ὅλως] ὡπλὼῶς c. — ol πλείους om P. — 19 τὸ dya- 
ϑὸν et τοῦ dy. u. — 90 ἢ om u..— 99 rivi] olov εἰ βελτίων ἐπιστή- 
μη φιλοσοφία τεκετονικῆς x«l ἁπλῶς αἱρετώτερα τὰ κατὰ φιλοσοφ 
τῶν κατὰ τεκτονικήν,͵ τινὶ f. — 485 τι ὃν τοῦ C, corr Α. — 94: 
ἀγαθόν pr u. — 96 τυγχάνῃ pr 4. — 32 olov... συμβεβηκός τὸ mg c. 
— τοῦ] ἢ τὸ C. E 


TOHIK&N Γ. 119 


τὸ μὲν γὰρ καϑ' αὑτὸ αἱρετόν, τὸ δὲ κατὰ συμβεβηκός" 
τὸ γὰρ τοὺς ἐχϑροὺς δικαίους εἶναι κατὰ συμβεβηκὸς elgov- 

a, ὅπως μηδὲν ἡμᾶς βλάπτωσιν. ἔστι δὲ τοῦτο ταὐτὸ 86 
τῷ πρὸ τούτου, διαφέρει δὲ τῷ τρόπῳ᾽ τὸ μὲν γὰρ τοὺς φί- 
λους δικαίους εἶναι δι’ αὑτὸ αἱρούμεθα, καὶ εἰ μηδὲν ἡμῖν 

ι ἔσεσϑαι., κἂν ἐν Ἰνδοῖς ὦσιν" τὸ δὲ τοὺς ἐχϑροὺς δὲ 
lior, ὅπως μηϑὲν ἡμᾶς βλάπτωσιν. 

Καὶ τὸ αἴτιον ἀγαϑοῦ καϑ᾽ αὐτὸ τοῦ κατὰ συμβεβηκὸρυ 
αἰτίου. καϑάπερ ἡ ἐρετὴ τῆς τύχης" ἡ μὲν γὰρ xo9* αὐτὴν 
ἡ δὲ κατὰ συμβεβηκὸς αἰτία τῶν ἀγαθῶν, καὶ εἴ τι ἄλλο 
τοιοῦτον. ὁμοίως δὲ καὶ ἐπὶ τοῦ ἐναντίου τὸ γὰρ καϑ' αὐτὸ 
καχοῦ αἴτιον φευχτότερον τοῦ κατὰ συμβεβηκός. οἷον ἡ xa- δ 
κία καὶ ἡ τύχη" τὸ μὲν γὰρ xo)? αὐτὸ κακόν, ἡ δὲ 
κατὰ συμβεβηκός. 

Καὶ τὸ ἁπλῶς ἀγαϑὸν τοῦ τινὶ αἱρετώτερον, οἷον τὸ 
ὑγιάζεσθαι τοῦ τέμνεσθαι" τὸ μὲν γὰρ ἁπλῶς ἀγαϑόν, τὸ 
δὲ τινὶ τῷ δεομένῳ τομῆς. καὶ τὸ φύσει τοῦ μὴ φύσει, olov 10 
ἡ δικαιοσύνη τοῦ δικαίου" τὸ μὲν γὰρ φύσει. τὸ δ᾽ ἐπίκτη- 
τον. καὶ τὸ τῷ βελτίονι καὶ τιμιωτέρῳ ὑπάρχον αἱρετώτε- 
ρον, οἷον ϑεῷ ἢ ἀνθρώπῳ καὶ ψυχῇ ἢ σώματι. καὶ τὸ τοῦ 
βελτίονος ἴδιον βέλτιον ἢ τὸ τοῦ χείρονος, olov τὸ τοὔ ϑεοῦ ἢ 
τὸ τοῦ ἀνθρώπου κατὰ μὲν γὰρ τὰ κοινὰ ἐν ἀμφοτέροις οὐδὲν 15 
διαφέρει ἀλλήλων, τοῖς δ᾽ ἰδίοις τὸ ἕτερον τοῦ ἑτέρου ὑπερέ- 
χει. καὶ τὸ ἐν βελτίοσιν ἢ προτέροις ἢ τιμιωτέροις βέλτιον, 
οἷον ὑγίεια ἰσχύος καὶ κάλλους. ἡ μὲν γὰρ ἐν ὑγροῖς καὶ 
ξηροῖς καὶ ϑερμοῖς καὶ ψυχροῖς, ἁπλῶρ δ᾽ εἰπεῖν ἐξ ὧν 
αρώτων συνέστηκε τὸ (oov, τὰ δ᾽ ἐν τοῖς ὑστέροις " ἡ μὲν γὰρ Ὁ 
ἰσχὺς ἐν τοῖς νεύροις καὶ ὀστοῖς, τὸ δὲ κάλλος τῶν μελῶν 
τις συμμετρία δοκεῖ εἶναι. καὶ τὸ τέλος τῶν πρὸς τὸ τέλος 
αἱρετώτερον δοκεῖ εἶναι, καὶ δυοῖν τὸ ἔγγιον τοῦ τέλους. καὶ 
ὅλως τὸ πρὸς τὸ τοῦ βίου τέλος αἱρετώτερον μᾶλλον ἢ τὸ 


93 ἑαυτὸ u. — 86 μηϑὲν CPu. — ταὐτὸν τοῦτο u. --- ταὐτὸν CP. 
— 96 πρὸ αὐτοῦ Cu. — 39 μηδὲν CP. 


1160] αἴτιον τοῦ ἀγαθοῦ P. — ἀγαθοῦ om C. — 92 αἰτίου om 
CPcu. — ἑαυτὴν u. — 4 et 6 ἑαυτὸ u. — 6 ἡ δὲ τύχη] τὸ δὲ C. — 
9 γυμνάξεσθαι C, pr B. — τοῦ τέμν. τὸ ὑγιάζεσθαι u. — 129 τῷ om 


P. — 13, 14, 95, 99, 34 ἥπερ f. — 15 οὐδενὶ C. — 16 ὑπάρχει A, 
διαφέρον ὑπερέχει f. — 19 καὶ θερμοῖς καὶ ψυχροῖς om 4BPe. — 20 πρώ- 
to» 4BPc. — τὸ] καὶ τὸ C. — 921 ὀστέοις Ccu. — δοκεῖ εἶναι om. δὲ 
P, 23 Ο et pr v. 


120 TOIIKAN I. 


25 πρὸς ἄλλο τι, οἷον τὸ πρὸς εὐδαιμονίαν συντεῖνον ἢ τὸ πρὸς 
νησιν. καὶ τὸ δυνατὸν τοῦ ἀδυνάτου. ἔτι δύο ποιητικῶν, οὗ 

τὸ τέλος βέλτιον. ποιητικοῦ δὲ καὶ τέλους ἐκ τοῦ ἀνάλογον, 
ὅταν πλείονι ὑπερέχῃ τὸ τέλος τοῦ τέλους ἢ ἐκεῖνο τοῦ οἰκείου 
ποιητικοῦ, οἷον εἰ ἡ εὐδαιμονία πλείονι ὑπερέχει ὑ ὑγιείας 7 

80 ὑγίεια ὑγιεινοῦ, τὸ ποιητικὸν εὐδαιμονίας βέλτιον ὑγιείας. 
ὅσῳ γὰρ ἡ εὐδαιμονία ὑγιείας ὑπερέχει, τοσούτῳ καὶ τὸ 
ποιητικὸν, τὸ τῆς εὐδαιμονίας τοῦ ὑγιεινοῦ ὑπερέχει. ἡ δὲ 
ὑγίεια τοῦ ὑγιεινοῦ ἐλάττονι ὑ ὑπερεῖχεν," ὥστε πλείονι ὑπερέχει 
τὸ ποιητικὸν εὐδαιμονίας τοῦ ὑγιεινοῦ ἢ ἡ ὑγίεια τοῦ ὑγιεινοῦ. 

86 δῆλον ἄρα ὅτι αἱρετώτερον τὸ ποιητικὸν εὐδαιμονίας τῆς 
ὑγιείαρ᾽ τοῦ γὰρ αὐτοῦ πλείονι | ὑπερέχει. 

Ἔτι τὸ κάλλιον καϑ᾽ αὐτὸ καὶ τιμιώτερον καὶ ἔπαι- 
νετώτερον , olov φιλία πλούτου καὶ δικαιοσύνη ἰσχύος. τὰ 
μὲν γὰρ καθ᾿ αὐτὰ τῶν τιμίων καὶ ἐπαινετῶν, τὰ δ᾽ 

p.110 καϑ᾿ αὐτὰ ἀλλὰ δι᾽ ἕτερον᾽ οὐδεὶς γὰρ τιμᾷ τὸν 
πλοῦτον δι’ ἑαυτὸν ἀλλὰ δι᾽ ἕτερον, τὴν δὲ φιλίαν xo? 
αὐτό, καὶ εἰ μηδὲν μέλλει ἡμῖν ἕτερον ἀπ᾽ αὐτῆς ἔσε- 
σϑαι. 

2 Ἔτι ὅταν δύο τινὰ ἡ σφόδρα αὐτοῖς παραπλήσια 
6 καὶ μὴ  δυνώμεϑαύ ὑπεροχὴν μηδεμίαν συνιδεῖν τοῦ 7 ἑτέρου πρὸς 
τὸ ἕτερον, ὁρᾶν ἀπὸ τῶν παρεπομένων᾽ ᾧ γὰρ ἕπεται μεῖ- 
fov ἀγαϑόν, τοὔϑ᾽ αἱρετώτερον. ἂν δ᾽ ἡ τὰ ἑπόμενα κακά, ᾧ 
τὸ ἔλαττον ἀκολουϑεῖ κακόν, voDU. αἱρετοίτερον. ὄντων γὰρ 
10 ἀμφοτέρων αἱρετῶν οὐδὲν κωλύει δυσχερές τι παρέπεσϑαι. 
διχιῦς δ᾽ ἀπὸ τοῦ ἔπεσϑαι ἡ σκέψις " καὶ γὰρ πρότερον καὶ 
ὕστερον ἕπεται, οἷον τῷ μανϑένοντι τὸ μὲν ἀγνοεῖν πρότερον, 
τὸ δ᾽ ἐπίστασθαι ὕστερον. βέλτιον δ᾽ ὡς ἐπὶ τὸ πολὺ τὸ ὕστε- 
gor ἑπόμενον. λαμβάνειν οὖν τῶν ἑπομένων ὁπότερον ἂν ἢ 
15 χρήσιμον. 





ἐδ alt τὸ om “, — 926 xal] τὸ γὰρ πρὸς εὐδαιμονίαν συντεῖνον 
αἱρετώτερον. καὶ f. — ποιητικῶν ὄντων οὗ Cf, rc c. — 27 βέλτιον) 
αἴτιον P, βέλτιον καὶ αὐτὸ βέλτιον Cf. — 29 εἰ om uf. — ἤπερ ἡ 
ὑγίεια f. — 30 ὑγιεινοῦ ὥστε ἡ φρό» ig pr u et supra τὸ ποιητικὸν. 
— ὑγιεινοῦ ὥστε τὸ f. — 3l τοσοῦτον bye. — 32 τὸ om Ca. — 33 ὑπερ- 
ἐχει Cu. — στε) 5 ἡ εὐδαιμονία τῆς ὑγιείας ὥστε C. — ὑπερέχει ante 
34 pr τοῦ ὦ. — 3 ἡ om P. — 35 ov» CPfcu. — 37 et 39 ἑαυτὸ et 
ἑαυτὰ w. — 38 ἰσχύος) ὑγιείας καὶ ἰσχύος f. 

11741 ἑαυτὰ u. — 9 αὐτὸν C. — ὃ Jevso wu. — 5 αὐτοῖς ΗΒΟΡε, 
éavroi; wu. ἀλλήλοις f.—8 ἐὰν w. — ἂν δ᾽... αἱρετώτερον rc mg B. 
— ]0 et 18 οὐϑὲν C. — 14 οὖν om C. 


TOIIKAN Γ. 121 


"Eu τὰ πλείω ἀγαθὰ τῶν ἐλαττόνων, ἢ ἁπλῶς, ἢ 
ὅταν τὰ ἕτερα τοῖς ἑτέροις ἐνυπάρχῃ, τὰ ἐλάττω ἐν τοῖς 
«λείοσιν. ἔνστασις, εἴ που ϑάτερον θατέρου χάριν οὐδὲν γὰρ 
αἱρετώτερα τὰ ἄμφω τοῦ ἑνός, οἷον τὸ ὑγιάζεσθαι καὶ ἡ 
ὑγίεια τῆς ὑγιείας, ἐπειδὴ τὸ ὑγιάζεσθαι τῆς ὑγιείας ἕνεκεν so 
αἱρούμεθα. καὶ μὴ ἀγαϑὰ δὲ ἀγαθῶν οὐδὲν κωλύει εἶναι ci- 
ρετώτερα, οἷον εὐδαιμονίαν καὶ ἄλλο τι ὃ μή ἐστιν ἀγαϑὸν 
δικαιοσύνης καὶ ἀνδρείας. καὶ ταὐτὰ μεῦ᾽ ἡδονῆς μᾶλλον 
ἢ ἄνευ ἡδονῆς. καὶ ταὐτὰ μετ’ ἀλυπίας ἢ μετὰ 
λύπης. 
Καὶ ἕκαστον ἐν ᾧ καιρῷ μεῖζον δύναται, ἐν τούτῳ καὶ 
αἱρετώτερον, οἷον τὸ ἀλύπως ἐν τῷ γήρᾳ μᾶλλον ἢ ἐν τῇ 
φεότητι" μεῖζον γὰρ ἐν τῷ γήρᾳ δύναται. κατὰ ταῦτα δὲ 
καὶ ἡ φρόνησις ἐν τῷ γήρᾳ αἱρετώτερον" οὐδεὶς γὰρ τοὺς 
ψέους αἱρεῖται ἡγεμόνας διὰ τὸ μὴ ἀξιοῦν φρονίμους εἶναι. ἡ so 
δ᾽ ἀνδρεία dvámaMwv: ἐν τῇ νεότητι γὰρ ἀναγκαιοτέρα ἡ 
κατὰ τὴν ἀνδρείαν ἐνέργεια. ὁμοίως δὲ καὶ ἡ σωφροσύνη" 
μᾶλλον γὰρ οἱ νέοι τῶν πρεσβυτέρων ὑπὸ τῶν ἐπιθυμιῶν 
ἐνοχλοῦνται. 

Καὶ ὃ ἐν παντὶ καιρῷ ἢ ἐν τοῖς πλείστοις χρησιμώτε- ss 
gov, οἷον δικαιοσύνη καὶ σωφροσύνη ἀνδρείας" αἱ μὲν γὰρ 
ἀεὶ ἡ δὲ ποτὲ χρησίμη. καὶ ὃ πάντων ἐχόντων μηδὲν ϑα- 
τέρου δεόμεθα, ἢ ὃ ἐχόντων προσδεόμεϑα τοῦ λοιποῦ, καϑά- 
περ ἐπὶ δικαιοσύνης καὶ ἀνδρείας" δικαίων μὲν γὰρ πάντων 
ὄντων ουδὲν χρήσιμος ἡ ἀνδρεία, ἀνδρείων δὲ πάντων ὄντων b 
χρήσιμος ἡ δικαιοσύνη. 

Ἔτι ἐκ τῶν φϑορῶν καὶ τῶν ἀποβολῶν καὶ τῶν γενέ- 
6tov καὶ τῶν λήψεων καὶ τῶν ἐναντίων" ὧν γὰρ αἱ φϑοραὶ 
φευκχτότεραι, αὐτὰ αἱρετώτερα. ὁμοίως δὲ καὶ ἐπὶ τῶν 6 
ἀποβολῶν καὶ τῶν ἐναντίων" εἴτε γὰρ ἡ ἀποβολὴ ἢ τὸ ἐν- 
αντίον φευκτότερα, αὐτὸ αἱρετώτερον. ἐπὶ δὲ τῶν γενέσεων 


17 ἕτερα ἐν τοῖς BCPcf. — ὑπάρχῃ f. --- ἐλάττονα u. — 18 τοῦ 
ἑτέρου CPu. — 19 et 90 γυμνάξεσθαι bis u. — 40 ἕνεκεν καὶ αἱρού- 
μεϑα u. — 923 et 22 ταῦτα pr B, τὰ αὐτὰ Pcuf. — 23 μάλλον om 
P. — 95 μετ᾽ om P. — ἀλυπίας μᾶλλον ἢ 4Cu. — 98 δύναται εἶναι. 
κατὰ u. — ταὐτὰ C. — δὲ] yàg u. — 30 μὴ δὲ ἀξιοῦν u. — 37 χρή- 
σιμος C. — 38 ὃ om C. — ἔχοντες ABcu. 

1l7b6 sire] εἰ u, οὗ Cf. — ἢ) καὶ Pu. — 7 φευκτότερον Cuf. 


122 TOIIIKAN I. 


xol τῶν. λήψεων ἀνάπαλιν" ὧν γὰρ cl λήψεις καὶ αἱ γε. 
ψέσεις αἱρετώτεραι. καὶ αὐτὰ αἱρετώτερα. 

10 "Ἄλλος τόπος, τὸ ἐγγύτερον τἀγαϑοῦ βέλτιον καὶ di-* 
ρετώτερον. καὶ τὸ ὁμοιότερον τἀγαθϑῷ., οἷον ἡ δι 
δικαίου. καὶ τὸ τῷ βελτίονι αὑτοῦ ὁμοιότερον, καϑάπερ τὸν 
Αΐαντα τοῦ Ὀδυσσέως φασὶ βελτίω τινὲς εἶναι, ᾿ διόξι 
ὁμοιότερος τῷ ᾿Αχιλλεῖ. ἔνστασις τούτου ὅτι οὐχ ἀληϑές" οὐ- 

16 δὲν γὰρ κωλύει, μὴ ᾧ βέλτιστος ὃ ᾿Αχιλλεύς, ταύτῃ 
ὁμοιότερον εἶναι τὸν Αἴαντα, τοῦ ἑτέρου ὄντος μὲν ἀγαδοῦ 
μὴ ὁμοίου δέ. σκοπεῖν δὲ καὶ εἰ ἐπὶ và. γελοιότερα εἴη ὄμσιον, 
καϑάπερ ὁ πίθηκος τῷ ἀνθρώπῳ, τοῦ ἵππου μὴ ὄντος ὁμοίου" 
οὐ γὰρ κάλλιον ὃ πίθηκος, ὁμοιότερον δὲ τῷ ἀνθρώπῳ. πά- 

30 λιν ἐπὶ δυοῖν ei τὸ μὲν v9) βελτίονι τὸ δὲ τῷ χείρονι ὁμοιό- 
τερον. εἴη ἂν βέλτιον τὸ τῷ βελτίονι ὁμοιότερον. ἔχεν δὲ 
καὶ τοῦτο ἔνστασιν. οὐδὲν γὰρ κωλύει τὸ μὲν τῷ βελτίονι 
ἠρέμα ὅμοιον εἶναι, τὸ δὲ τῷ χείρονι σφόδρα, οἷον εἰ à 
μὲν Αἴας τῷ ᾿᾽Δἀχιλλεῖ ἠρέμα, ὁ δ᾽ Ὀδυσσεὺς τῷ Νέστορι 

6 σφόδρα. καὶ εἰ τὸ μὲν τῷ βελτίονι. ἐπὶ τὰ χείρω ὅμοιοι 
εἴη, τὸ δὲ τῷ χείρονι ἐπὶ τὰ βελτίω, καϑάπερ ἵππος ὄνῳ 
καὶ πίθηκος ἀνθρώπῳ. 

"Ἄλλος, τὸ ἐπιφανέστερον τοῦ ἧττον τοιούτου, καὶ τὸ χα- 

λεπώτερον' μᾶλλον γὰρ ἀγαπῶμεν ἔχοντες ἃ μὴ ἔστι ἧς- 

so δίως λαβεῖν. καὶ τὸ ἰδιαίτερον τοῦ κοινοτέρου. καὶ τὸ τοῖς 

κακοῖς ἀκοινωνητότερον᾽ αἱρετώτερον γὰρ ᾧ μηδεμία δυσ- 
χέρεια ἀκολουθεῖ ἢ ᾧ ἀκολουϑ εἴ. 

Ἔτι εἰ ἁπλῶς τοῦτο τούτου βέλτιον, καὶ τὸ βέλτιστον 

τῶν ἐν τούτῳ βέλτιον τοῦ ἐν τῷ ἑτέρῳ βελτίστου, οἷον εἰ βέλ- 

86 τιον ἄνϑρωπος ἵππου, καὶ ὃ βέλτιστος ἄνϑρωπος τοῦ βελτίστου 
ἵππου βελτίων. καὶ εἰ τὸ βέλτιστον τοῦ βελτίστου βέλτιον, καὶ 
ἁπλῶς τοῦτο τούτου βέλτιον, olov εἰ ὁ βέλτιστος ἄνϑρο- 


8 αἱ om C. — 11 τῷ ἀγαθῷ wu. — δικαιοσύνη τοῦ δικαίου Cu.— 
19 βελτίονι corr c. — αὐτῷ Pc, corr C, αὐτῶν u. — 13 εἶναί τινες P. 
— l4 τῷ] ἦν τῷ C. — 16 ἢ €, pr 4B. — 17 καὶ om c. — εἰ ante εἴῃ ὁ. 
— τὸ γελοιότερον 48. --- ὅμοιος ABPfcu. — 18 τῷ om Cf. — 19 καὶ- 
Mov CPfcu. — πίθηξ f. — ὁμοιότερος fort τι. — 921 αἱρετώτερον εἴη 
ἂν τὸ u. — dv om C. — 23 εἰ om u. — 24 ante ὁ rc add ὅμοιος s. 
— 95 ἐπὶ] ὅμοιον ἐπὶ 4u. — 30 λοβεῖν. ὁμοίως δὲ καὶ CPu. — 31 axot- 
γονητύτερον B. — 31 et 32 0 B. — 82 ἢ ᾧ ἀκολουθεῖ mg w — 
33 τοῦτο ἁπλῶρ f. — 34 εἰ βελτίων u. — 857 εἰ om 4A. 


TOIIK&N I. 123 


ioc τοῦ βελτίστου ἵππου βελτίων, καὶ ἁπλῶς ἄνθρωπος ἵππου 
κίων. 

n dv ἔστι τοὺς φίλους μετασχεῖν, αἱρετώτερα 7] ὧν p.118 

μή. καὶ ἃ πρὸς τὸν φίλον πρᾶξαι μᾶλλον βουλόμεϑα ἢ ἃ 

«οὺς τὸν τυχόντα, ταῦτα αἱρετώτερα, οἷον τὸ δικαιοπραγεῖν 

καὶ εὖ ποιεῖν μᾶλλον ἢ τὸ δοκεῖν" τοὺς γὰρ φίλους εὖ ποιεῖν 

βουλόμεϑα μᾶλλον ἢ δοχεῖν, τοὺς δὲ τυχόντας ἀνάπαλιν. — 5 

Καὶ τὰ ἐκ περιουσίας τῶν ἀναγκαίων βελτίω. ἐνίοτε δὲ 
καὶ αἱρετώτερα" βέλτιον γὰρ τοῦ ζῆν τὸ εὖ ζῆν, τὸ δὲ εὖ 
ζῆν ἐστὶν ἐκ περιουσίας, αὐτὸ δὲ τὸ ζῆν ἀναγκαῖον. ἐνίοτε δὲ 
τὰ βελτίω οὐχὶ καὶ αἱρετώτερα" oU γὰρ εἰ βελείω, ἀναγ- 
καῖον καὶ αἱρετώτερα" τὸ γοῦν φιλοσοφεῖν βέλτιον τοῦ χρη- 10 
ματίζεσθαι" ἀλλ᾽ οὐχ αἱρετώτερον τῷ ἐνδεεῖ τῶν ἀναγκαίων. 
τὸ δ᾽ ἐκ περιουσίας ἐστίν, ὅταν ὑπαρχόντων τῶν ἀναγκαίων 
ἄλλα τινὰ προσκατασκχευάζηταί τις τῶν καλῶν. σχεδὸν 
δὲ ἴσως αἱρετώτερον τὸ ἀναγκαῖόν ἔστι, βέλτιον δὲ τὸ ἐκ 
βφεριουσίας. 16 

Καὶ ὃ μὴ ἔστι παρ᾽ ἄλλου πορίδασϑαι ἢ ὃ ἔστι καὶ 
saQ ἄλλου, οἷον πέπονθεν ἡ δικαιοσύνη πρὸς τὴν ἀνδρείαν. 
καὶ εἰ τόδεμὲν ἄνευ τοῦδε αἱρετόν, τόδε δὲ ἄνευ τοῦδε μή, 
οἷον δύναμις ἄνευ φρονήσεως οὐχ αἱρετόν, φρόνησις δ᾽ ἄνευ 
ϑυνάμεως αἱρετόν. καὶ δυοῖν εἰ θάτερον ἀρνούμεϑα, ἕνα τὸ λοι- 9o 
σὸν δόξῃ ἡμῖν ὑπάρχειν, ἐκεῖνο αἱρετώτερον ὃ βουλόμεθα 
δοκεῖν ὑπάρχειν, οἷον φιλοπονεῖν ἀρνούμεϑα, ἵν᾽ εὐφυεῖς εἷ- 
ψαι δόξωμεν. 

Ἔτι οὗ τῇ ἀπουσίᾳ ἧττον ἐπιτιμητέον δυσφοροῦσι, τοῦτο 
αἱρετώτερον. καὶ οὗ τῇ ἀπουσίᾳ μὴ δυσφοροῦντι μᾶλλον ἐπι- τ 
τιμητέον. τοῦτο αἱρετώτερον. 

Ἔτι τῶν ὑπὸ τὸ αὐτὸ εἶδος τὸ ἔχον τὴν οἰκείαν ἀρετὴν 8 
τοῦ μὴ ἔχοντος. ἄμφω δ᾽ ἐχόντων τὸ μᾶλλον ἔχον. 

Ἔτι εἰ τὸ μὲν ποιεῖ ἀγαθὸν ἐκεῖνο ᾧ ἂν παρῇ, τὸ δὲ 
μὴ ποιεῖ, τὸ ποιοῦν αἱρετώτερον, καϑάπερ καὶ θερμότερον τὸ to 


118ὲὉ μάλλον πρᾶξαι C. — βουλόμεθα πρᾶξαι μᾶλλον wu. — 4 τὸ 

Om w. - τοὺς... δοκεῖν rc mg u. --- 8 dx περιουσίας ἐστίν u. — 9 εἰ 

βέλτιον pr u. — 10 αἱρετώτερον pr u. — τὸ] dsri^. τὸ P. — τὸ γὰρ 

Ce. — 14 αἱριτώτερον μὲν τὸ C. — ἐστι τὸ ἀναγκαῖον u. — 922 δό- 

πάρχειν u. — 95 δυσφοροῦσι C. — 98 ἔχοντος αἱρετώτερον, 

€. — 29 ᾧ ἂν παρῇ] τὸν ἔχοντα «. — 30 τῷ ποιοῦντι B. — 
ϑιρμὸν C. 


124 TOIHIK&AN I. 


ϑερμαῖνον τοῦ μή. εἰ δ᾽ ἄμφω ποιεῖ, τὸ μᾶλλον ποιοῦν" ἢ εἰ 
τὸ ὁ βέλτιον καὶ χυριώτερον ποιεῖ ἀγαϑόν, οἷον εἰ τὸ μὲν τὴν 


ψυχὴν τὸ δὲ τὸ σώμα. 
Ἔτσι ἀπὸ τῶν πτώσεων καὶ τῶν χρήδσεων καὶ τῶν πρό- 


86 eov καὶ τῶν ἔργων. καὶ ταῦτα δὲ ἀπ᾿ ἐχείνων" ἀκολου- 
ϑεῖ γὰρ ἀλλήλοις, οἷον εἰ τὸ δικαίως αἱρετώτερον τοῦ ἀν- 
δρείως. καὶ ἡ 7 δικαιοσύνη τῆς ἀνδρείας αἱρετώτερον " καὶ εἰ ἡ V1) 
δικαιοσύνη τῆς ἀνδρείας αἱρετώτερον, καὶ τὸ δικαίως τοῦ ἀν-- 
δρείως. παραπλησίως δὲ καὶ ἐπὶ τῶν ἄλλων. 

b — "Enti τινος τοῦ αὐτοῦ τὸ μὲν μεῖξον ἀγαϑόν ἐστι τὸ δὲ 
ἔλαττον, αἱρετώτερον τὸ μεῖξον. ῆ εἰ μείζονος μεῖξον ϑά- 
τερον. ἀλλὰ καὶ εἰ δύο τινὰ τινὸς εἴη αἱρετώτερα, τὸ μᾶλ- 
λον αἱρετώτερον τοῦ ἧττον αἱρετωτέρου αἱρετώτερον. ἔτι οὐ ἡ 

6 ὑπερβολὴ τῆς ὑπερβολῆς αἱρετωτέρα ᾿ καὶ αὐτὸ αἱρετώτερον, 
οἷον φιλία χρημάτων" αἱρετωτέρα pr Τὰς ἢ τ ἡ τῆς φιλίας ὑπερ- 
βολὴ «τῆς τῶν χρημάτων. ἂν ἕλοιτο αὖ- 
τὸς αὑτῷ αἴτιος εἶναι ἢ οὗ Ércgo», οἷον. τοὺς φίλους τῶν χρη- 

των. 

1. — "Es. ἐκ τῆς προσθέσεως, εἰ τῷ αὐτῷ προστιϑέμενόν τι 
τὸ ὅλον αἱρετώτερον ποιεῖ. εὐλαβεῖσθαι. δὲ δεῖ | προτείνειν ἐφ᾽ 
ὧν τῷ μὲν ἑτέρῳ τῶν προστιϑεμένων χρῆται τὸ κοινὸν ἢ ἄλ- 
λων πῶς συνεργόν ἐστι, τῷ δὲ λοιπῷ μὴ χρῆται μηδὲ συν- 
egyóv ἐστιν. οἷον πρίονα xai δρέπανον μετὰ τεκτονικῆς * αἵ- 

16 ρετώτερον γὰρ ὃ πρίων συνδυαζόμενος, ἁπλῶς δὲ οὐχ αἷρε- 
τώτερον. πάλιν εἶ ἐλάττονι προστεϑέν τι τὸ ὅλον μεῖζον ποιεῖ. 
ὁμοίως δὲ καὶ ἐχ τῆς ἀφαιρέσεως" οὗ γὰρ ἀφαιρεϑέντος 
ἀπὸ τοῦ αὐτοῦ τὸ λειπόμενον ἔλαττον, ἐκεῖνο μεῖζον ἂν εἴη, 
ὁπότε ἀφαιρεϑὲν τὸ λειπόμενον. ἔλαττον ποιεῖ. 

s Kol εἰ τὸ μὲν δι’ αὐτὸ τὸ δὲ διὰ τὴν δόξαν αἱρετόν, 
οἷον ὑγίεια κάλλους. ὅρος δὲ τοῦ πρὸς δόξαν τὸ μηδενὸς συν- 
εἰδότος μὴ ἂν σπουδάσαι ὑπάρχειν. καὶ εἰ τὸ μὲν δι᾿ αὐτὸ 


31 μὴ ϑερμαίνοντος. εἰ u. — 82 τὴν om ει. — 34 ἕτι δὲ ἀπὸ C. 
— 97 αἱρετώτερον om C. --- καὶ &.. ἑτώτερον om 4. 

118b ἢ om C, del B. — usifoy y (s; P) ϑάτερον CuP, ϑάτερον 
ϑατέρου P. — 8 ἑαυτῷ uf. — ἕτερος BCfcu, corr 4. — 10 ἔτι τε ἐκ 
f. — προθέσεως C. — τε rc c, om 4. — 12 προσχρῆται C. — 13 τῷ 
δὲ... ἐστιν om 4. — 14 ἔστιν, τῷ δὲ λοιπῷ μὴ χρῆται μηδὲ συνεργόν 
ἔστιν, οἷον uw. — 16 συνδυαζόμενον ABCP. — 18 à Aerroi pr 4B. — 
19 ἔλαττον τὸ λειπόμενον u. — 91] μηδενὸς ὄντος toU συνειδότος Cu. 
— 92 et 26 ἑαυτὸ w. 


TOIIIK4AN T. 125 


καὶ διὰ τὴν δόξαν αἱρετόν, τὸ δὲ διὰ ϑάτερον μόνον. καὶ 

ὁπότερον μᾶλλον δι’ αὑτὸ τίμιον, τ τοῦτο καὶ βέλτιον καὶ αἷ- 
ρετώτερον. τιμιώτερον δ᾽ ἂν εἴη καϑ᾽ αὐτό, ὃ μηδενὸς ἄλλου ss 
μέλλοντος ὑπάρξειν δι᾿ αὑτὸ αἱρούμεϑα μᾶλλον. 

"Ev διελέσϑαι ποσαχῶς: τὸ αἱρετὸν λέγεται καὶ τίνων 
χάριν; οἷον τοῦ συμφέροντος ἢ ἢ τοῦ καλοῦ ἢ τοῦ ἡδέος * τὸ γὰρ 
πρὸς ἅπαντα ἢ πρὸς τὰ πλείω χρήσιμον αἱρετώτερον ἂν 
ὑπάρχοι τοῦ μὴ ὁμοίως. τῶν δ᾽ αὐτῶν ἀμφοτέροις ὑπαρ- 80 
χόντων ; ὁποτέρῳ μᾶλλον ὑπάρχει σκεπτέον, πότερον ἥδιον 
ἢ κάλλιον ἢ συμφερώτερον. πάλιν τὸ τοῦ βελτίονος ἕνεκεν 
αἱρετώτερον, οἷον τὸ ἀρετῆς ἕνεκεν ἢ ἡδονῆς. ὁμοίως δὲ καὶ 
ἐπὶ τῶν qevxvOv* φευκτότερον γὰρ τὸ μᾶλλον ἐμποδιστικὸν 
τῶν αἱρετῶν, οἷον νόσος αἴσχους καὶ γὰρ ἡδονῆς καὶ τοῦ ὅπου- s5 
δαῖον εἶναι κωλυτικώτερον ἡ νόσορ. 

Ἔτι ἐκ τοῦ ὁμοίως δεικνύναι φευκτὸν καὶ αἱρετὸν τὸ 
προκείμενον" ἧττον γὰρ αἱρετὸν τὸ τοιοῦτον, ὃ καὶ ἕλοιτ᾽ ἄν 
τις ὁμοίως καὶ φύγοι, τοῦ ἑτέρου ὄντος αἱρετοῦ μόνον. 

Τὰς μὲν οὖν πρὸς ἄλληλα συγκρίσεις, καθάπερ εἴρη- p.119 
ται, ποιητέον. οἱ αὐτοὶ δὲ τόποι χρήσιμοι καὶ πρὸς τὸ δει- 4 
«Ψψύναι ὁτιοῦν αἱρετὸν 1j 1) φευκτόν᾽ ἀφαιρεῖν γὰρ μόνον δεῖ τὴν 
πρὸς ἕτερον ὑπεροχήν. εἰ γὰρ τὸ τιμιώτερον αἱρετώτεραν, καὶ 
τὸ τίμιον αἱρετόν, καὶ εἰ τὸ χρησιμοΐτερον αἱρετώτερον, καὶ 5 
τὸ χρήσιμον αἱρετόν. ὁμοίως δὲ καὶ ἐπὶ τῶν ἄλλων, ὅσα 
τοιαύτην ἔχει τὴν σύγκρισιν. ἐπ᾽ ἐνίων γὰρ εὐθέως κατὰ 
τὴν πρὸς ἕτερον σύγκρισιν : καὶ ὅτι αἱρετὸν ἑκάτερον 1j 7 τὸ ἕτε- 
ρον λέγομεν, οἷον ὅ ὅταν τὸ μὲν φύσει ἀγαϑὸν τὸ δὲ μὴ φύ- 
ὅει λέγωμεν: τὸ γὰρ φύσει ἀγαϑὸν δῇλον ὅτι αἱρετόν τὸ 
ἐστιν. 

“Δηπτέον δ᾽ ὅτι μάλιστα καϑόλου τοὺς τόπους περὶ τοῦ 9 
μᾶλλον καὶ τοῦ μείζονος " ληφϑέντες γὰρ οὕτως πρὸς πλείω 
χρήσιμοι ἂν εἴησαν. ἔστι δ᾽ αὐτῶν τῶν εἰρημένων ἐνίους κα- 
ϑόλου μᾶλλον ποιεῖν μικρὸν παραλλάσσοντα τῇ προδηγο- 15 


49 πρὸς om C. — 30 ὑπάρχῃ APcu, εἴη FA — τοῦ μὴ] τὸ corr C. 
τ μὴ rc supra vs f. — αὐτῶν δ᾽ u. — 3] ἴδιον B. — 35 τῷ C. — 
ἀρετῶν ABc, alesrov P. — 38 τοιοῦτο C. 

1194] ἀλλήλας B, fort pr c. — 6 καὶ om €. — 9 λέγομεν... γὰρ 
φύσει ἀγαθόν rc supra lit 4. — 10 αἱρετόν corr c. — 12 τοὺρ om 4o 
et pr f. — 14 μᾶλλον καϑόλου CP. — 15 παραλλάττοντας C. 


128 TOHIKAN I. 


ee, oio» τὸ φυσεετοιοῦϊο τοῦ D uj φύσερτοιούτου μάλλον του-- 
οὗὔτο. καὶ εἰ τὸ μὲν ποιεῖ τὸ δὲ μὴ ποιεῖ τὸ ἔχον s τοιόνδε lj 


ἐ ἂν ὑπάρχῃ], μᾶλλον τοιοῦτο ὅ ποτε ποιεῖ ἢ ὃ μὴ ποιεῖ, 
εἰ δ᾽ ἄμφω ποιεῖ, τὸ μᾶλλον. ποιοῦν τοιοῦτο 

9 Ἔτι εἰ τοῦ αὐτοῦ swog τὸ μὲν μᾶλλον τὸ δὲ ἧττον sou 
οὔτο᾽ καὶ εἰ τὸ μὲν τοιούτου μᾶλλον τοιοῦτο, τὸ δὲ μὴ τοιούτου 
τοιοῦταν. δῆλον ὅ ὅτι τὸ πρῶτον μᾶλλον τοιοῦτο. ἔτι ἐκ τῆς 
προσθέσεως, εἰ τῷ αὐτῷ. προστιϑέμενον τὸ ὅλον μᾶλλον ποιεῖ 
τοιοῦτο, 7 εἰτῷ ἡ ἥττον τοιούτῳ προστυϑέμενον τὸ ὅλον μᾶλλον 

25 ποιεῖ τοιοῦτο. ὁμοίως δὲ καὶ ἐχτῆς ἀφαιρέσεωςρ᾽ οὐ ydg ἀφαι- 
ρεϑέντος τὸ ) λειπόμενον ἧττον τοιοῦτο, αὐτὸ μᾶλλον τοιοῦτο. 
καὶ τὰ roig ἐναντίοις ἀμιγέστερα μᾶλλον τοιαῦτα, olov λευ- 
χότερον τὸ τῷ μέλανι ἀμεγέστερον. i παρὰ τὰ εἰρημένα 
πρότερον, τὸ μᾶλλον ἐπιδεχόμενφον τὸν οἰκεῖον τοῦ j προκειμένου 

80 λόγον, οἷον el τοῦ λευχοῦ ἐστὶ λόγορ χρῶμα διαχριτικὸν ὄψεως, 
λευχότερον ὅ ἐστι μᾶλλον χρῶμα διαχριτικὸν ὄψεως. 

6 — "4v δ᾽ ἐπὶ μέρους καὶ μὴ καθόλου τὸ πρόβλημα τεθῇ» 
αρῶτον μὲν οἱ εἰρημένοι καθόλου καταακευαστικοὶ ἢ 1 ἀνασκευ- 
αστιχοὶ τόποι πάντες χρήσιμοι. καθόλου γὰρ ἀναιροῦντερη κα- 

85 ταὐκευάζοντες καὶ ἐπὶ μέρους δείκνυμεν" εἰ γὰρ παντὶ ὑπάρ- 
χει, καὶ τινί, καὶ εἰ μηδενέ, οὐδὲ τινί. μάλιστα δ᾽ ἐπίκαι-- 
Qo. καὶ κοινοὶ τῶν τόπων οἵ τ᾽ ἐκ τῶν ἀντικειμένων καὶ τῶν 
συστοίχων καὶ τῶν πτώσεων" ὁμοίως γὰρ ἔνδοξον τὸ ἀξιῶ- 
σαι. εἰ πᾶσα ἡδονὴ ἀγαθόν, καὶ λύπην πᾶσαν εἶναι κακόν, 

b τῷ εἴ τις ἡδονὴ ἀγαθόν, καὶ λύπην εἶναί τινα κακόν. ἕτι εἴ 
τις αἴσϑησις μή ἐστι δύναμις, καὶ ἀναισθησία τις οὐκ ἔστιν 
ἀδυναμία. καὶ el τι ὑποληπτὸν ἐπιστητόν, καὶ ὑπόληψίς tue 
ἐπιστήμη. πάλιν d τι τῶν ἀδίχων ἀγαϑόν, καὶ τῶν δικαίων 

$*t καχόν, καὶ εἴ τι τῶν δικαίως κακόν, καὶ sov ἀδίχως τι 
ἀγαϑόν. a εἴ τι τῶν ἡδέον". φευκτόν, ᾿ἡδονή τις qevxtós, 


6, 20, 22 τοιοῦτον Cu, id 19 et Φ4 C. — 17 jj del 4C, om f — 
23 E αὐτὸ B. — 94 τὸ B, pr 4. — τοιοῦτο BC. — $1 λευκότερον 
Tiii om P. — 6 ies ἶσε Σ τὸ C. — 82 ἐὰν C. — 88 πρῶτοι 
— ἢ ἀνασκ. τόποι om w. --- 95 καὶ τὰ ἐπὶ C. 
1190] tj] καὶ τὸ u. — 8 καὶ om f. — sig om 4. — ὁ ἀδίκως P. 
— καὶ τῶν... ὅ alt κακόν om P. — 5 pr καὶ) πάλιν A4BCPfu. -- 
xaíog] ἀδίκως u, pr f, ἀδίκων corr f, ἀδίκως κακὸν καὶ τῶν δικαία 
τι ἀγαϑόν, καὶ εἴ τι τῶν ἀδίκων C. --- κακῶν pr B. — ἀδίκως) δικαίωρ 
u, pr xf ἀδίκων P, δικαίων corr f. — 6 ἀγαθόν) κακόν C. — ἡδέωρ 
A4BPw. — φευκτῶν pr 48, φευκτὸν καὶ ὦ. — φουκετή C. 


TOIIIK&N I. 123 


κατὰ ταὐτὰ δὲ xol εἴ τι τῶν ἡδέων ὠφέλιμον, ἡδονή τις 
αὐφέλειμον. καὶ ἐπὶ τῶν φϑαρτικῶν δὲ καὶ τῶν γενέσεων καὶ 
φϑορών ὡσαύτως. εἰ γάρ τι φϑαρτικὸν ἡδονῆς ἢ ἐπιστήμης 
ὃν ἀγαϑόν ἐστιν, εἴη ἄν τις ἡδονὴ ἢ ἐπιστήμη τῶν κακῶν. 10 
ὁμοίως δὲ καὶ εἰ φϑορά τις ἐπιστήμης τῶν ἀγαϑῶν ἢ ἡ γέ- 
νεῦις τῶν κακῶν, ἔσται τις ἐπιστήμη τῶν κακῶν, οἷον εἰ τὸ 
ἐπιλανθάνεσθαι & τις αἰσχρὰ ἔπραξε τῶν ἀγαϑών 1j ἢ τὸ ἀνα- 
μιμνήσκεσϑαι τῶν κακῶν, εἴη ἃ ἂν τὸ ἐπίστασθαι G τις αἰσχρὰ 

τῶν κακῶν. ὡσαύτως δὲ καὶ ἐπὶ τῶν ἄλλων" ἐν 16 
ἅπασι γὰρ ὁμοίως τὸ ἔνδοξον. 

Ἔτι ἐκ τοῦ μᾶλλον καὶ ἧττον καὶ ὁμοίως. εἰ γὰρ μᾶλ- 
λον μὲν τῶν ἐξ ἄλλου γένους τετοιοῦτο ἐκείνων δὲ μηδέν ἔστιν, 
οὐδ᾽ ἂν τὸ ) εἰρημένον εἴητοιοῦτον, οἷον εἰ μᾶλλον μὲν ἐπιστήμη 
τις ἀγαϑὸν ἢ ἡδονή, μηδεμία δ᾽ ἐπιστήμη ἀγαϑόν, οὐδ᾽ ἂν ὦ 
ἡδονὴ ef. καὶ ἐκ τοῦ ὁμοίως δὲ καὶ ἧττον ὡσαύτως tore 
γὰρ καὶ ἀναιρεῖν καὶ κατασκευάζειν, πλὴν ἐκ μὲν τοῦ ὁμοίως 
ἀμφότερα, ἐκ δὲ τοῦ ἧττον κατασχευάξειν μόνον, ἀνασκευ- 
d(&v δὲ οὖ. εἰ γὰρ ὁμοίως δύναμίς τις ἀγαϑὸν καὶ ἐπιστήμη, 
ἔστι δέ τις δύναμις ἀγαϑόν, καὶ ἐπιστήμη ἐστίν. εἰ δὲ μηδε-- ss 
μία δύναμις, οὐδ᾽ ἐπιστήμη. εἰ δ᾽ ἧττον δύναμίς τις ἀγα- 
ϑὸν ἢ ἐπιστήμη. ἔστι δέ τις δύναμις ἀγαϑόν, καὶ ἐπιστήμη. 
εἰ δὲ μηδεμία δύναμις ἀγαϑόν, οὐκ ἀνάγκη καὶ ἐπιστήμην 
μηδεμίαν εἶναι ἀγαϑόν. δῆλον οὖν ὅτι κατασκευάξειν μόνον 
ἐκ τοῦ τ ἧττον ἔστιν. 80 

Οὐ μόνον δ᾽ ἐξ ἄλλου γένους ἔστιν ἀνασκευάζειν, ἀλλὰ 
καὶ ἐκ τοῦ αὐτοῦ λαμβάνοντι τὸ μάλιστα τοιοῦτον, οἷον εἰ κεῖς 
ται ἐπιστήμη τις ἀγαϑόν, δειχϑείη δ᾽ ὅτι φρόνησις οὐκ ἀγα- 
ϑόν, οὐδ᾽ ἄλλη οὐδεμία ἔσται, ἐπεὶ οὐδ᾽ ἡ μάλιστα δοκοῦδα. 
ἕτι ἐξ ὑποθέσεως, ὁμοίως ἀξιώσαντα; & ἑνί, καὶ πᾶσιν ὑπάρ- δ8δ 
χειν 7 μὴ. ὑπάρχειν, οἷον εἰ ἡ ἡ τοῦ ἀνϑρώπου ψυχὴ ἀϑάνατος, 
καὶ τὰς ἄλλας, εἰ Ó αὕτη μή, μηδὲ τὰς ἄλλας. εἰ μὲν 


7 καταυτὰ pr 48. — ταῦτα Pu. — 8 ὠφέλιμος καὶ ἀγαθὸν καὶ 
C, ἀγαθὸν καὶ P. — δὲ om τι. — 11 7 om P. — ἡ om Cu. — 131a»- 


ϑάνεσθαι uw. — 14 ἂν καὶ τὸ C. --- αἰσχρὰ om wu. — 18 τοιοῦτον» C. 
τ 19 εἴη om wu. — τοιοῦτο τι. — τις ἐπιστήμη C. — 20 τις αἀγαϑὸν 
ἢ corr ὦ. — ἂν ἡ ἡδονὴ C. — 25 ἀμφοτέρου uw. — μόνον om u. — 


25 δύναμίς τις " — 80 τοῦ ἧττον corr u. — 82 λαμβάνοντα Cu. — 
ὁποῖον 4. — 33 ὅτε ἡ φρόνησις C. — 34 ἐπειδὴ C. 


128 TOIIIK&À&N TI. 


οὖν ὑπάρχειν τινὶ κεῖται, δεικτέον ὅτι οὐχ ὑπάρχει τινί" dxo- 
λουϑήσει γὰρ διὰ τὴν ὑπόϑεσιν τὸ μηϑενὶ ὑπάρχειν. εἰ δέ 
p.120 τινι μὴ ὑπάρχον κεῖται, δεικτέον ὅτι ὑπάρχει τινί" καὶ γὰ 
οὕτως ἀκολουϑήσει τὸ πᾶσιν ὑπάρχειν. δῆλον δ᾽ ἐστὶν ὅτι ὁ 
ὑποτιϑέμενος ποιεῖ τὸ πρόβλημα καϑόλου ἐπὶ μέρους τεϑέν" 
τὸν γὰρ ἐπὶ μέρους ὁμολογοῦντα καϑόλου ἀξιοῖ ὁμολογεῖν, 
6 ἐπειδή, εἰ ἑνί, καὶ πᾶσιν ὁμοίως ἀξιοῖ ὑπάρχειν. 

᾿Αδιορίστου μὲν οὖν ὄντος τοῦ προβλήματος μοναχῶς ἀνα- 
σκευάζειν ἐνδέχεται, οἷον εἰ ἔφησεν ἡδονὴν ἀγαϑὸν εἶναι. ἣ 
μὴ ἀγαϑόν, καὶ μηδὲν ἄλλο προσδιώρισεν. εἰ μὲν γάρ vwa 
ἔφησεν ἡδονὴν ἀγαϑὸν εἶναι, δεικτέον καϑόλου ὅτι οὐδεμία, 
10 εἰ μέλλει ἀναιρεῖσθαι τὸ προκείμενον. ὁμοίως δὲ καὶ εἴ viva 
ἔφησεν ἡδονὴν μὴ εἶναι ἀγαϑόν, δεικτέον καϑόλου ὅτι πᾶσα' 
ἄλλως δ᾽ οὐκ ἐνδέχεται ἀναιρεῖν. ἐὰν γὰρ δείξωμεν ὅτι ἐστί 
τις ἡδονὴ οὐκ ἀγαθὸν ἢ ἀγαϑόν, οὔπω ἀναιρεῖται τὸ προκεί- 
μενον. δῆλον οὖν ὅτι ἀναιρεῖν μὲν μοναχῶς ἐνδέχεται. κα- 
15 ταὐκευάζειν δὲ διχῶς ἄν τε γὰρ καϑόλου δείξωμεν ὅτι πᾶσα 
ἡδονὴ ἀγαϑόν, ἄν τε ὅτι ἐστί τις ἡδονὴ ἀγαθόν. δεδεν- 
γμένον ἔσται τὸ προκείμενον. ὁμοίως δὲ κἂν δέῃ διαλεχϑῆναι 
ὅτι ἐστί τις ἡδονὴ οὐκ ἀγαθόν, ἐὰν δείξωμεν ὅτι οὐδεμία ἀγαθὸν 

ἢ ὅτι τις οὐκ ἀγαϑόν, διειλεγμένοι ἐσόμεθα ἀμφοτέρως, καὶ 
20 καϑόλου καὶ ἐπὶ μέρους, ὅτι ἐστίτις ἡδονὴ οὐκ ἀγαϑόν. διωῶρι- 
μένης δὲ τῆς ϑέδεως οὔσης, διχῶς ἀναιρεῖν ἕσται, οἷον εἰ τεϑείη 
τινὶ μὲν ὑπάρχειν ἡδονῇ ἀγαϑῷ εἶναι, τινὶ δ᾽ οὐχ ὑπάρχειν" 
εἴτε γὰρ πᾶσα δειχϑείη ἡδονὴ ἀγαθὸν cire μηδεμία, ἀνῃρη- 
μένον ἔσται τὸ προκείμενον. εἶ δὲ μίαν ἡδονὴν μόνην ἀγαθὸν 
96 ἔθηκεν εἶναι, τριχῶς ἐνδέχεται ἀναιρεῖν" δείξαντες γὰρ ὅτι 
πᾶσα ἢ ὅτι οὐδεμία ἢ ὅτι πλείους μιᾶς ἀγαθόν, ἀνῃρηκότες 
ἐσόμεϑα τὸ προκείμενον. ἐπὶ πλεῖον δὲ τῆς ϑέσεως διορισθεί- 
δης;, οἷον ὅτι ἡ φρόνησις μόνη τῶν ἀρετῶν ἐπιστήμη» τετραχῶς 
ἔστιν ἀναιρεῖν " δειχϑέντος γὰρ ὅτι πᾶσα ἀρετὴ ἐπιστήμη ἡ ὅτι 


38 οὐχ εἰ ἀκολουθήσει... τινε om P. 

120a1 ὑπάρχειν C. — 8 τεθέντος C. — 4 ὁμολογοῦντα) τιϑέντα 
C. -- 9 ἡδονὴν ἔφησεν P. — ὅτι καϑόλου C. — 10 μέλλαι 4. — 
18 οὐκ ἀγαθὸν ἢ om C. — 14 ἐνδέχεται) λέγεται u. — 16 ἐάν τὲ C. 
— 18 ἐὰν... ἀγαθὸν om C. — 19 οὐκ pr om 4. — 21 ἔσται ἀναιρεῖν 
f. — 99 ἡδονὴ C. — ἀγαϑὸν CPf. — εἶναι om C. — 93 ἀγαϑὸν εἷ- 
ναι εἴτε C. — 94 δὲ μηδεμίὰν pr τι. — μόνην ἡδονὴν P. — μόνον s. 
— 96 πᾶσα ἡδονὴ aya9ó» ἢ €. — 48 μόνη om C 


ΤΟΠΙΚΩΝ A. 129 


οὐδεμία ἢ ἢ ὅτι καὶ ἄλλη τις, οἷον ἡ δικαιοσύνῃ, ἢ ὅτι αὐτὴ τ 
ἡ φρόνησις οὐκ ἐπιστήμη, ἀνῃρημένον ἔσται τὸ προκείμενον. 

“Χρήσιμον δὲ καὶ τὸ ἐτιβλέπειν ἐπὶ τὰ xa ἕκαστα, ἐν οἷς 
ὑπάρχειν τι 7 u εἴρηται, καϑάπερ ἐν τοῖς καϑόλου προβλή- 
μασιν. ἔτι δ᾽ ἐν τοῖς γένεσιν ἐπιβλεπτέον, διαιροῦντα κατ ᾿εἴδη 
μέχρι τῶν ἀτόμων, καϑάπερ εἴρηται πρότερον᾽ ἄν τε γὰρ 86 
παντὶ φαίνηται ὑπάρχον ἄν τε μηδενί, πολλὰ προενέγκαντι 
ἀἐξιωτέον καϑόλου ὁμολογεῖν 1 D φέρειν ἔνστασιν ἐπὶ τίνος οὐχ 
οὕτως. ἔτι ἐφ᾽ ὧν ἔστιν ἢ εἴδει ἢ ἀριϑμῷ διορίσαι, τὸ «συμ- 
βεβηκός, σκεπτέον εἰ μηδὲν τούτων ὑπάρχει, οἷον ὅτι ὁ χρό- 
νος οὐ κινεῖται οὐδ᾽ ἐστὶ κίνησις, καταριϑμησάμενον πόσα εἴδη Ὁ 
κινήσεως " εἰ γὰρ μηδὲν τούτων ὑπάρχει τῷ χρόνῳ, δῆλον 
ὅτι oU κινεῖται οι᾿δ᾽ ἐστὶ κίνησις. ὁμοίως δὲ καὶ ὃ ὅτι ij ψυχὴ 
οὐχ ἀριθμός, διελόμενον ὅ οτι πὰς ἐριϑμὸς ἢ n περιττὸς Ἢ ἄρτιος" 
εἰ γὰρ ἡ ψυχὴ μήτε περιττὸν μήτε ἄρτιον, δῆλον ὅτι οὐκ 8 
ἀριϑμός. 

Πρὸς μὲν οὖν τὸ συμβεβηκὸς διὰ τῶν τοιούτων καὶ οὔ- 
τῶς ἐπιχειρητέον. 


Δ. 


Μετὰ δὲ ταῦτα περὶ τῶν πρὸς τὸ γένος καὶ τὸ ἴδιον 
ἐπισκεπτέον. ἔστι δὲ ταῦτα στοιχεῖα τῶν πρὸς τοὺς ὅρους᾽ περὶ 
αὐτῶν δὲ τούτων ὀλιγάκις ai σκέψεις γίνονται τοῖς διαλεγο-- 
μένοις. ἂν δὴ veo] yévog τινὸς τῶν ὄντων, πρῶτον μὲν ἐπι- 15 
βλέπειν ἐπὶ πάντα τὰ συγγενῆ τῷ λεχϑέντι, εἴ τινος μὴ 
χατηγορεῖται; καϑάπερ ἐπὶ τοῦ συμβεβηκότος, οἷον εἶ τῆς 
ἡδονῆς, τἀγαϑὸν γένος κεῖται, εἶ τις ἡδονὴ μὴ ἀγαϑόν᾽ εἰ 
γὰρ τοῦτο, δῆλον ὅ ὅτι οὐ ? γένος τἀγαϑὸν τῆς ἡδονῆς τὸ γὰρ 
γένος κατὰ πάντων τῶν ὑπὸ τὸ αὐτὸ εἶδος κατηγορεῖται. 80 
εἶτα εἰ μὴ ἐν τῷ τί ἐστι κατηγορεῖται, ἀλλ᾽ ὡς συμβεβη- 





80 ὅτι οὐδ᾽ αὐτὴ C. — αὕτη u. — 81 οὐκ ἐπιστήμη om C. — 
84 διαιροῦντας C. — 86 καϑάπερ προείρηται πρότερον 4, καϑάπε 
πρότερον εἴρηται uf. --- 86 προσενέγκαντι Cu. — 88 οὕτως ἔχειν. ἔτι 
2 ὑπάρχοι C. — 8 ἐπιχειρητέον. μετὰ δὲ ταῦτα περὶ τῶν 
τὸς τὸ γένος 4. — 18 μετὰ... ἐπισκεπτέον libro III adiecit c. — 
l τούτων corr w, — 18 et 19 τὸ ἀγαθὸν Cu. — 18 μὴ pr om v. 
— 21 εἶτα) ἔτι AB, corr v. 


II. 9 


130 TOUIKAN A4. 


xág, καθάπερ τὸ λευχὸν τῆς χιόνος, ἢ ψυχῆς τὸ κινούμενον 
ὑφ᾽ αὑτοῦ. οὔτε γὰρ ἡ χιὼν ὅπερ λευχόν, διόπερ οὐ γένος sd 

wd αὐτῇ κινεῖσθαι, καθάπερ καὶ τῷ ζῴῳ πολλάκις βαδί- 
(tiv τε καὶ βαδίζοντι εἶναι. Est τὸ κινούμενον οὐ τί σειν, ἀλλά 
τι ποιοῦν ἢ πάσχον σημαίνειν ἔοικεν. ὁμοίως δὲ καὶ τὸ λευ- 
κόν oU yaQ τί στιν ἡ χιών, ἀλλὰ ποιόν τι δηλοῖ. ὥστ᾽ οὐ- 
δϑέτερον αὐτῶν ἐν τῷ τί ἐστι κατηγορεῖται. 

9 Μάλιστα δ᾽ ἐπὶ τὸν τοῦ συμβεβηκότος ὁρισμὸν ἐπκιβλέ- 
πεῖν, εἰ ἐφαρμόετει ἐπὶ τὸ δηθὲν γένος. οἷον καὶ τὰ νῦν εἷ- 
φημένα. ἐνδέχεται γὰρ κινεῖν τι αὐτὸ ἑαυτὸ καὶ μή. ὁμοίως 
δὲ καὶ λευκὸν εἶναι καὶ μή. ὥστ᾽ οὐδέτερον αὐτῶν γένος ἀλλὰ 
συμβεβηκός, ἐπειδὴ συμβεβηκὸς ἐλέγομεν ὃ ἐνδέχεται ὑπάρ- 

ι6 qtuv τινὶ καὶ μή. 

Ἔτι εἰ μὴ ἐν τῇ αὐτῇ διαιρέσει τὸ γένος καὶ τὸ εἶδος, 
ἀλλὰ τὸ μὲν οὐσία τὸ δὲ ποιόν, ἢ τὸ μὲν πρός τι τὸ δὲ ποιόν, 
οἷον ἡ μὲν χιὼν καὶ ὁ κύκνος οὐσία, τὸ δὲ λευκὸν οὐκ οὐσία 
ἀλλὰ ποιόν, ὥστ᾽ οὐ γένος τὸ λευκὸν τῆς χιόνος οὐδὲ τοῦ κύ- 

p.121 κνου. πάλιν ἡ μὲν ἐπισυήμη τῶν πρός τι, τὸ δ᾽ ἐγαϑὸν καὶ τὸ 
καλὸν ποιόν, ὥστ᾽ οὐ γένος τὸ ἀγαϑὸν ἢ τὸ καλὸν τῆς ἐπιστή- 
μηςφ᾽ τὰ γὰρ τῶν πρός τι γένη καὶ αὐτὰ τῶν πρός τι δεῖ 
εἶναι, καθάπερ ἐπὶ τοῦ διπλασίου καὶ γὰρ τὸ πολλαπλά- 

8 σιον, ὃν γένος τοῦ διπλασίου, καὶ αὐτὸ τῶν πρὸς τί ἐστιν. κα- 
θόλου δ᾽ εἰπεῖν, ὑπὸ τὴν αὐτὴν διαίρεσιν δεῖ τὸ γένος τῷ εἴ- 
Oe εἶναι" εἰ γὰρ τὸ εἶδος οὐσία. καὶ τὸ γένος, καὶ εἰ ποιὸν 
τὸ εἶδος, καὶ τὸ γένος ποιόν τι. οἷον εἶ τὸ λευκὸν ποιόν τι; 
καὶ τὸ χρῶμα. ὁμοίως δὲ καὶ ἐπὶ τῶν ἄλλων. 

1... Πάλιν εἰ ἀνάγκη ἢ ἐνδέχεται τοῦ τεθέντος ἐν τῷ γένει 
μετέχευν τὸ γένος. ὅρος δὲ τοῦ μετέχειν τὸ ἐπιδέχεσθαι τὸν 
τοῦ uesexouévov λόγον. δῆ ν ὅτι τὰ μὲν εἴδη μετέχει τῶν 
γενῶν. τὰ δὲ γένη τῶν εἰδῶν οὔ" τὸ μὲν γὰρ εἶδος ἐπιδέχε- 


$94 οὐδ᾽ C. — 97 jj πάσχον pr om μ. — 99 κατηγορεῖται, τὸ δὲ 
οένορ ἐν τῷ τί ἐστι κατηγορεῖται. μάλιστα BC. — 31 οἷα C. — 88 τι 
wv» Cf, corr u, qui pr om κινεῖν. --- 84 ἐνδέχεται τὸ αὐτὸ ὑπάρ- 
χϑιν ὦ. — 938 τὸ δὲ... οὐσία om 4. 

13]al πόλιν ὁμοίως καὶ C. — 9 ποιόν τι ὥστ᾽ C. -- 4 xaB iste] 
elo» €. — ὅ yéveg ὃν C, olov γένος ὦ. — 7 εἴτε yàg C. — alt 
vin C. — ποιόν τι τὸ C. — met pru. — e£ uas! ἀνάγκην ἐνδέζεται C. 


TOHIKAN 4. 181 


ται τὸν τοῦ γένους λόγον, τὸ δὲ γένος τὸν τοῦ εἴδους od. σκε- 
ssíov οὖν εἰ μετέχει ἢ ἐνδέχεται μετέχειν τοῦ εἴδους τὸ ἀπο- ss 
δοϑὲν γένος, οἷον εἴ τις τοῦ ὄντος ἢ τοῦ ἑνὸς γένος τι ἀποδοίη" 
συμβήσεται γὰρ μετέχειν τὸ γένος τοῦ εἴδους " κατὰ πάντων 
nie τῶν ὄντων τὸ ὃν καὶ τὸ ἕν κατηγορεῖται, ὥστε καὶ ὁ λό- 
ὧν. 

rs Ἔτι εἰ κατά τινος τὸ ἀποδοϑὲν εἶδος ἀληϑεύεται, τὸ ὦ 
δὲγένος μή, οἷον εἰ τὸ ὃν ἢ τὸ ἐπιστητὸν τοῦ δοξαστοῦ γένος 
τεθείη. κατὰ γὰρ τοῦ μὴ ὄντος τὸ δοξαστὸν κατηγορηθήσεται" 
κολλὰ γὰρ τῶν μὴ ὄντων δοξαστά. ὅτι δὲ τὸ ὃν 1 τὸ ἐπι- 
στητὸν οὐ κατηγορεῖται κατὰ τοῦ μὴ ὄντος, δῆλον. ὥστ᾽ οὐ γέ- 
yog τὸ ὃν οὐδὲ τὸ ἐπιστητὸν τοῦ δοξαστοῦ" καϑ' ὧν γὰρ τὸ εἷ- ss 
δος κατηγορεῖται, καὶ τὸ γένος δεῖ κατηγορεῖσθαι. 

Πάλιν εἰ μηδενὸς τῶν εἰδῶν ἐνδέχεται μετέχειν τὸ τε- 
ϑὲν iv τῷ γένει" ἀδύνατον γὰρ τοῦ γένους μετέχειν μηδενὸς 
τῶν εἰδῶν μετέχον, ἂν μή τι τῶν κατὰ τὴν πρώτην διαίρε- 
σιν εἰδῶν Q* ταῦτα δὲ τοῦ γένους μόνον μετέχει. ἂν οὖν ἡ κί- ὃ 
γησις γένος τῆς ἡδονῆς τεθῇ, σκεπτέον εἰ μήτε φορὰ μήτ᾽ 
ἀλλοίωσις ἡ ἡδονὴ μήτε τῶν λοιπῶν τῶν ἀποδοϑεισῶν κινή- 
όεων μηδεμία" δῆλον γὰρ ὅτι οὐδενὸς ἂν vov εἰδῶν μετέχοι" 
ὦστ᾽ οὐδὲ τοῦ γένους, ἐπειδὴ ἀναγκαῖόν ἐστι τὸ τοῦ γένους μετέ- 
γον καὶ τῶν εἰδῶν τινὸς μετέχειν" ὥστ᾽ οὐκ ἂν εἴῃ εἶδος ἡ ss 
ἡδονὴ κινήσεος., οὐδὲ τῶν ἀτόμων [ουδὲ τῶν ὑπὸ τὸ εἶδος 
τῆς κινήσεοηςς ὄντων]. καὶ γὰρ τὰ ἄτομα μετέχει τοῦ γένους 
καὶ τοῦ εἴδους, οἷον ὁ τὶς ἄνϑρωπος καὶ ἀνθρώπου μετέχει 
καὶ ζῴου. 

Ἔτι εἰ ἐπὶ πλέον λέγεται τοῦ γένους τὸ ἐν τῷ γένει τε- b 
ϑίν, οἷον τὸ δοξαστὸν τοῦ ὄντος " καὶ γὰρ τὸ ὃν καὶ τὸ μὴ ὃν 
δοξαστόν, ὥστ᾽ οὐκ ἂν εἴη τὸ δοξαστὸν εἶδος τοῦ ὄντος " ἐπὶ 
αλέον γὰρ ἀεὶ τὸ γένος τοῦ εἴδους λέγεται. πάλιν εἰ ἐπ᾽ ἴσων τὸ 
εἶδος καὶ τὸ γένος λέγεται, οἷον εἰ τῶν πᾶσιν ἑπομένων ὁ 





, 15 μετέχει ἢ om wu. — 16 τοῦ ὄντορ τὸ ἣν ἢ τοῦ ἑνὸς τὸ ὃν yévog 
ἀποδοίη C. — 93 ὅτι δὲ τὸ ὃν 1] e τὸ δὲ ὃν ἢ C. — 24 δῆλον om C. 
— 21 δέχεται pr 4. — 31 φϑορὰ C, rc B. — 386 ἡδονὴ τῆς κινήσεωρ 
Ovf. — 37 τῆς] τῶν τῆς 4BC. — μετέχει καὶ τοῦ C. — εἴδους x«l 
τοῦ γένους w. 

bl, 3, 19 πλεῖον C. — 1 τὸ sldog τὸ ἐν C. — 4 et 8 ἐπ᾽ ἶσον 
pr €. — 6 γένος καὶ τὸ εἶδος ει. 

9: 


182 ΤΟΠΙΚΩΝ 4. 


τὸ μὲν εἶδος τὸ δὲ γένος τεϑείη, καϑάπερ τὸ ὃν καὶ τὸ ἕν' 
παντὶ γὰρ τὸ ὃν καὶ τὸ ἕν, ὥστ᾽ οὐδέτερον οὐδετέρου γένος, ἐπει- 
δὴ ἐπ᾽ ἴσων λέγεται. ὁμοίως δὲ καὶ εἰ τὸ πρῶτον καὶ ἡ 
ἀρχὴ ἐπ’ ἄλληλα TeÜt(Q: ἥ τὲ γὰρ ἀρχὴ πρῶτον καὶ τὸ 

τὸ πρῶτον ἀρχή, ὥστ᾽ ἢ ἀμφότερα τὰ εἰρημένα ταὐτόν ἔστιν ἢ 
οὐδέτερον οὐδετέρου γένος. στοιχεῖον δὲ πρὸς ἅπαντα τὰ τοι- 
«Dro τὸ ἐπὶ πλέον τὸ γένος ἢ τὸ εἶδος καὶ τὴν διαφορὰν 
λέγεσϑαι" ἐπ᾽ ἔλαττον γὰρ καὶ ἡ διαφορὰ τοῦ γένους 
λέγεται. 

1. Ὁρᾶῶν δὲ καὶ εἴ τινος τῶν ἀδιαφόρων εἴδει μή ἐστι τὸ 
εἰρημένον γένος 1] μὴ δόξειεν ἄν. κατασκευάξοντι δέ, εἰ ἔστι 
τινός. ταὐτὸν γὰρ πάντων τῶν ἀδιαφόρων εἴδει γένος. ἂν οὖν 
ἑνὸς δειχϑῇ. δῆλον ὅτι πάντων, κἂν ἑνὸς μή, δῆλον ὅτι οὐδε- 
vóg, οἷον εἴ tig ἀτόμους τιϑέμενος γραμιιὰς τὸ ἀδιαίρετον γέ- 

20 vog αὐτῶν φήσειεν εἶναι. τῶν γὰρ διαίρεσιν ἐχουσῶν γραμ- 
μῶν ovx ἔστι τὸ εἰρημένον γένος, ἀδιαφόρων οὐσῶν κατὰ τὸ 
εἶδος" ἀδιάφοροι ydg ἀλλήλαις κατὰ τὸ εἶδος αἱ εὐϑεῖαι 
γραμμαὶ πᾶδαι. 

2 Σκοπεῖν δὲ καὶ εἴ τι ἄλλο γένος ἐστὶ τοῦ ἀποδοϑέντος 

25 εἴδους, ὃ μήτε περιέχει τὸ ἀποδοϑὲν γένος μή’ ὑπ᾽ ἐκεῖνό 
ἐστιν, οἷον εἴτις τῆς δικαιοσύνης τὴν ἐπιστήιην ϑείη γένος. ἔστι 
γὰρ καὶ ἡ ἀρετὴ γένος, καὶ οὐδέτερον τῶν γενῶν τὸ λοιπὸν 
περιέχει, ὥστ᾽ οὐκ ἂν εἴη ἡ ἐπιστήμη γένος τῆς δικαιοσύνης" 
δοκεῖ γάρ, ὅταν ἐν εἶδος ὑπὸ δύο γένη ἡ. τὸ ἕτερον ὑπὸ τοῦ 

80 ἑτέρου περιέχεσϑαι. ἔχει δ᾽ ἀπορίαν ἐπ’ ἐνίων τὸ τοιοῦτο. 
δοκεῖ γὰρ ἐνίοις ἡ φρόνησις ἀρετή τε καὶ ἐπιστήμη εἶναι, 
καὶ οὐδέτερον τῶν γενῶν ὑπ᾽ οὐδετέρου περιέχεσϑαι" οὐ μὴν 
ὑπὸ πάντων γε συγχωρεῖται τὴν φρόνησιν ἐπιστήμην εἶναι. εἰ 
δ᾽ οὖν τις συγχωροίη τὸ λεγόμενον ἀληϑὲς εἶναι, ἀλλὰ τό 

86γε ὑπ᾽ ἄλληλα ἢ ὑπὸ ταὐτὸ ἄμφω γίγνεσϑαι τὰ τοῦ αὐτοῦ 
γένη τῶν ἀναγκαίων δόξειεν ἂν εἶναι, καϑάπερ καὶ ἐπὶ τῆς 


7 πᾶν γὰρ τὸ ὃν ἕν καὶ τὸ ἕν ὄν, ὥστ᾽ C. --- 9 εἰς C. — 12 ἥπερ 
u. — 15 et 17 εἴδει) τῷ εἴδει Ccuf. — 15 γένος τὸ εἰρημένον uf. — 
16 7] ἢ εἰ Ccf. — δόξαι 4ΒΡ. — 17 τῶν ἀδιαφόρων ἁπάντων c. 
— ἐὰν C. — 18 καὶ 4. — μὴ δειχϑῆ, δῆλον C. — 21 ἔσται C. — ἔστι 


γένος τὸ c. — γένος] ἑνὸς C. — 96 τὴν δικαιοσύνης τῆς pr — 
ἐπιστήμης u. — 28 τῆς δικαιοσύνης γένος u. — 29 εἴῃ 4. — 30 τοι» 
οὗτον υ. — 91 γὰρ ἐν ἐνίοις u. — 89 περιέχεται C. — 84 οὖν om s. 


— γε τὸ B. — 35 et 37 ταὐτὸν C. --- 85 τὸ αὐτὸ u. --- 86 ἂν om s. 


ΤΟΠΙΚΩΝ 4. 133 


ἀρετῆς, καὶ τῆς ἐπιστήμης συμβαίνει" ἄμφω γὰρ ὑπὸ τὸ 
αὐτὸ γένος ἐστίν" ἑκάτερον γὰρ αὐτῶν ἕξις καὶ διάϑεσίς ἐστιν. 
σκεπτέον οὖν εἰ μηδέτερον ὑπάρχει τῷ ἀποδοϑέντι γένει. εἰ 
γὰρ μήϑ᾽ ὑπ ἄλληλά ἐστι τὰ γένη un? ὑπὸ ταὐτὸν ἄμ- p.122 
qo, οὐκ ἂν εἴη τὸ ἀποδοϑὲν γένος. 
Σκοπεῖν δὲ δεῖ καὶ τὸ γένος τοῦ ἀποδοθέντος γένους, 

καὶ οὕτως ἀεὶ τὸ ἐπάνω γένος, εἰ πάντα κατηγορεῖται τοῦ εἴ- 
dovg καὶ εἰ ἐν τῷ τί ἐστι κατηγορεῖται" πάντα γὰρ τὰ ἐπά- δ 
eo γένη κατηγορεῖσθαι δεῖ τοῦ " εἴδους ἐν τῷ τί ἐστιν. εἰ οὖν που 
διαφωνεῖ, δῆλον ὅ OT, οὐ γένος τὸ ἀποδοϑέν. πάλιν εἰ μετέχει 
τὸ γένος τοῦ εἴδους, ἢ αὐτὸ ἢ τῶν ἐπάνω τι γενῶν" οὐδενὸς 
γὰρ τῶν ὑποκάτω τὸ ἐπάνω μετέχει. ἀνασκευάξοντι μὲν 
οὖν καϑάπερ εἴρηται χρηστέον᾽ κατασχευάζοντι δέ, “ὁμολο- 10 
γουμένου μὲν ὑπάρχειν τῷ εἴδει τοῦ "ῥηθέντος γένους, ὅτι δ᾽ ὡς 
γένος ὑπάρχει ἀμφισβητουμένου, ἀπόχρη τὸ δεῖξαί τι τῶν 
ἐπάνω γενῶν ἐν τῷ τί ἐστι τοῦ εἴδ ove κατηγορούμενον. ἑνὸς γὰρ 
iy τῷ τί ἐστι κατηγορουμένου, πάντα καὶ τὰ ἐπάνω τούτον καὶ 
τὰ ὑποκάτω, ἄνπερ κατΉγορ ται τοῦ εἴδους, ἐν τῷ τί ἐστι 15 
κατηγορηϑήσεται" ὥστε καὶ τὸ ἀποδοϑὲν γένος ἐν τῷ τί ἐστι 
κατηγορεῖται. ὅτι δὲ ἑνὸς ἐν τῷ τί ἐστι κατηγορουμένου πάντα 
τὰ λοιπά, ἄνπερ κατηγορῆται, ἐν τῷ τί ἐστι κατηγορηϑή- 
όεται. δι ἐπαγωγῆς ληπτέον. εἰ δ᾽ ᾿ ἁπλῶς ὑπάρχειν ἀμ- 
φισβητεῖται τὸ ἀποδοϑὲν γένος, οὐκ ἀπόχρη τὸ δεῖξαι τῶν 20 
ἐπάνω τι γενῶν ἐν τῷ τί ἐστιτοῦ "εἴδους κατηγορούμενον. οἷον εἴ 
τις τῆς βαδίδεως γένος ἀπέδωκε τὴν φοράν, οὐχ ἀπόχρη τὸ 
δεῖξαι διότι κίνησίς ἐότιν ἡ βάδισις πρὸς τὸ δεῖξαι ὅτι φορά 
ἔστιν, ἐπειδὴ χαὶ ἄλλαι χινήσεις εἰσίν, ἀλλὰ προσδεικτέον 
ὅτι οὐδενὸς μετέχει ἡ βάδισις τῶν κατὰ τὴν αὐτὴν διαίρεσιν 95 
εἰ μὴ τῆς φορᾶς. ἀνάγκη γὰρ τὸ τοῦ γένους μετέχον καὶ 
τῶν εἰδῶν τινὸς μετέχειν τῶν κατὰ τὴν πρώτην διαίρεσιν. εἰ 


37 καὶ ἐπὶ τῆς u. 
12241 μηδ᾽ .. «μηδ᾽ ABCfu, pn? ..un9' Pc. — 3 δεῖ om Pe, pr u. 
πάν 


-- 4 εἰ...6 γένη om v. — 9 τὸ o τῶν ὑποκάτω u. — 19 γένους 
C. — τῶν ἐπάνω τι C. — 14 ἐστι τοῦ εἴδους κατηγορούμενον C, — 
18 ὑποκάτω γένη dv C. — τοῦ εἴδους om Pu. --- 17 πάντα καὶ τὰ 
λοιπὰ ἅπερ κατηγορεῖται ὦ. — 19 ληπτέον) δηθήσεται C. — 92 τις 


om Pf, rc adi u. — ἀποδέδωκε BCc. — διαφοράν pr 4. — 48 ὅτι 
Cu. — διότι 4B. — 94 προδεικτέον uw. — 26 si] τῇ φορᾷ εἰ f. — εἰ 
μὴ om c et pr B, εἰ μὴ τῆς rc supra lit 4. — τῇ φορᾷ c. 


134 TOIIKAN 4. 


οὖν ἡ βάδισις μήτ᾽ αὐξήσεως μήτε μειώσεως μήτε κῶν GA- 
λων κινήσεων μετέχει, δῆλον ὅτι τῆς φορᾶς ἂν μετέχοι, 
so ὥστ᾽ εἴη ἂν γένος 1j φορὰ τῆς βαδίσεωρ. 

Πάλιν ἐφ᾽ ὧν τὸ εἶδος τὸ τεθὲν ὡς γένος κατηγορεῖ- 
v0, σκοπεῖν εἰ καὶ τὸ ἀποδοϑὲν γένος ἐν τῷ τί ἐσειν αὐτῶν 
τούτων κατηγορεῖται ὧνπερ τὸ εἶδος, ὁμοίως δὲ καὶ εἰ τὰ 
ἐπάνω τοῦ γένους πάντα. εἰ γάρ που διαφωνεῖ, δῆλον ὅτι οὐ 

ss γένος τὸ ἀποδοϑέν᾽ εἰ γὰρ ἦν γένος, ἅπαντ᾽ ἂν καὶ τὰ 
ἐπάνωτούτου καὶ αὐτὸ τοῦτο ἐν τῷ τί ἐστι κατηγορεῖτο, ὥνπερ 
καὶ τὸ εἶδος ἐν τῷ τί ἐστι κατηγορεῖται. ἀνασχενάξοντι μὲν 
οὖν χρήσιμον, εἰ μὴ κατηγορεῖται τὸ γένος ἐν τῷ τί ἔστιν 
ὦνπερ καὶ τὸ ε κατηγορεῖται" κατασκευάξοντι δ᾽, εἰ 

b κατηγορεῖται ἐν τῷ τί ἐστι, χρήσιμον. συμβήσεται γὰρ τὸ 
γένος καὶ τὸ εἶδος τοῦ αὐτοῦ ἐν τῷ τί ἐστι κατηγορεῖσθαι, 
ὥστε τὸ αὐτὸ ὑπὸ δύο γένη γίνεται. ἀναγκαῖον οὖν ὑπ᾽ ἄλ- 
ληλα τὰ γένη εἶναι. ἂν οὖν δειχϑῇ, ὃ βουλόμεϑα γένος κα- 

ὁτασχευάσαι, μὴ ὃν ὑπὸ τὸ εἶδος, δῆλον ὅτι τὸ εἶδος ὑπὸ 
τοῦτ᾽ ἂν εἴη, ὥστε δεδειγμένον ἂν εἴῃ ὅτι γένος τοῦτο. 

Σικχοπεῖν δὲ καὶ τοὺς λόγους τῶν γενῶν, εἰ ἐφαρμόττου- 
6w ἐπί τε τὸ ἀποδοϑὲν εἶδος καὶ κὰ μετέχοντα τοῦ εἴδους. 
ἀνάγκη γὰρ τοὺς τῶν γενῶν λόγους κατηγορεῖσθαι τοῦ εἴδους 

10 καὶ τῶν μετεχόντων τοῦ εἴδους - εἰ οὖν που διαφωνεῖ, δῆλον ὅτι 
οὐ γένος τὸ ἀποδοϑέν. 

Πάλιν εἰ τὴν διαφορὰν ὡς γένος ἀπέδωκεν, οἷον εἰ τὸ 
ἀϑάνατον γένος ϑεοῦ. διαφορὰ γάρ ἐστι ξῴου τὸ ἀθάνατον, 
ἐπειδὴ τῶν ζῴων τὰ μὲν ϑνητὰ τὰ δ᾽ ἀθάνατα. δῆλον οὖν 

15 ὅτι διημάρτηται" οὐδενὸς γὰρ ἡ διαφορὰ γένος ἐστίν. ὅτι δὲ 
τοῦτ᾽ ἀληϑές, δῆλον οὐδεμία γὰρ διαφορὰ σημαίνει τί ἐστιν, 
ἐλλὰ μᾶλλον ποιόν τι, καϑάπερ τὸ πεζὸν xal νὸ δίπουν. 

Καὶ εἰ τὴν διαφορὰν εἰς τὸ γένος ἔθηκεν. οἷον τὸ πε- 
ριττὸν ὅπερ ἀριϑμόν. διαφορὰ γὰρ ἀριϑμοῦ τὸ περιττόν, οὐκ 

90 εἶδός ἐστιν. οὐδὲ δοκεῖ μετέχειν ἡ διαφορὰ τοῦ γένους" πᾶν 


39 ἐστι τῶν αὐτῶν C. — 33 τὸ] καὶ τὸ CPofu. — 86 πάντα C. 
— 836 κατηγορῆται pr C. — 36 et 38 χκατηγοροῖτο wu. — 86 ὥσπερ w. — 
37 γορεῖται ante ἐν C. — 39 ὥσπερ pr v. 

12£b6 ὅτι τὸ γένος C. — 8 xal ἐπὶ τὰ C. — 10 ὅτε pr om 4. — 
19 ἀποδέδωκεν BCc. — 13 θεοῦ γένος C. — 15 ἡμάρτηται C. — 17 τὸ] 
καὶ τὸ C. — alt τὸ om Bcf. — 18 dg εἶδος add C ante sig, f ante οἷον. 
— τέθειχον C. — 19 περιττὸν καὶ οὐκ w. 


ΤΟΠΙΚΩΝ 4A. 185 


γὰρ τὸ μετέχον τοῦ γένους ἢ εἶδος ἢ ἄτομόν ἐστιν, ἡ δὲ δια-- 
φορὰ οὔτε εἶδος οὔτε ἄτομόν ἐστιν. δῆλονοὐνδτι οὐ μετέχει τοῦ 
γένους ἡ διαφορά, GO. οὐδὲ τὸ περιττὸν εἶδος ἂν εἴη ἀλλὰ 
διαφορά, ἐπειδὴ οὐ μετέχει τοῦ γένους. 

Ἔτι εἰ τὸ γένος εἰς τὸ εἶδος ἔϑηκεν,. οἷον τὴν ἅἄψιν ᾿ς 
ὅπερ συνοχὴν ἢ τὴν μῖξιν ὅπερ κρᾶσιν, ἢ ὡς Πλάτων ὁρί- 
ἕεται φορὰν τὴν κατὰ τόπον κίνησιν. οὐ γὰρ ἀναγκαῖον τὴν 
ἄψιν συνοχὴν εἶναι, ἀλλ᾽ ἀνάπαλιν τὴν συνοχὴν ἄψιν᾽" οὐ 
γὰρ πᾶν τὸ ἁπτόμενον συνέχεται, ἀλλὰ τὸ συνεχόμενον 
ἅπτεται. ὁμοίως δὲ καὶ ἐπὶ τῶν λοιπῶν οὔτε γὰρ ἡ μῖξις 80 
ἅπασα κρᾶσις (ἡ γὰρ τῶν ξηρῶν μῖξις οὐκ ἔστι κρᾶσις) οὔθ᾽ 
ἢ κατὰ τόπον μεταβολὴ πᾶσα φορά" 7) γὰρ βάδισις οὐ! 
δοκεῖ φορὰ εἶναι" σχεδὸν γὰρ ἐπὶ τῶν ἀκουσίως τόπον ἐκ τό- 
που μεταβαλλόντων λέγεται, καθάπερ ἐπὶ τῶν ἀψύχων συμ- 
βαίνει. δῆλον δ᾽ ὅτι καὶ ἐπὶ πλέον λέγεται τὸ εἶδος τοῦ γέ- ss 
vovg ἐν τοῖς ἀποδοϑεῖσι, δέον ἀνάπαλιν γίνεσθαι. 

Πάλιν εἰ τὴν διαφορὰν εἰς τὸ εἶδος ἔϑηκεν, olov τὸ 
ἀθάνατον ὅπερ ϑεόν. συμβήσεται γὰρ ἐπ᾽ ἴσης ἢ ἐπὶ πλεῖον 
τὸ εἶδος λέγεσϑαι" ἀεὶ γὰρ ἡ διαφορὰ ἐπ’ ἴσης ἢ ἐπὶ 
πλεῖον τοῦ εἴδους λέγεται. ἔτι εἰ τὸ γένος εἰς τὴν διαφοράν, olov p.128 
τὸ χρῶμα ὅπερ συγκριτικὸν ἢ τὸν ἀριϑμὸν ὅπερ περιττόν. 
καὶ εἶ. τὸ γένος ὡς διαφορὰν εἶπεν" ἐγχωρεῖ γάρ τινα καὶ 
τοιαύτην κομίδαι ϑέσιν, οἷον κράσεως τὴν μῖξιν διαφορὰν ἢ 
φορᾶς τὴν κατὰ τόπον μεταβολήν. σκεπτέον δὲ πάντα τὰ 5 
τοιαῦτα διὰ τῶν αὐτῶν " ἐπικοινωνοῦδι γὰρ οἱ τόποι" ἐπὶ 
πλέον τε γὰρ τὸ γένος τῆς διαφορᾶς δεῖ λέγεσϑαι, καὶ μὴ 
μετέχειντῆς διαφορᾶς. οὕτω δ᾽ ἀποδοϑέντος οὐδέτερον τῶν εἰ- 
ρημένων δυνατὸν συμβαίνειν" ἐπ᾽ ἔλαττόν τε γὰρ δηθήσε- 
ται, καὶ μεϑέξει τὸ γένος τῆς διαφορῶς. 10 

Πάλιν εἰ μηδεμία διαφορὰ κατηγορεῖται τῶν τοῦ γέ- 
ψους κατὰ τοῦ ἀποδοϑέντος εἴδους, οὐδὲ τὸ γένος κατηγορηϑή- 


9] ἡ δὲ... ἐστιν rc mg u, om C. — 92 οὖν αἷς τι. — 48 εἰ 98 σύν- 
eti». CPcf, corr u. — 29 ἅπαν C. — συναπτόμενον P. --- 30 συνά- 
πτεται P. — ἄλλων CPf. — 91 οὐδ᾽ ἡ 4BCu. — 33 yàg) γὰρ ἡ φορὰ 
BCcuf. — 38 ἐπ᾽... διαφορὰ om P. — ἴσων f. — 38 et 39 ἶσον εἰ. — 
38 πλειόνων f. — 39 ἐπὶ ἴσον CP. 

1234] διαφορὰν ἔϑηκεν olov C, corr vu. — 4 χομίσασϑαιε C. — 
olov τῆς κράσεως C. — 5 διαφορᾶς pr 4. — τὰ τοιαῦτα πάντα C. — 
7 πλεῖόν C. — 9 τὲ om u. 


186 ΤΟΠΙΚΩΝ 4. 


σεται, οἷον ψυχῆς οὔτε τὸ περιττὸν οὔτε τὸ ἄρτιον κατηγορεῖ- 
ται, ὥστ᾽ οὐδ᾽ ἀριθμός. ἔτι εἰ πρότερον φύσει τὸ εἶδος xoi 

15 συναναιρεῖ τὸ γένος" δοκεῖ γὰρ τὸ ἐναντίον. ἔτι εἰ ἐνδέχεται 
ἀπολιπεῖν τὸ εἰρημένον γένος ἢ τὴν διαφοράν, οἷον φυχὴν 
τὸ κινεῖσθαι ἢ δόξαν τὸ ἀληϑὲς καὶ ψεῦδος, οὐκ ἂν εἴη τῶν 
εἰρημένων οὐδέτερον γένος οὐδὲ διαφορά " δοκεῖ γὰρ τὸ γέψος 
καὶ ἡ διαφορὰ παρακολουϑεῖν, ἕως ἂν ἡ τὸ εἶδος. 

8 Σκοπεῖν δὲ καὶ εἰ τὸ ἐν τῷ γένει κείμενον μετέχει τι- 

21 νὸς ἐναντίου τῷ γένει 7] εἰ ἐνδέχεται μετέχειν" τὸ γὰρ αὐτὸ 
τῶν ἐναντίων ἅμα μεϑέξει, ἐπειδὴ τὸ μὲν γένος οὐδέποτ᾽ ἀπο- 
λείπει, μετέχει δὲ καὶ τοῦ ἐναντίου ἢ ἐνδέχεται μετέχειν. Eni εἴ 
τινος κοινωνεῖ τὸ εἶδος, ὃ ἀδύνατον ὅλως ὑπάρχειν τοῖς ὑπὸ 

96 τὸ γένος. οἷον εἰ ἡ ψυχὴ τῆς ξωῆς κοινωνεῖ, τῶν δ᾽ ἀριϑμῶν 
μηδένα δυνατὸν ζῆν, οὐκ ἂν εἴη εἶδος ἀριϑμοῦ ἡ ψυχή. 

Σκεπτέον δὲ καὶ εἰ ὁμώνυμον τὸ εἶδος τῷ γένει, στοι- 
χείοις χρώμενον τοῖς εἰρημένοις πρὸς τὸ ὁμώνυμον" συνώ- 
ψυμον γὰρ τὸ γένος καὶ τὸ εἶδος. 

s) Ἐπεὶ δὲ παντὸς γένους εἴδη πλείω, σκοπεῖν εἰ μὴ ἐν- 
δέχεται ἕτερον εἶδος εἶναι τοῦ εἰρημένου γένους εἰ γὰρ μή 
ἐστι, δῆλον ὅτι οὐκ ἂν εἴη ὅλως γένος τὸ εἰρημένον. 

Σκοπεῖν δὲ καὶ εἰ τὸ μεταφορᾷ λεγόμενον og γένος 
ἀποδέδωκεν, οἷον τὴν σωφροσύνην συμφωνίαν" πᾶν γὰρ γέ 

85 νος κυρίως κατὰ τῶν εἰδῶν κατηγορεῖται, Tj δὲ συμφωνία, 
κατὰ τῆς σωφροσύνης οὐ κυρίως ἀλλὰ μεταφορᾷ᾽ πᾶσα 
γὰρ συμφωνία ἐν φϑόγγοις. 

b — "Ew ἂν ἦ ἐναντίον τι τῷ εἴδει, σκοπεῖν. ἔστι δὲ πλεο- 
ναχῶς ἡ σκέψις, πρῶτον μὲν εἰ ἐν τῷ αὐτῷ γένει καὶ τὸ 
ἐναντίον, μὴ ὄντος ἐναντίου τῷ γένει" δεῖ γὰρ τὰ ἐναντία ἐν 
τῷ αὐτῷ γένει εἶναι, ἂν μηδὲν ἐναντίον τῷ γένει ἧ. ὄντος 


14 οὐδ᾽ à ἀριϑμός C. — 15 ἔτι] οὐκ ἂν εἴη yévog. ἔτι C, rc uw. — 
16 ἀπολείπειν Cf. — olov τὴν ψυχὴν u. — 17 alt τὸ pr om 4. — 
Q0 τῶ om uf. — 91 εἰ om uf. — 923 τοὐναντίου Pcf. — ἢ om f. — 
25 τῆς om C. — 96 ἀριϑμοῦ εἶδος C. — 98 τὴν ὁμωνυμίαν C. — 
90 £r. ἐπειδὴ c. — γένους παντὸς f. — 31 εἶδος pr om 4. — 32 γέ- 
vog ὅλως uf. — 33 τὸ κατὰ μεταφορὰν CPfcu. — 84 ἀπέδωκεν u.— 
γὰρ τὸ γένος 4BP. — 86 ἀλλὰ κατὰ μεταφοράν Cfc, corr B. 

128bl ἐὰν Pcu. — εἴη τὸ εἶδος ἐναντίον τινὶ ox. C. — τι ἐναν- 
tov c. — τι om ΑΡ. — ἔστι δὲ rc c corr. — 2 γένεε τὰ ἐναντία u.— 
4 εἶναι γένει, ἐὰν μηδὲν ἢ ἐναντίον τῷ γένει C. 


TOIIIKQ&N 4. 181 


δ᾽ ἐναντίου τῷ γένει, σκοπεῖν εἰ τὸ ἐναντίον ἐν τῷ ἐναντίῳ " 6 
ἀνάγκη γὰρ τὸ ἐναντίον ἐν τῷ ἐναντίῳ εἶναι, ἄνπερ ἡ ivov- 
τίον τι τῷ γένει. φανερὸν δὲ τούτων ἕκαστον διὰ τῆς ἐπαγω- 
γῆς. πάλιν εἰ ὅλως ἐν μηδενὶ γένει τὸ τῷ εἴδει ἐναντίον, 
ἀλλ᾽ αὐτὸ γένος. οἷον τἀγαϑόν" εἰ γὰρ τοῦτο μὴ ἐν γένει, 
οὐδὲ τὸ ἐναντίον τούτου ἐν γένει ἔσται, ἀλλ᾽ αὐτὸ γένος, καϑά-- 10 
περ ἐπὶ τοῦ ἀγαϑοῦ καὶ τοῦ κακοῦ συμβαίνει" οὐδέτερον γὰρ 
τούτων ἐν γένει. ἀλλ᾽ ἑκάτερον αὐτῶν γένος. ἔτι εἰ ἐναντίον 
τινὶ καὶ τὸ γένος καὶ τὸ εἶδος, καὶ τῶν μὲν ἔστι τι με-- 
ταξύ, τῶν δὲ μή. εἰ γὰρ τῶν γενῶν ἔστι τι μεταξύ, καὶ 
τῶν εἰδῶν, καὶ εἰ τῶν εἰδῶν, καὶ τῶν γενῶν, καθάπερ ἐπ᾽ 16 
ἀρετῆς καὶ κακίας καὶ δικαιοσύνης καὶ ἀδικίας " ἑκατέρων 
γὰρ ἔστιτι μεταξύ. ἔνστασις τούτου ὅτι ὑγιείας καὶ νόδου οὐδὲν 
μεταξύ, κακοῦ δὲ καὶ ἀγαθοῦ. ἢ εἰ ἔστι μέν τι ἀμφοῖν ἀνὰ 
μέσον, καὶ τῶν εἰδῶν καὶ τῶν γενῶν. μὴ ὁμοίως δέ, ἀλλὰ 
τῶν μὲν κανὰ ἀπόφασιν τῶν δ᾽ ὡς ὑποκείμενον. ἔνδοξον s 
γὰρ τὸ ὁμοίως ἀμφοῖν, καθάπερ ἐπ ἀρετῆς καὶ κακίας 
χαὶ δικαιοσύνης καὶ ἀδικίας" ἀμφοῖν γὰρ κατὰ ἀπόφασιν 
τὰ ἀνὰ μέσον. ἔτι ὅταν μὴ ἡ ἐναντίον τῷ γένει, σκοπεῖν 
μὴ μόνον εἰ τὸ ἐναντίον ἐν τῷ αὐτῷ γένει. ἀλλὰ καὶ τὸ 
ἀνὰ μέδον. ἐν ᾧ γὰρ τὰ ἄκρα, καὶ τὰ ἀνὰ μέσον, οἷον τ 
ἐπὶ λευκοῦ καὶ μέλανος" τὸ γὰρ χρώμα γένος τούτων τε 
καὶ τῶν ἀνὰ μέδον χρωμάτων ἁπάντων. ἕνστασις ὅτι ἡ μὲν 
ἔνδεια καὶ ὑπερβολὴ ἐν τῷ αὐτῷ γένει (ἐν τῷ κακῷ ydg 
ἄμφω), τὸ δὲ μέτριον ἀνὰ μέσον ὃν τούτων οὐκ ἐν τῷ κακῷ 
ἀλλ᾽ ἐν τῷ ἀγαϑῷ. σκοπεῖν δὲ καὶ εἰ τὸ μὲν γένος ivav- Ὧ 


4 
, 


tíov τινί, τὸ δ᾽ εἶδος μηδενί. εἰ γὰρ τὸ γένος ἐναντίον τινί, καὶ 
τὸ εἶδος, καϑάπερ ἀρετὴ καὶ κακία καὶ δικαιοσύνη καὶ ἀδικία. 
ὁμοίως δὲ καὶ ἐπὶ τῶν ἄλλων σκοποῦντι φανερὸν ἂν δόξειεν 
εἶναι τὸ τοιοῦτον. ἕνστασις ἐπὶ τῆς ὑγιείας καὶ νόσου" ἁπλῶς 


, S ἐναντίῳ ἐστίν. ἀνάγκη C. — θ τι ἐναντίον C. — 7 τε om f. — ἕκα- 
στόν ἐστι διὰ C. — 9 τὸ ἀγαϑόν u. — γένει κεῖται οὐδὲ C. — lO τούτῳ C. — 
ll τοῦ κακοῦ καὶ rov ἀγαθοῦ C. — 19 αὐτὸ γένος. Ert εἰ εἴη ἐναν-- 
τίον €. — ἔτι] εἶτα f. — 13 τινὶ om C. --- εἶδος καὶ τὸ γένος c. — 
18 7] ἔτι uf, om P. — μέντοι BCc. — 43 τὰ] «à uf, corr 4. — ἢ] 
ἢ τι CPc. — 94 καὶ] εἰ καὶ C. — 95 τὸ ἀνὰ Cuf. — 927 ἀνὰ μέσων 
pr 4. — ἔνστασις τούτου ὅτι C. — 98 καὶ] καὶ ἡ C. — 29 κακῷ] αὖ- 
τῷ CP, fort pr c. — 30 τὸ μὴ γένος u. — 832 εἶδός ἐστι καϑάπερ C. 
— ἀρετῆρ καὶ κακίας καὶ δικαιοσύνης καὶ ἀδικίας C, ἀρετὴ κακίᾳ καὶ 
δικαιοσύνη ἀδικίᾳ ABc. --- 84 τὸ τοιοῦτον om u. — καὶ τῆς νόσου uf. 


198 — TOIIKAN 4. 


86 μὲν γὰρ ὑγίεια νόσῳ ἐναντίον, ἡ δέ τις νόσος εἶδος. ὃν νό- 
σου οὐδενὶ ἐναντίον. οἷον ὁ πυρετὸς καὶ ἡ ὀφθαλμία καὶ τῶν 
ἄλλων ἕκαστον. 

p.124 ᾿Δναιροῦντι μὲν οὖν τοσαυταχῶς ἐπισκεπτέον" εἰ γὰρ 
μὴ ὑπάρχει τὰ εἰρημένα, δῆλον ὅτι οὐ γένος τὸ ἀποδοϑέν" 
κατασκευάξοντι δὲ τριχῶς, πρῶτον μὲν εἰ τὸ ἐναντίον τῷ 
εἴδει ἐν τῷ εἰρημένῳ γένει, μὴ ὄντος ἐναντίου τῷ γένει" εἰ 

6 γὰρ τὸ ἐναντίον ἐν τούτῳ, δῆλον ὅτι καὶ τὸ προκείμενον. ἔτι 
εἰ τὸ ἀνὰ μέσον ἐν τῷ εἰρημένῳ γένει" ἐν ᾧ γὰρ τὸ ἀνὰ 
μέδον, καὶ τὰ ἄχρα. πάλιν ἂν d ἐναντίον τι τῷ γένει, 
σκοπεῖν εἰ καὶ τὸ ἐναντίον ἐν τῷ ἐναντίῳ" ἂν γὰρ ἦ, δῆλον 
ὅτι καὶ τὸ προκείμενον ἐν τῷ προκειμένῳ. 

1. Πάλιν ἐπὶ τῶν πτώσεων καὶ ἐπὶ τῶν συστοίχων, εἰ 
ὁμοίως ἀκολουϑοῦσι, καὶ ἀναιροῦντι καὶ κατασκευάξοντι. ἅμα 
γὰρ ἑνὶ καὶ πᾶσιν ὑπάρχει ἢ οὐχ ὑπάρχει, οἷον εἰ 1) δικαι- 
οσύνη ἐπιστήμη τις, καὶ τὸ δικαίως ἐπιστημόνως καὶ ὁ δίκαιος 
ἐπιστήμων εἰ δὲ τούτων τι μή, οὐδὲ τῶν λοιπῶν οὐδέν. 

4 ΠΠάλιν ἐπὶ τῶν ὁμοίως ἐχόντων πρὸς ἄλληλα, οἷον τὰ 

16 ἡδὺ ὁμοίως ἔχει πρὸς τὴν ἡδονὴν καὶ τὸ ὠφέλιμον πρὸς 
τὸ ἀγαθόν" ἑκάτερον γὰρ ἑκατέρου ποιητικόν. εἰ οὖν ἐστὶν 
ἡ ἡδονὴ ὅπερ ἀγαθόν, καὶ τὸ ἡδὺ ὅπερ ὠφέλιμον ἔσται" δῆ- 
λον γὰρ ὅτι ἀγαθοῦ ἂν εἴη ποιητικόν, ἐπειδὴ ἡ ἡδονὴ ἀγα- 

20 ϑόν. ὡσαύτως δὲ καὶ ἐπὶ τῶν γενέσεων καὶ φϑορῶν, οἷον εἰ 
τὸ οἰκοδομεῖν ἐνεργεῖν, τὸ ἠκοδομηκέναι ἐνηργηκέναι., καὶ εἰ 
τὸ μανθάνειν ἀναμιμνήσχεσϑαι, καὶ τὸ μεμαϑηκέναι dya- 
μεμνῆαϑαι, καὶ εἰ τὸ διαλύεσθαι φϑείρεσθαι, τὸ Ow 
λύσϑαι ἐφρϑάρϑαι καὶ ἡ διάλυσις φϑορά τις. καὶ ἐπὶ τῶν γε- 

26 νητικῶν δὲ καὶ φϑαρτικῶν ὡσαύτως, καὶ ἐπὶ τῶν δυνάμεων 
καὶ χρήδεων , καὶ ὅλως καϑ' ὁποιανοῦν ὁμοιότητα καὶ avet- 
ροῦντι καὶ κατασχευάζοντι σκεπτέον, καθάπερ ἐπὶ τῆς γενέ- 


35 ydg] γὰρ πᾶσα AB, γὰφ ἡ f. --- ἐναντία uf. — ἡ] εἰ B, pr c 
om C. 


— ὃν] οὖσα Cf. — 36 ἡ 
1242 δῆλον δ᾽ ὅτι pr 4. — 3 τῷ εἴδει om u. — 6 τὸ] τὰ corr 
n. — γένει μὴ ὄντος ἐναντίου τῷ γένει" ἐν P. — ἐν om f. — τὸ] τὰ 


C. — 7 et 8 ἐὰν f. — 7 τι om τι. — 10 alt ἐπὶ om Cu. --- στοιχείων pr 
6. — 14 ἐὰν Ccf. — 7 τι om A. --- μὴ ἡ οὐδὲ C. — οὐδὲν) ἐστι c, ov- 
üsv( 4. — 17 τἀγαθόν CP, — ἑκατέρου yàg ἑκάτερον P. — 18 ἡ om P. 
— 90 καὶ τῶν φϑορῶν f. — 99 καὶ om Ccf. — 23 φϑείρεσθαι xal 
τὸ CPecfu. — 94 γεννητικῶν C, corr. 4, γενεετικῶν P. 


TOIHIKAN 4. 199 


σεως καὶ φθορᾶς ἐλέγομεν. εἰ γὰρ τὸ φϑαρτικὸν διαλυτι- 

zóy, καὶ τὸ φϑείρεσθαι διαλύεσθαι" καὶ εἰ τὸ γενητικὸν 

souguxóv, τὸ γίνεσθαι ποιεῖσϑαι καὶ ἡ γένεσις ποίησις. so 

ὁμοίως δὲ καὶ ἐπὶ τῶν δυνάμεων καὶ χρήσεων᾽ εἰ γὰρ ἡ 

δύναμιρ διάθεσις, καὶ τὸ δύνασϑαι διακεῖσϑαι, καὶ εἴ τυνος 

ἡ χρῆσις ἐνέργεια, τὸ χρῆσϑαι ἐνεργεῖν καὶ τὸ χεχρῆσϑαι 
αι. 


"4v δὲ στέρησις ἦ τὸ ἀντικείμενον τῷ εἴδει, διχῶς ἔστιν se 
ἀνελεῖν, πρῶτον μὲν εἰ ἐν τῷ ἀποδοϑέντι γένει τὸ ἀντικείμενον" 

ἢ γὰρ ἁπλῶς ἐν οὐδενὶ γένει τῷ αὐτῷ ἡ στέρησις, ἢ οὐχ ἐν 
τῷ ἐσχάτῳ, οἷον εἰ ἡ ὄψις. ἐν ἐσχάτῳ γένει τῇ αἰσϑήσει, 
ἡ τυφλότης οὐκ ἔσται αἴσθησις. δεύτερον δ᾽ εἰ καὶ τῷ γένει 
καὶ τῷ εἴδει ἀντίκειται στέρησις, μή ἐστι δὲ τὸ ἀντικείμενον b 
ἐν τῷ ἀντικειμένῳ, οὐδ᾽ ἂν τὸ ἀποδοϑὲν ἐν τῷ ἀποδοϑέντε 
εἴη. ἀναιροῦντι μὲν οὖν καϑάπερ εἴρηται χρηστέον, κατα- 
σχευάξοντι δὲ μοναχῶς εἰ γὰρ τὸ ἀντικείμενον ἐν τῷ ἀν- 

καὶ τὸ προχείμενον ἐν τῷ προκειμένῳ ἂν εἴη, οἷον δ 
εἰ ἡ τυφλότης. ἀναισθησία τις. ἡ ὄψις αἴσϑησίς τις. 

Πάλιν ἐπὶ τῶν ἀποφάσεων σχοπεῖν ἀνάπαλιν, καϑά- 
αξρ ἐπὶ τοῦ συμβεβηκότος ἐλέγετο, οἷον εἰ τὸ ἡδὺ ὅπερ, 
ἀγαθόν, τὸ μὴ ἀγαθὸν οὐχ ἡδύ. εἰ γὰρ μὴ οὕτως ἔχοι, εἴη 
ἄν τι καὶ οὐχ ἀγαϑὸν ἡδύ. ἀδύνατον γάρ, εἴπερ τὸ ἀγαϑὸν 1 
γίνος τοῦ ἡδέος, εἶναί τι μὴ ἀγαθὸν ἡδύ" ὧν γὰρ τὸ γένος 
μὴ κατηγορεῖται, οὐδὲ τῶν εἰδῶν οὐδέν. καὶ κατασκευάζοντι 
δὲ ὡσαύτως Oxemtíov: εἰ γὰρ τὸ μὴ ἀγαθὸν οὐχ ἡδύ. τὸ 
ἡδὺ ἀγαθόν, ὥστε γένος τὸ ἀγαθὸν τοῦ ἡδέος. 

Ἐὰν δ᾽ ᾧ πρός τι τὸ εἶδος, σκοπεῖν εἰ καὶ τὸ γένος 16 
«οός τι εἰ γὰρ τὸ εἶδος τῶν πρός vt, καὶ τὸ γένος, καϑά- 
4ερ ἐπὶ τοῦ διπλασίου καὶ πολλαπλασίου" ἑκάτερον γὰρ τῶν 
πρός τι. εἰ δὲ τὸ γένος τῶν πρόςτι, οὐκ ἀνάγκη καὶ τὸ εἶδορ" 

ἡ μὲν γὰρ ἐπιστήμη τῶν πρός τι, 1j δὲ γραμματικὴ οὔ. ἢ οὐδὲ 


29 γεννητικὸν ACP.. — 80 τὸ] καὶ τὸ Οὐ. --- γίγνεσθαι Bu. — 
γένησιρ B. — 31 καὶ τῶν γρήσεων C. — 33 9j om 4. --- τὸ] καὶ τὸ 
e dite 48. — 85 ἐὰν Ccu. — 37 pr ἢ] εἰ BP. 

6 εἰ om pr 4. — alt zig om «f. — 9 ἀγαϑόν ἔστι καὶ τὸ Cc. 
— si es om f. — Eze v. -— 10 ἡδὺ οὐκ ἀγαθόν u. — γὰρ] δὲ C, 


corr 4, γὰρ P. — 13 τὸ μὴ corr 4. 


149 TOIIK9N 4. 


Ὁ τὸ πρότερον δηθὲν ἀληϑὲς dv δόξειεν ἡ yaQ ἀρετὴ ὅπερ κα- 
λὸν καὶ ὅπερ ἀγαθόν, καὶ ἡ μὲν ἀρετὴ τῶν πρός τι, τὸ δ᾽ 
ἀγαϑὸν καὶ τὸ καλὸν oU τῶν πρός τι ἀλλὰ ποιά. 

Πάλιν εἰ μὴ πρὸς ταὐτὸ λέγεται τὸ εἶδος καθ᾿ αὐτό 
τε καὶ κατὰ τὸ γένος, οἷον εἰ τὸ διπλάσιον ἡμίδεος λέγε- 

Φ.“ταῖ διπλάσιον, καὶ τὸ πολλαπλάσιον ἡμίσεος δεῖ λέγε-. 
όϑαι. εἰ δὲ μή, οὐκ ἂν εἴῃ τὸ πολλαπλάσιον γένος τοῦ δι- 
σλασίου. 

Ἔτι εἰ μὴ πρὸς τὸ αὐτὸ κατά τε τὸ γένος λέγεται καὶ 
κατὰ πάντα τὰ τοῦ γένους γένη. εἰ γὰρ τὸ διπλάσιον ἡμί- 

80 G£0g πολλαπλάσιόν ἔστι, καὶ τὸ ὑπερέχον ἡμίσεος δηϑήδε- 
ται, καὶ ἁπλῶς κατὰ πάντα τὰ ἐπάνω γένη πρὸς τὸ ἥμισυ 
δηθήσεται. ἕνστασις ὅτι οὐκ ἀνάγκη xoU' αὐτὸ καὶ κατὰ τὸ 
γένος πρὸς ταὐτὸ λέγεσθαι" ἡ γὰρ ἐπιστήμη ἐπιστητοῦ λέγε- 
ται, ἕξις δὲ καὶ διάθεσις οὐκ ἐπιστητοῦ ἀλλὰ ψυχῆς. 

s — llíw εἰ ὡσαύτως λέγεται τὸ γένος καὶ τὸ εἶδος κα- 
τὰ τὰς πτώσεις. οἷον εἰ τινὶ ἢ τινὸς ἢ ὁσαχῶς ἄλλως. ὡς 
γὰρ τὸ εἶδος, καὶ τὸ γένος. παϑάπερ ἐπὶ τοῦ διπλασίου 
καὶ τῶν ἐπάνω" τινὸς γὰρ καὶ τὸ διπλάσιον καὶ τὸ πολ- 
λαπλάσιον. ὁμοίως δὲ καὶ ἐπὶ τῆς ἐπιστήμης" τινὸς γὰρ 

p.125 xol αὐτὴ καὶ τὰ γένη, οἷον ἥ τε διάϑεσις καὶ ἡ ἕξις. ἕν- 
ὅτασις ὅτι ἐνιαχοῦ οὐχ οὕτως" τὸ μὲν γὰρ διάφορον καὶ τὸ 
ἐναντίον τινί, τὸ δ᾽ ἕτερον, γένος ὃν τούτων, οὐ τινὶ ἀλλὰ τι- 
vóg: ἕτερον γάρ τινος λέγεται. 

5 — Πάλιν εἰ ὁμοίως τὰ πρός τι κατὰ τὰς πτώσεις λε- 
γόμενα μὴ ὁμοίως ἀντιστρέφει. καϑάπερ ἐπὶ τοῦ διπλασίου 
καὶ τοῦ πολλαπλασίου. ἑκάτερον γὰρ τούτων τινὸς καὶ αὐτὸ 
καὶ κατὰ τὴν ἀντιστροφὴν λέγεται" τινὸς γὰρ καὶ τὸ ἥμισυ 
καὶ τὸ πολλοστημόριον. ὡσαύτως δὲ καὶ ἐπὶ τῆς ἐπιστήμης 

1 καὶ τῆς ὑπολήψεως" αὗται γάρ τινος, καὶ ἀντιστρέφει 
ὁμοίως" τό τε ἐπιστητὸν καὶ τὸ ὑποληπτὸν τινί. εἰ οὖν ἐπί 
τινῶν μὴ ὁμοίως ἀντιστρέφει, δῆλον ὅτι οὐ γένος ϑάτε- 
ρον ϑατέρου. 








40 δόξειεν εἶναι" ἡ C. --- ἀγαθὸν καὶ ὅπερ καλόν Ccf. — 23 τὸ 
αὐτο τι. — 98 ταὐτὸ (Ὁ. — 99 et 30 τὸ om 4B Pu. — 99 ἡμίσεος καὶ 
x. C. — 33 ταὐτὸν B, τὸ αὐτὸ Pu. — 36 ἄλλως λέγεται. ὡς f. 

125941 αὕτη u. — 9 bua C. — διαφέρον C. — ὅ τὰ et τὰς om 
P. — 8 pr καὶ orn. Ccf. — 10 καὶ ἐπὶ εῆς Cfc. — αὗταί τε γὰρ Ceu. 
— 11 τὸ γὰρ ὑποληπτὸν καὶ τὸ ἐπιστητὸν f. 


TOIIIKQ9N 4. 141 


Πάλιν εἰ μὴ πρὸς ἴσα τὸ εἶδος καὶ τὸ γένος λέγεται. 
ὁμοίως γὰρ καὶ ἰσαχῶς ἑκάτερον δοκεῖ λέγεσϑαι ; καθάπερ 15 
ἐπὶ τῆς δωρεᾶς καὶ τῆς δόσεως. ἥ ve γὰρ δωρεὰ τινὸς ἢ 
τινὶ λέγεται, καὶ ἡ δόσις τινὸς καὶ τινί. ἔστι δὲ ἡ δόσις γέ- 

νας τῆς δωρεᾶς" ἡ γὰρ δωρεὰ δόσις ἐστὶν ἀναπόδοτος, ἐπ 
ἐνίων δ᾽ οὐ συμβαίνει πρὸς ἴσα λέγεσθαι" τὸ μὲν γὰρ δυ- 
πλάσιον τινὸς διπλάσιον, τὸ δ᾽ ὑπερέχον. καὶ τὸ μεῖξον τι- Ὁ 
vog καὶ τινί" πᾶν γὰρ τὸ , ὑπερέχον καὶ τὸ μεῖζον τινὶ ὑπερ- 
ἔχει καὶ τινὸς ὑπερέχει. ὥστ᾽ οὐ γένη τὰ εἰρημένα τοῦ διπλα- 
σίου, ἐπειδὴ οὐπρὸς ἴσα τῷ à εἴδει λέγεται, ἢ οὐ καϑόλου ἀλη- 
ϑὲς τὸ πρὸς ἴσα τὸ εἶδος χαὶ τὸ γένος λέγεσθαι. 

Ὁρὲᾶν δὲ καὶ εἰ τοῦ ἀντικειμένου τὸ ἀνέικείμενον γένος, 25 
olov εἰ τοῦ διπλασίου τὸ πολλαπλάσιον καὶ τοῦ ἡμίσεος τὸ 
πολλοστημόριον" δεῖ γὰρ τὸ ) ἀντικείμενον τοῦ ἀντικειμένου γέ- 
vog εἶναι. εἰ οὖν τις ϑείη τὴν ἐπιστήμην ὃ ὅπερ αἴσϑησιν, δεήσει 
καὶ τὸ ἐπιστητὸν ὅπερ αἰσϑητὸν! εἶναι. οὐκ ἔστι δέ" o yàg πᾶν 
τὸ ἐπιστητὸν αἰσϑητόν᾽ καὶ yag τῶν νοητῶν ἔνια ἐπιστητά. 80 
ὥστ᾽ οὐ γένος τὸ αἰσϑητὸν τοῦ ἐπιστητοῦ. εἰ δὲ τοῦτο μή, οὐδ᾽ 
αἴσϑησις ἐπιστήμης. 

Ἐπεὶ δὲ τῶν προς τι λεγομένων τὰ μὲν ἐξ ἀνάγκης 
ἐν ἐχείνοις ἢ περὶ ἐκεῖνά ἐστι πρὸς ᾶ ποτε τυγχάνει Aeyó- 
μενα, οἷον ἡ διάϑεσις xol ἡ ἕξις καὶ ἡ συμμετρία (ἐν ss 
ἄλλῳ γὰρ οὐδενὶ δυνατὸν ὑπάρχειν τὰ εἰρημένα ἢ ἐν ἐκεί- 
νοις πρὸς ἃ λέγεται) , τὰ δ᾽ οὐκ ἀνάγκη μὲν ἐν ἐκείνοις 
ὑπάρχειν πρὸς & ποτε λέγεται, ἐνδέχεται. δέ (οἷον εἰ ém- 
στητὸν ἡ ψυχή" οὐδὲν γὰρ κολύει τὴν αὑτῆς ἐπιστήμην ἔχειν 
τὴν Ψυχήν, οὐκ ἀναγκαῖον δέ" δυνατὸν γὰρ καὶ ἐν ἄλλῳ ὦ 
ὑπάρχειν τὴν αὐτὴν ταύτην) , τὰ δὲ ἁπλῶς οὐκ ἐνδέχεται b 
ἐν ἐκείνοις ὑπάρχειν πρὸς ἅ ποτε τυγχάνει λεγόμενα, οἷον 
τὸ ἐναντίον ἐν τῷ ἐναντίῳ οὐδὲ τὴν. ἐπιστήμην ἐν τῷ ἐπιστητῷ, 
ἐὰν μὴ τυγχάνῃ τὸ ἐπιστητὸν ψυχὴ ἢ ἄνϑρωπος ὄν, ὅκο- 





M ἶσα καὶ τὸ C. — γένος καὶ τὸ εἶδος cf. — 16 τὰ om Py. — 
7] ἢ καὶ C, καὶ cuf. — 17 alt καὶ om P. -- 20 μεῖζον καὶ τινὸς B. 
— τινὸς ...μεῖξον om τ, — 21 pr καὶ om P. — 93 pr ov eem P. — 
94 γένος xol τὸ εἶδος £ — 96 καὶ] εἴη καὶ C, xal εἰ f. — 98 αἴσϑη- 
σις P. — 29 οὐδὲ yàg f. — πᾶν om 4. — 31 οὐδ᾽ ἡ αἴσϑησις τῆς 
ἐπιστήμης Cf. -- 38. ἐπειδὴ δὲ f. — 839 εἴη adi c post ψυχή, f ante 
ἡ. — ἡ corr B. — αὐτῆς 48, ἑαυτῆς w, evrjg corr C. 

1253 pr ἦν om 4. — 4 d» C. — dw Jf. 


142 TOIIIKAN A. 


ὁ πεῖν οὖν χρὴ ἐάν τις εἰς γένος og τὸ τοιοῦτον εἰς τὸ μὴ τοιοῦ- 
tov, οἷον εἶ τὴν μνήμην μονὴν ἐπιστήμης εἶπεν. πᾶσα γὰρ 
μονὴ ἐν τῷ μένοντι καὶ περὶ ἐκεῖνο, ὦστε καὶ ἡ τῆς én- 
στήμης μονὴ à τῇ ἐπιστήμῃ. ἡ μνήμη ἄρα ἐν τῇ ἐπιστήμῃ, 
ἐπειδὴ μονὴ τῆς ἐπιστήμης ἐστίν. τοῦτο δ᾽ οὐδ ἐνδέχεται" μνή 

10 γὰρ πᾶσα ἐν ψυχῇ. ἔστι δ᾽ ὁ εἰρημένος τόπος καὶ πρὸς εὖ 
συμβεβηκὸς κοινός. οὐδὲν γὰρ διαφέρει τῆς μνήμης γένος 

ἀν μονὴν εἰπεῖν 7 «συμβεβηκέναι φάόκειν αὐτῷ τοῦτο᾽ εἰ 
Q ὁπωσοῦν ἐστὶν 7j μνήμη μονὴ ἐπισεήμης. ὁ αὐτὸς ἀρ- 
doe περὶ αὐτῆς λόγος. 

5 Πάλιν εἰ τὴν io εἰς τὴν ἐνέργειαν ἔθηκεν ἢ ῆ τὴν ἐνέρ- 

16 aav εἰς τὴν ἕξιν, οἷον τὴν αἴσϑησιν κίνησιν διὰ σώματος" 
ἡ μὲν γὰρ αἴσϑησις ἕξις, ἡ δὲ κίνησις ἐνέργεια. ὁμοίως δὲ 
καὶ εἰ τὴν μνήβην ἕξιν καϑεκτικὴν ὑπολήψεως εἶπεν" οὐ- 
δεμία γὰρ μνήμη ἕξις, ἀλλὰ μᾶλλον. évégy eu. 

30 4wpagrávóvot δὲ καὶ οἱ τὴν ἕξιν d: τὴν ἀκολουθοῦσαν 
δύναμιν τάττοντες, οἷον τὴν πραότητα ἐγχράτειαν ὀργῆς καὶ 
τὴν ὠνδρίαν καὶ τὴν δικαιοσύνην φόβων καὶ κερδῶν" ἀνδρεῖος 
μὲν γὰρ καὶ πρᾶος 0 ἀπαθὴς λέγεται ἐγκρατὴς δ᾽ ὁ πά- 
ὄχων καὶ μὴ ἀγόμενος. ἴσως μὲν οὖν ἀκολουϑεῖ δύναμις 

95 ἑκατέρῳ τοιαύτη , ὥστ᾽ εἰ πάθοι, μὴ ἄγεσϑαι ἀλλὰ κρα- 
τεῖν᾽" οὐ μὴν τοῦτό γε ἐστὶ τῷ μὲν ἀνδρείῳ τῷ δὲ πράφ εἶναι, 
ἀλλὰ τὸ ὅλως μὴ πάσχειν ὑπὸ τῶν τοιούτων μηδέν. 

Ἐνίοτε δὲ καὶ τὸ παρακολουϑοῦν ὁπωσοῦν ὡς γένος ti- 
ϑέασιν, οἷον τὴν λύπην τῆς ὀργῆς καὶ τὴν ὑπόληψιν τῆς 

80 πίστεως. ἄμφω γὰρ τὰ εἰρημένα παρακολουθεῖ μὲν υρόπον 
τινὰ τοῖς ἀποδοϑεῖσιν εἴδεσιν, οὐδέτερον δ᾽ αὐτῶν γένος ἐστίν" 
ὁ μὲν γὰρ ὀργιξόμενος λυπεῖται προτέρας ἐν αὐτῷ τῆς λύ- 
πῆς γενομένης" οὐ γὰρ ἡ j ὀργὴ τῆς λύπης, ἀλλ᾽ ἡ λύ 
τῆς ὀργῆς αἰτία. ὥὧσϑ᾽ imis ἡ ὀργὴ ovx ἔστι λύπη. κατὰ 

8Ἃ6 ταὐτὰ δ᾽ οὐδ᾽ ἡ πίστις ὑπόληψις" ἐνδέχεται γὰρ τὴν αὐτὴν 
ὑπόληψιν καὶ μὴ πιστεύοντα ἔχειν οὐκ ἐνδέχεται δ᾽, εἴπερ 
εἶδος ἡ πίστις ὑπολήψεως" ov γὰρ ἐνδέχεται τὸ αὐτὸ fn 
διαμένειν, ἄνπερ ἐκ τοῦ εἴδους ὅλως μεταβάλῃ, καθάπερ 


b sig] εἰς υ. --- 6 εἴποι «- 9 ἢ γὰ ἤμη Cc. ms ἕξιν. οὐκ 
ἔστι γένορ τὸ τοιοῦτον Ἢ οἷον rl τὴ») 3 sip 22 κερδῶν 

τειαν" d»0Qsiog f. — 88 δ᾽... ὁ c.— 96 ταῦτό C. — 39 πρότερον 

35 ταῦτα ABuf. — 86 δ δὲ τὴν αὐτὴν C. 


TOUIKAN 4. 148 


οὐδὲ τὸ αὐτὸ ζῷον ὁτὲ μὲν ἄνϑρωπον εἶναι ὁτὲ δὲ μή. dv 

δέ τις φῇ ἐξ ἀνάγκης τὸν ὑπολαμβάνοντα καὶ πιστεύειν, ὦ 
ἐπ᾿ ἴσον ἡ ὑπόληψις καὶ ἡ πίστις δηθήσεται, ὥστ᾽ οὐδ᾽ ἂν p.126 
οὕτος εἴη γένος " ἐπὶ πλέον γὰρ δεῖ λέγεσθαι τὸ γένορ. 

Ὁρᾶν δὲ καὶ εἶ ἕν τινι τῷ αὐτῷ πέφυκεν ἄμφω γίνε- 
σϑαι" ἐν ᾧ γὰρ τὸ εἶδος, καὶ τὸ γένος. olov ἐν ᾧ τὸ λευ- 
xóv, καὶ τὸ χρῶμα, καὶ ἐν ᾧ γραμματική, καὶ ἐπιστήμη. s 
ἐὰν οὖν τις τὴν αἰσχύνην φόβον εἴπῃ ἢ τὴν ὀργὴν λύπην. οὐ 
συμβήσεται ἐν τῷ αὐτῷ τὸ εἶδος καὶ τὸ γένος ὑπάρχειν" 

ἡ μὲν γὰρ αἰσχύνη ἐν τῷ λογιστικῷ, ὁ δὲ φόβορ ἐν τῷ 9v- 
μοειδεῖ, καὶ 7) μὲν λύπη ἐν τῷ ἐπιϑυμητικῷ (iv τούτῳ γὰρ 
καὶ ἡ ἡδονή), ἡ δὲ ὀργὴ ἐν τῷ ϑυμοειδεῖ͵ ὥστ᾽ οὐ γένη τὸ 
τὰ ἀποδοϑέντα, ἐπειδὴ οὐκ ἐν τῷ αὐτῷ τοῖς εἴδεσι πέφυκε 
γίψεσϑαι. ὁμοίως δὲ καὶ εἰ ἡ φιλία ἐν τῷ ἐπιϑυμητικῷ, 
οὐκ ἂν εἴη βουλησίς τις " πᾶσα γὰρ βούλησις ἐν τῷ λογιστικῷ. 
χρήσιμος δ᾽ ὁ τόπος καὶ πρὸς τὰ συμβεβηχός" ἐν τῷ αὐτῷ 
γὰρ τὸ συμβεβηκὸς xol 9 συμβέβηκεν, ὥστ᾽ ἂν μὴ ἐν τῷ τε 
αὐτῷ φαίνηται. δῆλον ὅτι οὐ συμβέβηκεν. 

Πάλιν εἰ κατά τι τὸ εἶδος τοῦ εἰρημένου γένους μέ- 
τέχει' οὐ δοκεῖ γὰρ κατά τι μετέχεσθαι τὸ γένος" oU γάρ 
ἐστιν ὃ ἄνϑρωπος κατά τι [oov, οὐδ᾽ ἡ γραμματικὴ κατά 
τι ἐπιστήμη ὁμοίως δὲ καὶ ἐπὶ τῶν ἄλλων. σκοπεῖν οὖν el so 
ἐπί τινων κατά τι μετέχεται τὸ γένος, olov εἰ τὸ ζῷον ὅπερ 
αἰσϑητὸν ἢ ὁρατὸν εἴρηται. κατά τι γὰρ αἰσϑητὸν ἢ ὁρατὸν 
τὸ ἕῷον" κατὰ τὸ σώμα γὰρ αἰσθητὸν καὶ ὁρατόν, κατὰ 
δὲ τὴν ψυχὴν οὔ, ὥστ᾽ οὐκ ἂν εἴη γένος τὸ ὁρατὸν καὶ τὸ αἷ- 
σθητὸν τοῦ ζῴου. 86 

“ανϑάνουσι δ᾽ ἐνίοτε καὶ τὸ ὅλον εἰς τὸ μέρος τιϑέντες, 
οἷον τὸ ξῷον σῶμα ἔμψυχον. οὐδαμῶς δὲ τὸ μέρος τοῦ ὅλου 
κατηγορεῖται, ὥστ᾽ οὐχ ἂν εἴη τὸ σῶμα γένος τοῦ ζῴου, ἐπεν- 
δὴ μέρος ἐστίν. 


39 αὐτὸ τὸ ξῷον f. — ὅτι bis B. — μὴ] μὴ λευκόν P. --- ἐὰν f. 

1264] ἐπ᾽ ἴσων c, corr 4. — ἡ ὑπόληψις corr c. — οϑεωρ ὧν w. 
— ὁ πλεῖον C. — 9 riy. om c. — τὸ αὐτὸ B. — 4 et 7 γένος xal τὸ 
εἶδος f. — 6 εἰ οὖν u. — 7 τό va εἶδος c. — 13 vig om 4Pc. — 14 ἐν 
-.. συμβεβηκὸς om 4. — 15 d» pr om 4. — 17 πάλιν] ἔτι f, corr c. — 
16 δόξει u. — 90 s? om τ. — 21 ὅπερ corr c. — 22 slt ἢ] καὶ f. — 
23 γὰρ) γὰρ xal C. — 24 τὴν om P. — εἴη om c. — 1" Cf. — at- 
6Ürnrüv xal τὸ ὁρατὸν P. — 95 τοῦ [oov ante 924 pr τὸ f. 


144 TOIIIKS£&N A. 


8 Ὁγρᾶν δὲ καὶ d τι τῶν ψεκτῶν ἢ φευχτῶν εἰς ÓUva- 
μὲν ἢ τὸ δυνατὸν ἔϑηκεν, οἷον τὸν σοφιστὴν ἢ διάβολον 
ἢ κλέπτην τὸν δυνάμενον λάθρα τὰ ἀλλότρια κλέπτειν. 
οὐδεὶς γὰρ τῶν εἰρημένων τῷ δυνατὸς εἶναί τι τούτων 
τοιοῦτος λέγεται" δύναται μὲν γὰρ καὶ ὁ ϑεὸς καὶ ὁ σπου- 

$5 δαῖος τὰ φαῦλα δρᾶν, ἀλλ᾽ οὐχ εἰσὶ τοιοῦτοι" πάντες γὰρ 
οἱ φαῦλοι κατὰ προαίρεσιν λέγονται. ἔτι πᾶσα δύναμις τῶν 
αἱρετῶν" καὶ γὰρ αἱ τῶν φαύλων δυνάμεις αἱρεταί, διὸ καὶ 
τὸν ϑεὸν καὶ τὸν σπουδαῖον ἔχειν φαμὲν αὐτάς" δυνατοὺς γὰρ 

b εἶναι τὰ φαῦλα πράσσειν. ὥστ᾽ οὐδενὸς ἂν εἴη ψεχτοῦ γέ- 
νος ἡ δύναμις. εἰ δὲ μή, συμβήσεται τῶν ψεκτῶν τι αἱρετὸν εἶ- 
vov ἔσται γάρ τις δύναμις ψεκτή. 

Καὶ εἴ τι τῶν δι’ αὐτὸ τιμίων ἢ αἱρετῶν εἰς δύναμιν 

6 ἢ τὸ δυνατὸν ἢ τὸ ποιητικὸν ἔϑηκεν. πᾶσα γὰρ δύναμις καὶ 
πᾶν τὸ δυνατὸν 1] τὸ ποιητικὸν δι’ ἄλλο αἱρετόν. 

Ἢ εἴ τι τῶν ἐν δύο γένεσιν ἢ πλείοσιν εἰς θάτερον ἔϑη- 
κεν, ἕνια γὰρ οὐκ ἔστιν εἰς ἕν γένος ϑεῖναι. οἷον τὸν φένακα 
καὶ τὸν διάβολον" οὔτε γὰρ ὁ προαιρούμενος ἀδυνατῶν δέ, 

10 000" ὁ δυνάμενος μὴ προαιρούμενος δὲ διάβολος 1) φέναξ, 
ἀλλ’ ὁ ἄμφω ταῦτα ἔχων. ὥστ᾽ οὐ ϑετέον εἰς ἕν γένος ἀλλ᾽ 
εἰς ἀμφότερα τὰ εἰρημένα. 

Ἔτι ἐνίοτε ἀνάπαλιν τὸ μὲν γένος ὡς διαφορὰν τὴν δὲ 
διαφορὰν ὡς γένος ἀποδιδόασιν. οἷον τὴν ἔχπληξιν ὕπερβο-- 

15 Arv ϑαυμασιότητος καὶ τὴν πίστιν σφοδρότητα ὑπολήψεως. 
οὔτε γὰρ ἡ ὑπερβολὴ οὔθ᾽ ἡ δφοδρότης γένος, ἀλλὰ διαφορά" 
δοκεῖ γὰρ ἡ ἔκπληξις ϑαυμασιότης εἶναι ὑπερβάλλουσα καὶ 
ἡ πίστις ὑπόληψις σφοδρά, ὥστε γένος ἡ ϑαυμασιότης καὶ 
ἡ ὑπόληψις, ἡ δ᾽ ὑπερβολὴ καὶ ἡ δφοδρότης διαφορά. 


80 εἴ το corr c. — 91 alt 5) om P et pr A. — ἢ διάβολον) τὸν δυ- 
ψάμενον ἀπὸ φαινομένης σοφίας γρηματίξεσθαι ἢ διάβολον τὸν δυνά- 
μενον διαβάλλειν καὶ ἐχϑροὺς ποιεῖν τοὺς φίλους u. — 39 τὰ ἀλλό- 
τρια λάϑρα (λάθρα om f) κλέπτειν uf. — τὰ om AB. — δυνάμενον 
τὰ ἀλλότρια ὑφαιρεῖσθαι ἢ δυνάμενον διαβάλλειν ἢ σοφίξεσθαι. οὐδεὶς 
C. — 33 τῷ] τὸ δ. — τι τῶν τοιούτων C. — 84 λέγεται τοιοῦτος C. 
— δυνατὸρ Cf. — γὰρ om f. — 86 πᾶσαι αἱ δυνάμειρ f. — 88 γὰρ) 
γάρ φαμεν f. 

126b1 πράττειν Cof. — γένους BPc. — 4 ἑαυτὸ u. — 7 τις ὁ. --- 
δυσὶ Ccf. — γένεσι δύο P. — 11 ὥστ᾽ οὐδέτερον sig τὸ ἕν Cc. — 
19 εἰρημένα θετέον. ἕτιε Co. — 14 ἀποδίδωσι C et ἀποδιδόασι cf ante 
13 τὴν δὲ. — ἀποδιδόασιν οἷς γένος P, — 15 ϑαυμασιότητα καὶ τ. — 
19 pr jj om C. — alt 5j] ἐστιν 9j. Cf. 


TOHIKAN A. 145 


ἕξι εἴ τις τὴν ὑπερβολὴν καὶ σφοδρότητα ὡς γένη ἀποδώ- Ὁ 
6m, τὰ ἄψυχα πιστεύσεε καὶ ἐχπλαγήσεται. ιν γὰρ ἕκά- 
ὅτου σφοδρότης καὶ ὑπερβολὴ πάρεστιν ἐκείνῳ οὗ ἐστὶ σφοδρό- 
της καὶ ὑπερβολή. εἰ οὖν ἡ ἔκπληξις ὑπερβολή ἐστι ϑαυμα- 
σιότητος., παρέσται τῇ ϑαυμασιότητε ἡ ἔκπληξις, ὥσθ᾽ ἡ 
ϑαυμασιότης ἐκπλαγήσεται. ὁμοίως δὲ καὶ ἡ πίστις παρέσται 3s 
τῇ ὑπολήψει, εἴπερ σφοδρότης ὑπολήψεώς ἐστιν, core ἡ 
ὑπόληψις πιστεύσει. ἕτι συμβήσεται τῷ οὕτως ἀποδιδόντι 
δὀφοδρύτητα σφοδρὰν λέγειν καὶ ὑπερβολὴν ὑπερβάλλουσαν. 
ἔστι γὰρ πίστις σφοδρά" εἰ οὖν ἡ πίστεις σφοδρότης ἐστί, Gqpo- 
δρότης ἂν εἴη σφοδρά. ὁμοίως δὲ καὶ ἔχπληξίς ἐστιν ὕπερ-- s 
βάλλουσα" εἰ οὖν ἡ ἔκπληξις ὑπερβολή ἐστιν, ὑπερβολὴ ἂν 
εἴη ὑπερβάλλουσα. οὐ δοκεῖ δ᾽ οὐδέτερον τούτων, ὥσπερ οὐδ᾽ 
ἐπιστήμη ἐπιατητὸν οὐδὲ κίνησις κινούμενον. 

Ἐνίοτε δὲ διαμαρτάνουσι καὶ τὸ πάϑος tic γένος τὸ πε- 
πονϑὸς τιϑέντες, οἷον ὅσοι τὴν ἀθανασίαν ζωὴν ἀϊδιόν φασιν ss 
εἶναι" πάϑος γάρ τι ξωῆς ἢ σύμπτωμα ἡ ἀϑανασία ἔοικεν 
εἶναι. ὅτι δ᾽ ἀληϑὲς τὸ λεγόμενον, δῆλον ἂν γένοιτο, εἴ τις 
συγχωρήδειεν ἐκ ϑνητοῦ τινὰ ἀδνατον γίνεσθαι" οὐδεὶς γὰρ 
φήσει ἑτέραν αὐτὸν ζωὴν λαμβάνειν, ἀλλὰ σύμπτωμά τι 
ἢ πάϑος αὐτῇ ταύτῃ παραγενέσϑαι. ὥστ᾽ οὐ γένος ἡ ζωὴ p.151 
τῆς ἀδανασίας. 

Πώλιν εἰτοῦ πάϑους, οὗ ἐστὶ πάθος, ἐκεῖνο γένος φασὶν εἷ- 
vct, οἷον τὸ πνεῦμα ἀέρα κινούμενον. μᾶλλον γὰρ κένησις ἀέρος 
τὸ πνεῦμα' ὁ γὰρ αὐτὸς ἀὴρ διαμένει, ὅταν τε κινῆται καὶ δ 
ὅταν μένῃ. ὥστ᾽ οὐκ ἔστιν ὅλως ἀὴρ τὸ πνεῦμα" ἦν γὰρ ἂν 
καὶ μὴ κινουμένου τοῦ ἀέρος πνεῦμα, εἴπερ ὁ αὐτὸς ἀὴρ δια- 
μένει ὅσπερ ἦν πνεῦμα. ὁμοίως δὲ: καὶ ἐπὶ τῶν ἄλλων νῶν 


$20 καὶ τὴν σφ. Cf. — γένορ Peu. --- 92 καὶ] καὶ 7] C. — 41εἰ σφο- 
δρότης καὶ om w. — 43 θανμασιότης pr 4. — 924 pr ἢ om C. — 
Q9 γὰρ τις πίστις Ccf. — σφοδρὰ xal ἔχπληξις ὑπερβάλλουσα. εἰ 4BCc. 
— M οὖν ἡ) ἡ οὖν P. — 30 ἔκπληξίς τίς ἐστιν Cof. --- 92 οὐδὲ ἡ ἐπι» 
στήμη ἐπιατῆμον (ἐπιστητὸν Pc) οὐδ᾽ ἡ κίνησις CPxf. — 94 καὶ ol τὸ 
rc C. — εἰς rc supra vs f. — 856 δοοι) oi f. — φάσκοντερ 7. — 36 τ 
τῆς uU. — 5] ἢ wu. — 88 συγξωρήσοι 4B, συγχωρήσει s, συγχωρῆσαι P. 
— ti Ccf. — γενέσθαι 4BPu. — 99 αὐτὸ | 

1274] αὐτὴν fort pr c. — ταύτῃ om c. — παραγεγενῆσθαι Ccf. — 
8 πάλιν) ἔτε Ccf. — al om e. — vo$...xd80c] οὗ τὸ πάθορ corr C 
pr manu, — τὸ xdá0eg BCcf. — ἐκείνου BP. — γόνος corr C. — 
6 ἔσται 4. — 1 τοῦ] só pr 4. — πνοῦμα pr om 0. — 8 ὥσπερ P. — 
ὥσπερ ὅτε ἣν τὸ (τὸ om c) πνεῦμα Co. 

19 


τοιούτων. εἰ δ᾽ ἄρα καὶ ἐπὶ τούτου δεῖ συγχωρῆσαι ὅτι ἀήρ 
v ἔστι κινούμενος τὸ πνεῦμα, ἀλλ᾽ οὔτι κατὰ πάντων τὸ τοιοῦ- 
τον ἀποδεχτέον καϑ'΄ ὧν μὴ ἀληϑεύεται τὸ γένος, ἀλλ᾽ ἐφ᾽ 
ὅσων ἀληθῶς κατηγορεῖται τὸ ἀποδοϑὲν γένος. ἐπ᾽ ἐνίων γὰρ 
οὐ δοκεῖ ἀληϑεύεσϑαι, οἷον ἐπὶ τοῦ πηλοῦ καὶ τῆς χιόνος. τὴν 
μὲν γὰρ χιόνα φασὶν ὕδωρ εἶναι πεπηγός, τὸν δὲ πηλὸν 
γῆν Qo πεφυραμένην ἔστι δ᾽ οὔϑ᾽ ἡ χιὼν ὕδωρ οὔϑ᾽ ὁπη- 
λὸς γῆ, ὥστ᾽ οὐκ ἂν εἴη γένος οὐδέτερον τῶν ἀποδοϑέντων᾽ δεῖ 
γὰρ τὸ γένος ἀληθεύεσθαι ἀεὶ κατὰ τῶν εἰδῶν. ὁμοίως δ᾽ 
οὐδ᾽ ὁ οἷνός ἐστιν ὕδωρ σδεσηπός, καϑάπερ Ἐμπεδοκλῆς φησὶ 
σαπὲν ἐν ξύλῳ ὕδωρ᾽ ἁπλῶς γὰρ οὐκ ἔστιν ὕδωρ. 
G Ἔτι εἰ ὅλως τὸ ἀποδοϑὲν μηδενός ἐστι γένος " δῆλον γὰρ 
εἰ ὡς οὐδὲ τοῦ λεχϑέντος. σκοπεῖν δ᾽ ἐκ τοῦ μηδὲν διαφέρειν εἴ- 
δει τὰ μετέχοντα τοῦ ἀποδοϑέντος γένους, οἷον τὰ λευκά" 
οὐδὲν γὰρ διαφέρει τῷ εἴδει ταῦτ᾽ ἀλλήλων. παντὸς δὲ γέ- 
vovg ἐστὶ τὰ εἴδη διάφορα, ὥστ᾽ οὐκ ἂν εἴη τὸ λευκὸν γένος 
ss οὐδενός. 

Πάλιν εἰ τὸ πᾶσιν ἀκολουθοῦν γένος ἢ διαφορὰν εἶπεν. 
πλείω γὰρ τὰ πᾶσιν ἑπόμενα, οἷον τὸ ὃν καὶ τὸ iv τῶν πᾶ- 
σιν ἑπομένων ἐστίν. εἰ οὖν τὸ ὃν γένος ἀπέδωκε, δῆλον ὅτι 
πάντων ἂν εἴη γένος, ἐπειδὴ κατηγορεῖται αὐτιῶν" κατ᾽ οὐ- 

so δενὸς γὰρ τὸ γένος ἀλλ᾽ ἢ κατὰ τῶν εἰδῶν κατηγορεῖται. 
ὥστε καὶ τὸ ἕν εἶδος ἂν εἴη τοῦ ὄντος. συμβαίνει οὖν κατὰ 
πάντων, ὧν τὸ γένος κατηγορεῖται, καὶ τὸ εἶδος κατηγορευ- 
ὄϑαι, ἐπειδὴ τὸ ὃν καὶ τὸ ἕν κατὰ πάντων ἁπλῶς κατηγο- 
ρεῖται, δέον ἐπ᾽ ἔλαττον τὸ εἶδος κατηγορεῖσθαι. εἰ δὲ τὸ 

“ πᾶσιν ἑπόμενον διαφορὰν εἶπε, δῆλαν ὅτι éx ἴσον ἢ ἐπὶ 
πλέον ἡ διαφορὰ τοῦ γένους δηϑήσεται. εἰ μὲν γὰρ καὶ τὸ 
γένος τῶν πᾶσιν ἑπομένων, ἐπ᾽ ἴδον, εἰ δὲ μὴ πᾶσιν ἕπεται 
τὸ γένος, ἐπὶ πλέον ἡ διαφορὰ λέγοιτ᾽ ἂν αὐτοῦ 


9 ἐστὶν ἀὴρ ΟΡο. — 10 κινούμενόρ deti w.. — οὔτι (οὔτε C) ye 
κατὰ x. τῶν τοιούτων Cof. — 11 τὸ τοιοῦτον γένορ f. — li τῆς χιόνος 
καὶ τοῦ πηλοῦ Οὐ. — καὶ ἐπὶ τῆς 4. — 16 πεφυρμένην f. — οὔϑ 
ὁ πηλὸς yr οὔθ᾽ ἡ χιὼν ὕδωρ f. — 16 οὐδέτερον γένος C. — οὐδέεε- 

ον τῶν ἀποδ. γένος P. — δεῖ] γενῶν δεῖ uf. —— 17 δ᾽ om f. — 18v0og 
dri» f. — 21 μηθὲν et 25 οὐθὲν C. — 28 yàg om P. — Οταῦτα τῷ 
εἴδει C. — δὲ] γὰρ C. — 94 τὰ om Ccf. — 95 οὐθενὸρ C. --- 28 ἀπο- 
δέδωκε Cc, ἀπεδώκαμεν Pu. — 31 dv sin] ὃν P. — 32 εἶδορ) γένος C. 
— 99 ἐπειδὴ xal τὸ Ccf. — 84 δεῖ δὲ ἐπ᾿ ει. — 35 et 31 ἐπίσης f-— 
96 et 38 πλεῖον C. — 88 γένοιτ᾽ B, ἕποιτο f. 


TOIIKAN 4. 143 


Ἔτι εἰ dv ὑποκειμένῳ τῷ εἴδει τὸ ἀποδοϑὲν γένος λέ-ν 
γεται, καϑάπερ τὸ ἐπὶ τῆς χιόνος. ὥστε δῆλον ὅτι 
οὐκ ἂν el yévog* καθ᾽ ὑποχειμένου γὰρ ταῦ εἴδους μόνον τὸ γέ- 
vog λέγεται. 

Σκοπεῖν δὲ καὶ εἰ μὴ συνώνυμον τὸ γένος τῷ εἴδει" a 
κατὰ πόντων γὰρ τῶν εἰδῶν συνωνύμως τὸ γένος κατηγο- 
φεῖται. 

"Es. ὅταν ὄντος καὶ τῷ εἴδει καὶ τῷ γέμει ἐναντίου τὸ 
βέλτιον τῶν ἐναντίων εἷς τὸ χεῖρον γένος θῇ" συμβήσεται 
γὰρ τὸ λοιπὸν ἐν τῷ λοιπῷ εἶναι, ἐπειδιὴ τὰ ἐναντία ἐν τοῖς τὸ 
ἐναντίοις γένεσιν, ὥστε τὸ βέλτιον ἐν τῷ. χείρονι ἔσται καὶ τὸ 
χεῖρον ἐν τῷ βελτίονι" δοκεῖ δὲ τοῦ βελτίονος καὶ τὸ γένος 
βέλτιον εἶναι. καὶ εἰ τοῦ αὐτοῦ εἴδους ὁμοίως πρὸς ἄμφω 
ἔχοντος εἰς τὸ χεῖρον καὶ μὴ εἰς τὸ βέλειον γένος 
οἷον τὴν ψυχὴν ὅπερ κίνησιν ἢ κινούμενον. ὁμοίως γὰρ ἡ αὐτὴ 16 
στατικὴ καὶ κινητικὴ δοκεῖ εἶναι, ὥστ᾽ εἰ βέλτιον ἡ στάσιῷ, 
εἰς τοῦτα ἔδει τὸ γένος ϑεῖναι. 

Ἔτι ἐκ τοῦ μᾶλλον καὶ ἧττον, ἀνασχευάζοντι μέν, εἰ 
τὸ γένος δέχεται τὸ μᾶλλον, τὸ Ó' εἶδος μὴ δέχεται μήτ᾽ 
αὐτὸ μήτε τὸ κατ᾽ ἐκεῖνο λεγόμενον. οἷον εἰ ἡ ἀρετὴ ϑέχε- Ὁ 
ται τὸ μᾶλλον, καὶ ἡ δικαιοσύνη καὶ ὃ δίκαιος" λέγεται 
γὰρ δικαιότερος ἕτερος ἑτέρου. εἰ οὖν τὸ μὲν ἀποδοϑὲν γένος 
$0 μᾶλλον δέχεται, τὸ δ᾽ εἶδος μὴ δέχεται μήτ᾽ eio 
μήτε τὸ κατ᾽ ἐχεῖνο λεγόμενον, οὐκ ἂν εἴη γένος τὸ ἀπο- 
δοϑέν. 36 

Πάλιν εἰ và μᾶλλον δοχοῦν ἢ ὁμοίως μή ἐστι γένος; 
δῆλον ὅτι οὐδὲ τὸ ἀποδοϑέν. χρήσιμος δ᾽ ὁ τόπος ἐπὶ τῶν 
τοιούτων μάλιστα ἐφ᾽ ὧν πλείω φαίνεται τοῦ εἴδους ἐν τῷ τί 
ἐστι κατηγορούμενα, καὶ μὴ διώρισται. μηδ᾽ ἔχομεν εἰπεῖν 
ποῖον αὐτῶν yévog, οἷον τῆς ὀργῆς καὶ vj λύπη καὶ ἡ ὑπό- ὦ 
ληψις ὀλιγωρίας ἐν τῷ τί ἐστι κατηγορεῖσθαι δοκεῖ" Avstei- 
ταί τε γὰρ 9 ὀργιζόμενος καὶ ὑπολαμβάνει ὀλιγωρεῖσθαι. 


127b5 εἶδορ tà γένει w --- 8 τὸ] καὶ τὸ C. — 10 τὰ ᾽νανετία C. 
“- ll καὶ... βελτίονι om u -- 19 καὶ τὸ] τὸ δὲ C. — 193 εἴδουρ om vw. 
— 99 μᾶλλον δίκαιος C, δίκαιος μᾶλλον c.— 93 δέχεται τὸ μᾶλλον Cc. 
— μήτε τοῦτο Cc. — 97 τόὅαορ avrog ἐπὶ C. --- 98 ἐφ᾽ ὅσων Cc. — 
φαίνεται πλείω C. — 31 ὀλιγωρίαρ corr uw. — δοκεῖ κατηγορεῖσθαι Cef. 
— 32 τὸ om 4CPovf. 


19 * 


148 TOIIIKAN A. 


ἡ αὐτὴ δὲ σκέψις xal ἐπὶ τοῦ εἴδους πρὸς ἄλλο τι συγ- 
86 κρίνοντε᾽ εἰ γὰρ τὸ μᾶλλον ἢ ἢ τὸ ὁμοίως δοκοῦν εἶναι ἐν τῷ 
ἀποδοϑέντι γένει μή ἐστιν ἐν τῷ γένει, δῆλον ὅτι οὐδὲ τὸ ἀπο- 
δοϑὲν εἶδος εἴη ἂν ἐν τῷ γένει. 
᾿Αναιροῦντι μὲν οὖν καϑάπερ elo pvo, χρηστέον" κατα- 
σκευάξοντι δέ. εἰ μὲν ἐπιδέχεται τὸ μᾶλλον τό τε ἀπο- 
p.128 δοϑὲν γένος καὶ τὸ εἶδος, οὐ χρήσιμος ὁ τόπος οὐδὲν γὰρ 
xot ἀμφοτέρων ἐπιδεχομένων μὴ εἶναι ϑάτερον ϑατέρου 
γένος. τό τε γὰρ καλὸν καὶ τὸ λευκὸν ἐπιδέχεται τὸ μᾶλ- 
λον, καὶ οὐδέτερον οὐδετέρου γένος. ἡ δὲ τῶν γενῶν καὶ τῶν 
6 εἰδῶν πρὸς ἄλληλα σύγκρισις χρήσιμος, οἷον εἰ ὁμοίως τόδε 
καὶ τόδε γένος, e ϑάτερον γένος 9 καὶ ϑάτερον. ὁμοίως δὲ 
καὶ εἶ τὸ ἧττον, καὶ τὸ μᾶλλον, οἷον εἰ, τῆς ἐγκρατείας 
μᾶλλον ἡ δύναμις ἡ ὴ ἀρετὴ γένος. ἡ δ᾽ ἀρετὴ γένος, xal 
ἡ δύναμις. τὰ δ᾽ αὐτὰ καὶ ἐπὶ τοῦ εἴδους ἁρμόσει λέγε- 

10 ὅϑαι. εἰ γὰρ ὁμοίως τόδε καὶ τόδε τοῦ προκειμένου εἶδος, 
εἰ ϑάτερον εἶδος, καὶ τὸ λοιπόν" καὶ εἰ τὸ ἧττον δοκοῦν εἶ- 
δός ἐστι, καὶ τὸ μάλλον. 

Ἔτι πρὸς τὸ κατασχευάξειν σκεπτέον εἰ καϑ' ὧν ἀπε- 
δόϑη τὸ γένος, ἐν τῷ τί ἐστι κατηγορεῖται, μὴ ὄντος ἑνὸς 

Ιδτοῦ ἀποδοϑέντος εἴδους, ἀλλὰ πλειόνων καὶ διαφόρων᾽ δῆ- 
λον γὰρ ὅτι γένος ἔσται. εἰ δ᾽ ἕν τὸ ἀποδοϑὲν εἶδός ion, 
σκοπεῖν εἰ καὶ κατ᾽ ἄλλων εἰδῶν τὸ γένος ἐν τῷ τί ἔστι 
κατηγορεῖται" πάλιν γὰρ συμβήσεται κατὰ πλειόνων καὶ 
διαφόρων αὐτὸ κατηγορεῖσθαι. 

9 Ἐπεὶ δὲ δοκεῖ τισὶ καὶ ὴ διαφορὰ ἐν τῷ τί ἔστι τῶν 
εἰδῶν κατηγορεῖσθαι. ; χωριστέον τὸ γένος ἀπὸ τῆς διαφορᾷς 
χρώμενον τοῖς εἰρημένοις στοιχείοις. πρῶτον μὲν ὅ ὅτι τὸ y 
vog ἐπὶ πλέον λέγεται τῆς διαφορᾶς, εἶν᾽ ὅτι κατὰ τὴν τοῦ 
τί ἐότιν ἀπόδοσιν μᾶλλον ἁρμόττει τὸ γένος ἢ τὴν διαφο- 

25 ρὰν εἰπεῖν" ὃ γὰρ ζῷον εἴπας τὸν ἄνϑρωπον μᾶλλον δηλοῖ 
τί ἐστιν ὁ ἄνϑρωπος ἢ ὁ πεζόν. καὶ ὅτι ἡ μὲν διαφορὰ 


86 εἶδος ὅλως εἴη C, ὅλως εἶδος εἴη c. 
128a3 τὸ μᾶλλον om u. — 4 εἰδῶν καὶ τῶν γενῶν CP. — 8 ἡ δῚ 


εἰ ἡ e, pr C, εἰ P, rc c, τ corr C, εἰ δ᾽ ἡ f, corr B. — 14 ἐνὸς ὄν- 
τος u. — ἑνός τινος τοῦ C. — 17 κατὰ τῶν ἄλλων CPu. — τὸ... 
ἐστι om y. — 19 in fin καὶ γένος ὁμολογεῖσθαι add rc uw. — 22 u 


om B. — 28 πλεῖον C. — 24 ἥπερ Pu. — 925 εἰπὼν Cof, corr u. — 
26 διότι u. — διαφορὰ τὴν ποιότητα ABPu. 


TOIHIKAN E. 140 


κοιότήτα τοῦ γένους ἀεὶ σημαίνει, τὸ δὲ γένος τῆς διαφορᾶς 
οὔ" ὁ μὲν γὰρ εἴπας πεζὸν ποιόν τι ζῷον λέγει, ὁ δὲ ζῷον 
εἴπας οὐ λέγει ποιόν τι πεζόν. B 

"Tijv uiv οὖν διαφορὰν ἀπὸ τοῦ γένους οὕτω quoiocéov. 80 
ἐπεὶ δὲ δοκεῖ τὸ μουσικόν, ἡ μουσικόν ἐστιν, ἐπιστῆμον εἷ- 
φαι καὶ ἡ μουσικὴ ἐπιστήμη τις εἶναι, καὶ εἰ τὸ βαδίζον 
ἀξ βαδίζειν κινεῖται, ἡ βάδισις κίνησίς τις εἶναι, σκοπεῖν 
ὦ καὶ ἂν γένει βούλῃ τι κατασκευάσαι, τὸν εἰρημένον τρό- 
sov, οἷον εἰ τὴν ἐπιστήμην ὅπερ πίστιν, εἰ ὃ ὀκιστάμενος d ss 
ἐπίσταται πιστεύει" δῆλον γὰρ ὅτι ἡ ἐπιστήμη πίστις ἄν τις 
εἴη. τὸν αὐτὸν δὲ τρόπον καὶ 2x) τῶν ἄλλων τῶν τοιούτων. 

"Ew ἐπεὶ τὸ παρεπόμενόν τινι ἀεὶ καὶ μὴ ἀντιστρέφον 
χαλεπὸν χωρίσαι τοῦ μὴ γένος εἶναι. ἂν τόδε μὲν τῷδ᾽ Exn- 
ται παντί, τόδε δὲ τῷδε μὴ mdvsi, οἷον τῇ νηνεμίᾳ ἡ ἦρε- b 
gla καὶ τῷ ἀριϑμῷ τὸ διαιρετόν, ἀνάπαλιν δ᾽ οὔ (10 γὰρ 
διαιρετὸν oU πᾶν ἀριθμός, οὐδ᾽ ἡ ἠρεμίανηνεμία), αὐτὸν μὲρ 
χρῆσθαι ὡς γένους ὄντος τοῦ ἀεὶ ἀκολουθοῦντος, ὅταν μὴ ἀν-- 
τιστρέφῃ ϑάτερον, ἄλλου δὲ προτείνοντος μὴ ἐπὶ πάντων ὑπα- s 
χούειν. ἔνστασις δ᾽ αὐτοῦ ὅτι τὸ μὴ ὃν ἕπεται παντὶ τῷ γι- 
φομένῳ (τὸ γὰρ γινόμενον οὐκ ἔστι) καὶ οὐκ ἀντιστρέφει(οιυ: γὰρ 
πᾶν τὸ μὴ ὃν γίνεται), ἀλλ᾽ ὅμως οὐκ ἔστι γένος τὸ μὴ ὃν 
τοῦ γινομένου" ἁπλῶς γὰρ οὐκ ἔστι τοῦ μὴ ὄντος εἴδη: 

Περὶ μὲν οὖν τοῦ γένους, καθάπερ εἴρηται, μετιτέον. 10 


E. 


Πότερον δ᾽ ἴδιον ἢ οὐκ ἴδιόν ἐστι τὸ εἰρημένον, διὰ τῶνδε 
σχεπτέον. 16 
᾿Αποδίδόται δὲ τὸ ἴδιον ἢ καθ᾽ αὐτὸ καὶ ἀεὶ ἢ πρὸς 





. 98 γὰρ pr om 4. — 98 et 99 εἰπὼν Pcf, corr Cu. --- 98 λέγει 
[Gov cf. — 99 ποιόν τι οὐ λέγει C. — 31 ἢ] καθὸ Pu. — ἐστιν om f. 
— ἐπιστῆμόν τι εἶναι BC. — 9S9 xal om P. — τις εἶναι) ἐστί Pu. — 
εἶναί ἐστίν, καὶ pr 4. — 84 βούλῃ aute γένει B, ante τὸν u, βούλει c, 
om P. — 35 pr εἰ om wu. — alt & corr B. — $) καθὸ u, τε ἢ f. — 
96 rig om f. — 39 τὸ μὲν w. 

128bl τόδε] τὸ u. — 3 μὲν οὖν χρῆσθαι Ccf. — ὅ προτείναντος 
€. — ἀκούειν u. — 9 οὐκ ἔστε γὰρ u. --- 10΄ μεθοδεουτέον cf, corr wu. 
— 16 ἤτοι x. C, ἢ om c. 


150  TOIIIKAN E. 

ἕτερον καὶ ποτέ, οἷον καϑ᾿ αὐτὸ μὲν ἀνθρώπου τὸ ζῷον » ἥρε- 

ρον φύσει, πρὸς ἕτερον δὲ οἷον ψυχῆς πρὸς σῶμα, ὅτι τὸ 

μὲν προστακτικὸν τὸ δ᾽ ὑπηρετικόν ἐστιν, ἀεὶ δὲ οἷον ϑεοῦ τὸ 
39 DUov ἀθάνατον, ποτὲ δὲ οἷον τοῦ τινὸς ἀνθρώπου τὸ περιπατεῖν 


ἕν τ γυμνασίφ. 

DEA δὲ τὸ πρὸς ἕτερον ἴδιον ἀποδιδόμενον ἢ ἢ δύό προ- 
βλήματα ἢ τέτταρα. ἐὰν μὲν γὰρ τοῦ μὲν ἀποδῷ τοῦ δ᾽ 
ἀρνήσηται ταὐτὸ τοῦτο, δύο μόνον προβλήματα γίνονται, χα» 

25 ϑάπερ τὸ ἀνθρώπου πρὸς ἵππον ἴδιον ὅτι δίπουν ἐστίν. καὶ γὰρ 
ὅτι ἄνϑρωπος od δίπουν ἐστὶν ἐπιχειροίη τις ἄν, καὶ ὅτι ὃ (&- 
πος δίπουν" ἀμφοτέρως δ᾽ ἂν κινοῖτο τὸ ἴδιον. ἐὰν δ᾽ bxost- 
ρου ἑκάτερον ἀποδῷ καὶ ἑκατέρου ἀπαρνηθῇ ; τέτταρα προ- 
βλήματα ἔσται, καθάπερ τὸ ἀνθρώπου ἴδιον πρὸς ἵππον, 

80 ὅτι τὸ μὲν δίπουν τὸ δὲ τετράπουν ἐστίν. καὶ γὰρ ὅτι ἄνϑρο- 
πὸς οὐ δίπουν καὶ δτιτετράπουν πέφυκεν ἔστιν ἐπιχειρεῖν, καὶ 
διότι ὃ ἵππος δίπουν καὶ διότι οὐ τετράπουν οἷόν τ' ἐπιχειρεῖν. 
ὅπως δ᾽ οὖν δειχϑέντος ἀ ἀναιρεῖται τὸ κείμενον. 

Ἔστι δὲ τὸ μὲν καθ᾽ αὐτὸ ἴδιον ὃ πρὸς ἅπαντα ἀπο- 

8δ δίδοται καὶ παντὸς χωρίζει, καθάπερ ἀνθρώπου τὸ Doo» emr- 
τὸν ἐπιστήμης δεκτικόν. τὸ δὲ πρὸς ἕτερον ὃ μὴ ἀπὸ παν- 
κὸς ἀλλ᾽ ἀπό τινος ταχτοῦ διορίζει , καϑάπερ ἀρετῆς πρὺς 
ἐπιστήμην. ὅ ὅτι τὸ μὲν ἐν πλείοσι, τὸ δ᾽ ἐν λογιστικῳ μόνον 
καὶ τοῖς ἔχουσι ,:ογιστικὸν πέφυκε γίνεσϑαι. τὸ δ᾽ dà ὃ 


p.129 χατὰ πάντα χρόνον ἀληϑεύεται καὶ μηδέποτ᾽ ἀπολείπεται, 


καϑάπερ τοῦ ζῴου τὸ ἐκ ψυχῆς καὶ σώματος συγκείμενον. 

τὸ δὲ ποτὲ ὃ κατά τινὰ χρόνον ἀληϑεύεται καὶ μὴ ἐξ 

ἀνάγκης ἀεὶ παρέπεται, καϑάπερ τοῦ τινὸς ἀνθρώπου τὸ πὲ- 
6 ριπατεῖν ἐν d ἀγορᾷ. 

Ἔστι δὲ τὸ πρὸς ἄλλα ἴδιον ἀποδοῦναι τὸ διαφορὰν ei- 

πεῖν ἢ ἐν ἅπασι καὶ ἀεὶ ἢ ὡς ἐπὶ τὸ πολὺ καὶ i9 τοῖς 

πλείστοις, οἷον ἐν ἅπασι μὲν p del, καϑάπερ τὸ ἀνθρώπου 


23 dv C. — pr uiv om Cf et B, qui ead mauu add, del αν -- 
24 ἀπαρτήσηται C. — μόνον δύο προ Pinot γίνεται C. — 45 τοῦ 
ΟΡμ. — 27 ἀμφότερα P, corr 4. — fu. — κινοῖτο τὸ corr 4. 
— τὸ om ὦ. — d» C. — 98 ἀποδιδῷ C. — 99 τοῦ α. — 30 ὅτι ὁ 
ἄνθρο. Cu. — 31 δίπουν ἐστὶ καὶ Cf. — ἐστὶ πέφυκεν ἢ — 33 2 
κείμενον c pru. — P. μὲν corr c. — 87 πρὸς} τὸ πρὸῤ uw. — 
τῷ λογ -- μόν r e. 
de mr 


TOIHKAN E. 151 


ἴδιον πρὸς txsxo» ὅτι δίπουν" ἄνθρωπος μὲν ydg καὶ dal καὶ 
«ἂς ἐστὶ δίπους, ἵππος δ᾽ οὐδείς ἐστι δίπους οὐδέποτε. ὡς ἐπὶ 10 
ἐὸ πολὺ δὲ καὶ ἐν τοῖς πλείστοις, καθάπερ τὸ λογιστικοῦ ἴδιον 
«οὸς ἐπκιϑυμητικὸν καὶ ϑυμικὸν τῷ τὸ μὲν προστάττειν τὸ 
δ᾽ ὑπηρετεῖν" οὔτε γὰρ τὸ λογισεικὸν πάντοτε προστάττει, 
ἀλλ᾽ ἐνίοτε καὶ προστάττεται, οὔτε τὸ ἐπιϑυμητικὸν καὶ ϑυ- 
μικὸν ἀεὶ προστάττεται,. ἀλλὰ καὶ προστάττει ποτέ, ὅταν 16 
ἢ μοχϑηρὰ ἡ ψυχὴ τοῦ ἀνθρώπου. 

Τῶν δ᾽ ἰδίων ἐστὶ λογικὰ μάλιστα τά τε καϑ' αὐτὰ 
καὶ ἀεὶ καὶ τὰ πρὸς ἕτερον. τὸ μὲν. γὰρ πρὸς Fregov ἴδιον 
πλείω προβλήματά ἐστι. καϑάπερ εἴπομεν καὶ πρότερον" 
ἢ γὰρ δύο ἢ τέτταρα ἐξ ἀνάγκης γίνονται τὰ προβλήματα “Ὁ 
πλείους οὖν οἱ λόγοι γίνονται πρὸς ταῦτα. τὸ δὲ καϑ' αὐτὸ 
καὶ τὸ ἀεὶ πρὸς πολλὰ ἔστιν ἐπιχειρεῖν ἢ πρὸς πλείους χρό- 
vovg παρατηρεῖν, τὸ μὲν χαϑ᾽ αὐτὸ πρὸς πολλά᾽ πρὸς Exa- 
στον γὰρ τῶν ὄντων δεῖ ὑπάρχειν αὐτῷ τὸ ἴδιον, ὥστ᾽ εἰ μὴ 
πρὸς ἅπαντα χωρίξεται. οὐκ ἂν εἴη καλῶς ἀποδεδομένον 36 
τὸ ἴδιον. τὸ δ᾽ ἀεὶ πρὸς πολλοὺς χρόνους τηρεῖν" κἂν γὰρ εἰ 
μὴ ὑπάρχει κἂν εἰ μὴ ὑπῆρξε κἂν εἰ μὴ ὑπάρξει, οὐκ 
ἔσται ἴδιον. τὸ δὲ ποτὲ πρὸς τὸν νῦν λεγόμενον χρόνον 
ἐπισκοποῦμεν" οὔκουν εἰσὶ λόγοι πρὸς αὐτὸ πολλοί. λογικὸν 
δὲ τοῦτ᾽ ἐστὶ πρόβλημα πρὸς ὃ λόγοι γένοιντ᾽ ἂν καὶ συχνοὶ 90 
καὶ καλοί. | 

Τὸ uiv οὖν πρὸς ἕτερον ἴδιον δηθὲν ἐκ τῶν περὶ τὸ Gvu- 
βεβηκὸς τόπων ἐπισκεπτέον ἐστίν, εἰ τῷ μὲν συμβέβηκε τῷ 
δὲ μὴ συμβέβηκεν" περὶ δὲ τῶν ἀεὶ καὶ τῶν xo9' αὐτὸ 
διὰ τῶνδε ϑεωρητέον. 85 


10 οὐθεὶς δίπους ἐστὶν C. — 11 τοῦ CP. — ἴδιον τὸ ἄργειν πρὸρ 
ἐπιθ. καὶ ϑυμητικὸν C. — 18 πρὸς τὸ ἐπιθ. P. — καὶ ϑυμικὸν om 
P et pr u. — τὸ u, om P. — 18 δὲ προσταττεσϑαι" οὐδὲ Pu. — 14 καὶ 
τὸ θυμητικὸν Cf. — 15 αλλ᾽ ἐνίοτε καὶ C. — ποτέ om Cu. — 16 
ante ἡ Ῥω om ΑΛ. — τοῦ ἀνθρώπου ψυχή P. — 17 re om u. — αὐτὸ 
ῳ. — 18 ἕτερα ABcf. — 90 γένεται Cu. — 21 οἱ om τ. — αὐτὰ CPu. — 
$99 καὶ pr om c. — τὸ om c, — ἢ] καὶ u. — 924 αὐτὸ u. — 25 ἅπαν 
C. — τὸ ἀποδ. uw. — 96 πλείους zQ. παρατηρεῖν C. — εἰ γὰρ AHBcf. 
— γὰρ del volunt 4u, om CP. — 97 ὑπάργῃ 4BPcu, fort pr q, ὑπῆρξε 
C. — ὑκάρχει C. — ὑπάρξῃ A4Bcuq. — ἐδ ποτὲ] ποτὲ ovx ἐν ἄλλοις 
ἢ BCf. — τὸ νῦν pr 4. — 99 ἐπισκοποῦμεν om C. — εἰσὶν ol λόγοι 
wu. — 30 γίνονται C, γίγνονται u, γίνοιτο f. — ἂν om Cu. — yívov- 
ται λόγοι πολλοὶ καὶ καλοί P, — καὶ καλοὶ xal συχνοί q. — 31 xa- 
λοί, κατασκευάζονταν δὲ ἢ (εἰ mg, sed ead manu) διὰ γνωριμωτέρων. 
τὸ B. — 33 ἐστι ante τόπων C. — τῷ] τὸ bis u. — 84 δ᾽ of. περὶ C. 


103 TOHIKSQ&N E. 


b Πρῶτον uiv εἰ μὴ καλῶς ἀποδέδοται τὰ ἴδιον ἢ xa- 
2 λῶς. τοῦ δὲ. μὴ καλῶς ἢ. καλῶς ἐστὶν iv μέν, εἰ μὴ διὰ 
γνωριμωτέρων ἢ γνωριμωτέρων κεῖται τὸ ἴδιον, ἀνασκενάζον- 
τα μὲν εἰ μὴ διὰ γνωριμωτέρων. κατασκευάζοντα δὲ εἰ διὰ 

6 γνωριμωτέρων. τοῦ δὲ μὴ διὰ γνωριμωτέρων ἐστὶ τὸ uév, εἶ 
ὅλως ἀγνωστότερόν ἐστι τὸ ἴδιον ὃ ἀποδίδωσι τούτου οὗ τὸ ἴδιον 
εἴρηκεν " οὐ γὰρ ἔσται καλῶς κείμενον τὸ ἴδιον. γνώσεως γὰρ 
ἕνεκα τὸ ἴδιον ποιούμεθα διὰ γνωριμωτέρων οὖν ἀποδοτέον" 
οὕτω γὰρ ἕσται κατανοεῖν ἱκανῶς μᾶλλον. οἷον ἐπεὶ ὁ εὶς 
10 πυρὸς ἴδιον εἶναι τὸ ὁμοιότατον ψυχῇ ἀγνωστοτέρῳ κέχρη- 
ται τοῦ πυρὸς τῇ ψυχῇ (μᾶλλον γὰρ ἴσμεν τί ἐστι πῦρ 1] 
ψυχή), οὐκ ἂν εἴη καλῶς κείμενον ἴδιον πυρὸς τὸ ὁμοιότατον 
ψυχῇ. τὸ δ᾽, εἰ μὴ γνωριμώτερόν ἐστι τόδε τῷδ᾽ ὑπάρχον. 
δεῖ γὰρ μὴ μόνον EM γνωριμώτερον τοῦ πράγματος. ἀλλὰ 
16 καὶ ὅτι τῷδ᾽ ὑπάρχον γνωριμώτερον ὑπάρχειν. ὁ μὴ γὰρ 
εἰδὼς εἰ τῷδ᾽ ὑπάρχει, οὐδ᾽ εἰ τῷδ᾽ ὑπάρχει μόνῳ γνωριεῖ, 
ὥσθ᾽ ὁποτέρου τούτων συμβάντος ἀσαφὲς γίνεται τὸ ἴδιον. 
οἷον ἐπεὶ ὁ ϑεὶς πυρὸς ἴδιον τὸ ἐν à) πρώτῳ ψυχὴ πέφυκεν 
εἶναι ἀγνωστοτέρῳ κέχρηται τοῦ πυρὸς τῷ εἰ ἐν τούτῳ ὑπάρ- 
90 χει ψυχὴ καὶ εἶ ἐν πρώτῳ ὑπάρχει, οὐκ ἂν εἴη καλῶς xel- 
μενον ἴδιον πυρὸς τὸ ἐν ᾧ πρώτῳ ψυχὴ πέφυκεν εἶναι. κα- 
τασκευάξοντα δὲ εἰ διὰ γνωριμωτέρων κεῖται τὸ ἴδιον, καὶ 
εἰ διὰ γνωριμωτέρων καϑ' ἑκάτερον τῶν τρόπων. ἔδται γὰρ 
καλῶς κατὰ τοῦτο κείμενον τὸ ἴδιον - τῶν γὰρ κατασκευαστι- 
96 χῶν τόπων τοῦ καλῶς οἱ μὲν κατὰ τοῦτο μόνον οἱ δ᾽ ἁπλώς 


1290] εἰ ὦ μὴ post 7 C, id 2 q. — 1 ἀποδίδοται P. — 8 ἢ] ἢ διὰ 
Cf, pr s. — γνῳριμώτερον B, pr u. — ἀνασκευάξοντι.. «κατασκευά- 
ἕοντι P. — 5 μὴ om q. — 6 dari) κεῖται u, ἔστι δι’ οὗ CP. — δ᾽ om 
CP. — ἀποδιδόασι cq, ἀποδίδοσι (sic) pru. — 7 γνώσεως. «.. ἴδιον) τοῦ 
γὰρ μαϑεῖν ἕνεκεν καϑάπερ τὸν ὅρον καὶ τὸ ἔδιον C, τοῦ yag μανϑά- 


ψειν ἕνεκα τὸ (ἕνεκεν καὶ τὸ f) ἴδιον καὶ τοὺς ὅρους Pf. — 8 ποι- 
οὔμεν CPfuq, ποιοῦμεθα ποιοῦμεν c. — διὰ] τοῦ γὰρ μανϑάνειν ἕν8- 
κεν καὶ τὸ ἔ, κ΄ v. 0. ποιοῦμεν. διὰ ὦ. — γὸδν q. — ζχωριστέον Bcfq, 


χρηστέον A. — 10 ὁμοιότητι pru. — 1 μᾶλλον... ψυχή om q. — ἥπερ 
. — 12 ovx] ὥστ᾽ ovx P. — ἰδιώτατον ψυχῆς c, ὁμοιότατον τῇ 
ψυχῇ C. — 13 ἐστὶ τὸ ἀποδοϑὲν τὸ δ᾽ C. — 14 μὴ) ov C. — γνωρι- 
μώτερον εἶναι CPu. — 15 ὅτε om CPcufq. — τόδ᾽ B, τῶνδ᾽ f. — ὑπαρ- 
χειν f. — ὑπάρχειν) ὑπάργεει ABcu, εἶναι f, om ΟΡ, — ὃ om q. — 
γὰρ μὴ Pu. — 16 εἰδὼς εἰ τόδ᾽ P. — οὐδ᾽ εἰ τούτῳ μόνῳ ὑπάρχει Pu. — 
18 πρώτα u. — ψυχῇ B. — 90 ἐν αὐτῷ πρώτῳ q. — 22 κατασκευάξοντι 
Pu. — 23 εἰ} τὸ 4Bcfq, εἰ τὸ wu. — 24 κατασκευαστικὸν τόπον u. — 
25 τρόπων q. — ὁ uiv». | 


ΤΟΠΙΚΩΝ K. 109 


δϑείξουσιν ὅτι καλῶς. οἷον ἐπεὶ ὁ εὔτας toov ἴδιον «oci50n- 
σιν ἔχειν διὰ γνωριμωτέρων καὶ γνωριμώτερον ἀποδέδωχε 
τὸ ἴδιον καϑ' ἑκάτερον τῶν τρόπων, εἴη ἂν καλῶς ἀποδεδο- 
μένον κατὰ τοῦτο τοῦ [oov ἴδιον τὸ αἴσθησιν ἔχειν. 

Ἔπειτ᾽ ἀνασκευάζοντα μὲν εἴ τι τῶν ὀνομάτων τῶν 80 
ἐν τῷ ἰδίῳ ἀποδεδομένων πλεοναχῶς λέγεται ἢ καὶ ὅλος 
ὁ λόγος πλείω δημαίνει" οὐ γὰρ ἔσται καλῶς κείμενον τὸ 
ἴδιον. οἷον ἐπεὶ τὸ αἰσθάνεσθαι πλείω σημαίνει. ἕν μὲν τὸ 
αἴσθησιν ἔχειν ἐν δὲ τὸ αἰσϑήσει χρῇσϑαι, οὐκ ἂν εἴη τοῦ 
ἕῴου ἴδιον καλῶς κείμενον τὸ αἰσϑάνεσϑαι πεφυκός. διὰ τοῦτο 86 
j οὐ χρηστέον ἐστὶν οὔτ᾽ ὀνόματι πλεοναχῶς λεγομένῳ οὔτε p.180 
λόγῳ τῷ τὸ ἴδιον σημαίνοντι, διότι τὸ πλεοναχῶς λεγόμε- 
vov ἀσαφὲς ποιεῖ τὸ δηϑέν, ἀποροῦντος τοῦ μέλλοντος ἐπι- 
χειρεῖν πότερον λέγει τῶν πλεοναχῶς λεγομένων" τὸ γὰρ 
ἴδιον τοῦ μαϑεῖν χάριν ἀποδίδοται. ἕτι δὲ πρὸς τούτοις ἀναγ- s 
xcióv ἐστιν ἔλεγχόν τινα γίνεσϑαι τοῖς οὕτως ἀποδιδοῦσι τὸ 
ἴδιον, ὅταν ἐπὶ τοῦ διαφωνοῦντός τις ποιῇ τὸν συλλογισμὸν 
τοῦ πλεοναχῶς λεγομένου. κατασκευάζοντα δὲ εἰ μὴ πλείω 
σημαίνει μήτε τῶν ὀνομάτων μηδὲν μήϑ᾽ ὅλος ὁ λόγος" 
ἔσται γὰρ καλῶς κατὰ τοῦτο κείμενον τὸ ἴδιον. οἷον ἐπεὶ οὔτε 10 
τὸ σῶμα πολλὰ δηλοῖ οὔτε τὸ εὐκινητότατον εἰς τὸν ἄνω 
τόπον οὔτε τὸ σύνολον τὸ ἐκτούτων συντιϑέμενον, εἴη dvxa- 
λῶς κείμενον κατὰ τοῦτο πυρὸς ἴδιον σώμα τὸ εὐκινητότατον 
εἷς τὸν ἄνω τόπον. 

Ἔπειτ᾽ ἀνασκευάξοντα μὲν εἰ πλεοναχῶς λέγεται is 
τοῦτο οὗ τὸ ἴδιον ἀποδίδωσι, μὴ διώρισται δὲ τὸ τίνος αὐτῶν 
ἴδιον τίθησιν" οὐ γὰρ ἔσται καλῶς ἀποδεδομένον τὸ ἴδιον. δι᾽ 
ἃς. δ᾽ αἰτίας, οὐκ ἄδηλόν ἐστιν ἐκ τῶν πρότερον εἰρημένων" 
τὰ γὰρ αὐτὰ συμβαίνειν ἀναγκαῖόν ἐστιν. οἷον ἐπεὶ τὸ ἐπί- 
ὄτασϑαι τοῦτο πολλὰ σημαίνει (τὸ μὲν γὰρ ἐπιστήμην ἔχειν 2o 


- 97 καὶ γνωριμώτερον om C. — 49 τὸ (τὸ om C) ἔδιον τοῦ ξῴου 
τὰ ΟΡμ. — 30 ἔπειτα. δὲ ἄνασκ. C. — ἀνασκευαξοντι s. — 91 xal om 
eq. — ὅλως fort pr 4, om Pu. — 34 ἔχειν αἴσϑησιν ἕτερον δὲ. 

. 18021 δ᾽ ov] οὐδὲ f. — ὀνόμασι πλ. λεγομένοις οὔτε λόγοις tolg 
τὸ ἴδιον σημαίνουσι C. — 9 τῷ om Pu. — alt τὸ om 4Pc. --- 3 δη- 
τόν ὦ. — 4 ὁπότερον Pcqu, corr 4, τὸ πότερόν ποτε f, πότερόν ποτὰ 
| CP. — ὃ δὲ om P. — 6 τὲ pr 4. om C. --- γενέσθαι u. — ἀποδιδοῦσέ 

om. f. — 7 ποιῇ τις C. — πόιήσῃ P. — 9 μηϑὲν C. — μηδ᾽ 480. — 
940g om CPuf. — 10 κατὰ τοῦτο. καλῶς ug. — 13 κείμενον et σῶμα 
om q. — 17 ἀποδιδόμενον u. — 19 ἐπεὶ om cq. EE 007 


154 ΤΟΠΙΚΩΝ E. 


αὐτό, τὸ δ᾽ ἐπιστήμῃ χρῆσθαι αὐτό, τὸ δ᾽ ἐπιστήμην εἶψαι 
αὐτοῦ, τὸ δ᾽ ἐπιστήμῃ χρῆσϑαι αὐτοῦ), οὐκ ἂν elg τοῦ Exíava- 
σϑαι τοῦτο καλῶς ἴδιον ἀποδεδομένον μὴ διορισθϑέντορτοῦτί- 
vog τίθησιν αὐτῶν τὸ ἴδιον. καταδσχευάζοντα δὲ εἰ μὴ λέγεται 
96 πολλαχῶς τοῦτο οὐ τὸ ἴδιον τίθησιν, ἀλλ᾽ ἔστιν ἕν καὶ ἁπλοῦν" 
ἔσται γὰρ καλῶς κατὼ τοῦτο κείμενον τὸ ἴδιον. οἷον ἐπεὶ ὃ 
ἄνθρωπος λέγεται ἕν, εἴη ἂν καλῶς κείμενον κατὰ τοῦτο dv- 
ϑροώπου ἴδιον τὸ ξῷον ἥμερον φύσει. —— — 
Ἔπειτ᾽ ἀνασκχευάξοντα μὲν εἰ πλεονάκις εἴρηται τὸ 
so αὐτὸ ἐν τῷ ἰδίῳ. πολλάκις γὰρ λανθάνουσι τοῦτο ποιοῦντες 
καὶ ἐν τοῖς ἰδίοις, καϑάπερ καὶ ἐν τοῖς ὅροις. οὐκ ἔσται δὲ 
καλῶς κείμενον τὸ τοῦτο πεπονθὸς ἴδιον" ταράττει γὰρ τὸν 
ἀκούοντα πλεονάκις λεχϑέν" ἀσαφὲς οὖν ἀναγκαῖόν ἐστι γίνε- 
GP'at, καὶ πρὸς τούτοις ἀδολεσχεῖν δοκοῦσιν. ἔσται δὲ συμπῖ- 
86 πτὸν τὸ πλεονάκις εἰπεῖν τὸ αὐτὸ κατὰ δύα τρόπους, καϑ᾽ 
ἕνα μὲν ὅταν ὀνομάσῃ πλεονάκις τὸ αὐτό, καθάπερ εἴ τις 
ἴδιον ἀποδοίη πυρὸς σῶμα τὸ λεπτότατον τῶν σωμάτων 
(οὗτος γὰρ πλεονάκις εἴρηκε τὸ σῶμα), δεύτερον δ᾽ ἄν τις 
μεκαλαμβάνῃ τοὺς λόγους ἀντὶ τῶν ὀνομάτων, καθάπὲρ εἴ 
τις ἀποδοίη γῆς ἴδιον οὐσία Tj μάλιστα κατὰ φύσιν φερο- 
μένη τῶν σωμάτων εἰς τὸν κάτω τόπον, ἔπειτα μεταλάβοι 
ἐντὶ τῶν σωμάτων τὸ οὐσιῶν τοιωνδί᾽ ἕν γὰρ καὶ ταυτόν ἐστι 
σῶμα καὶ οὐσία τοιαδί. ἔσται γὰρ οὗτος τὸ οὐσία πλεονάκις 
6 εἰρηκώς, ὥστ᾽ οὐδέτερον ἂν εἴη καλῶς κείμενον τῶν ἰδίων. κα- 
τασχευάξζοντα δὲ εἰ μηδενὶ χρῆται πλεονάκις ὀνόματι τῷ 
αὐτῷ" ἔσται γὰρ κατὰ τοῦτο καλῶς ἀποδεδομένον τὸ ἴδιον. 
οἷον ἐπεὶ ὁ εἴπας ἀνθρώπου ἴδιον [oov ἐπιστήμης δεκτικὸν αὐ 


91 γρῆσϑαι αὐτῷ u. — 99 τὸ... αὐτοῦ del vult 4. — εἴη ἐπὶ τοῦ 
C. — τὸ uq. — 93 ἀποδιδόμενον 4Bu. — ante μὴ del οὐδὲν Cu. — 
96 κείμενον κατὰ τοῦτο Pu. — 97 λέγεται £v] ἁπλῶς λέγεται C, Aéye- 
ται ἁπλῶς f, μοναχῶς λέγεται ἕν Pu, sed u 0 pro ἕν. — κατὰ τοῦτο 
καλῶς κείμενον τοῦ q. — χατὰ τὸ τοῦ C, κατὰ τοῦ τοῦ f, κατὰ τοῦ 
τὸ τ. — κατὸ τοῦ ἀνθρώπου 4B. — κατὰ τοῦτο ἂν ἴδιον P. --- 
49 εἴρηκε C. — 31 δὴ C. — 33 πολλάκις u, τὸ πλεονάκις C. — γενέ- 
σϑαι u. — 84 ἔστι τι. — 35 τὸ αὐτὸ om τ΄. — 87 ἀποδιδοίη C. — 
98 ἐὰν Cu. 

1800} ἀποδιδοίη C. — οὐσίαν C. — ἡ om cq, τὴν C. — φερομένην C, 
φερομένων P, — ὃ τὸ αὐτό u. — 4 τοιάδε C. — οὕτως uf P, καὶ otro 
C. — πλεονάκις τὸ οὐσία P. — 7 ἔσται γὰρ) εἴη ἂν q. — καλῶς κεί- 
μᾶενον 4. — 8 οἷον...10 ἔδιον om q. | 


TOHIKAN EK. 180 


χέχρηται τῷ αὐτῷ πλεονάκις ὀνόματι. εἴη ἂν καεὰ τοῦτο 
καλῶς ἀποδεδομένον τοῦ ἀνθρώπου τὸ iDuov. 10 

Ἔπειτ᾽ ἀνασκευάζοντα μὲν εἰ τοιοῦτόν τι ἀποδέδωχεν 
ἐν τῷ ἰδίῳ ὄνομα, ὃ πᾶσιν ὑπάρχει. ἀχρεῖον γὰρ ἔσται τὸ 
μὴ χωρίξον ἀπό τινῶν, τὸ δ᾽ ἐν τοῖς ἰδίοις λεγόμενον χω- 
οίξειν δεῖ, καϑάπερ καὶ τὰ ἐν τοῖς ὅροις" οὔκουν ἔσται καλῶς 
κείμενον τὸ ἴδιον. οἷον ἐπεὶ ὁ θεὶς ἐπιστήμης ἴδιον ὑπόληψιν ss 
ἀμετάπειστον ὑπὸ λόγου, ἕν ὄν, τοιούτῳ τινὶ κέχρηται ἐν τῷ 
ἰδίῳ τῷ b ὃ πᾶσιν ὑπάρχει, οὐκ ἂν εἴη καλῶς κείμενον 
τὸ τῆς ἐπιστήμης ἴδιον. κατασκευάζοντα δὲ εἰ μηδενὶ κέχρη- 
ται κοινῷ, ἀλλ᾿ ἀπό τινος χωρίξοστι" ἔσται γὰρ καλῶς 
κείμενον κατὰ τοῦτο τὸ ἴδιον. οἷον ἐπεὶ ὁ εἴπας ζῴου ἴδιον τὸ ὦ 
ψυχὴν ἔχειν οὐδενὶ κέχρηται κοινῷ, εἴη ἂν κατὰ τοῦτο κα- 
λῶς κείμενον ζῴου ἴδιον τὸ ψυχὴν ἔχειν. 

Ἔπειτ᾽ ἀνασκευάξοντα μὲν εἰ πλείω ἴδια ἀποδίδωσι 
τοῦ αὐτοῦ, μὴ διορίσας ὅτι πλείω τίθησιν" oU γὰρ ἔσται καλῶς 
κείμενον τὸ ἴδιον. καθάπερ γὰρ οὐδ᾽ ἐν τοῖς ὅροις δεῖ παρὰ ss 
ἐὸν δηλοῦντα λόγον τὴν οὐσίαν προσκεῖσθαί τι πλέον, οὕτως 
οὐδ᾽ ἐν τοῖς ἰδίοις παρὰ τὸν ποιοῦντα λόγον ἴδιον τὸ δηθὲν 
οὐδὲν προσαποδοτέον᾽ ἀχρεῖον γὰρ γίνεται τὸ τοιοῦτον. 0 
ἐπεὶ ὁ εἴπας ἴδιον πυρὸς σῶμα τὸ λεπτότατον καὶ κουφό- 
τατον πλείω ἀποδέδωκεν ἴδια (ἑκάτερον γὰρ κατὰ μόνου τοῦ se 
πυρὸς ἀληϑές ἐστιν εἰπεῖν), οὐκ ἂν εἴη καλῶς κείμενον ἴδιον 
πυρὸς σῶμα τὸ λεπτότατον καὶ κουφότατον. κατασκευά- 
ξοντα δ᾽ si μὴ πλείω τοῦ αὐτοῦ τὰ ἴδια ἀποδέδωκεν, ἀλλ᾽ 
ἕν. ἔσται γὰρ κατὰ τοῦτο καλῶς κείμενον τὸ ἴδιον. οἷον ἐπεὶ 
ὃ εἴπας ὑγροῦ ἴδιον σῶμα τὸ εἰς ἅπαν σχῆμα ἀγόμενον ὃν ss 
ἀποδέδωκε τὸ ἴδιον ἀλλ᾽ οὐ πλείω, cim ἂν κατὰ τοῦτο κα- 
λῶς κείμενον τὸ τοῦ ὑγροῦ ἴδιον. 

Ἔπειτ᾽ ἀνασκευάζοντα μὲν εἰ αὐτῷ προσκέχρηται οὗ 8 
τὸ ἴδιον ἀποδίδωσιν, ἢ τῶν αὐτοῦ τινί" oU γὰρ ἔσται καλῶς 
κείμενον τὸ ἴδιον. τοῦ γὰρ μαϑεῖν χάριν ἀποδίδοται τὸ ἴδιον p.181 


9 χρῆταε C. --- πολλάκις uq. --- καλῶς κατὰ τοῦτο f. — 11 ἐπέ- 
δωκεν q. — 12 ὄνομα pr om u. --- 13 τινος u. — δ᾽ γὰρ C. — 14 τὸ 
€. — 16 ἀμετάπιστον BC, pr c, fort pr 4. — ἣν ὄν corr C. — 21 οὐ- 
δενὶ... ἔχειν om P. — τοῦτο] τοῦ f. — 2 κείμενον τὸ (oov C. — 
26 πλεῖον C. — 31 κείμενον τὸ ἴδιον u. — 98 αὐτὸ pr 4. 

l$lal ἀποδέδοται pr c. 


TOHIEAN E. 


οὐνῥ ἐροίας ἔχρωσεύν n, τὸ M το τῶν αὐτοῦ 
, ὥσε οὔ γίσεεαι διὰ κούταν 

, ind ὁ εἶπας ζῴου lov οὐσίαν ἧς εἷ- 
^ παθασκευέζοντα d εἰ μήτε αὐτῷ 


THAI 
iSi 
Mio 
n 
Ha 

£r 
HT 

IT 
iti 
2E 


a 
ἢ 
i 
ἢ 

j 
i 


d 
ἘΠῚ 
| i 
3.3 8. 
r. 
τς 
H 
εἶ 
1 ὃ. 
Η᾿ 


δὲ 
ἃ. 
1 
: 
ἢ 
ἢ 
: 
- 


dos ul à 8r rrr nor ὑπὸ 
εἰ ὁ θεὶς ἐπιστήμης ἴδιον ὑπόληψιν τὴν πιστοτάτην o- 
ϑενὶ προσκχέχρηται iz ἀντικειμέσῳ o due τῇ φύσει οὔθ᾽ 
9$ ὑστέρῳ, εἴη ὧν κατὰ τοῦτο καλώς κείμενον τὸ τῆς ἐπιστί- 
ἴϑιον, 
PB P ttt ἀνασκχευάζοντα μὲν εἶ τὸ μὴ ἀεὶ παρεπόμενον 
ἴϑιον ἀποδέϑωκεν, τοῦτο ὃ γίνεταί ποτε μὴ ἴδιον- o9 
γὰρ ἴσταν καλῶς εἰφημένον τὸ ἴδιον. οὔτε γὰρ ἐφ᾽ ᾧ κατα- 
"ολαμβάνομεν ὑπάρχον αὐτό, κατὰ τούτου καὶ τοὔνομα ἐξ 
ὀνάγκηφ ἀληθεύεται" οὔτ᾽ ἐφ᾽ Q καταλαμβάνεται μὴ ὑ- 


9 ἐστὶν ἄγνωστον C. — δὴ αὐτοῦ τι C, δέ τινι Pcq. — 8 γίνονται 
Dj, — 4 οὐσία ΟΡ, — δ ἐστιν ὁ ἄνθρωπος CPu. --- τούτον] τοῦ [gov 
V, — 7 κέχρηται Ο, — 9 οὐδὲν pr 4, — 10 κέχρηται cgf. — κατὰ 
5n »a1dg C. — 18 7 ποιούντων rc add u. — 15 ἐστι 4B. — 16 τὸ 
,.., φύσει rc add ὦ, — 18 ὅπερ u. — 19 τῷ ἀγαθῷ 9. --- τοῦ ay. 
οὐκ dy εἴη τὸ supra lituram 4. — τοῦ ἀγαθοῦ aute 20 τὸ «P, om 4. 
“- 99 »a1dg κατὰ τοῦτο C. — 98 ποτὰ καὶ μὴ q. — 99 ἐν A κατα- 
λαμβάνεται C. — 81 ἐν ᾧ μὴ καταλ. C. 


TOIIKAN EK. 101 


stágyov, κατὰ τούτου ἐξ ἀνάγκης οὐ δηϑήσεται τοὔνομα. ἕξει δὲ 
πρὸς τούτοις οὐδ᾽ ὅτε ἀποδέδωκε τὸ ἴδιον. ἔσται φανερὸν εἶ 
ὑπάρχει, εἴπερτοιοῦτόν ἐστιν οἷον ἀπολείπειν. οὔκουν ἔσται σα-- 
gig τὸ ἴδιον. οἷον ἐπεὶ ὁ ϑεὶς ζῴου ἴδιον τὸ κινεῖσθαί ποτε ss 
καὶ ἑστάναι τοιοῦτον ἀποδέδωκε τὸ ἴδιον ὃ oU γίνεταί ποτε 
ἴδιον, οὐχ dv εἴη καλώς κείμενον τὸ ἴδιον. κατασκευάζοντα 
δὲ εἰ τὸ ἐξ ἀνάγκης ἀεὶ ὃν ἴδιον ἀποδέδωκεν" ἔσται γὰρ 
καλῶς κείμενον τὸ ἴδιον κατὰ τοῦτο. οἷον ἐπεὶ ὃ ϑεὶς ἀρεεῆρ b 
ἴϑιον ὃ τὸν ἔχοντα ποιεῖ σπουδαῖον τὸ ἀεὶ παρεπόμενον ἴϑιον 
ἀποδέδωκεν, εἴη ἂν κατὰ τοῦτο καλώς ἀποδεδομένον τὸ τῆς 
ἀρετῆς ἴδιον. 

Ἔπειτ᾽ ἀνασχευάξοντα μὲν εἰ τὸ νῦν ἴδιον ἀποδιδοὺς 5 
μὴ ὀιωρίσατο ὅτι τὸ νῦν ἴδιον ἀποδίδωσιν " οὐ γὰρ ἔσται κα- 
Aog κείμενον τὸ ἴδιον. πρῶτον μὲν γὰρ τὸ παρὰ τὸ ἔϑος γι- 
φόμενον ἅπαν διορισμοῦ προσδεῖται " εἰωώϑασι δ᾽ ὡς ἐπὶ τὸ 
πολὺ πάντες τὸ ἀεὶ παρακολουθοῦν ἴδιον ἀποδιδόναι. δεύτερον 
δὲ ἄδηλός ἐστιν ὃ μὴ διορισάμενος εἰ τὸ νῦν ἴδιον ἐβούλεξο 1 
ϑεῖναι" οὔχουν δοτέον ἐστὶν ἐπιτιμήσεως σχῇψιν. οἷον ἐπεὶ ὅ 
ϑέμενος τοῦ τινὸς ἀνθρώπου ἴδιον τὸ καϑῆσθαι μετά τινος τὸ 
v)rv ἴδιον τίθησιν, οὐκ ἂν εἴη καλῶς τὸ ἴδιον ἀποδεδωκώς, 
εἴπερ μὴ διορισάμενος εἶπεν. κατασκευάζοντα δ᾽ εἰ τὸ νῦν 
ἴδιον ἀποδιδοὺς διορισάμενος ἔϑηκεν ὅτι τὸ νῦν ἴδιον τίϑησιψ᾽ 1s 
ἔσται γὰρ καλῶς κείμενον κατὰ τοῦτο τὸ ἴδιον. οἷον ἐπεὶ ὃ 
εἶπας τοῦ τινὸς ἀνθρώπου ἴδιον τὸ περιπατεῖν νῦν διαστειλάμε-- 
vog ἔϑηκε τοῦτο. καλῶς ἂν εἴη κείμενον τὸ ἴδιον. 

Ἔπειτ᾽ ἀνασκευάξοντα μὲν εἰ τοιοῦτο ἀποδέδωχε τὸ 
ἥδιον, ὃ φανερὸν μή ἐστιν ἄλλως ὑπάρχον ἢ αἰσθήσει" οὐ ὦ 
γὺρ ἔσται καλῶς κείμενον τὸ ἴδιον. ἅπαν γὰρ τὸ αἰσθητὸν 
ἕξω γινόμενον τῆς αἰσθήσεως ἄδηλον γίνεται" ἀφανὲς γάρ 


. 329 τοὔνομα ante κατὰ C. — Er) der οὐκ d» εἴη καλῶς κείμε- 
vo» τὸ ἴδιον. ἔτι BPfu. — 34 ἀπολιπεῖν wu. — 36 xal] ἢ Cfu. — τοῖ- 
0090 c. — ὃ γίνεταί ποτε μὴ η. 
18lbl κατὰ τοῦτο. καλῶς κείμενον τὸ ἴϑιον C. — κατὰ τοῦτο τὸ 
ἴδ. Pu. — 8 καλῶς κατὰ τοῦτο C. --- 6 διότι e, pr AB. — 7 γενόμε- 
90v q. — 8 προσδιορισμοῦ q — 10 προσδιορισάμενορ u. — ἠβούλετο G 
— 12 καϑίσαι wu. — τινος ἀνθρώπου τὸ u. — 14 εἶπεν ὅτι voy. κα’ 
τασχ. u. — 15 διότι CPcqu, pr. 4B. — 16 κατὰ τοῦτο καλῶς κείμενον 
C. — 17 ἴδιον τοῦ τινὸρ d»Bg. P, — 19 τοιοῦτον u. — 91 elt rd om 
ABCPzfq. 


168 TOIILIK&N EK. 


ἐστιν εἰ ἕτι ὑπάρχει. διὰ τὸ τῇ αἰσθήσει μόνον γνωρίξεσθαι. 
ἔσται δ᾽ ἀληϑὲς τοῦτο ἐπὶ τῶν μὴ ἐξ ἀνάγκης ἀεὶ παρακο- 
25 λουθούντων. οἷον ἐπεὶ ὁ ϑέμενος ἡλίου ἴδιον ἄστρον φερόμεμον 
ὑπὲρ γῆς τὸ λαμπρότατον τοιούτῳ κέχρηται ἐν τῳ ἰδίῳ τῷ 
ὑπὲρ γῆς φέρεσϑαι. ὃ τῇ αἰσθήσει γνωρίζεται, οὐκ ἂν εἴη 
καλῶς τὸ τοῦ ἡλίου ἀποδεδομένον ἴδιον" ἄδηλον γὰρ ἔσται, 
. ὅταν δύῃ ὁ ἥλιος. εἰ φέρεται ὑπὲρ γῆς. διὰ τὸ τὴν αἴσϑη- 
8&0 ὅιν τότε ἀπολείπειν ἡμᾶς. κατασχευάξοντα ῥ᾽ εἰ τοιοῦτον 
ἀποδέδωκε τὸ ἴδιον, ὃ μὴ τῇ αἰσθήσει φανερόν ἐότιν ἢ ὃ αἶ- 
σϑητὸν ὃν ἐξ ἀνάγκης ὑπάρχον δῆλόν ἐστιν" ἔσται γὰρ κατὰ 
τοῦτο καλῶς κείμενον τὸ ἴδιον. οἷον ἐπεὶ ὁ ϑέμενος ἐπιφανείαρ 
ἴδιον ὃ πρῶτον κέχρωσται αἰσθηνῷ μέν τινι προσκέχρηται 
86 τῷ κεχρῶσϑαι, τοιούτῳ δ᾽ 0 φανερόν ἐστιν ὑπάρχον ἀεί, εἴη ἂν 
κατα τοῦτο καλῶς ἀποδεδομένον τὸ τῆς ἐπιφανείας ἴδιον. 
Ἔπειτ᾽ ἀνασκευάζοντα. μὲν εἰ τὸν ὅρον ὡς ἴδιον ἀπο- 
δέδωκεν" οὐ γὰρ ἔσται καλῶς κείμενον τὸ ἴδιον" οὐ γὰρ δεῖ 
p.132 δηλοῦν τὸ τί ἦν εἶναι τὸ ἴδιον. οἷον ἐπεὶ ὁ εἴπαρ ἀνθρώπον 
ἴδιον ξῷον πεζὸν δίπουν τὸ rl ἦν εἶναι σημαῖνον ἀποδέδωκε 
τοῦ ἀνθρώπου ἴδιον, οὐκ ὧν el τὸ τοῦ ἀνθροπου ἴδιον καλῶς 
ἀποδεδομένον. κατασκευάζοντα δὲ εἰ ἀντικατηγορούμενον μὲν 
6 ἀποδέδωκε τὸ ἴδιον, μὴ τὸ τί ἦν εἶναι δὲ δηλοῦν. ἔσται γὰρ 
κατὰ τοῦτο καλῶς ἀποδεδομένον τὸ ἴδιον. οἷον ἐπεὶ ὁ ϑεὺὶς 
ἀνθρώπου ἴδιον ζῷον ἥμερον φύσει ἀντικατηγορούμενον μὲν 
ἀποδέδωκε τὸ ἴδιον, οὐ τὸ τί ἦν εἶναι δὲ δηλοῦν, εἴη ὧν κατὰ 
τοῦτο καλῶς ἀποδεδομένον τὸ ἴδιον τοῦ ἀνθρώπου. 
10 Ἂπειτ᾽ ἀνασκευάζξοντα μὲν εἰ μὴ εἰς τὸ τί ἐστιν ὃ ϑεὶς 
ἀποδέδωκε τὸ ἴδιαν. δεῖ γὰρ τῶν ἰδίων, καϑάπερ καὶ τῶν 
ὅρων, τὸ πρῶτον ἀποδίδοσθαι γένος, ἔπειθ᾽ οὕτως ἤδη προσ- 


23 διὰ] δεῖ P. — τῇ τῇ ἰδία C, om 4. — μόνη C. — 24 ἔσει 
q. — ἀεὶ om τι. — 926, 27, 29 ὑπερ γῆν f. — 26 τὸ ante 95 gegó- 
μενον C. — ἐν om Pu. — ἐν τῷ om C. — alt τῷ] τὸ P. — 27 φέρεσθαι 
ὑπὲρ γῆς C. — 928 ἀποδεδομένον τὸ τοῦ ἡλίου εἰ. — ἐστι q. — 29 ὑπὸ 
pru. — 32 ὅν] ἐστιν q. — καλῶς κατὰ τοῦτο C. — 393 ϑεὶς q. — 
34 τὸ πρῶτον κεχρῶσϑαι C. — κέχρηται q. — 35 d» prom ει. — 36 κα- 
λῶς κατὰ τοῦτο Uu. 

182343 τοῦ om u, — τὸ om P». --- ἀνθρώπου τὸ ἴδιον 4C. — 
5 ἀπέδωκε 4B. — ἦν om C. — 7 ἴδιον τὸ (gov f. — $oov] ξῷον 
ἐπιστήμης δεκτικὸν εἰς τὸ ví ἐστε θεὶς ἀποδέδωκε τὸ ἔδιον q, aed del 
vult quae add. — 8 δὲ om cq. — 10 ἐστιν} ἣν δῖναι u. -- d om Cu. 
» οἱ ἀπέδωκε B. — καὶ om q. — 19 ἀποδεδόσθαι C. — προσάπτειν 


TOHIK&N E. 160 


ἀπτεόϑαι τὰ λοιπά, «αἱ χωρίζειν. ὥστε τὸ μὴ τοῦτον τὸν 
τρόπον κείμενον ἴδιον οὐχ ἂν εἴη καλῶς ἀποδεδομένον. οἷου 
ἐπεὶ ὁ εἴπας ξῴου ἴδιον τὸ ψνχὴν ἔχειν οὐχ ἔϑηκεν εἰς τὸ τί τε 
ἐστι τὸ ξῷον, οὐκ ἂν εἴη καλῶς κείμενον τὸ τοῦ (oov ἴδιον. 
χαταὐκευάξοντα δὲ εἴ τις εἰς τὸ τί ἐστι ϑεὶς οὗ τὸ ἴδιον ἀπο- 
δίδωσι. τὰ λοιπὰ προσάπτει᾽ ἔσται γὰρ κατὰ τοῦτο κα- 
λῶς ἀποδεδομένον τὸ ἴδιον. olov ἐτεὶ ὁ ϑεὶς ἀνθρώπου ἴδιον 
ζῷον ἐπιστήμης δεκτικὸν εἰς τὸ τί ἔστι ϑεὶς ἀπέδωκε τὸ ἴδιον, ὦ 
εἴη ἃ ὧν χατὰ τοῦτο καλῶς κείμενον τὸ ἴδιον τοῦ ἀνθρώπου. 
Πότερον μὲν οὖν καλῶς ἢ οὐ καλῶς ἀποδέδοται τὸ 4 
ἴδιον, διὰ τῶνδε σκεπτέον " πότερον δ᾽ ἴδιόν ἐστιν ὅλως τὸ εἷ- 
ρημένον ἢ ἢ οὐκ ἴδιον, ἐκ τῶνδε ϑεωρητέον. οἱ γὰρ ἁπλώς κα- 
τασκευάζοντες τὸ ἴδιον ὅτι καλῶς κεῖται τόποι οἱ col 56 
ἔσονται τοῖς ἴδιον ὅλως ποιοῦσιν᾽ ἐν ἐκείνοις οὖν δηϑήσονται. 
Πρῶτον μὲν οὖν ἀνασκενάζοντα ἐπιβλέπειν ἐφ᾽ ἕχα- 
στον οὗ τὸ ἴδιον ἀποδέδωκεν, οἷον εἰ μηδενὶ ὑπάρχει, ἢ εἰ μὴ 
κατὰ τοῦτο ἀληϑεύεται, 3 εἰ μή ἐστιν ἴδιον ἑκάστου αὐτῶν 
κατ᾽ ἐκεῖνο ov τὸ ἴδιον ἀποδέδωκεν" οὐ γὰρ ἔσται ἴδιον τὸ 80 
κείμενον εἶναι ἴδιον. οἷον ἐπεὶ κατὰ τοῦ γεωμετρικοῦ οὐκ ἄλη- 
ϑεύεται τὸ ἀνεξαπάτητον εἶναι ὑπὸ λόγου (ἀπατᾶται γὰρ ὁ 
γεωμετρικὸς ἐν τῷ ᾿ψευδογραφεῖσϑθαι) , οὐδ. ἂν εἴη τοῦ ἐπυ- 
στήμονος ἴδιον τὸ μὴ ἀπατᾶσϑαι ὑπὸ λόγαυ. κατασκευά- 
ἕοντα δ᾽ εἰ κατὰ παντὸς ἀληϑεύεται καὶ κατὰ τοῦτ᾽ ἀλη- 16 
ϑεύεται " ἕσται yoQ ἴδιον τὸ κείμενον μὴ εἶναι ἴδιον. οἷον ἐπεὶ τὸ 
ζῷον ἐπιστήμης δεκτικὸν κατὰ παντὸς ἀνθρώπου ἀληϑεύεται b 
ᾧ ἄνϑρωπος, εἴη ἃ ἂν ἀνθρώπου ἴδιον τὸ ζῷον ἐπιστήμης 
ϑεκτικόν. ἔστι ὃ ὁ τόπος οὗτος ἀνασκευάζοντι μέν, εἰ μὴκ 
οὐ οὔνομα, : καὶ ὁ λόγος ἀληθεύεται, καὶ εἰ μὴ xod οὗ ὁ λό- 
γορ, καὶ τοὔνομα ἀληθεύεται" κατασκευάζοντι δέ, εἰ xo 5 


p. D ὡς q — 15 εἴπας τοῦ £gov Cu. — τὸ] 9 Pu, om € — ἔχει 
— 16 pr τὸ om P. --- 20 ἀποδέδωκε DPcug. — 21 τοῦ ἀνθρώπου 
ἴδον DP. οὔ καλῶς om 4. — 48 διὰ) ἐκ DP. — 925 ὅτι pr 


om B. — 96 τοῖς 15 ἴδιον Duf. — ῥηθήσεται f. — 9T dvaexsvotos- 
vag DPvf. — ἀποβλέπειν P. — 28 eed 3 ἢ 4Bcq. — 29 xara... αὖ- 
τῶν om f. — 30 ἀπέδωκεν 48. — 31 ἔδιον εἶναε D. — γεωμέτρου ψ. 
— 33 γεωμέτρης e — τοῦ) τοῦτο DPf. — ἐπιστημὴρ f. — 35 καὶ 
διὰ vovv ὦ. — 8 om D Pufq. 

18201 δεκεικόν ἐστι κατὰ p. — 9 καὶ om P, — ἢ) καϑὸ DP. — 
ἂν om 4B. — 5 ἀληθεύεται om f. 


100 TOIIA&N E. 
οὗ τοὔνομα, καὶ ὁ λόγος, καὶ εἰ xa) οὗ ὁ Aóyog, καὶ sobvo- 


μα κατηγορεῖται, 
Ἔπειτ᾽ ἀνασκενάξοντα μὲν el μὴ wed οὗ τοὔνομα, καὶ 
ὁ λόγος. καὶ εἰ μὴ καϑ' οὐ ὁ λόγος. καὶ τοὔνομα λέγεται" 
10 οὐγὰρ ἔσται ἴδιον τὸ κείμενον ἴδιον εἶναι. οἷον ἐπεὶ τὸ μὲν 
ἕῷον ἐπιστήμης μετέχον ἀληϑεύεται κατὰ τοῦ ϑεοῦ, ὁ δ᾽ av- 
ϑρωπος οὐ κατηγορεῖται, οὐκ ἂν εἴητοῦ ἀνθρώπου ἴδιον (gor 
ἐπιστήμης μετέχον. κατασκευάζοντα δὲ εἰ καϑ' οὐ ὁ λόγος, 
καὶ τοὔνομα κατηγορεῖται, καὶ καϑ᾽ οὗ τοὔνομα, καὶ ὁ λόγος 
16 κατηγορεῖται" ἔσται γὰρ ἴδιον τὸ κείμενον μὴ εἶναι ἴδιαν. 
οἷον ἐπεὶ xo^ οὗ τὸ ψυχὴν ἔχειν, τὸ (ov ἀληϑεύεναι, καὶ 
xa)" ov τὸ ξῷον, τὸ ψυχὴν ἔχειν, εἴῃ ἂν τὸ ψυχὴν ἔχειν 
τοῦ ἕῴου ἴδιον. | 
Ἔπειτ᾽ ἀνασκευάξοντα μὲν εἰ τὸ ὑποκείμενον ἴδιον 
20 ἀπέδωκε τοῦ ἐν τῷ ὑποκειμένῳ λεγομένου" οὐγὰρ ἔσται ἴδιόν 
τὸ κείμενον ἴδιον. οἷον ἐπεὶ ὁ ἀποδοὺς ἔδιον τοῦ λεπτομερε- 
στάτου σώματος τὸ πῦρ τὸ ὑποκείμενον ἀποδέδωκε τοῦ κα- 
τηγορουμένου ἴδιον, οὐκ ἂν εἴητὸ πῦρ σώματος toU λεπτομε- 
ρεστάτου ἴδιον. διὰ τοῦτο δ᾽ ox ἔσται τὸ ὑποκείμενον τοῦ ἐντῷ 
25 ὑποκειμένῳ ἴδιον, ὅτι τὸ αὐτὸ πλειόνων ἔσται καὶ διαφόρων 
τῷ εἴδει ἴδιον. τῷ γὰρ αὐτῷ πλείω τινὰ διάφορα τῷ εἴδει 
ὑπάρχει κατὰ μόνου λεγόμενα, ὧν ἔσται πάντων ἴδιον τὸ 
ὑποκείμενον, ἐάν τις οὕτω τιϑῆται τὸ ἴδιον. κατασκευάζοντα 
δ᾽ εἰ τὸ ἐν τῷ ὑποκειμένῳ ἀπέδωκεν ἴδιον τοῦ ὑποκειμένου. 
80 ἔσται γὰρ ἴδιον τὸ κείμενον μὴ εἶναι ἴδιον, ἐάνπερ κατὰ μό- 
vov κατηγορῆται, ὧν εἴρηται τὸ ἴδιον. οἷον ἐπεὶ ὁ εἴπας γῆς 
ἴδιον σώμα τὰ βαρύτατον τῷ εἴδει τοῦ ὑποχειμένου ἀπέδωκχξ 


, 
8 uh €. — οὗ ὃ λόγος καὶ τοὔνομα ἀληθεύεται, καὶ εἰ μὴ καθ᾽ 
οὗ τοὔνομα καὶ ὃ λόγος (ἀληθεύεταιεἀα f). οὐ Df. — 10 εἶναι ἴδιον q. 
-- 11 εἰ 18 μετέχον] δεκτικὸν DPf. — 19 ἀνθρο που) ϑεοῦ D. - 
tov] εὸ ζῷον DP. — 13 τοὔνομα καὶ à lóyog. P. — 14. καὶ ei καθ 
P. — καὶ... «κατηγορεῖται om g. — ὁ λόγος καὶ τοὔνομα P. — l5ne- 
ogeica. om DP. — 16 ἐπεὶ τὸ ξῷον ἐπιστήμης δεκτικὸν παθ' q.— 
10et17 τὸ ante ψυχὴν om D, — 20,29,35 DPf et 39 Pf ἀποδέδωκεν. — 
41 κείμενον εἶναι Á ἐόν. ge εἴ τις ἀποδοίη DP. — ἀποδιδοὺς fq.— 
τῷ κατηγορσνμένῳ AB, τὸ κατηγορσύμενον 4. — 95 ὑπ. λέγομεν 
(λεγομένου P) ἴδιον διότι DPf. — διαρερόντων * “- 26 πλείονά DP. 
— 27 μόνον τοῦ πυρὸς λεγόμενα D. — 80. μόνου fq. — 51 ὧν] ὡς DP, 
0v q. 


TOIIKAN E. 101 


τὸ ἴδιον κατὰ μόνου "λεγόμενον τοῦ πράγματος, καὶ ὡς τὸ ἴδιον 
κατηγορεῖται, εἴη ἂν τὸ τῆς γῆς ἴδιον ὀρθῶς κείμενον. 

Ἔπειτ᾽ ἀνασκευάξοντα μὲν εἰ κατὰ μέϑεξιν ἀπέδωκε 86 
τὸ ἴδιον" oU γὰρ ἔσται ἴδιον τὸ κείμενον εἶναι ἴδιον. τὸ γὰρ 
κατὰ μέϑεξιν ὑπάρχον εἰς τὸ τί ἦν εἶναι συμβάλλεται." p. 188 
ei δ᾽ ἂν τὸ τοιοῦτο διαφορά τις κατά τινος ἑνὸς εἴδους λε- 
γομένη. οἷον ἐπεὶ. ὁ εἴπας ἀνθρώπου ἴδιον τὸ πεζὸν δίπουν 
κατὰ μέθεξιν ἀπέδωκε τὸ ἴδιον, οὐκ ἂν εἴη τἀνθρώπου ἴδιον 
τὸ πεζὸν θίπουν. κατασκευάζοντα δὲ εἰ μὴ κατὰ μέθεξιν δ 
ἀπέδωχε τὸ ἴδιον, μηδὲ τὸ τί ἦν εἶναι δηλοῦν, üvrixot 
govuévov τοῦ πράγματος ἔσται γὰρ ἴδιον τὸ κείμενον μὴ € 
ἴδιον. οἷον ἐπεὶ ὁ ϑεὶς ξῴου ἴδιον τὸ ) αἰσθάνεσθαι πεφυκὸς ς οὔτι 
κατὰ μέθεξιν ἀπέδωκεν ἴδιον οὔτε τὸ τί ἦν εἶναι δηλοῦν, ἄντι- 
κατηγορουμένου τοῦ πράγματος, εἴη ἂν ζῴου ἴδιον τὸ αἰσϑάνε- 10 
σϑαι πεφυκός. 

Ἔπειν' ἀνασκευάξοντα μὲν εἰ μὴ ἐνδέχεται: ἅμα ὑ- 
πάρχειν τὸ ἴδιον, ἀλλ᾽ 7 ἢ ὕστερον ἢ πρότερον ἢ οὐ τοὔνομα" οὐ 
γὰρ ἔσται ἴδιον τὸ κείμενον εἶναι ἴδιον, ἢ οὐδίποτοῆς ἢ ox ἀεί. 
οἷον ἐπεὶ ἐνδέχεται καὶ πρότερόν τινι ὑπάρξαι καὶ ὕστερον 16 
τὸ βαδίζειν διὰ τῆς ἀγορᾶς ἢ τὸ ἄνθρωπος, οὐκ ἂν εἶ τὸ τὸ 
βαδίξειν διὰ τῆς ἀγορᾶς τοῦ j ἀνθρώπου ἴδιον, ἢ οὐδέποτ᾽ ἢ οὐκ 
ἀεί. κατασχευάξοντα δὲ εἰ ἅμα ἐξ ἀνάγκης ἀεὶ ὑπάρχει, 
μήτε ὅρος ὃν μήτε διαφορά" ἔσται γὰρ ἴδιον τὸ κείμενον μὴ. 
εἶναι ἴδιον. οἷον. ἐπεὶ τὸ ζῷον ἐπιστήμης. δεκτικὸν d ἅμα 
ἀνάγκης ἀεὶ ὑπάρχει καὶ τὸ ἄνθρωπος, οὔτε διαφορὰ » 
οὔϑ᾽ ὅρος, εἴη dv τὸ ζῷον ἐπιστήμης δεκεικὸν τοῦ ἀνθρώ- 
που ἴδιον. 

Ἔπειτ᾽ ἀνασκευάξοντα uiv el τῶν CUTOW, $ ταὐτά 
ἐστι, μή ἐστι τὸ αὐτὸ ἴδιον οὐ γὰρ ἔσται ἴδιον τὸ κείμενον ss 
εἶναι ἴδιον. οἷον ἐπεὶ οὐδ ἔστι διωκτοῦ τὸ φαίνεσθαίτισιν ἀγα- 


33 λεγομένου D. — 86 pr τὸ ὡς D. 

884] τί ἦν om 4Βᾳ. — 2 ὃ — τοιοῦτον DPf.' — ivóg om 
D. — 4 et 9 ἀποδέδωκε DP. — 4 τὸ ἀνθρώπου DP, ἀνθρώπου f, om 
q. — 6 et 9 ἀποδέδωκε ει. — 6 μήτε DPq. — τὸ om τ. — 7 εἶναι μὴ 
Du. — 9 ἴδιον) τὸ ἴδιον BDqu, τὸ εἶναι ἴδιον P. — τί om 48. — 
ἣν om 4. — 1$ οὗ d el f. — τὸ ὄνομα 4q. — 14 οὔκ] οὐ τῶν q, ov 
τῶν αὐτῶν AB, οὔτε D, pr om w, — 16 ἀγορᾶρ τὸν ἄνθρωπον Du. — 
1B ἀεὶ om 4. — 19 τὸ... ἔδιον om 4. — 90 δεκτικὸν ἐκιστήμηρ q-— 
4] del] καὶ ἀεὶ 4B. — 98 ἴδιον] τὸ ἔδιον ἢν, τ 24 ἢ (sic) ταῦτά ws. — 
25 alt ἐστι om q. — 26 ἔσται w. 


1]. 11 


102 ΤΟΠΙΧΩΝ E. 


ϑὸν ἴδιον, οὐδ᾽ ἂν αἱρετοῦ εἴη ἴδιον τὸ ) φαίνεσθαίτισιν ἀγαθόν" 
ταὐτὸν γάρ. ἐστι τὸ διωχτὸν καὶ τὸ αἷφετόν. κατασκευάζοντα 
δ᾽ εἰ τοῦ αὐτοῦ, ἡ ταὐτό ἐστι, ταὐτὸ ἴδιον" ἔσται γὰρ ἴδιον 

80 τὸ κείμενον μὴ εἶναι ἴδιον. οἷον ἐπεὶ ἀνθρώπου, ἡ ἄνθρωπός 
ἐστι, λέγεται ἴδιον τὸ τριμερῆ ψυχὴν ἔχειν, καὶ βροτοῦ, 7 
βροτός ἐστιν, εἴη d ὧν ἴδιον τὸ τριμερῆ ψυχὴν ἔχειν. χρήσιμος 
δ᾽ ὁ τόπος οὗτος καὶ ἐπὶ τοῦ συμβεβηκότος" τοῖς γὰρ αὖ- 
toig, ἡ ταὐτά ἐστι, ταὐτὰ δεῖ ὑπάρχειν Ἢ μὴ ὑπάρχειν. 

86 Ἔπειτ᾽ ἀνασχευάζοντα μὲν εἰ τῶν αὐτῶν τῷ εἴδει μὴ 
ταὐτὸν del τῷ εἴδει τὸ ἴδιόν éOvwv * οὐδὲ γὰρτοῦ ᾿εἰρημένου ἔσται 

b ἴϑιον τὸ κείμενον εἶναι ἴδιον. οἷον ἐπεὶ ταὐτόν ἐότι τῷ εἴδει 
ἄνθρωπος καὶ t ἵππος, οὐκ ἀεὶ δὲτοῦ ἵππου ἐστὶν ἴδιον τὸ ἑστά- 
ναι ὑφ᾽ αὐτοῦ, οὐκ ἂν εἴη τοῦ ) ἀνθρώπου ἴδιον τὸ κινεῖσθαι ὑφ᾽ 
αὐτοῦ" ταὐτὸν γάρ ἐστι τῷ εἴδει τὸ κινεῖσθαι καὶ ἑστάναι 

δύὐφ᾽ αὐτοῦ, ἦ [ou ἐστὶν ἑκατέρῳ αὐτῶν τὸ συμβεβηκέναι. 
κατασχευάξοντα δ᾽ εἰ τῶν αὐτῶν τῷ εἴδει ταὐτὸν ἀεὶ τὸ 
ἴδιον - ἔσται γὰρ ἴδιον τὸ κείμενον μὴ εἶναι ἴδιον. οἷον ἐπεὶ 
ἀνθρώπου ἐστὶν ἴδιον τὸ εἶναι πεζὸν δίπουν, καὶ ὄρνιϑος ἂν "eli 
ἴδιον τὸ ) εἶναι πτηνὸν δίπουν᾽ ἑκάτερον γὰρ τούτων ἐστὶ ταὐτὸν 

10 τῷ εἴδει, 4j τὰ uiv dg ὑπὸ τὸ αὐτὸ γένος ἐστὶν εἴδη, ὑπὸ 
τὸ ἕῷον ὄντα, τὰ δὲ ὡς γένους διαφοραί, τοῦ 3 polov. οὗτος δ᾽ ὁ 
τόπος ψευδής ἔστιν, ὅταν τὸ μὲν ἕ ἕτερον τῶν λεχϑέντων ἑνί 
τινι μόνῳ ὑπάρχῃ εἴδει, τὸ δ᾽ ἕτερον πολλοῖς. καϑάπερ τὸ 
πεζὸν τετράπουν. 

1. Ἐπεὶ δὲ τὸ ταὐτὸν καὶ τὸ ἕτερον πολλαχῶς λέγεται, 
ἔργον ἐστὶ σοφιστικῶς λαμβάνοντι ἑνὸς ἀποδοῦναι καὶ μόνον 
τινὸς τὸ ἴδιον. τὸ γὰρ ὑπάρχον τινὶ ᾧ συμβεβηκέ τι. καὶ 


97 οὐκ dv εἴ ἢ αἱρετοῦ D. — ἴδιον aute ταὐτὸν Du. — 98 ált τὸ 
om Du. — 99 ταὐτὸν DPu. — τὸ αὐτὸ Du. — ἴδιόν ἐστιν" (ἴδιον γὰρ 
P) ἔσται Pq. — 31 καὶ... ἔχειν rc mg ει. — 84 j. ταῦτά ἃ. — δεῖ] δὴ 
B, δοκεῖ q. — ἢ μὴ ὑπάρχειν om q. — 36 εἶδεε ἤγουν τῷ γένει τὸ D. 
— ἐστὶν P. 

18353, 4, 5 ἑαυεοῦ DPu. — 3 οὐδ᾽ DPw. — τοῦ ἀνθρώπου £n ᾳ. 

-- ἴδιον ἀεὶ τὸ DPu. — 4 καὶ τὸ ἑστώναι DPu. --- 5 ξῷον DPcu. — 
ἑκάτερον Bu, pr AP, rc c. — τῷ Du, pr c, corr f, τὸ 4. -- post 
συμβεβηκέναι unum vs del c. — 6 ταὐτὸν ἀεὶ τῷ εἴδει 6. — ταὐτὸ wu. 
— ἀεὶ om DPf. — 7? ἔσται.. . ἐστὶν ἴδιον eom εκ — 8 ἂν om f. — 
9 πτηνὸν δίπουν εἶναι 4. — 10 ἢ] καϑὸ DPu. — τσὐτὸ q. — αὐτὸ 
om 486. — ὑπὸ om q. — 11 τῷ ξώῳ τὰ δὲ q. — διαφορά PU 4. — 
δ᾽ om 4c. — 13 ὑπάρχῃ εἴδει μύνῳ q. — 15 δὴ w. — 17 ὧν D. 


TOIIIK£N E. 108 


τῷ συμβεβηκότι ὑπάρξει λαμβανομένῳ μετὰ τοῦ 9 συμ- 
βέβηκεν, οἷον τὸ ὑπάρχον ἀνθρώπῳ καὶ λευκῷ ἀνθρώπῳ 
ὑπάρξει, ἂν ἡ λευκὸς ἄνϑρωπος,, καὶ τὸ λευκῷ δὲ ἀνθρώπῳ so 
ὑπάρχον καὶ ἀνθρώπῳ ὑπάρξει. διαβάλλοι᾽ δ᾽ ἄν τις τὰ 
πολλὰ τῶν ἰδίων. τὸ ὑποκείμενον ἄλλο μὲν καϑ' αὐτὸ 
ποιῶν ἄλλο δὲ μετὰ τοῦ συμβεβηκότος. οἷον ἄλλο μὲν 
ἄνϑρωπον εἶναι λέγων ἄλλο- δὲ λευκὸν ἄνϑρωπον., tr, δὲ 
ἕτερον ποιῶν τὴν ἕξιν καὶ τὸ κατὰ τὴν ἕξιν λεγόμενον. τὸ ss 
γὰρ τῇ ἔξει ὑπάρχον καὶ τῷ κατὰ τὴν ἕξιν λεγομένῳ ὕὑ- 
πάρξει, καὶ τὸ τῷ πατὰ τὴν ἕξιν λεγομένῳ ὑπάρχον καὶ 
τῇ ἔξει ὑπάρξει. οἷον ἐπεὶ ὁ ἐπιστήμων κατὰ τὴν ἐπιστήμην 
λέγεται διακεῖσϑαι, οὐχ dv εἴη τῆς ἐπιστήμης ἴδιον τὸ ἀμε- 
τάπειστον ὑπὸ λόγου᾽ καὶ γὰρ ὁ ἐπιστήμων ἔσται ἀμετάπειστος 80 
ὑπὸ λόγου. κατασκευάζοντα δὲ δητέον ὅτι οὐκ ἔστιν ἕτερον 
ἁπλῶς v0 ᾧ συμβέβηκε καὶ τὸ συμβεβηκὸς μετὰ τοῦ οὗ 
συμβέβηκε λαμβανόμενον, ἀλλ’ ἄλλο λέγεται τῷ ἕτερον 
εἶναι αὐτοῖς τὸ εἶναι" οὐ ταὐτὸν γάρ ἐστιν ἀνθρώπῳ τε τὸ 
εἶναι ἀνθρώπῳ καὶ λευκῷ ἀνϑροίπῳ τὸ εἶναι ἀνθρώπῳ Acv- s 
κῷ. ἔτι δὲ ϑεοιρητέον ἐστὶ παρὰ τὰς πτώσεις, λέγοντα διότι 
οὔϑ᾽ ὁ ἐπιστήμων ἔσται τὸ ἀμετάπειστον ὑπὸ λόγου ἀλλ᾽ ὃ p.194 
ἀμετάπειστος ὑπὸ λόγου, οὔδ᾽ ἡ ἐπιστήμη τὸ ἀμετάπειστον 
ὑπὸ λόγου ἀλλ᾽ ἡ ἀμετάπειστος ὑπὸ λόγου" πρὸς γὰρ τὸν 
πάντως ἐνιστάμενον πάντος ἀντιτακτέον ἐστίν. 

Ἔπειτ᾽ ἀνασκευάξοντα μὲν εἰ τὸ φύσει ὑπάρχον fov-9 
λόμενος ἀποδοῦναι τοῦτον τὸν τρόπον τίϑησι τῇ λέξει, ὥστε 6 
τὸ ἀεὶ ὑπάρχον σημαίνειν" δόξειε γὰρ ἂν κινεῖσϑαι τὸ κεί- 
μενον εἶναι ἴδιον. οἷον ἐπεὶ ὁ εἴπας ἀνθρώπου ἴδιον τὸ δίπουν 
βούλεται μὲν τὸ φύσει ὑπάρχον ἀποδιδόναι, σημαίνει δὲ 
τῇ λέξει τὸ ἀεὶ ὑπάρχον, οὐκ ἂν εἴη ἀνθρώπου ἴδιον τὸ δί- τὸ 


18 λαμβανομένου Bcqf. — 90 ἢ) καϑὸ P. -- τῷ pr 4. — δὴ 
ABcqu. — 91 ὑπάρξει καὶ ἀνθρώπῳ DPu. — διοβάλοι Dqu. — 92 πολ- 
Aa) τοιαῦτα Dfqu. — c0...94 Er. δὲ om Be, rc mg A. — 92 μὲν αὐτὰ 
q. — 96 ὑπάρξει...28 ὑπόρξει rc supra lit 4. — 97 τῷ om o. — 
99 ὠμετάπιστον Bc, pr 4, qui id 30. — 31 ὅτι] αἷς cfq. — ἕτερον om 
Bdq, pr 4. — ἁπλῶς ἕτερον P. — 39 pr τὸ] ταὐτὸν τὸ Bc, καὶ ταὐτὸ 
τὸ D. — καὶ] λαμβανόμενον καὶ B. — 33 τὸ pr Bf. — 34 ταὐτὸ εἰ. — 
τε tQ pr 4. — 35 ante τὸ lit duorum vbb c. , 

1844] οὐδ᾽ BDcfq, fort pr 4. — ἐστὶ DPu, corr 4. — ἀμετάπιστον 
ut.solent 4 et pr B. — 9 ov0  4Bcfq. — 4 πάντα ἐνισε. ADfq etu, qui 
bis πάντα. — ὃ εἶναι om Du. — 9 ἀποδοῦναι DPuf et 12 DPufcq. 

11* 


154 ΤΟΠΙΚΩΝ E. 


αὐτό, τὸ δ᾽ ἐπιστήμῃ χρῆσθαι αὐτό, τὸ δ᾽ ἐκιστήμην slve. 
αὐτοῦ, τὸ δ᾽ ἐπιστήμῃ χρῆσϑαι αὐτοῦ), οὐκ ἂν tig τοῦ ἐπκίστα-- 
σϑαι τοῦτο καλῶς ἴδιον ἀποδεδομένον μὴ διορισϑέντος τοῦ τί- 
νος τίϑησιν αὐτῶν τὸ ἴδιον. κατασχευάξοντα δὲ εἰ μὴ λέγεται, 
$5 πολλαχῶς τοῦτο οὐ τὸ ἴδιον τίϑησιν, ἀλλ᾽ ἔστιν ἐν καὶ ἁπλοῦν᾽ 
ἔσται γὰρ καλῶς κατὰ τοῦτο κείμενον τὸ ἴδιον. οἷον ἐπεὶ ὁ 
ἄνϑρωπος λέγεται ἕν. εἴη ὧν καλῶς κείμενον κατὰ τοῦτο ἀν- 
ϑροώπου ἴδιον τὸ ζῷον ἥμερον φύσε. — 
Ἔπειτ᾽ ἀνασκευάξοντα μὲν εἰ πλεονάκις εἴρηται τὸ 
80 αὐτὸ ἐν τῷ ἰδίῳ. πολλάκις γὰρ λανθάνουσι τοῦτο ποιοῦντες 
καὶ ἐν τοῖς ἰδίοις, καθάπερ καὶ ἐν τοῖς ὅροις. οὐκ ἔσται δὲ 
καλῶς κείμενον τὸ τοῦτο πεπονϑὸς ἴδιον " ταράττει γὰρ τὸν 
ἀκούοντα πλεονάκις λεχϑέν" ἀσαφὲς οὖν ἀναγκαῖόν ἐστι γίνε- 
69'at, καὶ πρὸς τούτοις ἀδολεσχεῖν δοκοῦσιν. ἔσται δὲ συμπῖ- 
6 πτὸν τὸ πλεονάκις εἰπεῖν τὸ αὐτὸ κατὰ δύο τρόπους, καϑ᾽ 
ἕνα μὲν ὅταν ὀνομάσῃ πλεονάκις τὸ αὐτό, καϑάπερ εἴ τις 
ἴδιον ἀποδοίη πυρὸς σῶμα τὸ λεπτότατον τῶν σωμάτων 
(οὗτος γὰρ πλεονάκις εἴρηκε τὸ σῶμα), δεύτερον δ᾽ ἄν τις 
μεκαλαμβάνῃ τοὺς λόγους ἀντὶ τῶν ὀνομάτων, καθάπερ εἴ 
ν τις ἀποδοίη γῆς ἴδιον οὐσία vj μάλιστα κατὰ φύσυν φερο- 
μένη τῶν σωμάτων εἰς τὸν κάτω τόπον, ἔπειτα μεταλάβοι 
ἀντὶ τῶν δωμάτων τὸ οὐσιῶν τοιωνδί᾽ ἕν γὰρ καὶ ταὐτόν ἐστι 
σῶμα καὶ οὐσία τοιαδί. ἔσται γὰρ οὗτος τὸ οὐσία πλεονάκις 
5 εἰρηκώς, ὥστ᾽ οὐδέτερον ἂν εἴη καλῶς κείμενον τῶν ἰδίων. κα- 
ταὐχευάξοντα δὲ εἰ μηδενὶ χρῆται πλεονάκις ὀνόματι τῷ 
αὐτῷ" ἔσται γὰρ κατὰ τοῦτο καλῶς ἀποδεδομένον τὸ ἴδιον. 
οἷον ἐπεὶ ὃ εἴπας ἀνθρώπου ἴδιον [gov ἐπιστήμης δεκτικὸν αὖ 


91 γρῆσϑαι αὐτῷ u. — 99 τὸ... αὐτοῦ del vult 4, — εἴη ἐπὶ τοῦ 
C. — τὸ uq. — 93 ἀποδιδόμενον 4Bu. — ante μὴ del οὐδὲν Cu. — 
96 κείμενον κατὰ τοῦτο Pu. — 97 λέγεται $v] ἁπλῶς λέγεται C, λέγε- 
ται ἁπλῶς f, μοναχῶς λέγεται ὃν Pu, sed u ὃ pro ἕν. --- κατὰ τοῦτο 
καλῶς κείμενον τοῦ ᾳ. — κατὰ τὸ τοῦ C, κατὰ τοῦ τοῦ f, κατὰ τοῦ 
τὸ uU. — κατὸ τοῦ ἀνθρώπου 418. — κατὰ τοῦτο ἂν ἴδιον P. — 
99 εἴρηκε C. — 31 δὴ C. — 33 πολλάκις u, τὸ πλεονάκις C. — γενέ- 
σϑαι τ. — 34 ἔστε u. — 35 τὸ αὐτὸ om τ. — 857 ἀποδιδοίη C. — 
88 ἐὰν Cu. 

180bl ἀποδιδοίη C. — οὐσίαν C. — ἡ om cq, τὴν C. — φερομένην C, 
φερομένων P, — 8 τὸ αὐτό u. — 4 τοιάδε C. — οὕτως uf P, xal οὕτω 
C. — πλεονάκις τὸ οὐσία P. — 7 ἔσται γὰρ) εἴη ἂν q. — καλῶς κεί- 
μᾶνον 4. --- 8 οἷον...10 ἔδιον om 4. 


TOHIKAN E. 180 


χέχρηται τῷ αὐτῷ πλεονάκις ὀνόματι. εἴη ἂν καεὰ τοῦτο 
καλῶς ἀποδεδομένον τοῦ ἀνθρώπου τὸ ὕϑιον. 10 

Ἔπειτ᾽ ἀνασκευάξοντα μὲν εἰ τοιοῦτόν τι ἀποδέδωχεν 
ἐν τῷ ἰδίῳ ὄνομα, ὃ πᾶσιν ὑπάρχει. ἀχρεῖον γὰρ ἕσται τὸ 
μὴ χωρίξον ἀπό τινων, τὸ δ᾽ ἐν τοῖς ἰδίοις λεγόμενον χω- 
οίξειν δεῖ, καϑάπερ καὶ τὰ ἐν τοῖς ὅροις" οὔκουν ἔσται καλῶς 
κείμενον τὸ ἴδιον. οἷον ἐπεὶ ὃ ϑεὶς ἐπιστήμης ἴδιον ὑπόληψιν 15 
ἀμετάπειστον ὑπὸ λόγου, ἕν ὄν, τοιούτῳ τινὶ κέχρηται ἐν τῷ 
ἰδίῳ τῷ bl ὃ πᾶσιν ὑπάρχει, οὐκ ἂν εἴη καλῶς κείμενον 
τὸ τῆς ἐπιστήμης ἴδιον. κατασκευάζοντα δὲ εἰ μηδενὶ κέχρη- 
ται κοινῷ, ἀλλ᾽ ἀπό τινος χωρίξζοστι" ἔσται γὰρ καλῶς 
κείμενον κατὰ τοῦτο τὸ ἴδιον. olov ἐπεὶ ὁ εἴπας ζῴου ἴδιον τὸ ὦ 
ψυχὴν ἔχειν οὐδενὶ κέχρηται κοινῷ, εἴη ἂν κατὰ τοῦτο κα- 
λῶς κείμενον ξῴου ἴδιον τὸ ψυχὴν ἔχειν. 

Ἔπειτ᾽ ἀνασκευάζξοντα μὲν εἰ πλείω ἴδια ἀποδίδωσι 
τοῦ αὐτοῦ, μὴ διορίσας ὅτι πλείω τίθησιν * oU γὰρ ἔσται καλῶς 
 seluevov τὸ ἴδιον. καθάπερ γὰρ οὐδ᾽ ἐν τοῖς ὅροις δεῖ παρὰ ss 
ἐὸν δηλοῦντα λόγον τὴν οὐσίᾳν προσκεῖσϑαί τι πλέον, οὕτως — 
οὐδ᾽ ἐν τοῖς ἰδίοις παρὰ τὸν ποιοῦντα λόγον ἴδιον τὸ δηθὲν 
οὐδὲν προσαποδοτέον ἀχρεῖον γὰρ γίνεται τὸ τοιοῦτον. 0 
ἐπεὶ ὃ εἴπας ἴδιον πυρὸς σῶμα τὸ λεπτότατον καὶ κουφό- 
τατον πλείω ἀποδέδωκεν ἴδια (ἑκάτερον γὰρ κατὰ μόνου τοῦ te 
πυρὸς ἀληϑές ἐστιν εἰπεῖν), ovx ἂν εἴη καλῶς κείμενον ἴδιον 
πυρὸς σώμα τὸ λεπτότατον καὶ κουφότατον. κατασκευά- 
ἕοντα δ᾽ εἰ μὴ πλείω τοῦ αὐτοῦ τὰ ἴδια ἀποδέδωκεν, ἀλλ᾽ 
ἕν" ἔσται γὰρ κατὰ τοῦτο καλῶς κείμενον τὸ ἴδιον. οἷον ἐπεὶ 
ὃ εἴπας ὑγροῦ ἴδιον σῶμα τὸ εἷς ἅπαν σχῆμα ἀγόμενον Qv ss 
ἀποδέδωκε τὸ ἴδιον ἀλλ᾽ οὐ πλείω, cim ἂν κατὰ τοῦτο κα- 
λῶς κείμενον τὸ τοῦ ὑγροῦ ἴδιον. 

Ἔπειτ᾽ ἀνασκευάζοντα μὲν εἰ αὐτῷ προσκέχρηται οὗ 8 
τὸ ἴδιον ἀποδίδωσιν, ἢ τῶν αὐτοῦ τινί" oJ γὰρ ἔσται καλῶς 
κείμενον τὸ ἴδιον. τοῦ γὰρ μαϑεῖν χάριν ἀποδίδοται τὸ ἴδιον᾽ p.181 


9 χρῆταε C. — πολλάκις uq. — καλῶς κατὰ τοῦτο f. -- 11 ἐπέ- 
δωκεν ᾳ. — 12 ὄνομα pr om u. — 18 τινος τι. — δ᾽] γὰρ C. --- 14 τὸ 
€. — 16 ἀμετάπιστον BC, pr c, fort pr 4. — ἣν ὄν corr C. — 21 οὐ- 
δενὶ... ἔχειν om P. — τοῦτο] τοῦ f. — 22 κείμενον τὸ ζώου C. — 
26 πΙεῖον C. — 31 κείμενον τὸ ἴδιον u. — 358 αὐτὸ pr 4. 

l$lal ἀποδέδοται pr c. 


156 ΤΟΠΙΚΩΝ E. 


αὐτὸ μὲν οὖν αὐτῷ ὁμοίως ἄγνωστόν ἔστι, τὸ δέ τὶ τῶν αὐτοῦ 
ὥστερον᾽ οὔχουν ἐσὲὶ γνωριμότερον. ὥστ᾽ οὐ γίνεται διὰ τούτων — 
μᾶλλόν τι μαϑεῖν. οἷον ἐπεὶ ὁ εἴπας ζῴου ἴδιον οὐσίαν ἧς εἷ- 
5 δός ἐστιν ἄνϑρωπος τινὶ προσχέχρηται τῶν τούτου, οὐκ ἂν ej 

καλῶς κείμενον τὸ ἴδιον. κατασκευάζοντα δὲ εἰ μήτε aito 
μήτε τῶν αὐτοῦ μηδενὶ χρῆται. ἔσται γὰρ καλῶς κατὰ τοῦτο 
κείμενον τὸ ἴδιον. οἷον ἐπεὶ ὁ ϑεὶς ζῴου ἴδιον τὸ ἐκ ψυχῆς 
καὶ σώματος συγκείμενον οὔτε αὐτῷ οὔτε τῶν αὐτοῦ οὐδενὶ 

10 προσκέχρηται, εἴη ἂν καλῶς. κατὰ τοῦτο ἀποδεδομένον τὸ 
τοῦ ξῴου ἴδιον. 

Τὸν αὐτὸν δὲ τρόπον καὶ ἐπὶ τῶν ἄλλων σκεπτέον ἐσεὶ 
τῶν μὴ ποιούντων 1] ποιούντων γνωριμώτερον, ἀνασκευάξοντα 
μὲν εἴ τινε προσχέχρηται ἢ ἀντικειμένῳ ἢ ὅλως Gua τῇ 

15 φύσει ἢ ὑστέρῳ τινί" οὐ γὰρ ἔσται καλῶς κείμενον τὸ ἴδιον. 
τὸ μὲν γὰρ ἀντικείμενον ἅμα τῇ φύσει. τὸ δ᾽ ἅμα τῇ 
φύσει καὶ τὸ ὕστερον οὐ ποιεῖ γνωριμαύτερον. οἷον ἐπεὶ ὃ εἴ- 
παρ ἀγαϑοῦ ἴδιον ὃ κακῷ μάλιστ᾽ ἀντίκειται, τῷ ἀντικεν- 
μένῳ προσκέχρηταιτοῦ ἀγαθοῦ, οὐκ ἂν εἴητοῦ ἀγαϑοῦκαλῶς 

20 ἀποδεδομένον τὸ ἴδιον. κατασκευάζοντα δὲ εἰ μηδενὶ προῦ- 
κέχρηται μήτ᾽ ἀντικειμένῳ μήτε ὅλως ἅμα τῇ φύσει uu 
ὑστέρῳ" ἔσται γὰρ καρὰ τοῦτο καλῶς ἀποδεδομένον τὸ ἴδιον. 

. οἷον ἐπεὶ ὁ ϑεὶς ἐπιστήμης ἴδιον ὑπόληψιν τὴν πιστοτάτην οὐ- 
δενὶ προσκέχρηται οὔτ᾽ ἀντικειμένῳ οὔϑ᾽ ἅμα τῇ φύσει οὔθ᾽ 

86 ὑστέρῳ, εἴη ὧν κατὰ τοῦτο καλῶς κείμενον τὸ τῆς ἐπιστί- 
μῆης ἴδιον. | | 

Ἔπειτ᾽ ἀνασκευάξοντα μὲν εἰ τὸ μὴ del παρεπόμενον 
ἴϑιον ἀποδέδωκεν, ἀλλὰ τοῦτο ὃ γίνεταί ποτε μὴ ἴδιον: οὐ 
γὰρ ἔσται καλῶς εἰρημένον τὸ ἴδιον. οὔτε γὰῤ ἐφ᾽ τ κατα- 

eo λαμβάνομεν ὑπάρχον αὐτό, κατὰ τούτου καὶ τοὔνομα ἐξ 
ἀνάγκης ἀληθεύεται" οὔτ᾽ ἐφ᾽ ᾧ καταλαμβάνεται μὴ 9- 


Q ἐστὶν ἄγνωστον C. — δὲ αὐτοῦ τι C, δέ τινι Pcq. — $9 γίνονται 
B. — 4 οὐσία ΟΡ. --- 5 ἐστιν ὁ ἄνθρωπος CPu. — τούτου] τοῦ [gov 
€. — 7 κέχρηται C. — 9 οὐδὲν pr 4. — 10 κέχρηται οα΄. — κατὰ 
τοῦτο καλῶς C. — 18 ἢ ποιούντων rc add ει. — 15 ἐστι 4B. — 16 τὸ 
δ᾽... φύσει rc add uv. — 18 ὅπερ u. — 9 τῷ ἀγαθῷ μ. — τοῦ ay. 
οὐκ ἂν εἴη rc supra lituram 4f. — τοῦ ἀγαθοῦ ante 20 τὸ uP, om 4. 
— $29 καλῶς κατὰ τοῦτο C. — 48 mors καὶ μὴ q. — 99 d» ᾧ κατα: 
λαμβάνεται C. — 91 dy d μὴ καταλ. C... 


TOIIKAN EK. 101 


stágyov, κατὰ τούτου ἐξ ἀνάγχης οὐ δηϑήσεται τοὔνομα. ἕξι δὲ 
αρὸς τούτοις οὐδ᾽ ὅτε ἀποδέδωκε τὸ ἴδιον. ἔσται φανερὸν εἰ 
ὑπάρχει, εἴπερ τοιοῦτόν ἐστιν οἷον ἀπολείπειν. οὔκουν ἔσται σα- 
φὲς τὸ ἴδιον. οἷον ἐπεὶ ὁ ϑεὶς ξῴου ἴδιον τὸ κινεῖσθαί ποτε ss 
καὶ ἑστάναι τοιοῦτον ἀποδέδωκε τὸ ἴδιον ὃ oU γίνεταί ποτε 
ἴδιον, οὐχ ἂν εἴη καλῶς κείμενον τὸ ἴδιον. κατασκευάζοντα 
δὲ εἰ τὸ ἐξ ἀνάγκης ἀεὶ ὃν ἴδιον ἀποδέδωκεν ἔσται γὰρ 
καλῶς κείμενον τὸ ἴδιον κατὰ τοῦτο. οἷον ἐπεὶ ὃ ϑεὶς ἀρετῆς b 
ἴδιον ὃ τὸν ἔχοντα ποιεῖ σπουδαῖον τὸ ἀεὶ παρεπόμενον ἴδιον 
ἀποδέδωκεν, εἴη ἂν κατὰ τοῦτο καλῶς ἀποδεδομένον τὸ τῆς 
ἀρετῆς ἴδιον. 

Ἔπειτ᾽ ἀνασχευάξοντα μὲν εἰ τὸ νῦν ἴδιον ἀποδιδοὺς 5 
μὴ ὁιωρίσατο ὅτι τὸ νῦν ἴδιον ἀποδίδωσιν οὐ γὰρ ἔσται κα- 
Aag κείμενον τὸ ἴδιον. πρῶτον μὲν γὰρ τὸ παρὰ τὸ ἔϑος γυ- 
φόμενον ἅπαν διορισμοῦ προσδεῖται" εἰώϑασι δ᾽ ὡς ἐπὶ τὸ 
πολὺ πάντες τὸ ἀεὶ παρακολουθϑοῦν ἴδιον ἀποδιδόναι. δεύτερον 
δὲ ἄδηλός ἐστιν ὁ μὴ διορισάμενος εἰ τὸ νῦν ὕδιον ἐβούλεξο 1 
ϑεῖναι" οὔκουν δοτέον ἐστὶν ἐπιτιμήσεως σκῆψιν. οἷον ἐπεὶ ó 
ϑέμενος τοῦ τινὸς ἀνθρώπου ἴδιον τὸ καϑῆσθαι μετά τινος τὸ 
ψῦν ἴδιον τίθησιν. οὐκ ἂν εἴη καλῶς τὸ ἴδιον ἀποδεδωκώς, 
εἴπερ μὴ διορισάμενος εἶπεν. κατασχευάζξοντα δ᾽ εἰ τὸ νῦν 
ἴδιον ἀποδιδοὺς διορισάμενος ἔϑηκεν ὅτι τὸ νῦν ἴδιον τίϑησιψ᾽ τε 
ἔσται γὰρ καλῶς κείμενον κατὰ τοῦτο τὸ ἴδιον. οἷον ἐπεὶ ὃ 
εἴπας τοῦτινὸς ἀνθρώπου ἴδιον τὸ περιπατεῖν νῦν διαστειλάμε-- 
vog ἔδηκε τοῦτο. καλῶς ἂν εἴη κείμενον τὸ ἴδιον. 

Ἔπειτ᾽ ἀνασκευάξοντα μὲν εἰ τοιοῦτο ἀποδέδωχε τὸ 
ἴδιον, ὃ φανερὸν μή ἐστιν ἄλλως ὑπάρχον ἢ αἰσθήσει" od Ὁ 
yàg ἔσται καλῶς κείμενον τὸ ἴδιον. ἅπαν γὰρ τὸ αἰσθητὸν 
ἕξω γινόμενον τῆς αἰσθήσεως ἄδηλον γίνεται" ἀφανὲς γάρ 


. 329 τοὔνομα ante κατὰ C. — ἔτ) der οὐκ d» εἴη καλῶς κείμε- 
vov τὸ ἴδιον. ἔτι BPfu. --- 34 ἀπολιπεῖν wu. --- 36 καὶ] ἢ Cfu. — τοῖ- 
οὔφο c. — ὃ γίνεταί ποτε μὴ η. 
18101 κατὰ τοῦτο. καλῶς κείμενον τὸ ἔϑιον C. — κατὰ τοῦτο vÓ 
B. Pu. — 8 καλῶς κατὰ τοῦτο C. — 6 διότι o, pr 4B. --- 7 γενόμε- 
90v q. — 8 προσδιορισμοῦ q — 10 προσδιορισάμενορ u. — ἠβούλετο G. 
— 12 καθίσαι uw. — τινος ἀνθρώπου τὸ u. — 14 εἶπεν ὅτι νῦν. κα’ 
τασχ. u. — 15 διότι CPcqu, pr 48. — 16 κατὰ τοῦτο καλῶρ κείμενον 
C. -- 17 ἴδιον τοῦ τινὸρ ἄνδρ. P. — 19 τοιοῦτον u. — 91 elt τὸ om 
ABCPzcfq. 


158 TOIIIKAN E. 


ἐστιν εἰ ἕτι ὑπάρχει. διὰ τὸ τῇ αἰσθήσει μόνον γνωρίξεσθαι. 
ἔσται δ᾽ ἀληϑὲς τοῦτο ἐπὶ τῶν μὴ ἐξ ἀνάγκης ἀεὶ παρακο- 
46 λουϑούντων. οἷον ἐπεὶ ὁ ϑέμενος ἡλίου ἴδιον ἄστρον φερόμεμον 
ὑπὲρ γῆς τὸ λαμπρότατον τοιούτῳ κέχρηται ἐν τῳ ἰδίῳ τῷ 
ὑπὲρ γῆς φέρεσϑαι. ὃ τῇ αἰσϑήσει γνωρίζεται, οὐκ ἂν εἴη 
καλῶς τὸ τοῦ ἡλίου ἀποδεδομένον ἴδιον ἄδηλον γὰρ ἔσται, 
. 6vav δύῃ ὁ ἥλιος, εἰ φέρεται ὑπὲρ γῆς. διὰ τὸ τὴν αἴσϑη- 
δ) ὅιν τότε ἀπολείπειν ἡμᾶς. κατασχευάζοντα δ᾽ εἰ τοιοῦτον 
ἀπρδέδωκε τὸ ἴδιον, ὃ μὴ τῇ αἰσθήσει φανερόν ἐότιν ἢ ὃ αἶ- 
σθητὸν ὃν ἐξ ἀνάγκης ὑπάρχον δῆλόν ἐστιν ἔσται γὰρ κατὰ 
τοῦτο καλῶς κείμενον τὸ ἴδιον. οἷον ἐπεὶ ὁ ϑέμενος ἐπιφανείαρ 
ἴδιον ὃ πρῶτον κέχρωσται αἰσθητῷ μέν τινι προσχέχρηται 
86 τῷ κεχρῶσϑαι, τοιούτῳ δ᾽ 0 φανερόν ἐστιν ὑπάρχον ἀεί, εἴη ἂν 
κατα τοῦτο καλῶς ἀποδεδομένον τὸ τῆς ἐπιφανείαρ ἴδιον. 
Ἔπειτ᾽ ἀνασκευάζοντα μὲν εἰ τὸν ὅρον ὡς ἴδιον ἀπο- 
δέδωκεν" οὐ γὰρ ἔσται καλῶς κείμενον τὸ ἴδιον“ οὐ γὰρ δεῖ 
p.132 δηλοῦν τὸ τί ἦν εἶναι τὸ ἴδιον. οἷον ἐπεὶ ὃ εἴπας ἀνθρώπον 
ἴδιον [ov πεζὸν δίπουν τὸ τί ἦν εἶναι σημαῖνον ἀποδέδωκε 
τοῦ ἀνθρώπου ἴδιον, οὐκ ὧν εἴη τὸ τοῦ ἀνθροπου ἴδιον καλῶς 
ἀποδεδομένον. κατασκευάζοντα δὲ εἰ ἀντικατηγορούμενον μὲν 
6 ἀποδέδωκε τὸ ἴδιον, μὴ τὸ τί ἦν εἶναι δὲ δηλοῦν. ἔσται γὰρ 
κατὰ τοῦτο καλῶς ἀποδεδομένον τὸ ἴδιον. οἷον ἐπεὶ ὁ ϑ εὶς 
ἀνθρώπου ἴδιον ζῷον ἥμερον φύσει ἐντικατηγορούμενον μὲν 
ἀποδέδωκε τὸ ἴδιον, οὐ τὸ τί ἦν εἶναι δὲ δηλοῦν, εἴη dv κατὰ 
τοῦτο καλῶς ἀποδεδομένον τὸ ἴδιον τοῦ ἀνθρώπου. 
1: — Ἔπειτ᾽ ἀνασκευάζοντα μὲν εἰ μὴ εἰς τὰ τί ἐστιν ὃ θεὶς 
ἀποδέδωκε τὸ ἴδιαν. δεῖ γὰρ τῶν ἰδίων, καθάπερ καὶ τῶν 
ὅρων, τὸ πρῶτον ἀποδίδοσθαι γένος, ἔπειθ᾽ οὕτως ἤδη προσ- 


23 διὰ] δεῖ P. — τῇ τῇ ἰδίᾳ C, om 4, — μόνη C. --- 94 lau 
4. — ἀεὶ om u. — 96, 27, 29 ὑπερ γῆν f. — 46 τὸ ante 95 gegó- 
μενον C. — ἐν om Pu. — ἐν τῷ om C. — alt τῷ] τὸ P. — 97 φέρεσ αἱ 
ὑπὲρ γῆς C. — 48 ἀποδεδομένον τὸ τοῦ ἡλίου εἰ. — ἐστε q. — 49 ὑπὸ 
pr u. — 32 dv) ἐστιν q. --- καλῶς κατὰ τοῦτο C. — 88 θεὶς q. — 
34 τὸ πρώτον κεχρῶσϑαι C. — κέχρηται q. — 35 d» pr om u. — 86 xa- 
λῶς κατὰ τοῦτο ει. 

182a3 τοῦ om wu, -- τὸ om P». — ἀνθρώπου τὸ ἴδιον 4C. — 
5 ἀπέδωκε 4B. — ἦν om C. — 7 ἴδιον τὸ ζῷον f. — ζῷον) 6o 
ἐπιστήμης δεχτικὸν εἰς τὸ τί ἐστε θεὶς ἀποδέδωκε τὸ ἔδιον q, sed del 
vult quae add. — 8 δὲ om cq. — 10 ἐστιν») ἣν sivo; u. -- d om Cv. 
» οἰ ἀπέδωκε B. — καὶ om q. -- 12 ἀποδεδόσθαι C. — προσάπτειν 


TOHIK$&N E. 160 


ἀπτεσϑαι τὰ λοιπά, καὶ χωρίζειν. ὥστε τὸ μὴ τοῦτον τὸν 
τρόπον κείμενον ἴδιον οὐκ ἂν εἴη καλῶς ἀποδεδομένον. οἷου 
ἐπεὶ ὁ εἴπας ξῴου ἴδιον τὸ ψνχὴν ἔχειν οὐχ ἔθηκεν εἰς τὸ τί us 
ἐστι τὸ ἕῷον, οὐκ ἂν εἴη καλῶς κείμενον τὸ τοῦ ἕῷου ἴδιον. 
καταὐκευάξοντα δὲ εἴ τις εἰς τὸ τί ἐστι ϑεὶς οὗ τὸ ἴδιον ἀπο- 
δίδωσι. τὰ λοιπὰ προσάπτει" ἔσται γὰρ κατὰ τοῦτο κα- 
λῶς ἀποδεδομένον τὸ ἴδιον. οἷον ἐπεὶ ὁ ϑεὶς ἀνθρώπου ἴδιον 
ζῷον ἐπιστήμης δεκτικὸν εἰς τὸ τί ἔστι elg ἀπέδωκε τὸ ἴδιον, ὦ 
ein d ἂν κατὰ τοῦτο καλῶς κείμενον τὸ ἴδιον τοῦ ἀνθρώπου. 
Πότερον μὲν οὖν καλῶς ἢ οὐ καλῶς ἀποδέδοται τὸ 4 
ἴδιον, διὰ τῶνδε σκεπτέον" πότερον δ᾽ ἴδιόν ἐστιν ὅλως τὸ εἶ- 
ρημένον ἢ ἢ οὐκ ἴδιον, ἔκ τῶνδε ϑεωρητέον. οἱ γὰρ ἁπλῶς κα- 
τασχευάζοντες τὸ ἴδιον ὅτι καλῶς κεῖται τόποι οἱ αὐτοὶ 56 
ἔσονται τοῖς ἴδιον ὅλως ποιοῦσιν ἐν ἐκείνοις οὖν δηϑήσονται. 
ὦτον μὲν οὖν ἀνασκενάξοντα ἐπιβλέπειν ἐφ᾽ ἕχα- 
στον οὐ à ἴδιον ἀποδέδωκεν, οἷον εἰ μηδενὶ ὑπάρχει, ἢ εἰ μὴ 
κατὰ τοῦτο ἀληϑεύεται, 3 el μή ἐστιν ἴδιον ἑκάστου αὐτῶν 
κατ᾽ ἐκεῖνο ov τὸ ἴδιον ἐποδέδωκεν" οὐ ydg ἔσται ἴδιον τὸ 8o 
κείμενον εἶναι ἴδιον. οἷον ἐπεὶ κατὰ τοῦ γεωμετρικοῦ οὐκ dAg- 
ϑεύεται τὸ ἀνεξαπάτητον εἶναι ὑπὸ λόγου (ἀπατᾶται γὰρ ὁ 
γεωμετρικὸς ἐν τῷ ᾿ψευδογραφεῖσϑαι) , οὐδκ ἂν εἴη τοῦ ém- 
στήμονος ἴδιον τὸ μὴ ἀπατᾶσϑαι ὑπὸ λόγαυ. κατασκευά- 
ἕοντα δ᾽ εἰ κατὰ σαντὸς ἀληϑεύεται καὶ κατὰ τοῦτ᾽ ἀλη- 86 
ϑεύεται" ἔσται yoQ ἴδιον τὸ ὁ κείμενον μὴ ) εἶναι ἴδιον. οἷον ἐπεὶ τὸ 
ζῷον ἐπιστήμης δεκτικὸν κατὰ παννὸς ἀνθρώπου ἀληϑεύεται Ὁ 
ἢ ἄνθρωπος. εἴη ἃ ἂν ἀνθρώπου ἴδιον τὸ ζῷον ἐπιστήμης 
δεκτικόν. ἔστι ὃ ὁτόπος οὗτος ἀνασκευάζοντι μέν, εἰ μὴ ἡ xaX 
οὐ τοὔνομα, : καὶ ὁ λόγος ἀληθεύεται, καὶ εἰ μὴ xo$ οὗ ὁ λό- 
γος, καὶ τοὔνομα ἀληθεύεται" κατασκχευάξοντι δέ, εἰ xo 5 


13 ὡς ᾳ -- 16 εἴπας τοῦ (gov Cu. — τὸ] 9 Pu, om C. — ἔχει 

— 16 pr τὸ om P. — 20 ἀποδέδωχε DPcug. — 21 τοῦ ἀνθρώπου 
ἴδιον DPu. οὔ καλῶς om 4. — 23 διὰ) ἐκ DP. — Φὅ ὅτι pr 
om BJ. — 26 τοῖς πὸ ἴδιον Duf. — ῥηθήσεται f. — 27 ἀνασχευάξοι- 
vag DPvf. — ἀποβλέπειν P. — 28 HA v] ἢ 4Bcq. — 29 κατά. .αὖ- 
τῶν om f. — 80 ἀπέδωκεν AB. — 31 ἴδιον εἶναε D. — γεωμέτρον ψ. 
- 35 γεωμέτρης Dquf. — τοῦ] τοῦτο DPf. — ἐπιατημὴρ f. — S5 κα 
διὰ τοῦτ᾽ wu. — $6 μὴ om D 

18201 δεχεικόν dori κατὰ p. — 2 xal om P, — ἡ) καϑὸ DP. — 
ἂν om 4B. — 5 ἀληθεύεται om f. 


100 TOHIXRN K. 
οὗ τοὔνομα, καὶ ὁ λόγος, καὶ εἰ καϑ᾽ οὗ ὁ λόγορ, καὶ τοῦνο- 


μα κατηγορεῖται, 
Ἔπειτ᾽ ἀνασκευάξοντα μὲν εἰ μὴ xo9 οὗ ? τοὔνομα, καὶ 
ὁ λόγος, καὶ εἰ μὴ xo) ov ὁ λόγος, καὶ τοὔνομα λέγεται" 
10 οὐλγὰρ ἔσται ἴδιον τὸ κείμενον ἴδιον εἶναι. οἷον ἐπεὶ τὸ μὲν 
ξῷον ἐπιστήμης μετέχον ἀληϑεύεται κατὰ τοῦ ϑεοῦ, ὁ δ᾽ ὄν- 
ϑρῶωπος οὐ κατηγορεῖται, οὐκ ἂν εἴητοῦ ἀνθρώπου ἴδιον ξῷον 
ἐπιστήμης μετέχον. κατασκευάζοντα δὲ εἰ xo οὗ ἃ λόγος, 
xoi τοὔνομα κατηγορεῖται, καὶ xo οὗ τοὔνομα, καὶ ὁ λόγος 
16 κατηγορεῖται" ἔσται γὰρ ἴδιον τὸ κείμενον μὴ εἶναι ἴδιον. 
οἷον ἐπεὶ xo οὗ τὸ ψυχὴν ἔχειν, τὸ ζῷον  ἀληϑεύεται, καὶ 
xa)" οὗ τὸ ξῷον, τὸ ψυχὴν ἔχειν, eq ἂν τὸ ψυχὴν ἔχειν 
τοῦ ζῴου ἴδιον. 
Ἔπειτ᾽ ἀνασκευάζοντα μὲν εἰ τὸ ὑποκείμενον ἴδιον. 
20 ἀπέδωκε τοῦ ἐν τῷ ὑποκειμένῳ λεγομένου" οὐγὰρ ἔσται ὕδιον 
τὸ κείμενον ἴδιον. οἷον ἐπεὶ ὃ ἀποδοὺς ἴδιον τοῦ λεπτομερε- 
στάτου σώματος τὸ πῦρ τὸ ὑποκείμενον ἀποδέδωκε τοῦ xa- 
τηγορουμένου ἴδιον, οὐκ ἂν Ei vo πῦρ σώματος τοῦ λεπτομε- 
ρεστάτου ἴδιον. διὰ τοῦτο δ᾽ οὐκ ἔσται τὸ ὑποκείμενον τοῦ ἐν τῷ 
25 ὑποκειμένῳ ἴδιον, ὅτι τὸ αὐτὸ πλειόνων ἔσται καὶ διαφόρων 
τῷ εἴδει ἴδιον. τῷ γὰρ αὐτῷ πλείω τινὰ διάφορα τῷ εἴδει 
ὑπάρχει κατὰ μόνου λεγόμενα, ὧν ἔσται πάντων ἴδιον τὸ 
ὑποκείμενον, ἐάν τις οὕτω τιϑῆται τὸ ἴδιον. κατασχευάξοντα 
δ᾽ εἰ τὸ ἐν τῷ ὑποκειμένῳ ἀπέδωκεν ἴδιον τοῦ ὑποκειμένου. 
80 ἔσται γὰρ ἴδιον τὸ χείμενον μὴ εἶναι ἴδιον, ἐάνπερ κατὰ ud- 
νῶν κατηγορῆται; ὧν εἴρηται τὸ ἴδιον. οἷον ἐπεὶ ὁ εἴπας γῆς 
ἴδιον σώμα τὸ βαρύτατον τῷ εἴδει τοῦ ὑποκειμένου ἀπέδωκε 


8 οὖν €. — οὗ ὃ λόγος καὶ τοὔνομα ἀληδεύεται, καὶ εἰ μὴ καθ᾽ 
οὗ τοὔνομα καὶ ὁ λόγος (ἀληθεύεταιαδα f). οὐ Β΄. --- 10 εἶναι ἴδιον 4. 
--ξ ]l et 13 neces] δεκτικὸν ΒΡ’, — 12 ἀνθρώπου) 9:00 D. — 
£dov] có ξῷον DP. — 13 τοὔνομα καὶ ἃ λόγος. P. — [4 καὶ εἰ καθ᾽ 
DP. — καὶ... κατηγορεῖται, om 4. -- ὃ λόγος. καὶ. τοὔνομα P. — ιδικω- 
τηγοφεῖτοι om DP. — 16 ἐπεὶ τὸ (iov ἐπιστήμης δεκτικὸν καϑ' g.— 
10 «(17 zü'ante ψυχὴν om D, — 20,49, 86 DPf et 82 Pf. ἀποδέδωκεν. — 
2l κείμενον εἶναι δον, οἷον εἴ τις ἀποδοίη DP. — - ἀποδιδο Pom — 
τῷ κατηγορσνμένῳ AB, τὸ κατηγορσύμενον 4. ὑπ 
(λεγομένου P) ἴδιον διότι. DN. — ἡ οξενόντων 3. “- 96 «λείονά DP. 
— 97 μόνον τοῦ πυρὸς λεγόμενα D. --- ϑθιμόνου fq.— 31 ὧν] ὡς DP, 
οὗ q. 


TOIIIKA&N E. 101 


τὸ ἴδιον κατὰ ὁ βόνου. λεγόμενον τοῦ πράγματορ, καὶ ὡς τὸ ἴδιον 
κατηγορεῖται, εἴῃ ἂν τὸ τῆς γῆς ἴδιον ὀρθῶς κείμενον. 

Ἔπειτ᾽ ἀνασκευάξοντα μὲν εἰ κατὰ μέϑεξιν ἀπέδωχε só 
to ἴδιον. o γὰρ ἔσται ἴδιον τὸ κείμενον t εἶναι ἴδιον. τὸ γὰρ 
κατὰ μέϑεξιν ὑπάρχον εἰς τὸ τί ἦν εἶναι συμβάλλεται" p.198 
ein δ᾽ ἂν τὸ τοιοῦτο διαφορά τις κατά τινος ἑνὸς εἴδους λε- 
γομένη. οἷον ἐπεὶ. ὁ εἴπας ἀνθρώπου ἴδιον τὸ πεζὸν δίπουν 
κατὰ μέθεξιν ἀπέδωκε τὸ ἴδιον, οὐκ dv d) τἀνθρώπου ἴδιον 
τὸ πεζὸν δίπουν. κατασκευάξοντα δὲ εἰ μὴ κατὰ μέϑεξιν 5 
ἀπέδωκε τὸ ἴδιον, μηδὲ τὸ τί ἦν εἶναι ϑηλοῦν, ἀντικατηγο- 
ρουμένου τοῦ πράγματορ᾽ ἔσται γὰρ ἴδιον τὸ κείμενον μὴ € 
ἴδιον. οἷον ἐπεὶ ὁ ϑεὶς ξῴου ἴδιον τὸ ) αἰσϑάνεσϑαι πεφυκὸρς οὔτι 
κατὰ μέϑεξιν ἀπέδωκεν ἴδιον οὔτε τὸ τί ἦν εἶναι δηλοῦν, ἄντυ- 
κατηγορουμένουτοῦ πράγματος, εἴη ἂν ξῴου ἴδιον τὸ αἰσϑάνε- 10 
6904 πεφυκός. 

Ἔπειν' ἀνασκευάξοντα μὲν εἰ μὴ ἐνδέχεται. ἅμα ὑ- 
πάρχειν τὸ ἴδιον, dà ἢ ὕστερον ἢ πρότερον ἢ οὐ τοὔνομα᾽ οὐ 
γὰρ ἔσται ἴδιον τὸ κείμενον εἶναι ἴδιον, ἢ οὐδέποτε jo 7 οὐκ ἀεί. 
οἷον ἐτεὶ ἐνδέχεται καὶ πρότερόν τινι πάρξαι καὶ ὕστερον 1 
τὸ βαδίξειν διὰ τῆς ἀγορᾶς ἢ τὸ ἄνθρωπος, οὐκ ἂν εἴη τὸ 
βαδίξειν διὰ τῆς. ἀγορᾶς τοῦ D ἀνθρώπου ἴδιον, ἢ οὐδέποτ᾽ ἢ οὐχ 
ἀεί. κατασκευάζοντα δὲ εἰ ἅμα ἐξ ἀνάγκης ἀεὶ ὑπάρχεις 
μήτε ὅρος ὃν μήτε διαφορά" ἔσται γὰρ ἴδιον τὸ κείμενον μὴ 
εἶναι ἴδιον. οἷον. ἐπεὶ τὸ ζῷον ἐπιστήμης. δεκτικὸν G ἅμα 
ἀνάγκης ἀεὶ ὑπάρχει καὶ τὸ ἄνθρωπος, οὔτε διαφορὰ » 
οὔθ᾽ ὅρος, εἴη dv τὸ [gor ἐκιστήμης δεκεικὸν τοῦ ἀνθρώ- 
που ἴδιον. 

Ἔπειτ᾽ ἀνασκευάξοντα μὲν εἰ τῶν αὐτῶν, $ ταὐτά 
ἐστι, μή ἐστι τὸ αὐτὸ ἴδιον" οὐ γὰρ ἔσται ἴδιον τὸ κείμενον ὦ 
εἶναι ἴδιον. οἷον ἐπεὶ οὐκ ἔστι διωχτοῦ τὸ φαίνεσθαίτισιν dya- 


88 λεγομένου D. — 36 pr τὸ] ὡς D. 


1884] τί ἦν om 4Bq. — 2 δ᾽ om q. --- τοιοῦτον DPf. — ivóg om 
D. — 4 et 9 ἀποδέδωκε DP. — 4 τὸ βνϑοώπου DP, ἀνθρώπου f, om 
4ᾳ. — 6 et 9 ἀποδέδωκε u. — 6 μήτο DPq. — τὸ om sw. — 7 εἶναι μὴ 


Du. — 9 ἴδιον) τὸ ἔδιον BDqu, τὸ εἶναι ἴδιον P. — τί om ΑΒ. — 

ἦν om ᾳ. — 1$ οὗ del f. — τὸ ὄνομα 44. — 14 ovx) οὐ τῶν q, ov 

τῶν αὐτῶν 4B, οὔτε D, pr om «. — 16 ἀγοφᾶς τὸν ἄνθρωπον Du. — 

18 ἀεὶ om 4. — 19 τὸ... ἔδιον om 4. — 90 δεκεικὸν ἐπιστήμης q-— 

4] del] xal dal 4B. — 98 ἴδιον] τὸ ἔδιον Du, — - oJ (sic) ταῦτά ε. — 
alt ἐστε om 4. — 26 ἔσεαι v. 


ll. Hu 


102 TOIIIK9N E. 


96r ἴδιον, οὐδ᾽ ἂν αἱρετοῦ εἴη ἴδιον τὸ φαίνεσθαίτισιν ἀγαθόν" 
ταὐτὸν γάρ. ἐστι τὸ διωκτὸν καὶ τὸ αἱρετόν. κατασκευάζοντα 
δ᾽ εἰ τοῦ αὐτοῦ, ἡ ταὐτό ἐστι, ταὐτὸ ἴδιον" ἔσται γὰρ ἴδιον 

80 τὸ κείμενον μὴ εἶναν ἴδιον. οἷον ἐπεὶ ἀνθρώπου; ἡ ἀνϑρωπός 
ἐστι, λέγεται ἴδιον τὸ τριμερῆ ψυχὴν ἔχειν, καὶ βροτοῦ, ἡ 
βροτός ἐστιν, εἴη d ὧν ἴδιον τὸ τριμερῆ ψυχὴν ἔχειν. χρήσιμος 
δ᾽ ὁ τόπος οὗτος καὶ ἐπὶ τοῦ συμβεβηκόνος" τοῖς γὰρ αὐ- 
toig, ἡ ταὐτά ἐστι, ταὐτὰ δεῖ ὑπάρχειν 7 μὴ ὑπάρχειν. 

9$ ᾿Ἐπειτ᾽ ἀνασκευάξοντα μὲν εἰ τῶν αὐτῶν τῷ εἴδει μὴ 
ταὐτὸν ἀεὶ τῷ εἴδει τὸ ἴδιόν ἐστιν * οὐδὲ γὰρ τοῦ Jelgquévov ἔσται 

b ἴδιον τὸ κείμενον εἶναι ἴδιον. οἷον ἐπεὶ ταυτόν ἐότι τῷ εἴδει 
ἄνθρωπος καὶ t ἵππος, οὐκ ἀεὶ δὲ τοῦ ἵππου ἐστὶνἴδιον τὸ δ ἑστά- 
ναι ὑφ᾽ αὐτοῦ, οὐκ ἂν εἴη τοῦ j ἀνθρώπου ἴδιον τὸ κινεῖσθαι ὑφ᾽ 
αὐτοῦ" ταὐτὸν γάρ ἐστι τῷ εἴδει τὸ κινεῖσθαι καὶ ἑστάναι 

δύφ᾽ αὐτοῦ, ἡ [og ἐστὶν ἑκατέρῳ αὐτῶν τὸ συμβεβηκέναι. 
κατασκευάξοντα δ᾽ εἰ τῶν αὐτῶν τῷ εἴδει ταὐτὸν ἀεὶ τὸ 
ἴδιον - ἔσται γὰρ ἴδιον τὸ κείμενον μὴ εἶναι ἴδιον. οἷον ἐπεὶ 
ἀν)ρώπου ἐστὶν ἴδιον τὸ εἶναι πεζὸν δίπουν, καὶ ὄρνιϑος ἂν rel 
ἴδιον τὸ εἶναι πτηνὸν δίπουν" ἑκάτερον γὰρ τούτων ἐστὶ ταὐτὸν 

10 τῷ εἴδει, ἡ τὰ μὲν εἷς ὑπὸ τὸ αὐτὸ γένος, ἐστὶν εἴδη, ὑπὸ 
τὸ ζῷον ὄντα, τὰ δὲ ὡς | γένους διαφοραί, τοῦ ζῴου. οὗτος δ᾽ ὁ 
τόπος ψευδής ἐστιν, ὅταν τὸ μὲν £ ἕτερον τῶν λεχϑέντων ἑνί 
τινι μόνῳ ὑπάρχῃ εἴδει, τὸ δ᾽ ἕτερον πολλοῖς, καϑάπερ τὸ 
πεζὸν τετράπουν. 

1. Ἐπεὶ δὲ τὸ ταὐτὸν καὶ τὸ ἕτερον πολλαχῶς λέγεται, 
ἔργον ἐστὶ σοφιστικῶς. λαμβάνοντι ἑνὸς ἀποδοῦναι καὶ μόνον 
τινὸς τὸ ἴδιον. τὸ γὰρ ὑπάρχον τινὶ ᾧ συμβεβηκέ τι. καὶ 


27 οὐκ ἂν εἴη αἱρετοῦ D. — ἴδιον aute ταὐτὸν Du. --- 98 alt τὸ 
om Du. — 99 ταὐτὸν DPu. --- τὸ αὐτὸ Du. — ἴδιόν ἐστιν" (ἴδιον γὰρ 
P) ἔσται Pq. --- 81 καὶ... «ἔχειν τὸ mg u. — 34 j. ταῦτά w. — δεῖ] δὴ 
B, , δοκεῖ ᾳ. — ἢ μὴ ὑπάρχειν om 4. — 86 εἶδεε ἤγουν τὼ γένει τὸ D. 
— ἐστὶν P. 

183b3, 4, 8 ἑανεοῦ ὈΡιι. — 8 οὐδ᾽ DPu. — τοῦ ἀνθρώπου εἴη q. 
— ἴδεον ἀεὶ τὸ DPu. — 4 καὶ τὸ ἑστάναι DPu. — 5 ξῷον DPcu. — 
ἑκάτερον Bu, pr AP, rc c. — τῷ Du, pr c, corr f, τὸ 4. — post 
συμβεβηκέναι unum vs del c. — 6 ταὐτὸν ἀεὶ τῷ εἴδει c. — ταὐτὸ u. 
— ἀεὶ om DPf. — 7 ἔσται.. . ἐστὶν ἔδιον om uw — 8 dv om ΜΛ. — 
9 πτηνὸν δίπουν εἶναι g. — 10 ἢ) καϑὸ DPu. --- τσυτὸ 4. --- αὐτὸ 
om 4Bc. — ὑπὸ om 4. — 1l τῷ ξῴῳ τὰ δὲ 4. — διαφορά pr Α. — 
δ᾽ om 4c. — 18 ὑπάρχῃ εἴδει uóvo q. — 15 δὴ «u. — 17 ὧν D. 


TOIIIKS&N E. 108 


τῷ συμβεβηκότι ὑπάρξει λαμβανομένῳ μετὰ τοῦ 9 συμ- 
βέβηκεν, οἷον τὸ ὑπάρχον ἀνθρώπῳ καὶ λευκῷ ἀνθρώπῳ 
ὑπάρξει, ἂν y λευκὸς ἄνθρωπος, καὶ τὸ λευκῷ δὲ ἀνθρώπῳ so 
ὑπάρχον καὶ ἀνθρώπῳ ὑπάρξει. διαβάλλοι᾽ δ᾽ ἄν τις τὰ 
πολλὰ τῶν ἰδίων, τὸ ὑποχείμενον ἄλλο μὲν καϑ᾿ αὐτὸ 
ποιῶν ἄλλο δὲ μετὰ τοῦ συμβεβηκότος, οἷον ἄλλο μὲν 
ἄνϑρωπον εὗναι λέγων ἄλλο- δὲ λευκὸν ἄνθρωπον, ἕτι δὲ 
ἕτερον ποιῶν τὴν ἕξιν καὶ τὸ κατὰ τὴν ἕξιν λεγόμενον. τὸ ss 
γὰρ τῇ ἔξει ὑπάρχον καὶ τῷ κατὰ τὴν ἕξιν λεγομένῳ ὕὑ- 
πάρξει, καὶ τὸ τῷ κατὰ τὴν ἕξιν λεγομένῳ ὑπάρχον καὶ 
τῇ ἔξει ὑπάρξει. οἷον ἐπεὶ ὁ ἐπιστήμων κατὰ τὴν ἐπιστήμην 
λέγεται διακεῖσϑαι, οὐχ ἂν εἴη τῆς ἐπιστήμης ἴδιον τὸ ἀμε- 
τάπειστον ὑπὸ λόγου" καὶ γὰρ ὁ ἐπιστήμων ἔσται ἀμετάπειστος 80 
ὑπὸ λόγον. κατασκευάζοντα δὲ δητέον ὅτι οὐκ ἔστιν ἕτερον 
ἁπλῶς τὸ ᾧ συμβέβηκε καὶ τὸ συμβεβηκὸς μετὰ τοῦ οὗ 
συμβέβηκε λαμβανόμενον, ἀλλ᾽ ἄλλο λέγεται τῷ ἕτερον 
εἶναι αὐτοῖς τὸ εἶναν" οὐ ταὐτὸν γάρ ἐστιν ἀνθρώπῳ τε τὸ 
εἶναι ἀνθρώπῳ καὶ λευκῷ ἀνθροίπῳ τὸ εἶναι ἀνθραύπῳ Acu- ss 
XQ. ἔτι δὲ θεοιρητέον ἐστὶ παρὰ τὰς πτώσεις, λέγοντα διότυ 
οὔϑ᾽ ὁ ἐπιστήμων ἔσται τὸ ἀμετάπειστον ὑπὸ λόγου ἀλλ᾽ ὃ p.184 
ἀμετάπειστος ὑπὸ λόγου, oU ἡ ἐπιστήμη τὸ ἀμετάπείστον 
ὑπὸ λόγον ἀλλ᾽ ἡ ἀμετάπειστος ὑπὸ λόγου" πρὸς γὰρ τὸν 
πάντως ἐνιστάμενον πάντως ἀντιταχτέον ἐστίν. 

Ἔπειτ᾽ ἀνασκευάζοντα μὲν εἰ τὸ φύσει ὑπάρχον βου- ὅ 
λόμενος ἀποδοῦναι τοῦτον τὸν τρόπον τίϑησι τῇ λέξει, ὥστε 6 
τὸ ἀεὶ ὑπάρχον σημαίνειν" δόξειε γὰρ ἂν κινεῖσθαι τὸ κεί- 
μενον εἶναι ἴδιον. οἷον ἐπεὶ ὁ εἴπας ἀνθρώπου ἴδιον τὸ δίπουν 
βούλεται μὲν τὸ φύσει ὑπάρχον ἀποδιδόναι, σημαίνει δὲ 
τῇ λέξει τὸ ἀεὶ ὑπάρχον, οὐκ ἂν εἴη ἀνθρώπου ἴδιον τὸ δί- 10 


18 λαμβανομένου Bcqf. — 90 ἢ) καϑὸ P. — τῷ pr 4. — δὴ 
ABcqu. — 21 ὑπάρξει καὶ ἀνθρώπῳ DPu. — διοβάλοι Dqu. — 92 πολ- 
λὰ] τοιαῦτα Dfqu. — ró...94 ἔτι δὲ om Be, rc mg 4. — 92 μὲν αὐτὰ 
q. — 96 vnzdQ£ti...98 ὑπόρξει rc supra lit 4. — 97 τῷ om o. — 
29 ἀμετάπιστον Be, pr 4, qui id 30, — 31 ὅτι] dg οἵᾳ. — ἕτερον om 
BHdq, pr 4. — ἁπλῶς ἕτερον P. — 39 pr τὸ] ταὐτὸν τὸ Bc, καὶ ταὐτὸ 
τὸ D. — καὶ] λαμβανόμενον xal B. — $3 τὸ pr Bf. — 94 savró-u. — 
τὸ τῷ pr 4. — 35 ante τὸ lit duorum vbb c. |. 

844] οὐδ᾽ BDcfq, fort pr 4. — ἐστὶ DPu, corr 4. — ἀμετάπιστον 
ut.solent 4 et pr B. — 9? οὐδ᾽ 4Bcfq. — 4 πάντα ἐνιστ. AD qui 
bis πάντα. — ὃ εἶναι om Du. — 9 ἀποδοῦναι DPuf et 12 DPufcq. 

115" 


164 TOHIKAN E. 


zov»: OU γὰρ πᾶς ἄνθρωπός ἔστι δύο πόδας ἔχων. κατα- 
σκευάξοντα δ᾽ εἰ βούλεται τὸ φύσει ὑπάρχον ἴδιον ἀποδι- 
δόναι καὶ τῇ λέξει τοῦτον τὸν τρόπον σημαίνει " οὐ γὰρ κι- 
ψήσεται κατὰ Τοῦτο τὸ ἴδιον. οἱον ἐπεὶ ὁ ἀνθρώπου ἴδιον ἀπο- 
16 διδοὺς τὸ ξῷον ἐπιστήμης δεκτικὸν καὶ βούλεται καὶ τῇ 
λέξει σημαίνει τὸ φύσει ὑπάρχον ἴδιον, οὐκ ἂν κινοῖτο κατὰ τοῦ- 
το, og οὐκ ἔστιν ἀνθρώπου ἴδιον τὸ ζῷον ἐπιστήμης δεκτικόν. 
Ἔτι ὅσα λέγεται ὡς κατ᾽ ἄλλο τι πρῶτον 7) OX 
πρῶτον αὐτό, ἔργον ἐστὶν ἀποδοῦναι τῶν τοιούτων τὸ ἴδιον" 
99 ἐὰν μὲν γὰρ τοῦ κατ᾽ ἄλλο τι ἴδιον ἀποδοὴῆς, καὶ κατὰ τοῦ 
πρώτου ἀληϑεύσεται, ἐὰν δὲ τοῦ πρώτου ϑῇς, καὶ τοῦ xav 
ἄλλο κατηγορηϑήσεται. οἷον ἐὰν μέν τις ἐπιφανείας ἴδιον 
ἀποδῷ τὸ κεχρῶσϑαι, καὶ κατὰ σώματος ἀληϑεύσεται τὸ 
κεχρῶσθϑαι, ἐὰν δὲ σώματος, καὶ κατ᾽ ἐπιφανείας κατηγορη- 
25 θήσεται. ὥστε οὐ καϑ' οὗ ὁ λόγος, καὶ τοὔνομα ἀληθεύσεται. 
Συμβαίνει δ᾽ ἐν ἐνίοις τῶν ἰδίων ὡς ἐπὶ τὸ πολὺ γί- 
φεσθαί τινα ἁμαρτίαν παρὰ τὸ μὴ διορίζεσθαι πῶς καὶ 
τίνων τίϑησι τὸ ἴδιον. ἅπαντες γὰρ ἐπιχειροῦσιν ἀποδιδόναι 
τὸ ἴδιον 7) τὸ φύσει ὑπάρχον, καθάπερ ἀνθρώπου τὸ δί- 
80 πουν, ἢ τὸ ὑπάρχον, καϑάπερ ἀνθρώπου τινὸς τὸ τέττα- 
ρας δακτύλους ἔχειν, ἢ εἴδει, καϑάπερ πυρὸς τὸ λεπτο- 
μερέστατον, ἢ ἁπλῶς, καθάπερ ἕῴου τὸ ζῆν, ἢ κατ ἄλλο, 
καϑάπερ ψυχῆς τὸ φρόνιμον, ἢ ὡς τὸ πρῶτον, καθάπερ 
λογιστικοῦ τὸ φρόνιμον, 17] ὡς τῷ ἔχειν, καθάπερ Em 
86 στήμονος τὸ ἀμετάπειστον ὑπὸ λόγου (οὐδὲν γὰρ ἕτερον ἢ 
τῷ ἔχειν τι ἔσται ἀμετάπειστος ὑπὸ λόγου), ἢ τῷ ἔχεσθαι, 
b καϑάπερ ἐπιστήμης τὸ ἀμετάπειστον ὑπὸ λόγου, ἢ τῷ με- 
τέχεσϑαι, καϑάπεῃ ξῴουτὸ αἰσθάνεσθαι (αἰσθάνεται μὲν γὰρ 


11 ἐσεὶν ἄνθρωπος cq. — ἄνϑρωπός om D. --- ἔστε om f. — 
pr 4B. — 14 χινηϑήσεται f. — ἐπεὶ om q. — 15 pr καὶ om DPuf. — 
16 σημαένειν DPcugf. — 17 ὅτι ovx u. — ἴδιον ἀνθρώπου DP. — 
18 τε pr om 4. — 19 τὸ om DPuf. — 40 ydg τι rov f. — ἀποδιδῷς 
DP. — 21 dig8eero« DPuf, id 299 DPuq et 25 DPu. — 92 ἄλλο] ἄλ- 
Ao τι q. — οἷον... ἐδ κατηγορηϑήσεται om. P. — 28 ἀποδέδωκε DPu. 
— xarà τοῦ σώματος uU. — $95 τοὔνομα κατηγορηϑήσεται f. — ἐδ ἐν 
om 4BDPcf. — 97 τοῦ pr 4B. — 49 τὸ τῇ φύσει DP. — 84 τὸ 
BDc, pr f. — 35 οὐδενὶ ydg ἑτέρῳ 4. — 86 τὸ u, pr Bf. — ἔχειν] ἔπι- 
στήμην ἔχειν f, too rc q. — ἀμετάπειστον uq. — ἢ] ἔσται ἢ die q. 


184bl καϑὰ q. — καθάπερ... μετέχεσϑαι rc add 4. — 2 καθά- 
σ:80} dg τοῦ f. 


TOIIIKAN EK. 165 


καὶ ἄλλο τι, οἷον ἄνθρωπος, ἀλλὰ μετέχον ἤδη τοῦτο ei- 
σϑάνεται), ἢ τῷ μετέχειν, καθάπερ τοῦ τινὸς ἕῴου τὸ ξῆν. 
μὴ προσϑεὶς μὲν οὖν τὸ φύσει ἁμαρτάνει, διότι ἐνδέχεται 5 
τὸ φύσει ὑπάρχον μὴ ὑπάρχειν ἐκείνῳ 9 φύσει ὑπάρχει, 
καϑάπερ. ἀνθρώπῳ τὸ δύο πόδας ἔχειν. μὴ διορίσας δ᾽ ὅτι 
τὸ ὑπάρχον ἀποδίδωσιν, ὅτι οὐκ ἔσται τοιοῦτον οἷον ὑπάρ- 
χειν ἐκείνῳ, καϑάπερ τὸ τέτταρας δακτύλους ἔχειν τὸν ἄν- 
ϑρωπον. μὴ δηλώσας δὲ διότι ὡς πρῶτον ἢ ὡς κατ᾽ ἄλλο τὸ 
τίθησιν, ὅτι οὐ καϑ' οὗ ὁ λόγος, καὶ τοὔνομα ἀληϑθεύσεται, 
καθάπερ τὸ κεχρῶσϑαι, εὖτε τῆς ἐπιφανείας site τοῦ σώ- 
ματος ἀποδοϑὲν ἴδιον. μὴ προείπας δὲ διότι T] τῷ ἔχειν 
ἢ τῷ ἔχεσθαι τὸ ἴδιον ἀποδέδωκε, διότι οὐκ ἔσται ἴδιον" 
ὑπάρξει γάρ, ἐὰν μὲν τῷ ἔχεσθαι ἀποδιδῷ τὸ ὕδιον, τῷ 16 
ἔχοντι, ἐὰν δὲ τῷ ἔχοντι, τῷ ἐχομένῳ, καθάπερ τὸ ἀμε- 
τάπειστον ὑπὸ λόγου τῆς ἐπιστήμης ἢ τοῦ ἐπιστήμονος τεϑὲν 
ἴδιον. μὴ προσσημήνας δὲ τῷ μετέχειν ἢ τῷ μετέχεσθϑαι, 
ὅτι καὶ ἄλλοις τισὶν ὑπάρξει τὸ ἴδιον" ἐὰν μὲν γὰρ τῷ 
μετέχεσϑαι ἀποδῷ, τοῖς μετέχουσιν, ἐὰν δὲ τῷ μετέχειν, m 
τοῖς μετεχομένοις, καϑάπερ εἶ τοῦ τινὸς ἕῴου ἢ τοῦ ζῴου τιυ- 
ϑείη τὸ ξῆν ἴδιον. μὴ διαστείλας δὲ τὸ τῷ εἴδει. ὅτε ἑνὶ 
μόνῳ ὑπάρξει τῶν ὑπὸ τοῦτο ὄντων οὗ τὸ ἴδιον τίϑησι" τὸ 
γὰρ καϑ' ὑπερβολὴν ἑνὶ μόνῳ ὑπάρχει. καϑάπερ τοῦ πυρὸς 
τὸ κουφότατον. ἐνίοτε δὲ καὶ τὸ τῷ εἴδει προσϑεὶς διήμαρτεν. ss 
δεήσει γὰρ ἕν εἶδος εἶναι τῶν λεχϑέντων, ὅταν τὸ τῷ εἴδει 
προστεθῇ τοῦτο δ᾽ ἐπ᾽ ἐνίων οὐ συμπίπτει, καθάπερ οὐδ᾽ ἐπὶ 
τοῦ πυρός. oU γάρ ἐστιν ἕν εἶδος τοῦ πυρός" ἕτερον γάρ ἐστι 
τῷ εἴδει ἄνϑραξ καὶ φλὸξ καὶ φῶς, ἕκαστον αὐτῶν πῦρ 
ὄν. διὰ τοῦτο δ᾽ οὐ δεῖ, ὅταν τῷ εἴδει προστεθῇ, ἕτερον εἶναι so 


8 οἷον ὁ ἄνϑρο. q. — μετέχων D. — τούτου u. — 6 ὑπάρχειν ἐν 
ἐκείνῳ f. — ὑπάρχοι] τι ὑπάρχει dcugf, ὑπάρχει τι P, — 7 δὲ διότι DP, 
corr 4.— 8 ἔσται τὸ τοιοῦτον fq. — olov] οἷον νῦν DPfq. rc 4. — vxag- 
χει BDPf. — 9 ἐκεῖνο D. — τὸ] ὁ wu. — 10 δὲ ὅτι 4. — 11 ἀληϑεύε- 
ται DPcf. — 13 ἀποδοθείη DPf, a100004 u. — καϑότε DP, ὅτι fq. 
— 14 ἔστιν DP. — ἴδιον) i0. τὸ ἀποδοϑέν f. — 15 ὑπάρχει pr 4.— 
ἀποδῷ P. — ἴδιον καὶ τῷ Df. — 16 εἰ δὲ D. — alt có] καὶ τῷ Dfq. 
— 18 προσημήνος Bcuf, προσημάνας DP. — 19 διότι DP. — γὰρ om 
DPcufq. — 21 ei] ἡ 4. — τεθείη BDPc, τεθῇ 4. — 92 ἴδιόν ἐστι. 
μὴ DP. — alt τὸ] τῷ pr c, om P: — 24 ὑπάρξεε DP, ὑπάρχον i — 
49 τῷ εἴδει post φῶς DP. — ἔχαστον δ᾽ αὐτῶν πῦρ. διὰ DP. — 
30 ὅταν om 4Bc. — τῷ] τὸ τῷ DP. — εἶναι τὸ εἶδος D. 


106 TOIIIKQAN E. 


εἶδος τοῦ λεχθέντος, ὅτι τοῖς μὲν μᾶλλον τοῖς δ᾽ ἧττον 
ὑπάρξει τὸ λεχϑὲν ἴδιον, καϑάπεῃ ἐπὶ τοῦ πυρὸς τὸ λεπτο- 
μερέστατον " λεπτομερέστερον γάρ ἐστι τὸ φῶς τοῦ ἄνθρακος 
καὶ τῆς φλογός. τοῦτο δ᾽ οὐ δεῖ γίνεσϑαι, ὅταν μὴ καὶ τὸ 
86 ὄνομα μᾶλλον κατηγορῆται, xo0' οὗ ὁ λόγος μᾶλλον ἀλη- 
ϑεύεται" εἰ δὲ μή, οὐκ ἔσται, xo9* οὗ ὁ λόγος μᾶλλον. καὶ 
p. 135 τοὔνομα μᾶλλον. ἔτι δὲ πρὸς τούτοις ταὐτὸν εἶναι συμβήσε- 
ται τὸ ἴδιον τοῦ τε ἁπλῶς καὶ τοῦ μάλιστα ὄντος ἐν τῷ 
ἁπλῶς τοιούτῳ, καϑάπερ ἐπὶ τοῦ πυρὸς ἔχει τὸ λεπτομερέ- 
ὅτατον κἀὶ γὰρ τοῦ φωτὸς ἔσται ταὐτὸ τοῦτο ἴδιον " λεπτο- 
6 μερέστατονγάρ ἐστιτὸ φῶς. ἄλλου μὲν οὖν οὕτως ἀποδιδόντος 
τὸ ἴδιον ἐπιχειρητέον, αὐτῷ δ᾽ οὐ δοτέον ἐστὶ ταύτην τὴν Ev- 
ὅταδιν, ἀλλ᾽ εὐθὺς τιϑέμενον τὸ ἴδιον διοριστέον ὃν τρόπον τί- 
ϑησι τὸ ἴδιον. 
Ἔπειτ᾽ ἀνασκευάξοντα μὲν εἰ αὐτὸ αὐτοῦ ἴδιον ἔϑηκεν" 
10 οὐ γὰρ ἔσται ἴδιον τὸ κείμενον εἶναι ἴδιον: αὐτὸ γὰρ αὐτῷ 
πᾶν τὸ εἶναι δηλοῖ, τὸ δὲ τὸ εὖναι δηλοῦν οὐκ ἴδιον ἀλλ᾽ ὅρος 
ἐστίν. οἷον ἐπεὶ ὁ εἴπας καλοῦ τὸ πρέπον ἴδιον εἶναι αὐτὸ 
ἑαυτοῦ ἴδιον ἀπέδωκε (ταὐτὸν γάρ ἐστι τὸ καλὸν καὶ πρέπον), 
οὐκ ἂν εἴη τὸ πρέπον τοῦ καλοῦ ἴδιον. κατασκευάξοντα δὲ εἰ 
16 μὴ αὐτὸ μὲν αὐτοῦ ἴδιον ἀπέδωκεν, ἀντικατηγορούμενον δ᾽ 
ἔϑηκεν ἔσται γὰρ ἴδιον τὸ κείμενον μὴ εἶναι ἴδιον. οἷον ἐπεὶ 
ὁ ϑεὶς ξῴου ἴδιον τὸ οὐσία ἔμψυχος οὐᾷ αὐτὸ μὲν αὐτοῦ ἴδιον 
ἔθηκεν, ἀντικατηγορούμενον δ᾽ ἀποδέδωκεν, εἴη ἂν ἴδιον τοῦ 
ξῴου τὸ οὐσία ἔμψυχος. 
Ὁ Ἔπειτ’ ἐπὶ τῶν ὁμοιομερῶν σκεπτέον ἐστὶν ἀναδκευά- 
ἕοντα μὲν εἰ τὸ τοῦ συνόλου ἴδιον μὴ ἀληθεύεται κατὰ τοῦ 
μέρους, ἢ εἰ τὸ τοῦ μέρους μὴ λέγεται κατὰ τοῦ σύμπαντος" 


--... 


93 λεπτομερέστατον Α, pr f. — 84 μὴ καὶ] μόνον q. — 35 dig- 
ϑεύεται.. «μᾶλλον om 4, pr D. 

18932 τε om D. — 8 τοιούτου Buq, pr 4c. — 4 τοῦ] καὶ τοῦ 
ὁκλώῶς πυρὸς xol q, τοῦ πυρὸς ὁπλῶς xol τοῦ u. — ταὐτὸ τοῦτο] τὸ 
τὸ τοιοῦτον D. ,— 5 μὲν οὕτως ἀποδόντος 4. --- 6 ἐστὶ] ἐπὶ c, oin uq. 
— 9 μὲν om u. — ἑαυτοῦ D. --- 10 ἑαυτῷ D. — 11 τὸ om D.— e 
πας τοῦ καλοῦ D. — 19 αὐτοῦ D. — ἀποδέδωκε D. — 13 et 15 ἀπο- 
δέδωκε f — 18 ταὐτὸ u. — καὶ τὸ πρέπον Dq. — lAdy οὖν εἴη D. — 
15 αὐτὸ ἑαυτοῦ ἴδιον ἀποδέδωκεν Df. — 17 ἑαυτοῦ f. — 18 dx£ücxey 
sg. — ἴδιον post ἔμψυχος vs 19 D. — 921 ὅλον D, fort pr s. — us pr 
om D, — 92 εἰ om D. 


TOHIKQ9N E. 101 


οὐ γὰρ ἔσται ἴδιον τὸ κείμενον ἴδιον εἶναι. συμβαίνει δ᾽ ἐπ᾽ 
ἐνίων τοῦτο γίνεσθαι" ἀποδοίη γὰρ ἄν εις ἐπὶ τῶν ὁμοιομε- 
ρῶν ἴδιον ἐνίοτε μὲν ἐπὶ τὸ σύμπαν βλέψας, ἐνίοτε δ᾽ ἐπὶ ss 
τὸ κατὰ μέρος λεγόμενον αὐτὸς αὑτὸν ἐπιστήσας" ἕσται δ᾽ 
οὐδέτερον ὀρϑοῶς ἀποδεδομένον. οἷον ἐπὶ μὲν τοῦ σύμπαντος, 
ἐπεὶ ὁ εἴπας ϑαλάττης ἴδιον τὸ πλεῖστον ὕδωρ ἁλμυρὸν 
ὁμοιομεροῦς μέν τινος ἔϑηριε τὸ ἴδιον, τοιοῦτον δ᾽ ἀπέδωκεν ὃ 
oUx ἀληϑεύεται κατὰ τοῦ μέρους (οὐ γάρ ἐστιν ἡ τὶς ϑάλαττα so 
τὸ πλεῖστον ὕδωρ ἁλμυρόν), οὐχ ἂν εἴη τῆς ϑαλάττης ἴδιον 
τὸ πλεῖστον ὕδωρ ἁλμυρόν. ἐπὶ δὲ τοῦ μέρους. οἷον ἐπεὶ ὁ 
ϑεὶς ἀέρος ἴδιον τὸ ἐναπνευστὸν ὁμοιομεροῦς μέν τινος εἴρηκε 
τὸ ἴδιον, τοιοῦτον δ᾽ ἀπέδωκεν ὃ κατὰ τοῦ τινὸς ἀέρος ἄλη- 
ϑεύεται, κατὼ δὲ τοῦ σύμπαντος oU λέγεται (οὐ γάρ. ἐστιν ὃ 86 
σύμπας ἀναπνευστός), οὐκ ἂν ein τοῦ ἀέρος ἴδιον τὸ ἀναπνευ- 
στόν. κατασχευάζοντα δὲ εἰ ἀληθεύεται μὲν καθ᾽ ἑκάστου τῶν b 
ὁμοιομερῶν. ἔστι δ᾽ ἴδιον αὐτῶν κατὰ τὸ σύμπαν ἔσται 
γὰρ ὕδιον τὸ κείμενον μὴ εἶναι ἴδιον. οἷον ἐπεὶ ἀληθεύεται 
κατὰ πάσης γῆς τὸ κάτω φέρεσθαι κατὰ φύσιν, ἔστι δὲ 
τοῦτο ἴδιον τῆς τινὸς γῆς κατὰ τὴν γῆν, εἴη ἂν τῆς γῆς ὕδι-- δ 
ον τὸ κάτω φέρεσθαι κατὰ φύσιν. 

Ἔπειτ᾽ ἐκ τῶν ἀντικειμένων σκεπτέον ἐστὶ πρῶτον μὲν 6 
ἐκ τῶν ἐναντίων ἀνασκευάξοντα μὲν εἰ τοῦ ἐναντίου μή ἐστι 
τὸ ἐναντίον ἴδιον * οὐδὲ γὰρ τοῦ ἐναντίου ἔσται τὸ ἐναντίον ἴδιον. 
οἷον ἐπεὶ ἐναντίον ἐστὶ δικαιοσύνῃ μὲν ἀδικία. τῷ βελτίστῳ 10 
δὲ τὸ χείριστον, οὐλλ ἔστι δὲ τῆς δικαιοσύνης ἴδιον τὸ βέλτι- 
στον, οὐκ ἂν εἴη τῆς ἀδικίας ἴδιον τὸ χείριστον. καταφκευά- 
ἕοντα δὲ εἰ τοῦ ἐναντίου τὸ ἐναντίον ἴδιόν ἐδτιν" καὶ γὰρ τοῦ 


ἐναντίου τὸ ἐναντίον ἴδιον ἔσται. olov ἐπεὶ ἐναντίον ἐστὶν ἀγα- 


. 33 εἶναι ἴδιον q. — 96 ἑαυτὸν D. — 98 ἐπεὶ om Dufq. — ὁ εἴς- 
sag om q. — 99 εἰ 81 τοιοῦτο ει. — 99 et 34 ἀποδέδωκεν Df. — 30 ϑά- 
λασσα D. — 31 οὐκ... ἁλμυρόν om D. — τῆς et ἴδιον om 4. — 33 c- 
ens] ἔϑηκε D. 

8501 κατασκευάζοντι 4BDf. — μὲν om D. — ὃ ἔστε δ δ᾽ ἐστιν 
Du. — κατὰ] «αἱ κατὰ q. — πάσης τῆς γῆς DPq. — ἔσται c. — 40i] 
γὰρ q. — 5 ἴδιον τοῦτο uq. — ἴδιον om c. — ἴδιον καὶ τῆς DPfq. — 
κατὰ τὴν γῇ» (xara τὴν yr» sdd B) κατὰ yaq τὴν γῆν xal (xal om 4) 
τὸ γῆν εἶναι Bq, κατὰ τὸ. σύμπαν. κατὰ yàg τὴν γὴν Duf. — τῆς γῆς 
ὃπι 4. — 9 ἔσται ἴδιον τὸ ἐναντίον Df. — 10 δικαιοσύνη μὲν ἀδικίᾳ 
AB. — τὸ βέλτιστον δὲ τῷ χειρίστῳ D. — 11 τὸ βέλτιστον ἴδιον D. 
— 2 τῆς ἀδικίας εἴη f. — 19 et 99 κατασκευάζοντι 4Bcf. — 18 yag 
om D. 


108 TOHIKAN E. 


B μὲν κακόν, αἱρετῷ δὲ φευχτόν, ἔστι δὲ τοῦ ἀγαθοῦ ἴδιον 
τὸ αἱρετόν, εἴη ἂν κακοῦ ἴδιον τὸ φευχτόν. 

Δεύτερον δ᾽ ἐκ τῶν πρός τι ἀνασκευάξοντα μὲν εἰ τὸ 
πρός τι τοῦ πρός, τι μή ἐστιν ἴδιον, οὐδὲ τὸ πρός τι τοῦ 
πρός τι ἔσται ἴδιον. οἷον ἐπεὶ λέγεται διπλάσιον μὲν πρὸς 

30 ἥμισυ, ὑπερέχον δὲ πρὸς ὑπερεχόμενον, οὐκ ἔστι δὲ τοῦ D δὲ- 
πλασίου τὸ ὑπερέχον ἴδιον, οὐκ ἂν εἴη τοῦ ἡμίσεος τὸ ὑπερ- 
ἐχόμενον ἴδιον. κατασχευάξοντα δὲ εἰ τοῦ πρός τι τὸ πρός 
τί ἐστιν ἴδιον" καὶ γὰρ τοῦ πρός τι τὸ πρμός τι ἔσται ἴδιον. 
οἷον ἐπεὶ λέγεται τὸ μὲν διπλάσιον πρὸς τὸ ἥμισυ τὸ δὲ 

25 ἕν πρὸς ὃ ύο, τὰ δὲ δύο πρὸς ἕν, ἔστι δὲ τοῦ ᾿ διπλασίου ἴδιον τὸ ὡς 
δύο πρὸς ἕν, εἴη ἃ ἂν τοῦ ἡμίσεος ἴδιον τὸ ὡς ἕν πρὸς δύο. 

Τρίτον ἀνασκευάζξοντα μὲν εἰ τῆς ἕξεως τὸ xo ἕξιν 
λεγόμενον μή ἐστιν ἴδιον" οὐδὲ γὰρ τῆς στερήσεως τὸ κατὰ 
στέρησιν λεγόμενον ἔσται ἴδιον. xdv εἰ δὲ τῆς στερήσεως τὸ 

80 κατὰ στέρησιν λεγόμενον μή ἐστιν ἴδιον, οὐδὲ τῆς. ἕξεως τὸ 
κατὰ τὴν ἕξιν λεγόμενον ἴδιον ἔσται. οἷον ἐπεὶ οὐ λέγεται 
τῆς κωφότητος ἴδιον τὸ ἀναισθησίαν εἶναι, οὐδ᾽ ἂν τῆς ἀκού- 
Gto εἴη ἴδιον τὸ αἴσϑησιν εἶναι, κατασκευάξοντα δὲ εἶ τὸ 
καϑ' ἕξιν λεγόμενόν ἐστι τῆς ἕξεως ἴδιον καὶ γὰρ τῆς στερή- 

86 σεως τὸ κατὰ στέρησιν λεγόμενον ἔσται ἴδιον. x&v εἰ τῆς στε- 

οήσεως τὸ κατὰ στέρησιν λεγόμενόν ἐστιν ἴδιον, καὶ τῆς ἕξεως 


p.186 τὸ καϑ' ἕξιν λεγόμενον ἔσται ἴδιον. οἷον ἐπεὶ τῆς ὄψεώς 


ἐστιν ἴδιον τὸ βλέπειν, καϑὸ ἔχομεν ὄψιν, εἴη àv τῆς τυ- 
φλότητος ἴδιον τὸ μὴ βλέπειν, καϑὸ οὐκ ἔχομεν ὄψιν πε- 


φυκότες ἔχειν. 
6 Ἔπειτα ἐκ τῶν φάσεων καὶ τῶν ἀποφάσεων, πρῶτον 


μὲν ἐξ αὐτῶν τῶν κατηγορουμένων. ἔστι δ ὁ τόπος οὗτος 
χρήσιμος ἀνασκευάζοντι μόνον. οἷον εἰ ἡ φάσις ἢ τὸ κατὰ 
τὴν φάσιν λεγόμενον αὐτοῦ ἴδιόν dw: οὐ γὰρ ἔσται αὐτοῦ 1) 


18 ἔσται f, om 4, — οὐδὲ) οὐδὲ γὰρ DP. — τοῦ om q. — δὲ τὸ 

ἢ τι τοῦ q, i cw — 93 3 và om Df. — ἔστιν wq, pr 4. — 
τὸ δὲ ἕν «οὺς δύο om DP. 7 

om f. — 99 xd» εἰ δὲ] καὶ εἰ D, κῶν εἰ cufq. — 80 οὐδὲ yàg τῆς 4c. 

—31 xa9' ἕξιν D. — ἔσται ἴδιον Ῥα. — 89 κουφότητος D. — εἶναι; 

«αὶ γὰρ τῶν ἄλλων κοινὸν οὐδ᾽ 4. — ἀκοῆς D. — 838 ἴδιον εἴη f, — 

34 yàg] yàg xal D, om f. — 35 κἂν si... ἴδιον om D. — κἂν εἰ δὲ 


τρίτον δ᾽ ἀνασκ. D. — 928 ydg 


ἴδιόν ieri α. — τὸ Df. — ὃ δ᾽ om f. — 1 ἢ] καὶ Ὁ. 
— 8 αὐτοῦ λεγόμενον 4p. S ἂν δα 


TOIIIK&N K. 109 


ἀπόφασις οὐδὲ τὸ κατὰ τὴν ἀπόφασιν λεγόμενον ἴδιον. κἂν 
εἰ δ᾽ ἡ ἀπόφασις ἢ τὸ κατὰ τὴν ἀπόφασιν λεγόμενόν ἐστιν 10 
αὐτοῦ ἴδιον, οὐκ ἔσται ἡ φάσις οὐδὲ τὸ κατὰ τὴν φάσιν λε- 
γόμενον ἴδιον. οἷον ἐπευτοῦ ζῴου ἐστὶν ἴδιον τὸ ἔμψυχον, οὐκ 
ἂν εἴη τοῦ ἕῴου ἴϑιον τὸ οὐκ ἔμψυχον. 

Δεύτερον δ᾽ ἐκ τῶν κατηγορουμένων 1] μὴ κατηγορου- 
μένων καὶ ἐξ ὧν κατηγορεῖταν ἢ μὴ κατηγορεῖται,  évp- 1 
σχευάζοντα μὲν εἰ ἡ φάσις τῆς φάσεως μή ἐστιν ὕδιον" 
οὐδὲ γὰρ. ἡ ἀπόφασις τῆς ἀποφάσεως ἔσται ἴδιον. κἂν εἰ δ᾽ 
ἡ ἀπόφασις τῆς ἀποφάσεως μή ἔστιν ἴδιον, oO ἡ φάσις 
τῆς φάσεως ἔσται ἴδιον. οἷον ἐπεὶ οὐκ ἔστι τοῦ ἀνθρώπου ὕδιον 
τὸ ἕῷον, οὐδ᾽ ἂν τοῦ μὴ ἀνθρώπου εἴη ἴδιον τὸ μὴ ἕξῷον. κἂν ὦ 
εἰ δὲ μὴ τοῦ ἀνθρώπου φαίνηται μὴ ἴδιον τὸ μὴ ζῷον, οὐδὲ 
τοῦ ἀνθρώπου ἔσται ἴδιον τὸ ζῷον. κατασχευάζοντα δ᾽ εἰ τῆς 
φάσεως ἡ φάσις ἐστὶν ἴδιον * καὶ γὰρ τῆς ἀποφάσεως ἡ ἀπό- 
φασις ἔσται ἴδιον. κἂν εἰ δὲ τῆς ἀποφάσεως ἡ ἀπόφασίς 
ἐστιν ἴδιον, καὶ ἡ φάσις τῆς φάσεως ἔσται ἴδιον. οἷον ἐπεὶ ss 
τοῦ μὴ ἕῴου ἴδιόν ἐστι τὸ μὴ ξῆνν εἴη ἂν τοῦ ἕῴου ἴδιον τὸ 
(iv: κἂν εἰ δὲ τοῦ ζῴου φαίνηται ἴδιον τὸ ζῆν. καὶ τοῦ μὴ 
ἕῴου φανεῖται ἴδιον τὸ μὴ ζῆν. 

TToírov δ᾽ ἐξ αὐτῶν τῶν ὑποκειμένων ἀνασκευάξονεα 
μὲν εἰ τὸ ἀποδεδομένον ἴδιον τῆς φάσεώς ἐστιν ἴδιον’ οὐ γὰρ ὦ 
ἔσται τὸ αὐτὸ καὶ τῆς ἀποφάσεως ἴδιον. κἂν εἰ δὲ τῆς 
ἀποφάσεως ἴδιον τὸ ἀποδοϑέν, οὐκ ἔσται τῆς φάσεοως ἴδιον. 
οἷον ἐπεὶ τοῦ ἕῴου ἴδιον τὸ ἔμψυχον, οὐκ ἂν εἴη τοῦ μὴ ζῴου 
ἴδιον τὸ ἔμψυχον. κατασχευάξοντα δὲ εἰ τὸ ἀποδοϑὲν μὴ 
τῆς φάσεως ἴδιον, εἴη ἂν τῆς ἀποφάσεως. οὕτος δ᾽ ὁ τόπος ss 
ψευδής ἐστιν" φάσις γὰρ ἀποφάσεως καὶ ἀπόφασις φάσεως 


9 κἂν... 18 pr ἔδιον om 4. — 10 εἰ}. εἴη Df. — δ΄ om w. — ἔστιν 
om Df. --- 11 ἴδιον αὐτοῦ B. — 12 ἴδιον ἐστι D. — 18 εἴη ἴδιον τὸ 
ἄψυχον ξῴου q. — οὐκ) μὴ D. — 14 7 καὶ μὴ D. — ἢ μὴ κατηγρ- 
"μένων om 4. — 15 ἐξ) xa9' DPf, corr 4. — 16 μὴ] οὐκ 4. — 

7 εἰ δ᾽ om Df. — 19 ἐστιν Ὁ. — τοῦ om q. — 40 ἔδιον εἴη D. — 
21 εἰ om f et sic 24, 27, 31 Df. — μὴ δὲ τοῦ u, δὲ τοῦ μὴ Pf, corr 
4. — φαίνεται D, — alt μὴ om q. — 923 καὶ... ἴδιον om q. — 94 ἐστιν 
^ Du. — 35 ἔσται Bcu, pr 4. — ὡς ἐστὶν ἔδιον D. --- 27 ἴδιον φαίνη- 
ται D. — 48 ἴδιον φανεῖται D. — post £j» add u quae haübemus vs 
35 οὗτος... Βὲ ὑπάρχει, ubi eadem rc mg habet ει. — $0 γὰρ om f.— 
32 ἀποφάσεώς ἐστιν ἴδιον A4Dufq. — 93 ἴδιόν ἐστι τὸ duf. — ovx... 
ξζου) τοῦ μὴ ξώου οὐκ ἔσται D. — 84 μὴ] ἴδιον μὴ D, μή ἐστιν Mu, 
ἴδιον μή ἐστιν ἢ. --- 35 ἴδιο») ἐστιν ἴδιον D, — ἂν] ἄν ἔστι 4. 


130 TOIIIK&N E. 


οὐκ ἔστιν ἴδιον. φάσις μὲν γὰρ ἀποφάσει οὐδ᾽ ὅλως ὑπάρ- 
bye, ἀπόφαδις δὲ φάσει ὑπάρχει μέν, οὐχ ὡς ἴδιον δὲ 
ὑπάρχει. 
Ἔπειτα δ᾽ ἐκ τῶν ἀντιδιῃρημένων ἀνασκευάξοντα μὲν 
εἰ τῶν ἀντιδιῃρημένων μηδὲν μηδενὸς τῶν λοιπῶν ἀντιδιῃ- 
5 ρημένων ἐστὶν ἴδιον" οὐδὲ γὰρ τὸ κείμενον ἔσται ἴδιοντούτου 
ov κεῖται ἴδιον. οἷον ἐπεὶ ζῷον αἰσθητὸν οὐδενὸς τῶν ἄλλων 
ἕῴων ἐστὶν ἴδιον, οὐκ ἂν εἴη τὸ ἕῷον νοητὸν τοῦ θεοῦ ἴδιον. 
κατασκευάξοντα δ᾽ εἰ τῶν λοιπῶν τῶν ἀντιδιῃρημένων ὁτιοῦν 
ἐστὶν ἴδιον τούτων ἑκάστου τῶν ἀντιδιῃρημένων * καὶ γὰρ τὸ 
10 λοιπὸν ἔσται τούτου ἴδιον, οὗ κεῖται μὴ εἶναι ἴδιον. οἷον ἐπεὶ 
φρονήσεώς ἐστιν ἴδιον τὸ xo^ αὐτὸ πεφυκέναι λογιστικοῦ 
ἀρετήν, καὶ τῶν ἄλλων ἀρετῶν οὕτως ἑκάστης λαμβανομέ- 
vue, εἴη ἂν σωφροσύνης ἴδιον τὸ καϑ᾽ αὐτὸ πεφυκέναι ἐπιϑυ- 
μητικοῦ ἀρετὴν εἶναι. 
4 Ἔπειτ᾽ ἐκ τῶν πτώσεων, ἀνασχευάζξοντα μὲν εἰ ἡ πτώ- 
16 σις τῆς πτώσεως μή ἐστιν ἴδιον" οὐδὲ γὰρ ἡ πτῶσις τῆς πτώ- 
δεοῶς ἔσται ἴδιον. οἷον ἐπεὶ οὐκ ἔστι τοῦ δικαίως ἴδιον τὸ καλῶς, 
ου:δ᾽ ἂν τοῦ δικαίου εἴη ἴδιον τὸ καλόν. κατασκευάζοντα δὲ εἰ 
ἡ πτῶσις τῆς πτώσεώς ἐστιν ἴδιον" καὶ γὰρ ἡ πτῶσις τῆς 
20 πτώσεως ἔσται ἴδιον. οἷον ἐπεὶ τοῦ ἀνθρώπου ἐστὶν ἴδιον τὸ πε- 
£v δίπουν; καὶ τῷ ἀνθϑοώπῳ εἴη ἂν ἴδιον τὸ πεζῷ δίποδι λέ- 
γεσϑαι. οὐ μόνον δ᾽ ἐπ᾽ αὐτοῦ τοῦ εἰρημένου κατὰ τὰς πτώ- 
Orig ἐστὶ σκεπτέον, ἀλλὰ καὶ ἐπὶ τῶν ἀντικειμένων, καϑά- 
περ καὶ ἐπὶ τῶν πρότερον τόπων εἴρηται, ἀνασκευάζοντα μὲν 
46 εἰ ἡ τοῦ ἀντικειμένου πτῶσις μή ἐστιν ἴδιον τῆς τοῦ ἀντικειμέ- 
ψουπτώσεως" οὐδὲ γὰρ ἡ τοῦ ἀντικειμένου πτῶσις ἔσται ἴδιον 
τῆς τοῦ ἀντικειμένου πτώδεως. οἷον ἐπεὶ οὐκ ἔστι τοῦ δικαίως 
ἴδιον τὸ ἀγαϑώς, οὐδ᾽ ἀντοῦ ἀδίκως εἴη ἴδιον τὸ κακῶς. κατα- 
σκευάξοντα δὲ εἰ ἡ τοῦ ἀντικειμένου πτῶσίς ἐστιν ἴδιον τῆς τοῦ 


97 ὅλως οὐχ D. 

13653 δ᾽ om D. — 4 μηδὲν] τι Du, μηδὲν del valt 4. — λοιπῶν 
τῶν ἀντιδ. ufq. — 6 κεῖται εἶναι ἴδιον Df. — ἄλλων ϑνητῶν ζῴων 
DPcu, rc B, ἄλλων ξῴων ϑνητῶν f. — 9 ἐστὶ τὸ ληφϑὲν ἴδιον Du, 
τὸ ληφϑέν ἐστιν ἴδ. f. — καὶ] ὄντος ἰδίου τινὸς τῶν ἀντιδιῃρημένων᾽ 
καὶ u. — τοῦ λοιποῦ f. — 10 ἔδιον εἶναι οὗ f. — 19 ἀρετὴν εἶναι καὶ 
DPcq, τὸ A4. — 105 εἰ μὴ ἡ u. — 16 μὴ om ει. — 17 ἔσται] μή ἐστιν 
pr 4. --- ἔδιον ἔσται f. — 18 ἔδιον εἴη D. — 20 et 28 ἐστὶν οπὶ τι. — 
21 ἂν εἴη D. — τῷ 4}. — 94 καὶ om u. — προτέρων f. — 924 et 
88 ἀνασκευάξοντι f. — 97 ἐπειδὴ D. 


TOIIIK&£N E. 111 


ἀντικειμένου πτώσεως" καὶ γὰρ ἡ τοῦ ἀντικειμένου πτῶσις ἔσται 80 
ἴδιον τῆς τοῦ ἀντικειμένου πτώσεως. οἷον ἐπεὶ τοῦ ἀγαῦ οὔ ἐστὶν 
ἴδιον τὸ βέλτιστον. καὶ τοῦ κακοῦ ἂν εἴῃ ἴδιον τὸ χείριστον. 

Ἔπειτ᾽ ἐκ τῶν ὁμοίως ἐχόντων, ἀνασκευάξοντα μὲν 
εἰ τὸ ὁμοίως ἔχον τοῦ ὁμοίως ἔχοντος μή ἐστιν ἴδιον * οὐδὲ γὰρ 
τὸ ὁμοίως ἔχον τοῦ ὁμοίος ἔχοντος ἔσται ἴδιον. οἷον ἐπεὶ ὁμοίως ss 
ἔχει ὃ οἰκοδόμος πρὸς τὸ ποιεῖν οἰκίαν καὶ ὁ ἰατρὸς πρὸς 
τὸ ποιεῖν ὑγίειαν, οὐκ ἔστι δὲ ἰατροῦ ἴδιον τὸ ποιεῖν ὑγίειαν, 
οὐκ ἂν εἴη οἰκοδόμου ἴδιον τὸ ποιεῖν οἰκίαν. κατασκευάζοντα p.181 
δὲ εἰ τὸ ὁμοίως ἔχον τοῦ ὁμοίως ἔχοντός ἐστιν ἴδιον καὶ γὰρ 
τὸ ὁμοίως ἔχον τοῦ ὁμοίως ἔχοντος ἔσται ἴδιον. οἷον ἐπεὶ ὁμοίως 
ἔχει ἰατρός τε πρὸς τὸ ποιητικὸς ὑγιείας εἶναν καὶ γυμναστὴς 
πρὸς τὸ ποιητικὸς εὐεξίας, ἔστι δ᾽ ἴδιον γυμναστοῦ τὸ ποιητι-- δ 
κὸν εἶναι εὐεξίας. εἴη ἂν ἴδιον ἰατροῦ τὸ ποιητικὸν εἶναι 
ὑγιείας. 

"Emxuv ἐκ τῶν ὡσαύτως ἐχόντων, ἀνασκευάξοντα μὲν 
εἰ τὸ ὡσαύτως ἔχον τοῦ ὡσαύτως ἔχοντος μή ἐστιν ἴδιον" οὐδὲ 
γὰρ τὸ ὡσαύτως ἔχον τοῦ ὡσαύτως ἔχοντος ἔσται ἴδιον. εἶ 10 
6: ἔστι τοῦ ὁσαύτοις ἔχοντος τὸ ὡσαύτως ἔχον ἴδιόν, τούτου 
οὐκ ἔσται ἴδιον οὗ κεῖται εἶναι ἴδιον. οἷον ἐπεὶ ὡσαύτως ἔχει 
φρόνησις πρὸς τὸ καλὸν καὶ τὸ αἰσχρὸν τῷ ἐπιστήμη ἑκατέ- 
ρου αὐτῶν εἶναι, οὐκ ἔστι δ᾽ ἴδιον φρονήδεος τὸ ἐπιστήμην εἷ- 
vat καλοῦ, ox ἂν εἴη ἴδιον φρονήσεως τὸ ἐπιστήμην εἶναι αἷ- 16 
σχροῦ. εἰ δ᾽ ἔστιν ἴδιον φρονήσεως τὸ ἐπιστήμην εἶναι καλοῦ, 
οὐχ ἂν εἴη ἴδιον αὐτῆς τὸ ἐπιστήμην εἶναι αἰσχροῦ" ἀδύνατον 
γὰρ εἶναι τὸ αὐτὸ πλειόνων ἴδιον. κατασκευάζοντι δὲ οὐδὲν 
οὗτος ὁ τόπος ἐστὶ χρήσιμος" τὸ γὰρ ὡσαύτως ἔχον ἕν πρὸς 
πλείω συγκρίνεται. 20 

Ἔπειτ᾽ ἀνασκευάζοντα μὲν εἰ τὸ κατὰ τὸ εἶναι λεγό- 
μενον μή ἐστι τοῦ κατὰ τὸ εἶναι λεγομένου ἴδιον" οὐδὲ γὰρ τὸ 
“84 τοῦ ὅμοῦ ἔχοντος D. — yàg om D. — 86 ὁ bis om f. — ὃ 


οἰκοδόμος post οἰκίαν D. 
1814] οὐδ᾽ dv εἴη τοῦ oix. D. — ἤδιον ante οἰκοδόμου f, post oi- 


xav uU. — ] et 31 κατασκεναξζοντι et 8 ἀνασκευάξοντι f. — 2" ὁμοῦ 
bis D. — 8 ἐστιν u. — 4 τὸ om D. — 5 εὐεξίας εἶναι ἔστι Df. — 
6 εἶναι post. εὐεξίας f, om D. --- ἴδιον dv εἴη καὶ ἰατροῦ D. — εἶναι 
jon ὑγιείας f, om D. — 9 μή] ovx q. — 10 τὸ àoovcog ἔχον ante 

ται uU. — ]] rovrov om A4Bfq. — 12 οὐκ om ABf. — qm ἴδιομ) 


καὶ 4Bfq. — 13 ἐπιστήμην D. — 15 καλοῦ... εἶναι om 4. — φρονή- 
σεως) αὐτῆς Df. -- αἰσχροῦ... εἶναι del vult 4. — 19 ὁ τόπος ovrog 
ζρησιμος D. — 92 et 28 alt τὸ] τὸ κατὰ τὸ f. 


172 TOHIKAN E. 


φϑείρεσθαι coD κατὰ τὸ φθείρεσθαι, οὐδὲ τὸ γίνεσθαιτοῦ κακὰ 
τὸ γίμεσθαι λεγομένου ἔσται ἴδιον. οἷον ἐπεὶ οὐκ ἔστιν ἀνθρώπου 
25 ἴδιον τὸ εἶναι ἕῷον, οὐδ᾽ ἂν τοῦ ἄνϑρωπον γίνεσθαι εἴη ἴδιον 
τὸ γίνεσθαι ξῷον᾽ οὐδ᾽ ἂν τοῦ ἄνθρωπον φϑείρεσθϑαι εἴη ἴδιον 
τὸ φϑείρεσθαι ζῷον. τὸν αὐτὸν δὲ τρόπον ληπτέον Zatl καὶ 
ἐκ τοῦ γίνεσϑαι πρὸς τὸ εἶναι καὶ φϑείρεσϑαι καὶ ἐκ τοῦ 
φϑείρεσϑαι πρὸς τὸ εἶναι καὶ πρὸς τὸ γίνεσθαι, καθάπερ εἴ- 
$0 ρηται νῦν ἐκ τοῦ εἶναι πρὸς τὸ γίνεσθαι καὶ φθείρεσθαι. xa- 
τασχευάζοντα δὲ εἰ τοῦ κατὰ τὸ εἶναι τεταγμένου ἐστὶ τὸ 
κατ᾽ αὐτὸ τεταγμένον ἴδιον" καὶ γὰρ τοῦ κατὰ τὸ γίνεσθαι 
λεγομένου ἔσται, τὸ κατὰ τὸ γίνεσθαι λεγόμενον ἴδιον καὶ τοῦ 
κατὰ τὸ φϑείρεσϑαι τὸ κατὰ τοῦτο ἀποδιδόμενον. οἷον ἐπεὶ 
86 τοῦ ἀνθρώπου ἐστὶν ἴδιον τὸ εἶναι βροτόν, καὶ τοῦ γίνεσθαι ἄφ- 
£9oxov εἴη ἂν ἴδιον τὸ γίνεσθαι βροτὸν καὶ τοῦ φϑείρεσθαι. 
ἄνϑρωπον τὸ φϑείρεσθαι βροτόν. τὸν αὐτὸν δὲ τρόπον ληπτέον 
b ἐστὶ καὶ ἐκ τοῦ γίνεσθαι καὶ φϑεέρεσθϑαι πρός τε τὸ εἶναι καὶ 
πρὸς τὰ ἐξ αὐτῶν. καθάπερ καὶ ἀνασκευάζοντι εἴρηται. 
"Ese ἐπιβλέπειν ἐπὶ τὴν ἰδέαν τοῦ κειμένου, ἀνασκευ- 
ἄξοντα μὲν εἰ vg ἰδέᾳ μὴ ὑπάρχει, ἢ εἰ μὴ κατὰ τοῦτο 
s xo ὃ λέγεται τοῦτο οὗ τὸ ἴδιον ἀπεδόθη oU γὰρ ἔσται ἴδιον 
τὸ κείμενον εἶναι ἴδιον. οἷον ἐπεὶ αὐτοανθρώπῳ οὐχ ὑπάρχει 
τὸ ἠρεμεῖν ἡ ἄνϑρωπός ἐστιν, ἀλλ᾽ ἡ ἰδέα, οὐχ ἂν εἴη dy- 
ϑρώπου ἴδιον τὸ ἠρεμεῖν. κατασκευάξοντα δὲ εἰ τῇ ἰδέᾳ 
ὑπάρχει, καὶ κατὰ τοῦτο ὑπάρχει y λέγεται xov αὐτοῦ 
10 ἐχείνου οὐ κεῖται μὴ εἶναι ἴδιον " ἔσται γὰρ ἴδιον τὸ κείμενον 
μὴ εἶναι ἴδιον. οἷον ἐπεὶ ὑπάρχει τῷ αὐτοξῴῳ τὸ ἐκ ψυχῆς 
καὶ σώματος συγκεῖσθαι, καὶ ἢ ξῷον αὐτῷ ὑπάρχει τοῦτο, 
εἴη ὧν ξῴου ἴδιον τὸ ἐκ ψυχῆς καὶ σώματος συγκεῖσθαι. 
8 Ἔπειτα ἐκ τοῦ μᾶλλον καὶ ἥττην, πρῶτον μὲν ἀνα- 
15 σκευάζξοντα εἰ τὸ μᾶλλον τοῦ μᾶλλον μή ἐστιν ἴδιον. οὐδὲ 
γὰρ τὸ ἧττον τοῦ ἧττον ἔσται ἴδιον, οὐδὲ τὸ ἠκιστατοῦ ἥκιστα, 


94 ἔσει τοῦ ἀνθρώπου Df. — 86 ἂν om u. — τὸ 4. — φϑείρεσθαι 

ἄνϑρο. u. — εἴη ἴδιον om u, — 98 pr xol) καὶ πρὸς τὸ f. — alt xol 
...γίνεσθαιε om /. — 29 alt πρὸς om D. — 30 xai τὸ φϑείρεσθαει D. 
— 51 τὸ] τοῦ ὦ. — ἐστὶ τὸ] τὸ ἴδιον D omisso 39 ἔδιον. — 89 αὐτὸ] τὸ 
εἶναι Df. --- 34 τοῦτο] τὸ φϑείρεσθαι D. 
. 1820] καὶ ἐκ τοῦ φϑ. wu. --- τε et 2 πρὸς om D. --- 4 τὰ] τὸ γί- 
ψεσθαι αὐτὰ B. — 3 ἀνασκευάξοντι Df. — 4 μὲν ἐὰν u. — αὶ αὐταν. 
ϑοώπρ D. — 7 εἴη vov, ἀνθρώπου «. — 10 μὴ om D. — 12 ξῴφ D, 
corr Δ. — 14 xal τοῦ ἥτεον D. 


TOIIKAN K. 178 


οὐδὲ τὸ μάλιστα τοῦ μάλιστα, οὐδὲ τὸ ἁπλῶς τοῦ ἁπλῶς. olov 
ἐπεὶ οὐκ ἔστι τὸ μᾶλλον κεχρῶσϑαι τοῦ μᾶλλον σώματος 
ἴδιον, οὐδὲ τὸ ἧττον κεχρῶσϑαι τοῦ ἧττον σώματος εἴη ἂν 
ἴδιον, οὐδὲ τὸ χεχρῶσϑαι σώματος ὅλως. κατασχευάζοντα so 
δὲ εἰ τὸ μᾶλλον τοῦ μᾶλλόν ἐστιν ἴδιον" καὶ γὰρ τὸ ἧττον τοῦ 
ἧττον ἕσται ἴδιον, καὶ τὸ ἥκιστα τοῦ ἥκιστα. xol τὸ μάλιστα 
τοῦ μάλιστα, καὶ τὸ ἁπλῶς τοῦ ἁπλῶς. οἷον ἐπεὶ τοῦ μᾶλ- 
λον ζῶντος τὸ μᾶλλον αἰσθάνεσθαί ἔστιν ἴδιον, καὶ τοῦ ἧττον 
ζῶντος τὸ ἧττον αἰσθάνεσθαι εἴη ἂν ἴδιον, καὶ τοῦ μάλιστα 25 
δὲ τὸ μάλιστα, καὶ ταῦ ἥκιστα τὸ ἥκιστα, καὶ τοῦ ἁπλῶς τὸ 

Καὶ ἐκ τοῦ ἁπλῶς δὲ πρὸς ταὐτὰ σκεπτέον ἐστὶν dva- 
σχευάζοντα μὲν εἰ τὸ ἁπλῶς τοῦ ἁπλῶς μή ἐστιν ἴδιον" οὐδὲ 
γὰρ τὸ μᾶλλον τοῦ μᾶλλον, οὐδὲ τὸ ἧττον τοῦ ἧττον, οὐδὲ τὸ s 
μάλιστα τοῦ μάλιστα, οὐδὲ τὸ ἥκιστα τοῦ ἥκιστα ἔσται ἴδιον. 
οἷον ἐπεὶ οὐκ ἔστιτοῦ ἀνθρώπου τὸ σπουδαῖον ἴδιον,ουΐδ᾽ ἂν τοῦ 

ἄλλον ἀνθρώπου τὸ μᾶλλον σπουδαῖον Qvod εἴη. κατασκευά- 
ξοντα δὲ εἰ τὸ ἁπλῶς τοῦ ἁπλῶς ἐστὶν ἴδιον’ καὶ γὰρ τὸ 
μᾶλλον τοῦ μᾶλλον καὶ τὸ ἧττον τοῦ ἧττον καὶ τὸ ἥκιστα τοῦ 86 
ἥκιστα καὶ τὸ μάλιστα τοῦ μάλιστα ἔσται ἴδιον. οἷον ἐπεὶ τοῦ 
πυρός ἔστιν ἴδιον τὸ ἄνω φέρεσϑαι κατὰ φύσιν, καὶ τοῦ μᾶλ- 
λον πυρὸς εἴη ἂν ἴδιον τὸ μᾶλλον ἄνω φέρεσθαι κατὰ φύ- p.188 
σιν. τὸν αὐτὸν δὲ τρόπον σκεπτέον ἐστὶ καὶ ἐκ τῶν ἄλλων 
πρὸς ἅπαντα ταῦτα. 

Δεύτερον δ᾽ ἀνασκευάξοντα μὲν εἰ τὸ μᾶλλον τοῦ uGA- 
Aor μή ἐότιν ἴδιον" οὐδὲ γὰρ τὸ ἧττον τοῦ ἧττον ἔσται ἴδιον. & 
οἷον ἐπεὶ μᾶλλόν ἐστιν ἴδιον ξῴου τὸ αἰσθάνεσθαι ἢ ἀνθρώπου 
τὸ ἐπίστασθαι, οὐκ ἔστι δὲ ζῴου ἴδιον τὸ αἰσϑάνεσθϑαι, οὐκ ἂν 
εἴη ἀνδρώπου ἴδιον τὸ ἐπίστασθαι. κατασχευάζοντα δ᾽ εἰ τὸ 
ἧττον τοῦ ἧττόν ἐστιν ἴδιον" καὶ γὰρ τὸ μᾶλλον τοῦ μᾶλλον 
ἔσται ἴδιον. οἷον ἐπεὶ ἧττόν ἐστιν ἴδιον ἀνθρώπου τὸ ἥμερον φύ- 10 





19 ὧν δἴη u. — 21 γὰρ καὶ τὸ u. — 95 εἴῃ dv] ἐστὶν B. — τοῦ] 
τὸ u. — 96 δὴ A4Bcfq, om D. — pr τὸ τοῦ wu. — ἁπλῶς δὴ τὸ f. — 
98 δὴ 480. — ταῦεα ABcufq. — 929 οὐδὲ... τοῦ ἧττον om 4Bcuq f. — 
$1 οὐδὲ... τοῦ ἥκιστα om f.— 33 εἴη (dv wu) ἴδιον Du. — 34 ἐστὶν ante 
τοῦ 


Ρ. 
188al ἂν εἴη D. --- ἴδιον οἱ μᾶλλον om wu. — 8 πάντα ι΄. — 4 μή 
ἐστι τοῦ μᾶλλον D. — 6 ἴδιον aute ἢ w. — 6, 11, 16, 23, 98 ἥπερ D. 


— 1 δὲ τοῦ [gov u. — ἴδιον ξῴου D. — 9 τοῦ ἧττόν om w. 


174 TOIIKQN E. 


δει ἢ ξῴου τὸ ζῆν, ἔστι δ᾽ ἀνθρώπον ὕδιον τὸ ἥμερον φύσει, 
εἴη ἂν ξῴου ἴδιον τὸ ξῆν. 

Τρίτον δ᾽ ἀνασκευάξοντα μὲν εἰ οὗ μᾶλλόν ἔστιν ἴδιον, 
μή ἐστινἴδιον" οὐδὲ γὰρ οὗ ἧττόν ἔστιν ἴδιον, ἔσταιτούτου ἴδιον. 

16 εἰ δ᾽ ἐκείνου ἐστὶν ἴδιον, oix ἔσται τούτου ἴδιον. οἷον ἐσεὶ τὸ κε- 

χρῶσϑαι μᾶλλον τῆς ἐπιφανείας 1) τοῦ σώματός ἐστιν ἴδιον, 
οὐκ ἔστι δὲ τῆς ἐπιφανείας ἴδιον, οὐκ ἂν εἴη τοῦ σώματος ἴδιον 
τὸ κεχρῶσθαι. εἰ δ᾽ ἐστὶ τῆς ἐπιφανείας ἴδιον, οὐκ ἂν εἴη 
τοῦ σώματος ἴδιον. κατασκευάξοντι δὲ ὁ τόπος οὗτος οὐκ ἔστι 

eo χρήσιμος" ἀδύνατον γάρ ἔστι ταὐτὸ πλειόνων ἴδιον εἶναι. 

Τέταρτον δ᾽ ἀνασκευάξοντα QUE εἶ τὸ μᾶλλον αὐτοῦ 

ἴδιον μή ἐστιν ἴδιον" οὐδὲ γὰρ τὸ ἧττον αὐτοῦ ἴδιον ἔσται ἴδιον. 
οἷον ἐπεὶ , μᾶλλόν ἐστι τοῦ ῥῴου ἴδιον τὸ αἰσϑητὸν ἢ ἢ τὸ μερυ- 
στόν, οὐκ ἔστι δὲτοῦ [gov τὸ αἰσθητὸν ἴδιον, οὐκ ἂν εἴη τοῦ 

25 ζῴου τὸ μεριστὸν ἴδιον. κατασκευάζοντα δὲ εἰ τὸ ἧττον αὐτοῦ 
ὃν ἴδιον ἔστιν ἴδιον καὶ γὰρ τὸ μᾶλλον αὐτοῦ ὃν ἴδιον ἔσται 
ἴδιον. οἷον ἐπεὶ ἧττόν ἐστιν ἴδιον ζῴου τὸ αἰσϑάνεσθαι ἢ τὸ Dip, 
ἔστι δὲ τοῦ ζῴου τὸ αἰσθάνεσθαι ἴδιον, εἴη ἂν τοῦ ξῴουτὸ ξῆν 
ἴδιον. 

ὃ ἘΒΕπειτ᾽ ἐκ τῶν ὁμοίως ὑπαρχόντων πρῶτον μὲν ἄνα- 
δκευάξοντα εἶ τὸ ὁμοίως ὃ ὃν ἴδιον μή ἐστιν ἴδιον τούτου ov ἡ ὁμοί- 
ὡς ἐστὶν ἴδιον" οὐδὲ γὰρ 1 τὸ ὁμοίως ὃν ἴδιον ἔσται ἴδιον τούτου 
ου ἡ ὁμοίως ἐστὶν ἴδιον. οἷον ἐπεὶ ὁμοίως ἐστὶν ἴδιον ἐπιϑυμητι- 
κοῦ τὸ ) ἐπυϑυμεῖν καὶ λογιστικοῦ τὸ ὁ λογί eG 0, οὐκ ἔστι δ᾽ ἴδιον 

ss ἐπιϑυμητικοῦ τὸ ἐπνϑυμεῖν, οὐκ ἂν ν εἴη ἴδιον λογιστικοῦ τὸ λο- 
γίξζεσϑαι. κατασχευάξοντα δὲ εἰ τὸ ὁμοίως ὃ ον ἴδιον ἔστι τού- 
του ἴδιον οὗ ὁμοίως ἐστὶν ἴδιον " ἔσται γὰρ καὶ τὸ ὁμοίως ὃν 

b ἴδιοντουτου ἴδιον οὐ ἡ ὁμοίως ἐστὶν ἴδιον. οἷον ἐπεὶ ὁμοίως ἐσεὶν 
ἴδιον λογιστικοῦ τὸ πρῶτον φρόνιμον καὶ ἐπιθυμητικοῦ τὸ 
πρῶτον σώφρον, ἔστι δὲ τοῦ λογιστικοῦ ἴδιον τὸ πρῶ- 


11 ἔδιον ἀνθρώπου D. — 19 ἴδιον τοῦ ξῴου D. -- 13 ἴδιόν ἐστι 
D. — n pr ἔδιον om D. — 19 κατασκευώξοντα δὲ οὐδενὶ ὁ τόπος χρή- 
σιμος D. — οὐκ ἔστι ὁ τόπος οὗτος ει. — 9] δ᾽ ο om Du. — 92 μὴ 
ovx D. -— 23 ἴδιον τοῦ ξῴου D. — 96 ἴδιον ὃν ἔστιν 18. αἰ. — 
Q7 ἐστιν om D. — 82 οὐδὲ... ἐστὶν ἴδιον om f. — tert ἔδεον om D. 
— 358 ἔσται cuq. — 34 δ᾽ pr om 4. — 35 ἴδιον τοῦ λογιστικοῦ D. - 
to om f. — 36 τούτου lovi» D. — 3817 fore; om D. — καὶ aote yàg 
D, om f. — ἔσται... ἐστὶν ἔδιον om v. 

188bl τούτου l3:e»] ἐστιν ἴδιον τούτον D. — 92, 3, 4 ἴδιον om D. 


ΤΟΠΙΧΩΝ E. 145 


sov φρόνιμον, εἴη ἂν ἐπιϑυμητικοῦ ἴδιον τὸ πρῶτον σῶ- 

ν. 
T0 λεύτερον δ᾽ ἀνασκευάξοντα μὲν εἰ τὸ ὁμοίως ὃν ὕϑιον 
μή ἐστιν ἴδιον αὐτοῦ * οὐδὲ γὰρ τὸ ὁμοίως ὃν iov ἔσται ἴδιον 
αὐτοῦ. οἷον ἐπεὶ ὁμοίως ἐστὶν ἴδιον ἀνθρώπον τὸ ὁρᾶν καὶ τὸ 
ἀκούειν, οὐκ ἔστι δ᾽ ἀνθρώπου ἴδιον t0 ὁρᾶν, οὐκ dv εἴη dv- 
ϑρώπου ἴδιον τὸ ἀχούειν. κατασχευάζοντα δὲ εἶ τὸ ὁμοίως 10 
αὐτοῦ ὃν ὕδιον ἔστιν ἴδιον" καὶ γὰρ τὸ ὁμοίως αὐτοῦ ὃν ἴδιον 
ἔσται ἴδιον. οἷον ἐπεὶ ὁμοίως ἐστὶν ἴδιον ψυχῆς τὸ μέρος αὖ- 
τῆς ἐπιϑυμητικὸν εἶναι καὶ λογιστικὸν πρώτου, ἔστι δὲ ψυχῆς 
ἴδιον τὸ μέρος αὐτῆς εἶναι ἐπιθυμητικὸν πρώτου, εἴη ἂν ἴδιον 
ψυχῆς τὸ μέρος αὐτῆς εἶναι λογιστικὸν πρώτου. 1δ 

Τρίτον δ᾽ ἀναδσκευάζοντα μὲν εἰ οὐ ὁμοίως ἐστὶν ὕδιον, 
μή ἐστιν ἴδιον" οὐδὲ γὰρ οὗ ὁμοίως ἐστὶν ἴδιον, ἔσται ἴδιον. εἰ 
δ᾽ ἐκείνου ἐστὶν ἴδιον, οὐκ ἔσται ϑατέρου ἴδιον. οἷον ἐπεὶ ὁμοίως 
ἐστὶν ἴδιον τὸ καίειν φλογὸς καὶ ἄνϑρακος, oUx ἔστι δ᾽ ἴδιον 
φλογὸς τὸ καίειν, οὐκ ἂν εἴη ἴδιον ἄνϑρακος τὸ καίειν. εἰ δ᾽ ὦ 
ἐστὶ φλογὸς ἴδιον, οὐκ ἂν εἴη. ἄνϑρακος ἴδιον. κατασκευά- 
ἕοντι δὲ οὐδὲν οὗτος ὁ τόπος ἐστὶ χρήσιμος. 

Διαφέρει δ᾽ ὃ ἐκ τῶν ὁμοίως ἐχόντων τοῦ ἐκ τῶν ὁμοίως 
ὑπαρχόντων, ὅτι τὸ μὲν κατ᾽ ἀναλογίαν λαμβάνεται, οὐκ 
ἐπὶ τοῦ ὑπάρχειν τι θεωρούμενον, τὸ δ᾽ ix τοῦ ὑπάρχειν τι τό 
συγχᾳίνεται. 

Ἔπειτ᾽ ἀνασκευάξοντα μὲν εἶ δυνάμει τὸ ἴδιον ἀποδι- 9 
δοὺς χαὶ πρὸς μὴ ὃν ἀποδέδωκε τὸ ἴδιον τῇ δυνάμει, μὴ ἐν-- 
δεχομένης τῆς δυνάμεως ὑπάρχειν τῷ μὴ ὄντι" oU γὰρ ἔσται 
ἴδιον τὸ κείμενον εἶναι ἴδιον. οἷον ἐπεὶ ὁ εἴπας ἀέρος ἴδιον so 
τὸ ἀναπνευστὸν τῇ δυνάμει μὲν ἀπέδωκε τὸ ἴδιον (τὸ γὰρ του- 
οὗτον ἴδιον οἷον ἀναπνεῖσϑαι ἀναπνευατόν ἐστιν), ἀποδέδωκξ 
δὲ καὶ πρὸς τὸ μὴ ὃν τὸ ἴδιον καὶ γὰρ μὴ ὄντος ζῴου. οἷον ἀνα- 


4 ἂν] d» τοῦ Df. — 6 δ᾽ om B. — , μή] αὐτοῦ μή 418, — ὃν 
om u. — 8 pr τὸ] καὶ τὸ εἰ. — 11 ὃν αὐτοῦ bis Df. — ἴσται B, pr 
4. — 12 μέρους D, pr 4. — 13 εἶναι πρώτου καὶ εἰ. — πρῶτον q. — 
ἴδιον ψυχῆς D. — 14 μέρους ABD. — ἐπιθυμητικὸν εἶναι u. — xQà- 
τον corr €. — ἂν εἴη u. — 15 μέρους D. — λογιστικοῦ c. — 20 d»- 
ϑρακος ἴδιον D. — εἰ... Διὶ alt ἴδιον om D. — 22 δὲ οὗτος ὁ τόπορ 
ζρήσιμος οὐκ ἔστιν D. — 95 pr τι} τε μόνον D, τινὶ ὦ. — τινὶ Du. — 
99 τῷ μὴ ὄντι ὑπάρχειν D. — 81 ἀποδέδωκε Df. --- τοιοῦτο cq. — 
» ἴδιον om Df. — 33 pr τὸ om D. — ὄντος τοῦ (oov f. — οἷον) 

D. 


110 ΤΟΠΙΚΩΝ E. 


πνεῖν πέφυκε τὸν ἀέρα, ἐνδέχεται d ἀέρα εἶναι" οὐ μέντοι μὴ ὄν. 
86 τος ξῴου δυνατόν ἐστιν ἀναπνεῖν᾽ dior ᾿οὐδ᾽ ἀέρος ἔσται ἴδιον τὸ 

τοιοῦτον οἷον ἀναπνεῖσϑαι, τότε ὅτε ζῷον οὐκ ἔσται τοιοῦτον 

οἷον ἀναπνεῖν. οὐκ ἂν οὖν εἴη ἀέρος ἴδιον τὸ ἀναπνευστόν. 


p. 189 Kosoosevatovro δὲ εἰ τῇ δυγάμεν ἀποδιδοὺς τὸ ἴδιον 


ἢ πρὸς ὃν ἀποδίδωσι τὸ ἴδιον ἢ πρὸς μὴ ὄν, ἐνδεχομένης τῆς 
δυνάμεως τῷ μὴ ὄντι ὑπάρχειν" ἔσται γὰρ ἴδιον τὸ κείμενον 
μὴ εἶναι ἴδιον. οἷον ἐπεὶ ὁ ἀποδιδοὺς ἴδιον τοῦ ὄντος τὸ δυ- 
δ νατὸν παϑεῖν ἢ ῆ ποιῆσαι, δυνάμει ἀποδιδοὺς τὸ ἴδιον, πρὸς 
ὃν ἀπέδωκε τὸ ἴδιον " ὅτε γὰρ ὄν ἐστι, καὶ δυνατὸν παϑεῖν τι 
1) ποιῆσαι ἔσται" ὥστε εἴη ἂν ἴδιον τοῦ ὄντος τὸ δυνατὸν πα- 
ϑεῖν ἢ ποιῆσαι. 
Ἔπειτ᾽ ἀνασχευάξοντα μὲν εἰ ὑπερβολῇ τέϑεικε τὸ ἴδιον' 
10 0U γὰρ ἔσται ἴδιον τὸ κείμενον εἶναν ἴδιον. συμβαίνει "γὰρ 
τοῖς οὕτως ἀποδιδοῦσι τὸ ἴδιον οὐ xe οὐ τὸν λόγον, τοὔνομα 
ἀληϑεύεσθαι' φϑαρέντος γὰρ τοῦ πράγματος οὐδὲν ἧττον 
ἔσται ὁ λόγος" τῶν γὰρ ὄντων τινὶ μάλιστα ὑπάρχει. οἷον 
εἴ τις nn τοῦ πυρὸς ἴδιον σῶμα τὸ κουφότατον" φϑα- 
15 ρέντος γὰρ τοῦ πυρὸς ἔσται τι τῶν σωμάτων ὃ κουφότατον 
ἔσται, ὥστ᾽ οὐκ ἂν εἴη τοῦ πυρὸς ἴδιον σῶμα τὸ κουφότατον. 
κατασκευάζοντα δὲ εἰ μὴ ὑπερβολῇ τέϑεικε τὸ ἴδιον" ἔσται 
γὰρ κατὰ τοῦτο καλῶς κείμενον τὸ ἴδιον. οἷον ἐπεὶ ὁ ϑεὶς ἀν- 
ϑρώπου ἴδιον ' ξῷον ἥμερον φύδει οὐχ ὑπερβολῇ ἀποδέδωκε 
90 τὸ ἴδιον, εἴη ὧν κατὰ τοῦτο καλῶς κείμενον τὸ ἴδιον. 


Z. 


Τῆς δὲ περὶ τοὺς ὅ ρους πραγματείας μέρη πέντε ἐστίν. 
95 ἢ γὰρ ὅτι ὅλως οὐκ ἀληϑὲς εἰπεῖν, xo οὐ τοὔνομα, 


86 ἔσται f. — ὥστ᾽ οὐδ᾽} ὡς δ᾽ ὁ Ο. --- ἀὴρ ἔσται τοιοῦτος οἷος 


corr 4. — 86 τοιοῦτο cu. — τότε om D. --- ἔστι corr 4. — 31 εἶη 
οὖν D. 

1894] κατασκευάζοντι D. — 9 πρὸς ὃν u. — 4 ἀποδοὺς C. — 
6 ἀποδέδωκε BDfq. — παϑεῖν ἢ ποιεῖν C. — τι pr om. Bf. — T3 
ποιῆσαι corr u. — ἐστιν Cf, om D. — 8 ἢ] τι ἢ D. — 9 εἰ 17 ὑπὲ 
Boiov D, ὑπερβολὴ pr 4. — 18 ὑπάρξει CDf. — 7 26 κουφότατον ti- 
ναι. κατασκ. C. — 17 τεθείη P. — κατὰ τοῦτο om D. — 19 ἴδιον 


τὸ ξῷον D. — Tit &* Cc, τοπικῶ δοον f. — 94 περὶ] πρὸρ P. — 
ἐστὶ πέντε CPcugf. , τοπικῶν 6y f gl e 


TOIIIK&N Z. 195 


τὸν λόγον (δεῖ yàg τὸν τοῦ ἀνθρώπου ὁρισμὸν κατὰ παντὸς 
ἀνθρώπου ἀληϑεύεσϑαι), ἢ ὅτι ὄντος γένους οὐκ ἔϑηκεν εἰς τὸ 
γένος ἢ οὐκ εἰς τὸ οἰκεῖον γένος ἔθηκεν (δεῖ γὰρ τὸν ὁριξόμενον 
εἰς τὸ γένος. ϑέντα τὰς. διαφορὰς προσάπτειν" μάλιστα γὰρ 
τῶν ἐν τῷ ὁρισμῷ τὸ γένος δοκεῖ τὴν τοῦ ὁριξομένου οὐσίαν so 
σημαίνειν), 1] ὅτι οὐκ ἴδιος d λόγος (δεῖ γὰρ τὸν ὁρισμὸν ἴδιον 
εἶναι, καθάπερ. καὶ πρότερον εἴρηται), ἢ) εἰ πάντα τὰ εἰρη- 
μένα πεποιηκὼς μὴ ὥρισται μηδ᾽ εἴρηκε τὸ τί ἦν εἶναι τῷ 
ὁριζομένῳ. λοιπὸν δὲ παρὰ τὰ εἰρημένα, εἰ ὥρισται μέν, μὴ 
καλῶς δ᾽ ὥρισται, 85 

Ei μὲν οὖν μὴ ἀληϑεύεται, xa0 οὗ τοὔνομα, καὶ ὁ 
λόγος, ἐκ τῶν πρὸς τὸ συμβεβηκὸς τόπων ἐπισκεπτέον. καὶ 
γὰρ ἐκεῖ, πότερον ἀληϑὲς ἡ οὐκ ἀληϑές, πᾶσα ἡ σκέψις 
γίνεται" ὅταν μὲν γὰρ ὅτι ὑπάρχει τὸ συμβεβηκὸς OucAa- b. 
γώμεϑα, ὅτι ἀληϑὲς λέγομεν, ὅταν δ᾽ ὅτι οὐχ ὑπάρχει, 
δει οὐκ ἀληϑές. εἰ δὲ μὴ ἐν τῷ οἰκείῳ γένει ἔϑηκεν, ἢ εἰ μὴ 
ἴδιος ὁ ἀποδοϑεὶς λόγος, ἐκ τῶν πρὸς τὸ γένος καὶ τὸ ἔδιον 
ῥηθέντων τόπων ἐπισκεπτέον. δ 

“Μοιπὸν δ᾽, εἰ μὴ ὥρισται ἢ εἶ μὴ καλῶς ὥρισται, πῶς 
μετιτέον, εἰπεῖμ. πρῶτον μὲν οὖν ἐπισκεπτέον εἰ μὴ καλῶς 
ὥρισται. δᾷον γὰρ ὁτιοῦν ποιῆσαι ἢ καλῶς ποιῆσαι. δῆλον 
οὖν ὅτι ἡ ἁμαρτία περὶ τοῦτο πλείων, ἐπειδὴ ἐργωδέστερον, 
$60" ἡ ἐπιχείρησις Odo ἡ, περὶ τόῦτο ἢ ἡ περὶ ἐκεῖνο γέ 10 
Veron. 

 "E6n δὲ τοῦ μὴ καλῶς μέρη δύο, ἕν uiv τὸ ἀσαφεῖ 

τῇ ἑρμηνείᾳ κεχρῆσϑαι (δεῖ γὰρ τὸν ὁριξόμενον ὡς ἐνδέχεται 
σαφεστάτῃ τῇ ἑρμηνείᾳ κεχρῇῆσϑαι, ἐπειδὴ τοῦ γνωρίσαι χά- 
Qv ἀποδίδοται ὁ ὁρισμός), δεύτερον Ó', εἰ ἐπὶ πλεῖον εἴρηκε 15 
τὸν λόγον τοῦ δέοντος " πᾶν γὰρ τὸ προσκείμενον ἐν τῷ ὄρυ- 
Gu περίεργον. πάλιν δ᾽ ἑκάτερον τῶν εἰρημένων εἰς πλείω 
μέρη διείληπται. 

Εἷς uiv οὖν τόπος τοῦ ἀσαφῶς, εἰ ὁμώνυμόν ἐστί τινι 2 





26 τοῦ om 4. --- 98 ἢ ὅτι ovx C. — 80 τῶν om P. — 33 διώρι- 
σται C, — 34 ὡρισμένῳ C. 

189b2 λέγομεν) διαλεγόμεθα Cuf. — 5 δηθϑέντων om P, — 7 alt 
εἰ om. Cu, — 7 εἰπεῖν ἐστίν. πρῶτον οὖν C. — 9 nagd P. — 10 Qdoy 
Bq. — ἡ om Cf. — πρὸς bis P. — 14 σαφεῖ. P. — τῇ om C. — 16 6 
om τι. — πλέον εἰ. — 16 ἅπαν Cuf. — 19 ἀσαφοῦς CP. — εἰ om P. 
— ἐστί om CPuq. 


Hu 12 


118 ΤΟΠΙΚΩΝ Z. 


20 τὸ εἰρημένον, οἷον ὅτι ἡ γένεσις ἀγωγὴ εἰς οὐσίαν καὶ ὅ ὅτι ἡ 
ὑγίεια συμμετρία ϑερμών. καὶ ψυχρῶν. ὁμώνυμος γὰρ ἡ 
ἀγωγὴ καὶ 1] συμμετρία" ἄδηλον οὖν ὁπότερον βούλεται λέ- 
γεν τῶν δηλουμένων ὑπὸ τοῦ πλεοναχῶς λεγομένου. ὁμοίως 
δὲ καὶ εἰ τοῦ ὁριξομένου πλεοναχῶς λεγομένου μὴ διελὼν εἷ- 

46 Sev ἄδηλον γὰρ ὁποτέρου τὸν ὅρον ἀποδέδωκεν, ἐνδέχεταίτ v5 
συκοφαντεῖν εἷς οὐκ ἐφαρμόττοντος τοῦ λόγου ἐπὶ πάντα ὧν 
τὸν ὁρισμὸν ἀποδέδωκεν. μάλιστα δ᾽ ἐνδέχεται τὸ τοιοῦτον 
ποιεῖν. λανϑανούσης. τῆς ὁμωνυμίας. ἐνδέχεται δὲ καὶ διελό- 
μενον αὐτόν, παδαχῶς λέγεται τὸ ἐν τῷ ὁρισμῷ ἀποδοϑέν, 

so συλλογισμὸν ποιῆσαι" εἰ γὰρ κατὰ μηδένα τῶν τρόπων 
ἱκανῶς εἴρηται, δῆλον ὅ ὅτι οὐκ ἃ ἂν ὡρισμένος εἴη κατάτράπον. 

"Ἄλλος, εἶ κατὰ μεναφορὰν εἴρηκεν, οἷον εἰ τὴν ἐπι- 
στήμην ἀμετάπτωτον ἢ 7 τὴν yi τιϑήνην 7 τὴν σωφροσύνην 
συμφωνίαν. πᾶν γὰρ ἀσαφὲς τὸ κατὰ μεταφορὰν λεγό- 

86 μενον. ἐνδέχεται δὲ καὶ τὴν μεταφορὰν εἰπόντα συχοφαν- 
τεῖν ὡς κυρίως εἰρηκότα᾽ οὐ γὰρ ἐφαρμόσει ὁ λεχϑεὶς 090g, 
οἷον ἐπὶ τῆς σωφροσύνης" πᾶσα γὰρ συμφωνία ἐν φϑόγ- 

γοις. ἔτι εἰ γένος ἡ 1j συμφωνία τῆς σωφροάύνης, ἐν δύο γέ- 
p. 140 νεσιν ἔσται ταὐτὸν οὐ περιέχουσιν ἄλληλα" οὔτε γὰρ ἡ συμ- 

φωνία τὴν ἀρετὴν οὔθ᾽ ἡ ἀρετὴ τὴν συμφωνίαν περιέχει, 
Ἔτι εἰ μὴ κειμένοις ὀνόμασι χρῆται, οἷον Πλάτων 
ὀφρυόσκιον τὸν ὀφθαλμόν, 7 τὸ φαλάγγιον ΄δηψιδακέρ, 7 

5 vOv μυελὸν ὀστεογενές " πᾶν γὰρ ἀσαφὲς τὸ μὴ eio 0c. 

Ἔνια δ᾽ οὔτε xo ὁμωνυμίαν οὔτε κατὰ μεταφορὸν 
οὔτε κυρίως εἴρηται, οἷον ὁ νόμος μέτρον ἢ ἢ εἰκὼν τῶν φύσει 
δικαίων. ἔστι δὲ τὰ τοιαῦτα χείρω τῆς μεταφορᾶς" ἡ μὲν 
γὰρ μεταφορὰ ποιεῖ πῶς γνώριμον τὸ σημαινόμενον. διὰ 

10 τὴν ὁμοιότητα" πάντες γὰρ οἱ μεταφέροντες κατά τινα ὅμου- 
ότητα μεταφέρουσιν᾽ τὸ δὲ τοιοῦτον oU ποιεϊγνώριμον᾽ οὔτε 


40 ῥησεν Cucfg. — καὶ] 5 Cucfq. — 21 MM καὶ ϑερμῶν u. — 
24 μὴ] εἶ μὴ 4B. — 25 τῶν ὅρων r 4. — ἀπέδωκεν C. — τεῦ γὰρ 
P, — 27 τὸ om P. — 29 ὁσαχῶς ζω cuqf. — 30 μηϑένα C. - 31 xa- 
Aog ucf. — 32 alt εἰ om P. — 33 γὴν) ὕλην... C, mg 4. — τιϑηνητι- 
κὸν AHcq, τιϑηνητικὴν P, corr B. — 84 συμμετρίαν pr-q. — 35 τὴν] 
τὸν κατὰ P, τὺν Hf. — εἰπόντα) πάντα P. — 36 6 οὐδὲ yàg ἁρμόδει 
wf. — 37 πᾶσα... σωφροσύνης om P. — 38 δυσὶ u. 

140a3 olo» ὁ j Πλάτων (ει. - ὃ ὀστογενὲς Acug. — 7 οὔτε xv- 
φίως om 4Pc. — εἴρηται om c. — οἷον εἰ ὁ q. — 11 κοιοῦτο wu. 


ΤῸ ΠΊΧΩΝ Z. 179 


γὰρ ἡ ὁμοιότης ὑπάρχει, καϑ' ἣν μέτρον ἢ εἰκὼν ὁ νόμος ἐστίν, 
οὔτε κυρίως εἴοϑϑε λέγεσθαι. ὥστε εἰ μὲν κυρίως μέτρον 
εἰκόνα τὸν νόμον φησὶν εἶναι, ψεύδεται" εἰκὼν γάρ ἐστιν 

ἡ γένεσις διὰ μιμήσεως. τοῦτο δ᾽ οὐχ ὑπάρχει τῷ νόμφ᾽ 1s 
εἰ δὲ μὴ κυρίως, δῆλον ὅει ἀσαφῶς εἴρηκε καὶ χεῖρον ὅποι- 
ονθῦν τῶν κατὰ μεταφορὰν λεγομένων. 

Ἔτι εἰ μὴ δῆλος ὁ τοῦ ἐναντίου Adyog ἐκ τοῦ λεχϑέντος" 
οὗ γὰρ καλῶς ἀποδιδόμενοι καὶ τοὺς ἐναντίους προσ 
σιν, ἢ εἰ καϑ᾽ αὐτὸν λεχϑεὶς μὴ φανερὸς εἴῃ τίνος ἐσεὶν ógv- Ὁ 
Gudg, ἀλλὰ καθάπερ τὰ τῶν ἀρχαίων γραφέων, εἶ μή s; 
ἐπιγράψαι, oUx ἐγνωρίξετο τί ἐστιν ἕκαστον. 

Ei μὲν οὖν μὴ σαφώς, ἐκ τῶν τοιούτων ἐστὶν ἐπισκε- ὃ 
πτέον" εἰ δ᾽ ἐπὶ πλεῖον εἴρηκε τὸν ὅρον, πρῶτον μὲν σχο- 
πεῖν εἴ τινε κέχρηται ὃ πᾶσιν ὑπάρχει ῇ ὅλως τοῖς οὖσιν 25 
ἢ τοῖς ὑπὸ ταὐτὸ γένος τῷ ὁριζομένῳ " ἐπὶ πλεῖον γὰρ εἰρῆ- 
σϑαι ἀναγκαῖον τοῦτο. δεῖ γὰρ τὸ μὲν γένος ἀπὸ τῶν ἄλ- 
λῶν χωρίζειν, τὴν δὲ διαφρορὰν ἀπὸ τινος τῶν ἐν τῷ αὐτῷ 
γένει. τὸ μὲν οὖν πᾶσιν ὑπάρχον ἁπλῶς ἐπ᾽ οὐδενὸς χω- 
οίξευ, τὸ δὲ τοῖς ὑπὸ ταὐτὸ γένος πᾶσυν ὑπάρχον oU χω- * 
οίξει τῶν ἐν ταὐτῷ γένει, ὥστε μάταιον τὸ τοιοῦτον 
προσκείμενον. 

"H εἰ ἔστι μὲν ἴδιον τὸ προσκείμενον, ἀφαιρεθέντος δὲ 
τούτου καὶ ὁ λοιπὸς λόγος ἴδιός ἐστι καὶ δηλοῖ τὴν οὐσίαν. 
οἷον ἐν τῷ τοῦ ἀνθρώπου λόγῳ τὸ ἐπιστήμης δεκτικὸν προστε-- 86 
ϑὲν περίεργον" καὶ γὰρ ἀφαιρεϑέντος τούτον ὁ λοιπὸς λό- 
γος ἴδιος καὶ δηλοῖ τὴν οὐσίαν. ἁπλῶς δ᾽ εἰπεῖν, ἅπαν 
περίεργον οὗ ἀφαιρεϑέντος τὸ λοιπὸν δῆλον ποιεῖ τὸ ὁριξό- b 
μενον. τοιοῦτος δὲ καὶ ὁ τῆς ψυχῆς ὅρος, εἰ ἀριθμὸς αὐτὸς 


^ 
12 ἡ om Puf. — 18 κυρίως om CPcufq. — μὲν om cg — 14 9g» 
ci» εἶναε τὸν νόμον P. — γάρ om P. — 16 ὅτι καὶ ἀσαφῶς ug. — 
χείρω P. — ὁτουοῦν CPcufq. — 18 ὅρος C. — 19 ἀποδεδομένοι C. — 
Q0 αὐτὸ B. — φανερὸν P. — εἴη] ἢ cu, ἐστι q. — d δρισμός e. — 
99 ἐπέγραψεν Pefug, corr 4. — 23 ἐστὶν om Cuf. — 924 et 26 πλέον f. 
— 94 ὁρισμόν C, λόγον P. — 96 τοῖς om C. — ἀναγκαῖον εἰρῆσθαι 
uf. — 97 τούτῳ €. — 98 τὴν] γενῶν τὴν f. — ταὐτῷ C. — 29 ἁπλῶρ 
ὑπάρχον uf. — οὐθενὸς C. — 91 cà») ἀπὸ τῶν CPcufq. — 88 ei rc 
C. — μὲν om q. — 34 ἐστε om. P. — 35 οἷον .. . οὐσίαν om P. — 
ἐν om C. — τὸ] τῷ v. 
140b! δηλοῖ τὸ u, δηλοῖ εἰ ἐστε τὸ Cf. — ὃ δέ doti καὶ Cf. — 
εἴπερ CPu. 
12: 


T80 TONHIKAN Z7. 


αὐτὸν κινῶν ἐστίν" καὶ γὰρ τὸ αὐτὸ αὐτὸ κινοῦν Ψυχή, xa- 
ϑάπερ Πλάτων ὥρισται. ἢ ἴδιον μέν ἐστι τὸ εἰρημένον, οὐ δη- 
6 Aoi δὲτὴν οὐσίαν ἀφαιρεθέντος τοῦ ἀριθμοῦ. ποτέρως μὲν οὖν 
ἔχει, χαλεπὸν διασαφῆσαι" χρηστέον δ᾽ ἐπὶ πάντων τῶν 
τοιούτων πρὸς τὸ συμφέρον. οἷον ὅτι ὁ τοῦ φλέγματος ὅρος 
ὑγρὸν πρῶτον ἀπὸ τροφῆς ἄπεπτον. ἕν γὰρ τὸ πρῶτον, οὖ 
πολλά, ὥστε περίεργον vÓ ἄπεπτον προὐκείμενον" παὶ γὰρ 
10. τούτου ἀφαιρεθέντος ὃ λοιπὸς ἔσται ἴδιος λόγος" od γὰρ ἐνδέ- 
χεέται ἀπὸ τῆς τροφῆς καὶ τοῦτο καὶ ἄλλο τι πρῶτον εἶναι. 
ἢ οὐχ ἁπλῶς πρῶτον ἀπὸ τροφῆς τὸ φλέγμα, ἀλλὰ τῶν 
ἀπέπτων πρῶτον, ὥστε προσθετέον τὸ ἄπεπτον" ἐκείνως μὲν 
γὰρ δηϑέντος οὐκ ἀληϑὴς à λόγος, εἴπερ μὴ πάντων πρῶ- 
15 τόν ἔστιν. 


"Eu εἴ τι τῶν ἐν τῷ λόγῳ μὴ πᾶσιν υὑπόφχει τοῖς IN 


ὑπὸ ταὐτὸ εἶδος" ὁ γὰρ τοιοῦνος χεῖρον ὥρισται τῶν χρω- 
μένων ὃ πᾶσιν ὑπάρχει τοῖς οὖσιν. ἐκείνως μὲν γὰρ ἂν à 
λοιπὸς ἴδιος ἦ λόγος, καὶ ὁ mág ἴδιος ἔσται" ἁπλῶς γὰρ 
20 πρὸς τὸ ἴδιον ὁτουοῦν προστεϑέντος ἀληθοῦς ὅλος ἔδεος γίνε- 
ται. εἰ δέ τι τῶν ἐν τῷ λόγῳ μὴ πᾶσιν ὑπάρχει τοῖς ὑπὸ 
ταὐτὸ εἶδος, ἀδύνατον ὅλον τὸν λόγον ἴδιον εἶναι " oJ γὰρ ὧν» 
τικατηγορηϑήσεται τοῦ πράγματος. οἷον ἕῷον πεξὸν δίπουν 
τετράπηχυ" ὁ γὰρ τοιοῦτὸς λόγος οὐκ ἀντικατηγορεῖται τοῦ 
25 ἡράγματος διὰ τὸ μὴ πᾶσιν ὑπάρχειν τοῖς ὑπὸ ταὐτὸν εἶ- 
δὸς τὸ τετράπηχυ. 
Πάλιν εἰ ταὐτὸν πλεονάκις εἴρηκεν, οἷον τὴν ἐπυθυμίαν 
ὄρεξιν ἡδέος εἰπών" πᾶσα γὰρ ἐπιϑυμία ἡδέος ἐστίν, ὥστε καὶ 
τὸ ταὐτὸν τῇ ἐπυθυμίᾳ ἡδέος ἔσται. γίνεται οὖν ὅρος τῆς m- 


8 αὐτὸ ABP, ἑαυτὸ cug. --- 4 ὥρισται Πλάτων P. — ἢ εἰ ἴδιόν 
ἔστι τοῦτο τὸ C. — 5 τὴν om P. — ὁποτέρως Cf. — 7 ὅτι} ἔστιν ὦ, 
om P. — 10 λόγος ἔσται ἴδεος P. — 11 ἀπὸ τροφῆς post πρῶτον Cf 
omisso τῆς. — ἀπὸ ... εἶναι] καὶ ἄλλο τε ἀπὸ τροφῆρ εἶναι πρῶτον 
cug. — καὶ τοῦτο om Pf. — τι καὶ ἄλλο Bk — 13 πεστόν pr 4. — 
κείνως pr 4B. — μὲν om f. — 16 τε om P. — 17 et 22 ταὐτὸν C, 
τὸ αὐτὸ u. — 1B d u. — οὖσεν om P, — κείνως 4B. — ἐὰν C, om P. 
— 19 λοιπὸς λόγος 9 ἴδιος P. — 90 ὅλος] ὅλος ὁ λόγος Cw, ὁ λόγος 
ὅλος P. — 921 ἐὰν é ἂν Pu. — πᾶσιν om P. — 99 τὸν ὅλον Cu. — 
93 olov τὸ ξῷον Cc. — πεξὸν καὶ δίπουν cuq. — 94 οὐ κατηγορηϑή- 
σεται C. — 925 ταὐτὸ C, corr 4, τὸ αὐτὸ u. — 26 τὸ om u et pr /£ — 
27 olov ὁ τὴν C. — 98 ἐστὶν ἡδέος cuq. — 29 ἐστίν B. — ov»... ἐπε- 
Ovuleg] οὖν ἡ ὄρεξις B, οὖν j ἐπιθυμία P, οὖν... ἐπιθυμίας rec sa- 
pra lit 4. — ὁ ὅρορ cq. 


TOHIKXAN Z2. 181 


ϑυμίας ὄρεξις ἡδέος e ἡδέοο; οὐδὲν γὰρ διαφέρει ἐπσιϑυρίαν εὗ- ὦ 
μὲν οὐδὲν ἄτοπον“ καὶ sal pio ἄνθρωπος δίπουν ἐστίν, dos: καὶ 
τὸ ταὐτὸν τῷ ἀνθρώπ » δίπουν ἔσται. ἔστι δὲ ταὐτὸν πῷ ὧν- 
ϑρώπῳ [oov pei ovv, ὥστε [gov πεζὸν. δίπουν δίπουν 
ἐστίν. ἀλλ οὐδιὰ τοῦτο ἀτοπόντι συμβαίνει" οὐ γὰρ κατὰ ξῴου we 
πεζοῦ τὸ δίπουν κατηγορεῖται (οὕτω μὲν γὰρ ἂν δὶς περὶ τοῦ 
αὐτοῦ τὸ δίπουν ἂν κατηγοροῖξο), ἀλλὰ σερὶ ζῴου πεζοῦ δίπο- 
δὸρ τὸ δέτουν λέγεται, ὥσεε ἅπαξ μόνον τὸ δίπουν κατηγο- p. MI 
φέῖται. ὁμοίως δὲ m ἐπὶ τῆς ἐκυϑυμίας" oU γὰρ κακὰ τῆς 
ὀρέξεως τὸ ἡδέος εἶναι κατηγορεῖται, ἀλλὰ κατὰ τοῦ σύμ- 
σανέοξ.» ὥστε ἅπαξ καὶ ἐνταῦϑα ἡ κατηγορία γίνεται. οὐχ 
ἔστι δὲ τὸ δὺς φθέγξασθαι ταὐτὸν ὄνομα τῶν ἀτόπων, ἀλλὰ 5 
v πλεονάκες περί τυνος τὸ αὐτὸ κατηγορῆδθαι, οἷον ὦ ὡς Ξε- 
νοπράτης τὴν φρόνησιν ὁριστικὴν καὶ ϑεωρηνικὴν τῶν ὄνκων 
φησὶν εἶναι, ἡ γὰρ ὁριστιεὴ ϑεωρητική τίς ἐστιν, ὥστε δὲς τὸ 
εὐτὸ λέγει προσϑεὶς πάλιν καὶ ϑεωρητικήν. ὁμοίως δὲ καὶ 
ὅσοι τὴν κατάψυξιν στέρησιψ τοῦ κατὰ φύσιν ϑερμοῦ φασὶν 10 - 
εἶναι" πᾶσα γὰρ στέρησίς ἐστι τοῦ κατὰ φύσιν ὑπάρχοντος, 
ὥστε περίεργον τὸ προσϑεῖναι τοῦ κατὰ φύσιν, ἀλλ᾽ ἱκανὸν 
ἦν εἰπεῖν στέρησιν ϑερμοῦ, ἐπειδὴ αὐτὴ ἡ στέρησις γνείριμον 
ποιεῖ ὅτι τοῦ κατὰ φύσιν λέγεται. 

Πάλιν εἰ τοῦ καϑόλου εἰρημένον προσθείη καὶ ἐπὶ μέρουξ. 15 
οἷον εἰ τὴν ἐπιείκειαν ἐλάττωσιν τῶν συμφερόντων καὶ δι- 
καίων" τὸ γὰρ δίκαιον “συμφέρον τι, ὥστε περιέχεταν ἐν τῷ 
συμφέροντι. περιττὸν οὖν τὸ δίκαιον, ὥστε καϑόλου εἴπας ἐπὶ 
μέρους προσέϑηκεν. καὶ εἰ τὴν ἰατρικὴν ἐπιστήμην. τῶν ὑγιεινῶν 
[gio καὶ ἀνθρώπῳ, ἢ τὸν νόμον εἰχόνα vóv φύσει καλῶν καὶ wo. 


830 alt ἡδέορ mpra, vs Co, om 4Bu4. — οὐδὲ 4, οὐ f. — 81 ἐστίν 
ABPcuq. — 88. ὁ om 48. — 86 κατὰ] ἡ P. — δ Cru. 81 ds 
om. CPcuf.- 

1414 κἀνταῦϑα Ὁ, τ J pr τὸ om P. — ge C — ταὐτὸ eu, 
ταὐτὸν f, — κατηγορεῖν Couf, κατηγορῆσθαι P. — οἷον om — 
οἷον εἰ jg 4ΒΡ. — 8 τίς om 4P, — ταὐτὸν € ταὐτὸ cu. —. 9 pe ual] 
τὸ «αἱ P. — 11 εἶνας om cuq. — ἐστε ente ὥστε vs 19 Cc. — 12 τοῦ. 
τὸ q. — 13 ἦν om C. — αὕτη 4BC. — 15 τοῦ om C. — 16 καὶ) τῶν 
καὶ ἃ. — 17 τὸ γὰρ] καὶ yàg τὸ cuf. — ὥστο ... συμφέροντι pr omw. 
— περιέχεται... ὅστε om ABP. — 18 ὥστε xaOóloe]. καθόλου yàg 
Coufq. — εἰπὼν Puf. — — 90 ἑῴων καὶ ἀνθρώπων Cc. 


182 TOHIKXAN Z. 


δικαίων" τὸ γὰρ δίκαιον καλόν τι, ὥστε πλεονάκις τὸ αὐτὸ 
λέγει. 
4 Πότερον μὲν οὖν καλῶς ἢ οὐ καλῶς, διὰ τούτων καὶ τῶν 
τοιούτων ἐπισκεπτέον πότερον δ᾽ εἴρηκε καὶ ὥρισται τὸ τί ἦν 
25 εἶναι ἢ οὐχί, ἐκ’ τώνδε.. 

Πρῶτον μὲν εἰ μὴ διὰ προτέρων καὶ γνωριμωτέρων 5πε- 
σοίηται τὸν ὁρισμόν. ἐπεὶ γὰρ ὁ ὅρος ἀποδίδοται τοῦ γνω- 
giat χάριν τὸ λεχϑέν. γνωρίξομεν δ᾽ οὐκ ἐκ τῶν ἐυχόντων 
ἀλλ᾽ ἐκ τῶν προτέρων. καὶ γνωριμωτέρων, καϑάπερ ἐν ταῖς 

80 ? ἀποδείξεσιν (οὕτω γὰρ πᾶσα διδασκαλία καὶ μάϑησιρ. ἔχειν), 
φανερὸν ὅτι ὁ μὴ διὰ τοιούτων ὁριξόμενος οὐχ ὥρισται. εἰ δὲ 
μή, πλείους ἔδονναι τοῦ αὐτοῦ ὁρισμοί. ὃ λον γὰρ ὅτι καὶ ὁ ὃ 
διὰ προτέρων καὶ γνωριμωτέρων βέλτιον ὥρισται, ὥστε ἀμ- 
φότεροι ἂν εἴησαν ὅ ὅροι τοῦ αὐτοῦ. τὸ δὲ τοιοῦτον oU δοκεῖ" 

s5 ἑκάστῳ γὰρ τῶν ὄντων ἕν ἐστιτὸ εἶναι ὃ ὅπερ ἐστίν" ὥστ᾽ εἰ πλείους 
ἔσονται τοῦ αὐτοῦ ὁρισμοί, ταὐτὸν ἔσται τῷ ὁριξομένῳ τὸ 
εἶναι ὅπερ καϑ' ἑκάτερον τῶν ὁρισμῶν ὃ ηλοῦται. ταῦτα 

»ου ταῦτά ἔστιν, ἐπειδὴ οἱ ὁρισμοὶ ἕτεροι. δῆλον οὖν ὅτι οὐχ 
ὥρισται ὁ μὴ διὰ προτέρων καὶ γνωριμωτέρων ὁρισάμενος. 

Τὸ μὲν οὖν μὴ διὰ γνωριμωτέρων εἰρῆσϑαι τὸν ὅρον ὁ óc 
χῶς ἔστιν ἐκλαβεῖν" ἢ γὰρ εἰ ἁπλῶς ἐξ ἀγνωστοτέρων 1j ἢ e 

5 uiv ἀγνωστοτέρων᾽ ἐνδέχεται γὰρ ἀμφοτέρος. ἁπλῶς μὲν 
οὐνγνωριμαύτερον τὸ πρότερον τοῦ ὑστέρου, οἷον στιγμὴ γραμ- 
μῆς καὶ γραμμὴ ἐπιπέδου καὶ ἐπίπεδον στερεοῦ, καϑάπερ 
καὶ μονὰς ἀριϑμοῦ" πρότερον γὰρ καὶ ἀρχὴ παντὸς ἀρι- 
ϑμοῦ. ὁμοίως δὲ καὶ στοιχεῖον συλλαβῆς. ἡμῖν δ᾽ ὠνάπαλιν 

10 ἐνίοτε συμβαίνει" μάλιστα γὰρ τὸ στερεὸν ὑπὸ τὴν αἴσϑησιν 
πίπτει ἐπιπέδου, τὸ δ᾽ ἐπίπεδον μᾶλλον τῆς γραμμῆς, γραμμὴ 
δὲ σημείου μᾶλλον. οἱ πολλοὶ γὰρ τὰ τοιαῦτα προγνωρίξου- 


4] ταὐτὸ Ccu. — 93 καλῶς ὥρισται διὰ CP: — τούτων καὶ om 
w. -- διὰ τῶνδ᾽ ἐπισκεπτέον C. — 924 ὥρισται καὶ εἴρηκε CPcufq. — 
$5 οὔ "4 — τῶνδε] τῶνδε σκεπτέον P. — 96 μὲν οὖν εἰ CP. — 7 


ἐπειδὴ — 31 φανερὸν οὖν ὅτι P. --- τοὐτῶν Ccu. — δὲ μή} γ 
ὥρισται Ccw. — 33 γνωριμωτέρων ἔτι βέλτιον CP. — oc pr C. — "A 
τοιοῦτο u. — $5 ἕκαστον D. — 37 ταῦτα δ᾽ οὐ pr om C. 


141b4 ἁπλῶς εἰ pr C, sed εἰ del. — εἰ utrumque om cfq, alt om 
P. — 6 ὕστερον P: — 7 καὶ γραμμὴ ἐπιπέδου om C. — 9 στοιχείων f, 
— 1l κίπτει es ἕξ eos osito, — ἐπιπέδου om CPcwfq. — τὸ 
om P. — γραμμ ov] 5 δὲ ves μμὴ τῆς στιγμῆς Cf. — 19 μᾶλ- 
λον. pikosos ads ἊΣ μᾶλλον οἱ πολλοὶ (τὰ CP) τοιαῦτα (sesta 
uf ) γρανρίξονσι (προγνωρίζουσιν P) PCcuf. — Crete oi lit un vel duo- 
rum v 


TOLUIK&N Z 188 


| du τὰ uiv γὰρ τῆς τυχούσης τὰ δ᾽ ἀκριβοῦς καὶ περιττῆς 
διανοίας καταμαϑεῖν ἐστίν. 

᾿Ἡπλῶς μὲν οὖν βέλτιον τὸ διὰ τῶν προτέρων τὰ ὕστε- 16 
θα πειρᾶσαι γνωρίζξειμ" ἐπιστημονικώτερον γὰρ τὸ τοιοῦτόν 
ἐστιν. οὐ μὴν. ἀλλὰ πρὸς τοὺς ἀδυνατοῦντας γνωρίζειν διὰ 
τῶν τοιούτων ἀναγκαῖον ἴσως διὰ τῶν ἐκείνοις γνωρίμων ποι- 
εἴσϑαι τὸν λόγον. εἰσὶ δὲ. τῶν τοιούτων ὁρισμῶν. ὅ τε τῆς 
στιγμῆς. καὶ ὁ τῆς γραμμῆς καὶ ὁ τοῦ ἐπιπέδου" «πάντες γὰρ 20 
διὰ τῶν ὑστέρων τὸ πρότερα δηλοῦσιν" τὸ μὲν γὰρ γραμμῇ, 
τὸ δ᾽ ἐπιπέδου, τὸ δὲ στερεο) φασὶ πέρας εἶναι. oU δεῖ δὲ 
λανϑάνειν ὅτι τοὺς οὕτως ὁριξομένους οὐκ ἐνδέχεται τὸ τί ἦν 
εἶναι τῷ ᾿ὁριξομένῳ δηλοῦν, ἐὰν μὴ τυγχάνῃ ταὐτὸν ἡμῖν τε 
γνωριμώτερον καὶ ἁπλῶς γνωριμώτερον, εἴπερ δεῖ μὲ» διὰ ss 
τοῦ γένους «αἱ τῶν διαφορῶν ὁρίξεσϑαι τὸν καλῶς ὁριξόμε- 
vov, ταῦτα δὲ τῶν ἁπλῶς γνωριμωτέρων καὶ προτέρων τοῦ 
εἴδους ἐστίν.. συναναιρεῖ γὰρ τὸ γένος καὶ. ἡ διαφορᾷ το εἶδος, 
ὥστε πρότερα ταὐτατοῦ εἴδους. ἔστι. δὲ καὶ γνωριμώτερα κοῦ 
μὲν γὰρ εἴδους γνωριξομένου ἀνάγκη καὶ τὸ γένος καὶ τὴν δια- so 
φορὰν γνωρίξεσϑαι (ὁ γὰρ ἄνϑρωπον γνωρίζων καὶ ζῷον καὶ 
πεξὸν γνωρίζει), τοῦ δὲ γένους 1j τῆς διαφορᾶς γνωριξομένης 
οὐχ ἀνάγκη καὶ τὸ εἶδος γνωρίξεσθαι, ὥστε. ἀγνωστότερου τὸ 
εἶδος. ἔτι τοῖς: xat ἀλήϑειαν τοὺς τοιούτους ὁρισμοὺς φάσχου- 
Ow εἶναι, τοὺς x τῶν ἑκάστῳ γνωρίμων, πολλοὺς τοῦ αὐτοῦ 86 
συμβήσεται λέγειν ὁρισμοὺς εἶναι" ἕτερα γὰρ ἑτέροις καὶ oU 
ταὐτὰ πᾶσι τυγχάνει γνωριμώτερα. ὄντα, ὥστε πρὸρ ἔχαστον 
ἕτερος ἂν εἴη ὁρισμὸς ἀποδοτέος, εἴπερ &x τῶν ἑκάστοις pra Ρ.142 
φιμωτέρων τὸν ὁρισμὸν ποιεῖσϑαι χρή. ἔτι. «τοῖς. αὐτοῖς ἄλ- 
λον ἄλλα μᾶλλον γνώριμα. ἐξ ἀρχῆς μὲν τὰ αἰσϑητά, 
ἀχριβεστέροις δὲ γινομένοις ἀνάπαλιν, ὥστ᾽ οὐδὲ πρὸς τὸν αὐὖ- 


15 βέλτιον post Sorten P. — τὸ om CP. — πρότερον ABPcfuq. — 
Gerrgov 4. — 18 τῶν αὐτῶν γνωρεμοποειῖσθαι P. — 19 ὁφεσμοὶ P. — 
20 ὁ bis om αἱ. — 29 φασὶ) φανερὸν P. — πέρας φασὶν Ceu. — 
ἄν" C. — ἐὰν yàg μὴ u. — 25 xai] ὃν καὶ V. — ἀπιῶς γνωφιμώτω- 
τον C. — εἴπερ) ὄν, εἴπερ Peu. — διὰ τοῦ γένους μὲν C. — 48 y 
καὶ τὸ Ccw. — 99 τοῦ om P. — δὲ om u. — 80 pr καὶ om w. — 3 
alt. καὶ om C. — 32 γνωρεεῖ cu. --- ἢ] καὶ u. — 7»eqiouiver u. — 
33 καὶ om w. — 34 εἶδός ἐστε ἕτε P. .— 35 ἑκάστοις Ceufq, corr B. — 
$7 xac. om u 

. M234l ἑκάσεῳ cx. — pvaquumcá cer δεῖ τὸν ὁρισμὸν (τὸν ὁρισμὸν 
δεῖ cu) ποιεῖσϑαι. ἔτε χα. — 8 γνώριμα μᾶλλον C. — μὲ» γὰρ τὰ 
Ceu. — 4 γενομένοις P. 


194 TONHIK&QN Z. 


5 τὸν tt): ὁ αὐτὸς ὁρισμὸς ἀποδοτέος τοῖς διὰ τῶν ἑκάσταις 
γνωριμωτέρων τὸν ὁρισμὸν φάσκουσιν ἀποδοτέον εἶναι. δῆλον 
οὖν ὅτι οὐχ, ὁριστέον διὰ τῶν τοιούτων, ἀλλὰ διὰ τῶν ἁπλῶς 
ἡνωριμωτέρων " μόνως γὰρ ἂν οὕτως εἷς καὶ 0 αὐτὸς ὁρισμὸς 
ἀεὶ γίνοιτο. ἴσως δὲ καὶ τὸ ἁπλῶς γνώριμον oU τὸ πᾶσι 

10 γνώριμόν ἐστιν, ἀλλὰ τὸ τοῖς εὖ διακειμένοις τὴν διάνοιαν, 
«adm. καὶ τὸ ἁπλῶς ὑγιεινὸν. τὸ τοῖς εὖ. ἔχουσι τὸ σῶμα. 
δεῖ μὲν οὖν ἕκαστα τῶν τοιούτων ἐξαχριβοῦν, χρῆσθαι δὲ δια- 
λεγομένους πρὸς τὸ συμφέρον. μάλιστα δ᾽ ὁμολογουμένως 
ἀναιρεῖν ἐνδέχεται τὸν ὁρισμόν, ἐὰν μήτ' ἐκ τῶν ἁπλῶς. 

16 γνωριμωτέρων μήτ᾽ ἐκ τῶν ἡμῖν τυγχάνῃ τὸν λόγον πε- 
ποιημένος. 

Εἷς μὲν οὖν τρόπος τοῦ μὴ διὰ- γνωριμωτέρων ἐστὶ có διὰ 
τῶν ὑστέρων τὰ πρότερα δηλαῦν, καθάπερ πρότερον εἴπαμεν" 
ἄλλος, εἰ τοῦ ἐν ἠρεμίᾳ καὶ τοῦ ὡρισμένου διὰ τοῦ ἀορίστου καὶ 

φοτοῦ ἐν κινήσει ἀποδέδοται ὁ λόγος ἡμῖν" πρότερον. y&Q τὸ 
μένον καὶ τὸ ὡρισμένον τοῦ ἀορίστου καὶ ἐν κινήσει ὄντορς 

Τοῦ δὲ μὴ ἐκ προτέρων τρεῖς εἰσὶ τρόποι, πρώτος μὲν εἶ 
διὰ τοῦ ἀντικειμένου τὸ ἀντικείμενον ὥρισται, οἷον διὰ τοῦ πα- 

᾿κοῦ τὸ ἀγαϑόν" ἅμα γὰρ τῇ φύσει τὰ ἀντικείμενα. ἐνίοις δὲ 

86 xal ἡ αὐτὴ ἐπιστήμη ἀμφοτέρων δοκεῖ εἶναι, ὥστ᾽ οὐδὲ γνω- 
ριμοώτερον τὸ ἕτερον τοῦ ἑτέρου. δεῖ δὲ. μὴ λανθάνειν. ὅτι ἕνια 
ἴσως οὐκ ἔστιν ὁρίδασϑαι ἄλλως, οἷον τὸ διπλάσιον ἄνευ τοῦ 
ἡμίδεος, καὶ ὅσα xo)! αὐτὰ πρός “τι λέγεται" πᾶσι γὰρ 
τοῖς τοιούτοις ταὐτὸν. τὸ εἶναι τῷ πρός τί πως ἔχειν, ἴστ᾽ 

80 ἀδύνατον ἄνευ ϑατέρου θάτερον γνωρίζειν, διόπερ ἀναγκαῖον 
ἐν τῷ τοῦ ἑτέρου λόγῳ συμπεριειλῆφϑαι καὶ θάτερον. γνωρές 


5 ἀποδίδοται €. — 6 γνωριμωτάτων C, γνωρίμων c. — δῆλον οὖν] 
δηλοῦν 4. — 8 γνωριμωτάτων P. — 9 ov τὸ] ἐστι οὐκ ὃν P. — 10 
ἐστιν et τὸ om P. — 12 τῶν τοιούτων ἕκαστα (Éxaoros wu) Ccu. — 
ἀκριβοῦν P. — 17 τόπος CPq. — μὴ] εἰ μὴ P. — 18 εἴπόμεν Ccuq. 
— 19 ἄλλος δὲ εἰ u. — 90 κινήσει ὄντος ἀπ. C. --- ἀποδίδοται esq. 
— ἡμῖν om cfug. — λόγος. γνωριμώτερον γὰρ καὶ πρότερον τὸ Cf. — 
γὰρ καὶ γνωριμώτερον τὸ ... μένον P. — 2] ἀορίστου. καὶ om q..— 
Q9 εἰσὶ τρόποι τρεῖς rc supra vs C. — πρῶτον A4BPcufq. --- 23 οἷον 
εἰ διὰ Ccug. — ἐδ οὐθὲν C, οὐδὲν Pcu. — 97 ovx ἔστιν ἴσως G. — 
$8 ὅσα μὴ x«9' Ccq. — αὐτὰ ἀλλὰ πρὸς Ccq. — 99 τὸ εἶναι ταὐτὰν 
cufq. — τὸ εἶναι τῷ] εἶναι τὸ (corr τῷ» 4, τὸ εἶναι τὸ. P, ἐστι, τὸ 
εἶναι τῷ C. — 80 ϑάτερον ἄνευ θατέρου Ccf. — 31 τοῦ .om B. — 
συμπεριειληφέναι P. 


TOIIIXKAN Z. 185 


few μὲν -οὖν δεῖ τὰ κοιαῦτα πάντα, χρῆσθαι. δ᾽ αὐτοῖς ὡς 


ἂν Sox συμφέρειν. 

"ἄλλος, εἰ αὐτῷ. κέχρηται τῷ" ὑριξομένῳ.: λανθάνει δ᾽, 
ὅταν μὴ αὐτῷ τῷ τοῦ ὁριξομένου ὀνόματι. χρήσηται, οἷον ei ss 
τὸν ἥλιον: ἄστῃον ἡμεροφανὲς ὠὡρέσατο: ὁ: γὰρ ἡμέρᾳ χρώ-ν 
μενος ἡλίφ. χρῆται. δεῖ, δ᾽ ὅπωρ' φωραϑῇ τὰ τοιαῦτα μετα-- 
λαμβάνειν. ἀντὶ τοῦ ὀνόματος τὸν λόγον, οἷον ὅ ὅτι ἡμέρα ἡλίου 
φορὰ ὑπὲρ γῆς ἐστίν" δῆλον γὰρδτι ὁ τὴν φορὰν ἡλίου ὑπὲρ 
γῆς εἰρηκὼς. τὸν ἥλιον εἴρηκεν, ὥστε χρῆται τῷ ἡλίῳ ὁ τῇ 5 
ἡμέρᾳ χρησάμενος. 

Πάλιν εἰ τῷ ἀντιδιῃρημένῳ τὸ ἀντιδιρρημένον ὥρισται, 
οἷον. περιττὸν τὸ μονάδι μεῖζον ἀρτίου. ἅμα yd τῇ φύσει 
τὰ ἐκ τοῦ αὐτοῦ γένους ἀντυδιῃρημένα, τὸ δὲ περιττὸν καὶ ἄρ-- 
τιον ἀντιδιήρηται " ἄμφω γὰρ ἀριϑμοῦ διαφοραί, 10 

Ὁμοίως δὲ- καὶ εἰ διὰ τῶν ὑποκάτω τὸ ἐπάνω ὥρισται, 
οἷον ἄρτιον ἀριθμὸν τὸν δίχα διαιρούμενον ἢ τὸ ἀγαθὸν ἕξιν 
ἀρετῆς". τό τε γὰρ δίχα ἀπὸ τῶν δύο εἴληπται» ἀρτίων ὄν» 
τῶν. καὶ «ἡ ἀρετὴ ἀγαδόν τί ἐστιν, ὧσϑ᾽ ὑποκάτω ταῦτα 
ἐκείνων ἐστίν. ἔτι, δ᾽ ἀνάγχη τὸν τῷ ὑποκάτω χρώμενον καὶ 16 
αὐτῷ χρῆσθαι. ὅ τε γὰρ τῇ ἀρετῇ χρώμενος χρῆται τῷ 
ἀγαθῷ, ἐπειδὴ ἐγαϑόν τι ὴ ἀρετή" ὁμοίως δὲ καὶ ὁ τῷ 
δίχα χρώμενος τῷ ἀρτίῳ. χρῆται, ἐπειδὴ εἰς δύο διῃρῆσθαι 
σημαίνει. τὸ δίχα διῃρῆσθαι, τὰ δὲ δύο & ἄρτιά ἐστιν. 

Καϑόλου μὲν οὖν εἰπεῖν εἷς ἐστὶ τόπος τὸ μὴ διὰ προτέρων ὅ 
καὶ: γνωριμωτέρων ποιήσασϑαι τὸν λόγον, μέρη δ᾽ αὐτοῦ τὰ 81 
εἰρημένα.. δεύτερος, εἰ ἐν γένει τοῦ πράγματος ὄντος μὴ κεῖται 
ἐν γένει: ἐν ἅπασι δὲ τὸ τοιοῦτον ἁμάρτημά ἐστιν, ἐν οἷς οὐ 
πρόκειται τοῦ λόγου τὸ τί ἐότιν, οἷον ὁ τοῦ σώματος ὁρισμός, 
τὸ ἔχον τρεῖς διαστάσεις, ἡ εἴ τις τὸν ἄνθρωπον ὁρίσαιτο τὸ 536 


32 αὐτοῖς. καὶ ἐπὶ τούτων εἷς Cuf. 

14252 siio] καὶ ἡλίῳ CPcu, τῷ ηλέῳ f. — δὲ πρὸς τὸ φωρᾶσθαι 
Ccuf, corr B, δὲ καὶ τῷ φωρᾶσϑαι P. — 8 ὃ ὅτι ἡ ἡμέρα CPc. — 4 9 
γῆς om-C..— ὁ om ABP. . — ἡλίου φορὰν f. — φορὰν εἰφηκὼς τοῦ 
ἡλίου τὸν P. — ! nhe γῆς post εἰρηκὼς cu, om fq. — 5 κέχρηται CPcfug. 
1 τὸ ἀντιδ. τῷ ἀντιδ. P. "E pr 4. — 9 xol τὸ ὥρτιον wu. — 17 ἡ 
om C. — δὲ om τ. — ὁ om B. — 18 διαιρεῖσϑαι C. --- 19 συμβαΐ- 
vt, ΟΡ, — διῃρεῖσθαι B, fort pr C, om Pcufq. — 20 τ πος 4Bcq. — 
91 xexo(09a: Ccuf.. — . 99 δεύτερου ( δεύτενον P) δὲ LAPIS Reid | 23 
τοιοῦτο uU. --- bi ro).om C. -- ἐστιν) ὄν P, om A4Bcugf. -— 95 ἢ] 
καὶ Ο, — 7... διαστάσεις om P. — τὸ om C, 


1968 TONIKAN Z. 


ἐκιστάμενον ἀριθμεῖν. οὐ γὰρ εἴρηται τί ὃν τρεῖς ἔχει διαστά- 
5» ἢ τί ὃν ἐπίσταται ἀριθμεῖν" τὸ δὲ γένος. βούλεται τὸ εἰ 


ἔστι σημαίνειν, wol. πρῶτον ὑποτίϑεται τῶν ἐν τῷ ὁρισμῷ 


λεγε 
9 Ἔτι εἰ πρὸρ πλείω Aeyopévov τοῦ δριζομένον μὴ πρὸς 
«ἄντα ἀποδέδωχεν, οἷον εἰ «iv γφαμματικὴν ἐπιστήμην ! κοῦ 
γράψαι τὸ ὑπαγορευϑέν’ προσδεῖται γὰρ ὅτι καὶ τοῦ. ἄνα- 
γνώναι" οὐδὲν γὰρ μᾶλλον τοῦ γράψαι ἡ τοῦ ἀραγνῶναι doe 
δοὺς ὥρισται, dos οὐδέτερος, ἀλλ ὁ ἄμφω ταῦτ ταῦτ᾽ εἰπών, 
86 ἐπειδὴ πλείους οὐχ ἐνδέχεται ταὐτοῦ ὁρισμοὺς εἶψαι.. ἐπ᾿ ἐνίων 
p.148 μὲν οὖν κατ᾽ ἐλήϑειαν, ἔχει καϑάπερ. εἴψηται, ἐσ ἐνίων δ᾽ οὖ, 
olov. ἐφ᾽ ὅσων μὴ καϑ' αὐτὸ πρὸς ἄμφω λέγεται. - xe 
ἰατρικὴ τοῦ νόσον καὶ ὑγίειαν ποιῆσαι" τοῦὔμὲν ydo aa" αὖ- 
τὴν λέγεται, τοῦ" δὲ κατὰ. συμβεβηκός ἁπλῶς γὰρ. nd. 
6 τριον τῆς ἰατρικῆς τὸ ) φόσον ποιεῖν. ὥστ᾽ οὐδὲν μᾶλλον ὥρισται 
ὁ πρὸς ἄμφω ἀποδοὺς τοῦ πρὸς ϑάτερον, ἀλλ᾽ ἴσως καὶ 
χεῖρον, ἐπειδὴ καὶ τῶν λοιπῶν ὁστισοῦν δυνατός ἐστι νόσον 
ποιῆσαι. 
τι εἰ μὴ sQoóg τὸ βέλτιον ἀλλὰ πρὸς τὸ χεῖρον. 
10 ἀποδέδωκε, πλειόνων ὄντων πρὸς ἃ λέγεται τὸ ὁριξόμενον" 
πᾶσα γὰρ ἐπιστήμη καὶ δύναμις τοῦ. βελτίστου δοκεῖ. εἶναι, 
Πάλιν εἰ μὴ κεῖται ἐν τῷ οἰκείῳ γένει τὸ λεχϑέει, 
σκοπεῖν ἐκ τῶν “περὶ τὰ γένη στοιχείων, καϑάπερ. πρότερον 


16 "En. εἰ ὑπερβαίνων λέγει τὰ γένη. οἷον ὁ τὴν. δικαιο- 
σύνην ἕξιν ἰσότητος ποιητικὴν ἢ διανεμητικὴν. τοῦ ἴσου. ὑπερ- 
βαίνει γὰρ οὕτως ὀριξόμενορ τὴν ἀ ἀρετήν. ἀπολιπὼν οὖν τὸ τῆς 
δικαιοσύνης γένος οὐ λέγεν τὰ τί ἦν εἷναι" ἡ γὰρ οὐσία ἑκά- 
ὅτῳ. βετὰ τοῦ γένους. ἔστι δὲ τοῦτο ταὐτὸν τῷ μὴ εἰς τὸ ὃγ- 

20 γυτάτω γένος ϑεῖναι" ὃ γὰρ εἷς τὸ ἐγγυτάτω ϑεὶς. πάντα 


96:0v ὅτι μέγεθος o τρεῖς mg wu. — r2 ὃν ὅτι ξῷον ὃ ἐπίσε. mg 
&c —:30 εἰ om AP. -- 3 ἀπέδωκεν u. —:33 οὐθὲν Ptug. — ἀποδὺ» 
δοὺς C, ὅ ἀποδοὺς Bcuq, ὁ ἀποδιδοὺρ f; -- 36 τοῦ αὐτοῦ. CPcug. 

143.9. ὅσον ει. — καϑάπερ ἡ ἱκτρικὴ (P) TOU ὑγίειαν καὶ νόσον 
Ccu. -- 8 et 4 τοῦ] τὸ P. -- 8 ἐμποιῆσαι -Ο. --- αὐτὸ CP; — 4 
καθ᾽ αὐτὴν λέγεται᾽ ἀλλ. C. — 5 ποσοποιεῖν :Ccu, — 6 ἐπιδοὺς ὦ. — 
καὶ οπ u. — !l ἅπασα Ccu. — καὶ δύναμες om P. — 12 οἰκείῳ ave 
τοῦ γένει Ceu. — 18 πρὸρ τὰ u. — εἴρηται πρότερον wu. — :M:olov] 
᾿καϑαάπερ φ. -- - 4l εἰ f; om ἃ. — 17 yap ὁ οὕτωρ BCcugf, eorr ΑΙ. — 
οὖν] yàg € 8 ἑκάστον P. 


TOHIKAN Z. 33 


τὰ ἐπάνω εἴρηκεν. ἐπειδὴ πάντα- τὰ ἐπάνω γένη τῶν ὑπὸ- 
κάτω κατηγορεῖναι. ὥστ᾽ ἢ εἰς «0 ἐγγυτάτω γένορ:ϑετέον, ἢ 
πάσας" τὰς διαφορὼς τῷ ἐπάνω γένει προσαπτέον. δι᾿ d» 
ὁρίζεται τὸ ἐγγντάτω γένορ. οὕτω γὰρ οὐδὲν ἂν εἴη παραλε- 
λοιπώς. ἀλλ ἀντ᾽ ὀνόματος λόγῳ εἰρηκὼς. ὧν εἴη vo ὑξο- ss 
κάτω γένος: ὁ οδ᾽ αὐτὸ μόνον νὸ ἐπάνω yívog εἴπας οὐ. λέ- 
yet; καὶ τὸ ὑποκάτω. yévog* ὁ γὰρ φυτὸν εἴπας οὐ λέγει 
δένδρον. | 
Πάλιν. ἐπὶ τῶν διαφορῶν óuobng σκεπτέον. εἰ καὶ vag 6 
διαφορὰς εἶπε τὰς τοῦ γένουρ. εἰ. γὰρ. μὴ ταῖς τοῦ πράγμα- so 
seg ἰδίαις ὥρισται διαφοραῖς, ἢ καὶ παντελῶς τοιοῦτον. εἴρη 
μον ὃ μηδενὸς ἐνδέχεται διαφορὰν εἶναι. οἷον τὸ -ζῷον ἢ τὴν 
οὐσίαν, δῆλον ὅτι οὐχ ὥρισται". οὐδενὸς γὰρ διαφορὰ τᾷ εἰρη- 
μένα. ὁρᾶν δὲ καὶ εἰἔστιν ἀντιδιῃρημένον τι τῇ εἰρημένῃ δια- 
φορᾷ: εἰ γὰρ μή ἐστι. δῆλον ὅτι οὐκ ἂν εἴη ἡ εἰρημένη τοῦ $e 
γέφους διαφορά" πᾶν γὰρ γένος ταῖς ἀντιδιῃρημέναις διαφο- 
ραῖς διαιρεῖται, καϑάπερ τὸ ἔῷον τῷ πεζῷ καὶ τῷ πτηνῷ b 
καὶ τῷ ἐνύδρῳ καὶ τῷ δίποδι. ἢ) εἰ ἔστι μὲν ἡ ἀντιδιῃρῃμένη 
διαφορά, μὴ ἀληθεύεται δὲ κατὰ τοῦ γένους. δῆλον γὰρ 
ὅτι σὐδετέρα ἂν εἴη τοῦ γένους διαφορά - πᾶδαι γὰρ αἱ ἄντι-- 
διῃρημέναι διαφοραὶ ἀληϑεύονται κατὰ τοῦ οἰχείου γένους: 6 
ὁμαίως δὲ καὶ εἰ ἀληθεύεται μέν, μὴ ποιεῖ δὲ προστιθε- 
μένη τῷ γένει εἶδος. δῆλον γὰρ ὅτι οὐκ ἂν εἴη αὕτη εἰδο- 
ποιὸς διαφορὰ τοῦ γένους " πᾶδα γὰρ εἰδοποιὸς διαφορὰ 
μετὰ τοῦ γένους εἶδος ποιεῖ. εἰ δ᾽ αὕτη μή ἐστι διαφοράν οὐδ᾽ 
ἡ λεχϑεῖσα, ἐπεὶ ταύτῃ ἀντιδιήρηται. 10 
Ἔτι ἐὰν ἀποφάσει διαιρῇ τὸ yévog, καθάπερ οἱ τὴν 
γραμμὴν ὁριζόμενοι μῆκος ἀπλατὲς εἶναι. οὐδὲν γὰρ ἄλλο 


41 ἐπάνω γένη εἴρηκεν C. --- 94 οὐθὲν ἂν ἔτι εἴη C. — παρὰλε- 
λοιπώς... ἂν εἴη mg add 4. — παραλελοιπός B. — 25 ἂν εἴη om C. 
— 926 αὐτὸ] αὖ P. — 96 et 27 ein» P. — 99 ἐπισκεπτέον C, Giacut- 
wríoy:cu. — 80. τοῦ γένους ὥρισται corr u. — 91 ἰδίαις om C, pr e, 
— παντελῶς to τοιοῦτον (τοιοῦτο u) CPu, παντ. τὸ τοιοῦτο e. — 
τὸ om P. — ἢ] καὶ uw. — 33 οὐ χωρίσται pr. B. — διαφοραὶ 4B. — 
94 τι ἀντιδ. u. — εἰρημένῃ τοῦ γένους διαφορᾷ C. — διαφορᾷ τοῦ 
γένους. εἰ P. 

1480] διήρηται f. --- καὶ om q. --- τῷ om cuf. — 9»xal τῷ ἐνύ- 
ὅρῳ om ABCPcug. — τῷ bis om f. — εἰ pr om 4. — sj post ἀφειδεῃ- 
ρηβένη Ccuf..— ὃ yog om .ABP. — 4 οὐδ᾽ ἡ ἑτέρα C, οὐδ᾽ ἕτερα be 
“- T yàg om P.— εἰδοποιὸς 7 διαφορὰ. C. — ὅ εἰδοποιὸξ post Ósa- 

ἂν Ccu. 


φορὰ P, om Οὐ. — 9 αὐτὴ B. — 11 


188 TOIHEX&N 2. 


σημαίνει ἢ ὅτι οὐκ ἔχει πλάτος. συρμβήσεταν οὖν τὸ γένος 
μετέχειν τοῦ εἴδους πᾶν γὰρ μῆχος ἢ ἀπλατὲς ἢ πλάτὸς 
15 ἔχον ἐσείν, xd κατὰ παντὸς ἢ ἡ κατάφασις ἢ ἡ ἀπόφα-:. 
σις ἀληϑεύεται, ὥστε καὶ τὸ γένος τῆς γραμμῆς μῆκος ὃν 
ἢ ἀκλατὲς ἢ πλάτος ἔχον ἔσται. μῆκος δ᾽ ἀπλατὲς εἴδους 
ἐστὶ λόγος, ὁμοίως δὲ καὶ μῆκος πλάτος. ἔχον τὸ γὰρ 
ἀπλατὲς καὶ πλάτος ἔχον διαφοραί εἰσιν, ἐκ δὲ τῆς δια- 
t$ φορᾶς καὶ τοῦ γένους ὃ τοῦ εἴδους ἐστὶ λόγος, ὥστε τὸ γένος 
ἐπιδέχοιτ᾽ ἂν τὸν τοῦ εἴδους λόγον. ὁμοίως δὲ καὶ τὸν τῆς 
διαφορᾶς. ἐπειδὴ vj ἑτέρα τῶν εἰρημένων διαφορῶν ἐξ ἀ. 
ψάγκης κατηγορεῖται τοῦ γένους. ἔστι δ᾽ ὃ εἰρημένος τόκος. 
χρήσιμος πρὸς τοὺς τιϑεμένους ἰδέας εἶναι. εἰ γὰρ ἔστιν αὐτὸ 
985 μῆκος, πῶς κανηγορηϑήσεται κατὰ τοῦ γένους ὅτι πλάτος 
ἔχον ἐστὶν ἢ ἀπλατές ἐστιν; δεῖ γὰρ κατὰ παντὸς μήκους τὸ 
ἕτέρον αὐτῶν ἀληθεύεσθαι, εἴπερ κατὰ τοῦ γένους ἀληϑεύε- 
σϑαι μέλλει. τοῦτο δ οὐ συμβαίνει" ἔστι yao ἀπλατῇ καὶ 
σλάτος ἔχοντα μήκη. ὥστε πρὸς ἐχείνους μόνους χρήσιμος ὁ 
80 τόπος; ὅσοι τὸ γένος ἕν ἀριϑμῷ φασὶν εἶναι. τοῦτο δὲ ποιοῦ- 
σιν ol τὰς ἰδέας τυϑέμενοι" αὐτὸ γὰρ μῆκος καὶ αὐτὸ ζῷον 
γέψος φασὶν εἶναι. 
. Ἴσως δ᾽ ἐπὶ ἐνίων ἀναγκαῖον καὶ ἀποφάσει χρῆσθαι 
τὸν ὁριζόμενον, οἷον ἐπὶ τῶν στερήσεων " τυφλὸν γάρ. ἐστὶ τὸ 
86 μὴ ἔχον ὄψιν, ὅτε πέφυκεν ἔχειν. διαφέρει δ᾽ οὐδὲν ἀπο- 
φάσει διελεῖν τὸ γένος, ἢ τοιαύτῃ καταφάσει T ἀπόφασιν 
p. MA ἀναγκαῖον ἀντιδιαιρεῖσθαι. οἷον εἰ μῆκος πλάτος ἔχον ὥρυ- 
σται" τῷ γὰρ πλάτος ἔχοντι τὸ μὴ ἔχον πλάτος ἀντι 
διήρηται, ἄλλο δ᾽ οὐδέν, ὥστε ἀποφάσει πάλιν διαιρεῖται 
τὸ γένος. 
14 μῆκ τ 4, om BP. — pr ἢ om 4. — μῆκος ἢ corr C. — 
15 ἔχον ante πλάτου P, post ἐστίν A Ἶ "ixl om óc -" "i ri 
Ccuq. — alt ἡ om C. — 17 pr ἢ om wu. — ἔχον πλάτος P. — 19 
τὸ πλάτορ sw, — 40 λόγος ἐσείν C. — 94'yàg] γὰρ μή corr wu. — $5 
$09. rc adi u. — γένους τὸ ὅτι q. — 96 ἔχον om 4. — ἔχει ἡ CPes. -- 
alt ἐστιν om q. --- μήκους ... 98 δ᾽ οὐ rc in lit 4. — 96 θάτερον Ceusf, 
rc 4. — 97 τοῦ om C. — 98 yàg] γὰρ καὶ C. — 29 μόνον Cf. — 
90 οὗ 4, ὃ B. — τὸ] xà» 48. — 31 ἰδέας μόνας (μόνον C) vi0tpt- 
vo: Pug. — μῆκος yàg P. — αὐτοξζῶον u. — 88 καὶ ante ἀναγκαῖον 
«, om C. — χρήσασθαι C. — 35 ὅτε) ὅπερ P. — 36 τὸ om C. — ἣν 
ἀποφάσει u, pr om C. 
444] ἀνάγκη C. — ἀντιδιηρῆσθαι CPu. — μῆχος ἄπλατες P. — 
ἔχον πλάτος u. — ὡρίσατο ΟΡ. --- ὃ ἀντιδιαιρεῖται C. — 8. πα 
αιρεῖ w. | 


TOIIIKQ9N Z. 180 


. Πάλιν. εἰ τὸ εἶδος. ὡς διαφορὰν ἐπέδωκε, καθάπερ ol s 
. φὸν προπηλακισμὸν ὕβριν μετὰ .yAevaoíag ὁριζόμενοι" 
γὰρ “χλευασία ὕβρις. τις, ὥστ᾽. οὐ διαφορὰ ἀλλ᾽ εἶδος. 

νασία.᾿ | 

“Ἔτι εἰ τὸ γένος ὡς διαφορὰν εἴρηκεν, olov τὴν ἀρε- 

si» &"w ἀγαθὴν ἢ σπουδαίαν " γένος γὰρ τἀγαϑὸν τῆς ἀρε- 10 
τῆς ἐστίν. ἢ. οὐ γένος τἀγαϑόν, ἀλλὰ διαφορά, εἴπερ ἀλη- 
ie. δει οὐκ ἐνδέχεται ταὐτὸν ἐν δύο γένεσιν εἶναι μὴ περι- - 
ἔχουσιν ἄλληλα. οὔτε γὰρ τἀγαθὸν τὴν Ew περιέχει οὔδ᾽ ἡ 
ἕξις τἀγαϑόν" οὐ γὰρ πᾶσα Eig ἀγαϑόν, οὐδὲ πᾶν ἀγαθὸν 
ἕξις, ὥστ᾽ οὐκ ἂν εἴη γένη ἀμφότερα. εἰ οὐν- ἡ ἕξις τῆς ἀρετῆς ss 
yivog, δῆλον ὅτι. τἀγαϑὸν οὐ γένος, ἀλλὰ μᾶλλον. διαφορά. 
ἔτι ἡ μὲν ἕξις τί ἐστι σημαίνει. ἡ ἀρετή; τὸ δ᾽ ἀγαδὸν οὐ 
εἰ ἐστιν ἀλλὰ ποῖον" δοκεῖ 4 ἡ. διαφορὰ ποιόν τι ση- 
μαίνειν.. | 

*"Ogáv δὲ καὶ εἰ μὴ 'ποιόν τε ἀλλὰ τόδε σημαίνει ἡ ὦ 
ἀποδοθεῖσα διαφορά" δοκεῖ γὰρ ποιόν τι πᾶσα διαφορ 
δηλοῦν. 
οὖ Σκοπεῖν δὲ καὶ εἰ κατὰ συμβεβηκὸς. ὑπάρχει τῷ 
ὁριξομένῳ .τὖ διαφορά. οὐδεμία γὰρ διαφορὰ τῶν κατὰ 
συμβεβηκὸς ὑπαρχόντων ἐστί, καϑάπερ οὐδὲ τὸ pévog:ss 
οὐ γὰρ ἐνδέχεται τὴν διαφορὰν ὑπάρχειν τινὶ καὶ μὴ 
ὑπάρχειν. 

Ἔτι εἰ. κατηγορεῖται τοῦ γένους ἡ διαφορὰ ἢ τὸ εἶδος 
ἢ τῶν κάτωθέν τι τοῦ εἴδους, oUx ἂν εἴη ὡρισμένος " οὐδὲν γὰρ 
τῶν εἰρημένων ἐνδέχεται τοῦ γένους κατηγορεῖσϑαι, ἐπειδὴ τὸ 80 
γένος ἐπὶ πλεῖστον πάντων λέγεται. πάλιν εἰ κατηγορεῖται 
τὸ γένος τῆς διαφορᾶς. οὐ γὰρ κατὰ τῆς διαφορᾶς, ἀλλὰ 
xcÜ' ὧν ἡ διαφορά, τὸ γένος δοκεῖ κατηγορεῖσθαι, οἷον τὸ 
ζῷον κατὰ τοῦ ἀνθρώπου καὶ τοῦ βοὸς καὶ τῶν ἄλλων πε- 
ζῶν ζῴων, οὐκ αὐτῆς τῆς διαφορᾶς τῆς κατὰ τοῦ εἴδους λε- 6 

“δ᾽ ἀποδέδωκο ΟΡ. -- 10 et 11 τὸ ἀγαθὸν Cu. — 11 ἐστίν, οὐ δια" 

qogd.- ἢ 4CP, οὐ διαφορά del vult 4, --- εἴπερ] ἀρετῆς ἐστίν. εἴπερ 
C, ἀρετῆς εἴπερ P. — 12 δυσὶ Puq. — μὴ) καὶ P. -- .18 et 16 τὸ dya- 
90» wu. — 14 οὐ... ἀγαθόν rc supra vs A4. — 15 εὖ ἐπεὶ ὦ. — τῆς 
om C. — γένος τῆς ἀρετῆς ὦ. — 17 ἔτι) ἐστιν. ἔτε Cu. — 18 ὁποῖόν 
τι P. — 20 τόδε τι σημαίνει C. — 256. ὑπάργοντα u. — 89 ὡρισμένον 
48. — 30 τῶν ὡρισμένων P, τῶν ὡρισμένως εἰρημέφων C. — 31 πλεῖον 


€ -— 39 yd ante ἀλλὰ u. — 34 ἄλλων τῶν πεζῶν P. --- 95 (gov om 
«fr. — ovx] οὐ κατ᾽ ACf, xal (quod del) κατ᾽ u. 


190 ΤΟΠΙΚΩΝ 2. 


γυμένης. εἰ γὰρ xu ἑκάστης τῶν διαφορῶν τὸ ζῷον κα- 
τηγορηϑήσεται, πολλὰ [oa τοῦ εἴδους ἂν κατηγοροῖτο᾽ el 
b γὰρ διαφοραὶ τοῦ εἴδους χατηγοροῦνται. ἔτι διαφοραὶ πᾶσαι 
7 εἴδη 7 ἄτομα ἔσται, εἴπερ ζῷα". ἔχαστον γὰρ τῶν ων 
ἢ εἶδός ἐστιν ἢ ἄτομον. 
Ὁμοίως δὲ σκεπτέον καὶ εἰ τὸ εἶδος ἢ τῶν ὑποκάτω 
δτι τοῦ εἴδους τῆς. διαφορᾶς κατηγορεῖται" ἀδύνατον. γάρ, 
ἐπειδὴ ἐπὶ “πλέον ἡ διαφορὰ τῶν εἰδῶν λέγεται. ἕξι συμ- 
βήσεται τὴν διαφορὰν εἶδος εἶναι, εἴπερ κατηγορεῖεαί. τι 
αὐτῆς τῶν εἰδῶν" εἰ γὰρ κατηγορεῖται ἄνϑρωπος, δῆλον ὅ on 
ἡ διαφορὰ ἄνϑρωπός ἐστιν. πάλιν εἰ μὴ ] πρότερον ἡ 7] διαφορὰ 
10 τοῦ D εἴδους" τοῦ uiv γὰρ γένους ὕστερον, τοῦ δ᾽ εἴδους πρότερον 
τὴν διαφορὰν δεῖ εἶναι. 
Zixoxtiv δὲ καὶ εἰ ἑτέρου γένους ἡ ἡ δηθεῖσα διαφορὰ μὴ 
περιεχομένου μηδὲ περιέχοντος. οὐ δοκεῖ γὰρ ἡ αὐτὴ Ge 
φορὰ δύο γενῶν εἶναι μὴ περιεχόντων ἄλληλα. εἰ δὲ δ μή; 
16 συμβήσεται καὶ εἶδος τὸ αὐτὸ ἐν δύο γένεσιν εἶψαι μὴ «ε- 
φιέχουσιν ἄλληλα" ἐπιφέρει γὰρ ἑκάστη τῶν διαφορῶν τὸ 
οἰκεῖον γένος, καϑάπερ τὸ πεξὸν καὶ τὸ δίπουν τὸ ἔῴον' ὅυν- 
ἐπιφέρει. ὥστε E xc οὗ ἡ διαφορά, καὶ τῶν γενῶν. ὅχάν 
τερον. δῆλον οὖν ὅτι τὸ εἶδος ἐν δύο γένεσιν οὐ περιέχουσιν 
30 ἄλληλα. ἢ οὐκ ἀδύνατον τὴν αὐτὴν διαφορὰν δύο γενῶν 
εἶναι μὴ περιεχόντων ἄλληλα, ἀλλὰ προσϑετέον μηδ᾽ ἄμ- 
qo ὑπὸ ταὐτὸν ὄντων. τὸ γὰρ πεζὸν ξῷον καὶ τὸ πεηνὸν 
boov γένη ἐστὶν οὐ περιέχοντα ἄλληλα, sce 
αὐτῶν ἐστὶ τὸ δίπουν διαφορά. ὥστε προσθετέον ὅ ὅτι μηδ᾽ ὑπὸ 
25 ταὐτὸ ὄντων ἄμφω" ταῦτα γὰρ ἄμφω ὑπὸ τὸ d ἔσειν. 
δῆλον δὲ καὶ ὅτι οὐκ ἀνάγχη τὴν διαφορὰν πᾶν τὸ οἰκεῖον 
ἐπιφέρειν γένος, ἐπειδὴ ἐνδέχεται τὴν αὐτὴν δύο γενῶν εἷ- 


36 ἑκάστην 48. — τὸ om 4Buq. --- 37 ἂν ante τοῦ ufg, om 4. — 

ΚΑΤΉΥ γοφήϑη P 
bl Eri αἱ διαφοραὶ CPuf. —. 2 pr 7 om -- — ἕἔσοντα;, C — 

εἴπερ εἴη ἐξα Cuf. — 3 ἢ om ABPugf. — ἢ ἄτομόν. ἐσειν €. -- 4 
pr om €. — 6 ἐπὶ] ix ἴδον 7 ἢ ἐπὶ P. — πλεῖον Cu. --- λέγεται τῶφ 
εἰδῶν u. — 1 κατηγορηϑήσεται uf. — 8 κατηγορηθήσεται. 48Β.- -— 
γορήθη P. — 10 πρότερον rov à εἴδους ὕστερον P.—1! δεῖ om 
— εἰδέναι pr 4. — 12 et 13 μήτϑο wu. — 17 alt τὸ om P,tert om B. — 
18 εἴ ἡ 4, om CPvf, del valt 4. — 21 μὴ 4, pr f. — 29 (oov om 
AP, — εἰσὶν 4. — ov] μὴ P. — 45 ταὐτὸν CP. — ἄμφω . 8, 

ἀμφοῖν C. — 96 ὅτι καὶ «. — καὶ om fq. — διότι. AP, pr B. — 
21 γένος ἐπιφέρειν uf. 


TOIIIKAN Z. 191 


sci μὴ περιεχόντων ἄλληλα" ἀλλὰ τὸ ἕτερον μόνον ἀ- 
νάγκη συνεπιφέρειν καὶ τὰ ἐπάνω τούτου, καϑάπερ τὸ δίπουν 
τὸ σἰτηνὸν ἢ τὸ πεζὸν συνεπιφέρει ἕῷον. 80 

Ὁρᾶν δὲ καὶ εἰ τὸ ἕν τινι διαφορὰν ἀποδέδωκεν οὐ-- 
σίας" οὐ δοκεῖ γὰρ διαφέρειν οὐσία οὐσίας τῷ ποῦ εἶναι. διὸ 
καὶ τοῖρ τῷ πεξῷ καὶ τῷ ἐνύδρῳ διαιροῦσι, τὸ ἔῴον. ἐπιτι- 
μῶσιν ὡς τὸ πεζὸν καὶ τὸ ἕνυδρον ποῦ σημαῖνον. ἢ ἐπὶ μὲν 
τούτων οὐκ ὀρθῶς ἐπιτιμῶσιν' οὐ γὰρ ἕν τινι οὐδὲ ποῦ σημαίνει 86 
τὸ. ἔνυδρον, ἀλλὰ ποιόν τι" καὶ ydp ἂν ἡ ἐν τῷ ξηρῷ, 
ὁμοίως ἔνυδρον. ὁμοίως δὲ κὸ χερσαῖον, κἂν ἐν ὑγρῷ, χερ- 
σαῖον ἀλλ᾽ οὐκ ἕνυδρον ἔσται. ἀλλ᾽ ὅμως ἐάν ποτε δημοδνῃ p.145 
τὸ ἕν τινι ἣ διαφορά, δῆλον ὅτι διημαρτηχὼς ἔσται. 

IIdAw εἰ τὸ πάϑος διαφορὰν. ἀποδέδωκεν. σπᾶν. 
πάϑος μᾶλλον γινόμενον ἐξίστησι τῆς οὐσίας. ἢ δὲ. διὰ 
09 τοιοῦτον μᾶλλον. γὰρ σώζειν δοκεῖ ἡ διαφορὰ οὗ ἐστὶ s 
διαφορά, καὶ ἁπλῶς ἀδύνατον εἶναι ὦ ἄνευ τῆς οἰκείας. δια-. 
φορᾶς ἕκαστον" πεζοῦ γὰρ μὴ ὄντος οὐκ ἔσται ἄνϑρωπος. 
ἁπλῶς δ᾽ εἰπεῖν. xa9 00a ἀλλοιοῦται τὸ ἔχον, οὐδὲν τούνων 
διαφορὰ ἐκείνου" ἅπαντα γὰρ τὰ τοιαῦτα μᾶλλον γινόμενα 
ἐξίστησι τῆς οὐσίας. ὥστ᾽ εἴ τινα τοιαύτην διαφορὰν ἀπέδῳ- 19 
X6 y ἡμάρτηκεν ἁπλῶς γὰρ οὐκ ἀλλοιούμεϑα κατὰ τὰς 
διαφοράς. 

"Καὶ εἴ τινος τῶν πρός τι μὴ πρὸς ἄλλο τὴν διαφο- 
Qév ἀποδέδωκεν" τῶν γὰρ πρός τι καὶ ci διαφὸραὶ πρός 
fL, καϑάπερ καὶ τῆς ἐπιστήμης " ϑεωρητικὴ γὰρ καὶ πρα- 15 
χτικὴ καὶ ποιητικὴ λέγεται , ἕκαστον δὲ τούτων πρός τι 
σημαίνει" ϑεωρητικὴ γάρ vwog καὶ ποιητική τινος καὶ 
πραχτιχή. 





28 ἀλλὰ om P. — 99 τούτου πάντα καϑάπερ CPcuf. — τὸ] καὶ 
τὸ Cf, om P. — 830 ante pr τὸ del xol vel ἢ C. — πεζὸν ἢ τὸ (τὸ 
rc supra vs €) πτηνὸν Ccuf. — toov] τὸ ξῴον B, fort pr C. — 31 
τινι ὡς διαφ. C. — ἀπέδωκεν ὦ. — 395 ov) οὔτε P. — 36 ἔνυδρον) 
χερσαῖον. Ccu. — καὶ) xav P. — d post ξηρῷ P. — E . ὑγρῷ] ἐν τῷ 
ὑγρῷ AL. juolos : Ccu, sed u om ὁμοίως. -- 97 κἂν ἡ ἐν P. 

. ἔσται om C. — ἂν C. — ποτε om cu — 9 ἡμαρ- 
τηκὼς cu. — 3 διαφορᾷ C. — ἀπέδωκε cu. — 5 τοιοῦτο u. -- οὗ ἐσεὶ 
διαφορά om C. — 8 ov8i» C. — 10 ἀποδέδωκεν CP. — 11 διημάρτη- 
κεν. Ο. — yag ovx] δὲ οὐδ᾽ P. — 18 ἄλλο τι τὴν Pu. — 14 ἀπέδωκεν u. 
-— καὶ διαφορὰν P. —.15 καὶ ἐπὶ τῆς CP. — ϑεωρητικὴ ... oxuel- 
*& om P. — 16. et 17 ποιητικὴ et πρακτικὴ loc mutat uw. — 18 αρα- 
χτικῇ) πρακτική τινος ιι. 


199 TODIKAN Z. 


Σ κοπεῖν δὲ καὶ εἰ πρὸς ὃ πέφυκεν ἕκαστον τῶν πρός 
e$) v, ἀποδίδωσιν. ὁ ὁριζόμενος. ἐνίοις μὲν γὰρ πρὸς ὃ πέφυ- 
κεν ἕκαστον τῶν πρός τι μόνον ἔστι χρῆαϑαι, πρὸς ἄλλο δ᾽ 
οὐδέν, ἑνίοις δὲ καὶ πρὸς ἄλλο, οἷον "τῇ ὄψει πρὸς τὸ ἰδεῖν 
μόμονς τῇ δὲ στλεγγίδι κἂν .ἀρύσαιτό τις" ἀλλ᾽ ὅμως εἴ 
τις. ὁρίσαιτο τὴν στλεγγίδα ὄργανον πρὸς τὸ ἀρύειν, ἡμάρ- 
36 τήκεν᾽ οὐ γὰρ πρὸς τοῦτο πέφυκεν. ὅρος δὲ τοῦ πρὸς ὃ πέ-: 
quae, ἐφ᾽ ὃ ἂν χρήσαιτο ὁ φρόνιμος ᾧ φρόνιμος, καὶ 7) 
περὶ ὅκαστον οἰκεία ἐπιστήμη. 
Ἢ εἰ μὴ τοῦ πρώτου ἀπέδωκεν, ὅταν τυγχάνῃ πρὸς. 
πλείω λεγόμενον, οἷον τὴν φρόνησιν ἀρετὴν ἀνθρώπου ἢ ψυ- 
80 χῆς καὶ μὴ τοῦ λογιστικοῦ " πρώτου γὰρ τοῦ λογιστικοῦ ἀρετὴ 
ἡ φρόνησιφ᾽ κατὰ γὰρ τοῦτο καὶ ἡ ψυχὴ καὶ ὁ ἄνϑρωπος 
φρονεῖν λέγεται. 
Ἔτι εἰ μὴ δεκτικόν ἐστιν οὗ εἴρηται τὸ ὡρισμένον πάϑος 
ἢ ἡ διάϑεσις ἢ ὁτιοῦν ἄλλο, ἡμάρτηκεν. πᾶσα γὰρ διάθεσιρ 
ss καὶ πᾶν πάϑος ἐν ἐκείνῳ πέφυκε γίνεσθαι οὗ ἐστὶ διάϑεσιρ 
ἢ πάϑος, καθάπερ καὶ ἡ ἐπιστήμη ἐν ψυχῇ διάθεσις οὖσα 
ψυχῆς. ἐνίοτε δὲ διαμαρτάνουσιν ἐν τοῖς τοιούτοιρ, οἷον ὅσοι 
b λέγουσιν ὅτι ὕπνος ἐστὶν ἀδυναμία αἰσθήσεως, καὶ ἡ ἀπορία 
ἰσότης ἐναντίων λογισμῶν. καὶ ἡ. ἀλγηδὼν διάστασις τῶν 
συμφύτων μερῶν. μετὰ βίας᾽ οὔτε γὰρ ὁ ὕπνος ὑπάρχει 
τῇ αἰσθήσει, ἔδει δ᾽, εἴπερ ἀδυναμία αἰσϑήσεώς Cot. ὁμοίως 
6 δ᾽ οὐδ᾽ ἡ ἀπορία ὑπάρχει. τοῖς ἐναντίοις λογισμοῖς, οὐδ᾽ ἡ 
ἀλγηδὼν τοῖς συμφύτοις μέρεσιν" ἀλγήσει. γὰρ τὰ üyv- 
χα, εἴπερ ἀλγηδὼν αὐτοῖς παρέσται.. τοιοῦτος δὲ καὶ ὁ τῆς. 


19 εἰ μὴ πρὸς P. — 420 d οπι ὁ. --- γὰρ τῶν πρός τε πρὸς f. --- 
91 Pkacrov τῶν πρός τι om Ccufq. --- μόνον om B et pr 4. — χρή- 
σασϑαι (χρῆσθαι C) οἷον τῇ ὄψει πρὸς τὸ ἰδεῖν (ὁρᾶν cqu, ἰδεῖν uo- 
voy f), ἐνίοιφ δὲ καὶ πρὸς ἄλλο τι (τι om C), οἷον τῇ σελεγγίδι (στελ- 
γίδι P et 94 ρτελγίδα) CPcufq. --- 23 ἀρύσειθ Ῥουῇ, -- 96 ἐφ o» P. 
— ἢ) καὶ ἡ u. — ἡ φρόνιμος om 4: — 48 ἢ] ἔτε BPu, καὶ 0, pr om 
C. — ἀποδέδανξν CPcu. — 29 λεγόμενα P. — 31 pr. xal om P, — 
33 δεκτικὸν... αὐρισμένον corr 4, τὸ δεκτικὸν εἴρηκεν ὁριξόμενος πά- 
ϑος 1] τὴν διάϑεσιν B, fort pr 4, marg B ἐν ἄλλῳ οὕτω, sequitur lect 
vulg. — 34 τὴν διάθεσιν pr 4. — 36 καὶ nas) d P. .-- ἐστὶν ἡ διά-: 
90:6 dur 96 καὶ om wu. | | 
,,, MSbl ὅτι) ὅτε d cufq, om 4H. — αἰσθήσεως οὐ γὰρ αἰσθήσεως 
αλλὰ [gov rc mg C. — καὶ] ὁμοίως xal C. — 6 ivavcíog] ἔσοις Couq, 
corr B, om 4. — 6 μέρεσιΨ)] μέρεσιν ὑπάρχοι Puf. — αἀλγήσειδ ydg. 
d» τὰ Ww. | 


ΤΟΠΙΚΩΝ Z2. 198 


ὑγιείας ὁρισμός. εἴπερ συμμετρία θερμῶν xo) ψυχρῶν ἐστίν" 
ἀνάγκη γὰρ ὑγιαίνειν τὰ ϑερμὰ καὶ ψυχρά" ἡ γὰρ ἑκάστου 
συμμετρία ἐν ἐκείνοις ὑπάρχεν ὧν ἐστὶ συμμετρία, ὥσθ᾽ ἡ o 
ὑγίεια ὑπάρχοι. ὧν αὐτοῖς. ἕτι τὸ ποιούμενον εἰς τὸ ποιητι- 
κὸν ἢ ἀνάπαλιν συμβαίνει τιθέναι τοῖς οὕτως ὁριζομένοις. οὐ 
γάρ ἐστιν ἀλγηδὼν ἡ διάστασις τῶν συμφύτων μερῶν, ἃ 
ποιητικὸν ἀλγηδόνος * οὐδ᾽ ἡ ἀδυναμία τῆς αἰσθήσεως ὕπμορ, 
ἀλλὰ ποιητικὸν θάτερον ϑατέρου. ἤτοι. γὰρ διὰ σὴν ἀδυνᾳ- 16 
μίαν ὑπνώσομεν ἢ διὰ τὸν ὕπνον ἀδυνατοῦμεν. ὁμοίως δὲ καὶ 
τῆς ἀπορίας δόξειεν ἂν ποιητικὸν εἶναι ἡ τῶν ἐναντίων ἰσό-. 
τῆς λογισμῶν" ὅταν γὰρ ἐπ᾽ ἀμφότερα λογιζομένοις ἡμῖν 
ὁμοίως ἅπαντα φαίνηται καθ᾽ ἑκάτερον γίνεσθαι, ἀποροῦ- 
μεν ὁπότερον πράξωμεν. E | 
Ἔτι κατὰ τοὺς χρόνους πάντας ἐπισκοπεῖν εἶ που ϑια- 

φωνεῖ, οἷον εἰ τὸ ἀθάνατον ὡρίσατο ξῷον͵ ἄφϑαρτον νῦν 
εἶναι" τὸ γὰρ. νῦν ἄφθαρτον ξῷον νῦν ὠθάνατον ἕσται. ἢ ἐπὶ 
μὲν τούτου οὐ συμβαίνει" ἀμφίβολον γὰρ τὸ νῦν ἄφϑαρτον 
εἶναι: .ἢ γὰρ ὅτι οὐκ ἔφϑαρται νῦν σημαίνει, ἢ ὅτι οὐ. δυ- 35 
νατὸν φθαρῆναι vOv, 1] ὅτι τοιοῦτόν ἐστι νῦν οἷον μηδέποτε 
φϑαρῆναι. ὅταν οὖν λέγωμεν ὅτι ἄφϑαρτον νῦν ἐστὶ ξφον,τοῦτο 
λέγομεν ὅτι νῦν τοιοῦτόν ἐστι ζῷον οἷον μηδέποτεφθαρῆκναι. 
τοῦτο δὲ τῷ ἀθανάτῳ τὸ αὐτὸ ἦν, ὥστ᾽ οὐ συμβαίνει νῦν 
αὐτὸ ἀθάνατον εἶναι, ἀλλ᾽ ὅμως Qv συμβαίνῃ τὸ μὲν κατὰ 80 
τὸν λόγον ἀποδοϑὲν ὑπάρχειν νῦν 1] πρότερον. τὸ δὲ κατὰ 
τοὔνομα μὴ ὑπάρχειν, οὐκ ἂν εἴη ταὐτόν. χρηστέον οὖν τῷ 
τόπῳ καϑάπερ εἴρηται. | 

τ Σκεπτέον δὲ καὶ εἰ xo)! ἕτερόν τι μᾶλλον λέγεται ἢ 
τὸ ἀρισθὲν ἢ κατὰ τὸν ἀποδοθέντα λόγον, olov εἰ ἡ δικαιο-- 86 
σύνη δύναμις τοῦ ἴσου διανεμητική. δίκαιος γὰρ μᾶλλον ὃ 
προαιρούμενος τὸ ἴσον διανεῖμαι τοῦ δυναμένου, ὥστ᾽ oU« ἂν 


8 συμμετρία καὶ θερμῶν C. -- ψυχρῶν καὶ θερμῶν Pcu. — 9 ydg 
om P. — καὶ τὰ 9. x τὰ p. C, M. q. ταὶ τὰ O. cu. — ἑκάστων 
Ccu. — 18 ἀλλὰ τὸ m. C. — 14 ἡ om u. — αἶσϑ. ὁ 9xvog Pow. — 
16 ὑπνώσαιμεν f, ὑπνοῦμεν ἢ διὰ τὸν rc supra vs C. — 19 ὅμοια 
Ccfq. — πάντα Ccufq. — ἕτερον B, ἑκάτερα P. —.20 πράξομεν ug. — 
23 d pago» [jov pr om C. — νῦν post ἀθάνατον in lit C. — 26 
et 98 τοιοῦτο C. — 27 ξῷον οὐ τοῦτο BCPcufq. — 98 ἐστι τὸ ζῷον 
P, — ξῷον ἀλλ᾽ οἷον CPoufq, corr B. — 99 ταὐτὸν CPeuf. — 30 av- 
79 c — dv] ἐάν που ) ἂν που P. — pi». γὰρ κατὰ P. — 86 ἀπο" 
ψεμητική 48, διανεμητικὴ ἔσειν οι. ᾿ i5 
IJ. 


1904 ΤΟΠΙΚΩΝ Z. 


p.146 εἴη ἡ δικαιοσύνη δύναμις τοῦ ἴσου διανεμητική' καὶ γὰρ δίκαμος 
εἴη ἂν μάλιστα ὁ δυνάμενος μάλιστα τὸ ἴσον διανεῖμαι. 

Ἔτι εἰ τὸ μὲν πρᾶγμα δέχεται τὸ μᾶλλον, τὸ δὲ 
κατὰ τὸν λόγον ἀποδοϑὲν μὴ δέχεται, ἢ ἀνάπαλιν τὸ μὲν 

5κατὰ τὸν λόγον ἀποδοϑὲν δέχεται, τὸ δὲ πρᾶγμα μή. δεῖ 
γὰρ ἀμφότερα δέχεσθαι ῇ μηδέτερον, εἴπερ δὴ ταὐτόν ἔσει 
τὸ κατὰ τὸν λόγον ἀποδοϑὲν τῷ ) πράγματι. ἔτι εἰ δέχεται 
μὲν ἀμφότερα τὸ μᾶλλον, μὴ ἅμα δὲ τὴν ἐπίδοσιν ἀμ- 
φότερα λαμβάνει, οἷον εἰ ὁ ἔρως ἐπιϑυμία συνουσίας ἐστίν" 

10 0 γὰρ μᾶλλον ἐρῶν οὐ μᾶλλον ἐπιϑυμεῖ τῆς συνουσίας, ὥστ᾽ 
οὐχ ἅμα ἀμφότερα τὸ μᾶλλον ἐπιδέχεται" ἔδει δέ γε, 
εἴπερ ταὐτὸν qv. 

Ἔτι εἰ δύο τινῶν προτεθέντων; xo oU τὸ πρᾶγμα 
μᾶλλον λέγεται , τὸ κατὰ τὸν λόγον ἧττον λέγεται, οἷον 

16 εἰ τὸ πῦρ ἐστὶ σῶμα τὸ λεπτομερέστατον᾽ πῦρ μὲν γὰρ 
μᾶλλον ἡ φλόξ ἐστι τοῦ φωτός, σῶμα δὲ τὸ λεπτομερέ- 
ὅτατον ἧττον ἡ φλὸξ τοῦ φωτός" ἔδει. δ᾽ ἀμφότερα μᾶλλον 

-τῷ αὐτῷ ὑπάρχειν. εἴπερ ταὐτὰ ἦν. πάλιν εἰ τὸ μὲν ὁμοίως 
ἀμφοτέροις ὑπάρχει τοῖς προτεϑεῖσι. τὸ δ᾽ ἕτερον μὴ. ὁ- 

80 μοίως ἀμφοτέροις, ἀλλὰ τῷ ἑτέρῳ μᾶλλον. 

Ἔτι ἐὰν πρὸς δύο τὸν ὁρισμὸν ἀποδῷ καϑ' ἑκάτερον, 
οἷον τὸ καλὸν τὸ δι᾽ ὄψεως 7 τὸ δι᾽ ἀκοῆς ἡδύ, χαὶ τὸ 
ὃν τὸ δυνατὸν παϑεῖν ῆ ποιῆσαι" ἅμα γὰρ ταὐτὸν καλόν 
τε καὶ οὐ καλὸν ἔσται. ὁμοίως δὲ καὶ ὅν τε καὶ οὐκ ὄν. τὸ 

25 γὰρ δι᾽ ἀκοῆς ἡδὺ ταὐτὸν τῷ καλῷ ἔσται, ὥστε τὸ μὴ 
ἡδὺ δι᾽ ἀκοῆς τῷ μὴ καλῷ ταὐτόν" τοῖς γὰρ αὐτοῖς καὶ 
τὰ ἀντικείμενα ταὐτά, ἐντίκειται δὲ τῷ μὲν καλῷ τὸ oU 
καλόν, τῷ δὲ δι᾽ ἀκοῆς ἡδεῖ τὸ οὐχ ἡδὺ, δι᾿ ἀκοῆς. δῆλον 
οὖν ὅτι ταὐτὸν τὸ οὐχ ἡδὺ δι’ ἀκοῆς τῷ οὐ καλῷ. εἰ οὖν τι 


1404] ἡ om C. — καὶ om P. — δίκαιος γὰρ P. — 2 ἂν εἴη Cv. 
— δυνάμενος ὁ P. — μάλιστα om. CPcu. — ὃ ἐνδέχεται 4. — 5 À- 
γεται τὸ P. — μή] μὴ δέχεται τὸ μᾶλλον C. — 6 γὰρ ἢ ἀμφ. C Ex. 
— δὴ om (σε. — 11 ys om wu. — 14 τὸ δὲ᾽ κατὰ P. — 16 ἢ φλόξ C. 
— τοῦ φωτός ἐστι Ccu, — λεπτομερὲς cu. — 17 rj om cu. — - ἀμφό- 
τερον 4. — 18 τῷ om C. — 19 προστεϑεῖσιν P. — 91 ἔτι δὲ dd» we, 
ἔτι δ᾽ ἂν C. — πρὸς... «ἀποδῷ pr om C. .— ἀποδιδῷ Pu, pr c.— ἕτε- 
ov B. — 22 tert τὸ om C. — 23 τὸ om ABP. — ταὐτὸν om cug. — 
4 pr τὲ om P. — ἐστιν ABP. — καὶ τὸ OY cu. — καὶ ante ὃν om C. — 
21 τὰ αὐτά 48, ταὐτὰ c, ταῦτά ἐστιν C, ταὐτὰ ἔσται P. --- ἐ8 δῆλον 
«καλῷ om c. — 29 τὸ] τῷ. C, om AB. 


ΤΟΠΙΚΩΝ Z. 196 


ἐστὶ δι’ ὄψεως μὲν ἡδυὺ δι’ ἀκοῆς δὲ μή, καλόν τε καὶ od *o 
καλὸν ἔσται. ὁμοίως δὲ δείξομεν καὶ διότι ταὐτὸν ὅν τε 
χαὶ οὐκ ὄν ἐστιν. 

Ἔτι καὶ τῶν γενῶν καὶ τῶν διαφορῶν καὶ τῶν ἄλ- 
λῶν ἁπάντων τῶν ἐν τοῖς ὁρισμοῖς ἀποδιδομένων λόγους 
ἀντὶ τῶν ὀνομάτων ποιοῦντα σκοπεῖν εἴ τι διαφωνεῖ. . 8δ 

- Ἐὰν δ᾽ «4 πρός τι τὸ ὁριζόμενον ἢ καθ᾽ αὐτὸ ἢ κατὰ 8 
τὸ γένος, σκοπεῖν εἰ μὴ εἴρηται ἐν τῷ ὁρισμῷ πρὸς ὃ λέν 
γεται ἢ αὐτὸ ἢ κατὰ τὸ γένος, οἷον εἰ τὴν ἐπιστήμην ogli- b 
σατο ὑπόληψιν ἀμετάπειστον 1] τὴν βούλησιν ὄρεξιν ἄλυπον. 
παντὸς γὰρ τοῦ πρός τι ἡ οὐσία πρὸς ἕτερον, ἐπειδὴ ταὐτὸν 
ἦν ἑκάστῳ τῶν πρός τι τὸ εἶναι ὅπερ τὸ πρός τί rog ἔχειν. 
ἔδει οὖν τὴν ἐπιστήμην εἰπεῖν ὑπόληψιν ἐπιστητοῦ καὶ τὴν βού- s 
ληδσιν ὄρεξιν ἀγαθοῦ. ὁμοίως δὲ καὶ εἰ τὴν γραμματικὴν 
ὡρίσατο ἐπιστήμην γραμμάτων" ἔδει γὰρ ἢ πρὸς ὃ αὐτὸ 
λέγεται ἢ πρὸς ὅ ποτὲ τὸ γένος ἐν τῷ διορισμῷ ἀποϑί- 
δοσϑαι. ἢ εἰ πρός τι εἰρημένον μὴ πρὸς τὸ τέλος ἀποδέ- 
dorm, τέλος δ᾽ ἐν ἑκάστῳ τὸ βέλτιστον ἢ οὗ χάριν τἄλλα, 10 
ῥητέον δὴ ἢ τὸ βέλτιστον ἢτὸ ἔσχατον, olov τὴν ἐπιϑυμίαν οὐχ 
ἡδέος ἀλλ᾽ ἡδονῆς" ταύτης γὰρ χάριν καὶ τὸ ἡδὺ αἱρούμεϑα. 

Σκοπεῖν δὲ καὶ εἶ γένεσίς ἐστι πρὸς ὃ ἀποδέδωκεν ἢ 
ἐνέργεια" οὐδὲν γὰρ τῶν τοιούτων τέλος μᾶλλον γὰρ τὸ ἐν- 
ηργηκέναι καὶ γεγενῆσϑαι τέλος ἢ) τὸ γίνεσθαι καὶ ἔνερ- 16 
γεῖν. ἢ οὐκ ἐπὶ πάντων ἀληϑὲς τὸ τοιοῦτον' σχεδὸν γὰρ ol 
πλεῖστοι ἥδεσθαι μᾶλλον βούλονται ἢ πεπαῦσθαι ἡδόμε- 
voi, ὥστε τὸ ἐνεργεῖν μᾶλλον τέλος ὧν ποιοῖντο τοῦ ἐνηρ-- 
γηκέναι. 

Πάλιν ἐπ᾽ ἐνίων εἰ μὴ διώρικε τοῦ πόσου ἢ ποίου ἢ ποῦ ὦ 
ἢ κατὰ τὰς ἄλλας διαφοράς. οἷον φιλότιμος ὁ ποίας καὶ 
0 πόσης ὀρεγόμενος τιμῆς" πάντες γὰρ ὀρέγονται τιβῆς, 

31 ὅτι CP. — 33 pr xal om ACcquf. — 84 ἀποδεδομένων P. — 


86 ποιοῦντας Ccu. — τι] πη Ccu. — 86 ἑαυτὸ C. — 857 τὸ om u. 
] τὸ om τ. — 3 τοῖς P. — 4 ἕκαστον pr 4. — ὅπερ] ὅπερ 
ἐστὶ Ccuf, om P. — τὸ] τῷ P, corr 4Cf. — 7 δεῖ Ccug. — ὃ mots 


om Ceugf. — ὁρισμῷ AM CPcuq. — 9 εἰ} εἴ τινος P. — εἰρημένου Pu. 
— ἀποδίδοται u. — 11 δὴ] οὖν CPcuqf. — pr ἢ om 4B. — 13 ἀπέ- 
δωκεν APf, ἀποδέδοται q. — 14 ovi» C. — alt yag] δὲ ὦ. — 15xal) 
χαὶ τὸ ütrumque v, alt Cc, — 16 τοιοῦτο u. — 17 πλεῖστοι τὸ ἤδε- 
σϑαι C. — 90 διώρισται P, — ποίου ἢ πόσον Ccu. — ἢ τοῦ ποίον P. 
— 99 ὁ om CPcuf. — mávrtsg...tiuijg rc supra vs 4q, om CP, sed 
repetit P post 24 διαφοράς verba πάντες... Φά διαφορᾶς. 


18 * 


196 ΤΟΠΙΚΩΝ Z. 


dev ovx ἀπόχρη φιλότιμον. εἰπεῖν τὸν ὀρεγόμενον τιμῆς, 
due προσθετέον τὰς εἰρημένας διαφοράς. ὁμοίως δὲ καὶ 
og ὁ. πόσων ὀρεγόμενος χρημάτων ἢ ἀχρατὴς 

"ud περὺ ποίας ἡδονάς oU γὰρ ὁ ὑφ᾽ οἱασποτοῦν ἡδονῆς φρα- 
τὐύμενος ἀκρατὴς λέγεται, ἀλλ᾽ ὁ ὑπό τινος. ἢ πάλιν, tbe 
ὁρίζονται τὴν νύχτα σχιὰν γῆς» ἢ τὸν σεισμὸν κίνησιν ye 
ιν ἀέρος, ἢ τὸ πνεῦμα κίνησιν ἀέρος" 

οι dqutdor plo πόσου καὶ loo καὶ ποῦ καὶ ὑπὸ τίου. ὁμοίωρ, 
δὲ καὶ ἐπὶ τῶν ἄλλων τῶν τοιούτων" ἀπολείπων γὰρ διαφο- 
οὧν ἡντινοῦν οὐ λέγει τὸ τί ἦν εἶναι. δεῖ δ᾽ ἀεὶ. πρὸς τὸ ἐνδεὲς 
ἐπιχειρεῖν" οὐγὰρ ὁπωσοῦν γῆς κινηθείσης οὐδ᾽ ὁποσησοῦν σεν-. 
σμὸς ἔσται, ὁμοίως δ᾽ οὐδ᾽ ἀέρος ὁπωσοῦν οὐδ᾽ ὁποσουοῦν κε- 


ss νηϑέντος πνεῦμα. 
Ἔτσι ἐπὶ τῶν ὀρέξεων e μὴ πρόσκειται τὸ φαινόμε: 
vor, καὶ ἐφ᾽ ὅσων ἄλλων ἁρμόττει, οἷον ὅτι ἡ pm | 


p. 1T ὄρεξις ἀγαθοῦ, ἡ δ᾽ ἐπυδυμία ὄρεξις io ἀλλὰ μὴ 
ψομένου ἀγαθοῦ 7 ἢ ἡδέος. πολλάκις γὰρ λανθάνει τοὺς Qepo- 
μένους ὅ τι ὀγαθὸν ἢ ἢ ἡδύ ἐστιν, ὥστ᾽ οὐκ d ἀναγκαῖον ἀγαθὸν 
εἶ ἡδὺ εἶναι, ἀλλὰ φαινόμενον μόνον. ἔδει οὖν οὕτω καὶτὴν 

όδοσιν ποιήσασϑαι. ἐὰν δὲ καὶ ἀποδῷ τὸ εἰρημένον, ἐπὶ 
τὰ εἴδη ἀκτέον τὸν τιϑέμενον ἰδέας εἶναι" οὐ γάρ ἔστιν ἰδέα 
φαινομένου οὐδενός, τὸ δ᾽ εἶδος -πρὸρ τὸ εἶδος δοκεῖ λέγε- 
σϑαι, οἷον αὐτὴ ἐπιθυμία αὐτοῦ ἡδέος καὶ αὐτὴ βούλησις 
αὐτοῦ ἀγαϑοῦ. οὐκ ἔσται οὖν φαινομένου ἀγαθϑοῦουδὲ φαινο- 


93 εἰπεῖν φιλότιμον Cou. --- τὸν om C. — $24 καὶ] καὶ ὁ C. — 

86 οὐδὲ γὰρ Cc. — ὑπὸ ποιασοῦν cu, ὕφ᾽ ὁποιασοῦν C, ὑφ᾽ οἱασοῦν 

P.— κρατούμενος ἡδονῆς P. — 27 ἢ om é- 98 γῆς] γῆς τοῦ ges 
ὑπὸ γῆν ὄντος ἢ τὸ C. — ἧ.. γῆς re — γῆς κίνησιν f. — pi 

e SUXVOOLV pr om 4. — 30. ποίου. καὶ πόσου 4 — "αὶ ποῦ om 486, 


τιν ci Ὁ, corr 4 


TOHIKAN Z. 191 


μένου ἡδέσς" ἄτοπον ydo sÓ εἶναι αὐτὸ φαινόμενον ἀγα- Ὁ 
ϑὸν ἢ ἡδύ. 

Ἔτι ἐὰν μὲν $ τῆς ὕξεως ὃ ὁρισμός, σκοπεῖν ixl τοῦ 9 
ἔχοντος. ἐὰν δὲ τοῦ Éyovrog, ἐπὶ τῆς ἕξεως “ ὁμοίως δὲ καὶ 
ἐπὶ τῶν ἄλλων τῶν τοιούτων. οἷον εἰ τὸ ἡδὺ δκερ αὐφέλεμον, 
καὶ ὁ ἡδόμενος αἰφελούμενος. καϑόλου δ᾽ εὐτεῖν, ἐρ τοῖς του- 15 
οὕτοις ὁρισμοῖς τρόπον τινὰ πλείω ἑνὸς συμβαίνει τὸν ὁριζά- 
μενον ὁρίζεσθαι " ὁ γὰρ τὴν ἐπιστήμην ὁριξόμενοβ τράπον τυνὰ 
καὶ τὴν ἄγνοιαν ὁρίζεται, ὁμοίως δὲ καὶ τὸ ὠειστῆμον καὶ 
τὸ ἀνεπιστῆμον καὶ τὸ ἐπίστασθαι καὶ τὸ ἀγνοεῖν" τοῦ γὰρ 
αρώτου δήλου γενομένου τρόπον τινὰ καὶ τὰ λοιπὰ δῆλα γί. ὦ 
vovsot, σχεπτέον οὖν ἐπὶ πάντωντῶν τοιούξωνμήτι διαφωνῇ, 
στοιχείοις χρώμενον τοῖς ἐκ τῶν ἐναντίων καὶ τῶν συστοίχων 

Ἔτι ἐπὶ τῶν πρός τι σκοπεῖν εἰ πρὸς ὃ τὸ γέμος ἀποδί- 
δοται, τὸ εἶδος πρὸς ἐκεῖνό τε ἀποδίδοται, οἷον εἰ ἡ ὑπόλη- 
Vig πρὸς ὑποληπτόν. ἡ τὶς ὑπόληψις πρός τι ὑποληπεύν, 15 
καὶ εἰ τὸ πολλαπλάσιον πρὸς τὸ πολλοστημόριον, τὸ τὶ πολ»- 
λαπλάσιον πρὸς τὸ τὶ πολλοστημόριον" εἰ γὰρ μὴ οὕτως ἀπο- 
δίδοται, δῆλον ὅτι ἡμάρτηται 

Ὁρᾶν δὲ καὶ εἰ τοῦ ἀντικειμένου 0 ἀντεχείμενος Aópog, 
olov τοῦ ἡμίσεος ὁ ἀντικείμενος τῷ τοῦ διπλασίου " εἰ γὰρ διυ- ὦ 
πλάσιον τὸ ἴσῳ ὑπερέχον, ἥμισυ τὸ ἴσῳ ὑπερεχόμενον. καὶ 
ἐπὶ τῶν ἐναντίων δ᾽ ὡσαύτως. ὁ γὰρ ἐναντίος τοῦ ἐναντίου λό- 
γος ἔσται κατὰ μίαν τινὰ συμπλοκὴν τῶν ἐναντίων, οἷον & 
ὠφέλιμον τὸ ποιητικὸν ἀγαϑοῦ, βλαβερὸν τὸ ποιητικὸν καχοῦ 
1j τὸ φϑαρτιχὸν ἀγαθοῦ" ϑάτερον γὰρ τούτων ἀναγκαῖον ἔναν-- 25 
τίον εἷναι τῷ ἐξ ἀρχῆς δηθέντι. εἰ οὖν μηδέτερον ἐναντίον τῷ t 
ἐξ ἀρχῆς δηϑέντι, δῆλον ὅτι οὐδέτερος ἂν εἴη τῶν ὕστερον 
ἀποδοϑέντων τοῦ ἐναντίου λόγος, ὥστ᾽ οὐδ᾽ ὁ ἐξ ἀρχῆς ἀπο-- 


10 ἀγαθὸν γὰρ P. — αὐτοφαινόμενον P, corr 4. — 11 τι ente 
ἢ sdd P, post ἡδὺ cu. — 19 d» C. — καὶ pr om 4. — 18 καὶ πὸ 
πιστῆμον pr om .f. — 19 τούτον yàg P omiso πρώτου, τοῦ πρώ- 
tov yàg A4. — 40 γινομένου C. — γιγνομένου (γινομένου f, 
γενομένου u) δήλου qfuc. — καὶ τὰ λοιπὰ tgÓmo* τινὰ ᾿ - 
γίνεταε CPcuqf. — 21 διαφωνεῖ e, pr C. — 94 ἐκείφου C. — τι ὁϊ δέ 
om P. — 25 πρὸς τὸ ὑποληπτόν cu. — ἢ] xal ἡ Cou, ἢ P. — 87 ἀπο» 
δέδοται Ccu. — 30 olov εἰ τοῦ Ccu. — 31 τὸ 4v ἴσῳ bis e. slt CPe. 
— 99 ἐναντ ἄλλων pr 4. — 33 ) piov γέ τινα P. 4 

147bl ῥηθέντι. .. ὃ ὅτε corr Αἱ — 1 ἐνακτίρν) ὀφισμόρ dari. P, 
ἐναντίον ἐστὶ Couqf, τὸ 4. — ἃ οὐδέτερον pr Δ. — ὑστέρων cu. — 
3 doc] δῆλον ὡς P, pr om C, — ὃ om P. --- ἀποδοθεὶρ λόγος ὀρθώξ τα. 


198 TOIIIK&N Z. 


δοθεὶς ὀρθῶρ ἀποδέδοται. ἐπεὶ δ᾽ ἕνια τῶν ἐναντίων στ 
6 ϑατέρου λέγεται, οἷον ἡ ἀνισότης στέρησις ἰσότητος δοκεῖ εἴναι 
(ἄνισα γὰρ τὰ μὴ ἴσα Ayezex), δῆλαν οὖν Ost τὸ μὲν κανὰ 
στέρησιν λεγόμενον ὀναντίον d ἀναγκαῖον ὁρίξεσθαι διὰ ϑατέρον,. 
τὸ δὲ λοιπὸν οὐκέτι διὰ τοῦ κατὰ στέρησιν λεγομένου" συμ- 
βαίνοι γὰρ ἂν ἑκάτερον δι᾿ ἑκατέρου γνωρίζεσθαι. ἐπιδκεπτέον 
10 δ᾽ ἐν τοῖς ἐναντίοις τὴν τοιαύτην à ἁμαρτίαν, olov εἴ τις ὁρί- 
δαιτὸ εὴν ἰσότητα εἶναι τὸ ἐναντίον ἀνισότητι * διὰ γὰρ τοῦ 
κατὰ στέρησιν λεγομένου ὁρίξεται. ἔτι τὸν οὕτως ὁριξόμενον 
ἀναγκαῖον αὐτῷ τῷ δριξομένῳ χρῆσϑαι. δῆλον δὲ τοῦτο, 
ἐὰν μεταληφϑι, ἀντὶ τοῦ ὀνόματος ὁ λόγος" εἰπεῖν. γὰρ 7 
15 ἀνισάτητα οὐδὲν διαφέρει ῇ ἢ στέρησιν ἰσότητος. ἔσται οὖν ἡ ἰσό- 
τῆς τὸ ἐναντίον στερήσει ἰσότητος, Got αὐτῷ ἂν εἴη κεχρη- 
μένος. ἂν δὲ E μηδέτερον τῶν ἐναντίων κατὰ στέρησιν λέγηται, 
ἀποδοϑῇ δ᾽ ὁ λόγος ὁμοίως, οἷον ἀγαϑὸν τὸ ἐναντίον κακῷ, 
δῆλον ὅτι κακὸν τὸ ἐναντίον ἐγαϑῷ ἔσται" τῶν γὰρ οὕτως 
90 ἐναντίων ὁμοίως ὁ λόγος ἀποδοτέος. ὥστε πάλιν αὐτῷ τῷ 
ὀριβομένῳ συμβαίνει χρῆσϑαι" ἐνυπάρχει γὰρ ἐν τῷ τοῦ 
κακοῦ λόγῳ τὸ ἀγαϑόν. ὥστ᾽ εἰ ἀγαϑόν ἐστι τὸ κακῷ évav- 
τίον, τὸ δὲ κακὸν οὐδὲν διαφέρει ἢ ἢ τὸ τῷ ἀγαθῷ ἐναντίον, 
ἔσται ἀγαθὸν τὸ ἐναντίον và τοῦ ἀγαθὸῦ ἐναντίῳ. δῆλον οὖν 
25 ὅτι αὐτῷ κέχρηται. 
Ἔτι el τὸ κατὰ στέρησιν λεγόμενον ἀποδιδοὺς μὴ ἀπο- 
δέδωχεν ov ἐστὶ στέρησις, οἷον τῆς ἕξεως ἢ τοῦ ἐναντίου ἢ ὁτου» 


ἃ τῶν] τῇ τῶν P. — 5 ϑατέρου λέγονται ΒΡ, λέγεται t (guod om c) ϑατέ- 
gov Cuqf. — G οὖν om CPuqf, del vult 4. — ὅτι} eg CPf. — ? ἐναντίον 


em Cc. — 8 διὰ] δεῖ διὰ Ccuq. — λεγομένον ὁρίξεσϑαι συμβαίνει (ἐν- 
δέχεται pro συμβ. u) qu. --- ἐγομένου δρίξεσθαι (ἐν ἄλλῳ add P) οὐ 
(οὐ οπι 6) γὰ ἐνδέχεται τἐνδέζεναι γὰρ €) ἑκάτερον δι᾽ CP:. — 9 ἂν 


μὴν — 10 δ ov» Ccugf, pr om 4. — 11 εἶναι om C. — τὸ ante τὴν 
om w. — 13 ὠνάγκη ew. — 14 dv w — alnsiv.. . στέρησε») ἐπεὶ 
ζἀκειδὴ c) γὰρ, ἡ ἀνισότης οὐδὲν ( οὐδενὶ e διαφέρει. xal 7j στέφησιρ 
— 1609 » ἡ om Py. — 16 εἴη] ἢ C. — xex Bévog] xexo. εἰ μή 
τις ye ὅτι “οὐδὲ τὴν ἀνισότητα ΟΝ ὁριούμαι $ Ἰναννίαν daóerrcog, 
ἀλλ᾽ οὐ | συμμετρίαν σωμάτων συμμὲτρίαν πόσου P, rc mg C at schol. 
-᾿ ὅταν f. — δὲ om B. — στέρησιν δ' ἢ λέγηται P. — 19 δῆ λον 
γὰρ ὅτι καὶ κακὸν ΟΡω. — 2] ρῆσϑαι συμβαίνει Cu. — 92 si] pd 
CPu, εἴπερ Jo τὸ] τὸ τῷ CP. — xexov H. — 94 ἔσται] ἔσται od» 
Pu. — 95 δὲ om wu. — συ γκέχρηται ὦ. — 96 ἀπὸ διδοὺῷ pr om 4. — 
27 ἐσεὶν d σεέρησις C. — ποσοῦ" ὁτουοῦν ἐστὶν ἢ (quae del vult)sl 


ΤΟΠΊΚΩΝ Z. 100 


οὖν ἐσεὶν ἡ océguoig: καὶ el μὴ ἐν 9 πέφυκε γίνεσθαι προσέ- 

ϑηκεν, ἢ ἁπλώβρ 1j ἐν ᾧ πρώτῳ πέφυκε γίνεσθαι, olov εἰ τὴν 

ἄγνοιαν εἰπὼν στέρησιν μὴ ἐπιστήμης στέρησιν εἶπεν, 7 μὴ ὦ 

προσέθηκεν ἔν q) πέφυκε γίνεσθαι, ἢ προσθεὶς μὴ ἐν Ἶ 
ἀπέδωκεν, οἷον ὅτι οὐκ ἐν τῷ λογιστικῷ ἀλλ᾽ ἐν dw- 

ϑρώπῳ ἢ ψυχῇ" ἐὰν γὰρ ὁτιοῦν τούτων μὴ ποιήσῃ, ἡμάᾳ- 

vyXiv. ὁμοίως δὲ καὶ εἰ τὴν τυφλότητα μὴ ὄψεως στέρῃ- 

σιν ἐν ὀφθαλρῷ εἶπεν" δεῖ γὰρ τὸν πεμώς ἀποδιδόντα τὸ ss 

τί ἐστι, καὶ τίνος ἐστὶν ἡ στέρησις ἐποδοῦναι καὶ τί ἐστι τὸ p. 148 

ἐστερημένον. 

"Ogüv δὲ καὶ εἰ μὴ λεγομένου κατὰ στέρησιν στερήσει 
ὠρέσατο, οἷον καὶ ἐπὶ τῆς ἀγνοίας δόξειεν pariendi ἣ 
τοιαύτη ἁμαρτία τοῖς μὴ κατ᾿ ἀπόφασιν τὴν ἄγνσιαν λέ- 5 
γουδιν. τὸ γὰρ μὴ ἔχον ἐπιστήμην oU δοκεῖ ἀγνοεῖν, ἀλλὰ 
μᾶλλον τὸ διηπατημένον, διὸ ont τὰ ἄψυχα οὔτε τὰ παι- 
δία φαμὲν ἀγνοεῖν, ὥστ᾽ οὐ κατὰ στέρησιν ἐπιστήμης ἡ ἄγνοια 


Ἔτι εἰ τῶν ὁμοίων τοῦ ὀνόματος πτουύσεων αἱ ὅμοιοι 10 
τοῦ λόγου πτώσεις ἐφαρμόττουσδιν, οἷον εἶ αἰφέλιμον τὸ ποιη- 11 
τικὸν ὑγιείας, αἰφελίμως τὸ ποιητικῶς ὑγιείας καὶ ὠφελη- 
κὸς τὸ πεποιηκὸς ὑγίειαν. 

Σκοπεῖν δὲ καὶ ἐπὶ τὴν ἰδέαν εἰ ἐφαρμόσει ὁ λεχθεὶρ 
ὅρος. ἐπ᾿ ἐνίων γὰρ οὐ συμβαίνει, olov ag Πλάτων ὁρίξε- 15 
ται τὸ θνητὸν προσάπτων ἐν τοῖς τῶν ζῴων óguóuoig* ἡ γὰρ 
ἰδέα οὐκ ἔσται ϑνητή, οἷον αὐτοάνϑροπος, dor οὐκ &paguó- 
Ot, ὁ λόγος ἐπὶ τὴν ἰδέαν. ἁπλῶς δ᾽ οἷς πρόσκειται τὸ 
ποιητικὸν ἢ παϑητικόν, ἀνάγκη διαφωνεῖν ἐπὶ τῆς ἰδέας τὸν 
ὅρον" ἀπαϑεῖς γὰρ καὶ ἀκίνητοι δοκοῦσιν αἱ ἰδέαι voig λέ-- 20 
γουσιν ἰδέας εἶναι. πρὸς δὲ τούτοις καὶ οἱ τοιοῦτοι λόγοι 
χρήσιμοι. 


98 j om v. — γίνεσθαι πέφυκε ». -- 929 πέφυκε πρώτῳ C. — 
εἰ om 4B. — 30 στέρησιν εἰπὼν Cu. — μὴ] ἢ P. — ἢ εἰ μὴ P. — 
81 ᾧ] τῷ P. — ἢ] ἡ στέρησις ἢ u. — 32 πρώτῳ] πρώτῳ πέφυκεν «.-- 
ἀποδέδωκεν Cu. — ovx om P. — alt iy] ἐν τῷ P, οὐκ ἐν wu. — 33 ἂν 
Cu. — τῶν τοιούτων C. — 96 τὸ) τὸν ὁρισμὸν τὸ P. 

14841 ἡ om P. — ἀποδιδόναι CPu. — 4 καὶ om P. — ὅ μὴ om 
u, del vult C. — 8 λέγομε» su. — 10 εἰ ἐπὶ τῶν f. — ὅμοιοι C. — 
12 ὠφελίμως τὸ 9. Uy. om C. — 18 ὁ λόγος post ἰδέαν C, om f. — 
δ᾽ ἐν olg CPu. — 19 ἢ] ἢ καὶ P. — ἢ παϑητικόν om C. — 80 εἶναι 
add ante αἱ C, post ἐδέαι cq. — roig... ἰδέας om τ...» 9t ἰδέας. πρὸρ 
δὲ τοὺς τοιούτους C. — τούτουρ Ccfq, corr 448. 


200 TOIIIKSQ&N Z. 
"En e τῶν x09" ὁμωνυμίαν λεγομένων ἕνα λόγον ἁπάν- 


τῶν κοινὸν ἀπέδωκεν. συνώνυμα γὰρ ὧν εἷς ὁ κατὰ τοῦ- 
86 νομα λόγος: ὥστ᾽ οὐδενὸς τῶν ὑπὸ τοὔνομα ὁ ἀποδοϑεὶς 
ὅρος, εἰ δὴ ὁμοίως ἐπὶ πᾶν τὸ ὁμώνυμον ἐφαρμόττει. πέ- 
πονϑε δὲ τοῦτο καὶ ὁ Διονυσίου τῆς ξωῆς ὅρος, εἴπερ ἐστὶ κί- 
ψφησις γένους ϑρεπτοῦ σύμφυτορ. παρακολουθοῦσα᾽ οὐδὲν γὰρ 
μᾶλλον τοῦτο τοῖς ἕῴοις ἢ τοῖς φυτοῖς ὑπάρχει" ἡ δὲ ζωὴ 
so οὐ xc ἕν εἶδος δοχεῖ λέγεσϑαι , ἀλλ᾽ ἑτέρα μὲν τοῖς δῴίοις 
ἑτέρα δὲ τοῖς φυτοῖς ὑπάρχειν. ἐνδέχεται μὲν οὖν καὶ κατὰ 
προαίρεσιν οὕτως ἀποδοῦναιτὸν ὅρον ὡς συνωνύμου xal xa? 
ἕν εἶδος πάσης τῆς ξωῆς λεγομένης οὐδὲν δὲ κωλύει καὶ 
συνορῶντα τὴν ὁμωνυμίαν, καὶ ϑατέρου βουλόμενον τὸν ὀρυ- 
86 ὁμὸν ἀποδοῦναι. λαϑεῖν μὴ ἴδιον ἀλλὰ κοινὸν ἀμφοῖν λό- 
yov ἀποδόντα. ἀλλ᾽ οὐδὲν ἧττον, εἶ ὁποτερωσοῦν πεποίη- 
κεν, ἡμάρτηκεν. ἐπεὶ δ᾽ ἔνια λανθάνει τῶν ὁμωνύμων, εἔρω- 
b τῶντι μὲν ὥς συνωνύμοις. χρηστέον (οὐ γὰρ ἐφαρμόσει ὃ ὃ ϑα- 
τέρου 0 ὅρος ἐπὶ ϑάτερον, ὥστε δόξει οὐχ ὡρίσϑαι κατὰ ! τρόπον᾽ 
δεῖ γὰρ ἐπὶ πᾶν τὸ συνώνυμον ἐφαρμόττειν) , αὐτῷ Ó ἀπο- 
κρινομένῳ διαιρετέον. ἐπεὶ δ᾽ ἕνιοι τῶν ἐποχρινομένων τὸ μὲν 
6 συνώνυμον ὃ ὁμώνυμόν φασιν εἶναι Σ ὅταν μὴ ἐφαρμόττῃ ἐπὶ 
πᾶν ὃ ἀποδοϑεὶς λόγος, τὸ δ᾽ ὁμώνυμον συνώνυμον, ἐὰν 
im ἄμφω ἐφαρμόττῃ, προδιομολογητέον ὑπὲρ τῶν τοιού- 
τῶν 7 προσυλλογιστέον ὅτι ὁμώνυμον ῇ ἢ συνώνυμον, ὁπότε- 
ρον ἂν qj: μᾶλλον γὰρ συγχωροῦσιν οὐ προορῶντες τὸ συμ- 
10 βησόμενον. ἂν δὲ μὴ γενομένης ὁμολογίας φῇ τις τὸ συνώ- 
νυμον ὁμώνυμον εἶναι διὰ τὸ μὴ ἐφαρμόττειν καὶ ἐπὶ τοῦτο 
τὸν ἀποδοϑέντα λόγον, σκοπεῖν εἶ ὁ ὁ τούτου λόγος ἐφαρμόττει 
καὶ ἐπὶ τὰ λοιπά" δῆλον γὰρ ὅτι συνώνυμον ἂν εἴη τοῖς 
λοιποῖς. εἰ δὲ μή, πλείους ἔδονται δριόμοὶ τῶν λοιπῶν" δύο 
165 γὰρ οἱ κατὰ τοὔνομα λόγοι ἐφαρμόττουσιν ἐπ᾽ αὐτά, ὅ τε 


48 εὖ ἐπὶ u, corr B. — λεγ. ἐπὶ ἕνα α. — πάντων Cu. — 94 ἀπο- 
δέδωκε C. — 95 ἀποθεὶς C. — 96 λόγος wu. — ἐπειδὴ Cufq, corr. 48. 
— πάντων ὁμωνύμων u. — 30 ξῴοις.. .381 φυτοῖς pr om €. — 81 $zdg- 
χει Cu. — 329. ἀποδιδόναι u. — 34 ὁμ. xaO" ἑτέρου C. — 36 ἐποδόντι 
wu. — si om C. 

148b1 ἁρμόσει u —2 ὅρος] λόγος Cu. — 8 παντὸς συνωνύμου Á, 
παντὸς συνώνυμον pr B. — ? ἀμφοῖν C. — 8 ὁπότερον] ἢ ὁπότερον 
wu. — 0 ἐὰν uU. — ll τούτου Ccu, corr 4. — 18 δῆλον... λοιποῖς τὸ 
mg ΑἹ. — ἂν om C. — 14 τοῖς λοιποὶρ vw. 


TOHIK&N Z. 20] 


πρότερον ἀποδοϑεὶς καὶ ὁ ὕστερον. πάλιν εἴ τις ὁρισάμενος 
τῶν πολλαχῶς τι λεγομένων. καὶ τοῦ λόγου μὴ ἐφαρμότ- 
τοντος ἐπὶ πάντα, ὅτι μὲν ὁμώνυμον μὴ λέγοι, τὸ δ᾽ ὄνομα 
μὴ φαίη ἐπὶ πάντα ἐφαρμόττειν , ὅτι ουδ᾽ ὁ λόγος, δητέον 
πρὸς τὸν τοιοῦτον ὅτι τῇ μὲν ὀνομασίᾳ δεῖ χρῆσϑαι τῇ πα- 90 
φαδεδομένῃ καὶ παρεπομένῃ καὶ μὴ κινεῖν τὰ τοιαῦτα, ἕνια 
δ᾽ οὐ λεκτέον ὁμοίως τοῖς πολλοῖρ. 

Ἐὰν δὲ τῶν συμπεπλεγμένων τινὸς ἀποδοϑθϑῇ ὅρος, σκο- 11 
πεῖν ἀφαιροῦντα τὸν ϑατέρου τῶν συμπεπλεγμένων λόγον, 
εἰ καὶ ὁ λοιπὸς τοῦ λοιποῦ" εἶ γὰρ μή. , δῆλον ὅτι οὐδ᾽ ὁ ὁ ss 
ὅλος τοῦ ὅλου. οἷον εἰ ὡρίσατο γραμμὴν πεπερασμένην εὐ- 
ϑεῖαν πέραρ ἐπιπέδου ἔχοντος πέρατα, οὐ τὸ μέσον ἐπιπροσ- 
ϑεῖ τοῖς πέρασιν. εἰ τῆς πεπερασμένης γραμμῆς ὁ λόγος 
ἐστὶ πέρας ἐπιπέδου ἔχοντος πέρατα; τοῦ εὐϑέος δεῖ εἶναι τὸ 
λοιπόν, οὗ τὸ μέσον ἐπιπροσϑεῖ τοῖς πέρασιν. ἀλλ᾽ ἡ ἄπει-- 90 
qoc οὔτε μέσον οὔτεπέρατα ἔχει, εὐθεῖα δ᾽ ἐστίν, ὥστ᾽ οὐκ ἔστιν 
ὃ λοιπὸς τοῦ λοιποῦ λόγος. 

Ἔτι εἰ συνϑέτου ὄντος τοῦ ὁριξομένου ἰσόκωλος ὁ λόγος 
ἀπεδόϑη τῷ ὁριξομένφ. ἰσόκωλος δὲ λέγεται ὁ λόγος eiveu, 
ὅταν ὅσαπερ ἂν ἡ τὰ συγκείμενα, τοσαῦτα καὶ ἔν τῷ λόγῳ ss 
ὀνόματα καὶ δήματα ἦ. ἀνάγκη γὰρ « αὐτῶν τῶν ὀνομάτων ἕν 
τοῖς τοιούτοις μεταλλαγὴν γίνεσθαι, ἢ πάντων ἢ τινῶν, ἐπειδὴ 
οὐδὲν πλείω νῦν ἢ πρότερον ὀνόματα εἴρηται" δεῖ δὲ τὸν ὀριξό- Ρ.149 
μενον λόγον ἀντὶ τῶν ὀνομάτων ἀποδοῦναι, μάλιστα μὲν πάν- 
vov, εἰ δὲ μή, τῶν πλείστων. οὕτω γὰρ καὶ ἐπὶ τῶν ἁπλῶν ὁ 
τοὔνομα μεταλαβὼν ὧρισμ évog ἂν εἴη,οἷον ἀντὶ λωπίου ἱμάτιον. 

Ἔτι δὲ μείζων ἁμαρτία, εἰ καὶ ἀγνωστοτέρων ὀνομά- δ 
τῶν τὴν μετάληψιν ἐποιήσατο , οἷον ἀντὶ ἀνθρώπου λευκοῦ 
βροτὸν ἀργόν " οὔτε γὰρ ὥρισται ἧττόν τε σαφὲς οὕτω δηϑέν. 


16 ; πρότερος Ccu. — ὕστερος Cc. — 1? τι τῶν πολλαχῶς C. — 
18 ὁμώνυμα — 19 φαίη uj C. — 9] xal παρεπομένῃ om C. — 
23 ὁ I λόγος C — 95 alt ὃ om wy. — 26 ὁρίσαιτο AB. — 27 ἔχον ABq, 
pr C. — 98 ὁ λόγος γραμμῆς 48. — 0 om cufq. — 99 τὸ “λοιπὸν 0st 
εἶναι Ccug. — 34 δ᾽ fi λόγος λέγεται C. — 58 ὅτε u. — ἂν om 48. 
— καὶ τὰ ἐν Ceuf. — 36 xal τὰ δήματα u. — αὐτῶν om 4. — ἐν 
toic τοιούτοις αὐτῶν τῶν ὀνομάτων cufq. — 97 γίγνεσϑαι πάντων C. 

149a1 οὐθὲν C -- 8 οὕτω μὲν γὰρ Ccug. — 4 μεταβαλὼν uU, pr 
4. — οὐχ ρισμένος C, ovy ὁριξόμενορ f, corr 4, οὐχ (rc supra vs) 
ὁρισάμενος c. — 6 ἀνε} ἢ ὠνεὶ | τοῦ Ccug. --ἰ λευκοῦ ἀνθρώπου ῃ. — 

7 ἀσαφὲς οὕτω τὸ jnod) € 


202 TOIHIK&N Z. 


Σκοπεῖν δὲ καὶ iv τῇ μεταλλαγῇ τῶν ὀνομάτων εἰ οὐ 
ταὐτὸν ἔτι σημαίνει, οἷον ὁ τὴν ϑεωρητικὴν ἐπιστήμην ὑπόλη.- 
10 Jw ϑεωρητικὴν εἰπών. ἡ γὰρ ὑπόληψις τῇ ἐπιστήμῃ οὐ ταύ- 
τόν, δεῖ δέ γε, εἴπερ μέλλει καὶ τὸ ὅλον ταὐτὸν εἶναι" τὸ 
μὲν γὰρ ϑεωρητικὸν κοινὸν ἐν ἀμφοτέροιν τοῖν λόγοιν ἐστί͵ 
τὸ δὲ λοιπὸν διάφορον. 
Ἔτι εἰ ϑατέρου τῶν ὀνομάτων τὴν μετάληψιν ποιούμενος 
16 μὴ τῆς διαφορᾶς ἀλλὰ τοῦ γένους τὴν μεταλλαγὴν ἐποιή- 
δατο, καϑάπερ ἐπὶ τοῦ ἀρτίως δηϑέντος. ἀγνωστότερον γὰρ ἡ 
ϑεωρητικὴ τῆς ἐπιστήμης " τὸ μὲν γὰρ γένος, τὸ δὲ διαφορά, 
πάντων δὲ γνωριμώτατον τὸ γένος" ὥστ᾽ οὐ τοῦ γένους ἀλλὰ 
τῆς διαφορᾶς ἔδει τὴν μετάληψιν ποιήσασϑαι, ἐπειδὴ ἀγνω- 
90 στότερόν ἐότιν. ἢ τοῦτο μὲν γελοῖον τὸ ἐπιτίμημα" οὐδὲν γὰρ 
κωλύειν τὴν μὲν διαφορὰν τῷ γνωριμωτάτῳ ὀνόματι εἰρῆ- 
σϑαι, τὸ δὲ γένος ui]: οὕτω δ᾽ ἐχόντων δῆλον ὅτι τοῦ γένους 
καὶ οὐ τῆς διαφορᾶς κατὰ τοὔνομα καὶ τὴν μετάληψιν ποιη- 
τέον. εἰ δὲ μὴ ὄνομα dvv ὀνόματος ἀλλὰ λόγον ἀντ᾽ ὀνό- 
96 ματος μεταλαιβάνει, δῆλον ὅτι τῆς διαφορᾶς μᾶλλον 
τοῦ γένους ὁρισιιὸν ἀποδοτέον, ἐπειδὴ τοῦ γνωρίσαι χάριν ὃ 
ὁρισμὸς ἀποδίδοται" ἧττον γὰρ ἡ διαφορὰ τοῦ γένους γνώ- 
θιμον. 
Εἰ δὲ τῆς διαφορᾶς τὸν ὅρον ἀποδέδωκε, σκοπεῖν εἰ καὶ 
80 ἄλλου τινὸς κοινὸς ὁ ἀποδοϑεὶς ὁρισμός, οἷον ὅταν τὸν περιτ- 
τὸν ἀριῦμὸν ἀριϑμὸν μέδον ἔχοντα εἴπῃ, ἐπιδιοριστέον τὸ πῶς 
μέδον ἔχοντα. ὁ μὲν γὰρ ἀριϑμὸς κοινὸς ἐν ἀμφοτέροις τοῖς 
λόγοις ὑπάρχει. τοῦ δὲ περιττοῦ μετείληπται ὁ λόγος. ἔχει 
δὲ xol γραμμὴ καὶ δῶμα μέδον, οὐ περιττὰ ὄντα. ὥστ᾽ οὐκ 
86 ἂν εἴη ὁρισμὸς οὗτος τοῦ περιττοῦ. εἰ δὲ πολλαχῶς λέγεται 
τὸ μέσον ἔχον, διοριστέον τὸ πῶς μέδον ἔχον. ὥστ᾽ ἢ ἐπιτί- 
μησις ἔσται, ἢ συλλογισμὸς ὅτι οὐχ ὥρισται. 
12 Πάλιν εἰ οὗ μὲν τὸν λόγον ἀποδίδωσι τῶν ὄντων ἐστί, 
τὸ δ᾽ ὑπὸ τὸν λόγον μὴ τῶν ὄντων, οἷον εἰ τὸ λευκὸν agl- 


8 ἐν] εἰ corr c. — εἰ οὐ] εἰ u, οὐ corr c. — 11 ἔδει Bf, fort corr 
C. — 12 ἀμφοτέροιφ τοῖς λόγοις BCcuqf, corr 4, ἀμφοτέρων τῶν 10- 
yov pr 4. — 14 τὴν om u. — 90 τὸ om C. — 93 διαφορὰς κατὰ corr 
4. — alt xo] om Bicuq, del C, del vult 4. — 95 ἀντιμεταλαμβάνει AB, 
ἄντι del vult 4. — 28 γνώριμος τι. — 80 ὅρος cugf. — τὸν om f. — 
31 alt ἀριϑμὸν pr om C. — ἐπιδιοριστέον... ἔχοντα om C. — 86 εἴη 
ὁ ὁρισμὸς Ccu. 


ΤΟΠΙΚΩΝ Z. 208 


ὅατο χρῶμα πυρὶ μεμιγμένον. ἀδύνατον yaQ τὸ ἀσώμα- b 
τον σώματι μεμῖχθαι. ὥστ᾽ οὐκ ἂν εἴη χρῶμα πυρὶ μεμι- 
yuévov : λευκὸν δ᾽ ἔστιν. 

Ἔτι ὅσοι μὴ διαιροῦσιν ἐν τοῖς πρός τι πρὸς ὃ λέγεται, 
ἀλλ᾽ ἐν πλείοσι περιλαβόντες εἶπαν, ἢ ὅλως ἢ ἐπί τι ψεύ- 6 
δονται; οἷον εἴ τις τὴν ἰατρικὴν ἐπιστήμην ὄ ὄντος εἶπεν. εἰμὲν 
γὰρ μηδενὸς τῶν ὄντων ἡ ἰατρικὴ ἐπιστήμη, δῆλον ὅτι ὅλως 
ἔψευσται, εἰ δὲ τινὸς μὲν τινὸς δὲ μή; ἐπί τι ἔψευσται" δεῖ 
γὰρ παντός, εἴπερ xo" αὐτὸ καὶ μὴ κατὰ συμβεβηκὸς ὅ ὄντος 
εἶναι λέγεται ; καϑάπερ ἐπὶ τῶν ἄλλων ἔχει τῶν πρός τι" 10 
πᾶν γὰρ. ἐπιστητὸν πρὸς ἐπιστήμην λέγεται. ὁμοίως δὲ καὶ 
ἐπὶ τῶν ἄλλων, ἐπειδὴ ἀντιστρέφει πάντα τὰ πρός τι. ἕτι 
εἴπερ ὁ μὴ xoU' αὐτὸ ἀλλὰ κατὰ συμβεβηκὸς τὴν ἀπό- 
δοσιν ποιούμενος ὀρθῶς ἀποδίδωσιν, οὐ πρὸς ἕν ἀλλὰ πρὸς 
πλείω ἕκαστον ἂν τῶν πρός τι λέγοιτο. οὐδὲν γὰρ κωλύει τὸ 15 
αὐτὸ καὶ ὃν καὶ λευκὸν καὶ ἀγαϑὸν εἶναι, ὥστε πρὸς ὁποι- 
ονοῦν τούτων ἀποδοὺς ὀρϑώς ἂν εἴη ἀποδοιυς, εἴπερ ὁ κατὰ 
συμβεβηκὸς ἀποδιδοὺς 099 ὥς ἀποδίδωσιν. ἔστι δ᾽ ἀδύνατον τὸν 
τοιοῦτον λόγον ἴδιον τοῦ ἀποδοϑέντος εἶναι" οὐ γὰρ μόνον ἡ 
ἱατρυκὴ ἀλλὰ καὶ τῶν ἄλλων ἐπιστημῶν αἱ πολλαὶ πρὸς ὃν τὸ 
λέγονται; ὥσϑ᾽ ἑκάστη ὄντος ἐπιστήμη ἔσται. δῆλον οὖν ὅτι ὁ 
τοιοῦτος οὐδεμιᾶς ἐστὶν ἐπιστήμης ὁρισμός " ἴδιον γὰρ καὶ οὐ 
xowOv δεῖ τὸν ὁρισμὸν ε vat. 

Ἐνίοτε δ᾽ ὁρίζονται οὐ τὸ πρᾶγμα, ἀλλὰ τὸ πρᾶγμα 
εὖ ἔχον ἢ τετελεσμένον. τοιοῦτος δ᾽ ὁ τοῦ δήτορος καὶ ὁ 0 τοῦ 35 
χλέπτου ὃ ὅρος; εἴπερ ἐστὶ δήτωρ μὲν ὁ δυνάμενος τὸ ἐν Exd- 
ὅτῳ πιϑανὸν ϑεωρεῖν καὶ μηδὲν παραλείπειν, κλέπτης δ᾽ ὁ 
λάϑρᾳ λαμβάνων" ὃ ἦλον γὰρ ὅτι τοιοῦτος ὧν ἑκάτερος ὁ 0 μὲν 
ἀγαϑὸς δήτωρ ὁ ὁ δ᾽ ἀγαϑὸς κλέπτης ἔσται" οὐ γὰρ ὁ λάϑρᾳ 
λαμβάνων ἀλλ᾽ ὁ βουλόμενος λάϑρᾳ λαμβάνειν κλέπτης ἐστίν. 80 

Πάλιν εἰ τὸ δι’ αὐτὸ αἱρετὸν ὡς ποιητικὸν ἢ πρακτι- 


149b1 πῦρ usu. ἀδ. σώματον (sic) pr C. — 2 μεμῖχθαι σώματι c, σ. 


μιχϑῆναι C. — 5 εἶπον Ccu. — 7 rj om AB. — B ψεύδεται εἰ AB. — 
ὄντος om 4. — 10 εἶναι om C. — ἐπὶ] καὶ ἐπὶ C. — 19 τι" πᾶν 
γὰρ ἐπιστητὸν πρός τι. ἕτι u. --- 18 ὁ om c, pr 4. — 16 πρὸς] ὁ π 9e 


f, corr 4. — 17 ἀποδιδοὺς bis Bf. — 18 δ᾽ om τι. — 90 ἄλλων) 

λων δ᾽ pr C, om κι. — 29 ἐπιστήμης ἐστὶν Cc. — 95 εὖ) τὸ εὖ corr A 
— 96 uiv om wv. — 21 παραλιπεῖν B, παραλείπων Cuf. — 80 λαβεῖν 
wu — 8] πρακτικὸν ἢ ποιητικὸν u. 


201 TOIIIKAN Z. 


κὸν ἢ ὁπωσοῦν δι’ ἄλλο αἱρετὸν ἀποδέδωκεν, olov τὴν δικαν- 
οσύνην νόμων σωστικὴν εἰπὼν ἢ τὴν σοφίαν ποιητικὴν εὐϑαι- 
μονίας" τὸ γὰρ ποιητικὸν ἢ σωστικὸν τῶν δι ἄλλο αἱρετῶν. 
ss ἢ οὐδὲν μὲν κωλύει τὸ δι’ αὐτὸ αἱρετὸν καὶ δι᾿ ἄλλο εἶναι 
αἱρετόν, οὐ μὴν ἀλλ᾽ οὐδὲν ἧττον ἡμάρτηκεν ὁ οὕτως ὁρισάμε- 
voc τὸ δι’ αὑτὸ αἱρετόν" ἑκάστου γὰρ τὸ βέλτιστον ἐν τῇ οὐσίᾳ 
μάλιστα, βέλτιον δὲ τὸ δι' αὐτὸ αἱρετὸν εἶναι τοῦ δι᾽ ἕτερον, 
στε τοῦτο καὶ τὸν ὁρισμὸν ἔδει μᾶλλον σημαίνειν. 
p.150 Σκοπεῖν δὲ καὶ εἴ τινος ὁρισμὸν ἀποδιδοὺς τάδε ἢ τὸ 
18 ἐκ τούτων ἢ τόδε μετὰ τοῦδε ὡρίσατο. εἰ μὲν γὰρ τάδε, 
συμβήσεται ἀμφοῖν καὶ μηδετέρῳ ὑπάρχειν, οἷον εἶ τὴν &i- 
καιοσύνην σωφροσύνην καὶ ἀνδρείαν ὡρίσατο" δύο γὰρ ὄντων 
δ ἐὰν ἑκάτερος ϑάτερον ἔχῃ, ἀμφότεροι δίκαιοι ἔσονται καὶ 
οὐδέτερος, ἐπειδὴ ἀμφότεροι μὲν ἔχουσι δικαιοαύνην, ἑκάτε- 
ρος δ᾽ οὐκ ἔχει. εἰ δὲ μήπω τὸ εἰρημένον σφόδρα ἄτοπον 
διὰ τὸ καὶ ἐπ᾽ ἄλλων συμβαίνειν τὸ τοιοῦτον (οὐδὲν γὰρ xo- 
λύει ἀμφοτέρους ἔχειν μνᾶν μηδετέρου ἔχοντος), ἀλλ᾽ οὖν τό 
10 ye τἀναντία ὑπάρχειν αὐτοῖς παντελῶς ἄτοπον ἂν δόξειεν 
εἶναι. συμβήσεται δὲ τοῦτο, ἐὰν ὁ μὲν αὐτῶν σωφροσύνην 
καὶ δειλίαν ἔχῃ, ὁ δὲ ἀνδρείαν καὶ ἀκολασίαν" ἄμφω γὰρ 
δικαιοσύνην καὶ ἀδικίαν ἕξουσιν. εἰ γὰρ ἡ δικαιοσύνη 60990- 
σύνη καὶ ἀνδρεία ἐστίν, ἡ ἀδικία δειλία καὶ ἀκολασία ἔσται. 
16 ὅλως τε ὅσα ἔστιν ἐπιχειρεῖν ὅτι οὐ ταὐτόν ἐστι τὰ μέρη καὶ 
τὸ ὅλον, πάντα χρήδιμα πρὸς τὸ νῦν εἰρημένον " ἔοικε γὰρ 
ὃ οὕτως ὁριξόμενος τὰ μέρη τῷ ὅλῳ ταὐτὰ φάσκειν εἶναι. 
μάλιστα δ᾽ οἰκεῖοι γίνονται οἱ λόγοι, ἐφ᾽ ὅσων κατάδηλός 
ἐστιν ἡ τῶν μερῶν σύνϑεσις, καϑάπερ ἐπ᾽ οἰκίας καὶ τῶν ἄλ- 
20 λῶν τῶν τοιούτων * δῆλον γὰρ ὅτιτῶν μερῶν ὄντων οὐδὲν xo- 
λύει τὸ ὅλον μὴ εἶναι, ὥστ᾽ οὐ ταὐτὸν τὰ μέρη τῷ ὅλῳ. 
Εἰ δὲ μὴ ταῦτα ἀλλὰ τὸ ἐκ τούτων ἔφησεν εἶναι τὸ 
ὁριξόμενον, πρῶτον μὲν ἐπισκοπεῖν εἰ μὴ πέφυκεν 9v γίνε- 
σϑαι ἐκ τῶν εἰρημένων" ἕνια γὰρ οὕτως ἔχει πρὸς ἄλληλα 


39 ὅλως οὖν B. — 94 διασωστικὸν C. --- 36 διορισάμενος u. — 
98 εἶναι αἱρετὸν Ccu. | 

150a1 τόδε ἢ u. — 5 εἰ... ἔχοι Ceu, — 6 ἐπεὶ 4C. — 9 τὸ om 
D. — 10 δόξειεν ἂν u. — 129 ἀμφότεροι Cc, ἀμφότερα u, pr c. — 13 
ἢ om τι. — 14 ἐστίν Ccu. — 15 μέρη τὸ xal uv. — 17 τὰ αὐτὰ α. — 
19 ἡ τῶν μερῶν ἐστι Ccu. — ἐπ᾽) ἐστὶν u. — 922 ταὐτὰ corr c, ταὐτὸ 
uU. — pr τὸ om C. 


TOIHIKAN 2. 205 


ὥστε μηδὲν ἐξ αὐτῶν γίνεσθαι, olov γραμμὴ καὶ ἀρυϑμός. ss 
ἕτι εἰ τὸ μὲν ὡρισμένον ἐν ἑνί τινι πέφυκε τῷ πρώτῳ γίνε- 
σϑαι, ἐξ ὧν δ᾽ ἔφησεν αὐτὸ εἶναι, μὴ ἐν ἑνὶ τῷ πρώτῳ, 
ἀλλ᾽ ἑκάτερον ἐν ἑκατέρῳ᾽ δῆλον γὰρ ὅτι οὐκ ἂν εἴη ἐκ τού- 
των ἐκεῖνο' ἐν οἷς γὰρ τὰ μέρη, καὶ τὸ ὅλον ἀνάγκη ὑπάρ- 
qe, ὥστ᾽ οὐκ ἐν ἑνὶ τὸ ὅλον πρώτῳ, ἀλλ᾽ ἐν πλείοσιν. εἶ so 
δὲ καὶ τὰ μέρη καὶ τὸ ὅλον ἐν ἑνί τινι πρώτῳ, σκοπεῖν εἰ 
μὴ ἐν τῷ αὐτῷ ἀλλ᾽ ἐν ἑτέρῳ τὸ ὅλον καὶ ἐν ἑτέρῳ τὰ 
μέρη. πάλιν εἰ τῷ ὅλῳ συμφϑείρεται τὰ μέρη" ἀνάπαλιν 
γὰρ δεῖ συμβαίνειν, τῶν μερῶν φθαρέντων φϑείρεσϑαι τὸ 
ὅλον" τοῦ δ᾽ ὅλου φϑαρέντος οὐκ ἀναγκαῖον καὶ τὰ μέρη ss 
ἐφϑάρϑαι. ἢ εἰ τὸ μὲν ὅλον ἀγαθὸν ἢ κακόν, τὰ δὲ μηδέ- 
τερα, ἢ ἀνάπαλιν τὰ μὲν ἀγαθὰ ἢ καχά, τὸ δ᾽ ὅλον 
δέτερον" οὔτε γὰρ ἐκ μηδετέρου δύνατὸν ἢ ἀγαϑόν τι ἢ κακὸν 
γενέσθαι. οὔτ᾽ ἐκ κακῶν ἢ ἀγαθῶν μηδέτερον. ἢ εἰ μᾶλλον b 
μὲν ϑάτερον ἀγαθὸν ἢ ϑάτερον κακόν, τὸ δ᾽ ἐκ τούτων μὴ 
μᾶλλον ἀγαϑὸν ἢ κακόν, οἷον εἰ ἡ ἀναίδεια ἐξ ἀνδρείας καὶ 
φευδοῦς δόξης. μᾶλλον γὰρ ἀγαϑὸν ἡ ἀνδρεία ἢ κακὸν ἡ 
ψευδὴς δόξα" ἔδει οὖν καὶ τὸ ἐκ τούτων ἀκολουϑεῖν τῷ μᾶλ- 5 
λον, καὶ εἶναι ἢ ἁπλῶς ἀγαϑὸν ἢ μᾶλλον ἀγαϑὸν ἢ κακόν. 
7| τοῦτο μὲν οὐκ ἀναγκαῖον, ἐὰν μὴ ἑκάτερον ἡ xo^ αὐτὸ 
ἀγαϑὸν ἢ κακόν" πολλὰ γὰρ τῶν ποιητικῶν xc) αὐτὰ μὲν 
οὐκ ἔστιν ἀγαϑά, μιχϑέντα δέ, ἢ ἀνάπαλιν, ἑκάτερον μὲν 
ἀγαϑόν, μιχϑέντα δὲ κακὸν ἢ οὐδέτερον. μάλιστα δὲ κατα- 10 
φανὲς τὸ νῦν δηϑὲν ἐπὶ τῶν ὑγιεινῶν καὶ νοσωδῶν᾽ ἕνια γὰρ 
τῶν φαρμάκων οὕτως ἔχει ὥσϑ᾽ ἑκάτερον μὲν εἶναι ἀγαϑόν, 
ἐὰν Ó ἄμφω δοθῇ μιχϑέντα, κακόν. 

Πάλιν εἰ ἐκ βελτίονος καὶ χείρονος ὃν μή ἐστι τὸ ὅλον 
τοῦ μὲν βελτίονος χεῖρον, τοῦ δὲ χείρονος βέλτιον. ἢ οὐδὲ τοῦτ᾽ 16 


265 μηϑὲν C. — 26 và πρώτῳ πέφυκε u. — 27 ἐξ... πρώτῳ mgw. 
— 48 ἐν ἑκατέρῳ pr om C. - ΜᾺ τὸ ἐκ C, — 99 ἀνάγχη om u, pr c.— 
31 δὲ óm wu. — rivi τῷ πρώτῳ Ccu. — 35 δ᾽ om uw. — ἀνάγκη Ceu. 
— 86 εἰ om cuv. — δὲ) δὲ μέρη Ccuv. — 88 μηδετέρων C. — δυνα- 
τὸν post bl γίγνεσθαι ( hoc enim habent Cc) Cc et u, qoi γενέσθαι. — 
pr ἢ om cw. 

150bl pr ἢ pr om 4. — μηδ᾽ ἕτερον B. — 5 τὸ] τῷ 4, corr f. 
— τὸ Bugf, pr c. — 9 ἢ] τισε γίνεται ἀγαθὰ τὰ δὲ u. — 10 κακὰ 
BC. — 11 καὶ] καὶ τῶν Ccug. — 129 ὥσθ᾽ἢ ὡς u. — 13 ἂν C. — μι- 
τθέντα δοϑῇ C. — 14 βελτίονος... ὃν rc in lit 4. — ὃν corr c, ὧν w. 
— 15 μὲν om B. 


206 ΤΟΠΙΚΩΝ Z. 


ἀναγκαῖον, ἐὰν μὴ καθ’ αὐτὰ ἡ τὰ ἐξ ὧν σύγκειται ἀγαϑά, 
ἀλλ᾽ οὐδὲν κωλύει τὸ ὅλον μὴ γίνεσθαι ἐἰγαϑόν, καθάπερ ἐπὶ 
τῶν ἀρτίως δηϑέντων. 

Ἔτι εἰ συνώνυμον τὸ ὅλον ϑατέρῳ᾽ oU δεῖ γάρ, καϑά- 

20 περ οὐδ᾽ ἐπὶ τῶν συλλαβῶν οὐδενὶ γὰρ τῶν στοιχείων ἐξ ὧν 
σύγκειται ἡ συλλαβὴ συνονυμός ἐδτιν. 

Ἔτι εἰ μὴ εἴρηκε τὸν τρόπον τῆς συνθέσεως. οὐ γὰρ 
αὔταρκες πρὸς τὸ γνωρίσαι τὸ εἰπεῖν ἐκ τούτων" οὔ γὰρ τὸ 
ἐκ τούτων, ἀλλὰ τὸ οὕτως ἐκ τούτων ἑκάστου τῶν συνϑέτων ἡ 

25 οὐσία, καϑάπερ ἐπ᾽ οἰκίας" οὐ γὰρ ἂν ὁπωσοῦν δσυντεϑῇ ταῦτα, 
οἰκία ἐστίν. 

Εἰ δὲ τόδε μετὰ τοῦδε ἀποδέδωκε, πρῶτον μὲν δητέον 
ὅτι τόδε μετὰ τοῦδε ἢ τοῖσδε ταὐτὸν 1] τῷ ἐκ τῶνδε" ὁ γὰρ 
λέγων μέλι μεθ’ ὕδατος ἦτοι μέλι καὶ ὕδωρ λέγει ἢ τὸ 

80 ἐκ μέλιτος καὶ ὕδατος, ὥστ᾽ ἐὰν ὁποτερῳοῦν τῶν εἰρημένων 
ταὐτὸν ὁμολογήσῃ εἶναι τὸ τόδε μετὰ τοῦδε, ταὐτὰ aQuó- 
δει λέγειν ἅπερ πρὸς ἑκάτερον τούτων ἔμπροσϑεν εἴρηται. En 
διελόμενον ὁσαχῶς λέγεται ἕτερον μεϑ᾽ ἑτέρου, σκοπεῖν εἰ 
μηδαμῶς τόδε μετὰ τοῦδε. οἷον εἰ λέγεται ἕτερον μεϑ᾽ ἑτέ- 

86 ρου ἢ ὧὡἧ ἔν τινι ταὐτῷ δεκτικῷ, καϑάπερ ἡ δικαιοσύνη καὶ 
ἡ ἀνδρεία ἐν ψυχῇ, ἢ ἐν τόπῳ τῷ αὐτῷ ἢ ἐν χρόνῳ τῷ αὐτῷ, 
μηδαμῶς δ᾽ ἀληϑὲς τὸ εἰρημένον ἐπὶ τούτων, δῆλον ὅτι οὐδε- 
νὸς &v εἴη ὁ ἀποδοϑεὶς ὁρισμός, ἐπειδὴ οὐδαμῶς τόδε μετὰ 

p.151 τοῦδε ἐστίν. εἰ δὲ τῶν διαιρεϑέντων ἀληϑὲς τὸ ἐν ταὐτῷ χρόνῳ 
ἑκάτερον ὑπάρχειν, σκοπεῖν εἰ ἐνδέχεται μὴ πρὸς τὸ αὐτὸ 
λέγεσϑαι ἑκάτερον. οἷον εἰ τὴν ἀνδρείαν ὡρίδατο τόλμαν μετὰ 
διανοίας ὀρϑῆς ἐνδέχεται γὰρ τόλμαν μὲν ἔχειν τοῦ ἀποῦτε- 
6ρεῖν, ὀρϑὴν δὲ διάνοιαν περὶ τὰ ὑγιεινά" ἀλλ᾽ οὐδέπω ἀν- 


16 dv C. — τὰ om C. — 17 ἀλλ ἐπὶ γὰρ τῶν μὴ καϑ᾽ αὐτὰ 
ἀγαθῶν f, rc C et rc mg 4. — 21 συνώνυμόν C. — 94 ἑκάστῳ C. — 
ἢ om C. — 926 ἔσται C. — 97 ἀπέδωκε u. — 98 ὅτε τὸ τόδε qf. — 
ἢ τὸ τοῖσδε C, ἢ τῷ τάδε f. — ἤτοι τόδε καὶ τόδε λέγεται ἢ τόδε ἐκ 
ᾳ. --- ταὐτόν ἐστιν ἢ f. — τῷ] τὸ 4. — 30 ἂν Ccu. — 31 τὸ om corr 
C. — μετὰ τοῦδε pr om C. — ταῦτα Ccu. — ἁρμόττει C. — 83 xo- 
σαχῶς C. — 36 τῷ αὐτῷ om C. — 37 τὸΪ ἡ τὸ u. — ἐπὶ τούτων εἰ- 


ρημένον C. — ἐπὶ] ὑπὸ εἰ. — 38 ἐπεὶ C. 

1514] διαιρεϑέντων ὁσαχῶς λέγεται ἕτερον μεϑ᾽ ἑτέρου ἀληϑὲς f, 
corr 4, rc mg C. — τὸ] ἢ τὸ q, corr 4, εἴη τὸ f. -- αὐτῷ 4, τῷ av- 
τῷ Ccugf, corr 4. — 2 ὑπάργειν ἑκάτερον cugf. — σκοπεῖν corr c. — 
ταὐτὸν cugf. — 8 ἑκάτερον λέγεσθαι Ccu. — 5 οὕπω Ccu. 


ΤΟΠΙΚΩΝ Z. 201 


δρεῖος ὁ ἐν τῷ αὐτῷ χρόνῳ τόδε μετὰ τοῦδε ἔχων. ἔτι εἰ 
χαὶ πρὸς ταὐτὸν Guqo λέγεται. οἷον πρὸς τὰ ἰατρικά" 
οὐδὲν γὰρ κωλύει καὶ τόλμαν καὶ ὀρθὴν διάνοιαν ἔχειν πρὸς 
Ἢ , 34495 ΟΥ̓ 9 ς9 τ 9 -» € , δ - 

τὰ ἰατρικα * ἀλλ᾽ ὁμῶς οὐδ΄ οὗτος ἀνδρεῖος 0 τὸδὲ μετὰ τοῦδε 
ἔχων. οὔτε γὰρ πρὸς ἕτερον αὐτῶν ἑκάτερον δεῖ λέγεσϑαι 10 
οὔτε πρὸς ταὐτὸν τὸ τυχόν, ἀλλὰ πρὸς τὸ τῆς ἀνδρείας τέ- 
Aog, οἷον πρὸς τοὺς πολεμικοὐζκινδύνους ἢ εἴτι uGAAOV TOUTOVU 
τέλος. 

Ἔνια δὲ τῶν οὕτως ἀποδιδομένων οὐδαμῶς ὑπὸ τὴν si- 
ρημένην πίπτει διαίρεσιν, οἷον εἰ ἡ ὀργὴ λύπη uc" ὑπολή-- 15 
ψεως τοῦ ὀλιγωρεῖσϑαι. ὅτι γὰρ διὰ τὴν ὑπόληψιν τὴν τοι- 
αύτην ἡ λύπη γίνεται, τοῦτο βούλεται δηλοῦν τὸ δὲ διὰ τόδε 
γίνεσθαί τι "οὐκ ἔστι ταὐτὸν τῷ μετὰ τούτου τόδ᾽ εἶναι κατ᾽ 
οὐδένα τῶν εἰρημένων τρόπων. 

«Πάλιν εἰ τὴν τούτων σύνϑεσιν εἴρηκε τὸ ὅλον, οἷον τῆς 14 
ψυχῆς καὶ τοῦ σώματος σύνϑεσιν ζῷον, πρῶτον μὲν 0xo- 91 
πεῖν εἰ μὴ εἴρηκε ποία σύνϑεσις, καϑάπερ εἰ σάρκα ὁριζό-- 
μενος ἢ ὀστοῦν τὴν πυρὸς καὶ γῆς καὶ ἀέρος εἶπε σύνθεσιν, οὐ 
γὰρ ἀπόχρη τὸ σύνϑεσιν εἰπεῖν. ἀλλὰ καὶ ποία τις πρρα- 
διοριστέον * οὐγὰρ ὁπωσοῦν συντεϑέντων τούτων σὰρξ γίνεται, 25 
ἀλλ᾽ οὑτωσὶ μὲν δυντεϑέντων δάρξ, οὑτωσὶ δ᾽ ὀστοῦν. ἔοικε δ᾽ 
οὐδ᾽ εἶναι τὸ παράπαν συνϑέσειταὐτὸν οὐδέτερον τῶν εἰρημέ- 
vov: συνϑέσει μὲν γὰρ πάσῃ διάλυσις ἐναντίον, τῶν δ᾽ εἰρημένων 
οὐδετέρῳ οὐδέν. ἔτι εἰ ὁμοίως πιϑανὸν πᾶν τὸ σύνϑετον σύνϑε- 
σιν εἶναι 1] μηδέν, τῶν δὲ ξῴοων ἕκαστον σύνϑετον ὃν μή ἐδτι 80 
σύνϑεσις, οὐδὲ τῶν ἄλλων οὐδὲν τῶν συνθέτων σύνϑεσις ὧν εἴη. 

Πάλιν εἰ ὁμοίως ἕν τινι πέφυκεν ὑπάρχειν τἀναντία, 
ὥρισται δὲ διὰ ϑατέρου, δῆλον ὅτι οὐχ ὥρισται. εἰ δὲ μή, 
πλείους τοῦ αὐτοῦ συμβήδεται ὁρισμοὺς εἶναι" τί γὰρ μᾶλλον 
ὁ διὰ τούτου ἢ ὁ διὰ τοῦ ἑτέρου ὁρισάμενος εἴρηκεν, ἐπεὶ ὃ- 88 
μοίως ἀμφότερα πέφυχε γίνεσϑαι ἐν αὐτῷ; τοιοῦτος δ᾽ ὁ. 





6 ταὐτῷ C. — 8 τόλμαν τινὰ καὶ u. — 9 οὐδ᾽ οὕτως c, supra vs 
C. — 10 ἑκάτερον αὐτῶν Ccu. — 19 πρὸς om C. — 14 ἀποδεδομέ- 
νῶν u. — 15 λύπη ἀποδοϑῇ us) C. — 17 τόδε] τοῦτο Ccu. — 18 
ταυτὸ Bf, pr 4. — 19 τρόπον u. — 921 ro) om Ccu. — σύνϑεσιν τὸ 
ζῷον cu, corr 4. — 23 ἀέρος (εἶναι add u) σύνϑεσιν εἶπεν Ccu. — 24 
τὸ om C. — 27 οὐδ᾽ om τ. — 29 οὐδέτερον B. — tr δ᾽ εἰ Cf. — 
δῷ ἕν v: u. — 38 οὐχ ὥρισται) οὐκ ἔσται C. — 35 alt ὁ διὰ om C. 
— ἐπειδὴ C. — 36 ἐν om C. — δὲ καὶ ὁ τι. 


208 TOIIK&N Z. 


b τῆς ψυχῆς ὅρος, εἰ ἔστιν οὐσία ἐπιστήμης δεκτιχή ὁμοίως 
γὰρ καὶ ἀγνοίας ἐστὶ δεκτική. 
Δεῖ δὲ καὶ ἐὰν μὴ πρὸς ὅλον ἔχῃ τις ἐπιχειρεῖν τὸν 
ὁρισμὸν διὰ τὸ μὴ γνώριμον εἶναι τὸ ὅλον, πρὸς τῶν μερῶν ἡ 
δτι ἐπιχειρεῖν. ἐὰν 7 γνώριμον καὶ μὴ καλῶς ἀποδεδομένον 
φαίνηται" τοῦ γὰρ μέρους ἀναιρεϑέντος καὶ ὁ πᾶς ὁρισμὸς 
ἀναιρεῖται. ὅσοι τ᾽ ἀσαφεῖς τῶν ὁρισμῶν, συνδιορϑώσαντα 
καὶ συσχηματίσαντα πρὸς τὸ ὃ ηλοῦν τι καὶ | ἔχειν ἐπιχείρη- 
ue, οὕτως ἐπισκοπεῖν" ἀναγκαῖον γὰρ τῷ ἀποχρι j 
10 δέχεσϑαι τὸ ἐχλαμβανόμενον ὑπὸ τοῦ ἐρωτῶντος, ἢ αὐτὸν 
διασαφῆσαι τί ποτε τυγχάνει τὸ δηλούμενον ὑπὸ τοῦ λόγου. 
ἔτι καϑάπερ ἐν ταῖς ἐκκλησίαις νόμον εἰώϑασιν ἐπεισφέρεινψ, 
κἂν 7 βελτίων ὁ 0 ἐπεισφερόμενος, ἀναιροῦσι. τὸν ἔμπροσθεν, 
οὕτω καὶ ἐπὶ τῶν ὁρισμῶν ποιητέον καὶ αὐτὸν ὁρισμὸν ἕτερον 
15 οἰστέον" ἐὰν γὰρ φαίνηται βελτίων καὶ μᾶλλον δηλῶν τὸ 
ὁριζόμενον, δῆλον ὅτι ἀνῃρημένος ἔσται ὁ κείμενος, ἐπειδὴ 
οὐκ εἰσὶ πλείους τοῦ αὐτοῦ ὁρισμοί. 
Πρὸς ἅπαντας δὲ τοὺς ὁρισμοὺς οὐκ ἐλάχιστον στοιχεῖον 
τὸ πρὸς ἑαυτὸν εὐστόχως ὁρίσασϑαι τὸ πϑοκείμενον. 4j ἢ καλῶς 
20 εἰρημένον ὅρον ἀναλαβεῖν" ἀνάγκη γάρ , ὥσπερ πρὸς παρά- 
δειγμα ϑεώμενον, τό v ἐλλεῖπον ὧν προσῆκεν ἔχειν τὸν 
ὁρισμὸν καὶ τὸ προσκείμενον περιέργως καϑορᾶν, ὥστε μᾶλ- 
λον ἐπιχειρημάτων εὐπορεῖν. 
Τὰ μὲν οὖν περὶ τοὺς ὁρισμοὺς ἐπὶ τοσοῦτον εἰρήσϑω. 


Η. 


Πότερον δὲ ταὐτὸν ἢ ἢ ἕτερον κατὰ τὸν κυριώτατον τῶν 
δηϑέντων περὲ ταὐτοῦ τρύπων (ἐλέγετο δὲ κυριώτατα ταὐτὸν 
80τὸ τῷ ἀριϑμῷ ἕν) σκοπεῖν Éx τε τῶν πτώσεων καὶ τῶν Ov- 


151b1 εἰ] ἐστίν, εἴπερ u. — 8 xdv μὴ Ccu. — ἐπι "e τὸν COIT 
C. — 5 dv Ceu. — φαίνηται ἀποδεδομένον Ccu. --- Τῇ 6 Gcuf. — φουν- 
διαρθρώσαντα f, corr 4C. — 8 σχηματίσαντα C. — 12 εἰώϑασι »ó- 
Lov Ccu. — 13 εἰσφερόμενος C, ἐπιφερόμενος cu. — 14 pr xal om s, 
alt C. — ἕτερον ὁρισμὸν C. — 17 ταὐτοῦ πλείονες C, τοῦ αὐτοῦ πλεί- 
ovg cu. — 18 ὅρους Ccu. — 19 ἑαυτὸ u. — 3 καὶ καλῶς €. — 88 
προκείμενον u. — 24 ὅρους uf. — Tit ξτ Cc. — 98 δὲ pr om 4. — 

to) αὐτοῦ uq. — τρόπον u, τρόπον δητέον CqN. — 3o τὸ om Cc. 


ΤΟΠΙΚΩΝ H. | 200 


στοίχων καὶ τῶν ἀντικειμένων. εἰ γὰρ ἡ δικαιοσύνη ταὐτὸν 
τῇ ἀνδρείᾳ, καὶ ὁ δίκαιος τῷ ἀνδρείῳ καὶ τὸ δικαίως τῷ 
ἀνδρείως. ὁμοίως δὲ καὶ ἐπὶ τῶν ἀντικειμένων" εἰ γὰρ τάδε 
ταὐτά, καὶ τὰ ἀντικείμενα τούτοις ταὐτὰ xo^ ὁποιανοῦν τῶν 
λεγομένων ἀντιϑέσεων. οὐδὲν γὰρ διαφέρει τὸ τούτῳ ἢ τούτῳ ss 
ἀντικείμενον λαβεῖν, ἐπειδὴ ταὐτόν ἐστιν. πάλιν ἐκ τῶν ποιη- 
τικῶν καὶ φϑαρτικῶν καὶ γενέσεων καὶ φϑορῶν καὶ ὅλως τῶν p.152 
ὁμοίως ἐχόντων πρὸς ἑκάτερον' ὅσα γὰρ ἁπλῶς ταὐτά, καὶ 
ei γενέσεις αὐτῶν καὶ αἱ φϑοραὶ oi αὐταί, καὶ τὰ ποιη- 
τικὰ καὶ φϑαρτικά.. | 
Σκχοπεῖν δὲ xol ὧν ϑάτερον μάλιστα λέγεται ὁτιοῦν, εἰ δ 
xol ϑάτερον τῶν ᾿αὐτῶν τούτων κατὰ τὸ αὐτὸ μάλιστα λέγε- 
ται, καθάπερ Ξενοκράτης τὸν εὐδαίμονα βίον καὶ τὸν Gzov- 
δαῖον ἀποδείκνυσι τὸν αὐτόν, ἐπειδὴ πάντων τῶν βίων αἷρε- 
τώτατος ὃ σπουδαῖος καὶ ὁ εὐδαίμων" ἕν γὰρ τὸ αἱρετώτα- 
τον καὶ μέγιστον. ὁμοίως δὲ καὶ ἐπὶ τῶν ἄλλων τῶν τοιούτων. 10 
δεῖ δ᾽ ἑκάτερον ἕν ἀριϑμῷ εἶναι τὸ λεγόμενον μέγιστον ἢ αἷ- ὁ 
φεταίτατον. εἰ δὲ μή. oUx ἔσται δεδειγμένον ὅτι ταὐτόν" οὐ 
γὰρ ἀναγκαῖον, εἰ ἀνδρειότατοι τῶν Ελλήνων Πελοποννήσιοι 
xol Μακεδαιμόνιοι, τοὺς αὐτοὺς εἶναι Πελοποννησίους Δακε- 
δαιμονίοις, ἐπειδὴ οὐχ εἷς ἀριθμῷ Πελοποννήσιος οὐδὲ “ακε-: 16 
δαιμόνιος. ἀλλὰ περιέχεσθαι μὲν τὸν ἕτερον ὑπὸ τοῦ ἑτέρου 
ἀναγκαῖον, καθάπερ οἱ “ακεδαιμόνιοι. ὑπὸ τῶν Πελοποννη- 
σίων. εἰ δὲ μή, συμβήσεται ἀλλήλων εἶναι βελτίους, ἐὰν 
μὴ περιέχωνται οἱ ἕτεροι ὑπὸ τῶν ἑτέρων. ἀναγκαῖον γὰρ 
τοὺς Πελοποννησίους βελτίους εἶναι τῶν. Μακεδαιμονίων, εἴπερ vo 
μὴ περιέχονται οἱ ἕτεροι ὑπὸ τῶν’ ἑτέρων" πάντων γὰρ τῶν 
λοιπῶν εἰσὶ βελτίους. ὁμοίως δὲ καὶ τοὺς “ακεδαιμονίους ἀνάγ- 
x5 βελτίους εἶναι τῶν Πελοποννησίων“ καὶ γὰρ καὶ οὗτοι 
πάντων τῶν λοιπῶν εἰσὶ βελτίους. ὥστε ἀλλήλων βελτίους γί- 
νονται. δῆλον οὖν ὅτι ἕν ἀρυϑμῷ δεῖ εἶναι τὸ βέλτιστον καὶ ss 


88 τὸ] τῷ BN. — τῷ] τὸ 4c, καὶ τῷ Ν. — 84 xal... ταὐτὰ τὸ 
mg 4. — 35 γὰρ om τι. — ἢ] ἢ τὸ ΟΝ. — 36 ταὐτά Ccuf, corr. A. 

1524] xol τῶν φϑαρτικῶν Ceu. — δ. αὐτῶν om 4. — καὶ ai] καὶ 
Ὁ — διαφοραὶ al εἰ. — 4 xal rà φϑ. IWif. — 6 τῶν αὐτῶν om CN. — 
8 τὸν αὐτὸν ἀποδ. N. —.9alt ὃ om C. — 10 καὶ τὸ p. u.— 118] ἢ 
καὶ u. — 19 ἔστι ει. — οὐδὲ wu. — 13 εἴ εἶ oi C, οἱ εἰ. — 14 (τοὺρ 
add N) mei. roig λακ. CcuN. — 15 et 28 οὐδὲ] xal Ccu. — 16 μὲν omi 
N. -- 9] οἱ ἕτεροι pr om €. — 98 alt καὶ om Cc. — 24 εἰσὶ) γίνον- 
ται u, — 925 τὸν 4B. — καὶ τὸ μέγ. N. 


II. 14 


419 ΤΟΠΙΚΩΝ H. 


μέγιστον λεγόμενον, εἰ μέλλει ὅτι ταὐτὸν ἀποδείκνυσθαι. dio 

οὐχ ἀποδείχνυσιν" οὐ γὰρ εἷς ἀριϑμῷ ὁ εὐδαί- 
os δ ἢ ostodezos ρίας, Gor οὐκ ἀναγκαῖον τὸν τὸν αὐτκὸν si- 
ves, διότι ἄμφω αἱρετώτατοι, ἀλλὰ τὸν ἕτερον ὑπὸ τὸν 

9 . 

Hé» σκοξεῖν d ὁ ϑάτερον ταὐτόν, καὶ ϑάτερον" εἰ 
γὰρ μὴ ἀμφότερα τῷ αὐτῷ ταὐτά, δῆλον Ori οὐδ᾽ ἀλλήλοις. 
Ἔτι ἐκ τῶν τούτοις συμβεβηκότων, xel οἷς ταῦτα διῳ» 
βέβηκεν, ἐπισκοπεῖν" ὅσα γὰρ ϑατέρῳ συμβέβηκε, xe ϑα- 
ss téQo δεῖ συμβεβηκέναι. καὶ. οἷς ϑάτερον αὐτῶν 
καὶ ϑάτεῤον δεῖ συμβεβηκέναι. εἰ δέ τι τούτων διαφωνεῖ, 
δήλον ὅτι οὐ ταὐτά. 
Ὁρᾶν δὲ καὶ εἰ μὴ ἐν ἑνὶ γένει κατηγορίας ἀμφότερα, 
ἀλλὰ τὸ μὲν ποιὸν τὸ δὲ ποσὸν 5 πρός τι δηλοῖ. πάλεν εἰ 

b τὸ γένος. ἑκατέρου μὴ ταὐτόν, ἀλλὰ τὸ μὲν ἀγαϑὸν τὰ δὲ 
κακόν, ἢ τὸ μὲν ἀρετὴ τὸ δ᾽ ἐπιστήμη. ἢ εἶ τὸ μὲν γένος 
ταὐτόν, αἱ διαφοραὶ δὲ μὴ αἱ αὐταὶ ἑκατέρου κατηγοροῦνται, 
ἀλλὰ τοῦ μὲν ὅτι ϑεωρητικὴ ἐπιστήμη, τοῦ δ᾽ ὅτι πρακεική. 

5 ὁμοίως 0b xol ἐπὶ τῶν ἄλλων. 

"Ese ἐκ τοῦ μᾶλλον, εἰ τὸ μὲν δέχεται τὸ μᾶλλον τὸ 
δὲ μή, ἢ εἰ ἄμφω μὲν δέχεται, μὴ ἅμα O6, καθάπερ ὃ 
μᾶλλον ἐρῶν oU μᾶλλον ἐπιϑγμεῖ τῆς συνουσίας, ὥστ᾽ oU ταῦ» 
τὸν ἔρως καὶ ἐπιϑυμία συνουσίας. 

00 Ἤτι ἐκ τῆς προσθέσεως, εἰ τῷ αὐτῷ ἑκάτερον προάᾶπι- 
ϑέμενον μὴ ποιεῖ τὸ ὅλον ταὐτόν. ἢ εἰ τοῦ αὐτοῦ ἀφ᾽ Exa- 
τέρου ἀφαιρεϑέντος τὸ λοιπὸν E ἕτερον, οἷον ei διπλάσιον ἡμί- 
σεος καὶ πολλαπλάσιον ἡμίσεος ταὐτὸν ἔφησεν εἶναι, ἀφαι- 
ρεϑέντος γὰρ ἀφ᾽ ἑκατέρου τοῦ ἡμίσεος τὰ λοιπὰ ταὐτὸν ἔδει 

16 δηλοῦν, οὐ δηλοῖ δέ' τὸ γὰρ διπλάσιον καὶ πολλαπλάσιον 
οὐ ταὐτὸν δηλοῖ. 

Σκοπεῖν δὲ μὴ μόνον εἰ ἤδη τι συμβαίνει ἀδύνατον 
διὰ τῆς ϑέσεως, ἀλλὰ καὶ el δυνατὸν ἐξ ὑποθέσεως ὑπάρ- 


26 μέλλοι 4B. — 429 διότι ἄμφω αἱρετώτατοι om .C. — 34 ydg 
ϑάτε ον ὦ. — 86 καὶ... συμβεβηκέκαι om. Ν. — 36 εἶ καὶ εἰ N. — 
39 ἢ τὸ δὲ v. 

62b3 δὲ διαφοραὶ Ccu. — 6 ἐπιδέχεται Cru. — B ssa... avv» 
ουσίαρ rc mg C. — 10 τὸ αὐτὸ N. — 11 ταὐτοῦ €. — 17 σκοπεέον C. 


TOIIKA&N H. 211 


6m, καϑάπερ. τοῖς. τὸ κενὸν καὶ τὸ πλῆρες ἀέρος ταὐνὸν φά- 
᾿σχουσιν. δῆλον γὰρ ὅτι ἐὰν ἐξέλθῃ ὁ ἀήρ, κενὸν μὲν οὐχ ἦσ- ὦ 
6ov ἀλλὰ μᾶλλον ἔσται, πλῆρες δ᾽ ἀέρος οὐκέτι ἔσται. ὕστε 
ὑποτεϑέντος τινὸς eite ψευδοῦς εἴτ᾽ ᾿ἐἰληθοῦς (οὐδὲν γὰρ διαφέ- 
ρει) τὸ μὲν ἕτερον ἀναιρεῖται αὐτῶν. τὸ δ᾽ EvtQov oU. doy 
ου ταὐτόν. 

Καϑόλου δ᾽ εἰπεῖωυ, ἐκ τῶν ὁπωσοῦν ὁχατέρου κατηγο- ὦ 
| govuévov, καὶ ὧν ταῦτα κατηγορεῖται; σκοπεῖν εἴ που διαφω- 
νεῖ" ὅσα γὰρ ϑατέρου. κατηγορεῖται, «ol ϑατέρου κατηγορεῖς 
σϑαι δεῖ, καὶ ὧν ϑάτερον κατηγορεῖται, καὶ θάτερον κατη- 
γορεῖσθαι δεῖ, 

"En ἐπεὶ πολλαχῶς ταὐτὸν λέγεται; σκοπεῖν εἰ xa ὦ 
ἕτερόν τινὰ τρόπον ταὐτά ἐστιν" τὰ γὰρ εἴδει ἢ γένει ται 
τὰ ἢ οὐκ ἀνάγκη ἢ οὐκ ἐνδέχεται ἀριθμῷ pred εἶψαι; 
ἐπισκοποῦμεν δὲ πότερον οὕτω ταὐτὰ ἢ 

Ἔτι εἰ δυνατὸν θάτερον ἄνευ ϑατέρου εἶναι" οὐ γὰρ ὧν 
εἴη ταὐτόν. * 

Οἱ μὲν οὐν πρὸς ταὐτὸν τύποι τοσοῦτοι λέγονται. δῆλον 2 
δ᾽ ἐκ τῶν εἰρημένων ὅτι Gxavstg οἷ. πρὸς ταὐτὸν ἀνασχευ- 
αστικοὺ τόποι. καἱ πρὸς ὅρον ρήσιμοιν 4 “καθάπερ ἔμπροσθεν 
εἴρηται" εἰ γὰρ μὴ ταὐτὸν δηλοῖ τό τ᾽ ὄνομα καὶ ὁ Adyog, 
δῆλον ὅτι οὐκ ἂν εἴη ὁρισμὸς ὁ ἀποδοϑεὶρ λόγος. vov δὲ p.158 
κατασκευαστιχῶν τόπων οὐδεὶς χρήσιμοβ πρὸς ὅρον" οὐ γὰρ 
ἀπόχρη δεῖξαι ταὐτὸν τὸ ὑπὸ τὸν λόγον καὶ 
τὸ κατασκευάσαι ὅτι ὁρισμός, ἀλλὰ καὶ τὸ ἄλλα κάντα 
δεῖ ἔχειν τὰ παρηγγελμένα τι τὸν ὑρισμόν, 

᾿Δναιρεῖν μὲν οὖν ὅρον αὕτως καὶ διὰ τούεων ἀεὶ πειρφ’. 3 
víov: ἐὰν δὲ κατασκευάζειν βουλώμεϑα,, πρῶτον μὲν εὐδόναι 
δεῖ ὅτι οὐδεὶς ἢ ὀλίγοι τῶν διαλεγομένων ὅρον συλλογίξονξαι, 





19 τὸ αὐτὸ N. — φάσκουσιν εἶναι. δῆλον ΟΝ. — 90 ἂν Ὁ, --- ἧττον 
€Ncu. — 21 πλήρης Ν. — 922 yàg om N, om corr C. — διαφέρει εἰ τὸ A, 
pr B, corr C. — 27 δεῖ κατηγορεῖσθαι u. — 80 πολλαχῶρ τὸ ταϑεὸν 
BCNf, ταὐτὰ q. — εἢ εἰ xal BN, pr 4, corr f. — 81 εαύτα" B. 
— εἴδη corr B pr tnanu. — 39 pr ἢ del vult 4. — ἢ οὐκ ἀνάγνη om 
ΟΝοιᾳ. --- alt ἢ om ΑΒΟΝ ρα. — οὐχ ἐνδέχεται οὖ ψυὶ 4 
ζεται xol ἀριϑμῷ C. --- 88 σκοποῦμεν Ν. --- ταὐτὰ οὕτω f. — 80 πρὸρ 
τὸ ταὐτὸν cuf, corr Α, id D Mf, corr 4. 

Model ciim wc. di φισμόν om C. — 4 δεῖ. κάντα ou. — 
6 ὅφον καὶ οὕτως N. -- τού των} N. — 8 ϑεῖ om N. — διόει 
48. — ὅρου f, ὅρων pr Α. 

14" 


213 | TOIIKAN H. 


ἀλλὰ. πάντες. ἀρχὴν τὸ τοιοῦτον λαμβάνουσιν, olov οἵ τε περὶ 
10 γεωμετρίαν καὶ ἀριϑμοὺς καὶ τὰς ἄλλας τὰς τοιαύτας μα- 
᾿ϑήσεις᾽" εἶθ᾽ Or, δι’ ἀκριβείας μὲν ἄλλης ἐστὶ πραγματείας 
. ἀποδοῦναι καὶ τί ἐότιν ὅρος. καὶ πῶς ὁρίζεσθαι δεῖ, νῦν δ᾽ 
ὅσον ἱκανὸν πρὸς τὴν παροῦσαν χρείαν, ὥστε τοσοῦτον μόνον 
λεκτέον ὅτι δυνατὸν γενέσθαι ὁρισμοῦ καὶ τοῦ τί ἦν εἶναι GvÀ- 
λογισμόν. εἰ γάρ ἐστιν ὅρος λόγος ὁ τὸ τί ἦν εἶναι τῷ πρά- 
γματν ϑηλῶν, καὶ δεῖ τὰ ἐν τῷ ὅρῳ κατηγορούμενα ἐν τῷ 
. φί ἐστι τοῦ πράγματος μόνα κατηγορεῖσϑαι., κἀτηγορεῖξαι 
δ᾽ ἐν τῷ εἰ ἐστι τὰ γένῃ καὶ ci διαφοραί, φανερὸν ὡς εἶ 
τις λάβοι ταῦτα μόνον ἐν. τῷ τί ἐστι τοῦ πράγματος κα- 
s τηγορέϊσϑαι, ὅτι ὁ ταῦτα ἔχων λόγος ὅρος ἐξ ἀνάγκης ἂν 
εἴη" οὐ γὰρ ἐνδέχεται ἕτερον εἶναι ὅρον, ἐπειδὴ οὐδὲν Eregoy 
ἐν τῷ τί ἔστι τοῦ πράγμανος κατηγορεῖται. | 
Ὅτι μὲν οὖν ἐγχωρεῖ συλλογισμὸν ὅρου γενέσθαι, φα- 
ψερόν᾽ ἐκ τίνων δὲ δεῖ κατασκευάζειν, διώρισται μὲν ἐν Eré- 
86 Qotg ἀκριβέστερον, πρὸς δὲ τὴν προκειμένην μέθοδον οἱ αὐτοὶ 
᾿ τόποι χρήσιμοι. σκεπτέον γὰρ ἐπὶ τῶν. ἐναντίων καὶ τῶν 
ἄλλων τῶν ἀντικειμένων, καὶ ὅλους τοὺς. λόγους καὶ κατὰ 
μέρος ἐπισκοποῦντα. εἰ γὰρ. ὁ ἀντικείμενορ τοῦ ἀντικειμέμου, 
καὶ τὸν εἰρημένον τοῦ προκειμένου ἀνάγκη εἶναι. ἐπεὶ δὲ τῶν 
80 ὀναντίων πλείους συμπλοκαί, ληπτέον τῶν ἐναντίων, ὁποίου 
ἂν μάλιστα φανῇ ὁ ἐναντίος ὁρισμός. ὅλους μὲν οὖν τοὺς λό- 
γόυς. καϑάπερ εἴρηται σκεπτέον, κατὰ μέρος δ᾽ ὧδε. πρῶτον μὲν 
οὖν ὅτι. τὸ ἀποδοϑὲν γένος ὀρϑώς ἀποδέδοται. εἰγὰρ τὸ ἐναν- 
τίον iy τῷ ἐναντίῳ, τὸ δὲ προκείμενον μή ἐστιν ἐν τῷ αὐτῷ, 
86 δῆλον ὅτι ἐν τῷ ἐναντίῳ ἂν εἴη, «ἐπειδὴ ἀνάγκῃ τὰ ἐναντία 
ἐν τῷ αὐτῷ ἢ ἐν τοῖς ἐναντίοις γένεσιν εἶναι. καὶ τὰς δια-: 
φορὰς δὲ τὰς ἐναντίας τῶν ἐναντίων ἀξιοῦμεν κατηγορεῖσθαι, 


, πάντες εἷς ἀρχὴν N. — τοιοῦτο BCu. — 18 ὥστε om N. — 
14.09:0u0v u, om N. — τοῦ] τὸ 4. — 15 ὁρισμὸφ u.. — εἶναι om q. 
— 16 alt dv] xal ἐν cug. — 17 μόνα om. Nq. — κατηγοροῦντερ uw. — 
19 ταῦτα] ἃ C deletis post μόνον litt quinque, τάδεα ἃ Nf, corr C. 
— κατηγορεῖται f. — 920 ὅτι) δεῖ ὅτι CN. — dv om wu. — 93 γίνε- 
69a. C. — 94 μὲν οὖν ἐν εἰ. — 25 κειμένην 4. — 98 ἐπισκοκοῦντας N. 
-— εἴτε B. — γὰρ ὃ corr 4. — 99 xal ὁ εἰρημένος. τοῦ εἰρημένου ἐξ 
ἀνάγκης foto: Cf. — εἶναι pr om 4. — ἐπὶ Cf. — 80 ὁποῖος pr. €, 
oxkou N. — 8] om Cf. — μάλιστα om f. — φανείη Ccug, corr 
4, φανερὸν ἡ B, fort pr 4. — 33 ἀποδίδοται pr 4B. — τὸ ἐναντίον 
ἐν pr.om C. — 84 αὐτῷ “γένει δῆλον N..— 85 ἐν τῷ pr om C. — 
37 δὲ om q. m 


TOIHIKRN H. 21$ 


ἀπερ λευχοῦ καὶ μέλανος" τὸ μὲν γὰρ διακριτικὸν τὸ 
δὲ συγκριτικὸν ὄφεως. ὥστ᾽ εἰ τοῦ ἐναντίου ol ἐναντίαι κατη- b 
γοροῦνται, τοῦ προχειμένου al ἀποδοθεῖσαι κατηγοροῖντ᾽ ἄφ. 
ὥστ᾽ ἐπεὶ καὶ τὸ γένος καὶ αἱ διαφοραὶ ὀρθῶς daoditorca, 
δῆλον ὅτι ὁρισμὸς dv εἴη ὁ ἀποδοθείς. 1) ovx ἀναγκαῖον τῶν 
ἐναντίων τὰς ἐναντίας διαφορὰ γεϊδϑαι, ὧν μὴ ἐν 6 
τῷ αὐτῷ γένει ᾧ τὰ ἐναντία" d δὲ sd γένῃ ἐναντία. o 
κωλύει τὴν αὐτὴν διαφορὰν κατ᾿ ἀμφοῖν λέγεσθαι, οἷον 
κατὰ δικαιοσύφης καὶ ἀδικίας" τὸ μὲν γὰρ ἀρετὴ τὸ δὲ 
κακία ψυχῆς; ὥστε τὸ ψυχῆς διαφορὰ ἐν ἀμφοῖν 
ται, ἐπειδὴ καὶ σώματός ἐστιν ἀρετὴ καὶ κακία. ἀλλ᾽ οὖν Ὁ 
τοῦτό y ἀληϑές, ὅτι τῶν ἐναντίων ἢ ἐναντίαι ἢ αἵ αὐταὶ 
διαφοραί εἰσιν. εἰ οὖν τοῦ ἐναντίου ἡ ἐναντία κατηγορεῖται, 
τούτου δὲ μή. δῆλον ὅτι ἡ εἰσημένη τούτου ἂν κατηγοροῖτο. 
καϑόλου δ᾽ εἰπεῖν, ἐπεὶ 0 ὁρισμός ἐστιν ἐκ γένους καὶ διαφο- 
ρῶν, dv ὁ τοῦ ἐναντίου ὁρισμὸς φανερὸς ἡ, καὶ ὁ τοὔπροκει- 15 
μένου δρισμὸς φανερὸς ἔσται. ἐπεὶ γὰρ τὸ ἐναντίον ἐν 
αὐτῷ γένει ἢ ἐν τῷ ἐναντίῳ, ὁμοίως δὲ καὶ ol διαφοραὶ 
ἐναντίαι τῶν ἐναντίων ἢ αἱ αὐταὶ κατηγοροῦνται, δῆλον ὅτι 
τοῦ προκειμένου ἤτοι v0 αὐτὸ γένος ἂν κατηγοροῖτο ὅπερ καὶ 
τοῦ ἐναντίου. ai δὲ διαφορὰϊ ἐναντίαι, v] ἅπασαι ἢ τινές, ὦ 
αἱ δὲ λοιπαὶ oi αὐταί. ἢ ἀνάπαλιν αἱ μὲν διαφοραὶ cl 
αὐταὶ τὰ δὲ γένη ἐναντία" ἢ ἄμφω ἐναντία, καὶ τὰ vie 
καὶ cl διαφοραί. ἀμφότερα γὰρ ταὐτὰ εἶναι οὐκ ἐνϑδέχε- 
ται" εἰ δὲ μή, ὁ αὐτὸς δρισμὸς τῶν ἐναντίων form. 

Ἔτι ἐκ τῶν πτώσεων καὶ τῶν συδτοίχων. ἀνάγκῃ γὰρ 386 
ἀκολουϑεῖν τὰ γένη τοῖς γένεσι καὶ τοὺς ὅρους τοῖς ὅροις. οἷον 
εἰ ἡ λήϑη ἐστὶν ἀποβολὴ ἐπιστήμης, καὶ τὸ ἐπιλανθάνεσθαι 
ἀποβάλλειν. ἐπιστήμην ἕσται καὶ τὸ ἐπιλελῆσϑαι ἀποβε- 
βληκέναι ἐπιστήμην. ἑνὸς οὖν ὁποιουοῦν τῶν εἰρημένων ὅμο- 
λογηθϑέντος ἀνάγκη καὶ τὰ λοιπὰ ὁμολογεῖάϑθαι. ὁμοίως δὲ καὶ to 


88 καϑάπερ καὶ λευκοῦ Ν. — τὸ ... τὸ] τοῦ ... τοῦ C. 

168b$ pr καὶ om. Ν. — 4 ἀποδοϑεὶρ λόγος ἢ B. — 5 ἐὰν Ncu, rc 
B. — 6 τὰ ἐναντία ἢ εἰ. — 9.iy] ix'-v. — 10 ἐπεὶ wu. — ἐστιν) καὶ 
ψυχῆς N. — οὖν om ΑΒ. — 11 pr ἢ] ἢ αἱ w. — αἱ om B. — 13 et 
19 κατηγορεῖτο N. — 14 ἐπειδὴ C, εἴπερ cu. — 15 ἂν ἢ τοῦ ἔν. ὁ 
ὄρ. g. cu. — 16 τὰ ἐναντία N. — 17 elt ἢ) ἢ αἱ Neu, om C. — 90 
sage, Ccu. — 23 γὰρ] μὲν q, μὲν. γὰρ cuf, pr U. — ταῦτα BCcuq. — 
εἶναι om 4B, fort pr C. — 95 xal ἐκ τῶν C. 


214 TOIIIK&N H. 


& ἡ φθορὰ διάλυσις οὐσίας, καὶ τὸ φθείρεσθαι διαλύεσθαι 
οὐσίων καὶ τὸ φϑαρτικῶς διαλυτιχῶς, εἴ τε τὸ φϑαρτιχὸν 
διαλυτικὸν οὐσίας, καὶ ἡ φϑορὰ διάλυσις οὐσίας. ὁμοίως δὲ 
καὶ ἐπὶ τῶν ἄλλων. ὥσϑ᾽ ἑνὸς ὁποιουοῦν ληφϑέντος καὶ τὰ 

85 λοιπὼ πάντα ὁμολογεῖται. 

Καὶ ἔκ τῶν ὁμοίως δ᾽ ἐχόντων πρὸς ἄλληλα. εἰ γὰρ 
τὸ ὑγιεινὸν ποιητικὸν ὑγιείας, καὶ τὸ εὐεκεικὸν ποιητικὸν 
εὐεξίας ἔσται καὶ τὸ ὠφέλιμον ποιητικὸν ἀγαϑοῦ. ὁμοίως 

Ρ.154 γὰρ ἕκαστον τῶν εἰρημένων πρὸς τὸ οἰκεῖον τέλος ἔχει, ὧσε | 
εἰ ἑνὸς αὐτῶν ὃ ὁρισμός ἐστι τὸ ποιητικὸν εἶναι. τοῦ τέλους, 
καὶ τῶν λοιπῶν ἑκάστου οὗτος ἂν εἴη ὁρισμός. 

"Erw ἐκ τοῦ μᾶλλον καὶ τοῦ ὁμοίως, ὁσαχῶς ἐνδέχεται 

6 κατασχευάσαι δύο πρὸς δύο συγκρίνοντα , οἷον εἰ μᾶλλον 
ὅδε τοῦδε ἢ ὅδε τοῦδε ὁρισμός, ὁ δὲ ἧττον ὁρισμός, καὶ ὃ 
μᾶλλον. καὶ εἰ ὁ ὁμοίως ὅδε τοῦδε καὶ ὅδε τοῦδε, εἰ ὁ ἕτερος 
τοῦ ἑτέρου, καὶ ὃ ὁ λοιπὸς τοῦ λοιποῦ. ἑνὸς δ᾽ ὁρισμοῦ πρὸς δύο 
συγκρινομένου, ἢ 7 δύο ὁρισμῶν πρὸς ἕνα, οὐδὲν χρήσιμος ἡ ex 

10 τοῦ μᾶλλον ἐπίσκεψις " οὔτεγὰρ Eva δυοῖν οὔτε δύοτοῦ αὐτοῦ 
ὅρους δυνατόν ἐστιν εἶναι. 

4 ἈΗΕΗἰσὶ δὲ καὶ ἐπικαιρότατοι τῶν voro» οὗ ve νῦν εἰρημέ- 
vot καὶ οἱ ἐκ τῶν Gvotolyov καὶ οἱ ἐκ τῶν πτώσεων. διὸ καὶ 
δεῖ μάλιστα κατέχειν καὶ προχείρους ἔχειν τούτους" χρησιμώ- 

15 τατοι γὰρ πρὸς πλεῖστα. καὶ τῶν ἄλλων δὲ τοὺς μάλιστα 
κοινούς" οὗτοι γὰρ ἐνεργότατοι τῶν λοιπῶν, οἷον τότ᾽ ἐπιβλέ- 
πεῖν ἐπὶ τὰ xe ἕκαστα, καὶ ἐπὶ τῶν εἰδῶν δχοπεῖν εἰ 


ἐφαρμόττει. ὁ λόγος, ἐπειδὴ συνώνυμον τὸ εἶδος. ἔστι δὲ 
χρήσιμον τὸ τοιοῦτον πρὸς τοὺς τιϑεμένους ἰδέας εἶναι, καϑά- 


90 πεὺ πρότερον εἴρηται. ἕτι εἰ μεταφέρονν εἴρηκε τοὔνομα, 1j 


31 διαφϑορὰ 4BN. — καὶ... . οὐσίας om q. — 39 καὶ... οὐσίαρ om 

f. — φϑαρτικὸν διαλυτικόν C. — ye corr 4€. — 58 διάλυσις C. - 
καὶ... οὐσίας om 4Ccu. — 36 xal om €. 

15442 om Ccu. — 8 αὐτὸρ B, d αὐτὸς f. — 4 ἕτι δ᾽ ἐκ C. — 

alt rov om u. — ποσαχῶς C. — ἐκδέχεται (corr videtur pr manu) A. 

— 5 συγχρίνονται u. — 6 Seauàs ante ἢ C. — dd ov δοκῶν ὁρισμόρ 

. ἦστεν καὶ N. — 9 ἕν C. — οὐδὲ N. — 10 δυεῖν B. — 11 ὄρους ε vus 

δυνατόν N. — 13 ol om H. — srroicsew καὶ ol ἐκ (oi ἐκ om ew) τῶν 

συστοίχων cqu. — alt οἱ om CN, — 14 δὴ Pr A4. — 7 τὸ N. — 18 

συνώνυμορ pr 4. — εἶδός ἐστιν. lez Co; 19 γρήσιμας d τόπος 
«οὖς Ccug. — τοιοῦτο B. — 20 ἢ] ἢ ei N. 


TOHIKAN ἢ. 315 


αὐτὸ αὐτοῦ κατηγόρηκεν ὡς ἕτερον. καὶ εἴ εἰς ἄλλος κοινὸς 
καὶ ἐνεργὸς τῶν τόπων ἐστί, τούτῳ χρηστέον. 

Ὅτι δὲ χαλεπώτερον κατασχευάζευν ἢ ἀνασχευάζειφ 5 
ὅρον, ἐκ τῶν μετὰ ταῦτα δηθησομένων φανερόν. καὶ γὰρ 
ἰδεῖν αὐτὸν καὶ λαβεῖν παρὰ τῶν ἐρωτωμένων τὰς τοιαύεας ss 
σροτάσεις οὐκ εὐπετές, οἷον ὅτι τῶν ἐν τῷ ἀποδοϑέντι λόγῳ 
τὸ μὲν γένος τὸ δὲ διαφορά, καὶ ὅτε ἐν τῷ τί ἐστι τὸ γένος 
καὶ ai διαφοραὶ κατηγοροῦνται. ἄνευ δὲ τούτων ἀδύναξον 
ὁρισμοῦ γενέσθαι συλλογισμόν" εἰ γάρ τινὰ καὶ ἄλλα ἐν 
τῷ τί ἐστι τοῦ πράγματος κατηγορεῖται. ἄδηλον πότερον Ó so 
δηϑθεὶς ἢ ἕτερος αὐτοῦ ὁρισμός ἐστιι, ἐπειδὴ ὁρισμός ἐστιλό- 
γος ὁ τὸ τί ἦν εἶναι σημαίνων. δῆλον δὲ καὶ ἐκ τῶνδε. jov 
γὰρ ἕν συμπεράνασϑαι ἢ πολλά. ἀναιροῦντι μὲν οὖν ἀπόχρη 
σρὸς ἕνα διαλεγῆναι (ἐν γὰρ ὁποιονοῦν ἀνασκευάσαντες ἀνῃ- 
ρηκότες ἐσόμεθα τὸν ὅρον»), κατασκευάζοντι δὲ πάντα ἀνάγ- 86 
κη συμβιβάζειν ὅτι ὑπάρχει τὰ ἐν τῷ ὅρῳ. bs xe«te- 
σκευάξοντι μὲν καϑόλου οἰστέον συλλογισμόν" δεῖ γὰρ κατὰ 
παντὸς οὗ τοὔνομα κατηγορεῖσθαι τὸν ὅρον, καὶ ἕτιπρόρτού-ν 
τοις ἀντιστρέφειν, εἰ μέλλει ἴδιος εἶναι ὁ ἀποδοθϑεὶς ὅρος. 
ἀνασκευάξοντα δ᾽ οὐκέτι ἀνάγκη δεῖξαι τὸ καϑόλου " ἀπόχρη 
γὰρ τὸ δεῖξαι ὅτι οὐκ ἀληθεύεται περὶ τενὸς τῶν ὑπὸ vobvo- 
μα ὁ λόγος. εἴ τε καὶ καϑόλον δέον ἀνασκευάσαι, οὐδ᾽ ὡς ὃ 
τὸ ἀντιστρέφειν ἀναγκαῖον ἐπὶ τοῦ dvaoxeudfuv: ἀπόχρη 
γὰρ ἀναδκευάξοντι καϑόλον τὸ δεῖξαν ὅτι κατὰ τινὸς ὧν 
τοὔνομα κατηγορεῖται ὁ λόγος οὐ κατηγορεῖται. τὸ δ᾽ ἀνά- 
παλιν οὐκ ἀναγκαῖον πρὸς τὸ δεῖξαι, ὅτι καϑ᾿ ὧν ὁ λόγος 
μὴ κατηγορεῖται τοὔνομα κατηγορεῖται. ἔτι εἰ καὶ παντὶ τὸ 
ὑπάρχει τῷ ὑπὸ τοὔνομα, μὴ μόνῳ δέ, ἀνῃρημένος ψένεται 
ὁ ὁρισμός. 

Ὁμοίως δὲ καὶ περὶ τὸ ἔδιον καὶ τὸ yévog ἔχει" ἐν 


99 τούτῳ γρηστέον om CNf, del vult 4. — 24 φανερῶν pr N.— 
47 διότι pr A4DCf. — γένος μόνον καὶ C. — 88 συμπεραίνεσθαι Cc. 
— 84 ἕν C. — ἀνασκι ἀναιροῦντες C. — 8δ ἀνασκευάξοντα Nu, id 
96 CNu. — 36 (eréov w. 

151b! κατηγσρῆπϑαι C. — ἃ ἀφντιδτρεφειν, καθ᾽ οὗ τὸν λόγον καὶ 
τοὔνομα, εἰ CcuN, rc mg 4. --- ὃ ἀναδκευάζξοντι eu. -- δὲ οὐκ ἀν. 
€Ncu. --- δεῖξαι τὸ om ΟΝ. -- 4 τῶν om s. --- δ Fri εἰ AB. — καὶ 
γὰρ f, om cuqg. — 6 ἀνασκευάσαι N. — 7 ἀνασκευάζοντα ὦ, id 8 
TN id 95, 99, 35 N, — 7 κατ᾽ οὐδενὸς ὧν τοὔνομα x«t, καὶ ὁ λόγος 
κατ. CN. — 10 τοὔνομα] οὐδὲ τοῦνομα CN. — 1l nove» N 


908 ΤΟΠΙΚΩΝ Z. 


b τῆς ψυχῆς ὅρος, εἰ ἔστιν οὐσία ἐπιστήμης δεκτική ὁμοίως 
yaQ καὶ ἀγνοίας ἐστὶ δεκτική. | 
Δεῖ δὲ καὶ ἐὰν μὴ πρὸς ὅλον ἔχῃ τις ἐπιχειρεῖν τὸν 
ὁρισμὸν διὰ τὸ μὴ γνώριμον εἶναι τὸ ὅλον, πρὸς τῶν μερῶν ^ 
6 τι ἐπιχειρεῖν, ἐὰν ἡ γνώριμον καὶ μὴ καλῶς ἀποδεδομένον 
φαίνηται" τοῦ γὰρ μέρους ἀναιρεϑέντος καὶ ὁ πᾶς ὁρισμὸς 
ἀναιρεῖται. ὅσοι T ἀσαφεῖς τῶν ὁρισμῶν, συνδιορϑώσαντα 
καὶ συσχηματίδαντα πρὸς τὸ δηλοῦν τι καὶ ἔχειν ἐπιχείρη- 
μα, οὕτως ἐπισκοπεῖν" ἀναγκαῖον γὰρ τῷ ἀποκρινομένῳ ἢ 
10 δέχεσϑαι τὸ ἐκλαμβανόμενον ὑπὸ τοῦ ἐρωτῶντος, 7] αὐτὸν 
διασαφῆσαι τί ποτε τυγχάνει τὸ δηλούμενον ὑπὸ τοῦ λόγου. 
ἔτι καϑάπερ ἐν ταῖς ἐκκλησίαις νόμον εἰώθασιν ἐπεισφέρειν, 
κἂν ἡ βελτίων ὁ ἐπεισφερόμενος, ἀναιροῦσι τὸν ἔμπροσϑεν, 
οὕτω καὶ ἐπὶ τῶν ὁρισμῶν ποιητέον καὶ αὐτὸν ὁρισμὸν ἕτερον 
16 οἰστέον" ἐὰν γὰρ φαίνηται βελτίων καὶ μᾶλλον δηλῶν τὸ 
ὁριξόμενον, δῆλον ὅτι ἀνῃρημένος ἔσται ὁ κείμενος, ἐπειδὴ 
οὐκ εἰσὶ πλείους τοῦ αὐτοῦ ὁρισμοί. 
Πρὸς ἅπαντας δὲ τοὺς ὁρισμοὺς οὐκ ἐλάχιστον στοιχεῖον 
τὸ πρὸς ἑαυτὸν εὐστόχως ὁρίσασθαι τὸ προκείμενον ἢ καλῶς 
20 εἰρημένον ὅρον ἀναλαβεῖν" ἀνάγκη γάρ, ὥσπερ πρὸς παρά- 
δειγμα ϑεώμενον, τό τ᾽ ἐλλεῖπον ὧν προσῆκεν ἔχειν τὸν 
ὁρισμὸν καὶ τὸ προσκείμενον περιέργως καϑορᾶν, ὥστε μᾶλ- 
λον ἐπιχειρημάτων εὐπορεῖν. 
Τὰ μὲν οὖν περὶ τοὺς ὁρισμοὺς ἐπὶ τοσοῦτον εἰρήσϑω. 


Η. 


Πότερον δὲ ταὐτὸν ἢ ἕτερον κατὰ τὸν κυριώτατον τῶν 
δηϑέντων περὲ ταὐτοῦ τρόπων (ἐλέγετο δὲ κυριώτατα ταὐτὸν 
so TO τῷ ἀριϑμῷ ἕν) σκοπεῖν ἕκ τε τῶν πτώδεων καὶ τῶν Ov- 


151b1 εἰ] ἐστίν, εἴπερ u. — 3 xdv μὴ Ccu. --- ἐπιχειρεῖν τὸν corr 
C. — 5 dv Ccu. — φαίνηται ἀποδεδομένον Ccu. — 7 y Ccuf. — ev»- 
διαρθρώσαντα f, corr 4C. — 8 σχηματίσαντα C. — 19 εἰώϑασι vo- 
μον Ccu. — 13 εἰσφερόμενος €, ἐπιφερόμενος cu. — 14 pr xal om s 
alt C. — ἕτερον ὁρισμὸν €. — 17 ταὐτοῦ πλείονες C, τοῦ αὐτοῦ πὶ 

ovg cu. — 18 ὅρους Ccu. — 19 ἑαυτὸ ὦ. — ἢ καὶ καλῶς €. — 22 
προκείμενον u. — 94 ὅρους uf. — Tit £* Cc. — 98 δὲ pr om 4. — 
99 τοῦ αὐτοῦ ug. — τρόπον u, τρόπον δητέον CqN. — 30 «à om Cc. 


ΤΟΠΙΧΚΧΩΝ H. 200 


στοίχων καὶ τῶν ἀντικειμένων. εἰ γὰρ ἡ δικαιοσύνη ταὐτὸν 

τῇ ἀνδρείᾳ, καὶ ὁ δίκαιος τῷ ἀνδρείῳ καὶ τὸ δικαίως τῷ 

᾿ ἀνδρείως. ὁμοίως δὲ καὶ ἐπὶ τῶν ἀντικειμένων εἰ γὰρ τάδε 
ταὐτά, καὶ τὰ ἀντικείμενα τούτοις ταὐτὰ καϑ᾽ ὁποιανοῦν τῶν 
λεγομένων ἀντιϑέσεων. οὐδὲν γὰρ διαφέρει τὸ τούτῳ ἢ τούτῳ ss 
ἀντικείμενον λαβεῖν, ἐπειδὴ ταὐτόν ἐστιν. πάλιν ἐκ τῶν ποιη- 
τικῶν καὶ φϑαρτικῶν καὶ γενέσεων καὶ φϑορῶν καὶ ὅλως τῶν p. 152 
ὁμοίως ἐχόντων πρὸς ἑκάτερον" ὅσα γὰρ ἁπλῶς ταὐτά, καὶ 

αἷ γενέδεις αὐτῶν καὶ ol φϑοραὶ αἱ αὐταί, καὶ τὰ ποιη- 

τικὰ καὶ φϑαρτικά.. 

Σκοπεῖν δὲ καὶ ὧν ϑάτερον μάλιστα λέγεται ὁτιοῦν, εἰ 6 
xol ϑάτερον τῶν αὐτῶν τούτων κατὰ τὸ αὐτὸ μάλιστα λέγε- 
ται, καϑάπερ Ξενοκράτης τὸν εὐδαίμονα βίον καὶ τὸν σπου- 
δαῖον ἀποδείκνυσι τὸν αὐτόν, ἐπειδὴ πάντων τῶν βίων αἷρε- 
τώτατος ὁ σπουδαῖος καὶ ὁ εὐδαίμων" ἕν γὰρ τὸ αἱρετώτα-- 
τον καὶ μέγιστον. ὁμοίως δὲ καὶ ἐπὶ τῶν ἄλλων τῶν τοιούτων. 10 
δεῖ δ᾽ ἑκάτερον ἕν ἀριϑμῷ εἶναι τὸ λεγόμενον μέγιστον ἢ αἷ-᾿ 
ρετάτατον. εἶ δὲ μή, oUx ἔσται δεδειγμένον ὅτι ταὐτόν" οὐ 
᾿γὰρ ἀναγκαῖον, εἰ ἀνδρειότατοιτῶν Ελλήνων Πελοποννήσιου 
χαὶ Λακεδαιμόνιοι, τοὺς αὐτοὺς εἶναι Πελοποννησίους “ακε- 
δαιμονίοις, ἐπειδὴ οὐχ εἷς ἀριθμῷ Πελοποννήσιος οὐδὲ “ακε- 15 
δαιμόνιος. ἀλλὰ περιέχεσθαι μὲν τὸν ἕτερον ὑπὸ τοῦ ἑτέρου 
ἀναγκαῖον, καθάπερ οἱ Δακεδαιμόνιοι. ὑπὸ τῶν Πελοποννη- 
σίων. εἰ δὲ μή, συμβήσεται ἀλλήλων εἶναι βελτίους. ἐὰν 
μὴ περιέχωνται οἱ ἕτεροι ὑπὸ τῶν ἑτέρων. ἀναγκαῖον γὰρ 
τοὺς Πελοποννησίους βελτίους εἶναι τῶν. Μακεδαιμονίων, εἴπερ 2o 
μὴ περιέχονται οἱ ἕτεροι ὑπὸ τῶν ἑτέρων" πάντων γὰρ τῶν 
λοιπῶν εἰσὶ βελτίους. ὁμοίως δὲ καὶ τοὺς “ακεδαιμονίους dvdy- 
χῇ βελτίους εἶναι τῶν Πελοποννησίων“ καὶ γὰρ καὶ οὗτοι 
πάντων τῶν λοιπῶν εἰσὶ βελτίους. ὥστε ἀλλήλων βελτίους γί- 
φονται. δῆλον οὖν ὅτι ἕν ἀρυϑμῷ δεῖ εἶναι τὸ βέλτιστον καὶ ss 


32 τὸ] τῷ ΒΝ. — τῷ] τὸ 4c, καὶ τῷ Ν. — 84 καὶ... ταὐτὰ rc 
mg 4. — 386 γὰρ om τι. — ἢ] ἢ τὸ ΟΝ. — 86 ταὐτά Ccuf, corr. A. 
15221 καὶ τῶν φϑαρτικῶν Ccu. — δ. αὐτῶν om 4. — καὶ αἱ] καὶ 
Ὁ — διαφοραὶ αἱ u. — 4 καὶ τὰ φϑ. Νι. --- 6 τῶν αὐτῶν om CN. — 
τὸν αὐτὸν ἀποδ. N. — 9alt ὃ om C. — 10 καὶ τὸ μ. ει. -α 119] ἢ 
καὶ v. — 19 ἔστι wu. — οὐδὲ εἰ. — 13 εἴ} εἰ οἱ €, ol u. — 14 (τοὺρ 
add N) πελ. τοῖς λακ. CcuN. — 15 et 98 οὐδὲ] xal Ccu. — 16 μὲν om 
N. —.91 oi ἕτεροι pr om C. — 93 alt xal om Cc. — 924 εἰσὶ] γίνον- 
ται u, — 95 τὸν 4B. — καὶ τὸ μέγ. N. 


II. 14 


210 ΤΟΠΙΚΩΝ H. 


μέγιστον λεγόμεμον, εἰ μέλλει ὅτι ταὐτὸν ἀποδείκνυσϑαι. διὸ 
καὶ Ξενοκράτης οὐκ ἀποδείκνυσιν᾽ οὐ γὰρ εἷς ἀριϑμῷ ὁ ὁ εὐδαί- 
μῶν οὐδ᾽ ὁ σπουδαῖος βίος, ὥστ᾽ οὐκ ἀναγκαῖον τὸν αὐτὸν εἷ- 
ves, διότι ἄμφω αἱρετώτατοι, ἀλλὰ τὸν ἕτερον ὑπὸ τὸν 
$9 ἕξερον. 

Πάλιν σχοπεῖν εἰ ᾧ ϑάτερον ταὐτόν, καὶ ϑάτερον" εἰ 

γὰρ μὴ ἀμφότερα τῷ αὐτῷ ταὐτά, δῆλον ὅ ὅτι οὐδ᾽ ἐλλήλοις. 
Ἔτι ἐκ τῶν τούτοις συμβεβηκότων, «αἱ οἷς ταὐτὰ ἄνῳ» 
βέβῳκεν, ἐπισκοπεῖν" ὅσα γὰρ ϑατέρῳ συμβέβηκε. καὶ 9o- 

86 τέρῳ δεῖ συμβεβηκέναι. καὶ. οἷς ϑάτερον αὐτῶν συμβέβηκε, 
καὶ. ϑάτεῤον δεῖ συμβεβηκέναι. εἰ δέ τι τούτων διαφωνεῖ, 
δῆλον ὅτι οὐ ταὐτά. 

Ὁρᾶν δὲ χαὶ εἰ μὴ ἐν bi γένει κατηγορίας ἀμφότερα, 

ἀλλὰ τὸ μὲν ποιὸν τὸ δὲ ποσὸν ἢ πρός τι δηλοῖ. πάλιν εἰ 
ντὸ γένος. ἑκατέρου μὴ ταὐτόν, ἀλλὰ τὸ μὲν ἀγαϑὸν τὰ δὲ 
κακόν, ἢ τὸ μὲν ἀρετὴ τὸ δ᾽ ἐπιστήμη. ἢ εἰ τὸ μὲν γένος. 
ταὐτόν, αἱ διαφοραὶ δὲ μὴ αἱ αὐταὶ ἑκατέρου χατηγοροῦνται, 
ἀλλὰ τοῦ μὲν ὅτι ϑεωρητιοὴ ἐπιστήμη; τοῦ δ᾽ ὅτι πρακτική. 

6 ὁμοίως δὲ χαὶ ἐπὶ τῶν ἄλλων. 

Ἔτι ἐκ τοῦ μᾶλλον, εἰ τὸ μὲν δέχεται τὸ μᾶλλον τὸ 
δὲ μή, 7) εἰ ἄμφω μὲν δέχεται, μὴ ἅμα δέ, καϑάπερ ὁ 
μᾶλλον ἐρῶν οὐ μᾶλλον ἐπιθυμεῖ τῆς συνουσίας, ὥστ᾽ οὐ taU» 
τὸν ἔρως καὶ ἐπιϑυμία συνουσίας. 

0 Ἔτι ἐκ τῆς προσϑέσεοως, εἰ τῷ αὐτῷ ἑκάτερον προάτι- 
ϑέμενον μὴ ποιεῖ τὸ ὅλον ταὐτόν. ἢ εἶ τοῦ αὐτοῦ ἀφ᾽ ἑκα- 
τέρου ἀφαιρεϑέντος τὸ λοιπὸν & ἕτερον, οἷον εἰ διπλάσιον ἡμί- 
δεος καὶ πολλαπλάσιον ἡμίσεος ταὐτὸν. ἔφησεν εἶναι, ἀφαι- 
ρεϑέντος γὰρ ἀφ᾽ ἑκατέρου τοῦ ἡμίδεος τὰ λοιπὰ ταὐτὸν ἔδεε 

15 δηλοῦν, oU δηλοῖ δέ' τὸ γὰρ διπλάσιον καὶ πολλαπλάσιοψ 
οὐ ταὐτὸν δηλοῖ. 

Σκοπεῖν δὲ μὴ μόνον εἰ ἤδη τι συμβαίνει ἀδύνατον 
διὰ τῆς ϑέσεως, ἀλλὰ καὶ εἰ δυνατὸν ἐξ ὑποϑέσεως ὑπάρ- 


26 μέλλοι 4B. — 99 διότι ἄμφω αἱρετώτατοι om .C. --- 84 ydg 
ϑάτερον u. — 88 καὶ... συμβεβηκέκαι om. N. — 86 εὖ καὶ εἰ N. — 
39 3] τὸ δὲ vu. 

192b3 δὲ διαφοραὶ Ccu. — 6 ἐπιδέχεται Ceu. --- 8 ὥστε... συν» 
ουσίας rc mg C. — 10 τὸ αὐτὸ N. — 11 ταὐτοῦ C. — 1? σχοπεέον C. 


TOIIK&N H. 211 


ξαι, καϑάπερ. τοῖς. τὸ κενὸν καὶ τὸ πλῆρες ἀέρος ταὐνὸν φά- 
᾿ὅκουσιν. δῆλον γὰρ ὅτι ἐὰν ἐξέλθῃ ὁ ὁ dijo, xevóv μὲν οὐχ ἦσ- ὦ 
6ov ἀλλὰ μᾶλλον ἔσται, πλῆρες δ᾽ ἀέρος οὐκέτι ἔσται. dove 
ὑποτεϑέντος τινὸς tite εψευδοῦς εἴτ᾽ ᾿ἀληθοῦς οὐδὲν γὰρ διαφέ». 
ρει) τὸ “μὲν ἕτερον ἀναιρεῖται αὐτῶν. τὸ Ó ἕνερον οὗ. ὥσν 
ου ταὐτόν. 

Καϑόλου δ᾽ εἰπεῖν, ἐκ τῶν ὁπωσοῦν ὁχατέρου κατηγο- s 
| govuévov, καὶ GV ταῦτα κατηγορεῖται; σχοπεῖν εἴ που ϑιαφω- 
νεῖ" ὅσα γὰρ ϑατέρου. κατηγορεῖται» «al ϑατέρου κατηγορεῖς 
σϑαι δεῖ, καὶ ὧν ϑάτερον κατηγορεῖται, καὶ θάτερον κατη» 
γορεῖσθαι δεῖ, 

Ἔτι ἐπεὶ πολλαχῶς ταὐτὸν λέγεται, σκοπεῖν & xa? s 
ἕτερόν τινὰ τρόπον ταὐτά ἐστιν" τὰ γὰρ εἴδει ἢ γένει ται 
τὰ ἢ οὐκ ἀνάγκη ἢ οὐκ ἐνδέχεται ἀριθμῷ prid elvat, 
ἐπισχοποῦμεν δὲ πότερον οὕτω ταὐτὰ ἢ 

Ἔτι εἰ δυνατὸν θάτερον ἄνευ ϑατέρου εἶναι" * QU; γὰρ dp 
εἴη ταὐτόν. " 

Οἱ μὲν οὐν πρὸς ταὐτὸν τόποι τοσοῦτοι λέγονται. δῆλον 2 
δ᾽ ἐκ τῶν εἰρημένων 6 ὅτι ἅπανεες οἱοπρὸς ταὐτὸν ἀνασχευ- 


αστικοὺ τόποι xal σρὸς ὅρον χρήσιμοι, “καθάπερ ἔμπροσθεν 

εἴρηται. εἰ γὰρ μὴ ταὐτὸν δηλοῖ τό v ὄνομα καὶ ὁ Adyog, 

δῇλον ὅτι οὐκ ἂν εἴη ὁρισμὸς ὁ ὁ ἀποδοϑεὶρ λόγος. vv δὲ p.158 

κατασκευαστικῶν τόπων οὐδεὶς χρήσιμος πρὸς ὅρον’ οὐ ydg 

ἀπόχρη. δεῖξαι ταὐτὸν τὸ ὑπὸ τὸν λόγον καὶ 

τὸ κατασκευάσαι ὅτι. ὁρισμός, ἀλλὰ καὶ sd ἄλλα πάντα 

δεῖ ἔχειν τὰ s ελμένα τὸν ὁρισμόν, 6 
᾿Δναιρεῖν μὲν οὖν ὅρον αὕτως καὶ διὰ τούεων ἀεὶ πειρφ. ὃ 

τέον" ἐὰν δὲ κατασχευάξειν βουλώμεθα, πρῶτον μὲν εὐδόναι 

δεῖ ὅτι οὐδεὶς ἢ ὀλίγοι τῶν διαλεγομένων ὅρον συλλογίξονξοι, 





19 τὸ αὐτὸ N. — φάσχουσιν εἶναι. δῆλον ΟΝ. — 920 ἂν €. — ἧττον 
€Ncu. — 21 πλήρης Ν. — 922 yàg om N, om corr C. — διαφέρῃι εἰ τὸ A, 
pr B, corr C. — 27 δεῖ κατηγορεῖσθαι w. — 80 πολλαχῶς τὸ ταϑεὸν 
BCNf, ταὐτὰ q. — εὖ εἰ xal BN, pr 4, 43 — 81 εαὔτα" B. 
— εἴδη corr B pr tnanu. — 392 pr ἢ del vult 4. — 3 οὐκ ἀνάγνη, om 
CNcufq.. — alt ἢ om 4BCNcy. — οὐκ ivyüiztvai "i *ult 4 | 
χεται καὶ ἀἐριϑμῷ C. — 88 σκοποῦμεφ Ν. --. ταὐτὰ oro f. — 80 πρὸ 
τὸ ταὐτὸν cuf, corr 4, id Pp ἡ corr 4. 

15884 collo u. — ἄλ ὁρισμόν om C. — 4 δεῖ. πάντα ow. — 
6 8gov καὶ οὕτως N. — τούτων) πάντων N. — 8 δεῖ om N. — ϑιόει 
AB. — ὅρου f, ὅρων pr 4. — 

14" 


212 TOTIIKAN H. 


ἀλλὰ πάντες ἀρχὴν τὸ τοιοῦτον λαμβάνουσιν, οἷον οἵ τε περὶ 
Ὁ γεωμετρίαν καὶ ἀριϑμοὺς καὶ τὰς ἄλλας τὰς τοιαύτας μα- 
ees: εἶθ᾽ ὅτι δι’ ἀχριβείας uiv ἄλλης ἐστὶ πραγματείας 
ἀποδοῦναι καὶ τί ἐότιν ὅρος. καὶ πῶς ὁρίζεσθαι. δεῖ, νῦν δ᾽ 
ὅσον ἱκανὸν πρὸς τὴν παροῦσαν χφείαν, ὥστε τοσοῦτον μόνον 
λεκτέον ὅτι δυνατὸν γενέσθαι ὁρισμοῦ καὶ τοῦ D τί ἦν εἶναι συλ- 
14 λογισμόν. εἰ γάρ ἐστυν ὅρος λόγος ὁ ὃ τὸ τί ἦν εἶναι τῷ πρά- 
γματι δηλῶν, καὶ δεῖ τὰ iv τῷ ὅρῳ κατηγορούμενα ἐν so) 
t( ἐστι τοῦ πράγματος μόνα κατηγορεῖσθαι. κατηγορεῖξαι 
δ᾽ ἐν τῷ «í ἐστι τὰ γένη καὶ αἱ διαφοραί, φανερὸν ὡς εἶ 
vig. λάβοι ταῦτα μόνον ἐν τῷ τί ἔστι τοῦ πράγματος xa- 
$9 τηγαρεέῖσϑαι, ὅτι ὁ ταῦτα ἔχων λόγος ὅ ὅρος ἐξ ἀνάγκης ἂν 
εἴη οὐ γὰρ ἐνδέχεται ἕτερον εἶναι ὅρον. ἐπειδὴ οὐδὲν ἔσερον 
ἐν τῷ τί ἔστι. τοῦ πράγματος κατηγορεῖται. 
"On μὲν οὖν ἐγχωρεῖ συλλογισμὸν ὅ ὅρου γενέσθαι, φα- 
ψερόψ᾽ ἐκ τίνων δὲ δεῖ κατασκευάζειν, διώρισται μὲν ἐν Eré- 
ss Qoig ἀκριβέστερον, πρὸς δὲ τὴν προκειμένην μέϑοδον οἱ αὐτοὶ 
τόποι χρήσιμοι., σκεπτέον γὰρ ἐπὶ τῶν. ἐναντίων καὶ τῶν 
ἄλλων τῶν ἀντικειμένων, καὶ ὅλους τοὺς λόγους καὶ κατὰ 
μέρος ἐπισκοποῦντα εἶ γὰρ ὃ ἀντικείμενος τοῦ D ἀντικειμένου, 
καὶ τὸν εἰρημένον τοῦ προκειμένου d ἀνάγκῃ εἶναι. ἐπεὶ δὲ τῶν 
80 ὀναντίων πλείους συμπλοκαί, ληπτέον τῶν ἐναντίων, ὁποίου 
ἂν μάλεστα φανῇ ὃ ἐναντίος ὁ ὁρισμός. ὅλους μὲν οὖντοὺςλό- 
γόυς.: καθάπερ εἴρηται σκεπτέον, κατὰ μέρος δ᾽ ὧδε. πρῶτον μὲν 
οὖν ὅτι τὸ ἀποδοϑὲν γένος ὀρϑώς ἀποδέδοται. εἰγὰρτὸ  ἕναν- 
τίον ἐν τῷ ἐναντίῳ, τὸ δὲ προκείμενον μή ἔστιν ἐν τῷ αὐτῷ, 
6 δῆλον ὅτι ἐν τῷ ἐναντίῳ ἃ ἂν εἴη. ἐπειδὴ ἀνάγκῃ τὰ ἐναντία 
ἐν τ αὐτῷ ἢ ἢ ἐν τοῖς ἐναντίοις γένεσιν εἷναι. καὶ τὰς δια- 
φορας δὲ τὰς ἐναντίας τῶν ἐναντίων ἀξιοῦμεν "ατηγορεῖσθαι, 


E πάντερ og deriv N. — τοιοῦτο BCu. — 13 ὥστε om N. — 
14 ὁρισμὸν u, om. N. — τοῦ] τὸ 4. — 15 ὁρισμὸρ u.. — εἶναι om q. 
— 16 alt ἐν] καὶ ἐν cug. — 17 μόνα om .Nq. — κατηγοροῦντες u. — 
19 ταῦτα] ἃ C deletis post μόνον litt. dx eque, τάδτα « Nf, corr C. 
— κατηγορεῖται f. — 90 ὅτι] δεῖ ὅτι — ἂν om w. — 9293 γίνε- 
σθαι C. — 24 μὲν οὖν ἐν τ. --- 96 κειμένην 4. — 28 ἐκισκοποῦντας Ν. 
- εἴτε B. — γὰρ ὃ corr 4. .— 99 καὶ ὁ εἰρημένος. τοῦ εἰρημένου ἐξ 
ἀνάγκης ἔσται Cf. — εἶναι pr om A4. — ἐπὶ C Cf. — 30 ὁποῖος pr. .C, 
ὁχοῦ N. — ,9| ἄν om Cf. — μάλιστα om f. — φανείη Cceug, corr 
A, φανερὸν ἢ ἢ B, fort ns 4. — $3. ἀποδίδοται pr 4B. — τὸ ἐναντίον 
ἐν pr om €. — 34 τῷ γένει δῆλον N..— 35 ἐν τῷ pr om C. — 
87 δὲ om q. 


TOIIKAN H. 21$ 


καθάπερ ieUxoÓ xal μέλανος" τὸ μὲν γὰρ διακριτικὸν và 
δὲ συγκριτικὸν ὄψεως. ὥστ᾽ εἰ τοῦ dado. ol ἐναντίαι κατῇ- b 
γοροῦνται, τοῦ προκειμένου al ἀποδοθεῖσαι κατηγοροῖντ᾽ &.. 
ὥστ᾽ ἐπεὶ καὶ τὸ γένος καὶ αἱ διαφοραὶ. ὀρθῶς ποδέδονται, 
δῆλον ὅτι ὁρισμὸς dv εἴη ὁ ἀποδοθείς. 1) ov» ἀναγκαῖον - τῷ 
ἐναντίων τὰς ἐναντίας διαφορὰ ορεῖόϑαι, dv μὴ 
τῷ αὐτῷ γένει Γ τὰ ἐναντία" ᾧ δὲ τὰ γένῃ ἑψαντία, οὐδ 
κωλύει τὴν αὐτὴν διαφορὰν κατ᾿ ἀμφοῖν λέγεσθαι, εἶν 
κατὰ δικαιοσύνης καὶ ἀδικίας" τὸ μὲν γὰρ ἀρετὴ τὸ δὲ 
χακία ψυχῆς; ὥστε τὸ ψυχῆς διαφορὰ ἐν ἀμφοῖν Ζέγε- 
ται, ἐπειδὴ καὶ σώματός ἐστιν ἀρετὴ : καὶ κακία. ἀλλ᾽ οὖν ὦ 
τοῦτό γ᾽ ἀληϑές. ὅτι τῶν ἐναντίων ἢ ἢ ἐναντίαι ἢ αἴ αὐταὶ 
διαφοραί εἰσιν. εἰ οὖν τοῦ ἐναντίου ἡ ἐναντία κατηγορεῖται, 
τούτου δὲ μή. δῆλον ὅτι ἡ ἢ εἰφημένη τοὐτοὺ ἂν κατηγοροῖτο. 
καϑόλου δ᾽ εἰπεῖν, ἐπεὶ ὃ ὁρισμός ἔστιν ἐκ γένους καὶ διαφο- 
ρῶν, dv ὁ τοῦ ἐναντίου ὁριόμὸς φανερὸς qj, καὶ ὁ τοῦ προκει- 15 
μένου ὁρισμὸς φανερὸς ἔσται. ἐπεὶ γὰρ τὸ ἐναντίον iv 
αὐτῷ γένει ἢ E v τῷ ἐναντίῳ, ὁμοίως δὲ καὶ αἱ δια φοραὶ ἢ 
ἐναντίαι τῶν ἐναντίων ἢ αἱ αὐταὶ κατηγοροῦνται, δῆλον ὅτι 
τοῦ προκειμένου τοι τὸ αὐτὸ γένος dv κατηγοροῖτο ὅπερ καὶ 
τοῦ ἐναντίου, ci δὲ διαφορὰϊ ἐναντίαι, ἢ ἅπασαι ἢ twg, ὦ 
αἵ δὲ λοιπαὶ αἱ αὐταί" ἢ ἀνάπαλιν al μὲν διαφοραὶ el 
αὐταὶ τὰ δὲ γένη ἐναντία" ἢ à ἔμφω ἐναντία, καὶ τὰ γένη 
καὶ ol διαιροραί. ἀμφότερα γὰρ ταὐτὰ εἶναι οὐκ ἐνδέχε- 
ται" εἰ δὲ μή, ὁ αὐτὸς ὁρισμὸς τῶν ἐναντίων fotu. 
Ἔτι ἐκ τῶν πτώσεων καὶ τῶν συδτοίχων" ἀνάγκη γὰρ 86 

ἀχολουϑεῖν τὰ ἰγένη τοῖς γένεσι καὶ τοὺς ὅρους τοῖς ὅροις. ὁ 

εἰ 1j λήϑη ἐστὶν ἀποβολὴ ἐπιστήμης. καὶ τὸ ἐπιλανθάνεσθαι 
ἀποβάλλειν. ἐπιστήμην ἔσται καὶ τὸ ἐπιλελῆσϑαι ἀποβε- 
βληκέψναι ἐπιστήμην. ἑνὸς οὖν ὁποιονοῦν τῶν εἰρημένων ὁ ὁμο- 
λογηθέντος ἀνάγκη καὶ τὰ λοιπὰ ὁμολογεῖάϑαι. ὁμοίως δὲ καὶ Ὁ 


38 καϑάπερ καὶ λευκοῦ Ν. — τὸ ... τὸ] τοῦ... τοῦ C. 

15503 pr καὶ om N. — 4 ἀποδοϑεὶς λόγος Ju» B. — ὃ ἐὰν Neu, rc 
B. — 6 τὰ ἐναντία ἢ ὦ. — 9.div] i'-w. — 10 ἐπεὶ u. — ἐστιν] καὶ 
ψυχῆς N. — οὖν om 4B. — 11 pr ἢ] ἢ αἱ «. — αἱ om B. — 15 et 
19 κατηγορεῖτο N. — 14 ἐπειδὴ C, εἴπερ cu. — 16 ἂν ἢ τοῦ ἕν. ὁ 
ὄρ. g. cu. — 16 τὰ ἐναντία Ν. — jJ? at] ἢ αἱ Neu, om C. — 90 
πᾶσαι Ccu. — 99 yàg) μὲν 4. μὲν. γὰρ cuf, pr U. — ταῦτα BCcuq. -—— 
εἶναι om 4B, fort pr C. — 96 καὶ ἐκ τῶν 


214 TOIIKAN H. 


εἰ ἡ φϑορὰ διάλυσις οὐσίας, καὶ τὸ φθείρεσθαι διαλύεσθαι 

οὐσίαν καὶ τὸ φϑαρτικῶς διαλυτιχῶς, εἴ τε τὸ φϑαρτικὸν 

διαλυτικὸν οὐσίας, καὶ ἡ φϑορὰ διάλυσις οὐσίας. ὁμοίως δὲ 

καὶ ἐπὶ τῶν ἄλλων. ὥσϑ᾽ ἑνὸς ὁποιουοῦν ληφϑέντος καὶ τὰ 
$5 λοιπὰ πάντα ὁμολογεῖται. 

Καὶ ἐκ τῶν ὁμοίως δ᾽ ἐχόντων πρὸς ἄλληλα. εἰ γὰρ 
τὸ ὑγιεινὸν ποιητικὸν ὑγιείας, καὶ τὸ εὐεκτικὸν ποιητικὸν 
εὐεξίας ἔσται καὶ τὸ ὠφέλιμον ποιητικὸν ἀγαθοῦ. ὁμοίως 

p.154 γὰρ ἕκαστον τῶν εἰρημένων πρὸς τὸ οἰκεῖον τέλος ἔχει, ὥστ᾽ 
εἰ ἑνὸς αὐτῶν ὃ ὁρισμός ἐστι τὸ ποιητικὸν εἶναι τοῦ τέλους; 
καὶ τῶν λοιπῶν ἑχάσεου οὗτος ἂν εἴη ὁρισμός. 

Ἔκτι ἐκ τοῦ μᾶλλον καὶ τοῦ ὁμοίως, ὁσαχῶς ἐνδέχεται 

6 κατασχευάσαι δύο πρὸς δύο Gvyxolvovra, οἷον εἰ μᾶλλον 
ὅδε τοῦδε ἢ ὅδε τοῦδε ὁρισμός, ὁ δὲ ἧττον ὁρισμός, καὶ ὃ 
μᾶλλον. καὶ εἰ ὁμοίως ὅδε τοῦδε καὶ ὅδε τοῦδε. εἰ ὁ ἕτερος 
τοῦ ἑτέρου, καὶ ὃ λοιπὸς τοῦ λοιποῦ. ἑνὸς δ᾽ ὁρισμοῦ πρὸς δύο 
συγκρινομένου, ἢ δύο ὁρισμῶν πρὸς ἕνα, οὐδὲν χρήσιμος ἡ ἐκ 

10 τοῦ μᾶλλον ἐπίσκεψις " οὔτε γὰρ Eva δυοῖν οὔτε δύοτοῦ αὐτοῦ 
ὅρους δυνατόν ἐστιν εἶναι. 

4 Εἰσὶ δὲ καὶ ἐπικαιρότατοι τῶν vóxa» οἵ ve νῦν εἰρημέ- 
vot καὶ οἱ ἐκ τῶν συστοίχων καὶ οἱ ἐκ τῶν πτώσεων. διὸ καὶ 
δεῖ μάλιστα κατέχειν καὶ προχείρους ἔχειν τούτους" χρησιμώ- 

16τατοι γὰρ πρὸς πλεῖστα. καὶ τῶν ἄλλων δὲ τοὺς μάλιστα 
κοινούς " οὗτοι γὰρ ἐνεργότατοι τῶν λοιπῶν, οἷοντότ᾽ ἐπιβλέ- 
πεῖν ἐπὶ và καῦ᾽ ἕκαστα. καὶ ἐπὶ τῶν εἰδῶν σκοπεῖν εἰ 
ἐφαρμόττει ὁ λόγος, ἐπειδὴ συνώνυμον τὸ εἶδος. ἔστι δὲ 
χρήσιμον τὸ τοιοῦτον πρὸς τοὺς τιϑεμένους ὑδέας εἶψαι, καϑά- 

90 πε πρότερον εἴρηται. ἕτι εἰ μεναφρέρονν εἴρηκε τοὔνομα, ἢ 


31 διαφϑορὰ 4BN. — καὶ... οὐσίας om q. — 88 καὶ... οὐσίας om 
f. — φϑαρτικὸν διαλυτικόν C. — ys corr 4C. — 38 διάλυσις C. — 
xal... οὐσίας om 4Ccu. — 36 xal om €. 

19442 d om Ccu. — 3 αὐτὸς B, d αὐτὸς f. — 4 ἕτι δ᾽ ἐκ C. — 
alt rov om τ. — ποσαχῶς C. — ἐκδέχεται (corr videtur pr manu) 4. 


— 5 συγκρίνονται u. — 6 ógiauóg ante ἢ C. — ἧττον δοκῶν ὁρισμόρ 
ἐστεν καὶ Ν. — 9 ἕν €. — οὐδὲ N. — 10 δυεῖν B. — 11 ὄρουρ εἶναι 
δυνατόν N. — 18 ol om HB. — πεώσεων καὶ οἱ ἐκ (οἱ ἐκ om ew) τῶν 


συστοίχων cqu. — alt οὗ om CN, — 14 δὴ pr 4. — 17 τὸ N. — 18 
συνώνυμος pr 4. — εἶδός ἐστιν. ἔστι Ccu. — 19 χρήσιμος d τόπορ 
πρὸς Ccuq. — τοιοῦτο B. — 90 ἢ) ἢ ei N. 


TOHIK&AN ἢ. 215 


αὐτὸ αὐτοῦ κατηγόρηχεν ὡς ἕτερον. καὶ εἴ τις ἄλλορ κουρὸς 
καὶ ἐνεργὸς τῶν τόπων ἐστί, τούτῳ χρηστέον. 


"Or, δὲ χαλεπώτερον χατασχευάζξειν 7 ἀνασχευάξειν 5 
ὅρον, ἐκ τῶν μετὰ ταῦτα δηθησομένων φανερόν. καὶ γὰρ 
ἰδεῖν αὐτὸν καὶ λαβεῖν παρὰ τῶν ἐρωτωμένων τὰς τοιαύτας 25 
προτάσεις οὐκ εὐπετές, οἷον ὅτι τῶν ἐν τῷ. ἀποδοϑέντι 
τὸ μὲν γένος τὸ δὲ διαφορά, καὶ 6 ὅτι ἐν τῷ τί ἐστι τὸ γένος 
καὶ αἱ διαφοραὶ κατηγοροῦνται. ἄνευ δὲ τούτων ἀδύνατον 
ὁρισμοῦ γενέσθαι συλλογισμόν" εἰ γάρ τινὰ καὶ ἄλλα ἐν 
τῷ τί ἐστι τοῦ πράγματορ κατηγορεῖται. ἄδηλον πότερον ὃ 80 
ῥηϑεὶς ἢ ῆ ἕτερος αὐτοῦ ὁρισμός ἔστιι, ἐπειδὴ ὁρισμός ἐστιλό- 
γος ὁ τὸ τί ἦν εἶναι σημαίνων. δῆλον δὲ καὶ ἐκ τῶνδε. 
γὰρ ἕν συμπεράνασϑαι ἢ πολλά. ἀναιροῦντι μὲν οὖν ἀπόχρη 
πρὸς ἕνα διαλεγῆναι ὧν γὰρ ὁποιονοῦν ἀνασκευάσαντες d ἄμῃ.- 
ρηκότες ἐσόμεϑα τὸν ὅρον), κατασκευάξοντι δὲ πάντα dpáy- 25 
κῃ συμβιβάζειν ὅτι ὑπάρχει τὰ ἐν τῷ ὅρῳ. “ἔτι κατα- 
σκευάζξοντι μὲν καϑόλουν οἰστέον συλλογισμόν" δεῖ γὰρ κατὰ 
παντὸς οὗ τοὔνομα κατηγορεῖσθαι τόν ὅρον, καὶ ἕξτιπρόρτού-υ 
τοις ἀντιστρέφειν, εἰ μέλλει ἴδιος εἶναι ὁ ἀποδοθεὶς ὅρος. 
ἀνασχευάξοντα δ᾽ οὐκέτι ἀνάγκῃ δεῖξαι τὸ καθόλου" ἀπόχρη 
γὰρ τὸ δεῖξαι ὅτι οὐκ ἀληθεύεται περὶ τενὸς τῶν ὑπὸ vobvo- 
μα ὁ λόγος. εἴ τε καὶ καϑόλον δέοι ἀνασκευάσαι, οὐδ᾽ ὧς ὃ 
τὸ ἀντιστρέφειν ἀναγκαῖον ἐπὶ τοῦ ἀνασκευάζειν" ἀπό 
γὰρ ἀνασκευάξοντι καϑόλου φὸ δεῖξαι ὅτι κατὰ τινὸς ον 
τοὔνομα κατηγορεῖται ὁ λόγος οὐ κατηγορεῖται. τὸ δ᾽ dvá- 
παλιν οὐκ ἀναγκαῖον πρὸς τὸ δεῖξαι, ὅτι καθ’ ὧν ὃ λόγος 

μὴ “κατηγορεῖτοι τοὔνομα κανηγορεῖται. ἔξει εἰ καὶ παντὶ 10 
ὑπάρχει D ὑπὸ τοὔνομα, μὴ μόνῳ δέ, ἀνῃρημένος γένεται 
ὁ ὁρισμός. 
Ὁμοίως δὲ καὶ περὶ τὸ ἔδιον καὶ τὸ γένος ἔχει" ἐφ 


99 τούτῳ ζφηστέον om CNf, del vult 4. — 24 φανερῶν pr N.— 
97 διότι pr AB Cf. — γένος μόνον x«l C. — 88 συμπεραίνεσθαι Cc. 

— 84 ἕν C. — ἀνασκι) ἀναιροῦντος C. — 86 ἀνασκευάξονεα Nu, id 
36 CNu. — 36 ἐστέον sw. 

191bl κατηγσρῆσϑαι C. — 2 ἀφντιότρεφειν, καϑ' οὗ τὸν λόγον καὶ 
τοὔνομα, εἰ CcuN, rc mg 4. — ὃ ἀναδκευάζονει eu. --- δὲ οὐκ ἀν. 
€Nes. — ife, và om CN. — 4 τῶν om s. —— δ ἕτι εἰ AB. — καὶ 

f, em cug. — 6 ὠνασχευάσαι N. — 7 ἀνασκενάξοντα “, ὦ 3 

id 95, 99, 86 Ν. — 7 κατ᾽ οὐδενὸς ὧν τοὔνομα κατ. καὶ ὁ λόγος 
κατ. CN. — 10 τοὔνομα] οὐδὲ τοὔνομα CN. — 1l μόνον N. 


416 ΤΟΠΙΚΩΝ H. 


ἀμφοτέροις γὰρ ἀνασχευάζειν ἢ κατασκευάζειν δᾷον. περὶ 
15 μὲν οὖν τοῦ ἰδίου φανερὸν ἐκ τῶν εἰρημένων" ὡς yag ἐπὶ τὸ 
πολὺ ἐν συμπλοκῇ τὸ ἴδιον ἀποδίδοται, ὥστ᾽ ἀνασκευάζειν 
μὲν ἔστιν ἕν ἀνελόντα, κατασκευάξοντι δὲ ἀνάγκη πάντα 
συλλογίξεσθϑαι. σχεδὸν δὲ καὶ τὰ λοιπὰ πάντα, ὅσα πρὸς 
τὸν ὁρισμόν, καὶ πρὸς τὸ ἴδιον ἁρμόσει λέγεσθαι" παντί τε 
20 γὰρ δεῖ τῷ ὑπὸ τοὔνομα τὸν κατασκευάξοντα δεικνύναι ὅτι 
ὑπάρχει, ἀνασκευάξοντι δ᾽ ἀπόχρη ἑνὶ δεῖξαι μὴ ὑπάρ- 
qov: εἴ ve καὶ παντὶ ὑπάρχει, μὴ μόνῳ δέ, καὶ οὕτως ὠὦνε- 
σχευασμένον γίμεται, καϑάπερ ἐπὶ τοῦ ὁρισμοῦ λέγεται. περὶ 
δὲ τοῦ γένους, ὅτι κατασκευάξειν μὲν ἀνάγκη μοναχῶς παντὶ 
6 δείξαντα ὑπάρχειν, ἀνασχευάζξοντι δὲ διχῶς" καὶ γὰρ εἰ 
μηδενὶ καὶ εἰ τινὶ δέδειχται μὴ ὑπάρχον, ἀνήρηται τὸ ἐν 
ἀρχῇ. ἔτι κατασκευάξοντε μὲν οὐκ ἀπόχρη ὅτι ὑπάρχει 
δεῖξαι, ἀλλὰ καὶ διότι ὡς γένος ὑπάρχει δεικτέον" dva- 
σκευάξοντι δ᾽ ἱκανὸν τὸ δεῖξαι μὴ ὑπάρχον ἢ τινὶ ἢ παν- 
eo tí. ἔοικε δ᾽, ὥσπερ καὶ ἐν τοῖς ἄλλοις τὸ διαφϑεῖραι τοῦ 
ποιῆσαι δᾷον, οὕτω καὶ ἐπὶ τούτων τὸ ἀνασκευάσαι τοῦ κατα- 
σχευάδαι. 
Ἐπὶ δὲ τοῦ συμβεβηκότος τὸ μὲν καϑόλου δᾷον ἄνα- 
δκευάζξειν ἢ κατασκευάζειν" κατασκευάξοντι μὲν γὰρ δει-- 
86 χτέον ὅτι παντί, ἀνασκευάζοντι δ᾽ ἀπόχρη ἑνὶ δεῖξαι μὴ 
ὑπάρχον. τὸ δ᾽ ἐπὶ μέρους ἀνάπαλιν δᾷον κατασκευά- 
σαι ἢ ἀνασκευάσαι" κατασκευάζοντι μὲν γὰρ ἀπόχρη δεῖ- 


p.155 ξαι τινὶ ὑπάρχον, ἀνασκευάξοντι δὲ δεικτέον ὅτι οὐδενὶ 


ὑπάρχει. 
Φανερὸν δὲ καὶ διότι πάντων δᾷστον ὅρον ἀνασκευάσαι" 
πλεῖστα γὰρ ἐν αὐτῷ τὰ δεδομένα πολλῶν εἰρημένων, ἐκ 
6 δὲ τῶν πλειόνων ϑᾶττον γίνεται συλλογισμός " εἰκὸς γὰρ ἐν 
τοῖς πολλοῖς μᾶλλον ἢ ἐν τοῖς ὀλίγοις ἁμάρτημα γίνεσθαι. 


17 κατασχευάζοντα uN, id 97 u, 34 uN, 37 N. — 17 ἄντα συλλ. 
ἀνάγκη w. — 19 xgüg om N. — 20 τῷ] τὸ IN. — 213» B. — 23 xa- 
ϑάπερ καὶ ἐπὶ wN. — ἐλέγετο CcuN. — 94 κατασκευνάζξοντι C. — post 
μὲν lit quinque litt C. — 95 δεῖξαι, ὑπάρχον Cf. — 928 ὅτι CN. — 
29 παντὴ μὴ παντί Cq, pr 4, μηδενί N. — 33 ἐπεὶ Ν. — 84 κατα- 
σχευάξειν: καὶ δι’ ἑνὸς γὰρ ἀνασκευάζξεται τὸ καϑόλου (3 κατασκενά» 
ζεται adi C). κατασκευάξοντε ΟΝ. — 86 xdi» pr B. — ὁᾷον ydg 
κατασχ. C. — 37 ἀπόχρη τὸ δεῖξαι Οὐ corr Α. 

150al ἀνασκενάζοντα N. — δὲ τὸ δεῖξαε wu. — 3 Uri ΓΝ. 


TOHIXAN H. 213 


ἕτι πρὸς. μὲν à ὅρον ἐνδέχεται καὶ διὰ τῶν ἄλλων ἐπιχειρεῖν" 
εἶτε γὰρ μὴ ἴδιος. ὁ λόγος, εἴτε μὴ γένος τὸ ἀποδοϑέν, εἴτε 
μὴ ὑπάρχει τι᾿ τῶν ἐν τῷ λόγῳ; ἀνῃρημένος γίνεται ὃ ὄρι- 
Guóc* πρὸς δὲ τὰ ἄλλα οὔτε νὰ ἐκ τῶν τῶν ὅρων οὔτε τάλλα ἐν- 10 
δέχεται πάντ᾽ ἐπιχειρεῖν" μόνα γὰρ τὰ πρὸς τὸ συμβεβη- 
xóg κοινὰ πάντων τῶν εἰρημένων ἐστίν. ὑπάρχειν uiv γὰρ δεῖ 
ἕκαστον τῶν εἰρημένων" εἰ δὲ μὴ ὡς ἴδιον ὑπάρχει τὸ γένος, 
οὐδέπω d | ἀνήρηται τὸ γένος. ὁμοίως δὲ καὶ τὸ ἴδιον οὐκ ἀναγ- 
καῖον ὡς γένος, οὐδὲ τὸ συμβεβηκὸς ὡς γένος ἢ ἴδιον, ἀλλ᾽ 15 
ὑπάρχειν μόνον. ὥστ᾽ οὐ δυνατὸν ἐκ τῶν. ἑτέρων πρὸς τὰ : ἕτερα 
ἐπιχειρεῖν ἀλλ᾽ ἢ ἐπὶ τοῦ ὁρισμοῦ. δῆλον οὖν ὅτι δᾷστον πάν- 
τῶν ὅρον ἀναιρεῖν, κατασκευάζειν δὲ χαλεπώτατυν᾽ ἐκεῖνά 
τε γὰρ δεῖ πάντα συλλογίσασθαι (καὶ γὰρ ὅτι ὑπάρχει 
κὰ εἰρημένα καὶ ὅτι γένος τὸ ἀποδοϑὲν καὶ ὃ ὅτι ἴδιος ὁ λό- τὸ 
γος), καὶ ἔτι παρὰ ταῦτα, ὅτι δηλοῖ τὸ τί ἦν εἶναι ὁ λό- 
yog, xal τοῦτο καλῶς δεῖ πεποιηκέναι. 

Τῶν δ᾽ ἄλλων τὸ ἴδιον μάλιστα τοιοῦτον" ἀναιρεῖν μὲν 
γὰρ δᾷον διὰ τὸ ἐκ πολλῶν Gg ἐπὶ τὸ ποχύ, κατασκευά- 
Pew δὲ χαλεπώτατον, ὅτι τὲ πολλὰ δεῖ συμβιβάσαι , wel ss 
πρὸς τούτῳ ὅτι μόνῳ ὑπάρχει καὶ ἀντικατηγορεῖται τοῦ πρά- 
γματος. 

Ῥᾷζστον δὲ πάντων καταύκευάσαι τὸ συμβεβηκός’ ἕν 
μὲν γάρ τοῖς ἄλλοις οὐ μόνον ὑπάρχον, ἀλλὰ xal 6 ὅτι οῦ- 
τῶς ὑπάρχει, δεικτέον" ἐπὶ δὲ τοῦ συμβεβηχότος, ὅτι ὑ- so 
πάρχει μόνον, ἱκανὸν δεῖξαι. ἀνασκευάζειν δὲ χαλεπώτατον 
τὸ συμβεβηκός, ὅτι ἐλάχιστα ἐν αὐτῷ δέδοται" oU γὰρ 
προσσημαίνει ἐν τῷ συμβεβηκότι πῶς ὑπάρχει, dor ἐπὶ 
μὲν τῶν ἄλλων διχῶς ἔστιν ἀνελεῖν, 1j ἢ δείξαντα ὅ ὅτι οὐχ ὑ- 
πάρχει ἢ ὅτι οὐχ οὕτως ὑπάρχει, ἐπὶ δὲ τοῦ συμβεβηκότος 86 
οὐχ ἔστιν ἀνελεῖν ἀλλ᾽ ἢ δείξαντα ὅ ὅτι οὐχ ὑπάρχει. 

Οἱ μὲν οὖν τόποι δι᾿ ὧν εὐπορήσομεν πρὸς ἕκαστα τῶν 
προβλημάτων ἐπιχειρεῖν, σχεδὸν ἱκανῶς ἐξηρίϑμηνται. 


7 καὶ om c. — διὰ corr 4, τὰ B. — ἐγχειρεῖν AB. — 8 ὁ om 
A. — 10 τάλλα Neug. — τὰ ἄλλα Cf. — ὅρων τέτακται οὔτε C. — 17 
ὁρισμοῦ μόνου δῆλον N. --- 18 κοῖρα 4B. — 19 ce óm.f. — πάννα δεῖ 
Ccug.. — συλλογίζεσθαι CNceug. — γὰρ om w, del vult 4. — εἰρημένα 
πάντα καὶ CN. — 94 πολὺ συνίστασθαι (συνίστ. εἶναι c) κατασκ. 


CoN. — 95 τὸ τὰ πολλὰ N. — 84 ἀναιφεῖν ὦ. — 86 pne C. 


218 ΤΟΠΙΚΩΝ 8. 


Θ. 


"ν Μετὰ δὲ ταῦτα περὶ τάξεως, καὶ πῶς δεῖ ἐρωτᾶν, 
λεκτέον. δεῖ δὲ πρῶτον μὲν ἐρωτηματίζειν μέλλοῦτα τὸν τό- 
5 πον εὑρεῖν ὅϑεν ἐπιχειρητέον, δεύτερον δὲ ἐρωτηματίσαι. καὶ 
τάξαι xa! ἕκαστα πρὸς ἑαυτόν, τὸ δὲ λοιπὸν καὶ τρίτον 
εἰπεῖν ταῦτα ἤδη. πρὸς ἕτερον. μέχρι μὲν οὖν τοῦ εὐρεῖν τὸν 
τόπον ὁ ὁμοίως τοῦ φιλοσόφου καὶ τοῦ διαλεκτικοῦ 1) σκέψις, 
τὸ δ᾽ ἤδη ταῦτα τάττειν καὶ ἐρωτηματίξειν ἴδιον τοῦ διαλε- 
10 κτιχοῦ " πρὸς ἕτερον γὰρ πᾶν τὸ τοιοῦτον, τῷ δὲ φιλοσόφῳ 
καὶ ξητοῦντι καϑ' ἑαυτὸν οὐδὲν μέλει; ἐὰν ἀληθῆ μὲν 4 ῇῃ xol 
γνώριμα δι᾽ ὧν ὁ συλλογισμός, μὴ o δ᾽ αὐτὰ ὁ ἄποχρυ- 
vóuevog διὰ τὸ σύνεγγυς εἶναι τοῦ ἐξ ὦ ἀρχῆς καὶ προορᾶν τὸ 
συμβησόμενον᾽ ἀλλ᾽ ἴδως κἂν δπουδάσειεν ὅτι ,βάλιστα 
15 γνώριμα καὶ σύνεγγυς εἶναι τὰ ἀξιώματα ἐκ τούτων γὰρ 
οἱ ἐπιστημονικοὶ συλλογισμοί. 
Τοὺς μὲν οὖν τόπους 09v δεῖ λαμβάνειν, εἴρηται πρότε- 
Qov* περὶ τάξεως δὲ καὶ τοῦ ἐρωτηματίδαι λεκτέον διελόμε- 
VOV τὰς προτάσεις, ὅσαι ληπτέαι παρὰ τὰς ἀναγκαίας. 
20 ἀναγκαῖαι δὲ λέγονται δι’ ὧν ὁ συλλογισμὸς γίνεται. αἱ 
δὲ παρὰ ταύτας λαμβανόμεναι τέτταρές εἰσιν" ῇ γὰρ ἐπα- 
γωγῆς χάριν τοῦ δοϑῆναι τὸ καϑόλου, ῇ εἰς ὄγκον τοῦ 5 λόγον, 
ῇ πρὸς χρύψιν τοῦ συμπεράσματος . 7 πρὸς τὸ σαφέστερον 
εἶναι τὸν λόγον. παρὰ δὲ ταύτας οὐδεμίαν ληπτέον πρότα- 
25 σιν, ἀλλὰ διὰ τούτων αὔξειν καὶ ἐρωτηματίξειν πειρατέον. 
εἰσὶ δ᾽ oi πρὸς κρύψιν ἀγῶνος χάριν" dA ἐπειδὴ πᾶσα 
ἡ τοιαύτη πραγματεία πρὸς ἕτερόν ἐστιν, ἀνάγκη καὶ ταῦ- 
ταις χρῆσϑαι. 
Τὰς μὲν οὖν ἀναγκαίας, δι᾿ ὧν ὁ συλλογιόμός; οὐκ εὐὖ- 
80 ϑὺς αὐτὰς προτατέον, ἀλλ᾽ ἀποστατέον 6 ὅτι ἀνωτάτω, οἷον μὴ 
τῶν ἐναντίων ἀξιοῦντα τὴν αὐτὴν ἐπιστήμην, ἂν τοῦτο βούληται 


195bl Tit ;* Ccf. — 4 δὲ et μὲν om 4. — ἐρωτιματίξειν pr ^ 
ἤδη τὰ Ccugf, corr 4. --- ἐρωτιματίσαι pr 4. --- ὃ ἕκαστον Ὁ. — 


δη ταῦτα Ccu. — τοῦ] τὸ u. — τὸν om C. — 9 ἤδη om C. T 
οὐϑὲν -- — μὲν ἡ supra vs €. — 12 alt ó om B. — 13 τὸ] τοῦ f. — 
τοῦ} τὸ pr 4. — 14 κἂν) ἂν xal Ccu, corr 4, ἂν corr B. — d 


ἢ Ccu. — καὶ] ἢ wu. — 30 αὐτὰς om Ccuq. 


TOIIK&N 8. 219 


λαβεῖν, ἀλλὰ τῶν ἀντικειμένων" τεϑέντος γὰρ τούτου, καὶ 
ὅτι τῶν ἐναντίων ἡ αὐτὴ σνλλογιεῖται, ἐπειδὴ ἀντικείμενα 
τὰ ἐναντία, ἂν δὲ μὴ τιϑῇ., δι᾿ ἐπαγωγῆς ληπτέον, προτεί- 
vovro ἐπὶ τῶν κατὰ μέρος ἐναντίων. ἢ γὰρ διὰ συλλογισμοῦ 86 
ἢ 0v ἐπαγωγῆς τὰς ἀναγκαίας ληπτέον, ἢ τὰς μὲν ἐπα- 
γωγῇ τὰς δὲ συλλογισμῷ, ὅσαι δὲ λίαν προφανεῖς εἰσί, 
χαὶ αὐτὼς προτείνοντα" ἀδηλότερόν τε γὰρ ἀεὶ ἐν τῇ ἀπο- 
στάσει καὶ τῇ ἐπαγωγῇ τὸ συμβησόμενον, καὶ ἅμα τὸ p.156 
αὐτὰς τὰς. χρησίμους προτεῖναι καὶ μὴ δυνάμενον ἐκείνως 
λαβεῖν ἕτοιμον. τὰς δὲ παρὰ ταύτας εἰρημένας ληπτέον 
μὲν τούτων χάριν, ἑκάστῃ δ᾽ ὧδε χρηστέον, ἐπάγοντα μὲν 
ἀπὸ τῶν xcÜ' ἕκαῦτον ἐπὶ τὸ καϑόλου καὶ τῶν γνωρίμων 6 
ἐπὶ τὰ ἄγνωστα' γνώριμα δὲ μᾷλλον τὰ κατὰ τὴν αἴσϑη- 
σιν, ἢ ἁπλῶς ἢ τοῖς πολλοῖς. κρύπτοντα δὲ προσυλλογί- 
ζεσϑαι δι’ ὧν ὃ συλλογισμὸς τοῦ ἐξ ἀρχῆς μέλλει γίνεσϑαι, 
καὶ ταῦτα ὡς πλεῖστα. εἴη δ᾽ ἂν τοῦτο, εἴ τις μὴ μόνον τὰς 
ἀναγκαίας ἀλλὰ καὶ τῶν πρὸς ταῦτα χρησίμων τινὰ GvÀ- 10 
λογίξοιτο. ἔτι τὰ συμπεράσματα μὴ λέγειν, ἀλλ᾽ ὕστερον 
ἀϑρόα συλλογίζεσϑαι- οὕτω γὰρ ὧν ποῤδωτάτω ἀποστήδειε 
τῆς ἐξ ἀρχῆς ϑέσεως. καϑόλου δ᾽ εἰπεῖν, οὕτω δεῖ ἐρωτᾶν τὸν 
χρυπτικώς πυνθανόμενον, ὥστ᾽ ἠρωτημένου τοῦ παντὸς λόγου. 
xol εἰπόντος τὸ συμπέρασμα ξητεῖσϑαι τὸ διὰ τί, τοῦτο Ó is 
ἔσται μάλιστα διὰ τοῦ λεχϑέντος ἔμπροσϑεν τρόπον μόνουγὰρ 
τοῦ ἐσχάτου δηϑέντος συμπεράσματος ἄδηλον πῶς συμβαί- 
vt, διὰ τὸ μὴ προορᾶν τὸν ἀποκρινόμενον ἐκ τίνων συμβαί- 
vet, μὴ διαρϑρωϑέντων τῶν πρότερον συλλογισμῶν. ἥκιστα 
δ᾽ ἂν διαρϑροῖτο ὁ συλλογισμὸς τοῦ συμπεράσματος μὴ τὰ 2o 
τούτου λήμματα ἡμῶν τιθέντων, ἀλλ᾽ ἐκεῖνα ὑφ᾽ ὧν ὁ 6vàÀ- 
λογισμὸς γίνεται. 

Χρήσιμον δὲ καὶ τὸ μὴ συνεχῆ τὰ ἀξιώματα λαμ- 





38 τῶν ἀντικειμένων cu. — 84 ἐὰν Ccu. — δὲ om τι. — 37 συλ- 
λο ἰσμοῖς corr u. — 38 ταύτας C. — ts om f. --- ἀεὶ om C. — ἀπο- 
τάδει B. 

19621 alt τὸ] τῷ cu, corr C, τὸ xo) pr C. — 2 xai om C, del 
vult c. — ἐκείνως f, corr 4. — 8 ἕτοιμον corr. 4, ἑτοίμως Bq. — εἰ- 
λημμένας corr 4. — 5 ἐπὶ τὰ u. — 9 εἰ μή τις u. — 10 ταῦτας cgf. 
— 12 συλλ. ἀϑρόα u. — 14 πρυπτῶς 4. — 16 πρόσϑεν uw. — 17 ἐσχ. 
λεχθέντος f. — 18 τῴρος τι. — 19 προτέρων Ccuf. — 20 διαρϑρωϑ εἰη 


M € 


Cc, rc τ. — τὰ rovrov] αὐτὰ τὰ f. — 21 ὁ om v. 


220 ΤΟΠΙΧΩΝ 6. 


βάνειν ἐξ ὧν οἱ συλλογισμοί, ἀλλ᾽ ἐναλλὰξ τὸ πρὸρ Éysqoy 

36 καὶ ἕτερον συμπέρασμα" τιϑεμένων γὰρ τῶν οἰκείων παρ᾽ 

ἄλληλα μᾶλλον τὸ ἐφὸν ἐξ αὐξῶν 

Χρὴ δὲ καὶ ὁρισμῷ λαμβόνειν, bp c ἰνθέχεναι, 
τὴν καϑόλου πρότασιν, μ ἐπὶ οαὐκῶν ἀλλ᾽ ἐπὶ 
παραλογίζονται γὰρ ἑαυτούς, ὅταν ixl τοῦ τ ρνοίρσν: - 

so φϑῇ ὁ ὁρισμός, ὡς οὐτὸ καθόλον συγχωρούντερ, οἷον εἰ δέαι 

left ὅτι ὁ ἀἀιξόμενος ὀρέγεται umqias di φεινορίνν 
ὀλιγωρίαν, ληφϑείη δ᾽ 7 ὀργὴ ὄρεξις εἶναρ τιμωρίας διῶ 
φαινομένην ὀλιγωρίαν δῆλον γὰρ ὅτι τούτου ληφθέντος ἔχον- 
μὲν ὧν χαϑόλου ὃ προαιρούμεθα. τοῖς δ᾽ ἐπ᾿ αὐτῶν 

86 πολλάπις ἀνανεύειν συμβαίνει τὸν ἀποχρινόμεπον διὰ τὸ 

μᾶλλον ἔχειν ἐπ᾿ αὐτοῦ τὴν ἔνστασιν, οἷον ὅτι ὁ ὀργιζόμενος 
QUx Pn doé erus τιμωρίας" τοῖς γὰρ γονεῦσιν ὀργιζόμεθα μέν, 
οὐκ ὀρεγόμεϑα δὲ τιμωρίας. ἴδως μὲν οὖν οὐχ ἱκανὴ ἡ ἕνσεα- 
σις παρ᾽ ἐνίων γὰρ ἱκανὴ τιμωρία τὸ λυπῆσαι μόνον καὶ 

b πονῆσαι μεταμέλεσθαι' οὐ μὴν ἀλλ᾽ ἔχει τι πιθανὸν πρὸς 
τὸ μὴ δοκεῖψ ἀλόγως ἐρνεῖσθαι τὸ προτεινόμενον. ἐπὶ δὲ τοῦ 
τῆς ὀργῆς ὁρισμοῦ οὐχ ὁμοίως ὁᾷδιόν ἐσυιν εὑρεῖν ἔνστασιν: 

Ἔτι τὸ προτείνειν μὴ ὡς δι᾽ αὐτὸ εἐλλ᾿ ἄλλου χάριν 

6 προτείνοντα᾽" εὐλαβοῦνται γὰρ τὰ πρὸς τὴν θέσιν χρήσιμα. 
ἁπλῶς δ᾽ εἰπεῖν, ὅτι μάλιστα ποιεῖν ἄδηλον πότερον τὸ προ- 
τεινόμενον ἢ τὸ ἀντικείμενον βούλεται λαβεῖν. ἀδήλου γὰρ 
ὄντος τοῦ πρὸς τὸν λόγον χρησίμου μᾶλλον νὸ δοκοῦν αὐτοῖς 
τιϑέασιν. 

0:0 /—— "Ec διὰ τῆς ὁμοιότητος πυνϑάνεσθαι" καὶ ydo πιθά- 
ψὸν καὶ λανϑάνει μᾶλλον τὸ καϑύλου. οἷον ὅτι ὥσπερ ἐπι- 
στήμη καὶ ἄγνοια τῶν ἐναντίων j αὐτή, οὕτω καὶ edo 
τῶν ἐναντίων ἡ αὐτή, ἢ ἀνάπαλιν, ἐπειδὴ αἴσϑησις ἡ 4 
καὶ ἐπιστήμη. τοῦτο δ᾽ ἐστὶν ὅμοιον ἐπαγωγῇ, οὐ μὴν 


44 ὧν εἰσὶν οἱ €. — 95 παράλληλον C. --- 29 αὐτούς C. — 30 ὁ 
om B. — 31 δεὰ.. . ὄλιγω (av om uf, τὸ mg C. — 82 ἡ om Ὁ. --- 
86 δ] πᾶς ὃ αἱ, οὐ «ἃς if — 3T οὐκ] ov κἀς corr C, om wf. — 
38 ovx ἀληϑὴς Cuq. — ἔνστασις ὑπάρχει" παρ᾽ ἐνίων (μὲν C add) 
yàg 

15651 ric pi Cu. — 8. ἐδειν om Ce- - — » ^» ΡΩΝ i 


TOHIKAN 8. 91 


γε" ἐχεῖ μὲν γὰρ ἀπὸ τῶν καϑ' ἤχαστα τὸ καθόλον λαμ- τ 
βάνεται,͵ ixl δὲ τῶν ὁμοίων οὐκ ἔσει τὸ λαμβανόμενον τὸ 
κοθόλου, ὑφ᾽ ὃ πάντα τὰ ὅμοιά ἐστιν. 

4e δὲ καὶ αὐτόν ποτε αὐτῷ ἔνστασιν φέρειν" ἀνυχό- 
Ss«c γὰρ ἔχουσιν οἱ ἀποχρινόμενοι πρὸς τοὺς δοχοὔῦνεας δὲι- 
καίως ἐπιχειρεῖν. χρήσιμον δὲ καὶ τὸ τὸ ἐπιλέγειν ὅξι σύνηθες 90 
καὶ λεγόμενον τὸ τοιοῦτον" ὀκνοῦσιγὰρ κινεῖν τὸ εἰωθὸς ἔφσεο- 
σιν μὴ ἔχοντερ. ἅμα δὲ ἂν cba δ χρῆσϑαι καὶ αὐτοὶ νοῖρ 


μᾶλλον 
ἀντιτείρουαιν. καὶ τὸ αἷς ἐν παραβολῇ προτείνειν" τὸ γὰρ δι᾽ s$ 
ἄλλο προτεινόμενον καὶ μὴ Óv αὐτὸ χρήσιμον τιϑέασι μᾶλ- 
λον. fu μὴ αὐτὸ προτείνειν ὃ δεῖ ληφθῆναι, d 
ἔκεται ἐξ ἀνάγκης" μᾶλλόν τε γὰρ συγχωροῦσι vide τὸ μὴ 
ὁμοίως ἐκ τούτου φανερὸν εἶναι τὸ συμβησόμενον, καὶ Ag- 
φϑέντος τούτου εἴληπται xdxtiwo. καὶ τὸ ἐπ᾿ ἐσχάτῳ ἐρωτᾶν ὦ 
ὃ μάλιστα βούλεται λαβεῖν" μάλιστα γὰρ τὰ πρώτα dwa- 
φεύουσι διὰ τὸ τοὺς πλείστους τῶν ἐρωτώντων πρῶτα λέγειν 
περὶ ἃ μάλιστα σπουδάξουσιν. «ποὺς ἐνίους δὲ πρῶτα τὰ του- 
αὗτα προτείνειν᾽ οἱ γὰρ δύσχολοι τὰ πρῶτα μάλιστα συγ- 
χωροῦσιν, ἂν μὴ παντελῶς φανερὸν ᾧ τὸ συμβησόμενον, es 
ἐπὶ τελευτῆς δὲ δυσχολαίνουσιν" ὁμοίας δὲ καὶ ὅδοι οἴονεαι 
δριμεῖς εἶναι ἐν τῷ ἀποκρίνεσθαι" ϑέντες γὰρ τὰ πλεῖστα 
ἐπὶ τέλους τερθρεύονται ὡς οὐ συρβαίνοντος ἐκ τῶν κειμένων" 
τιθέασι δὲ προχείρως, πιστεύωντες τῇ ἕξει καὶ ὑπολαμβά- 
φόντες οὐδὲν πείσεσθαι. ἔτι τὸ μηκύνειν καὶ παρεμβάλλειν p. 197 
τὰ μηδὲν χρήσιμα πρὸς τὸν λόγον, καϑάπερ οἱ ψευδογρα-. 
φοῦντες " πολλῶν γὰρ ὄντων ἄδηλον ἐν ὁποίῳ τὸ ψεῦδος. διὸ 
καὶ λανϑάνουσιν ἐνίοτε οἱ ἐρωτώντερ ὁ ἐν παραβύστῳ οοσειθέν- 
τες ὃ xo^ αὐτὰ προτειφόμενα οὐκ ἂν τεϑείη. 


16 ἕκαστον u. — 17 d uw, pr 48. — ἅπαντα Cugf. --- τὰ om C. 


— 18 ἑαυτῷ C, corr 4. — δαυτῷ ποτὲ ὦ. — 20 καὶ om wu. — 21 τοι» 
eire w. — 99 τῷ] διὰ τὸ B f, τὸ ὦ. — αὐτοὺς C. — 96 
vi προτ. w. — 929 τούτων u. — ἐκεῖνο. καὶ οὐ τὸ C. — $1 πρῶτα 


τῶν ἀνανεύονσι ΒΟ. — 4. — 95 ἐὰν Οἱ. — 


δὴ rig (br edd Ὁ) τὰ πρότα ied edd Bf) ΒΩ, — 380 προχείρωι 


157e1 πήσεσθαι p 4, cor B. — 9 μηϑὲν C. — 85 ἀϑηλότερον τὸ 
φ. C. — 4 εἰθέντερ 


222 TOIIIKQ&N 8. 


Εἰς μὲν οὖν κρύψιν τοῖς εἰρημένοις χρηστέον, εἰς δὲ κό- 
ὅμον ἐπαγωγῇ καὶ διαιρέδει τῶν συγγενῶν. ἡ μὲν οὖν ἐπα- 
γωγὴ ὁποῖον τί ἐστι δῆλον, τὸ δὲ διαιρεῖσθαι τοιοῦτον οἷον 
ὅτι ἐπιστήμη ἐπιστήμης βελτίων 1] τῷ ὠκριβεστέρα εἶναι ἢ τῷ 

10 βελτιόνων, καὶ ὅτι τῶν ἐπιστημῶν αἱ μὲν ϑεωρητικαὶ αἱ δὲ 
πρακτικαὶ αἱ δὲ ποιητικαί. τῶν γὰρ τοιούτων ἕκαστον συνε- 
πικοσμεῖ μὲν τὸν λόγον, οὐκ ἀναγκαῖα δὲ δηϑῆναι πρὸς τὸ 
συμπέρασμα. 

Εἰς δὲ σαφήνειαν παραδείγματα καὶ παραβολὰς οὖ- 

16 στέον. παραδείγματα δὲ οἰχεῖα καὶ ἐξ ὧν ἴσμεν, οἷα Ομη- 
gos, μὴ οἷα Χοιρίλος " οὕτω γὰρ ὧν σαφέστερον εἴη τὸ προτει- 
νόμενον. 

2 Χρηστέον δ᾽ ἐν τῷ διαλέγεσϑαι τῷ μὲν συλλογισμῷ 
πρὸς τοὺς διαλεκτικοὺς. μᾶλλον 7 πρὸς τοὺς πολλούς, τῇ δ᾽ 

20 ἐπαγωγῇ τοὐναντίον πρὸς τοὺς πολλοὺς μᾶλλον" εἴρηται δ᾽ 
ὑπὲρ τούτου καὶ πρότερον. ἔστι δὲ ἐπὶ ἐνίων μὲν ἐπάγοντα 
δυνατὸν ἐρωτῆσαι τὸ καϑόλου, ἐπ᾿ ἐνίων δ᾽ οὐ δάδιον διὰ τὸ 
μὴ κεῖσθαι ταῖς ὁμοιότησιν ὄνομα πάσαις κοινόν ἀλλ᾽ ὅταν 
δέῃ τὸ καϑόλου λαβεῖν, οὕτως ἐπὶ πάντων τῶν τοιούτων φασίν" 

25 τοῦτο δὲ διορίσαι τῶν χαλεπωτάτων ἐστίν, ὁποῖα τῶν προ- 
φερομένων τοιαῦτα καὶ ποῖα οὔ. καὶ παρὰ τοῦτο πολλάκις ἀλλή- 
λους παρακρούονται: κατὰτους λόγους, οἱ μὲν φάσκοντερ ὅμοια 
εἶναι τὰ μὴ ὄντα ὅμοια, οἱ δ᾽ ἀμφισβητοῦντες τὰ ὅμοια 
ua] εἶναι ὅ ὁμοια. διὸ πειρατέον ἐπὶ πάντων τῶν τοιούτων ὀνο- 

80 ματοποιεῖν αὐτόν, ὅπως μήτε τῷ ἀποκρινομένῳ ἐξῇ ἀ ἄμφι- 
σβητεῖν ὡς οὐχ ὁμοίως τὸ ἐπιφερόμενον λέγεται, μήτε τῷ 
ἐρωτῶντι συκοφαντεῖν ὡς ὁμοίως λεγομένου, ἐπειδὴ πολλὰ 
τῶν οὐχ ὁμοίως λεγομένων ὁμοίως φαίνεται λέγεσθαι. 

Ὅταν δ᾽ ἐπάγοντος ἐπὶ πολλῶν ἡ διδῷ τὸ καϑόλου, 

86 τότε δίκαιον ἀπαιτεῖν ἔνστασιν. μὴ εἰπόντα δ᾽ αὐτὸν ἐπὶ τίς 
VOV οὕτως, οὐ δίκαιον ἀπαιτεῖν ἐπὶ τίνων οὐχ οὕτως᾽ δεῖ γὰρ 
ἐπάγοντα πρότερον οὕτω τὴν ἔνστασιν ἀπαιτεῖν. ἀξιωτέον τε 
τὰς ἐνστάσεις μὴ ἐπὶ αὐτοῦ τοῦ προτεινομένου φέρειν, ἐὰν μὴ 
ἕν μόνον 1j τὸ τοιοῦτον, καϑάπερ ἡ δυὰς τῷν ἀρτίων u 


10 αἱ δὲ πρακτικαὶ om C. — 11 τοιούτων γὰρ f.— τοιούτον (sic) pr 
4. — 12 εἰς Cu. — 16 σαφέστερον ἂν Cu. — 91 τούτων uq. — 922 τὸ 


μὴ om C. — 24 τὸ om 4. — 26 ὁποῖα u. — 37 δὲ UN om s. — 
38 dv μὴ μόνον ἕν C. — 39 τοιοῦτο ὦ. — ἀριϑμὸς μόνος Cu 


TOIIIKAN 8. 228 


ἀριϑμὸς πρώτορ᾽ δεῖ γὰρ τὸν ἐνιστάμενον ἐφ᾽ irégov τὴν ἔν- b 
ὅτασιν φέρειν, ἢ λέγειν ὅ ὅτι τοῦτο μόνον τοιοῦτο. πρὸς δὲ τοὺς 
ἐνισταμένους τῷ καϑόλου, μ μὴ ) ἐν αὐτῷ δὲ τὴν ἔνστασιν φέρον- 
τας ἀλλ᾽ ἐν τῷ ὁμωνύμῳ, οἷον ὅτι ᾿ἔχοι ἄ ἂν τις τὸ μὴ αὖ- 
τοῦς ρώμα ἢ πόδα 7 χεῖρα (ἔχοι γὰρ ἂν ὁ ζωγράφος δ 
χρῶμα καὶ ὁ μάγειρος πόδα τὸν μὴ αὐτοῦ) διελόμενον οὖν 
ἐπὶ τῶν τοιούτων ἐρωτητέον" λανθανούσης γὰρ τῆς. ὁμωνυμίας 
εὖ δόξει ἐνστῆναι τῇ προτάσει. ἐὰν δὲ μὴ ἐν τῷ ὁμωνύμῳ 
ἀλλ᾽ ἐν αὐτῷ ἐνιστάμενος κωλύῃ τὴν ἐρώτησιν, ἀφαιροῦντα 
δεῖ ἐν ᾧ ἡ ἔνστασις προτείνειν τὸ λοιπὸν καϑόλον ποιοῦντα, 10 
ἕως ἂν ᾿λάβῃ τὸ χρήσιμον. οἷον ἐπὶ τῆς λήϑης καὶ τοῦ ἐπι- 
λελῆσϑαι" οὐ γὰρ συγχωροῦσι τὸν ἀποβεβληκότα ἐπιστήμην 
ἐπιλελῆσθαι. , διότι μεταπεσόντος τοῦ πράγματος ἀποβέ- 
βληχε μὲν τὴν ἐπιστήμην, ἐπιλέλησται δ᾽ οὔ. ῥητέον οὖν ἄφε- 
λόντα ἐν ᾧ 9) ἡ ἔνστασις τὸ λοιπόν, οἷον εἰ διαμένοντος τοῦ πρά- 15 
ματος ἀποβέβληκε τὴν ἐπιστήμην, διότι ἐπιλέλησται. 
ὁμοίως δὲ καὶ πρὸς τοὺς ἐνισταμένους διότι τῷ 3 μείξονι ἀγαϑῷ 
μεῖζον ἀντίκειται κακόν" προφέρουδι γὰρ ὅτι τῇ ὑγιείᾳ, 
ἐλάττονι ὄντι ἀγαθῷ τῆς εὐεξίας, μεῖξον κακὸν ἀντίχειται" 
γὰρ νόδον μεῖζον κακὸν εἶναι τῆς καχεξίας. ἀφαιρετέον 20 
ovv xoi ὶ ἐπὶ τούτου iv ᾧ ἡ ἔνστασις " ἀφαιρεϑέντος γὰρ μᾶλλον 
ἂν ϑείη, οἷον ὅτι τῷ μείζονι ἀγαϑῷ μεῖξον κακὸν ἀντίκει- 
ται; ἐὰν μὴ δννεπιφέρῃ ϑάτερον ϑάτερον, καϑάπερ ὴ εὐεξία 
τὴν ὑγίειαν. οὐμόνον δ᾽ ἐνισταμένουτοῦτο ποιητέον, ἀλλὰ κἂν 
ἄνευ ἐνστάσεως d ἄρν ται διὰ τὸ προορᾶν τιτῶν τοιούτον" ἄφαι- 25 
θεϑέντος γὰρ ἐν ᾧ ἡ ἕνοτασις. ἀναγκασϑήσεται τυϑέναι διὰ 
τὸ μὴ προορᾶν ἐν τῷ λοιπῷ ἐπὶ τίνος οὐχ οὕτως ἐὰν δὲ μὴ 
ne, ἀπαιτούμενος ἔνστασιν οὐ μὴ ἔχῃ ἀποδοῦναι. εἰσὶ δὲ τοι-- 
αὖται τῶν προτάσεων αἱ ἐπὶ τὶ μὲν ψευδεῖς ἐπὶ τὶ δ᾽ ἀλη- 
ϑεῖς " ἐπὶ τούτων γὰρ ἔστιν ἀφελόντα τὸ λοιπὸν ἀληϑὲς κατα-- 80 
λιπεῖν. ἐὰν δ᾽ ἐπὶ πολλῶν προτείνοντος μὴ φέρῃ ἔνστασιν, 





1510] ἀριϑμὸς pr om C. --- ἕτερον τι. — 2 τοιοῦτο μόνον τοῦτο 

. — 9 τὸ τ. — 4 ἑαυτοῦ Cu, idem 6 u, αὐτοῦ A, idem 6, ubi f ὄν- 

τὰ αὐτοῦ. — 1l λάβῃς C. — 19 dmof. τὴν ἐπιστήμην u. — 18 διὰ 

τὸ μ. τ. πρ. ἀποβεβληκέναι C. — 14 μὲν om 48. — ἐπιλελῆσθαι C, 

pr 4. — 16 ὅτε corr, 4. — 90 εἶναι ante κακὸν τι, pr om C. — 9] τού- 

τῶν Cu. — 28 alt ϑάτερον om u et pr C. — 24 τούτου C. — 27 οὐχὶ 
C. — 28 οὐχ ἕξει Cu. — 31 φέρῃ τὴν ἔνστ. v. 


224 TOIIK&N 8. 


ἀξιωτέον τιυϑέναι" διαλεκτικὴ γάρ ἐστι πρότασις πρὸς ἣν οὔ- 
τῶς ἐπὶ πολλῶν ἔχουσαν μὴ ἔστιν ἔνστασις. 

Ὅταν δ᾽ ἐνδέχηται τὸ αὐτὸ ἄνευ τε τοῦ ἀδυνάτου καὶ 
86 διὰ τοῦ ἀδυνάτου συλλογίσασθαι, ἀποδεικνύντι μὲν καὶ μὴ 
διαλεγομένῳ οὐδὲν διαφέρει οὕτως 1] ἐκείνως συλλογίσασθαι, 
διαλεγομένῳ δὲ πρὸς ἄλλον οὐχρηστέον τῷ διὰ τοῦ ἀδυνάτου 
συλλογισμῷ. ἄνευ μὲν γὰρ τοῦ ἀδυνάτου συλλογιδαμένῳ 
oUx ἔστιν ἀμφισβητεῖν" ὅταν δὲ τὸ ἀδύνατον συλλογίσηται, 
p. 158 dv μὴ λίαν ἦ περιφανὲς ψεῦδος ὄν, oUx ἀδύνατόν φασιν εἷ- 

vct, ὥστ᾽ οἱ- γίνεται τοῖς ἐρωτῶσιν ὃ βούλονται. 

Δεῖ δὲ προτείνειν ὅσα ἐπὶ πολλῶν μὲν οὕτως ἔχει, ἕν- 
στασις δὲ ἢ ὅλως μὴ ἔστιν ἢ μὴ ἐπιπολῆς τὸ συνιδεῖν" μὴ 

6 δυνάμενοι γὰρ συνορᾶν ἐφ᾽ ὧν οὐχ οὕτως, ὡς ἀληϑὲς ὃν τι- 
ϑέασιν. 

Οὐ δεῖ δὲ τὸ συμπέρασμα ἐρώτημα ποιεῖν" εἰ δὲ μή, 
ἀνανεύσαντος οὐ δοκεῖ γεγονέναι συλλογισμός. πολλάκις γὰρ 
καὶ μὴ ἐρωτῶντος ἀλλ᾽ ὡς συμβαῖνον ἐπιφέροντος ἀρνοῦνται, 

10 καὶ τοῦτο ποιοῦντες οὐ δοχοῦσιν ἐλέγχεσθαι τοῖς μὴ συνορῶσιν 
ὅτι συμβαίνει ἐκ τῶν τεϑέντων. ὅταν οὖν μηδὲ φήσας συμ- 
βαίνειν ἐρωτήσῃ, ὁ δ᾽ ἀρνηϑῇ., παντελῶς oU δοκεῖ γεγονέναι 
συλλογισμός. 

Οὐ δοκεῖ δὲ πᾶν τὸ καϑόλου διαλεκτικὴ πρότασις εἶναι, 

16 οἷον τί ἐστιν ἄνϑρωπος, ἢ ποσαχῶς λέγεται τἀγαϑόν; ἔστι 
γὰρ πρότασις διαλεκτικὴ πρὸς ἣν ἔστιν ἀποκρίνασθαι vol. ἢ 
o0 * πρὸς δὲ τὰς εἰρημένας οὐκ ἔστιν. διὸ οὐ διαλεκτικά ἐστι τὰ 
τοιαῦτα τῶν ἐρωτημάτων, ἂν μὴ αὐτὸς διορίσας ἢ διελόμε- 
voc εἴπῃ, οἷον dod ye τὸ ἀγαϑὸν οὕτως ἢ οὕτως λέγεται; πρὸς 

80 γὰρ τὰ τοιαῦτα δᾳδία ἡ ἀπόκρισις ἢ καταφήσαντι ἢ ἀπο- 
φήσαντι. διὸ πειρατέον οὕτω προτείνειν τὰς τοιαύτας τῶν 
προτάσεων. ἅμα δὲ καὶ δίκαιον ἴσως παρ᾽ ἐκείνου ξητεῖν πο- 


99 γάρ om τ. — ξ84 ἄνευ τε} καὶ ἄνευ €, ἄνευ ὦ. — 35 συλλο- 
γίξεσθαι C. — καὶ μὴ διαλεγομένῳ om C. — 36 ἢ οὕτως 7 wu. — 
$7 δὲ... συλλογισμῷ om εἰ. — .38 γὰρ om wu. — συλλογισαμένου C. — 
89 συλλογίξωνται C, συλλογίσωνται u. 

198a! ἐὰν C. — περιφανὲς τὸ ψ. C. — 9. γίνονται Αᾳ, — ἃ C. 
— 4 ἐπὶ πολλῆς f.— τὸ] ἡ τὸ (sic) 4, ἢ τὸ B, pr C, ἡ τὸ ufq — 5 γὰρ 
τὸ συνορᾶν q. — 1} δ᾽ τι codices. — 15 τὸ ἀγαθόν v. — 16 dxoxgl- 
ψεσϑαι b. — ]8 ἐὰν Cu. — 19 τἀγαθὸν uq, id 23 uqf. — οϑτωρ 
om «. — 2] post τοιαύτας quatuor vel quinque vbb del C. | 


TOHIKRN 86. 225 


σαχῶς λέγεται τὸ ἀγαδόν ὅταν αὐτοῦ Quugovuétvov καὶ ποοτεί-- 
vorvog μηδαμῶς συγχωρῇ. 

Ὅστις δ᾽ ἕνα λόγον πολὺν χρόνον ἐρωτᾷ, κακῶς πυν- 25 
ϑόνεται. εἰ μὲν γὰρ ὠποκρινομένου τοῦ ἐφωτωμένου τὸ ἐρωτῶ - 
μενον, δῆλον ὅτι πολλὰ ἐρωτήματα ἐρωτᾷ ἢ πολλέκις 
ταὐτά, ὥστε ἢ ἀδολεσχεῖ ἢ οὐκ ἔχει δυλδογισμόν- ἐξ ὁλί- 
γῶν γὰρ πᾶς συλλογισμός εἰ δὲ μὴ ἀποκρινομένου, ὅτι osx 
ἐπιτιμᾷ ἢ ἀφίσταται. 80 

Ἔστι. δ᾽ ἐπιχειρεῦν τε χαλεπὸν καὶ ὑπέχειν δέδιον τὰς 8 
αὐτὰς ὑποθέσεις. ἔδει δὲ τοιαῦτα τὰ τε φύσει πρῶτα καὶ 
τὰ ἔσχατα. τὰ μὲν γὰρ πρῶτα ὅρου δεῖται, τὰ δ᾽ ἔσχατα 
διὰ πολλῶν περαίνεται βουλομένῳ τὸ συνεχὲς λαμβάνειν 
ἐπὸ τῶν πρώτων, ἢ σοφισματώδη φαίνεται τὰ ἐκιχειρ- ss 
ματα" ἀδύνατον γὰρ ἀποδεῖξαί τι μὴ ἀρξάμενον ἀπὸ τῶν 
οἰκείων ἀρχῶν καὶ συνείραντα “μέχρι τῶν ἐδχάτων. ὁρίξε- 
σϑαι μὲν οὖν οὔτ᾽ ἀξιοῦσιν οἵ ἀποκρινόμενοι, οὔτ᾽ ἂν ὁ ἐρωτῶν 
ὁρίξηται προσέχουσιν * ur) γενομέρου δὲ φανερού τί ποτ᾽ ἐστὲ τὸ 
προκείμενον, οὐ δάδιον ἐπιχειρεῖν. μάλισνα δὲ τὸ τοιοῦτον πεσὲ b 
τὰς ἀρχὰς συμβαίνει" τὰ μὲν γὰρ ἄλλα διὰ τούτων ϑεί- 
κρυται, ταῦτα δ᾽ οὐκ ἐνδέχεται δι ἑφέρων, ἀλλ᾽ ἀναγκαῖον 
ὁρισμῷ τῶν τοιούτων ἕκαστον γνωρίξειν. 

Ἔστι δὲ δυσεπιχείρητα καὶ τὰ λέαν ἐγγὺᾳ νῆς ἀρχῆβ᾽ 6 
ου γὰρ ἐνδέχεται πολλοὺς πρὸς αὐτὰ λόγους πορίσασθαι, ὀλί- 
γῶν τῶν ἀνὰ μέσον αὐτοῦ se καὶ τῆς ἀρχῆξ, δὲ ὧν 
ἀνάγκη δείκνυσϑαι τὰ μετὰ ταῦτα. τῶν δὲ ὅρων ϑυϑεπι- 
χεισητότατοι πάντων εἰσὶν ὅσρικέχρηνεαιφοιούτοις ὀνώρικσδιν, 

ἃ πρῶτον μὲν ἄδηλά ost εἴνε ἁπλῶς εἴτε πολλαχῶς λό- Ὁ 
γεται, πρὸς δὲ τούτοις μηδὲ γνώσιμα σότερον πυρέωξς ἢ κανὰ 
μεταφορὰν ὑπὸ τοῦ ὁρισαμένου λέγεται. διὰ μὲν γὰρ τὸ 
ἀσαφῇ εἶναι οὐκ ἔχει ἐπιχειρήματα, διὰ δὲ φὸ ἀγνοεῖσθαι, 
εἰ παρὰ τὸ κατὰ μεταφορὰν λέγεσθαι τοιαῦτ᾽ ἐστίν, οὐκ 
ἔχει ἐπιτίμησιν. 16 
NEN D i pe TERI E 
u. — 937 συνείροντα C. — 88 οὔτ᾽ .. «οὔτε οὐκ... οὐδ᾽ Cu, — 89 yi- 
voué£vev u. — tí] τοῦ τί C. 

158bl τοιοῦτο BCug. — ὃ ἔτι q. — δὲ om w. — τῆρ om C. — 
6 πορίσασϑαι λόγους C. — 7 αὐτῶν C. — ἐξ ὧν u. — 8 μεταυτά Β. ᾿ 
— 9 παντων] πάντων μάλιστα ὦ, μάλιστα €. — 11 πότερα 4 — 


12 ἀρισμένου u. — 14 τοιοῦτό B. 
II. 1$ 


ΤΟΠΙΚΩΝ 8. 


Ὅλως δὲ πᾶν πρόβλημα, ὅταν 4$ ϑυσεπιχείρητον, ἢ 
ὅρου δεῖσθαι ὑποληπτέον, ἢ τῶν πολλαχῶς 0 τῶν κατὰ με- 
ταφορὰν εἶναι λεγομένων. 1] οὐ πόῤδω τῶν ἀρχῶν. ἢ διὰ τὸ 
σὴ φανερὸν εἶναι πρῶτον ἡμῖν τοῦτ᾽ αὐτό, κατὰ τίνα ποτὲ 

49 τῶν εἰρημένων τρόπων ἐστὶν ὃ τὴν ἀπορίαν παρέχεται " φανε- 
ροῦ γὰρ ὄντος τοῦ τρόπου δῆλον ὅτι ἢ ὁρίζεσθαι ἂν δέοι ἢ 
διαιρεῖσθαι ἢ τὰς ἀνὰ μέσον προτάσεις πορίξεσθαι" διὰ τού- 
τῶν γὰρ δείκνυται τὰ ἔσχατα. 

Πολλαῖς τε τῶν ϑέσεων μὴ καλῶς ἀποδιδομένου τοῦ 

35 ὁρισμοῦ οὐ δάδιον διαλέγεσθαι καὶ ἐπυχειρεῖν, οἷον πότερον 
ὃν br) ἐναντίον ἢ πλείω" ὁρυσϑέντων δὲ τῶν ἐναντίων κατὰ 
τρόπον ῥάδιον συμβιβάσαι πότερον ἐνδέχεται πλείω τῷ 
αὐτῷ εἶναι ἐναντία ἢ οὔ. τὸν αὐτὸν δὲ τρόπον καὶ ἐπὶ τῶν 
ἄλλων τῶν ὁρισμοῦ δεομένων. ἔοικε δὲ καὶ ἐν roig μαϑή- 

€ μώσιν ἕνια δι’ ὁρισμοῦ ἔλλειψιν οὐ δᾳδίως γράφεσθαι, οἷον 
καὶ ὅτι ἡ παρὰ trjv πλευρὰν τέμνουσα τὸ ἐπίπεδον ὁμοίως 
διαιρεῖ τήν τε γραμμὴν καὶ τὸ χωρίον. τοῦ δὲ ὁρισμοῦ δη- 
ϑέντος εὐθέως φανερὸν τὸ λεγόμενον" τὴν γὰρ αὐτὴν ἀντα- 
φαίρεσιν ἔχει τὰ χωρία καὶ αἷ γραμμαί" ἔστι δ᾽ ὁρισμὸς 
$5 τοῦ αὐτοῦ λόγου οὗτος. ἁπλῶς δὲ τὰ πρῶτα τῶν στοιχείων τι- 
ϑεμένων μὲν τῶν ὁρισμῶν. οἷον τί γραμμὴ καὶ τί κύκλος, 
δᾷστα δεῖξαι. πλὴν οὐ πολλάγε πρὸς ἕκαστον ἔστιτούτων ἐπι- 
χειρεῖν διὰ τὸ μὴ πολλὰ τὰ ἀνὰ μέσον εἶναι: ἂν δὲ μὴ 
τιϑώνται ol τῶν ἀρχῶν ὁρισμοί, χαλεπόν. τάχα δ᾽ ὅλως 
p.159 ἀδύνατον. ὁμοίως δὲ τούτοις καὶ ἐπὶ τῶν κατὰ τοὺς λόγους 
ἔχει. 

Οὔκουν ϑεῖ λανθάνειν, ὅτων δυσεπιχείρητος ἦ ἡ ϑέσις, 
ὅτι πέπονθέ τι τῶν εἰρημένων. ὅταν δ᾽ ἡ πρὸς τὸ ἀξίωμα 

5 καὶ τὴν πρότασιν μεῖζόν ἔργον διαλεγῆναι ἢ τὴν ϑέσιν, δια- 
πορήδειον ἄν τις πόνερον ϑετέον τὰ τοιαῦτα 1] οὖ. εἰ γὰρ μὴ 


18 alt om Cuq. — 19 πρῶτον ἡμῖν om 4. — 9] τῷ αὐτῷ πλείω 
u. — 98 δὲ τρόπον et 29 τῶν ὁριόμοῦ δεομένων pr om C. — 30 ἔκλει- 
ψιν ὦ. — 31 ὅτε καὶ q. — καὶ del vult 4. — ἐπίπεδον γραμμὴ ὁμοίως 
f, corr C. — 37 πλὴν... ἐπιχειρεῖν rc mp C ut schol. — αὐτῶν Cu 
m αὐτῶν ἔστιν f. — ἐγχειρεῖν ABf. — 38 διὰ τὸ corr €, — ov C. — 


» C. 

15933 δεῖ om et λανθάνει corr B. — ὦ om C. — 4 πρὸς pr om 
4B. — 5 ἔργον} ἔργον εἶναε uf, ἔργον τοῦ vel và corr 4. -- 6 εἰ μὲν 
γὰρ (u) vig C. 


ΤΟΠΙΚΩΝ 8. 223 


ϑήσει ἀλλ᾽ ἀξιώσει καὶ πρὸς τοῦτο διαλέγεσθαι. μεῖξον 
προστάξει τοῦ ἐν ἀρχῇ ῦ κειμένου᾽ εἰ δὲ ϑήσει, πιστεύσει ἐξὴν- 
vov πιστῶν. εἰ μὲν οὖν δεῖ μὴ χαλεπώτερον τὸ πρόβλημα 
σοιεῖν, Seréov, εἰ δὲ διὰ γνωριμωτέρων συλλογίζεσθαι, οὐ 10 
ϑετέον᾽ ἢ τῷ μὲν μανθάνοντι οὐ ᾿ϑετέον, ἃ ἂν μὴ γνωριμώτερον 
i; τῷ δὲ γυμναξ: Qeséov , ἂν ἀληϑὲς μόνον φαίνηται. 
ὥστε φανερὸν ὅτι οὐχ ὁμοίως ἐρωτῶννέ τε καὶ διδάσκοντι 
ἀξιωτέον τιϑέναι. 

Πῶς μὲν οὖν ἐρωτηματέζειν καὶ τάττειν δεῖ, σχεδὸν 4 
ἱκανὰ τὰ εἰρημένα" περὶ δ᾽ ἀποκρίδεωρ πφῶτον ui» duoQe- 16 
στέον τί ἐστιν ἔργον τοῦ καλῶς ἀποκρινομένου, καϑόσερτοῦ κα- 
λῶς ἐρωτῶντος. ἔστι δὲ τοῦ μὲν ἐρωτῶντος τὸ οὕτως ἐπαγα-. 
γεῖν τὸν λόγον ὥστε ποιῆσαι τὸν ἀποχρινόμενον τὰ ἀδοξό- 
vato λέγειν τῶν διὰ τὴν ϑέσιν ἀναγκαίων. τοῦ δ᾽ ἀποκρι- 90 
νομένου τὸ μὴ δι᾿ αὐτὸν φαίνεσθαι συμβαίνειν τὸ ἀδύνατον 
ἢ τὸ παράδοξον, ἀλλὰ διὰ τὴν ϑέσιν" ἑτέρα γὰρ ἴσως ἁ ἅμαρ- 
τία τὸ ϑέσϑαι πρῶτον ὃ μὴ δεῖ καὶ τὸ ϑέμενον μὴ φυλάξαι 
κατὰ τρόπον. 

Ἐπεὶ δ᾽ ἐστὶν ἀδιόριστα τοῖς γυμνασίας καὶ πείρας ἕνεκα ὃ 
τοὺς λόγους ποιουμένοις" οὐ γὰρ οἱ αὐτοὶ σκοποὶ τοῖς διδά-- 96 
σχουσιν ἢ μανϑάνουσι xo) τοῖς ἀγωνιξομένοις, οὐδὲ τούτοιρι τε 
καὶ τοῖς διατρίβουσι μετ ᾿ἀλλήλων σκέψεως χάριν. τῷ μὲν γὰρ 
μανϑάνοντι δετέον ἀεὶ τὰ δοκοῦντα" καὶ γὰρ οὐδ΄ ἐπιχειρεῖ 
ψεῦδος οὐδεὶς διδάσκειν" τῶν δ᾽ ἀγωνιξομένων τὸν μὲν ἐρῶω- 80 
τῶντα φαίφεσϑαί νε δεῖ ποιεῖν πάντοις, τὸν δ᾽ ἀποχρινόμενον 
μηδὲν φαίνεσθαι πάσχειν. ἐν δὲ ταῖς διαλεκτικαῖς συνόδοις 
τοῖς μὴ ἀγῶνος χάριν ἀλλὰ πείρας καὶ σκέψεως εαὺς λόγους 
αἰϑιαυμέμοις ov ᾿διήρϑρωταί zo τίνος δεῖ στοχάζεσθαι τὸν ἀπο- 
πριψόμενον καὶ ὁποῖα διδόναι καὶ ποῖα μὴ πρὸ τὸ καλῶς 86 
ἢ μὴ καλῶς φυλάττειν τὴν ϑέσιν. ἐπεὶ οὖν οὐδὲν ἔχομεν πα- 
ραδεδομένον ὑπ᾽ ἄλλων, αὐτοί τι πειραϑώμεν εἰπεῖν. 

᾿ἀνάγκη δὴ τὸν ἀποκρινόμενον ὑπέχειν λόγον ϑέμενον 
ἥνοι ἔνδοξον ἢ ἄδοξον ϑέσιν ἢ] μηδέτερον, καὶ ἦτοι ἁπλῶς 


7 dbsiaos Ee — 8 προτάξει corr ἂν — 10 εἰ. .Geríov om s. — 
12 τῷ... φαίνηται om 4, — 16 μὲν] μὲν οἱ οὖν u. --- 18 uiv) καλῶς «. 


228 TOIIIK&N 8. 


b ἔνδοξον ἢ ἄδοξον ἢ ὡρισμένως, olov τῷδί τινι ἢ αὐτῷ ἢ ἄλλῳ. 
διαφέρει δ᾽ οὐδὲν ὁπωσοῦν ἐνδόξου ἢ ἀδόξου οὔσης d yag αὖ- 
τὸς τρόπος ἔσται τοῦ καλῶς ἀποκρίνεσθαι καὶ δοῦναι ἢ μὴ δοῦ- 
ναι τὸ ἐρωτηϑέν. ἀδόξου μὲν οὖν οὔσης τῆς ϑέσεως ἔνδοξον 

.6 ἀνάγκη τὸ συμπέρασμά γίνεσθαι, ἐνδόξου δ᾽ ἄδοξον᾽ τὸ γὰρ 
ἀντικείμενον ἀεὶ τῇ θέσει ὃ ἐρωτῶν συμπεραίνεται. εἰ δὲ μήτ᾽ 
ἄδοξον μήτ᾽ ἔνδοξον τὸ κείμενον, καὶ τὸ συμπέρασμα ἔσται του- 
οὔτον. ἐπεὶ δ᾽ ὁ καλῶς συλλογιξόμενος ἐξ ἐνδοξοτέρων καὶγνω- — 
ριμωτέρων τὸ προβληϑὲν ἀποδείκνυσι, φανερὸν og ἀδόξου μὲν 

10 ὄντος ἁπλῶς τοῦ κειμένου oU δοτέον τῷ ἀποχρινομένῳ οὔθ᾽ 0 
μὴ δοκεῖ ἁπλῶς, οὔδ᾽ ὃ δοκεῖμὲν ἧττον δὲτοῦ συμπεράσματος 
δοχεῖ. ἀδόξου γὰρ οὔσης τῆς ϑέσεως ἔνδοξον τὸ συμπέρασμα, 
ὥστε δεῖ τὰ λαμβανόμενα ἔνδοξα πάντ᾽ εἷναι καὶ μᾶλλον 
ἕνδοξα τοῦ προκειμένου, εἰ μέλλει: διὰ τῶν γνωριμωτέρων τὸ 

15 ἧττον γνώριμον περαίνεσθαι. ὥστ᾽ εἴ τι μὴ τοιοῦτόν ἐστι τῶν 
ἐρωτωμένων, o ϑετέον τῷ ἀποκρινομένῳ. εἰ δ᾽ ἔνδοξος ἁπλῶς 
rj ϑέσις, δῆλον ὅτι τὸ συμπέρασμα ἁπλῶς ἄδοξον. ϑετέον 
οὖν τά τε δοκοῦντα πάντα, καὶ τῶν μὴ δοκούντων ὅσα ἧττόν 
ἐστιν ἄδοξα τοῦ συμπεράσματος ἱκανῶς γὰρ ἂν δόξειε διευ- 

90 λέχϑαι. ὁμοίως δὲ εἰ μήτ᾽ ἄδοξος μήτ᾽ ἔνδοξός ἐστιν vj 9€- 
σις" καὶ γὰρ οὕτως τά τε φαινόμενα ἅπαντα δοτέον, καὶ 
τῶν μὴ δοκούντων ὅδα μᾶλλον ἔνδοξα τοῦ συμπεράσματος" 
οὕτω γὰρ ἐνδοξοτέρους συμβήσεται τοὺς λόγους γίνεσϑαι. εἶ 
μὲν οὖν ἁπλῶς ἔνδοξον ἢ ἄδοξον τὸ κείμενον, πρὸς τὰ δο- 

25 κοῦντα ἁπλῶς τὴν σύγκρισιν ποιητέον " εἰ δὲ μὴ ἁπλῶς ἔν-- 
δοξον ἢ ἄδοξον τὸ κείμενον ἀλλὰ τῷ ἀποκρινομένῳ , πρὸς 
αὐτὸν τὸ δοκοῦν καὶ μὴ δοκοῦν κρίνοντα ϑετέον ἢ οὐ ϑετέον. ἂν 
δ᾽ ἑτέρου δόξαν διαφυλάττῃ ὁ ἀποκρινόμενος, δῆλον ὅτι πρὸς 
τὴν ἐκείνου διάνοιαν ἀποβλέποντα ϑετέον ἕκαστα καὶ ἀρνητέον. 

80 διὸ «καὶ οἱ κομίζοντες ἀλλοτρίας. δόξας, οἷον ἀγαθὸν καὶ 
κακὸν εἶναι ταὐτόν, καϑάπερ Ἡράκλειτός φησιν, οὐ διδόασι 


159bl ἄδοξον ἔνδοξον C. — τῷδέ C. — ἑαυτῷ C. — 2 οὐϑὲν 
u. — 9 dmoxoívacQa. C. — μὴ διδόναι pr 4B. — 4 οὖν om B. — 
τῆς θέσεως οὔσης ug. — 6 ἀναγκαῖον f. — ἡ ἔνδοξον μήτ᾽ ἄδοξον Cu. 
— 10 et 14 ἃ u. — 11 τοῦ om u. — 13 πάντ᾽ ἔνδοξα Cu. — 14 κει- 
μένου Cu. — μέλλοι u. — 17 ἁπλῶς om Cu. — 18 ἅπαντα C. — 
19 δόξῃ u. — 920 δὲ καὶ εἰ Cuq, corr 4. — 21 re om Cf. — πάντα 
Cuf. — 21 οὖν om τι. — ἢ ἄδοξον om 4. — 27 ἑαυτὸν f, αὐτὸν corr 
4. — xal τὸ μὴ q, xc C. — καὶ μὴ δοκοῦν rc mg 4, pr om C. — 
κρέναντα f. — ἐὰν Cf. — 30 καὶ ol xop. corr 


ΤΟΠΙΚΩΝ 6. 999 


μὴ παρεῖναι ἅμα τῷ αὐτῷ τἀναντία, οὐχ ὡς οὐ δοκοῦν αὐὖ- 
τοῖς τοῦτο, ἀλλ᾽ ὅτι καϑ' Ἡράκλειτον οὕτω λεκτέον. ποιοῦσι 
δὲ τοῦτο καὶ οἵ παρ᾽ ἀλλήλων δεχόμενοι τὰς θέσεις" στο- 
χάξονται γὰρ ὡς &v εἴπειεν ὁ ϑέμενος. 85 

Φανερὸν οὖν τίνων στοχαστέον τῷ ἀποκρινομένῳ , εἶτε 6 
ἁπλῶς ἔνδοξον εἴτε τινὶ τὸ κείμενόν ἐστιν. ἐπεὶ δ᾽ ἃ ἀνάγκη πᾶν 
τὸ ἐρωτώμενον 1j ἔνδοξον εἶναι ἢ ἄδοξον ἢ μηδέτερον, καὶ 
ἢ πρὸς τὸν λόγον ἢ μὴ πρὸς τὸν λόγον εἶναι τὸ ἐρωτώμενον, 
ἐὼν μὲν ἡ δοχοῦν καὶ μὴ πρὸς τὸν λόγον, δοτέον φήσαντα p.160 
δοκεῖν, ἐὰν δὲ μὴ j δοκοῦν καὶ μὴ πρὸς τὸν λόγον, δοτέον μέν, 
ἐπισημαντέον δὲ τὸ μὴ δοκοῦν πρὸς εὐλάβειαν εὐηϑείας. ὄν- 
τος δὲ πρὸς τὸν λόγον καὶ δοκοῦντος λεκτέον ὅ Ov, δοκεῖ μέν; 
ἀλλὰ λίαν σύνεγγυς τοῦ ἐν ἀρχῇ ἐστὶ καὶ ἀναιρεῖται τούτου δ 
τεϑέντος τὸ κείμενον. εἰ δὲ πρὸς τὸν λόγον, λίαν δ᾽ ἄδοξον 
τὸ ἀξίωμα, συμβαίνειν μὲν φατέον τούτου τεϑέντος, ἀλλὰ 
λίαν εὔηϑες εἶναι τὸ προτεινόμενον. εἰ δὲ μήτ᾽ ἄδοξον μήτ᾽ 
ἔνδοξον, εἰ μὲν μηδὲν πρὸς τὸν λόγον, δοτέον ' μηδὲν διορί- 
όαντι. εἰ δὲ πρὸς τὸν λόγον, ἐπισημαντέον 6 ὅτι ἀναιρεῖται 10 
τεϑέντος τὸ ἐν d ἀρχῇ. οὕτω γὰρ ὅ τ᾽ ἀποκρινόμενος οὐδὲν δό- 
ξει δι’ αὐτὸν πάσχειν, ἐὰν προορῶν ἕκαστα τιθῇ. ὅ v ἐρω- 
τῶν τεύξεται συλλογισμοῦ τιθεμένων αὐτῷ πάντων τῶν ἐνδο- 
ξοτέρων τοῦ συμπεράσματος. ὅσοι δ᾽ ἐξ ἀδοξοτέρων τοῦ συμ- 
περάσματος ἐπιχειροῦσι συλλογίξεσθαι, δῆλον ὡς οὐ καλῶς 15 
συλλογίξονται" διὸ τοῖς ἐρωτῶόσιν οὐ ϑετέον. 

Ὁμοίως δὲ καὶ ἐπὶ τῶν ἀσαφῶς καὶ πλεοναχῶς λε- ὃ 
γομένων ἀπαντητέον. ἐπεὶ γὰρ δέδοταν τῷ ἀποκρινομένῳ 
μὴ μανθάνοντι εἰπεῖν ὅτι oU μανθάνω ; καὶ πλεοναχῶς λε- 
γομένου μὴ ἐξ ἀνάγκης ὁμολογῆσαι 7 ἀρνήσασϑαι, δῆλον 90 
de πρῶτον μέν, ἂν μὴ σαφὲς ἡ y τὸ ῥηθέν, οὐκ ἀποκνητέον 
τὸ φάναι μὴ συνιέναι" πολλάκις γὰρ ἐκ τοῦ μὴ σαφῶς 
ἐρωτηϑέντας διδόναι ἀπαντᾷ τι δυσχερές. ἂν δὲ γνώριμον 
μὲν ἡ n πλεοναχῶς δὲ λεγόμενον , ἐὰν μὲν ἐπὶ πάντων ἄλη- 
ϑὲς ἢ ψεῦδος ἡ τὸ λεγόμενον, δοτέον ἁπλῶς ἢ ἀρνητέον; ss 


32 οὐ om u. — 38 δεκτέον C. — 35 εἴποιεν B, corr 4C, εἴποι 
qf. — οἱ ϑέμενοι Ὁ. --- 88 ἢ ἄδοξον εἶναι u. — 89 pr ἢ om Cu τς 

16051, 2, 24 ἂν Cu et 26 C. — 1 μὲν οὖν 7] Bf. — ? sal] f ; καὶ 
Β, μὲν ἡ f. — λόγον δὲ δοτέον f. — 3 δὲ ὅτι οὐ δοκεῖ f. — ὃ ἐστὶ 

m C. —— 6 δ᾽ om τι. — 7 συμβαίνει pr 4. — μὲν om C. — 12 αὐτὸν 
u. — ἐάνπερ Cu. — 17 ἀσαφῶψ pr 4. — 92 μὴ φάναι C. — 23 ἐὰν Cu. 


230 ΤΟΠΙΚΩΝ 86. 


ἐὰν δ᾽ ἐπὶ τὶ μὲν ψεῦδος ἡ ἐπὶ τὶ δ᾽ ἀληϑές, ἐπισημαν- 
τον ὅτι πλεοναχῶς λέγεται καὶ διότι τὸ μὲν ψεῦδος τὸ 
δ᾽ diets: ὕστερον γὰρ διαιρουμένου ἄδηλον εἰ καὶ ἐν ἀρχῇ 
συνεώρα τὸ ἀμφίβολον. ἐὰν δὲ μὴ προΐδῃ τὸ ἀμφίβολον 
80 ἄλλ᾽ εἰς ,ϑάτερον βλέψας 99, δητέον πρὸς τὸν ἐπὶ ϑάτερον 
ἄγοντα ὅτι οὐκ εἰς τοῦτο βλέπων ἔδωχα ἀλλ᾽ εἰς ϑάτερον αὐ- 
τῶν πλειόνων γὰρ ὄντων τῶν ὑπὸ ταὐτὸν ὄνομα ῆ λόγον 
δαδία ἡ ἀμφισβήτησις. ἐὰν δὲ καὶ σαφὲς ἡ καὶ ἁπλοῦν 
τὸ ἐρωτώμενον, ἢ ναί 1j ἢ οὐ D ἀποκριτέον. 
8 Ἐπεὶ δὲ πᾶσα πρότασις συλλογιστικὴ 7| τούτων τίς ἔστιν 
86 ἐξ ὧν ὁ συλλογισμὸς ἦ τινορ τούτων ἕνεκα (δῆλον à ὅταν 
ἑτέρου χάριν λαμβάνηται. τῷ πλείω τὰ ὅμοια ἐρωτᾶν᾽ ἢ γὰρ 
δι ἐπαγωγῆς 7 δι᾽ ὁμοιότητος ὡς ἐπὶ τὸ πολὺ τὸ καϑόλου 
λαμβάνουσιν), τὰ μὲν οὖν xo ἕκαστα πάντα ϑετέον. ἂν ἡ 
b ἀληϑῆ καὶ ἔνδοξα, πρὸς δὲ τὸ καθόλου , πειρατέον ἔνστασιν 
φέρειν" τὸ γὰρ ἄνευ ἐνστάσεως, ἡ οὔσης ἢ δοκούσης; κωλύειν 
τὸν λόγον δυσκολαίνειν ἐστίν. el οὖν ἐπὶ πολλῶν φαινομένου 
μὴ δίδωσι τὸ ᾿καϑόλου μὴ ἔχων ἔνστασιν, φανερὸν ὅτι δυόκο- 
5 λαίνει. ἔτι εἰ μηδ᾽ ἀντεπιχειρεῖν ἔχει ὅτι οὐκ ἀληϑές, πολ- 
λῷ μᾶλλον ἃ ἂν δόξειε δυσκολαίνειν. καίτοι οὐδὲ τοῦϑ᾽ ἱκανόν" 
πολλοὺς γὰρ λόγους ἔχομεν ἐναντίους ταῖς δόξαις. οὖς χα- 
λεπὸν λύειν, καϑάπερ τὸν Ζήνωνος ὃ ὅτι οὐκ ἐνδέχεται κινεῖσθαι 
οὐδὲ τὸ στάδιον διελϑεῖν" ἀλλ᾽ οὐ διὰ τοῦτο τἀντικείμενα τού- 
10 τοις οὐ ϑετέον. εἰ οὖν μήτ᾽ ἔνστασιν μήτ᾽ ἀντεπιχειρεῖν ἔχων μὴ 
τίθησι; δῆλον ὅτι δυσκολαίνει " ἔστι γὰρ ἡ ἐν λόγοις δυσκο- 
λία ἀπόκρισις παρὰ τοὺς εἰρημένους τρόπους, συλλογισμοῦ 
φϑαρτιχή. 
9. Ὑ πέχειν δὲ καὶ ϑέσιν καὶ ὁρισμὸν αὐτὸν αὐτῷ δεῖ 
16 προεγχειρήσαντα - ἐξ ὧν γὰρ ἀναιροῦσιν ol πυνθανόμενοι τὸ 
κείμενον, δῆλον ὅτι τούτοις ἐναντιωτέον. 


98 post ἀληϑές del un vel duo vbb €. — y 9] δὲ ὦ. — 29 ἂν 4. 
LT μὴ rcu. — 30 βλέψας 95] βιασϑῇ C, ἐμβιέψας $5 ᾳ. -- 95] ϑῆ 
7 μή 4B. — 31 ἔδωκεν u. — 82 ταὐτὸ Cu. — 86 ὁ pr om C. — 
39 πάντα om f. — ἐὰν B. 

160b3 φαινομένων 4, in φαινομένου 4 litteram v corr. — 4 μὴ] 
οὐ rc add ει. — 5 ἕξει δ᾽ εἰ Cu. — qot C qui pr om. — noli om tw. — 
T ἐναντίους ἔχομεν u. — 8 καϑάπερ tov Ζήνωνος u. — τὰ dyti- 
κείμενα Cu. — 10 ἐνίστασθαι corr A4. — μήτ᾽ ἀντεπιχ. ἔχων μήτ᾽ ἐνί- 
στασϑαι Cugf. — μὴ] οὐ ug. — 14 δεῖ] δὴ u. — 16 προσεγχειρήσαντα 
A, προεπι χειρήσαντα f, corr C. 





TOIIIK&N 8. 281 


"Aóofov δ᾽ ὑπόθεσιν εὐλαβητέον ὑπέχειν. εἴη δ᾽ dw 
ἄδοξος διχῶς" καὶ γὰρ ἐξ ἧς ἄτοπα συμβαίνει λέγειν, 
οἷον εἰ πάντα φαίη τις κινεῖσθαι fj ἢ μηδέν, καὶ ὅσα χείρο-- 
vog ἤϑους ἑλέσϑαι καὶ ὑπεναντία ταῖς βουλή 6£6LV, olovó ὅτι ἠδ 0-- 90 
vij | τἀγαϑὸν: καὶτὸ ἀδικεῖν βέλτιοντοῦ ἀδικεῖσϑαι. οὐ γὰρ ὡς λό- 
yov . χάριν ὑπέχοντα ἀλλ᾽ ὡς τὰ δοκοῦντα λέγοντα μισοῦσιν. 

Ὅσοι δὲ τῶν λόγων ψεῦδος συλλογίζονται. λυτέον 10 
ἀναιροῦντα παρ᾽ ὃ γίνεται τὸ ψεῦδος. οὐ γὰρ ὁ ὁτιοῦν ἀνελὼν 
λέλυκεν, οὐδ᾽ εἰ ψεῦδός ἐστι τὸ ἀναιρούμενον. ἔχοι γὰρ ὧν ss 
πλείω ψεύδη ὁ λόγος. οἷον ἐάν τις λάβῃ τὸν καϑήμενον 
γράφειν, Σωκράτη δὲ καϑῆσϑαι" συμβαίνει γὰρ ἐκ τούτων 
Σωχράτη γράφειν. ἀναιρεϑέντος οὖν τοῦ Σωκράτη καϑῆσϑαι 

οὐδὲν μᾶλλον λέλυται ὁ λόγος" καίτοι ψεῦδος τὸ ἀξίωμα. 
ἀλλ᾽ οὐ παρὰ τοῦτο ὁ λόγος ψευδής" ἂν γάρ "ug τύχῃ κα- 80 
ϑήμενος μὲν μὴ. γράφων δέ, οὐκέτι ἐπὶ τοῦ τοιούτου ὴ αὐτὴ λύ- 
σις ἁρμόσει. ὥστε οὐ τοῦτο ἀναιρετέον, ἀλλὰ τὸ τὸν καϑήμε- 
vOv γράφειν" οὐ γὰρ πᾶς ὁ ᾿καϑημενος γράφει. λέλυκε μὲν 
οὖν πάντως ὁ ἀνελὼν παρ᾿ ὃ γίνεται τὸ ψεῦδος, οἷδε δὲ τὴν 
λύσιν ὃ εἰδὼς ὅτι παρὰ τοῦτο ὁ λόγος; καϑάπερ ἐπὶ τῶν 86 
ψευδογραφουμένων᾽ οὐ γὰρ ἀπόχρη τὸ ἐνστῆναι, οὐδ᾽ ὧν ψεῦ-- 
δὸς ἡ ῃ τὸ ἀναιρούμενον, ἀλλὰ καὶ διότι ψεῦδος « ἀποδεικτέον" 
οὕτω γὰρ ἂν εἴη φανερὸν πότερον προορῶν τι 7] οὔ ποιεῖται 
τὴν ἔνστασιν. 

Ἔστι δὲ λόγον κωλῦσαι συμπεράνασθαι τετραχῶς. ἢ ν.161 
γὰρ ἀνελόντα παρ᾽ ὃ γίνεται τὸ ψεῦδος, T] πρὸς τὸν ἐρω- 
τῶντα ἔνστασιν εἰπόντα " πολλάκις γὰρ οὐδὲ λέλυκεν, ὃ μέν- 
τοι πυνθανόμενος οὐ δύναται ποῤῥωτέρω προαγαγεῖν. τρίτον δὲ 
πρὸς τὰ ἠρωτημένα᾽" συμβαίη γὰρ ὧν ἐκ μὲν τῶν ἠρωτημέ- 5 
vov μὴ γίνεσϑαι ὃ βούλεται διὰ τὸ κακῶς ἠρωτῆσθαι, προσ- 
τεϑέντος δέ τινος γίνεσϑαι τὸ συμπέρασμα. εἰ μὲν οὖν μη- 
χέτι δύναται προάγειν ὁ ἐρωτῶν, πρὸς τὸν ἐρωτῶντα elg ἂν ἡ 
ἔνστασις, εἰ δὲ δύναται, πρὸς τὰ ἠρωτημένα. τετάρτη δὲ 


18 πλεοναχῶς Cu. -- 20 ὅτι] ὅτι eC, ὅτι ἡ u. — 9] ἀγαθὸν Cu. 

-— 22 ὑπεχόμενον ΑΒι, fort pr C. — 23 ὅσοι corr 4. — 94 τὸ om C 
H Pf — 25 ἔχει u. — 426 εἴ vig λάβοι Cu. — 80 παρὰ corr B. — 
ἂν 

16183 οὐ λέλυκε μὲν ὃ u, corr C. — 4 προάγειν Cu. --- δ συμβαί- 
νει u. — 6 βουλόμεθα u. — προτεϑέντος u. — 8 πρὸς] εἰς Cuq, εἰ 
πρὸς pr 4. — 9 ἡ om 4. 


282 TONHIKAN 8. 


yo καὶ χειρίστη τῶν ἐνστάσεων 1j αρὸς τὸν χρόνον Eros γὰρ S0t- 
avra ἐνίστανται πρὸς ἃ διαλεχϑῆναι πλείονός ἔστι χρόνου ἢ 

τῆς παρούσης διατριβῆς. 
4 μὲν οὖν ἱνστάσεις, καθάπερ εἴπαμεν, τεεραχῶς γί- 
φονται" λύσις δ᾽ ἐστὶ τῶν εἰρημένων ἡ πρώτη μόνον͵ αἱ δὲ 
1$ λοιπαὶ κωλύσεις τινὲς καὶ ἐμποδισμοὶ τῶν συμπερασμάτων. 
1} rime δὲ λόγου κατ᾽ αὐτόν τε τὸν λόγον, xal 
ὅταν οὐχ ἡ αὐτή αὐτή" πολλάχις γὰρ τοῦ μὴ καλῶς 
διειλέχϑαι τὸν λόγον ὃ ἐρωτώμενος αἴτιος, διὰ τὸ μὴ συγ- 
χωρεῖν ἐξ ὧν ἦν ϑιαλεχϑῆναι καλῶς πρὸς τὴν θέσιν" οὐ γὰρ 
:0 ἔστιν £x | ϑατέρῳ μόνον τὸ καλῶς ἐπιτελεσθῆναι τὸ ποιψὸν 
ἔργον. ἀναγκαῖον οὖν ἐνίοτε πρὸς τὸν λέγοντα xal μὴ πρὸς 
τὴν ϑέσιν ἐπιχειρεῖν, ὅ ὅταν ὁ ἀποχρινόμενος τάναντία τῷ j ἐρω- 
τώντι παρατηρῇ ῦ προσεπηρεάξων. δυσκχολαίνοντες οὖν ἀγωνε- 
στικὰς καὶ οὐ διαλεχτικὰς ποιοῦνται τὰς διατριβάς. i δ᾽ 
36 ἐπεὶ γυμνασίας καὶ πείρας, χάριν ἀλλ᾽ οὐ ϑδιδασχαλίας οἱ 
τοιοῦτοι τῶν λόγων, δῆλον ὡς οὐ μόνον τἀληθῆ συλλογιστέον 
ἀλλὰ καὶ ψεῦδος. οὐδὲ δι ἀληϑῶν del ἀλλ᾽ ἐνίοτε καὶ 
ψευδῶν. πολλάκις γὰρ ἀληϑοῦς τεϑέντος ἀναιρεῖν ἀνάγχη 
τὸν διαλεγόμενον, ὥστε προτατέον τὰ ψευδῇ. ἐνίοτε ὃὲ καὶ 
$0 ψεύδους τεϑέντος ἀναιρετέον διὰ ψευδῶν " οὐδὲν γὰρ κωλύει 
τινὶ δοκεῖν τὰ μὴ ὄντα μᾶλλον τῶν ἀληϑῶν, ὥστ᾽ ἐκ τῶν 
ἐκείνῳ δοκούντων τοῦ D λόγου. γινομένου μᾶλλον ξσταιπεπεισμέ- 
vog 1j ὠφελημένος. δεῖ δὲ τὸν καλῶς μεταβιβάξοντα διαλεκτι-- 
κῶς καὶ μὴ ἐριστικῶς μεταβιβάξειν, καϑάπερ τὸν γεωμέ- 
86 ΤΟΉΡ γεωμετρικῶβρ, ἄν v& ψεῦδος ἄν τ᾽ ἀληϑὲς ἢ τὸ συμπε- 
ραινόμενον ποῖοι δὲ διαλεκτικοὶ συλλογισμοί, πρότερον εἴ- 
ρηται. ἐπεὶ δὲ φαῦλος κοινωνὸς ὁ ἐμποδίξων τὸ κοινὸν ἔρ- 
γον, δῆλον ὅτι καὶ ἐν λόγφ. κοινὸν γάρ τι καὶ ἐν τούτοις 
προκείμενόν ἐστι, πλὴν τῶν ἀγωνιξομένων. τούτοις δ᾽ oUx Éorw 
ὦ ἀμφοτέροις τυχεῖν τοῦ αὐτοῦ τέλους" πλείους γὰρ ἑνὸς ἀδύνα-- 
b rov νικῶν. διαφέρει δ᾽ οὐδὲν ἄν τε διὰ τοῦ ἀπόκρίνεσθαι ἄν 


18 εἴπομεν Cu, corr 4. — 16 δὲ τὸ u. — λόγῳ C. — αὑτόν Cu. — 
17 ἐπερωτᾶτκι u. — 420ὺ κοινὸν corr B. — 95 oi] χάριν οἱ C. — 
Q7 ἀεὶ om τι, corr C. — 30 γὰρ pr om 4, — 33 διαλεκετικῶς ... με- 
taf. rc mg C. — 84 γεωμετρικὸν B, fort pr 4. — 86 ὁποῖοι Cf. - 
δὲ δὲ οἱ f. — εἴρηνται 48. --- 38 τι om f. — τούτοις τὸ προκείμε- 

ον 4f — προχ. καὶ ἐν τούτοις ug. 

1010} οὐϑὲν C. — 1 et 8 ἀποκρίνασθαι C. 


TOIIIK4N 8. 238 


ve διὰ τοῦ ἐρωτᾶν ποιῇ τοῦτο᾽ ὅ τε γὰρ ἐριστικῶς ἐρωτῶν 
φαύλως διαλέγεται; ὅ τ᾽ ἐν τῷ ἀποχρίνεσθαι μὴ διδοὺς τὸ 
φαινόμενον μηδ᾽ ἐκδεχόμενος ὅ τί ποτε βούλεται ὁ ἐρωτῶν 
αυϑέσϑαι. ὃ λον οὖν ἐκ τῶν εἰρημένων ὅ ὅτι οὐχ ὁμοίως ἐπι- 5 
τιμητέον καϑ' αὐτόν τε v9 λόγῳ καὶ τῷ ἐρωτῶντι" οὐδὲν 
γὰρ κωλύει τὸν μὲν λόγον φαῦλον εἶναι, τὸν δ᾽ ἐρωτῶντα 
ὡς ἐνδέχεται βέλτιστα πρὸς τὸν ἀποχρινόμενον διειλέχϑαι. 
πρὸς γὰρ τοὺς δυσκολαίνοντας oU δυνατὸν ἴσως εὐϑὺς οἵους 
τις βούλεται ἀλλ᾽ οἵους ἐνδέχεται ποιεῖσθαι τοὺς συλλογισμούς. 10 

Ἐπεὶ δ᾽ ἐστὶν ἀδιόριστον πότε τἀναντία καὶ πότε τὰ ἐν 
ἀρχῇ λαμβάνουσιν οἱ ἄνϑρωποι (πολλάκις γὰρ καθ᾽ αὐτοὺς 
λέγοντες τὰ ἐναντία λέγουσι, καὶ ἀνανεύσαντες πρότερον ὃδυ- 
δόασιν ὕστερον * διόπερ ἐρωτώμενοι τἀναντία καὶ τὸ ἐν ἀρχῇ 
πολλάκις ὑπακούουοιν), ἀνάγκη φαύλους γίνεσϑαι τοὺς λό-- 16 
γους. αἴτιος δ᾽ ὁ ἀποκρινόμενος, τὰ μὲν οὐ διδούς, τὰ δὲ του- 
eoa διδούς. φανερὸν οὖν ὡς οὐχ ὁμοίως ἐπιτιμητέον τοῖς 
ἐρωτῶσι καὶ τοῖς λόγοις. 

Καϑ' αὑτὸν δὲ τῷ λόγῳ πέντ᾽ εἰσὶν ἐπιτιμήσεις, προῖ- 
τη μὲν ὅ ὅταν ἐκ τῶν ἐρωτωμένων μὴ συμπεραίν αι μήτε τὸ 20 
προτεϑὲν μήτε ὅλως μηδὲν ὄ ὄντων ψευδῶν 1j ἡ ἀδόξων, ἢ ἅπάν- 
τῶν ἢ τῶν πλείστων, ἐν οἷς τὸ συμπέρασμα, καὶ μήτ᾽ ἀφαι-- 
ρεϑέντων τινῶν μήτε προστεθέντων μήτε τῶν μὲν ἀφαιρεϑέν-- 
τῶν τῶν δὲ προστεϑέντων γίνηται τὸ συμπέρασμα. δευτέρα 
δὲ εἰ πρὸς τὴν 9é6w μὴ γίνοιτο ὁ συλλογισμὸς ἐκ τοιούτων 95 
τε καὶ οὕτως ὡς εἴρηται πρότερον. τρίτη δ᾽ εἰ προστεϑέντων 
τινῶν γίνοιτο συλλογισμός, ταῦτα δ᾽ εἴῃ χείρω τῶν ἐρωτη- 
ϑέντων καὶ ἧττον ἔνδοξα τοῦ συμπεράσματος. πάλιν εἰ 
ἀφαιρεϑέντων τινῶν᾽ ἐνίοτε γὰρ πλείω λαμβάνουσι τῶν ἀναγ-- 
καίων, ὥστε οὐ τῷ ταῦτ᾽ εἶναι γίνεται ὁ συλλογισμός. I 80 
εἰ ἐξ ἀδοξοτέρων καὶ ἧττον πιστῶν τοῦ συμπεράσματος, ἢ εἰ 
ἐξ ἀληθῶν ἀλλὰ πλείονος ἔργου δεομένων ἀποδεῖξαι τοῦ 


προβλήματος. 


9 ταὐτό w. — ἐρεστικῶς corr 4. — 11 core] τὸ πότε wu. — τὰ 
ἐναντία Cu. — 19 τὰ om Cu. — 14 τὰ ἐναντία C, corr 4. — καὶ τὰ 
ἐναντία καὶ τὰ ἐν u. — 17 εἷς om ug. — 19 τῷ om B et pr C. — λό- 
yov B. — 20 ἠρωτημένων C. — "mo πρὸς τὸ τεϑὲν C. — τὸ om τ. 
— 9] ἢ ψευδῶν ἣ u. — πάντων Cu. — 485 μηδὲ u, corr C, καὶ μὴ 4. 
— 94 γίνεται Cu. — 25 μὴ το ὦ. — 8] at ἐ om s. 


284 TOIIIKAN 8. 


Οὐ δεῖ δὲ πάντων τῶν προβλημάτων ὁμοίως ἀξιοῦν 
ss τοὺς συλλογισμοὺς ἐνδόξους εἶναι καὶ πιϑανούς" φύσει γὰρ εὐ- 
ϑὺς ὑπάρχει τὰ μὲν Qdo τὰ δὲ χαλεπώτερα τῶν ξητου- 
μένων, ὥστε ἂν ἐξ ὧν ἐνδέχεται μάλιστα ἐνδόξων συμβι- 
βάσῃ. διείλεκται καλῶς. φανερὸν οὖν ὅτι οὐδὲ λόγῳ ἡ αὐτὴ 
ἐπιτίμησις πρός τε τὸ προβληϑὲν καὶ xo) αὐτόν. οὐδὲν γὰρ 
«0 κωλύει καϑ᾽ αὑτὸν μὲν εἶναι τὸν λόγον ψεκτόν, πρὸς δὲ τὸ 
p.162 πρόβλημα ἐπαινετόν, καὶ πάλιν ἀντεστραμμένως xa)" αὖ- 
τὸν μὲν ἐπαινετόν, πρὸς δὲ τὸ πρόβλημα ψεκτόν, ὅταν ix 
πολλῶν ἡ ῥάδιον ἐνδόξων συμπεράνασθαι καὶ ἀληϑῶν. εἴη 
δ᾽ ἄν ποτε λόγος καὶ δυμπεπερασμένος μὴ συμπεπερα- 
6 Guévov χείρων, ὅταν ὁ μὲν ἐξ εὐηθῶν συμπεραίνηται μ 
τοιούτου τοῦ προβλήματος ὄντος, ὁ δὲ προσδέηταιτοιούτωνἃ 
ἐστιν ἔνδοξα καὶ ἀληϑῆ, καὶ μὴ ἐν τοῖς προσλαμβανομέ- 
νοις ἡ Ó λόγος. τοῖς δὲ διὰ ψευδῶν ἀληϑὲς συμπεραινομέ- 
νοις οὐ δίκαιον ἐπιτιμᾶν. ψεῦδος μὲν γὰρ ἀεὶ ἀνάγκη διὰ 
10 ψεύδους συλλογίξεσϑαι, τὸ δ᾽ ἀληϑὲς ἔστι καὶ διὰ φευ- 
δῶν ποτὲ συλλογίξεσϑαι. φανερὸν δ᾽ ἐκ τῶν ἀναλυτικῶν. 
Ὅταν δ᾽ ἀπόδειξις ἦ τινὸς ὁ εἰρημένος λόγος, εἴ τί 
ἐστιν ἄλλο πρὸς τὸ συμπέρασμα μηδαμῶς ἔχον, οὐκ ἔσται 
περὶ ἐκείνου συλλογισμός" ἂν δὲ φαίνηται, δόφισμα σται, 
15 οὐκ ἀπόδειξις. ἔστι δὲ φιλοσόφημα μὲν συλλογισμὸς ἀπο- 
δεικτικός, ἐπιχείρημα δὲ συλλογισμὸς διαλεκτικός, σόφι- 
ὅμα δὲ συλλογισμὸς ἐριστικός, ἀπόρημα δὲ συλλογισμὸς 
διαλεκτικὸς ἀντιφάσεως. 
Εἰ δ᾽ ἐξ ἀμφοτέρων τι δοκούντων δειχϑείη, μὴ ὁμοίως 
20 δὲ δοχούντων, οὐδὲν κωλύει τὸ δειχϑὲν μᾶλλον ἑκατέρου δο- 
κεῖν. ἀλλ᾽ εἰ τὸ μὲν δοκοίη τὸ δὲ μηδετέρως, ἢ εἰ τὸ μὲν 
δοχοίη τὸ δὲ μὴ δοκοίη, εἰ μὲν ὁμοίως, ὁμοίως ἂν εἴῃ καὶ 
μή, εἰ δὲ μᾶλλον ϑάτερον, ἀκολουϑήσει τῷ μᾶλλον. 
Ἔστι δέ τις ἁμαρτία καὶ αὕτη κατὰ τοὺς συλλογι- 


87 ἐνδέχηται u. — 39 αὐτό u. 
16242 ὅτι Cu. — 8.2) om Cu. — 7 προλαμβανομένοις u. — B συμ- 


περαίνουσιν u, corr 4. — 9 γὰρ ἀεὶ om C. — 0 ψευδῶν Cu. — 
11 συλλογίσασθαι Cu. — 14 ἐκείνους B. — ἐὰν Cug. — 15 ἀποδει- 
κτικός, ἐπιχ. δὲ συλλ. pr om C. — 90 οὐϑὲν u. — τοῦ ἑτέρου corr A. 


— 21 post δοκοέη plura vbb del C. — 23 τὸ u. — 94 καὶ αὕτη ὧμαρ- 


ría Cf. — αὐτὴ B. — περὶ A. 


TOIIIK&N 8. 2935 


σμούς, ὅταν δείξῃ διὰ μακροτέρων, ἐνὸν δι᾿ ἐλαττόνων καὶ 36 
ἐν τῷ λόγῳ ὑπαρχόντων, οἷον ὅτι ἐστὶ δόξα μᾶλλον ἑτέρα 
ἑτέρας, εἴ τις αἰτήδαιτο αὐτοέκαστον μάλιστ᾽ εἶναι, εἶναι δὲ 
δοξαστὸν ἀληϑῶς αὐτό, ὥστε τῶν τινῶν μᾶλλον εἶναι αὐτό" 
πρὸς δὲ τὸ μᾶλλον μᾶλλον τὸ λεγόμενον εἶναι" εἶναι δὲ 
καὶ αὐτοδόξαν ἀληθῆ, ἢ ἔσται μᾶλλον ἀκριβὴς τῶν τινῶν᾽ 80 
ὅτηται δὲ καὶ αὐτοδόξαν ἀληϑῆ εἶναι καὶ αὐτοέκαστον μά- 
λιστ᾽ εἶναι: ὥστε αὕτη ἡ δόξα ἀκριβεστέρα ἐστίν. τίς 
δὲ ἡ μοχϑηρία; 1j ὅτι ποιεῖ, παρ᾽ ὃ ὁ λόγος, λανθάνειν τὸ 
αἴτιον. 

Λόγος δ᾽ ἐστὶ δῆλος ἕνα μὲν τρόπον καὶ δημοσιώτα- 12 
τον, ἐὰν qj συμπεπερασμένος οὕτως ὥστε μηδὲν δεῖν ἐπερῶω- 86 
τῆσαι" ἕνα δέ, καὶ ὃς μάλιστα λέγεται, ὅταν εἰλημμένα μὲν 
y ἐξ ὧν ἀναγκαῖον εἶναι. 4 δὲ διὰ συμπερασμάτων συμ-» 
περαινόμενος " ἔτι εἰ ἐλλείπει σφόδρα ἐνδόξων. 

ψευδὴς δὲ λόγος καλεῖται τετραχῶς. ἕνα μὲν τρόπον 
ὅταν φαίνηται συμπεραίνεσθαι μὴ συμπεραινόμενος, ὃ κα- 
λεῖταν ἐριστικὸς συλλογισμός " ἄλλον δὲ ὅταν συμπεραίνηται 5 
μὲν μὴ μέντοι πρὸς τὸ προκείμενον, ὅπερ συμβαίνει μάλι- 
στα τοῖς εἰς ἀδύνατον ἄγουσιν" ἢ πρὸς τὸ κείμενον μὲν συμ- 
περαίνηται, μὴ μέντοι κατὰ τὴν οἰκείαν μέϑοδον. τοῦτο δ᾽ 
ἐστίν, ὅταν μὴ ὧν ἰατρικὸς δοχῇ ἰατρικὸς εἶναι ἢ γεωμετρι- 
χκὸς μὴ ὧν γεωμετρικὸς ἢ διαλεκτικὸς μὴ ὧν διαλεκτικός, 10 
ἄν τε ψεῦδος ἄν τ᾽ ἀληϑὲς ἡ τὸ συμβαῖνον. ἄλλον δὲ τρό- 
πον ἐὰν διὰ ψευδῶν συμπεραίνηται. τούτου δ᾽ ἔσται ποτὲ μὲν 
τὸ συμπέρασμα ψεῦδος, ποτὲ δ᾽ ἀληϑές᾽ τὸ μὲν γὰρ ψεῦ- 
δος ἀεὶ διὰ ψευδῶν περαίνεται, τὸ δ᾽ ἀληϑὲς ἐγχωρεῖ καὶ 





μὴ ἐξ ἀληθῶν, ὥσπερ εἴρηται καὶ πρότερον. 15 
25 ἐνὸν] ἐνδεχόμενον u. — 47 αἰτῆσαι τὸ Η — αὐτὸ ἕκαστον ὦ 
et sic in seqq scr u et pr C. — 98 αὐτὸ ἀληϑῶς Cu. — εἶναι om uw. 


— 91 ἤτηται ab init corr u. — αὐτὸ ἕκαστον B. — 32 αὕτη δόξα A, 
αὐτὴ δόξα B, ἡ αὐτοδόξα f. — δόξα] δόξα ἡ (5 om wu) μάλιστα ἀλη- 
ϑης uq, δόξα ἀληϑὴς BCf. --- 33 ἢ om €. — 84 λανθάνει pr 4. — 
36 μηϑὲν Cu. — 37 ὡς BCuq. 

162b1 ἀναγκαίων Bu, fort pr 4. — εἶναι om Cu. — 7] εἰ wu. — 
2 evuzsgouvóusya f, corr C. — εἴ τι ἐλλείπει εἴη δὲ τοῦτο σφ. f. — 
ἔνδοξον corr Cf. — 4 ὃς f. — 5 συλλογισμὸς ἐριστικός Cf. — 6 xsí- 
μενον Cf. — 7 sig τὸ ἀδύνατον ug. — προκείμενον uq. — 9 ἐὰν 0 
μὴ Cu. — 12 d» C. — τὸ συμπέρασμα ποτὲ μὲν C. — 15 δὲ Οἱ. 


2268 TOHIKAN 86. 


Τὸ piv ies τῆνον Le es τοῦ Mporte dd τὸ RETE. 


voy ra πολλῶν ἂν «ἷη n 


εἰ δ᾽ ἐξ ὄντων μὲν ἀδόξων δέ, φαῦλος. εἰ δὲ καὶ ψευδῆ 
χαὶ λίαν ἄδοξα, δῆλον ὅτι φαῦλος, ἢ ἁπλῶς ἢ τοῦ πρά- 
$0 γματος. 

13 Τὸ δ᾽ ἐν ἀρχῇ καὶ τὰ ἐναντία πῶς αἰτεῖται ὁ ἐρω- 
τῶν, γχατ' ἀλήϑειαν μὲν ἐν τοῖς ᾿δναλυτικοῖς εἴρηται, κατὼ 
δόξαν δὲ νῦν λεχτέον. 

Αἰτεῖσϑαι δὲ φαίνονται τὸ ἐν ἀρχῇ πενταχώς., φανε- 

16 ρώτατα μὲν καὶ πρῶτον εἴ τις αὐτὸ τὸ δείχνυσϑαι δέον αἷ- 
τήσει. τοῦτο δ᾽ ix αὐτοῦ D μὲν οὐ δάδιον λανϑάνειν, iv δὲ τοῖς 
συνωνύμοις, xal ἐν ὅσοις τὸ ὄνομα καὶ ὃ λόγος τὸ αὐτὸ 

p.168 σημαίνει, μᾶλλον. δεύτερον ὃξ ὅταν χατὰ μέρος δέον ἀπο- 

δεῖξαι καθόλου τις αἰτήσῃ, οἷον ἐπιχειρῶν ὅτι τῶν ἐναντίων 
uic ἐπιστήμη, ὅλως τῶν ἀντικειμένων ἀξιώσειε μίαν εἶναι" 
δοχεῖ γὰρ ὃ ἔδει καϑ' αὐτὸ δεῖξαι uev ἄλλων αἰτεῖσϑαι 
6 πλειόνων. τρίτον εἴ τις καϑόλου δεῖξαι προχειμένου κατὰ μέ- 
ρος αἰτήσειεν, οἷον εἰ πάντον τῶν ἐναντίων προκειμένου τῶνδέ 
τινῶν ἀξιώσειε" δοκεῖ γὰρ καὶ οὗτος, 0 μετὰ πλειόνων ἔδει 
δεῖξαι, καθ᾽ αὐτὸ χωρὶς αἰτεῖσθαι. πάλιν εἴ τις διελὼν 


16 τὸν om B. — 17 ἢ] εἶναι ἢ q. — τὸ ὦ μα om Cufq. — 
18 αὐτὸν ὅτι ψευδῆ λόγον εἶπέ τινα ἐπεὶ Cuq. pid" i00 £zousQ«a 
corr 4, ἀντεχόμεθα Bq. — 20 ἑτέρων om τι. — 23 πολλῶι ABf. — 

ἴρον q, χείρων τῶν f. — ψεῦδος ὡς ovii. C. — 924 d») dv ὁ pud — 

o εἰ... φαῦλος om q. — 99 xal ἀνάδοξα B, ἔνδοξα w. — 
Aog u. — 35 nqure q. — αἰτήσειεν Cu, — 86 ῥᾷον Cv. — λαθεῖν "Ὁ. 
— 57 ταὐτὸν 

16822 οἷον εἰ fort pru. — 4 μετὰ καὶ ἄλλων C. — 5 τις] tig τὸ B, 
tig οὐ f. — προσκειμένου Cf. — ?7 ἀξιώσει u. — δεῖ pr C. — 8 καὶ 
(om wu) καθ᾽ αὐτὸ καὶ χωρὶς Cu. 


TOIIIK&N 8. 281 


αἰτεῖται τὸ πρόβλημα olov εἰ δέον δεῖξαι τὴν ἰατρικὴν ὑγι- 

᾿ εἰινοῦ καὶ νοσώδους, χωρὶς ἑκάτερον ἀξιώσειεν. ἢ εἴ τις τῶν 10 
ἑπομένων ἀλλήλοις ἐξ ἀνάγκης θάτερον αἰτήσειεν, olov τὴν 
πλενρὰν ἀσύμμετρον τῇ διαμέτρῳ, δέον ἀποδεῖξαι ὅτι n 
διάμετρος τῇ πλευρᾷ. 

Ἰσαχῶς δὲ καὶ τἀναντία αἰτοῦνται τῷ ἐξ ἀρχῆς. πρώ- 
τον μὲν γὰρ εἴ νις τὰς ἀντικειμένας αἰτήσαιτο φάσιν καὶ 16 
ἀπόφασιν, δεύτερον δὲ τἀναντία κατὰ τὴν ἀντίθεσιν, οἷον 
ἀγαϑὸν καὶ κακὸν ταὐτόν. τρίτον εἴ τις τὸ καϑάλου ἀξιώσας 
ἐπὶ μέρους αἰτοῖτο τὴν ἀντίφασιν, οἷον εἰ λαβὼν τῶν évav- 
τίων μίαν ἐπιστήμην, ὑγιεινοῦ καὶ νοσώδους ἑτέραν ἀξιώσειεν, 

ἢ τοῦτο αἰτησάμενος ἐπὶ τοῦ καϑόλου τὴν ἀντίθεσιν πειρῷτο 90 
λαμβάνειν. πάλιν ἐάν τις αἰτήσῃ τὸ ἐναντίον τῷ ἐξ ἀνάγκης 
συμβαίνοντι διὰ τῶν κειμένων, κἂν εἴ τις αὐτὰ μὲν μὴ 
λάβοι τὰ ἀντικείμενα, τοιαῦτα δ᾽ αἰτήσαιτο δύο ἐξ ὧν ἔσται 
ἡ ἀντικειμένη ἀντίφασις. διαφέρει δὲ τὸ τἀναντία λαμβά- 
ψειν τοῦ ἐν ἀρχῇ ὅτι τοῦ μέν ἐστιν ἡ ἁμαρτία πρὸς τὸ συμ- ss 
πέρασμα (πρὸς γὰρ ἐκεῖνο βλέποντες τὸ ἐν ἀρχῇ λέγομεν 
αἰτεῖσθαι), τὰ δ᾽ ἐναντία ἐστὶν ἐν ταῖς προτάσεσι τῷ ἔχειν 
πῶς ταύτας πρὸς ἀλλήλας. 

Πρὸς δὲ γυμνασίαν καὶ μελέτην τῶν τοιούτων λόγων 14 
πρῶτον μὲν ἀντιστρέφειν ἐθίζεσθαι χρὴ τοὺς λόγους. οὕτως so 
γὰρ πρός τε τὸ λεγόμενον εὐπορώτερον ἕξομεν, καὶ ἐν ὀλίγαις 
πολλοὺς ἐξεπιστησόμεϑα λόγους. τὸ γὰρ ἀντιστρέφειν ἐστὶ τὸ 
μεταλαβόντα τὸ συμπέρασμα μετὰ τῶν λοιπῶν ἐρωτημά- 
τῶν ἀνελεῖν ἕν τῶν δοθέντων" ἀνάγκη γάρ, εἶ τὸ συμπέ- 
ραόμα μή ἐστι, μίαν τινὰ ἀναιρεῖσθαι τῶν προτάσεων, ei ss 
περ πασῶν τεϑεισῶν ἀνάγκη ἦν τὸ συμπέρασμα εἶναι. πρὸς 
ἅπασάν τε ϑέσιν καὶ ὅτι οὕτως καὶ ὅτι οὐχ οὕτως τὸ ἐπι- 
χείρημα σκεπτέον, καὶ εὑρόντα τὴν λύσιν εὐθὺς ξητητέον" b 
οὕτω γὰρ ἅμα συμβήδεται πρός τε τὸ ἐρωτᾶν καὶ πρὸς τὸ 
ἀποκρίνεσθαν γεγυμνάσθαι. κἂν πρὸς μηδένα ἄλλον ἔχω- 


9 προβληϑὲν Cufq. — 12 σύμμετρον uw. — τῇ) εἶναι τῇ Cu. — 
14 τὰ ἐναντία u. --- 15 τὰ ἀντικείμενα C. — κατάφασιν u. --- 18 αὖ 
τοίη τι. --- 90 τὴν ἀντίφασιν τι, idem post πειρῷτο C. — 92 xai C. — 
93 λάβῃ 4u — τἀντικείμενα C. — 95 ἀργῇ τοσοῦτον ὅτι Cu. — 27 τῷ 
γὰρ ἔχειν Cu. — 90 γρὴν ἐθίζεσθαι u. — 931 τὸ om C. — 86 πασῶν) 
πασῶν αὐτῶν u. — 937 πᾶσάν corr C. — elt ὅτι om C. — τὸ prom C. 


288 TOIIIKS£SN 8. 


μὲν, πρὸς αὑτούς. παράλληλά τε παραβάλλειν, ἐκλέγον- 
6 τα πρὸς τὴν αὐτὴν ϑέσιν ἐπιχειρήματα" τοῦτο γὰρ πρός τετὸ 
βιάξεσϑαι πολλὴν εὐπορίαν ποιεῖ καὶ πρὸς τὸ ἐλέγχειν us- 
γάλην ἔχει βοήϑειαν, ὅταν εὐπορῇ τις καὶ ὅτι οὕτως καὶ Ott 
οὐχ οὕτως πρὸς τὰ ἐναντία γὰρ συμβαίνει ποιεῖσθαι τὴν 
φυλακήν. πρός τε γνῶσιν καὶ τὴν κατὰ φιλοσοφίαν φρό- 
10 νησιν τὸ δύνασϑαι συνορᾶν καὶ συνεωραχέναι τὰ ἀφ᾽ ἑκατέ- 
ρας συμβαίνοντα τῆς ὑποϑέδεως οὐ μικρὸν ὄργανον " λοιπὸν 
γὰρ τούτων ὀρθῶς ἐλέσϑαι θάτερον. δεῖ δὲ πρὸς τὸ τοιοῦτο 
ὑπάρχειν εὐφυᾶ" καὶ τοῦτ᾽ ἔστιν ἡ κατ᾽ ἀλήθειαν εὐφυΐα, 
τὸ δύνασϑαι καλῶς ἐλέσϑαι τἀληϑὲς καὶ φυγεῖν τὸ φψεῦ- 
15 Óog* ὅπερ οἱ πεφυκότες εὖ δύνανται ποιεῖν " εὖγὰρ φιλοῦντες 
καὶ μισοῦντες τὸ προσφερόμενον εὖ κρίνουσι τὸ βέλτιστον. 
Πρός τε τὼ πλειστάκις ἐμπίπτοντα τῶν προβλημάτων 
ἐξεπίστασϑαι δεῖ λόγους, καὶ μάλιστα περὶ τῶν πρώτων ϑέ- 
σεῶν ἐν τούτοις γὰρ ἀποδυσπετοῦσιν οἱ ἀποκρινόμενοι πολ- 
90 λάχις. ἕτι τε ὅρων εὐπορεῖν δεῖ, καὶ τῶν ἐνδόξων τε καὶ 
τῶν πρώτων ἔχειν προχείρους" διὰ γὰρ τούτων οἱ συλλογι- 
σμοὶ γίνονται. πειρατέον δὲ καὶ εἰς ἃ πλειστάκις ἐμπίπτουσιν 
οἱ ἄλλοι λόγοι κατέχειν. ὥσπερ γὰρ ἐν γεωμετρίᾳ πρὸ ἔρ- 
yov τὸ περὶ τὰ στοιχεῖα γεγυμνάσϑαι, καὶ ἐν ἀριϑμοῖς τὸ περὶ 
46 τοὺς κεφαλισμοὺς προχείρως ἔχειν, καὶ μέγα διαφέρει πρὸς 
τὸ καὶ τὸν ἄλλον ἀριϑμὸν γινώσκειν πολλαπλασιούμεμον, 
ὁμοίως καὶ ἐν τοῖς λόγοις τὸ πρόχειρον εἶναι περὶ τὰς ἀρ-- 
χὰς καὶ τὰς προτάσεις ἀπὸ στόματος ἐξεπίστασϑαι" καϑά- 
πὲρ γὰρ ἐν τῷ μνημονικῷ μόνον οἱ τόποι τεθέντες εὐϑὺς 
80 ποιοῦσιν αὐτὰ μνημονεύειν, καὶ ταῦτα ποιήσει συλλογιστι- 
κώτερον διὰ τὸ πρὸς ὡρισμένας αὐτὰς βλέπειν κατ᾽ ἀρι" 
ὃμόν. πρότασίν τε κοινὴν μᾶλλον 1] λόγον εἰς μνήμην Oszéov - 
ἀρχῆς γὰρ καὶ ὑποθέσεως εὐπορῆσαι μετρίως χαλεπόν. 
,168b4 πρὸς] xa9' Cf. — προβάλλειν A4, om Cf. --- ἐκλεκτέον C. 
ἐκλέγοντας uf. — 5 mgog) tà πρὸς Cugf. — 6 ἐλέγχειν καὶ μεγά- 
Any» Cuqf. — ? ἔχειν B. — pr ὅτι] τὸ 4. — 8 yàg ἂν (οὕτω add q, dv 
om u) συμβαίνοι Cug. — 9 τε τὴν γνῶσιι τι. — 10 xal τὸ συνεωρα- 
κέναι τὰ ἐφ᾽ ἑκάτερα C. — 19 τοιοῦτον Cu. — 18 εὐφυῆ C. — ἡ 
om τι, -- 14 τἀληϑὲς rc. mg C, τὸ ἀληϑὲς τι. — 15 εὖ) oi C. -- δύ- 


ναιντ᾽ ἂν u. — 20 τε corr C, om 4. — 99 γίνονται om C. — τὲ €. — 
23 οἱ διάλογοι Cu. — 94 ἔργου τὰ corr 4. — 25 xol om Cufq. — 


27 ὁμοίως δὲ καὶ (4) τοὺς λόγους Cuq. — τὸ ... ἐργὰς om Cugf. — 
98 καὶ om f. — ἀπὸ στ. ἐξεπίστασϑαι om q. — 90 αὐτῶν q. — 3] οὖ- 
ρισμένα αὐτὰ C. — xar] καὶ pr C. — 39 εἰς λόγον ἢ AB. 


ΤΟΠΙΚΩΝ 8. 239 


Ἔτι τὸν ἕνα λόγον πολλοὺς ποιεῖν ἐϑιστέον, ὡς ἀδηλό- 
τατα χρύπτοντας. εἴη δ᾽ ἂν τὸ τοιοῦτον, εἶ τις ὅτι πλεῖστον 86 
ἀφισταίη τῆς συγγενείας περὶ ὧν ὁ λόγος. ἔσονται δὲ δυ- 
νατοὶ τῶν λόγων οἱ μάλιστα καϑόλου ἐοῦτο πάσχειν, οἷον ὅτι 
οὐκ ἔστι μία πλειόνων ἐπιστήμη" οὕτω γὰρ καὶ ἐπὶ τῶν πρός p.164 
τι καὶ ἐπὶ τῶν ἐναντίων καὶ συστοίχων ἐστίν. 

Δεῖ δὲ καὶ τὰς ἀπομνημονεύδεις καϑόλου ποιεῖσθαι 
τῶν λόγων, κἂν ἡ διειλεγμένος ἐπὶ μέρους" οὕτω γὰρ καὶ 
πολλοὺς ἐξέσται τὸν ἕνα ποιεῖν. ὁμοίως δὲ καὶ ἐν δητορικοῖς 5 
ἐπὶ τῶν ἐνθυμημάτων. αὐτὸν δ᾽ ὅτι μάλιστα φεύγειν ἐπὶ 
τὸ καϑόλου φέρειν τοὺς συλλογισμούς. ἀείτε δεῖ σκοπεῖν τοὺς 
λόγους, εἰ ἐπὶ κοινῶν διαλέγονται" πάντες γὰρ οἱ ἐν μέρει 
καὶ καϑόλου διειλεγμένοι εἰσί, καὶ ἔνεστιν ἐν τῇ κατὰ μέρος 
ἢ τοῦ καϑόλου ἀπόδειξις διὰ τὸ μὴ εἶναι συλλογίσασθαι 10 
μηδὲν ἄνευ τῶν καϑόλου. 

Τὴν δὲ γυμνασίαν ἀποδοτέον τῶν μὲν ἐπακτικῶν πρὸς 
φέον, τῶν δὲ συλλογιστικῶν πρὸς ἔμπειρον. πειρατέον δὲ 
λαμβάνειν παρὰ μὲν τῶν συλλογιστικῶν τὰς προτάδεις, 
παρὰ δὲ τῶν ἐπαχτικῶν τὰς παραβολάς" ἐν τούτῳ γὰρ Exd- 15 
τεροι γεγυμνασμένοι εἰδίν. ὅλως δ᾽ ἐκ τοῦ γυμνάξεσϑαι δια- 
λεγόμενον πειρατέον ἀποφέρεσϑαι 7] συλλογισμὸν περί τι- 
νος ἢ λύσιν ἢ πρότασιν 7) ἔνστασιν, ἢ εἰ ὀρϑῶς τις ἤρετο ἢ 
εἰ μὴ ὀρθῶς, ἢ αὐτὸς 1) ἕτερος, καὶ παρὰ τί ἑκάτερον. 
ἐκ τούτων γὰρ ἡ δύναμις, τὸ δὲ γυμνάζεσθαι δυνάμεως b 
χάριν, καὶ μάλιστα περὶ τὰς προτάσεις καὶ ἐνστάσεις" ἔστι 
γὰρ ὡς ἁπλῶς εἰπεῖν διαλεκτικὸς Ó προτατικὸς καὶ ἐνστα- 
τικός. ἔστι δὲ τὸ μὲν προτείνεσϑαι ἕν ποιεῖν τὰ πλείω (δεῖ 
γὰρ ἕν ὅλως ληφϑῆναι πρὸς ὃ ὁ λόγος), τὸ δ᾽ ἐνίστασθαι τὸ 5 
ἕν πολλά" ἢ γὰρ διαιρεῖ ἢ ἀναιρεῖ, τὸ μὲν διδοὺς τὸ δ᾽ οὔ 
τῶν προτεινομένων. 


86 τὸ τοιοῦτο δ᾽ dv εἴη u. — 36 ἀφίσταιτο uf, corr C, ἀφίσταται 
corr 4q. — 37 rovro) τὸ pr C. --- δύνανται add ante καϑόλου wu, 
ante οἷον ΑΒΓ. 

164a9 εἰσί C. — 6 alt ἐπὶ om uq et pr C. — 8 κοινῶν) πλειόνων 
Mf, πλειόνων κοινῶν B. — 9 ἔστιν C. — τοῖς Cu. — 11 μηϑὲν Cuq. 


— ἄνευ corr C. — 14 ἐκλαμβάνειν C. — 15 τούτοις uf. — 17 ἀπο- 
φαίνεσθαι u. — παρὰ su. — 18 ἢ ἔνστασιν om C. — 19 ἑκάτερος u. 

164b9 περὶ) καὶ περὶ C. — καὶ τὰς ἐνστάσεις Cuf. — 3 ὁ ... τὸ 
rc in lit 4, — προταχτικὸς uf. — 5 ἐν ὅλῳ qf, corr C. — 6 οὐ δι- 


δοὺς τῶν C. 


930 ΤΟΠΙΚΩΝ 6. 


ἐὰν δ᾽ ἐπὶ τὶ μὲν ψεῦδος ἡ ἐπὶ τὶ δ᾽ ἀληϑές, ἐπισημαν- 
τέον ὅτι πλεοναχῶς λέγεται καὶ διότι τὸ μὲν ψεῦδος τὸ 
δ᾽ ἀληϑές" ὕστερον γὰρ διαιρουμένου ἄδηλον εἰ καὶ ἐν ἀρχῇ 
συνεώρα τὸ ἀμφίβολον. ἐὰν δὲ μὴ προΐδῃ τὸ ἀμφίβολον 
80 ἄλλ᾽ εἰς ϑάτερον βλέψας 95, δητέον πρὸς τὸν ἐπὶ ϑάτερον 
ἄγοντα 0T, οὐκ εἰς τοῦτο βλέπων ἔδωκα ἀλλ᾽ εἰς ϑάτερον αὐ- 
τῶν᾽ πλειόνων γὰρ ὄντων τῶν ὑπὸ ταὐτὸν ὄνομα ἢ λόγον 
δαδία ἡ ἀμφισβήτησις. ἐὰν δὲ καὶ σαφὲς ἡ καὶ ἁπλοῦν 
τὸ ἐρωτώμενον. ἢ ναί 1] 7l o) ἀποκριτέον. 
8 Ἐπεὶ δὲ πᾶδα πρότασις συλλογιστικὴ ἢ τούτων τίς ἐστιν 
86 ἐξ ὧν ὁ συλλογισμὸς ῆ τινος τούτων ἕνεκα (δῆλον à ὅταν 
ἑτέρου χάριν λαμβάνηται. τῷ πλείω τὰ ὅμοια ἐρωτᾶν. ἢ γὰρ 
δι᾽ ἐπαγωγῆς 1j δι' ὁμοιότητος Gg ἐπὶ τὸ πολὺ τὸ καϑόλου 
λαμβάνουσιν), τὰ μὲν οὖν καϑ' ἕκαστα πάντα ϑετέον, ἂν ἢ 
ν ἀληϑῆ καὶ ἔνδοξα, πρὸς δὲ τὸ καϑόλου ! πειρατέον ἔνστασιν 
φέρειν τὸ γὰρ ἄνευ ἐνστάσεως, 1] οὔσης ἢ δοκούσης, κωλύειν 
τὸν λόγον δυσκολαίνειν ἐστίν. εἰ οὖν ἐπὶ πολλῶν φαινομένου 
μὴ δίδωσι τὸ καϑόλου μὴ ἔχων ἔνστασιν, φανερὸν ὅτι ÓvOxo- 
5 λαίνει. ἔτι εἰ μηδ᾽ ἀντεπιχειρεῖν ἔχει ὅτι οὐκ ἀληϑές, πολ- 
λῷ μᾶλλον ἃ ἂν δόξειε δυσκολαίνειν. καίτοι οὐδὲ oU ἱκανόν" 
πολλοὺς γὰρ λόγους ἔ ἔχομεν ἐναντίους ταῖς δόξαις. ovg χα- 
λεπὸν λύειν, καϑάπερ τὸν Ζήνωνος ὅτι οὐχ ἐνδέχεται κινεῖσϑαι 
οὐδὲ τὸ στάδιον διελϑεῖν " ἀλλ᾽ οὐ διὰ τοῦτο τἀντικείμενα τού- 
10 τοις οὐ ϑετέον. εἰ οὖν μήτ᾽ ἔνστασιν μήτ᾽ ἀντεπιχειρεῖν ἔχων μὴ 
τίϑησι, δῆλον ὅτι δυσκολαίνει " ἔστι γὰρ ἡ ἐν λόγοις δυσκο- 
λία ἀπόκρισις παρὰ τοὺς εἰρημένους τρόπους, συλλογισμοῦ 
φϑαρτική. 
9 Ὑπέχειν δὲ καὶ ϑέσιν καὶ ὁρισμὸν αὐτὸν αὑτῷ δεῖ 
15 προεγχειρήσαντα . ἐξ ὧν γὰρ ἀναιροῦσιν οἱ πυνϑανόμενοι τὸ 
κείμενον, δῆλον ὅτι τούτοις ἐναντιωτέον. 


98 post ἀληϑές del un vel duo vbb €, — γὰρ] δὲ u. — 29 ἂν 4. 
— μὴ τὸ u. — 30 βλέψας 95] βιασϑῇ C, ἐμβλέψας θη q. — 95] 91 
ἢ μή AB. — 31 ἔδωκεν u. — 329 ταὐτὸ Cu. — 36 ὁ pr om C. — 
39 πάντα om f. — ἐὰν B. 

160b3 φαινομένων 4. n φαιν ομένου A litteram v corr. — 4 μὴ] 
οὐ rc add u. — 5 Eri δ᾽ εἰ Cu. — ἔχοι C qui pr om. — πολλῷ om u.— 
7 ἐναντίους ἔχομεν u. — B8 καϑάπερ rov Ζήνωνος “. --- ὃ τὰ ἄντι- 
κείμενα Cu. — 10 ἐνίστασθαι corr 4. — μήτ᾽ ἀντεπιχ. ἔχων μήτ᾽ ἐνί- 
στασϑαι Cugf. --- μὴ] οὐ uq. — 14 δεῖ] δὴ u. — 16 προσεγχειρήσαντα 
A, προεπι χειρήσαντα f, corr C. 


TOIIIK&N 8. 28] 


"Aóofov δ᾽ ὑπόϑεσιν εὐλαβητέον ὑπέχειν. εἴη δ᾽ ἂν 
ἄδοξος διχώς" καὶ γὰρ ἐξ ἧς ἄτοπα συμβαίνει λέγειν, 
οἷον εἰ πάντα φαίη "ue κινεῖσϑαι 1j ἢ μηδέν, καὶ ὅσα χείρο- 
voc ἤϑους ἑλέσϑαι καὶ ὑπεναντίαταϊῖς βουλήσεσιν, οἷον ὅτι ἣδο- 20 
vij | τἀγαϑὸν: καὶ τὸ ἀδικεῖν βέλτιοντοῦ ἀδικεῖσϑαι. οὐγὰρ ὡς λό- 
yov χάριν ὑπέχοντα ἀλλ᾽ ὡς τὰ δοκοῦντα λέγοντα μισοῦσιν. 

“Ὅσοι δὲ τῶν λόγων ψεῦδος συλλογίζονται. λυτέον 10 
ἀναιροῦντα παρ᾽ ὃ γίνεται τὸ ψεῦδος. οὐ γὰρ ὁ ὁτιοῦν ἀνελὼν 
λέλυκεν, οὐδ᾽ εἰ ψεῦδός ἐότι τὸ ἀναιρούμενον. ἔχοι γὰρ ἂν 95 
πλείω ψεύδη ὁ λόγος, οἷον ἐάν τις λάβῃ τὸν καθήμενον 
γράφειν, Σωκράτη δὲ καϑῆσθαι" συμβαίνει γὰρ ἐκ τούτων 
Σωχράτη γράφειν. ἀναιρεθέντος οὖν τοῦ Σωκράτη καϑῆσϑαι 
οὐδὲν μᾶλλον λέλυται ὃ λόγος" καίτοι ψεῦδος τὸ ἀξίωμα. 
ἀλλ᾽ οὐ παρὰ τοῦτο ὁ λόγος ψευδής" ἂν γάρ "ug τύχῃ κα- 80 
ϑήμενος μὲν μὴ, γράφων δέ, οὐκέτι ἐπὶ τοῦ τοιούτου ὴ αὐτὴ λύ- 
δις ἁρμόσει. ὥστε οὐ τοῦτο ᾿ἀναιρετέον, ἀλλὰ τὸ τὸν καϑήμε- 
vov γράφειν" οὐ γὰρ πᾶς ὁ ᾿καϑημενος γράφει. λέλυκε μὲν 
οὖν πάντως ὁ ἀνελὼν παρ᾽ ὃ γίνεται τὸ ψεῦδος, οἷδε δὲ τὴν 
λύσιν ὁ εἰδὼς ὅτι παρὰ τοῦτο ὁ λόγος; καθάπερ ἐπὶ τῶν ss 
ψευδογραφουμένων᾽ οὐ γὰρ ἀπόχρη τὸ ἐνστῆναι, οὐδ᾽ ὧν ψεῦ-- 
δὸς 1j Ἢ τὸ ἀναιρούμενον, ἀλλὰ καὶ διότι ψεῦδος c ἀποδεικτέον᾽ 
οὕτω γὰρ ἂν εἴη φανερὸν πότερον προορῶν τι ἢ 0U ποιεῖται 
τὴν ἔνστασιν. 

Ἔστι δὲ λόγον κωλῦσαι συμπεράνασθαι τετραχῶς. ἢ p.161 
γὰρ ἀνελόντα παρ᾽ ὃ γίνεται τὸ ψεῦδος, ἢ πρὸς τὸν ἐρω- 
τῶντα ἔνστασιν εἰπόντα" πολλάκις γὰρ οὐδὲ λέλυκεν, ὁ μέν- 
τοι πυνθανόμενος οὐ δύναται ποῤῥωτέρω προαγαγεῖν. τρίτον δὲ 
πρὸς τὰ ἠρωτημένα᾽ συμβαίη γὰρ ἂν ἐκ μὲν τῶν ἠρωτημέ- 5 
vov μὴ γίνεσϑαι ὃ βούλεται διὰ τὸ κακῶς ἠρωτῆσθαι, προσ- 
τεϑέντος δέ τινος γίνεσϑαι τὸ συμπέρασμα. εἰ μὲν οὖν μη- 
κέτι δύναται προάγειν ὁ ἐρωτῶν, πρὸς τὸν ἐρωτῶντα εἴη ἃ ὧν ἡ 
ἕνότασις, εἰ δὲ δύναται, πρὸς τὰ ἠρωτημέναᾳ. τετάρτη δὲ 


18 πλεοναχῶς Cu. — 20 ὅτι] ὅτι εἰ C, ὅτε ἡ u. --- 91] ἀγαθὸν Cu. 

— 22 ὑπεχόμενον ABu, fort pr C. — 923 ὅσοι corr 4. — 24 τὸ om C 
A Pe — 95 ἔχει u. — 26 εἴ vig λάβοι Cu. — 80 παρὰ corr B. — 
ἂν 

161a3 οὐ λέλυκε μὲν ὁ u, corr C. — 4 προάγειν Cu. — ὃ συμβαί- 
ψειυ. — 6 βουλόμεθα u. — προτεθέντος u. — 8 πρὸς] &/g Ομᾳ, εἰ 
πρὸς pr 4. — 9 rj om 4. 


232 TOHIK&N 8. 


10 καὶ χειρίστη τῶν ἐνστάσεων 1j πρὸς τὸν χρόνον᾽ ἕνιοι γὰρ sot- 
αὗτα ἐνίστανται πρὸς ἃ διαλεχϑῆναι πλείονός ἐστι χρόνου ἢ 
τῆς παρούσης διατριβῆς. 

4i μὲν οὖν ἐνστάσεις, καϑάπερ εἴπαμεν, τετραχῶς γί- 
ψονται" λύσις δ᾽ ἐστὶ τῶν εἰρημένων ἡ πρώτη μόνον, αἱ δὲ 

15 λοιπαὶ κωλύδεις τινὲς καὶ ἐμποδισμαὶ τῶν συμπερασμάτων. 

11] ἘΕΒπιτίμησις δὲ λόγου κατ' αὐτόν τε τὸν λόγον, καὶ 


€ 


ὅταν ἐρωτᾶται; οὐχ ἡ αὐτή᾽ πολλάκις γὰρ τοῦ μὴ καλῶς 
διειλέχϑαι τὸν λόγον ὃ ἐρωτώμενος αἴτιος, διὰ τὸ μὴ συγ- 
χωρεῖν ἐξ ὧν ἦν διαλεχϑῆναι καλῶς πρὸς τὴν θέσιν" οὐ γὰρ 
20 ἔστιν ἐπὶ ϑατέρῳ μόνον τὸ καλῶς ἐπιτελεσθῆναι τὸ κοιψὸν 
ἔργον. ἀναγκαῖον οὖν ἐνίοτε πρὸς τὸν λέγοντα καὶ μὴ πρὸς 
τὴν ϑέσιν ἐπιχειρεῖν, ὅ ὅταν Ó ἀποκρινόμενος τἀναντία τῷ ἐρω- 
τώντι παρατηρῇ προδεπηρεάξων. δυσκολαίνοντες οὖν ἀγωνι- 
στικὰς καὶ οὐ διαλεκτικὰς ποιοῦνται τὰς διατριβάς, i δ᾽ 
25 ἐπεὶ γυμνασίας καὶ πείρας, χάριν ἀλλ᾽ οὐ διδασκαλίας ol 
τοιοῦτοι τῶν λόγων, δῆλον ὡς οὐ μόνον τἀληθῆ συλλογιστέον 
ἀλλὰ καὶ ψεῦδος, οὐδὲ δι’ ἀληϑῶν ἀεὶ ἀλλ᾽ ἐνίοτε xal 
ψευδῶν. πολλάκις γὰρ ἀληϑοῦς τεϑέντος ὠναιρεῖν ἀνάγκη 
τὸν διαλεγόμενον, ὥστε προτατέον τὰ ψευδῇ. ἐνίοτε δὲ καὶ 
820 ψεύδους τεϑέντος ἀναιρετέον διὰ ψευδῶν " οὐδὲν γὰρ κωλύει 
τινὶ δοκεῖν τὰ μὴ ὄντα μᾶλλον τῶν ἀληϑῶν, ὥστ᾽ ἐκ τῶν 
ἐκείνῳ δοκούντων τοῦ λόγου γινομένου μᾶλλον ἔσταιπεπεισμέ- 
vog 1j ὠφελημένορ. δεῖ δὲ τὸν καλῶς μεταβιβάξοντα διαλεκτι-- 
κῶς καὶ μὴ ἐριστικῶς μεταβιβάξειν, καϑάπερ, τὸν γεωμέ- 
86 QV γεωμετρικῶβρ, ἄν τε ψεῦδος ἄν τ᾽ ἀληϑὲς ἡ τὸ συμκπε- 
ραινόμενον - ποῖοι δὲ διαλεκτικοὶ συλλογισμοί, πρότερον εἴ- 
ρηται. ἐπεὶ δὲ φαῦλος κοινωνὸς ὁ ἐμποδίξων τὸ κοινὸν ἔρ- 
γον, δῆλον ὅτι καὶ ἐν λόγῳ. κοιψὸν γάρ τι καὶ ἐν τούτοις 
προχείμενόν ἐστι, πλὴν τῶν ἀγωνιξομένων. τούτοις δ᾽ οὐκἔστιν 
40 ἀμφοτέροις τυχεῖντοῦ αὐτοῦ τέλους" πλείους γὰρ ἑνὸς ἀδύνα- 
b τὸν νικᾶν. διαφέρει δ᾽ οὐδὲν ἄν τε διὰ τοῦ ἀποκρίνεσθαι ἄν 


15 εἴπομεν Cu, corr 4. — 16 δὲ τὸ u. — λόγῳ C. — αὑτόν Cu. — 
17 ἐπερωτᾶται u. — 20ὺ κοινὸν corr B. — 95 oi] χάριν οἱ C. — 
Q7 ἀεὶ om u, corr C. — 30 yàg pr om 4, — 38 διαλεκεικῶς . . με- 
vag. rc mg C. — 34 γεωμετρικὸν B, fort pr 4. — 86 ὁποῖοι Cf. — 
δὲ] δὲ oi f. — εἴρηνται AB. — 38 τι om f. — τούτοις τὸ προκείμε- 
voy 4f. — προκ. καὶ ἐν τούτοις ug. 

161bl οὐϑὲν C. — 1 et 8 ἀποκρίνασθαι C. 


TOIIIK&N 8. 238 


τε διὰ τοῦ ἐρωτᾶν ποιῇ τοῦτο" ὅ ve γὰρ ἐριστικῶς ἐρωτῶν 
φαύλως διαλέγεται, ὅ v ἐν τῷ ἀποκρίνεσθαι μὴ διδοὺς τὸ 
φαινόμενον μηδ᾽ ἐκδεχόμενος ὅ τί ποτε βούλεται ὃ ἐρωτῶν 
πυϑέσϑαι. δῆλον οὖν ἐκ τῶν εἰρημένων ὅτι οὐχ ὁμοίως ἐπι- 5 
τιμητέον καϑ' αὐτόν τε τῷ λόγῳ καὶ τῷ ἐρωτῶντι" οὐδὲν 
γὰρ κωλύει τὸν μὲν λόγον φαῦλον εἶναι, τὸν δ᾽ ἐρωτῶντα 
ὡς ἐνδέχεται βέλτιστα πρὸς τὸν ἀποχριψόμενον διειλέχϑαι. 
πρὸς γὰρ τοὺς δυσκολαίψοντας οὐ δυνατὸν ἴσως εὐϑυς οἵους 
τις βούλεται ἀλλ᾽ οἵους ἐνδέχεται ποιεῖσϑαι τοὺς συλλογισμούς. 10 

Ἐπεὶ δ᾽ ἐστὶν ἀδιόριστον πότε τἀναντία καὶ πότε τὰ ἐν 
ἀρχῇ λαμβάνουσιν οἱ ἄνϑρωποι (πολλάκις γὰρ καϑ' αὐτοὺς 
λέγοντες τὰ ἐναντία λέγουδι, καὶ ἀνανεύδαντες πρότερον ὃυ- 
δόασιν ὕστερον " διόπερ ἐρωτώμενοι τἀναντία καὶ τὸ ἐν ἀρχῇ 
πολλάκις ὑπακούουσιν), ἀνάγκη φαύλους γίνεσϑαι τοὺς λό- 15 
γους. αἴτιος δ᾽ ὁ ἀποκρινόμενος, τὰ μὲν οὐ διδούς, τὰ δὲ τοι- 
avo διδούς. φανερὸν οὖν ὡς οὐχ ὁμοίως ἐπιτιμητέον τοῖς 
ὁρωτῶσι καὶ τοῖς λόγοις. 

Καϑ᾽ αὐτὸν δὲ τῷ λόγῳ πέντ᾽ εἰσὶν ἐπιτιμήσεις, προί-- 
T] μὲν ὅταν ἐκ τῶν ἐρωτωμένων μὴ συμπεραίνηται μήτε τὸ 90 
προτεϑὲν μήτε ὅλως μηδὲν ὄντων ψευδῶν 1j ἀδόξων, ἢ ἅπάν-- 
τῶν ἢ τῶν πλείστων, ἐν οἷς τὸ συμπέρασμα, καὶ μήτ᾽ ἀφαι- 
ρεϑέντων τινῶν μήτε προστεϑέντων μήτε τῶν μὲν ἀφαιρεϑέν-- 
τῶν τῶν δὲ προστεϑέντον γίνηται τὸ συμπέρασμα. δευτέρα 
δὲ εἰ πρὸς τὴν OéGw μὴ γίνοιτο ὁ συλλογισμὸς ἐκ τοιούτων 536 
τε καὶ οὕτως ὡς εἴρηται πρότερον. τρίτη δ᾽ εἰ προστεθέντων 
τινῶν γίνοιτο συλλογισμός, ταῦτα δ᾽ εἴη χείρογ τῶν ἐρωτη- 
ϑέντων καὶ ἧττον ἔνδοξα τοῦ συμπεράσματος. πάλιν εἰ 
ἀφαιρεϑέντων τυνῶν᾽ ἐνίοτε γὰρ πλείω λαμβάνουσιτῶν ἀναγ-- 
καίων, ὥστε οὐ τῷ ταῦτ᾽ εἶναι γίνεται ὁ συλλογισμός. ἕτι 80 
εἰ ἐξ ἀδοξοτέρων καὶ ἧττον πιστῶν τοῦ συμπεράσματος, ἢ εἰ 
ἐξ ἀληϑῶν ἀλλὰ πλείονος ἔργου δεομένων ἀποδεῖξαι τοῦ 
προβλήματορ. 


9 ταὐτό u. — ἐριστικῶς corr 4. — 11 πότε] τὸ πότε u. — τὰ 
ἐναντία Cu. — 13 τὰ om Ci. — 14 τὰ ἐναντία C, corr 4. — καὶ τὰ 
ἐναντία καὶ τὰ ἐν u. — 17 ὃς om ug. — 19 τῷ om B et pr C. — 16- 
3o» B. — 90 ἠρωτημένων C. — μήτε πρὸς τὸ τεϑὲν C. — τὸ om u. 
— 21 ἢ ψευδῶν 7] u. — πάντων Cu. — 993 μηδὲ u, corr C, καὶ μὴ 4. 
— 94 γίνεται Cu. — 95 μὴ το ὦ. — 81 alt sf om u. 


294 TOIIIKAN 8. 


Οὐ δεῖ δὲ πάντων τῶν προβλημάτων ὁμοίως ἀξιοῦν 
8s τοὺς συλλογισμοὺς ἐνδόξους εἶναι καὶ πυϑανούς" φύσει γὰρ εὐ- 
ϑὺς ὑπάρχει τὰ μὲν Qco τὰ δὲ χαλεπώτερα τῶν ξητου- 
μένων, ὥστε ἂν ἐξ ὧν ἐνδέχεται μάλιστα ἐνδόξων συμβι- 
βάσῃ, διείλεκται καλῶς. φανερὸν οὖν ὅτι οὐδὲ λόγῳ ἡ αὐτὴ 
ἐπιτίμησις πρός τε τὸ προβληϑὲν καὶ xo) αὐτόν. οὐδὲν γὰρ 
40 κωλύεν X00" αὑτὸν μὲν εἶναι τὸν λόγον ψεκτόν, πρὸς δὲ τὸ 
p.162 πρόβλημα ἐπαινετόν, καὶ πάλιν ἀντεστραμμένως καϑ᾽ αὖ- 
τὸν μὲν ἐπαινετόν, πρὸς δὲ τὸ πρόβλημα ψεκτόν, ὅταν ἐκ 
πολλῶν ἡ δᾷάδιον ἐνδόξων συμπεράνασϑαι καὶ ἀληθῶν. εἴη 
δ᾽ ἄν ποτε λόγος καὶ συμπεπεραύμένος μὴ συμπεπερα- 
5 Guévov χείρων, ὅταν ὁ μὲν ἐξ εὐηϑῶν συμπεραίνηται μ 
τοιούτου τοῦ προβλήματος ὄντος, ὁ δὲ προσδέηται τοιούτων 
ἐστιν ἔνδοξα καὶ dg), καὶ μὴ ἐν τοῖς προσλαμβανομέ- 
νοις ἡ ὃ λόγος. τοῖς δὲ διὰ ψευδῶν ἀληϑὲς συμπεραινομέ- 
ψοις οὐ δίκαιον ἐπιτιμᾶν" ψεῦδος μὲν γὰρ ἀεὶ ἀνάγκη διὰ 
10 ψεύδους συλλογίξεσϑαι, τὸ δ᾽ ἀληϑὲς ἔστι καὶ διὰ ψευ- 
δῶν ποτὲ συλλογίζεσθαι. φανερὸν δ᾽ ἐκ τῶν ἀναλυτικχῶν. 
Ὅταν δ᾽ ἀπόδειξις ἡ τινὸς ὁ εἰρημένος λόγος. εἴ τί 
ἐστιν ἄλλο πρὸς τὸ συμπέρασμα μηδαμῶς ἔχον, οὐκ ἔσται 
περὶ ἐκείνου συλλογισμός" ἂν δὲ φαίνηται, σόφισμα Foro, 
ι6 οὐκ ἀπόδειξις. ἔστι δὲ φιλοσόφημα μὲν συλλογισμὸς ἀπο- 
δειχτικός, ἐπιχείρημα δὲ συλλογισμὸς διαλεκτικός. σόφι- 
δια δὲ συλλογισμὸς ἐριστικός, ἀπόρημα δὲ συλλογισμὸς 
διαλεχτικὸς ἀντιφάσεως. 
Εἰ δ᾽ ἐξ ἀμφοτέρων τι δοκούντων δειχϑείη. μὴ ὁμοίως 
20 δὲ δοκούντων, οὐδὲν κωλύει τὸ δειχϑὲν μᾶλλον ἑκατέρου δο- 
κεῖν. ἀλλ᾽ εἰ τὸ μὲν δοκοίη τὸ δὲ μηδετέρως, ἢ εἰ τὸ μὲν 
δοχοίη τὸ δὲ μὴ δοκοίη. εἰ μὲν ὁμοίως, ὁμοίως ἂν εἴη καὶ 
μή, εἰ δὲ μᾶλλον ϑάτερον, ἀκολουϑήσει τῷ μᾶλλον. 
Ἔστι δέ τις ἁμαρτία καὶ αὕτη κατὰ τοὺς συλλογι- 


t 


97 ἐνδέχηται u. — 39 αὐτὸ u. 
16242 ὅτι Cu. — 3 gj om Cu. — 7 προλαμβανομένοις τι. — ὃ συμ- 


περαίνουσιν u, corr 4. — 9 γὰρ ἀεὶ om C. — 10 ψευδῶν Cu. — 
11 συλλογίσασθαι Cu. — 14 ἐκείνους B. — ἐὰν Cuq. — 15 ἀποδει- 
κτικός, ἐπιχ. δὲ συλλ. pr om C. — 90 οὐϑὲν u. — τοῦ ἑτέρου corr 4. 


— 21 post δοκοίη plura vbb del C. — 93 τὸ u. — 94 καὶ αὕτη duag- 
ría Cf. — αὐτὴ B. — περὶ A. 


TOIIIKS&à&4N 6. 285 


σμούς, ὅταν δείξῃ διὰ μακροτέρων, ἐνὸν δι᾿ ἐλαττόνων καὶ s5 
ἐν τῷ λόγῳ ὑπαρχόντων, οἷον ὅτι ἐστὶ δόξα μᾶλλον ἑτέρα 
ἑτέρας, εἴ τις αἰτήσαιτο αὐτοέκαστον μάλιστ᾽ εἶναι, εἶναι δὲ 
δοξαστὸν ἀληϑῶς αὐτό, ὥστε τῶν τινῶν μᾶλλον εἶναι αὐτό" 
πρὸς δὲ τὸ μᾶλλον μᾶλλον τὸ λεγόμενον εἶναι" εἶναι δὲ 
καὶ αὐτοδόξαν ἀληϑῆ, 9 ἔσται μᾶλλον ἀκριβὴς τῶν τινῶν᾽ 90 
ἤτηται δὲ καὶ αὐτοδόξαν ἀληϑῆ εἶναι καὶ αὐτοέκαστον μά- 
AOT εἶναι" ὥστε αὕτη ἡ δόξα ἀκριβεστέρα ἐστίν. τίς 
δὲ ἡ μοχϑηρία; 1) ὅτι ποιεῖ, παρ᾽ ὃ ὁ λόγος, λανϑάνειν τὸ 
αἴτιον. 

Λόγος δ᾽ ἐστὶ δῆλος ἕνα μὲν τρόπον καὶ δημοσιοΐτα- 12 
τον, ἐὰν ἦ συμπεπερασμένος οὕτως ὥστε μηδὲν δεῖν ἐπερω- se 
τῆσαι" ἕνα δέ, καὶ ὃς μάλιστα λέγεται, ὅταν εἰλημμένα μὲν 
ἦ ἐξ ὧν ἀναγκαῖον εἶναι, ἦ δὲ διὰ συμπερασμάτων Ovu- b 
περαινόμενος " ἔτι εἰ ἐλλείπει σφόδρα ἐνδόξων. 

ψευδὴς δὲ λόγος καλεῖται τετραχῶς, ἕνα μὲν τρόπον 
ὅταν φαίνηται συμπεραίνεσϑαι μὴ συμπεραινόμενος, ὃ κα- 
λεῖται ἐριστικὸς συλλογισμός " ἄλλον δὲ ὅταν συμπεραίνηται 5 
μὲν μὴ μέντοι πρὸς τὸ προκείμενον, ὅπερ συμβαίνει μάλι- 
ὅτα τοῖς εἰς ἀδύνατον ἄγουδιν ἢ πρὸς τὸ κείμενον μὲν συμ- 
περαίνηται, μὴ μέντοι κατὰ τὴν οἰκείαν μέϑοδον. τοῦτο δ᾽ 
ἐστίν, ὅταν μὴ ὧν ἰατρικὸς δοκῇ ἰατρικὸς εἶναι ἢ γεωμετρι- 
κὸς μὴ ὧν γεωμετρικὸς ἢ διαλεκτικὸς μὴ ὧν διαλεκτικός, 10 
ἄν τε ψεῦδος ἄν τ᾽ ἀληϑὲς ἦ τὸ συμβαῖνον. ἄλλον δὲ τρό- 
πον ἐὰν διὰ ψευδῶν συμπεραίνηται. τούτου δ᾽ ἔσται ποτὲμὲν 
τὸ συμπέρασμα φεῦδος, ποτὲ δ᾽ ἀληϑές τὸ μὲν γὰρ ψεῦ- 
δος ἀεὶ διὰ ψευδῶν περαίνεται, τὸ δ᾽ ἀληϑὲς ἐγχωρεῖ καὶ 





μὴ ἐξ ἀληϑῶν, ὥσπερ εἴρηται καὶ πρότερον. 15 
95 ἐνὸν] ἐνδεχόμενον u. — 97 αἰτῆσαι τὸ Β — αὐτὸ ἕκαστον ὦ 

et sic in seqq scr u et pr C. — 98 αὐτὸ ἀληϑῶς Cu. — εἶναι om τι. 

— 31 ἤτηται ab init corr u. — αὐτὸ ἕκαστον B. — 39 αὕτη δόξα 4, 


αὐτὴ δόξα. D, ἡ αὐτοδόξα f. — δόξα] δόξα ἡ (ἡ om u) μάλιστα ἀλη- 
ϑης ug, δόξα ἀληϑὴς BCf. — 383 ἢ om €. — 84 λανθάνει pr 4. — 
96 μηϑὲν Cu. — 37 ὡς BCuq. 

162bl ἀναγκαίων Bu, fort pr 4. — εἶναι om Cu. — ἢ] εἰ u. — 
2 συμπεραινόμενα f, corr C. — εἴ τι ἐλλείπει εἴη δὲ τοῦτο σφ. f. — 
ἔνδοξον corr Cf. — 4 ὃς f. — 5 συλλογισμὸς ἐριστικός Cf. — 6 xeí- 
μενον Cf. — 7 εἰς τὸ ἀδύνατον ug. — προκείμενον uq. — 9 ἐὰν 0 
μὴ Cu. — 19 dv C. — τὸ συμπέρασμα ποτὲ μὲν C. — 15 δι’ Cu. 


280 TOIIK&N 8. 


Τὸ μὲν οὖν ψευδῇ τὸν λόγον εἶναι τοὔλέγοντος à ἁμάρτημα 
μᾶλλον ἢ Ui τοῦ λόγου, καὶ οὐδὲ τοῦ λέγοντος ἀεὶ τὸ ἁμάρτη- 
μα, ἀλλ᾽ ὅταν λανθάνῃ αὐτόν, ἐπεὶ xo" αὑτόν γε πολλῶν ἄλη- 
ϑῶν ἀποδεχόμεθα μᾶλλον, ἂν ἐξ ὅ ὅτι μάλιστα. δοκούντων ἄναι- 

20 φῇ τιτῶν ἀληϑών. τοιοῦτος γὰρ ὧν ἑτέρων ἀληϑῶν ἀπόδειξίς 
ἐστιν" δεῖ γὰρ τῶν κειμένων τι μὴ εἶναι παντελῶς, ὥστ᾽ tovc 
τούτου ἀπόδειξις. εἰ δ᾽ cg? tg συμπεραίνοιτο διὰ ψευδῶν καὶ 
λίαν εὐηϑῶν, πολλῶν ἂν εἴη χείρων ψεῦδος συλλογιξομέ- 
vov* εἴη δ᾽ ἂν τοιοῦτος καὶ ψεῦδος συμπεραινόμενος. ὥστε 

25 δῇλον ὅτι πρώτη μὲν ἐπίσκεψις λόγου xo αὐτὸν εἰ συμ- 
περαίνεται, δευτέρα δὲ πότερον ἀληϑὲς ἢ ψεῦδος, τρίτη δ᾽ 
ἐκ ποίων τινῶν. εἰ μὲν γὰρ ἐκ ψευδῶν ἐνδόξων δέ, λογικός; 
εἰ δ᾽ ἐξ ὄντων μὲν ἀδόξων δέ, φαῦλορ. εἰ δὲ καὶ ψευδῆ 
καὶ λίαν ἄδοξα, δῆλον ὅτι φαῦλος, ἢ ἁπλῶς ἢ τοῦ πρά- 

80 γματος. 

18 Τὸ δ᾽ ἐν ἀρχῇ καὶ τὰ ἐναντία πῶς αἰτεῖται ὃ ἐρω- 
τῶν, xcv ἀλήϑειαν μὲν ἐν τοῖς ᾿ἀναλυτικοῖς εἴρηται, κατὼ 
δόξαν δὲ νῦν λεκτέον. 

Αἰτεῖσθαν δὲ φαίνονται τὸ ἐν ἀρχῇ πενταχῶς, φανε- 

86 ρώτατα μὲν καὶ πρῶτον & τις αὐτὸ τὸ δείκνυσϑαι δέον αἷ- 
τήσει. τοῦτο δ᾽ ἐπ’ αὐτοῦ μὲν οὐ δάδιον λανθάνειν, ἐν δὲ τοῖς 
συνωνύμοις, καὶ ἐν ὅσοις τὸ ὄνομα καὶ ὃ λόγος τὸ αὐτὸ 

p.168 σημαίνει, μᾶλλον. δεύτερον δὲ ὅταν κατὰ μέρος. δέον ἀπο- 
δεῖξαι καϑόλου τις αἰτήσῃ, οἷον ἐπιχειρῶν ὅτι τῶν ἐναντίων 
μία ἐπιστήμη, ὅλως τῶν ἀντικειμένων ἀξιοίσειε μίαν εἶναι" 
δοκεῖ γὰρ O ἔδει xo αὐτὸ δεῖξαι μετ’ ἄλλων αἰτεῖσϑαι 

6 πλειόνων. τρίτον εἴ "ug καϑόλου δεῖξαι προχειμένου κατὰ μέ- 
ρος αἰτήσειεν, οἷον εἰ πάντον τῶν ἐναντίων προκειμένου τῶνδέ 
τινῶν ἀξιώδειε" δοκεῖ γὰρ καὶ οὗτος, ὃ μετὰ πλειόνων ἔδει 
δεῖξαι, xa9' αὐτὸ χωρὶς αἰτεῖσϑαι. πάλιν εἴ τις διελὼν 


16 τὸν om B. — 17 7] εἶναι ἢ q. — τὸ ὁμάρτημα om Cufg. — 
18 αὐτὸν ὅτι ψευδῆ λόγον εἶπέ τινα ἐπεὶ Cug. — 19 ἀπο εχόμεθα 
corr 4, ἀντεχόμεθα Bq. — 320 ἑτέρων om wu. — 98 πολλῶι ABf. — 
χεῖρον d, χείρων τῶν f. — ψεῦδος ὡς συῖλ. C. — 94 ἂν) ἂν ὁ C. — 
8 εἰ ... φαῦλος om 4. — 99 καὶ ἀνάδοξα B, ἔνδοξα u. — φαύ- 
λως u. — 35 πρῶτα q. -- αἰτήσειεν Cu, — 36 ὁᾷον Οἱ. --- λαϑεῖν C. 
— 37 ταὐτὸν 

16322 οἷον εἰ fort pru. — 4 μετὰ καὶ ἄλλων C. — 5 τις] τις τὸ B, 
τις οὐ f. — προσκειμένου Cf. — 7 ἀξιώσει u. — δεῖ pr C. — 8 καὶ 
(om u) xa9' αὐτὸ καὶ χωρὶς 


TOIHIKO&N 8. 281 


αἰτεῖται τὸ πρόβλημα olov εἰ δέον δεῖξαι τὴν ἰατρικὴν ὑγι- 

᾿ εινοῦ καὶ νοσώδους, χωρὶς ἑκάτερον ἀξιώσειεν. ἢ εἴ τις τῶν 10 
ἑπομένων ἀλλήλοις ἐξ ἀνάγκης θάτερον αἰτήσειεν, olov τὴν 
πλευρὰν ἀσύμμετρον τῇ διαμέτρῳ, δέον ἀποδεῖξαι ὅτι ἡ 
διάμετρος τῇ πλευρᾷ. 

Ἰσαχῶς δὲ καὶ τἀναντία αἰτοῦνται τῷ ἐξ ἀρχῆς. πρώ- 
τον μὲν γὰρ εἴ τις τὰς ἀντικειμένας αἰτήδαιτο φάσιν καὶ is 
ἀπόφασιν, δεύτερον δὲ τἀναντία κατὰ τὴν ἀντίθεσιν, οἷον 
ἀγαϑὸν καὶ κακὸν ταὐτόν. τρίτον εἴ τις τὸ καθάλου ἀξιώδας 
ἐπὶ μέρους αἰτοῖτο τὴν ἀντίφασιν, οἷον εἰ λαβὼν τῶν évav- 
τίων μίαν ἐπιστήμην, ὑγιεινοῦ καὶ νοσώδους ἑτέραν ἀξιώσειεν, 

ἢ τοῦτο αἰτησάμενος ἐπὶ τοῦ καθόλου τὴν ἀντίθεσιν πειρῷτο so 
λαμβάνειν. πάλιν ἐάν τις αἰτήσῃ τὸ ἐναντίον τῷ ἐξ ἀνάγκης 
συμβαίνοντι διὰ τῶν κειμένων, κἂν εἴ τις αὐτὰ μὲν μὴ 
λάβοι τὰ ἀντικείμενα, τοιαῦτα δ᾽ αἰτήσαιτο δύο ἐξ ὧν ἔσται 
ἡ ἀντικειμένη ἀντίφασις. διαφέρει δὲ τὸ τἀναντία λαμβά- 
v&v τοῦ ἐν ἀρχῇ ὅτι τοῦ μέν ἐστιν 1j ἁμαρτία πρὸς τὸ Ouu- vs 
πέρασμα (πρὸς γὰρ ἐκεῖνο βλέποντες τὸ ἐν ἀρχῇ λέγομεν 
αἰτεῖσθαι), τὰ δ᾽ ἐναντία ἐστὶν ἐν ταῖς προτάσεσι τῷ ἔχειν 
πῶς ταύτας πρὸς ἀλλήλας. 

Πρὸς δὲ γυμνασίαν καὶ μελέτην τῶν τοιούτων λόγων 14 
πρῶτον μὲν ἀντιστρέφειν ἐθίξεσϑαι χρὴ τοὺς λόγους. οὕτως so 
γὰρ πρός τε τὸ λεγόμενον εὐπορώτερον ἕξομεν, καὶ ἐν ὀλίγοις 
πολλοὺς ἐξεπιστησόμεϑα λόγους. τὸ γὰρ ἀντιστρέφειν ἐστὶ τὸ 
μεταλαβόντα τὸ δυμπέρασμα μετὰ τῶν λοιπῶν ἐρωτημά- 
τῶν ἀνελεῖν ?v τῶν δοθέντων" ἀνάγκη γάρ, εἰ τὸ συμπέ- 
ραῦμα μή ἐστι, μίαν τινὰ ἀναιρεῖσϑαι τῶν προτάσεων, ti- ss 
πὲρ πασῶν τεϑεισῶν ἀνάγκη ἦν τὸ συμπέρασμα εἶναι. πρὸς 
ἅπασάν τε ϑέσιν καὶ ὅτι οὕτως καὶ ὅτι οὐχ οὕτως τὸ ἐπν- 
χείρημα δκεπτέον, καὶ εὑρόντα τὴν λύσιν εὐθὺς ζητητέον" b 
οὕτω γὰρ ἅμα συμβήσεται πρός ve τὸ ἐρωτᾶν καὶ πρὸς τὸ 
ἀποκρίνεσϑαι γεγυμνάσϑαι. κἂν πρὸς μηδένα ἄλλον ἔχω- 


9 προβληϑὲν Cufq. — 12 σύμμετρον uw. — τῇ} εἶναι τῇ Cu. — 
14 τὰ ἐναντία u. --- 15 τὰ ἀντικείμενα C. — κατάφασιν u. — 18 αὖ- 
τοίη u. — 90 τὴν ἀντίφασιν u, idem post πειρῷτο C. — 92 καὶ C. — 
93 λάβῃ 4u — τἀντικείμενα C. — 95 ἀρχῇ τοσοῦτον ὅτι Cu. — 27 τῷ 
γὰρ ἔχειν Cu. — 80 γρὴν ἐθίξεσθαε u. — 31 τε om C. — 86 aco») 
πασῶν αὐτῶν τι. — 97 πᾶσάν corr C. — alt ὅτε om C. — τὸ prom C. 


238 TOIIIKSQN 86. 


pev, πρὸς αὐτούς. παράλληλά τε παραβάλλειν, ἐκλέγον- 
6 τὰ πρὸς τὴν αὐτὴν ϑέσιν ἐπιχειρήματα" τοῦτο γὰρ πρός τετὸ 
βιάξεσϑαι πολλὴν εὐπορίαν ποιεῖ, καὶ πρὸς τὸ ἐλέγχειν με- 
γάλην ἔχει βοήϑειαν, ὅταν εὐπορῇ τις καὺ ὅτι οὕτως καὶ ὅ ὅτι 
οὐ οὕτως" πρὸς τὰ ἐναντία γὰρ συμβαίνει ποιεῖσϑαι τὴν 
φυλακήν. πρός τε γνῶσιν καὶ τὴν κατὰ φιλοσοφίαν qoo- 
10 νησιν τὸ δύνασϑαι συνορᾶν καὶ συνεωραχέναι τὰ ἀφ᾽ ἑκατέ- 
ρας συμβαίνοντα τῆς ὑποθέσεως οὐ μικρὸν ὄργανον" λοιπὼν 
γὰρ τούτων ὀρθῶς ἐλέσϑαι ϑάτερον. δεῖ δὲ πρὸς τὸ τοιοῦτο 
ὑπάρχειν εὐφυᾶ" καὶ τοῦτ᾽ ἔστιν ἡἣ xar ἀλήϑειαν εὐφυΐα, 
τὸ δύνασϑαι καλῶς ἐλέσϑαι τἀληϑὲς καὶ φυγεῖν τὸ ψεῦ- 
15 δος ὅπερ οἱ πεφυκότες εὖ ἡ δύνανται ποιεῖν" εὖ γὰρ φιλοῦντες 
καὶ μισοῦντες τὸ προσφερόμενον εὖ κρίνουσι τὸ βέλτιστον. 
Πρός τε τὼ πλειστάκις ἐμπίπτοντα τῶν προβλημάτων 
ἐξεπίστασϑαι δεῖ λόγους, καὶ μάλιστα περὶ τῶν πρώτων ϑέ- 
6eov* ἐν τούτοις γὰρ ἀποδυσπετοῦσιν οἱ ἀποκρινόμενοι πολ-- 
90 Adxig. ἕτι τε ὅρων εὐπορεῖν δεῖ, καὶ τῶν ἐνδόξων τε καὶ 
τῶν πρώτων ἔχειν προχείρους" διὰ γὰρ τούτων οἱ συλλογι- 
ὅμοὶ γίνονται. πειρατέον δὲ καὶ εἰς ἃ πλειστάκις ἐμπίπτουσιν 
οἵ ἄλλοι λόγοι κατέχειν. ὥσπερ γὰρ ἐν γεωμετρίᾳ πρὸ ἔρ- 
γου τὸ περὶ τὰ στοιχεῖα γεγυμνάσϑαι, καὶ ἐν ἀριϑμοῖς τὸ ) περὶ 
96 τοὺς κεφαλισμοὺς προχείρως ἔχειν, καὶ μέγα διαφέρει πρὸς 
τὸ καὶ τὸν ἄλλον ἀριϑμὸν γινώδκειν πολλαπλασιούμεμον, 
ὁμοίως καὶ ἐν τοῖς λόγοις τὸ πρόχειρον εἶναι περὶ τὰς ἀρ- 
χὰς καὶ τὰς προτάσεις ἀπὸ στόματος ἐξεπίστασϑαι" καϑά- 
περ γὰρ ἐν τῷ μνημονικῷ μόνον οἱ τόποι τεϑέντες εὐϑὺς 
80 ποιοῦσιν αὐτὰ μνημονεύειν, καὶ ταῦτα ποιήσει συλλογιστι- 
κώτερον διὰ τὸ πρὸς ὡρισμένας αὐτὰς βλέπειν κατ᾽ ἀρι- 
9uó». πρότασίν ve κοινὴν μᾶλλον ἢ ἢ λόγον εἰς μνήμην 9eréov : 
ἀρχῆς γὰρ καὶ ὑποθέσεως εὐπορῆσαι μετρίως χαλεπόν. 
168b4 πρὸς] καϑ᾽ Cf. — “προβάλλειν A, om Cf. — ἐκλεκτέον C. 


ἐκλέγοντας uf. — ὅ πρὸς) τὰ πρὸς Cugf. — 6 ἐλέγχειν καὶ μεγά- 
λην Cugf. — 1 ἔχειν B. — pr ὅτι} τὸ 4. — 8 γὰρ ἂν (οὕτω add q, ἂν 


om u) συμβαίνοι Cug. — 9 τε τὴν γνῶσιι u. --- 10 καὶ τὸ συνεῶρα- 
κέναι τὰ ἐφ᾽ ἑκάτερα C. — 12 τοιοῦτον Cu. — 18 εὐφυῆ C — ἡ 
om τ. — 14 τἀληϑὲς rco-mg C, τὸ ἀληϑὲς u. — 15 εὖ) oi C. — Bj 


vett ἂν u. — 20 cs corr C, om 4. — 92 γίνονται om C. — τε C. — 
23 oi διάλογοι Cu. --- 94 ἔργου τὰ corr 4. — 25 xal om Cufg. — 
27 ὁμοίως δὲ xal Ic) τοὺς λόγους Cug. — τὸ ... ὀργὰς om Ouf. τε — 
98 xol om 7. το ἀπὸ στ. ἐξεπίστασϑαι om q. — 830 αὐτῶν q.— 
ρισμένα αὐτὰ C. — κατ καὶ pr C. — 82 εἰς λόγον ἢ AB. 


TOIHIK&N 8. 230 


Ἔτι τὸν ἕνα λόγον πολλοὺς ποιεῖν ἐϑιστέον, εἷς ἀδηλό- 
τατα κρύπτονταρ. εἴη δ᾽ ἂν τὸ τοιοῦτον, & τις ὅτι πλεῖστον 85 
ἀφισταίη τῆς συγγενείας περὶ ὧν ὁ λόγος. ἔσονται δὲ δυ- 
νατοὶ τῶν λόγων οἱ μάλιστα καϑόλου ἐοῦτο πάσχειν, οἷον ὅτι 
oUx ἔστι μία πλειόνων ἐπιστήμη" οὕτω γὰρ καὶ ἐπὶ τῶν πρός p.164 
τι καὶ ἐπὶ τῶν ἐναντίων καὶ συστοίχων ἐστίν. 

Δεῖ δὲ καὶ τὰς ἀπομνημονεύσδεις καϑόλου ποιεῖσθαι 
τῶν λόγων, κἂν j διειλεγμένος ἐπὶ μέρους οὕτω γὰρ καὶ 
πολλοὺς ἐξέσται τὸν ἕνα ποιεῖν. ὁμοίως δὲ καὶ ἐν δητορικοῖς δ 
ἐπὶ τῶν ἐνθυμημάτων. αὐτὸν δ᾽ ὅτι μάλιστα φεύγειν ἐπὶ 
τὸ καϑόλου φέρειν τοὺς συλλογισμούς. ἀείτε δεῖ σκοπεῖν τοὺς 
λόγους, εἰ ἐπὶ κοινῶν διαλέγονται" πάντες γὰρ οἱ ἐν μέρει 
καὶ καϑόλουν διειλεγμένοι εἰσί, καὶ ἕνεστιν ἐν τῇ κατὰ μέρος 
ἡ τοῦ καθόλου ἀπόδειξις διὰ τὸ μὴ εἶναι συλλογίδασϑαι 10 
μηδὲν ἄνευ τῶν καϑόλου. 

Τὴν δὲ γυμνασίαν ἀποδοτέον τῶν μὲν ἐπακτικῶν πρὸς 
φέον, τῶν δὲ συλλογιστικῶν πρὸς ἔμπειρον. πειρατέον δὲ 
λαμβάνειν παρὰ μὲν τῶν συλλογιστικῶν τὰς προτάσεις, 
παρὰ δὲ τῶν ἐπαχτικῶν τὰς ,“παραβολάς" ἐν τούτῳ γὰρ £xá- 15 
τεροι γεγυμνασμένοι εἰσίν. ὅλως Ó ἔκ τοῦ γυμνάξεσθαι δια- 
λεγόμενον πειρατέον ἀποφέρεσθαι ἢ συλλογισμὸν περί τις 
vog ἢ λύσιν ἡ ἢ πρότασιν ἢ ἡ ἢ ἔνστασιν, ἡ εἰ ὀρϑῶς τις ἤρετο ἢ 
εἰ μὴ ὀρϑώς, ἢ αὐτὸς ἡ ἕτερος, καὶ παρὰ τί ἑκάτερον. 
ἔκ τούτων γὰρ ἡ δύναμις, τὸ δὲ γυμνάξεσϑαν δυνάμεως b 
χάριν, καὶ μάλιστα περὶ τὰς προτάσεις καὶ ἐνστάσειρ᾽ ἔστι 
γὰρ ὡς ἁπλῶς εἰπεῖν διαλεχτικὸς ὁ προτατικὸς xal ἐνότα- 
τικός. ἔστι δὲ τὸ μὲν προτείνεσϑαι ἕν ποιεῖν τὰ πλείω (δεῖ 
γὰρ ἕν ὅλως ; ληφϑῆναι πρὸς ὃ ὁ λόγος). τὸ δ᾽ ἐνίστασϑαι τὸ δ 
ἕν πολλά" ἢ γὰρ διαιρεῖ ἢ ἀναιρεῖ, τὸ μὲν διδοὺς τὸ δ᾽ ov 
τῶν προτεινομένων. 


88 τὸ τοιοῦτο δ᾽ ἂν εἴη u. — 86 ἀφίσταιτο uf, corr C, ἀφίσταται 
corr 4g. — 37 τοῦτο] τὸ pr C. — δύνανται add ante καϑόλου u, 
ante olov ΑΒΓ. 

16442 εἰσί C. — 6 alt ἐπὶ om uq et pr C. — 8 κοινῶν) πλειόνων 
Aff, πλειόνων κοινῶν B. — 9 ἔστιν C. -- τοῖς Cu. — 11 μηϑὲν Cug. 
— ἄνευ corr C. — 14 ἐκλαμβάνειν C. — 15 τούτοις uf. — 17 ἀπο- 
φαίνεσθαι u. — παρὰ s. — 18 ἡ ἔνστασιν om C. -- 19 ἑκάτερος u. 

16409 περὶ] καὶ περὶ C. — καὶ τὰς ἐνστάσεις Ομ. — 8 à... 
rc in lit 4. — προτακχκτικὸς uf. — 5 ἐν ὅλῳ qf, corr C. — 6 οὐ δὲ 
δοὺς τῶν C. 


210 TOIHIK&N I. 


Οὐχ ἅπαντι δὲ διαλεκτέον, οὐδὲ πρὸς τὸν τυχόντα 
γυμναστέον. ἀνάγκη γὰρ πρὸς ἐνίους φαύλους γίνεσϑαι τοὺς 
10 λόγους πρὸς γὰρ τὸν πάντως πειρώμενον φαίνεσθαι διαφεύ- 
γειν δίκαιον μὲν πάντως πειρᾶσθαι συλλογίσασϑαι, οὐκ εὖ- 
ὄχημον δέ. διόπερ oU δεῖ συνεστάναι εὐχερῶς πρὸς τοὺς τυ- 
qóvrag* ἀνάγκη γὰρ πονηρολογίαν συμβαίνειν" καὶ γὰρ ol 
γνμναξόμενοι ἀδυνατοῦσιν ἀπέχεσϑαι τοῦ διαλέγεσθαι μὴ 
15 ἀγωνιστικώς. 

Δεῖ δὲ καὶ πεποιημένους ἔχειν λόγους πρὸς τὰ τοιαῦτα 
τῶν προβλημάτων, ἐν οἷς ἐλαχίστων εὐπορήσαντες πρὸς 
πλεῖστα χρησίμους ἕξομεν. οὗτοι δ᾽ εἰσὶν οἱ καϑόλου, καὶ 
πρὸς οὗς πορίξεσϑαι χαλεπώτερον ἐκ τῶν παρὰ πόδας. 


I. 


Ὁ Περὶ δὲ τῶν δοφιστικῶν ἐλέγχων καὶ τῶν φαινομένων μὲν 
ἐλέγχων ὄντων δὲ παραλογισμῶν ἀλλ᾽ οὐκ ἐλέγχων λέγω- 
uev, ἀρξάμενον κατὰ φύσιν ἀπὸ τῶν πρώτων. — : 

"Os, μὲν οὖν οἱ μὲν εἰσὶ συλλογισμοί, οἱ δ᾽ οὐκ ὄντες 
δοκοῦσι, φανερόν. ὥσπερ γὰρ καὶ ἐπὶ τῶν ἄλλων τοῦτο γί- 
9δψεται διά τινος ὁμοιότητος, καὶ ἐπὶ τῶν λόγων ὡσαύτως 
ἔχει. καὶ γὰρ τὴν ἕξιν οἱ μὲν ἔχουσιν εὖ, οἱ δὲ φαίνονται, 
φυλετικῶς φυσήσαντες καὶ ἐπισκευάσαντες αὐτούς, καὶ 

ν καλοὶ οἱ μὲν διὰ κάλλος. οἱ δὲ φαίνονται, κομμώσαντες 

41 αὐτούς. ἐπί τε τῶν ἀψύχων ὡσαύτως" καὶ γὰρ τούτων τὰ 

᾿ μὲν ἄργυρος τὰ δὲ χρυσός ἐδτιν ἀληθῶς, τὰ δ᾽ ἔστι μὲν οὔ, 
φαίνεται δὲ κατὰ τὴν αἴσϑησιν, οἷον τὰ μὲν λιϑαργύρινα 


10 πάντα q. — διαφεύγειν om q. — 11 συλλογίζεσθαι u, rc supra 
vs C. — 14 μὴ om coir C. — 17 πρὸς τὰ πλεῖστα C. — 18 γρησί- 
pog u. — 19 ἐκ τοῦ q. 


Codices 44B Cui, ubi scriptura antiquior; T' usque ad p. 118, 
D inde a p. 176b 17, c et f quibusdam locis. 


Tit σοφιστικοὶ ἔλεγχγοε CT Fat944, περὶ σοφιστικῶν ἐλέγχων i, 
περὶ τῶν σοφιστικῶν ἐλέγχων A4Bucf Vat 942. In duo libros dividitur 
Laurent 89 sup 77. 

164a20 δὲ om i. — 21 dAÀ om τι. — λέγομεν Ti. — 96 φαίνονται 
εὐεκτικοὶ φυλ. C. — 97 ξαυτούς Tciu, corr C, αὐτούς B, pr 

164b20 κομώσαντες 4, κομμάσαντες pr T. — 21 ξαυτοῦς Ccu Ti, — 
ἀψύχων] μετάλλων C. ᾿ 


TOIIIKO,9N I. 241 


καὶ τὰ καττιτέρινα ἀργυρᾶ, τὰ δὲ χολοβάφινα χρυσᾶ. 
τὸν αὐτὸν δὲ τρόπον καὶ συλλογισμὸς καὶ ἔλεγχος ὃ μὲν 36 
ἔστιν. ὁ δ᾽ οὐκ ἔστι μέν. φαίνεται δὲ διὰ τὴν ἀπειρίαν" οἱ 
γὰρ ἄπειρον ὥσπερ ἂν ἀπέχοντες πόῤδωθϑεν ϑεωροῦσιν. ὁ μὲν 
γὰρ συλλογισμὸς ἐκ τινῶν ἐστὶ τεθέντων ὥστε λέγειν ἕτερον p. 165 
ἐξ ἀνάγκης τι τῶν κειμένων διὰ τῶν κειμένων, ἔλεγχος δὲ 
συλλογισμὸς μετ᾽ ἀντιφάσεως τοῦ συμπεράσωατος. οἱ δὲ 
τοῦτο ποιοῦσι μὲν οὖ, δοκοῦσι δὲ διὰ πολλὰς αἰτίας, ὧν εἷς 
τόπος εὐφυέστατός ἐστι καὶ δημοδιώτατος ὃ διὰ τῶν ὀνομά-- 5 
vOv. ἐπεὶ γὰρ οὐκ ἔστιν αὐτὰ τὰ πράγματα διαλέγεσθαι 
φέροντας. ἀλλὰ τοῖς ὀνόμασιν ἀντὶ τῶν πραγμάτων χρώ- 
μεϑα συμβόλοις, τὸ συμβαῖνον ἐπὶ τῶν ὀνομάτων καὶ ἐπὶ 
τῶν πραγμάτων ἡγούμεϑα συμβαίνειν, καθάπερ ἐπὶ τῶν 
ψήφων τοῖς λογιξομένοις. τὸ δ᾽ οὐκ ἔστιν ὅμοιον. τὰ μὲν 10 
γὰρ ὀνόματα πεπέρανται καὶ τὸ τῶν λόγων πλῆϑος, τὰ δὲ 
πράγματα τὸν ἀριῦμὸν ἄπειρά ἐστιν. ἀναγκαῖον οὖν πλείω 
τὸν αὐτὸν λόγον καὶ τοὔνομα τὸ ἕν σημαίνειν. ὥσπερ οὖν 
κἀκεῖ οἱ μὴ δεινοὶ τὰς ψήφους φέρειν ὑπὸ τῶν ἐπιστημόνων 
παραχρούονται, τὸν αὐτὸν τρόπον καὶ ἐπὶ τῶν λόγων οἱ τῶν 15 
ὀνομάτων τῆς δυνάμεως ἄπειροι παραλογίξζονταν καὶ αὐτοὶ 
διαλεγόμενοι καὶ ἄλλων ἀκούοντες. διὰ μὲν οὖν ταύτην τε τὴν 
αἰτίαν καὶ τὰς λεχϑησομένας ἔστι καὶ συλλογισμὸς καὶ 
ἔλεγχος φαινόμενος οὐκ ὧν δέ. ἐπεὶ δ᾽ ἐστί τισι μᾶλλον πρὸ 
ἔργου τὸ δοκεῖν εἶναι σοφοῖς ἢ τὸ εἶναι καὶ μὴ δοκεῖν Ὁ 
(ἔστι γὰρ ἡ σοφιστικὴ φαινομένη σοφία οὖσα δ᾽ οὔ, καὶ ὃ 
δοφιστὴς χρηματιστὴς ἀπὸ φαινομένης σοφίας ἀλλ᾽ οὐκ 
00656), δῆλον ὅτι ἀναγκαῖον τούτοις καὶ τὸ τοῦ σοφοῦ ἔργον 
δοκεῖν ποιεῖν μᾶλλον ἢ ποιεῖν καὶ μὴ δοκεῖν. ἔστι δ᾽ ὡς ἕν 
πρὸς ἕν εἰπεῖν ἔργον περὶ ἕκαστον τοῦ εἰδότος ἀψευδεῖν μὲν 25 
αὐτὸν περὶ ὧν οἷδε, τὸν δὲ ψευδόμενον ἐμφανίζειν δύνα- 


94 pr τὰ om TOCcu. — κασσιτέρινα C. --- 26 ol] οἱ μὲν T. 

165a1 συλλέγειν corr T, συνάγειν Bi. — 9v: ἐξ ἀνάγχης ἱ. ---- διὰ τῶν 
κειμένων om 4CcuTif. — 5 ἐστι om Tu. — δημοσιότατος u. — 6 αὐτὼ 
καϑ' αὐτὰ τὰ ui. — 8 καὶ om CcT. — 10 eváloyifóusvog u. — 18 τὸ 
om s. — τὸ tv om C. — 14 ἐπισταμένων Cu, fort pr c. — 17 τὸ om 
ABf. — 21 ἡ om C. — 92 σοφίας ovx οὔσης δέ, δῆλον T. —.24 μᾶλ- 
λον δοκεῖν ποιεῖν u. — ἕν pr om Cc. — 95 περὶ om T. — ἑκάστου pr 
A. — τοῦ περὶ ἕκαστον i. — 96 aute τὸν lit un vel duorum vbb c. — 
δὲ pr om 4. — ψευδ.} φαινόμενον C. | 

I. 16 


242 TOIIIK&N I. 


ὄϑαι. ταῦτα δ᾽ ἐσεὶ τὸ μὲν iv τῷ δύνασθαι δοῦναι λόγον, 
τὸ δ᾽ ἐν τῷ λαβεῖν. ἀνάγκη οὖν τοὺς βουλομένους σοφιστεύειν 
τὸ τῶν εἰρημένων λόγων γένος ξητεῖν " πρὸ ἔργου γάρ ἐστιν" 

80 ἡ γὰρ τοιαύτη δύναμις ποιήσει φαίνεσθαι σοφόν, οὗ τυγ- 
χάνουσι τὴν προαίρεσιν ἔχοντες. 

Ὅτι μὲν οὖν ἔστι τι τοιοῦτον λόγων γένος. καὶ ὅτι τοι- 
αὕτης ἐφίενται δυνάμεως οὗς καλοῦμεν σοφιστάς, δῆλον" 
πόσα δ᾽ ἐστὶν εἴδη τῶν λόγων τῶν σοφιστικῶν. καὶ ἐκ πό- 

86 ὕων τὸν ἀριϑμὸν ἡ δύναμις αὕτη συνέστηκε, καὶ πόδα μέρη 
τυγχάνει τῆς πραὐματείας ὄντα, καὶ περὶ τῶν ἄλλων τῶν 
συντελούντων εἰς τὴν τέχνην ταύτην ἤδη λέγωμεν. 

2 Ἔστι δὴ τῶν ἕν τῷ διαλέγεσϑαν λόγων τέτταρα γένη, 
διδασκαλικοὶ καὶ διαλεκτικοὶ καὶ πειραστικοὶ καὶ ἐριστικοί, 

b διδασκαλικοὶ μὲν οἱ ἐκ τῶν οἰκείων ἀρχῶν ἑκάστου μαϑήμα- 
τος καὶ οὐκ ἐκ τῶν τοῦ ἀποχρινομένου δοξῶν συλλογιζόμενοι 
(δεῖ γὰρ πιστεύειν τὸν μανθάνοντα), διαλεκτικοὶ δ᾽ οἱ ἔκ 
τῶν ἐνδόξων συλλογιστικοὶ ἀντιφάσεως, πειραστικοὶ δ᾽ οἱ ἐκ 

5 τῶν δοκούντων τῷ ἀποκρινομένῳ καὶ ἀναγκαίων εἰδέναι τῷ 
προσποιουμένῳ ἔχειν τὴν ἐπιστήμην (ὃν τρόπον δέ, διώρισται 
ἐν ἑτέροις), ἐριστικοὶ δ᾽ οἱ ἐκ τῶν φαινομένων ἐνδόξων μὴ 
ὄντων δὲ συλλογιστικοὶ ἢ φαινόμενοι συλλογιστικοί. περὶ 
μὲν οὖν τῶν ἀποδεικτικῶν ἐν τοῖς ᾿Αναλυτικοῖς εἴρηται, περὶ 

100b τῶν διαλεκτικῶν καὶ πειραστικῶν ἐν ἄλλοις" περὶ δὲ 
τῶν ἀγωνιστικῶν καὶ ἐριστικῶν νῦν λέγωμεν. 

8 Πρῶτον δὴ ληπτέον πόδων στοχάζονται οἱ ἐν τοῖς 4o- 
γοις ἀγωνιξόμενοι καὶ διαφιλονεικοῦντες. ἔστι δὲ πέντε ταῦτα 
τὸν ἀριϑμόν, ἔλεγχος καὶ ψεῦδος καὶ παράδοξον καὶ Go- 

16 λοικισμὸς καὶ πέμπτον τὸ ποιῆσαι ἀδολεσχῇῆσαι τὸν προό- 
διαλεγόμενον (τοῦτο δ᾽ ἐστὶ τὸ πολλάκις ἀναγκάζεσθαι ταὐτὸ 


, 5} δύνασϑαι om c. — λόγον δοῦναι T. — 928 λαμβάνειν CT. — 
ἀναγκαῖον οὖν τοῖς βουλομένοις Cc Tu. — 30 ἡ yàg pr om C. — ro- 
σαύτη T. — 88 τι om C. — τοιοῦτο c, τοιούτων f. pr B. — ταύτης 
f. — 35 τῶν ἀριϑμῶν i. — αὐτῇ C. — 37 λέγομεν i. — 88 δὴ om i. 
— 39 ἐριστικοὶ καὶ διδασκ. cu. 
165bl μὲν οὖν οἱ CT. — 9 καὶ rc c. — οὐκ om BT et pr c. — 
τοῦ ἀπόοκρ. Corr τ. — 5 ἀναγκαῖον BC. — 6 δὲ ante τρόπον C, om 
fi- — 7 u5...8 ἢ om ACTf. — 8 συλλογισεικοὶ ἢ om c. — 9 τῶν 
διδασκαλικῶν xol ἀποδ. cu. — 10 ἄλλοις] τοῖς ἄλλοις i, τοῖς πρότερον 
c. — 1l καὶ om T. — λέγομεν Ti. — 19 δὲ ci. — 13 ταῦτα πέντε u. 


TOIIIK&N T. 238 


λέγειν)" ἢ τὸ μὴ ὄν, ἀλλὰ τὸ φαινόμενον ἕκαστον εἶναι τού- 
τῶν. μάλιστα μὲν γὰρ προαιροῦνται φαίνεσθαι ἐλέγχοντες. 
δεύτερον δὲ ψευδόμενόν τι δεικνύναι, τρίτον εἰς παρά-- 
δοξον ἄγειν, τέταρτον δὲ δολοικίζειν ποιεῖν (τοῦτο δ᾽ ἐστὶ τὸ ποι-- 20 
σαι τῇ λέξει βαρβαρίξειν ἐκ τοῦ λόγον τὸν ἀποκρινόμενον)" 
τελευταῖον δὲ τὸ πλεονάχις ταὐτὸ λέγειν. 

Τρόποι δ᾽ εἰσὶ τοῦ μὲν ἐλέγχειν δύο" οἱ μὲν γάρ εἶσι 4 
παρὰ τὴν λέξιν, οἱ δ᾽ ἕξω τῆς λέξεως. ἔστι δὲ τὰ μὲν 
παρὰ τὴν λέξιν ἐμποιοῦντα τὴν φαντασίαν ἕξ τὸν ἀρεῦμόν - ss 
ταῦτα δ᾽ ἐστὶν ὁμωνυμία, ἀμφιβολέα. σύνϑεσις, διαίρεσις, 
προσῳδία, σχῆμα λέξεως. τούτου δὲ πίστις ἥ τε διὰ τῆς 
ἐπαγωγῆς καὶ συλλογισμός, ἄν τε ληφθῇ τις ἄλλος, καὶ 
δτὶ τοσαυταχῶς ὧν τοῖς αὐτοῖς ὀνόμασι καὶ λόγοις μὴ 
ταὐτὸ δηλώσαιμεν. εἰσὶ δὲ παρὰ μὲν τὴν ὁμωνυμίαν olso 
τοιοίδε τῶν λόγων, οἷον ὅτι μανθάνουσιν οἱ ἐπιστάμενοι" τὰ 
γὰρ ἀποστοματιξόμενα μανθάνουσιν οἱ γραμματικοί. τὸ γὰρ 
μανϑάνειν ὁμώνυμον, τό τε ξυνιέναι χρώμενον τῇ ἐπιστήμῃ 
καὶ τὸ λαμβάνειν ἐπιστήμην. καὶ πάλιν ὅτι τὰ κακὰ ἀγα- 
Qd: τὰ γὰρ δέοντα ἀγαθά. τὰ δὲ κακὰ δέοντα. διττὸν γὰρ ss 
τὸ δέον, τό T ἀναγκαῖον, ὃ συμβαίνει πολλάκις καὶ ἐπὶ 
τῶν κακῶν (ἔστι γὰρ κακόν τι ἀναγκαῖον), καὶ τἀγαθὰ δὲ 
δέοννά φαμεν εἶναι. ἕτι τὸν αὐτὸν καθῆσθαι καὶ ἑστάναι, καὶ 
κάμνειν καὶ ὑγιαίνειν. ὅσπερ γὰρ ἀνίστατο, ἕστηκεν, καὶ ὅσπερ 
ὑγιάξετο, ὑγιαίνει" ἀνίστατο δ᾽ ὁ καϑήμενος καὶ ὑγιάξετο ὃ p.166 
κάμνων. τὸ γὰρ τὸν κάμνοντα ὁτιοῦν ποιεῖν ἢ πάσχειν οὐχὲν 
σημαίνει. ἀλλ᾽ ὁτὲ μὲν ὅτι ὁ νῦν κάμνων ἢ καϑήμενος, ὁτὲ 
δ᾽ ὃς ἔκαμνε πρότερον. πλὴν ὑγιάξετο μὲν καὶ κάμνων καὶ ὃ 
κάμνων" ὑγιαίνει 0 oU κάμνων, ἀλλ᾽ ὁ κάμνων, οὐ νῦν, ἀλλ᾽ ὅ 6 
πρότερον. παρὰ δὲ τὴν ἀμφιβολίαν οἱ τοιοίδε, τὸ βούλεσθαι 
λαβεῖν με τοὺς πολεμίους. καὶ ἄρ᾽ ὅ τις γινώσκει, τοῦτθ γι- 
νώσκει; καὶ γὰρ τὸν γινώσκοντα καὶ τὸ γινωσκόμενον ἐψδέ- 


17 ἀλλὰ τὸ φαιν. post rovrov i. — τὸ φαιν. om wu. — 18 γὰρ 
μὲν i. — 19 ài] δὲ τὸ T. — 90 τέταρτον) τιλευταῖον C. — δὲ om cw, 
— τοῦτο] σολοικισμὸς T, καὶ πλεονάκις ταὐτὸ λέγειν. σολοικισμὸς C. — 
99 τὸ αὐτὸ cu, ταὐτὰ Τ. — τελευταῖον... λέγειν om C. — 93 pr 
piv om C. — ἐλέγχου T. — 97 ἢ om €. — 30 τὸ αὐτὸ C, ταὐτὰ Tui. 
— μὲν om ABfi. — 34 τὰ om i. — 39 ὅπερ bis C. , 

166a1 ἀνίσταται u. — 3 ὅτε ὁ νῦν corr c. --- ὃ pr om 4.— 4 κα 
μνων καὶ om C, del vult 4. — ó del vult 4. — 5 alt d om Tui et pr 

om 


6. — 7 ἀρ 
16 * 


941 TOIIIK&N I. 


χεται ὡς γινώσκοντα | σημῆναι τούτῳ τῷ λόγῳ. καὶ ἄρα ὃ ὁρᾷ 
10 τιβ, τοῦτο ὁρᾷ; ὁρᾷ δὲ τὸν κίονα, ὥστε ὁρᾷ ὁ κίων. καὶ ἄρα 
ὃ σὺ φὴς εἶναι, τοῦτο σὺ φὴς εἶναι; φὴς δὲ λίϑον εἶναι, 
σὺ ἄρα φὴς λίϑος εἶναι. καὶ &Q ἔστι σιγῶντα λέγειν; διτ- 
τὸν γὰρ καὶ τὸ σιγῶντα λέγειν, τό τε τὸν λέγοντα σιγᾶν 
καὶ τὸ τὰ λεγόμενα. εἰσὶ δὲ τρεῖς τρόποι τῶν παρὰ τὴν 
15 ὁμωνυμίαν καὶ τὴν ἀμφιβολίαν, εἷς μὲν ὅταν 7 ó Aóyog 
57 τοὔνομα κυρίως σημαίνῃ πλείω, οἷον ἀετὸς καὶ κύων᾽ εἷς 
δὲ ὅταν εἰωϑότες ὦμεν οὕτω λέγειν" τρίτος δὲ ὅταν τὸ συντεθὲν 
πλείω σημαίνῃ, κεχωρισμένον δὲ ἁπλῶς, οἷον τὸ ἐπίσταται 
γράμματα. ἑκάτερον μὲν γάρ, εἶ ἔτυχεν, ἕν τι σημαίνει. τὸ 
20 ἐπίσταται καὶ τὰ γράμματα" ἄμφω δὲ πλείω, ἢ τὸ τὰ 
γράμματα αὐτὰ ἐπιστήμην ἔχειν ἢ ἢ τῶν γραμμάτων ᾿ ἄλλον. 

Ἡ μὲν οὖν ἀμφιβολία. καὶ ὃ ὁμωνυμία παρὰ τούτους τοὺς 
τρόπους ἐδτίν, παρὰ δὲ τὴν σύνθεσιν τὰ τοιάδε, οἷον τὸ δύ- 
νασϑαι καϑήμενον βαδίξειν καὶ μὴ γράφοντα γράφειν. οὐ 

25 γὰρ ταὐτὸ σημαίνει, ἃ ἂν διελών τις εἴπῃ καὶ συνθείς, ὡς 
δυνατὸν τὸ καϑήμενον βαδίζειν καὶ μὴ γράφοντα γρά- 
gar καὶ τοῦθ᾽ ὡσαύτως ἄ ἄν τις συνϑῇ, τὸ μὴ γράφοντα 
γράφειν᾽ σημαίνει γὰρ ὡς ἔχει δύναμιν τοῦ μὴ γράφων 
γράφειν. ἐὰν δὲ μὴ συνϑῇ, ὅτι ἔχει δύναμιν, ὅτε οὐ γρά- 

80 qe, τοῦ γράφειν. καὶ μανϑάνει ψῦν γράμματα, εἴπερ ἐμάν- 
ϑανεν ἃ ἐπίσταται. ἔτι τὸ ἐν μόνον δυνάμενον φέρειν πολλὰ 
δύνασϑαι φέρειν. 

Παρὰ δὲ τὴν διαίρεσιν, ὅτι τὰ πέντ᾽ ἐστὶ δύο καὶ τρία, 
καὶ περιττὰ καὶ ἄρτια, καὶ τὸ μεῖζον ἴδον" τοσοῦτον γὰρ 

86 καὶ ἔτι πρός. ὁ γὰρ αὐτὸς λόγος διῃρημένος καὶ συγκεί- 
μενος οὐκ ἀεὶ ταὐτὸ σημαίνειν ἂν δόξειεν, οἷον ,,£yà σ᾽ ἔϑη- 
κα δοῦλον ὄντ᾽ ἐλεύϑερον᾽ καὶ τὸ ,,πεντήκοντ᾽ ἀνδρῶν ἕκα- 
τὸν λίπε δῖος ᾿Αχιλλεύς. 

9 σημᾶναι Ccui, σημάναι Τ. --- τούτῳ om C. — 10 ρα om C. — 
ll pr σὺ om 7. — λίϑος τ. — 12 διττὸν...18 λέγειν rc mg C omisso 
γὰρ. — 18 ydQ ἐστι καὶ cu T. — καὶ om i et C. — τὸ om C. — τὸν] 

τὸ T. — 15 τὴν om cuT. — ἢ B, om uT. — 16 πλείω om C. — 
xoi] ἢ cu T. — 18 ἐπίστασθαι cuT, ἐπίσταται τὰ Ci. — 20 ἐπίστασθαι 


C. — 21 ἑαυτὰ C. — 24 ov. «26 γράφειν om i. — 25 ταὐτὸν Cu. — 
ἐὰν Cuc. — 96 δύναται C. — τὸν Tif, corr c. — καὶ τὸ μὴ γράφον 


Ὁ. — 27 xal.. qp om cT. — $5 4. — τὸν Tcuf. — 28 σημαί- 
vos B, pr 4. — ἔχοι B. — τοῦ μὴ γράφοντα γράφειν... . 49 δύναμιν rc 
mg A. — 98 γράψον C, pr f.— 90 μανϑάνειν Bui, pr d. — 31 ἅπερ 7 


— 33 παρὰ T. — 34 γὰρ τὸ ᾿μεῖξον καὶ ΒΤ. --- 86 αἰεὶ B. — ταὐτὸν C. 


TOTIKAN I. »n0 


Παρὰ δὲ τὴν προσῳδίαν iv μὲν τοῖς ἄνευ" γραφῆς b 
διαλεκτικοῖς οὐ divos. πϑτῆσαι λόγον, ἕν δὲ τοῖς θα 
μένοις dol ποιήμασι μᾶλλον, olov καὶ τὸν “Ὅμηρον ἕνιοι 
διορϑοῦνται πρὸς τοὺς ἐλέγχοντας ὡς ἀτόπως εἰρηκότα «τὸ —— 
μὲν οὗ καταπύϑεται ὄμβρῳ". λύουσι γὰρ αὐτὸ τῇ προύφ- δ΄ 
δίᾳ, λέγοντες τὸ οὔ ὀξύτερον. καὶ τὸ περὶ τὸ ἐνύπνιον τοῦ 
"Ayauéuvovog, ὅτι οὐκ αὐτὸς Ó Ζεὺς εἶπεν ,,δίδομεν δέ οἱ 
εὔχος ἀρέσϑαι, ἀλλὰ τῷ ἐνυπνίῳ ἐνετέλλετο διδόναι. τὰ 
μὲν οὖν τοιαῦτὰ παρὰ τὴν προσῳδίαν ἐστίν. : 
. Οἱ δὲ παρὰ τὸ σχῆμα τῆς λέξεως συμβαίνουσιν, ὅταν 1 
τὸ μὴ ταὐτὸ ὡσαύτως ἑρμηνεύηται, οἷον τὸ ἄῤδεν θῆλυ ἢ 
τὸ Ov ἄῤδεν, Ἶ τὸ μεταξὺ ϑάτερον τούτων, ἢ πάλιν 
ποιὸν ποσὸν ἢ τὸ ποσὸν ποιόν, ἢ τὸ ποιοῦν πάσχον ἢ τὸ 
διακείμενον ποιεῖν, καὶ τἄλλα δ᾽, ὡς δυήρηται πρότερον. 
ἔστι γὰρ τὸ μὴ τῶν ποιεῖν ὃν ὡς τῶν ποιεῖν τι τῇ λέξει ση- 15 
μαίνειν. οἷον τὸ ὑγιαίνειν ὁμοίως τῷ σχήματι τῆς λέξεως 
λέγεται τῷ τέμνειν ἢ οἰκοδομεῖν" καίτοι τὸ μὲν ποῖόν τι 
καὶ διακείμενόν πῶς δηλοῖ, τὸ δὲ ποιεῖν τι. τὸν αὐτὸν δὲ 
τρόπον καὶ ἐπὶ τῶν ἄλλων: 

Οἱ μὲν οὖν παφὰ τὴν λέξιν ἔλεγχοι. ἐκ τούτων τῶν τότ ὃ 
sov εἰσίν" τῶν δ᾽ ἕξω τῆς λέξεως παραλογισμῶν εἴδη ἐστὶν εἰ 
ἑπτά, ἕν μὲν παρὰ τὸ συμβεβηκός. δεύτερον δὲ τὸ ἁπλῶς 
ἢ μὴ ἁπλῶς ἀλλὰ πῇ ἢ ποῦ ἢ ποτὲ ἢ πρός τι λέγεσϑαι, 
τρίτον δὲ τὸ παρὰ τὴν τοῦ ἐλέγχου ἄγνοιαν, τέταρτον δὲ τὸ 
παρὰ τὸ ἑπόμενον, πέμπτον δὲ τὸ παρὰ τὸ ἐν ἀρχῇ λαμ- 95 
βάνειν, ἕχτον δὲ τὸ μὴ αἴτιον εἷς αἴτιον τιθέναι, ἕβδομῥν 
δὲ τὸ τὰ πλείω ἐρωτήματα ἕν ποιεῖν. 

Οἱ μὲν οὖν παρὰ τὸ συμβεβηκὸς παραλογισμοί εἶδεν; 
ὅταν ὁμοίως ὁτιοῦν ἀξιωθῇ τῷ πράγματι καὶ τῷ συμβε- 
βηκότι ὑπάρχειν. ἐπεὶ γὰρ τῷ αὐτῷ πολλὰ συμβέβηκεν, Ὁ 
οὐκ ἀνάγκη πᾶσι τοῖς κατηγορουμένοις, καὶ καϑ' οὐ κατηγο- 
ρεῖται, ταῦτα πάντα ὑπάρχειν. οἷον εἰ ὃ Κορίσκος ἕτερον 

166bl περὶ T. — 4 ἄτοπον ABC. — εἰρηκότος B, pr 4. — 5 οὐ 
ABOvf, pr i. — αὐτὸ om C. — 6 οὗ 48. — βαρύτερον xal τὸ cT.— 
11 τὸ αὐτὸ C, ταὐτὸν cu. — 14 ποιοῦν uT. — τὰ ἄλλα u. — εἴρηται 
Ai. — 15 τῶν μὴ τὸ pr B. — ὄν τι ὡς i. — 16 ὁμοίῳ u. — τῷ om 
Tw. — 18 δεικνύμενόν T. — 92 ἀλλὰ ἢ πῇ C. — 928 συλλογισμοί D. 
— 99 πράγματι τῷ ὑποκειμένῳ καὶ C. — 39 οἷον si) πάντα yag oU- 


vog lero: ταὐτά, οἷόν (ὥσπερ cu) φασιν oi σοφισταί, εἰ (olov εἰ ucT, 
sed c pr om εἶ) Ccuif T. — ἕτερος uT. 


240 TOIIKAN I. 


ὠὀνθρώπου, αὐτὸς αὑτοῦ ἕτερος ἔστι γὰρ ἄνθρωπος. ἢ εἶ Zio- 
κράτους ἕτερος, ὁ δὲ Σωχράτης ἄψϑρωπορ, ἕτερον ἀνϑρώπου 
ε6 φασὶν ὡμολογηκένας διὰ τὸ συμβεβηκέναι, οὐ ἔφησεν ἔτε- 
Qov εἶναι, τοῦρον εἶναι ἄνϑρωφον. 
Οἱ δὲ. παρὰ τὸ ἁπλῶς τόδε ἢ πῇ λέγεσϑαι καὶ μὴ 
κυρίως. ὅταν τὸ ἐν μέρει λεγόμενον ὡς ἁκλῶς.- εἰρημένον 
p.197 ληφθῇ, οἷον εἰ τὸ μὴ ὅν ἐστὶ δοξαστόν, ὅτι τὸ μὴ ὃν ἔστιν" 
οὐ γὰρ ταὐτὸν εἶναί τέ τι καὶ εἶναι ἁκλῶς. ἢ πάλιν ὅτι τὸ 
ὃν οὐκ ἔστιν Ov, εἶ τῶν ὄντων τι μή ἐστιν, οἷον εἰ μὴ ἄνϑρω- 
fog. oU γὰρ ταὐτὸ μὴ εἶναί τι καὶ ἁπλῶς μὴ εἶναι" φαί- 
5yes&, δὲ διὰ τὸ mügepyug τῆς λέξεως, καὶ μικρὸν διαφέ- 
Qe τὸ εἶναί τι τοῦ εἶραι καὶ τοῦ μὴ εἶναί τι τὸ μὴ εἶναι. 
ὁμοίως δὲ καὶ τὰ παρὰ τὸ πῇ καὶ τὸ ἁπλῶς.. οἷον d 6 
Ἰνδὸς ὅλος μέλας ὧν λευκός ἐστι τοὺς ὀδόντας’ Atvxóg ἄρα 
καὶ oj λευχὸς ἐστιν. ἢ εἰ ἄμφω πῇ, ὅτι ἅμα τὰ ἐναντία 
10 ὑπάρχει. τὸ δὲ τοιοῦτον ἐπ᾽ ἐνίων μὲν παντὶ ϑεωρῇσαι δᾷ- 
(iov, οἷον εἰ. λαβὼν τὸν Αἰθίοπα εἶναι μέλανα τοὺς. ὀδόντας 
Égow εἰ λευκός εἶ οὖν ταύτῃ λευκός, ὅτι. μέλας καὶ ed μέ- 
Aag οἴοιτο διειλέχϑαι συλλογιστικῶς τελειοίδας τὴν ἐροΐ- 
τησιν, ἐπ᾽ ἐνίων δὲ λανθάνει SoAMbag, ἐφ᾽ ὅσων, ὅτον πῇ 
16 λέγηται, κἂν τὸ ἁπλῶρ δόξειεν ἀκολονθϑεῖν, καὶ ἐν ὅσοις 
μὴ δύδιον ϑεωρῆσαι πότερον αὐτῶν κυρίως ἀποδοτέον. γίνε- 
ται ἧξ τὸ τοιοῦτον ἐν οἷς ὁμοίως ὑπάρχει τὰ ἀντικείμενα 
δοχεῖ γὰρ ἢ ἄμφω ἢ μηδέτερον δοτέον ἁπλῶς εἶναι κατη- 
γορεῖν, olov εἰ τὸ μὲν ἥμισυ λευχὸψ τὸ δ᾽ ἥμισυ μέλαν, 
20 δόεερον λευκὸν ἢ μέλαν ; | 
Oi δὲ παρὰ τὸ μὴ ϑιωρίσθαι τί ἐστι συλλογισμὸς ἢ 
τί ἔλεγχος, ἀλλὰ παρὰ τὴν ἔλλευψιν γίνονται τοῦ λόγου" 
ἔλεγχος μὲν γὰρ derlpodig τοῦ αὐτοῦ καὶ ἑνός, μὴ ὀνόμα- 
vog ἀλλὰ πράγματος, καὶ ὀνόματος μὴ συνωνύμον ἀλλὰ τοῦ 
25 αὐτοῦ, Ex τών δοϑέντων ἐξ ἀνάγκης, μὴ συναριϑμονμέφνου τοῦ 


84 ἄνθρωπον Α. — ἕτερον ἔφησεν uT. 

167a9 ταὐτὸν C, ταὐτὸ τὸ 4Hi, ταὐτὸν τὸ f. — εἶναί τὸ τι C. — 
6 τι...τὸ pr om c. — alt τοῦ et τὸ] τοῦ cu. — τοῦ μὴ εἶναι om T. 
— 7 pr τὸ om cu T, del C. — tert τὸ om Ccuf T. — δὲ om Αἱ. — 
Ἰνδὸρ om T. — B μέλαρ ὅλος i. — 9 ἐστιν om Cou T, — ἢ supra vs c. 
— τἀναντία C. — 10 ὑπάρξει Bif. — 11 μέλανα εἶναι «T. — 15 xal 
A'Tsf. — ἐν om wu, — 17 ὅσοις ui T. — 22 ἀλλὰ om i, — $2 γὴρ) ydg 
ἐστιν CcuT. ] 


TOIHIKAN I. 243 


ἐν ἀρχῇ, κατὰ ταὐτὸ καὶ πρὸς ταὐτὸ καὶ ὡσαύτως καὶ ἐν 
τῷ αὐτῷ χρόνῳ. τὸν αὐτὸν δὲ τρόπον καὶ τὸ ψεύσασθαι 
περί τινος. ἔνιοι δὲ ἀπολιπόντες τι τῶν λεχϑέντων φαίρονναι 
ἐλέγχειν, olov Ot. ταὐτὸ διπλάσιον. καὶ oU διπλάσιον " τὰ 
γὰρ δύο τοῦ μὲν ἑνὸς διπλάσια, τῶν δὲ τριῶν οὐ διπλάσια. s 
ἢ εἰ τὸ αὐτὸ τοῦ αὐτοῦ διπλάσιον καὶ oU διπλάδιον, ἀλλ οὐ 
κατὰ ταὐτό" κατὰ μὲν γὰρ τὸ μῆκος διπλάσιον, «ατὰ δὲ 
τὸ πλάτος οὐ διπλάσιον. εἰ τοῦ αὐτοῦ καὶ κατὰ | ταὐτὸ ΠΝ 
ὡσαύτως, ἀλλ᾽ οὐχ & ἅμα". διόπερ ἐσοὶ φαινόμενος ἔλεγχοφ. 
ἕλκοι δ᾽ ἄν τις τοῦτον καὶ εἰς τοὺς παρὰ τὴν λέξιν. “" 

Οἱ δὲ παρὰ τὸ ἐν ἀρχῇ λαμβάνειν γίνονται μὲν οὕτως 
sal τοσαυταχῶς ὁσαχῶς ἐνδέχεται τὸ ἐξ ἀρχῆς αἰτεῖσθαι, 
φαίνονται δ᾽ ἐλέγχειν διὰ τὸ μὴ δύνασθαι συνορᾶν τὸ ταῦ- 
τὸν καὶ τὸ ἕτερον. 

Ὁ δὲ παρὰ τὸ ἑπόμενον ἔλεγχος διὰ τὸ οἴεσθαι dy- b 
τιστρέφειν τὴν ἀκολούϑησιν. ὅτων γὰρ τοῦδε ὄντος ἐξ ἀνάγκης 
τοδὶ ᾧ, καὶ τοῦδε ὄντος οἴονται καὶ ϑύτερον εἶναι ἐξ ἀνάγκης. 
ὅϑεν καὶ αἱ περὶ τὴν δόξαν ἐκ τῆς αἰσθήσεως ὦτάται or 
ται. πολλάκις γὰρ τὴν χολὴν μέλε ὑπέλαβον διὰ τὸ Exe-s 
σϑαι τὸ ξανϑὸν χρῶμα τῷ μέλιτι. wal ἐπεὶ συμβαίνει τὴν 
γῆν ὕσαντος γίνεσθαι διάβροχον, κἂν ᾧ διάβροχος, ὑπολαμ- 
βάνομεν σαι. τὸ δ᾽ οὐκ ἀναγκαῖον. By va τοῖς ζηνοριποῖς el 
κατὰ τὸ σημεῖον. ἀποδείξεις ἐκ τῶν ἑτομένων εἰσίν. βουλόμε- 
voL γὰρ δεῖξαι ὅτι μοιχός. τὸ ἐπύμενον ἔλαβον. ὅτι καλλω» 10 
z ς ἢ n νύχτωρ ὁ ρᾶται πλανώμενος. πολλοῖς δὲ τοῦτα 
μὲν ὑπάρχει, τὸ δὲ κατηγορούμενον οὐχ ὑπάρχει. ᾿ὁμοίως δὲ 
καὶ ἐν τοῖς συλλογιστικοῖς, οἷον ὁ Μελίσσου λόγος ὅτι ἄπει- 
ρον τὸ ἅπαν, λαβὼν τὸ. μὲν ἅπαν ἀγένητον (& 1 γὰρ μὴ 
ὄνεος οὐδὲν ἂν γενέσθαι). τὸ δὲ γενόμενον ἐξ ἀρχῆς γενέ us 
σϑαι. εἰ μὴ οὖν γέγονεν, ἀρχὴν οὔκ ἔχει τὸ. sv, ὥστ᾽ ἄκεν- 
ρον. οὐκ ἀνάγκη δὲ τοῦτο συμβαίνειν" oU γὰρ εἰ τὸγενόμενον 


26 κατὰ] καὶ κατὰ eu T, corr C. — τὸ αὐτὸ bis cu. — 98 ὦ 
λείποντές C. — 99 εἰ 83 τὸ αὐτὸ C... — 3] ἢ sig τὸ i. — 989 xev 
αὐτὸ T. — 38 pr καὶ om T. — 84 διό. T. — 85 ἕλκοιτο i. --- 56 ol 
μὲν ο οὖν ᾿ παρὰ rc € pr om. -- τὸ] τὸ τὸ 5 corr c. — 37 αἰτήσασθαι 


φαίνεται T. 
Coro! ἔλεγχος δοκεῖ ici uy διὰ C. — ἃ τουδὶ iu. — 3 τόδε «. 
- οἰόμεθα C. — 4 παρὰ T. — ὁ ὑπολαμβάνομεν εἶναι διὰ T. — 


10 0v:1]. ὁ bis T. — 14 πᾶν pr Ὁ. — 15 γίνεσθαι T. — ylivesÜ e: wu. — 
16 οὖν μὴ Ccu T. — τὸ om u, pr c. — 17 τοῦτο] τὸ i. 


9248 TOHIXAN I. 


ἅπαν ἀρχὴν ἔχει, καὶ εἴ τι ἀρχὴν ἔχει, γέγονεν, ὥὧσ- 
σερ οὐδ᾽ εἰ ὁ πυρέττων θερμός, καὶ τὸν ϑερμὸν ἀνάγκη πυ- 
80 ρέττειψ. 
᾿ Ὁ δὲ παρὰ τὸ μὴ αἴτιον ὡς αἴτιον, ὅταν προσληφθῇ 
τὸ ἀναίτιον ὡς παρ᾽ ἐκεῖνο γινομένου τοῦ ἐλέγχου. συμβαίνει 
δὲ τὸ τοιοῦτον ἐν τοῖς el; τὸ ἀδύνατον συλλογισμοῖς " ἐν τού- 
τοις γὰρ ἀναγκαῖον ἀναιρεῖν τι τῶν κειμένων. ἐὰν οὖν iyxa- 
46 ταριϑ μηϑῇ ἐν τοῖς ἀναγκαίοις ἐρωτήμασι πρὸς τὸ συμβαῖνον 
ἀδύνατον, ἄόξει παρὰ τοῦτο γίνεσϑαι πολλάκις ὁ ἔλεγχος; 
οἷον ὅτι ovx ἔστι ψυχὴ καὶ ξωὴ ταὐτόν" εἰ yàg φϑορᾷ γέ- 
φεῦις ἐναντίον, καὶ τῇ τινὶ φϑορᾷ ἔσται τις γένεσις" ὁ δὲ ϑά- 
φατος φϑορά τις καὶ ἐναντίον fog, ὥστε γένεσις ἡ ξωὴ καὶ 
90 τὸ ζῆν γίνεσθαι" τοῦτο δ᾽ ἀδύνατον" οὐκ ἄρα ταὐτὸν ἡ ψυ- 
χὴ καὶ ἡ ξωή. οὐ δὴ συλλελόγισται" συμβαίνει γάρ, κἂν μή 
τις ταὐτὸ φῇ τὴν ξωὴν τῇ ψυχῇ. τὸ ἀδύνατον, ἀλλὰ uó- 
vor ἐναντίον ζωὴν μὲν ϑανάτῳ ὄντι φϑορᾷ, φθορᾷ δὲ γέ- 
ψεσιν. ἀσυλλόγιστοι μὲν οὖν ἁπλῶς oUx εἰσὶν οἱ τοιοῦτοι λό- 
84γοι. πρὸς δὲ τὸ προκείμενον ἀσυλλόγιστοι. καὶ λανϑάνει 
σ«ολλάκις οὐχ ἧττον αὐτοὺς τοὺς ἐρωτώντας τὸ τοιοῦτον. 
Οἱ μὲν παρὰ τὸ ἑπόμενον καὶ παρὰ τὸ μὴ αἴτιον 
λόγοι τοιοῦτοί εἶσιν" οἱ δὲ παρὰ τὸ τὰ δύο ἐρωτήματα ὃν 
σοιεῦν, ὅταν λανϑάνῃ πλείω ὄντα καὶ ὡς ἑνὸς ὄντος ἀποδοϑῇ 
p.108 ἀπόχρισις μία. ἐπ᾽ ἐνίων μὲν οὖν δάδιον ἰδεῖν ὅτι. πλείω καὶ 
ὅτι oU δοτέον ἀπόκρισιν, οἷον πότερον ἡ γῇ ϑάλαττά ἐστιν ἢ 
ὁ οὐρανός ; ἐπ᾽ ἐνίων δ᾽ ἧττον. καὶ ὡς ἑνὸς ὄντος ἢ ὅμολο-- 
γοῦσι τῷ μὴ ἀποκρίνεαϑαι τὸ ἐρωτώμενον, ἢ ἐλέγχεσθαι 
6 φαίνονται, οἷον ἄρ᾽ οὗτος καὶ οὐδός ἐστιν ἄνϑρωπος; ὥστ᾽ ἄν 
τις τύπτῃ τοῦτον καὶ τοῦτον, ἄνθρωπον ἀλλ᾽ οὐκ ἀνθρώπους 
νυπτήσει. ἢ πάλιν, ὧν τὰ μέν ἐστιν ἀγαθὰ τὰ δ᾽ οὐκ ἀγαϑά, 
πάντα ἀγαθὰ ἢ οὐκ ἀγαθά; ὁπότερον γὰρ Qv φῇ. ἔστι μὲν 


18. τι] τε i. — 21 οἱ i. — παρὰ τὸ μὴ αἵτιον αἷς corr 4, — ληφθῇ T, 
προσλαμβώνῃ i. — 99 τὸ ἀναίτιον om i. — ἐκείνου T. — γενομένου u. — 
25 ἐν om C. — πρὸρ} πρὸ τοῦ συμπεράσματος cuiT, corr 4, om f, 
del πρὸς C. — 27 γὰρ τῇ φϑ. C. — 986 γένεσις ἐναντίον" ὃ Cc. — 
29 £o) T. — 31 ἡ io καὶ ψυχή C. — 32 μόνον) μόνον τὸ C. — 
86 κείμενον «ΓΤ. — 37 υὖν τὸ παρὰ B. — xal τῶν παρὰ B. — μὴ τὸ 
wag& i$. — 39 λαμβάνῃ 4. — δοθῇ u, δοθείη i. 

168al μέα om u. — 3 d om cui T, del vult 4. — 4 τὸ. ἀποχρίνε- 
σϑαι pr C. — 5 ὅταν BGif. — 6 ἀλλ᾽ om ὦ. — τύπτει αὶ pr Bo. — 
8 πάντα] πάντα ταῦτα C, ταῦτα πάντα u, ταῦτα πότερόν ἔστι ciT. . 


TOINHIKAN I. 2389 


ὧρ ἔλεγχον ἢ ψεῦδος φαινόμενον δόξειεν ἂν ποιεῖν" τὸ 
γὰρ φάναι τῶν μὴ ἀγαθῶν τι εἶναι ἀγαθὸν 1] τῶν ἀγαθῶν 1 
μὴ ἀγαθὸν ψεῦδος. ὁτὲ δὲ προσληφθέντων εινῶν κἂν ἔλε)- 
χοὸς γίνοιτο ἀληϑινός, οἷον εἴ τις δοίη ὁμοίως ἕν καὶ πολλὰ 
λέγεσθαι λευκὰ καὶ γυμνὰ καὶ τυφλά. εἰ γὰρ τυφλὸν τὸ 
πὴ ἔχον ὄψιν πεφυκὸς δ᾽ ἔχειν, καὶ τυφλὰ ἔσεαι τὰ μ 
ἔχοντα ὄψιν πεφυκότα δ᾽ ἔχειν. ὅταν οὖν τὸ μὲν ἔχῃ τὸ δὲ μὴ τ 
ἔχῃ, τὰ ἄμφω ἔσται ἢ ὁρῶντα ἢ τυφλά᾽ ὅπερ ἀδύνατον. 

Ἢ δὴ οὕτως διαιρετέον τοὺς φαινομένους συλλογισμοὺς 6 
καὶ ἐλέγχους, ἢ πάντας ἀνακτέον εἰς τὴν τοῦ δλέγχου ἄγνοι- 
αν, ἀρχὴν ταύτην ποιησαμένους" ἔστε γὰρ ἅπαντας dvo- 
λῦσαι τοὺς λεχθέντας τρόπους εἰς τὸν τοῦ ἐλέγχου διορισμόν. Ὁ 
πρῶτον μὲν εἰ ἀσυλλόγιστοι" δεῖ γὰρ ἐκ τῶν κειμένων συμ- 
βαίνειν τὸ συμπέρασμα, ὥστε λέγειν ἐξ ἀνάγκης ἀλλὰ μὴ 
φαίνεσθαι. ἔπειτα καὶ κατὰ τὰ μέρη τοῦ διορισμοῦ. τῶν 
μὲν γὰρ ἐν τῇ λέξει οἱ μέν εἰσι παρὰ τὸ διττόν, οἷον fj 
ve ὁμωνυμία καὶ ὃ λόγος καὶ ἡ ὁμοιοσχημοσύνη (σύνηθες to 
γὰρ τὸ πάντα ὡς τόδε τι σημαίνειν), ἡ db σύνθεσις καὶ 
διαίρεσις καὶ προσῳδία τῷ μὴ τὸν αὐτὸν εἶναι τὸν λόγαν 
ἢ τὸ ὄνομα τὸ διαφέρον. ἔδει δὲ καὶ τοῦτο, καθάπερ καὶ 
τὸ πρᾶγμα ταὐτόν, εἰ μέλλει ἔλεγχος ἢ συλλογισμὸς ἔσε- 
σθαι. olov εἰ λώπιον. μὴ ἱμάτιον συλλογίσασθαι ἀλλὰ λα 80 
mov. ἀληϑὲς μὲν γὰρ κἀκεῖνο, ἀλλ᾽ οὐ συλλελόγισται, ἀλλ᾽ 
ἔτι ἐρωτήματος δεῖ, Ov, ταὐτὸν σημαίψει. πρὸς τὸν ζητοῦντα 
τὸ διὰ τί. 

Οἱ δὲ παρὰ τὸ συμβεβηκὸς ὁρισθέντορ. τοῦ συλλογι- 
σμοῦ φανεροὶ γίνονται. τὸν αὐτὸν γὰρ ὁρισμὸν δεῖ καὶ ταῦ 9$ 
ἐλέγχου γίνεσθαι. πλὴν προσκεῖσθαι τὴν ὠντίφασιν" ὁ γὰρ 
ἔλεγχος συλλογισμὸς ἀντιφάσεως. εἰ οὖμ μή ἐστι συλλο- 
γισμὸς τοῦ συμβεβηκότος, οὐ γίνεται ἔλεγχος. o9 γὰρ εἶ 
τούτων ὄντων ἀνάγκη τόδ᾽ εἶναι, τοῦτο δ᾽ ἐστὶ λευκόν, dvdy- 
κῃ λευκὸν εἶναι διὰ τὸν συλλογισμόν. οὐδ᾽ εἰ τὸ τρίγωνον ὦ 


9 ἔλεγχος C. — 10 εἶναί τι «T. — 14 δ᾽ οπι wv — 1δ ὄφιν om 
«7. — 21 εἰ οἱ w. — 88 τὰ pr om ὁ — διορισμοῦ corr c. --- 26 et 
27 καὶ] καὶ ἡ C. — 98 τοὔνομα Ccu'T. — alt τὸ om eu, — S30 οἷον 
j ,συλλογίσασθαι om wu. — 89 ταὐτὸ w. — 35 γὰρ αὐτὸν C. — 37 ἐστιν 

συ Φ WM. 


250 | TOIIKAN I 


b δυοῖν ὀρθαῖν᾽ ἴσας ἔχει, συμβέβηκε δ᾽ αὐτῷ σχήματι εἶναι 
ἢ πρώτῳ ἢ ἀρχῇ, ὅτι σχῆμα ἢ ἀρχὴ ἢ πρῶτον τοῦτο. οὐ 
γὰρ [1 σχῆμα οὐδ᾽ ἡ ἢ πρῶτον, ἀλλ᾽ y τρίγωνον; ἡ ἀπόδει- 
&g. ὁμοίως δὲ καὶ p τῶν ἄλλων. ὥστ᾽ εἰ ὁ ἔλεγχος συλ- 

6 λογισμός τις, οὐκ ἂν εἴη κατὰ συμβεβηκὸς ἔλεγχος. 
ἀλλὰ παρὰ τοῦτο καὶ οἱ τεχνῖται καὶ ὅλως οἱ ἐπιστ s 
ὑπὸ τῶν ἀνεπιστημόνων ἐλέγχονται " κατὰ συμβεβηκ 
ποιοῦνταιτοὺς συλλογισμοὺς πρὸς τοὺς. εἰδότας. οἱ δ᾽ oU δυνάι 
μένου διαιρεῖν ἢ ἐρωτώμενοι διδόασιν ἢ οὐ δόντες οἴονται δε- 


10 

Οἱ δὲ παρὰ τὸ πῇ καὶ ἁπλῶς, ὅτι οὐ τοῦ αὐτοῦ ἡ κα- 
τάφασις καὶ ἡ ἀπάφασιρ. τοῦ γὰρ πῇ λευχοῦ τὸ πῇ οὐ 
λευχόν, τοῦ δ᾽ ἁπλῶς λευκοῦ τὸ ἁπλῶς oU λευκὸν ἀπόφα- 
σις. εἰ οὖν δόντος πῇ εἶναι λευκὸν ὡς ἁπλῶς εἰρημένου λαρ- 

15 βάνει, oU ποιεῖ ἔλεγχον. φαίνεται δὲ διὰ τὴν ἄγνοιαν τοῦ 
τί ἐστυν ἔλεγχος. 

Φανερώτατοι δὲ πάντων οἱ πρότερον λεχϑέντες παρὰ 
τὸν τοῦ ἐλέγχου διορισμόν" διὸ καὶ προσηγορεύϑησαν οὕτοις * 
παρὰ γὰρ τοῦ λόγου τὴν ἕλλευψυν ἡ φαντασία γίνεται; καὶ 

80 διαιρουμένοιρβ οὕτως κοινὸν ἐπὶ πᾶσι τούτοις ϑετέον τὴν τοῦ 
λόγου ἔλλειψιν. 

οἵ ve παρὰ τὸ λαμβάνειν τὸ ἐν ἀρχῇ καὶ τὸ ἀναί- 
τιον ὡς αἴτιον τυϑέναι δῆλοι διὰ τοῦ ὁρισμοῦ. δεῖγὰρ τὸ συμ- 
πέρασμα τῷ ταῦτ ᾿ εἶναι συμβαίνειν, ὅπερ, οὐχ ἡ ἣν ἕν τοῖς ἄναι-- 

25 τίοις * καὶ πάλιν μὴ ἐναρυϑμουμένου τοῦ ἐξ ἀρχῆς. ὅπερ οὐκ 
ἔχουσιν oi παρὰ τὴν αἴτησιν τοῦ ἐν ἀρχῇ. 

Οἱ δὲ παρὰ τὸ ἑπόμενον μέρος εἰσὶ τοῦ συμβεβηκότος" 
τὸ γὰρ ἑπόμενον συμβέβηκε. διαφέρει, δὲ τοῦ συμβεβηκό- 
τοῦ. ὅτι τὸ μὲν συμβεβηκὸς ἔστιν ἐφ᾽ ἑνὸς uóbov λαβεῖν, 

80 οἷον ταὐτὸ εἶναι τὸ ξανθὸν καὶ μέλυ καὶ τὸ λευκὸν καὶ κὐ- 
xvov, τὸ δὲ παρεπόμενον ἀεὶ ἐν πλείοσιν" τὰ γὰρ ἑνὶ ταὐτῷ 


16852 ἡ ἀρχῇ pr o. — σχῆμα 5j B. — τοιοῦτον T. — o) ἐστιν. 
ov u T. — κατὰ τὸ ovup. C. — 8 oi] εἰ A. — 12 καὶ] ἢ ει. — ἡ om 
T. — Y? πρότεροι u. --- 19 τὴν ἔλλειψιν τοῦ λόγου u. — 22 οἱ δὲ C 
— 94 yg. τῷ πάντ᾽ T. — εἶναι) εἶναι αἴτια τοῦ ABCcf, εἶναι ὃ κα 
ofvo i. — τῷ ἀριϑμουμένου A. — 98 παρεπόμενον u, παρὰ τὸ ἑπόμενον 
i. — 49 μόνον f. — 80 ταὐτὸν α. — alt τὸ om uT. — 31 παρὰ τὸ 
ἑπόμενον T, corr C. — by] ἕνια C, ἑνὶ καὶ cuTT. 


TONHIKAN I δά 


ταὐτὰ καὶ ἀλλήλοις ἀξιοῦμεν εἶναι ταὐτά" διὸ. poen 
τὸ ἑπόμενον ἔλεγχος. Un δ οὐπάντος ἐληϑές, . οἷον 
ἂν ᾧ κατὰ συμβεβηκός “ καὶ γὰρ ἡ. χιὼν καὶ ὁ χύκνος τῷ 
᾽ ταὐτόν. j πάλιν. ὡς ἐν τῷ Μελίσσου λόγῳ, τὸς 
αὐτὸ εἶναι λαμβάνει τὸ γεγονέναι καὶ ἀρχὴν ἔχειν, ἢ 
ἴσοις γίνεσθαι xcl ταὐτὸ μέγεθος λαμβάνειν. ὅτι νὰν 2 
γεγονὸς ἔχει ἀρχήν, xel.vó ἔχον ἀρχὴν γεγονέναι dioi, 
ὡς ἄμφω ταὐτὰ ὄντα τῷ ἀρχὴν ἔχειν, τό τε γεγονὸς καὶ 
τὸ πεπερασμένον. ὁμοίως δὲ καὶ ἐπὶ τῶν ἴδων γινομένων, ὦ 
εἰ τὰ τὸ αὐτὸ μέγεθος καὶ ὃν λαμβάνοντα ἴσα γίνεται, p.109 
καὶ τὰ ἴσα γινόμενα ἕν μέγεθος λαμβάνειμ. ὥστε τὸ ἐπό- 
pevov λαμβάνει. ἐπεὶ οὖν ὃ παρὰ τὸ συμβεβηπὸς: 
iv vj ἀγνοίᾳ τοῦ ἐλέγχου, φανερὸν ὅτι καὶ ὁ * 
ἑπόμενον. ἐπισκεπτέον δὲ τοῦτο καὶ ἄλλως. 


τασίς ἐστιν ἕν xa9' ἑνός. Ó γὰρ αὐτὸς ἄρας Ing jet καὶ 
ἁπλῶς τοῦ πράγματος, οἷον ἀνθρώπου. καὶ ἑνὸς μόνου ἀν- 
ϑροώπου’ ὁμοίως δὲ καὶ ἐπὶ τῶν ἄλλων. εἰ οὖν μία πρότα» 10 
σις ἡ ἕν καθ᾽ ἑνὸρ ἀξιοῦσα, καὶ ἁπλῶς ἔσται πρότασις ἡ τον 
αὐτὴ ἐρώτησις. ἐπεὶ δ᾽ ὁ συλλογισμὸς ἐκ προτάσεων, ὃ 

δ᾽ ἔλεγχος “συλλογισμός, καὶ ὁ ἔλεγχος ἔσται ἐκ προτά- 
σεων, εἰ οὖν ἡ πρότασις ἕν καθ᾽ ἑνός, φανερὸν ὅτι καὶ οὗτος 
ἐν τῇ τοῦ ἐλέγχου ἀγνοίᾳ" , Φαίνεται γὰρ εἶναι πρότασις ἡ τ 
οὐχ οὐσα πρότασις. εἰ μὲν οὖν δέδωχεν ἀπόκρισιν ὡς πρὸς μί- 
αν ἐρώτησιν, ἕσται ἔλεγχος» εἰ δὲ μὴ δέδωκεν ἀλλὰ φαίνε- 
70, φαινόμενος ἔλεγχος. ὥστε πάντες οἱ τόποι πίπεουσιν 
εἷς τὴν τοῦ ἐλέγχυυ ἄ ἄγνοιαν, ol μὲν οὖν παρὰ τὴν λέξιν, ὅτι 
φαινομένη ἀντίφασις, ὅπερ ἦν ἴδιον τοῦ ἐλέγχου, οἱ δ᾽ ἄλλοι ὦ 
παρὰ τὸν τοῦ συλλογισμοῦ ὁ 


Ἡ δ᾽ ἀπάτη γίνεται τῶν μὲν παρὰ τὴν ὁμωνυμίαν καὶ V 


88 παρὰ] d παρὰ CcwiT, — 84 ἐὰν C. -- if. --- ἢ] ἡ ie- 
κὸν C, τὸ ὁ. — ταὐτὰ í, — τῷ om 4C. — 86 λαμβάνει εἶναι 
uiT. — 39 τε pr om c. — 40 γιγνομένων t. 

169.8 λαμβάνει CTcuf. — 5 δὲ ἡ τοῦτο i, — ἄλλως βέλτιον. ol 
wiT. — 7 ἡμᾶς om B. — ante τὸν add 7 μὴ διαιρεῖν T, rc c, del vult 
C. — τὸν] ἥμαρτον B. — λόγον τῆς πρ. cu T. — Ὁ ὃν καὶ καϑ’ C. — 


10 μία μόνη xg. Cu, fort pr c. — 12 et 18 ἐκ. a Qordasag aw — 
15 ἀγνοίᾳ ἴσταιν φαίνεται T. — 90 ἀντίφασιρ φαινομένη w. 


252 TOIIKAN LL 


τὸν λόγον τῷ μὴ δύνασθαι διαιρεῖν᾿ τὸ πολλαχῶς. 
vov (ἔνια γὰρ οὐκ εὔπορον διελεῖν, οἷον τὸ ἕν καὶ τὸ ὃν καὶ 
φ τὸ ταὐτόν), τῶν δὲ παρὰ σύνϑεσιν καὶ διαίρεσιν τῷ μηδὲν 
οἴεσϑαι διαφέρειν δσυντιϑέμενον ἢ διαιρούμενον τὸν λόγον, xa- 
ϑάπερ ἐπὶ τῶν πλείστων. ὁμοίως δὲ καὶ τῶν παρὰ τὴν προῦσ- 
φδίαν" οὐ γὰφ ἄλλο δοκεῖ σημαίνειν ἀνιέμενος καὶ ἐπιξκευ- 
φόμενος ὁ Aóyog, ἐπ᾽ οὐδενὸς ἢ οὐκ ἐπὶ πολλῶν. τῶν δὲ παρὰ 
δοτὸ σχῆμα διὰ τὴν ὁμοιότητα τῆς λέξεως. χαλεπὸν γὰρ 
διελεῖν ποῖα ὡσαύτως καὶ ποῖα ὡς ἑτέρως λέγεται (σχε- 
δὸν γὰρ ὁ τοῦτο δυνάμενος ποιεῖν ἐγγύς ἐστι τοῦ ϑεωρεῖν τά- 
ληϑές, μάλιστα δ᾽ ἐπίσταται συνεπινεύειν), ὅτι πᾶν τὸ χατη- 
γόρούμενόν τινος ὑπολαμβάνομεν τόδε τι καὶ ὡς ἣν ὑπαχού- 
86 ομεν' τῷ γὰρ ἑνὶ καὶ τῇ οὐσίᾳ μάλιστα δοκεῖ παρέπεσθαι 
τὸ τόδε τι καὶ τὸ ὄν. διὸ καὶ τῶν παρὰ τὴν λέξιν οὗτος ὁ 
τρόπος ϑετέος, πρῶτον μὲν ὅτι μᾶλλον ἡ ἀπάτη γίνεται 
μετ᾽ ἄλλων σχοπουμένοις ἢ καϑ' αὑτούς (ἡ μὲν γὰρ μετ 
ἄλλου σκέψις διὰ λόγων, ἡ δὲ xaO" αὑτὸν οὐχ ἧττον δὶ 
« αὐτοῦ τοῦ πράγματορ), εἶτα καὶ xo? αὑτὸν ἀπατᾶσϑαι συμ- 
b βαίνει; ὅταν ἐπὶ τοῦ λόγου ποιῆται τὴν σκέψιν " ἔτι ἡ μὲν 
ἀπάτη ἐκ τῆς ὁμοιότητος, ἡ δ᾽ ὁμοιότης ἐκ τῆς λέξεως. 
τῶν δὲ παρὰ τὸ συμβεβηκὸς διὰ τὸ μὴ δύνασθαι διαχρίς 
ψειν τὸ ταὐτὸν καὶ τὸ ἕτερον καὶ ἕν καὶ πολλά μηδὲ τοῖς 
6 ποίοις τῶν κατηγορημάτων πάντα ταὐτὰ καὶ τῷ πράγματι 
συμβέβηκεν. ὁμοίως δὲ καὶ τῶν παρὰ τὸ ἑπόμενον" 
γάρ τι τοῦ συμβεβηκότος τὸ ἑπόμενον. ἕτι καὶ ἐπὶ πολλῶν 
φαίνεται καὶ ἀξιοῦται οὕτως. εἰ τόδε ἀπὸ τοῦδε μὴ χωρίζε- 
ται; μηδ᾽ ἀπὸ ϑατέρου χωρίξεσϑαι ϑάτερον. τῶν δὲ παρὰ 
10 τὴν ἔλλειψιν τοῦ λόγου καὶ τῶν παρὰ τὸ πῇ καὶ ἁπλώς 
ἐν τῷ παρὰ μιχρὸν ἐπάτη" ὡς γὰρ οὐδὲν προσσημαῖνον 
τὸ τὶ ἢ ἢ πῇ ἢ πῶς ἢ τὸ νῦν καθόλου συγχωροῦμεν. ὁμοίως δὲ 


23 τῷ] ἐν τῷ uT, τὸ i. — τὸ. «διελεῖν om T. — 24 εὔλογον pr 


6. — διαιρεῖν € cu. — xel om C. — xai τὸ ὃν om B. — 95 τῷ) τὸ p 
4Bc. — μηϑὲν C. — 97 καὶ ἐπὶ τῶν w. — $0 τὸ om T. --- 82 τ 
om i. — 33 ἐπίστανται pr C. — 86 ὧν pr 4, ἕν C. — τῶν) τοῖς corr 
4. — 88 ἀλλήλων uT. — ξαυτούς w, αὐτούς i. — 39 λόγου T. — αὖ- 
τὸν i. — 40 καὶ om T. — ἑαντὸν C. 

169b2 pr Zx] διὰ Ccu T. — τὴν ὁμοιότητα «7. — 4 ταὐτὸ C. -- 
τὸ om cu T. — 5 ἅπαντα Ww. --- πάντα ταῦτα C, ταῦτα πάντα C. -- 


καὶ om uT. -- 6 τὸ παρὰ T. --- μέρος... ἑπόμενον om 4. — μέρος 
μὲν γὰρ i. — 7 ἔτι δὲ καὶ Coi T. — 11 ᾿οὐϑὲν cu T. — προσημαῖνον 
Bcf. — 19 τί ἢ om u et pr c. — ἢ x ὥς ἢ] ἢ τὸ «ὥς ἢ 4οω, ἢ τὸ «ὡς 
ἢ dzlog 5j Τί ἢ τὸ ἁπλῶς 7] (τὸ πῶς "s add B) Bf. 


TOHIKAN I. 953 


xo) ἐπὶ τῶν τὸ ἐν ἀρχῇ λαμβανόντων καὶ τῶν ἀναιτίων, 
καὶ ὅσοι τὰ πλείω ἐρωτήματα ὡς ἕν ποιοῦσιν" ἐν ἅπασι γὰρ 
ἡ ἀπάτη διὰ τὸ παρὰ μικρόν" οὐ γὰρ διακριβοῦμεν οὔτε τῆς 15 
προτάσεως οὔτε τοῦ συλλογισμοῦ τὸν ὅρον διὰ τὴν εἰρημένην 
αἰτίαν. 

Ἐπεὶ δ᾽ ἔχομεν παρ᾽ 06a γίνονται οἱ φαινόμενοι δυλ- 8 
λογισμοί. ἔχομεν καὶ παρ᾽ ὁπόσα οἱ σοφιστικοὶ γένοιντ᾽ dv 
συλλογισμοὶ καὶ ἔλεγχοι. λέγω δὲ σοφιστικὸν ἔλεγχον καὶ Ὁ 
συλλογισμὸν οὐ μόνον τὸν φαινόμενον συλλογισμὸν ἢ ἔλεγ-- 
χον, μὴ ὄντα δέ, ἀλλὰ καὶ τὸν ὄντα μέν, φαινόμενον δὲ 
οἰκεῖον τοῦ πράγματος. εἰσὶ δ᾽ οὗτοι οἱ μὴ κατὰ τὸ πρᾶγμα 

οντες καὶ δεικνύντες ἀγνοοῦντας, ὅπερ ἦν τῆς πειραστι- 
xijg. ἔστι δ᾽ ἡ πειραστικὴ μέρος τῆς διαλεκτικῆς" αὕτη δὲ ss 
δύναται συλλογίζεσθαι ψεῦδος δι’ ἄγνοιαν τοῦ διδόντος τὸν 
λόγον. οἱ δὲ σοφιστικοὶ ἔλεγχοι, ἂν καὶ συλλογίξωνται τὴν 
ἀντίφασιν, οὐ ποιοῦσι δῆλον εἰ ἀγνοεῖ" καὶ γὰρ τὸν εἰδότα 
ἐμποδίξουσι τούτοις τοῖς λόγοις. 

Ὅτι δ᾽ ἔχομεν αὐτοὺς τῇ αὐτῇ μεθόδῳ, δῆλον" παρ᾽ ὦ 
ὅσα γὰρ φαίνεται τοῖς ἀκούουσιν og ἠρωτημένα συλλελογί- 
σϑαι, παρὰ ταῦτα κἂν τῷ ἀποκχρινομένῳ δόξειεν, ὥστ᾽ ἔσον- 
ται συλλογισμοὶ ψευδεῖς διὰ τούτων ἢ πάντων 1] ἐνίων" ὃ 
γὰρ μη ἐρωτηϑεὶς οἴεται δεδωκέναι, κἂν ἐρωτηϑεὶς ϑείη. πλὴν 
ἐπί γέ τινων ἅμα συμβαίνει προδερωτῶν τὸ ἐνδεὲς καὶ τὸ ss 
ψεῦδος ἐμφανίζειν, οἷον ἐν τοῖς παρὰ τὴν λέξιν καὶ τὸν σο- 
λοικισμόν. εἰ οὖν οἱ παραλογισμοὶ τῆς ἀντιφάσεως παρὰ 
τὸν φαινόμενον ἔλεγχόν εἶσι, δῆλον ὅτι παρὰ τοσαῦτα ἂν 
xc] τῶν ψευδῶν εἴησαν συλλογισμοὶ παρ᾽ ὅσα καὶ ὃ φαυ- 
ψόμενος ἔλεγχος. à δὲ φαινόμενος παρὰ τὰ μόρια τοῦ dÀg- 4 —— 
ϑιροῦ" ἑκάστου γὰρ ἐκλείποντος φανείη ἂν ἔλεγχος. οἷον ὁ p.110 
παρὰ τὸ μὴ συμβαῖνον διὰ τὸν λόγον, ὁ εἰς τὸ ἀδύνατον, 
xol ὃ τὰς δύο ἐρωτήσεις μίαν ποιῶν παρὰ τὴν πρότασιν, καὶ 
ἀντὶ τοῦ καϑ᾿ αὐτὸ ὁ παρὰ τὸ συμβεβηκός, καὶ τὸ τούτου 


15 ἀκριβοῦμεν C. — 16 προειρημένην ci. — 19 παρὰ πόσα i. —. 
γένοιτ᾽ hip ipt odi cT. — 9 ἢ] καὶ wT. — 25 τὸ om T. — Q6c0»] 
περὶ (παρὰ T) τὸ πρᾶγμα τὸν u T. — 97 συλλογίσωνται u T. — 329 δό-. 
ξῃ C. — 35 ἐπεί pr 4. — 40 qais. ἔλεγχος παρὰ C. | 

1704] ἐλλείποντος T. — ó del valt 4. — 92 μὴ supra vs u, prom 
6. — ὁ om u et pr C. — 4 ἑαυτὸ C. — alt τὸ om vT..— 


294 TOIIIKAN I. 


ε μόριον, ὁ παρὰ τὸ ἑπόμενον" ἕτι τὸ μὴ ἐπὶ τοῦ πράγματος 
ἀλλ᾽ ἐπὶ τοῦ λόγου συμβαίνειν εἶτ᾽ ἀντὶ τοῦ καϑόλου τὴν ἀν- 
τίφασιν καὶ κανὰ ταὐτὸ καὶ πρὸς ταὐτὸ καὶ ὡσαύτως παρά 
τε τὸ ἐπί τι ἢ παρ᾽ ἕκαστον τούτων Eti παρὰ τὸ μὴ ἐναρι- 
ϑμουμένου τοῦ ἐν ἀρχῇ τὸ ἐν ἀρχῇ λαμβάνειν. ὥστ᾽ ἔχοιμεν 

1: ὧν παρ᾽ ὅσα γίνονται οἱ παραλογιόμοί- παρὰ πλείω μὲν 
γὰρ οὐκ ἂν εἶεν, παρὰ δὲ τὰ εἰρημένα ἔσονται πάντες. 

Ἔστι δ᾽ ὁ σοφιστικὸς ἔλεγχος oUy ἁπλῶς ἔλεγχορ, 
ἀλλὰ πρός τινα" καὶ ὁ συλλογισμὸς ὡσαύτως. ἂν μὲν 
γὰρ μὴ λάβῃ ὅ se παρὰ τὸ ὁμώνυμον ἕν σημαίνειν καὶ ὃ 

ι6 ταρὰ τὴν ὁμοιοσχημοσύνην τὸ μόνον τόδε καὶ οἱ ἄλλοι 
ὡσαύτως, οὔτ᾽ ἔλεγχοι οὔτε συλλογισμοὶ ἔδονται, οὔϑ᾽ ἁπλῶς 
οὔτε πρὸς τὸν ἐρωτώμενον" ἐὰν δὲ λάβωσι, πρὸρ μὲν τὸν 
ἐρωτώμενον ἔσονται, ἁπλῶς δ᾽ οὐκ ἔσονται" oU γὰρὲν σημαῦ- 
vov εἰλήφασιν, ἀλλὰ φαινόμενον, καὶ παρὰ τοῦδε. 

9 ΠΠαρὰ πόσα δ᾽ ἐλέγχονται οἱ ἐλεγχόμενοι, οὐ δεῖ πεν- 

$31 ρᾶσϑαι λαμβάνειν ἄνευ τῆς τῶν ὄντων ἐπιστήμης ἁπάντων. 
τοῦτο Ó οὐδεμιᾶς ἐστὶ τέχνης" ἄπειροι γὰρ ἴσως αἱ ἐπιστῆμαι, 
ὦστε δῆλον ὅτι καὶ al ἀποδείξεις. ἔλεγχοι δ᾽ εἰσὶ καὶ ἀλη- 
Orig: ὅσα γὰρ ἔστιν ἀποδεῖξαι, ἔστι καὶ ἐλέγξαι τὸν ϑέμε- 

25 vov τὴν ἀντίφασιν τοῦ ἀληθοῦς, οἷον εἰ σύμμετρον τὴν διάμε- 
τρον ἔϑηκεν, ξειεν ἄν τις τῇ ἀποδείξει ὅτι ἀσύμμενρος. 
dore πάντων δεήσει ἐπιστήμονας εἶναι" οἱ μὲν γὰρ ἔδονται 
παρὰ τὰς ἐν γεωμετρίᾳ ἀρχὰς καὶ τὰ τούτων συμπερά- 
ὅματα, οἱ δὲ παρὰ τὰς ἐν ἰατρικῇ, οἱ δὲ παρὰ τὰς τῶν 

ἢ ἄλλων ἐπιστημῶν. ἀλλὰ μὴν καὶ οἱ ψευδεῖς ἔλεγχοι ὁμοίως 
ἐν ἀπείροις " καϑ᾽ ἑκάστην γὰρ τέχνην ἐστὶ ψευδὴς συλλογι- 
Guóg, οἷον κατὰ γεωμετρίαν ὁ γεωμετρικὸς καὶ κατὰ. la- 
τρικὴν ὁ ἰατρικός. λέγω δὲ τὸ κατὰ wv τέχνην τὸ κατὰ 
τὰς ἐκείνης ἀρχάς. δῆλον οὖν ὅτι οὐ πάντων τῶν ἐλέγχω 

s5 ἀλλὰ τῶν παρὰ τὴν διαλεκτικὴν ληπτέον τοὺς τόπους" οὗτοι 
γὰρ κοινοὶ πρὸς ἅπασαν τέχνην καὶ δύναμιν. καὶ τὸν μὲν 


6 εἴτε u T. — 9 τὸ δ᾽ ἐν Bif. — eg i. — 10 παρ᾽ ὅσοις i, πρὸρ 
ἃ B. — γὰρ uiv i. — 11 yag) yag ἂν C. — [2 ὃ omuT. — 1ὅ «006 
τι σημαίνει xal T. — 17 pr τὸν] τὸ Cc. — 19 τοῦδε] τὰ λυιπά T. — 
20 παρ᾽ ὁπόσα cui T. — 99 οὐδεμιᾶς om wu. — πολλαὶ γὰρ καὶ ἄπειροι 
ἴσως C. — 95 σύμμετρον ἔφησε τὴν. πλευρὰν τῇ διαμέτρῳ, ἐξελέγξειον 
C. — 99 τῶν ἄλλων ἐπ. ἄλλαρ T. — $0 ) C. — 


ὁμοίως dy εἶεν 
91 τέχνην om T et pr c. 


TOIIIKAN I. 255 


xo ἑκάστην ἐπιστήμην ἔλεγχον τοῦ ἐπιστήμονός ἐστι ϑεωρεῖν, 
εἶτε μὴ ὧν φαίνεται εἴ τ᾽ ἔστι, διὰ τί ἔστι" τὸν δ᾽ ἐκ τῶν 
κοινῶν καὶ ὑπὸ μηδεμίαν τέχνην τῶν διαλεκτικῶψ. εἰ ydg 
ἔχομεν ἐξ ὧν οἱ ἔνδοξοι συλλογισμοὶ περὶ ὁτιοῦν, ἔχομεν o 
ἐξ ὧν οἱ ἔλεγχοι" ὁ γὰρ ἔλεγχός ἐστιν ὠντιφάσεως συλ-" 
λογισμός, ὥστ᾽ ἢ εἷς ἢ δύο συλλογισμοὶ ἀντιφάσεως ἔλεγ- 
χός ἐστιν. ἔχομεν ἄρα παρ᾽ ὁπόσα πάψτες εἰσὶν οἱ τοιοῦτοι. 
εἰ δὲ τοῦτ᾽ ἔχομεν, καὶ τὰς λύσεις ἔχομεν" ol γὰρ τούτων 
ἐνστάσεις λύσεις εἰσίν. ἔχομεν δέ. παρ᾽ ὁπόσα. γίψονται, s 
κρὶ τοὺς φαινομένους, φαινομένους δὲ οὐχ ὁτῳοῦν ἀλλὰ τοῖς 
τοιοῖσδε" ἀόριστα γάρ ἐστιν, ἐάν τις σκοπῇ παρ᾽ ὁπόσα φαί- 
ψονται τοῖς τυχοῦσιν. ὥστε φανερὸν δτιτοῦ διαλελτικοῦ ἐστὶ τὸ 
δύνασϑαι λαβεῖν παρ᾽ ὅσα γίνεται διὰ τῶν κοινῶν ἢ ὧν ἔλεγ-- 
χος ἢ φαιμόμενος ἔλεγχος. καὶ ἢ διαλεκτικὸς ἢ φαινόμε- 10 
vog διαλεκτικὸς ἢ πειραστικός. 

Οὐκ ἔστι δὲ διαφορὰ τῶν λόγων ἣν λέγουσί τινες, 10 
τὸ εἶναι τοὺς μὸν πρὸς τοὔνομα λόγους, ἑτέρους δὲ πρὸς τὴν 
διάνοιαν᾽ ἄτοπον γὰρ τὸ ὑπολαμβάνειν ἄλλους. μὲν εἶναι 
πρὸς τοὔνομα λόγους, ἑτέρους δὲ πρὸς τὴν διάνοιαν, ἀλλ᾽ od'15 
τοὺς αὐτούς. τί γάρ ἐστι τὸ μὴ πρὸς τὴν διάνοιαν χὰ 
ὅταν μὴ χρῆται τῷ ὀνόματι, οἱόμενος ἐρωτᾶσϑαι, ἐφ᾽ 
ὁ ἐρωτώμενος ἔδωκεν; τὸ δ᾽ αὐτὸ τοῦτό ἐστι καὶ πρὸς τοὔνομα. 
τὸ δὲ πρὸς τὴν διάνοιαν, ὅταν ἐφ᾽ ᾧ ἔδωκεν διανοηθείς. εἱ 
δή τις πλείω σημαίνοντος τοῦ ὀνόματος οἴοιτο ἕν σημαίμειῳ τὸ 
καὶ ó ἐρωτῶν καὶ ὃ ἐρωτώμενος. οἷον ἴσως τὸ ὃν ἡ τὸ iv 
πολλὰ δημαίνει, ἀλλὰ καὶ ὁ ἀποχρινόμενος καὶ ὃ ἐρωτῶν 
[Ζήνω»] ἕν οἰόμενος εἶναι ἠρώνησε, καὶ ἔστιν ὁ λόγος ὅτι ἣν 
πάντα, οὗτος πρὸς τοὔνομα ἔσται ἢ πρὸς τὴν διάνοιαν ταῦ io 
τωμένου διειλεγμένος. εἰ δέ γέ τις πολλὰ, οἴξκαι σημαίνειν, τό 
δῆλον ὅτι οὐ πρὸς τὴν διάνοιαν. πρῶτον μὲν" γὰρ περὶ τοὺρ 
τοιούτους ἐστὶ λόγους τὸ πρὸς τοὔναμα καὶ πρὸς τὴν διάνοιαν 


89 οὐδεμίαν u. — 40 ἁτουνοῦν corr 4. 

1700] ἀντιφάσεως ἐστιν u. — 9 pr ἢ on C. — ἢ ovo ἢ εἷς T. — 
ante ἔλεγχος lit plur vbb c. — 83 ἅπαντές T. — 4 «ij xal T. — ὅ ἐνστ. 
αἱ λύσεις uT. — πόσα T — 8 τυχοῦσιν corr c. — 10 ἔλεγχος om T. 
— 11 ἢ πειραστικός om C. — 18 λόγους ἑτέρους] rove T. — 16 ἀλλ 
om corr €. — 17 ὃ B, pr 4. --- 18 εὸ αὐτὸ δέ ἐστι T. — 19 ὁ AB, 
pr C. — ἔδωκεν ὃ διαν. uv. — 20 δέ T. — 93 παρμενέδηφ superscr o 
— 94 ἐστιν u T. — 96 παρὰ τοὺς T. — 97 alt πρὸς om T. 


256 TOIIKAN I. 


ὅσοι πλείῳ σημαίνουσιν, εἶτα περὶ ὁντινοῦν ἐστίν" οὐ γὰρ ἐντῷ 
λόγῳ ἐστὶ τὸ πρὸς τὴν διάνοιαν εἶναι, ἀλλ᾽ ἐν τῷ τὸν ἀπο- 
80 κρινόμενον ἔχειν πως πρὸς τὰ δεδομένα. εἶτα πρὸς τοὔνομα 
πάντας ἐνδέχεται αὐτοὺς εἶναι. τὸ γὰρ πρὸς τοὔνοματὸμὴ πρὸς 
τὴν διάνοιαν εἶναί ἐστιν ἐνταῦϑα. εἰ γὰρ μὴ πάντες, ἔσονταί 
τινες ἕτεροι οὔτε πρὸς τοὔνομα οὔτε πρὸς τὴν διάνοιαν" οἱ δέ 
φασι πάντας, καὶ διαιροῦνται ἢ πρὸς τοὔνομα ἢ πρὸς τὴν διά- 
85 νοιαν εἶναι πάντας, ἄλλους δ᾽ οὔ. ἀλλὰ μὴν ὅσοι συλλογισμοί 
εἶσι παρὰ τὸ πλεοναχῶς, τούτων εἰσί τινες οἱ παρὰ τοὔνυμα. 
ἐτόπως μὲν γὰρ καὶ εἴρηται τὸ παρὰ τοὔνομα φάναι πάντας 
τοὺς παρὰ τὴν λέξιν" ἀλλ᾽ οὖν εἰσί τινες παραλογισμοὶ oi τῷ 
τὸν ἀποκρινόμενον πρὸς τούτους ἔχειν πως, ἀλλὰ τῷ τοιονδὶ 
«o ἐρώτημα τὸν λόγον αὐτὸν ἔχειν, ὃ πλείω σημαίνει. 

p.11 ὋὌλως τε ἄτοπον τὸ περὶ ἐλέγχου διαλέγεσϑαι, ἀλλὰ 
μὴ πρότερον περὶ συλλογισμοῦ: ὁ γὰρ ἔλεγχος συλλογι- 
Gudg ἐστιν, ὥστε χρὴ καὶ περὶ συλλογισμοῦ πρότερον ἢ περὶ 
ψευδοῦς ἐλέγχου" ἔστι γὰρ ὁ τοιοῦτος ἔλεγχος φαινόμενος 

ὁ συλλογισμὸς ἀντιφάσεως. διὸ ἢ ἐν τῷ συλλογισμῷ ἔσται 
τὸ αἴτιον ἢ ἐν τῇ ἀντιφάσει (πορσκεῖσϑαι γὰρ δεῖ τὴν ἀν- 
τἰφασινὴ. ὁτὲ δ᾽ ἐν ἀμφοῖν, ἂν ἦ φαινόμενος ἔλεγχος. ἔστι 
δὲ ὁ μὲν τοῦ σιγῶντα λέγειν ἐν τῇ ἀντιφάσει, οὐκ ἐν τῷ συλ- 
λογιδμῷ, ὃ δέ, ἃ μὴ ἔχοι mig, δοῦναι. ἐν ἀμφοῖν, ὁ δὲ 

10 ὅτι 7) Ὁμήρου ποίησις σχῆμα διὰ τοῦ κύκλου ἐν τῷ συλλο- 
γισμῷ. 0 δ᾽ ἐν μηδετέρῳ ἀληϑὴς συλλογισμός. 

᾿Δλλὰ δὴ ὅϑεν ὁ λόγος ἦλθε, πότερον οἱ ἐν τοῖς μα- 
ϑήμασι λόγοι πρὸς τὴν διάνοιάν εἰσιν ἢ οὖ; καὶ εἴ τινι δοχεῖ 
πολλὰ σημαίνειν τὸ τρίγωνον, καὶ ἔδωκε μὴ ὡς τοῦτο τὸ 

15 σχῆμα ἐφ᾽ οὗ συνεπεράνατο ὅτι δύο ὀρϑαί, πότερον πρὸς τὴν 
διάνοιαν οὗτος διείλεκται τὴν ἐκείνου ἢ 00; 

Ἔπι εἰ πολλὰ μὲν σημαίνει τοὔνομα. ὃ δὲ μὴ voci μηδ᾽ 
οἴεται, πῶς οὗτος οὐ πρὸς τὴν διάνοιαν διείλεκται; ἢ πῶς δεῖ 

98 ὁντιναοῦν CuT. — 31 ἐνδέχεται πάντας T. — 39 ἕτεροι o? 
οὔτε u T. — 86 ἀλλ᾽ o)g pr 4. — 86 oi] οὐ T, corr 4o. — 37 xá»- 
vag εἶναι τοὺς C. — S88 τινέρ εἰσε C. — 89 αὐτοὺρ Cc T. — τὸ τοιόν- 
δὲ T. — 40 αὐτὸν om T. 

17133 καὶ om €, — συλλογισμοῦ corr 4BCe, παραλογισμοῦ pr 
B. — 5 ἢ om f. — ἐστὶ CT. — 6 τὴν ἀντίφασιν om- ouf, del volunt 
BC. — 1 ὅτὲ corr f. — 9 ἔχει Cc T. —  8oín corr Co, δοίη dy T. — 


10 5 om T. — 17 σημαίνει et νοεῖ in fin corr €. — τὸ ὄνομα CT. — 
18 οὐ om u, — διείλεκται; καίτοι d λόγος δοκεῖ τῶν παρὰ τὸ ὄνομα. ἢ C. 


ΤΟΠΙΚΩΝ I. 951 


ἐρωτᾶν πλὴν διδόναι διαίρεσιν, εἴτ᾽ ἐρωτήσειέ τις εἰ ἔστι συ- 
γῶντα λέγειν ἢ ot , ἢ ἔστι μὲν ὡς o0, ἔστι δ᾽ ὡς val; εἰ δή ὦ 
τις δοίη μηδαμῶς, ὁ δὲ διαλεχϑείη, dg oU πρὸς τὴν διά- 
ψοιαν διείλεκται; καίτοι ὁ λόγος δοκεῖ τῶν παρὰ τὸ ὄνομα 
εἶναι. οὐκ ἄρα ἐστὶ γένος τι λόγωντὸ πρὸς τὴν διάνοιαν. ἀλλ᾽ 
ol μὲν πρὸς τοὔνομά εἰσι, καὶ τοιοῦτοι oU πάντες, ουχ ὅτι ol 
ἔλεγχοι, ἀλλ᾽ οὐδ᾽ οἱ φαινόμενοι ἔλεγχοι. εἰσὶ γὰρ καὶ μὴ ss 
παρὰ τὴν λέξιν φαυνόμενοι ἔλεγχοι, οἷον οἱ παρὰ τὸ συμ- 
βεβηκὸς καὶ ἕτεροι. 

Εἰ δέ τις ἀξιοῖ διαιρεῖν, ὅτι λέγω δὲ σιγῶντα λέγειν 
τὰ μὲν o) τὰ δ᾽ oí: ἀλλὰ τοῦτό γ᾽ ἐστὶ πρῶτον μὲν ἅτο- 
zov τὸ ἀξιοῦν (ἐνίοτε γὰρ oU δοκεῖ τὸ ἐρωτώμενον πολλα- so 
χῶς ἔχειν, ἀδύνατον δὲ διαιρεῖν ὃ μὴ οἴεται)" ἔπειτα τὸ 
διδάσκειν τί ἄλλο ἔσται; φανερὸν γὰρ ποιήσει ὡς ἔχει τῷ 
μήτ᾽ ἐσκεμμένῳ μήτ᾽ εἰδότι ux)! ὑπολαμβάνοντι ὅτι ἄλ- 
Aog λέγεται. ἐπεὶ καὶ ἐν τοῖς μὴ διπλοῖς τί κωλύει τοῦτο 
παϑεῖν; ἄρα ἴσαι cl μονάδες ταῖς δυάσιν ἐν τοῖς τέτταρσιν; ss 
εἰσὶ δὲ δυάδες al μὲν ὠδὶ ἐνοῦσαι αἱ δὲ dO. καὶ ὦρα. τῶν 
ἐναντίων μία ἐπιστήμη 7] οὖ; ἔστι δ᾽ ἐναντία τὰ μὲν γνωστὰ 
τὰ δ᾽ ἄγνωστα. ὥστ᾽ ἔοικεν ἀγνοεῖν 0 τοῦτο ἀξιῶν ὅτι ἕτερον 
τὸ διδάσκειν τοῦ διαλέγεσθαι, καὶ ὅτι δεῖ τὸν μὲν διδάσκοντα b 
μὴ ἐρωτᾶν ἀλλ᾽ αὐτὸν δῆλα ποιεῖν, τὸν δ᾽ ἐρωτᾶν. 

Ἔτι τὸ φάναι ἢ ἀποφάναι ἀξιοῦν οὐ δεικνύντος ἐστίν, 11 
ἀλλὰ πεῖραν λαμβάνοντος. ἡἣ γὰρ πειραστική ἔστι διαλε- 
κτική τις καὶ ϑεωρεῖ οὐ τὸν εἰδότα ἀλλὰ τὸν ἀγνοοῦντα καὶ 8 
προσποιούμενον. ὃ μὲν οὖν κατὰ τὸ πρᾶγμα ϑεωρὼν τὰ κοινὰ 
διαλεκτικός, ὃ δὲ τοῦτο φαινομένως ποιῶν δοφιστικός.. καὶ 
συλλογισμὸς ἐριστικὸς καὶ σοφιστικός ἐστιν εἷς μὲν ὁ φαυ- 
φόμενος συλλογιστικός, περὶ ὧν ἡ διαλεκτικὴ πειραστική ἐστι, 
κἂν ἀληϑὲς τὸ συμπέρασμα ᾧἦ" τοῦ γὰρ διὰ τί ἀπατητικόρ 10 


19 πρὲν u, fort pr c. — διδόντα C. — διαίρεσιν corr c. — elza 
pr €, corr B. — 90 ναῇ οὔ T. — 99 καίτοε οὗτος ὁ T. — 923 ἀλλ᾽ 
... £i] ἄλλο τῶν (τῶν rc) πρὸς τοὔνομα. .. €. — 94 καίτοι οὗτοι 
Au Tf, pr C, καὶ οὗτοι pr c. — 95 ἀλλ᾽... ἔλεγχοι om C. — μὴ om C. 
— 96 ὁ cT. — 29 pr μὲν om T. — 30 ποσαχῶς C. — 33 ἐπισχεμ- 
μένῳ (sic) T. — 35 ποιεῖν 'T. — ταῖς ϑυσὶν δυσὶν pr C. — ἐν volg 
τέτρασιν IT. — τέσσαρσιν C. — 86 δὲ] δὲ αἱ c, om 7. 

171529 δῆλον T. — τὸ pr 4. — 5 vig. διὸ περὶ πάντων ἐπισκοπεῖ 


φ 


καὶ CuT. — 10 ἢ τὸ συμκ. T. 
II. | 11 


256 TOIIIKAN I. 


ἐστι" καὶ 060v μὴ ὄντες κατὰ τὴν ἑχάστου μέϑοδον παραλο- 
γισμοὶ δοκοῦσιν εἶναι κατὰ τὴν τέχνην. τὰ γὰρ ψευδογρφα- 
φήματα οὐκ ἐριστικά (χατὰ γὰρ τὰ ὑπὸ τὴν τέχνην οἱ 
παραλογισμοί). οὐδέ γ᾽ εἴ τί ἐστι ψευδογράφημα περὶ ἀλη- 
15 ϑές, οἷον τὸ Ἱἱπποχράτους ἢ ὁ τετραγωνισμὸς ὁ διὰ τῶν μη- 
φίσκων. ἀλλ᾽ ὡς Βρύσων ἐτετραγώνιξε τὸν κύκλον, εἰ καὶ τε- 
τραγωνίζεται ὁ κύκλος, ἀλλ᾽ ὅτι οὐ κατὰ τὸ πρᾶγμα. διὰ 
τοῦτο σοφιστικός. ὥστε O τε περὶ τῶνδε φαινόμενος συλλο- 
γισμὸς ἐριστικὸς λόγος , καὶ ὁ κατὰ τὸ πρᾶγμα φαινόμε- 
80 ΨῸς συλλογισμός, κἂν ὖ συλλογισμός, ἐριστικὸς λόγος" φαν- 
νόμεναρ γάρ ἐστι κατὰ τὸ πρᾶγμα, ὥστ᾽ ἀπατητικὸς καὶ 
ἄδικος. ὥσπερ γὰρ ἡ ἐν ἀγῶνι ἀδικία εἶδός τι ἔχει καὶ ἔστιν 
ἀδικομαχία "u$s οὕτως ἐν ἀντιλογίᾳ ἀδικομαχία ἡ ἐριστική 
ἐστιν" ἐκεῖ τε γὰρ οἱ πάντως νικῶν προαιρούμενοι πάντων ἅ- 
96 πτονται καὶ ἐνταῦϑα οἱ ἐριστικοί. οἱ μὲν οὖν τῆς νίκης αὐτῆς 
χάριν τοιοῦτοι ἐριστικοὶ ἄνϑρωποι καὶ φιλέριδες δοκοῦσιν εἶναι, 
οἱ δὲ δόξης χάριν τῆς εἰς χρηματισμὸν δοφιστικοί᾽ ὴ γὰρ 
σόφιστική ἐστιν, ὥσπερ εἴπομεν, χρηματιστική τις ἀπὸ - 
φίας φαινομένης, διὸ φαινομένης ἀποδείξεως ἐφίενται. καὶ 
90 τῶν λόγων τῶν αὐτῶν μέν εἶσιν οἱ φιλέριδες καὶ σοφισταί, 
ἀλλ᾽ οὐ τῶν αὐτῶν ἕνεκεν. καὶ λόγος ὁ ὁ αὐτὸς μὲν ἔσται 6o- 
φιστικὸς καὶ ἐριστικός, ἀλλ᾽ οὐ κατὰ ταὐτόν, ἀλλ᾽ ἡ μὲν νί- 
κῆς φαινομένης, ἐριστικός, ἡ δὲ δοφίας, σοφιστικός" καὶ γὰρ 
ἡ σοφιστική ἐστι φαινομένη σοφία τις ἀλλ᾽ οὐκ οὖσα. ὁ δ᾽ 
86 ἐριστικός ἐστί πως οὕτως ἔχων πρὸς τὸν διαλεκτικὸν ὡς ὁ ψευ- 
δογράφος πρὸς τὸν γεωμετρικόν" ἐκ γὰρ τῶν αὐτῶν τῇ δια- 
λεκτικῇ παραλογίξεται καὶ ὁ ψευδογράφος τὸν γεωμέτρην. 
ἀλλ᾽ ὁ μὲν οὐκ ἐριστικός, ὅτι ἐκ τῶν ἀρχῶν καὶ συμπερα- 


Ρ.112 σμάτων τῶν ὑπὸ τὴν τέχνην φευδογραφεῖ: ὁ δ᾽ ὑπὸ τὴν δια- 


λεκτικὴν περὶ μὲν τἄλλα ὅτι ἐριστικὸς ἔσται δῆλον. οἷον ὁ 


1l x«l ὅσοι οὐκ εἰσὶν ἀπὸ τῶν ἀρχῶν τῶν τῆς προκειμένης καὶ 
ὅσοι T. — ἑκάστων ACTf, ἑκάστῳ Bc. — 16 ὡς] ὡς ὁ C. — 186 τε] 
ὁ u et rc supra vs C. — 19 ἐ Quéruxóg...evlloyrapóg om κι. — 40 d» 

T, καὶ pr 4. — 23 οὕτως ἡ ἐναντιολογία f. — ἐναντιολογίᾳ omisso is 
CuiT, — ἡ] ἐστὶν f, om CcT. — 27 sig) sig τὸν pr T. — 30 xal οἱ 


σοφισταί u. — $1 ἕνεκα Ο — καὶ à λόγος i. — 939 καταυτόν pr 4. — 
3) ὁ u. — 84 ἔσται pr 4. — φαινομένη om sw. — τις σοφία w. — 
$í παραλογίξονται καθάπερ (παραλογίξεται add C) καὶ uC. — γεωμε- 
τρικόν CcT. 


17222 "d μὲν] παρὰ T. — τὰ ἄλλα CcT. 


ΤΟΠΙΚΩΝ I. 250 


τετραγωνισμὸς ὁ μὲν διὰ τῶν μηνίσχων οὐκ ἐριστικός, ὁ δὲ 
Βρύσωνος ἐριστικός " καὶ τὸν μὲν οὐκ ἔστι μετενεγχεῖν ἀλλ᾽ 3] 
st90g γεωμετρίαν μόνον διὰ τὸ ἐκ τῶν ἰδίων εἶναι ἀρχῶν, τὸν s 
δὲ πρὸς πολλούς, ὅσοι μὴ ἴσασι τὸ δυνατὸν ἐν ἑκάστῳ καὶ 
τὸ ἀδύνατον" ἁρμόσει γάρ. ἢ εἷς ᾿Ηντιφῶν ἐτετραγώνιζεν. 
ἢ εἴ τις μὴ φαίη βέλτιον εἶναι ἀπὸ δείπνου περιπατεῖν διὰ 
τὸν Ζήνωνος λόγον, οὐκ ἰατρικός" κοινὸς γάρ. εἰ μὲν οὖν πάντῃ 
ὁμοίως εἶχεν ὁ ἐριστικὸς πρὸς τὸν διαλεκτικὸν τῷ ψευδογρά-- 10 
qx πρὸς τὸν γεωμέτρην, οὐκ ἂν ἦν περὶ ἐκείνων ἐριστικός. νῦν 
δ᾽ οὐχ ἔστιν ὁ διαλεκτικὸς περὶ γένος τι ὡρισμένον, οὐδὲ δει- 
κτικὸς οὐδενός, οὐδὲ τοιοῦτος οἷος ὁ καθόλου. οὔτε γάρ ἐστιν 
ἅπαντα ἐν bví τινι γένει, οὔτε εἰ εἴη. οἷόν τε ὑπὸ τὰς αὐτὰρ 
ἀρχὰς εἶναι τὰ ὄντα. ὥστ᾽ οὐδεμία τέχνη τῶν δεικνυουσῶν s 
εἰνὰ φύσιν ἐρωτητική ἐστιν " o) γὰρ ἕξεστιν ὁποτερονοῦν τῶν 
μορίων δοῦναι" συλλογισμὸς γὰρ oU γίνεται ἐξ ἀμφοῖν. ἡ δὲ 
διαλεκτικὴ ἐρωτητική ἐστιν. εἰ δ᾽ ἐδείκνυεν, εἰ καὶ μὴ πάν» 
φα, ἀλλὰ τά γε πρῶτα καὶ τὰς οἰκείας ἀρχὰς οὐχ ἂν 
ἠρώτα. μὴ διδόντος γὰρ οὐκ ὧν ἕτι εἶχεν ἐξ ὧν ἕξι διαλέ-- m 
ξεται πρὸς τὴν ἔνστασιν. ἡ δ᾽ αὐτὴ καὶ πειραστική. οὐδὲ vae 
ἡ πειραστικὴ τοιαύτη ἐστὶν οἵα xj γεωμετρία, ἀλλ᾽ ἣν ἂν 
ἔχοι καὶ μὴ εἰδαύς τις. ἔξεστι γὰρ πεῖραν λαβεῖν καὶ τὸν 
μὴ εἰδότα τὸ πρᾶγμα τοῦ μὴ εἰδότος. εἴπερ καὶ δίδωσιν 
x ἐξ ὧν οἷδεν οὐδ᾽ ἐκ τῶν ἰδίων, ἀλλ᾽ ἐκ τῶν ἑπαμένων, v 
ὅσα τοιαῦτά ἐστιν ἃ εἰδότα μὲν οὐδὲν κωλύει μὴ εἰδέθαι 
τὴν τέχνην, μὴ εἰδότα δ᾽ ἀνάγχη ἀγνοεῖν. ὥστε φανερὸν 0c 
οὐδενὸς ὡρισμένου ἡ πειραστικὴ ἐπιστήμη ἐστίν. διὸ καλ περὶ 
πάντων ἐστί" πᾶσαι γὰρ al τέχναι χρῶνται καὶ κοινοῖς. τι- 
σίν. διὸ πάντες καὶ οἱ ἰδιῶται τρόπον τινὰ χρῶνται τῷ Du 80 
λεκτικῇ καὶ πειραστικῇ" πάντες γὰρ μέχρε τιρὸρ ἐγχειροῦσιᾳ 
ἀνακρίνειν τοὺς ἐπαγγελλομένους. ταῦτα δ᾽ ddr τὰ κοινά" 
ταῦτα γὰρ οὐδὲν ἧττον ἴσασιν αὐτοί, κἂν δοχῶσι λίαν Ebo 
λέγειν. ἐλέγχουσιν οὖν ἅπαντες" ἀτέχνως γὰρ μεξέχουσιτούτου 


11:5 


200 TOIIIKAN I. 


85 οὗ ἐντέχνως ἡ διαλεκτική ἐστι, καὶ ὁ τέχνῃ συλλογιστικῇ 
πειραστικὸς διαλεκτικός. ἐπεὶ δ᾽ ἐστὶ πολλὰ μὲν ταῦτα καὶ 


κατὰ πάντων, οὐ τοιαῦτα δ᾽ ὥστε φύσιν τινὰ εἶναι καὶ γέ- 
voc, ἀλλ᾽ οἷον αἱ ἀποφάσεις, τὰ δ᾽ οὐ τοιαῦτα ἀλλὰ ἴδια, 
ἔστιν ἐκ τούτων περὶ ἁπάντων πεῖραν λαμβάνειν, καὶ εἶναι 

b τέχνην τινά, καὶ μὴ τοιαύτην εἶναι οἷαι αἱ δεικνύουσαι. διό- 
περ Ó ἐριστικὸς οὐχ ἔστιν οὕτως ἔχων πάντῃ ὡς ὁ ψευδογρά- 
gos οὐ γὰρ ἔσται παραλογιστικὸς ἐξ ὡρισμένου τινὸς γένους 
ἀρχῶν. ἀλλὰ περὶ πᾶν γένος ἔσται ὃ ἐριστυκός. 

s ἘἸρόποι μὲν οὖν εἰσὶν οὕτοιτῶν σοφιστικῶν ἐλέγχων " ὅτι 
δ' ἐστὶ τοῦ διαλεχεικοῦ τὸ ϑεωρῆσαι περὶ τούτων καὶ δύνασθαι 
ταῦτα ποιεῖν, οὐ χαλεπὸν ἰδεῖν" vj γὰρ περὶ τὰς προτάσειῷ 
᾿μέθοδορ ἄπασαν ἔχει ταύτην τὴν θεωρίαν. 

12 Καὶ περὶ μὲν τῶν ἐλέγχων εἴγητ αν τῶν q 
10 περὶ δὲ τοῦ j ψευδόμενόν τι δεῖξαι καὶ τὸν λόγον εἰς dofor 
ἀγαγεῖν (τοῦτο γὰρ ἦν. δεύτερον τῆς σοφιστικῆς προαιρέφεωρ) 
“ρῶτον μὲν οὖν ἐκ τοῦ πυνθάνεσθαί πῶς καὶ διὰ τῆς ἐρωτή- 
σεως συμβαίνει μάλιστα. τὸ γὰρ πρὸς μηδὲν ὁρίσαντα κεί- 
16 μενον égosav θηρευτικόν ἐστι τούτων" εἰπῇ γὰρ λέγοντες ἅμαρ- 
τάνουσι μᾶλλον" εἰχῇ δὲ λέγουσιν, ὅταν μηδὲν. ἔχωσι προκεί- 
μενον. τό τε ἐρωτᾶν πολλά, κἂν ὡρισμένον 1) ῇ πρὸς 0: δια- 
λέγεται, καὶ τὸ τὰ δοκοῦντα λέγειν ἀξιοῦν ποιεῖ τιν᾽ εὐπορίαν 
τοῦ εἰς ἄδοξον ἀγαγεῖν 1 ψεῦδος" ἐάν τε ἐρωτώμενος φῇ ἢ 
90 ἀποφῇ τούτων τι, ἄγειν πρὸς ἃ ἃ ἐπιχειρήματος. εὐπορεῖ. δύ- 
ψανται δὲ νῦν ἧττον κακουργεῖν ϑιὰ τούτων ἢ πρότερον" ἀπαι- 
τοὔνταιγὰρ τί τοῦτο πρὸς τὸ ) ἐν ἀρχῇ. στοιχεῖον δὲ τοῦ τυχεῦν 
ψεύδους τινὸς 1] ἀδόξου τὸ μηδεμίαν εὐϑυς ἐρωτῶν. ϑέσιν, 
ἀλλὰ φάδσχειν ἐρωτᾶν μαθεῖν βουλόμενον" χώφαν γὰρ ἔπι- 
86 χειρήματος ἡ σκέψις ποιεῖ. 
Πρὸς δὲ τὸ ψευδόμενον δεῖξαι. ἴδιος τόπος 0: σοφιστι- 


35 τέχνως pr c. — 86 ταὐτὰ BOif. — καὶ om ABT, yr c, del C. 
— 359 ἔστιν pr om C. — λαβεῖν i. | 
172bl ofa» 4BCcTf. — ὦ ὃ ψευδογραφῶν A. -- 8. ἐστι Cei T, ἔσται 

ὁ B. — 4 παρὰ i. --- ὁ om Cc. -- 6 τούτων πάντων καὶ T. -- κα 
. ποιεῖν om €, — 10 ἄδοξόν τι ἀγαγεῖν C. — 1l δεύτερον ἣν T. — 
19 οἷν om 47. — 13 et 15 μηϑὲν. T. — 16 ἔχωσι] ἢ T. —- 16 xal pr 
4. — 17 τὴν Af. — 18 ἢ εἰς 4». C. — 19 δυνατὸν ci, δύναται CT. — 
99 5j τινος sv. Cc T. — τὸ] τοῦ í. — 93 μανϑάνειν C. — ἐγχειρήμα- 
το Καθ ἐνεκιζειρήματος i. — 94 ἡ) εὐδὺρ 7 C. — σκῆψιρ corr C. 

d om Οἱ, del volt 4. 


TOINHIKAN I. 201 


xóg, τὸ ἄγειν πρὸς τοιαῦτα πρὸς ὃ εὐπορεῖ λόγων. ἔστι δὲ 
καὶ καλῶς καὶ μὴ καλῶς τοῦτο ποιεῖν, χαϑάπερ ἐλέχϑη 
πρότερον. 

Πάλιν πρὸς τὸ παράδοξα λέγειν σκοπεῖν ἐκ sivog γέ- 
vovg ὃ διαλεγόμενος. εἶτ᾽ ἐπερωτᾶν ὃ τοῖς πολλοῖς οὗτοι λέ- t0 
γουσι παράδοξον " ἔστι γὰρ ἑκάστοις τι τοιοῦτον. στοιχεῖον δὲ 
τούτων τὸ τὰς ἑκάστων εἰληφέναι ϑέσεις ἐν ταῖς προτάδσεσιν. 
λύσις δὲ καὶ τούτων ἡ προσήκουσα φέρεται τὸ ἐμφανίζειν ὅει 
oU διὰ τὸν λόγον συμβαίνει τὸ ἄδοξον ἀεὶ δὲ τοῦτο καὶ βού- 
λεται ὃ ἀγωνιζόμενος. 86 

"Es δ᾽ ἐκ τῶν βουλήσεων καὶ τῶν φανερῶν δοξῶν. οὐ 
γὰρ ταὐτὰ βούλονταί τε καὶ φασίν, ἀλλὰ λέγαυσι μὲν τοὺς 
εὐσχημονεστάτους τῶν λόγων, βούλονται δὸ τὰ φαινόμενα 
λυσιτελεῖν, οἷον stÜvdvos καλῶς μᾶλλον ἢ [ijv ἡδέως φασὶ 
δεῖν καὶ πένεσθαι δικαίως μᾶλλον ἢ πλουτεῖν αἰσχρῶς, βού- p.118 
λονται δὲ τἀναντία. τὸν μὲν οὖν λέγοντα «ατὰ τὰς βουλήσεις 
εἷς τὰς φανερὰς δόξας ἀκτέον, τὸν δὲ κατὰ ταύτας εἰς τὰς 
dxoxsxovuuévog* ἀμφοτέρως γὰρ ἀναγκαῖον παράδοξα λέ- 
γεν" ἢ γὰρ πρὸς τὰς φανερὰς ἢ πρὸς τὰς ἀφανεῖς δόξαρ 6 
ἐροῦσιν ἐναντία. 

Πλεῖστος δὲ τόπος ἐστὶ τοῦ ποιεῖν παράδοξα λέγειν, ὧσ- 
σερ καὶ ὁ Καλλικλῆς ἐν τῷ Γοργίᾳ γέγραπται λέγων. καὶ 
οἱ ἀρχαῖοι δὲ πάντες ᾧοντο δυμβαίνειν, παρὰ τὸ κατὰ φύ- 
όιν καὶ κατὰ τὸν νόμον" ἐναντία γὰρ εἷναι φύσιν καὶ νόμον, 10 
καὶ τὴν δικαιοσύνην κατὰ νόμον μὲν εἶναι καλὸν κατὰ φύ- 
σιν δ᾽ οὐ καλόν. δεῖν οὖν πρὸς μὲν τὸν εἱπόντα͵ κατὰ φύσιν 
κατὰ νόμον ἀπαντᾶν, πρὸς δὲ τὸν κατὰ vóuov ἐπὶ τὴν φύ- 
σιν ἄγειν" ἀμφοτέρως γὰρ εἶναι λέγειν παρόδοξα. ἦν δὲ 
τὸ μὲν κατὰ φύσιν. αὐτοῖς τὸ ἀληθές. τὸ δὲ κατὰ. νόμον 15 
τὸ τοῖς πολλοῖς δοκοῦν. ὥστε δῆλον ὅτι κἀκεῖνοι, καθάπερ 
καὶ οἱ νῦν, ἢ ἐλέγξαι ἢ παράδοξα λέγειν τὸν ἀποχρινόμενον 
ἐπεχείρουν ποιεῖν. 


26 τὸ] τοῦ 4 -- 6] εἰς Co. — ταῦτα pr f. — εὐπορεῖν pr c. 
— 921 pr καὶ om i. — $1 ἄδοξον C. — $7 ταῦτα 4. — 39 οἷον τὸ v. C. 

117825 ἢ, λέγειν mg c. — 6 ἐναντίον C. — 10 καὶ τὸ κατὰ 5. — 
τὸν rou.— 1] κατὰ τὸν νόμον pr f.— 19 δεῖ 4BCTf, corr c. — 13 alt 
mara) κατὰ τὸν i, — 14 ἀμφοτέρους 4. — λέγειν onte εἶναι Οἱ, post 
nn cT, οι *. — καράδοξον ἐ; — 15 sdiyOdg u. — 16«à prom w. 
— *0ig om í. 


902 ΤΟΠΙΚΩΝ I. 


Ἔνια δὲ τῶν ἐρωτημάτων ἔχει ἀμφοτέρως ἄδοξον el. 

ῳ ναι τὴν ἀπόχρισιν, οἷον πότερον τοῖς σοφοῖς 1) τῷ πατρὶ δεῖ 
πείθεσθαι, καὶ τὰ συμφέροντα πράττειν ἢ τὰ δίκαια, καὶ 
ἀδικεῖσθαι αἱρετώτερον ἢ βλάπτειν. δεῖ δ᾽ ἄγειν εἰς τὰ τοῖς 
πολλοῖς καὶ τοῖς σοφοῖς ἐναντία, ἐὰν μὲν λέγῃ τις ὧς. οἱ 
περὶ τοὺς λόγους, tlg τὰ τοῖς πολλοῖς, ἐὰν δ᾽ ὡς οἱ πολλοί, 

$5 ἐπὶ τὰ τοῖς ἐν λόγῳ. φασὶ γὰρ οἱ μὲν ἐξ ἀνάγκης τὸν εὐὖ- 
δαίμονα δίκαιον εἶναι" τοῖς δὲ πολλοῖς ἄδοξον τὸ βασιλέα 
μὴ εὐδαιμονεῖν... ἔστι δὲ τὸ εἰς τὰ οὕτως ἄδοξα συνάγειν τὸ 

τὸ τῷ εἰς τὴν κατὰ φύσιν καὶ κατὰ vóuov ὑπεναντίωσιν 
ἄγειν. ὁ μὲν γὰρ νόμος δόξα τῶν πολλῶν, οἱ δὲ σοφοὶ 

80 χατὰ φύσιν καὶ κατ᾽ ἀλήϑειαν λέγουσιν. 

18  ΚΚαὶ τὰ μὲν παράδοξα ἐκ τούτων δεῖ ζητεῖν τῶν τόπων" 
περὶ δὲ τοῦ ποιῆσαι ἀδολεσχεῖν, ὃ μὲν λέγομεν τὸ ἀδολε- 
σχεῖν, εἰρήκαμεν ἤδη. πάντες δὲ οἱ τοιοίδε λόγοι τοῦτο βού- 
λονται ποιεῖν" εἰ μηδὲν διαφέρει τὸ ὄνομα ἢ τὸν λόγον εἰ- 

86 πεῖν. διπλάσιον δὲ καὶ διπλάσιον ἡμίδεος ταὐτό, εἰ ἄρα 
ἐστὶν ἡμίσεος διπλάσιον, ἔσται ἡμίσεος ἡμίσεος διπλάσιον. 
καὶ πάλιν ἂν ἀντὶ τοῦ διπλάσιον διπλάσιον ἡμίσεος τεϑῇ, 
τρὶς ἔσται εἰρημένον, ἡμίσεος ἡμίσεος ἡμίδεος διπλάσιον. καὶ 
ἄρά ἐστὶν ἡ ἐπιθυμία ἡδέος ; τοῦτο δ᾽ ἐστὶν ὄρεξις ἡδέος" ἔστιν 

40 ἄρα ἡ ἐπιϑυμία ὄρεξις ἡδέος ἡδέος. 

b Εἰσὶ δὲ πάντες οἱ τοιοῦτοι τῶν λόγων ἕν τε τοῖς πρόρ 
vi, ὅσα μὴ μόνον τὰ γένη ἀλλὰ καὶ αὐτὰ πρός τι λέγε- 
ται, καὶ πρὸς τὸ αὐτὸ καὶ ἕν ἀποδίδοται. οἷον ἥ τε ὄρεξις 
τινὸς ὄρεξις καὶ ἡ ἐπιϑυμία τινὸς ἐπιθυμία, καὶ τὸ διπλά- 

5 GLov τινὸς διπλάσιον καὶ διπλάσιον ἡμίσεος. καὶ ὅσων ἡ οὐ- 
σία οὐκ ὄντων πρός τι ὅλως, ὧν εἰσὶν ἕξεις 7] πάϑη 1] τι sv 
oUvov, ἐν τῷ λόγῳ αὐτῶν προσδηλοῦται κατηγορουμένων ἐπὶ 
τούτοις. οἷον τὸ περιττὸν ἀριϑμὸς μέσον ἔχων" ἔστι δ᾽ ἀρι- 

19 ἔχει τὸ ἀμφ. Cu. — ἀμφοτέροις i. — 40 δεῖ om C. — 92 ἢ] 

ἢ τὸ C. — ἀδικεῖν cT. — 23 καὶ τὰ τοῖς $. — 94 παρὰ τοὺς T — 

ol om τ. — 25 ἐν λόγῳ) σοφοῖς CcT. — 927 εἰς om T. — τὸ ovtes 

τἄδοξα u. — οὕτως τὰ T. — 98 κατὰ τὸν νόμον u. — 38 εὐρήκα, 

T. — τοιοῦτοι cT. — 86 ἐστὶ») ἐστὶ διπλάσιον C. — 37 κἂν πάλιν ἀνεὶ 

C. — pr διπλάσιον] διπλασίου T, om C. — 38 alt ἡμίσεος rc mg C. — 

39 dei γέ ἐστιν cu. — 40 ἄρα xal ἡ C. . 

801] δὲ rc supra và C. — τὲ oin uT. — 5 καὶ διπλ. ἡμίσεος om 

s. — 6 ὅλως] καὶ ὅλως corr C, om w et pr c. — εἰσὶν] εἰσὶν ἢ Cu. — 

7 αὐτῶν) τῷ αὐτῷ Tw — 8 οἷ: ἀριθμὸς pr om C. — μέσον ἔχων 

ϑμὸς Tcu. 


TOHIKA&N I. 203 


ϑμὸς περιττός ἔστιν ἄρα ἀριθμὸς ἀριϑμὸς μέσον ἔχων. καὶ 
εἰ τὸ σιμὸν κοιλότης δινός ἐστιν, ἔστι δὲ δὶς Gui], ἔστιν ἄρα 10 
δὺς δὲς κοίλη. 

. Φαίνονται δὲ ποιεῖν οὐ ποιοῦντες ἐνίοτε διὰ τὸ μὴ προσ- 
πυνϑάνεσϑαι εἰ σημαίνει τι καθ᾽ αὐτὸ λεχϑὲν τὸ διπλάσιον 
ἢ οὐδέν, καὶ εἴ τι σημαίνει, πότερον τὸ αὐτὸ ἢ ἕτερον, ἀλλὰ 
τὸ συμπέρασμα λέγειν εὐθύς. ἀλλὰ φαίνεται διὰ τὸ τὸ 16 
ὄνομα ταὐτὸ εἶναι ταὐτὸ καὶ σημαίνειν. 

. Σολοικισμὸς δ᾽ οἷον μέν ἐστιν εἴρηται πρότερον. ἔστι δὲ 14 
τοῦτο καὶ ποιεῖν καὶ μὴ ποιοῦντα φαίνεσθαι καὶ ποιοῦντα μὴ 
δοκεῖν, καθάπερ ὁ Πρωταγόρας ἔλεγεν, εἰ ὁ μῆνις καὶ ὃ 
πήληξ ἄῤδεν ἐστίν" ὁ μὲν γὰρ λέγων οὐλομένην σολοικίξει τὸ 
μὲν κατ᾽ ἐκεῖνον, o φαίνεται δὲ τοῖς ἄλλοις, ὃ δὲ οὐλόμενον 
φαίνεται μὲν ἀλλ᾽ οὐ σολοικίζει. δῆλον οὖν ὅτι κἂν τέχνῃ τις 
τοῦτο δύναιτο ποιεῖν" διὸ πολλοὶ τῶν λόγων οι᾿συλλογιζόμε- 
vo. σολοικιύμὸν φαίνονται συλλογίζεσθαι, καϑάπερ ἐν τοῖς 
ἐλέγχοις. 86 

Εἰσὶ δὲ πάντες σχεδὸν οἱ φαινόμενοι δολοικιόμοὶ παρὰ 
τὸ τόδε, καὶ ὅταν ἡ πτῶσις μήτε ἄῤδεν μήτε ϑῆλυ δηλοῖ ἀλ- 
λὰ τὸ μεταξύ. τὸ μὲν γὰρ οὗτος ἄῤδεν σημαίνει, τὸ δ᾽ αὕτη 
ϑῆλυ' τὸ δὲ τοῦτο ϑέλει μὲν τὸ μεταξὺ σημαίνειν, πολλά-- 
χις δὲ σημαίνει κἀκείνων ἑκάτερον, οἷον τί τοῦτο; Καλλιόπη, τὸ 
ξύλον, Κορίσκος. τοῦ μὲν οὖν ἄῤδενος καὶ τοῦ ϑήλεος διαφέ- 
ρουσιν ol πτώσεις ἅπασαι, τοῦ δὲ μεταξὺ αἱ μὲν αἱ δ᾽ οὖ. δο- 
ϑέντος δὴ πολλάκις τοῦτο, συλλογίζονται ὡς εἰρημένου τοῦτον" 
ὁμοίως δὲ καὶ ἄλλην πτῶσιν ἀντ᾽ ἄλλης. ὁ δὲ παραλογι- 
OuOg γίνεται διὰ τὸ χοινὸν εἶναι τὸ τόδε πλειόνων Tvd- 86 
δερν". τὸ γὰρ τοῦτο σημαίνει ὁτὲ μὲν οὗτος ὁτὲ δὲ τοῦτον. δεῖ. 
δ᾽ ἐναλλὰξ σημαίνειν, μετὰ μὲν τοῦ ἔστι τὸ οὗτος, μετὰ δὲ 
τοῦ εἶναι τὸ τοῦτον, οἷον ἔστι Κορίσχος, εἶναι Κορίσκον. καὶ 


10 δὲ καὶ ῥὶς u. — Οἔσται u. — 19 προπυνϑάνεσθαι corr C. — 
14 ovOfv uT. — ταὐτὸν C. — 15 διὰ τὸ ὄν. T. — 16 τοῦτο εἶναι 
4BCif. — εἶναι τοῦτο cT. — 18 ποιεῖν καὶ μὴ corr C, om T. — 
καὶ ante μὴ om ει. — 19 pr ὁ om T. — 22 καὶ u. — τεχνίτης pr T. 


— 924 σολοικισμὸν) κατὰ δολοικ. i. — 97 τὸ om C. — 31 οὖν om Αἱ. 
— τοῦ om T. — 39 óbuT. — τοῦτο] οὗτος w, οὕτως T. — εἰρημένον 
C. — 35 alt τὸ om u et pr c. — 00s] τοῦτο ταὐτὸ C, sed' ταὐτὸ 


3 el vult, τοῦτο τι, pr c. — πτώσεων πλειόνων f. — 98 τοῦτο T. — 
Ἱππόνικος, εἶναι Ἱππόνικον uT. 


204 TOIHKO9N I. 


ἐπὶ τῶν ϑηλέων ὀνομάτων ὡσαύτως, καὶ ἐπὶ τῶν λεγομένων 
«o μὲν σκευῶν, ἐχόντων δὲ θηλείας ἢ ἢ ἄῤῥενος κλῆσιν. ὅσα γὰρ 
Ρ.114 εἰς τὸ ὃ καὶ v0 9 τελευτᾷ, ταῦτα μόνα σκεύους ἔχει κλῆς 
σιν, οἷον ξύλον, σχοινίον, τὰ δὲ μὴ οὕτως ἄῤῥενος ἢ ϑήλεος, 
ὧν ἕνια φέρομεν ἐπὶ τὰ σκεύη, οἷον ἀσκὸς μὲν ἄῤῥεν τοῦὔνο- 
μα; κλίνη δὲ ϑῆλυ. διόπερ καὶ ἐπὶ τῶν τοιούτων ὡσαύτως 
5 τὸ ἔστι καὶ τὸ εἶναι διοίσει. καὶ τρόπον τινὰ ὅμοιός ἐστιν ὁ 
σολοικισμὸς τοῖς παρὰ τὸ τὰ μὴ ὅμοια ὁμοίως λεγομένοις 
ἐλέγχοις. ὥσπερ γὰρ ἐκείνοις ἐπὶ τῶν πραγμάτων, τούτοις 
ἐπὶ τῶν ὀνομάτων συμπίπτει σολοικίξειν᾽ ἄνϑρωπος γὰρ καὶ 
λευκὸν καὶ πρᾶγμα καὶ ὅ ὄνομά ἐστιν. 
1. Φανερὸν οὖν ὅτι τὸν σόλοκισμὸν πειρατέον ἐκ τῶν εἰρη» 
μένων πτώσεων συλλογί ἔεσϑαι. 

Εἴδη μὲν οὖν ταῦτα τῶν ἀγωνιστικῶν λόγων καὶ μέρη 
τῶν εἰδῶν καὶ τρόποι ol εἰρημένοι. διαφέρει δ᾽ o) μικρόν, ἐὰν 
ταχϑῇ πως τὰ περὶ τὴν ἐρώτησιν πρὸς τὸ λανϑάνειν ü ὥσπερ 

16 ἐν τοῖς διαλεχτικοῖς. ἐφεξῆς οὖν τοῖς εἰρημένοις ταῦτα πρῶ- 
τον λεκτέον. 

15 Ἔστι δὴ πρὸς τὸ ἐλέγχειν € iv μὲν μῆκος " χαλεπὸν γὰρ 
ἅμα πολλὰ συνορᾶν. εἰς δὲ τὸ μῆκος τοῖς προειρημένοις ὅτοι- 
χείοις χρηστέον. ἕν δὲ τάχος" ὑστερίζοντες γὰρ ἧττον προο- 

τ οῶσιν. ἔτι δ᾽ ὀργὴ καὶ φιλονεικία " ταραττόμενοι γὰρ ἧττον 
δύνανται φυλάττεσϑαν πάντες. στοιχεῖα δὲ τῆς ὀργῆς τό τε 
φανερὸν ἑαυτὸν ποιεῖν βουλόμενον ἀδικεῖν καὶ τὸ παράπαν 
ἀναισχυντεῖν. ἔτι τὸ ἐναλλὰξ τὰ ἐρωτήματα τιϑέναι, ἐάν 
τε πρὸς ταὐτὸ πλείους τις ἔχῃ λόγους. ἐάν τε καὶ ὅτι οὕτως 

95 καὶ ὅτι οὐχ οὕτως" ἅμα γὰρ συμβαίνει 5 πρὸς πλείω. 1]. 
πρὸς τὰ ἐναντία ποιεῖσϑαι τὴν φυλακήν. ὅλως δὲ πάντα τὰ 
πρὸς τὴν κρύψιν λεχϑέντα πρότερον χρήσιμα καὶ πρὸς τοὺς 
ἀγωνιστικοὺς λόγους" ἡ γὰρ κρύψις ἐστὶ τοῦ λαθεῖν χάριν, τὸ 
δὲ λαϑεῦν τῆς ἀπάτης. 

s Πρὸς δὲ τοὺς ἀνανεύοντας ἅττ ᾿ ἂν οἷηθϑώσιν εἶναι πρὸς 
τὸν λόγον, ἐξ ἀποφάσεως ἐρωτητέον, ὡς τοὐναντίον βουλόμε- 


40 μὲν om T. 

li4a$ τοὔνομα omuT. — 5 τὸ εἶναι καὶ ἔστι διοίσει cu 7. --- 6 τὸ 
om cuT, pr C. — 8 ἐμπίπτει u. — 14 παρὰ τὴν T. — 117 δὲ C. — 
99 παρὰ πάντας C. — 94 αὐτὸ B. — Οἔχῃ vig uT. — ἔχοι f. — ὅτι 
οὕτως x«l om T. — 26 τἀναντία Tu. — ποιήσασθαι C. 


TOIIIK&N I. 92605 


vov, ἢ καὶ ἐξ ἴσου ποιοῦντα τὴν ἐρώτησιν" ἀδήλου γὰρ ὄντος 
τοῦ τί βούλεται λαβεῖν ἧττον δυσκχκολαίνουσιν. ὅταν v ἐπὶ τῶν 
μερῶν διδῷ τις τὸ xo ἕχαστον, ἐπάγοντα τὸ καϑόλου πολ- 
λάκις οὐκ ἐρωτητέον, ἀλλ᾽ ὡς δεδομένῳ χρηστέον" ἐνίοτε γὰρ 86 
οἴονται καὶ αὐτοὶ δεδωκέναι καὶ τοῖς ἀκούουσι φαίνονται διὰ 

]v τῆς ἐπαγωγῆς μνείαν, ὡς οὐκ ἂν ἠρωτημένα μάτην. ἐν 
οἷ; ve μὴ ὀνόματι σημαίνεται τὸ καϑόλου, ἀλλὰ τῇ ὁμοιό-- 
Tut χρηστέον πρὸς τὸ συμφέρον᾽ λανϑάνει γὰρ ἡ ὁμοιότης 
πολλάκις. πρός τε τὸ λαβεῖν τὴν πρότασιν τοὐναντίον παρα- ὦ 
βάλλοντα χρὴ πυνθάνεσθαι. οἷον εἰ δέοι λαβεῖν ὅτι δεῖν 
πάντα τῷ πατρὶ πείθεσθαι, πότερον ἅπαντα δεῖ πείθεσθαι 
τοῖς γονεῦσιν ἢ πάντ᾽ ἀπειθεῖν; καὶ τὸ πολλάκις πολλά, 
πότερον πολλὰ συγχωρητέον ἢ ὀλίγα; μᾶλλον γάρ, εἴπερ 
ἀνάγκη. δόξειεν ἂν εἶναι πολλά" παρατυϑεμένων γὰρ ἐγγὺς δ 
τῶν. ἐναντίων, καὶ μείζω καὶ μεγάλα φαίνεται καὶ χείρω 
καὶ βελτίω τοῖς ἀνθρώποις. 

Σφόδρα δὲ καὶ πολλάχις ποιεῖ δοκεῖν ἐληλέγχϑαι τὸ 
μάλιστα δοφιστικὸν συκοφάντημα τῶν ἐρωτώντων, τὸ μηδὲν 
συλλογισαμένους μὴ ἐρώτημα ποιεῖν τὸ τελευταῖον, ἀλλὰ τ. 
συμπεραντικχῶς εἰπεῖν, ὡς συλλελογισμένους, οὐκ ἄρα τὸ καὶ τό. 

Σοφιστικὸν δὲ καὶ τὸ κειμένου παραδόξον τὸ φαινόβενον 
ἀξιοῦν ὠποκρίνερϑαι προκειμένου τοῦ δοκοῦντος ἐξ ἀρχῆς; καὶ 
τὴν ἐρώτησιν τῶν τοιούτων οὕτω ποιεῖσθαι, πότερόν 6οι δοκεῖ;. 
ἀνάγκη γάρ, ἂν ἡ τὸ ἐρώτημα ἐξ ὧν ὁ συλλογισμός, 73 
ἕλεγχον ἢ παράδοξον γίνεσθαι, δόντος μὲν ἔλεγχον, μὴ 
δόντος δὲ μηδὲ δοκεῖν φάσκοντος ἄδοξον, μη δόντος δὲ δο- 
xeiv δ᾽ ὁμολογοῦντος ἐλεγχοειδές. 

Ἔτι καϑάπερ καὶ ἐν τοῖς δητορικοῖρ. καὶ ἐν τοῖς ἐλεγ.- 
κτικοῖς ὁμοίως τὰ ἐναντιώματα ϑεωρητέον ἢ πρὸς τὰ ὑφ᾽ ὦ 
ἑαυτοῦ λεγόμενα, ἢ πρὸς oUg ὁμολογεῖ καλῶς. λέγειν ἢ πράν- 


329 καὶ om C. — 38 τοῦ om ὦ. — δ᾽ corr € pr om. --- 84 τὸ om 
«7. — ἐπαγαγόντα 4Bci. — 85 δεδομένῳ in fin corr C. -— 86 xal 
αὐτοὶ... φαίνονται supra vs 4, sed pr mana. — 38 ὅσοιβ u. — 40 χρὴ 
παραβοαλόνεα C. — — | | " | 
|. 14bl ἅπαντα δεῖ πείθεσθαι τῷ x. u'T. —. 9 πάντα Οἱ —:8 καὶ 

φὰ υ, — 4 σνυγχωῤητέον o u. — H πολλὰ dot. d» εἶναι s T..— 8 δο- 
xs» ποιεῖ Τὶ — ἐληλέχθαι c, pr 4; — 9 τὸ] διὰ τὸ T- — μὴ 
Cou T.-.— :12.alt δόντορ] διδόντος C. — 19 pt καὶ om.s. — 90 dum- 
eytiouoatea:.u T. —.91] levtoü w . -. ᾿ | 


208 TOHIKXAN I. 


sew, ἕτε πρὸρτοὺς δοκοῦύνταρ τοιούτους ἢ πρὸς τοὺς ὁμοίους sj 
σαρὸς τοὺς πλείστους ἢ πρὸς πάντας. ὥσπερ τε καὶ ἀποχρινό- 
μένοι πολλάχις, ὅταν ἐλέγχωνται, ποιοῦσι διττόν, ὧν μέλ- 

25 λ συμβαίνειν ἐλεγχϑήσεαϑαι, καὶ ἐρωτώφεας χρηστέον ποτὲ 
τούτῳ πρὸρτοὺς ἐνισταμένους, ἂν δὶ μὲν συμβαίνῃ adi δὲ μή, 
ὅτι οὕτως εἴληφεν, olov ὁ Κλεοφῶν ποιεῖ ἐν τῷ Μανδροβού- 
Ag. δεῖ δὲ καὶ ἀφισταμένους τοῦ λόγου τὰ λοιπὰ τῶν ἐκιχει- 
ρημάτων ἐπιτέμψειν, καὶ ἀποχρινόμενον.,, ἂν προαισθανη- 

ἢ ται, προενίστασϑαι καὶ προαγορεύειν. ἐπιχειρητέον δ᾽ ἐνίοτε 
xci πρὸς ἄλλα τοῦ εἰρημένου, ἐκεῖνο ἐκλαβόντας, ἐὰν μὴ 
πρὸς τὸ κείμενον ἔχῃ vig ἐπιχειρεῖν" ὅπερ ὃ Μυκόφρων ἐποί- 
ησεπροβληϑδϑέντος λύραν ἐγκωμιάξειν. πρὸς δὲ τοὺς ἀπαιτοῦν- 
τας πρός τι ἐπιχειρεῖν. ἐπειδὴ δοκεῖ δεῖν ἀποδιδόναι τὴν αἷ- 

86 τίαν, λεχϑέντων δ᾽ ἐνίων εὐφυλακτότερον τὸ καθόλου συμ- 
βαῖνον ἐν τοῖς ἐλέγχοις, λέγειν τὴν ἀντίφασιν, ὅτι ὃ ἔφη- 
σεν ἀποφῆσαι, ἢ ὃ ἀπέφησε φῇσαι. ἀλλὰ μὴ ὅτι τῶν évav- 
τίων ἡ αὐτὴ ἐπιστήμη ἢ οὐχ ἡ αὐτή. oU δεῖ δὲ τὸ συμπέρα- 
ὅμα προτατικῶς ἐρωτᾶν" ἕνια δ᾽ οὐδ᾽ ἐρωτητέον, ἀλλ᾽ ὡς 

i» ὁμόλογουμένῳ χρηστέον. 

Ρ15. Ἐξ ὧν μὲν οὖν αἱ ἐρωτήσεις, καὶ πῶς ἐρωνητέον ἐν 
10 ταῖς ἀγωνιστικαῖς διατριβαῖς. εἴρηται" περὶ δὲ ἀποχρίσεως, 
καὶ πῶς χρὴ λύειν καὶ τί, καὶ πρὸς είνα χρῆσιν οἱ τοιοῦτοι 

τῶν λόγων αὐφέλιμοι, μετὰ ταῦτα λεκτέον. 

s Χρήσιμοι μὲν οὖν εἰσὶ πρὸς μὲν φιλοσοφίαν διὰ δύο. 
πρῶτον μὲν γὰρ ὡς ἐπὶ τὸ πολὺ γινόμενοι παρὰ τὴν λέξιν 
ἄμεινον ἔχειν ποιοῦσι πρὸς τὸ ποσαχῶς ἕχαστον λέγεται, 
καὶ ποῖα ὁμοίως καὶ ποῖα ἑτέρως ἐπί τε τῶν πραγμάτων 
συαβαίνει καὶ ἐπὶ τῶν ὀνομάτων. δεύτερον δὲ πρὸς τὰς 

10 καϑ᾽ αὐτὸν ξητήσεις" ὃ γὰρ ὑφ᾽ ἑτέρου δᾳδίως παραλογιξό- 
μενος καὶ τοῦτο μὴ αἰσϑανόμενος κἂν αὐτὸς ὑφ᾽ αὐτοῦ τοῦτο 
πάϑοι πολλάκις. τρίτον δὲ καὶ τὸ λοιπὸν ἔτι πρὸς δόξαν, 


93 πρὸς τοὺς πάντας u. — ys B. — 94 ἐὰν Ccu T. — 426 ἐλέγχε- 
σϑαι Ccu T. — 96 τοῦτο c, pr 4. — ἐὰν cu T. — 27 ὁ KÀ, soni). xal 
o KA. T. — 29 xol] xol τὸν Cui. — ὅταν προαίσϑηται u. — 30 προ- 
ανίστασϑαι pr Bif. — 31 ἐκεῖνο) ἐκεῖνο κεῖσθαι T. — ἐχλαμβάνοντας 
uT. — 81 τὴν αἰτίαν pr om c. — 35 συμβαίνειν corr c. — 86 8 τι 
ἔφησεν u, pr c. — 87 0] 6 τι u T. — 39 xgoraxvixóg Ciu. 

17545 alt μὲν om u'T. — 8 ἐπί om C. — zs om wu. — 10 ἑαντὸν 
C. — παραλογιζόμενος ῥᾳδίως C. — 11 διαισϑανόμενος CcuT. 


TOHIK&A&N 1. 9283 


τὸ περὶ πάντα γεγυμνάσϑαι δοχεῖν καὶ μηδενὸρ. ἀπείρως 
ἔχειν" τὸ γὰρ κοινωνοῦντα λόγων ψέγειν λόγους, μηδὲν ἔχον- 
τα διορίζειν περὶ τῆς φαυλότητος αὐτῶν, ὑποψίαν δίδωσι 15 
τοῦ δοκεῖν δυσχεραίνειν οὐ διὰ τἀληϑὲς ἀλλὰ δι v ἀπειρίαν. 

᾿Αποχρινομένοις δὲ πῶς ἀπαντητέον πρὸς τοὺς τοιούτους 
λόγους, φανερόν, εἴπερ ὀρθῶς εἰρήκαμεν πρότερον ἐξ ὧν εἰ- 
δὲν οἱ παραλογισμοί, «cà τὰς ἐν τ τῷ φυνθάνεσθαι πλεονε-- 
ξίας ἱκανῶς διείλομεν. oU ναὐτὸ δ᾽ ἐστὶ λαβόντα τε τὸν λό-- ὦ 
yov ἰδεῖν καὶ λῦσαι τὴν μοχϑηρίαν, καὶ ἐρωτώμενον d ἀπαν- 
τῶν δύνασθαι ταχέως. ὃ γὰρ ἴσμεν, πολλάκις μετατιϑέ- 
μενον ἀγνοοῦμεν. in δ᾽, ὥσπερ ἐν τοῖς ἄλλοις τὸ ϑᾶττον 

τὸ βραδύτερον ἐκ τοῦ γεγυμνάσθαι γίνεται μᾶλλον, 

οὕτω αὶ ἐπὶ τῶν λόγων ἔχει, ὥστε; ἂν δῆλον μὲν ἡμῖν T» Ὁ 
ἀμελέτητοι δ᾽ ὦμεν, ὑστεροῦμεν τῶν καιρῶν πολλάκιρ. συμ- 
βαίνεν δέ ποτε, καθάπερ ἐν τοῖς διαγράμμασιν" καὶ γὰρ 
ἐκεῖ ἀναλύσαντες ἐνίοτε συνθεῖναι πάλιν ἀδυνατοῦμεν" οὕτω 
καὶ ἐν τοῖς ἐλέγχοις εἰδότες παρ ὃ ὁ λόγος συμβαίνεν 
συνεῖραι διαλῦσαι τὸν λόγον ἀπ ὀροῦμεν. 

Πρῶτον μὲν οὖν, ὥσπερ συλλογίξισθαί φαμεν ἐνδόξως 1 
ποτὲ μᾶλλον ἢ ἀληθῶς προαιρεῖσθαι δεῖν, οὕτω καὶ λυτέον 
ποτὲ μᾶλλον ἐνδόξως ἢ κατὰ τἀληθές. ὅλως γὰρ πρὸς 
τοὺς ἐριστικοὺς μαχετέον οὐχ ὡς ἐλέγχοντας ἀλλ᾽ ὦ ὡς φαινομέ- 
vOUG* 0U γάρ φαμεν συλλογίξεσϑαί γε αὐτούς, ὥστε πρὸς τὸ 55 
μὴ δοκεῖν διορϑωτέον. εἰ γάρ ἐστιν ὃ ἔλεγχος ἀντίφασις μὴ 
ὁμώνυμος ἔχ τινων, οὐδὸν dv δέοι διαιρεῖσθαι πρὸς τὰ Σἀμφί-. 
βολα καὶ τὴν ὁμωνυμίαν" oU γὰρ ποιεῖ συλλογιόμ ὄν. ἀλλ᾽ 
οὐδενὸς ἄλλου χάριν προσδιαιρετέον ἀλλ᾽ ἢ ὅτι τὸ συμπέ- 
ρθαόμα φαίνεται ἐλεγχοειδές. οὔκουν τὸ ἐλεγχϑῆναι ἀλλὰ τὸ 40 
δοκεῖν εὐλαβητέον, ἐπεὶ τό y ἐρωτῶν ἀμφίβολα. καὶ τὰ 
παρὰ τὴν ὁμωνυμίαν, ὅσαι τ᾽ ἄλλαι τοιαῦται. '“παρακρούσειρ, b 
καὶ τὸν ἀληθινὸν ἔλεγχον ἀφανίζει καὶ τὸν ἐλεγχόμενον 
καὶ μὴ ἐλεγχόμενον ἄδηλον ποιεῖ. ἐπεὶ γὰρ ἔξεστιν ἐπὶ τέ- 


14 λογων λόγω €, λόγῳ i. — μηθὲν cu T. — 16 δοκεῖν οὕτω δυσζ. 
τ, pr c. --- 920 ταύτον AT. — τε om Tu. --- 94 τὸ om T. — 80 δια- 
λῦσαι om uT. — 33 ποτὲ] πολλὰ T. — ἀληϑές cu. — 84 μαχητ ητέον 
BCcui T. — 35 o9] ἐλέγχειν ov uT. — 37 ταμφίβολα T. — 39 xqo- 
διαιρετέον w. — 40 cà] τὸ T. 


49b3 ixl) i» τῷ w. 


208 TOIIIKQN I. 


λει συμπεραναμένου μὴ ὅπερ ἔφησεν ἀποφῆσαι λέγειν, ἀλλ᾽ 

6 ὁμωνύμως. εἰ καὶ ὅτι μάλιστ᾽ ἔτυχεν ἐπὶ ταὐτὸ φέρων, ü- 
δηλον εἰ ἐλήλεγκται" ἄδηλον γὰρ εἰ ἀληθῆ λέγει νῦν. εἰ 
δὲ. διελὼν ἤρετο τὸ ὁμώνυμον ἢ τὸ ἀμφίβολον, οὐκ ἂν ἄ- 
δηλος ἦν ὁ ἔλεγχος. 0 τ᾽ ἐπιξητοῦσι νῦν μὲν ἧττον πρότε- 
ρον δὲ μᾶλλον οἱ ἐριστικοί, τὸ ἢ ναί ἢ οὔ ἀποχρίνεσϑαι 

1. τὸν ἐρωτώμενον, ἐγίνετ᾽ ἄν. νῦν δὲ διὰ τὸ μὴ καλῶς igo- 
vy voUg πυνϑανομένους ἀνάγκη προσαποκρίνεσθαίτι τὸν ἐρω- 
τώμενον, διορθοῦντα τὴν μοχϑηρίαν τῆς προτάσεως, ἐπεὶ διε- 
Aouévov. γε ἱκανῶς ἢ ναί ἢ οὔ ἀνάγκη λέγειν τὸν ἀποχρι- 
ψόμενον. 

15 Εἰ δέ τις ὑπολήψεται τὸν κατὰ ὁμωνυμίαν ἔλεγχον 
εἶναι, τρόπον τινὰ. οὐκ ἔσται διαφυγεῖν τὸ ἐλέγχεσθαι τὸν 
ἀποχρινόμενον ἐπὶ γὰρ τῶν ὁρατῶν ἀναγκαῖον ὃ ἔφησεν 
ἀποφῆσαι ὄνομα, καὶ ὃ ἀπέφησε φῆσαι. ὡς γὰρ διορϑοῦν- 
ταί τινες, οὐδὲν ὄφελος. οὐ γὰρ Κορίσκον φασὶν εἶναι μουσυ- 

$0 χὸν καὶ ἄμουσον, ἀλλὰ τοῦτον τὸν Κορίσκον μουσικὸν καὶ τοῦ- 
τον τὸν Κορίσκον ἄμουσον. ὁ γὰρ αὐτὸς ἔσται λόγος τὸ τὸν 
Κορίσκον τῷ τοῦτον τὸν Κορίσκον ἄμουσον εἶναι ἢ μουσικόν" 
ὅπερ ἅμα φησί τε καὶ ἀπόφησιν. ἀλλ᾽ ἴσως οὐ ταὐτὸ ση- 
μαίνει" ουδὲ γὰρ ἐκεῖ τοὔνομα. ὥστε τι διαφέρει. εἰ δὲ τῷ 

4Ἃ6 μὲν τὸ ἁπλῶς λέγειν Κορίσκον ἀποδώσει, τῷ δὲ προσϑή. 
6t τὸ τινὰ ἢ τόνδε, ἄτοπον" οὐδὲν γὰρ μᾶλλον ϑατέρῳ᾽" 
ὁποτέρῳ γὰρ ἂν οὐδὲν διαφέρει. 
μὴν ἀλλ᾽ ἐπειδὴ ἄδηλος μέν ἐστιν ὁ μὴ διορισά- 
μενος τὴν ἀμφιβολίαν πότερον ἐλήλεγκται ἢ οὐκ ἐλήλεγ- 
se χται, δέδοται δ᾽ ἐν τοῖς λόγοις τὸ διελεῖν, φανερὸν ὅτι τὸ 
μὴ διορίσαντα δοῦναι τὴν ἐρώτησιν ἀλλ᾽ ἁπλῶς ἁμάρτημά 
ἐστιν, ὥστε κἂν & μὴ αὐτός, ἀλλ᾿ ὅ γε λόγος ἐληλεγμένῳ 
ὅμοιός ἐότιν. συμβαίνει μέντοι πολλάκις ὁρῶντας τὴν du- 


4 συμπερανουμένῳ u, prc. — λέγων pr 4. — 5 ei] ἢ (καὶ pro 7] 
T) ἀμφιβόλως εἰ «T. — ταὐτὸν Tuf, pr c. — 6 ἐλήλεκταε BC, pr A. 
— 7 εἴρετο pr 4. — 10 δεὰ ro supra vs 4. — 11 τὸν ἐρωτώμενον om 
€ — ἰδ κατὰ τὴν Ou. T. — 19 sqq Kogísxos) Ἱππόνικον cuT. — 
91 τὸ τὸν] τοῦ τὸν Bfi, pr 4, τοῦτον u, τὸ τὸν Τὸ, corr C ubi 
locus pluribus. — 22 τοῦ τὸν Bi, pr C. — τὸν om ABci'Tu. — dpov- 
δον.. «μουσικόν Om w, pr c. — ἢ] εἶναι f. — 923 φήσειν τευ. — ἀπό- 
φησιν corr C. — 95 Χορίσχον om w, pr c. — 26 οὐδὲ T. — 4) d» 
om wT. 


TOHIKAQN I. 200 


φιβολέαν ὀκνεῖν διαιρεῖσθαι διὰ τὴν πυχνότητα τῶν τὰ T0L- 
αὗτα προτεινόντων., ὅπως μὴ πρὸς ἅπαν δοχῶσι δυσκολαί- ss 
vew* εἶτ᾽ οὐκ ἂν οἰηθϑέντων παρὰ τοῦτο γενέσθαι τὸν λόγον, 
πολλάκις ἀπήντησε παράδοξον. ὥστ᾽ ἐπειδιὴ δέδοται διαιρεῖν, 
οὐχ ὀκνητέον, καϑάπερ ἐλέχϑη πρότερον. 

Ei δὲ τὰ δύο ἐρωτήματα μὴ ?» ποιεῖ τις ἐρώτημα, 
οὐδ᾽ ἂν ὁ παρὰ τὴν ὁμωνυμίαν καὶ τὴν ἀμφιβολίαν ἐγίνετο ὦ 
παραλογισμός, ἀλλ᾽ ἢ ἔλεγχος ἢ οὖ. τί γὰρ διαφέρει ἐρω- 
τῆσαι εἰ Καλλίας καὶ Θεμιστοχλῆς μουσικοί εἰσυν ἢ εἰ du- p.116 
φοτέροις ἕν ὄνομα ἦν ἑτέροις οὖσιν ; εἰ γὰρ πλείω δηλοῖ ἑνός, 
πλείω ἠρώτησεν. εἰ οὖν μὴ ὀρθὸν πρὸς δύο ἐρωτήσεις ulav 
ἀπόχρισιν ἀξιοῦν λαμβάνειν ἁπλῶς, φανερὸν δτιουδενὶπροῦσ- 
ἥήκει τῶν ὁμωνύμων ἀποκρίνεσθαι ἁπλῶς. οὐδ᾽ εἰ κατὰ πάν- 5 
vov ἀληϑές, ὥσπερ ἀξιοῦσί τινες. οὐδὲν γὰρ τοῦτο διαφέρει ἢ 
εἰ ἤρετο, Κορίσκος καὶ Καλλίας πότερον οἶκοι εἰσὶν ἢ οὐκ 
οἴκοι, site παρόντων ἀμφοῖν εἴτε μὴ παρόντων" ἀμφοτέ- 
ρῶς γὰρ πλείους cl προτάσεις " οὐ γὰρ εἰ ἀληϑὲς εἰπεῖν, διὰ 
τοῦτο μία ἡ ἐρώτησις. ἐγχωρεῖ γὰρ καὶ μυρία ἕτερα Party 10 
ϑέντα ἐρωτήματα ἅπαντα ἢ ναὶ ἢ oU ἀληϑὲς εἶναι λέγειν" 
ἀλλ᾽ ὅμως οὐκ ἀποκριτέον μιᾷ ἀποχρίσει" ἀναιρεῖται γὰρ τὸ 
διαλέγεσϑαι. τοῦτο δ᾽ ὅμοιον ὡς el καὶ τὸ αὐτὸ ὄνομα τεθείη 
τοῖς ἑτέροις. εἰ οὖν μὴ δεῖ πρὸς δύο ἐρωτήσεις μίαν ἀπόκρυ- 
σιν διδόναι, φανερὸν ὅτι οὐδ᾽ ἐπὶ τῶν ὁμωνύμων τὸ vols] 00 15 
λεκτέον. οὐδὲ γὰρ ὁ εἰπὼν ἀποκέχριται ἀλλ᾽ εἴρηκεν. ἀλλ᾽ 
ἀξιοῦνταί πῶς ἐν toig διαλεγομένοις διὰ τὸ λανθάνειν τὸ 
συμβαῖνον. 

Ὥσπερ οὖν εἴπομεν, ἐπειδήπερ οὐδ᾽ ἔλεγχοί τυνες ὄντερ 
δοκοῦσιν εἶναι, κατὰ τὸν αὐτὸν τρόπον καὶ λχύδειρ δόξουσιν so 
εἶναί τινες οὐκ οὖσαι χύσεις᾽" ἃς δή φαμεν ἐνίοτε μᾶλλον δεῖν 
φέρειν ἢ τὰς ἀληθεῖς ἐν τοῖς ἀγωνιστικοῖς λόγοις καὶ τῇ 
πρὸς τὸ διττὸν ἀπαντήσει. ἀποκριτέον δ᾽ ἐπὶ μὲν τῶν δοκούν- 
τῶν τὸ ἔστω λέγοντα" καὶ γὰρ οὕτως ἥκιστα γίνοιτ᾽ ἂν παρ- 


86 εἴτε T. — 97 παρὰ δόξαν u. --- ἐκεὶ T. — 39 ποιοῖ C. — sig] 
τ᾽ wv. — alt τὴν om T. 

126a1 pr εἰ om T. — μεϑισεοκλῆς 4. — 8 ὀρθὸν μὴ *w. — 7 εἰ 
om B, pr C. — εἴρετο C, pr 4B. — X] ὁ K. bis f. — Koglexog] Pie 
πόνικος cu T. — 9 οὐδὲ T. — 10 5j om T. — ll pr. om u 
13 ὁμοίως omisso αἷς wu. — 15 διδόντα i. — ἢ τὸ C. — 920 κατὰ 
om uT. — 94 γένοιτ᾽ uT. 


2170 TOIIIKAN I. 


86 ἐξέλεγχος᾽ dv δέ τι παράδοξον ἀναγκάζηται “λέγειν. 
ταῦϑα ς μάλιστα προσθετέον τὸ δοκεῖν" οὕτω γὰρ ἂν οὔτ᾽ 
χος οὔτε παράδοξον ἃ ἂν γίνεσθαι δόξειεν. ἐπεὶ δὲ πώς αἰτεῖται 
τὸ ἐν ἀρχῇ δῆλον, οἴονται δὲ πάντως, ἂν D σύνεγγυς, ἄναν- 
Qeréov καὶ | μὴ συγχωρητέον εἶναι ἕνια Gg τὸ ἐν ἀρχῇ αἷ- 
80 τοῦντος, ὅταν τε τοιοῦτον ἀξιοῖ "g ὃ ἀναγκαῖον μὲν συμβαί- 
vty in τῆς ϑέσεως, ἡ δὲ ψεῦδος 1] " ἄδοξον, ταὐτὸ λεκτέον" 
τὰ γὰρ ἐξ ἀνάγκης συμβαίνοντα τῆς αὐτῆς εἶναι δοκεῖ 8έ- 
σεως. ἕξι ὅταν τὸ καϑόλου μὴ ὀνόματι ληφθῇ ἀλλὰ πα- 
ραβολῇ, λεκτέον ὃ ὅτι οὐχ ος ἐδόϑη οὐδ᾽ ὡς gore λαμβά- 
δό ve," Xal γὰρ παρὰ τοῦτο γίνεται πολλάκις 
Ἐξειργόμενον δὲ τούτων ἐπὶ τὸ μὴ Nri δεδεῖχϑαι 
πορευτέον, ἀπαντῶντα κατὰ τὸν εἰρημένον διορισμόν. 
Ἐν μὲν οὖν τοῖς κυρίως λεγομένοις ὀνόμασιν ἀνάγχη 
ἀποκρίνεσθαι ἢ ἁπλῶς ἢ 1 διαιρούμενον. ἃ δὲ συνυπονοοῦντες 
e τίϑεμεν, οἷον ὅσα μὴ σαφῶς ἀλλὰ χολοβώς ἐρωτᾶται, 
b παρὰ τοῦτο συμβαίνει ὁ ἔλεγχος, olov ἀρ᾽ ὃ ἂν ἡ ᾿Αϑηναίων, 
κτῆμά ἐστιν ᾿4ϑηναίων; ναί. ὁμοίως δὲ καὶ ἐπὶ τῶν ἄλλων. 
ἀλλὰ μὴν ὁ ἄνϑρωπός ἐστι τῶν ἕῴων; ναί. κτῆμα ὥρα ὃ 
ἄνθρωπος τῶν ἕῴων. τὸν γὰρ ἄνϑρωπον τῶν ἕῴων λέγομεν, 
δ ὅτι [o ὄν ἔστι. καὶ ὐδανδρον τῶν Δακώνων, ὅτι “άκων. 
δῆλον οὖν εἷς ἐν οἷς ἀσαφὲς τὸ προτεινόμενον οὐ συγχωρη- 
τέον ἁπλῶς. 
Ὅταν δὲ δυοῖν ὄντοιν ϑατέρου μὲν ὄντος ἐξ ἀνάγκης 
ϑάτερον εἶναι δοκῇ, ϑατέρου δὲ τοῦτο μὴ ἐξ ἀνάγκης, ἐγω- 
10 τώμενον πότερον δεῖ τὸ ἔλαττον διδόναι" χαλεπώτερον γὰρ 
συλλογίδσασϑαι ἐκ πλειόνων. ἐὰν δ᾽ ἐπιχειρῇ ὅτι τῷ μέν 
ἐστιν ἐναντίον τῷ 00 οὐκ ἔστιν, ἂν ὁ λόγος ἀληϑὴς ἦ, ἐναντίον 
φάναι, ὄνομα δὲ μὴ κεῖσϑαι τοῦ ἑτέρου. 
Ἐπεὶ δ᾽ ἕνια μὲν ὧν λέγουσιν οἱ πολλοὶ τὸν μὴ συγ- 
16 χωροῦντα ψεύδεσϑαι ἃ ἂν φαῖεν. ἕνια δ᾽ οὖ, οἷον ὅσα ἀμφιδο- 
ξοῦσιν (πότερον γὰρ φθαρτὴ ἢ ἀθάνατος ἡ j ψυχὴ τῶν ξῴων, 
οὐ διώρισται τοῖς πολλοῖρ), ἐν οἷς οὖν ἄδηλον ποτέρως εἴωθε 


95 ἐὰν CcuT. — 26 dv om κΤ. — 97 d» om 4B. — 98 πάντες 
BTw. — 31 ἡ δὲ) ἢ B, pr Co. — 36 ἐξειργόμενος BC, pr 4c. — 39 ἀπο- 
κρίνασϑαι HC. — 40 κολοβὰ νυ. 

.l16b9 ἐστιν om €. — 10 πρότερον pr 4BCc. — 12 ἐὰν C. — 
17 ὅσαις T, ὅσοις corr c. 


TOIIIKS,N I. 241 


λέγεσϑαι τὸ προτεινόμενον πότερον, ὡς αἱ γνώμαι᾽" καλοῦσι 
γὰρ γνώμας καὶ τὰς ἀληθεῖς δόξας καὶ τὰς ὅλας ἀποφά- 
σεις, εἷς ἡ διάμετρος ἀσύμμετρος. ἔτι οὗ τὸ ἀληϑὲς ἀμφι- ὦ 
δοξεῖται, μάλιστα μεταφέρων ἄν τις λανθάνοι τὰ ὀνόματα 
περὶ τούτων. διὰ μὲν γὰρ τὸ ἄδηλον εἶναι ποτέρως ἔχει vd- 
ληϑές, οὐ δόξει σοφίξζεσθαι, διὰ δὲ τὸ ἀμφιδοξεῖν oU δό- 
ἔξει ψεύδεσθαι" ἡ γὰρ μεταφορὰ ποιήσει τὸν λόγον ἀνεξ- 
τον. 35 

Ἔτι ὅσα ἄν τις προαισϑάνηται τῶν ἐρωτημάτων, προ- 
ἐνστατέον καὶ προαγορευτέον" οὕτω γὰρ ἂν μάλιστα τὸν πυν- 
ϑανόμενον κωλύσειεν. 

Ἐπεὶ δ᾽ ἐστὶν ἡ μὲν ὀρθὴ λύσις ἐμφάνισις "ψευδοῦς 18 
συλλογισμοῦ, παρ᾽ ὁποίαν ἐρώτησιν συμβαίνει τὸ ψεῦδος, ὦ 
ὁ δὲ ψευδὴς συλλογισμὸς λέγεται διχῶς (ἢ γὰρ εἰ συλλε- 
λόγισται ψεῦδος, ἢ εἰ μὴ ὧν συλλογισμὸς δοκεῖ εἶναι συλ-- 
λογισμός), εἴη ἂν ἥ τε εἰρημένη νῦν λύσις καὶ ἡ τοῦ qowo- 
μένου συλλογισμοῦ παρὰ τί φαίνεται τῶν ἐρωτημάτων διόρ- 
ϑωσις. ὥστε συμβαίνειτῶν λόγων τοὺς μὲν συλλελογισμένους s 
ἀνελόντα, τοὺς δὲ φαινομένους διελόντα λύειν. πάλιν δ᾽ ἐπεὶ 
τῶν συλλελογισμένων λόγων οἱ μὲν ἀληϑὲς οἱ δὲ ψεῦδος 
ἔχουσι τὸ συμπέρασμα, τοὺς μὲν κατὰ τὸ συμπέρασμα 
ψευδεῖς διχῶς ἐνδέχεται λύειν" καὶ γὰρ τῷ ἀνελεῖν τι τῶν 
ἠρωτημένων. καὶ τῷ δεῖξαι τὸ συμπέρασμα ἔχον οὐχ οὕτως" ὦ 
τοὺς δὲ κατὰ τὰς προτάσεις τῷ ὠνελεῖν τι uÓvov: τὸ γὰρ ν.11Ί 
συμπέρασμα ἀληϑές. ὥστε τοῖς βουλομένοις λύειν λόγον 
πρῶτον μὲν σχεπτέον εἰ συλλελόγισται ἢ ἀσυλλόγιστος. εἶτα 
πότερον ἀληϑὲς τὸ συμπέρασμα ἢ ψεῦδος, ὅπως ἢ διαιροῦν- 
τες ἢ ἀναιροῦντες λύωμεν, καὶ ἀναιροῦντες ἢ ὧδε ἢ ὧδε, κα- δ 
ϑάπερ ἐλέχϑη πρότερον. διαφέρει δὲ πλεῖστον ἐρωτώμεψνόν 


19 γνώμην D. — ἀποφάνσεις f. — 20 εἷς] ἢ ὡς Bf, pr c, ἢ C. 
— ἔτι) τῶν ὁμολογουμένων. ἔτε T. — τἀληϑὲς DT. — 48 δὲ om D 
— 94 yag] δὲ DT, pr c. — 96 προαναστατέον C. pr A, corr B, προ- 
ἐνιστατέον c; mg C. — 97 τὸν] καὶ τὸν T. — 99 μὲν ἡ w. — φψεῦδορ 
pr A4, εἰς ψεῦδος f. — 30 παρὰ ποίαν BC. — 31 γίγνετοι DT. — ad 
pr om c. — 35 συλλογισαμένους TL — 86 δ᾽ om D. — ἐπὶ pr 4. — 
37 φευδὲς T. — 39 τὸ BTc et 40 BT, pr 4. — 40 ἔχων pr 4. — 
ovz del volunt Cc. — οὕτως corr c. 

17741 τὸ T. — γὰρ om D. — 3 συσκεπτέον D. 


212 TOTIIKAN I. 


τε xal μὴ λύειν λόγον" τὸ μὲν γὰρ προϊδεῖν χαλεπόν, và 
δὲ κατὰ σχολὴν ἰδεῖν 
19 Τῶν μὲν οὖν παρὰ τὴν ὁμωνυμίαν καὶ τὴν ἀμφιβο- 
10 λίαν ἐλέγχων οἱ μὲν ἔχουσι τῶν ἐρωτημάτων τι πλείω ση- 
μαῖνον. οἱ δὲ τὸ συμπέρασμα πολλαχῶς λεγόμενον. οἷον 
5 uiv τῷ σιγῶντα λέγειν τὸ συμπέρασμα διττόν, ἐν δὲ 

) μὴ συνεπίστασθαι τὸν ἐπιστάμενον ἕν τῶν ἐρωτημάτων 

ἀμφίβολον. καὶ τὸ διττὸν ὁτὲ μὲν ἔστιν ὁτὲ δ᾽ οὐχ ἔστιν, ἀλλὰ 
16 σημαίνει τὸ διττὸν τὸ μὲν ὃν τὸ δ᾽ οὐκ ὄν. 

Ὅσοις μὲν οὖν ἐν τῷ τέλει τὸ molas, dv μὴ xQ06- 
λάβῃ τὴν ἀντίφασιν . οὐ ᾽ γίνεται ἔλεγχος, 0 lov ἐν τῷ τὸν τυ- 
φλὸν ὁρᾶν" ἄνευ γὰρ ἀντιφάσεως οὐχ ἦ ἣν ἔλεγχος. ὅσοις δ᾽ 
ἐν τοῖς ἐρωτήμασιν, οὐκ ἀνάγκη προαποφῆσαι τὸ διτεόν' οὐ 

820 γὰρ πρὸς τοῦτο ἀλλὰ διὰ τοῦτο ὁ λόγος. ἐν d ἀρχῇ μὲν οὖν 
τὸ διπλοῦν καὶ ὄνομα καὶ λόγον οὕτως ἀποχριτέον, ὅτι ἔστιν 
ὡς. ἔστι δ᾽ ὃς οὔ, ὥσπερ τὸ σιγῶντα λέγειν. ὅτι ἔστιν ὡς, 
ἔσει δ᾽ ὡς οὖ. καὶ τὰ δέοντα πρακτέον ἔστιν &, ἔστι δ᾽ ἃ οὔ" 
τὰ γὰρ δέοντα λέγεται πολλαχῶς. ἐὰν δὲ λάθῃ. ἐπὶ τὰ. 

25 λεὺ προστιθέντα τῇ ἐρωτήσει διορϑωτέον" ἀρ᾽ ἔστισιγῶντα λέ- 
γειν; οὔ, ἀλλὰ τόνδε σιγῶντα. καὶ ἐν τοῖς ἔχουσι δὲ tÓ 
πλεοναχῶς. ἐν ταῖς προτάσεσιν ὁμοίως. οὐκ ἄρα συνεπίσταν- 
ται ὅ τι ἐπίστανται; ναί, ἀλλ᾽ οὐχ οἱ οὕτως ἐπιστάμενοι" οὐ 
γὰρ ταὐτόν ἐστιν ὅτι ox ἔστι συνεπίστασϑαι καὶ δτιτοὺς 300 

so ἐπισταμένους οὐκ ἔστιν. ὅλως τε μαχετέον, ἂν καὶ ἁπλῶς 
συλλογίξηται. ὅτι οὐχ ὃ ἔφησεν ἀπέφησε πρᾶγμα, ἀλλ᾽ 
ὄνομα" ὥστ᾽ οὐκ 
20 Φανερὸν δὲ καὶ ποὺς παρὰ τὴν διαίρεσιν καὶ σύνθεσιν 
πῶς λυεέον" ἂν γὰρ διαιρούμενος καὶ συντυθέμενος ὃ λόγος 


7 λύειν τὸν λόγον C'T. — 8 δάδιον T. — 9 περὶ T. — «lt τὴν οι D. — 
10 τι om τι. — 14 τὸ om u, fort pr c. — l5secettert τὸ] ὅτε T. — ὄν, οὖς 
ἐπὶ τοῦδε ὁ ἐπιστάμενός τι λέγειν ἢ πράττειν καὶ ἐκεῖνο συνεπίσταται 
δ λέγει ἢ πράττει, οὗτος δὲ ἐπίσταται λέγειν inurl οὗτος ἄρα ἐπί- 
PAS ἰαμβεῖα. ὃν τῶν ἐρωτημάτων .. - (vs 183) T. — 16 deor | 2s C 
— ov» om T. — «προλάβῃ Bw p — M ἡ ἀνείφασις D. Ós 
om B. - δὲ pr o] iv og T, dg ναί v. — 95 οἷς ob. dameQ và. ev 
ὥντα ὅτι ἔστιν ὡς, ἔστι δ᾽ ὡς οὔ. καὶ τὰ T. — 25 προδεεθέντα T. 
στιν ἄρα u. — ἄρα T. — 96 οὔ] κα οὔ T. — à om T. — 47] do& τ. 
— 9 x«l...30 ἔστιν om T. — $0 fere) ἔσει συκεπίστασθαι B. L^ E 
χητέον CDes T. — ὧν καὶ) κἂν w. — 51 δει) ὥστε T. — T 
uw, pr c. -- 35 οὔνομα A. — 855 σύνθοσιν καὶ διαίρεσιν T. — Cr 


uvT. — 


TOHIKAN 1. Φ8 


ἕτερον σημαίνῃ, σνμαεραινομένον φούνακείον λεκτέον. εἰσὶ δὲ ὃς 
πάντες οἱ τοιοῦτοι λόγοι παρὰ τὴν σύνθεσιν ἢ διαίρεσιν. ἀρ 
εὖ εἶδες. σὺ τοῦτον τυπτόμενον, τούτῳ ἐτύπτετο οὗτορ; καὶ ᾧ 
ἐνώπτετο, τούτῳ σὺ εἶδες ; ἔχει μὲν οὖν τι κἀκ τῶν 
ἐρωτημάτων, ἀλλ᾽ tas παρὰ σύνθεσιν. οὐ γάρ ioci b 
διττὸν τὰ παρὰ τὴν διαίρεσιν" eU γὰρ. ὁ αὐτὸς λόγος γίνεταν 
διαιραύμενος, εἴπερ μὴ καὶ τὸ ὅρος καὶ ὅρος τῷ προσῳδίᾳ 
λεχϑὲν σημαίνει ἕτερον. ἀλλ᾽ ἐν μὲν τοῖς γεγραμμένοις τὸ ex» 
τὸ ὄνομα, ὅταν ἐκ τῶν αὐτῶν στοιχείων γεγραμμέφον y καλε 
ὡσαύτως. κἀκεῖ δ᾽ ἤδη παράσημα ποιοῦνταν, τὰ δὲ 
γόμενα αὐταυτά. ὥστ᾽ oi διττὸν τὸ παρὰ ὶ διαίρεσιν. φανερὸν 
δὲ xol ὅτι ουἱ πάντες οἱ ἔλεγχοι παρὰ τὸ διτεόν, καθάπερ 
τινές φασιν. 

Διαιρετέον οὖν τῷ 3 ἀποκρινομέν ου γὰρταυτὸ ἰδεῖν τοῖς 10 
ὀφθαλμοῖς. τυπτόμενον καὶ τὸ φάναι ἰδεῖν , fo ὀφθαλμοῖς 
τυπτόμενον. καὶ ὁ Εὐϑυδήμου δὲ λόγος, d Q οἷδας σὺ »ῦυ 
οὔσας ἐν Πειραιεῖ τριήρεις ἐν Σικελίᾳ ὦν; yv sa, ἀρ' 
ἔστιν ἐγαϑὸν ὄντα σκυτέα α μοχϑηρὸν εἶναι; ; εἴη δ᾽ ἄν τις ἀγαϑὸς 
ὧν σκυτεὺς μοχϑηρός ὥστ᾽ ἔσται dyot og σκυτεὺς μοχϑηρός. u$ 
éQ ὧν αἱ ἐπιστῆμαι σπουδαῖαι, ὁπουϑαῖα τὰ μαθήματα; τοῦ 
δὲ κακοῦ σπουδαῖον τὸ μάϑημα᾽ σπουδαῖον ἃ ἄρα μάθημα τὰ 
κακόν. ἀλλὰ μὴν καὶ καχὸν καὶ μάϑημα τὸ κοκάν, Ova 
κακὸν μάϑημα τὸ κακόν. ἀλλ’ ἐστὶ χαχῶν σπουδαία Ἔν. 
στήμη. dg ἀληϑὲο εἰπεῖν νῦν ὅτι 2 γέγονας; γέγονας ἄρα t 
νῦν. ἢ ἄλλο σημα ίνει διαιρεθέν" dà ϑὲς γὰρ εἰπεῖν οὖν ὅτι 
σὺ γέγονας, d! οὐ νῦν γέγονας. de ὡς δύνασαι καὶ ἃ 
δύνασαι, οὕτως καὶ ταῦτα ποιήσαις ἄν; οὐ κιθαρίζων δ᾽ 
ἔχεις δύναμιν τοῦ κιϑαρίζειμ" κιθαρίσαις ἂν ἄρα od κιϑαρέ- 


86 τὴν om cu. — ἢ] ] παὶ eu. — ἢ διαίφεσιν om D. — — S91 et 38 ἴδιρ 
pr 4B s 88 τοῦτο Β, οὗτος D "i καὶ LT 4 iegele D. — 
εἴπ καὶ μὴ -- κα Qog Dcu. — .- 
εχϑὲν o0 ἔς. σημαίνει S. — ταὐτὸν DT, ταὐτὸ cu. — δ. | 
Mor D. — 6 δ᾽ ἤδη) δὴ τὰ D, δὴ c. - 7 παρὰ τ΄ 
ἐσιν Cu T. — 10 τοὐτὸν DIM corr C. — εἰπεῖν corr c. — brat 
le τυπτόμενον om ἢ. — e à om Deu T. — 13 ὅσαρ » A é -- 
καὶ xliv om ἃ. — 15 "aer. * uo ὃς pr om €. « 17 exesdels. 
v E a xà. D. — ΕΓ 
— 19 ἀλλ΄. ἐφισεήμη on €, pr D -—. 2) nes CT 
om 4, pr 4. — 21 νῦν om D. — 98 mae ifeen 
om DT. 4 ouam D ca dS aul e 
HW. 18 


214 TONHIKAN I. 


25 ζΩΨ. ἢ οὐ τούτον ἔχει τὴν δύναμιν τοῦ οὐ κιθαρίζων κιθαρέ- 
Lew, ἀλλ᾽ ὅτε οὐ ποιεῖ, τοῦ ποιεῖν. 

Μύουσι δέ τινες τοῦτον καὶ ἄλλως. εἰ γὰρ ἔδωκεν ὡς 
δύναται ποιεῖν. οὖ φασι συμβαίνειν μὴ κυθαρίξοντα κιθα- 
ρίξειν" oU γὰρ πάντως ὡς δύναται ποιεῖν, δεδόσθαι ποιή- 

80 ὕειν“ οὐ ταυΐξὸ Ó εἶναι αἷς δύναται καὶ πάντως ὡς δύνα- 
ται ποιεῖν. ἀλλὰ φανερὸν ὅτι oU καλῶς λύουσιν" τῶν γὰρ 
φ«αρὰ ταὐτὸν λόγων ἡ αὐτὴ λύσις, αὕτη δ᾽ οὐχ ἁρμόσει 
ἐπὶ πάντας οὐδὲ πάντως ἐρωτωμένους, ἀλλ᾽ ἔστι πρὸρ τὸν 
ἐφρωτώντα, οὐ πρὸς τὸν λόγον. 

21 Παρὰ δὲ τὴν προσφδίαν λόγοι μὲν οὐχ εἰσίν, οὔτε τῶν 

86 γεγραμμένων οὔτε τῶν λεγομένων, πλὴν εἴ τινες ὀλίγοι γέ- 
φοιντ᾽ v, οἷον οὗτος ὁ λόγος. ἀρά γ᾽ ἐστὶ τὸ ov καταλύειρ 
oixía; ναί. οὐκοῦν τὸ οὐ καταλύεις τοῦ καταλύεις ἀπκόφα- 

Ρ.118 σις; ναί. ἔφησας δ᾽ εἶναι τὸ οὗ καταλύεις οἰκίαν" ἡ οἰκέα 
ἄρα ἀπόφασις. ὡς 0r λυτέον, δῇλον" οὐ γὰρ τὸ αὐτὸ δση- 
μαένει ὀξύτερον τὸ δὲ βαρύτερον ῥηθέν. 

Δῆλον δὲ καὶ τοῖς παρὰ τὸ ὡσαύτως λέγεσθαι sd μὴ 

ε ταὐτὰ πῶς ἀπαντητέον, ἐπείπερ ἔχομεν τὰ γένη τῶν κα- 
τηγοριῶν. ὁ μὲν γὰρ ἔδωχεν ἐρωτηθεὶς μὴ ὑπάρχειν τι τού- 
τῶν ὅσα τί ἐστι σημαίνει" ὁ δ᾽ ἔδειξεν ὑπάρχον τι τῶν πρός 
τι ἢ ποσῶν, δοκούντων δὲ τί ἐστι σημαίνειν διὰ τὴν λέξιν, 
οἷον. ἐν τῷδε τῷ λόγῳ. ἀρ᾽ ἐνδέχεται τὸ αὐτὸ ἅμα ποιεῖν 

1 τὸ καὶ πεποιηκέναι; οὔ. ἀλλὰ μὴν ὁρᾶν γέ τι ἅμα καὶ 
ἑωρακέναι τὸ αὐτὸ καὶ κατὰ ταὐτὸ ἐνδέχεται. dQ ἐστί τι 
τῶν πάσχειν ποιεῖν τι; οὔ. οὐκοῦν τὸ τέμνεται καίεται od- 
σθάνεται ὁμοίως λέγεται, καὶ πάντα πάσχειν τι σημαίφψει" 
πάλιν δὲ τὸ λέγειν τρέχειν ὁρᾶν ὁμοίως ἀλλήλοις λέγεται" 


95 pr ov om D. --- τοιούτου u. — κιϑαρίξεε D. — 46 τοῦ] τοῦτο 

D. — 917 τοῦτόν τινες D. — δέδωκεν T. — 98 συμβαίνει corr C. — 

29 ποιεῖν u, pr c, corr valt B. — 80 ταὐτὸν DT. — εἶναι corr e. — 

αἷς] τὸ αἷς cu. — 82 καὐτὸ i. — λόγον pr C. — αὐτὸ δ᾽ i. — donétns 
. — 38 xáytu w. — οὐδὲ πάντωρ om i, --- ἐρωτώμενος T. — 86 μ 

ov» οὐκ D. — 36 τινος pr 4. — γένοιτ᾽ pr 4. — 37 οὗτορ ὁ] ὁ (ro 

adi) g 9s corr 4. — οὐ pr 4cw — καταλύσεις pr Λ. — φαί 


om . 

1184] ναί om μ. — οὐ Ccu, pr 4i, — 2 ταὐτὸ DTtu, — 8 τὸ δὺ 
oorr €, ju— βραδύτερον 4, corr C. — 4 τοῖς] τὸ T, om B. —— 
7 ὑπάρχειν T. — ὃ ποσόν Bc. — 10 οὔ om T. — Gpa om wu. — καὶ 
om D. — 11 τὸ αὐτὸ c. —— tt om T. — Í2 τὸ ὦ, τῷ T. — τε. om uw, pr 
c. — οὔ om ABCDcuif T. — 14 λέγει τρέχει ὁρᾷ vw. 


TONHIKAN 1. ?15 


ἀλλὰ μὴν τό y ὁρὰν αἰσθάνεσθαί τί ἐστιν, ὥστε καὶ πά- 15 
ὄχειν τι ἅμα καὶ ποιεῖν. εἰ δέ τις ἐκεῖ δοὺς μὴ ἐνδέχεσθαι 
ἅμα ταὐτὸ ποιεῖν καὶ πεποιηκέναι, τὸ ὁρᾶν καὶ δωρακέναι 
φαίη ἐγχωρεῖν, οὔπω ἐλήλεγκται, εἰ μὴ λέγοι τὸ ὁρᾶν ποιεῖν 
τι ἀλλὰ πάσχειν" προσδεῖ γὰρ τούτον τοῦ ἐρωτήματος 
ἀλλ᾽ ὑπὸ τοῦ ἀκούοντος ὑπολαμβάνεται δεδωχέναι, ὅτε τὸ ὦ 
τέμνειν ποιεῖν τι καὶ τὸ serpens πεποινριέμαι ἔδωκχε. καὶ 
ὅσα ἄλλα ὁμοίως λέγεται. τὸ γὰρ αὐτὸς προστέ- 
ιν ὁ ἀκούων ὡς ὁμοίως λεγόμενον" τὸ δὲ λέγεται μὲν 
oU, i ὁμοίωρ , φαίνεται δὲ διὰ τὴν λέξιν. τὸ αὐτὸ δὲ συμ- 
βαίνειν ὅπερ ἐν ταῖς ὁμωνυμίαις " οἴεται γὰρ ἐν τοῖς ὁμωνύ- τὸ 
βοις ὁ ἀγνὼς τῶν λόγων ὃ ἔφησεν ἀποφῆσαι πρᾶγμα, οὐχ 
ὄνομα" τὸ δὲ ἕτι προσδεῖ ἐρωτήματος, εἰ ἐφ᾽ ἕν βλέπων λέ- 
γεν τὸ ὁμώνυμον" οὕτως γὰρ δόντος ἔσται ἔλεγχας. 

“Ὅμοιοι δὲ καὶ οἵδε οἱ λόγοι τούτοις, εἰ O τις ἔχων 
ὕστερον μὴ ἔχει ἀπέβαλεν: ὃ γὰρ ἕνα μόνον d 80 
ἀστράγαλον οὐχ ἕξει δέκα dotgay Τάλους. * ὃ μὲν μὴ ἔχε 
πρότερον ἔχων, ἀποβέβληκεν , ὅσον δὲ μὴ ἔχει ἢ ὅσα, οὐκ 
ἀνάγκη τοσαῦτα ἀποβαλεῖν. ἐρωτήσας « οὖν ὃ bra ; συνάγει 
ἐπὶ τοῦ ὅσα" τὰ γὰρ δέκα ποσά. εἰ οὖν ἤρετο ἐξ ἀρχῆς si 
ὅσα τις μὴ ἔχει πρότερον ἔχων, ὧρά ye ἀποβέβληκε το- κε 
σαῦτα, οὐδεὶς Ev ἔδωκεν, ἀλλ᾽ ἢ τοσαῦτα ἢ τούτων τι. καὶ 
ὅτι δοίῃ ἄν τις ὃ μὴ ἔχει. οὐ γὰρ ἔχει ἕνα μόνον ἀστράγα-- 
λον. sj OU δέδωκεν 0 osx εἶχεν, ἀλλ᾽ ὡς οὐχ εἶχε. τὸν ἕνα. 
τὸ γὰρ μόνον oU τόδε μοδε σημαίνει οὐδὲ τοιόνδε οὐδὲ τοσόνδε; ἀλλ᾽ 
ὡς ἔχει πρός vt, οἷον ὅτι οὔ uet ἄλλου. ὥσπερ οὖν εἰ ἤρετο b 
&Q ὃ μή τις ἔχει δοίη Gv, μὴ qdvcog δὲ ἔροιτο εἰ δοίῃ ἄν 
τίς τι ταχέως μὴ ἔχων ταχέως, φήσαντος δὲ συλλογίζοιτο 
ὅτι δοίη ἄ ἄν τις ὃ μ ἔχει. καὶ φανερὸν ὅτι ου δυλλελόγι- 
Ota, " τὸ γὰρ ταχέως od. τόδε διδόναι ἀλλ᾽ ὧδε διδόναι ἐστίν’ ἐ 


16 καὶ] δὲ καὶ ABDiT. — δή ABDCTwif. — δοὺρ] μὲν δὴ w. — 
ἐνδέχεται f. — 17 τὸ αὐτὸ cu, om D. — 18 ἐλήλεκται T — λέγεε D. 
— 19 προσδεῖται A4BCDi. — 91 δέδωκε ὦ. — 99 προτίθησιν i. — 
26 d οὖς w omisso ὃ. --- οὐχ] αλλ οὐκ T, οὐκὶ D. — 21 τῷ ABCowi, 
— 98 τῷ T. — ἔσται δόντος uT. — dori» ὁ ἔλεγχος C. — 49 à). 
λόγοι corr 4. — οὗτοι T. — εἴ cíg τε T. — ἔχων dosi» ὕστερον C. — 
81 ἔχει T. — 87 rig om s. — μόνον ἕνα T. — $9 οὐδὲ τὸ τοιόνδε 
omissis οὐδὲ τοσόνδε D. — ed NA dii cu. , ; 

et ci, pr 86 — φήσαντος i. — 35. τὶ 0m 
4. — 5 et ὧδε διδόναι o 

18* 


410 TOHIKAN I. 


dg δὲ μὴ ἔχει τις, δοίη ἄν, olov ἡδέως ἔχων δοίη dv λυ- 
πηρῶς 
Ὅμοιοι δὲ καὶ oi τοιοίδε πάντες. &Q L μὴ ἔχει χειρὶ 
τύπτοι ἄν; ἢ ᾧ μὴ ἔχει ὀφθαλμῷ ἴδοι ἄν; οὐ γὰρ ἔχει 
10 ἕνα μόνον. λύουσι μὲν οὖν τινὲς λέγοντες καὶ ὡς ἔχει Eva 
μόνον καὶ ὀφθαλμὸν καὶ ἄλλ᾽ ὁτιοῦν ὃ πλείω ἔχων. οἱ δὲ 
καὶ ὡς ὃ ἔχει ἔλαβεν" ἐδίδου γὰρ μίαν μόνον οὗτος ψῆφον" 
καὶ οὗτός γ᾽ ἔχει, φασί, μίαν μόνην παρὰ τούτου ψὴ 
οἱ δ᾽ εὐθὺς τὴν ἐρώτησιν ἀναιροῦντες, ὅτι ἐνδέχεται ὃ μὴ 
15 ἔλαβεν ἔχειν, οἷον οἶνον λαβόντα ἡδύν, διαφϑαρέντος ἐν τῇ 
λήψει, ἔχειν ὀξύν. ἀλλ᾽ ὅπερ ἐλέχϑη καὶ πρότερον, οὗτοι 
σάντες ου πρὸς τὸν λόγον ἀλλὰ πρὸς τὸν ἄνθρωπον ioo. 
εἰ ydg ἦν αὕτη λύσις, δόντα τὸ ἀντικείμενον οὐχ οἷόν 
λύειν, καθάπερ ἐπὶ τῶν ἄλλων οἷον εἰ ἔστι μὲν ὃ ἔστι δ᾽ 
το οὔ ἡ λύσις, ἂν ἁπλῶς δῷ λέγεσθαι, συμπεραίνεται" 
ἐὰν δὲ μὴ συμπεραίνηται, οὐκ ἂν εἴη λύσις" ἐν δὲ τοῖς 
αροειρημένοις πάντων διδομένων οὐδέ φαμεν ΝΗ 6vÀ- 
ισμὸν. 
Ἔτι δὲ καὶ οἵδ᾽ εἰσὶ τούτων τῶν λόγων. ὃ γέ- 
86 γραπται; ἔγφραφέ τις; eomm δὲ νῦν ὅτι σὺ ps 
ψευδὴς λόγος" ἦν δ᾽ ἀληθής, Ov ἐγράφετο" ἅμα ἄρα 
ἐγράφετο ψευδὴς καὶ ἀληθής. τὸ γὰρ ψευδῆ ἢ ἀληθῆ λό- 
γον ἢ δόξαν εἶναι οὐ τόδε ἀλλὰ τοιόνδε σημαίνει" ὁ γὰρ αὖ- 
εὸς λόγος καὶ ἐπὶ τῆς δόξης. καὶ ἀρ᾽ ὃ μανϑάνει ὁ μανϑά- 
80 νων, τοῦτ᾽ ἐστὶν ὃ μανϑάνει; μανϑάνει δέ τις τὸ βραδὺ ταχύ. 
οὐ τοίνυν ὃ μανϑάνει ἀλλ᾽ ὡς μανϑάνει εἴρηκεν. καὶ ἀρ ᾿δβα- 
δίζει τις πατεῖ; βαδίζει δὲ τὴν ἡμέραν ὅλην. ἢ οὐχ ὃ βαδί- 
ζει ἀλλ᾽ ὅτε βαδίξει . οὐδ᾽ ὅταν τὴν κύλικα πίνειν, 
ὃ πίνει ἀλλ᾽ ἐξ οὐ. καὶ ἀρ᾽ ὅ τις οἶδεν ἢ μαϑὼν ἢ εὑρὼν οἷ- 
“δὲν; ὧν δὲ τὸ μὲν εὖρε τὸ δ᾽ ἔμαϑε, τὰ ἄμφω ου᾽δέεερον. 





6 οἷον... ἂν om D. — 8 καὶ οἶδε πάντες u. — 1l pr καὶ om w. 
— ἄλλο Cv. — πλείους w. — el) ὁ pr c. — 12 ὃ pr om c. — μόνην 
ew. — 12 et M dinis Bui J4 A. mondi rici πόνον 


Rf. — cos φον ἔϊαβε γὰ παρὰ τούτον (ros 
ABCDif, τὸ οἶδ, Diels vat ". — leis pr Pru. — τς M el) b 
99 οὐ υ. — yrvéeDu: C. — 95 y ἣν] εἰ & — ure 


€. — ὅτι co 8 — PELLE λέγειν — 
90 μενϑένει om D. — Ων ds - $1 τοίνυν P *. s an. 
ect 


— $$ δεε κα. — ni»q CD. — 34 καὶ εὐρὼν καὶ μυαϑὼν v. 


TOIIKAN I. 271 


ἣ ὃ μὲν ἅπαν, τὸ δ᾽ οὐχ ἅπαντα. καὶ ὅτι ἔστι τις τρίτος ἄν- 
ϑρῶπος παρ᾽ αὐτὸν καὶ τοὺς καϑ' ἕκαστον. τὸ γὰρ ἄνθρωπος 
καὶ ἅπαν τὸ κοινὸν οὐ τόδε τι, ἀλλὰ τοιόνδε τι ἢ πρός τι 
ἢ πῶς ἣ τῶν τοιούτων τι σημαίνει. ὁποίως δὲ καὶ ἐπὶ τοῦ K ο- 
οέσκος καὶ Κ ορίσκος μουσικός, πότερον ταὐτὸν ἢ ῆ ἕτερον; τὸ p.119 
μὲν γὰρ τόδε τι τὸ δὲ τοιόνδε σημαίνει, ὥστ᾽ οὐκ ἔστιν αὐτὸ 
ἐκϑέσϑαι" "οὐ 10 ἐκτίθεσθαι δὲ ποιεῖ τὸν τρίτον ἄνθρωπον, ἀλλὰ 
τὸ ὕπερ τόδε τι εἶναι συγχωρεῖν. οὐ γὰρ ἔσται τόδε τι εἶναι, 
ὅπερ Καλλίας καὶ ὅπερ ἄνϑρωπός ἔσειν. οὐδ᾽ εἴτις τὸ ἐχτιϑέ- 6 
μενον μὴ ὅπερ τόδε τι εἶναι λέγοι ἀλλ᾽ ὅπερ ποιόν, οὐδὲν διοί- 
ει" ἔσται γὰρ τὸ παρὰ τοὺς πολλοὺς ἕν τι, οἷον τὸ ἄνϑρω- 
πος. φανερὸν οὖν ὅτι oU δυτέον τόδε τι εἶναι τὸ κοινῷ κατη- 
γορούμενον ἐπὶ πᾶσιν. ἀλλ᾽ ἦτοι ποιὸν ἢ πρός τι ἢ ποσὸν Ἷ 
τῶν τοιούτων τι σημαίνειν. 

“Ὅλως δ᾽ ἔν τοῖς παρὰ τὴν λέξιν λόγοις ἀεὶ κατὰ τὸ 28 
ἀντικείμενον ἔσται ἡ λύσις 1] παρ᾽ ὅ ἐστιν ὁ λόγορ. οἷον εἰ 
παρὰ σύνθεσιν ὁ λόγος, ἡ λύσις διελόντι, εἰ δὲ παρὰ δι- 
αίρεσιν, συνϑέντι. πάλιν εἰ παρὰ προσῳδίαν. ὀξεῖαν, ἡ βα- 
ρεῖα προσῳδία λύσις, εἰ ó παρὰ βαρεῖαν, ἡ ὀξεῖα. εἰ δὲ 16 
παρ᾽ ὁμωνυμίαν, ἔστι τὸ ἀντικείμενον ὄ ὄνομα εἰπόντα λύειψ, 
οἷον εἰ ἔμψυχον συμβαίνει λέγειν ἀποφήσαντα μὴ εἶναι, 
δηλοῦν οἷς ἔστιν ἔμψυχον" εἰ δ᾽ ἄψυχον ἔφησεν, ὁ δ᾽ ἕω- 
ψυχον συνελογίσατο, λέγειν ὡς ἔστιν ἄψυχον. ὁμοίως δὲ 
καὶ ἐπὶ τῆς ἀμφιβολίας. εἰ δὲ παρ᾽ ὁμοιότητα λέξεως, τὸ 90 
ἀντικείμενον ἔσται λύσις. &Q ὃ μὴ ἔχει, δοίη & ἄν τις; ἢ οὐχ 
ὃ μὴ ἔχει, ἀλλ᾽ ὡς οὐκ ἔχει, οἷον ἕνα μόνον ἀστράγαλον. 
ἄρ᾽ i ἐπίσταται, μαϑὼν ἢ εὑρὼν ἐπίσταται; ; ἀλλ᾽ οὐχ ἃ ἐπί- 
σταται. καὶ εἰ ὃ βαδίζει πατεῖ, ἀλλ᾿ οὐχ ὅτε. ὁμοίως δὲ 
καὶ ἐπὶ τῶν ἄλλων. 25 

Πρὸς δὲ τοὺς παρὰ τὸ “συμβεβηκὸς μία μὲν ἡ αὐτὴ 24 
λύσις πρὸς ἅπαντας. ἐπεὶ γὰρ ἀδιόριστόν ἐστι τὸ πότε λε- 








86 ὃς D. — τὸ 0] ἃ δὲ v, pr c. — ἅπαν if, corr c. — 39 pr ἢ 
om ABCcuif.. — Ἱππόνικος bis . 

1194] πότερον τούτων ταὐτὸν u. — 4 ἔσει u. — 7 τὸ] ὁ cu et 
pr B, qui τὸ pr manu corr. — 9 ἤτοι) 5 τι D, ἤτοι ποσὸν jw uw. — 
13 δ] ἐστιν 0 C. — 16 λύσις} ἡ λύσις u. — 17 fuv. ὃν συμβ. 

18 ὃς i, pr 4, corr B, ὅτι Df. — ἔστιν om D. — ἄψυχον᾽ € Di. -- 
19 ὃς i, pr 4. — ἄψυχος Di, pr 4. — 21 ἔχοι 4Cc. — 485 οὐχ ὃ i, 
οὐχὶ D. — 24 δὲ om C. 


218 TONHIX&N I. 


xséov ἐπὶ τοῦ πράγματος, ὅταν ἐπὶ τοῦ συμβεβηκότος ὑπάρ- 
χῃ» καὶ ἐπ᾽ ἐνίων μὲν δοκεῖ καλιφασίν, ἐπ᾽ ἐνίων δ᾽ οὔ φα- 
80 σιν ἀναγκαῖον elvat, δητέον οὖν συμβιβασϑέντας ὁμοίως πρὸς 
ἅπαντας ὅτι οὐκ ἀναγκαῖον. ἔχειν δὲ δεῖ προφέρειν τὸ οἷον. 
εἰσὶ δὲ πάντες οἱ τοιοίδε τῶν λόγων παρὰ τὸ συμβεβηκόᾳ. 
éQ οἷδας ὃ μέλλω σε ἐρωτῶν; ἄρ᾽ οἷδας τὸν προσιόντα ἢ 
τὸν ἐγκεκαλυμμένον; ἄρ᾽ ὁ ἀνδριὰς σόν ἐστιν ἔργον, ἢ σὸς 
86 ἡ κύων πατήρ; ἄρα τὰ ὀλιγάκις ὀλίγα ὀλίγα; 
γὰρ ἐν ἅπασι τούτοις ὅτι οὐκ ἀνάγκη τὸ κατὰ τοῦ συμβε- 
βηκότος καὶ κατὰ τοῦ πράγματος ἀληθεύεσθαι" μόνοις γὰρ 
τοῖς κατὰ τὴν οὐσίαν ἀδιαφόροις καὶ ἕν οὖσιν ἅπαντα δο- 
“κεῖ ταὐτὰ ὑπάρχειν" τῷ δ᾽ ἀγαθῷ οὐ ταὐτόν ἐστιν ἀγαθῷ 
bv εἶναι καὶ μέλλοντι ἐρωτᾶσϑαι, οὐδὲ τῷ προσιόντι ἢ ἐγ- 
κεκαλυμμένῳ προσιόντι τε εἶναι καὶ Κορίσχῳ' ὥστ᾽ οὐκ εἰ 
οἶδα τὸν Κορίσκον, ἀγνοῶ δὲ τὸν προσιόντα, τὸν αὐτὸν οἷδα 
καὶ ἀγνοῶ" οὐδ᾽ εἰ τοῦτ᾽ ἐστὶν ἐμόν, ἔστι δ᾽ Egyov, ἐμόν ἐστιν 
δἔργον, ἀλλ ἢ κτῆμα ἢ πρᾶγμα ἢ ἄλλο τι. τὸν αὐτὸν 
δὲ τρόπον καὶ ἐπὶ τῶν ἄλλων. 

“Δύουσι δέ τινες ἀναιροῦντες τὴν ἐραύτησιν " φασὶ γὰρ 
ἐνδέχεσθαι ταὐτὸ πρᾶγμα εἰδέναι καὶ ἀγνοεῖν, ἀλλὰ μὴ 
κατὰ ταὐτό" τὸν οὖν προσιόντα οὐ εἰδότες, τὸν δὲ Κορίσκον 

10 εἰδότες, ταὐτὸ μὲν εἰδέναι καὶ ἀγνοεῖν φασίν, ἀλλ᾽ οὐ κατὰ 
ταὐτό. καίτοι πρῶτον μέν, καϑάπερ ἤδη εἴπομεν. δεῖ τῶν 
παρὰ ταὐτὸ λόγων τὴν αὐτὴν εἶναι διόρθωσιν" αὕτη δ᾽ οὐκ 
ἔσται, ἄν τις μὴ ἐπὶ τοῦ εἰδέναι ἐλλ᾽ ἐπὶ τοῦ εἶναι ἢ πῶς ἔχειν 
τὸ αὐτὸ ἀξίωμα λαμβάνῃ. οἷον εἰ ὅδε ἐστὶ πατήρ. ἔστι δὲ 

15 σός " εἶ γὰρ ἐπ᾽ ἐνίων τοῦτ᾽ ἐστὶν ἀληϑὲς καὶ ἐνδέχεται τὸ αὐτὸ 
εἰδέναι καὶ ἀγνοεῖν, ἀλλ᾽ ἐνταῦϑα ουδὲν κοινωνεῖ τὸ λεχϑέν. 
οὐδὲν δὲ κωλύει τὸν αὐτὸν λόγον πλείους μοχϑηρίας ἔχειν. 
ἀλλ᾽ οὐχ ἡ πάσης ἁμαρτίας ἐμφάνισις λύσις ἐστίν " ἐγχω- 
ρεῖ γὰρ ὅτι μὲν ψεῦδος συλλελόγισται δεῖξαί τυνα, παρ᾽ 


49 δοκῇ pr B. — 30 ov» del C. --- συμβιβασθέντος AC. — 81 δὶ 
δὴ προσφέρειν C. — 35 ρα ro u. — 86 dg οὐκ dv. τοῦ κατὰ G. w. 
— 937 ἀληθεύεσθαι om D. — 39 ταῦτα v. 

179b4 ἐστὲν ἔργον, ἐμὸν δέ ἐστιν u. — 6 ἄλλο ὁτιοῦν uw. — 6 δὲ 
om u. — 7 τινὲς οὐ διαιροῦνεις D, fort pr e. — 9 et 11 ταῦτόν s. — 
μὴ D. — 15 ταὐτὸ Duc. — 18 οὐχὶ πάσης C. — μοχθηρίας ABCDif. 
— 19 yàg'del uw. — φεῦδος μὲν wu. 


TOHIK&N LE 279 


ὃ δὲ μὴ δεῖξαι, olov τὸν Ζήνωνος. λόγον, ὅτι οὐκ ἔσει κιΨῃ- 90 

' ὥστε xol εἴ τις ἐπιχειροίη συνάγειν ὡς ἀδύνατον, 
ἁμαρτάνει, κἂν εἰ μυριάκις ᾧ ἦ συλλελογισμέψος, ἀλλ᾽ οὐκ ἔστιν 
αὕτη λύαις. ἦν γὰρ ἡ λύσις ἐμφάνισις ψευδοῦς συλλογε- 
σμοῦ, παρ᾽ ὃ ψευδής εἰ οὖν μὴ συλλελόγισται ἢ ἢ καὶ ἀλῃ- 
ϑὲς «| φεῦδορ ἐπιχειρεῖ συνάγειν, ἡ ἐκείνου δήλωσις λύσιῤ ss 
ἐστίν. ἴσως δὲ καὶ τοῦτ᾽ ἐπ᾽ ἐνίων οὐδὲν κωλύειν συμβαίνειν" 
πλὴν ἐπί γε τούτων οὐδὲ τοῦτο δόξειεν ἄν" καὶ γὰρ τὸν 
Κορίάκον 6s. Κορίσκος οἷδε. καὶ τὸ προσιὸν ὅτι προσιόν. 
ἐνδέχεσϑαι δὲ δοκεῖ τὸ αὐτὸ εἰδέναι καὶ μή, οἷον n μὲν 
λευχὸν εἰδέναι, ὅτι δὲ μαυσικὸν μὴ γνωρίζειν" οὕτω γὰρ 2 
τὸ αὐτὸ οἷδε καὶ οὐκ οἶδεν, ἀλλ᾽ οὐ κατὰ ταὐτόν. τὸ δὲ 
προσιὸν καὶ Κορίσκον, καὶ ὅτι προσιὸν καὶ ὅτι Κορίσχος, 
οἶδεν. 

Ὁμοίως δ᾽ ἁμαρτάνουσι καὶ ol λύοντες, ὅτι Gxag 
ἀριϑμὸς ὀλίγος, ὥσπερ οὗς εἴπομεν" εἰ γὰρ μὴ συμπεραν- 95 
μομένου, τοῦτο παραλιπόντες, ἀληϑὲς συμπεπεράνϑαι φααί, 
πάντα γὰρ εἶναι καὶ πολὺν καὶ ὀλίγον, ἁμαρτάνουσιν. 

Ἔνιοι δὲ καὶ τῷ rcg) λύουσι τοὺς συλλογισμούς, οἷον 
ὅτι σός ἔστι πατὴρ ἢ υἱὸς ἢ δοῦλος. καίτοι φανερὸν ὡς e 
παρὰ τὸ πολλαχῶς λέγεσθαι φαίνεται ὃ ἔλεγχος, ϑεῖ p.190 
τοὔνομα ἢ τὸν λόγον κυρίως εἶναι πλειόνων τὸ δὲ τόνδ᾽ 
εἶναι τοῦδε τέκνον οὐδεὶς λέγει κυρίως, εἰ δεσπότης ἐστὶ ζέ- 
«wov* ἀλλὰ παρὰ «o συμβεβηκὸς ἡ σύνϑεσίς ἐστιν. ἄρ᾽ ἐστὶ 
τοῦτο σόν; ναί. ἔστι δὲ τοῦτο τέκνον " δὸν ἄρα τοῦτο séxvoy s 
ὅτι συμβέβηκεν εἶναι καὶ σὸν καὶ séxvov, ἀλλ᾽ οὐ σὸν 
τέκνον. 

Καὶ τὸ εἶναι τῶν κακῶν τι ἀγαθόν" ἡ γὰρ φρόνησίς 


21 τι f. — ἐπιχειρεῖ cu. — ἀδύνατον») εἷς ἀδύνατον Du, fort pr 
c, ἀδύνατον ( δυνατὸν f συνάγων εἰς ἀδύνατον 4BCif, rc c. — 92 
pr 4. — ἀλλ᾽ 55») οὐ γὰρ Dc. — 84 7) εἰ Cf, corr 4. — ἐδ ἢ] ὡς 


Ῥομ. — 217 οὐδὲν C. — τούτων i. — δείξειεν pr o, οὐ δόξειεν D. — 
29 δὲ om D. — δὲ δοκεῖ om u, pr 6. — 30 ὅτε om wu, pr c. — δὲ post 
μουσικὸν Uu, pr om 6. — οὗτος D. — 51 ταὐτό iu. — 8δ συμπεραναι- 


μένου B. — 36 ἀληθῶς 4, pr i. — συμπερά ἄνϑαει u, σνμπεραίνεσθαι f. 
-- Di ποὶὺ w. — 358 οἷον om wu. --- 39 ἢ) ϑδούλος om C. — καὶ φα-. 
ψερὸν. 

180a! ante παρὰ lit duarum litt 4. — φαίνεεαι λέγεσθαι u. — 
9 κύριον Dcu. -— 4 ἐστὶ om «, — 5 τοῦτο τὸ τέκνον D. — B τι τῶν 
κακῶν κυ. 


280 TOIIIK&N I. 


ἐστιν ἐπιστήμη τῶν κακῶν. τὸ δὲ τοῦτο τούτων εἶναι od. λέ- 
1ογεται πολλαχῶς, ἀλλὰ κτῆμα. εἰ δ᾽ ἄρα πολλαχῶς 
(καὶ γὰρ τὸν ἄνϑρωπον τῶν (gov φαμὲν εἶναι, ἀλλ᾽ οὔ τι 
κτῆμα καὶ ἐάν τι πρὸς τὰ κακὰ λέγηται ὡς τινός, διὰ 
τοῦτο τῶν καχῶν ἐστίν, ἀλλ᾽ οὐ τοῦτο τῶν κακῶν), παρὰ τὸ 
σῇ οὖν καὶ ἁπλῶς φαίνεται. καίτοι ἐνδέχεται ἴδως ἀγαϑὸν 
15 εἶναί τι τῶν κακῶν διττῶς, ἀλλ᾽ οὐχ ἐπὶ τοῦ λόγου τούτον, 
ἀλλ᾽ εἴ τι δοῦλον εἴη ἀγαθὸν μοχϑηροῦ. μᾶλλον. ἴδως δ᾽ 
οὐδ᾽ οὕτως" oU γὰρ εἰ ἀγαϑὸν καὶ τούτου. ἀγαϑὸν τούτου 
ἅμα. οὐδὲ τὸ τὸν ἄνϑρωπον φάναι τῶν (oov εἶναι οὐ λέ- 
γεταν πολλαχῶς" oU γὰρ εἴ ποτέ τι σημαίνομεν ἀφελόν- 
90 τερ. τοῦτο λέγεται πολλαχῶς" καὶ γὰρ τὸ ἥμισυ εἰπόντες 
τοῦ ἔπους δός μοι Ἰλιάδα σημαίνομεν, οἷον τὸ μῆνιν ἄευ- 
δὲ ϑεά. 
25 ὙἸοὺς δὲ παρὰ τὸ κυρίως τόδε 7 πῇ ἢ ποῦ :9 πῶς ἢ 
πρός τι λέγεσϑαι καὶ μὴ ἁπλῶς, λυτέον σκοποῦντι τὸ συμ- 
96 πέραύμα πρὸς τὴν ἀντίφασιν, εἰ ἐνδέχεται τούτων τι πε- 
πονϑέναι. τὰ γὰρ ἐναντία καὶ τὰ ἀντικείμενα καὶ φάσιν 
καὶ ἀπόφασιν ἁπλῶς μὲν ἀδύνατον ὑπάρχειν τῷ αὐτῷ, 
πῇ μέντοι ἑκάτερον ἢ πρός τι ἢ πῶς, ἢ τὸ μὲν πῇ τὸ δ᾽ 
ἁπλῶς. οὐδὲν κωλύεε. ὥστ᾽ εἰ τόδε μὲν ἁπλῶς τόδε δὲ πῇ, 
80 οὕπω ἔλεγχος. τοῦτο δ᾽ ἐν τῷ συμπεράσματι ϑεωρητέον πρὸς 
τὴν ἀντίφασιν. 

Εἰσὶ δὲ πάντες ol τοιοῦτοι λόγοι τοῦτ᾽ ἔχοντες. ἄρ᾽ 
ἐνδέχεται τὸ μὴ ὃν εἶναι; ἀλλὰ μὴν ἔστι γέ τι μὴ ὄν. ὁμοίως 
δὲ καὶ τὸ ὃν οὐκ ἔσται" οὐ γὰρ ἔσται τι τῶν ὄντων. ἀρ᾽ ἐν- 

86 δέχεται τὸν αὐτὸν ἅμα εὐορκεῖν καὶ ἐπιορκεῖν; dg ἐγχω- 
ρεῖ τὸν αὐτὸν ἅμα τῷ αὐτῷ πείθεσθαι καὶ dx ev; ἢ οὔτε 
τὸ εἶναί τι καὶ εἶναι ταὐτόν; τὸ δὲ μὴ ὄν. oUx εἰ ἔστι τι, 
καὶ ἔστιν ἁπλῶς" οὔτ᾽ εἰ εὐορκεῖ τόδε ἢ τῇδε, ἀνάγκη καὶ 


11 yàg] γὰρ καὶ D. — τὸν ἄνθρ. post εἶναι D. — φαμὲν τῶν 
ξῴων Ο. -- οὔ τ] οὔτε D. — 14 ἴσως ὡς u. — 16 ἀγαθὸν ὃν μοχϑ.. 
Du, corr c, ubi pluribus locus. — 18 ἅμα αλλ᾽ οὐδὲ cu, ἅμα δ᾽ οὐδὲ 
D. — 19 σημαινόμενον 4. — 23 ἢ πῶς om C. — 25 τὴν om D. — 
τοῦτο ιι. — TL om τι, pr c. — 99 τὸ μὲν... τὸ δὲ u. — δὲ om C. — 
32 τοιοίδε C. — 33 τι om D. — 35 xal) ve καὶ εἰ. — ἐνδέχεται u. — 
96 τῷ αὐτῶ om C. — ἢ ὅτι οὔτε Cf. — 8T τι καὶ εἶναι om Af. — 
τὸ.. οὐκ) oU γὰρ u, fort pr e. — εἰ om f. — S8 ázidg ἔστεν w. — 
τόδε] τῷδε D. — τῇ δὲ] πῇ v. 


TOIIIK&N I. 28] 


εὐορκεῖν. ὁ δ᾽ ὁμόσας ἐπιορκήσειν εὐορκεῖ ἐπιορκῶν τοῦτο 
μόνον, εὐορκεῖ δὲ οὔ: οὐδ᾽ ὁ ἀπειθῶν πείϑεται, ἀλλά τι» 
πείθεται. ὅμοιος δ᾽ ὁ λόγος καὶ περὶ τοῦ ψεύδεσθαι τὸν 
αὐτὸν ἅμα καὶ ἀληθεύειν" ἀλλὰ διὰ τὸ μὴ εἶναι εὐθεώρη- 
τον, ποτέρως ἄν τις ἀποδοίη τὸ ἁπλῶς ἀληϑεύειν ἢ ψεύδε- 
σϑαι, δύσκολον φαίνεται. κωλύει δ᾽ αὐτὸν οὐδὲν ἁπλῶς μὲν 6 
εἶναι ψευδῆ, πῇ δ᾽ ἀληθῆ ἢ τινός, καὶ εἶναι ἀληϑῇ τινά, 
ἀληθῆ δὲ μή. ὁμοίως δὲ καὶ ἐπὶ τῶν πρός τι καὶ ποῦ xal 
πότε" πάντες γὰρ οἱ τοιοῦτοι λόγοι παρὰ τοῦτο συμβαίνουσιν. 
ἄρ᾽ ἡ ὑγίεια ἢ ὁ πλοῦτος ἀγαϑόν; ἀλλὰ τῷ ἄφρονι καὶ μὴ 
ὀρϑῶς χρωμένῳ οὐκ ἀγαϑόν" ἀγαϑὸν ἄρα καὶ οὐκ ἀγαϑόν. 10 
ἄρα τὸ ὑγιαίνειν ἢ δύνασϑαι ἐν πόλει ἀγαϑόν; ἀλλ᾽ ἔστιν ὅτε 
οὐ βέλτιον" ταὐτὸν ἄρα τῷ αὐτῷ ἀγαϑὸν καὶ οὐκ ἀγαϑόν. 
4 οὐδὲν κωλύει ἁπλῶς ὃν ἀγαϑὸν τῷδε μὴ εἶναι ἀγαϑόν, 
ἢ τῷδε μὲν ἀγαθόν, ἀλλ᾽ οὐ νῦν ἢ οὐκ ἐνταῦδ᾽ ἀγαϑόν. do 
ὃ μὴ βούλοιτ᾽ ἂν 0 φρόνιμος, καχόν; ἀποβαλεῖν δ᾽ οὐ βού- 15 
λεται τἀγαϑόν' κακὸν ἄρα τἀγαϑόν. οὐ γὰρ ταὐτὸν εἰπεῖν 
τἀγαθὸν εἶναι κακὸν καὶ τὸ ἀποβαλεῖν τἀγαϑόν. ὁμοίως 
δὲ καὶ ὁ τοῦ κλέπτου λόγος. οὐ γὰρ εἰ κακόν ἐστιν ὁ κλέ- 
στῆς, καὶ τὸ λαβεῖν ἐστὶ κακόν" οὔκουν τὸ κακὸν βούλεται, 
ἀλλὰ τἀγαϑόν" τὸ γὰρ λαβεῖν ἀγαϑὸν ἀγαθόν. καὶ ἡ νό- Ὁ 
Cog κακόν ἐστιν, ἀλλ᾽ οὐ τὸ ἀποβαλεῖν νόσον. ἄρα τὸ δί- 
καιον τοῦ ἀδίκου καὶ τὸ δικαίως τοῦ ἀδίκως αἱρετώτερον; ἀλλ᾽ 
ἀποϑανεῖν ἀδίκως αἱρετώτερον. ἄρα δίκαιόν ἐστι τὰ αὐτοῦ 
ἔχειν ἕκαστον; ἃ δ᾽ ἄν τις κρίνῃ κατὰ δόξαν τὴν αὐτοῦ, κἂν 
ἢ ψευδής, κυριά ἐστιν ἐκ τοῦ νόμου" τὸ αὐτὸ ἄρα δίκαιον καὶ ss 
oU δίκαιον. καὶ πότερα δεῖ κρίνειν τὸν τὰ δίκαια λέγοντα 7] 
τὸν τὰ ἄδικα; ἀλλὰ μὴν καὶ τὸν ἀδικούμενον δίκαιόν ἐστιν 
ἱκανῶς λέγειν ἃ ἔπαϑεν᾽ ταῦτα δ᾽ ἦν ἄδικα. οὐ γὰρ εἰ πα- 
ϑεῖν τι ἀδίκως αἱρετόν, τὸ ἀδίκως αἱρετώτερον τοῦ δικαίως" 


39 ὁ δ οὐ yàg υ. — τοῦτο] πλὴν τοῦτο D. 

I80h4 πότερον u. — ἐπιδοίη i. — τὸ om u, pre. — ἦ C. — 
5 δυσκόλως Dciu, pr 4. — 6 xol] ἢ C. — 7? ποῦ] πῶς D, xoi u. — 
καὶ om i. — 11 ἔστιν ἄρα ὅτε D. — 129 ταὐτὸ BDi, — ταὐτῷ ἅρα 
τὸ αὐτὸ C. — 15 et 17 ἀποβάλλειν cu. — 16 et 17 τὸ ἀγαθὸν Cu, 
17 alt c. — 16 ταὐτὸ 4. — 920 ἀγαϑόν om Dcui. — 91] ἀποβάλλειν 
Dc. — 929 τοῦ ἀδίκως τὸ δικαίως u. — 93 ἐστι om u. — 44 αὐτοῦ 
ACui. — 25 ψευδῆ Duc. -—— 26 xal om D. — κρίνειν] εἰκάξειψ mg c. 
-- τὰ om w. — 97 pr τὸν om D. — 28 ἱκανὸς pr 4. — 29 τινα D. 


288 TOIIKAN I. 


eo dAÀ ἁπλῶς μὲν τὸ δικαίως, sod) μέντοι οὐδὲν κωλύει ἐδί-- 
κῶς ἢ δικαίωρ. καὶ τὸ ἔχειν τὰ αὐτοῦ δίκαιον, τὸ δὲ τάλ- 
λότρια οὐ δίκαιον" κρίσιν μέντοι ταύτην δικαίαν εἶναι οὐδὲν 
κωλύει, οἷον dv κατὰ δόξαν τοῦ. κρίναντος. oU γὰρ εἰ δί- 
καιον τοδὶ 7] GOL, καὶ ἁπλῶς δίκαιον. ὁμοίως δὲ καὶ ἄδικα 
ss ὄντα οὐδὲν κωλύει λέγειν γε αὐτὰ δίκαιον εἶναι" oU γὰρ εἰ 
λέγειν δίκαιον, ἀνάγκῃ δίκαια εἶναι. ὥσπερ οὐδ᾽ εἰ ὠφέλυ- 
μον λέγειν, ὠφέλιμα. ὁμοίως δὲ καὶ ἐπὶ τῶν δικαίων. ὥστ᾽ 
οὐκ εἰ τὰ λεγόμενα ἄδικα, ὁ λέγων ἄδικα vixi. λέγει γὰρ 
ἃ λέγειν ἐστὶ δίκαια, ἁπλῶς δὲ καὶ παϑεῖν ἄδικα. 

p.181 ΤὈοῖς δὲ παρὰ τὸν ὁρισμὸν γινομένοις τοῦ ἐλέγχου, κα- 
20 ϑάπερ ὑπεγράφη πρότερον, ἀπαντητέον σχοποῦσι τὸ συμ- 
πέρασμα πρὸς τὴν ἀντίφασιν, ὕπως ἔσται τὸ αὐτὸ καὶ κατὰ 
τὸ αὐτὸ καὶ πρὸς τὸ αὐτὸ καὶ ὡσαύτως καὶ ἐν τῷ αὐτῷ 
6 χρόνῳ. ἐὰν δ᾽ ἐν ἀρχῇ, προσέρηται, οὐχ ὁμολογητέον dg 
ἀδύνατον τὸ αὐτὸ εἶναι διπλάσιον καὶ μὴ διπλάσιον, ἀλλὰ 
φατέον, μὴ μέντοι ὧδί, ὥς ποτ᾽ ἦν τὸ ἐλέγχεσθαι διωμο-- 
λογημένον. εἰσὶ δὲ πάντες οἵδ᾽ οἱ λόγοι παρὰ τὸ τοιοῦτο. ἀρ᾽ 
ὁ εἰδὼς ἕκαστον ὅτι ἔχαστον, οἷδε τὸ πρᾶγμα ; καὶ ὁ ἐγνοῶν 
10 ὡσαύτως; εἰδὼς δέ τις τὸν Κορίσκον ὅτι Κορίσκος, ἀγνοοίη 
ἂν ὅτι μουσικός, ὥστε ταὐτὸ ἐπίσταται καὶ ἀγνοεῖ. ἄρα τὸ 
τετράπηχυ τοῦ τριπήχεος μεῖξον ; γένοιτο δ᾽ ἂν ἐκ τριπήχους 
τετράπηχυ κατὰ τὸ μῆκος τὸ δὲ μεῖξον ἐλάττονος μεῖζον" 

αὐτὸ ἄρα αὑτοῦ κατὰ ταὐτὸ μεῖζον καὶ ἔλαττον. 
2Ὶ To)g δὲ παρὰ τὸ αἰτεῖσϑαι καὶ λαμβάνειν τὸ ἐν ὦ 
15 πυνθανομένῳ μέν, dv ἦ δῆλον, οὐ δοτέον, οὐδ᾽ ἂν ἔνδοξον qj, 
λέγοντα τἀληθές. ἂν δὲ λάθῃ, τὴν ἄγνοιαν διὰ τὴν μοχϑη- 
ρίαν τῶν τοιούτων λόγων εἷς τὸν ἐρωτῶντα μεταστρεκπτέον ὡς od 


80 τοῦ D. — τοδὶ καὶ μέντοι u. — 91 αὐτοῦ 4Bci. — τὸ δὲ τὰ 
ἀλλότρια Di, τὰ δὲ ἀλλότρια c, τὰ δὲ ἄλλα u, τὸ δὲ τὰ ἄλλα C. — 
39 χρίνοντος π. — 856 οὐϑὲν u. — ταῦτα λέγειν δίκ. u. — 86 δίκαιον 
wu. — ὠφέλιμα u. — 38 λέγειν γὰρ C. 

1814] λεγομένοιρ i, γενομένοις D. — 3 πρὸς] τὸ πρὸς “ΒΟ, corr 
€. — 4 ταὐτὸ pr C. — 6 εἶναι] εἶναι καὶ C. — 8 δὲ] δ᾽ οἱ D. — cov 
ὅνδε uc, τοιοῦτο οἷον €, τοιοῦτον D. — 9 alt ὁ pr om C. — 10 Ἱππό- 
yix. bis cu. — ἀγνοεῖ D. — 11 ταὐτὸ καὶ ἐπίσταται u. — 12 δ᾽ om D. 
τριπήχεος Ccu. — 18 pr τὸ om D. — alt μεῖζον om 4. — 14 κατὰ 
ταὐτὸ om Dcu. — 16 τὸ ἐν ἀρχῇ xal λαμβάνειν τὸ ἐν ἀρχῇ «. — 
16 πυνθανομένων BDof. — μέν om D. — 17 τἀληθῆ. ἐὰν v. — 18 ue- 
τατρεπτέον CD. 


TOHIKZAN I. 258 


διειλεγμένον * ὁ γὰρ ἔλεγχος ἄνευτοῦ ἐξ ἀρχῆς. εἶθ᾽ ὅτι ἐδόθη 
οὐχ εἷς τούτῳ χρησομένον, ἀλλ᾽ ὡς πρὸς τοῦτο συλλογιον-- ὦ 
μένου, τοὐναντίον ἢ ἐπὶ τῶν παρεξελέγχων. 

Καὶ τοὺς διὰ τοῦ παρεπομένου συμβιβάξοντας ἐπ᾽ αὐτοῦ 28 
τοῦ λόγου δεικτέον. ἔστι δὲ διττὴ ἡ τῶν ἑπομένων ἀκολούθη- 
σις. ἢ γὰρ ὡς νῷ ἐν μέρει τὸ καϑόλου, οἷον ἀνθρώπῳ (Gor: 
ἀξιοῦται γάρ. εἰ τόδε μετὰ τοῦδε, καὶ τόδ᾽ εἶναι μετὰ τοῦδε. ss 
ἢ κατὰ τὰς ἀντιϑέσειφ" εἰ γὰρ τόδε τῷδε ἀκολουϑεῖ, τῷ ἀν- 
τικειμένῳ τὸ ἀντικείμενον. dog. ὃ καὶ ὁ τοῦ Μελίσσου λό- 
yog* εἰ γὰρ τὸ γεγονὸς ἔχει ἀρχήν. τὸ ἀγένητον ἀξιοῖ μὴ 
ἔχειν, ὥστ᾽ εἰ ἀγένητος ὁ οὐρανός, καὶ ἄπειρος. τὸ δ᾽ ox ἔστιν 
ἀνάπαλιν γὰρ ἡ ἀκολούϑησιρ. 80 

“Ὅσοι te παρὰ τὸ προστιϑέναι τι συλλογίξονται, σχο- 29 
πεῖν εἰ ἀφαιρουμένου συμβαίνει μηδὲν ἧττον τὸ ἀδύνατον. 
κἄπειτα κοῦτο ἐμφανιστέον, καὶ λεκτέον ὡς ἔδωκεν οὐχ ὡς 
δοκοῦν ἀλλ᾽ ὡς πρὸς τὸν λόγον, ὁ δὲ κέχρηται οὐδὲν πρὸς 
τὸν λόγον. 86 

Πρὸς δὲ τοὺς τὰ πλείω ἐρωτήματα ἣν ποιοῦντας εὐθὺς 80 
ἐν ἀρχῇ διοριστέον. ἐρώτησις γὰρ μία πρὸς ἣν μία ἀπόχρι- 
σίς ἐστιν, ὥστ᾽ οὔτε πλείω xa9' ἑνὸς οὔτε tv κατὰ πολλῶν, 
dAX ἕν καθ᾽ ἑνὸς φατέον ἢ ἀποφατέον. ὥσπερ δὲ ἐπὶ τῶν 
ὁμωνύμων ὁτὲ μὲν ἀμφοῖν ὁτὲ δ᾽ οὐδετέρῳ ὑπάρχει, ὥστεν 
μὴ ἁπλοῦ ὄντος τοῦ ἐρωτήματος ἁπλῶς ἀποκχρινομένοις 
οὐδὲν συμβαίνευ πάδχειν, ὁμοίως καὶ ἐπὶ τούτων. ὅταν 
μὲν οὖν τὰ πλείω τῷ ἑνὶ ἢ τὸ ἕν τοῖς πολλοῖς ὑπάρχῃ, τῷ 
ἁπλῶς δόντι καὶ ἁμαρτόντι ταύτην τὴν ἁμαρτίαν οὐδὲν ὑπε- s 
ναντίωμα συμβαίνει" ὅτων δὲ τῷ μὲν τῷ δὲ μή, 7 πλείω 
κατὰ πλειόνων. καὶ ἔστιν ὡς ὑπάρχει ἀμφότερα ἀμφοτέ- 


οὐϑὲν cu. — *.) ἐμποιοῦνταρ u. — 37 ἣν et 88 ἐστιν om wu. — 
89 δὲ καὶ ἐπὶ C. 
181bl ὥστε τοῖς μὴ u. — ἃ ἁπλοῦν ἐρώτημα u. — 8 et 5 οὐϑὲν 
" ; id 3 c. — 8. xol) δὲ καὶ Df, fort Lum 4 οὖν] 7] wu. — πλείονα 
. — ὑπάρχῃ ἢ μὴ ὑπάρχῃ τῷ u. — 5 ἁμαρτάνοντι 4C. — 6 
μὲν d D. — 1 ὑπάρχει au» ἀμφότερα C omisso 8 πάλιν. Mi 


258 TOHIE2X 1 


eos, ἔσει δ᾽ ὡς οὐχ Crégya πέλει, des soie 

οἷον ir τοῖσδε τοῖς λόγοις, εἶ τὸ μέν isnr éyeiber τὸ δὲ πα- 
Ὁ xóv, ὅτε vetve ἐληϑὲς εἰπεῖν creber xz πεατὼν πεὰ πά- 

τιν μήτ᾽ ὀγοθὸν wie πεαόο- οὖς ἔσει pup ἐκέκεφου bmi- 

stor, ὥστε τεύτὸ éyebior zei rExOr τεὶ Gvv ἐγεθὸε οὗτε 


exor. καὶ d ἕκαστον αὐτὸ εὐτῷ ervos, κεὰ GC Egon" 


9e 


£zd 4 οὐκ ἔλζοι; ταὐτὰ dA εὐτοῖς. xxi ἔφα αὐκῶο, 
16 ταύτα ξαττοῖς ἔτερα καὶ τεύτέ. ἔτι εἰ τὸ mi» ἐγεθὸν πα- 
χὼν γίνεται. τὸ δὲ χαχὸν ἐγεϑὸν ἔσειε. Óvopéron d». δυοῖν 
τε καὶ ἀτίσων ἑκάτερον αὐτὸ αὐτῷ ἴσον. ὥστε ἴσα xci enda 


αὐτὰ αὐτοῖς, 
μὲν οὖν οὗτοι καὶ εἰς ἄλλας λύσεις" παὲ 

γὰρ τὸ ἄμφω καὶ τὸ ἅπαντα πλείω σημαίνει" οὕὔτουν 
ur “τιν ὄνομα, συμβαίνει φῆσαι. καὶ ἀποφῆσαι" τοῦτο 
ἦν ἔλεγχος. ἀλλὰ φατερὸν ὅτι μὴ μιᾶς ἐρωτήσεως 

τῶν y αλαύρων γινομένων, dai ἄλλ᾽ ἐν καϑ᾽ ἑνὸς φάντος 5, &xo- 

φάντος, ovx ἔσται τὸ ἀδύνατον. 

391 lij δὲ τῶν ἀπαγόντων εἷς τὸ αὐτὸ πολλάκις εἰπεῖν, 
46 φανερὸν ὡς οὐ δοτέον τῶν «πρός τι λεγομένων σημαίτειν τε 
χοριζομένας za0' αὐτὰς τὰς κατηγορίας. οἷον διπλάσιον 
ἄνευ τοῦ διπλάσιον ἡμίσεος, ὅτι ἐμφαίνεται. καὶ γὰρ τὰ 
δέχα ἐν τοῖς ἑνὸς δέσυσι δέκα καὶ τὸ ποιῆσαι ἐν τῷ 3 μὴ ποι- 
20 ἦσαι, καὶ ὅλως ἐν τῇ ἀποφάσει 7 φάσις" ἀλλ᾽ ὅμως | οὐχ 
εἴ τις λέγοι τοδὶ μὴ εἶναι λευχόν. λέγει αὐτὸ λευκὸν εἶναι. 
τὸ δὲ διπλάσιον οὐδὲ σημαίνει οὐδὲν ἴσως, ὥσπερ οὐδὲ τὸ ἐν 
τῷ ἡμίσει" εἴ δ᾽ ἄρα καὶ σημαίνει, ἀλλ᾽ οὐ ταὐτὸ καὶ συνῃ- 
ρημένον. οὐδ᾽ ἡ ἐπιστήμη ἐν τῷ εἴδει, οἷον εἰ ἔστιν ἡ ἰατρικὴ 
8 ἐπιστήμη. ὅ ὅπερ τὸ κοινόν ἐκεῖνο δ᾽ ἦν ἐπιστήμη ἐπιστητοῦ. ἐν 
δὲ τοῖς δι’ àv δηλοῦται κατηγορουμένοις τοῦτο λεκτέον, ὡς 
οὐ τὸ αὐτὸ χωρὶς καὶ ἐν τῷ λόγῳ τὸ δηλούμενον. τὸ γὰρ 


B οὖχ am D. — τοῦτ᾽ del c. — 10 τοῦτ᾽ S. — 11 δκατέρφ w. — 
12 ταὐτὸ P. ἀγαθὸν D. — 1$ εἰ om u, pr c. — ταὐτό A4Bi. — 14 4 
et 16 ABCf bis «à αὐτὰ. — 14 αὐτῶν uf. — 16 ἐστιν om ει. — γέ- 
»owr HBCDif. — δυεῖν C. — 17 ἑαυτῷ u. — 19 ev» om D. — αὐτοὶ €. 
-- καὶ] οἱ λόγοι xal wu. — 90 τὰ Bf. — τὰ ABDif, corr c. — πάντα D.— 
οὐκ ὃν ταὐτόιι. — 95 ταὐτὸ Dcu. — 96 alt τι] «i xa0' αὑτὰ C. — 27 αὖ- 
τὰ Cu. — οἷον τὸ διπλ. u. — 28 ὅτι ἣν φαίνεται uu. — Sl λέγει Acn. 

— 39 [cog μόνον ὥσπερ D. — τὸ om 4f. — 84 elt ἡ om CD. — 
36 0niosvtoi D. 


TONHIKAN I. 285 


κοῖλον κοινῇ μὲν τὸ αὐτὸ δηλοῖ ἐπὶ τοῦ σιμοῦ καὶ τοῦ δου 

κοῦ, προστιϑέμενον δὲ οὐδὲν κωλύει, ἀλλὰ τὸ μὲν τῇ δινὶ τὸ 

δὲ τῷ σκέλει σημαίνειν" ἔνϑα μὲν γὰρ τὸ σιμόν, ἔνϑα δὲ p.182 
τὸ δαιβὸν σημαίνει" καὶ οὐδὲν. διαφέρει εἰπεῖν δὶς σιμὴ 7] δὶς 
κοίλη. ἔτι οὐ δοτέον τὴν λέξιν κατ᾽ εὐϑύ ψεῦδος γάρ ἐστιν. 

οὐ γάρ ἐδτι τὸ σιμὸν δὲς κοίλη ἀλλὰ δινὸρ τοδί, οἷον πάϑος, 

ὥστ᾽ οὐδὲν ἄτοπον. εἰ ἡ δὶς ἡ σιμὴ δίς ἐστιν ἔχουσα κοιλό- s 
τητα δινός. 

Περὶ δὲ τῶν σολοικισμῶν., παρ᾽ O τι μὲν φαίνονται 82 
συμβαίνειν, εἴπομεν πρότερον, ὡς δὲ λυτέον, ἐπ᾿ αὐεῶν τῶν 
λόγων ἔσται φανερόν. ἅπαντες γὰρ οἱ τοιοίδετοῦτο βούλονται 
κατασκευάξειν. ἀρ᾽ ὃ λέγεις ἀληθῶς, καὶ ἔστι τοῦτο ἀλη- Ὁ 
966: φὴς δ᾽ εἶναί τι M9'ov: ἔστιν ἄρα τι λίϑον. ἢ τὰ λέ- 
γεινλ λίϑον οὐκ ἔστι λέγειν 0 ἀλλδν, οὐδὲ τοῦτο ἀλλὰ τοῦτον᾽ 
εἰ οὖν ἔροιτό τις, ἀρ ὃν ἀληϑῶς λέγεις, ἔστι τοῦτον, oUx ἂν 
δοχοίη ἑλληνίξειψ, ὥσπερ οὐδ᾽ εἰ ἔροιτο; de ἣν λέγεις εἶναι, 
ἔστιν οὗτος; ξύλον δ᾽ εἰπεῖν οὗτος, ἢ ὅσα μήτε ϑῆλυ μήτ᾽ ἄῤ- ss 
δὲν δημαίνει, οὐδὲν διαφέρει. διὸ καὶ oi γίνεται σολοικισμόρ, 
εἰ ὃ λέγεις εἶναι, ἔστι τοῦτο; ξύλον δὲ λέγεις εἶναι" ἔστιν ἄρα 
ξύλον. ὁ δὲ λίθος καὶ τὸ οὗτος ἄῤῥενος ἔχει κλῆσιν. εἰ δή 
τις ἔροιτο, ἄρ᾽ οὗτός ἐστιν αὕτη; εἶτα πάλιν, τί δ᾽; οὐχ οὗτός 
ἐστι Κορίδκος; ; eit εἴπειεν, ἔστιν ὦ ἄρα οὗτος αὕτη, οὐ ᾿ συλλελό- 90 
γισταιν τὰν σολοικισμόν, οὐδ᾽ εἰ τὸ Κορίσκορ σημαίνει ὅπερ 
αὕτη. μὴ δίδωσι δὲ ὁ ἀποκρινόμενορ, ἀλλὰ δεῖ τοῦτο 41906- 
tgo? vot. e δὲ μήτ᾽ ἔστιν μήτε δίδωσιν, οὐ συλλελό- 
γισται οὔτε τῷ ὄντι οὔτε πρὸς τὸν ἠφωτημένον. ὁμοίως οὖν 
δεῖ κὠκεῖ τὸν λίϑον σημαίνειν οὗτος. εἰ δὲ μήτε ἔστι μήτε 86 
δίδοται. oU λεκτέον τὸ συμπέρασμα' φαίνεται δὲ παρὰ τὸ 
τὴν ἀνόμοιον πτῶσιν τοῦ ὀνόματος ὁμοίαν φαίνεσθαι. ἄρ᾽ 
ἀληϑές ἐστιν εἰπεῖν ὅτι ἔστιν αὕτη, ὅπερ εἶναι φὴς αὐτήν; 


$8 ῥοιποῦ D, ῥαιβοῦ i, corr Cc. — 39 προσειϑεμένων C. 

8241 σημαίνει a BCDveif. — ἔνϑα μὲν... σημαίνει om A4CDcu. — 
Q τὸ κοῖλον B. — 8. τῇ λέξει C. — 5 alt ἡ om 4BCDif. — 7 ὅ ει 
corr €, τι uU. — φαίνεται D, φαίνοιντο i. — 9 γὰρ οἵδε u. — 19 λέ- 
γειν D. — 15 οὕτως D, pr 4. — εἶπεν ABuif, corr c, ἐστὶν Ο, — 
18 κλίσιν Di. — δέ. — 19 οὕτως ἐστὶν αὐτή ἢ — 2) εἴποιεν D, 
εἴποι wu, εἴπῃ Cc. — 22 ὃ om Dci. — τοῦτον f. — 95 μηδὲ i. — evi- 
λελογίσϑαι pr f. — 24 ἐρωτώμενον «ει. — 25 δεῖ] δοκεῖ C. — κἀκεῖ 
δεῖ εἰ. — 96 δέδοται D. — παρὰ τὸ] τῷ corr c. 


286 TOHIXAN 1. 


εἶναι δὲ φὴς ἀσπίδα" ἔστιν ἄρα αὕτη ἀσπίδα. 7) οὐχ ὦ 
80 εἰ μὴ τὸ αὕτη ἀσπίδα σημαίνει ἀλλ ἀλλ᾽ ἀσπίς, p δ᾽ ἀσπίδα 
ταύτην. οὐδ᾽ εἰ ὃ que εἶναι τοῦτον, ἐστὶν οὗτος, φὴς δ᾽ εἶναι 
Κλέωνα, ἔστιν ἄρα οὗτορ Κλέωνα" οὐγὰρ ἔστιν οὗτος Κλέωνα: 
εἴγηται γὰρ ὅτι ὅ φημι εἶναι τοῦτον, ἔστιν οὗτος, οὐ τοῦτον" 
οὐδὲ γὰρ ἂν ἑλληνίζοι οὕτως τὸ ἐρώτημα λεχϑέν. ἀρ ἐπίστασαι 
Μ τοῦτο; τοῦτο δ᾽ ἐστὶ λίϑορ᾽ ἐπίστασαι ἄρα λέϑος. “ἢ oi καὐξὺ 
σημαίνει τὸ τοῦτο ἐν τῷ ag. ἐπίστασαι τοῦτο καὶ ἐν τῴ τοῦτο 
δὲ λίθος. ἀλλ᾽ ἐν μὲν τῷ πρώτῳ τοῦτον, ἐν δὲ τῷ ὑστέρῳ 
οὗτος. ἄρ ᾿ οὗ ἐπιστήμην ἔχεις, ἐπίστασαι τοῦτο; ἐπκισεήμην δ᾽ 
ἔχεις λίϑου" ἐπίστασαι ἄρα λίϑου. j τὸ μὲντούτου λίϑου λέ- 
b γεις, τὸ δὲ τοῦτον λέϑον᾽ ἐδόθη δ᾽, ου ) ἐπιστήμην ἔχεις, ἐκίστα- 
σϑαι, οὐ τούτου, ἀλλὰ τοῦτο, ὥστ᾽ οὐ λέϑον ἀλλὰ τὸν λίϑον. 
"On μὲν οὖν οἱ τοιοῦτοι τῶν λόγων o) συλλογίζονται 6ο- 
λοικισμὸν ἀλλὰ φαίνονται, καὶ διὰ τί τε φαίψονται καὶ 
6 πῶς ἀπαντητέον πρὸς αὐτούς, φανερὸν ἐκ τῶν εἰρημένων. 
88 Μεῖ δὲ καὶ κατανοεῖν ὅτι πάντων τῶν λόγων οἱ μέν 
εἶσι ῥῴους κατιδεῖν οἱ δὲ “χαλεπώτεροι, παρὰ τί καὶ ἐν τίνι 
παραλογίξονται τὸν ἀκούοντα, πολλάχις οἱ αὐτοὶ ἐκείνοις 
ὄντες. τὸν αὐτὸν γὰρ λόγον δεῖ καλεῖν τὸν παρὰ ταὐτὸ γε- 
το φόμενον " ὁ j αὐτὸς δὲ λόγος τοῖς μὲν παρὰ t τὴν λέξιν τοῖς 
δὲ παρὰ τὸ συμβεβηκὸς τοῖς δὲ παρ᾽ ἕτερον δόξειεν ἂν εἶ» 
vc διὰ τὸ μεταφερόμενον ἕκαστον μὴ ὁμοίως εἶναι δῆλον. 
ὥσπερ οὖν ἐν τοῖς παρὰ τὴν ὁμωνυμίαν, ὅσπερ δοκεῖ τρόπος 
εὐηϑέστατος εἶναι τῶν παραλογισμῶν, τὰ μὲν καὶ τοῖς τυ» 
15 χοῦσίν ἐστι δῆλα (καὶ γὰρ αἱ λόγοι σχεδὸν οἱ γελοῖοι sde- 
τες εἰσὶ παρὰ τὴν λέξιν, οἷον ἀνὴς ἐφέρετο κατὰ κλίμακος 
δέφρον, καὶ ὅπου στέλλεσϑε; πρὸς τὴν κεραίαν. καὶ ποτέρα 
τὧν βοῶν ἕμπροσθεν τέξεται; οὐδετέρα, ἀλλ᾽ ὄπισϑεν ἄμφαι. 


80 σημαίνῃ D. — 33 ὃν Du, pr c. — τοῦτον εἶναι u. — 347 
ἑλληνίζει τ. — ἐξελληνίζοι C. — 35 ἔστι 8b τοῦτο u. — οὐ om ὦ. se 
97 δὲ om D. — μὲν om w, pr c. — ὅσνερον D. — 39 pr 2/0ov) λί- 
O9og D. 

182b1 τοῦτο w. — ἐπίστασαι ui. — ἃ οὐ τοῦ λίϑον BCif. — τὸν 
om w. — 4 xal διὰ τί τε φαίνονται om 4. — 5 πρὸρ] ei; D. — Gxe- 
ραλογίξεται D. — ἐκεῖνοι pr 4. — 9 pr τὸν pr om 44. — ταὐτὸν C. 
— ταὐτὸ λεγόμενον ὦ. — 18 ὅπερ D, Ὅπερ s corr c. — 14 σδυνηθέστω- 
vog w. — μὲν] μέντοι D. — 17 στέλλεοθαι BDuif, pr c. — παρτερίαν 
4. — 18 τέξεται ἔμπροσθεν C. 


ΤΟΠΙΧΩΝ I. 283 


καὶ καϑαρὸς ὁβορέαρ ; oJ δῆτα" εἐπεχτόνηχε γὰρ τὰν πτωχὸν 
καὶ τὸν αἰνούμενον. ἀρ ᾿ Εὔαρχος; οὐ ᾿ δῆτα , ἀλλ᾽ ᾿'ἀπολλω- Ὁ 
ψνίδης. τὸν αὐτὸν δὲ τῷ τρόπον καὶ τῶν ἄλλων σχεδὸν οἱ πλεῖ- 


στοι), τὰ δὲ καὶ τοὺς ἐμπειροτάτους. φαίνεται λανθάνειν" ση- 
μεῖον δὲ τούτων ὅτι μάχονται πολλάκις περὶ τῶν ὀνομά- 
τῶν; οἷον πότερον ταὐτὸ σημαίνει κατὰ πάντων τὸ ὃν καὶ 

τὸ ἕν ἢ ἢ ἕτερον. τοῖς μὲν γὰρ δοκεῖ ταὐτὸ σημαίφειν τὸ ὃν w 
καὶ τὸ ἕν" οἱ δὲ τὸν Ζήνωνας λόγον καὶ Παρμενίδου λύουσι 

διὰ τὰ πολλαχῶς φάναι τὸ ἕν λέγεσθαι καὶ τὸ ὄν. ὁμοί- 

ὡς δὲ καὶ περὶ τοῦ συμβεβηκότος καὶ περὶ τῶν ἄλλων 
ἕκαστον οἱ μὲν ἔσονται δάους ἰδεῖν ol δὲ χαλεπώτεροι τῶν 
λόγων" καὶ λαβεῖν àv τίνι γένευ, καὶ πότερον ἔλεγχος 1] oUx to 
ἔλεγχος, οὐ δᾷάδιον ὁμοίως περὶ πάντων. 

Ἔστι δὲ δριμὺς λόγος ὅστις ἀπορεῖν ποιεῖ μάλιστα" 
δάκνει γὰρ οὗτος μάλιστα. ἀπορία δ᾽ ἐστὶ ϑιττή. ἡ μὲν ἐν 
τοῖς συλλελογισμένοις, ὅ τι ἀνέλῃ τις τῶν ἐρωτημάτων, ἡ 
δ᾽ ἐν τοῖς ἐριστικοῖς, πῶς εἴπῃ τις τὸ ny mii διόπερ b 8, 
τοῖς συλλογιστικοῖς ol δριμύτεροι λόγοι E gre» μᾶλλον σου- 
οὔσιν. ἔστι δὲ συλλογιστικὸς μὲν λόγος ὀριμύσατος , ἂν ἐξ 
ὅτι μάλιστα δοχούντων ὅτι: μάλιστα ἔνδοξον d ἀναιρῇ. εἷς γὰρ 
ὧν ὁ λόγος μετατιϑεμένης τῆς ἀντιφάσεως ἅ ἅπαντας ὑμοίους 
ἕξει τοὺς συλλογισμούς" ἀεὶ γὰρ ἐξ ἐνδόξων ὁμοίως ἕνδο-- p.188 
ξον ἀναιρήσει ἦ κατασκευάσει, διόπερ dxXogti! ἀναγκαῖον. 
μάλιστα μὲν οὖν ὁ τοιοῦτος δριμύς., ὁ ἐξ ἴσου τὸ συμπέρα- 
6uc ποιῶν τοῖς ἐρωτήμασι, δεύτερος δ᾽ ὁ ἐξ ἁπάντων ὁμοί- 
ὧν οὗτος γὰρ ὁμοίως ποιήσει ἀπορεῖν ὁποῖον τῶν ἐρωτημά-- 5 
τῶν ἀναιρετέον. τοῦτο δὲ χαλεπόν" ἀφαιρετέον μὲν γάρ, ὃ 
τι δ᾽ ἀναιρετέον, ἄδηλον. τῶν δ᾽ ἐριστικῶν δριμύτατος give 
πρῶτον εὐθὺς ἄδηλος πότερον συλλελόγισται ἢ OU, καὶ πότερον 


19 ἀπέκτεινε wu. — 920 ὀνούμενον D. — 22 φαίνονται C, — 23 τού- 
του uU. — 94 ταῦτα D. SS Ci jo ante φὰ κατὰ τα θὰ καὶ τὸ d ὃν 
u. — 95 ταὐτὸν CDc, τὸ αὐτὸ f. --- τὸ] καὶ ὃν τὸ pr c. — τὸ ὃν om 
Du. — 26 τὸ om Du. — ἕν" ol] ἔνιοι D. -- λόγον post λύουσι cu. — 
zal) τε καὶ íi. — 97 διὰ) παρὰ ὦ. — φαίνεται τὸ w, pr o. — ἕν et 
ὃν loc mut Cj. — 928 δὲ om w. — παρὰ τὸ συμβεβηκὸς ὦ. — 30 2α- 
ϑεῖν C. — 84 συλλεγομένοις pr 4. — 3j) οἱ s B. — 35 εἴποι -. -- 
$1 λόγος μὲν B. --- 38 δοκούντων ἐνδόξων ὅ τι €". --- ἀναιρῇ.. .« καὶ 
κατασκευαζῃ. εἷς w, pr c. — 39 d om 
$ οὖν om τ — 4 zoig rc C. D om C. 


288 TOIIIKAN I. 


παρὰ ψεῦδος ἢ διαίρεσίν ἐστιν ἡ λύσιρ, δεύτερος δὲ τῶν 

10 ἄλλων ὁ δῆλος μὲν ὅτι παρὰ διαίρεσιν ἢ ἀναίρεσίν ἔστι, 
μὴ φανερὸς δ᾽ ὧν διὰ τίνος τῶν ἠρωτημένων ἀναίρεσιν 1j 
διαίρεσιν λυτέος ἐστίν, ἀλλὰ πότερον αὕτη παρὰ τὸ συμ- 
πέρασμα ἢ παρά τι τῶν ἐρωτημάτων ἐστίν. 

Ἐνίοτε μὲν οὖν ὁ μὴ συλλογισϑεὶς λόγος εὐήϑης ἐστίν, 

16 ἐὰν ἡ λίαν ἄδοξα ἢ φευδῇ τὰ λήμματα" ἐνίοτε δ᾽ οὐκ 
ἄξιος καταφρονεῖσϑαι. ὅταν μὲν γὰρ ἐλλείπῃ τι τῶν τοιού- 
τῶν ἐρωτημάτων, περὶ οὐ ὁ λόγος καὶ δι᾿ 0, καὶ μὴ προσ- 
λαβὼν τοῦτο καὶ μὴ συλλογισάμενος εὐήθης ὁ συλλογι- 
σμός, ὅταν δὲ τῶν ἔξωϑεν, οὐχ εὐχαταφρόνητος οὐδαμώς, ἀλλ᾽ 

80 ὁ μὲν λόγος ἐπιεικής, ὁ δ᾽ ἐρωτῶν ἠρώτησεν οι καλώς. 

Ἔστι τε, ὥδπερ λύειν ὁτὲ μὲν πρὸς τὸν λόγον ὁτὲ δὲ 
πρὸς τὸν ἐρωτῶντα καὶ τὴν ἐρώτησιν ὁτὲ δὲ πρὸς οὐδέτερον 
τούτων, ὁμοίως καὶ ἐρωτᾶν ἔστι καὶ συλληγίξεσϑαι καὶ πρὸς 
τὴν ϑέσιν καὶ πρὸς τὸν ἀποχρινόμενον καὶ πρὸς τὸν χρόνον, 

25 ὅταν ἡ πλείονος χρόνου δεομένη ἡ λύσις ἢ τοῦ παρόντος και- 
ροῦ τὸ διαλεχϑῆναι πρὸς τὴν λύσιν. 

82 Ἐκ πόσων μὲν οὖν καὶ ποίων γίνονται τοῖς διαλεγομέ- 
νοις οἱ παραλογιόμοί, καὶ πῶς δείξομέν τε ψευδόμενον καὶ 
παράδοξα λέγειν ποιήδομευ, ἔτι δ᾽ ἐκ τίνων συμβαίνει ὁ 

20 συλλογισμός, καὶ πῶς ἐρωτητέον καὶ τίς ἡ τάξις τῶν ἐρω- 
τημάτων. ἔτι πρὸς ví χρήσιμοι πάντες εἰσὶν οἱ τοιοῦτοι λό- 
γοι, καὶ περὶ ἀποκρίσεως ἁπλῶς τε πάσης καὶ πῶς λυ- 
τέον τοὺς λόγους καὶ τοὺς συλλογισμούς, εἰρήσϑω περὶ ἁπάν-- 
τῶν ἡμῖν ταῦτα. λοιπὸν δὲ περὶ τῆς ἐξ ἀρχῆς προϑέσεως 

85 ἀναμνήσασιν εἰπεῖν τι βραχυ περὶ αὐτῆς καὶ τέλος ἐπιϑθεῖ- 
vo, toig εἰρημένοιρ. 

Προειλόμεϑα μὲν οὖν εὑρεῖν δύναμίν τινα συλλογιστικὴν 
“ερὶ τοῦ προβληϑέντος ἐκ τῶν ὑπαρχόντων ὡς ἐνδοξοτάτων" 
τοῦτο γὰρ ἔργον ἐστὶ τῆς διαλεκτικῆς xo)" αὐτὴν καὶ τῆς 

b πειραστικῆς. ἐπεὶ δὲ προσχατασχευάξεται πρὸς αὐτὴν διὰ 


9 ἐστιν om D. — 10 παρὰ τὴν ὃ. C. — ἡ ἀναίρεσίς uw. — 11 οὖν 
pr Α΄. — 19 λυτέον Du, pr c. — 16 ἐλλίπῃ 4 &mbigno B. — 17 6] 
οὗ D, — 18 ὁ) éeri» ὁ C. — 19 οὐδαμῶς om w. — 90 ἡραάτηκεν Cow. 
— 91 δὲ Dcu. — λύει D. — 31 ἔτι δὲ πρὸς CDcui. — 329 περὶ om Ὁ. — 
93 πάντων u. — 36 προειρημένοις u. — 37 δύναμιν εὑρεῖν C. — τινα 
om w. — 38 προληφϑέντος D. — 39 alt τῆς om D 

188b1 προχατασχενάξεται v. 


TOIIIK&N I. 280 


τὴν τῆς σοφιστικῆς γειτνίασιν, ὡς οὐ μόνον πεῖραν δύναται 
λαβεῖν διαλεκτικῶς ἀλλὰ καὶ ὡς εἰδώς, διὰ τοῦτο οὐ μόνον 
τὸ λεχϑὲν ἔργον ὑπεθέμεθα τῆς πραγματείας, τὸ λόγον 
δυνασϑαι λαβεῖν, ἀλλὰ καὶ ὅπως λόγον ὑπέχοντες φυλά- 6 
ξομεν τὴν ϑέσιν ὡς δι’ ἐνδοξοτάτων ὁμοτρόπως. τὴν δ᾽ αἱ- 
τίαν εἰρήκαμεν τούτου, ἐπεὶ καὶ διὰ τοῦτο Σωχράτης ἠρώτα, 
ἄλλ᾽ οὐκ ἀπεκρίνετο" οἡμολόγει γὰρ οὐκ εἰδέναι. δεδήλωται 
δ᾽ ἐν τοῖς πρότερον καὶ πρὸς πόσα καὶ ἐκ πόσων τοῦτο ἔσται, 
καὶ ὅϑεν εὐπορήσομεν τούτων, Fri δὲ πῶς ἐρωτητέον ἢ τα-- 10 
κτέον τὴν ἐρώτησιν πᾶσαν, καὶ περί τε ἀποχρίσεων καὶ λύ-- 
δεων τῶν πρὸς τοὺς συλλογισμούς. δεδήλωται δὲ καὶ περὶ 
τῶν ἄλλων, ὅσα τῆς αὐτῆς μεθόδου τῶν λόγων ἐστίν. πρὸς 
δὲ τούτοις περὶ τῶν παραλογισμῶν διεχηλύϑαμεν, ὥσπερ εἰ- 
ρήκαμεν ἤδη πρότερον ὅτι μὲν οὖν ἔχει τέλος ἱκανῶς ἃ 16 
προειλόμεϑα, φανερόν" δεῖ δ᾽ ἡμᾶς μὴ λεληθέναι τὸ συμ- 
βεβηκὸς περὶ ταύτην τὴν πραγματείαν. τῶν γὰρ εὕρι- 
Oxouévov ἁπάντων τὰ μὲν παρ᾽ ἑτέρων ληφϑέντα πρότερον 
πεπονημένα κατὰ μέρος ἐπιδέδωκεν ὑπὸ τῶν παραλαβόντων 
ὕστερον" τὰ δ᾽ ἐξ ὑπαρχῆς εὑρισκόμενα μικρὰν τὸ πρῶτον 90 
ἐπίδοσιν λαμβάνειν εἴωϑε, χρησιμωτέραν μέντοι πολλῷ τῆς 
ὕστερον ἐκ τούτων αἰξήσεως. μέγιστον γὰρ ἴσως ἀρχὴ παν- 
τός, ὥσπερ λέγεται" διὸ καὶ χαλεπώτατον" ὅσῳ γὰρ κρά- 
τιστον τῇ δυνάμει, τοσούτῳ μικρότατον ὃν τῷ μεγέϑει χα- 
λεπώτατόν ἐστιν ὀφθῆναι. ταύτης δ᾽ εὑρημένης δᾷον προστι- ss 
ϑέναι καὶ συναύξειν τὸ λοιπόν ἐστιν ὅπερ καὶ περὶ τοὺς δητο- 
ρικοὺς λόγους συμβέβηκε, σχεδὸν δὲ καὶ περὶ τὰς ἄλλας d- 
πάσας τέχνας. οἱ μὲν γὰρ νὰς ἀρχὰς εὑρόντες παντελῶς 
ἐπὶ μικρόν τι προήγαγον" οἱ δὲ νῦν εὐδοκιμοῦντες παραλα- 
βόντες παρὰ πολλῶν οἷον ἐκ διαδοχῆς κατὰ μέρος προα- 80 
γαγόντων οὕτως ηὐξήκασι, Τισίας μὲν μετὰ τοὺς πρώτους, 


2 δύναται πεῖραν u. -- 4 τὸν Ci, pr 4f. — 5 φυλάξωμεν 4Ccuf, 
corr í ambiguo BH. — 7 τούτων CD. — καὶ om D. — 8 ἀπεκρίνατο uw. 
— 9 πόσων xal ἐκ ποίων τοῦτο B. — 10 πόθεν BUDif. — εὐπορήσαμεν 
ADcuf. — πῶς] πῶς ys D, πῶς τι u, πῶς ce C. — 11 dxoxgíesog D. 
— 19 παραλαμβανόντων D. — 90 ἐξ ἐρχῆς C. — 91 γρησιμώτερον v. 
— 93 ὅσον C. — 94 τοσοῦτον C. — γαλεπόν C. — 95 ληφϑῆναι vg. 
mg 4 pr manu. — δ᾽ om íi. — ῥᾷον) QGov τὸ cw. — προσθεῖναι cu. 
— 96 συναύξαι i. — πολιτιχοὺς cu, mg 4 pr manu add yg. — 28 πα- 
σας 4, om D. — ἑλόντες D. — 29 ig σμικρόν C. — 80 παραγαγόντων 4, 
προσταγόντων (sic) D, προαγόντων cu, προαγαγόντερ f. 

II. 


200 TOIIIKAN I. 


Θρασύμαχος δὲ μετὰ Τισίαν, Θεόδωρος δὲ μετὰ τοῦτον, 
καὶ πολλοὶ πολλὰ συνενηνόχασι μέρη" διόπερ οὐδὲν ϑαυ- 
μαστὸν ἔχειν τι πλῆϑος τὴν τέχνην. ταύτης δὲ τῆς πρα- 
85 γματείας οὐ τὸ μὲν ἣν τὸ δ᾽ οὐ ἐν προεξειργασμένον, ἀλλ᾽ 
οὐδὲν παντελῶς ὑπῆρχεν. καὶ γὰρ τῶν περὶ τοὺς ἐριστικοὺς 
λόγους μισϑαρνούντων ὁμοία τις ἦν ἡ παίδευσις τῇ Γοργίου 
πραγματείᾳ. λόγους γὰρ οἱ μὲν δητορικοὺς οἱ δὲ ἐρωτητικοὺς 
ἐδίδοσαν ἐχμανϑάνειν, εἰς oUg πλειστάκις ἐμπίπτειν φήϑησαν 
Ρ.182 ἑκάτεροι τοὺς ἀλλήλων λόγους. διόπερ ταχεῖα μὲν à ἄτεχνος 
δ᾽ ἦν ἡ διδασκαλία τοῖς μανθάνουσι παρ᾽ αὐτῶν oU γὰρ 
τέχνην ἀλλὰ τὰ ἀπὸ τῆς τέχνης διδόντες παιδεύειν ὑπε- 
λάμβανον, ὥσπερ ἂν εἴ τις ἐπιστήμην φάσκων παραδώσειν 
6 ἐπὶ τὸ μηδὲν πονεῖν τοὺς πόδας, εἶτα σχυτοτομικὴν μὲν μὴ 
διδάσκοι, μηδ᾽ ὅϑεν δυνήσεται πορίξεσθαι τὰ τοιαῦτα; δοίη 
δὲ πολλὰ γένη παντοδαπῶν ὑποὸὃ ἡμάτων" οὗτος γὰρ βε- 
βοήϑηκε μὲν πρὸς τὴν χρείαν, τέχνην δ᾽ οὐ ἡ παρέδωκεν. καὶ 
περὶ μὲν τῶν δητορικῶν ὑπῆρχε πολλὰ καὶ παλαιὰ τὰ 
b λεγόμενα, περὶ δὲ τοῦ συλλογίξεσϑαι παντελῶς οὐδὲν εἴχο-- 
pev πρότερον ἄλλο λέγειν, ἀλλ᾽ ἢ τριβῇ ξητοῦντες πολὺν 
χρόνον ἐπονοῦμεν. εἰ δὲ φαίνεται ϑεασαμένοις ὑμῖν ὡς ix 
τοιούτων ἐξ ἀρχῆς ὑπαρχόντων ἔχειν ἡ μέθοδος ἱκανῶς παρὰ 
5 τὰς ἄλλας πραγματείας τὰς ἐκ παραδόσεως ηὐξημένας, 
λοιπὸν ἂν dip πάντων ὑμῶν 1 ἢ τῶν ἠκροαμένων ἔργον τοῖς 
μὲν παραλελειμμένοις τῆς μεθόδου συγγνώμην τοῖς δ᾽ εὑ- 
ρημένοις πολλὴν ἔχειν χάριν. 


84 δὲ om i. — τῆς πραγματείαᾳβ om D. — $5 o9] ὅτι i. — προ- 
ἐξειργασμένων pr C. — 38 ἐρωτικοὺς D, ἐρωτηματικοῦς Ci, fort pr f, 
γρ. σοφιστικοὺς tu, c mg. — 839 ἐδίδασκὸν Bif, pr 4, qi ἐδίδοσαν corr 


pr mauu. — ἐκλαμβάνειν i. — φήθεισαν i. — ἐμπίπτειν ante 1824] 
λόγους C. 

184al τῶν i. — λόγοι i. — 8. τῆς om D. — 4 εἴ om τ. — φά- 
σκων ἐπιστήμην u. — παραδίδωσι C. — 5 τῷ Cif. — μηϑὲν cu. — 
ποιεῖν u, pr f£. — σκυτοτομεῖν cu. — 6 διδάξειεν cu. — δυνήσηται 
BDi, om 6. — 7 οὕτοσὶ ει. — 8 παραδέδωκε C. — 9 ὑπῆρχεν ἴσως 
«ολλὰ wu. 


1840 2 λέγειν ἄλλο.ο. — ἄλλο om u. — ἢ om cw — 8 δὴ — 
ἡμῖν CDcui, pr ABf. — 4 58 τῶν ἐξ εἰ. — 6 ἡμῶν CDcui, pr " Bf. — 
ἀκροωμένων C. — 7 «26 


——— Án 


COMMENTARIUS. 


208 TOHIKAN I. 


0 ἀλλ᾽ ἁπλῶς μὲν τὸ δικαίως. τοδὶ μέντοι οὐδὲν κωλύει ἐδί- 
κῶς ἢ δικαίωρ. καὶ τὸ ἔχειν τὰ αὐτοῦ δίκαιον, τὸ δὲ τάλ- 
λότρια οὐ δίκαιον" κρίσιν μέντοι ταύτην δικαίαν εἶναι οὐδὲν 
κωλύει, οἷον ἂν κατὰ δόξαν τοῦ. κρίναντος." oU γὰρ εἰ δί- 
καιον τοδὶ ἢ ὡδί, καὶ ἁπλῶς δίχαιον. ὁμοίως δὲ καὶ ἄδικα 

ss ὄντα οὐδὲν κωλύει λέγειν γε αὐτὰ δίκαιον εἶναι" o) γὰρ εἰ 
λέγειν δίκαιον, ἀνάγκῃ δίκαια εἶναι, ὥσπερ οὐδ᾽ εἰ ὠφέλε- 
pov λέγειν, ὠφέλιμα. ὁμοίως δὲ καὶ ἐπὶ τῶν δικαίων. ὥστ᾽ 
οὐκ εἰ τὰ λεγόμενα ἄδικα, ὁ λέγων ἄδικα νικᾷ" λέγει γὰρ 
ἃ λέγειν ἐστὶ δίκαια, ἁπλῶς δὲ καὶ παϑεῖν ἄδικα. 

p.181  ἘΤοῖς δὲ παρὰ τὸν ὁρισμὸν γινομένοις τοῦ ἐλέγχου, κα- 
20 ϑάπερ ὑπεγράφη πρότερον, ἀπαντητέον σκοποῦσι τὸ Gvu- 
πέρασμα πρὸς τὴν ἀντίφασιν, ὅπως ἔσται τὸ αὐτὸ καὶ κατὰ 

τὸ αὐτὸ καὶ πρὸς τὸ οὐτὸ καὶ ὡσαύτως καὶ ἐν τῷ αὐτῷ 

6 χρόνῳ. ἐὰν δ᾽ ἐν ἀρχῇ, προσέρηται, οὐχ ὁμολογητέον 
ἀδύνατον τὸ αὐτὸ εἶναι διπλάσιον καὶ μὴ διπλάσιον, ἀλλὰ 
φατέον, μὴ μέντοι ὧδί, ὥς ποτ᾽ «v τὸ ἐλέγχεσθαι διωμο-- 
λογημένον. εἰσὶ δὲ πάντες οἶδ᾽ οἱ λόγοι παρὰ τὸ τοιοῦτο. ἄρ᾽ 
ὁ εἰδὼς ἕκαστον ὅτι ἕκαστον, οἷδε τὸ πρᾶγμα ; καὶ ὁ ἀγνοῶν 

10 ὡσαύτως; εἰδὼς δέ τις τὸν Κορίσκον ὅτι Κορίσκος, ἀγνοοί 
ἂν ὅτι μουσικός, ὥστε ταὐτὸ ἐπίσταται καὶ ἀγνοεῖ. ἄρα τὸ 
τετράπηχυ τοῦ τριπήχεος μεῖξον; γένοιτο δ᾽ ἂν ἐκ τριπήχους 
τετράπηχυ κατὰ τὸ μῆκος τὸ δὲ μεῖζον ἐλάττονος μεῖζον" 
αὐτὸ ἄρα αὑτοῦ κατὰ ταὐτὸ μεῖξον καὶ ἔλαττον. 

2Ὶ Τοὺς δὲ παρὰ τὸ αἰτεῖσθαι καὶ λαμβάνειν τὸ ἐν ἀρχῇ 

16 πυνϑανομένῳ μέν, ἂν 1 δῆλον, οὐ δοτέον, οὐδ᾽ ἂν ἔνδοξον qj, 
λέγοντα τάληϑές. ἂν δὲ λάϑῃ. τὴν ἄγνοιαν διὰ τὴν μοχϑη- 
ρίαν τῶν τοισύτων λόγων εἰς τὸν ἐρωτῶντα μεταστρεπτέον ὡς od 


80 τοῦ D. — τοδὶ καὶ μέντοι u. — 31 αὐτοῦ 4Bci. — τὸ δὲ τὰ 
ἀλλότρια Di, τὰ δὲ ἀλλότρια c, τὰ δὲ ἄλλα u, τὸ δὲ τὰ ἄλλα C. — 
39 κρίνοντος u. — 86 οὐϑὲν wu. — ταῦτα λέγειν δίκ. u. — 86 δίκαιον 
wu. — ὠφέλιμα u. — 388 λέγειν γὰρ C. 

181al λεγομένοιρ i, γενομένοις D. — 3 πρὸς] τὸ πρὸς 4BCif, corr 
€, — 4 ταὐτὸ pr C. — 6 εἶναι) εἶναι καὶ C. — 8 δὲ] δ᾽ οἱ D. — τοι- 


ὄνδε uc, τοιοῦτο οἷον C, coioitoy D. — 9 alt ὁ pr om C. — 10 Ἱππό- 
six. bis cu. — ἀγνοεῖ D. — 11 ταὐτὸ xol ἐπίσταται u. — 12 δ᾽ om D. 
τριπήχεος Ccu. — 18 pr τὸ om D. — alt μεῖξον om i. — 14 κατὰ 


ταὐτὸ om Dcu. — 15 τὸ ἐν ἀρχῇ xol λαμβάνειν τὸ ἐν ἀρχῇ ὦ. — 
16 πυνθανομένων BDof. --- μέν om D. — 17 τἀληθῆ. ἐὰν v. — 18 ue- 
τατρεπτέον CD. 


TOHIKAN I. 288 


διειλεγμένον * ὁ γὰρ Deyyog ἄνευτοῦ ἐξ ἀρχῆς. εἶθ᾽ ὅτι ἐδόθη 
οὐχ ὡς τούτῳ χρησομένου, ἀλλ᾽ ὡς πρὸς τοῦτο συλλογιον- 20 
μένου, τοὐναντίον ἢ ἐπὶ τῶν παρεξελέγχοων. 

Καὶ τοὺς διὰ τοῦ παρεπομένου συμβιβάξοντας ἐπ᾽ αὐτοῦ 28 
τοῦ λόγου δεικτέον. ἔστι δὲ διττὴ ἡ τῶν ἑπομένων d 
Gig. ἢ γὰρ ὡς τῷ ἐν μέρει τὸ καϑόλου, οἷον ἀνθρώπῳ Door: 
ἀξιοῦται γάρ, εἰ τόδε μετὰ τοῦδε, καὶ τόδ᾽ εἶναι uesd. τοῦδε. ss 
ἢ κατὰ τὰς ἀντιθέσεις" εἰ γὰρ τόδε τῷδε ἀκολουθεῖ, τῷ ἀν- 
τιχειμένῳ τὸ ἀντικείμενον. παρ᾽ ὃ καὶ ὁ τοῦ Μελίσσου λό- 
γος εἰ γὰρ τὸ γεγονὸς ἔχει ἀρχήν. τὸ ἀγένητον ἀξιοῖ μὴ 
ἔχειν, ὥστ᾽ εἰ ἀγένητος ὁ οὐρανός, καὶ ἄπειρος. τὸ δ᾽ οὐκ ἔστιν 
ἀνάπαλιν γὰρ ἡ ἀχολούϑησις. 80 

“Ὅσοι τε παρὰ τὸ προστιθέναι τι συλλογίξονται, σχο- 29 
πεῖν εἰ ἀφαιρουμένου συμβαίνει μηδὲν ἧττον τὸ ἀδύνατον. 
κἄπειτα ξοῦτο ἐμφανιστέον. καὶ λεχτέον ὡς ἔδωκεν οὐχ ὡς 


τὸν λόγον. 86 
Πρὸς δὲ τοὺς τὰ πλείω ἐρωτήματα ἕν ποιοῦντας εὐθὺς 80 
ἐν ἀρχῇ διοριστέον. ἐρώτησις γὰρ μία πρὸς ἣν μία ἀπόχρι- 
Gíc ἐστιν, ὥστ᾽ οὔτε πλείω καϑ᾽ ἑνὸς οὔτε ὃν κατὰ πολλῶν, 
ἀλλ᾽ ἕν καθ᾽ ἑνὸς φατέον ἢ ἀποφατέον. ὥσπερ δὲ ἐπὶ τῶν 
ὁμωνύμων ὁτὲ μὲν ἀμφοῖν ὅτὲ δ᾽ οὐδετέρῳ ὑπάρχει, ὥστεν 
μὴ ἁπλοῦ ὄντος τοῦ ἐρωτήματος ἁπλῶς ἀποχρινομένοις 
οὐδὲν συμβαίνει πάσχειν, ὁμοίως καὶ ἐπὶ τούτων. ὅταν 
μὲν οὖν τὰ πλείω τῷ bv ἢ τὸ ἕν τοῖς πολλοῖς ὑπάρχῃ, τῷ 
ἁπλῶς δόντι καὶ ἁμαρτόντι ταύτην τὴν ἁμαρτίαν οὐδὲν ὑπε- 5 
ναντίωμα συμβαίνει" ὅτων δὲ τῷ μὲν τῷ δὲ μή, 7 πλείω 
κατὰ πλειόνων, καὶ ἔστιν ὡς ὑπάρχει ἀμφότερα ἀμφοτέ- 


40 τούτῳ] οὕτω D. — 21 τοῦ ἐναντίου wu. — 22 συμβιάξονταρ D. 
— 93 δὲ] ὡς u, fort pr c. — ἡ post ἕπομ. wu, om C. — 24 ἢ γὰρ og 
om f. — τὸ pr 4B. — 25 τοδὲ C. — 98 alt τὸ] καὶ τὸ cv. — et 
2 ἀγέννητ. D, pr C. — 49 ὁ ἄνθρωπος xal uw. — τὸ] τοῦτο cw. — 
ἀμφαιρουμέρον συμβ. μηϑὲν ὦ. — 34 9 D, corr c. — χρῆται uw. — 
cu 


, « 


ovo . -- zx.) ἐμποιοῦνταρ u. — 37 ἣν et 38 ἐστιν om κ΄. --- 
39 δὲ xal ἐπὶ C. 
181bl dors τοῖς μὴ τ. — 9 ἁπλοῦν ἐρώτημα εἰ. — 8 et 5 οὐθὲν 
ws, id 8 c. — S3 xol) δὲ καὶ Df, fort pr c. — 4 οὖν] 5 ὦ. — πλείονα 
.— ὑπάρχῃ ἢ μὴ ὑπάρχῃ τῷ w. — 5 ἁμαρτάνοντι 4C. — 6 
4 D. — 1 ὑπάρχει πάλιν ἀμφότερα C omisso 8 πάλιν. 


454 TOHIKAN I. 


qoi, ἔστι δ᾽ ὡς οὐχ ὑπάρχει πάλιν, ὥστε τοῦτ᾽ εὐλαβητέον. 
οἷον ἐν τοῖσδε τοῖς λόγοις. εἰ τὸ μέν ἐστιν ἀγαϑὸν τὸ δὲ κα- 
10 xdv, ὅτι ταῦτα ἀληϑὲς εἰπεῖν ἀγαϑὸν καὶ κακὸν καὶ πά- 
Aw μήτ᾽ ἀγαθὸν μήτε κακόν οὐχ ἔστι γὰρ ἑκάτερον ixá- 
τερον, ὥστε ταὐτὸ ἐγαϑὸν καὶ κακὸν καὶ οὔτ᾽ ἀγαθὸν οὔτε 
κακόν. καὶ εἰ ἕκαστον αὐτὸ αὐτῷ ταὐτόν, καὶ ἄλλου ἕτερον" 
ἐπεὶ δ᾽ οὐκ ἄλλοις ταὐτὰ ἀλλ᾽ αὑτοῖς. καὶ ἕτερα αὐτῶν, 
15 ταὐτὰ ἑαυτοῖς ἕτερα καὶ ταὐτά. ἔτι εἰ τὸ μὲν ἀγαϑὸν κα- 
κὸν γίνεται, τὸ δὲ κακὸν ἀγαϑόν ἐστιν, δύο γένοιτ᾽ ἄν. δυοῖν 
τε καὶ ἀνίσων ἑχάτερον αὐτὸ αὐτῷ ἴσον, ὥστε ἴσα καὶ ἄνισα 
αὐτὰ αὐτοῖς. 
Ἐμπίπτουσι μὲν οὖν οὗτοι καὶ εἰς ἄλλας λύσεις" καὶ 
8. γὰρ τὸ ἄμφω καὶ τὸ ἅπαντα πλείω σημαίνεν' οὔχουν ταὖῦ- 
τόν, πλὴν ὄνομα, συμβαίνει φῆσαι καὶ ἀποφῆσαι" τοῦτο 
δ᾽ οὐκ ἦν ἔλεγχος. ἀλλὰ φανερὸν ὅτι μὴ μιᾶς ἐρωτήσεως 
τῶν πλειόνων γινομένων, ἀλλ᾽ ἕν καϑ' ἑνὸς φάντος ἢ ἀπο- 
φάντος. οὐκ ἔσται τὸ ἀδύνατον. 
81 Περὶ δὲ τῶν ἀπαγόντων εἰς τὸ αὐτὸ πολλάκις εἰπεῖν, 
96 φανερὸν αἷς oU δοτέον τῶν πρός τι λεγομένων σημαίνειν τι 
χωριζομένας x«9' αὐτὰς τὰς κατηγορίας. οἷον διπλάσιον 
ἄνευ τοῦ διπλάσιον ἡμίσεος, ὅτι ἐμφαίνεται. καὶ γὰρ τὰ 
δέκα ἐν τοῖς ἑνὸς δέουσι δέκα καὶ τὸ ποιῆσαι ἐν τῷ μὴ ποι- 
80 ἦσαι, καὶ ὅλως ἐν τῇ ἀποφάσει ἡ φάσις" ἀλλ᾽ ὅμως οὐκ 
εἴ τις λέγοι τοδὶ μὴ εἶναι λευκόν, λέγει αὐτὸ λευκὸν εἶναι. 
τὸ δὲ διπλάσιον οὐδὲ σημαίνει οὐδὲν ἴδως, ὥσπερ οὐδὲ τὸ ἐν 
τῷ ἡμίσει" εἴ δ᾽ ἄρα καὶ σημαίνει, ἀλλ᾽ οὐ ταὐτὸ καὶ συνῃ- 
ρημένον. οὐδ᾽ ἡ ἐπιστήμη ἐν τῷ εἴδει, οἷον εἰ ἔστιν ἡ ἰατρικὴ 
86 ἐπιστήμη, ὅπερ τὸ κοινόν ἐκεῖνο δ᾽ ἦν ἐπιστήμη ἐπιστητοῦ. ἐν 
δὲ τοῖς δι’ ὧν δηλοῦται κατηγορουμένοις τοῦτο λεκτέον, dg 
οὐ: τὸ αὐτὸ χωρὶς καὶ ἐν τῷ λόγῳ τὸ δηλούμενον. τὸ γὰρ 


8 οὐχ qm D. — τοῦτ᾽ del c. — 10 τοῦτ᾽ s. — 11 ἑκατέρῳ ει. — 
19 ταὐτὸ τὸ ἀγαϑὸν D. — 13 εἰ om u, pr c. — ταὐτό ABi. — 14 4 
et 15 ABCf bis τὰ αὐτὰ. — 14 αὐτῶν uf. — 16 ἐστιν om τι. — γέ- 
»owt' BCDif. — δυεῖν C. — 17 ξαυτῷ u. — 19 οὖν om D. — αὐτοὶ C. 
— καὶ] οὗ λόγοε καὶ u. — 90 τὰ Bf. — τὰ ABDif, corre. — πάντα D. — 
οὐκ ὃν ταὐτόιι. — 95 ταὐτὸ Dcu. — 46 alt ci] τε καϑ᾽ αὐτὰ C. — 97 αὖ- 
τὰ Cu. — οἷον τὸ διπλ. u. — 28 ὅτι ἕν φαίνεται wu. — 51} λέγει Heu. 
— 82 ἴσως μόνον ὥσπερ D. --- τὸ om 4f. — 34 alt 5j om ΟἿ. — 
36 δηλοῦνται D. 


TOHNHIKAN I. 285 


κοῖλον κοινῇ μὲν τὸ αὐτὸ δηλοῖ ἐπὶ τοῦ σιμοῦ καὶ τοῦ δωυ- 
κοῦ, προστιϑέμενον δὲ οὐδὲν κωλύει, ἀλλὰ τὸ μὲν τῇ Qul τὸ 

δὲ τῷ σκέλει σημαίνειν᾽ ἔνϑα μὲν γὰρ τὸ σιμόν, ἔνϑα δὲ p.182 
τὸ δαιβὸν σημαίνει" καὶ οὐδὲν διαφέρει εἰπεῖν δὶς σιμὴ ἢ δὶς 
κοίλη. ἕτι οὐ δοτέον τὴν λέξιν κατ᾽ εὐϑύ᾽ φεῦδος γάρ ἐστιν. 

oU γάρ ἐστι τὸ σιμὸν δὶς κοίλη ἀλλὰ δινὸρ τοδί, οἷον πάθος, 

ὥστ᾽ οὐδὲν ἄτοπον. εἰ ἡ δὶς ἡ σιμὴ δίς ἐστιν ἔχουσα κοιλό- 6 
τητα δινός. 

Περὶ δὲ τῶν σολοικισμῶν, παρ᾽ ὅ τι μὲν φαίνονται 82 
συμβαίνειν, εἴπομεν πρότερον, ὡς δὲ λυτέον, ἐπ᾿ αὐτῶν τῶν 
λόγων ἔσται φανερόν. ἅπαντες γὰρ οἱ τοιοίδετοῦτο βούλομεαι 
κατασκευάζειν. ἀρ᾽ ὃ λέγεις ἀληθῶς, καὶ ἔστι τοῦτο ἀλη- Ὁ 
ϑώς; φὴς δ᾽ εἶναί τι λίϑον᾽ ἔστιν ἄρα τι λίθον. ἢ τὰ λέ- 
yew λίθον οὐκ ἔστι λέγειν ὃ ἀλλ᾽ Ov, οὐδὲ τοῦτο ἀλλὰ τοῦτον" 
εἰ οὖν ἔροιτό τις, ag. ὃν ἀληθῶς λέγεις, ἔστι τοῦτον, οὐκ ἂν 
δοκοίη ἑλληνίξειν, ὥσπερ οὐδ᾽ εἰ ἔροιτο, &Q' ἣν λέγεις εἶναι, 
ἔστιν οὗτος ; ξύλον δ᾽ εἰπεῖν οὗτος, ἢ ὅσα μήτε ϑῆλυ μήτ᾽ ἄῤφ- 1s 
δεν σημαίνει, οὐδὲν διαφέρει. διὸ καὶ oU γίνεται δολοικισμός, 
εἰ ὃ λέγεις εἶναι, ἔστε τοῦτο; ξύλον δὲ λέγεις εἶναι" ἔστιν ἄρα 
ξύλον. ὁ δὲ λίϑος καὶ τὸ οὗτος ἄῤδενος ἔχει κλῆσιν. εἰ δή 
τις ἔροιτο, ἀρ᾽ οὗτός ἐστιν αὕτη; εἶτα πάλιν, τί δ᾽; οὐχ οὗτόρ 
ἐστι Κορίσκος; εἶτ' εἴπειεν, ἔστιν ἄρα οὗτος αὕτη, οὐ συλλελό- 9o 
yita, τὰν δσολοικιόμόν, οὐδ᾽ εἰ τὸ Κορίσκος Guualve ὅπερ 
αὕτη, μὴ δίδωσι δὲ ὁ ἀποκρινόμενος, ἀλλὰ δεῖ τοῦτο “ροσ- 
ἐρωτηϑῆναι. εἰ δὲ μήτ᾽ ἔστιν μήτε δίδωσιν, οὐ συλλελό- 
γιόται οὔτε τῷ ὄντε οὔτε πρὸς τὸν ἠρωτημένον. ὁμοίως οὖν 
δεῖ κὠκεῖ τὸν λέϑον σημαίνειν οὗτος. εἰ δὲ μήτε ἔστε μήτε ss 
δίδοται, oU λεκτέον τὸ συμπέρασμα’ φαίνεται δὲ παρὰ τὸ 
τὴν ἀνόμοιον πτῶσιν τοῦ ὀνόματος ὁμοίαν φαίνεσθαι. do 
ἀληϑές ἐστιν εἰπεῖν ὅτι ἔστιν αὕτη, ὅπερ εἶναι φὴς αὐτήν; 


88 ῥοιποῦ D, ῥαιβοῦ i, corr Cc. — 39 προστιϑεμένων C. 

18241 σημαίνει 4BCDucif. — ἔνϑα uis... σημαίνει om 4CDcu. — 
$ τὸ κοῖλον B. — 8 τῇ λέξει C. — δ alt jj om ABCDif. — 18s 
corr e, τε u. — φαίνεται D, φαίνοιντο i. — 9 γὰρ οἵδε ὦν — 193 λέ- 
γειν D. — 15 οὕτως D, pr 4. — εἶπεν ABuif, corr c, ἐστὶν €. — 
18 κλίσιν Di. — 8£ uw. — 19 οὕτωρ ἐστὶν αὐτή D. — ἐὺ εἴποιεν D, 
εἴποι u, εἴπῃ Cc. — 99 ὃ om Dci. — τοῦτον f. — 93 und) i. — ev4- 
λελογίσϑαι pr 4. — 94 ἐρωτώμενον u. — 25 δεῖ) δοκεῖ C. — κἀκεῖ 
δεῖ u. — 96 δέδοται D. — παρὰ τὸ] τῷ corr c. 


250 ΤΟΠΙΧΩΝ 1. 


εἶναι δὲ φὴς ἀάσπίδα ἔστιν ἄρα αὕτη ἀσπίδα. 7) οὐχ ἀνάγκη, 
so εἰμὴ τὸ αὕτη ἀσπίδα σημαίνει ἀλλ᾽ ἀσπίς. τὸ δ᾽ ἀσπίδα 
ταύτην. οὐδ᾽ εἰ ὃ φὴς εἶναι τοῦτον, ἐστὶν οὗτος, quc δ᾽ εἶναι 
Κλέωνα, ἔστιν ἄρα οὗτος Κλέωνα" οὐγὰρ ἔστιν οὗτος Κλέωνα" 
εἴρηται γὰρ ὅτι ὅ φημι εἶναι τοῦτον, ἔστιν οὗτος, oU τοῦτον" 
οὐδὲ γὰρ ἂν ἑλληνίξοι οὕτως τὸ ἐρώτημα λεχϑέν. do ἐπίστασαι 
8$ τοῦτο; τοῦτο δ᾽ ἐστὶ λίϑος " ἐπίστασαι ἄρα λίϑος. ἢ oU ταὐκὸ 
σημαίνει τὸ τοῦτο ἐν τῷ dg. ἐπίστασαι τοῦτο καὶ ἐν τῴ τοῦτο 
δὲ λίϑος. ἀλλ᾽ ἐν μὲν τῷ πρώτῳ τοῦτον. ἐν δὲ τῷ ὑστέρῳ 
οὗτος. dQ οὗ ἐπιστήμην ἔχεις, ἐπίστασαι τοῦτο ; ἐπιστήμην δ᾽ 
ἔχεις λίϑου ἐπίστασαι ἄρα λίϑου. ἢ τὸ μὲντούτου λίϑου λέ- 
b yero, τὸ δὲ τοῦνον λίθον" ἐδόθη δ᾽, oU ἐπιστήμην ἔχεις, ἐπίστα- 
σϑαι, οὐ τούτου, ἀλλὰ τοῦτο, ὥστ᾽ oU λέϑου ἀλλὰ τὸν λίϑον. 
"Ort μὲν οὖν οἱ τοιοῦτοι τῶν λόγων οὐ συλλογίζονται 6ο- 
λοικισμὸν ἀλλὰ φαίνονται, καὶ διὰ τί τε φαίνονται καὶ 

6 πῶς ἀπαντητέον πρὸς αὐεούς, φανερὸν ἐκ κῶν εἰρημένων. 
88 Μεῖ δὲ καὶ κατανοεῖν ὅτι πάντων τῶν λόγων οἱ μέν 
εἶσι δῴους κατιδεῖν οἱ δὲ χαλεπώτεροι, παρὰ τί καὶ ἐν τίνι 
παραλογίξονται τὸν ἀκούοντα, πολλάκις οἱ αὐἰξοὶ ἐχείψοις 
ὄντες. τὸν αὐτὸν γὰρ λόγον δεῖ καλεῖν τὸν παρὰ ταὐτὸ γε- 
19 póucvov: ὁ αὐτὸς δὲ λόγος τοῖς μὲν παρὰ τὴν λέξιν τοῖς 
δὲ παρὰ τὸ συμβεβηκὸς τοῖς δὲ παρ᾽ ἕτερον δόξειεν ἂν εἶ» 
vc διὰ τὸ μεταφερόμεφον ἕκαστον μὴ ὁμοίως εἶναε δῆλον. 
ὥσπερ οὖν ἐν τοῖς παρὰ τὴν ὁμωνυμίαν, ὅσπερ δοκεῖ τρόπος 
εὐηϑέστατος εἶναι τῶν παραλογισμῶν, τὰ μὲν καὶ τοῖς vu- 
16 χοῦσίν ἐδσει δῆλα (καὶ γὰρ αἱ λόγοι σχεδὸν οἱ γελοῖοι πάφ- 
τες εἰσὶ παρὰ τὴν λέξιν, οἷον ἀνὴρ ἐφέρετο κατὰ κλέμακος 
δίφρον, καὶ ὅπον στέλλεσϑε; πρὸς τὴν κεραίαν. καὶ ποτέρα 
τῶν βοῶν ἔμπροσθεν τέξεται; οὐδετέρα, ἀλλ᾽ ὄπισϑεν ἄμφαι. 


80 σημαίνῃ D. — 33 ὃν Du, pr c. — τοῦτον εἶναι wu. --- 834 γὰ 
ἑλληνίξει w. -- ἐξολληνίζοι C. — 35 ἔστι δὺ τοῦτο u. — οὐ om α. A 
37 δὲ om D. — μὲν om u, pr 6. — ὅστερον D. — 39 pr λίθου] λέ- 

og 


D. 

182b1 τοῦτο u. — ἐπίστασαι ui. — 2 ov τοῦ λίθου BCif. — τὸν 
om w. — 4 xal διὰ τί τε φαίνονται om 4. — 5 zgóg] αἷς D. — 8 xe- 
ραλογίξεται D. — ἐκεῖνοι pr 4. — 9 pr τὸν pr om 4. — ταὐτὸν C. 
— ταὐτὸ λεγόμενον ὦ. — 13 ὅπερ D, ὅσπερ corr c. — 14 συνηθέσεω- 
tog τ. — μὲν} μέντοι D. — 17 στέλλεσθαι BDuif, pr c. — νἀρτερίαν 
A4. — 18 τέξεται ἔμπροσθεν C. 


TOHIKXSQ&N I. 9283 


καὶ καϑαρὸβ ὁβορέαρ ; οὐ δῆτα" ἐπεκτόνηχε γὰρ τὸν πτωχὸν 
καὶ τὸν αἰνούμενον. ἀρ Ἐὔαρχος; οὐ δῆτα, ἀλλ᾽ "AxoAAe- Ὁ 
νίδης. τὸν αὐτὸν δὲ τρόπον καὶ τῶν ἄλλων σχεδὸν οἱ πλεῖ- 
στοι), τὰ δὲ καὶ τοὺς ἐμπειροτάτους. φαίνεται λανθάνειν" ση- 
μεῖον δὲ τούτων ὅτι μάχονται πολλάκις περὶ τῶν ὀνομά- 
TOV, olov πότερον ταὐτὸ σημαίνει κατὰ πάντων τὸ ὃν καὶ 
τὸ ἕν ἢ ἢ ἕτερον. τοῖς μὲν γὰρ δοκεῖ ταὐτὸ σημαίφειν τὸ ὃν ὦ 
καὶ τὸ ἔν. οἱ δὲ τὸν Ζήνωνας λόγον καὶ Παρμενίδου λύουσι 
διὰ τὰ πολλαχῶς φάναι 10 ἕν λέγεσθαι καὶ τὸ ὄν. ὁμοί- 
ὡς δὲ καὶ περὶ τοῦ συμβεβηκότος καὶ περὶ τῶν ἄλλων 
ἕκαστον οἱ μὲν ἔσονται ovg A ἰδεῖν οἱ δὲ χαλεπώτεροι τῶν 
λόγων" καὶ λαβεῖν ἐν τίνι gives, καὶ πότερον ἔλεγχος ἢ οὐκ ὦ 
ἔλεγχος, οὐ δάδιον ὁμοίως περὶ πάντων. 

Ἔστι δὲ δριμὺς λόγος ὅστις ἀπορεῖν ποιεῖ μάλιστα" 
δάκνει γὰρ οὗτος μάλιστα. ἀπορία δ᾽ ἐστὶ διττή, ἡ μὲν ἐν 
τοῖς συλλελογισμένοιρ, ὅ τι ἀνέλῃ τιρ τῶν ἐρωτημάτων, ἡ 
δ᾽ ἐν τοῖς ἐριστικοῖς, πῶς εἴπῃ τις τὸ προταϑέν. διόπερ ἐν 06 
τοῖς συλλογιστικοῖς οἱ δριμύτεροι λόγοι ζητεῖν μᾶλλον σου- 
οὖσιν. ἔστι δὲ συλλογιστικὸς μὲν λόγος δριμύτατος , ἂν ἐξ 
ὅτι μάλιστα δοχούντων Ot. μάλιστα ἔνδοξον ἀ ἀναιρῇ. εἷς γὰρ 
ὧν ὁ λόγος μετατιϑεμένης τῆς ἀντιφάσεως & ἅπαντας ὁμοίους 
ἕξει τοὺς συλλογισμούρ᾽ ἀεὶ γὰρ ἐξ ἐνὸ ὄξων ὁμοίως ἕνδο-- p.188 
Sov ἀναιρήδει ἢ “κατασκευάσει, διόπερ dxogtip ἀναγκαῖον. 
μάλιστα μὲν οὖν ὃ τοιοῦτος δριμύς. ὁ ἐξ ἴσου τὸ συμπέρα- 
σμα ποιῶν τοῖς ἐρωτήμασι, δεύτερος δ᾽ ὁ ἐξ ἁπάντων ὁμοί- 
Gv* οὗτος γὰρ ὁμοίως ποιήσει ἀπορεῖν ὁποῖον τῶν ἐρωτημά-- 5 
τῶν ἀναιρετέον. τοῦτο δὲ χαλεπόν᾽ ἀφαιρετέον μὲν γάρ, ὅ 
τι δ᾽ ἀναιρετέον, ἄδηλον. τῶν δ᾽ ἐριστικῶν δριμύτατος μὲν ὁ 
πρῶτον εὐϑυς ἄδηλος πότερον συλλελόγισται ἢ οὔ, καὶ πότερον 


19 ἀπέκτεινε ὦ. — 40 ὀνούμενον D. — 29 φαίνονται C — 23*ov- 
του w. — 924 ταῦτα D. — 925 τὸ ἕν ante 24 κατὰ u. — 94 xal τὸ ἐπ 
uw — $5 ταὐτὸν CDc, τὸ αὐτὸ f, — τὸ] καὶ ἕν τὸ pr c. — τὸ àv om 
Du. — 86 τὸ om Du, — ἕν" oi] ἔνιοι D. — λόγον post λύουσι cu. — 
καὶ] τε καὶ i. — 47 διὰ) καρὰ u. — φαίνεται τὸ u, pr c. — ἕν et 
ὃν loc mut Cj. — 98 δὲ om w. — παρὰ τὸ συμβεβηκὸς w. — 30 λα- 
ϑεῖν C. — 34 συλλεγομένοις pr 4. — 3) oi pr B. — 35 vici εἰ. — 
$1 λόγος μὲν B. — 38 δοκούντων ἐνδόξων ὅτι ὦ. --- ἀναιρῇ.. . καὶ 
κατασκευάξῃ. εἷς wu, pr c. — 89 

188a3 οὖν om w. — 4 zoig rc c. ταν 4 em C. 


288 TOIIIK&N I. 


παρὰ ψεῦδος 7 διαίρεσίν ἐστιν ἡ λύσις, δεύτερος δὲ τῶν 

10 ἄλλων ὁ δῆλος μὲν ὅτι παρὰ διαίρεσιν ἢ ἀναίρεσίν ἔστι, 
μὴ φανερὸς ὁ᾽ ὧν διὰ τίνος τῶν ἠρωτημένων ἀναίρεσιν ῇ 
διαίρεσιν λυτέος ἐστίν, ἀλλὰ πότερον αὕτη παρὰ τὸ συμ- 
πέρασμα i] παρά τι τῶν ἐρωτημάτων ἐστίν. 

Ἐνίοτε μὲν οὖν ὁ μὴ συλλογισϑεὶς λόγος εὐήϑης ἐστίν, 

16 ἐὰν 4 λίαν ἄδοξα ἣ ψευδῆ τὰ λήμματα᾽ ἐνίοτε δ᾽ οὐκ 
ἄξιος καταφρονεῖσϑαι. ὅταν μὲν γὰρ ἐλλείπῃ τι τῶν τοιού-- 
TOV ἐρωτημάτων, περὶ οὗ ὁ λόγος καὶ δι’ δ. καὶ μὴ προσ- 
λαβὼν τοῦτο καὶ μὴ συλλογιδάμενος εὐήϑης ὁ συλλογι- 
σμός, ὅταν δὲ τῶν ἔξωϑεν, οὐκ εὐκαταφρόνητος οὐδαμῶς, ἀλλ᾽ 

40 ὁ μὲν λόγος ἐπιεικής, ὁ δ᾽ ἐρωτῶν ἠρώτησεν οὐ καλῶς. 

Ἔστι τε, ὥσπερ λύειν ὁτὲ μὲν πρὸς τὸν λόγον ὁτὲ δὲ 
πρὸς τὸν ἐρωτῶντα καὶ τὴν ἐρώτησιν ὁτὲ δὲ πρὸς οὐδέτερον 
τούτων, ὁμοίως καὶ ἐρωτᾶν ἔστι καὶ συλληγίξεσθαι καὶ πρὸς 
τὴν ϑέσιν καὶ πρὸς τὸν ἀποχρινόμενον καὶ πρὸς τὸν χρόνον, 

96 ὅταν ῇ ἦ πλείονος χρόνου δεομένη ἡ ὴ λύσις ἢ τοῦ παρόντος και- 
ροῦ τὸ διαλεχϑῆναι πρὸς τὴν λύσιν. 

82 Ἐκ πόσων μὲν οὖν καὶ ποίων γίνονται τοῖς διαλεγομέ- 
νοις οἱ παραλογιόμοί, καὶ πῶς δείξομέν τε ψευδόμενον καὶ 
παράδοξα λέγειν ποιήσομεν, ἔτι δ᾽ ἐκ τίνων συμβαίνει ὃ 

80 συλλογισμός , καὶ πῶς ἐρωτητέον καὶ τίς ἡ τάξις τῶν ἐρω- 
τημάτων,, ἔτι πρὸς τί χρήσιμοι πάντες εἰσὶν οἱ τοιοῦτοι λό- 
yoi, καὶ περὶ ἀποκρίσεως ἁπλῶς τε πάσης καὶ πῶς λυ- 
τέον τοὺς λόγους καὶ τοὺς συλλογισμούς, eig ἤσϑω περὶ ἁπάν- 
τῶν ἡμῖν ταῦτα. λοιπὸν δὲ περὶ τῆς ἐξ ἀρχῆς προϑέσεως 

δό ἀναμνήσασιν εἰπεῖν τι βραχὺ περὶ αὐτῆς καὶ τέλος ἐπιϑεῖ- 
ψαι τοῖς εἰρημένοιρ. 

Προειλόμεϑα μὲν οὖν εὑρεῖν δύναμίν τινα συλλογιστικὴν 
περὶ τοῦ 7 προβληϑέντος ἐκ τῶν ὑπαρχόντων ὡς ἐνδοξοτάτων" 
τοῦτο γὰρ ἔργον ἐστὶ τῆς διαλεκτικῆς xo9* αὐτὴν καὶ τῆς 

b πειραστικῆς. ἐπεὶ δὲ προσκατασχευάξεται πρὸς αὐτὴν διὰ 


9 ἐστιν om D. — 10 παρὰ τὴν ὃ. C. — ἡ ἀναίρεσίς uw. — 11 ὧν 
pr 4. — 19 λυτέον Du, prc. — 16 ἐλλίπῃ 4 ἀπιδίριο B. — 17 6] 
οὗ D, — 18 ὁ) ἐστὶν ὁ C. — 19 οὐδαμῶς om w. — 90 ἠρφάτηκεν Ccu. 
— 21 δὲ Dcu. — λύει D. — 91 ἔτε δὲ πρὸς CDcui. — 39 περὶ om wu. — 
$3 πάντων u. — 86 προειρημένοις u. — $7 δύναμιν εὑρεῖν C. — τινα 
om u. — $8 προληφθέντος D. — 39 alt τῆς om D 

188bl προκατασχευάξεται s. 


TOIIIK&N I. 2890 


τὴν τῆς σοφιστικῆς γειτνίασιν, ex οὐ μόνον πεῖραν δύναται 
λαβεῖν διαλεκεικῶς ἀλλὰ καὶ ὡς εἰδώς, διὰ τοῦτο οὐ μόνον 
τὸ λεχϑὲν ἔργον ὑπεθέμεθα τῆς πραγματείας, τὸ λόγον 
δύνασϑαι λαβεῖν, ἀλλὰ καὶ ὅπως λόγον ὑπέχοντες φυλά- s 
ἔξομεν τὴν ϑέσιν ὡς δι᾿ ἐνδοξοτάτων ὁμοτρόπως. τὴν δ᾽ ci- 
τίαν εἰρήκαμεν τούτου, ἐπεὶ καὶ διὰ τοῦτο Σωκράτης ἠρώτα, 
ἀλλ᾽ οὐκ ἀπεκρίνετο" αὑμολόγει γὰρ οὐχ εἰδέναι. δεδήλωται 
δ᾽ ἐν τοῖς πρότερον καὶ πρὸς πόσα καὶ ἐκ πόσων τοῦτο ἔσται, 
καὶ ὅϑεν εὐπορήδομεν τούτων, Fri δὲ πῶς ἐρωτητέον ἢ va- 1 
κτέον τὴν ἐρώτησιν πᾶσαν, καὶ περί τε ἀποχρίδεων καὶ λύ- 
6tov τῶν πρὸς τοὺς συλλογισμούς. δεδήλωται δὲ καὶ περὶ 
τῶν ἄλλων, ὅδα τῆς αὐτῆς μεϑόδον τῶν λόγων ἐστίν. πρὸς 
δὲ τούτοις περὶ τῶν παραλογισμῶν διεχηλύϑαμεν, ὥσπερ εἰ- 
ρήκαμεν ἤδη πρότερον ὅτι μὲν οὖν ἔχει τέλος ἱκανῶς ἃ 16 
προειλόμεϑα, φανερόν’ δεῖ δ᾽ ἡμᾶς μὴ λεληϑέναι τὸ συμ- 
βεβηκὸς περὶ ταύτην τὴν πραγματείαν. τῶν γὰρ toqi- 
σχομένων ἁπάντων τὰ μὲν παρ᾽ ἑτέρων ληφϑέντα πρότερον 
πεπονημένα κατὰ μέρος ἐπιδέδωχεν ὑπὸ τῶν παραλαβόντων 
ὕστερον" τὰ Ó ἐξ ὑπαρχῆς εὐρισκόμενα μικρὰν τὸ πρῶτον 90 
ἐπίδοσιν λαμβάνειν εἴωϑεν, χρησιμωτέραν μέντοι πολλῷ τῆς 
ὕστερον ἐκ τούτων αὐξήσεως. μέγιστον γὰρ ἴσως ἀρχὴ παν- 
TÓg, ὥσπερ λέγεται" διὸ καὶ χαλεπώτατον" ὅδῳ γὰρ κρά- 
τιστον τῇ δυνάμει, τοσούτῳ μικρότατον ὃν τῷ μεγέϑει χα- 
λεπώτατόν ἐστιν ὀφθῆναι. ταύτης δ᾽ εὑρημένης δᾷον προστι- ss 
ϑέναι καὶ συναύξειν τὸ λοιπόν ἐστιν" ὅπερ καὶ περὶ τοὺς δητο- 
ρικοὺς λόγους συμβέβηκε, σχεδὸν δὲ καὶ περὶ τὰς ἄλλας d- 
πάσας τέχνας. οἱ μὲν γὰρ τὰς ἀρχὰς εὑρόντες παντελῶς 
ἐπὶ μικρόν τι προήγαγον᾽ οἱ δὲ νῦν εὐδοκιμοῦντες παραλα- 
βόντες παρὰ πολλῶν οἷον ἐκ διαδοχῆς κατὰ μέρος προα- 80 
γαγόντων οὕτως ηὐξήκασι, Τισίας μὲν μετὰ τοὺς πρώτους, 


2 δύναται πεῖραν u. -- 4 τὸν Ci, pr 4f. — 5 φυλάξωμεν ACcuf, 
corr í ambiguo H. — 7 τούτων CD. — xal om D. — 8 ἀπεκρίνατο w. 
— 9 πόσων xol ἐκ ποίων τοῦτο B. — 10 πόϑεν BCDif. — εὐπορήσαμεν 
ADcuf. — πῶς] πῶς ys D, πῶς ti u, πῶς τε C. — 11 ἀποκρίσεως D. 
— [9 παραλαμβανόντων D. — 90 ἐξ ὀρχῆς C. — 21 γρησιμώτερον wu. 
— 93 ὅσον C. — 94 τοσοῦτον C. — γαλεπόν C. — 925 ληφϑῆναι yg. 
mg 4 pr manu. — δ᾽ om i. — $&ov) ῥᾷον τὸ cw. — προσθεῖναι cu. 
— 96 συναύξαι i. — πολιτικοὺς cw, mg 4 pr manu add yg. — 28 xa- 
δας 4, om D. — ἑλόντες D. — 99 ἐς σμεκρόν C. — 80 παραγαγόντων A, 
προσταγόντων (sic) D, προαγόντων cu, προαγαγόντερ f. 

II. 19 


200 TOIIIKA&N I. 


Θρασύμαχος δὲ μετὰ Τισίαν, Θεόδωρος δὲ μετὰ τοῦτον, 
καὶ πολλοὶ πολλὰ συνενηνόχασι μέρη" διόπερ οὐδὲν ϑαυ- 
μαστὸν ἔχειν τι, πλῆϑος τὴν τέχνην. ταύτης δὲ τῆς πρα- 
ss γματείας οὐ τὸ μὲν ἦν τὸ δ᾽ οὐκ ἦν προεξειργασμένον, ἀλλ᾽ 
οὐδὲν παντελῶς ὑπῆρχεν. καὶ γὰρ τῶν περὶ τοὺς ἐριστικοὺς 
λόγους μισϑαρνούντων ὁμοία τις ἦν ἡ παίδευσις τῇ Γοργίου 
πραγματείᾳ. λόγους γὰρ οἱ μὲν δητορικοὺς οἱ δὲ ἐρωτητικοὺς 
ἐδίδοσαν ἐκμανϑάνειν, εἰς οὗς πλειστάκις ἐμπίπτειν ὠήϑησαν 
p.184 ἑκάτεροι τοὺς ἀλλήλων λόγους. διόπερ ταχεῖα μὲν ἄτεχνος 
δ᾽ ἦν ἡ διδασκαλία τοῖς μανθάνουσι παρ᾽ αὐτῶν οὐ γὰρ 
τέχνην ἀλλὰ τὰ ἀπὸ τῆς τέχνης διδόντες παιδεύειν ὑπε- 
λάμβανον, ὥσπερ ἂν εἴ τις ἐπιστήμην φάσκων παραδώσειν 
6 ἐπὶ τὸ μηδὲν πονεῖν τοὺς πόδας, εἶτα σκυτοτομικὴν μὲν μὴ 
διδάσκοι. μηδ᾽ ὅϑεν δυνήσεται πορίζεσθαι τὰ τοιαῦτα, δοίη 
δὲ πολλὰ γένη παντοδαπῶν ὑποδημάτων" οὗτος γὰρ βε- 
βοήθηκε μὲν πρὸς τὴν χρείαν, τέχνην δ᾽ οὐ παρέδωκεν. καὶ 
περὶ μὲν τῶν δητορικῶν ὑπῆρχε πολλὰ καὶ παλαιὰ τὰ 
b λεγόμενα, περὶ δὲ τοῦ συλλογίξεσϑαι παντελῶς οὐδὲν εἶχο- 
μὲν πρότερον ἄλλο λέγειν, ἀλλ᾽ ἢ τριβῇ ξητοῦντες πολὺν 
χρόνον ἑπονοῦμεν. εἰ δὲ φαίνεται θεασαμένοις ὑμῖν ὡς ἐκ 
τοιούτων ἐξ ἀρχῆς ὑπαρχόντων ἔχειν ἡ μέθοδος ἱκανῶς παρὰ 
στὰς ἄλλας πραγματείας τὰς ἐκ παραδόσεως ηὐξημένας, 
λοιπὸν ἂν εἴη πάντων ὑμῶν ἢ τῶν ἠχροαμένων ἔργον τοῖς 
μὲν παραλελειμμένοις τῆς μεθόδου συγγνώμην τοῖς δ᾽ εὑ- 
ρημένοις πολλὴν ἔχειν χάριν. 


84 δὲ om i. — τῆς πραγματείας om D. — 856 οὐ] ὅτι i. — προ- 


εξειργασμένων pr Ὁ. — ἐρωτικοὺς D, ἐρωτηματικοὺς Ci, fort pr f, 
yg. δοφιστικοὺς u, c mg. — 39 ἐδίδασκον Bif, pr 4, qui ἐδίδοσαν corr 
pr mauu. — ἐκλαμβάνειν i. -— φήθεισαν i. — ἐμπίπτειν ante 1846] 
λόγους C. 

184al τῶν é. — λόγοι i. — 8 τῆς om D. — 4 εἴ om uw. — φά- 
ecxov ἐπιστήμην u. — παραδίδωσι C. — 5 τῷ Cif. — μηϑὲν cu. — 
ποιεῖν u, pr f. — σχυτοτομεῖν cu. — 6 διδάξειεν cu. — δυνήσηται 
Βρὲ, om c. — 7 ovrocl uw. — 8 παραδέδωκε C. — 9 ὑπῆρχεν ἴσως 
πολλὰ τι. 


18459 λέγειν ἄλλο.ο. — ἄλλο om ει. — ἢ om cu --- 8 δὴ ceu. --- 
ἡμῖν CDcui, pr 487. — 4 ἐξ] τῶν ἐξ u. — 6 ἡμῶν CDcui, pr ABf. — 
ἀκροωμένων C. — 7 τῆς f. 


—————— "ám n 


COMMENTARIUS. 


19* 


ANALYTICA POSTERIORA. 


DENDO REED 


Y. omnibus Aristotelis scriptis quae ad logicam pertinent hoc 
primum est et maximum, ut investigetur et quomodo fiat vera 
demonstratio et qua ratione per demonstrationem certa 
quaedam doctrina artificio et via tradenda conficiatur: nam 
omnia Aristotelis scripta quibus coniunctis Organi nomen irdi- 
tum est aut argumentandi quandam rationem tradunt aut de iis 
agunt sine quibus argumentatio fieri omnino nequeat. Quare 
mirum non est quod Analytica posteriora, quae a graecis inter- 
pretibus etiam simpliciter appellantur τὰ ἀποδεικτικά (v. schol. 
38b4, 39b 32, 98b 4), ἀποδεικτικὴ πραγματεία (schol. 143} 43) 
vel ἀποδειχτική (schol. 1452321) — titulum δεύτερα ἀναλυτικά 
habemus schol. 142b 2, Aristoteles ipse vero simpliciter dicit dve- 
Avtixd (v. e. g. 1003 b 4, 1031 b 8), quamquam eodem nomine etiam 
Analytica priora signiflcantur 162a11 — pro capite scriptorum 
Aristotelis ad logicam pertinentium semper sint habita. Inde 
factum est, ut et doctrina Analytica ab Alexandro (schol. 141 b 25) 
et ipsa demonstratio a Io. Philopono (schol. 81} 46. 36212) 
dicatur ὄργανον, hoc est instrumentum quo philosophis utatur 
ad cognoscendam veritatem. Idem fere legitur ap. Nicephorum 
Blemm. ἐπιτομὴ λογικῆς Lips. 1784. χεφ. ζ΄. p. 23 πρὸς τὴν 
τοιαύτην διάχρισιν (veri et falsi, boni et mali intell) ἐξεῦρον 
ἡ φιλοσοφία τὴν ἀπόδειξιν ὄργανον ἐπιτηδειότατον" ὅπερ ἐστὶ 
τὸ λογικόν, ἤγουν περὶ ὃ καταγίνεται ἡ λογικὴ πραγματεία, καί 
ἐστι τὸ λογικὸν φιλοσοφίας ἐργαλεῖον χρειωδέστατον ὑχ᾽ αὐτῆς 
κατεσκευασμένον. Quare haud. improbabile est quod contendit 
O. Mielach (Diss. inaug. de nomine Organi Aristotelici Aug. 
Vindel.1838), reliquos Aristotelis libros ad logicam pertinentes 


494 Analytica pesterioera. 


ἃ parte principali Organi nomen accepisse, quod auctor comm. 
anonym. lib. I. Anal. post. cod. Monac. disertis verbis dicat: Ai- 
γεται δὲ ἡ ἀποδεικτικὴ ἐπιστήμη ὄργανον. ἐξ ἧς xal τὸ ὅλον 
βιβλίον ὄργανον ἐκλήθη. unde apparet quomodo intelligendum 
sit quod dicit C. Weinholtz (Diss. de finibus atque pretio lo- 
gicae Aristotelicae. Rostoch. 1825. p. 3), nihil praeter Analytica 
δὰ Organon pertinere. Quem sensum ilud vocabulum apud 
Aristotelem habeat, ex his potissimum locis apparet: 1253 b28 
τῶν δ᾽ ὀργάνων τὰ μὲν ἄψυχα τὰ δ᾽ ἔμψυχα, olov τῷ κυβερ- 
νήτῃ ὁ μὲν olej ἄψυχον, ὁ δὲ πρωρεὺς ἔμψυχον" ὁ γὰρ ὑπη- 
ρέτης ἐν ὀργάνου εἴδει ταῖς τέχναις ἐστίν. οὕτως καὶ τὸ χτῆμα 
ὄργανον πρὸς tov ἔστι, καὶ ἡ κτῆσις πλῆϑος ὀργάνων ἐστί, 
καὶ ὁ δοῦλος κτῆμά τι ἔμψυχον, καὶ ὥσπερ ὄργανον πρὸ ὁρ- 
γάνων πᾶς ὁ ὑπηρέτης (quare manum 681221 appellat ὡσπερεὶ 
ὄργανον πρὸ ὀργάνων)... τὰ μὲν οὖν λεγόμενα ὄργανα ποιητι- 
uk ὄργανά ἐστι, τὸ δὲ κτῆμα πρακτιχόν et quae seq. 12542 2— 17. 
Etiam artem ὄργανον vocat alteram alterius, cui illa inserviat: 
1094212 χαϑάκερ ὑπὸ τὴν ἱππικὴν ἡ χαλινοποιική. Quare óg- 
γανιχὰ μέρη τῶν ξῴων non ea dicit quae nos (105 b22), sed ea 
quibuscumque ad arbitrium utuntur animalia: unde fit ut ὄργανα 
dicat quaecunque ad aliquam rem faciendam adiumentum affe- 
rant, v. 163b 11, 103421. Ad eam verbi significationem, qua 
ipsa deiaonstratio appellatur ὄργανον, proxime Aristoteles ac- 
cedere videtur 933b 23 ὁ ϑεὸς ὄργανα i» ἑαυτοῖς ἡμῖν δέδωχε 
δύο, ἐν οἷς χρησόμεθα τοῖς ἐχτὸς ὀργάνοις, σώματι μὲν χεῖρα, 
ψυχῇ δὲ νοῦν. ἔστι γὰρ καὶ ὁ νοῦς τῶν φύσει ἐν ἡμῖν ὥσπερ 
ὄργανον ὑπώρχων et iB. vs. 35 ὕστερον δὲ τῆς τῶν χειρῶν δυ- 
νάμεως ὁ νοῦς παραγίνεται ἡμῖν. ὅτι καὶ τὰ τοῦ νοῦ ὄργανά 
ἔστι τῶν τῆς χειρός. ἔστι γὰρ νοῦ μὲν ὄργανον ἐπιστήμη, τούτω 
γάρ ἐστι χρήσιμος, καϑάπερ αὐλοὶ αὐλητῇ. Coll. 43221 ὥστε 
ἥ ψυχὴ ὥσπερ ἡ χείρ ἐστιν" xal γὰρ ἡ χεὶρ ὄργανόν ἐστιν do- 
ydvev, de quo l. v. Trdib. de an. p. 331. — Aristoteles quum 
in Analyticis prioribus artem sylloyisticam tradiderit, ut pate- 
fiat quibus ex partibus omnis syllogismus componi debeat et in 
quas dissolvatur, iam in Analyticis posterioribus demonstrandi 
artem exponit, ut doceat quomodo arte syllogistica utendum 
sit, ut certa quaedam et veras doctrina constiiustur: quare 
optime Brandis Ueber die Reihenfolge der Bücher des Orga- 
non in Abhh. d. Berl Akad. 1833. p. 261 ἐπιστήμην dxoóuxt- 
x$v quae in his libris traditur reddidit per nostrum ,Wissen- 


Analytioa posteriora. 206 


schaftslehre". Unde apparet eam disciplinam quam in Analy- 
ticis posterioribus tradat Aristoteles cum ipsa philosophis na- 
tur& arctissime coniunctam esse, quod comprobatur iis quee 
leguntur 1003 b 6 ὅτι μὲν οὖν τοῦ φιλοσόφου xal τοῦ περὶ xd- 
69g τῆς οὐσίας ϑεωροῦντος Tj πέφυκεν, καὶ περὶ τῶν συλλογι- 
στικῶν ἀρχῶν ἐστὶν ἐπισκέψασθαι, δῆλον. προσήκει δὲ τὸν μά- 
λιόστα γνωρίξοντα περὶ ἕκαστον γένος ἔχειν λέγειν τὰς βεβαιο- 
τάτας ἀρχὰς τοῦ πράγματος, ὥστε καὶ τὸν περὶ τῶν ὄντων ἧ ὄντα 
τὰς πάντων βεβαιοτάτας. ἔστι δ' οὗτος ὁ φιλόσοφος. 100626 ἔστι 
γὰρ ἀπαιδευσία τὸ μὴ γιγνώσκειν τίνων δεῖ ζητεῖν ἀπόδειξιν 
καὶ τίνων οὐ δεῖ. ὅλως μὲν γὰρ ἁπάντων ἀδύνατον ἀπόδειξιν 
εἶναι" εἰς ἄπειρον γὰρ ἂν βαδίξοι, ὥστε μηδ᾽ οὕτως εἶναι dxó- 
δειξιν. Quare dicit 162a1à ἔστι δὲ φιλοσόφημα μὲν ovAloye- 
σμὸς ἀποδειχτικός (cf. Ττὰ}». Elem. logic. Aristotelic. p. 99), 
quamquam latius patet φιλοσόφημα de eoel. 294a 19 ὥστε τὸ 
μὲν ἀπορεῖν εἰκότως ἐγένετο φιλοδσόφημα πᾶσιν: nam quiocó- 
φημα hic vocatur quaestio quaecunque ad philosophiam perti- 
net. ἀπόδειξις (de qua v. Trdib. de an. p. 195 —198), quae non 
nisi veram demonstrationem apud Aristotelem significare solet, 
tamen etiam de falso syllogismo dicitur 6524, 28b31 coll. 
43b 11 et de eo qui ad absurdum deducit (217b3), qui ab Ari- 
stotele δεῖξεβ . non ἀπόδειξις appellari solet: quare mirum non 
est quod dicit 135325 ἡ δὲ πίστις ἀπόδειξίς τις (τότε yàg «ἰ- 
στεύομεν μάλιστα ὅταν ἀποδεδεῖχϑαι ὑπολάβωμεν), ἔστι 0^ ἀπό- 
δειξις ῥητορικὴ ἐνθύμημα. tem etiam significatio adiectivi 
ἀποδεικτικός non premenda est 1311b 23 ἐπεὶ δ᾽ ἕνεχα πκρίσεώς 
ἔστιν ἡ ῥητορική.... ἀνάγκῃ μὴ μόνον πρὸς τὸν λόγον ὁρᾶν, 
ὅπως ἀποδεικτικὰς ἔσται καὶ πιστός. lam vero quum appareat 
doctrinam Anályticam principalem quandam esse universae philo- 
sophiae partem, non alienum videtur ab hocloco adscribere locos 
ex: quibus pateat quid de philosophia universa Aristoteles senserit: 
1141a9 τὴν δὲ σοφίαν ἕν vt ταῖς τέχναις τοῖς ἀκριβεστάτοις 
τὰς τέχνας ἀποδίδομεν... ἐνταῦϑα μὲν οὖν οὐϑὲν ἄλλο σημαί- 
vovttg τὴν σοφίαν ἣ ὅτι ἀρετὴ τέχνης ἐστίν. b. vs. 16 ὥστε 
δῆλον ὅτι ἡ ἀκριβεστάτη ἂν τῶν ἐπιστημῶν εἴη. ἡ σοφία. δεῖ 
ἄρα τὸν σοφὸν μὴ μόνον τὰ ἐκ τῶν ἀρχῶν εἰδέναι, ἀλλὰ καὶ 
περὶ τὰς ἀρχὰς ἀληθεύειν. ὥστ᾽ εἴη ἂν ἡ σοφία νοῦς καὶ ἔπι- 
στήμη ὥσπερ κεφαλὴν ἔχουσα ἐπιστήμη τῶν τιμιωτάτων. 982b25 
δῆλον οὖν ὡς δι᾽ οὐδεμίαν αὐτὴν ζητοῦμεν χρείαν ἑτέραν, ἀλλ᾽ 
ὥσπερ ἄνϑρωπός φαμεν ἐλεύθερος ὁ αὑτοῦ ἕνεκα καὶ μὴ dÀ- 


206 Ansalytica posteriora. 


Aov ὦν, οὕτω καὶ αὕτη μόνη ἐλευϑέρα. οὖσα τῶν ἐπιστημῶν" 
μόνη γὰρ αὐτὴ αὐτῆς ἕνεχέν ἐστιν. 9924 24 ὅλως δὲ ξζητούσης 
τῆς σοφίας περὶ τῶν φανερῶν τὸ ἀἴτιον... In his σοφία idem 
est quod φιλοσοφία, quamquam etiam φιλοσοφία ab Aristotele ita 
usurpatur, ut eam virtutem significet quae ἀνδρίᾳ, σωφροσύνῃ 
et δικαιοσύνῃ opponitur: 1334a23 dvügíag μὲν οὖν xal καρτε- 
οίας δεῖ πρὸς τὴν ἀσχολίαν, φιλοσοφίας δὲ πρὸς τὴν σχολήν, 
σωφροσύνης δὲ καὶ δικαιοσύνης ἐν ἀμφοτέροις τοῖς zoóvoig. 
Eundem sensum quo nos hac voce utimur φιλοσοφία saepius 
habet apud Aristotelem, v. e. g. 191a23 ζητοῦντες γὰρ οἵ κατὰ 
φιλοδοφίαν πρῶτοι τὴν ἀλήϑειαν καὶ τὴν φύσιν τὴν τῶν Óv- 
τῶν ἐξετράπησαν οἷον ὁδόν τινα ἄλλην. Cf. 185 420 ἐπειδὴ 
«ερὶ φύσεως μὲν οὔ, φυσικὰς δὲ ἀπορίας συμβαίνει λέγειν αὖ- 
τοῖς, ἴσως ἔχει καλῶς ἐπὶ μικρὸν διαλεχϑῆναι περὶ αὐτῶν᾽ ἔχει 
γὰρ φιλοσοφίαν ἡ σκέψις. 11585 χρήσιμοι μὲν οὖν εἰσὶ πρὸς 
μὲν φιλοσοφίαν (ad veritatem inveniendam, quae hoc loco op- 
ponitur disputationi dialecticae) et quae dicemus ad 96b1à. 
De prima philosophia v. 1004a 3 τοσαῦτα μέρη φιλοσοφίας ἐστὶν 
ὅσαιπερ oí οὐσίαι" ὥστε ἀναγκαῖον εἶναι πρώτην τινὰ καὶ £yo- 
μένην αὐτῶν. 1846 τούτων δὲ περὶ μὲν τῆς ἀκινήτου ἀρχῆς 
τῆς ἑτέρας καὶ προτέρας διελεῖν ἐστὶ φιλοσοφίας ἔργον. 1025 "Ὁ 2ὅ 
πᾶσα διάνοια ἢ πρακτικὴ ἢ ποιητικὴ 7) θεωρητική. 1026816 
ὥστε τρεῖς ἂν εἶεν φιλοσοφίαι ϑεωρητικαί, μαϑηματική φυσική 
ϑεολογική. ἡ δὲ πρώτη καὶ περὶ χωριστὰ καὶ ἀκίνητα. ἀνάγκῃ 
δὲ πάντα μὲν τὰ αἴτια ἀΐδια εἶναι. μάλιστα δὲ ταῦτα" ταῦτα 
γὰρ αἴτια τοῖς φανεροῖς τῶν ϑείων. 1064418 ὅτι μὲν τοίνυν 
οὔτε πρακτικὴν οὔτε ποιητικὴν ἀλλὰ ϑεωρητικὴν ἀναγκαῖον 
εἶναι τὴν φυσικὴν ἐπιστήμην, δῆλον ἐκ τούτων" sig ἕν γάρ τι 
τούτων τῶν γενῶν ἀνάγκη πίπτειν αὐτήν. 1005b1 ἔστι δὲ σο- 
φία τις καὶ ἡ φυσική, ἀλλ᾽ οὐ πρώτη. 1031415 τρόπον τινὰ 
τῆς φυσικῆς καὶ δευτέρας φιλοσοφίας ἔργον ἡ περὶ τὰς αἰσθη- 
τὰς οὐσίας θεωρία. 1061b19 ἐπεὶ δὲ καὶ ὁ μαθηματικὸς χρῆ- 
ται τοῖς κοινοῖς ἰδίως, καὶ τὰς τούτων ἀρχὰς ἂν εἴη ϑεωρῆσαι 
τῆς πρώτης φιλοσοφίας ... ἡ δὲ φιλοσοφία περὶ τῶν ἐν μέρει 
μέν, ἢ voóvov ἑκάστῳ τι συμβέβηκεν, οὐ σκοπεῖ, περὶ τὸ ὃν δ᾽, 
4 ὃν τῶν τοιούτων ἕκαστον θεωρεῖ. .. τὴν δὲ πρώτην εἰρή- 
καμεν ἐπιστήμην τούτων εἶναι x«0' ὅσον ὄντα τὰ ὑποκείμενά 
ἐστιν, ἀλλ’ οὐχ ἢ ἕτερόν τι. διὸ καὶ ταύτην καὶ τὴν μαϑημα- 
τικὴν ἐπιστήμην μέρη τῆς σοφίας εἷναι θετέον. Cf. Biese I 
p. 360, Ritter Gesch. der Phil. IH. p. 71. not. 3, p. 60. not. 1. 


Analytica posteriora. 207 


Primam philosophiam describit 1003221 ἔστιν ἐπιστήμη τις 
ἣ ϑεωρεῖ τὸ ὃν ἧ ὃν xal τὰ τούτῳ ὑπάρχοντα καθ᾽ αὐτό" αὕτη 
δ᾽ ἐστὶν οὐδεμιᾷ τῶν ἐν μέρει λεγομένων 5j αὐτή" οὐδεμία γὰρ 
τῶν ἄλλων ἐπισχοπεῖ καθόλου περὶ τοῦ ὄντος ἧ ὄν, ἀλλὰ μέ- 
ρος αὐτοῦ τι ἀποτεμνόμεναι περὶ τούτου ϑεωροῦσι τὸ συμβε- 
βηκός. --- Reliquum est, ut patefaciamus quam rationem do- 
ctrina Analytica ad dialecticam habeat, quod optime intel- 
ligetur ex iis quae utrique sunt communia: velut de defini- 
tione et in Analyticis agitur et in Topicis, sed ita ut in his 
(lib. VI. c. 4sqq.) doceatur qualis definitio impugnari possit, qualis 
non possit, in illis vero quid sit vera definitio etquomodo conficia- 
tur. Item et in Analyticis post. (I. c. 26) et in Topicis(VIII. c. 2) 
rectam demonstrationem ei praestare ostenditur quae ad ab- 
surdum ducat, quamquam ratio ob quam altera praestet diversa 
sit: in Analyticis enim demonstrationem rectam praeferendain 
esse probatur inde, quod, quum ex principiis rei demonstran- 
dae propriis conficiatur, natura sit praestantior, in 'Topicis 
vero, quod difficilius sit eam impugnare. Denique qua in re 
doctrinas Analytica et dialectica differant Aristoteles ipse plu- 
ribus locis significavit (cf. 4628, 162b 32), ubi illi dicit propo- 
situm esse, ut ipsam veritatem quaerat, huic vero, ut probabi- 
lem quandam veritatis speciem efficiat. 


Lib. I. cap. 1. Qui discit. cognitionem quandam iam ha- 
bere debet, 11 eamque duplicem. 18 Quae universe δὲ gene- 
ratim scimus ea in rebus singulis interdum nescimus, quam- 
quam non eodem modo, 29 unde solvitur difficultas quaedam 
in Platonis Menone obvia. 


71a1 Simile initium est Eth. Nicomach. πᾶσα. τέχνη καὶ πᾶσα 
μέθοδος, ὁμοίως. δὲ πρᾶξίς τε xal προαίρεσις, ἀγαϑοῦ τι- 
vóg ἐφίεσθαι δοκεῖ, ubi μέθοδος, quum vel viam et rationem 
significet qua cognitio quaecunque ad artis formam rediga- 
tur, vel etiam disciplinam ipsam quae artificio et via tradatur 
(cf. 402214, 20), idem fere significat quod hoc loco μάθησις 
διανοητική. Deinde μέθοδον vocat disputationem ipsam quae 
de aliqua.re instituitur: 1289226 ἐν τῇ πρώτῃ μεθόδῳ περὶ 
τῶν πολιτειῶν διειλόμεθα τρεῖς μὲν τὰς ὀρϑὰς πολιτείας. 
1311b 34 καθάπερ εἴρηται πρότερον iv τῇ μεθόδῳ τῇ πρὸ 
ταύτης. Unde factum est, ut μέθοδος 338225 idem sit quod 
alias ab Aristotele dici solet πραγματεία: λοιπὸν δ᾽ ἐστὶ μέ- 


488 Analytica posteriore. 


eos τῆς μεθόδου ταύτης Er. θεωρητέον, ὃ πάντες οἱ πρότε- 
ρον μετεωρολογίαν ἐκάλουν. Cf. quae dicit C. Heyder Krit. 
Darst. u. Vergl. d. Arist. u. Hegelschen Dialektik. Erl. 1845. 
I. p. 216 not. — Opponitur μάθησις διανοητική (πρὸς ἄντι- 
διαστολὴν τῆς αἰσθητικῆς yvootog schol. 196b 5), quod bene 
observavit Trdibg. Elem. logic. Arist. p. 19 (ed. III. p. 50), ex- 
perientiae quae usu edocta ratione non ducitur (die rationale 
Erkenntnifs der empirischen). 1023b 6 ὅλως δὲ πᾶσα ἐπιστήμη 
διανοητικὴ ἢ μετέχουσά τι διανοίας περὶ αἰτίας xal ἀρχάς ἐστιν 
7 ἀκριβεστέρας ἣ ἁπλουστέρας. Eadem fere oppositio locum 
habet 1103 414 διττῆς δὲ τῆς ἀρετῆς οὔσης, τῆς μὲν διανοη- 
τικῆς τῆς δὲ ἠθικῆς, ἡ μὲν διανοητικὴ τὸ πλεῖον ἐκ διδα- 
σχαλίας ἔχει καὶ τὴν γένεσιν καὶ τὴν αὔξησιν, διόπερ ἐμπει- 
ρίας δεῖται καὶ χρόνου" ἡ δ᾽ ἠθικὴ ἐξ ἔθους περιγίνεται: 
quare dicit 1450a2 πέφυχεν αἴτια δύο τῶν πραξεων εἶναι, 
διάνοια καὶ ἦθος. De διανοίᾳ v. Biese I. p. 8942 ,,Die im 
Denken vorgehende Thiütigkeit des Trennens und Verbindens 
(ἡ συμπλοκή und ἡ διαίρεσις) wird von Aristoteles διάνοια 
genannt": quare Trdlbg. Elem. log. p. 66 (ed. III. p. 67) recte 
opponit τῷ διανοεῖσθαι. quod veri invenfendi studium signi- 
ficet, τὸ ὑπολαμβάνειν (de quo v. quae dix. ad 66b 19), quod 
veri inventi decretum constituat. Ubi sensu latiori usurpa- 
tur, διάνοια recte vertitur ,,die intellectuelle Kraft des Gei- 
stes" (Biese II. p. 540), ,,die reflectirende Thátigkeit des Gei- 
stes" (τὸ διανοητικόν — Biese II. p. 245), ,,das Abstractions- 
vermógen des Verstandes" (id. ib. p. 219): quare coniungun- 
tur 1324 420 διάνοια καὶ θεωρία, 1325 b 20 ϑεωρίαι καὶ δια- 
νοήσεις. Θυοπιῦάο differant τὸ διανοεῖσθαι et τὸ νοεῖν, ex- 
posuit TTrdibg. de anim. p. 272. Aliam eiusdem vocabuli signi- 
ficationem habemus 1456a34' λοιπὸν δὲ περὶ λέξεως ἣ δια- 
volag εἰπεῖν. .. ἔστι δὲ κατὰ τὴν διάνοιαν ταῦτα, ὅσα ὑπὸ 
τοῦ λόγου δεῖ παρασκευασθῆναι. μέρη δὲ τούτων τό τε dxo- 
δεικνύναι καὶ τὸ λύειν καὶ τὸ πάθη παρασκευάζειν, οἷον 
ἕλεον ἢ φόβον 7) ὀργὴν καὶ ὅσα τοιαῦτα, καὶ ἔτι μέγεθος καὶ 
μικρότητα: apparet enim διάνοιαν hic significare certam 
quandam animi affectionem, quae oratione se duci patiatur. — 
Universam loci sententiam non satis accurate expressit Biese I. 
p. 231 ,Jede besondere Wissenschaft mufs von allgemeinen 
Grundsützen ausgehen und diese voraussetzen, wenn das Lernen 
oder Lehren überhaupt móglich seyn aoll": conveniunt enimcum 


Analytica posteriora. 299 


nostro loco quse legimus 1029b4 ἡ γὰρ μάθησις οὕτω yl- 
vera, πᾶσι διὰ τῶν ἧττον γνωρίμων φύσει εἰς vk γνώριμα 
μᾶλλον" καὶ τοῦτο ἔργον ἐστίν, ὥσπερ ἐν ταῖς πράξεσι τὸ 
ποιῆσαι ἐκ τῶν ἑκάστῳ ἀγαϑὼῶν τὰ ὅλως ἀγαθὰ ἑκάστῳ dya- 
9d, οὕτως ἐκ τῶν αὐτῷ γνωριμωτέρων τὰ τῇ φύσει γνώ- 
ριμα αὐτῷ γνώριμα. τὰ δ᾽ ἑκάστοις γνωριμα καὶ πρῶτα πολ- 
λάκις ἠρέμα ἐστὶ γνώριμα, καὶ μικρὸν 7) οὐϑὲν ἔχει τοῦ ὄν-- 
vog* ἀλλ᾽ ὅμως ix τῶν φαύλως μὲν γνωστῶν, αὐτῷ δὲ yvo- 
στῶν. τὰ ὅλως γνωστὰ γνῶναι πειρατέον μεταβαίνοντας. 
992} 26 ὥσπερ γὰρ τῷ γεωμετρεῖν μανθάνοντι ἄλλα μὲν ἐν- 
δέχεται προειδέναι, ὧν δὲ X4 ἐπιστήμη καὶ περὶ ὧν μέλλει 
μανθάνειν οὐϑὲν προγιγνώσχει, οὕτω δὴ καὶ ἐπὶ τῶν ἄλλων 
... ὅσα μάϑησις διὰ προγιγνωσκομένων 7) πάντων ἣ τινῶν 
ἐστί, καὶ 7) δι’ ἀποδείξεως 7) δι’ δρισμῶν' δεῖ γὰρ ἐξ ὧν ὃ 
ὁρισμὸς προειδέναι καὶ εἶναι γνώριμα. ὁμοίως δὲ καὶ ἡ δι 
ἐπαγωγῆς. 1139b 26 ix προγινωσκομένων δὲ πᾶσα διδασκα- 
λία, ὥσπερ καὶ ἐν τοῖς ᾿Αναλυτικοῖς λέγομεν" ἡ μὲν γὰρ δι᾿ 
ἐπαγωγῆς. ἡ δὲ συλλογισμῷ. ἡ μὲν δὴ ἐπαγωγὴ ἀρχή ἐστι 
καὶ τοῦ καθόλου, ὁ δὲ συλλογισμὸς ἐκ τῶν xa96óAov. εἰσὶν 
ἄρα ἀρχαὶ ἐξ ὧν ὃ συλλογισμός, ὧν οὐκ ἔστι συλλογισμός " 
ἐπαγωγὴ ἄρα. ἡ μὲν ἄρα ἐπιστήμη ἐστὶν ξξις ἀποδεικτυκή. 
413all ἐκ τῶν ἀδσαφῶν φανερωτέρων δὲ γίγνεται τὸ σαφὲς 
καὶ κατὰ τὸν λόγον γνωριμώτερον. 

1143 αἵ τε γὰρ ... Ktenim, ait, etiam disciplinae mathemati- 
cae, quae a sensibus et ab experientia quam maxime remo- 
tae sunt, comprobant veritatem eorum quse modo diximus: 
nam non discuntur nisi ab iis qui quandam cognitionem iam 
sibi comparaverunt. 

1185 οἵ rs διὰ... v. Anal. pr. I. c. 23 et quae ibi diximus. Ex- 
spectabas ut diceret aunt αἵ τὸ διὰ συλλογισμῶν καὶ al... 
aut τούς τε διὰ συλλογισμῶν καὶ vovg... Similem in seri- 
bendo negligentiam notavimus ad 67» 35. 

71427 oí uiv, intell. οἵ διὰ συλλογισμῶν. — Male Biese II. p. 7. 
not. 3 ξυνιέντας vertit ,,die Gebildeten": nam quamquam Ari- 
stoteles dicit 1142b34 ἔστι δὲ xal ἡ σύνεσις xal ἡ ἀσυνεσία 
.««οὔὔϑ᾽ ὕλως τὸ αὐτὸ ἐπιστήμῃ ἣ δόξῃ... οὔτε τις μία τῶν 
κατὰ μέρος ἐπιστημῶν... οὔτε γὰρ περὶ τῶν ἀεὶ ὄντων καὶ 
ἐκινήτων ἡ σύνεσίς ἐότιν οὔτε περὶ τῶν γιγνομένων. ὁτονοῦν, 
ἀλλὰ περὶ ὧν ἀπορήσειεν ἄν τις καὶ βουλεύσαιτο... ἡ δὲ 
σύνεσις κριτικὴ μόνον, tamen hoc loco ξυνιέντας voeat eos 


300 Analytica posteriora. 


qui non ipsi ignorent quod concesserint, sed intelligant quid 
propositiones, quas dederint et ex quibus syllogismus fleri 
debeat, sibi velint. Cf. 1003 b 15 ἣν γὰρ dvayxaiov ἔχειν τὸν 
ὁτιοῦν ξυνιέντα τῶν ὄντων, τοῦτο οὐχ ὑπόϑεσις. 1062212 
τοὺς δὴ μέλλοντας ἀλλήλοις λόγου κοινωνήσειν δεῖ τι συνιέ- 
ναι αὐτῶν ... δεῖ τοίνυν τῶν ὀνομάτων ἕκαστον εἶναι γνώ- 
ριμον καὶ δηλοῦν τι, καὶ μὴ πολλά, μόνον δ᾽ ἕν" ἂν δὲ πλείω 
σημαίνῃ, φανερὸν ποιεῖν ἐφ᾽ ὃ φέρει τοὔνομα τούτων. 

Ἴ1410 δι᾽’ ἐνθυμημάτων. De enthymemate v. 70810 et quae 
diximus ad 68b38 et ad 703. 

71212 τὰ piv yàg... Qualia haec sint cognoscimus ex iis 
quae dicit 1098b1 ἱκανὸν ἔν τισι τὸ ὅτε δειχθῆναι, olov καὶ 
περὶ ἀρχάς. 16431 λέγω δ᾽ ἀρχὰς ἐν ἑκάστῳ γένει ταύτας, 
ἃς ὅτι ἔστι μὴ ἐνδέχεται δεῖξαι. Οἵ, 16b6 aq. εἰ 31 τοὺς δ᾽ 
ὅρους μόνον ξυνίεσϑαι δεῖ. Quae, antequam disciplina ipsa 
quaecunque nobis tradatur, cognoscere debemus ὅτι ἔστιν, 
axiomata sunt, quae vero cognoscere debemus τί τὸ Asyóus- 
vóv ἐστι, definitiones sunt: unde fit ut disciplinam ipsam 
quamcumque praecedere debeant axiomata et definitiones, 
quod monemus, ne quis cum intpp. graecis τὸ ὅτι ἔστιν et 
τὸ τί σημαίνει de iis intelligat quae sunt δεδομόνα et ζητού- 
μενα. Nam etsi definitio rei naturam non patefaciat, tamen quam 
vim habeat nomen quo res significetur exponit, ut etiam deflni- 
tio nominalis, quae dicitur, utilitatem quandam habeat: quare 
dicit Aristoteles 213b 30 πρὸς δὲ τὸ ποτέρως ἔχει (περὶ κενοῦ 
intell., εἰ ἔστιν 7) μή, v.ib.a 13) δεῖ λαβεῖν τί δημαίνει τοὔνομα. 

712818 Si quis notitiam habet generalem, simulatque aliquid-oc- 
currit quod genere, quod novit, continetur, id agnoscit (Gu« 
λαμβάνων τὴν γνῶσιν) ut quod genert subiectum sit. Qua 
in re quomodo falli possimus, expositum est 67a9 sqq. — 
Vs. 21 ἐπαγόμενος et vs. 24 ἐπαχϑῆναι. quod bene explica- 
tur schol. 197 b 16 τὴν αἴσϑησιν προσβάλλειν, ostendunt, quo 
jure dicatur ἐπαγωγὴ ea demonstrandi ratio quae a singulis 
ad universalia procedit. Trendelenburg (El. log. Arist. p..82 aq., 
ed. III. p. 84) ἐπαγωγὴν non ab auditoribus inducendis, sed 
ab exemplis afferendis (ἐπάγειν παραδείγματα) dictam putat. 
Adstipulatar C. Heyder Krit. Darst. u. Vergl. der Arist. u. He- 
gelschen Dialektik I. p. 219. not. —  Uncinis inclusimus verba 
ἐνίων vs. 21 — 24 τινός, quia. quae sequuntur πρὶν δ᾽ ἐπαχϑῆ- 
ναι arctissime cohaerent cum iis quae praecesserunt vs. 21. 


Analytica posteriora. 901 


11222 οὐ διὰ τοῦ μέσου τὸ É. yv. h. e. οὐ συλλογισμῷ γνω- 
οἰξεται τὸ ξητούμενον, ἀλλ᾽ ἀναγνωρίξεται μόνον τὸ καϑ' 
ἕχαστον, καθ’ οὗ ὑποχειμένου λέγεται τὸ καϑόλου. --- Quem 
συλλογισμὸν dicat bene explicat Philop. (v. schol. 197 b 1). — 
ἴσως modeste loquentis est. Similia collegimus ad 32416. 

171226 ὃ yàg... Etenim quod quis ita ignorat, ut de ipsa eius 
exsistentia incertus sit, quomodo fleri potest, ut id ipsum 
duos angulos rectos habere sciat, si alterum &xAóg eum ne- 
scire, alterum ἁπλῶς eum scire ponamus? Hoc certe ab- 
surdum esset: nam qui uno quodam modo (e. g. ἀπλῶς) scit 
qualis sit aliqua res, is num eadem res exsistat necne eodem 
modo (ἀπλῶς) nescire non potest. Apparet igitur quo- 
dam modo eum scire, quodam modo nescire rem, quae qua- 
lis esset compertum haberet, nisi num ezxsisteret ignoraret. 
ἁπλῶς εἰδέναι dicitur qui et num res sit novit et quid sit, 
ut nihil eum fugiat quod ad rem pertineat. Cf. quae dixi- 
mus ad 21a5. — Vs. 29 τὸ ἐν τῷ Míév. dzóg. Locus estin 
Plat. Men, 80, D xol τίνα τρόπον ξητήσεις, ὦ Σώκρατες, 
τοῦτο ὃ μὴ οἶσϑα τὸ παράπαν ὅ τι ἔστι; ποῖον γὰρ ὧν οὐκ 
οἶσϑα προϑέμενος ζητήσεις; ἢ εἰ καὶ ὅτι μάλιστα ἐντύχοις 
αὐτῷ, πῶς slot, ὅτι τοῦτό ἐστιν, ὃ σὺ οὐκ ἤδησϑα; --- Idem 
sophisma videtur in mente habuisse 1049 "33 sqq. 

71.233 Non bene difficultati medentur qui quae e. g. in ma- 
thematica de triangulo vel de alia re quacunque tradantur 
non de universo trisngulo accipienda esse dicunt, sed non 
nisi de iis triangulis quae cognoscat qui discat, quod subti- 
litate disciplinae indignum est et quam maxime ab ea alienum: 
neque enim mathematica discentibus eam conditionem facit, 
ut, si quid triangulum esse intelligant, id duos rectos an- 
gulos habere debeat, sed potius ita mathematicam discunt, 
ut triangulum quodcunque, sive notum sive etiam ignotum, 
duos rectos angulos non habere non posse certissimum sit. 
Etenim minime absurdum est (b7) eum qui discat quandam 
cognitionem iam habere eius quod discat, sed absurdum es- 
set, si quis hoc modo illud iam nosset, scilicet si quatenus et 
quomodo rem disceret, eam iam cognitam haberet. — Vs. 6 
ἔστιν ὡς ἐπίστασθαι. Cf. 939213 ἐπὶ μὲν τῆς ὄψεως ἔστιν 
ὥστε φαίνεσθαι τὸ ἕν δύο. 10214ὅ διὸ συνέβη φαμέν. καὶ 
ἔστιν ὡς ποιεῖ, ἁπλῶς δ᾽ οὔ. Cum iis autem quae habemus 
vs. 8 cf, 1011424 διὸ καὶ φυλακτέόν... ὅτι οὐ τὸ φαινόμε- 


202 Analytica posteriora. 


vóv ἔστιν, ἀλλὰ τὸ φαινόμενον ᾧ φαίνεται καὶ ὅτε φαίνεται 
xal ἧ καὶ ὥς. 1068b23 τὸ δὲ ἀκίνητον τό τε ὅλως ἀδύνατον 
κινηϑῆναι.... καὶ τὸ πεφυκὸς μὲν κινεῖσθαι, μὴ δυνάμενον δὲ 
ὅτε πέφυκε καὶ οὗ καὶ ὥς. 1109228 τὸ δ᾽ ᾧ καὶ ὅσον καὶ 
ὅτε καὶ οὗ ἕνεκα καὶ ὥς, οὐκέτι παντὸς οὐδὲ ῥόδιον. De coel. 
311a5 φανερὸν δὴ ὅτι δυνάμει ὄν, slg ἐντελέχειαν ἰὸν ἔρχε- 
ται ἐκεῖ καὶ εἰς τοσοῦτον καὶ τοιοῦτον, οὗ ἡ ἐντελέχεια καὶ 


060v καὶ οἵου καὶ ὅπου. 


Cap. 2. Scientia est cognitio rei, quatenus necessario prodiit 
ez causa unde fluxit. 11 Qualia esse debeant, ex quibus vera 
scientia per demonstrationem comparari possit exponitur. 1225 
De principio demonstrationis. 138 Quid sit thesis, axioma, 
hypothesis, definitio. 25 Quum ea ex quibus demonstratur, 
tum etiam ea quae iis opposita sunt magis stabilia et perspi- 
cua esse debent quam id quod demonstratur. 


71b 9 ἐπίστασθαι δὲ olóusO" ἕκαστον. Cf. 184212 τότε γὰρ 
οἰόμεθα γινώσκειν ἕκαστον, ὅταν τὰ αἴτια γνωρίσωμεν τὰ 
πρῶτα καὶ τὰς ἀρχὰς τὰς πρώτας καὶ μέχρι τῶν στοιχείων. 
1028 4 28 οἵ μὲν γὰρ ἔμπειροι τὸ ὅτι μὲν ἴσασι, διότι δ᾽ οὐχ 
ἴσασιν᾽ oí δὲ τὸ διότι καὶ τὴν αἰτίαν γνωρίξουσιν. Ib. b28 
τὴν ὀνομαζομένην σοφίαν περὶ τὰ πρῶτα αἴτια καὶ τὰς ἀρ- 
χὰς ὑπολαμβάνουσι πάντες (coll. 194b 18). 1028 436 καὶ εἰ- 
δέναι τότ᾽ οἰόμεϑα ἕκαστον μάλιστα, ὅταν τί ἐστιν ὁ ἄνϑρω- 
πος γνῶμεν 7) τὸ πῦρ. μᾶλλον 7) τὸ ποιὸν ἢ τὸ ποσὸν 1) τὸ 
ποῦ, ἐπεὶ καὶ αὐτῶν τούτων τότε ἕκαστον ἴσμεν, ὅταν τί 
ἐστι τὸ ποσὸν ἢ τὸ ποιὸν γνῶμεν. 6δ)0ὅ ἀλλὰ λίαν τὸ AE- 
γειν οὕτω πόῤῥωθέν ἐστιν ἄπτεσϑαι τῆς αἰτίας, δεῖ δ᾽ ὅτι 
μάλιστα προσάγειν ἐκ τῶν ἐνδεχομένων ἐγγὺς τῶν πρώτων 
αἰτίων. 

110 τὸν κατὰ συμβεβηκός. v. quae diximus ad 43184. De 
eo quod dicitur κατὰ συμβεβηκός optime disputaverunt Tren- 
delenbg. de an. p. 188, Ritter Gesch. d. Phil. ITI. p. 132. not. 2. 
1064b 21 τοῦτο δὲ (τὸ συμβεβηκὸς intell.) οὐδεμία ζητεῖ τῶν 
ὁμολογουμένως οὐσῶν ἐπιστημῶν πλὴν ἡ σοφιστική" περὶ τὸ 
συμβεβηκὸς γὰρ αὕτη μόνη πραγματεύεται" διὸ Πλάτων οὐ 
κακῶς εἴρηκε φήσας τὸν σοφιστὴν περὶ τὸ μὴ ὃν διατρίβειν 
(ef. 1026b 14). 1065a1 ἔστε δὴ τὸ συμβεβηκὸς ὃ γίγνεται 
μέν, οὐχ ἀεὶ δ᾽ οὐδ᾽ ἐξ ἀνάγκης οὐδ᾽ ὡς ἐπὶ τὸ πολύ. 265510 
οὐ γὰρ ἀναγκαῖον τὸ συμβεβηκός, ἀλλ᾽ ἐνδεχόμενον μὴ εἶναι. 


Analytica posteriora 408 


1026. 8 πρῶτον περὶ τοῦ κατὰ συμβεβηκὸς λεκτέον. ὅτι οὐ- 
δεμία ἐστὶ περὶ αὐτοῦ ϑεωρία. σημεῖον δέ" οὐδεμίᾳ γὰρ ἔπι- 
στήμῃ ἐπιμελὲς περὶ αὐτοῦ οὔτε πρακτικῇ obvs ποιητικὴ οὔτε 
ϑεωρητικῇ. Ib. 21 φαίνεται γὰρ τὸ συμβεβηκὸς ἐγγύς τι τοῦ 
μὴ ὄντος. δῆλον δὲ καὶ ἐκ τῶν τοιούτων λόγων" τῶν μὲν 
γὰρ ἄλλον τρόπον ὄντων ἔστι γένεσις καὶ φθορά, τῶν δὲ 
κατὰ συμβεβηκὸς οὐκ ἔστιν. 1027a5 τῶν μὲν γὰρ ἄλλων 
ἐνίοτε δυνάμεις εἰσὶν αἱ ποιητικαί, τῶν δ᾽ οὐδεμία τέχνη 
οὐδὲ δύναμις ὡριδμένη" τῶν γὰρ κατὰ συμβεβηκὸς ὄντων 1) 
γινομένων καὶ τὸ αἴτιόν ἐστι κατὰ συμβεβηκός. Quare di- 
citur φϑείρεσθαι κατὰ συμβεβηκὸς quod interit cum eo et 
non nisi per ipsum eius interitum in quo inest vel cui ad- 
haeret: 465b4 φϑείρεται γὰρ τὰ uiv ὑπάρχοντα τοῖς bvav- 
τίοις κατὰ συμβεβηκός, τῷ ἐκεῖνα (intell. οἷς ὑπάρχει) φϑ εἰ- 
ρεῦϑαι: unde apparet haud male a Biesio (Il. p. 91) κατὰ 
συμβεβηκός verti ,,beziehungsweise". 10235a14 συμβεβηκὸς 
λέγεται ὃ ὑπάρχει μέν τινι καὶ ἀληϑὲς εἰπεῖν, οὐ μέντοι οὔτ᾽ ἐξ 
ἀνάγκης οὔτ᾽ ἐπὶ τὸ πολύ... οὐδὲ δὴ αἴτιον ὡρισμένον οὐϑὲν τοῦ 
συμβεβηκότος ἀλλὰ τὸ τυχόν" τοῦτο δ᾽ ἀόριστον... γέγονε μὲν 
δὴ καὶ ἔστι τὸ συμβεβηκός. ἀλλ᾽ οὐχ ἧ αὐτὸ ἀλλ᾽ f ἕτερον... 
λέγεται δὲ καὶ ἄλλως συμβεβηκός. olov ὅσα ὑπάρχει ἑκάστῳ 
καϑ' αὑτὸ μὴ ἐν τῇ οὐσίᾳ ὄντα, οἷον τῷ τριγώνῳ τὸ δύο 
ὀρϑὰς ἔχειν. καὶ ταῦτα μὲν ἐνδέχεται ἀΐδια εἶναι, ἐκείνων δ᾽ 
οὐθέν: dicuntur igitur συμβεβηκότα quaecunque non sunt 
substantiae neque per se ipsa consistunt, sed de aliis prae- 
dicantur (1017212 τὸ γὰρ τόδε εἶναι τόδε σημαίνει τὸ συμ- 
βεβηκέναι τῷδε τόδε) vel quocunque alio modo illis adhae- 
rent, v. Biese I. p. 63. not. 1: quare τὸ συμβεβηκός et τῇ οὐσίᾳ 
opponitur (cf. 83427, 10112331 τούτῳ γὰρ διώρισται οὐσία 
καὶ τὸ συμβεβηκός" τὸ γὰρ λευκὸν τῷ ἀνθρώπῳ συμβέβηκεν, 
ὅτι ἔστι μὲν λευκὸς ἀλλ᾽ οὐχ ὅπερ λευκόν, cf. Biese I. p. 82. 
not. 5 et p. 259. not.) et τοῖς xa9" αὐτὰ ὑπάρχουσιν (οἵ, 13b 9, 
1015 b 16, Biese I. p. 130. not.) vel τοῖς φύσει γιγνομένοιρ: 
406 a 13 εἰ δὲ κινεῖται μὴ κατὰ συμβεβηκός, φύσει ἂν ὑπάρ- 
Tot κίνησις αὐτῇ. Simul etiam apparet quomodo explicanda 
sit repugnantia quae in eo esse videtur, quod τὰ xa9" αὐτὰ 
ὑπάρχοντα aliis locis dicuntur συμβεβηκότα, aliis vero iis op- 
ponuntur: namque συμβεβηκότα appellantur tum omnia quae 
non sunt substantiae, etiamsi necessario de his praedicentur, 
tum maxime ea quae substantiis ita adhaereant, ut non ne- 


202 Analytica posteriora. 


vóv ἐστιν, ἀλλὰ τὸ φαινόμενον ᾧ φαίνεται καὶ ὅτε φαίνεται 
καὶ T καὶ ὥς. 1068b23 τὸ δὲ ἀκίνητον τό τε ὅλως ἀδύνατον 
κινηϑῆναι... καὶ τὸ πεφυκὸς μὲν χινεῖσϑαι, μὴ δυνάμενον δὲ 
ὅτε πέφυκε καὶ οὗ καὶ ὥς. 1109228 τὸ δ᾽ ᾧ καὶ ὅσον καὶ 
ὅτε καὶ οὗ ἕνεκα καὶ ὥς, οὐκέτι παντὸς οὐδὲ ῥόδιον. De coel. 
311a5 φανερὸν δὴ ὅτι δυνάμει Óv, εἰς ἐντελέχειαν ἰὸν ἔρχε- 
ται ἐχεῖ καὶ εἰς τοσοῦτον καὶ τοιοῦτον. οὗ ἡ ἐντελέχεια καὶ 
ὅσου καὶ οἵου καὶ ὅπου. 


Cay. 2. Scientia est cognitio rei, quatenus necessario prodiit 
ez causa unde fluzit. 11 Qualia esse debeant, ez quibus vera 
scientia per demonstrationem comparari possit exponitur. 12a'1 
De principio demonstrationis. 19 Quid sit thesis, axioma, 
hypothesis, definitio. 25 Quum ea ex quibus demonstratur, 
tum etiam ea quae iis opposita sunt magis stabilia et perspi- 
cua esse debent quam id quod demonstratur. 


71 b9 ἐπίστασθαι δὲ olóus9' ἕκαστον. Cf. 184212 τότε γὰρ 
οἰόμεθα γινώσκειν ξἕχαστον, ὅταν τὰ αἴτια γνωρίσωμεν τὰ 
πρῶτα καὶ τὰς ἀρχὰς τὰς πρώτας καὶ μέχρι τῶν στοιχείων. 
10285228 οἵ μὲν γὰρ ἔμπειροι τὸ ὅτι μὲν ἴσασι, διότι δ᾽ οὐχ 
ἴσασιν" οἵ δὲ τὸ διότι καὶ τὴν αἰτίαν γνωρίζουσιν. Ib. Ὁ 28 
τὴν ὀνομαζομένην σοφίαν περὶ τὰ πρῶτα αἴτια καὶ τὰς ἀρ- 
χὰς ὑπολαμβάνουσι πάντες (coll. 19&b 18). 1028 836 καὶ si- 
δέναι τότ᾽ οἰόμεϑα ἕκαστον μάλιστα, ὅταν τί ἐστιν ὁ ἄνϑρω- 
πος γνῶμεν 7) τὸ πῦρ. μᾶλλον 7) τὸ ποιὸν ἢ τὸ ποσὸν 1) τὸ 
ποῦ, ἐπεὶ καὶ αὐτῶν τούτων τότε ἕκαστον ἴόμεν, ὅταν τί 
ἐστι τὸ ποσὸν ἢ τὸ ποιὸν γνῶμεν. "665bà3 ἀλλὰ λίαν τὸ λέ- 
γειν οὕτω πόῤῥωθὲέν ἐστιν ἄπτεσϑαι τῆς αἰτίας, δεῖ δ᾽ ὅτι 
μάλιστα προσάγειν ἐκ τῶν ἐνδεχομένων ἐγγὺς τῶν πρώτων 
αἰτίων. 

1110 τὸν χατὰ συμβεβηκός. v. quae diximus ad 43234. De 
eo quod dicitur κατὰ συμβεβηκχός optime disputaverunt Tren- 
delenbg. de an. p. 188, Ritter Gesch. d. Phil. ITI. p. 132. not. 2. 
1064b 27 τοῦτο δὲ (τὸ συμβεβηκὸς intell.) οὐδεμία ξητεῖ τῶν 
ὁμολογουμένως οὐσῶν ἐπιστημῶν πλὴν ἡ σοφιστική" περὶ τὸ 
συμβεβηκὸς γὰρ αὕτη μόνη πραγματεύεται" διὸ Πλάτων οὐ 
κακῶς εἴρηκε φήσας τὸν σοφιστὴν περὶ τὸ μὴ ὃν διατρίβειν 
(cf. 1026 b 14). 106541 ἔστι δὴ τὸ συμβεβηκὸς ὃ γίγνεται 
μέν, οὐκ ἀεὶ δ᾽ οὐδ᾽ ἐξ ἀνάγκης οὐδ᾽ ὡς ἐπὶ τὸ πολύ. 265510 
οὐ γὰρ ἀναγκαῖον τὸ συμβεβηκός, ἀλλ᾽ ἐνδεχόμενον μὴ εἶναι. 


Analytica posteriora 308 


1026b3 πρῶτον περὶ τοῦ κατὰ συμβεβηκὸς λεκτέον. ὅτι οὐ- 
δεμία ἐστὶ περὶ αὐτοῦ ϑεωρία. σημεῖον δέ" οὐδεμίᾳ γὰρ ἔκι- 
στήμῃ ἐπιμελὲς περὶ αὐτοῦ οὔτε πρακτικῇ οὔτε ποιητικὴ οὔτε 
ϑεωρητικῇ. Ib. 21 φαίνεται γὰρ τὸ συμβεβηκὸς ἐγγύς τι τοῦ 
μὴ ὄντος. δῆλον δὲ καὶ ἐκ τῶν τοιούτων λόγων" τῶν μὲν 
γὰρ ἄλλον τρόπον ὄντων ἔστι γένεσις καὶ φϑορώ, τῶν δὲ 
κατὰ συμβεβηκὸς οὐχ ἔστιν. 1023a5 τῶν μὲν γὰρ ἄλλων 
ἐνίοτε δυνάμεις εἰσὶν al ποιητικαί, τῶν δ᾽ οὐδεμία τέχνη 
οὐδὲ δύναμις ὡριόμένη" τῶν γὰρ κατὰ συμβεβηκὸς ὄντων ἣ 
γινομένων καὶ τὸ αἴτιόν ἐστι κατὰ συμβεβηκός. Quare di- 
citur φϑείρεσθαν κατὰ συμβεβηκὸς quod interit cum eo et 
non nisi per ipsum eius interitum in quo inest vel cui ad- 
haeret: 465} 4 φϑείρεται γὰρ τὰ uiv ὑπάρχοντα τοῖς ivav- 
τίοις κατὰ συμβεβηκός, τῷ ἐκεῖνα (intell. οἷς ὑπάρχει) φϑεί- 
ρεόϑαι: unde apparet haud male a Biesio (Il. p. 91) κατὰ 
συμβεβηκός verti ,.beziehungsweise". 1023a14 συμβεβηκὸς 
λέγεται ὃ ὑπάρχει μέν τινι καὶ ἀληϑὲς εἰπεῖν, οὐ μέντοι οὔτ᾽ ἐξ 
ἀνάγκης οὔτ᾽ imi τὸ πολύ... οὐδὲ δὴ αἴτιον ὡρισμένον οὐϑὲν τοῦ 
συμβεβηκότος ἀλλὰ τὸ τυχόν τοῦτο δ᾽ ἀόριστον... γέγονε μὲν 
δὴ καὶ ἔστι τὸ συμβεβηκός. ἀλλ᾽ οὐχ ἧ αὐτὸ ἀλλ᾽ ἧ ἕτερον... 
λέγεται δὲ καὶ ἄλλως συμβεβηκός, οἷον ὅσα ὑπάρχει ἑκάστῳ 
καϑ' αὐτὸ μὴ ἐν τῇ οὐσίᾳ ὄντα, olov τῷ τριγώνῳ τὸ δύο 
ὀρϑὰς ἔχειν. καὶ ταῦτα μὲν ἐνδέχεται ἀΐδια εἶναι, ἐκείνων δ᾽ 
οὐθέν: dicuntur igitur συμβεβηκότα quaecunque non sunt 
substantiae neque per se ipsa consistunt, sed de aliis prae- 
dicantur (1017212 τὸ γὰρ τόδε εἶναι τόδε σημαίνει τὸ συμ- 
βεβηκέναι τῷδε τόδε) vel quocunque alio modo illis adhae- 
rent, v. Biese I. p. 63. not. 1: quare τὸ συμβεβηκός et τῇ οὐσίᾳ 
opponitur (cf. 832327, 1017a31 τούτῳ γὰρ διώρισται οὐσία 
καὶ τὸ συμβεβηκός" τὸ γὰρ λευκὸν τῷ ἀνθρώπῳ συμβέβηκεν, 
ὅτι ἔστι μὲν λευχὸς ἀλλ᾽ οὐχ ὅπερ λευκόν, cf. Biese I. p. 82. 
not. ὅ et p. 259. not.) et τοῖς καϑ' αὐτὰ ὑπάρχουσιν (c£. 33 b 9, 
1015b 16, Biese I. p. 130. not.) vel τοῖς φύσει γιγνομένοιρ: 
406213 εἰ δὲ κινεῖται μὴ κατὰ συμβεβηκός, φύσει ἂν ὑπάρ- 
qot κίνησις αὐτῇ. Simul etiam apparet quomodo explicanda 
sit repugnantia quae in eo esse videtur, quod rk xo9? αὐτὰ 
ὑπάρχοντα aliis locia dicuntur συμβεβηκότα, aliis vero iis op- 
ponuntur: namque συμβεβηκότα appellantur tum omnía quae 
non sunt substantiae, etiamsi necessario de his praedicentur, 
tum maxime ea quae substantiis ite adhaereant, ut non ne- 


204 Analytica posteriora. 


& parte principali Organi nomen accepisse, quod auctor comm. 
anonym. lib. I. Anal. post. cod. Monac. disertis verbis dicat: AÉ- 
γεται δὲ ἡ ἀποδεικτικὴ ἐπιστήμη ὄργανον. ἐξ ἧς xal τὸ ὅλον 
βιβλίον ὄργανον ἐκλήθη. unde apparet quomodo intelligendum 
sit quod dicit C. Weinholiz (Diss. de finibus atque pretio lo- 
gicae Aristotelicae. Rostoch. 1825. p. 3), nihil praeter Analytica 
ad Organon pertinere. Quem sensum illud vocabulum apud 
Aristotelem habeat, ex his potissimum locis apparet: 1253 b28 
τῶν δ᾽ ὀργάνων τὰ uiv ἄψυχα τὰ δ' ἔμψυχα, olov τῷ κυβερ- 
νήτῃ ὁ μὲν οἵας ἄψυχον, ó δὲ πρωρεὺς ἔμψυχον" ὁ γὰρ ὑπη- 
ρέτης ἐν ὀργάνου εἴδει ταῖς τέχναις ἐστίν. οὕτως καὶ τὸ κτῆμα 
ὄργανον πρὸς ξῳήν ἔστι, καὶ ἡ κτῆσις πλῆϑος ὀργάνων ἐστί, 
καὶ ὁ δοῦλος κτῆμά τι ἔμψυχον, καὶ ὥσπερ ὄργανον πρὸ óg- 
γάνων πᾶς ὁ ὑπηρέτης (quare manum 687a2L appellat ὡσπερεὶ 
ὄργανον πρὸ ὀργάνων)... τὰ μὲν οὖν λεγόμενα ὄργανα ποιητι- 
ox ὄργανά ἐστι, τὸ δὲ κτῆμα πρακτικόν et quae seq. 12544 2— 17. 
Etiam artem ὄργανον vocat alteram alterius, cui illa inserviat: 
1094212 χαϑάπερ ὑπὸ τὴν ἱππικὴν ἡ χαλινοποιική. : Quare óg- 
γανιχὰ μέρη τῶν (oov non ea dicit quae nos (705 b 22), sed ea 
quibuscunque ad arbitrium utuntur animalia: unde fit ut ὄργανα 
dicat quaecunque ad aliquam rem faciendam adiumentum affe- 
rant, v. 163b 11, 1053421. Ad eam verbi significationem, qua 
ipsa deinonstratio appellatur ὄργανον, proxime Aristoteles ac- 
cedere videtur 905b 23 ὁ ϑεὸς ὄργανα iv ἑαυτοῖς. ἡμῖν Otücxs 
δύο. iv οἷς χρησόμεϑα τοῖς ixtóg ὀργάνοις, σώματι μὲν χεῖρα, 
ψυχῇ δὲ νοῦν. ἔστι γὰρ καὶ ὁ νοῦς τῶν φύσει ἐν ἡμῖν ὥσπερ 
ὄργανον ὑπώρχων et iB. vs. 35 ὕστερον δὲ τῆς τῶν χειρῶν δυ- 
νάμεως ὃ νοῦς παραγίνεται ἡμῖν. ὅτι xal τὰ τοῦ νοῦ ὄργανά 
ἔστι τῶν τῆς χειρός. ἔστι γὰρ νοῦ μὲν ὄργανον ἐπιστήμη, τούτω 
γάρ ἐστι χρήσιμος, καθάπερ αὐλοὶ αὐλητῇ. Coll 432a1 ὥστε 
ἡ ψυχὴ ὥσπερ ἡ χείρ ἐστιν" καὶ γὰρ ἡ χεὶρ ὄργανόν ἐστιν ὁρ- 
ydvov, de quo l. v. Trdib. de an. p. 331. — Aristoteles quum 
in Analyticis prioribus artem syllogisticam tradiderit, ut pate- 
fiat quibus ex partibus omnis syllogismus componi debeat et in 
quas dissolvatur, iam in Analyticis posterioribus demonstrandi 
artem exponit, ut doceat quomodo arte syllogistica utendum 
sit, ut certa quaedam et vera doctrina constituatur: quare 
optime Brandis Ueber die Reihenfolge der Bücher des Orga- 
non in Abhh. d. Berl. Akad. 1833. p. 261 ἐπιστήμην ἀποδεικτι- 
κήν quae in his libris trsditur reddidit per nostrum ,,Wissen- 


Analytica poeteriors. 206 


schaftslehre". Unde apparet eam disciplinam quam in Analy- 
ticis posterioribus tradat Aristoteles cum ipsa philosophia na- 
tura arctissime coniunctam esse, quod cemprobatur iis quee 
leguntur 1005 b 6 ὅτε μὲν οὖν τοῦ φιλοσόφου xal τοῦ περὶ xd- 
69g τῆς οὐσίας θεωροῦντος T, πέφυχεν, καὶ περὶ τῶν συλλογι- 
στικῶν ἀρχῶν ἐσεὶν ἐπκισχέψασθαι, δῆλον. προσήκει δὲ τὸν μά- 
λιόστα γνωρίξζοντα περὶ ἕκαστον γένος ἔχειν λέγειν τὰς βεβαιο- 
τάτας ἀρχὰς τοῦ πράγματος, ὥστε καὶ τὸν περὶ τὼν ὄντων fj ὄντα 
τὰς πάντων βεβαιοτάτας. ἔστι δ' οὗτος ὁ φιλόδοφος. 100626 ἔστι 
γὰρ ἀπαιδευσία τὸ μὴ γιγνώσχειν τίνων δεῖ ζητεῖν ἀπόδειξιν 
καὶ τίνων οὐ δεῖ. ὅλως μὲν γὰρ ἁπάντων ἀδύνατον ἀπόδειξιν 
εἶναι" elg ἄπειρον γὰρ ἂν βαδίζοι, ὥστε μηδ᾽ οὕτως εἶναι dxó- 
δειξιν. | Quare dicit 16241δ ἔστι δὲ φιλοσόφημα μὲν συλλογε- 
σμὸς ἀποδεικτικός (cf. Trdlb. Elem. logic. Aristotelic. p. 99), 
quamquam latius patet φιλοσόφημα de eoel. 294a 19 ὥστε τὸ 
μὲν ἀπορεῖν εἰχότως ἐγένετο φιλοσόφημα πᾶσιν: nam quiocó- 
φημα hic vocatur quaestio quaecunque ad philosophiam perti- 
net. ἀπόδειξις (de qua v. Trdib. de an. p. 195 — 198), quae non 
nisi veram demonstrationem apud Aristotelem significare solet, 
tamen etiam de falso sylogismo dicitur 5524, 28b 31 coll. 
43b 11 et de eo qui ad absurdum deducit (21b3), qui ab Ari- 
stotele δεῖξερ . non ἀπόδειξις appellari solet: quare mirum non 
est quod dicit 1355a3 ἡ δὲ πίστις ἀπόδειξίς τις (τότε γὰρ πι- 
στεύομεν μάλιστα ὅταν ἀποδεδεῖχϑαι ὑπολάβωμεν), ἔστι δ᾽ ἀπό- 
δειξις ῥητορικὴ ἐνθύμημα, Item etiam significatio adiectivi 
ἀποδεικτιχός non premenda est 1311b 23 ἐπεὶ δ᾽ Bvexe κρίσεώς 
ἔστιν ἡ ῥητορική. .. ἀνάγκη μὴ μόνον πρὸς τὸν λόγον ὁρᾶν, 
ὅπως ἀποδεικτικὰς ἔσται καὶ πιστός. lam vero quum appareat 
doctrinam Analyticam principalem quandam esse universae philo- 
sophiae partem, non alienum videtur ab hoc loco adscribere locos 
ex quibus pateat quid de philosophis universa Aristoteles senserit: 
li4la9 τὴν δὲ σοφίαν ἕν τε ταῖς τέχναις τοῖς ἀχριβεστάτοις 
τὰς τέχνας ἀποδίδομεν... ἐνταῦϑα μὲν οὖν οὐϑὲν ἄλλο σημαί- 
ψοντερ τὴν σοφίαν ἢ ὅτι ἀρετὴ τέχνης ἐστίν. Tb. vs. 16 ὥστε 
δῆλον ὅτι ἡ ἀχριβεστάτη ἂν τῶν ἐπιστημῶν εἴη. ἡ σοφία. δεῖ 
ἄρα τὸν σοφὸν μὴ μόνον τὰ ἐκ τῶν ἀρχῶν εἰδέναι, ἀλλὰ καὶ 
περὶ τὰς ἀρχὰς ἀληϑεύειν. ὥστ᾽ εἴη ἂν ἡ σοφία νοῦς καὶ ἔκι- 
στήμη ὥσπερ κεφαλὴν ἔχουσα ἐπιστήμη τῶν τιμιωτάτων. 982b25 
δῆλον οὖν ὡς δι’ οὐδεμίαν αὐτὴν ξητοῦμεν χρείαν ἑτέραν, ἀλλ᾽ 
ὥσπερ dvOQozóc φαμὲν ἐλεύθερος ὁ αὐτοῦ ἕνεκα καὶ μὴ dÀ- 


408 Analytica posteriora. 


goras et Origenes, exposuit Ritter Gesch. der Phil. V. p. 309. 
et 481. 

11b 21 ὅτι οὐκ ἐπιστήσεται, intell. ck ἀπόδεικτα. 

1249 De propositione dialectica v. quae diximus ad 20 b 22 coll. 
iis quae dedimus ad 248 2ὅ. 

12213 θέσιν non semper eo sensu usurpat Aristoteles quem hic 
indicat: nam 63b14, 66a2, 13a9 sq. idem fere est quod 
ὑπόϑεσις s. ὑποχείμενον. id quod non demonstratum sumi- 
tur. Idem appellat φάσιν 65b20: quocum convenit quod 
12a20—24 ϑέσιν et ὑπόϑεσιν distinguit sicut φάσιν et xa- 
τάφασδιν : nam definitionem 9o appellat, quippe quae ex- 
plicet quid aliquid sit, propositionem vero quae decernat, 
num aliquid sit an non sit, ὑπόϑεσιν vocat. Hoc loco (12a 15) 
ϑέσιν non nisi per negationem definit; affirmationem habe- 
mus 104 b 19 ϑέσις δέ iru ὑπόληψις παράδοξος τῶν γνωρί- 
μων τινὸς κατὰ φιλοσοφίαν... ἢ περὶ ὧν λόγον ἔχομεν ivav- 
τίον ταῖς δόξαις. lb. 36 σχεδὸν δὲ νῦν πάντα τὰ διαλεχτικὰ 
προβλήματα θέσεις καλοῦνται. Cf. schol. 98247. — De ὑπο- 
ϑέσει egimus ad 40b25. Quibus adiiciendum est, quod sicut 
ὑπόϑεσις saepius idem est quod ὁμολογία (v. I. p. 433), ita 
etiam ὑποτίθεσθαι (λαβεῖν ὑπόϑεσιν ἀπ᾿ ἄλλου) 120a3 est 
uti concessione quam fecit adversarius. 

124 11 De axiomate v. quae dicit 75242 τρία γάρ ἐστι τὰ iv 
ταῖς ἀποδείξεσιν, ἕν μὲν τὸ ἀποδεικνύμενον... ἕν δὲ τὰ ἀξιώ- 
ματα" ἀξιώματα δ’ ἐστὶν ἐξ ὧν. "6blà τὰ κοινὰ λεγόμενα 
ἀξιώματα, ἐξ ὧν πρώτων ἀποδείκνυσι. 991 ὁ ὅ εἰ δὲ ἀποδει- 
κτικὴ περὶ αὐτῶν (τῶν κοινῶν δοξῶν) ἐστί, δεήσει τι γένος 
εἶναι ὑποκείμενον, καὶ τὰ μὲν πάϑη τὰ δ᾽ ἀξιώματ᾽ αὐτῶν. 
περὶ πάντων γὰρ ἀδύνατον ἀπόδειξιν εἶναι" ἀνάγχη γὰρ Ex 
τινῶν εἶναι καὶ περί τι καὶ τινῶν τὴν ἀπόδειξιν " ὥστε συμ- 
βαίνει πάντων εἶναι γένος ἕν τι τῶν δεικνυμένων ' πᾶσαι 
γὰρ αἵ ἀποδεικτικαὶ χρῶνται τοῖς ἀξιώμασιν ... καθόλου γὰρ 
μάλιστα καὶ πάντων ἀρχαὶ τὰ ἀξιώματά ἐστιν. Alium sensum 
habet 624 13 (coll. vs. 16 sq.), ubi ἀξίωμα ἔνδοξον appellat 
quod, quum speciem veritatis habeat, si petatur, facile con- 
cedatur. Sic 1001b 7 ἀξίωμα dixit quod ϑέσιν alias vel etiam 
simpliciter λόγον vocare solet: εἰ ἀδιαίρετον αὐτὸ τὸ ἕν, κατὰ 
μὲν τὸ Ζήνωνος ἀξίωμα οὐϑὲν Qv εἴη. 

12226 τοιοῦτον, quem significavit 11 "21 sqq. 

12228 ἢ πάντα ἢ ἔνια, aut omnia aut certe nonnulla, si qui- 


Analytica posteriora. 300 


dem, ut demonstremus quod volumus, non omnibus utique 
principiis opus est, sed interdum demonstratio nonnisi qui- 
busdam principiis utitur, ut conficiat quod velit, Item atque 
hoc loco addidit 7) πάντα ἢ ἔνια 1035 b 14 (cf. ib. vs. ὃ et 19), 
quem locum modo adscripsimus ad 71b 21. 

12a34 μήτε βέλτιον... h. e. καὶ πρὸς ἃ μηδὲ βέλτιον διάχει- 
ται ἢ εἰ ἐτύγχανεν εἰδώς 5. μήτε βέλτιον ἔχων πρὸς αὐτὰ ἢ ὁ εἰδώς. 
Cf. 83b34 ὧν δ᾽ ἐστὶν ἀπόδειξις, οὔτε βέλτιον ἔχειν ἐγχωρεῖ 
πρὸς αὐτὰ τοῦ εἰδέναι, οὔτ᾽ εἰδέναι ἄνευ ἀποδείξεως. Fieri, ait, 
non potest, ut quis ea quae neque sciat neque magis in potestate 
habeat et quasi sua fecerit quam is qui sciat, certiora putet 
quam ea quae sciat (quod non satis clare expressit Biese I. 
p. 237 ,Es ist unmóglich, dafs man dem mehr Glauben 
schenkt, was ohne das Andere nicht gewuíst werden kann 
und allein für sich die Erkenntnifs nicht fórdert"). Scit au- 
tem ea quorum demonstrationem intellexit: quare si ea non 
scit, unde demonstratio fluxit, sequitur eum pro certioribus 
habuisse ea quae nesciat (propositiones intell. ex quibus de- 
monstratio confecta est) quam ea quae sciat (id quod de- 
monstratum est). Quae sequuntur Biese vertit: ,Diefs ist 
aber der Fall, wenn man vorher nicht das kennt, was ver- 
mittelst des Beweises die Ueberzengung bewirkt", quasi scri- 
ptum exstaret εἰ μή τις προγνώδεται τὰ δι᾽ ἀπόδειξιν πι- 
óroDvro. Imo ad προγνώσεται mente intelligendum est τὰ 
ἐξ ὧν ὃ συλλογισμός (vs. 21) s. τὰς ἀρχάς (vs. 36). ,,Si nemo 
eorum (h. e. nisi omnes) qui propter demonstrationem fidem 
habeant iis quae demonstrata sint, praenoverit ea ex quibus 
demonstratio facta sit." 

12b1 Non solum demonstrationis principia certiora esse de- 
bent quam id ipsum quod demonstratum est, sed etiam iis 
quae principiis illis opposita sunt nihil clarius esse debet. 
Nam scientia non satis firma esset et stabilis, nisi certissi- 
mum esset ea non vera esse quae principiis ex quibus de- 
monstratum sit opposita sint: ex his enim cogitur quod re- 
pugnat ei quod probatum est. — Quem hic vocat συλλογι- 
ouóv τῆς ἐναντίας ἀπάτης, eum 6449 dixit συλλογισμὸν 
ἐναντίον τῷ πράγματι. ubi v. quae dixit Aristoteles. 


Cap. 8. Redarguuntur et qui scientiam | esse negant, 
15 et qui omnia demonstrari posse dicunt. 18 ristotelis. de 


310 Analytiíca posteriora. 


hac re sententia. 23 Circulo nihil demonstratur , 13a6 ezce- 

ptis iis quae ínter se convertuntur. 

12b6 τοῖς δ᾽, de quibus dicit 1011a8 xdvrov γὰρ λόγον di- 
οὔσιν οὗτοι εἶναι" ἀρχὴν γὰρ ξητοῦσι, xal ταύτην δι’ ἐπο- 
δείξεως λαμβάνειν, ἐπεὶ ὅτε γε οὐ πεπεισμένοι εἰσί. φανεροί 
εἶσιν ἐν ταῖς πράξεσιν. ἀλλ᾽ ὅπερ εἴπομεν, τοῦτο αὐτῶν τὸ 
πάϑος ἐστίν" λόγον γὰρ ξητοῦσιν ὧν οὐκ ἔστι λόγος" dxo- 
δείξεως γὰρ ἀρχὴ o?x ἀπόδειξίς ἐστιν. l105b2 ὅσα δ᾽ ἐγχει- 
ροῦσι τῶν λεγόντων τινὲς περὶ τῆς ἀληϑείας, ὃν τρόπον δεῖ 
ἀποδέχεσθαι, δι᾽ ἀπαιδευσίαν τῶν ἀναλυτικῶν τοῦτο δρῶσιν" 
δεῖ γὰρ περὶ τούτων (τὰς ἀρχὰς intell.) ἤχειν προεπισταμέ- 
vovg, ἀλλὰ μὴ ἀχούοντας ζητεῖν. 

12b8 εἰς ἄπειρον, de qua re cf. quae dicit 991b20 ἔτι τὸ ἐπί- 
ότασϑαι ἀναιροῦσιν οἱ οὕτως (oí ἄπειρα τὰ αἴτια τῶν ὄντων) 
λέγοντες. οὐ γὰρ οἷόν τε εἰδέναι πρὶν ἢ εἰς τὰ ἄτομα ἐλθεῖν. 
καὶ τὸ γιγνώσκειν οὐκ ἔστιν" τὰ γὰρ οὕτως ἄπειρα πῶς iv. 
δέχεται νοεῖν ; οὐ γὰρ ὅμοιον ἐπὶ τῆς γραμμῆς, f) κατὰ τὰς 
διαιρέσεις μὲν οὐχ ἵσταται" νοῆσαι δ᾽ οὐκ ἔστι μὴ στήσαντα" 
διόπερ οὐκ ἀριϑμήσει τὰς τομὰς ὁ τὴν ἄπειρον διεξιών. ἀλλὰ καὶ 
τὴν ὕλην ἐν κινουμένῳ νοεῖν ἀνάγκη, καὶ ἀπείρῳ οὐϑενὶ ἔστιν 
εἶναι" εἰ δὲ μή, οὐκ ἄπειρόν γ᾽ ἐστὶν τὸ ἀπείρῳ εἶναι. ἀλλὰ 
μὴν καὶ εἰ ἄπειρά γ᾽ ἦσαν πλήϑει τὰ εἴδη τῶν αἰτίων, οὐκ 
ἂν ἦν οὐδ᾽ οὕτω το γιγνώσκειν᾽ τότε γὰρ εἰδέναι οἰόμεθα, 
ὅταν τὰ αἴτια γνωρίσωμεν τὸ δ᾽ ἄπειρον κατὰ τὴν πρόσϑε- 
σιν οὐκ ἔστιν ἐν πεπερασμένῳ διεξελθεῖν. Alii nihil omnino 
sciri posse contendunt, quia qui sciret prima teneret princi- 
pia, unde scientia fluxisset, ad quae pervenire non líceat, 
quoniam in iis quae infinita sint, quum nihil detur primum, 
alterum altero neque prius sit neque posterius. Sin autem 
dentur principia, ea non posse sciri dicunt nisi demonstrata, 
quoniam vero demonstrari non possint, neque ea sciri sim- 
pliciter quae ex iis fluant, sed non sciri nisi conditione 
quadam assumta, hac scilicet, ut principia sint quae con- 
sistant. Alii omnia circulo demonstrari volunt. 

72b18 ἡμεῖς δὲ φαμεν. Cf. cum his quae dicit 1098b 1 οὐχ 
ἀπαιτητέον δ᾽ οὐδὲ τὴν αἰτίαν ἐν ἅπασιν ὁμοίως, ἀλλ᾽ [xa- 
νὸν ἔν τισι τὸ ὅτι δειχϑῆναι καλῶς, οἷον καὶ περὶ τὰς dg- 
χάς " τὸ δ᾽ ὅτι πρῶτον καὶ ἀρχή. τῶν δ᾽ ἀρχῶν ai μὲν ixa- 
γωγῇ ϑεωροῦνται. αἵ δ᾽ αἰσϑήσει, αἱ δ᾽ ἐθισμῷ τινι. καὶ 
ἄλλαι δ᾽ ἄλλως. 42b29 τὸ μὲν οὖν μὴ πάντων ἀξιοῦν ζη- 
τεῖν ἀρχὴν λέγεται καλῶς, τὸ δὲ τῶν ὄντων ἀεὶ καὶ γινομό- 


Ansalytieca pestertora. 411 


vov πάντων οὐ καλῶς, ἀλλ᾽ ὅσαι τῶν ἀϊδίων ἀρχαὶ τυγχά- 

 vovOw οὖσαι" τῆς yag ἀρχῆρ ἄλλη γνῶσις καὶ οὐχ ἀπόδει- 
be. ἀρχὴ δ᾽ ἐν μὲν τοῖς ἀκινήτοις τὸ τί ἐστιν, ἐν δὲ vois 
γινομένοις ἤδη πλείους, τρόπον δ᾽ ἄλλον καὶ οὐ πᾶσαι τὸν 
αὐτόν. 4018.28 λόγος δὲ πᾶς ὁρισμὸς 7) ἀπόδειξις. αἱ δ᾽ ἀπο- 
δείξεις καὶ ἀπ᾽ ἀρχῆς. καὶ ἔχουσί πως τέλος τὸν συλλογισμὸν 
ἢ τὸ συμπέρασμα: εἰ δὲ μὴ περατυῦνται, ἀλλ᾽ οὐκ ἀνακάμ- 
ατουσί γε πάλιν ἐπ’ ἀρχήν, προσλαμβάνουσαι δ᾽ ἀεὶ μέσον 
καὶ ἄκρον εὐθυποροῦσιν. .. οἱ δ᾽ ὁρισμοὶ πάντερ πεπερασμένοι. 

12b 21 τὰ αὐτὰ τῶν αὐτῶν... quod accidit, si circulo demen- 
stratur: nam si continua demonstratio ad ea revertitur, unde 
egressa est, ut hanc formam habeat 480}... 4B..., eae- 
dem propositiones easdem et antecedunt et sequuntur: nisi 
quis demonstrationem quae circulo fiat ita excusare velit, ut 
dicat minime absurdum esse, quod eadem in eadem demon- 
stratione et sint antecedentia et consequentia, quum eadem 
quae natura sint priora et clariora nobis sint obscuriora et parum 
manifesta: namque inductionem a rebus quae sensibus sub- 
iectae sint procedere ad universalia, syllogismum vero ab iis 
quae sint ἁπλῶς πρότερα ad ea quae sint πρότερα πρὸς ἡμᾶς. 
Quod si verum est (εἰ δ᾽ οὕτως vs. 30), aut, quum duplex sit 
via et ratio, qua scientia comparari possit, ambiguitatem 
quandam habet scientiae definitio quam proposuimus, aut 
(vs. 31) non simpliciter demonstratio dicenda erit altera ista 
demonstrandi ratio (inductionem innuit), quae fit ex iis quae 
nobis sunt propiora et clariora. — Articulum ἡ (vs. 32), quem 
a Bkk. deletum omnes codices praebent, etiam Philoponus vi- 
detur habuisse (v. schol. 201 b 44). Alio loco articulum col- 
locavit cod. F, quo quid sibi vellet magis eluceret. 

12b 32 Demonstrationem quae circulum faciat ταὐτολογίαν com- 
mittere, quum idem per idem probet, hoc modo ostendit. Sit 
B consequens τοῦ 4. I'consequens τοῦ B. lam ut circulo 
demonstretur, ponendum est et B esse consequens τοῦ 4 et 
.4 esse consequens τοῦ B: quare quum demonstrantem pro- 
cedere liceat tum ab 4 ad B et a B ad I, tum ab 4 ad B 
et a B ad 4, 4 et Γ eadem esse apparet: utrumque enim 
plane eodem modo et ex iisdem demonstratur. Ponamus igitur 
demonstrationem processisse, ut exposuimus, ad terminum 4, 
qui idem sit cum termino Γ (κείσθω τὸ 44, ἐφ’ ob τὸ I). lam 
vero qui dicit 44 esse consequens τοῦ B, I'consequens esse 


812 Analytiea posteriora. 


τοῦ B simul dicat necesse est, cuius rei causa in eo est (τοῦτο 
δ᾽ ὅτι 1343). quod ex 4 demonstratur I' termino B medio 
interposito. At quum Α΄ idem erat quod I, sequitur eum qui 
dicat 4 esse consequens τοῦ B et simul Γ᾽ esse consequens 
τοῦ B, quoniam I' demonstratur ex 44, nihil aliud dicere nisi 
.4 demonstrari ex 4. 

12b 36 ἀνακάμπτειν mon solum de terminis syllogismorum, sed 
etiam de rebus physicis dicitur, a quibus videtur ad logica 
translatum esse: 537a6 ὅταν γὰρ ἐξ ὕδατος ἀὴρ γένηται καὶ 
ἐξ ἀέρος πῦρ καὶ πάλιν ἐκ πυρὸς ὕδωρ. κύκλῳ φαμὲν περι- 
εληλυϑέναι τὴν γένεσιν διὰ τὸ πάλιν ἀνακάμπτειν. 33825 εἶ 
ἄρα τινὸς ἐξ ἀνάγκης ἁπλῶς ἡ γένεσις, ἀνάγκη ἀνακυκλεῖν 
καὶ ἀνακάμπτειν. b. νΒ. 14 xol τοῦτο ἀεὶ δὴ συνεχῶς" ου- 
δὲν γὰρ τοῦτο διαφέρει λέγειν διὰ δύο ἢ πολλῶν, quibuscum 
cf. quae legimus vs. 37. De coel 280a24 τὸ δ᾽ ὅλως γενό- 
μενον φϑαρῆναι καὶ μὴ ἀνακάμπτειν ὄντος μὲν ἑνὸς ἀδύνα- 
τόν ἐότιν. 

13a6 οὐ μὴν ἀλλὰ... Verum enim vero circulo demonstrari 
non nisi ea possunt quae ita inter se convertuntur, ut alte- 
rum utrum alterius sit consequens. — Verbo δέδεικται vs. 8 
respicit ad ea quae habuimus 34a 16 sqq., vs. 14 Βα. vero nos 
delegat ad Analyt. prior. II. c. 5 — 7. 


Cap. 4. Quid sit demonstratio, 28 quid dicatur praedi- 
cari de omni, 34 quid sit τὸ xo^ αὐτό, b 23 quid τὸ f αὐτό 
et τὸ καϑόλου explicatur. 


73a24 ληπτέον, investigandum est. Sic 24b 10 λαμβάνεσϑαι 
dicitur id quod per syllogismum cogitur. 1053 "11 λαμβάνειν 
τι περί τινος est statuere aliquid de aliqua re: dicit enim £5- 
τητέον.. .τί τὸ ἕν ἐστι xol πῶς δεῖ περὶ αὐτοῦ λαβεῖν. — 
ἐκ τίνων καὶ ποίων. 646a8 ἐκ τίνων μὲν οὖν μορίων καὶ 
πόσων συνέστη. quae quidem locutio Aristoteli ita fumiliaris 
est, ut exemplis eam comprobare opus non sit. 

13.431 εἰ νῦν... Temporis praesentis notionem adiecit pro 
quocunque alio tempore, cuius notionem omnino abesse de- 
bere dixit (vs. 29) ab eo quod dicatur κατὰ παντός. 

73a33 Namque si quid contradicimus, utpote de omni interro- 
gati ita contradicimus, ut quaeramus num vel de quadam 
parte vel aliquando non valeat quod propositum sit. — Quam- 
quam optimi codices praebent ἐρωτωμένου. tamen Bkki le- 


Analytica posteriora. 818 


ctionem servavimus, quum eandem et Boethius et Philoponus 
(v. schol. 203 425) habuisse videantur. 

13234 xa9" αὑτά, de quibus v. quae dedimus ad 5b16 et ad 
4927, dicuntur quae cum ipsa rei natura arctissime coniun- 
cta sunt (τὰ ἐν τῷ τί iot, κατηγορούμενα, cf. quae diximus 
ad 2220), deinde (vs. 37) ea quae in aliis (αὐτοῖς) ita inhae- 
rent, ut ea ipsa (αὐτα) in quibus inhaereant ad definitionem 
pertineant quae illorum naturam exprimat. Sic quod re- 
ctum dicitur vel circulare de linea utique dicitur, in qua ita 
quasi inhaeret (b 1), ut quid sit rectum et circulare definiri 
nequeat, nisi lineae notione, de qua illa praedicantur, utaris 
eamque ad definitionem adhibeas. Biese L p. 239 locum sic 
vertit: ,Dann wird zweitens durch das Ansich auch dieje- 
nige Eigenschaft bezeichnet, welche einem Gegenstande so 
ganz eigenthümlich ist, daís dieser die Definition derselben 
enthült", imo dicendum erat .,daís diese die Definition des- 
selben entháült". Obscurius, sed rectius hoc expressit I. p. 264 
init. Cf. C. Heyder I. p. 310. not. — Constructioni quam ha- 
bemus vs. 37 simile est quod legimus 186b24, quem locum 
adscripsimus ad 71b 10. Cf. 84213, 113b 7, 1030b 24 ταῦτα 
(καϑ’ αὐτὰ ὑπάρχοντα) δ᾽ ἐστὶν àv ὅσοις ὑπάρχει ἢ ὁ λόγος 
ἣ τοὔνομα. οὗ ἐστὶ τοῦτο τὸ πάϑος καὶ μὴ ἐνδέχεται δηλῶ- 
σαι χωρίς, ὥσπερ τὸ λευκὸν ἄνευ τοῦ ἀνθρώπου ἐνδέχεται, 
ἀλλ᾽ οὐ τὸ ϑῆλυ ἄνευ τοῦ ξῴου. 

13240 τὸ πρῶτον καὶ σύνϑετον.... v. schol, 203b 16 sqq. 

13b 6 olov τὸ βαδίξον οὐ λέγεται xa9? αὐτό. ὅτι ἕτερόν τι ὄν, 
οἷον ξῷον ἢ ἄνϑρωπος. βαδίξον ἐστὶ καὶ λευκόν. 

7310 τὸ xc9' αὐτό latius patere dicit Biese I. p. 241. not. 1 
quam τὸ δι᾽ αὐτό: argutius quam verius. Conferre iubet 
116229 sqq., ubi utrumque eodem sensu poni ostendit vs. 33. 

13b 16 Ad primos duos modos quibus dicebatur τὸ xo9' αὐτό 

** (vs. 34 et 31), quippe qui in demonstratione potissimum [0-- 
cum habeant, nos reducit: nam si quid praedicatur utrovis 
modo, id sic utique praedicabitur, ut vera demonstratio al- 
terum de altero praedicari postulat: nam aut ipsum aut quod 
ei oppositum est simpliciter praedicari sempér debebit, — 
Quod dicit vs. 17 ὡς ἐνυπάρχειν τοῖς κατηγορουμένοις, id de 
secundo modo τοῦ xa$9" αὐτὸ accipiendum esse apparet coll. 
v8. 1 sq., id vero quod sequitur ἢ ἐνυπάρχεσϑαι (h. e. 7) ὡς 
αὐτὰ τὰ κατηγορούμενα ἐνυπάρχειν iv τῷ ὁρισμῷ τοῦ ὑπο- 


814 Analytica posteriora. 


κειμένου) de prinio modo. Similem verbi passivi usum, quo 
non habet notionem passivi propriam, sed nihil significat nisi 
aliquid pati ab alio id (τὸ ἐνυπάρχειν dicimus) quod verbo 
activo ab ipso effici indicatur, explicuinrus ad 47b 1. 

33 b21 Addit rationem, propter quam, si quid praedicetur x«0* 
αὑτό. aut ipsum simpliciter praedicari debeat aut quod ei contra- 
rium sit: ratio autem in eo est, quod quaecunque contraria 
sunt aut ξξεε et privatione aut affirmatione et negatione de- 
clarantur, ita tamen, ut non in diversis generibus insint, sed 
in eodem utrumque: nam vera demonstratio, quamquam sem- 
per conficienda est er iis quae sunt xa" αὐτὰ ὑπάρχοντα, 
tamen ex alio genere in aliud transire non debet, quod fieret, 
si notiones contrariae quibus uteretur diversis generibus sub- 
lectae essent. 1018 425 ἐναντία λέγεται vd. τε μὴ δυνατὰ ἅμα 
τῷ αὐτῷ παρεῖναι τῶν διαφερόντων κατὰ τὸ γένος καὶ τὰ 
απλεῖστον διαφέροντα τῶν ἐν τῷ αὐτῷ γένει. --- Quum ἐντί- 
φασις latius pateat quam τὰ ἐναντία (v. quae diximus ad 11 b 34), 
caute addidit ἐν τῷ αὐτῷ γένει, quod mente repetendum est 
vs. 23 ad φάναι ἣ ἀποφάναι. | Quod adiecit f Exevas vs. 22, 
id eandem fere vim habet: significat enim eodem semper ge- 
nere contineri debere notiones contrarias, quibus uti possit 
vera demonstratio: nam plenius diceret olov ἄρτιόν ἐστιν iv 
doiOuoig τὸ μὴ περιττὸν οὐκ ἄλλῃ 7) ἧ ἕπεται αὐτῷ τὸ μὴ 
περιττόν. 

3256 διωρίσθω τὸν τρόπον τοῦτον. Imperativi, quo ab alia 
re quae iam pertractata sit ad aliam transiri indicetur, frequens 
usus est apud Aristotelem, quamquam imperativi notio sensui 
non semper ita convenit ut hoc loco, quo Aristoteles nihil 
agit, quam ut definiat quo modo intelligi velit quod dicat 
κατὰ παντός et xa9" αὐτό. Cf. 664212 περὶ μὲν οὖν τῶν iv 
τῇ κεφαλῇ μορίων ταύτῃ διωρίσϑω. 186} ὅ καὶ περὶ μὲν χρω- 
μάτων καὶ τριχῶν διωρίσϑω τὸν τρόπον τοῦτον. 195} 29 ὅσα 
μὲν οὖν τὰ αἴτια καὶ ὃν τρόπον αἴτια, ἔστω ἡμῖν διωρισμένα 
ἱκανῶς. 1914 22 πόσαι μὲν οὖν καὶ τίνες εἰσὶν αἱ ἀρχαί, ἐκ 
τούτων ϑεωρείσϑωσαν. 1048 836 τὸ μὲν οὖν. ἐνεργείᾳ τί τέ 
ἐστι καὶ ποῖον, ἐκ τούτων καὶ τῶν τοιούτων δῆλον ἡμῖν ἔστω. 
131413 καὶ τῆς μὲν τῶν ὀμμάτων διαφορᾶς ἔστωσαν αὗται 
al αἰτίαι. 1404 b 1 ἔστω οὖν ἐκεῖνα τεϑεωρημένα, καὶ ὡρίσϑω 
λέξεως ἀρετὴ σαφῆ εἶναι. 

73b 26 Non ubique sibi constare Aristotelem in usu vocis xa- 


Analytica pesteriera. 316 


ϑόλου ex iis patebit quae diximus ad 17239 coll. schol. 
203213—20, Quod χαϑόλου profertur, ait, id et praedicari 
debet de quolibet quod quis promere velit ex eo genere de 
quo praedicatur (quod probat vs. 33— 317) et de eo primo, 
cui tribuitur (quod ostendit vs. 38 sq.), h. e. dari non debet 
aliud genus, illo de quo quid praedicetur xa9óAov superius, 
de quo idem recte edicatur (nam πρώτον vs. 33 est ἐπὶ τοῦ 
ὅτι μάλιστα καϑόλου) : Aristoteles igitur nen nisi id καϑόλου 
praedicari hoc loco decernit quod neque minus late neque la- 
tius pateat eo de quo praedicetur.— Verba καὶ τὸ δὐθύ un- 
cinis inclusit Trdlbg. Elem. log. Arist. ed. III. p. 15, quod cur 
fecerit, in not. explicuit dicens ,falsum enim, nisi quid exci- 
derit". Nobis quidem haec verba videntur retinenda esse, 
quum 73238 τὸ εὐθὺ expresse nominatum sit ab Aristotele 
inter ea quae sint καϑ' αὐτὰ ὑπάρχοντα τῇ γραμμῇ. — Con- 
structionem ὠνακόλουθον esse ostendit particula οὔτε vs. 34: 
namque dicturus fuisse videtur Aristoteles olov τὸ δύο óg- 
ϑὰς ἔχειν οὔτε τῷ σχήματί ἐστί καϑόλου οὔτε τῷ ἰσοσκχελεῖ. 
— De praepositione χατάώ non repetita vs. 35 ante τοῦ τυχόν- 
tog v. quae diximus ad 3b 13. — Articulum ante δεικνύς vs. 36 
in omnibus codicibus omissum delevimus, quum pronomen in- 
definitum, quod subiecti locum teneat, haud raro ab Aristo- 
tele omitti ostenderimus ad 3b 22. 


Cap. 9. Tribus potissimum modis accidit , ut fallamur in 
conficienda demonsiratione universali, 


1426 Primum quidem fallimur in iis quae de iis rebus singu- 
laribus probamus, quarum nomina non notiones quasdam ge- 
nerales, sed certas res sensibus subiectas significant. Etenim 
demonstratio numquam accedit ad res singulares quae sub 
sensus cadunt, sed semper consistit in conclusione sive ma- 
gis sive minus universali: quare si quod probandum est no- 
minibus generalibus exprimi nequit (ὅταν μηδὲν ἦ λαβεῖν 
ἀνώτερον παρὰ τὸ xa9" ἕκαστον ἢ vk καϑ᾽ Exacta), vere de- 
monstrari omnino non poterit: nam quodcunque de rebus síin- 
gularibus demonstravisse putamus, id non proprie et proxime 
(πρώτως, οἰκείως) ad has ipsas referendum est, sed potius 
(πρότερον) ad notionem quandam magis universalem (v.quae 
dicemus ad 75b25). Quod si non vident qui demonstrant, 
falluntur in eo, quod de ipsis rebus singularibus aliquid πρώ- 


3816 Analytiea posteriora. 


vog et οἶχείως (xa9óAov) demonstravisse opinantur. Exem- 
plum huius erroris, quum res satis aperta esset, non adiecit 
Aristoteles: falli enim Philoponum in iis quae dicit schol. 
206245 ex iis apparebit quae mox de exemplis ipsis dice- 
mus. Male autem Biese hunc locum vertit I. p. 242 ,,Zuerst 
wenn für das Einzelne nichts Anderes das Allgemeine ist. als 
das Besondere": nam rà xc«9" ἔχαστα. quae hic vertit ,,das 
Besondere", paullo ante ipse rectius interpretatus est ,,das 
Einzelne". — Deinde fallimur (vs. 8), si demonstratio quam 
fecimus ad plures res pertinet easque specie ita diversas, 
ut uno nomine eas complecti non liceat, quamquam in ipsa 
demonstratione arctissimo quodam vinculo coniuncta esse de- 
beant: unde fit, ut, quum unum nomen non habeat id quod iis 
commune sit, in demonstratione alteram ab altera seiungen- 
tes seorsum probemus singula, quae coniuncta per unam so- 
lam demonstrationem probari debebant. Exemplum huius er- 
roris exponit vs. 18 — 23.. Erit fortasse qui proportionis 
membra (xol τὸ ἀνάλογον ὅτι ἐναλλὰξ ἐδόκει ἂν ὑπάρχεῦν 
τοῖς ἀριϑμοῖς ἧ ἀριϑμοὶ καὶ ταῖς γραμμαῖς ἧ γραμμαί...) 
Inter se converti seersum recte probari opinetur iu arithme- 
tica de numeris, in geometria de lineis, in stereometria de 
corporibus, in physica de temporibus, quod revera factum 
est, quamquam quod longe rectius est, una demonstratione 
haec omnia complecti licet. Sed quum non unum esset no- 
men quo significaretur id quod his omnibus commune es- 
Set, seorsum idem de singulis demonstrabatur. Quae quidem 
demonstrationes in unam coniungendae sunt: nam quod de- 
monstratur (proportionis membra converti), id non de nume- 
ris demonstratur quatenus numeri sunt (vs. 24) neque de li- 
neis quatenus lineae, sed demonstratio pertinet ad id quod 
commune est numeris lineis corporibus temporibus. Quare 
item (vs. 28 —32) si quis singulas trianguli species enume- 
raverit, etiamsi nullam praetermiserit, et uniuscuiusque an- 
gulos duobus rectis aequales esse doceat, sive eadem demon- 
sStratione usus sive alia cuique speciei adaptata (ἢ μιᾷ 7) évé- 
Qc vs. 26), tamen, quum non unam de triangulo universo de- 
monstrationem fecerit, quae ex ipsa trianguli, non aequila- 
teri vel scaleni vel alius cuiusdam speciei, sed universi natura 
fluat, non probavit quod voluit nisi χατὰ συμβεβηκός. De 
iis quae habentur vs. 32— 35 nihil dicimus, quum quid sibi 


Analytica posteriora. 813 


velint satis appareat ex iis quae modo disputavimus. — De- 
nique fallimur (vs. 9), si demonstratio quam fecimus revera 
non nisi partem probat eius quod demonstrari debebat, dum 
ipsi totum quod evincendum erat demonstratum esse opina- 
mur (ὅταν ὡς ἀληθῶς uiv τυγχάνῃ iv μέρει ὃν iq? ᾧ δείκνυ- 
ται, δεικνύηται δ᾽ ὡς ὅλον h. e. ὅταν τυγχάνῃ μὲν ἐν μέρει 
ὃν τὸ δειχϑέν. δεικνύηται δ᾽ ὡς εἰ ἐφ᾽ ὅλῳ ἐδείκνυτο): qua 
quidem in re fallimur, quoniam demonstratio quam fecimus 
revera universalis est, si accipiatur non nisi de parte eius 
quod probandum erat, ut revera χατὰ παντὸς demonstratum 
esse dicendum sit (vs. 10), sed tamen demonstratio non est 
τούτου πρώτου καϑόλου (vs. 11), quia, quum plura comple- 
οἵ debeat quam revera complectitur, angustioribus quam par 
est finibus circumscripta est. Exempla dedit vs. 13— 11. Si 
quis duas lineas rectas παραλλήλους esse probet ex eo, quod 
uterque angulus, quos alia linea quae illas secet cum iis fa- 
ciat, sit rectus, bonam demonstrationem confecisse videbitur, 
quum eadem omnibus lineis rectis conveniat. Tamen male 
demonstravit, siquidem verum argumentum quo utendum erat 
non in eo est, quod certo quodam modo (eum dicit quo uter- 
que angulus rectus sit) summa angulorum duobus rectis aequa- 
lis est, sed quia, quamcunque rationem isti anguli inter se 
habent (h. e. etiam si alter maior sit recto, alter minor) sum- 
ma eorum dues rectos aequat (οὐχ ἔστι δὲ τούτου πρώτου 
καϑόλου ἀπόδειξις, εἴπερ ἡ ἀληϑὴς καὶ χυρία τούτου dxó- 
δειξις γίνεται μὴ διότι ὠδὶ ἴσαι εἰσίν, ἀλλὰ ταύτῃ γίνεται 7 εἰ- 
σὶν ὁπωσοῦν ἴσαι va. 15). Quarequi ista ratione lineas παραλ- 
λήλους esse probavit, in eo peccavit, quod rationem per quam 
demonstravit minus. universalem fecit quam debebat. Item si 
triangulum non esset praeter id quod latera habet aequalia, 
summa angulorum trianguli duos rectos aequaret, quatenus 
triangulum aequilaterum esset, ut non peccaret qui angulos 
omnis trianguli duobus rectis aequales esse ex eo probaret, 
quod latera essent aequalia. — Vs. 9 non recte expressit 
Biese I. p. 243 ,,Endlich láíst man sich noch dadurch zum 
Irrthume verleiten, dafs man das Allgemeine von einem Ge- 
genstande darthut, welcher eine Gattung von mehreren Be- 
sonderheiten ist", quod absurdum est. Dicendum erat ,,dafs 
man das Allgemeine nur von einer besonderen Art der Gat- 
tung darthut, auf welche sich der Beweis erstrecken sollte". 


818 Analytica posteriora, 


14.21 Dedimus 0xaÀgvóv, quam quidem formam etiam Bkkus 
tulit 84b 7: quare haud scio, δὴ resituenda sit 224a5 et 11 
ex codicibus FJ. 

134a35 Denique signum quoddam quaerit, ex quo cognosci pos- 
sit, num vere et proprie demonstratum sit. Quod quidem 
signum in eo consistit, quod id de quo demonstretur its con- 
stitutum esse debeat, ut neque si quid dematur ab eius no- 
tione (per abstractionem quae dicitur), quo fiat magis univer- 
sale, neque si quid addatur (per determinationem quse di- 
citur), quo eius notio arctioribus finibus circumscribatur, de- 
monsiratio salva esse possit. Sic angulos trianguli, etiam si 
non addatur triangulum esse aequilaterum et aeneum, duo- 
bus angulis rectis aequales esse demonstratur, non demon- 
stratur, si notionem trianguli ita amplifices, ut non triangu- 
lum, sed omnem figuram vel etiam omnem terminum duos 
angulos rectos habere demonstrare velis. 

14} 2 ἀλλ᾽ οὐ πρώτων, intell. τούτων — τοῦ σχήματος καὶ xé- 
ρατος — ἥ ἀπόδειξίς ἐστιν : quaesivit enim supra a 31 xal χα- 
ϑόλου τίνος ἡ ἀπόδειξις ; — Quae dicit τὰ ἄλλα vs. $ ea sunt 
quae minus universalia quam trianguli notio huic ipsi subie- 
cta sunt. 


Cap. 6. Vera demonstratio non nisi ex propositionibus ne- 
cessariis efficitur. 16 Si propositiones ex quibus cogitur neces- 
sariae sunt , vere utique demonstratur. 21 4d veram demon- 
atrationem conficiendam non sufficit, quod propositiones mani- 
festo verae sint, 26 sed principia necessaria exse debent, 1δεϊ 
Si conclusio necessaria est, propositiones possunt esse Ron me- 
cessariae , 8 δὲ mon necessaria, mecessarige esse nom possunt. 
18 Quae non necessaria sunl, quamquam in demonstrando usum 
non habent, im disputando non negligenda sunt. 28 Qui ali- 
quid sci mosse debet quae cum eius natura coniuncta sint, 
quatenus et quomodo cum ea coniuncta sint. 


74b1 8 uiv γὰρ... h. e. ἔστι μὲν γὰρ ἃ... De re ipea cf. 
13a34 sq. et cum iis quae sequuntur vs. 8 cf. 13b 19 sqq. 


14b 13 Syllogismum, qui ita demonstret, ut veram scientiam ef- 
ficiat, non cogi nisi ex propositionibus necessariis, aut ita 
colligitur, ut ponamus omnis scientiae quae demonstratione 
comparetur principia esse necessaria (quod sumtum est vs. 5), 
aut ita, ut ab initio sumamus omnem veram demonstrationem 


Analytics posteriora. 819 


necessario cogere quod cogat, unde sequatur necessario eve- 
nire quaecunque recte cogantur. 

34b l3 ἐξ ἀληθῶν μὲν γὰρ... Quamquam e veris propositio- 
nibus nihil falsi cogi posse vidimus 33b 11, tamen, quum ea 
quae nascantur et intereant non semper eadem maneant, ut 
quod alio tempore vere de iis dicatur alio falsum sit, scien- 
tia non efficitur ex omnibus propositionibus veris: nam scien- 
tia non nisi ad ea pertinet quae necessario sunt talia qualia 
sunt et quae mutationi non sunt obnoxia. 

34b11 τοῦτο, intell. τὸ ἐξ ἀναγκαίων εἶναι. — Vs. 18 ὅτε ter 
positum in eodem enuntiato haud parvam in scribendo negli- 
gentiam prodit. Cf. quae diximus ad 14b 30 et ad 4126 coll. 
130b3 sq. 

14b25 Principium demonstrationis est id quod in quoque ge- 
nere primum est: principium enim natura coniunctum (ol- 
κεῖον — in eodem genere igitur) esse debet cum eo quod de- 
monstratur, ut quodcunque verum sit id etiam demonstratio- 
nis principium facere minime liceat, sed nihil aliud quam id 
ex quo primo suspensum sit quod demonstrare velimus. — 
Vs. 21 deductione ad absurdum facta probat verum syllogismum 
ex necessariis utique fleri propositionibus. Namque, ait, si po- 
nimus 44 de omni C necessario praedicari, quamquam termi- 
nus medius B, qui hanc ipsam conclusionem (4C) necessa- 
riam fecit, non necessario coniungatur cum terminis 4 et C, 
conclusionem non revera eífectam esse per terminum me- 
dium BJ (οὐκ ἔστι τοῦτο διὰ τὸ μέσον vs. 30sq.) concedendum 
erit: nam ex propositionibus non necessariis non fit conclusio 
necessaria (v. 32a 12 sqq.). Iam quum non nísi eum aliquid 
scire dixerimus qui causam rei perspectam habest, is vero, 
qui conclusionem necessariam per terminum medium quí nihil 
necessarii habeat effici opinetur, veram causam, unde conclu- 
sio fluxerit, ignoret(oUx οἷδε διότι vs. 30), eundem rem nescire 
apparet. — Contortam Aristotelis argumentationem facile eo 
expedivimus, quod singula argumenta alio ordine collocavimus: 
haud raro enim ei accidit, ut morae impatiens singula non eo 
erdine exposuerit, quem orationis perspicuitas requirit, 

34 b 32 Scientia quam quis habet non perditur, nisi aut ipse perit 
aut obliviscitur aut res quam scivit interit. Iam si ponamus 
aliquem scire aliquid quod per medium terminum non necessa- 
rium demonstratum sit, scientia quam habere opinatur, etiam 


320 Analytica posteriora. 


si mutatur vel perit quod termino medio exprimitur, eadem 
manet (ξξει μὲν τὸν λόγον vs.33). Quamquam igitur neque 
ipse perierit neque res quam scivit (σωζομένου τοῦ πράγματος, 
quod eodem sensu legitur 428b 6 al.) neque oblitus sit, tamen 
veram scientiam non habet, quia ignorat τὸ διότι: periit enim 
id, unde scientia nata est (terminus medius) : neque igitur prius- 
quam hoc periit veram scientiam habuit. Etiamsi autem non 
perierit (vs. 37), tamen, quum possit perire (nam non est neces- 
sarium), absurdum quod inde sequi modo ostendimus (τὸ συμ-- 
βαῖνον. intell. ὡς ἕξει μὲν τὸν λόγον σωζόμενος σωζομένου τοῦ 
πράγματος, οὐκ οἷδε δὲ) idem manet: fleri enim semper certe 
poterit, ut intereat quod termino medio exprimitur. — Satis 
obscure Biese (I. p. 245) , ut solet in iis quae difficiliora sunt, 
haec ultima reddidit ,,Das was eintreten kann wird das blofs 
Mógliche und Zufillige seyn", quae quem sensum habeant 
equidem non intelligo. 

7821 De necessitate conclusionis et propositionum dicendum est, 
quod ratio quam inter se habeant quadruplex esse potest. 

Si conclusio necessaria est, propositiones possunt. esse non 
necessariae. 

Si conclusio non necessaria est, propositiones utique sunt 
non necessariae, 

Si propositiones sunt necessariae, conclusio semper est ne- 
cessaria. 

Si propositiones non necessariae sunt, conclusio necessaria 
esse potest. 

1323 ὥσπερ καὶ ἀληϑὲς μὴ ££ ἀληϑῶν, v. Analyt. prior. II. c. 2— 4. 
— Vs. 12 δεῖ ἐξ ἀνάγκης ὑπάρχειν, intell. τὸ πρῶτον τῷ ἐσχάτῳ 
h. e. δεῖ ἀναγκαῖον εἶναι τὸ συμπέρασμα. 

35814 17) h. e. εἰ δὲ μὴ ἔχει τὴν ἀπόδειξιν διὰ μέσον ἀναγκαίου, 
neque rationem ob quam conclusio necessaria sit perspiciet, 
neque omnino sciet conclusionem esse necessariam, sed aut, 
quamquam veram scientiam non habet, habere eam opinabitur, si 
necessarium putet quod non est necessarium (coniunctionem 
intelligit termini medii cum maiore et minore), aut non opina- 
bitur, ut qui ex propositionibus non necessariis veram demon- 
strationem fieri non posse intelligat, sive scit conclusionem, 
licet non necessariam, veram esse, quippe quae coacta sit ex 
propositionibus non necessariis quidem, sed veris, quae aliunde 
probari et possint et debeant, sive etiam cur vera esse debeat 


Ansalytica posteriora. 321 


perspectum habet, propterea scilicet quod coacta sit ex pro- 
positionibus quae ipsae demonstrationem non admittant. 

175218 Quare quum eorum quae non necessaria sint non detur 
scientia, erit fortasse qui dubitet, cur omnino in disputando 
petatur, ut concedantur ab adversario propositiones quae nibil 
necessarii habeant (vs. 22 ταῦτα, h. e. τὰ μὴ ἀναγκαῖα — περὶ 
τούτων, h. e. περὶ ὧν διαλέγονται), si ex his conelusio utique flat 
non necessaria: nam ad veram demonstrationem nihil atti- 
net, si quis sumat quae in casu posita et mutationi obnoxia 
sint et quae inde consequantur declaret (satis negligenter 
Biese I. p. 246 ,,Man kann ja ohne Unterschied auf jedes Be- 
liebige beim Disputiren einen Schlufssatz aussprechen"). Quae 
quidem dubitatio eo solvitur, quod, quamquam non est ne- 
cessarium id quod ex propositionibus non necessariis colligi- 
tur, tamen et necessario conceditur ab eo qui propositiones 
concessit et verum est, si ex propositionibus veris coactum 
est: quare quamquam veram demonstrationem non faciunt 
quae non sunt necessaria, tamen in disputando maximi mo- 
menti sunt. 

15232 ὥστ᾽ ox dvdyxg, intell. τῷ τὰ συμβεβηκότα εἰδότι xal 
ἐκ τούτων συλλογιξομένω. Veram rei causam ignorat qui ex 
propositionibus non necessariis colligit, etiamsi propositiones 
ex quibus colligat omni tempore verae quidem sint, neque 
tamen in ipsa rei natura positae (μὴ xa9" αὑτὸ δὲ vs. $3), 
quod iis accidit qui ex signis aliquid cogunt (v. 7027 sqq.). 
Nam qui colligit ex propositionibus non necessariis (vs. 54), 
non ex ipsa rei natura cognoscit quod necessario cum ea .con- 
iunctum est, ut veram rei causam eum ignorare appareat. 


Cap. "I. Demonstrationem ín alio genere fáctam ad aliud 
genus transferre non licet. 


15 Ὁ 2 Axiomata pluribus generibus communia esse possunt, quam- 
quam alius axiomatis in alio genere alius est usus. — Vs. 4 
exspectabas ut pergeret οὐχ ἔστιν ἐν τούτοις τὴν ἐν ϑατέρῳ 
γένει ἀπόδειξιν ἐφαρμόσαι ἐπὶ ϑάτερον, sed quod universe 
proferre debebat statim adaptavit exemplo quod modo comme- 
moravit. 

15} 5 εἰ μὴ tX... nisi quae continu& sint numerorum rationem 


habeant, ut arithmeticam demonstrationem sdmittant : nam 
lH. 


222 Analytica posteriora. 


arithmetica (vs. 1), sicut omnis demonstratio, genus suum 
(numerum dicit) non excedere, sed in eo consistere debet. 

15b9 ἢ πῇ. Exemplum habuimus 24 ἃ 18. — Vs. 11 εἰ μὴ xa9" 
αὑτά, h. e. εἰ μὴ xa9* αὐτὰ ἐκ τοῦ αὐτοῦ γένους τὰ ἄχρα xal 
τὰ μέσα ἔσται καὶ οἰκεῖα τῷ γένει ϑάτερον ϑατέρῳ. — Vs. 18 
ὅτι οἱ δύο κύβοι κύβος, x. Reimeri librum de duplicatione 
cubi. — Vs. 11 οὐδ᾽ εἴ τε... .. h. e. οὐδ᾽ ἔστι δεῖξαι τῇ γεω- 
μετρίᾳ, εἴ τι... — Vs. 2 τὸ ἴδιον γένος (γεωμξδερικὸν intell.) 
αὐτῶν, h. e. τὸ γραμμῇ εἶναι. 


Cap. 8. Res sensibus subiectae, ut quae mutationi οὐποξίασ 
sint, simpliciter et per se neque demonstrantur neque defi- 
niuntur. 


15b23 τῆς τοιαύτης quod explicat sequente καί: culus quidem 
usus, quo particula καί explicandi vim habet, v. quae exempla 
collegimus ad 93 "20. 

15b 24 οὐκ ἔστιν ἄρα... 1039 h 28 διὰ τοῦτο δὲ καὶ τῶν οὐσιῶν 
τῶν αἰσθητῶν τῶν x«9' ἕκαστα οὔϑ᾽ ὁρισμὸς οὔτ᾽ ἀπόδειξίς 
ἐστιν, ὅτι ἔχουσιν ὕλην ἧς ἡ φύσις τοιαύτη ὥστ᾽ ἐνδέχεσθαι 
καὶ εἶναι καὶ μή᾽ διὸ φϑαρτὰ πάντα τὰ xa9* ἕκαστα αὐτῶν. el 
οὖν ἢ v ἀπόδειξις τῶν ἀναγκαίων καὶ ó δρισμὸς ἐπιδστημονι- 
κός, καὶ οὐκ ἐνδέχεται, ὥσπερ οὐδ᾽ ἐπιστήμην ὁτὲ μὲν ἔπι- 
στήμην ὁτὲ δ᾽ ἄγνοιαν εἶναι, ἀλλὰ δόξα τὸ τοιοῦτόν ἔστιν, 
οὕτως οὐδ᾽ ἀπόδειξιν οὐδ᾽ ὁρισμόν, ἀλλὰ δόξα ἐστὶ τοῦ ἐν- 
δεχομένου ἄλλως ἔχειν, δῆλον ὅτι οὐκ ἂν εἴη αὐτῶν οὔτε ὄρι- 
σμὸς οὔτε ἀπόδειξις. 

16" 2ὅ Alterius lectionis, quam eommemorat Philoponus (schol. 
210b 46), vestigia habet codex d: nostra vero, quam etiam 
Boethius habuit, retinenda est propter particulam ἀλλά vs. 26, 
quae si abesset, etiam altera bonum sensum praeberet. Sen- 
tentia loci haec est. Vera demonstratio quae scientiam effi- 
ciat non descendit ad singula quae sensibus subiecta sunt, sed. 
consistit in proximis generibus, quibus illa continentur: quare 
de rehus singularibus nihil probatur, nisi quatenus quae ma- 
gis universalia sunt de iis praedicantur (ὥσπερ κατὰ συμβεβη- 
κός). Si quid autem de iis probatur (ὅταν δ᾽ ἦ vs. 26), altera 
syllogismi propositio neque potest semper vera esse et neces- 
saria, sed φϑαρτή. quia conclusio φϑαρτὴ esse non potest, 
nisi etiam altera propositio sit φϑαρτή (1528), neque revera 
universalis (χαϑόλου, h. e. ita comparata, ut omni tempore 


Analytica poeteriora. 228 


necessario praédicetur alterum de altero universo) esse potest, 
quia quod praedicatur in conclusione (terminus maior) edici- 
tur quidem de iis de quibus praedicatur in conclusione (de 
termino minore, quem verbis ἐφ᾽ ὧν significavit vs. 29), ita 
tamen, ut aliquando possit de iis praedicari et aliquando non 
praedicari (ᾧ μὲν ἔσται ᾧ δ᾽ οὐκ ἔσται) : nam quum quod con- 
clusioni subiectum sit res sit singularis quae sub sensus cadat, 
ut mutationis non sit expers et impatiens, etiam altera propo- 
sitio, sicut ipsa conclusio, alio tempore et de aliquo vera, 
alio et de aliquo non vera esse debebit (v. 32a 10). 

15 b 30 ὁμοΐως δ᾽ ἔχει... Item res se habet in definitionibus: 
namque si quis definiat rem singulareni quae sub sensus ca- 
dat, definitio quam proponit et φϑαρτὴ erit et μὴ xa9óAov, 
quia ad veram definitionem conficiendam eadem requirun- 
tur quae ad veram demonstrationem — nam utraque et ne- 
cessaria esse et intimam rei naturam patefacere debet — 
siquidem definitio aut principium est a quo demonstratio inci- 
pit (ἀρχὴ ἀποδείξεως : quare dicit 1015 b 24 doy? δὲ τῶν συλ- 
λογισμῶν τὸ τί ἐστιμ) aut conclusio ad quam tendit aut pro- 
positio quae a demonstratione. non nisi eo differt, quod ipsa 
ponit quod haec syllogismo facto probat (ἀπόδειξις 9565. δια- 
φέρουσα, cf. 94a1l sqq.). Eornm autem quae secundum na- 
turae leges flunt (τῶν πολλάκις γινομένων, τῶν dg ἐπὶ τὸ 
σολύ) datur quidem demonstratio et scientia, quatenus uni- 
versa quaedam natura cognoscitur, quae a sensibus sevocata 
singulis rebus, quae ce?to tempore fiunt et oculorum aspectui 
:Subiectae sunt, legem praescribit; non datur, quatenus non 
universa quaedam lex, sed singula quasi eius exempla cogno- 
scuntur, quae ex illa suspensa sunt. — Lectionem τοιοῦδ᾽ &- 
6ív, quam recipere non dubitavimus , Philoponi explicatio vi- 
detur comprobare (v. schol. 211 b 10 sqq. coll. schol. 228a 1). 
Quid Boethius habuerit incertum est: vertit enim: ,,sSecundum 
quod huiusmodi sunt". Deinde nostram leetionem veram esse 
et optimorum codd. vestigia comprobant et sensus ipse docet: 
nam quod Aristoteles dicit hoc est: αἵ ἐπιστῆμαι, 4 μὲν vor- 
οὔδέ τινός εἰσιν ἐπιστῆμαι h. ὁ. quatenus universae cuiusdam 
legis, non rei singularis cognitionem efficiunt, ἀεί εἰσιν, f δ᾽ 
οὐχ ἀεὶ... Bene C. Heyder I. p. 324 not.: ,,Das Wesen der 
Mondfinsternifs" (τοῦ τοιοῦδε) bleibt sich gleich, so oft die 


Erde zwischen Sonne ugd Mond tritt; diefs selbst aber ge- 
41» 


224 Analytica posteriora. 


schieht nicht immer, sondern zeit - und theilweise". KExspe- 
ctabas ut pergeret fj δὲ κατὰ μέρος, οὐκ ἀεί. Ut hoc loco op- 
ponuntur τὸ τοιόνδε et τὸ κατὰ μέρος, sic 1060 b 20 τὸ τοιόνδε 
et τὸ τόδε τι. quod rem sensibus subiectam significat: παρέχει 
δ᾽ ἀπορίαν καὶ τὸ πᾶσαν μὲν ἐπιστήμην εἶναι τῶν καϑόλου 
καὶ τοῦ τοιουδί, τὴν δ᾽ οὐσίαν μὴ τῶν καϑύόλου εἶναι, μᾶλλον 
δὲ τόδε τι καὶ χωριστόν. 


Cap. 9. Vera demonstratio non fit nisi ex principiis rei 
demonstratae propriis, ut termini, per quos demonstretur , aut 
ex eodem genere esse debeant aut e duobus quorum alterum 
altero contineatur. 16216 Principia cuiusque rei propria non 
demonstrantur: er quibus summis si demonstratur, perfecte 
demonstratur : 26 quare num quis revera aliquid sciat necne, 
difficillimum est ad diiudicandum. 


75b 40 Bryson circulum quadrare voluit non usus principiis geo- 
metriae propriis, sed iis quae omnibus disciplinis sunt com- 
munia (χοινα) : quod quomedo fecerit v. in schol. 306b 21 sqq. 
coll. paraphr. sophist. elench. ed. Spengel. Monach. 1842. p. 60. 
I. Ch. Heilbronner Hist. matheseos universae. Lips. 1742. 
P. 149 de eadem re haec habet: ,jSit quadrandus circulus 
A4BCD, cui eircumscribatur quadratum E FGH, ad septimam 
eius partem inscribatur aliud ZVL.M; si in medio horum qua- 
dratorum OPQE delineatur, erit secundum Brysonem istius 
ambitus aequalis circuli peripheriae". Cf. Ios. Blancanus locc. 
Aristotelis math. explicata. Bonon. 1615. p. 70. (I. E. Montu- 
cla) Histoire des recherches sur la quadrature du cercle. Pa- 
ris 1154: ,,Bryson raisonnait bien mal pour un géométre, ai c'en 
était un, lorsqu'il prétendait, que le cercle était moyen pro- 
portionel entre le quarré inscrit et le circonscrit. Il était aisé 
de voir dés- lors, que ce moyen proportionel était seulement 
loctogone; car en général deux polygones semblables étant 
inscris et circonscris au cercle, le moyen proportionel entre 
eux deux est l'inscrit qui a le double des cótés". Brysonis 
exemplo Aristoteles saepius utitur, v. 171b 16, 1128 4 — 7. 
Brysonem sophistam vocat 56327 et 615a 10, ubi etiam eius 
patrem Herodorum commemorat. 1405 b 9 ἔτι δὲ τρίτον, ὃ λύει 
τὸν σοφιστικὸν Aóyov: οὐ γὰρ ὡς ἔφη Βρύσων οὐθένα αἰσχρο- 
λογεῖν, εἴπερ τὸ αὐτὸ σημαίνει τόδε ἀντὶ τοῦ τόδε εἰπεῖν. 
Praeterea de quadratura circuli frustra ἃ veteribus tentata 


Analytica posteriora. 825 


v. quae diximus ad 692332 et de Antiphonte δὰ 1724 coli. 
Procl. in Euclid. Elem. III. prop. I. p. 121. 

76a4 Revera scimus quod cum alia re et coniunctam esse et 
quatenus cum ea coniunctum sit ita intelligimus, ut ex ipsa 
eius rei, quacum coniunctum sit, natura eiusque principiis et 
quasi fontibus iliud cognoscamus, quatenus rei natura talis est 
qualis revera est: sic si quid dicitur duos angulos rectos ha- 
bere, cum cuius natura hoc necessario coniunctum sít, revera 
cognoscitur ex principiis eius rei propriis, de qua hoc dicitur. 
Quare 4 de B praedicari revera scimus, si ex ipsa natura 
rei quae termino Z significatur terminum 44 de B praedican- 
dum esse cognovimus: quare(vs. 8), si etians illud (B dico) ita 
praedicetur de alio (C), ut cum eius natura necessario con- 
iunctum sit, terminus medius (B) in eodem genere, in quo 
reliqui, non esse non poterit. "Terminis igitur sic se habenti- 
bus conelusionem 44C revera demonstratam esse dicendum 
erit. 

1626 Zelt ad Eth. Nic. VI, 5, 6 multos locos collegit, quibus 
eodem exemplo Aristoteles utitur: ,,Dici vix potest quantopere 
hoc exemplum frequentet: habet enim ubique fere, quoties- 
cunque e ratione geometrica documentum petiturus est, Quae 
res notabilis mihi videtur et Aristotelis propria, quum Plato 
in hoc genere copiosior sit". 

16211 τὸ μὲν γὰρ ὅτι... Sialtera disciplina alteri ita subie- 
cta est, ut in speciem transferat quod altera de genere uni- 
verso demonstravit, ea disciplina, quae est de specie, rei qui- 
dem ipsius cognitionem efficit, quamquam veram eius causam 
investigare et explanare debet altera, quippe quae universi ge- 
neris rk xa0' αὑτὰ συμβεβηκότα (haec enim sunt quae dicit 
τὰ zd Om vs. 13 cf. b 13) contempletur. Principia autem (vs. 15) 
utrique generi sunt communia. 

16220 ὥστ᾽ εἰ μᾶλλον... Biese I. p.251 iis quae dicit Philop. 
(schol. 212b 30) , ut videtur, inductus hunc locum non recte 
reddidit dicens: ,,Daher jehóher er emporsteigt zu der ersten 
Ursache, desto mehr ist er wissend; und k&nn man diefs 
noch ein vermitteltes Wissen nennen, so besteht 
hierin der hóhere und hóchste Grad der Wissenschaft". Quod 
Aristoteles dicit hoc est. Si igitur fleri potest, ut alius alio 
magis sciat (namque qui ex principiis cniusque rei propriis 
rem demonsitravit magis ibtelligens dicendus est quam is qui 


3260 Asnalyiica pesteriera. 


alio quocunque modo ídem demonstravit) et ut quis quam 
optime sciat, etiam scientia ipsa gradum admittit, ut ea, quae 
ex principiis cuiusque rei propriis comparata sit, magis quam 
alia quaecunque et maxime inter omnes dicenda sit scientia. 


Cap. 10. Principii definitio. Quae quid significent et quae 
snum sint an non sint scire debeamus exponitur. 81 Quae cu- 
iusque demonstrationis propria sint, quae communia. b 11 Omnis 
demonstratio tribus partibus constat, 16 quarum duas interdum 
negligere licet. 23 Quid differant ἀξίωμα, ὑπόϑεσις et αἴτημα. 
35 Definitio non est hypothesis. 

16232 xal τὰ πρῶτα xc) và ix τούτων. Prima dicit τὰς ἀρχάς: 
mamque quum in omni demonstratione tria distinguenda sint, 
genus, de quo demonstretur, axiomata, ex quibus, et τὰ ὑπάρ- 
χοντα καϑ᾽ αὐτὰ τῷ γένει, quae demonstrentur, genus et axio- 
mata dicit τὰ πρῶτα. reliqua vero omnia quae demonstrentur 
τὰ ix τούτων. Quare non probandum erit quod dicit Philop. 
schol. 213a 13 neque quod dedit Biese I. p. 252 locum vertens: 
4,w28 sie (die Principien) bedeuten und was aus dieser Bedeu- 
tuug folgt (τὰ ix τούτων). wird vorausgesetzt". 

16238 τὰ μὲν ἴδια, intell. τὸ γένος xal và xa9' αὐτὰ τούτον 
«ἀϑη (de quibus cogitandum esse docent quae habemus 
11a7 7 sq.), axiomata vero communia sunt κατ᾽ ἀναλογίαν : 
nam quod in arithmetica de numeris valet (aequalia si demun- 
tur ab aequalibus, quee restant aequalia sunt), idem in geo- 
metria de lineis, siquidem axioma quodcunque (vs. 39) in 
singulis disciplinis usum non habet nisi quatenus ad id semper 
genus transfertur quod singulis proprium est: quare (vs. 42) 
in arithmetica de numeris, in geometria de lineis τὰ ἀξιώματα 
accipere satis est, quamquam per se spectata latius patent. 

16b3 Quae cuiusque disciplinae propria sunt et quae esse quae- 
que disciplina sumit ea sunt, quorum τὰ ὑπάρχοντα xa9? αὐτὰ 
contemplatur, τὰ ὑποχείμενα τῇ ἐπιστήμῃ. Non satis accu- 
rate sibi respondent μὲν vs. 3 et δὲ vs. 6: exspectabas énim ut 
pergeret ἃ δὲ τί μὲν σημαίνει ἔχαστον λαμβάνουσι, Ot; δ᾽ 
ἔστι δεικνύουσι, τὰ τούτων πάϑη εἰσὶ καϑ'᾽ αὐτά. Longius 
orationis membrum quod interpositum est effecit, ut censtru- 
ctio non servaretur, sed inde a vs. 6 iis similis fleret quae 
proxime praecesserunt. Similia collegimus ad 61a 19. 

16b17 φανερὸς idem significat quod vs. 19 δῆλος et vs. 31 γνό- 


Analytica posterio»a. 821 


Quoc: quare φανερὸν ὅτι eodem modo ponitur atque δῇλον 
ὅτι: 456a τῆς uiv οὖν κινήσεως φανερὸν ὅτι καὶ ἡ τοῦ 
πνεύματος ἀρχὴ καὶ ὅλως ἢ τῆς καταψύξεώς ἐστιν ἐνταῦϑα 
(ἐν τῇ καρδίᾳ). Cf. 491b 30 ὅλως μὲν γὰρ οὔϑ᾽ ὁρᾷ οὔτ᾽ ἔχει. 
δἰς τὸ φανερὸν δήλους ὀφθαλμούς (ὁ ἀσπάλαξ). h. e. oculos 
non habet conspicuos, ,sie liegen nicht zu Tage" (εἰς τὸ φα- 
vtgóv). φανερός et δῆλος hic differunt: namque φανερὸν di- 
citur quod oculis cernitur, δῆλον qued menti lustranti mani- 
festum est — est enim aliud, si dicimus φανερὸν ὅτι ὀφθαλ- 
μοὺς ἔχει (nam φανερὸν est τὸ ὁρώμενον: 196233 τὸν δ᾽ οὐ- 
ρανὸν καὶ τὰ ϑειότατα τῶν φανερῶν ἀπὸ τοῦ αὐτομάτου γε- 
γέσϑαι), aliud, si dicimus δῆλον ὅτε ὀφθαλμοὺς ἔχει. Idem dis- 
crimen habemus inter φαίνεσθαι et δοκεῖν 461} 8 φαίνεται 
μὲν οὖν πάντως. δοκεῖ δὲ οὐ πάντως τὸ φαινόμενον. ἀλλ᾽ ἐὰν 
τὸ ἐπικρῖνον κατέχηται 3) μὴ κινῆται τὴν οἰκείαν κίνησιν. 
428 b 1 τὸ οὖν φαίνεσθαί ἐστι τὸ δοξάζειν ὅπερ αἰσθάνεται μὴ 
κατὰ συμβεβηκός. φαίνεται δὲ καὶ ψευδῆ, περὶ ὧν ἅμα ὑπό- 
ληψιν ἀληθῆ ἔχει. οἷον φαίνεται μὲν ó ἥλιος ποδιαῖος, πε- 
πίστευται δ᾽ εἶναι μείξων τῆς οἰκουμένηρ. Differt ab eo quod 
dicitur φανερὸν et δῆλον. quae haud raro sine discrimine 
ponuntur, τὸ δαφές : nam δαφὲρ non dicitur id quod apertum 
est et manifestum, sed id cuius accuratam et exactam cogni- 
tionem habemus: 111a8 £r, τὸ μεταλαμβάνειν slg τὸ γνωριμώ- 
τερον ὄνομα. olov ἀντὶ τοῦ ἀκριβοῦς ἐν ὑπολήψει τὸ σαφές. 
413211 ἐπεὶ δ᾽ ἐκ τῶν ἀσαφῶν μὲν φανερωτέρων δὲ γίγνεται 
τὸ σαφὲς καὶ κατὰ τὸν λόγον γνωριμώτερον: cf. Trdibg. de 
an. p. 337. Quamquam ne hoc quidem discrimen ab Aristotele 
ubique servatur: 131233 οὐδ᾽ ὅτε ἀποδέδωκε τὸ ἴδιον, ἔσται 
φανερὸν εἰ ὑπάρχει, εἴπερ τοιοῦτόν ἐστιν οἷον ἐπολείκειν. 
οὔκουν ἔσται σαφὲς τὸ ἴδιον. 

176b23 Quodcunque natura per se necessitatem quandam ha- 
bet axioma est, non hypothesis vel αἴτημα. Nam si quis hy- 
pothesin vel αἴτημα esse velit quodcunque ita comparatur sit, 
ut ab adversario contradici possit, dicendum est neque syl- 
logismum neque demonstrationem id agere, ut ei qui con- 
tradicere velit nulla exceptio relinquatur (nam contradicendi 
semper erit copia, etiam si quid certissimum sit), sed ut 
ratio (ὁ ἔσω λόγος, ó iv τῇ ψυχῇ) convincatur, non oratio 
(ὁ ἔξω Aóyog). 


328 Anaiytica posteriora. 


16b33 ἢ ὃ dv vig... Aliam αἰτήματος definitionem proponit 
quae latius patet. 

16 b 35 οὐδέν, quod etBoethius et Philop, (schol.214a 27) habuisse 
videntur et sensus flagitat, ex optt. codd. recepimus. .Nam 
quod Aristoteles dicit est hoc,  Deflnitio ab hypothesi eo dif- 
fert, quod nihil.edicit de exsisteritia rei quae deflnitur: nam 
si quis contendat definitionem, licet non ponat aliquid esse 
vel non esse, sed intelligi tantum velit id quod dicat, tamen 
esse hypothesin, quodcunque auribus percipimus, si quod di- 
ctum est intelleximus, hypothesis dicenda erit, Verum $xo- 
ϑέσεις dicuntur quibus positis (ὅσων ὄντων vs. $8) et ex qui- 
bus aliud quid colligitur; neque enim concedendum est in geo- 
metria non cogi ex iis ipsis quae posita sint: nam nihil cogi- 
tur ex ea ipsa flgura quae nonnisi exempli gratia adscribitur, 
sed ex iis quae mente sola cogitantur, figura descripta signi- 
ficantur et illustrantur. C£ quae diximus ad 49b36. Apparet 
ex iis quae modo disputavimus non opus esse Themistii ex- 
plicatione, qui quae legimus vs.39 sqq. coniungenda putavit cum 
iis quae habuimus vs. 24— 271. 

1168 Alia causa, cur definitio non appellari possit hypothesis, in 
eo est, quod haec aut universalis est aut particuiaris, inilla vero 
quod subiectum est aequale esse debet ei quod praedicatur. 


Cap. 1l. Síne notione universali demonstratio esse non 
potest, quamquam sine ideis. 10 De usu quem principium con- 
tradictionis quod dicitur in demonstratione habeat. 26 De com- 
muni quo singulae disciplinae inter se coniunctae sínt vinculo. 


11210 Principium contradictionis quod dicitur in ipsam demon- 
Strationem non assuntitur, nisi etiam in conclusione expres- 
sum esse debeat: si ;4 de omni B praedicari verum, non prae- 
dicari non verum sit, B vero de omni C praedicetur, 4 de 
omni C praedicari verum, non praedicari non verum est: in 
quo quidem syllogismo nihil interest (vs. 14), num 4 prae- 
dicetur et de B et de J/Von-B, B autem et de C et de Non-C. 
Nam si datum est animal praedicari de omni homine (si γὰρ 
ἐδόϑη ξῷον εἶναι τοῦτο καϑ' οὗ ἄνθρωπον dAy9ig ἔστιν εἷ- 
σεῖν vs. 15). etiam si verum sit animal praedicari etiam de 
Non - homine, dummodo homo sit animal, Non - animal vero 
non prsedicetur de homine, eadem utique proveniet conclu- 
sio, hanc dico, hominem quendam e. g. Calliam esse animal. 


Analytica posteriora. 829 


(Perspicuitatis causa hic adiecimus apodosin, qualis esse de- 
bebat, quam Aristoteles et cogitandi et scribendi alacritate 
abreptus non omisit quidem, sed turbavit.) Item enim, etiam 
si Non-Callias homo sit, de Callia homo praedicabitur, Non- 
liomo vero non praedicabitur. Quare etiam si 4 et de B prae- 
dicatur et de Non - B (εἰ τὸ πρῶτον οὐ μόνον κατὰ τοῦ μέ- 
σου λέγεται ἀλλὰ καὶ κατ᾽ ἄλλου vs. 19). B autem et de C 
et de Νοη- Ο (εἰ τὸ μέσον καὶ αὐτό ἐστι καὶ μὴ αὐτό vs. 20), 
dummodo Non-4 neque de B praedicetur neque de C, ta- 
men conclusio eadem utique erit ,,/£ praedicari de C". Ve- 
rum principio contradictionis (vs. 22) non uti solemus in de- 
monstratione recta, sed in deductione ad absurdum quae di- 
citur, quamquam. ne in hac quidem hoc principium adhibetur 
universum, sed quantum in quaque re satis est. Nam quod 
habuimus.76a242 de axiomatis communibus, idem etiam de 
principio contradictionis valet. 

11.4.26 Cf. 996b 28 λέγω δὲ ἀποδεικτικὰς (ἀρχὰς) τὰς κοινὰς 
δόξας, ἐξ ὧν ἅπαντες δεικνύουσιν, οἷον ὅτι πᾶν ἀναγκαῖον 

4) φάναι ἢ ἀποφάναι καὶ ἀδύνατον ἅμα εἶναι καὶ μὴ εἶναι 
«al ὅσαι ἄλλαι τοιαῦται προτάσεις. ---- Vs. 28 περὶ ὧν, intell. 
τὰ γένη. O, intell. τὰ τούτοις ὑπάρχοντα καθ᾽ αὐτά. 

11.232 οὐ γὰρ ἂν ἠρώτα: nam quod respondetur ex arbitrio 
pendet eius qui interrogatus est (oOx ἔστιν ὡρισμένον τι), ut 
qui alium interrogaverit de iis ex quibus demonstrandum sit 
neque ut vera sint quae respondeantur neque ut talie sint, 
ex quibus demonstratio perfecta flat, efficere possit, — Vs.34 
nos remittit ad ea quae dixit 64b sqq. 


Cap. 12. Quomodo diíudicandum sit quae ad quamque 
doctrinam propositio pertineat. 16 Quomodo inveniatur do- 
ctrina ad quam quisque falsus syllogismus pertineat. 34 Quando 
ezceptio non sit facienda, 40 Quae non coguntur interdum 
tamen syllogismi speciem habent. '"8a14 Novis terminis me- 
diis interpositis demonstratio spsa non procedit. 


11236 et 38 ἐρώτημα signiflcare id quod ponatur concedente 
adversario docuimus ad 42a 39, quod non satis perspexit Biese: 
dicit enim obscurius I. p. 231 ,,eskónnen zwar in wissenschaft- 
lichen Beweisen Fragen angewendet werden, aber nur unter 
der Bedingung, daís diese der Bestimmung des Vordersatzes 


480 Anaiytica posteriora. 


entsprechen, der immer nur auf einen Theil des Widerspruchs 
sich bezieht", Vs. 40 ἐρώτημα γεωμετρικὸν vel ἰατρικὸν est 
propositio, culus veritas diiudicari possit ex principiis geo- 
metriae vel medicinae propriis, ut geometram vel medicum 
eam concedere vel non concedere deceat, si interrogetur. 

1101 ἢ ix τῶν... Quomodo à quod praebent codices Cn 
emitti potuerit ex lis apparebit quse dedimus ad 25} 35. 
Brandisius (Variet, lect. Aristot. in Abhh. der Berl. Akad. 1832) 
addendum putavit &, quod asterisco addito significavit. — 
Vs. 5 οὐχ ὑφεκτέον τῷ γεωμέτρῃ, intell. ἀλλὰ τῷ πρώτῳ φι- 
λοδόφῳ. 

11}10 οὕτως, h. e. ὥστ᾽ ἐρωτᾶν τὰ κατὰ τὴν ἐπισνήμην διορι- 
σϑέντα, quae qualia sint indicavit vs. 1 sq. Si quis autem non 
ita disputat, ut esa tantum sibi velit concedi quae cum prin- 
cipiis geometriae propriis stare possint et ex iis cogantur, ne- 
que disserendi leges servat neque geometram, si convincit, 
redarguit quatenus est geometra: quae quidem prava dispu- 
tandi artificia ne eos fugiant qui disputationi intersint, dis- 
ceptandum non est de rebus geometricis, nisi si qui adsint 
geometriae sint periti, ut diiudicare possint num sic dispute- 
tur uti geometriae ratio postulet. 

11b 16 Quod interpretes (schol. 216b 14 sqq., ib. 32 sqq.) dicunt 
de accentus mutatione quum ex codicum auctoritate diludi- 
cari nequeat, dedimus quod loco ipsi maxime convenire vi- 
debatur. Ne quem offendat articulus ante ποίαν, cf. 226b 20 
et 221 b2 τοῖς ποίοις ἕχαστον τούτων ὑπάρχει εἴρηται. Leo 
Magentenus legisse videtur ποῖά ἐστιν, v. schol. nostra δὰ 11} 18 
I. p. $1. Boethius vertit: ,,et quae sunt secundum unamquam- 
que scientiam et quae secundum ignorantiam qualis geome- 
trica est ?", ut quam quidem lectionem habuerit non appa- 
reat, sed veram lectionem eum non habuisse certum sit. Eie- 
cimus autem quod Bekkerus addidit vs: 18 ἢ ὠγεωμέτρητα 
post ἐστιν, quod neque codd. agnoscunt neque Boethius ne- 
que vet. intp. Goth. habet neque sensus requirit. Nam ese- 
μετρικά dixit pro iis quae unius scientiae cuiuscunque pro- 
pria sint et ad eam pertineant, siquidem exemplum posuit 
pro re universsli cuius est exemplum. Quod qui non vide- 
rent — idem fere etiam 15 b4 factum esse supra commemo- 
ravimus — adiiciendum putaverunt ἢ ἀγεωμέτρητα. Difficul- 
tas enim huius loci emnis in eo est, quod, quamquem Ari- 


Ansiytiea posteriora. 981 


:stoteles modo de omni doctrina dixerié (vs. 11 παρ᾽ éxdovgv 
ἐχιστήμην), tamen vs. 18 ita pergit ac sí de geometria sola 
serme esset. Bene haberent onmia, si dixisset xal παρ᾽ ἔχά- 
ότην ἐπιστήμην tà κατὰ ποίαν ἄγνοιαν γινόμενα ἐρωτήματα 
ἐρωτητέον τὸν ἑχάστης ἐπιστήμης ἐπιστήμονα; vel καὶ πρὸς 
τὰ κατὰ ποίαν ἄγνοιαν γινόμενα ἐρωτήματα ἀποχριτέον τῷ 
ἑχώστης ἐπιστήμης ἐπιστήμονι; Quare Aristoteles quum dicit 
Et secundum qualem im unaquaque doctrina ignorantiem 
quaestiones fleri debent, ut propositiones quae respondean- 
tur, geometricae. dicendee sint?" quod quaerit hoc est. Qna- 
lis esse debent in unaquaque doctrina quae ignoramus, ut 
propositiones falsae quas defendamus tamen geometriae sive 
alius doctrinae cuiuscunque, de qua disputetur, propriae di- 
cendae sint (οὐ πᾶν γὰρ ÉxaGtov ἐπιστήμυνα ἐρώτημα igo- 
τητέον vs. 1) Utrum syllogismus dyeouérQgvog (6 κατὰ τὴν 
ἄγνοιαν vs, 19) dicendus est is qui flat ex propositionibes ve- 
ritati repugnantibus (ix τῶν προτάσεων τῶν τὸ ἀντιχείμενον 
τῷ ἀληϑεῖ δοξαξζουδῶν) sive etiam qui ex propositionibus ve- 
ris non recte colligat (ὁ σαραλογισμόθ). dummodo proposi- 
tiones ex quibus fiat geometriae sint propriae, an syllogismus 
qui ex alia doctrina desumtus ad geometriam omnino non per- 
tineat? — Copiosius haec ultima exposuimus, ne quis prio- 
rem particulam ἢ vs. 20 respondere putet particulae πότερον 
quae praecessit. Articulum cur non tulerit Bkk. vs. 20, quum 
eundem servaverit vs. 19 ὁ àx..., non video, praesertim quum 
etiam Philop. (schol. 216b 43) eum agnoscere videatur. — 
Vs. 22 τὸ δὲ τὰς παραλλήλους συμπίπτειν (sive hoc coactum 
est ex propositionibus veritati repugnantibus sive non recte 
collectum ex propositionibus veris) γεωμετρικὸν dicendum est, 
quia quodcunque de lineis parallelis probatur ad geometriam 
pertinet, ἀγεωμέτρητον vero, quia lineas παραλλήλους num- 
quam inter se concurrere geometria docet. 

11b25 τῷ μὴ ἔχειν, cf. 1022} 35 ἀόρατον δὲ (λέγεται) καὶ τῷ 
ὅλως μὴ ἔχειν χρῶμα καὶ τῷ φαύλωρ καὶ ἄπουν καὶ τῷ μὴ 
ἔχειν ὅλως πόδας καὶ τῷ φαύλους. — ὥσπερ τὸ ἄῤῥυθμον. 
Similia repetitionis exempla collegimus ad 61 1. Haud seio 
an xal post αὕτη. quod omnes codd. praebent, quamquam 
neque apud Boethium legitur neque in vet. intp. ood. Goth., 
Bkko. retinendum fuerit, siquidem its intelligi potest ut et 
explicet etamplificet ea quae praecesserunt. Nam quod Aristote- 


332 Analytica postoriora. 


les dicit hoc est: καὶ ἡ ἄγνοια αὕτη, ἣ γίνεται v φαύλως ἔχειν 
σερὶ γεωμετρίαν. καὶ ὅλως ἡ ἄγνοια ἡ ἐκ τῶν τοιούτων ἀρ- 
χῶν (s. προτάσεων) γινομένη. ἐξ ὧν καὶ αὐτὴ ἡ ἐπιστήμη 
ἐστίν, ἐναντία ἐστὶν τῇ ἐπιστήμῃ. Veri similius certe est xal 
deletum esse quam adiectum aliena manu, quum, εἰ adiicia- 
tur, locus fiat difflcilior ad intelligendum. 

11b28 Articulum ante διττόν ex optimis libris adiecimus, prae- 
sertim quum Aristoteles non dicat ,,medius terminus seniper 
ambiguus est", sed ambiguitas (τὸ διττόν). quam paralogismus 
habet, in medio semper termino posita est". 

11b 30 τὸ. δὲ xav. οὐ λέγεται πᾶν, quod hic addit, quia, si quod 
praedicatur universum praedicaretur, neque medius terminus 
quidquam haberet ambigui neque omnino fleret paralogismus, 
sed syllogismus verus: e. g. si recte praedicatur σχῆμα κατὰ 
παντὸς κύχλου, si etiam πᾶς κύκλος κατὰ τῶν ἐπῶν recte 
praedicaretur, syllogismus ὅτε τὰ ἔπη κύκλος verus esset, — 
Mathematica vero (ταῦτα vs. 30) mentis oculis quasi intue- 
mur (valde simile est quod Kantio de mathematicis placuit). 
Non ita est in rebus dialecticis (ἐν τοῖς Àóyoig), quae quum 
minus conspicua sint, ut non cerni velint, sed cogitari, faci- 
lius addubitantur et sententiarum diversitatem admittunt. 

11b34 Quum exceptio quam facimus aut ipsa sit propositio aut 
eius locum tenere possit, propositio vero, ut ad demonstran- 
dum idonea sit, universalis esse debeat, contra propositio- 
nem, qua ad inductionem conficiendam utitur adversarius — 
tali enim propositione, quippe quae ad res singulares per- 
tineat quae sub sensus cadunt, in vera demonstratione omnino 
non est utendum —, quopiam neque necessaria neque uni- 
versalis esse potest, exceptio facienda non est: inductio enim 
omnisa vera demonstratione aliena est. 

11b40 διὰ τὸ λαμβάνειν. Cf, 43b36 τὰ πᾶσιν ἑπόμενα οὐχ 
ἐχλεκτέον" οὐ γὰρ ἔσται συλλογισμὸς ἐξ αὐτῶν et quae ibi 
diximus, 

1823 Ut syllogismus fleret in prima figura, quem Caeneus niale 
facit in secunda, terminus maior esse deberet ἡ πολλαπλάσιος 
ἀναλογία, medius ἡ ταχίστη ἀναλογία, minor τὸ πῦρ. Quam- 
quam autem interdum (scilicet si termini inter se convertan- 
tur) vera exit conclusio affirmans in secunda figura, tamen 
syllogismus non bene habet, quia conclusio non semper et 
necessario vera est: quare quum ipsas concludendi ratio in 


Analytica posteriora. 428 


his nihil conflciat quod necessario verum sit, non manife- 
stum est (οὐχ ὁρᾶται vs. 6) ex ipso syllogismo, num in se- 

. eunda figura colligere liceat quod cogimus an non liceat. 

1825 Quum interdum non fist verus syllogismus exiis quae syllo- 
gismi speciem habeant, difficilius est ad diiudicandum ex quibus 
propositionibus coactum sit quod syllogismus confecit (τὸ dva- 
λύξιν). quoniam quod verum est et e veris et e frelsis pro- 

. positionibus (v. Anal. pr.1I. c. 2 — 4) colligi potest. Quod longe 
facilius esset, si quod verum esseí non cogeretur nisi ex 
propositionibus veris: nam si esset 4 (significantur autem ter- 
mino 74 propositiones, unde colligitur, termino B conclusio), 
sequeretur B, et si colligeretur B, hoc ex .4 conclusum esse 
necesse esset, 

18214 Demonstratio non amplificatur novis terminis mediis in- 
teriectis, sed ut progrediatur, novi qui adiiciuntur termini 
non interponi debent reliquis, sed ap poni et extrinsecus 
assumi, ita ut non medium locum occupent, sed lotos τῶν 


ἄχρων. 


Cap. 18. Ut et conclusionem veram esse (τὸ ὅτι) et quam 
ob causam vera sit (τὸ διότι) intelligatur, necesse est, ut et 
propositiones ex quibus demonstretur ipsae demonstrari ne- 
queant et terminus medius ipsam causam proximam coniun- 
ctionis quae inter maiorem et minorem intercedat , exprimat : 
quod non fit (28) ubi vel ex effectu probatur (b13) vel terminus 
medius externam tantum maioris cum minore quandam con- 
iunctionem efficit. 42 Si res ipsa et causa rei ad diversas 
doctrinas pertinent, causam investigare doctrinae difficilioris 
est οἱ accuratioris, cuius eremplar est mathematica. 


18224 Si quod demonstratur ita demonstratur ut id ex quo col- 
ligatur non amplius probari possit per aliud, sed primam et 
proximam eius rel causam exprimat quae demonstretur, non 
solum verum esse quod probatum sit, sed etiam quam ob 
causam verum sit intelligitur. Sin sutem acoeidit, ut probari 
quidem aliunde nequeat id per quod demonstratum sit, quam- 
quam veram rei causam non exprimat, intelligitur quidem và 
ὅτι, non intelligitur τὸ διότι. Namque si terminum 4 de ter- 
mino C praedicari demonstratur medio 2 interposito et si B 
non causam exprimit ob quam 44 de C praedicetur, sed po- 
tius 44 causam significet ob quam B de C praedicari debeat, 


394 Analytica posteriora. 


ita tamen, ut effectus 8 c nulla alia causa provenire possit 
nisi ex causa f, h. e. its ut non solum ex causa qualis ef- 
fectus esse debeat, sed etiam ex effectu qualis causa sit col- 
ligere liceat — hoc est enim quod Aristoteles dicit ἀνειστρέ- 
φειν vs. 27 et ἀντικατηγορεῖσθαι vs. 28 — bene quidem pro- 
cedit demonstratio, quamquam conclusio, quippe quae ex ef- 
fectu, non ex causa probata sit, quam ob causam vera sit 
minime intelligitur, h. e. fit συλλογισμὸς τοῦ Ott, οὐ toO 
διότι. Quae quidem demonstrandi ratio, quamquam a vera 
scientia aliena esse debet (nam non ex effectu, quem vs. 29 
appellat τὸ μὴ αἴτιον et b12 τὸ ἀναίτιον. causam, sed ex 
causa effectum vera demonstratio derivare debet, ut eadem 
via progrediatur qua procedendum esse ipsa rerum natura 
docet), tamen haud raro adhibetur, quoniam effectus a quo 
incipit facilius intelligitur (γνωριμώτερόν ἐστι πρὸς ἡμᾶς va. 28) 
quam causas. — Cur planetae non splendeant exponitur de 
coel 290a17 ἡ γὰρ ὄψις ἀποτεινομένη μαχρὰν ἑλίσσεται διὰ 
τὴν ἀσϑένειαν. ὅπερ αἴτιον ἴσως καὶ τοῦ στίλβειν φαίνεσθαι 
τοὺς ἀστέρας τοὺς ἐνδεδεμένους, τοὺς δὲ πλανῆτας μὴ στίλ- 
βειν" oi μὲν γὰρ πλανῆτες ἐγγύς εἶσιν, ὥστ' ἐγχρατὴς οὖσα 
πρὸς αὐτοὺς ἀφικνεῖται ἡ ὄψις" πρὸς δὲ τοὺς μένοντας xga- 
δαίνεται διὰ τὸ μῆκος. ἀποτεινομένη πόῤῥω λίαν. 

1802 Omnes codd. excepto » quivuscum convenit quod vet. 
intp. Goth. praebet post τὸ 4 habent xal τὸ 4 τῷ B τὸ μὴ 
στίλβειν, quae Bkkus cum edd. prr. ita transposuit, ut ante 
ὥστε collocaverit; quod quomodo defendi possit non video. 
Nos, quum quae codices exhibeant non sana esse appareat, 
aliquid delendum quam singula verba transponenda esse fa- 
cilius nobis persuadentes, verborum ordine qualem codices 
praebent servato omisimus verba xol τὸ 4 τῷ B quae in codd. 
leguntur post τὸ 4: nam τὸ 4 per scribentis negligentiam 
repetitum in causa videtur fuisse, ut adiectum sit «à B et 
particuls καί quam cod. p omisit, Etiam Boethii versienem 
pravam lectionem exhibere patet: videtur enim legisse óxdo- 
χει δὴ καὶ τὸ B τῷ Γ τὸ μὴ στίλβειν, ὥστε καὶ τῷ T. 

18b 11 ἐφ’ ὧν δὲ τὰ μέσα... In quibus vero syllogismis ter- 
minus medius non exprimit unam causam preximam ob quam 
maior de minore praedicetur, ex iis, quum nen converti poe- 
eit terminus medius cum maiore, verum quidem esse quod 
colligatur, si ex effectu, ut qui nobis sit notior, causa de- 


Analytica posteriore. 335 


monstretur, intelligemus, quamquam causa ob quam verum 
sit nos lateat. 

18b13 ἔτι ip" ὧν τὸ μέσαν ἕξω τίθεται. Denique syllogismum 
et verum esse et quam ob causam verus sit non simul in- 
telligitur ex iis, in quibus terminus medius extrinsecus assu- 
mitur, h. e. quorum terminus medius nihil est nisi vinculum 
quoddam externum, quo terminus maior cum minore copu- 
letur — non de secunda et tertia syllogismorum figura hic 
sermonem esse ut evinceret, frustra laboravit Philoponus: 
nam quae habentur vs. 32 κατὰ τὴν τῶν μέσων ϑέσιν de se- 
cunda et tertia figura haec accipienda esse aperte docent, 
cum quibus praeterea cf. quae leguntur csp. 14 — docet 
enim in his terminus medius (ἡ τοιαύτη αἰτία vs. 23) con- 
iunctum quidem cogitandum esse maiorem cum minore (lo- 
gice coniunctum esse, quod dicunt), quamquem quae ratio in 
rerum natura (physice vel metaphysice) inter eos obtineat 
minime patefacit. Quare addit Aristoteles vs. 28 eodem fere 
modo rem se habere in iis quae dicantur xa9" ὑπερβολήν, 
h. e. in iis quae ex causa longius remota et nimis quaesita 
tanquam ex causa propria et proxima probentur. Biese I, 
p. 213. not. 1 cum hoc loco conferri iubet Diog. Laert. I, 103 
ibique Menag. p. 60. 

18b 32 Quid quaeque res sit et quae sit eius causa aut eadem 
disciplina investigat aut diversae, quarum altera (ἡ τοῦ ὅτι) 
minus exacta subiecta est alteri (τῇ τοῦ διότι), quae ab ex- 
perientia per sensus comparata remotior in ratione sola po- 
sita est. Unde facile intelligitur, quod aliis locis (v. cap. 23) 
non in omni disciplina eandem quaerendam esse subtilitatem 
Aristoteles ostendit: v. Ritter Gesch. der Phil. III. p. 69 coll, 
p. 43. not.2. 1328 420 οὐ γὰρ τὴν αὐτὴν ἀχρίβειαν δεῖ ζη- 
τεῖν διά τε τῶν λόγων καὶ τῶν γιγνομένων διὰ τῆς αἰσϑή- 
σεως. 99541ὅ τὴν δ᾽ ἀκριβολογίαν τὴν μαϑηματικὴν οὐκ ἐν 
ὥπασιν ἀπαιτητέον, ἀλλ᾽ ἐν τοῖς μὴ ἔχουσιν ὕλην. διόπερ. οὐ 
φυσικὸς ὁ τρόπος᾽ ἅπασα γὰρ ἴσως ἡ φύσις ἔχει ὕλην. 
1018410 ὅσῳ δὴ ἂν (εἴη ἐπιστήμη) περὶ προτέρων τῷ λόγῳ 
xal ἁπλουστέρων, τοσούτῳ μᾶλλον ἔχει τἀχριβές" τοῦτο δὲ 
τὸ ἁπλοῦν ἐστίν. ὥστε ἄνευ τε μεγέθους μᾶλλον ἣ μετὰ us- 
γέθους, καὶ μάλιστα ἄνευ κινήσεως. ἐὰν δὲ κίνησιν, μάλιστα 
τὴν πρώτην" ἁπλουστάτη ydo, καὶ ταύτης ἡ ὁμαλή. 982 α 26 
ἀκριβέαταται δὲ τῶν ἐπιατημῶν ci μάλιστα τῶν πρώτων si- 


3960 Analytica posteriora. 


σίν" αἱ γὰρ ἐξ ἐλαττόνων ἀχριβέστεραι τῶν ἐκ προσθέσδως 
λαμβανομένων (de quo v. quae dicemus ad 81b3), οἷον ἐριε- 
ϑμητικὴ γεωμετρίαρ. 1094 b 24 πεπαιδευμένου ydg ἔστιν ἐπὶ 
τοσοῦτον τἀχριβὲς ἐπιζητεῖν xa9" ἕχαστον γένος, ἐφ᾽ ὅσον ἡ 
τοῦ πράγματος φύσις ἐπιδέχεται" παραπλήσιον γὰρ φαίνεται 
μαθηματικοῦ vs πιθανολογοῦντος ἀποδέχεσθαι καὶ ῥητορικὸν 
ἀποδείξεις ἀπαιτεῖν. 1b. 13 τὸ γὰρ ἀκριβὲς οὐχ ὁμοίως iv 
ἅπασι τοῖς λόγοις ἐπιξητητέον, ὥσπερ οὐδ᾽ ἐν τοῖς δημιουρ- 
γουμένοις. 1104 41 ἐκεῖνο δὲ προδιομολογείσϑω. ὅτι πᾶρ ὁ 
περὶ τῶν πραχτῶν λόγος τύπῳ καὶ οὐκ ἀχριβῶς ὀφείλει λέ- 
γεσϑαι. ὥσπερ καὶ κατ᾽ ἀρχὰς εἴπομεν ὅτι κατὰ τὴν ὕλην οἵ 
λόγοι ἀπαιτητέοι" τὰ δ᾽ ἐν ταῖς πράξεσι καὶ τὰ συμφέροντα 
οὐδὲν ἑστηκὸς ἔχει, ὥσπερ οὐδὲ τὰ ὑγιεινά. τοιούτου δ᾽ ὄν- 
τος τοῦ καθόλου λόγου, ἕτι μᾶλλον ὁ περὶ τῶν καθ᾽ ἔχαστα 
λόγος οὐχ ἔχει τἀχριβές. 

180 3ὅ τοιοῦτο, h. e. ἐν οἷς τὸ διότι καὶ τὸ ὅτι δι’ ἄλλης ἔπι- 
στήμης ϑεωρεῖται ἑκάτερον. — Vs. 30 συνώνυμοί εἰσιν : nam 
synonyma dicuntur quorum alterum alteri subiectum est ut 
generi species: v. quae diximus ad 126. 

1923 οὗτοι γὰρ... Quomodo fleri possit, ut eum qui scien- 
tiam universalem (τὴν τῶν αἰτίων ἀπόδειξιν) habeat, singula 
quaedam quae universali scientiae subiecta sint fugiant, do- 
cuit Anal. pr. II. c. 21, 61 49 —b11. Namque quamquam sin- 
gul& non cognoscuntur nisi quatenus universali quadam scien- 
tia, quae ad illa transfertur, comprehenduntur (χέχρηται toig 
εἴδεσιν vs. T), tamen (ἕτερόν τι ὄντα τὴν οὐοίαν) ἡ οὐσία 
eorum non est universalis, sed singulare quiddam quod sub 
sensus cadit: scientia enim accurata et exacta (τὰ μαϑήμα- 
τὰ) speciem rerum universalem (τὰ εἴδη) mente sola cogno- 
scit, materiam vero (τὸ ὑποκείμενον), quae sub hanc speciem 
cadat eamque induat, aut ipsa plane ignoret aut non cogno- 
scit quatenus talis (certa quaedam materia, τόδε vi) est et 
sensibus subiecta, sed non cognoscit nisi quatenus speciem 
universalem refert et, ut ita dicam, in se suscepit. Brendis 
(Variet, lect. Arist. Abhh, der Berl. Akad. 1832) legi vult dAA' 
οὐχ T, γεωμετρικὰ xat" óx., quod Boethius habuit. At quum 
etiam nostra lectio bonum sensum preebeat, ne quid eodicum 
auctoritati detrahere videremur, eam servavimus, praesertim 
quum alteram ex praecedente voce yeécustQixk ortam esse 
haud sit veri dissimile. 


Analytica posteriora. 881 


79210 Eandem rationem alia doctrina (physicam dicit) ad opti- 
cam habet, quam optica ad geometriam: retinae enim quae 
sit natura, physicus docet, causas ob quas talis sit, qualis est, 
ut oculum videntem faciat, opticus explorat, aut quatenus 
opticus est aut quatenus universalem eamque subtiliorem ar- 
tis suae cognitionem sibi comparare eamque a primo fonte, 
unde fluat, derivare studet (κατὰ τὸ μάϑημα). — Articnlum 
ante κατὰ. quem omnes codd. praebent et Philoponus habet 
(schol. 221b 3), servavimus. Eundem etiam editionum prr. 
nonnullae retinuerunt. 


Cap. 14. 4ccurata doctrina prima potissimum fleura 
utitur. 


19224 Quum quaeritur, quid aliqua res sit, quod respondetur, 
quum rei naturam exprimere debeat, neque negante propo- 
sitione neque particulari exprimi potest: quare neque in se- 
cunda neque in tertia figura cogi potest. Cf. 90b 38qq., ib. c.4. 

179229 Quaecunque probantur per primam figuram demonstrari 
possunt, secunda vero et tertia, ut propositiones, ex quibus 
ipsae cogant, veras esse demonstrent (quod fieri debet ubi- 
cunque propositiones syllogismi demonstrationem admittunt), 
novis terminis mediis interpositis — quam quidem interposi- 
tionem Aristoteles significat verbis καταπυχνοῦσθαι et αὖὔξε- 
σθαι --- fizuram primam non adhibere non possunt: illae igi- 
tur hac indigent, dum haec sine illis esse possit. 


Cap. 16. Sunt etiam propositiones negantes quae demon- 
strationem non admittunt. 


19231 Demonstrationem admittit propositio negans 448. sive 
de termino 44 — sicut totum de parte quae illo continetur, 
v. 24b 21 — praedicatur aliquid (C), quod non praedicatur 
de B (vs. 38 —b 1), sive de termino B praedicatur aliquid (D), 
quod non praedicetur de 4 (b1—4. "Vs. 3 cur Brandisius 
(Variet. lect. Arist.] scribendum putaverit τῷ δὲ “4 οὐδενὶ τὸ 4, 
non intelligo), sive (b3) de termino 44 aliud praedicatur, 
aliud de B. Ultimum quum non statim manifestum sit, quo- 
modo probetur breviter exponamus. Namque si .E de .4 el 
F de B praedicatur (ita ut utrumque sit ἐν δλφ vivi), de- 
monstrabitur propositio negans 41, si F' non prsedicatur de 
E: etenim F non praedicetur de E, E vero ἀο A, F igi- 
II. 


Analytica posteriora. 


tur non praedicatur de 4: quae quidem conclusio si con- 
iungitur cum propositione ,,F' praedicatur de B", consequi- 
tur 44 non praedicari de B: quod quum per syllogismum co- 
actum sit, non ἀτόμως non praedicatur 4 de B. 

19b 6 Quod sumsit 6.38 sq. et b2 sq., iam fieri posse demon- 
strat: namque docet fieri posse, ut, si ^f de BJ non praedi- 
cetur, de 4 praedicetur aliud quod de B non praedicetur 
ei vice versa. Namque si ponimus terminos 417 ita com- 
paratos esse, ut nihil commune habeant cum terminis BEZ, 
terminum 74 vero contineri termino 6, etiam terminum B eo- 
dem genere contineri non posse patet. Item si B insit in 
genere H, terminum 4 in eodem inesse non posse apparet. 
— De iis quae dicantur σύστοιχα v. quae habet Biese L p.210. 
not. 8 et quae ipsi diximus ad 16b 1. Elements dicuntur δύ- 
στοιχα, quasi συστοιχεῖα : natura enim eorum, quatenus ele- 
menta sunt, ex quibus omnia constant, eadem est. 315225 
λέγω δὲ πῦρ xal γῆν καὶ τὰ σύστοιχα τούτων. De coel. 302a 29 
ὁ μὲν γὰρ πῦρ καὶ γῆν καὶ τὰ σύστοιχα τούτοις στοιχεῖά 
φησιν εἶναι τῶν σωμάτων. Dicuntur igitur σύστοιχα quae 
sunt κατὰ στοῖχον (324b 31), h. e. quae natura eundem or- 
dinem tenent (res vel notiones coordinatae quae dicuntur): 
quare συστοιχία 986a 23 idem fere est quod συνδυασμός: di- 
cif enim: ἕτεροι δὲ τῶν αὐτῶν τούτων τὰς ἀρχὰς δέκα Aiyov- 
σιν εἶναι τὰς κατὰ συστοιχίαν λεγομένας, πέρας καὶ ἄπειρον, 
περιττὸν καὶ ἄρτιον... Quod hic συστοιχίαν appellat, id 
aliis locis ἀντιστοιχίάν vocat: 8944 19 ἀντιστοιχία τῶν ποδῶν, 
1088 et 13 ἐντίστοιχοι πόδες sunt pedes, quorum bini ex 
adverso stantes simul moventur. Explicari inde poterit, quas 
dicat 707a 11 τὰς ἀντιστοίχους et τὰς συστοίχους τῶν κινή- 
σεωῶν ἀρχάς : namque αἱ ἀντίστοιχοι ἀρχαὶ erunt τὸ ἔμπροσθεν 
et τὸ. ὄπισϑεν, τὸ δεξιὸν εἰ τὸ ἀριστερόν, τὸ ἄνω εἰ τὸ χάτω, 
αἱ σύστοιχοι vero (collatis iis quae paullo infra dicemus de 
lis quae leguntur 448216) τὸ ἔμπροσϑεν, τὸ δεξιὸν et và 
ἄνω. deinde τὸ ὄπισθεν, τὸ ἀριστερὸν et τὸ κάτω. Deinde 
dicuntur σύστοιχα quaecunque eodem genere continentur, sive 
eundem in hoc genere ordinem tenent, sive alterum alteri 
subiectum est (cf. quae diximus ad 66b 19) — τὰ ἐν τῇ αὐτῇ 
κατηγορίᾳ: quare dicit 1055081 τὰ μὲν (τῶν ἐναντίων) τὸ 
γένορ ἕτερα, τὰ δ᾽ ἐν τῇ αὐτὴ συστοιχίᾳ τῆς κατηγορίας, ὥστ᾽ 
ἐν ταὐτῷ γένει καὶ ταὐτὰ τῷ εἴδει. 1096 "6 πιϑανώτερον δ᾽ 


Analytica posteriora. 480 


ἐοίκασιν οἱ Πυϑαγόρειοι λέγειν περὶ αὐτοῦ, τιθέντες ἐν τῇ 
τῶν ἀγαθῶν συστοιχίᾳ τὸ ἕν, h. e. τὸ ἣν eodem genere con- 
tineri putant, quo τὸ ἀγαϑόν. Sic 189&1 philosophos , quo- 
rum alii calidum et frigidum, alii humidum et siccum, alii 
amorem et odium generationis principia faciant, dicit ταὐτὰ 
λέγειν πως καὶ ἕτερα ἀλλήλων, ἕτερα μὲν ὥσπερ xol δοχεῖ 
τοῖς πλείστοις. ταὐτὰ δὲ ἧ ἀνάλογον" λαμβάνουσι γὰρ ἐκ τῆς 
αὐτῆς συστοιχίαρ, h. e. in re universa consentiunt, in singu- 
lis discrepant: nam contraria generationis principia esse omnes 
volunt: συστοιχίαν enim quam hie intelligit Aristoteles est τὸ 
ἐναντίον εἶναι, ἡ ἐναντίωσις. Eundem fere sensum habet συ- 
στοιχία 31θε1ὅ ὅσα οὖν μὴ οὐσίαν σημαίνει. οὐ λέγεται 
ἁπλῶς ἀλλὰ τὶ γίνεσθαι. οὐ μὴν ἀλλ᾽ ὁμοίως ἐν πᾶσι γένε- 
σις μὲν κατὰ τὰ ἐν τῇ ἑτέρᾳ συστοιχίᾳ λέγεται. οἷον ἐν μὲν 
οὐσίᾳ ἐὰν πῦρ ἀλλ᾽ οὐχ ἐὰν γῇ, iv δὲ τῷ ποιῷ ἐὰν ἐκιστῇ- 
μον ἀλλ᾽ οὐχ ὅταν ἀνεπιστῆμον. In his τὰ ἐν τῇ ἑτέρᾳ συ- 
στοιχίᾳ sunt τὰ καταφάσει δηλούμενα. quibus opponitur al- 
. tera συστοιχία quae complectitur τὰ φϑειρόμενα s. τὰ dxo- 
φάσει δηλούμενα : altera συστοιχία generationem et compe- 
sitionem, «altera interitam et dissolutionem continet. Sic 
1004 b 21 τῶν ἐναντίων ἡ ἑτέρα συστοιχία στέρησις, xal πάντα 
ἀνάγεται εἰς τὸ ὃν καὶ τὸ μὴ ὄν, ubi quae per particulam καί 
adiecta sunt ea explicant quae praecesserunt. [tem res se 
habet 10722331: namque distinxit in iis quae antecesserunt 
τὸ κινούμενον et τὸ κινοῦν. quibus addit vs. 26 τὸ ὀρεχτὸν 
καὶ τὸ νοητὸν κινεῖ οὐ κινούμενα. Deinde pergit: νοῦς δὲ ὑπὸ 
τοῦ νοητοῦ κινεῖται, νοητὴ δὲ ἡ ἑτέρα συστοιχία xaO? αὑτήν, 
h. e. τῇ ἑτέρᾳ συστοιχίᾳ (τὸ κινοῦν dieit: nam altera συστοι- 
χία complectitur τὸ κινούμενον, quod illi opposuit), αὐτῇ xat 
αὑτὴν ὑπάρχει τὸ νοητὴν αὐτὴν εἶναι. Cf. Ritter Gesch. der 
Phil. III. p. 188. not. 2. et Biese II. p. 257. Quae quum ita sint, 
mirum esse non potest, quod, ubi signiflcatio vocis Gverouía 
minus prematur, etiam ea quae diversorum sensuum ἐνέργειαν 
ἀνάλογον efficiant, h. e. quibus diversi sensus afficiuntur dvd- 
Aoyov, dicantur σύστοιχα : 448a 16 λέγω δ᾽ olov τὸ γλυκὺ καὶ 
τὸ λευχὸν καλῶ σύστοιχα, γένει δ᾽ ἕτερα. cf. ib. vs. 14 συ- 
στοίχως λεγόμενα et 441b 30, ubi causam indicat, cur haec 
appellentur σύστοιχα: dicit enim: ὡς ἡ γεῦσις τὸ γλυκύ, oD- 
vOg ἡ ὄψις τὸ λευχόν᾽ ὡς δ᾽ αὕτη τὸ μέλαν (intell. κρίνει), 
οὕτως ἐχείνη τὸ πιχρόν. In his iam non dicuntar σύστοιχα 


840 Analytica posteriora. 


quorum idem genus est, attamen ea in quibus utrisque man- 
sit aliquid quod alteri cum altere commune sit, quamquam 
non nisi xav' dvaAoy(av, et hoc ipsum est id, propter qued 
appellantur σύστοιχα. — His expositis revertamur ad id, unde 
degressi sumus. lam enim patet quae συστοιχίαι dici possint 
ἀλλήλαις ἐπαλλάττειν, eae scilicet, quae ita comparatae sint, 
ut quod altera contineatur ab altera non prorsus alienum esse 
possit, sed aliquid certe inter se commune habeant. 

19b 12 ἐὰν δὲ μηδέτερον... Quumigitur, neque si terminus 44, 
neque si terminus B solus in genere aliquo, quod de eo prae- 
dicetur, contineatur, neque si uterque in genere aliquo insit, 
44 de B ἀτόμως negari possit, relinquitur, ut alter de altero 
ἀτόμως negetur, si neuter in genere aliquo insit: quare ἐμέ- 
60g non negatur alterum de altero, nisi ambo sint summa 
genera, ut neutrum alio genere contineatur. Nam si cogitur 
propositio negans 44B, aut cogitur per secundum syllogismum 
firurae primae, in quo terminus minor (B) in genere ali- 
quo inesse debet, aut (nam τὴν πρὸς τοῦτο «πρότασιν vs. 1T 
propositionem minorem dicit) per duos primos figurae secun- 
dae syllogismos, ut aut B terminus minor (quod fit in primo), 
aut 47 maior (quod fit in secundo huius figurae syllogismo) in 
alio inesse debeat ut pars in toto. 

19b20 ἀμφοτέρων δ᾽... Adhuc de secunda figura loquitur, in 
qua quum non fiat syllogismus e binis propositionibus negan- 
tibus, h. e. si terminorum 4B. ea sit ratio, ut idem de utroque 
negetur, apparet propositionem negantem 4.8 cogi non posse, 
si neuter terminus genere aliquo contineatur: nem si neuter 
in genere aliquo inest, quum de neutro quidquam affirmetur, 
idem de utroque praedicari vel de altero affirmari, de altero 
negari numquam poterit, sed negari utique debebit de utro- 
que: unde apparet verum esse quod dixit vs. 12 sqq. — 
Vs. 13 et 21 restituimus quod meliores codd. praebent. ys- 
ψέσϑαι vs. 11 et Boethius et Pacii mss. habent, vs. 21 autem 
edd. Bkko priores veram lectionem exhibuerunt. 


Cap. 10. Si propositio negans AB demonstrationem non ad- 
mittit, syllogismi falsi, quiA deB praedicari cogit , aut utraque 
propositio falsa est (40) aut minor. 80a6 Si propositio affirmans 
AB non admittit demonstrationem , syllogismi falsi, per quem 
in prima figura À de B non praedicari cogitur, aut. utraque 


Analytica posteriora. 841 


propositio falsa est aut altera utra, 21 in secunda Jigura vero 

aut utraque falsa ex parte (33) aut. altera utra contraría vero. 

19b23 ἀγνοεῖ κατ᾽ ἀπόφασιν qui rem aliquam prorsus igno- 
rat, ἀγνοεῖ κατὰ διάθεσιν qui de ea fallitur, Idem discrimen 
est quod tetigit T1b25: alter enim dicitur ἀγνοεῖν τῷ ὅλως 
μὴ ἔχειν ἐπιστήμην, alter vero τῷ φαύλως ἔχειν s. τῷ φαύ- 
λην διάϑεαιν ἔχειν. 

19b23 αὕτη δ' iv μὲν... Orationem esse anacoluthon recte 
observavit Philoponus (schol. 222b 13). Namque Aristoteles, 
postquam τὴν κατὰ διάϑεσιν ἄγνοιαν per syllogismum fieri 
dixit, — bene enim perspectum habebat in doctrina Analy- 
tica, quippe quae esset de demonsíratione, nonnisi de ea de- 
ceptione agendum esse, quae fleret per syllogismum — ipse 
se corrigens addit fleri quidem posse, ut ἡ x. διάϑ. ἄγνοια 
in iis quae demonstrationem non admittant etiam sine syllo- 
gismo fiat, sed hanc iam ab hoc loco alienam esse; in hac 
enim simpliciter (sine ratiocinatione) aliquid falsi pro vero 
sumi (ἀπλῆ ἡ ἀπάτη vs. 28). Iam vero quum per falsum 5γ]- 
logismum demonstravimus quod repugnat propositiani verae 
quae demonstrationem omnino non admittit, pluribus modis 
decepti esse possumus. Ác primum quidem decipimur, si pro- 
positio negans 44B demonstrationem non admittit, nos vero 
propositionem affirmantem ,4B aliunde colligimus, quod flt, 
quum 44 de omni C, C de omni B praedicari ponimus: cuius 
quidem syllogismi utraque propositio falsa esse potest: nam 
si utraque falsa est, verae erunt propositiones ,,74 de nullo C" 
et ,,C de nullo B", quae stare possunt cum eo quod ab initio 
sumsimus, terminum 44 ἀτόμως negari de B. Etenim ut dcó- 
Log negetur “Γ΄ de B, neque 4 neque B in alio inesse pote- 
runt ut partes in toto (v. supra vs. 17), quod minime contra- 
dicunt propositiones ,,44 de nullo C, C de aullo B". Deinde 
(vs. 40) fieri etiam potest, ut propositio maior falsi syllo- 
gismi quem fecimus (.4 de omni C, C de omni B, ergo .4 
de omni 2) vera sit: nihil enim impedit quin neque 4 ne- 
que Z alio genere contineantur, simul vero 4 de omni C re- 
cte praedicetur, dummodo C de B praedicari non verum sit: 
nam propositio minor vera esse non potest, quia, δὲ neque.4 
neque Δ in alio genere insunt (h. e. sí propositio negans 48 
demonstrationem non admittit), propositio quae € de B prae- 


342 Analytica posteriora. 


dicari dicit non falsa esse non poterit: si enim vera esset, ter- 
minus 8 generi C subiectus esset. 

8023 ὑπάρχει recte Alex. de praedicato universo intellexit, sive 
affirmatur sive negatur: affirmatur enim 4 de C, negatur 
de B (19b29 sq.). Similem Aristotelis in negatione omit- 
tenda negligentiam notavimus ad 25a 31 p. 318, 21b27, 6333. 
Eundem sensum habet verbum κατηγορῆται quod sequitur. 
Dicit enim hoc. Si neque propositio affirmans 46 neque pro- 
positio negans “418 demonstrationem admittit, propositio CB 
negans esse debebit (οὐδέτερον οὐδετέρῳ ἔσται). Verun- 
tamen non refert utrum illae propositiones demonstrari pos- 
sint an non: nam etiam si possint, propositio CB negans non 
esse noun poterit: unde apparet (hoc autem reticuit Aristote- 
les, quippe quod manifestum sit) propositionem CB, si 4C 
vera sumta sit et affirmans, falsam utique sumi debere (af- 
firmantem sc.), ut flat deceptio, qua propositionem 4 affir- 
manhtem esse per syllogismum demonstravisse putemus: nam 
si vera sumitur CB et negans, deceptio, qua propositionem 
4B affürmantem esse opinemur, accidere non potest pro- 
pterea, quod ex affirmante 4C et negante CB efficeretur 
conclusio negans 44B. — Lectionem difficiliorem πρῶτον quam 
vet. intp. Goth. et nonnullae edd. Pacio priores servant ex 
optt. codd. restituimus, de quo cf. quae diximus ad 66b20. 
Versum ὅ quem Boethius, vet. intp. et Philop. habuerunt, 
quamquam in optt. libris non legitur, eiicere non &usi sumus. 
Quod cur non fecerimus, ex iis patebit quae supra diximus. 

8086 In iis quae praecesserunt falsa conclusio erat affirmans. 
Iam ponamus propositionem affirnantem 4B veram esse et 
demonstrationem non admittere. $i igitur in prima figura 
fit conclusio negans 4B, coacta erit ex propositionibus ,,4 
de omni Cnegatur, Cdeomni B affirmatur", quae ambae falsae 
non esse non possunt: sunt enim falsae, si α΄ non solum de B 
(quod ab initio sumsimus), sed etiam de C ἀτόμως affirma- 
tur — nam C de omni B praedicari non poterit, si proposi- 
tio quae 44 de omni B praedicari dicit, vera est, sed demon- 
strationem non admittit, ita ut B in nullo alio genere inesse 
possit nisi in genere 4 — ἢ. e. si 8 et C in eodem genere 
44 duae species sunt eiusdem ordinis (ἀντιδιῃρημένα). Potest 
etiam altera utra falsa esse. Namque primum vera sit pro- 
positio negans 4C, ab initio autem sumsimus 44 de B ἀτόμως 


Analytica posteriora. 848 


praedicari, unde apparet propositionem minorem, CB, quae 
in secundo syllogismo figurae primae affirmans esse debet, 
nt coligatur quod velimus ,,4£ non praedicari de E", falsam 
non esse non posse: nam C, de quo omni negatur 4, de B 
praedicari non potest (vs. 18). Etenim si C de B recte prae- 
dicaretur, quum 4f de B ἀτόμως praedicetur, propositio ne- 
gans 4C vera esse non posset. Accedit, quod, si et propo- 
sitio negans “Ὁ et affirmans CB verae essent, etiam con- 
clusio negans 41 vera esse deberet (quod repugnaret ei 
quod ab initio sumsimus). Consequitur igitur propositionem 
affirmantem CB falsam esse, si vera sit negans 4C. — Quod 
dedit Bkk. vs. 18 ὑπάρχει pro ὑκάρχειν mendum putarem, nisi 
idem etiam in ed. minore legeretur. In nostra lectione codd. 
intpp. et edd. priores consentiunt. — Deinde (vs. 21) si 4 
ἀτόμως praedicatur de B, ctiam decipimur, si conclusionem 
negantem facimus 4B ex propositione falsa “Ὁ eaque ne- 
gante et vera CB eaque affirmante, quod fleri posse apparet, 
si B insit in genere ,f (idque ἀτόμως. ut ab initio sumsimus) 
et 44 in genere C: nam propositio maior, qua f£ de omni C 
negatur, quum de aliquo non negari debeat, siquidem 44 
insit in genere C, falsa erit, Male hunc lotum intellexit Phi- 
loponus (schol. 223 b 10 sqq.). 

80a21 Si 4 de omni B ἀτόμως praedicatur, in secunda figura, 
ut colligatur 44 de nullo B praedicari, non ambae proposi- 
tiones ita sumi possunt, ut vero contrariae sint (ὅλαι ψευ- 
δεῖς, cf. quae diximus ad 54b 20 et ad 54a 1): nam si 4 de 
omni BJ et C de omni 44 praedicatur, consequitur C de omni 
B; sin autem 44 de omni B et C de omni B, erit ^4 de ali- 
quo C. Non poterit igitur, si 4$ de omni B praedicetur, quod 
verum esse ab initio sumsimus, tertium aliquid (C) de altero 
omni affirmari et de altero omni negari, quod postulat se- 
cunda figura. Iam si nihilominus tamen sumantur proposi- 
tiones C44 et CB (vs. 32), quales postulat secunda figura, al- 
tera de omni affirmabit, altera de omni negabit. At falsas 
eas esse et vero contrarias posuimus. Si igitur convertuntur 
in eas quae ipsis contrariae sunt, verae exibunt; at ne hoc 
quidem esse potest, quia eadem conclusio falsa proveniet, 
quum ex universali propositione affirmante facta sit univer- 
salis negans et vice versa. Non poterunt igitur ambae vero 
contrariae esse, ut conclusio falsa exeat. 


844 Analytica posteriora. 


80233 Ex parte falsae erunt, si Ο4 sumatur universalis et af- 
firmans, CB vero universalis et negans vel (ἀνάπαλιν τεϑέν- 
vog toD ὅτερ. vs. 37) C.4 universalis et negans, CB vero uni- 
versalis et affirmans, quamquam et C.4 et CB particulares et 
affirmantes esse deberent, quod non adversari τῷ τὸ 4 τῷ B 
ἀτόμως ὑπάρχειν ex iis patet quae supra diximus. 

80238 Altera sola vero contraria (ψευδὴς enim et hic et in 
seqq. idem est quod ὅλῃ ψευδής) sumi poterit. Nam si C de 
omni 4f, etiam de omni B praedicabitur, quum ab initio sum- 
serimus 4 de omni B praedicari ἐτόμως. Iam quum CB su- 
mitur vero contraria, exit conclusio falsa 44H universe ne- 
gans. Deinde (b2) si C de nullo B, etiam de nullo 44 prae- 
dicabitur: nam si praedicaretur de 44, etiam de B praedica- 
retur: negatur autem de B, quare negabitur etiam de .4. 
(Haec argumentatio facile intelligitur, si pro termino 4 ge- 
nus, pro termino B aliquam speciem substituimus: verum eius 
fundamentum in eo est quod habuimus 53b12.) Quare si 
sumitur propositio vera ,,C de nullo B" et falsa ,,C de omni 
44", propositio falsa erit vero contraria. — Vs. 40 ὑπάρχει 
et codd. optimi et edd. priores habent omnes praeter Basil. 

80b6 Quae de altero syllogismo figurae secundae dicuntur tam 
similia sunt iis quae praecesserunt, ut facile ex iis intellizan- 
tur. 


Cap. 14. De propositionibus affirmantibus quae demonstra- 
tionem admittunt decipimur et vero termino medio utentes, si 
propositionem maiorem falsam sumimus, 26 et falso, sivel maio- 
rem 32 vel utramque 40 vel minorem solam falsas sumimus, 81a5$ 
In secunda figura, si altera utra propositio falsa sumitur. 
15 Eadem ratione de propositionibus negantibus decipimur. 


80b17 Delendum putarem ἢ μὴ ὑπάρχουσιν. nisi omissio scri- 
bentium negligentiam prodere videretur propter ὑπάρχουσιν 
quod praecessit. Etiam versio Boeth. ista verba retinet. — 
Fallitur Philop. in eo quod dicit (schol. 224 ἃ 14) παραδέδωκξδ 
δὲ πρότερον... Ipse enim se redarguit per ea quae legimus 
schol. 224 b 23 sqq. 

89b21 De dvru.gdos, v. quae diximus ad 17233. Hoc loco d»- 
τίφασις est τὸ ἀληϑὲς τὸ κατ᾽ ἀντίφασιν τῷ ψευδεῖ dvvixsl- 
μενον. 

80b25 οὐ γὰρ ἀντιστρέφεται. — Propositionem CB non con- 


Analytica pesteriora. 349 


vertere licebit in contrariam (de quo sensu verbi ἐντιστρ. di- 
ximus ad 2 δθ). quia, si propositio negans CE quae est mi- 
nor, cum propositione 4 sive affirmante sive negante con- 
iungitur in prima figura, nihil omnino colligitur. Quare si 
per syllogismum primae figurae decipimur, falsa utique erit 
propositio maior, minor non erit. 

80b 26 Si terminus medius sumitur is, per quem recte demon- 
stratur 48. qui syllogismo facto decipitur, propositionem ma- 
ioreimn falsam posuit; si alius terminus medius sumitur, de- 
ceptio pluribus modis fleri potest. Ac primum quidem, si ma- 
ior falsa est, eodem modo decipimur atque iam expositum 
est. Deinde (vs. 32) etiam utramque propositionem falsam 
sumere licet, si terminus medius ponatur, qui ἃ vera demon- 
stratione alienus sit, Namque veri syllogismi conclusio af- 
firmans .4B coacta erat per terminum medium C. ]am si 4 
recte praedicatur de omni D et D de nullo B, sumta falsa 
utraque propositione (4 de nullo D, D de omni B) exit falsa 
conclusio ^£ de nullo B. Nam altera propositione sola in 
contrariam conversa aut nihil omnino cogitur (intell. conversa 
maiore) aut (minore conversa) nihil falsi colligitur. Denique 
(vs. 40) si sumitur terminus medius D, qui & vera demon- 
stratione alienus esse debeat, etiam propositio minor sola 
falsa esse potest, ut conclusio falsa exeat. Nam ai et 4 recte 
negatur de omni D et D de omni B, quum sumimus 4 de 
nullo D, D de omni B, quod colligitur ex propositione ma- 
iore vera et minore falsa, falsum est. — Vs. 4 Brandis. (Va- 
riet. lect. Aristot.) scribi vult ψευδής, quod, quum emendatio 
et facilis esset et sensui conveniens, libenter recepissem, nisi 
obstaret codicum auctoritas. 

81a5 Si 4“ de omni B praedicari recte cogitur termino medio 
C interiecto, in secunda figura colligi non potest 4 de nullo 
B praedicari, quia, ut hoc cogeretur, aut D de omni .4 et 
de nullo B aut de nullo ^4 et de omni B praedicari debe- 
ret, quod, quum “Γ΄ de omni B praedicetur, fleri nequit. Cau- 
sam exposuit 50227 sqq. 

81a9 Sin autem altera utra propositio fslsa sumitur, altera 
vera, .4 de nullo B praedicari in secunda figura cogi pote- 
rit, — Vs. 10 ex optt. codd. dedimus ὑπάρχοι» Bkk. cum edd. 
prr. ὑπάρχει. 

81a15 Si ^4 de nullo B praedicari recte demonstratur per ter- 


840 Analytica posteriora. 


minum medium C, propositionem minorem veram, maiorem 
falsam sumsit qui per eundem terminum medium 4 de omni 
B praedicari falso coegit. Eadem deceptio locum habet, 
si alio termino medio usus est. Causa est eadem quam ex- 
posuit 80b 171—532. Sin autem (vs. 24), ut faciamus falsam 
conclusionem ,,44 de omni B praedicari", termino medio D 
utimur, qui a vera demonstratione alienus est, aut recte prae- 
dicatur 4 de D (vs. 25) aut non praedicatur (vs. 23). Iam 
si recte praedicatur 4 de D, ut prodeat falsa conclusio .. 4 
de omni B", falsa esse debebit propositio minor DB quae 
affirmat, quia etiam conclusio affirmat. Quae quidem dece- 
ptio locum habet, si 44 praedicatur de D et B, ita tamen, 
ut affirmetur de D et negetur de B (hanc enim vim esse 
τοῦ ὑπάρχειν (vs. 26), quam etiam habuimus 8023, bene ani- 
madvertit Philop. schol. 22528), D vero et B ita comparata sint, 
ut neutrum in neutro insit ut pars in toto. Sin autem (vs. 27) 
44 recte negatur de D, propositio maior 44D, vt falsa con- 
clusio exeat eaque affirmans 44£B , non falsa sumi non pote- 
rit, minor BD, quae affirmans sumi debet, quia conclusio falsa 
fleri debet affirmans, et vera esse poterit et falsa. Nam 
cum vera conclusione negante 4B, quam ab initio sumsimus, 
et negante propositione maiore 44D stare poterit minor DB 
sive recte affirmans (cuius syllogismi exemplum habemus vs. 31) 
sive negans (vs. 32). — Vs. 29 dedimus quod ed. Sylb. et Ca- 
saub., Boethii versio et omnes codd. habent 28 et ipsa res 
postulat: nam in propositione minore termimus medius 7/ prae- 
dicatur de minóre B: quare etiam invitis codd. plerisque 
eandem lectionem cum Boethio servavimus vs. 2, quamquam 
vs. 19 et Boethio et codd. invitis JI' scribere non ausi sumus. 


Cap. 18. Propositiones universales, ex quibus comparatur 
scientia, inductione nituntur, quae fit ex iis quae sensibus per- 
cipiuntur. 
81a38 Si sensus quidam deficeret, deficeret etiam inductio, 
quare etiam scientia quaedam deflceret: nam propositiones 
universales, quibus substructis scientia ut fundamento nititur, 
quamquam non demonstrantur, tamen firmantur, ut ita di- 
cam, et stabiliuntur per inductionem. De inductione v. quae 
diximus ad 68b 5 et ad 71221. 

81b3 τὰ ἐξ ἀφαιρέσεως λεγόμενα sunt eae notionis cuiusque 


Analytica posteriora. et 


partes quae cogitatione separari et a reliquis seiunctae con- 
siderari possunt eo sensu quo habuimus verbum ἀφαιρεῖσθαι 
74231. Dedgaigtos optime disseruit Trdlbg. de an.p. 418 εηη. 
Quae sint rk iv ἀφαιρέσει ὄντα. ut dicit e. g. 429b 18, in- 
telligimus ex contrario: opponuntur enim τὰ ix προσϑέσεως, 
de quibus v. Biese I. p. 214. not., 431. not. 3. De coel. 299216 
τὰ μὲν γὰρ ἐπ’ ἐκείνων (τῶν μαθϑηματιχῶν intell.) ἀδύνατα 
συμβαίνοντα καὶ τοῖς φυσικοῖς ἀκολουθήσει, τὰ δὲ τούτοις 
ἐπ᾿ ἐκείνων οὐχ ἅπαντα διὰ τὸ τὰ μὲν ἐξ ἀφαιρέσεως λέγε- 
69a; τὰ μαϑηματικά, τὰ δὲ φυσικὰ ἐκ προσϑέσεως, h. e. διὰ 
τὸ τοῖς φυσικοῖς μὲν ὕλην προσεῖναι. τοῖς μαθηματικοῖς δὲ 
μή. Eundem sensum habet τὸ ἐκ προσθέσεως 9828 21, quem 
locum adscripsimus ad 75b32, cf. 87235. De rebus mathe- 
maticis copiosius dicit 1061228 ὁ μαϑηματικὸς περὶ τὰ iE 
ἀφαιρέδεως τὴν ϑεωρίαν ποιεῖται" περιελὼν γὰρ πάντα vk 
αἰσϑητὰ ϑεωρεῖ, οἷον βάρος καὶ κουφότητα καὶ σκληρότητα 
καὶ τοὐναντίον, Ev. δὲ καὶ θερμότητα καὶ ψυχρότητα καὶ τὰς 
ἄλλας τὰς αἰσϑητὰς ἐναντιώσεις, μόνον δὲ καταλείπει τὸ πο- 
σὸν καὶ συνεχές. τῶν μὲν ἐφ᾽ ἕν τῶν δ᾽ ἐπὶ δύο τῶν δ᾽ ixi 
τρία, καὶ τὰ πάθη τὰ τούτων ἧ ποσά ἔστι καὶ συνεχῆ, καὶ 
οὐ καϑ᾽ ἕτερόν τι ϑεωρεῖ, καὶ τῶν μὲν τὰς πρὸς ἄλληλα ϑ9έ- 
σεις σχοπεῖ καὶ τὰ ταύταις ὑπάρχοντα, τῶν δὲ τὰς συμμετρίας 
καὶ ἀσυμμετρίας, τῶν δὲ τοὺς λόγους, ἀλλ᾽ ὅμως μίαν πάν- 
vOv καὶ τὴν αὐτὴν τίθεμεν ἐπιστήμην τὴν γεωμετρικήν. Ma. 
thematica non χωριστὰ esse (de quo v. quae diximus ad 1225) 
probat Met. M. c. 2 et 3, attamen cogitantu: ὡς χεχωρισμένα, 
h. e. cogitatione separari debent et seiungi a materia: 431b 12 
τὰ δὲ iv ἀφαιρέσει λεγόμενα νοεῖ (ὁ νοῦς) ὥσπερ ἂν si và 
σιμόν. ἧ μὲν σιμόν, οὐ κεχωρισμένως (causa in eo est quod 
habemus 1030b30 διὰ τὸ ἀδύνατον. εἶναι εἰπεῖν τὸ σιμὸν 
ἄνευ τοῦ πράγματος οὗ ἐστὶ πάϑος xaO" αὐτό" ἔστι γὰρ τὸ 
σιμὸν κοιλότης ἐν ῥινί: unde apparet cur dicat 1031 ὁ 4 τὸ δ᾽ 
ix προσθέσεως λέγω iv οἷς συμβαίνει δὶς τὸ αὐτὸ λέγειν, 
nam (1030b32) τὸ ῥῖνα σιμὴν εἰπεῖν ἢ οὐκ ἔστιν 7) δὶς τὸ 
αὐτὸ ἔσται εἰρημένον, ῥὶς ῥὶς xou), fj δὲ κοῖλον, εἴ τις ἐνόει 
ἐνεργείᾳ, ἄνευ τῆς σαρκὸς ἂν ἐνόει iv f τὸ κοῖλον. οὕτω 
τὰ μαϑηματικὰ οὐ κεχωρισμένα ὡς κεχωριάσμένα νοεῖ. ὅταν 
ψοῇ ἐκεῖνα. — Sententia nostri loci haec est. Universales 
propositiones omnes inductione comparantur, quum etiam 
in iis, quae a sensibus maxime aliena videntur et quae, uf 


348 Analytica posteriora. 


mathematiea (rà ἐξ ἀφαιρέσεως). cogitatione separantur a 
materia quacum coniuncta sunt, inductione probentur ea quae 
de genere (e. g. de linea vel de corpore mathematico), ad 
quod demonstratio pertineat, praedicentur χαϑ' αὐτά et cum 
eius natura coniuncta sint. Inductio autem iis nititur quae 
sensibus percipiuntur: nam res singulares sentiuntur, scien- 
tla vero rerum singularium non datur sine inductione, non 
datur inductio sine sensu. 


Cap. 19. Si propositiones ipsae AB et BC, ex quibus sgl- 
logismus factus est, demonstrari possunt , quaeritur num ínfi- 
nita esse possit terminorum series qui praedicentur de C, vel 
infinita terminorum series de quibus praedicetur A, 8282 de- 
inde num Lerminorum mediorum, qui interponendi sint. inter 
A. et C, numerus infinitus esse possit. 9 Eadem dubitatio lo- 
cum habet in syllogismo negante, 15 locum non habet in iis 
propositionibus quarum termini converti possunt. 


81b 18 τὸ χατὰ δόξαν et τὸ διαλεκτικῶς opponuntur τῇ ἀληϑείᾳ, 
quod iam habuimus 4649. de quo discrimine dicemus init. 
Topic. 

81b21 Nostram lectionem et comprobant Boeth., vet. intp. Goth., 
Philop. (schol. 225 b4—6) et edd. Bkko priores hoc solo dis- 
crimine, quod vet. intp. videtur legisse δοχεῖ δὲ μὴ εἶναι 
ἀναγκαῖον, 6..., reliqui vero δοκεῖ δὲ μὴ εἶναι. 6... Nos 
delendum putavimus εἶναι. quum facilius aliena manu addi 
quam eiici potmsse videatur: nam eiiciendi iusta causa co- 
gitari vix potest. Lectio Bekkeri facilior, nostra difficilior 
est. Dicit enim hoc. Conclusio dialectica 44C bene habet in 
syllogismo dialectico, si propositio 4B terminum medium ha- 
bere non videatur, quamquam revera habeat, ut, cui pro- 
positum sit non ut scientiae speciem sectetur, sed ut veram 
sibi comparet scientiam, ei non acquiescendum sit in propo- 
sitione 4B, sed ipsam demonstrare debeat. 

88} 26 κατὰ συμβεβηκός. de quo v. quae diximus ad 43. 34. 

81b 21 ὁ uiv yàg... h. e. ὁ uiv yàg ἄνθρωπος (διὰ τὸ χω- 
οιότόν τι εἶναι xal xa9' αὐτό) οὐχ ἕτερόν τι ὧν 1) ἄνϑρω- 
πος λευκός ἐστιν, τὸ δὲ λευκὸν (cf. 136) διὰ τὸ ἐν ὑποκευ- 
μένῳ εἶναι (v. 1a24) ἕτερόν τι ὃν λευκόν ἔστιν, ὅτι συμβέ- 
Buxs τῷ ἀνθρώπῳ εἶναι λευκῷ. 

81b31 Exspectabas ut diceret xal οὐκ ἔστω... Indicativum 


Analytica posteriora, 349. 


posuit, quia in mente adhuc habebat, indicativum ὑπάρχει qui 
praecessit. Similem constructionis negligentiam, qua quae se- 
quuntur conformata sunt ad ea quae proxime antecesserunt, 
habemus 216 b23 εἰ δὲ τοῦτο μὴ εἴη, ἢ ὅλως κίνησις οὐκ botas 
ἢ κυμανεῖ τὸ ὅλον, ὥσπερ ἔφη Ξοῦϑος, ἢ εἰς ἴδον μεταβαλ- 
λειν ὕδωρκαὶ ἀέρα. 311418 ἀλλ᾽ οὐχ ἡ ἀπλῇ καὶ τελεία γένεσις 
συγκρίσει καὶ διακρίσει ὥρισται, ὥς τινέβ φασιν, τὴν δ᾽ ἐν τῷ 
συνεχεῖ μεταβολὴν ἀλλοίωσιν. 661 "80 διὰ μὲν οὖν τὸ ἐν ἑνὶ 
εἶναι μορίῳ τὴν αἰσθητιχὴν ἀρχὴν καὶ τὴν τῆς θερμότητος 
καὶ ἡ τοῦ αἵματος (exspectabas καὶ τὸ αἷμα) ἀπὸ μιᾶς ἐστὶν ἀρχῆς. 

81b 32 ἄρ᾽ οὖν τοῦτο, intell. τὴν ἄνω ὁδόν (cf. 82223), h. e. 
τὸ ἄλλο ἄλλου κατηγορεῖσθαι, ὥστε τὸ B τοῦ I, τὸ Zo) B, 
τὸ E τοῦ Z καὶ τοῦτο εἰς ἄπειρον. — Vs. 39 ἀλλ᾽ ἄλλο ἐχεί- 
vo. Exspectabas ἀλλ᾽ o ἄλλο. Eandem structurae negligen- 
tiam notavimus ad 25 b 35. 

8242 Tres sunt igitur quaestiones quas hic proponit, primum, 
num in propositionibus 4B BI'inflnita sit series τῶν é£xopué- 
vov τῷ I, ut, si ἃ termino I' incipias, pervenire non possis 
ad terminum 44, deinde num infinita sit series eorum olg £xs- 
ται τὸ 4, ut ei qui a termino 74 incipiat procedere non li- 
ceat usque ad terminum I? denique num spatium quod inter- 
lectum sit inter terminum 4 et I" nonnisi infinito terminorum 
mediorum numero interposito expleri possit: debet enim ex- 
pleri, ut proveniat conclusio. Apparet autem tertia quaestione 
contineri reliquas. Signis has quaestiones sic exprimere licet: 

I... 4 (ἄνω), A... Γ (κάτω), 4... Γ. 

8241 εἰ αἱ ἀποδείξεις εἷς ἄπειρον ἔρχονται: de qua re quid 
statuendum sit, vidimus cap, 3. — Vs. 8 πρὸς ἄλληλα περαί- 
νεσϑαι dicuntur quorum termini medii non. infiniti sunt, vt 
sive uno sive pluribus terminis mediis interiectis maior cum 
minore continua ratiocinatione connectatur in conclusione. — 
Quae Albertus Magnus habet de vs. 10 corrupta esse appa- 
ret: dicit enim: ,,Unde quidam libri habent sic: Et si 4 non 
inest in B, nulli autem primo: aut erit aliquid infra, cui priori. 
non inest, ut si est proprium C, quod in B est omni, et ite- 
rum hoc in alio etiam priori, ut si C est, quod est in omni 
C, et namque aut infinita sunt, quibus non inest prioribus 
aut statur?" Quibus addit: ,,Et haec littera melior est et est 
translatio Ioannis a Graeco fatta, sicut translatio Boethii". 


250 Analytica postoríera. 


82215 8i plures termini inter se convertuntur, eodem quisque 
lure praedicatur de reliquis, quo reliqui de ipso: qusre in 
his neque alterum altero xQórsgov est neque ὕστερον, sed 
et quatenus praedicantur et quatenus orationi subiiciuntur 
(ταύτῃ ys vs. 13, h. e. f ἀντικατηγορεῖται) nullum eorum dis- 
crimen est, sive quae praedicantur infinita sunt sive et quae 
praedicantur et de quibus praedicantur, quamquam exreipienda 
sunt quae recte (κατὰ φύσιν) et quae per abusum (παρὰ φύ- 
σιν) praedicantur: nam haec etiam si inter se convertantur, 
tamen non eodem iure praedicantur utraque, sed alterum xgó- 
τερον erit altero, alterum ὕστερον. --- Vs. 16 dedimus quod et 
sensus aperte postulat et Boethii et intp. Goth. versio habet. 
Bkkus codicum auctoritate motus veram lectionem, quam ante 
eum omnes edd. exhibuerunt, non recepit. 


Cap. 20. Siest aliquid summum quod praedicatur et aliquid in- 
fimum, de quo, terminorum mediorum series infinita esse non potest. 


82a 24 Si numerus terminorum mediorum, qui inter 4 et Z in- 
teriiciendi sunt, infinitus esset, neque ab 4 ad Z neque a Z 
sd 4 pro edere liceret, quod absurdum esset: sumsimus 
enim praedicari 4 de Z. Qua in re nihil refert, si quis ter- 
minos quarundam propositionum huius seriei ita cohaerere 
dicat, ut non detur novus terminus qui medius inter eos in- 
terponi possit, sicut 4B, ΒΒ’ et BB" inserie 4BB'B"... Z, 
quae ita comparata sit, ut 4 et B" non alios terminos me- 
dios habeant praeter B et B', quamquam infinitus sit nume- 
rus eorum quibus coniungsntur B" et Z. — Apparet inde 
quod dicat vs. 34 ἀφ’ ob δὴ πρῶτον ἄπειρα, sicut in illa se- 
rie inde a termino B", εἴτ᾽ εὐθὺς (sive iam inde a termino 
4) εἴτε μὴ εὐθύς (sive inde a termino B^). 

82231 Restituimus quod sensus flagitat 4BZ, quamquam co- 
dices omnes aut praebent A4BI' (quod probavit Brandis. Va- 
riet. lect. Arist.) aut 4B, quae ab hoc loco aliena esse iam 
inde apparet, quod littera I' nequein iis reperitur quae proxime 
sequuntur neque in iis quae praecesserunt. Codicum error a 
versionibus latinis ortus videtur: namque et Boethius et vet. 
intp. lat. habent 430, quod hoc loco graece vertendum est 
482, quia eaedem versiones vs. 25, 21 —29 et 33 litteram 
Z littera C reddiderunt. Quod vero sensum hanc lectionem - 
flagitare diximus, facile inde elucet, quod littera B non unum 


Analytica posteriora. 251 


terminum significat, sed (quod Aristoteles ipse dixit vs. 25) 
omnes quicunque medii interponendi sint inter 4 et Z, ut 
series quam supra habuimus A4BB'B'...Z Aristoteli expri- 
menda sit 4B... Z. Quae quum ita sint, hanc lectionem re- 
stituere non dubitavimus. 


Cap. 21. Si conclusionis affirmantis non infinitus est ter- 
minorum mediorum numerus, neque negantis erit: Ὁ δ᾽ neque 
enim in prima figura, 13 neque ín secunda, 22 neque in ter- 
tía, 29 neque si omnes coniungantur , infinitus datur termino- 
rum mediorum numerus. 


82b 5 Si cogitur in prima figura 4 de nullo B, B de omni C, 
ergo 4 de nullo C, propositio minor, quia affirmans est, non 
infinitos terminos medios habebit: hoc est enim quod ab ini- 
tio sumsimus. Relinquitur igitur ut maior ,,74f de nullo B" per 
alios terminos medios cogatur in prima figura: quod ut fiat 
(cf. 32410 — 13), 4 de nullo D et D de omni B praedicari 
debebit; deinde 4 de nullo E vel alio quocunque termino 
et E de omni D, ut terminorum series haec exeat: 4 de 
nullo... EDB, in qua quum non infinitus sit numerus 
eorum quae de termino B praedicantur (... ED) — affir- 
mantur enim —, etiam eorum de quibus non praedicatur 4 
series finita erit (est enim eadem ... ED). Unde apparet 
ferri non posse quod Boeth., vet. intp. et omnes edd. tuen- 
tur: primum enim recte observat Phiiop. (schol. 227a 5) τὴν 
ἐπὶ τὸ ἄνω ὁδόν hoc loco de affirmantibus propositionibus 
dictum esse (nam in serie /£ de nullo ... EDB ἢ ixi τὸ 
ἄνω ὁδὸς incipit a termino B), probat autem Aristoteles pro- 
positionum negantium non inflnitos esse terminos medios, si 
affirmantium finiti sint, demonstrat igitur ὅτι, ἐπεὶ ἡ ἐπὶ τὸ 
ἄνω ἵσταται ὁδός, καὶ ἡ ἐπὶ τὸ κάτω (quae ex propositioni- 
bus negantibus constat: incipit enim ἃ termino 24) στήσεται. 
Deinde nostram lectionem veram esse docent quae sequun- 
tur καὶ ἔσται τι πρῶτον ᾧ οὐχ ὑπάρχει (τὸ .4 intell.): quibua 
verbis ea quae proxime praecesserunt (ἡ ἐπὶ τὸ κάτω στή- 
σεται) explicari nemo erit qui neget. Nam si quis dicit esse 
aliquid de quo primo negetur 4f, τὴν κάτω ὁδὸν finitam esse 
contendit: nam ἡ κάτω ὁδὸς ab eo incipit quod praedicatur, 
transit ad ea de quibus praedicatur. Denique nostram le- 
ctionem etiam id comprobat quod dicit vs. 21 τῷ ἀνωτέρω. 


392 Analytica posteriora. 


82b 13 In secunda figura syllogismus negans fit hoc modo: B de 
omni 4 et de nullo C, ergo 44 de nullo C. Alio termino me- 
dio interposito propositio minor BJ de nullo C aut in prima 
figura (διὰ τοῦ ἄνω τρόπου vs.15) demonstrabitur, in qua 
terminos medios infinitos esse non posse iam exposuimus, aut 
in secunda aut in tertia. In secunda autem demonstrabitur, 
si propositio quaedam affirmans assumitur (εἰ ἀνάγχη ὑπάρ- 
χειν τι τῷ B vs. 18) hoc modo: D de omni B et de nullo C, 
ergo B de nullo C. Deinde (vs. 19) ut demonstretur propo- 
sitio negans, qua modo usi sumus, D de nullo C, alius ter- 
minus assumi debebit qui affirmetur de D, negetur de C. 
Quare quum syllogismus negans propositione affirmante, cu- 
ius demonstratio non infinita est, semper indigeat, neque pro- 
positionis negantis demonstratio infinita esse potest. 

82b21 τῷ ἀνωτέρω, h. e. ἵσταται ἐν τῇ ἐπὶ τὸ ἄνω ὁδῷ. Da- 
fivus negligentius positus est et eadem fere ratione explican- 
dus qua 171b3 rj) προσωδίᾳ λεχϑέν. '188b34 εἰσὶ δ᾽ ἐλάτ- 
vovg οὗτοι τῷ μεγέϑει τῶν γομφίων. 186} 33 τῷ uiv γὰρ 
γένει ὀρθῶς ἔοικε λέγεσθαι τὸ βαρὺ iv μεγέϑει τινὶ εἶναι τοῦ 
κινουμένου. 686b27 αἴτιον δ᾽, ὥσπερ εἴρηται πρότερον, ὅτι 
ἡ τῆς ψυχῆς ἀρχὴ πολλῷ δὴ δυσχίνητός ἐστι xal δωματώδης. 
753b 12 οἴονται γὰρ διαφέρειν τῶν νομιζομένων ἀῤῥένων 
τοὺς θήλεις αὐτῶν ὥσπερ τῶν φυτῶν, ἐν ὅδοις τὰ μὲν καρ- 
ποφορεῖ τὸ δ᾽ ἄκαρπόν ἔστιν ... ὁμοίως δὲ καὶ τοὺς ἰχϑῦς 
πλὴν τῶν δελαχῶν" τούτοις γὰρ οὐκ ἀμφισβητοῦσιν. 694b 21 
oí μὲν παχύτερον ἔχοντες (αὐχένα) πέτονται ἐχτεταμένῳ τῷ 
αὐχένι, οἱ δὲ λεπτὸν καὶ μακρὸν συγκεκαμμένῳ. 114223 διὰ 
δὲ τὸ μὴ τὸ σῶμα μέγεϑος ἔχειν, ἀλλὰ πλείονε λόγῳ τὴν κά- 
ϑαρσιν ὑπερβάλλειν τῆς εἷς τὸ κύημα τροφῆς, δύναταί cs 
συνίστασθαι ξῷα καὶ ὕστερον καὶ ταῦτ᾽ ἐκτρέφειν. 145a 30 
πλείονι γὰρ λόγῳ καϑαιροῦνται (ol ὀδόντες) τῆς αὐξήσεως. 
889} 2 οὐδὲ ἐν τῷ ὀφθαλμῷ ἀεὶ μέλαιναι (ni οὐλαῖ), ἀλλ᾽ 
ἀποκαϑίστανται τῷ χρόνῳ. Quare quamquam plerumque Ari- 
stoteles dicit ἴσα τὸν ἀρυῦμόν (e. g. 89b23), occurrit tamen 
etiam ἴσα τῷ ἀριϑμῷ 680b4 al. P geo 27 (coll. 33) διὰ τί 
6 νάρϑηξ vk κύκλῳ τῆς πληγῆς ποιεῖ ἐρυϑρά, và δὲ μέσον 
λευκόν ; 

82b 22 Iam in tertia figura negetur C de B, 4 vero praedice- 
tur de omni B, unde cogitur C de aliquo 4 non praedicari, 
euius syllogismi propositio maior ,,C non praedicatur de B" 


Analytica posteriera. 253 


sut in primas vel secunda (διὰ τῶν dvo εἰρημένων vs. 24, 
ἐχείνως vs. 23) aut in tertia (ὁμοίως) demonstratur. Si in 
tertia, propositio affirmans BE coniungi debebit cum pro- 
positione negante de parte CE, quae si ipsa demonstratur, 
item propesitio quaedam affirmans assumi debebit (καὶ τοῦτο 
πάλιν ὁμοίως vs. 26). Unde apparet propositionis negantis 
demonstrationem desinere, si deflciant propositiones affir- 
mantes. Tertia figura autem ab ambabus primis eo differt, 
qued in his, si propositio negans novo termino medio inter- 
iecto demonstratur, series terminorum mediorum ἐπὶ τὸ dvo 
procedit, in tertia vero ἐπὶ τὸ «dvo, quia in hac, si novus 
terminus medius adiicitur, non praedicatur de alio, sed sem- 
per aliud de ipso, h. e. novus terminus οὐχ ἄνω προβαίνει, 
ἀλλὰ κάτω. 

82b32 Quum et figurarum et terminorum, qui in quaque me- 
dii interponi possint, finitus sit numerus, finitus autem in fini- 
tum multiplicatus finitum numerum efficiat, propositienum 
quibus demonstratio utitur finitus semper erit numerus. Ver- 
bum πεπεραόσμενάχις non ferendum putavit Buhle (cf. tamen 
ἰσάκις quod usu receptum est, 193a28 ἀπειράκις)» qui ex iis 
quae dicit Philop. (schol. 227a 27) .«πεπερασμένως πολλάχιρ" 
hoc verbum consutum esse coniecit. At lectionem nostram, 
quam omnes fere codd. tuentur, etiam Boethii et yet. intp. 
lat. auctoritas confirmat. 

82b33 λογικῶς uiv 9t090060w ... v. Brandis Ueber die Reihen- 
folge der Bücher des Organon in Abhh. der Berl. Akad. hist.- 
phil. Cl. 1833. p. 238. not. H. Rassow Aristotelis de notionis 
definitione doctr. Berol. 1843. p. 19. not. Opponitur τῷ 4o- 
γικῶς τὸ ἀναλυτικῶς 8428 (cf. 882 19, 86222 ibique Philo- 
pon.) accurata demonstratio, quae veris ipsius rei principiis 
nititur, ei quae probabili quadam ratiocinatione contenta est. 
Quare haud male Biese I. p. 261 λογικῶς vertit ,,aus allge- 
meinen Gründen", ὠναλυτικῶς aus den wesentlichen Be- 
stimmungen des Beweises". 1029b13 xel πρῶτον εἴπωμεν 
ἕνια περὶ αὐτοῦ λογικῶς. ὅτι ἐσρὶ τό τί ἦν εἶναι ἕκαστον ὃ 
λέγεται xaO? αὑτό. 1041 428 φανερὸν τοίνυν ὅτι ζητεῖ τὸ at- 
τιον τοῦτο δ᾽ ἐστὶ τὸ τί ἦν εἶναι, ὡς εἰπεῖν λογικῶς. 1030225 
ἐπὶ τοῦ μὴ ὄντος λογικῶς φασί τινες εἶναι τὸ μὴ ὃν οὐχ ἀπλῶς 
ἀλλὰ μὴ ὄν. 1069428 τὰ γὰρ γένη καθόλου & φασιν ἀρχὰς 
καὶ οὐσίας εἶναι μᾶλλον διὰ τὸ λογικῶς ὑπτεῖν. αἵ. 26428. 

Il. 


254 Analytica posteriora. 


Unde fit ut λογικὸν idem fere sit quod διαλεκτικόν (cf. quae 
dicemus init. Topic., Biese I. p. 47), id quod non ad ipsam ve- 
ritatem pertinet, sed ad disserendi artem, qua sententiam 
sive veram sive falsam defendimus: quare dicit 1057 b 20 δια- 
φέρει δὲ τούτων οὐθὲν ὡς εἰπεῖν πρὸς ἔνια τῶν συμβαινόν- 
τῶν. ἀλλὰ πρὸς τὰς λογικὰς μόνον δυσχερείας. ἃς φυλάττον- 
ται διὰ τὸ καὶ αὐτοὶ λογικὰς φέρειν τὰς ἀποδείξεις. 129« 30 
λογικὸν δὲ τοῦτ᾽ ἐστὶ πρόβλημα πρὸς ὃ λόγοι γένοιντ᾽ ἂν καὶ 
συχνοὶ καὶ καλοί. 162} 21 εἰ μὲν γὰρ ἐκ ψευδῶν ἐνδόξων δὲ 
(ὁ λόγος περαίνεται), Aoytxóg. Apparet inde quo sensu 93 a 15 
λογικὸς συλλογισμὸς opponatur verae demonstrationi (ἀποδείς- 
te), quamquam 1335532 13, ubi dicit δῆλον δ᾽ ὅτι ὁ μάλιστα 
δυνάμενος τοῦτο ϑεωρεῖν ἐκ τίνων xal πῶς γίνεται συλλο- 
γισμός, οὗτος καὶ ἐνθυμηματικὸς ἂν εἴη μάλιστα, προσλαβὼν 
περὶ ποῖά τ᾽ ἐστὶ τὰ ἐνθυμήματα καὶ τίνας ἔχει διαφορὰς πρὸς 
τοὺς λογικοὺς συλλογισμούς, quum λογικὸς συλλογισμὸς et 
hic et in iis quae proxime sequuntur opponatur rhetorico syl- 
logismo (ἐνθυμήματι), veram demonstrationem significare vi- 
deatur. Saepius τὸ λογικῶς λέγειν idem fere est quod 232a 5 
expressit verbis ἔοικε τὸ οὕτω λέγειν πλάσματι μᾶλλον. 1082} 3 
λέγω δὲ πλασματῶδες τὸ πρὸς ὑπόὄϑεσιν βεβιασμένον. h. e. τὸ 
λόγου χάριν (1011b2, 1280 b 8) s. λόγον ἕνεκα (1012 66) λεγό- 
μενον. Quare ut opponitur τὸ πεπλαόσμένως τῷ πεφυκότως 
1404} 19 διὸ δεῖ λανθάνειν ποιοῦντας, καὶ μὴ δοκεῖν λέγειν 
πεπλασμένως ἀλλὰ πεφυκότως., ita etiam τὸ λογικῶς τῷ φυσίι- 
κῶς 316a 11 ἴδοι δ᾽ dv τις καὶ ἐκ τούτων ὅσον διαφέρουσιν οἵ 
φυσικῶς καὶ λογικῶς σκοποῦντες, quorum alteri res contem- 
plantur, ut verbo utar nobis familiari, in concreto, alteri in 
abstracto. Idem discrimen τοῦ λογικῶς et τοῦ φυσικῶς habe- 
mus 204b4 et 10: quare 202a22 λογικὴν ἀπορίαν vocat du- 
bitationem, quae non e rerum singularium (physicarum) con- 
tempiatione, sed e ratiocinatione sola orta est. Eodem fere 
sensu sibi opponuntur τὸ φυσικῶς et τὸ xa9óAov. De coel. 
280 a 32 πρὸς oUc φυσικῶς uiv περὶ τοῦ οὐρανοῦ μόνον εἴρη- 
ται, καϑόλου δὲ περὶ ἅπαντος σκεψαμένοις ἔσται καὶ περὶ τού- 
tov δῆλον. Ib. 283 "11 καὶ φυσικῶς δὲ καὶ μὴ καϑόλου ὅκο- 
ποῦδιν ἀδύνατον ἢ ἀΐδιον ὃν πρότερον φϑαρῆναι ὕστερον. ἣ 
πρότερον μὴ ὃν ὕστερον ἀΐδιον εἶναι. Cf. 141b 28 ἴσως δὲ 
μᾶλλον ἂν δόξειεν ἀπόδειξις εἷναι πιϑανὴ τῶν εἰρημένων Ao- 
γική" λέγω δὲ λογικὴν διὰ τοῦτο. ὅτι 069 καϑόλου μᾶλλον, 


Analytica posteriora. 356 


ποῤῥωτέρω τῶν οἰχείων ἐστὶν ἀρχῶν. Tam patebit ex iis quae 
diximus, quomodo intelligendum sit quod legitur de coel 
215 b 12 λογικώτερον δ᾽ ἔστιν ἐπιχειρεῖν καὶ ὧδε. Cf. 1080210 
ἀλλὰ περὶ uiv τῶν ἰδεῶν xal τοῦτον τὸν τρόπον xol διὰ λο- 
γικωτέρων καὶ ἀκριβεστέρων λόγων ἔστι πολλὰ συναγαγεῖν 
ὅμοια τοῖς τεϑεωρημένοις. Apparet ex iis quae adscripsimus 
quo sensu post Aristotelem doctrinae physicae opposita sit 
λογική et quo iure e. g. Cicero (de finib. I, 1) λογικὴν dicat 
eam ,philosophise partem, quae sit quaerendi ac disserendi". 


Cap. 22. Si cognosci potest quid aliqua res sit, infinita 
esse non possunt quae de ea praedicantur. 8841 Praedicatur 
autem alterum de altero aut. sensu proprio aut per abusum. 
24 Quae vere praedicantur aut quid res sit de qua praedi- 
cantur definiunt aut. συμβεβηκότα sunt, 30 quae non per se 
consistunt, sed per id quod iis subiectum est. 36 Neque eorum 
quae quid res sit definiant neque τῶν συμβεβηκότων series in- 
finita esse potest, quum ipsa categoriarum natura praedicandi 
infinitatem respuat. b 32 Si infinitus est numerus eorum quae 
praedicantur, non datur demonstratio, 848 1 quod rectius pro- 
batur ex ipsa eorum natura quae praedicantur xa9" αὑτά. ex 
qua apparet neque quae praedicentur infinita esse neque de 
quibus praedicentur, 29 neque terminorum mediorum seriem 
dari infinitam. 

8341 Quod in sequentibus fusius explicat, id ism habuimus 73 b 6 
et 81b 24 sqq. Cf. quae diximus ad 2320. — De pronomine 
ὅπερ vs. 7, 13 sqq. v. quae dicta sunt ad 49a 18, ubi iis quae 
coliegimus addenda sunt quae habentur 1007231 τούτῳ γὰρ 
διώρισται οὐσία xal τὸ συμβεβηκός" τὸ γὰρ Atvxóv τῷ dv- 
ϑρώπῳ συμβέβηκεν, ὅτι ἔστι μὲν λευχὸς ἀλλ᾽ οὐχ ὅπερ λευ- 
κόν, cf. quae dicit Alex. inschol. ad 116223. Quare hic Ari- 
stoteles vs. 7 dicit o00? ὅπερ λευχόν τι ἐγένετο ξύλον, h. e. 
οὐκ ἔστι τὸ ξύλῳ εἶναι τὸ λευκῷ εἶναι" ὅταν γὰρ γένηται 
ξύλον, οὐχ οὕτως γίγνεται ὥστ᾽ εἶναι τὴν οὐσίαν αὐτοῦ τὸ 
λευκὸν εἶναι. 

88 89 οὐχ ὅτι ἕτερον...» b. e. οὐ τοῦτο λέγω, ὥσπερ πρότερον 
(vs. 5), ὅτι ἕτερόν τι, ᾧ συμβέβηκε ξύλῳ εἶναι, λευκόν ἐστιν. 

83213 In aliis enuntiationibus id quod praedicatur etiam lo- 
cum praedicati tenet, in aliis vero id de quo praedicatur: et 
in illis quidem vere praedicatur alterum de aKero, in his non 

23 * 


356 Analytica posteriora. 


nisi per abusum praedicatur. — Particula ἀεί vs. 19 coniun- 
genda est cum adverbio ἀσλῶς quod sequitur. 

83a24 τὰ uiv... ὅσα δέ minus bene sibi respondent, sed talia 
frequentissima sunt apud Aristotelem. Sic 18 ἃ ὅ sibi respon- 
dent ἐνίοτε uiv — ὁτὲ δέ. Idem habemus 360b 2. 236a3 iv 
τῷ μὲν — ἐν δὲ τῷ. 353b21 τὰ μὲν — ταῦτα δέ. 386226 
ταῦτα μὲν — τὰ δέ. 682}31] ταῦτα μὲν -- ἐκεῖνα δέ. 181 24 
ἐνίοις μὲν --- τοῖς δέ. Haud dissimile est quod habetur 15649 
ὅσῳ ἂν ἦ ἐγγυτέρῳ ἡ ϑήλεια τοῦ τίκτειν, τότε πλείων καὶ 
ὑγρότερος ὃ ϑορὸς iv τῷ ἄῤῥενι ἐγγίνεται. Cf. 189b 9 οἷον — 
οὕτως. Saepius etiam alterum membrum plane omittitur: 
11823 o) γὰρ ταὐτὸ σημαίνει ὀξύτερον τὸ δὲ βαρύτερον ῥη- 
ϑέν. 320a2 ὅταν δὲ μηδὲν ὑπομένῃ οὗ ϑάτερον πάϑος ἢ συμ- 
βεβηκὸς ὅλως. γένεσις, τὸ δὲ qOogd. 1124] γίνεται μείζων 
ὁ δ᾽ ἐλάττων ἄνϑρωκπος καὶ τῶν ἄλλων ζῴων ὁτιοῦν. Ex Pla- 
tonis scriptis similia coliegit Stallb. ad Protag. 530 A, ad Cri- 
tiam 119 C. 

83234 Sin autem sunt ideae, ad demonstrationem conficiendam 
minime sunt idoneae, quia demonstratio esse nequit nisi sit 
ἕν xarà πολλῶν (cf. 11 86 --- δ). illae vero, quum per se so- 
lae consistant (χωριστά εἶσιν), non possunt praedicari de aliis, 

83236 At, ait, fortasse erit qui terminos ex quibus propositio- 
nes constent, sive sensu proprio sive per abusum praedicetur 
alter de altero, inter se converti posse contendat, unde eorum 
seriem inflnitam esse eliciat (cf. 52213 sqq.): quod cur con- 
cedi non possit in sequentibus ostenditur. Tota argumentatio 
autem satis negligenter scripta est, quod in causa fuisse vi- 
detur, quod graeci interpretes loci sententiam non satis per- 
spexerint. — Quum id quod praedicatur exprimere debeat 
quale sit id de quo praedicetur, termini propositionis inter 
se converti nequeunt: nam si v. c. f est qualitas τοῦ B, B 
non potest esse qualitas τοῦ ,1, quia, si esset, B qualitatis 
qualitatem exprimeret, quod ineptum esset. — Vs. 39 alie 
argumento allato neque infinitam dari terminorum seriem 
qui de aliis praedicentur neque eos converti posse probat. 
Ostendit enim eorum seriem infinitam esse nen posse, neque 
si sensu proprio (ὡς οὐσία vs.39) praedicentur, neque si alio 
módo quocunque, — Bene vidit Philoponus orationem esse 
ἀνακόλουθον: nam quum dixerit ἢ γάρ τοι ὡς οὐσία κατηγο- 
οηϑήσεται. pergere debebat b 10 3 ὡς ποιὸν ἢ ἄλλως ὁπωσοῦν. 


Analytica posteriora. 351 


83 "8 Exemplum dat τῆς dvo ὁδοῦ, vs. 4 τῆς κάτω. 

83b9 ὡς μὲν δὴ... Concludit priorem orationis partem di- 
cens quare si genus est alterum alterius, termini ex quibus 
propositio constat non poterunt converti: nam si converteren- 
tur, genus in se ipso ut in genere inesse deberet". 

83b 10 οὐδὲ μὴν... intell. ἀντικατηγορηθήσεται. 

83b 12 ἀλλὰ δὴ ὅτι... Complectitur quod in ambobus oratio- 
nis membris ostensum est: consequitur ex iis quae diximus 
non infinitam esse seriem eorum quae praedicentur, nàm 
quae praedicentur aut substantiam exprimunt aut ad aliam 
categoriam quamcunque referenda sunt: finita sunt autem et 
quae singulis categoriis subiecta sunt (ταῦτα vs. 16) et cate- 
goriarum ipsarum numerus finitus est: τὰ δὲ πεπερασμένα 
πεπερασμενάκις ἀνάγκη πεπεράνθαι πάντα (82b32). 

83b 18 αὐτὰ δὲ αὐτῶν. h. e. ita vero, ut termini converti pos- 
sint, alterum de altero praedicari negamus, nisi alter alte- 
rius naturam exprimat, h. e. nisi definitionem det alter alte- 
rius: in definitione enim quod praedicatur aequale esse de- 
bet ei de quo praedicatur. 

83b 24 Aliam lectionem Philoponus commemorat (schol. 229 b 13), 
quae explicationis gratia videtur adscripta esse. Recepimus 
ἄλλοις pro ἄλλον: ilud enim et Boethius et omnes codd. 
habent. Mente intelligendum est ὑπάρχει. quod facile eli- 
citur e verbo κατηγορεῖσθαι, quod habuimus vs. 21. ἄλλου 
correctum videtur propter id quod sequitur xa9" ἑτέρου. sed 
ἄλλοις praeferendum videtur etiam propterea, quod pergit 
καὶ ἄλλ᾽ ἄττα. h. e. xal τούτοιν ἄττα. — — Vs. 25 ὑχάρχειν, 
intell. εἰς ἄπειρον. — — Vs. 26 ὅσα, h. e. τοσαῦτά ἐστιν ὅσα. 
— Vs. 21. Lectionem ἑκάστου quum etiam Boethius habuerit, 
retinuimus. ταῦτα, intell. τὰ ἐν τῇ οὐσίᾳ ἑκάστου. h. e. ἡ 
ἐπὶ τὸ ἄνω ὁδός. 

83b 32 οὗτος, quem liabuimus vs, 29. εἰ ἔστι τι οὗ πρῶτόν τι 
κατηγορεῖται καὶ τούτου ἄλλο. — Vs. 33 εἰ ὧν πρότερα ἄτ- 
v&..., h. e. εἰ ταῦτα, ὧν πρότερα ἄττα κατηγορεῖται, διὰ τού- 
τῶν τῶν πρότερον κατηγορουμένων αὐτὰ ἀποδείχνυται: e. g. 
si in syllogismo ,,4B, BD, ergo 4D", C propius praedica- 
tur de D et arctius cum ipsa eius natura coniunctum sit 
quam B, ut 44D demonstrari et possit et debeat per syllo- 
gismum ,,BC, CD, ergo BD". Apparet inde demonstratio- 
nem compositam, qua ipsae propositiones ex quibus cogatur 


358 Analytica posteriora. 


novis syllogismis interiectis probentur, hic opponi demonstra- 
tioni simplici quae uno syllogismo perficiatur. 

83b34 οὔτε βέλτιον ἔχειν τοῦ εἰδέναι significat quamcunque 
animi ἕξιν qua quis rem melius intelligere putet quam qui 
eam sciat per demonstrationem, ut si quis veritatem non per 
accuratam ratiocinationem se consecuturum putet, sed ipsis 
sensibus eam percipere vel etiam mentis oculis intueri (in- 
tellectuelle Anschauung) opinetur. Cf. quae diximus ad 12334. 

83b38 Iam si vera scientia demonstratione comparari potest, 
quae necessario vera sit, ut non pendeat ex aliis conditioni - 
bus quibuscunque, quae et esse possint et non esse, termi- 
norum mediorum, quibus demonstratio utitur, numerus non 
erit infinitus: nam si esset, et omnia demonstrarl possent et, 
quia infinitam demonstrationem perficere non liceret, quae- 
dam demonstrari non possent, ut demonstratio non efficeret 
veram scientiam, sed hypotheticam, h. e. non cogeretur quod 
demonstratur ex propositionibus certis, sed ex propositioni- 
bus quae, quamquam ipsae demonstrari deberent, tamen pro 
certis sumtae essent. — Quid sit τὸ ἐξ ὑποθέσεως exposui- 
mus ad 30b 33, 32b 8, 40b 23. ὑπόθεσις hoc sensu est id, 
quod, quamquam per se non certum sit, tamen sumitur. Sic 
dixit 16b 31 τοῦτο (τὸ ξυνίεσθαι τοὺς δρουςρ) δ᾽ οὐχ ὑπόθε- 
σις, εἰ μὴ καὶ τὸ ἀκούειν ὑπόϑεσίν τις εἶναι φήσει. Hoc loco 
vs. 38 ὑπόϑεσις idem fere est quod significatur verbis ix τι- 
νῶν. quae praecesserunt. Aliter idem exprimit 182 8 22 τί- 
vov δ᾽ ὑπαρχόντων καὶ διὰ τίνας ἀνάγκας συμβαίνει τούτων 
ἕκαστον, δηλῶσαι τῆς μεθόδου τῆς νῦν ἐστίν. 111} 11 σχο- 
πεῖν δὲ ἐπὶ τοῦ προκειμένου, τίνος ὄντος τὸ xQoxtslusvóv 
ἐστιν, 7) τί ἐστιν ἐξ ἀνάγκης εἰ τὸ προκείμενόν ἔστι. 455 b 26 
λέγω δ᾽ ἐξ ὑποθέσεως τὴν ἀνάγκην (necessitatem aliunde διι8-- 
pensam), ὅτι εἰ ξῶον ἔσται ἔχον τὴν αὐτοῦ φύσιν, ἐξ dvdy- 
κῆς τιν᾽ ὑπάρχειν αὐτῶ δεῖ. καὶ τούτων ὑπαρχόντων ἕτερα 
ὑπάρχειν. Trdibg. Log. Untersuchungen Il. p. 34 sq. De ea- 
dem necessitate loquitur 715b 16 ὀφθαλμὸν μὲν yàg ἐξ d- 
νάγκης ἕξει (τοιόνδε γὰρ ξῷον ὑπόκειται ὄν). τοιόνδε δὲ ὁ- 
φϑαλμὸν ἐξ ἀνάγκης μέν, οὐ τοιαύτης δ᾽ ἀνάγκης, ἀλλ᾽ ἄλλον 
τρόπον, ὅτι τοιονδὶ 7) τοιονδὶ ποιεῖν πέφυκε καὶ πάσχειν. Quae 
Met. Ζ. c. 3 de diversis necessarii notionibus disputat vocem 
magis quam rem illustrant iis exceptis quae in fine leguntur 
1015b10 τῶν uiv δὴ ἕτερον αἴτιον τοῦ ἀναγκαῖα εἶναι. τῶν 


Analytica posteriora. 89 


δὲ οὐθέν, ἀλλὰ διὰ ταῦτα ἕτερά ἐστιν ἐξ ἀνάγκης. ὥστε τὸ 
πρῶτον καὶ κυρίως ἀναγκαῖον τὸ ἁπλοῦν ἐστίν" τοῦτο γὰρ 
οὐχ ἐνδέχεται πλεοναχῶς ἔχειν͵. ὥστ᾽ οὐδὲ ἄλλως καὶ ἄλλως" 
ἤδη γὰρ πλεοναχῶς ἂν ἔχοι. εἰ ἄρα ἐστὶν ἄττα ἀΐδια καὶ 
ἀκίνητα, οὐϑὲν ἐκείνοις ἐστὶ βίαιον οὐδὲ παρὰ φύσιν. Αρ- 
paret inde quomodo sibi opponantur τὸ ἐξ ὑποθέσεως dvay- 
xciov et τὸ ἁπλῶς ἀναγκαῖον: illud enim aliunde pendet, 
hoc aeternum est et per se solum consistit. Quare ubi de 
scientia agit addit 1139b 23 ἀΐδιον ἄρα (τὸ ἐπιστητόν)" τὰ 
yàg ἐξ ἀνάγκης ὄντα ἁπλῶς πάντα ἀΐδια, τὰ δ᾽ ἀΐδια ἀγέ- 
sura καὶ ἄφθαρτα. 331} 38 τὸ γὰρ ἐξ ἀνάγκης καὶ ἀεὶ ἅμα" 
ὃ γὰρ εἶναι ἀνάγκη οὐχ οἷόν τε μὴ εἶναι" ὥστ᾽ εἰ ἔστιν ἐξ 
ἀνάγκης, ἀΐδιόν ἔστι, καὶ εἰ ἀΐδιον, ἐξ ἀνάγκης. Idem dis- 
crimen exponit 639}}1 τὸ δ᾽ ἐξ ἀνάγκης οὐ πᾶσιν ὑπάρχει 
τοῖς κατὰ φύσιν ὁμοίως. εἰς ὃ πειρῶνται πάντες σχεδὸν τοὺς 
λόγους ἀνάγειν, οὐ διελόμενοι ποσαχῶς λέγεται τὸ ἀναγκαῖον 
(eosdem reprehendit 159b 12 ὅμοιον δ᾽ ἔοικε τὸ λέγειν τὰ 
αἴτια ἐξ ἀνάγκης κἂν εἴ τις διὰ τὸ μαχαίριον οἴοιτο τὸ ὕδωρ 
ἐξεληλυϑέναι μόνον τοῖς ὑδρωπιῶσιν, ἀλλ᾽ οὐ διὰ τὸ ὑγιαί- 
νειν, οὗ ἕνεκα τὸ μαχαίριον ἔτεμεν). ὑπάρχει δὲ τὸ μὲν ἁπλῶς 
τοῖς ἀϊδίοις, τὸ δ᾽ ἐξ ὑποθέσεως καὶ τοῖς ἐν γενέσει πᾶσιν, 
ὥσπερ iv τοῖς τεχναστοῖς, οἷον οἰκίᾳ καὶ τῶν ἄλλων ὁτῳοῦν 
τῶν τοιούτων. ἀνάγκη δὲ τοιάνδε τὴν ὕλην ὑπάρξαι, εἰ ἔσται 
οἰκία ἢ ἄλλο τι τέλος" καὶ γενέσθαι τε καὶ κινηϑῆναι δεῖ τόδε 
πρῶτον, εἶτα τόδε. καὶ τοῦτον δὴ τὸν τρόπον ἐφεξῆς μέχρι 
τοῦ τέλους καὶ οὗ ἕνεκα γίνεται ἕκαστον καὶ ἔστιν. ὦὡσαύ- 
τως δὲ καὶ ἐν τοῖς φύσει γιγνομένοις. ἀλλ᾽ ὁ τρόπος τῆς 
ἀποδείξεως καὶ τῆς ἀνάγκης ἕτερος ἐπί τε τῆς φυσικῆς καὶ 
τῶν θεωρητικῶν ἐπιστημῶν. (In seqq. 64028 ad nostrum lo- 
cum respicere videtur.) Necessitas igitur (ἡ ἐξ ὑποϑέσεωςῚ) 
proposito fini inservit, quamquam alio sensu huic ipsi oppo- 
nitur 612a 1 εἰσὶν ἄρα δύ᾽ αἰτίαι αὗται, τό 9" ob ἕνεκα xal 
τὸ ἐξ ἀνάγκης" πολλὰ γὰρ γίνεται ὅτι ἀνάγκη. ἴσως δ᾽ ἔν 
τις ἀπορήσειε ποίαν λέγουσιν ἀνάγκην ol λέγοντες ἐξ ἀνάγ- 
κης... ἔστι δ᾽ ἕν γε τοῖς ἔχουσι γένεσιν ἡ τρίτη (reliquae 
duae quae sint iam vidimus)* λέγομεν γὰρ τὴν τροφὴν ἀναγ- 
καῖόν τι κατ᾽ οὐδέτερον τούτων τῶν τρόπων, ἀλλ᾽ ὅτι οὐχ οἷόν 
v ἄνευ ταύτης εἶναι. τοῦτο δ᾽ ἐστὶν ὥσπερ ἐξ ὑποθέσεως. 
111415 εἰ δὴ πᾶν ἡ φύσις 7) διὰ τὸ ἀναγκαῖον ποιεῖ ἢ διὰ 


200 Analytica posteriora. 


τὸ βέλτιον... 116b33 ἔστι δ᾽ ἑκάστοις τοιοῦτος ὁ τῶν μα. 
στῶν τόπος δι᾽ ἀμφοτέρας τὰς αἰτίας ἕνεκά «s τοῦ βελτίστου 
γεγονὼς τοιοῦτος καὶ ἐξ ἀνάγκης. Cf. 612b34. De tactu 
locutus 435}20 pergit τὰς δ᾽ ἄλλας αἰσθήσεις ἔχει τὸ (Gov, 
ὥσπερ εἴρηται. οὐ τοῦ εἶναι ἕνεκα, ἀλλὰ τοῦ εὖ. 420} 19 
ἡ μὲν γεῦσις ἀναγκαῖον (διὸ καὶ πλείοσιν ὑπάρχει), ἣ δ᾽ £g- 
μηνεία ἕνεκα τοῦ εὖ. Ritter Gesch, der Phil. III. p. 169. 
200213 ἐξ ὑποθέσεως δὴ τὸ ἀναγκαῖον, ἀλλ᾽ οὐχ ὡς τέλορ" 
ἐν γὰρ τῇ ὕλῃ τὸ ἀναγκαῖον, τὸ δ᾽ οὗ ἕνεκα ἐν τῷ λόγῳ. 
Mirum est quod habetur 767b 14 τὸ δὲ τέρας οὐχ ἀναγκαῖον 
xQóg τὴν ἕνεκά vov xal τὴν τοῦ τέλους αἰτίαν, ἀλλὰ κατὰ 
συμβεβηκὸς ἀναγκαῖον. 

84213 καὶ οἷς αὐτὰ... Et rem et constructionem explicuimus 
ad 73234, hoc solo discrimine, quod nostro loco accuratius 
dicendum fuisset xol olg ὑπάρχουσιν αὐτοῖς αὐτὰ àv τῷ τί 
ἐστιν ἐνυπάρχει. 

84418 οὔϑ᾽ ὡς τὸ... Alterum οὔτε in oratione anacolutho 
omissum est (idem habemus e. g. 1313} 35), quamquam 8]-- 
terum orationis membrum, quod hic deest, adiicitur vs. 25. 

84219 ᾧ (iv τῷ λόγῳ τῷ τί ἔστι δηλοῦντι) ἐνυπῆρχεν ὑπάρ- 
χοντι, h. e. quod, quamquam praedicatur de impari, tamen 
sine ipsa imparis notione definiri non potest. Aliam lectio- 
nem habuisse videtur Magentenus; v. schol. nostra ad h. 1. L. 
p. 91. 

84221 τοιαῦτα, h. e. τὰ ἐπὶ τὸ κάτω : nam numerus, quum et 
par sit et impar, latius patet quam notio imparis, quae sine 
numeri notione definiri non potest, notio imparis latius quam 
id quod sine imparis notione definiri non potest. 

84a22 οὐδ᾽ ἐπὶ τὸ ἄνω Loro, ἄπειρα: cuius rei causam ipsis 
Aristotelis verbis (202a 19) exprimere licet: τὸ αὐτὸ διάστημα 
ὃν πρὸς δύο xal δύο πρὸς ἕν. καὶ τὸ ἄναντες καὶ τὸ κάταν- 
τες ταῦτα γὰρ ὃν μέν ἐστιν, ὁ μέντοι λόγος οὐχ εἷς. 

84a32 Verbis κατ᾽ ἀρχάς aut respicit ad 84a 1 aut ad 12b6. 
Magentenus habuit xol τὰς ἀρχάς. in aliis libris reperit xal 
κατ᾽ ἀρχάς. Nostram lectionem Boethius et vet. intp. con- 
firmant. 

84236 τῷ γὰρ ἐντὸς ἐμβάλλεσθαι... Ut demonstretur propo- 
sitio 48, debebit praedicari 4 de C et C de B, non 4 
de B et B de C, 


Analytica posteriora. 961 


Cap. 23. Si À praedicatur et de C et de D, non conse- 
quitur commune aliquid esse, propter quod À et de C et de 
D praedicetur. 19 Si datur aliquid medium, propter quod A 
de B vel praedicatur vel negatur, demonstrationem admittit 
propositio AB. Sunt propositiones οἱ affirmantes et negantes, 
quarum termini non coniunguntur per alium. 31 Quem lo- 
cum occupare debeat terminus qui connectat reliquos in pro- 
positione affirmante et (8383) in propositione negante, ezpo- 
nitur. 
84b3 Si 44 praedicatur de omni C et de omni D, C vero ne- 
gatur sive de omni sive de aliquo D, causa ob quam 4 et de 
C et de D praedicatur pon utique esdem esse debebit. Nam 
si eadem utique ess$et, haec ipsa causa exprimi posset ter- 
mino medio (B), per quem et 4 cum C et 4 cum D ad pro- 
positionem affirmantem coniungendum esse demonstraretur, 
ut exstarent duo syllogismi ,,4 B, BC, ergo 4C", et,,:44B, BD, 
ergo 4D": alius igitur daretur terminus (B), qui et de € 
et de D praedicaretur, cuius rei — hoc est enim quod ab 
initio sumsimus — communis inveniri posset causa, quae etiam 
alio termino medio exprimeretur et sic porro: terminorum 
mediornm igitur numerus infinitus esse deberet, quod absur- 
dum esse demonstravimus. Brevius idem demonstrari pote- 
rat sic: κατὰ κοινόν τι ὑπάρχειν οὐκ ἀνάγκῃ ἀεὶ τὸ αὐτὸ 
σλείοσιν" ὃ μὲν γὰρ κατὰ τὶ ὑπάρχει οὐ πρώτως ὑπάρχει, 
ἀλλ’ ἀποδεικτόν ἔστιν. ἐπεὶ δ᾽ οὐχ ἕν ἑνὶ ἀεὶ ἀνάγκη κατὰ 
τὶ ὑπάρχειν ἀλλὰ xaO" αὑτὸ καὶ πρώτως, οὐδὲ ταὐτὸ πλείο- 
σιν. — ΟὟνκν vs. 11 Bkk. scribendum putaverit &ol τῷ 44 
melioribus codd. invitis, quum 82329 dederit τοῦ 4 xal Z, 
non video. Articulum omittendum esse facile mihi persuasi 
ex iis quae collegi ad 3a 21 et ad 26b 32. 

64b 14 Magentenus habuit μέσα διαστήματα; quod etiam in non- 
nullis nostrorum codicum reperitur, ut sensus sit ἐπείπερ, el 
ἀνάγκη κατὰ κοινόν τι del ὑπάρχειν τὸ αὐτὸ πλείοσιν, ἀεὶ 
ἂν ἦν μέσον τινὰ ὅρον ἐμβάλλειν, ὅπερ ἀδύνατον. Quo qui- 
dem sensu tempus futurum saepius ponitur ab Aristotele, 
sed quum deesset dt(, praetulimus lectionem ὄμεσα. quam 
etiam Boethius et vet. intp. habuerunt, de qua dubitari non 
posset, si pro ἔσται scriptum exstaret ἐστίν. 

84b 15 ix τῶν αὐτῶν ἀτόμων, h. e. ἐκ τῆς αὐτῆς συστοιχίας 


202 Analytica posteriora. 


5. ix τῶν ἀτόμων, ἃ κατὰ τὸ γένος ταὐτά idvw. — . Va. 11 
οὐ γὰρ ἦν... v. c. 1. 

8421 στοιχεῖα, de quibus v. quae diximus ad 14a 39. De coel. 
302a15 ἔστω δὴ στοιχεῖον τῶν σωμάτων. εἰς ὃ τἄλλα σώ- 
ματα διαιρεῖται, ἐνυπάρχον δυνάμει 7) ἐνεργείᾳ " τοῦτο γὰρ 
ποτέρως, ἔτι ἀμφισβητήσιμον. αὐτὸ δ᾽ ἐστὶν ἀδιαίρετον sig 
ἕτερα τῷ εἴδει" τοιοῦτον γάρ τι τὸ στοιχεῖον ἅπαντες καὶ ἐν ἅπασι 
βούλονται λέγειν. 1014 4.26 στοιχεῖον λέγεται ἐξ οὗ σύγκει- 
ται πρώτου ἐνυπάρχοντος, ἀδιαιρέτου τῷ εἴδει εἰς ἕτερον εἷ- 
δος... ὁμοίως δὲ καὶ τὰ τῶν σωμάτων στοιχεῖα λέγουσιν οἵ 
λέγοντες, sig ἃ διαιρεῖται τὰ σώματα ἔσχατα, ἐχεῖνα δὲ μη- 
κέτ᾽ εἰς ἄλλα εἴδει διαφέροντα. Quare dicit 410a21 ἀδύνατον 
ἐκ τῶν τοῦ ποσοῦ στοιχείων οὐσίαν εἶναι καὶ μὴ ποσόν: ορ- 
ponitur enim στοιχεῖον ἀρχῇ. sicut ὕλη (τὸ ὑποχείμενον) st- 
δει 1041}31 στοιχεῖον δ᾽ ἐστὶν εἰς ὃ διαιρεῖται ἐνυπάρχον 
ὡς ὕλην, οἷον τῆς συλλαβῆς τὸ a καὶ τὸ f. 318 10 τέτταρα 
διώρισται αἴτια τῶν στοιχείων, τούτων δὲ κατὰ τὰς συξυγίας 
καὶ τὰ στοιχεῖα τέτταρα συμβέβηκεν εἶναι, ὧν τὰ μὲν δύο 
αοιητικά, τὸ ϑερμὸν καὶ τὸ ψυχρόν, τὰ δὲ δύο παθητικά, τὸ 
ξηρὸν καὶ τὸ ὑγρόν. In Topicis στοιχεῖφ. vocat quae alio 
nomine τόπους appellat, universa quaedam argumenta, ex 
quibus cum veritatis quadam specie aliquid vel probetur vel 
refellatur, v. 120b 13, 121b11, 128a22, 143a13, 151b18, 
112b21 et 31, 114a21. Elementa artis disserendi in his 
vocantur, quae, si nobis in promtu sint, ansam nobis prae- 
heant ad causam nostram rite defendendam, sive quae nobis 
viam monstrent qua procedendum sit in disputatione. Eun- 
dem fere sensum etiam habet 1309b 16 xol τὸ πολλάκις si- 
ρημένον μέγιστον στοιχεῖον. τὸ τηρεῖν ὅπως κρεῖττον ἔσται 
τὸ βουλόμενον τὴν πολιτείαν πλῆϑος τοῦ μὴ βουλομένου. 

84}.3 ἀλλ᾽ ἡ ἐπὶ τὰς ἀρχὰς ὁδὸς αὕτη ἐστίν, intell. ἦ προβε- 
βηκότες εὑρήκαμεν ἤδη τὰς προτάσεις ὧν μηκέτι ἔστι μέσον, 
h. e. ἐπ᾽ αὐτὰς τὰς ἀρχὰς προβεβήκαμεν. Quare bene Biese I. 
p. 265 ,,sobald eine neue Vermittelung nicht weiter móglich 
ist, 80 ist der Weg zu den Principien gewonnen". — 8. 25 
ᾧ ὑπάρχει, intell. τὸ 4, olov τῷ Γ΄ xoi εἰ τοῦτο ὑπάρχεϑι 
τῷ B. --- Vs. 26 codices secuti dedimus ἐρχή. quod Bran- 
disius (Variet. lect. Aristot.) mutari vult in ἀρχαί: quam qui- 
dem lectionem Boethius et Philoponus videntur habuisse. 
Eandem etiam edd. Bas. et Pac. praebent. Nobis quidem 


Analytica posteriora. 208 


servate lectione quam codices ad unum omnes exhibent, lo- 
cus sic videtur intelligendus esse: εἰ δὲ μὴ ἔστι τι μέσον 
τοῦ 4 καὶ τοῦ B, οὐκ ἔστιν ἀπόδειξις, ἀλλ᾽ ἀρχὴ ἤδη αὕτη 
ἡ πρότασίς ἔστιν (ἡ AB intell.) s. ἀλλ᾽ εὑρήκαμεν ἤδη αὐτὴν 
τὴν τῆς ἀποδείξεως ἀρχήν (cf. quae modo diximus ad v.23). Si 
legitur ἀλλ᾽ ἀρχαί, particula ἀλλά sensum turbare videtur : nam 
erationis membra quae opponuntur non recte sibi respon- 
dent ,,non datur demonstratio, sed tot sunt principia quot 
termini". — Praeterea notandum est, quod στοιχεῖα hic ter- 
minos appeliat, dum vs. 22 ipsas propositiones intelligat. 

84b 33 xal οὕτως... Iam habemus syllogismum ,,4C, CB, ergo 
CB", cnius propositio minor est ἄμεσος (vs. 32): quare ut 
demonstratio perficiatur per novum terminum medium (D), 
probari debebit maior hoc modo: 4D, DC, ergo 40 et sic 
porro: numquam igitur novus terminus medius qui assumitur 
extra terminum A4 poni poterit (cf. 51a 36), ut intervallum 
quod relictum sit inter terminos 4 et B constipatis terminis 
mediis sensim expleatur, donec perveniamus ad id (e. g. F5, 
de quo primo praedicetur 4, quorum terminorum (AF) con- 
iunctio, quum tam arcta sit, ut novo termino medio inter- 
posito alter ab altero separari nequeat, ab Aristotele voca- 
tur τὸ ἀδιαίρετον (vs. 33), quam quidem vocem non satis in- 
telligens Biese de terminis 4 et B interpretatus est: dicit 
enim I. p. 263 ,,bis endlich kein neues Mittelglied mehr zwi- 
schen ihnen (den áufsersten Begriffsmomenten) móglich ist 
und beide somit eine untheilbare Einheit bilden", V. Trdlbg. 
de an. p. 114. 

85a1 iv δ᾽ ἀποδείξει xal ἐπιστήμῃ, h. e. ἐν δὲ τῇ ἀποδεικτικῇ 
ἐπιστήμῃ ὁ νοῦς. Cf. 100} 12 εἰ quaeibi diximus. — Vs.3 ἔνϑα 
μέν, h. e. in prima figura. Pro ὃ δεῖ μὴ ὑπάρχειν, quibus 
verbis significatur id quod in conclusione praedicatur, accu- 
ratius dixisset ὃ δεῖ μὴ ὑπάρχειν : nam conclusio syllogismi 
est negans. — — Vs. 7 οὕτως, h. e. ὥστε λαμβάνεσθαι μέσον 
ὅρον οὐχ ἔξω πίπτοντα τοῦ μείξονος dxQov πρὸς τὸ δεῖξαι 
τὴν στερητικὴν πρότασιν. 

8511 ἐὰν δὲ δέῃ... Ut in secunda figura per novum termi- 
num medium probetur propositio negans — e. g. si. demon- 
stravimus C de omni D et de nullo vel non de omni E, ergo 
D de nullo vel non omni E, ut probetur propositio negans 
huius syllogismi — sic ratiocinsbimur: 7 de omni ( et de nullo 


204 Analytica posteriora. 


vel non de omni Δ, ergo C de nullo vel non de omni E: 
quam demonstrationem si ita producimus, ut ad probandam 
propositionem negantem novum syllogismum exstruamus, tcr- 
mino E in hoc syllogismo non uti non poterimus (τοῦ E oó- 
δέποτ᾽ ἔξω πεδεῖται vs.9). Terminus E autem erat is de 
quo negabatur D in syllogismo primo (ᾧ οὐ δεῖ ὑπάρχειν). 

85210 Denique in tertia flgura si cogitur 44 de non omni et B 
de omni C, ergo “4 de non omni B, ut per novum syllogi- 
smum demonstretur propositio negans, hic syllogismus facien- 
dus erit: 4 de non omni D et C de omni D, ergo 4 de non 
omni C: qua in demonstratione si pergitur, terminus 4f (qui 
in prima conclusione praedicatur, ὃ δεῖ στερῆσαι) semper ma- 
nebit et praedicabitur in omnibus syllogismis, quum vero B 
(subiectum primae conclusionis, dq? ob δεῖ στερῆσαι) de C 
et C de D praedicetur, praedicabitur etiam de omnibus me- 
diis terminis qui assumantur: quare quanticunque assumun- 
tur, terminis 4 et B ut certis finibus circumscripti erunt 
omnes. 


Cap. 24. De quibus rebus in sequentibus agatur. 20 De- 
monstratio particularis (quae pertinet ad τὰ ἄτομα) universali 
praestare videtur, tum quia ad singula quae cognoscere vult 
propius accedit, 31 tum quia ab errore, quo notiones universa- 
les per se solas consistere opinamur, animum abducit. 64 Utrum- 
que refutatur. 23 Praestat universalis, primum quia veras re- 
rum causas sola cognoscit, 21 tum quia non per aliud, sed per 
se vera est, 86a3 tum quia a singularum rerum infinitate 
quam mazime est aliena, 13 deinde quía propius abest a prin- 
cipiis ex quibus demonstrari debet, 22 denique quía particula- 
rem complectitur. 
85a21 εἰ γὰρ... Oratio dvaxólov9og est: namque prius ora- 

tionis membrum, quum longius factum esset, ut in memoriam 
nobis revocaretur, de integro exorsus esset verbis εἰ δὴ... 
(vs. 28 sq.). Idem etiam in sequentibus accidit: nam quod 
inceptum est vs. 31, id repetitur b 1. 

83226 ἡ δὲ καθόλου ἐπιδείκνυσι θάτερον θατέρῳ ὑπάρχειν 
δι’ ἄλλο οὐ δι’ αὐτό, οἷον ὅτι τὸ ἰσοσκελὲς δυσὶν ὀρθαῖς 
ἴσας ἔχει τὰς γωνίας, οὐχ ὅτι ἰσοσκελὲς ἀλλ᾽ ὅτι τρίγωνον. 

85237 Iustos demonstrandi fines non servant, sed ultra eos 
progredi videntur qui universali demonstratione utuntur (z9oi- 


Analytica posteriora. 905 


όντες δεικνύουσιν) item atque ii qui ratiocinantur ix τοῦ 
ἀνάλογον : nam si quid probaverunt de linea, numero et eor- 
pore, idem valere dicunt de omnibus quae his sint similia, 
quamquam praeter lineam, numerum et corpus, quae in de- 
monstratione nominaverunt, revera nihil exsistat, in quod 
haec demonstratio conveniat: latius iusto igitur demonstra- 
tionem extendunt. Sic etiam qui universali argumentatione 
utuntur sic ratiocinantur ac si res universales a singulis di- 
versae et separatae exsistant. 

88 b4 Cum hoc loco universo cf. C. Heyder, Krit. Darst. der 
Arist. u, Hegelschen Dialektik I. p. 188 sqq. c. nott. At nonne 
primum quidem alters ratio, qua scientiam particularem uni- 
versali potiorem esse probavimus (a20—31), non minus con- 
venit ei quod universale est quam ei quod de parte est, ut 
eodem argumento scientiam particularem potiorem esse de- 
monstrare liceat? (De particula ἢ v. quae diximus ad 6621: 
quare non opus est emendatione quam probavit Brandisius (Va- 
riet. lect. Aristot.), qui pro ἢ πρῶτον scribi vult xal πρῶτον). 
Namque quum scientia cognoscere debeat τὰ xa0" αὐτὰ ὑπάρ- 
χοντα. si triangulum duos rectos angulos habet non quatc- 
nus sequilaterum est, sed quatenus triangulum, is qui trian- 
gulum duos rectos habere ex ipsius trianguli natura demon- 
stravit, hoc melius scit et rectius quam qui ex eo quod ae- 
quilaterum est. Nam si quis (vs. 8) de tríangulo aliquid de- 
monstresvit quod cum natura trianguli non coniunctum est, 
non demonstravit; sí vero coniunctum est cum natura trían- 
guli, optime semper scit qui e vero rei principio demonstra- 
vit, h. e. ex ipsa natura trianguli. Quare etiam si (ve. 10) 
notio trianguli latius patet quam notio aequilateri, eadem 
utique universali trianguli notione utentes, ut nihil ambigui 
in ea insit, triangulum non quatenus aequilaterum sit, sed 
aequilaterum quatenus sit triangulum, duos rectos habere re- 
cte demonstrabimus. — Vs. 14 delevimus τὸ quod neque 
codd. neque edd. agnoscunt. 

85b 15 Deinde notiones universales, si unitatem quandam ex- 
primunt et si alius earum est usus quam ut orationem am- 
biguam faciant, quum síngula quae illis subiecta sint pereant, 
illae vero non corrumpantur, etiam rectius ipsae exsistere 
dicentur quam τὰ ἄτομα. 


908 Analytica posteriora. 


83 Ὁ 18 Denique erroris, quo notiones universales per se selas 
consistere opinamur, causas non in demonstratione est, sed 
in eo qui illam male intellexit (ἐχούων, de quo verbo Biese 
conferre iubet Wyttenb. animadvss, in Moral. Tom. I. p. 303 sq.) : 
nam demonstratio ipsa minime postulat, ut notiones univer- 
ssles pro rebus capiantur quae per se consistant et yeQ«- 
στὰ sint. 

83 b25 τοῦτο αὐτὸ αὐτῷ αἴτιον. intell. τοῦ ὑπάρχειν αὐτῷ τὰ 
καϑ᾽ αὐτὸ ὑπάρχοντα. 

85 b29 ὅταν μὴ ἦ τοῦτο γινόμενον 7 ὃν ὅτι τι ἄλλο γένηται, 
ἀλλ᾽ ὅτι αὐτό (h. e, ὅταν μὴ d δι᾽ ἄλλο μηδ᾽ ἄλλον ἕνεκα, 
ἀλλὰ δι᾽ αὑτό). 

85b 32 καὶ οὕτως ἰόντες. ὅταν τι λάβωμεν ὃ μηκέτι δι ἄλλο 
ἐστὶν μηδ᾽ ἄλλου ἕνεκα, διὰ τοῦτο... 

85} 36 οὕτως, h. e. εἰ ἴσμεν τὸ μηκέτι δι᾽ ἄλλο γινόμενον. --- 
Vs. 31 particula ὥρα melius abesset: quam quidem negligen- 
tiam Aristotells stilo valde familiarem esse docuimus ad 
17 b1 et ad 52b19. 

83b 39 ἔτι λείπεται διὰ τί τὸ ἰσοσχελὲς τέτταρσιν ὀρϑαῖς ἴσας 
ἔχει τὰς ἕξω γωνίας, τοῦτο δ᾽ ἐστὶν ὅτι τρίγωνον. 

8δε 4 Scientia particularis singulas res, quae sensibus subie- 
ctae sunt, cognoscere studet: hae vero quum infinitae sint, 
scientiam non admittunt, sed sciri non possunt, nisi quatenus 
certis quibusdam finibus, quos notiones universales consti- 
tuunt, circumscribuntur et comprehenduntur. — Vs. 6 ad 
ἔστι δ᾽ intell. τὰ κατὰ μέρος s. τὰ ἄτομα. 

8649 ἅμα γὰρ μᾶλλον τὰ πρός τι. Quum ἀπόδειξις εἰ dxo- 
δεικτὸν sint τῶν πρός τι et gradum admittant (cf. 6 b 20), 
simul et augentur et minuuntur: quare quod dicit hoc est: 
τῶν πρός τι εἰ θάτερον μᾶλλον λέγεται xol θάτερον. Gua Ak 
γεται μᾶλλον, ὥστ᾽ εἰ μᾶλλον ἀποδεικτά ἔστι τὰ καθόλου, 
καὶ μᾶλλον ἀπόδειξις ἔσται ἡ τῶν καθόλου ἀπόδειξιρ. 

86210 Pro ἔτι dedimus ἔτι εἰ quod et Boethii versio et optt. 
codd. habent. Deletum videtur εἰ, ne oratio esset dvaxóAov- 
$€og. Sed quum eadem anacoluthia occurrat 85221 et 31,b 23 
et 33 (cf. quae diximus ad vs. 31), 86a 38, b 30 al., illud servan- 
dum duximus. — Haud parvam Aristotelis in scribendo negli- 
gentiam prodit, quod argumentum quod hic affert tam si- 
mile est eius quod exponit vs. 24 sqq., ut separari ab ee 
non debuerit. 


Analytica posteriora. 2301 


86a 14 Quum demonstratio incipere debeat ἃ propositione quae 
ipsa demonstrari nequeat, id quod a vero demonstrationis 
principio propius abest meliorem efficit demonstrationem quam 
quod longius abest: quare, quum principium ipsum maxime 
universale esse debeat, demonstratio quae fit ex propositio- 
nibus universalibus praestabit ei quae fit ex particularibus. 

86224 προτέραν πρότασιν intelligit maiorem propositionem 
syllogismi affirmantis, ὑστέραν eam quaecunque illa contine- 
tur, h. e. et conclusionem et propositionem minorem. 4 τρί- 
yovov, B ἰσοσχελές, Γ τὸ δυσὶν ὀρϑαῖς ἴσας ἔχειν τὰς γω- 
ψίας. 

86 29 Propositionem universalem mente intuemur (v. quae di- 
cemus ad 100 b 12), particularis vero ἃ sensuum perceptione 
originem habet (τελευτᾷ). 


Cap. 25. Demonstratio quae propositionem affirmantem 
cogit praestat ei quae negantem colligit, tum quia in illa plu- 
ribus opus est quam in hac, b10 tum quia propositio negans, 
ut demonstretur, affirmante indiget, affirmans negante non indi- 
get, 30 deinde quia propositio affirmans, qua alteranititur, potior 
est et prior negante, quae principium est alterius, 31 denique 
quia affirmatio ad principii naturam propius accedit. quam 
negatio. 

86233 Demonstratio brevior per se spectata praeferends est 
ei quae fit per ambages, si utraque conficitur ex propositio- 
nibus aeque manifestis. Nam si 4 et tribus mediis terminis 
(BIZf) et duobus interpositis (ZH) demonstrari potest, pro- 
positio 4421 (b2) in priore demonstratione aeque manifesta 
est atque conclusio alterius demonstrationis: nam utraque 
colligitur duobus terminis mediis interiectis. Quoniam autem 
AE cogi potest ex propositionibus 4441 et 4E, id vero ex 
quo probetur (412) etiam magis constare debeat quam quod 
probetur (4E), consequitur conclusionem 4E per tres ter- 
minos medios demonstratam minus certam esse quam pro- 
positio 4244: unde apparet conclusionem 41 per duos me- 
dios terminos demonstratam certiorem esse, quam si per 
tres demonstretur.  Colligit inde Aristoteles (Ὁ 1) demon- 
strationem quae propositionem «affirmantem cogat, quum 
et conclusio negans et affirmans (ἀμφότεραι) e binis propo- 
sitionibus cogi debeat, potiorem esse ea quae negantem fa- 
ciat conclusionem, quia haec nihil ponat nisi quod affirmet, 


468 Απεϊγίξεα postorioera. 


illa vero et affirmantem εἰ nmegantem propositionem habere 
debest, Quam quidem argumentationem stare non posse fa- 
cile apparet: nam quum in iis quae antecesserunt mom nisi 
de numero propositionum locutus sit, de diversa earum qua- 
litate cur idem valeat, certe non per se intelligitur. 

86234 Quid differant αἴτημα, ὑπόθεσις. πρότασις ex iis appa- 
rebit quae diximus ad 64b 28, 40} 2ὅ, 23 416. 

862331 Ratio, inquit, eius quod modo diximus, si rem univer- 
sam spectamus, sic se habet. Omnibus codd. invitis dedimus 
ὧδε. quod Boeth. et vet. intp. habuerunt. Eandem lectio- 
nem, quae etiam Brandisio probatur (v. Variet. lect. Aristot.), 
iam exhibuerunt edd. Basil, Paris., Sylb., Casaub Quem 
sensum praebeat lectio Bkki, equidem non video, lectio vul- 
garis vero ὅδε alienae correctionis speciem habet. 

86 b2 Restituimus δὴ pro δὲ ex codd. np, quibuscum consen- 
tiunt Boeth. et vet. intp. Hoc enim sensus totius loci fla- 
gitat, quem modo exposuimus. 

86b6 τῶν ἄλλων τῶν αὐτῶν ὑπαρχόντων. h. e. τῶν μέσων 
ὁμοίως γνωρίμων ὄντων ἐν ἀμφοτέραις. — Ad vs. 7 διε τὲ 
ὅρων... cf. quae diximus ad 44b 6 et I. p. 372 extr. 

86 b 12 τὴν μὲν δεῖ στερητικὴν εἶναι, τὴν δὲ καταφατικήν. 

86b13 Si demonstratio amplificatur eo, quod propositiones ex 
quibus facta est ipsae aliunde probantur, propositiones syl- 
logismi affirmantis, dum ipsae affirmantes esse debeant, non 
demonstrantur nisi ex affirmantibus, quamquam aliter res se 
habet in syllogismo negante. Nam e. g. si propositiones 4 
de nullo JB et B de omni C, ex quibus cogitur 4 de nulle 
C, probantur terminis mediis interiectis D et αὶ — 4 de 
nullo D, D de omni B, ergo 4 de nullo B; B de omni E, 
XE de omni C, ergo B de omni C — propositiones affirman- 
tes (vs. 13— 15), ut omnes illius syllogismi propositiones ne- 
vis syllogismis confectis probentur, plures accedunt (DB, 
BE, EC), negans semper una (4D). Eadem ratie obtine- 
bit (vs. 23), si in quacunque alia figura syllogismus negans 
fiat. Item enim in his, quum alteram propositionem habere 
debeant affirmantem, alteram negantem, propositio affirmans 
demonstrabitur (vs. 24) per syllogismum, cuius medius ter- 
minus cum ambobus reliquis coniunctus propositiones affirman- 
tes faciat, propositio negans vero per syllogismum, cuius sl- 
tera propositio sola negans sit, ut, si propositiones sylle- 


Anaiytica posteriora. 800 


gismi negantis cuiuscunque demonstrentur, una propositio ne^ 
gans et tres affirmantes assumendae sint. Quare propositio 
negans ut demonstretur, indiget affirmante (quod parum ac- 
curate Aristoteles dixit verbis δείχνυται δ᾽ ἡ uiv στερητικὴ 
διὰ τῆς κατηγορικῆς vs. 28. Accuratius idem expressit vs. 38), 
affirmans negante non indiget. 

86b22 ἡ τὸ 444. Ne quis delendum putet articulum τό. vi- 
deat quae collegimus ad ὅ448 coll. 87324.  Uncinis haec 
verbs circumdedimus, quippe quae absint a versione Boethii, 
vet. intp. lat. et edd. nonnullis. 

86 b 30 ἀρχὴν συλλογιαμοῦ hic appellat propositionem προτέραν 
(a 24), ἣν ἔχοντες ἴσμεν zog xal τὴν ὑστέραν xal ἔχομεν δυνά- 
p: illa enim et conclnsionem et minorem complectitur, conclu- 
sio vero eandem semper qualitatem habere debet quam ipsa. 


Cap. 28. Kzemplo proposito discrimen declaratur quod 
intersit inter demonstrationem quae recta procedat et eam 
quae ad absurdum deducat. 11 Ex ipsa utriusque demonstra- 
tionis natura rectam potiorem esse ostenditur. 


81a^1 εἰ δέοι... lam si servatis iisdem terminis propositio ma- 
ior syllogismi quem modo habuimus per deductionem ad absur- 
dum probanda sit, sumamus 4 de B et B de C praedicari, 
cogitur 4 de C, quod si absurdum esse aliunde cognovimus, 
altera huius syllogismi propositio false est: quare quum vera 
sit BO, relinquitur ut falsa sumta sit 4B, ut appareat 4 non 
praedicari de B. (De deductione ad absurdum quae dicitur 
v. quae habuimus 41431 coll. 45a extr, 61a19 sqq.) Diffi- 
cultates quas in hac argumentatione invenerunt veteres intpp. 
(v. schol. 234 b 12 —24) Philop. ita solvit, ut dicat Aristo- 
telem hoc modo ratiocinari. Sí non datur conclusio syllo- 
gismi praecedentis 4 de nullo C, vera erit propositio 4 de 
aliquo C, quae si coniungitur cum altera propositione 8 de 
omnj €, cogitur in tertia figura 4 de aliquo B, quod quum 
répugnet iis quae ab initio sumsimus, vera esse non poterit 
propositio 4 de nullo B. At hunc sensum nullo modo ex- 
torquerj posse ex iis quae dieit Aristoteles facile in- 
tellisitur: imo Aristotelis verba tam clara sunt, ut nul- 
am aliam interpretationem admittant quam eam quam modo 
dedimus. Difficultates autem, quas interpretes in his in- 
venire sibi videbantur, facile tolluntur eo, quod 1e hoc loco 
Il. 


210 Asalytica posteriora. 


non íd agit, nt quae recte et quae non recte demonstrentur 
deductione facta ad absurdum exponat, sed ut discrimen de- 
claret quod sit inter demonstrationem quae recta procedat 
et deductionem ad absurdum: quod ut appareat, non curat 
ut quod cogatur verum sit, sed ut via et ratio qua utraque 
procedat ὡς ἐν τύχῳ εἰπεῖν flat conspicus.  Difficultatum 
igitur, in quibus haeserunt interpretes, ipsi fuerunt auctores, 
non Aristoteles. 

81212 Termini igitur, quibus utraque ratiocinatio utitur, ii- 
dem sunt, differunt in propositione negante quae probatur: 
nam deductio demonstrat propositionem 488. recta demon- 
stratio propositionem 44C. Quare quum id quod minus ma- 
nifestum sit et difficilius intelligatur probari semper debeat 
ex eo quod magis perspicuum sit et manifestum, deductio fa- 
cienda est, si conclusio syllogismi 44C facilius intelligitur quam 
AB, vectus vero syllogismus, si propositio B magis mani- 
festa est et aperta quam 44C. Unde apparet demonstratio- 
nem rectam potiorem esse: uam quia 476 colligitur ex 48 
et BC, propositio 4B (τὸ ἐξ ob τὸ συμπόρασμα vs. 20) ma- 
gis manifesta esse debet quam conclusio 4C. 

817219 Demonstrationis rectae, ait, conclusio erat 4C, 4B vero 
propositio qua coniuncta cum propositione BC provenire de- 
bebat conclusio. Iam vero quum per deductionem ad absur- 
dum propositionem 4.8 negantem esse debere non continuo 
cogatur, deductio, quippe quae per ambages cogat, postponenda 
erit demonstrationi rectae (cf. 81a31— b 9) — hanc enim 
sententiam etsi non expressam Aristotelem in mente habuisse 
patet ex iis quae sequintur — namque si quid redarguitur, 
non fit continua conclusio quae falsum esse ,doceat quod 
redarguatur (οὐ τοῦτο συμπέρασμά ἐστιν vs. 21, ἢ. e. οὐ τοῦτ᾽ 
αὐτὸ ὃ δεῖ ἀναιρεῖσθαι μὴ εἶναι συμπεραίνεται, quod bene 
expressit Biese I. p. 210 extr. ,,wenn etwas zu widerlegen ist, 
so folgt das Gegentheil nicht sogleich in Form eines Schlus- 
ses"), sed cogitur absurdum esse aliquid eorum quae pro 
veris sumta sint et ex quibus collectum sit id quod redar- 
guatur (ἐκεῖνα δὲ ἐξ ὧν, h. e. ἐκείνων δέ τι, ἐξ ὧν συνεκπε- 
ράνϑη ὃ δεῖ ἀναιρεῖσϑαι, συμπέρασμα γίνεται). 

81a22 Locum ita distinxit Bkkus, ut intelligi nequeat: nam 
comma aut ponendum erat post συλλογιόμός aut plane omit- 
tendum, Sententia plana est. Ea ex quibus syllogismus con- 


Analytica posteriora. 311 


ficitur hanc rationem habere debent, ut alterum altero eon- 
tineatur, sicut pars toto, quod non ita habet in deductione 
ad absurdum: haec enim propositionem 4B affirmantem su- 
mit, propositionem “Οὐ vero affirmantem esse posse negat 
(vs. 9). 


Cap. 23. .4lía doctrina alia subtilior est et accuratior. 


De diversa doctrinarum subtilitate diximus ad 78b 32, quibus- 
cum cf. Plat. Phileh, 53 E. 

81232 ἐπιστήμη μία οὖσα καὶ ἡ αὐτὴ τοῦ ὅτι καὶ διότι dxgi- 
βεστέρα ἐστὶ τῆς τοῦ διότι μόνον, ἀλλὰ μὴ χωρὶς ὄντος τοῦ 
ὅτε (h. e. ἀλλ᾽ οὐχ ἡ τοῦ ὅτι μόνον οὖσα ἐπιστήμη) dxgrfs- 
στέρα ἐστὶ τῆς τοῦ διότι. 

81234 τῆς ἐκ προσθέσεως, cf. quae diximus ad 81b3. 

81a 36 οὐσία ἄθετος, cf. quae diximus ad 5a 15. Procl. in Eucl. 
Elem. lib. II. ἄθετος ἡ μονὰς ὡς &UAog καὶ παντὸς ἔξω δια- 
ὀτήματος καὶ τοῦ που. 


Cap. 28. Quid scientiam faciat unam, quid diversas, 65- 
ponitur. 

Quaecunque demonstrantur ex principiis quae ad urum genus 
pertinent unam disciplinam constituunt, diversae sunt quarum 
principia neque ex communi quodam fonte fluunt neque ita 
comparata sunt, uf altere ex alteris derivari possint: nam- 
que principia (b 2), quae ipsa non demonstrantur, eodem 
genere contineri debent atque ea quae ex iis demonstrántur, 
quoniam omnia (b4) quae ex iis demonstrantur eidem ge- 
neri subiecta esse debent. 


Cap. 29. Idem pluribus modis demonstrari potest, ut ter- 
mini medii et ex eodem genere desumti esse possint et e di- 
terais. 


81b 1 Si B inest in genere Z, Z in genere 4 et 4 in I', de- 
nique I'in 4. propositio 4B demonstrari poterit et per ter- 
minam Γ᾽ solum vel etiam per terminum 4 vel Z solum, et 
per Γ ei 7/ coniunctos et sic porro. 

8116 ἀνάγκη γὰρ... Si praedicatur 4 de 4 et 4 de B, 
deinde si 4 de H et H de B, consequitur ex propositionibus 
4B et HB 4 praedicari de aliquo H, quare 4/ de alíqua 
parte eius termini (B) praedicabitur de quo praedicatur H. 

24 * 


818 Analytica postoriora. 


Sic certe argumentatus videtur Aristoteles, quamquam vix 
intelligo quomodo acciderit, ut hoc falsum esse non viderit. 
81b16 ἐπισχέψασθαι 05... cf. quae diximus ad 48 4 2]. 


Cap. 80. Eorum quae in casu posita sunt non datur sci- 
entia. 


Cum iis quae hoc loco dicit cf. quae habuimus 32b17—-22 et 
quae ibi diximus. 

81b 19 De τύχῃ v. 193b 31 λέγεται δὲ καὶ ἡ τύχη καὶ τὸ ἀὖ- 
τόματον τῶν αἰτίων, καὶ πολλὰ καὶ εἶναι καὶ γίνεσθαι διὰ 
τύχην καὶ διὰ τὸ αὐτόματον. 196 b21 ἔστι δ᾽ ἕνεκά του ὅσα 
τε ἀπὸ διανοίας ἂν πραχϑθείη καὶ ὅσα ἀπὸ φύσεως. τὰ δὴ 
τοιαῦτα ὅταν κατὰ συμβεβηκὸς γένηται, ἀπὸ τύχης φαμὲν εἷ- 
ναι... τὸ μὲν οὖν xaO" αὐτὸ αἴτιον ὡρισμένον. τὸ δὲ κατὰ 
συμβεβηκὸς ἀόριστον (1023824 οὐδὲ δὴ αἴτιον ὡρισμένον 
οὐϑὲν τοῦ συμβεβηκότος ἀλλὰ τὸ τυχόν τοῦτο δ᾽ ἀόριστον). 
191213 ἔστιν αἴτιον ὡς συμβεβηκὸς ἡ τύχη. ὡς δ᾽ ἁπλῶς 
οὐδενός, οἷον οἰχίας. οἰκοδόμος μὲν αἴτιος, κατὰ συμβεβηκὸς 
δὲ αὐλήτης. 1063223 τὸ δ᾽ οὐκ ἀναγκαῖον ἀλλ᾽ ἀόριστον, 
λέγω δὲ τὸ κατὰ συμβεβηκός" τοῦ τοιούτου δ᾽ ἄτακτα καὶ 
ἄπειρα τὰ αἴτια. τὸ δὲ Évexd του ἐν τοῖς φύσει γιγνομένοις 
ἢ ἀπὸ διανοίας ἐστίν. τύχη δ᾽ ἐστὶν ὅταν τι τούτων γένη- 
ται κατὰ συμβεβηκός. ὥσπερ γὰρ καὶ Óv ἔστι τὸ μὲν καθ᾽ 
αὑτὸ τὸ δὲ κατὰ συμβεβηκός, οὕτω καὶ αἴτιον. ἢ τύχη δ᾽ 
αἴτιον κατὰ συμβεβηκὸς iv τοῖς κατὰ προαίρεσιν βνεχά του 
γιγνομένοις. διὸ περὶ ταὐτὸ τύχη καὶ διάνοια" προαίῤφεσις 
γὰρ οὐ χωρὶς διανοίας. τὰ δ᾽ αἴτια ἀόριστα dg? ὧν àv γέ- 
ψοιτο τὰ ἀπὸ τύχης" διὸ ἄδηλος ἀνθρωπίνῳ λογισμῷ καὶ 
αἴτιον κατὰ συμβεβηκός, ἁπλῶς δ᾽ οὐθενός. 1914 18 καὶ τὸ 
φάναι εἶναί τι παράλογον τὴν τύχην ὀρθῶς ὃ γὰρ λόγος 
ἢ τῶν ἀεὶ ὄντων 1) τῶν ὡς ἐπὶ τὸ πολύ. ἡ δὲ τύχη ἐν τοῖς 
γιψνομένοις παρὰ ταῦτα. Ib. 36 διαφέρει δ᾽ ὅτι τὸ αὐτόμα-- 
τον ἐπὶ πλεῖόν ἐστι" τὸ μὲν γὰρ ἀπὸ τύχης πᾶν ἀπὸ vabto- 
prov, τοῦτο δ᾽ οὐ πᾶν ἀπὸ τύχης. Ib. "20 φανερὸν ὅτε iv 
τοῖς ἁπλῶς ἕνεκά του γινομένοις. ὅταν μὴ τοῦ συμβάντος 
ἕνεκα γένηται οὗ ἕξω τὸ αἴτιον, τότε ἀπὸ ταὐτομάτου λέγο- 
μεν" ἀπὸ τύχης δὲ τούτων ὅσα ἀπὸ ταὐτομάτου γίνεται τῶν 
προαιρετῶν τοῖς ἔχουσι προαίρεσιν. Ib. 81 ἀπὸ τοῦ αὐτομά- 
του ἄρα κατέπεσεν ὁ λίθος. ὅτι πέσοι ἂν ὑπό τινος καὶ τοῦ 
πατάξαι ἕνεκα. Οἵ. 3381. 1323 "28 τῶν μὲν γὰρ ἐχτὸς dya- 


Analytica posteriora. 878 


ϑῶν τῆς ψυχῆς αἴτιον ταὐτόματον καὶ ἡ τύχη, δίκαιος δ᾽ 
οὐδεὶς οὐδὲ σώφρων ἀπὸ τύχης οὐδὲ διὰ τὴν τύχην ἐστίν. 
701 b 2 et 10 αὐτόματα ea sunt quae etiam nos eodem no- 
mine significamus. 


Cap. 8l. Sensuum perceptio non efficit scientiam, 88b9 
quamquam sunt quae mnesciuntur, quia non percipiuntur sen- 
sibus. | 


Cf. cum hoc cap. quae disputat K. Heyder Krit. Darstellung und 
Vergleichung der Aristotelischen u. Hegelschen Dialektik p. 164 
sqq. et p. 113 not. 

81b328 εἰ γὰρ xal... Etiam si concedatur sensu percipi non 
solum τὸ ἄτομον. sed qualitatem quandam rerum quodam- 
modo universalem (,,etwas comparativ, relativ Allgemeines," 
cf. 1004 11), tamen sensuum perceptio certis semper et tem- 
poris et loci finibus circumscripta est, quibus notiones uni- 
versales non coarctantur, ut quod universale sit sensibus 
percipi nequeat. Quare quum scientia sit cognitio universa- 
lis quae demonstratione facta e veris rerum causis compa- 
retur, etiam si triangulum duos rectos habere vel lunam de- 
ficere oculis cerneremus, tamen harum rerum causas, quas 
novisse debet qui scientiam habet, non cerneremus oculis, 
sed ut intelligeremus, ratiocinatione utendum esset quae no- 
tionibus universalibus niteretur. 

8821 νῦν quod post ὅτι adiecit Bkk. et in Boethii versione 
deest et in plerisq. edd. prr. lllatum antem videtur in con- 
textum ex Philoponi explicatione (schol. 236b 31). Accedit 
quod etiam propterea omittendum videtur, quod ἢ. l non 
sibi opponuntur τὸ ὅτι νῦν et τὸ διότι ὅλως, sed simpliciter 
τὸ ὅτι τῷ διότι. Dicit enim hoc. σθανόμεθα γὰρ ἂν τὸ 
ὅτι, οὐχ ὅλως τὸ διότι, quod apparet ex iis quae antecesse- 
runt. 

8842 o) μὴν ἀλλ᾽... Quomodo comparetur cognitio universa- 
lis ex singulis quae sensibus subiecta sint, videbimus Anal. 
post. II. c. 19. 

8826 Quare in iis quorum causa aliunde suspensa est (ὅσων 
ἕτερον τὸ αἴτιον) cognitio quam maxime universalis potior 
est omni alia, quae vel ex sensuum affectione gignatur vel 
etiam ex cogitatione sola originem habeat: eorum vero (vs.8) 
quae non aliunde probantur, quippe quibus nitatur omnis ra- 


814 Anmalytica posteriora. 


tiocinatio, alia ratio est: haec enim mente ipss intuemur et 
quasi amplectimur (100b 12). 

88a10 Reduximus ex codd. nf. quod ante Bkkum legebatur dzo- 
δεικτῶν : sensus enim hoc flagitat. Boeth. et vet. intp. ver- 
tunt ,,demonstratorum". Cf. quae diximus ad 48 4 37. — εἶ 
μή tig ..., h. e., ut dicit 1096a2, εἰ μὴ ϑέσιν διαφυλάττων. 

88a11 Bene animadvertit Philop. (schol. 23729 sqq.) addi haee 
ab Aristotele propter ea quae dixit c. 18, ne quis putet ea 
quae modo disputaverit repugnare iis quae supra dixerit. 

88a 13 ἀλλ᾽ ὡς Éyovrsg..., quod explicatur vs. 16: non ita qui- 
dem, ait, ut ipsa sensuum perceptio scientiam efficiat, sed 
ita, ut quod in singulis accidere videamus idem etiam ín 
omnibus accidere coniicientes universe intelligamus. 

88u16 Bkkus scripsit τῷ ex coniectura, quam ne unus quidem 
liber confirmat, nos τό: nam praepositio Óu/ explicationis 
gratia addita videtur in quibusdam libris: cuius omissionis 
exempla collegimus ad 3b 13. 


Cap. 82. Non eadem sunt omnium disciplinarum prin- 
cipia. 22 
88219 λογικῶς, cui opponitur vs. 30 ix δὲ τῶν κειμένων, h. e. 

ex lis quae de ipsis artis demonstrandi principiis adhuc ex- 
posuit Aristoteles. Non possunt omnium syllogismorum ea- 
dem esse principia, quum alii falsi sint, alii veri, Nam si 
quis dicat veri et falsi idem principium esse posse, quia fleri 
possit, ut ex falsis propositionibus vera proveniat conclusio, 
redarguitur eo, quod hoc non nisi semel fit. Etenim sint 
falsae propositiones 4“ de omni B, B de omni C, ex quibus 
vera exeat conclusio 7 £ de omni C. Iam si demonstrationem 
ita producimus, ut propositienes falsas ex quibus coactum 
est 4C, ipsas per novos syllogismos demonstrare velimus, 
hoc fieri non poterit nisi ex propositionibus falsis, quia fal- 
sum est id quod probari debet. Patet igitur -veri et falsi non 
eadem esse principia: nam etiam si semel factum sit, ut ex 
propositionibus non veris vera proveniat conclusio, tamen, 
simulatque demonstratio producitur εἰς τὸ ἄνω, ut probentur 
propositiones ipsae, unde conclusum sit, falsae ratiocinationis 
falsum utique esse principium apparet, verae ratiocinationis 
verum (vs. 26), principia vero falsa et vera reapse diversa 
sunt. — Vs. 20 Brandisius (Variet. lect. Aristot.) legi mavult 


Analytica'posteriora. 815 


κἂν γὰρ εἴη, quod Boeth. videtur habuisse, qui vertit ,,et si 
enim, sit verum". 

88221 Deinde ne eu quidem quae falsa. sunt ex iisdem semper 
principiis cogi possunt: sunt emim ipsius falsitatis differen- 
tiae: nam alia falsa sunt, quia ponunt contraria, ut si quis 
dicat iustitiam esse iniustitiam vel íd quod aequale sit esse 
maius vel minus; alia, quia connectunt quae coniungi ne- 
queunt, ut si quis dicat hominem esse equum. 

88231 At neque eorum quae vera sunt eadem principia esse 
possunt: nam si essent, ex his continua demonstratione de- 
rivari possent omnia, ut nulla daretur scientiae pars, quae 
non cum quacunque alia parte connexa colligataque esset : 
quod si ita esset, etiam singularum disciplinarum principia 
non genere diversa, sed ita comparata esse deberent, ut al- 
terum ex altero flueret (ἐφαρμόττουσαι), quod intelligeretur 
per continuam ratiocinationem, in qua notiones universales 
(principia) alterius doctrinae cum notionibus alterius ita. co- 
pulari deberent, utaltera inter altera aut interponerentur sicut 
terminus medius inter maiorem et minorem, aut de alteris 
praedicarentur ut genus de specie (ἄνωθεν vs. 35) aut iis 
subiecta essent (καάτωϑεν) aut simul et medium et extremum 
locum utrumcunque (primum et tertium) in iis occuparent, 
"ut partim antecederent partim consequerentur. 

88 ἃ 36 Neque esse possunt quaedam propositiones universales 
ex quibus omnia demonstrentur: nam unaquaeque disciplina 
certam quandam habet regionem, quae genere ad quod pertinet 
definitur. Unicuique generi autem. quaedam sunt propria: 
ad haec igitur si accommodantur propositiones istae universa- 
les, cum his coniunctae singulas doctrinas demonstratione 
facta gignunt et procreant. 

88b 3 Deinde numerus propositionum ex quibus colligitur certe 
haud multo minor esse poterit quam numerus conclusionum, 
imo maior esse debet — nam nova conclusio non provenit, 
nisi novus terminus sive medius interiiciatur sive extrinsecus 
adiiciatur vel ἀπὸ τοῦ ἄνω vel ἀπὸ τοῦ κάτω — si autem 
ex iisdem principiis omnes disciplinae derivari possent, con- 
clusionum numerum infinitum esse (nam quse demonstrari 
possunt in quaque doctrina nullis finibus circumscripta sunt), 
terminorum vero finitum concedendum erit: nam qui omnia 
ex iisdem principiis demónstrari contendit, haec ipsa princi- 
pia cognita habere debebit, ut ea numerare possit. 


810 Analytica posteriera. 


88b Alis principia necessaria sunt, alia non necessaria: quare 
si ex utrisque demonstratur, non eadem sunt omnium disci- 
plinarum principia, sed diversa τῷ εἴδει. — αἱ ἀρχαὶ (non τῶν 
ἀρχῶν) ai uiv... al δέ, cf. 690b 24 οὗ γὰρ ἰχθύες, καθάπερ 
εἴρηται πρότερον, οἱ μὲν οὐ δοκοῦσιν ἔχειν... of δ᾽ ἀδιάρ- 
ϑρωτον ἔχουσιν (γλώττην intell) 459213 ὅσα μὲν οὖν 
ἀναγκαιότατα μόρια τοῖς ζῴοις τὰ μὲν πᾶσιν ἔχειν συμβέβηκε 
τὰ δὲ τοῖς πλείστοις, ταῦτ᾽ ἐστίν. 

8811: Si quis alia principia geometriae, alia arithmeticorum, 
alia medicinae esse dicat, diversa esse singularum discipli- 
narum principia contendit: nam qui eadem omnium esse prin- 
cipia statuit, hoc certe non ita intelliget, ut omnia principia 
eadem sint quae sint, neque ita, ut quodcunque placeat (vs. 18) 
demonstrari possit ex principiis quibuscunque: apparet enim 
hoc fieri non posse et in iis disciplinis quae, sicut mathema- 
tica, certam quandam viam et rationem sequuntur et quarum 
aditus patet omnibus (φανεροῖς vs. 11), et in syllogismorum ana- 
lysi: nam si syllogismi ad propositiones reducuntur ex qui- 
bus confecti sunt, ad novam conclusionem faciendam etiam 
nova propositione opus esse patet. Si quis autem eas pro- 
positiones principia demonstrationis esse dicat, quae ipsae 
demonstrari nequeant et ex quibus primis omnes syllogismi 
conficiantur, in unoquoque genere una erit propositio, unde 
doctrina quae ad hoc genus pertineat manet, ut eadem dis- 
ciplinarum omnium principia esse non possint. 

88b22 εἰ δὲ μήτε λέγοι τις οὕτως τὰς αὐτὰς εἶναι ἁπάντων 
ἀρχὰς ὡς δέον δείκνυσθαι ἐξ ἁπασῶν ὁτιοῦν. Tam si pona- 
mus neque ex quocunque principio demonstrari posse propo- 
sitionem quamcunque, neque tamen ita diversa esse princi- 
pia, ut alia alius doctrinae sint, reliquum est, ut videamus 
num fieri possit, ut, quamquam neque plane eadem sint ne- 
que plane diversa, tamen cognationem quandam inter se ha- 
beant, ita ut alia ex aliis demonstrentur. Sed ne hoc quidem 
(vs. 26) fieri potest: nam si quae demonstranda sunt genere 
differunt, principia ipsa genere differre supra demonstravi- 
mus. Etenim (vs. 21) quamquam sunt principia omnibus di- 
sciplinis communia (nam propositionibus quibusdam universa- 
libus omnes utuntur sine discrimine), tamen etiam sunt alia 
quae singulis propria sunt. — Vs. 23 Brandisius (Varliet. lect. 
Aristot.) legi mavult λείπεται ὅτι Gvyy., at nostra lectio optime 


Analytica posteriora. 811 


habet: nam sententia haec est: λείπεται ὅτι ὀχοπῶμεν εἶ iv- 
δέχεται συγγενεῖς εἶναι πάσας. 


Cap. $3. Quid intersit inter scientiam et opinionem, es- 
ponitur. 898211 Res, in quibus scientia et opinio versantur, 
quodammodo eaedem sunt, quamquam, quum cognoscendi ratio 
diversa sit, etiam res ipsae quae cognoscuntur differunt. 38 
Opinari simul et scire idem nemo potest. 
88b 35 οὐδὲ νοῦς, intell. ἐστὶ περὶ τὰ ἐνδεχόμενα ἄλλως ἔχειν : 

nam hic scientiam habet eorum quae demonstrationem non 
admittunt, primas propositiones easque necessarias, ex quibus 
demonstrantur omnis, sola cogitatione comprehendit et per 
se intelligit. 

8941 Postquam exposuit qua in re differant scientia et opinio 
(male Biese I. p. 215 sqq. δόξαν vertit ,, Vorstellung" Hegelii 
locutionem imitatus), addit qua in re conveniant: nsmque utra- 
que in iis versatur et ad ea pertinet, quae vel vera vel falsa 
sunt. Censequitur opinionem versari in iis quae neque demon- 
strari possint neque necessario talia eveniant qualia eveniant: 
quod etium communi consuetudine sermonis comprobatur, 

89211 8i igitur scientia est eorum quae necessario eveniunt, 
opinio eorum quae non necessario, aut non videtur eiusdem rei 
opinio dari et scientia aut opinionis et scientiae nullum erit 
discrimen (parum accurate Biese I. p. 279 huius loci senten- 
tiam reddidit): ratiocinatur enim et qui scit et qui opinatur, 
uterque igitur, si demonstrationem persequatur ixi τὸ dvo, 
donec ad eas propositiones ascendat quae demonstrationem 
non admittant, eodem modo ratiocinabitur, quamvis alterum 
opinari, alterum scire dicamus: quare scientia non differre 
videtur ab opinione. Quam quidem difficultatem Aristoteles 
solvit hoc modo. Profecto, ait, qui necessaria quibus ratio- 
cinatio quam fecit nititur principia pro aeque certis habet 
atque definitiones & quibus omnis vera demonstratio incipit, 
is non opinabitur, sed sciet: sin autem pro veris quidem 
habeat neque tamen necessaria putet et cum ipsius rei na- 
tura coniuncta, opinionem, non scientiam habebit: quae qui- 
dem opinio si propositionibus nitatur quae demonstrationem 
non admittant, et verum esse quod contendat et cur verum 
sit intelligere opinabitur (namque veram rei causam perspe- 
ctam habere putabit), sin autem primas propositiones, ex qui- 


818 Analytica posteriora. 


bus probari possit quod contendat, ignoret, fundamentum qui- 
dem et primam causam qua argumentatio sua nitatur nescire, 
rem vero ipsam quam contendat veram esse opinabitur. 

89212 Dedimus ἔσται ex codd., cum quibus Boethii versio con- 
spirat. Eadem vs. 13 habet ,,consequitur", quod mendum 
videtur esse pro ,,consequetur": quare nos exhibuimus dxo- 
λουϑήσει, non ἀκολουθοῦσι. quod codd. praebent, praeser- 
tim quum etiam Philop. illam lectionem habuisse videatur 
(schol. 239 4.22). — Vs. 17 verborum collocatio locum dif- 
ficilem reddidit: nam nemo certe haereret, si verbum ἔχειν 
vs. 18 haberetur ante ὑπολήψεται vs. 11. — Vs. 23 interro- 
gationis siguum delevimus, quamquam in simili loco adieci- 
mus 83b5, quod hoc loco propterea factum est, quia Ari- 
stotelem ipsum inceptae interrogationis oblitum esse e flne 
orationis apparet vs. 22 sq. 

89223 Ut opinio eiusdem rei quodam modo et vera et falsa 
esse potest, quia ad eandem rem refertur utraque (utraque 
idem habet ὑποκείμενον). sic etiam opinio et scientia eiusdem 
rei sunt, quia ad eandem rem referuntur. Si quis vero opinio- 
nem veram et falsam eiusdem rei esse ita dicat, ut eandem opi- 
nionem modo veram modo falsam esse contendat, quod Prota- 
gorae placuit, inter alia quae inde consequuntur absurda etiam 
dicendum erit eum qui quid falso opinetur ne opinari quidem: 
nam qui falsam opinionem habet aut opinatur id quod vero 
contrarium est aut ne opinatur quidem. 

89a21 ἄτοπα συμβαίνει... Oratio parum cohaeret: pergitenim 
ac si praecessisset τῷ λέγοντι τοῦ αὐτοῦ εἶναι δόξαν ἀληϑῆ 
καὶ ψευδῆ. 

8943} οὕτω τοῦ αὐτοῦ, intell. δόξαν ἀληϑῇ καὶ ψευδῆ εἶναι 
ἐνδέχεται. Res ipsa (das Object der Meinung), de qua aliquid 
opinamur, eadem manet, sive veram sive falsam opinionem 
habemus, id vero quod res est quatenus cogitatione compre- 
henditur (τὸ τί ἦν εἶναι κατὰ τὸν λόγον) et ratio cogno- 
scendi differt. 

89233 εἰ ἡ uiv xa9" αὐτὸ γνωρίξει τὸν ἄνϑρωπον xal f &v- 
ϑρωπος, ἡ δὲ κατὰ συμβεβηκός" τὸ αὐτὸ γὰρ ὑποκείμενόν 
ἐστιν ἑκατέρᾳ, ὁ δὲ τρόπος τῆς γνώσεως διαφέρει. 

89.) Quod alius opinatur idem alias scire potest, idem homo 
simul non potest: num si simul sciret et opinaretur, simul 
intelligeret hominem non esse non posse animal et hominem 


Analytica posteriora. 319 


posse non esse animal: nam si qui opinatur id quod verum 
esse putat etiam non esse posse sibi persuadet, is qui homi- 
nem animal esse opinatur non necessario hoc ita esse putat. 
τοῦτο yàg ἔστω τὸ ἐνδέχεσθαι ἄλλως ἔχειν. h. e. nam ver- 
bum ἐνδέχεσθαι hic ita accipimus, ut qui opinetur etiam con- 
trarium eius quod pro vero habet esse posse sibi persua- 
deat.— Imperativum ὅστω et optt. codd. praebent et Boethius 
legisse. videtur: vertit. enim ,,hoc enim sicut contingere", in 
quibus pro ,sicwt" scribendum esse ,sit" per se intelligitur. 
Accedit quod talis imperativi usus frequentissimus est apud Ari- 
stotelem, v. quae diximus ad 73b 23. — — Vs. 3 suspicionem 
movet vox οὐδ᾽, quam Boethius vertit ,,nihil". Melius esset, 
si haberetur οὐχ. 


Cap. 84. Quid sit sagacitas, explicatur. 


89b13 ἢ διαλεγόμενον ἰδὼν πλουσίῳ ἔγνω διὰ τί διαλέγεται, 
διότι δανείξεται. | 

89b 14 πάντα γὰρ... Nam qui sagax est omnes causas qnae 
in medio esse possint videt, simulatque novit eos terminos 
qui per illas coniungendi sunt. 


Lib. II. cap. 1. Quod quaeritur quadruplex est: num res 
sit, quid sit, quale sit, per quia vel propter quid sit. 
Totius libri argumentum bene enarravit C. Kühn.de notionis de- 
finitione qualem Aristot. constituerit. Hal. 1544. 
89b23 V. Trdibg. El. log. p. 14 sq. Quum quaeritur εἰ ἔσειν, 
quaestio est de ipsius rei exsistentia (hoc est enim quod 
vs, 33 significat verbo ézAóg), quum quaeritur τὸ ὅτι, quae- 
stio est de qualitate, quae rei adhaereat et cum ea quo modo 
cunque coniuncta sit, quamquam non ipsius rei naturam ex- 
primat: nam quae ad ipsam rei naturam pertinent, ea con- 
tinentur τῷ τί ἐστιν : quare saepissime Aristoteles distingnit 
τὸ τί ἐστιν et τὸ ὁποῖόν τί ἐστιν (h. e. τὸ ὅτι: cf. enim schol. 
2403], 11219, 12215, 16} 31 al). 12174b 32 τῷ περὶ πο- 
λιτείας ἐπιόσκοποῦντι, καὶ τίς ἑκάστη καὶ ποία τις, σχεδὸν 
πρώτη σκέψις περὶ πόλεως ἰδεῖν... 1098 32 ὁ γὰρ τέκτων 
καὶ γεωμέτρης διαφερόντως ἐπιξητοῦσι τὴν ὀρθήν" ὁ μὲν γὰρ 
ἐφ᾽ ὅσον γχρησίμη πρὸς τὸ ἔργον, ὁ ὁὲ τί ἐστιν ἢ ποῖόν τι, 
al. De quaestione τοῦ διότι v. 1041 410 ζητεῖται δὲ τὸ διὰ 
τί dsl οὕτως. διὰ τί ἄλλο ἄλλῳ τινὶ ὑπάρχει. Quare pergit 


959 Analytica posteriora. 


vs. 14 τὸ piv οὖν διὰ τί αὐτό los. αὐτό, οὐθέν ἔστι ζητεῖν. 
δεῖ γὰρ τὸ ὅτι καὶ τὸ εἶναι ὑπάρχειν δῆλα ὄντα, λέγω δ᾽ 
οἷον ὅτι fj σελήνη ἐχλείπει. Quibuscum consentiumt quae cap.2 
leguntur. De eo quod dicit vs. 34 v. 698a 10 ὅτι τὸ πρῶτον 
κινοῦν ἀναγχαῖον ἀκίνητον εἶναι. διώρισται πρότερον. Ors- 
zxtQ καὶ περὶ κινήσεως ἀϊδίου, πότερον ἔστιν ἢ οὐκ ἔστι, καὶ 
εἰ ἔστι, τίς ἐστιν. 

89b25 εἰς ἀριθμὸν θέντες, quum singulas propositae quaestio- 
nis partes, quippe quae se invicem excludant, emumeramaus: 
debent enim namerari, quis, sí quid praetermissum est, pre- 
posita quaestio non pertractatur. 


Cap. 2. Quadruplez illa quaestio ad duplicem redigitur : 
nam aut num sit termínus medius aut, δὲ est, quis sit quae- 
ritur. In omni quaestione igitur terminus medius investiga- 
tur, quí causam exprimat, ob quam snaior de minore praedi- 
carí debeat. 


89b31 Si quaeratur τὸ ὅτι, quaeri dicit τὸ ἐπὶ μέρους, quia non 
de re universa, h. e. non de exsistentia rei quaestio sit, sed 
de aliqua parte eorum quae cum ea coniuncta sint (εἰ ἔστε 
τὸ 7) μὴ ἔστι τι 9023): si vero quaeritur τὸ εἰ ἔστιν. res 
universa (ézAóg) in dubium vocatur. Convenit autem altera 
quaestio cum altera in eo, quod in ambabus quaeritur, num 
sit terminus medius, differunt in eo, quod altera (quae est 
τοῦ εἰ ἔστιν) quaerit num sit terminus medius, qui causam 
exprimat, ob quam res ipsa (τὸ ὑποχείμενον vs. 12) exsistat 
(αἴτιον τοῦ sivo, ἁπλῶς τὴν οὐσίαν vs. 10), altera vero quae- 
rit, num sit terminus medius, qui exprimat causam, ob quam 
aliud quid (τὸ τὶ vs. 13) de re ipsa praedicetur (τὸ αἴτιον 
τοῦ εἶναι μὴ ἁπλῶς ἀλλά τι vs. 10), sive xa9? αὐτὸ praedi- 
cetur sive χατὰ συμβεβηκός (να. 11). lam vero si comper- 
tum habemus, num res ipsa exsistat vel num quid. de ea prae- 
dicetur, quaestionem instituimus τοῦ διὰ τί ἐστι vel τοῦ τί 
ἐστιν. Namque dum antea quaerebatur num sit terminus 
medius, nunc quis sit (τί οὖν τοῦτ᾽ ἔστι vs. 9) investigatur: 
qua in re utraque quaestio (ἡ τοῦ τί ἐστιν et ἡ τοῦ διὰ τί 
ἐστιν) convenit, quum omnis quaestio iam in eo versetur, ut 
rei subiectae naturam s. causam per quam res ipsa exsistat 
vel ob quam aliud quid de ea praedicetur, exploremus, quam 
quidem causam terminus medius exprimere debet. Utram- 


Analytica posteriora. 881 


que quaestionem revera eandem esse exemplis allatis probat 
.v8. ló sqq. Apparet in his quaestionem omnium gravissimam 
esse τοῦ διότι, quamquam aliter res se habet in ea philoso- 
phiue parte quae ad vitam et mores pertinet: quare ut do- 
ceat non subtili argumentatione, sed factis opus esse ad vir- 
tutem colendam, quod saepius inculcat, 1005 b6 ἀρχὴ γὰρ, 
inquit, τὸ ὅτι" καὶ εἰ τοῦτο φαίνοιτο ἀρκούντως, οὐδὲν προόσ- 
δεήσει τοῦ διότι. Praeterea cf. cum iis quae diximus 104] ἃ 24 
οἷον διὰ τί βροντᾷ ; διότι ψόφος γίγνεται ἐν τοῖς νέφεσιν" ἄλλο 
γὰρ οὕτως κατ᾽ ἄλλου ἐστὶ τὸ ζητούμενον. καὶ διὰ τί ταδί, 
οἷον πλίνϑοι καὶ λίϑοι, οἰκία ἐστίν; φανερὸν τοίνυν ὅτι ξητεῖ 
τὸ αἴτιον" τοῦτο δ᾽ ἐστὶ τὸ τί ἦν εἶναι. ὡς εἰπεῖν λογικῶς. 
ὃ ἐπ᾽ ἐνίων μέν ἔστι τίνος ἕνεχα. οἷον ἴσως ix' οἰχίας ἢ κλί- 
νης. ἐπ᾽ ἐνίων δὲ τί ἐκίνησε πρῶτον" αἴτιον γὰρ καὶ τοῦτο. 
«ἀλλὰ τὸ μὲν τοιοῦτον αἴτιον ἐπὶ τοῦ γίνεσθαι ζητεῖται xal 
φϑείρεσϑαι, ϑάτερον δὲ καὶ ἐπὶ τοῦ εἶναι. 

90414 Verba εἰ ἐν μέσῳ 7) μή satis negligenter addidit in fine, 
quum quod dicere voluisse videtur hoc sit: τὸ δὲ vl ζητεῖν 
λέγω, ὅταν ζητῶμεν εἴ τινα καθ’ ὑποκειμένου λεγόμενα, olov 
ἔκλειψις ἰσότης ἀνισότης. ἐν μέσῳ τινί ἐστιν ἣ μή, h. e. ὅταν 
ξητῶμεν. εἴ τινα xa9? ὑποκειμένου λεγόμενα ἐνυπάρχει ἐν 
μέσῳ τινί, δι’ ὃ κατηγορεῖται καθ’ ὧν κατηγορεῖται" τὸ γὰρ 
μέσον τὸ αἴτιόν ἐστι τοῦ κατηγορεῖσθαι ϑάτεῤον ϑατέρου, 
ὥστ᾽ ἐν τούτῳ πρότερον δεῖ ἐνυπάρχειν τὸ κατηγορούμενον. 

90a21 Exemplo probat quod vs. 8 seq. universe dixit. 

90224 Si et res ipsa et causa unde orta est sub sensus cadit, 
medium terminum, per quem probemus verum esse id quod 
sensibus percipimus, non quaerimus: unde apparet terminum 
medium quaeri, si nos luteat quae sit rei caussa. 


Cap. $. Non quaecunque demonstrantur etiam per defi- 
nitionem sciri possunt, b18 neque quaecunque definiuntur, per 
demonstrationem. 8 Imo mihil quod definiri potest demon- 
strationem admittit. 
90a37 ἀναγωγῆς, h. e. ἀναλύσεως, quo sensu saepissime legíi- 
mus verbum ἀνάγειν in Anal. pr., ut significet investigare pro- 
positiones ex quibus aliquid coactum sit. 

90238 διαπορήσαντες πρῶτον. Solet Aristoteles, antequam quid 
ipse sentiut accuratius exponat, quaestionem incipere ἃ dif- 
ficultatibus, quibus via, qua procedendum sít, obstruatur, vel 


488 Analytica posteriora. 


etiam ab eo quod alii de eadem re statuerint et quod primo 
aspectu maxime placere videatur. Cf. 1145b δεῖ δ᾽, ὥσπερ 
ixi τῶν ἄλλων. τιϑέντας τὰ φαινόμενα xal πρῶτον διαπορή- 
όαντας οὕτω δεικνύναι μάλιστα μὲν πάντα τὰ ἔνδοξα περὶ καῦτα 
τὰ πάθη. εἰ δὲ μή, τὰ πλεῖστα καὶ κυριώτατα" ἐὰν γὰρ λύη- 
ταί τε τὰ δυσχερῆ καὶ καταλείπηται τὰ ἔνδοξα, δεδειγμένον ἂν 
εἴη ἱκανῶς. Ritter 1. 1. III. p. 100 sq. Zell ad Eth. Nic. VI, 
12, 3. 349214 περὶ δ᾽ ἀνέμων xal πάντων πνευμάτων, Er 
δὲ ποταμῶν καὶ θαλάττης λέγωμεν. πρῶτον xal περὶ τούτων 
«οαπορήσαντες πρὸς ἡμᾶς αὐτούς. 464 021 ἀρχὴ δὲ τῆς σχέ- 
ψεως ἀναγκαία πρῶτον ix τοῦ διαπορῆσαι περὶ αὐτῶν. 998 α 91 
ἔστι δὲ τοῖς εὐπορῆσαι βουλομένοις προὔργου τὸ διαπορῆσαι 
καλῶς" ἡ γὰρ ὕστερον εὐπορία λύσις τῶν πρότερον dxogov- 
μένων ἐστί, λύειν δ᾽ οὐχ ἔστιν ἀγνοοῦντας τὸν δεσμόν... διὸ 
δεῖ τὰς δυσχερείας τεθεωρηκέναι πάσας πρότερον, τούτων τὸ 
χάριν καὶ διὰ τὸ τοὺς ζητοῦντας ἄνευ τοῦ διαπορῆσαι πρῶτον 
ὁμοίους εἶναι τοῖς ποῖ δεῖ βαδίξειν ἀγνοοῦσι, καὶ πρὸς τού- 
τοις οὐδ᾽ εἴ ποτε τὸ ζητούμενον εὕρηκεν ἢ μὴ γινώσκειν" τὸ 
γὰρ τέλος τούτῳ μὲν οὐ δῆλον, τῷ δὲ προηπορηχότι δῆλον. 
Quare verbum διαπορεῖν explorandi notionem habet 1086 34 
ταῦτα δ᾽ ὅτι οὐχ ἐνδέχεται διηπόρηται πρότεοον. 899b9 τὸ 
γὰρ θᾶττον ὀξύ, ὥσπερ καὶ διηπόρηται. 699 426 ὅτι μὲν οὖν 
ἔχει τι καὶ πρὸς τὴν ὕλην φύσιν οὕτως ὥσπερ ἡ γῇ πρὸς τὰ 
ξῷα καὶ τὰ κινούμενα Óv αὐτῶν, ix τῶν τοιούτων ἄν τις δια- 
πορήσειεν. Eodem sensu quo ἐπορία usurpatur etiam δυό- 
κολία ab Aristotele, v. e. g. 1014b 17.  Negligentiam quan- 
dam habet quod dicit 730430 περὶ δὲ τῆς πολυτοκίας καὶ 
τοῦ πλεονασμοῦ καὶ τῆς ὀλιγοτοκίας καὶ uovotoxlag καὶ τῆς 
ἐνδείας τῶν μερῶν ἀπορήσειεν ἄν vig: nam quid dubitetur 
exponitur 711a14 ἡ δὲ σκέψις ἐστὶν ἡ περὶ τούτων, πότερον 
τὴν αὐτὴν αἰτίαν δεῖ νομίξειν τῆς μονοτοχίας καὶ τῆς ἐνδείας 
τῶν μερῶν καὶ τοῦ πλεονασμοῦ καὶ τῆς πολυτοκίας 7) μὴ τὴν 
αὐτήν. 

90b3 Non quaecunque demonstrantur etiam definiri possunt: ᾿ 
definitur enim quid aliqua res sit, quod universali semper 
affirmatione exprimi debet, dum per syllogismos secundae 
et tertiae figurae propositio universe affirmans cogi nequit. 
Deinde (vs. 7) ne id quidem quod in prima figura colligitur 
definitionem admittit, quia quae demonstrari possunt non 
mciuntur nisl per demónstrationem, ut, si deflnitienem ad- 


Analytica posteriora. 458 


ταϊξογοηξ, scirentur et quatenus definita et quatenus demon- 
strata essent. (Eodem modo argumentatur Aristoteles- 993 a 7, 
nisi quod pro ἀποδείξει ponit αἴσϑησιν : ἔτι δὲ ὧν ἐστὶν al 
6976.6, ταῦτα πῶς ἄν τις μὴ ἔχων τὴν αἴσϑησιν γνοίη;) Deni- 
que (vs. 14) etiam inductione factu probatur nihil eorum quae 
demonstrentur per definitionem cognosci: numquam enim ad- 
huc per definitionem cognovimus quidquam eorum quae de 
alia re praedicantur, sive cum eius natura coniuneta necessario 
de ea praedicantur sive non necessario (nam τὰ συμβεβη- 
κότα vs. ló sunt τὰ ἐνδεχόμενα καὶ ἄλλως ἔχειν xol μὴ dvay- 
καῖα, quum opponantur τοῖς καϑ'᾽ αὐτὸ ὑπάρχουσιν, quod 
non monerem, nisi expresse. hoo contradiceret H. Rassow Ari- 
stot. de notionis def. doctr. p. 9. not. 3, cuius sententiam me- 
rito improbavit C. Heyder Krit. Darst. u. Vgl. der Aristot. u. 
Hegelschen Dial. 1. p. 211. not.), et vice versa (vs. 16) si de- 
finiione facta ipsius rei naturam cognoscimus, eas quae 
demonstrationem admittant non per se consistere, sed de aliis 
praedicari apparet. — — Vs. 10 recepimus quod pleraeque ha- 
bent edd. Bkko prr.: hoc enim et aperte postuiat sensus et 
ea confirmant quae habentur vs. 21. Eandemlectionem etiam 
Brandisius praeferendam esse iudicavit (v. Variet. lect. Ari- 
stot.) Boethius vertit ,,demonstrabile", vet. intp. ;,,demon- 
strantem", ut illum certe nostram lectionem habuisse pro- 
babile sit. Verae lectionis vestigia habet cod. 4, a codd. BD 
vero, quorum auctoritatem hic deseruimus, etiam vs. 16 re- 
cedendum putavimus, praesertim quum lectio οὐσίας τις γνω- 
ριόμός etiam propterea praeferenda videatur, quod in capp. 
&eqq. agatur de definitione, ut qualem rei cognitionem defi- 
nitione facta nobis comparemus, hoc loco Aristoteles in dubio 
adhuc relinquere voluisse videatur. 

90b 15 Non quaecunque definiuntur etiam demonstrari possunt: 
ac primum quidem eadem ratio in his valet atque in iis quae 
praecesserunt, hanc dico, quod una eademque res nonnisi una 
via et ratione vere cognoscitur, aut demonstratione aut defl- 
nitione, ut sciat aut qui demonstret aut qui deflniat. Deinde 
(vs. 24), quum demonstratio u definitionibus quibusdam ínci- 
piat, quae demonstrationem non üdmittant, aut ipsorum prin- 
cipiorum demonstratio in infinitum produci potest, aut de- 
finitiones quibus demonstratio nititur, ipsae demohfsstrari non 
possunt. 

90b28 Neque definiri quidquam potest quod demonstratur ne- 


384 Analytica posteriora. 


que demonstrari quidquam quod definitur: nam quod definitio 
constituit (τὸ τί ἐστι). id non evincit et probat demonstratio, sed 
sumit. Deinde (vs. 33) demonstratio aliquid de aliqua re prae- 
dicandum esse docet, in deflnitione vero, quippe quae umni- 
versam rem ita complectatur, ut quid sit exprimere velit, non 
praedicatur alterum de altero, ut totum de parte: nam in 
definitione ὁ ἄνθρωπός ἐστι ζῷον δίπουν neque differentia 
quae dicitur specifica (τὸ δίπουν) praedicatur de genere ne- 
que genus de differentia, sed in unam notionem quasi coaluit 
utrumque (cf. quae diximus ad 1b 17). Item in altero exemplo 
τὸ ἐπίπεδον differentia est generis σχήματος. Denique (vs.38) 
quaestio quid aliqua res sit et quaestio quid de es praedi- 
candum sit ita diversae sunt, ut altera ad alteram reduci et 
per eam probari nequeat. Ea autem, quae non ita comparata 
sunt, ut alterius demonstratio altera contineatur sicut pars 
toto (ut, si triangulum duos rectos habere probatum sit, simul 
probatum est triangulum aequilaterum totidem rectos ha- 
bere), sed reapse diversa sunt, etiam diversam demonstra- 
tionem requirunt: quare τὸ ὅτι et τὸ τί ἐστι, si demonstra- 
tur utrumque, diversa ratione demonstrabuntur. Apperet 
inde quam caute adiecerit 90b 2 κατὰ τὸ αὐτό. 

91a 3 Rassow Aristot. de not, def. doctr. p. 10. not. 2 scribi vult 
τοῦ ὅλου. quia vs. 5 legatur τὸ δ᾽ ὅλον: quod Aristotelis sti- 
lum eum non satis nosse ostendit. 

912a 11 τὰ ὑποκείμενα h.e. finis ad quem tendit utraque vel id quod 
utraque conficere vult: qui quidem huius vocis usus haud 
frequens est spud Aristotelem, quamquam facile excusatur eo, 
quod id cuius causa quaestio instituitur dici potest τὸ ὑποχείμε-- 
vov, quoniam quod efficere volumus id ad prohandum .pro- 
ponitur et quasi subiicitur demonstrationi. 


Cap. 4. Ut syllogismo facto cogatur quid aliqua res sit, 
terminus medius definitionem rei, quae quid sit. conficitur, es- 
primere debet. 33 Quare qui definitionem syllogismo facte 
probant, principii petitionem admittunt. 


91213 Definitio, quum et quod rei proprium sit et cum elus 
natura coniunctum exprimere debeat, cum re ipsa converti 
potest. Quare ut termino medio 8 interiecto cogatur 44 prae- 
dicari de C, ita, ut illud significet quod termino C proprium 
sit, et .4 exprimere debebit quod termino 8 et B. quod tez- 


Analytica posteriora. 885 


mino C proprium sit. Item, ut colligatur 44 cum ipsa natura 
termini C necessario coniunctum esse, etiam propositiones ex 
quibus colligitur (48 et BO) ita comparatae esse debent, ut 
quod praedicetur necessario coniunctum sit cum natura eius de 
quo praedicetur. Quod si non ita habet in utraque propo- 
sitione (vs. 21), neque conclusio exibit qualem volumus, sí 
quidem 2f praedicatur de B ἐν τῷ τί ἐστιν, quamquam 
non praedicatur ἐν τῷ τί ἐστι de quibuscunque quo modo 
cunque praedicatur J (vs. 23): namque si B de C praedi- 
catur χατὰ συμβεβηχός, ΑΙ de C non poterit praedicari ἐν 
τῷ τί ἐστιν. Sed (vs. 24) ut conclusio habeat τὸ ví ἐστιν, 
in utraque propositione eadem praedicandi ratio obtinere 
debet atque in conclusione. Apparet igitur terminum me- 
dium, per quem cogatur τὸ τί ἐστι. ipsum prius sumi de- 
bere ita, ut exprimat τὸ τί ἐστιν. At si demonsíiratur τὸ τί 
iortv, propositiones ipsue, ex quibus conclusum est, demon- 
strari debent (vs. 30): quae quum non possint demonstrari 
nisi ex aliis propositionibus quae alterum de altero ἐν τῷ 
τί ἔστι praedicari sumant, pro concesso sumi patet quod de- 
monstrari debebat. 

91] 824 Boethium et codd. potiores secuti reduximus quod edd. 
prr. habent. Idem legisse interpretem anon. prava explicatio 
prodit (schol. 242b 25). Inde a vs. 23 oratio parum cohae- 
ret: nam prius orationis membrum εἰ ἔστι δεῖξαί τι omissa 
apodesi repetitur vs. 28 εἰ τοίνυν... Quid Aristoteles sibi 
velit facile intelligitur, si tenemus (coll. 83a 14) pro κατη- 
γορεῖσϑαι plenius dicendum fuisse κατηγορεῖσθαι iv τῷ τί 
ἐστιν, quod apparet ex sequentibus. 

91230 τοῦτο intelligit id quod modo dixit ἄλλον λόγον μέσον, 
novum medium terminum, per quem demonstretur proposi- 
tio 4B. 

91833 Maxime elucet quod diximus in syllogismo simplici qui 
e duabus propositionibus consistit quae ipsae demonstrari 
non possunt; e. g. si quis per syllogismum conficere velit 
animae deflnitionem (cf. Trdlbg. de an. p. 273), ut probet 
animam esse id quod vitae suae causam in se ipso habeat, 
praeter propositionem, quae id quod ipsum vitae suae causs 
sit numerum esse dicit se ipsum moventem, etiam sumere 
debebit animae eandem esse naturam quam numeri se ipsum 
moventis: nam si non sumeret termini 4 eandem esse na- 
II. 


810 Analytica posteriora. 


88} 1 Alia principia necessaria sunt, alis non necessaria: quare 
si ex utrisque demonstratur, non eadem sunt omnium disci- 
plinarum principia, sed diversa τῷ εἴδει. --- ai ἀρχαὶ (non τῶν 
ἀρχῶν) αἴ piv... ai δέ, cf. 690b 24 οἵ γὰρ ἰχθύες, καθάπερ 
εἴρηται πρότερον, oí μὲν οὐ δοκοῦσιν ἔχειν ... οἱ δ᾽ ἀδιάρ- 
ϑρωτον ἔχουσιν (γλώττην intell). 459a13 ὅσα μὲν οὖν 
ἀναγκαιότατα μόρια τοῖς ξῴοις τὰ μὲν πᾶσιν ἔχειν συμβέβηκε 
τὰ δὲ τοῖς πλείστοις, ταῦτ᾽ ἐστίν. 

88b 11 Si quis alia principia geometriae, alia arithmeticorum, 
alia medicinae esse dicat, diversa esse singularum discipli- 
narum principia contendit: nam qui eadem omnium esse prin- 
cipia statuit, hoc certe non ita intelliget, ut omnia principia 
eadem sint quae sint, neque ita, ut quodcunque placeat (vs. 15) 
demonstrari possit ex principiis quibuscunque: apparet enim 
hoc fieri non posse et in iis disciplinis quae, sicut mathema- 
tica, certam quandam viam et rationem sequuntur et quarum 
aditus patet omnibus(gevegoig vs. 11), et in syllogismorum ana- 
lysi: nam si syllogismi ad propositiones reducuntur ex qui- 
bus confecti sunt, ad novam conclusionem faciendam etiam 
novs propositione opus esse patet. Si quis autem eas pro- 
positiones principia demonstrationis esse dicut, quue ipsae 
demonstrari nequeant et ex quibus primis omnes syllogismi 
conficiantur, in unoquoque genere una erit prepositio, unde 
doctrina quee ad hoc genus pertineat manet, ut eadem dis- 
ciplinarum omnium principia esse non possint. 

88b22 εἰ δὲ μήτε λέγοι τις οὕτως τὰς αὐτὰς εἶναι ἁπάντων 
ἀρχὰς ὡς δέον δείκνυσϑαι ἐξ ἀπασῶν ὁτιοῦν. Tam si pona- 
mus neque ex quocunque principio demonstrari posse propo- 
sitionem quamcunque, neque tamen ita diversa esse princi- 
pia, ut alia alius doctrinae sint, reliquum est, ut videamus 
num fleri possit, ut, quamquam neque plane eadem sint ne- 
que plane diversa, tamen cognationem quandam inter se ha- 
beant, ita ut alia ex aliis demonstrentur. Sed ne hoc quidem 
(vs. 26) fieri potest: nam si quae demonstranda sunt genere 
differunt, principia ipsa genere differre supra demonstravi- 
mus. Etenim (vs. 27) quamquam sunt principia omnibus di- 
sciplinis communia (nam propositionibus quibusdum universa- 
libus omnes utuntur sine discrimine), tamen etium sunt alia 
quae singulis propria sunt. — Vs. 23 Brandisius (Variet. lect. 
Aristot.) legi mavult λείπεται ὅτι 6vyy., at nostra lectio optime 


Analytica posteriora. 914 


habet: nam sententia haec est: λείπεται ὅτι ὀχοπῶμεν εἶ iy- 
δέχεται συγγενεῖς εἶναι πάσας. 


Cap. 88. Quid intersit inter scientiam et opinionem, 65- 
ponitur. 89a11 Res, in quibus scientia et opinio versantur, 
quodammodo eaedem sunt, quamquam, quum cognoscendi ratio 
diversa sit, etiam res ipsae quae cognoscuntur differunt. 38 
Opinari simul et scire idem nemo potest. 


88b35 οὐδὲ νοῦς, intell. ἐστὶ περὶ và ἐνδεχόμενα ἄλλως ἔχειν : 
nam hic scientiam habet eorum quae demonstrationem non 
admittunt, primas propositiones easque necessarias, ex quibus 
demonstrantur omnia, sola cogitatione comprehendit et per 
se intelligit. 

8941 Postquam exposuit qua in re differant scientia et opinio 
(male Biese I. p. 215 sqq. δόξαν vertit ,, Vorstellung" Hegelii 
locutionem imitatus), addit qua in re conveniant: namque utra- 
que in iis versatur et ad ea pertinet, quae vel vera vel falsa 
sunt. Consequitur opinionem versari in iis quae neque demon- 
Strari possint neque necessario talia eveniant qualia eveniant: 
quod etiam communi consuetudine sermonis comprobatur, 

89211 Si igitur scientia est eorum quae necessario eveniunt, 
opinio eorum quae non necessario, aut non videtur eiusdem rei 
opinio dari et scientia aut opinionis et scientiae nullum erit 
discrimen (parum accurate Biese I. p. 219 huius loci senten- 
tiam reddidit): ratiocinatur enim et qui scit et qui opinatur, 
uterque igitur, si demonstrationem persequatur ixl τὸ dvo, 
donec ad eas propositiones ascendat quae demonstrationem 
non admittant, eodem modo ratiocinabitur, quamvis alterum 
opinari, alterum scire dicamus: quare scientia non differre 
videtur ab opinione. Quam quidem difficultatem Aristoteles 
solvit hoc modo. Profecto, ait, qui necessaria quibus ratio- 
cinatio quam fecit nititur principia pro aeque certis habet 
atque definitiones ἃ quibus omnis vera demonstratio incipit, 
is non opinabitur, sed sciet: sin autem pro veris quidem 
habeat neque tamen necessaria putet et cum ipsius rei na- 
tura coniuncta, opinionem, non scientiam habebit: quae qui- 
dem opinio si propositionibus nitatur quae demonstrationem 
non admittant, et verum esse quod contendat et cur verum 
sit intelligere opinabitur (namque veram rei causam perspe- 
ctam habere putabit), sin autem primas propositiones, ex qui- 


818 Asaelytica postoriora. 


bus probari possit quod contendat, ignoret, fundamentum qui- 
dem et primam causgzm qua argumentatio sua nitatur nescire, 
rem vero ipsam quam contendat veram esse opinabitur. 

89212 Dedimus ἔσται ex codd., cum quibus Boethii versio con- 
spirat. Eudem vs. 13 habet ,consequitur", quod mendum 
videtur esse pro ,,consequetur": quare nos exhibuimus dxo- 
λουϑήσει, non ἀχολουϑοῦσι. quod codd. praebent, praeser- 
tim quum etiam Philop. illam lectionem habuisse videatur 
(schol. 239222). — Vs. 17 verborum collocatio locum dif- 
ficilem reddidit: nam nemo certe haereret, si verbum ἔχειν 
vs. 18 haberetur ante ὑπολήψεται vs. 11. — Ὑε. 23 interro- 
gationis signum delevimus, quamquam in simili loco adieci- 
mus 83b3, quod hoc loco propterea factum est, quia Ari- 
stotelem ipsum inceptsae interrogationis oblitum esse e fine 
orationis apparet vs. 22 sq. 

89223 Ut opinio eiusdem rei quodam modo et vera et falsa 
esse potest, quia ud eandem rem refertur utraque (utraque 
idem habet ὑποκείμενον). sic etiam opinio et scienga eiusdem 
rei sunt, quia ad eandem rem referuntur. Si quis vero opinio- 
nem veram et falsam eiusdem rei esse ita dicat, ut eandem opi- 
nionem modo veram modo falsam esse contendat, quod Prota- 
gorae placuit, inter alia quae inde consequuntur absurda etiam 
dicendum erit eum qui quid falso opinetur ne opinari quidem: 
nam qui falsam opinionem habet aut opinatur id quod vero 
contrarium esf ant ne opinatur quidem. 

89 4 21 ἄτοπα συμβαίνει... Oratio parum cohaeret: pergitenim 
ac si praecessisset τῷ λέγοντι τοῦ αὐτοῦ εἶναι δόξαν ἀληϑῆ 
καὶ ψευδῆ. 

8943} οὕτω τοῦ αὐτοῦ. intell. δόξαν ἀληϑῇ καὶ ψευδῆ εἶναι 
ἐνδέχεται. Res ipsa (das Object der Meinung), de qua aliquid 
opinamur, eadem manet, sive veram sive falsam opinionem 
habemus, id vero quod res est quatenus cogitatione compre- 
henditur (τὸ τί ἦν εἶναι κατὰ τὸν λόγον) eí ratio cogno- 
scendi differt. 

89233 εἰ ἡ μὲν xa? αὐτὸ γνωρίξει τὸν ἄνϑρωπον καὶ f dv- 
99ozog, ἡ δὲ κατὰ συμβεβηχκός᾽ τὸ αὐτὸ γὰρ ὑποκείμενόν 
ἐστιν ἑκατέρᾳ, ὁ δὲ τρόπος τῆς γνώσεως διαφέρει. 

89b 2 Quod alius opinatur idem allas scire potest, idem homo 
simul non potest: num si simul sciret et opinaretur, simul 
intelligeret hominem non esse non posse animal et hominem 


Analytica pesteriora. 319 


posse non esse animal: nam si qui opinatur id quod verum 
esse putat etiam non esse posse sibi persuadet, is qui homi- 
nem animal esse opinatur non necessario hoc ita esse putat. 
τοῦτο γὰρ ἔστω τὸ ἐνδέχεσθαι ἄλλως ἔχειν. h. e. nam ver- 
bum ἐνδέχεσθαι hic ita accipimus, ut qui opinetur etiam con- 
trarium eius quod pro vero habet esse posse sibi persua- 
deat. — Imperativum ἔστω et optt. codd. praebent et Boethius 
legisse. videtur: vertit enim ,,hoc enim sicut contingere", in 
quibus pro ,sicwt" scribendum esse ,jsit" per se intelligitur. 
Accedit quod telis imperativi usus frequentissimus est apud Ari- 
stotelem, v. quae diximus ad 73b 25. — ὀ Vs. 3 suspicionem 
movet vox οὐδ᾽, quam Boethius vertit ,,nihil". Melius esset, 
sí haberetur οὐχ. 


Cap. 84. Quid sit sagacitas, explicatur. 


89b13 ἢ διαλεγόμενον ἰδὼν πλουσίῳ ἔγνω διὰ τί διαλέγεται, 
διότι δανείζεται. 

69b 14 πάντα γὰρ... Nam qui sagax est omnes causas qnae 
in medio esse possint videt, simulatque novít eos terminos 
qui per illas coniungendi sunt. 


Lib. II. cap. 1. Quod quaeritur quadruplez est: num res 
sit, quid sit, quale sit, per quia vel propter quid sit. 


Totius libri argumentum bene enarravit C. Kühn de notionis de- 
finitione qualem Aristot. constituerit. Hal. 1544. 

89b23 V. Trdlbg. El. log. p. 14 sq. Quum quaeritur εἰ ἔστιν, 
quaestio est de ipsius rei exsistentia (hoc est enim quod 
vs. 33 significat verbo ἀπλῷς), quum quaeritur τὸ ὅτι, quae- 
stio est de qualitate, quae rei adhaereat et cum ea quo modo 
cunque coniuncta sit, quamquam non ipsius rei naturam ex- 
primat: nam quae ad ipsam rei nsturam pertinent, ea con- 
tinentur τῷ τί ἐστιν : quare saepissime Aristoteles distinguit 
τὸ τί ἐστιν et τὸ ὁποῖόν τί ἐστιν (h. e. τὸ ὅτι: cf. enim schol. 
240b 31, 11419, 12215, 16} 31 al). 1214}32 τῷ περὶ πο- 
λιτείας ἐπισκοποῦντι, καὶ τίς ἑκάστη καὶ ποία τις, σχεδὸν 
πρώτη σχέψις περὶ πόλεως ἰδεῖν... 1098. 32 ὁ γὰρ τέχτων 
καὶ γεωμέτρης διαφερόντως ἐπιζητοῦσι τὴν ὀρθήν" ὁ μὲν γὰρ 
ἐφ᾽ ὅσον χρησίμη πρὸς τὸ ἔργον, ὁ ὁὲ τί ἐστιν 7) ποῖόν τι, 
al. De quaestione τοῦ διότι v. 1041 410 ξητεῖται δὲ τὸ διὰ 
τί ἀεὶ οὕτως. διὰ τί ἄλλο ἄλλῳ τινὶ ὑπάρχει. — Quare pergit 


880 Analytica posteriora. 


vs. 14 τὸ μὲν οὖν διὰ τί αὐτό ἐστιν αὐτό, οὐθέν ἔστι ζητεῖν. 
δεῖ γὰρ τὸ ὅτι xol τὸ slve, ὑπάρχειν δῆλα ὄντα, λέγω δ᾽ 
οἷον ὅτι ἡ σελήνη ἐκλείπει. Quibuscum consentiunt quae cap. 2 
leguntur. De eo quod dicit vs, 34 v. 698a 10 ὅτε τὸ πρῶτον 
κινοῦν ἀναγκαῖον ἀκίνητον εἶναι. διώρισται πρότερον. ὅτε- 
περ καὶ περὶ κινήσεως ἀϊδίου, πότερον ἔστιν ἢ οὐκ ἔστι, καὶ 
εἰ ἔστι, τίς ἐστιν. 

89}25 εἰς ἀριθμὸν ϑέντες, quum singulas propositae quaestio- 
nis partes, quippe quae se invicem excludant, enumeramus: 
debent enim numerari, quia, si quid praetermissum est, pro- 
posita quaestio non pertractatur. 


Cap. 2. Quadruplez illa quaestio ad duplicem redizitur : 
nam aul num sit terminus medius aut, si est, quis sit quae- 
ritur. In omni quaestione igitur terminus medius investiga- 
tur, qui causam exprimat, ob quam maior de minore praedi- 
cari debeat. 


89b 31 Si quaeratur τὸ ὅτι, quaeri dicit τὸ ἐπὶ μέρουρ, quia non 
de re universa, h. e. non de exsistentia rei quaestio sit, sed 
de aliqua parte eorum quae cum ea coniuncta sint (si ἔστι 
τι ἢ μὴ ἔστι τι 9023): si vero quaeritur τὸ εἰ ἔστιν. res 
universa (ἁπλῶς) in dubium vocatur. Convenit autem altera 
quaestio cum altera in eo, quod in ambabus quaeritur, num 
sit terminus medius, differunt in eo, quod altera (quae est 
τοῦ εἰ ἔστιν) quaerit num sit terminus medius, qui causam 
exprimat, ob quam res ipsa (τὸ Uzoxsíutvov vs. 12) exsistat 
(αἴτιον τοῦ εἶναι ἁπλῶρ τὴν οὐσίαν vs. 10), altera vero quae- 
rit, num sit terminus medius, qui exprimat causam, ob quam 
aliud quid (τὸ τὶ vs. 13) de re ipsa praedicetur (τὸ αἴτιον 
τοῦ εἶναι μὴ ἁπλῶς ἀλλά τι vs. 10), sive xa9" αὐτὸ praedi- 
cetur sive χατὰ συμβεβηκός (vs.11). Iam vero si comper- 
tum habemus, num res ipsa exsistat vel num quid. de ea prae- 
dicetur, quaestionem instituimus τοῦ διὰ τί ἐστι vel τοῦ τί 
ἐστιν. Namque dum antea quaerebatur num sit terminus 
. medius, nunc quis sit (τί οὖν τοῦτ᾽ ἔστι vs. 9) investigatur: 
qua in re utraque quaestio (ἡ τοῦ ví ἔστιν et ἡ τοῦ διὰ τί 
ἐστιν) convenit, quum omnis quaestio iam in eo versetur, ut 
rei subiectae naturam s. causam per quam res ipsa exsistat 
vel ob quam aliud quid de ea praedicetur, exploremus, quam 
quidem causam terminus medius exprimere debet. Utram- 


Analytica posteriora. 881 


que quaestionem revera eandem esse exemplis allatis probat 
.v8. ló sqq. Apparet in his quaestionem omnium gravissimam 
esse τοῦ διότι, quamquam aliter res se habet in ea philoso- 
phise parte quae ad vitam et mores pertinet: quare ut do- 
ceat non subtili argumentatione, sed factis opus esse ad vir- 
tutem colendam, quod saepius inculeat, 10953 b 6 doy?) γὰρ, 
inquit, τὸ ὅτε" xal εἰ τοῦτο φαίνοιτο ἀρκούντως. οὐδὲν προόσ- 
δεήσει τοῦ διότι. Praeterea cf. cum iis quae diximus 104] ἃ 24 
οἷον διὰ τί βροντᾷ ; διότι ψόφος γίγνεται ἐν τοῖς νέφεσιν" ἄλλο 
γὰρ οὕτως κατ᾽ ἄλλου ἐστὶ τὸ ξητούμενον. καὶ διὰ τί ταδί, 
οἷον πλίνϑοι καὶ λίϑοι, οἰκία ἐστίν; φανερὸν τοίνυν ὅτι ζητεῖ 
τὸ αἴτιον" τοῦτο δ᾽ ἐστὶ τὸ τί ἦν εἶναι. ὡς εἰπεῖν λογικῶς. 
ὃ ἐπ᾽ ἐνίων μὲν ἐστι τίνος Svtxa , οἷον ἴσως ἐπ᾽ οἰκίας 7) κλί- 
νης. ἐπ᾽ ἐνίων δὲ τί ἐκίνησε πρῶτον" αἴτιον γὰρ καὶ τοῦτο. 
ἀλλὰ τὸ μὲν τοιοῦτον αἴτιον ἐπὶ τοῦ γίνεσθαι ζητεῖται καὶ 
φϑείρεσϑαι, ϑάτερον δὲ καὶ ἐπὶ τοῦ εἶναι. 

90214 Verba εἰ ἐν μέσῳ 7) μή satia negligenter addidit in fine, 
quum quod dicere voluisse videtur hoc sit: τὸ δὲ vl ζητεῖν 
λέγω, ὅταν ζητῶμεν εἴ τινα καθ’ ὑποχειμένου λεγόμενα, οἷον 
ἔκλειψις ἰσότης ἀνισότης. ἔν μέσῳ τινί ἐστιν 1) μή, h. e. ὅταν 
ξητῶμεν. εἴ τινα καϑ’ ὑποκειμένου λεγόμενα ἐνυπάρχει iv 
μέσῳ τινί, δι’ ὃ κατηγορεῖται καϑ’ ὧν κατηγορεῖται" τὸ γὰρ 
μέσον τὸ αἴτιόν ἐστε τοῦ κατηγορεῖσθαι ϑατεῤὸν ϑατέρου, 
ὥστ᾽ ἐν τούτῳ πρότερον δεῖ ἐνυπάρχειν τὸ κατηγορούμενον. 

904 21 Exemplo probat quod vs. 8 seq. universe dixit. 

90224 Si et res ipsa et causa unde orta est sub sensus cadit, 
medium terminum, per quem probemus verum esse id quod 
sensibus percipimus, non quaerimus: unde apparet terminum 
medium quaeri, si nos lateat quae sit rei causa. 


Cap. ἃ. Non quaecunque demonstrantur etiam per defi- 
nitionem sciri possunt, b18 neque quaecunque definiuntur, per 
demonstrationem. 28 Ino nihil quod definiri potest demon- 
strationem admittit. 


902317 ἀναγωγῆς. h. e. ἀναλύδεως, quo sensu saepissime legi- 
mus verbum ὠνάγειν in Anal. pr., ut significet investigare pro- 
positiones ex quibus aliquid coactum sit. 

90a 38 διαπορήσαντες πρῶτον. Solet Aristoteles, antequam quid 
ipse sentiat accuratius exponat, quaestionem incipere a dif- 
ficultatibus, quibus via, qua procedendum sit, obstrustur, vel 


402 Analytica pesteriora. 


τούτου πραγματεύονται, ἀλλ᾽ οὐχὶ περὶ ὄντος ἁπλῶς, οὐδὲ T 
ὧν οὐδὲ τοῦ τί ἐστιν οὐθένα λόγον ποιοῦνται" ἀλλ᾽ ἐκ τού- 
του αἱ μὲν αἰσθήσει ποιήσασαι αὐτὸ δῆλον, αἱ δ᾽ ὑπόθεσιν 
λαβοῦσαι τὸ τί ἐστιν, οὕτω τὰ καϑ᾽ αὐτὰ ὑπάρχοντα τῷ γένει 
περὶ ὃ εἶσιν ἀποδεικνύουσιν 7) ἀναγκαιότερον ἣ μαλακώτερον. 
διόπερ φανερὸν ὅτι οὐχ ἔστιν ἀπόδειξις οὐσίας οὐδὲ τοῦ τί 
ἔστιν ἐκ τῆς τοιαύτης ἐπαγωγῆς. ἀλλά τις ἄλλος τρόπος τῆς 
δηλώσεως. 

92438 ὅτι πᾶν... Qui inductione facta propositionem univer- 
salem colligit, is nihil occurrere probat in rebus singularibus 
quod propositioni universali adversetur: unde fit, ut per in- 
ductionem non quid res sit, probari possit, sed quid de ea 
praedicetur. 

92b4 Quod non est, id quid sit scire nemo potest (nam si sci- 
ret quid esset, nihil esse sciret): quare si quis scit quid 
aliqua res sit, eandem esse simul sciat necesse est (cf. 
1025b 16 ὁμοίως δὲ οὐδ᾽ εἰ ἔστιν ἢ μή iov. τὸ γένος περὲ 
ὃ πραγματεύονται --- αἱ ἐπιστῆμαι intell. — οὐϑὲν λέγουσι, 
διὰ τὸ τῆς αὐτῆς εἶναι διανοίας τό τε τί ἔστι δῆλον ποιεῖν 
καὶ εἰ ἔστιν). Quid vero? Num, si quis quid res sit demon- 
stret, simul rem esse demonstratum erit? et quonam modo 
fleri potest, ut una et eadem ratione vel etiam eadem ratioci- 
natione (τῷ αὐτῷ λόγῳ vs. 9) demonstretur utrumque? ΑΡ-- 
paret hoc fieri nullo modo posse: nam si unum est et quod 
definitio et quod demonstratio patefacit, quaestiones vero 
»quid res sit?" et ,num sit?" diversae sunt, neque una 
definitione proposita neque una demonstratione facta respon- 
deri potest ad utramque. — Patet ex iis quae diximus quo 
iure interpunctione vs. 9 mutata particulam x«l ex edd. prr., 
Boethio et vet. intp., qui vertit ,,et quare et qualiter eadem 
ratione demonstrabit", reduxerimus. 

92b12 Deinde quum demonstratione opus sit, ut aliquid esse 
probemus — excepta sola substantia, quam esse probari non 
potest: quare τὸ εἶναι. quum nullius rei substantiam expri- 
mat, demonstrari utique poterit, si quidem, ubi non de sub- 
stantia praedicatur, sed alii cuicunque notioni adiungitur, 
non exsistendi, sed copulae quae dicitur notionem habet 
— singulae disciplinae quid nomen (e. g. trianguli) significet 
ponunt, rem vero quae nominis significationi conveniat esse 
demonstrant. Quare quid est quod definienti ad demonstran- 


Analytica posteriora. 208 


dum relinquitur? ΑἹ demonstrabit quid res sit, Ad quae 
Aristoteles: intelligens igitur definitione facta quid res sit, 
num sit ignorabit (nam ut patefiat num sit, demonstratione 
opus esse modo probavimus), quod absurdüm esse supra de- 
monstratum est. 

92b20 εἰ yàg... Nam etiam si cogitatione flngimus lineam 
quae a centro ex sequo spatio distet, tamen ex hac defini- 
tione ipsa minime apparet, cur talis linea circulus sit, ut eo- 
dem iure alius rei cuiuscunque hanc definitionem esse di- 
ceremus: neque enim nihil absurdi notionem definitam in- 
cludere neque rem definiendam revera definitam esse defi- 
nitio probat. — Vs. 21 restituimus quod Boethius et vet. 
intp. habuerunt et Philoponum (v. schol. 244 b 15) legisse veri- 
simile est. — — Vs. 22 £y γὰρ...» intell. εἴη γὰρ ἂν καὶ φά- 
ναι τὸν ἀποδεδομένον τοῦ κύκλου ὁρισμὸν εἶναι ὀρειχάλκου 
ὁρισμόν. 

9233 Delevimus vocem ἐπιστήμη. quae etiam in paraphr. 
Hiccard. omittitur: explicationis gratia aliena manu videtur 
addita esse. "Talia haud raro ab Aristotele omitti docui- 
mus ad 63b. Rectius, ni fallor, ex sequente verbo dzo- 
δείξειεν mente repetitur ἀπόδειξις. Sententia haec est. Quum 
nulla demonstratione probari póssit, quae nominum quibus 
utamur sit significatio, neque per definitionem hoc demon- 
strari poterit. 


Cap. 8. Demonstratur definitio alia eiusdem rei defini- 
tione sumta. 14 Causam per quam aliquid sit et qua eius 
natura definiatur aut postquam illud esse compertum habe- 
mus, investigamus aut simul intelligimus utrumque, quod si 
fit, aut fit per terminum medium, ex quo simul rem esse et 
quae sit eius natura cognoscamus, ita ut propositiones ez qui- 
bus demonstretur aliunde probari nequeant, aut per terminum 
medium 61 quo nihil nisi rem esse intelligamus, ita ut propo- 
sitiones ipsae aliunde probari et possint et debeant. 


93a4 Nostram lectionem Boethius, vet. intp. lat., Philoponus 
(v. schol. 244b 36 et 39), paraphr. Riccard. (v. supra L. p. $8), 
codices meliores et edd. ante Pac. pleraeque tuentur: quae 
quomodo explicanda sit facile intelligitur ex huius libri cap. 1 
et 2, ubi opponitur τὸ εἰ ἔστε τῷ τί ἐστιν. Nam si ad quae- 
stionem τοῦ εἰ ἔστιν affrmatione responsum est ὅτι ἔστιν, 


301 Analytica pesteriera. 


quaeritur τὸ τί ἐστι, sive quod idem esse docuit (90a 14 sq.) 
τὸ διὰ τί ἐστιν, h. e. τὸ αἴτιον τοῦ εἶναι ἁπλῶς τὴν οὐσίαν 
(ut dixit 90210). Omnis autem difficultas in eo est, quod 
Aristoteles non dixit τὸ αἴτιον τοῦ ὅτε ἔστι. Apparet autem 
cur non sic dixerit: ambiguum est enim τὸ ὅτε ἔστι. quum 
et alterum de altero praedicari (τὸ ἐπὶ uégoug, v. quae di- 
ximus ad 89b37) et rem ipsam exsistere significet: nam si 
affirmatur quaestio τοῦ εἰ ἔστι. non responderi non poterit 
ὅτι ἔστιν, quo quidem sensu si accipiatur τὸ ὅτι ἔστιν. a 
quaestione τοῦ εἰ ἔστι non nisi eo differt, quod alterum af- 
firmat quod per alterum (εἰ ἔστι) dubitanter pronuntiatur et 
in incerto relinquitur. Hoc loco igitur Aristoteles dixit εἰ ἔστιν 
pro affirmatione quae respondetur ad quaestionem τοῦ si 
ἔστιν, quam quidem affirmationem verbis ὅτε ἔστε exprimere 
noluit, ne quis haec (ὅτε ἔστι) eo sensu hic dicta putet quem 
habuimus cap. 1 et 2. 

9325 Quum scimus quid aliqua res sit, causam per quam est 
cognoscimus, quod fieri non posset, nisi revera esset uliqua 
illius rei causa (notandum est quod Aóyog hic non tam signi- 
ficat rationem propter quam aliquid fiat quam conditionem 
sine qua fieri omnino non possit). Quae quidem causa, si 
non in re ipsa posita est, sed aliunde petitur, demonstratio- 
nem definitionis in prima figura ita efficiet, ut definitio co- 
gatur alia definitione interposita, quae termini medii locum 
occupet et causam exprimat, ob quam definitio quae demon- 
stretur vera sit. Quare quum definitio demonstrari non pos- 
sit, nisi alia definitione assumta, quodammodo definitio de- 
monstrari potest, quodammodo non potest: nam altera su- 
mitur, cogitur altera. — Vs. 6 dedimus &, quod satis defen- 
sum putamus iis quae diximus ad 65a 19. Lectionem 7, si 
prima fuisset et vera, in εἰ mutatam esse certe non est ve- 
risimile. 

93al4 οὐκ Qv εἴη ἀπόδειξις. quum non fiat sine principii pe- 
titione; v. 91a31 et 36. — Vs. 13 λογικὸς συλλογισμός. h. e. 
διαλεκτικός. qui opponitur τῷ ἀποδεικτιχῷῶ. v. quae diximus 
ad 82b 35. Plura quam quae Aristoteles et dixit et in mente 
habuit e voce Aoyixóg extorsit Biese I. p. 293: ,Diefs gehórt 
der Thütigkeit des Denkens an, welche das Allgemeine als 
wesentliche Bestimmung daraus ableitet", neque rectius quod 
hoc loco illa voce significetur interpretatus est Rassow p. 20not. 


Analytica posteriora. 995 


93216 εἰπόντες πάλιν ἐξ ἀρχῆς. Hanc et alias similes. locu- 
tiones Aristoteli usitatissimas esse ostendit Ritter Gesch. der 
Phil. III. p. 292. Cf. 316b 15 ἀλλὰ ταῦτα πειρατέον λύειν" 
διὸ πάλιν ἐξ ἀρχῆς τὴν ἀπορίαν λεκτέον. 1335b24 πάλιν 
οὖν οἷον ἐξ ὑπαρχῆς ὁρισάμενοι αὐτὴν τίς ἐστι. λέγωμεν τὰ 
λοιπά. 1041a7 τί δὲ χρὴ λέγειν καὶ ὁποῖόν τι τὴν οὐσίαν, 
πάλιν ἄλλην οἷον ἀρχὴν ποιησάμενοι λέγωμεν. 1300410 ἀλλὰ 
περὶ μὲν τούτων ἐπὶ τοσοῦτον εἰρήσθω νῦν, περὶ δὲ τὰς τῶν 
ἀρχῶν καταστάσεις πειρατέον ἐξ ἀρχῆς διελθεῖν. 653 "28 νῦν 
δὲ λέγωμεν οὖν ἀπ᾽ ἀρχῆς πάλιν ἀρξάμενοι πρῶτον ἀπὸ τῶν 
πρώτων. Cui quidem dicendi formulae, per quam ad quae- 
stionem ab initio institutam revertitur, similes sunt aliae, per 
quas propositam quaestionem ipsam incipere solet: 1396 b 23 
πρῶτον δ᾽ εἴπωμεν περὶ ὧν ἀναγκαῖον εἰπεῖν πρῶτον. 646a3 
τὰς δ᾽ αἰτίας πειραϑῶμεν εἰπεῖν περί τε τῶν κοινῶν καὶ τῶν 
ἰδίων ἀρξάμενοι, καϑάπερ διωρίδαμεν, πρῶτον ἀπὸ τῶν πρώ- 
των. 1441a12 ὁμοίως δὲ καὶ περὶ τῶν ἄλλων ὅσα τῆς αὖ- 
τῆς ἐστὶ μεθόδου. λέγωμεν, ἀρξάμενοι κατὰ φύσιν πρῶτον 
ἀπὸ τῶν πρώτων. ldem fere habemus 1044 22. 436a9 περὶ 
δὲ τῶν λοιπῶν λέγωμεν, καὶ πρῶτον περὶ τῶν πρώτων. 
339a10 ὧδ᾽ οὖν ἀρξάμενοι λέγωμεν περὶ αὐτῶν πρῶτον. 
939a2 περὶ τῶν γενέδεων αὐτῶν λοιπὸν διελθεῖν, καὶ πρῶ- 
τον περὶ τῶν πρώτων. Ἴ31}}2ὅ νῦν δ' ἀπὸ τῶν πρώτων 
ἀρκτέον πρῶτον. 

93a17 Sicut causam rei quaerimus, si eam esse cognovimus — 
interdum autem simul rem esse et per quam causam sit in- 
telligimus, neque tamen causam novisse possumus, priusquam, 
num res sit necne, perspectum habeamus — ita etiam rei 
naturam explorare non licet, antequam sciamus num ipsa sit 
an non sit. lam (vs. 21) num aliqua res sit cognoscere pu- 
tamus et quum novimus aliquid eorum quae non necessario 
cum ea coniuncta sunt et quuin novimus aliquid eorum quae 
in ipsa rei natura posita sunt (cf. 402b 17, quem locum adscri- 
psimus ad 71b 10 subfin.). Acilla quidem, quippe ex quibus ne 
colligi quidem recte possit num res ipsa sit necne, nullo modo 
referri possunt ad ipsam rei naturam: nam quum quid res 
sit explorare nequeat qui num sit ignoret, ad ipsam rei na- 
íuram quam definitio exprimere debet investigandam ista 
certe nihil omnino faciunt. Ex iis vero (vs. 27) quae ne- 
cessario cum re coniuncta sunt facilius est de rei natura 


200 Asalytica posteriora. 


coniecturam capere, ita quidem ut quo melius illa cogmo- 
scamus, eo melius etiam ipsam rei naturam perspectam ha- 
beamus. 

938 21 Dedimus μηδέν, quod etiam Boethius habet, quamquam 
auctor paraphr. Riccard. et Prodr. legisse videntur μηδέ (v. 
supra I. p. 58). Cf. 1041a24 εἰ γὰρ μὴ οὕτως, οὐϑὲν ξητεῖ. 
1025 b 30 ἄνευ γε τούτου τὸ (yttiv μηϑέν ἔστι ποιεῖν. coll. 
quae diximus ad 16426 et ad 16} 4. 

93232 τοῦτο, intell.zó ξητεῖν τὸ B, τὸ μέσον. Qui medium termi- 
num investigat, in causam inquirit, ex qua demonstrari possit 
terminum 4 de termino Γ᾽ praedicari (εἰ ἔστι λόγος αὐτοῦ, 
h. e. τοῦ ἐκλείπειν τὴν σελήνην), vel quaerit causam (vs. 34), 
ob quam alterum de altero aut praedicandum sit aut negan- 
dum (ποτέρας τῆς ἀντιφάσεώς ἐστιν ὁ λόγος, h.e. πότερόν 
ἔστι λόγος τῆς καταφάσεως ἢ τῆς ἀποφάσεως. πότερον τὴν 
ϑέσιν αἱρεῖ ὁ λόγος 7) τὴν ἀντίθεσιν). 

93436 Dedimus δι’ ἀμέσων, quod bene notatum est in marg. 
ed. Isingr., quamquam vulgarem lectionem Boethius, vet. intp. 
lat. et plerique codd. exhibent. Nostram, quam Prodr. et 
paraphr. Riccard. praebent, sensus requirit: nam quod Ari- 
stoteles dicit est hoc. Et rem esse et causam per quam sif 
intelligimus, si propositiones, ex quibus demonstravimus, ipsae 
aliunde probari non possunt; si possunt, rem esse cognosci- 
mus, causam vero ignoramus. Quare quum nostram lectio- 
nem omnia quae Aristoteles antea disputavit de cognitione 
τοῦ διότι et de discrimine, quod intersit inter scientiam τοῦ 
ὅτι et τοῦ διότι. et ipsa exempla quae sequuntur compro- 
bent, non video quo iure C. Kühn, qui (l. 1. p. 23 not.) unus 
lectionem δι’ ἀμέσων restitui vult, reprehendatur a Bonitzio 
(Jen. Littztg. 1845. 215). Namque in exemplo quod adiicitur 
vs. 31 maiorem terminum (.4) de medio (B) praedicari vere de- 
monstratur per novum terminum medium, qui veram defectionis 
causam patefaciat, τὴν ἀντίφραξιν τῆς γῆς. vel, si alia causa 
sit, τὴν στροφὴν τῆς σελήνης 7) τὴν ἀπόσβεσιν : significatur 
enim novus terminus medius b6 verbis τοῦτο δ᾽ ἐστὶν... 

93a31 Quum nihil appareat (ὄντος φανεροῦ: nam φανερὸν est 
id quod oculis cernitur, v. quae dedimus ad 76b 17), quod 
inter nos et lunam interiectüm sit, fieri non potest, ut luna, 
dum plena sit, obscuretur (σκιὰν μὴ δύνασθαι ποιεῖν, intell, 
τὴν σελήνην). —  Dedimus πανδελήνου, quam quidem for- 


Analytica posteriora. 301 


mam etiam Bkkus recepit 372221, 599b 16, 711b21, 91225; 
πανόπερμία 404a4, 169229 et b2: quare etiam 680a 32 scri- 
bendum erit πανσελήνοις. — Similem genitivi usum (nam 
πανδελήνου idem est quod πανδελήνου ὄντος) habes 341b26 
γίνεται δ᾽ ἄμφω αἰϑρίας τε καὶ νηνεμίας. lb. bl αἴτιον δ᾽ 
ὁμοίως ὥσπερ ὅτι εὐδίας μὲν γίνεται, χειμῶνος δ᾽ οὔ. 889b 18 
οὐδὲ γὰρ ἀφαιροῦσιν (τὰ δέρματα) ἡμερῶν τινῶν.  Adiici- 
mus alios quosdam locos quibus genitivo liberius utitur, quam- 
quam horum non eadem ratio est. 352a9 ὅπερ συμβέβηκξ 
τῆς Ελλάδος. καὶ περὶ τὴν ᾿Δργείων καὶ Μυκηναίων χώραν. 
893 "3 ξηραινόμεναι δὲ (oi τρίχες) ξηρότεραι γίνονται" τὸ 
γὰρ ὑγρὸν μαλακόν. αἷ δὲ τῶν ἀνθρώπων ἐλάττω μέν, μᾶλ- 
λον δὲ τῆς ἀρχῆς (quod quomodo et intelligendum et excu- 
sandum sit docet quod praecessit 439 μαχρὰν τῆς ἀρχῆρ). 
695} τὸ δὲ τῶν ἰχϑύων γένος ἔτι μᾶλλον κεχολόβωται τῶν 
ἐκτὸς μορίων. ---  1124b 11 καὶ ἀντευεργετικὸς πλειόνων (6 
μεγαλόψυχός ἐστιν). --- 140426 διὸ χρῆται τῇ ὑστέρᾳ καὶ 
τῇ ἐχούσῃ, ὥσπερ γῇ φυτόν, τοῦ λαμβάνειν τροφήν. 

93b13 Sin autem etiam alius terminus medius inveniri potest, 
per quem cogatur propositio 4B, is quoque una ex reliquis 
definitionibus notionis 44 non esse non poterit. 

93b15 Apparet, ait, ex iis quae disputavimus, non demonstrari 
quidem definitionem, sed tamen syllogismo facto patefleri, 
unde clarum est ipsam rei naturam, quae definitione exprimi 
debet, si causam quandam habeat externam, ut aliunde pro- 
banda sit, neque cognosci sine demonstratione neque per ipsam 


demonstrationem. — Particulae μὲν vs. là respondere vide- 
tur δὲ vs.21, particulae μὲν vero vs. 16 respondet μέντοι 
vs. 11. — — Vs. 20 ἐν τοῖς διαπορήμασιν, v. cap. 3. 


Cap. 9. Sunt quaedam scientiae principia, quae neque 
esse neque cur talia sint qualia sunt demonstrari potest. 


93b 23 ἄλλον τρόπον, sive inductione sive syllogismo facto, qui 
posita alia definitione aliam cogat, sive quacunque alia ra- 
tione effici possit, ut. principia manifesta flant. Cf. 1098b 1, 
quem locum dedimus ad 72b 18: unde apparet non proban- 
dam esse explicationem quam dedit Rassow p. 25. 

93b25 τῶν δ᾽ ἐχόντων... Quum vs. 2 praecesserit τῶν τί ἐότι 
τὰ μὲν ἄμεσα. ... pergere debebat τὰ δ᾽ ἔχοντα μέσον. Par- 
ticula καὶ vs. 26 explicandi vim habet. Eundem eius sensum 


808 Analytica posteriora. 


habuimus 735 b 23, 65 b 10, quibus add. 255b 33 χαὶ vd vs βίᾳ 
xal παρὰ φύσιν (κινούμενα κινεῖται) πάντα ὑχό τινος καὶ 
ὑπ’ ἄλλου. 161b25 ταῦτα δ᾽ εἴη χείρω τῶν ἐρωτηϑέντων 
καὶ ἧττον ἔνδοξα τοῦ συμπεράσματος. 1004b21, quem lo- 
cum adscripsimus ad 79} 6. 


Cap. 10. Definitio aut nomen rei explicat, 31 aut cau- 
sam per quam res est, palLefacit, quae quidem definitio stum 
demonstretur an non demonstrata sumatur, non refert. 94a 14 
Breviter recensentur quae adhuc exposita sint. 


93b31 olov ró..., h. e. olov τὸ τί σημαίνει ὁ λόγος τοῦ τρι- 
γώνου xaO" αὑτό. — Vs. 33 χαλεπὸν δ᾽ οὕτως .... h. e. ἀδύ- 
vatov δ᾽ ἐστὶ ἔκ τοῦ λόγου τοῦ τί σημαίνει λέγοντος λα- 
βεῖν... Difficile enim hic dicit quod fleri omnino nequit. 
Cf. quae dedimus ad 8a29. --- Vs. 34 verba εἴρηται πρότε- 
gov respiciunt ad 92b 28—30. --- Vs. 35 λόγος δ᾽ εἷς. de 
quo v. quae diximus ad 17al3. 

9441 Definitio rei, qua eius causa explicatur, quasi demonstrat 
quid res sit et non nisi ϑέσει a demonstratione differt: nam 
qui demonstrat cogit τὸ 4 (τὸ βροντᾶν) ὑπάρχειν τῷ Γ (τῷ 
νέφει) διὰ τὸ B (τὴν ἀπόσβεσιν πυρός), dicit igitur εἶναι τὸ 
4A διὰ τὸ B. Qui definit idem dicit, licet alio modo: quae- 
rit enim τί ἐστε βροντή; respondet πυρὸς ἀπόσβεσις iv νέ- 
φει. Quare qui definit, is conclusionem, quam cogit qui de- 
finitionem demonstrat, non demonstratam pronuntiat. Aliud 
exemplum e libris περὶ ψυχῆς desumtum illustravit C. Kühn 
p. 2|. Aristotelis verba haec sunt: 413a13 οὐ γὰρ μόνον 
τὸ ὅτι δεῖ τὸν ὁριστικὸν λόγον δηλοῦν, ὥσπερ οἵ πλεῖστοι 
τῶν ὕρων λέγουσιν, ἀλλὰ καὶ τὴν αἰτίαν ἐνυπάρχειν καὶ ἐμ- 
φαίνεσθαι. νῦν δ᾽ ὥσπερ συμπερασμαϑ᾽ oí λόγοι τῶν ὅρων 
εἰσίν" οἷον τί ἐστι τετραγωνισμός ; τὸ ἴδον ἑτερομήκει ὀρϑο- 
γώνιον εἶναι ἰσόπλευρον. ὁ δὲ τοιοῦτος ὅρος λόγος τοῦ συμ- 
περάσματος. ὁ δὲ λέγων ὅτι ἐστὶν ὁ τετραγωνισμὸς μέσης 
εὕρεσις, τοῦ πράγματος λέγει τὸ αἴτιον. Οἵ. C. Heyder Krit. 
Darst. der Arist. u. Heg. Dial. I. p. 280. 

91a11 Definitio aut sumitur non demonstrata aut non nisi 9έ- 
6tL (sive πτώδει, de qua v. quae diximus ad 16b 1) differt a 
demonstratione (quod modo habuimus) aut conclusione syl- 
logismi exprimitur, qui alia definitione sumta aliam cogit (v. 
cap. 8). Quid sit ὁρισμὸς Aristoteles dixit 1241. ubi defi- 


Analytica poateriora. 400 


nitionis notionem per negationem exprimit, quamquam ipse 
unumquodque melius per affirmationem quam per negatio- 
nem definiri intellexit (quod patet ex iis quae dicit 102b 10 
ἔστι δὲ τῶν τοῦ συμβεβηκότος ὁρισμῶν ὁ δεύτερος βελτίων). 
Quare melior est definitio quam habemus 1037 b 25 δεῖ δὲ γε 
fv εἶναι ὅσα iv τῷ ὁρισμῷ" ὁ yàg ὁρισμὸς λόγος τίς ἐστιν 
εἷς καὶ οὐσίας, ὥσϑ᾽ ἕνός τινος δεῖ αὐτὸν εἶναι λόγον" καὶ 
γὰρ ἡ οὐσία ἕν τι καὶ τόδε τι σημαίνει... οὐθὲν γὰρ ἕτερόν 
ἐστιν ἐν τῷ ὁρισμῷ πλὴν τό τε πρῶτον λεγόμενον γένος καὶ 
αἱ διαφοραί. 103b15 ὁ ὁρισμὸς ἐκ γένους καὶ διαφορῶν 
ἐστίν. 143b20 ἐκ δὲ τῆς διαφορᾶς καὶ τοῦ γένους ὁ τοῦ 
εἴδους ἐστὶ λόγος. 101b39 ἔστι δ᾽ ὅρος μὲν λόγος ὁ τὸ τί 
ἦν εἷναι σημαίνων. ἀποδίδοται δὲ 7) λόγος ἀντ᾽ ὀνόματος 7) 
λόγος ἀντὶ λόγου. 1012a23 ὁ γὰρ λόγος. οὗ τὸ ὄνομα ση- 
μεῖον, ὁρισμὸς γίνεται.  Subtilius de hac re disserit 103081 
ὁρισμὸς δ᾽ ἐστὶν οὐκ ἂν ὄνομα λόγῳ ταὐτὸ σημαίνῃ. πάντες 
γὰρ ἂν εἶεν oí λόγοι ὅροι... ἀλλ᾽ ἐὰν πρώτου τινὸς ἦ᾽ τοι- 
«Uva δ᾽ ἐστὶν ὅσα λέγεται μὴ τῷ ἄλλο κατ᾽ ἄλλου λέγεσθαι. 
De ὁριστικῷ λόγῳ v. quae disputavit Trendelenbg. de anim. 
in Addend. Eodem sensu, quo ὅρος saepius significat rem 
vel conditionem sine qua aliquid esse vel fieri non possit 
(v. quae diximus ad 24b 16), usurpatur etiam verbum Óógl- 
(ev: 435 b16 παντὸς uiv γὰρ αἰσθητοῦ ὑπερβολὴ ἀναιρεῖ 
τὸ αἰσϑητήριον, ὥστε καὶ τὸ ἁπτὸν τὴν ἁφήν, ταύτῃ δὲ ὥρι- 
ὅται τὸ ζῆν. Praeter ea quae iam habuimus definitionis no- 
tio variis modis ab Aristotele exprimitur: 618234 ὁ Aóyog 
ὁ ógítóv τὴν οὐσίαν. 1020818 ὁ λόγος ὁ τί ἐστι λέγων, 
1023 b 23 ὁ λόγος ὁ δηλῶν ἕκαστον, 11ὅ :ὖ ὁ λόγος τῆς οὐ- 
σίας. ibid, vs. 8 ὁ λόγος (cf. quae diximus I. p. 270), ubi ó 
λόγος; quum numeretur in quattuor causis, de quibus dice- 
mus ad 944 20, idem est quod τὸ εἶδος s. ἡ μορφή. Conf. 
335 b 1 διὸ καὶ ὡς μὲν ὕλη τοῦτ᾽ ἐστὶν αἴτιον τοῖς ysvgtoig, 
ὡς δὲ τὸ οὗ ἕνεκεν ἡ μορφὴ καὶ τὸ εἶδος" τοῦτο δ᾽ ἐστὶν ὅ 
λόγος ὁ τῆς ἑκάστου οὐσίας : quare ut synonyma copulantur 
1025 b 29 τὸ τί ἦν εἶναι καὶ ὁ λόγος, 1101 41 ἡ οὐσία καὶ ὁ 
λόγος ὃ τί ἦν εἶναι λέγων, 1011} 22 ὁ λόγος τοῦ τί ἦν εἷ- 
ναι, 1030b26 τὸ τί ἦν εἶναι καὶ ὁ ὁρισμός. 1031212 ὅτι 
μὲν οὖν ἐστὶν ὁ ὁρισμὸς ὁ τοῦ τί ἦν εἶναι λόγος, καὶ τὸ τί 
ἦν εἶναι 7) μόνων τῶν οὐσιῶν ἐστὶν 7) μάλιστα καὶ πρώτως 
καὶ ἀπλῶς, δῆλον. De formula τὸ τί ἦν εἶναι v. praeclaram 


400 Analytica posteriora. 


Trdibgii commentationem in Mus. Rhenan. 1828. II, 4. p. 451, 
de anim. p. 192, Biese I. p. 427. not. 4, Rassow p. 54 — 66, 
Zell ad Eth. Nicomach. II, 6, 3. Quomodo differant τὸ τί ἦν 
εἶναι et τὸ τί ἐστι bene exposuit Kühn p. 6. not., Bonitz. Jen. 
Littztg. 1845. no. 215 sq., C. Heyder Krit. Darst. τ. Vergl. etc. 
p. 291 sqq. not, Biese I. p. 366. not. 1. II. p. 35. De quibus 
quum ab aliis copiose disputatum sit, paucis has formulas 
illustrare satis habuimus: 958a 34 τὸ δὲ τί ἦν εἶναι xal τὴν 
οὐσίαν σαφῶς uiv οὐϑεὶς ἀπέδωκε, μάλιστα δ᾽ oí τὰ εἴδη τι- 
ϑέντες λέγουσιν. 1029b13 καὶ πρῶτον εἴπωμεν ἔνια περὶ αὖ- 
τοῦ λογικῶς, ὅτι ἐστὶ τὸ τί ἦν εἶναι ἕκαστον ὃ λέγεται xa? 
αὑτὸ... οὐδὲ δὴ τοῦτο πᾶν... ἐν ᾧ ἄρα μὴ ἐνέσται λόγῳ 
αὐτό, λέγοντι αὐτό, οὗτος ὁ λόγος τοῦ τί ἦν εἶναι ἑκάστῳ. 
1030a4 ὅταν δ᾽ ἄλλο κατ᾽ ἄλλου λέγηται, οὐκ ἔστιν ὅπερ τόδε 
τι, οἷον ó λευκὸς ἄνϑρωπος οὐκ ἔστιν ὅπερ τόδε τι. εἴπερ τὸ 
τόδε τι ταῖς οὐσίαις ὑπάρχει μόνον. ὥστε τὸ τί ἦν εἶναί ἐστιν 
ὅσων ὁ λόγος ἐστὶν ὁρισμός... οὐκ ἔσται ἄρα οὐϑενὶ τῶν μὴ γέ- 
νους εἰδῶν ὑπάρχον τὸ τί ἦν εἶναι, ἀλλὰ τούτοις μόνον. Ib. ἢ ὅ 
ἐκεῖνο δὲ φανερὸν ὅτι ὁ πρώτως καὶ ἁπλῶς δρισμὸς καὶ τὸ τί 
ἦν εἶναι τῶν οὐσιῶν ἐστίν. 1031b20 ἔκ τε δὴ τούτων τῶν 
λόγων ἕν καὶ ταὐτὸ οὐ κατὰ συμβεβηκὸς αὐτὸ ἕχαστον καὶ 
τὸ τί ἦν εἶναι, καὶ ὅτι γε τὸ ἐπίστασθαι ἕκαστον τοῦτό 
ἐστι τὸ τί ἦν εἶναι ἐπίστασϑαι, ὥστε καὶ κατὰ τὴν ἔχϑεσιν 
ἀνάγκη ἕν τι εἷναι ἄμφω. 1032} 11 δυμβαίνει τρόπον τινὰ 
ἐξ ὑγιείας τὴν ὑγίειαν γίνεσϑαι καὶ τὴν οἰκίαν ἐξ οἰκίας. τῇρ 
ἄνευ ὕλης τὴν ἔχουσαν ὕλην " ἡ γὰρ ἰατρική ἐστι καὶ ἡ οἶκο- 
δομικὴ τὸ εἶδος τῆς ὑγιείας καὶ τῆς οἰκίας. λέγω δ᾽ οὐσίαν 
ἄνευ ὕλης τὸ τί ἦν εἶναι. 1035 b 32 εἶδος δὲ λέγω τὸ τί ἦν 
εἶναι. 10320429 τὸ τί ἦν εἶναι ὁμοίως ὑπάρξει πρώτως μὲν 
καὶ ἁπλῶς τῇ οὐσίᾳ εἶτα καὶ τοῖς ἄλλοις. ὥσπερ καὶ τὸ τί 
ἐστιν οὐχ ἁπλῶς τί ἦν εἶναι. ἀλλὰ ποιῷ ἣ ποσῷ τί ἦν εἶναι. 
Θιυοπιοάο explicandum sit tempus imperfectum in formula 
τί ἦν εἶναι, haec exempla ostendunt: 1415213 iv δὲ τοῖς Aó- 
γοις καὶ ἔπεσι δεῖγμά ἐστι τοῦ λόγου, ἵνα προειδῶσι περὶ οὗ 
ἦν ὁ λόγος καὶ μὴ κρέμηται ἡ διάνοια. 1363 849 οὗ γὰρ πάν- 
τες ἐφίενται, τοῦτ᾽ ἀγαϑὸν ἦν. 141 4156 εἰ οὖν τὸ ἄῤῥεν ἐστὶ 
τὸ τῆς τοιαύτης ποιητικὸν ψυχῆς, ὅπου κεχώρισται τὸ ϑῆλυ 
καὶ τὸ ἄῤῥεν, ἀδύνατον τὸ ϑῆλυ αὐτὸ ἐξ αὐτοῦ γεννᾶν ξῷον" 
τὸ γὰρ εἰρημένον ἦν τὸ ἄῤῥεν εἶναι. 424231 τοῦτο δ᾽ ἦν ἡ 
αἴσϑησις (sic enim constitutus est sensus et definitus et, 


Analytica posteriora. 401 


quum: recte definitus sit, haec semper est eius natura), ὥσπερ 
καὶ ἡ συμφωνία καὶ ὁ τόνος κρουομένων σφόδρα τῶν χορδῶν. 
Unde patet quomodo intelligendum sit et explicandum quod 
legitur 419a 9 τοῦτο yàg ἦν αὐτὸ (sic Trdlbg., αὐτῷ Bkk.) 
τὸ χρώματι εἶναι τὸ κινητικῷ εἶναι τοῦ κατ᾽ ἐνέργειαν δια- 
φανοῦς, et quae his sunt similia. De casu dativo cum verbo 
εἶναι coniuncto v. quae diximus ad 61} 12, 


Cap. ll. &Aerum causae sunt quattuor, quae omnes per 
terminum medium et exprimuntur et cognoscuntur. b21 Etiam 
eiusdem rei duae simul esse possunt causae, ut si quid eL con- 
silio fit et necessario. 


94 420 De quattuor rerum causis v. Forchhammer Verhand- 
lungen der sechsten Versammlung deutscher Philol. und 
Schulmm. Cassel 1844. p. 84—89. 118 "8 οὐχ ἑώρων (of dg- 
χαῖοι φυσιολόγοι) πλείους οὔσας τὰς αἰτίας, ἀλλὰ μόνον τὴν 
τῆς ὕλης καὶ τὴν τῆς κινήσεως, καὶ ταύτας ἀδιορίστως, τῆς 
δὲ τοῦ λόγου καὶ τῆς τοῦ τέλους ἀνεπισκέπτως εἶχον. 988 ἃ )4 
ἐπεὶ δὲ φανερὸν ὅτι τῶν ἐξ ἀρχῆς αἰτίων δεῖ λαβεῖν ἐπιστή- 
μὴν (τότε yàg εἰδέναι φαμὲν ἕκαστον. ὅταν τὴν πρώτην al- 
τίαν οἰώμεϑα γνωρίξειν), τὰ δ᾽ αἴτια λέγεται τετραχῶς, 
μίαν μὲν αἰτίαν φαμὲν εἶναι τὴν οὐσίαν καὶ τὸ τί ἦν εἶναι 
(ἀνάγεται γὰρ τὸ διὰ τί εἰς τὸν λόγον ἔσχατον, αἴτιον δὲ. 
καὶ ἀρχὴ τὸ διὰ τί πρῶτον), ἑτέραν δὲ τὴν ὕλην καὶ τὸ ὑπο- 
κείμενον, τρίτην δὲ ὅϑεν ἡ ἀρχὴ τῆς κινήσεως, τετάρτην δὲ 
τὴν ἀντικειμένην αἰτίαν ταύτῃ. τὸ οὗ ἕνεκα καὶ τἀγαϑόν" 
τέλος γὰρ γενέσεως καὶ κινήσεως πάσης τοῦτ᾽ ἐστίν. 194} 24 
ἕνα μὲν οὖν τρόπον αἴτιον λέγεται τὸ ἐξ οὗ γίνεταί τι ἐν- 
ὑπάρχοντος (cf. 1013 424)... ἄλλον δὲ τὸ εἶδος καὶ τὸ πα- 
ράδειγμα᾽ τοῦτο δ᾽ ἐστὶν ὃ λόγος Ó τοῦ τί ἦν εἶναι καὶ τὰ 
τούτου γένη... ἔτι ὅθεν ἡ ἀρχὴ τῆς μεταβολῆς ἡ πρώτη ἢ 
τῆς ἠρεμήσεως ... ἔτι ὡς τὸ τέλος " τοῦτο δ᾽ ἐστὶ τὸ οὗ ἕνεκα. 
Cf. 455 b15. 1044432 ὅταν δή τις ξητῇ τί τὸ αἴτιον, ἐπεὶ 
πλεοναχῶς τὰ αἴτια λέγεται, πάσας δεῖ λέγειν τὰς ἐνδεχομέ- 
νας αἰτίας. οἷον ἀνθρώπου τίς αἰτία ὡς ὕλη; ἄρα τὰ κατα- 
μήνια; τί δ᾽ ὡς κινοῦν; ἦρα τὸ σπέρμα; τί δ᾽ ὡς τὸ εἶδος; 
τὸ τί ἦν εἶναι. τί δ᾽ ὡς οὗ ἕνεκα; τὸ τέλος. ἴσως δὲ ταῦτα 
ἄμφω τὸ αὐτό. δεῖ δὲ τὰ ἐγγύτατα αἴτια λέγειν. τίς ἡ ὕλη; 
μὴ πῦρ ἣ γῆν, ἀλλὰ τὴν ἴδιον, et quae sequuntur, quam- 
quam 196} 22 δεῖ δ᾽ ἀεὶ, inquit, τὸ αἴτιον ἑκάστου τὸ ἀχρό- 

Il. 


su $s2íytíca pocteriora 


v«vv9 tytus. 31$)59259 χύχενται yog αἰτίαι τέτταφεξ. τό τε 
9t ξοέχα ὡς τίς. χαὶ 6 γος τῆς σίσίο;. ταῖτα κἂν οὖν 
ev, ἔν τι Gyibov ὑχρλαῦεῖν Ó (199231 χαὶ ἐπεὶ $Z φύσις 
ὀιττή͵, f μὲν ὡς ἴλη f) de; κορφή. tizo; δ᾽ αἕτη͵ τοῦ τῷ 
σε: δ' ἔνεχα τάλλα. αὕτη ἂν εἴη ἡ αἰτία 5 οἵ ἔνεχα). τρί- 
τῶν Ói wn titoqtuy ἡ Von καὶ ὁψεν 5 ἀρχὴ τῆς πενόαεως. 
(Quare quattusr “8 αν, quas. Ariutoteles plerumque senescit, 
s tres redocotntur 315b 5 c; μὲν ἴλη τοῦτ᾽ ἐστὶν αἴτιον 
τοις γινητοῖς “τὸ δυτατὸν tira χαὶ μὴ εἶναι imtell.). ὡς δὲ 
τὸ οἷ; ἔπ εἐχὲέν f$ μορηὴ xoi τὸ εἶδος, τοῦτο δ’ ἐστὶν ὅ 2όγος 
6 τῆς ἰχάστον σίσίαξ. δεῖ δὲ προσεῖναι xai τὴν τρίτην, 
quat vignificat ib. va, 30 dicene τῆς μὲν γὰρ ἴλης τὸ πάσχειν 
ἐστι καὶ τὸ χινείσϑαι, τὸ δὲ κινεῖν καὶ ποιεῖν ἑτέρας ϑυνά- 
ptos. €f. 324 b 14 ἔστι δὲ τὸ ποιητιχὸν αἴτιον ὡς ὅθεν ἤ 
ἀφχὶ τῆς κινήσεως. τὸ δ᾽ οὗ ἕνεχα οὐ ποιητιχόν.) αίετ- 
dum εἴπη tre» cauvac ad unam reduc possunt: 195225 ἔρ- 
χέται δὲ τὰ τρία εἰς τὸ ἐν πολλάκις τὸ μὲν γὰρ τί ἔστι xal 
τὸ οὗ ἕνεκα ἕν ἐστι, τὸ δ᾽ ὅθεν ἡ κίνησις πρῶτον τῷ εἴδει 
ταὐτὸ τούτοις’ ἀνθρώπος γὰρ ἄνθρωπον γεννᾷ. 

Pritnum sgamus de ὕλῃ, quam vs. 24 verbis τό τε γὰρ 
οἷ, ὄντως... (cf. 24b 19 τεθέντων τινῶν) significat, quod il- 
justratur fis. quae. leguntur 195815. αἱ ὑποθέσεις τοῦ συμ- 
περάσματως ὡς τὸ ἐξ οὗ αἴτιά ἐστιν. 10132 13 «αἱ γὰρ αὕτη 
ἀρχὴ λέγεται τοῦ πρώγματος, οἷον τῶν ἀποδείξεων αἴ ὕπο- 
θίσειφ. 1013b17 τὰ μὲν γὰρ στοιχεῖα τῶν συλλαβῶν καὶ ἡ 
ὕλη τῶν σκευαστῶν καὶ τὸ πῦρ καὶ ἡ γῆ καὶ τὰ τοιαῦτα 
πώντα τῶν σωμάτων, καὶ τὰ μέρη τοῦ ὅλου καὶ aí ὑποϑέσεις 
τοῦ συμπιράσματος, ὡς τὸ ἐξ οὗ αἴτιά ἐστιν : unde apparet 
verbi» οὗ ὄντος significari τὴν ὡς ἐν ὕλης εἴδει τιϑεμένην αἷ- 
τίαν, ut dicit 31529. 192231 λέγω γὰρ ὕλην τὸ πρῶτον ὑπο- 
κείμενον ἱκάστῳ, ἐξ οἷ, γίνεταί τι ἰνυπάρχοντος μὴ κατὰ συμ- 
βεβηκός. εἴτε φθείρεται εἰς τοῦτο ἀφίξεται ἔσχατον. ὥστε 
ἐφυκαρμένη ἔσται πρὶν φθαρῆναι. 194b 1 ἐν μὲν οὖν τοῖς 
κατὰ τίχνην ἡμεὶς ποιοῦμεν τὴν ὕλην τοῦ ἔργου ἕνεκα. ἐν 
ὀὲ voig φυσικοῖς ὑπάρχει οὖσα. ἔτι τῶν πρός τι ἡ ὕλη" ἄλλῳ 
γὰρ εἴδει ἄλλη ὕλη. "124.274 ὅσα ὡς ἐξ ὕλης γίγνεσθαι τὰ 
γιγνόμενα λέγομεν, Ex τινος ἐνυπάρχοντος καὶ σχηματισϑέντος 
τὸ λον ἐστίν: quare ἸΜ6}}21 τὴν φωνὴν appellat ὕλην τοῦ 
λόγου et 041 b 25 τὴν φύσιν διχῶς λέγεσθαι dicit, τὴν μὲν 
Qg ὕλην τὴν δ' ὡς οὐσίαν, ubi ὕλη οὐσίᾳ item plane oppo- 


Analytica posteriora. 403 


nitur sicut μορφῇ 33331 30: nam illo loco οὐσέα idem signi- 
ficat quod εἶδος vel μορφή. Eandem significationem οὐσία 
videtur habere 1049a23 εἰ δὲ τί ἐστι πρῶτον. ὃ μῃηχέτι xav 
ἄλλο (Blk. ἄλλου. quamquam lectionem ἄλλο, quam codd. 4 
et E marg. praebent coll. schol. Brandis. 2523 8— 10, et sen- 
sus aperte postulat et ea comprobant quae leguntur in fine: 
κατὰ τὴν ὕλην xai τὰ παϑη) Afytrat ἐχείνινον. τοῦτο πρώτη 
ὕλη οἷον εἰ ἡ γῆ ἀερίνη, ὁ δ᾽ ἀὴο μὴ πῦρ ἀλλὰ πύρινος. τὸ 
πῦρ ὕλη πρωτὴη ὡς τόδε τι καὶ οὐσία... ὅσα μὲν οὖν οὕτω 
(h. ε. ὅσα μὲν οὖν οὕτως ἔχει, ὥσϑ᾽ ὑκοχεῖσϑαι τοῖς πάϑεσι καὶ 
πρῶτα λέγεσϑαι ἐχείνινα), τὸ ἔσχατον οὐσία " ὅσα δὲ μὴ οὕτως 
ἀλλ᾽ εἷδός τι καὶ τόδε τι τὸ κατηγορούμενον. τὸ ἔσχατον 
ὕλη καὶ οὐσία ὑλική. καὶ ὀρϑῶς δὴ συμβαίνει τὸ ἐκείνινον 
λέγεσθαι κατὰ τὴν ὕλην καὶ τὰ πάϑη" ἄμφω γὰρ ἀόριότα. 
324b 4 ὅσα μὲν οὖν μὴ ἐν ὕλῃ ἔχει τὴν μορφήν. ταῦτα μὲν 
ἀπαϑῆ τῶν ποιητικῶν, ὅσα δ᾽ ἐν ὕλῃ, παϑητικά. τὴν μὲν 
γὰρ ὕλην λέγομεν ὁμοίως ὡς εἰπεῖν τὴν αὐτὴν εἶναι τῶν 
ἀντικειμένων ὁποτερονοῦν, ὥσπερ γένος ὄν. lb. 18 τὰ δ᾽ 
εἴδη καὶ τὰ τέλη ἕξεις τινές, ἡ δ᾽ ὕλη T$ ὕλη παϑητικόν. 
1024 9 τὸ μὲν οὖν γένος τοσαυταχῶς λέγεται, τὸ μὲν κατὰ 
γένεσιν συνεχῆ τοῦ αὐτοῦ εἴδους, τὸ δὲ xatà τὸ πρῶτον κι- 
νῆσαν ὁμοειδές, τὸ δ᾽ ὡς ὕλη οὗ γὰρ ἡ διαφορὰ καὶ ἡ ποιό- 
της ἐστί, τοῦτ᾽ ἐστὶ τὸ ὑποκείμενον, ὃ λέγομεν ὕλην. 1054 b 28 
πᾶν γὰρ τὸ διαφέρον διαφέρει 7) γένει ἢ εἴδει, γένει μὲν ὧν 
μή ἔστι χοινὴ ἡ ὕλη μηδὲ γένεσις εἰς ἄλληλα. 103629 ὕλῃ 
δ᾽ ἡ μὲν αἰσϑητή ἐστιν ἡ δὲ νοητή, αἰσϑητὴ μὲν οἷον χαλ- 
κὸς καὶ ξύλον καὶ ὅση κινητὴ ὕλη, νοητὴ δὲ ἡ iv τοῖς al- 
σϑητοῖς ὑπάρχουσα μὴ f αἰσϑητά, οἷον τὰ μαϑηματικά. 
1042b6 οὐ γὰρ ἀνάγχηῃ. εἴ τι ὕλην ἔχει τοπικήν, τοῦτο καὶ 
γεννητὴν καὶ φϑαρτὴν ἔχειν. 1036} 3ὅ ἔσται γὰρ ὕλη ἐνίων 
καὶ μὴ αἰσθητῶν" καὶ παντὸς γὰρ ὕλη τίς ἐστιν ὃ μή ἐστι 
τί ἦν εἶναι καὶ εἶδος αὐτὸ καϑ' αὐτὸ ἀλλὰ τόδε τι-.. ἔστι γὰρ 
ἡ ὕλη ἡ μὲν αἰσϑητὴ ἡ δὲ νοητή. δῆλον δὲ καὶ ὅτι ἡ μὲν 
ψυχὴ οὐσία ἣ πρώτη, τὸ δὲ σῶμα ὕλη, ὁ δ᾽ ἄνϑρωπος ἣ τὸ 
ξῷον τὸ ἐξ ἀμφοῖν ὡς καϑόλου. 1042821 ἔστι δ᾽ οὐσία τὸ 
ὑποκείμενον, ἄλλως μὲν ἡ ὕλη (ὕλην δὲ λέγω ἣ μὴ τόδε τι 
οὖσα ἐνεργείᾳ δυνάμει ἐστὶ τόδε τι), ἄλλως δ᾽ ὁ λόγος καὶ 
ἡ μορφή. ὃ τόδε τι ὃν τῷ λόγῳ χωριστόν ἐστιν. 104ὅ 2 36 
ὅσα δὲ μὴ ἔχει ὕλην, μήτε νοητὴν μήτε αἰσϑητήν, εὐθὺς 
20 * 


404 Analytica posteriora. 


ὅπερ ἕν τι εἶναί ἔστιν Exaotov, ὥσπερ καὶ ὕπερ ὅν τι, τὸ 
τόδε, τὸ ποιόν, τὸ ποσόν. 

Plerumque opponitur τῇ ὕλῃ τὸ εἶδος s. ἡ μορφή (de 
quas quidem oppositione v. quae disputavit C. Heyder Kriti- 
sche Darst. τι. Vergl. der Arist. τι. Hegelschen Dialektik. Er- 
langen 1845. T. p. 182. not.) es causs, quae efficit, ut quae- 
que res certam quandam formam induat: 190b 20 φανερὸν 
οὖν ὡς, εἴπερ εἰσὶν αἰτίαι καὶ ἀρχαὶ τῶν φύσει ὄντων. ἐξ 
ὧν πρώτων εἰσί. καὶ γεγόνασι μὴ κατὰ συμβεβηκὸς ἀλλ᾽ Exa- 
στον ὃ λέγεται κατὰ τὴν οὐσίαν, ὅτι γίγνεται πᾶν Ex τε τοῦ 
ὑποκειμένου καὶ τῆς μορφῆς. 41248 λέγομεν δὴ γένος ἕν τι 
τῶν ὄντων τὴν οὐσίαν, ταύτης δὲ τὸ μὲν Og ὕλην, ὃ καϑ᾽ 
αὐτὸ μὲν οὐκ ἔστι τόδε τι, ἕτερον δὲ μορφὴν καὶ εἶδος. xa9? 
ἣν ἤδη λέγεται τόδε τι, καὶ τρίτον τὸ ἐκ τούτων. (Quare etiam 
coniunguntur τὸ εἶδος καὶ οὐσία : 1020 56 τὰ τῇ γενέσει ὕστερα 
τῷ εἴδει καὶ τῇ οὐσίᾳ πρότερα.) 193 430 ἕνα μὲν οὖν τρόπον 
οὕτως ἡ φύσις λέγεται, ἡ πρώτη ἑκάστῳ ὑποκειμένη ὕλη τῶν 
ἐχόντων ἐν αὐτοῖς ἀρχὴν κινήσεως καὶ μεταβολῆς. ἄλλον δὲ 
τρόπον ἡ μορφὴ καὶ τὸ εἶδος τὸ κατὰ τὸν λόγον. 1388} ἡ 
γὰρ τέχνη ἀρχὴ καὶ εἶδος τοῦ γινομένου, ἀλλ᾽ ἐν ἑτέρῳ ἡ δὲ 
τῆς φύσεως κίνησις ἐν αὐτῷ ἀφ᾽ ἑτέρας οὖσα φύσεως τῆς 
ἐχούσης τὸ εἶδος ἐνεργείᾳ;  319b25 τὸ δὲ τέλος τοῖς μὲν ἥ 
φύσις ἐστί, φύσις δὲ ἣν λέγομεν ὡς εἶδος καὶ οὐσίαν. 1032b 1 
ἀπὸ τέχνης δὲ γίγνεται ὅσων τὸ εἶδος iv τῇ ψυχῇ. 130} 12 
οὐδ᾽ ἀπὸ τοῦ τέκτονος πρὸς τὴν τῶν ξύλων ὕλην οὔτ' ἀπέρ- 
χεται οὐθέν, οὔτε μόριον οὐθέν ἐστιν ἐν τῷ γιγνομένῳ τῆς 
τεκτονικῆς. ἀλλ᾽ ἡ μορφὴ καὶ τὸ εἶδος ἀπ᾽ ἐκείνου ἐγγίνεται 
διὰ τῆς κινήσεως ἐν τῇ ὕλῃ. καὶ ἡ μὲν ψυχὴ ἐν ἧ τὸ εἶδος 
καὶ ἡ ἐπιστήμη κινοῦσι τὰς χεῖρας ἤ τι μόριον ἕτερον ποίαν 
τινὰ κίνησιν... al δὲ χεῖρες καὶ τὰ ὄργανα τὴν ὕλην. 403} 2 
τούτων δὲ ὁ μὲν τὴν ὕλην ἀποδίδωσιν, ὁ δὲ τὸ εἶδος καὶ τὸν 
λόγον. ὁ μὲν γὰρ λόγος εἶδος τοῦ πράγματος. ἀνάγκη δ᾽ εἷ- 
ναι τοῦτον ἐν ὕλῃ τοιαδί, εἰ ἔσται, ὥσπερ οἰχίας ὁ μὲν λόγος 
τοιοῦτος, ὅτι σκέπασμα κωλυτικὸν φϑορᾶς ὑπ᾽ ἀνέμων καὶ 
ὄμβρων καὶ καυμάτων, ὁ δὲ φήσει λίϑους καὶ πλίνϑους καὶ 
ξύλα. ἕτερος δ᾽ ἐν τούτοις τὸ εἶδος, ἕνξχα τωνδί. 41449 τού- 
τῶν δ᾽ ἡ μὲν ἐπιστήμη τε καὶ ὑγίεια μορφὴ καὶ εἶδός τι καὶ 
λόγος καὶ οἷον ἐνέργεια τοῦ δεκτικοῦ (item 328b 11 τὸ δεκει- 
κὸν opponitur τῷ εἴδει. ut illud ὕλην significet), ἡ μὲν τοῦ 
ἐπιστημονικοῦ, ἡ δὲ τοῦ ὑγιαστικοῦ... ἢ ψυχὴ δὲ τοῦτο ᾧ 


Analytica posteriora. 405 


ξῶμεν καὶ αἰσϑανόμεϑα καὶ διανοούμεϑα πρώτως. ὥστε λό- 
γος τις ἂν εἴη καὶ εἶδος, ἀλλ᾽ οὐχ ὕλη καὶ τὸ ὑποκείμενον. 
Item 640a 25 opponuntur εἶδος εἰ ὕλη, additur autem vs, 28 
ἡ γὰρ κατὰ τὴν μορφὴν φύσις κυριωτέρα τῆς ὑλικῆς φύ- 
6:06 (cf. 1041 b8 τὸ αἴτιον ξητεῖται τῆς ὕλης" τοῦτο δ᾽ ἐστὶ 
τὸ εἶδος ᾧ τί ἐστιν" τοῦτο δ᾽ ἡ οὐσία) : 129a k τὸ μὲν ἄῤῥεν 
παρέχεται τό τε εἶδος καὶ τὴν ἀρχὴν τῆς κινήσεως τὸ δὲ 
ϑῆλυ τὸ σῶμα καὶ τὴν ὕλην. 132a3 βελτίονος δὲ καὶ ϑειο- 
τέρας τὴν φύσιν οὔσης τῆς αἰτίας τῆς κινούσης πρωτης, ἧ 
ὁ λόγος ὑπάρχει καὶ τὸ εἶδος τῆς ὕλης, βέλτιον καὶ τὸ κε- 
χωρίσϑαι τὸ κρεῖττον τοῦ χείρονος. διὰ τοῦτ᾽ ἐν ὅσοις ἐν- 
δέχεται καὶ xa9' ὅσον ἐνδέχεται, κεχώρισται τοῦ ϑήλεος τὸ 
ἄῤῥεν. βέλτιον γὰρ καὶ ϑειότερον ἡ ἀρχὴ τῆς κινήσεως, ἣ 
ἀῤῥεν ὑπάρχει τοῖς γινομένοις, ὕλη δὲ τὸ ἣ ϑῆλυ. Conf. 
140} 25 sqq. 765b11 ἀλλ᾽ ἐπεὶ τὸ ἄῤῥεν καὶ τὸ ϑῆλυ διώ- 
ρισται δυνάμει τινὶ καὶ ἀδυναμίᾳ, τὸ μὲν γὰρ δυνάμενον 
πέττειν καὶ συνιστάναι τε καὶ ἐκκρίνειν, σπέρμα ἔχον τὴν 
ἀρχὴν τοῦ εἴδους (quam 1924 34 dicit τὴν κατὰ τὸ εἶδος ἀρ- 
χήν) ἀῤῥεν... Denique quomodo opponantur ὕλη et εἶδος 
vel maxime ex iis manifestum est quae de infinito dicuntur: 
201a26 ἔστι yàg τὸ ἄπειρον τῆς τοῦ μεγέϑους τελειότητος 
ὕλη καὶ τὸ δυνάμει ὅλον. ἐντελεχείᾳ δ᾽ οὗ... διὸ καὶ ἄγνω- 
ὅτον 4 ἄπειρον" εἶδος γὰρ οὐκ ἔχει ἡ ὕλη. lb. bl περιέχε- 
ται γὰρ ὡς ἡ ὕλη ἐντὸς καὶ τὸ ἄπειρον, περιέχει δὲ τὸ εἶδος. 
Quare τὸ πέρας et xà πάϑη constituunt τὸ εἶδος: 20929 
ἔστι δὲ τοιοῦτον ἡ ὕλη καὶ τὸ ἀόριστον" ὅταν γὰρ ἀφαιρεθῇ 
τὸ πέρας καὶ τὰ πάϑη τῆς σφαίρας, λείπεται οὐδὲν παρὰ τὴν 
ὕλην. Quum supra viderimus sine discrimine saepius usur- 
pare Aristotelem τὴν μορφὴν et τὸ εἶδος. mirum esse non 
potest quod coniungit 335b 33 τὸ τί ἦν εἶναι xol τὴν μορ- 
gv, quamquam latius patet μορφὴ 1323b 35 ἀνδρία δὲ πό- 
λεως᾿ καὶ δικαιοσύνη xal φρόνησις τὴν αὐτὴν ἔχει δύναμιν 
καὶ μορφήν εἰ 131b4 τῆς δ᾽ αὐτῆς μορφῆς ἐστὶ καὶ δέρμα 
καὶ φλὲψ καὶ ὑμὴν καὶ πᾶν τὸ τοιοῦτον γένος, ubi μορφὴ 
non externam rei figuram, sed ipsius materiae speciem signi- 
ficat ex qua aliquid constet. Aliis locis τὸ εἶδος sensu la- 
tiori accipiendum est: 339a29 πῦρ uiv xol γῆν xal τὰ συγ- 
γενῆ τούτοις ὡς iv ὕλης εἴδει (ut quae materiae — τοῦ ὕπο- 
κειμένου — speciem habeant) τῶν γιγνομένων αἴτια χρὴ νο- 
μίξειν, τὸ γὰρ ὑποκείμενον καὶ πάσχον τοῦτον προδαγορεύο- 


408 Analytica poesterioers. 


psv τὸν τρόπον. 665b8 αἰἱματωδέστερα γὰρ (τὰ σπλάγχνα 
τῶν νεογνῶν) καὶ μέγιστα κατὰ λόγον διὰ τὸ εἶναι τὸ εἶδος 
τῆς ὕλης (τοῦ αἵματος intell.) καὶ τὸ πλῆϑος ἐμφανέστατον 
κατὰ τὴν πρώτην σύστασιν, ubi τὸ εἶδος externam speciem 
significat quam materia qusedam habeat, ut quodammodo 
opporatur τῇ μορφῇ 60 sensu &cceptae quem mode habui- 
mus 737b4. Postquam actionis cum syllogisme similitudinem 
ostendit (de qua v. supra L p. 372), addit 101223 ὅτι piv 
οὖν ἡ xo&tig τὸ συμπέρασμα. φανερόν" αἵ δὲ προτάσεις at 
«ποιητικαὶ διὰ δύο εἰδῶν γίνονται, διά τὸ τοῦ ἀγαϑοῦ καὶ 
διὰ τοῦ δυνατοῦ et 103b20 τὰ γὰρ εἴδη τῶν ποιητικῶν 
«ροσφέρουσιν- (ἡ νόησις καὶ ἡ φαντασία): propositiones, ex 
quibus provenit actio tanquam conclusio, duplicem speciem 
habent; nasm si quid agimus aut quod bonum sit consequi 
sut quod fieri possit efficere volumus. De ἐΐϑει et μορφῇ 
cf. praeterea quae dixit Biesel. p. 439. not. 1. — Quomodo alia 
elementa μᾶλλον εἶδος dici possint aliis, quod hsbemus 318b 32 : 
πνεῦμα γὰρ καὶ ἀὴρ κατὰ uiv τὴν αἴσϑησιν ἧττόν ἐστιν... 
κατὰ δ᾽ ἀλήϑειαν μᾶλλον τόδε τι καὶ εἶδος ταῦτα, ex iis ap- 
paret quae leguntur 829 16 τεττάρων δ᾽ ὄντων τούτων, πυ- 
ρὸς καὶ ἀέρος καὶ ὕδατος καὶ γῆς. τὸ uiv τούτοιρ πᾶσιν ἐπι- 
zoAcCov εἶναι πῦρ, τὸ δ᾽ ὑφιστάμενον γῆν et 335216 εὔλογον 
ἤδη τὸ μόνον τῶν ἀπλῶν σωμάτων τρέφεσϑαι τὸ πῦρ ἀπάν- 
tov ἐξ ἀλλήλων γινομένων... μόνον γάρ ἔστι καὶ μάλιστα τοῦ 
εἴδους τὸ πῦρ διὰ τὸ πεφυκέναι φέρεσθαι πρὸς τὸν ὅρον. 
ἕκαστον δὲ πέφυχεν εἰς τὴν ἑαυτοῦ χώραν φέρεσθαι" ἡ δὲ 
μορφὴ καὶ τὸ εἶδος ἁπάντων ἐν τοῖς ὅροις. Cf. 209 ἃ 9, quem 
locum v. supra, et de coel. 28ὅ 8 2ὅ, quem infra dabimus. — 
Haud raro etiam ἰδέα eodem sensu usurpatur atque τὸ εἷ- 
δος : nam illa voce etiam Aristoteles eo semsu saepius utitur 
quem apud Platonem habere solet (v. e. g. 131b 3), a quo 
quidem usu haud multum differt is quem habemus 636a3 
ἡ μὲν οὖν τῶν φυτῶν φύσις οὖσα μόνιμος οὐ πολνυειδής ἐστι 
τῶν ἀνομοιομερῶν" πρὸς γὰρ ὀλίγας πράξεις ὀλίγων ὀργά- 
Vo ἡ χρῆσις διὸ ϑεωρητέον καϑ᾽ αὐτὰ περὶ τῆς ἰδέαρ αὐτῶν. 
τὰ δὲ πρὸς τῷ (ijv αἴόϑησιν ἔχοντα πολυμορφοτέραν ἔχει τὴν 
ἰδέαν: est enim in his ἰδέα quod alias dicit τὴν οὐσίαν vel 
τὸ τί ἦν εἶναι. quasi exemplár quod naturae, dum singula 
procrearet, propositum esset. Cf. 380b 30 λέγεται δὲ καὶ χρυ- 
σὸς ἕψεσϑαι xal ξύλον καὶ ἄλλα πολλά. κατὰ piv τὴν ἰδέαν 


Analytica posteriera. 4 


οὐ, τὴν αὐτήν, μεταφορᾷ δέ. 1458226 αἰνίχματος γὰρ. ἰδέα 
αὕτη ἐστί, τὸ λέγοντα ὑπάρχοντα ἀδύνατα συνάψαι. 1449} 8 
τῶν δὲ ᾿θήνησι Κράτης πρῶτος ἦρξεν ἀφέμενος τῆς ἰαμβι-- 
πῆς. ἰδέας καθόλου ποιεῖν λόγους καὶ uó90vg, de quo loco 
recte Biese II. p. 695. not. 2 ,,wo die individuelle Verspot- 
tung durch. ἰαμβικὴ ἰδέα bezeichnet wird": haec enim car- 
minis iambici propris est, quare ἰαμβικὴ ἰδέα hic iambico- 
rum, qualis et primitus erant et esse debent, carminum na- 
turam significat. Aliis locis ἰδέα non tam rei naturam quam 
externam. eius speciem significat: 1129229 ἡ γὰρ διαφορὰ 
πολλὴ (τῶν ὁμωνύμων) ἡ κατὰ τὴν ἰδέαν, olov ὅτι καλεῖται 
κλεὶς ὁμωνύμως fj ts ὑπὸ τὸν αὐχένα τῶν ξῴων καὶ f τὰς 
ϑύρας κλείουσιν. Οἵ. 330a 30 et 116725. Simile est qued 
habetur de coel. 2852325 εἰ τὸ uiv ἄνω ἐστὶ τὸ ὅθεν ἡ xi- 
νησις, τὸ δὲ δεξιὸν ἀφ᾽ ob, τὸ δ᾽ εἰς τὸ πρόσϑεν ἐφ᾽ ὅ, καὶ 
οὕτως ἂν ἔχοι τινὰ δύναμιν ἀρχῆς τὸ ἄνω πρὸς τὰς ἄλλας 
ὑδέας. quamquam haud scio an hoc loco ἰδέα rectius ita ac- 
cipiatur, ut significet speciem generi subiectam (coll. 2035 b 32), 
eicut 504b 14 τῶν δ’ ἐνύδρων ξῴων τὸ τῶν ἰχϑύων γένος 
ἕν ἀπὸ τῶν ἄλλων ἀφωριστάι, πολλὰς περιέχον ἰδέας. 

Motus causam appellat 1023 25 τὴν ἀρχὴν τῆς γενέσεως. 
Cf. 133b 21 τί' μὲν οὖν ἐστὶν αἴτιον ὡς ἀρχὴ τῆς περὶ ἕκαστον 
γενέσεως, κινοῦν πρῶτον καὶ δημιουργοῦν, εἴρηται. . Eandem 
192b 28-vocat τὴν ἀρχὴν τῆς ποιήσεως, 162b 3 et 85 τὴν κι- 
νοῦσαν ἀρχήν. Cf. 1044431 δῆλον ὅτι ἡ τέχνη καὶ ἡ ἀρχὴ 
5j ὡς κινοῦσα ἡ αὐτή. Esndem denique dicit 999 25 τὴν 
τῶν κινουμένων ἀρχήν, 44129 τὸ ποιοῦν αἴτιον. 992226 
τὴν αἰτίαν ὅθεν ἡ ἀρχὴ τῆς μεταβολῆς, 142230 τὴν ἀρχὴν 
τὴν κινητικὴν καὶ γεννητιχήν, 129ε18 τὴν ἀρχὴν τὴν συνι- 
στάσαν. 

De causa quae dicitnr τὸ οὗ ἕνεχα v. quae disputavit 
Trendibg. de snim. p. 353. 194228 ἡ δὲ φύσις τέλος καὶ οὗ 
ἕνεκα" ὧν yàg συνεχοῦς τῆς κινήσεως οὔσης ἔστι τι τέλος 
τῆς κινήσεως, τοῦτο ἔσχατον καὶ τὸ οὗ ἕνεκα. διὸ καὶ ὁ 
ποιητὴς γελοίως προήχϑη εἰπεῖν .,"ἔχει τελευτήν, ἧσπερ οὔνεκ᾽ 
ἐγένετο". βούλεται γὰρ οὐ πᾶν εἶναι τὸ ἔσχατον τέλος, ἀλλὰ 
τὸ βέλτιστον. 415 1ὅ φανερὸν δ᾽ ὡς καὶ οὗ ἕνεχεν ἡ ψυχὴ 
αἰτία" ὥσπερ γὰρ ὁ νοῦς ἕνεχά tov ποιεῖ, τὸν αὐτὸν τρόπον 
καὶ ἡ φύσις, καὶ τοῦτ᾽ ἔστιν αὐτῇ τέλος: τοιοῦτον δ᾽ ἐν τοῖς 
ζῴοις ἡ ψυχὴ καὶ κατὰ φύσιν’ πάντα γὰρ τὰ φυσικὰ δώ- 


408 Analytica posteriora. 


habuimus 15 b 23, 63 b 10, quibus add. 255b 33 xol vd vs βίᾳ 
xal παρὰ φύσιν (κινούμενα κινεῖται) πάντα ὑπό τινος xal 
ὑπ᾽ ἄλλου. 161}}8 ταῦτα δ᾽ εἴη χείρω τῶν ἐρωτηϑέντων 
καὶ ἧττον ἔνδοξα τοῦ συμπεράσματος. 1004 "21, quem lo- 
cum adscripsimus ad 196. 


Cap. 10. Definitio aut nomen rei explicat, 31 aut cau- 
sam per quam res est, patefacit, quae quidem definitio num 
demonstretur an non demonstrata sumatur, non refert. 94214 
Breviter recensentur quae adhuc exposita sint. 


93b 31 οἷον tó..., ἢ. e. olov τὸ τί δημαίνει ὁ λόγος τοῦ τρι- 
γώνου xa9" αὑτό. — Vs. 33 χαλεπὸν δ᾽ οὕτως... h. e. ἀδύ- 
νατον δ᾽ ἐστὶ ix τοῦ λόγου τοῦ τί σημαίνει λέγοντος λα- 
βεῖν... Difficile enim hic dicit quod fieri omnino nequit. 
Cf. quae dedimus ad 8229. — — Vs. 34 verba εἴρηται πρότε- 
ρον respiciunt ad 92b 28—30. — — Vs. 35 λόγος δ᾽ elg, de 
quo v. quae diximus ad 17215. 

9441 Definitio rei, qua eius causa explicatur, quasi demonstrat 
quid res sit et non nisi ϑέδσει à demonstratione differt: nam 
qui demonstrat cogit τὸ 4 (τὸ βροντᾶν) ὑπάρχειν τῷ Γ (τῷ 
νέφει) διὰ τὸ B (τὴν ἀπόσβεσιν πυρός), dicit igitur εἶναι τὸ 
Α διὰ τὸ B. Qui definit idem dicit, licet alio modo: quae- 
rit enim τί ἐστι βροντή; respondet πυρὸς ἀπόσβεσις ἐν νέ- 
φει. Quare qui definit, is conclusionem, quam cogit qui de- 
finitionem demonstrat, non demonstratam pronuntiat. Aliud 
exemplum e libris περὶ ψυχῆς desumtum illustravit C. Kühn 
p. 21. Aristotelis verba haec sunt: 413213 οὐ γὰρ μόνον 
τὸ ὅτι δεῖ τὸν ὁριστικὸν λόγον δηλοῦν, ὥσπερ οἵ πλεῖστοι 
τῶν ὕρων λέγουσιν, ἀλλὰ καὶ τὴν αἰτίαν ἐνυπάρχειν καὶ ἐμ- 
φαίνεσθαι. νῦν δ᾽ ὥσπερ συμπεραάσμαϑ᾽ οἵ λόγοι τῶν ὅρων 
εἰσίν" οἷον τί ἐστι τετραγωνισμός ; τὸ ἴδον ἑτερομήκει ὀρϑο- 
ψώνιον εἶναι ἰσόπλευρον. ὁ δὲ τοιοῦτος ὅρος λόγος τοῦ συμ- 
περάδσματος. ὁ δὲ λέψων ὅτι ἐστὶν ὁ τετραγωνισμὸς μέσης 
εὕρεσις, τοῦ πράγματος λέγει τὸ αἴτιον. Cf. C. Heyder Krit. 
Darst. der Arist. u. Heg. Dial. I. p. 280. 

94211 Definitio aut sumitur non demonstrata aut non nisi 94- 
Ot, (sive πτώσει, de qua v. quae diximus ad 16b 1) differt a 
demonstratione (quod modo habuimus) aut conclusione syl- 
logismi exprimitur, qui alia definitione sumta aliam cogit (v. 
cap. 8). Quid sit ὁρισμὸς Aristoteles dixit 1281. ubi defi- 


Analytica posteriora. 309 


nitionis notionem per negationem exprimit, quamquam ipse 
unumquodque melius per affirmationem quam per negatio- 
nem definiri intellexit (quod patet ex iis quae dicit 102b10 
ἔστι δὲ τῶν τοῦ συμβεβηκότος ὁρισμῶν ὁ δεύτερος βελτίων). 
Quare melior est definitio quam habemus 1031 "25 δεῖ δέ γε 
ἕν εἶναι ὅσα iv τῷ ὁρισμῷ " ὃ γὰρ ὁρισμὸς λόγος τίς ἐστιν 
εἷς καὶ οὐσίας, ὥσϑ᾽ ἕνός τινος δεῖ αὐτὸν εἶναι λόγον" καὶ 
γὰρ ἡ οὐσία ἕν τι καὶ τόδε τι σημαίνει... οὐϑὲν γὰρ ἕτερόν 
ἐστιν iv τῷ ὁρισμῷ πλὴν τό τε πρῶτον λεγόμενον γένος καὶ 
αἱ διαφοραί. 103b13 ὁ ὁρισμὸς ἐκ γένους καὶ διαφορῶν 
ἐστίν. 143b20 ἐκ δὲ τῆς διαφορᾶς καὶ τοῦ γένους ὁ τοῦ 
εἴδους ἐστὶ λόγος. 101b39 ἔστι δ᾽ ὅρος μὲν λόγος ὁ τὸ τί 
ἦν εἶναι σημαίνων. ἀποδίδοται δὲ 7) λόγος ἀντ᾽ ὀνόματος 1) 
λόγος ἀντὶ λόγου. 1012223 ὁ γὰρ λόγος, οὗ τὸ ὄνομα ση- 
μεῖον, ὁρισμὸς γίνεται. Subtilius de hac re disserit 1030 
ὁρισμὸς δ᾽ ἐστὶν οὐκ ἂν ὄνομα λόγῳ ταὐτὸ σημαίνῃ. πάντες 
γὰρ ἂν εἶεν oí λόγοι ὅροι... ἀλλ᾽ ἐὰν πρώτου τινὸς ἦ᾽ τοι- 
αὗτα δ᾽ ἐστὶν ὅσα λέγεται μὴ τῷ ἄλλο κατ᾽ ἄλλου λέγεσϑαι. 
De ὁριστικῷ λόγῳ v. quae disputavit Trendelenbg. de anim. 
in Addend. Eodem sensu, quo ὅρος saepius significat rem 
vel conditionem sine qua aliquid esse vel fieri non possit 
(v. quae diximus ad 24b 16), usurpatur etiam verbum ógl- 
(ev: 435b16 παντὸς uiv γὰρ αἰσϑητοῦ ὑπερβολὴ ἀναιρεῖ 
τὸ αἰσθητήριον, ὥστε καὶ τὸ ἁπτὸν τὴν ἁφήν, ταύτῃ δὲ ὥρι- 
ὅται τὸ ζῆν. Praeter ea quae iam habuimus definitionis no- 
tio variis modis ab Aristotele exprimitur: 618a34 ὁ λόγος 
ὁ ὁρίξων τὴν οὐσίαν. 1020818 ὁ λόγος ὁ τί ἐστι λέγων, 
1023 b 23 ὁ λόγος ὁ δηλῶν ἕκαστον, Ἴ1δ :ὖ ὁ λόγος τῆς οὐ- 
σίας. ibid. vs. 8 ὁ λόγος (cf. quae diximus I. p. 210), ubi ὁ 
λόγος. quum numeretur in quattuor causis, de quibus dice- 
mus ad 94a20, idem est quod τὸ εἶδος s. ἡ μορφή. Conf. 
335b 7 διὸ καὶ ὡς uiv ὕλη τοῦτ᾽ ἐστὶν αἴτιον τοῖς γενητοῖς, 
ὡς δὲ τὸ οὗ ἕνεκεν ἡ μορφὴ καὶ τὸ εἶδος" τοῦτο δ᾽ ἐστὶν ὁ 
λόγος ὁ τῆς ἑκάστου οὐσίας : quare ut synonyma copulantur 
1025 b 29 τὸ τί ἦν εἶναι καὶ ó λόγος, 1101 «1 ἡ οὐσία καὶ ὁ 
λόγος ὃ τί ἦν εἶναι λέγων, 1011b 22 ὁ λόγος τοῦ τί ἦν εἷ- 
ναι, 1030b26 τὸ τί ἦν εἶναι καὶ ὁ ὁρισμός. 1081412 ὅτι 
μὲν οὖν ἐστὶν ὁ ὁριόμὸς ὁ τοῦ τί ἦν εἶναι λόγος, καὶ τὸ τί 
ἦν εἶναι 7) μόνων τῶν οὐσιῶν ἐστὶν ἢ μάλιστα καὶ πρώτως 
καὶ ἁπλῶς, δῆλον. De formula τὸ τί ἦν εἶναι v. praeclaram 


400 Analytica posteriora. 


Trdibgii commentationem in Mus. Rhenan. 1828. II, 4. p.457, 
de anim. p. 192, Biese I. p. 427. not. 4, Rassow p. 54 — 66, 
Zell ad Eth. Nicomach. II, 6, 7. Quomodo differant τὸ τί ἦν 
εἶναι et τὸ τί ἐστι bene exposuit Kühn p. 6. not., Bonitz. Jen. 
Littztg. 1845. no. 213 sq., C. Heyder Krit. Darst. u. Vergl. etc. 
p. 251 sqq. not, Biese 1. p. 366. not. 1. II. p. 35. De quibus 
quum ab aliis copiose disputatum sit, paucis has formulas 
illustrare satis habuimus: 958a 34 τὸ δὲ τί ἦν εἶναι καὶ τὴν 
οὐσίαν σαφῶς uiv οὐϑεὶς ἀπέδωκε, μάλιστα δ᾽ οἵ τὰ εἴδη τι- 
ϑέντες λέγουσιν. 1029} 13 καὶ πρῶτον εἴπωμεν ἔνια περὶ αὖ- 
τοῦ λογικῶς, ὅτι ἐστὶ τὸ τί ἦν εἶναι ἕκαστον ὃ λέγεται xa9? 
αὑτὸ... οὐδὲ δὴ τοῦτο πᾶν... iv ᾧ ἄρα μὴ ἐνέσται λόγῳ 
αὐτό, λέγοντι αὐτό, οὗτος ὁ λόγος τοῦ τί ἦν εἶναι ἑκάστῳ. 
1030a4 ὅταν δ᾽ ἄλλο xav? ἄλλου λέγηται, οὐκ ἔστιν ὅπερ τόδε 
τι. οἷον ὁ λευκὸς ἄνϑρωπος οὐκ ἔστιν ὅπερ τόδε τι. εἴπερ τὸ 
τόδε τι ταῖς οὐσίαις ὑπάρχει μόνον. ὥστε τὸ τί ἦν εἶναί ἐστιν 
060v ὁ λόγος ἐστὶν δρισμός... οὐχ ἔσται ἄρα οὐϑενὶ τῶν μὴ γέ- 
νους εἰδῶν ὑπάρχον τὸ τί ἦν εἶναι, ἀλλὰ τούτοις μόνον. Ib. Ὁ ὅ 
ἐκεῖνο δὲ φανερὸν ὅτι ὁ πρώτως καὶ ἁπλῶς δρισμὸς καὶ τὸ τί 
ἦν εἶναι τῶν οὐσιῶν ἐστίν. 1031 "20 ἔχ τε δὴ τούτων τῶν 
λόγων ἕν καὶ ταὐτὸ οὐ κατὰ συμβεβηκὸς αὐτὸ ἕκαστον καὶ 
τὸ τί ἦν εἶναι, καὶ ὅτι γε τὸ ἐπίστασθαι ἕκαστον τοῦτό 
ἐστι τὸ τί ἦν εἶναι ἐπίστασθαι, ὥστε καὶ κατὰ τὴν ἔχθεσιν 
ἀνάγκη ἕν τι εἶναι ἄμφω. 1032} 11 δυμβαίνει τρόπον τινὰ 
ἐξ ὑγιείας τὴν ὑγίειαν γίνεσθαι καὶ τὴν οἰκίαν ἐξ οἰχίας. τῆς 
ἄνευ ὕλης τὴν ἔχουσαν ὕλην" ἡ γὰρ ἰατρική ἐστι καὶ ἡ οἶκο- 
δομικὴ τὸ εἶδος τῆς ὑγιείας καὶ τῆς οἰκίας. λέγω δ᾽ οὐσίαν 
ἄνευ ὕλης τὸ τί ἦν εἶναι. 1035 b 32 εἶδος δὲ λέγω τὸ τί ἦν 
εἶναι. 10302829 τὸ τί ἦν εἶναι ὁμοίως ὑπάρξει πρώτως μὲν 
καὶ ἁπλῶς τῇ οὐσίᾳ εἶτα καὶ τοῖς ἄλλοις. ὥσπερ καὶ τὸ τί 
ἐστιν οὐχ ἁπλῶς τί ἦν εἶναι, ἀλλὰ ποιῷ 7) ποσῷ τί ἦν εἶναι. 
Quomodo explicandum sit tempus imperfectum in formula 
τί ἦν εἶναι, haec exempla ostendunt: 14153213 iv δὲ τοῖς Aó- 
γοις καὶ ἔπεσι δεῖγμά ἐστι τοῦ λόγου. ἵνα προειδῶσι περὶ οὗ 
ἦν ὃ λόγος καὶ μὴ κρέμηται ἡ διάνοια. 136389 οὗ γὰρ πάν- 
τες ἐφίενται, τοῦτ᾽ ἀγαϑὸν ἦν. "41813 εἰ οὖν τὸ ἄῤῥεν ἐστὶ 
τὸ τῆς τοιαύτης ποιητικὸν ψυχῆς, ὅπου κεχώρισται τὸ ϑῆλυ 
καὶ τὸ ἀῤῥεν, ἀδύνατον τὸ ϑῆλυ αὐτὸ ἐξ αὐτοῦ γεννᾶν ξζῷον᾽ 
τὸ γὰρ εἰρημένον ἦν τὸ ἄῤῥεν εἶναι. 424431 τοῦτο δ᾽ ἦν ἡ 
αἴσϑησις (sic enim constitutus est sensus et definitus et, 


Analytica posteriora. 401 


quum recte definitus sit, haec semper est eius natura), ὥσπερ 
xal ἡ συμφωνία καὶ ὁ τόνος κρουομένων σφόδρα τῶν χορδῶν. 
Unde patet quomodo intelligendum sit et explicandum quod 
legitur 419a9 τοῦτο γὰρ ἦν αὐτὸ (sic Trdlbg., αὐτῷ Bkk.) 
τὸ χρώματι εἶναι τὸ κινητικῷ εἶναι τοῦ κατ᾽ ἐνέργειαν δια- 
φανοῦς, et quae his sunt similia. De casu dativo cum verbo 
εἶναι coniuncto v. quae diximus ad 61b 12. 


Cap. ll. Rerum causae sunt quattuor, quae omnes per 
terminum medium et exprimuntur et cognoscuntur. b21 Etiam 
eiusdem rei duae simul esse possunt causae, ul si quid et. con- 
silio fit et necessario. 


94220 De quattuor rerum causis v. Forchhammer Verhand- 
lungen der sechsten Versammlung deutscher Philoli und 
Schulmm. Cassel 1844. p. 84 —89. 718b 8 οὐχ ἑώρων (of ἀρ- 
χαῖοι φυσιολόγοι) πλείους οὔσας τὰς αἰτίας, ἀλλὰ μόνον τὴν 
τῆς ὕλης καὶ τὴν τῆς κινήσεως, καὶ ταύτας ἀδιορίστως, τῆς 
δὲ τοῦ λόγου καὶ τῆς τοῦ τέλους ἀνεπισκέπτως εἶχον. 953a 24 
ἐπεὶ δὲ φανερὸν ὅτι τῶν ἐξ ἀρχῆς αἰτίων δεῖ λαβεῖν ἐπιστή- 
μην (τότε γὰρ εἰδέναι φαμὲν ἕκαστον. ὅταν τὴν πρώτην αἷ- 
τίαν οἰώμεϑα γνωρίξειν), τὰ δ᾽ αἴτια λέγεται τετραχῶς, 
μίαν μὲν αἰτίαν φαμὲν εἶναι τὴν οὐσίαν καὶ τὸ τί ἦν εἶναι 
(ἀνάγεται γὰρ τὸ διὰ τί εἰς τὸν λόγον ἔσχατον, αἴτιον δὲ. 
καὶ ἀρχὴ τὸ διὰ τί πρῶτον), ἑτέραν δὲ τὴν ὕλην καὶ τὸ ὕπο- 
κείμενον, τρίτην δὲ ὅϑεν ἡ ἀρχὴ τῆς κινήσεως, τετάρτην δὲ 
τὴν ἀντικειμένην αἰτίαν ταύτῃ. τὸ οὗ ἕνεκα καὶ τἀγαϑόν" 
τέλος γὰρ γενέσεως καὶ κινήσεως πάσης τοῦτ᾽ ἐστίν. 194 Ὁ 24 
ἕνα μὲν οὖν τρόπον αἴτιον λέγεται τὸ ἐξ οὗ γίνεταί τι ἐν- 
υπάρχοντος (cf. 1013224)... ἄλλον δὲ τὸ εἶδος καὶ τὸ πα- 
ράδειγμα" τοῦτο δ᾽ ἐστὶν ὁ λόγος ὅ τοῦ τί ἦν εἶναι καὶ τὰ 
τούτου γένη... ἔτι ὅϑεν ἡ ἀρχὴ τῆς μεταβολῆς ἡ πρώτη ἣ 
τῆς ἠρεμήσεως ... ἔτι ὡς τὸ τέλος " τοῦτο δ᾽ ἐστὶ τὸ οὗ ἕνεκα. 
Cf. 455}15. 1044432 ὅταν δή τις ζητῇ τί τὸ αἴτιον, ἐπεὶ 
πλεοναχῶς τὰ αἴτια λέγεται, πάσας δεῖ λέγειν τὰς ἐνδεχομέ- 
νας αἰτίας. οἷον ἀνθρώπου τίς αἰτία ὡς ὕλη; ἄρα τὰ κατα- 
μήνια; τί δ᾽ ὡς κινοῦν; ἦρα τὸ σπέρμα; τί δ᾽ ὡς τὸ εἶδος; 
τὸ τί ἦν εἶναι. τί δ᾽ ὡς οὗ ἕνεκα ; τὸ τέλος. ἴσως δὲ ταῦτα 
ἄμφω τὸ αὐτό. δεῖ δὲ τὰ ἐγγύτατα αἴτια λέγειν. τίς ἡ ὕλη; 
μὴ πῦρ 7) γῆν, ἀλλὰ τὴν ἴδιον, et quae sequuntur, quam- 
quam 105 22 δεῖ δ᾽ ἀεὶ, inquit, τὸ αἴτιον ἑκάστου τὸ ἀκρό- 

M. 


402 Analytica posteriora. 


τατον ζητεῖν. "15a4 ὑπόκεινται γὰρ αἰτίαι τέτταρες, τό τε 
οὗ ἕνεκα ὡς τέλος, καὶ ó λόγος τῆς οὐσίας. ταῦτα μὲν οὖν 
ὡς ἕν τι σχεδὸν ὑπολαβεῖν δεῖ (199431 καὶ ἐπεὶ ἡ tug 
διττή, ἡ μὲν ὡς ὕλη ἡ δ᾽ ὡς μορφή, τέλος δ᾽ αὕτη, τοῦ τέ- 
λους δὶ ἕνεκα τἄλλα, αὕτη ἂν εἴη ἡ αἰτία ἡ οὗ ἕνεκα). τρί- 
τον δὲ καὶ τέταρτον ἡ ὕλη καὶ ὅϑεν ἡ ἀρχὴ τῆς κινήσεως. 
Quare quattuor causae, quas Aristoteles plerumque agnoscit, 
ad tres reducuntur 335b3 ὡς uiv ὕλη τοῦτ᾽ ἐστὶν αἴτιον 
τοῖς γενητοῖς (τὸ δυνατὸν εἶναι xol μὴ εἶναι intell.), ὡς δὲ 
τὸ οὗ ἕνεκεν ἡ μορφὴ καὶ τὸ εἶδος, τοῦτο δ᾽ ἐστὶν ὁ λόγος 
ὁ τῆς ἑκάστου οὐσίας. δεῖ δὲ προσεῖναι καὶ τὴν τρίτην, 
quam significat ib. vs. 30 dicens τῆς μὲν γὰρ ὕλης τὸ πάσχειν 
ἐστὶ καὶ τὸ κινεῖσθαι, τὸ δὲ κινεῖν καὶ ποιεῖν ἑτέρας δυνά- 
μεως. (Cf. 324b 14 ἔστι δὲ τὸ ποιητικὸν αἴτιον ὡς ὅϑεν ἡ 
ἀρχὴ τῆς κινήσεως, τὸ Ó' οὗ ἕνεκα οὐ ποιητικόν.) ἱπίετ- 
dum etiam tres causae ad unam reduci possunt: 198 ἃ 2ὅ ἔρ- 
χεται δὲ τὰ τρία εἰς τὸ ἕν πολλάκις" τὸ μὲν yàg τί ἐστι καὶ 
τὸ οὗ ἕνεκα ἕν ἐστι, τὸ δ᾽ ὅϑεν ἡ κίνησις πρῶτον τῷ εἴδει 
ταὐτὸ τούτοις" ἄνϑρωπος γὰρ ἄνθρωπον γεννᾷ. 

Primum agamus de ὕλῃ, quam vs. 24 verbis τό τὲ γὰρ 
οὗ ὄντος... (cf. 24b 19 τεϑέντων τινῶν) significat, quod il- 
lustratur iis quae leguntur 195218 αἵ ὑποθέσεις τοῦ συμ- 
περάσματος ὡς τὸ ἐξ οὗ αἴτιά ἐστιν. 10138 15 «αἱ γὰρ αὕτη 
ἀρχὴ λέγεται τοῦ πράγματος, οἷον τῶν ἀποδείξεων αἱ ὕπο- 
ϑέσεις. 1013b11 τὰ μὲν γὰρ στοιχεῖα τῶν συλλαβῶν καὶ ἡ 
ὕλη τῶν σκευαστῶν καὶ τὸ πῦρ καὶ ἡ γῇ καὶ τὰ τοιαῦτα 
πάντα τῶν σωμάτων. καὶ τὰ μέρη τοῦ ὅλου καὶ αἱ ὑποϑέσεις 
τοῦ συμπεράσματος, ὡς τὸ ἐξ οὗ αἴτιά ἐστιν : unde apparet 
verbis οὗ ὄντος significari τὴν ὡς ἐν ὕλης εἴδει τιϑεμένην αἷ- 
τίαν, ut dicit 318 49. 192a31 λέγω γὰρ ὕλην τὸ πρῶτον ὑπο- 
κείμενον ἑκάστῳ, ἐξ οὗ γίνεταί τι ἐνυπάρχοντος μὴ Ἀλατὰ συμ- 
βεβηκός. εἴτε φϑείρεται εἰς τοῦτο ἀφίξεται ἔσχατον. ὥστε 
ἐφθαρμένη ἔσται πρὶν φθαρῆναι. 194 iv μὲν οὖν τοῖς 
κατὰ τέχνην ἡμεῖς ποιοῦμεν τὴν ὕλην τοῦ ἔργου ἕνεκα. iv 
δὲ τοῖς φυσικοῖς ὑπάρχει οὖσα. ἔτι τῶν πρός τι ἡ ὕλη" ἄλλῳ 
γὰρ εἴδει ἄλλῃ ὕλη. 124a24 ὅσα ὡς ἐξ ὕλης γίγνεσθαι τὰ 
γιγνόμενα λέγομεν, ἔκ τινος ἐνυπάρχοντος καὶ ὀχηματισϑέντος 
τὸ ὅλον ἐστίν: quare 86}2] τὴν φωνὴν appellat ὕλην τοῦ 
λόγου et 641b 25 τὴν φύσιν διχῶς λέγεσϑαι dicit, τὴν μὲν 


"n 


ὡς ὕλην τὴν δ᾽ ὡς οὐσίαν, ubi ὕλη οὐσίᾳ item plane oppo- 


Analytica posteriora. 408 


nitur sicut μορφῇ 333a 30: nam illo loco οὐσία idem signi- 
ficat quod εἶδος vel μορφή. Eandem significationem οὐσία 
videtur habere 1049223 εἰ δὲ τί ἐστι πρῶτον. ὃ μηκέτι κατ᾽ 
ἄλλο (Bkk. ἄλλου, quamquam lectionem ἄλλο, quam codd. 4 
et E marg. praebent coll. schol. Brandis. 752a 5 — 10, et sen- 
sus aperte postulat et ea comprobant quae leguntur in fine: 
κατὰ tiv ὕλην καὶ τὰ πάϑη) λέγεται ἐκείνινον. τοῦτο πρώτῃ 
ὕλη olov εἰ ἡ γῆ ἀερίνη, ὁ 0 ἀὴρ μὴ πῦρ ἀλλὰ πύρινος. τὸ 
πῦρ ὕλῃ πρωτῃ ὡς τόδε τι καὶ οὐσία... ὅσα μὲν οὖν οὕτω 
(h. e. ὅσα μὲν οὖν οὕτως ἔχει, ὥσϑ᾽ ὑποκεῖσθαι τοῖς πάϑεσι καὶ 
πρῶτα λέγεσθαι ἐχείνινα), τὸ ἔσχατον οὐσία" ὅσα δὲ μὴ οὕτως 
ἀλλ᾽ εἶδός τι καὶ τόδε τι τὸ κατηγορούμενον, τὸ ἔσχατον 
ὕλη καὶ οὐσία ὑλική. καὶ ὀρϑῶς δὴ συμβαίνει τὸ ἐκείνινον 
λέγεσθαι κατὰ τὴν ὕλην καὶ τὰ πάϑη" ἄμφω γὰρ ἀόριστα. 
3244 ὅσα μὲν οὖν μὴ ἐν ὕλῃ ἔχει τὴν μορφήν. ταῦτα μὲν 
ἀπαϑῆ τῶν ποιητικῶν, ὅσα δ᾽ ἐν ὕλῃ, παϑητικά. τὴν μὲν 
γὰρ ὕλην λέγομεν ὁμοίως ὡς εἰπεῖν τὴν αὐτὴν εἶναι τῶν 
ἀντικειμένων ὁποτερουοῦν, ὥσπερ γένος ὄν. lb. 18 τὰ δ᾽ 
εἴδη καὶ τὰ τέλη ἕξεις τινές, ἡ δ᾽ ὕλη ἧ ὕλη παϑητικόν. 
1024 b 9 τὸ μὲν οὖν γένος τοσαυταχῶς λέγεται, τὸ μὲν κατὰ 
γένεσιν συνεχῆ τοῦ αὐτοῦ εἴδους, τὸ δὲ κατὰ τὸ πρῶτον κι- 
νῆσαν ὁμοειδές, τὸ δ᾽ ὡς ὕλη οὗ γὰρ ἡ διαφορὰ καὶ ἡ ποιό- 
της ἐστί, τοῦτ᾽ ἐστὶ τὸ ὑποκείμενον, ὃ λέγομεν ὕλην. 1054 b 28 
πᾶν γὰρ τὸ διαφέρον διαφέρει 3) γένει ἣ εἴδει, γένει μὲν ὧν 
μή ἔστι κοινὴ ἡ ὕλη μηδὲ γένεσις εἰς ἄλληλα. 1036a9 ὕλη 
δ᾽ ἡ μὲν αἰσϑητή ἐστιν ἡ δὲ νοητή, αἰσϑητὴ μὲν οἷον χαλ- 
κὸς καὶ ξύλον καὶ 009 κινητὴ ὕλη, νοητὴ δὲ ἡ iv τοῖς αἷ- 
σϑητοῖς ὑπάρχουσα μὴ ἧ αἰσϑητά, οἷον τὰ μαϑηματικά. 
1042b 6 οὐ γὰρ ἀνάγκη. εἴ τι ὕλην ἔχει τοπικήν, τοῦτο καὶ 
γεννητὴν καὶ φϑαρτὴν ἔχειν. 1036} 33. ἔσται γὰρ ὕλη ἐνίων 
καὶ μὴ αἰσϑητῶν' καὶ παντὸς γὰρ ὕλη τίς ἐστιν ὃ μή idu 
τί ἦν εἶναι καὶ εἶδος αὐτὸ καϑ' αὐτὸ ἀλλὰ τόδε vu... ἔστι γὰρ 
ἡ ὕλη ἡ μὲν αἰσϑητὴ ἡ δὲ νοητή. δῆλον δὲ καὶ ὅτι ἡ μὲν 
ψυχὴ οὐσία ἡ πρώτη, τὸ δὲ σῶμα ὕλη, ὁ δ᾽ ἄνϑρωπος ἣ τὸ 
ξῷον τὸ ἐξ ἀμφοῖν ὡς καϑόλου. 10424 21 ἔστι δ᾽ οὐσία τὸ 
ὑποκείμενον, ἄλλως μὲν ἡ ὕλη (ὕλην δὲ λέγω ἣ μὴ τόδε τι 
οὖσα ἐνεργείᾳ δυνάμει ἐστὶ τόδε τι), ἄλλως δ᾽ ὁ λόγος καὶ 
ἢ μορφή. ὃ τόδε τι ὃν τῷ λόγῳ χωριστόν ἐστιν. 1045236 
ὅσα δὲ μὴ ἔχει ὕλην, μήτε νοητὴν js αἰσϑητήν, εὐθὺς. 
* 


404 Analytica posteriora. 


ὅπερ ἕν τι εἶναί ἔστιν ἕκαστον, ὥσπερ καὶ ὅπερ Óv τι, τὸ 
τόδε, τὸ ποιόν, τὸ ποσόν. 

Plerumque opponitur τῇ ὕλῃ τὸ εἶδος s. ἡ μορφή (de 
qua quidem oppositione v. quae disputavit C. Heyder Kriti- 
sche Darst. u. Vergl. der Arist, u. Hegelschen Dialektik. Er- 
langen 1845. I. p. 182. not.) ea causas, quae efficit, ut quse- 
que res certam quandam formam induat: 190b 20 φανερὸν 
οὖν ὡς, εἴπερ εἰσὶν αἰτίαι καὶ ἀρχαὶ τῶν φύσει ὄντων. ἐξ 
ὧν πρώτων εἰσί. καὶ γεγόνασι μὴ κατὰ συμβεβηκὸς ἀλλ᾽ ἕκα- 
ὅτον ὃ λέγεται κατὰ τὴν οὐσίαν, ὅτι γίγνεται πὰν Ex τὸ τοῦ 
ὑποκειμένου καὶ τῆς μορφῆς. 412 48 λέγομεν δὴ γένος Bv τι 
τῶν ὄντων τὴν οὐσίαν, ταύτης δὲ τὸ μὲν ὡς ὕλην, ὃ xa9" 
αὐτὸ μὲν οὐκ ἔστι τόδε τι, ἕτερον δὲ μορφὴν καὶ εἶδος. καϑ᾽ 
ἣν ἤδη λέγεται τόδε τι, καὶ τρίτον τὸ ἐκ τούτων. (Quare etiam 
coniunguntur τὸ εἶδος καὶ οὐσία : 1050a5 τὰ τῇ γενέσει ὕστερα 
τῷ εἴδει καὶ τῇ οὐσίᾳ πρότερα.) 193230 ἕνα μὲν οὖν τρόπον 
οὕτως ἡ φύσις λέγεται, ἡ πρώτη ἑκάστῳ ὑποκειμένη ὕλη τῶν 
ἐχόντων ἐν αὐτοῖς ἀρχὴν κινήσεως καὶ μεταβολῆς, ἄλλον δὲ 
τρόπον ἡ μορφὴ καὶ τὸ εἶδος τὸ κατὰ τὸν λόγον. 1388} ἡ 
γὰρ τέχνη ἀρχὴ καὶ εἶδος τοῦ γινομένου, ἀλλ᾽ ἐν ἑτέρῳ" ἡ δὲ 
τῆς φύσεως κίνησις ἐν αὐτῷ ἀφ᾽ ἑτέρας οὖσα φύσεως τῆς 
ἐχούδης τὸ εἶδος ἐνεργεία;Ϊ 319} 2ὅ τὸ δὲ τέλος τοῖς μὲν ἥ 
φύσις ἐστί, φύσις δὲ ἣν λέγομεν ὡς εἶδος καὶ οὐσίαν. 1032} 1 
ἀπὸ τέχνης δὲ γίγνεται ὅσων τὸ εἶδος ἐν τῇ ψυχῇ. 130} 12 
οὐδ᾽ ἀπὸ τοῦ τέκτονος πρὸς τὴν τῶν ξύλων ὕλην οὔτ᾽ ἀπέρ- 
χεται οὐθέν, οὔτε μόριον οὐθέν ἐστιν ἐν τῷ γιγνομένῳ τῆς 
τεκτονικῆς. ἀλλ᾽ ἡ μορφὴ καὶ τὸ εἶδος ἀπ’ ἐκείνου ἐγγίνεται 
διὰ τῆς κινήσεως ἐν τῇ ὕλῃ. καὶ ἡ μὲν ψυχὴ iv ἧ τὸ εἶδος 
καὶ ἡ ἐπιστήμη κινοῦσι τὰς χεῖρας ἤ τι μόριον ἕτερον ποίαν 
τινὰ κίνησιν ... αἱ δὲ χεῖρες καὶ τὰ ὄργανα τὴν ὕλην. 403} 2 
τούτων δὲ ὁ μὲν τὴν ὕλην ἀποδίδωσιν, ὁ δὲ τὸ εἶδος καὶ τὸν 
λόγον. ὁ μὲν γὰρ λόγος εἶδος τοῦ πράγματος. ἀνάγκη δ᾽ εἷ- 
ναι τοῦτον ἐν ὕλῃ τοιαδί, εἰ ἔσται, ὥσπερ οἰκίας ὁ μὲν λόγος 
τοιοῦτος, ὅτι σκέπασμα κωλυτικὸν φϑορᾶς ὑπ᾽ ἀνέμων καὶ 
ὄμβρων καὶ καυμάτων, ὁ δὲ φήσει λίϑους καὶ xAlvOovg καὶ 
ξύλα. ἕτερος δ᾽ ἐν τούτοις τὸ εἶδος, ἕνξκα τωνδί. 414 49 τού- 
τῶν δ᾽ ἡ μὲν ἐπιστήμη τὲ καὶ ὑγίεια μορφὴ καὶ εἶδός τι καὶ 
λόγος καὶ οἷον ἐνέργεια τοῦ δεκτικοῦ (item 328b 11 τὸ δεκτι- 
κὸν opponitur τῷ εἴδει, ut illud ὕλην significet), ἡ μὲν τοῦ 
ἐπιστημονικοῦ, ἡ δὲ τοῦ ὑγιαστικοῦ... ἡ ψυχὴ δὲ τοῦτο ᾧ 


Analytica posteriora. 4065 


ξῶμεν xai αἰσϑανόμεϑα xal διανοούμεθα πρώτως. ὥστε ÀÓ- 
yog τις &v εἴη καὶ εἶδος, ἀλλ᾽ οὐχ ὕλη καὶ τὸ ὑποκείμενον. 
Item 640a 25 opponuntur εἶδος et ὕλη, additur autem vs, 28 
5$ γὰρ κατὰ τὴν μορφὴν φύσις κυριωτέρα τῆς ὑλικῆς qU- 
ὅεως (cf. 1041}8 τὸ αἴτιον ξητεῖται τῆς ὕλης" τοῦτο δ᾽ ἐστὶ 
τὸ εἶδος ᾧ τί ἐστιν τοῦτο δ᾽ ἡ οὐσία): 129a Ἐ τὸ μὲν ἀῤῥεν 
παρέχεται τό τε εἶδος καὶ τὴν ἀρχὴν τῆς κινήσεως. τὸ δὲ 
ϑῆλυ τὸ σῶμα καὶ τὴν ὕλην. 1324. βελτίονος δὲ καὶ ϑειο- 
τέρας τὴν φύσιν οὔσης τῆς αἰτίας τῆς κινούσης πρωτης, ἧ 
ὁ λόγος ὑπάρχει καὶ τὸ εἶδος τῆς ὕλης, βέλτιον καὶ τὸ κε- 
χωρίσϑαι τὸ κρεῖττον τοῦ χείρονος. διὰ τοῦτ᾽ ἐν ὅσοις ἐν- 
δέχεται καὶ καϑ᾿ ὅσον ἐνδέχεται, κεχώρισται τοῦ ϑήλεος τὸ 
ἄῤῥεν. βέλτιον γὰρ καὶ ϑειότερον ἡ ἀρχὴ τῆς κινήσεως, ἣ 
ἀῤῥεν ὑπάρχει τοῖς γινομένοις, ὕλη δὲ τὸ ἣ θῆλν. Conf. 
140} 25 sqq. 765 bll ἀλλ᾽ ἐπεὶ τὸ ἄῤῥεν καὶ τὸ ϑῆλυ διώ- 
ριόσται δυνάμει τινὶ καὶ ἀδυναμίᾳ, τὸ μὲν γὰρ δυνάμενον 
πέττειν καὶ συνιστάναι τε καὶ ἐκκρίνειν, σπέρμα ἔχον τὴν 
ἀρχὴν τοῦ εἴδους (quam 1924 34 dicit τὴν κατὰ τὸ εἶδος do- 
χήν) ἄῤῥεν... Denique quomodo opponantur ὕλη et εἶδος 
vel maxime ex iis manifestum est quae de infinito dicuntur: 
201a26 ἔστι yàg τὸ ἄπειρον τῆς τοῦ μεγέϑους τελειότητος 
ὕλη καὶ τὸ δυνάμει ὅλον. ἐντελεχείᾳ δ᾽ οὔ... διὸ καὶ &yvo- 
στον ἧ ἄπειρον" εἶδος γὰρ οὐκ ἔχει ἡ ὕλη. Ib. bl περιέχε- 
ται γὰρ ὡς ἡ ὕλη ἐντὸς καὶ τὸ ἄπειρον, περιέχει δὲ τὸ εἶδος. 
Quare τὸ πέρας et τὰ πάϑῃ constituunt τὸ εἶδος: 20929 
ἔστι δὲ τοιοῦτον ἡ ὕλῃ καὶ τὸ ἀόριστον" ὅταν γὰρ ἀφαιρεθῇ 
τὸ πέρας καὶ τὰ πάϑη τῆς σφαίρας, λείπεται οὐδὲν παρὰ τὴν 
ὕλην. Quum supra viderimus sine discrimine saepius usur- 
pare Aristotelem τὴν μορφὴν et τὸ εἶδος. mirum esse non 
potest quod coniungit 333b 33 τὸ τί ἦν εἶναι xol τὴν uog- 
qv, quamquam latius patet μορφὴ 1323b 33 ἀνδρία δὲ zó- 
Aeg καὶ δικαιοσύνη καὶ φρόνησις τὴν αὐτὴν ἔχει δύναμιν 
καὶ μορφήν et 131b4 τῆς δ᾽ αὐτῆς μορφῆς ἐστὶ καὶ δέρμα 
καὶ φλὲψ καὶ ὑμὴν καὶ πὰν τὸ τοιοῦτον γένος, ubi μορφὴ 
non externam rei fizuram, sed ipsius materiae speciem signi- 
ficat ex qua aliquid constet. Aliis locis τὸ εἶδος sensu la- 
tiori accipiendum est: 339a29 πῦρ uiv xal γῆν xal τὰ 6vy- 
γενῆ τούτοις ὡς iv ὕλης εἴδει (ut quae materise — τοῦ ὕπο- 
κειμένου — speciem habeant) τῶν γιγνομένων αἴτια χρὴ νο- 
μίξειν, τὸ γὰρ ὑποκείμενον καὶ πάσχον τοῦτον προσαγορεύο- 


408 Analytica pesterierds. 


psv τὸν τρόπον. 665b8 αἱματωδέστερα γὰρ (τὰ σπλάγχνα 
τῶν νεογνῶν) καὶ μέγιστα κατὰ λόγον διὰ τὸ εἶναι τὸ εἶδος 
τῆς ὕλης (τοῦ αἵματος intell.) καὶ τὸ πλῆϑος ἐμφανέστατον 
κατὰ τὴν πρώτην σύστασιν, ubi τὸ εἶδος externam speciem 
significat quam materia quaedam habeat, ut quodammodo 
opponatur τῇ μορφῇ €o sensu &cceptae quem modo habui- 
mus 737b4. Postquam actionis cum syllogisme similitudinem 
ostendit (de qua v. supra L p. 312), addit 301223 6c; piv 
οὖν ἡ πρᾶξις τὸ συμπέρασμα. φανερόν᾽ αἱ δὲ προτάσεις ai 
σποιητικαὶ διὰ δύο εἰδῶν γίνονται. διά τε τοῦ ἀγαθοῦ καὶ 
διὰ τοῦ δυνατοῦ et 103b20 τὰ γὰρ εἴδη τῶν ποιητικῶν 
προσφέρουσιν- (ἡ νόησις καὶ ἡ φαντασία): propositiones, ex 
quibus provenit actio tanquam conclusio, duplicem speciem 
habent; nam si quid agimus aut quod bonum sit consequi 
sut quod fieri possit efficere volumus. De ἐΐδει et μορφῇ 
cf. praeterea quae dixit Biese]l. p. 439. not. 1. — Quomodo alia 
elementa μᾶλλον εἶδος dici possint aliis, quod hsbemus 318b 32: 
πνεῦμα γὰρ καὶ ἀὴρ κατὰ uiv τὴν αἴσϑησιν ἧττόν ἐστιν... 
κατὰ δ᾽ ἀλήϑειαν μᾶλλον τόδε τι καὶ εἶδος ταῦτα, ex iis ap- 
paret quae leguntur 8398 16 τεττάρων δ᾽ ὄντων τούτων, πυ- 
ρὸς xal ἀέρος καὶ ὕδατος καὶ γῆς. τὸ μὲν τούτοις πᾶσιν ἐπι- 
σολάξον εἶναι πῦρ, τὸ δ᾽ ὑφιστάμενον γῆν et 333216 εὔλογον 
ἤδη τὸ μόνον τῶν ἀπλῶν σωμάτων τρέφεσθαι τὸ πῦρ ἀπάν- 
tov ἐξ ἀλλήλων γινομένων... μόνον ydg ἐότι καὶ μάλιστα τοῦ 
εἴδους τὸ πῦρ διὰ τὸ πεφυκέναι φέρεσθαι πρὸς τὸν ὅρον. 
ἕκαστον δὲ πέφυκεν εἰς τὴν ἑαυτοῦ χώραν φέρεσθαι" ἡ δὲ 
μορφὴ καὶ τὸ εἶδος ἀπάντων ἐν τοῖς ὅροις. Cf. 209 ἃ 9, quem 
locum v. supra, et de coel. 2832235, quem infra dabimus. — 
Haud raro etiam ἰδέα eodem sensu usurpatur atque τὸ ei- 
δος : nam illa voce etiam Aristoteles eo semsu saepius utitur 
quem apud Platonem habere solet (v. e. g. 131b 3), a quo 
quidem usu hsud multum differt is quem habemus 656a3 
ἡ μὲν ov τῶν φυτῶν φύσις οὖσα μόνιμος o) πολυειδής ἐστι 
τῶν ἀνομοιομερῶν᾽ πρὰς γὰρ ὀλίγας πραξεις ὀλίγων ὀργά- 
vo ἡ χρῆσις " διὸ θεωρητέον xa9? αὐτὰ περὶ τῆς ἰδέαρ αὐτῶν. 
τὰ δὲ πρὸς τῷ (ijv αἴόϑησιν ἔχοντα πολυμορφοτέραν ἔχει τὴν 
ἰδέαν: est enim in his ἰδέα quod alias dicit τὴν οὐσίαν vel 
τὸ τί ἦν εἶναι. quasi exemplár quod naturae, dum singula 
procrearet, propositum esset. Cf. 380b 30 λέγεται δὲ xol zov- 
σὸς ἕψεσθαι xal ξύλον καὶ ἄλλα πολλά, κατὰ piv τὴν ἰδέαν 


Analytica posteriora. 4 


οὐ, τὴν. αὐτήν, μεταφορᾷ δέ. 1458 426 αἰνίμματος γὰρ. ἰδέα 
αὕτη ἐστί, τὸ λέγοντα ὑπάρχοντα ἀδύνατα συνάψαι. 1449} 8 
τῶν δὲ ᾿Αθήνησι Κράτης πρῶτος ἦρξεν ἀφέμενος τῆς ἰαμβι- 
κῆς ἰδέας καθόλου ποιεῖν λόγους καὶ μύϑους, de quo loco 
recte Biese Il. p. 695. not. 2 ,,wo die individuelle Verspot- 
tung durch. ἰαμβικὴ ἰδέα bezeichnet wird": haec enim car- 
minis iambici propria est, quare ἰαμβικὴ ἰδέα hic iambico- 
rum, qualia et primitus erant et esse debent, carminum na- 
turam signifleat. Aliis locis ἐδέα non tam rei naturam quam 
externam. eius speciem significat: 1179229 ἡ γὰρ διαφσρὰ 
πολλὴ (τῶν ὁμωνύμων) ἡ κατὰ τὴν ἰδέαν, olov ὅτι καλεῖται 
κλεὶς ὁμωνύμως f] τε ὑπὸ τὸν αὐχένα τῶν ξῴων καὶ fj τὰς 
ϑύρας κλείουσιν. Cf. ὅ30430 et 116785. Simile est qued 
habetur de coel. 2852325 εἰ τὸ uiv dvo ἐστὶ τὸ ὅϑεν jj κί- 
νησις, τὸ δὲ δεξιὸν dq? ob, τὸ δ᾽ εἰς τὸ πρόσϑεν ἐφ᾽ 0, καὶ 
οὕτως ἂν ἔχοι τινὰ δύναμιν ἀρχῆς τὸ ἄνω πρὸς τὰς ἄλλας 
ἐδέας. quamquam haud scio an hoc Loco ἰδέα rectius ita ac- 
cipiatur, ut significet speciem generi subiectam (coll. 2035 b 32), 
eicut 504b14 τῶν δ᾽ ἐνύδρων (gov τὸ τῶν ἰχϑύων yivog 
iv ἀπὸ τῶν ἄλλων ἀφωριστάι, πολλὰς περιέχον ἰδέας. 

Motus causam appellat 103} 8.25 τὴν ἀρχὴν τῆς γενέσεως. 
Cf. 133 b 21 τί' μὲν οὖν ἐστὶν αἴτιον ὡς ἀρχὴ τῆς περὶ ἕκαστον 
γενέσεωρ, κινοῦν. πρῶτον xal δημιουργοῦν, εἴρηται. . Eandem 
192 b 28-vocat τὴν ἀρχὴν τῆς ποιήσεως, 162b3 et ὅ τὴν χε- 
νοῦσαν ἀρχήν. Cf. 1044431 δῆλον ὅτι ἥ τέχνῃ καὶ ἡ ἀρχὴ 
ἢ ὡς κινοῦσα ἡ αὐτή. Eandem denique dicit 999 26 τὴν 
τῶν κινουμένων ἀρχήν, 441a9 τὸ ποιοῦν αἴτιον, 992226 
τὴν αἰτίαν ὅϑεν ἡ ἀρχὴ τῆς μεταβολῆς, 142a30 τὴν ἀρχὴν 
τὴν κινητικὴν καὶ γεννητικήν, Ἴ296ε18 τὴν ἀρχὴν τὴν συνι- 
στᾶάἄσαν. 

De causa quae dicitur τὸ οὗ ἕνεκα v. quae disputavit 
Trendibg. de anim. p. 353. 194228 ἡ δὲ φύσις τέλος καὶ οὗ 
ἕνεκα" ὧν γὰρ συνεχοῦς τῆς κινήσεωρ οὔσης ἔστι τι τέλος 
τῆς κινήσεως, τοῦτο ἔσχατον καὶ τὸ οὗ ἕνεκα. διὸ καὶ ὁ 
ποιητὴς γελοίως προήχϑη εἰπεῖν yet τελευτήν, ἧσπερ οὔνεκχ᾽ 
ἐγένετο". βούλεται γὰρ οὐ πᾶν εἶναι τὸ ἔσχατον τέλος, ἀλλὰ 
τὸ βέλτιστον. 415} 1ὅ φανερὸν δ᾽ ὡς καὶ οὗ ἕνεκεν ἡ ψυχὴ 
αἰτία" ὥσπερ yàg ὁ νοῦς Evexd του ποιεῖ, τὸν αὐτὸν τρόπον 
καὶ ἡ φύσις, καὶ τοῦτ᾽ ἔστιν αὐτῇ τέλος; τοιοῦτον δ᾽ ἐν τοῖς 
ζῴοις ἡ ψυχὴ καὶ κατὰ φύσιν“ πάντα γὰρ τὰ φυσικὰ σώ- 


408 Analytiíca posteriora. 


ματα τῆς ψυχῆς ὄργανα, xol xaO9dxsQ τὰ τῶν ζῴων. οὕτω 
καὶ τὰ τῶν φυτῶν, ὡς ἕνεχα τῆς ψυχῆς ὄντα. διττῶς δὲ τὸ 
οὗ ἕνεκα, τό τε οὗ καὶ τὸ ᾧ. 194 426 διχῶς γὰρ τὸ οὗ Évsxa* 
εἴρηται δ' ἐν τοῖς περὶ φιλοσοφίας. 142222 δύο δὲ διαφο- 
ρὰς ἔχει καὶ τὸ οὗ ἕνεκα" τὸ μὲν γάρ ἔστιν ὅθεν ἡ κίνησις, 
τὸ δὲ o χρῆται τὸ οὗ ἕνεκα. λέγω δ᾽ οἷον τό τε γεννητικὸν 
καὶ τὸ ὀργανικὸν τῷ γενομένῳ. 

944.) Ex coniectura dedimus ἡ τί pro ἥ τι, quod vulgo le- 
gitur. Ratio emendationis in promtu est coll. τί et τίνων 
vs. 21 et τίνος vs. 23. Eandem ipso sensu postulari apparet. — 
Vs. 24 μιᾶς uiv... Cf. quae dedimus ad 334 11. --- Vs. 28 
et 34 vulgarem lectionem Boethium secuti servavimus. 

94234 Terminus medius, ait,:quem sumsimus in syllogismo 
praecedente definitio est termini maioris, ut exemplum quod 
modo habuimus et τὸ ἐξ ob et τὸ τί ἦν εἶναι per terminum 
medium exprimi posse probet, quamquam (ἀλλὰ μὴν vs. 33) 
non erat opus, ut hoc probaretur, quum supra (cap. 8) iam 
demonstratum sit, quomodo fiat ut ea causas quam dicimus 
τὸ τί ἦν εἶναι termino medio exprimatur, sed satis erat hoc 
loco ostendere quomodo τὸ ἐξ ob termino medio continea- 
tur. — Apparet ex interpretatione quam modo dedimus 
(coll. b8) retinendam esse vs. 33 lectionem vulgarem τό, 
quamquam τοῦ et Boethius et codices habent. 

94236 Aliud exemplum proponit, quo doceat, quomodo τὸ πρῶ- 
tov κινῆσαν termino medio exprimatur. Brevius autem dixit 
τὸ δὲ διὰ vl... Nam sententia haec est: τὸ δὲ πρῶτον xi- 
νῆσαν ξητεῖ ὁ ἐρωτῶν διὰ τί... 

94b 8 ὅσων δ᾽ αἴτιον τὸ ξνεκά τινος (intell. τούτων τοιοῦτόν 
ἐστι τὸ αἴτιον), olov... Accuratius pro ἕνεχώ τινος dixisset 
οὗ ἕνεκα : nam quod fit ἕνεχά τινος, id non causam exprimit, 
sed effectum (τὸ αἰτιατόν): 142220 τό τε γὰρ οἷ ἕνεχα xal 
τὸ τούτου ἕνεκα διαφέρει, καὶ τὸ μὲν τῇ γενέσει πρότερον αὖ- 
τῶν ἐστί, τὸ δὲ τῇ οὐσίᾳ. 1328229 ὅταν δ᾽ ἦ τὸ μὲν τούτου 
ἕνεκεν τὸ δ᾽ οὗ ἕνεκεν, οὐθὲν ἔν γε τούτοις κοινὸν ἀλλ᾽ ἣ τῷ 
μὲν ποιῆσαι τῷ δὲ λαβεῖν. 

9418 Quid igitur in causa est, quod terminus 4, qui expri- 
mit τὸ οὗ ἕνεκα, praedicatur de termino I'? Terminus B, 
qui definitionem quandam exprimit termini “4. lam videt 
Aristoteles per syllogiamum quem modo proposuit non id 
eonfectum esse quod voluit; namque demonstrandum erat 


Analytica posteriora. 409 


etiam quartam causam, quam dixit τὸ οὗ ἕνεκα, termino me- 
dio exprimi posse, in eo syllogismo vero quem modo ha- 
buimus termino maiore declarari τὸ οὗ ἕνεκα (τὸ ὑγιαίνειν) : 
quare vs. 20 sic pergit. Cur autem praedicatur B de I'? 
Quia terminus B (τὸ οὕτως ἔχειν ὥστε μὴ ἐπιπολάζειν τὰ 
σιτία) definit terminum 4 (τὸ ὑγιαίνειν) : quare terminorum 
loci mutandi erunt (δεῖ μεταλαμβάνειν τοὺς λόγους) ita, ut 
medio termino 4 interposito, qui exprimat τὸ οὗ ἕνεκα. co- 
gatur terminum B praedicari de I: (Haec ultima aut negle- 
xisse aut certe non recte intellexisse videtur C. Kühn, qui 
p. 19 τὸ οὗ ἕνεκα termini medii locum occupare posse ne- 
gat.) Ordo autem (vs. 23) eorum quae in rerum natura fiunt 
(κατὰ κίνῃσιν) non idem est atque ἐν τοῖς τελικοῖς ; sed in- 
vertitur: nam in his id quod nunc medio loco posuimus (τὸ 
4, τὸ οὗ ἔνεκα) primum est (sanitas enim in causa est, ut 
quis ambulet — qua re simul excusatur quod Aristoteles 
paullo ante in eo peccavit, quod terminum Z4, qui, nt de- 
monsítraret quod ipse vellet, medium locum tenere debebat, 
maiorem fecit), ea vero quae fiunt κατὰ κίνησιν incipiunt a 
termino I; desinunt in terminum 4: διὰ τὸ περιπατεῖν ox 
ἐπιπολάζει τὰ σιτία καὶ διὰ τὸ μὴ ἐπιπολάξειν ὑγιαίνει. 
94b21 ἐνδέχεται δὲ... Sic in rebus naturalibus et eae causae 
investigandae sunt, ex quibus necessario provenit effectus 
(τὸ ἐξ ἀνάγκης) et id propter quod singula procreantur (τὸ 
τίνος ἕνεκα): 663b 13 ἔστι δὲ τὰ κέρατα δι’ ὅλου στερεὰ τοῖς 
ἐλάφοις μόνοις, καὶ ἀποβάλλει μόνον, ἕνεκεν μὲν ὠφελείας 
κουφιξόμενον, ἐξ ἀνάγκης δὲ διὰ τὸ βάρος. 139} 28 συνιόν- 
τος δὲ τοῦ σωματώδους ἐκκρίνεται τὸ ὑγρόν, καὶ περιίστανται 
κύχλῳ ξηραινομένων τῶν γεηρῶν ὑμένες, καὶ ἐξ ἀνάγκης καὶ 
ἕνεκά τινορ᾽ καὶ γὰρ ϑερμαινομένων ξηραίνεσθαι ἀναγκαῖον 
τὰ ἔσχατα καὶ ψυχομένων καὶ δεῖ μὴ ἐν ὑγρῷ τὸ ξῶον εἶναι 
ἀλλὰ κεχωρισμένον. 743b16 πάντα δὲ ταῦτα. καθάπερ εἴ- 
πομεν. λεκτέον γίνεσθαι τῇ μὲν ἐξ ἀνάγκης τῇ δ᾽ οὐκ ἐξ 
ἀνάγκης ἀλλ᾽ ἕνεκά τινος: quare 744b 14 opponuntur τὰ τι- 
μιώτατα μόρια καὶ μετειληφότα τῆς κυριωτάτης ἀρχῆς et τὰ 
ἀναγκαῖα μόρια καὶ τούτων ἕνεχεν, h.e. ea quae illis (τοῖς 
τιμιωτάτοις) ita inserviant, ut quod illa velint exsequantur. 
612b21 καὶ διεῖλε (ἡ φύσις) τό τε τιμιώτερον xol τὸ ἀτιμό- 
τερον. ἐν ὅσοις ἐνδέχεται διελεῖν τὸ ἄνω καὶ κάτω᾽ τὸ μὲν 
γὰρ ἄνω ἐστὶν οὗ ἕνεκεν καὶ βέλτιον τὸ δὲ κάτω τὸ τούτου 


410 Analytica pootoriere. 


Bvexev καὶ ἀναγκαῖον. 610b 23.0[ δὲ νεφροὶ τοῖρ ἔχουσιν 
οὐκ ἐξ ἀνάγκης, ἀλλὰ τοῦ εὖ καὶ καλῶς ἕνεκεν ὑπάρχουσιν" 
τῆς γὰρ περιττώσεως χάριν τῆς εἰς τὴν κύστιν ἀθροιζομένης 
εἰσὶ κατὰ τὴν ἰδίαν φύσιν ἐν ὅσοις πλεῖον ὑπόσιημα γίνεται 
τὸ τοιοῦτον, ὅπως βέλτιον ἀποδιδῷ ἡ κύστις τὸ αὐτῆς ἔργον. 
161b13 τὸ δὲ τέρας οὐχ ἀναγκαῖον πρὸς τὴν Evexd vov καὶ 
τὴν τοῦ τέλους αἰτίαν, ἀλλὰ κατὰ συμβεβηκὸς ἀναγκαῖον, 
ἐπεὶ τήν γ᾽ ἀρχὴν ἐντεῦϑεν δεῖ λαβεῖν. 663b 22 πῶς δὲ τῆς 
ἀναγκαίας φύσεως ἐχούσης τοῖς ὑπάρχουσιν ἐξ ἀνάγκης ἡ κατὰ 
τὸν λόγον φύσις ἕνεκά του καταχέχρηται, λέγωμεν. Bic sem- 
per Aristoteles in rebus naturalibus scrutandis et causas ef- 
ficientes et quem ad flnem singula quseque flant explorat, 
quamquam et in quibusdam rebus τὸ ob ἕνεκα difficilius esee 
ad cognoscendum fatetur: 39023 τὸ γὰρ ob ἕνεκα ἥκιστα ἐν- 
ταῦθα δῆλον ὅπου πλεῖστον τῆς ὕλης, et finibus quibusdam 
cognitionem τοῦ οὗ ἕνεχα (die teleologische Naturbetrach- 
tung) cirtumscriptam esse docet: 718a 31 ὅσα γὰρ μὴ τῆς 
φύσεως ἕργα κοινῇ μηδ᾽ ἴδια τοῦ γένονς ἔχάστου. τούτων 
οὐθὲν ἕνεκά του τοιοῦτον οὔτ᾽ ἔστιν οὔτε γίνεται. ὀφθαλμὸς 
μὲν γὰρ ἕνεκά του, yAavxóg δ᾽ οὐχ Évsxd vov, “«λὴν ἂν ἴδιον 
ἦ τοῦ γένους τοῦτο τὸ πάθος. 661216 καταχρῆται μὲν οὖν 
ἐνίοτε ἡ φύσις sig τὸ ὠφέλιμον καὶ τοῖς περιττώμασιν. οὗ μὴ 
διὰ τοῦτο δεῖ ζητεῖν πάντα ἕνεκα τίνος. ἀλλὰ τίνων ὄντων 
τοιούτων ἕτερα ἐξ ἀνάγκης συμβαίϑει διὰ ταῦτα πολλά. — 
Vs. 25 Brandisius in Variet. lect. Arístot. probat lectionem 
quam* Bas. Pac. Sylb. praebent olov διὰ τί δίεισι διὰ τοῦ. 
Nos codices secuti sumus, praesertim quum ne id quidem 
quod Boethius vertit ,,ut per lucernae pellem lumen egredi" 
alteram lectionem comprobare videatur: nam haud raro Boe- 
thius, ubi Aristotelem nimía brevitate usum esse putavit, ex- 
plicationis gratis unum vel alterum verbum addidit, — Ad 
vs. 29 cf. quae hahnimus 88a 14. 

94b33 In rebus naturalibus et τὸ ob ἕνεκα locum habet et τὸ 
ἐξ ἀνάγκης, ex iis vero (9583) quae consilio flunt et quo- 
rum arbitrium nobis permissum est, alia semper flunt £vexd 
tov, alia fortuito, quod maxime fit in*íis, quae, quamquam 
non casu fiunt, sed consilio et arte parata ac facta sunt (vs. 1 
ὅταν uij...), eventum habent incertum. Quare quod bonum 
est et propter quod fiunt reliqua omnis, id aut natora fit 
aut arte, neutiquam casu. Cf. quae collegimus ad 87b19. 


Analytíca posteriora. 411 


9527 Boethius nostram lectionem habuit. Eustratius in aliis 
libris nostram lectionem invenit, in aliis ὧν δὲ τὸ τέλος dya- 
9óv, quam habent ed. Bas. Pac. Cas. mg., in aliis denique 
ὥστ᾽ εἰ τὸ τέλος ἀγαθόν. Ali v. in schol. nostris I. p. 61. 


Cap. 12. Causa et id quod efficitur eodem tempore esse 
debent. 22 Non demonstrantur quae tempore consequuntur 
ex iis quae antecesserunt , sed 61 iis quae tempore sunt po- 
steriora, priora; bl neque quia tempus est continuum, etiam 
quae fiant continua sint necesse est, sed etiam in his sive 
praeteritis sive futuris aliquid esse debet primum, quod de- 
monstrationis principium sit. et ipsum demonstrari nequeat. 
38 Quae in rerum matura círcule circumferuntur , ea etiam 
demonsiranda sunt circulo. 96858 Quae non semper fiunt, sed 
fieri solent, eorum etiam princípia non necessaria, sed ple- 
rumque vera esse debent. 


93822 τὸ οὕτως αἴτιον, ea causa quae ipsam rel naturam er- 
primit, τὸ τί ἦν εἶναι. cuius exempla dedit in iis quae pro- 
xime antecesserunt. Huic igitur opponit reliquas oausas, v)v 
ὕλην, τὸ πρῶτον κινῆσαν et τὸ οὗ ἕνεκα, quae non simul 
sint cum iis quae ex ipsis proveniant. lum ex his causis 
quum alia apta sint quae ex iis €onsequantur, ut ex causis 
futuris futura, ex praeteritis praeterita fiuant, cognitio quam 
per syllogismum nobis comparamus, ab eo quod tempore po- 
sterius est, pergit ad id quod prius fuit, non a priore ad 
posterius: quare etiam principium huius cognitionis iis con- 
tinetur quae tempore posteriora sunt (vs. 28 sq.). A priore 
vero ad posterius demonstrantem procedere non licet, sive 
infinitum sive finitum tempus interiectum est inter causam 
et effectum: nam quo tempore causa exsistit, effectus vero 
nondum ex ea provenit, eo tempore ex causa effectum co- 
gere non licebit, quia conclusionis veritatem eventus nondum 
comprobavit. Eadem autem ratio etiam in rebus fnturis va- 
let. Ex praeteritis vero futura colligere non licet etiam pro- 
pterea, quod causam et effectum temporis ratione non dif- 
ferre, sed eodem semper tempore contineri supr&s preba- 
vimus. 

935a40 Quod vs. 32 de rebug praeteritis dixit, idem etiam va- 
lere ostendit contra eos qui ex praeteritis futura colligere 
velint. 


412 Analytica postorier& 


95b1 Sin autem e rebus praeteritis nihil colligi potest de fu- 
turis, quid est quod praeterita cum futuris ita coniungat et 
celliget, ut alterum proveniat ex altero* Verumtamen ne- 
que praeterita praesentibus neque praeterita ipsa inter se 
contigua sunt et continua: nam quod continuum est dividi 
potest in infinitum, quae praeterierunt perfecta sunt et indi- 
vidua (discreta, quae nos dicimus). Quare quod factum est 
puncti, quod fit lineae simile est, quae, licet ipsa continua, 
punctorum, quae non continua sint, infinitum numerum in se 
continet: nam ut linea continet puncta, ita etiam id quod fit 
causas, ex quibus fit, omnes easque tempore priores complecti- 
tur. Quod quunr male intellexisset Biese, I. p. 303, satis obscure 
locum expressit ,,ees ergeben sich in dem Werden eine un- 
endliche Reihe von qualitativen Unterschieden". Etiam ob- 
scurius est quod in not. adiecit, ut rem illustraret: ,,es ist 
daher das Werden theilbar wie die Linie, aber nicht 
ein stetiges, indem sich in demselben qualitative Unter- 
schiede plótzlich ergeben, die wie die Punkte in der Linie 
unbegrenzt (!) sind". 

95 bi3 Etiam in his syllogismis (in quibus quum quod tempore 
prius sit ex posteriore colligatur, id ex qüo cogitur & prae- 
senti tempore propius abesse debet quam id quod cogitur) 
id quod in medio positum est (τὸ I', quod connectit id ex 
quo colligitur, τὸ 4, et id quod colligitur,'zó 4) cum eo quod 
tempori praesenti proximum est et a quo ratiocinatio initium 
sumit (τὸ πρῶτον, τὸ 41) it& coniunctum esse debet, ut quo 
iure connexa sint non aliunde demonstrandum, sed per se 
manifestum sit. 

95 b 22 Si quis igitur colligat esse I; quia sit 7f, et esse 4, quia 
sit Γ΄, quaeritur, utrum finitus sit numerus terminorum me- 
diorum qui interíici possint an infinitus. Fortasse enim erit, 
qui infinitum eum esse dicat, quia quae in rerum natura flant 
non continus sint, sed sicnt puncta ita iuxta posita, ut inter 
se non communicent (discret), ea vero quae demonstrationem 
non admittant (rà ἄμεσα) ita comparata esse debeant, ut al- 
ierum cum altero continuo (συνεχῶς) et necessario cohae- 
reat. Nihilominus tamen (vs. 24) demonstratio incipere de- 
bet ἀπ᾽ ἀμέσου καὶ ἀπὸ τοῦ νῦν πρωτου, h. e. a termino 
medio (I') qui cum termino maiore (77) ita coniunctus sit, 
ut propositio ΖΓ aliunde demonstrari nequeat (quod, quum 


Analytica posteriora. 418 


in omni demonstratione fieri debere probaverit lib. I. cap. 9, 
etiam in his syllogismis faciendum esse iam dixit vs. 13) et 
ab eo quod tempori praesenti proximum sit (77): namque 
quam quod prius fuit probetur ex eo quod posterius est, tem- 
pus praesens autem sit novissimum, si termino 42] significe- 
tur id quod praesenti tempore proximum sit, ab hoc ipso 
termino demonstratio incipere debebit, ut ἀρχὴν ἄμεσον habeat 
τὴν 4I. — Lectionem dué£óov quam sensus postulat (coll, 
vs, 135 et vs. 31) unum codicem 5 secuti recepimus. 

95b?9 Quum item etiam eorum quae futura sunt, series sit in- 
finita, non ita videntur inter se coniungi posse, ut sint ἄμεσα, 
h. e., ut nihil inter ea interponi possit medium, quo vel ar- 
ctius connectantur: quare quum ea quae fiunt in rerum-natura 
non sint continua (συνεχῆ, ἐχόμενα). qualia esse debent τὰ 
ἄμεσα. semper interponi poterit aliquid medium, ut series 
mediorum infinita detur. 

93b32 4 οἰκία. I' ϑεμέλιον, 4 λίϑοι. Syllogismus idem ma- 
net quem habuimus vs. 16 —21. Idem syllogismus etiam ex- 
ibit vs. 35, si pro verbo γέγονε ponamus ἔσται. ut terminus 
medius sit ἔσται ϑεμέλιον. — Vs. 36 Boeth., 'Themist,, edd, 
Ald. al. Bas. et Casaub. marg. habent ἔσονται τοῖχοι. quam 
quidem lectionem Brandisius in Variet. lect. Aristot. praefe- 
rendam esse iudicavit. 

95b38 Quum quaedam in rerum matura its fiant, ut circulo 
circumagantur, idem etiam in demonstratione fleri posse ap- 
paret, si terminus medius cum reliquis convertatur, ut, quum 
et conclusio ex propositionibus et altera utra propositio ex 
altera et conclusione cogi possit, etiam conclusiones inter se con- 
vertantur: qua re demonstrationem quae circulo fieri dica- 
tur contineri exposuit Analyt. pr. Il. c. ὅ (iv τοῖς πρώτοις 
9621). — Vs. 40 dedimus οὗ ὅροι; quod etiam Boeth. et vet. 
intp. habuerunt: nam oí ἄκροι, quod Bkk. exhibuit, haud 
scio an nulio alio loco hoc sensu usurpatum ab Aristotele oc- 
currat, quamquam neutrum τὰ ἄκρα saepissime apud eum maio- 
rem et minorem terminum significet, qui quod hic dicantur oí 
ὅροι offendere non potest, quia opponuntur τῷ μέσῳ: hunc 
enim certis finibus circumscribunt (ógíGovot), quos ille, quum 
latius pateat minore, dum maioris ambitu supereturipse, trans- 
ire nequit. 


414 Analytica posteriora. 


Cap. 18. Ut definitio comparetur, investiganda sunt oa, 
quae, si singula sumantur, latis pateant. quam quod dofinien- 
dum sit, si vero coniuncta, illud exaequent. b1ó Qua ratione 
quaestio instituenda sit, ut doctrina rite constituatur. 253 De 
divisionis usu in definiendo: etsi definitio non demonstratur 
per divisionem, tamen per eam conficitur. 35 Nihil praeter- 
missum esse in deflnitione non .néei divisione facta intelligitur. 
97a6 Non necesse est, ut qui rem definiat, etiam reliqua co- 
gnoscat omnia a quibus eam distinguat. 23 Ut definitio con- 
stituatur, primum quae cum re ipsa coniuncta sint investiganda 
sunt, 29 deinde ordine collocanda, 35 denique nihil praeter- 
snissum esse demonstrandum. ἹΡῚ Quomodo definitio comparari 
possit er iis quae singulae species inter se habeant communia. 
26 Quod mazime universale est, id ad definiendum est diffi- 
cillimum. 

96221 Ut sumantur quae cum natura rei definiendae coniun- 
cta sint, sumenda sunt ea quae latius patent quam id quod 
definiendum est, ita tamen, ut genus, ad quod res definienda 
referatur, non excedant: velut si τὸ Ov praedicetnr de ter- 
nione, id quod praedicatur fines generis, quo ternio contine- 
tur (numerum intell.), migrat. 

96a 33 Bene adiecit πρῶτον. ut significet definitionem neque 
latius patere debere ;quam rem definiendam neque arctiori- 
bus quam par sit finibus eam circumscribendam esse: nam 
wt primum coniunctio eorum, quae, si singula sumantur, latius 
pateant quam quod definiendum sit, rem definiendam exae- 
quat, nihil amplius deflnitioni adiiciendum est, quoniam, si 
quid adiiceretur, definitio sugustior esset, si quid demere- 
tur, latius pateret. — Vs.36 ἀμφοτέρως quid significet ex iis 
intellisitur quae proxime sequuntur. — Vs. 39 τὰ piv, intell. 
ὁ ἀριθμὸς xal τὸ περιττόν. τὸ δὲ τελευταῖον, intell. τὸ πρῶ- 
τον ἀμφοτέρως. 

96b1 Quum autem quae naturam rei exprimant, necessario cum 
ea coniuricta esse debeant, ea vero quae universalis sint, 
necessario de ea praedicentur — unde consequitur definitio- 
nem sive ternionis sive alius rei cuiuscunque ita constituen- 
dam esse, ut componatur ex iis quae universalia sint et ne- 
cessario cum ea coniuncta (οὕτω vs. 4, ut dictum esta 32 544.) — 
ternionem (838) recte a nobis definitum esse apparet. Veram 
autem eius naturam expressam esse inde patet, quod, si non 


Analytica posteriora. 415 


esset, definitio quam dedimus latius patere deberet quam 
id quód definiendum erat (ἡ τριάς)». ut generi cuidam sive 
nominato sive non nominato (quid sit ἀνώνυμον explicuimus 
δὰ 19b 6), cui res definienda subiecta esset, conveniret; sin 
autem proposita definitio non convenit nisi in singula eaque 
individua (die einzelnen, concreten Dinge), quae notipni de- 
finiendae subiecta sunt et quorum revera éadem esse debet 
definitio (vs. 13 sq. τῶν οὕτω δειχϑέντων, h. e. τῶν ἀτόμων, 
ἐφ᾽ olg ἡ ἔσχατος κατηγορία ἡ αὐτὴ διὰ τὸ μὴ διαφέρειν τῷ 
εἴδει). definitio bene habet. —  Philoponus (schol. 241} 42) 
aliam lectionem commemorat, quam, quum neque Boethius 
neque codices habeant, non recepimus. 

96b 13 πραγματεύεσθαι dicitur qui cognitionem aliquam ad ar- 
tem et praecepta revocare studet, v. Trdibg. de anim. p. 199. 
951221 περὶ τοῦ τί ἐστιν ἤρξαντο uiv λέγειν καὶ ὁὀρίξεσϑαι, 
λίαν δ᾽ ἁπλῶς ἐπραγματεύϑησαν. 959b 33 διαλέγονται μέντοι 
καὶ πραγματεύονται περὶ φύσεως πάντα. 202 b 33 προσῆχον ἂν 
εἴη τὸν περὶ φύδεως πραγματευόμενον ϑεωρῆσαι περὶ ἀπεί- 
ρου. Quare πραγματεία aut doctrinam quandam significat 
certis finibus circumscriptam, sicut 183b 17 al. de coel. 30521 
φυσικὴ πραγματεία (quae 464b 33 φυσικὴ φιλοσοφία dicitur: 
nam φιλοσοφία et ita dicitur, ut universam philosophiam, et 
ita, ut singulas eius partes significet: 1096b31 ἐξαχριβοῦν 
γὰρ ὑπὲρ αὐτῶν ἄλλης ἂν εἴη φιλοσοφίας οἰκειότερον, ad 
quem locum v. Zell. coll. 203 6 2 et 1059 " 21), aut etiam phi- 
losophi cuiusdam disciplinam: 957230 μετὰ δὲ τὰς εἰρημένας 
φιλοσοφίας ἡ Πλάτωνος ἐπεγένετο πραγματεία. ubi πραγμα- 
τεία idem est quod φιλοσοφία. Quare τὸ πραγματεύεσθαι 
1058 "25 καϑάπερ ἐν ἄλλοις λόγοις συνέβη πραγματευϑῆναι, 
quaerendi et explicandi notionem habet, sicul etiam φιλοσο- 
φία idem interdum significat quod σχέψις : 1099 "14 dAAk 
τοῦτο μὲν ἴσως ἄλλης ἂν εἴη σκχέψεως οἰκειότερον coll. 
1096} 31. quem locum modo adscripsimus, 1282b 23 ἔχει μὰρ 
τοῦτ᾽ ἀπορίαν xal φιλοσοφίαν πολιτικήν. Cf. 139426, ubi 
τὸ ἐκ guiocogíag opponitur τοῖς πράγμασιν, exempla quae 
excogitantur et finguntur iis quae e rebus verie sumuntur. 
1331216 ut synonyma coniunguntur ζητεῖν καὶ φιλοσοφεῖν. 
Alius verbi πραγματεύεσθαι est usus 759236 πάντα γὰρ ὅσα 
πραγματεύεται περὶ τὰ. τέκνα (omnia animalia quae prolem 
eurant et fovent), περὶ τὸν φαινόμενον οἰκεῖον διαπονεῖται 


4106 Analytica posteriora. 


yóvov. — Sententia loci haec est. Si quis doctrinam quan- 
dam pertractare velit, explicare debet quomodo inter se 
cohaereant et connexa sint quaecunque ad unum genus per- 
tineant (nam quaeque doctrina una est eo, quod ad unum 
genus pertinet — v. 57a38 — quod hic dicitur ὅλον τι). 
Quod ut fiat, prinum quidem generis, de quo agitur, species 
individuae singulae sunt enumerandae, h. e. eae quibus 
alise species non subiectae sunt: quibus definitis (οὕτως vs. 17 
bene interpretatur Rassow p.35. not. 1 ,,ut praescriptum erat", 
vel potius ,,quod si ita factum est", cf. C. Heyder p. 289 $q. 
not.) etiam genus quo continentur definiendum est. Deinde 
quae generi propria sunt investigari debent adhibitis iis pro- 
positionibus quae omnibus disciplinis communes sunt (v. 77a 26 
— Rassow hoc non recte intellexit, v. p. 38. not. 2). Nam 
(vs. 21) quum species individuae (quas hic Aristotelem dicere 
τὰ συντιθέμενα ix τῶν ἀτόμων bene perspexit C. Heyder 
p. 290 not.) ex quibus coniunctis genus componitur, definitae 
sint, ex his ipsis definitionibus pateflet, quae generi, ad quod 
doctrina pertineat quam constituere velimus, propria sint πάθη 
et in eius natura posita (τὰ xa0" αὐτὰ ὑπάρχοντα quae Ari- 
stoteles simpliciter hic dixit τὰ συμβαίνοντα vs. 21): nam 
omnis institutio ἃ definitione proficisci debet et ab eo quod 
quam simplicissimum sit (genus intellizit et quae ei subditae 
sint species), quia quodcunque de rebus simplicibus dicitur 
non aliunde pendet, quodcunque vero de iis quae non simpli- 
cia sunt alienam causam habet et repetendum est et expli- 
candum ex iis quae simplicia sunt. 

96b 25 Apparet ex iis quae diximus quem usum habeat, si quis 
genus in species dividat secundum differentias quae dicuntur 
specificae, quamquam hanc ipsam divísionem in demonstrando 
nullius momenti esse iam supra (cap. 5) probavimus. Nam 
etiam si nihil cogitur divisione (vs. 28), sed omnia non de- 
monstrata sumuntur, tamen ad definitionem constitüendam 
divisio haud parvam utilitatem habet. Multum autem inter- 
est (vs. 30) num quid eorum quae praedicentur vel primo 
vel alio loco collocatum praedicetur. Nam si omnis divisio 
bipertita est et genus cum differentia proxima coniunctum 
(ξῷον ἥμερον) unam eamque novam notionem fórmat, quae 
item nova differentia bipertita adiecta definienda vel (ut vo- 
cabulo utar nobis usitatiori) determinanda est, alteram utram 


Analytica posteriora. 413 


bipertitae differentiae partem sssumere necesse est: unde 
apparet non idem esse, quo ordine singulae differentiae cum 
genere coniungantur, quum differentiarum ordo ipsam divi- 
dendi rationem indicet.. 

96b33 Deinde num quid praetermissum sit eorum quae cum 
natura rei definiendae coniuncta sint, non intelligitur nisi di- 
visione facta. Nam si quis genus ita dividat, ut non primas 
et proximas species, sed his praetermissis eas sumat quae 
primis subiectae sint, non quodcunque genere continetur, 
idem etiam in aliqua specie semper inerit, quamquam genus 
singulas species, si coninngantur, ambitu exaequare debet. 

91a5 ἄλλως δὲ... Sin autem divisio non procedat ordine, ne- 
que nihil praetermitti neque, si quid praetermissum sit, hoc 
animadverti necesse est. 

9146 Deinde erit fortasse (Speusippum Aristoteli in mente fuisse 
discimus ex schol.) qui quidquam definiri posse prorsus ne- 
get, propterea quod qui rem deflniret eam distinguere de- 
beret a reliquis omnibus, quod fieri non posset, nisi omnia 
cognita haberet. Cui quidem argumentationi (vs. 11) primum 
obiiciendum est hoc, quod non quae quo modo cunque diffe- 
runt revera ditersa sunt: nam multa sunt rerum discrimine, 
quae ad earum naturam, quae definitione exprimi debet, non 
pertinent, quum quaecunque eidem speciei individuae sub- 
iecta sint non reapse, sed non nisi in iis differant quae sensu 
proprio dicuntur óvufsBgxóra (cf. 96b 10 sqq. Biese hune lo- 
cum non recte intellexit: vertit enim I. p. 310 ,,nicht jeder 
Unterschied der Art bestimmt die Verschiedenheit einer 
Sache von der andern, weil die Artunterschiede — dicendum 
erat ,,weil alle andern Unterschiede aufser den Artunterschie- 
den" — auch die Bedeutung des Accidentellen haben und 
daher nicht das Wesen und das Ansich bezeichnen"). Deinde 
(vs. 14) si quis genus bipertito dividat in duas species sibi 
oppositas, 44 et /Von-/4, et differentiam cognoscat qua haec 
divisio nitatur, deinde si quodcunque generi subiectum sit 
aut in specie 44 aut in specie /Von-;.4 esse sumat et rem de- 
finiendam in altera earum inesse non solum ponat, sed etiam 
sciat, ad naturam rei definiendae cognoscendam nihil attinet 
num sciat an ignoret quaecunque alia insint in utraque spe- 
cie, Nam si divisionem persequatur et ad finem perducat, 


ad ea perveniet, quorum iam nulla est differentia: quod si 
Il. 24 


418 Anaiytica posteriora. 


factum est, definitio quam quaesivit inventa erit. Quod vere 
diximus unumquodque eorum quae generi subiecta sint in al- 
tera utra semper specie inesse, id ut concedatur non peti- 
mus (vs. 20); imo hoc necesse est, quoniam, si vera generis 
differentia sumta est, nihil quod in genere inest a differen- 
tia, quae generi propria est, ita alienum esse potest, ut cum 
ea non communicet: a differentia autem species in quas ge- 
nus dividitur, u£ ἃ communi fonte, derivantur. 

917826 Primum, ut ea quae definitionem constituant sumantur 
its ut in ipsa rei natura posita sint, generis ratio habenda 
est: nam sicut ea quae κατὰ συμβεβηκὸς de alique re prae- 
dicantur ex iis colligimus quae non necessario cum rei na- 
tura coniuncta sunt, ita quae necessario cum ea coniuncta 
sunt e genere ipso elicienda et derivanda sunt. Deinde (vs.28), 
ut ordine procedat definitio, primum sumendum est genus, 
quippe quod maxime universale sit: generi enim reliqua 
omnia subiecta sunt, ipsum vero non continetur alio. Quod 
si tenemus, iam eligendum est id quod primum est et maxime 
universale ex iis quae generi subiecta sunt. Hoc autem si 
inventum est, eodem ordine et ratione pergitur: nam misso 
eo quod magis universale est, quippe quod iam inventum sit, 
e reliquis omnibus id semper primum erit et maxime uni- 
versale, quod illi quam proximum est. 

97233 Nihil praetermissum esse in deflnitione et ex eo appa- 
ret, quod id sumitur quod in divisione primum est — ita ut 
e. £g. in divisione animalis omne animal aut ad speciem 4 aut 
ad speciem JVon-.4 referatur, quae se invicem excludunt; 
refertur autem ad speciem 44 (hoc enim sumit divisio) — et 
ex eo (vs. 31 xol πάλιν, intel. ix τοῦ λαβεῖν), quod differen- 
tia, ex qua species nascuntur, íotius generis differentia est, 
mon partis cuiuscunque; deinde etiam ex eo (vs. 31), quod 
ultima species ad quam pervenimus novam differentiam non 
habet vel quod id cui iam adiungitur ultima differentia spe- 
cie non differt ab eo quod definiendum est (hoc enim appel- 
lat τὸ σύνολον, quum definitio composita sit e genere eius- 
que differentiis). Apparet enim, quum omnia quae sumseri- 
mus cum re ipsa coniuncta sint, neque quidquam adiectum 
esse quod abesse deberet, neque quidquam praetermissum 
esse, quum et genus sumtum sit — atque hoc quidem εἰ 
primum idque nude positum et cum differentiis coniunctum, 


Analytica posteriora. 419 


h. e. ἢ ὠνομασμένον ἢ ἀνώνυμον, ut dicit 96b 7 — et diffe- 
rentiae omnes, quarum una si deesset, nova ultimae specíei 
differentia inveniri posset. — Non recte Biese I. p. 311 ,,weil 
diese (Unterschiede) bis zu dem áüufsersten unmittelbar mit- 
einander zusammenhangen (πᾶσαι ἔχονται vs. 5). 

971239 Pro εἴδει τοῦτο scripsissem ἔτι τοῦτο vel εἴδει Er, τοῦτο, 
nisi Boethius vulgarem lectionem tueretur. 

91b7 Cf. ad h. 1. Kühn. p. 33. et C. Heyder p. 287 sq. Ut de- 
finitio notionis universalis constituatur, investigandum est quid 
ea, quae inter se sint similia et specie non diversas, inter 
se habeant commune, deinde idem faciendum est in aliis quae 
cum illis, quorum síimilitudinefn iam exploravimus, in eodem 
genere sint, specie vero ab iis differant, quamquam inter se 
non diversa sint specie. His igitur consideratis, si invenitur 
aliquid quod idem est in utrisque, id utrique speciei com- 
mune erit. Item consideranda sunt alia quorum genus qui- 
dem idem sit atque eerum quae iam exploravimus, species 
vero diversa, ut investigetur num etiam his idem sít com- 
mune quod iis commune erat quae iam exploravimus: hac 
igitur ratione (quam qui nondum satis perspicit exemplum vi- 
deat quo Aristoteles rem illustrat) si quaerere pergimus id 
quod alteri speciei cum altera commune sit, denique inve- 
niemus quod omnes species commune habeant quas, ut de- 
finitionem notionis universalis qua continentur investigaremus, 
consideravimus. Quod si non ambiguum est, definitionem ex- 
primet quam quaerimus, si vero ambiguum, apparet non unam 
mnotionem esse id quod ad definiendum proposuimus, sed plu- 
res, quarum etiam definitio non una esse debet, sed plures, 
quod in exemplo adiecto significatur verbis δύο εἴδη ἂν εἴη 
vs. 294. De μεγαλοψυχίᾳ v. Eth. Nic. IV. c. 7 sq. coll. 1107 b 22. 

91b11 Recepimus quod dedit Trdlbg. Elem. log. p. 17 τί pro 
τι: quam quidem lectionem, etsi & codd. alienam, et Boeth. 
et edd. Bkko priores tuentur. Praeterea coll. vs. 8, 17, 18 et 23 
dubium esse vix potest, quin τί (intell. ἔχουσιν) sit vera le- 
ctio. | 

91b28 τὸ x«$" ἕκαστον hic non dicit id quod sub sensus cadit (hoc 
enim definiri omnino nequit: 1039b28, quem 1. dedimus ad 
15b24. Cf. 1040a 6 διὸ δεῖ τῶν πρὸς ὅρον. ὅταν τις ógl- 
ξηταί τι τῶν xa&" ἕκαστα, μὴ ἀγνοεῖν ὅτι ἀεὶ ἀναιρεῖν ἔστιν " 
οὐ γὰρ ἐνδέχεται ὀρίσασϑαι.... ἀναγκαῖον δ᾽ ἐξ ὀνομάτων εἷ- 

24 " 


499 Analytica posteriora. 


yc, τὸν λόγον. ὄνομα δ᾽ οὐ ποιήσει ὁ ὁριξόμενος" ἄγνωστον 
γὰρ ἔσται. τὰ δὲ κείμενα κοινὰ πᾶσιν. ἀνάγκη ἄρα ὑπάρ- 
χειν καὶ ἄλλῳ ταῦτα). sed speciem individuam, quam vs. 31 
dicit τὸ ἀδιάφορον, διὰ τὸ τοῦ τελευταίου μηκέτι εἶναι δια- 
φοράν (914 :8). 

91b?29 δεῖ ἀπὸ τῶν καθ᾽... quod quomodo fieri debeat expo- 
suit 96b 15 sqq. 

971 b30 λανθάνουσι μᾶλλον... nam notio acuti ambigua est, 
id vero quod minus universale, v. g. notio vocis acutae vel 
anguli acuti, non ambiguum. 

97h32 Dedimus συλλελογίσϑαι quod etiam paraphr. Ricc. ex- 
hibet. Boeth. et vet. intp. vertunt tempore praesente ,syl- 
logizari", unde colligi non licet utrum habuerint συλλογίσα- 
09a. an συλλελογίσϑαι., quum etiam 92812 συλλελογίσθαι 
reddant ,,syllogizari". — Sententia loci haec est. Sicnt in 
demonstratione quod cogitur conspicuum esse debet et fa- 
cile ad intelligendum ex propositionibus unde colligitur, sic 
etiam definitionis omnis virtus in perspicuitate est: quam qui- 
dem perspicuitatem ut consequamur, notio universalis quam 
definire volumus non statim ab initio uns definitione compre- 
hendenda est, ne, si ambigua sit, falsam definitionem con- 
Stituamus, sed antequam eam definiamus, seorsum per ea 
quae singulis propria sunt πάϑη et xa9" αὐτὰ ὑπάρχοντα de- 
finiendae sunt singulae illius notionis partes, quae diversis 
generibus subiectae sunt: e. g. ut definiatur similitudo, ante- 
quam hanc ipsam definiamus, definiendum est quid sit co- 
lorum, quid figurarum similitudo, vel ut definiatur quid sit 
acutum, antea definiendum est quid sit acutum, si de voce, 
quid, si de angulo praedicetur: quo facto etiam quod uni- 
verse dicatur acutum definiri poterit. Sin autem (vs. 31) ne 
in disputando quidem ambiguitas ferenda est, neque, definitio 
ambigua esse debet neque id quod definitur : nam si defini- 
tio ambiguitatem habet, a disputatione, quippe quae a defini- 
tionibus proficiscatur, ambiguitas aliens esse non poterit. 


Cap. 14. Ut problemata quae cuique doctrinae propria 
sint recte proponantur, divisione opus est: qua in re non so- 
lum generis ad quod doctrina pertinet ratio habenda est, 18 sed 
etiam investigandum quodcunque singula quae ei subiecta sint 
commune habeant, etsi nomine careat, 20 et num quae inter se 
sint. ἀνάλογα. 


Analytica posteriora. 421 


98a1 Quae in quaque disciplina tractanda sint problemata di- 
visione et partitione facta intelligitur. (Bene Biese I. p. 314: 
Um nun die Probleme richtig zu wühlen, mufs man sowohl 
von der Zergliederung des Ganzen in seine Theile als auch 
von der Eintheilung der Gattung in die Arten Gebrauch 
machen".) Ας primum quidem quae de universo genere prae- 
dicentur investiganda sunt, deinde quae sint singulae gene- 
ris species: quae quidem ratio hanc utilitatem habebit, quod, 
quum quae de universo genere dicantur ea ad singulas species 
transferre liceat, simul causa intelligetur, ob quam de iis 
quae generi subiecta sint (h. e. de unaquaque specie vs. 8) 
eadem recte praedicentur quae etiam de genere universo. — 
Vs. 1 dedimus λέγειν quod et intpp. graeci (schol. 245 b 21 et 
30 sq.) excepto Eustratio (v. ib. vs. 41) habuerunt et optimi 
codd. praebent — idem etiam probavit Brandisius in Variet. 
lect. Aristot. —, vs. 2 vero διαλέγειν, quod Eustratium ha- 
buisse constat (ib. vs. 42), dum quid reliqui intpp. habuerint 
ignoramus. Boethius et vet. intp. utrumque vertunt ,,eligere". 

98a 12 τοῖς ἄλλοις, intell. Il'et E. — τῶν ἄλλων bene explicat 
paraphr. Riccard. τῶν ἐφεξῆς et cod. m τῶν κάτω. 

98813 Eadem ratio est eorum quibus quod commune est no- 
mine caret s. quorum genus ἀνώνυμον : namque investigan- 
dum est de quibus praedicetur τὸ ἀνώνυμον et quae de ipso 
praedicentur. Item enim in his atque in iis, quae modo ha- 
buimus vs. 9 — 11, syllogismo facto apparebit quam ob cau- 
sam de iis quae generi, licet ἀνωνύμῳ, subiecta sint easdem 
praedicentur quae de genere ipso: olov εἰ toig κέρατα ἔχου- 
σιν ὑπάρχει τὸ ἔχειν ἐχῖνον ἢ τὸ μὴ ἀμφώδοντ᾽ εἶναι xal xd- 
λιν τὸ κέρατ᾽ ἔχειν ἕπεται τῷ 4, δῆλον ὅτι διὰ τὸ κέρατ᾽ 
ἔχειν (τὸ μέσον καὶ αἴτιον) ὑπάρξει τῷ 4 τὸ ἔχειν ἐχῖνον 1) 
τὸ μὴ ἀμφώδοντ᾽ εἷναι. De re ipsa v. 614b5 καὶ μηρυκάζει 
δ᾽ ἡ κάμηλος ὥσπερ τὰ κερατοφόρα, διὰ τὸ τὰς κοιλίας ὁμοίας 
ἔχειν τοῖς κερατοφόροις. τούτων δ᾽ ἕχαστον πλείους ἔχει κοι- 
λίας ... ὅπως ἐπειδὴ τῆς ἐργασίας ἐλλείπει περὶ τὴν τροφὴν 
ἡ λειτουργία ἡ τοῦ στόματος διὰ τὴν ἔνδειαν τῶν ὀδόντων, 
ἡ τῶν κοιλιῶν ἑτέρα πρὸς ἑτέρας δεχομένη τὴν τροφήν, ἣ 
μὲν ἀκατέργαστον, $ δὲ κατειργασμένην μᾶλλον. ἡ δὲ πάμ- 
παν, ἡ δὲ λείαν... καλοῦνται δὲ ταῦτα κοιλία καὶ κεκρύφα- 
Aog καὶ ἐχῖνος καὶ ἤνυδτρον. 501b1 μεγέϑει δὲ πολὺ ἐλάτ- 
τῶν ἐστὶν ὁ κεχρύφαλος τῆς κοιλίας. τούτου δ᾽ ἔχεται ὃ ἐχὶ- 


423 Analytica posteriora. 


vog, tk ἐντὸς ὧν τραχὺς καὶ πλαχώδης. τὸ δὲ μέγεθος xa- 
ραπλήσιος τῷ xexovqdAo. cf. BieseIl. p. 183 et Aristot. 676a 11. 
Deinde de κερατοφόροις 501812 ὅσα uiv γάρ ἔστι κερατο- 
φόρα οὐκ ἀμφώδοντα ἐστιν᾽ οὐ γὰρ ἔχει τοὺς προσϑίους 
ὀδόντας ἐπὶ τῆς ἄνω σιαγόνος. ἔστι δ᾽ ἔνια οὐκ ἀμφώδοντα 
καὶ ἀκέρατα οἷον κάμηλος. 663b31 τὴν γοῦν τοιούτου σώ- 
ματος (intell. τοῦ ὀστώδους iv τοῖς σώμασι τῶν ζῴων καὶ 
γεώδους) περισδωματικὴν ὑπερβολὴν ἐν τοῖς μείξοσι τῶν ζῴων 
ὑπάρχουσαν ἐπὶ βοήϑειαν καὶ τὸ συμφέρον καταχρῆται ἡ φύ- 
σις καὶ τὴν ῥέουσαν ἐξ ἀνάγκης sig τὸν ἄνω τόπον τοῖς μὲν 
εἰς ὀδόντας καὶ χαυλιόδοντας ἀπένειμε, τοῖς δ᾽ εἰς κέρατα. διὸ 
τῶν κερατοφόρων οὐδέν ἐστιν ἀμφωδον" ἄνω γὰρ οὐχ ἔχει 
τοὺς προσϑίους ὀδόντας" ἀφελοῦσα γὰρ ἐντεῦϑεν ἡ φύσις 
τοῖς κέρασι προσέϑηχε, καὶ ἡ διδομένη τροφὴ εἰς τοὺς ὁδόν- 
τας τούτους εἰς τὴν τῶν κεράτων αὔξησιν ἀναλίσκεται. — Cf. 
651230, b30. 

98220 Denique etiam alia ratio est, qua quae alicui rei pro- 
pria sint et cum eius natura coniuncta explorentur: nam etiam si 
quae non in eodem genere sunt, sive nominato sive anony- 
mo, tamen interdum accidit, ut sint dvdAoya: ex qua quidem 
ἀναλογίᾳ, quippe quae communem quandam rerum naturam 
exprimat, colligi possunt quae singulis rebus quamvis diver- 
sis sint communia. Etenim sicut quod de genere praedica- 
tur idem etiam de iis quae generi subiecta sunt recte dici- 
tur, ita etiam quod de universa quadam ἀναλογίᾳ valet, id 
etiam de singulis quorum eadem est ὠναλογία recte dicetur: 
nam una demonstratione complecti licet quaecunque sunt 
ἀνάλογα (144 20). — Eandem quam nostro loco ἐναλογίαν 
commemorat 644 b12 τὰ γὰρ μόρια διαφέρουσι τούτων οὐ τῇ 
ἀνάλογον ὁμοιότητι. οἷον ἐν ἀνθρώπῳ καὶ ἰχϑύϊ πέπονθεν 
ὀστοῦν πρὸς ἄκανθαν. 654 420 ὑπάρχει δ᾽ ἐν αὐτοῖς καὶ τὸ 
ἀνάλογον ταῖς τῶν ἰχϑύων ἀκάνϑαις, olov ἐν μὲν ταῖς ση- 
πίαις τὸ καλούμενον σήπιον (Bkk. σηπίον, quamquam 619 a 2] 
dedit σήπιον, quod, ut scriptura aequalis esset, etiam 982] 
exhibnimus) àv δὲ ταῖς τευϑίσι τὸ καλούμενον ξίφος. 


Cap. 16. Eadem problemata sunt quorum aut idem est 
terminus medius aut quorum alter alteri subiectus est. 


98 a25 ὅτι πάντα ἀντιπερίστασις :- haec enim causa est pluviae 
et somni et febris: 360b31 ὕσαντός vs γὰρ ἡ γῆ ξηραινο- 


Analytica posteriora. 423 


μένη ὑπό τε τοῦ iv αὐτῇ ϑερμοῦ καὶ ὑπὸ τοῦ ἄνωϑεν dva- 
ϑυμιᾶται, τοῦτο δ᾽ ἦν ἀνέμου σῶμα. καὶ ὅταν 5j τοιαύτη ἀπό- 
κρισις ἦ καὶ ἄνεμοι κατέχωσι, παυομένων διὰ τὸ ἀποκρίνε- 
σϑαι τὸ ϑερμὸν ἀεὶ καὶ ἀναφέρεσθαι εἰς τὸν ἄνω τόπον συν- 
ίσταται ἡ ἀτμὶς ψυχομένη καὶ γίνεται ὕδωρ" καὶ ὅταν εἰς 
ταὐτὸν συνωσθῶσι τὰ νέφη καὶ ἀντιπεριστῇ εἰς αὐτὰ ἡ ψῦ- 
ξις. ὕδωρ γίνεται καὶ καταψύχει τὴν ξηρὰν ἀναϑυμίασιν. Coll. 
348b2 sqq. 458a23 τί μὲν οὖν τὸ αἴτιον τοῦ καϑεύδειν, εἴ- 
ρηται. ὅτι ἡ ὑπὸ τοῦ σωματώδους τοῦ ἀναφερομένου ὑπὸ 
τοῦ συμφύτου θερμοῦ ἀντιπερίστασις ἀϑρόως ἐπὶ τὸ πρῶ- 
τον αἰσϑητήριον. Cf. 451b1 ὥστε φανερὸν ἐκ τῶν εἰρημένων 
ὅτι ὁ ὕπνος ἐστὶ σύνοδός τις τοῦ ϑερμοῦ εἴσω καὶ ἀντιπερί- 
ὅτασις φυδικὴ διὰ τὴν εἰρημένην αἰτίαν. 458210 ἐγείρεται 
δ᾽ ὅταν πεφϑῇ καὶ κρατήσῃ ἡ συνεωσμένη ϑερμότης ἐν ὀλίγῳ 
πολλὴ ἐκ τοῦ περιεστῶτος, καὶ διακριϑῇ τό τε σωματωδέστε- 
ρον αἷμα καὶ τὸ καϑαρώτατον. Coll. 963a9 sqq. 909a 22 διὰ τί 
ἐν τῇ ψυχροτάτῃ χώρᾳ oi καῦσοι μᾶλλον γίνονται; ἣ διότι 
ἀντιπεριίστησι τὸ ψῦχος εἴσω τὴν ϑερμότητα; ἐν δὲ τῷ ϑέρει 
τοὐναντίον συμβαίνει τὰ εἴσω ψυχρότερα. ὁ δὲ καῦσος πυ- 
ρετὸς τῶν ἔξω κατεψυγμένων τὰ ἔσω ϑερμότητι ὑπερβάλλει. 
Haec igitur omnia ex eadem causa gignuntur: efficiuntur enim 
per caloris quandam densationem. Sunt alia quorum causa 
genere eadem est, velut sonorum , imaginum quas quaedam 
corpora reddunt etarcus pluvii: nam communis omnium causa 
in eo est, quod aliquid refringitur, differunt autem (vs. 26) 
aut in eo quod aut quomodo refringitur: refringitur enim aut 
aer aut lumen, sed aliter, si in specnlo imago, aliter, si arcus 
pluvii apparet. 

98 430 διαφέρει. Exspectabas ut diceret ταῦτά ἐστιν. sed quum 
differentiam quandam exposuerit in iis quae proxime ante- 
cedunt (vs. 26), negligentius dixit διαφέρει. 


Cap. 16. Etiam si simul sint et inter se convertantur id 
quod probetur et id ex quo, tamen non demonstrandum est 
alterum utrum 61 altero, sed ut vera comparetur scientia, 
terminus medius exprimere semper debet causam eius quod 
cogitur. b25 Unius et eiusdem rei una sola est causa 62 qua 
recte colligitur et cum qua convertitur. 


98235 Quaeritur num id quod demonstretur et id ex quo (ef- 
fectus et causa) simul esse possint: olov si τὸ τί ἦν εἶναι 


494 Analytica posteriora. 


τῷ φυλλοῤῥοεῖν ἐστὶ τὸ πλατέα ἔχειν τὰ φύλλα (vs. 38), τοῦ 
δ᾽ ἐκλείπειν ἐστὶν ὁρισμὸς καὶ αἴτιον τὸ τὴν γῆν iv μέσῳ 
εἶναι, τὸ αἴτιον καὶ τὸ αἰτιατὸν ἅμα ὑπάρχει" εἰ γὰρ μὴ Gua, 
ὅτε ὑπάρχει τὸ αἰτιατόν. τὸ αἴτιον οὐχ ὑπάρξει xol ἔσται 
ἄλλο τι αἴτιον τῶν αἰτιατῶν (Ὁ 2). Si igitur simul sunt quod 
probatur et id ex quo, alterum utrum demonstrari poterit ex 
altero: tamen (b17), quum causa effectu prior sit, fleri non 
potest, ut utrumque sit causa alterius. Quae quidem diffi- 
cultas tollitur eo, quod altera demonstratio quae ex causa 
effectum colligit patefacit τὸ διὰ τί, quod intelligere debet 
qui veram rei habet scientiam, altera vero, quae causam ex 
effectu, nihil cogit nisi τὸ ὅτε, ex quo solo ipsa rei natura 
non intelligitur. 

98233 εἰ φυλλοῤῥοεῖ, cf. 18$ b 10 τῶν φυτῶν τὰ μὲν ἀείφυλλα 
τὰ δὲ φυλλοβολεῖ. Ib. 18 αἴτιον δὲ τοῦ πάθους ἔνδεια ὑγρό- 
τητος ϑερμῆς, τοιοῦτον δὲ μάλιστα τῶν ὑγρῶν τὸ λιπαρόν" 
διὸ καὶ τῶν φυτῶν τὰ λιπαρὰ ἀείφυλλα μᾶλλον. ---- Vs. 38 
Brandisius in Variet. lect. Aristot. scribi vult τοῦ μέν ἐστι ex 
coniectura Casauboni, quam comprobare videtur Boethii au- 
ctoritas. Sylb. coniecit τούτου ἐστίν. 

98b 22 ἐν γὰρ τῷ λόγῳ — v. quae habuimus 93 b 6. 

93b25 Eidem difficultati de qua modo diximus num alio modo 
mederi possit, exponit: sumsit enim pro concesso (vs. 2) eius- 
dem rei unam solam dari causam, ex qua rite cogatur; iam 
igitur quaerit num plures esse possint. Ac videntur quidem 
üiversae esse posse eiusdem rei (.f) causae, velut si 4 eo- 
dem iure praedicetur de B quo etiam de C, B vero de D 
et C de E, consequitur 44 praedicari et de D et de KE: di- 
versis igitur terminis mediis interpositis (B et C) idem (.4) 
praedicari cogitur: unde apparet (vs. 29) ex certis quibusdam 
causis (B et C) colligi quidem posse certum quendam effe- 
ctum (D et E), ex effectu vero causam (quum eidem rei plu- 
res eaeque diversae subesse possint causae) non ita derivari 
posse, ut ex qua causa provenerit recte cogatur: nam quum 
terminum 74 de alio praedicari et termino B et termino € 
medio interposito colligi possit, ex conclusione ipsa non in- 
telligitur per utrum terminum medium coacta sit. 

98b26 Codd. invitis servavimus πρώτων, quod et Bkkus recepit 
et sequentia postulant: nam vs.27 bis legitur πρώτῳ. Boeth, 
de pluribus primis praedicari primo", ut legisse videatur 


Analytica posteriora. 425 


πρώτων κατηγορεῖσθαι πρώτως: quare neque ex Boethii ver- 
sione neque ex iis quae habent paraphr. Ricc. et Prodr. (v. 
I. p. 65) quae vera sit lectio colligi potest. Edd. prr. κατη- 
γορεῖσϑαι πρώτως. Accedit quod πρῶτον mendi speciem ha- 
bet, quare alteram lectionem praetulimus. Ceterum v. quae 
diximus ad 66 b20. 

98 b 32 Iam refellit ea quae dixit in antecedentibus. Si, inquit, 
universale esse debet quodcunque ad demonstrandum pro- 
ponitur, et terminus medius (id ex quo demonstratur) univer- 
salis esse et de eo quod demonstratur universo praedicari de- 
bet, ut neutrum neutro neque latius pateatneque angustius: qua 
in re nihil refert utrum id ad quod demonstratio pertineat 
plures (diversas) habeat species (e. g. etiam si id de quo 
praedicatur τὸ φυλλοῤῥοεῖν plures habeat species, tamen de 
hisce ipsis — sive plantae intelliguntur universe sive certa 
quaedam plantarum species —  praedicabitur omnibus) an 
non habeat. Quare (vs. 35) in iis syllogismis quorum medius 
terminus exprimit τὸ τί ἦν εἶναι. id quod probatur et id ex 
quo eundem ambitum habere debent, ut converti possint. 
Velut si τοῦ φυλλοῤῥοεῖν vera causa est ἡ πῆξις τοῦ ὑγροῦ, 
et ex illo recte colligetur ἡ πῆξις et ex hac τὸ φυλλοῤῥοεῖν, 
quamquam servato eo discrimine quod indicatum est vs. 20. 
— Verba μὴ ὁτῳοῦν ἀλλὰ δένδρῳ vs. 38 adiecit, ut signi- 
ficet non latius patere debere id ex quo demonstretur (τὴν 
πῆξιν) quam id quod demonstretur (τὸ φυλλοῤῥοεῖν) : alte— 
rum enim ex altero non demonstrabitur, nisi quatenus utrum- 
que refertur ad id ad quod omnis haec demonstratio perti- 
net (τὸ δένδρον). 


Cap. 11. Si idem de pluribus praedicatur, id, nisi de- 
monstretur κατὰ συμβεβηκός, ex eadem causa demonstrandum 
est: conclusionis ambiguae terminus medius ambiguus est. 16 
Terminus maior minorem ambitu exaequare debet, quamquam 
latius patere debet singulis quae in illo insunt. 30 Idem, si 
praedicatur de rebus specie diversis, per diversos terminos 
medios demonstrari potest. 


9941 Eandem quaestionem, de qua modo egit, iam ita discer- 
nit, ut dicat diversam esse non posse causam (terminum 
medium intell), ex qu& idem de pluribus praedicari demon- 
sSstretur, si neque ex signo (v. Anal pr. c.27, exempla v. 


429 Anslytica postoriors. 


161» 5 sqq.) neque κατὰ συμβεβηκός. sed ex ipsa rei natura 
cegatur quod colligatur, quia termimus medius definitionem 
(τὸ τί ἦν εἶναι, ὅ λόγος τα. 3) maieris termini exprimat; si 
vere mon exprimat, idem diversis terminis mediüs interpositis 
cegi posse. Potest quidem etiam quacri, quisnam fat sylle- 
gismus., si terminus medius cum maiere (οὗ αἴτιον sc. τὸ μέσον 
— namque medius definitionem maioris constituit) εἰ minore (5 
αἵτιον — namque medius im causa est, quod de minore prae- 
dicatur maior) mom natura comiunctus si, sed χατὰ δυμβε- 
βηκός; quamquam a vera scientia talia quaerere alienum est 
(v. 32b 22. — προβλήματα. intell. &xodtixtixd, agitur enim 
de vera demonstratione). Si nihilomimus tamen cogatur ali- 
quid χατὰ συμβεβηκός, termini medii cadem utique erit ra- 
tie atque conclusienis ipsius: namque si ambiguum est quod 
cogitur, etiam terminus medius ambiguitatem habebit; si 
maiorem ad minorem generis rationem habere colligitur, item 
medius in maiore inerit sicut im gemere species: e. pg. si quis 
quaerat causam ob quam proportionis membra inter se con- 
vertantur, alia causa afferenda est, si de lineis, alia, si de 
mumeris agatur, eadem vero, si (quod fieri debere exposuit 
742 15) uns demonstratio complectatur quaecunque sint ἐνά- 
Àoya: namque si de lineis illud demonstratur, quatenus li- 
neae sunt, de numeris, quatenus mumeri, alia causa est in 
singulis (demonstraretur autem xarà συμβεβηχός), si vero una 
demonstratione complectimur haec omnia, ex eadem cansa 
simul de omnibus proportionis membra converti posse de- 
monstramus, quatenus eadem ratione (ἀνὰ 2όγον) aucta sunt 
omnia. (Vs. 9 interpunctionem mutavimus, ut sententia ma- 
gis perspicua fieret.) Similitudinis vero (vs. 11) colorum et 
figurarum non eadem est causa, sed alia utriusque: nam si- 
militudo in his ambigua vox est. Eorum autem (vs. 13) quae 
sunt ἀνάλογα quum communis quaedam natura sit, etiam ter- 
minus medius, ut qui communem eorum causam exprimat, 
eandem rationem habere debet. 

99 à 16 De singulorum terminorum ratione dicendum est, quod 
maior (τὸ ob αἴτιον) latius patet minore (o αἴτιον»). si de 
singulis eius partibus in conclusione praedicatur, coniunctis 
vero partibus aequalis est: nam, si vel trianguli vel qnadrati 
anguli externi quattuor rectis aequales esse dicuntur, id qued 
de iis praedicatur latius patet quam triangulum et quadra- 


Analytica posteriora. 423 


tum, non latius quam ea de quibus coniunctis per eundem 
terminum medium angulos externos quattuor rectis aequales 
esse demonstrari potest (omnes figuras intelligit quae latera 
habent directa): nam in vera demonstratione terminus me- 
dius maioris definitionem exprimit, quae unam semper et 
eandem declarare debet causam ob quam idem praedicetur 
de singulis quae termino minori subiecta sint: quare etiam 
a definitione proficiscitur omnis scientia quae demonstra- 
tione nititur. ltem v. c. τὸ pvAAoQóotiv et de vite et de ficu 
praedicatur, quamquam etiam latius patet et de pluribus 
praedicatur, non latius patet tota specie τῶν πλατυφύλλων : 
quare ut cogatur τὸ φυλλοῤῥοεῖν praedicari de vite et ficu, 
termini medii locum tenere debet .causa prima et proxima 
τοῦ qQvAAoQQotiv, quae definitione exprimitur: namque pri- 
mus et proximus terminus medius, si & minore (a vite et ficu 
intell.) incipias (πρῶτον ixl θάτερα μέσον), certam quandam 
plantarum speciem exprimit (speciem τῶν πλατυφύλλων. in 
qua insunt vitis et ficus (ὅτι τοιαδὶ ἄπαντα)) ; deinde alio ter- 
mino medio opus erit, qui definiat quid sit τὸ qvAAoQóosiv: 
quare demonstratio procedet sic: τὸ φυλλοῤῥοεῖν 4 (termi- 
nus maior), τὸ πήγνυσϑαι τὸν ὁπόν B (terminus medius), τὰ 
πλατύφυλλα (τοιαδὶ ἄπαντα) I' (medius alter), ἄμπελος καὶ 
Gvxij καὶ πάντα τὰ xa0' ἕκαστα πλατύφυλλα 4, (terminus 
minor) Bene hoc exposuit Biese I. p. 317. 

99229 Pro ozíguorog ed. Isingr. legi vult óycvov: significat 
enim 6xégu« hoc loco id ex quo incrementum capit planta 
et quod efficit ut crescat, semen quod singulas gemmas agit, 
τὴν ἀρχὴν τῆς αὐξήσεως. 

99230 σχῆμα hic latius patet (v. quae diximus ad: 26b 33 et $4): 
nam ὄχῆμα hic nihil aliud est quam terminorum coniunctio 
quaecunque: idem esset enim, si dixisset στοιχείων, pro σχη- 
μάτων. — Vs. 32 ἐπὶ πλεῖον δέ, intell. οὐχ ἄπασι δὲ τοῖς 4 
ἐπὶ πλεῖον, dAA ἐπ’ ἴσον. 

9943 παρεχτείνει, h. e. alterum secundum alterum ita exten- 
ditur, ut aequalia ea esse appareat, cf. ἐπεχτείνει. quod ha- 
buimus 96 a 24. 

99236 B in causa est, quod 4 praedicatur de D: unde conse- 
quitur 74 latius patere quam Z, nam si non latius pateret, 
sed aequale esset termino B, quo iure 4D cogitur per ter- 
minum medium B, eodem etiam BD cogi posset per termi- 


428 Analytica posteriora. 


num medium 4. Quare si 44 latius patet termino B, etiam 
de termino E omni praedicari poterit, quae quidem propo- 
sitio 4E, sicut 44D demonstrabatur per terminum medium 
DB, ita ipsa demonstrabitur per alium terminum medium, qui 
ambitu exaequet coniunctas partes termini E (ἔσται τι ἐκεῖνα 
ἕν ἅπαντα) : nam si nihil esset quod terminis 4 et E com- 
mune esset et quo alterum cum altero connecteretur, neque 
terminum “4 de eo omni, de quo E, praedicari neque (quod 
conversa propositione 24A consequitur) terminum A de eo 
aliquo, de quo 44, praedicari verum esset: quare (b1) nihil 
prohibet, quin, sicut 4f de D praedicari per terminum 
medium B demonstrabatur, ita etiam ,4 de E praedicari per 
alium terminum medium demonstretur: investigandus erit 
igitur terminus C, qui partes termini KE coniunctas ambitu 
exaequet easque definiat. 

99b 4 τοῦ αὐτοῦ (ταῦ 4 intel.) πλείω (B et I), ἀλλ᾽ οὐ τοῖς 
αὐτοῖς τῷ εἴδει: nam specie differre debent 7/ et E, quia 
eorum quae eadem specie continentur eadem est definitio, 
ut per eundem terminum medium demonstrentur. — μαχρό- 
βια εἶναι 4, μὴ. ἔχειν χολὴν B, τετράποδα εἶναι 44, πτηνὰ 
εἶναι E, ξηρὰ εἶναι Γ. --- Va. 7 εἰς τὸ ἄτομον μὴ εὐθὺς ἔρ- 
χεσϑαι, h. e. μὴ εἶναι ἄτομα εἴδει ὥστε μηδὲ ταὐτὰ τῷ εἴδει. 


Cap. 18. δὲ quid colligitur non de specie aliqua universa, 
sed de singulis quae ei subiecta sunt , terminus medius quo 
utendum est non termini maioris definitionem exprimere, sed 
singulis rebus, de quibus colligitur, propior esse debet, 


99b9 Facile intelliguntur haec omnia, si exemplum quod supra 
exposuimus ad 99a 16 extr. ante oculos habemus: iam igitur 
quaerit utrum propositio 4477 demonstranda sit per termi- 
num medium B (τὸ μέσον τὸ πρὸς τὸ καϑόλου πρῶτον) an 
per Γ (τὸ μέσον τὸ πρὸς τὸ καϑ’ ἕχαστον). Respondet eum 
semper adhibendum esse terminum medium, qui termino mi- 
nori (ᾧ αἴτιον) proximus sit. Hic enim (τὸ I')'in causa est, 
quod terminus minor (744, quem vs. 11 appellat τὸ πρῶτον, 
intell. πρὸς ἡμᾶς. τὸ xa9? ἕκαστον, id de quo demonstratur 
et quod proinde primum est in demonstratione) continetur 
termino maiore (hunc enim dicit τὸ xo9óAov), olov τοῦ τὸ 
B ὑπάρχειν τῷ 4 τὸ Γ αἴτιον. τὸ μὲν οὖν Γ αἴτιον τῷ 4 
τοῦ 4 (h. e. τοῦ 1À 4 ὑπάρχειν τὸ 4), τὸ δὲ B αἴτιον τοῦ 


Analytica posteriora. 429 


4A τῷ I, τοῦ δὲ τούτῳ (τῷ B) ὑπάρχειν τὸ A, αὐτὸ αἴτιον : 
nam propositio 4,Β aliunde demonstrari nequit. 


Cap. 19. Quaeritur quomodo fiat, ut scientiae principia 
cognoscantur. 32 Describitur qua ratione a rebus singulis quae 
sensibus subiectae sint perveniamus ad artem quandam et 
scientiam. 100b 3 Príncipia, quibus vera scientia nititur, mens 
ipsa percipit et sola intelligit. 


99b 22 ἡ αὐτὴ, intell. τῷ ἐπίστασϑαι δι’ ἀποδείξεως. — Vs. 24 
ἑκατέρου. h. e. τῶν ἀποδεικτικῶν καὶ τῶν ἀμέσων ἀρχῶν xal 
ἀναποδείκτων. --- Vs. 23 ἕξεις dicit τῶν ἀμέσων τὴν γνῶσιν. 

99b26 Si principia ex quibus demonstratur iam cognita habe- 
mus, absurdi aliquid exit: haberemus enim cognitionem de- 
monstratione potiorem: et certiorem, quamquam hoc ipsi ne- 
Sciremus; si vero scientiae principia non natura in animis 
nostris inhaerent, sed comparantur quo modo cunque, unde 
cognoscantur, quum principii cognitione nulla prior sit, du- 
bitatur: nam (quod dictum est Anal. post. init.) fieri omnino 
non potest quin aliquid cognoscatur, nisi quid sit quod iam 
cognitum habeamus. Unde apparet principiorum scientiam 
neque natura nobis datam esse neque ullo modo comparari 
posse, nisi animus noster natura ita conformatus sit, ut fa- 
cultate quadam, qua principia cognoscat, praeditus sit (μη- 
δεμίαν ἔχουσιν ἕξιν vs. 32). Habemus igitur facultatem quan- 
dam qua principia cognoscimus, quamquam haec facultas, 
qualem natura nobis dedit, non ita comparata est, ut cogni- 
tio quae ex ea fluat praestet ei quam per demonstrationem 
consequimur.' — — Vs. 39 comma post δ᾽ delevimus, quum 
non repetendum sit ἐγγίνεται ex antecedentibus, sed àv olg 
δὲ h. 1. idem sit quod ἔστι δ᾽ àv οἷς. 

99b 34 —100b 17 v. Trdibg. de an. p. 170—174. Eiusdem El. 
log. p. 136 sqq. C. Heyder Kritische Darstellung und Ver- 
gleichung der Aristot. u. Hegelschen Dialektik I. p. 163 et 
p. 167. not. Conferenda sunt cum hoc loco quae habemus 
980a29 φύσει uiv οὖν αἴόσϑησιν ἔχοντα γίνεται τὰ ξῷα. ix 
δὲ τῆς αἰσϑήσεως τοῖς μὲν αὐτῶν οὐχ ἐγγίνεται μνήμη, τοῖς 
δ᾽ ἐγγίνεται. καὶ διὰ τοῦτο ταῦτα φρονιμώτερα καὶ μαϑὴη- 
τικωτερὰ τῶν μὴ δυναμένων μνημονεύειν ἐστίν. φρόνιμα 
μὲν ἄνευ τοῦ μανϑάνειν, ὅσα μὴ δύναται τῶν ψόφων ἀκού- 
ειν, οἷον μέλιττα, καὶ εἴ τι τοιοῦτον ἄλλο γένος ξῴων ἐστίν" 


430 Analytica posteriora. 


μανϑάνει δ᾽ ὅσα πρὸς τῇ μνήμῃ καὶ ταύτην ἔχει τὴν αἴσθη- 
όιν. τὰ μὲν οὖν ἄλλα ταῖς φαντασίαις ζῇ καὶ ταῖς μνήμαιρ; 
ἐμπειρίας δὲ μετέχει μικρόν" τὸ δὲ τῶν ἀνθρώπων γένος καὶ 
τέχνῃ καὶ λογισμοῖς. Sensuum perceptione omnia animalia 
praedita sunt, quamquam in aliis manet eorumque animis 
inhaeret quod senserunt, in aliis non inhaeret. Iam ea, in 
quibus nihil manet, nihil omnino cognoscunt praeter ea quae 
sentiuntur, aut certe eas res, quarum imago in animis non 
inhaeret, non cognoscunt nisi per sensum, h. e. non cogno- 
scunt nisi quae sentiuntur, quum sensu percipiuntur et qua- 
tenus sensu percipiuntur; aliis vero animalibus sentientibus 
etiam postea (h. e. postquam senserunt) aliquid manet et in- 
haeret in animo. (Quod Trdlbgi lectionem (v. El. log. p. 22 coll. 
p. 136) ἔνεστι μὴ αἰσθανομένοις non recepimus, et codicum 
nos movit auctoritas et insignis Aristotelis in scribendo negli- 
gentia, de qua saepissime diximus: namque nobis quidem 
videtur ferri posse vulgaris lectio, si locum ita intelligas ut 
significat cod. M iv olg δ᾽ ἕνεστιν, αἰσϑανομένοις νῦν, ἔχειν 
ἔτι ὕστερον ἐν τῇ ψυχῇ ἃ ἤσϑετο. Praeterea notandum est 
quod Brandisius (Variet. lect. Arístot.) scribi vult £v τὸ pro ἕτι 
100a 1, quod et edd. Bas. Pac. Sylb. al. exhibnerunt et Boe- 
thii versio videtur confirmare.) Sin autem hoc saepe factum 
est (10021), ut eorum, quae sensibus percepta sint, quasi 
imagines in animo inhaeserint, iam alia aliter his imaginibus 
utuntur (7505 διαφοράτις γίνεται, non recte Biese I. p. $32 ,,es er- 
zeugt sich nach ófterer Wiederholung solcher Erinnerungen 
und Bilder eine gewisse Art des Unterscheidens"): alia enim 
ratione ducuntur, alia ratione destituta sunt: nam eorum 
quae sensu percepta in animo inhaerent fit recordatio, e re- 
cordatione vero eiusdem rei quae saepius repetitur fit óx&- 
ρία, quae in eo cónsistit, ut quod universale sit et singulis 
rebus quas sensu percepimus commune cognoscatur et animo 
conceptum penitus in memoria inhaerescat, quasi infixum et 
stabilitum (ἠρεμήσαντος vs. 6, cf, 16b21.  Biese I. p. 3238. 
not. 4. 241b 10 ἡ δ᾽ ἐξ ἀρχῆς λῆψις τῆς ἐπιστήμης γένεσις 
οὐκ: ἔστιν" τῷ γὰρ ἠρεμῆσαι καὶ στῆναι τὴν διάνοιαν ἐπίστα- 
σϑαι καὶ φρονεῖν λέγομεν... διὸ καὶ τὰ παιδία οὔτε μανθά- 
νειν δύναται οὔτε κατὰ τὰς αἰσθήσεις ὁμοίως κρίνειν τοῖς 
πρεσβυτέροις * πολλὴ γὰρ ἡ ταραχὴ καὶ ἡ κίνησις. καθίστα- 
ται δὲ καὶ ἠρεμίξεται πρὸς ἔνια μὲν ὑπὸ τῆς φύσεως αὐτῆς, 


Analytica posteriora. 481 


πρὸς ἔνια δ᾽ ὑπ’ ἄλλων): sic igitur ex singulis quae sensu 
percepimus una quaedam notio universalis formatur, quae, si 
δὰ agendum et faciendum pertinet, artis, si ad id quod est, 
scientiae est principium. Quare (vs. 10) principiorum certa co- 
gnitio neque natura animo nostro data est, neque ex alia 
cognitione eaque potiori qualicunque elicitur vel derivatur, 
sed ex singulis quae sensu percipiuntur colligitur: nam sicut 
in pugna acies in fugam coniecta per unum qui revertitur, 
ut impetum sustineat, ad ordinem reducitur, ita etiam eorum 
quae sensu percipiuntur fugas sistitur et ad ordinem revo- 
catur, ut primum aliquid in loco manet et in animo inhae- 
ret, quo innixa reliqua consistere possint. Quod Aristoteles 
addidit ἕως ἐπὶ ἀρχὴν ἦλθεν Trdibg. interpretatur ,Jdonec 
res ad imperium redierit". At ne uno quidem verbo res 
significatur quae ad imperium redeat, neque omnino de rede- 
undo quidquam dicitur, sed de eundo (749&v). Quare equidem 
haec verba de aciei et fugae principio dicta et ita explicanda 
putaverim, ut, quum similitudo non in singulis quaeri de- 
beat, sed in re universa quae Aristotelis animo opversabatur, 
singula verba non premenda sint. Namque vera mens Ari- 
stotelis videtur haec esse, ut dicat ,,donec, sicut inordinata 
acies universa ad ordinem reducitur — quod fit, si etiam 
qui primus fugit ad ordinem redit — sic etiam omnia quae 
sensu percepía praeterfugiunt colliguntur et consistere co- 
guntur". Eadem qua hoc loco similitudine Aristoteles utitur 
9172331 et 911a 11. De re universa cf. 980b 28 γίγνεται δ᾽ 
ἐκ τῆς μνήμης ἐμπειρία τοῖς ἀνθρώποις" ai yàg πολλαὶ μνῆ- 
μαι τοῦ αὐτοῦ πράγματος μιᾶς ἐμπειρίας δύναμιν ὁποτελοῦ- 
σιν. καὶ δοκεῖ σχεδὸν ἐπιστήμῃ καὶ τέχνῃ ὅμοιον εἶναι ἡ ἐμ- 
πειρία... γίνεται δὲ τέχνη. ὅταν ἐκ πολλῶν τῆς ἐμπειρίαρ 
ἐννοημάτων μία καϑόλου γίνηται περὶ τῶν ὁμοίων ὑπόληψις, 
et quae sequuntur. Οἵ, Trdlbg. l. L p. 132. 

100a14 πάλαι respicere videtur ad 91} sqq. 

1002153 lam si quid eorum, quae sensu percepta specie non 
differunt, constitit, ea prima est notio universalis quam ani- 
mus concepit (quamquam enim singula sensu percipiuntur, 
tamen etiam notiones generales sensu quodam modo cogno- 
scuntur), deinde ex primis illis notionibus universalibus alia 
formatur, quae complectitur ea quae illis communia sunt et 


432 Analytica posteriora. 


sic porro, donec ad summa genera perventum sit, quae ipsa 
nulla alia notione continentur sicut pars toto et ex quibus 
aliae notiones universales, sicut ex partibus totum, non gi- 
gnuntar: unde apparet quo iure ese quae maxime univer- 
sales sint dicantur τὰ ἀμερῇ (b2). Cf. 1023 b24 ἔτι τὰ ἐν 
τῷ λόγῳ τῷ δηλοῦντι ἕχαστον xal ταῦτα μόρια τοῦ ὅλου" 
διὸ τὸ γένος τοῦ εἴδους καὶ μέρος λέγεται (si consideretur 
quod genus δυνάμει insit in specie), ἄλλως δὲ τὸ εἶδός τοῦ 
γένους μέρος. 

100b1 Trendibg. El. log. p. 22 ex coniectura dedit πάλιν δ᾽ àv, 
quamquam ipse ib. p. 139 (ed. III. p. 144) particulam δὲ non 
omnino necessariam esse iudicavit. 

100b 5 Quum aliae cognitiones (eae quaein intellectu positae sunt) 
semper et necessario verae sint, alise hanc necessitatem non 
habeant, sed etium falsae esse possint, in illis vero nume- 
randa sint quum ea quae per demonstrationem sciantur tum 
etiam ea quae sola mentis contemplatione (unmittelbare in- 
tellectuelle Anschauung) intelligantur, ut nulla cognitio cer- 
tior sit ea quae mentis contemplatione comparetur, deinde 
quum principia (vs. 9), ex quibus demonstretur, demonstra- 
tione ipsa certiores esse debeant, mentis contemplationem 
ad principia pertinere apparet (νοῦς ἂν εἴη τῶν ἀρχῶν vs. 12. 
Cf. 5321, 88 36. Ordinem singulorum membrorum oratio- 
nis mutavimus, quum ab Aristotele — quod saepius ei acci- 
dit — non ita disposita sint, ut sententia exeat quam claris- 
sima: nam tum quia prior pars orationis vs, 5 — 10 longior 
facta est, tum quia singula argumenta, quae in ea afferun- 
tur, sine ordine exposita sunt, repeti debebat vs. 10 ἐπεὶ... 
νοῦν, quod iam habuimus vs. 8 χαὶ οὐδὲν. ..). Quoniam au- 
tem (vs. 10) scientia sine ratiocinatione esse non potest, 
scientia quidem principiorum non datur: simul autem neque 
eorum quae demonstrantur principia ipsa demonstrari neque 
eorum quae sciantur principia sciri consequitur (dixit enim 
scientiam hic eam intelligi quae demonstrari possit). Quare, 
si praeter scientiam, quae in iis rebus quae demonstrari pos- 
sunt ipsi mentis contemplationi (τῇ νοήσει) praestat (88a 6), 
nulla alia nobis data est veri cognoscendi facultas, unum re- 
linquitur, ut mens ipsa, quae principia intueatur, scientiae 
sit principium (cf. 114123 εἰ δὴ olg ἀληϑεύομεν xol μηδέ- 


Analytica posteriora. 433 


ποτε διαψευδόμεϑθα περὶ τὰ μὴ ἐνδεχόμενα 1) καὶ ἐνδεχό- 
μενα ἄλλως ἔχειν, ἐπιστήμη καὶ φρόνησίς ἐστι καὶ σοφία καὶ 
νοῦς, τούτων δὲ τῶν τριῶν μηϑὲν ἐνδέχεται εἶναι (λέγω δὲ 
τρία φρόνησιν ἐπιστήμην δοφίαν). λείπεται νοῦν εἶναι τῶν 
ἀρχῶν). Quid? quod mens, quum omnium rerum, quarum- 
cunque detur scientia, principia cognoscat et quasi ample- 
ctatur, ipsius principii (h. e. eius a quo omnis scientia pro- 
ficisci debeat) principium esse recte dicatur. 

De mentis notione et actione quid senserit Aristoteles 
exposuit de anim. III. cap. 4—6, ubi conf, quae disputavit 
Trendlbg. Biese I. p. 327. not. 4. Rassow p. 72 sqq. 430a26 
ἡ uiv οὖν τῶν ἀδιαιρέτων νόησις iv τούτοις. περὶ ἃ οὐκ 
ἔστι τὸ ψεῦδος" ἐν οἷς δὲ καὶ τὸ ψεῦδος καὶ τὸ ἀληϑές, σύνϑεσίς 
τις ἤδη νοημάτων ὥσπερ ἕν ὄντων. Ib. b 5 τὸ δὲ ἕν ποιοῦν. τοῦτο 
ὃ νοῦς ἕκαστον. Ib. 26 ἔστι δ᾽ ἡ μὲν φάσις τι κατά τινος, ὥδ- 
περ ἡ κατάφασις. καὶ ἀληϑὴς ἢ ψευδὴς πᾶδσα᾽' ὁ δὲ νοῦς οὐ 
πᾶς, ἀλλ᾽ ὃ τοῦ τί ἐστι κατὰ τὸ τί ἦν εἶναι ἀληϑής. καὶ οὐ τὶ 
κατά τινος " ἀλλ᾽ ὥσπερ τὸ ὁρᾶν τοῦ ἰδίου ἀληϑές, εἰ δ᾽ ἄν- 
ϑρωπος τὸ λευκὸν ἢ μή, οὐκ ἀληϑὲς ἀεί. οὕτως ἔχει ὅσα 
ἄνευ ὕλης. 1051b24 τὸ uiv ϑιγεῖν καὶ φάναι ἀληϑὲς (περὶ 
và ἀσύνϑετα intell.)... τὸ δ᾽ ἀγνοεῖν μὴ θιγγάνειν. 1012230 
νοῦς δὲ ὑπὸ τοῦ νοητοῦ κινεῖται. lb. b20 αὐτὸν δὲ νοεῖ ὁ 
νοῦς κατὰ μετάληψιν τοῦ νοητοῦ ' νοητὸς γὰρ γίγνεται 9uy- 
γάνων καὶ νοῶν, ὥστε ταὐτὸν νοῦς καὶ νοητόν. τὸ γὰρ 
δεχτικὸν τοῦ νοητοῦ καὶ τῆς οὐσίας νοῦς. ἐνεργεῖ δὲ ἔχων 
ὥστ᾽ ἐκεῖνο μᾶλλον τούτου ὃ δοκεῖ ὁ νοῦς ϑεῖον ἔχειν, καὶ 
ἡ ϑεωρία τὸ ἥδιστον καὶ ἄριστον... καὶ ξωὴ δέ γε ὑπάρχει" 
ἡ γὰρ νοῦ ἐνέργεια ξωή. 1143. 85 καὶ ὃ νοῦς τῶν ἐσχάτων 
ἐπ’ ἀμφότερα " καὶ γὰρ τῶν πρώτων ὅρων καὶ τῶν ἐσχάτων 
νοῦς ἐστὶ καὶ οὐ λόγος, καὶ ὁ μὲν κατὰ τὰς ἀποδείξεις τῶν 
ἀκινήτων ὅρων καὶ πρώτων, ὁ Ó ἐν ταῖς πρακτικαῖς τοῦ 
ἐσχάτου καὶ ἐνδεχομένου καὶ τῆς ἑτέρας προτάσεως" ἀρχαὶ 
γὰρ τοῦ οὗ ἕνεκα αὗται" ἐκ τῶν καϑ' ἕχαῦτα γὰρ τὸ καϑό- 
λου. τούτων οὖν ἔχειν δεῖ αἴσϑησιν, αὕτη δ᾽ ἐστὶ νοῦς ... 
διὸ xal ἀρχὴ καὶ τέλος νοῦς. 1334b13 ὁ δὲ λόγος ἡμῖν καὶ 
ὁ νοῦς τῆς φύσεως τέλος. 1169217 πᾶς γὰρ νοῦς αἱρεῖται 
τὸ βέλτιστον ἑαυτῷ, ὁ δ᾽ ἐπιεικὴς πειϑαρχεῖ τῷ νῷ. 1111} 30 
εἰ δὴ ϑεῖον ὁ νοῦς πρὸς τὸν ἄνϑρωπον, καὶ ὁ κατὰ τοῦτον 
βίος ϑεῖος πρὸς τὸν ἀνθρώπινον βίον, coll. 117827, 1119227. 
1254 b 5 ἡ μὲν γὰρ ψυχὴ τοῦ σώματος ἄρχει δεσποτικὴν dQ- 
Il. 28 


434 Analytica pesteriora. 


χήν. ὁ δὲ νοῦς τῆς ὀρέξεως πολιτικὴν xol βασιλικήν" ἐν οἷς 
φανερόν ἐστιν ὅτι κατὰ φύσιν καὶ συμφέρον τὸ ἄρχεσθαι τῷ 
σώματι ὑπὸ τῆς ψυχῆς καὶ τῷ παθητικῷ μορίῳ ὑπὸ τοῦ νοῦ 
καὶ τοῦ μορίου τοῦ λόγον ἔχοντος, τὸ δ᾽ ἐξ toov 3) ἀνάπαλιν 
βλαβερὸν πᾶσιν. 1334 20 τῆς ψυχῆς ὁρῶμεν δύο μέρη, τό 
τε ἄλογον καὶ τὸ λόγον ἔχον, καὶ τὰς ἕξεις τὰς τούτων δύο 
τὸν ἀριϑμόν, ὧν τὸ μέν ἐστιν ὄρεξις τὸ δὲ νοῦς. Denique cf. 
935 b 26, ib. vs. 3ὅ, quem locum in prooem. Analyt. poster, ad- 
scripsimus. Quid differant νοεῖν et φρονεῖν exposuit Trdlbg. 
de anim. p. 452. 


T O P I C A. 


att tetra t att ^t 


Los Topicorum, qui etiam simpliciter ab interpretibus grae- 
cis dicuntur oí Τόποι (ut a Davide schol. 22a21, 21} 88 et 41, 
ἃ Simplicio schol. 25a not. coll. 30a 41, a Philopono ib. 142b 3, 
ab Alexandro ib. 311b 21) vel ἡ τοπικὴ πραγματεία (ab Ammo- 
nio schol. 136b 14, ab Alexandro ib. 27821), quamquam Ari- 
8tot. ipse eosdem appellare solet τὰ Τοπικχά (v. 20 b 26, 24} 12, 
64237, 1356 b 12, 1358229, 1399 8 6 al.), eam doctrinam tra- 
ctant quam Aristoteles vocare solet διαλεκτικήν, de qua v. quae 
disputavit Trdlbg. Elem. log. p. 99 (ed. III. p. 101), C: Heyder 
L. p. 341 seqq., Rassow p. 77. Opponitur autem saepissime ars 
dialectica τῇ ἀποδεικτικῇ ἐπιστήμῃ, sicut ἡ δόξα τῇ ἀληϑείᾳ, 
qua de re v. quae habuimus 4629, 65237, 7249, 81b18—23 
coll. iis quae diximus ad 82 b 33 et quae Io. Saresberiensis in Me- 
talogico II. c. 4, 5 et 14: nam scientia quid verum sit investigat, 
disserendi ars (ἡ διαλεκτική) non quid verum sit curat, sed 
quid dicendum sit ei qui thesin propositam defendere velit (cf. 
142a13 πρὸς τὸ συμφέρον et ib. 32 ὡς dv δοκῇ συμφέρειν). 
Quid utrique commune sit, quid differant exponitur 155 b 8 sqq. 
1004 b 17 οἵ γὰρ διαλεκτικοὶ καὶ σοφισταὶ ταὐτὸν uiv ὑποδύον- 
ται ὄχῆμα τῷ φιλοσόφῳ" ἡ γὰρ σοφιστικὴ φαινομένη μόνον 
δοφία ἐστί, καὶ οἱ διαλεκτικοὶ διαλέγονται περὶ ἁπάντων ... 
περὶ μὲν γὰρ τὸ αὐτὸ γένος στρέφεται ἡ σοφιστικὴ καὶ ἡ δια- 
λεκτικὴ τῇ φιλοσοφίᾳ. ἀλλὰ διαφέρει τῆς μὲν τῷ τρόπῳ τῆς 
δυνάμεως, τῆς δὲ τοῦ βίου τῇ προαιρέσει. ἔστι δὲ ἡ διαλε- 
χτικὴ πειραστικὴ περὶ ὧν ἡ φιλοσοφία γνωριστική, ἡ δὲ σο- 
φιστικὴ φαινομένη, οὖσα δ᾽ οὔ. Quod dixit 114 29 et 31, dia- 
lecticam omnibus artibus et disciplinis communem esse, id ex 
lis explicari potest quae legimus 1062 a 2 (coli, vs. 30) καὶ περὶ 
| 2 ἡ 


436 Topica. 


τῶν τοιούτων (τῶν ἀρχῶν intell.) ἁπλῶς μὲν οὐχ ἔστιν dxó- 
δειξις. πρὸς τόνδε δ᾽ ἔστιν, h. e. cuiuscunque doctrinae prin- 
cipia, ex quibus demonstrantur quaecunque demonstrantur, 
quamquam veram demonstrationem ipsa non admittunt, tamen 
cum specie quadam veritatis (διαλεχτικῶρ) probari possunt ei 
qui nobiscum disputet: quare dicit 1355 a 9 περὶ δὲ συλλογισμοῦ 
ὁμοίως ἅπαντος τῆς διαλεκτικῆς ἐστὶν ἰδεῖν. Ib. 14 τό τε γὰρ 
ἀληϑὲς καὶ τὸ ὅμοιον τῷ ἀληϑεῖ τῆς αὐτῆς ἐστὶ δυνάμεως ἰδεῖν, 
ἅμα δὲ καὶ oí ἄνϑρωποι πρὸς τὸ ἀληϑὲς πεφύκασιν ἱκανῶς καὶ 
τὰ πλείω τυγχάνουσι τῆς ἀληθείας" διὸ πρὸς τὰ ἔνδοξα στοχα- 
στικῶς ἔχειν τοῦ ὁμοίως ἔχοντος καὶ πρὸς τὴν ἀλήϑειάν ἔστιν. 
112236 ὁ τέχνῃ συλλογιστικῇ πειραστικὸς διαλεκτικός. 164b 3 
ἔστι γὰρ ὡς ἁπλῶς εἰπεῖν διαλεχτικὸς ὁ προτατικὸς καὶ ἐνστατι- 
κός. Apparet inde quam arcta inter dialecticam et rhetoricam 
intercedere debeat cognatio (unde fit, ut in utraque investigen- 
tur τόποι quibus uti possimus in argumentatione, cf. 1380 b 31, 
1395b21, 1397277 al): 1354a1 ἡ ῥητορική ἔστιν ἀντίστροφος 
τῇ διαλεκτικῇ " ἀμφότεραι γὰρ περὶ τοιούτων τινῶν εἰσὶν ἃ κοινὰ 
τρόπον τινὰ ἁπάντων ἐστὶ γνωρίξειν καὶ οὐδεμιᾶς ἐπιστήμης 
ἀφωριόσμένης. 1355434 τῶν μὲν οὖν ἄλλων τεχνῶν οὐδεμία 
τἀναντία συλλογίξεται. ἡ δὲ διαλεκτικὴ καὶ ἡ ῥητορικὴ μόναι 
τοῦτο ποιοῦσιν. Per rhetoricam autem Aristoteles τὴν λογικὴν 
πραγματείαν cum πολιτικῇ connecti voluit: 1356a 2ὅ ὥστε συμ- 
βαίνει τὴν ῥητορικὴν οἷον παραφυές τι τῆς διαλεκτικῆς εἶναι 
καὶ τῆς περὶ τὰ ἤϑη πραγματείας, ἣν δίκαιόν ἐστι προσαγορεύειν 
πολιτικήν ... ἔστι γὰρ μόριόν τι καὶ ὁμοίωμα. καϑάπερ καὶ ἀρ- 
χόμενοι εἴπομεν" περὶ οὐδενὸς γὰρ ὡρισμένου οὐδετέρα αὐτῶν 
ἐστὶν ἐπιστήμη, πῶς ἔχει, ἀλλὰ δυνάμεις τινὲς τοῦ πορίσαε λό-- 
γους. περὶ μὲν οὖν τῆς δυνάμεως αὐτῶν. καὶ πῶς ἔχουσι πρὸς 
ἀλλήλας. εἴρηται ὀχεδὸν ἱκανῶς. τῶν δὲ διὰ τοῦ δεικνύναι 7) φαί- 
νεσϑαι δεικνύναι. καϑάπερ καὶ ἐν τοῖς διαλεχτιχοῖς τὸ μὲν ἐπα- 
γωγή ἔστι τὸ δὲ συλλογισμὸς τὸ δὲ φαινόμενος συλλογισμός, 
καὶ ἐνταῦϑα ὁμοίως ἔχει. 1359 b 10 ἡ ῥητορικὴ σύγκειται μὲν 
ἔχ τε τῆς ἀναλυτικῆς ἐπιστήμης καὶ τῆς περὶ τὰ ἤϑη πολιτικῆς, 
ὁμοία δ᾽ ἐστὶ τὰ μὲν τῇ διαλεκτικῇ τὰ δὲ τοῖς σοφιστικοῖς λόγοις, 
ὅσῳ δ᾽ ἄν τις 7) τὴν διαλεκτικὴν 1) ταύτην μὴ καϑάπερ ἂν δυ- 
νάμεις ἀλλ᾽ ἐπιστήμας πειρᾶται κατασκευάζειν. λήσεται τὴν φύ- 
σιν αὐτῶν ἀφανίσας τῷ μεταβαίνειν ἐπισκευάζων εἰς ἐπιστήμας 
ὑποκειμένων τινῶν πραγμάτων, ἀλλὰ μὴ μόνον λόγων. 1356 b 32 
οὐδὲ ἡ ῥητορικὴ τὸ xe" ἕκαστον ἔνδοξον ϑεωρήσει. οἷον Σω- 


Topica. 481) 


κράτει ἢ Ἱππίᾳ. ἀλλὰ τὸ τοιοῖσδε, καϑάπερ καὶ ἡ διαλεκτική. 
καὶ γὰρ ἐκείνη συλλογίξεται οὐκ ἐξ ὧν ἔτυχεν (φαίνεται γὰρ 
ἄττα καὶ τοῖς παραληροῦσιν), ἀλλ᾽ ἐκείνη μὲν ἐκ τῶν λόγου δεο- 
μένων, ἡ δὲ ῥητορικὴ ἐκ τῶν ἤδη βουλεύεσϑαι εἰωϑότων. Haud 
minus arcte quam cum rhetorica ars dialectica cum sophistica 
coniuncta est, quod iam inde apparet, quod haud raro coniun- 
guntur: v. 1004 b 17, quem locum modo adscripsimus, 1061 ἢ δ 
ἥ γε μὴν διαλεκτικὴ xal Xj σοφιστικὴ τῶν συμβεβηκότων μέν 
εἶσι τοῖς οὖσιν. οὐχ ἧ δ᾽ ὄντα, οὐδὲ περὶ τὸ ὃν αὐτὸ xa9? ὅσον 
ὄν ἐστιν. Deinde v. 1355bl15 τῆς αὐτῆς (ἐπιστήμης ἐστὶ) τό 
τε πιϑανὸν καὶ τὸ φαινόμενον ἰδεῖν πιϑανόν, ὥσπερ καὶ ἐπὶ 
τῆς διαλεκτικῆς συλλογισμόν τε καὶ φαινόμενον συλλογισμόν. 
ὁ γὰρ σοφιστικὸς οὐκ iv τῇ δυνάμει ἀλλ᾽ ἐν τῇ προαιρέσει" 
πλὴν ἐνταῦϑα μὲν ἔσται ὁ μὲν κατὰ τὴν ἐπιστήμην ὁ δὲ κατὰ 
τὴν προαίρεσιν ῥήτωρ. ἐκεῖ δὲ σοφιστὴς μὲν κατὰ τὴν προαίρε- 
σιν, διαλεκτικὸς δὲ οὐ κατὰ τὴν προαίρεσιν ἀλλὰ κατὰ τὴν δύ- 
ναμιν. 111b ὁ μὲν οὖν κατὰ τὸ πρᾶγμα ϑεωρῶν τὰ κοινὰ 
διαλεκτικός, ὁ δὲ τοῦτο φαινομένως ποιῶν σδοφιστικός. coll. ib. 
vs. 35, Io. Saresberiensis Metalogic. IV. c. 23. — Artem diale- 
lecticam ante Socratem nullam fere fuisse dicit 1018b 25, cf. 
981b 32. Aliam Platonem constituisse dialecticae artis notionem 
videmus inter alia ex Sophist. 253, D τὸ κατὰ γένη διαιρεῖσϑαι 
καὶ μήτε ταὐτὸν εἶδος ἕτερον ἡγήσασϑαι μήτε ἕτερον ὃν ταὐτὸν 
μῶν οὐ τῆς διαλεκτικῆς φήσομεν ἐπιστήμης εἶναι;... ἀλλὰ 
μὴν τό γε διαλεκτικὸν ιούκ ἄλλῳ δώσεις, ὡς ἐγώμαι, πλὴν τῷ 
xa eos τε καὶ δικαίως φιλοσοφοῦντι. Phileb. 57 extr. ἀλλ᾽ 
ἡμᾶς. ὦ Πρώταρχε, ἀναίνοιτ᾽ ἂν ἡ τοῦ διαλέγεσθαι δύναμις, εἴ 
τινα πρὸ αὐτῆς ἄλλην κρίναιμεν ; ΠΡΩ͂Τ. τίνα δὲ ταύτην αὖ δεῖ 
λέγειν; ΣΦ. δῆλον “ὅτι d) πᾶσαν τήν ys νῦν λεγομένην γνοίη. 
τὴν γὰρ περὶ τὸ ὃν καὶ τὸ ὄντως καὶ τὸ κατὰ ταὐτὸν ἀεὶ πέ- 
φυκε πάντως ἔγωγε οἶμαι ἡγεῖσϑαι ξύμπαντας. ὅσοις νοῦ καὶ 
σμικρὸν προσήρτηται, μακρῷ ἀληϑεστάτην εἶναι γνῶσιν. Quam- 
quam etiam Plato dialecticae notionem eandem constituit quam 
Aristoteles: Cratyl. 390, C τὸν ἐρωτᾶν καὶ ἀποκρίνεσθαι ἐπιστά- 
μενον ἄλλο τι σὺ καλεῖς ἢ διαλεκτικόν; οὔκ, ἀλλὰ τοῦτο. Bran- 
dis Gesch. der griech.- róm. Phil IL. p. 215, ib. p. 278. De 
ratione quae inter dialecticam et eristicam intercedat v. Plat. 
de rep. V, 454, A. — . Latius quam apud Aristotelem dialecti- 
cae notio saepius patet apud graecos interpretes (e. g. apud 
Davidem, v. schol. 18234), qui ut vocabula synonyma interdum 
coniungunt λογικὴν et διαλεκτικήν (v. e. g. schol. 143a4), ut 


488 Topica. 


doctrinam de syllogismis et de demonstratione (quae ut a nobis 
ita etiam ab illis logica proprie dici solet) cum disserendi arte, 
quae doceat quomodo logica utendum sit in disputando, con- 
lunctam significent. — Quid titulus sibi velit bene expressit 
Kant Krit. der r. Vft. p. 268: ,,Man kann einen jeden Begriff, 
einen jeden Titel darunter viele Erkenntnisse gehóren, einen 
logischen Ort nennen. Hierauf gründet sich die logische To- 
pik des Aristoteles, deren sich Schullehrer und Redner bedie- 
nen konnten, um unter gewissen Titeln des Denkens, nachsu- 
sehen, was sich am besten für eine vorliegende Materie schickte, 
und darüber mit einem Scheine von Gründlichkeit zu vernünf- 
tein oder wortreich zu schwatzen". Vocabulum ipsum lingua 
Anglica servavit signiflcatione haud multum mutata, v. Cowley 
Essays in verse and prose Vlil: ,,Men who praise philosophy 
from this topic"; sunt enim τόποι loci, ex quibus quasi con- 
spiciatur via quam insistere debeamus, ut.et adversarium re- 
futemus et quod nobis placeat evincamus, cf. schol. 252a 10 sqq. 
et quae dixit Iul. Pacius in comm. ad ἢ. 1.: unde apparet quo- 
modo flat, ut τόπος et τρόπος idem fere signiflcent apud Ari- 
stotelem 141626, 13, 36. Praeterea v. 1403a 18 τὸ δ᾽ αὔξειν καὶ 
μειοῦν οὐκ ἔστιν ἐνθυμήματος στοιχεῖομ᾽ τὸ γὰρ αὐτὸ λέγω 
στοιχεῖον καὶ τόπον ἔστι γὰρ στοιχεῖον καὶ τόπος εἰς ὃ πολλὰ 
ἐνθυμήματα ἐμπίπτει. coll. 1395 21 et 1396b21. 1358a10 
λέγω γὰρ διαλεκτικούς τε καὶ ῥητορικοὺς συλλογισμοὺς εἶναι 
περὶ ὧν τοὺς τόπους λέγομεν" οὗτοι δ᾽ εἰσὶν oi κοινῇ περὶ 
δικαίων καὶ φυσικῶν καὶ περὶ πολιτικῶν καὶ περὶ πολλῶν δια- 
φερόντων εἴδει, οἷον ó τοῦ μᾶλλον καὶ ἧττον τόπος... xd- 
κεῖνα μὲν οὐ ποιήσει περὶ οὐδὲν γένος ἔμφρονα" περὶ οὐδὲν 
γὰρ ὑποκείμενόν ἐστιν" ταῦτα δέ (eas propositiones intell. quae 
δὰ certam quandam doctrinam pertinent eiusque sunt propriae), 
ὅσῳ τις ἂν βέλτιον ἐκλέγηται τὰς προτάσεις, λήδει ποιήσας GÀ- 
λην ἐπιστήμην τῆς διαλεκτικῆς καὶ ῥητορικῆς" ἂν γὰρ Mie 
ἀρχαῖς, οὐκέτι διαλεκτικὴ οὐδὲ ῥητορικὴ ἀλλ᾽ ἐκείνη ἔσται ἧς 
ἔχει τὰς ἀρχάς... λέγω δ᾽ εἴδη μὲν τὰς καϑ' ἕκαστον γένος 
ἰδίας προτάσεις. τόπους δὲ τοὺς κοινοὺς ὁμοίως πάντων (de 
quo quidem discrimine v. quae dixit Biese II. p. 582 extr.). — 
Quid iudicandum sit de eo quod dixit Hegel (Geschichte der 
Philos. Wke XIV. p. 408): ,,Cicero und Jordanus Bruno haben 
die Topik nüher bearbeitet" ostendit Brandis Ueber die Rei- 
henfolge der Bücher des Organon in Abhh. der Berl. Akad. 


Topica. 439 


Hist.-phil. Kl. 1833. p. 253; id vero quod legitur in Pauly Real- 
encyclop. der Alterthumswiss. I. p. 787: ,,Aristoteles begründete 
zuerst wissenschaftlich die Lehre von der rednerischen Er- 
findung (Topica)", quamvis aliquid veri habeat, tamen nimis 
late patere et ex iis apparet quae modo diximus et eo ipso 
comprobatur quod dicitur initio Topicorum (100220 καὶ αὐτοὶ 
λόγον ὑπέχοντες). — Praeterea notandum est, quod, quum 
Topica non iis scripta sint qui veri studio ducti scientiam quae- 
rerent, sed iis qui disserendi artem discere vellent, brevitas 
in dicendo, qua in aliis scriptis Aristoteles excellit, ab his li- 
bris ita aliena est, ut nimiam verbositatem auctori interdum 
exprobrare possis (v. v. c. quae legimus.120b 36 — 121a 9, 
122b 18 — 24): unde factum est, ut commentarius quem ipsi de 
iis scripsimus longe brevior sit iis quos de reliquis Organi par- 
tibus composuimus. 


Lib. I. Cap. 1. Quid libris Topicis propositum sit de- 
finitur. 21 4Argumentationi dialecticae. demonstratio opponi- 
tur. b24 De syllogismo eristico. 101a5 De paralogismis 
cuiusque disciplinae propriis. 15 Disserendi ars non id agit, 
ut veram et accuratam scientiam componat qualemcunque. 


100a21 Exspectabas ut diceret aut ἐρεῖν, quod penderet e 
verbo δυνησόμεϑα. aut αὐτοὶ λόγον ὑπέχειν ug9iv qdoxov- 
τες ὑπεναντίον. — De syllogismi notione v. quae diximus ad 
24 b 18. 

100a27 ἐξ ἀληθῶν καὶ πρώτων. v. quae dedimus ad 11 16 
coll. 74b 24. — τινῶν vs. 28 adiecit eadem cautione usus 
.qua 72228 dixit 1 πάντα ἢ ἔνια. 

100} 18 dedimus αὐτῶν (coll. iis. quae diximus ad ὅδε 14) ex 
optt. codd. Idem praebet ed. Bip. — Vs. 19 ἐπιστημονικαῖς 
idem est quod ἀποδεικτικαῖς : nam scientiam (ἐπιστήμην) non 
nisi per demonstrationem comparari docuit 100b 10 sq. — 
Vs. 20 τὸ διὰ τί, intell. ἀπόδειξιν. 

100}.24. Contentiosi syllogismi duo sunt genera: unum com- 
plectitur syllogismos qui recte cogunt (quare etiam hi sim- 
pliciter appellantur syllogismi 10122, reliqui vero syllogismi 
quidem simpliciter vocari non possunt, sed μετὰ προσϑήκης 
dicendi sunt syllogismi contentiosi) ex iis quae speciem tan- 
tum habent probabilitatis, quamquam revera non sunt ἔνδοξα, 
alterum eos, qui non recte cogunt (φαινόμενος vs. 23) sive 


440 Topíca. 


ex lis quae revera sunt probabilia sive ex iis quae speciem 
tantum habent τῶν ἐνδόξων. — Praeterea observandum est, 
quod syllogismus contentiosus, qui a sophistico nonnisi τῇ 
προαιρέσει differt (v. 111b 30—33 coll. 169b20 sqq.), ma- 
xime propterea a dialectico hic distingui videtur, quod de 
illo seorsum acturus est in ultimo Topicorum libro, qui vulgo 
inscribitur de sophisticis elenchis. 

100} 21 ἐπιπόλαιον ἔχειν τὴν φαντασίαν est κατάδηλον ἔχειν 
τὴν τοῦ ψεύδους φύσιν : nam φαντασία hoc loco nihil signi- 
ficat nisi τὸ εὐθὺς φαινόμενον (φανερὸν) ψεῦδορ, v. 4281. 
quem locum adscripsimus ad 76} 17, et 439b 6, ubi φαντασία 
eandem fere notionem habet quam verbum φαίνεσθαι: dicit 
enim ἐν δὲ τοῖς σώμασιν ἐὰν μὴ τὸ περιέχον ποιῇ τὸ μετα- 
βάλλειν, ὥρισται καὶ ἡ φαντασία τῆς χρόας. Cf. de coel. 
291b31. Trdibg. de an. p. 462 et quae idem ib. disputavit de 
«φαντασίᾳ p. 166 sqq., p. 453 sqq., p. 538 sq. Biese 1. p. 325, II. 
p. 26. not., 160. not. 2, 210, 613. not. 4. Praeterea v. Aristot. 
421b28 τούτου δὲ (τοῦ νοεῖν intel.) τὸ uiv φαντασία δοκεῖ 
εἶναι τὸ δὲ ὑπόληψις. 428224 τῶν δὲ ϑηρίων ἐνίοις φαν- 
τασία μὲν ὑπάρχει. λόγος δ᾽ οὔ. Ib. Β10 ἀλλ᾽ ἐπειδή ἐστι 
κινηϑέντος τουδὶ κινεῖσθαι ἕτερον ὑπὸ τούτου. ἡ δὲ φαντα- 
σία κίνησίς τις δοκεῖ εἶναι (v. 2504229 ἡ γὰρ φαντασία καὶ 
ἡ δόξα κινήσεις τινὲς εἶναι δοκοῦσιν) καὶ οὐκ ἄνευ αἰσϑή- 
σεως γίγνεσθαι ἀλλ᾽’ αἰσϑανομένοις καὶ ὧν αἴσϑησίς ἔστιν, 
ἔστι δὲ γίνεσθαι κίνησιν ὑπὸ τῆς ἐνεργείας τῆς αἰσθήσεως, 
καὶ ταύτην ὁμοίαν ἀνάγκη εἶναι τῇ αἰσϑήσει, εἴη ἂν αὕτη 
ἡ κίνησις οὔτε ἄνευ αἰσϑήσεως ἐνδεχομένη οὔτε μὴ αἶσϑα- 
νομένοις ὑπάρχειν, καὶ πολλὰ κατ᾽ αὐτὴν καὶ ποιεῖν καὶ πά- 
όχειν τὸ ἔχον, καὶ εἶναι καὶ ἀληϑῇ καὶ ψευδῆ. Quare φαν- 
τασίαν 42941 sic deflnit: ἡ φαντασία ἂν εἴη κίνησις ὑπὸ 
τῆς αἰσθήσεως τῆς κατ᾽ ἐνέργειαν γιγνομένης. Unde patet 
quo iure, quamquam minus accurate, dicatur 1310428 ἡ δὲ 
φαντασία ἐστὶν αἴσϑησίς τις ἀσϑενής. 

100} 28 restituimus quod edd. prr. praebent καϑάπερ περί. --- 
Vs. 29 καὶ negligentius adiectum est; videtur autem additum 
esse ab Aristotele, quoniam in mente habebat alterum xai quod 
sequitur vs. 30. — — Vs. 30 ἡ τοῦ ψεύδους φύσις circumscri- 
bit τὸ ψεῦδος. de quo usu v. quae diximus I. p. 283. 

101a3 Praeter eos syllogismos, ait, quos commemoravimus 


(ἀπόδειξιν dicit, διαλεχτικὸν et ἐριστικὸν συλλογισμόν) sunt 


Topica. 441 


etiam alii paralogismi, qui conficiuntur ex principiis cuius- 
que disciplinae propriis: docuit enim 77b16 sqq. syllogis- 
mum ἀγεωμέτρητον non tam eum dicendum esse qui a 
geometria omnino alienus sit quam eum qui principiis geo- 
metriae propriis non recte utatur. Quos quidem syllogismos 
revera diversos esse ab iis de quibus modo egit eo probat, 
quod horum definitio in eos non conveniat (εἰς τὸν ὅρον οὐκ 
ἐμπίπτει vs. 11): neque enim ex ipsis veris scientiae princi- 
piis conficiuntur (nam coguntur ex propositionibus manifesto 
falsis) neque ἐξ ἐνδόξων (nam utuntur isti paralogismi pro- 
positionibus non veris quidem, sed propriis eius doctrinae 
ad quam* pertinent). — — Vs. 14 οἰκείων λημμάτων. h. e. 9£- 
σεων (cf. 7122153) ταῖς οἰκείαις τῆς ἐπιστήμης ἀρχαῖς συγ- 
γενῶν. 

1014 18 ὡς τύπῳ περιλαβεῖν et 22 ὅσον τύπῳ. v. Trdlbg. El. log. 
p. 55 (ed. III. p. 49). Zell ad Eth. Nic. I, 2, 3. Saepius Ari- 
stoteles, antequam subtiliorem quaestionem instituit, naturam rei 
quam expositurus est breviter describit ὡς τύπῳ. v. 1302219, 
1323a 10 ὡς iv τύπῳ. Primam et principalem notionem ha- 
bet τύπος ubi de memoria sermo est: 4530231 ἡ γὰρ γινο- 
μένη κίνησις (τῆς αἰσθήσεως intell.) ἐνδσημαίνεται οἷον τύ- 
zov τινὰ τοῦ αἰσθήματος. καθάπερ οἱ σφραγιξόμενοι τοῖς 
δακτυλίοις. Ib. b5 τοῖς δὲ διὰ τὸ ψήχεσϑαι.... καὶ διὰ σκλη- 
ρότητα τοῦ δεχομένου τὸ πάϑος οὐκ ἐγγίνεται ὁ τύπος. 


Cap. 2. De artis dialecticae utilitate. 


101a29 μέϑοδον, ἢ. e. τὴν ξητουμένην (100218). — ἔντευξις 
(vs. 30) est disserendi ratio qua utimur (v. 1335a 29): nam- 
que quum alius aliam defendat sententiam, alia ratione cum 
aliis disputandum est: quare dicit 1009a 17 ἔστι δ᾽ οὐχ ὃ 
αὐτὸς τρόπος πρὸς πάντας τῆς ἐντεύξεως" οἵ uiv γὰρ πει- 
ϑοῦς δέονται. οἱ δὲ βίας. ὅσοι μὲν γὰρ ἐκ τοῦ ἀπορῆδαι 
ὑπέλαβον οὕτως, τούτων εὐΐατος ἡ ἄγνοια " οὐ γὰρ πρὸς τὸν 
λόγον, ἀλλὰ πρὸς τὴν διάνοιαν ἣ ἀπάντησις αὐτῶν" ὅσοι δὲ 
λόγου χάριν λέγουσι, τούτων δ᾽ ἔλεγχος ἴασις τοῦ τ᾽ ἐν τῇ 
φωνῇ λόγου καὶ τοῦ ἐν τοῖς ὀνόμασιν. Ne quis putet pro- 
bare hic Aristotelem paralogismorum divisionem quam re- 
prehendit soph. el. (Top. IX) c. 10, non de hac divisione hic co- 
gitandum esse monemus, sed de eo syllogismorum discrimine, 
quod commemoratur 1177b33, ubi v. quae diximus: est enim 


442 Topica. 


τὸ πρὸς τὸν λόγον idem quod τὸ πρὸς τὸ πρᾶγμα. id vero 
quod hic dicitur πρὸς τὴν διάνοιαν idem est quod 111} 33 
appellatur πρὸς τὸν ἐρωτῶντα vel πρὸς τὸν τἀναντία λέ- 
γοντα. 

1014 35 δυνάμενοι πρὸς ἀμφότερα... nam dialectica et rheto- 
rica solae ex omnibus artibus et disciplinis contraria cogunt, 
et qui investigare scit quod veri simile est et veritatis spe- 
ciem habet, idem etiam veritatem ipsam indagare sciet, v. 
13558 14 et 34, quos locos supra adscripsimus in prooemio. 

1012436 ἔτι δὲ... Triplicem dialectices utilitatem esse dixit 
vs. 26, tamen quartam hic adiicit, quamquam quod quarto 
loco commemorat iam in eo contineri quod tertium erat 
bene animadvertit Alexander. Praeterea notandum est sae- 
pius Aristoteli accidisse, ut, quum duas vel tres quaestionis 
partes indicaverit, quibus tota quaestio absolveretur, tamen 
de pluribus egerit. Sic 14826 quattuor esse dicit signiflca- 
tiones τοῦ πρότερον, 14b9 quintam addit, de qua antea non- 
dum videtur cogitavisse. Eidem negligentiae tribuendum est, 
quod habetur 10144 16 ἀλλ᾽ ὅμως ἅπαντα ys ταῦτ᾽ ἐστὶ τὸ 
μὲν πλῆϑος ἕξ, λεγόμενα δὲ διχῶς" ἢ γὰρ ὡς τὸ xaO? ἕκα- 
ότον, ἢ ὡς τὸ γένος αὐτοῦ, ἢ ὡς τὸ συμβεβηκός, 7) ὡς τὸ 
γένος τοῦ συμβεβηκότος, 7) ὡς συμπλεκόμενα ταῦτα, 7) ἁπλῶς 
λεγόμενα, ἔτι ὡς ἐνεργοῦντα ἢ κατὰ δύναμιν. 1285 "}0 βα- 
σιλείας μὲν οὖν εἴδη ταῦτα, τέτταρα τὸν ἀριϑμόν... $e. 29 
πέμπτον δ᾽ εἶδος βασιλείας, ὅταν Jj πάντων κύριος εἷς Gv... 
1301b 6 διὸ καὶ af μεταβολαὶ γίγνονται διχῶς" ὁτὲ μὲν γὰρ 
πρὸς τὴν πολιτείαν ... ὁτὲ δ᾽ οὐ πρὸς τὴν καθεστηκυῖαν πο- 
λιτείαν ... vs. 13 ἔτι περὶ τοῦ μᾶλλον καὶ ἧττον... vs. 11 ἔτι 
πρὸς τὸ μέρος τι κινῆσαι τῆς πολιτείας. 617 "16 χολοιῶν 
δ’ ἐστὶν εἴδη τρία. ἕν μὲν ὁ κορακίας... ἄλλος ὁ λύκος κα- 
λούμενος" ἔτι δ᾽ ὁ μικρός, ὁ βωμολόχος. ἔστι δὲ καὶ ἄλλο 
γένος κολοιῶν περὶ τὴν Δυδίαν καὶ Φρυγίαν. ὃ στεγανό- 
πουν ἐστίν. 11δ1ὅ χρήσιμοι μὲν οὖν εἰσὶ πρὸς uiv φιλο- 
σοφίαν διὰ δύο. πρῶτον μὲν... δεύτερον δὲ... vs. 12 τρί- 
τον δὲ καὶ τὸ λοιπὸν ἔτι πρὸς δόξαν. ltem etiam accidit, 
ut motus (τῆς ὑπ’ ἄλλου φορᾶς). cuius quattuor fecit genera 
(243217 &AEw, ὦσιν, ὄχησιν, δίνησιν), divisionem ita corri- 
gat (243b 17), ut nonnisi duo eius genera agnoscat, quum 
ὄχησις et δίνησις ad ἕλξιν et ὦσιν reducendas esse doceat. 

101a39 περὶ αὐτῶν, τῶν ἀρχῶν intell. vel τῶν πρώτων : nam- 


Topica. 443 


que unaquaeque disciplina, quum ex certis quibusdam prin- 
cipiis fluat, haec ipsa principia, quae, ut habeat unde argu- 
mentetur, ponere debet, demonstrare ipsa non valet: quare 
iam dialecticae, quippe quae ex iis argumentetur quae ab 
omnibus aut certe.a plerisque concedi soleant (ἐξ ἐνδόξων), 
hoc munus delegandum est, ut de principiorum certitudine 
nobis persuadeat. Quod si ita est, dialectices eae sunt par- 
tes, ut et ipsum veritatis aditum patefaciat et verae scien- 
tiae viam muniat. 


Cap. ἃ. Qua re contineatur dialectices peritia. 


Non tam in cognoscendo quam in agendo versatur dialectica, 
quae non est certa quaedam doctrina, sed ars et facultas 
(δύναμις). qua, sicut orator et medicus, iis quae suppeditent 
ad finem quem nobis proposuimus consequendum quam optime 
utamur: neque enim orator quodcunque vult auditoribus per- 
suadere, neque medicus omnem morbum sanare potest, sed 
uterque artem suam optime callet, si consideratis omnibus quae 
pro re nata et pro tempore fieri possint nihil negligat quod 
ad finem propositum conducat. — — Vs. 9 dedimus παραλίπῃ, 
quod et edd. prr. exhibent et Boethius videtur legisse: ver- 
tit enim ,,omiserit". 


Cap. 4. In omni propositione et in omni problemate aut de 
genere agitur, ad quod etiam differentia pertinet, aut de pro- 
prietate, quae eL definitionem et id quod sensu proprio dicitur 
proprium complectitur, aut de contingente. 


101 b14 dedimus τὰ αὐτὰ, quod et codd. optt. et edd. prr. prae- 
bent. 

101b 18 De differentia non seorsum agendum esse dicit, quia 
a genere seiungi nequeat, sed cum eius natura ita coniuncta 
sit, ut qui de genere quaestionem instituat differentiam simul 
non contemplari non possit. Cur differentia cum genere con- 
iungenda sit, etiam ex argumentatione apparet quae habetur 
103 b7 sqq. 

101b27 ὅτι ἀπὸ τούτων ... Ab his proficiscitur omnis quaestio: 
nam de una ex his quattuor notionibus in quaque propositione 
et in quoque problemate agitur. 

101b29 Discrimen propositionis et problematis quod hic indi- 
cat Aristoteles optime exposuit Alexander schol. 256a 14 sqq. 


444 Topica. 


101 b 33 Cur Bkk. ex cod. C solo receperit quae et edd. ante Pa- 
cium omnes et vet. intp. lat. et Boethius iure omiserunt, 
equidem npn intelligo: satis enim apertum videtur verba xal 
πότερον τὸ (Gov γένος ἐστίν; quibus alii etiam addiderunt 
verba ἀνθρώπου ἢ οὖ; aliena manu adiecta esse, ut, quum 
duo propositionis exempla praecesserint, etiam problematis 
duo exempla haberemus. Bkkus Pacii acumini, ut saepius 
(v. e. g. 102233, 103b 18, 105222 al.), etiam hic nimium 
videtur tribuisse. 


Cap. 9. Quid sit definitio et quae quaestiones cum defi- 
nitione investiganda coniunctae sint (óguxd) , 101218 quid sit 
proprium, 31 quid genus et quae quaestiones cum eo cohae- 
reant, b4 quid accidens et quae sint quaestiones cum eo co- 
gnatae, erzponitur. 


102 42 ὅσοι δ᾽ ὁπωσοῦν... Qui uno nomine rei definiendae 
naturam declarat, is rem non definit ; nam omnis definitio est 
oratio, quae non exsistit nisi pluribus verbis coniunctis, quam- 
quam etiam hoc ipsum (si quis rem alio nomine in eius lo— 
cum substituto definire velit) ad deflnitionis quaestionem per- 
tinet. Etenim disputatione instituta iam evincendum est, cur 
talis definitio non probanda sit. Item ad definitionis quae- 
stionem pertinent de quibuscunque ambigitur utrum eadem sint 
an diversa: nam qui definit is definitionemidem exprimere con- 
tendit quod res definienda, quamquam non vice versa quod- 
cunque idem exprimit quod res deflnienda, vera rei definitio 
est (ἄνϑρωπος — ξῷον γελαστικόν. λωπίον — ἱμάτιον). --- 
Doctrinam quae ad definitionem pertinet exponit libro VI: 
ad eandem etiam referenda sunt (coll. 102211 sqq.) quae le- 
guntur lib. VII. cap. 1 cum maxima parte reliquorum quae hoc 
libro continentur, dum reliqua pars libri VII ad universam 
doctrinam Topicam spectat, De proprietate agit libro V, ge- 
nus tractat libro IV, de accidente libro II et III disputat. 
Cf. Io. Saresberiensis Metalogicum [Π. c. 5— 10. 

102232 iv τῷ τί ἐότι κατηγορεῖσθαι. de quo v. quae diximus 
ad 2420. — Vs. 35 scripsimus ἐρωτηθέντα, in quo edd. ple- 
maeque cum optt. codd., Boeth. et vet. intp. consentiunt. 

102237 ὑπὸ τὴν αὐτὴν μέθοδον πίπτει. ltem ad eandem ge- 
neris quaestionem pertinet utrum alia res cum alia eodem 
genere contineatur an in diversis generibus insint. 


Topica. 445 


102b14 Ad quaestionem de accidente accedunt etiam eae quae- 
stiones per quas inter se comparantur gradus eorum quae aliis 
accidunt, velut si quaeritur utrum utri praestet, utrum utro sit 
iucundius. Et de his quidem libro III disserit: unde factum 
est, ut hic ab Io. Italo et aliis graecis intpp. inscriptus sit 
περὶ τῶν συγκριτικῶν τόπων. 

102523 Edd. Bkko priores omiserunt μή, quod et optt. codices 
praebent et sensus requirit: opponit enim hic Aristoteles 
τὸ ποτὲ ἴδιον et τὸ πρός τι ἴδιον. Et illud quidem, ait, lo- 
cum habet, si quid (velut τὸ καϑῆσϑαι), quamquam non seni- 
per, tamen aliquando non nisi de uno solo praedicatur, hoc 
vero etiam, si quid non de uno solo praedicatur, sed pluri- 
bus commune est: nam si τὸ καθῆσθαι de aliis praedicatur, 
de aliis non praedicatur, eorum omnium qui sedent proprium 
est τὸ καθῆσθαι, si comparentur cum iis qui non sedeant 
(πρὸς τοὺς ui] καϑημένους, h. e. οὐ πρὸς πάντας, ὡς τὸ ποτὲ 
ἴδιον, ἀλλὰ μόνον πρὸς τοὺς μὴ καϑημένους). 


Cap. 6. Quae contra genus, contra proprium et contra 
accidens disputantur, eadem etiam ad definitionem refutandam 
apta sunt, neque tamen quaecunque disputantur ad definitio- 
nis quaestionem revocanda sunt. 


102b 29 Nam quum de definitione disputatur, et rei definien- 
dae soli propositam definitionem convenire demonstrandum 
(sicut etiam, quum de proprietate alicuius rei disserimus, hanc 
ei soli tribui probandum est) et genus rei definiendae quod 
posuimus revera eius genus esse et quodcunque definitione 
contineatur (rà ἐν τῷ λόγῳ ῥηϑέντα) revera de re definienda 
praedicari evincendum est: ex quibus si quid redarguitur, 
definitio ipsa tollitur. Cf. lib. VI. c. 1. 

102b33 ἔμπροσθεν respicit ad ea quae cap. antecedente dicta 
sunt de genere, proprio et accidente. 

103a22 τῶν δὲ λοιπῶν... E reliquis vero, h. e. ex iis autem 
quae capitibus vel generibus quae proposuimus 101 b25 (ὅρον 
dicit, ἴδιον, γένος. συμβεβηκός) non subiecta sunt, sed ab 
iis aliena videntur, singula, prout cum unoquoque capite ma- 
xime cognata sunt, singulis adiicienda sunt. 


Cup. ἢ. Idem aliud cum alio-est aut numero aut specie 
aut genere. 23 Eadem potissimum dicuntur ea quae numero 


446 To pica. 


non differunt, quod fit, quum eadem res alio nomine vel defini- 

tione exprimitur aut quum id quod rci proprium est vel acci- 

dens locum tenet rei ipsius. 

Cf. cum hoc cap. quae diximus ad 1b6. 

103a 15 ἔχειν τινὰ διαφοράν, ὥστε μήτ᾽ ἀριϑμῷ μήτ᾽ εἴδει μήτε 
γένει ταὐτὸν εἶναι: attamen aqua quae ex eodem fonte fluit 
specie eadem esse dicenda est : nam ab iis quae specie eadem 
esse dicuntur cum ipsa (ab omni eiusdem aquae specie) non 
nisí eo differt, quod singularum eius partium similitudo quam 
maxima est, dum maius sit discrimen inter diversas aquae 
species: quare aqua quae ex eodem fonte fluit iis adnume- 
randa est quae specie sunt eadem (vs. 22 8q.). 

103a29 ὅταν ἀπὸ τοῦ συμβεβηκότος, quum id quod cum aliqua 
re idem est ab accidente petitur (h. e. accidente eiusdem rei 
exprimitur). Exspectabas ut diceret τῷ συμβεβηκότι. at ta- 
lem Aristotelis in scribendo negligentiam iam saepius nota- 
vimus. 


Cap. 8. Omnem quaestionem aut ad definitionem aut ad 
genus aut ad proprietatem aut ad. accidens pertinere et per 
inductionem et per syllogismum probatur. 


103b 15 Bkkus Iul. Pacium secutus dedit ἴδιόν ἐστιν, ὑπάρχει, 
quamquam neque editi libri neque mss. plerique habent ἐστιν, 
quod etiam Boethius omisit. 


Cap. 9. Decem categoriae conferuntur cum iis generibus, 
er quibus ars disserendi suspensa est, ut haec illis contineri 
doceatur. 


103 b 21 Vocem διαφοραί. quam Boeth., vet. intp. et Magent. 
(v. schol. nostra I. p. 65) habuerunt, explicationis gratia aliena 
manu adiectam esse docet scholion Alexandri (schol. 2358 & 28). 
Non cogitandum esse de voce διαφοραί, sed ex antecedenti- 
bus repetendum esse κατηγορίαι recte jam observavit Petrus 
Victorius, var. lectt. XVIII, 18. Aristoteles ipse 102b 39 γένη 
appellavit quae hic τέτταρας κατηγορίας vocat. 

103b27 Parum subtiliter hic argumentatur Aristoteles: proba- 
turus enim omnes propositiones, quae vel definitionem vel 
genus vel proprium vel accidens exprimant (αἴ διὰ τούτων 
προτάσεις vs. 25), ad decem categorias reduci posse, non id 
egit, ut demonstraret quomodo definitionis, generis, proprie- 


Topica. 441 


tatis et accidentis quaestiones ad singulas categorias redi- 
gerentur et quam ad eas rationem haberent, sed satis ha- 
buit exponere, quod non fieri non possit quin una ex decem 
categoriis in quaque propositione utamur, sive per eam ex- 
primendum sit τὸ τί ἐστι sive aliud quodcunque: quare non 
tam illa ipsa quattuor genera decem categoriis subiecta esse, 
quam nihil esse posse quod decem categoriis non compre- 
hensum sit evincit. — Praeterea notandum est, quod sensus 
quo usurpantur verba τί ἐστι alius est vs. 22, alius vs. 27 sqq.: 
illic enim primam categoriam (τὴν οὐσίαν) significant, hic 
vero naturam rei cuiuscunque, ut non solum de prima, sed de 
omnibus categoriis intellizenda sint. 

103b33 ὁμοίως δὲ... Item etiam res se habet in reliquis ca- 
tegoriis: nam si de quaque re vel res ipsa (verum rei nomen) 
vel eius genus praedicatur (sicut de eo quod album est vel 
album vel color), id quod res est exprimitur; si non de re 
ipsa, sed de alia quacunque vel ipsa vel eius genus praedi- 
catur, enuntiatio non primam categoriam (id quod res est) 
exprimit, sed aliam quamcunque. Unde apparet in omni enun- 
tiatione unam decem categoriarum locum habere: quare pro- 
positiones omnes de quibus et ex quibus (h. e. quibus posi- 
tis) disputatur, decem categoriis continentur. 


Cap. 10. De propositione dialectica. 


104a5 Quod Aristoteles dixit 101 b 29, propositionem et pro- 
blema non nisi τῷ τρόπῳ differre, id pugnare videtur cum iis 
quae hocloco legimus, quod beneanimadvertit Alexander (schol. 
258 b 4 sqq.) ; facile autem repugnantia tollitur eo, quod al- 
tero loco non nisi de forma dixit quam propositio et pro- 
blema habere debeant, hic vero exponit quomodo compara- 
tae esse debeant, ut in disserendo usum habeant, 

104a8 ἔστι δὲ πρ. διαλεκτικὴ ἐρώτησις : v. quae diximus ad 
20b22, 24428. 42239. 

104a 13 τὰ τοῖς ἐνδόξοις ὅμοια (quorum exempla dat vs. 15 — 20), 
καὶ τἀναντία... Deinde, ait, propositio probabilis (s. dia- 
lectica) exit, quum negatur (xov! ἀντίφασιν προτείνεται) quod 
contrarium est ei quod pro probabili habetur et concedi so- 
let, Exemplis rem illustrat vs. 20 — 28 aliumque modum 
valde similem ei quem modo habuimus adiicit vs. 28 — 33, 
quo propositio probabilis reddi possit: eum scilicet, quod, si 


448 Topica. 


probabile sit aliquid praedicari de aliquo, item etiam con- 
trarium de contrario praedicari probabile reddatur, si iuxta 
ponantur utraque (ἐν παραβολῇ vs. 28). 

104 a 14 καὶ ὅσαι δόξαι... quarum exempla sequuntur vs. 33 — 37. 

104228 ἔνδοξον δὲ καὶ. Particulam xal Bkkus non recepit: 
est enim supervacanea, sed hoc ipsum nos movit, ut eam re- 
ciperemus, praesertim quum neque in Boethii neque in vet. 
intp. cod. Goth. versione neque in edd. prr. desit: talis enim 
in scribendo negligentia Aristotelis stilo convenit. Plane eo- 
dem modo atque hoc loco repetitum habuimus καὶ 91 b 23 sq.; 
praeterea cf. quae diximus ad 14b530 et ad 153a 20. 

104a 32 ἐν τοῖς ὑπὲρ τῶν... v. de Interpret. c. 14. — Vs. 37 
dedimus γεωμετρικός, quippe quod et in optt. codd. reperiatur 
et 132a31 et 33a Bkko ipso receptum sit. Boethius et γβω- 
μέτρης et γεωμετρικός reddit ,,geometer". 


Cap. 11. Quid sit problema dialecticum, 18 quid thesis, 

29 et quae ratio intercedat inter utrumque exponitur. 10523 

Qualia esse debeant problemata quae disputanti examinanda 

sint. 

104 b12 ἔστι δὲ... Non nova problematum genera hic enu- 
merat, sed alia quaedam exponit quae nonnullis eorum pro- 
pria sint et ex quibus cognosci possit quomodo tractanda 
sint: dicit enim problemata dialectica ita interdum compa- 
rata esse, ut et ipsa et quae iis contrari& sint ratiocinatione 
aeque probabili evinci possint, vel ita ut, quamvis gravia aint, 
tamen quid de iis statuendum sit nobis non constet. 

104b 19 ϑέσις (de qua v. quae diximus ad 272a 15) est propo- 
sitio παράδοξος quae vel viri insignis auctoritate vel (vs. 24) 
ratiocinatione παραδόξῳ defenditur. 

104b 31 περὶ ὧν οὐδετέρως δοξάξομεν, quod haud raro in pro- 
blematis diiudicandis nobis accidere ex iis apparet quae ha- 
buimus vs. 12 sqq.; de thesi vero quid statuendum sit non 
dubitamus, quod ex ipsa eius definitione (vs. 19) patet. — 
Verba sequentia corrupta putavit Buhlius, cuius quidem 
coniecturae rationem equidem video nullam. 

104 b 32 ἐκ τῶν εἰρημένων. thesis definitionem, quam modo pro- 
posuit, intelligit. 

1064 8 Non omne problema aptum est ad disputandum, sed id 
quod ratiocinationem aliquam admittat, qua utraque pars de- 


Topica. 440 


fendi possit. (Cum iis quae leguntur vs. 6 cf, quae similiter, 
quamquam alio sensu, dicuntur 1009217 oí uiv yàg πείϑους 
δέονται oí δὲ βίας.) Quare (vs. 8) neque ea quorum demon- 
sitratio in promptu est et per se intelligitur neque ea quae 
doctrinam quandam reconditam et disputationem abstrusio- 
rem requirunt ad disserendum proponenda sunt: nam dia- 
lectica non nisi hoc propositum habet, ut animi facultates dis- 
putando exercitentur, — Vs. 9 dedimus πλείον᾽ ex coniectura, 
qua variam codicum lectionem conciliaremus, quorum alii 
iique optimi habent πλεῖον alii πλείω. 


Cap. 12. Quod volumus id in disputatione evincimus aut 
per syllogismum aut per inductionem. 


105a 12 πρότερον, v. 100a23. — De ἐπαγωγῇ v. quae diximus 
ad 68b15 et ad 1142]. 


Cap. 18. 4d quae potissimum capita respiciendum sit, 
ut syllogismi in disputando nobis suppeditent, exponitur. 


105322 Bkkus Iul. Pacium secutus lectionem codicis € recepit 
invitis et codd. optimis et plerisque edd. prr. Etiam Boe- 
thium, vet. intp. et Alexandrum (v. schol. 260b 3 coll. ib. a 43, 
239b 19 et eiusd. comm. in Anal. prior. fol. 136b ed. lunt. 
1521. 4, ubi hic locus ab eo affertur) nostram lectionem ha- 
buisse constat, ut verba xol τῶν ἐπαγωγῶν ex capite ante- 
cedente intrusa esse appareat. 

105223 ἔστι δὲ... Quum autem etiam reliqua tria in propo- 
sitionibus investigandis versentur, ad primum caput (ἢ. e. ad 
propositiones conquirendas) reducuntur omnia. 

105a 21 olov ὅτι τὸ αἱρετὸν πολλαχῶς λεγόμενον δεῖ διελεῖν sig 
τὸ καλὸν καὶ τὸ ἡδὺ καὶ τὰ λοιπά. — Quae adduntur vs.31 
ἔστι — 33 ὁμοίων delenda esse facile mihi persuaderem, nisi 
et in omnibus codd, et in omnibus libris, quibus veteres in- 
terpretes usos esse constat, exstarent. 


Cap. 14. De propositionibus eligendis. b19 Dividuntur 
propositiones in ethicas, physicas et logicas. 31 Quod ponitur 
id quam marime universale sumendum est, ut. quam plurima 
er eo fluant, 


105 a 34 διωρίσϑη respicitad cap. 10, ubi quaeleguntur 104 a 8 — 15 


ita ἐκ παραλλήλου dicta sunt iis quae hic habemus vs. 38 — b8, 
IT. 29 


350 Topica. 


ut paene iisdem verbis expressa sint: quare vix erit, opinor, 
qui probet quod Buhlius voluit, qui verba bl καὶ ὅσαι — 
2 φαινομέναις aliena manu intrusa putavit; nam verba xai ὅσαι 
κατὰ τέχνας εἰσίν (coll. 104a 15) ut expungantur iusta causa 
inveniri vix poterit. Imo vera loci difficultas non in iis est, 
quae Buhlius aliena manu adiecta esse putavit, sed in iis 
quae proxime praecesserunt: quare pro ἢ τὰς vs.37 quod in 
omnibus libris et mss, et edd. iegitur scribendum putamus 
μὴ τάς. quae quidem coniectura, quamquam Boethius, vet. 
intp. et Alexander vulgarem lectionem tuentur, ita nobis arri- 
sit, ut in contextum eam receperimus. Hac enim admissa 
tollitur difficultas omnis. Namque respondent verba μὴ τὰς 
ἐναντίας ταῖς φαινομέναις lis quae legimus 104a 11 μὴ παρᾶ- 
δοξος᾿ ϑείη... δόξαις ἦ, quibus indicatur discrimen quod inter 
propositionem et thesin intercedat. Deinde quod 7) scriptum 
sit pro μή. quum ἢ saepius repetitum praecederet, mirum 
esse non potest. Similiter collocatam habemus particulam μὴ 
1065229 μεταβεβληκὸς ἔσται... εἰς μὴ τὴν τυχοῦσαν ἀεί et 
quae alia huiusmodi dedimus exempla ad 4} 22. 

105b10 Deinde quae de genere aliquo universo vel de pluri- 
mis quae ei subiecta sunt recte dici omnes opinantur, ea pro 
veris principiis in disputando sumenda sunt : talia enim concedun- 
tur, quum perspici non soleat ab adversario, quam exceptio- 
nem habeat regula quam concedit, Apparet inde scribendum 
esse vs. 12 ἐπὶ τίνος (nam pronomen interrogativum pro re- 
lativo usurpatur) pro ἐπί τινος. «quod bene iam animadvertit 
Buhlius. Idem habemus 109 b 28. 

105b 15 καὶ περὶ ἀγαθοῦ παντός adiecit, ut propositiones uni- 
versales disputanti sumendas esse significaret, quod cur fa- 
ciendum sit, exponit in sequentibus, v. vs. 31 sqq. 

103 b 20 Ne quis ex hoc loco colligat tres Aristotelem omnis philo- 
sophiae partes fecisse ethicam, physicam, logicam — nam hanc 
divisionem hic proponit, ut qua disputantes commodissime 
utantur —, videat quae dicit Alexander schol. 261a8— 12 
et quae disputat ipse Aristoteles Met. E. cap. 1, ubi dicit πᾶσαν 
διάνοιαν ἢ πρακτικὴν 7) ποιητικὴν (ex qua artes originem 
habent) ἢ ϑεωρητικὴν εἶναι. 1026218 ὥστε τρεῖς Qv εἶεν φι- 
λοδοφίαι ϑεωρητικαί, μαϑηματική φυσική ϑεολογική.  Prae- 
terea v. quae dedimus init. Anal. post. 

105 b 32 τὴν μίαν πολλὰς ποιητέον, ita scilicet ut propositione uni- 


Topica. 451. 


versali sumta ea ex illa eliciamus quae inde fluant. De exem- 
plo σῶν ἀντικειμένων quod additur v. Categ. c. 10. 


Cap. 15. Qui disputat non solum multiplicem cuiusque 
vocis potestatem novisse, sed etiam uniuscuiusque definitionem 
investigare debet. 9 ;4mbiguitas vocis cognoscitur er contra- 
riorum diversitate (23) vel e diversa quam contrarium induit 
specie. 36 Deinde ambiguum est quod et ita dicitur, ut ha- 
beat aliquid contrarium vel ἀνὰ μέσον et non habeat. b13 De- 
inde ambigua est vox, si id quod ei repugnat ambiguum est, 
21 vel id quod ei opponitur sicut privatio. 29 Deinde excutien- 
dum est num casus vel quae quo modo cunque ab ea deriventur: 
ambigua sint, 101a3 et num illa vor non ad eandem semper 
categoriam , sed ad diversas pertineat , 18 num subiecta sit 
diversis generibus, quorum alterum non contineatur altero, ut 
una definitione eius natura ezprimi non possit. 32 Eadem 
ratione eliam examinandum est quod ei contrarium est. 36 Eza- 
minandae sunt et definitiones eorum quae cum ea composita 
sunt (b6) et definitio ipsius. 13 Deinde quaeritur, num quae 
illa voce significentur non gradu, sed reapse diversa, 19 vel 
num diversorum generum differentiae sint, 21 Deinde num 
ipsa plures habeat differentias, 33 denique num simul et spe- 
ciem et differentiam exprünat. 


106a2 τὸ δὲ ποσαχῶς. quod secundo loco posuit cap.13. Con- 
Structionis ἀσυνθέτου. qua verba τὸ δὲ ποσαχῶς cum verbo 
sequente non coniunguntur, v. quae dedimus similia exempla 
ad 52a29. — καϑ' ἕτερον τρόπον, h. e. ὁμωνύμως... 

10626 ἀλλ᾽ ὅτι καὶ... Namque iustitia et fortitudo dicuntur 
bonae, quatenus ipsae animi quandam qualitatem exprimunt, 
salubritas vero dicitur bona, non quatenus quale aliquid sit 
exprimit, sed quatenus aliquid efficit (sanitatem intell.). 

106b4 De eo quod dicitur ὠνὰ μέσον v. quae dedimus ad 1222. 
— εἰ τῶν μέν... Si duo quae inter se contraria synt (ut 
λευκὸν et μέλαν) vel et ita dicuntur, ut aliquid iis sit ὠνὰ 
μέσον. et ita, ut non sit, vel ita, ut semper quidem aliquid 
habeant dvà uícov, sed hoc ipsum non semper idem sit, vel- 
ut τὸ uiv σομφὸν ἐν φωνῇ. τὸ δὲ φαιὸν iv χρώματι τοῦ λευ- 
κοῦ καὶ μέλανος ἀνὰ μέσον, voces ambiguas esse apparet. 


106b 26 Quod numerum pluralem ὠντίχεινται ex optimis libris 
29 * 


432 Topica. 


recepimus, id satis defensum videtur exemplis quae dedimus 
ad 69b 3. — Ad vs. sq. cf. 12 4 28. 

106b29 De πτώσει diximus ad 16b1. — De pronomine αὐτὸ 
vs. 38 v. quae dedimus ad 688. 

107a3 Considerandum est, num eadem vox quocunque modo 
usurpata (ἐπὶ πάντων) in eadem semper categoria sit: namque 
bonum ita dicitur, ut et ad categoriam τοῦ ποιεῖν et ad τὸ 
ποιὸν et ad τὸ ποτὲ et ad τὸ ποσὸν pertinere appareat, unde 
patet ambiguam esse boni notionem. Item τὸ λευκὸν si de 
colore praedicatur, qualitatem, si de voce, actionem quandam 
exprimit (schol. 262a 4), et τὸ ὀξὺ si de voce, actionem, si 
de angulo, quantitatem significat. 

107a 18 Deinde, etiam si quae vox in eadem semper categoría 
(in eodem summo genere) insit, tamen videndum est, num 
genera inferiora et proxima quae dicuntur diversa sint, quo- 
rum alterum si non continetur altero, duas habebimus defi- 
nitiones diversas, ut vocis ambiguitas manifesta sit. Sic e. g. 
quae voce ὄνος significantur (rà ὑπὸ τὸ ὄνομα): quamquam 
ad categoriam substantiae semper pertinent, tamen in eo dif- 
ferunt, quod et animalia esse possunt et supellex, Sin autem 
genera, quibus eadem vox subiecta est, ita diversa sunt, ut 
alterum altero contineatur, vocem ambiguam esse non con- 
sequitur: nam utrumque genus, quum quod in altero (in eo 
intell. quod minus late pateat) insit ab altero non prorsus sit 
alienum, sed simul utrique subiectum esse et possit et de- 
beat, de eadem re vere praedicabitur, ut rei natura eadem 
maneat, sive per hoc genus definiatur sive per illud. 

107237 Praepositio ἐκ cum participio γινόμενον melius, ni fal- 
lor, abesset. — Quod dicat vs. 38 τοῦ ἰδίου ipse explicat 
b 2 sq. 

107b4 et 17 Quum alias συνώνυμοι dici soleant duae voces 
vel duae res, quae in eodem genere sint eandemque naturam 
vel qualitatem exprimant (v. quae diximus ad 1a 6), hic συν- 
ὦνυμος dicitur una vox, quae quo modo cunque usurpata 
eandem semper significationem habeat, vox non ambigua: ni- 
hil enim hic significat τὸ συνώνυμον nisi τὸ μὴ ὁμώνυμον. 

107b8 τὸ δημαντικὸν καὶ ποιητικὸν ὑγιείας. h. e. τὸ ὑγιεινὸν 
ὁμώνυμον ὄν (106b35). Si quis vocem ambiguam una defi- 
nitione complexus est, definitio examinanda est, ut quam ipsa 
reconditam habeat ambiguitatem appareat. — Vs.11 dedimus 


Topica. 498 


τοσοῦτον. quod et Alexander habuit (v. schol. 262228 et 31) 
et optimi codd. praebent, praesertim quum appareat quam 
facile per scribentium incuriam hoc mutari potuerit in του- 
ojrov, sequitur enim τὸ δὲ τὸ τοιοῦτον. Praeterea sensus 
ipse requirit lectionem τοσοῦτον: nam ut ambiguitas vocis . 
ὑγιεινὸν ostenderetur, probandum erat genus quo contineatur 
modo ad hanc categoriam pertinere (τὸ ποσὸν intell.) modo 
ad illam (τὸ ποιόν). 

107b13 Deinde quae una voce significantur aut, si eandem rem 
aut certe eiusdem rei diversos gradus eadem ratione expri- 
munt, inter se comparari possunt (quod semper fieri potest, 
si vox non est ambigua) (συμβλητὰ κατὰ τὸ μᾶλλον 7) ὁμοίως) 
aut, si res ipso genere diversas significant, quarum altera, 
quum alterius plane dissimilis sit et cum ea componi nequeat, 
nihil nisi gradum alterius exprimere non potest, comparationem 
non admittunt. Utrumque autem si locum habet, vocem ambi- 
guam esse apparet. ἡ γὰρ λευκὴ φωνὴ λευκοῦ ἱματίου οὔτε 
μᾶλλον λευκὴ λέγεται οὔϑ᾽ ὁμοίως τῷ ἱματίῳ λέγεται λευκή, 
ὥσϑ᾽ οὐ συμβλητα. 

107 b 19 ἐπεὶ δὲ... Cf. quae habuimus 1 b16 sqq. 


Cap. 16. De differentiarum inventione. 


107 b 39 τὰς δὲ διαφοράς, quas quaerendas esse tertio loco com- 
memoravit cap. 13. 

108al τοῖς ex optt. codd. addidimus, quum sensus requirat: 
apparet enim e verbis sequentibus ταῦτα γὰρ ἅπαντα ix τοῦ 
αὐτοῦ γένους ἐστίν et ex ipso exemplo τὰ γένη τὰ πρὸς ἄλ- 
ληλα esse τὰ ἀντιδιῃρημένα, quae hoc loco dixit πρὸς ἄλ-- 
ληλα. quum adhuc in mente haberet quae iis opposita sunt 
τὰ ὑπάλληλα γένη. ---- Vs.2 et in seqq. dedimus ἀνδρείας pro 
ἀνδρίας. quippe quam scripturam optimi libri exhibere so- 
leant. 


Cap. 11. De inventione similitudinis. 
108a7 τὴν δὲ ὁμοιότητα, quae quarta erat quaestio quam cap. 13 
proposuit. 


Cap. 18. Quam utilitatem in disputando habeat, sí quis 
multiplicem vocum potestatem, 38 differentias (b*T) et símilitu- 
dines exploraverit, exponitur. 


451 Topica. 


108 421 Opponuntur τὸ πρὸς τὸ πρᾶγμα συλλογίξεσθαι et τὸ 
πρὸς τὸ ὄνομα. de qua quidem oppositione v. quae diximus 
ad 101a29 sub fin. — Scripsimus τὸ ὄνομα et vs, 29 τὸ αὐτό, 
quia cum emphasi haec verba pronuntiantur. 

108 ἃ 21 sq. παραλογισθῆναι passive usurpatur, sicut συλλελογί- 
σϑαι 135188, quem locum adscripsimus I. p. 373, quamquam 
eadem forma etiam sensu activo ab Aristotele ponitur 174b 11, 
115 b31 , 33 et 31. 

108a32 Hoc vero non semper accidere potest, sed non nisi si 
verum es& quod defendimus, quum unam, falsum vero, quum 
alteram vocis cuiusdam ambiguae significationem intelligimus. 
Nam si* utravis significatione accepta vera exiret propositio, 
etiam ratiocinatio, per quam coacta est, non esset paralogi- 
smus, sed verus syllogismus, quamvis reprehendendus pro- 
pterea quod non unum, sed plura simul coegerit, 

108b11 o? γὰρ ód0ióv ἔστιν... εἰ ἡ ῥάδιον δεῖ λέγειν τὸ 
ἀδύνατον. ut alio loco dicit Aristoteles: v. quae diximus ad 
8 8.29: nam ipsi notioni inductionis hoc repugnat. 

108b 12 τοὺς ἐξ ὑποθέσεως συλλογισμούς. h. e. τοὺς δι’ ὅμο- 
λογίας περαινομένους. de quibus v. quae diximus I. p. 433. 
Concessionem, qua nituntur syllogismi de quibus hic loquitur, 
ipse indicat vs. 13 et 15. De una re vel specie verum esse 
quod defendimus, probamus et, quum reliquarum eandem ra- 
tionem esse concesserit adversarius, de omnibus valere quod 
volumus per hanc ipsam concessionem (ἐξ ὑποθέσεως) colli- 
gimus. — Numeri mutati (nam verba ἐπὶ τούτων vs. 15 et18 
ad id referuntur quod vs. 14 singulari numero indicavit voce 
ὅ τι et vs. 16 voce ἐκεῖνο) exempla collegimus ad 69 b 3, cum 
quibus cf. quae diximus ad 16b1 sub fin. et ad 2886. 

108b21 οὐκ ἀπορήδομεν... nam genus est id ipsum quod sin- 
gulis omnibus commune est (τὸ ἐν ἑκάστῳ ταὐτόν) et neces- 
sario cum eorum natura coniunctum. 


Lib. II. cap. 1. Problemata aut universalia sunt aut par- 
ticularia. 10926 Primum docendum est quomodo proposi- 
tio universe affirmans refutetur. 10 Problema quod pertinet 
ad accidens a reliquis eo differt, quod accidens ad ipsam rei 
naturam nihil facit. 21 Duo problematis sunt vitia. 


109a" διά τε τὸ... Primum indicat cur non incipiendum sit ἃ 
propositionibus pai'';ularibus, deinde (xol διὰ τὸ vs. sq.) cur 


Topica. 455 


primo non dicendum sit περὶ τῶν κατασχευαστικῶν : ratio in 
eo est, quod quae ad disputandum proponuntur saepius sunt 
affirmantia quam negantia, ut qui disputationem aggrediatur 
non propositionem affirmantem probare, sed evertere debeat 
id quod ab adversario affirmatum sit. 

109a10 Brevius haec dixit quam clarius; sententia enim haec 
est: ἔστι δὲ χαλεπώτατον τὸ ἀντιστρέφειν τὴν ἀπὸ τοῦ συμ- 
βεβηκότος ὀνομασίαν (κατηγορίαν). ὥστ᾽ εἶναι οἰκείαν τοῦ 
πράγματος. h. e. quod praedicatur sicut accidens id cum re 
ipsa de qua praedicatur, plerumque non potest converti, quum 
veram eius naturam non exprimat (quamquam interdum hoc 
fieri posse vidimus 103230). Namque si definitio vel genus 
vel proprium de ea re praedicantur ad quam pertinent, ipsam 
eius naturam exprimunt, cum qua necessario coniuncta con- 
verti possunt (v. vs. 13— 19). Quod longe aliter se habet in 
accidente: nam quod accidens est, id quodammodo quidem 
(πῇ, κατά τι) praedicatur, neque tamen simpliciter et sensu 
proprio praedicatur (cf. 83a 14). Quare (vs. 22), si quid de 
aliqua re praedicatur ὡς συμβεβηκός. non consequitur rem 
esse tale aliquid quale exprimit τὸ συμβεβηκός, velut si co- 
lor albus vel iustitia de aliquo praedicantur κατὰ συμβεβη- 
xóg. non sequitur colorem album vel iustitiam ita cum re 
ipsa, de qua praedicentur, coniunctum esse, ut cum ea con- 
verti possint. — Pro λευκὸς et δίκαιος (vs. 24) clarius di- 
xisset λευκόν τι et δίκαιόν τι. 


Cap. 2. Primus locus, quo refutetur, quod aliud alius sit 
accidens, est, ut probemus non ut accidens praedicari alterum 
de altero, sed alio modo quocunque, b13 alius, ut videamus 
de quibus praedicetur , 30 alius, ut definiamus et accidens et 
id de quo praedicatur, 110a 10 deinde, ut ipsi nobiscum repu- 
tantes et adversarii sententiam nostram facientes ei occurramus, 
14 denique, ut definiamus quoad communi mori verborum vel 
obtemperandum sit vel ab eo recedendum. 


109a 34 κατ᾽ ἄλλον τινὰ τρόπον, quem definit b8 sq. ὡς γένος, 
ὡς ἴδιον ἢ ὡς 0gi6uóg. 

109a 39 Interdum fit, ut qui genere utatur pro accidente, ac- 
cidens prius ita definiverit. ut eius nomine genus compre- 
henderit, saepe tamen, ubi fines accidentis non constituti 
»unt. ex ipsa locutione genus pro accidente haberi apparet: 


456 Tepica. 


fit enim hoc, quum praedicatur de specie qued a genere de- 
rivatur; nam genus semper ipeum praediestur de specie et 
ita quidem, ut et nomen et notio (natura) eius speciei tri- 
buendum sit. Quare non quod derivatur a genere, sed ge- 
nus ipsum de specie praedicari debet. Qui autem de specie 
praedicat quod a generis nomine derivatur, genus pro acd- 
dente habet, quod probatur b6— 12. 

109b21 olov εἰ... Singulae cuiusque oppositorum speciei 
quam commemoravit vs. 18 sq. exemplum addit. Mendum 
est quod in Bkki ed. legitur vs. 26 dvaóxtvd[tw xal κατα- 
σχευάζειν pro χαταόκ. καὶ dva6x.— Vs. 25 ὁ τόπος dvriccot- 
φει est ὁ τόπος πρὸς ἀμφότερα χρήσιμός ἐότιν: quare doce- 
tur in iis quae sequuntur quomodo χατασχευάζοντι hoc loco, 
qui divisione continetur, utendum sit. 

109b 31 ἀμφοτέρων xa$9' ἑκάτερον, h. e. θατέρου μὲν καϑὸ ὑπό- 
κειται ϑατέραυ δὲ χαϑὸ κατηγορεῖται καὶ συμβέβηκε τῶ xod- 
γματι. 

110420 Alexandrum pro ὡς legisse 7) ὡς ex scholiis (266 8 sqq.) 
apparet. 


Cap. 8. Si vocis ambiguitas adversarium latet, non nisi 
ea nolione utendum est, quae commode conciliari possit cum 
eo quod vel defendimus vel refellimus; b8 si non latet, expla- 
nata et adoptata multiplici eius potestate vel adstruendum vel 
destruendum est id quod volumus. 16 Item etiam omnibus, quae 
etsi non ambigua non eadem semper ratione dicuntur, utendum 
est prouti disputationis ratio postulat. 
110a32 πλὴν ἀνασκευάζοντι... Quum adversarium refutantes 

vocem ambiguam de alia non praedicari ostendimus, nulla 
concessione opus est: nam etiam si omissa altera vocis no- 
tione alteram solam cum aliquo eorum, de quibus vocem 
praedicari dixit adversarius, conciliari non posse doceamus, 
satis confutatum est quod volumus; sin autem, ut refellamus 
quod ille contendit, vocem ambiguam de alia praedicari pro- 
bamus, alteram solam vocis ambiguae notionem de aliquo 
eorum, de quibus vocem praedicari non posse contendit ad- 
versarius, revera praedicari demonstrandum est. Quum vero non 
refellimus, sed ipsi probamus vocem ambiguam vel praedi- 
cari vel negari de alia, prius ab adversario petendum est, 
ut concedat de reliquis quod de uno solo probetur, quam- 


Topica. 491 


quam hoc (b 4) non faciendum est nisi ubi communem argu- 
mentationem, quae diversas vocis ambiguae notiones ita com- 
plectatur ut simul ad omnes pertineat, frustra quaesivimus. 

110b 2 διότε πᾶσα... Brevius haec et negligentius dicta sunt. 
Locum interpretantes Boethius et vet. intp. vertunt ,,propter 
hoc", quasi pro διότι scriptum esset διὰ τοῦτο. Sensus aper- 
tus est: olov εἰ ἡ τοῦ ἀνθρώπου ψυχὴ ἀϑάνατος, οὐκ dzó- 
χρη τοῦτο πρὸς τὸ δεῖξαι, ὅτι ψυχὴ πᾶσα ἀϑάνᾳτος. quod 
sic exprimere voluit Aristoteles: οἷον εἰ ἡ τοῦ ἀνθρώπου 
ψυχὴ ἀϑάνατος. οὐκ ἔστι τοῦτο τὸ δι᾽ ὅ τι ψυχὴ πᾶσα ἀϑά- 
νατορ. Qua quidem artificiosa explicatione non opus est, si 
διότι pro simplici ὅτε usurpatum esse dicas, cuius usus alia 
exempla ex Topicis collegimus ad 38b* extr. 

110b16 Ex iis quae hic dicit apparet non idem esse τὸ πολλα-. 
χῶς s. πλεοναχῶς λεγόμενον et τὸ ὁμώνυμον. Nam illud la- 
tius patet: cf. 1003b33 τὸ δὲ ὃν λέγεται uiv πολλαχῶς, ἀλλὰ 
πρὸς ἕν καὶ μίαν τινὰ φύσιν, καὶ οὐχ ὁμωνύμως ἀλλ᾽ ὥσπερ 
καὶ τὸ ὑγιεινὸν ἅπαν πρὸς ὑγίειαν, τὸ μὲν τῷ φυλάττειν, τὸ 
δὲ τῷ ποιεῖν, τὸ δὲ τὸ σημεῖόν εἶναι τῆς ὑγιείας, τὸ δ᾽ ὅτι 
δεκτικὸν αὐτῆς. Orationem ἀἐνακόλουθον fecit exemplorum 
copia interposita (idem accidit 111b33 sqq.): quare aliud 
initium sumsit vs. 25 dicens εἰ οὖν μηδαμῶς ... 

110b26 Si igitur nullus modus (ex iis quos commemoravimus 
vs. 18 5qq.), quo unam esse plurium doctrinam intelligi pos- 
sit, locum habet, non unam esse doctrinam plurium dicendum 
est, si vero quodam modo verum est, plurium esse unam do- 
ctrinam contendi poterit. Si quid autem pluribus modis in- 
telligi potest, non nisi ea proferenda sunt quae consentanea 
sunt et facile conciliantur cum eo quod ipsi defendimus, ea 
vero quae repugnant reticenda. 

110b 36 ἢ πάλιν... Brevius haec dixit: plenius enim dicendum 
erat ἢ πάλιν μὴ εἶναι τόδε τοῦδε ix τῶν αὐτῶν τόπων xa- 
τασχευαστέον, ἤγουν ἐκ τοῦ κατὰ μηδένα τῶν ῥηθέντων τρό- 
zv» τόδε τοῦδε εἶναι. 


Cap. 4. Pro obscuro nomine sumendum est nomen per- 
spicuum. 14 Quod de genere praedicatur, idem etiam de ali- 
qua specie et vice versa, 33 et de quo genus, de eodem etiam 
species aliqua praedicabitur ; si autem nulla species, neque ge- 
nus. b12 Perscrutandae sunt etiam definitiones rei ad quam 
disputatio pertinet, 13 deinde quae consequentia sint eius con- 


458 Topica. 


tra quod disputamus et ex quibus ipsum consequatur. 24 De- 
inde temporis ratio habenda est, ut videamus num simul ez- 
sistere possint quae contendat adversaríus. 


111210 Restituimus lectionem quam cum Boethio et codicibus 
optimis pleraeque editiones tuentur. Altera lectio τὴν φι- 
λοπραγμοσύνην ab iis profecta videtur, qui verbum λαμβά- 
v&v ex antecedentibus repetendum putarent, quamquam eo- 
dem iure oratio suppletur per verbum ἐστί, quod nostra le- 
ctio postulat, 

111226 6óov uiv... Miror quod Aristoteles, quum de acci- 
dente agat, differentiam vero (101 b18) generi cognatam di- 
xerit, exemplum hic ita sumsit, ut non accidens, sed diffe- 
rentiam expresserit (cf. 1b 15 et quae ibi diximus). — Vs. 30 
ὅσα γὰρ... . quod colligitur secundo modo figurae primae. — 
Vs. 31 ὅσα δὲ... ldem hic exemplum ante oculos habuisse 
videtur Aristoteles quod dedit vs. 26. 

111a34 ὅσα ἔχει τὸ γένος. intell. ὡς ὑπάρχον αὐτοῖς, h. e. 
ὅσοις ὑπάρχει τὸ γένος. 

111} 7) ὅσα ἄλλα κινήσεως εἴδη. de quibus v. quae diximus 
ad 15a13. 

1t11b14 Dedimus quod edd. Bkko priores exhibent omnes. Idem 
habet Boethius. Accedit quod etiam sensus nostram lectio- 
nem requirit: nam Aristoteles non dicitab una definitione sola 
peti non posse argumenta quibus impugnetur quod contendat 
adversarius, sed a rei definitionibus, ait, sive veris sive fal- 
sis quae adversario probentur argumenta quibus eum refel- 
lamus petenda sunt, etiam si non sumantur ab una eaque vera 
rei definitione (plures enim eiusdemrei eaeque verae definitio- 
nes non dantur), sed a pluribus: quare oratio sic supplenda est: 
κἂν εἰ μὴ ἀφ᾽ ἑνὸς ὁρισμοῦ ἐξείη ἐπιχειρεῖν, ἀλλ᾽ ἀπὸ πλειό- 
vov ἐπιχειρητέον. Similem particulae ἀλλὰ usum habemus 
172219. Nam particula ἐλλὰ quamquam non proprie refer- 
tur ad particulam μὴ quae praecessit, tamen negatione prae- 
cedente excusatur, 

111b31 Lectionem nostram codicum optimorum et Boethii au- 
ctoritas defendit, quum formnla ἀλλ᾽ ἢ tam trita sit, ut 
facilius in contextum inferri quam expungi potuerit. Quod 
hic recepimus etiam aliis locis occurrit: e. g. 253a6 οὐδὲν 
γὰρ ἄλλ᾽ ἀπορεῖ ὁ τοῦτο λέγων ἣ διὰ τί οὐκ ἀεὶ τὰ μὲν ἠρεμεῖ 
τῶν ὄντων τὰ δὲ κινεῖται. 


Topica. 499 


Cap. 9. Disputatio traducenda est ad ea quae nobis fa- 
cilia sunt ad impugnandum. 112a16 Satis confutatur  ad- 
versarius, si quidquam refellitur ex iis quae consequentia sunt 
eius quod ipse contendit. 


111b35 Ab ipso problemate ad aliud quid disputatio traducenda 
est, si adversarius neget aliquid, quod disputanti concedi de- 
beat, ut illum refellat, vel (vs. 38) si is qui alterum confu- 
taré velit inductione facta ex ea propositione quam defendat 
adversarius (διὰ τοῦ κειμένου 112al, διὰ τῆς ϑέσεως vs. 6), 
ipse refellere studeat id quod per inductionem probatum sit. 
Sit e. g. thesis quam defendat adversarius 74 praedicari de 
B. lam qui hoc redarguere vult inductionem facit hoc modo: 
sicut 44 praedicatur de BJ (quod tu sumsisti), ita etiam de C, 
de D et de E, BCD et E autem species vel etiam individua 
sunt quae continentur communi genere F: quare praedicari 
debet 44 de genere PF; quod si redarguitur, satis refutatum 
erit etiam id quod contendit adversarius 44 praedicari de B. 
Apparet inde' non opus esse coniectura Pacii qui vs. 38 ἀπα- 
γωγὴν et 112a5 ἀπαγωγῆς scribi voluit, quae quidem lectio, 
quamquam (coll. Anal. pr. IT. c. 25) veri quadam specie non 
caret, praesertim quum vs. 5 quidam codices habeant dzró 
ἐπαγωγῆς ἡ tamen hac difficultate laborat, quod ἡ διὰ τοῦ 
κειμένου vel διὰ τῆς ϑέσεως ἀπαγωγὴ eum sensum habere 
vix poterit, quem deprehendere in his sibi visus est Iul. Pa- 
cius: vertit enim: ,,abductio ab (διὰ 112a1 et 6) eo quod po- 
situm est vel a thesi". Accedit quod Boethius et Alexander 
lectionem vulgarem habent. Alia huius loci difficultas est 
in verbo ποιησάμενος : nam tum Alexander (schol. 267 b 42) 
refert ab aliis scribi ποιησαμένου tum quod codices praebent 
ita comparatum est, ut quae vera sit lectio inde elicere non 
possis. Boethius habuit ποιησάμενος, quod recepimus, quum 
altera lectio ab iis profecta videatur, qui hoc orationis mem- 
brum prioris, in quo habetur ὠρνησαμένου τοῦ ἀποκριναμέ- 
vov, simile esse debere putarent: quamquam, etiam si vera 
lectio esset ποιηδσαμένον. tamen hoc de eo qui responderet 
(τοῦ ἀποκριναμένου) dictum esse non posset propterea, quod 
ὁ ἀποκρινάμενος ipse non facit inductionem, sed aut' concedit 
aut non concedit, quum non interroget, sed respondeat. Deinde 
quis est qui ipse faciat inductionem, qua quod probetur fa- 


105 Topíca. 


cilius fist ad ecvertendum quem id qued ab πιο ad defen- 
dendum sibi progpesuit ? 

112a 5 εἴτε ἐρνησαμένου͵ intel. secco, εἷς ὃ ὥγομεν τὸν λόγον 
zai πρὸς ὃ εὐποροῦμεν ἐκιχειρημάτων., qued ves. sqq. signi- 
Éeavit simplici vece αὐτό. 

112237 Tertiam demique quod commemoravimus locum habet, 
quum dieputatie traducitur ad aliud quid qued plane alenum est 
sb eo de que disputatur, ut nen id ipsum qued defendat adver- 
quod nobis quidem facilius si& ad evertendum, cum co vero 
de quo agatur emmine mom cohaereat Quod si fieri animed- 
vertit qui respondet, non aegre ferre debet, εἰ quae conce- 
denda sint quae ad ipsam rem de qua agatur non pertineant, 
sed haec quidem prompte dare adicientem simul quae cen— 
cedat quidem, quamquam mom probet. Nam qui disputatie- 
mem traducit ad id quod a re plane alienum est, quum plura 
interrogare debeat quam quae ad thesim ipsam refutandam 
pertineant, quo plura sibi conceduntur, ee facilius pertur- 
betur et confunditur, si ex iis cogi sut mibil possit aut nen- 
nisi id quod ad disputationem ipsam nihil faciat. 

112221 Boethius: ,,Cavere autem oportet in huiusmedi diflci- 
liorís assumtionem facere", vetus interpres: ,Cavere autem 
oportet et huius eo quod difficnioris suppositio fiat", πὶ 
utrumque aut lectionem codicis 4 ipsam (quam etiam pre- 
pterea recipiendam putavimus, quod codices ΒΩ et in iis 
quae proxime antecesserunt et in iis quae sequuntur a vere 
aberravisse videntur) aut aliam eamque haud multum diver- 
sam habuisse appareat. 


Cap. 0. Sí e duobus de aliqua re aut unum praedicatur 

aut alterum, eadem argumentatio utrumque complectitur. 32 

Deinde quid nomen ipsum significet et unde ductum sit esa- 

smíinandum est. bl Deinde videndum num confusa sint quae 

necessario fiant iis quae fieri soleant vel iis quae casu fiant, 

21 et num notíones quae non nisi nomine differant ita usur- 

patae sint, quasi altera sit accidens alterius. 

112232 ἐπὶ τὸν λόγον sc. τὸν λέγοντα τί σημαίνει τοὔνομα; 
ὡς μάλιστα προσῆκον ἐκλαμβάνειν τοῦτον τὸν λόγον 7) ὡς 
κεῖται τοὔνομα. h. e. quasi propria nominis potestas mellus 
persplceretur ex eius origine quam ex communi more ver- 


Topica. 461 


borum. — Notandum est quod superlativus μάλιστα pro 
comparativo usurpatur sequente particula 7, quod facile ex- 
plicatur eo, quod summus gradus inferiores complectitur omnes: 
quare quod hic habemus sic intelligendum est: ὡς μαλιστα 
προσῆκον οὕτως ἐκλαμβάνειν καὶ μᾶλλον δὴ οὕτως 7) ὡς xsi- 
ται τοὔνομα. Simile est quod legitur 226 "28, quem locum 
adscripsimus ad 1242. 893b7 £x περιττώματος yàg πλεί- 
ὅτου ἡ τοῦ ἀνθρώπου 99i ἢ ἡ τοῦ προβάτου. Item ex su- 
perlativo comparativus eliciendus est 669} 6 διόπερ ἄνϑρω- 
zog μὲν τῶν ἄλλων ὀρθότατον, τὰ δὲ ξῳοτόκα τῶν ἄλλων 
τετραπόδων. 4ila24 λεπτότατον γὰρ τῶν πάντων ὑγρῶν τὸ 
ὕδωρ ἐστί, καὶ αὐτοῦ τοῦ ἐλαίου. 6834 28 ἔχει δὲ vOv ξῴων 
ἐγκέφαλον πλεῖστον ἄνϑρωπος ὡς κατὰ μέγεϑος, καὶ τῶν dv- 
ϑροώπων οἱ ἄῤῥενες τῶν ϑηλειῶν. De qua quidem dictionis 
negligentia auctores qui disseruerunt collegit Zell ad Eth. Ni- 
comach. 11, 8, 4. Similiter etiam comparativum pro superla- 
tivo ab Aristotele usurpatum videmus 777 b3 πάντων γὰρ 
ἄνθρωπος πλείω ξῇ χρόνον, πλὴν ἐλέφαντος. Quae quum 
ita sint, mirum non est, quod diversi comparationis gradus 
coniungantur, velut cum superlativo positivus: 776229 πάν- 
τῶν δ᾽ ἡ τροφὴ τὸ γλυκύτατον καὶ πεπεμμένον velcum com- 
parativo superlativus 458 ἃ 12 ἐγείρεται δ᾽. ὅταν... διακριϑῇ 
τό τε σωματωδέστερον αἷμα καὶ τὸ καϑαρώτατον. 891a36 διὰ 
τί ἄνϑρωπος μόνον ἴσχει Atvxijv; πότερον ὅτι λεπτοδερμότα- 
τον τῶν ξῴων ἐστίν, ἅμα δὲ καὶ πνευματωδέστερον; Conf. 
1431418 ἀεὶ δὲ τὸ βέλτιστον ἦϑος βελτίονος αἴτιον πολιτείας, 
h.e. ὅσῳ δὲ βέλτιον τὸ ἦϑος, τοσούτῳ βελτίονος ἀεὶ καὶ πο- 
λιτείας αἴτιόν ἐστιν, ὥστε τὸ βέλτιστον τῆς βελτίστης. Per 
similem in scribendo negligentiam positivus ponitur praece- 
dente comparativo 89622 τὸ δὲ ἥμερον βέλτιον, τὸ δὲ ἄγριον 
φαῦλον. Quomodo explicandus sit comparativus quem ha- 
bemus 1364b31 in promptu est: dicit enim xol τὰ πολυχρο- 
νιώτερα (μείξω ἐστὶν ἀγαϑὰ) τῶν ὀλιγοχρονιωτέρων καὶ τὰ 
βεβαιότερα τῶν μὴ βεβαιοτέρων (h. e. τῶν ἀβεβαιοτέρων). 


Cap. ἢ. Si plures propositiones eidem contrariae sunt, 
ea sumenda est pro contraria quae mazime consentanea est 
cum eo quod defendimus. 113220 Deinde videndum est num 
quod accidenti contrarium sit. de eadem re praedicetur de qua 
etiam accidens, 24 vel num quid dictum sit de aliqua re, 


4602 Topica. 


unde contraría de ea praedicari consequatur, 33 et num quod 

accidens in se suscipiat etiam id quod ei contrarium sit in se 

suscipere possit. 

113a 6 ἐὰν μὴ ... v. 1108} I1 τριῶν δὲ διαϑέσεων οὐσῶν, δύο μὲν 
κακιῶν, τῆς μὲν καϑ᾽ ὑπερβολὴν τῆς δὲ κατ᾽ ἔλλειψιν, μιᾶς 
δ᾽ ἀρετῆς τῆς μεσότητος, πᾶσαι πάδαις ἀντίκεινταί πως" ali 
μὲν γὰρ ἄκραι καὶ τῇ μέσῃ καὶ ἀλλήλαις ἐναντίαι εἰσίν, ἡ 
δὲ μέση ταῖς ἄκραις et quae sequuntur. 

113 4 20 Hunc locum non eundem esse. atque eum quem Ba- 
buimus 1128 24 per se intelligitur; nam alter docet quo- 
modo refellere possimus adversarium, si quid contrarium sit 
accidenti, quod ille defendat, alter vero omnem demonstra- 
tionem quae pertineat ad accidens, cui aliud contrarium sit, 
per ἀντίφασιν transferri posse ad contrarium. Apparet igi- 
tur alterum quidem ex altero fluere, neque tamen propter 
hoc alter eorum ex contextu ommino eiiciendus erit, quod 
quosdam interpretes faciendum putavisse auctor est Alexan- 
der (schol. 2694 21). Notandum est autem quod saepius ac- 
cidit in Topicis, ut duo loci enumerentur qui revera non 
diversi sint: cuius rei causa in eo est, quod Aristoteles his 
libris non tam id egit, ut certam quandam doctrinam ordine 
et ratione explicaret, quam ut quaedam proponeret quae uti- 
lia esse possent iis qui argumenta quaererent quibus rem 
suam defenderent. Quare minime probandum est quod fecit 
Alexander, ut singulorum locorum discrimina argute expli- 
centur: talis enim subtilitas a doctrina Topicorum aliena 
esse debet: nam Aristoteles ipse saepius dicit non tradi in 
his libris disciplinam quae a certis principiis proficiscens via 
et ratione quae inde consequantur exponat, sed artem quan- 
dam quae non veritatis studio ducatur, sed veri speciem per- 
sequatur, ut eius praecepta non geometrica subtilitate ex- 
poni et inter se distingui, sed ita adumbrari velint (ὡς τύ- 
πῷ περιλαβεῖν). ut qui disputent quam facillime iis uti pos- 
sint. 

113a31 xal αἰσϑηταί... nam singulae ideae certam quandam 
rerum speciem et formam exprimunt: species autem et forma 
oculis cernitur. 

113b1 Vet. intp. cod. Goth. omittit verba ἡ φιλία. Boethius 
vero vertit ,,an in concupiscentia", quasi pro ἡ φιλία habuis- 
set ἢ ἐν τῇ ἐπιϑυμίᾳ. quod quum ab hoc loco alienum esse 


Topica. 468 


debere appareat, nos quoque ista expunximus. ltem etiam 
in sequentibus Boethii et veteris interpretis auctoritatem co- 
dicibus potiorem habuimus, quum iam in antecedentibus haud 
raro ab eorum librorum fide recedere coacti essemus, qui 
alias optimam lectionem exhibere solent. 

113b3 οὐκ ἂν.... h. e. οὐδὲ τὸ μῖσος Gv εἴη ἐν τῷ ϑυμοειδεῖ, 
ἀλλ᾽ ἐν τῷ ἐπιϑυμητικῷ., ὥστε μὴ ἔπεσϑαι ὀργῇ. 


Cap. 8. Quattuor  oppositorum | generibus ita utendum 
est, ut videamus num, si B sit consequens termini A, etiam 
Non-A sit consequens termini Non-B, 21 deinde num contra- 
rium sit. contrarii consequens, 1144 1 num privationis privatio, 
13 denique num etiam in iis quae dicuntur πρός τι opposi- 
tum sit oppositi consequens. 


113b 13 σχοπεῖν ἐκ uiv..., ἢ. e. óxoztv εἰ ἀκολουϑήσει rj 
προτάσει τὸ ἀνάπαλιν τῆς κατηγορίας xat! ἀντίφασιν τῶν 
ὅρων λαμβανομένων. videndum est num termini propositio- 
nis ita converti possint, ut, utroque sumto κατ᾽ ἀντίφασιν 
s. sumtis iis quae utrique repugnent, quod orationi subie- 
ctum erat in praedicati locum et quod praedicatum in sub- 
iecti locum substitui possit: qua quidem conversione facta 
(eandem iam habuimus 53b12 et 57b1— 3) propositionem 
veram vel falsam exire per inductionem probandum est. 

113b23 πρὸς ἄμφω ἀντιστρέφει. ἘΠ propositio negans affir- 
mantis et affirmans negantis consequens esse debet. 

114a 4 Praepositionem ἐπί, quam ex sequentibus adiectam re- 
ceperunt editiones priores, delevimus, quum neque Boethius 
eam exhibeat. 


Cap. 9. Quod probatur de uno er iis quae ab eodem 
verbo derivantur, id simul probatur de omnibus. b6 Si quid 
praedicatur de alio, videndum est num etiam contrarium prae- 
dicetur de contrario. 16 Deinde e generatione et corruptione 
rei colligendum est, num ipsa sit bonum an malum. 


114a26 De συστοίχοις et de πτώσεσι diximus ad 16bl et 
ad 79b 6, — Vs. 29 Boethium et veterem interpretem secuti 
pro ἢ dedimus καὶ τα. — — Vs. 30 recepimus ἐχείνῳ quod et 
codices optimi et Boeth. et vet. intp. praebent. 

1140} Recepimus γίνεται quod meliores codd. praebent omnes: 


404 Topica. 


cf. 134b 23 dvsoxtvaóuivov γίνεται et 155289. ἀνῃρημένος 
γίνεται. 

114 b 3 Dicturus ῥηθήσεται δὲ τὸ δικαίως καὶ ἐπαινετῶς κατὰ 
τὴν αὐτὴν πτῶσιν, τὸ μὲν ἀπὸ τοῦ ἐπαινετοῦ τὸ δ᾽ ἀπὸ τῆς 
δικαιοσύνης orationem ita turbavit, ut aut verba δικαίως καὶ 
omittenda fuissent aut pro χαϑάπερ τὸ δικαίως ἀπὸ τῆς δι» 
καιοσύνης dicendum fuisset xal ἀπὸ τῆς δικαιοσύνης. 

114b11 εἰ δὲ ταῦτα μή. h. e. εἰ δὲ τὸ ἀδίκως οὐκ ἀπείρως. 
Fortasse enim erit (vs. 12) qui quod iniuste fiat non impe- 
rite, sed perite fieri dicat: quare etiam quod iuste fiat im- 
perite fleri dicet (οὐδ᾽ ἐκεῖνα vs. 131). — Vs. 13 εἴρηται πρό- 
τερον, v. 113b 27, 


Cap. 10. Videndum est num similia de similibus et num 
quod de uno idem etiam de multis vere dicatur. 31 4lía ar- 
gumenta petuntur a graduum comparatione, 1156 815 a simili- 
tudine (ἀναλογίᾳ) vel a verisimilitudine. 


114b 33 εἰ oív..., h. e. εἰ οὖν μὴ ἀληϑὲς ἐπὶ πολλῶν, ὅτι τὸ 
ἐπίστασϑαι διανοεῖσθαί ἐστιν, οὐδ᾽ ἐφ᾽ ἑνὸς ἀληϑὲς ἔσται. --- 
Vs. 38 verba xol ἧττον quae addi solent ante τόποι ex Boe- 
thii, vet. intp. optimorumque codd. auctoritate omisimus. 

115a2 Particulam οὖν quam omisimus neque Boeth. neque 
vet. intp. habet. 

115a5 τοῦτο. intell. τὸ εἰ dxoAov9ti ἢ μὴ τῇ τοῦ ὑποκειμέ- 
vov ἐπιδόσει ἡ τοῦ συμβεβηκότος ἐπίδοσις. 


Cap. 11. Si quid τοὶ adiicitur quod qualitatis vel muta- 
tionem vel accessionem efficit, id quod adiicitur eadem quali- 
tate praeditum sit necesse est. b3 Quale aliquid comparate di- 
citur, tale etiam simpliciter. 11 Quod quodammodo dici potest, 
id etiam simpliciter verum est. 


115231 ὁμοίως, intell. ὡς ἐπὶ τοῦ λευκοῦ καὶ ἀγαθοῦ ἐδείξα- 
μεν. Utilem autem dicit hunc locum non nisi in iis quorum 
qualitas augeri vel minui possit, quod non de eo loco quem 
exposuit vs. 29 — 31, sed de eo quem habuimus vs. 26 —29, 
dictum esse per se intelligitur, quum, si haec de altero ac- 
ciperentur, plane supervacanea essent. Quare etiam quae 
adduntur vs. 33 de loco priori intelligenda sunt, quod etiam 
ex exemplo (vs. 35) apparet. Nam si, ait, quod adiicitur 


Topica. 408 


non bonum facit id cui adiicitur, id ipsum quod adiiciatur 
non bonum esse non necessario consequitur. 

115b4 τὸ γὰρ... Nam nisi quid simpliciter sit bonum vel al- 
bum, neque magis vel minus bonum vel album dici poterit. 

115b 7 ovx ἀντιστρέφει... Non vice versa colligere licet non 
simpliciter dici id cuius gradus neque augeatur neque mi- 
nuatur; nam multa eorum quae gradum non admittunt (τῶν 
οὐ λεγομένων μᾶλλον) tamen simpliciter dicuntur. 

115}13 τὸ yàg... Nam quum quod fieri omnino nequeat nullo 
modo fieri possit, id quod aliquo modo fieri possit, simpli- 
citer fieri posse putamus. 

115 "16 Quae vulgo adduntur οὐδεὶς yàg φύδει φρόνιμος. quum 
explicationis gratia aliena manu adiecta videantur, vet. intp. 
cod. Goth. secuti, licet invito Boethio qui ea retinuit, omi- 
simus. — Vs. 26 Boethius et vetus interpres vertunt: ,,erit 
bonum in Triballis" , quod non fecissent, si habuissent οὖσι 
Τριβάλλοις. Accedit quod nostra lectio, quum negligentiam 
quandam in scribendo admissam prodat, Aristotelis stilo ma- 
gis videtur convenire. — — Vs. 33 lectionem προσϑείς cur non 
receperit Bkkus non intelligo, quum vs. 30 praecesserit μη- 
δενὸς προστεϑέντος ἐρεῖς. 


Lib. III. cap. 1. Praeferendum esse aliud alii cognosci- 
tur , 13 primum si alterum est stabilius et praefertur a viro 
sapiente. 23 Deinde species et genus accidenti praestant , 29 
deinde quod per se eligitur ei quod propter aliud, bl quod per 
se causa est boni ei quod per accidens, 8 quod simpliciter bo- 
num est ei quod non simpliciter , 13 quod rei praestantiori pro- 
prium est, 22 quod proposito fini propius et cuius finis me- 
lior, 31 denique quod per se spectatum pulchrius est et prae- 
stantius. 


116a20 δεῖ δ᾽ ἄγειν... Haec enim communis artis dialecticae 
lex est, ut non tam argumentis veris quam iis utamur, per 
quae evincamus quod ad defendendum nobis proposuerimus. 

116223 τὸ ὅπερ τόδε τι genus et speciem rei significant, quippe 
quae accidente (τοῦ μὴ ἐν γένει) sint potiora et praestan- 
tiora, quum in ipsa rei natura sint posita. 

116b24 αἱρετώτερον μᾶλλον. Similia habemus 1364b2 xal τὸ 
φιλέταιρον εἶναι τοῦ φιλοχρήματον μᾶλλον κάλλιον, ὥστε 
καὶ φιλεταιρία φιλοχρηματίας. 608 ἢ ὅ τούτων δ' ἴχνη μὲν 

IM. 


466 Topica. 


vOv ἠθῶν ἐστὶν iv πᾶσιν ὡς εἰπεῖν, μᾶλλον δὲ φανερώ 
ἐν τοῖς ἔχουσι μᾶλλον ἦϑος καὶ μάλιστα ἐν ἀνθρώπῳ. 1) 8 
εὐεκτικοὺ γὰρ ὄντες καὶ γινόμενοι πολύσαρκοι ἢ πιό 
μᾶλλον ἧττον προΐενται σπέρμα. 810 420 μᾶλλον om 
κώτεροί εἰσιν oí νέοι τῶν πρεσβυτέρων. 9551 οἵ τοις 
(οἱ μικροκέφαλοι) μᾶλλον τῶν μεγαλοκεφάλων φρονιμώῶτ 
9014 35 διὰ τί δριμύτερον ὄξει μᾶλλον τῶν ἀρωμάτωι 
τέφρας ϑυμιωμένων ἢ ἐπὶ τοῦ πυρός; δ83} 11 ἐὰν ὃὲ 

τὸν πέλεκύν τις πατάξῃ αὐτῷ. διασχίξει, ἔλαττον βάρος! 
τος τοῦ τύπτοντος πολὺ μᾶλλον 7) τοῦ ἐπικειμένου καὶ 
ξοῦντος. 341b 1 ἐν δὲ τῷ Πόντῳ ὁ μὲν νότος οὐχ οὕτως 

εὐδίαν ὥστε γίγνεσϑαι ἀτμίδα, ὁ δὲ βορέας διὰ τὴν ψυχρέ 
ἀὠντιπεριιστὰς τὸ ϑερμὸν ἀϑροίξει, ὥστε πλεῖον ἀτμίξειν 
λον. 684a?3 εὐρυχωρέότερα γὰρ ὄντα καὶ μείξω χώραι 
τοῖς φοῖς μᾶλλον. 951b8 ἧττον οὖν ὁρῶσιν ἀκριβέστ 
Alia ratio est eorum quae liabemus 857a26 ὅταν γὰρ 7 
κρότερον (τὸ βάρος). τὰ ἄκρα σαλεύεται. ὥστε εἴη Gv κα 
φέροντα χαλεπώτερον φέρειν μᾶλλον, h. e. ὥστε συμβαίν 
μᾶλλον αἱρεῖσθαι τὸν φέροντα καὶ χαλεπώτερον φέρειν f 
7 μακρότερον, οὗ τὰ ἄκρα σαλεύεται. Cui quidem loco 

dissimilis est alius Eth. Nic. 1120a17 χαὶ ῥᾷον δὲ τ 
λαβεῖν τοῦ δοῦναι᾽ τὸ yàg οἰκεῖον ἧττον προΐενται uA. 
οὐ λαμβάνουσι τὸ ἀλλότριον : nam etiam in his in verbo 
λον latere videtur notio τοῦ βούλεσϑαι vel τοῦ μᾶλλο 
ρεῖσθαι. quasi diceret Aristoteles τὸ γὰρ οἰκεῖον μᾶλλον 
λονται ἧττον προΐεσθαι. ut non probandum sit quod Z 
vocem μᾶλλον supervacaneam esse dixerit: auget enin 
eius quod pronuntiatur. Cf. 1405 b 20 διαφέρει δ᾽ εἰπεῖν. 
ὀοδοδάκτυλος ἠὼς μᾶλλον ἢ φοινικοδάκτυλος, ἢ ἔτι qu 
τερον ἐρυϑροδάκτυλος. ubi simplici μᾶλλον significatur τὸ 
τιον εἶναι. ltem simplici μάλιστα significatur id quod est 
mum 1295 b 31 τὰς τοιαύτας ἐνδέχεται εὖ πολιτεύεσϑαι πόλ 
αἷς δὴ πολὺ τὸ μέσον, καὶ κρεῖττον μάλιστα μὲν ἀμφοῖ 
δὲ μή. ϑατέρου μέρους. Quod 1453 4 16 comparativo a 
tur μᾶλλον, id facile excusatur eo quod vs. 13 prae 
μᾶλλον: nam hic locus similis est iis quos dedimus ad L 
sub fin. 

116b27 A propositione universali ad exemplum quo illa 

stretur tam subito transit, ut, quamquam priori ora 
membro universalem enuntiationem expressit, tamen in ap 


Topica. 401 


(vs. 30) relicta oratione universali exemplum exponat. Ar- 
gumentatio qua utitur haec est. Si vita beata multo magis 
sanitate praestantior est quam sanitas eo quod sanitatem ef- 
ficit, quum quanto vita beata praestantior sit sanitate, tanto 
etiam quod vitam beatam efficiat praestantius sit eo quod sa- 
nitatem, consequitur — ἐκ τοῦ ἀνάλογον vs. 21 (4: B— C: D, 
8i 44 sit vita beata, C id quod eam facit, B sanitas, D quod 
eam facit), h. e. si in priori enuntiatione (in hypothesi) pro 
vita beata et sanitate (74 et B) ea substituamus quae ean- 
dem rationem habeant (C et D) — id quod vitam beatam 
efficiat (C) multo magis esse praestantius eo quod sanitatem 
faciat (D) quam sanitatem ipsam (BH) eo quod sanitatem fa- 
ciat (D). Quum igitur terminus € longius superet terminum 
D quam terminus S, terminum C praestantiorem esse ter- 
mino Z consequitur. 


Cap. 2. Deinde de praestantia rerum iudicandum est. ex 
consequentibus , 16 e numero bonorum, 26 e temporis opportu- 
nitüte. 33 Deinde praestat quod omni tempore utile est, b3 
id cuius amissio fertur aegrius, 10 id quod bono propius est 
vel similius, 28 quod magis manifestum est, quod difficilius, 
quod incommodo liberius. 33 Quod simpliciter sumtum alteri 
praestat, id, etiam si quam optimum sit utrumque, praestat et 
vice versa, ll5al quod cum amicis participare licet. 6 Quod 
abundat praestat ei quod necessarium est, 16 quod ab alio sup- 
peditari non potest , quod. alia re non adiecta praefertur , quod 
habere simulamus, id cuius defectus minus reprehenditur in 
homine misero, magis in felici. 
117a5 Dedimus αὐτοῖς quod Boeth. et vet. intp. habuerunt qui 
vertunt ,sibimet ipsis": quare quod optimi codices praebent 
αὐτοῖς mutavimus in αὐτοῖς. Bkkus scripsit ἀλλήλοις. quod 
neque codicum neque intpp. auctoritate defenditur. — Item 
vs. 11 et 23 Boethii et vet. intp. lectionem exhibuimus cum 
optimis codicibus consentaneam. 

117a21 xai μὴ ἀγαϑὰ μετ’ ἀγαθῶν ἀγαϑῶν πλειόνων οὐδὲν 
κωλύει εἶναι αἱρετώτερα. 

117b6 Lectio vulgaris οὗ γὰρ correctionis speciem habet, 
quum et praecesserit ὧν et sequatur: quare recepimus quod 
Boethius, vet. intp. et optt. codd. praebent. Etiam vs. 11 et25 


dedimus quod praebent Boethii versio et vet. intp. 
30 * 


408 Topica. 


11826 τὰ ix περιουσίας quae sint et exemplo adiecto et di- 
sertis verbis vs. 12 patefecit. Similiter roig περιττοῖς (de 
quibus v. Biese II, 536, ,,die hóheren geistigen Bestrebungen 
der Kunst τι. Wissenschaft") opponuntur 13312 42 τὰ χρήσιμα 
πρὸς τὸν βίον et τὰ τείνοντα πρὸς ἀρετήν. 983b2 εἰ δὴ Ai- 
γουσί τι οἷ ποιηταὶ καὶ πέφυκε φϑονεῖν τὸ ϑεῖον, ἐπὶ τού- 
vov (ἐπὶ τῆς μάλιστα καὶ καθ᾽ αὑτὸ ἐπιστήμης) συμβαίνειν 
μάλιστα εἰκὸς καὶ δυστυχεῖς εἶναι πάντας τοὺς περιττούς. 
Cf. 480}}21 τῶν τε γὰρ ἰατρῶν ὅσοι κομψοὶ 7) περίεργου, 
λέγουσί τι περὶ φύδεως καὶ τὰς ἀρχὰς ἐκεῖθεν ἀξιοῦσι λαμ- 
βάνειν. De coel. 290}]4 τὸ φάναι γίνεσθαι φερομένων &g- 
μονίαν... κομψῶς μὲν εἴρηται καὶ περιττῶς ὑπὸ τῶν tixóv- 
vOv, οὐ μὴν οὕτως ἔχει τἀληϑές. Opponitur τῷ ἀναγκαίῳ 
τὸ περιττὸν ὅ31849: τὰ δὲ καλούμενα τήϑυα τούτων πάντων 
ἔχει τὴν φύσιν περιττοτάτην. κέκρυπται γὰρ αὐτῶν μόνων 
τὸ σῶμα ἐν τῷ ὀστράκῳ πᾶν. Neque ab hac vocis signifi- 
catione alienum est quod habetur 622 "6 ἔστι δὲ καὶ ὁ vav- 
τίλος πολύπους τῇ τὸ φύδει καὶ οἷς ποιεῖ περιττός. 532b18 
ἔστι δ᾽ ἔνια ξῷα περιττὰ καὶ iv τῇ θαλάττῃ. ἃ διὰ τὸ Gxd- 


νια εἶναι οὐκ ἔστι θεῖναι εἰς γένος. 


Cap. 3. Deinde praeferendum est quod praeditum est ma- 
rima, quae eidem speciei propria est, virtute, 29 quod bonum 
reddit id cum quo coniunctum est. 34 Deinde ex alio casu vel 
ex effectu de praestantia iudicandum est, bl e diversa, quam 
ad aliud utrumque habet, ratione. 4 Deinde praestat id cuius 
ercessus praefertur et quod nobis ipsis quam alii debere ma- 
lumus. 10 Deinde ex adiectione et detractione iudicandum est. 
20 Praestat quod per se eligitur ei quod ostentationis causa. 
21 Deinde videndum est num pluribus modis conducat quod 
eligendum dicatur et propter quid eligatur. 31 Denique id 
quod appetitur praestat ei quod aeque appetitur ac fugitur. 


118235 xal ταῦτα δὲ ἀπ᾽ ἐκείνων. Quum aliam rem alii prae- 
stare dixerit, si idem verbum alio casu positum alteri prae- 
stet, vel si usus usui vel effectus effectui, etiam vice versa, 
ait, si alia res alii praestet, casum casui et effectum effectui 
et usum usui praestare consequitur. 

118b2 ἢ &..., h. e. ἢ εἰ 9dvsQov μεῖξόν ἐστιν ἀγαθὸν τού- 
του ὃ μεῖξόν ἔστι θατέρου, quod re idem est atque id quod 
modo dixit vs, 1, quamquam verbis differt. 


Topica. 469 


118b4 τὸ μᾶλλον αἱρετώτερον. h. e. τὸ μείξονι ἀγαθῷ ὑπερ- 
ἐχον τούτου οὗ ἄμφω ἐστὶν αἱρετώτερα. Unde apparet vo- 
cis μᾶλλον quae comparativo adiecta est hic aliam esse ra- 
tionem quam in iis exemplis quae dedimus ad 116b24. 

118b8 Boethio et codd. invitis qui habent ἕτερος Bkki lectio- 
nem retinuimus, quum exemplo adiecto probabile fiat de for- 
tuna Aristotelem cogitavisse: namque amicitiam aliorum non 
nobismet ipsis, sed fortunae debere nolamus, opes fortunae 
debere non ignominiosum existimamus. 

118b12 τὸ κοινόν. intell. τοῦτο ᾧ προστίϑεται ἄμφω. Non 
locum habet, ait, quod diximus (e duobus id esse praestan- 
tius, quod, si utrumque cum alia re coniungatur, hanc prae- 
stantiorem reddat, quam si alterum cum ea coniunctum esset), 
δ] id, quocum utrumque coniungitur, altero ita uti potest, 
ut ipsum melius fiat, altero vero non potest. — Vs. 14 pun- 
ctum posuimus ante οἷον, ne quis exemplum quod adiicitur 
ad exceptionem pertinere putet: nam non quae proxime an- 
tecedunt, sed quae dixit vs. 10 exemplo illustrantur. — Vs. 15 
ut legatur συνδυαξόμενος quod Bkkus dedit sensus postulat, 
nisi forte pro eo quod codd. praebent συνδυαζόμενον scri- 
bendum est συνδυαξομένων. coll. iis quae diximus ad 19b37. 
— Quae leguntur vs. 21 sq. ea Buhlius ,japerte corrupta" 
dixit, quamquam et sana sunt et ad intelligendum facillima. 

118b30 τῶν δ᾽ αὐτῶν (intell. τῶν πρὸς ἃ χρήσιμά ἐστιν) ἀμ- 
φοτέροις ὑπαρχόντων. h. e. ἀμφοτέρων δὲ πρὸς ταὐτὰ ὄν- 
τῶν χρησίμων. 

118 "35 Quamquam Boethius, vet. intp. et optt. codd. lectio- 
nem ἀρετῶν praebent, tamen Bkkum secuti dedimus αἱρετῶν, 
quod sensus requirit. Absurdum enim esset, si diceretur: 
»Magis fugiendum est quod virtutem magis impedit, sicut 
morbus et voluptatem et virtutem magis impedit quam 
deformitas". Deinde efiam ex iis quae praecesserunt appa- 
ret legendum esse αἱρετῶν: nam quum dixerit τὸ τοῦ βελ- 
τίονος ἕνεκεν αἱρετώτερον. vice versa dicendum est τὸ μᾶλ- 
λον τοῦ βελτίονος ἐμποδιστικὸν qtvxtórtQov: virtus autem 
exemplo est, quo utraque sententia illustratur. 


Cap. 4. Si comparatio tollitur in iis quae adhuc exposui- 
mus, per eosdem locos aliquid eligendum vel fugiendum esse 
demonstratur. 


440 Topica. 


119a6 ὅσα τοιαύτην... quaecunque gradum admittunt, qui et 
augeri possit et minui. Idem quod hoc loco iam habuimus 
115b3, — Quae sequuntur ἐπ’ ἐνίων yàg... aliquid reti- 
cuisse Aristotelem produnt; nam his verbis non exprimi cau- 
sam eorum quae proxime antecesserunt facile intelligitur: 
quare oratio sic supplenda videtur: οὐχ ἐπὶ πάντων δ᾽ ἔχει 
οὕτως" ἐπ᾽ ἐνίων y&g..., h. e. quamquam non omnia quae 
eligenda vel fugienda sunt ita comparata esse debent, ut gra- 
dum admittant qui augeri possit et minni; sunt enim quae 
eligenda esse statim apparet, si inter se conferantur, ut, si 
hoc colligere velimus, non opus sit eo argumento quod modo 
habuimus (vs. 4), quo a comparativo gradu ad positivum pro- 
gredimur. Simile est quod habemus 122b39, ubi ante dil 
γὰρ... mente intellizendum est τοῦτο δὲ ψεῦδος " ἀεὶ yàg... 


Cap. 5. Quidam loci er iis quos habuimus etiam magis 
universales faciendi sunt. 


Ut propositiones universales quae subsequuntur facilius intel- 
ligantur, adscribamus eos locos, unde nati sunt ii quos hic 
tradit: cf. igitur 116b10 ad vs. 16, 118 429 ad vs. 11 — 
verba ἢ ᾧ ἂν ὑπάρχῃ uncinis inclusimus; nam quid sit τὸ 
ἔχον tam clarum est, ut tali interpretatione non indigeat. Ac- 
cedit quod et in codd. et in versione Boethii et vet. intp. 
abest particula 7, unde verba ᾧ ἂν ὑπάρχῃ in margine prius 
adscripta postea adiecta ista particula in contextum migra- 
visse probabile fit — 118b1 ad vs. 20. Ei loco quem ha- 
bemus vs. 21 nullus est similis eorum qui praecesserunt: nam 
si eum transferas ad τὸ αἱρετόν. sic se habebit: εἰ τὸ uiv 
αἱρετοῦ αἱρετώτερον, τὸ δὲ μὴ αἱρετοῦ αἱρετώτερον, καὶ 
ἐκεῖνο τούτου ἔσται αἱρετώτερον. Deinde cf. 118b 10 et 16 
ad vs. 23 sq., 118b 27 ad vs. 26. 


Cap. 6. Eosdem locos quos lib. II. et 111. exposuit etiam 
in problemata particularia quadrare et qui maxime iis accom- 
modandi sint et quomodo, ostendit. 120b6 Propositio inde- 
finita non nisi uno modo redarguitur, duobüs probatur, 20 
definita particularis duobus modis vel etiam pluribus refelli- 
tur. 32 4lii quidam loci qui utiles sint iis qui de problemate 
particulari disputent. 


Topica. 431 


119 b 15 εἴ τι τῶν ἐκ θατέρου γένους μᾶλλον τῶν ix ϑατέρου 
ἐστὶ τοιοῦτο, ἐκείνων δὲ μηδὲν ἐστιν, οὐδ᾽ ἂν τὸ εἰρημένον 
εἴη τοιοῦτον. 

119b 38 οὐχ ὑπάρχει τινί, h. e. τινὶ οὐχ ὑπάρχει, sicut habui- 
mus a 36 οὐδὲ τινὶ pro καὶ τινὶ οὔ : οὗἁ quae diximus ad 24 a 19. 

120a3 ὁ ὑποτιϑέμενος, h. e. ó ἀξιώσας τὴν ὑπόϑεσιν (v. 
119b 33) καὶ διὰ ταύτης περαίνων, de quo quidem usu v. 
quae diximus ad 72.415. 

120a6 Etiam in sequentibus de particulari problemate solo-agi- 
tur: nam indefinita propositio idem valet quod particularis 
(11b 36). 

120a21 ϑέσιν ἐπὶ πλεῖον διορισϑεῖσαν eam dicit, in qua notio 
eius quod orationi subiectum est etiam accuratius et arctius 
circeumscribitur quam in iis propositionibus quas habuimus 
vs. 22 et 24. 

120232 Loci qui sequuntur satis ostendunt quam verum sit quod 
diximus ad 113220 sub fin. Nam quae hic de propositioni- 
bus particularibus dicuntur, eadem iam continentur iis quae ha- 
buimus de universalibus 109b 13. Cum 120b1 cf. 111b3. 
Deinde notandum est, quod etiam id ipsum quod dicit vs.32 
eo contineri videtur quod habetur vs. 34, nisi verba ἐν olg 
ὑπάρχειν vs. 33 ita accipienda dicas, ut non significent al- 
terum inesse in altero, sicut species in genere insit, sed ὡς 
iv ὑποκειμένῳ ϑατέρῳ (cf. 1424), quamquam de iis quae 
sint in alio ὡς ἐν ὑποκειμένῳ nihil dixit libro II. 109 b 13 sqq., 
ad quem locum Aristotelem respicere apparet adiectis verbis 
καϑάπερ iv τοῖς καϑόλου προβλήμασιν. At verum discrimen 
in eo est, quod τὰ xa0" ἕκαστα vs. 32 sunt res singulae quae 
sub sensus cadunt, τὰ ἄτομα vero vs. 3ὅ intelligenda sunt 
τὰ ἄτομα εἴδει. quae etiam 109b 16 et 21 simpliciter dicun- 
tur ἄτομα. 

120a 33 dv τε γὰρ... Namque, ait, qui propositionem parti- 
cularem refellere velit, universalem quae ei repugnet indu- 
ctione facta probare debet, ita ut multis prolatis quae cum 
ea consentanea sint propositionem universalem ipsam, quam 
efficere velit, ab adversario sibi dari aut cur non conce- 
denda sit, exponi postulet. — Lectionem χαϑάπερ εἴρηται 
πρότερον et codices praebent et Boethius et vet. intp. , qui 
vertunt: priest prius dictum est". — Vs. 38 ἔτει ἐφ᾽ óv..., 
h. e. ἔτι ig? ὧν ἔστι διελεῖν τὸ συμβεβηκὸς εἰς τὰ ἄτομα 1) 


412 Topica. 
εἴδει ἢ douOuó, ἐπὶ τούτων διαιρετέον καὶ σχεπτέον εἰ μηδὲν 


τούτων ὑπάρχει ᾧ εἴρηται ὑπάρχειν. 


Lib. IV. cap. 1. Generis loco usurpatur quod revera non 
est genus, si non praedicatur de omnibus quae in eadem spe- 
cie sunt cum eo de quo praedicatur , 21 vel si non coniun- 
ctum est cum natura eorum quae ei subiecta dicuntur, 30 vel 
si accidentis definitio generi convenit; 36 deinde si eadem di- 
visio non simul complectitur genus et speciem, 121a 10 si de- 
Jinitio eius quod in genere inest (speciem intell.) de genere 
praedicatur, 20 si de quo species praedicatur, de eo non prae- 
dicatur genus, ?1 si quod genere continetur nulli speciei sub- 
fectum est , bl si quod generi subiectum est genere ipso latius 
patet aut ambitum aequalem habet , ὅ si quae in eadem specie 
non in genere insunt. 


120b 13 στοιχεῖα. de quibus v. quae diximus ad 14a 39 et ad 
84b21 cell. Top. I. c. 6 init., schol. nostra ad 121b11. 

120b 14 αὐτῶν δὲ τούτων, h. e. τῶν πρὸς τὸ γένος xal τὸ ἴδιον, 
quod nen adiicerem, nisi Alexandrum etiam de definitione 
haec dicta putavisse viderem. 

120b 16 τῷ λεχϑέντι, h. e. ob ἀποδέδοται τὸ γένος. --- Vs. 11 
καϑάπερ ἐπὶ τοῦ συμβεβηκότος. Nam quod accidens est, id 
non simul de omnibus quae eidem generi subiecta sunt, prae- 
dicari debet. 

120 b 26 Aliud argumentum affert cur τὸ κινούμενον non sit ge- 
nus animae: alterum enim, ait, in alia categoria inest quam 
alterum; quod quidem argumentum copiosius exponitur vs. 36. 

121213 cf. 3.438 — ΒΘ coll. 121b 12 et 122b9. 

121a 29 Quod nulla specie continetur, id neque genere conti- 
netur, exceptis iis quae species sunt proximae generis: nam 
primae species, in quas genus dividitur, solae ex omnibus 
alii speciei non subiectae in genere insunt. 

121a 36 Quae uncinis inclusimus explicationis gratia in mar- 
gine adiecta postea in contextum ipsum videntur transposita 
esse. Bkkus particula οὐδὲ deleta dedit τὸ τῆς pro τῶν τῆς 
ex coniectura, qued audacius factum est. Accedit quod le- 
ctio Bkki hac difficultate laborat, quod, quum motus non 
una sit species, sed plures, ut sensus exiret quem ille voluit, 
dicendum erat τῶν ὑπ᾽ εἶδός τι τῆς κινήσεως ὄντων vel τῶν 
ὑπὸ τὰ εἴδη τὰ τῆς κινήσεως ὄντων. Quare haec omnis, 


Topica. 418 


quae et Alexandrum (v. schol. 278b 43) et Boethium sic le- 
glisse constat ut nos uncinis circumscripta exhibuimus, aliena 
manu adiecta videntur, praesertim quum etiam Alexander 
haec ἐκ παραλλήλου dicta esse putaverit cum iis quae pro- 
xime antecesserint. Boethius : ,,neque individuorum neque eo- 
rum quicquam quae sub specie motus sunt", vet. intp. Goth.: 
neque individuorum aliquid quae sub specie motus sunt". 

121 b 2 olov, intell. εἰ τὸ ὃν ἔφησε γένος τοῦ δοξαστοῦ. 

121}9 Coniicio legendum esse ὑπ᾽ ἄλληλα sicut vs. 35, 101. 19. 
29 al.: recte enim Pacius vertit: ,si primum et principium 
alterum sub altero positum sit", quamquam retinuit lectio- 
nem vulgarem. 


Cap. 2. Deinde videndum est. num etiam aliud sit. eius- 
dem rei genus. 122a3 Investigandum in quo genere genus 
ipsum insit, 31 num cum quorum natura coniuncta sit notio 
speciei, cum eorundem natura etiam generis nolio sit coniun- 
cta, bT num generis definitio praedicetur de specie et de iis 
quae speciei subiecta sint, 12 num differentia pro genere sumta 
sil, 18 vel pro specie; 28 num quod genus perhibeatur speciei, 
31 vel quod differentia sit speciei, vel quod genus sit diffe- 
rentiae subiectum esse dicatur vel genus differentiae loco po- 
situm sit; 123all mum mulla generis differentia de specie 
praedicetur vel species natura prior sit genere, vel genus aut 
differentia non necessario cum specie coniuncta sit. 


121b34 Etiam si concedatur duo interdum esse eiusdem rei 
genera, tamen aut alterum alteri subiectum sít aut utrumque 
eodem genere contineatur necesse est. Quare quamquam 
interdum quidem concedere debeamus adversario duo esse 
genera rei de qua agatur (quippe quod nihil absurdi habeat), 
tamen videndum erit num neque alterum in altero neque 
utrumque in eodem genere insit: quorum neutrum si locum 
habere probaverimus, simul genus rei quod posuit adversa- 
rius, non recte constitutum esse demonstratum erit. 

121b 36 τῶν ἀναγκαίων. Sic dicit 1311 433 τὸ εὖ ποιεῖν καὶ 
τὸ εὖ πάσχειν τῶν ἡδέων. 1291al δοκεῖ δ᾽ εἶναι τῶν dóv- 
νάτων τὸ μὴ εὐνομεῖσθαι τὴν ἀριστοχρατουμένην πόλιν. 
242}82 τούτων δ᾽ ἑκάτερον τῶν ἀδυνάτων. 1281b22 περὶ 
ὧν γὰρ βουλεύονται νομοθετῆσαι τῶν ἀδυνάτων ἐστίν. Ple- 
nius dicit 129109 μὴ γὰρ ἕν τῶν ἀδυνάτων d πόλιν ἄξιον 


414 Topica. 


εἶναι καλεῖν τὴν φύσει δούλην. Item 1332} 32, 1340 b 24, 40622, 
de coel. 271 b 4 £v τι τῶν ἀδυνάτων ἐστίν. Eundem genitivi 
usum habemus 1372 b 31 οἱ τοιοῦτοι γὰρ οὔτε προαιροῦνται, 
φοβούμενοι τοὺς κριτάς, οὔτε δύνανται πείθειν" ὧν ol μι- 
σούμενοι καὶ φϑονούμενοί εἰσιν. 9294 28 ὑπὸ τοῦ ϑερμοῦ 
τοῦ iv τοῖς ἀλφίτοις ἐξατμίξεται τοῦ ὕδατος. 955 "21 αἱ δὲ 
ἄλλαι ἐπιστῆμαι καὶ τέχναι τῶν ὑφ’ ἡμῶν ποιητῶν εἰσίν. ὁ 
δὲ νοῦς τῶν φύσει. 7223b13 ἐπεὶ δ᾽ ἐστὶ φορὰ καὶ ταύτης 
ἡ κύχλω... 1290b14 ὀλίγοι ὄντες πολλῶν. Eadem geni- 
tivi ratio est 114} 18 et 116} 4, quam per ellipsin explican- 
dam esse quum ex iis patet quae modo adscripsimus tum 
maxime ex iis quae legimus 359b24 ἐπεὶ δὲ περὶ τούτων 
διώρισται, καθ᾽ ἕκαστον λέγωμεν τί σὰρξ 7) ὀστοῦν 7) τῶν 
ἄλλων τῶν ὁμοιομερῶν (intell. ὁτιοῦν). 1386. καὶ ὅλως 
δὴ (πάντας οἰήσεται ἀξίους εἶναι κακοῦ) ὅταν ἔχῃ οὕτως 
ὥστ᾽ ἀναμνησϑῆναι τοιαῦτα συμβεβηκότα 7) αὐτῷ 7) τῶν αὖ- 
τοῦ, ἢ ἐλπίδαι γενέσθαι ἢ αὐτῷ 7) τῶν αὐτοῦ (intell. τινί, 
quod in simili constructione adiectum est 1385} 18. 1291} 81 
δημοκρατία τε γὰρ oU μία τὸν ἀρυϑμόν ἐστι, καὶ τῶν ἄλλων 
(intell. πολιτειῶν ἑκάστη) ὁμοίως. Cf. 669410. ubi ad ge- 
niüivum τῶν πεζῶν repetendum est ἔνια ex eo quod prae- 
cessit πολλὰ τῶν ξῴων : sequitur enim vs. 12 τῶν iv τῷ ὑγρῷ 
ἔνια). Substantivum quod praecessit repetendum est ad ge- 
nitivum explicandum 491a2: ἔχει δὲ ῥαφὰς τῶν μὲν γυναι- 
κῶν (intell. τὸ κράνιον) μίαν κύκλῳ, τῶν δ᾽ ἀνδρῶν τρεῖς 
εἰς $v συναπτούσας. Similiter explicandum est quod legitur 
134b24. Alis ratio genitivi est 383a6 ὅσα uiv οὖν ἐστὶν 
ὕδατος, οὐ πήγνυται ὑπὸ πυρός. 38481 οὐ μόνον διότι 
γλίσχρον, ἀλλὰ καὶ διότι ἀέρος ἐστίν. lb. 8 ὥστε ὅσοις λεί-- 
πεταί τι. τοῦτο γῆς. 389b6 μαλακτὰ δ᾽ ἐστὶ τῶν πεπηγό- 
τῶν ὅσα μὴ ἐξ ὕδατος. οἷον κρύσταλλος (πᾶς γὰρ κρύσταλ- 
Aog ὕδατος), ἀλλ᾽ ὅσα γῆς μᾶλλον. 435 25 καὶ διὰ τοῦτο 
τοῖς ὀστοῖς καὶ ταῖς θριξὶ καὶ τοῖς τοιούτοις μορίοις οὐκ αἷ- 
σθϑανόμεθα, ὅτι γῆς ἐστίν. Quibus quidem exemplis haud 
dissimile esse videtur quod habetur 963 "29 διότι λεπτῶν 
πόρων εἰσὶν (οἱ ὀδόντες). iv olg μικρὸν τὸ 9tQuóv. 

122215 et 18 ἄν περ κατηγορῆται addidit, quia ultimae species 
(τὰ ἄτομα εἴδει) non praedicantur de prioribus: quare si 
speciei, cuius genus quaeritur, aliae species subiectae sunt, 
non omnes species quae ex eadem divisione natse sunt (ix 


Topica. 419 


τῆς αὐτῆς συστοιχίας) de illa praedicari poterunt, sed non 
nisi eae quibus.ipsa subiecta est. 

1222419 δι’ ἐπαγωγῆς ληπτέον. Nam inductione facta in arte 
dialectica probanda sunt omnia, quorum vera demonstratio 
certis scientiae principiis nixa, quum subtiliorem quandam et 
reconditiorem doctrinam requirat, a disserendi arte aliena 
esse debet. 

122220 οὐκ ἀπόχρη... Nam etiam si summum genus de-spe- 
cie, de cuius genere proximo dubitatur, praedicatur, non 
consequitur genus proximum recte constitutum esse, quum 
emnia, in quae prima summum genus dividatur, de iis prae- 
dicentur, de quibus summum genus ipsum. Sit summum ge- 
nus 44, quod dividatur in genera proxima B, Β΄, B"... lam 
si ;$ praedicatur de specie C, incertum manet utrum Z an 
B' an B" praedicetur de C. | 

122b 28 cf. quae diximus ad 4b20. — Vs. 33 omisimus cum 
editionibus plerisque et Boethio verba ἡ qood, quippe quae 
facile intelligantur. Vet. intp. transposita habet, adiecit enim 
v8. Sq. post λέγεται. 

123a8 οὕτω δ᾽ ἀποδοθέντος, intell, ὡς εἴπομεν iv τοῖς πρότε- 
Qov inde a vs. 31. 


Cap. $. Genus non recte constitutum est, si quod generi 
subiectum est vel contrarium participat vel quodcunque cum 
genere ipso coniunctum esse non potest, 21 si species et penus 
non eodem sensu dicuntur, 30 sí generis una sola est species, 
33 si genus non sensu proprio accipitur. bl Pluribus modis 
idem probari potest, sí quid speciei contrarium est. 124a1 
Genus recle constitutum esse, si quid speciei contrarium est, 
tribus modis probatur. 10 Ex iis quae αὖ eodem verbo deri- 
vantur argumenta petuntur et ad probandum et ad redar- 
guendum utilia. 

1232321 Videndum est num genus voce ambigua exprimatur, 
ut, quum praedicetur de specie, non eo semper sensu ac- 
cipi debeat, quo quod in speciei natura positum sit declare- 
tur: nam genus non solum de nomine speciei, sed de specie 
ipsa praedicari et cum eius natura coniunctum esse debet 
(v. quae diximus ad 141 et 6). — — Vs. 28 τοῖς εἰρημένοι 
v. lib. 1. c. 15. 

123b20 τῶν uiv... Lucem affert huic loco quod habuimus 


446 Topica. 


12222, unde patet ὡς ὑποκείμενον ἀνὰ μέσον hic dici id, 
quod duabus rebus contrariis ita interiectum sit. ut res quae- 
dam esse videatur quae per se sola constet διὰ τὸ δὔπορον 
εἶναι ἑνὶ ὀνόματι αὐτὸ ἀποδοῦναι. 

123 b 24 εἶ τὸ ἐναντίον, intell. τῷ εἴδει. nam de hoc solo hic 
agitur. 

123b 32 recepimus lectionem quam Boethius, vet. intp. et edd. 
prr. habent; altera enim correctionis speciem habet quae 
facta videtur, ut verba ἀρετὴ κακίᾳ καὶ δικαιοσύνη ἀδικίᾳ 
iis similiora essent quae praecesserunt. — Vs. 33 πᾶσα ante 
γὰρ ex contextu eiecimus, quum et sensum turbet (nam quod 
de omnibus valet, idem de singulis non praedicari numquam 
poterit, ut, s omnis valetudo morbo esset contraria, item 
etiam singulae singulis contrariae esse deberent) et in ver- 
sione Boethii et vet. intp. desit et in edd. prr. Adiectum 
autem videtur ab iis qui priorem enuntiationis partem alteri 
respondere vellent πᾶσα ὑγίεια — τὶς vódoc, quamquam ap- 
paret in verbis ἁπλῶς πᾶσα aut pleonasmum quendam inesse 
aut (quum e. g. vócog ἁπλῶς non significet ceniunctas morbi 
species omnes, sed universalem generis ,jmorbi" notionem 
quae per se spectetur) repugnantiam. 


Cap.4. lia argumenta petuntur ex similitudine. 35 Quo- 
modo de genere disputandum sit exponitur , si id quod spe- 
ciei opponatur vel privatio sit vel (b) quod repugnet vel (18) 
relatione exprimatur ; namque si species refertur ad aliud, item 
etiam genus. 23 Species, genus et reliqua genera in quibus 
insunt referri debent ad idem. 35 Eodem casu proferri debet 
id ad quod referuntur. 123a 3 Etiam si convertuntur, casus idem 
manere debet. 14 Quot odis species refertur ad aliud, to- 
tidem etiam genus et vice versa. 25 Genus eius quod refer- 
tur ad aliud oppositum esse debet generi eius ad quod refer- 
tur. 33 Denique si genus eL species ad aliquid relata dicun- 
tur, eandem rationem habere debent ad ea quibus inhaerent. 


124235 Si speciei opponitur privatio, genus non recte consti- 
tutum esse primum colligitur, si etiam privatio speciei in eo- 
dem genere inest, in quo species ipsa: nam species et pri- 
vatio aut nullum genus commune habent aut certe genera 
proxima (quae hic appellat ἔσχατα, quippe quae quam pro- 
xime accedant ad τὰ καϑ' ExaGra), quibus continentur, di- 


Topica. 41 


versa sunt; deinde, ubi et generi et speciei privatio oppo- 
nitur, si speciei privatio ad generis privationem non eandem 
rationem habet quam species ad genus. 

124b 7 ἀνάπαλιν v. 113b16. 

124 b 10 recepimus lectionem difficiliorem codicum et vet. intp. 
lat. auctoritatem secuti, quamquam Boethio invito. Quae quo- 
modo explicanda sit dubium esse non potest coll. iis quae 
diximus ad 47b26. Namque alterum γὰρ post ἀδύνατον 
non causam indicat, sed explicandi vim habet (nümlich), 
nisi quis ante ἀδύνατον γάρ mente intellizendum putet τοῦτο 
δ᾽ οὐκ ἐνδέχεται. ἀδύνατον yàg... coll. iis quae diximus ad 
119 6. 

124b 24 κατὰ τὸ γένος, quatenus genus de specie praedicatur 
et cum eius natura necessario coniunctum est. 

123a6 ἀντιστρέφει. De conversione τῶν πρός τι cf. 6} 21. 
Notandum est quod τὸ ὁμοίως ἀντιστρέφειν κατὰ τὰς πτώ- 
ὅεις non significat cum eodem semper casu coniunctum 
esse debere id quod convertatur (ἐπιστήμη) atque id cum 
quo convertatur (τὸ ἐπιστητόν), quod non semper verum esse 
dixit 6b33, sed speciem conversam cum eodem semper casu 
coniungi debere cum quo genus conversum coniungatur, 
quod patefecit exemplo ἐπιστήμης et ὑπολήψεως. 

123225 Quod 124b1 de &&& et στερήσει liabuimus, idem etiam 
dicendum est de iis quae sunt πρός τι. 

128 438 οἷον ἐνδέχεται ἐπιστήμην εἶναι ἐν ἐπιστητῷ, εἰ ἐπιστη- 
τὸν ἡ ψυχή. Nam sic haec intelligenda esse aperte docent 
quae leguntur b 4: quare reiicienda est lectio quam vertunt 
Boeth. et vet. intp., qui pro ἡ ψυχή vs. 39 habuerunt ἐν ψυχῇ. 

12ὅ4 40 οὐχ ἀναγκαῖον δ᾽ iv ἐπιστητῷ εἶναι τὴν ἐπιστήμην" 
δυνατὸν γὰρ καὶ ἐν ἄλλῳ ἢ ἐν ἐπιστητῷ (h. e. ἐν οὐκ ἐπι- 
στητῷ. in animo qui cognitionem sui habeat nullam) τὴν ἐπι- 
στήμην ὑπάρχειν. Apparet inde nen probandum esse quod 
coniecit Alexander .schol. 281 b 22. 

125b 5 Quum tres fecerit ordines τῶν πρός t1, considerandum 
dicit, si de genere disputetur, num genus et species non ei- 
dem ordini adnumerandae sint, sed diversam habeant ratio- 
nem ad ea quibus inhaereant (ἐάν vig ϑῇ τὸ τοιοῦτον slg τὸ 
μὴ τοιοῦτον). — Articuli τὸ post εἰς adiecti eadem fere ratio 
est quam habemus 189 b 23, quem locum adscripsimus ad 10 b 10 
coll. iis quae diximus ad 3221 sub fin. 


418 Topica. 


125 b 11 οὐδὲν yàg διαφέρει. intell. πρὸς τὸ ἀνασκευάζειν 
gumentatio eadem manet, sive genus sive accidens d 
est alterum alterius. 


Cap. $. Deinde peccant in genere constituendo qu 
habitu actum (20) vel facultatem sumunt (28) vel pro δι 
quod quomodocunque speciei sit consequens. 126a3 Gen 
species in eodem inesse vel fieri debent. 11 Species genus 
ticipare debet simpliciter , non quodammodo. 26 Peccan 
pro genere speciei partem sumunt, 30 qui quod malum (b. 
quod per se bonum est in facultate ponunt , "l1 qui uni g 
subiiciunt quod in pluribus est, 13 qui differentiam ge 
loco et genus differentiae loco collocant , 34 qui id quod 
citur affectionis genus faciunt. 


125b 32 τῇ ὀργῇ ἕπεται πρότερον ἡ λύπη, v. 111211. Q 
irae natura non exprimitur (ἁπλῶς) doloris notione, sicu 
nere speciei natura definiri debet. Nam quamquam eun 
irascatur dolore antea affectum esse sequitur, ut dolc 
irae causa, tamen dolor non est genus irae, quia genus, q 
quam speciei semper est consequens, tamen ex ea elici. 
ut ex effectu causa unde fluxit effectus, nunquam po 
nam generis et speciei alia utique est ratio quam causi 
effectus. — Vs. 356 dedimus ταὐτὰ pro ταῦτα. quae sa 
in codd. confusa sunt (cf. quae diximus ad 1646 sub : 
nam ταὐτὰ sensui magis convenire videtur, quum exem 
de quo dicturus est iam commemoraverit vs. 29, ut nihil 
adiiciat (quod si fieret, alteram lectionem praeferendam 
tarem), sed id exponat quod ab initio indicavit, cuius ei 
ratio est atque eius exempli quod modo expositum est. 

1253b31 οὐ yàg ἐνδέχεται ἔτι διαμένειν τὶ τὸ αὐτό, ἄν xt 
τοῦ εἴδους μεταβάλῃ εἰς τὴν ἀντίφασιν, οἷον πίστις εἰς 
στίαν, ὥστ᾽ οὐχ ἡ αὐτὴ ὑπόληψις ὁτὲ μὲν πίστις ἔσται ó 
μή. Desideramus in his quod alias admirari solemus Ar 
telis ingenii acumen. Namque saepissime fit, ut idem g 
contrarias species complectatur (οἷ. 128 "8 5.) : videntur 
tur et πίστις et ἀπιστία species ὑπολήψεως esse posse. 
γὰρ μὴ ἀριϑμῷ ταὐτὸ ὃν ἀλλὰ γένει ἐκ τοῦ εἴδους uet 
Asi εἰς τὸ κατ᾽ ἀντίφασιν ἀντικείμενον. ὥστ᾽ ἡ αὐτὴ τῷ 
νει οὖσα ὑπόληψις ὁτὲ μὲν πίστις ἔσται ὁτὲ δ᾽ ἀπιστία. 

1253b40 Negligentius dixit τὸν ὑπολαμβάνοντα καὶ πιστὸ 


Topica. 419 


quum ei qui evincere velit ὑπόληψιν fidei genus esse, dicen- 
dum sit ἐξ ἀνάγκης τὸν πιστεύοντα καὶ ὑπολαμβάνειν. 

126221 μετέχεται. Sic 1294 14 sq. προστάττεται. 

126232 Veram lectionem quam Boethius, vet. intp. et optt. co- 
dices praebent restituimus. Verbum κλέπτειν  deleverumt, 
opinor, qui definitionem xAézrov hic proponi putarent, quippe 
in qua eadem voce uti non liceret. At primum quidem ver- 
bum κλέπτειν hoc loco ita accipi posset, ut non esset furari, 
sed dolo uti vel clam aliquid agere, ut verba τὸν δυνάμενον 

.. κλέπτειν et ad sophistam et ad calumniatorem et ad 
furem pertinerent, aut, etiam si de fure solo dicta essent, 
certe non offenderet, quod de calumniatore et sophista nihil 
adiectum esset, quum uno exemplo res satis illustraretur. 
Deinde vero hic non id agit Aristoteles, ut furis definitionem 
det, sed ut exemplo proposito doceat quomodo fiat, ut fa- 
cultas interdum pro mali genere habeatur: quare quod dicit 
est hoc: οἷον κλέπτην τίϑησι οὐ τὸν κλέπτοντα ἀλλὰ τὸν 
δυνάμενον κλέπτειν. Unde apparet definitionem furis hic 
non proponi, ut nulla causa sit, ob quam verbum κλέπτειν 
non ferendum sit. Nostram lectionem etiam Alexander habuit 
(schol. 282 4 11). 

126b20 Dedimus γένη quod et codd. et Boethius et vet. intp. 
habent. 

126b 24 παρέσται τῇ ϑαυμασιότητι ἡ ὑπερβολή, ddrs xal ἡ Ex- 
πληξις. — Quod vs. 29 addunt codd, 418 0. quum in Boethii 
versione desit, Bkkum secuti omisimits. 

12123 Boethius et vet. intp.: ,,rursus si passionem cuius est pas- 
sio, illius genus dicit", quam lectionem probarem, nisi et co- 
dicum auctoritas et exempla quae sequuntur adversarentur, 
Locus quem hic habemus verbis differt ab eo qui proxime 
antecessit, re idem est. 

121a6 ὥστ᾽ ovy, ὡς τὸ γένος τοῦ εἴδους, ἐν τῷ τί ἐστι κατη- 
γορεῖται ὁ ἀὴρ τοῦ πνεύματος. De hac demonstratione idem 
dicendum est quod observavimus δά 125} 81: quod Aristote- 
les, licet non perspexit, tamen videtur sensisse, quum adiece- 
rit ea quae legimus vs. 9. 

121210 τὸ τοιοῦτον, h. e. τὸ τοῦ πάϑους εἶναι γένος τὸ πε- 
πονϑός. --- 8.11 verba xo9" ὦν... γένος explicationis gratia 
addita sunt: οὔτι κατὰ πάντων ἤγουν οὐκ ἀποδεκτέον κατὰ 
τούτων καϑ' ὧν μὴ ἀληϑεύεται τὸ ἀποδοϑὲν γένος. 


480 Topica. 


Cap. 0. Videndum est num ei quod genus perhil 
species subiectae sint nullae, 26 num quod omnium sit « 
quens pro genere vel differentia sumtum sit, bl num ge 
specie inhaereat, 5 num ei non synonymum sit, 8 num s, 
melior non in meliore genere insit, 18 num, si genus gt 
admittat, item etiam species, 26 num quod maiore vel « 
iure genus dicatur non sit genus. 31 Quod vs. 18 hab 
non nisi ad redarguendum utile est, id vero quod vs. 26 
ad constituendum. 128a13 Genus constituendum est id 
plures species complectitur cum quarum matura. coniu: 
est. 20 Quomodo genus a differentia distinguendum sit, 8. 
ligendum est e nomine et ex iis quae ab eo derivantur 
pro genere sumendum sit. 38 Denique videndum num al 
alterius sit. consequens, ita ut non convertantur. 

121228 Si quis τὸ ὃν pro genere sumsit, omnia huic g 
subiecta sint necesse est: nam τὸ Ov praedicatur de om 
Quare quum τὸ Ov latissime pateat et omnia complec 
sicut genus species et individua, etiam τὸ tv species est 
bebit τοῦ ὄντος. Quod si conceditur, de iisdem et gen 
speciem praedicari consequitur (de omnibus enim et 
et τὸ £v), ut alterum altero non latius pateat, quod a 
dum est. 

121b 18 Alterum orationis membrum, qued promittit par 
μέν. priore repetito sequitur vs.37. Cf. quae collegim 
61 a 19. 

128231 Lectionem quam Bkkus exhibuit, quum codicum s 
ritate destituta sit, reiecimus, quamvis speciosa sit coniec 
nostram Boethius et Alex. (schol. 283b 8) videntur hab 
Eandem edd. prr. et plurimi codd. praebent. Vox τι * 
adiecta videtur in codd. BC propter ea quae sequuntui 
στήμη τις. Ne quis verba male coniungat, minus acc 
haec ab Aristotele expressa esse monemus: nam quae 
ticula καὶ minus arcte coniunxit revera ita connexa sun 
alterum alterius rationem reddat: nam collatis iis quae 
xime sequuntur apparet dicendum fuisse ἐπεὶ δὲ δοκεῖ, 
μουσικόν, ἧ μουσικόν, ἐπιστῆμόν ἐστι, καὶ ἡ μουσικὴ 
στήμη τις εἶναι... 

1282353 οἷον δἰ βούλει κατασχευάδαι τὴν ἐπιστήμην ὅπε 
ότιν εἶναι σκοπεῖν δεῖ... 


Topica. 481 


Lib. V. cap. 1. Quod proprium est aut per se et semper 
aut ad aliquid relatum et aliquando proprium dicitur. 22 Quod 
refertur ad aliud duobus vel quattuor modis impugnari potest. 
34 De discrimine eius quod per se et quod relatum ad aliud, 
eius quod semper et quod aliquando proprium dicitur. 12986 Quod 
refertur ad aliud, id aut semper aut plerumque proprium est. 
11 Disputantibus mazime est quaestio de eo quod per se pro- 
prium est et quod semper et quod refertur ad aliud. 


128b27 Nostram lectionem Boethius, vet. intp. et edd. prr. ha- 
bent omnes, ut quod Bkkus dedit κινοῖ τὸ mendum esse vi- 
deatur, coll. 13427, 13, 16. — Quod dedimus vs. 33 κείμενον, 
id sensus postulare videbatur: nam τὸ κείμενον est τὸ τεϑέν, 
ἡ ϑέσις, τὸ ἀποδοϑὲν ἴδιον. Boethius vertit: ,,quod proposi- 
tum est", vet. intp.: ,,quod positum est". 

129222 Ad verba πρὸς πολλὰ mente intelligendum esset τοὺς 
λόγους ποιοῦντα s. τῶν λόγων γινομένων (hoc enim vel aliud 
quid huiusmodi elici posset ex iis quae antecesserunt oí Aó- 
you γίνονται πρὸς ταῦτα). si Aristotelem ipsum hoc in mente 
habuisse verisimile esset. Nam πρὸς πολλὰ est ,,multarum 
rerum ratione habita, in vieler Beziehung, aus vielen Ge- 
sichtspunkten", coll, iis quae diximus ad 50a11. — Docet 
autem hic cur in sequentibus agatur de eo quod per se et 
semper proprium sit praetermisso eo quod aliquando pro- 
prium sit et quod relatum ad aliud, quippe quorum alterum 
(vs. 28) non sit argumentum artis dialecticae proprium (λο- 
γικόν). alterum vero (vs. 32) numerandum sit in accidentibus, 
— Vs. 28 delevimus verba οὐκ iv ἄλλοις ἢ quae neque Boe- 
thius habuit qui vertit: ,,quod vero aliquando ad aliud quod 
nunc dicitur tempus consideramus", neque vet. intp. cod. 
Goth. qui habet: ,,quod vero quando ad id quod nunc dici- 
tur tempus tempus (sic) censideramus", neque intp. anonymus 
videtur legisse, cuius verba dedit Brandis schol. 283b 46. 


Cap. 2. Proprietas rei, nisi et quid sit et (13) quo ture 
de ea praedicetur re ipsa sit manifestius, male constituta est. 
22 lisdem argumentis utendum est, ut. proprietatem recte con- 
stitutam esse doceatur. 30 Deinde videndum est num quid 
ambigui habeat quod rei proprietatem exprimat, 130215 num 
ambiguum sit id cuius proprietas constituatur, 29 num idem 
plus semel dictum sit, b11 num in proprietate liquid insit 

II. 


482 Topica. 


quod commune sit omnibus, 23 num plura quae rei propria 

sint. comprehendantur. 

129b1 πρῶτον piv... cf. 132a22— 24. 

129b 3 Magentenus (v.schol. nostra]I. p.72) habuit lectionem codicis 
B γνωριμώτερον. Interpretationem autem quam ille proponit 
falsam esse facile intelligitur: nam sententia haec est: ἔστιν 
fv uiv τοῦ uiv μὴ καλῶς εἰ μὴ διὰ γνωριμωτέρων. τοῦ δὲ 
καλῶς. εἰ διὰ γνωριμωτέρων. Ei vero quod incepit per ἕν 
μὲν... respondet quod sequitur vs. 13 τὸ δ᾽... 

129 b 15 Veram lectionem solus habet cod. g: hanc enim et Boe- 
thius et vet. intp. praebet, qui vertunt: ,sed huic inesse no- 
tius esse", et sensus requirit. Nam quod Aristoteles dicit est 
hoc. Non solum quae sit rei proprietas quae constituta est, 
sed etiam de re ipsa eam praedicari s. cum re ipsa eam con- 
iunctam esse clarius nobis esse debet et certius quam quid 
sit res cuius proprietas constituitur. - Quem sensum tolerabi- 
lem habeat Bkki lectio equidem non intelligo. Quod editiones 
priores exhibent idem exprimit quod nostra lectio, sed aliis 
verbis: namque habent ἀλλὰ καὶ τῷδ᾽ ὑπάρχειν γνωριμώτε- 
ρον εἶναι. --- De collocatione verborum ὁ μὴ γὰρ cf. 161}16 
et quae habuimus ad 4 ἢ 22. 

129b 17 ὁποτέρου τούτων συμβάντος. h. e. τοῦ εἰ μὴ γνωρι- 
μώτερόν ἐστι τοῦ πράγματος ἢ τοῦ εἰ μὴ γνωριμώτερόν ἐστιν 
ὅτι αὐτῷ ὑπάρχει. Alterius rei exemplum dedit vs. 9. alte- 
rius exemplum sequitur vs. 18. 

129b 24 τῶν γὰρ... Explicat cur in antecedentibus adiecerit 
κατὰ τοῦτο. Cf. quae dixit Alexander in schol. 287271 coll. 
ib. vs. 34, ubi pro verbis o? γὰρ... ἴδιον legenda sunt verba 
quae habemus vs. 24 ἔσται yàg καλῶς... ἴδιον ; nam de his 
Alexandrum loqui apparet. 

130a ὅταν ἐπὶ... si, qui redarguat vocem amhiguam, qua 
rei proprietas exprimatur, eo sensu eam accipiat, qui a re de 
qua agatur alienus sit. 

130221 Bkkus cum edd. prr. dedit κατὰ τοῦ, nos cum Boethio 
et vet. intp. κατὰ τοῦτο. quae quidem lectio, quum conveniat 
loquendi usui qui et in antecedentibus et in sequentibus lo- 
cis exponendis observatus est, a nobis praelata est. Altera le- 
ctio, quamquam ferri potest, improbanda videtur maxime pro- 
pterea, quod in rebus similibus eandem dicendi formulam ab 
Aristotele diligenter servari videmns. 


Topica. 483 


130238 δεύτερον δ᾽... Deinde si quis non aperte quidem bis 
posuerit eandem vocem, sed proprietatem rei ita constitue- 
rit, ut definita una vel altera notione qua usus sit idem vo- 
cabulum non iterari non possit. 

130b9 dedimus πλεονάχις ex optt.codd., quod Boethius et vet. 
intp. et hic et a29 vertunt ,,frequenter". 

130b 20 Quod Alexander (schol. 254 b 1) reprehendit facile excusa - 
tur eo, quod Aristoteles addidit κατὰ τοῦτο, 1". e. κατὰ τὸ 
χωρίξειν ἀπό τινῶν (cf. enim 132a15, ubi redarguitur quod 
hic probatur), ut appareat non animam animalis propriam dici 
simpliciter, sed non nisi χαϑὸ τὸ ψυχὴν ἔχειν οὐ πᾶσι κοι- 
νόν ἐότιν. ὥσπερ τὸ ἕν καὶ τὸ ὄν. 


Cap. ἃ. Deinde videndum est num eo quod rei proprium 
dicatur res ipsa contineatur cuius proprietas constituitur, 
131a 12 vel num pro proprio sumtum sit id quod rei oppositum vel 
quodcunque re ipsa sit obscurius aut certe non clarius, 21 de- 
inde num id quod aliquando cum re mon coniunctum sit, 
bà num non indicaverit adversarius se non quod semper , sed 
quod nunc proprium sit constituisse, 19 num quod pro proprio 
sumtum sit non nisi sensu cognoscatur, 31 num quod proprii 
loco ponatur definitio rei sit, 132 810 vel in eius natura non 
necessario positum. 


131 a2 τι τῶν αὐτοῦ non dicit id quod in alia re inhaeret, τὸ 
ἐν ὑποκειμένῳ, sed quod alii subiectum est sicut species ge- 
neri: nam vs. ὅ τινὶ τῶν τούτου est ξῴῳ τινί. ἀνθρώπῳ. 
Deinde de ea ratione quae inter speciem et genus interce- 
dat sermonem esse maxime ex exemplo apparet quod vs. 8 
apponitur: nam et corpus et anima eo sensu τὶ τῶν ξῴου 
dici posset, ut animalis essent partes. Quare verba τὸ δέ τι 
τῶν αὐτοῦ ὕστερον sic interpretari licebit: quodcunque vero 
rei, cuius proprietas constituitur, ita subiectum est, ut ean- 
dem rationem habeat ad illam quam species ad genus, quo 
continetur, posterius est, ἢ. e. ὕστερον τῷ λόγῳ s. «o9? αὑτό. 
τὸ γὰρ γένος τοῦ εἴδους φύσει πρότερον καὶ γνωριμώτερον. 
ἐχείνου γὰρ ἀναιρεϑέντος τοῦτο συναναιρεῖται, θατέρου δ᾽ ἀναι-- 
ρεϑέντος ϑάτερον οὐκέτι. Cf. quae diximus de voce πρότε- 
Qov ad 14a26 et ad 11} 16. 

131a28 Duos locos qui distingui debebant hic confudisse vide- 


tur Aristoteles: nam non idem est num pro proprio sumtum 
81 * 


484 Topica. 


sit τὸ μὴ ἀεὶ παρεπόμενον (id quod aliquando omnino non 
praedicetur de eo cuins proprietas constituatur) an τὸ yuwó- 
μενόν ποτε μὴ ἴδιον (id quod aliquando non sit proprium 
eius cuius proprium esse dicatur, quamquam semper de eo 
praedicari possit). In iis autem quae sequuntur vs. 29 (οὔτε 
γὰρ...) non nisi de eo quod μὴ ἀεὶ παρέπεται cogitavisse vi- 
detur Aristoteles: quare etiam vs. 34 non dixit εἴπερ coi- 
o)róv ἐστιν οἷόν ποτὲ μὴ ἴδιον γίνεσθαι, sed εἴπερ τοιοῦτόν 
ἐστιν οἷον ἀπολείπειν, h. e. οἷόν ποτε μὴ παρέπεσϑαι, quam- 
quam exemplum quod adiicitur vs. 85 non nisi de eo Aristo- 
telem dicturum fuisse docet ὅ ποτε οὐ γίνεται ἴδιον (nam 
quae legimus vs. 36 accuratius expressisset, si dixisset ὃ γί- 
νεταί ποτε μὴ ἴδιον. sicut vs. 28). Quod quam verum sit 
etiam ea comprobant quae leguntur vs. 38, ubi proprium ita 
constituendum esse dicit, ut sumatur τὸ ἐξ ἀνάγκης ἀεὶ ὃν 
ἴδιον. h. e. id quod rei proprietatem ita exprimat, ut tem- 
poris rationem omnino non admittat. Accedit quod b3$ de 
tempore praesente dicitur quod hic de tempore universo pro- 
fertur. 

131 b 22 ἔξω γινόμενον τῆς αἰσϑήδσεως. Quomodo haec intelli- 
genda sint exemplum docet vs. 29. Apparet autem haud mul- 
tum differre hunc locum ab eo, quo quod proprium sit ita 
constituendum esse dixit, ut non alio tempore aliter se ha- 
beat: nam quae sensibus subiecta sunt tempore interiecto mu- 
tantur, ut temporis notio ab iis separari nequeat. 

131b 24 ἔσται δ᾽ ἀληϑὲς τὸ ἀφανὲς εἶναι εἰ ἔτι ὑπάρχει ἐπὶ τῶν 
μὴ ἐξ ἀνάγκης ἀεὶ παρακολουϑούντων αἰσθητῶν ὄντων. Quod 
dicit iis explicatur quae habemus vs. 32. Namque, ait, non 
recte constituitur rei proprietas, si pro proprio sumitur id 
quod non nisi sensu cognosci potest neque necessario et sem- 
per cum re coniunctum est, cuius proprium esse dicitur. 


Cap. 4. Non est. proprium quod pro proprio sumtum est, 
si non ad singula convenit omnia quorum proprietas consti- 
tuenda erat, b8 si de quibus nomen rei praedicatur, de iisdem 
proprietas definita non praedicatur et vice versa, 19 si eius 
quod inhaeret in alio proprium dicitur id in quo inhaeret, 
35 si pro proprio sumitur id quod res participat ut differen- 
tiam, 133a 12 vel quodcunque natura prius est vel posterius re 
ipsa; 24 si eorum quae eadem sunt, quatenus sunt eadem, non 


Topíca. 485 


eadem est proprietas, 35 si eorum quae eidem speciei subiecta 

sunt non idem specie est proprium, b15 si quod rei subiectae 

sit. proprium, id coniunctae cum accidente non sit proprium et 
vice versa. 

132a23 Quum exposuerit unde cognoscatur, num rei proprietas 
bene expressa sit, iam eos locos traditurus est, ex quibus di- 
iudicetur, num quod proprium dicatur omnino sit proprium 
an non sit: namque, ait, ii loci, ex quibus appareat num pro- 
prietas bene constituta sit, continentur iis qui docent unde 
cognoscatur, num quod pro proprio sumtum sit revera sit 
proprium: nam quod revera proprium est, id ab omni parte 
bene constitutum esse consequitur: quare si quid ex iis lo- 
cis, quos iam expositurus est Aristoteles, vel probatur vel 
redarguitur, et num quod proprium dicatur revera sit pro- 
prium et num recte expressum sit simul intelligitur. 

132 428 olov, quod Bkkus uncinis circumscripsit, coll. iis quae 
diximus ad 1b18 et ad 4b23 offensionem non habet. 

132229 κατὰ τοῦτο. intell. x«9' ὃ τοιοῦτόν ἐστιν οὗ ἀπεδόϑη 
τὸ ἴδιον. Et hoc et quae sequuntur facile intelliguntur exem- 
pli quod b1 proponitur ratione habita: namque si hominis 
exemplo utimur, id quod dicit vs. 29 est hoc: ἢ εἰ τὸ ἀπο- 
δεδομένον μή ἐστιν ἴδιον ἑκάστου, τῶν ἀνθρώπων κατὰ τὸ 
ἄνϑρωπον εἶναι. 

132436 Adiecimus particulam μή. quam optt. codd. habent, li- 
cet invito Boethio et vet. intp., quum eadem addita sit b135, 
30, 133a 7, 19, 30, b 7; sensus enim hic est: ,,Erit enim pro- 
prium id quod proprium esse negat adversarius". Nam sicut 
vs. 31 ita etiam hic.ró κείμενον dixit id quod posuit adversa- 
rius, cuius thesin impugnamus sive ἀνασκευάξοντες. si ille 
affirmet, sive xov«óxtvaGovttg, si propositionem negantem 
defendat. 

132b 3 ἔστι δ᾽ ὁ τόπος... Quaeritur enim in exemplo quod ha- 
buimus vs. 1, num de quo nomen hominis, de eodem etiam 
praedicetur proprietatis definitio, quae quod hominis pro- 
prium sit ita constituat, ut sit animal scientiae capax. Te- 
nendum est autem et hic et in sequentibus τοὔνομα semper 
id intelligi cuius proprietas constituatur, τοὔνομα τὸ ov ἀπο- 
δίδοται τὸ ἴδιον, τὸν λόγον vero id quod illius proprietatem 
declaret, τὸν λόγον τὸν λέγοντα τὸ ἴδιον. 

132b 8 Si res cuius proprietas exponitur et proprietas ipsa non 


484 Topica. 


sit τὸ μὴ ἀεὶ παρεπόμενον (id quod aliquando omnino non 
praedicetur de eo cuius proprietas constituatur) an τὸ 4uvó- 
μενόν ποτε μὴ ἴδιον (id quod aliquando non sit proprium 
eius cuius proprium esse dicatur, quamquam semper de eo 
praedicari possit). In iis autem quae sequuntur vs, 29 (οὔτε 
γὰρ...) non nisi de eo quod μὴ ἀεὶ παρέπεται cogitavisse vi- 
detur Aristoteles: quare etiam vs. 34 non dixit εἴπερ τοι- 
obróv ἐστιν οἷόν ποτὲ μὴ ἴδιον γίνεσθαι, sed εἴπερ τοιοῦτόν 
ἐστιν οἷον ἀπολείπειν, h. e. οἷόν ποτε μὴ παρέπεσϑαι, quam- 
quam exemplum quod adiicitur vs. 35 non nisi de eo Aristo- 
telem dicturum fuisse docet ὃ ποτὲ οὐ γίνεται ἴδιον (nam 
quae legimus vs. 36 accuratius expressisset, si dixisset ὃ yí- 
νεταί ποτε μὴ ἴδιον. sicut vs. 28). Quod quam verum sit 
etiam ea comprobant quae leguntur vs. 38, ubi proprium ita 
constituendum esse dicit, ut sumatur τὸ ἐξ ἀνάγκης ἀεὶ ὃν 
ἴδιον. h. e. id quod rei proprietatem ita exprimat, ut tem- 
poris rationem omnino non admittat. Accedit quod b5 de 
tempore praesente dicitur quod hic de tempore universo pro- 
fertur. 

131 b 22 ἔξω γινόμενον τῆς αἰσϑήσεως. Quomodo haec intelli- 
genda sint exemplum docet vs. 29. Apparet autem haud mul- 
tum differre hunc locum ab eo, quo quod proprium sit ita 
constituendum esse dixit, ut non alio tempore aliter se ha- 
beat: nam quae sensibus subiecta sunt tempore interiecto mu- 
tantur, ut temporis notio ab iis separari nequeat. 

131b 24 ἔσται δ᾽ ἀληϑὲς τὸ ἀφανὲς εἶναι εἰ ἔτι ὑπάρχει ἐπὶ τῶν 
μὴ ἐξ ἀνάγκης ἀεὶ παρακολουθούντων αἰσθητῶν ὄντων. Quod 
dicit iis explicatur quae habemus vs. 32. Namque, ait, non 
recte constituitur rei proprietas, si pro proprio sumitur id 
quod non nisi sensu cognosci potest neque necessario et sem- 
per cum re coniunctum est, cuius proprium esse dicitur. 


Cap. 4. Non est proprium quod pro proprio sumtum est, 
δὲ non ad singula convenit omnia quorum proprietas consti- 
tuenda erat, b8 si de quibus nomen rei praedicatur, de iisdem 
proprietas definita non praedicatur et vice versa, 19 si eius 
quod inhaeret in alio proprium dicitur id in quo inhaeret, 
35 si pro proprio sumitur id quod res participat ut differen- 
tiam, 133a 12 vel quodcunque natura prius est vel posterius re 
ipsa; 24 si eorum quae eadem sunt, quatenus sunt eadem, mon 


Topíca. | 485 


eadem est proprietas, 35 si eorum quae eidem speciei subiecta 

sunt non idem specie est proprium, b 15 si quod rei subiectae 

si. proprium, id. coniunctae cum accidente non sit proprium et 
vice versa. 

132223 Quum exposuerit unde cognoscatur, num rei proprietas 

. bene expressa sit, iam eos locos traditurus est, ex quibus di- 
iudicetur, num quod proprium dicatur omnino sit proprium 
an non sit: namque, ait, ii loci, ex quibus appareat num pro- 
prietas bene constituta sit, continentur iis qui docent unde 
cognoscatur, num quod pro proprio sumtum sit revera sit 
proprium: nam quod revera proprium est, id ab omni parte 
bene constitutum esse consequitur: quare si quid ex iis lo- 
cis, quos iam expositurus est Aristoteles, vel probatur vel 
redarguitur, et num quod proprium dicatur revera sit pro- 
prium et num recte expressum sit simul intelligitur. 

132228 olov, quod Bkkus uncinis circumscripsit, coll. iis quae 
diximus ad 1b18 et ad 4b23 offensionem non habet. 

132229 χατὰ τοῦτο. intell. καϑ’ ὃ τοιοῦτόν ἐστιν οὗ ἀπεδόϑη 
τὸ ἴδιον. Et hoc et quae sequuntur facile intelliguntur exem- 
pli quod b1 proponitur ratione habita: namque si hominis 
exemplo utimur, id quod dicit vs. 29 est hoc: ἢ & τὸ dzo- 
δεδομένον μή. ἐστιν ἴδιον ἑκάστου. τῶν ἀνθρώπων κατὰ τὸ 
ἄνϑρωπον εἶναι. 

132236 Adiecimus particulam μή, quam optt. codd. habent, li- 
cet invito Boethio et vet. intp., quum eadem addita sit b15, 
30, 133a 7, 19, 30, b 7; sensus enim hic est: ,,Erit enim pro- 
prium id quod proprium esse negat adversarius". Nam sicut 
vs. 91 ita etiam hic.ró κείμενον dixit id quod posuit adversa- 
rius, cuius thesin impugnamus sive ἀνασκευάξοντες. si ille 
affirmet, sive χαταδκευάξοντερ. si propositionem negantem 
defendat. 

132b 3 ἔστι δ᾽ ὁ τόπος... Quaeritur enim in exemplo quod ha- 
buimus vs. 1, num de quo nomen hominis, de eodem etiam 
praedicetur proprietatis definitio, quae quod hominis pro- 
prium sit ita constituat, ut sit animal scientiae capax. Te- 
nendum est autem et hic et in sequentibus τοὔνομα semper 
id intelligi cuius proprietas constituatur, τοὔνομα τὸ οὗ ἀπο- 
δίδοται τὸ ἴδιον, τὸν λόγον vero id quod illius proprietatem 
declaret, τὸν λόγον τὸν λέγοντα τὸ ἴδιον. 

132b8 Si res cuius proprietas exponitur et proprietas ipsa non 


486 Topica. 


praedicantur de iisdem, ut inter se commutari non possint, 
proprietas non recte constituta est. Exempla loci praeceden- 
tis quae modo exposuimus etiam huic loco conveniunt, quum 
alter ab altero non re, sed verbis differat. 

132b 22 τοῦ κατηγορουμένου negligentius dixit, quum optime 
ipse exposuerit (1a20) quid intersit inter id quod dicatur 
καϑ' ὑποκειμένου et iv ὑποχειμένο;. — Vs. 32 cur adiectum 
sit τῷ εἴδει ex iis intelligimus quae habentur 13431. 

132b33 Verba ὡς τὸ ἴδιον κατηγορεῖται aut ita explicari pos- 
sunt ut fecit Alexander (schol. 285a 21) — quod si admitti- 
tur, nihil his verbis exprimitur quam quod per se intelligitur 
ex iis quae proxime antecedunt — aut ita, ut Aristotelis ani- 
mo iam obversata esse putemus ea quae sequuntur, ut verba 
ὡς τὸ ἴδιον κατηγορεῖται significent οὐ κατὰ μέθεξιν. ut di- 
cit vs. 35, h. e. οὐχ ὡς γένος ἢ ὡς διαφορὰ ἢ ἄλλως ὁπωσοῦν 
τὸ τί ἦν εἶναι δηλοῦν, vel quod dicit 133a21 οὔτε διαφορὰ 
ὃν οὔθ᾽ ὅρος: nam genus et differentia, quibus ipsa rei na- 
tura definitur, rci proprietatem non exprimunt. Nobis qui- 
dem haec interpretatio praestare videtur ei quam dedit Ale- 
xander, quamquam res difficilis est ad diiudicandum, quum 
Aristoteles ipse nihil addiderit quod nos doceat quomodo haec 
accipienda sint. 

133a 12 Coll. exemplo quod sequitur et iis quae habentur vs. 18 
apparet Aristoteli dicendum fuisse εἰ ἐνδέχεται μὴ ἅμα ὑπάρ- 
q&w pro εἰ μὴ ἐνδ. ἅμα ὑπ.: nam τῷ ἐξ ἀνάγκης ὑπάρχειν 
repugnat τὸ μὴ ἐξ ἀνάγκης ὑπάρχειν, h. e. τὸ ἐνδέχεσθαι 
ὑπάρχειν 3) μὴ ὑπάρχειν: cf. 21} 23 — 26. — Vs. 13 ἢ οὗ 
τοὔνομα, h. e. 7) τοῦτο xa9" οὗ τοὔνομα ἀληϑεύεται., quam 
id cuius proprietas constituitur. 

133b 5 Quod Bkkus dedit facilius quidem est ad intelligendum 
quam quod nos exhibuimus, sed et a codd. et ab intpp. alie- 
num. Boethius vertit: ,,quatenus utrique eorum ut animal est 
accidit", vet, intp. cod. Goth.: ,,in eo quod animal est utrum- 
que eorum secundum quod accidit", ut quid habuerint non 
satis certum sit. Nostrae lectionis, quam etiam Alexander 
habuit (schol. 285246 sqq.), sensus hic est: ἧ τὸ συμβεβη- 
κέναι ἑκάτερον (τὸ κινεῖσϑαι xal ἑστάναι ὑφ᾽ αὑτοῦ intell.) 
ἑκατέρῳ αὐτῶν ἐστὶ συμβεβηκέναι T; ξῴῳ., quatenus utrum- 
que de utroque, quatenus animal est, praedicatur. Equi- 
dem haud scio an ex codd. restituendum sit &xdveQov pro 


Topica. 484 


ἑκατέρῳ, quum his verbis explicetur, cur τὸ κινεῖσθαι et τὸ 
ἑστάναι ὑφ᾽ αὐτοῦ specie non differant. At quum ἑκάτερον, 
eisi non expressum, mente certe cogitandum sit, et quum 
locus difficilis etiam difficilior fiat ad intelligendum, si éxa- 
τέρῳ mutetur in ἑκάτερον (excusatur enim dativus ξῴῳ altero 
dativo sequente), Alexandri auctoritatem, qua commendatur 
lectio ἑκατέρῳ, deserere noluimus. 

133b10 Ne iungas ὡς ὑπὸ τὸ αὐτὸ γένος : nam sensus est: f 
τὰ uiv (ἄνϑρωπος καὶ ὄρνις intell) ὡς εἴδη ὑπὸ τὸ αὐτὸ 
γένος ἐστί, τὰ δ᾽ ὡς διαφοραὶ τοῦ ξῴου (τὸ πεζὸν δίπουν 
καὶ τὸ πτηνὸν δίπουν intell.). 

133b 12 Quamquam enim homo et equus in eadem specie sunt 
(uterque enim animal est), tamen proprietates non eadem 
specie continentur: nam τὸ πεζὸν δίπουν hominis proprieta- 
tem exprimit, sed quod in eadem specie est τὸ πεζὸν τετρά- 
πουν equi proprietatem non exprimit: nam praeter equum 
multae aliae sunt quadrupedes. 

133 b 15 Quum aliquid idem esse vel diversum ab aliqua re non 
eodem semper sensu accipiatur, qui argutiis uti velit omnia 
fere redarguere poterit quae pro propriis sumantur. Nam- 
que quod adversarius proprium esse dixit, negabit dicens fleri 
non posse, ut diversarum rerum eadem sit proprietas, homi- 
nem vero et hominem album non idem esse, ut necesse sit 
aliam esse hominis, aliam hominis albi proprietatem, quam ad- 
versarius eandem sumserit. Item (vs. 25) sophistice refellit quod 
recte constitutum est proprium qui eius quod dicatur χατὰ 
τὴν ἕξιν aliam proprietatem esse debere contendit quam ἕξεως 
ipsius: nam revera utriusque proprietas eadem est, quod in 
seqq. docetur inde a vs. 26. 

133b 31 Si quis vero probare velit hominis et hominis albi ean- 
dem esse proprietatem, dicendum est non simpliciter et re- 
apse alterum ab altero diversum esse, sed non nisi quodam- 
modo, ut eadem eorum proprietas esse et possit et debeat. 

133 b 36 Si quis neget quod demonstravimus vs. 26 — 30 dicens 
μὴ εἶναι τῆς ἐπιστήμης ἴδιον và ἀμετάπειστον ὑπὸ λόγου pro- 
pterea, quod ἕξις et id quod κατὰ τὴν ἕξιν dicatur non eadem 
sint, ut peccet qui eandem eorum proprietatem constitnat, 
quum ipse argutetur, sophistico argumento eum redarguere 
licebit, ita ut dicamus profecto non eandem utriusque con- 
stitutam esse proprietatem, quia ὁ ἐπιστήμων (ὁ κατὰ τὴν 


ΒΒ Tepica. 


ἕξιν λεγόμενος) dicatur ὁ ὠμετάπειστος, ἡ ἐπιστήμη vero (5 
ἕξις) dicatur ἡ ἀμεκάκειστος. 


Cap. 9. Videndum est num pro eo quod semper proprium 
sit. sumtum sit id quod cum rei natura coniunctum sit, 18 
num id cuius proprietas constituatur de alio primo praedice- 
tur vel aliud de ipso primo (nam quod de altero, idem etiam 
de altero praedicari debebit), 26 mum satis accurate defini- 
tum sit, quomodo et cuius rei proprietas sumatur, 13389 num 
res ipsa pro ipsius proprietate habita sit, 20 num in iis quae 
er similibus partibus constent vel partis vel totius proprietas 
constituta sit. 


134218 Proprietatem rei recte constitutam esse redarguitur, 
si id cuius proprietas declaratur de alio primo praedicatur: 
de utroque enim praedicabitur quod pro proprio sumtum 
est, ut proprium alterius simul esse non possit. Sic corpus 
dicitur album ὡς κατ᾽ ἄλλο τι πρῶτον, κατὰ τὴν ἐπιφάνειαν" 
ταύτῃ γὰρ πρώτως ὑπάρχει τὸ κεχρῶσϑαι (v. quae diximus 
ad 1646). ἡ δ᾽ ἐπιφάνεια λέγεται χεχρῶσϑαι ὡς πρῶτον 
αὐτό. Quae ita se habent ut corpus et superficies, eorum 
proprietatem constituere difficillimum est, quoniam quod de 
corpore (rà κατ᾽ ἄλλο), id etiam de superficie (τῷ πρώτῳ 
8. τῷ Xo9' ὃ λέγεται θάτερον) praedicatur, ut non verum sit 
proprietatem (quam dicit τὸν λόγον vs. 25) de eodem prae- 
dicari, de quo etiam rem (τοὔνομα) cuius proprietas consti- 
tuatur: nam τὸ χεχρῶσϑαι et τὸ ἐπιφάνειαν εἶναι, quum al- 
terum etiam de corpore praedicetur, de quo alterum non 
praedicatur, non de eodem utique praedicantur. Cf. quae 
diximus ad 132b8. Aliud exemplum habefnus vs. 32 — 34. 

134a 35 οὐδὲν yàg ἕτερον 7..., h. e. οὐδένα yàg ἄλλον τρό- 
πον ἀλλ᾽ ἢ... Similia v. ad 52229, 43b 22. — τῷ ἔχειν, h.e 
τῷ ἔχειν ἐπιστήμην s. τὸν ὀρϑὸν λόγον. 

134b2 χαϑάπερ ξῴου τὸ αἰσθάνεσθαι. τὰ ξῷα γὰρ τὰ καϑ' 
ξκαότα μετέχει τοῦ γένους, τὸ δὲ γένος, τὸ ξῷον, μετέχδται" 
ὥσπερ οὖν τῶν καϑ' ἕκαστα ξῴων ἴδιόν ἔστι τὸ ζῆν τῷ μετέ- 
χειν τοῦ γένους (d γὰρ ξῷόν ἐστιν ὃ ἄνϑρωπος ξῇ). οὕτως 
καὶ ξῴου (τοῦ γένους) ἔσται ἴδιον τὸ αἰσθάνεσθαι τῷ μετέ- 
χεσϑαι (T γὰρ μετέχεται τὸ γένος αἰσθάνεται τὸ ξῷον). 

134 b 8 οὐκ ἔσται..., h..e. ὅτε τὸ νῦν ὑπάρχον ἴδιόν ποτ᾽ οὐκ 
ἔσται τοιοῦτον οἷον ὑπάρχειν ἐκείνῳ. Sententia hsec est. 


Topíca. 489 


Qui simpliciter proprium ponit quod non nisi nunc proprium 
est in eo peccat, quod pro proprio sumit id quod aliquando 
non erit tale, ut rei conveniat cuius proprietas declaranda 
est. Quamquam invito Boethio qui vertit: ,,quale nunc inest 
id (illud legendum opinor)", et vet. intp. cod. Goth. qui 
habet: ,quale nunc est id", dedimus lectionem difficiliorem 
quam optimi codices praebent. Nam facilior lectio alienae 
correctionis speciem habet. 

134b 11 Qui non indicavit, ait, nuf id quod proprium dicat 
ὡς πρῶτον ἢ Og κατ᾽ ἄλλο sit proprium, eo peccavit, quod 
proprietas et res cuius proprietatem constituit non conver- 
tentur inter se. Namque quum color superficiei sit pro- 
prium ὡς πρῶτον, corporis vero ὡς κατ᾽ ἄλλο, si color pro- 
prietatem alicuius rei exprimere dicatur, incertum est num 
de superficie an de corpore sermo sit, ut, etiam si proprie- 
tatem recte constituimus (εἴπερ καὶ ὁ λόγος ἀληθεύεται). ta- 
men nomen rei ipsius falsum esse possit. Corporis enim pro- 
prietas constituta erit ubi superficiei proprietatem exprimere 
debebamus et vice versa. 

134 b14 οὐκ ἔσται ἴδιον. Nam eadem esset (quod apparet ex 
exemplo vs. 17) duarum rerum proprietas. Nam (vs. 15) si 
quis constitueret quod proprium esset ei quod haberetur, si- 
mul etiam habenti proprium esset, et si constitueret quod 
habenti proprium esset; simul etiam ei quod haberetur pro- 
prium esset, quae quomodo distinguenda sint ostendit a 34 sqq. 

134b19 ikv uiv γὰρ τῷ μετέχεσϑαι ἀποδῷ, οὐ μόνον τῷ μετε- 
χομένῳ (τῷ boo, τῷ γένει vs. 2) ὑπάρξει, ἀλλὰ καὶ τοῖς μετέ- 
χουσιν, ἐὰν δὲ τῷ μετέχειν ἅμα τοῖς μετέχουσι καὶ τοῖς μετε- 
χομένοις. 

134b 30 Si species, cuius proprietas constituta est, alias spe- 
cies complectitur quae inter se differunt, proprietas quam 
diximus, quum omnibus convenire debeat, alii speciei magis, 
alii minus erit propria, quod absurdum est (vs. 34), nisi forte 
singulae species ita comparatae sint, ut et ipsae et proprie- 
tas gradum admittant simulque augeantur et minuantur gra- 
dus utriusque, velut si lux, fiamma, pruna eo magis habeant 
ignis (τοῦ ὀνόματος) naturam, quo magis de iis praedicetur 
id quod ignis proprium sit (ὁ λόγος) — τὸ λεπτομερέστατον 
intell. Si vero singulae species ipsae gradum non admittunt, 
fieri non potest, quin simul augeatur id quod rei proprie- 


400 Tepica. 
testem exprimat '6 δύγυς͵, C$ rc» Came propriems comsüüum- 
£vf Tcu ,. 

1222 τοὶ τὸ €Xid; — vet zvpo; — πεὰ τοῦ μουσεα deve; 
τουνέτυς — τοῦ qeró0; am würkosqee proprium erat τὸ 
AuxTosipgioteror Cf 146216. 

δε Bim avtem ipee proprietatem sc commümeris. men pat 
deben, vt adserurive talem obiectionem tili faciat. 

13$ 4 ejecismo artüeulum Tp; εἰ τὰ 5 partüemlam κα΄. Quod 
Áratwtdes dict cw hec. Bei quae ex simmübus pertibus 
€vmptita cet recte constituitur proprietas. si qued cius pre- 
privm dicitar praedicstur de quaque parte et proprium ext 
eingolarum partium, quatemus ex hia tetum aliquid compeni- 
tur. Quare recte conmstitui terrae preprietatem qui matura 
esm édeoreum ferri dicit. Nam et ommis terra (ὃ. e. uma- 
quaeque terrae pars. στᾶσα γῆ. mom πᾶσα καὶ γῆ. teta terra) 
nstura deorsum fertur et cuiusque terrae preprium est, ut 
dceoreum feratur. quatenus (zatà τὴν γῶν) quodcumque te- 
tum ex terra componitur natura deorsum fertur. Apparet ex 
hac interpretatione explicationis gratia addita esse quae in 
codd. Bq εἰ Duf v». 5 adiecta sunt. Simul intelligitur emit- 
tendam c«e particulam xaí, quia quae leguntur τα. 4 sq. ix 
παραλλήλου dicta sunt iis quae particulis μὲν et δὲ distincta 
habuimus vs. 1 sq. 


Cap. 0. Deinde ridendum est, num oppositorum opposi- 
(ae constitutae sint proprietates: contrariorum contrariae, 11 
relatorum relatae, 21 privationum privatione expressae ; 136a3 
num repugnantia eiusdem rei dicta sint propria, 18 mum re- 
pugnantium non repugnantes constitutae sint proprietates , 29 
num repugnanlium eadem prolata sit proprietas, b3 mum eo- 
(um quae ex eadem divisione nata sint proprietates ita de- 
claratae sint, ut non eundem divisionis ordinem teneant. 


135b 15 eiecimus particulam γάρ. quum in iisdem codd. de- 
sit quos νη, 24 secuti sumus, quamquam et in sequentibus 
et in antecedentibus particulam yàg in simili constructione 
adiectam videmus, unde facilius eam addi quam omitti po- 
tui»e apparet. Accedit quod edd. prr. pleraeque eam omi- 
«erunt. — Quod recepimus vs. 24 deesse non posse ex ex- 
emplo intelligitur quod sequitur. Patet enim non τὰ δύο et 
τὸ iv propria hic dici τοῦ διπλασίου et τοῦ ἡμίσεος, sed τὸ 


Topíca. 491 


ὡς δύο πρὸς ἕν et τὸ ὡς ἕν πρὸς δύο, quod qui non vide- 
rent alterum membrum quod supervacaneum putarent omi- 
serunt. Editiones omnes Isingriniana et Paciana exceptis omise- 
runt verba τὰ δὲ δύο πρὸς ἕν. Recte Buhlius veram lectio- 
nem reduxit. Nam quod Aristoteles dicit hoc est: ἐπεὶ λέ- 
γεται τὸ μὲν διπλάδιον πρὸς τὸ ἥμισυ, ὁ δὲ λόγος τῶν δυεῖν 
πρὸς ἕν πρὸς τὸν λόγον τοῦ ἑνὸς πρὸς δύο (coll. vs. 19 sq.), 
ἔστι δὲ τοῦ διπλασίου ἴδιον τὸ ὡς δύο πρὸς ἕν. εἴη ἂν... 
Accedit quod duo et unum non sunt notiones relatae, sicut 
duplex et simplex, nam quod unum est etiam non relatum 
ad duo cogitari potest (cf. schol. 286a 16): quare insulsum es- 
set, si Aristoteles diceret τὰ δύο πρὸς ἕν λέγεσθαι. Imo di- 
cit τὸ ὡς δύο πρὸς ἕν λέγεσθαι πρὸς τὸ ὡς ἕν πρὸς δύο. 
Nam ratio unius ad duo cogitari nequit, nisi quatenus refer- 
tur ad rationem duorum ad unum. 

136a4 πεφυκότες ἔχειν. Quae cur adiiciantur discimus 12a 30. 

136a13 dedimus xal ἐξ ὧν, quae lectio et difficilior est et me- 
lior. Nam quum vs. 6 dixerit existimandum esse ἐκ τῶν κατη- 
γορουμένων num proprietas rei recte constituta sit, vs. 29 
vero ἐκ τῶν ὑποκειμένων existimari idem velit, vs. 14 sq. 
exponit quomodo ἐκ τῶν κατηγορουμένων καὶ ix τῶν ὑπο- 
κειμένων (s. ἐκ τούτων ὧν κατηγορεῖται) idem cognoscatur. 
Apparet inde lectionem vulgarem καὶ xo9' ὧν alienae cor- 
rectionis speciem habere. — Eosdem codices secuti vs. 21 
scripsimus μὴ τοῦ coll 129b15 et 10682829, quem locum 
adscripsimus ad 4b22. 

136236 Falli dicit eum qui quod affirmationis non sit proprium, 
negationis proprium esse contendat. Nam proprietas aut af- 
firmatione aut negatione exprimitur; si affirmatione, nega- 
tionis proprietatem, si negatione, affirmationis proprietatem 
significare non potest. lam si verum esset negationis esse 
proprium quodcunque affirmationis non esset, sequeretur ne- 
gationis proprietatem affirmatione exprimi posse, quamquam 
etiam quod affirmationis non est proprium aeffirmatione ex- 
primi potest. 

136b3 Si 4 B CD eundem divisionis ordinem tenent, item si 
abcd ex eodem divisionis ordine sunt, notio a non exprimet 
proprietatem notionis ;4, si nulla e reliquis (bcd) nullius 
reliquarum (B CD) proprietatem significat. — — Vs. 6 eieci- 


492 Topica. 


mus vocem ϑνητῶν. quam explicationis gratia additam esse 
apparet (cf. schol. 286 b 6). 


Cap. 4. Deinde num proprietas recte constituta sit co- 
gnoscitur ex casibus, 33 ex iis quae similem rationem habent, 
13728 er iis quae eandem rationem habent, 21 ex ezistentia, 
generatione et interitu, b3 ez ideis et iis quae σὲ quatenus 
cum rei natura necessario coniuncta sunt. 


13148 Locus pluribus iisque haud exiguis difficultatibus impe- 
ditus primo .quidem aspectu optime videtur explicari hoc 
modo. Ponamus notiones ὦ et ὁ eandem rationem habere ad 
notionem 74: quare si a non exprimit proprietatem notionis 
44, neque b eius proprietatem exprimere consequitur. Sin 
autem 4 proprium est notionis a, non erit proprium notio- 
nis b, quum unum duorum proprium esse nequeat. Iam vero 
apparet exempli quo res illustratur alteram partem (vs. 16 
εἰ δ᾽... 11 αἰσχροῦ) ita comparatam esse, ut rei expositae 
minime conveniat. Nam ut exemplum quadraret, dicendum 
erat εἰ δ᾽ ἔστιν ἴδιον ἡ φρόνησις τοῦ ἐπιστήμην εἶναι xa- 
Ao), οὐκ ἂν εἴη ἴδιον αὐτὴ τοῦ ἐπιστήμην εἶναι αἰσχροῦ vel 
aliud quid huiusmodi. Quam quidem loci difficultatem quum 
animadverteret Iul. Pacius, qui ea quae leguntur vs. 9 sq. ita 
interpretatus est, ut sententia sit: ,,Si ^£ non exprimit pro- 
prietatem notionis a, neque proprietatem notionis 5 expri- 
met; sin autem ,4 est proprium notionis g, non simul erit 
proprium notionis 5, quoniam non datur una duarum rerum 
proprietas", eiicienda putavit omnia quae de exemplo dicun- 
tur (vs. 12 olov... 18 ἴδιον). Erit fortasse qui explicatio- 
nem ab initio a nobis propositam praestare putet: ac primum 
quidem propterea quod, si probetur, ea certe quae legantur 
vs. 12 olov... 15 αἰσχροῦ non aliunde intrusa, sed ab Aristo- 
tele ipso profecta videantur, ut servari possint, Pacii vero 
interpretatio pro vera haberi nequeat, nisi omnia quae de 
exemplo dicantur aliena manu adiecta esse putentur; deinde 
quia omnis difficultas ex Aristotelis in scribendo negligentia 
orta videri possit (coll. iis quae habuimus 33a 2, ubi termi- 
nis ita sumtis, ut rei parum conveniant, addit ληπτέον δὲ 
βέλτιον τοὺς ὄρους, et quae diximus ad 84221 et ad 94b 18); 
denique quia vitium esse possit in verbis τὸ αὐτὸ πλειόνων 
(vs. 18), quum non sit veri dissimile parum accurate ab Ari- 


Topica. 498 


stotele expressum esse quod in mente habuerit: ἀδύνατον 
γὰρ τὸ αὐτὸ (intell. τὸ ἐπιστήμην εἶναι) πρὸς πλείω καὶ ivav- 
τία λεγόμενον (πρὸς τὸ καλὸν γὰρ καὶ πρὸς τὸ αἰσχρὸν ἐλέ- 
γετο) εἶναι ἴδιον ἑνός τινος καὶ ὡσαύτως ἔχοντος. Αἱ pri- 
mum quidem coll. iis quae habentur 138a 19 sq. haud im- 
probabile est verba ἀδύνατον γὰρ ... ἴδιον (vs. 11) prius in 
margine adscripta ad explicanda ea quae sequuntur vs. 19 
τὸ yàg... συγκρίνεται postea alieno loco Aristotelis verbis 
inserta esse; deinde ex similitudine eius loci quem habemus 
138213 sq. veri simile est neque binas binarum rerum ne- 
que binas unius rei proprietates (quod in exemplo factum 
videmus) inter se comparari, sed de una binarum rerum pro- 
prietate sermonem esse: quod qui concedit eam hunc locum 
expediendi rationem quam I. Pacius iniit non probare non po- 
terit. Denique ex iis quae leguntur vs. 19 de una binserum 
rerum proprietate hic agi manifestum est. Quae quum ita 
sint, nihil relictum videtur, nisi ut aut ipsum Aristotelem in 
eo peccavisse ponamus, quod non viderit se in exemplo 
vs. 16 sq. plures unius rei proprietates constituisse, quod mi- 
nime absurdum est, dum ut redarguat quod proxime prae- 
cessit unam plurium rerum proprietatem esse non posse 
vs. 11 sq. moneat, ita ut alterum altero hic ipsum confudisse 
appareat (quae quidem loci interpretatio si probatur, de bi- 
nis unius rei proprietatibus intelligenda erunt quae habuimus 
vs. 9—12, ut exempla quidem quadrent, sed et falsum sit id 
quod dicitur vs. 11 sq. et quae adduntur vs. 11 ἀδύνατον 
y&Q... omnino non cohaereant cum antecedentibus), aut Iulio 
Pacio adstipulemur, qui verba οἷον vs. 12 — 18 ἴδιον aliunde 
intrusa putavit. Uncinis haec circumscribere non ausi sumus, 
tum quia aut haec aut alia exempla, quibus locum illustraret, 
Aristotelem ipsum addidisse verisimile est, tum quia argu- 
menta quae modo exposuimus ita comparata sunt, ut aucto- 
rem ipsum in vitio esse non posse minime evincant. 

131219 Quae vera sit rei proprietas ex hoc loco probari non 
potest, quia 44, si eandem rationem habet ad notionem a quam 
ad notionem ὁ (ἕν πρὸς πλείω συγκρίνεται). aut neutrius aut 
simul utriusque proprietetem exprimere deberet, quod ab- 
surdum est, quum ipsa proprii notio postulet, ut unius rei 
semper sit una proprietas. 

131b2 xoi πρὸς τὰ ἐξ αὐτῶν, ,et ad reliqua quaecunque ex 


404 Topica. 


ipsis derivantur". Addidit haec, quoniam non solum argumen- 
tari licet ἐκ τοῦ γίνεσθαι xal ἐκ τοῦ φϑείρεσϑαι πρὸς τὸ εἷ- 
ναι, sed etiam àx τοῦ γίνεσθαι πρὸς τὸ φϑείρεσθαι καὶ ἐκ 
τοῦ φϑείρεσϑαι πρὸς τὸ γίνεσθαι. 

131b7 Verbis ἀλλ᾽ ἧ ἰδέα, quum proprietatem rei non recte 
constitutam esse dixerit, si proprietas neque in ideam con- 
veniat neque cum ipsa rei natura coniuncta sit, sensum tur- 
bari patet. Tamen ne uncinis quidem ea circumdare ausi 
sumus, quia et quae antecedunt et quae sequuntur negligen- 
tius ab Aristotele conscripta esse apparet. — Vs. 9 negli- 
gentius dixit 4 λέγεται κατ᾽ αὐτοῦ ἐκείνου. quum dicendum 
fuisset f, λέγεται αὐτὸ ἐκεῖνο. Patet enim e vs. 6 sententiam 
loci hanc esse: χαλῶς ἀποδίδοται τὸ ἴδιον, εἰ τῇ ἰδέᾳ ὑπάρ- 
χει καὶ εἰ κατὰ τοῦτο ὑπάρχει, καθ’ ὃ ἐκεῖνο (οὗ ἀποδίδοται 
τὸ ἴδιον intell.) τοῦτό ἐότιν ὅ ἐστιν. h. e. quatenus natura 
rei, cuius proprietas constituitur, talis est qualis est. 


Cap. 8. Deinde num proprietas recte declarata sit. co- 
gnoscitur ex iis quae gradum admittunt (135230) et ex iie 
quae similem inter se rütionem habent. 


138a4 Quomodo haec differant sb iis quae habuimus 137 b 15, 
exempla docent: namque illic res, quae alius rei propria di- 
cebatur, gradum admittebat, hic proprietatis ipsius gradus 
comparantur: nam μᾶλλον ἴδιον hic dicitur quod alicuius rei 
proprium esse verisimilius est quam sliud: εἰ τὸ μᾶλλον ἴδιον 
(id quod rectius exprimit proprietatem) μή ἐστιν ἴδιον τού- 
vov οὗ μᾶλλόν ἐστιν ἴδιον (vs. 4): nam pro τοῦ μᾶλλον et 
τοῦ ἧττον vs. 4, 5 et 9 clarius dixisset τούτου οὗ μᾶλλόν (s. 
ἧττόν) ἐστιν ἴδιον. Praeterea tenendum est quod vs. 4 con- 
fert binas binarum rerum proprietates, vs. 13 unam binarum, 
vs, 21 binas unius. 

138a 30 Ut in antecedentibus, sic etiam hic primum comparat 
binas binarum rerum proprietates, deinde (b6) binas unius, 
denique (vs. 16) unam binarut. | 

138b 4 Articulum τοῦ (coll. iis quae diximus ad $a 21) ex opti- 
morum codicum auctoritate delevimus. 

135b 12 sqq. Quamquam et Alexander habuit μέρους (schol. 
2818 1 sqq.) et Boethius qui vertit: ,jaliquid partium eius 
primo esse concupiscibile", et vet. intp. qui reddit: ,,partis eius 
esse concupiscibile primae", tamen edd. prr. secuti dedimus 


Topica. 495 


μέρος, quum altera lectio sensum tolerabilem non praebeat. 
Praeterea offendit quod additur πρώτου. quod haud scio an 
satis excusetur eo, quod pluribus verbis interiectis separatum 
sit a substantivo (ψυχῆς) ad quod pertinet (coll. iis quae di- 
ximus ad 4b4 et ad 48b 34). Lectionem faciliorem πρῶτον 
quam unus codex habet vel πρώτως quod edd. prr. plerae- 
que praebent recipere non ausi sumus. 

138b18 Ratio eius quod et hic dicit et vs. 22 eadem est quam 
habuimus a 20. 

138b23 exponit quomodo locus quem modo tradidit differat 
ab eo quem labuimus 136b33 sqq. llic enim docebatur 
quomodo iis utendum sit quae sint ἀνάλογα. sive praedicatur 
alterum de altero sive non praedicatur, hic vero ostenditur 
quem usum habeant ea quorum eadem sit praedicandi ratio. 


Cap. 9. Docetur quando proprietatem male constituerit 
qui vel potentia (139 a9) vel gradu superlativo eam definiverit. 


138b 32 adiecimus ἴδιον quod et Boethius habet et edd. prr. 
pleraeque. — πρὸς μὴ ὃν ἀποδίδοσθαι dicit proprietatem, 
quae ita constituitur, ut ipsa (τὸ ἀναπνευστὸν εἶναι, h. e. τὸ 
τοιοῦτον εἶναι olov ἀναπνεῖσϑαι) esse non possit, nisi simul 
existat alia res (τὸ fov s. τὸ dvamvtov), cuius existentia 
non necessario coniuncta sit cum existentia eius (τοῦ ἀέρος) 
cuius proprietas exprimatur: ὅτε γὰρ (coll 139a 6) ἀήρ ἐστιν, 
οὐ καὶ ἀναπνεῖσϑαί τι ἀνάγκη ἔσται. ἀλλ᾽ ὅτε ξῶόν ἐστιν. 

138b 33 οἷον ἀναπνεῖν, h. e. ὃ τοιοῦτον πέφυκεν οἷον ἀναπνεῖν 
τὸν ἀέρα. — 8. 36 ad δυνατὸν omissum est subiectum τί: 
v. quae diximus δὰ 3b22. 

139a 10 δυμβαίνει γὰρ μὴ ἀντιστρέφειν τὸ xa9" ὑπερβολὴν λε- 
γόμενον ἴδιον (h. e. τὸν λόγον) καὶ ἐκεῖνο οὗ ἀποδέδοται τὸ 
ἴδιον (h. e. τοὔνομα). 


Lib. VI. cap. 1. Quum de definitione disputatur, quin- 
que sunt capita quorum rütio habenda est. 36 De tribus eo- 
rum egimus lib. II, IV et V, b6 restat igitur ut erponamus 
quando definitio aut male exposita aut omnino falsa sit. 


139a 37 ἐκ τῶν πρὸς τὸ συμβεβηκὸς τόπων. Ex his enim pa- 
tebit num quod definitio declaret praedicari omnino possit 
de eo quod definiatur. 

139b 7 Item quum de proprietate ageret primum exposuit ubi 


258 Ἧι 2:18. 

“Δ ΦπΠῸΣ εεοσα GL jeg Uus — Ócme uà pre proprio 
wuzctium «c gui wmume ier δὲ jcrgcnum d Y.62 im 
“ ὅτις. 

(ey. 2. Oinm-rare τάξεσι ia i£efmrasenm εὐκδὲ. sie 
Sas E-KAT PV DEOUURE SUC DUE ieiucmr ambumm ex, 
32 « :-£1xrwme πῶσ. bbbi re τς ὧδε nmeketn. 6 si quid 
ἐπ έακιμα: τὧἷἷά v0AuR pgrignis Caccaxc. 1* s comtrarim mem 
MWEX. 42 “4 CEDALAZEXC f ccpormerkeee Uasiref àd qued εἶθ. 
Kanu. 

133 $ 20 Art. εἰ filer. Hilo recgéendwm erm ηθὲν et ὃ óu 
alt LgTaipoy εἴ zT. τι. qued feckums. quum Hdem codices, 
«qi pricLext 6722353. habeant etam χεὶ ὅτε: quam qui- 
dex lectmem vet r4 müterprets. Becthü et editionum Pa- 
eiaza prsrim emaium aleteritas defendit 

139523 Q--m lavt ambirrizs eius qued defmitur. qui defi- 
aitionem imprzmare veüt ita ei occurrere potest. ut defnitie- 
nem propeonitam Bon onm:a qcae notieni definiendae subiecta sint, 
wed non nisi partem complecti dicat /qued qui faciat eum dv- 
χυφαττεῖν dicit Aristoteles. quia motiemis ambiruae una def- 
nitio es»e omnino non potest). sive (vs. 29) ita. ut ipee pate- 
facta ambiguitate convincat adversarium. si demonstrare pes- 
eit definitionem propositam in mullam nmotienis ambiguse si- 
gnificationem quadrare. 

139b 31 χατὰ τρόπον. ..ut decet": 639a3 πεκαιδευμένου ydo 
ἐστι κατὰ τρόπον τὸ δύνασϑαι κρῖναι εὐστόχως τί καλῶς ἢ 
μὴ καλῶς ἀποδίδωσιν ὁ λέγων. Eodem sensu particulam e 
cum praepositione κατὰ saepissime coniungit Aristoteles: 
633a 25, 690a 25, 151 b 21, 183212 ὡς κατὰ μέγεθος. Idem 
fere sensus quem hic habet xarà τρόπον est elus quod le- 
gimus 4lia25 οὕτω δὲ γίνεται καὶ κατὰ λόγον. 969231 
"Avatayógav δ᾽ εἴ τις ὑπολάβοι δύο λέγειν στοιχεῖα. μαλισε᾽ 
ἂν ὑπολάβοι κατὰ λόγον. ὃν ἐκεῖνος αὐτὸς μὲν οὐ διήρ- 
ϑρωσεν. Aliud est quod habemus 4154 19 χατὰ τὸν λόγον, 
de quo v. Trdibg. de an. p. 351 coll. 716218 et 20. 

140a 12 ἡ ὁμοιότης, id quod dici solet ,,tertium comparationis". 
Loquitur enim Aristoteles de iis rebus quarum similitudo, 
quamquam appareat quandam earum esse similitudinem, qua 
In re posita sit non satis eluceat. 


Topica. 401 


140219 dedimus ἀποδιδόμενοι quod edd. pleraeque, Boethius 
et optimi codices praebent. 


Cap. ἃ. Supervacaneum est in definitione, si quid adie- 
ctum est quod de omnibus aut certe de iis omnibus praedica- 
tur, quae in eodem genere sunt atque res definienda, 33 si 
demta aliqua definitionis parte etiam quod relinquitur rem de- 
finit, b16 δὲ quid est in definitione quod non de omnibus prae- 
dicari potest quae eidem speciei subiecta sunt, 21 si idem com- 
pluries dictum est, 141a 13 sí quod universe dictum est idem 
etiam de parte dictum adiicitur. 


1402325 Nam quum definitio componatur e genere et differen- 
tia, id quod de omnibus praedicatur genus esse non potest, 
id vero quod de omnibus quae eodem genere continentur 
pro differentia haberi nequit (ut docet vs. 29 —31), ut utrum- 
que a definitione alienum esse debere appareat. 

140a31 Delevimus praepositionem ἀπό, quae etiam abest a ple- 
risque edd. prr. Nam quum ter eam habuerimus vs. 27— 29, 
verisimilius est aliena manu eam adiectam quam deletam 
esse. — Vs. 35. ἐν τῷ τοῦ ἀνθρώπου λόγῳ τῷ λέγοντι τὸν 
ἄνϑρωπον εἶναι ξῷον πεζὸν δίπουν. 

140b 4 Quod modo dixit ipse impugnat dicens notionem numeri 
non deesse debere in definitione animae, ne genus rei de- 
finiendae in definitione praetermittatur. Utrumcunque autem, 
ait, verum est, disputanti rebus dubiis ita semper utendum 
est, ut non nisi ea ponat ex quibus redarguat adversarium: 
quod quomodo faciendum sit alio exemplo illustratur in seqq. 
— Particula γὰρ vs. 8 explicat quomodo eadem definitione 
alii aliter utendum sit: ac primum quidem ei qui probare ve- 
lit supervacaneum esse τὸ ἄπεπτον. Inde a vs. 12 quid ad- 
versario dicendum sit exponit. 

140b 19 ὁ Aoizóg, h.e. ἀφαιρεϑέντος τούτου ὃ πᾶσιν ὑπάρχει 
τοῖς οὖσιν. | 

140b 23 Articulum cum optimis codicibus omisimus, quum in de- 
finitionibus propositis non adiici soleat ab Aristotele, v. vs. 8 
et 34, 139 b20 al. 

140b 28 Namque, ait, quum omnis appetitus voluptatem appe- 
tat, per se intelligitur appetitus definitionem (τὸ ταὐτὸν τῇ 
ἐπιϑυμίᾳ, h. e. ἡ ὄρεξις ἡδέος) voluptatis notionem complecti, 
ut supervacanea sit, si expresse adiiciatur. Hoc certe est 
Il. 82 


498 Tepíics. 


argumentum quod Aristoteles in mente habuit (eodem enim 
utitur 141a11, ubi non exprimendum esse dicit in defini- 
tione quod per se intelligatur), quamquam quae sequuntur 
satis ostendunt ipsi hoc non satis perspectum fuisse, quum 
docest cur non reprehendendus sit qui in exemplo modo 
proposito iteret vocem ἡδέος. Si satis clarum ei fuisset quod 
hic exponere voluit, duo locos ex uno fecisset: unum, quod 
in definitionem non assumendum sit quod per se intelligatur, 
velut si voluptatis notio in appetitus definitionem assumatur, 
alterum, quod eadem notione non plus semel utendum sit, 
velut si quis ἐπιϑυμίαν ita definiat ut sit ὄρεξις ἡδέος - se- 
quitur enim ut ἐπιθυμίαν ἡδέος dicere cogatur ὄρεξιν ἡδέος 
ἡδέος. — Exemplum quod proponit 141a7 rectius adscri- 
psisset loco sequenti (141215), quem ab eo quem tradidit 
140b27 revera non diversum esse significavit 141221 coll. 
140b 21. 


Cap. 4. Definitio falsa est , nisi ea per quae definitur re 
definita priora sunt et clariora, b3 lia nobis, alia simpli- 
citer clariora sunt. 135 Fera definitio non fit ex iis quae no- 
bis vel alii cuicunque, sed ez iis quae simpliciter et per se 
clariora sunt: 142817 quare quod quiescit et constans est. mon 
definiri debet per id quod movetur et inconstans est, 22 me- 
que contrarium per contrarium, 34 neque per id ipsum quod 
definiendum est, bl neque per id quod eundem divisionis or- 
dinem tenet (coordinatum), 11 neque per ea quae rei defi- 
niendae subiecta sunt. 


141a 26 διὰ προτέρων. Cf. Anal. post. I. c. 1 et 2 et quae ibi 
diximus. 

141 b 11 adiecimus vocem ἐπιπέδου. quam et Boethius habuit 
et vetus interpres et editiones Paciana priores fere omnes. 
Accedit, quod, quum adiecto ἐπιπέδου locus fiat difficilior, 
aliena manu illud additum esse minime est probabile. Conf. 
quae habuimus 112a 33. 

141b 13 περιττῆς διανοίας, v. quae diximus ad 11846. 

141b28 εἶδος vocat rem definiendam, quum deflnitio constet e ge- 
nere et differentia, quae coniunctae speciei naturam exprimunt. 

142220 Codices optimos et Boethium secuti addidimus ἡμῖν, 
quod abest ab editionibus prioribus et a vetere interprete. 

142a28 καθ’ αὐτὰ πρός τι dicuntur quae non per se consi- 
stunt sicut pater et filius, qui, quamquam alter ad alterum 


Topica. 499 


refertur, tamen. etiam non relati ad se invicem subsistunt, 
sed quae nisi referantur ad aliud cogitari omnino nequeunt. 
Cf. quae diximus I. p. 266. 

142bó3 et 19 Boethii et vet. intp. lectionem exhibuimus. 


Cap. 9. Deinde videndum est, num genus rei definiendae 
omissum sit, 30 num quid praetermissum sit eorum ad quae 
res definienda pertineat, 143a9 num non ad melius, sed ad 
deterius res definienda relata sit, 12. num genus non recte 
constitutum sit, 15 num non sumtum sit genus prorimum. 
142b 23 Admittitur, ait, hoc vitium, ubicunque definitioni pro- 

positae non praemittitur quid sit res definienda, h. e. ubi- 
cunque definitio non incipit ab eo quod naturam rei defi- 
niendae exprimit. 

143215 Peccat qui relictis generibus inferioribus reique defi- 
niendae propioribus in definitionem pro genere assumit id 
quo illa continentur. Bkkus et in maiore et in minore edi- 
tione praebuit ὑπερβαίνειν, quod neque codices praebent ne- 
que interpretes neque editiones priores. Fortasse mendum 
est. — οὐσίαν vs. 18 dicit τὴν κατὰ τὸν λόγον. τὸ vl ἦν 
εἶναι s. τὸν ὁρισμόν. | 

113223 v. Anal. post. 914 3ὅ sqq. — Vs. 25 τὸ ὑποχάτω γέ- 
vog, h. e. τὸ ἐγγυτάτω. 


Cap. 6. Differentiarum ratio habenda est. bl11 Deínde 
videndum, num genus divisum sit per negationem, 144 ἃ ὅ num 
pro differentia sumta sit. species (9) vel genus (20) vel quod- 
cunque substantiae (23) vel accidentis notionem habeat, 28 num 
differentia vel species quae definiatur de genere (31) vel ge- 
nus de differentia praedicetur, b 4 vel species quae definiatur 
de differentia, 12 num eadem differentia etiam αὐ aliud ge- 
nus pertineat, 31 num locus ubi aliquid sit (148 ἃ 8) vel affectio 
pro differentia substantiae sumtus sit, 13 num differentia eo- 
rum quae referantur ad aliud non referatur ad aliud, 19 num 
ea sumta sint ad quae proprie (28) et proxime referatur id 
quod definiatur , 33 num affeclio revera insit in eo cuius af- 
fectio definiatur, b21 num temporis ratio conveniat ei quod 
definiatur. 
143a33 dedimus διαφορὰ coll. iis quae collegimus ad 4a8. 
143b 2 Mirum est quod adiecit xol τῷ δίποδι, quum 144 b 24 

τὸ δίπουν sumatur pro differentia τοῦ πεζοῦ et τοῦ πτηνοῦ 
82 * 


500 Topics. 


(cf. quae diximus ad 1b18, ubi in fine pro verodxovy scri- 
bendum erat xoibxovv), unde apparet τὸ δίπουν (praeser- 
tim quum homo definiri soleat ab Aristotele ζῷον πεζὸν δί- 
zovv) non ἀντιδιῃρημένον esse τῷ πεζῷ. quod hic expresse 
dicitur. — Ib. ἢ εἰ ἔστι..., h. e. ἢ εἰ ἔστι μὲν ὡς ἀληθῶς 
διαφορὰ ἡ διαφορὰ ἡ ἀντιδιῃρημένη τῇ λεχθείσῃ s. εἰ ἔστι 
μὲν ὡς ἀληϑῶς διαφορὰ τὸ τῇ εἰρημένῃ ἀντιδιῃρημένον. Si- 
milia dedimus ad 61435ὅ. Cf. etiam quae diximus δὰ 20a 31. 
— Vs. 6 εἰ ἀληϑεύεται μέν, intell. ἡ διαφορὰ ἡ ἀντιδιῃρη- 
μένη τῇ εἰρημένῃ. 

143b 11 Ut haec recte intelligantur, eorum ratio habenda est 
quae leguntur vs. 29 --- 81. Namque qui genus unam rem 
finitam esse putat quae per se sola consistat (ein concretes 
Ding), is genus in species non ita dividere debebit, ut al- 
tera species affirmet quod altera neget: nam quum species 
insint in genere, genus ipsum sibi repugnabit. 

143b 13 συμβήσεται οὖν. intell. εἰ $v ἀριϑμῷ ἐστὶ τὸ γένος καὶ 
ἄτομον. quam quidem conditionem semper in mente habere 
debemus, ut intelligamus quae sequuntur. 

143b21 τὸ ἐπιδέχεσθαι τὸ γένος τὸν τοῦ εἴδους λόγον idem 
est quod vs, 14 expressit τῷ μετέχειν τὸ γένος τοῦ εἴδους, 
quod cur fieri non debeat exposuit 121 410 sqq. Cum iis 
quae sequuntur cf. 122b 20 sqq. 

143b 30 Quum aut recipiendum sit o? πᾶν aut ὅσοι τὸ, dedi- 
mus quod Boethius, vet. intp. et edd. prr. habent omnes. 

144811— 19 Quod modo proposuit exemplum quomodo redar- 
gui possit ostendit. 

144a33 καθ’ ὧν ἡ διαφορά, h. e. κατὰ τοῦ εἴδους καὶ τῶν 
ὑπὸ τὸ εἶδος. — Vs. 31 πολλὰ ξῷα, h. e. πολλάκις τὸ (ov. 

144b1 Aliud argumentum affertur, quo probetur genus non 
praedicari de differentia. Nam de quibuscunque praedica- 
tur genus ,animal", ea aut species sunt animalium aut in- 
dividua, ut differentiae aut species aut individua essent, 
quod ineptum est. —  Mutati numeri (διαφοραὶ — ἔσται) 
similia exempla habuimus ad 4a8. 

144 b 9 Differentia specie prior esse debet, quia differentia cum 
genere coniuncta speciem constituit (143 b 8). 

144b26 οὐχ ἀνάγκη τὴν διαφορὰν... εἰ yàg ἡ αὐτὴ διαφορὰ 
δύο γενῶν ἐστὶ μὴ περιεχόντων μὲν ἄλληλα ὑπὸ ταὐτὸ δ᾽ 


Topica. 601 


ὄντων. οὐκ ἀνάγκη τὴν διαφορὰν ἑκάτερον ἐπιφέρειν τὸ ol- 
κεῖον γένος. 

145a33. Lectionem codicum “418 etiam interpreti cuidam, cuius 
nomen ignoramus, notam fuisse discimus ex schol. 289a 37. 
Vulgarem lectionem quam servavimus etiam Boethius habuit. 
Articulum ἡ ante διάϑεσις, quamquam orationem turbare vi- 
detur (quare Iul. Pacius eum delendum putavit et Buhlius 
revera eum delevit), non eiecimus; nam quod dicitur hoc est: 
ἔτι εἰ τοῦτο οὗ πάϑος εἴρηται τὸ ὡρισμένον, h. e. ἔτι & τοῦτο 
οὗ ὁρίξεται τὸ πάϑος 7) ἡ διάϑεσις, μὴ δεκτικόν ἐστι τοῦ πά- 
ϑους ἣ τῆς διαϑέσεως. 

145b6 Est enim consequens, ait, ut etiam inanimata doleant, si 
membra quae natura coniuncta sunt discindantur: haec enim 
erat doloris definitio (nam ἀλγηδὼν vs. 1 brevius dixit pro 
definitione eius vs. 2 proposita). — Vs. 16 lectionem vul- 
garem codices et vet. intp. cod. Goth. secuti reduximus. 

143b 23 et 29 νῦν ἀθάνατον, h. e. νῦν μόνον d9dvarov, οὐ 
πρότερον οὐδ᾽ ὕστερον, ὥστ᾽ οὐχ ἁπλῶς ἀϑάνατον ἔσται. At, 
ait, fortasse hoc exemplum non quadrat, quia quod nunc 
sempiternum dicitur non solum id significat quod nunc vel 
non perit vel perire nequit, sed etiam id quod nunc ita com- 
paratum est, ut nullo tempore interire possit, ut quod nunc 
sempiternum sit etiam significet tó ἁπλῶς ἀϑάνατον. Sin 
autem (vs. 30) aliquando fit, ut definitio (τὸ κατὰ τὸν λόγον 
ἀποδοϑέν) temporis praesentis vel praeteriti notionem ha- 
beat, dum a re ipsa (τὸ κατὰ τοὔνομα) temporis finiti ratio 
aliena sit, definitionem non idem exprimere quod notionem 
definiendam apparet. 


Cap, ἢ. Videndum est, num aliud quid naturam rei de- 
finiendae rectius exprimat quam definitio proposita, 146a3 
num definitio gradum admittat, dum id quod definiatur non 
admittat et vice versa, (1) vel num non simul admittat, 13 
num, si et definitio et notio definita de aliis praedicentur, 
gradus quem utraque admittat non simul augeatur, 21 num 
definitio ad plura pertineat quae seiuncta nominata sint, 33 
num generis et differentiae definitiones in generis et diffe- 
rentiae locum substituere non liceat. 


146217 addidimus articulum ἡ quem codices praebent. 


492 Topica. 


mus vocem Ovytóv, quam explicationis gratia additam esse 
apparet (cf. schol. 286 b 6). 


Cap. ἢ. Deinde num proprietas recte constituta sit co- 
gnoscitur ex casibus, 33 ez iis quae similem rationem habent, 
137a8 er iis quae eandem rationem habent, 21 ez existentia, 
generatione et interitu, b3 61 ideis et iis quae et quatenus 
cum rei natura necessario coniuncta sunt. 


137248 Locus pluribus iisque haud exiguis difficultatibus impe- 
ditus primo .quidem aspectu . optime videtur explicari hoc 
modo. Ponamus notiones ὦ et b eandem rationem habere ad 
notionem 44: quare si a non exprimit proprietatem notionis 
44, neque ὁ eius proprietatem exprimere consequitur. Sin 
autem 44 proprium est notionis a, non erit proprium notio- 
nis b, quum unum duorum proprium esse nequeat. Tam vero 
apparet exempli quo res illustratur alteram partem (vs. 16 
εἰ δ᾽... 11 αἰσχροῦ) ita comparatam esse, ut rei expositae 
minime conveniat. Nam ut exemplum quadraret, dicendum 
erat εἰ δ᾽ ἔστιν ἴδιον ἡ φρόνησις τοῦ ἐπιστήμην εἶναι xa- 
λοῦ, οὐκ ἂν εἴη ἴδιον αὐτὴ τοῦ ἐπιστήμην εἶναι αἰσχροῦ vel 
aliud quid huiusmodi. Quam quidem loci difficultatem quum 
animadverteret Iul. Pacius, qui ea quae leguntur vs. 9 sq. ita 
interpretatus est, ut sententia sit: ,,Si 4 non exprimit pro- 
prietatem notionis a, neque proprietatem notionis b expri- 
met; sin autem 74 est proprium notionis g, non simul erit 
proprium notionis b, quoniam non datur una duarum reram 
proprietas", eiicienda putavit omnia quae de exemplo dicun- 
tur (vs. 12 olov... 18 ἴδιον). Erit fortasse qui explicatio- 
nem ab initio ἃ nobis propositam praestare putet: ac primum 
quidem propterea quod, si probetur, ea certe quae legantur 
vs. 12 olov... 15 αἰσχροῦ non aliunde intrusa, sed ab Aristo- 
tele ipso profecta videantur, ut servari possint, Pacii vero 
interpretatio pro vera haberi nequeat, nisi omnia quae de 
exemplo dicantur aliena manu adiecta esse putentur ; deinde 
quia omnis difficultas ex Aristotelis in scribendo negligentia 
orta videri possit (coll. iis quae habuimus 3522, ubi termi- 
nis ita sumtis, ut rei parum conveniant, addit ληπτέον δὲ 
βέλτιον τοὺς ὄρους, et quae diximus ad 848 21 et ad 94b 18); 
denique quia vitium esse possit in verbis τὸ αὐτὸ πλειόνων 
(vs. 18), quum non sit veri dissimile parum accurate ab Ari- 


Topica. 408 


stotele expressum esse quod in mente habuerit: ἀδύνατον 
γὰρ τὸ αὐτὸ (intell. τὸ ἐπιστήμην εἶναι) πρὸς πλείω καὶ ivav- 
τία λεγόμενον (πρὸς τὸ καλὸν γὰρ καὶ πρὸς τὸ αἰσχρὸν ἐλέ- 
yero) εἶναι ἴδιον ἑνός τινος καὶ ὡσαύτως ἔχοντος. At pri- 
mum quidein coll. iis quae habentur 138a 19 sq. haud im- 
probabile est verba ἀδύνατον y&Q... ἴδιον (vs. 11) prius in 
margine adscripta ad explicanda ea quae sequuntur vs. 19 
τὸ yàg... συγκρίνεται postea alieno loco Aristotelis verbis 
inserta esse; deinde ex similitudine eius loci quem habemus 
138213 sq. veri simile est neque binas binarum rerum ne- 
que binas unius rei proprietates (quod in exemplo factum 
videmus) inter se comparari, sed de una binarum rerum pro- 
prietate sermonem esse: quod qui concedit eam hunc locum 
expediendi rationem quam I. Pacius iniit non probare non po- 
terit. Denique ex iis quae leguntur vs. 19 de una binarum 
rerum proprietate hic agi manifestum est. Quae quum ita 
sint, nihil relictum videtur, nisi ut aut ipsum Aristotelem in 
eo peccavisse ponamus, quod non viderit se in exemplo 
vs. 16 sq. plures unius rei proprietates constituisse, quod mi- 
nime absurdum est, dum ut redarguat quod proxime prae- 
cessit unam plurium rerum proprietatem esse non posse 
vs. 17 sq. moneat, ita ut alterum altero hic ipsum confudisse 
appareat (quae quidem loci interpretatio si probatur, de bi- 
nis unius rei proprietatibus intelligenda erunt quae habuimus 
vs. 9— 12, ut exempla quidem quadrent, sed et falsum sit id 
quod dicitur vs. 11 sq. et quae adduntur vs. 17 ἀδύνατον 
γὰρ... omnino non cohaereant cum antecedentibus), aut Iulio 
Pacio adstipulemur, qui verba οἷον vs. 12 —18 ἴδιον aliunde 
intrusa putavit. Uncinis haec circumscribere non ausi sumus, 
tum quia aut haec aut alia exempla, quibus locum illustraret, 
Aristotelem ipsum addidisse verisimile est, tum quia argu- 
menta quae modo exposnimus ita comparata sunt, ut aucto- 
rem ipsum in vitio esse non posse minime evincant. 

137219 Quae vera sit rei proprietas ex hoc loco probari non 
potest, quia 44, si eandem rationem habet ad notionem a quam 
ad notionem ὁ (Ev πρὸς πλείω συγκρίνεται). aut neutrius aut 
simul utriusque proprietatem exprimere deberet, quod ab- 
surdum est, quum ipsa proprii notio postulet, nut unius rei 
semper sit una proprietas. 

131b2 xoi πρὸς τὰ ἐξ αὐτῶν, ,et ad reliqua quaecunque ex 


191 Tepica. 


ipsis derivantur". Addidit haec, quoniam non solum argumen- 
tari licet ix τοῦ γίνεσθαι καὶ ix τοῦ φθείρεσθαι πρὸς τὸ εἷ- 
ναι, sed etiam ix τοῦ γίνεσθαι πρὸς τὸ φθείρεσθαι καὶ ix 
τοῦ φθείρεσθαι πρὸς τὸ γίνεσθαι. 

131b7 Verbis ἀλλ᾽ f, ἰδέα, quum proprietatem rei ποῦ recte 
constitutam esse dixerit, si proprietas neque in ideam cen- 
veniat neque cum ipea rei naturas coniuncta sit, sensum tur- 
bari patet. Tamen ne uncinis quidem esa circumdare ausi 
sumus, quia et quae antecedunt et quae sequuntur negligen- 
tius ab Aristotele conscripta esse apparet. — Vs. 9 negli- 
gentius dixit ἦ λέγεται κατ᾽ αὐτοῦ ixt(vov, quum dicendum 
fuisset ἦ λέγεται αὐτὸ ἐκεῖνο. Patet enim e vs. 3 sententiam 
loci hanc esse: χαλῶς ἀποδίδοται τὸ ἴδιον, εἰ τῇ ἰδέᾳ ὑπάρ- 
χει καὶ εἰ κατὰ τοῦτο ὑπάρχει, καθ’ ὃ ixsivo (οὗ ἀποδίδοται 
τὸ ἴδιον intell.) τοῦτό ἐότιν ὅ ἐστιν. h. e. quatenus matura 
rei, cuius proprietas constituitur, talis est qualis est. 


Cap. 8. Deinde mum proprietas recte declarata sit. co- 
gnoscitur ez iis quae gradum admittunt (135230) et ex iis 
quae similem ínter se rationem habent. 


13824 Quomodo haec differant ab iis quae habuimus 137 b 15, 
exempla docent: namque illic res, quae alius rei propria di- 
cebatur, gradum admittebat, hic proprietatis ipsius gradus 
comparantur: nam μᾶλλον ἴδιον hic dicitur quod alicuius rei 
proprium esse verisimilius est quam aliud: εἰ τὸ μᾶλλον ἴδιον 
(id quod rectius exprimit proprietatem) μή ἔστιν ἴδιον τού- 
vov οὗ μᾶλλόν ἐστιν ἴδιον (vs. 4): nam pro τοῦ μᾶλλον et 
τοῦ ἧττον vs. 4, 5 et 9 clarius dixisset τούτου ob μᾶλλόν (s. 
ἧττόν) ἐστιν ἴδιον. Praeterea tenendum est quod vs. 4 con- 
fert binas binarum rerum proprietates, vs. 13 unam binarum, 
v8, 21 binas unius. 

138230 Ut in antecedentibus, sic etiam hie primum comparat 
binas binarum rerum proprietates, deinde (b6) binas unius, 
denique (vs. 16) unam binarum. 

138b4 Articulum τοῦ (coll. iis quae diximus ad 3221) ex opti- 
morum codicum auctoritate delevimus. 

135b12 sqq. Quamquam et Alexander habuit μέρους (schol. 
281a7 sqq.) et Boethius qui vertit: .,aliquid partium eius 
primo esse concupiscibile", et vet. intp. qui reddit : ,, partis eius 
esse concupiscibile primae", tamen edd. prr. secuti dedimus 


Topica. 495 


μέρος, quum altera lectio sensum tolerabilem non praebeat. 
Praeterea offendit quod additur πρώτου. quod haud scio an 
satis excusetur eo, quod pluribus verbis interiectis separatum 
sit a substantivo (ψυχῆς) ad quod pertinet (coll. iis quae di- 
ximus ad 4b4 et ad 48b 34). Lectionem faciliorem πρῶτον 
quam unus codex habet vel πρώτως quod edd. prr. plerae- 
que praebent recipere non ausi sumus. 

138b 18 Ratio eius quod et hic dicit et vs. 22 eadem est quam 
habuimus a 20. 

138b23 exponit quomodo locus quem modo tradidit differat 
ab eo quem habuimus 136b33 sqq. llic enim docebatur 
quomodo iis utendum sit quae sint ἀνάλογα, sive praedicatur 
alterum de altero sive non praedicatur, hic vero ostenditur 
quem usum habeant ea quorum eadem sit praedicandi ratio. 


Cap. 9. Docetur quando proprietatem male constituerit 
qui vel potentia (139 a9) vel gradu superlativo eam definiverit. 


138b 32 adiecimus ἴδιον quod et Boethius habet et edd. prr. 
pleraeque. — πρὸς μὴ ὃν ἀποδίδοσθαι dicit proprietatem, 
quae ita constituitur, ut ipsa (τὸ ὠἀναπνευστὸν εἶναι; h. e. τὸ 
τοιοῦτον εἶναι οἷον ἀναπνεῖσϑαι) esse non possit, nisi simul 
existat alia res (τὸ ζῶον s. τὸ dvazvtov), cuius existentia 
non necessario coniuncta sit cum existentia eius (τοῦ ἀέρος) 
cuius proprietas exprimatur: ὅτε γὰρ (coll 139a 6) ἀήρ ἐστιν, 
οὐ xal ἀναπνεῖσθϑαί τι ἀνάγκη ἔσται, ἀλλ᾽ ὅτε ξῷόν ἐστιν. 

138b 33 οἷον ἀναπνεῖν, h. e. ὃ τοιοῦτον πέφυκεν οἷον ἀναπνεῖν 
τὸν ἀέρα. --- Vs. 35 ad δυνατὸν omissum est subiectum τί: 
v. quae diximus ad 3 Ὁ 22. 

139210 συμβαίνει γὰρ μὴ ἀντιστρέφειν τὸ xa9" ὑπερβολὴν As- 
γόμενον ἴδιον (h. e. τὸν λόγον) καὶ ἐκεῖνο οὗ ἀποδέδοται τὸ 
ἴδιον (h. e. τοὔνομα). 


Lib. VI. cap. 1. Quum de definitione disputatur, quin- 
que sunt capita quorum ratio habenda est. 36 De tribus eo- 
rum egimus lib. II, IV et V, h6 restat igitur ut exponamus 
quando definitio aut male exposita aut omnino falsa sit. 


139237 ix τῶν πρὸς τὸ συμβεβηκὸς τόπων. Ex his enim pa- 
tebit num quod definitio declaret praedicari omnino possit 
de eo quod definiatur. 

139b 7 Item quum de proprietate ageret primum exposuit ubi 


406 Topica. 


non recte expressa sit proprietas, deinde ubi pro proprio. 
sumtum sit quod omnino non sit proprium (lib. V. c. 2 init. 
et 4 init.). 


Cap. 2. Obscuritatis vitium in definitionem cadit, sive 
ipsa utitur voce ambigua sive quod definitur ambiguum est, 
32 si translatione utitur, 140a 3 vel verbis inusitatis, 6 si quid 
in definitione non sensu proprio dicitur, 18 si contrarium non 
simul er ea intelligitur vel explanatione indiget id quod de- 
finitur. 


139 b 20 Aut, ni fallor, Bkko recipiendum erat ῥηθὲν et ἢ ὅτι 
aut εἰρημένον et καὶ ὅτι, quod fecimus, quum iidem codices, 
qui praebent εἰρημένον. habeant etiam καὶ ὅτι: quam qui- 
dem lectionem veteris interpretis, Boethii et editionum Pa- 
ciana priorum omnium auctoritas defendit. 

139b23 Quum latet ambiguitas eius quod definitur, qui defi- 
nitionem impugnare velit ita ei occurrere potest, ut definitio- 
nem propositam non omnia quae notioni definiendae subiecta sint, 
sed non nisi partem complecti dicat (quod qui faciat eum δυ- 
κοφαντεῖν dicit Aristoteles, quia notionis ambiguae una defi- 
nitio esse omnino non potest), sive (vs. 28) ita, ut ipse pate- 
facta ambiguitate convincat adversarium, si demonstrare pos- 
sit definitionem propositam in nullam notionis ambiguae si- 
gnificationem quadrare. 

139b 31 χατὰ τρόπον. ,,ut decet": 639a5 πεπαιδευμένου γάρ 
ἐστι κατὰ τρόπον τὸ δύνασθαι κρῖναι εὐστόχως tl καλῶς ἣ 
μὴ καλῶς ἀποδίδωσιν ὁ λέγων. Eodem sensu particulam ὡς 
cum praepositione χατὰ saepissime coniungit Aristoteles: 
653a 28, 690a 28, 781 b 21, 1856 12 ὡς κατὰ μέγεθος. Idem 
fere sensus quem hic habet χατὰ τρόπον est eius quod le- 
gimus 414225 οὕτω δὲ γίνεται καὶ κατὰ λόγον. 989231 
᾿Δναξαγόραν δ᾽ εἴ τις ὑπολάβοι δύο λέγειν στοιχεῖα. μάλιστ᾽ 
ἂν ὑπολάβοι κατὰ λόγον. ὃν ἐχεῖνος αὐτὸς μὲν οὐ διήρ- 
ϑρωώσδεν. Aliud est quod habemus 4164 19 χατὰ τὸν λόγον, 
de quo v. Trdibg. de an. p. 351 coll. 716218 et 20. 

140a 12 ἡ ὁμοιότης, id quod dici solet ,,tertium comparationis", 
Loquitur enim Aristoteles de iis rebus quarum similitudo, 
quamquam appareat quandam earum esse similitudinem, quas 
in re posita sit non satis eluceat. 


Topica. 401 


140219 dedimus ἀποδιδόμενοι quod edd. pleraeque, Boethius 
et optimi codices praebent. 


Cap. ὃ. Supervacaneum est in definitione, si quid adie- 
ctum est quod de omnibus aut certe de iis omnibus praedica- 
tur, quae in eodem genere sunt atque res definienda, 33 si 
demta aliqua definitionis parte etiam quod relinquitur rem de- 
finit, b 165i quid est in definitione quod non de omnibus prae- 
dicari potest quae eidem speciei subiecta sunt, 21 si idem com- 
pluries dictum est, 141a13 δὲ quod universe dictum est idem 
etiam de parte dictum adiicitur. 


140225 Nam quum definitio componatur e genere et differen- 
tia, id quod de omnibus praedicatur genus esse non potest, 
id vero quod de omnibus quae eodem genere continentur 
pro differentia haberi nequit (ut docet vs. 29— 31), ut utrum- 
que a definitione alienum esse debere appareat. 

140231 Delevimus praepositionem ἀπό, quae etiam abest a ple- 
risque edd. prr. Nam quum ter eam habuerimus vs. 27—29, 
verisimilius est aliena manu eam adiectam quam deletam 
esse. — Vs. 38. ἐν τῷ τοῦ ἀνθρώπου λόγῳ τῷ λέγοντι τὸν 
ἄνϑρωπον εἶναι ξῷον πεζὸν δίπουν. 

140b 4 Quod modo dixit ipse impugnat dicens notionem numeri 
non deesse debere in definitione animae, ne genus rei de- 
finiendae in definitione praetermittatur. Utrumcunque autem, 
ait, verum est, disputanti rebus dubiis ita semper utendum 
est, ut non nisi ea ponat ex quibus redarguat adversarium: 
quod quomodo faciendum sit alio exemplo illustratur in seqq. 
— Particula yàg vs. 8 explicat quomodo eadem definitione 
alii aliter utendum sit: ac primum quidem ei qui probare ve- 
lit supervacaneum esse τὸ ἄπεπτον. Inde a vs. 12 quid ad- 
versario dicendum sit exponit. 

140b 19 ὁ λοιπός, h.e. ἀφαιρεϑέντος τούτου ὃ πᾶσιν ὑπάρχει 
τοῖς οὖσιν. | 

140b 23 Articulum cum optimis codicibus omisimus, quum ín de- 
finitionibus propositis non adiici soleat ab Aristotele, v. vs. 8 
et 34, 139 b20 al. 

140b 28 Namque, ait, quum omnis appetitus voluptatem appe- 
tat, per se intelligitur appetitus definitionem (τὸ ταὐτὸν τῇ 
ἐπυϑυμίᾳ, h. e. ἡ ὄρεξις ἡδέορ) voluptatis notionem complecti, 
ut supervacanea sit, si expresse adiiciatur. Hoc certe est 

82 


$08 Topica. 


quia quae specie vel genere sint eadem, etiam numero ea- 
dem esse possint. Verum quidem hoc, at loci sententia haee 
est. Quaerendum est, num quae numero eadem dicantur, 
non numero, sed non nisi specie vel genere sint eadem. Nam 
quae genere vel specie eadem sunt, ea aut non necesse esí 
numero semper eadem esse aut interdum certe, si suman- 
tur ea quae proprie dicuntur specie tantum vel genere ea- 
dem esse (velut homo et equus), etiam numero eadem esse - 
omnino nequeunt. Unde apparet haec quidem bene habere, 
omittendam vero fuisse particulam xol quam vs. 30 Bkkus 
adiecit. Hanc igitur, quam etiam vet. intp. omisit et Boethius, 
delevimus, praesertim quum probabile sit ex sequente xa? 
eam ortam esse per scribentis errorem. 


Cap. 2. Loci quos modo habuimus omnes ad evertendam, 
non ad construendam definitionem conducunt. 


153a4 Verba tà ἄλλα πάντα. respicere videntur ad ea quae 
dixit 139. 2 — 35. 


Cap. $. Quomodo definitio cogi possit ostenditur, 23 quo- 
modo et genus et differentia er contrariis eliciantur, ut defi- 
nitio ipsa ez contrarii definitione conficiatur, b23 quomodo 
casibus οἱ iis quae alio quocunque modo deriventur utendum 
sit ad definitionem componendam, 36 quomodo iis utendum sit 
quae eandem inter se rationem habeant, 154 ἃ 4 quomodo aliarum 
definitionum comparatio ad definitionem formandam conferat. 


153a9 τὸ τοιοῦτον. h. e. τὸν ὅρον. Similia generis neutrius 
exempla collegimus ad 4 b 4. 

153211 ἄλλης, τῆς ἀναλυτικῆς. Cf.vs. 24, ubi respicit ad Anal. 
post. II, 13. — "Vs. 16 alt. καί, quod etiam in versione Boethii 
et vet. intp. omissum est, delevimus, — ὅτε vs. 20 negligen- 
tius additum est, quum vs. 18 iam adiectum sit dg. ]dem 
habuimus 471b8, de quo loco cf. quae diximus ad 12b29 
sub fin. Similia notavimus ad 24a 7, 21b29 et ad 14} 830, 
quibuscum οἷ. repetitionem particulae xci quam habuimus 
91b 23 sq., particulae ἂν 140b 36, particulae μὲν 91} 28. 

153230 Ex coniugationibus contrariorum, quas habuimus lib. II. 
c. 7, ea seligenda est, qua si utimur ad definitionem consti- 
tuendam, quam facillime definitio nobis concedatur: nam 


φανῇ vs. 31 est φανερὸς 3. 


Topica. 909 


153226 Primum, ait, totam definitionem veram esse ita probari 
potest, ut eius quod rei definiendae contrarium sit etiam 
contrariam esse definitionem doceamus. Deinde (vs. 32) etiam 
ita, ut singulas eius partes recte constitutas esse demonstre- 
mus eodem utentes argumento, quod a contrariis repetitur. 

1534 Non necesse est contrarias species, quae non eidem ge- 
neri subiectae sint, sed contrariis, contrarias habere diffe- 
rentias: namque species, quarum genera contraria sunt, am- 
bae etiam eandem differentiam habere possunt, quod exem- 
plo iustitiae et iniustitiae probatur. — Monendum est, quod 
quae leguntur vs. 6 ὧν Ói..., quamvis per particulam δὲ 
quodammodo opponi videantur iis quae praecesserunt, tamen 
sensu haud multum ab iis differunt: nam quod dixit μὴ iv 
τῷ αὐτῷ γένει idem fere est, ac si dixisset ἐν ἐναντίοις γέ- 
νεῦι. quum contraria aut in eodem genere insint aut in con- 
trariis (vs. 16 sq.). 

153b21 ai δὲ λοιπαὶ cí αὐταί. Nam si definiuntur species con- 
irariae quae eidem generi subiectae sunt, quaedam certe 
differentiae contrariae esse debebunt, quamquam aliae eae- 
dem esse possunt. Etenim si cum summo genere coniun- 
guntur differentiae contrariae, inde nascuntur genera infe- 
riora inter se contraria sive anonyma sive nominata, quorum 
differentiae eaedem esse possunt. 


Cap. 4. Qui loci mazime sint utiles. 


194a17 reduximus lectionem τὰ xa$9? ἕκαστα. quam et codd. 
et pleraeque edd. prr. habent. 


Cap. 5. Cur facilius definitio evertatur quam construa- 
tur. b13 Idem etiam de proprietate (24) et de genere di- 
cendum est. 32 4ccidens, si universale est, facilius evertitur (36), 
δὲ particulare, facilius probatur. 15583 Definitio omnium fa- 
cillima est ad evertendum, difficillima ad comprobandum, 23 e 
reliquis omnibus proprietas. 128 4ccidens vero omnium diffi- 
cillime evertitur, facillime probatur. 


154229 Nam si praeter genus et differentias inveniuntur quae- 
dam alia quae cum rei definiendae natura necessario coniun- 
cta sunt, definitioni propositae quae e genere et differentiis 
constructa est aliquid deesse videbitur, ut dubitari possit, num 
definitio probanda sit, Nam ut definitio cogatur, praeterea 


510 Topica. 


etiam necesse est (quod dixit 153a 17), ut concedatur genus 
et differentias solas exprimere veram rei defliniendae naturam. 

154234 πρὸς ἕνα, intelligendum videtur συλλογισμόν, quum de 
cogenda definitione sermo fuerit in antecedentibus. 

194b 3—10 negligentius scripta sunt, Nam primum quidem 
(quod Buhlius recte animadvertit) vs. 7 pro τινὸς scribendum 
erat οὐδενός : nam qui de aliquo eorum de quibus notio 
definienda praedicetur definitionem ipsam non praedicari do- 
cet, is definitionem universam evertere (χαϑόλου dvacxsvd- 
ξειν) dici non potest, quum non universam definitionem,-sed 
unam quandam eius parterh refutet: quare aut dicendum erat 
κατ᾽ οὐδενὸς ὧν omissa voce οὐ vs. 8 aut xaO" ὧν servata 
negatione, quod its intelligi posset, ut xa0" ὧν dictum esset 
pro κατὰ πάντων ὧν. Deinde etiam quae sequuntur plures 
habent difficultates. Nam ut sensus exiret huic loco conve- 
niens, scribendum erat τὸ δ᾽ ἀνάπαλιν οὐχ ἀναγκαῖον, τὸ 
δεῖξαι ὅτι xaO? ὧν ὁ λόγος κατηγορεῖται τοὔνομα οὐ κατη- 
γορεῖται. Et haec ultima quidem non recte expressa esse 
bene observavit Alexander (schol. 291b 18 sqq.): nam quod 
legitur vs. 9 ὅτι... τοὔνομα κατηγορεῖται, quamquam ex con- 
versione natum est eius quod habuimus vs. 7 ὅτε... «οὐ κατη- 
γορεῖται. tamen huic loco non convenit; apparet enim con- 
versionem fleri debuisse qualem modo indicavimus. Deinde 
verba πρὸς τὸ δεῖξαι, nisi ita interpretari velis, ut significent 
πρὸς τὸ ἀνασκευάξειν. h. e. πρὸς τὸ δεῖξαι 0t) οὐχ ὥρισται 
(quod durius dictum est), sensum non habent. Nam nemo 
certe erit qui particulam ὅτε cum verbo δεῖξαι coniungendam 
putet, quum verbis ὅτε xa9? ὧν explicari appareat id quod 
modo praecessit, τὸ dvdxaAw. Quibus quidem difficultatibus 
expositis erit fortasse qui invitis codicibus, qui cum Boethii 
versione conspirant (vet. intp. autem vs. 7 sq. eam lectionem 
praebet quam Buhlius recipiendam putavit) aut mutanda esse 
censeat ea quae non recte expressa esse modo exposuimus 
aut aliena manu intrusa putet quae leguntur vs. ὅ. καϑόλου — 
10 καί. Nos quidem Aristotelis in scribendo negligentiae hoc 
tribuere non dubitavimus. 

134b 16 iv Gvuxioxj. Proprietas rei, ait, non sola definiri so- 
let, sed it&, ut qui proprietatem rei constituat simul eius de- 
finitionem plerumque velit proponere. — Vs. 23 λέγεται. In- 
dicativi praesentis similia exempla dedimus ad 32411. 


Topiíca. 911 


194b 29 dedimus ἢ τινὶ ἢ παντί. Vulgo pro παντί scribjtur 
μηδενί, quod etiam Boethius habuit, quamquam vet. intp. 7) 
μὴ παντί. Nostram. lectionem veram esse facile intelligitur, 
quum μηδενί ab iis profectum esse appareat qui negationem 
praecedentem cum παντί coniungendam esse,non viderent et 
quod hic legeretur simile esse dehere putarent iis quae ha- 
buimus vs. 26. Id vero quod dedit Bkkus μὴ παντί non defendi 
potest nisi ita, ut μὴ παντὶ ὑπάρχειν idem significet quod 
τινὶ μὴ ὑπάρχειν qued modo praecessit. Quod cur non fe- 
rendum sit facile intelligitur e vs. 25 et 26. 

19524 Definitio quum plures habeat partes quam genus, pro- 
prietas et accidens, et in illa constituenda plura observanda 
sint quam in reliquis (quod docuit lib. VI. init.), facilius im- 
pugnatur quam reliqua. 

155222 καὶ τοῦτο... Haec expresse addi non mirabitur qui 
meminerit quae habuimus 139b 7 et quae ibi diximus. «--- 
Vs. 23 τοιοῦτον. intell. χαλεπώτατον καταόσκχευάζξειν. 


Lib. VIII. cap. 1. Quid in hoc libro agatur. 1 Quid phi- 
losopho commune sit cum dialectico, quid non. 11 Distinguun- 
tur propositiones quae non necessariae disputantibus assumun- 
tur. 29 Quae necessariae sunt maxime occultari debent et 
aliunde cogi. 156a9 Conclusiones vero non statim, sed po- 
síremo conficiendae sunt, 23 neque propositiones continuae su- 
mendae ; 21 definitio non ita proponenda est, ut statim definiatur 
quod velimus, sed id a quo notio definienda derivetur. b4 Oc- 
cultandum, utrum per se an propter aliud concedi velis quod 
quaeras, item utrum affirmari an negari velis. 10 E rerum 
similitudine propositio. quam concedi vis elicienda est. 18. Tra- 
duntur alia quaedam quibus dissimulare possis quod evincere 
velis. 13126 Inductione et divisione ad ornandam, (14) ezem- 
plis et. similitudine ad illustrandam orationem utimur. 


195b 17 De locis, unde petenda sint argumenta .ex quibus evin- 
cas quod velis (αἴ ἀναγκαῖαι προτάδεις). egit lib. II — VII. 
Reliquum est, ut etiam ea exponat, quae, quamquam non ne- 
cessaria sint ad probandum quod velis, tamen requiruntur, 
ut disputatio et apte instituatur et rite procedat. — Quid 
dicat vs. 32 Óyxov τοῦ λόγου explicat 15726 sqq. 

159b 217 Eas propositiones quas non sumimus, nisi ut occulte- 


012 Topica. 


mus quod conficere velimus, certandi causas proponimus. 
Namque etiam his utendum est, quoniam ars dialectica omnis 
in eo versatur, ut convincatur adversarius. 

155 b 30 adiecimus αὐτάς. quod, quum. sensum turbare videa- 
tur, a scribentibus consilio omissum esse probabile est. Cur 
hanc vocem adiiciendam putaverimus, apparebit ex lis quae 
collegimus ad 12b29 et ad 52229. 

15621 Propositiones necessariae vel syllogismo vel inductione 
conficiendae sunt, tum quia sic magis occultatur quod cogere 
velimus, tum etiam quia, si per syllogismum vel per inductio- 
nem (ἐκείνως vs. 2) eas probare non valeamus, nihil prohi- 
bet, quin ipsas proponamus. Hoc enim semper nobis relin- 
quitur, si illud efficere non possimus. Vs. $ τὰς παρὰ ταύ- 
τας εἰρημένας intelligit τὰς οὐκ ἀναγκαίας v. 195b 21. — 
Vs. 9 Praepositionis omissae exempla v. quae dedimus ad 3 b 13. 

156210 dedimus ταῦτα pro ταύτας. quod alienae correctionis 
speciem habet. Idem habemus 158b 3, ubi ταῦτα intelligit τὰς 
ἀρχάς. Cf. quae diximus ad 4b 4 et ad 48b34. 

156a20 Singula membra (propositiones) ex quibus componitur 
syllogismus, per quem conficimus quod evincere volumus, 
quam maxime occultantur, si non ea ipsa proponamus ex qui- 
bus continuo consequatur quod probare velimus, sed ea ex qui- 
bus illa suspensa sint. ὁ συλλογισμὸς hic significat ipsam ra- 
tiocinationem, per quam conclusio ad quam tendimus effici- 
tur. — λημμάτων (vs. 21) et ἀξιωμάτων (vs. 23) nullum dis- 
crimen est in arte dialectica, quippe quae non quomodo vye- 
ritatem investigare debeamus nos doceat, sed quomodo re- 
fellamus adversarium. 

156229 Articulum τοῦ ex optt. codd. adiecimns. — Vs. 31 Boe- 
thius omisit verba διὰ φαινομένην ὀλιγωρίαν. In cod. Guel- 
pherb. et a vet. intp. verba ληφϑείη... ὀλιγωρίαν omissa esse 
Buhlius refert, quod per scribentis errorem factum esse ap- 
paret. Simul patet in exemplaribus, ex quibus cod. Guel- 
pherb. descriptus sit et quae ante oculos habuerit vet, intp., 
non defuisse quae Boethius omisit, quum explicari vix posset, 
quomodo illa excidere potuerint, nisi praecessissent verba 
διὰ φαινομένην ὀλιγωρίαν. 

156 b 30 Exspectabas ut diceret δἰλΐῆφϑαι, sed scripsit εἴληπται, 
80 si praecessisset διότι. 


Topíca. 618 


Cap. 2. De inductione quae in disputando adhibeatur. 
34 Quando postulandum sit, ut proferatur obiectio, (31) et quo- 
modo proferatur, b2 quomodo ei occurrendum (24) vel quo- 
modo depellenda sit, b34 Demonstratio recta praestat ei quae 
ad absurdum deducit. 188 8 Proponenda sunt ea quibus oc- 
currere difficile sit. Ἴ Conclusio ut concedatur non peti de- 
bet, sed cogi. 14 Non omnis propositio universalis est diale- 
ctica propositio. 25 Idem non plus semel interrogari debet. 


157220 εἴρηται respicere videtur ad ea quae habuimus 105 a 16: 
quare vs. 21 lectio τούτον. quam ex optt. codd. recepimus, 
huic loco magis convenire videtur quam τούτων. Nam illa 
ita interpretanda est, ut dicat se prius iam exposuisse cur 
syllogismo utendum sit ei qui cum dialecticis disputet, indu- 
ctione ei qui vulgo aliquid persuadere velit; haec vero ita, 

ut dicat de syllogismo et inductione se egisse in anteceden- 
tibus, — Vs. 25 lectionem optimorum codicum, quam etiam 
editiones excepta Paciana fere omnes praebent, reduximus. 

151a21 In aliis quidem facile est propositionem universalem, 
quam quis per inductionem probare velit, exprimere et ut con- 
cedatur petere, in aliis vero qui inductionem facit eo im- 
peditur, quod id quod singulis rebus, quarum similitudine ex- 
posita propositio universalis efficitur, commune est nomine 
caret. Quod ubi fit, de similitudine ipsa facile fallimur. 

157231 Postulandum est autem ab eo qui occurrere velit thesi 
propositae, ut eam rem, de qua ipsa disputetur, solam non ex- 
cipiat de lege universa, cui similia omnia adstricta esse in- 
ductione facta probatur, nisi si revera una sit et sola, cuius 
exceptio facienda sit. Nam qui eam rem solam excipit de 
quà certatur dicis causa exceptionem proferre videtur, ne 
propositionem universalem concedere cogatur. Quare (b1) 
ei qui excipiat aut aliud quid praeter id de quo certetur de 
lege universa excipiendum esse docendum erit aut hoc solum 
ita comparatum esse, ut excipiendum sit; veluti numerus bi- 
narius solus est parium primus, reliqui vero pares numeri 
omnes non primi. 

157b6 De particula οὖν et aliis in apodosi adiectis diximus 
I. p. 336. 

157h23 Exemplo docet, quomodo non solum id ipsum quod ab 
adversario excipiatur (ὑγίεια καὶ vóóog) iam in thesi ipsa 
de regula quae proponatur eximendum sit, sed simul etiam 

1. 88 


614 Topica. 


quaecunque similis reprehensionis; ansam praebere possint. 
Namque in thesi ipsa quod excipitur quam maxime genera- 
tim atque universe exprimendum est, ne alio exemplo eiusdem 
generis allato eandem exceptionem repetat adversarius. Quare 
quod, thesi adiicitur.vs. 23 non sic expreasit: ἐὰν μὴ θάτερον 
ὑγίεια ἦ ϑάτερον δὲ vódog, sed universe ἐὰν μὴ συνεκειφέρῃ 
ϑάτερον ϑάτερον. At, ait vs. 24, non semper exspectandum 
est donec adversarius exceptionem faciat, sed etiam si simpli- 
citer neget quod proponamus, quamquam aliquid certi nondum 
habeat' quod. obiiciat, sed praevideat tantum esse aliquid quod. 
de regula, quam nobis concedi velimus, excipiendum sit, 
imo propositioni universali quam defendimus statim ab initio 
id ipsi addere debemus quod excipiendum est, ne adver- 
sario exceptionis faciendae copia detur. 

191b 36 οὐδὲν διαφέρει. Aliter de hac re statuit Anal. post. 
Ι. c. 26, unde haud scio an elici possit, quod Aristoteles, 
quum "Topica scriberet, nondum satis perspectam habuerit 
veram demonstrationis et syllogismi naturam. 

158211 Ex coniectura scripsimus ὅτε pro ὅ τι. Eandem muta- 
tionem fecimus 46237. Nam non iis, qui non videant quid 
ex propositionibus concessis consequatur, non convinci vide- 
tur adversarius, sed iis qui non videant id revera ex iis cogi 
quod ille coactum esse neget. Opponuntur enim verba ὅτι 
συμβαίνει, h. e. ὅτε ὡς ἀληθῶς ἕπεται, ei quod dixit vs. 9, 
τῷ ὡς συμβαῖνον ἐπιφέρειν, ut sententia loci sit haec:. οὐ 
δοκοῦσιν ἐλέγχεσθαι τοῖς μὴ συνορῶσιν ὅτι οὐ μόνον ὡς συμβαῖ- 
vov ἐπιφέρεται τὸ δυμπέρασμα ἐκ τῶν τεθέντων ἀλλ᾽ ὅτι καὶ dg 
ἀληϑῶς συμβαίνει. Si quisautem, addit vs. 1], nespeciemqui- 
dem syllogismiservet, sed petat ut concedatur id quod cogere de- 
bet, adversarius vero neget, minime eum convicisse videbitur. 

158a 14 De propositione dialectica v. lib. I. c. 10. 

158229 εἰ δὲ μὴ ἀποχρινομένον ἕνα λόγον παλὺν χρόνον ἐρωτῷ, 
κακῶς πυνϑάνεται, ὅτι οὐκ ἐπιτιμᾷ 7) ἀφίσταται" ἐπιτιμηξέον 
γὰρ τοῖς μὴ ἀποχρινομένοιρς ἢ ὅλως ἀποστατέον. 


Cap. ἃ, Principia et extrema difficilia sunt ad impugnan- 
dum, facilia ad defendendum. b5 Difficilia etiam ad im- 
pugnandum quae principio prozima sunt. 8 Quae definitiones 
sint, difficillimae ad evertendum. 16 Quibus oig éim- 
pediri soleat qui adversarii thesin refellat. 24 Haud rere 


Tópica. 515 


difficultas in eo est, quod definitio nom recte constituta est. 

159a3 JVum. concedenda sint ea quae problemate. ipso difteci- 

liora sínt. 

158a 35 7), h. e. εἰ δὲ μὴ διὰ πολλῶν. 

1568 838 Quamquam autem omnis- demonátratio a definitione 
proficisci debet, tamen qui thesin alterius impugnant. saepis- 
sime in eo peccant, quod neque postulant definitionem rei 
de qua disputatur, si non data sit, neque datam exactissimo : 
iudicio examinant. 

138 b 8. ταῦτα intelligit ràg ἀρχάς. sicut vs. 3. — Vs. 20 τρό- 
zov et Boethius habet et codices omnes. 

138b 13 διὰ δὲ τὸ...) quia non intelligitur. num metaphora ipsa 
in causa sit, quod  deflnitio &it obscura. Praepositionis παρὰ 
ea vis est, ut vitii notionem: adiunctam habeat: nam. verbis 
παρὰ τὸ. κατὰ μεταφορὰν λέγεσθαι definitionem falsam esse 
significatur, quia metaphora utatur; cf. 41 11. 48 4:1 et 24, 

. 49b 33, 66216,.1404 b 38, 160b 24, 35, 164a 19, 168b 6 παρὰ 
τοῦτο, i. e. hoc vitio, quod eos latet, decepti: quiquidem usus 
loquendi frequentissimus est in Soph. Elench. (Top. IX.), quam- 
quam aliis locis (v. e. g. 62a4 et 162233) παρὰ idem plane 
significat quod διά (cf. Trdibg. de an. p. 398). Alium eiusdem 
praepositionis usum habemus 602a 13 συμφέρει δὲ τοῖς xoga- 
'κίνοις ὡς εἰπεῖν παρὰ τοὺς ἄλλους ἰχϑῦς (plus quam reliquis 
piscibus) τὰ αὐχμώδη μᾶλλον τῶν ἐτῶν. 1315218 ἔτι. δὲ 
πάδης μὲν ὕβρεως εἴργεσϑαι, παρὰ πάσας δὲ (prae ceteris - 
autem) -Óvoiv, 470b 16 πολὺν χρόνον ἐν τοῖς ὕδασι δύναν- 
ται διαμένειν παρὰ τὴν τοῦ. σώματος ἰσχύν (quamquam cor- 
pus ipsum non satis validum sit, ut sub aqua manere possint). 
333 b 1 τούτων δὲ vk μὲν ἀδύνατον μὴ εἷναι, τὰ δὲ ἀδύνατον 

εἶναι διὰ τὸ μὴ ἐνδέχεσθαι παρὰ τὸ ἀναγκαῖον ἄλλως ἔχειν. 

188b 31 Línea quae est parallelos lateri parallelogrammatis ita 
secat latus ipsum et aream, ut lateris et areae partes éan-. 
dem inter se rationem habeant. Quod ut probetur, defini-' 
tione opus est eius quod dicitur dvcAoyov (τοῦ αὐτοῦ λόγου 
vs. 35): nam si eandem rationem habent quae ita comparata 
sunt, ut quot partes ab uno demantur totidem simul etiam 
demantur ab altero , latus et aream eadem ratione secari ex 
hac ipsa deflnitione intelligitur. 

158b 38 Datis elementorum definitionibus fscillime demonstran- 


tur prime, quae continuo ex his definitionibus derivantur et 
83 * 


616 Topica. 


consequuntur. Elementa geometrica hic dicit lineam, circu- 
lum et alia huiusmodi. Eundem sensum habuimus 14239, 
ubi cf. quae diximus. 

l39a1 Sicut in rebus geometricis est, ita etiam in rebus dia- 
lecticis se habet. Item atque hoc loco 1] 85 (περὶ τοὺς Aó- 
yovc) ea quorum non certam quandam disciplinam habemus 
et de quibus disputare solemus opponuntur iis de quibus du- 
bitari non licet, quum certa eorum scientia constituta sit, 
sicut mathematicorum. 

159233 Quum dixerit de difficultatibus quibus teneri soleant qui 
adversarium convincere velint, iam quaerit, num adversario 
concedendum sit, si quid sibi dari velit (ἀξίωμα ἢ πρότασιν) 
quod etiam difficilius sit quam id ipsum de quo disputetur. 
Nam si illud non concedimus, iniqui esse videbimur in ad- 
versarium, quippe a quo postulemus, ut probet quod ipsa 
thesi difficilius sit; si concedimus, faciliora e difficilioribus 
adversarius eliciet, quamquam secundum rerum naturam e 
facilioribus difficiliora semper intelligi et probari debent. 
Tollitur difficultas eo, quod discenti quidem a facilioribus ad 
difficiliora progrediendum est, disputanti vero dandum est 
adversario quodcunque verum videtur sive difficilius est sive 
facilius eo cuius causa disputatio instituitur: unde apparet 
(vs. 13) postulandum non esse, ut eadem ponat et sibi concedi 


velit qui impugnet quod adversarius proposuerit et qui alium 
doceat. 


Cap. 4. De officio interrogantis et respondentis. 


159218 Qui thesin impugnat (ὁ ἐρωτῶν) efficere debet, ut ad- 
versarius quam maxime absurda contendere cogatur, quae 
ronsequentia sint eius quod defendat, ei vero qui thesin de- 
fendit (và ἀποκρινομένῳ) id agendum est, ut doceat non 
propter vitium ἃ se admissum concedenda esse ea quae ab- 
surda dicat adversarius, sed necessario haec confici e thesi 
quam defendat. Nam a respondente peccatum est, si thesin 
male defendit; si vero thesis ipsa falsa est, id respondent 
vitio verti non poterit. Etenim peccavit quidem, etiam si 
defendendum sibi proposuit quod falsum est, at certe in re- 
spondendo non peccavit, sed alio modo: peccavit enim eo, 
quod ab initio sumsit pro vero quod falsum est. 


Topíca. 517 


Cap. 6. liam in disputando rationem adhibere debet qui 
docere, aliam qui vincere vult, aliam denique qui inrem inquirit. 
38 Thesis aut probabilis est aut improbabilis aut neutra, ut qui 
thesin tefutet cogi debeat vice versa aut quod improbabile sit 
aut probabile aut neutrum. b8 Quae dare debeat qui thesin 
improbabilem defendat, 16 quae qui probabilem, 20 quae qui 
neutram. 25 Quomodo defendendum sit. quod non simpliciter 
probabile sit vel improbabile. 28 Quomodo aliena sententia 
defendenda sit. 

159225 ἐπεὶ δ᾽... Orationis anacoluthi apodosin habemus vs. 37. Ὁ 
Ea autem quae legimus vs. 25 sic supplere licebit: ἐπεὶ δ᾽ 
ἐστὶν ἀδιόριστα τὰ περὶ ἀποκρίσεως, h. 6. ἐπεὶ δ᾽ οὐκέτι ὥρι- 
ὅσται παρὰ τῶν πρότερον γραψάντων περὶ τούτων τίνων ὅτο- 
χαστέον καὶ τίνα δοτέον τοῖς γυμνασίας... (coll. va. 34 sq.). 

159238 Iam iis qui sine studio disputant, ut rei de qua disse- 
rant naturam perscrutentur et explorent, haec ratio ineunda 
est. Alter defendit thesin sive per se et simpliciter omni- 
bus probabilem vel improbabilem vel neque probabilem ne- 
que improbabilem sive thesin non simpliciter, sed non nisi 
alicui probabilem vel improbabilem vel neutram: namque iam 
non refert utrum thesis simpliciter et omnibus sit probabilis 
an non sit (ὁπωσοῦν b2): nam qui respondet eadem conce- 
dere et non concedere debet, sive huic sive illi est proba- 
bilis sive etiam omnibus. Apparet autem adversario qui pro- 
babilem thesin refellat cogendum esse id quod improbabile sit, 
ei vero qui improbabilem refutet id quod probabile sit. Iam 
igitur ut apte disputetur, qui thesin simpliciter improbabilem 
defendit (vs. 9) non dare debet nisi ea ex quibus rite con- 
vinci possit, h. e. non nisi ea ex quibus cogi possit quod 
simpliciter sit probabile (nam qui disserendi artem bene cal- 
let, is, quum disputat ut rei naturam exploret, ne concedit 
quidem adversario ea ex quibus nullo modo cogi posse ap- 
pareat quod ille velit): quare neque dare debet quae sunt 
simpliciter improbabilia neque quae minus probabilia sunt 
quam id quod cogere debet adversarius: nam si quae ad- 
versario darentur simpliciter improbabilia essent, thesin re- 
futare non posset, quia ut refutaret cogere deberet quod pro-« 
babile esset; sin autem quae darentur minus probabilia essent 
quam id quod cogere debet, non recte refutaret, quia in 
omni syllogismo ab iis quae probabiliora sunt et notiora pro- 


618 Tepies. 


cedendum est ad ea quae mimus nota sunt et. minus probe- 
bilia. — Notandum est, quod τὸ xsíusvov vs. 10 thesin, τὸ. 
xooxsiusvov vs. 14 vero id signifieat quod cogere vult qui 
eam evertere studet (τὸ συμπέρασμα). — Si vero (vs. 16) 
thesis probabilis est, improbabile esse debet quod ab ad- 
versario cogitur: quare quum semper danda sint quaecunque 
probabiliora sint et notiora quam conclusio ipsas, concedenda 
erunt et quae per se probabilia sunt et quae minus impro- 
bábilia quam id quod ille cogere debet. 

159b 23 οὕτω ydg, h. e. οὕτω yàg ἐξ ἐνδοξοτέρων “καὶ γνωρι- 
μωτέρων τὸ προβληϑὲν συμβήσεται ἀποδείκνυσθαι. — Vs.35 
τὴν σύγκρισιν dicit comparationem eorum quae a nobis con- 
cedi sibi vult adversarius cum iis quae simpliciter vel non simpli- 
citer sunt probabilia et improbabilis: namque si thesis quam 
defendimus est simpliciter improbabilis, dare debemus quae 
simpliciter probabilia sunt; sin autem non simpliciter, sed non 
nisi alicui improbabilis sit, dare debemus non quae simpliciter 
probabilia sint, sed quae eidem probabilia videantur. 

159b34 Idem faciunt qui quod alius proposuit defendendum 
suscipiunt: ponunt enim oninia quae ab illo ad thesin de- 
fendendam prolatum iri putant. 


Cap 0. De concedendis et recusandis iis quae ad rem 
pertineant et. quae non. 


160 41 συμβαίνειν. intell. id quod cogere velit adversarius, τὸ 
ἐλέγχεσθαι τὴν ϑέσιν. — Vs. 11 οὐδὲν δόξει... quod respon- 
dentis officium esse dixit 159321. — Vs. 12 προορῶν, intell. 
τὸ συμβαῖνον ἐξ αὐτῶν. 


Cap. ἢ. Quid respondenti faciendum sit, δὲ quod. adeer- 
sarius dicat obscurum sit vel ambiguum. 

160224 Priori particulae μὲν respondet δὲ quod habenrus vs. 29. 
Si ambiguitatem eius quod adversarius dixit perspicimus, qued 
ambigue dicitur concedendum est, si quod de notione ambi- 
gus dicatur utrovis sensu admisso verum sit; si vero falsum 
sit quod adversarius dicat, si altere notionis ambiguae wi- 
gnificatio. sumatur, verum autem, si alteras, indicandum est. 


quo sensu recte dici possit quod ille contendat, quo sensu 
falsum sit. 


Topica. ' 519 


Cap. 8. Dicis causa contradicit qui neque babet quod in- 
ductioni factae obiiciat neque unde probet contrarium. 
160235 Oratio ἀναχόλουθος est: nam in apodosi particula οὖν 

additur vs. 39, de qua v. quae diximus I. p. 336. Quum omnis 
propositio quam adversarius proponat aut per se ipss ad the- 
sin refellendam utilis sit aut eius causa sumatur quod, si ex 
ea elicistur, ad illam refutandam conducat — apparét autem 
non per se, sed propter alia sumi singula: ex quorum. simili- 
tudine propositio universalis derivetur —, is qui respondet sin- 
gula quidem concedere potest, quamquam contra propositio- 
nem universalem quae inde derivetur exceptionem facete de- 
bet. Quam si non in promptu habet, dicis causa contradi- 
cere videbitur. 

16053 recepimus lectionem φαινομένου. quam. praéstare fa- 
cile. intelligitur. . Eandem habet vet. intp. 'Quod Aristoteles 
dicit est hoc. Si in multis singulis rebus conspicuum est. id 
quod per inductionem universale facere vult adversarius... — 
Item vs. 8 et 10 optimos codices in lectione constituenda. se-- 
cuti sumus. .Ne quis vs. 10 ἐνίστασθαι pro ἔνστασιν scri- 

bendum putet, quia sequatur infinitivus dvremut&Qsiv, confe- 

rat quae habemus 16735, ubi similiter coniungitur -διὰ, τὸ 
πάρεγγυς τῆς λέξεως καὶ μικρὸν διαφέρειν ..., quamquam 
utrumque infinitivo" exprimi poterat διὰ τὸ ὁμοίαν εἶναι τὴν 
λέξιν καὶ μικρὸν διαφέρειν'... 

160b6 καίτοι ..... quamquam.ne hoc quidem (intell. ut: aliam 
demonstrationem opponamus, qua probetur contrarium) ad 
solvendam difficultatem, in quam per adversarii demonstratio- 
nem inducimur, sufficit. — Monendum est, quod sequente 
particula γὰρ non exponitur causa eorum quae proxime an- 
tecesserunt, sed docetur quomodo et cur fleri possit, ut ar- 
gumentationi qua adversarius usus sit aliam opponere liceat 
ex qua, quamquam non perspiciatur qua in re peccaverit ille, 
tamen contrarium verum esse intelligatur: namque, ait, non 
propterea quod Zeno (de cuius argumentis v. Phys. VI, 9) 
motum non dari docuit, nihil moveri putamus, ut appareat 
aliam demonstrationem dari, quse contrarium verum esse 
ostendat. Hanc igitur adversario opponere debebit qui non 
habet unde ipsius argumentationem refellat. . Bene cohaere- 
rent omnia, ei scriptum exstaret καίτοι 0903 τοῦτ᾽ (intell. τὸ 
ἀνανεύειν μὴ ἔχοντα ἀντεπιχειρεῖν) ἀεὶ δυσχολαίνειν δάείν. 


620 Topica. 


Aliquid huiusmodi certe in mente habuisse videtur Aristo- 
teles. 

160b 12 ἀπόχρισις παρὰ vovg εἰρημένους τρόπους, h. e. respon- 
sio eius qui neque exceptionem habeat neque demonstratio- 
nem contrarii. 


Cap. 9. Utile est disputanti ipsum secum reputantem tke- 
sin οἱ definitionem sibi proponere , 11 id vero quod improba- 
bile est non defendere. 
Cap. 10. Si quid falso coactum est, causa ob quam koc 
factum sit, investiganda est. 161 41 Quattuor modi sunt qui- 
bus impediri potest, quominus cogatur, 18 quamquam optime 
hoc non fit nisi detecta erroris causa. | 
160b29 τὸ ἀξίωμα, intell. τὸ ἀναιρεϑέν, propositionem mino- 
rem, quam vs. 32 significat pronomine τοῦτα. 

161a1 Primum modum, quo impedire possimus, quominus con- 
ficiatur syllogismus, per quem adversarius thesin refellat, in 
antecedentibus exposuit; secundus est, si, quamquam nos la- 
teat cur falsum sit quod adversarius sumserit, eum repre- 
hendamus, quod argumentationem qua thesin refutet ad finem 
perducere nesciat; tertius est, si quae adversario concessa 
sint (rà ἠρωτημένα) ad thesin redarguendam non sufficiant, 
sed si praeter illa etiam alia propositione opus sit quae ut 
sibi detur adversarius non petiit: quare vs. 9 εἰ δὲ δύναται 
ita intelligendum est, ut sit εἰ δὲ δύναται μέν, μὴ γίνεται δὲ 
ὃ βούλεται ix τῶν ἠρωτημένων μηδενὸς προστεϑέντος. — 
Vs. 9 sicut 160b 24 optimos codices secuti ὁ Bkki lectione 
recessimus. 


Cap. ll. Aliud est ipsa argumenta reprehendere , aliud 
reprehendere disputautem qui illis utatur. b19 Recensentur 
vitia argumentalionis ipsius. 34 4drgumentatio, quamvis per 
se reprehendenda sit, interdum tamen melior esse non potest 
ratione habita eius quod probatur. 162a 12 Perra(iocinationem 
quae aliquid probat quod cum thesi omnino nvn cohaeret, sed 
reapse ab ea diversum est, thesis non refellitur. 19 De pro- 
babilitate conclusionis. 24 Peccat qui aliquid per ambuges 
cogit vel ez iis quae non patefaciant qua ratione coactum vit. 
161a17 Male disputetur necesse est, quamquam sine vitio dis- 

putantis, primum si adversarius nihil concedat eorum ex qui- 
bus thesis rite refelli possit: nam quum disputatio et ex lis 


Teypica. 521 


suspensa sit quae concedantur et e ratione qua concessis 
utatur adversarius, si ille obstinate neget quaecunque huic 
utilia esse possint, bene disputari non posse apperet: nihil 
enim relictum erit disputanti quam ut illum re ipsa de qua 
agatur neglecta quo modo cunque redarguere studeat. Deinde 
(vs. 25) si thesis vera nobis evertenda est, etiamsi optime 
disputemus, neque quod verum sit cogere neque omnino bo- 
nis argumentis uti licebit: nam qui disputat non ex ipsa ve- 
ritate, sed ex iis quae ab adversario probentur et concedan- 
tur, argumenta petere debet, ut interdum etiam (vs. 30) fal- 
sam thesin falsis argumentis refellere debeamus,*si falsa ad- 
versario magis probentur quam vera. Quamquam igitur fal- 
sis argumentis interdum utendum est disputanti, tamen ca- 
vendum est (vs. 33) ne argutiis et paralogismis adhibitis ad 
aliena disputationem traducat (cf. 162b 8 sqq. et Anal. post. 
I. c. 7), ut qui rem geometricam per argumenta probet quae 
a geometria aliena sint. 

161b11 Deinde quum saepius accidat, ut hómines ipsi secum 
reputantes repugnantiam a se admissam ipsi non perspiciant 
vel non demonstratum sumant quod probare velint, et pra- 
vam non esse non posse disputationem in qua aliquid huius- 
modi accidat et non disputantis, sed respondentis vitio 
hoc fieri apparet. — Ve. 16 τὰ uiv οὐ διδούς, h. e. ea qui- 
dem ex quibus rite redargui possit thesis quam ipse defen- 
dat (ὁ ἀποκρινόμενος) non concedens, dum concedat ea (τὰ 
δὲ τοιαῦτα) quae cum thesi ipsas aperte pugnent vel ea ex 
quibus per petitionem principii quae dicitur thesis refellatur. 
— Monendum est, quod vs. 11 τοῖς ἐρωτῶσι idem est quod 
toig διαλεγομένοις : nam inde a vs. 11 exposuit quomodo qui 
respondeat interdum solus in causa sit, ut male disputetur, 
vs. 2 autem indicavit quomodo fiat, ut qui interroget pravae 
disputationis auctor sit. Quare quod hic dicit φανερὸν οὖν... 
non ex iis quae proxime antecesserunt inde a vs. 11 colligit, 
sed addit, ut summam complectatur eorum quae inde ab ini- 
tio huius capitis disputavit. 

161b19 A gravissima reprehensione ad leviora pergit. Idem 
facit 162b3 sqq. . Primum reprehendit argumentationem quae 
ex propositionibus improbabilibus vel falsis nihil cogat, neque 
si quid addatur neque si quid dematur, tum eam quae ex pro- 
positionibus improbabilibus vel falsis aliud quid cogat quam id 


622 Toptca. 


quod debeat, deinde eam quae cogat quod debeat, si quid ad- 
liciatur quod minus probabile sit quam id quod demonstretur, 
(xol vs. 28 explicandi vim habet. Similia dedimus ad 93 b 26), 
vel si quid dematur (vs. 30 τῷ ταῦτ᾽ εἶναι. v. quae diximus 
ad 24b 18), denique eam quae probabilia ex improbabilibus vel 
faciliora ex difflcilioribus colligat (coll. 159b ὃ et 71b21). 

161 "34 Iam ostendit aliud esse ipsam argumentationem repre- 
hendere, aliud reprehendere id quod per eam probetur: nam 
qui argumentationem reprehendit quatenus confecit quod re- 
ver& ex ea efficitur, non ipsam reprehendit, sed id quod per 
eam demónstratur. Quare (vs. 40) argumentatio quae per se 
spectata merito reprehenditur, eius quod probari debet ra- 
tione habita interdum laudanda est, si ea ex quibus melius 
colligeretur quod probandum erat ab adversario non dantur 
vel sí quod defendimus falsum est, ut non nisi falsis argu- 
mentis comprobari possit. Contra argumentatio per se bons 
vituperanda est problematis ratione habita, si id, ad quod 
difficilia et improbabilia argumenta adhibuimus, facile effici 
poterat e multis argumentis iisque veris et probabilibus. . 

162a5 εὐηϑῶν, h. e. ἀδόξων. Nam per se intelligitur alteram 
lectionem quam Magentenus commemorat (v. L p. 15) reiicien- 
dam esse. Idem dicendum est de lectione quam habuit Ale- 
xander 159a5 (v. schol. 293b 24) et de varietate quam in- 
dicat schol. 294b 41. Sententia haec est. Qui non cogit 
melius argumentatur quam qui cogit, si hic ex improbabili- 
bus colligat quod probabile sit, ille vero, ut conficiat quod 
velit, non nisi probabilibus quibusdam, iisque veris proposi- 
tionibus ab adversario sibi non concessis egeat (cf. b2), quia 
bus ipse nervus demonstrationis non contineatur. 

16229 οὐ δίκαιον ἐπιτιμᾶν. intell. si propositiones falsae, ex 
quibus vera conclusio eliciatur (cf. Anal, pr. II, 2), ab ad- 
versario concedantur et magis ei probentur quam propositio- 
nes verae ex quibus idem confici possit. 

162a12 Si quid, ait, demonstratur et si est alia propositio quae 
ab eo quod demonstravimus revera diversa est neque ullo 
modo cum eo cohaeret, idem syllogismus per quem illud ef- 
fecimus non simul etiam hanc propositionem -demonstrabit: 
nam eadem demonstratio ab alio ad aliud quod genere di- 
versum est transferri nequit (cf. b8 sqq. et Anal. post. I. c. 7), 
ut, si quando utrumque per eandem demonstrationem cen- 


Topíca. 623 


fectum esse videatur, hoc nen nisi per sophisma factum. esse 
possit. — περὶ ἐχείνου vs. 14, quum omnes codices praebeant 
(vet. intp. habet ,,de illo", Boethius ,,ex illo"), pro σαρὰ 
ixsivov recipere non dubitavimus. | Significatur. autem pro- 
nomine ἐχεῖνο id quod non confectum est, sed confici de- 
bebat, τὸ μηδαμῶς ἔχον πρὸς τὸ συμπέρασμα. 

162421 τὸ δὲ μηδετέρως, h. e. τὸ δὲ μήτε δοκοίη μήτε μὴ δο- 
κοίη sive τὸ δὲ μήτε ἔνδοξον εἴη μήτ᾽ ἄδοξον. --- Vs. 22 εἰ μὲν 
ὁμοίως τὸ μὲν δοκοίη τὸ δὲ μήτε δοχοίη μήτε μὴ δοκύίη, ἢ 
εἰ ὁμοίως τὸ μὲν δοχοίη τὸ δὲ μὴ δοχοίη. τὸ συμπέρασμα 
ὁμοίως ἂν εἴη ἔνδοξον. καὶ ἄδοξον. — Vs. 24 Boethius ..δἀ 
syllogismos", vet. intp. ,,circa orationem". 

162226 Veluti si quis aliam opinionem alii praestare, quatenus 
utraque sit opinie, demonstraturus sic argumentetur. Idea 
cuiusque rei naturam maxime exprimit, datur autem vera 
de idea opinio, quare idea rei naturam melius refert quam 
singula quae eodem nomine appellantur. Quum autem ipsa 
rei natura altiorem gradum admisit, etiam id quod ad. eam 
refertur altiorem gradum habere debet. Porro idea opinio- 
nis, quae subtilior esi et accuratior singulis, vera est. Po- 
suimus autem et opinionis ideam veram esse et ideam cuius- 
que rei naturam maxime exprimere: unde consequitur hanc 
opinionem (ideam opinionis intell.) accuratiorem esse. — Le- 
ctionem quam dedimus vs. 24 optimi codices et edd. prr. 
omnes praebent, Eandem Boethius videtur habuisse. — Vs.32 
eiecimus verba ἡ μάλιστα ἀληθὴς quae explicationis gratia 
ex antecedentibus videntur illata esse: nam verba ἡ μάλιστα 
et in versione Boethii et vet. intp. et in quibusdam editionibus 
prioribus omissa sunt. Alexander (schol. 295a 11 sq.) non 
habuit quae delevimus, Ut ideam significet, plerumque Ari- 
stoteles eam notionem cuius idea significatur cum pronomine 
αὐτὸ ita coniungit, ut novum vocabulum flngat: 1317b6, 
991229, b19, 1096235 αὐτοάνθρωπος, 137b 11 αὐτόξφον, 
990 b 32 αὐτοδιπλάσιον. Aliis locis pronomen αὐτὸ cum voce 
ipss non connectit: 1001a22 εἰ δὲ μὴ ἔστι τι ἕν αὐτὸ μηδ᾽ 
αὐτὸ ὄν... Ib. 11 εἰ δ᾽ ἔστι τι αὐτὸ ἕν καὶ ὄν... 204411 
αὐτὸ ἄπειρον. 985210 αὐτὸ τάγαϑόν. 991b8 αὐτὸ γὰρ. dv- 
ϑρωπόν φασιν εἶναι. Cf. quae habuimus 147a8 54. 981} 18 
τὸ δὲ εἶδος αὐτὸ ἕν ἕχαστον μόνον. De voce αὐτοέχαστον, 
quam habemus 162422. 31, 1096235 al, v. Zell ad Ethic. 


024 Topica. 


Nicomach. I, 6, 6. Aliam esse notionem vocis αὐϑέχασεος 
(v. 1121223. coll. 1034 83 αὐτὸς ἕχαστος ποιδῖ τὰ αὐτοῦ ὡς 
τέταχται et 1114 b 6 αὐθαίρετος) idem docuit ib. VI, 7, 4. — 

162228 simplici pronomine αὐτό idea significatur; idem fa- 
ctum est 118b 31 παρ᾽ αὐτόν. 


Cap. 12. Quae argumentatio sit perspicua, b3 quae falsa. 
16 Num argumentantis vel argumentorum sit vitium, si falsa 
sit. 25 Quae in examinanda argumentatione spectanda sint. 


16252 dedimus δυμπεραινόμενος (intel ὁ λόγος, qui et sub- 
lectum est verbi sequentis ἐλλείπει et praecessit a35. Idem 
subiectum etiam habemus vs. 9 et 23), quod et optimi codi- 
ces praebent et sensus postulat (Boethius habuit.GuuzsQau- 
νόμενα, vet. intp. vertit: ,,est autem per conclusiones conclu- 
sum"): nam δυμπεραινόμενα ad nihil aliud referri posset 
quam ad εἰλημμένα. Quamquam autem εἰλημμένα etiam ea 
dici possunt quae coguntur, tamen, quum hic agatur de ar- 
gumentatione quae non ex iis ipsis quae concessa sint con- 
tinuo cogat quod velit, sed ex iis quae ex concessis coacta 
sint (h. e; ex prosyllogismorum qui dicuntur conclusionibus, 
quae ad novum syllogismum faciendum copulentur), apparet 
εἰλημμένα hic ea intelligi quae non extorqueantur adversario 
per syllogismos, sed quae sponte ab eo concedantur. Non 
satis perspicue Aristoteles expressit quod voluit. Clarius 
certe dixisset: ὅταν εἰλημμένα μὲν ἦ ἐξ ὧν ἀναγκαῖον εἶναι 
(τὸν λόγον intell), ἐξ αὐτῶν δὲ (τῶν εἰλημμένων intell.) μὴ 
δσυμπεραίνηται ὃ δεῖ δεικνύναι, h. e. ὅταν διὰ τῶν εἰλημμέ- 
vov οὐ συνεχῶς δυμπεραίνηται αὐτὸ τὸ προκείμενον ἀλλ᾽ 
ἕτερά τινα συμπεράσματα, δι’ ὧν μέσων ἀποδεικνύηται ἐκεῖνο. 
Unde apparet τὰ εἰλημμένα hic non es dici quae cogantur 
ex iis quae ab adversario concessa sint: nam si haec intelli- 
gerentur, non dici possent διὰ συμπερασμάτων συμαεραινό- 
μενα. sed διὰ τῶν δοϑέντων δσυμπεραινόμενα. Quare si εἶ- 
λημμένα sunt quae non coacta dantur ab adversario, eadem 
διὰ συμπερασμάτων συμπεραινόμενα dici nullo modo pos- 
sunt. — Eosdem codices secuti sumus vs. 4 et 7. 

162b 16 Arctissime haec cohaerent cum iis quae proxime an- 
tecesserunt. Nam quum vitiosam dixerit demonstrationem 
quae falsis argumentis utatur, iam exponit qua ratione falsae 
propositiones argumentanti admittendae εἶπέ. Namque, ait 


Topica. 625 


(vs. 18), demonstrationem quae fit ex propositionibus falsis 
multis argumentationibus veris iure praeferimus, velut si ad 
absurdum deducentes utimur propositionibus falsis quidem, 
sed valde probabilibus, ex quibus colligimus id quod absur- 
dum est et veritati repugnat. Apparet igitur per deductio- 
nem ad absurdum primum quidem redargui aliquid veri et 
everti, sed hoc per hypotheticam quandam argumentationem 
non evertitur nisi eo consilio, ut id quod verum sit iam inde 
eliciatur. Nam ex hoc ipso, quod, si illa argumentatio ad- 
mittatur, aliquid veri evertendum sit, probatur verum esse 
non posse id quod ab initio sumsimus et a quo demonstratio 
profecta est. Ex eo igitur, quod ex hypothesi data aliquid 
veri falsum ésse consequeretur, aliud quid (intell. id quod 
hypothesi repugnet, ἑτέρων ἀληϑῶν va. 20) verum esse de- 
monstramus. Unde patet (vs. 22) eam argumentationem quae 
ex propositionibus falsis iisque valde improbabilibus aliquid 
veri colligat deductioni ad absurdum, quae e falsis falsi ali- 
quid cogat, longe postponendam esse. Talis argumentatio 
vero (eam intell. quae propositionibus falsis utatur iisque im- 
probabilibus) etiam aliquid falsi cogere potest. Quod si fiat, 
plane eam reiiciendam esse apparet (quod significavit iis quae 
addit vs. 29). — Vs. 17 adiecimus ex optimis codicibus quod 
in reliquis omissum videtur, ne quid reperiretur in Aristotele 
quod abesse posset. — De numerorum mutatione vs. 19 xo9* 
αὑτὸν — ἀποδεχόμεθα diximus ad 28a6 et ad 69b 3. — Vs. 29 
ἢ ἁπλῶς ἢ τοῦ πράγματος, h. e. ἢ xo" αὑτὸν ἢ πρὸς τὸ 
προβληϑέν (161 b 39). 


Cap. 18. De principii petitione. 163 14 De petitione con- 

trariorum. 24 Quid intersit inter utramque exponitur. 

162b 32 respicit ad Anal. pr. II. c. 16. — — Vs. 33 αἰτήσει in 
suspicionem incurrit coll. 163a2, 3, 6, 10. Fortasse scri- 
bendum est αἰτήσειεν vel αἰτήσαι, quamquam de lectione 
vulgari, quam optt. codd. tuentur, aliquid mutare noluimus, 
quum ferri certe possit, — Quod dedimus 163a9 πρόβλημα 
etiam Boethius habet, non habet vet. intp. 

163a24 ἡ ἀντικειμένη ἀντίφασις, binarum propositionum oppo- 
sitio quae repugnantiam habet. De dvrugpdos, diximus ad 
17a 33. 


620 Topica. 


Cap. 14, “44 ezrercitationem disputandi . consequendam 
conversione syllogismorum utendum cst. 31- Perscrutandum 
quomodo quaeque thesis et defendenda eit et impugnanda. b13 
Mazime parati esse debemus ad ea quae saepissime in quae- 
stionem veniunt et a quibus primis dieputatio- ordiri solet. 84 
Una adversarii argumentatio ín plures. dividenda (164 a 8) et 
quam mazime universalis faciendu est, 6 dum ipei mostram 
quam minime universalem facere debemus. 19. Quomodo ín- 
ductione et quomodo ratiocinatione utendum sit. 16 Quis sit β- 
nis exercitationis. b5 Non cum quovis: adversario esercita- 
tionis gratia disputandum est. 16 4d problemata difficillima 
argumenta nobis parata esse debent. 


163a 30 De conversione syllogismorum. v. Anal. pr. II. c. 8. — 
Conversio, ait (vs. 30), propterea utilis δεῖ; quod ex ea ἴη- 
telligi potest, quomodo thesis (τὸ λεγόμενον), quam defendat 
adversarius, redargui possit (ostendit enim conversio utram 
propositionem : falsam sumserit adversarius, si conclusio — 
thesis quam impugnamus — falsa sit), deinde quod patefa- 
cit quomodo pauci termini ad plures argumentationes confi- 
clendas adhiberi possint. 

163231 Quaerenda sunt srgumenta in utramque partem utilia 
et, si inventa sint, quomodo redargui possint investigandum. 
Eligentes simul (b4) argnmenta, quibus eandem thesin, quam 
modo defendimus, impugnare possimus, utraque arguments 
luxta ponere et inter se comparare debemus, ut appareat 
utra sint potiora. Patet inde quomodo, interpretanda sit le- 
ctio quam ex optt. codd. recepimus. Vet. intp. lat. videtur 
habuisse παράλληλά τὸ ἐκλεχτέον τὰ πρὸς τὴν αὐτὴν θέσιν 
ἐπιχειρήματα. Vertit enim: ..8] ἐογπαίϊπι eligendum quae sunt 
ad eandem positionem argumenta". Quae quidein lectio inde 
orta videtur, quod primum quidem excidit verbum παρα- 
βάλλειν per scribentis negligentiam, quae simili initio vocis 
praecedentis παράλληλα excusari videtur. Quo facto parti- 
.cipium ἐχλέγοντα cur mutàri debuerit in ἐχλεχτέον in proniptu 
est, Boethius quid legerit incertum est, quum vertat: ,,sen- 
sim comparanda sunt quae attinent ad ipsam positionem ar- 
gumenta". —  Dupiicem antem (vs. 6) habet utilitatem qui 
in utramque partém disputare scií: unam, quod adversarium 
redarguere eique quodcunque velit extorquere possit, ut fa- 
cili negotio eum confundat, alteram (vs. 9), quod qui videat 


Topíca. 621 


quid cuiusque propositionis sit consequens, veritatem ipsam 
facilius cognoscat: relictum est enim ad inveniendam yeri- 
tatem, ut e duabus propositionibus quae inter se pugnent. al- 
teram recte eligat, alteram reiiciat. — De εὐφυΐᾳ v. quae 
dixit Biese II, p. 238. not. 

163 b 22 Quum vs. 11 utile esse dixerit, si quis de iis proble- 
matis, de quibus maxime disputari soleat, disserere sciat, iam 
ea argumenta, quibus maxime nti soleant disputantes — lo- 
cos intell. quos in prioribus libris exposuit — in promptu no- 
bis esse debere ostendit. Haec enim elementa sunt (cf. quae 
diximus ad 84 b 21) in quibus maxime exercitari debet qui apte 
disputare velit, sicut in geometria optime versatus esse de- 
bet in elementis qui ad difficiliora et reconditiora velit ascen- 
dere. — Vs. 23 οἱ ἄλλοι λόγοι sunt ii qui nen pertinent ad 
ea quae plerumque tractari solent et quae prima sunt et pro- 
babilia. Haec enim commemoravit in antecedentibus. 

163b 25 Adiecimus particulam καὶ ante μέγα, quam etiam Boe- 
thins habet: optime enim haec lectio habet, si locum ita 
intelligas, ut infinitivus ἔχειν sicut γεγυμνάσθαι quod prae- 
cessit pendeat a verbo antecedente πρὸ ἔργου ἐστίν, ad se- 
quentia vero mente repetatur particula ὥσπερ, ut sententia 
haec sit: xal ὥσπερ τοῦτο (intell τὸ περὶ τοὺς κεφαλιόμοὺς 
προχείρως ἔχειν) μέγα διαφέρει πρὸς τὸ.... ὁμοίως xal... 

163"29 Nam ut loci memoriae traditi rerum ipsarum memo- 
riam, nobis reducunt, ita etiam loci dialectici quos in ante- 
cedentibus exposuimus ansam nobis praebent ad conficien- 
dum id quod volumus: faciunt enim, ut certas propositiones 
et argumenta definita et numerata ante oculos habeamus, 
quae nobis indicent quo quidque referamus et quo intuentes 
80 eo quod nobis propositum sit minus aberremus. — De 
significatione pronominis αὐτὸς diximus. ad 6a8. --- ταῦτα 
vs. 30 intell. τὸ πρόχειρον εἶναι καὶ ἐξεπίστασθαι vs. 23. sq. 

163b34 Ex una adversarii argumentatione plures faciendae 
sunt (sic enim demonsítratio quam facere debet longior erit 
et difficilior), quod fieri debet quam eccultissime, .ut adver- 
sarium lateat ab eo de quo disputetur sermonem transire ad 
alia quae ab illo quam longissime remota et quam minime 
cum eo cognata sint. Praecipue autem hoc fleri potest .in iis 
quae maxime universalia sunt. Haec enim quam plurimas. 
divisiones admittunt. Quare (16423) etiam quod adversa-. 


028 Topica. 


rius de parte pronuntiavit, id universale faciendum est, ut 
una adversarii argumentatio in plures dividi possit. Item etiam 
oratori quod de parte dictum est universe pronuntiandum 
est. (De enthymemate v. quae. diximus δὰ 10a 3.) 

164411 τῶν καϑόλου., quod aliena manu correctum. eese non 
est verisimile, quum vs. 10 legatur τοῦ χαϑόλου. omnes co— 
dices praebent et quaedam edd. prr. — Vs. 18 ἐν τούτῳ 
etiam Boethius et vet. intp. habuerunt. — Vs. 19 xal παρὰ 
τί ἑκάτερον. h.e. xal διὰ τί συμβέβηκε τὸν. μὲν ὀρθῶς Egs- 
σϑαι τὸν δὲ μὴ ὀρθῶς. Unde apparet immerito Iul. Pacium 
reprehendi ἃ Buhlio, quod verterit: ,,et qua ratione utrum- 
que acciderit". 

164b5 Quomodo ferri possit quod Bkkus dedit . ἐν ὅλῳ invitis 
codd. optt. equidem non intelligo. Nostram lectionem etiam 
Boethius praebet et vet. intp. 


Lib. LX.. Quae inscribi solent περὶ δοφισειχῶν ἐλέγχων, 
ea nos Topicorum librum. nonum fecimus, sicut meque libro III, 
quem Io. Italus et alii interpretes inscribunt περὶ τῶν συγχρι- 
τικῶν τόπων. peculiaris titulus praeponi solet, quem libro nono 
sdditum esse ex ipsa libri celebritate facile explicatur. Ale- 
xander (schol. 296a 12, 21 et 29) et Boethii versio titulum do- 
φιστικοὶ ἔλεγχοι - exhibent, auctor vero scholii quod dedimus 
I. p. 42 cod. Marc. 231 ad 20b26 librum Topicis adnumeran- 
dum putavit, Quod quo iure fecerit ex iis apparet quae legi- 
mns 170b 9, ubi Aristoteles ostendit dialecticum scire debere 
qua in re posita sit argumentatio sophistica, coll. 172b 6: unde 
patet artem sophisticam pro dialecticae parte habendam esse. 
Deinde quae leguntur 188 81 sqq. ad Topicorum initium re- 
spicere manifestum est: epilogum enim qui in fine libri sophist. 
elench. additur simul Topicorum epilogum esse in primis 
ex iis intelligitur quae habentur 183b 10 — 15. Accedit quod 
172b 27 Aristoteles nos remittit ad Topic. IL c. ὅ dicens καϑώ- 
ztQ ἐλέχϑη πρότερον (cf. quae dicemus ad 166b 14), quod non 
fecisset, nisi hic liber cum Topicis arctissime coniunctus esset: 
namque in hoc item atque in Topicis investigantur τόποι, ex quibus 
aliquid cum quadam veritatis specie probari possit.(v. 169 18, 
170a35, 112b25, 113 4 1): quare etiam in hoc libro vocabulo 
στοιχεῖα. quo loci significantur unde argumenta petantur, eo- 
dem sensu Aristoteles utitur atque in Topicis (v. 112 b21 et31). 


Topica. 529 


Praeterea v. quae de coniunctione artis dialecticae et sophi- 
sticae diximus supra ad init. Top., imprimis ea quae ex ipso 
Aristotele (1355 b 15) adscripsimus. Eandem coniunctionem pro- 
dunt quae de syllogismo ἐριστικῷ dicuntur initio "Topicorum 
(100b 24 sqq.) Denique si liber quem de sophisticis elenchis 
Aristoteles conscripsit a 'Topicis separandus esset, etiam ea 
quae Rhetoric. II. c. 24 sq. de enthymemate sophistico dispu- 
tantur a libris rhetoricis. seiungi deberent. Quae quum ita sint, 
hunc librum Topicorum nonum facere non dubitavimus, prae- 
sertim quum iam Iul. Pacius Aristotelem verbis ἐν τοῖς Toxi- 
xoig 63b16 (ubi v. quae diximus) ad eundem respicere recte 
observaverit. Quare iam ipsi probare nón possumus quod dixi- 
mus ad 20b22 sub fin., wbi/ Aristotelem verbis ἐν τοῖς Τοπικοῖς 
20b 26 ad Topic. VIII init. respicere diximus, quum appareat ea 
in mente eum habuisse quae leguntur 175b 39 sqq. et 1814 36. 


Cap. 1. Non semper sunt veri syllogismi qui syllogismo- 
rum speciem habent, 16525 cuius rei quae potissima sit causa 
exponitur. 19 Qui scientiam quaerit veritatem persequitur, 
sophista speciem veritalis. 84 Quae agantur in sequentibus. 
164222 ἀρξάμενοι κατὰ φύσιν ἀπὸ τῶν πρώτων. Cf. quae de- 

dimus ad 93 416. 

1654.) Codices fere omnes et editiones priores pleraeque ha- 
bent ἐξ ἀνάγχης τι, non τι ἐξ ἀνάγκης quod Bkkus dedit. 
Verba διὰ τῶν κειμένων in quibusdam libris et in vet. intp. 
per scribentium negligentiam omissa sunt, quae cur abesse 
non possint ex iis apparet quae habuimus 24b 18, ubi conf. 
quae diximus. 

16523 Redarguit qui colligit quod repugnat ei quod ab adver- 
sario coactum est (τὸ συμπέρασμα). Cf. 66b10 sq. — Quod 
vero non revera semper refutant qui refutare videntur, eius 
rei una causa (τόπος vs. 5) eaque potissima reique ipsi ma- 
xime consentanea in eo est, quod qui disputant non res ipsas, 
sed verba tantum quae illas repraesentant proferre possunt, 
Quoniam autem verborum finitus, rerum vero infinitus est 
numerus, et eadem oratione et uno eedemque nomine plures 
res significentur necesse est (ys. 13). Quod quidem in redar- 
guendo vitium b24 appellat τὸ παρὰ τὴν λέξιν. 

165210 τὸ δ᾽ οὐκ ἔστιν ὅμοιον. Non recte.haec interpretatur 


Alexander schol. 2911: patet enim ex sequentibus sensum 
II. a4 


580 Topica. 


huius loci hunc esse: οὐχ ἔστι δ᾽ ὅμοιον τὸ ἐπὶ τῶν Óvopd- 
τῶν συμβαῖνον καὶ τὸ ἐπὶ τῶν πραγμάτων. 

165219 omisimus particulam μὲν ante obx, quam neque codd. 
neque Boethius neque vet. intp. habuerunt. Eandem etiam 
plures editiones priores omiserunt. Accedit, quod in eadem 
constructione vs. 21 sq. uiv non adiectum est. 

163224 ὡς ἕν πρὸς ἕν εἰπεῖν. h.e. ὡς εἰπεῖν συγκρινόμενον 
πρὸς ἄλληλα τὰ τῶν διαλεγομένων ἔργα. intell. τὸ τοῦ ἐρω-- 
τῶντος ἔργον πρὸς τὸ τοῦ ἀποκρινομένου. 

166429 τὸ τῶν εἰρημένων λόγων γένος, h. e. τὸν εἰρημένον 
τοῦ διαλέγεσθαι τρόπον. eam disserendi rationem qua quod- 
cunque placeat et demonstrare et refellere possint. Qua in 
re si veritatis speciem servare sciant, consequentur quod pro- 


positum habent: nihil enim agunt, nisi ut ab imperitis pro 
sapientibus habeantur. 


Cap.2. Quattuor sunt sermonum genera. Quam rationem 


habeat hic liber ad 4nalytica et ad reliquos libros Topicorum 

exponitur. 

Ars syllogistica, quam Aristoteles tradidit in Anal. pr. (conf. 
quae diximus ad Anal. pr. I. c. 30) triplicem habet usum: ad- 
hibetur enim aut ab eo qui docet ad ipsam veritatem inve- 
stigandam — quare quomodo scientiae principia invenienda 
sint et constituenda ostendit Aristoteles in Anal. post. — aut 
ab iis qui disputant sive ut videant quomodo thesis aliqua 
defendi et quomodo impugnari possit sive ut quam uterque 
in disputando facultatem habeat explorent (ἢ σχέψεως ἢ πεί- 
ρας χάριν, qua re artem dialecticam quae proprie dicitur 
contineri et ab Analytica et a sophistica distingui docuit 
Top. VIIT, 5), aut ab iis qui adversarium quo modo cunque 
redarguere velint, quod quemodo fiat iam in hoc libro ex- 
ponetur. —  Distinguuntur διαλεκτικοὶ et πειραστικοὶ λόγοι, 
quamquam de utrisque egit in Top. lib. I— VIII: ambo enim 
colligunt ex propositionibus probabilibus, illi quidem ex iis 
quae omnibus probari solent, hi vero ex iis quae probantur 
adversario (165 b 3— 6). 

165b2 Particulam οὐκ Boethius et vet. intp. habent, quamvis 
delenda videatur coll. 159329. Repugnantia utriusque loci 
tellenda videtur hoc modo. Qui discit non nisi ea ponere 
debet quae ipse probet et persuasa habeat, quamquam qui 


Topica. 081 


docet, ut demonstratio quam conficere velit intelligatur ab 
eo qui discat, argumentationem non ab iis incipere debet 
quae a discente concedantur ut probabilia, sed a veris scien- 
tiae quam tradere velit principiis: nam vera dottrina non 
pendet ex probabilitate quadam et verisimilitudine proposi- 
tionum, ex quibus demonstratio conficitur, sed e veritate prin- 
cipiorum, quibus nititur omnis scientia quae demonstrationem 
admittit. — — Verba ἀναγκαίων εἰδέναι vs. 5 et vs. 6 ὃν roó- 
zov δὲ quomodo intelligenda sint facile perspicitur ex iis 
quae habuimus Anal. post. I, 1. — Quod Alexander (schol, 
298a8) de lectionis varietate dicit e mendo ortum esse ap- 
paret. — Vs.8 Boethius omisit verba συλλογιστικοὶ 4j, vet. 
intp. verba ἢ φαινόμενοι συλλογιστικοί, quae per scribentium 
negligentiam excidisse verisimile est coll. 100b 24. — Vs. 10 
articulum τοῖς codices optimos secuti omisimus, quum adie- 
cius esse videatur ab iis qui libros quos Organi nomine com- 
plectimur ab ipso Aristotele ita coniunctos esse putaverint, 
ut arctiori quodam vinculo inter se connexi ad communem 
finem tendant. Etenim si Topica persequuntur quod in 
Analyticis inceptum est, offendere non potest, quod illa si- 
gnificentur verbis ,in reliquis" (iv τοῖς ἄλλοιρ) ; sin autem 
non nisi levior quaedam cognatio intercedit inter Analyticam 
et dialecticam doctrimam (quod quam verum sit facile intel- 
ligitur, quum illa ad ipsam veritatem investigandam pertineat 
— scientiam enim ipsis principiis constitutis efficere vult — 
haec vero nihil nisi veritatis speciem quaerat) Topica, ubi 
Analytica commemorata sunt, τὰ ἄλλα vocari vix poterunt. 
Ne quis autem hunc librum iniuria a nobis pro Topicorum 
libro nono haberi inde probet, quod hic Aristoteles ad 'To- 
pica respiciat verbis ἐν ἄλλοις, conferat 1065} 7, ubi verbis 
iv ἄλλοις εἴρηται delegamur ad 1022 b 22. 


Cap. 3. Quinque sunt quae efficere student qui vincere 
volunt in disputando. 
165 b 21 ix τοῦ λόγου, h. e. διὰ τὸν λόγον s. τῷ ταῦτα εἶναι, 
ἃ δέδωκεν ὃ ἀποχρινόμενος, cf. 112} 34. 


Cap. 4. Redarguendi vitía in diclione ipsa posita haec 
sunt. Primum in homonymia est, 166a8 alterum in amphibo- 
δὲν 


032 Topica. 


lia, 22 tertium in coniungendo, 33 quartum ἐπ disiungendo, 

b1 quintum in prosodia, 10 sextum in figura dictionis. 

Cf. cum vitiis quae hic enumerantur ea quae recensentur Rhe- 
tor. II. c. 24. 

165b23 Vitia quae in redarguendo admittuntur aut in dictione 
sunt, quum verbis ita abutimur, ut eadem non eodem sem- 
per sensu accipiamus, sed aliam sententiam ex iis exprima- 
mus, quam quae ab adversario iis subiiciatur (cf. 16525), 
aut non in dictione, quum sententiam verborum quidem ta- 
lem accipimus qualem adversarius ipse intelligi vult, argu- 
mentandi vero artificio quodam adhibito quod adversarium 
lateat per falsam ratiocinationem eum refellimus. Alterum 
vitium positum est in prava verborum interpretetione (Wort- 
verdrehung), alterum in falsa argumentatione (Schlufsfehler). 

165b 27 τούτου δὲ... Intelligitur autem sex esse refutetionis vitia 
quae in dictione posita sint quum inductione facta — namque 
si vitium in dictione positum quodcunque proferatur, demon- 
strari facile poterit, id non novum aliquod esse vitium, sed 
contineri uno eorum quae enumeravimus — tum etiam syl- 
logismo adhibito: sic enim argumentabimur. Quod iisdem ver- 
bis exprimitur sex modis duplicem interpretationem admittit, 
vitia refutationis in dictione posita tot sunt, quot modis ea- 
dem sententia duplicem interpretationem admittit, ergo re- 
futationis vitia in dictione posita sex sunt. 

16624 πλὴν quam vim habeat exposuimus I. p. 444 init. Ve- 
rum, ait, et sanatur aliquis dum aegrotat et sanatur qui ae- 
grotat, sanus est autem aliquis non dum aegrotast, sed is qui 
aegrotat, h. e. sanus est non qui nunc aegrotat, sed qui 
prius aegrotavit. Quare sanari aegrotum ambiguum est, quum 
et aliquem dum aegrotet sanari et eum qui aegrotaverit sa- 
num fieri significet. 

166214 τὰ λεγόμενα. intell. σιγῶντα εἶναι. Quem quidem pa- 
ralogismum v. ap. Plat. Euthyd. 300, B. 

166216 olov ἀετὸς καὶ κύων, v. schel. 29929 et 41b 84. Auct. 
paraphr. soph. elench. ed. Spengel. Monach. 1842. p. 13 init. — 
Vs. 11 ὅταν.... h. e. ὅταν εἰωθότες ὦμεν τὸ πλεοναχῶς As- 
γόμενον εἴτ᾽ ὄνομα εἴτε λόγον κατὰ ϑάτερον μόνον τὸ δη- 
μαινόμενον λέγειν, οἷον τὸ ἐπίσταται γράμματα οὐχ οὕτως 
εἰώϑαμεν λέγειν ὥστ᾽ αὐτὰ τὰ γράμματα ἐπιστήμην ἔχειν, 
ἀλλ᾽ οὕτως ὥστ᾽ ἄλλον ἔχειν ἐπιστήμην τῶν γραμμάτων. 


Topica. 033 


166225 Non idem est utrum participium χαϑήμενον coniunga- 
tur cum verbo βαδίξειν an ab eo disiungatur: namque si 
coniunguntur, dicimus ,,posse aliquem ambulare sedentem", 
si disiunguntur, ,,eum qui sedeat posse etiam ambulare". Quasi 
de altero exemplo nihil adhuc dixisset, pergit vs. 21 xal 
γοῦϑ᾽ ... ltem res se habet, si ceniungimus ,,posse aliquem 
scribere non scribentem", h. e. ,,fieri posse ut quis scribat 
non scribens", quod absurdum est: si non coniungimus ,,scri- 
bere posse eum qui non scribat". Quod vs. 26 et 27 pro 
τὸν scripsimus τὸ non solum ferri posse apparet, si ar- 
ticulus non coniungatur cum participio, sed cum infinitivis 
βαδίξειν et γράφειν. sed etiam lectionem τὸν probari neuti- 
quam posse facile intelligitur ex eo quod τὸ δύνασϑαι τὸν 
καϑήμενον βαδίξευιν nullam omnino habet ambiguitatem: nam 
nullo modo hoc ita intelligi poterit, ut significet ,,posse ali- 
quem eundem dum sedeat simul etiam ambulare". Quod ex- 
hibuimus vs. 28 μὴ γράφων codices meliores et editiones fere 
omnes praebent. Vix autem erit, opinor, quin videat nostram 
lectionem rei ipsi longe melius convenire: nam participium 
quod casu nominativo poni potest, quum idem subiectum ha- 
buerimus in antecedentibus (ἔχει) — idem enim esset, si di- 
xisset. δύναται μὴ γράφων γράφειν — maiore cum vi pro- 
nuntiatur. — Cum eo exemplo quod habemus vs. $1 cf. quod 
est in Plat. Euthyd. 294, A. 

166433 Tertium dictionis vitium in eo erat, quod verba non 
recte inter se coniunguntur, quartum in eo, quod distra- 
huntur quae coniuncta pronuntiari debent, ut si numerus ag 
aequalis est numeris ὅ et c coniunctis, non dici poterit ae- 
qualis numero à soli. Item in oratione si verba male di- 
stinguuntur, non idem semper exit sensus. Exemplum quod 
affertur vs. 36 e Menandro sumtum esse docuit Buhlius coll. 
Terent. Andr. I, 1, 10: ,,feci e servo ut esses libertus mihi". 

166b5 Exemplum ab Aristotele allatum legitur lliad. ψ΄ 328. 
Alterum exemplum (vs. 7), cuius ambiguitas in eo est, ut aut 
scribatur δίδομεν (damus) aut διδόμεν (dare), non habetur 
lliad. β΄ 1—33, ubi de somnio narratur quod Agamemnoni 
a love mittitur. lliad. p' 291 habentur quidem verba δίδο- 
μεν δέ τοι εὖχος ἀρέσϑαι. sed facile intelligitur hunc locum 
non esse eum quem Aristoteles in mente habuerit: quare 
Iul. Pacius Iliad. β΄ 15 (imo vs. 32) pro Τρῶώεσσι δὲ κήδε᾽ 


584 Topica. 


ἐφῆπται Aristotelem legisse putat id quod hic habemus δι- 
δόμεν δὲ οἱ εὖχος ἐρέσϑαι. Quod quamquam audacius quam 
rectius coniectum esse apparet, hoc certe inde comprobari 
videtur, quod tantum absit ut carmina Homerica in prixti- 
nam formam restituere possimus, ut ne explorare quidem li- 
ceat qualia Aristotelis tempore constituta fuerint, Alexander 
(schol. 30024) Aristotelem ipsum hoc exemplum finxisse pu- 
tavit, quod expresserit ex iis quae leguntur Iliad. β΄ 25. Etiam 
ea quae leguntur 1668 38 ex Homero desumta esse haud im- 
probabile, quamquam ubi erciderint ignoramus. Notandum 
est autem quod utritsque loci veram lectionem accentu mu- 
tato primus restituisse traditur Hippias Thasius (v. 1461222). 

166 b 10 In figura dictionis peecatum esse dicit Aristoteles, si 
quid propter formae qua exprimatur similitudinem non ad 
eam categoriám referatur cui revera subiectum sit, sed ad 
aliam cuius externam speciem prae se ferat. 

J66b 14 Verbis ὡς διήρηται πρόξερον Aristoteles non ad librum 
quem de categoriis conscripsit, sed ad Top. I. c. 9 videtur 
respicere. — τὸ μὴ τῶν ποιεῖν ὃν est τὸ μὴ ὃν τῶν ὑπὸ 
τὴν τοῦ ποιεῖν κατηγορίαν τεταγμένων. 


Cap. ὅ. Vitiorum refutationis quae non in dictione po- 
sita sunt (28) primum in accidente est, 81 alterum in eo, quod 
simpliciter vel non nisi quodammodo verum est, 161 2] ter- 
tium in inscitia eorum quae ad redarguendum pertinent , 36 
quartum in principii petitione, bl quintum in consequentia 
(conversione), 21 sextum in ratione non recte reddita, 31 se- 
ptimum in coniunctione plurium quaestionum. 


166b28 Cur syllogismus, qui quod de accidente praedicetur 
idem etiam de re ipsa praedicari colligat, falsus sit ex iis 
apparet quae diximus de accidente ad 432334 et ad 71b10. 
Ut verus syllogismus conficiatur, idem terminus praedicari 
debet et de re ipsa (quam signiflcavit verbis x«0* οὗ κατη- 
γορεῖταε vs. 31) et de eo quod de illa praedicatur, h. e. terz- 
minus maior (44) et de medio (B) et de minore (C) prae- 
dicari debet. Quare si maior non necessario coniunctus est 
eum medio et cum minore, sed non nisi χατὰ συμβεβηκὸς 
de iis praedicatur, ita ut et praedicari possit et non prae- 
dicari, non exit verus syllogismus. Unde apparet sophismate 
uti eum qui cogat Κορίσκον ὅτερον εἶναί Kogldxov, si sum- 


Topica. 086 


serit Κορίσκον ἕτερον ἀνθρώπου εἶναι et pro dvOgdxo sub- 
stituerit Kogíoxov, quasi sit Κορίόκος 2— ἄνϑρωπος. quum 
Coriscus homo sit: praedicatur. enim ,,homo" de Corisco. 
Item falso cogitur Kogíóxov ἕτερον ἀνθρώπου εἶναι. si po- 
nitur Σωκράτης — ἄνϑρωπος : verum enim est Σωχράτους 
ἕτερον εἶναι Koglóxov. — Non male Casaubonus vs. 32 ταὐτὰ 
πάντα scribendum esse coniecit, quod recepissem, nisi omnes 
libri haberent ταῦτα, quod ferri certe potest, quum praeces- 
serit πολλὰ vs. 30: nam ταῦτα πάντα intelligenda sunt πάντα 
τὰ συμβεβηκότα. 

166 31 Aliud vitium est, si quod non nisi quedam modo de 
aliqua re praedicatur simpliciter de ea dicitur. De quo qui- 
dem discrimine v. quae diximus ad 21a5, ubi etiam docui- 
mus quo sensu τῷ ἁπλῶς opponatur τὸ ἐν μέρει quod ha- 
bemus vs. 38: nam τὸ ἐν μέρει est τὸ εἶναί τι, ut existendi 
modum vel rationem significet, τὸ εἶναε ἁπλῶς (16122) exi- 
stentiam ipsam ,jn abstracto". Revera hoc vitium quod se- 
cundo loco posuit aut aliquid aut nihil differre ab eo quod 
modo habuimus quum ex exemplo intelligitur quod habetur 
167a3 (hoc enim simillimum est ei quod habuimus 166 b 34) 
tum etiam ex eo, quod τὸ κατηγορούμενον sensu proprio ac- 
ceptum (cf. quae diximus ad 2420) ab eo quod non nisi 
κατὰ συμβεβηκὸς praedicatur plane eedem modo differt at- 
que τὸ ἁπλῶς καὶ κυρίως λεγόμενον ab eo quod non sim- 
pliciter praedicatur (μὴ κυρίως, πῇ. iv μέρει). 

167a5 καὶ μικρὸν... h. e. καὶ διὰ τὸ μικρὸν διαφέρειν. Nam 
καὶ explicandi vim habet, cuius usus alia exempla dedimus 
ad 93b26. — Exemplo usus quod habetur vs. 8 A. G. Win- 
ckelmannus ed. Plat. Euthyd. Lips. 1833. p. X. not. explicuit 
quod legitur apud Plutarch. Praecept. Sanit. Tuend. p. 136, B 
τὸν 'Ivóóv ἀναλύειν. 

161821 Aliud in redarguendo vitium admittitur, si in ar- 
gumentatione qua adversarius refellitur quaedam praeter- 
missa sunt sine quibus vera demonstratio esse non potest. 
Quae qualia sint in sequentibus ostendit dicens fleri debere 
syllogismum ἐκ τῶν δοθέντων, i£ ἀνάγκης. μὴ συναριϑμου- 
μένου τοῦ ἐν ἀρχῇ. h. e. ex propositionibus ab adversario 
concessis, in quibus non debet numerari vel ut concessum 
assumi id quod demonstrandum est, h. e. in quibus petitio 
principii non admittenda est. (Videmus inde vitium de quo 


936 Topíca. 


agitur vs. 96 iam eo contineri, de quo nunc sermo est.) 
Quae vero servanda sunt, ait vs. 27, in vero syllogismo con- 
ficiendo, eadem, si negliguntur, ut falsus syllogismus exeat, 
efficiunt: unde fit, ut qui praetermittant aliquid eorum quae 
modo recensuimus (vs. 23 — 21), quamvis non refutent ad- 
versarium, tamen eum refellere videantur, ut si quis de- 
monstret (vs. 29) idem et duplum esse et non duplum, at 
non unius et eiusdem rei duplum et non duplum (mente enim 
intelligendum est ἀλλ᾽ οὐ τοῦ αὐτοῦ, quod vs. 29 revera Ari- 
stotelem in mente habuisse apparet e vs. 31, ubi docet etiam 
eiusdem rei idem et duplum et non duplum esse posse, quam- 
quam non eadem ratione). 

167236 De principii petitione quae dicitur egit Aristoteles Anal, 
pr. 1. c. 16, Top. VIII. c. 13. Qui pro concesso sumit quod 
demonstrandum est, eum veram refutationem confecisse pu- 
tant qui non satis distinguere sciunt quod idem est ab eo 
quod diversum est: non intelligunt enim id ipsum quod con- 
cedant idem esse quod demonstrandum sit, sed quod con- 
cedunt ab eo quod demonstrandum sit reapse diversum esse 
opinantur. 

167b1 Aliud in redarguendo vitium admittunt qui ex proposi- 
tione data eliciunt quod revera non eius sit consequens, ut 
si quis propositionem hypotheticam convertat: nam ex con- 
ditione consequens recte derivatur, non ex consequente 
conditio. Cf. quae diximus ad 34a 5 et ad à83b12. — Op- 
ponuntur vs. 8 τὰ ῥητορικὰ τοῖς συλλογιστικοῖς vs. 13. — llla 
enim verisimilitudinem comparare student, haec vero ipsam 
veritatem quaerunt. — De signo v. Anal. pr. II. c. 23. — 
ταῦτα μὲν vs. ll intell. τὰ ἑπόμενα, vs. 12 τὸ δὲ κατηγορού- 
μενον intell. τὸ ᾧ ἕπεται ἐκεῖνα. 

161 b 13 De Melissi argumentatione v. Phys. L c. 2 sq. Namque 
ille quidem sic ratiocinatur: τὸ πᾶν ἀγένητόν ἐστι. τὸ dyi- 
νητον ἀρχὴν οὐκ ἔχει, τὸ δ᾽ ἀρχὴν οὐκ ἔχον ἄπειρόν ἔστιν, 
ἄπειρον οὖν ἐστὶ τὸ πᾶν. Cui quidem argumentationi sic 
adversatur Aristoteles: ἀληϑὲς μέν ἐστι τὸ γενόμενον ἅπαν 
ἔχειν ἀρχήν, ἀλλ᾽ οὐ διὰ τοῦτο καὶ πᾶν τὸ ἀρχὴν ἔχον γέ- 
γονὲν (nam propositio universe affirmans non in universalem 
convertitur, sed in particularem), οὐδ᾽ ἄρα διὰ τοῦτο (h. e. 
διὰ τὸ γενόμενον ἅπαν ἔχειν ἀρχήν) ἀληθὲς ἔσται ὅπερ φη- 
σὶν ὁ Μέλισδος. τὸ ἀγένητον ἀρχὴν μὴ ἔχειν. τοῦτο γὰρ 


Topica. 097 


ἕπεται τῷ γεγονέναι πᾶν τὸ ἀρχὴν ἔχον (coll. 53b 12. Sit 
enim 4 τὸ ἀρχὴν ἔχον, B τὸ γενόμενον). 

161b21 Vitium de quo hic agitur iam habuimus Anal. pr. II. 
c. 17. — Vs. 23 ἐὰν οὖν ἐγκαταριϑμηϑῇ.. intell. τὸ μὴ o- 
τιον ὡς αἴτιον s. ἐὰν τὸ οὐκ ἀναγκαῖον πρὸς τὸ συμ- 
βαίνειν τὸ ἀδύνατον ἐγχαταριϑμηϑῇ ἐν τοῖς ἐρωτήμασιν ὡς 
ἀναγχαῖον ὃν πρὸς τὴν εἰς ἀδύνατον ἀπαγωγήν. --- Ατρι- 
mentatio quam exempli gratia proponit inde a vs. 271 optime 
procedit, nisi quod minime efficit id quod demonstrandum 
erat, sed ponit τὸ μὴ αἴτιον ὡς αἴτιον: non cogitur enim 
quod in fine additur vs. 30 οὐχ ἄρα... Namque eadem 
plane quam modo fecimus deductio ad absurdum lecum ha- 
bere poterit (vs. 81 sqq.), etiam si adversarius minime 
contendat id quod per illam deductionem redargui perhibe- 
tur, idem esse vitam et animam, ut neminem per illam de- 
ductionem redargui appareat: haec enim ut fiat, non dandum 
est idem esse vitam et animam (quamquam qui vere deducit 
ad absurdum pro vero semper sumere debet id quod re- 
pugnat propositioni quam ipse demonstraturus est), dummodo 
concedantur ad deductionem conficiendam ea quae supra 
proposuimus de vita et morte, de generatione et interitu. 

16823 In quibusdam quaestionibus difficilius est videre, num 
una sit interrogatio an plures in ea lateant, quod ubi fit, aut 
unam esse quaestionem tacite concedunt qui ad quaestionem 
propositam omnino non respondent aut ita respendent, ut 
unam esse aperte profitentes revera redargui videantur. 

1084 11 Interdum etiam revera redargui potest qui plures quae- 
stiones simul concessit. Ut si quis dedit eadem ratione multa 
dici caeca, qua unum caecum dicatur (latent enim multa in 
hac una concessione: nam ut revera sit simplex et unum 
quod concedatur, unum cum uno comparari debet, non cum 
multis, quorum — τῶν προσληφϑέντων vs. 1l — numerus 
aut infinitus sit aut certe non definitus, quod pronomine in- 
definito τινῶν vs. 11 significatur): quare si praeter id quod 
videndi facultatem non habeat assumatur aliud quid quod 
videndi facultatem habeat, quum de multis valere concessum 
sit quod de uno recte dicatur, ambo caeca erunt, aut si 
praeter id quod videndi facultatem habeat assumatur aliud 
quod non habeat, ambo videntia esse colligetur, quod ab- 
surdum est. 


038 Topica. 


Cap. 8. Vitia quae in redarguendo admittuntur, et quae 
in dictione posita snnt (34) et quae extra dictionem, omnia 
ab artis syllogisticae inscitia repeti possunt. 

1682318 Quocunque modo alter ab altero refellitur, in omnem 
utique refutationem convenire debet refutationis deflnitio 
(ἔστι γὰρ ὁ ἔλεγχος συλλογισμὸς ἀντιφάσεως (cf. vs. $33 — 31), 
h. e. λόγος iv ᾧ τεθέντων τινῶν ἡ ἀντίφασίς τινος τῶν κει- 
μένων ἐξ ἀνάγκης συμβαίνει τῷ ταῦτα εἶναι): ad hanc igitur 
normam et regulam omnis refutatio composita esse debet, 
quod Aristoteles significavit verbo ὠναλύεεν : nam ut omnis syl- 
logismi regula tribus figuris syllogisticis continetur, ad quas 
reducitur (ἀναλύεται, v. quae diximus I. p. 366), ita omnis 
refutationis regula definitio est quam modo diximus. Primum 
igitur videndum est (vs. 21), num qui adversarium refutave- 
rit verum syllogismum, qui ex propositionibus concessis ne- 
cessario cogat quod velit, non fecerit, quamvis hoc effecisse 
videatur, deinde in singulis definitionis quam dedimus parti- 
bus quaerendum est, num quid praetermissum sit. Namque 
tria paralogismorum genera, quorum vitium in dictione po- 
situm est — ea nempe quae habuimus 163b30, 16626 et 
b10: apparet enim simplici verbo ὁ λόγος (inteli. ὁ διττός) 
vs. 23 sicut 169a 23 significari τὴν ἀμφιβολίαν, orationis am- 
biguitatem quae vocis ambiguitati (τῇ ὁμωνυμίᾳ) opponitur — 
per duplicem sensum quem eadem verba admittunt veritatis 
speciem qua fallimur efficiunt: fallimur enim (vs. 26), quia 
non plura, sed unum aliquid quod per se consistat (cf. 169a 34—36 
et quae dix. ad 3b10) una oratione verbis iisdem ma- 
nentibus significari solet: peccant igitur hi paralogismi et 
adversantur verae refutationis definitioni in eo, quod non 
fiunt διὰ τῶν κειμένων: nam qui refutat non eodem sensu 
accipit propositiones concessas quo intelligi vult adversarius. 
Reliquorum paralogismorum (quos habuimus 166223, 33 et 
b1) vitium in eo est, quod qui refutat vel universam propo- 
sitionem ab adversario concessam non eandem sumit quam 
ille dedit (aliter enim quae ille dixit vel coniungit vel di- 
stinguit) vel unum quoddam verbum diverse pronuntiat. Qui- 
bus quidem in paralogismis quomodo peccetur contra deflni- 
tionem elenchi quam supra habuimus docet in sequentibus, 
quibuscum cf. 167423 sqq. Debet enim, ait, omnibus nume- 
ris eadem esse propositio quae ab adversario datur et qua 


Tepíca. 589 


utitur qui illum refutat: neque enim prosodia neque alio 
modo quocunque verbum a verbo differre debet, ita ut ne 
aliam quidem vocem quae idem plane significet in alius lo- 
cum substituere liceat (vs. 30). — Vs. 28 ἢ τὸ ὄνομα. . ., 
h. e. ἣ τῷ μὴ ταὐτὸν εἶναι τὸ ὄνομα τὸ διαφέρον κατὰ τὴν 
προσωδίαν. Nam quae praecesserunt vs.27 vj... λόγον di- 
cta videntur de iis paralogismis qui flunt παρὰ τὴν σύνϑεσιν 
καὶ παρὰ τὴν διαίρεσιν. Simul inde apparet quo iure re- 
duxerimus articulum ante διαφέρον vs. 28, quem etiam pa- 
raphr. soph. elench. ed. Spengel p. 35, 16 sq. et quaedam 
editiones priores habent. 

168237 Aceidentis cur non detur scientia ex iis patet quae 
collegimus ad 71b 10. — Vs. 39 τοῦτο δ᾽ ἐστὶ λευκόν, h. e. 
τοῦτο δ᾽ οὐχ ἐστὶ τὸ λευκῷ εἶναι ἀλλὰ συμβέβηκεν αὐτῷ τὸ 
λευκὸν εἶναι. 

1682 Particula ὅτε pendet e verbo ὠποδέδεικται, quod Ari- 
stotelem in mente habuisse apparet ex iis quae sequuntur. 
— τοῦτο. intell. ἔχει, h. e. οὐχ ἀποδέδεικται διὰ τοῦτο ὅτι 
σχῆμα 7) ἀρχὴ ἢ πρῶτον δυοῖν ὀρϑαῖν ἴσας ἔχει τὰς γωνίας. 

J168b11 Verbum quod deest repetendum videtur ex iis quae 
antecesserunt ἀνάγονται sig τὴν τοῦ ἐλέγχου ἄγνοιαν (818). 
— ὅτι οὐ τοῦ αὐτοῦ.... h. e. ὅτε οὐχ ὡς ἀληθῶς ἀντίφασιν 
συνάγει οὗτος ὁ ἔλεγχος, ὅπερ ἔδει, εἰ μέλλοι ἀληθὴς ἔλεγχος 
εἶναι, ἀλλὰ φαινομένην ἀντίφασιν. 

165b 19 Quam dicat τοῦ λόγου τὴν ἔλλειψιν explicuit 1614 28 sqq. 
— ἡ φαντασία, h. e. τὸ φαίνεσθαι ἐλέγχειν. — Vs. 20 διαι- 
ρουμένοις οὕτως. intell. ὡς ἔλεγεν ἐν τοῖς πρότερον (218). 

168 b 23 δῆλοι διὰ τοῦ ὁρισμοῦ, h. e. δῆλοι εἰσὶ παραλογισμοὶ 
ὄντες διὰ τοῦ ὁριάμοῦ τοῦ συλλογισμοῦ. --- Vs. 24 delevimus 
quae Bkkus ex codicibus recepit quamquam invitis et edd. prr. 
omnibus et Boethio et vet. intp. Accedit, quod verba αἴτια 
τοῦ sensum non habent, nisi quis scribat αἴτιά vov, quod, 
quamquam non omni sensu destitutum esset; tamen melius 
abesse nemo est quin videat. — Vs. 25 dedimus ἐναριϑμου .- 
μένου qued et Beethius et vet. intp. videntur habuisse qui 
vertunt ,,connumerato". Sensus loci hic est. Ubi vitium re- 
futationis in eo est, quod quaedam assumuntur in demonstra- 
tionem quae nibil omnino faciunt ad conficiendum id quod 
volumus, conclusio non fit τῷ ταῦτα εἶναι (cf. 24 b 20 sqq.): 
nam ubi cogitur ex ἀναιτίοιβ. conclusio non provenit tà 


640 Topíca. 


ταῦτα εἶναι (hoc est enim quod dicit ὅπερ οὐκ ἦν iv τοῖς 
dvawlotg). Is vero qui principii petitionem faciat quomodo 
peccet contra refutationis definitionem 167225 ab Aristotele 
expositum est: peccat enim in eo, quod id ex quo demon- 
strat (τὸ κείμενον) non diversum est ab eo quod demon- 
strat, quae diversa esse debere expresse dixit 24b 19 verbis 
ἕτερόν τι τῶν κειμένων. 

168b 29 τὸ μὲν συμβεβηκὸς ἐν τῷ παρὰ τὸ συμβεβηκὸς παρα- 
λογισμῷ ἑνὶ μόνῳ ἀεὶ ἀντιστρέφει và o συμβέβηκε. οἷον τὸ 
ξανϑὸν τῷ μέλιτι. τὸ δ᾽ ἑπόμενον iv τῷ παρὰ τὸ ἑπόμενον 
παραλογισμῷ πλείοσιν, οἷον τὸ ξανϑὸν τῷ μέλιτι καὶ τῇ χολῇ» 
ὥστε ταὐτὰ εἶναι μέλι καὶ χολήν" τὰ γὰρ ££... (vs. 31). 
Quare vitium quod semel in illo, bis in hoc admittitur. — 
Vs. 34 optt. codd. et vet. intp. secuti omisimus vocem λξυ- 
xóv, quippe quae explicationis gratia ex sequentibus hic in- 
serta videatur. 

168b38 τὸ ἔχον ἀρχήν. id quod non infinitum est in spatio, 
τὸ πεπερασμένον: namque mendum est quod apud Bkkum 
legitur vs. 40 τὸ πεπερασμένων. 

1694 2 dedimus λαμβάνειν ex optt. codd. — idem habuisse vi- 
detur auct. paraphr. soph. elench. ed. Spengel. p. 39, 6 — 
quod pendet e verbo ἀξιοῖ, quod ex antecedentibus repeten- 
dum est: docet enim verbum λαμβάνει quod habemus vs. $ 
aliquid huiusmodi mente intelligendum esse. Nam si scribi- 
tur λαμβάνει. non video quem sensum hic locus habere 
possit, nisi ante xal vs. 2 adiiciatur negatio οὐ. — — Vs. 5 
ἐπισκεπτέον δὲ . . . v. c. 24 et 28. 

169a7 Verba ἢ μὴ διαιρεῖν, quae, quum explicationis gratia 
aliena manu adiecta esse pateat, optt. codd. secuti omisimus, 
etiam in vet. intp. desunt. Sententia totius loci haec est. 
Definitio propositionis quae simpliciter dicitur et propositionis 
unius eadem est: definitio enim ipsa eadem semper erit, sive 
rem definis quatenus una est quae est sive quatenus talis est 
qualis simpliciter esse dicitur. Quare si una propositio est 
enuntiatio, in qua unum de uno praedicatur (cf. 18414 et 
24 4.26), quum refutatio sine syllogismo, syllogismus vero sine 
propositionibus esse nequeat, contra refutationis definitionem 
peccat qui peccat contra propositionis definitionem. — De si- 
guificatione vocis ἐρώτησις vs. 12 v. quae diximus ad 20b 22 


Topica. 041 


et ad 42a39. — Vs. 15 οὗτος, h. e. ὁ τὰ πλείω ἐρωτήματα 
ἕν ποιῶν παραλογισμός. 

169420 Eorum paralogismorum quos habuimus. 168a 17 — 33 
(τῶν παρὰ τὴν λέξιν) vitium in eo esse dicit, quod non co- 
gant id quod revera repugnet ei quod adversarius conten- 
dat, quamvis pugnare cum eo videatur, reliquos vero pec- 
care in eo, quod syllogismi definitio in eos non conveniat. Qua 
in re Aristoteli adstipulari non possumus. Demonstravimus 
enim in iis quae supra diximus paralogismos quorum vitium 
in dictione sit peccare in eo, quod non cogant διὰ τῶν x&- 
μένων: propositiones enim ab adversario concessas qui refu- 
tat non eo sensu capit quo ille eas intelligi voluit. Ex iis 
vero quorum vitium non in dictione est eum paralogismum 
quem habuimus 168b11 non contra syllogismi definitionem, 
sed in eo peccare, quod propositio quae demonstretur non 
revera pugnet cum eo quod adversarius contendat , quamvis 
pugnare cum eo videatur, facile intelligitur. 


Cap. 4. Quomodo fiat ut veritatis specie decipiamur in 
singulis paralogismis exponitur. 
169a 24 olov τὸ ἕν... v. met. Z1 c. 6. 
169a 30 Paralogismis qui flunt παρὰ τὸ σχῆμα τῆς λέξεως fal- 
limur, quia difficillimum est diiudicare quae ad eandem et 
quae ad diversas categorias (cg ἑτέρως) referenda sint (cf. 
166b10 sq.): nam quodcunque praedicatur de alio, id unum 
quoddam esse putamus quod per se consistat, unde fit ut 
quaecunque praedicentur facile interdum habeantur pro sub- 
stantiis, quamquam revera ad aliam quamcunque categoriam 
referenda sint. Quare (vs. 36) in dictione peccat qui cate- 
goriam cui quid subiectum est non recte constituit: ac pri- 
mum quidem quoniam sermonem conferentes cum aliis de 
categoria ad quam quid referatur constituenda facilius falli- 
mur quam si ipsi nobiscum reputantes categoriam investiga- 
mus: nam disserentes cum alio verba magis quam rem ipsam 
spectamus, ipsi nobiscum reputantes rem aut magis aut certe 
non minus contemplamur quam verba quibus exprimitur; de- 
inde quoniam etiam nobiscum reputantes maxime fallimur, si 
non ipsam rem ante oculos habemns, sed sermonem facien- 
tes in utramque partem de ea nobiscum ipsi disputamus ; 
denique quoniam in paralogismis qui fiunt παρὰ τὴν ὁμοιοσχη- 


642 T opíica. 
μοσύνην falimur similitudine, est autem similitudo in di- 


ctione. 

169b3 Pergit hic in constructione quam incepit a22. — Qui fal- 
luntur paralogismis qui sunt παρὰ τὸ συμβεβηχὸς ii neque 
quid idem quid diversum sit diiudicare sciunt (sumunt enim 
Κορίσκον — ἄνθρωπον. quod docuimus ad 166b28) neque 
quid unum sit quid non (quamquam enim unius rei multa 
sunt accidentia eaque interdum inter se contraris, quia non 
cum natura rei coniuncta sunt, tamen horum unumquodque 
cum re ipsa idem esse ponunt), neque cognita habent quae 
ita de aliqua re praedicentur, ut in eius natura posita sint 
et res ipsa sine iis esse omnino non possit, τὰ àv và τί ἔσει 
κατηγορούμενα intel, quippe de quibus eadem utique prae- 
dicentur atque de re ipsa. — Articuli pronomini interroga- 
tivo adiecti exemplum dedimus ad 3221. 

169b7 Aliam rationem exponit, ob quam paralogismis qui flant 
παρὰ τὸ ἑπόμενον facillime fallamur. 

169b1l τῷ παρὰ μικρὸν nos falli dicit, si discrimine quod no- 
bis levius videbatur neglecto inducimur, ut paralogismum pro 
vero syllogismo habeamus. Cf. 41} 38. 


Cap. 8. Definitio refutationis sophisticae constituitur. 
80 Omnes paralogismi reducuntur ad ea capita guae supra 
exposuimus. 170a12 Hefutationem sophisticam simpliciter re- 
futationem dicere non licet. 


169b 18 Ut omnes sophisticos syllogismos secundum wunum tre- 
decim modorum quos modo habuimus fieri demonstret, prius 
sophisticum syllogismum definit, deinde quid differat a syl- 
logismo πειραστικῷ explicat. Est enim sophisticus syllogismus 
et qui revera non cogit, quamvis cogere videatur, et qui re- 
cte cogit neque tamen ad rem ipsam de qua agitur pertinet, 
quamvis ad eam pertinere videatur. Iam vero ἃ syllogismo 
πειραστικῷ ita differt, ut hic non rei veritatem explorare et 
comprobare, sed nihil nisi adversarii inscitiam patefacere 
velit, sophisticus vero, qui proprie dicatur, etiam si cogat 
quod adversarius negaverit, tamen num nescist qua in re vi- 
tium lateat necne non ostendat. 

169b 30 Quae audientes inducunt, ut paralogismo, quasi ex pro- 
positionibus iure ab adversario concessis (ὧς ἠρωτημένα) syl- 
logismus confectus sit, fidem habeant, eadem etiam ipsum 


Topica. 043 


adversarium (τὸν ἀποχρινόμενον) ita fallere interdum pos- 
sunt, ut paralogismum quo ipse refellatur pro vero syllogismo 
habeat: nam quod non concessum pro vero habet (vs. 34), 
ut etiam si non expresse dederit, tamen dedisse ipse sibi per- 
suadeat, id etiam expresse. dabit, si interrogatur. Sunt ta- 
men sophisticae refutationes, in quibus, si expresse interro- 
gatur id in quo paralogismi vitium positum *est (τὸ ἐν δεέρ), 
non conceditur ab adversario, quia simul cum ipsa interro- 
gatione pateflt qua in re peccetur. Quare in iis paralogismis 
quorum vitium in dictione est etin iis qui soloecismum efficere 
volunt (cf. c. 3) non petendum est ab adversario, ut expresse 
concedat id in quo vitii causa est, sed ut lateat, non inter- 
rogantes hoc pro concesso sumere debemus, am jgitur si 
paralogismi qui cogunt quod thesi repugnat (h. e. per quos 
adversarius refellitur) refutationem conficiunt quae non 
vera est, sed veritatis speciem habet, manifestum est 
totidem modis aliquid falsi cogi posse, quot modis fiat re- 
futatio non vera quae veritatis speciem habeat. Refutatio 
non vera autem tot modis fleri potest quot sunt partes refu- 
tationis verae, quarum unaquaeque si negligitur, refutatio 
falsa efficitur quae veritatis quandam speciem habet — φα- 
νείη ἂν ἔλεγχος 1104]. h. e. εἴη ἂν φαινόμενος ἔλεγχος — 
(nam omnes paralogismi reducuntur εἰς τὴν τοῦ ἐλέγχου 
ἄγνοιαν): unde apparet non plures dari modos quibus para- 
logismi fieri possint quam quos supra recensuimus, Namque 
si vitia paralogismorum quae enumerantur 170a 1 —9 cum re- 
futationis definitione conferuntur quam habuimus 167 a 23 sqq., 
tredecim modos paralogismorum quos supra exposuit Aristo- 
teles 8 refutationis definitione repeti posse apparet. Ac 
primum quidem modum fecit eum qui non cogit ἐκ τῶν δο- 
ϑέντων ἐξ ἀνάγκης (cf. 161225), quem quum supra (167 b 21 al.) 
dixerit τὸν παρὰ τὸ μὴ αἴτιον ὡς αἴτιον vel (Anal. pr. Il. 
c. 11) τὸν μὴ παρὰ τοῦτο. quod locum habet in ea refuta- 
tione quae ad absurdum deducit, explicationis gratia hic 
(11022) addidit verba ὁ εἰς τὸ ἀδύνατον. quamquam facile 
intelligitur vitium syllogismi in quo τὸ μὴ αἴτιον ὡς αἴτιον 
sumitur etiam in recta demonstratione locum habere posse. 
Secundus modus est qui peccat contra propositionis deflni- 
tionem, quae si non servetur, neque refutationem veram ne- 
que syllogismum esse posse demonstravit 16926 sqq. Unde 


90H Topica. 


etiam hunc modum ἃ neglecta refutationis definitione repeti 
posse apparet. Tertius est qui fit παρὰ τὸ συμβεβηκός 
(vs. 4), per quem fallimur διὰ τὸ μὴ δύνασθαι διαχρίνειν τὸ 
ταὐτὸν καὶ τὸ ἕτερον καὶ ἕν καὶ πολλά (169b4): unde ap- 
paret etiam in hoc paralogismo refutationis definitionem non 
esse servatam, quum vera refutatio (161 8.23) cogere debeat 
ἀντίφασιν τοῦ αὐτοῦ xal ἑνός. (Notandum est quod brevius 
dixit ὠντὶ τοῦ καϑ᾽ αὐτὸ ὁ παρὰ τὸ συμβεβηκός. Nam sen- 
tentia haec est: ὁ γινόμενος παρὰ τὸ συμβεβηκὸς ἀντὶ τοῦ 
συλλογίξεσϑαι ---- h. e. δέον συλλογίξεσθϑαι --- διὰ τὸ xa9" 
αὐτό: verus enim syllogismus non fit ex iis quae non ne- 
cessario cum re ipsa coniuncta sunt, sed ex iis quae in eius 
natura posita semper de ea praedicantur.) Quartum modum, 
τὸν παρὰ τὸ ἑπόμενον. tertio contineri docuit 168b 27 sqq. 
Quintus modus, quem 167a23 significavit verbis μὴ ὀνόμα- 
tog ἀλλὰ πράγματος, eos paralogismos complectitur qui fiunt 
παρὰ τὴν λέξιν, de quibus cf, quae diximus ad 165b 23. Sex- 
tus modus est, in quo sumitur ὠντὶ τοῦ καϑόλου τὸ ἂν μέρει 
(cf. 166b 38), quod vs. 8 dicit τὸ ἐπί τι. Apparet sermonem 
esse de eo paralogismo, qui est παρὰ τὸ πῇ ἢ ἁπλῶς. quem 
iisdem fere verbis significavit Aristoteles 167a 26: nam quod 
recte cogitur, simpliciter et universe cogi debet xarà ταὐτὸ 
καὶ πρὸς ταὐτὸ καὶ ὡσαύτως. non κατά τι ἢ πρός τι ἣ πῶς 
(cf. 166 b 23), quod vs. 5 significat dicens παρὰ τὸ ἐπί τι 7) παρ᾽ 
ἔχαστον τούτων. (Negligentior est structura eorum quae prae- 
cedunt vs. 6 εἶτ᾽ dvvl..., h. e. εἶτα τὸ ἀντὶ τοῦ καθόλου τὴν 
ἀντίφασιν συλλογίξεσϑαι, ἤγουν δέον συλλογίζεσθαι καὶ κατὰ 
ταὐτὸ καὶ πρὸς ταὐτὸ καὶ ὡσαύτως σοφιστικὸν ἔλεγχον ποιεῖσθαι 
παρὰ τὸ ἐπί τι ἢ παρ᾽ ἕκαστον τούτων. Eadem negligentia 
in iis est quae sequuntur: ἔτι τὸ συλλογίζεσθαι παρὰ τὸ 
λαμβάνειν τὸ ἐν ἀρχῇ δέον συλλογίξεσϑαι μὴ ἐναριϑμουμέ- 
vov τοῦ ἐν ἀρχῇ. Excusatur haec negligentia eo, quod Ari- 
stoteles verba x«l κατὰ... ὡσαύτως vs. 7 et μὴ ivag. .. . ἀρχῇ 
v8. 8 sq. e definitione refutationis qualem habuimus 167 a 25 sq. 
integra transscripsisse videtur, ut iuxta posuerit qua in re 
peccatum sit et quomodo vera refutatio comparata esse de- 
beat.) Septimo modo (vs. 8) veram refutationis definitionem 
adversari docuit 168222. lam quum quintus modus omnes 
paralogismos complectatur qui flunt παρὰ τὴν λέξιν. singulis 
definitionis quam habuimus 167 ἃ 28 partibus consideratis ap- 


Topica. 545 


paret non plura dari quam tredecim quae supra exposita sunt 
paralogismorum genera — nam eum paralogismum quem ha- 
buimus 167221 cur hic non seorsum enumeraverit per se in- 
tellisitur: hic enim unus reliquos omnes . complectitur. 

170a 12 Qui syllogismo sophistico usus adversarium refellit, non 
rem quam ille defendit redarguit, sed hominem. Nam si hic 
non concedit quod non verum est —- veluti vocem ambiguam 
unam tantum habere significationem vel ea quae eandem for- 
mam (τὸ σχῆμα τῆς λέξεως) habeant eidem categoriae sub- 
iecta esse — neque ipse refutari neque omnino cogi quid- 
quam poterit; si concedit, res quidem ipsa non refellitur (nam 
si propositiones ex quibus cogitur falsae sunt, ad rem ipsam 
quae cogi dicitur omnino non pertinent, ut rei ipsius neque 
demonstratio neque refutatio vera ex iis confici possit), ad- 
versarius, qui dedit propositiones falsas, refutatur. 


Cap. 9. Quum alia alius disciplinae sint principia, etiam 
alii alius sunt paralogismi iique infiniti. δὲ autem dialectici 
cognoscere eos, qui fiant ex principiis dialecticis. 
170a20 Qui recensere vellet omnia in quibus peccent qui 
redarguantur, omnes doctrinas et disciplinas notas habere 
deberet (quem quidem finem ut consequatur nulli arti un- 
quam propositum esse potest, quum homini non datum sit 
ut perfectam omnium rerum scientiam consectetur); nam 
quodcunque in unaquaque demonstratur id, si negatur, etiam 
refutationem admittit, ut quot demonstrationes dentur, tot 
etiam refutationes fieri possint. Quare quoniam veras refu- 
tationes infinitas dari manifestum est, item etiam falsarum 
numerum ipfinitum esse apparet (vs. 325sqq. quibuscum cf. 
quae habuimus 77b16 sqq. et 10] ἃ 5 sqq.). Quae quum ita 
sint, non de omni refutatione falsa vel sophistica in univer- 
sum, hic agitur, sed de dialectica refutatione falsa, quippe 
quae omnibus artibus ac disciplinis communis sit. Quae quo- 
modo flat ex iis ipsis locis (τόποιρ) patebit qui adhuc in To- 
picis traditi sunt: nam quum ars dialectica doceat quid et 
quomodo demonstretur ex propositionibus probabilibus, ea- 
dem etiam quid et quomodo iisdem propositionibus adhibitis 
refelli possit ostendere debebit. 

110b2 ἢ δύο, aut certe duo, si unus non sufficiat ad colligen- 
dum id quod thesi repugnet. Sin autem tenen (vs. 4) qui- 
II. 


046 Topica. 


bus in rebus peccetur ab iis qui singulos paralogismos fa- 
ciant, etiam quomodo solvendi sint novimus: solvuntur enim, 
si adversarius vitio quod in iis latet detecto prohibet ne pa- 
ralogismus conficiatur. Quare quum in antecedentibus expo- 
situm sit quomodo flat, ut ab iis qui artis dialecticae periti 
sint (toig τοιοῖσδε vs. 1) falsi syllogismi pro veris habeantur, 
apparet dialectici esse, ut exploret quomodo ex propositioni- 
bus probabilibus (διὰ τῶν κοινῶν vs.9) refutatio efficiatur 
vel vera vel veritatis specie praedita, et quae dialectica sit 
aut certe videatur et quae exercitationis causa instituatur. 


Cap. 10. Non recte distinguit argumentationum genera 
qui unum genus dicit quod non nisi ad nomen spectet, alte- 
rum quod ad sententiam adversarii pertineat. 11141 Quae 
falsarum refutationum sint genera. 12 Quod initio capitis do- 
cuit aliis argumentis confirmat. 
170b16 Non disputat contra sententiam adversarii qui quod 

ille dixit non ita accipit, ut eandem rem in mente habeat de 
qua sententiam a se prolatam intelligi vult qui respondet: 
quare qui non disputat contra sententiam adversarii non de 
re disputat, sed de verbis, ut idem sit τὸ μὴ πρὸς τὴν Oiud- 
vouryv et τὸ πρὸς τοὔνομα. (Quod adiectum est vs. 17 oió- 
μενος ἐρωτᾶσϑαι — ἢ. e. se ipsum iam respondendi munus 
suscepisse fingens — non recte interpretatus est Alex. schol. 
304b285: nam quod Aristoteles dicit hoc est. Non disputat 
de sententia adversarii qui, si se interrogari putaret, ea quae 
responderet alio sensu acciperet quam eo quem iis subiicit 
adversarius, ὁ ἐρωτώμενος.) lam si et qui interroget et qui 
respondeat vocem ambiguam non plura, sed unum significare 
putet, in disputatione autem voce ambigua ita utantur, quasi 
unam significationem habeat, de nomine sive etiam de vera 
adversarii sententia disputari dicendum est: utrumque enim 
simul est verum, (Uncini quibus Zenonis nomen in contextu 
vs. 23 circumscripsimus tollendi sunt coll. iis quae dixit Bran- 
dis Gesch. der griech.-róm. Phil. II. p. 153. not. 6, ib.I.p. 408.) 
Si vero adversarius vocis ambiguitatem ipse perspexit, non 
disputatur de sententia adversarii, Namque primum quidem 
(vs. 26) et τὸ πρὸς τοὔνομα et τὸ πρὸς τὴν διάνοιαν simul 
locum habere posse apparet in iis paralogismis qui e duplici 
verborum interpretatione nascuntur, quamquam fleri potest, 


Topica. 04 


ut omnis syllogismus simul flat πρὸς τοὔνομα et πρὸς τὴν 
διάνοιαν : nam quod dicitur πρὸς τὴν διάνοιαν. id non ad 
syllogismum ipsum pertinet, sed ad sententiam quam qui re- 
spondet iis subiicit quae ipse concessit: quare τὸ πρὸρ τὴν 
διάνοιαν genus syllogismorum qui per se spectantur signi- 
fieare non potest. Deinde (vs. 30) si divisionem admittimus 
quam initio capitis habuimus, ut praeter eos syllogismos qui 
sint πρὸς τοὔνομα reliqui omnes dicantur πρὸς τὴν διάνοιαν, 
quum τὸ πρὸς τὴν διάνοιαν non significet ipsorum syllogi- 
smorum discrimen qui per se spectentur, sed nihil nisi pro- 
positionem concessam eodem sensu accipi declaret ab eo qui 
interroget atque ab eo qui respondeat, τὸ πρὸς τοὔνομα in 
omnes paralogismos convenire apparet. | 

170b 33 oí δέ qao, πάντας. Ipsa verba quibus haec supplenda 
sint statim sequuntur, quare haec si deessent, nemo deside- 
raret. Similis pleonasmi exempla ex Aristotele collegimus 
ad 61b7. 

170b 33 Divisionem supra propositam non bene habere tertio 
argumento probat. Namque ex iis paralogismis qui e muiti- 
plici verborum interpretatione nascuntur (παρὰ τὸ πλεονα- 
χῶς, h. e. παρὰ τὴν λέξιν, quod ex iis apparet quae sequun- 
tur) nonnulli tantum, non omnes, fiunt παρὰ τοὔνομα. At 
vero (vs. 38) sunt quidam alii paralogismi (praeter eos quos 
παρὰ τοὔνομα fieri modo diximus), quorum vitium non in 
eo est (οὐχ iv τῷ πρὸς τοὔνομα s. coll. vs. 31 οὐκ ἐν τῷ 
μὴ πρὸς τὴν διάνοιαν εἶναι, cf. vs. 29 sq.), quod qui respon- 
det propositionibus & se concessis aliam sententiam subiiciat 
quam qui interrogavit, sed in eo, quod syllogismus ipse 
propositionem quandam (ἐρώτημα; v. quae diximus ad 20b22 
et ad 42a 39) adhibeat, quae sine ambiguitate esse nequeat. 

171a1 Qui veram falsarum refutationum divisionem proponere 
velit, ei prius disputandum est de syllogismo: nam quum re- 
futatio sit syllogismus quo cogitur quod thesi repugnat, falsa 
refutatio quaecunque aut in syllogismo ipso (in argumenta- 
tione, ἔξω τῆς λέξεως) aut in eo quod thesi repugnare dici- 
tur (παρὰ τὴν λέξιν. cf. tamen de hac re quae diximus ad 
169220) aut simul in utroque peccet necesse est. Qui vero 
syllogismus (vs. 11) in neutro peccat, is verus non esse non 
potest. De exemplis quae sequuntur v. 166213, 118 81. 


11b 32, paraphr. soph. elench. ed. Spengel. p. 86. 
85 τ 


048 Topica. 


171212 Nova difficultas, si divisio quam supra proposuimus 
adoptatur, inde nascitur, quod demonstrationes mathematicae 
interdum in iis numerandae essent quae nou ad rem, sed ad 
nomen tantum (πρὸς τοὔνομα) pertinerent. Namque si qui 
respondeat notionem trianguli ambiguam putet neque id, quod 
duo rectos angulos habere ab altero demonstratum sit, pro 
generali cuiusdam figurae notione habeat, sed pro re singu- 
lari quacunque, eum qui demonstrationem confecerit non 
πρὸς tijv διάνοιαν, sed πρὸς τοὔνομα disseruisse apparet, si 
revera omnis demonstratio aut fit πρὸς τὴν διάνοιαν aut 
πρὸς τοὔνομα. Cur Alexander (schol. 303b7) quod hic di- 
ctum est de sophisticis demonstrationibus mathematicis 
explicandum putaverit non intelligo. 

111 4 11 Alexandrum totum fere locum qui sequitur non intel- 
lexisse ex scholiis manifestum est; nos eundem sic interpre- 
tandum putamus. Deinde si vox qua utimur ambigua est, is 
vero qui respondet ambiguitatem non videt, πρὸς τὴν διά- 
vouxv (τὴν τοῦ ἀποκρινομένου intell.) disputabimus, etiam si 
voce ambigua pro non ambigua abutamur, quod supra non- 
nisi in iis accidere vidimus quae disserantur πρὸς τοὔνομα. 
Non aliter enim interrogandum est quam ut respondenti optio 
detur, velut si quis interrogetur: ἄρ᾽ ἔστι σιγῶντα λέγειν 3) οὔ; 
aut ad summum ita, ut tecte significetur quid cavendum sit 
respondenti, velut si interroget: ἄρ᾽ ἔστι μὲν ὡς οὔ, ἔστι δ᾽ 
ὡς ναί; Ad quod si adversarius respondeat: μηδαμῶς ἔστι 
σιγῶντα λέγειν, alter vero argumentationem conficiat qua ille 
redarguatur, πρὸς τὴν διάνοιαν eum disputare apparet (pro- 
positionem enim ab altero concessam eo sensu intelligit quo 
ille eam accipi vult), quamquam refutatio quam modo habui- 
mus, quum vitium quod in ea admissum est in vocis ambi- 
guitate positum sit, iis adnumeranda videtur quae fiunt πρὸς 
τοὔνομα. Unde clarum est non esse quandam syllogismorum 
speciem qui sint πρὸς τὴν διάνοιαν. Est vero species eorum 
quae fleri dicitur πρὸς τοὔνομα. qua quidem in specie non 
solum non omnes refutationes, sed ne sophisticae quidem re- 
futationes omnes numerandae sunt. Ex his enim quaecun- 
que sunt ἔξω τῆς λέξεως (v. 166b 21), eae non sunt πρὸρ τοῦ- 
νομα. — Si quis vero postulet(vs. 28) ut qui interroget ipse 
distinctione facta alterum edoceat qua in re ambiguitas la- 
teat, primum quidem id ipsum postulare absurdum est, quum 


Topica. 549 


fieri possit, nt qui interroget ipse ambiguitatem non perspi- 
ciat, deinde talem distinctionem facere iam non est disputare, 
sed docere. Namque etiam in iis quae non ambigua sunt 
(vs. 34) accidere potest (παϑεῖν. intell, τὸν λόγον), ut di- 
stinctione opus sit quam facere debeat qui doceat, non qui dis- 
putet. Ut si quis quaerat num in numero quaternario. uni- 
tates numeris binariis sint aequales et distinctionem adiiciat, 
quod bini numeri binarii qui in quaternario insint aut con- 
iuncti considerentur aut non coniuncti (nam coniuncti quat- 
tuor unitatibus aequales sunt, non coniuncti vero non aequa- 
les), non disputat, sed docet quomodo respondendum sit. 
Item si quaerat num rerum contrariarum una sit scientia et 
addat contraria esse nota ignotis, idem facit ac si doceat 
non omnium rerum contrariarum unam dari scientiam. 


Cap. 1l. Sophistici vel contentiosi syllogismi definitio con- 
stituitur. 23 Utriusque discrimen exponitur. 33 De ratione 
quam contentiosus syllogismus ad. dialecticum habeat. Quam 
ut exponat (11229), copiosius discrimen exponit quod intercedat 
inter dialecticam, quae interroget ut adversarium tentet vel 
confutet, et doctrinam quae principiis sponte expositis demon- 
strationem efficiat, ut alterum doceat. 


171b 3 Ut sophistici syllogismi naturam accuratius exploret, ab 
eo orditur quod sophistico et dialectico syllogismo commune 
est: hoc dico, quod propositiones ex quibus cogatur ex quae- 
stione natae esse debeant, quod artis dialecticae proprium 
est, a doctrina vero quae veritatem demonstratione evincere 
velit alienum. 

171b7 Dialecticus est qui considerat principia omnibus doctri- 
nis et disciplinis communia, quatenus ad unamquamque rem 
perünent (κατὰ τὸ πρᾶγμα, cf. vs. 19). — Verbis εἷς μὲν 
vs. 8 respondent quae sequuntur vs. 11 x«l ὅσοι, h. e. ἔτεῤοι 
δὲ ὅσοι... Sophisticorum, ait, syllogismorum duo sunt ge- 
nera, unum eorum qui ex principiis omnibus disciplinis com- 
munibus (περὶ ὧν ἡ διαλεκτικὴ πειραστική ἐστι) syllogismi 
speciem efficiunt, quamquam revera nihil cogunt, etiam si 
verum sit quod conclusionis loco proferatur: fallunt enim eo, 
quod falsa argumentatione utuntur τὸ μὴ αἴτιον ὡς αἴτιον 
τυϑέντες: namque in omni syllogismo propositiones rationem 
(τὸ διὰ τί) exprimere debent, ex qua conclusio prodeat τῷ 


000 Topíca. 


ταῦτα εἶναι (τὰς προτάσεις intell) Alterum genus (vs. 11) 
eos paralogismos complectitur qui, dum artis ad quam per- 
tinent speciem habent, revera tamen a via et ratione, qua 
quaeque res demonstrari velit, alieni sunt. Nam εἰ quis ita 
ratiocinatur, ut principiis eius doctrinae, ad quam demon- 
stratio pertineat, non recte utatur, ut si argumentatione geo- 
metrica usus aliquid falsi demonstret vel si veram thesin falsa 
demonstratione geometrica confecta probet, demonstratio 
quam fecit sophistica vel contentiosa dici non poterit: erit 
autem sophistica, si principiis communibus utatur. Quare ea 
ratio quam ad circulum quadrandum Hippocrates iniit(v. quae 
diximus ad 69 ἃ 32). quum geometricis principiis nitatur, so- 
phistica non erit dicenda, Brysonis ratio vero (v. quae de- 
dimus ad 75 b 40), etiamsi revera circulum quadraret, tamen, 
quia non proflciscitur & principiis geometriae propriis (οὐ 
κατὰ τὸ πρᾶγμα). sophistica est. Quare (vs. 15) duo sunt 
syllogismi contentiosi, unus qui non est syllogismus, quum 
nihil cogat, quamvis speciem habeat — περὶ τῶνδε intell. 
περὶ τῶν κοινῶν — alter qui, etiam si recte cogat, tamen 
ab ipsius rei principiis alienus sit, quamvis ex iis effici vi- 
deatur. 

171b 33 Contentiosus syllogismus (de Graecorum eristica v. quae 
disputavit Winckelmannus in edit. Plat. Euthyd. Lips. 1833. 
p. XXII sqq.) ad dialecticum eandem rationem habet quam 
falsa demonstratio geometrica ad veram. Nam ut ille ex iis- 
dem principiis efficitur quibus dislectica utitnr, sic etiam 
falsa demonstratio geometrica a principiis geometriae pro- 
priis proficiscitur. (Hanc sententiam licet parum accurate ab 
Aristotele expressam iis subiiciendam esse quae legimus vs. 31 
et totius loci ratio docet et lectionis varietas comprobat quam 
praebet cod. C. Boethius et vet. intp. locum ita vertunt, ac si 
habuerint παραλογίξεται καϑάπερ καὶ ὁ ψευδογράφος ysaps- 
τρικῶς.) Falsus syllogismus geometricus autem non contentio- 
sus est, si principiis et theorematis utitur geometriae pro- 
priis, quae vero demonstratio aliam rem quamcunque (h. e. quod- 
cunque non ad dialecticam pertinet, sed ad aliam quamlibet 
artem vel disciplinam — περὶ μὲν τἄλλα 112 42) ex principiis 
dialecticis probat contentiosa est. 

172a6 ὅσοι μὴ ἴσασι... Quicunque nesciunt fleri posse, ut 


Topica. 651 


inter id quod maius et id quod minus sit non unum, sed plura 
media interiiciantur. 

1128 1 Alexandrum (schol. 307a 15) pro Hippocrate Antiphon- 
tis nomen posuisse ex iis apparet quae habuimus 1 11 Ὁ 1ὅ. 
De Antiphonte v. I. E. Montucla recherches sur la quadra- 
ture du cercle. Paris. 1754, qui cum Brysone. eum comparans 
dicit: ,Il y a plus de justesse dans la prétention du géo- 
métre Antiphon; celui - ci régardait le cercle comme un po- 
lygone d'une infinité de cótés". Id. Histoire des mathémati- 
ques. Nouv. éd. Paris an. VII. p. 136: ,,A l'égard d' Antiphon, 
il ne nous parait pas qu'il doive étre accusé de paralogysme 
(quae quidem de Antiphonte sententià cur non probanda sit 
ex iis intelligitur quae dicit auct. paraphr. elench. soph. ed. 
Spengel. p. 60 init.); car ayant inscrit un quarré dens un 
cercle, il inscrivait dans chaque segment un triangle isoscéle, 
puis dans les huit segmens en résultans autant de triangles 
ísoscéles et ainsi de suite; et il disait, que pour avoir la 
grandeur du cercle, il fallait prendre le quarré inscrit, plus 
les quatre premiers triangles, plus les huit suivans et ainsi 
jusquà ce quil se confondissent sur la circonférence". 
Io. Chr. Heilbronner Historia matheseos universae. Lips. 1742. 
p. 130 rationem quam Antiphon ingressus est ut circulum 
quadraret figura adscripta illustravit. Cf. praeterea Brandis 
schol. ad Aristot. Phys. I. c. 2 (185216) et ad 75b40 (schol. 
211b35 et 21228). 

11228 Si quis post coenam ambulandum non esse contendat, 
quia non sit motus, contentiose disputat. Nam quod argu- 
mentis e medicina petitis probare debebat, id Zenonis argu- 
mentatione usus demonstrare vult, quae ad generalem motus 
notionem pertinet. — In sequentibus, ut probet eum qui syl- 
logismum contentiosum faciat non eandem plane rationem 
habere ad dialecticum quam habeat ad geometram ὁ ψευδο- 
γράφος. discrimen exponit quod inter dialecticam et aliam 
doctrinam quamcunque intercedat. Namque si ratio quam 
contentiosus liabet ad dialecticum plane eadem esset quam 
ψευδογράφου et geometrae, non daretur syllogismus conten- 
tiosus qui ad res geometricas pertineret (περὶ ἐκείνων vs. 11), 
quem revera dari Brysonis exemplo modo probavimus. (Qua 
in re utriusque ratio diversa sit facile ex iis intelligitur quae 
habuimus 171b 38 sqq.) lam ut recte intelligantur quae se- 


902 Topica. 


quuntur, notandum est, quod vox χαϑόλου vs. 13 eo sensu 
accipienda est quem habuimus Anal. post. 73b 26 (cf. quae 
dedimus ad 17239 sub fin.), deinde tenendum, quod in Anal. 
post. I. c. 7 et 9 uniuscuiusque doctrinae propria esse dixit 
principia, ex quibus cum communibus omnium disciplinarum 
principiis coniunctis singula theoremata, quae ad unum genus 
pertinere debeant, ut unam doctrinam constituant, elicienda 
sint. Quibus praemissis iam facile intelligitur quid Aristoteles 
hic dicat de discrimine quod intercedat inter talem doctri- 
nam et dialecticam. Nam dialectica neque versatur circa 
unum genus quod definitum sit, neque revera demonstrat, 
neque ex iis solis colligit quae cum ipsa rei natura neces- 
sario coniuncta sint (καϑόλου vs. 13. Ad vs. 14 cf. Anal. post. 
I. c. 32). Quare (vs. 13) quaecunque ars certam quandam 
et veram doctrinam demonstrat, propositiones ex quibus de- 
monstrationem conficit, num sibi concedantur ab adversario 
non quaerit, sed ponit: nam quum veritatem investizet, non 
accipere potest utrumcunque respondeatur (quod dialectica 
facit), sed ipsa sumere debet propositiones veras, ex quibus 
probari possit quod demonstrandum est. 

172a19 Ne quis cemma ponat post ἀρχάς. monemus loci sen- 
tentiam hanc esse. Sin autem demonstraret, etiam si non 
omnia, sed aliqua tantum, de primis certe principiis non in- 
terrogaret adversarium. His enim non concessis, quippe aine 
quibus nulla omnino fleri possit demonstratio, non haberet 
unde obiectionem adversarii quamcunque redargueret. Simi- 
lem usum particulae ἀλλά (vs. 19), quae orationem interrum- 
pens quasi adversarii loco maiore cum vi ad obiectionem in- 
ceptam respondeat, iam habuimus 171229 et 111b14, ubi v. 
quae diximus. — Praeterea notandum est, quod in maiore 
Bkki editione mendum est, quod vs. 20 pro διδόντορ legitur 
διδόντας. 

172a21 Denique dialectica a reliquis disciplinis eo differt, quod, 
quum propositum habeat ut tentet adversarium, exerceri pot- 
est etiam ab eo qui artis non peritus rem de qua dispute- 
tur non cognitam habeat, si ita respondeat, ut non ea conce- 
dat quae sciat neque quae rei de qua agatur propria sint, 
sed quae eius sint consequentia (das auf dem Wege der Em- 
pirie und Routine von der Sache Erkannte) Sunt enim 
quaedam ita comparata, ut etiam si nobis cognita sint, tamen 


Topica. 5598 


certam eorum doctrinam non habeamus, si vero nobis ignota 
sint, doctrinam quoque quae ad illa pertineat nos ignorare 
necesse sit: quod quam verum sit ex iis clarum est quae 
dixit Anal. post. I. c. 1. — ^ Ad vs. 29 cf. Anal. post. 76a 31, 
11426. — Vs. 32 vovg ἐπαγγελλομένους, eos qui artem pro- 
fitentur. — ταῦτα, intell. οἷς χρῶνται of ἰδιῶται. — Ws. 35 
οὗ (intell. τοῦ πεῖραν λαβεῖν) ἐντέχνως (ποιητικὴ) ἡ διαλε- 
κτική ἐστι. Quod in sequentibus Aristoteles constructionem 
relativam quam inceperat neglexit, simile est iis quae colle- 
gimus ad 235b 35. — Vs. 38 olov o£ ἀποφάσεις. Vidimus enim 
(16230 et b 12 sqq.) negatione non significari unam certam 
rem, sed non definitam (ἀόριστον) esse notionem quae ne- 
gatione exprimatur. 


Cap. 12. Quomodo efficiatur ut adversarius dicat aliquid 
falsi vel παράδοξον. 


Aristoteles quum in antecedentibus dixerit de refutatione so- 
phistica, iam capp. 12— 14 de reliquis agit quae efficere stu- 
dent qui victoriam magis quam veritatem quaerunt in dispu- 
tatione. Cf. c. 3. 

172b12 Primum quidem, ait, ipsa quaerendi ratio, si ita insti - 
tuitur, ut non ad certum quendam finem (πρὸς μηδὲν κείμε- 
vov) dirigatur, efficere solet, ut adversarius interdum ali- 
quid falsi vel παράδοξον proferat (συμβαΐνει. intell. τοῦτο 
ὃ ἦν δεύτερον, τὸ ψευδόμενόν τι δεῖξαι καὶ slg ἄδοξον dya- 
γεῖν. Nam oratio ὠναχόλουθος facta est eo, quod non adie- 
ctum est quod ex praecedente εἴρηται elici potest λεχτέον 
viv.) Deinde (vs. 16) si interrogationes frequentes fiunt et 
si petitur, ut adversarius respondeat quae ipse probet, acci- 
dere solet, ut ex propositionibus ab adversario concessis fa- 
cilius aliquid falsi vel absurdi eliciatur: iis enim quae data 
sunt ita utendum est, ut disputatio ad ea deducatur quae 
nobis facilia sint ad redarguendum. — Vs. 19 restituimus le- 
ctionem δύνανται. quam optimi codices praebent quibuscum 
vet, intp. et paraphr. soph. el. ed. Spengel. p. 68, 5 conspi- 
rant, Boethius vero cum edd. Bkko prioribus habuisse vide- 
tur δύναται. — ltem vs. 26 recepimus lectionem ὅστε in 
qua codd. cum vet. intp. et Boethio conveniunt. 

112 028 πρότερον. v. Top. II. c. 5. 

112b29 Si efficere volumus, ut adversarius παράδοξον conten- 


904 Topíca. 


dat, investigandum est cui scholae addictus sit: unaquaeque 
enim παράδοξον aliquid habet, quod ut ab adversario cem- 
probetur et defendatur variis quaestionibus propositis ope- 
ram dare debemus. Ratio autem qua id consequamur haec 
est (στοιχεῖον δὲ vs. 31, cf, quae diximus ad 84b21), ut πα- 
ράδοξα (ϑέσεις, cf. 104b 19) a singulis philosophis proposita 
ipsi proferamus, ut videamus num adversario probentur necne. 
Removetur autem difficultas, in quam incurrit qui sententiam 
παράδοξον defendit, si eam non a se defendi ostendit, quo- 
niam per disputationem coactus sit ut eam defendat (hoc est 
enim quod efficere studet qui cum eo contendit), sed quo- 
niam velit defendere quod ipsi maxime placeat. 

172b 36 Deinde quum homines saepissime alia velint, alia profi- 
teantur, accidere solet, ut considerantibus ea quae ipsi cu- 
piunt (unam utilitatem sequendam esse) παράδοξα videantur 
ea quae profiteri solent (unam virtutem esse sequendam) 
et vice versa. 

113222 δεῖ δ᾽ ἄγειν εἰς τὰ... Brevius haec dixit: plenius enim 
dicendum erat εἰς τὰ ἐναντία τῶν τοῖς πολλοῖς xal τοῖς doqoig 
δοκούντων. — lam ut paucis complectamur quae modo ha- 
buimus, artificium quo efficimus ut adversarius παράδοξον 
aliquid dicat in eo est, ut investigemus duas propositiones, 
quarum altera vera sit, si falsa sit altera, easque ita com- 
paratas, ut de utriusque veritate homines inter se valde dis- 
sentiant: quare utracunque adversario probetur, facili nego- 
tio effici poterit, ut pro valde improbabili habeatur. 


Cap. 13. Quid faciendum sit ut adversarius idem plus 
semel proferat, (bl) quod in motionibus relatis accidit. 12 
Ostenditur unde nascatur ταὐτολογία. 


113233 εἰρήκαμεν ἤδη. v. 165b16. Cum iis quae sequuntur 
cf. quae habuimus 140 8 27. 

173b1 Solet autem accidere τὸ ἀδολεσχεῖν in iis notionibus 
quae, sive genus significant sive speciem, ad unum semper 
et idem referuntur, veluti et ἐπυϑυμία et ógsbig, quae eius 
genus est, τινὸς ἐπυθυμία et τινὸς ὄρεξις esse dicuntur. Item 
id quod ad notionem dupli refertur genitivo semper expri- 
mitur: dicimus enim τὸ διπλάσιον et τινὸς διπλάσιον et ἡμί- 
ὅεος διπλάσιον. Deinde (vs.5) etiam in iis quae, dum ipsa 
non adnumeranda sint roig πρός τι, de substantia quadam 
cuius vel habitum vel affectionem significant ita praedican- 


Topica. 006 


tur, ut in ipsorum definitione illius substantiae notio conti- 
neatur, sicut in imparis notione inest notio numeri de quo 
illa praedicatur. Res licet aliis verbis expressa eadem est 
quam hahuimus 138 37. — In constructione nihil offen- 
dit, nisi quod, quum praecesserit numerus singularis ἡ οὐσία, 
sequitur genus neutrum numeri pluralis ὧν vs. 6 et τούτοις 
v8. 8. Haud dissimilia sunt quae dedimus ad 4a8 et ad 69} 3. 
Locus optime haberet, si quod in marg. ed. Isingr. legitur 
và ὑποκείμενα pro ἡ οὐσία in codicibus exstaret. Praeterea, 
ne quis ea quae Aristoteles dicit vs. 2, unde consequitur. non 
omnes notiones relatas ita comparatas esse, ut genus et spe- 
cies semper simul sint notiones relatae — dicit enim ὅσα : 
non omnia igitur — pugnare putet cum iis quae habuimus 
12123 sqq., conferat quae leguntur 124b 15 —22. — Vs. 9 
optimorum codicum lectionem dedimus, quam etiam Boe- 
thius habet et vet. intp. 

113b 12 Videtur autem effici τὸ ἀδολεσχεῖν. quia non interro- 
gatur num notio relata nude posita sensum aliquem habeat 
necne (nam si non habet, sicut τὸ διπλάσιον, non conceden- 
dum erit adversario idem significare τὸ διπλάσιον et τὸ ὃδὲ- 
πλάσιον ἡμίδεος) vel num, si habeat, idem significet nude 
posita quod etiam significet coniuncta cum eo ad quod re- 
feratur (neque enim idem significare utrumque conceden- 
dum erit ei qui ταὐτολογίας speciem vitare velit). Quorum 
neutrum quidem quum interrogetur, sed, quia utrumque idem 
significare videtur, quum eodem vocabulo utamur, sive dicimus 
διπλάσιον sive διπλάσιον ἡμίσεος. pro concesso sumatur, 
statim infertur conclusio quae ταὐτολογίαν habet. 


Cap. 14. De soloecismo. 


113b 17 πρότερον respicit ad 165 b20. — γε. 24 χαθάπερ ἐν 
τοῖς ἐλέγχοις. intell. πολλοί εἰσιν ol οὐκ ἐλέγχοντες qalvov- 
ται ἐλέγχειν. 

113 "26 Fiunt soloecismi per eam formam nominum et prono- 
minum quae generis neutrius est (παρὰ τὸ τόδε) et per eos 
casus quorum formae utrum masculinum genus an femininum 
intelligendum sit non produnt, sed neutrum significant. 

174a5 Similem dicit soloecismum esse paralogismo qui flat 
παρὰ τὸ σχῆμα τῆς λέξεως. Uterque enim efficitur ὅταν τὸ 
μὴ ταὐτὸ ὡσαύτως ἑρμηνεύηται (cf, 166b 11), sed ille in ver- 


9900 Tepica. 


bis peccat. quibus nom ita utitur ut usus. loquendi postulat, 
hic vero in re ipsa: confundit enim res ipsas et genera qui- 
bus quaeque subiecta est. 


Cap. 15. De singulis quibusdam artificiis quae adkibere 
debeat qui interroget et de dispositione interrogatiomum. 
174317 Primum argumentationis longitudo efficit, ut difficilius 
sit perspicere ad quem finem tendat oratio (cf. quae Top. VIII 
c. 1 de propositionibus non necessariis sumendis dicta sumt, 
ad haec enim et hic et vs. 21 respicit), tum celeritas orationis 
facit, ut adversarins sero intelligat quo deductus sit, deinde ad- 
versarius ira et studio accensus (quod facile proditur, si dolo 
et fallacia vincere studet) ita perturbari solet, ut incautius 
respondeat. Deinde (vs. 23) alio ordine interrogandum est, 
quam quo collocari debent propositiones, ut collisamus quod 
nobis propositum sit (cf. AnaL pr. II. c. 19: in schol. 308b 33 
videtur mendum esse quod legitur c. 15). 

114a32 ἐξ ἴσου interrogationem facere dicit eum qui ita quae- 
rat, ut dissimulet utrum quod quaesiverit affirmari an negari 
ab adversario malit. Sententia haec est. Qui valde sibi ca- 
vent ne quid concedant quod refutationis ansam praebeat 
ita interrogandi sunt, ut non praevideant quid alter respon- 
deri velit. Deinde (vs. 33) si singula quaedam adversarius 
concessit, etiam sententia universalis quae ex illis per indu- 
ctionem probari deberet pro concessa sumenda est, quasi ne- 
cessario cogatur ex iis quae iste dederit. Ubi autem (vs. 38, 
cf. 156b 10) nomen non habet notio universalis qua nobis uten- 
dum est, ἀναλογίαν adhibere debemus prouti postulat id quod 
defendimus: qua de re cf. quae leguntur 98a 20 et 74418. 

174b 4 εἴπερ ἀνάγκη, intell, συγχωρεῖν ἢ ϑάτερον ἢ ϑάτερον. 
—  Vs.6 exspectabas ut pro xai μεγάλα diceretur καὶ ἐλάτ- 
τω.  Paraphr. ed. Spengel p. 80, 5 habet xai μικρά. — 
Vs. 11 οὐκ ἄρα τὸ καὶ τό, h. e. ὡς συλλελογισμένους ὅτι οὐχ 
ἀληθὲς ὃ ἔφησεν ὁ ἀποχρινόμενος. 

174b 12 Sophistice argumentatur qui sententiam παράδοξον de- 
fensurus adversarium, qui thesin probabilem tuetur, interro- 
gat num ei verum videatur id quod quaerat? (Cf. Paraphr. ed. 
Spengel. p. 80.) Namque si propositio probabilis investiga- 
tur quae idonea sit ad comprobandam sententiam παράδοξον 
quam conficere vult qui interrogat (ἂν ἦ τὸ ἐρώτημα ἐξ ὧν 


Topica. 591 


ὁ συλλογισμός, intell. ὁ τῆς ἀντιφάσεως s. ὁ ἔλεγχος). de hac 
interrogatus adversarius num vera sibi videatur, aut redar- 
guitur (si propositionem concedit) aut παράδοξον aliquid di- 
cit (si eam neque veram neque probabilem esse contendit) 
aut (si eam non concedit, sed probabilem esse dicit), quam- 
quam non redarguitur, tamen refutationi valde simile est 
quod efficitur. Exemplum huius argumentationis v. in schol. 
ad hunc locum. 

174b 19 Deinde qui alium convincere velint, sicut rhetores, in- 
vestigare debent nunr quid dicat quod pugnet vel cum iis 
quae ipse probet vel cum iis quae placeant alicui eorum 
cum quibus consentiat. Sicut autem (vs. 23) qui respondet, 
si se redargui praevidet, distinctione facta haud raro e la- 
queis quibus iam irretitus erat elabitur, ita etiam interro- 
ganti, ut obiectionem factam solvat, interdum distinguendum 
est ita ut, si duplicem quod dixerit interpretationem adrnit- 
tat, quarum una idonea sit ad evincendum quod velit, altera 
non idonea (vs. 26), eo sensu se illud accepisse declaret, quo 
intelligi debet, ut adversarius inde redarguatur (ὅτε οὕτως 
εἴληφεν vs. 21). 

174b 28 Si praevidemus futurum esse, ut argumentum, quod ut 
concedatur ab adversario frustra petivimus, tueri non pos- 
simus, illud quidem deserendum et ad aliud transeundum est, 
ut alter novis argumentis illud impugnare desistat; ipsi vero 
respondentes, si ab adversario argumentum quod sibi con- 
cedi voluit desertum iri videmus, eum prohibere debemus et 
praemonere ne hoc faciat. Interdum etiam (vs. 30) disputa- 
tio a re de qua agitur ad aliam traducenda est, iis vero 
(vs. 33) qui, ut cognoscant quid impugnare velimus, postu- 
lent, ut aliquid aggrediamur quod ad rem ipsam pertineat 
(nam ratio quaedam cur non de re ipsa disseramus reddenda 
erit — est autem facilius et tutius in refutatione conficienda, 
priusquam propositionem universalem quam cogere veli- 
mus ipsam proferamus, quaedam praemittere, etiam si ad 
rem ipsam nihil faciant, quasi illa sit consequens eorum quae 
prius dixerimus), his igitur non id ipsum quod evertere vo- 
lumus aperte dicendum, sed universe respondendum est pro- 
bari nobis quod illi negent vel negare nos quod illi aiant. 

174b 31 ἄλλα τοῦ εἰρημένου. ἄλλος et ἕτερος saepius ab Ari- 
stotele non satis distinguuntur: v. 92b11, 236233 iv τῷ 


998 Topica. 


ἡμίσει ἔλαττον ἔσται τὸ μεταβεβληκὸς καὶ πρότερον τοῦ 42, 
καὶ πάλιν τούτου ἄλλο, κἀκείνου ἕτερον. 45ὅ1}16 διὸ ἕνια 
ἅπαξ ἰδόντες μᾶλλον μνημονεύομεν 7) ἕτερα πολλάχιρ. 131321 
φϑείρεται δὲ κατὰ δύο τρόπους... ἕνα μὲν... ἄλλον δὲ τρό- 
πον... 1332b11 εἰ μὲν τοίνυν εἴησαν τοσοῦτον διαφέρον- 
τες ἄτεροι τῶν ἄλλων (οἵ ἄρχοντες τῶν ἀρχομένων). .. Sicut 
174b 31 et al. ἄλλος cum genitivo coniungitur, ita etiam ἴδιος 
681b13 τὰ uiv οὖν ἄλλα ξῷα và ἔχοντα πόδας τὰ uiv ἔμ- 
προσϑὲν ἔχει καὶ ὄπισθεν. τὰ δ᾽ ἐκ τοῦ πλαγίου... τοῦτο 
δὲ τὸ γένος ἰδίως τούτων. 692b10 πτερωτοὶ μὲν οὖν ὅπαν- 
τές εἶσιν, καὶ τοῦτ᾽ ἴδιον ἔχουσι τῶν ἄλλων. 1315236 τού- 
τους (δεῖ) ἰδίους μάλιστα ποιεῖσθαι τῆς ἀρχῆς. — Vs. 36 
sicut vs. 29 recepimus lectionem quam vetustissimi codices 
praebent. Eandem vs. 36 Boethius videtur habuisse qui ver- 
tit: ,,quod affirmavit negare", et vet. intp. qui reddit: ,,quo- 
niam quod dixit negare". Quamquam enim durius videtur, 
quod particula ὅτι sequente infinitivo ponitur (exspectabas 
enim ut scriptum esset ὅτι ὃ ἔφησεν ἀποφήσομεν).» tamen 
excusatur praecedente infinitivo λέγειν τὴν ἀντίφασιν. cui 
per appositionem adduntur quae proxime sequuntur. Omnis 
difficultas suhlata esset, si pro ὅτι legeretur olov. 


Cap. 10. Significat quae in sequentibus capitibus agan- 
tur. 5 De utilitate syllogismorum sophisticorum. 11 De so- 
phismatis solvendis in universum dicitur. 


115 ἃ 5 Syllogismorum sophisticorum duplex in philosophia est uti- 
litas; una quod, quum plerique eorum in dictione positi sint, 
nos exercent in multiplici verborum significatione distinguenda 
et docent quando alia sit verborum coniunctio et consequen- 
tia quam rerum, quando eadem, altera quod, quo difficilius 
falsa argumentatione per alios decipimur, eo facilius etiam 
vitia, quae ipsi veritatis investigandae causa nobiscum repu- 
tantes in ratiocinando admittimus, evitabimus. "Tertia utili- 
tas in eo est quod, quum in disputando exercitati videamur, 
nemo putabit a nobis reprehendi quod ipsi corrigere nesciamus, 
sed reprehendi tantum propterea, quod illud concedere noli- 
mus, quamquam refellere non valeamus. 

175a 19 πλεονεξίαν, quam 1402a15 συχοφαντίαν vocat, dicit 
fallacias et artificia quibus qui interrogent adversarium de- 
cipere studeant: cireumveniunt enim adversarium (xAsove- 


Topica. 550 


κτοῦσι). quum id quod ille concessit saepius aliter interpre- 
tentur quam ille intelligi voluit. 

115220 Aliud est, ait, vitium sophismatis qua in re positum 
sit detegere, aliud promte ei occurrere (cf. {1781 sq.): nam 
si non sumus exercitati, quamvis optime vitii causam cogni- 
tam habeamus, tamen vitium ipsum illico patefacere interdum 
nescimus, sicut etiam in geometricis analysi facta in synthesi 
conficienda interdum haeremus. 


Cap. 11. In solvendis syllogismis sophisticis non tam id 
agitur, ut redarguantur quam ut redarguti esse videantur. Ὁ 1ὅ 
Si vera refutatio esset quae oratione ambigua utitur , refuta- 
Lionem effugere interdum non possemus. 28 Quare patefa- 
cienda semper est ambiguitas. 39 Qui ambigue interrogat e 
duabus interrogationibus unam facit. 116a19 Quomodo re- 
spondendum sit erponitur. 38 Quod obscurum est in argu- 
mentatione non simpliciter concedi debet. b8 De aliis qui- 
busdam in respondendo artificis. 


175235 Syllogismi sophistici quum revera nihil cogant, quam- 
vis cogere videantur (cf. 170a 12), non ita solvendi sunt, ut 
falsa argumentatione eos uti demonstretur, sed ita ut spe- 
cies, qua facile decipiunt, iis adimatur, ne quid cogere vi- 
deantur, dum revera nihil cogant (πρὸς τὸ μὴ δοκεῖν διορ- 
ϑωτέον). Nam si vera refutationis notio ita definitur, ut 
ex propositionibus ab adversario concessis cogi debeat quod 
thesi repugnet sine ambiguitate (sic enim revera definienda 
est), non expresse numerandum est in vitiis refutationis, si 
quid ambigue cogatur, quum revera nihil omnino cogatur ubi 
syllogismus ambiguitatem quandam habet, sed ambiguitas non- 
nisi propterea in syllogismi vitiis numeranda est, quod re- 
futatio ambigua verae refutationis speciem habet: nam ar- 
gumentationis ambiguitas efficit, ut dubitetur num revera ad- 
versarius redarguatur necne. Etenim ei qui redarguitur sem- 
per licebit dicere non cum eo ipso quod contendat pugnare 
conclusionem, sed esse ambiguam: quod etiam si non verum 
est, tamen facit ut dubitetur num refutatio bene habeat necne. 
Quod autem volunt qui disputant, ut simpliciter aut affirmet 
aut neget qui respondeat, id nonnisi in iis fieri dehet quae 
non sunt ambigua: nam si interrogatio ambigua est, distin- 
ctione facta respondendum erit (cf. Top. VIII. c. 7, ad quem 


900 Topica. 


locum respicit b38). Cum vs. 9 cf. quae dedit Winckelman- 
nus in Plat. Euthyd. p. 124: Cresoll. Theatr. Rhetor. II. c. 6. 
p. 76: ,prisca lex dialecticorum, propter quam solutio captio- 
num difficilior esse videbatur, haec fuit, ut doctissimus vir 
prodit, ut interrogato fas non esset aliud respondere quam 
simpliciter aiendo vel negando: qui aliud quidpiam addidis- 
set, ei multa imposita et totius disputationis ignarus habeba- 
tur: v. Gell. XVIIT. c. 13". Ib. p. XXIII. not, b: ,,Diog. Laert. 
Il, 133 de Menedemo: φησὶ δ᾽ “Ηρακλείδης iv uiv τοῖς δό- 
γμασι Πλατωνικὸν εἶναι αὐτόν, διαπαίξειν δὲ τὰ διαλεκτικαΐ, 
ὥστε ᾿Δλεξίνου ποτὲ διερωτήσαντος: εἰ πέπαυται τὸν πατέρα 
τύπτων. AAA οὔτ᾽ ἔτυπτον, φάναι, οὔτε πέπαυμαι. πάλιν 
τ᾽ οὖν ἐχείνου λέγοντος, ᾿Εχρῆν εἰπόντα ναί 7) οὔ λῦσαι τὴν 
ἀμφιβολίαν, Γελοῖον, εἶπε, τοῖς ὑμετέροις νόμοις ἀχολουϑεῖν 
ἐξὸν ἐν πύλαις ἀντιβῆναι. 

175b17 De iis quae sub sensus cadant et mutationi obnoxia 
sint idem nomen modo praedicari modo non praedicari posse 
exemplo allato demonstrat, quod ab Alexandro in schol, 
(310 b 21) exponitur. — Vs. 21 pro τὸ τὸν legendum opinor τὸ 
τοῦτον τὸν quod codicum vestigia videntur demonstrare. Non 
recte enim solvi dixit Aristoteles hoc sophisma ab iisqui dicant 
τοῦτον uiv τὸν Koglóxov (τὸν μὴ κεκαλυμμένον intell.) μου-- 
σικὸν εἶναι. τοῦτον δὲ τὸν Κορίσκον (τὸν κεκαλυμμένον) 
ἄμουσον: nam qui dicit τοῦτον τὸν Κορίσκον idem plane 
pronuntiat (ὁ αὐτὸς ἔσται λόγος), sive τὸν κεκαλυμμένον in- 
telligit sive τὸν μὴ κεκαλυμμένον : quare aut vs. 20 delen- 
dum erit prius τοῦτον aut vs. 21 legendum τὸ τοῦτον τόν; prae- 
sertim quum etiam vs. 22 articulum τὸν in optt. codd. per scri- 
bentium negligentiam omissum esse appareat. Quoniam autem 
non satis constet quae vera sit lectio, servavimus quod dedit 
Bkkus. De sophismate ipso ab Eubulide proposito v. Menag. 
ad Diog. Laert. IT, 108. 

115b 23 At, ait, ni fallor, sophisma ita solvendum est, ut verba 
τοῦτον τὸν Kogíoxov non idem in utraque propositione si- 
gnificare dicamus: nam ne nudum quidem Corisci nomen in 
illo sophismate unam et eandem significationem habet. 8i 
quis autem in altera propositione Coriscum simpliciter dictum 
velit, in altera vero non simpliciter, sed ,,aliquem Coriscum" 
vel ,,hune Coriscum", hoc ipsum absurdum esí: nam eodem 


Topica. 501 


iure in utravis propositione nomen Corisci et nudum et pro- 
nomine ,,aliquis" vel ,,hic" adiecto pronuntiabitur. 

115b 34 Exspectabas ut diceret διὰ τὴν πυχνότητα τῶν προ- 
τεινομένων ἀμφιβόλων. 

115b39 Si vero qui ambigua argumentatione utitur e duabus 
interrogationibus non faceret unam, sed ipse diversis verbo- 
rum significationibus distinctis singula seorsum interrogaret, 
aut revera redargueret adversarium aut non redargueret: 
redargueret enim, si propositio ambigua quam sibi dari vult 
utroque sensu aut certe eo sensu accepta ab adversario con- 
ceditur, quo ipse eam intelligere debet, ut refutatio confi- 
ciatur; quod si non fit, thesin non redarguet. Quare qui 
aliquid ambigui interrogat idem plane facit atque is qui duas 
interrogationes in unam contrahit. — Cum iis quae sequun- 
tur 17623 cf. quae habuimus 169a 6. 

11628 μὴ παρόντων, h. e. μὴ ἀμφοῖν παρόντων ἀλλὰ τοῦ éré- 
ρου μόνον. 

116416 ὠποκέκριται. Qui ad plures quaestiones unum respon- 
sum reddit, is non respondisse putandus est, si verbum re- 
spondendi sensu artis dialecticae proprio accipiatur. Sicut 
hoc loco Aristoteles τὸ ἀποχρίνεσθαι opponit τῷ εἰρηκέναι, 
ita τὸ συλλογίξεσϑαι opponit τῷ περαίνεσθαι et τῷ dvay- 
καῖόν τι γίνεσθαι. de quo v. quae diximus ad 458 18 extr. 
.et ad 2942]. — Vs. 11 τὸ συμβαῖνον intell. τὸν συμβαίνοντα 
παραλογιόμόν. Rectius enim hoc explicatur ab Alexandro 
schol. 311a 42 quam ih. vs. 23. 

176219 Repetit quod initio huius capitis dixit. 

176224 Tutius est respondere ἔστω quam ναί vel καὶ μάλα 
vel alia huiusmodi, quia quae concedimus verbo ἔστω non 
tam quia vera sunt quam mne interroganti sine causa con- 
tradicamus quasi gratificantes ei dedisse videbimur, ut, si 
postea accidat, ut ex iis redarguamur, facilius ea retractare 
possimus. Item si παράδοξον aliquod concedimus, verbo δο- 
κεῖν utendum est, Nam si non simpliciter hoc verum esse 
asserimus, sed nobis quidem videri dicimus, thesis nostra 
neque redargui neque valde improbabilem eam esse demon- 
Strari poterit, 

176227 Aliud artificium explicat, per quod refutationem subter- 
fugere possimus. Namque quum supra expositum sit de prin- 
cipii petitione (v. Top. VIII. c. 13), nobis quoque hac ex- 

IH. 86 


902 Topica. 


ceptione utendum est, ut principii petitionem admissam esse 
dicamus, Etenim quum ii qui thesin defendant, si iam eo 
perventum esse sentiant, ut propediem redarguantur (àv ἦ 
σύνεγγυς. intell. τὸ ἐν ἀρχῇ ἤγουν τὸ ἐλέγχεσθαι). neganda 
esse quaedam putent ex iis quae adversarius sibi dari velit 
principii petitionem admissam esse dictitantes, item etiam 
nohis hoc artificio utendum est, ut, si adversarius aliquid 
falsi vel absurdi sibi concedi velit quod ex thesi nostra fluat, 
principii petitionem eum facere dicamus. Nam quae ex ipsa 
thesi fluunt tam arcte cum ea coniuncta sunt, ut nihil inter- 
esse videatur, utrum ipsam falsam vel absurdam esse com- 
cedamus an ea quae illius sint necessario consequentia. — 
Vs. 28 recepimus lectionem πάντως. quippe quam Boethius, 
vet. intp. et editiones Basil Paris. Hilden. Sylb. Casaub. 
praebeant. 

176a 33 Si adversarius propositionem quae notionem universa- 
lem habet ἀνώνυμον (v. quae diximus ad 19b 6) per dva- 
λογίαν demonstravit (de qua quidem argumentatione conf. 
98a20 et 74218), ita ei occurrendum est, ut dicamus nom 
servatum esse ab eo quod dicitur ,.tertium comparationis", 
h. e. non ea ipsa rerum similitudine eum usum esse quam 
concesserimus vel quam ipse sumserit. Sin autem (vs. 36) 
nihil ex iis quae modo exposuimus adhibere liceat, ut pro- 
hibeamus quominus redarguamur, dicendum est non recte 
demonstratum esse ab adversario, quia non servaverit veram 
refutationis definitionem (v. quae diximus ad 168218 coll. 
131a5). — Vs. 36 editiones Bkko priores habent ἐξειργομέ- 
νοις. ille recte recepit lectionem difficiliorem ἐξειργόμενον, 
cum qua conf. quod habuimus 151h14 sq. αὐτὸν οἰστέον. 
111225 προστιθέντα διορθωτέον. 119230 ῥητέον συμβιβα- 
σϑέντας. 1294 4 35 ὥσπερ σύμβολον λαμβάνοντας συνϑετέον. 
439 b 19 περὶ δὲ τῶν ἄλλων χρωμάτων ἤδη διελομένους πο- 
σαχῶς ἐνδέχεται γίγνεσθαι λεκτέον. 1324a3 πρὸς δὲ τοὺς 
ἀμφισβητοῦντας, ἐάσαντας ἐπὶ τῆς νῦν μεθόδου διασκεπτέον 
ὕστερον. 1338}ὶ1ὅ οὔτε πρὸς μίαν οὔτε πρὸς μάλιστα ταύ- 
τὴν βλέποντα ποιητέον τὴν ἐπιμέλειαν. Cf. tamen 683b30 
περὶ τῶν ἐναίμων καὶ ξῳοτόκων ἐπισχεπτέον ἀρξαμένοις ἀπὸ 
τῶν ὑπολοίπων et quod huic exemplo haud dissimile est 
68626 dvdyxg yàg τοῦτο τὸ μόριον ἔχειν τοῖς ἐναίμοις. — 
Cum iis quae sequuntur inde a vs. 39 cf. Top. VIII. c. 1. 


Topica. 503 


116b 10 δεῖ τὸ ἔλαττον διδόναι, h. e. τοῦτο ob ὄντος μὴ ἐξ 
ἀνάγκης ἐστὶ θάτερον. sicut quod de specie dicitur, id non 
simul conceditur de genere, quamquam quod de hoc, id si- 
mul valet de illa. Causa in eo est, quod quo magis parti- 
cularia sunt quae conceduntur et quo pauciora eorum sunt 
consequentia, eo pluribus adversarius eget propositionibus, 
ut efficiat quod velit. Dedimus πότερον. quod etiam Boe- 
thius habuit, vertit enim ,jnterrogato utroque". [dem editio- 
nes Bkko priores praebent. Lectio πρότερον non videtur pro- 
banda propterea, quod haec vox cum praecedente ἐρωτώμενον 
coniungi nequit: sin autem cum verbo δεῖ coniungatur, sensus 
exit huic loco parum conveniens: o? γὰρ δεῖ πρότερον διδόναι 
τὸ ἔλαττον ὕστερον δὲ τὸ μεῖξον. ἀλλὰ τὸ μεῖζον μηδαμῶς 
διδόναι, quod recte vidit Alexander schol. 311b 14. — Quae 
sequuntur aut ita interpretari licet (coll. 123b 31), ut Aristo- 
teles dicat: Si quis probet speciem generis male a nobis 
constitutam esse, quia generi aliquid sit contrarium, speciei 
vero non sit, quamvis verum sit, ita occurrendum est, ut di- 
camus etiam speciei esse quidem aliquid contrarium, sed dvó- 
νυμον hoc esse; aut loci sententia haec est (coll. 106 a 36). 
Si adversarius ambiguitatem notionis, quam nos ambiguam 
esse negavimus, eo probat, quod dieit esse quidem illi no- 
tioni aliquid contrarium, si cum aliis notionibus coniungatur, 
si vero cum aliis, nihil ei esse contrarium, respondendum 
est vel sic tamen ei esse aliquid contrarium, sed ὠνώνυμον. 
Nobis quidem prior interpretatio, cuius auctor est Alexander, 
quum simplicior sit, magis arridet, quia iam in iis quae prae- 
cesserunt de genere et specie cogitavisse videtur Aristoteles. 
176 b18 Si servetur interpunctio quam dedit Bkkus, equidem 
quomodo locus intelligi possit non video: deerit enim apo- 
dosis, ut nihil Aristotelem dixisse appareat. Accedit quod 
non hic sibi respondent particulae πότερον et ἢ vs. 20 pro- 
pterea quod particulam 7, quam neque Boethius habet neque 
vet. intp. neque Paraphr. ed. Spengel. p. 93, 3, aliunde in- 
irusam esse apparet: quare nos sublatis uncinis quibus ille 
inclusit verba καλοῦσι... ἀποφάδεις. apodosin verbis ὡς αἱ 
γνῶμαι (h. e. ἀποκριτέον ,,0g αἱ γνῶμαι contineri puta- 
mus, ut sententia loci haec sit. Ubi dubitatur utra propo- 
sitio pro vera haberi soleat interrogatione bipertita propo- 
sita (τὸ προτεινόμενον πότερον). ambigue respondendum est 
86 * 


904 Topica. 


verbis ὡς oí γνῶμαι. Nam γνώμη et veram opinionem et 
negationem universalem significat, (Quid sit ὅλη ἀπόφασις fa- 
cile intelligitur ex iis quae legimus Anal. pr. II. c. 2— 4, ubi 
saepissime propositio ὅλῃ ψευδὴς opponitur τῇ ἐπί τι ψευδεῖ.) 
De γνώμῃ v. 1143a 19 ἡ δὲ καλουμένη γνώμη. xc9? ἣν εὐ- 
γνώμονας καὶ ἔχειν φαμὲν γνώμην, ἡ τοῦ ἐπιεικοῦς ἐστὶ κρί- 
σις ὀρθή... ὀρϑὴ δ᾽ ἡ τοῦ ἀληϑοῦς. 1394 422 ἔστι δὲ γνώμη 
ἀπόφανσις. οὐ μέντοι περὶ τῶν xaO? ἕκαστον... ἀλλὰ καϑθό- 
Aov' καὶ οὐ περὶ πάντων καϑόλου... ἀλλὰ περὶ ὅσων αἱ 
πράξεις εἰσί. καὶ αἱρετὰ 7) φευχτά ἐστε πρὸς τὸ πράττειν. 
ὥστ᾽ ἐπεὶ τὰ ἐνθυμήματα ὁ περὶ τούτων συλλογισμός ἔστε 
σχεδόν, τά τε συμπεράσματα τῶν ἐνθυμημάτων καὶ αἵ ἀρχαὶ 
ἀφαιρεϑέντος τοῦ συλλογισμοῦ γνῶμαί εἰσιν... προστεϑείδσης 
δὲ τῆς αἰτίας καὶ τοῦ διὰ τί, ἐνθύμημά ἐστι τὸ ἅπαν. 

176b 20 Si de propositionis veritate dubitatur, nomina mutare 
debemus: nam quia de veritate dubitatur, qui nomen tantum 
mutat nihil facere videbitur quod sophismatis speciem ha- 
beat, et quia opiniones variantur, nihil falsi dicere videbitur: 
nam mutato nomine efficitur, ut propositio redargui nequeat. 
Etenim quum refutatio sit συλλογιθμὸς ἀντιφάσεως. nomine 
mutato vera ἀντίφασις non cogitur ab adversario (coll. 167 a 23). 
Apparet ex iis quae diximus quo iure restituerimus lectionem 
yàg vs.24 quam etiam Paraphr. ed, Spengel. p. 93, 13, Boe- 
thius et vet. intp. habuerunt. 


Cap. 18. De vera syllogismorum sophisticorum solutione. 


176b30 παρ᾽ ὁποίαν... Cur haec addiderit ex iis intelligitur 
quae dixit Anal. pr. II. c. 18. 

116} 38 εἴη Gy..., h. e. εἴη ἂν ὡς ἀληϑῶς λύσις ἡ εἰρημένη 
"νῦν (vs. 29 sq.) λύσις, quam verbis sequentibus per particu- 
lam καὶ adiectis accuratius explicat. 

176 b 35 Qua quidem distinctione facta, ait, apparet eos syllo- 
gismos qui falsam conclusionem recte cogant evertendos esse, 
eos vero qui, quamquam syllogismorum speciem prae se fe- 
rant, neque tamen revera sint syllogismi, in singulas partes 
ex quihus constent dissolvendos esse, ut perspiciatur qua in 
parte vitium admissum sit. 

176b37 τῶν συλλελογισμένων λόγων, intell. τῶν ψευδῶν. Di- 
stinguit enim hic syllogismos qui e falsis propositionibus ve- 
ram conclusionem et eos qui e falsis falsam cogant. ἐξ ἐλη- 


Topica. 000 


ϑῶν uiv γὰρ οὐκ ἔστι ψεῦδος συλλογίσασθαι. ix ψευδῶν δ᾽ 
ἔστιν ἀληϑὲς (53 91 sqq.). — Vs. 39 xal γὰρ... Namque si 
conclusio est falsa, altera certe propositionum ex quibus ef- 
fecta est falsa sit necesse est, quod probavit 57a36 sq. Quae 
quum ita sint (ait 131722), iis qui falsum syllogismum ever- 
tere velint primum investigandum est num omnia quae syl- 
logismi definitio postulet revera in eo sint observata, deinde, 
si syllogismus ipse bene habeat, perscrutandum num conclusio 
sit vera an falsa, ut, si vera sit, singulis partibus ex quibus 
componatur cognitis (διαιροῦντες vs. 4) exploremus utra pro- 
positio sit falsa, si vero conclusio falsa sit, syllogismum ever- 
tamus (ἀναιροῦντες) ita, ut aut alteram propositionem aut 
conclusionem falsam esse demonstremus (ἢ ὧδε ἢ ὧδε). --- 
Ne quis putet pugnare ea quae leguntur 176}36, ubi Ari- 
stoteles non nisi eos syllogismos, qui speciem tantum ha- 
beant syllogismorum, quamquam revera nihil cogant, solven- 
dos esse dicat per διαίρεσιν. cum iis quae habemus 17725, 
ubi etiam eos qui veram conclusionem e falsis propositioni- 
bus recte cogant, διαιρέσει facta solvendos esse dicat, no- 
tandum est, quod ii, quorum conclusio vera ex propositioni- 
bus falsis efficitur, ut solvantur et διαιρέσει egent et dvai- 
ρέσει. Hi enim, ut cognoscatur utra propositio falsa sit, 
prius in partes ex quibus constant dissolvendi sunt quam 
propositio falsa ipsa redargui potest. 


Cap. 19. De redarguendis syllogismis qui vel voce vel 
oratione ambigua utuntur. 


171412 Exemplum quod hic affertur habuimus 166212. Al- 
terum exemplum sic intelligendum est. 6 vig ἐπίσταται τοῦτο 
συνεπίσταται (intelligit), οὗτος δ᾽ ἐπίσταται (memoria tenet) 
τὰ ἰαμβεῖα, δυνεπίσταται ἄρα τὰ ἰαμβεῖα" ἀλλ᾽ οὐ δσυνεπίστα- 
ται" ἔστι γὰρ ἰδιώτης (cf. 166a 18 sqq.). Conclusio non am- 
bigua est, sed propositio minor, quia qui dicit aliquem scire 
carmina aut memoria eum tenere dicit carmina aut eum in- 
telligere carmina. 

171414 Quod oratione ambigua exprimitur quodammodo esse. 
et quodammodo non esse dicitur: significatur enim verbo 
ambiguo et quod est et quod non est. — Particula ἀλλὰ sen- 
sum aliquantulum turbat, quamquam praecedente negatione 
excusatur. 


606 Topica. 


171216 Quorum syllogismorum conclusio ambigua est, quia non 
efficitur syllogismus quo redarguamur, nisi adversarius a no- 
bis impetraverit ut ei concesserimus quod thesi nostrae 
repugnet (66b 10), in iis cavendum est, ne ambiguam pro- 
positionem concedamus (hoc enim, quamquam non expresse 
dicitur, Aristotelem dicturum fuisse patet: id enim agit, ut 
doceat quomodo occurrendum sit sophismati); si autem con- 
clusio non est ambigua, sed propositiones tantum aliquid am- 
bigui habent, non opus est, ut orationem ambiguitate libere- 
mus. Nihil enim thesi nostrae nocebit, si ambigua sunt ex 
quihus argumentatur adversarius, dum id quod probare ve- 
lit ut nos redarguat non sit ambiguum. Praepositio πρὸς 
v8. 20 eundem habet sensum quem exposuimus ad 50a 1]. 
— Exemplum quod habetur vs. 17 sq. quale sit ex iis ap- 
paret quae leguntur 166a9 sq., id vero quod sequitur vs. 23 
illustratur coll. 165 "34 sqq. 

171220 iv ἀρχῇ uiv οὖν. .... h. e. si statim ab initio ambigui- 
tatem perspicimus: opponitur enim quod sequitur vs. 24 ἐὰν 
δὲ λάθῃ. 

1118.21 Nonne quisque quod scit intelligit? Profecto, quam- 
quam ii qui quod sciunt memoria tantum complectuntur non 
semper intelligunt quod sciunt: non est enim idem neminem 
intelligere quod sciat et nullum eorum, qui memoria tantum 
teneant quod sciant, intelligere quod sciat. — — Apparet ex 
iis quae diximus non recte fecisse Bkkum, quod pro ὅτι, 
quod edd. priores habent, scripserit ὅτι. 


Cap. 20. De corrigendis syllogismorum vitiis in coniun- 
ctione et disiunctione verborum positis. 


177237 Paralogismus inde nascitur, quod 6 et τούτῳ modo 
cum verbo εἶδες coniunguntur modo cum verbo τυπτόμενον. 
Quamvis autem ambiguitatem quandam talia habere videan- 
tur, tamen non in ambiguis haec numeranda esse docet, sed 
in iis syllogismis qui peccent in coniunctione verborum. Nam- 
que si disiunguntur verba quae coniungi debent, oratio non 
embigua dicenda est propterea, quod oratio ambigua dicitur, 
si, quamquam una et eadem manet, tamen duplicem sensum 
habet, ea oratio vero quae duplicem constructionem admittit, 
ut alia verba cum aliis coniungi possint, rever& una et ea- 
dem dici nequit. Quare τὸ παρὰ τὴν διαίρεσιν ambiguum 
dici non potest, nisi etiam singula verba quae accentu vel 


Topica. 5081 


spiritu differunt pro ambiguis habenda sunt (notandum est 
autem, quod pro σημαίνει ἕτερον b 4 accuratius dicendum erat 
Aristoteli διττόν ἐστιν: quae quidem negligentia facile ex- 
cusatur, quum idem etiam sic exprimere liceat: εἴπερ καὶ τὸ 
ὄρος καὶ ὅρος ὄνομα ἕν Ov οὐκ ἀεὶ ταὐτὸν σημαίνει ἀλλ᾽ 
ἕτερον): namque quo iure pro una oratione haberetur quod 
diverse construitur, eodem etiam ὄρος et ὅρος pro una voce 
haberentur. Αἱ quum nemo sit qui hanc vocem ambignuam 
esse dicat, neque τὸ παρὰ τὴν διαίρεσιν ambiguum esse ap- 
paret. — Boethius omissa particula μὴ vs. 3 vertit: ,siqui- 
dem ora et hora secundum accentum prolata significant aliud". 
Patet autem particulam μὴ deletam esse ab iis qui. verba 
εἴπερ μὴ καὶ... coniungenda putarent cum iis quae proxime 
praecesserunt; at facile tollitur difficultas omnis, si verba 
οὐ γὰρ ὁ αὐτὸς λόγος γίνεται διαιρούμενος ita accipiantur, 
ac si in parenthesi dicta sint. — Vs. 6 xéxsi, h. e. ubi 
ambigi possit de accentu vel spiritu qui ponendus sit. Quod 
vs. 8q. dicit ὥστ᾽ οὐ διττὸν... non continuo cohaeret cum 
iis quae proxime antecesserunt, sed cum iis quae habuimus 
vs. 1—4. 

171b13 Qua in re sophisma constet quod hic commemoratur 
videmus ex schol. 313 b 1. — Cum iis quae vs. seq. leguntur 
cf. quae habuimus 20} 35 et schol. 128 ἃ 36. 

117 b 16 Cuius doctrina bona est, id bonum est discere, mali 
doctrinam nosse bonum est, quare mali aliquid discere bo- 
num est, At quod malum est, id et malum est et disci potest, 
ut potius dicendum sit malum esse, si quid mali discatur, 
quamquam mali doctrinam nosse bonum est. 

171 b29 οὐ γὰρ πάντως... Quid haec significent optime expli- 
cat Alexander (schol. 313b 34): nam posse aliquem aliquid 
dicimus et si facultatem habet aliquid agendi et si nihil eum 
impedit quin agendi facultate quam haheat utatur. Cf. 25333 
ἔστι δὲ δυνάμει ἄλλως ὁ μανϑάνων ἐπιστήμων καὶ ὁ ἔχων 
ἤδη καὶ μὴ ϑεωρῶν ...Ó γὰρ ἔχων ἐπιστήμην μὴ ϑεωρῶν δὲ 
δυνάμει ἐστὶν ἐπιστήμων zog, ἀλλ᾽ οὐχ ὡς καὶ πρὶν μαϑεῖν. 

171b 33 ἀλλ᾽ ἔστι.... h. e. solutio sophismatis ipsa est sophi- 
stica, cf. 170212 sq. Idem vitium reprehenditur de coel. 
294b8 πᾶσι γὰρ ἡμῖν τοῦτο OUvgOtg, μὴ πρὸς τὸ πρᾶγμα 
ποιεῖσϑαι τὴν ξήτησιν ἀλλὰ πρὸς τὸν τἀναντία λέγοντα, qui- 
bus, ut explicet quid sit τὸ πρὸς τὸ πρᾶγμα. addit διὸ δεῖ 
τὸν μέλλοντα καλῶς ζξητήδσειν ἐνστατικὸν εἶναι διὰ τῶν οἷ- 


608 Topica. 


κείων ἐνστάσεων τῷ γένει. τοῦτο δ᾽ ἐστὶν ix τοῦ πάσας vs- 
ϑεωρηκέναι τὰς διαφοράς. 


Cap. 21. De vitiis syllogismorum quae ez prosodia πα- 
scuntur solvendis. 


Cap. 22. De redarguendis iis paralogismis qui fiunt παρὰ 
τὸ σχῆμα τῆς λέξεως. 


118 αὖ ἐπείπερ ἔχομεν... categoriis enim bene distinctis appa- 
rebit qua in re vitium admissum sit. Namque concessit qui 
interrogatus est non praedicari de alia re, sed per se consi- 
stere quodcunque substantiam exprimat, alter vero id quod 
revera est quantum vel πρός vt, quamvis speciem substantiae 
habeat, praedicari de alia re demonstrat, ut demonstravisse 
videatur substantiam de alia re praedicari. — Monendum est, 
quod exemplum substantiae Aristoteles non servavit, quod ab 
eo servatum iri in sequentibus verisimile erat, quia adiecitolov 
iv τῷδε τῷ λόγῳ. In paralogismo sequente confunduntur ca- 
tegoriae faciendi et patiendi: quare dicit (vs. 18) eum non 
redargui, qui τὸ ὁρᾶν categoriae faciendi subiectum esse ne- 
get: hoc est enim quod tacite sumit adversarius, ut paralogi- 
smum conficiat. Cf. 419a13 τὸ uiv χρῶμα xwsi τὸ διαφα- 
vig, olov τὸν ἀέρα, ὑπὸ τούτου δὲ συνεχοῦς ὄντος κινεῖται 
τὸ αἰσϑητήριον... πάσχοντος γάρ τι τοῦ αἰσϑητικοῦ γίνεται 
τὸ ὁρᾶν. 

119a24 τὸ αὐτό. intell. ὅτι φαίνεται δεδωκέναι ὃ οὐ δέδωκεν, 
ἀλλὰ ἰδίου ἐρωτήματος προσδεῖ. 

178a 31 Solutionem sophismatis semper incipit per particulam ἤ. 
Confunditur in hoc exemplo categoria substantiae cum ca- 
tegoria quantitatis. Nam quum ille quaesiverit quid habeat 
alter, conclusionem ita exprimit, quasi quaesivisset quanta 
haberet (συνάγει ἐπὶ τοῦ ὅσα vs. 33). — Vs.35 particula dga 
melius abesset, quoniam quaestio quam particula & oratione 
obliqua incepit, iam per particulam dQ« exprimitur oratione 
recta. 

178237 Si, qui non unum talum solum habet, sed plures, unum 
dat alteri, falso cogitur eum dedisse quod non habeat — 
unum solum, Nam voce ,,solum" non exprimitur id quod 
habeat, sed quomodo habeat, h. e. num cum aliis habeat an 
sine aliis. Quare in illo paralogismo confunditur categoria 


Topica. 600 


substantiae cum categoria relationis. — Orationem ἐναχόλου- 
9ov quam habemus bl—4 optime supplevit auctor para- 
phrasis ed. Spengel. p. 101 ὥσπερ οὖν. si ἤρετο..., φανε-. 
ρὸν ἦν ὅτι οὐ συλλογίξεται, οὕτω κἀκεῖ: nam in utroque 
exemplo non quid habeat, sed quomodo habeat (μόνον 7) μετ᾽ 
ἄλλου — ταχέως ἢ μὴ ταχέως) quaeritur. 

118010 Reprehendit eos qui tales syllogismos non ita solvant, 
ut categorias distingnendas esse doceant (quod' faciendum 
esse modo ipse ostendit), sed ita ut aut conclusionem aut 
propositionem maiorem veram esse negent. Namque conclu- 
sionem evertunt et ii qui dicunt eum qui videat revera ha- 
bere unum oculum solum, quia quicunque duo vel plures 
habeat, eundem unum solum certe habere necesse sit (οὐκ 
ἄρα ᾧ μὴ ἔχει ὀφθαλμῷ ἴδοι ἂν ἀλλ᾽ ᾧ ἔχει). et ii qui, si 
quis argutetur dicens: ,JQuod quis habet, accepit, accepit 
autem unum calculum, ergo habet unum calculum" (quod 
falsum est, si ille, antequam unum accepit, plures iam pos- 
sidebat), ita occurrant, ut dicant certe alterum qui acceperit 
unum solum calculum habere acceptum ab altero qui dederit. 
(Notandum est, quod quae leguntur vs. 11 seq. brevius dicta 
sunt oí δὲ xal... Sententia enim haec est: ὁμοίως δὲ τινὲς 
μὲν λύουσι καὶ ἄλλον παραλογισμὸν διορϑοῦντες τὸ συμπέ- 
ραόμα καὶ λέγοντες ὡς ὃ ἔχεν ἔλαβεν - nam verbis τινὲς piv 
vs. 10 non respondent verba oí δὲ vs. 11, sed quae habentur 
vs. 14.) Propositionem maiorem vero evertunt (vs. 14) qui 
dicunt fieri posse, ut quis habeat quod non acceperit. Pec- 
cant autem utrique (οὗτοι πάντες vs. 16) in solvendis para- 
logismis: nam si haec solutio vera esset (εἴ yàg ἦν αὕτη λύ- 
σις vs. 18. V. quae diximus ad 67235 et ad 20231), qua in 
re vitium positum esset patefacere deberet (176b 29), ut, si 
concederemus verum esse id ipsum ex quo syllogismi falsi- 
tatem ortam esse vera solutio docet — nam διδόναι τὸ dv- 
τικείμενον (intell. τούτῳ παρ᾽ 0 ἐστιν ὁ λόγος. Cf. 119212) 
dicitur is qui pro vero hahet et concedit cuius falsitatem 
ipsa solutio demonstrat — refutationem effugere non posse- 
mus (οὐχ οἷόν τε λύειν). Nam ex omni refutatione sophi- 
stica fit refutatio vera, si pro vero conceditur id quod fal- 
sae ratiocinationis causa est (παρ᾽ ὃ συμβαίνει τὸ ψεῦδορ), 
velut per syllogismum ambiguum , qui distinctione facta sol- 
vendus est ita ut dicamus ἔστι uiv ὃ ἔστι δ᾽ ὃ οὔ, revera 


6010 Topica. 


redarguimur (συμπεραίνεται vs.20), si propositionem ambiguam 
omissa distinctione simpliciter veram esse concedimus. Con- 
tra si ne posito quidem eo in quo peccatum esse solutio di- 
cit redarguimur, solutionem ipsam falsam esse apparet. Unde 
patet iure reprehensam esse eam solutionem quam habuimus 
vs. 10: nam etiamsi expresse concedimus et veram ponimus 
propositionem maiorem in qua peccatum esse illi contendunt, 
tamen revera non redarguimur, quia talem argumentationem, 
in qua substantia cum relatione confunditur, revers quidquam 
cogere negandum est. 

118b 28 Alexander et paraphr. ed.Spengel. ita hunc locum ex- 
plicant, ac si habuissent τοσόνδε pro τόδε. At quod Aristoteles 
dicit hoc est. Si et vera et falsa oratio significarent τόδε τι 
et oratio, dum scriberetur, vers esset, nunc vero falsa, se- 
queretur eandem simul veram et falsam esse: nam id quod 
res est (τὸ τόδε τι) idem manet omni tempore. Ceterum cf. 
quae habuimus 4233. 

118b 33 οὐδέτερον. h. e. οὔθ᾽ εὗρεν οὔτ᾽ ἔμαθεν, ὥστ᾽ οὐκ οἷδε 
τὰ ἄμφω. At, ait, in conclusione quae quis scit universa et 
coniuncta (ἅπαν, i.e. ἄμα πᾶν) considerantur, in propositione 
vero non coniuncta, sed singula quaeque (οὐχ &zavra). Cf. 
quae dicemus ad 119a23. — Negationem οὐχ quam et edd. 
et intpp. habent omnes reduximus. — Quale sit sophisma de 
τρίτῳ ἀνθρώπῳ explicuit Alexander schol. 314b 42. 

11923 ἐχϑέσθαι est aliquid ita ponere, ut seorsum considerari 
debeat (cf. quae diximus ad 26b 7, 28223 et b13). Quare 
non ab omni parte verum est quod dicit Alexander (schol. 
315 a5) τὸ ἐκτίθεσθαι εἶναι τὸ ὕπαρξιν ἔχειν ἰδίαν - expresse 
enim adiicit Aristoteles vitium sophismatis non in ec posi- 
tum esse, quod universalis hominis notio seorsum considere- 
tur (iv τῷ ἐκτίθεσθαι). sed in eo quod pro substantia ha- 
beatur quae per se sola consistat, 


Cap. 23. Syllogismi quorum vitium in dictione est sol- 
vuntur, si negatur cuius affirmatio syllogismum fecit falsum. 
Quod hic de solutione dicitur consequens est eorum quae ha- 
buimus cap. 18. 

1192117 Si paralogismo factd^ cogimur, nt quod animatum sit 
animatum esse negemus (olov Πλάτων διδάσκει, διϑάσκδι δὲ 
τὸ ἄψυχον, olov τὸ βιβλίον. Πλάτων ὥρα ἄψυχον). patefa- 


Topica. 911 


ciendum est illud animatum esse: “αἱ vero cogitur animatum 
esse quod inanimatum sit (olov τὸ βιβλίον διδάσκει, τὸ δι-- 
δάσκον ἔμψυχον, τὸ βιβλίον ἄρα ἔμψυχον). ita occurrendum 
est, ut illud inanimatum esse dicamus. — Lectionem ὡς ἔστιν 
ἄψυχον vs. 18 quam Boethius et vet. intp. praebent reiicien- 
dam esse ex iis apparet quae proxime sequuntur. 

119a 20 Item ut solvantur qui fiunt παρὰ τὸ σχῆμα τῆς λέξεως, 
id quod admisso vitio repugnet categoria cui quaeque notio 
subiecta sit recte constituta proferendum esse docet. Exem- 
pla facile intelliguntur ex capite antecedente. — Vs. 23 bre- 
vius dixit ἀλλ᾽ οὐχ ἃ pro ἀλλ᾽ οὐχ ἅπαντα «d εὑρὼν ἐπίστα- 
ται ἢ ἄπαντα μαϑών. 


Cap. 231. De redarguendis syllogismis qui peccant in ac- 
cidente. 


119221 Quum incertum sit quando quod de accidente. praedi- 
cetur etiam de re ipsa praedicetur (hoc enim causam esse 
huius paralogismi vidimus 166b29) — alia enim de utroque 
simul necessario praedicari videntur, alis vero non me- 
cessario de utroque — omni syllogismo quo ad rem ipsam 
transfertur quod de accidente praedicatur ita occurrendum 
est, ut de re ipsa et de accidente idem non necessario prae- 
dicari dicamus, Promti autem semper esse debemus ad 
demonstrandum quale sit quod de utroque praedicari debere 
negamus: sunt enim alia συμβεβηκότα xa0' αὑτὰ eaque ne- 
cessario cum rei natura coniuncta, alia vero ita comparata, 
ut possint et abesse et non abesse ἃ rebus quarum sunt ac- 
cidentia (v. quae diximus ad 71b 10). — Prima exempla quae 
afferuntur qualia sint Aristoteles ipse docet in seqq., de 
quarto v. Plat. Euthyd. 298 E, de quinto schol. 315445. — 
Vs. 36 οὐκ ἀνάγκη τὸ κατὰ τοῦ συμβεβηκότος (olov τὸ δὸν 
εἶναι κατὰ τοῦ πατρόρ) καὶ κατὰ τοῦ πράγματος (ἤγουν τοῦ 
κυνός) ἀληϑεύεσϑαι. ὥστε σὸν εἷναι πατέρα τὸν κύνα. 

179b 11 Solutionem modo propositum primum reprehendit pro- 
pterea quod, si vera esset, non eadem solutio conveniret in 
omnes eiusdem generis paralogismos (eos intell. qui in acci- 
dente peccant): convenit enim illa quidem in eos qui idem 
simul sciri et nesciri cogunt, non convenit in eos qui non 
probant aliquid sciri vel neaciri, sed aliquid esse vel quo- 
dam modo se habere. Deinde (ait vs. 17, ubi secunda re- 


072 Topica. 


prehensio exponitur) fleri potest, ut in eadem argumentatione 
pluribus modis simul peccatum sit, quamquam paralogismus 
non solutus esse dicendus est, si falsi quodcunque in eo. in- 
veniatur, Velut etiam si quis Zenonem qui motum dari ne- 
gat ad absurdum deducat et revera coegerit falsum esse 
quod ille contendat, tamen fallaciam quam illius argumenta 
habent non solvit: nam vera solutio patefacere debet quo- 
modo fiat ut specie paralogismi propositi decipiamur. Quare 
si alter revera nihil coegit, quamvis videatur (quod accidit 
in iis paralogismis de quibus nunc sermo est, ἐν τοῖς παρὰ 
τὸ συμβεβηκός). sive verum est sive falsum quod conficere 
velit, qui paralogismum solvit patefacere debet revers nihil 
coactum esse. — Vs. 18 dedimus ἁμαρτίας. quia μοχϑηρίας 
quod plurimi codices praebent e vs. antecedente hic vide- 
tur illatum esse. — Vs. 22 recepimus lectionem quam optimi 
libri mss. cum editionibus plerisque exhibent licet Boethio et 
vet. intp. invitis: nam oratio maiorem vim habet si legimus 
ἀλλ᾽ οὐκ (coll. quae diximus ad 172419 extr.), ut o) γὰρ 
alienae correctionis speciem habeat. 

119 b26 Tertium argumentum, quo solutionem supra expositam 
evertat, explicat. In quibusdam syllogismis, ait, fieri quidem 
potest, ut illa solutio bene habeat, in hos vero paralogismos 
minime convenit, quia, quum ille et Coriscum esse Coriscum 
et eum qui accedat accedere noverit, non dicendum est idem 
ἃ se et sciri et ignorari: novit enim utrumque. Apparet au- 
tem illam solutionem locum habere non posse, nisi si alterum 
sciretur, alterum nesciretur. 

179b34 Secundum quod habuimus argumentum etiam contra 
eos valet qui paralogismum 1792358 commemoratum ita sol- 
vunt, ut omnem numerum et magnum et parvum esse dicant. 
Peccant enim in eo, quod revera nihil coactum esse non vi- 
dent, sed verum syllogismum factum esse concedunt. 

119b 38 Alii denique argumentationem aliquid ambigui habere 
dicunt, quod falsum est propterea quod, quum dicis ,,canis tuus 
est, canis pater est, ergo canis est tuus pater" neque sin- 
gula verba neque sententia quam coniuncta exprimunt dupli- 
cem interpretationem admittunt. 

180a8 ltem etiam alium paralogismum ita solvunt, ut oratio- 
nem ambiguam esse dicant. Male. Nam τὸ τοῦτο τούτων 
εἶναι non ambiguum est, sed aliquid ab aliquo possideri si- 


Topíca. 018 


gnificat. Si quis tamen hoc ambiguum esse contendat (quia, 
si dicatur ὁ ἄνϑρωπος τῶν ξῴων ἐστίν, non possessio signi- 
ficetur, ut τοῦ τοῦτο τούτων εἶναι etiam alium sensum esse 
appareat quam eum quo aliquid ab aliquo possideri signifi- 
cet, et quia, si quid ita referatur ad τὰ κακά (vs. 12), ut ge- 
nitivo casu ponenda sint, velut si dicamus ἀπαλλαγὴ τῶν κα- 
κῶν. dicendum sit τοῦτο εἶναι τῶν κακῶν. — ἢ. e. coniun- 
gendum sit cum genitivo τῶν κακῶν — neque tamen pro- 
pterea (ἡ ἀπαλλαγὴ) in malis numerandum sit, unde appareat 
multiplicem sensum habere τὸ τοῦτο τούτων slvat), non tam 
in ambiguitate peccatum esse dicendum est, sed in eo, quod 
simpliciter enuntiatum sit quod non nisi quodammodo afflr- 
mari debebat: nam qui φρόνησιν dicit ἐπιστήμην τῶν κακῶν 
non simpliciter dicit φρόνησιν εἶναι τῶν κακῶν, ἀλλὰ πῇ τῶν 
καχῶν. ---- lam his expositis et a Bkko et ab iis qui ante eum 
Aristotelem ediderunt falsa interpunctione facta hunc locum 
difficilem redditum esse apparet. Namque longiori oratione 
interiecta non mirum est, quod in altero membro, quod inci- 
pit verbis παρὰ τὸ vs. 13, particula οὖν adiecta est: apodosin 
enim inceptae orationi deesse oblitus Aristoteles novum enun- 
tiatum exorsus est (qua de re v. quae diximns I. p. 336). 
180a14 Quare quamquam exemplum quod modo habuimus (hoc 
enim significat verbis ἐπὶ τοῦ λόγου τούτου vs. l5) τὸ φρό- 
νησιν εἶναι τῶν κακῶν non ambiguum est, tamen fleri for- 
tasse potest, ut ambiguitatem habeat, si dicatur dya9óv τι 
εἶναι τῶν κακῶν. ut et aliquid boni malum esse et aliquid 
boni a malis possideri eorumque usui inservire signiflcet. 
At ne hoc quidem verum est, quoniam, si quid est bonum 
et est τούτου (h. e. et possidetur a pravo homine), non con- 
sequitur idem etiam esse ἀγαϑὸν τούτου: nam quae singula 
de aliqua re praedicantur, eadem etiam copulata de ea prae- 
dicentur non est necesse. Quare neque quum dicimus τὸν dv- 
ϑρωπον τῶν (oov εἶναι, quidquam ambigui oratio habet. Nam 
si quando aliquid brevius iusto exprimitur (ἀφελόντες vs. 19) 
— hoc enim facit qui dicit ó ἄνθρωπος τῶν ζῴων ἐστί, 
quum dicere debeat εἶδός τι τῶν ζῴων ὁ ἄνθρωπός ἔστιν 
vel aliud quid huiusmodi — orationem esse ambiguam mí- 
nime consequitur: nam sicut τὸ μῆνιν ἄειδε ϑεά brevius di- 
ctum est, ut sensu proprio acceptum non significet lliadem, 


δ. Topica. 


tamen oratio eius qui dicit δός μοε và μῆνιν ἄειδε Oed Tlia- 
dem intelligens ambigua dici non poterit. 


Cap. 25. De solvendis iis paralogismis qui ἐπ eo peccant, 
quod simpliciter ponunt quod non nisi quodammodo verum 
est. 

180223 Qui redarguere velit paralogismos qui simpliciter as- 
serunt quod non nisi cum adiunctione quadam concedendum 
est, conclusionem considerare debet, num fortasse fieri pos- 
sit, ut simul ipsa sit vers et id quod ei contrarium sit vel 
repugnet, si utrumque cum adiunctione quodam dicatur vel 
alterum simpliciter, alterum cum adiunctione: nihil enim ab- 
surdi exit, si contraria vel repugnantia simul vera sint ita ut 
aut utraque non simpliciter pronuntientur aut certe alterum. 

180233 Prima duo exempla quae hie habentur facile intelli- 
guntur coll. 16721 sqq.; tertium ab Aristotele explicatur 
vs. 39, de quarto v. schol. 316b 26. 

180b2 Item si oratio et aliquid falsi habet et aliquid veri, dif- 
ficile videtur ad diiudicandum num vera sit dicenda an falsa: 
fleri enim potest, ut simpliciter falea sit, quodammodo vero 
vel certae cuiusdam rei ratione habite (7 τινόρ vs. 6) vera, 
ut partim quidem sit vers, quamquam vera simpliciter dici 
nequeat. 

180b 12 τῷ αὐτῷ. eidem homini. Namque quum exemplo pro- 
xime antecedente demonstratum sit idem simul esse posse 
bonum et malum, sed bonum alii homini, alii malum, nunc 
etiam eidem homini idem simul bonum et malum esse osten- 
ditur, quamquam non eodem tempore vel non eodem loco. 
Similem quasi gradationem habuimus 161a 29 — 34. 

180b 24 Suum quemque habere iustum est; si iudex ex animi 
sententia iudicavit, iuste iudicavit, quare si ex animi senten- 
tia alii adiudicat quod alius habere deberet, ille possidebit 
quod iustum est — lege certe iustum, naturas iniustum. — 
γε. 25 ex optimis codicibus dedimus ψευδής, quod etiam vet. 
intp. videtur habuisse qui vertit: ,,si sit falsus", et Boethius 
qui habet: ..81 sit falsa (opinio intell.)". 

180b 31 Docet quomodo solvendi sint paralogismi quos habui- 
mus vs. 24 et 26, quamquam hoc iam satis manifestum est 
ex iis quae antecesserunt. 


Topica. δ 
Cap. 386. De redarguendis iis qui refutationis definitio- 


nem non observant. 

181 4 2 πρότερον respicit ad 1672221 sqq. Conclusionem ait con- 
siderandam esse πρὸς τὴν ἀντίφασιν. h. e. ita, ut cognoscatur 
num conclusio quidquam admittat quod uni eorum repugnet, 
quae ut observentur ipsa refutationis notio postulet, velut num 
admittat τὸ οὐχ ὡσαύτως vel τὸ οὐχ ἐν τῷ αὐτῷ χρόνῳ. Si 
quis autem statim ab initio interroget num fleri nequeat, ut 
idem simul duplum sit et non duplum, negandum est hoc fleri 
non posse et concedendum quamquam non eo sensu quo, si 
dederimus, revera nos redargui intelleximus, h. e. non eo 
sensu quo contra definitionem refutationis supra a nobis pro- 
positam peeccetur (non simpliciter, sed adiunctis iis quae in 
vera refutatione observanda sunt) Exempla quae sequun- 
tur facilis sunt ad intellirendum: nam priori paralogismo 
ita occurrendum est, ut dicamus ἀλλ᾽ οὐ κατὰ ταὐτό. al- 
teri ita, ut dicamus ἀλλ᾽ ovx iv τῷ αὐτῷ χρόνῳ. — Vs. 16 
ex optimis codicibus quibuscum Boethius et vet. intp. con- 
spirant adiecimus verba χατὰ ταὐτό, quae et facile per scri- 
bentium negligentiam omitti potuisse et haud intempestive 
hic inseri.apparet, quum antecedentis paralogismi vitíum in 
eo positum sit, quod conclusio non dicatur κατὰ ταὐτό (cf. 
quae diximus ad 180b12 extr.). Accedit quod etiam plures 
editiones priores illa verba habent. 


Cap. 21. Quomodo refutentur paralogismi in quibus prin- 
cipii petitio sit. admissa. 
181a15 Si statim ab initio perspicimus adversarium petere ut 
sibi detur quod probare debet, non dandum est, quamvis pro- 
babile sit, sed dicendum (quod verum est) concedi non posse 
quod velit ille, sed demonstrandum esse; sin autem ab initio 
non perspeximus petitionem principii ab altero fleri, sed re- 
futatione confecta hoc cognoscimus, quod ipsi peccavimus in 
illum conferre debemus ita, ut illum male argumentatum esse 
dicamus: nam in vera refutatione utendum non esse peti- 
tione principii. Denique (vs. 19) etiam ita occurrere licet, 
ut dicamus datum esse ἃ nobis quod ille interrogaverit non 
ut propositionem, qua a nobis concessa ille ad nos redar- 
guendos uti possit, sed ut thesin contra quam disputare de- 
beat — quod plane contrarium est ei quod in syllogismis so- 


916 Topica. 


phisticis fleri solet: in his enim propositione data quacunque 
ita utuntur, ut adversarium inde redarguere studeant. — 
Bkki interpunctionem qui retinuerit vs. 21, haud scio an hunc 
locum intelligere non possit. 


Cap. 28. De solvendis paralogismis quorum vitium est in 
consequentia. 


181 22) ἐπ᾽ αὐτοῦ τοῦ λόγου δεικτέον, ex argumentatione ipsa 
demonstrandum est non esse alterum alterius consequens, 
quod propositione non recte conversa posuit adversarius. Cf. 
quae habuimus 161b1, ubi etiam de Melissi paralogismo 
sermo fuit. 


Cap. 29. De redarguendis iis paralogismis qui assumunt 
quod ad syllogismum non pertinet. 


181231 In iis paralogismis qui in demonstrationem assumunt 
quod revera ad demonstrationem conficiendam nihil facit (παρὰ 
τὸ προστιϑέναι τι). videndum est num eadem exeat demon- 
stratio, etiam si illud praetermittatur. Quod si fit, dicendum 
est datum illud esse a nobis, non quia pro vero haberemus, 
sed ne argumentationi, quam adversarius conficere vellet, 
dicis causa offecisse videremur, hunc vero iam non ita uti 
eo quod concessum sit, ut ad demonstrationem conficiendam 
aliquam vim habeat. 


Cap. 90. De solvendis iis paralogismis qui ez pluribus 
interrogationibus unam faciunt. 
181b1 Sicut autem is qui propositionem ambiguam distinctione 
non facta aut concessit simpliciter aut negavit, quamquam 
interrogatio non erat simplex, non redarguitur, si propositio 
utrocunque modo accepta aut vera est aut falsa, item etiam 
qui in eo peccat, quod ad plures interrogationes simul pro- 
positas simpliciter respondet, non refutatur, si unum respon- 
sum quod dedit simul omnibus interrogationibus convenit et. 
verum est in omnibus. Sin autem alterum affirmari debet, 
alterum vero negari, vel si num plura de pluribus praedi- 
centur simul interrogatur et si res ita se habet, ut utrum- 
que de utroque quodammodo praedicari possit, quodammodo 
non possit, facile redarguitur qui simpliciter omnia simul 
affirmat vel negat. — Notandum est, quod vs. 8 apodosis 


Topica. 011 


deest, quae facile ex antecedentibus repetitur: plene enim 
dicendum erat συμβαίνει ὑπεναντίωμα, ὥστε τοῦτ᾽ εὐλαβη- 
τέον, intell. τὸ ἁπλῶς. ἀποκρίνεσθαι. 

181b 10 Exempli gratia, ait, si quis de bono et malo coniun- 
ctis interrogatus num bona sint an mala simpliciter respon- 
det ,,bona" vel ,,mala"?, et bona et mala ea esse cogi po- 
terit et neque bona esse neque mala. Nam simplex respon- 
sum quod datum est ,bona" vel ,,mala" non conveniet in 
utrumque: quare demonstrabitur quae bona et mala sint ea- 
dem esse cum iis quae neque bona sint neque mala. Deinde 
(vs. 13) si quis unumquodque secum idem et ab alio diver- 
sum esse uno responso edito concessit, eadem (duas res 
intell. velut 4 et B) et a se ipsis diversa et secum (inter se) 
eadem esse probatur, quum non cum aliis, sed secum ipsis 
eadem et inter se (a se ipsis, αὐτῶν) diversa esse datum 
sit. Denique (vs. 15) si quid boni corrumpitur, ut malum fiat, 
malum vero pro tempore bonum est, ex uno bono fiunt duo, 
malum et bonum. Duo autem quae sunt inaequalia, quum 
utrumque sibi ipsi sit aequale, et aequalia sibi sunt et in- 
aequalia. 

181b19 Dantur etiam aliae horum paralogismorum solutiones, 
ut si quis orationem ambiguam esse dicat. Nam quum ambo 
sibi aequalia esse dicuntur, hoc et ita intelligi potest, ut si- 
gnificet alterum alteri esse aequale et ita ut utrumque sibi 
quidem ipsi sit aequale, alteri vero inaequale. Eadem ambi- 
guitas locum habet, si omnia sibi aequalia esse dicuntur, 
ut voces ,,ambo" et ,,omnia" ambiguas esse appareat, quam- 
quam optime huiusmodi sophismati occurri patet, si ad plu- 
res interrogationes non unum responsum detur, sed diversa: 
quod si fit, aliquid absurdi confici neutiquam poterit. 


Cap. 31. Quomodo occurrendum sit. iis qui ut idem plus 
semel dicamus efficere student, 


181b 25 Ne idem plus semel dicamus, cavendum est (cf. 173a 1), 
ne notiones relutas, quum simpliciter proferantur et sine eo 
ad quod referantur, aliquid significare concedamus, velut 
dupli notionem sine notione dimidii nihil significare dicen- 
dum est: nam videtur quidem altera notio inesse in altera, 
quamquam revera non inest. Etenim etiam si dico ,,decem 


uno deducto", notio numeri decem inest in eo quod dixi, et 
II. 981 


518 Topica. 


affirmatio semper inest in negatione, attamen utraque non 
significat idem, ut appareat non idem semper signiflcare 
Α et 4B, etiamsi B insit in 44: unde consequitur non ne- 
cesse esse ut τὸ διπλάσιον idem signiflcet quod τὸ διπλάσιον 
ἡμίσεος : quare optimo iure diximus neque dupli neque di- 
midii notionem nude pronuntiatam quidquam significare aut, 
si quid significent, certe non idem significare si coniuncta 
ac si nnda proferantur; neque enim generalis notio ἐπιστή- 
μῆς eadem manet in specie, ut si dico ἰατρικὴ ἐπιστήμη: 
nam illa quidem est ἐπιστήμη ἐπιστητοῦ. speciei notio vero 
non est ἰατρικὴ ἐπιστήμη ἐπιστητοῦ. sed. ixvov ug ὑγιεινοῦ 
καὶ νοσώδους. 

181» 36 δηλοῦται. intell. τὰ ὑποκείμενα. Quae its praedican- 
tur de aliis, ut simul significent notionem eius de quo prae- 
dicentur (velut notione imparis quae de numero praedicatur 
notio numeri continetur, v. quae habuimus 173b 7), ea non 
idem significare dicenda sunt si nuda pronuntientur ac si 
coniuncta cum notione quam necessario contineant. — Quae 
sequuntur non satis clare dicta sunt. Ex iis autem quae le- 
guntur 18222 apparet sic argumentandum fuisse, τὸ γὰρ 
σιμὸν αὐτὸ μὲν καθ’ αὐτὸ λεχϑὲν ῥινὸς κοιλότητα σημαίνει, 
προστιϑέμενον δὲ τῇ ῥινὶ οὐ ῥινὸς κοιλότητα ἀλλ᾽ ἁπλῶς 
κοιλότητα. — Vs.39 οὐδὲν χωλύει, intell. μὴ δηλοῦν τὸ αὐτό, 
ἀλλὰ τὸ μὲν τῇ ῥινὶ προστιϑέμενον ταύτῃ σημαίνειν αὐτὸ 
ὑπάρχειν. De usu particulae ἀλλὰ diximus ad 172419. 

18221 Bkkus Iul. Pacium secutus dedit συμβαίνει, quod quem 
sensum habeat non dico bonum, sed tolerabilem non asse- 
quor. Boethius et vet. intp. habuerunt σημαίνειν, quod licet 
codicibus invitis recepimus: nam plerique eorum qui habent 
σημαίνει. quum omiserint verba ἔνϑα μὲν... σημαίνει, in eo 
videntur peccavisse, quod formarum similitudine decepti a 
verbo σημαίνειν quod legitur vs. 1 aberraverunt ad alterum 
σημαίνει quod habetur vs. 2, ut non verba ἔνϑα μὲν... ση- 
μαίνει, sed verba σημαίνειν... ῥαιβὸν ab iis praetermissa 
esse videantur. Buhlius (animadvv. critt. ed. Bip. III. p. 668) 
in cod. Guelph. lectionem σημαίνειν exstare tradidit. 


Cap. 82. De soloecismis vitandis. 


182.12 At, ait, dicere lapidem non est. dicere aliquid quod no- 
minativo (ὃ vel τοῦτο), sed quod accusativo casu proferatur 


Topica. 539 


velut per ὃν vel τοῦτον. — Vs. 15 Ex codicibus Dc, qui- 
buscum Boethius et vet, intp. conspirant, dedimus εἰπεῖν: 
apparet enim ferri non posse lectionem vulgarem εἶπεν. Sen- 
tentia enim, ut sequentia docent, haec est. Lignum vero vel 
quaecunque alia generis neutrius sunt dici οὗτος nihil refert, 
quis horum et nominativus et accusativus eandem habet for- 
mam, ut, si inter se permutentur, tamen non fiat soloecismus. 

182219 Si quis interroget num hic sit haec? et si, postquam 
negaverit alter, pergat quaerere nonne hic est Coriscus?* et 
deinde dicat: hic igitur est haec, tamen, etiam si Corisci no- 
men feminam significaret, soloecismum non coegit, nisi prius 
alter interrogatus num Corisci nomine femina significetur, 
hoc ipsum concesserit. 

152a25 δεῖ xdxti... Haec quum brevius dicta sint, obscuriora 
facta sunt: apparet enim hoc dicturum fuisse Aristotelem: 
ὁμοίως οὖν δεῖ xdxsi (in exemplo quod habuimus vs. 11) Ós- 
δόσϑαι τὸν λίθον σημαίνειν οὗτος, h. e. ὁμοίως οὖν, εἰ μέλ- 
λει ὡς ἀληθῶς συλλογίζεσθαι σολοικισμόν. δεῖ xdxti προσε- 
ρωτᾶν εἰ τὸ φάναι εἶναί τε λίθον σημαίνει τὸ φάναι οὗτος 
ἀλλ᾽ οὐ τοῦτον. 

182a26 φαίνεται 0i... Speciem autem soloecismi habet quod 
coactum est, quia accusativus pronominis neutrius quo usus 
est qui interrogavit (τοῦτο vs. 10, τὶ vs. 11) eandem formam 
habet quam nominativus. 

182234 οὕτως. h. e. si interrogetur ἄρ᾽ ὃ φὴς εἶναι τοῦτον, 
ἐστὶ τοῦτον; — Vs. 39 τὸ piv ἰπίε!!, τὸ ἐπιστήμην ἔχειν, 
τὸ δὲ intell. τὸ ἐπίστασθαι. 


Cap. 38. Vera solutio paralogiemorum, ín quibus idem 
peccatum est, sodo facilior est modo difficilior, 32 De syllo- 
gismis argutis, qui difficiliores sunt ad solvendum. 183214 
De argumentatione inepta quae facile solvatur. 421 Qui is- 
terrogat aut contra thesin disserit aut contra eum qui thosin 
defendit aut temporis excusatione utitur, 


182b 10 Eadem argumentatio alíis alio vítio laborare videbitur, 

quia, si vitiorum quse recensuimus genera ad singulos pera- 

logismos transferantur, ut quid in síngulo quoque sophismate 

peccatum sit definiatur, haud raro dubium erit in queo ge- 

nere singula sophismsta collocands sint — Verbis ὥσπερ 

οὖν vs.13 respondent quae sequuntur vs. 27 ὁμοίως δὲ καὶ... 
21 * 


580 Topíca. 


182b 16 Quid ridiculi habeat primum exemplum quod proponi- 
tur non intelligo: nam Alexandri interpretationem (schol. 
319b43) ineptam esse per se intelligitur, quod vero dicit 
auctor paraphr. anon. ed. Spengel. p. 132, 1 ἢ ὅτι ἐκομίξετο 
ἐπὶ δίφρον ἢ ὅτι ἄρμα ἤλαυνεν quomodo ex Aristotelis ver- 
bis exprimi possit non υἱάθο. ---- πρὸς τὴν κεραίαν στέλλεσθαι 
ambiguum est, quum et significet ad antennam mitti (conten- 
dere) et vcla pandere a latere s. ventum obliquum captare 
(ἐκ κεραίας διαδραμεῖν). --- Boreas purus aut est Boreas ven- 
tus salubris aut Boreas ,jinteger scelerisque purus". — Estne 
ille Euarchus? aut: significat habetne nomen Euarchi* aut: 
regitne bene civitatem? (ἄρ᾽ ἐστὶν εὖ ἄρχων ;) ad quod re- 
spondetur: imo Apollonides est. locus videtur in eo esse, 
quod nomen Apollonidis sono simile est verbo ὠπολλύναι. 

182b 32 Syllogismus argutus est qui audientis animum ita per- 
turbat, ut nesciat quomodo se expediat. Quod si fit, duplex 
audientibus movetur dubitatio: namque aut, si revera aliquid 
coactum est, dubitatur utra propositio impugnanda sit, aut, 
si syllogismus contentiosus factus est (h. e. syllogismus qui 
aut nihil revera coegit, quamvis speciem syllogismi habeat, 
aut qui quod confecit non collegit ex principiis propriis eius 
rei de qua sermo est, v. 171b 19), dubitatur quomodo de- 
fendendum sit quod ab initio proposuimus. lam ratiocina- 
tio ipsa, si bene habet, argutissima est quum positis propo- 
sitionibus valde probabilibus cogitur quod quam maxime im- 
probabile est: nam si in una et eadem ratiocinatione, cuius 
propositiones sint 4218, conclusio C, sumitur id quod conclu- 
sioni repugnat, ut fiat conversio qualem habuimus Anal. pr. 
c. 8— 10, quodcunque efficitur simile erit conclusioni C: su- 
mebatur enim quod repugnat conclusioni C valde improba- 
bili, h. e. sumebatur propositio valde probabilis qua coniun- 
οἷα cum propositione 744 vel B evertitur propositio B vel 4, 
ut appareat ex propositionibus probabilibus semper cogi quod 
valde improbabile sit: quare dicit (183a 3) talem syllogi- 
smum ἐξ ἴσου τὸ συμπέρασμα ποιεῖν τοῖς ἐρωτήμασι. quum 
conclusio negata eandem semper probabilitatem habeat quam 
propositiones, ut, si cum altera propositione coniungatur, 
conclusio aeque improbabilis exeat quam prima. Deinde 
(vs. 4) arguta est ratiocinatio quae ex propositionibus proba- 
bilibus conclusionem efficit aeque probabilem (ἐξ ἁπάντων 


Topíca. 981 


ὁμοίων): quam quum non debeamus concedere, propter 
aequalem propositionum probabilitatem haesitamus utra no- 
bis impugnanda sit. 

183 a9 παρὰ ψεῦδος. h. e. παρ᾽ ἀναίρεσιν. ut dicit vs. 10. Quid 
haec sibi velint apparet ex iis quae habuimus 176b 35 sq. 
183a16 Si aliqua propositio praetermissa est, sine qua ar- 
gumentatio quam conflcimus esse non potest, et si re- 
vera nihil cogit, ratiocinatio inepta est; si vero deest ali- 
quid quod ad argumentationem ipsam quidem non perti-^ 
net, sed unde propositiones ex quibus cogitur confirmentur 
et veri similiores reddantur, ratiocinatio quidem non con- 
temnenda est, quamquam qui interrogavit in reprehensionem 

incurrit. | 

183224 πρὸς τὸν χρόνον συλλογίξεσθαι dicitur qui controver- 
siam deducit ad id quod ut redarguatur longiorem disputa- 
tionem requirat quam quae ad finem perduci possit. Negligen- 
tius v. 26 adiecta sunt verba τὸ διαλεχθῆναι πρὸς τὴν λύ- 
6.v, quasi non praecessisset particula 7, sed quasi dixisset 
ὥστε μὴ εἶναι τοῦ παρόντος καιροῦ τὸ διαλεχϑῆναι πρὸς τὴν 
λύσιν. 


Cap. 94. Breviter recensentur de quibus im hoc libro 
actum sit. 31 Epilogus doctrinae dialecticae. 


183233 τοὺς λόγους quos hic opponit τοῖς συλλογισμοῖς intel- 
ligere videtur τοὺς φαινομένους uiv συλλογισμοὺς οὐκ Óv- 
τας δέ. 

183 "1 Quum autem ob cognationem quae inter dialecticam et 
sophisticam intercedit praeter id quod dialecticae proprium 
est, ut tentet quid alii in disputando valeant, etiam id aga- 
tur, ut qui disserat rei de qua disputet peritus videatur 
(nam qui se interrogari vult rem scire profitetur, qui inter- 
rogat videtur ab alio edoceri velle), his libris non solum do- 
cuimus quomodo interrogandum et utendum sit iis quae ad- 
versarius concesserit (τὸ λαβεῖν λόγον). sed etiam quo- 
modo ipsi respondentes thesin quam defendamus tueri pos- 
simus. — εἰρήκαμεν vs. 7 respicere videtur ad 165423 sq. 
— Recte monet Alexander (schol. 321a14) vocem zQórs- 
ρον vs. 18 coniungendam esse cum participio ληφθέντα. 


Topica. 


183b31 De Tisias, Thrasymacho, Theodoro v. quae disputavit 
Spengel συναγωγὴ τεχνῶν p. 31 sqq. et p.93— 1093, F. D. Ger- 
lach Histor. Studien p. 71 not, p. 82— 835, p. 87, Winckel- 
mann in Plat. Euthyd. p. XXXIV sqq. 

184b3 et 6 De ὑμῖν et ὑμῶν v. Stahr Aristotelis I. p. 114. 
Boeth. et vet. intp. habuisse videntur ἡμῖν vs. $, sed ὑμῶν 
vs. 6. — Cum fine cf, quae leguntur 1329 b 34. 


I N D E X. 


yabó» - — τὸ ἀγαϑόν 49b10. τὐ᾿ ἀϑανασία 126} 8ὅ. 


ἀγαϑὸν ὁμώνυμον 101 412. ἄϑετος οὐσία 81 δῦ. 
ἀγαθῶς 186b28. ἀϑρεῖν 4625. 
ἄγειν γραμμάς 101 α16. κατὰ τὸ αἱρετώτερον ἣ εὐκεῦτε 
ἀγεωμέτρητοι 1118. ἀγεωμέτρητα εἶναι πῶς ἔχουσιν οἱ ὅροι 
«ἐοωτήματα 11} 11 et 22. τὸ αἰσϑάνεσϑαι κρένειν ἐστίν in 216. 
ἄγνοια ἡ κατὰ διάϑεσιν λεγομένη] τὸ αἰσθάνεσθαι πλεοναχῶς λέγεται 
49b28. ἐλέγχου ἄγνοια 168a 18. 06 
ἀγνοούντως 114b10. αἰσϑήματορ μονή 9987. 
ἀγνώς 118 20. ἡ ὧν δῖ. ἡ ὦ δύναμιρ σύμφυτος κριτική 
ἀγράμματοι ψόφοι 16229. 99b αἴσθησις τῶν xaO ἕκα- 


ἀγχίνοια 89b 10. o» 81b 6. δι᾽ αἰσθήσεως ovx ἔστιν 
ἀγωνιστικοὶ λόγοι 165b 11, 174 a 12. ἐπίστασθαι 87)» 28. 
ἀγωνιστικαὶ διατριβαί 115 «2. αἰσχύνη -- φόβος 120 88. 


ἀγῶνος χάφιν 155} 26. αἰκεῖσθαι (λαμβάνειν) τὸ ἐν dori 
Adiectivum verbale c. acc. personae| (τὸ ἐξ ἀρχῆς) 41b8, 18, 20, 64b 

coni. Comm. 1764 26. ibiq. Comm., 91. a36, b b11, 162b 21, 
ἀδικεῖν 109b 83. 167 a 96,. 18] 615. αἰτεῖσθαι τάναν.- 
ἀδιχομαχία 111 28. ría 163a 14. αἰτῆσαι 108 a 6, 11 et 21. 
ἀδιόριστος 24a 19. — ἀδιόριστος —| αἰτήσασθαι 163a 20 ct 23. 

ἀόριστος Comm. 26} 14. αἴτημα 16b 28 et 82, T1 ἃ 8. αἰτήματα 
ἀδολεσχεῖν 180ε84, 158 4.28. ποιῆ- 868 84. 


σαι ἀδολεσχεῖν 165b15, 118 82. |αἰτίαι τέτταρες 98.821 ibiq. Comm. 
ἄδοξον 178219 et 20, 171b 11. εἰς αἰτιατόν 36220, 98 a 86. 

ἄδοξον ἄγειν có» λόγον 172b 10et18.|oi παρὰ τὸ μὴ αἴτιον 40yos 1607)» 81, 
Adverb. c. artic. coni. Comm. 51b24.| 168 b 23. 

διὰ (ix) τοῦ ἀδυνάτου ἀποδεῖξοι αἰτιώτερον 85 b 24. 

b14; — δεῖξαι 84a8, 85 a 40, ἀκοινωνητότερον 1170 δ]. 

8149; — περᾶναι 292 82. εἰς τὸ E E ἢ τοῦ εἶναι 14 80 et 
ἀδύνατον ἄγειν 8064 22. ἡ εἰς τὸ 1546. 5 κατὰ τὴν ἀντί- 
ἀδύνατον ἀπόδειξις 62)" 29. οἱ εἰρ! φασιν 113b 25. ἀκολουθήσεις 22214, 
τὸ ἀδύνατον ἄγοντες συλλογισμοί 14b 14. 

45a 28 ὁ διὰ τοῦ ἀδυνάτου συλλο- ἄκουσις 185b δὲ b 26, 12225. 
γισμός 61219. ἀδύνατον ἢ χαλεπόν] ἄκρα — μέσον 8:28. ἄχρον 
Comm. 82a 29. cim — ἔλαττον 26a22, b81, 
ἀδυναμία 119} 8. ἀδυναμία φυσική 29213. &xgo» Comm. 26217 sub 
9 


Affirmatio prior est negatione 86b 85, dno. ἐστέρα ἐπιστήμη ἐπιστήμης 
Comm. 1728. 81 LA Comm. 38b 32. 


981 


t 

τὸ 
γούμενόν ἐστιν 41. 8. ἐξ dl 
οὐκ ἔστι ψεῦδορ συλλογίσασθαι 


3 


Ἴρεα μεγάλα ἔχειν ἀνδρείας ση-] 29b 36. τὸ ἀναγκαῖον 82 b15, Comm. 
io» 0517. Ὁ emt í 


p. 400 extr. , ib. 88b38 et 94227. 


ἀληϑὲς πᾶν αὐτὸ ἑαυτῷ Onolo-| τὸ ἐξ ὑποθέσεως ἀναγκαῖον Comm. 
ὥν] 80) 88 οἱ 82} 8. ἐξ ἀναγκαίων ὁ συλ- 
"»7] λογισμός 74b 17 οἱ 26. 


et 11. οὐδέτερον οὔτε ἀληϑὲς οὔτε ἐξ ἀνάγκης --- ὡς ἐπὶ τὸ πολύ --- ózó- 


ψεῦδος 18b6 et 8. 


veQ ἔτυχεν 112b 


ἀληϑεύειν — ψεύδεσθαι ,16a10, » δ ἀναιρεῖν — διαιρεῖν 1728 5, 178b 14. 
et 5, 11288, 20a86. αληϑεύεσϑαιϊ τὸ ἀναίτιον ὡς αἴτιον τιϑέναι GO b 16, 
19a2, 22a1, 181b85, 185221 et| v. αἴτιον. 

84, 189a12 et 22. ἀληϑεύσεται ἀνακάμπτειν 72b 86 ibiq. Comm. 
134223 et 25, bll. ἀληϑεύεσθαι ἀνάκλασις 98229. 


τόδε κατὰ τοῦδε 49a. 
᾿Αλκιβιάδης μεγαλόψυχος 91} 18. 
ἀλλά pro δέ positum Comm. 9)» ὅ. 
ἀλλά ( pernegligent. repetitum Comm. 
b 


ἀλλ 78b 19, 10b 22,1022 21, 11181, 
1216 80, 155a 36, Comm. 5b10. 

τὸ ἐξ ἀλλήλων δείκνυσθαι 51b 18. ἡ 
δι’ ἀλλήλων δεῖξις 5982. 

ἀλλοίωσις 15418. 

ἄλλος --- ἕτερος Comm. 174 81. 

ἄλυτος — λύσιμος συλλογισμός 10 629. 

ἅμα 14b 24 ibiq. Comm. ἅμα τῇ φύ- 
σει 198. -» m 

ἁμαρτία — ogO0tnc a 16. ἁμαρ- 
ai) aliv τοῖς προβλήμασιν 1098 21. 

τὸ ἀμβλὺ πολλαχῶς λέγεται 106214. 

ἀμελέτητοι 115 8 326, 

ἄμεσα 48 88. πρότασις ἄμεσος 1227, 

al. ἀμέσων ὁρισμός 94a9. αἱ 

πρῶται ἀρχαὶ αἱἄμεσοι 99b 21. ἄμε- 
σα καὶ ἀρχαί 93b22. ἀμέσων ἔπι. 
στήμη ἀναπόδεικεος 12 19. 

ἀμετάπειστος ὑπὸ λόγον 130b106, 
183b80, 184a2. ἀμετάπειστος ὁ 
ἐπιστάμενος 72 4. 

ἀμετάπτωτος ἐπιστήμη 139} 88. 

ἀμιγέστερον roig ἐναντίοις 119 21. 

ἀμφιβολία 166a6, 179. 20. 

ἀμφιδοξεῖν 176 b 15 et28. ἀμφιδοξεῖ- 
σϑαι 176b 20. 

ἀμφοτέροιν τοῖν loyow 149212. cf. 
ib. 82 


ἄμφω genit. 118428, 1445 21 et 25. 
τὰ ἄμφω 168216. 

ἀμφώδοντα Comm. 9818. 

ἄν Comm. 62a5 extr., Comm. 14} 80 
coll. 168 420. 


ἀνάκλισις i. ᾳ. ἀνακεῖσθαι Gb11 sq. 

Anacoluthon Comm. 70 ὃ ὃ οἱ 29} 25. 

ἀναχρίψειν 172a32. 

ἀναλογία ἡ πολλαπλάσιος 881. 

ἀνάλογον Comm. 51 24. 

ἀναλύειν τοὺς συλλογισμοὺς eio τὰ 
τρία σχήματα 4184, 508 80, "8, 80 
et $8, 91a2, 78a7, Comm. I. p. 
866 sq., ib. 168a 18. 

ἀνάλυσις 49419, 51a18, 88b18. 
ἀναλύσεις 5088. 

τὰ ἀναλυτικά 195 81, 162a 11, "82, 


165b 
ἀναλυτικῶς Comm. 82b 85. 
ἀνὰ μέσον 1222, 8, 9, 10 οἱ 29, b 28, 
eddie: 28, Comm. 1223. 
ἀναμφισβητήτως 1182. 
ἀνανεύειν 895, "81, 158328, 
174 a 30. 
ἀναπνευστόρ 199288, 188b 31. 


ἀναπόδεικτος ἡ τῶν ἀμέσων ἐπιστῇ 
«πόδει ἡ τῶν ἀμ 757 


dvazódorog δόσις 123818. 

ἀνασχευαστικῶς 52a 88, 

ἀνατομαὶ καὶ διαιρέσεις 9882. 

ἡράχορσιε 48} 80. 182532. 

ἀνεξαπάτητος ὑπὸ λόγου 152a 

ἀνεξέλεγκτος 176 b 21. 

ἀνεπισχεφία 1966. εἰ 

ὑπὸ τῶν ἀνεκιστημόνων oi ἐπιστή 
γνερ ἐλέγχονται 108b T. "pon 

ἀψομολογούμενον 48221. 

ἀνταναίρεσις 198 b 83. 

ἀντεπιχειρεῖν 100b 5 et 10. 

ἀντεστραμμένως 22b9,162a1,Comm. 


a 90, 
ἀντιδιῃρημένα 14b 88, 186b 8, 1425 7. 
ἀντίϑεσις Comm. 82a32. ai ἀνειθέ- 


ἀνάγειν 902817 et 26, Comm.47a11.| σεις τέτταρες 118} 1ὅ. 
ἀνάγειν πάντας τοὺς συλλογισμοὺς ἀντικατηγορεῖσθαι 102819 et 29, 


εἰς τοὺς ἐν τῷ πρώτῳ σχήματι κα-] 1θ8}»8, 


ϑόλου 29b 1. 


a4 et 7, 135a 15. 
περὶ τῶν ἀντικειμένων 11b16 ibiq. 


τοῦ ἀναγκαῖον εἶναι ἀπόφασις τὸ μὴ] Comm. ἀνεικείμενόν τινορ Comm. 
ἀναγκαῖον εἶναι 21 b 26. τὰ ἀναγκαῖα] 5b14. ἅμα τῇ φύσει τὰ ἀνεικείμενα 


Index. 585 


142a24. ἀντικειμένη — — ἐναντίατὰ ἄπειρα ovx ἐπιστητά 8686. εἰς 
20a80. τὰ ἀντικείμενα λαμβάνειν] ἄπειρον ἐἕναι 81 δ, 82a7 et 89. 
ὀρϑὼς 5215. ἐν τοῖς διὰ τοῦ ἀδυ- ἀπείρως ἔχειν μηδενός 179 18. 
ψάτου συλλογισμοῖς τὸ ἀντικείμενον] ἀπεκτόνηκεν 152b 19. 
ὑποϑετέον 62b 26. ἐκ τῶν dvrixti- [ἀπηρτημένος 112810. 
μένων ovx ἔστεν ἀληϑὲς συλλογίσα- ἰ͵ὠἀπλατὴς ἡ εὐθεῖα 49b86. μῆκος 
σϑαι 64b8. προτάσεις ἀντικείμεναι] ἀπλατὲς 143b 12. 
6324 et 35, 61a32. ἀνεικεῖσθαι ἁπλῶς 115} 29, Comm. 21a5. ἁπλῶς 
1184. ἀντικεῖσϑαι ἀντιφατικῶς δ᾽ εἰπεῖν 140 82, 14528, 156b 6. 
11} 16. ἀπὸ δείπνου δεῖ περιπατεῖν 9411, 
ἀντικειμένως 21 8.29. ἀντικειμένως ἢ 1128. ἀπὸ στόματος ἐξεπίστασθαι 
ἐναντίως ἀντιστρέφειν τὸ συμπέρα- 168 b 28. 
euo 99 b 6. ἀποβολαί 111b38. 
ἀντιλογικοί 105a 19. ἀποδεικτικὴ πρότασις — διαλεχεική 
ἀντιπερίστασις πάντα 98225 ibiq.| 21a 23 
Comm. 
᾿ἀντισϑένης 104 b 21. 
ἀντιστοιχία Comm. 16b1 et 19b 6. 
ἀντιστρεπτέα 51a23. 
ἀντιστρέφειν 2b21, 14230, b11 et 
29, 99b1, ΘΟ] αὖ, 109a10, Comm. 
29a6 et 52b 8, ibid. I. p. 496. πρὸς 
ἀντιστρέφοντα λέγεται τὰ πρός ti 
6b28. ἐν τοῖς ἀντιστρέφουσι κύκλῳ 
ἐνδέχεται γίνεσϑαι τὰς ἀποδείξεις 
98 a 18. 
κατὰ τὰς ἀντιστροφὰς πῶς ἔχουσιν 
οἱ ὅροι 63 b 27. 
ἀντιτακτέον 131a4. 
ἀντίφασις 17a33, 72a12, Comm. 
17 a83. ἀντιφάσεις 11 b 26. 
ἀντιφατικῶς — ἐναντίως 11} 17 et 
20. --- ἀντεστραμμένως 22 α 84. 
ἀντιφήσας 650]. 
ἀντίφραξις γῆς 90216, 98 80. 
᾿ἀντιφῶν ἐτετραγώνιξεν 1128. 
ἀνυπόπτως ἔχειν 196 b 18. 
ἄνω — κάτω 82a22, 88b3 et 7, 
Comm. 6214 et 432236, 
ενώνυμος Comm. 19b6. 
ἀξίωμα — ϑέσις 72al3. ἀξιώματα ἁ . 
κοινά 16b 14. ἀξίωμα Comm.24a 80] ἀπόσβεσις 98b 6 et 10. 
et 12a 17. ἀποστατέον 101b 9. — ὅτι ἀνωτάτω 
ἀόριστον ὄνομα 16a32, 19b8. —| 155b 30. 
ῥῆμα 16b 14, 19b 10, Comm. 26b 14.| ἀποστοματιξόμενα 165 b 82. 
ἀπαγωγή 28b.21, 69a20 ibiq. Comm.|dzog&va.— καταφάναι230}18. ἐπο- 
— εἰς τὸ ἀδύνατον 29b 6, 90a31,| φῆσαι — καταφῆσαι 11a81, b 89, 
Comm. 83b 30. 18b 38, 20a25, 158820. ἀποφα- 
ἀπαντητέον πρὸς τοὺς λόγους 119] ϑῆναι — καταφαϑῆναι 18b 89. 
8417. ἀπόφανσις 1281]. — ἁπλῆ 11 20. 
ἀπαρνεῖται pass. 68b 37. ἀπαρνοῦν-] ἀποφάνσεις ἀντικείμεναι 88b21. 
ται act. 63 b 36. ἀποφαντικὸς λόγος 11 82 et 8. 
ἀπάτη 0019. 72b3, 74a7, δθαθ, ἀπόφασις 1169 et 25, 22414, v. 
81 αὖ et 15, 169 22 et 87. ἡ ἐν τῷ] κατάφασις. ἀποφάσεις --- καταφά- 
παρὰ μικρόν 41b 98. σεις 828 22. 
ἀπατητικός 171 b 10 et 21. ἀποφαεικῶς — καταφατικῶς 65 a 14. 














ἀποδεικτός 84 88, 8641, 90} 25, 
93a6, Comm. 484 87. 

ἀπόδειξις 1θ04 27, Comm. Prooem. 
ad Anal. post. ἀπόδειξις συλλογισμὸς 
ἐπιστημονικός 71b 18, 78224. ἐκ τί- 
vov αἱ ἀποδείξεις γίνονται 46b38. μὴ 
πάντων εἶναι ἐπκ.200,834 8.84 481. 
ἡ καθόλου τῆς κατὰ μέρος βελτίων 
δώ 8. 15, y δεικτικὴ τῆς στερητικῆς 
86a32, καὶ τῆς εἰς τὸ’ ἀδύνατον 
ἀγούσης 81a2. πλείους ἀποδείξεις 
τοῦ αὐτοῦ 81b5. αἱ κατὰ τὸ ση- 
μεῖον ἀποδείξεις 161b 9. 

ἀποδιδόναι τί ἐστί τι la $i 209. 
— λόγοντινός 16 et 10. --- ὀνόματι 
12a23. 

ἀποδυσπετεῖν 163b 19. 

ἀποκαϑιστάναι εἷς τὸ ἐναντίον 13 a 80. 
ἀποκαϑίστασϑαι 9b25 et 28. 

ἀπόκληρος 112b19. 

ἀποκνητέον 160221. 

ὁ xor ἀπόλαυσιν βίος 102b 17. 

ἀπομνημονεύσεις τῶν λόγων 164 8 8. 


ἀποφατικόν — στερητικόν Οοτηπι. [αὐξάνει ἡ σελήνη 18b 6. 
88} 18. αὐτὴ βούλησις, αὐτὴ ἐπιθυμία 141 a8. 


ἅπτονται πάντων 121 b 24. αὐτό nude ponitur Comm. 6a8 et 
ἄρα apodosin indicat Comm. 52b 19.| 8a37. xaO" αὐτό 78284, 84a12, 
ἀρετή v. σπουδαῖος. Comm. 5}» 16 et 40, avrógsuper- 
ἀριϑμὸς ποσὸν διωρισμένον 4} 28. vacaneum est ib. 123b 29. αὐτοῦ pro 
"Aqiorou£vng ὁ διανοητός 41522. αὐτοῦ et similia ib. 55b14. d αὐτός 


Aristotelis quidam loci emendantur| non satis accurate respondet iis ad 
Comm. 8a21 (958a25 et 855a6),| quae refertur in seqq. ib. 2064. 
4b4 (850a34). 17b1 (722219 et| αὐτὸ ἀγαθόν 141a9. αὐτὸ ἡδύ 
1855a 10), 34325 (1047b 20), 43a36| 1474 8. αὐτὸ μῆκος 148b 24. αὐτὸ 
($3827), 50b18 (94925), 59al4| μόνον 143a26. 
extr.(417 b 6),58 b 2(736a36),69a 19| αὐτοάνθρωπος 137b 6, 148217. 
(14472825), 1445] (224a 5 et 11), αὐτοδόξα 1654 80 et 31. 

93 a 36 (680a 32), 98a 20 (651221), αὐτοέκαστον 162223 et 81. 

94220 (1049225). Aristotelis πιο-[ αὐτόξφον 132 b 11, 143b81. 

destia et circumapicientia Comm.|avróuero; Comm. 8119. 

4925, praesertim in enumerando οἱ ἐξ ἀφαιρέσεως λεγόμενα 81b8 ibiq. 
praetermittendo ib. 55b23. Diffi-| Comm. 

cultatem propositam non solvit εἰ ἀφορισμός 8b22. 

quid imperfecti suum opus habeat|dgogisuévog Bb4, ὅ et 14, 12b 29, 
ipse indicat 18221. 1862. 

ἁρμονικὴ f] τε μαθηματικὴ καὶ ἡ κατὰ ᾿ἡχιλλεύς 91} 18. 
τὴν ἀχοήν 1941. τὰ ἁρμονικὰ ὑπὸ τὸ ἄχολον μακρόβιον 68.» 22. 
τὴν ἀριϑμητικήν Ἴ5.016, 78} 88.) ἀχρεῖον 180} 12 οἱ 28. ἄχρειοε σκέψεις 
ἁρμονικοὶ ol κατὰ τοὺς ἀριϑμούς b 26. 

107 a 16. ἀψευδεὶν 165a 25. 

ἀρνοῦνται 849. a9v70a6c90:128b24, βαδιστικόν 21b 16. 

60220. ἀρνηθῇ act. 158812 per-|Bagfagítsv τῇ λέξει 165b 21. 
inde atque ἀπαρνηϑῇ 128 b 28. βαρύ — ὀξύ — κοῦφον 106a 

Articulus negligentius et omittitur et|rà βλέπειν πλεοναχῶρ λέγεται 106 b 15. 
adiicitur ab Arist. Comm. 8a 21, ib. βροντή 93222, b 8, 94 α8. 

5428 coll. 26b 32. In articulo col-|Bovccov 29b 40 ibiq. Comm., 17116, 
locando negligentia Comm. 10b 10.| 172a4. 

In titulis articulus additur ib. 64a 37.|yo17vz — νηνεμία 108a11, b25. 
ἀρχή Comm. 46 410 et 94a21. ἀρχὴ γάρ repetitum Comm. 47b26; apo- 
τῆς κινήσεως ib. 943a20. có ἐν ἀρχῇ] dosin indicat ib. 82b 19; causam 
αἰτεῖσϑαι v. αἰτεῖσϑαι. ἀρχὴ παντὸς] exponit eius quod non expressum est 
μέγιστον 183b 22. ἀρχὴ ἀποδείξεως! ib. 1196. 

12a1. — συλλογιστική 72a15.  ai|Casus dativi et aliorum casuum ueus 
ἀρχαὶ τῶν συλλογισμῶν 46210. οὐχ] singularis Comm. 43b 22 et ὅ3 29. 
αἱ αὐταὶ πάντων 88a18. ἀρχαὶ ἐν]ὸ γέλως οὐ σημεῖον 48}» 88. 

ἑκάστῳ γένει 10 ἃ 81]. αἱ πρώται al|Dc generatione et corr. libri satislevi 
ἄμεσοι 99b21. brachio exarati Comm. 61b7. 
ἀρχοειδεστέρα ἀπόδειξις 86b 38. γένεσις 139b 20. γένεσις σνλλογισμῶν 
ἐν ἀσκέπτῳ χρόνῳ 89b10. 41a2. 

ἀστρολογία ἢ τε μαϑηματικὴ xol ἡ ἐκ γενετῆς 13 82. 


ψναυτική 18}υ40. Genitivus Comm. 988 81. Gesaitivi 
ἀστρολογικὴ ἐμπειρία 46219. absoluti ib. 19b 37 extr. οἱ 82 88. 
ἀσυλλόγιστος 91 b 23, 167 b 34,168a21.|y£vog 102a 81, Comm. I. p.238. et p. 
ἀσυλλογίστως λέγειν ΤΊ Ὁ 40. 283. ἐξ ἄλλου γένους οὐκ ἔσει δεῖξαι 


ἀσύναπτοι οἱ συλλογισμοί 42 42]. 5 ἃ 38. ἡ ἀπόδειξις οὐκ ἐφαρμόττει 
ἅτακτον τὸ μέσον 82}19 ibiq.Comm.| ἐπ᾽ ἄλλο γένος ἴθ ὃ et 28. 
τὰ ἄτομα 106, 3a85. γεωμέτρης 110b6, 161a34. ὁ γεω- 


lI t , 3 


ἀτόμως ὑπάρχειν ἢ μὴ ὑπάρχειν] μέτρης οὐ ψεύδη ὑποτίθεται 10 b 89. 
9888. γῆ 18001. 


Index. 88 


γίσεται ἀνεσκεναύμένον 158} 28, yíst-| διειλὲ 159b 19, 16158, peus. 
ται ἀνῃρημένος 194b 12, mocl" 161a osx ἔσειν αὐτὰ τὰ πράγματα 
γνῶμαι 116b 18 ibiq. Comm. διαλέγεσθαι φέροντας 165a 
γνώμων 1539 ibiq. Comm. διαλεκτιπός Ἰδὲ νᾶ, 170b 8, 1715 1, 
γνωρίξειν διχῶς ἔστιν 71 a 17, GA b 85. 172812, 6. διαλεκτικὸς ὄνλλογε- 
3 γνωρίξζονεα ἕξις 99} 18. enec Comm. 1l. p. 818 ἰοὶξ. λόγοι δια- 
γνωριμώτερα διχῶς T1 b S3. λεκειποί 165} ὃ. ἐν coig διαλεκτικοὶς 
γνωρισμὸς οὐσίας 90b16. — ἐν ταὶς ἀποδείξεσιν ὅδε $1. 


Cellecatio verborum Comm. 29b 31. | διαλεκτικὴ 101 b 2, 71a29 οἱ st 
ἢ Γοργίου πραγματεία 185$b37. 153a39, Comm. 52b 35 et Preeem. 
Grades cemparationis ubi non datur| Top. καὶ περὶ τὴν διαλεκεικὴν πφα- 
comparatio sensu proprio Comm.| γματεία 46a 38. πρότασις διαλεκτε- 
66a $5 extr. xy 10123, 8, 198a 16, Comm. 29» 23 
7 γραμμὴ συνεχής 58]. coll. ib. 243a 25. διαλεκεεκαὶ σύνοδοι 
γυμνασία 164212, 159225, 161a25.| 159a 32. 
γυμναστέον οὐ πρὸς τὸν τυχόντα διαλεκεικῶς 105} 8]. διαλεκεικος 
164b 9. , δσυλλογίζεσϑαι 81 b 19 οἱ 22. 
ὁ γυμναστὴς ποιητικὸς εὐεξίας 181 a 4. τὰ ἐν τοὶς διαλόγοις — τὰ ἐν τοῖς 
γυναῖκα ἔχειν 15 Ὁ 28. μαϑήμασιν 18 a 12. 
Dativus negligentius ponitur Comm.|xecc διάμετρον 19b 85. 
82b21, v. Casus. διανοητικὴ μάϑησις 2181. 
δέ apodosin indicat Comm. 17}} coll.|3id»o:«, διανοεῖφϑαι Comm. 71a1. 
ib. 52b19. δέ pro ἀλλά positum ib.| cà ἀπὸ διανοίας 95a3. 
9b5. δέ praecedente καί ib. 1a9. διαπορεῖν Comm. 90a 88. 
δεικτά 26b 21. ἐν τοῖς διαπορήμασιν 93b 20. 
δεικτικὴ ἀπόδειξις 6229. διασαφῆσαι 140b 6. 
δεικτικῶς 29231 ibiq. Comm., 4$a26 διαστειλάμενος 181b17. διασεείλαρ 
et36, 62b 89 sq. δεικτικῶς — ἐξ ὑπο-] 134 b 22 


ϑέσεως 40} 29. διάστημα 89415 et 81, 88a4, 8351, 
δεκτικόν Comm. 4a11. 84a85 et b 14, Comm. I. p. 440. 
τὸ δέον διττόν 165b35, 177. 52. ἰδιατριβὰς ποιεῖν ἀγωνιστικᾶς 161 a 24. 
δή apodosin incipit Comm. I. p. 886, διαφέρειν Comm. 51 b14. 

ib. 92b 19. διαφιλονεικοῦντες 165b 18. 
δῆλος — φανερός Comm. 76b 11. διαφορά Comm. 1b1347. ἢ διαφορὼ 
διάβολος 126231 et "9. γενική 101}18. αἱ διαφοραὶ ἕκεραι 
διάβροχος 1617}. τῶν ἑτερογενῶν 1b17. 
διαγεγραμμένα κατ᾽ ἀλήϑειαν 4688. διαφωνεῖν 106812 et 28, 111b 24. 
διαγράμματα 41b14, 1756 21. διδασκαλικοὶ λόγοι 165 b 1. 
διαγφαφαί 105 "18. διελών 168a8. διελόμενος 189b 28, 
ix διαδοχῆς 183b 30. 150b 38, 155b 18. 


διάϑεσις 8b 21, 11 α 22, Comm. 8085. δίεσις 84b 89. 
διαιρεῖσθαι act. 46a88, b οἱ 20. δικαιοπραγεῖν 1188 δ. 
διελεῖν 4141]. δικαιοσύνη 149b 85, 149b 82. 
διαίρεσις Comm. 16212. διαίρεσις ἡΠ]δικαίως κρῖναι 106b 82. 
διὰ τῶν γενῶν 46281. ἡ διὰ τῶν διαι- |310 et δι᾽ ὅ, διότι et δι’ 0 τε Comm. 
ρέσεων ὁδὸς ov συλλογίζεται 91 b 12.| 17a 18 et b8b7. 
κατασκευάξειν ὅρον διὰ τῶν Óiaig£-|dio1ov Comm. 17 ἃ 89. 
σεων 91 23. ἔλεγχος παρὰ τὴν Ót Διονύσιος 1488 Σ7. 


αίἰρεσιν 166 δ. διορισάμενος 131 b 10 et 24. διορίσας 
διαιρετικοὶ ὅροι 91b89. 130224, 1817. 
διαιτῆσαι 110b 19. διότι — ὅτι 18822, b88, 87438, 


διαλέγεσθαι πρός τε Comm. 90a11.| 89a16 et b24. κυριώτατον τοῦ el- 
διαλέγεσθαι ὅρους 92b82. τῶν ἐν] δέναι τὸ διότι ϑεωρεῖν 19224. 
τῷ διαλέγεσθαι λόγων πόσα ἐστὶ γένη Disciplinarum non eadem omnium eet 
65238. διαλεγῆναι 154 a 84, 159a 5.| subtilitas Comm. 18 "82. 
διαλεχϑῆναι 110b 2, 161211 et 19.ἱπαρὰ τὸ διττὸν ov πάντες οἱ ἔλεγχοι 


111b 8. τῷ διττῷ λύουσι τοὺς συλ- 
λογισμούς 119} 88. 

διωχτὸν i. q. αἱρετόν 182 ἃ 28. 

δόξα Comm.1.p 443, δόξα — ἐπιστήμη 


88b31l. ἡ δόξα πῶς τῶν ἐναντίων 


δεκτικόν 4823. ὅρος τοῦ πρὸς δό- 
ξαν 118 b21. 


δοξάζειν Comm. 66b 19. δοξάσαε — 


ἐπίστασθαι 89211. 
δοξαστιχὼς — κατ᾽ ἀλήθειαν 43 b8. 
δοξαστόν — ἐπιστητόν 88b 80. 
δριμὺς λόγος 182b 82. δριμεῖς ἐν τῷ 
ἀποκρίνεσθαι 196b 82. 
δρομικός 9a14 et 19. 


ἔκθεσις ὁρων 48a25, 49b 6, 


Index. 


εἴπαμεν 142818. εἶπαν 1495. εἴ- 


«-ειεν 199 b 85. εἴπας 109b 8, 128a 25 
et 28, 129b 26, 18058, 20, 29 et 
85, 181a4, 17, b 17, 122a1, 15, 
581, 183a8, 184a8, 185a12 et 
28, 188b 80, 141 418, 143226. προ- 
εἶπας 131b18. εἰπών 149a 10, 156 
& 15, 1571 85. 


ἐκθέσθαι ὥρους 8089, b31, 4841 οἱ 


29. ἐχτεϑὴ vat 0 a 11 sq. 


26b7, 28a23 et b18, ib. 179a8 
(oie 49a7), ἐχϑέσει ἀποδεῖξαι 


δύναμις τοῦ πάσχειν Comm. 28 8 δ. ἐκκεῖσθαι 108 b 29 sq. ἐχχεῖσϑαι τοὺς 


δύναμις, δυνατὸν κατὰ λόγον Comm. 


ὅρους 4888. 


22} 38. τὸ δυνατὸν εἶναι ambiguum ἐκλαμβάνειν προτάσεις 47210, 4$b1. 


est ib. 22814, δυνατόν — ἐνδεχό- 


ἐκληπτέον 43b 6 


μενον Comm. 21b 12, 284 11, 25 α 81) ἔκλειψις 888 1, 902117, 95223. 
p. 936 et 31b8. δυνατὸν εἶναι καὶ ἔκπληξις 126b 14. 


μὴ δυνατόν 21 85. δυνατὸς συλλο- 
γισμός Comm. 41} 838. 


ἔκστασις μανική 10a. 
ἐλεγκτικά 104b 19. 


δύο dat. 144212, b15 et 19. genit.|rov ἐλέγχειν τρόποι δύο 165} 23. ὅσα 


115a6 et 11, 116526, 14411, 

146218, 150a4, 154a9. 

115a et 22. 
δυσαπάλλακτος 10a4. 
δυσεπιχείρητος 198b οἱ 16, 159a3. 


δυσεπιχειρητότερον 42b31. δυσεπι- 


χειρητότατοι 158} 8. 

δυσχολαίνειν 160b 8, 161223, "9. 
δυσκολία ἡ ἐν λόγοις 160b 11. 
δυσφορεῖν τινί 118 ἃ 24. 
δωρεά --- δόσις 125216. 
ἐγκρατής — ἀνδρεῖος 125 b 23. 
ἐγρήγορσις 91 b 28, 41 aqq. 


ἔστιν ἀποδεῖξαι ἔστε καὶ ἐλέγξαι 


δυσίν] 170221. 


[ 162228, 1170b1, 
179236, 66b8 et 11. 


rà ἕλκη τὰ περιφερῆ βραδύτερον 


ὑγιάξεται 79a 15. 


Ἐμπεδοκλῆς 10516, 12718. 
ἐωπειρία 46218, 100 a5. 

ἐμποδίξειν τὸ κοινὸν ἔργον 162 ὁ δ). 
ἐμποδιστικόν 118b 

ἔμπροσθεν τέξεται 182} 18. 
ἐμφανίξειν τὸν ψευδόμενον 1θ5 ἃ 26. 


ἐγχωρεῖ i. q. ἐνδέχεται 82b 30, 81b 7. ἐμφάνισις 179b 18 et 28 
ἀλλ᾽ εἰ ἄρα 5b10, 11a28. ἢ εἰ &ga|và ἕν ἀριϑμῶ 1b6, Comm. ib. d» 


106b 7. εἰ ἔτυχεν Comm. 8b 12. : 
6 x: Comm. 49b 31. 





σημαίνειν Comm.20b 15. oc ἕν πρὸς 
ἕν εἰπεῖν 169 a25. 


τι 1. 4. 
εἴδη εἶναι οὐκ ἀνάγκη 11 αὖ. τὰ εἴδη ἐναλλὰξ τὰ ἐρωτήματατιϑέναι 1488, 


τερετίσματα 
94a20. τὰ μαϑήματα περὶ εἴδη 
ἐστίν 19a1. 

εἰδήσομεν 108 ἃ 28. 

μήτε εἰδὼς μήτε βέλτιον διακείμενος 
ἢ εἰ ἐτύγχανεν εἰδώς 2848. βέλ- 
τιον ἔχειν τοῦ εἰδέναι Bàb 84, 36, 
84a4. τί ἔργον τοῦ εἰδότος 1θῦ α 25. 

εἰκῇ λέγειν 112 014. 

εἰκός — σημεῖον 10a3. 

εἰκών 140a11. 

εἶναι quam vim habeat ap. Aristot. 


3 4.33. εἶδος Comm.|dvavríoy Comm.11b 


84. ἐναντίος seq. 
genit. vel seq. καί ib. 5b14. ἐναν- 
τίον οὐδὲν ταῖς οὐσίαις 8 b24, οὐδὲ 
τῷ ποσῷ 3b 29, 5b 11. τῶν ἐναντίων 
δεκτικὸν ἡ οὐσία 441θ. οὐδὲν ἅμα 
τὰ ἐναντία ἐπιδέχεται Gal. ἔναν- 
tía τὰ πλεῖστον ἀλλήλων διδϑστηκότα 
6217. τὰ ἐναντία ἀλλήλοις ἐξαχῶς 
συμπλέκεται 112b 2). περὶ ἐνανείων 
3 b 86. 


ἐναντιότης ὑπάρχει κατὰ τὸ ποιόν 


1051 


2, κατὰ τὸ ποιεῖν 1101. 


Comm. 16 412. Cum dativo coni. ἰν.͵ ἐναντιώματα 174b 20. 


61 b 12. εἶναι λευκόν --- εἶναι μὴ λευ- 


ἐναντίωσις 11882 et 9. 


κόν — μὴ elvat Aevxóv 51} 9, 524 25. ἐνδέχεσϑαι 25888, 83b 28. τὸ μὴ ἐν- 


Index. 980 


δέχεσθαι μηδενὶ διχῶς λέγεται 81819. [ἐπιβεβαιοῦσϑαι 4126. 

ἐνδεχόμενον — δυνατόν v. δυνατόν. ἐπιβλέπειν 120 82, b 15 et 80, 132223, 

ἐνδεχόμενον quomodo vertendum sit| 194 a 16. 

Comm. 29 α 87. τὸ μηδενὶ ἐνδέχε- ἐπίβλεψις 45 426, "19 et 23. ἐπιβλέ- 

σϑαι ambiguum est ib. 80} 20 εἰ) ψεις 49 417. 

888. ἐνδεχόμενον εἶναι καὶ μὴ ἐν- ἐπιδεικνύναι Comm. ὅθ 24. 

δεχόμενον 21a96. περὶ τοῦ ἐνδεχο-- ἐπιδέχεσθαι τὸν τοῦ τριγώνου λόγον 

μένου 82a11. 1141. 
ἔνδοξος 100b21, 104a8, 108} 18,)ἐπιδιοριστέον 1498]. 

112a 5, 1194 88. ἐπιδοίη εἰς τὸ βελτίων εἶναι 13224. 
ἐνδόξως 115 81 et 33. ἐπίδοσις 11 ἃ ὃ sq. ἐπίδοσιν λαβεῖν 
ἕνεκά τινος --- ἐξ ἀνάγκης 94}271.}] 10528, 18 325, 1468. 

τὸ οὗ ἕνεκα Comm. 94a20, b 8 εἰ} ἐπιείκεια 141816. 

21. ἐπιεικής — φαῦλος 118818. 
ἐνθύμημα 70810, 71a10, Οοπιπι. [ἐπιθυμία 140b 21. 

30 a3. οἱ ἐπεσκεμμένοι ὑπὲρ τούτων1θ4 a 85. 
ἐνίστασθαι 4422, 1511, 8 et 9.| ἐπεσκέφϑαι 108218. 

τοιαῦτα ἐνίστανται 161a11. ἐπίκαιροι τόποι 1198 86. ἐπικαιρό-- 
ἑνός τινος ὄντος οὐδέν ἐστιν ἐξ dvdy-| τατοι τόποι 194212. 

κης 94817 ibiq. Comm. ἐπικατηγορούμενα 49 a 25. 
ἐνοχλήσεις σοφιστικαί 112397. ἐπικοινωνεῖν 1420, 128 60. 
ἔνστασις 69a31, “1084, 114a 20, ἐπιλέγειν 156b 20. 

115b14, 117a18 et b14, 123b 17.) ἐπιπολάξειν τὰ σιτία 9418, 

21 et 84, 124b 832, 12941͵ 128b 6,1 ἐπιπόλαιος φαντασία 100b 27. 

161a9 sq. ἔνστασιν ἀπαιτεῖν 191a δῦ ἐπιπολῆς ἐστὶ τὸ συνιδεῖν 1588 4. 

et 37. ἐπιπροσϑεὶν 148b 27 et 30. 
ἐνστατικός 164b 3. ἐπισημαντέον 160a ἃ et 10. 
ἐντεύξεις 101a27 et 30. ἐπίστασθαι 7] 59 et 80. τὸ ἐπίστασθαι 
ἐνυπάρχειν --- ἐνυπάρχεσθαι 18b 18.| λέγεται τριχῶς 61} 4. 
ἐξ ἀλλήλων δείκνυσθαι 91b 18, 28,:ἐπιστήμη Comm. 71b9 οἱ 15. ἐπιστή- 

59 a 32. μης ἀρχαί 10088 aq. ἐπιστήμη ἀκρι- 
ἐξαδυνατεὶν 108 α 86. βεστέρα 87a31, Comm. 78 " 82. --- 
ἐξαριϑμεῖσϑαι 159. 88. ἀναπόδεικτος 88b36. --- ἀποδει- 
ἐξεπίστασϑαι 163a32, b 18 et 28. κτική 11b 20, 73a23, 74b5. — 
ἕξις 8b27, 11a22, Comm. 8 " 85. ἑτέρα 87.489. — μία 82 ἃ 88. εἶναι 

ἕξις --- στέρησις 12a26, b 16, 13a31,| ἐπιστήμην 12b 6. — περὶ τρία ἐσεῖν 

106b21. ἕξεις 114 a8. 16 b 12 
ἐπαγωγή 68b15, 103b3, 1052138, 

Comm. 68b 15 et 21 421]. 
ὁ ἐπάγων 91b 15 et 85, 92a 81. éma-| γισμοί 195b 16. 

χϑῆναι 81b5. ἐπιστήσας αὐτὸς αὐτόν 185 ἃ 20. 
ἐπακτικὴ πρότασις 11} ὃ9, ἐπακτεικοὶ τὸ ἐπιστητὸν ἀναγκαῖον 288 22, 14} 6. 

λόγοι 108b 7. ἐπισυμβαίνει 64 b 30. 
ἐπακτροκέλης 16226. ἐπιτίμησις λόγου 161816, b 19. 
ἐπαλλάττειν ἀλλήλαις 19b1. ἐπιχείρημα 162a16, 1688, 55. 
ἐπαναδιπλούμενον 49allibiq. Comm.|z& pee 48b et 1l. ὁ παρὰ τὸ 
ἐπαναδίπλωσις 49a26. ἑπόμενον ἔλεγχος 161 b 1. có ἑπόμενον 
ἐπεισφέρειν νόμον 151b 12 sq. διαφέρει τοῦ συμβεβηκότος 168 b 28. 
ἐπεκτείνειν 908 24. ἔργον ἐστὶν ἀποδοῦναι 184419. μεῖ- 
ἔπεται καὶ πρότερον καὶ ὕστερον] fov ἔργον 15929. πλείονος ἔργου 

117412. δεῖσϑαι 161} 82. πρὸ ἔργου 168b 24, 
ἐπί τι — ὅλον 8441, b8, 19 et 85,| 1654 20 et 29. 

9921, 19, b5, 7 sqq., 23, 28, 31, 86) ἐριστικοὶ λόγοι 165b 7, 171b19 sq. 

et 88,56 a 8. ἐπίτι — ἁπλῶς 66b 39,| οἱ ἐριστικοί 171 26 et 85. 

67a9. ἐπ᾽ ἔλαττον 112b 12, 121 "18. ἑρμηνεία Comm. I. p. 828. 

ἐπί τινος λέγεσϑαι 48} 10. igvügíag 9b31. 











ἐπιστημονικός 131b18. ἐπιστημονικαὶ 
ἀρχαί 100b 19. ἐπιστημονικοὶ συλλο- 


000 Index. 


ἔρως 146210, 152b 9. λόγος 65b18, 172a9, 1379529, 

πῶς δεῖ ἐρωτὰν 1δ9 8. 182 b 26. 

ἐρώτημα γεωμετρικόν 11 40. — ἐπι- αὶ ξήτησις vov μέσου ἐστίν 090a 24 et 85. 
στημονικόν 888. — συλλογισει-] v. xa9*. 
x0» ΤΠ 580. πλείω ἐρωτήματα Ἑν͵ ζητοῦμεν τέτταρα 89h24. v. xo9". 
ποιεῖν 10] 988. 169a6, 175b39,|5; modeste respondentis est Comm. 
181a 36. ἐρώτημα ct ἐρωτᾶν Comm.| 66 41. 7j ,,aut certe" ib. 59a 40. 


42 a 39. τὸ 7 αὐτὸ καὶ τὸ καϑ᾽ αὐτὸ ταὐτόν 
ἐρωτηματίξειν 199 b 4, 18 et 25. 13b 29. 
ἐρώτησις ὁὀιαλεκτιή  20b22  ibiq.|;7j ἡδονὴ ov γένεσις 48b 82. πλεονα- 
Comm. 106 ἡ ἡδονὴ λέγεται 106 b 1. 
ἐρωτητικός 112211 et 19. rOuxal προτάσεις 109b 20. 


ἐσόμεϑα ἀνῃρηκότες 102a14, "88, ἡλήϑευκέ τι 20 α 86. 
109 b 24, 110435, 111b 23, 120 21, ἡμεροφανὲς ἄστρον 142b1. 
154a33. — δεδειχότες 108b ὃ εἰ 17.) ἡμέρα 142 ἢ 8. 
1094: et 6, 112229, 113b10 et 12.[ Ἡράκλειτος 1020 22, 159b 81. 
— διεελεγμένοι 102 8 39, b 2, 120 a 19. ἡρεμίξεσϑαι 81 b 9 et 18. 
ἔσται διειλεγμένος 110b 24. — εὐλημ- [ϑάλαττα 185a 28. 
μένα 32223. — ἠπατημένος 19b 81. ϑαυμασιότης 126b 15. 
ἔσονται δεδειγμέναι 98a9. ἔσται θείς 129 b 9, 18226, 10, 19, 1528 8. 
ἀνῃρημένον 120a24 et 31, 151b 16.: ϑέμενος 131b 12, 25 et 88, 159 28 
— ἀποδεδομένον 1801, 132a6,| et 88. 
185226. — δεδειγμένον 111}}21 Θεόδωρος 188582 ibiq. Comm. 
113b14, 114b 1, 120a11, 152413.9έσις 104 b 19. ϑέσις ---ἀξίωμα 8 15 
— εἰρηκώς 130b 4. — κείμενον] 8147.) ibiq. Comm. ϑέσιν ἔχειν πρὸς ἄλληλα 
Β10 et 32, 139a 17. 9a 15Sibiq. Comm.,6 b 6. 8£oric τενέρ 
ἔστιν ὡς Comm. ?1b6. 6 b 12. 
ἔστω  176a24. ἔστω Orüstyuévov|Oerog — ἄϑετος 876 86. 
59011͵, 6847. — κείμενον 4887. ϑεώρημα 104b 1. 
--- Ῥσυμπεπερασμένον 12a8. ἔστωσαν) Θηβαίων πρὸς Φωκεῖς πόλεμος 6θ8ὅ. 


ἠγμέναι 4119. Θρασύμαχος 188} 83 ibig Comm. 
ἔσχατος Comm. 29b 83. τὸ ἔσχατονϑυμικὸν ψυχῆς μέρος 129212. 

σχῆμα 4105. ἰδέα 1810 8, 1484 14, Comm.94a 20, 
ἑτερόμηκες — τετράγωνον 11a 10. αἱ ἰδέαι οὐκ ἐν ἡμῖν 1132259. οἱ ἰδέαρ 
εὔαρχος 182} 20. τιθέμενοι εἶναι 143024, 147a6, 
εὐδαίμων 1138 80. 154a 19 
εὔελπις 112a35. ἴδιον 101b19, 102a18, 108511, 
εὐεπιχειρητοτέρα lllall. 128514, Comm. 5514 et 1745 81. 
εὐήκοος 1072218, "3. ἴδια ἐπιστήμης — κοινά 1623838. 
Εὐϑυδήμου λόγος 111b 12. ἱμάτιον — λώπεον 168a 30, 108210, 27. 
εὐθύτης 10212. Imperativus Comm. 78} 25. 


εὐκινητότερος πρὸς ἀρετήν 18 ἃ 21.  |Indicativus Comm. 82a17. 
εὐλαβητέον 108234. εὐλαβητέον Vzé-|Individua quomodo appellentur ab 


εἰν 160b 17. Aristotele Comm. I. p. 

εὐμετάβολος 8} 34. ὁ ᾿Ινδὸς μέλας 1028. xd» ἐν Ἰνδοῖς 
εὐπετές 105b 26, 154 20. oc,» 1162388. 
εὔπορον 1692241. Infinitivus adverbii locum tenetComm. 
εὐστοχία 89b 10. 19223. — omisso δεῖ vel χρή ib. 
εὐφυής 118222. 24 a 10. 
εὐφυΐα 163 b 18. Ἱπποκράτης Comm. 69282. τὸ 'Ix- 
εὐφυλακτότερον 174b 85. ποκράτους ψευδογράφημα 131b 15. 
εὐχή 11a4. ἰσαχῶς 125215, 163a14. 
ἔχειν 19b 17 ibiq. Comm. ἰσόκωλορ λύγος 148 b 88. 
τὸ ἐχῖνον ἔχειν τίσιν ἕπεται 984171, ἴσον ---- ἄνισον --- οὐκ ἴσον 51} 52. τὸ 

Comm. 98 8 13. ἴσον τε καὶ ἄνισον λέγεσθαι ἵἴδεον 


Ζήνων 110b23, 160b 8. ὁ Ζήνωνος! τοῦ ποσοῦ 6220. 


Inderx. 


901 


τοῦ ἰσοσκελοῦς ἴσαι αἱ πρὸς τῇ βάσει] 109a8. κατασκευαστικοὶ τόποι 119 


41} 14. 

ἴστησιν ὁ λέγων τὴν διάνοιαν 16 b 20, 
Comm. 16b 19. ζσταταί ποτε τὰ ἄμε- 
σα 12b 11 et 12. στῆναι — εἰς ἄπει- 
ρον ἐέναι 81b 33 et 36, 82.414. 

ἱστουία 46424, Comm. 16219. 

ἡ ἰσχὺς ἐν roig νεύροις καὶ ὀστοῖς 
116 b 21. 

ἴσως Comm. 324216. 

καϑαρὸς o βορέας 182 b 19. 

καϑ᾽ αὐτό v. αὐτό et 7. xa9' ἑαυτὸν 
ξητεῖν 199b 11. ai καϑ᾽ αὐτὸν ζη- 
τήσεις 115410. τὸ xa9' ἕχαστον 
48. 21, 196b 15, 17a40, Comm. I. 
p. 284 

καϑαπερανεί, 
84 a 22. 

ἡ καϑέδρα ϑέσις τις 6b 11. 

καϑεχτικὴ ἕξις ὑπολήψεως 125b 18. 
καϑόλου 17a39ibiq. Comm., 24 418, 
43 b 26. τὸ καϑόλου κατηγορικὸν κα- 
τασκευάσαι χαλεπώτατον 4881. τὰ 
καϑόλου ποῤῥωτάτω τῆς αἰσϑήσεως 
4284. καϑόλου πρώτον T4a5. xa- 
ϑόλον δ᾽ εἰπεῖν 1432520, 1472195, 
152 b 25, 153b 14, 156a 13. 

καί explicandi vim habet Comm. 
93b26, negligentius repetitur ib. 
104228 coll. ib. 158 4 20. 

Kaivszvg 11b A1. 

καιρὸς ov γρόνος δέων 48 85. 

Καλλίας 4821, 71a17 sq., 83b4, 
176 a 1. 

Καλλικλῆς ἐν τῷ Γοργίᾳ 118 α8. 

Κάλλιππος 1642]. 

τὸ κάλλος τῶν μελῶν τις συμμετρία 
116 b 22. 

καλλωπιστής 1617 b 10. 

τὸ καλὸν ὁμώνυμον 106 a 22. 

κάμνων — o κάμνων 166 a4. 

καμπυλότης 10413. 

κἂν εἰ129η 27, 135b 29 et 35, 18629, 
17 et 20, Comm. θῦ ἃ 19. 

κατὰ παντός — μηδενὸς 24b 27 sqq., 
19a28. κατά τι --- ἁπλῶς 115b 12. 
κατὰ μέϑεξιν ὑπάρχγειν188 1. κατὰ 
σχολὴν ἰδεῖν 11] Ὁ. κατὰ τρόπον 
1389 b31, 158526, 159 24. 
κατάδηλος 100b 80. 
καταπυκνούῦσϑαι 19a 930. 


καϑαπερεί Comm. 


ado 

κατασκευαστικῶς 5388]. 

κατασυλλογίξεσϑαι 66229. 

καταφάναι v. ἀποφάναι. 

κατάφασις v. ἀπόφασις et Affirmatio, 
17a8 et 29, Za5, 11b19, 12b6, 
13a37, 19b12. κατάφασις — φάσις 
Comm. 32328. 

καταφατικὸς — στερητικὸς 28b42, 
21512. 

κατάψυξις 8b 86, 1411a10. 

κατηγορεῖν Comm. 24.209, ib. 4101 
coll. ib. 22 016, ib. 49a16. κατη- 
γορεῖται ἕτερον καϑ' ἑτέρου 1b 10, 
2 α 30 εἰ 27. — περὶ αὐτοῦ 107 26. — 
ὁ λόγος τοῦ ὑποκειμένου 2a21 et 28. 

κατηγορίαι 10b 21, Comm. I. p. 265, 


261 sq. rà γένη τῶν κατηγοριῶν 
103 b Z0, 107a 3, 83b 16, 178a 5. 
᾿ατηγορεκόν — στερητικὸν 26818 
et 91. 


κατηγορικῶς — στερητικῶς 26 b 22, 
21a24. 

τὰ κατηγορούμενα ovx ἄπειρα 84 9. 

κατηριϑμημένοι δόξας 101 α8]. τὰ 
κατηριϑμημένα pass. 102} 86. 

καττιτέρινα 164b 24. 

κάτω ἡ πρὸς τὸ μέσον γώρα Gali. 
Comm. ib. et 45 ἃ 86. 

κέγχρος — ὄρος 518. 

κείμενα 41a24 et 32, 8880, 92414, 
169232, 140a3, Comm. 19b 14. xeí- 
ut&vovi. q. ϑέσις 199b 7, 28, 26 εἰ 57. 

κεῖσϑαι 2a2, 11b 9, 92a 17. 

πρὸς τὴν κεραίαν στέλλεσθαι 182b 17. 

κερατοφόρα Comm. 9818. 

κεφαλισμοί 163 b 25. 

κεφαλωτὸν Tal. 

κινήσεως εἴδη ἕξ 19a18, Comm. ib. 
et 48b 30. τί ἐναντίον κινήσει 15 b1. 

KAsogàv ἐν τῷ Mavógoflovio 174b27. 

κλέπτου λόγος 180b18, 

Κλέων 43220. 

κλῆσις Comm. 16b1. ei κλήσεις τῶν 
ὀνομάτων — αἱ πτώσεις 48b 41. 
κοίλη δίς 182 «4. 

κοινά 11a27, 112a29. χοιναὶ cro 
88291. 

κοινωνός 1014 δ. 

κολοβῶς ἐρωτᾶται 116a 40. 


κατασχευάξειν --- ἀνασκευάζειν} θ2615 χομήτης — φαλακρός 18 αδ5. 
sq., 109526, 110415, v. καϑόλου.[κομίξειν ἀλλοτρίας δόξας 159} 80. 


— ἀναιρεῖν 11009 et 11, 112)}»80. 
κατασκευαστέον 110} 84. 


κομίσαι ϑέσιν 128 ἃ 4. 
κομμώσαντες αὐτούς 164b 20. 


κατασκευαστικά --- αἀνασκευαστικα! Κορίσκος 8924, 175 b 19. 


502 Indez. 


κρυπτικῶς 196814. 187b 14. μᾶλλον οἱ μάλιστα per 
κρύσταλλος 95a 16. ligentiam repetita Comm. 14b $9. 
κρύψις 199 b 23 et 26, 157a6. μάλλον comparativo adiicitur ib. 
κύκλω δείχνυσθαι 5118, 58a393,| 116b 24, omittitur ib. 68a $9. 

12b 25, 95b 38, 96a2 et 6. pavOavousv ἢ ἐπαγωγῇ 3] ἀποδείξει 
κωλύσεις 161 15. 81a40. τὸ μανθάνειν ὁμώνυμον 
λαμβάνειν Comm. 28 α 24, — τὸ ἐν] 105 ἢ 88. 

ἀρχῇ ν. αἰτεῖσϑαι. τὸ μέγα οὐ ποσόν 10. — ovx 
λέγεσϑαι κατά τινος et ἀπό τινος] ἐναντίον τῷ μικρῷ Ga8. 

Comm. 21b17 μεγαλοψυχία 91b 25. 
λεῖον ---τραχύ 10a17 et 22. μέϑεξις 1025 35, 138a 1. 


λέξις Comm. I. p. 823. οἱ παρὰ τὴν μέϑοδος Comm. 71 1. 
λέξιν ἔλεγχοι 166 b 20. μέλαινα φωνή 106825, b6. 
λευκὴ φωνὴ 106225, b6G, 107a12, μελανία 9481. 
"8. ὁ τοῦ λευκοῦ λόγος ll9a30. ᾿μελέτη τῶν λόγων 168 29. 


λήμματα 196221. Μέλισσος 102} 22, ὁ Μελίσσου λό-- 
λήψεις 111} 4. γος 167 b 18, 168b 35, 181 ἃ 22. 
λιϑαργύρινα 161 b 28. μέν repetitum Comm. 14}» 80 coll. 


λογικὰ δύ 4.22. λογικαὶ προτάσεις ib. 152 230. μέν — δέ non accurate 
105 b 28. λογικὸν πρόβλημα 129a30.| sibi respondent ib. 61a19 coll. ib. 
λογικῶς ϑεωρεῖν 82b 89, 88219. —| 85 23. 
ἀναλυτικὼς 8128, b 2, Comimn.82b35.|o ἐν τῷ ἹΠένωνι λόγος 61 a21. τὸ ἐντῷ 
λογισμοί 88 b 12. Μένωνι ἀπόρημα 1 a29.ibiq.Comm. 


Avxógoov 114 b 32. μὴ τινὶ ὑπάρχειν Comm. 24 419. 
“Λύσανδρος 91b21, 176b5. Collocatio vocis μή ib. 4b22. 
λύσεις 176220, b 29, 179b 23. ὁ Μηδικὸς πόλεμος διὰ εἰ ἐγένετο 


λώπιον i.q. ἱμάτιον 108410 et 27, μῆνις masc. gen. 178b 19. τὸ μῆνιν 


168 a 80. ἄειδε ϑεά 180821. 
τὰ μαϑήματα περὶ εἴδη ἐστίν 1947. μηνίσκοι 09 88, 171b 15, 112 8. 
Mathematica Comm. 81} 8. τὰμηχανικὰ πρὸς στερεομετρέαν 88]. 
μάθησις Ἴ141 ibiq. Comm. Μίκκαλος ὁ μουσικὸς 4} Ὁ 80. 


μαλακόν 9 α 21. μισϑαρνεῖν περὶ λόγους 188 b δῖ. 
τὸ μᾶλλον καὶ τὸ ἧττον 8b 83, Οοπιπι. μνήμη 100a8$ sq. μνῆμαι 100. 
8b36 et ib. 28b 15, 6419, 10. 26,| μνήμη μονὴ ἐπιστήμης 125 b6. 


Index. 508 


ὁμωνυμία 118a28, 165b 80. ὁμωνυ- 
μίαι 118a25. 

ὁμώνυμος lalibiq. Comm. 

ὁμωνύμως Comm. lal et 110b 16. 

ὄνομα 16219 ibiq. Comm. — dóg:- 
στον 16282. φύσει τῶν ὀνομάτων 
οὐδέν ἐστιν 16 22. τοῖς ὀνόμασιν 
ἀντὶ τῶν πραγμάτων χγρώμεϑα συμ- 
βόλοις 169 a1. περὶ ὀνόματος μάχε- 
σϑαι 1852} 28. 

ὀνοματοποιεῖν αὖ, "12, 104} 80, 
151429. 

ὀνοματώδης λόγος 93b 81. 

ὄνος τότε ξῷον αὶ τὸ σκεῦος m a 19. 

ὀξύ — fla v — ἀμ λυ 810,104 R £9. 
ὀξύτερον — Bedeegor ῥηϑέν 17823, 
166b 6. 

ὀξυγώνιος 107a 17. 

ὅπερ 4901, 88.424 21, 29, 30, 8985, 


τὸ μψημονικόν 1608} 29. 

μονάς 72a22 

μόνος, μόνον, μόνως Comm. 50 18. 

μορφη 10212, Comm. 944 20. 

μοχϑηρία τῆς προτάσεως 179b12. 
σλείους μοχϑηρίας ἔχειν 1191]. 

ψαί ἢ οὔ ἀποκρίνεσθαι 1199 et 
18, 1710411. ὅτι ναί 92al1. αἷς 
ναί 11] α 20. 

Negatio iteratur Comm. 4815. omit- 
titur Comm. 63b33 et 2ὅ ἃ 81, I. p. 
218, ib. 27527, 80a3, 81226. 

ὁ Νεῖλος φϑίνοντος τοῦ μηνὸς μὰλ- 
λον δεῖ 98a 81. 

ψεμεσητικός 109} 88. 

Neutrum genus pro alio genere usur- 
patur, Comm. àb4, 10. 48b 84. — 
cum verbo et plurali et singulari 
numero coniungitur Comm. 69b3. 

νηνεμία v. γαλήνη. 64, Comm. 49418 et 8841. 

νόμος 14027. ὁπὺν πήγνυσθαι 99228. 

νοῦς ἀληϑὴς ἀεί 100b 8. — ἀρχὴ ἐπι- ὁπότερ’ ἔευχεν 18b 6, 7, 8, 15, 28, 80, 
στήμης 100b 15, 88536 | 19a 19, 84 et 38. 

Numerus mutatur Comm. 488 coll. ib. 6 ὁπτέον 22288. 

b 11et16 b 15ubfin., ib. 28aGetG9b3.|rà ὀπτικὰ ὑπὸ γεωμετρίαν δ)υ 16, 

τὸ νῦν ἀρχὴ τοῦ χρόνου 95b18. 18b 37. 

vodog 1248], 183a396. ὄργανον Prooem. Anal. post. ὄργανα 

Ξενοκράτης 112231, 14126, 152a7et 27. ὁ ᾿ 















V ὧν οἱ συλλογισμοί 108b 82. οὐ 
εἰς τὸ 0 καὶ τὸ v ὅσα τελευτᾷ 1141.) μικρὸν ὄργανον 1fiá 11. 
ὄγκος λόγου 155} 22. ὀργή 121580, 1ὅ04 82. 
ὁδός 46} 24 οἱ 83,5322, 81b 24. ὁδὸς ὀρείχαλκος 92b 22. 
ἡ κατὰ πάντων 46a8. ὁδῷ 109b 14. ὁριζόμενος δεῖ. 189 28, b 18, 141b 23, 
οἶδας 1231, b et5, 1751), 119α88. 141}12: pass. 189η80, δά, b24, 
οἴδαμεν 98 ἃ 25 (ἴσμεν ib. 26, 86,8). 140226, b 1, 141 b 21, 147 b 13. ὥρε- 
οἴεσϑαι 16a 28. σεται act. 139833, 140b 4, 141224, 
οἶνος yAvxvg — αὐστηρός 111a8. ol-| 81, 38, h2. 
vog ὕδωρ σεσηπός 124 a 18. ὁρικόν 102a5. 9, b 34. 
olov explicandi vim habet Comm.|6Q«ouóc 102a 10, b 10, 28, 103 b 15, 
1b 18 coll. ib. 4b 23. all, 72a21, Ἴ5081, 9829, 
ὅλον Comm. 11a 39. 94211, 97b 13, Comm. 94a11. — 
ὑλόπτερον --- σγιζόπτερον 96b 39. ἀπόδειξις 90 b 2, 80. --- συλλογισμός 
“Ὅμηρος 192219, 166} 5 (Il. ψ΄ 828),} 92b 85. 
166 b 7 (Il. β΄ 15 ὃ). ἡ Ὁμήρου zoí-|0goc 24b 16 ibiq. Comm., 93b88, 
9616 σχῆμα 171a10. 7526, 101 b 22, 88, 153215. ὅροι 
ὁμόγονον 95a87. 25582, 2648, 27219, 21, b5, 6, 
ὅμοιος Og, — ὥσπερ Comm. 61a8.| 16, 38, 28234, b Z3, 86, 89, 29a9, 
ὅμοιον — ἴσον Θα 88, 11a15. | 26b 85. ἡ περὶ τοὺς ὅρους πραγμα- 
ὁμοιόσχημος 92b 82. τεία 139424, λαβεῖν ὅρους 271}020. 
ὁμοιοσγήμονεξ προτάσεις 2184. πᾶσα ἀπόδειξις διὰ τριῶν ὅρων 
83a34, ὅθε 7 ibiq. Comm. 41h36. ὅρος τοῦ πρὸς ὃ πέφυκεν 
ὁμοιοσχημοσύνη 168225, 1702815. | 145225. ὅρος καὶ ὁρος 171} 8. 
τὴν ὁμοιότητα ἐπὶ τίνων σκεπτέον ὁρῶμεν εἰσδεχόμενοί τι 10516. 
108a7 ἀστεογενὲς ὁ μυελός 140a5. 
ὅτι ναί 924171. ἀπανξὰν ὅτι 92416. 


a7. | 
ὁμοιοτρόπως 2Lb 26. 
τὸ ὅτι διαφέρει καὶ τὸ διότι ἐπίστα- 


ὁμοιώματα 1θ 6. 
I. 


604 
σϑαι 18222. 


ὅτι iteratar Οοπιπι. [παρεμβάλλειν 15221. 


2441 et 1583220, negligentius repe- παρεμπίπτων ὅρος 42} 8. 


titur ib. 74b 18. 
οὐ — οὗ 166h5 sq., 177531 sq. Vo- 
cis ov collocatio Comm. hr. 


παρεξελέγχεσθαι 11Za8. 
παρεξέλεγχος 176824. 181a 21. 


Παρμενίδου λόγος 182626. 


οὐδὲν ἕτερον ἢ τῷ ἔχειν 194 a 85. οὐδέν) Ρατίεα orationis duas agnoscit Arist. 
ἐστιν οἱ οὐδέν εἰσιν Comm. 16a26| Comm.16b26. Partes philosophiae 


coll. ib. 16b4. 


v. φιλοσοφία. 


ovv apodusin indicat Comm. I. p. 836 [ἰπαρώνυμα 1all ibiq. Comm. 
οὐσία 1527, 2411] ibiq. Comm.,|x«oovvuosc 6b18, 10a28, bl et 2, 
96234, b 12. πρώτη οὐσία 26 85, b5,| 10955, 111 684. 


8025, 23a24. αἱ πρῶται οὐσίαι ov 
πρός τι 815. δεύτεραι οὐσίαι 3218, 
1, Comm. 3.118. μάλλον οὐσία 
Comm. 217. οὐσία circumscribit id 
cuius est οὐσία ib. I. p. 283. οὐσία 
cur prima sit categoriarum ib. I. p. 
283 extr. 

ὀφρυόσκιος 140a 4. 

παϑήματα φυσικά 10b 9. 

παϑητικαὶ ποιότητες 9a28. 

πάϑος 9429, Comm. 9228. 

ἢ παίδευσις τῶν περὶ τοὺς ἐριστικοὺς 
λόγους μισϑαρνούντων 188υ8. 

παλαισερικός 10b ὃ. παλαιστρικὴ ἐπι- 
στημη 10b 4. 

πανσελήνου 988 81 ibiq. Comm. 

πάντῃ πάντως 48 85. 

τὸ κατὶ παντός — xa9' αὐτό — xa- 
Ὅόλου 13a20. κατὰ παντός 24528. 

παρά Comm. 168}14. τὸ παρὰ μι- 
κρόν 169 b 11, 15. μὴ παρὰ τοῦτο 
συμβαίνειν τὸ ψεῦδος 65238. 

ἐν παραβύστῳ 1514 4. 

παράδειγμα p 38 ibiq. Comm. za- 
ραδείγματα οἷα “Ὅμηρος, μὴ ola 
Χοιρίλος 151415. "nene, Em 

παράδοξα ποιεῖν λέγειν 1712} 29, 
173 a1. 

παραχρούεσθαι pass. 1659215; act. 
197a 21. 


παρακρούσεις 175 b 1. 
παραλογίξονται ἑαυτούς 156829. πα- 
αλογισϑῆναι --- παραλογίσασϑαι 
08227 ibiq. Comm. παραλογίζε- 
σϑαι pass. 175210. 
παραλογισμοί 101 a6, 64b 13, 71b 20 
et 28. oi ἔξω τῆς λέξεως 166 b 21. 
σαραλογιστικός 12h38. 
ἐκ τῶν παραλοίπων 93 b 18. 
παραμόνιμος 8a30, 9b20. 
παράσημα 171b6. 
παρατηρεῖν 10] α 28. 
παρατηρητέον θθ4 25. 
σ«αρεκτείνειν 99a 85, 837. 


πάσχειν 2a4, 11}}1. 

τὸν πατέρα ϑύειν 115} 28. 

πειραστικοὶ λόγοι Ἰ1ύδυ 4. ἡ ὧδ e 
Grixi] μέρος τῆς διαλεκτικῆς 169b 
111b 2, 11282] sq., 1881. 

πεπερασμενάκις 82b 32. 

περαίνεσθαι 41221, 4Z2b30. 

περιηρήσϑω Ὁ 5 et 7. 

ὁ πέριξ χρόνος --- ὁ παρών 16} 18. 

ἐκ περιουσίας 118 εἵ et 12. 

περιττός Comm. 118 680. 

περιφανές 198a1. 

Persona verbi mutatur Comm. ὅ 58. 

πεφυσιωμένη 9a2. 

πηδαλιωτὸν 1212 et 14. 

πηληξ masc. pt 138 b 20. 

πηλός 121 414. 

πίπτει πως τοὔνομα 49 ὖ. πίπτειν 
ὑπὸ τὴν αὐτὴν μέϑοδον 1ῦξα δ7, --- 
διαίρεσιν 151a 1ὅ. - 

πιστεύομεν πάντα ἢ διὰ συλλογισμοῦ 
ἢ ἐξ ἐπαγωγῆς 0501 

«πίστις 126 h 15 et 18. 

Πιττακός 20a 16 et 26. 

ol πλάνητες ov στίλβουσιν Ἴδα 80, 
Comm. 28224. lodjost 98b 

τὸ πλατύφυλλον φυλοῤῥοε . 

Πλάτων 122b 26, 140a : b 4, 148215. 

Pleonasmus Comm. 5b9 et 10, ib. 
24 011 et 3629, ib.45239 et 6] "7. 

πλήν, πλὴν εἰ μη 49889 ibiq. Comm. 

πνεῦμα 121a4. 

ποιεῖν 204, 11b1. 

ποιητικά --- φυλακτικά 114829, — 
φϑαρτικά 114b 16 et 28. 

ποιόν 1b 29, 102 27, Comm. 8b 25. 

ἡ ποιότης πλεοναχῶς λέγεται 8b28. 
συλλογισμὸς κατὰ ποιότητα Comm. 
4517. 

πολιοῦσϑαι ἄνϑρωπον 82b6 et 17. 

πολλαχῶς λεγόμενον Comm. 110b 16. 

πολλοστημόριον 125a9. 

τὸ πολὺ oU ποσόν 9b16. eg ἐπὶ τὸ 
πολύ Comm. 25b14 et 82b 19. 


xorngoloyía 164 b18. 

zocov 1 b28, 4520 ibiq. Comm. 
ποτέ 2a2, 11b10. 

zov 2al, 1101]. 

τὰ παρὰ πόδας 164b19. 

τὰ πράγματα αὐτὰ οὐκ ἔστι διαλέ- 
γεσϑαι φέροντας 165a6. 

πραγματεύεσϑαι Comm. 96h15. 

πραγματευτέον 105b831, 106242. 
Praepositio quae praecessit non re- 
petitur Comm. 3b 13. Praepositionis 
singularis usus ib. Gal. 

πρᾶος — ἐγκρατῆς 1255 23. 

πράξις μακρά 9h2. 

ποοαποφῆσαι 177219. 

zQofinue 101 b 16, 29. — διαλεκει- 
κόν 104b1 et 35. — τὰ μὲν xa€o- 
lov τὰ δ᾽ ἐπὶ μέρους 108b 87. πρό- 
βλημα χαλεπόν --- εὐεπιχείρητον 
42 "29. 


ὅθδ 
προσχατηγορεῖται τρίτον τὸ ἔσε 
1o b 19. "9 ? - 


προσκείσεται 19b 30. προσκείσϑωσαν 
bli. τὸ προσκείμενον περιέργω 
151} 22. θοσκείμ "e 

᾿φοθλαμβάνεσθαι, -ρόσληψις Comm. 


προσπυνϑάνεσθϑαι 173 b 12. 
πρόσρησις 325 δ ibiq. Comm. 
προσφημαίνειν [4θ4 19,155 a 83,16 b 6, 
8, 9, 13, 18, 24, 169b 11. 
xQocroxrixov — voxngerixov 128b 19. 
πρόσταξιν ποιεῖσϑαι 103235. 
ποοσυλλογίξεσϑαι G6 δ5, 156271. 
προσυλλογισμοί 42}ν5 (cf. 58240). 
προσχρῆσθαι 49)» 84. 
προσῳδία ὀξεῖα -- βαρεῖα 139a 14. 
παρὰ τὴν προσωδίαν λόγοι 166b1, 
169221, 171} 86. 
πρότασις 213a16,25 21,2772 31,101b185, 


προγινώσκειν ἀναγκαῖον διχῶς 11all.| Comm. 24 4106. — ἄμεσος 12a1. — 


προγνωρίξειν 141 b12. 

Πρόδικος 1126 22. 

προδιομολογησόμεϑα 108b 15. 

προδιομολογητέον 110287, 148b7. 

προεγχειρήσας 160 b 15. 

προείπας 1848. 

προενέγκας 100 5 27. 

προενίστασϑαι 113 80. 

προενστατέον 116} 26. 

προεξειργασμένος 183 b 85. 

τὴν πρόϑιεσιν ποιησάμενος ὑπὲρ ποι- 
ὅτητος 11a21. 

Pronomen Comm. 67a35, ib.20 
8.8]. 

προοιστέον 110} 29. 

προπηλακισμὸς 143426. 

σός Comm.950a 11. πρός cum dat. ib. 
86b5. ἔτι πρός 1662939. ὅρος rov 
πρὸς ὃ πέφυκεν 145a29. πρὸς τοῦ- 
γομα — πρὺς τὴν διύνοιαν 70} 18. 
πρός τι 1529, 6Ga936 ibiq. Comm., 
8a31, 5516. 

προσαναιρεῖσϑαι 6229. 

προσαποδοτέον 1900 28. 

σροσαποκρίνεσϑαι 125b11. 

σροσδηλοῦν 92523, δῖ. 1187. 

προσδιαλέγεσθαι 165b 15. 

προσδιορίξειν 20529, 12088. 

προσδιοριστέον 151224. 

ποοσεπηρεάξων 161223. 

προσεπιβιέπειν 15221. 


ἀποδεικτιχή -- διαλεκτική 12210, 
11539, 158a 16, Comm. 20 b ZZ coll. 
ib. 24225. — ἔνδοξος 74 b 23. — ἐπα- 
κτική 10584. — ὁμοία 82all.— συλ- 
λογιστική 24 28, προτάσεις ἀἄντι- 
κείμεναι 68522. -- ἐνδεχόμεναι 
82 b 35, 36, 83 h 19: ἐνδέχεσθαι λαμ- 
βάνουσαι 935 88, 85h16: ἐνδέχε- 
σϑαι λαμβανόμεναι 89226 sq.: £v- 
δέχεσϑαι σημαίνουσαι 39b21: ai 
κατὰ τὸ ἐνδέχεσϑαι 82a80, ὃ δ, 
83 b2, 85a6. ἐκ δύο προτάσεων nag 
συλλογισμὸς 42a32. δὶς ταὐτὸν ἐν 
ταῖς προτάσεσιν 6622. 

προτατεον 161229. 

προτατικός 1648. 

προτατικῶς 174b 89. 

πυοτείνεσϑαι 164)" 4. ἀσαφὲς τὸ προ- 
τεινόμενον 116 b 6. 

πρότερον τετραχῶς λέγεται 14226 
ibiq. Comm. πρότερα τῇ φύσει — 
πρὸς ἡμᾶς 11 Ὁ84, Comm. 710621. 

ἐκ προὐπαρχούσης γνώσεως πᾶσα μά- 
ϑησις 71al. 

προῦπολαμβάνειν 62b 36, 71.132. 

προχειρίξεσϑαιΞ 86,10 b 19, 10ὅ ἃ 85. 

πρόχειρον εἶναι περί τι 168 h 27. 

προχείρως ἔχειν περί τι 163 b 25. 

Πρωταγόρος 113 b 19. 

πρῶτον xol ἀρχὴ tovr0v 7T2a6. πρῶ- 
tog Comm. 71b16. πρώτος συλλο-- 


ix προσϑέσεως STa39. mgosOfctns| γισμός ib. I. p. 372 extr. coll. ib. 
21b 27. 


ποοσκατασκευάξεσθαι 188}. 


4}, πρώτῳ τινὶ ὑπάρχειν Comm. 
66520. πρῶτον --- ὕστατον 82b2. 
a8 * 


ejrog Comm. 16a6. πρώτως εἰν [ἢ σοφιστικὴ φαινομένη ἐστὶ σοφία 
πάρχειν ib. 66} Σ0. 9 105451., 172 b 28. . 
φ«τερωτὸν 18. σοφιστικὸς τρόπος 1110, 2428, 
sto90:c1a12,6b 83,16 b 1ibiq. Comm.,| 111 b 82. — τόπος 112 25. λόγοι σο- 
42 b 80 ibiq. Comm., 106b 29, 114488,| φιστικοί 1059884. συλλογισμοὶ καὶ 
318a384,124 a 10,b $6,125 a 5,133 b 86, ἔλεγχοι σοφιστικοί169}19, 170a 12. 
186 b 15, 148a 11, 151 b 30, 158} 25, σπουδαῖος --- φαῦλος 4a 10 et 29, 


173b 27 et 82, 182a 23. 12218, 18a22. — ἀπὸ τῆς ἀρετῆς 
Πυϑαγόρειοι 94 b 88. oU παρωνύμως λέγεται 10b 7. dgs- 
zvxvóv 10220. τῆς ἴδιον ὃ τὸν ἔχοντα ποιεῖ oxov- 
«υκνότης 125b 84. ' δαῖον 181 h2. 

πυκνοῦται τὸ μέσον 88 85. στατική — κινητική 181 160. 
«υκτικός 9a14 et 19. στέρησις 12a26 ibiq. Comm., b18, 


z$Q 180218, 37, b 29, 189214. 18281, 106b21. στερήσεις 11421. 
αιβόν 18222. . | στερήσεις — κατηγορίαι 92 a 15. 
lativa constructio negligentius mi-|oregntixóv --- ἀποφατικόν Comm. 
scetur cum demonstrativa Comm.| 38 b 18. 
25b85 et 134 88. Duo pronomina|cr,yux — μονάς 108b26, 814 86. 
relat. eodem orationis membro Ρο-ἰ στίλβειν 78280. 
sita ad diversa referuntur Comm.|ori:yyíc 145223. 
4a 12. ,, στοιχεῖον Comm. 14239, ib. 845 21. 
δῆμα 1656 ibiq. Comm. — «ogictov|xoca τὸ στοιχοῦν 19} 24, 
6b14, 19b 10. ἄνευ ῥήματος ovót- ἰστόμα κοιλίας 94b 19. ἀπὸ στόματορ 
μία κατάφασις ουδὲ ἀποφασις 19b12.| 163b 28 


ἥτωρ 149526. στρυφνότης 9 a 30. 
íg 1418 10, 18244. Subiectum orationis (τὶς) omittitur 
oixóv 181 ὑ 88. Comin.3b 22. Subiectum et praedi- 


εἰς Σάρδεις MO9nvaio: ἐνέβαλον 94 b1.| catum diverso numero posita coniun- 
σαφές Comm. 16 b 7. ntur ib. 4a8. 
ἢ σελήνη σφαιροειδής 18b 4. Substantiva verbalia in sig Comm. 
σημαντικόν 16224, b26, 27, 17a1l.| 24 425. 
σημεῖον 69a. σημεῖον δέ, τεχμηριον) συγκαταριϑμεῖσϑαι act. 11822. 
δέ constr. Comm. 106 416. συγκατατίϑεσθαι 116a11. 
σήπιον 98221. συξυγία 118212. 
σηψιδακὲς τὸ φαλάγγιον 11024. συκοφάντημα 114 09. 


σιγώντα λέγειν 166212,171a8,1772812.| συλλογισμός | 24518 ἰδίᾳ, Comm., 
σίξειν 94h 88. 100 «25. — «-ποδεικτικὸς 44 b 11. συλ- 
σιμὸν 181 88. λογισμοὶ δεικεικοί --- οἱ ἐξ ὑποθέσεως 
σχεύη 118 40. 40υ 27. -- οἱ εἰς τὸ ἀδύνατον 41a22, 
σκῆψις ἐπιτιμήσεως 131 b 11. 45b 9. — στερητικοί 89 a2. συλλογι- 
σκληρόν 9a25. σμὸς διαλεκετικόρ 100280. συλλογε- 


ἐν Σκύϑαις οὐκ εἰσὶν αὐληταί 78 b 80. σμοὶ ἔνδοξοι 1106 40. --- ἐπιστημο- 
σολοικίζειν τὸ τῇ λέξει βαρβαρίξειν) νικοί 1118. -- ἐριστικός 100b 24. 


165} 20. — ἐριστικὸς xal σοφισεικός 1118. 
σολοικισμός 178 b 17, 1834 7. -- ψευδής 1160 31. — ὁ τοῦ διότι 
eougr φωνή 1060} 8. 19222. — οἱ διὰ τῆς ἀντιστροφῆς 
Sorites, dc numero coriclusionum quas| 63517 --- διὰ τοῦ ἀδυνάτου 6] κ18.--- 

habeat Comm. 42h25. ol εἰς τὸ ἀδύνατον 41222, 45223, 
σοφία Prooem. Anal. post. "9. 162b23. — oi ἐξ ἐπαγωγῆς 
σόφισμα 162216. 68b15. — ἐξ ὑποθέσεως 41a38, 


σοφισματώδη ἐπιχειφήματα 158 85. | 451»16, ὅθε 16, Comm. 45 ὃ 11 extr. 
σοφισταί 34b 28. σοφιστὴς χρη-] et ib. 1. p. 488. συλλογισμός τέλειος 
ματιστὴς ἀπὸ φαινομένης σοφίας] Comm. 34 "20. — πρῶτος ib. I. p.813 
1605 422. extr. coll. ib. 44b 6. — κατὰ μετάλη- 
σοφιστεύειν 165a 328. ψιν οἰ κατὰ ποιότητα ib. 45b 17. πὰς 


Index. 501 
συλλογισμὸρ διὰ τριῶν ὅρων 81b 10.σύνοδοιε διαλεκτικαί 159883. 


οἱ ἀτελεῖς συλλογισμοὶ τελειοῦνται σύνολον Comm. 12 689, | 
διὰ τοῦ πρώτου σχήματος 2980 [συντελοῦντα εἰς τὴν τέχνην 169231. 
4ἐάντες ἀνάγονται εἰς τοὺς ἐν τῷ πρώ-] συνυπονοεῖν 1768 89. 
τῳ σχήματι καϑόλου 2901, 4019, συνώνυμα la6 ibiq. Comm, δ", 
"40. πῶς εὐπορήσομεν συλλογι-] 102 b 17, 148 4248, Comm. 107} 4. 
σμῶν 4820. συλλογισμὸς γίνεται --- συνωνύμως δαδά, 109b 6, 12706. 
ἀναγκαῖόν τι γίνεται Comm. 29a21|Superlativus comparativi notionem 
extr., ib. 45 al8extr. Tabulae *Tllo- habet Comm. 112 a 83. 
gismorum Comm. ]. p. 385 et p.414sq.| Supplementum Comm. 64b26, ib. 
συμβαίνειν ἐκ 196 b 85. Ὁ | 65b1 et 68b5. 
συμβεβηκός 10254, 108b 17, Comm.|ovororzíe 114288, Comm. 16b1 et 
31h10. συμβεβηκός — xa9' αὐτό] 79b 6. | 
18 b 4, 9, 11. πατὰ ovuisBmxoc81 "2. σύστοιχα 1142217, 124210, 158 b 25, 
83a16,20,168h 5 et 7, Comm.43a84.| Comm. 16b1 et 19b 6. 
συμβιβάξειν 154a 36, 155 a25, 158b21. συσχηματίσας 151 b 8. 
συμβλητός 107 h 13. σφοδρότης 126b 15. 
σύμβολον 1024 ibiq. Comm. coll. ib.|oqpoógoc ἀποφαΐνεσϑαι 8b22. 
16a6,24b2. ᾿ σχεδόν Comm. 82a16 
συμμετρέα 145 b 10, σχῆμα Comm. 26 b 83 init., ib. 26b 64. 
συμπεπλεγμένα 16a23, 148b 23. — πρῶτον 26b88. — δεύτερον 26586. 
συμπεράνασϑαι 1544. 88. — τρίτον 28a12. τὰ σγήματα εἰς 
συμπεραντικῶς 1141]. ἄλληλα ἀναλύεται 51a22, b4. ἐν 
τὸ συμπέρασμα Comm. ὅδι]17. evu-| ποίῳ σχήματι ἔστιν ἐξ ἀντικειμένων 
πέρασμα τὶ κατά τινος 93a8. προτάσεων συλλογίσασϑαι 63522. 
συμπλακήσιται 112b31. ἐπιστημονικὸν μάλιστα τὸ πρῶτον 
συμπλοκὴ lal6, b25, 1810,11841.} 79a17. τὸ σχγῆματῆς λέξεως 166 b 10. 
συμφερώτερον 118} 82. Σωκράτης 1887. 
συμφωνία 90418. 128 δ, 139b 21.] σωστικὴ νόμων 149b 33. 
συνακολουϑεῖν 92b 11. σωφρονικός 115 b 16. 
συναληϑεύειν 19 b 36. τὰ μέν — τὰ δέ nonrectesibi respon- 
τὸ συνάμφω 20} 87. dent Comm. 838 24. 
συναναιρεῖν 1υ 81, 8 4. μὴ ταραττέτω ἡμᾶς 8439. οὐ δεῖ τὰ- 
συνάπτι ν πρὺς κοινὸν ὅρον 4} 2Ὀ, 29] ράττεσϑαι μή τις φήσῃ 11.620 ibiq. 
et 96. Comm. 
σύνδεσμος 1169 et 16. ταὐτὸν ποσαχῶς λέγεται 103a6, 
συνδιορϑώσας 15] "7. ταὐτότης 4982 
συνδυαζξόμενος 118}15. τεκμήριον 1θ}2. 
συνεῖραι 175230. τερετίσματα τὰ εἴδη 8888. 
συνεπικοσμεῖν 1δὴ 41]. τερϑρεύονται 156 h 88, 
συνεπινεύειν 169283. τετραγωνίξεινθθη 81, 171 b 16, 1724, 
συνεπίστασϑαιτὸν ἐπιστάμενον 7 1.18] τετραγωνισμός 19 b 41,171 15,172 ad, 














et 21. 1081. 
συνεπιφέρειν 92b 7, 144b 17, 29, 80 [τέχνης ἀρχή 10028. 
1510υ 23. τὸ τί ἐστιν 127 α 91,128 a 20, 154a 80, 


σύνεσις Comm. 7187. 89 b 24, 9048" 36, b 8, 92 b 4,96 a 20. 
συνεστάναι πρὸςτοὺς tvyovrag164b12.|zà τί ἦν εἶναι 91 a25, b 8,10, 26, 9227, 
συνεχές 4b 20 ibiq. Comm., 65520,| 9,16, 18.24. 25,932 12, 19,942 21,84, 
21, 24, 29, 34. 85, 101b21, 89, 132a1, 1884], 
σύνϑεσις propositionem affirmantem| 153a14, 15, Comm. 94a11 et 20. 
significat Comm. 16 412. παρὰ τὴν τιϑήνη ἡ γῆ 199b 38. 
σύνϑεσιν ἔλεγχος 166228, 171a36.|ó τὶς ἄνθρωπος 1a22 ibig. Comm., 
κατὰ συνθήκην — ques.16a27, b26,| 2a 18, cf. Comm. 8h26. ἡ εἰς γραμ- 
1142. διὰ συνθήκης ὁμολογημένοιΪ ματική 1825. τὸ τὶ λευκόν 1223. εἰς 
50218. omittitur Comm. 8522, ib. δ᾽ ἃ 8. 


τισίας 188b 81. 
τόδε τι Comm. 810. τόδε μετὰ τοῦδε 
90b 21 


τομὴ ἄπειρος 95} 80. 

τὰ τοπικά 20526, 24512, 64487, 6516. 

τόπος l659a93. ὁ τόπος τῶν συνεχῶν 
δε8. τόποι κατασκινάζοντις 182.25. 

ἀνασκεναστικοί 1528). Cf. 


139b 5, 19, 1528, 154 22, 1554 81], 214 


b4, 602} 29. 
τραγέλαφος 16216, 49224, 92b7. 
τριάς 96a 85. 
Τοιβαλλοὶ τοὺς πατέρας ϑύουσιν 
115 b 22. 


τοίγωνον, summa angulorum trianguli 
mm. 078 11 
τριχοῦσϑαι 96a 10 
τρόπος Comm. 24a16 p. 368. κατὰ 
τρόπον 14852, 158b27, 159224, 
Comm. 189} 81. 
τροφή (ἐσχάτη, τελευταίαλ Comm. 
b 


τύπος Comm. 101a18. τύπῳ δισιρε 
τέον 102 41. αἷς τύπῳ λαβεῖν 108 a1, 
— περιλαβεῖν 101418, 105b 19, — 
εἰπεῖν 11b 20. ὅσον τύπῳ διελθεῖν 
101 222. 

τυφλότης 12221. δῦ. 

τύχη Comm. 81 b 19. ἀπὸ τύχης οὐδὲν 
ἕνεκά του γίνεται 99a8. τοῦ ἀπὸ τύ- 

e οὐκ ἔστιν ἀπόδειξις 8119. 

ὑγίεια 145} 8. 

ὑγιεινόν 106b 35, 11θ419. 

ὑγιεινῶς 106586. 

ὑγρόν 18θ0 85. 

ὅελος τετρυπημένη 888 14. 

ὕλη Comm. 94220. 


Index. 


ϑέσεως δεικνύναι Comm. 40} 35. ἐξ 
ὑκοθέσεως ἀναγκαῖον ib. 80b88, 
$258 et 83b 88. - ἐξ ὑποθέσεωφ --- 


ἁπλῶς Comm. I. E . Hypotheti- 
cus syllogismus ib. .p. 482 et 49b 13 
extr. 


τὰ ὑποκάτω 122a9. 

ὑποκείμενον Comm. 9181}, ib. Y. p. 
sq. xeO ὑποκριμι eras 
la, 2212, 849, x «3 
χειμ στίνῖα 8 a 
— λέγεται 121 Pl" dnd 


ὑπολαμβάνειν Comm. 66b 19. 
ὑπόλη ψες — ἐπιστήμη 8b10, 149210. 
j ἀπλᾷ καὶ ἀπάτῃ 


ἁπλῆς ὑπολήψεως. 
19528 


ὕσαντος 162 b 1. 

ὑστερεῖν τῶν καιρῶν 179228. 

ὑφεκτέον λόγον ΤΊ Ὁ ὃ, ὅ. 

φαίνεσθαι Comm. 76} 12. 

φαινόμενος ἔλεγχος 169b 88,40. φαι- 
ψόμενοισυλλογισμοί 169 "18. τὰ ger 
ψόμενα ὑπὸ ἀστρολογικῇ 

φαινομένωρ 1711} . “ 

φαλακρόρ 18 α δῦ. 

φάναι -- ἀποφάναι 18b 2, 2129, 
13 b 23, 714 10, 22, 80, 171b 8. φάρ 
— ἀποφάς 18b, 181b 28. φῆσαι --- 
ἀποφῆσαι 71a 14, 114} 87. φησί va 
καὶ ἀπόφησι 179b28. φῇ — ezoeg 
172b18. φατέον — ἀπκοφατέον 
181 a 39. 

φανερός - δῆλος Comm. 176b 14. 

φαντασία Comm. 100b21. 

φαρμακεύεσθαι LIS 26. φαρμακευ- 
ϑῆναι 11122. 

φάσις --- ἀπόφασις 91b 20. φάσιρ — 


ὑπάρχειν κατά τινος Comm. 16b18.| κατάφασις 16 527, 11 412, $1b 858, 


ὑπάργειν — 


ἐξ ἀνάγκης ὑπάρχειν] Comm.82a28. φάσεις — ἀποφάσειρ 


29b 29, 889, ὑπάρχουσα πρότασιςΪ 21 "21. φάσεις αἱ ἀντικείμεναι 88} 4. 
82h36. ὑπάρχει τινὶ δίποδι εἷναι φάσκειν 8a81, 4222. 


109414. 
ὑπεναντίωμα 18155. 
ὑπεναντίωσις 133228. 
ὑπερβολὴ ὑπερβάλλουσα 126 b 28. 


ὑπερτιίνειν 83289, 68524, 20584, τῶν 
15b 


81225 


ὑπέγειν — τὰ δοκοῦντν λέγειν 160 b 22 ἔφϑεγκται 


ol φαῦλοι πάντες κατὰ προαίρεσιν λέ- 
γονται 15θαδθ. φαῦλος κοενωνόρ 
1601 81. 

φέναξ 126) 8. 

φϑαρτῶν οὐκ ler» ἀπόδειξιῃ 


7122. 


ó ὑπέχων τὸν λόγον llZaS. ὑπέχειν] φϑίνοντος τοῦ μηνὸς μᾶλλον δεῖ ὃ Nat- 
ϑέσιν καὶ ὁρισμόν 160b 14. — vzó-| λος 982831. μα e 


ϑεσιν 160 ^ 17. 
ὑπογραφή 22a22. 


φϑόνος 109b 86. 
τὸ φιλεῖν ὁμόνυμον 106} δ. 


φ 
ὑπόϑεσις — ὁρισμός 712220, 76} 28, φιλέριδερ 111 026, 80. 
82, ΤΊ α 83, Comm. 40} 29, ib. 72a15.| φιλόγλυκυς 1118. 
ἐξ ὑποθέσεως 9361 et 20. ἐξ ὑπο- φιλοπονεῖν --- εὐφυεῖς εἶναι 118a 22. 


Index. 500 


φιλοπραγμοσύνη 111 410. Χοιρίλος 1957216. 

φιλοσόφημα 162 4.15. χολοβάφινα 164 524. 
φιλοσοφία Comm. 96b15, Prooem.|ronuoccouog 171b 27. 
Anal. post. Philosophiae μαγίοαἰχρηματιστής 1654 22. 


Comm. 105 b 20. χρηματιστική 171 b 28. 

φιλότιμος 146b21. τὸ γρώμα ὁμώνυμον 107 b 81. χρῶμα 
φιλοχρήματος 146} 25. Comm. 25 b 38 sub fin. 

φλέγμα 110b 7. χωρίς, χωριστόν Comm. 1 ἃ 25. 

φορά 1228 1, 88. ψευδὴς λόγος 162 ὃ. πρότασις δλη 


φρόνησις 1414. |. ψευδής — ἐκίτι ψευδής Comm.54a1, 
φρόνιμος οὐδεὶς φύσει 115} 17. ib. b20 


φυλετικῶς φυσήσαντες αὐτούς 1642. ψευδογραφεῖν 101a 10,1822 88,15162, 
φυλλοῤῥοεῖ τὰ πλατύφυλλα 98288, 160b 36, 172a1 ᾿ ᾿ 


Comm. 988 87. φψευδογραφήματα 171b 12, 14. 
φύρεσϑαι ὑγρῷ 127a 15. Ἰψευδογράφος 171b 87, 172a 10, 58. 
φυσικαὶ προτάσεις 105 "24, τὸ ψεῦδος καὶ τὸ ἀληϑὲς περὶ σύνθεσιν 
φυσιογνωμονεῖν 10} 7. καὶ διαίρεσίν ἐστιν 16212. ἐκ ψευδῶν 
φύσις — νόμος 118410. φύσις cir-| ἐληϑὲς Seri συλλογίσασϑαι 58b28, 


cumscribit id cuius est φύσις Comm.1.| 61b7. τὸ πρῶτον ψεῦδος 66a 16. 
p.233. τὰ κατὰ φύσιν (τὰ “πεφυκότα) τὰς ψήφους φέρειν 165a 14. 
᾿γένονται ὡς ἐπὶ τὸ πολύ 29b 14 ibiq. ἧς ὅρος τὰ πε jg 
Comm., 82b 19 ibiq. Comm. 1 "d ab. : eov 
φυσιοῦσϑαι 922. . |oquou£vog εἰδέναι τε 8a 86, b 17, 19. 
φωνὴ λευκή — μέλαινα 106a 25, b 6, ὡς ἑτέρωρ λέγεται 169881. og exei» 
107212, b 35. — coug 106b 8. τὰ] Comm.82a 16. og ἐπὶ τὸ πολύ, dg 
ἐν τῇ φωνῇ 1628 ibiq. Comm. ἐπὶ πολύ, og τὰ πολλά Comm. 
χαρά, τέρψις, εὐφροσύνη 1120 28, | 25b14, ib. 82b19. 
χειμεριώτερος φϑίνων ὁ μήν 982382. ὡσπερεί, ὡσπερανεί , ὥσπερ οὖν εἰ 


χερσαῖον 144b 97. omm. 84 a 22. 
7:0» 127214. ἀφέλιμον 141a84, 158b 88. 
χλευασία 144a7. ozeíag 9} 82. 





GOTHAE, LITTERIS OFFICIHJAE DYCALIS ENGELHARDO - RETHERIANAR.